Vikipediya uzwiki https://uz.wikipedia.org/wiki/Bosh_Sahifa MediaWiki 1.39.0-wmf.22 first-letter Media Maxsus Munozara Foydalanuvchi Foydalanuvchi munozarasi Vikipediya Vikipediya munozarasi Fayl Fayl munozarasi MediaWiki MediaWiki munozarasi Andoza Andoza munozarasi Yordam Yordam munozarasi Turkum Turkum munozarasi Portal Portal munozarasi Loyiha Loyiha munozarasi TimedText TimedText talk Module Module talk Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk Oʻzbek tili 0 1482 2726301 2700190 2022-07-31T05:48:54Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Til |nom = Oʻzbek tili |milliy nom = Oʻzbek tili<br>Ўзбек тили<br>اوزبیک تیلی |o’lkalar = {{UZB}}, {{KGZ}}, {{AFG}}, {{KAZ}}, {{TKM}}, {{TJK}}, {{RUS}}, {{CHN}}, {{TUR}} va boshqa o’lkalar. |turkumlanishi = [[Tillarning genetik turkumlanishi|Turkumlanishi]] |til_kodlari = [[Tillar kodlari|Til kodlari]] |xarita = Idioma uzbeko.png |biluvchilar = [[Tasvir:Flag of the United Nations.svg|border|22px|Butun yer yuzi]] 48.5 milliondan ortiq (2021)<ref name="list">{{Citation |year= |title=Languages of the World |url=http://www.ethnologue.org/ethno_docs/distribution.asp?by=size |access-date=2011-04-23 |archivedate=2011-08-22 |archiveurl=https://www.webcitation.org/617NAMVgS?url=http://www.ethnologue.org/ethno_docs/distribution.asp?by=size }}</ref><br /> {{Bayroq|Oʻzbekiston}} 34 million<ref>[[Ozarbayjon tili|ozarb.]] Özbəkistan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsinin (qısa [http://www.stat.uz/uz/index.php ÖRDSK] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140402083839/http://stat.uz/uz/index.php |date=2014-04-02 }}) 1-yanvar 2021-cu il tarixinə verdiyi rəsmi məlumata əsasən bu ölkə əhalisi 34501443 nəfər, etnik özbəklərin sayı isə 29878120 nəfər olmuşdur (Mənbə: Узбеки. Ответственные редакторы - З. Х. Арифханова, С. Н. Абашин, Д. А. Алимова. Институт этнологии и антропологии имени Н.Н. Миклухо-Маклая РАН; Институт истории АН Республики Узбекистан. Издательство “Наука”, Москва, 2011, стр. 53-64. – ISBN 978-5-02-036991-7). ÖRDSK bu rəqəmləri [http://demoscope.ru/weekly/2014/0581/barom01.php 12-yanvar 1989-cu il] siyahıyaalınması əsasında hesablamışdır (Mənbə: Узбеки. Ответственные редакторы - З. Х. Арифханова, С. Н. Абашин, Д. А. Алимова. Институт этнологии и антропологии имени Н.Н. Миклухо-Маклая РАН; Институт истории АН Республики Узбекистан. Издательство “Наука”, Москва, 2011, стр. 53-64. – ISBN 978-5-02-036991-7). 1989-cu il siyahıyaalınması zamanı Özbəkistanda [http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_89.php?reg=4 19810077] nəfər əhali qeydə alınmış, onlardan [http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_89.php?reg=4 14142475] nəfəri etnik özbəklər olmuşdur. Siyahıyaalınma zamanı etnik özbəklərdən [http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_lan_89_uz.php 13955712 nəfər özbək dili, 63568 nəfər rus dilini, 123195 nəfər isə öz xalqının dilindən fərqli digər dilləri ana dili olaraq bəyan etmişdi, həmçinin etnik özbəklərdən ana dilini öz xalqının dilindən fərqli dil kimi göstərmiş qismindən (toplam 186763 nəfər) 43844 nəfər özbək dilində sərbəst danışdığını bildirmişdi; etnik özbək olmayanlardan (toplam 5667602 nəfər) 172377 nəfəri özbək dilini ana dili, (qalan 5495225 nəfər qeyr-özbəkdən) 766874 nəfəri isə ikinci sərbəst danışdığı dil olaraq göstərmişdi]. Beləliklə bütün ölkədə etnik mənsubiyyətindən asılı olmayaraq özbək dilində ana dili olaraq 14128089 nəfər, ikinci dil olaraq isə 810718 nəfər danışırdı (iki göstərici üzrə toplam 14938807 nəfər və ya bütün ölkədə yaşayan 19810077 nəfər əhalinin 82.410141%-i); bütün ölkədə etnik özbəklərdən toplam 13999556 nəfər (və ya etnik özbək əhalinin 98,989434%-i) ana dili və ikinci dil olaraq özbək dilində danışırdı. ÖRDSK 2010-cu ilin əvvəli üçün etnik özbəklərin, həmçinin digər xalqlardan nə qədərinin ana dili və ikinci dil olaraq olaraq özbək dilində danışdığı haqqında təxminini yayımlamamışdır. Özbək dilində danışanların etnik özbəklər içində nisbətini (98,989434%-i) 1989-cu ildə həyata keçirilmiş siyahıyaalınmaya uyğun olaraq qəbul etsək, 1-yanvar 2010-cu il tarixinə etnik özbəklərdən 22646921 nəfərin ana və ikinci dil olaraq özbək dilində danışdığını təxmin etmək münkündür və bu bütün ölkədə özbək dilində danışanların minimum sayı hesab edilə bilər.</ref><br /> {{bayroq|Afgʻoniston}} 6-7 million atrofida (2021)<ref>[http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=AF Ethnologue report for Afghanistan]</ref> <br /> {{bayroq|Rossiya}} 4.9 million (migrantlar) <ref>[[Ozarbayjon tili|ozarb.]] 14-25-oktabr 2010-cu il siyahıyaalınmasına əsasən Rusiyanın de-yuri əhalisi [http://www.perepis-2010.ru/results_of_the_census/tab5.xls 142856536] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20131204011922/http://www.perepis-2010.ru/results_of_the_census/tab5.xls |date=2013-12-04 }} nəfər idi, onlardan [http://www.perepis-2010.ru/results_of_the_census/tab5.xls 137227107] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20131204011922/http://www.perepis-2010.ru/results_of_the_census/tab5.xls |date=2013-12-04 }} nəfər siyahıyaalınma zamanı etnik mənsubiyyətini göstərmişdir ki, onlardan da [http://www.perepis-2010.ru/results_of_the_census/tab5.xls 289862] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20131204011922/http://www.perepis-2010.ru/results_of_the_census/tab5.xls |date=2013-12-04 }} nəfəri etnik özbəklər olmuşdur. 2010-cu il siyahıyaalınmasına əsasən etnik mənsubiyyətindən asılı olmayaraq özbək dilində danışa bilənlərin sayı [http://www.perepis-2010.ru/results_of_the_census/tab6.xls 273451] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120530221314/http://www.perepis-2010.ru/results_of_the_census/tab6.xls |date=2012-05-30 }} nəfər idi.</ref> {{bayroq|Tojikiston}} 1.386 million <ref>{{lang-az|21-30-sentabr 2010-cu il siyahıyaalınmasına əsasən Tacikistanda etnik özbəklərin sayı 1054726 nəfər – onlardan öz millətinin dilini ana dili hesab edənlər 1020820 nəfər (özbəklər 926344 nəfər – onlardan öz millətinin dilini ana dili hesab edənlər 903211 nəfər, laqaylar 65555 nəfər – onlardan öz millətinin dilini ana dili hesab edənlər 60392 nəfər, qonqratlar 38078 nəfər – onlardan öz millətinin dilini ana dili hesab edənlər 37831 nəfər, durmənlər 7608 nəfər – onlardan öz millətinin dilini ana dili hesab edənlər 7565 nəfər, qataqanlar 7601 nəfər – onlardan öz millətinin dilini ana dili hesab edənlər 7552 nəfər, barlaslar 5271 nəfər – onlardan öz millətinin dilini ana dili hesab edənlər 0 nəfər, yüzlər 3798 nəfər – onlardan öz millətinin dilini ana dili hesab edənlər 3798 nəfər, minqlər 268 nəfər – onlardan öz millətinin dilini ana dili hesab edənlər 268 nəfər, kesamirlər 156 nəfər – onlardan öz millətinin dilini ana dili hesab edənlər 156 nəfər, semizlər 47 nəfər – onlardan öz millətinin dilini ana dili hesab edənlər 47 nəfər), tacik dilini ana dili hesab edənlər 22043 nəfər (özbəklərdən 21999 nəfər, laqaylardan 35 nəfər, qonqratlardan 5 nəfər, barlaslardan 4 nəfər), rus dilini ana dili hesab edənlər 867 nəfər (özbəklərdən 866 nəfər, laqaylardan 1 nəfər), digər dilləri ana dili hesab edənlər 10996 nəfər (özbəklərdə olmuşdur. Siyahıyaalınmada durmənlərin, laqayların, qonqratların, qataqanların, barlasların etnik və dil baxımdan qeyri-özbək kimi qeydə alındıqlarını nəzərə alaraq ehtimal etmək olar ki, 10996 nəfə olaraq görünən üçüncü kateqoriyada olanların əksəriyyəti ana dilini özbək dili olaraq göstərmişdir. 2010-cu il siyahıyaalınmasında özbək dilini ana dili hesab edən ancaq digər etnik qruplara daxil olan şəxslərin sayı haqqında məlumatlar yayımlanmamışdır, baxmayaraq ki bu göstərici üzrə tacik və rus dillərinə aid məlumatlar yayımlanmışdır. Beləki, 2010-cu il siyahıyaalınmasına əsasən ölkədə qeydə alınmış 7564502 nəfərdən 7498938 nəfəri öz xalqının dilini, qalan əhalidən isə 27809 nəfəri öz xalqının dilini yox tacik dilini, 7851 nəfəri rus dilini, 29904 nəfəri isə digər dilləri ana dili olaraq göstərmişdir. Ehtimal etmək olar ki, ikinci ən çox danışılan dil olan özbəkcəni digər etnik qrupların nümayəndlərindən olan insanlar (əslində özbəklərin sub-etnik qurupları olan ancaq siyahıyaalınmada ayrı göstərilmiş, 29904 nəfərin içərisnində hesablanılmış və ümumi sayları 10728 nəfər olan durmənlərdən, laqaylardan, qonqratlardan, qataqanlardan və barlaslardan başqa geridə qalan 19176 nəfər nəzərdə tutulmalıdır) da ana dili olaraq siyahıyaalınma zamanı göstərmişdirlər və bu say 29904 nəfərin içərisinə daxil edilmişdir. Bütün qeyd edilmiş məlumatlar üçün istinad olaraq bax: Барӯйхатгирии аҳолӣ ва фонди манзили Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соли 2010. Ҳайати миллӣ, донистани забонҳо ва шаҳрвандии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон. Ҷилди III. Ҳайати таҳририя: Муҳаммадиева Б.З. – Раиси ҳайати таҳририя, Шокиров Ш.Ш., Асоев А.Р., Норов К.Д., Бойматов К.Ф., Гукасова Т.П., Абдуллоев М.А., Жданова Л.В. Агентии омори назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Душанбе, 2012, саҳ. 12-16}}</ref><br /> {{bayroq|Qirgʻiziston}} 986 ming <ref>[[Ozarbayjon tili|ozarb.]] 24-mart 1999-cu il siyahıyaalınmasına əsasən Qırğızıstanın de-yuri əhalisi [http://data.un.org/Data.aspx?d=POP&f=tableCode%3a26 4822938] nəfər idi, əhalinin [http://data.un.org/Data.aspx?d=POP&f=tableCode%3a26 664950] nəfəri öz etnik mənsubiyyətini özbək olaraq göstərmişdir. Yenə həmin siyahıyaalınmaya əsasən etnik özbəklərin [http://data.un.org/Data.aspx?d=POP&f=tableCode%3a27 654527] nəfəri (və ya [http://www.demoscope.ru/weekly/2005/0197/analit04.php 98.4] 32514%-i) ana dili olaraq özbək dilini göstərmişdir. Bütün ölkədə isə müxtəlif etnoslardan (yalnız [http://data.un.org/Data.aspx?d=POP&f=tableCode%3a27 4657496] nəfər ana dilinin hansı dil olduğunu qeyd etmişdir) toplam [http://www.demoscope.ru/weekly/2005/0197/analit04.php 673967] nəfər (və ya ana dilini göstərənlərin 14.47587%-i) ana dilinin özbək dili olduğunu göstərmişdir.; 24-mart-2-aprel 2009-cu il siyahıyaalınmasına əsasən Qırğızıstanın de-yuri əhalisi 5362793 nəfər olmuşdur, bütün etnik qruplardan ana dilinin hansı dil olduğunu bildirmiş 3830556 nəfər qırğız dilini, [http://www.for.kg/news-106780-ru.html 1072.6 min nəfər] isə özbək dilini ana dili kimi göstərmişdir (və ya digər mənbə: [http://www.helsinki.fi/slavicahelsingiensia/preview/sh40/pdf/14-sh40.pdf П.И. Дятленко. Русский язык в Кыргызстане: современное положение, тренды и перспективы (PDF)]). İstinad olaraq bax: Перепись населения и жилищного фонда Киргизской Республики 2009 г. Книга 1. Основные социально-демографические характеристики населения и количество жилищных единиц: 2009, Бишкек: ОАО Учкун.</ref><br /> {{bayroq|Qozogʻiston}} 638 ming <ref>[[Ozarbayjon tili|ozarb.]] 25-fevral-6-mart 2009-cu il siyahıyaalınmasına əsasən Qazaxıstan əhalisi 16009597 nəfər, onlardan etnik özbəklər 956997 nəfər, etnik özbəklərdən öz xalqının dilini ana dili hesab edənlər isə 935833 nəfərdir. İstinad olaraq bax: [http://www.stat.gov.kz/getImg?id=WC16200032705 Национальный состав, вероисповедание и владения языками в Республике Казахстан. Итоги Национальной переписи населения 2009 года в Республике Казахстан. Статистический сборник /Под ред. А.Смаилова/ Астана, 2010, стр. 251]</ref><br /> {{bayroq|Turkmaniston}} 558 ming <ref>[[Ozarbayjon tili|ozarb.]] [http://demoscope.ru/weekly/2014/0581/barom01.php 12 ynavar 1989-cu il siyahıyaalınması] na əsasən [http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_lan_89_tu.php Türkmənistan əhalisi 3522717 nəfər, onlardan 317333 nəfəri isə etnik özbəklər idi; etnik özbəklərdən 302189 nəfəri öz xalqının dilini, 10417 nəfəri türkmən dilini, 4555 nəfəri rus dilini, 172 nəfəri isə öz xalqının dilindən fəqli digər dilləri ana dili olaraq göstərmişdi, həmçinin etnik özbəklərdən ana dilini öz xalqının dilindən fərqli dil kimi göstərmiş qismindən (toplam 15144 nəfər) 1403 nəfər özbək dilində sərbəst danışdığını bildirmişdi.] Beləliklə bütün ölkədə etnik özbəklərdən toplam 303592 nəfər (və ya etnik özbək əhalinin 95.669848%-i) ana dili və ikinci dil olaraq özbək dilində danışırdı. 10-21-yanvar 1995-ci il siyahıyaalnmasına əsasən Türkmənistanın de-yuri əhalisi 4437570 nəfər, onlardan etnik özbəklər isə [https://archive.today/20120709093436/http://asgabat.net/turkmenistan/itogi-vseobschei-perepisi-naselenija-turkmenistana-po-nacionalnomu-sostavu-v-1995-godu.html 407109 nəfər] olmuşdur; onlardan 2423 nəfər rus dilini ana dili hesab edirdi, ana dili olaraq rus dilindən qeyri dillərdə danışan etnik özbəklərin sayı haqqında məlumatlar verilməmişdir. Özbək dilində danışanların etnik özbəklər içində nisbətini (95.669848%-i) 1989-cu ildə həyata keçirilmiş siyahıyaalınmaya uyğun olaraq qəbul etsək, 1995-ci ildə siyahıyaalınma tarixində etnik özbəklərdən 389481 nəfərin ana və ikinci dil olaraq özbək dilində danışdığını təxmin etmək münkündür.</ref> <br /> |tartiblovchi tashkilot = [[Alisher Navoiy nomidagi til va adabiyot instituti]] |oʻrni = 32 |yozuv = [[Lotin alifbosi|lotin]], [[Kirill alifbosi|kirill]], [[Arab alifbosi|arab]] |rasmiy = {{bayroqikon|Oʻzbekiston}} <br /> {{bayroqikon|Afgʻoniston}}<ref>{{Citation |year= |title=The Constitution of Afghanistan. Article 16 |url=http://www.afghan-web.com/politics/current_constitution.html |access-date=2012-09-19 |archivedate=2013-10-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131028065437/http://www.afghan-web.com/politics/current_constitution.html }}</ref> [[Turkiy davlatlari tashkiloti]] |turkum = [[Yevroosiyo tillari]] |til oilasi = [[Oltoy tillari]] :[[Turkiy tillar|Turkiy tarmoq]] ::[[Qarluq tillari|Qarluq guruhi]] :::[[Qarluq-xorazmiy tillari|Qarluq-xorazmiy ostguruhi]] :: [[Qipchoq tillari|Qipchoq guruhi]] ::: [[Noʻgʻoy tillari|Noʻgʻoy-qipchoq ostguruhi]] :: [[Oʻgʻuz tillari|Oʻgʻuz guruhi]] |iso1=uz |iso2=uzb |iso3=uzb,<br /> uzn — Shimoliy,<br /> uzs — [[Janubiy]] |sil= |lc2=uzn ld2= [[Shimoliy Oʻzbek]] ll2=Shimoliy Oʻzbek tili |lc3=uzs ld3= [[Janubiy Oʻzbek]] ll3=Janubiy Oʻzbek tili }} '''Oʻzbek tili (Oʻzbekcha)''' — [[Oltoy tillari]] oilasining [[turkiy tillar]] turkumiga kiruvchi tildir. Ushbu til [[Oʻzbekiston Respublikasi]]ning [[Konstitutsiya|Konstitutsiyasiga]] muvofiq davlat tili hisoblanadi. Oʻzbek tili ham barcha turkiy tillar kabi [[Agglyutinativ tillar|agglyutinativ tildir]] Davlat tili haqidagi Qonun [[1989]]-yil 21-oktabrda qabul qilingan. [[1995]]-yil 21-dekabrda takomillashtirildi. Oʻzbek adabiy tili tarixi quyidagi davrlarni oʻz ichiga oladi: Miloddan oldingi davrlardan to [[X]] asrlargacha boʻlgan davr. Bu davrdagi til fanda '''qadimgi turkiy til''' deb yuritiladi. Qadimgi xalq ogʻzaki ijodi namunalari, Oʻrxun-Enasoy yodgorliklari ([[VI]]—[[VII]] asrlar) shu tilda yaratilgan. [[XI]]—[[XIV]] asrlarda amalda boʻlgan til '''eski turkiy til''' deb ataladi. [[Mahmud Qoshgʻariy]]ning „Devonu-lugʻatit-turk“ („Turk tillari devoni“), [[Yusuf Xos Hojib]]ning „Qutadgʻu bilig“ („Saodatga yoʻllovchi bilim“), [[Adib Ahmad Yugnakiy|Ahmad Yugnakiy]]ning „Hibatul haqoyiq“ („Haqiqatlar armugʻoni“), [[Xorazmiy]]ning „Muhabbatnoma“, [[Rabgʻuziy]]ning „Qissai Rabgʻuziy“ asarlari shu tilda yaratilgan. [[XV]] asrdan [[XIX]] asrning ikkinchi yarmigacha qoʻllangan til '''eski oʻzbek adabiy tili''' deb nomlangan. [[Atoyi]], [[Sakkokiy]], [[Sayfi Saroyi]], [[Lutfiy]], [[Alisher Navoiy]], [[Bobur]], [[Mashrab]], [[Turdi]], [[Maxmur]], [[Gulxaniy]], [[Muqimiy]], [[Furqat]], [[Zavqiy]] va boshqa koʻplab ijodkorlarning asarlari shu tilda yaratilgan. [[XIX]] asrning ikkinchi yarmidan hozirgi davrgacha ishlatib kelayotgan til '''hozirgi oʻzbek adabiy tili''' deb ataladi. „Turkiston viloyati gazeti“ nashr qilina boshlagan vaqtdan ([[1870]]-yildan) eʼtiboran to hozirgi kungacha yaratilgan barcha asarlar hozirgi oʻzbek adabiy tilining namunalari hisoblanadi. Oʻzbek tili [[XI]] asrdan boshlab mustaqil til sifatida shakllana boshladi va [[XIII]] asrda eski oʻzbek adabiy tili shakllanib boʻldi. Eski oʻzbek tilining rivoji buyuk [[Alisher Navoiy]]ning nomi bilan bogʻliqdir. U eski oʻzbek tilining keng imkoniyatlaridan foydalangan holda ajoyib asarlar yaratibgina qolmasdan, bu tilni ilmiy jihatdan chuqur tadqiq qiluvchi „Muhokamat-ul-lugʻatayn“ nomli yirik ilmiy asar ham yozdi va unda oʻzbek tilining boshqa tillardan hech kam emasligini ishonarli misollar bilan isbotlab berdi.<ref>{{Citation |year= |title=Oʻzbek tili haqida sayt |url=http://onatili.uz/ |access-date=2021-01-24 |archivedate=2012-10-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121028143832/http://onatili.uz/ }}</ref> == Grammatikasi == === Kelishiklar === Oʻzbek tilida 6 ta kelishik bor. {| class="wikitable" |- ! !! Kelishiklar !! Kelishik koʻrsatkichlari !! Kelishik savollari !! Misollar |- | 1 || Bosh kelishik || — || Kim? nima? qayer? || Dono, kitob, Toshkent |- | 2 || Qaratqich kelishigi || -ning || Kimning? nimaning? qayerning? || Dononing, kitobning, Toshkentning |- | 3 || Tushum kelishigi || -ni || Kimni? nimani? qayerni? || Dononi, kitobni, Toshkentni |- | 4 || Chiqish kelishigi || -dan || Kimdan? nimadan? qayerdan? || Donodan, kitobdan, Toshkentdan |- | 5 || Joʻnalish kelishigi || -ga || Kimga? nimaga? qayerga? || Donoga, kitobga, Toshkentga |- | 6 || Oʻrin-payt kelishigi || -da || Kimda? nimada? qayerda? || Donoda, kitobda, Toshkentda |- |} == Leksikasi == Hozirgi oʻzbek adabiy tilining lugʻat tarkibi asosan, 5 manba negizida tashkil topgan : # umum [[Turkiy tillar|turkiy]] soʻzlar. # oʻzbekcha soʻzlar. # [[Fors tili|fors]]-[[Tojik tili|tojik]]cha soʻzlar. # [[Arab tili|arabcha]] soʻzlar. # [[Rus tili|ruscha]] soʻzlar. Umumturkiy soʻzlar koʻpchilik [[turkiy tillar]]da hozir ham ishlatiladigan barcha [[turkiy tillar]] uchun umumiy boʻlgan koʻpgina soʻzlar borki ular azaldan turkiy qabilalar tilida mavjud edi, ular hozir ham ishlatiladi. Masalan: kishi, ot, qoʻl, oyoq… Oʻzbekcha soʻzlar oʻzbek tili sharoitida, oʻzbek tili yoki boshqa til elementlari yordamida koʻpgina soʻzlar yaratilgan. Masalan: ishxona, soʻroq, ulfatchilik, bogʻdorchilik… [[Fors tili|Fors]] tillaridan oʻzlashgan soʻzlar hozirgi oʻzbek tilida tubandagi kabi soʻzlar bor. Ular dasturxon, chiroq, parda, marvarid, marjon… [[Arab tili]]dan oʻzlashgan soʻzlar. Arab soʻzlari oʻzbek tiliga [[VII]]—[[VIII]] asrlardan boshlab kiradi. Bu hol arablarning shu davrda Oʻrta Osiyoni jabt etishlari bilan bogʻliq. Hozirgi oʻzbek tilida arab tilidan kirgan quyidagi kabi soʻzlar mavjud: kasb, mehnat, hayvon, ittifoq, millat… Arab soʻzlari birinchidan kitob, madrasa, din, davlat tuzimi orqali kirgan. Ikkinchidan Eroni tillar orqali kirgan. Uni masalan arab soʻzlariga tojikcha morfemalar qoʻshib yasalgan. Masalan: darxaqiqat, mansabdor, mulkdor, baquvvat… kabi soʻzlardan bilsa boʻladi. [[Rus tili]]dan oʻzlashgan soʻzlar. Oʻzbek milliy tilining shakillanishi va rivojlanishida rus millatining tili gʻoyat katta rol oʻynaydi. Rus xalqi bilan oʻzbek xalqi orasidagi yaqin aloqa, ayniqsa ruslarning iqtisodiy va madaniy taʼsiri rus tilidan ruscha va yevropa tillariga oid soʻzlkarning oʻzbek tiliga kirishiga sabab boʻlgan. Rus tilidan oʻzlashgan soʻzlar: fabrika, gimnaziya, doktor, shapka… == Yozuvi == {{Asosiy|Oʻzbek yozuvi}} Tarixda oʻzbek tilini yozish uchun koʻp alifbolardan qoʻllanilgan. 1928-yilgacha savodli kishilar oʻzbek tilini arab yozuvida yozishgan. 1928-yildan 1940-yilgacha oʻzbek tili [[lotin yozuvi]]da yozilgan. 1940-yil [[Iosif Stalin]]ning buyrugʻi bilan majburan kirill yozuviga oʻtilgan. 1992-yilgacha oʻzbek tili shu yozuvda yozilgan. 1993-yil [[Oʻzbekiston]] rasman lotin yozuvini yana qaytadan kirgizdi. Hozirda Oʻzbekistonda taʼlim joylarida lotin yozuvidan qoʻllaniladi. Shunday boʻlsa ham yoshi kattalar va Oʻzbekiston tashqarisida yashaydigan oʻzbeklar hali ham kirill yozuvidan qoʻllanishadi. {| style="text-align:center" border="1" |- !colspan=5 bgcolor="#ccccff"|Alifbodagi oʻzaro farqlar (Alifbodagi oʻzaro farqlar) |- ! width="20%"|Arabcha (Arabcha) ! width="20%"|Lotincha (Lotincha) ! width="20%"|Kirillcha (Kirillcha) ! width="20%"|'''Lotincha (Lotincha)''' ! width="20%" rowspan="2" |Xalqaro Fonetik Alifbosi (Xalqaro Fonetik Alifbosi) |- | —1929 || 1936—-1940 || 1940—-1992 || '''1992—''' |- | ﺍ, ه || -{Ə ə || А а || '''A a''' || [a], [æ]}- |- | ﺏ || -{B b || Б б || '''B b''' || [b]}- |- | ﺩ || -{D d || Д д || '''D d''' || [d̪]}- |- | ﻩ || -{E e || Э э || '''E e''' || [e]}- |- | ﻑ || -{F f || Ф ф || '''F f''' || [f]}- |- | گ || -{G g || Г г || '''G g''' || [gʲ]}- |- | ﺡ,ﻩ || -{H h || Ҳ ҳ || '''H h''' || [h]}- |- | ی || -{I i || И и || '''I i''' || [ɪ]}- |- | ﺝ, ژ || -{Ç ç, Ƶ ƶ || Ж ж || '''J j''' || [ʤ]}- |- | ﻙ || -{K k || К к || '''K k''' || [kʲ]}- |- | ﻝ || -{L l || Л л || '''L l''' || [l]}- |- | ﻡ || -{M m || М м || '''M m''' || [m]}- |- | ﻥ || -{N n || Н н || '''N n''' || [n]}- |- | ﺍ || -{A a || О о || '''O o''' || [ɔ]}- |- | پ || -{P p || П п || '''P p''' || [p]}- |- | ﻕ || -{Q q || Қ қ || '''Q q''' || [q]}- |- | ﺭ || -{R r || Р р || '''R r''' || [ɾ]}- |- | ﺙ,ﺱ,ﺹ || -{S s || С с || '''S s''' || [s]}- |- | ﺕ,ﻁ || -{T t || Т т || '''T t''' || [t̪]}- |- | ﻭ || -{U u || У у || '''U u''' || [u]}- |- | ﻭ || -{V v || В в || '''V v''' || [v], [w]}- |- | ﺥ || -{X x || Х х || '''X x''' || [χ]}- |- | ی || -{J j || Й й || '''Y y''' || [j]}- |- | ﺫ,ﺯ,ﺽ,ﻅ || -{З з || Z z || '''Z z''' || [z]}- |- | ﻭ || -{O o || Ў ў || '''Oʻ oʻ''' || [o]}- |- | ﻍ || -{Ƣ ƣ || Ғ ғ || '''Gʻ gʻ''' || [ʁ]}- |- | ﺵ || -{Ş ş || Ш ш || '''Sh sh''' || [ʃ]}- |- | چ || -{C c || Ч ч || '''Ch ch''' || [ʧ]}- |- | ء, ع || -{' || Ъ || '''’''' || [ʔ], [ː]}- |- |} === Arab yozuvi === Oʻzbekistonda [[1929]]-yilgacha arab yozuvidan foydalanilgan. [[1920]]-yillarning oʻrtalaridan Oʻzbekistonda arab yozuviga keng hujum boshlandi. Arab yozuvi qoloqligimizning, savodsizligimizning, dindorligimizning sababchisi deb eʼlon qilindi. [[1929]]—[[1930]] oʻquv yilidan Oʻzbekiston lotin yozuviga oʻtdi va biz oʻzbek xalqining asrlar davomida yaratilib kelingan hamda chop etilgan ilmiy, badiiy va falsafiy adabiyotdan uzilib qoldik. === Yanalif === [[1929]]-yildan boshlab arab yozuvidan yangi lotin vozuviga (yanalif) oʻtilgan. U [[1940]]-yilgacha ishlatilgan. {| style="font-family:Arial Unicode MS; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF" | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | -{A a | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | B b | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | C c | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ç ç | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | D d | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | E e | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ə ə | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | F f |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | G g | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ƣ ƣ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | H h | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | I i | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | J j | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | K k | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | L l | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | M m |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | N n | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | N̡ ᶇ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | O o | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ө ө | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | P p | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Q q | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | R r | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | S s |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ş ş | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | T t | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | U u | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | V v | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | X x | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Y y | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Z z | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ƶ ƶ |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | '}- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | |- |} === Kirill yozuvi === [[1940]]-yilda Oʻzbekistonda kirill yozuviga oʻtildi. Buning natijasida [[1929]]—[[1940]]-yillar oraligʻida chop etilgan ilmiy, badiiy, pedagogik, oʻquv adabiyotlardan uzilib qoldik. {| style="font-family:Arial Unicode MS; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF" | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | -{А а | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Б б | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | В в | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Г г | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Д д | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Е е | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ё ё | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ж ж |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | З з | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | И и | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Й й | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | К к | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Л л | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | М м | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Н н | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | О о |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | П п | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Р р | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | С с | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Т т | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | У у | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ф ф | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Х х | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ц ц |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ч ч | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ш ш | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ъ ъ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ь ь | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Э э | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ю ю | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Я я | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ў ў |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Қ қ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ғ ғ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ҳ ҳ}- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | |- |} [[1940]]-yildan [[1991]]-yilgacha oʻrta hisob bilan oʻzbek tilida 50 ming nomda 50 million nusxada kitoblar chop etilganini (bunga shu yillari nashr etilgan jurnal, gazetalar kirmaydi) hisobga olsak, biz yana lotin yozuviga oʻtishda qanchadan-qancha adabiyotdan yiroqlashishimiz mumkinligi ayon boʻladi. === Lotin yozuviga koʻchish === Lekin, dunyoning eng rivojlangan mamlakatlari (ularni sanab oʻtirishning hojati yoʻq) lotin yozuvidan foydalanadilar. Shuning uchun ham hozirgi eng zamonaviy texnika, tabiiy fanlar yoki ijtimoiy tadqiqotlar haqidagi adabiyotlar shu yozuv asosida yoritiladi. BMT, [[UNESCO]] va boshqa xalqaro tashkilotlarning xabar qilishlaricha, yangi texnika, texnologiya va fanga tegishli adabiyotlarning 80 foizi lotin yozuvida chop etilar ekan. {| style="font-family:Arial Unicode MS; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF" | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | -{A a | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | B b | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | D d | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | E e | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | F f | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | G g | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | H h | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | I i |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | J j | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | K k | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | L l | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | M m | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | N n | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | O o | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | P p | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Q q |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | R r | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | S s | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | T t | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | U u | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | V v | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | X x | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Y y | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Z z |- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Oʻ oʻ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Gʻ gʻ | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Sh sh | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ch ch | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ng | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ʼ}- | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | | style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | |- |} Demak, Oʻzbekistonni dunyoning rivojlangan mamlakatlari qatoriga qoʻshilishi uchun lotin yozuviga oʻtish maqsadga muvofiqdir. Oʻzbekistonda bu jarayon bosqichma-bosqich amalga oshirilmoqda va [[2005]]-yilda tugallanishi koʻzda tutilgan. == Eslatmalar == {{eslatmalar}} == Havolalar == * https://alifbo.tech.blog  — Milliy kompyuter klaviaturasi tuzish va oʻzbek tiliga xos tovushlar uchun yagona belgilarni standrtlashtirish * [http://www.transliteration.kpr.eu/uz/ Oʻzbekcha kirilldan oʻzbekcha lotinga oʻgiruvchi] {{Turkiy tillar}} {{Oʻzbek tili}} {{Oʻzbeklar}} {{OʻzME}} [[Turkum:Markaziy Osiyo tillari]] [[Turkum:Oʻzbek tili]] [[Turkum:Oʻzbekiston]] s0q0nkhfaw617pzhi44gtlx9m8bhnyy Vikipediya:Administratorlar 4 1984 2726600 2713682 2022-07-31T10:03:31Z Malikxan 33427 +1 wikitext text/x-wiki {{Qoidalar|[[VP:A]]}} [[Fayl:Wikipedia Administrator.svg|right|150px]] '''Administratorlar''', odatda, '''adminlar''' yoki '''sysoplar''' („system operators“, ''tizim operatorlari'') deb ataladigan [[Vikipediya]] [[VP:F|foydalanuvchilari]]ning bir toifasi boʻlib, quyidagi texnik vazifalarni bajarish huquqiga egadirlar: * Biror sahifani [[Vikipediya:Muhofaza qoidalari|muhofazalash]] * Sahifani [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|oʻchirish]] * Yoʻqotilgan sahifani [[VP:Tiklashga|tiklash]] * Tahrir tarixidan biror versiyani yashirish * Biror foydalanuvchini [[Vikipediya:Bloklash siyosati|chetlashtirish]] Administratorlar yuqorida sanab oʻtilgan vazifalarni [[VP:Administratorlikka soʻrovlar|soʻrov oʻtkazib]], ushbu soʻrov muvaffaqiyatli yopilgandan soʻngina bajara olish huquqiga ega boʻladi. Ular [[Vikimedia Jamgʻarmasi]]ning xodimi sifatida faoliyat yuritmaydi. Administratorlarni [[m:System administrators|Vikimedia tizim administratorlari]] („sysadmins“) bilan adashtirmaslik kerak. Oʻzbekcha Vikipediyada hozirda {{NUMBEROFADMINS}} ta administrator mavjud. == Administrator boʻlish == Administratorlik statusi maxsus sahifadagi muhokamadan soʻng beriladi: '''[[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar]]'''. == Administratorlikdan chiqish == Administrator unvoni faqat 3 ta sabab tufayli olinishi mumkin: * administrator statusiga ega foydalanuvchining oʻz xohishi bilan; * muayyan administratorning uzoq muddat faol emasligi sababli faol administratorlar konsensusi asosida; * administratorning Vikipediya va Vikimedia tamoyillarini bir necha bor buzgan hollarda. Administrator statusini berish-olish vazifasi loyiha [[Vikipediya:Rasmiyatchilar|rasmiyatchilariga]] yuklatilgan. Favqulotda vaziyatlarda (masalan, rasmiyatchi faol boʻlmagan hollarda) Vikimedia Jamgʻarmasining barcha loyihalaridagi boshqaruvchilar — [[:m:Stewards|styuardlarga]] murojaat qilish mumkin. Administratorlik unvonining qayta berilishi, [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar|administratorlikka soʻrovlar]] sahifasida administratorlarni saylash qoidalariga muvofiq amalga oshiriladi. == Roʻyxat == === Hozirgi administratorlar === {|align=center style="background:transparent; width:90%;" | {|class="wikitable sortable plainlinks" style="font-size:0.85em;" ! Foydalanuvchi !! Qachondan beri administrator !! [https://xtools.wmflabs.org/adminstats/uz.wikipedia.org Faollik]<!--Faollik ustuni soʻnggi 30 kun ichida administratorlar tomonidan amalga oshirilgan harakatlar soniga qarab faollik holatini koʻrsatadi. 0—4 ta harakat „faol emas“, 5 va undan ortiq harakat esa „faol“ sifatida koʻrsatiladi.--> !! [[VP:Foydalanuvchilarni tekshiruvchilar|CheckUser]] !! [[VP:Revizorlar|Revizor]] !! [[VP:Rasmiyatchilar|Rasmiyatchi]] |- |{{userlinks|Abdulla}} || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Abdulla|2007-yil 25-iyun]] || {{Faol}} || || || [[Tasvir:Yes check.svg|center|15px|link=https://uz.wikipedia.org/wiki/Vikipediya:Administratorlar]] |- |{{userlinks|Albatros777}} <!-- eski foydalanuvchi nomi Asadbek Botirqulov -->|| [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Asadbek Botirqulov|2020-yil 28-sentabr]] || {{Faol emas}} || || || |- |{{userlinks|Amir.Temur}} || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Amir.Temur|2013-yil 14-may]] || {{Faol}} || || || |- |{{userlinks|Artemev Nikolay}} || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Artemev Nikolay|2022-yil 8-may]] || {{Faol}} || || || |- |{{userlinks|Casual}} || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Casual|2012-yil may]] || {{Faol}} || || || |- |{{userlinks|Gayrat98}} || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Gayrat98|2022-yil 8-may]] || {{Faol}} || || || |- |{{userlinks|Jamshid Nurkulov}} || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Jamshid Nurkulov|2022-yil 6-mart]] || {{Faol}} || || || |- |{{userlinks|Kagansky}} || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Kagansky|2021-yil 18-noyabr]] || {{Faol}} || || || |- |{{userlinks|Malikxan}} || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Malikxan|2019-yil 13-oktabr]] || {{Faol}} || || || [[Tasvir:Yes check.svg|center|15px|link=https://uz.wikipedia.org/wiki/Vikipediya:Administratorlar]] |- |{{userlinks|Muxriddin Azimov}} || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Muxriddin Azimov|2022-yil 8-may]] || {{Faol}} || || || |- |{{userlinks|Nataev}} || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Nataev|2012-yil 3-iyul]] || {{Faol}} || || || [[Tasvir:Yes check.svg|center|15px|link=https://uz.wikipedia.org/wiki/Vikipediya:Administratorlar]] |- |{{userlinks|Nataeva}} || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Nataeva|2022-yil 23-iyul]] || {{Faol}} || || || |- |{{userlinks|PlanespotterA320}} || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/PlanespotterA320|2018-yil 29-avgust]] || {{Faol}} || || || |- |{{userlinks|Sociologist}} || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Sociologist|2015-yil 26-yanvar]] || {{Faol emas}} || || || |- |{{userlinks|Umarxon III}} || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Umarxon III|2016-yil 26-dekabr]] || {{Faol}} || || || |- |- |{{userlinks|Ximik1991}} || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Ximik1991|2016-yil 20-aprel]] || {{Faol}} || || || |- |{{userlinks|Xusinboy Bekchanov}} || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Xusinboy Bekchanov|2013-yil 11-iyun]] || {{Faol}} || || || |} |} === Sobiq administratorlar === {| class="wikitable sortable plainlinks" width="100%" style="font-size:0.85em;" |- ! Foydalanuvchi !! Administratorlik davri !! Administratorlikdan ketish sababi |- | {{userlinks|Azim}} || 2006.05 — 2016.04 || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Noaktiv adminlar|Noaktivlik]] |- | {{userlinks|Ismanov}} || 2006.05 — 2014.08 || [https://uz.wikipedia.org/w/index.php?diff=1624554 Noaktivlik] |- | {{userlinks|Uzgen}} || 2006.05 — 2016.04 || [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Noaktiv adminlar|Noaktivlik]] |- <!--| {{userlinks|Casual}} || 2012.05 — 2019.02 || [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?oldid=18852896 Noaktivlik] |- --> | {{userlinks|Akhemen}} || 2016.03 — 2016.06 || [[:meta:Steward requests/Permissions/2016-06#Farsizabon@uzwiki|Oʻz xohishi bilan]] |} == Tarix == {{/Tarix}} == Shuningdek qarang == * [[Maxsus:ListUsers/sysop|Administratorlar roʻyxati]] (avtomatik yangilanadi) * [[Vikipediya:Rasmiyatchilikka soʻrovlar]] * [[meta:Administrators of Wikimedia projects/Wikipedias|Vikimedia Fondi loyihalaridagi administratorlar statistikasi]] {{Administratorlar va rasmiyatchilar}} [[Turkum:Vikipediya:Administratorlar|/]] [[Turkum:Vikipediya:Qoidalar]] 11p22p579wyhuoyyk3b1ihd0clyndzt Vikipediya:Tahrirlar soniga koʻra vikipediyachilar roʻyxati 4 2552 2725392 2724166 2022-07-30T12:03:24Z Jembot 17813 Bot: Maʼlumotlar yangilandi wikitext text/x-wiki {{/begin|200}} |- | 1 || [[User:Malikxan|Malikxan]] || [[Special:Contributions/Malikxan|{{formatnum:58881}}]] || {{Permissions|Malikxan}} |- | 2 || [[User:PlanespotterA320|PlanespotterA320]] || [[Special:Contributions/PlanespotterA320|{{formatnum:48948}}]] || {{Permissions|PlanespotterA320}} |- | 3 || [[User:Mirzoulug'bek|Mirzoulug'bek]] || [[Special:Contributions/Mirzoulug'bek|{{formatnum:40336}}]] || {{Permissions|Mirzoulug'bek}} |- | 4 || [[User:Kagansky|Kagansky]] || [[Special:Contributions/Kagansky|{{formatnum:32847}}]] || {{Permissions|Kagansky}} |- | 5 || [[User:Albatros777|Albatros777]] || [[Special:Contributions/Albatros777|{{formatnum:22562}}]] || {{Permissions|Albatros777}} |- | 6 || [[User:Nataev|Nataev]] || [[Special:Contributions/Nataev|{{formatnum:21718}}]] || {{Permissions|Nataev}} |- | 7 || [[User:Abdulla|Abdulla]] || [[Special:Contributions/Abdulla|{{formatnum:18841}}]] || {{Permissions|Abdulla}} |- | 8 || [[User:Umarxon III|Umarxon III]] || [[Special:Contributions/Umarxon III|{{formatnum:17656}}]] || {{Permissions|Umarxon III}} |- | 9 || [[User:Amir.Temur|Amir.Temur]] || [[Special:Contributions/Amir.Temur|{{formatnum:11389}}]] || {{Permissions|Amir.Temur}} |- | 10 || [[User:Uzgen|Uzgen]] || [[Special:Contributions/Uzgen|{{formatnum:9648}}]] || {{Permissions|Uzgen}} |- | 11 || [[User:Xusinboy Bekchanov|Xusinboy Bekchanov]] || [[Special:Contributions/Xusinboy Bekchanov|{{formatnum:8268}}]] || {{Permissions|Xusinboy Bekchanov}} |- | 12 || [[User:Casual|Casual]] || [[Special:Contributions/Casual|{{formatnum:7082}}]] || {{Permissions|Casual}} |- | 13 || [[User:Olaf Studt|Olaf Studt]] || [[Special:Contributions/Olaf Studt|{{formatnum:6660}}]] || {{Permissions|Olaf Studt}} |- | 14 || [[User:FarhodShaymanov|FarhodShaymanov]] || [[Special:Contributions/FarhodShaymanov|{{formatnum:6586}}]] || {{Permissions|FarhodShaymanov}} |- | 15 || [[User:AnnaDelvey|AnnaDelvey]] || [[Special:Contributions/AnnaDelvey|{{formatnum:6471}}]] || {{Permissions|AnnaDelvey}} |- | 16 || [[User:Khronos13|Khronos13]] || [[Special:Contributions/Khronos13|{{formatnum:6451}}]] || {{Permissions|Khronos13}} |- | 17 || [[User:Dieri007|Dieri007]] || [[Special:Contributions/Dieri007|{{formatnum:5184}}]] || {{Permissions|Dieri007}} |- | 18 || [[User:Rtfroot|Rtfroot]] || [[Special:Contributions/Rtfroot|{{formatnum:5135}}]] || {{Permissions|Rtfroot}} |- | 19 || [[User:Masofa321|Masofa321]] || [[Special:Contributions/Masofa321|{{formatnum:5113}}]] || {{Permissions|Masofa321}} |- | 20 || [[User:Yangilik 3|Yangilik 3]] || [[Special:Contributions/Yangilik 3|{{formatnum:5053}}]] || {{Permissions|Yangilik 3}} |- | 21 || [[User:Vikichizar|Vikichizar]] || [[Special:Contributions/Vikichizar|{{formatnum:5051}}]] || {{Permissions|Vikichizar}} |- | 22 || [[User:Mahirema|Mahirema]] || [[Special:Contributions/Mahirema|{{formatnum:4811}}]] || {{Permissions|Mahirema}} |- | 23 || [[User:Nataeva|Nataeva]] || [[Special:Contributions/Nataeva|{{formatnum:4714}}]] || {{Permissions|Nataeva}} |- | 24 || [[User:ShohjahonSobirov|ShohjahonSobirov]] || [[Special:Contributions/ShohjahonSobirov|{{formatnum:4680}}]] || {{Permissions|ShohjahonSobirov}} |- | 25 || [[User:Jamshid Nurkulov|Jamshid Nurkulov]] || [[Special:Contributions/Jamshid Nurkulov|{{formatnum:4373}}]] || {{Permissions|Jamshid Nurkulov}} |- | 26 || [[User:Translate1|Translate1]] || [[Special:Contributions/Translate1|{{formatnum:4086}}]] || {{Permissions|Translate1}} |- | 27 || [[User:Ximik1991|Ximik1991]] || [[Special:Contributions/Ximik1991|{{formatnum:4052}}]] || {{Permissions|Ximik1991}} |- | 28 || [[User:FaridShavkatullayev|FaridShavkatullayev]] || [[Special:Contributions/FaridShavkatullayev|{{formatnum:3971}}]] || {{Permissions|FaridShavkatullayev}} |- | 29 || [[User:Olimidono|Olimidono]] || [[Special:Contributions/Olimidono|{{formatnum:3813}}]] || {{Permissions|Olimidono}} |- | 30 || [[User:Delecta55|Delecta55]] || [[Special:Contributions/Delecta55|{{formatnum:3811}}]] || {{Permissions|Delecta55}} |- | 31 || [[User:Muxriddin Azimov|Muxriddin Azimov]] || [[Special:Contributions/Muxriddin Azimov|{{formatnum:3791}}]] || {{Permissions|Muxriddin Azimov}} |- | 32 || [[User:Sociologist|Sociologist]] || [[Special:Contributions/Sociologist|{{formatnum:3776}}]] || {{Permissions|Sociologist}} |- | 33 || [[User:Wentra30|Wentra30]] || [[Special:Contributions/Wentra30|{{formatnum:3609}}]] || {{Permissions|Wentra30}} |- | 34 || [[User:Muhammad Abul-Futooh|Muhammad Abul-Futooh]] || [[Special:Contributions/Muhammad Abul-Futooh|{{formatnum:3206}}]] || {{Permissions|Muhammad Abul-Futooh}} |- | 35 || [[User:Yangilik 2|Yangilik 2]] || [[Special:Contributions/Yangilik 2|{{formatnum:3125}}]] || {{Permissions|Yangilik 2}} |- | 36 || [[User:Akhemen|Akhemen]] || [[Special:Contributions/Akhemen|{{formatnum:3022}}]] || {{Permissions|Akhemen}} |- | 37 || [[User:Minor16|Minor16]] || [[Special:Contributions/Minor16|{{formatnum:3006}}]] || {{Permissions|Minor16}} |- | 38 || [[User:Boboyev1996|Boboyev1996]] || [[Special:Contributions/Boboyev1996|{{formatnum:2658}}]] || {{Permissions|Boboyev1996}} |- | 39 || [[User:S(uz)ak|S(uz)ak]] || [[Special:Contributions/S(uz)ak|{{formatnum:2552}}]] || {{Permissions|S(uz)ak}} |- | 40 || [[User:Optima D|Optima D]] || [[Special:Contributions/Optima D|{{formatnum:2478}}]] || {{Permissions|Optima D}} |- | 41 || [[User:Amefuri2019|Amefuri2019]] || [[Special:Contributions/Amefuri2019|{{formatnum:2411}}]] || {{Permissions|Amefuri2019}} |- | 42 || [[User:RedaktorWiki|RedaktorWiki]] || [[Special:Contributions/RedaktorWiki|{{formatnum:2403}}]] || {{Permissions|RedaktorWiki}} |- | 43 || [[User:Finikchik|Finikchik]] || [[Special:Contributions/Finikchik|{{formatnum:2389}}]] || {{Permissions|Finikchik}} |- | 44 || [[User:Khorazmiy|Khorazmiy]] || [[Special:Contributions/Khorazmiy|{{formatnum:2330}}]] || {{Permissions|Khorazmiy}} |- | 45 || [[User:Speedbowl|Speedbowl]] || [[Special:Contributions/Speedbowl|{{formatnum:2265}}]] || {{Permissions|Speedbowl}} |- | 46 || [[User:Cekli829|Cekli829]] || [[Special:Contributions/Cekli829|{{formatnum:2202}}]] || {{Permissions|Cekli829}} |- | 47 || [[User:Asrorbek|Asrorbek]] || [[Special:Contributions/Asrorbek|{{formatnum:2137}}]] || {{Permissions|Asrorbek}} |- | 48 || [[User:Vaska46|Vaska46]] || [[Special:Contributions/Vaska46|{{formatnum:2018}}]] || {{Permissions|Vaska46}} |- | 49 || [[User:MrErgashev|MrErgashev]] || [[Special:Contributions/MrErgashev|{{formatnum:1955}}]] || {{Permissions|MrErgashev}} |- | 50 || [[User:FreetimeeditorII|FreetimeeditorII]] || [[Special:Contributions/FreetimeeditorII|{{formatnum:1872}}]] || {{Permissions|FreetimeeditorII}} |- | 51 || [[User:Ikromova Guli|Ikromova Guli]] || [[Special:Contributions/Ikromova Guli|{{formatnum:1870}}]] || {{Permissions|Ikromova Guli}} |- | 52 || [[User:Rotlink|Rotlink]] || [[Special:Contributions/Rotlink|{{formatnum:1770}}]] || {{Permissions|Rotlink}} |- | 53 || [[User:ShHamrayev|ShHamrayev]] || [[Special:Contributions/ShHamrayev|{{formatnum:1752}}]] || {{Permissions|ShHamrayev}} |- | 54 || [[User:Lyncos|Lyncos]] || [[Special:Contributions/Lyncos|{{formatnum:1683}}]] || {{Permissions|Lyncos}} |- | 55 || [[User:Tarih|Tarih]] || [[Special:Contributions/Tarih|{{formatnum:1652}}]] || {{Permissions|Tarih}} |- | 56 || [[User:Artemev Nikolay|Artemev Nikolay]] || [[Special:Contributions/Artemev Nikolay|{{formatnum:1635}}]] || {{Permissions|Artemev Nikolay}} |- | 57 || [[User:Doniyorsher Juraev|Doniyorsher Juraev]] || [[Special:Contributions/Doniyorsher Juraev|{{formatnum:1626}}]] || {{Permissions|Doniyorsher Juraev}} |- | 58 || [[User:Diwikiped|Diwikiped]] || [[Special:Contributions/Diwikiped|{{formatnum:1605}}]] || {{Permissions|Diwikiped}} |- | 59 || [[User:ITPRO.UZ|ITPRO.UZ]] || [[Special:Contributions/ITPRO.UZ|{{formatnum:1570}}]] || {{Permissions|ITPRO.UZ}} |- | 60 || [[User:Ismanov|Ismanov]] || [[Special:Contributions/Ismanov|{{formatnum:1542}}]] || {{Permissions|Ismanov}} |- | 61 || [[User:Lingveno|Lingveno]] || [[Special:Contributions/Lingveno|{{formatnum:1524}}]] || {{Permissions|Lingveno}} |- | 62 || [[User:Yangilik 1|Yangilik 1]] || [[Special:Contributions/Yangilik 1|{{formatnum:1501}}]] || {{Permissions|Yangilik 1}} |- | 63 || [[User:Tantra12|Tantra12]] || [[Special:Contributions/Tantra12|{{formatnum:1498}}]] || {{Permissions|Tantra12}} |- | 64 || [[User:Progint|Progint]] || [[Special:Contributions/Progint|{{formatnum:1497}}]] || {{Permissions|Progint}} |- | 65 || [[User:Nikolina Šepić|Nikolina Šepić]] || [[Special:Contributions/Nikolina Šepić|{{formatnum:1409}}]] || {{Permissions|Nikolina Šepić}} |- | 66 || [[User:Laziz Baxtiyorov|Laziz Baxtiyorov]] || [[Special:Contributions/Laziz Baxtiyorov|{{formatnum:1407}}]] || {{Permissions|Laziz Baxtiyorov}} |- | 67 || [[User:Дилдорбек|Дилдорбек]] || [[Special:Contributions/Дилдорбек|{{formatnum:1372}}]] || {{Permissions|Дилдорбек}} |- | 68 || [[User:RakhimovaD|RakhimovaD]] || [[Special:Contributions/RakhimovaD|{{formatnum:1362}}]] || {{Permissions|RakhimovaD}} |- | 69 || [[User:Chris die Seele|Chris die Seele]] || [[Special:Contributions/Chris die Seele|{{formatnum:1293}}]] || {{Permissions|Chris die Seele}} |- | 70 || [[User:Shrikarsan|Shrikarsan]] || [[Special:Contributions/Shrikarsan|{{formatnum:1145}}]] || {{Permissions|Shrikarsan}} |- | 71 || [[User:Akhrarova Ezoza|Akhrarova Ezoza]] || [[Special:Contributions/Akhrarova Ezoza|{{formatnum:1139}}]] || {{Permissions|Akhrarova Ezoza}} |- | 72 || [[User:Mironshokh Ochilov|Mironshokh Ochilov]] || [[Special:Contributions/Mironshokh Ochilov|{{formatnum:1095}}]] || {{Permissions|Mironshokh Ochilov}} |- | 73 || [[User:Visola Tangirova|Visola Tangirova]] || [[Special:Contributions/Visola Tangirova|{{formatnum:1059}}]] || {{Permissions|Visola Tangirova}} |- | 74 || [[User:Nhakimjonov|Nhakimjonov]] || [[Special:Contributions/Nhakimjonov|{{formatnum:1059}}]] || {{Permissions|Nhakimjonov}} |- | 75 || [[User:Ravshanbek Tohirov|Ravshanbek Tohirov]] || [[Special:Contributions/Ravshanbek Tohirov|{{formatnum:1041}}]] || {{Permissions|Ravshanbek Tohirov}} |- | 76 || [[User:Mahufi|Mahufi]] || [[Special:Contributions/Mahufi|{{formatnum:1012}}]] || {{Permissions|Mahufi}} |- | 77 || [[User:Emin|Emin]] || [[Special:Contributions/Emin|{{formatnum:1007}}]] || {{Permissions|Emin}} |- | 78 || [[User:Khasan azim1|Khasan azim1]] || [[Special:Contributions/Khasan azim1|{{formatnum:960}}]] || {{Permissions|Khasan azim1}} |- | 79 || [[User:INsOm(A)aNiAc|INsOm(A)aNiAc]] || [[Special:Contributions/INsOm(A)aNiAc|{{formatnum:930}}]] || {{Permissions|INsOm(A)aNiAc}} |- | 80 || [[User:Finderhannes|Finderhannes]] || [[Special:Contributions/Finderhannes|{{formatnum:924}}]] || {{Permissions|Finderhannes}} |- | 81 || [[User:Xursand.abdullayev|Xursand.abdullayev]] || [[Special:Contributions/Xursand.abdullayev|{{formatnum:872}}]] || {{Permissions|Xursand.abdullayev}} |- | 82 || [[User:MiroJP|MiroJP]] || [[Special:Contributions/MiroJP|{{formatnum:871}}]] || {{Permissions|MiroJP}} |- | 83 || [[User:Manzuma|Manzuma]] || [[Special:Contributions/Manzuma|{{formatnum:859}}]] || {{Permissions|Manzuma}} |- | 84 || [[User:Boburmirzo Hakimov|Boburmirzo Hakimov]] || [[Special:Contributions/Boburmirzo Hakimov|{{formatnum:841}}]] || {{Permissions|Boburmirzo Hakimov}} |- | 85 || [[User:Akobirolmasov diplomat|Akobirolmasov diplomat]] || [[Special:Contributions/Akobirolmasov diplomat|{{formatnum:839}}]] || {{Permissions|Akobirolmasov diplomat}} |- | 86 || [[User:Gayrat98|Gayrat98]] || [[Special:Contributions/Gayrat98|{{formatnum:801}}]] || {{Permissions|Gayrat98}} |- | 87 || [[User:Daniya71|Daniya71]] || [[Special:Contributions/Daniya71|{{formatnum:779}}]] || {{Permissions|Daniya71}} |- | 88 || [[User:Behzodbek88|Behzodbek88]] || [[Special:Contributions/Behzodbek88|{{formatnum:777}}]] || {{Permissions|Behzodbek88}} |- | 89 || [[User:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] || [[Special:Contributions/Azizxon Muzaffarov|{{formatnum:771}}]] || {{Permissions|Azizxon Muzaffarov}} |- | 90 || [[User:Msingca|Msingca]] || [[Special:Contributions/Msingca|{{formatnum:763}}]] || {{Permissions|Msingca}} |- | 91 || [[User:Wikieditor2077|Wikieditor2077]] || [[Special:Contributions/Wikieditor2077|{{formatnum:762}}]] || {{Permissions|Wikieditor2077}} |- | 92 || [[User:Zarxonim|Zarxonim]] || [[Special:Contributions/Zarxonim|{{formatnum:761}}]] || {{Permissions|Zarxonim}} |- | 93 || [[User:Nodirbek Abdumalikov|Nodirbek Abdumalikov]] || [[Special:Contributions/Nodirbek Abdumalikov|{{formatnum:746}}]] || {{Permissions|Nodirbek Abdumalikov}} |- | 94 || [[User:Sunrise855|Sunrise855]] || [[Special:Contributions/Sunrise855|{{formatnum:710}}]] || {{Permissions|Sunrise855}} |- | 95 || [[User:Gliwi|Gliwi]] || [[Special:Contributions/Gliwi|{{formatnum:702}}]] || {{Permissions|Gliwi}} |- | 96 || [[User:Ilkhom|Ilkhom]] || [[Special:Contributions/Ilkhom|{{formatnum:695}}]] || {{Permissions|Ilkhom}} |- | 97 || [[User:MathXplore|MathXplore]] || [[Special:Contributions/MathXplore|{{formatnum:666}}]] || {{Permissions|MathXplore}} |- | 98 || [[User:Djumanova|Djumanova]] || [[Special:Contributions/Djumanova|{{formatnum:650}}]] || {{Permissions|Djumanova}} |- | 99 || [[User:Dr.backward|Dr.backward]] || [[Special:Contributions/Dr.backward|{{formatnum:641}}]] || {{Permissions|Dr.backward}} |- | 100 || [[User:Spartak22|Spartak22]] || [[Special:Contributions/Spartak22|{{formatnum:635}}]] || {{Permissions|Spartak22}} |- | 101 || [[User:Osenibabalola0|Osenibabalola0]] || [[Special:Contributions/Osenibabalola0|{{formatnum:632}}]] || {{Permissions|Osenibabalola0}} |- | 102 || [[User:M Xasanboy|M Xasanboy]] || [[Special:Contributions/M Xasanboy|{{formatnum:623}}]] || {{Permissions|M Xasanboy}} |- | 103 || [[User:Husniddin Rasulov|Husniddin Rasulov]] || [[Special:Contributions/Husniddin Rasulov|{{formatnum:622}}]] || {{Permissions|Husniddin Rasulov}} |- | 104 || [[User:Muzaffar Turgunov|Muzaffar Turgunov]] || [[Special:Contributions/Muzaffar Turgunov|{{formatnum:599}}]] || {{Permissions|Muzaffar Turgunov}} |- | 105 || [[User:Xalibekovagulmira|Xalibekovagulmira]] || [[Special:Contributions/Xalibekovagulmira|{{formatnum:596}}]] || {{Permissions|Xalibekovagulmira}} |- | 106 || [[User:Abdulloh avgc|Abdulloh avgc]] || [[Special:Contributions/Abdulloh avgc|{{formatnum:592}}]] || {{Permissions|Abdulloh avgc}} |- | 107 || [[User:Εὐθυμένης|Εὐθυμένης]] || [[Special:Contributions/Εὐθυμένης|{{formatnum:588}}]] || {{Permissions|Εὐθυμένης}} |- | 108 || [[User:Yuldoshov G'ayrat|Yuldoshov G'ayrat]] || [[Special:Contributions/Yuldoshov G'ayrat|{{formatnum:586}}]] || {{Permissions|Yuldoshov G'ayrat}} |- | 109 || [[User:Guldona Bonu Murat|Guldona Bonu Murat]] || [[Special:Contributions/Guldona Bonu Murat|{{formatnum:584}}]] || {{Permissions|Guldona Bonu Murat}} |- | 110 || [[User:Yohanjon 23|Yohanjon 23]] || [[Special:Contributions/Yohanjon 23|{{formatnum:578}}]] || {{Permissions|Yohanjon 23}} |- | 111 || [[User:Blackwidow.aveger|Blackwidow.aveger]] || [[Special:Contributions/Blackwidow.aveger|{{formatnum:564}}]] || {{Permissions|Blackwidow.aveger}} |- | 112 || [[User:ДолбоЯщер|ДолбоЯщер]] || [[Special:Contributions/ДолбоЯщер|{{formatnum:558}}]] || {{Permissions|ДолбоЯщер}} |- | 113 || [[User:Yusif Mammadov 04|Yusif Mammadov 04]] || [[Special:Contributions/Yusif Mammadov 04|{{formatnum:537}}]] || {{Permissions|Yusif Mammadov 04}} |- | 114 || [[User:Nigina Bakhretdinova|Nigina Bakhretdinova]] || [[Special:Contributions/Nigina Bakhretdinova|{{formatnum:499}}]] || {{Permissions|Nigina Bakhretdinova}} |- | 115 || [[User:Rickrick93|Rickrick93]] || [[Special:Contributions/Rickrick93|{{formatnum:498}}]] || {{Permissions|Rickrick93}} |- | 116 || [[User:Mujgona|Mujgona]] || [[Special:Contributions/Mujgona|{{formatnum:489}}]] || {{Permissions|Mujgona}} |- | 117 || [[User:BaxtiyJahon|BaxtiyJahon]] || [[Special:Contributions/BaxtiyJahon|{{formatnum:479}}]] || {{Permissions|BaxtiyJahon}} |- | 118 || [[User:Wknewpages|Wknewpages]] || [[Special:Contributions/Wknewpages|{{formatnum:468}}]] || {{Permissions|Wknewpages}} |- | 119 || [[User:E'zoza Olimova|E'zoza Olimova]] || [[Special:Contributions/E'zoza Olimova|{{formatnum:463}}]] || {{Permissions|E'zoza Olimova}} |- | 120 || [[User:Xorazmshox01|Xorazmshox01]] || [[Special:Contributions/Xorazmshox01|{{formatnum:459}}]] || {{Permissions|Xorazmshox01}} |- | 121 || [[User:Muzaffar murodovich|Muzaffar murodovich]] || [[Special:Contributions/Muzaffar murodovich|{{formatnum:454}}]] || {{Permissions|Muzaffar murodovich}} |- | 122 || [[User:Gibranist|Gibranist]] || [[Special:Contributions/Gibranist|{{formatnum:452}}]] || {{Permissions|Gibranist}} |- | 123 || [[User:FarangisOrtiqova|FarangisOrtiqova]] || [[Special:Contributions/FarangisOrtiqova|{{formatnum:439}}]] || {{Permissions|FarangisOrtiqova}} |- | 124 || [[User:Färber|Färber]] || [[Special:Contributions/Färber|{{formatnum:437}}]] || {{Permissions|Färber}} |- | 125 || [[User:Odilbek Irisqulov|Odilbek Irisqulov]] || [[Special:Contributions/Odilbek Irisqulov|{{formatnum:435}}]] || {{Permissions|Odilbek Irisqulov}} |- | 126 || [[User:Bakhtiyarovna|Bakhtiyarovna]] || [[Special:Contributions/Bakhtiyarovna|{{formatnum:435}}]] || {{Permissions|Bakhtiyarovna}} |- | 127 || [[User:Farhod|Farhod]] || [[Special:Contributions/Farhod|{{formatnum:435}}]] || {{Permissions|Farhod}} |- | 128 || [[User:Виталий Болбас|Виталий Болбас]] || [[Special:Contributions/Виталий Болбас|{{formatnum:429}}]] || {{Permissions|Виталий Болбас}} |- | 129 || [[User:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] || [[Special:Contributions/Humoyun Qodirov|{{formatnum:426}}]] || {{Permissions|Humoyun Qodirov}} |- | 130 || [[User:Uannis~uzwiki|Uannis~uzwiki]] || [[Special:Contributions/Uannis~uzwiki|{{formatnum:418}}]] || {{Permissions|Uannis~uzwiki}} |- | 131 || [[User:Вероника Мякушкина|Вероника Мякушкина]] || [[Special:Contributions/Вероника Мякушкина|{{formatnum:416}}]] || {{Permissions|Вероника Мякушкина}} |- | 132 || [[User:Mehriddin 01|Mehriddin 01]] || [[Special:Contributions/Mehriddin 01|{{formatnum:415}}]] || {{Permissions|Mehriddin 01}} |- | 133 || [[User:Lutfulloh7|Lutfulloh7]] || [[Special:Contributions/Lutfulloh7|{{formatnum:413}}]] || {{Permissions|Lutfulloh7}} |- | 134 || [[User:Pathoschild|Pathoschild]] || [[Special:Contributions/Pathoschild|{{formatnum:408}}]] || {{Permissions|Pathoschild}} |- | 135 || [[User:Maksud83|Maksud83]] || [[Special:Contributions/Maksud83|{{formatnum:400}}]] || {{Permissions|Maksud83}} |- | 136 || [[User:Changez36|Changez36]] || [[Special:Contributions/Changez36|{{formatnum:393}}]] || {{Permissions|Changez36}} |- | 137 || [[User:Sahib1609|Sahib1609]] || [[Special:Contributions/Sahib1609|{{formatnum:388}}]] || {{Permissions|Sahib1609}} |- | 138 || [[User:Memty|Memty]] || [[Special:Contributions/Memty|{{formatnum:385}}]] || {{Permissions|Memty}} |- | 139 || [[User:Avazbek2077|Avazbek2077]] || [[Special:Contributions/Avazbek2077|{{formatnum:381}}]] || {{Permissions|Avazbek2077}} |- | 140 || [[User:Hawkeye.avenger|Hawkeye.avenger]] || [[Special:Contributions/Hawkeye.avenger|{{formatnum:380}}]] || {{Permissions|Hawkeye.avenger}} |- | 141 || [[User:Mrjavokh1r|Mrjavokh1r]] || [[Special:Contributions/Mrjavokh1r|{{formatnum:378}}]] || {{Permissions|Mrjavokh1r}} |- | 142 || [[User:Chiroqchi|Chiroqchi]] || [[Special:Contributions/Chiroqchi|{{formatnum:376}}]] || {{Permissions|Chiroqchi}} |- | 143 || [[User:Geolog07|Geolog07]] || [[Special:Contributions/Geolog07|{{formatnum:372}}]] || {{Permissions|Geolog07}} |- | 144 || [[User:Volkov|Volkov]] || [[Special:Contributions/Volkov|{{formatnum:366}}]] || {{Permissions|Volkov}} |- | 145 || [[User:Sheykh Zade98|Sheykh Zade98]] || [[Special:Contributions/Sheykh Zade98|{{formatnum:364}}]] || {{Permissions|Sheykh Zade98}} |- | 146 || [[User:Tashfootball|Tashfootball]] || [[Special:Contributions/Tashfootball|{{formatnum:355}}]] || {{Permissions|Tashfootball}} |- | 147 || [[User:Sheroziy|Sheroziy]] || [[Special:Contributions/Sheroziy|{{formatnum:355}}]] || {{Permissions|Sheroziy}} |- | 148 || [[User:Ismoiliy|Ismoiliy]] || [[Special:Contributions/Ismoiliy|{{formatnum:350}}]] || {{Permissions|Ismoiliy}} |- | 149 || [[User:Dr.Aselessa|Dr.Aselessa]] || [[Special:Contributions/Dr.Aselessa|{{formatnum:348}}]] || {{Permissions|Dr.Aselessa}} |- | 150 || [[User:Envell qahramonlari|Envell qahramonlari]] || [[Special:Contributions/Envell qahramonlari|{{formatnum:347}}]] || {{Permissions|Envell qahramonlari}} |- | 151 || [[User:Abdulaziz uzbek|Abdulaziz uzbek]] || [[Special:Contributions/Abdulaziz uzbek|{{formatnum:343}}]] || {{Permissions|Abdulaziz uzbek}} |- | 152 || [[User:Jürgen Krause|Jürgen Krause]] || [[Special:Contributions/Jürgen Krause|{{formatnum:339}}]] || {{Permissions|Jürgen Krause}} |- | 153 || [[User:Celiagout|Celiagout]] || [[Special:Contributions/Celiagout|{{formatnum:331}}]] || {{Permissions|Celiagout}} |- | 154 || [[User:Zscout370|Zscout370]] || [[Special:Contributions/Zscout370|{{formatnum:329}}]] || {{Permissions|Zscout370}} |- | 155 || [[User:Zafar Shamsiddinov|Zafar Shamsiddinov]] || [[Special:Contributions/Zafar Shamsiddinov|{{formatnum:327}}]] || {{Permissions|Zafar Shamsiddinov}} |- | 156 || [[User:Alpasli|Alpasli]] || [[Special:Contributions/Alpasli|{{formatnum:314}}]] || {{Permissions|Alpasli}} |- | 157 || [[User:Ashurov sindor|Ashurov sindor]] || [[Special:Contributions/Ashurov sindor|{{formatnum:307}}]] || {{Permissions|Ashurov sindor}} |- | 158 || [[User:Flobbadob|Flobbadob]] || [[Special:Contributions/Flobbadob|{{formatnum:305}}]] || {{Permissions|Flobbadob}} |- | 159 || [[User:Potter Uz|Potter Uz]] || [[Special:Contributions/Potter Uz|{{formatnum:305}}]] || {{Permissions|Potter Uz}} |- | 160 || [[User:Википисатель|Википисатель]] || [[Special:Contributions/Википисатель|{{formatnum:301}}]] || {{Permissions|Википисатель}} |- | 161 || [[User:Salohiddin viki|Salohiddin viki]] || [[Special:Contributions/Salohiddin viki|{{formatnum:301}}]] || {{Permissions|Salohiddin viki}} |- | 162 || [[User:Perhelion|Perhelion]] || [[Special:Contributions/Perhelion|{{formatnum:292}}]] || {{Permissions|Perhelion}} |- | 163 || [[User:Macondo|Macondo]] || [[Special:Contributions/Macondo|{{formatnum:290}}]] || {{Permissions|Macondo}} |- | 164 || [[User:Gerd Eichmann|Gerd Eichmann]] || [[Special:Contributions/Gerd Eichmann|{{formatnum:284}}]] || {{Permissions|Gerd Eichmann}} |- | 165 || [[User:Sf7.uz|Sf7.uz]] || [[Special:Contributions/Sf7.uz|{{formatnum:275}}]] || {{Permissions|Sf7.uz}} |- | 166 || [[User:Umidjon Yuldashev|Umidjon Yuldashev]] || [[Special:Contributions/Umidjon Yuldashev|{{formatnum:266}}]] || {{Permissions|Umidjon Yuldashev}} |- | 167 || [[User:Breogan2008|Breogan2008]] || [[Special:Contributions/Breogan2008|{{formatnum:259}}]] || {{Permissions|Breogan2008}} |- | 168 || [[User:Zafarwiki89|Zafarwiki89]] || [[Special:Contributions/Zafarwiki89|{{formatnum:259}}]] || {{Permissions|Zafarwiki89}} |- | 169 || [[User:Solavirum|Solavirum]] || [[Special:Contributions/Solavirum|{{formatnum:258}}]] || {{Permissions|Solavirum}} |- | 170 || [[User:RASH.IHT|RASH.IHT]] || [[Special:Contributions/RASH.IHT|{{formatnum:252}}]] || {{Permissions|RASH.IHT}} |- | 171 || [[User:Carpodacus|Carpodacus]] || [[Special:Contributions/Carpodacus|{{formatnum:246}}]] || {{Permissions|Carpodacus}} |- | 172 || [[User:Alperen|Alperen]] || [[Special:Contributions/Alperen|{{formatnum:245}}]] || {{Permissions|Alperen}} |- | 173 || [[User:Ozoda Karimova|Ozoda Karimova]] || [[Special:Contributions/Ozoda Karimova|{{formatnum:241}}]] || {{Permissions|Ozoda Karimova}} |- | 174 || [[User:EDUCA33E|EDUCA33E]] || [[Special:Contributions/EDUCA33E|{{formatnum:235}}]] || {{Permissions|EDUCA33E}} |- | 175 || [[User:Shaxbozmustafayev|Shaxbozmustafayev]] || [[Special:Contributions/Shaxbozmustafayev|{{formatnum:226}}]] || {{Permissions|Shaxbozmustafayev}} |- | 176 || [[User:Mirzozominiy|Mirzozominiy]] || [[Special:Contributions/Mirzozominiy|{{formatnum:225}}]] || {{Permissions|Mirzozominiy}} |- | 177 || [[User:Izzy.neon|Izzy.neon]] || [[Special:Contributions/Izzy.neon|{{formatnum:224}}]] || {{Permissions|Izzy.neon}} |- | 178 || [[User:Uzesthetique|Uzesthetique]] || [[Special:Contributions/Uzesthetique|{{formatnum:223}}]] || {{Permissions|Uzesthetique}} |- | 179 || [[User:Foyda2022|Foyda2022]] || [[Special:Contributions/Foyda2022|{{formatnum:221}}]] || {{Permissions|Foyda2022}} |- | 180 || [[User:Aarp65|Aarp65]] || [[Special:Contributions/Aarp65|{{formatnum:221}}]] || {{Permissions|Aarp65}} |- | 181 || [[User:AnvarxonM|AnvarxonM]] || [[Special:Contributions/AnvarxonM|{{formatnum:220}}]] || {{Permissions|AnvarxonM}} |- | 182 || [[User:Babel AutoCreate|Babel AutoCreate]] || [[Special:Contributions/Babel AutoCreate|{{formatnum:220}}]] || {{Permissions|Babel AutoCreate}} |- | 183 || [[User:Elchi2|Elchi2]] || [[Special:Contributions/Elchi2|{{formatnum:219}}]] || {{Permissions|Elchi2}} |- | 184 || [[User:Mirishkorlik|Mirishkorlik]] || [[Special:Contributions/Mirishkorlik|{{formatnum:218}}]] || {{Permissions|Mirishkorlik}} |- | 185 || [[User:E'zozaxon|E'zozaxon]] || [[Special:Contributions/E'zozaxon|{{formatnum:218}}]] || {{Permissions|E'zozaxon}} |- | 186 || [[User:Гаффаров И. Қ.|Гаффаров И. Қ.]] || [[Special:Contributions/Гаффаров И. Қ.|{{formatnum:213}}]] || {{Permissions|Гаффаров И. Қ.}} |- | 187 || [[User:Safar uzb|Safar uzb]] || [[Special:Contributions/Safar uzb|{{formatnum:210}}]] || {{Permissions|Safar uzb}} |- | 188 || [[User:Goutam1962|Goutam1962]] || [[Special:Contributions/Goutam1962|{{formatnum:204}}]] || {{Permissions|Goutam1962}} |- | 189 || [[User:Ulugbek|Ulugbek]] || [[Special:Contributions/Ulugbek|{{formatnum:204}}]] || {{Permissions|Ulugbek}} |- | 190 || [[User:Ismailova Fatima|Ismailova Fatima]] || [[Special:Contributions/Ismailova Fatima|{{formatnum:203}}]] || {{Permissions|Ismailova Fatima}} |- | 191 || [[User:Kareyac|Kareyac]] || [[Special:Contributions/Kareyac|{{formatnum:200}}]] || {{Permissions|Kareyac}} |- | 192 || [[User:Santuagara|Santuagara]] || [[Special:Contributions/Santuagara|{{formatnum:200}}]] || {{Permissions|Santuagara}} |- | 193 || [[User:Fränsmer|Fränsmer]] || [[Special:Contributions/Fränsmer|{{formatnum:198}}]] || {{Permissions|Fränsmer}} |- | 194 || [[User:Akbarskiy|Akbarskiy]] || [[Special:Contributions/Akbarskiy|{{formatnum:191}}]] || {{Permissions|Akbarskiy}} |- | 195 || [[User:MKattaev|MKattaev]] || [[Special:Contributions/MKattaev|{{formatnum:190}}]] || {{Permissions|MKattaev}} |- | 196 || [[User:LunaticLone1|LunaticLone1]] || [[Special:Contributions/LunaticLone1|{{formatnum:180}}]] || {{Permissions|LunaticLone1}} |- | 197 || [[User:Ikhtiyor|Ikhtiyor]] || [[Special:Contributions/Ikhtiyor|{{formatnum:180}}]] || {{Permissions|Ikhtiyor}} |- | 198 || [[User:Umid Akbaraliyev93|Umid Akbaraliyev93]] || [[Special:Contributions/Umid Akbaraliyev93|{{formatnum:179}}]] || {{Permissions|Umid Akbaraliyev93}} |- | 199 || [[User:Vivaelcelta|Vivaelcelta]] || [[Special:Contributions/Vivaelcelta|{{formatnum:178}}]] || {{Permissions|Vivaelcelta}} |- | 200 || [[User:The worst person235|The worst person235]] || [[Special:Contributions/The worst person235|{{formatnum:178}}]] || {{Permissions|The worst person235}} {{/end}} 7fpzxm504y03k2f05awejdh9yk3xcnn Tahorat 0 2634 2726272 2192118 2022-07-31T04:47:55Z Ximik1991 19816 [[Special:Contributions/84.54.76.62|84.54.76.62]] tahrirlari [[User:Umarxon III|Umarxon III]] versiyasiga qaytarildi wikitext text/x-wiki '''Tahorat''' — namoz oʻqish, ibodat oldidan yuvinish, poklanish jarayoni. Xususiy shakli sifatida [[tayammum]] koʻriladi. [[Islom]]da tahoratning ikki turi mavjud: vuzuʼ — kichik tahorat — qoʻloyoq va yuzni yuvish; gʻusul — katta tahorat — toʻla yuvinish, choʻmilish. Tahoratning 4 ta farzi bor; yuzni yuvmoq; ikki qoʻlni tirsak ila qoʻshib yuvmoq; ikki oyoqni toʻpigʻi ila qoʻshib yuvmoq, boshning toʻrtdan bir qismiga mash tortish — ikki qoʻlni hoʻllab surtmoq. Bu farzlardan birortasi bajarilmasa, tahorat haqiqiy boʻlmaydi. Tahoratning farzlaridan boshqa uning sunnat va vojiblari ham boʻladi. Tahorat oladigan har bir kimsa suvni keragidan ortiq ham, oz ham sarf qilmasligi; suvni yuzga shapillatib sochmasligi; tahorat qilayotganda oʻrinsiz gaplashmasligi; iflos yerda tahorat olmasligi kerak. Tahorat qilish uchun suv topilmasa tayammum qilinadi. Tahorati bor kishida quyidagi holatlardan biri yuz bersa tahorati buzilgan hisoblanadi: vujudning biron yeridan qon, yiring, suv chiqsa; ogʻzi toʻlib qussa; tupurgan vaqt tupugini yarmidan koʻpi qon boʻlsa; kichik va katta hojatga borsa va orqadan yel chiqarsa; bexush yoki mast boʻlsa; namoz vaqtida kulsa; uxlasa. Tahoratni buzadigan holatlar roʻy bersa, tahoratni boshqatdan qilish lozim boʻladi.<ref>[[OʻzME]]</ref> == Jarayon == Tahorat uchun suv hozirlagandan keyin: # [[Qibla]] tomonga qarab, ichida "Tahorat olishni niyat qildim" deyiladi. # "Auzu billahi minash-shaytonir rojiym. Bismillahir rohmanir rohiym", deyiladi. # Qoʻllar bandigacha 3 marta yuviladi. # Oʻng qoʻlda suv olinib, ogʻiz 3 marta gʻargʻara qilib chayiladi va misvok qilinadi. # Burunga oʻng qoʻl bilan 3 marta suv tortilib, chap qoʻl bilan qoqib tozalanadi. # Yuz 3 marta yuviladi. # Avval oʻng qoʻl tirsaklar bilan qoʻshib ishqalab yuviladi, soʻngra chap qoʻl. # Hovuchga suv olib, toʻkib tashlab, hoʻli bilan boshning hamma qismiga masx tortiladi. # Koʻrsatkich barmoq bilan quloqlarning ichi, bosh barmoqlar bilan esa quloq orqasi masx qilinadi. # Ikkala kaftning orqasi bilan boʻyin masx qilinadi. # Chap qoʻl bilan oʻng oyoqni oshiq qismi bilan qoʻshib, barmoqlar orasini ishqalab 3 marta yuviladi, keyin chap oyoq. # [[Qibla]] tomonga qarab, ichida "Ashhadu an La ilaha illallohu va ashhadu anna Muhammadan abduhu va rosuluh" deyiladi. == Manbalar == {{manbalar}} {{OʻzME}} {{namoz}} fzgkc361fxs03odx5r7kk9alm6t08j7 Urugvay 0 3718 2725447 2562108 2022-07-30T12:47:24Z Akhmadjon Odilov 68082 wikitext text/x-wiki {{Urugvay_info}} <!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->{{Maʼnolari|Urugvay (maʼnolari)}} '''Urugvay''' (Uruguay), Urugvay Sharq Respublikasi (República Oriental del Uruguay) — [[Janubiy Amerika]]ning janubi-sharqiy qismida joylashgan davlat. Maydoni 176,2 ming km². Aholisi 3 mln. 387 ming kishi (2002). Poytaxti — [[Montevideo]] shahri. Maʼmuriy jihatdan 19 departamentga boʻlinadi.Shuni eslatib oʻtish joizki Urugvay tarixdagi 1-jahon chempioni boʻlgan davlat. == Davlat tuzumi == U. — respublika. Amaldagi konstitutsiyasi 1967-yil kuchga kirgan va 1997-yil tuzatishlar kiritilgan. Davlat boshligʻi — prezident, u toʻtri umumiy ovoz berish yoʻli bilan 5 yil muddatga saylanadi. Qonun chiqaruvchi hokimiyatni vakillar palatasi va senatdan iborat boʻlgan Kongress (yoki Bosh Assambleya), ijrochi hokimiyatni prezident amalga oshiradi. Prezident Vazirlar kengashini tayinlaydi. == Tabiati == Mamlakat janubiy va janubi-sharqda Atlantika okeani bilan oʻralgan. U. qirgʻoqlari kam parchalangan, past, laguna tipli. Yer yuzasi, asosan, sertepa tekislik. Mamlakat chekka sharqining aksariyati (Atlantika okeani sohili) botqoqlashgan pasttekislik. U.ning eng baland nuqtasi — chekka janubidagi PandeAsukar togʻi (501 m). Foydali qazilmalardan temir, marganets, oltin, kumush, qoʻrgʻoshin, mis, talk, qimmatbaho tosh, granit, marmar, qoʻngʻir koʻmir bor. Iqlimi subtropik, nam iqlim. Oʻrtacha temperatura iyulda 10°—12°, yanvarda 22°— 24°. Yiliga 1000–1200&nbsp;mm yogʻin yogʻadi. Katta daryolari — Urugvay va RioNegro. Preriyalarnpnt qizilqora tuproqlarida oʻtli subtropik savanna, daryo boʻylarida doim yashil oʻrmon; janubida butali savanna, sharqda palmazorlar bor. Hayvonlardan zirhlilar, nutriya, kalamush, puma, amerika tuyaqushi, tapir, bugʻu, yovvoyi mushuk, tulki, chumolixoʻr; parrandalardan oqqush, qarqara, turna, kolibri, sudralib yuruvchilardan shaqildoq ilon, qora ilon, alligator koʻp. KaboPolono, SantaTeresa va boshqa milliy bogʻlar tashkil etilgan. == Aholisi == U.ning aksariyat aholisi — urugvayliklar (kreollar, ispan kolonistlari va 19-asrda koʻchib kelgan italyanlarning avlodlari). 19-asrning 2-yarmida fransuzlar, nemislar, slavyanlar ham koʻchib kela boshlagan. Rasmiy til — ispan tili. Dindorlarning aksariyati xristiankatolik. Shahar aholisi 88,7%. Yirik shaharlari — Montevideo, Salto. == Tarixi == U. hududida qadimdan indeys qabilalari yashagan, ular dehqonchilik, ovchilik, baliq ovlash bilan shugullangan. 16-asrning boshlarida bu yerda ispan mustamlakachilari paydo boʻldi. 1750-yil Ispaniya bu hududni butunlay egallab oldi va 1776-yil Sharqiy sohil (mustamlaka davrida U. shunday deb nomlangan) Ispaniyaga qarashli LaPlata vitseqirolligi tarkibiga kiritildi. Amerika qitʼasidagi Ispaniya mustamlakachilarining mustaqillik uchun olib borgan urushi yillarida (1810—26) Sharqiy sohil aholisi 1815-yil mustaqillik eʼlon qildi. 1816-yil Portugaliya qoʻshinlari Sharqiy sohilga bostirib kirib, 1817-yil uni batamom egallab oldi. 1821-yil Sharqiy sohil Braziliya tarkibiga qoʻshib olindi. 1825-yil U. vatanparvarlari X.A. Lavalyexi rahbarligida kurash boshladilar va Sharqiy sohil Portugaliya bilan Braziliyadan ozod qilinib, mustaqil deb eʼlon qilindi (1825-yil 25 avgust), ammo tez orada Argentinaga qaram boʻlib qoldi. Toʻla mustaqillik uchun ozodlik kurashi avj oldi. 1828-yil Braziliya bilan Argentina oʻrtasidagi sulh shartnomasida U. mustaqil davlatini tuzish nazarda tutildi. 1830-yil U. Sharq Respublikasi deb eʼlon qilindi. 19-asr oxirida urugvay millati shakllanib boʻldi. Birinchi jahon urushida U. betaraflik eʼlon qildi. 1933-yil oʻng kuchlar mamlakatda toʻntarish uyushtirib, diktatura rejimini oʻrnatdi. Ikkinchi jahon urushi (1939—45) yillari U. "oʻq" pakti davlatlari (Germaniya, Yaponiya, Italiya) bilan aloqasini uzdi (1942). 1945-yil Germaniya bilan Yaponiyaga urush eʼlon qildi. 1951-yil konstitutsiyani isloh qilish yuzasidan oʻtkazilgan plebissit natijasida davlat idora usuli oʻzgardi: Milliy hukumat kengashi davlat boshligʻi vazifasini bajara boshladi. 1966-yil konstitutsiya islohoti yakunida yana prezident lavozimi tiklandi. 1973-yil qurolli kuchlarning oʻng qanoti davlat toʻntarishi oʻtkazib, parlamentni tarqatib yubordi, siyosiy partiya va kasaba uyushmalarining faoliyatini taqikladi. 1976-yil iyuldan harbiylar A. Mendesni prezident lavozimiga tayinladilar. 1981-yil sent,da hokimiyat tepasiga kelgan hukumat vazmin siyosat yuritdi. U. — 1945-yildan BMT aʼzosi. Oʻzbekiston Respublikasi suverenitetini 1991-yil 26 dekabrda tan olgan. Milliy bayrami — 25 avgust — Mustaqillik eʼlon qilingan kun (1825). == Siyosiy partiyalari, kasaba uyushmalari == "Kolorado" partiyasi, 19-asrda tuzilgan; Milliy partiya ("Blanko"), 19-asrda tashkil etilgan; Fuqarolik ittifoqi, 1917-yil asos solingan; U. sotsialistik partiyasi, 1910-yil tuzilgan; Xristiandemokratik partiya, 1962-yil tashkil etilgan. Mehnatkashlarning kasaba uyushmalariaro plenumi, 1966-yil asos solingan. == Xoʻjaligi == Urugvay — industrialagrar mamlakat. Yalpi ichki mahsulotda sanoat ulushi 26%, [[qishloq xoʻjaligi]] va [[baliqchilik]] ulushi 8%, xizmat koʻrsatish sohasi ulushi 66%. Sanoatida oz miqdorda [[grafit]], [[granit]], [[marmar]], [[qurilish materiallari]] qazib olinadi. Ishlab chiqarish sanoatining yetakchi tarmoqlari — [[oziq-ovqat]] ([[goʻsht]], [[vino]], [[konserva]]), toʻqimachilik (asosan, jun gazlama) sanoati. [[Metallurgiya]], avtomobil yigʻuv, [[neftni qayta ishlash]], [[kimyo]], [[Metallarni ishlash|metallsozlik]], [[elektrotexnika]], [[sement]], [[rezina]], kunpoyabzal sanoati korxonalari bor. Yogoch tayyorlanadi. Yiliga oʻrtacha 7,8 [[Milliard|mlrd]]. kVtsoat elektr energiya hosil qilinadi. [[Qishloq xoʻjaligi]]ning asosiy tarmogʻi goʻshtbop qoramol va jun olinadigan qoʻychilik. Qishloq xoʻjaligiga yaroqli yerlarning koʻp qismi oʻtloq va yaylovlardan iborat. Dehqonchilikda [[bugʻdoy]], [[sholi]], [[makkajoʻxori]], [[tariq]], [[oq joʻxori]], yemxashak ekinlari, texnika ekinlaridan [[yeryongʻoq]], [[shakarqamish]], [[kungaboqar]], [[Sitrus oʻsimliklar|sitrus mevalar]], [[Uzumchilik|uzum]] yetishtiriladi. Baliq ovlanadi. == Transporti == Yuklarning 3/4 shemi avtomobil transportida tashiladi. Avtomobil yoʻlari uz. 51 ming km, temir yoʻl uzunligi 2,1 ming km. Dengiz savdo flotining hajmi 172,5 ming t dedveyt. Asosiy dengiz porti — Montevideo. U. chetga chorva mol, goʻsht va goʻsht mahsulotlari, baliq, jun, teri va kunchilik xom ashyosi, sabzavot, toʻqimachilik mollari chiqaradi, chetdan mineral xom ashyo (jumladan, neft), kimyoviy mollar, qora metall, mashina va uskuna, transport vositalari oladi. Braziliya, Argentina, AQSH, XXR, Yaponiya, Yevropa Ittifoqi mamlakatlari bilan savdo qiladi. Pul birligi — urugvay pesosi. == Tibbiy xizmati == Aholiga, asosan, xususiy tibbiy muassasalar xizmat koʻrsatadi. Tibbiyot xodimlari Montevideodagi untning tibbiyot fakulteti va 2 ta tibbiyot bilim yurtida tayyorlanadi. == Maorifi, ilmiy va madaniymaʼrifiy muassasalari == Barcha tipdagi oʻquv yurtlarida taʼlim bepul. Boshlangʻich maktab — 6 yillik, oʻrta maktab ham 6 yil (3+3). Boshlangʻich va kichik oʻrta maktablarda oʻqish — majburiy. Davlat maktablari bilan bir katorda xususiy umumiy taʼlim oʻquv yurtlari ham bor. Oʻrta maktabning 1bosqichi negizida 3 yillik xunartexnika va ped. bilim yurtlari ishlaydi. U.da diniy seminariya kuts. Oliy taʼlim, asosan, Montevideodagi Urugvay universitetida (1849-yilda tashkil etilgan) olinadi. Uning xuzurida konservatoriya, kutubxonachilik maktabi, ijtimoiy yordam maktabi, texnologiya va kimyo instituti, nafis sanʼat maktabi bor. Montevideodagi Mehnat universiteti yuqori tipdagi maxsus oʻquv yurti hisoblanadi. Sanʼat va hunarmandchilik kolleji va boshqa oʻquv yurtilari bor. Ilmiy va texnika tadqiqotlari milliy kengashi mamlakatdagi ilmiy tadqiqot faoliyatini muvofiqlashtirib boradi. Geogr. va tarix instituti (1843), Kimyo farmatsevtika uyushmasi (1888), Meteorologiya bosh boshqarmasi (1912), Qishloq xoʻjaligi tadkiqotlari markazi (1914), astronomiya rasadxonasi (1928), biologiya instituti (1923), kimyo sanoati instituti (1935), Atom energiyasi milliy komissiyasi (1955), onkologiya instituti (1960), Milliy muhandislik akademiyasi (1963) bor. Yirik kutubxonalari: Montevideodagi Milliy kutubxona (1816), Kongress milliy kutubxonasi (1929), Markaziy ped. kutubxonasi (1888). Muhim muzeylari: Montevideodagi Milliy nafis sanʼat muzeyi (1811), Milliy tarix muzeyi (1900), Tabiattarixi milliy muzeyi (1837), Ped. muzeyi (1888), Takuarembodagi indeyslar muzeyi, Zool. muzeyi. == Matbuoti, radioeshittirishi va telekoʻrsatuvi == Asosiy gaz. va jurnallari: "Diario ofisyel" ("Rasmiy kundalik gazeta", 1905-yildan), "Manyana" ("Tong", kundalik gazeta, 1917-yildan), "Ora popular" (kundalik gaz, 1989-yildan), "Aki" ("Shu yerda", siyosiy haftanoma, 1983-yildan), "Buskeda" ("Izlanish", ijtimoiysiyosiy haftanoma, 1972-yildan), "Demokrasia" ("Demokratiya", haftanoma, 1981-yildan), "Kronikas ekonomikas" ("Iqtisodiy yangiliklar", haftanoma, 1981-yildan), "Estudios" ("Tadqiqotlar", oylik jurnal, 1956-yildan). Milliy axborot agentligi yoʻq. Milliy aloqa boshqarmasi — ANTEL davlat mahkamasi 1974-yil tuzilgan boʻlib, mamlakatdagi radioeshittirish va tele kursatuvlarni nazorat qiladi. Telekursatuvlar 1956-yildan ishlaydi. == Adabiyoti == Adabiyoti ispan tilida. Dastlabki qoʻlyozma yodgorliklari mustamlaka davrida yaratilgan. Peres Kastelyanoning "Memorial" asari (1779-yil yozilgan, 20-asr boshlarida nashr qilingan) maktub tarzidagi tarixiy nasr namunasidir. X. Prego de Oliver, K. Vilyademoros sheʼriyati va X. P. Martinesning "Begʻubor sadoqat" pyesasi (1808) badiiy adabiyotga asos soldi. Mustakdllik uchun kurash davrida gaucholar (dasht aholisi)ning xalq ogʻzaki ijodiyoti negizida gaucho adabiyoti vujudga keldi. Uning mashhur namoyandasi B. Idalgo (1788— 1822) sheʼrlari ispan mustamlakachilarini fosh etadi va ijtimoiy adolatsizlikni laʼnatlaydi. Yevropa klassitsizmi anʼanalariga tayanuvchi "akademik adabiyot"ning sheʼriy namunalari "Sharqiy Parnas" antologiyasiga jamlangan. Shu adabiyotning atoqli vakili F. Akunya de Figeroa U. milliy madhiyasining muallifidir. 19-asrning 30—40-yillaridan U. adabiyotida romantizm oqimi hukmron boʻldi. Zamonaviy U. nasrining asoschisi E. Asevedo Dias (1851 — 1924) "Ismael", "Shuhrat nidosi" tarixiy romanlarida gaucholarning ayanchli hayotini tasvirladi. 19-asr oxiri — 20-asr boshlarida shoirlardan X. AlonsoiTrelyesa, F. Silva Valdes, Delmira Agustini, Xuana de Ibarburu, adib X. E. Rodo, dramaturg F. Sanches, qissanavis O. Kiroga ijod qildilar. 30-yillar oxiri va, ayniqsa, Ikkinchi jahon urushidan keyin adabiyotda ijtimoiy illatlarni fosh qiluvchi asarlar koʻplab yaratildi. E. Amorim, A.D.Gravina, M. Benedettining shu ruxdagi romanlari nashr etildi. 70—80-yillarda falsafiy sheʼriyat rivoj topib, insonparvarlik va milliylik gʻoyalarini tarannum etdi. Ayniqsa, X. Kunya, A. Berenger, M. Bianchi, X. Medina Vidal va boshqa shoirlarning asarlari ilgʻor ijtimoiy joʻshqinligi bilan ajralib turadi. == Meʼmorligi va tasviriy sanʼati == U.da charrua indeyslari sanʼatidan odam, hayvon va qushlar qiyofasi tasvirlangan tosh va sopol buyumlar bizgacha yetib kelgan. Mustamlaka davridagi meʼmorlik turli istehkomlar, cherkovlar, barokko va klassitsizm uslubida barpo etilgan shahar binolaridan iborat (Montevideodagi Munitsipal nafis sanʼat muzeyi, 1804—08, meʼmori T. Toribo). 19-asr oʻrtalaridan shaharlar yevropacha eklektizm ruxida, 20-asr boshlaridan modern uslubida kurila boshladi. 20-asr oʻrtalarida Montevideo qayta qurildi, koʻpgina osmonoʻpar binolar (shahar ratushasi, banklar, mehmonxonalar), kurortlar va savdo majmualari qad koʻtardi. 20-asrning 2yarmida jamoa turar joylari va savdojamoat markazlari (bozor, doʻkon, klub, restoran, pochta, poliklinika, maktab, bolalar bogʻchasi, kutubxona) boʻlgan shaharchalar qurishga kirishildi. U.ning mashhur meʼmori X. Vilamaxo binolarning tevarakatrofdagi tabiiy manzara bilan uygʻun boʻlishiga va ularni qurishda mahalliy materiallardan foydalanishga alohida eʼtibor berdi. U BMTning NyuYorkdagi bosh binosi qurilishida maslahatchi sifatida qatnashdi. U. tasviriy sanʼatida 19-asrning 2yarmida, asosan, ajnabiy rassomlar ijod qildilar. U. milliy rangtasvir maktabining shakllanishida X.M. Montevideo shahri. Blanesning ijodi muhim urin oladi. Uning moʻyqalamiga mansub koʻpgina tarixiy kompozitsiyalar, urush manzaralari, portretlar, gaucho siymolari mamlakat tarixi va xalq hayotining yaxlit qiyofasini gavdalantiradi. Milliy haykaltaroshlik sanʼati rivojlandi (J. Livi, D. Mora va boshqalar). 20-asrning 1yarmida D. Ekket, keyinroq K. M. Errera va K. A. Kastelyanos kabi rassomlar yetishib chikdi. Shaklning nozik jihatlarini idrok etuvchi haykaltarosh B. Michelena mehnat va madaniyat axlining siymolarini gavdalantiruvchi asarlar yaratdi. 1927-yil "Teseo" guruhiga birlashgan koʻpgina rassomlar ilgʻor ijtimoiy gʻoyalarni modernizm anʼanalari bilan bogʻlab tasvirladilar. R. Peres Barradas, X. Kuneo Perinetti, P. Figari va boshqa rassomlar birbiridan goʻzal sanʼat asarlarini yaratdilar, X. Torres Garsia esa abstrakt sanʼatning faol targʻibotchisi boʻldi. 20-asr oʻrtalaridan "Gravyura klubi" (L. Gonsales va boshqalar) sanʼatda xalq hayoti va tashvishlarini keng aks ettirish yoʻlidan bordi. X.T. Garsia, I. Dyukas, K. Federiko Saes, P. Figari, R. Barrades, X. Koneo, V. Barkala, M. Espinola, 20-asrning 2yarmidagi mashhur rassomlardir. 1970—80-yillarda K.Lara, X. Gamarra kabi rassomlar postmodernizm gʻoyalarini mahalliy anʼanalar bilan yuksaltirishga harakat qildilar. Zamonaviy rassomlar orasida A. Ernandes, K. Paes Vilaro, G. Lasarini, L. Massey, E. Dias Yepes, N. Berdiyalar bor. 1957-yil Nafis sanʼatlar milliy maktabiga asos solindi. == Musiqasi == [[Fayl:Tango BuenosAires.jpg|210px|thumbnail|right|[[Tango]] raqsi]] [[Fayl:La Cumparsita (tango).ogg|thumbnail|right|Cumparsita musiqasi]] [[Indeyslar|Indeys]] musiqasining asosiy shakllari mehnat, urush va marosim qoʻshiqlari hamda raqslaridan iborat boʻlgan. Cholgʻu asboblari: [[baraban|yogʻoch baraban]], [[Shox|hayvon shoxi]] va suyagidan yasalgan bugʻ, [[Qamish|qamish nay]] (pinkilo), dengiz chigʻanogʻi, shaqildoq (maraka), ksilofon (marimba) va boshqalar [[Ispanlar|Ispan]] folklori namunalari sayyor qoʻshiqchilar — payadoralar ijodi orqali [[16-asr]]dan tarqalgan. Milliy (kreol) qoʻshiq janrlari — triste, vidala, estilo, milonga; raqs turlari — gato, sʼyelito, perikon, kuando, ranchera. 18-asrdan [[Yevropa]] professional musiqa turlari, jumladan, diniy musiqa shakllaridan — xoral, organ ijrochiligi va bosqalar, dunyoviy musiqa janrlaridan musiqali teatr (tonadilya, melodrama) va raqs musiqa (menuet, gavot, vals va boshqalar) namunalari kirib keldi. 19-asrning 20—50-yillarida 6 ta filarmoniya jamiyati, 1910-yil Montevideoda konservatoriya, kamer musiqasi uyushmasi tuzildi. 20-asr boshidan milliy kompozitorlik maktabi tashkil topdi. Zamonaviy musiqa arboblari: kompozitorlar E. Tosar, L. Birioti, R. Shtorm, K. Estrada, S. Serveti; dirijyor X. Protasi; pianinochilar U. Baltso, N. Marino; gitarachi X. Oyanguren; xonanda V. Kastro. Musiqa taʼlimi sohasida shahar musiqa maktablari tizimi mavjud. Montevideodagi Respublika universiteti xuzurida Milliy konservatoriya ochilgan. == Teatri == Dastlabki teatr tomoshalari Montevideoda 18-asr oxirlarida koʻrsatildi. 1793-yil bu yerda ochilgan Komediya uyida vaqtivaqti bilan B. Idalgo, E. Faxardo, F. X.de Acha kabi dramaturglarning pyesalari sahnalashtirildi. 1856-yil "Solis" teatri qurildi. Milliy teatrning ravnaqtopishida dramaturglar F. Sanches va E. Errera ijodining ahamiyati katta boʻldi. 20-asrning 30—40 yillarida "mustaqil teatrlar" harakati boshlandi. "Komediya nasonal", "El Galpon", "Teatro uno", "Teatro universitario" kabilar tijorat teatrlaridan farkli oʻlaroq milliy va jahon dramaturgiyasining eng yaxshi namunalarini sahnaga olib chiqdilar. Tanikli teatr arboblari — S. Korriyeri, X. Savala Munis, A. del Chopo, X. Ortis, F. Volf, A. Lorreta. 1949-yildan Drama sanʼati maktabi ishlaydi. == Kinosi == 1898-yil dastlabki qisqa metrajli "Arrayo Seko velodrom idagi velopoyga" filmi suratga olindi. "Mushtlar va oliyhimmatlik" (1919, rejissyor X. Borxes) — birinchi toʻla metrajli film boʻldi. 1936-yildan, asosan, hajviy mazmundagi ovozli filmlar chiqarila boshladi. 1950-yil kinematografiya instituti tashkil etildi. 60—70-yillarda "Urugvaydek mamlakatni topib boʻpsiz" (1960, rejissyor U. Olive), "Pragada" (1964), "Karlos" (1966), "Menga talabalar yoqadi" (1968, hammasining rejissyor M. Andler), "Saylovlar" (1967, rejissyor U. Olive va M. Andler) kabi siyosiy yoʻnalishdagi filmlar, turli rejissyor larning novellalaridan iborat "Oh, Urugvay" (1971) toʻla metrajli film yaratildi. <!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri --> Urugvay Sharqiy Respublikasi Janubiy Amerika qitʼasining janubiy-sharqiy tarafidada joylashgan. Atlantika okeani qirgʻogʻi yoqasida. Shimol tarafidan [[Braziliya]] bilan, gʻarb tarafida [[Argentina]], sharq tarafinida Atlantika okeani Qirgʻoqlik chegarasini hisoblaganda — 1564&nbsp;km, suv bilan chegarasi — 660&nbsp;km. == Siyosiy tuzulishi == Urugvay Respublika hisoblanadi. Davlat boshi — prezident, xalq tarafidan 5-yil muddatga saylanadi (ikkinchi marta saylanishga xaqqi yoʻq). === Parlament === [[Parlament]] — ikki palatali Bosh assambleyasi. Yuqori palata — Senat (30 oʻrin). Proportsional sistemasi boʻyicha deputatlar saylaydi. Quyi palata — Vakillar palatasi (99 oʻrin). Proportsional sistemasi boʻyicha deputatlar saylaydi, buning uchun Urugvayning har bir departamenti palataga kam deganda 2 aʼzosini taklif qilishi shart. Bosh assambleyaning yil muddati — 5 yil. == Iqlimi == [[Tasvir:Uruguay T2.png|thumb|250px|Sputnik orqali tushurilgan ''Urugvayning'' maydoni]] Iqlimi subtpopikalik, muxitli. Oʻrtacha harorati yanvar 22—24&nbsp;°C, iyul 8-9&nbsp;°C. janubiy shamollarning kirishi natijasida, tunda qisqa muddat sovuq boʻladi harorati boshlanishi −5&nbsp;°C, bunday vaqtda qirov ham tushushi mumkin. == Iqtisodiyoti == Urugvay — iqtisodi rivojlangan davlatlarning biridir.(Lotin Amerikasi) YaIM jon boshiga hisoblaganda 2009-yili — 12,7 ming dollar. (6-oʻrinda Lotin Amerikasi boʻyicha, jahonda 88-oʻrinda). Urugvay iqtisodi eksportga yoʻnaltirilgan asosiy eksport mahsulotlari: qishloq xoʻjaligi va baliq mahsulotlari. Qishloq xoʻjaligi bilan 9 % shugʻullanadi, ishlab chiqarish bilan 15 %, hizmat koʻrsatish sohalarida 76 %. 75 % ga yaqin korxonalar poytahti yani [[Montevideo]] shahariga qarashli. === Sirtqi savdo === Eksport — 7,1 mlrd doll. 2008-yilgi — goʻsht, guruch, teri mahsulotlari, junli, baliq, xalva, mevalar(apelsin). Asosiy haridorlari — [[Braziliya]] 18,7 %, [[Xitoy]] 8,5 %, [[Argentina]] 7,3 %, [[Olmoniya]] 6,5 %, [[Meksika]] 4,9 %, [[Niderlandlar]] 4,5 %, [[Rossiya]] 4,4 %. Import — 8,8 mlrd doll. 2008-yilgi — neft mahsulotlari, korxona mahsulotlari, kimyo mahsulotlari, avtomabillar, qogʻozlar, plasmassalar. Asosiy sotuvchilar — [[Argentina]] 19,6 %, [[Braziliya]] 17,9 %, [[Xitoy]] 11,0 %, [[AQSh]] 9,7 %, [[Paragvay]] 6,5 %, [[Nigeriya]] 4,5 %. == Aholisi == Aholi soni — 3,5 mln (2010) Yillik oʻshish — 0,4 % Oʻrtacha umr koʻrish muddati — 73 yosh erkakalr, 80 yosh ayollar Shahar aholisi — 92 % (2008) Savodi — 98 % (2003) Tillari — ispancha (rasmiy), Braziliya chegarasidagilarning — asosiy qismi ispan va portugal dialektida gapiradilar. Etnik irqlar tarkibi: * oq tanlilar 88 % * metislar 8 % * mulatlar 4 % == Dini == * katoliklar 47,1 % * boshqa xristianlar 11,1 % * noʻmalum dindagilar 23,2 % * iudaistlar 0,3 % * boshqa dindagilar 1,1 % * ateis va agnostiklar 17,2 % == Havolalar == * http://www.bbc.co.uk/mundo/america_latina/2010/03/100301_2148_uruguay_mujica_presidente_ceremonia_irm.shtml {{Janubiy Amerika mamlakatlari}} {{wikify}} {{OʻzME}} [[Turkum:Urugvay| ]] [[Turkum:Janubiy Amerika mamlakatlari]] [[Turkum:BMT aʼzolari]] {{stub}} dkonz3u09xbuekon5gxv9pqznm9vbt6 Texas 0 4175 2725830 2681777 2022-07-30T16:38:38Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{AQSh Shtati | Shtat_nomi = Texas | Shtat_nomi_o`zbekcha = Texas | Bayrog` = Flag of Texas.svg | Tamg`a = Seal of Texas.svg | Bayrog`_yozuv = Texas bayrogʻi | Tamg`a_yozuv = Texas tamgʻasi | Shtat_laqabi = {{lang-en|The Lone Star State}} | Shtat_laqabi_o`zbekcha = Yolgʻiz Yulduz shtati | Shtat_qo`shig`i = Texas, bizning Texas ({{lang-en|Texas, Our Texas}}) | Xarita = Texas in United States.svg | Poytaxt = Austin (Texas){{!}}Ostin | Yirik_shahar_1 = Houston{{!}}Hyuston | Yirik_shahar_2 = San Antonio | Yirik_shahar_3 = Dallas | Maydon_o`rin = 2 | Maydon_butun = 696 241 | Maydon_suv = 2,53 | Aholi_o`rin = 2 | Aholi_butun = 26 059 203 (2012)<ref name=PopEstUS>{{veb manbasi|url=http://www.census.gov/popest/data/state/totals/2011/tables/NST-EST2011-01.csv|title=Annual Estimates of the Resident Population for the United States, Regions, States, and Puerto Rico: 1-aprel 2010-yil to 1-iyul 2011-yil|format=[[comma-separated values|CSV]]|work=2011 Population Estimates|publisher=[[United States Census Bureau]], Population Division|date=December 2011|accessdate=21-dekabr 2011-yil|archiveurl=https://www.webcitation.org/65BI9D3Xm?url=http://www.census.gov/popest/data/state/totals/2011/tables/NST-EST2011-01.csv|archivedate=2012-02-03}}</ref> | Aholi_zinchlik = 36,88 | Aholi_senat_o`rinlari = 32 | Aholi_elektoral_ovozlari = 34 | YaShM_o`rin = 3 | YaShM = 1 065 891 | YaShM_kishi = 43 283 | Ittifog`ga_kirish = 28 | Ittifog`ga_kirish_sana = 29-dekabr 1845 | Vaqt = [[UTC]]-6 ([[CST]]) / -7 ([[MST]]) | Qisqartirish_Pochta = TX | Qisqartirish_FIPS = 48 | Shtat_guli = Bluebonnet | Shtat_guli_binom = Lupinus texensis | Shtat_daraxti = Pecan | Shtat_daraxti_binom = Carya illinoinensis }}'''Texas''' ({{lang-en|Texas}}; {{talaffuz|Teksas}}) — [[AQSh]] shtatlaridan biri boʻlib, [[Aholi soniga koʻra AQSh shtat va hududlari roʻyxati|aholi]] va [[Maydoniga koʻra AQSh shtat va hududlari roʻyxati|maydon]] jihatdan ikkinchi oʻrinda, [[Kontinental AQSh|qitʼa shtatlari]] orasida esa birinchi oʻrinda turadi. Nomi [[kaddo tili]]dagi „Tejas“ soʻzidan olingan boʻlib, „''doʻstlar''“ yoki „''ittifoqdoshlar''“ degan maʼnoni anglatadi.<ref name="TribesofTexas"/> Geografik jihatdan mamlakat janubi-markazida joylashgan boʻlib, janubdan [[Meksika]]ning [[Chihuahua (shtat)|Chihuahua]], [[Coahuila]], [[Nuevo León]] va [[Tamaulipas]] shtatlari, gʻarbdan AQShning [[New Mexico]], shimoldan [[Oklahoma]], shimoli-sharqdan [[Arkansas]] va sharqdan [[Louisiana]] shtatlari bilan chegaradosh. Texas maydoni 696 200&nbsp;km<sup>2</sup> (268 820 kvadrat milya) boʻlib, unda 26,1 million aholi istiqomat qiladi.<ref>{{Web manba | title = U.S. Census Bureau Announces 2010 Census Population Counts – Apportionment Counts Delivered to President | work = Press Release | publisher = U.S. Census Bureau | date = 21-dekabr 2010-yil | url = http://2010.census.gov/news/releases/operations/cb10-cn93.html | accessdate = 7-fevral 2011-yil | archivedate = 2010-12-24 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20101224044247/http://2010.census.gov/news/releases/operations/cb10-cn93.html }}</ref> Texas Amerikaning qishloq xoʻjalik, chorvachilik, taʼlim, neft va kimyo sanoati, iqtisodiy markazlaridan biri sanaladi. Shtat poytaxti — [[Austin (Texas)|Ostin]], maʼmuriy boʻlinuvi — [[Okrug (AQSh)|okruglar]] (254). Shtatning pochta qisqartmasi — TX. == Shtat haqida == [[Ispaniya]]ning mustamlaka siyosati vaqtida shtat {{lang-es|'''Nuevo Reino de Filipinas: La Provincia de Texas'''}} ({{lang-uz|Yangi Filippin Qirolligi: Texas viloyati}}) nomi bilan taniqli boʻldi.<ref>{{veb manbasi|last=Teja|first=Jesús de la|title=New Philippines|url=http://www.tshaonline.org/handbook/online/articles/usn01|work=Handbook of Texas Online|publisher=Texas State Historical Association}}</ref> Bu nomdan birinchi foydalangan kishi Antonio Margil de Jesús boʻlib, u [[1716-yil]]i 20-iyulda Meksika vitse-qiroliga xat yozganida shu nomni ishlatadi. Bu nom kundalikda koʻp foydalanishda boʻlmasada, [[1800-yil]]larning oxirlarida rasmiy hujjatlarda koʻp uchrab turadi. Texasning eng katta shahri — [[Houston]] (AQShda toʻrtinchi eng katta); ikkinchi oʻrinda esa [[San Antonio]] (mamlakatda yettinchi eng katta). Boshqa katta shaharlari sirasiga [[Dallas]], [[Fort Worth (Texas)|Fort Worth]], [[El Paso (Texas)|El Paso]] va shtat poytaxti [[Austin (Texas)|Austin]] kiradi. Texas laqabi ''Yolgʻiz Yulduz shtati'' boʻlib, bu uning sobiq mustaqil davlat boʻlganini va Meksikadan mustaqil boʻlish uchun kurashganini eslatib turadi. „Yolgʻiz Yulduz“ni Texas bayrogʻi va gerbida koʻrish mumkin.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.netstate.com/states/intro/tx_intro.htm |title=Introduction to Texas |publisher=Netstate.com |accessdate=11-aprel 2010-yil}}</ref> == Geografiyasi == Hududiy va geologik oʻzgachaliklariga qarab Texasda mamlakatning janubidagi va gʻarbiy-janubidagi [[yer]]larga oʻxshash har turli [[landshaft]]lar uchraydi.<ref>Sansom, Andrew: ''[http://books.google.com/books?id=LEHH7ovVVDgC Water in Texas: An Introduction]'', University of Texas Press, 2008, pg. 25</ref> Texas koʻpincha janubi-gʻarbiy qumli choʻllar bilan bogʻlangan boʻlib, shtat umumiy hududining 10 % dan kamroq qismini qumliklar egallaydi.<ref>Dingus, Anne: ''The dictionary of Texas misinformation'', Gulf Publishing Company, 1987</ref> Shtat boʻylab sharqdan gʻarbga tomon sayohat qilinsa, sohildagi botqoqlar va qayragʻochli oʻrmonlardan, tekisliklardan, choʻqqilardan va oxirida [[Big Bend]] choʻllari va togʻlaridan tashkil topgan landshaftlarni uchratish mumkin. [[Fayl:Guadalupe Mountains and El Capitan 2006.jpg|200px|right|thumb|Gvadalupe togʻlari]] Texas 268 820 mil<sup>2</sup> (696 200&nbsp;km<sup>2</sup>) hududi bilan AQShdagi [[Alaska]]dan soʻng ikkinchi oʻrinni egallaydi. U hududi boʻyicha [[Fransiya]]dan 10 % kattaroq boʻlsa, [[Germaniya]] yoki [[Yaponiya]] kabi mamlakatlardan esa, ikki barobar katta. Agar Texas mamlakat boʻlganida, [[Chili]] va [[Zambiya]]dan keyin 40-oʻrinda turar edi. [[Fayl:Texas Hill Country 187N-2.JPG|200px|left|thumb|Hill oʻlkasi]] Texas AQShning janubiy markazida joylashgan. Shtatning uchta chegarasi daryolar bilan tutashgan. [[Rio-Grand]] janubda [[Meksika]]ning [[Chiuaua]], [[Koauila]], [[Nuevo-Leon]] va [[Tmaulipas]] shtatlari bilan chegaradosh. [[Qizil daryosi]] esa shimolda Oklaxoma va Arkanzas bilan chegaradosh. [[Sabin daryosi]] esa sharqda [[Luiziana]] shtati bilan chegaradosh. Texasda 3700 nomlangan soy va 15 ta katta daryo bor.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.tpwd.state.tx.us/landwater/water/habitats/rivers/ |title=Rivers in Texas |publisher=Tpwd.state.tx.us |date=2007-11-16 |accessdate=2010-04-11}}</ref><ref>{{veb manbasi|author=Hal P. Bybee |url=http://www.tshaonline.org/handbook/online/articles/rnr07 |title=Handbook of Texas Rivers |publisher=Tshaonline.org |date= |accessdate=2010-04-11}}</ref> Shu daryolarning eng kattasi Rio-Grand. Boshqa [[Pekos]], [[Brezos]], [[Kolorado (daryo)|Kolorado]] va [[Rev-River]]ga oʻxshash daryolar esa Oklaxoma bilan chegarada joylashgan. Texasda tabiiy koʻllar boʻlganligi bilan texasliklar 100 dan ziyod sunʼiy suv saqlagichlar tashkil etgan.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.tpwd.state.tx.us/fishboat/fish/recreational/lakes/lakelist.phtml |title=Alphabetical List of Texas Lakes |publisher=Tpwd.state.tx.us |date=2010-01-28 |accessdate=2010-04-11}}</ref> === Geologiya === [[Fayl:LlanoEstacadoShadedRelief.jpg|right|thumb|Llano Estakodaning relef xaritasi]] [[Fayl:Palo Duro 2002.jpg|left|thumb|Palo Duro kanoni]] Texasdagi eng qadimiy togʻ jinslari [[mezoproterozoy]]dan boshlanib, yoshi 1,6 milliard yil atrofidadir. Koʻplab eski togʻlar choʻkindi togʻ jinslaridan iborat. == Iqlimi == Texas katta hudud boʻlganligi va koʻp zonalarning chorrahasida joylashganligi uchun iqlimi subtropik. Mamlakatning [[Panxendl]] qismida Shimoliy Texasga qaraganda qish oylari sovuqroq boʻladi, boʻgʻoz yoqalarida esa qish oylari iliq boʻladi. Shtat gʻarbiy qismi El Pasoda yillik yogʻingarchilikning miqdori 8 dyuymni (200&nbsp;mm) tashkil qilsa, shimoli-sharqiy qismi sanalmish Xyustonda esa yillik yogʻingarchilikning miqdori 54 dyuymni (1400&nbsp;mm) tashkil qiladi. Shimoli-markaziy hududi [[Dallas]]da yillik yogʻingarchilikning miqdori — 37 dyuym (940&nbsp;mm). Qor yiliga Texasning gʻarbiy tomonidagi Panxendl va togʻli hududlarda koʻp yogʻsa, Shimoliy Texasda yiliga bir necha marta, Markaziy va Sharqiy Texasda esa bir necha yilda bir marotaba yogʻadi. Ayrim sharoitlardan tashqari San-Antonioning janubida va qirgʻoqlarda qor siyrak yogʻadi. [[2004-yil]]i Yangi yil arafasida boʻron boʻlganda Kingsvillning janubiga qor yoqqanda, dekabrning oʻrtacha harorati — 65&nbsp;°C ni tashkil qildi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.wunderground.com/history/airport/KNQI/2008/12/24/DailyHistory.html?req_city=NA&req_state=NA&req_statename=NA |title=History : Weather Underground |publisher=Wunderground.com |date=2008-12-24 |accessdate=2010-04-11}}</ref> Maksimal harorat yoz oylarida oʻrtacha hisob bilan Gʻarbiy Texas togʻlarida 80&nbsp;°F(26&nbsp;°C) boʻlsa, Rio Grand dala-dashtidagi Galveston orolida 100&nbsp;°F (38&nbsp;°C) gacha koʻtariladi. Biroq Texasning koʻpchilik hududlarida doimiy yozgi yuqori harorat 90&nbsp;°F (32&nbsp;°C) diapazonida boʻladi. Tunda yozgi harorat 50&nbsp;°F (14&nbsp;°C)-dan (Gʻarbiy Texas togʻlarida)<ref name="weather2">{{Web manba | title = Monthly Averages for Marfa, Texas | publisher = The Weather Channel | url =http://www.weather.com/outlook/recreation/outdoors/wxclimatology/monthly/graph/USTX0830?from=search | accessdate = 2008-10-15}}</ref> 80&nbsp;°F(26&nbsp;°C)-gacha (Galvestonda)<ref name="weather3">{{Web manba | title = Monthly Averages for Galveston, Texas | publisher = The Weather Channel | url = http://www.weather.com/outlook/recreation/outdoors/wxclimatology/monthly/graph/USTX0499?from=search | accessdate = 2008-10-15}}</ref> boʻladi. Yashin Texasda onda-sonda boʻlib turadi, ayniqsa, sharqiy va shimoliy qismida. Shtatning shimoliy tumanlarini [[Tornado]] yuvib ketadi. AQShdagi Tornadolarning asosiy qismi shu Texas hududida boʻlib, u yiliga oʻrta hisob bilan 139 marta sodir boʻladi. Ular koʻpincha Texasning shimoliy qismida va Panxendlda koʻproq vujudga keladi.<ref name="Annual average number of tornadoes">[http://www.ncdc.noaa.gov/img/climate/research/tornado/small/avgt5304.gif NOOA.gov] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20111016174155/http://www.ncdc.noaa.gov/img/climate/research/tornado/small/avgt5304.gif |date=2011-10-16 }} National Climatic Data Center. Retrieved on 24-oktabr 2006-yil.</ref> Tornado asosan shtatda aprel, may va iyun oylarida sodir boʻladi.<ref name="TexasWeather">{{Handbook of Texas|id=yzw01|name=Weather}} Accessed 2008-07-22</ref> [[Fayl:Galveston Hurricane 1915 wrecked home.jpg|300px|left|thumb|[[1915-yil]]dagi Galvestondagi toʻfonning zarari]] Amerika tarixidagi eng kuchli qiyratuvchi toʻfonlarning bir nechasi shu Texasda roʻy bergan. [[1875-yil]]l [[Indianole]]dagi toʻfon 400 kishining hayotiga zomin boʻlgan boʻlsa, [[1886-yil]]dagi toʻfon esa butun bir shaharni xonavayron qildi. Bu voqealar Galvestonga asosiy port shahar boʻlishiga imkoniyat yaratdi. [[1900-yil]]dagi Galveston toʻfoni bir shaharni tozalab taxminan 8000 kishi hayotdan bevaqt koʻz yumdilar. AQSh tarixidagi eng yirik oʻlim ofati boʻlib yodda qoldi. Texasdagi boshqa toʻfonlar ham [[1915-yil]]i [[Galveston toʻfoni]], [[1957-yil]]i 600-dan ziyod kishi vafot etgan [[Oʻdri toʻfoni]], [[1961-yil]]i [[Karla toʻfoni]], [[1967-yil]]i [[Beula toʻfoni]], [[1983-yil]]i [[Alasiya toʻfoni]], [[2005-yil]]i [[Rita toʻfoni]] va [[2008-yil]]i [[Ikonoskop toʻfoni|Ikonoskop toʻfonlari]] sodir boʻlgan.<ref name="deadhurr">{{veb manbasi| last = Blake| first = Eric S.| coauthors = Rappaport, Edward N., Landsea, Christopher W.| title = The Deadliest, Costliest, and Most Intense United States Tropical Cyclones From 1851 to 2006| publisher = National Weather Service: National Hurricane Center| date = 2007-04-15| url = http://www.nhc.noaa.gov/pdf/NWS-TPC-5.pdf| format = PDF| accessdate = 2008-10-02}}</ref> Texas AQShda koʻplagan parnikda yetishtiriladigan gazlarni ishlab chiqaradi.<ref name="GH1">{{yangiliklar manbasi|title=Blame Coal: Texas Leads in Overall Emissions|author=Borenstein, Seth|publisher=USA Today|date=2007-06-04|url=http://www.usatoday.com/tech/news/2007-06-04-state-emissions_N.htm|accessdate=2007-06-06}}</ref><ref name="GH2">{{yangiliklar manbasi |title=Texas No. 1 producer of greenhouse gases |url=http://www.dallasnews.com/sharedcontent/dws/news/texassouthwest/stories/060307dnnatemissions.3c1df3-asrhtml |agency=Associated Press |publisher=Dallas Morning News |date=2007-06-03 |accessdate=2008-06-11 }}{{Deadlink|date=October 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref name="GH3">{{yangiliklar manbasi|title=Texas Is No. 1 Carbon Polluter In U.S.|agency=Associated Press|date=2008-01-16|url=http://www.cbsnews.com/stories/2008/01/16/tech/main3720823.shtml?source=RSSattr=SciTech_3720823|work=CBS News|accessdate=2013-02-11|archivedate=2013-04-26|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130426165548/http://www.cbsnews.com/stories/2008/01/16/tech/main3720823.shtml?source=RSSattr=SciTech_3720823}}</ref> Shtat yiliga 1.5 trillion funt (680 milliard kg) Uglerod oksid gazini chiqaradi. Mustaqil davlat sifatida Texas jahon boʻyicha parnikda yetishtiriladigan gaz koʻlami boʻyicha yettinchi oʻrinni egallagan boʻlardi.<ref name="GH2"/> Mamlakat shunday gaz chiqarishining sababi koʻmir elektrostansiyalarining koʻpligidan va tozalovchi, ishlab chiqarish sanoat korxonalarining koʻp boʻlishidan boʻlib hisoblanadi.<ref name="GH2"/> == Tarixi == „Texasdagi olti bayroq“ nomi shtat hududida hukmronlik qilgan xalqlarni bildiradi. [[Ispaniya]] Texas hududida hukmronlik qilgan ilk [[Yevropa]] davlatidir. [[Fransiya]] Texasda qisqa muddat mustamlaka siyosatini olib boradi. Meksika esa bu oʻlkani [[1836-yil]]gacha, yani Texas Respublika sifatida mustaqillik olgunicha oʻz nazoratida ushlaydi. [[1845-yil]]i shtat AQShga 28-shtat sifatida qoʻshiladi. Mamlakat [[anneksiya]]si [[1846-yil]]i [[Meksika-Amerika urushi]]ning boshlanishiga sababchi boʻldi. [[1861-yil]]i Texas AQSh tarkibidan chiqib, Amerikadagi [[Ozodlik urush]] vaqtida [[Amerika shtatlari Konfederatsiyasi]]ga kirishini maʼlum qildi. Urushdan soʻng Ittifoq tashkil topguniga qadar, shtat uzoq vaqt iqtisodiy inqirozni boshidan kechirdi. Fuqarolar urushidan soʻng Texasda rivojlangan yagona sanoat — mol chorvachiligi edi. Shtat koʻp yillar davomida chorvachilikning markazi boʻlganligi uchun, Texasni koʻpincha [[kovboy]] bilan bogʻlashadi. === Yevropagacha boʻlgan vaqt === Texas [[Shimoliy Amerika]]da Kolumbgacha ikkita yirik madaniyat oʻrtasida boʻldi: ular janubi-gʻarbiy va tekis hududlar. Arxeologlar shu hududlarda uchta yirik mahalliy madaniyatning boʻlganligidan va ular [[Yevropa]] bilan aloqalargacha yuqori darajada rivojlanganligini aniqlagan. Ular:<ref name="Richardson">Richardson (2005), p. 9.</ref> * [[Pueblo]] Rio Grandning yuqori qismidagi hudud boʻlib, Texasning gʻarbida joylashgan; * [[Missisipi madaniyati]], Oba qurulishchilari deb ham ataladi. U Texasning sharqiy qismidagi Missisipi daryosining yoqasida joylashgan. * Texas janubida Mezoamerika sivilizatsiyasi joylashgan. Teotiuakaning taʼsiri Shimoliy Meksikaga 500 yilda oʻz choʻqqisiga yetib, faqat 8-10 asrlardagina bosildi. Hozirgi vaqtda Texas hududida hech bir madaniyat bosimi boʻlmaganligi uchun, koʻplagan kishilar shu shtatga koʻchib kelib yashayapdilar.<ref name="Richardson">Richardson (2005), p. 9.</ref> Texasda hayot kechirgan amerikalik qabilalarga [[Alabama]], [[Apache]], [[Atakapan]], [[Biday]], [[Kaddo]], [[Koaviltekter]], [[Komanchi]], [[Chokto]], [[Koasati]], [[Xasinay]], [[Xumano]], [[Karankava]], [[kikapu]], [[Kiova]], [[Tonkava]] va [[Uichito]]lar kiradi.<ref>Richardson (2005), pp 10-16</ref><ref name="nativeamericans">{{Handbook of Texas|id=bzi04|name=Native Americans}}</ref> Texas soʻzi Xasinay qabilasining Kaddo tilidagi '''"táyshaʔ"''' soʻzidan kelib chiqqan boʻlib, „'''doʻstlar'''“ va „'''ittifoqdoshlar'''“ degan maʼnoni anglatadi.<ref name="TribesofTexas">{{Web manba |last=Fry |first=Phillip L. |title=Handbook of Texas Online, s.v. "," |url=http://www.tshaonline.org/handbook/online/articles/pft04 |accessdate=2007–07–24}}</ref><ref name="facts">{{Web manba |year=2008 |title=Facts |edition=2008–2009 |publisher=[[Texas Almanac]] |url=http://www.texasalmanac.com/facts/ |accessdate=2008-04-29 |archivedate=2010-12-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101210171606/http://www.texasalmanac.com/facts/ }}</ref><ref>Richardson, p 1</ref><ref name="etymology">{{Web manba |url=http://www.etymonline.com/index.php?term=Texas |title=Texas |accessdate=2007-02-25 |publisher=Online Etymology Dictionary}}</ref><ref name="WChafe">Wallace Chafe, p.c.</ref> Amerikalik qabilalar yangidan koʻchib keluvchilarga doʻst sifatida aloqada boʻlib, harbiylarga esa, shtatga kelgan Yevropalik tadqiqotchilar bilan koʻchib keluvchilar qismatiga qarshi boʻldi.<ref>Richardson, p 10</ref> Tinch qabilalar yangidan kelganlarga mahalliy madaniyatni, ovqat tayyorlashni va ovchilikni oʻrgatdi. Harbiy qabilalar esa, oʻzlarining hujumlari va qarama-qarshiliklari bilan Yevropaliklarning hayotini oʻta mushkul va oʻta xavfli holga tushirdi.<ref>Rupert N. Richardson, Adrian Anderson, Cary D. Wintz & Ernest Wallace, ''Texas: the Lone Star State'', 9th edition, New Jersey: Prentice Hall, 0131835505, pp.10-16</ref> === Mustamlaka siyosati === [[Fayl:Six Flags over Texas.jpg|300px|left|thumb|Texas hududida hukmdorlik qilgan davlatlarning bayroqlari]] Texasga bogʻliq eng birinchi tarixiy hujjat Meksika boʻgʻozi yoqasining xaritasi boʻlib, u xarita [[1519-yil]]i Ispaniya tadqiqotchisi [[Alonso Alvares de Pinada]] tomonidan ishlangan.<ref name="chipman243">Chipman (1992), p. 243.</ref><ref name="weber34">Weber (1992), p. 34.</ref> Toʻqqiz yildan soʻng kemada falokatga uchragan ispan tadqiqotchisi [[Alvar Nunes Kabesa de Vaka]] va uning sherigi shtatga ilk bor qadam ranjida qilgan yevropaliklardan boʻldi. Yevropa kuchlari [[1685-yil]]i shunchaki shtatga kelib qolmaganida Texasni egallamagan boʻlardi. [[Rene Robero Kavele de la Sale]]ning xato hisoblashining sababidan u mustamlakani Missisipi hududida emas, Matagorda boʻgʻozidagi [[Sent-Lyuis forti]]da oʻrnatdi.<ref name="weber149">Weber (1992), p. 149.</ref> Mustamlaka siyosati qiyin sharoitdan va mahalliy aholining qoʻlidan oʻlgunicha toʻrt yil davom etdi.<ref name="chipman83">Chipman (1992), p. 83.</ref> [[1690-yil]]i [[Fransiya]]ning Sharqiy Texasda bir nechta missiyalar bajarishi orqali raqobatga tushishi [[Ispaniya]]ga xatar soldi.<ref name=chipman89>Chipman (1992), p. 89.</ref> After Native American resistance, the Spanish missionaries returned to Mexico.<ref name="weber155">Weber (1992), p. 155.</ref> Amerikalik indeyslarning qarshiligidan soʻng, ispanliyaliklar [[Meksika]]ga qaytishga majbur boʻldi. Fransiya Luiziana shtatining koʻpchilik janubiy qismiga koʻchib kelganda, [[1716-yil]]i Ispaniya hukumati Sharqiy Texasda yangi missiyalar bajarishi bilan Fransiyaga javob qaytardi.<ref name=chipman111and2>Chipman (1992), pp. 111-112.</ref><ref name="weber160">Weber (1992), p. 160.</ref> Ikki yildan soʻng birinchi ispan fuqarosi koʻchishi natijasida San-Antonioga asos soldi.<ref name="weber163">Weber (1992), p. 163.</ref> [[Fayl:Map of Texas 1718.jpg|300px|right|thumb|1718-yilgi Texas xaritasi]] [[1749-yil]]i Lipan apachilari bilan<ref name="weber193">Weber (1992), p. 193.</ref> muomalaga kelgan Ispaniya koʻpchilik qabilalar: Komanchi, Tonkava, Xasinaylarning gʻazabiga tegdi.<ref name="weber189">Weber (1992), p. 189.</ref> [[1785-yil]]i Komanchi Ispaniya bilan kelishuv shartnomasiga qoʻl qoʻyib, Lipan apachilari va<ref name="weddle163">Weddle (1995), p. 163.</ref> Karankava qabilalarining gʻalaba qozonishiga yordamlashdi.<ref name="weddle164">Weddle (1995), p. 164.</ref><ref name=chipman200>Chipman (1992), p. 200.</ref> Koʻplab missiyalar va din xizmatkorlari yaxshi oʻzgarishlarga olib keldi. 18-asrning oxirlarida ayrim qabilalargina [[Masihiylik|xristian dini]]ni qabul qilmadi.<ref name=chipman202>Chipman (1992), p. 202.</ref> [[1803-yil]]i AQSh Luizianani Fransiyadan sotib olganda, shartnomaga koʻra Texas ham shularning ichida boʻlishini aytdi. [[1819-yil]]i Yangi Ispaniya bilan AQSh oʻrtasidagi chegara sifatida Sabina daryosi boʻlib hisoblandi.<ref name="weber291to9">Weber (1992), pp. 291-299.</ref> Yangi yerga talpingan AQShdan koʻchib keluvchilar shartnomani tan olishdan bosh tortdi. Bir nechta dengiz qaroqchilari armiyani Texasga qarshi qoʻydi.<ref name=davis46>Davis (2006), p. 46.</ref> [[Fayl:Stephen f austin.jpg|200px|left|thumb|Stephen F. Austin]] [[1821-yil]]i ozodlik uchun Meksika urushi Meksikaning bir qismi sanalmish Texas hududida boʻldi.<ref name="weber300">Weber (1992), p. 300.</ref> Aholisininng kamligi uchun Meksika bu hududni Koaxila va Texas mamlakatining bir qismiga aylantirdi.<ref name=manchaca162>Manchaca (2001), p. 162.</ref> Komanchilarning hujumini yoʻq qilish maqsadida Texas, [[Meksika]] va Ispaniyadan koʻchib keluvchi xalqlarning kirishiga ruxsat berib, immigrant siyosatini yumshatdi.<ref name=manchaca164>Manchaca (2001), p. 164.</ref> [[1822-yili]] Austinning koʻchib keluvchilari, Eski uch yuz ming, Brazos daryosining yoqasida yashashdi.<ref name=manchaca198>Manchaca (2001), p. 198.</ref> Qolgan yigirma uch empresiorlar koʻchib keluvchilarni shtatga olib kirdi. Ularning koʻpchiligi AQShdan boʻldi.<ref name=manchaca198/><ref>Manchaca (2001), p. 199.</ref> Texas aholisi tez jadallik bilan koʻpaydi. [[1825-yil]]i Texas aholisi taxminan aksar meksikan kishilar bilan qoʻshib hisoblaganda 3.500 kishini tashkil qildi.<ref name=edmondson75>Edmondson (2000), p. 75.</ref> [[1834-yil]] arafasida Texas aholisi taxminan 37,800 kishiga yetdi, shulardan 7,800 kishini meksikanlar tashkil qildi.<ref name=manchaca201and172>Manchaca (2001), pp. 172, 201.</ref> Aksar immigrantlar Meksika qonunlarini xush koʻrmadi, ayniqsa qulchilikka qarshi boʻlgan qonunni xush koʻrmadi. Boj soligʻi toʻrisida yangi qonunlar mahalliy Meksika fuqarolarining va yaqinda koʻchib kelgan immigrantlarning ham noroziligiga uchradi.<ref name=davis77>Davis (2006), p. 77.</ref> [[1832-yil]]i tashkillashtirilgan Anauak Buzilishlar nomli Meksika qonunlariga qarshi ochiqsagiga qoʻzgʻolon boʻlib, u Meksikadagi millat prezidentiga qarshi qoʻzgʻolonga oʻxshadi.<ref name=davis85>Davis (2006), p. 85.</ref> Texasliklar federalistlar tarafida boʻlib, hukumatga qarshi turdi, Sharqiy Texasdan barcha Meksikalik harbiylarni quvib chiqardi.<ref name=davis86to89>Davis (2006), pp. 86-9.</ref> Ular nazoratning yoʻqligidan foydalanib, koʻproq siyosiy mustaqillikni nasihatladi. [[1832-yil]]i Konvensiyada Texasliklar uchrashib, boshqa muammolarning ichida mustaqillik olishni talab qilishni kelishishdi.<ref name=davis92>Davis (2006), p. 92.</ref> Texasliklar keyingi yili 1833-yilgi Konvensiyada ham oʻz harakatlarini qaytaladi. === Respublika === [[Fayl:SantaAnnaSurrender.jpg|left|thumb|Meksikalik general Santa Annaning San Xasinto jangida taslim boʻlishi]] [[Fayl:Wpdms republic of texas.svg|right|thumb|1836-1845-yillardagi Texas Respublikasi]] [[1835-yil]]ning boshlarida hushyor Texasliklar [[Korrespondensiya va Havfsizlik Qoʻmitalari]]ni tashkil qildi.<ref name=huson4>Huson (1974), p. 4.</ref> 1835-yilning soʻngidagi tartibsizliklar [[Gonsales]] atrofidagi urushda qurolli toʻqnashuvlarga olib keldi.<ref name="hardin12">Hardin (1994), p. 12.</ref> Bu Texas qoʻzgʻoloning boshlanishiga sabab boʻldi va keyingi ikki oyda Texasliklar hududida Meksika harbiylarining ustidan sharafli gʻalaba qozondi.<ref name=barr64>Barr (1990), p. 64.</ref> Texasliklar vaqtincha hukumatni tashkil qiladigan Kengashga delegatlarni sayladi.<ref name=winders72>Winders (2004), p. 72.</ref> Vaqtincha hukumat tez vaqtda ichida turli tortishuv va kurashuvlarning natijasida tarqalib ketdi. [[1836-yil]]ning boshlarida Texas boshqaruvsiz qoldi.<ref name=winders90and92>Winders (2004), pp. 90, 92.</ref><ref name=hardin109>Hardin (1994), p. 109.</ref> [[Fayl:Texas proposed boundaries.svg|right|thumb|1850-yil Texas shimoli-gʻarbiy chegarasining loyihasi]] Meksika prezidenti [[Antonio Lopes de Santa-Anna]] qoʻzgʻolonni toʻxtatish uchun butun armiyani oyoqqa turgʻazdi.<ref name="hardin102">Hardin (1994), p. 102.</ref> Meksikalik ekspeditsiya boshida muvaffaqiyatli oʻtdi. General Xose de Yurrea Golida jangida Texasliklarning barcha qarshiliklarini yengdi.<ref name=Handbook>{{kitob manbasi |last=Roell|first=Craig|title=Battle of Coleto|publisher=Handbook of Texas|url=http://www.tshaonline.org/handbook/online/articles/qec01}}</ref> [[Santa Anna]] kuchi oʻn uch kunlik qamaldan soʻng [[Alamo atrofidagi urush]]da Texas askarlarini qirib tashladi. Magʻlubiyat haqida yangilik Texas shtatiga koʻchib keluvchilar orasida sarosimaga sabab boʻldi.<ref name=todish68/> 1836-yilda boʻlgan Kengashda saylangan delegatlar jadal 2-martda ''Texas Respublikasi boʻlish haqida Mustaqillik Deklaratsiyasi''ga imzo chekildi. Vaqtincha chenovniklar saylangandan soʻng, Kengashni tarqatib yubordi.<ref name=roberts144>Roberts and Olson (2001), p. 144.</ref> Yangi Hukumat Meksika armiyasidan qochib kelgen Texaslik koʻchib keluvchilarga ''Raneuey Skreyp'' (''Tizginsiz Sizat'') degan joyda qoʻshiladi.<ref name=todish68>Todish ''et al.'' (1998), p. 68.</ref> Birnecha haftalik chekinishdan soʻng ''Sem Xyuston'' boshchiligidagi Texas Armiyasi hujum qilib, [[San-Xasingo atrofidagi urush]]da Santa Anna kuchlarini magʻlub etdi.<ref name=todish69>Todish ''et al.'' (1998), p. 69.</ref> Santa Anna asirga olinib, urush nihoyasiga yetgani haqida [[Velasko shartnomasi]]ga qoʻl qoʻyishga majbur boʻldi.<ref name=todish70>Todish ''et al.'' (1998), p. 70.</ref> Texas mustaqilligini olgan paytda, yangi Respublikadagi ikki fraksiya orasidagi sisosiy kurashlar kuchayib ketdi. B. Mirabo Lamar boshchiligidagi Milliy fraksiya Texas mustaqilligining davom etishini, mahalliy amerikaliklarni quvib chiqishni va Respublikani [[Tinch okeani]]gacha kengaytishni qoʻllab quvvatladi. Sem Xyuston boshqargan ularning raqiblari Texasni AQSh-ga anneksiya qilishga va mahalliy amerikaliklar bilan barqarorlikni amalga chiqarishni istadi. Fraksiyalar orasidagi qarshiliklar [[Texas Arxiv urushi]] degan nom bilan tushintiriladi.<ref name="archivewar">{{Web manba | title = The Archives War | work = Texas Treasures- The Republic| publisher = The Texas State Library and Archives Commission | date = 2005-11-02 | url = http://www.tsl.state.tx.us/treasures/republic/archwar/archwar.html | accessdate = 2009-01-03}}</ref> Meksika [[1842-yil]]i Texasga ikkita kichik ekspeditsiya yubordi. San-Antonio shahri ikki marotaba qamalga olinib, Texasliklar [[Douson qirgʻin urushi]]da gʻalaba qozondi. Shunday muvaffaqiyatlarga qaramay Meksika Texasdagi oʻz kuchini koʻrsata olmadi, Respublika esa oʻz faoliyatini davom ettiraverdi.<ref name="Calvert">{{Cite document |surname1=Calvert |given1=R. |surname2=De Léon |given2=A. |surname3=Cantrell |given3=G. |title=The History of Texas |url=https://archive.org/details/historyoftexas0000calv |publisher=Harlan Davidson |place=Wheeling, Illinois |year=2002 |postscript=<!--None-->}}</ref> Respublikaning oʻzini himoya qila olmasligi, AQSh-ga Texasni bosib olish imkoniyatini yaratdi. === Davlat tuzumi === [[1837-yil]]ning boshida Respublika AQSh bilan anneksiya oʻrnatishga muloqatga kelish uchun birnecha marotaba harakat qildi.<ref>Richard Bruce Winders, [http://books.google.com/books?id=mcc9EciebFYC&printsec=frontcover ''Crisis in the Southwest: The United States, Mexico, and the Struggle over Texas''] (Lanham: Rowman & Littlefield, 2002), p. 41.</ref> Respublikadagi Milliy fraksiya oppozitsionerlari bilan AQSh-dagi abolitsionis oppozitsionerlar Texasni ittifoqqa kirishga majbur qildi. [[1844-yil]] saylovda Jeyms K. Polk gʻalabaga erishgan paytda, Texas Ittifoqqa qoʻshildi.<ref>Buescher, John. [http://www.teachinghistory.org/history-content/ask-a-historian/23927 „Senatorial Division“], [http://www.teachinghistory.org Teachinghistory.org], accessed 21-avgust 2011-yil.</ref>[[1845-yil]] 29-dekabr Kongress Texasni AQSh-ga tarkibiy qismi shtat sifatida qabul qildi.<ref name="TAnnexation">{{Handbook of Texas|id=mga02|name=Annexation}}</ref> Texas AQSh tarkibiga kirgandan soʻng, Meksika AQSh bilan diplomatik aloqalar oʻrnatdi. AQSh Texasning chegarasi Rio Grandga choʻzilishini talab qilsa, [[Meksika]] oʻz navbatida [[Nueses (daryo)|Nueses daryosigacha]] choʻzilishini aytdi. Oldingi Texas Respublikasi oʻz chegarasini kengaytirishni jonlantirmasa ham, AQSh-ning bunday qilishga harbiy kuchi ham, siyosiy koʻz-qarashlari ham yetarli edi. [[1846-yil]]i 13-yanvarda, prezident [[Polk]] Rio Grandning janubiy qismiga general [[Zachari Teylor]]ni tayinladi. Birnecha oylardan soʻng, Meksika askarlari Tornton qamali deb nomlanuvchi bahsli yerdagi AQShning otli askarlariga qarshi bet olib, Meksikan-Amerikan urushining boshlanishiga sabab boʻldi. Ilk janglar Texas hududida boʻlib oʻtdi: ular [[Texas forti qamali]], [[Palo Alto urushi]] va [[Resaka de la Palma urushi]]. Birnecha seriyali gʻalabalardan soʻng, [[Gvadalupe Xidalgo shartnomasi]] ikki yillik urushni nihoyasiga yetkazdi. Shartnoma boʻyicha AQSh Meksikaga 18,250,000 AQSh dollarini berib, shuning hisobiga Texasga muammosiz boshqarish huquqini qoʻlga kiritdi. Shu bilan birga [[1848-yil]]i hozirgi vaqtda koʻpchilik Amerikaning janubi-gʻarbiy qismi hisoblanuvchi Meksikan mulkini ham olib, Texas chegaralari Rio Grandda oʻrnatildi.<ref name="Mwar">{{Handbook of Texas|id=qdm02|name=Mexican War}}</ref> [[1850-yil]]gi shartnoma Texasni hozirgi holatiga keltirdi. Eski Respublikaning 1,000,000 $ qarzining oʻrniga Texas yerlarini federal davlatga berdі, bu yerlar keyinroq hozirgi vaqtdagi Yangi Meksikaning yarmini, Koloradoning uchdan bir qismini va Oklaxomaning, Kanzasning, [[Vayoming]]ning ayrim qismlarini tashkil qildi.<ref name="comp1850">{{Handbook of Texas|id=nbc02|name=Compromise of 1850}}</ref> Urushdan soʻng Texasning pahtali yerlariga migrantlar suvday oqib kelishdi.<ref name="CCulture">{{Handbook of Texas|id=afc03|name=Cotton Culture}}</ref> === Fuqarolar urushi va qayta qurish === [[Fayl:Glory to the defeated - dignified resignation.jpg|left|thumb|Fuqarolar urushi haykali. Galveston. Texas]] [[1860-yil]]gi saylovdan soʻng, Texasda qaytadan urush boshlandi. [[Abraham Lincol]] saylanishi beshta Quyi Janubiy shtatlar maʼqullagan Ittifoqdan chiqish haqida [[Janubiy Karolina Deklaratsiyasi]]ning vujudga kelishiga sababchi boʻldi. [[1861-yil]] 28-yanvarda Ostinda Ittifoqda chiqish haqida Shtat Konvensiyasi ochildi. 1-fevralda 166-8 ovoz hisobiga Konvensiya AQShdan chiqish haqidagi qarorni qabul qildi. 1861-yil 23-fevralda Texas ovoz beruvchilari bu qonunni rasmiylashtirdi. 1861-yil 23-martda [[Konfederatsik Shtatlar Konstitutsiyasi]]ni ratifikatsiyalab, Texas Konfederatsik Shtatlar tarkibiga kirdi.<ref name="facts"/><ref name="SecessionConvention">{{Handbook of Texas|id=mjs01|name=Secession Convention}}</ref> Boshlanishida Ittifoqdan chiqishni barcha Texasliklar qoʻllamadi, biroq shunga qaramasdan Janubdagi sharoitni ular qoʻlladi. Texasning eng kuchli yunionisli [[Gubernator]] Sem Xyuston boʻldi. U sharoitda chigallashtirib olmasligi uchun prezident Linkolnning Ittifoq askarlarini xizmatda qoldirish haqidagi ikkita taflifini bekor qildi. Xyuston Konfederatsiyaga odillikni hush koʻrishini aytib qasam ichmagani uchun Gubernator lavozimidan olib tashlandi.<ref name="SamHoustonHB">{{Handbook of Texas | id=fho73| name=Sam Houston}} Accessed 14-yanvar 2009-yil</ref> Amerika Fuqarolar urushining yirik urush maydonlaridan olisda Texas Konfederatsiya uchun koʻplab fuqarolarini va qurol-yarogʻlarini qurbon qildi.<ref name="CivilwarHB">{{Handbook of Texas | id=qdc02 | name=Civil War}} Accessed 14-yanvar 2009-yil</ref> Ittifoq askarlari shtatning asosiy porti hisoblanuvchi Galvestonni bosib oldi. Texasning Meksika bilan chegarasii „Konfederatsiyaning sirli eshigi“ deb nomlandi, sababi savdo-sottiq Ittifoq blokadasini aylanib oʻtib chegarani boʻlib turar edi.<ref name="FederalWriter">{{kitob manbasi | last = Federal Writers' Project | title = Texas, A Guide to the Lone Star State: Brownsville | publisher = Native American Books Distributor | date = December, 1997 | page = 206 | url = http://books.google.com/?id=zUI26u0B_VEC&pg=PA206&lpg=PA206&dq=texas+back+door+confederacy | isbn = 0403021928}}</ref> Konfederatsiya Ittifoqning bu yoʻlni yopishni koʻzlagan barcha harakatlarini yoʻqqa chiqardi.<ref name="CivilwarHB"/> [[1863-yil]]ning oʻrtalarida Ittifoq Missisipi daryosining qoʻlga kiritgandan soʻng, Texasning resurs koni sifatida shtat darajasi pastlab [[Brounsvill]] yonida Texasda [[Palmito Ranch jangi]]da Konfederatsiya gʻalabasi bilan nihoyasiga yetdi.<ref name="BattlePR">{{Handbook of Texas|id=qfp01|name=Battle of Palmito Ranch}}</ref> Texas ikki oy boʻyi [[Shimoliy Virginiya]] armiyasining taslim boʻlishi bilan va boshqarishga qoʻlga olgan Ittifoq generali [[Gordon Granger]] oʻrtasida [[anarxiya]]da qoldi. Qayta qurishning dastlabki oylarida kelishmovchiliklar boʻldi.<ref name="CivilwarHB"/>. [[1866-yil]]i prezident [[Lindon Jonson|Jonson]] Texasda shtatli davlat qayta saqlanib qolishini eʼlon qildi.<ref name="readmission">{{Web manba |last=Johnson |first=Andrew |authorlink =Andrew Johnson |date=1866-08-20 |title=Proclamation Declaring the Insurrection at an End |series =American Historical Documents |publisher=[[President of the United States]] |url=http://www.bartleby.com/43/42.html |accessdate=2008-04-28}}</ref> Qayta qurish talablariga qaramay [[1870-yil]]i Kongress Texasni Ittifoqqa qaytadan qabul qildi. Qishloq xoʻjaligi va mehnat qiyinchilklari bilan shtat kurashadigan jamoat oʻzgarishlar davom etaverdi.<ref name="restoration">{{Handbook of Texas|id=mzr01|name=Restoration}}</ref> === 20 asrdan hozirgi kungacha boʻlgan vaqt === [[Fayl:Lucas gusher.jpg|right|thumb|Spindltop]] [[1901-yil]] 10-yanvar, Texasda dastlabki yirik [[neft]] boyligi [[Spindltop]] [[Bomont]]ning janubida topildi. Qolganlari Sharqiy Texas, Gʻarbiy Texas va Meksika boʻgʻozi atrofidan topildi. Oxirida Texasda '''"Oyl Bum"''' ishlab chiqarildi.<ref name="Spindletop">{{Handbook of Texas|id=dos03|name=Spindletop Oilfield}}</ref> [[1972-yil]] neft sanoati oʻz choʻqqisiga yetib, uning kunlik oʻrtacha hisobi 3,000,000 barrelni tashkil qildi.<ref name="Oil_Gas">{{Handbook of Texas|id=doogz|name=Oil and Gas Industry}}</ref> [[Buyuk Depressiya]] va [[Dalt Boul Fuqarolar urushi]]gacha jadal rivojlangan shtat iqtisodiga katta zarar yetdi. Dast Boul yillarida Texasning daxshatli zarar yetgan yerlaridan migrantlar qochib ketdi. Ayniqsa shu paytda Texasdagi Buyuk koʻchish vaqtida qora tanlilar shtatni tashlab, ish topish maqsadida Shimoliy Amerika va [[Kaliforniya]]ga ketishdi. [[Fayl:WomanFactory1940s.jpg|left|thumb|[[1942-yil]]i Texasdagi zavod ishchisi]] [[Ikkincha jahon urushi]] Texasga katta zarar yetkazib, mablagʻ harbiy bazalar qurishga, [[snaryad]] ishlay chiqaruvchi zavodlarga, harbiy asirlar saqlovchi turmalarga va armiya kasalxonalarini bunyod etishga yumshaldi. Shuningdek, 750,000 yosh yigitlar xizmatga ketdi, kollejlar boshqa xizmatlarni bajardi va yuzlagan, minglagan kambagʻal fermerlar qishloq xoʻjaligiga qaytmas uchun urushning koʻp mablagʻ toʻlaydigan ishlariga ketib qoldi.<ref>{{kitob manbasi|first=James|last=Ward Lee|coauthors=et al.|title=Texas Goes to War: 1941|year=1991}}</ref><ref>{{kitob manbasi|first=Louis|last=Fairchild|first2=Thomas L.|last2=Charlton|title=They Called It the War Effort: Oral Histories from World War II Orange, Texas|year=1993}}</ref> [[1960-yil]]lari Texas oliy bilim tizimini zamon talablariga mos ravishda rivojlantirdi. Shtat oliy bilim uchun turli loyihalar ishlab, uning asosiy daromadi neftdan tushdi va shtatdagi institutlarni aʼlo darajada boshqarish uchun shtatning markaziy boshqarish boʻlimi barpo etildi. Shunday oʻzgarishlar Texas universitetlarining davlat tadqiqot resurslarini qoʻlga kiritishiga yaxshi samara berdi.<ref name="Blanton">{{jurnal manbasi|last=Blanton|first=Carlos Kevin|title=The Campus and the Capitol: John B. Connally and the Struggle over Texas Higher Education Policy, 1950–1970|journal=Southwestern Historical Quarterly|year=2005|volume=108|number=4|pages=468&ndash;497|issn=0038–478X}}</ref> [[1963-yil]] 22-noyabr, [[Dallas]]da Prezident [[John. F. Kennedy]]'ga suiqasd uyushtirildi.<ref>{{kitob manbasi|first=William L.|last=Rivers|first2=B.|last2=Greenberg|title=Kennedy Assassination and the American Public: Social Communication in Crisis|year=1977|page=187}}</ref> == Davlat va siyosat == Hozirgi [[Texas konstiutsiyasi]] [[1876-yil]]i qabul qilingan. Boshqa koʻp shtatlar kabi, bu oʻz navbatida hokimiyatni toʻgʻri tashkillashtirishga yordamlashadi. [[Shtatning Bill huquqlari]] nomli qonuni davlat qonuniga qaraganda kattaroq va Texas uchun shaxsiy qoʻshimchalari bor edi.<ref name="BillofRights">{{Web manba |title=Bill of Rights (Article 1) |work=Texas Politics |publisher=University of Texas |url=http://texaspolitics.laits.utexas.edu/7_4_2.html |accessdate=2008-10-13 |archivedate=2009-02-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090206142915/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/7_4_2.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090206142915/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/7_4_2.html |date=2009-02-06 }}</ref> === Shtat hukumati === [[Fayl:Texas Capitol night.jpg|300px|right|thumb|Texas shtati Kapitolining tungi manzarasi]] Texas Gubernatorining ayrim xizmatlarini cheklovchi koʻplagan ijro etuvchi organdar tizimi shakllangan. Shtat raisidan (ministridan) boshqa, saylovchilar, nomzodlari Gubernatordan mustaqil boʻlgan, xalqqa javobgar ijro etuvchi chenovniklarni saylaydi.<ref name="pluralexec">{{veb manbasi|year=2005|title=The Plural Executive|work=Texas Politics|publisher=University of Texas|url=http://texaspolitics.laits.utexas.edu/1_9_0.html|accessdate=2008-05-07|archivedate=2008-09-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080928082847/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/1_9_0.html}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080928082847/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/1_9_0.html |date=2008-09-28 }}</ref> Bunday saylov tizimi partiyalar orasida ijro etuvchi organlarni boʻlib tashladi. Resublikan partiyasidan J. Bush Texas Gubernatori lavozimida ishlaganida, Texasda Demokrat Leytenant Gubernator [[Bob Ballok]] boʻldi. Ijro etuvchi organdagi lavozimlar: [[Gubernator]], Leytenat Gubernator, Aholi byudjeti raisi, Yer komissari, Bosh prokuror, Qishloq xoʻjalik komissari, Texas Temir yoʻl Komissiyasining uchta aʼzosi, Bilim boʻyicha shtat Kengashi va Shtat raisi (ministrі).<ref name="pluralexec"/> [[Fayl:Texas Capitol Flags.jpg|left|thumb|Shtat Kapitolindagi Texas va AQSh haqida]] [[Fayl:Texas capitol day.jpg|thumb|250px|right|Ostindagi Kapitoliya binosi]] Ikki palatali Texas qonunchilik hukumati 150 aʼzosi bor [[Vakillar Palatasi]]dan va 31 aʼzosi bor [[Senat]]dan tashkil topgan. Palata [[spiker]]i Vakillar palatasidan boshqarsa, Leytenant Gubernator Senatni boshqaradi.<ref name="Legislature Members">{{veb manbasi|year=2005|title=Membership|work=Texas Politics|publisher=University of Texas|url=http://texaspolitics.laits.utexas.edu/2_2_4.html|accessdate=2008-06-17|archivedate=2009-03-02|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090302003227/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/2_2_4.html}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090302003227/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/2_2_4.html |date=2009-03-02 }}</ref> Qonunchilik hukumatida ikki yilda bir marotaba sessiya chiqiriladi, biroq shtat Gubernatori maxsus sessiyalarni hohlagan vaqtida chaqirish hududiga ega.<ref name="Special Sessions">{{veb manbasi|year=2005|title=Special Sessions|work=Texas Politics|publisher=University of Texas|url=http://texaspolitics.laits.utexas.edu/2_2_2.html|accessdate=2008-06-17|archivedate=2009-03-02|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090302003217/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/2_2_2.html}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090302003217/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/2_2_2.html |date=2009-03-02 }}</ref> Shtatning bir moliya yili kalendarda oʻtgan yilning 1-sentabridan shu yilning 31-avgustigacha choʻziladi. Shuningdek, [[2012-yil]]ning moliya yili [[2011-yil]]ning 1-sentabridan 2012-yilning 31-avgustigacha choʻziladi. Texasning sud tizimi AQSh-dagi eng qiyin kompleks boʻlib, u koʻpgina boʻlimlardan va aralash huquq himoyachilar tizimidan tashkil topgan. Texasda ikkita sudga mahkamasiga murojaat qilishga boʻladi: ular fuqaro aktilar uchun Oliy sud va Jinoiy ishlar boʻyicha Texas sudi. Shahar sud mahkamalarini boshqa saylovchilar ham boshqa sohalardagi sud protseslariga sudyalar saylab, ularni Gubernator boʻsh lavozimlarga tayinlaydi.<ref name="Judiciary">{{Handbook of Texas|id=msf01|name=Judiciary}}</ref> [[2009-yil]] oktabrda Texas davlatning 442 ijro etishida lider boʻldi. Davlat havfsizligi Texas boʻlimining [[Texas Reyndjers Diviziyasi]] shtat hududida huquq himoyachisi qonunli kuch agentligi boʻlib hisoblanadi. Yillar oʻta Texas Reyndjers kishi oʻltirishdan boshlab siyosiy korrupsiyagacha boʻlgan jinoyatlarni fosh qildi. Ular bosib keluvchi politsiyalar va detektivlarga oʻxshab xizmat qilib, Gubernator havfsizligini taʼminladi va qochqinlarni ushlab Respublika uchun ham, shtat uchun ham qurolli kuch sifatida xizmat qildi. Texas Reyndjersni [[1823-yil]] norasmiy turda Stefen F. Ostin tashkillashtirgan boʻlib, [[1835-yil]]ga kelib rasmiy turda oʻz xizmatini boshladi. Texas Reyndjers Texas tarixidagi koʻplagan asosiy voqealarning va Eski Gʻarbiy (Old West) tarixidagi koʻp jinoiy sharoitlarning ishtirokchisi boʻldi.<ref name="TexasRangers">{{Handbook of Texas|id=met04|name=Texas Rangers}}. Retrieved 14-yanvar 2009-yil.</ref> === Siyosat === {| class="wikitable" style="float:right; font-size:79%; margin:10px" |+ '''Texasdagi prezident saylovi natijalari''' |- style="background:lightgrey;" ! Jil ! [[Respublikachilar partiyasi]] ! [[Demokratlar partiyasi]] |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[AQSh prezidentlik saylovi (2008)|2008]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|'''55.48 %''' ''4,467,748 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|43.72 % ''3,521,164 |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[AQSh prezidentlik saylovi (2004)|2004]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|'''61.09 %''' ''4,526,917 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|38.30 % ''2,832,704 |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[AQSh prezidentlik saylovi (2000)|2000]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|'''59.30 %''' ''3,799,639 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|38.11 % ''2,433,746 |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[AQSh prezidentlik saylovi (1996)|1996]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|'''48.80 %''' ''2,736,166 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|43.81 % ''2,459,683 |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[AQSh prezidentlik saylovi (1992)|1992]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|'''40.61 %''' ''2,496,071 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|37.11 % ''2,281,815 |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[AQSh prezidentlik saylovi (1988)|1988]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|'''56.01 %''' ''3,036,829 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|43.41 % ''2,352,748 |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[AQSh prezidentlik saylovi (1984)|1984]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|'''63.58 %''' ''3,433,428 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|36.18 % ''1,949,276 |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[AQSh prezidentlik saylovi (1980)|1980]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|'''55.30 %''' ''2,510,705 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|41.51 % ''1,881,148 |} Boshqa janubdagi shtatlardagi kabi oq tanlilar Fuqarolar urushidan keyin [[Respublikachilar partiyasi|Respublikan partiyasini]] yoqtirmadi va [[Demokratlar partiyasi]] Texas siyosatini qayta tashkil qilish davrining oxirlarida 20-asrning oxirlarigacha boshqarib keldi. Shtat Respublikachilar partiyasining qoʻrgʻoniga aylandi.<ref name="SouthWon">{{yangiliklar manbasi |last=Risen |first=Clay |date =2006-03-05 |title=How the South was won |publisher=The Boston Globe |url=http://www.boston.com/news/globe/ideas/articles/2006/03/05/how_the_south_was_won/ |accessdate=2008-04-29}}</ref> [[Fayl:Lbj2.jpg|right|thumb|[[Lyndon B. Johnson]] Texaslik siyosatchi va AQSh-ning 36-prezidentі]] Texasdagi siyosiy atmosfera moliya va ommaviy [[konservatizm]] taʼsiridan zaiflashib qoldi.<ref name="TPoliticalCulture1">{{Web manba |title=Texas Political Culture – Introduction |work=Texas Politics |publisher=University of Texas |url=http://texaspolitics.laits.utexas.edu/10_1_0.html |accessdate=2008-05-29 |archivedate=2008-12-20 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081220092705/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/10_1_0.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20081220092705/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/10_1_0.html |date=2008-12-20 }}</ref><ref name="TPoliticalCulture2">{{Web manba |title=Texas Political Culture – Low Taxes, Low Services Political Culture |work=Texas Politics |publisher=University of Texas |url=http://texaspolitics.laits.utexas.edu/10_2_1.html |accessdate=2008-10-13 |archivedate=2009-01-30 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090130015106/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/10_2_1.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090130015106/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/10_2_1.html |date=2009-01-30 }}</ref> [[1980-yil]]dan beri Texaslik saylovchilar Respublikachilar partiyasidan chiqqan Prezidentlikka nomzodlarni qoʻllab-quvvatladi. 2000 va [[2004-yil]]lari [[Djordj Bush|Djordj U. Bush]] Texasni 60,1 % ozov bilan yengdi, bu yerda oʻzining „'''sevimli oʻgʻli'''“ning vaqtida Texas Gubernatori boʻlgani ham yordamlashdi. [[2008-yil]]i Makkeyn shtatni Bushga qaraganda ozroq ovoz bilan, yani 55 % ozov bilan yengdi. Ostin ham shunday Demokratlarni mahalliy va shtatdagi saylovlarda zaiflashtirib yubordi. Texasning qishloq va shahar chetidagi hududlar Respublikachilarga ovoz berayapgan bir paytda, Rio Grand atrofidagi grafliklar Demokratlarni qoʻllab ovoz berdi.<ref name="2000electionresults">{{Web manba |url=http://uselectionatlas.org/RESULTS/state.php?year=2000&fips=48&f=1&off=0&elect=0 |title=2000 Presidential General Election Results – Texas |publisher=www.uselectionatlas.org |accessdate=2008-07-22}}</ref><ref name="2004electionresults">{{Web manba |url=http://uselectionatlas.org/RESULTS/state.php?year=2004&fips=48&f=1&off=0&elect=0 |title=2004 Presidential General Election Results – Texas |publisher=www.uselectionatlas.org |accessdate=2007-07-22}}</ref> [[Fayl:George-W-Bush.jpeg|160px|left|thumb|[[George W. Bush]], Texasning 46-gubernatori (1995-2000-yillari) va AQSh 43-prezidentі (2001-2009-yillari)]] [[2003-yil]]i Respublikachi [[Tom Deley]] Kongress viloyatlarining Texasdagi saylov okruglarining chegarachilarini qayta tekshirishni boshqarib, bu yerlarni New York Time gazetasi haqiqiy saylov maxinatsiyalarining avj olgan yeri deb atadi.<ref name="NYTGerry">{{yangiliklar manbasi | title = The Texas Gerrymander| publisher = New York Times| date = 2006-03-01| url = http://www.nytimes.com/2006/03/01/opinion/01wed2.html| accessdate = 2009-01-07}}</ref> „'''Texaslik oʻn bir'''“ nomli bir guruh Demokratlarning qonun chiqaruvchilari shtatni shunday qiyin sharoitdan olib chiqdi.<ref name="Tex11">{{yangiliklar manbasi | last = Ridder| first = Knight | title = 11 Texas Senate Democrats Take Cue from House, Bolt to Avoid Redistricting | publisher = Houston Chronicle | date = 2003-07-29 | url = http://www.allbusiness.com/government/elections-politics-politics-political-parties/10366221-1.html| accessdate = 2009-01-07}}{{dead link|date=January 2011}}</ref> Shunday qiyinchiliklarga qaramay qonun chiqaruvchi hukumat kartani Respublikachilar olib bordi. [[2010-yil]]gi umumiy saylovlarda Palatadagi va Senatdagi Delegatsiyasidagi Respublikachilarning koʻpchiligi Texas aʼzolaridan boʻldi. 111-AQSh Kongressidagi 32 Texas Kongress shtatlarining 23 Respublikachilardan boʻlsa, qolgan 9 Demokratlardan iborat edi. Texasning senatorlari Key Beyli Xetchison va Jon Kornin. [[1994-yil]]dan beri hech bir Demokrat shtatdagi yuqori lavozimga oʻtirgani yoʻq. Texaslik Demokratlarning qatnashishi Sharqiy va Shimoliy tarafdagi [[Bomont]], El Paso, Ostin, San-Antonio, Dallas va Xyuston kabi shaharlardagi ozchilikni tashkil qiluvchi guruhlardan iborat. === Maʼmuriy boʻlinishi === Texasda koʻpchiligi umummilliy 254 grafliklar bor. Har bir graflik toʻrtta saylangan komissarlardan iborat, komissarlar sud sistemasi bilan ishlaydi va graflik sudyasi graflik hududidan saylanadi. Graflik hukumati ojiz shahar kengashi kabi ish yuritadi, sababi graflik sudyasida veto mansab yoʻq, biroq boshqa komissarlar bilan birga ovoz bera oladi. Shunda ham Texas xizmatlarni boʻlishish uchun mahalliy shartnomalarga kelishishga shaharlarga va grafliklarga ruxsat beradi. Grafliklar ichki qonunlar bilan shikoyat qila olmaydi, ularning barcha qonunlari qatiyan shtatda tayyorlanadi. Shtatda grafliklarga birlashgan yoki boʻlingan hududlar, rayonlar yoʻq. Graflik boʻlingan yerlarga cheklangan xizmatlar koʻrsatiladi. [[Munitsipalitet]]lar umumiy qonunga yoki ichki qonunga amal qilishiga qarab klassifikatsiyalanadi.<ref name="homerule">McDonald, John V., „An Analysis of Texas' Municipal Home Rule Charters Since 1994“ (2000). Applied Research Projects. Paper 124. [http://ecommons.txstate.edu/arp/124/ Txstate.edu]</ref> Munitsipalitet ichki qonunini shaharning 5000 dan ziyod aholisi qonunga kelishgan sharoitdagina qabul qilinadi. Munitsipalitetlar partiyalardan tashqari boʻlib,<ref name="reqvote">{{Web manba |title=Run for Party Nomination to Public Office |work=Texas Politics |publisher=University of Texas |url=http://texaspolitics.laits.utexas.edu/4_6_2.html |accessdate=2008-10-12 |archivedate=2009-03-18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090318023922/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/4_6_2.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090318023922/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/4_6_2.html |date=2009-03-18 }}</ref> saylovlar [[maktab]] boshchiligi uchun va kollej hududlari jamoatchiliklari uchun bagʻishlanadi. == Iqtisodi == Shtatdagi iqtisodiy ahvol XX asr boshida [[neft]] koni ochilgan vaqtida butunlay oʻzgardi. Universitetlardagi sarmoya yordami bilan XX asr oʻrtalarida Texasdagi har taraflangan [[iqtisodiyot]] va yuqori texnologiya rivojlanadi. [[2010-yil]]dan u 500 kompaniyalarning yuqori boʻlimida oʻzining rivojlanayapgan sanoati bilan, qishloq xoʻjaligi, neft-kimyo, [[energetika]], [[kompyuter]], [[elektronika]], aerokosmos, biotibbiy ilmlar kabi saholar bilan [[Kaliforniya]] ikkovi 57-oʻrinni egallab turibdi.<ref>''[http://money.cnn.com/magazines/fortune/fortune500/2010/states/TX.html CNN.com]'', Retrieved November 2010.</ref> Bu koʻrsatgich [[2002-yil]]dan beri milliy mahsulot eksporti boʻyicha liderga aylantirib, mamlakat yalpi mahsuloti boʻyicha ikkinchi oʻrinni band etadi. [[Fayl:NASA Neutral Buoyancy Laboratory Astronaut Training.jpg|left|thumb|Astronavt Texasdagi ''Djonson Kosmos Markazi''da tayyorlanmoqda]] 2010-yil Texas [[Yalpi ichki maxsulot|yalpi ichki mahsuloti]] 1,207 trillion AQSh dollarini tashkil qilib, AQSh-da ikkinchi yuqori koʻrsatgichga esa boʻldi.<ref>{{veb manbasi|title=GDP by State|url=http://greyhill.com/gdp-by-state|publisher=Greyhill Advisors|accessdate=7-sentabr 2011-yil}}</ref> Bu koʻrsatgich jahon iqtisodida 11 va 12-oʻrinlarda [[Hindiston]] va [[Kanada]] kabi davlatlarning YaIM bilan teng. Texas iqtisodi jahon boʻyicha boʻlinishlar orasida [[Angliya]]dan ([[Birlashgan Qirollik]]ning boʻlinishi), Kaliforniyadan va [[Tokio]]dan keyin 4-oʻrinda turadi. Texas koʻp xalqi, moʻl tabiiy boyligi, gullangan shaharlari va yuqori bilimi bilan lider markazlarining yordami bilan yuqori va kuchli iqtisodga erishdi. Shtat hududidan neft topilgandan keyin, Texasda neft qazib olish koʻpaydi. Soʻnggi paytlarda shahar markazlari koʻpayib, [[2005-yil]]da aholining 2/3 qismi shu yerlarda turdi. The stateʼs economic growth has led to urban sprawl and its associated symptoms.<ref name="economy1">{{Web manba |title=Economic Geography |work=Texas Politics |publisher=University of Texas |url=http://texaspolitics.laits.utexas.edu/9_3_2.html |accessdate=2008-10-13 |archivedate=2009-04-30 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090430215209/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/9_3_2.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090430215209/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/9_3_2.html |date=2009-04-30 }}</ref> 2011 jili shіldede shtat jұmissizdiq kөrsetkіshі 8,4 % shiqti.<ref>{{veb manbasi|title=Local Area Unemployment Statistics|url=http://www.bls.gov/web/laus/laumstch.htm|publisher=Bureau of Labor Statistics|accessdate=7-sentabr 2011-yil}}</ref> Texasda „'''kam soliqlar, past xizmatlar'''“ reputatsiyasi bor. Soliq zaxirasining maʼlumoti boʻyicha Texasning soligʻi umumiy milliy soliqlar orasida quyi oʻrinda turadi, davlat va mahalliy soliq bahosi jon boshiga hisoblaganda 3,580 AQSh dollarini tashkil qilsa, u rezidentlar daromadining 8,4 % hisoblanib, soliq past millatlar uchun yettinchi oʻrinda turadi. Texas olgan daromadiga soliq toʻlamaydigan yetti shtat safiga kiradi.<ref name="incometax">{{Web manba | title = State Individual Income Taxes | publisher = Federation of Tax Administrators | url = http://www.taxadmin.org/fta/rate/ind_inc.html | accessdate = 2008-10-12 | archivedate = 2008-10-03 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20081003052903/http://www.taxadmin.org/fta/rate/ind_inc.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20081003052903/http://www.taxadmin.org/fta/rate/ind_inc.html |date=2008-10-03 }}</ref> Uning oʻrniga 6,25 % miqdorda shtat mulki bilan daromad soligʻidan foyda olib turadi,<ref>{{Web manba |author= |url=http://alltaxtips.com/why-does-texas-taxus-have-the-highest-property-taxes-and-3rd-highest-sales-tax/ |title=Why does Texas (Taxus) have the highest property taxes and 3rd highest sales tax? |publisher=Alltaxtips.com |date=2011-05-09 |accessdate=2011-08-15 |archivedate=2011-07-07 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110707114602/http://alltaxtips.com/why-does-texas-taxus-have-the-highest-property-taxes-and-3rd-highest-sales-tax/ }}</ref> biroq mahalliy soliq yurisdiksiyalari (shahar, okrug, maxsus tayyorlangan rayonlar va hokimyat tranzitlari) savdoga qoʻyib, soliqni maksimal miqdorgacha 2 % koʻtarib, 8,25 % qilishi mumkin.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.window.state.tx.us/taxinfo/sales/faq_collect.html |title=FAQ: Texas Sales Tax |publisher=Window.state.tx.us |date= |accessdate=2011-01-10}}</ref> Texas davlatning soliq donori hisoblanib, har bir dollar uchun Texasliklar federal hukumatga federal foyda soligʻini toʻlab, davlatning umumiy foydasining 0,94 % AQSh dollarini olib turdi. 2010-yili Oʻrin 2010-yili Tanlash jurnali Texas Sanoat Zaxirasidagi 3 milliard AQSh dollari uchun bu shtatni mamlakatdagi biznes uchun eng yaxshi joy sifatida atadi.<ref name="1businessclimate">{{veb manbasi|title=Site Selection Rankings |url=http://greyhill.com/site-selection-rankings/ |accessdate=2011-10-10}}</ref> Texas bilan Kaliforniyada '''Fortuna 500''' dagi eng koʻp kompaniyalarning shtab kvartiralari joylashgan.<ref>{{veb manbasi|url=http://money.cnn.com/magazines/fortune/fortune500/2010/states/TX.html |title=Fortune 500 2010: States: Texas Companies - FORTUNE on CNNMoney.com |publisher=Money.cnn.com |date=2010-05-03 |accessdate=2011-08-15}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://money.cnn.com/magazines/fortune/fortune500/2010/states/CA.html |title=Fortune 500 2010: States: California Companies - FORTUNE on CNNMoney.com |publisher=Money.cnn.com |date=2010-05-03 |accessdate=2011-08-15}}</ref> 2010-yil Texasda 346,000 [[millioner]] boʻlib, mamlakatdagi millionerlar soni boʻyicha shtatlar ichida ikkinchi oʻrinda turadi.<ref>Second to California</ref><ref>{{yangiliklar manbasi | first=Walter | last=Scott | title=Personality Parade | url=| work= | publisher=Parade Magazine | location= | page= 2 | date=2-may 2010-yil | id= | accessdate=}}</ref> === Qishloq xoʻjaligi va sanoati === [[Fayl:Baumwoll-Erntemaschine.jpeg|thumb|Texasda paxta yigʻini]] Texasda AQSh dagi eng koʻp xoʻjalik oʻrinlari va eng katta yer tumanlari bor. Texas uy hayvonlarini oʻsirish korxonasi boʻyicha mamlakatda oldingi qatorda. Yirik qora mol shtatning eng noyob qishloq xoʻjaligi boʻlib, shtat mamlakatda [[qoʻy]] va [[echki]]larni oʻsirish boʻyicha yuqori pagʻonalardan joy egallagan. Shtat gʻalla mahsulotlarini chiqarish ham yaxshi yoʻlga qoʻyilgan. Texasning katta kommersiyalik [[baliq]] sanoati bor. Tsement, marmar toshlar, ohak, tuz, qum va bulduruq tosh kabi foydali qazilmalar sanoati boʻyicha Texas oldingi safda keladi.<ref name="netstateecon">{{Web manba |title=The Texas Economy |publisher=netstate.com |date =2007-06-05 |url=http://www.netstate.com/economy/tx_economy.htm |accessdate=2008-04-29}}</ref> === Energiya === [[Fayl:Oil well.jpg|right|thumb|Neft qudugʻi]] [[Fayl:GreenMountainWindFarm Fluvanna 2004.jpg|right|thumb|Gʻarbiy Texasdagi Brazos parrkli fermasi]] Spindltopda neft ochilgandan soʻng, energiya siyosiy va iqtisodiy sohada boshqaruvchi kuchga ega boʻldi.<ref name="AlmanacOil">{{veb manbasi| url = http://www.texasalmanac.com/history/highlights/oil/| title = Oil and Texas: A Cultural History| accessdate = 2009-02-03| last = Ramos| first = Mary G.| work = Texas Almanac 2008–2009| publisher = The Texas State Historical Association| archivedate = 2009-02-14| archiveurl = https://web.archive.org/web/20090214004150/http://www.texasalmanac.com/history/highlights/oil/}}</ref> Energiya Axborot Hokimchiligining eʼlon qilishicha Texas mamlakatdagi jon boshiga yalpi energiyani eng koʻp iʼstemol qiluvchi shtat boʻldi.<ref name="Petrol">{{veb manbasi|title=Texas Quick Facts|publisher=Energy Information Administration|date=|url=http://tonto.eia.doe.gov/state/state_energy_proFayls.cfm?sid=TX|title1=Petroleum ProFayl: Texas|accessdate=2008-12-13}}{{oʻlikhavola|date=February 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Mamlakatning boshqa qismlariga qaraganda Texasning koʻpchilik hududlari oʻzlarining parrakli toklarining energiyasini foydalanadi. Texas elektroenergiya taʼminotlarini tartibga keltiradi. Texas Temir yoʻl komissiyasi oʻz nomiga qaramasdan shtatdagi neft-gaz sanoatini, gaz taʼminotlarini, quvur xavfsizligini, suyultilgan gaz sanoatidagi xavfsizlikni, kon-metallurgiya sanoatidagi koʻmir va uranni tartibga keltirib turadi. Komissiya Texas neft zaxirasini tartibga solish qobilyatiga ega boʻlganligi uchun [[1970-yil]]gacha neft bahosini tekshirib turdi. [[OPEC|OPEK]] asosini soluvchilar neft baholarini tartibga keltiruvchi modullarning biri sifatida Texas agentligini foydalandi.<ref name="RRcommission">{{Handbook of Texas |id=mdr01 |name=Railroad Commission}}</ref> Texas 5 milliard (790 000 000 metr kub) barrel [[neft]] zaxirasiga ega boʻlib, bu neft AQSh yalpi neft zaxirasining toʻrtdan bir qismini tashkil qiladi.<ref name="Petrol"/> Shtatning tozalash zavodlari kunligiga 4.6 million barrel (730 000 metr kub) neft qazib chiqaradi.<ref name="Petrol"/> Xyuston hududidagi Beytoun tozalsh zavodi AQSh-dagi eng katta tozalash zavod boʻlib hisoblanadi.<ref name="Petrol"/> Texas sunʼiy gaz ishlab chiqarishdan oldingi qatorlarida boʻlib, mamlakat sunʼiy gazining toʻrtdan bir qismini tashkil qiladi.<ref name="Petrol"/> Birnecha neft kompaniyalari Texas hududida joylashgan: ular Konoko-Filips, Ekson-Mobil, Xalliburton, Valero va Marafon Oyl kompaniyalari. Shtat yangilangan energiya koʻzi boʻyicha lider boʻlib, u mamlakatdagi eng koʻp parrak energiyasini ishlab chiqaradi.<ref name="Petrol"/><ref name="wind2">{{Web manba |last=Souder |first=Elizabeth |title=Texas leads nation in wind power capacity |work=Dallas Morning News |year=2007 |date =01/08 |url=http://www.dallasnews.com/sharedcontent/dws/dn/latestnews/stories/011808dnbuswindpower.30c78959.html}}</ref> [[Roskou]]dagi, Texas shtatida, [[Roskou shamol elektrostansiyasi]] 781.5 megavatt kuchi bilan [[2009-yil]]i oktabrda jahondagi eng katta elektrostansiya boʻlib topildi.<ref name="RoscoeWind">{{yangiliklar manbasi|last=O'Grady|first=Eileen|title=E.ON completes world's largest wind farm in Texas|url=http://www.reuters.com/article/idUSN3023624320091001|accessdate=26-avgust 2010-yil|newspaper=Reuters|date=2009-10-01}}</ref> Energiya Axborot Hokimchiligi eʼlon qilishicha, shtatning yitik qishloq xoʻjaligi bilan oʻrmon sanoati Texasga oʻtinlarni foydalanish uchun yirik hajmdagi biomassa berishi mumkin. Shtatda yanada mamlakat rivojlanishi uchun quyosh nuri energiyasidan foydalanish imkoniyati bor. === Texnologiya === [[Fayl:GodPod.jpg|left|thumb|Platodagi Elektronik Data Sistems shtab binosi]] Texasda katta universitet sistemalari bilan birga boshlagich Texas korxona zaxirasi, Texas Emedjing zaxirasi va koʻplab turli korxonaning yuqori texnologiyali sohalari rivojlanish ustida. Ostin hududi „Kremniy tepaliklari“ degan laqab nom bilan atalsa, shimoliy Dallas „'''Kremniy yoyilmasi'''“ deb ataladi. Texasda Dell, Inc., Texas Instruments, Perot Systems va [[AT&T]] kabi yuqori texnologiya kompaniyalarining shtab binolari bor. Milliy aeronavtika va Kosmos hokimchiligining [[Lindon B. Jonson Kosmos markazi]] janubi-sharqiy Xyustonda joylashib, Texasdagi aeronavtika korxonasining asl toji boʻlib turibdi. Fort-Uert Lokxid Martin aeronavtikasining diviziyasi va Bell Xelikopter Tekstron ikkovini qabul qiladi.<ref name="LM1">{{Web manba |title=Locations |publisher=Lockheed Martin |accessdate=2008-05-22 |url=http://www.lockheedmartin.com/aeronautics/about/Locations.html |archivedate=2008-04-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080422122219/http://www.lockheedmartin.com/aeronautics/about/Locations.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080422122219/http://www.lockheedmartin.com/aeronautics/about/Locations.html |date=2008-04-22 }}</ref><ref name="Bell">{{Web manba |title=About Bell Helicopter |publisher=Bell Helicopter |accessdate=2008-05-22 |url=http://www.bellhelicopter.com/en/company/ |archivedate=2008-06-02 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080602032048/http://www.bellhelicopter.com/en/company/ }}</ref> Fort-Uertta Lokxid eng katta gʻarbiy dastur hisoblanuvchi F-16 Kurashuvchi Lochinini ishlab chiqaradi<ref name="Downside">{{yangiliklar manbasi |last=Rosenwald |first=Michael S. |date=2007-12-17 |title=Downside of Dominance? |publisher=The Washington Post |url=http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/12/16/AR2007121601522.html |accessdate=2008-05-22}}</ref> === Savdo === Texas boyligi ulgurji va mayda savdodan iborat katta kommersik sektorni, bank faoliyatini, sugʻurta va qurulish sanoatini jonlantirdi. Fortune 500 kompaniyalarining misollari Texas korxona sohalariga [[AT&T]], [[Menʼs Warehouse]], Landryʼs Restaurants, Kimberly-Clark, Blockbuster, Whole Foods Market va Tenet HealthCare ga atalmagan.<ref name="fortune500_2">{{yangiliklar manbasi |title=Texas |publisher=[[Fortune (magazine)|Fortune Magazine]] |date=2007-04-30 |url=http://money.cnn.com/magazines/fortune/fortune500/2007/states/TX.html |accessdate=2008-05-03}}</ref> Dallas-Fort-Uert AQSh-dagi boshqa shtatlarga qaraganda jon boshiga eng koʻp savdo markazlari toʻgʻri keladigan hudud hisoblanadi.<ref name="VisitDallas_Shopping">{{Web manba | title = Dallas Shopping | publisher = Dallas Convention & Visitors Bureau | url = http://www.visitdallas.com/downloads/1224091342.02416300_679fbde386/DallasShopping.pdf | format = PDF | accessdate = 2008-02-20 }}{{Deadlink|date=October 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{Dead link|date=June 2010| bot=DASHBot}}</ref> Meksika shtatning eng yirik savdo hamkori boʻlib, [[NAFTA]] orqali shtat eksportining uchdan bir qismini qubullaydi. NAFTA Texas-Meksika chegarasidagi kelishmovchilikni makiladoralarning qurulishini koʻtardi.<ref name="economy2">{{Web manba |title=Recent Economic Transformations |work=Texas Politics |publisher=University of Texas |url=http://texaspolitics.laits.utexas.edu/9_3_3.html |accessdate=2008-10-13 |archivedate=2009-04-30 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090430110703/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/9_3_3.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090430110703/http://texaspolitics.laits.utexas.edu/9_3_3.html |date=2009-04-30 }}</ref> == Demografiya == {| class="wikitable" style="float:right; font-size:79%; margin:10px" |+ '''Aholi soni oʻzgarishi''' |- style="background:lightgrey;" ! Yil ! Aholi soni ! %± koʻrsatkichi |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[1850]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|212 592 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"| - |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[1860]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|604 215 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|184,2 % |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[1870]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|818 579 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|35,5 % |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[1880]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|1 591 749 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|94,5 % |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[1890]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|2 235 527 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|40,4 % |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[1900]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|3 048 710 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|36,4 % |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[1910]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|3 896 542 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|27,8 % |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[1920]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|4 663 228 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|19,7 % |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[1930]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|5 824 715 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|24,9 % |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[1940]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|6 414 824 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|10,1 % |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[1950]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|7 711 194 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|20,2 % |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[1960]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|9 579 677 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|24,2 % |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[1970]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|11 196 730 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|16,9 % |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[1980]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|14 229 191 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|27,1 % |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[1990]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|16 986 510 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|19,4 % |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[2000]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|20 851 820 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|22,8 % |- | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|[[2010]] | style="text-align:center; background:#fff3f3;"|25 145 561 | style="text-align:center; background:#f0f0ff;"|20,6 % |} [[Fayl:Texas population map.png|300px|left|thumb|Texas aholisi zichligi xaritasi]] [[2009-yil]]i shtat aholisi 24 782 406 kishini tashkil qilib, oʻtgan yil bilan taqqoslaganda 1,97 % oʻsgan boʻlsa, [[2000-yil]]dan buyon 16,1 % oʻsdi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.census.gov/popest/states/states.html|title=Population Estimates|date=23-dekabr 2009-yil|work=Population Estimates Program|publisher=U.S. Census Bureau|accessdate=2009-12-30}}</ref> Soʻnggi sanoqdan buyon shtat aholisinig tabiiy oʻsish koʻrsatkich 1,389,275 kishiga yetgan boʻlsa, ularning 801,576 nafari immigratsiya bilan AQSh-ning sirtidan kelsa, 451,910 nafari esa migratsiya bilan mamlakatning boshqa hududlaridan kelgan. [[2004-yil]]da shtatda 3,5 million chet elda tavallud topgan rezidentlar boʻlib, ularning 1,2 millioni taxmin qilganday qonunsiz chet elliklar boʻldi. 2000-2006-yillar oraligʻida Texasda mamlakatdagi eng koʻp chet eldan koʻchib kelish, yani immigratsiya yuz berdi. [[2010-yil]]i qonunsiz chet elliklarning soni jami aholining 6,0 % qismini tashkil qildi. Bu koʻrsatgich mamlakatdagi shtatlar orasidagi beshinchi koʻrsatgich boʻlib hisoblanadi.<ref>{{yangiliklar manbasi | first=Peter | last=Slevin | title=New Arizona law puts police in 'tenuous' spot | url=http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/04/29/AR2010042904970.html?sid=ST2010042905051| work= | publisher=Washington Post | location=Washington, DC | pages= A4 | date=30-aprel 2010-yil | id= | accessdate=}}</ref><!---as often happens, the box score figures listed in Wikipedia article are from print edition and did not appear in the online article---><ref>behind Nevada, Arizona, California, and New Jersey</ref> Texas aholisining zichligi 1&nbsp;km<sup>2</sup>ga 34,8 kishidan toʻgʻri kelib, AQSh zichligidan (31 kishi/km<sup>2</sup>) oz miqdorda koʻproq. Aksincha, Texas yer maydoni boʻyicha [[Fransiya]] bilan teng boʻlsa ham, [[Yevropa]] mamlakati aholisi zichligi 116 kishi/km<sup>2</sup>. Texasliklarning uchdan ikki qismi Houston kabi katta shaharlarda istiqomat qilishadi. Dallas-Fort Worth Texastning katta shaharlaridan hisoblanadi. Xyuston esa Texasdagi eng katta shaharlarning biri boʻlib, AQShda toʻrtinchi oʻrinni egallasa ham, Dallas-Fort Uert undan ancha kattaroq. === Irqiy va etnik guruhlar === [[2010-yil]]gi AQSh sanogʻi boʻyicha Texasdagi irqiy va etnik guruhlarning tarkibi quyidagicha: * Oq tanlilar: 70,4 % ([[Ispanlar|ispan]]mas oq tanlilar: 45,3 %) * Qora tanlilar yoki Afro-amerikaliklar: 11,8 % * [[Mahalliy amerikaliklar]]: 0,7 % * [[Osiyoliklar]]: 3,8 % <small>(1,0 % [[hindlar]], 0,8 % [[vyetnam]]liklar, 0,6 % [[xitoylar]], 0.4 % [[filippin]]liklar, 0,3 % [[koreyslar]], 0,2 % [[pokiston]]liklar, 0,07 % [[Yaponlar]], 0,05 % [[Lotin Amerikasi|lotin amerikaliklar]], 0,05 % [[kambodja]]liklar)</small> * Tinch okeandagi orolliklar: 0,1 % <small>(0,02 % [[guam]]liklar, 0,01 % [[samoaliklar]], 0,01 % [[tonga]]liklar, 0,01 % [[gavayi]]liklar)</small> * Boshqa irqlar: 10,5 % * Aralash irqlar: 2,7 % * Ispanlar yoki Lotin Amerikaliklar: 37,6 % <small>(31.6 % [[meksika]]liklar, 0,5 % [[Puerto-Riko|puerto-rikoliklar]], 0,2 % [[kuba]]liklar</small> Texasda oq Amerikaliklar irqiy ozchilikni tashkil qiladi. Biroq ispanlik emas oq tanlilar aholining taxminan 48 % qismini tashkil qiladi, shuning uchun Texas ozchilik va koʻpchilik shtat boʻlib hisoblanadi. 17 020 000 Texasliklar oq tanlilar boʻlib, taxminan 11,4 million aholi Ispanlik emas oq tanlilar. [[Olmonlar|Germaniyalik]], [[Irlandiya]]lik va [[Angliya]]lik Amerikanlar Texasdagii eng koʻp tarqagan Yevropalik qadimgi guruhlar. Germaniyalik Amerikanlar aholining 11,3 % tashkil qilib, ularning soni 2,7 milliondan ziyod. Irlandiyalik Amerikanlar aholining 8,2 % tashkil qilib, ularning soni 1,9 million. Texasda taxminan 600,000 Fransiyalik Amerikanlar va 472,000 [[Italiya]]lik Amerikanlar bor. Bu etnik guruhlar oʻz navbatida aholining 2,5 % va 2,0 % tashkil qiladi. [[1980-yil]]dagi AQSh-dagi sanoq boʻyicha Texas hududidagi eng koʻp tarqagan qadimgi xalqlar 3,083,323 kishidan iborat inglizlar ekan, ular shu vaqtda shtat aholisining 27 % qismini tashkil qilgan.<ref>http://www.census.gov/population/www/censusdata/Fayls/pc80-s1-10/tab03.pdf</ref> Dastlar ularning ota-bobolari oʻn uch mustamlakaga kirgan va keyinroq ularni Amerikanliklar deb nomlab ketadi, aslida ular inglizlarning naslidan boʻlgan. Qora tanli Amerikanliklar Texasda ozchilikni tashkil qiladi. Ispaniyalik va Ispaniyalik emas qora tanlilar aholining 11,5 % tashkil qilib, Mahalliy Ispaniyalik emas qora talilar oddiy xalqning 11,3 % tashkil qiladi. Ispaniyalik va Ispaniyalik emas qora tanlilar soni taxminan 2,7 million. Mahalliy Amerikanliklar ham Texasda ozchilikni tashkil qilib, ular shtat aholisining bor-yoʻgʻi 0,5 % va ularning soni 118,000 kishi. Ispaniyalik emas mahalliy Amerikaliklar 0,3 % tashkil qilib, ularning soni 75,000 kishi. Cheroki hindulari 0,1 % tashkil qilib, ularning soni 19,400 kishi. Aksincha, 583 kishi [[Chippeva]] sifatida aniqlangan. Osiyolik Amerikanlar ham Texasda ozchilik guruhni tashkil etadi. [[Osiyo]]dan chiqqan Amerikanlar aholining 3,4 % tashkil qilsa, Ispaniyalik emaslar 3,3 % tashkil qiladi. Ularning jami soni 808,000 kishidan ziyod. Ispanlik emas Osiyoliklar soni 795,000 kishidan ziyod. 200,000 ziyod [[Hindiston]]liklar Texasni vatani deb hisoblaydilar. Texasni shuningdek 187,000 [[Vyetnam]]liklar,136,000 [[Xitoy]]liklar, 92,000 [[Filippin]]liklar, 62,000 [[Koreya]]liklar va 18,000 [[Yaponiya]]lik Amerikaliklar istiqomat qilishmoqda. Shuningdek 111,000 ziyod kishi Osiyoliklar: [[Kambodja]], [[Tailand]] va [[Xmong]]. [[Tinch okeani]]dan chiqqan Amerikanlar ham Texasda ozchilikni tashkil qiladi. Savolnoma boʻyicha, faqat 18,000 kishi Tinch okeani orollaridan va 16,400 Ispanlik emas ekan. Shuningdek, 5,400 nafari [[Gavayi]]liklar, 5,300 [[Gvamaniya]]liklar va 6,400 xalq boshqalardan iborat. [[Samao]] Amerikanlari juda kam boʻlib, ularning soni 941 kishi. Ispanlar va lotinlar Texasda Ispaniyalik emas Yevropalik Amerikanlardan soʻng soni boʻyicha ikkinchi oʻrinda. 8,5 milliondan ziyod aholi ispan va lotin etnik birlashmasiga kiradi. Bu guruh Texas aholisining 36 % tashkil qiladi. Meksikanlarning soni 7.3 milliondan ziyod boʻlib, shtat aholisining 30.7 % tashkil qiladi. 104,000 ziyod Puerto-Rikoliqlar shtat hududida istiqomat qilishadi. Taxminan 38,000 Kubaliklar shu shtatda istiqomat qilishadi. 1.1 milliondan ziyod kishi (aholi sonining 4.7 % tashkil qiladi) [[Kosta-Rika]]liklar, Venesuelaliklar va Argentinaliklar.<ref>{{Web manba |author= |url=http://factfinder.census.gov/servlet/ADPTable?_bm=y&-geo_id=04000US48&-qr_name=ACS_2008_3YR_G00_DP3YR5&-ds_name=ACS_2008_3YR_G00_&-_lang=en&-redoLog=false&-_sse=on |title=Texas – ACS Demographic and Housing Estimates: 2006–2008 |publisher=Factfinder.census.gov |date= |accessdate=2011-01-10 |archivedate=2020-02-11 |archiveurl=https://archive.today/20200211182407/http://factfinder.census.gov/servlet/ADPTable?_bm=y&-geo_id=04000US48&-qr_name=ACS_2008_3YR_G00_DP3YR5&-ds_name=ACS_2008_3YR_G00_&-_lang=en&-redoLog=false&-_sse=on }} {{Webarxiv|url=https://archive.today/20200211182407/http://factfinder.census.gov/servlet/ADPTable?_bm=y&-geo_id=04000US48&-qr_name=ACS_2008_3YR_G00_DP3YR5&-ds_name=ACS_2008_3YR_G00_&-_lang=en&-redoLog=false&-_sse=on |date=2020-02-11 }}</ref><ref>{{Web manba |author= |url=http://factfinder.census.gov/servlet/ADPTable?_bm=y&-geo_id=04000US48&-qr_name=ACS_2008_3YR_G00_DP3YR2&-ds_name=&-_lang=en&-redoLog=false |title=Texas – Selected Social Characteristics in the United States: 2006–2008 |publisher=Factfinder.census.gov |date= |accessdate=2011-01-10 |archivedate=2020-02-11 |archiveurl=https://archive.today/20200211182242/http://factfinder.census.gov/servlet/ADPTable?_bm=y&-geo_id=04000US48&-qr_name=ACS_2008_3YR_G00_DP3YR2&-ds_name=&-_lang=en&-redoLog=false }} {{Webarxiv|url=https://archive.today/20200211182242/http://factfinder.census.gov/servlet/ADPTable?_bm=y&-geo_id=04000US48&-qr_name=ACS_2008_3YR_G00_DP3YR2&-ds_name=&-_lang=en&-redoLog=false |date=2020-02-11 }}</ref> Texasning markaziy va janubi-sharqiy markaziy qismida [[Germaniya]]dan kelganlar istiqomat qilishadi. Texasning uchdan bir qismining koʻpchiligi Ispanlardan iborat,<ref name="Census2">{{Web manba |year=2006 |title=Texas QuickFacts from the US Census Bureau |location=US Census |url=http://factfinder.census.gov/servlet/ACSSAFFFacts?_event=&geo_id=04000US48&_geoContext=01000US%7C04000US48&_street=&_county=&_cityTown=&_state=04000US48&_zip=&_lang=en&_sse=on&ActiveGeoDiv=&_useEV=&pctxt=fph&pgsl=040&_submenuId=factsheet_1&ds_name=DEC_2000_SAFF&_ci_nbr=null&qr_name=null&reg=null%3Anull&_keyword=&_industry= |accessdate=2007-04-28 |archivedate=2010-12-02 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101202092418/http://factfinder.census.gov/servlet/ACSSAFFFacts?_event=&geo_id=04000US48&_geoContext=01000US%7C04000US48&_street=&_county=&_cityTown=&_state=04000US48&_zip=&_lang=en&_sse=on&ActiveGeoDiv=&_useEV=&pctxt=fph&pgsl=040&_submenuId=factsheet_1&ds_name=DEC_2000_SAFF&_ci_nbr=null&qr_name=null&reg=null%3Anull&_keyword=&_industry= }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20101202092418/http://factfinder.census.gov/servlet/ACSSAFFFacts?_event=&geo_id=04000US48&_geoContext=01000US%7C04000US48&_street=&_county=&_cityTown=&_state=04000US48&_zip=&_lang=en&_sse=on&ActiveGeoDiv=&_useEV=&pctxt=fph&pgsl=040&_submenuId=factsheet_1&ds_name=DEC_2000_SAFF&_ci_nbr=null&qr_name=null&reg=null%3Anull&_keyword=&_industry= |date=2010-12-02 }}</ref> ularning koʻpchiligi soʻnggi paytlarda kelgan, ayrim Texanolar Texasga 18-asrda aloqasi boʻlgan. Soʻnggi paytda Texasda, ayniqsa Xyuston va Dallasda Osiyoliklarning soni koʻpaydi. Osiyolik Amerikanlar oʻsib borayapgan Texasdagi boshqa hududlar Ostin, [[Korpus Kristi]], [[Sherilend]] va [[Mak-Allen]]. Hozirgi vaqtda uchta xalq tan olgan qabilalar istiqomat qilishmoqda ular: Alabama-Koushatta qabilasi, Kikapu dasturli qabilasi va Isleta [[Del Sur Pueblo]] qabilalari. [[2011-yil]] faevralning oʻrtasida boʻlgan sanoq byurosining maʼlum qilishicha, Texasning oq tanli aholisi 50 % kam ekan, yani 45 % ekan, Ispanliklar esa 38 % gacha koʻpayibdi. 2000-2010-yillari oraligʻida jami aholi soni 20,6 % gacha koʻpaydi, biroq ispanliklar 65 % gacha koʻpayibdi, ispanlik emas oq tanlilar esa faqat 4,2 % gacha koʻpaygan.<ref>Majority of Texas' population growth is Hispanic http://www.usatoday.com/news/nation/census/2011-02-17-texas-census_N.htm?csp=34news&utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+usatoday-NewsTopStories+%28News±+Top+Stories%29</ref> === Dіn === {| class="wikitable" style="float:right; margin:10px" |- !Din<ref>[http://www.gc.cuny.edu/faculty/research_briefs/aris/key_findings.htm#StateFaith American Religious Identification Survey] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20051024031359/http://www.gc.cuny.edu/faculty/research_briefs/aris/key_findings.htm#StateFaith |date=2005-10-24 }}, 2001</ref> ! |- |Rim-katoliklar |28 % |- |Baptislar |21 % |- |[[Ateizm|Dinsizlar]] |11 % |- |[[Metodizm|Metodistlar]] |8 % |- |[[Xristian dini|Xristian]] — Boshqalar |7 % |- |Luteranlar |3 % |- |[[Pentecostallar]] |3 % |- |Presbiteriyanlar |2 % |- |Denominatsiyalanmaganlar |2 % |- |Mormonlar |2 % |- |Yepiskopallar |1 % |- |[[Islom|Musulmonlar]] |1 % |- |Iyegova shohidlari |1 % |- |Xudo assambleyalari |1 % |- |Xudo cherkovi |1 % |- |Boshqalar |2 % |} [[Fayl:Lakewood1.jpg|left|thumb|Leykud cherkovining ichki koʻrinishi]] [[2000-yil]]da eng katta denominatsiya tarafdorlari soni [[Roman Katolik cherkovi]] 4,368,969 kishi; Janubiy Baptist Konvensiya 3,519,459 kishi va [[Birlashgan Metodist cherkovi]] 1,022,342 kishidan iborat.<ref name="religion">{{veb manbasi|url=http://www.thearda.com/mapsReports/reports/state/48_2000.asp|title=State Membership Report – Texas|publisher=Association of Religion Data Archives|accessdate=2008-02-12|archivedate=2010-12-06|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101206122036/http://www.thearda.com/mapsReports/reports/state/48_2000.asp}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20101206122036/http://www.thearda.com/mapsReports/reports/state/48_2000.asp |date=2010-12-06 }}</ref> Dallas-Fort-Uert esa uchta katta evangelie seminarlari uyi va monastirlar xoʻjayini. Xyustondagi [[Leykud cherkovi]]ga haftasiga oʻrta hisob bilan 43,000 kishi keladi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.sermoncentral.com/articleb.asp?article=Top-100-Largest-Churches |title=Top 100 Largest Churches in America |publisher=SermonCentral.com |date=2009-04-13 |accessdate=2010-04-11}}</ref> Labbokda bilimiga bogʻliq mamlakatda jon boshiga cherkov eng koʻp hudud boʻlib hisoblamadi. [[Xristian Dini|Xristiandan]] boshqa dinning tarafdorlari asosan shahar hududlarga koʻchib borishadi. [[1990-yil]]da [[Islom|musulmonlar]] 140,000 kishi boʻlsa, ayni damda, musulmon aholisining soni 350,000 — 400,000 orasida.<ref>{{Citation |year= |title=Texas Online: Muslim growth adds to Texas diversity |url=http://www.texanonline.net/special-reports/muslim-growth-adds-to-texas-diversity |access-date=2013-03-25 |archivedate=2012-03-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120326150126/http://www.texanonline.net/special-reports/muslim-growth-adds-to-texas-diversity }}</ref> Yevrey dinida 128,000 kishi. Taxminan 146,000 [[Yahudiylik]] va [[Sikxizm]] dinlarining tarafdorlari Texasda istiqomat qilishadi.<ref>{{kitob manbasi|title=Twentieth-century Texas: a social and cultural history|url=https://archive.org/details/twentiethcentury00stor|author=Storey, John Woodrow; Kelley; Mary L.|publisher=University of North Texas Press|year=2008|page=[https://archive.org/details/twentiethcentury00stor/page/n151 145]}}</ref><ref>Lindsey, William D.; Silk, Mark : ''[http://books.google.com/books?id=NjdrZ4m_BK8C Religion and public life in the southern crossroads: showdown states]'', Altamira Press, 2004, pg. 48</ref> == Shaharlar va shaharchalar == {{see also|Turkum:Texas shaharlari}} Shtatda aholisi milliondan ziyod uchta shahar bor ular: Xyuston, San-Antonio va Dallas. Shu uchta shahar AQSh-ning eng koʻp aholisi bor oʻn shaharlar safidan joy olgan.<ref name=PopEstBigCities>{{Web manba |url=http://www.census.gov/popest/cities/tables/SUB-EST2006–01.csv |title=Table 1: Annual Estimates of the Population for Incorporated Places Over 100,000, Ranked by 1-iyul 2006-yil Population: 1-aprel 2000-yil to 1-iyul 2006-yil |format=[[comma-separated values|CSV]] |work=2005 Population Estimates |publisher=[[United States Census Bureau]], Population Division |date=2008-06-10 |accessdate=2008-06-10}} {{Dead link|date=September 2010|bot=H3llBot}}</ref> [[2000-yil]]i Texasning olti shahrining aholi soni 500,000 kishidan ziyod boʻldi. Ostin, Fort-Uert va El Paso AQSh-ning eng aholisi koʻp 25 shahrining safidan oldi. Texasda aholi soni milliondan ziyod toʻrtta metropolitan hudud bor ular: [[Dallas-Fort Uert-Arlington]], [[Xyuston-Shuger Lend-Beytoun]], [[San Antonio-Nyu Bronfels]] va [[Ostin-Raund Rok-San Makros]]. Dallas Fort-Uert va Xyuston metropolitan hududlarining aholisining soni 6,3 million va 5,7 million turgʻunni tashkil qiladi. Uchta shtataro katta yoʻllar bor: I-35 gʻarbga (Dallas — Fort-Uertdan San-Antoniogacha, oʻrtasida Ostinga), I-45 sharqqa (Dallasdan Xyustongacha) va I-10 janubga (San-Antoniodan Xyustongacha) bular Texas Urban Uchburchagi hududi deb ataladi. Bu hudud 160,000&nbsp;km<sup>2</sup> boʻlib, koʻplab katta shaharlar va metropolitan hududlar tarkibiga kirib, bu yerda 17,000 million kishi istiqomat qilib, u Texas jami aholi sonining 75 % tashkil qiladi.<ref name="urbantriangle">{{Web manba | last = Neuman | first = Michael | title = The Texas Urban Triangle: Framework for Future Growth | publisher = Southwest Region University Transportation Center (SWUTC) | url = http://swutc.tamu.edu/projectdescriptions/167166.htm | accessdate = 2008-10-14 | archivedate = 2009-07-05 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20090705231054/http://swutc.tamu.edu/projectdescriptions/167166.htm }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090705231054/http://swutc.tamu.edu/projectdescriptions/167166.htm |date=2009-07-05 }}</ref> Dallas va Xyustonlar jahon shaharlarining ichida ikkincha shahar boʻlib tanilgan.<ref name="worldcities">{{veb manbasi| title = GaWC – The World According to GaWC 2008| work = Globalization and World Cities Research Network| accessdate = 2009-03-01| url = http://www.lboro.ac.uk/gawc/world2008t.html}}</ref> Bu shaharlar shtat ichida tarqalgan. Texasda shtatlarning ichida eng koʻp graflik 254 graflik mavjud.<ref>{{Web manba |url=http://www.spiritus-temporis.com/counties-of-the-united-states/number-of-counties-per-state.html |title=Counties of the U.S |publisher=Spiritus-temporis.com |date= |accessdate=2011-01-10 |archivedate=2011-06-18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110618061917/http://www.spiritus-temporis.com/counties-of-the-united-states/number-of-counties-per-state.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110618061917/http://www.spiritus-temporis.com/counties-of-the-united-states/number-of-counties-per-state.html |date=2011-06-18 }}</ref> Shaharlardan tashqari qishloq joylardagi hududlar koloniyalarda ayrim hollarda infratuzilmalar yetishmaydi, shuning uchun gadolik mavjud.<ref name="Colonias">{{veb manbasi| url= http://www.sos.state.tx.us/border/colonias/faqs.shtml| title= Colonias FAQ's (Frequently Asked Questions)| accessdate= 2008-10-12| author= Federal Reserve Bank of Dallas Office of Community Affairs| publisher= Texas Secretary of State| archivedate= 2008-10-09| archiveurl= https://web.archive.org/web/20081009044415/http://www.sos.state.tx.us/border/colonias/faqs.shtml}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20081009044415/http://www.sos.state.tx.us/border/colonias/faqs.shtml |date=2008-10-09 }}</ref> [[2007-yil]]i Texasda kam deganda 2,294 koloniya boʻlib, shtatning Meksika bilan chegarasidagi 1,248 mil (2,008&nbsp;km) yerida joylashgan.<ref name="Colonias"/> Texasta shamamen 400,000 adam koloniyalarda jasaydi. <center> <gallery widths="140" heights="140px" perrow=5> Image:Panoramic Houston skyline.jpg|[[Houston|Xyuston]] Image:AustinWikiPic2.jpg|[[Ostin]] Image:Xvixionx 29-aprel 2006-yil Dallas Skyline.jpg|[[Dallas]] Fayl:FortWorthTexasSkylineW.jpg|[[Fort Worth (Texas)|Fort Uert]] Image:Downtown-san-antonio.jpeg|[[San-Antonio]] Fayl:El Paso Skyline.jpg|[[El Paso]] </gallery> </center> == Madaniyat == [[Fayl:Mission San Antonio aka Alamo.jpg|right|thumb|Alamo Texasning mashhur simvollarining biri]] Tarixda Texasning barcha madaniyati janubiy, gʻarbiy va janubi-gʻarbiy tomonlarning taʼsiridan shtatlar orasida bir-biriga koʻchib yurish oʻzgarishga uchragan. Eng mashhur taomi ertalabki nonushtadagi [[purrito]] uchta narsa bilan oʻralgan undan tayyorlangan [[chalpak]]dan, [[bekon]] va qovurilgan [[tuxum]]dan iborat. Texas dasturli madaniyati 18-19 asrlarda har turli immigrantlarning koʻchib kelishi sababidan aralash madaniyatlarning oʻchogʻiga aylandi === Hunar === [[Fayl:Big Tex.JPG|left|thumb|Big Teks [[1952-yil]]dan boshlab barcha Texas shtati yarmarkalarida qatnashib keladi]] Xyuston — AQSh-dagi harqachon kasbiy rezidentli kompaniyalar bilan hunarning barcha turlarida boʻluvchi beshta shaharning bittasi. Hunar joylari: [[Xyuston Grand Opera]], [[Xyuston simfonik orkestrі]],[[Xyuston Baleti]] va [[Alley teatr]].<ref name="houstontheater">{{Web manba |title=About Houston Theater District |publisher=[[Houston Theater District]] |url=http://www.houstontheaterdistrict.org/en/cms/?68 |accessdate=2008-04-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080229033851/http://www.houstontheaterdistrict.org/en/cms/?68 |archivedate=2008-02-29 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080229033851/http://www.houstontheaterdistrict.org/en/cms/?68 |date=2008-02-29 }}</ref> Xyuston teatri Xyuston markazining yuragida joylashgan 17 blokli hudud boʻlib, 12 948 oʻrin jonli ijro etishga va 1 480 kino oʻrinlarga bagʻishlanib, bu yer mamlakatda teatr oʻrinlari boʻyicha ikkinchi oʻrinni egallaydi.<ref name="houstontheater"/> [[1892-yil]]da poydevori qurilgan Fort-Uertdagi [[Texas Hozirgi Koʻrkamhunar muzeyi]] shtatdagi eng qadimgi koʻrkamhunar muzeyi boʻlib hisoblanadi. Fort-Uertda yana bir Kimbell koʻrkamhunar muzeyi, Amon Karter muzeyi, Milliy molchi ayol muzeyi va [[Shan Zali]], [[Uill Rodjers Memoriel markazi]] va markazda Asosiy Boshqaruvchi Zali bor. Dallas shahri markazidagi hunar markazida quyidagiday hunar oʻrinlari bor: [[Dallas Koʻrkamhunar muzeyi]], [[Morton X. Meyerson Simfonik muzeyi]], [[Margo va Bill Vinspir Opera teatri]], Osiyo hunarining Trammell & Margaret Krou kolleksiyasi va Neysher musin markazi.<ref name="Dallasarts">{{Web manba |title=Dallas Arts District |publisher=Dallas Convention & Visitors Bureau |accessdate=2008-05-29 |url=http://www.visitdallas.com/visitors/listing-details?id=492 |archivedate=2008-11-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081125090116/http://www.visitdallas.com/visitors/listing-details?id=492 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20081125090116/http://www.visitdallas.com/visitors/listing-details?id=492 |date=2008-11-25 }}</ref> Dallasdagi [[Dip Ellum]] rayoni janubiy AQSh-da 1920-1930-yillari asosiy djaz va qaynagan blyuzi bilan shuhrat qozondi. Dip Ellum soʻzi mahalliy aholining „'''Dip Elm'''“ soʻzini „'''Dip Ellum'''“ deb ataganda paydo boʻlgan.<ref name="DeepElm">{{Handbook of Texas|id=hpd01|name=Deep Ellum}}</ref> [[Koʻr Limon Djefferson]], [[Robert Djonson]], Xuddi „Ledbelli“ Ledbetlar va Bessi Smit kabi qoʻshiqchilar Dip Ellum klublarida oʻz hunarlarini koʻrsatgan.<ref name="DeepElm2">{{Web manba |title=Dallas History Items: Deep Ellum |publisher=Dallas Historical Society |url=http://www.dallashistory.org/history/dallas/deep_ellum.htm |accessdate=2008-07-25 |archivedate=2008-05-17 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080517115728/http://www.dallashistory.org/history/dallas/deep_ellum.htm }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080517115728/http://www.dallashistory.org/history/dallas/deep_ellum.htm |date=2008-05-17 }}</ref> Ostin jahonning jonli musiqasi markazi boʻlib, kishining jon boshiga choqqanda koʻp qoʻshiq kuylanadigan quyidagiday oʻrdalari bor: [[Nashville (Tennessee)|Nashvill]], [[Memfis]], [[Los Anjeles]], [[Las Vegas]] va [[Nyu-York]].<ref name="livemusic">{{veb manbasi|url=http://www.cityofaustin.org/music/|title=Live Music Capital of the World|accessdate=2007-06-12|publisher=City of Austin}}</ref> Shahar musiqalari Oltinchi koʻchdagi tungi klublara boʻlib oʻtadi, [[film]], [[musiqa]] va multimedia kabi voqealar janubdan janubi-gʻarbgacha boʻlsa, koʻp davom etadigan musiqiy dasturlar Amerikan TV, Ostin Siti Limitsta namoyish etiladi va Ostin Siti Limits Musiqa festivali Tsilker xiyobonida boʻlib oʻtadi.<ref name="AustinCL">{{Web manba | last = Bernardini | first = Deb | authorlink = Deb Bernardini | title = Television's longest running concert series begins season 33 Tapings with performances by Norah Fones, Wilco, Femi Kuti, Arcade Fire and more | url = http://dbmpr.com/pressroom/acl/ACLFinalPR.doc.pdf | format = PDF | accessdate = 2008-10-15 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20081028193024/http://dbmpr.com/pressroom/acl/ACLFinalPR.doc.pdf | archivedate = 2008-10-28 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20081028193024/http://dbmpr.com/pressroom/acl/ACLFinalPR.doc.pdf |date=2008-10-28 }}</ref> [[1980-yil]]dan boshlab San-Antonio „'''Jahon Texano musiqa markazi'''“da rivojlandi.<ref name="TTMA">{{veb manbasi|url=http://www.tejanomusicawards.com/about.html|title=About The Texas Talent Musicians Association (TTMA)|accessdate=2009-08-02|publisher=Texas Talent Musicians Association|archivedate=2009-03-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090310113748/http://www.tejanomusicawards.com/about.html}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090310113748/http://www.tejanomusicawards.com/about.html |date=2009-03-10 }}</ref> Texano Musiqa mukofoti Texano musiqasini va madaniyatini baholaydigan, tushunadigan forum tashkil qilgan.<ref name="TejanoMA">{{Web manba |title=Tejano Music Awards |publisher=Texas Talent Musicians Association |year =2008 |url=http://www.tejanomusicawards.com/ |accessdate=2008-05-12}}</ref> == Taʼlim'' == [[Fayl:TravisStateOfficeBuilding.JPG|right|thumb|Texas bilim agentligining [[Ostin]]dagi asosiy idoralari]] Texas Respublikasi ikkinchi prezidenti Mirabo B. Lamar Texas bilimining otasi hisoblanadi. Uning boshqaruv yillarida shtat har bir [[graflik]]ka maktablar barpo etilishi uchun uch ligadan yer berildi. Yana qoʻshimcha 50 liga yer ikkita universitetni qoʻllash uchun qoʻyildi, keyinchalik bu yerlar Mahalliy universitetda zaxirasining asosiga aylandi.<ref name="PUF">{{veb manbasi|url=http://www.tshaonline.org/handbook/online/articles/khp02|title=Permanent University Fund |accessdate= 13-yanvar 2008-yil|first=Vivian Elizabeth|last= Smyrl|publisher=TSHA Online}}</ref> Lamarning xizmati jami Texas boʻyicha davlat maktablari tizimining asosini solish edi.<ref name=hen37>Hendrickson (1995), p. 37.</ref> AQSh bilim sohasida Amerika qonun almashish Kengashining hisobot berish blankasida Texas shtati 29-oʻrinda turgan. Texas studentlari oʻrtacha hisob bilan [[matematika]] fanidan yuqori oʻrinlarni egallagan, biroq [[adabiyot]]dan (oʻqishdan) past natija koʻrsatgan. 2006-2007-yillar orasida, Texas har bir oʻquvchi uchun $7,275 sarfladi, ammo mamlakatdagi $9,389 koʻrsatgichga qaraganda past. Oʻquvchi va ustoz aloqasi 14.9 % tashkil qilib, davlat koʻrsatkichidan (15.3 %) pastroq. Texas ustozlarga 41 744$ toʻlagan boʻlsa, bu koʻrsatkich davlatnikidan 46 593 $ past. Shtat bilim zaxirasining 88 % pulini toʻlasa, federalli shtat esa qolgan 12 % toʻlaydi.<ref name="reportcard">{{veb manbasi| title = Texas| work = Report Card on American Education: A State By State Analysis 15th Edition| publisher = American Legislative Exchange Council| year = 2008| url = http://www.alec.org/am/pdf/states/texas08.pdf| accessdate = 2010-08-26| format = PDF}}{{Deadlink|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{Dead link|date=September 2010|bot=H3llBot}}</ref> Texas bilim agentligi shtatdagi davlat bilim tarmogʻini tekshiradi. Texasda Stafford munitsipal maktab rayonidan boʻlak mingdan ziyod maktab rayonlari munitsipal rayonlardan mustaqil boʻlib, shahar chegaralaridan kesib oʻtadi.<ref name="Stafford">{{cite press release|title=Comptroller Strayhorn to Review Stafford Municipal School District|publisher=Texas Comptroller Carole Keeton Strayhorn|date=2003-09-16|url=http://www.cpa.state.tx.us/news/30916stafford.html|accessdate=2008-06-28|seperator=|archivedate=2009-03-18|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090318061426/http://www.cpa.state.tx.us/news/30916stafford.html}}</ref> Maktab rayonlari oʻzlarining fuqarolariga soliq solish huquqiga ega va oʻz mulkiga oʻzi egalik etadigan suverene hudud sifatida bekitadi. Boshlangʻich va oʻrta maktabdagi oʻquvchilar '''TAKS''' ('''Texas Assessment of Knowledge and Skills''') testini topshiradi. TAKS oʻquvchilarning Texas bilim standartlari va '''No Child Left Behind Act''' talablari boʻyicha oʻqish, yozish, matematika, taʼlim va ijtimoiy malakalarini baholaydi. [[2007-yil]] Texas qonun chiqaruvchilari 2011-2012-yildagi birinchi kurs studentlariga va maktabning soʻnggi sinf oʻquvchilariga TAKS-ni almashtirdi.<ref name="TAKS">{{yangiliklar manbasi|url=http://www.tea.state.tx.us/student.assessment/admin/eoc/index.html|title=End-of-Course (EOC) Assessments: Implementation|last=Texas Education Agency|first=|work=Assessment Division|date=2007-10-22|accessdate=2007-10-22|archivedate=2007-11-20|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071120064701/http://www.tea.state.tx.us/student.assessment/admin/eoc/index.html}}</ref> === Kollejlar va universitetlar === [[Fayl:The University of Texas at Austin - Littlefield Fountain and Main Building.jpg|right|thumb|Ostindagi Texas universiteti]] Texasning [[1997-yil]]da qabul qilingan „'''Texas Xaus Bill 588'''“ deb nomlanuvchi alternativli yoqimli harakat loyihasi boʻyicha Texasning oʻrta maktab yuqori sinfni yaxshi bitirgan oʻquvchilarining 10 % qismini davlat byujeti hisobidan universitetlarga avtomatik ravishda qabul qilishiga kafolat beradi. [[Fayl:TAMUcampus.jpg|left|thumb|Texas A&M universiteti]] Texasda 6 ta davlat maktablari va 4 ta xususiy maktablar faoliyat yuritadi.<ref name="UniSystems">{{Web manba | last = Heath | first = Ben | publisher = Daily Texan | date = 2003-07-07 | url = http://www.utsystem.edu/news/clips/dailyclips/2003/0706-0712/UTSystem-DT-BillRequires-070703.pdf | format = PDF | accessdate = 2007-10-12 | title = Bill requires review of university systems | archiveurl = https://web.archive.org/web/20090205011655/http://www.utsystem.edu/news/clips/dailyclips/2003/0706-0712/UTSystem-DT-BillRequires-070703.pdf | archivedate = 2009-02-05 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090205011655/http://www.utsystem.edu/news/clips/dailyclips/2003/0706-0712/UTSystem-DT-BillRequires-070703.pdf |date=2009-02-05 }}</ref><ref name="unisystems2">{{Web manba | title = Senate Subcommittee on Higher Education Testimony Regarding the Benefits of a Stand Alone Institution | publisher = Sam Houston State University | date = 2008-06-25 | url = http://www.senate.state.tx.us/75r/Senate/commit/c535/20080625/062508_SFA_Testimony_Dr_Pattillo.pdf | format = PDF | accessdate = 2008-10-12 | archivedate = 2008-10-28 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20081028193024/http://www.senate.state.tx.us/75r/Senate/commit/c535/20080625/062508_SFA_Testimony_Dr_Pattillo.pdf }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20081028193024/http://www.senate.state.tx.us/75r/Senate/commit/c535/20080625/062508_SFA_Testimony_Dr_Pattillo.pdf |date=2008-10-28 }}</ref> Mahalliy universitet zaxirasining yerida topilgan konlar shtatning [[Texas universitteti]] va Texas [[A&M]] kabi eng katta universitetlar tarmogʻini moliyalashtirishga katta hissasini qoʻshdi. [[PUF]] [[2005-yil]] kuzda 15$ milliard sarflab, [[Garvard universiteti|Garvard]] moliyalashtirishidan keyin ikkinchi oʻrinni egallaydi. Boshqa toʻrtta universitet tarmoqlari ular: [[Xyuston universiteti]], [[Shimoliy Texas universitetі]], [[Texas shtati]] va [[Texas texnik universiteti]] boʻlib hisoblanadi. [[Fayl:Ezekiel W. Cullen Building (Alternate).JPG|right|thumb|Xyuston universiteti]] Texasda xalq tan olgan davlat lider 3 tadqiqot universiteti bor: ular Ostindagi Texas universiteti, Texas A&M universiteti va Xyuston universiteti. Ostindagi Texas universiteti va Texas A&M universitetlari shtatdagi eng oldi universitetlar boʻlib hisoblanadi. Ikkovi ham Texas Konstitutsiyasida bekitilib, Mahalliy universitet zaxirasida oʻz ulushini saqlaydi. Texas shtatdagi oldingi safdagi universitetlarning sonini koʻpaytirish uchun yettita oʻquv yurtini „koʻrinib kelayapgan tadqiqot universitetlari“ deb belgiladi. Texasning 82-Qonun chiqaruvchi jamoatining xulosasi boʻyicha ularning birinchi koʻzga koʻrinadigan ikkovi ular: Xyuston universiteti va Texas Texnologiya universiteti.<ref>{{Web manba |title=Tier-One Prize Money Tentatively Passes House |accessdate=2011-04-27 |url=http://www.texastribune.org/texas-education/higher-education/tier-one-prize-money-tentatively-passes-house-/}}</ref> [[Fayl:Lovett Hall.jpg|left|thumb|Rays universiteti]] Texas gumanitar universitetlardan boshlab xalq tan olgan lider universitetlargacha xususiy oʻquv yurtlarining vatani hisoblanadi. [[U.S. News & World Report]] xulosasi boʻyicha [[Rays universiteti]] mamlakatdagi bilim saviyasi va tadqiqot ishlari boʻyicha oliy oʻrindagi oʻquv yurti boʻlib, u yetakchi universitetlar orasida 17-oʻrinni egallab turibdi.<ref>{{Web manba | title = Rice University, Best Colleges 2009 | work = – US News and World Report | accessdate = 2009-03-27 | url = http://colleges.usnews.rankingsandreviews.com/college/items/3604 | archivedate = 2009-02-16 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20090216191034/http://colleges.usnews.rankingsandreviews.com/college/items/3604 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090216191034/http://colleges.usnews.rankingsandreviews.com/college/items/3604 |date=2009-02-16 }}</ref> Avvalgi Respublika eʼlon qilgan xususiy universitetlar ular: [[Beylor universiteti]], [[Mariya Xardin-Beylor universiteti]] va [[Janubi-gʻarbiy universiteti]].<ref name="privateuni">{{Web manba |title=About Baylor |publisher=Baylor University |accessdate=2008-05-21 |url=http://www.baylor.edu/about/}}</ref><ref name="southwestern">{{Web manba |title=Southwestern History |publisher=Southwestern University |accessdate=2008-10-12 |url=http://www.southwestern.edu/about/about-history.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071024123018/http://www.southwestern.edu/about/about-history.html |archivedate=2007-10-24 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20071024123018/http://www.southwestern.edu/about/about-history.html |date=2007-10-24 }}</ref> Texas hozirgi kunda ikkita prezident kutubxonasiga egalik qilmoqda, ular: Texas A&M universitetidagi Djordj Bush Prezident kutubxonasi va Ostindagi Texas universitetidagi Lindon Beyns Djonson kutubxonasi va muzeyi. Texas Metodist universitetida uchinchi Djordj Bush prezident kutubxonasini barpo etish bitimi oʻrnatildi. === Texas shtati bilim dargohlari === <center> <gallery widths="140" heights="140px" perrow=5> Fayl:The Willis Library.jpg|[[Shimoliy Texas universiteti]] Fayl:OldMainTxState.JPG|[[Texas shtati universiteti]] — [[San Markos]] Fayl:TTU_English_Philosophy_Building.jpg|[[Texas texnik universiteti]] Fayl:Dallas_Hall1.JPG|[[Janubiy Metodist universiteti]] </gallery> </center> == Tibbiyot == Doʻstlashdik fondi Texas tibbiyot sohasini davlatdagi uchinchi eng yomoni deb baholaydi.<ref name="insurancenet">{{Web manba |last=Perotin |first=Maria M. |title=Texas is Near Bottom of Healthcare Rankings |work =[[Fort Worth Star-Telegram]] |date=2007-06-13 |url=http://www.insurancenewsnet.com/article.asp?a=top_lh&id=80824 |accessdate=2008-04-22}}</ref> Texas tibbiyot xizmatiga qoʻl yetkazish, tibbiy xizmatning sifati va kasalxonalarga sarflagan mablagʻ boʻyicha quyi oʻrinlarning birini egallagan. Shtatning quyi reytingni koʻrsatishining sababi siyosat, aʼlo darajada gadolik va eng asosiysi qonunsiz [[immigrant]]lar sonining oʻsishi boʻlib hisoblanadi. „Shtatning 25,1 % aholisi tibbiy kafolatsiz qolib, mamlakatdagi eng yuqori koʻrsatkich boʻlib hisoblanadi“ degan xulosasiga javob sifatida Texas shtati [[2006-yil]] may oyida '''Code Red''' dasturini ishlab chiqdi.<ref name="codered">{{Web manba |title=Code Red: The Critical Condition of Health in Texas |url=http://www.coderedtexas.org/ |accessdate=2008-04-28 |archivedate=2008-05-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080512021439/http://www.coderedtexas.org/ }}</ref> Texasda shuningdek shifokorlar xatolari uchun sud protsesslari uchun iqtisodiy emas eng asosiy harajatlar bor boʻlib, ular 250,000 AQSh dollari sifatida baholanib, bu mablagʻ oʻz xizmatini suistemol qilishni toʻxtatish va tibbiyot sohasidagi oʻsib borayapgan mablagʻlarni nazorat qilish maqsadida sarflanadi.<ref name="tort">{{kitob manbasi |last=Odom |first=Lamar |last2=Garcia |first2=Anthony |last3=Milburn |first3=Pamela |year=2005 |title=The Ethicality of Capping Non-Economic Damages to Control Rising Healthcare Costs: Panacea or False and Misleading Practice? |edition=1 |volume=3 |publisher=The Internet Journal of Healthcare Administration |issn=1366-0756 |url=http://www.ispub.com/ostia/index.php?xmlFaylPath=journals/ijhca/vol3n1/capping.xml |doi=10.1108/13660750510611170 |accessdate=2008-04-28 }}{{Deadlink|date=October 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{oʻlikhavola|date=February 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Trust for Americaʼs Health tibbiyot tashkilotining xulosasi boʻyicha Texas oʻspirinlar semizligi boʻyicha 15-oʻrinda turadi va shtatning 27.2 % aholisi shu kasallikka duchor boʻlgan.<ref name="healthyamericans">{{veb manbasi| title = Texas| work = State Data| publisher = Trust for America's Health| year = 2008| url= http://healthyamericans.org/states/states.php?measure=highschooloverweight&sort=data| accessdate = 2008-10-14}}</ref> [[2008-yil]]i Menʼs Health jurnali xulosasi boʻyicha Texasning toʻrtta shahrini AQSh-ning semizlik boʻyicha yuqori 25 shahrining safida koʻrsatdi, yani Xyuston 6-oʻrinda, Dallas 7-oʻrinda, El-Paso 8-oʻrinda va Arlington 14-oʻrindagi reytingda koʻrsatildi.<ref name="obese2"> {{Web manba |title=America's Fittest Cities 2007 |work =Men's Health |year=2008 |url=http://www.mensfitness.com/city_rankings/462 |accessdate=2008-04-21}}</ref> Texasda faqat bitta shahar Ostin AQSh-dagi „yuqori 25 sharoitli shaharlar“ning 21-pagʻonasini band qildi. Shu kabi yana bir tadqiqot shtatning semizlik koʻrsatkichini „'''B+'''“ yoqimli bahosi bilan belgiladi. Shtat mahalliy sport bilan shugʻullanuvchi aholi ulushi boʻyicha reytingda 42-oʻrinda turadi.<ref>[http://www.statemaster.com/graph/hea_phy_exe-health-physical-exercise Statemaster.com] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130513182949/http://www.statemaster.com/graph/hea_phy_exe-health-physical-exercise |date=2013-05-13 }}, Accessed 16-may 2007-yil</ref> === Tibbiy tadqiqot === [[Fayl:FlightHoustontoDallas086.jpg|300px|right|thumb|Xyustondagi Texas tibbiyot markazi]] Koʻplab elita tibbiy tadqiqot markazlari Texasda joylashgan. Shtatda 9 tibbiy oʻquv yurtlari,<ref name="MedicalSchools">{{Web manba |title=Texas Medical Schools and Hospitals |publisher=Texas Medical Association |date =2006-08-03 |url=http://www.texmed.org/Template.aspx?id=86 |accessdate=2008-04-28}}</ref> 3 stomatologik maktab<ref name="dentalschool">{{Web manba |url=http://www.dentist.net/dentalschools.asp |title=Dental Schools in the United States |accessdate=2008-10-31 |publisher=Dentist.net}}</ref> jәne bіr [[оптометрия]] mektebі<ref name="optometry">{{Web manba |url=http://healthguideusa.org/optometry/texas_optometry_schools.htm |title=Texas Optometry Schools |accessdate=2008-10-31 |publisher=Health Guide USA}}</ref> bor. Texasda ikkita Biosafety Level 4 (BSL-4) laboratoriyalari bor: ularning bittasi Galvestondagi Texas Tibbiyot boʻlim universiteti<ref name="biosafety4">{{veb manbasi|url=http://www.bioscrypt.com/news/press/item-728/|date=14-oktabr 2004-yil|title=University Selects Bioscrypt for Biosafety Level 4 Lab|publisher=Bioscrypt|accessdate=2006-04-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20071117074008/http://www.bioscrypt.com/news/press/item-728/|archivedate=2007-11-17|deadurl=yes}}</ref> va San-Antoniodagi Biomeditsina tadqiqotlarining janubi-gʻarbiy fondi. Bu Biomeditsina tadqiqotlarining janubi-gʻarbiy fondi AQSh-dagi birinchi BSL-4 darajadagi laboratoriya boʻlib hisoblanadi.<ref name="biosafety4_2">{{veb manbasi|url=http://www.sfbr.org/pages/about_resources2.php|title=Biosafety Level 4 (BSL-4) Laboratory|publisher=Southwest Foundation for Biomedical Research|accessdate=2006-04-29|archivedate=2007-06-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070629233704/http://www.sfbr.org/pages/about_resources2.php}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070629233704/http://www.sfbr.org/pages/about_resources2.php |date=2007-06-29 }}</ref> Xyustondagi Texas tibbiyot markazi oʻzining 47 institut-aʼzosi bilan tadqiqot va institutlarni jamlash boʻyicha jahondagi yuqori natijaga ega.<ref name="TexasMC">{{Web manba | title = About the Texas Medical Center | publisher = The Texas Medical Center | accessdate = 2009-04-11 | url = http://www.texmedctr.tmc.edu/root/en/GetToKnow/AboutTMC/About+the+TMC.htm | archivedate = 2007-08-10 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20070810221035/http://www.texmedctr.tmc.edu/root/en/GetToKnow/AboutTMC/About+the+TMC.htm }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070810221035/http://www.texmedctr.tmc.edu/root/en/GetToKnow/AboutTMC/About+the+TMC.htm |date=2007-08-10 }}</ref> Texas tibbiyot markazi jahonda eng koʻp yurak [[transplatatsiya]]larini bajaradi.<ref name="HeartTransplants">{{Web manba |title=Background Statistics > People and Politics (most recent) by state |publisher=State Master |date=2008-05-08 |url=http://www.statemaster.com/graph/bac_bac-background-people-and-politics |accessdate=2008-05-08 |archive-date=2008-05-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080503125428/http://www.statemaster.com/graph/bac_bac-background-people-and-politics }}</ref> Xyustondagi Texas Andersen rak markazi universiteti rak kasaliga duchor boʻlgan patsientlarga gʻamxoʻrlik koʻrsatish, tadqiqot, bilim berish va profilaktika ishlari boʻyicha yuqori darajadagi akademik instituti boʻlib hisoblanadi.<ref name="MDAnderson">{{Web manba |title=About MD Anderson |publisher=[[The University of Texas M. D. Anderson Cancer Center]] |url=http://www.mdanderson.org/about_mda/ |accessdate=2008-04-28 |archivedate=2008-04-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080424201445/http://www.mdanderson.org/about_mda/ }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080424201445/http://www.mdanderson.org/about_mda/ |date=2008-04-24 }}</ref> AQSh-dagi klinika tibbiyot tadqiqoti boʻyicha San-Antoniodagi Janubiy Texas tibbiy markazi 6-oʻrinni egalladi.<ref name="UTSAFactsheet">{{jurnal manbasi |date=2007-04-03 |title=Health Science Center ranks sixth in clinical medicine |edition=7 |volume=XL |publisher=University of Texas Health Science Center |url=http://www.uthscsa.edu/hscnews/singleformat.asp?newID=2353 |accessdate=2008-04-28 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160309051019/http://uthscsa.edu/hscnews/singleformat.asp?newID=2353 |date=2016-03-09 }}</ref> San-Antoniodagi Texas tibbiyot va taʼlim markazi universiteti ham yuqori darajadagi tadqiqot va taʼlim instituti hisoblanadi.<ref name="DentalSchool">{{Web manba |title=International report gives Dental School high marks |publisher=HSC NEWS |accessdate=2008-05-15 |url=http://www.uthscsa.edu/hscnews/singleformat.asp?newID=1742 |archive-date=2007-12-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071227030845/http://www.uthscsa.edu/hscnews/singleformat.asp?newID=1742 }}</ref><ref name="Tmedicialcenter2">{{Web manba |title=Medical center's research ranks high |publisher=San Antonio Express-News |accessdate=2008-05-15 |url=http://www.mysanantonio.com/news/MYSA040407_medical_center_EN_2dc65c3e_html751.html |archivedate=2012-12-08 |archiveurl=https://archive.today/20121208194147/http://www.mysanantonio.com/news/MYSA040407_medical_center_EN_2dc65c3e_html751.html }} {{Webarxiv|url=https://archive.today/20121208194147/http://www.mysanantonio.com/news/MYSA040407_medical_center_EN_2dc65c3e_html751.html |date=2012-12-08 }}</ref> Amerika yurak assotsiatsiyasi va Texas janubi-gʻarbiy tibbiyot markazi universiteti ikkovi ham Dallasni vatani deb biladi. Janubi-gʻarbiy tibbiyot markazi jahondagi yuqori darajali akademik tibbiyot markazlari orasida yuqori pagʻonani egallaydi.<ref name="UTSWAboutUs">{{Web manba |title=About UT Southwestern |publisher=University of Texas Southwestern Medical Center |url=http://www8.utsouthwestern.edu/home/about/index.html |accessdate=2008-04-28 |archivedate=2008-05-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080509062317/http://utsouthwestern.edu/home/about/index.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080509062317/http://utsouthwestern.edu/home/about/index.html |date=2008-05-09 }}</ref> Institutning tibbiy maktabi jahonda tibbiyot sohasida koʻplab [[Nobel mukofoti]]ni olgan.<ref name="UTSWAboutUs"/><ref name="UTSWFactsheet">{{Web manba |title=UT Southwestern Fact Sheet |publisher=University of Texas Southwestern Medical Center |year=2008 |url=http://www8.utsouthwestern.edu/vgn/images/portal/cit_56417/43/32/2800592006_Fact_Sheet.pdf |format=PDF |accessdate=2008-04-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060707171035/http://www8.utsouthwestern.edu/vgn/images/portal/cit_56417/43/32/2800592006_Fact_Sheet.pdf |archivedate=2006-07-07 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080413194108/http://www8.utsouthwestern.edu/vgn/images/portal/cit_56417/43/32/2800592006_Fact_Sheet.pdf |date=2008-04-13 }}</ref> == Atrof muhit == Texas boshqa shtatlarga qaraganda eng koʻp parnik gazini chiqarib, Port-Arturda AQSh-dagi eng iflos havoning bir qismi bor. [[2010-yil]]i Texasda 2 553 zararli buyumlarni chiqarish voqealari amalga oshirilib, Texas osmoniga 44.6 million funt zarar gazlar yuborildi.<ref>{{Web manba |url=http://www.rawstory.com/rs/2011/11/10/living-and-coughing-downwind-of-texas-smoke-stacks/ |title=Living, and coughing, downwind of Texas smoke stacks |date=10-noyabr 2011-yil |accessdate=2013-03-26 |archivedate=2013-02-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130210023627/http://www.rawstory.com/rs/2011/11/10/living-and-coughing-downwind-of-texas-smoke-stacks/ }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130210023627/http://www.rawstory.com/rs/2011/11/10/living-and-coughing-downwind-of-texas-smoke-stacks/ |date=2013-02-10 }}</ref> == Transport == [[Fayl:METRORail 5.jpg|right|thumb|[[Metro]] yoʻl]] Texasdagi katta koʻlamdagi va baland-past landshaft yerlari sababidan Texasliklar koʻplab qiyinchiliklarni boshdan kechirdi. Texas AQSh-dagi eng uzun tosh yoʻli va temir yoʻli, shu bilan birga koʻplab Aeroportlar qurilishini moliyalashtirdi.<ref name="AdvaTransport">{{Web manba |title=Texas-Transportation |publisher=Advamag, Inc. |year =2007 |url=http://www.city-data.com/states/Texas-Transportation.html |accessdate=2006-05-04}}</ref> Texas Avtomabil Boshqarmasi nazoratchi organ sifatida koʻp tarmoqli tosh yoʻllarini qoʻllaydi, [[aviatsiya]]ni<ref name="texdotaviation">{{Web manba |title=Aviation Division |publisher=Texas Department of Transportation |url=http://www.txdot.gov/business/aviation/default.htm |accessdate=2009-07-22}}</ref> va ijtimoiy avtomabil tarmogʻini tartibga soladi.<ref name="texdottransport">{{Web manba |title=Transportation Division |publisher=Texas Department of Transportation |url=http://www.dot.state.tx.us/services/public_transportation/default.htm |accessdate=2008-04-29}}</ref> [[Shimoliy Amerika]] quruqligi markazida joylashganligi uchun, shtat avtomabil qloqalari sohasida eng asosiy markaz boʻlib hisoblanadi. Texasda mamlakatdagi eng yuqori 33 ta oʻzgacha iqtisodiy hudud bor.<ref name="FTZ1">{{Web manba |publication-date=August 2007 |title=Texas and General Foreign Trade Zones Information |publisher=Office of the Governor of Texas |url=http://www.texasone.us/site/DocServer/Texas_FTZs_Document_2007.pdf?docID=2221 |accessdate=2008-06-21 |archivedate=2015-02-14 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150214163035/http://www.texasone.us/site/DocServer/Texas_FTZs_Document_2007.pdf?docID=2221 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150214163035/http://www.texasone.us/site/DocServer/Texas_FTZs_Document_2007.pdf?docID=2221 |date=2015-02-14 }}</ref> [[2004-yil]]i Texas YeEA orqali umumiy soni $298 milliardga teng mahsulot olib oʻtdi.<ref name="FTZ1"/> === Tosh yoʻllar === [[Fayl:High Five.jpg|right|thumb|Dallasdagi High Five Interchange]] [[1948-yil]]i Xyustonda Galf avtoyoʻli ochilishi bilan Texasliklar koʻp avtoyoʻllarini sayohat qildi.<ref name="txfwy"> {{Web manba | title = Interstate 45 South, the Gulf Freeway | publisher = TexasFreeway.com | date=2001-05-28 | url = http://www.texasfreeway.com/Houston/photos/45s/i45s.shtml | accessdate = 2008-10-15}}</ref> [[2005-yil]]dan Texasda 79,535 mil (127,999&nbsp;km) uzunlikdagi tosh yoʻllar kesishdi.<ref name="highwaymiles">{{Web manba |title=LoneStarRoads – Highways of Texas |publisher=AARoads |date=2008-02-09 |url=http://www.aaroads.com/texas/ |doi= |accessdate=2008-04-20}}</ref> Tosh yoʻllarini kengaytirishni moliyalashtirish uchun Texas shtatida 17 pullik yoʻllar va qoʻshimcha pullik yoʻllar mavjud.<ref name="tollways2">{{Web manba |title=Global List of Toll Facilities – United States |publisher=International Bridge, Tunnel and Turnpike Association |year=2005 |url=http://www.ibtta.org/Information/content.cfm?ItemNumber=2530 |accessdate=2008-04-20 |archivedate=2009-01-13 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090113051058/http://www.ibtta.org/Information/content.cfm?ItemNumber=2530 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090113051058/http://www.ibtta.org/Information/content.cfm?ItemNumber=2530 |date=2009-01-13 }}</ref> Gʻarbiy Texasdagi I-10and I-20 yirik tosh yoʻllarida yurish 80 mil soatiga (130&nbsp;km/soat) tezlik bilan cheklanib, bu AQSh-dagi eng yuqori tezlik koʻrsatkichi.<ref name="speedlimit">{{yangiliklar manbasi |title=Texas Raises Rural Speed Limits to 80 MPH{{ndash}} |publisher=FOXNews.com / Associated Press |date=2006-05-08 |url=http://www.foxnews.com/story/0,2933,197072,00.html |accessdate=2008-05-12}}</ref> [[2011-yil]] mart oyida Milliy Hokimchilik ijtimoiy konferensiyasi Amerikalik jamoatining Amerika shtatlari axlatlari protolining natijasi boʻyicha Texas shtati eng quyi oʻn shtatning safidan joy oldi. === Havo yoʻllari === [[Fayl:Boeing 757-223.jpg|left|thumb|Dallas-Fort-Uert aeroporti 757 Amerikan avialayneri]] Texasda mamlakatdagi shtatlarning ichida eng koʻp aeroportlar bor. Texasda hududi va yoʻlovchilarga xizmat koʻrsatish boʻyicha eng katta Dallas-Fort-Uert aeroporti, u hududi boʻyicha AQSh-da ikkinchi oʻrinda boʻlib, 18 076 [[akr]] (73.15&nbsp;km<sup>2</sup>) hududi bilan jahonda toʻrtinchi oʻrinni band etib turibdi.<ref name="DFWAir">{{Web manba |url=http://www.dfwairport.com/visitor/index.php?ctnid=24254 |title=Facts about DFW |accessdate=2008-10-14 |work=Dallas/Fort Worth International Airport |archivedate=2008-09-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080912234631/http://www.dfwairport.com/visitor/index.php?ctnid=24254 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080912234631/http://www.dfwairport.com/visitor/index.php?ctnid=24254 |date=2008-09-12 }}</ref> Yoʻl yurish boʻyicha Dallas-Fort-Uert aeroporti shtatdagi eng birinchi boʻsh emasi, AQSh-da toʻrtinchi<ref name="GreatPlacesAvi">{{veb manbasi|title=10 Great Places for Aviation and Aerospace|author=Jennifer LeClaire|work=Southern Business and Development|url=http://www.sb-d.com/archivesite/www.sb-d.com/issues/spring2007/features/10GreatPlacesForAviationAndAerospace.html|accessdate=2008-04-28}}</ref> va jahonda esa oltinchi oʻrinni egallaydi.<ref name="DFWAir2">{{yangiliklar manbasi|title=Dallas-Fort Worth International Airport |work=USAToday| url=http://destinations.usatoday.com/dallas/| accessdate=2008-04-28}}</ref> Amerika [[AMR Korporatsiyasi]]ning [[American Eagle]] jahonda yoʻlovchilarni tashish boʻyicha 2-oʻrindagi avialayner (Delta Airs avialayneridan keyin) boʻlib, Dallas-Fort-Uertni eng katta va asosiy markaz sifatida foydalanadi.<ref name="AMR">{{Web manba |title=American airlines information pictures and facts |publisher=aviationexplorer.com |date=2008-04-11 |url=http://www.aviationexplorer.com/american_airlines.htm |accessdate=2008-04-28}}</ref> [[Southwest Airlines avialayneri]] ham Dallasda joylashib, [[Dallas Love Field aeroporti]] orqali qoʻzgʻaladi.<ref name="SW1">{{Web manba |url=http://www.southwest.com/about_swa/airborne.html |title=We Weren't Just Airborne Yesterday |date=2007-05-02|publisher=Southwest Airlines |accessdate=2007-06-09}}</ref> U AQSh ichida bir yilda eng koʻp yoʻlovchi tashiydigan vialayner boʻlib, jahonda eng koʻp yoʻlovchilarga xizmat koʻrsatadigan avialaynerlar safidan joy egallagan.<ref name="IATA">{{Web manba |url=http://www.iata.org/pressroom/wats/wats_passengers_carried.htm |title=Scheduled Passengers Carried |author=International Air Transport Association |accessdate=2007-06-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070928064050/http://www.iata.org/pressroom/wats/wats_passengers_carried.htm |archivedate=2007-09-28 |deadurl=yes |authorlink=International Air Transport Association }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070928064050/http://www.iata.org/pressroom/wats/wats_passengers_carried.htm |date=2007-09-28 }}</ref> Texasdagi ikkinchi avilayner Xyustondagi Djorj Bush Kontinentaro aeroporti ('''IAH''') boʻlib, Xyustondagi Continental Airlines aeroportini markazi sifatida foydalanadi. IAH AQSh-ning hohlagan aeroportidan Meksikaning barcha hududiga uchadi.<ref name="GBAir1">{{veb manbasi|title=About George Bush Intercontinental Airport|publisher=Houston Airport System|url=http://www.houstonairportsystem.org/iahAbout|accessdate=2008-06-28}}</ref><ref name="GBAir2">{{cite press release|title=Houston Emerges As The Premier Gateway In The U.S. For Travelers To Mexico|publisher=Houston Airport System|date=2005-04-12|url=http://www.fly2houston.com/0/8178/0/1906D1940/|accessdate=2006-12-30|seperator=|archivedate=2007-09-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070928091617/http://www.fly2houston.com/0/8178/0/1906D1940/}}</ref> Yiliga 4 milliondan ziyod yoʻlovchiga xizmat koʻrsatadigan eng katta toʻrtta aeroportlar: Ostin-Bergstrom Xalqaro aeroporti, Uilyam P. Xobbi aeroporti, San-Antonio Xalqaro aeroporti va Dallas Love Field aeroporti. Shtatdagi xalqaro aeroport boʻlib hisoblanuvchi eng kichik aeroport bu — Del Rio Xalqaro aeroporti. === Portlar === [[Fayl:Houston Ship Channel.jpg|right|thumb|Xyuston porti]] Taxminan 1 150 nafar dengiz portlari 1 000 mildan (1 600&nbsp;km) koʻproq kanallar bilan Texasni qoplab turadi.<ref name="ports1">{{Web manba |title=About Texas Ports |publisher=Texas Ports Association |url=http://www.texasports.org/ |accessdate=2008-05-07}}</ref> Portlar taxminan bir million kishini qabul qiladi.<ref name="portbenefits">{{Web manba |title=Benefits of Texas Ports |publisher=Texas Ports Association |url=http://www.texasports.org/benefits/ |accessdate=2008-05-07 |archivedate=2011-07-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110728092744/http://www.texasports.org/benefits/ }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110728092744/http://www.texasports.org/benefits/ |date=2011-07-28 }}</ref> Texas portlari Atlantika boshqa qirgʻoqlari bilan Galf ichki yoqalik suv yoʻllari orqali bogʻlanadi. Xyuston porti AQSh-dagi chet elllik tonnaj boʻyicha eng qizgʻin port boʻlib, jami tonnaj boʻyicha ikkinchi va jahonda tonnaj boʻyicha oʻninchi oʻrinda turadi.<ref name="porthouston">{{Web manba |date=2008-03-31 |title=General Information |publisher=The Port of Houston Authority |url=http://www.portofhouston.com/geninfo/overview1.html |accessdate=2008-05-07 |archivedate=2008-05-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080509141210/http://www.portofhouston.com/geninfo/overview1.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080509141210/http://www.portofhouston.com/geninfo/overview1.html |date=2008-05-09 }}</ref> Texas [[Ship kanali]] hozirgi kunda 530 fut (160 m) kenglikni 45 fut (14 m) chuqurlikni va 50 mil (80&nbsp;km) uzunlikni egallagan.<ref name="HGnav">"Welcome to the Houston-Galveston Navigation Channel Project Online Resource Center" (description), [[United States Army Corps of Engineers]], December 2005, [http://www.swg.usace.army.mil/items/hgnc/ United States Army Corps of Engineers] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090109052637/http://www.swg.usace.army.mil/items/hgnc/ |date=2009-01-09 }}</ref> === Temir yoʻllar === [[Kanzas]] shtatida sutyaglarning uy-joylarini temir yoʻlga qurish va uning kuchini foydalanishi dasturning bir qismi boʻlib hisoblanadi. Texasdagi eng birinchi temir yoʻl [[1853-yil]] avgust oyida ochilgan [[Baffalo Beyou]], [[Brezos]] va [[Kolorado]] temir yoʻli.<ref>{{veb manbasi|author=George C. Werner |url=http://www.tshaonline.org/handbook/online/articles/eqb16 |title=Handbook of Texas Online – Buffalo Bayou, Brazos and Colorado Railway |publisher=Tshaonline.org |date= |accessdate=2010-04-11}}</ref> Texasga shimoliy tomondan [[1872-yil]]i birinchi kelgan temir yoʻl Missuri-Kanzas-Texas boʻldi.<ref>{{veb manbasi|author=Donovan L. Hofsommer |url=http://www.tshaonline.org/handbook/online/articles/eqm08 |title=Handbook of Texas Online – Missouri-Kansas-Texas railroad |publisher=Tshaonline.org |date= |accessdate=2010-04-11}}</ref> [[1911-yil]]gacha Texas mamlakatda temir yoʻl uzunligi boʻyicha oldingi qatorga chiqdi. [[1932-yil]]gacha Texas temir yoʻl uzunligi choʻqqisiga yetib, u 17 078 milni (27 484&nbsp;km) tashkil qildi, biroq [[2000-yil]]gacha 14 006 milgacha (22 540&nbsp;km) qisqardi. Texas temir yoʻl komissiyasi boshidan shtat temir yoʻlini tartibga solgan paytda, [[2005-yil]]da shtat shu xizmatga Texas Avtomabil boshqarmasini qaytadan tayinladi.<ref name="RRCMove">{{veb manbasi|title=Former Rail Division|publisher=Texas Railroad Commission|date=2005-10-01|url=http://www.rrc.state.tx.us/divisions/rail_moved/index.html?/rail.html|accessdate=2008-05-04|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080506073304/http://www.rrc.state.tx.us/divisions/rail_moved/index.html?%2Frail.html|archivedate=2008-05-06|deadurl=yes}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20071120013101/http://www.rrc.state.tx.us/divisions/rail_moved/index.html?%2Frail.html |date=2007-11-20 }}</ref> Dallas va Xyuston ikkovi tezyurar tramvay tarmogʻini shakllantirdi. [[Dallas Area Rapid Transit]] (DART) Janubi-Gʻarbiy AQSh-da eng birinchi boʻlib, shu tezyurar tramvay tarmogʻi ishga tushirildi.<ref name="DARTLightRail">{{yangiliklar manbasi |last=Myerson |first=Allen R. |date=1996-06-14 |title=Dallas Opening Southwest's First Rail Transit |publisher=New York Times |url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9D01EFD81739F937A25755C0A960958260 |accessdate=2008-05-11 |seperator= |archivedate=2008-09-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080919043630/http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9D01EFD81739F937A25755C0A960958260 }}</ref> [[Trinity Railway Express]] (TRE) Fort-Uert va Dallasni bogʻlaydigan shahar cheti temir yoʻl xizmati boʻlib, uni Fort-Uert transport maʼmuriy boshqarmasi va DART amalga oshiradi.<ref name="TRE">{{Web manba |title=Trinity Railroad Express |url=http://www.trinityrailwayexpress.org/ |accessdate=2008-06-11}}</ref> [[Metropolitan Transit Authority of Harris County]], Texas (METRO) Xyuston hududida tezyurar tramvay yoʻllarini nazorat qiladi. == Sport == [[Fayl:Spurs vs Lakers.jpg|right|thumb|2007-yilgi [[San Antonio Spurs]] va [[Los Angeles Lakers]] oʻrtasida Pleyoff oʻyini]] Amerika futboli shtatda koʻp vaqt boʻyi „'''qirol'''“ hisoblanib keldi.<ref name="FBKing">{{yangiliklar manbasi|last=Brady |first=Erik |title=Football still king, but hoops teams in Texas grab attention |publisher=[[USA TODAY]] |date=2003-04-04 |url=http://www.usatoday.com/sports/college/2003-04-03-texas-double_x.htm |accessdate=2008-04-11}}</ref> „'''Katta toʻrtlik'''“ kasbiy ligada Texasning ikkita NFL ([[Dallas Cowboys]] va [[Houston Texans]]), ikkita komanda [[beysbol]] asosiy ligasida ([[Texas Rangers]] va [[Houston Astros]]), uchta komanda NBA ([[Houston Rockets]], [[San Antonio Spurs]] va [[Dallas Mavericks]]) va bir Liganing [[Milliy Xokkey komandasi]] ([[Dallas Stars]]) bor. Dallas — Fort-Uert „Katta Toʻrtlik“ kasbiy ligada barcha toʻrtta sport komandalari bor 13 hududning biri hisoblanadi. „Katta Toʻrtlik“ ligasidan tashqari Texasning bir [[WNBA komandasi]] ([[San Antonio Silver Stars]]) va ikkita [[MLS]] ligasida qatnashuvchi [[futbol]] jamoalari ([[Houston Dinamo]] va [[Dallas FC]]) bor. Texas madaniyadi yengil atletikaning ahamiyati zoʻr, ayniqsa amerika futbolining. Shtatda mamlakatdagi eng koʻp oʻquv yurtlari orasida 10 I-FBS diviziya bor. Shtatning toʻrtta universitetlari [[Baylor Bears]], [[Texas Longhorns]], [[Texas A&M Aggies]] va [[Texas Tech Red Raiders]], [[Big 12 Conference]] ham qatnashadi. Shuningdek toʻrtta maktab komandalari Texas Longhorns, Texas A&M Aggies, TCU Horned Frogs va SMU Mustangs bir sport chempionatida boʻlsa ham oʻz huquqlarini himoya qilib kelmoqdalar. [[Fayl:Ballpark in Arlington May 2009.jpg|left|thumb|Arlingtondagi stadionda Texas Rangers ochilish marosimi]] [[Fayl:Lone Star Showdown 2006 McGee on goal-line.jpg|right|thumb|[[2006-yil]]gi Lone Star Showdown futbol oʻyini]] I-A diviziyasidagi savolnoma boʻyicha Oklaxoma universitetі va Texas universiteti oʻrtasida raqobat boʻladi, mamlakatda uchinchi oʻrin esa [[Red River Shutout]]ga nasib etadi.<ref name="RRShootout">{{yangiliklar manbasi |url=http://www.dallasnews.com/sharedcontent/dws/spt/colleges/redrivershootout/texas/stories/100705dnspofbwnewrivalrylede.1c8619ce.html |title=UT-OU : Best Rivalry? |work=Dallas Morning News |last=Davis |first=Brian |date=2005-10-07 |accessdate=2006-07-11}}</ref> [[Lone Star Showdown]]'da raqobatlashish Texasning ikkita universitetlari orasida oʻtadi: ular Texas A&M universiteti va Texas universitetlari. [[Battle for the Iron Skillet]] kurashi yiliga ikki komanda TCU Horned Frogs va SMU Mustangs orasida boʻlib oʻtadi. [[University Interscholastic League]] ([[UIL]]) koʻpincha boshlangʻich va oʻrta maktab orasida musobaqalar tashkillashtiridi.<ref name="UIL">{{veb manbasi| title = University Interscholastic League| publisher = University of Texas| url = http://www.uil.utexas.edu/| accessdate = 2008-09-28}}</ref> UIL tashkillashtirgan sport musobaqalari u yengil atletika (eng mashhuri maktablar orasidagi amerika futboli musobaqalari), shuningdek fanlardan badiiy va akademik musobaqalar. Texasliklar juda [[rodeo]]ni yaxshi koʻrishadi. Jahondagi eng birinchi rodeo Texasda [[Pecos (Texas)|Pecosda]] qabul qilingan.<ref>{{veb manbasi|url=http://atlas.thc.state.tx.us/viewform.asp?atlas_num=5389005909&site_name=World's+First+Rodeo&class=5000 |title=View Atlas Data |publisher=Atlas.thc.state.tx.us |date= |accessdate=2010-04-11}}</ref> Yiliga oʻtadigan [[Livestock Show]] va [[Rodeo]] jahondagi eng katta rodeo shoui boʻlib hisoblanadi. Dallas yiliga [[Fair xiyoboni]]da Texasning shtat yarmarkasini oʻtkazadi.<ref name="statefair">{{Web manba |title=Fair Park, Texas |publisher=City of Dallas |accessdate=2008-05-22 |url=http://www.dallascityhall.com/FairPark/art_architectural.html |archivedate=2008-05-14 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080514155643/http://www.dallascityhall.com/FairPark/art_architectural.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080514155643/http://www.dallascityhall.com/FairPark/art_architectural.html |date=2008-05-14 }}</ref> 2012-yildan beri Ostin [[Formula 1]] Jahon chempionatining<ref name="f1">{{Web manba |title=Formula One returns to the United States |publisher=Formula 1 Administration Ltd |accessdate=2010-05-25 |url=http://www.formula1.com/news/headlines/2010/5/10824.html}}</ref> raundiga mezbonlik qiladi. == Rasmiy belgi va ramzlari == <center> <gallery widths="140" heights="140px" perrow=5> Fayl:Bluebonnet1.jpg|Texas guli (bluebonnet) (1901-yili belgilangan) Fayl:Flag of Texas.svg|Texas bayrogʻi (1839-yili) Fayl:Seal of the Republic of Texas (1836).svg|Texas Respublikasining gerbi (1839-yili) Fayl:Seal_of_Texas.svg|Texas shtatining gerbi (1845-yili) Fayl:Seal_of_Texas_(reverse).svg|Texas shtati gerbining oʻzgarishi (1961-yili) Fayl:Coat of arms of the Republic of Texas.svg|Texas Respublikasining davlat gerbi (1839-yili) Fayl:State_Arms_of_Texas.svg|Texas shtatining davlat gerbi (1993-yili) Fayl:State military crest of Texas.svg|Milliy gvardiya (1924-yili) Fayl:Carya illinoinensis.jpg|Shtat toli ({{lang-en|Pecan}}) (1906-yili) Fayl:Mimus-polyglottos-002 edit.jpg|Shtat qushi ({{lang-en|Northern Mockingbird}}) Fayl:Dasypus novemcinctus.jpg|Shtatning mayda sut emizuvchisi ({{lang-en|Nine-banded Armadillo}}) Fayl:Texas_Longhorn_cow.jpg|Shtatning yirik sut emizuvchisi({{lang-en|Texas longhorn}}) Fayl:Blue_lacy_working.jpg|Shtat iti({{lang-en|Blue Lacy}}) (2005-yili) Fayl:Dutch_Oven_-McClures_Magazine.jpg|Shtatning oshxona quroli ({{lang-en|Dutch oven}}) Fayl:Bowl_of_Chili_No_Beans.jpg|Shtatning taomi ({{lang-en|chili con carne}}) Fayl:CottonPlant.JPG|Shtat tolasi va toʻqimasi ([[pahta]]) Fayl:Citrus_paradisi_(Grapefruit,_pink)_white_bg.jpg|Shtat mevasi — Texas [[greypfrut]]i Fayl:Bouteloua_curtipendula.jpg|Shtat choʻpi ({{lang-en|Sideoats grama}}) Fayl:Monarch_In_May.jpg|Shtat hasharoti ({{lang-en|monarch butterfly}}) Fayl:Guitar_1.jpg|Shtat musiqa asbobi ([[gitara]]) Fayl:C60-asrpng|Shtat molekulasi ({{lang-en|buckyball}}) Fayl:Pecan-nuts-on-tree.jpg|Shtat yongʻogʻi ({{lang-en|Native pecan}}) Fayl:Opuntia_littoralis_var_vaseyi_4.jpg|Shtat oʻsimligi ({{lang-en|prickly pear cactus}}) Fayl:Welk2.jpg|Shtat chaqmogʻi ({{lang-en|lightning whelk}}) Fayl:USS_Texas_BB-35.jpg|Shtat kemasi ({{lang-en|Battleship USS Texas (BB-35)}}) Fayl:Bull-Riding2-Szmurlo.jpg|Shtatning shaxsiy sporti ({{lang-en|rodeo}}) Fayl:Titans_Texans.jpg|Shtatning guruh sporti ([[Amerika futboli]] {{lang-en|American football}}) </gallery> </center> == Manbalar == {{manbalar|3}} == Adabiyotlar == {{Refbegin}} * {{kitob manbasi|last=Chipman|first=Donald E.|title=Spanish Texas, 1519–1821|url=https://archive.org/details/spanishtexas15190000chip|publisher=[[University of Texas Press]]|location=[[Austin, Texas]]|year=1992|isbn=0292776594}} * {{kitob manbasi|last=Davis|first=William C.|title=Lone Star Rising|year=2006|publisher=Texas A&M University Press|location=College Station, TX|isbn=9781585445325}} originally published 2004 by New York: Free Press * {{kitob manbasi|last=Edmondson|first=J.R.|title=The Alamo Story-From History to Current Conflicts|url=https://archive.org/details/alamostoryfromea0000edmo|publisher=Republic of Texas Press|place=[[Plano, Texas]]|isbn=1-55622-678-0|year=2000}} * {{kitob manbasi|last=Hendrickson|first=Kenneth E., Jr.|title=The Chief of Executives of Texas: From Stephen F. Austin to John B. Connally, Jr.|url=https://archive.org/details/chiefexecutiveso0000hend|publisher=[[Texas A&M University Press]]|location=[[College Station, Texas]]|year=1995|isbn=0890966419}} * {{kitob manbasi|last=Hardin|first=Stephen L.|title=Texian Iliad|location=Austin, Texas|publisher=University of Texas Press|year=1994|isbn=0-292-73086-1}} * {{kitob manbasi|last=Huson|first=Hobart|title=Captain Phillip Dimmitt's Commandancy of Goliad, 1835–1836: An Episode of the Mexican Federalist War in Texas, Usually Referred to as the Texian Revolution|location=Austin, Texas|publisher=Von Boeckmann-Jones Co.|year=1974}} * {{kitob manbasi|last=Lack|first=Paul D.|title=The Texas Revolutionary Experience: A Political and Social History 1835–1836|publisher=Texas A&M University Press|location=College Station, TX|year=1992|isbn=0-89096-497-1}} * {{kitob manbasi|last=Manchaca|first=Martha|title=Recovering History, Constructing Race: The Indian, Black, and White Roots of Mexican Americans|series=The Joe R. and Teresa Lozano Long Series in Latin American and Latino Art and Culture|publisher=University of Texas Press|location=Austin, TX|year=2001|isbn=0292752539}} * {{kitob manbasi|last=Todish|first=Timothy J.|last2=Todish|first2=Terry|last3=Spring|first3=Ted|title=Alamo Sourcebook, 1836: A Comprehensive Guide to the Battle of the Alamo and the Texas Revolution|publisher=Eakin Press|year=1998|location=Austin, Texas|isbn=9781571681522}} * {{kitob manbasi| title =The Warren Commission Report| volume = IV| series =Warren Commission Hearings| publisher =National Archives| isbn =0-31208-257-6| url =http://www.jfk-assassination.de/warren/index.php| author =report of President's Commission on the assassination of President John F. Kennedy.| year =1992}} * {{kitob manbasi|last=Weber|first=David J.|title=The Spanish Frontier in North America|url=https://archive.org/details/spanishfrontieri0000webe|publisher=[[Yale University Press]]|location=[[New Haven, Connecticut]]|series=Yale Western Americana Series|year=1992|isbn=0300051980}} * {{kitob manbasi|last=Weddle|first=Robert S.|title=Changing Tides: Twilight and Dawn in the Spanish Sea, 1763–1803|series=Centennial Series of the Association of Former Students Number 58|publisher=[[Texas A&M University Press]]|location=[[College Station, Texas]]|year=1995|isbn=0890966613}} * {{kitob manbasi|last=Winders|first=Richard Bruce|title=Sacrificed at the Alamo: Tragedy and Triumph in the Texas Revolution|publisher=State House Press|location=Abilene, TX|year=2004|isbn=1880510804|series=Military History of Texas Series: Number Three}} {{Refend}} == Havolalar == {{Commons turkum|Texas}} ;Shtat hukumati * [http://www.texasonline.com/portal/tol The State of Texas] * [http://wikis.ala.org/godort/index.php/Texas Texas State Databases] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080515221125/http://wikis.ala.org/godort/index.php/Texas |date=2008-05-15 }} — Annotated list of searchable databases produced by Texas state agencies and compiled by the ''Government Documents Roundtable of the American Library Association''. * [http://texaspolitics.laits.utexas.edu/ Texas Politics]. An online textbook from the College of Liberal Arts, The University of Texas. ;AQSh hukumati * [http://tonto.eia.doe.gov/state/state_energy_proFayls.cfm?sid=TX Energy ProFayl for Texas- Economic, environmental, and energy data]{{oʻlikhavola|date=February 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [http://www.usgs.gov/state/state.asp?State=TX USGS real-time, geographic, and other scientific resources of Texas] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20161209115548/https://www2.usgs.gov/state/state.asp?State=TX |date=2016-12-09 }} * [http://www.ers.usda.gov/statefacts/TX.htm Texas State Facts] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090815113643/http://www.ers.usda.gov/statefacts/TX.HTM |date=2009-08-15 }} * [http://www.nps.gov/history/nr/travel/tx/ South and West Texas, a National Park Service ''Discover Our Shared Heritage'' Travel Itinerary] ;Boshqalar * {{dmoz|Regional/North_America/United_States/Texas}} * [http://www.thestoryoftexas.com/ The Texas State History Museum] * [http://www.tshaonline.org/handbook/online/ The Handbook of Texas Online]{{ndash}} Published by the ''Texas State Historical Association'' * [http://texinfo.library.unt.edu/texasregister/default.htm ''Texas Register''], hosted by the ''University of North Texas Libraries'' * [http://www.nps.gov/history/nr/travel/tx/ South and West Texas: A National Register of Historic Places Travel Itinerary] * [http://texasheritagesociety/ Texas Heritage Society]{{Deadlink|date=October 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{oʻlikhavola|date=February 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [http://digital.lib.uh.edu/ View historical photographs at the University of Houston Digital Library.] {{AQSh maʼmuriy birligi}} {{bu tanlangan maqola}} [[Turkum:AQSh shtatlari]] hzexroietb2d66xwmipqln0rnmwb0nw 16-fevral 0 5834 2726030 2482961 2022-07-30T19:33:56Z Javokhir005 76890 /* Tavalludlar */Matn qushdin wikitext text/x-wiki '''16-fevral''' — [[Grigoriy taqvimi]]da [[yil]]ning 47-[[kun]]i. Yil yakuniga 318 ([[kabisa yili]]da 319) kun qoladi. {{FevralTaqvimi}} == Bayramlar == ''Shuningdek qarang: [[:Turkum:16-fevral bayramlari]]'' {{section-stub}} == Voqealar == [[Fayl:Discoveryboat.jpg|right|frameless|200x200px]] ''Shuningdek qarang: [[:Turkum:16-fevral voqealari]]'' * [[1571]] — [[Ivan IV Grozniy]] harbiy ustav qabul qildi. * [[1904]] — „RRS Discovery“ ''(suratda)'' kemasi ikki yillik qamaldan keyin ozod bo'ldi. * [[1923]] — [[Karter Govard|Hovard Carter]] [[Tutanxamon]] qabrini ochdi. * [[1934]] — [[Avstriya|Avstriyada]] fuqarolar urushi tugadi. * [[1962]] — [[Sirdaryo viloyati]] tashkil topdi. * [[1964]] — [[Surxondaryo viloyati]] tashkil topdi. * [[1999]] — [[Toshkent|Toshkentda]] bir qancha terroristik aktlar sodir bo'ldi. == Tavalludlar == ''Shuningdek qarang: [[:Turkum:16-fevralda tugʻilganlar]]'' * 1848 — [[Octave Mirbeau]], [[Fransiya|fransuz]] yozuvchi va dramaturgi. * 1975 — [[Rustam Rahimov]], asli tojikistonlik havaskor [[Boks|bokschi]]. * 1995 — [[Isroil Madrimov]], boks boʻyicha jahon chempionati sovrindori. * 1991 — [[Yusupova Sevara]], Eng fidoiy ayol qahramoni savrindori. * 2005 — [[Musurmonov Javohir]], == Vafot etganlar == ''Shuningdek qarang: [[:Turkum:16-fevralda vafot etganlar]]'' {{section-stub}} == Havolalar == * [http://days.peoples.ru/0216.html days.peoples.ru] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20060718183905/http://days.peoples.ru/0216.html |date=2006-07-18 }}{{ref-ru}} [[Turkum:Sana]] [[Turkum:16-fevral|*]] 5bgx54n4gzkrjbsq9yyodye0b0qs14w 2726616 2726030 2022-07-31T10:36:39Z Malikxan 33427 [[Special:Contributions/Javokhir005|Javokhir005]] tahrirlari [[User:213.230.78.198|213.230.78.198]] versiyasiga qaytarildi wikitext text/x-wiki '''16-fevral''' — [[Grigoriy taqvimi]]da [[yil]]ning 47-[[kun]]i. Yil yakuniga 318 ([[kabisa yili]]da 319) kun qoladi. {{FevralTaqvimi}} == Bayramlar == ''Shuningdek qarang: [[:Turkum:16-fevral bayramlari]]'' {{section-stub}} == Voqealar == [[Fayl:Discoveryboat.jpg|right|frameless|200x200px]] ''Shuningdek qarang: [[:Turkum:16-fevral voqealari]]'' * [[1571]] — [[Ivan IV Grozniy]] harbiy ustav qabul qildi. * [[1904]] — „RRS Discovery“ ''(suratda)'' kemasi ikki yillik qamaldan keyin ozod bo'ldi. * [[1923]] — [[Karter Govard|Hovard Carter]] [[Tutanxamon]] qabrini ochdi. * [[1934]] — [[Avstriya|Avstriyada]] fuqarolar urushi tugadi. * [[1962]] — [[Sirdaryo viloyati]] tashkil topdi. * [[1964]] — [[Surxondaryo viloyati]] tashkil topdi. * [[1999]] — [[Toshkent|Toshkentda]] bir qancha terroristik aktlar sodir bo'ldi. == Tavalludlar == ''Shuningdek qarang: [[:Turkum:16-fevralda tugʻilganlar]]'' * 1848 — [[Octave Mirbeau]], [[Fransiya|fransuz]] yozuvchi va dramaturgi. * 1975 — [[Rustam Rahimov]], asli tojikistonlik havaskor [[Boks|bokschi]]. * 1995 — [[Isroil Madrimov]], boks boʻyicha jahon chempionati sovrindori. * 1991 — [[Yusupova Sevara]], Eng fidoiy ayol qahramoni savrindori. == Vafot etganlar == ''Shuningdek qarang: [[:Turkum:16-fevralda vafot etganlar]]'' {{section-stub}} == Havolalar == * [http://days.peoples.ru/0216.html days.peoples.ru] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20060718183905/http://days.peoples.ru/0216.html |date=2006-07-18 }}{{ref-ru}} [[Turkum:Sana]] [[Turkum:16-fevral|*]] qlx1yhfzekcd4bw8hx2683zgri40rch Andoza:Futbolchi bilgiqutisi 10 13983 2726482 2694981 2022-07-31T08:45:30Z Olimidono 66018 wikitext text/x-wiki {{Uch ustunli bilgiquti | child = {{Yesno|{{{embed|no}}}}} | bodyclass = vcard | bodystyle = line-height: 1.2em; | title = {{if empty | {{{ism|{{{ismi|{{{nom|{{{nomi|{{{name|}}}}}}}}}}}}}}} | {{PAGENAMEBASE}} }} | titleclass = fn | titlestyle = font-size: 125%; text-align: center; line-height: 1.2em; | imagestyle = text-align: center; | image = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image|{{{tasvir|}}}}}}|size={{{image_size|{{{eni|}}}}}}|sizedefault=frameless|center=yes|upright={{{upright|}}}|alt={{{alt|}}} }} | caption = {{{caption|{{{izoh|}}}}}} | captionstyle = padding:0.2em 0 0 0; | headerstyle = background-color: {{#ifeq:{{Yesno|{{{embed|no}}}}}|yes|{{{header-color|transparent}}}|#b0c4de}}; line-height: 1.5em; text-align: center; line-height: 1.2em; | labelstyle = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; text-align: left | datastyle = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; | datastylea = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; | datastyleb = white-space: nowrap; vertical-align: baseline;{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}||text-align: right}} | datastylec = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; text-align: right | header1 = {{#ifeq:{{Yesno|{{{embed|no}}}}}|yes||{{#if:{{{full_name|{{{fullname|{{{toliq_ism|{{{toliqism|{{{toʻliq_ism|{{{toʻliqism|}}}}}}}}}}}}}}}}}}{{{birth_name|{{{tavallud_paytidagi_ismi|{{{tavalludpaytidagiismi|}}}}}}}}}{{{birth_date|{{{tavallud_sana|{{{tavalludsana|}}}}}}}}}{{{birth_place|{{{tavallud_joyi|{{{tavalludjoyi|{{{tavalludmamlakat|}}}}}}}}}}}}{{#if:{{{tavalludshahar|}}}|{{{tavalludshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{tavalludmamlakat|}}}|{{{tavalludmamlakat|}}}}}{{{height|{{{boyi|{{{boʻyi|}}}}}}}}}|Shaxsiy maʼlumot}}}} | label2 = Toʻliq ismi | data2 = {{{full_name|{{{fullname|{{{toliq_ism|{{{toliqism|{{{toʻliq_ism|{{{toʻliqism|}}}}}}}}}}}}}}}}}} | class2 = nickname | label3 = Tavallud paytidagi ismi | data3 = {{{birth_name|{{{tavallud_paytidagi_ismi|{{{tavalludpaytidagiismi|}}}}}}}}} | class3 = nickname | label4 = Tavallud sanasi | data4 = {{{birth_date|{{{tavallud_sana|{{{tavalludsana|}}}}}}}}} | label5 = Tavallud joyi | data5 = {{{birth_place|{{{tavallud_joyi|{{{tavalludjoyi|}}}}}}}}}{{#if:{{{tavalludshahar|}}}|{{{tavalludshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{tavalludmamlakat|}}}|{{{tavalludmamlakat|}}}}} | class5 = birthplace | label6 = Vafot sanasi | data6 = {{{death_date|{{{vafot_sana|{{{vafotsana|}}}}}}}}} | label7 = Vafot joyi | class7 = deathplace | data7 = {{{death_place|{{{vafot_joyi|{{{vafotjoyi|}}}}}}}}}{{#if:{{{vafotshahar|}}}|{{{vafotshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{vafotmamlakat|}}}|{{{vafotmamlakat|}}}}} | label8 = Boʻyi | data8 = {{{height|{{{boyi|{{{boʻyi|}}}}}}}}} | label9 = Ampluasi | class9 = role | data9 = {{{ampluasi|{{{poziciya|{{{pozitsiya|{{{position|}}}}}}}}}}}} | label10 = Laqabi | data10 = {{{laqab|{{{laqabi|{{{taxallus|}}}}}}}}} | label11 = Vazni | data11 = {{{vazn|{{{vazni|{{{ogʻirligi|}}}}}}}}} | label12 = Mukofotlari | data12 = {{{mukofotlar|{{{medallar|{{{sovrinlar|}}}}}}}}} | header12 = {{#if:{{{currentclub|{{{joriyklub|}}}}}}|Klub maʼlumoti}} | label13 = {{Longitem|Joriy klub}} | class13 = org | data13 = {{{currentclub|{{{joriyklub|}}}}}} | label14 = Raqami | data14 = {{{clubnumber|{{{klubraqami|}}}}}} | header15 = {{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar}} | label16 = {{#if:{{{clubs1|{{{clubs|{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}}}}}}}||{{#if:{{{youthyears1|{{{youthyears|{{{yoshlikyillari1|{{{yoshlikyillari|}}}}}}}}}}}}|Yillar}} }} | data16 = {{#if:{{{clubs1|{{{clubs|{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}}}}}}}||{{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|'''Jamoa'''}} }} | label17 = {{#if:{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears1|{{{youthyears|{{{yoshlikyillari1|{{{yoshlikyillari|–}}}}}}}}}}}}</span>}} | data17 = {{#if:{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{yoshlikklublari1|{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}} | label18 = {{#if:{{{youthclubs2|{{{yoshlikklublari2|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears2|{{{yoshlikyillari2|–}}}}}}</span>}} | data18 = {{{youthclubs2|{{{yoshlikklublari2|}}}}}} | label19 = {{#if:{{{youthclubs3|{{{yoshlikklublari3|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears3|{{{yoshlikyillari3|–}}}}}}</span>}} | data19 = {{{youthclubs3|{{{yoshlikklublari3|}}}}}} | label20 = {{#if:{{{youthclubs4|{{{yoshlikklublari4|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears4|{{{yoshlikyillari4|–}}}}}}</span>}} | data20 = {{{youthclubs4|{{{yoshlikklublari4|}}}}}} | label21 = {{#if:{{{youthclubs5|{{{yoshlikklublari5|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears5|{{{yoshlikyillari5|–}}}}}}</span>}} | data21 = {{{youthclubs5|{{{yoshlikklublari5|}}}}}} | label22 = {{#if:{{{youthclubs6|{{{yoshlikklublari6|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears6|{{{yoshlikyillari6|–}}}}}}</span>}} | data22 = {{{youthclubs6|{{{yoshlikklublari6|}}}}}} | label23 = {{#if:{{{youthclubs7|{{{yoshlikklublari7|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears7|{{{yoshlikyillari7|–}}}}}}</span>}} | data23 = {{{youthclubs7|{{{yoshlikklublari7|}}}}}} | label24 = {{#if:{{{youthclubs8|{{{yoshlikklublari8|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears8|{{{yoshlikyillari8|–}}}}}}</span>}} | data24 = {{{youthclubs8|{{{yoshlikklublari8|}}}}}} | label25 = {{#if:{{{youthclubs9|{{{yoshlikklublari9|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears9|{{{yoshlikyillari9|–}}}}}}</span>}} | data25 = {{{youthclubs9|{{{yoshlikklublari9|}}}}}} | label26 = {{#if:{{{youthclubs10|{{{yoshlikklublari10|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears10|{{{yoshlikyillari10|–}}}}}}</span>}} | data26 = {{{youthclubs10|{{{yoshlikklublari10|}}}}}} | header31 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|Professional karyerasi* }} | label32 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|Yillar}} | data32a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|'''Jamoa'''}} | data32b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol|Gollar}})'''|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}}'''}} }} | data32c = {{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} | label33 = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar1|{{{yillar|–}}}}}}</span>}} | data33a = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}} | data33b = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{isht1| {{{isht|{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}} }}}}}} | data33c = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{gollar1|{{{gollar|}}}}}}|({{{gollar1|{{{gollar|}}}}}})}} | label34 = {{#if:{{{klublar2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar2|–}}}</span>}} | data34a = {{{klublar2|}}} | data34b = {{{isht2|{{{isht(gollar)2|}}} }}} | data34c = {{#if:{{{gollar2|}}}|({{{gollar2}}})}} | label35 = {{#if:{{{klublar3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar3|–}}}</span>}} | data35a = {{{klublar3|}}} | data35b = {{{isht3|{{{isht(gollar)3|}}} }}} | data35c = {{#if:{{{gollar3|}}}|({{{gollar3}}})}} | label36 = {{#if:{{{klublar4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar4|–}}}</span>}} | data36a = {{{klublar4|}}} | data36b = {{{isht4|{{{isht(gollar)4|}}} }}} | data36c = {{#if:{{{gollar4|}}}|({{{gollar4}}})}} | label37 = {{#if:{{{klublar5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar5|–}}}</span>}} | data37a = {{{klublar5|}}} | data37b = {{{isht5|{{{isht(gollar)5|}}} }}} | data37c = {{#if:{{{gollar5|}}}|({{{gollar5}}})}} | label38 = {{#if:{{{klublar6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar6|–}}}</span>}} | data38a = {{{klublar6|}}} | data38b = {{{isht6|{{{isht(gollar)6|}}} }}} | data38c = {{#if:{{{gollar6|}}}|({{{gollar6}}})}} | label39 = {{#if:{{{klublar7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar7|–}}}</span>}} | data39a = {{{klublar7|}}} | data39b = {{{isht7|{{{isht(gollar)7|}}} }}} | data39c = {{#if:{{{gollar7|}}}|({{{gollar7}}})}} | label40 = {{#if:{{{klublar8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar8|–}}}</span>}} | data40a = {{{klublar8|}}} | data40b = {{{isht8|{{{isht(gollar)8|}}} }}} | data40c = {{#if:{{{gollar8|}}}|({{{gollar8}}})}} | label41 = {{#if:{{{klublar9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar9|–}}}</span>}} | data41a = {{{klublar9|}}} | data41b = {{{isht9|{{{isht(gollar)9|}}} }}} | data41c = {{#if:{{{gollar9|}}}|({{{gollar9}}})}} | label42 = {{#if:{{{klublar10|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar10|–}}}</span>}} | data42a = {{{klublar10|}}} | data42b = {{{isht10|{{{isht(gollar)10|}}} }}} | data42c = {{#if:{{{gollar10|}}}|({{{gollar10}}})}} | label43 = {{#if:{{{klublar11|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar11|–}}}</span>}} | data43a = {{{klublar11|}}} | data43b = {{{isht11|{{{isht(gollar)11|}}} }}} | data43c = {{#if:{{{gollar11|}}}|({{{gollar11}}})}} | label44 = {{#if:{{{klublar12|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar12|–}}}</span>}} | data44a = {{{klublar12|}}} | data44b = {{{isht12|{{{isht(gollar)12|}}} }}} | data44c = {{#if:{{{gollar12|}}}|({{{gollar12}}})}} | label45 = {{#if:{{{klublar13|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar13|–}}}</span>}} | data45a = {{{klublar13|}}} | data45b = {{{isht13|{{{isht(gollar)13|}}} }}} | data45c = {{#if:{{{gollar13|}}}|({{{gollar13}}})}} | label46 = {{#if:{{{klublar14|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar14|–}}}</span>}} | data46a = {{{klublar14|}}} | data46b = {{{isht14|{{{isht(gollar)14|}}} }}} | data46c = {{#if:{{{gollar14|}}}|({{{gollar14}}})}} | label47 = {{#if:{{{klublar15|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar15|–}}}</span>}} | data47a = {{{klublar15|}}} | data47b = {{{isht15|{{{isht(gollar)15|}}} }}} | data47c = {{#if:{{{gollar15|}}}|({{{gollar15}}})}} | label48 = {{#if:{{{klublar16|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar16|–}}}</span>}} | data48a = {{{klublar16|}}} | data48b = {{{isht16|{{{isht(gollar)16|}}} }}} | data48c = {{#if:{{{gollar16|}}}|({{{gollar16}}})}} | label49 = {{#if:{{{klublar17|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar17|–}}}</span>}} | data49a = {{{klublar17|}}} | data49b = {{{isht17|{{{isht(gollar)17|}}} }}} | data49c = {{#if:{{{gollar17|}}}|({{{gollar17}}})}} | label50 = {{#if:{{{klublar18|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar18|–}}}</span>}} | data50a = {{{klublar18|}}} | data50b = {{{isht18|{{{isht(gollar)18|}}} }}} | data50c = {{#if:{{{gollar18|}}}|({{{gollar18}}})}} | label51 = {{#if:{{{klublar19|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar19|–}}}</span>}} | data51a = {{{klublar19|}}} | data51b = {{{isht19|{{{isht(gollar)19|}}} }}} | data51c = {{#if:{{{gollar19|}}}|({{{gollar19}}})}} | label52 = {{#if:{{{klublar20|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar20|–}}}</span>}} | data52a = {{{klublar20|}}} | data52b = {{{isht20|{{{isht(gollar)20|}}} }}} | data52c = {{#if:{{{gollar20|}}}|({{{gollar20}}})}} | label53 = {{#if:{{{klublar21|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar21|–}}}</span>}} | data53a = {{{klublar21|}}} | data53b = {{{isht21|{{{isht(gollar)21|}}} }}} | data53c = {{#if:{{{gollar21|}}}|({{{gollar21}}})}} | label54 = {{#if:{{{klublar22|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar22|–}}}</span>}} | data54a = {{{klublar22|}}} | data54b = {{{isht22|{{{isht(gollar)22|}}} }}} | data54c = {{#if:{{{gollar22|}}}|({{{gollar22}}})}} | label55 = {{#if:{{{klublar23|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar23|–}}}</span>}} | data55a = {{{klublar23|}}} | data55b = {{{isht23|{{{isht(gollar)23|}}} }}} | data55c = {{#if:{{{gollar23|}}}|({{{gollar23}}})}} | label56 = {{#if:{{{klublar24|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar24|–}}}</span>}} | data56a = {{{klublar24|}}} | data56b = {{{isht24|{{{isht(gollar)24|}}} }}} | data56c = {{#if:{{{gollar24|}}}|({{{gollar24}}})}} | label57 = {{#if:{{{klublar25|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar25|–}}}</span>}} | data57a = {{{klublar25|}}} | data57b = {{{isht25|{{{isht(gollar)25|}}} }}} | data57c = {{#if:{{{gollar25|}}}|({{{gollar25}}})}} | label58 = {{#if:{{{klublar26|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar26|–}}}</span>}} | data58a = {{{klublar26|}}} | data58b = {{{isht26|{{{isht(gollar)26|}}} }}} | data58c = {{#if:{{{gollar26|}}}|({{{gollar26}}})}} | label59 = {{#if:{{{klublar27|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar27|–}}}</span>}} | data59a = {{{klublar27|}}} | data59b = {{{isht27|{{{isht(gollar)27|}}} }}} | data59c = {{#if:{{{gollar27|}}}|({{{gollar27}}})}} | label60 = {{#if:{{{klublar28|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar28|–}}}</span>}} | data60a = {{{klublar28|}}} | data60b = {{{isht28|{{{isht(gollar)28|}}} }}} | data60c = {{#if:{{{gollar28|}}}|({{{gollar28}}})}} | label61 = {{#if:{{{klublar29|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar29|–}}}</span>}} | data61a = {{{klublar29|}}} | data61b = {{{isht29|{{{isht(gollar)29|}}} }}} | data61c = {{#if:{{{gollar29|}}}|({{{gollar29}}})}} | label62 = {{#if:{{{klublar30|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar30|–}}}</span>}} | data62a = {{{klublar30|}}} | data62b = {{{isht30|{{{isht(gollar)30|}}} }}} | data62c = {{#if:{{{gollar30|}}}|({{{gollar30}}})}} | label63 = {{#if:{{{klublar31|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar31|–}}}</span>}} | data63a = {{{klublar31|}}} | data63b = {{{isht31|{{{isht(gollar)31|}}} }}} | data63c = {{#if:{{{gollar31|}}}|({{{gollar31}}})}} | label64 = {{#if:{{{klublar32|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar32|–}}}</span>}} | data64a = {{{klublar32|}}} | data64b = {{{isht32|{{{isht(gollar)32|}}} }}} | data64c = {{#if:{{{gollar32|}}}|({{{gollar32}}})}} | label65 = {{#if:{{{klublar33|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar33|–}}}</span>}} | data65a = {{{klublar33|}}} | data65b = {{{isht33|{{{isht(gollar)33|}}} }}} | data65c = {{#if:{{{gollar33|}}}|({{{gollar33}}})}} | label66 = {{#if:{{{klublar34|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar34|–}}}</span>}} | data66a = {{{klublar34|}}} | data66b = {{{isht34|{{{isht(gollar)34|}}} }}} | data66c = {{#if:{{{gollar34|}}}|({{{gollar34}}})}} | label67 = {{#if:{{{klublar35|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar35|–}}}</span>}} | data67a = {{{klublar35|}}} | data67b = {{{isht35|{{{isht(gollar)35|}}} }}} | data67c = {{#if:{{{gollar35|}}}|({{{gollar35}}})}} | label68 = {{#if:{{{klublar36|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar36|–}}}</span>}} | data68a = {{{klublar36|}}} | data68b = {{{isht36|{{{isht(gollar)36|}}} }}} | data68c = {{#if:{{{gollar36|}}}|({{{gollar36}}})}} | label69 = {{#if:{{{klublar37|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar37|–}}}</span>}} | data69a = {{{klublar37|}}} | data69b = {{{isht37|{{{isht(gollar)37|}}} }}} | data69c = {{#if:{{{gollar37|}}}|({{{gollar37}}})}} | label70 = {{#if:{{{klublar38|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar38|–}}}</span>}} | data70a = {{{klublar38|}}} | data70b = {{{isht38|{{{isht(gollar)38|}}} }}} | data70c = {{#if:{{{gollar38|}}}|({{{gollar38}}})}} | label71 = {{#if:{{{klublar39|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar39|–}}}</span>}} | data71a = {{{klublar39|}}} | data71b = {{{isht39|{{{isht(gollar)39|}}} }}} | data71c = {{#if:{{{gollar39|}}}|({{{gollar39}}})}} | label72 = {{#if:{{{klublar40|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar40|–}}}</span>}} | data72a = {{{klublar40|}}} | data72b = {{{isht40|{{{isht(gollar)40|}}} }}} | data72c = {{#if:{{{gollar40|}}}|({{{gollar40}}})}} | label73 = {{#if:{{{klublar41|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar41|–}}}</span>}} | data73a = {{{klublar41|}}} | data73b = {{{isht41|{{{isht(gollar)41|}}} }}} | data73c = {{#if:{{{gollar41|}}}|({{{gollar41}}})}} | label74 = {{#if:{{{klublar42|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar42|–}}}</span>}} | data74a = {{{klublar42|}}} | data74b = {{{isht42|{{{isht(gollar)42|}}} }}} | data74c = {{#if:{{{gollar42|}}}|({{{gollar42}}})}} | label75 = {{#if:{{{klublar43|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar43|–}}}</span>}} | data75a = {{{klublar43|}}} | data75b = {{{isht43|{{{isht(gollar)43|}}} }}} | data75c = {{#if:{{{gollar43|}}}|({{{gollar43}}})}} | label76 = {{#if:{{{klublar44|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar44|–}}}</span>}} | data76a = {{{klublar44|}}} | data76b = {{{isht44|{{{isht(gollar)44|}}} }}} | data76c = {{#if:{{{gollar44|}}}|({{{gollar44}}})}} | label77 = {{#if:{{{klublar45|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar45|–}}}</span>}} | data77a = {{{klublar45|}}} | data77b = {{{isht45|{{{isht(gollar)45|}}} }}} | data77c = {{#if:{{{gollar45|}}}|({{{gollar45}}})}} | label78 = {{#if:{{{klublar46|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar46|–}}}</span>}} | data78a = {{{klublar46|}}} | data78b = {{{isht46|{{{isht(gollar)46|}}} }}} | data78c = {{#if:{{{gollar46|}}}|({{{gollar46}}})}} | label79 = {{#if:{{{klublar47|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar47|–}}}</span>}} | data79a = {{{klublar47|}}} | data79b = {{{isht47|{{{isht(gollar)47|}}} }}} | data79c = {{#if:{{{gollar47|}}}|({{{gollar47}}})}} | label80 = {{#if:{{{klublar48|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar48|–}}}</span>}} | data80a = {{{klublar48|}}} | data80b = {{{isht48|{{{isht(gollar)48|}}} }}} | data80c = {{#if:{{{gollar48|}}}|({{{gollar48}}})}} | label81 = {{#if:{{{klublar49|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar49|–}}}</span>}} | data81a = {{{klublar49|}}} | data81b = {{{isht49|{{{isht(gollar)49|}}} }}} | data81c = {{#if:{{{gollar49|}}}|({{{gollar49}}})}} | label82 = {{#if:{{{klublar50|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar50|–}}}</span>}} | data82a = {{{klublar50|}}} | data82b = {{{isht50|{{{isht(gollar)50|}}} }}} | data82c = {{#if:{{{gollar50|}}}|({{{gollar50}}})}} | label83 = {{#if:{{{totalyears|}}}|{{{totalyears}}}|{{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|Total}}}} | data83a = {{#if:{{{totalyears|}}}|{{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|'''Total'''}}}} | data83b = {{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|'''{{{totalcaps|{{{totalcaps(goals)}}} }}}'''}} | data83c = {{#if:{{{totalgoals|}}}|'''({{{totalgoals}}})'''}} | header84 = {{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|Milliy terma jamoa{{#if:{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update|}}}}}}|<sup>‡</sup> }} }} | label85 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyyillar1|{{{milliyyillar|}}}}}}|Yillar}} }} | data85a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|'''Jamoa'''}} }} | data85b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol.|Gollari}})'''|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}}'''}} }} | data85c = {{#if:{{{gollar1|{{{gollar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} }} | label86 = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar1|{{{milliyyillar|–}}}}}}</span>}} | data86a = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}} | data86b = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{milliyisht1|{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht|{{{milliyisht(gollar)|}}} }}} }}} }}} | data86c = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{milliygollar1|{{{milliygollar|}}}}}}|({{{milliygollar1|{{{milliygollar|}}}}}})}} | label87 = {{#if:{{{milliyjamoa2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar2|–}}}</span>}} | data87a = {{{milliyjamoa2|}}} | data87b = {{{milliyisht2|{{{milliyisht(gollar)2|}}} }}} | data87c = {{#if:{{{milliygollar2|}}}|({{{milliygollar2}}})}} | label88 = {{#if:{{{milliyjamoa3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar3|–}}}</span>}} | data88a = {{{milliyjamoa3|}}} | data88b = {{{milliyisht3|{{{milliyisht(gollar)3|}}} }}} | data88c = {{#if:{{{milliygollar3|}}}|({{{milliygollar3}}})}} | label89 = {{#if:{{{milliyjamoa4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar4|–}}}</span>}} | data89a = {{{milliyjamoa4|}}} | data89b = {{{milliyisht4|{{{milliyisht(gollar)4|}}} }}} | data89c = {{#if:{{{milliygollar4|}}}|({{{milliygollar4}}})}} | label90 = {{#if:{{{milliyjamoa5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar5|–}}}</span>}} | data90a = {{{milliyjamoa5|}}} | data90b = {{{milliyisht5|{{{milliyisht(gollar)5|}}} }}} | data90c = {{#if:{{{milliygollar5|}}}|({{{milliygollar5}}})}} | label91 = {{#if:{{{milliyjamoa6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar6|–}}}</span>}} | data91a = {{{milliyjamoa6|}}} | data91b = {{{milliyisht6|{{{milliyisht(gollar)6|}}} }}} | data91c = {{#if:{{{milliygollar6|}}}|({{{milliygollar6}}})}} | label92 = {{#if:{{{milliyjamoa7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar7|–}}}</span>}} | data92a = {{{milliyjamoa7|}}} | data92b = {{{milliyisht7|{{{milliyisht(gollar)7|}}} }}} | data92c = {{#if:{{{milliygollar7|}}}|({{{milliygollar7}}})}} | label93 = {{#if:{{{milliyjamoa8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar8|–}}}</span>}} | data93a = {{{milliyjamoa8|}}} | data93b = {{{milliyisht8|{{{milliyisht(gollar)8|}}} }}} | data93c = {{#if:{{{milliygollar8|}}}|({{{milliygollar8}}})}} | label94 = {{#if:{{{milliyjamoa9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar9|–}}}</span>}} | data94a = {{{milliyjamoa9|}}} | data94b = {{{milliyisht9|{{{milliyisht(gollar)9|}}} }}} | data94c = {{#if:{{{milliygollar9|}}}|({{{milliygollar9}}})}} | header95 = {{#if:{{{boshliqklublar1|{{{boshliqklublar|}}}}}}|Boshqargan klublari}} | label96 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{boshliqklublar1|{{{boshliqklublar|}}}}}}|Years}} }} | data96a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{boshliqyillar1|{{{boshliqyillar|}}}}}}|'''Team'''}} }} | label97 = {{#if:{{{boshliqklublar|}}}|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqyillar|–}}}</span>}}{{ #if:{{{boshliqklublar1|}}}|{{ #if:{{{boshliqklublar|}}} |<span style="line-height:1.8em"><br></span> }}<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar1|–}}}</span>}} | data97 = {{#if:{{{boshliqklublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">{{{boshliqklublar}}}</span>}}{{ #if:{{{boshliqklublar1|}}} |{{ #if:{{{boshliqklublar|}}} |<span style="line-height:1.8em"><br></span> }}{{{boshliqklublar1}}} }} | label98 = {{#if:{{{boshliqklublar2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar2|–}}}{{{boshliqlavozim2|–}}}</span>}} | data98 = {{{boshliqklublar2|}}} | label99 = {{#if:{{{boshliqklublar3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar3|–}}}</span>}} | data99 = {{{boshliqklublar3|}}} | label100 = {{#if:{{{boshliqklublar4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar4|–}}}</span>}} | data100 = {{{boshliqklublar4|}}} | label101 = {{#if:{{{boshliqklublar5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar5|–}}}</span>}} | data101 = {{{boshliqklublar5|}}} | label102 = {{#if:{{{boshliqklublar6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar6|–}}}</span>}} | data102 = {{{boshliqklublar6|}}} | label103 = {{#if:{{{boshliqklublar7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar7|–}}}</span>}} | data103 = {{{boshliqklublar7|}}} | label104 = {{#if:{{{boshliqklublar8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar8|–}}}</span>}} | data104 = {{{boshliqklublar8|}}} | label105 = {{#if:{{{boshliqklublar9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar9|–}}}</span>}} | data105 = {{{boshliqklublar9|}}} | label106 = {{#if:{{{boshliqklublar10|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar10|–}}}</span>}} | data106 = {{{boshliqklublar10|}}} | label107 = {{#if:{{{boshliqklublar11|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar11|–}}}</span>}} | data107 = {{{boshliqklublar11|}}} | label108 = {{#if:{{{boshliqklublar12|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar12|–}}}</span>}} | data108 = {{{boshliqklublar12|}}} | label109 = {{#if:{{{boshliqklublar13|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar13|–}}}</span>}} | data109 = {{{boshliqklublar13|}}} | label110 = {{#if:{{{boshliqklublar14|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar14|–}}}</span>}} | data110 = {{{boshliqklublar14|}}} | label111 = {{#if:{{{boshliqklublar15|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar15|–}}}</span>}} | data111 = {{{boshliqklublar15|}}} | label112 = {{#if:{{{boshliqklublar16|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar16|–}}}</span>}} | data112 = {{{boshliqklublar16|}}} | label113 = {{#if:{{{boshliqklublar17|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar17|–}}}</span>}} | data113 = {{{boshliqklublar17|}}} | label114 = {{#if:{{{boshliqklublar18|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar18|–}}}</span>}} | data114 = {{{boshliqklublar18|}}} | label115 = {{#if:{{{boshliqklublar19|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar19|–}}}</span>}} | data115 = {{{boshliqklublar19|}}} | label116 = {{#if:{{{boshliqklublar20|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar20|–}}}</span>}} | data116 = {{{boshliqklublar20|}}} | label117 = {{#if:{{{boshliqklublar21|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar21|–}}}</span>}} | data117 = {{{boshliqklublar21|}}} | label118 = {{#if:{{{boshliqklublar22|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar22|–}}}</span>}} | data118 = {{{boshliqklublar22|}}} | label119 = {{#if:{{{boshliqklublar23|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar23|–}}}</span>}} | data119 = {{{boshliqklublar23|}}} | label120 = {{#if:{{{boshliqklublar24|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar24|–}}}</span>}} | data120 = {{{boshliqklublar24|}}} | label121 = {{#if:{{{boshliqklublar25|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar25|–}}}</span>}} | data121 = {{{boshliqklublar25|}}} | label122 = {{#if:{{{boshliqklublar26|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar26|–}}}</span>}} | data122 = {{{boshliqklublar26|}}} | label123 = {{#if:{{{boshliqklublar27|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar27|–}}}</span>}} | data123 = {{{boshliqklublar27|}}} | label124 = {{#if:{{{boshliqklublar28|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar28|–}}}</span>}} | data124 = {{{boshliqklublar28|}}} | label125 = {{#if:{{{boshliqklublar29|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar29|–}}}</span>}} | data125 = {{{boshliqklublar29|}}} | label126 = {{#if:{{{boshliqklublar30|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar30|–}}}</span>}} | data126 = {{{boshliqklublar30|}}} | label127 = {{#if:{{{boshliqklublar31|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar31|–}}}</span>}} | data127 = {{{boshliqklublar31|}}} | label128 = {{#if:{{{boshliqklublar32|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar32|–}}}</span>}} | data128 = {{{boshliqklublar32|}}} | label129 = {{#if:{{{boshliqklublar33|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar33|–}}}</span>}} | data129 = {{{boshliqklublar33|}}} | label130 = {{#if:{{{boshliqklublar34|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar34|–}}}</span>}} | data130 = {{{boshliqklublar34|}}} | label131 = {{#if:{{{boshliqklublar35|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar35|–}}}</span>}} | data131 = {{{boshliqklublar35|}}} | label132 = {{#if:{{{boshliqklublar36|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar36|–}}}</span>}} | data132 = {{{boshliqklublar36|}}} | label133 = {{#if:{{{boshliqklublar37|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar37|–}}}</span>}} | data133 = {{{boshliqklublar37|}}} | label134 = {{#if:{{{boshliqklublar38|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar38|–}}}</span>}} | data134 = {{{boshliqklublar38|}}} | label135 = {{#if:{{{boshliqklublar39|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar39|–}}}</span>}} | data135 = {{{boshliqklublar39|}}} | label136 = {{#if:{{{boshliqklublar40|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar40|–}}}</span>}} | data136 = {{{boshliqklublar40|}}} | label137 = {{#if:{{{boshliqklublar41|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar41|–}}}</span>}} | data137 = {{{boshliqklublar41|}}} | label138 = {{#if:{{{boshliqklublar42|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar42|–}}}</span>}} | data138 = {{{boshliqklublar42|}}} | label139 = {{#if:{{{boshliqklublar43|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar43|–}}}</span>}} | data139 = {{{boshliqklublar43|}}} | label140 = {{#if:{{{boshliqklublar44|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar44|–}}}</span>}} | data140 = {{{boshliqklublar44|}}} | label141 = {{#if:{{{boshliqklublar45|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar45|–}}}</span>}} | data141 = {{{boshliqklublar45|}}} | label142 = {{#if:{{{boshliqklublar46|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar46|–}}}</span>}} | data142 = {{{boshliqklublar46|}}} | label143 = {{#if:{{{boshliqklublar47|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar47|–}}}</span>}} | data143 = {{{boshliqklublar47|}}} | label144 = {{#if:{{{boshliqklublar48|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar48|–}}}</span>}} | data144 = {{{boshliqklublar48|}}} | label145 = {{#if:{{{boshliqklublar49|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar49|–}}}</span>}} | data145 = {{{boshliqklublar49|}}} | header146 = {{#if: {{{medaltemplates|{{{medallar|}}}}}} | Xalqaro medallar }} | data147 = {{{medaltemplates|{{{medallar|}}}}}} | data147 = {{#if:{{{module|{{{modul|}}}}}}|<nowiki /> {{{!}} style="text-align:left; width:100%; margin:0; border-spacing:0; line-height: normal" {{!}}- {{!}} {{{module|{{{modul|}}}}}} {{!}}} }} | belowstyle = color:darkslategray; font-size:95% | below = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|<nowiki>*</nowiki>Professional klublardagi gollari (ichki chempionat){{#if:{{{pcupdate|{{{club-update|}}}}}}|<br/>({{sana|{{{pcupdate|{{{club-update}}}}}}}} uchun)}} }}{{#if:{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update|}}}}}}|<br/>‡ Milliy terma jamoadagi gollari ({{sana|{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update}}}}}}}} uchun) }} }} <noinclude>[[Turkum:Bilgiquti andozalari]] {{Hujjat}} </noinclude> <includeonly> [[Turkum:Kishilar]][[Turkum:Futbolchilar]] </includeonly> 0rl7hifbq9ubufr28lantm28p2skvr1 2726485 2726482 2022-07-31T08:51:36Z Olimidono 66018 wikitext text/x-wiki {{Uch ustunli bilgiquti | child = {{Yesno|{{{embed|no}}}}} | bodyclass = vcard | bodystyle = line-height: 1.2em; | title = {{if empty | {{{ism|{{{ismi|{{{nom|{{{nomi|{{{name|}}}}}}}}}}}}}}} | {{PAGENAMEBASE}} }} | titleclass = fn | titlestyle = font-size: 125%; text-align: center; line-height: 1.2em; | imagestyle = text-align: center; | image = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image|{{{tasvir|}}}}}}|size={{{image_size|{{{eni|}}}}}}|sizedefault=frameless|center=yes|upright={{{upright|}}}|alt={{{alt|}}} }} | caption = {{{caption|{{{izoh|}}}}}} | captionstyle = padding:0.2em 0 0 0; | headerstyle = background-color: {{#ifeq:{{Yesno|{{{embed|no}}}}}|yes|{{{header-color|transparent}}}|#b0c4de}}; line-height: 1.5em; text-align: center; line-height: 1.2em; | labelstyle = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; text-align: left | datastyle = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; | datastylea = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; | datastyleb = white-space: nowrap; vertical-align: baseline;{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}||text-align: right}} | datastylec = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; text-align: right | header1 = {{#ifeq:{{Yesno|{{{embed|no}}}}}|yes||{{#if:{{{full_name|{{{fullname|{{{toliq_ism|{{{toliqism|{{{toʻliq_ism|{{{toʻliqism|}}}}}}}}}}}}}}}}}}{{{birth_name|{{{tavallud_paytidagi_ismi|{{{tavalludpaytidagiismi|}}}}}}}}}{{{birth_date|{{{tavallud_sana|{{{tavalludsana|}}}}}}}}}{{{birth_place|{{{tavallud_joyi|{{{tavalludjoyi|{{{tavalludmamlakat|}}}}}}}}}}}}{{#if:{{{tavalludshahar|}}}|{{{tavalludshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{tavalludmamlakat|}}}|{{{tavalludmamlakat|}}}}}{{{height|{{{boyi|{{{boʻyi|}}}}}}}}}|Shaxsiy maʼlumot}}}} | label2 = Toʻliq ismi | data2 = {{{full_name|{{{fullname|{{{toliq_ism|{{{toliqism|{{{toʻliq_ism|{{{toʻliqism|}}}}}}}}}}}}}}}}}} | class2 = nickname | label3 = Tavallud paytidagi ismi | data3 = {{{birth_name|{{{tavallud_paytidagi_ismi|{{{tavalludpaytidagiismi|}}}}}}}}} | class3 = nickname | label4 = Tavallud sanasi | data4 = {{{birth_date|{{{tavallud_sana|{{{tavalludsana|}}}}}}}}} | label5 = Tavallud joyi | data5 = {{{birth_place|{{{tavallud_joyi|{{{tavalludjoyi|}}}}}}}}}{{#if:{{{tavalludshahar|}}}|{{{tavalludshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{tavalludmamlakat|}}}|{{{tavalludmamlakat|}}}}} | class5 = birthplace | label6 = Vafot sanasi | data6 = {{{death_date|{{{vafot_sana|{{{vafotsana|}}}}}}}}} | label7 = Vafot joyi | class7 = deathplace | data7 = {{{death_place|{{{vafot_joyi|{{{vafotjoyi|}}}}}}}}}{{#if:{{{vafotshahar|}}}|{{{vafotshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{vafotmamlakat|}}}|{{{vafotmamlakat|}}}}} | label8 = Boʻyi | data8 = {{{height|{{{boyi|{{{boʻyi|}}}}}}}}} | label9 = Ampluasi | class9 = role | data9 = {{{ampluasi|{{{poziciya|{{{pozitsiya|{{{position|}}}}}}}}}}}} | label10 = Laqabi | data10 = {{{laqab|{{{laqabi|{{{taxallus|}}}}}}}}} | label11 = Vazni | data11 = {{{vazn|{{{vazni|{{{ogʻirligi|}}}}}}}}} | label12 = Mukofotlari | data12 = {{{mukofotlar|{{{medallar|{{{sovrinlar|}}}}}}}}} | header12 = {{#if:{{{currentclub|{{{joriyklub|}}}}}}|Klub maʼlumoti}} | label13 = {{Longitem|Joriy klub}} | class13 = org | data13 = {{{currentclub|{{{joriyklub|}}}}}} | label14 = Raqami | data14 = {{{clubnumber|{{{klubraqami|}}}}}} | header15 = {{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar}} | label16 = {{#if:{{{clubs1|{{{clubs|{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}}}}}}}||{{#if:{{{youthyears1|{{{youthyears|{{{yoshlikyillari1|{{{yoshlikyillari|}}}}}}}}}}}}|Yillar}} }} | data16 = {{#if:{{{clubs1|{{{clubs|{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}}}}}}}||{{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|'''Jamoa'''}} }} | label17 = {{#if:{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears1|{{{youthyears|{{{yoshlikyillari1|{{{yoshlikyillari|–}}}}}}}}}}}}</span>}} | data17 = {{#if:{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{yoshlikklublari1|{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}} | label18 = {{#if:{{{youthclubs2|{{{yoshlikklublari2|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears2|{{{yoshlikyillari2|–}}}}}}</span>}} | data18 = {{{youthclubs2|{{{yoshlikklublari2|}}}}}} | label19 = {{#if:{{{youthclubs3|{{{yoshlikklublari3|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears3|{{{yoshlikyillari3|–}}}}}}</span>}} | data19 = {{{youthclubs3|{{{yoshlikklublari3|}}}}}} | label20 = {{#if:{{{youthclubs4|{{{yoshlikklublari4|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears4|{{{yoshlikyillari4|–}}}}}}</span>}} | data20 = {{{youthclubs4|{{{yoshlikklublari4|}}}}}} | label21 = {{#if:{{{youthclubs5|{{{yoshlikklublari5|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears5|{{{yoshlikyillari5|–}}}}}}</span>}} | data21 = {{{youthclubs5|{{{yoshlikklublari5|}}}}}} | label22 = {{#if:{{{youthclubs6|{{{yoshlikklublari6|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears6|{{{yoshlikyillari6|–}}}}}}</span>}} | data22 = {{{youthclubs6|{{{yoshlikklublari6|}}}}}} | label23 = {{#if:{{{youthclubs7|{{{yoshlikklublari7|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears7|{{{yoshlikyillari7|–}}}}}}</span>}} | data23 = {{{youthclubs7|{{{yoshlikklublari7|}}}}}} | label24 = {{#if:{{{youthclubs8|{{{yoshlikklublari8|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears8|{{{yoshlikyillari8|–}}}}}}</span>}} | data24 = {{{youthclubs8|{{{yoshlikklublari8|}}}}}} | label25 = {{#if:{{{youthclubs9|{{{yoshlikklublari9|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears9|{{{yoshlikyillari9|–}}}}}}</span>}} | data25 = {{{youthclubs9|{{{yoshlikklublari9|}}}}}} | label26 = {{#if:{{{youthclubs10|{{{yoshlikklublari10|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears10|{{{yoshlikyillari10|–}}}}}}</span>}} | data26 = {{{youthclubs10|{{{yoshlikklublari10|}}}}}} | header31 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|Professional karyerasi* }} | label32 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|Yillar}} | data32a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|'''Jamoa'''}} | data32b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol|Gollar}})'''|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}}'''}} }} | data32c = {{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} | label33 = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar1|{{{yillar|–}}}}}}</span>}} | data33a = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}} | data33b = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{isht1| {{{isht|{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}} }}}}}} | data33c = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{gollar1|{{{gollar|}}}}}}|({{{gollar1|{{{gollar|}}}}}})}} | label34 = {{#if:{{{klublar2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar2|–}}}</span>}} | data34a = {{{klublar2|}}} | data34b = {{{isht2|{{{isht(gollar)2|}}} }}} | data34c = {{#if:{{{gollar2|}}}|({{{gollar2}}})}} | label35 = {{#if:{{{klublar3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar3|–}}}</span>}} | data35a = {{{klublar3|}}} | data35b = {{{isht3|{{{isht(gollar)3|}}} }}} | data35c = {{#if:{{{gollar3|}}}|({{{gollar3}}})}} | label36 = {{#if:{{{klublar4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar4|–}}}</span>}} | data36a = {{{klublar4|}}} | data36b = {{{isht4|{{{isht(gollar)4|}}} }}} | data36c = {{#if:{{{gollar4|}}}|({{{gollar4}}})}} | label37 = {{#if:{{{klublar5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar5|–}}}</span>}} | data37a = {{{klublar5|}}} | data37b = {{{isht5|{{{isht(gollar)5|}}} }}} | data37c = {{#if:{{{gollar5|}}}|({{{gollar5}}})}} | label38 = {{#if:{{{klublar6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar6|–}}}</span>}} | data38a = {{{klublar6|}}} | data38b = {{{isht6|{{{isht(gollar)6|}}} }}} | data38c = {{#if:{{{gollar6|}}}|({{{gollar6}}})}} | label39 = {{#if:{{{klublar7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar7|–}}}</span>}} | data39a = {{{klublar7|}}} | data39b = {{{isht7|{{{isht(gollar)7|}}} }}} | data39c = {{#if:{{{gollar7|}}}|({{{gollar7}}})}} | label40 = {{#if:{{{klublar8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar8|–}}}</span>}} | data40a = {{{klublar8|}}} | data40b = {{{isht8|{{{isht(gollar)8|}}} }}} | data40c = {{#if:{{{gollar8|}}}|({{{gollar8}}})}} | label41 = {{#if:{{{klublar9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar9|–}}}</span>}} | data41a = {{{klublar9|}}} | data41b = {{{isht9|{{{isht(gollar)9|}}} }}} | data41c = {{#if:{{{gollar9|}}}|({{{gollar9}}})}} | label42 = {{#if:{{{klublar10|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar10|–}}}</span>}} | data42a = {{{klublar10|}}} | data42b = {{{isht10|{{{isht(gollar)10|}}} }}} | data42c = {{#if:{{{gollar10|}}}|({{{gollar10}}})}} | label43 = {{#if:{{{klublar11|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar11|–}}}</span>}} | data43a = {{{klublar11|}}} | data43b = {{{isht11|{{{isht(gollar)11|}}} }}} | data43c = {{#if:{{{gollar11|}}}|({{{gollar11}}})}} | label44 = {{#if:{{{klublar12|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar12|–}}}</span>}} | data44a = {{{klublar12|}}} | data44b = {{{isht12|{{{isht(gollar)12|}}} }}} | data44c = {{#if:{{{gollar12|}}}|({{{gollar12}}})}} | label45 = {{#if:{{{klublar13|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar13|–}}}</span>}} | data45a = {{{klublar13|}}} | data45b = {{{isht13|{{{isht(gollar)13|}}} }}} | data45c = {{#if:{{{gollar13|}}}|({{{gollar13}}})}} | label46 = {{#if:{{{klublar14|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar14|–}}}</span>}} | data46a = {{{klublar14|}}} | data46b = {{{isht14|{{{isht(gollar)14|}}} }}} | data46c = {{#if:{{{gollar14|}}}|({{{gollar14}}})}} | label47 = {{#if:{{{klublar15|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar15|–}}}</span>}} | data47a = {{{klublar15|}}} | data47b = {{{isht15|{{{isht(gollar)15|}}} }}} | data47c = {{#if:{{{gollar15|}}}|({{{gollar15}}})}} | label48 = {{#if:{{{klublar16|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar16|–}}}</span>}} | data48a = {{{klublar16|}}} | data48b = {{{isht16|{{{isht(gollar)16|}}} }}} | data48c = {{#if:{{{gollar16|}}}|({{{gollar16}}})}} | label49 = {{#if:{{{klublar17|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar17|–}}}</span>}} | data49a = {{{klublar17|}}} | data49b = {{{isht17|{{{isht(gollar)17|}}} }}} | data49c = {{#if:{{{gollar17|}}}|({{{gollar17}}})}} | label50 = {{#if:{{{klublar18|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar18|–}}}</span>}} | data50a = {{{klublar18|}}} | data50b = {{{isht18|{{{isht(gollar)18|}}} }}} | data50c = {{#if:{{{gollar18|}}}|({{{gollar18}}})}} | label51 = {{#if:{{{klublar19|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar19|–}}}</span>}} | data51a = {{{klublar19|}}} | data51b = {{{isht19|{{{isht(gollar)19|}}} }}} | data51c = {{#if:{{{gollar19|}}}|({{{gollar19}}})}} | label52 = {{#if:{{{klublar20|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar20|–}}}</span>}} | data52a = {{{klublar20|}}} | data52b = {{{isht20|{{{isht(gollar)20|}}} }}} | data52c = {{#if:{{{gollar20|}}}|({{{gollar20}}})}} | label53 = {{#if:{{{klublar21|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar21|–}}}</span>}} | data53a = {{{klublar21|}}} | data53b = {{{isht21|{{{isht(gollar)21|}}} }}} | data53c = {{#if:{{{gollar21|}}}|({{{gollar21}}})}} | label54 = {{#if:{{{klublar22|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar22|–}}}</span>}} | data54a = {{{klublar22|}}} | data54b = {{{isht22|{{{isht(gollar)22|}}} }}} | data54c = {{#if:{{{gollar22|}}}|({{{gollar22}}})}} | label55 = {{#if:{{{klublar23|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar23|–}}}</span>}} | data55a = {{{klublar23|}}} | data55b = {{{isht23|{{{isht(gollar)23|}}} }}} | data55c = {{#if:{{{gollar23|}}}|({{{gollar23}}})}} | label56 = {{#if:{{{klublar24|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar24|–}}}</span>}} | data56a = {{{klublar24|}}} | data56b = {{{isht24|{{{isht(gollar)24|}}} }}} | data56c = {{#if:{{{gollar24|}}}|({{{gollar24}}})}} | label57 = {{#if:{{{klublar25|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar25|–}}}</span>}} | data57a = {{{klublar25|}}} | data57b = {{{isht25|{{{isht(gollar)25|}}} }}} | data57c = {{#if:{{{gollar25|}}}|({{{gollar25}}})}} | label58 = {{#if:{{{klublar26|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar26|–}}}</span>}} | data58a = {{{klublar26|}}} | data58b = {{{isht26|{{{isht(gollar)26|}}} }}} | data58c = {{#if:{{{gollar26|}}}|({{{gollar26}}})}} | label59 = {{#if:{{{klublar27|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar27|–}}}</span>}} | data59a = {{{klublar27|}}} | data59b = {{{isht27|{{{isht(gollar)27|}}} }}} | data59c = {{#if:{{{gollar27|}}}|({{{gollar27}}})}} | label60 = {{#if:{{{klublar28|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar28|–}}}</span>}} | data60a = {{{klublar28|}}} | data60b = {{{isht28|{{{isht(gollar)28|}}} }}} | data60c = {{#if:{{{gollar28|}}}|({{{gollar28}}})}} | label61 = {{#if:{{{klublar29|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar29|–}}}</span>}} | data61a = {{{klublar29|}}} | data61b = {{{isht29|{{{isht(gollar)29|}}} }}} | data61c = {{#if:{{{gollar29|}}}|({{{gollar29}}})}} | label62 = {{#if:{{{klublar30|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar30|–}}}</span>}} | data62a = {{{klublar30|}}} | data62b = {{{isht30|{{{isht(gollar)30|}}} }}} | data62c = {{#if:{{{gollar30|}}}|({{{gollar30}}})}} | label63 = {{#if:{{{klublar31|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar31|–}}}</span>}} | data63a = {{{klublar31|}}} | data63b = {{{isht31|{{{isht(gollar)31|}}} }}} | data63c = {{#if:{{{gollar31|}}}|({{{gollar31}}})}} | label64 = {{#if:{{{klublar32|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar32|–}}}</span>}} | data64a = {{{klublar32|}}} | data64b = {{{isht32|{{{isht(gollar)32|}}} }}} | data64c = {{#if:{{{gollar32|}}}|({{{gollar32}}})}} | label65 = {{#if:{{{klublar33|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar33|–}}}</span>}} | data65a = {{{klublar33|}}} | data65b = {{{isht33|{{{isht(gollar)33|}}} }}} | data65c = {{#if:{{{gollar33|}}}|({{{gollar33}}})}} | label66 = {{#if:{{{klublar34|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar34|–}}}</span>}} | data66a = {{{klublar34|}}} | data66b = {{{isht34|{{{isht(gollar)34|}}} }}} | data66c = {{#if:{{{gollar34|}}}|({{{gollar34}}})}} | label67 = {{#if:{{{klublar35|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar35|–}}}</span>}} | data67a = {{{klublar35|}}} | data67b = {{{isht35|{{{isht(gollar)35|}}} }}} | data67c = {{#if:{{{gollar35|}}}|({{{gollar35}}})}} | label68 = {{#if:{{{klublar36|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar36|–}}}</span>}} | data68a = {{{klublar36|}}} | data68b = {{{isht36|{{{isht(gollar)36|}}} }}} | data68c = {{#if:{{{gollar36|}}}|({{{gollar36}}})}} | label69 = {{#if:{{{klublar37|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar37|–}}}</span>}} | data69a = {{{klublar37|}}} | data69b = {{{isht37|{{{isht(gollar)37|}}} }}} | data69c = {{#if:{{{gollar37|}}}|({{{gollar37}}})}} | label70 = {{#if:{{{klublar38|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar38|–}}}</span>}} | data70a = {{{klublar38|}}} | data70b = {{{isht38|{{{isht(gollar)38|}}} }}} | data70c = {{#if:{{{gollar38|}}}|({{{gollar38}}})}} | label71 = {{#if:{{{klublar39|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar39|–}}}</span>}} | data71a = {{{klublar39|}}} | data71b = {{{isht39|{{{isht(gollar)39|}}} }}} | data71c = {{#if:{{{gollar39|}}}|({{{gollar39}}})}} | label72 = {{#if:{{{klublar40|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar40|–}}}</span>}} | data72a = {{{klublar40|}}} | data72b = {{{isht40|{{{isht(gollar)40|}}} }}} | data72c = {{#if:{{{gollar40|}}}|({{{gollar40}}})}} | label73 = {{#if:{{{klublar41|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar41|–}}}</span>}} | data73a = {{{klublar41|}}} | data73b = {{{isht41|{{{isht(gollar)41|}}} }}} | data73c = {{#if:{{{gollar41|}}}|({{{gollar41}}})}} | label74 = {{#if:{{{klublar42|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar42|–}}}</span>}} | data74a = {{{klublar42|}}} | data74b = {{{isht42|{{{isht(gollar)42|}}} }}} | data74c = {{#if:{{{gollar42|}}}|({{{gollar42}}})}} | label75 = {{#if:{{{klublar43|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar43|–}}}</span>}} | data75a = {{{klublar43|}}} | data75b = {{{isht43|{{{isht(gollar)43|}}} }}} | data75c = {{#if:{{{gollar43|}}}|({{{gollar43}}})}} | label76 = {{#if:{{{klublar44|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar44|–}}}</span>}} | data76a = {{{klublar44|}}} | data76b = {{{isht44|{{{isht(gollar)44|}}} }}} | data76c = {{#if:{{{gollar44|}}}|({{{gollar44}}})}} | label77 = {{#if:{{{klublar45|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar45|–}}}</span>}} | data77a = {{{klublar45|}}} | data77b = {{{isht45|{{{isht(gollar)45|}}} }}} | data77c = {{#if:{{{gollar45|}}}|({{{gollar45}}})}} | label78 = {{#if:{{{klublar46|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar46|–}}}</span>}} | data78a = {{{klublar46|}}} | data78b = {{{isht46|{{{isht(gollar)46|}}} }}} | data78c = {{#if:{{{gollar46|}}}|({{{gollar46}}})}} | label79 = {{#if:{{{klublar47|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar47|–}}}</span>}} | data79a = {{{klublar47|}}} | data79b = {{{isht47|{{{isht(gollar)47|}}} }}} | data79c = {{#if:{{{gollar47|}}}|({{{gollar47}}})}} | label80 = {{#if:{{{klublar48|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar48|–}}}</span>}} | data80a = {{{klublar48|}}} | data80b = {{{isht48|{{{isht(gollar)48|}}} }}} | data80c = {{#if:{{{gollar48|}}}|({{{gollar48}}})}} | label81 = {{#if:{{{klublar49|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar49|–}}}</span>}} | data81a = {{{klublar49|}}} | data81b = {{{isht49|{{{isht(gollar)49|}}} }}} | data81c = {{#if:{{{gollar49|}}}|({{{gollar49}}})}} | label82 = {{#if:{{{klublar50|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar50|–}}}</span>}} | data82a = {{{klublar50|}}} | data82b = {{{isht50|{{{isht(gollar)50|}}} }}} | data82c = {{#if:{{{gollar50|}}}|({{{gollar50}}})}} | label83 = {{#if:{{{totalyears|}}}|{{{totalyears}}}|{{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|Total}}}} | data83a = {{#if:{{{totalyears|}}}|{{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|'''Total'''}}}} | data83b = {{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|'''{{{totalcaps|{{{totalcaps(goals)}}} }}}'''}} | data83c = {{#if:{{{totalgoals|}}}|'''({{{totalgoals}}})'''}} | header84 = {{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|Milliy terma jamoa{{#if:{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update|}}}}}}|<sup>‡</sup> }} }} | label85 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyyillar1|{{{milliyyillar|}}}}}}|Yillar}} }} | data85a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|'''Jamoa'''}} }} | data85b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol.|Gollari}})'''|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}}'''}} }} | data85c = {{#if:{{{gollar1|{{{gollar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} }} | label86 = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar1|{{{milliyyillar|–}}}}}}</span>}} | data86a = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}} | data86b = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{milliyisht1|{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht|{{{milliyisht(gollar)|}}} }}} }}} }}} | data86c = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{milliygollar1|{{{milliygollar|}}}}}}|({{{milliygollar1|{{{milliygollar|}}}}}})}} | label87 = {{#if:{{{milliyjamoa2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar2|–}}}</span>}} | data87a = {{{milliyjamoa2|}}} | data87b = {{{milliyisht2|{{{milliyisht(gollar)2|}}} }}} | data87c = {{#if:{{{milliygollar2|}}}|({{{milliygollar2}}})}} | label88 = {{#if:{{{milliyjamoa3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar3|–}}}</span>}} | data88a = {{{milliyjamoa3|}}} | data88b = {{{milliyisht3|{{{milliyisht(gollar)3|}}} }}} | data88c = {{#if:{{{milliygollar3|}}}|({{{milliygollar3}}})}} | label89 = {{#if:{{{milliyjamoa4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar4|–}}}</span>}} | data89a = {{{milliyjamoa4|}}} | data89b = {{{milliyisht4|{{{milliyisht(gollar)4|}}} }}} | data89c = {{#if:{{{milliygollar4|}}}|({{{milliygollar4}}})}} | label90 = {{#if:{{{milliyjamoa5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar5|–}}}</span>}} | data90a = {{{milliyjamoa5|}}} | data90b = {{{milliyisht5|{{{milliyisht(gollar)5|}}} }}} | data90c = {{#if:{{{milliygollar5|}}}|({{{milliygollar5}}})}} | label91 = {{#if:{{{milliyjamoa6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar6|–}}}</span>}} | data91a = {{{milliyjamoa6|}}} | data91b = {{{milliyisht6|{{{milliyisht(gollar)6|}}} }}} | data91c = {{#if:{{{milliygollar6|}}}|({{{milliygollar6}}})}} | label92 = {{#if:{{{milliyjamoa7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar7|–}}}</span>}} | data92a = {{{milliyjamoa7|}}} | data92b = {{{milliyisht7|{{{milliyisht(gollar)7|}}} }}} | data92c = {{#if:{{{milliygollar7|}}}|({{{milliygollar7}}})}} | label93 = {{#if:{{{milliyjamoa8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar8|–}}}</span>}} | data93a = {{{milliyjamoa8|}}} | data93b = {{{milliyisht8|{{{milliyisht(gollar)8|}}} }}} | data93c = {{#if:{{{milliygollar8|}}}|({{{milliygollar8}}})}} | label94 = {{#if:{{{milliyjamoa9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar9|–}}}</span>}} | data94a = {{{milliyjamoa9|}}} | data94b = {{{milliyisht9|{{{milliyisht(gollar)9|}}} }}} | data94c = {{#if:{{{milliygollar9|}}}|({{{milliygollar9}}})}} | header95 = {{#if:{{{boshliqklublar1|{{{boshliqklublar|}}}}}}|Boshqargan klublari}} | label96 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{boshliqklublar1|{{{boshliqklublar|}}}}}}|Years}} }} | data96a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{boshliqyillar1|{{{boshliqyillar|}}}}}}|'''Team'''}} }} | label97 = {{#if:{{{boshliqklublar|}}}|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqyillar|–}}}</span>|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqlavozim|–}}}</span>}}{{ #if:{{{boshliqklublar1|}}}|{{ #if:{{{boshliqklublar|}}} |<span style="line-height:1.8em"><br></span> }}<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar1|–}}}</span>}} | data97 = {{#if:{{{boshliqklublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">{{{boshliqklublar}}}</span>}}{{ #if:{{{boshliqklublar1|}}} |{{ #if:{{{boshliqklublar|}}} |<span style="line-height:1.8em"><br></span> }}{{{boshliqklublar1}}}<br/>|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqlavozim|–}}}</span> }} | label98 = {{#if:{{{boshliqklublar2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar2|–}}}</span>}} | data98 = {{{boshliqklublar2|}}} | label99 = {{#if:{{{boshliqklublar3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar3|–}}}</span>}} | data99 = {{{boshliqklublar3|}}} | label100 = {{#if:{{{boshliqklublar4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar4|–}}}</span>}} | data100 = {{{boshliqklublar4|}}} | label101 = {{#if:{{{boshliqklublar5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar5|–}}}</span>}} | data101 = {{{boshliqklublar5|}}} | label102 = {{#if:{{{boshliqklublar6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar6|–}}}</span>}} | data102 = {{{boshliqklublar6|}}} | label103 = {{#if:{{{boshliqklublar7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar7|–}}}</span>}} | data103 = {{{boshliqklublar7|}}} | label104 = {{#if:{{{boshliqklublar8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar8|–}}}</span>}} | data104 = {{{boshliqklublar8|}}} | label105 = {{#if:{{{boshliqklublar9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar9|–}}}</span>}} | data105 = {{{boshliqklublar9|}}} | label106 = {{#if:{{{boshliqklublar10|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar10|–}}}</span>}} | data106 = {{{boshliqklublar10|}}} | label107 = {{#if:{{{boshliqklublar11|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar11|–}}}</span>}} | data107 = {{{boshliqklublar11|}}} | label108 = {{#if:{{{boshliqklublar12|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar12|–}}}</span>}} | data108 = {{{boshliqklublar12|}}} | label109 = {{#if:{{{boshliqklublar13|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar13|–}}}</span>}} | data109 = {{{boshliqklublar13|}}} | label110 = {{#if:{{{boshliqklublar14|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar14|–}}}</span>}} | data110 = {{{boshliqklublar14|}}} | label111 = {{#if:{{{boshliqklublar15|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar15|–}}}</span>}} | data111 = {{{boshliqklublar15|}}} | label112 = {{#if:{{{boshliqklublar16|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar16|–}}}</span>}} | data112 = {{{boshliqklublar16|}}} | label113 = {{#if:{{{boshliqklublar17|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar17|–}}}</span>}} | data113 = {{{boshliqklublar17|}}} | label114 = {{#if:{{{boshliqklublar18|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar18|–}}}</span>}} | data114 = {{{boshliqklublar18|}}} | label115 = {{#if:{{{boshliqklublar19|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar19|–}}}</span>}} | data115 = {{{boshliqklublar19|}}} | label116 = {{#if:{{{boshliqklublar20|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar20|–}}}</span>}} | data116 = {{{boshliqklublar20|}}} | label117 = {{#if:{{{boshliqklublar21|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar21|–}}}</span>}} | data117 = {{{boshliqklublar21|}}} | label118 = {{#if:{{{boshliqklublar22|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar22|–}}}</span>}} | data118 = {{{boshliqklublar22|}}} | label119 = {{#if:{{{boshliqklublar23|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar23|–}}}</span>}} | data119 = {{{boshliqklublar23|}}} | label120 = {{#if:{{{boshliqklublar24|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar24|–}}}</span>}} | data120 = {{{boshliqklublar24|}}} | label121 = {{#if:{{{boshliqklublar25|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar25|–}}}</span>}} | data121 = {{{boshliqklublar25|}}} | label122 = {{#if:{{{boshliqklublar26|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar26|–}}}</span>}} | data122 = {{{boshliqklublar26|}}} | label123 = {{#if:{{{boshliqklublar27|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar27|–}}}</span>}} | data123 = {{{boshliqklublar27|}}} | label124 = {{#if:{{{boshliqklublar28|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar28|–}}}</span>}} | data124 = {{{boshliqklublar28|}}} | label125 = {{#if:{{{boshliqklublar29|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar29|–}}}</span>}} | data125 = {{{boshliqklublar29|}}} | label126 = {{#if:{{{boshliqklublar30|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar30|–}}}</span>}} | data126 = {{{boshliqklublar30|}}} | label127 = {{#if:{{{boshliqklublar31|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar31|–}}}</span>}} | data127 = {{{boshliqklublar31|}}} | label128 = {{#if:{{{boshliqklublar32|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar32|–}}}</span>}} | data128 = {{{boshliqklublar32|}}} | label129 = {{#if:{{{boshliqklublar33|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar33|–}}}</span>}} | data129 = {{{boshliqklublar33|}}} | label130 = {{#if:{{{boshliqklublar34|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar34|–}}}</span>}} | data130 = {{{boshliqklublar34|}}} | label131 = {{#if:{{{boshliqklublar35|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar35|–}}}</span>}} | data131 = {{{boshliqklublar35|}}} | label132 = {{#if:{{{boshliqklublar36|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar36|–}}}</span>}} | data132 = {{{boshliqklublar36|}}} | label133 = {{#if:{{{boshliqklublar37|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar37|–}}}</span>}} | data133 = {{{boshliqklublar37|}}} | label134 = {{#if:{{{boshliqklublar38|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar38|–}}}</span>}} | data134 = {{{boshliqklublar38|}}} | label135 = {{#if:{{{boshliqklublar39|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar39|–}}}</span>}} | data135 = {{{boshliqklublar39|}}} | label136 = {{#if:{{{boshliqklublar40|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar40|–}}}</span>}} | data136 = {{{boshliqklublar40|}}} | label137 = {{#if:{{{boshliqklublar41|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar41|–}}}</span>}} | data137 = {{{boshliqklublar41|}}} | label138 = {{#if:{{{boshliqklublar42|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar42|–}}}</span>}} | data138 = {{{boshliqklublar42|}}} | label139 = {{#if:{{{boshliqklublar43|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar43|–}}}</span>}} | data139 = {{{boshliqklublar43|}}} | label140 = {{#if:{{{boshliqklublar44|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar44|–}}}</span>}} | data140 = {{{boshliqklublar44|}}} | label141 = {{#if:{{{boshliqklublar45|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar45|–}}}</span>}} | data141 = {{{boshliqklublar45|}}} | label142 = {{#if:{{{boshliqklublar46|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar46|–}}}</span>}} | data142 = {{{boshliqklublar46|}}} | label143 = {{#if:{{{boshliqklublar47|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar47|–}}}</span>}} | data143 = {{{boshliqklublar47|}}} | label144 = {{#if:{{{boshliqklublar48|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar48|–}}}</span>}} | data144 = {{{boshliqklublar48|}}} | label145 = {{#if:{{{boshliqklublar49|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar49|–}}}</span>}} | data145 = {{{boshliqklublar49|}}} | header146 = {{#if: {{{medaltemplates|{{{medallar|}}}}}} | Xalqaro medallar }} | data147 = {{{medaltemplates|{{{medallar|}}}}}} | data147 = {{#if:{{{module|{{{modul|}}}}}}|<nowiki /> {{{!}} style="text-align:left; width:100%; margin:0; border-spacing:0; line-height: normal" {{!}}- {{!}} {{{module|{{{modul|}}}}}} {{!}}} }} | belowstyle = color:darkslategray; font-size:95% | below = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|<nowiki>*</nowiki>Professional klublardagi gollari (ichki chempionat){{#if:{{{pcupdate|{{{club-update|}}}}}}|<br/>({{sana|{{{pcupdate|{{{club-update}}}}}}}} uchun)}} }}{{#if:{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update|}}}}}}|<br/>‡ Milliy terma jamoadagi gollari ({{sana|{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update}}}}}}}} uchun) }} }} <noinclude>[[Turkum:Bilgiquti andozalari]] {{Hujjat}} </noinclude> <includeonly> [[Turkum:Kishilar]][[Turkum:Futbolchilar]] </includeonly> plix6bkvt3j1zp4618r6wz30sm2igzd 2726532 2726485 2022-07-31T09:19:05Z Olimidono 66018 wikitext text/x-wiki {{Uch ustunli bilgiquti | child = {{Yesno|{{{embed|no}}}}} | bodyclass = vcard | bodystyle = line-height: 1.2em; | title = {{if empty | {{{ism|{{{ismi|{{{nom|{{{nomi|{{{name|}}}}}}}}}}}}}}} | {{PAGENAMEBASE}} }} | titleclass = fn | titlestyle = font-size: 125%; text-align: center; line-height: 1.2em; | imagestyle = text-align: center; | image = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image|{{{tasvir|}}}}}}|size={{{image_size|{{{eni|}}}}}}|sizedefault=frameless|center=yes|upright={{{upright|}}}|alt={{{alt|}}} }} | caption = {{{caption|{{{izoh|}}}}}} | captionstyle = padding:0.2em 0 0 0; | headerstyle = background-color: {{#ifeq:{{Yesno|{{{embed|no}}}}}|yes|{{{header-color|transparent}}}|#b0c4de}}; line-height: 1.5em; text-align: center; line-height: 1.2em; | labelstyle = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; text-align: left | datastyle = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; | datastylea = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; | datastyleb = white-space: nowrap; vertical-align: baseline;{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}||text-align: right}} | datastylec = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; text-align: right | header1 = {{#ifeq:{{Yesno|{{{embed|no}}}}}|yes||{{#if:{{{full_name|{{{fullname|{{{toliq_ism|{{{toliqism|{{{toʻliq_ism|{{{toʻliqism|}}}}}}}}}}}}}}}}}}{{{birth_name|{{{tavallud_paytidagi_ismi|{{{tavalludpaytidagiismi|}}}}}}}}}{{{birth_date|{{{tavallud_sana|{{{tavalludsana|}}}}}}}}}{{{birth_place|{{{tavallud_joyi|{{{tavalludjoyi|{{{tavalludmamlakat|}}}}}}}}}}}}{{#if:{{{tavalludshahar|}}}|{{{tavalludshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{tavalludmamlakat|}}}|{{{tavalludmamlakat|}}}}}{{{height|{{{boyi|{{{boʻyi|}}}}}}}}}|Shaxsiy maʼlumot}}}} | label2 = Toʻliq ismi | data2 = {{{full_name|{{{fullname|{{{toliq_ism|{{{toliqism|{{{toʻliq_ism|{{{toʻliqism|}}}}}}}}}}}}}}}}}} | class2 = nickname | label3 = Tavallud paytidagi ismi | data3 = {{{birth_name|{{{tavallud_paytidagi_ismi|{{{tavalludpaytidagiismi|}}}}}}}}} | class3 = nickname | label4 = Tavallud sanasi | data4 = {{{birth_date|{{{tavallud_sana|{{{tavalludsana|}}}}}}}}} | label5 = Tavallud joyi | data5 = {{{birth_place|{{{tavallud_joyi|{{{tavalludjoyi|}}}}}}}}}{{#if:{{{tavalludshahar|}}}|{{{tavalludshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{tavalludmamlakat|}}}|{{{tavalludmamlakat|}}}}} | class5 = birthplace | label6 = Vafot sanasi | data6 = {{{death_date|{{{vafot_sana|{{{vafotsana|}}}}}}}}} | label7 = Vafot joyi | class7 = deathplace | data7 = {{{death_place|{{{vafot_joyi|{{{vafotjoyi|}}}}}}}}}{{#if:{{{vafotshahar|}}}|{{{vafotshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{vafotmamlakat|}}}|{{{vafotmamlakat|}}}}} | label8 = Boʻyi | data8 = {{{height|{{{boyi|{{{boʻyi|}}}}}}}}} | label9 = Ampluasi | class9 = role | data9 = {{{ampluasi|{{{poziciya|{{{pozitsiya|{{{position|}}}}}}}}}}}} | label10 = Laqabi | data10 = {{{laqab|{{{laqabi|{{{taxallus|}}}}}}}}} | label11 = Vazni | data11 = {{{vazn|{{{vazni|{{{ogʻirligi|}}}}}}}}} | label12 = Mukofotlari | data12 = {{{mukofotlar|{{{medallar|{{{sovrinlar|}}}}}}}}} | header12 = {{#if:{{{currentclub|{{{joriyklub|}}}}}}|Klub maʼlumoti}} | label13 = {{Longitem|Joriy klub}} | class13 = org | data13 = {{{currentclub|{{{joriyklub|}}}}}} | label14 = Raqami | data14 = {{{clubnumber|{{{klubraqami|}}}}}} | header15 = {{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar}} | label16 = {{#if:{{{clubs1|{{{clubs|{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}}}}}}}||{{#if:{{{youthyears1|{{{youthyears|{{{yoshlikyillari1|{{{yoshlikyillari|}}}}}}}}}}}}|Yillar}} }} | data16 = {{#if:{{{clubs1|{{{clubs|{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}}}}}}}||{{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|'''Jamoa'''}} }} | label17 = {{#if:{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears1|{{{youthyears|{{{yoshlikyillari1|{{{yoshlikyillari|–}}}}}}}}}}}}</span>}} | data17 = {{#if:{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{yoshlikklublari1|{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}} | label18 = {{#if:{{{youthclubs2|{{{yoshlikklublari2|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears2|{{{yoshlikyillari2|–}}}}}}</span>}} | data18 = {{{youthclubs2|{{{yoshlikklublari2|}}}}}} | label19 = {{#if:{{{youthclubs3|{{{yoshlikklublari3|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears3|{{{yoshlikyillari3|–}}}}}}</span>}} | data19 = {{{youthclubs3|{{{yoshlikklublari3|}}}}}} | label20 = {{#if:{{{youthclubs4|{{{yoshlikklublari4|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears4|{{{yoshlikyillari4|–}}}}}}</span>}} | data20 = {{{youthclubs4|{{{yoshlikklublari4|}}}}}} | label21 = {{#if:{{{youthclubs5|{{{yoshlikklublari5|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears5|{{{yoshlikyillari5|–}}}}}}</span>}} | data21 = {{{youthclubs5|{{{yoshlikklublari5|}}}}}} | label22 = {{#if:{{{youthclubs6|{{{yoshlikklublari6|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears6|{{{yoshlikyillari6|–}}}}}}</span>}} | data22 = {{{youthclubs6|{{{yoshlikklublari6|}}}}}} | label23 = {{#if:{{{youthclubs7|{{{yoshlikklublari7|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears7|{{{yoshlikyillari7|–}}}}}}</span>}} | data23 = {{{youthclubs7|{{{yoshlikklublari7|}}}}}} | label24 = {{#if:{{{youthclubs8|{{{yoshlikklublari8|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears8|{{{yoshlikyillari8|–}}}}}}</span>}} | data24 = {{{youthclubs8|{{{yoshlikklublari8|}}}}}} | label25 = {{#if:{{{youthclubs9|{{{yoshlikklublari9|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears9|{{{yoshlikyillari9|–}}}}}}</span>}} | data25 = {{{youthclubs9|{{{yoshlikklublari9|}}}}}} | label26 = {{#if:{{{youthclubs10|{{{yoshlikklublari10|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears10|{{{yoshlikyillari10|–}}}}}}</span>}} | data26 = {{{youthclubs10|{{{yoshlikklublari10|}}}}}} | header31 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|Professional karyerasi* }} | label32 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|Yillar}} | data32a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|'''Jamoa'''}} | data32b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol|Gollar}})'''|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}}'''}} }} | data32c = {{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} | label33 = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar1|{{{yillar|–}}}}}}</span>}} | data33a = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}} | data33b = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{isht1| {{{isht|{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}} }}}}}} | data33c = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{gollar1|{{{gollar|}}}}}}|({{{gollar1|{{{gollar|}}}}}})}} | label34 = {{#if:{{{klublar2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar2|–}}}</span>}} | data34a = {{{klublar2|}}} | data34b = {{{isht2|{{{isht(gollar)2|}}} }}} | data34c = {{#if:{{{gollar2|}}}|({{{gollar2}}})}} | label35 = {{#if:{{{klublar3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar3|–}}}</span>}} | data35a = {{{klublar3|}}} | data35b = {{{isht3|{{{isht(gollar)3|}}} }}} | data35c = {{#if:{{{gollar3|}}}|({{{gollar3}}})}} | label36 = {{#if:{{{klublar4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar4|–}}}</span>}} | data36a = {{{klublar4|}}} | data36b = {{{isht4|{{{isht(gollar)4|}}} }}} | data36c = {{#if:{{{gollar4|}}}|({{{gollar4}}})}} | label37 = {{#if:{{{klublar5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar5|–}}}</span>}} | data37a = {{{klublar5|}}} | data37b = {{{isht5|{{{isht(gollar)5|}}} }}} | data37c = {{#if:{{{gollar5|}}}|({{{gollar5}}})}} | label38 = {{#if:{{{klublar6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar6|–}}}</span>}} | data38a = {{{klublar6|}}} | data38b = {{{isht6|{{{isht(gollar)6|}}} }}} | data38c = {{#if:{{{gollar6|}}}|({{{gollar6}}})}} | label39 = {{#if:{{{klublar7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar7|–}}}</span>}} | data39a = {{{klublar7|}}} | data39b = {{{isht7|{{{isht(gollar)7|}}} }}} | data39c = {{#if:{{{gollar7|}}}|({{{gollar7}}})}} | label40 = {{#if:{{{klublar8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar8|–}}}</span>}} | data40a = {{{klublar8|}}} | data40b = {{{isht8|{{{isht(gollar)8|}}} }}} | data40c = {{#if:{{{gollar8|}}}|({{{gollar8}}})}} | label41 = {{#if:{{{klublar9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar9|–}}}</span>}} | data41a = {{{klublar9|}}} | data41b = {{{isht9|{{{isht(gollar)9|}}} }}} | data41c = {{#if:{{{gollar9|}}}|({{{gollar9}}})}} | label42 = {{#if:{{{klublar10|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar10|–}}}</span>}} | data42a = {{{klublar10|}}} | data42b = {{{isht10|{{{isht(gollar)10|}}} }}} | data42c = {{#if:{{{gollar10|}}}|({{{gollar10}}})}} | label43 = {{#if:{{{klublar11|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar11|–}}}</span>}} | data43a = {{{klublar11|}}} | data43b = {{{isht11|{{{isht(gollar)11|}}} }}} | data43c = {{#if:{{{gollar11|}}}|({{{gollar11}}})}} | label44 = {{#if:{{{klublar12|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar12|–}}}</span>}} | data44a = {{{klublar12|}}} | data44b = {{{isht12|{{{isht(gollar)12|}}} }}} | data44c = {{#if:{{{gollar12|}}}|({{{gollar12}}})}} | label45 = {{#if:{{{klublar13|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar13|–}}}</span>}} | data45a = {{{klublar13|}}} | data45b = {{{isht13|{{{isht(gollar)13|}}} }}} | data45c = {{#if:{{{gollar13|}}}|({{{gollar13}}})}} | label46 = {{#if:{{{klublar14|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar14|–}}}</span>}} | data46a = {{{klublar14|}}} | data46b = {{{isht14|{{{isht(gollar)14|}}} }}} | data46c = {{#if:{{{gollar14|}}}|({{{gollar14}}})}} | label47 = {{#if:{{{klublar15|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar15|–}}}</span>}} | data47a = {{{klublar15|}}} | data47b = {{{isht15|{{{isht(gollar)15|}}} }}} | data47c = {{#if:{{{gollar15|}}}|({{{gollar15}}})}} | label48 = {{#if:{{{klublar16|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar16|–}}}</span>}} | data48a = {{{klublar16|}}} | data48b = {{{isht16|{{{isht(gollar)16|}}} }}} | data48c = {{#if:{{{gollar16|}}}|({{{gollar16}}})}} | label49 = {{#if:{{{klublar17|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar17|–}}}</span>}} | data49a = {{{klublar17|}}} | data49b = {{{isht17|{{{isht(gollar)17|}}} }}} | data49c = {{#if:{{{gollar17|}}}|({{{gollar17}}})}} | label50 = {{#if:{{{klublar18|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar18|–}}}</span>}} | data50a = {{{klublar18|}}} | data50b = {{{isht18|{{{isht(gollar)18|}}} }}} | data50c = {{#if:{{{gollar18|}}}|({{{gollar18}}})}} | label51 = {{#if:{{{klublar19|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar19|–}}}</span>}} | data51a = {{{klublar19|}}} | data51b = {{{isht19|{{{isht(gollar)19|}}} }}} | data51c = {{#if:{{{gollar19|}}}|({{{gollar19}}})}} | label52 = {{#if:{{{klublar20|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar20|–}}}</span>}} | data52a = {{{klublar20|}}} | data52b = {{{isht20|{{{isht(gollar)20|}}} }}} | data52c = {{#if:{{{gollar20|}}}|({{{gollar20}}})}} | label53 = {{#if:{{{klublar21|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar21|–}}}</span>}} | data53a = {{{klublar21|}}} | data53b = {{{isht21|{{{isht(gollar)21|}}} }}} | data53c = {{#if:{{{gollar21|}}}|({{{gollar21}}})}} | label54 = {{#if:{{{klublar22|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar22|–}}}</span>}} | data54a = {{{klublar22|}}} | data54b = {{{isht22|{{{isht(gollar)22|}}} }}} | data54c = {{#if:{{{gollar22|}}}|({{{gollar22}}})}} | label55 = {{#if:{{{klublar23|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar23|–}}}</span>}} | data55a = {{{klublar23|}}} | data55b = {{{isht23|{{{isht(gollar)23|}}} }}} | data55c = {{#if:{{{gollar23|}}}|({{{gollar23}}})}} | label56 = {{#if:{{{klublar24|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar24|–}}}</span>}} | data56a = {{{klublar24|}}} | data56b = {{{isht24|{{{isht(gollar)24|}}} }}} | data56c = {{#if:{{{gollar24|}}}|({{{gollar24}}})}} | label57 = {{#if:{{{klublar25|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar25|–}}}</span>}} | data57a = {{{klublar25|}}} | data57b = {{{isht25|{{{isht(gollar)25|}}} }}} | data57c = {{#if:{{{gollar25|}}}|({{{gollar25}}})}} | label58 = {{#if:{{{klublar26|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar26|–}}}</span>}} | data58a = {{{klublar26|}}} | data58b = {{{isht26|{{{isht(gollar)26|}}} }}} | data58c = {{#if:{{{gollar26|}}}|({{{gollar26}}})}} | label59 = {{#if:{{{klublar27|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar27|–}}}</span>}} | data59a = {{{klublar27|}}} | data59b = {{{isht27|{{{isht(gollar)27|}}} }}} | data59c = {{#if:{{{gollar27|}}}|({{{gollar27}}})}} | label60 = {{#if:{{{klublar28|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar28|–}}}</span>}} | data60a = {{{klublar28|}}} | data60b = {{{isht28|{{{isht(gollar)28|}}} }}} | data60c = {{#if:{{{gollar28|}}}|({{{gollar28}}})}} | label61 = {{#if:{{{klublar29|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar29|–}}}</span>}} | data61a = {{{klublar29|}}} | data61b = {{{isht29|{{{isht(gollar)29|}}} }}} | data61c = {{#if:{{{gollar29|}}}|({{{gollar29}}})}} | label62 = {{#if:{{{klublar30|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar30|–}}}</span>}} | data62a = {{{klublar30|}}} | data62b = {{{isht30|{{{isht(gollar)30|}}} }}} | data62c = {{#if:{{{gollar30|}}}|({{{gollar30}}})}} | label63 = {{#if:{{{klublar31|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar31|–}}}</span>}} | data63a = {{{klublar31|}}} | data63b = {{{isht31|{{{isht(gollar)31|}}} }}} | data63c = {{#if:{{{gollar31|}}}|({{{gollar31}}})}} | label64 = {{#if:{{{klublar32|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar32|–}}}</span>}} | data64a = {{{klublar32|}}} | data64b = {{{isht32|{{{isht(gollar)32|}}} }}} | data64c = {{#if:{{{gollar32|}}}|({{{gollar32}}})}} | label65 = {{#if:{{{klublar33|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar33|–}}}</span>}} | data65a = {{{klublar33|}}} | data65b = {{{isht33|{{{isht(gollar)33|}}} }}} | data65c = {{#if:{{{gollar33|}}}|({{{gollar33}}})}} | label66 = {{#if:{{{klublar34|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar34|–}}}</span>}} | data66a = {{{klublar34|}}} | data66b = {{{isht34|{{{isht(gollar)34|}}} }}} | data66c = {{#if:{{{gollar34|}}}|({{{gollar34}}})}} | label67 = {{#if:{{{klublar35|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar35|–}}}</span>}} | data67a = {{{klublar35|}}} | data67b = {{{isht35|{{{isht(gollar)35|}}} }}} | data67c = {{#if:{{{gollar35|}}}|({{{gollar35}}})}} | label68 = {{#if:{{{klublar36|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar36|–}}}</span>}} | data68a = {{{klublar36|}}} | data68b = {{{isht36|{{{isht(gollar)36|}}} }}} | data68c = {{#if:{{{gollar36|}}}|({{{gollar36}}})}} | label69 = {{#if:{{{klublar37|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar37|–}}}</span>}} | data69a = {{{klublar37|}}} | data69b = {{{isht37|{{{isht(gollar)37|}}} }}} | data69c = {{#if:{{{gollar37|}}}|({{{gollar37}}})}} | label70 = {{#if:{{{klublar38|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar38|–}}}</span>}} | data70a = {{{klublar38|}}} | data70b = {{{isht38|{{{isht(gollar)38|}}} }}} | data70c = {{#if:{{{gollar38|}}}|({{{gollar38}}})}} | label71 = {{#if:{{{klublar39|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar39|–}}}</span>}} | data71a = {{{klublar39|}}} | data71b = {{{isht39|{{{isht(gollar)39|}}} }}} | data71c = {{#if:{{{gollar39|}}}|({{{gollar39}}})}} | label72 = {{#if:{{{klublar40|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar40|–}}}</span>}} | data72a = {{{klublar40|}}} | data72b = {{{isht40|{{{isht(gollar)40|}}} }}} | data72c = {{#if:{{{gollar40|}}}|({{{gollar40}}})}} | label73 = {{#if:{{{klublar41|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar41|–}}}</span>}} | data73a = {{{klublar41|}}} | data73b = {{{isht41|{{{isht(gollar)41|}}} }}} | data73c = {{#if:{{{gollar41|}}}|({{{gollar41}}})}} | label74 = {{#if:{{{klublar42|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar42|–}}}</span>}} | data74a = {{{klublar42|}}} | data74b = {{{isht42|{{{isht(gollar)42|}}} }}} | data74c = {{#if:{{{gollar42|}}}|({{{gollar42}}})}} | label75 = {{#if:{{{klublar43|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar43|–}}}</span>}} | data75a = {{{klublar43|}}} | data75b = {{{isht43|{{{isht(gollar)43|}}} }}} | data75c = {{#if:{{{gollar43|}}}|({{{gollar43}}})}} | label76 = {{#if:{{{klublar44|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar44|–}}}</span>}} | data76a = {{{klublar44|}}} | data76b = {{{isht44|{{{isht(gollar)44|}}} }}} | data76c = {{#if:{{{gollar44|}}}|({{{gollar44}}})}} | label77 = {{#if:{{{klublar45|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar45|–}}}</span>}} | data77a = {{{klublar45|}}} | data77b = {{{isht45|{{{isht(gollar)45|}}} }}} | data77c = {{#if:{{{gollar45|}}}|({{{gollar45}}})}} | label78 = {{#if:{{{klublar46|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar46|–}}}</span>}} | data78a = {{{klublar46|}}} | data78b = {{{isht46|{{{isht(gollar)46|}}} }}} | data78c = {{#if:{{{gollar46|}}}|({{{gollar46}}})}} | label79 = {{#if:{{{klublar47|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar47|–}}}</span>}} | data79a = {{{klublar47|}}} | data79b = {{{isht47|{{{isht(gollar)47|}}} }}} | data79c = {{#if:{{{gollar47|}}}|({{{gollar47}}})}} | label80 = {{#if:{{{klublar48|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar48|–}}}</span>}} | data80a = {{{klublar48|}}} | data80b = {{{isht48|{{{isht(gollar)48|}}} }}} | data80c = {{#if:{{{gollar48|}}}|({{{gollar48}}})}} | label81 = {{#if:{{{klublar49|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar49|–}}}</span>}} | data81a = {{{klublar49|}}} | data81b = {{{isht49|{{{isht(gollar)49|}}} }}} | data81c = {{#if:{{{gollar49|}}}|({{{gollar49}}})}} | label82 = {{#if:{{{klublar50|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar50|–}}}</span>}} | data82a = {{{klublar50|}}} | data82b = {{{isht50|{{{isht(gollar)50|}}} }}} | data82c = {{#if:{{{gollar50|}}}|({{{gollar50}}})}} | label83 = {{#if:{{{totalyears|}}}|{{{totalyears}}}|{{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|Total}}}} | data83a = {{#if:{{{totalyears|}}}|{{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|'''Total'''}}}} | data83b = {{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|'''{{{totalcaps|{{{totalcaps(goals)}}} }}}'''}} | data83c = {{#if:{{{totalgoals|}}}|'''({{{totalgoals}}})'''}} | header84 = {{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|Milliy terma jamoa{{#if:{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update|}}}}}}|<sup>‡</sup> }} }} | label85 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyyillar1|{{{milliyyillar|}}}}}}|Yillar}} }} | data85a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|'''Jamoa'''}} }} | data85b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol.|Gollari}})'''|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}}'''}} }} | data85c = {{#if:{{{gollar1|{{{gollar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} }} | label86 = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar1|{{{milliyyillar|–}}}}}}</span>}} | data86a = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}} | data86b = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{milliyisht1|{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht|{{{milliyisht(gollar)|}}} }}} }}} }}} | data86c = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{milliygollar1|{{{milliygollar|}}}}}}|({{{milliygollar1|{{{milliygollar|}}}}}})}} | label87 = {{#if:{{{milliyjamoa2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar2|–}}}</span>}} | data87a = {{{milliyjamoa2|}}} | data87b = {{{milliyisht2|{{{milliyisht(gollar)2|}}} }}} | data87c = {{#if:{{{milliygollar2|}}}|({{{milliygollar2}}})}} | label88 = {{#if:{{{milliyjamoa3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar3|–}}}</span>}} | data88a = {{{milliyjamoa3|}}} | data88b = {{{milliyisht3|{{{milliyisht(gollar)3|}}} }}} | data88c = {{#if:{{{milliygollar3|}}}|({{{milliygollar3}}})}} | label89 = {{#if:{{{milliyjamoa4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar4|–}}}</span>}} | data89a = {{{milliyjamoa4|}}} | data89b = {{{milliyisht4|{{{milliyisht(gollar)4|}}} }}} | data89c = {{#if:{{{milliygollar4|}}}|({{{milliygollar4}}})}} | label90 = {{#if:{{{milliyjamoa5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar5|–}}}</span>}} | data90a = {{{milliyjamoa5|}}} | data90b = {{{milliyisht5|{{{milliyisht(gollar)5|}}} }}} | data90c = {{#if:{{{milliygollar5|}}}|({{{milliygollar5}}})}} | label91 = {{#if:{{{milliyjamoa6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar6|–}}}</span>}} | data91a = {{{milliyjamoa6|}}} | data91b = {{{milliyisht6|{{{milliyisht(gollar)6|}}} }}} | data91c = {{#if:{{{milliygollar6|}}}|({{{milliygollar6}}})}} | label92 = {{#if:{{{milliyjamoa7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar7|–}}}</span>}} | data92a = {{{milliyjamoa7|}}} | data92b = {{{milliyisht7|{{{milliyisht(gollar)7|}}} }}} | data92c = {{#if:{{{milliygollar7|}}}|({{{milliygollar7}}})}} | label93 = {{#if:{{{milliyjamoa8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar8|–}}}</span>}} | data93a = {{{milliyjamoa8|}}} | data93b = {{{milliyisht8|{{{milliyisht(gollar)8|}}} }}} | data93c = {{#if:{{{milliygollar8|}}}|({{{milliygollar8}}})}} | label94 = {{#if:{{{milliyjamoa9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar9|–}}}</span>}} | data94a = {{{milliyjamoa9|}}} | data94b = {{{milliyisht9|{{{milliyisht(gollar)9|}}} }}} | data94c = {{#if:{{{milliygollar9|}}}|({{{milliygollar9}}})}} | header95 = {{#if:{{{boshliqklublar1|{{{boshliqklublar|}}}}}}|Boshqargan klublari}} | label96 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{boshliqklublar1|{{{boshliqklublar|}}}}}}|Years}} }} | data96a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{boshliqyillar1|{{{boshliqyillar|}}}}}}|'''Team'''}} }} | label97 = {{#if:{{{boshliqklublar|}}}|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqyillar|–}}}</span>|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqlavozim|–}}}</span>}}{{ #if:{{{boshliqklublar1|}}}|{{ #if:{{{boshliqklublar|}}} |<span style="line-height:1.8em"><br></span> }}<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar1|–}}}</span>}} | data97 = {{#if:{{{boshliqklublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">{{{boshliqklublar}}}</span>}}{{ #if:{{{boshliqklublar1|}}} |{{ #if:{{{boshliqklublar|}}} |<span style="line-height:1.8em"><br></span> }}{{{boshliqklublar1}}}<br/>|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqlavozim|–}}}</span> }} | data96b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|'''Jamoa'''}} | data96c = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol|Gollar}})'''|'''{{abbr|Lav.|boshliqlavozim2}}'''}} }} | data96d = {{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} | label98 = {{#if:{{{boshliqklublar2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar2|–}}}</span>}} | data98 = {{{boshliqklublar2|}}} | label99 = {{#if:{{{boshliqklublar3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar3|–}}}</span>}} | data99 = {{{boshliqklublar3|}}} | label100 = {{#if:{{{boshliqklublar4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar4|–}}}</span>}} | data100 = {{{boshliqklublar4|}}} | label101 = {{#if:{{{boshliqklublar5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar5|–}}}</span>}} | data101 = {{{boshliqklublar5|}}} | label102 = {{#if:{{{boshliqklublar6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar6|–}}}</span>}} | data102 = {{{boshliqklublar6|}}} | label103 = {{#if:{{{boshliqklublar7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar7|–}}}</span>}} | data103 = {{{boshliqklublar7|}}} | label104 = {{#if:{{{boshliqklublar8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar8|–}}}</span>}} | data104 = {{{boshliqklublar8|}}} | label105 = {{#if:{{{boshliqklublar9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar9|–}}}</span>}} | data105 = {{{boshliqklublar9|}}} | label106 = {{#if:{{{boshliqklublar10|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar10|–}}}</span>}} | data106 = {{{boshliqklublar10|}}} | label107 = {{#if:{{{boshliqklublar11|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar11|–}}}</span>}} | data107 = {{{boshliqklublar11|}}} | label108 = {{#if:{{{boshliqklublar12|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar12|–}}}</span>}} | data108 = {{{boshliqklublar12|}}} | label109 = {{#if:{{{boshliqklublar13|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar13|–}}}</span>}} | data109 = {{{boshliqklublar13|}}} | label110 = {{#if:{{{boshliqklublar14|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar14|–}}}</span>}} | data110 = {{{boshliqklublar14|}}} | label111 = {{#if:{{{boshliqklublar15|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar15|–}}}</span>}} | data111 = {{{boshliqklublar15|}}} | label112 = {{#if:{{{boshliqklublar16|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar16|–}}}</span>}} | data112 = {{{boshliqklublar16|}}} | label113 = {{#if:{{{boshliqklublar17|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar17|–}}}</span>}} | data113 = {{{boshliqklublar17|}}} | label114 = {{#if:{{{boshliqklublar18|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar18|–}}}</span>}} | data114 = {{{boshliqklublar18|}}} | label115 = {{#if:{{{boshliqklublar19|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar19|–}}}</span>}} | data115 = {{{boshliqklublar19|}}} | label116 = {{#if:{{{boshliqklublar20|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar20|–}}}</span>}} | data116 = {{{boshliqklublar20|}}} | label117 = {{#if:{{{boshliqklublar21|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar21|–}}}</span>}} | data117 = {{{boshliqklublar21|}}} | label118 = {{#if:{{{boshliqklublar22|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar22|–}}}</span>}} | data118 = {{{boshliqklublar22|}}} | label119 = {{#if:{{{boshliqklublar23|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar23|–}}}</span>}} | data119 = {{{boshliqklublar23|}}} | label120 = {{#if:{{{boshliqklublar24|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar24|–}}}</span>}} | data120 = {{{boshliqklublar24|}}} | label121 = {{#if:{{{boshliqklublar25|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar25|–}}}</span>}} | data121 = {{{boshliqklublar25|}}} | label122 = {{#if:{{{boshliqklublar26|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar26|–}}}</span>}} | data122 = {{{boshliqklublar26|}}} | label123 = {{#if:{{{boshliqklublar27|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar27|–}}}</span>}} | data123 = {{{boshliqklublar27|}}} | label124 = {{#if:{{{boshliqklublar28|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar28|–}}}</span>}} | data124 = {{{boshliqklublar28|}}} | label125 = {{#if:{{{boshliqklublar29|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar29|–}}}</span>}} | data125 = {{{boshliqklublar29|}}} | label126 = {{#if:{{{boshliqklublar30|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar30|–}}}</span>}} | data126 = {{{boshliqklublar30|}}} | label127 = {{#if:{{{boshliqklublar31|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar31|–}}}</span>}} | data127 = {{{boshliqklublar31|}}} | label128 = {{#if:{{{boshliqklublar32|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar32|–}}}</span>}} | data128 = {{{boshliqklublar32|}}} | label129 = {{#if:{{{boshliqklublar33|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar33|–}}}</span>}} | data129 = {{{boshliqklublar33|}}} | label130 = {{#if:{{{boshliqklublar34|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar34|–}}}</span>}} | data130 = {{{boshliqklublar34|}}} | label131 = {{#if:{{{boshliqklublar35|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar35|–}}}</span>}} | data131 = {{{boshliqklublar35|}}} | label132 = {{#if:{{{boshliqklublar36|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar36|–}}}</span>}} | data132 = {{{boshliqklublar36|}}} | label133 = {{#if:{{{boshliqklublar37|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar37|–}}}</span>}} | data133 = {{{boshliqklublar37|}}} | label134 = {{#if:{{{boshliqklublar38|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar38|–}}}</span>}} | data134 = {{{boshliqklublar38|}}} | label135 = {{#if:{{{boshliqklublar39|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar39|–}}}</span>}} | data135 = {{{boshliqklublar39|}}} | label136 = {{#if:{{{boshliqklublar40|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar40|–}}}</span>}} | data136 = {{{boshliqklublar40|}}} | label137 = {{#if:{{{boshliqklublar41|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar41|–}}}</span>}} | data137 = {{{boshliqklublar41|}}} | label138 = {{#if:{{{boshliqklublar42|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar42|–}}}</span>}} | data138 = {{{boshliqklublar42|}}} | label139 = {{#if:{{{boshliqklublar43|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar43|–}}}</span>}} | data139 = {{{boshliqklublar43|}}} | label140 = {{#if:{{{boshliqklublar44|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar44|–}}}</span>}} | data140 = {{{boshliqklublar44|}}} | label141 = {{#if:{{{boshliqklublar45|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar45|–}}}</span>}} | data141 = {{{boshliqklublar45|}}} | label142 = {{#if:{{{boshliqklublar46|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar46|–}}}</span>}} | data142 = {{{boshliqklublar46|}}} | label143 = {{#if:{{{boshliqklublar47|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar47|–}}}</span>}} | data143 = {{{boshliqklublar47|}}} | label144 = {{#if:{{{boshliqklublar48|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar48|–}}}</span>}} | data144 = {{{boshliqklublar48|}}} | label145 = {{#if:{{{boshliqklublar49|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar49|–}}}</span>}} | data145 = {{{boshliqklublar49|}}} | header146 = {{#if: {{{medaltemplates|{{{medallar|}}}}}} | Xalqaro medallar }} | data147 = {{{medaltemplates|{{{medallar|}}}}}} | data147 = {{#if:{{{module|{{{modul|}}}}}}|<nowiki /> {{{!}} style="text-align:left; width:100%; margin:0; border-spacing:0; line-height: normal" {{!}}- {{!}} {{{module|{{{modul|}}}}}} {{!}}} }} | belowstyle = color:darkslategray; font-size:95% | below = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|<nowiki>*</nowiki>Professional klublardagi gollari (ichki chempionat){{#if:{{{pcupdate|{{{club-update|}}}}}}|<br/>({{sana|{{{pcupdate|{{{club-update}}}}}}}} uchun)}} }}{{#if:{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update|}}}}}}|<br/>‡ Milliy terma jamoadagi gollari ({{sana|{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update}}}}}}}} uchun) }} }} <noinclude>[[Turkum:Bilgiquti andozalari]] {{Hujjat}} </noinclude> <includeonly> [[Turkum:Kishilar]][[Turkum:Futbolchilar]] </includeonly> 5wy65rf8qos7na8ytwrzx0ytv96k8be 2726548 2726532 2022-07-31T09:25:28Z Olimidono 66018 wikitext text/x-wiki {{Uch ustunli bilgiquti | child = {{Yesno|{{{embed|no}}}}} | bodyclass = vcard | bodystyle = line-height: 1.2em; | title = {{if empty | {{{ism|{{{ismi|{{{nom|{{{nomi|{{{name|}}}}}}}}}}}}}}} | {{PAGENAMEBASE}} }} | titleclass = fn | titlestyle = font-size: 125%; text-align: center; line-height: 1.2em; | imagestyle = text-align: center; | image = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image|{{{tasvir|}}}}}}|size={{{image_size|{{{eni|}}}}}}|sizedefault=frameless|center=yes|upright={{{upright|}}}|alt={{{alt|}}} }} | caption = {{{caption|{{{izoh|}}}}}} | captionstyle = padding:0.2em 0 0 0; | headerstyle = background-color: {{#ifeq:{{Yesno|{{{embed|no}}}}}|yes|{{{header-color|transparent}}}|#b0c4de}}; line-height: 1.5em; text-align: center; line-height: 1.2em; | labelstyle = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; text-align: left | datastyle = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; | datastylea = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; | datastyleb = white-space: nowrap; vertical-align: baseline;{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}||text-align: right}} | datastylec = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; text-align: right | header1 = {{#ifeq:{{Yesno|{{{embed|no}}}}}|yes||{{#if:{{{full_name|{{{fullname|{{{toliq_ism|{{{toliqism|{{{toʻliq_ism|{{{toʻliqism|}}}}}}}}}}}}}}}}}}{{{birth_name|{{{tavallud_paytidagi_ismi|{{{tavalludpaytidagiismi|}}}}}}}}}{{{birth_date|{{{tavallud_sana|{{{tavalludsana|}}}}}}}}}{{{birth_place|{{{tavallud_joyi|{{{tavalludjoyi|{{{tavalludmamlakat|}}}}}}}}}}}}{{#if:{{{tavalludshahar|}}}|{{{tavalludshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{tavalludmamlakat|}}}|{{{tavalludmamlakat|}}}}}{{{height|{{{boyi|{{{boʻyi|}}}}}}}}}|Shaxsiy maʼlumot}}}} | label2 = Toʻliq ismi | data2 = {{{full_name|{{{fullname|{{{toliq_ism|{{{toliqism|{{{toʻliq_ism|{{{toʻliqism|}}}}}}}}}}}}}}}}}} | class2 = nickname | label3 = Tavallud paytidagi ismi | data3 = {{{birth_name|{{{tavallud_paytidagi_ismi|{{{tavalludpaytidagiismi|}}}}}}}}} | class3 = nickname | label4 = Tavallud sanasi | data4 = {{{birth_date|{{{tavallud_sana|{{{tavalludsana|}}}}}}}}} | label5 = Tavallud joyi | data5 = {{{birth_place|{{{tavallud_joyi|{{{tavalludjoyi|}}}}}}}}}{{#if:{{{tavalludshahar|}}}|{{{tavalludshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{tavalludmamlakat|}}}|{{{tavalludmamlakat|}}}}} | class5 = birthplace | label6 = Vafot sanasi | data6 = {{{death_date|{{{vafot_sana|{{{vafotsana|}}}}}}}}} | label7 = Vafot joyi | class7 = deathplace | data7 = {{{death_place|{{{vafot_joyi|{{{vafotjoyi|}}}}}}}}}{{#if:{{{vafotshahar|}}}|{{{vafotshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{vafotmamlakat|}}}|{{{vafotmamlakat|}}}}} | label8 = Boʻyi | data8 = {{{height|{{{boyi|{{{boʻyi|}}}}}}}}} | label9 = Ampluasi | class9 = role | data9 = {{{ampluasi|{{{poziciya|{{{pozitsiya|{{{position|}}}}}}}}}}}} | label10 = Laqabi | data10 = {{{laqab|{{{laqabi|{{{taxallus|}}}}}}}}} | label11 = Vazni | data11 = {{{vazn|{{{vazni|{{{ogʻirligi|}}}}}}}}} | label12 = Mukofotlari | data12 = {{{mukofotlar|{{{medallar|{{{sovrinlar|}}}}}}}}} | header12 = {{#if:{{{currentclub|{{{joriyklub|}}}}}}|Klub maʼlumoti}} | label13 = {{Longitem|Joriy klub}} | class13 = org | data13 = {{{currentclub|{{{joriyklub|}}}}}} | label14 = Raqami | data14 = {{{clubnumber|{{{klubraqami|}}}}}} | header15 = {{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar}} | label16 = {{#if:{{{clubs1|{{{clubs|{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}}}}}}}||{{#if:{{{youthyears1|{{{youthyears|{{{yoshlikyillari1|{{{yoshlikyillari|}}}}}}}}}}}}|Yillar}} }} | data16 = {{#if:{{{clubs1|{{{clubs|{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}}}}}}}||{{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|'''Jamoa'''}} }} | label17 = {{#if:{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears1|{{{youthyears|{{{yoshlikyillari1|{{{yoshlikyillari|–}}}}}}}}}}}}</span>}} | data17 = {{#if:{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{yoshlikklublari1|{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}} | label18 = {{#if:{{{youthclubs2|{{{yoshlikklublari2|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears2|{{{yoshlikyillari2|–}}}}}}</span>}} | data18 = {{{youthclubs2|{{{yoshlikklublari2|}}}}}} | label19 = {{#if:{{{youthclubs3|{{{yoshlikklublari3|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears3|{{{yoshlikyillari3|–}}}}}}</span>}} | data19 = {{{youthclubs3|{{{yoshlikklublari3|}}}}}} | label20 = {{#if:{{{youthclubs4|{{{yoshlikklublari4|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears4|{{{yoshlikyillari4|–}}}}}}</span>}} | data20 = {{{youthclubs4|{{{yoshlikklublari4|}}}}}} | label21 = {{#if:{{{youthclubs5|{{{yoshlikklublari5|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears5|{{{yoshlikyillari5|–}}}}}}</span>}} | data21 = {{{youthclubs5|{{{yoshlikklublari5|}}}}}} | label22 = {{#if:{{{youthclubs6|{{{yoshlikklublari6|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears6|{{{yoshlikyillari6|–}}}}}}</span>}} | data22 = {{{youthclubs6|{{{yoshlikklublari6|}}}}}} | label23 = {{#if:{{{youthclubs7|{{{yoshlikklublari7|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears7|{{{yoshlikyillari7|–}}}}}}</span>}} | data23 = {{{youthclubs7|{{{yoshlikklublari7|}}}}}} | label24 = {{#if:{{{youthclubs8|{{{yoshlikklublari8|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears8|{{{yoshlikyillari8|–}}}}}}</span>}} | data24 = {{{youthclubs8|{{{yoshlikklublari8|}}}}}} | label25 = {{#if:{{{youthclubs9|{{{yoshlikklublari9|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears9|{{{yoshlikyillari9|–}}}}}}</span>}} | data25 = {{{youthclubs9|{{{yoshlikklublari9|}}}}}} | label26 = {{#if:{{{youthclubs10|{{{yoshlikklublari10|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears10|{{{yoshlikyillari10|–}}}}}}</span>}} | data26 = {{{youthclubs10|{{{yoshlikklublari10|}}}}}} | header31 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|Professional karyerasi* }} | label32 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|Yillar}} | data32a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|'''Jamoa'''}} | data32b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol|Gollar}})'''|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}}'''}} }} | data32c = {{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} | label33 = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar1|{{{yillar|–}}}}}}</span>}} | data33a = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}} | data33b = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{isht1| {{{isht|{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}} }}}}}} | data33c = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{gollar1|{{{gollar|}}}}}}|({{{gollar1|{{{gollar|}}}}}})}} | label34 = {{#if:{{{klublar2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar2|–}}}</span>}} | data34a = {{{klublar2|}}} | data34b = {{{isht2|{{{isht(gollar)2|}}} }}} | data34c = {{#if:{{{gollar2|}}}|({{{gollar2}}})}} | label35 = {{#if:{{{klublar3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar3|–}}}</span>}} | data35a = {{{klublar3|}}} | data35b = {{{isht3|{{{isht(gollar)3|}}} }}} | data35c = {{#if:{{{gollar3|}}}|({{{gollar3}}})}} | label36 = {{#if:{{{klublar4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar4|–}}}</span>}} | data36a = {{{klublar4|}}} | data36b = {{{isht4|{{{isht(gollar)4|}}} }}} | data36c = {{#if:{{{gollar4|}}}|({{{gollar4}}})}} | label37 = {{#if:{{{klublar5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar5|–}}}</span>}} | data37a = {{{klublar5|}}} | data37b = {{{isht5|{{{isht(gollar)5|}}} }}} | data37c = {{#if:{{{gollar5|}}}|({{{gollar5}}})}} | label38 = {{#if:{{{klublar6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar6|–}}}</span>}} | data38a = {{{klublar6|}}} | data38b = {{{isht6|{{{isht(gollar)6|}}} }}} | data38c = {{#if:{{{gollar6|}}}|({{{gollar6}}})}} | label39 = {{#if:{{{klublar7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar7|–}}}</span>}} | data39a = {{{klublar7|}}} | data39b = {{{isht7|{{{isht(gollar)7|}}} }}} | data39c = {{#if:{{{gollar7|}}}|({{{gollar7}}})}} | label40 = {{#if:{{{klublar8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar8|–}}}</span>}} | data40a = {{{klublar8|}}} | data40b = {{{isht8|{{{isht(gollar)8|}}} }}} | data40c = {{#if:{{{gollar8|}}}|({{{gollar8}}})}} | label41 = {{#if:{{{klublar9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar9|–}}}</span>}} | data41a = {{{klublar9|}}} | data41b = {{{isht9|{{{isht(gollar)9|}}} }}} | data41c = {{#if:{{{gollar9|}}}|({{{gollar9}}})}} | label42 = {{#if:{{{klublar10|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar10|–}}}</span>}} | data42a = {{{klublar10|}}} | data42b = {{{isht10|{{{isht(gollar)10|}}} }}} | data42c = {{#if:{{{gollar10|}}}|({{{gollar10}}})}} | label43 = {{#if:{{{klublar11|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar11|–}}}</span>}} | data43a = {{{klublar11|}}} | data43b = {{{isht11|{{{isht(gollar)11|}}} }}} | data43c = {{#if:{{{gollar11|}}}|({{{gollar11}}})}} | label44 = {{#if:{{{klublar12|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar12|–}}}</span>}} | data44a = {{{klublar12|}}} | data44b = {{{isht12|{{{isht(gollar)12|}}} }}} | data44c = {{#if:{{{gollar12|}}}|({{{gollar12}}})}} | label45 = {{#if:{{{klublar13|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar13|–}}}</span>}} | data45a = {{{klublar13|}}} | data45b = {{{isht13|{{{isht(gollar)13|}}} }}} | data45c = {{#if:{{{gollar13|}}}|({{{gollar13}}})}} | label46 = {{#if:{{{klublar14|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar14|–}}}</span>}} | data46a = {{{klublar14|}}} | data46b = {{{isht14|{{{isht(gollar)14|}}} }}} | data46c = {{#if:{{{gollar14|}}}|({{{gollar14}}})}} | label47 = {{#if:{{{klublar15|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar15|–}}}</span>}} | data47a = {{{klublar15|}}} | data47b = {{{isht15|{{{isht(gollar)15|}}} }}} | data47c = {{#if:{{{gollar15|}}}|({{{gollar15}}})}} | label48 = {{#if:{{{klublar16|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar16|–}}}</span>}} | data48a = {{{klublar16|}}} | data48b = {{{isht16|{{{isht(gollar)16|}}} }}} | data48c = {{#if:{{{gollar16|}}}|({{{gollar16}}})}} | label49 = {{#if:{{{klublar17|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar17|–}}}</span>}} | data49a = {{{klublar17|}}} | data49b = {{{isht17|{{{isht(gollar)17|}}} }}} | data49c = {{#if:{{{gollar17|}}}|({{{gollar17}}})}} | label50 = {{#if:{{{klublar18|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar18|–}}}</span>}} | data50a = {{{klublar18|}}} | data50b = {{{isht18|{{{isht(gollar)18|}}} }}} | data50c = {{#if:{{{gollar18|}}}|({{{gollar18}}})}} | label51 = {{#if:{{{klublar19|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar19|–}}}</span>}} | data51a = {{{klublar19|}}} | data51b = {{{isht19|{{{isht(gollar)19|}}} }}} | data51c = {{#if:{{{gollar19|}}}|({{{gollar19}}})}} | label52 = {{#if:{{{klublar20|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar20|–}}}</span>}} | data52a = {{{klublar20|}}} | data52b = {{{isht20|{{{isht(gollar)20|}}} }}} | data52c = {{#if:{{{gollar20|}}}|({{{gollar20}}})}} | label53 = {{#if:{{{klublar21|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar21|–}}}</span>}} | data53a = {{{klublar21|}}} | data53b = {{{isht21|{{{isht(gollar)21|}}} }}} | data53c = {{#if:{{{gollar21|}}}|({{{gollar21}}})}} | label54 = {{#if:{{{klublar22|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar22|–}}}</span>}} | data54a = {{{klublar22|}}} | data54b = {{{isht22|{{{isht(gollar)22|}}} }}} | data54c = {{#if:{{{gollar22|}}}|({{{gollar22}}})}} | label55 = {{#if:{{{klublar23|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar23|–}}}</span>}} | data55a = {{{klublar23|}}} | data55b = {{{isht23|{{{isht(gollar)23|}}} }}} | data55c = {{#if:{{{gollar23|}}}|({{{gollar23}}})}} | label56 = {{#if:{{{klublar24|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar24|–}}}</span>}} | data56a = {{{klublar24|}}} | data56b = {{{isht24|{{{isht(gollar)24|}}} }}} | data56c = {{#if:{{{gollar24|}}}|({{{gollar24}}})}} | label57 = {{#if:{{{klublar25|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar25|–}}}</span>}} | data57a = {{{klublar25|}}} | data57b = {{{isht25|{{{isht(gollar)25|}}} }}} | data57c = {{#if:{{{gollar25|}}}|({{{gollar25}}})}} | label58 = {{#if:{{{klublar26|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar26|–}}}</span>}} | data58a = {{{klublar26|}}} | data58b = {{{isht26|{{{isht(gollar)26|}}} }}} | data58c = {{#if:{{{gollar26|}}}|({{{gollar26}}})}} | label59 = {{#if:{{{klublar27|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar27|–}}}</span>}} | data59a = {{{klublar27|}}} | data59b = {{{isht27|{{{isht(gollar)27|}}} }}} | data59c = {{#if:{{{gollar27|}}}|({{{gollar27}}})}} | label60 = {{#if:{{{klublar28|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar28|–}}}</span>}} | data60a = {{{klublar28|}}} | data60b = {{{isht28|{{{isht(gollar)28|}}} }}} | data60c = {{#if:{{{gollar28|}}}|({{{gollar28}}})}} | label61 = {{#if:{{{klublar29|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar29|–}}}</span>}} | data61a = {{{klublar29|}}} | data61b = {{{isht29|{{{isht(gollar)29|}}} }}} | data61c = {{#if:{{{gollar29|}}}|({{{gollar29}}})}} | label62 = {{#if:{{{klublar30|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar30|–}}}</span>}} | data62a = {{{klublar30|}}} | data62b = {{{isht30|{{{isht(gollar)30|}}} }}} | data62c = {{#if:{{{gollar30|}}}|({{{gollar30}}})}} | label63 = {{#if:{{{klublar31|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar31|–}}}</span>}} | data63a = {{{klublar31|}}} | data63b = {{{isht31|{{{isht(gollar)31|}}} }}} | data63c = {{#if:{{{gollar31|}}}|({{{gollar31}}})}} | label64 = {{#if:{{{klublar32|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar32|–}}}</span>}} | data64a = {{{klublar32|}}} | data64b = {{{isht32|{{{isht(gollar)32|}}} }}} | data64c = {{#if:{{{gollar32|}}}|({{{gollar32}}})}} | label65 = {{#if:{{{klublar33|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar33|–}}}</span>}} | data65a = {{{klublar33|}}} | data65b = {{{isht33|{{{isht(gollar)33|}}} }}} | data65c = {{#if:{{{gollar33|}}}|({{{gollar33}}})}} | label66 = {{#if:{{{klublar34|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar34|–}}}</span>}} | data66a = {{{klublar34|}}} | data66b = {{{isht34|{{{isht(gollar)34|}}} }}} | data66c = {{#if:{{{gollar34|}}}|({{{gollar34}}})}} | label67 = {{#if:{{{klublar35|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar35|–}}}</span>}} | data67a = {{{klublar35|}}} | data67b = {{{isht35|{{{isht(gollar)35|}}} }}} | data67c = {{#if:{{{gollar35|}}}|({{{gollar35}}})}} | label68 = {{#if:{{{klublar36|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar36|–}}}</span>}} | data68a = {{{klublar36|}}} | data68b = {{{isht36|{{{isht(gollar)36|}}} }}} | data68c = {{#if:{{{gollar36|}}}|({{{gollar36}}})}} | label69 = {{#if:{{{klublar37|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar37|–}}}</span>}} | data69a = {{{klublar37|}}} | data69b = {{{isht37|{{{isht(gollar)37|}}} }}} | data69c = {{#if:{{{gollar37|}}}|({{{gollar37}}})}} | label70 = {{#if:{{{klublar38|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar38|–}}}</span>}} | data70a = {{{klublar38|}}} | data70b = {{{isht38|{{{isht(gollar)38|}}} }}} | data70c = {{#if:{{{gollar38|}}}|({{{gollar38}}})}} | label71 = {{#if:{{{klublar39|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar39|–}}}</span>}} | data71a = {{{klublar39|}}} | data71b = {{{isht39|{{{isht(gollar)39|}}} }}} | data71c = {{#if:{{{gollar39|}}}|({{{gollar39}}})}} | label72 = {{#if:{{{klublar40|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar40|–}}}</span>}} | data72a = {{{klublar40|}}} | data72b = {{{isht40|{{{isht(gollar)40|}}} }}} | data72c = {{#if:{{{gollar40|}}}|({{{gollar40}}})}} | label73 = {{#if:{{{klublar41|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar41|–}}}</span>}} | data73a = {{{klublar41|}}} | data73b = {{{isht41|{{{isht(gollar)41|}}} }}} | data73c = {{#if:{{{gollar41|}}}|({{{gollar41}}})}} | label74 = {{#if:{{{klublar42|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar42|–}}}</span>}} | data74a = {{{klublar42|}}} | data74b = {{{isht42|{{{isht(gollar)42|}}} }}} | data74c = {{#if:{{{gollar42|}}}|({{{gollar42}}})}} | label75 = {{#if:{{{klublar43|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar43|–}}}</span>}} | data75a = {{{klublar43|}}} | data75b = {{{isht43|{{{isht(gollar)43|}}} }}} | data75c = {{#if:{{{gollar43|}}}|({{{gollar43}}})}} | label76 = {{#if:{{{klublar44|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar44|–}}}</span>}} | data76a = {{{klublar44|}}} | data76b = {{{isht44|{{{isht(gollar)44|}}} }}} | data76c = {{#if:{{{gollar44|}}}|({{{gollar44}}})}} | label77 = {{#if:{{{klublar45|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar45|–}}}</span>}} | data77a = {{{klublar45|}}} | data77b = {{{isht45|{{{isht(gollar)45|}}} }}} | data77c = {{#if:{{{gollar45|}}}|({{{gollar45}}})}} | label78 = {{#if:{{{klublar46|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar46|–}}}</span>}} | data78a = {{{klublar46|}}} | data78b = {{{isht46|{{{isht(gollar)46|}}} }}} | data78c = {{#if:{{{gollar46|}}}|({{{gollar46}}})}} | label79 = {{#if:{{{klublar47|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar47|–}}}</span>}} | data79a = {{{klublar47|}}} | data79b = {{{isht47|{{{isht(gollar)47|}}} }}} | data79c = {{#if:{{{gollar47|}}}|({{{gollar47}}})}} | label80 = {{#if:{{{klublar48|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar48|–}}}</span>}} | data80a = {{{klublar48|}}} | data80b = {{{isht48|{{{isht(gollar)48|}}} }}} | data80c = {{#if:{{{gollar48|}}}|({{{gollar48}}})}} | label81 = {{#if:{{{klublar49|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar49|–}}}</span>}} | data81a = {{{klublar49|}}} | data81b = {{{isht49|{{{isht(gollar)49|}}} }}} | data81c = {{#if:{{{gollar49|}}}|({{{gollar49}}})}} | label82 = {{#if:{{{klublar50|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar50|–}}}</span>}} | data82a = {{{klublar50|}}} | data82b = {{{isht50|{{{isht(gollar)50|}}} }}} | data82c = {{#if:{{{gollar50|}}}|({{{gollar50}}})}} | label83 = {{#if:{{{totalyears|}}}|{{{totalyears}}}|{{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|Total}}}} | data83a = {{#if:{{{totalyears|}}}|{{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|'''Total'''}}}} | data83b = {{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|'''{{{totalcaps|{{{totalcaps(goals)}}} }}}'''}} | data83c = {{#if:{{{totalgoals|}}}|'''({{{totalgoals}}})'''}} | header84 = {{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|Milliy terma jamoa{{#if:{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update|}}}}}}|<sup>‡</sup> }} }} | label85 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyyillar1|{{{milliyyillar|}}}}}}|Yillar}} }} | data85a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|'''Jamoa'''}} }} | data85b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol.|Gollari}})'''|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}}'''}} }} | data85c = {{#if:{{{gollar1|{{{gollar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} }} | label86 = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar1|{{{milliyyillar|–}}}}}}</span>}} | data86a = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}} | data86b = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{milliyisht1|{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht|{{{milliyisht(gollar)|}}} }}} }}} }}} | data86c = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{milliygollar1|{{{milliygollar|}}}}}}|({{{milliygollar1|{{{milliygollar|}}}}}})}} | label87 = {{#if:{{{milliyjamoa2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar2|–}}}</span>}} | data87a = {{{milliyjamoa2|}}} | data87b = {{{milliyisht2|{{{milliyisht(gollar)2|}}} }}} | data87c = {{#if:{{{milliygollar2|}}}|({{{milliygollar2}}})}} | label88 = {{#if:{{{milliyjamoa3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar3|–}}}</span>}} | data88a = {{{milliyjamoa3|}}} | data88b = {{{milliyisht3|{{{milliyisht(gollar)3|}}} }}} | data88c = {{#if:{{{milliygollar3|}}}|({{{milliygollar3}}})}} | label89 = {{#if:{{{milliyjamoa4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar4|–}}}</span>}} | data89a = {{{milliyjamoa4|}}} | data89b = {{{milliyisht4|{{{milliyisht(gollar)4|}}} }}} | data89c = {{#if:{{{milliygollar4|}}}|({{{milliygollar4}}})}} | label90 = {{#if:{{{milliyjamoa5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar5|–}}}</span>}} | data90a = {{{milliyjamoa5|}}} | data90b = {{{milliyisht5|{{{milliyisht(gollar)5|}}} }}} | data90c = {{#if:{{{milliygollar5|}}}|({{{milliygollar5}}})}} | label91 = {{#if:{{{milliyjamoa6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar6|–}}}</span>}} | data91a = {{{milliyjamoa6|}}} | data91b = {{{milliyisht6|{{{milliyisht(gollar)6|}}} }}} | data91c = {{#if:{{{milliygollar6|}}}|({{{milliygollar6}}})}} | label92 = {{#if:{{{milliyjamoa7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar7|–}}}</span>}} | data92a = {{{milliyjamoa7|}}} | data92b = {{{milliyisht7|{{{milliyisht(gollar)7|}}} }}} | data92c = {{#if:{{{milliygollar7|}}}|({{{milliygollar7}}})}} | label93 = {{#if:{{{milliyjamoa8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar8|–}}}</span>}} | data93a = {{{milliyjamoa8|}}} | data93b = {{{milliyisht8|{{{milliyisht(gollar)8|}}} }}} | data93c = {{#if:{{{milliygollar8|}}}|({{{milliygollar8}}})}} | label94 = {{#if:{{{milliyjamoa9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar9|–}}}</span>}} | data94a = {{{milliyjamoa9|}}} | data94b = {{{milliyisht9|{{{milliyisht(gollar)9|}}} }}} | data94c = {{#if:{{{milliygollar9|}}}|({{{milliygollar9}}})}} | header95 = {{#if:{{{boshliqklublar1|{{{boshliqklublar|}}}}}}|Boshqargan klublari}} | label96 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{boshliqklublar1|{{{boshliqklublar|}}}}}}|Years}} }} | data96a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|'''Jamoa'''}} | data96b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol|Gollar}})'''|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}}'''}} }} | data96c = {{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} | label97 = {{#if:{{{boshliqklublar|}}}|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqyillar|–}}}</span>|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqlavozim|–}}}</span>}}{{ #if:{{{boshliqklublar1|}}}|{{ #if:{{{boshliqklublar|}}} |<span style="line-height:1.8em"><br></span> }}<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar1|–}}}</span>}} | data97 = {{#if:{{{boshliqklublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">{{{boshliqklublar}}}</span>}}{{ #if:{{{boshliqklublar1|}}} |{{ #if:{{{boshliqklublar|}}} |<span style="line-height:1.8em"><br></span> }}{{{boshliqklublar1}}}<br/>|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqlavozim|–}}}</span> }} | label98 = {{#if:{{{boshliqklublar2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar2|–}}}</span>}} | data98 = {{{boshliqklublar2|}}} | label99 = {{#if:{{{boshliqklublar3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar3|–}}}</span>}} | data99 = {{{boshliqklublar3|}}} | label100 = {{#if:{{{boshliqklublar4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar4|–}}}</span>}} | data100 = {{{boshliqklublar4|}}} | label101 = {{#if:{{{boshliqklublar5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar5|–}}}</span>}} | data101 = {{{boshliqklublar5|}}} | label102 = {{#if:{{{boshliqklublar6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar6|–}}}</span>}} | data102 = {{{boshliqklublar6|}}} | label103 = {{#if:{{{boshliqklublar7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar7|–}}}</span>}} | data103 = {{{boshliqklublar7|}}} | label104 = {{#if:{{{boshliqklublar8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar8|–}}}</span>}} | data104 = {{{boshliqklublar8|}}} | label105 = {{#if:{{{boshliqklublar9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar9|–}}}</span>}} | data105 = {{{boshliqklublar9|}}} | label106 = {{#if:{{{boshliqklublar10|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar10|–}}}</span>}} | data106 = {{{boshliqklublar10|}}} | label107 = {{#if:{{{boshliqklublar11|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar11|–}}}</span>}} | data107 = {{{boshliqklublar11|}}} | label108 = {{#if:{{{boshliqklublar12|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar12|–}}}</span>}} | data108 = {{{boshliqklublar12|}}} | label109 = {{#if:{{{boshliqklublar13|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar13|–}}}</span>}} | data109 = {{{boshliqklublar13|}}} | label110 = {{#if:{{{boshliqklublar14|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar14|–}}}</span>}} | data110 = {{{boshliqklublar14|}}} | label111 = {{#if:{{{boshliqklublar15|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar15|–}}}</span>}} | data111 = {{{boshliqklublar15|}}} | label112 = {{#if:{{{boshliqklublar16|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar16|–}}}</span>}} | data112 = {{{boshliqklublar16|}}} | label113 = {{#if:{{{boshliqklublar17|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar17|–}}}</span>}} | data113 = {{{boshliqklublar17|}}} | label114 = {{#if:{{{boshliqklublar18|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar18|–}}}</span>}} | data114 = {{{boshliqklublar18|}}} | label115 = {{#if:{{{boshliqklublar19|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar19|–}}}</span>}} | data115 = {{{boshliqklublar19|}}} | label116 = {{#if:{{{boshliqklublar20|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar20|–}}}</span>}} | data116 = {{{boshliqklublar20|}}} | label117 = {{#if:{{{boshliqklublar21|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar21|–}}}</span>}} | data117 = {{{boshliqklublar21|}}} | label118 = {{#if:{{{boshliqklublar22|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar22|–}}}</span>}} | data118 = {{{boshliqklublar22|}}} | label119 = {{#if:{{{boshliqklublar23|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar23|–}}}</span>}} | data119 = {{{boshliqklublar23|}}} | label120 = {{#if:{{{boshliqklublar24|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar24|–}}}</span>}} | data120 = {{{boshliqklublar24|}}} | label121 = {{#if:{{{boshliqklublar25|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar25|–}}}</span>}} | data121 = {{{boshliqklublar25|}}} | label122 = {{#if:{{{boshliqklublar26|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar26|–}}}</span>}} | data122 = {{{boshliqklublar26|}}} | label123 = {{#if:{{{boshliqklublar27|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar27|–}}}</span>}} | data123 = {{{boshliqklublar27|}}} | label124 = {{#if:{{{boshliqklublar28|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar28|–}}}</span>}} | data124 = {{{boshliqklublar28|}}} | label125 = {{#if:{{{boshliqklublar29|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar29|–}}}</span>}} | data125 = {{{boshliqklublar29|}}} | label126 = {{#if:{{{boshliqklublar30|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar30|–}}}</span>}} | data126 = {{{boshliqklublar30|}}} | label127 = {{#if:{{{boshliqklublar31|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar31|–}}}</span>}} | data127 = {{{boshliqklublar31|}}} | label128 = {{#if:{{{boshliqklublar32|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar32|–}}}</span>}} | data128 = {{{boshliqklublar32|}}} | label129 = {{#if:{{{boshliqklublar33|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar33|–}}}</span>}} | data129 = {{{boshliqklublar33|}}} | label130 = {{#if:{{{boshliqklublar34|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar34|–}}}</span>}} | data130 = {{{boshliqklublar34|}}} | label131 = {{#if:{{{boshliqklublar35|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar35|–}}}</span>}} | data131 = {{{boshliqklublar35|}}} | label132 = {{#if:{{{boshliqklublar36|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar36|–}}}</span>}} | data132 = {{{boshliqklublar36|}}} | label133 = {{#if:{{{boshliqklublar37|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar37|–}}}</span>}} | data133 = {{{boshliqklublar37|}}} | label134 = {{#if:{{{boshliqklublar38|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar38|–}}}</span>}} | data134 = {{{boshliqklublar38|}}} | label135 = {{#if:{{{boshliqklublar39|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar39|–}}}</span>}} | data135 = {{{boshliqklublar39|}}} | label136 = {{#if:{{{boshliqklublar40|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar40|–}}}</span>}} | data136 = {{{boshliqklublar40|}}} | label137 = {{#if:{{{boshliqklublar41|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar41|–}}}</span>}} | data137 = {{{boshliqklublar41|}}} | label138 = {{#if:{{{boshliqklublar42|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar42|–}}}</span>}} | data138 = {{{boshliqklublar42|}}} | label139 = {{#if:{{{boshliqklublar43|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar43|–}}}</span>}} | data139 = {{{boshliqklublar43|}}} | label140 = {{#if:{{{boshliqklublar44|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar44|–}}}</span>}} | data140 = {{{boshliqklublar44|}}} | label141 = {{#if:{{{boshliqklublar45|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar45|–}}}</span>}} | data141 = {{{boshliqklublar45|}}} | label142 = {{#if:{{{boshliqklublar46|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar46|–}}}</span>}} | data142 = {{{boshliqklublar46|}}} | label143 = {{#if:{{{boshliqklublar47|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar47|–}}}</span>}} | data143 = {{{boshliqklublar47|}}} | label144 = {{#if:{{{boshliqklublar48|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar48|–}}}</span>}} | data144 = {{{boshliqklublar48|}}} | label145 = {{#if:{{{boshliqklublar49|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar49|–}}}</span>}} | data145 = {{{boshliqklublar49|}}} | header146 = {{#if: {{{medaltemplates|{{{medallar|}}}}}} | Xalqaro medallar }} | data147 = {{{medaltemplates|{{{medallar|}}}}}} | data147 = {{#if:{{{module|{{{modul|}}}}}}|<nowiki /> {{{!}} style="text-align:left; width:100%; margin:0; border-spacing:0; line-height: normal" {{!}}- {{!}} {{{module|{{{modul|}}}}}} {{!}}} }} | belowstyle = color:darkslategray; font-size:95% | below = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|<nowiki>*</nowiki>Professional klublardagi gollari (ichki chempionat){{#if:{{{pcupdate|{{{club-update|}}}}}}|<br/>({{sana|{{{pcupdate|{{{club-update}}}}}}}} uchun)}} }}{{#if:{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update|}}}}}}|<br/>‡ Milliy terma jamoadagi gollari ({{sana|{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update}}}}}}}} uchun) }} }} <noinclude>[[Turkum:Bilgiquti andozalari]] {{Hujjat}} </noinclude> <includeonly> [[Turkum:Kishilar]][[Turkum:Futbolchilar]] </includeonly> dj6ilso9tnrk0nv1474lkqiqbhuqyhn 2726552 2726548 2022-07-31T09:26:53Z Olimidono 66018 [[Special:Contributions/Olimidono|Olimidono]] ([[User talk:Olimidono|munozara]]) tomonidan qilingan 2726548-sonli tahrir qaytarildi wikitext text/x-wiki {{Uch ustunli bilgiquti | child = {{Yesno|{{{embed|no}}}}} | bodyclass = vcard | bodystyle = line-height: 1.2em; | title = {{if empty | {{{ism|{{{ismi|{{{nom|{{{nomi|{{{name|}}}}}}}}}}}}}}} | {{PAGENAMEBASE}} }} | titleclass = fn | titlestyle = font-size: 125%; text-align: center; line-height: 1.2em; | imagestyle = text-align: center; | image = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image|{{{tasvir|}}}}}}|size={{{image_size|{{{eni|}}}}}}|sizedefault=frameless|center=yes|upright={{{upright|}}}|alt={{{alt|}}} }} | caption = {{{caption|{{{izoh|}}}}}} | captionstyle = padding:0.2em 0 0 0; | headerstyle = background-color: {{#ifeq:{{Yesno|{{{embed|no}}}}}|yes|{{{header-color|transparent}}}|#b0c4de}}; line-height: 1.5em; text-align: center; line-height: 1.2em; | labelstyle = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; text-align: left | datastyle = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; | datastylea = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; | datastyleb = white-space: nowrap; vertical-align: baseline;{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}||text-align: right}} | datastylec = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; text-align: right | header1 = {{#ifeq:{{Yesno|{{{embed|no}}}}}|yes||{{#if:{{{full_name|{{{fullname|{{{toliq_ism|{{{toliqism|{{{toʻliq_ism|{{{toʻliqism|}}}}}}}}}}}}}}}}}}{{{birth_name|{{{tavallud_paytidagi_ismi|{{{tavalludpaytidagiismi|}}}}}}}}}{{{birth_date|{{{tavallud_sana|{{{tavalludsana|}}}}}}}}}{{{birth_place|{{{tavallud_joyi|{{{tavalludjoyi|{{{tavalludmamlakat|}}}}}}}}}}}}{{#if:{{{tavalludshahar|}}}|{{{tavalludshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{tavalludmamlakat|}}}|{{{tavalludmamlakat|}}}}}{{{height|{{{boyi|{{{boʻyi|}}}}}}}}}|Shaxsiy maʼlumot}}}} | label2 = Toʻliq ismi | data2 = {{{full_name|{{{fullname|{{{toliq_ism|{{{toliqism|{{{toʻliq_ism|{{{toʻliqism|}}}}}}}}}}}}}}}}}} | class2 = nickname | label3 = Tavallud paytidagi ismi | data3 = {{{birth_name|{{{tavallud_paytidagi_ismi|{{{tavalludpaytidagiismi|}}}}}}}}} | class3 = nickname | label4 = Tavallud sanasi | data4 = {{{birth_date|{{{tavallud_sana|{{{tavalludsana|}}}}}}}}} | label5 = Tavallud joyi | data5 = {{{birth_place|{{{tavallud_joyi|{{{tavalludjoyi|}}}}}}}}}{{#if:{{{tavalludshahar|}}}|{{{tavalludshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{tavalludmamlakat|}}}|{{{tavalludmamlakat|}}}}} | class5 = birthplace | label6 = Vafot sanasi | data6 = {{{death_date|{{{vafot_sana|{{{vafotsana|}}}}}}}}} | label7 = Vafot joyi | class7 = deathplace | data7 = {{{death_place|{{{vafot_joyi|{{{vafotjoyi|}}}}}}}}}{{#if:{{{vafotshahar|}}}|{{{vafotshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{vafotmamlakat|}}}|{{{vafotmamlakat|}}}}} | label8 = Boʻyi | data8 = {{{height|{{{boyi|{{{boʻyi|}}}}}}}}} | label9 = Ampluasi | class9 = role | data9 = {{{ampluasi|{{{poziciya|{{{pozitsiya|{{{position|}}}}}}}}}}}} | label10 = Laqabi | data10 = {{{laqab|{{{laqabi|{{{taxallus|}}}}}}}}} | label11 = Vazni | data11 = {{{vazn|{{{vazni|{{{ogʻirligi|}}}}}}}}} | label12 = Mukofotlari | data12 = {{{mukofotlar|{{{medallar|{{{sovrinlar|}}}}}}}}} | header12 = {{#if:{{{currentclub|{{{joriyklub|}}}}}}|Klub maʼlumoti}} | label13 = {{Longitem|Joriy klub}} | class13 = org | data13 = {{{currentclub|{{{joriyklub|}}}}}} | label14 = Raqami | data14 = {{{clubnumber|{{{klubraqami|}}}}}} | header15 = {{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar}} | label16 = {{#if:{{{clubs1|{{{clubs|{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}}}}}}}||{{#if:{{{youthyears1|{{{youthyears|{{{yoshlikyillari1|{{{yoshlikyillari|}}}}}}}}}}}}|Yillar}} }} | data16 = {{#if:{{{clubs1|{{{clubs|{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}}}}}}}||{{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|'''Jamoa'''}} }} | label17 = {{#if:{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears1|{{{youthyears|{{{yoshlikyillari1|{{{yoshlikyillari|–}}}}}}}}}}}}</span>}} | data17 = {{#if:{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{yoshlikklublari1|{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}} | label18 = {{#if:{{{youthclubs2|{{{yoshlikklublari2|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears2|{{{yoshlikyillari2|–}}}}}}</span>}} | data18 = {{{youthclubs2|{{{yoshlikklublari2|}}}}}} | label19 = {{#if:{{{youthclubs3|{{{yoshlikklublari3|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears3|{{{yoshlikyillari3|–}}}}}}</span>}} | data19 = {{{youthclubs3|{{{yoshlikklublari3|}}}}}} | label20 = {{#if:{{{youthclubs4|{{{yoshlikklublari4|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears4|{{{yoshlikyillari4|–}}}}}}</span>}} | data20 = {{{youthclubs4|{{{yoshlikklublari4|}}}}}} | label21 = {{#if:{{{youthclubs5|{{{yoshlikklublari5|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears5|{{{yoshlikyillari5|–}}}}}}</span>}} | data21 = {{{youthclubs5|{{{yoshlikklublari5|}}}}}} | label22 = {{#if:{{{youthclubs6|{{{yoshlikklublari6|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears6|{{{yoshlikyillari6|–}}}}}}</span>}} | data22 = {{{youthclubs6|{{{yoshlikklublari6|}}}}}} | label23 = {{#if:{{{youthclubs7|{{{yoshlikklublari7|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears7|{{{yoshlikyillari7|–}}}}}}</span>}} | data23 = {{{youthclubs7|{{{yoshlikklublari7|}}}}}} | label24 = {{#if:{{{youthclubs8|{{{yoshlikklublari8|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears8|{{{yoshlikyillari8|–}}}}}}</span>}} | data24 = {{{youthclubs8|{{{yoshlikklublari8|}}}}}} | label25 = {{#if:{{{youthclubs9|{{{yoshlikklublari9|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears9|{{{yoshlikyillari9|–}}}}}}</span>}} | data25 = {{{youthclubs9|{{{yoshlikklublari9|}}}}}} | label26 = {{#if:{{{youthclubs10|{{{yoshlikklublari10|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears10|{{{yoshlikyillari10|–}}}}}}</span>}} | data26 = {{{youthclubs10|{{{yoshlikklublari10|}}}}}} | header31 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|Professional karyerasi* }} | label32 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|Yillar}} | data32a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|'''Jamoa'''}} | data32b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol|Gollar}})'''|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}}'''}} }} | data32c = {{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} | label33 = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar1|{{{yillar|–}}}}}}</span>}} | data33a = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}} | data33b = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{isht1| {{{isht|{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}} }}}}}} | data33c = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{gollar1|{{{gollar|}}}}}}|({{{gollar1|{{{gollar|}}}}}})}} | label34 = {{#if:{{{klublar2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar2|–}}}</span>}} | data34a = {{{klublar2|}}} | data34b = {{{isht2|{{{isht(gollar)2|}}} }}} | data34c = {{#if:{{{gollar2|}}}|({{{gollar2}}})}} | label35 = {{#if:{{{klublar3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar3|–}}}</span>}} | data35a = {{{klublar3|}}} | data35b = {{{isht3|{{{isht(gollar)3|}}} }}} | data35c = {{#if:{{{gollar3|}}}|({{{gollar3}}})}} | label36 = {{#if:{{{klublar4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar4|–}}}</span>}} | data36a = {{{klublar4|}}} | data36b = {{{isht4|{{{isht(gollar)4|}}} }}} | data36c = {{#if:{{{gollar4|}}}|({{{gollar4}}})}} | label37 = {{#if:{{{klublar5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar5|–}}}</span>}} | data37a = {{{klublar5|}}} | data37b = {{{isht5|{{{isht(gollar)5|}}} }}} | data37c = {{#if:{{{gollar5|}}}|({{{gollar5}}})}} | label38 = {{#if:{{{klublar6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar6|–}}}</span>}} | data38a = {{{klublar6|}}} | data38b = {{{isht6|{{{isht(gollar)6|}}} }}} | data38c = {{#if:{{{gollar6|}}}|({{{gollar6}}})}} | label39 = {{#if:{{{klublar7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar7|–}}}</span>}} | data39a = {{{klublar7|}}} | data39b = {{{isht7|{{{isht(gollar)7|}}} }}} | data39c = {{#if:{{{gollar7|}}}|({{{gollar7}}})}} | label40 = {{#if:{{{klublar8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar8|–}}}</span>}} | data40a = {{{klublar8|}}} | data40b = {{{isht8|{{{isht(gollar)8|}}} }}} | data40c = {{#if:{{{gollar8|}}}|({{{gollar8}}})}} | label41 = {{#if:{{{klublar9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar9|–}}}</span>}} | data41a = {{{klublar9|}}} | data41b = {{{isht9|{{{isht(gollar)9|}}} }}} | data41c = {{#if:{{{gollar9|}}}|({{{gollar9}}})}} | label42 = {{#if:{{{klublar10|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar10|–}}}</span>}} | data42a = {{{klublar10|}}} | data42b = {{{isht10|{{{isht(gollar)10|}}} }}} | data42c = {{#if:{{{gollar10|}}}|({{{gollar10}}})}} | label43 = {{#if:{{{klublar11|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar11|–}}}</span>}} | data43a = {{{klublar11|}}} | data43b = {{{isht11|{{{isht(gollar)11|}}} }}} | data43c = {{#if:{{{gollar11|}}}|({{{gollar11}}})}} | label44 = {{#if:{{{klublar12|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar12|–}}}</span>}} | data44a = {{{klublar12|}}} | data44b = {{{isht12|{{{isht(gollar)12|}}} }}} | data44c = {{#if:{{{gollar12|}}}|({{{gollar12}}})}} | label45 = {{#if:{{{klublar13|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar13|–}}}</span>}} | data45a = {{{klublar13|}}} | data45b = {{{isht13|{{{isht(gollar)13|}}} }}} | data45c = {{#if:{{{gollar13|}}}|({{{gollar13}}})}} | label46 = {{#if:{{{klublar14|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar14|–}}}</span>}} | data46a = {{{klublar14|}}} | data46b = {{{isht14|{{{isht(gollar)14|}}} }}} | data46c = {{#if:{{{gollar14|}}}|({{{gollar14}}})}} | label47 = {{#if:{{{klublar15|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar15|–}}}</span>}} | data47a = {{{klublar15|}}} | data47b = {{{isht15|{{{isht(gollar)15|}}} }}} | data47c = {{#if:{{{gollar15|}}}|({{{gollar15}}})}} | label48 = {{#if:{{{klublar16|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar16|–}}}</span>}} | data48a = {{{klublar16|}}} | data48b = {{{isht16|{{{isht(gollar)16|}}} }}} | data48c = {{#if:{{{gollar16|}}}|({{{gollar16}}})}} | label49 = {{#if:{{{klublar17|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar17|–}}}</span>}} | data49a = {{{klublar17|}}} | data49b = {{{isht17|{{{isht(gollar)17|}}} }}} | data49c = {{#if:{{{gollar17|}}}|({{{gollar17}}})}} | label50 = {{#if:{{{klublar18|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar18|–}}}</span>}} | data50a = {{{klublar18|}}} | data50b = {{{isht18|{{{isht(gollar)18|}}} }}} | data50c = {{#if:{{{gollar18|}}}|({{{gollar18}}})}} | label51 = {{#if:{{{klublar19|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar19|–}}}</span>}} | data51a = {{{klublar19|}}} | data51b = {{{isht19|{{{isht(gollar)19|}}} }}} | data51c = {{#if:{{{gollar19|}}}|({{{gollar19}}})}} | label52 = {{#if:{{{klublar20|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar20|–}}}</span>}} | data52a = {{{klublar20|}}} | data52b = {{{isht20|{{{isht(gollar)20|}}} }}} | data52c = {{#if:{{{gollar20|}}}|({{{gollar20}}})}} | label53 = {{#if:{{{klublar21|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar21|–}}}</span>}} | data53a = {{{klublar21|}}} | data53b = {{{isht21|{{{isht(gollar)21|}}} }}} | data53c = {{#if:{{{gollar21|}}}|({{{gollar21}}})}} | label54 = {{#if:{{{klublar22|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar22|–}}}</span>}} | data54a = {{{klublar22|}}} | data54b = {{{isht22|{{{isht(gollar)22|}}} }}} | data54c = {{#if:{{{gollar22|}}}|({{{gollar22}}})}} | label55 = {{#if:{{{klublar23|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar23|–}}}</span>}} | data55a = {{{klublar23|}}} | data55b = {{{isht23|{{{isht(gollar)23|}}} }}} | data55c = {{#if:{{{gollar23|}}}|({{{gollar23}}})}} | label56 = {{#if:{{{klublar24|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar24|–}}}</span>}} | data56a = {{{klublar24|}}} | data56b = {{{isht24|{{{isht(gollar)24|}}} }}} | data56c = {{#if:{{{gollar24|}}}|({{{gollar24}}})}} | label57 = {{#if:{{{klublar25|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar25|–}}}</span>}} | data57a = {{{klublar25|}}} | data57b = {{{isht25|{{{isht(gollar)25|}}} }}} | data57c = {{#if:{{{gollar25|}}}|({{{gollar25}}})}} | label58 = {{#if:{{{klublar26|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar26|–}}}</span>}} | data58a = {{{klublar26|}}} | data58b = {{{isht26|{{{isht(gollar)26|}}} }}} | data58c = {{#if:{{{gollar26|}}}|({{{gollar26}}})}} | label59 = {{#if:{{{klublar27|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar27|–}}}</span>}} | data59a = {{{klublar27|}}} | data59b = {{{isht27|{{{isht(gollar)27|}}} }}} | data59c = {{#if:{{{gollar27|}}}|({{{gollar27}}})}} | label60 = {{#if:{{{klublar28|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar28|–}}}</span>}} | data60a = {{{klublar28|}}} | data60b = {{{isht28|{{{isht(gollar)28|}}} }}} | data60c = {{#if:{{{gollar28|}}}|({{{gollar28}}})}} | label61 = {{#if:{{{klublar29|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar29|–}}}</span>}} | data61a = {{{klublar29|}}} | data61b = {{{isht29|{{{isht(gollar)29|}}} }}} | data61c = {{#if:{{{gollar29|}}}|({{{gollar29}}})}} | label62 = {{#if:{{{klublar30|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar30|–}}}</span>}} | data62a = {{{klublar30|}}} | data62b = {{{isht30|{{{isht(gollar)30|}}} }}} | data62c = {{#if:{{{gollar30|}}}|({{{gollar30}}})}} | label63 = {{#if:{{{klublar31|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar31|–}}}</span>}} | data63a = {{{klublar31|}}} | data63b = {{{isht31|{{{isht(gollar)31|}}} }}} | data63c = {{#if:{{{gollar31|}}}|({{{gollar31}}})}} | label64 = {{#if:{{{klublar32|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar32|–}}}</span>}} | data64a = {{{klublar32|}}} | data64b = {{{isht32|{{{isht(gollar)32|}}} }}} | data64c = {{#if:{{{gollar32|}}}|({{{gollar32}}})}} | label65 = {{#if:{{{klublar33|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar33|–}}}</span>}} | data65a = {{{klublar33|}}} | data65b = {{{isht33|{{{isht(gollar)33|}}} }}} | data65c = {{#if:{{{gollar33|}}}|({{{gollar33}}})}} | label66 = {{#if:{{{klublar34|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar34|–}}}</span>}} | data66a = {{{klublar34|}}} | data66b = {{{isht34|{{{isht(gollar)34|}}} }}} | data66c = {{#if:{{{gollar34|}}}|({{{gollar34}}})}} | label67 = {{#if:{{{klublar35|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar35|–}}}</span>}} | data67a = {{{klublar35|}}} | data67b = {{{isht35|{{{isht(gollar)35|}}} }}} | data67c = {{#if:{{{gollar35|}}}|({{{gollar35}}})}} | label68 = {{#if:{{{klublar36|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar36|–}}}</span>}} | data68a = {{{klublar36|}}} | data68b = {{{isht36|{{{isht(gollar)36|}}} }}} | data68c = {{#if:{{{gollar36|}}}|({{{gollar36}}})}} | label69 = {{#if:{{{klublar37|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar37|–}}}</span>}} | data69a = {{{klublar37|}}} | data69b = {{{isht37|{{{isht(gollar)37|}}} }}} | data69c = {{#if:{{{gollar37|}}}|({{{gollar37}}})}} | label70 = {{#if:{{{klublar38|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar38|–}}}</span>}} | data70a = {{{klublar38|}}} | data70b = {{{isht38|{{{isht(gollar)38|}}} }}} | data70c = {{#if:{{{gollar38|}}}|({{{gollar38}}})}} | label71 = {{#if:{{{klublar39|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar39|–}}}</span>}} | data71a = {{{klublar39|}}} | data71b = {{{isht39|{{{isht(gollar)39|}}} }}} | data71c = {{#if:{{{gollar39|}}}|({{{gollar39}}})}} | label72 = {{#if:{{{klublar40|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar40|–}}}</span>}} | data72a = {{{klublar40|}}} | data72b = {{{isht40|{{{isht(gollar)40|}}} }}} | data72c = {{#if:{{{gollar40|}}}|({{{gollar40}}})}} | label73 = {{#if:{{{klublar41|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar41|–}}}</span>}} | data73a = {{{klublar41|}}} | data73b = {{{isht41|{{{isht(gollar)41|}}} }}} | data73c = {{#if:{{{gollar41|}}}|({{{gollar41}}})}} | label74 = {{#if:{{{klublar42|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar42|–}}}</span>}} | data74a = {{{klublar42|}}} | data74b = {{{isht42|{{{isht(gollar)42|}}} }}} | data74c = {{#if:{{{gollar42|}}}|({{{gollar42}}})}} | label75 = {{#if:{{{klublar43|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar43|–}}}</span>}} | data75a = {{{klublar43|}}} | data75b = {{{isht43|{{{isht(gollar)43|}}} }}} | data75c = {{#if:{{{gollar43|}}}|({{{gollar43}}})}} | label76 = {{#if:{{{klublar44|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar44|–}}}</span>}} | data76a = {{{klublar44|}}} | data76b = {{{isht44|{{{isht(gollar)44|}}} }}} | data76c = {{#if:{{{gollar44|}}}|({{{gollar44}}})}} | label77 = {{#if:{{{klublar45|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar45|–}}}</span>}} | data77a = {{{klublar45|}}} | data77b = {{{isht45|{{{isht(gollar)45|}}} }}} | data77c = {{#if:{{{gollar45|}}}|({{{gollar45}}})}} | label78 = {{#if:{{{klublar46|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar46|–}}}</span>}} | data78a = {{{klublar46|}}} | data78b = {{{isht46|{{{isht(gollar)46|}}} }}} | data78c = {{#if:{{{gollar46|}}}|({{{gollar46}}})}} | label79 = {{#if:{{{klublar47|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar47|–}}}</span>}} | data79a = {{{klublar47|}}} | data79b = {{{isht47|{{{isht(gollar)47|}}} }}} | data79c = {{#if:{{{gollar47|}}}|({{{gollar47}}})}} | label80 = {{#if:{{{klublar48|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar48|–}}}</span>}} | data80a = {{{klublar48|}}} | data80b = {{{isht48|{{{isht(gollar)48|}}} }}} | data80c = {{#if:{{{gollar48|}}}|({{{gollar48}}})}} | label81 = {{#if:{{{klublar49|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar49|–}}}</span>}} | data81a = {{{klublar49|}}} | data81b = {{{isht49|{{{isht(gollar)49|}}} }}} | data81c = {{#if:{{{gollar49|}}}|({{{gollar49}}})}} | label82 = {{#if:{{{klublar50|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar50|–}}}</span>}} | data82a = {{{klublar50|}}} | data82b = {{{isht50|{{{isht(gollar)50|}}} }}} | data82c = {{#if:{{{gollar50|}}}|({{{gollar50}}})}} | label83 = {{#if:{{{totalyears|}}}|{{{totalyears}}}|{{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|Total}}}} | data83a = {{#if:{{{totalyears|}}}|{{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|'''Total'''}}}} | data83b = {{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|'''{{{totalcaps|{{{totalcaps(goals)}}} }}}'''}} | data83c = {{#if:{{{totalgoals|}}}|'''({{{totalgoals}}})'''}} | header84 = {{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|Milliy terma jamoa{{#if:{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update|}}}}}}|<sup>‡</sup> }} }} | label85 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyyillar1|{{{milliyyillar|}}}}}}|Yillar}} }} | data85a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|'''Jamoa'''}} }} | data85b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol.|Gollari}})'''|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}}'''}} }} | data85c = {{#if:{{{gollar1|{{{gollar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} }} | label86 = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar1|{{{milliyyillar|–}}}}}}</span>}} | data86a = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}} | data86b = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{milliyisht1|{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht|{{{milliyisht(gollar)|}}} }}} }}} }}} | data86c = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{milliygollar1|{{{milliygollar|}}}}}}|({{{milliygollar1|{{{milliygollar|}}}}}})}} | label87 = {{#if:{{{milliyjamoa2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar2|–}}}</span>}} | data87a = {{{milliyjamoa2|}}} | data87b = {{{milliyisht2|{{{milliyisht(gollar)2|}}} }}} | data87c = {{#if:{{{milliygollar2|}}}|({{{milliygollar2}}})}} | label88 = {{#if:{{{milliyjamoa3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar3|–}}}</span>}} | data88a = {{{milliyjamoa3|}}} | data88b = {{{milliyisht3|{{{milliyisht(gollar)3|}}} }}} | data88c = {{#if:{{{milliygollar3|}}}|({{{milliygollar3}}})}} | label89 = {{#if:{{{milliyjamoa4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar4|–}}}</span>}} | data89a = {{{milliyjamoa4|}}} | data89b = {{{milliyisht4|{{{milliyisht(gollar)4|}}} }}} | data89c = {{#if:{{{milliygollar4|}}}|({{{milliygollar4}}})}} | label90 = {{#if:{{{milliyjamoa5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar5|–}}}</span>}} | data90a = {{{milliyjamoa5|}}} | data90b = {{{milliyisht5|{{{milliyisht(gollar)5|}}} }}} | data90c = {{#if:{{{milliygollar5|}}}|({{{milliygollar5}}})}} | label91 = {{#if:{{{milliyjamoa6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar6|–}}}</span>}} | data91a = {{{milliyjamoa6|}}} | data91b = {{{milliyisht6|{{{milliyisht(gollar)6|}}} }}} | data91c = {{#if:{{{milliygollar6|}}}|({{{milliygollar6}}})}} | label92 = {{#if:{{{milliyjamoa7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar7|–}}}</span>}} | data92a = {{{milliyjamoa7|}}} | data92b = {{{milliyisht7|{{{milliyisht(gollar)7|}}} }}} | data92c = {{#if:{{{milliygollar7|}}}|({{{milliygollar7}}})}} | label93 = {{#if:{{{milliyjamoa8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar8|–}}}</span>}} | data93a = {{{milliyjamoa8|}}} | data93b = {{{milliyisht8|{{{milliyisht(gollar)8|}}} }}} | data93c = {{#if:{{{milliygollar8|}}}|({{{milliygollar8}}})}} | label94 = {{#if:{{{milliyjamoa9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar9|–}}}</span>}} | data94a = {{{milliyjamoa9|}}} | data94b = {{{milliyisht9|{{{milliyisht(gollar)9|}}} }}} | data94c = {{#if:{{{milliygollar9|}}}|({{{milliygollar9}}})}} | header95 = {{#if:{{{boshliqklublar1|{{{boshliqklublar|}}}}}}|Boshqargan klublari}} | label96 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{boshliqklublar1|{{{boshliqklublar|}}}}}}|Years}} }} | data96a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{boshliqyillar1|{{{boshliqyillar|}}}}}}|'''Team'''}} }} | label97 = {{#if:{{{boshliqklublar|}}}|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqyillar|–}}}</span>|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqlavozim|–}}}</span>}}{{ #if:{{{boshliqklublar1|}}}|{{ #if:{{{boshliqklublar|}}} |<span style="line-height:1.8em"><br></span> }}<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar1|–}}}</span>}} | data97 = {{#if:{{{boshliqklublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">{{{boshliqklublar}}}</span>}}{{ #if:{{{boshliqklublar1|}}} |{{ #if:{{{boshliqklublar|}}} |<span style="line-height:1.8em"><br></span> }}{{{boshliqklublar1}}}<br/>|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqlavozim|–}}}</span> }} | data96b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|'''Jamoa'''}} | data96c = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol|Gollar}})'''|'''{{abbr|Lav.|boshliqlavozim2}}'''}} }} | data96d = {{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} | label98 = {{#if:{{{boshliqklublar2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar2|–}}}</span>}} | data98 = {{{boshliqklublar2|}}} | label99 = {{#if:{{{boshliqklublar3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar3|–}}}</span>}} | data99 = {{{boshliqklublar3|}}} | label100 = {{#if:{{{boshliqklublar4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar4|–}}}</span>}} | data100 = {{{boshliqklublar4|}}} | label101 = {{#if:{{{boshliqklublar5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar5|–}}}</span>}} | data101 = {{{boshliqklublar5|}}} | label102 = {{#if:{{{boshliqklublar6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar6|–}}}</span>}} | data102 = {{{boshliqklublar6|}}} | label103 = {{#if:{{{boshliqklublar7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar7|–}}}</span>}} | data103 = {{{boshliqklublar7|}}} | label104 = {{#if:{{{boshliqklublar8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar8|–}}}</span>}} | data104 = {{{boshliqklublar8|}}} | label105 = {{#if:{{{boshliqklublar9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar9|–}}}</span>}} | data105 = {{{boshliqklublar9|}}} | label106 = {{#if:{{{boshliqklublar10|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar10|–}}}</span>}} | data106 = {{{boshliqklublar10|}}} | label107 = {{#if:{{{boshliqklublar11|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar11|–}}}</span>}} | data107 = {{{boshliqklublar11|}}} | label108 = {{#if:{{{boshliqklublar12|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar12|–}}}</span>}} | data108 = {{{boshliqklublar12|}}} | label109 = {{#if:{{{boshliqklublar13|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar13|–}}}</span>}} | data109 = {{{boshliqklublar13|}}} | label110 = {{#if:{{{boshliqklublar14|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar14|–}}}</span>}} | data110 = {{{boshliqklublar14|}}} | label111 = {{#if:{{{boshliqklublar15|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar15|–}}}</span>}} | data111 = {{{boshliqklublar15|}}} | label112 = {{#if:{{{boshliqklublar16|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar16|–}}}</span>}} | data112 = {{{boshliqklublar16|}}} | label113 = {{#if:{{{boshliqklublar17|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar17|–}}}</span>}} | data113 = {{{boshliqklublar17|}}} | label114 = {{#if:{{{boshliqklublar18|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar18|–}}}</span>}} | data114 = {{{boshliqklublar18|}}} | label115 = {{#if:{{{boshliqklublar19|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar19|–}}}</span>}} | data115 = {{{boshliqklublar19|}}} | label116 = {{#if:{{{boshliqklublar20|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar20|–}}}</span>}} | data116 = {{{boshliqklublar20|}}} | label117 = {{#if:{{{boshliqklublar21|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar21|–}}}</span>}} | data117 = {{{boshliqklublar21|}}} | label118 = {{#if:{{{boshliqklublar22|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar22|–}}}</span>}} | data118 = {{{boshliqklublar22|}}} | label119 = {{#if:{{{boshliqklublar23|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar23|–}}}</span>}} | data119 = {{{boshliqklublar23|}}} | label120 = {{#if:{{{boshliqklublar24|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar24|–}}}</span>}} | data120 = {{{boshliqklublar24|}}} | label121 = {{#if:{{{boshliqklublar25|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar25|–}}}</span>}} | data121 = {{{boshliqklublar25|}}} | label122 = {{#if:{{{boshliqklublar26|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar26|–}}}</span>}} | data122 = {{{boshliqklublar26|}}} | label123 = {{#if:{{{boshliqklublar27|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar27|–}}}</span>}} | data123 = {{{boshliqklublar27|}}} | label124 = {{#if:{{{boshliqklublar28|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar28|–}}}</span>}} | data124 = {{{boshliqklublar28|}}} | label125 = {{#if:{{{boshliqklublar29|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar29|–}}}</span>}} | data125 = {{{boshliqklublar29|}}} | label126 = {{#if:{{{boshliqklublar30|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar30|–}}}</span>}} | data126 = {{{boshliqklublar30|}}} | label127 = {{#if:{{{boshliqklublar31|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar31|–}}}</span>}} | data127 = {{{boshliqklublar31|}}} | label128 = {{#if:{{{boshliqklublar32|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar32|–}}}</span>}} | data128 = {{{boshliqklublar32|}}} | label129 = {{#if:{{{boshliqklublar33|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar33|–}}}</span>}} | data129 = {{{boshliqklublar33|}}} | label130 = {{#if:{{{boshliqklublar34|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar34|–}}}</span>}} | data130 = {{{boshliqklublar34|}}} | label131 = {{#if:{{{boshliqklublar35|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar35|–}}}</span>}} | data131 = {{{boshliqklublar35|}}} | label132 = {{#if:{{{boshliqklublar36|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar36|–}}}</span>}} | data132 = {{{boshliqklublar36|}}} | label133 = {{#if:{{{boshliqklublar37|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar37|–}}}</span>}} | data133 = {{{boshliqklublar37|}}} | label134 = {{#if:{{{boshliqklublar38|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar38|–}}}</span>}} | data134 = {{{boshliqklublar38|}}} | label135 = {{#if:{{{boshliqklublar39|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar39|–}}}</span>}} | data135 = {{{boshliqklublar39|}}} | label136 = {{#if:{{{boshliqklublar40|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar40|–}}}</span>}} | data136 = {{{boshliqklublar40|}}} | label137 = {{#if:{{{boshliqklublar41|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar41|–}}}</span>}} | data137 = {{{boshliqklublar41|}}} | label138 = {{#if:{{{boshliqklublar42|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar42|–}}}</span>}} | data138 = {{{boshliqklublar42|}}} | label139 = {{#if:{{{boshliqklublar43|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar43|–}}}</span>}} | data139 = {{{boshliqklublar43|}}} | label140 = {{#if:{{{boshliqklublar44|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar44|–}}}</span>}} | data140 = {{{boshliqklublar44|}}} | label141 = {{#if:{{{boshliqklublar45|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar45|–}}}</span>}} | data141 = {{{boshliqklublar45|}}} | label142 = {{#if:{{{boshliqklublar46|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar46|–}}}</span>}} | data142 = {{{boshliqklublar46|}}} | label143 = {{#if:{{{boshliqklublar47|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar47|–}}}</span>}} | data143 = {{{boshliqklublar47|}}} | label144 = {{#if:{{{boshliqklublar48|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar48|–}}}</span>}} | data144 = {{{boshliqklublar48|}}} | label145 = {{#if:{{{boshliqklublar49|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar49|–}}}</span>}} | data145 = {{{boshliqklublar49|}}} | header146 = {{#if: {{{medaltemplates|{{{medallar|}}}}}} | Xalqaro medallar }} | data147 = {{{medaltemplates|{{{medallar|}}}}}} | data147 = {{#if:{{{module|{{{modul|}}}}}}|<nowiki /> {{{!}} style="text-align:left; width:100%; margin:0; border-spacing:0; line-height: normal" {{!}}- {{!}} {{{module|{{{modul|}}}}}} {{!}}} }} | belowstyle = color:darkslategray; font-size:95% | below = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|<nowiki>*</nowiki>Professional klublardagi gollari (ichki chempionat){{#if:{{{pcupdate|{{{club-update|}}}}}}|<br/>({{sana|{{{pcupdate|{{{club-update}}}}}}}} uchun)}} }}{{#if:{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update|}}}}}}|<br/>‡ Milliy terma jamoadagi gollari ({{sana|{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update}}}}}}}} uchun) }} }} <noinclude>[[Turkum:Bilgiquti andozalari]] {{Hujjat}} </noinclude> <includeonly> [[Turkum:Kishilar]][[Turkum:Futbolchilar]] </includeonly> 5wy65rf8qos7na8ytwrzx0ytv96k8be 2726554 2726552 2022-07-31T09:27:25Z Olimidono 66018 [[Special:Contributions/Olimidono|Olimidono]] ([[User talk:Olimidono|munozara]]) tomonidan qilingan 2726532-sonli tahrir qaytarildi wikitext text/x-wiki {{Uch ustunli bilgiquti | child = {{Yesno|{{{embed|no}}}}} | bodyclass = vcard | bodystyle = line-height: 1.2em; | title = {{if empty | {{{ism|{{{ismi|{{{nom|{{{nomi|{{{name|}}}}}}}}}}}}}}} | {{PAGENAMEBASE}} }} | titleclass = fn | titlestyle = font-size: 125%; text-align: center; line-height: 1.2em; | imagestyle = text-align: center; | image = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image|{{{tasvir|}}}}}}|size={{{image_size|{{{eni|}}}}}}|sizedefault=frameless|center=yes|upright={{{upright|}}}|alt={{{alt|}}} }} | caption = {{{caption|{{{izoh|}}}}}} | captionstyle = padding:0.2em 0 0 0; | headerstyle = background-color: {{#ifeq:{{Yesno|{{{embed|no}}}}}|yes|{{{header-color|transparent}}}|#b0c4de}}; line-height: 1.5em; text-align: center; line-height: 1.2em; | labelstyle = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; text-align: left | datastyle = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; | datastylea = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; | datastyleb = white-space: nowrap; vertical-align: baseline;{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}||text-align: right}} | datastylec = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; text-align: right | header1 = {{#ifeq:{{Yesno|{{{embed|no}}}}}|yes||{{#if:{{{full_name|{{{fullname|{{{toliq_ism|{{{toliqism|{{{toʻliq_ism|{{{toʻliqism|}}}}}}}}}}}}}}}}}}{{{birth_name|{{{tavallud_paytidagi_ismi|{{{tavalludpaytidagiismi|}}}}}}}}}{{{birth_date|{{{tavallud_sana|{{{tavalludsana|}}}}}}}}}{{{birth_place|{{{tavallud_joyi|{{{tavalludjoyi|{{{tavalludmamlakat|}}}}}}}}}}}}{{#if:{{{tavalludshahar|}}}|{{{tavalludshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{tavalludmamlakat|}}}|{{{tavalludmamlakat|}}}}}{{{height|{{{boyi|{{{boʻyi|}}}}}}}}}|Shaxsiy maʼlumot}}}} | label2 = Toʻliq ismi | data2 = {{{full_name|{{{fullname|{{{toliq_ism|{{{toliqism|{{{toʻliq_ism|{{{toʻliqism|}}}}}}}}}}}}}}}}}} | class2 = nickname | label3 = Tavallud paytidagi ismi | data3 = {{{birth_name|{{{tavallud_paytidagi_ismi|{{{tavalludpaytidagiismi|}}}}}}}}} | class3 = nickname | label4 = Tavallud sanasi | data4 = {{{birth_date|{{{tavallud_sana|{{{tavalludsana|}}}}}}}}} | label5 = Tavallud joyi | data5 = {{{birth_place|{{{tavallud_joyi|{{{tavalludjoyi|}}}}}}}}}{{#if:{{{tavalludshahar|}}}|{{{tavalludshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{tavalludmamlakat|}}}|{{{tavalludmamlakat|}}}}} | class5 = birthplace | label6 = Vafot sanasi | data6 = {{{death_date|{{{vafot_sana|{{{vafotsana|}}}}}}}}} | label7 = Vafot joyi | class7 = deathplace | data7 = {{{death_place|{{{vafot_joyi|{{{vafotjoyi|}}}}}}}}}{{#if:{{{vafotshahar|}}}|{{{vafotshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{vafotmamlakat|}}}|{{{vafotmamlakat|}}}}} | label8 = Boʻyi | data8 = {{{height|{{{boyi|{{{boʻyi|}}}}}}}}} | label9 = Ampluasi | class9 = role | data9 = {{{ampluasi|{{{poziciya|{{{pozitsiya|{{{position|}}}}}}}}}}}} | label10 = Laqabi | data10 = {{{laqab|{{{laqabi|{{{taxallus|}}}}}}}}} | label11 = Vazni | data11 = {{{vazn|{{{vazni|{{{ogʻirligi|}}}}}}}}} | label12 = Mukofotlari | data12 = {{{mukofotlar|{{{medallar|{{{sovrinlar|}}}}}}}}} | header12 = {{#if:{{{currentclub|{{{joriyklub|}}}}}}|Klub maʼlumoti}} | label13 = {{Longitem|Joriy klub}} | class13 = org | data13 = {{{currentclub|{{{joriyklub|}}}}}} | label14 = Raqami | data14 = {{{clubnumber|{{{klubraqami|}}}}}} | header15 = {{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar}} | label16 = {{#if:{{{clubs1|{{{clubs|{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}}}}}}}||{{#if:{{{youthyears1|{{{youthyears|{{{yoshlikyillari1|{{{yoshlikyillari|}}}}}}}}}}}}|Yillar}} }} | data16 = {{#if:{{{clubs1|{{{clubs|{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}}}}}}}||{{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|'''Jamoa'''}} }} | label17 = {{#if:{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears1|{{{youthyears|{{{yoshlikyillari1|{{{yoshlikyillari|–}}}}}}}}}}}}</span>}} | data17 = {{#if:{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{yoshlikklublari1|{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}} | label18 = {{#if:{{{youthclubs2|{{{yoshlikklublari2|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears2|{{{yoshlikyillari2|–}}}}}}</span>}} | data18 = {{{youthclubs2|{{{yoshlikklublari2|}}}}}} | label19 = {{#if:{{{youthclubs3|{{{yoshlikklublari3|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears3|{{{yoshlikyillari3|–}}}}}}</span>}} | data19 = {{{youthclubs3|{{{yoshlikklublari3|}}}}}} | label20 = {{#if:{{{youthclubs4|{{{yoshlikklublari4|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears4|{{{yoshlikyillari4|–}}}}}}</span>}} | data20 = {{{youthclubs4|{{{yoshlikklublari4|}}}}}} | label21 = {{#if:{{{youthclubs5|{{{yoshlikklublari5|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears5|{{{yoshlikyillari5|–}}}}}}</span>}} | data21 = {{{youthclubs5|{{{yoshlikklublari5|}}}}}} | label22 = {{#if:{{{youthclubs6|{{{yoshlikklublari6|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears6|{{{yoshlikyillari6|–}}}}}}</span>}} | data22 = {{{youthclubs6|{{{yoshlikklublari6|}}}}}} | label23 = {{#if:{{{youthclubs7|{{{yoshlikklublari7|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears7|{{{yoshlikyillari7|–}}}}}}</span>}} | data23 = {{{youthclubs7|{{{yoshlikklublari7|}}}}}} | label24 = {{#if:{{{youthclubs8|{{{yoshlikklublari8|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears8|{{{yoshlikyillari8|–}}}}}}</span>}} | data24 = {{{youthclubs8|{{{yoshlikklublari8|}}}}}} | label25 = {{#if:{{{youthclubs9|{{{yoshlikklublari9|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears9|{{{yoshlikyillari9|–}}}}}}</span>}} | data25 = {{{youthclubs9|{{{yoshlikklublari9|}}}}}} | label26 = {{#if:{{{youthclubs10|{{{yoshlikklublari10|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears10|{{{yoshlikyillari10|–}}}}}}</span>}} | data26 = {{{youthclubs10|{{{yoshlikklublari10|}}}}}} | header31 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|Professional karyerasi* }} | label32 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|Yillar}} | data32a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|'''Jamoa'''}} | data32b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol|Gollar}})'''|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}}'''}} }} | data32c = {{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} | label33 = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar1|{{{yillar|–}}}}}}</span>}} | data33a = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}} | data33b = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{isht1| {{{isht|{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}} }}}}}} | data33c = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{gollar1|{{{gollar|}}}}}}|({{{gollar1|{{{gollar|}}}}}})}} | label34 = {{#if:{{{klublar2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar2|–}}}</span>}} | data34a = {{{klublar2|}}} | data34b = {{{isht2|{{{isht(gollar)2|}}} }}} | data34c = {{#if:{{{gollar2|}}}|({{{gollar2}}})}} | label35 = {{#if:{{{klublar3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar3|–}}}</span>}} | data35a = {{{klublar3|}}} | data35b = {{{isht3|{{{isht(gollar)3|}}} }}} | data35c = {{#if:{{{gollar3|}}}|({{{gollar3}}})}} | label36 = {{#if:{{{klublar4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar4|–}}}</span>}} | data36a = {{{klublar4|}}} | data36b = {{{isht4|{{{isht(gollar)4|}}} }}} | data36c = {{#if:{{{gollar4|}}}|({{{gollar4}}})}} | label37 = {{#if:{{{klublar5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar5|–}}}</span>}} | data37a = {{{klublar5|}}} | data37b = {{{isht5|{{{isht(gollar)5|}}} }}} | data37c = {{#if:{{{gollar5|}}}|({{{gollar5}}})}} | label38 = {{#if:{{{klublar6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar6|–}}}</span>}} | data38a = {{{klublar6|}}} | data38b = {{{isht6|{{{isht(gollar)6|}}} }}} | data38c = {{#if:{{{gollar6|}}}|({{{gollar6}}})}} | label39 = {{#if:{{{klublar7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar7|–}}}</span>}} | data39a = {{{klublar7|}}} | data39b = {{{isht7|{{{isht(gollar)7|}}} }}} | data39c = {{#if:{{{gollar7|}}}|({{{gollar7}}})}} | label40 = {{#if:{{{klublar8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar8|–}}}</span>}} | data40a = {{{klublar8|}}} | data40b = {{{isht8|{{{isht(gollar)8|}}} }}} | data40c = {{#if:{{{gollar8|}}}|({{{gollar8}}})}} | label41 = {{#if:{{{klublar9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar9|–}}}</span>}} | data41a = {{{klublar9|}}} | data41b = {{{isht9|{{{isht(gollar)9|}}} }}} | data41c = {{#if:{{{gollar9|}}}|({{{gollar9}}})}} | label42 = {{#if:{{{klublar10|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar10|–}}}</span>}} | data42a = {{{klublar10|}}} | data42b = {{{isht10|{{{isht(gollar)10|}}} }}} | data42c = {{#if:{{{gollar10|}}}|({{{gollar10}}})}} | label43 = {{#if:{{{klublar11|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar11|–}}}</span>}} | data43a = {{{klublar11|}}} | data43b = {{{isht11|{{{isht(gollar)11|}}} }}} | data43c = {{#if:{{{gollar11|}}}|({{{gollar11}}})}} | label44 = {{#if:{{{klublar12|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar12|–}}}</span>}} | data44a = {{{klublar12|}}} | data44b = {{{isht12|{{{isht(gollar)12|}}} }}} | data44c = {{#if:{{{gollar12|}}}|({{{gollar12}}})}} | label45 = {{#if:{{{klublar13|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar13|–}}}</span>}} | data45a = {{{klublar13|}}} | data45b = {{{isht13|{{{isht(gollar)13|}}} }}} | data45c = {{#if:{{{gollar13|}}}|({{{gollar13}}})}} | label46 = {{#if:{{{klublar14|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar14|–}}}</span>}} | data46a = {{{klublar14|}}} | data46b = {{{isht14|{{{isht(gollar)14|}}} }}} | data46c = {{#if:{{{gollar14|}}}|({{{gollar14}}})}} | label47 = {{#if:{{{klublar15|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar15|–}}}</span>}} | data47a = {{{klublar15|}}} | data47b = {{{isht15|{{{isht(gollar)15|}}} }}} | data47c = {{#if:{{{gollar15|}}}|({{{gollar15}}})}} | label48 = {{#if:{{{klublar16|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar16|–}}}</span>}} | data48a = {{{klublar16|}}} | data48b = {{{isht16|{{{isht(gollar)16|}}} }}} | data48c = {{#if:{{{gollar16|}}}|({{{gollar16}}})}} | label49 = {{#if:{{{klublar17|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar17|–}}}</span>}} | data49a = {{{klublar17|}}} | data49b = {{{isht17|{{{isht(gollar)17|}}} }}} | data49c = {{#if:{{{gollar17|}}}|({{{gollar17}}})}} | label50 = {{#if:{{{klublar18|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar18|–}}}</span>}} | data50a = {{{klublar18|}}} | data50b = {{{isht18|{{{isht(gollar)18|}}} }}} | data50c = {{#if:{{{gollar18|}}}|({{{gollar18}}})}} | label51 = {{#if:{{{klublar19|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar19|–}}}</span>}} | data51a = {{{klublar19|}}} | data51b = {{{isht19|{{{isht(gollar)19|}}} }}} | data51c = {{#if:{{{gollar19|}}}|({{{gollar19}}})}} | label52 = {{#if:{{{klublar20|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar20|–}}}</span>}} | data52a = {{{klublar20|}}} | data52b = {{{isht20|{{{isht(gollar)20|}}} }}} | data52c = {{#if:{{{gollar20|}}}|({{{gollar20}}})}} | label53 = {{#if:{{{klublar21|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar21|–}}}</span>}} | data53a = {{{klublar21|}}} | data53b = {{{isht21|{{{isht(gollar)21|}}} }}} | data53c = {{#if:{{{gollar21|}}}|({{{gollar21}}})}} | label54 = {{#if:{{{klublar22|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar22|–}}}</span>}} | data54a = {{{klublar22|}}} | data54b = {{{isht22|{{{isht(gollar)22|}}} }}} | data54c = {{#if:{{{gollar22|}}}|({{{gollar22}}})}} | label55 = {{#if:{{{klublar23|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar23|–}}}</span>}} | data55a = {{{klublar23|}}} | data55b = {{{isht23|{{{isht(gollar)23|}}} }}} | data55c = {{#if:{{{gollar23|}}}|({{{gollar23}}})}} | label56 = {{#if:{{{klublar24|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar24|–}}}</span>}} | data56a = {{{klublar24|}}} | data56b = {{{isht24|{{{isht(gollar)24|}}} }}} | data56c = {{#if:{{{gollar24|}}}|({{{gollar24}}})}} | label57 = {{#if:{{{klublar25|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar25|–}}}</span>}} | data57a = {{{klublar25|}}} | data57b = {{{isht25|{{{isht(gollar)25|}}} }}} | data57c = {{#if:{{{gollar25|}}}|({{{gollar25}}})}} | label58 = {{#if:{{{klublar26|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar26|–}}}</span>}} | data58a = {{{klublar26|}}} | data58b = {{{isht26|{{{isht(gollar)26|}}} }}} | data58c = {{#if:{{{gollar26|}}}|({{{gollar26}}})}} | label59 = {{#if:{{{klublar27|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar27|–}}}</span>}} | data59a = {{{klublar27|}}} | data59b = {{{isht27|{{{isht(gollar)27|}}} }}} | data59c = {{#if:{{{gollar27|}}}|({{{gollar27}}})}} | label60 = {{#if:{{{klublar28|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar28|–}}}</span>}} | data60a = {{{klublar28|}}} | data60b = {{{isht28|{{{isht(gollar)28|}}} }}} | data60c = {{#if:{{{gollar28|}}}|({{{gollar28}}})}} | label61 = {{#if:{{{klublar29|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar29|–}}}</span>}} | data61a = {{{klublar29|}}} | data61b = {{{isht29|{{{isht(gollar)29|}}} }}} | data61c = {{#if:{{{gollar29|}}}|({{{gollar29}}})}} | label62 = {{#if:{{{klublar30|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar30|–}}}</span>}} | data62a = {{{klublar30|}}} | data62b = {{{isht30|{{{isht(gollar)30|}}} }}} | data62c = {{#if:{{{gollar30|}}}|({{{gollar30}}})}} | label63 = {{#if:{{{klublar31|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar31|–}}}</span>}} | data63a = {{{klublar31|}}} | data63b = {{{isht31|{{{isht(gollar)31|}}} }}} | data63c = {{#if:{{{gollar31|}}}|({{{gollar31}}})}} | label64 = {{#if:{{{klublar32|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar32|–}}}</span>}} | data64a = {{{klublar32|}}} | data64b = {{{isht32|{{{isht(gollar)32|}}} }}} | data64c = {{#if:{{{gollar32|}}}|({{{gollar32}}})}} | label65 = {{#if:{{{klublar33|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar33|–}}}</span>}} | data65a = {{{klublar33|}}} | data65b = {{{isht33|{{{isht(gollar)33|}}} }}} | data65c = {{#if:{{{gollar33|}}}|({{{gollar33}}})}} | label66 = {{#if:{{{klublar34|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar34|–}}}</span>}} | data66a = {{{klublar34|}}} | data66b = {{{isht34|{{{isht(gollar)34|}}} }}} | data66c = {{#if:{{{gollar34|}}}|({{{gollar34}}})}} | label67 = {{#if:{{{klublar35|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar35|–}}}</span>}} | data67a = {{{klublar35|}}} | data67b = {{{isht35|{{{isht(gollar)35|}}} }}} | data67c = {{#if:{{{gollar35|}}}|({{{gollar35}}})}} | label68 = {{#if:{{{klublar36|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar36|–}}}</span>}} | data68a = {{{klublar36|}}} | data68b = {{{isht36|{{{isht(gollar)36|}}} }}} | data68c = {{#if:{{{gollar36|}}}|({{{gollar36}}})}} | label69 = {{#if:{{{klublar37|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar37|–}}}</span>}} | data69a = {{{klublar37|}}} | data69b = {{{isht37|{{{isht(gollar)37|}}} }}} | data69c = {{#if:{{{gollar37|}}}|({{{gollar37}}})}} | label70 = {{#if:{{{klublar38|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar38|–}}}</span>}} | data70a = {{{klublar38|}}} | data70b = {{{isht38|{{{isht(gollar)38|}}} }}} | data70c = {{#if:{{{gollar38|}}}|({{{gollar38}}})}} | label71 = {{#if:{{{klublar39|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar39|–}}}</span>}} | data71a = {{{klublar39|}}} | data71b = {{{isht39|{{{isht(gollar)39|}}} }}} | data71c = {{#if:{{{gollar39|}}}|({{{gollar39}}})}} | label72 = {{#if:{{{klublar40|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar40|–}}}</span>}} | data72a = {{{klublar40|}}} | data72b = {{{isht40|{{{isht(gollar)40|}}} }}} | data72c = {{#if:{{{gollar40|}}}|({{{gollar40}}})}} | label73 = {{#if:{{{klublar41|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar41|–}}}</span>}} | data73a = {{{klublar41|}}} | data73b = {{{isht41|{{{isht(gollar)41|}}} }}} | data73c = {{#if:{{{gollar41|}}}|({{{gollar41}}})}} | label74 = {{#if:{{{klublar42|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar42|–}}}</span>}} | data74a = {{{klublar42|}}} | data74b = {{{isht42|{{{isht(gollar)42|}}} }}} | data74c = {{#if:{{{gollar42|}}}|({{{gollar42}}})}} | label75 = {{#if:{{{klublar43|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar43|–}}}</span>}} | data75a = {{{klublar43|}}} | data75b = {{{isht43|{{{isht(gollar)43|}}} }}} | data75c = {{#if:{{{gollar43|}}}|({{{gollar43}}})}} | label76 = {{#if:{{{klublar44|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar44|–}}}</span>}} | data76a = {{{klublar44|}}} | data76b = {{{isht44|{{{isht(gollar)44|}}} }}} | data76c = {{#if:{{{gollar44|}}}|({{{gollar44}}})}} | label77 = {{#if:{{{klublar45|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar45|–}}}</span>}} | data77a = {{{klublar45|}}} | data77b = {{{isht45|{{{isht(gollar)45|}}} }}} | data77c = {{#if:{{{gollar45|}}}|({{{gollar45}}})}} | label78 = {{#if:{{{klublar46|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar46|–}}}</span>}} | data78a = {{{klublar46|}}} | data78b = {{{isht46|{{{isht(gollar)46|}}} }}} | data78c = {{#if:{{{gollar46|}}}|({{{gollar46}}})}} | label79 = {{#if:{{{klublar47|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar47|–}}}</span>}} | data79a = {{{klublar47|}}} | data79b = {{{isht47|{{{isht(gollar)47|}}} }}} | data79c = {{#if:{{{gollar47|}}}|({{{gollar47}}})}} | label80 = {{#if:{{{klublar48|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar48|–}}}</span>}} | data80a = {{{klublar48|}}} | data80b = {{{isht48|{{{isht(gollar)48|}}} }}} | data80c = {{#if:{{{gollar48|}}}|({{{gollar48}}})}} | label81 = {{#if:{{{klublar49|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar49|–}}}</span>}} | data81a = {{{klublar49|}}} | data81b = {{{isht49|{{{isht(gollar)49|}}} }}} | data81c = {{#if:{{{gollar49|}}}|({{{gollar49}}})}} | label82 = {{#if:{{{klublar50|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar50|–}}}</span>}} | data82a = {{{klublar50|}}} | data82b = {{{isht50|{{{isht(gollar)50|}}} }}} | data82c = {{#if:{{{gollar50|}}}|({{{gollar50}}})}} | label83 = {{#if:{{{totalyears|}}}|{{{totalyears}}}|{{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|Total}}}} | data83a = {{#if:{{{totalyears|}}}|{{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|'''Total'''}}}} | data83b = {{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|'''{{{totalcaps|{{{totalcaps(goals)}}} }}}'''}} | data83c = {{#if:{{{totalgoals|}}}|'''({{{totalgoals}}})'''}} | header84 = {{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|Milliy terma jamoa{{#if:{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update|}}}}}}|<sup>‡</sup> }} }} | label85 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyyillar1|{{{milliyyillar|}}}}}}|Yillar}} }} | data85a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|'''Jamoa'''}} }} | data85b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol.|Gollari}})'''|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}}'''}} }} | data85c = {{#if:{{{gollar1|{{{gollar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} }} | label86 = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar1|{{{milliyyillar|–}}}}}}</span>}} | data86a = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}} | data86b = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{milliyisht1|{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht|{{{milliyisht(gollar)|}}} }}} }}} }}} | data86c = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{milliygollar1|{{{milliygollar|}}}}}}|({{{milliygollar1|{{{milliygollar|}}}}}})}} | label87 = {{#if:{{{milliyjamoa2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar2|–}}}</span>}} | data87a = {{{milliyjamoa2|}}} | data87b = {{{milliyisht2|{{{milliyisht(gollar)2|}}} }}} | data87c = {{#if:{{{milliygollar2|}}}|({{{milliygollar2}}})}} | label88 = {{#if:{{{milliyjamoa3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar3|–}}}</span>}} | data88a = {{{milliyjamoa3|}}} | data88b = {{{milliyisht3|{{{milliyisht(gollar)3|}}} }}} | data88c = {{#if:{{{milliygollar3|}}}|({{{milliygollar3}}})}} | label89 = {{#if:{{{milliyjamoa4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar4|–}}}</span>}} | data89a = {{{milliyjamoa4|}}} | data89b = {{{milliyisht4|{{{milliyisht(gollar)4|}}} }}} | data89c = {{#if:{{{milliygollar4|}}}|({{{milliygollar4}}})}} | label90 = {{#if:{{{milliyjamoa5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar5|–}}}</span>}} | data90a = {{{milliyjamoa5|}}} | data90b = {{{milliyisht5|{{{milliyisht(gollar)5|}}} }}} | data90c = {{#if:{{{milliygollar5|}}}|({{{milliygollar5}}})}} | label91 = {{#if:{{{milliyjamoa6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar6|–}}}</span>}} | data91a = {{{milliyjamoa6|}}} | data91b = {{{milliyisht6|{{{milliyisht(gollar)6|}}} }}} | data91c = {{#if:{{{milliygollar6|}}}|({{{milliygollar6}}})}} | label92 = {{#if:{{{milliyjamoa7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar7|–}}}</span>}} | data92a = {{{milliyjamoa7|}}} | data92b = {{{milliyisht7|{{{milliyisht(gollar)7|}}} }}} | data92c = {{#if:{{{milliygollar7|}}}|({{{milliygollar7}}})}} | label93 = {{#if:{{{milliyjamoa8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar8|–}}}</span>}} | data93a = {{{milliyjamoa8|}}} | data93b = {{{milliyisht8|{{{milliyisht(gollar)8|}}} }}} | data93c = {{#if:{{{milliygollar8|}}}|({{{milliygollar8}}})}} | label94 = {{#if:{{{milliyjamoa9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar9|–}}}</span>}} | data94a = {{{milliyjamoa9|}}} | data94b = {{{milliyisht9|{{{milliyisht(gollar)9|}}} }}} | data94c = {{#if:{{{milliygollar9|}}}|({{{milliygollar9}}})}} | header95 = {{#if:{{{boshliqklublar1|{{{boshliqklublar|}}}}}}|Boshqargan klublari}} | label96 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{boshliqklublar1|{{{boshliqklublar|}}}}}}|Years}} }} | data96a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{boshliqyillar1|{{{boshliqyillar|}}}}}}|'''Team'''}} }} | label97 = {{#if:{{{boshliqklublar|}}}|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqyillar|–}}}</span>|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqlavozim|–}}}</span>}}{{ #if:{{{boshliqklublar1|}}}|{{ #if:{{{boshliqklublar|}}} |<span style="line-height:1.8em"><br></span> }}<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar1|–}}}</span>}} | data97 = {{#if:{{{boshliqklublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">{{{boshliqklublar}}}</span>}}{{ #if:{{{boshliqklublar1|}}} |{{ #if:{{{boshliqklublar|}}} |<span style="line-height:1.8em"><br></span> }}{{{boshliqklublar1}}}<br/>|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqlavozim|–}}}</span> }} | label98 = {{#if:{{{boshliqklublar2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar2|–}}}</span>}} | data98 = {{{boshliqklublar2|}}} | label99 = {{#if:{{{boshliqklublar3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar3|–}}}</span>}} | data99 = {{{boshliqklublar3|}}} | label100 = {{#if:{{{boshliqklublar4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar4|–}}}</span>}} | data100 = {{{boshliqklublar4|}}} | label101 = {{#if:{{{boshliqklublar5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar5|–}}}</span>}} | data101 = {{{boshliqklublar5|}}} | label102 = {{#if:{{{boshliqklublar6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar6|–}}}</span>}} | data102 = {{{boshliqklublar6|}}} | label103 = {{#if:{{{boshliqklublar7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar7|–}}}</span>}} | data103 = {{{boshliqklublar7|}}} | label104 = {{#if:{{{boshliqklublar8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar8|–}}}</span>}} | data104 = {{{boshliqklublar8|}}} | label105 = {{#if:{{{boshliqklublar9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar9|–}}}</span>}} | data105 = {{{boshliqklublar9|}}} | label106 = {{#if:{{{boshliqklublar10|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar10|–}}}</span>}} | data106 = {{{boshliqklublar10|}}} | label107 = {{#if:{{{boshliqklublar11|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar11|–}}}</span>}} | data107 = {{{boshliqklublar11|}}} | label108 = {{#if:{{{boshliqklublar12|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar12|–}}}</span>}} | data108 = {{{boshliqklublar12|}}} | label109 = {{#if:{{{boshliqklublar13|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar13|–}}}</span>}} | data109 = {{{boshliqklublar13|}}} | label110 = {{#if:{{{boshliqklublar14|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar14|–}}}</span>}} | data110 = {{{boshliqklublar14|}}} | label111 = {{#if:{{{boshliqklublar15|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar15|–}}}</span>}} | data111 = {{{boshliqklublar15|}}} | label112 = {{#if:{{{boshliqklublar16|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar16|–}}}</span>}} | data112 = {{{boshliqklublar16|}}} | label113 = {{#if:{{{boshliqklublar17|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar17|–}}}</span>}} | data113 = {{{boshliqklublar17|}}} | label114 = {{#if:{{{boshliqklublar18|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar18|–}}}</span>}} | data114 = {{{boshliqklublar18|}}} | label115 = {{#if:{{{boshliqklublar19|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar19|–}}}</span>}} | data115 = {{{boshliqklublar19|}}} | label116 = {{#if:{{{boshliqklublar20|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar20|–}}}</span>}} | data116 = {{{boshliqklublar20|}}} | label117 = {{#if:{{{boshliqklublar21|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar21|–}}}</span>}} | data117 = {{{boshliqklublar21|}}} | label118 = {{#if:{{{boshliqklublar22|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar22|–}}}</span>}} | data118 = {{{boshliqklublar22|}}} | label119 = {{#if:{{{boshliqklublar23|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar23|–}}}</span>}} | data119 = {{{boshliqklublar23|}}} | label120 = {{#if:{{{boshliqklublar24|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar24|–}}}</span>}} | data120 = {{{boshliqklublar24|}}} | label121 = {{#if:{{{boshliqklublar25|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar25|–}}}</span>}} | data121 = {{{boshliqklublar25|}}} | label122 = {{#if:{{{boshliqklublar26|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar26|–}}}</span>}} | data122 = {{{boshliqklublar26|}}} | label123 = {{#if:{{{boshliqklublar27|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar27|–}}}</span>}} | data123 = {{{boshliqklublar27|}}} | label124 = {{#if:{{{boshliqklublar28|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar28|–}}}</span>}} | data124 = {{{boshliqklublar28|}}} | label125 = {{#if:{{{boshliqklublar29|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar29|–}}}</span>}} | data125 = {{{boshliqklublar29|}}} | label126 = {{#if:{{{boshliqklublar30|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar30|–}}}</span>}} | data126 = {{{boshliqklublar30|}}} | label127 = {{#if:{{{boshliqklublar31|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar31|–}}}</span>}} | data127 = {{{boshliqklublar31|}}} | label128 = {{#if:{{{boshliqklublar32|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar32|–}}}</span>}} | data128 = {{{boshliqklublar32|}}} | label129 = {{#if:{{{boshliqklublar33|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar33|–}}}</span>}} | data129 = {{{boshliqklublar33|}}} | label130 = {{#if:{{{boshliqklublar34|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar34|–}}}</span>}} | data130 = {{{boshliqklublar34|}}} | label131 = {{#if:{{{boshliqklublar35|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar35|–}}}</span>}} | data131 = {{{boshliqklublar35|}}} | label132 = {{#if:{{{boshliqklublar36|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar36|–}}}</span>}} | data132 = {{{boshliqklublar36|}}} | label133 = {{#if:{{{boshliqklublar37|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar37|–}}}</span>}} | data133 = {{{boshliqklublar37|}}} | label134 = {{#if:{{{boshliqklublar38|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar38|–}}}</span>}} | data134 = {{{boshliqklublar38|}}} | label135 = {{#if:{{{boshliqklublar39|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar39|–}}}</span>}} | data135 = {{{boshliqklublar39|}}} | label136 = {{#if:{{{boshliqklublar40|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar40|–}}}</span>}} | data136 = {{{boshliqklublar40|}}} | label137 = {{#if:{{{boshliqklublar41|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar41|–}}}</span>}} | data137 = {{{boshliqklublar41|}}} | label138 = {{#if:{{{boshliqklublar42|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar42|–}}}</span>}} | data138 = {{{boshliqklublar42|}}} | label139 = {{#if:{{{boshliqklublar43|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar43|–}}}</span>}} | data139 = {{{boshliqklublar43|}}} | label140 = {{#if:{{{boshliqklublar44|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar44|–}}}</span>}} | data140 = {{{boshliqklublar44|}}} | label141 = {{#if:{{{boshliqklublar45|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar45|–}}}</span>}} | data141 = {{{boshliqklublar45|}}} | label142 = {{#if:{{{boshliqklublar46|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar46|–}}}</span>}} | data142 = {{{boshliqklublar46|}}} | label143 = {{#if:{{{boshliqklublar47|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar47|–}}}</span>}} | data143 = {{{boshliqklublar47|}}} | label144 = {{#if:{{{boshliqklublar48|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar48|–}}}</span>}} | data144 = {{{boshliqklublar48|}}} | label145 = {{#if:{{{boshliqklublar49|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar49|–}}}</span>}} | data145 = {{{boshliqklublar49|}}} | header146 = {{#if: {{{medaltemplates|{{{medallar|}}}}}} | Xalqaro medallar }} | data147 = {{{medaltemplates|{{{medallar|}}}}}} | data147 = {{#if:{{{module|{{{modul|}}}}}}|<nowiki /> {{{!}} style="text-align:left; width:100%; margin:0; border-spacing:0; line-height: normal" {{!}}- {{!}} {{{module|{{{modul|}}}}}} {{!}}} }} | belowstyle = color:darkslategray; font-size:95% | below = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|<nowiki>*</nowiki>Professional klublardagi gollari (ichki chempionat){{#if:{{{pcupdate|{{{club-update|}}}}}}|<br/>({{sana|{{{pcupdate|{{{club-update}}}}}}}} uchun)}} }}{{#if:{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update|}}}}}}|<br/>‡ Milliy terma jamoadagi gollari ({{sana|{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update}}}}}}}} uchun) }} }} <noinclude>[[Turkum:Bilgiquti andozalari]] {{Hujjat}} </noinclude> <includeonly> [[Turkum:Kishilar]][[Turkum:Futbolchilar]] </includeonly> plix6bkvt3j1zp4618r6wz30sm2igzd 2726555 2726554 2022-07-31T09:27:48Z Olimidono 66018 [[Special:Contributions/Olimidono|Olimidono]] ([[User talk:Olimidono|munozara]]) tomonidan qilingan 2726485-sonli tahrir qaytarildi wikitext text/x-wiki {{Uch ustunli bilgiquti | child = {{Yesno|{{{embed|no}}}}} | bodyclass = vcard | bodystyle = line-height: 1.2em; | title = {{if empty | {{{ism|{{{ismi|{{{nom|{{{nomi|{{{name|}}}}}}}}}}}}}}} | {{PAGENAMEBASE}} }} | titleclass = fn | titlestyle = font-size: 125%; text-align: center; line-height: 1.2em; | imagestyle = text-align: center; | image = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image|{{{tasvir|}}}}}}|size={{{image_size|{{{eni|}}}}}}|sizedefault=frameless|center=yes|upright={{{upright|}}}|alt={{{alt|}}} }} | caption = {{{caption|{{{izoh|}}}}}} | captionstyle = padding:0.2em 0 0 0; | headerstyle = background-color: {{#ifeq:{{Yesno|{{{embed|no}}}}}|yes|{{{header-color|transparent}}}|#b0c4de}}; line-height: 1.5em; text-align: center; line-height: 1.2em; | labelstyle = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; text-align: left | datastyle = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; | datastylea = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; | datastyleb = white-space: nowrap; vertical-align: baseline;{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}||text-align: right}} | datastylec = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; text-align: right | header1 = {{#ifeq:{{Yesno|{{{embed|no}}}}}|yes||{{#if:{{{full_name|{{{fullname|{{{toliq_ism|{{{toliqism|{{{toʻliq_ism|{{{toʻliqism|}}}}}}}}}}}}}}}}}}{{{birth_name|{{{tavallud_paytidagi_ismi|{{{tavalludpaytidagiismi|}}}}}}}}}{{{birth_date|{{{tavallud_sana|{{{tavalludsana|}}}}}}}}}{{{birth_place|{{{tavallud_joyi|{{{tavalludjoyi|{{{tavalludmamlakat|}}}}}}}}}}}}{{#if:{{{tavalludshahar|}}}|{{{tavalludshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{tavalludmamlakat|}}}|{{{tavalludmamlakat|}}}}}{{{height|{{{boyi|{{{boʻyi|}}}}}}}}}|Shaxsiy maʼlumot}}}} | label2 = Toʻliq ismi | data2 = {{{full_name|{{{fullname|{{{toliq_ism|{{{toliqism|{{{toʻliq_ism|{{{toʻliqism|}}}}}}}}}}}}}}}}}} | class2 = nickname | label3 = Tavallud paytidagi ismi | data3 = {{{birth_name|{{{tavallud_paytidagi_ismi|{{{tavalludpaytidagiismi|}}}}}}}}} | class3 = nickname | label4 = Tavallud sanasi | data4 = {{{birth_date|{{{tavallud_sana|{{{tavalludsana|}}}}}}}}} | label5 = Tavallud joyi | data5 = {{{birth_place|{{{tavallud_joyi|{{{tavalludjoyi|}}}}}}}}}{{#if:{{{tavalludshahar|}}}|{{{tavalludshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{tavalludmamlakat|}}}|{{{tavalludmamlakat|}}}}} | class5 = birthplace | label6 = Vafot sanasi | data6 = {{{death_date|{{{vafot_sana|{{{vafotsana|}}}}}}}}} | label7 = Vafot joyi | class7 = deathplace | data7 = {{{death_place|{{{vafot_joyi|{{{vafotjoyi|}}}}}}}}}{{#if:{{{vafotshahar|}}}|{{{vafotshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{vafotmamlakat|}}}|{{{vafotmamlakat|}}}}} | label8 = Boʻyi | data8 = {{{height|{{{boyi|{{{boʻyi|}}}}}}}}} | label9 = Ampluasi | class9 = role | data9 = {{{ampluasi|{{{poziciya|{{{pozitsiya|{{{position|}}}}}}}}}}}} | label10 = Laqabi | data10 = {{{laqab|{{{laqabi|{{{taxallus|}}}}}}}}} | label11 = Vazni | data11 = {{{vazn|{{{vazni|{{{ogʻirligi|}}}}}}}}} | label12 = Mukofotlari | data12 = {{{mukofotlar|{{{medallar|{{{sovrinlar|}}}}}}}}} | header12 = {{#if:{{{currentclub|{{{joriyklub|}}}}}}|Klub maʼlumoti}} | label13 = {{Longitem|Joriy klub}} | class13 = org | data13 = {{{currentclub|{{{joriyklub|}}}}}} | label14 = Raqami | data14 = {{{clubnumber|{{{klubraqami|}}}}}} | header15 = {{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar}} | label16 = {{#if:{{{clubs1|{{{clubs|{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}}}}}}}||{{#if:{{{youthyears1|{{{youthyears|{{{yoshlikyillari1|{{{yoshlikyillari|}}}}}}}}}}}}|Yillar}} }} | data16 = {{#if:{{{clubs1|{{{clubs|{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}}}}}}}||{{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|'''Jamoa'''}} }} | label17 = {{#if:{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears1|{{{youthyears|{{{yoshlikyillari1|{{{yoshlikyillari|–}}}}}}}}}}}}</span>}} | data17 = {{#if:{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{yoshlikklublari1|{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}} | label18 = {{#if:{{{youthclubs2|{{{yoshlikklublari2|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears2|{{{yoshlikyillari2|–}}}}}}</span>}} | data18 = {{{youthclubs2|{{{yoshlikklublari2|}}}}}} | label19 = {{#if:{{{youthclubs3|{{{yoshlikklublari3|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears3|{{{yoshlikyillari3|–}}}}}}</span>}} | data19 = {{{youthclubs3|{{{yoshlikklublari3|}}}}}} | label20 = {{#if:{{{youthclubs4|{{{yoshlikklublari4|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears4|{{{yoshlikyillari4|–}}}}}}</span>}} | data20 = {{{youthclubs4|{{{yoshlikklublari4|}}}}}} | label21 = {{#if:{{{youthclubs5|{{{yoshlikklublari5|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears5|{{{yoshlikyillari5|–}}}}}}</span>}} | data21 = {{{youthclubs5|{{{yoshlikklublari5|}}}}}} | label22 = {{#if:{{{youthclubs6|{{{yoshlikklublari6|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears6|{{{yoshlikyillari6|–}}}}}}</span>}} | data22 = {{{youthclubs6|{{{yoshlikklublari6|}}}}}} | label23 = {{#if:{{{youthclubs7|{{{yoshlikklublari7|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears7|{{{yoshlikyillari7|–}}}}}}</span>}} | data23 = {{{youthclubs7|{{{yoshlikklublari7|}}}}}} | label24 = {{#if:{{{youthclubs8|{{{yoshlikklublari8|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears8|{{{yoshlikyillari8|–}}}}}}</span>}} | data24 = {{{youthclubs8|{{{yoshlikklublari8|}}}}}} | label25 = {{#if:{{{youthclubs9|{{{yoshlikklublari9|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears9|{{{yoshlikyillari9|–}}}}}}</span>}} | data25 = {{{youthclubs9|{{{yoshlikklublari9|}}}}}} | label26 = {{#if:{{{youthclubs10|{{{yoshlikklublari10|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears10|{{{yoshlikyillari10|–}}}}}}</span>}} | data26 = {{{youthclubs10|{{{yoshlikklublari10|}}}}}} | header31 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|Professional karyerasi* }} | label32 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|Yillar}} | data32a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|'''Jamoa'''}} | data32b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol|Gollar}})'''|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}}'''}} }} | data32c = {{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} | label33 = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar1|{{{yillar|–}}}}}}</span>}} | data33a = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}} | data33b = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{isht1| {{{isht|{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}} }}}}}} | data33c = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{gollar1|{{{gollar|}}}}}}|({{{gollar1|{{{gollar|}}}}}})}} | label34 = {{#if:{{{klublar2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar2|–}}}</span>}} | data34a = {{{klublar2|}}} | data34b = {{{isht2|{{{isht(gollar)2|}}} }}} | data34c = {{#if:{{{gollar2|}}}|({{{gollar2}}})}} | label35 = {{#if:{{{klublar3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar3|–}}}</span>}} | data35a = {{{klublar3|}}} | data35b = {{{isht3|{{{isht(gollar)3|}}} }}} | data35c = {{#if:{{{gollar3|}}}|({{{gollar3}}})}} | label36 = {{#if:{{{klublar4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar4|–}}}</span>}} | data36a = {{{klublar4|}}} | data36b = {{{isht4|{{{isht(gollar)4|}}} }}} | data36c = {{#if:{{{gollar4|}}}|({{{gollar4}}})}} | label37 = {{#if:{{{klublar5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar5|–}}}</span>}} | data37a = {{{klublar5|}}} | data37b = {{{isht5|{{{isht(gollar)5|}}} }}} | data37c = {{#if:{{{gollar5|}}}|({{{gollar5}}})}} | label38 = {{#if:{{{klublar6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar6|–}}}</span>}} | data38a = {{{klublar6|}}} | data38b = {{{isht6|{{{isht(gollar)6|}}} }}} | data38c = {{#if:{{{gollar6|}}}|({{{gollar6}}})}} | label39 = {{#if:{{{klublar7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar7|–}}}</span>}} | data39a = {{{klublar7|}}} | data39b = {{{isht7|{{{isht(gollar)7|}}} }}} | data39c = {{#if:{{{gollar7|}}}|({{{gollar7}}})}} | label40 = {{#if:{{{klublar8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar8|–}}}</span>}} | data40a = {{{klublar8|}}} | data40b = {{{isht8|{{{isht(gollar)8|}}} }}} | data40c = {{#if:{{{gollar8|}}}|({{{gollar8}}})}} | label41 = {{#if:{{{klublar9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar9|–}}}</span>}} | data41a = {{{klublar9|}}} | data41b = {{{isht9|{{{isht(gollar)9|}}} }}} | data41c = {{#if:{{{gollar9|}}}|({{{gollar9}}})}} | label42 = {{#if:{{{klublar10|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar10|–}}}</span>}} | data42a = {{{klublar10|}}} | data42b = {{{isht10|{{{isht(gollar)10|}}} }}} | data42c = {{#if:{{{gollar10|}}}|({{{gollar10}}})}} | label43 = {{#if:{{{klublar11|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar11|–}}}</span>}} | data43a = {{{klublar11|}}} | data43b = {{{isht11|{{{isht(gollar)11|}}} }}} | data43c = {{#if:{{{gollar11|}}}|({{{gollar11}}})}} | label44 = {{#if:{{{klublar12|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar12|–}}}</span>}} | data44a = {{{klublar12|}}} | data44b = {{{isht12|{{{isht(gollar)12|}}} }}} | data44c = {{#if:{{{gollar12|}}}|({{{gollar12}}})}} | label45 = {{#if:{{{klublar13|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar13|–}}}</span>}} | data45a = {{{klublar13|}}} | data45b = {{{isht13|{{{isht(gollar)13|}}} }}} | data45c = {{#if:{{{gollar13|}}}|({{{gollar13}}})}} | label46 = {{#if:{{{klublar14|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar14|–}}}</span>}} | data46a = {{{klublar14|}}} | data46b = {{{isht14|{{{isht(gollar)14|}}} }}} | data46c = {{#if:{{{gollar14|}}}|({{{gollar14}}})}} | label47 = {{#if:{{{klublar15|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar15|–}}}</span>}} | data47a = {{{klublar15|}}} | data47b = {{{isht15|{{{isht(gollar)15|}}} }}} | data47c = {{#if:{{{gollar15|}}}|({{{gollar15}}})}} | label48 = {{#if:{{{klublar16|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar16|–}}}</span>}} | data48a = {{{klublar16|}}} | data48b = {{{isht16|{{{isht(gollar)16|}}} }}} | data48c = {{#if:{{{gollar16|}}}|({{{gollar16}}})}} | label49 = {{#if:{{{klublar17|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar17|–}}}</span>}} | data49a = {{{klublar17|}}} | data49b = {{{isht17|{{{isht(gollar)17|}}} }}} | data49c = {{#if:{{{gollar17|}}}|({{{gollar17}}})}} | label50 = {{#if:{{{klublar18|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar18|–}}}</span>}} | data50a = {{{klublar18|}}} | data50b = {{{isht18|{{{isht(gollar)18|}}} }}} | data50c = {{#if:{{{gollar18|}}}|({{{gollar18}}})}} | label51 = {{#if:{{{klublar19|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar19|–}}}</span>}} | data51a = {{{klublar19|}}} | data51b = {{{isht19|{{{isht(gollar)19|}}} }}} | data51c = {{#if:{{{gollar19|}}}|({{{gollar19}}})}} | label52 = {{#if:{{{klublar20|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar20|–}}}</span>}} | data52a = {{{klublar20|}}} | data52b = {{{isht20|{{{isht(gollar)20|}}} }}} | data52c = {{#if:{{{gollar20|}}}|({{{gollar20}}})}} | label53 = {{#if:{{{klublar21|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar21|–}}}</span>}} | data53a = {{{klublar21|}}} | data53b = {{{isht21|{{{isht(gollar)21|}}} }}} | data53c = {{#if:{{{gollar21|}}}|({{{gollar21}}})}} | label54 = {{#if:{{{klublar22|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar22|–}}}</span>}} | data54a = {{{klublar22|}}} | data54b = {{{isht22|{{{isht(gollar)22|}}} }}} | data54c = {{#if:{{{gollar22|}}}|({{{gollar22}}})}} | label55 = {{#if:{{{klublar23|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar23|–}}}</span>}} | data55a = {{{klublar23|}}} | data55b = {{{isht23|{{{isht(gollar)23|}}} }}} | data55c = {{#if:{{{gollar23|}}}|({{{gollar23}}})}} | label56 = {{#if:{{{klublar24|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar24|–}}}</span>}} | data56a = {{{klublar24|}}} | data56b = {{{isht24|{{{isht(gollar)24|}}} }}} | data56c = {{#if:{{{gollar24|}}}|({{{gollar24}}})}} | label57 = {{#if:{{{klublar25|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar25|–}}}</span>}} | data57a = {{{klublar25|}}} | data57b = {{{isht25|{{{isht(gollar)25|}}} }}} | data57c = {{#if:{{{gollar25|}}}|({{{gollar25}}})}} | label58 = {{#if:{{{klublar26|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar26|–}}}</span>}} | data58a = {{{klublar26|}}} | data58b = {{{isht26|{{{isht(gollar)26|}}} }}} | data58c = {{#if:{{{gollar26|}}}|({{{gollar26}}})}} | label59 = {{#if:{{{klublar27|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar27|–}}}</span>}} | data59a = {{{klublar27|}}} | data59b = {{{isht27|{{{isht(gollar)27|}}} }}} | data59c = {{#if:{{{gollar27|}}}|({{{gollar27}}})}} | label60 = {{#if:{{{klublar28|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar28|–}}}</span>}} | data60a = {{{klublar28|}}} | data60b = {{{isht28|{{{isht(gollar)28|}}} }}} | data60c = {{#if:{{{gollar28|}}}|({{{gollar28}}})}} | label61 = {{#if:{{{klublar29|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar29|–}}}</span>}} | data61a = {{{klublar29|}}} | data61b = {{{isht29|{{{isht(gollar)29|}}} }}} | data61c = {{#if:{{{gollar29|}}}|({{{gollar29}}})}} | label62 = {{#if:{{{klublar30|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar30|–}}}</span>}} | data62a = {{{klublar30|}}} | data62b = {{{isht30|{{{isht(gollar)30|}}} }}} | data62c = {{#if:{{{gollar30|}}}|({{{gollar30}}})}} | label63 = {{#if:{{{klublar31|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar31|–}}}</span>}} | data63a = {{{klublar31|}}} | data63b = {{{isht31|{{{isht(gollar)31|}}} }}} | data63c = {{#if:{{{gollar31|}}}|({{{gollar31}}})}} | label64 = {{#if:{{{klublar32|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar32|–}}}</span>}} | data64a = {{{klublar32|}}} | data64b = {{{isht32|{{{isht(gollar)32|}}} }}} | data64c = {{#if:{{{gollar32|}}}|({{{gollar32}}})}} | label65 = {{#if:{{{klublar33|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar33|–}}}</span>}} | data65a = {{{klublar33|}}} | data65b = {{{isht33|{{{isht(gollar)33|}}} }}} | data65c = {{#if:{{{gollar33|}}}|({{{gollar33}}})}} | label66 = {{#if:{{{klublar34|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar34|–}}}</span>}} | data66a = {{{klublar34|}}} | data66b = {{{isht34|{{{isht(gollar)34|}}} }}} | data66c = {{#if:{{{gollar34|}}}|({{{gollar34}}})}} | label67 = {{#if:{{{klublar35|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar35|–}}}</span>}} | data67a = {{{klublar35|}}} | data67b = {{{isht35|{{{isht(gollar)35|}}} }}} | data67c = {{#if:{{{gollar35|}}}|({{{gollar35}}})}} | label68 = {{#if:{{{klublar36|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar36|–}}}</span>}} | data68a = {{{klublar36|}}} | data68b = {{{isht36|{{{isht(gollar)36|}}} }}} | data68c = {{#if:{{{gollar36|}}}|({{{gollar36}}})}} | label69 = {{#if:{{{klublar37|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar37|–}}}</span>}} | data69a = {{{klublar37|}}} | data69b = {{{isht37|{{{isht(gollar)37|}}} }}} | data69c = {{#if:{{{gollar37|}}}|({{{gollar37}}})}} | label70 = {{#if:{{{klublar38|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar38|–}}}</span>}} | data70a = {{{klublar38|}}} | data70b = {{{isht38|{{{isht(gollar)38|}}} }}} | data70c = {{#if:{{{gollar38|}}}|({{{gollar38}}})}} | label71 = {{#if:{{{klublar39|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar39|–}}}</span>}} | data71a = {{{klublar39|}}} | data71b = {{{isht39|{{{isht(gollar)39|}}} }}} | data71c = {{#if:{{{gollar39|}}}|({{{gollar39}}})}} | label72 = {{#if:{{{klublar40|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar40|–}}}</span>}} | data72a = {{{klublar40|}}} | data72b = {{{isht40|{{{isht(gollar)40|}}} }}} | data72c = {{#if:{{{gollar40|}}}|({{{gollar40}}})}} | label73 = {{#if:{{{klublar41|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar41|–}}}</span>}} | data73a = {{{klublar41|}}} | data73b = {{{isht41|{{{isht(gollar)41|}}} }}} | data73c = {{#if:{{{gollar41|}}}|({{{gollar41}}})}} | label74 = {{#if:{{{klublar42|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar42|–}}}</span>}} | data74a = {{{klublar42|}}} | data74b = {{{isht42|{{{isht(gollar)42|}}} }}} | data74c = {{#if:{{{gollar42|}}}|({{{gollar42}}})}} | label75 = {{#if:{{{klublar43|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar43|–}}}</span>}} | data75a = {{{klublar43|}}} | data75b = {{{isht43|{{{isht(gollar)43|}}} }}} | data75c = {{#if:{{{gollar43|}}}|({{{gollar43}}})}} | label76 = {{#if:{{{klublar44|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar44|–}}}</span>}} | data76a = {{{klublar44|}}} | data76b = {{{isht44|{{{isht(gollar)44|}}} }}} | data76c = {{#if:{{{gollar44|}}}|({{{gollar44}}})}} | label77 = {{#if:{{{klublar45|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar45|–}}}</span>}} | data77a = {{{klublar45|}}} | data77b = {{{isht45|{{{isht(gollar)45|}}} }}} | data77c = {{#if:{{{gollar45|}}}|({{{gollar45}}})}} | label78 = {{#if:{{{klublar46|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar46|–}}}</span>}} | data78a = {{{klublar46|}}} | data78b = {{{isht46|{{{isht(gollar)46|}}} }}} | data78c = {{#if:{{{gollar46|}}}|({{{gollar46}}})}} | label79 = {{#if:{{{klublar47|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar47|–}}}</span>}} | data79a = {{{klublar47|}}} | data79b = {{{isht47|{{{isht(gollar)47|}}} }}} | data79c = {{#if:{{{gollar47|}}}|({{{gollar47}}})}} | label80 = {{#if:{{{klublar48|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar48|–}}}</span>}} | data80a = {{{klublar48|}}} | data80b = {{{isht48|{{{isht(gollar)48|}}} }}} | data80c = {{#if:{{{gollar48|}}}|({{{gollar48}}})}} | label81 = {{#if:{{{klublar49|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar49|–}}}</span>}} | data81a = {{{klublar49|}}} | data81b = {{{isht49|{{{isht(gollar)49|}}} }}} | data81c = {{#if:{{{gollar49|}}}|({{{gollar49}}})}} | label82 = {{#if:{{{klublar50|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar50|–}}}</span>}} | data82a = {{{klublar50|}}} | data82b = {{{isht50|{{{isht(gollar)50|}}} }}} | data82c = {{#if:{{{gollar50|}}}|({{{gollar50}}})}} | label83 = {{#if:{{{totalyears|}}}|{{{totalyears}}}|{{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|Total}}}} | data83a = {{#if:{{{totalyears|}}}|{{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|'''Total'''}}}} | data83b = {{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|'''{{{totalcaps|{{{totalcaps(goals)}}} }}}'''}} | data83c = {{#if:{{{totalgoals|}}}|'''({{{totalgoals}}})'''}} | header84 = {{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|Milliy terma jamoa{{#if:{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update|}}}}}}|<sup>‡</sup> }} }} | label85 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyyillar1|{{{milliyyillar|}}}}}}|Yillar}} }} | data85a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|'''Jamoa'''}} }} | data85b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol.|Gollari}})'''|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}}'''}} }} | data85c = {{#if:{{{gollar1|{{{gollar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} }} | label86 = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar1|{{{milliyyillar|–}}}}}}</span>}} | data86a = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}} | data86b = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{milliyisht1|{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht|{{{milliyisht(gollar)|}}} }}} }}} }}} | data86c = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{milliygollar1|{{{milliygollar|}}}}}}|({{{milliygollar1|{{{milliygollar|}}}}}})}} | label87 = {{#if:{{{milliyjamoa2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar2|–}}}</span>}} | data87a = {{{milliyjamoa2|}}} | data87b = {{{milliyisht2|{{{milliyisht(gollar)2|}}} }}} | data87c = {{#if:{{{milliygollar2|}}}|({{{milliygollar2}}})}} | label88 = {{#if:{{{milliyjamoa3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar3|–}}}</span>}} | data88a = {{{milliyjamoa3|}}} | data88b = {{{milliyisht3|{{{milliyisht(gollar)3|}}} }}} | data88c = {{#if:{{{milliygollar3|}}}|({{{milliygollar3}}})}} | label89 = {{#if:{{{milliyjamoa4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar4|–}}}</span>}} | data89a = {{{milliyjamoa4|}}} | data89b = {{{milliyisht4|{{{milliyisht(gollar)4|}}} }}} | data89c = {{#if:{{{milliygollar4|}}}|({{{milliygollar4}}})}} | label90 = {{#if:{{{milliyjamoa5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar5|–}}}</span>}} | data90a = {{{milliyjamoa5|}}} | data90b = {{{milliyisht5|{{{milliyisht(gollar)5|}}} }}} | data90c = {{#if:{{{milliygollar5|}}}|({{{milliygollar5}}})}} | label91 = {{#if:{{{milliyjamoa6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar6|–}}}</span>}} | data91a = {{{milliyjamoa6|}}} | data91b = {{{milliyisht6|{{{milliyisht(gollar)6|}}} }}} | data91c = {{#if:{{{milliygollar6|}}}|({{{milliygollar6}}})}} | label92 = {{#if:{{{milliyjamoa7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar7|–}}}</span>}} | data92a = {{{milliyjamoa7|}}} | data92b = {{{milliyisht7|{{{milliyisht(gollar)7|}}} }}} | data92c = {{#if:{{{milliygollar7|}}}|({{{milliygollar7}}})}} | label93 = {{#if:{{{milliyjamoa8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar8|–}}}</span>}} | data93a = {{{milliyjamoa8|}}} | data93b = {{{milliyisht8|{{{milliyisht(gollar)8|}}} }}} | data93c = {{#if:{{{milliygollar8|}}}|({{{milliygollar8}}})}} | label94 = {{#if:{{{milliyjamoa9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar9|–}}}</span>}} | data94a = {{{milliyjamoa9|}}} | data94b = {{{milliyisht9|{{{milliyisht(gollar)9|}}} }}} | data94c = {{#if:{{{milliygollar9|}}}|({{{milliygollar9}}})}} | header95 = {{#if:{{{boshliqklublar1|{{{boshliqklublar|}}}}}}|Boshqargan klublari}} | label96 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{boshliqklublar1|{{{boshliqklublar|}}}}}}|Years}} }} | data96a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{boshliqyillar1|{{{boshliqyillar|}}}}}}|'''Team'''}} }} | label97 = {{#if:{{{boshliqklublar|}}}|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqyillar|–}}}</span>}}{{ #if:{{{boshliqklublar1|}}}|{{ #if:{{{boshliqklublar|}}} |<span style="line-height:1.8em"><br></span> }}<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar1|–}}}</span>}} | data97 = {{#if:{{{boshliqklublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">{{{boshliqklublar}}}</span>}}{{ #if:{{{boshliqklublar1|}}} |{{ #if:{{{boshliqklublar|}}} |<span style="line-height:1.8em"><br></span> }}{{{boshliqklublar1}}} }} | label98 = {{#if:{{{boshliqklublar2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar2|–}}}{{{boshliqlavozim2|–}}}</span>}} | data98 = {{{boshliqklublar2|}}} | label99 = {{#if:{{{boshliqklublar3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar3|–}}}</span>}} | data99 = {{{boshliqklublar3|}}} | label100 = {{#if:{{{boshliqklublar4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar4|–}}}</span>}} | data100 = {{{boshliqklublar4|}}} | label101 = {{#if:{{{boshliqklublar5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar5|–}}}</span>}} | data101 = {{{boshliqklublar5|}}} | label102 = {{#if:{{{boshliqklublar6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar6|–}}}</span>}} | data102 = {{{boshliqklublar6|}}} | label103 = {{#if:{{{boshliqklublar7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar7|–}}}</span>}} | data103 = {{{boshliqklublar7|}}} | label104 = {{#if:{{{boshliqklublar8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar8|–}}}</span>}} | data104 = {{{boshliqklublar8|}}} | label105 = {{#if:{{{boshliqklublar9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar9|–}}}</span>}} | data105 = {{{boshliqklublar9|}}} | label106 = {{#if:{{{boshliqklublar10|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar10|–}}}</span>}} | data106 = {{{boshliqklublar10|}}} | label107 = {{#if:{{{boshliqklublar11|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar11|–}}}</span>}} | data107 = {{{boshliqklublar11|}}} | label108 = {{#if:{{{boshliqklublar12|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar12|–}}}</span>}} | data108 = {{{boshliqklublar12|}}} | label109 = {{#if:{{{boshliqklublar13|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar13|–}}}</span>}} | data109 = {{{boshliqklublar13|}}} | label110 = {{#if:{{{boshliqklublar14|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar14|–}}}</span>}} | data110 = {{{boshliqklublar14|}}} | label111 = {{#if:{{{boshliqklublar15|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar15|–}}}</span>}} | data111 = {{{boshliqklublar15|}}} | label112 = {{#if:{{{boshliqklublar16|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar16|–}}}</span>}} | data112 = {{{boshliqklublar16|}}} | label113 = {{#if:{{{boshliqklublar17|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar17|–}}}</span>}} | data113 = {{{boshliqklublar17|}}} | label114 = {{#if:{{{boshliqklublar18|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar18|–}}}</span>}} | data114 = {{{boshliqklublar18|}}} | label115 = {{#if:{{{boshliqklublar19|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar19|–}}}</span>}} | data115 = {{{boshliqklublar19|}}} | label116 = {{#if:{{{boshliqklublar20|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar20|–}}}</span>}} | data116 = {{{boshliqklublar20|}}} | label117 = {{#if:{{{boshliqklublar21|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar21|–}}}</span>}} | data117 = {{{boshliqklublar21|}}} | label118 = {{#if:{{{boshliqklublar22|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar22|–}}}</span>}} | data118 = {{{boshliqklublar22|}}} | label119 = {{#if:{{{boshliqklublar23|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar23|–}}}</span>}} | data119 = {{{boshliqklublar23|}}} | label120 = {{#if:{{{boshliqklublar24|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar24|–}}}</span>}} | data120 = {{{boshliqklublar24|}}} | label121 = {{#if:{{{boshliqklublar25|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar25|–}}}</span>}} | data121 = {{{boshliqklublar25|}}} | label122 = {{#if:{{{boshliqklublar26|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar26|–}}}</span>}} | data122 = {{{boshliqklublar26|}}} | label123 = {{#if:{{{boshliqklublar27|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar27|–}}}</span>}} | data123 = {{{boshliqklublar27|}}} | label124 = {{#if:{{{boshliqklublar28|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar28|–}}}</span>}} | data124 = {{{boshliqklublar28|}}} | label125 = {{#if:{{{boshliqklublar29|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar29|–}}}</span>}} | data125 = {{{boshliqklublar29|}}} | label126 = {{#if:{{{boshliqklublar30|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar30|–}}}</span>}} | data126 = {{{boshliqklublar30|}}} | label127 = {{#if:{{{boshliqklublar31|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar31|–}}}</span>}} | data127 = {{{boshliqklublar31|}}} | label128 = {{#if:{{{boshliqklublar32|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar32|–}}}</span>}} | data128 = {{{boshliqklublar32|}}} | label129 = {{#if:{{{boshliqklublar33|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar33|–}}}</span>}} | data129 = {{{boshliqklublar33|}}} | label130 = {{#if:{{{boshliqklublar34|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar34|–}}}</span>}} | data130 = {{{boshliqklublar34|}}} | label131 = {{#if:{{{boshliqklublar35|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar35|–}}}</span>}} | data131 = {{{boshliqklublar35|}}} | label132 = {{#if:{{{boshliqklublar36|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar36|–}}}</span>}} | data132 = {{{boshliqklublar36|}}} | label133 = {{#if:{{{boshliqklublar37|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar37|–}}}</span>}} | data133 = {{{boshliqklublar37|}}} | label134 = {{#if:{{{boshliqklublar38|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar38|–}}}</span>}} | data134 = {{{boshliqklublar38|}}} | label135 = {{#if:{{{boshliqklublar39|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar39|–}}}</span>}} | data135 = {{{boshliqklublar39|}}} | label136 = {{#if:{{{boshliqklublar40|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar40|–}}}</span>}} | data136 = {{{boshliqklublar40|}}} | label137 = {{#if:{{{boshliqklublar41|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar41|–}}}</span>}} | data137 = {{{boshliqklublar41|}}} | label138 = {{#if:{{{boshliqklublar42|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar42|–}}}</span>}} | data138 = {{{boshliqklublar42|}}} | label139 = {{#if:{{{boshliqklublar43|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar43|–}}}</span>}} | data139 = {{{boshliqklublar43|}}} | label140 = {{#if:{{{boshliqklublar44|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar44|–}}}</span>}} | data140 = {{{boshliqklublar44|}}} | label141 = {{#if:{{{boshliqklublar45|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar45|–}}}</span>}} | data141 = {{{boshliqklublar45|}}} | label142 = {{#if:{{{boshliqklublar46|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar46|–}}}</span>}} | data142 = {{{boshliqklublar46|}}} | label143 = {{#if:{{{boshliqklublar47|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar47|–}}}</span>}} | data143 = {{{boshliqklublar47|}}} | label144 = {{#if:{{{boshliqklublar48|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar48|–}}}</span>}} | data144 = {{{boshliqklublar48|}}} | label145 = {{#if:{{{boshliqklublar49|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar49|–}}}</span>}} | data145 = {{{boshliqklublar49|}}} | header146 = {{#if: {{{medaltemplates|{{{medallar|}}}}}} | Xalqaro medallar }} | data147 = {{{medaltemplates|{{{medallar|}}}}}} | data147 = {{#if:{{{module|{{{modul|}}}}}}|<nowiki /> {{{!}} style="text-align:left; width:100%; margin:0; border-spacing:0; line-height: normal" {{!}}- {{!}} {{{module|{{{modul|}}}}}} {{!}}} }} | belowstyle = color:darkslategray; font-size:95% | below = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|<nowiki>*</nowiki>Professional klublardagi gollari (ichki chempionat){{#if:{{{pcupdate|{{{club-update|}}}}}}|<br/>({{sana|{{{pcupdate|{{{club-update}}}}}}}} uchun)}} }}{{#if:{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update|}}}}}}|<br/>‡ Milliy terma jamoadagi gollari ({{sana|{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update}}}}}}}} uchun) }} }} <noinclude>[[Turkum:Bilgiquti andozalari]] {{Hujjat}} </noinclude> <includeonly> [[Turkum:Kishilar]][[Turkum:Futbolchilar]] </includeonly> 0rl7hifbq9ubufr28lantm28p2skvr1 2726558 2726555 2022-07-31T09:28:47Z Olimidono 66018 [[Special:Contributions/Olimidono|Olimidono]] ([[User talk:Olimidono|munozara]]) tomonidan qilingan 2726482-sonli tahrir qaytarildi wikitext text/x-wiki {{Uch ustunli bilgiquti | child = {{Yesno|{{{embed|no}}}}} | bodyclass = vcard | bodystyle = line-height: 1.2em; | title = {{if empty | {{{ism|{{{ismi|{{{nom|{{{nomi|{{{name|}}}}}}}}}}}}}}} | {{PAGENAMEBASE}} }} | titleclass = fn | titlestyle = font-size: 125%; text-align: center; line-height: 1.2em; | imagestyle = text-align: center; | image = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image|{{{tasvir|}}}}}}|size={{{image_size|{{{eni|}}}}}}|sizedefault=frameless|center=yes|upright={{{upright|}}}|alt={{{alt|}}} }} | caption = {{{caption|{{{izoh|}}}}}} | captionstyle = padding:0.2em 0 0 0; | headerstyle = background-color: {{#ifeq:{{Yesno|{{{embed|no}}}}}|yes|{{{header-color|transparent}}}|#b0c4de}}; line-height: 1.5em; text-align: center; line-height: 1.2em; | labelstyle = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; text-align: left | datastyle = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; | datastylea = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; | datastyleb = white-space: nowrap; vertical-align: baseline;{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}||text-align: right}} | datastylec = white-space: nowrap; vertical-align: baseline; text-align: right | header1 = {{#ifeq:{{Yesno|{{{embed|no}}}}}|yes||{{#if:{{{full_name|{{{fullname|{{{toliq_ism|{{{toliqism|{{{toʻliq_ism|{{{toʻliqism|}}}}}}}}}}}}}}}}}}{{{birth_name|{{{tavallud_paytidagi_ismi|{{{tavalludpaytidagiismi|}}}}}}}}}{{{birth_date|{{{tavallud_sana|{{{tavalludsana|}}}}}}}}}{{{birth_place|{{{tavallud_joyi|{{{tavalludjoyi|{{{tavalludmamlakat|}}}}}}}}}}}}{{#if:{{{tavalludshahar|}}}|{{{tavalludshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{tavalludmamlakat|}}}|{{{tavalludmamlakat|}}}}}{{{height|{{{boyi|{{{boʻyi|}}}}}}}}}|Shaxsiy maʼlumot}}}} | label2 = Toʻliq ismi | data2 = {{{full_name|{{{fullname|{{{toliq_ism|{{{toliqism|{{{toʻliq_ism|{{{toʻliqism|}}}}}}}}}}}}}}}}}} | class2 = nickname | label3 = Tavallud paytidagi ismi | data3 = {{{birth_name|{{{tavallud_paytidagi_ismi|{{{tavalludpaytidagiismi|}}}}}}}}} | class3 = nickname | label4 = Tavallud sanasi | data4 = {{{birth_date|{{{tavallud_sana|{{{tavalludsana|}}}}}}}}} | label5 = Tavallud joyi | data5 = {{{birth_place|{{{tavallud_joyi|{{{tavalludjoyi|}}}}}}}}}{{#if:{{{tavalludshahar|}}}|{{{tavalludshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{tavalludmamlakat|}}}|{{{tavalludmamlakat|}}}}} | class5 = birthplace | label6 = Vafot sanasi | data6 = {{{death_date|{{{vafot_sana|{{{vafotsana|}}}}}}}}} | label7 = Vafot joyi | class7 = deathplace | data7 = {{{death_place|{{{vafot_joyi|{{{vafotjoyi|}}}}}}}}}{{#if:{{{vafotshahar|}}}|{{{vafotshahar|}}},&nbsp;}}{{#if:{{{vafotmamlakat|}}}|{{{vafotmamlakat|}}}}} | label8 = Boʻyi | data8 = {{{height|{{{boyi|{{{boʻyi|}}}}}}}}} | label9 = Ampluasi | class9 = role | data9 = {{{ampluasi|{{{poziciya|{{{pozitsiya|{{{position|}}}}}}}}}}}} | label10 = Laqabi | data10 = {{{laqab|{{{laqabi|{{{taxallus|}}}}}}}}} | label11 = Vazni | data11 = {{{vazn|{{{vazni|{{{ogʻirligi|}}}}}}}}} | label12 = Mukofotlari | data12 = {{{mukofotlar|{{{medallar|{{{sovrinlar|}}}}}}}}} | header12 = {{#if:{{{currentclub|{{{joriyklub|}}}}}}|Klub maʼlumoti}} | label13 = {{Longitem|Joriy klub}} | class13 = org | data13 = {{{currentclub|{{{joriyklub|}}}}}} | label14 = Raqami | data14 = {{{clubnumber|{{{klubraqami|}}}}}} | header15 = {{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar}} | label16 = {{#if:{{{clubs1|{{{clubs|{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}}}}}}}||{{#if:{{{youthyears1|{{{youthyears|{{{yoshlikyillari1|{{{yoshlikyillari|}}}}}}}}}}}}|Yillar}} }} | data16 = {{#if:{{{clubs1|{{{clubs|{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}}}}}}}||{{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|'''Jamoa'''}} }} | label17 = {{#if:{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari1|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears1|{{{youthyears|{{{yoshlikyillari1|{{{yoshlikyillari|–}}}}}}}}}}}}</span>}} | data17 = {{#if:{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{yoshlikklublari1|{{{youthclubs1|{{{youthclubs|{{{yoshlikklublari|}}}}}}}}}}}} | label18 = {{#if:{{{youthclubs2|{{{yoshlikklublari2|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears2|{{{yoshlikyillari2|–}}}}}}</span>}} | data18 = {{{youthclubs2|{{{yoshlikklublari2|}}}}}} | label19 = {{#if:{{{youthclubs3|{{{yoshlikklublari3|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears3|{{{yoshlikyillari3|–}}}}}}</span>}} | data19 = {{{youthclubs3|{{{yoshlikklublari3|}}}}}} | label20 = {{#if:{{{youthclubs4|{{{yoshlikklublari4|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears4|{{{yoshlikyillari4|–}}}}}}</span>}} | data20 = {{{youthclubs4|{{{yoshlikklublari4|}}}}}} | label21 = {{#if:{{{youthclubs5|{{{yoshlikklublari5|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears5|{{{yoshlikyillari5|–}}}}}}</span>}} | data21 = {{{youthclubs5|{{{yoshlikklublari5|}}}}}} | label22 = {{#if:{{{youthclubs6|{{{yoshlikklublari6|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears6|{{{yoshlikyillari6|–}}}}}}</span>}} | data22 = {{{youthclubs6|{{{yoshlikklublari6|}}}}}} | label23 = {{#if:{{{youthclubs7|{{{yoshlikklublari7|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears7|{{{yoshlikyillari7|–}}}}}}</span>}} | data23 = {{{youthclubs7|{{{yoshlikklublari7|}}}}}} | label24 = {{#if:{{{youthclubs8|{{{yoshlikklublari8|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears8|{{{yoshlikyillari8|–}}}}}}</span>}} | data24 = {{{youthclubs8|{{{yoshlikklublari8|}}}}}} | label25 = {{#if:{{{youthclubs9|{{{yoshlikklublari9|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears9|{{{yoshlikyillari9|–}}}}}}</span>}} | data25 = {{{youthclubs9|{{{yoshlikklublari9|}}}}}} | label26 = {{#if:{{{youthclubs10|{{{yoshlikklublari10|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{youthyears10|{{{yoshlikyillari10|–}}}}}}</span>}} | data26 = {{{youthclubs10|{{{yoshlikklublari10|}}}}}} | header31 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|Professional karyerasi* }} | label32 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|Yillar}} | data32a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|'''Jamoa'''}} | data32b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|{{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol|Gollar}})'''|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}}'''}} }} | data32c = {{#if:{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} | label33 = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar1|{{{yillar|–}}}}}}</span>}} | data33a = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}} | data33b = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{isht1| {{{isht|{{{isht(gollar)1|{{{isht(gollar)|}}}}}} }}}}}} | data33c = {{#if:{{{klublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{gollar1|{{{gollar|}}}}}}|({{{gollar1|{{{gollar|}}}}}})}} | label34 = {{#if:{{{klublar2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar2|–}}}</span>}} | data34a = {{{klublar2|}}} | data34b = {{{isht2|{{{isht(gollar)2|}}} }}} | data34c = {{#if:{{{gollar2|}}}|({{{gollar2}}})}} | label35 = {{#if:{{{klublar3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar3|–}}}</span>}} | data35a = {{{klublar3|}}} | data35b = {{{isht3|{{{isht(gollar)3|}}} }}} | data35c = {{#if:{{{gollar3|}}}|({{{gollar3}}})}} | label36 = {{#if:{{{klublar4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar4|–}}}</span>}} | data36a = {{{klublar4|}}} | data36b = {{{isht4|{{{isht(gollar)4|}}} }}} | data36c = {{#if:{{{gollar4|}}}|({{{gollar4}}})}} | label37 = {{#if:{{{klublar5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar5|–}}}</span>}} | data37a = {{{klublar5|}}} | data37b = {{{isht5|{{{isht(gollar)5|}}} }}} | data37c = {{#if:{{{gollar5|}}}|({{{gollar5}}})}} | label38 = {{#if:{{{klublar6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar6|–}}}</span>}} | data38a = {{{klublar6|}}} | data38b = {{{isht6|{{{isht(gollar)6|}}} }}} | data38c = {{#if:{{{gollar6|}}}|({{{gollar6}}})}} | label39 = {{#if:{{{klublar7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar7|–}}}</span>}} | data39a = {{{klublar7|}}} | data39b = {{{isht7|{{{isht(gollar)7|}}} }}} | data39c = {{#if:{{{gollar7|}}}|({{{gollar7}}})}} | label40 = {{#if:{{{klublar8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar8|–}}}</span>}} | data40a = {{{klublar8|}}} | data40b = {{{isht8|{{{isht(gollar)8|}}} }}} | data40c = {{#if:{{{gollar8|}}}|({{{gollar8}}})}} | label41 = {{#if:{{{klublar9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar9|–}}}</span>}} | data41a = {{{klublar9|}}} | data41b = {{{isht9|{{{isht(gollar)9|}}} }}} | data41c = {{#if:{{{gollar9|}}}|({{{gollar9}}})}} | label42 = {{#if:{{{klublar10|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar10|–}}}</span>}} | data42a = {{{klublar10|}}} | data42b = {{{isht10|{{{isht(gollar)10|}}} }}} | data42c = {{#if:{{{gollar10|}}}|({{{gollar10}}})}} | label43 = {{#if:{{{klublar11|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar11|–}}}</span>}} | data43a = {{{klublar11|}}} | data43b = {{{isht11|{{{isht(gollar)11|}}} }}} | data43c = {{#if:{{{gollar11|}}}|({{{gollar11}}})}} | label44 = {{#if:{{{klublar12|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar12|–}}}</span>}} | data44a = {{{klublar12|}}} | data44b = {{{isht12|{{{isht(gollar)12|}}} }}} | data44c = {{#if:{{{gollar12|}}}|({{{gollar12}}})}} | label45 = {{#if:{{{klublar13|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar13|–}}}</span>}} | data45a = {{{klublar13|}}} | data45b = {{{isht13|{{{isht(gollar)13|}}} }}} | data45c = {{#if:{{{gollar13|}}}|({{{gollar13}}})}} | label46 = {{#if:{{{klublar14|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar14|–}}}</span>}} | data46a = {{{klublar14|}}} | data46b = {{{isht14|{{{isht(gollar)14|}}} }}} | data46c = {{#if:{{{gollar14|}}}|({{{gollar14}}})}} | label47 = {{#if:{{{klublar15|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar15|–}}}</span>}} | data47a = {{{klublar15|}}} | data47b = {{{isht15|{{{isht(gollar)15|}}} }}} | data47c = {{#if:{{{gollar15|}}}|({{{gollar15}}})}} | label48 = {{#if:{{{klublar16|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar16|–}}}</span>}} | data48a = {{{klublar16|}}} | data48b = {{{isht16|{{{isht(gollar)16|}}} }}} | data48c = {{#if:{{{gollar16|}}}|({{{gollar16}}})}} | label49 = {{#if:{{{klublar17|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar17|–}}}</span>}} | data49a = {{{klublar17|}}} | data49b = {{{isht17|{{{isht(gollar)17|}}} }}} | data49c = {{#if:{{{gollar17|}}}|({{{gollar17}}})}} | label50 = {{#if:{{{klublar18|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar18|–}}}</span>}} | data50a = {{{klublar18|}}} | data50b = {{{isht18|{{{isht(gollar)18|}}} }}} | data50c = {{#if:{{{gollar18|}}}|({{{gollar18}}})}} | label51 = {{#if:{{{klublar19|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar19|–}}}</span>}} | data51a = {{{klublar19|}}} | data51b = {{{isht19|{{{isht(gollar)19|}}} }}} | data51c = {{#if:{{{gollar19|}}}|({{{gollar19}}})}} | label52 = {{#if:{{{klublar20|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar20|–}}}</span>}} | data52a = {{{klublar20|}}} | data52b = {{{isht20|{{{isht(gollar)20|}}} }}} | data52c = {{#if:{{{gollar20|}}}|({{{gollar20}}})}} | label53 = {{#if:{{{klublar21|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar21|–}}}</span>}} | data53a = {{{klublar21|}}} | data53b = {{{isht21|{{{isht(gollar)21|}}} }}} | data53c = {{#if:{{{gollar21|}}}|({{{gollar21}}})}} | label54 = {{#if:{{{klublar22|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar22|–}}}</span>}} | data54a = {{{klublar22|}}} | data54b = {{{isht22|{{{isht(gollar)22|}}} }}} | data54c = {{#if:{{{gollar22|}}}|({{{gollar22}}})}} | label55 = {{#if:{{{klublar23|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar23|–}}}</span>}} | data55a = {{{klublar23|}}} | data55b = {{{isht23|{{{isht(gollar)23|}}} }}} | data55c = {{#if:{{{gollar23|}}}|({{{gollar23}}})}} | label56 = {{#if:{{{klublar24|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar24|–}}}</span>}} | data56a = {{{klublar24|}}} | data56b = {{{isht24|{{{isht(gollar)24|}}} }}} | data56c = {{#if:{{{gollar24|}}}|({{{gollar24}}})}} | label57 = {{#if:{{{klublar25|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar25|–}}}</span>}} | data57a = {{{klublar25|}}} | data57b = {{{isht25|{{{isht(gollar)25|}}} }}} | data57c = {{#if:{{{gollar25|}}}|({{{gollar25}}})}} | label58 = {{#if:{{{klublar26|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar26|–}}}</span>}} | data58a = {{{klublar26|}}} | data58b = {{{isht26|{{{isht(gollar)26|}}} }}} | data58c = {{#if:{{{gollar26|}}}|({{{gollar26}}})}} | label59 = {{#if:{{{klublar27|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar27|–}}}</span>}} | data59a = {{{klublar27|}}} | data59b = {{{isht27|{{{isht(gollar)27|}}} }}} | data59c = {{#if:{{{gollar27|}}}|({{{gollar27}}})}} | label60 = {{#if:{{{klublar28|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar28|–}}}</span>}} | data60a = {{{klublar28|}}} | data60b = {{{isht28|{{{isht(gollar)28|}}} }}} | data60c = {{#if:{{{gollar28|}}}|({{{gollar28}}})}} | label61 = {{#if:{{{klublar29|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar29|–}}}</span>}} | data61a = {{{klublar29|}}} | data61b = {{{isht29|{{{isht(gollar)29|}}} }}} | data61c = {{#if:{{{gollar29|}}}|({{{gollar29}}})}} | label62 = {{#if:{{{klublar30|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar30|–}}}</span>}} | data62a = {{{klublar30|}}} | data62b = {{{isht30|{{{isht(gollar)30|}}} }}} | data62c = {{#if:{{{gollar30|}}}|({{{gollar30}}})}} | label63 = {{#if:{{{klublar31|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar31|–}}}</span>}} | data63a = {{{klublar31|}}} | data63b = {{{isht31|{{{isht(gollar)31|}}} }}} | data63c = {{#if:{{{gollar31|}}}|({{{gollar31}}})}} | label64 = {{#if:{{{klublar32|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar32|–}}}</span>}} | data64a = {{{klublar32|}}} | data64b = {{{isht32|{{{isht(gollar)32|}}} }}} | data64c = {{#if:{{{gollar32|}}}|({{{gollar32}}})}} | label65 = {{#if:{{{klublar33|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar33|–}}}</span>}} | data65a = {{{klublar33|}}} | data65b = {{{isht33|{{{isht(gollar)33|}}} }}} | data65c = {{#if:{{{gollar33|}}}|({{{gollar33}}})}} | label66 = {{#if:{{{klublar34|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar34|–}}}</span>}} | data66a = {{{klublar34|}}} | data66b = {{{isht34|{{{isht(gollar)34|}}} }}} | data66c = {{#if:{{{gollar34|}}}|({{{gollar34}}})}} | label67 = {{#if:{{{klublar35|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar35|–}}}</span>}} | data67a = {{{klublar35|}}} | data67b = {{{isht35|{{{isht(gollar)35|}}} }}} | data67c = {{#if:{{{gollar35|}}}|({{{gollar35}}})}} | label68 = {{#if:{{{klublar36|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar36|–}}}</span>}} | data68a = {{{klublar36|}}} | data68b = {{{isht36|{{{isht(gollar)36|}}} }}} | data68c = {{#if:{{{gollar36|}}}|({{{gollar36}}})}} | label69 = {{#if:{{{klublar37|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar37|–}}}</span>}} | data69a = {{{klublar37|}}} | data69b = {{{isht37|{{{isht(gollar)37|}}} }}} | data69c = {{#if:{{{gollar37|}}}|({{{gollar37}}})}} | label70 = {{#if:{{{klublar38|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar38|–}}}</span>}} | data70a = {{{klublar38|}}} | data70b = {{{isht38|{{{isht(gollar)38|}}} }}} | data70c = {{#if:{{{gollar38|}}}|({{{gollar38}}})}} | label71 = {{#if:{{{klublar39|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar39|–}}}</span>}} | data71a = {{{klublar39|}}} | data71b = {{{isht39|{{{isht(gollar)39|}}} }}} | data71c = {{#if:{{{gollar39|}}}|({{{gollar39}}})}} | label72 = {{#if:{{{klublar40|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar40|–}}}</span>}} | data72a = {{{klublar40|}}} | data72b = {{{isht40|{{{isht(gollar)40|}}} }}} | data72c = {{#if:{{{gollar40|}}}|({{{gollar40}}})}} | label73 = {{#if:{{{klublar41|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar41|–}}}</span>}} | data73a = {{{klublar41|}}} | data73b = {{{isht41|{{{isht(gollar)41|}}} }}} | data73c = {{#if:{{{gollar41|}}}|({{{gollar41}}})}} | label74 = {{#if:{{{klublar42|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar42|–}}}</span>}} | data74a = {{{klublar42|}}} | data74b = {{{isht42|{{{isht(gollar)42|}}} }}} | data74c = {{#if:{{{gollar42|}}}|({{{gollar42}}})}} | label75 = {{#if:{{{klublar43|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar43|–}}}</span>}} | data75a = {{{klublar43|}}} | data75b = {{{isht43|{{{isht(gollar)43|}}} }}} | data75c = {{#if:{{{gollar43|}}}|({{{gollar43}}})}} | label76 = {{#if:{{{klublar44|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar44|–}}}</span>}} | data76a = {{{klublar44|}}} | data76b = {{{isht44|{{{isht(gollar)44|}}} }}} | data76c = {{#if:{{{gollar44|}}}|({{{gollar44}}})}} | label77 = {{#if:{{{klublar45|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar45|–}}}</span>}} | data77a = {{{klublar45|}}} | data77b = {{{isht45|{{{isht(gollar)45|}}} }}} | data77c = {{#if:{{{gollar45|}}}|({{{gollar45}}})}} | label78 = {{#if:{{{klublar46|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar46|–}}}</span>}} | data78a = {{{klublar46|}}} | data78b = {{{isht46|{{{isht(gollar)46|}}} }}} | data78c = {{#if:{{{gollar46|}}}|({{{gollar46}}})}} | label79 = {{#if:{{{klublar47|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar47|–}}}</span>}} | data79a = {{{klublar47|}}} | data79b = {{{isht47|{{{isht(gollar)47|}}} }}} | data79c = {{#if:{{{gollar47|}}}|({{{gollar47}}})}} | label80 = {{#if:{{{klublar48|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar48|–}}}</span>}} | data80a = {{{klublar48|}}} | data80b = {{{isht48|{{{isht(gollar)48|}}} }}} | data80c = {{#if:{{{gollar48|}}}|({{{gollar48}}})}} | label81 = {{#if:{{{klublar49|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar49|–}}}</span>}} | data81a = {{{klublar49|}}} | data81b = {{{isht49|{{{isht(gollar)49|}}} }}} | data81c = {{#if:{{{gollar49|}}}|({{{gollar49}}})}} | label82 = {{#if:{{{klublar50|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{yillar50|–}}}</span>}} | data82a = {{{klublar50|}}} | data82b = {{{isht50|{{{isht(gollar)50|}}} }}} | data82c = {{#if:{{{gollar50|}}}|({{{gollar50}}})}} | label83 = {{#if:{{{totalyears|}}}|{{{totalyears}}}|{{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|Total}}}} | data83a = {{#if:{{{totalyears|}}}|{{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|'''Total'''}}}} | data83b = {{#if:{{{totalcaps|}}}{{{totalcaps(goals)|}}}|'''{{{totalcaps|{{{totalcaps(goals)}}} }}}'''}} | data83c = {{#if:{{{totalgoals|}}}|'''({{{totalgoals}}})'''}} | header84 = {{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|Milliy terma jamoa{{#if:{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update|}}}}}}|<sup>‡</sup> }} }} | label85 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyyillar1|{{{milliyyillar|}}}}}}|Yillar}} }} | data85a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|'''Jamoa'''}} }} | data85b = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}} ({{abbr|Gol.|Gollari}})'''|'''{{abbr|Isht.|Ishtiroklari}}'''}} }} | data85c = {{#if:{{{gollar1|{{{gollar|}}}}}}||{{#if:{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht(gollar)|}}}}}}||'''({{abbr|Gol.|Gollari}})'''}} }} | label86 = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar1|{{{milliyyillar|–}}}}}}</span>}} | data86a = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{milliyjamoa1|{{{milliyjamoa|}}}}}} | data86b = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{{milliyisht1|{{{milliyisht(gollar)1|{{{milliyisht|{{{milliyisht(gollar)|}}} }}} }}} }}} | data86c = {{#if:{{{milliyjamoa|}}}|<span style="line-height:1.7em">}}{{#if:{{{milliygollar1|{{{milliygollar|}}}}}}|({{{milliygollar1|{{{milliygollar|}}}}}})}} | label87 = {{#if:{{{milliyjamoa2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar2|–}}}</span>}} | data87a = {{{milliyjamoa2|}}} | data87b = {{{milliyisht2|{{{milliyisht(gollar)2|}}} }}} | data87c = {{#if:{{{milliygollar2|}}}|({{{milliygollar2}}})}} | label88 = {{#if:{{{milliyjamoa3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar3|–}}}</span>}} | data88a = {{{milliyjamoa3|}}} | data88b = {{{milliyisht3|{{{milliyisht(gollar)3|}}} }}} | data88c = {{#if:{{{milliygollar3|}}}|({{{milliygollar3}}})}} | label89 = {{#if:{{{milliyjamoa4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar4|–}}}</span>}} | data89a = {{{milliyjamoa4|}}} | data89b = {{{milliyisht4|{{{milliyisht(gollar)4|}}} }}} | data89c = {{#if:{{{milliygollar4|}}}|({{{milliygollar4}}})}} | label90 = {{#if:{{{milliyjamoa5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar5|–}}}</span>}} | data90a = {{{milliyjamoa5|}}} | data90b = {{{milliyisht5|{{{milliyisht(gollar)5|}}} }}} | data90c = {{#if:{{{milliygollar5|}}}|({{{milliygollar5}}})}} | label91 = {{#if:{{{milliyjamoa6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar6|–}}}</span>}} | data91a = {{{milliyjamoa6|}}} | data91b = {{{milliyisht6|{{{milliyisht(gollar)6|}}} }}} | data91c = {{#if:{{{milliygollar6|}}}|({{{milliygollar6}}})}} | label92 = {{#if:{{{milliyjamoa7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar7|–}}}</span>}} | data92a = {{{milliyjamoa7|}}} | data92b = {{{milliyisht7|{{{milliyisht(gollar)7|}}} }}} | data92c = {{#if:{{{milliygollar7|}}}|({{{milliygollar7}}})}} | label93 = {{#if:{{{milliyjamoa8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar8|–}}}</span>}} | data93a = {{{milliyjamoa8|}}} | data93b = {{{milliyisht8|{{{milliyisht(gollar)8|}}} }}} | data93c = {{#if:{{{milliygollar8|}}}|({{{milliygollar8}}})}} | label94 = {{#if:{{{milliyjamoa9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{milliyyillar9|–}}}</span>}} | data94a = {{{milliyjamoa9|}}} | data94b = {{{milliyisht9|{{{milliyisht(gollar)9|}}} }}} | data94c = {{#if:{{{milliygollar9|}}}|({{{milliygollar9}}})}} | header95 = {{#if:{{{boshliqklublar1|{{{boshliqklublar|}}}}}}|Boshqargan klublari}} | label96 = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{boshliqklublar1|{{{boshliqklublar|}}}}}}|Years}} }} | data96a = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}||{{#if:{{{boshliqyillar1|{{{boshliqyillar|}}}}}}|'''Team'''}} }} | label97 = {{#if:{{{boshliqklublar|}}}|<span style="line-height:1.7em; font-weight:normal">{{{boshliqyillar|–}}}</span>}}{{ #if:{{{boshliqklublar1|}}}|{{ #if:{{{boshliqklublar|}}} |<span style="line-height:1.8em"><br></span> }}<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar1|–}}}</span>}} | data97 = {{#if:{{{boshliqklublar|}}}|<span style="line-height:1.7em">{{{boshliqklublar}}}</span>}}{{ #if:{{{boshliqklublar1|}}} |{{ #if:{{{boshliqklublar|}}} |<span style="line-height:1.8em"><br></span> }}{{{boshliqklublar1}}} }} | label98 = {{#if:{{{boshliqklublar2|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar2|–}}}</span>}} | data98 = {{{boshliqklublar2|}}} | label99 = {{#if:{{{boshliqklublar3|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar3|–}}}</span>}} | data99 = {{{boshliqklublar3|}}} | label100 = {{#if:{{{boshliqklublar4|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar4|–}}}</span>}} | data100 = {{{boshliqklublar4|}}} | label101 = {{#if:{{{boshliqklublar5|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar5|–}}}</span>}} | data101 = {{{boshliqklublar5|}}} | label102 = {{#if:{{{boshliqklublar6|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar6|–}}}</span>}} | data102 = {{{boshliqklublar6|}}} | label103 = {{#if:{{{boshliqklublar7|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar7|–}}}</span>}} | data103 = {{{boshliqklublar7|}}} | label104 = {{#if:{{{boshliqklublar8|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar8|–}}}</span>}} | data104 = {{{boshliqklublar8|}}} | label105 = {{#if:{{{boshliqklublar9|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar9|–}}}</span>}} | data105 = {{{boshliqklublar9|}}} | label106 = {{#if:{{{boshliqklublar10|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar10|–}}}</span>}} | data106 = {{{boshliqklublar10|}}} | label107 = {{#if:{{{boshliqklublar11|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar11|–}}}</span>}} | data107 = {{{boshliqklublar11|}}} | label108 = {{#if:{{{boshliqklublar12|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar12|–}}}</span>}} | data108 = {{{boshliqklublar12|}}} | label109 = {{#if:{{{boshliqklublar13|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar13|–}}}</span>}} | data109 = {{{boshliqklublar13|}}} | label110 = {{#if:{{{boshliqklublar14|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar14|–}}}</span>}} | data110 = {{{boshliqklublar14|}}} | label111 = {{#if:{{{boshliqklublar15|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar15|–}}}</span>}} | data111 = {{{boshliqklublar15|}}} | label112 = {{#if:{{{boshliqklublar16|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar16|–}}}</span>}} | data112 = {{{boshliqklublar16|}}} | label113 = {{#if:{{{boshliqklublar17|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar17|–}}}</span>}} | data113 = {{{boshliqklublar17|}}} | label114 = {{#if:{{{boshliqklublar18|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar18|–}}}</span>}} | data114 = {{{boshliqklublar18|}}} | label115 = {{#if:{{{boshliqklublar19|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar19|–}}}</span>}} | data115 = {{{boshliqklublar19|}}} | label116 = {{#if:{{{boshliqklublar20|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar20|–}}}</span>}} | data116 = {{{boshliqklublar20|}}} | label117 = {{#if:{{{boshliqklublar21|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar21|–}}}</span>}} | data117 = {{{boshliqklublar21|}}} | label118 = {{#if:{{{boshliqklublar22|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar22|–}}}</span>}} | data118 = {{{boshliqklublar22|}}} | label119 = {{#if:{{{boshliqklublar23|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar23|–}}}</span>}} | data119 = {{{boshliqklublar23|}}} | label120 = {{#if:{{{boshliqklublar24|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar24|–}}}</span>}} | data120 = {{{boshliqklublar24|}}} | label121 = {{#if:{{{boshliqklublar25|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar25|–}}}</span>}} | data121 = {{{boshliqklublar25|}}} | label122 = {{#if:{{{boshliqklublar26|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar26|–}}}</span>}} | data122 = {{{boshliqklublar26|}}} | label123 = {{#if:{{{boshliqklublar27|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar27|–}}}</span>}} | data123 = {{{boshliqklublar27|}}} | label124 = {{#if:{{{boshliqklublar28|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar28|–}}}</span>}} | data124 = {{{boshliqklublar28|}}} | label125 = {{#if:{{{boshliqklublar29|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar29|–}}}</span>}} | data125 = {{{boshliqklublar29|}}} | label126 = {{#if:{{{boshliqklublar30|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar30|–}}}</span>}} | data126 = {{{boshliqklublar30|}}} | label127 = {{#if:{{{boshliqklublar31|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar31|–}}}</span>}} | data127 = {{{boshliqklublar31|}}} | label128 = {{#if:{{{boshliqklublar32|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar32|–}}}</span>}} | data128 = {{{boshliqklublar32|}}} | label129 = {{#if:{{{boshliqklublar33|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar33|–}}}</span>}} | data129 = {{{boshliqklublar33|}}} | label130 = {{#if:{{{boshliqklublar34|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar34|–}}}</span>}} | data130 = {{{boshliqklublar34|}}} | label131 = {{#if:{{{boshliqklublar35|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar35|–}}}</span>}} | data131 = {{{boshliqklublar35|}}} | label132 = {{#if:{{{boshliqklublar36|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar36|–}}}</span>}} | data132 = {{{boshliqklublar36|}}} | label133 = {{#if:{{{boshliqklublar37|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar37|–}}}</span>}} | data133 = {{{boshliqklublar37|}}} | label134 = {{#if:{{{boshliqklublar38|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar38|–}}}</span>}} | data134 = {{{boshliqklublar38|}}} | label135 = {{#if:{{{boshliqklublar39|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar39|–}}}</span>}} | data135 = {{{boshliqklublar39|}}} | label136 = {{#if:{{{boshliqklublar40|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar40|–}}}</span>}} | data136 = {{{boshliqklublar40|}}} | label137 = {{#if:{{{boshliqklublar41|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar41|–}}}</span>}} | data137 = {{{boshliqklublar41|}}} | label138 = {{#if:{{{boshliqklublar42|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar42|–}}}</span>}} | data138 = {{{boshliqklublar42|}}} | label139 = {{#if:{{{boshliqklublar43|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar43|–}}}</span>}} | data139 = {{{boshliqklublar43|}}} | label140 = {{#if:{{{boshliqklublar44|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar44|–}}}</span>}} | data140 = {{{boshliqklublar44|}}} | label141 = {{#if:{{{boshliqklublar45|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar45|–}}}</span>}} | data141 = {{{boshliqklublar45|}}} | label142 = {{#if:{{{boshliqklublar46|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar46|–}}}</span>}} | data142 = {{{boshliqklublar46|}}} | label143 = {{#if:{{{boshliqklublar47|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar47|–}}}</span>}} | data143 = {{{boshliqklublar47|}}} | label144 = {{#if:{{{boshliqklublar48|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar48|–}}}</span>}} | data144 = {{{boshliqklublar48|}}} | label145 = {{#if:{{{boshliqklublar49|}}}|<span style="font-weight:normal">{{{boshliqyillar49|–}}}</span>}} | data145 = {{{boshliqklublar49|}}} | header146 = {{#if: {{{medaltemplates|{{{medallar|}}}}}} | Xalqaro medallar }} | data147 = {{{medaltemplates|{{{medallar|}}}}}} | data147 = {{#if:{{{module|{{{modul|}}}}}}|<nowiki /> {{{!}} style="text-align:left; width:100%; margin:0; border-spacing:0; line-height: normal" {{!}}- {{!}} {{{module|{{{modul|}}}}}} {{!}}} }} | belowstyle = color:darkslategray; font-size:95% | below = {{#if:{{{klublar1|{{{klublar|}}}}}}|<nowiki>*</nowiki>Professional klublardagi gollari (ichki chempionat){{#if:{{{pcupdate|{{{club-update|}}}}}}|<br/>({{sana|{{{pcupdate|{{{club-update}}}}}}}} uchun)}} }}{{#if:{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update|}}}}}}|<br/>‡ Milliy terma jamoadagi gollari ({{sana|{{{ntupdate|{{{milliyjamoa-update}}}}}}}} uchun) }} }} <noinclude>[[Turkum:Bilgiquti andozalari]] {{Hujjat}} </noinclude> <includeonly> [[Turkum:Kishilar]][[Turkum:Futbolchilar]] </includeonly> mwddfsw0r629t6iz5tnpljkukruf583 Zakir Naik 0 14378 2726139 2708904 2022-07-30T22:44:09Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Olim bilgiqutisi |nomi = Zakir Naik |tasvir = Dr Zakir Naik.jpg |eni = |izoh = |tugʻilgan_sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1965|10|18}} |tugʻilgan joyi = [[Mumbay]], [[Hindiston]] |vafot_sanasi = |vafot_joyi = |istiqomat_joylari = |fuqaroligi = Hindiston fuqorosi |vatani = |millati = hind |sohasi = Islom tadqiqotlari jamgʻarmasi prezidenti, ommaviy maʼruzachi |ish_joylari = |institutlar = |alma_mater = Kishinchand Chellaram kolleji<br />Topiwala milliy tibbiyot kolleji |tezis_sarlavhasi= |akademik_rahbarlari = |mashhur_shogirdlari = |mashhur_ishlari = |oʻtkazayotgan_taʼsiri = |koʻrsatgan_taʼsiri = |mukofotlari = [[Qirol Faysal xalqaro mukofoti]] (2015) |turmush_oʻrtogʻi= Farhat Naik<ref name=Ramanujan/><ref name="Gambia1"/><ref name="Minivan2">{{Yangiliklar manbasi |author=Aishath Aniya |date=29-may 2010-yil |url=http://minivannewsarchive.com/society/comment-an-evening-with-mrs-naik-7590 |title=Comment: An evening with Mrs Naik |publisher=[[Minivan News]] – Archive |access-date=1-oktabr 2015-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20150929170546/http://minivannewsarchive.com/society/comment-an-evening-with-mrs-naik-7590 |archive-date=29-sentabr 2015-yil |url-status=live |seperator= |archivedate=2018-12-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181225123255/https://minivannewsarchive.com/society/comment-an-evening-with-mrs-naik-7590 }}</ref> |dini = [[Islom|Sunniy islom]] |vebsayt = {{Plainlist| *[http://www.irf.net/ IRF.net] *[http://www.peacetv.tv/ PeaceTV.tv] }} }} '''Zakir Naik'''<ref> {{veb manbasi |url=http://www.hindustantimes.com/india-news/dodging-mumbai-police-zakir-naik-cancels-return-to-mumbai-may-issue-video-message/story-4gUCc8T9TMV48Z9KBaIrnJ.html |sarlavha=Zakir Naik to leave for African tour |nashriyot=Hindustan Times |sana= 11-iyul 2016-yil|kirish sanasi=12-iyul 2016-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20161008212011/http://www.hindustantimes.com/india-news/dodging-mumbai-police-zakir-naik-cancels-return-to-mumbai-may-issue-video-message/story-4gUCc8T9TMV48Z9KBaIrnJ.html |arxiv-sana=8-oktabr 2016-yil |url-status=live}} </ref> — 2015-yilda [[Islom]]ga foyda keltirgan xizmatlari uchun [[Qirol Faysal xalqaro mukofoti]]ni olgan olim.<ref name="Shukla"> Shukla, Ashutosh. [http://www.dnaindia.com/mumbai/report_muslim-group-welcomes-ban-on-preacher_1399601 „Muslim group welcomes ban on preacher“] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120113101139/http://www.dnaindia.com/mumbai/report_muslim-group-welcomes-ban-on-preacher_1399601 |date=13-yanvar 2012-yil}}. ''[[Daily News and Analysis]]''. 22-iyun 2010-yil. Retrieved 16-aprel 2011-yil. 7-avgust 2011-yil. </ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.scmp.com/news/asia/southeast-asia/article/2118129/who-zakir-naik-muslim-preacher-faces-hate-charges-india|sarlavha=Hate charges in India, banned from UK, welcome in Malaysia|sana=2-noyabr 2017-yil|vebsayt=South China Morning Post|kirish sanasi=26-avgust 2019-yil}}</ref><ref name="Theresa"> Hope, Christopher. [https://www.telegraph.co.uk/news/politics/7836557/Home-secretary-Theresa-May-bans-radical-preacher-Zakir-Naik-from-entering-UK.html „Home secretary Theresa May bans radical preacher Zakir Naik from entering UK“] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180514213432/https://www.telegraph.co.uk/news/politics/7836557/Home-secretary-Theresa-May-bans-radical-preacher-Zakir-Naik-from-entering-UK.html |date=14-may 2018-yil}}. ''[[The Daily Telegraph]]''. 18-iyun 2010-yil. Retrieved 7-avgust 2011-yil. {{yangiliklar manbasi |url=http://www.telegraph.co.uk/news/politics/7836557/Home-secretary-Theresa-May-bans-radical-preacher-Zakir-Naik-from-entering-UK.html |title=Home secretary Theresa May bans radical preacher Zakir Naik from entering UK |accessdate=3-iyul 2011-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20111223231604/http://www.telegraph.co.uk/news/politics/7836557/Home-secretary-Theresa-May-bans-radical-preacher-Zakir-Naik-from-entering-UK.html |archive-date=23-dekabr 2011-yil |url-status=live |date=18-iyun 2010-yil |last1=Hope |first1=Christopher}} 7-avgust 2011-yil. </ref><ref name="IRF">[http://www.irf.net/index.php?option=com_content&view=article&id=120&Itemid=74 „Dr. Zakir Naik“] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130403010225/http://irf.net/index.php?option=com_content&view=article&id=120&Itemid=74 |date=2013-04-03 }}. Islamic Research Foundation. Retrieved 16-aprel 2011-yil.</ref><ref name="wpzn"> {{veb manbasi|last1=The Washington Post|sarlavha=This Islamic preacher might have influenced one of the Dhaka terrorists. Now Indians want him banned.|url=https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2016/07/06/did-an-indian-islamic-tv-evangelist-inspire-one-of-the-dhaka-terrorists-many-indians-say-the-preacher-must-be-banned/|kirish sanasi=16-iyul 2016-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160707145429/https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2016/07/06/did-an-indian-islamic-tv-evangelist-inspire-one-of-the-dhaka-terrorists-many-indians-say-the-preacher-must-be-banned/|arxiv-sana=7-iyul 2016-yil|url-status=live|author1-link=The Washington Post}} </ref> Zokir Naik Hindistonning Maxarashtra shtatidagi Mumbay shahrida tugʻilgan. U Kishinchand Chellaram kollejida oʻqigan va Topiwala milliy tibbiyot kolleji va BYL Nair xayriya kasalxonasida va keyinchalik Mumbay universitetida tibbiyot sohasida oʻqigan va u erda tibbiyot va jarrohlik bakalavrini (MBBS) olgan. 1991-yilda u Daha sohasida ish boshladi va Islom tadqiqotlari fondini (IRF) taʼsis etdi. Naikning rafiqasi Farxat Naik, Islomiy tadqiqotlar fondi (IRF) ayollar boʻlimining prezidenti. Naik 2006-yilda uni Ahmad Dedat, 1987-yilda tanishgan islom voizi tomonidan ilhomlanganligini aytdi. (Naik baʼzan „Deedat plyus“ deb nomlanadi, unga Deedat tomonidan berilgan yorliq.) Naik Mumbayda Islom Xalqaro Maktabiga asos solgan. Birlashgan Islom yordami, bu kambagʻal va kambagʻal musulmon yoshlarga stipendiya beradi. Islomiy tadqiqotlar jamgʻarmasining veb-sayti Naikni „Tinchlik TV tarmogʻining gʻoyasi va harakatlantiruvchi kuchi“ sifatida tavsiflaydi. Naikning kanali „Haqiqat, adolat, axloq, uygʻunlik va donolikni butun insoniyat uchun“ targʻib qilishdir, deb yozadi uning veb-sayti. Hindiston hukumati 2012-yilda Tinchlik telekanalini taqiqlagan. The New York Times gazetasining 2015-yil maʼlumotlariga koʻra, nomaʼlum hindistonlik jurnalistdan iqtibos keltirgan holda, Mumbay politsiyasi unga „qarama-qarshilikni qoʻzgʻatgani uchun“ konferentsiyalar oʻtkazishni taqiqlab qoʻygan va hind sunʼiy yoʻldoshi provayderlari uning televizion kanali — „Tinchlik TV“ ni namoyish etishdan bosh tortgan. Ammo, 2019-yil avgust oyidan boshlab, Tinchlik televideniesi hanuzgacha Google Play doʻkonidagi bepul ilova orqali (100,000) marta yuklab olingan edi. 2016-yilda Naik matbuot anjumanida oʻzini hindistonlik boʻlmagan (NRI) deb daʼvo qildi. 2017-yilda, Yaqin Sharq Monitoriga koʻra, Naikga Saudiya Arabistoni fuqaroligi berilgan. 2017-yil 18-iyulda Hindiston Milliy tergov agentligining (NIA) tavsiyasiga binoan Naikning pasportini bekor qildi. 2017-yil 28-iyulda NIA Naikni huquqbuzar deb eʼlon qildi va uning aktivlarini biriktirish jarayonini boshladi. 2017-yil dekabr oyida Interpol Hindiston hukumatining Naikga qarshi qizil burchakli bildirishnoma (RCN) berish haqidagi iltimosini rad etdi. 2018-yil yanvar oyida Tribunal sudyasi Nazorat Direktsiyasini Naikning mulkiga ayblov varaqasida biron bir qonunbuzarlik haqida eslatib oʻtmaganlik uchun tanqid qildi. Sudya qoʻshimcha qildi: „Soʻnggi 10-yil ichida ED Asaramning xususiyatlarini biriktirish uchun hech narsa qilmadi, ammo Naikga kelsak, men EDni juda tez ishlashini koʻrdim“. 2019-yil iyul oyida Interpol uchinchi marotaba Naikga qarshi Qizil burchakli bildirishnoma berishdan bosh tortdi, bu Hindiston hukumati tomonidan bir necha marotaba soʻralgan. Naik hozirda Malayziyada yashaydi va u erda doimiy istiqomat maqomiga ega. Koʻplab islom voizlaridan farqli oʻlaroq, uning maʼruzalari notiq boʻlib, urdu yoki arab tillarida emas, ingliz tilida berilgan va u odatda kostyum va galstuk kiyadi. Naik koʻplab munozaralar va maʼruzalar qildi va „butun dunyo boʻylab 2000 dan ortiq / 4000 marotaba maʼruzalar oʻqidi“ deyilgan. Antropolog Tomas Blom Xansen Naikning Qur’on va hadis adabiyotini turli tillarda yodlash uslubi va u bilan bogʻliq missionerlik faoliyati uni musulmon doiralarida juda mashhur qilganligini yozdi. Uning koʻplab bahslari yozib olinadi va video, DVD ommaviy axborot vositalarida va Internetda keng tarqatiladi. Uning muzokaralari ingliz tilida yozilgan va dam olish kunlari Mumbaydagi musulmon mahallalaridagi bir nechta kabel tarmoqlarida va oʻzi ishlab chiqargan Tinchlik telekanalida namoyish etilgan. U soʻzlagan mavzular: „Islom va zamonaviy ilm-fan“, „Islom va xristianlik“ va „Islom va dunyoviylik“. Uning birinchi munozarasi 1994-yilda boʻlib, yozuvchi Taslima Nasrinning „Mumbay Marathi Patrakar Sangh“ da tashkil etilgan „Lajja“ kitobida „Diniy fundamentalizm soʻz erkinligi uchun qoqintiradimi?“ Deb nomlangan kitobidagi Islom haqidagi qarashlari haqida munozara. ] Toʻrt nafar jurnalist ishtirokida munozaralar bir necha soat davom etdi. 2000-yil aprel oyida Naik Chikagoda Uilyam Kempbell bilan „Qur’on va Injil: Ilm-fan nuri ostida“ mavzusida oʻzining eng koʻp tilga olingan munozaralaridan biri boʻldi. 2006-yil 21-yanvarda Naik Bangalorada Ravi Shankar bilan Islom va Hinduizmda Xudo tushunchasi toʻgʻrisida dinlararo dialog oʻtkazdi. 2011-yil fevral oyida Naik Hindistonning video aloqasi orqali Oksford Ittifoqiga murojaat qildi. 2007-yil noyabr oyidan beri har-yili Naik Mumbay, Sioniya Groundida 10 kunlik Tinchlik konferentsiyasini oʻtkazdi. Naik va boshqa yigirmata Islomiy maʼruzachilar Islom haqida maʼruzalar qildilar. Avstraliya 2004 va Uels 2006 2004-yilda Naik, Avstraliyaning Islomiy Axborot va Xizmatlar tarmogʻi taklifi bilan Melburn Universitetida paydo boʻldi va u erda faqat Islom ayollarga chinakam tenglikni beradi, deb taʼkidladi. Uning soʻzlariga koʻra, „gʻarbiy libosni oshkor qilish“ ayollarni zoʻrlashga koʻproq moyil qiladi. Asrning Sushi Das sharhida „Naik islomning axloqiy va maʼnaviy ustunligini yuksaltirdi va boshqa dinlarni va umuman Gʻarbni kamsitdi“ va Naikning soʻzlari „ajralish ruhini targʻib qildi va xurofotni kuchaytirdi“ deb taʼkidladi. 2006-yil avgust oyida Naikning Kardiffdagi tashrifi va konferentsiyasi uelslik deputat Devid Devisni uning kelishini bekor qilishga chaqirganda tortishuvlarga sabab boʻldi. U Naikni „nafratni qoʻzgʻatuvchi“ ekanligini va uning qarashlari ochiq platformaga loyiq emasligini aytdi. Kardiff musulmonlari, Naikning shaharda gapirish huquqini himoya qildilar. Uels musulmonlari kengashi bosh kotibi Salim Kidvayning taʼkidlashicha, "u toʻgʻrisida [Naik] biladigan odamlar uni topishingiz mumkin boʻlgan eng munozarali shaxslardan biri ekanligini bilishadi. U dinlar oʻrtasidagi oʻxshashliklar toʻgʻrisida gaplashadi va biz qanday ishlashimiz kerak. ular oʻrtasidagi umumiy kelishuvda ", shuningdek, Devisni konferentsiyada Naik bilan shaxsan suhbatlashishni taklif qilgan. Kardiff kengashi uning ekstremistik qarashlarni targʻib qilmasligidan qoniqish bildirganidan keyin konferentsiya davom etdi. Buyuk Britaniya va Kanadaga kirishni rad etish, 2010 y Naik 2010-yil iyun oyida Buyuk Britaniya va Kanadaga kirishga ruxsat berilmagan. Kanada Musulmonlari Kongressining asoschisi Tarek Fattax deputatlarga Naikning qarashlari toʻgʻrisida ogohlantirganidan keyin Naikga Kanadaga kirish taqiqlandi. London va Sheffildda muzokaralar olib borishni rejalashtirganidan soʻng, unga oʻsha paytdagi Bosh kotib Tereza May tomonidan Buyuk Britaniyaga kirish taqiqlandi. Mayning istisno toʻgʻrisidagi buyrugʻi haqida: „Doktor Naikning koʻplab sharhlari uning qabul qilinishi mumkin boʻlmagan xatti-harakatlaridan dalolat beradi“. Naik, Bosh kotib yuridik emas, siyosiy qaror qabul qilganini taʼkidladi va uning advokati bu qaror „qoʻpol va gʻayriinsoniy“ ekanligini aytdi. U shuningdek, uning sharhlari kontekstdan tashqarida ekanligini taʼkidlagan. Film produseri Mahesh Bxatt bu taqiq soʻz erkinligiga tajovuz boʻlganini aytib, Naikni qoʻllab-quvvatladi. Xabar qilinishicha, Naik bu qarorni Oliy sudda eʼtiroz bildirmoqchi.Uning sud muhokamasi haqidagi arizasi 2010-yil 5-noyabrda bekor qilindi. Gambiya 2014-yil 2014-yilda Naik Gambiya inqilobining 20-yilligini nishonlash uchun Prezident Yahya Jammehning taklifiga binoan Gambiyaga tashrif buyurdi. U erda u 11 dan 22-oktabrgacha toʻrt marotaba maʼruza qildi. Maʼruzalar Gambiya Universitetida, Paradise Suites mehmonxonasining Pancha Mi Zali, Kanilai qishlogʻi, Foni Kansala va Kolaba Beach mehmonxonasi prezidentlari Kololida boʻlib oʻtdi. Gambiya vazirlar mahkamasi vazirlari, diniy rahbarlar, talabalar va minglab odamlar „Terrorizm va Jihod: Islomiy nuqtai nazar“, „Din toʻgʻri istiqbolda“, „Daʼvat yoki yoʻq qilishmi?“ Mavzularidagi maʼruzalarida qatnashdilar. va „Islom toʻgʻrisidagi notoʻgʻri tushunchalar“. Shu bilan birga, u shuningdek Gambiya Oliy Islom Kengashi bilan birga prezident Yahyo Jammeh bilan uchrashdi va Gambiya imomlari bilan islomiy konferentsiya oʻtkazdi. Malayziya 2012, 2016 va 2019-yillarda Naik 2012-yil davomida Malayziyada toʻrt marotaba maʼruza qildi. Maʼruzalar Shah Alamdagi Johor Bahru, Universiti Teknologi MARA, Kuantan va Putra Jahon Savdo Markazlarida boʻlib oʻtdi. HINDRAF aʼzolari noroziligiga qaramay turli joylarda boʻlib oʻtgan maʼruzalarda Malayziyaning sobiq Bosh vaziri Mahathir Moxamad, taniqli shaxslar va bir necha ming kishi ishtirok etgan.Naik nutqlarining tashkilotchilari taʼkidladilarki, ularning maqsadi turli dinlarga mansub odamlar oʻrtasida uygʻunlikni rivojlantirishdir. Naik 2016-yil aprel oyida yana oltita maʼruza oʻqidi. Malayziyada „Hinduizm va Islom oʻrtasidagi oʻxshashliklar“ va „Qur’on Allohning soʻzimi?“ Deb nomlangan ikkita maʼruzasi. HINDRAF va boshqa nodavlat tashkilotlari qatori ushbu maʼruzalar irqlararo tanglikni keltirib chiqarishi mumkinligini aytib, eʼtiroz bildirishdi. Hukumat hokimiyatining dastlabki koʻmagi bilan tadbir rejalashtirilganidek davom etdi. Naik 2019-yil 9-avgust kuni Kelantan, Kota Bharu, Sulton Muhammad IV stadionida 100,000 dan oshiq odamlar ishtirok etgan Islomafobiya haqida maʼruza qildi. Naikning aytishicha, uning maqsadi „oʻz dinlaridan kechirim soʻrab, dinni eskirgan deb his qila boshlagan bilimdon musulmon yoshlarga eʼtibor qaratish“. U har bir musulmonning vazifasi Islom haqida notoʻgʻri tushunchalarni olib tashlash va 2001-yil 11-sentabr voqealaridan keyin Gʻarb ommaviy axborot vositalarining Islomga qarshi tarafkashligi deb qaragan narsalarga qarshi turishdir.Naikning taʼkidlashicha, „Islomga qarshi qattiq kurash olib borilganiga qaramay, 2001-yil sentabridan 2002-yil iyulgacha 34 ming amerikalik Islomni qabul qildi“. Naikning soʻzlariga koʻra, Islom aql va mantiq dinidir va Qur’onda ilm-fanga oid 1000 ta oyat mavjud va u Gʻarbni qabul qilganlarning sonini tushuntiradi.Uning baʼzi maqolalari „Islom ovozi“ kabi jurnallarda nashr etilgan. Islomiy ustunlik Naikning taʼkidlashicha, Islom „eng yaxshi“ din, chunki „Qur’onda aytilgan. Boshqa hech qanday diniy matnlar yoki oyatlar buni tasdiqlamaydi.“ ammo korruptsiya, kamsitish, adolatsizlik, zinokorlik, alkogolizm va barcha yomonliklar tomon. Islom insoniy qadriyatlarni targʻib qilishda eng „bagʻrikeng“ dindir. " '''Musiqa''' Naik musiqani alkogolga tenglashtiradi va ikkalasi ham tabiatan mast boʻladi deyishadi. U raqs va qoʻshiq aytishni qoralagan, chunki ularning Islomda taqiqlanganligini aytadi. Oʻgʻirlik uchun jazo Naikning taʼkidlashicha, aybdorlar jazolanishi kerak va oʻgʻirlash uchun qoʻllarini kesishlarini qabul qiladi. U shuningdek, AQShga jinoyatchilikni kamaytirish maqsadida ushbu mantiqni amalga oshirishni tavsiya qildi. Ayollar huquqlari Naikning taʼkidlashicha, xotinini „muloyimlik bilan“ urish joizdir. Uning taʼkidlashicha, „oilaga kelsak, erkak kishi etakchilik qiladi. Demak, uning huquqi bor“, lekin u xotinini „engil“ urishi kerak. Shuningdek, u musulmonlar oʻzlarining qullari bilan jinsiy aloqa qilish huquqiga egalar, u erda qullarni „harbiy asirlar“ deb atashgan. OAVni tanqid qilish Naik OAVni „qora rangni oqga va yovuzlikni qahramonga aylantiradigan dunyodagi eng xavfli qurol“ deb atadi. U „Biz bir xil ommaviy axborot vositalaridan foydalanib, Islom haqidagi notoʻgʻri tushunchalarni, notoʻgʻri talqinlarni va notoʻgʻri tushunchalarni olib tashlashimiz kerak.“ Uning taʼkidlashicha, Gʻarb kuchlari va ommaviy axborot vositalari musulmonlarni ekstremist va fundamentalist deb taʼriflaydigan ikki darajali strategiyani oʻynaydilar. Islomni tahqirlash. Uning soʻzlariga koʻra, "Islomning obroʻsiga etkazilgan eng katta zarar xalqaro ommaviy axborot vositalari boʻlib, u kun va tun strategiyalari yordamida notoʻgʻri tushunchalarni tarqatmoqda. Xalqaro matbuot, xoh bosma, xoh audio, video yoki Internetda boʻlsin. Avvaliga musulmon jamoasining qora qoʻylarini olib, ularni ibratli musulmonlardek koʻrsatib, Islomni yomonlashtirishga qaratilgan koʻplab strategiyalar. " Naik, shuningdek, xalqaro ommaviy axborot vositalarining „uchinchi va toʻrtinchi“ strategiyasi „Qur’ondan yoki sunnatdan biron bir soʻzni tanlab olish va uni notoʻgʻri talqin qilish“ va „Islomga tegishli boʻlmagan narsani aytib, uni yomonlash“ deb taʼkidladi. Naik shuningdek, "Agar musulmon ayol hijob yoki niqob kiysa, bu ayollarga boʻysunish deb ataladi, ammo rohiba ham shunday qilsa, bu hurmat va kamtarlik belgisiga aylanadi. 50 yoshli musulmon 16 yoshga uylanadi. — qizaloq (ixtiyoriy ravishda) sarlavha, ammo 50 yoshli musulmon boʻlmagan 6 yashar qizchani zoʻrlashi qisqacha yangiliklar yoki plomba koʻrinishida paydo boʻladi.Unga koʻra, Islom ayollarga huquq bermaydi va mantiqsiz din. Ular Islomni insoniyatning muammosi deb tasvirlaydilar, garchi bu insoniyatning barcha muammolarining echimi boʻlsa ham, notoʻgʻri tushunilgan „fundamentalist“ va „ekstremist“ soʻzlari, asosan gʻarbcha soʻzlardir.Haqiqiy musulmon odam ekstremist boʻlishi kerak. toʻgʻri yoʻnalishni, oʻta mehribon, mehribon, bagʻrikeng, halol va adolatli.Hindular oʻz ozodliklari uchun kurashayotgan paytda Britaniya hukumati ularni terrorist deb atagan; bir xil faoliyat, bir xil odamlar, lekin ikki xil yorliq. Musulmonlarda ham xuddi shunday. ommaviy axborot vositalarida terrorist deb belgilangan shaxslar, shuning uchun biz orqaga qarashimiz kerak odamlarni etiketlashdan oldin biron bir faoliyatning sabablari va sabablari. " Dubayning Al-Xavanij shahrida qilingan boshqa maʼruzasida, Naik musulmon boʻlmaganlar va hatto baʼzi musulmonlar tomonidan Islom haqida notoʻgʻri va notoʻgʻri tushunilgan soʻz „jihod“ boʻlib, uning aytishicha „muqaddas urush“ iborasi bilan hech qanday aloqasi yoʻq. "bu hech qachon Qur’onda va sunnatda ishlatilmagan va ilk marta nasroniylik nomi bilan millionlab odamlarni oʻldirgan salibchilar tomonidan ishlatilgan. U „Jihod“ soʻzini aslida oʻz nafsiga qarshi kurashish yoki jamiyatni yaxshilash, jang maydonida oʻzini himoya qilish va zulmga qarshi kurashishni anglatadi. 11-sentabr hujumlari va Usama bin Lodin Tinchlik televideniyesida 2008-yil 31-iyul kuni boʻlib oʻtgan maʼruzasida Naik 11-sentabr voqealariga izoh berdi: „Egizak minoralariga qilingan hujumni Jorj Bushning oʻzi amalga oshirgani juda ochiq va sirdir“. U shuningdek, „hatto ahmoq ham biladi“ deb aytdi, 11-sentabr xurujlari AQSh Prezidenti Jorj Bush tomonidan uyushtirilgan „ichki ish“ edi. 11-sentabrda uning fikri AQSh tomonidan rad etildi va unga Buyuk Britaniya va Kanadaga notiqlik ishlari uchun kirishga ruxsat berilmadi. Uning terrorizmga oid qarashlari va bayonotlari ommaviy axborot vositalarida tez-tez tanqid qilinadi. Usama bin Ladin haqida gap ketganda, Naikdan terrorchi bormi, deb soʻralganda, u hech qanday fikrga ega emasligini, chunki u bilan uchrashmaganligini, uni soʻroq qilmaganligini va na doʻst, na dushman ekanligini aytdi. Terrorizm, qotillik va xudkushlik bombasi Keyinchalik, 2010-yilda Naikning aytishicha, u terrorizmga oid mulohazalar yuzasidan kontekstda boʻlmagan. "Terrorga kelsak, " dedi u, "Men musulmonlarga aytaman, har bir musulmon terrorchi boʻlishi kerak … Terror degan soʻzning maʼnosi nima? Terrorist taʼrifiga koʻra terror qiladigan odamni anglatadi. Demak, shu nuqtai nazardan har bir kishi Musulmon jamiyatning har bir aʼzosi uchun terrorchi boʻlishi kerak. Men shuni bilamanki, terrorizm koʻproq begunoh odamlarni qoʻrqitadigan odam uchun ishlatiladi. Shu sababli hech bir musulmon hech qachon biron bir begunoh odamni terror qilmasligi kerak. " Naikning taʼkidlashicha, „Gitler musulmon boʻlmagan 46 million (yahudiy) yahudiylarni qirib tashlaganligi sababli dunyodagi eng katta terrorchi“. Uning qotilliklar haqidagi qarashlari haqida soʻrashganda, Naik aytdi: „Qur’onda shunday deyilgan — agar biron bir begunoh odamni, musulmon yoki musulmon boʻlmagan odamni oʻldirsa, u butun insoniyatni oʻldirganga oʻxshaydi. Qanday qilib biron bir musulmon begunoh odamlarni oʻldirishi mumkin?“ ? " Uning soʻzlariga koʻra, " boshqa birovni oʻldirgan … yoki er yuzida buzgʻunchilikni keltirib chiqargan „odamni oʻldirish joiz edi“. U shuningdek, ommaviy axborot vositalarini „oyatlarni toʻplash“ uchun tanqid qildi. Qur’on yoki hadislarni va zoʻravonlik va qotillikni targʻib qiluvchi din sifatida islomni notoʻgʻri talqin qilish uchun ularni matndan iqtibos keltirib „.“ Uning soʻzlariga koʻra, „Islom tanqidchilari 5/9 oyatidan:“ Musulmon boʻlmagan odamni qaerda topsangiz, uni oʻldiring ", deb urishadi, garchi bu urush maydonida tartib boʻlgan boʻlsa ham, Islom har doim tinchlikni qoʻllab-quvvatlaydi. Najibulloh Zoziy Najibulloh Zazi, 2009-yil Nyu-York metrosida va Buyuk Britaniya fitnasida aybdor deb topilgan Al-Qoida bilan aloqador afgʻon-amerikalik Naikning vaʼzlariga „muxlis“ boʻlgan. Vaqt uning vaʼzlari Najibulloh Zozining terrorchilik faoliyatini ilhomlantirishi mumkinligiga ishora qilganida, Naik: „Men har doim terrorizmni qoralaganman, chunki ulugʻvor Qur’onga binoan, agar siz bir begunoh odamni oʻldirsangiz, demak siz butun insoniyatni oʻldirgansiz.“ ISIS Naik Iroq va Suriyadagi Islomiy Davlatni „Iroq va Suriyaning anti-Islomiy davlati“ deb atadi va Islom dushmanlari IShIDni targʻib qilayotganini aytdi. U, shuningdek, "Biz ISISni aytmasligimiz kerak, AISIS deyishimiz kerak. Chunki ular islomga qarshi. Men dunyoning barcha musulmonlarini va musulmon ommaviy axborot vositalarini soʻrayman: Iltimos, Islom dushmanlariga hujum qilishda yordam bermang. Islom ". U yana qoʻshib qoʻydi: „Agar bilsangiz, men terrorizmga mutlaqo qarshi ekanligimni bilasizlar. Men biron bir begunoh odamni oʻldirishga mutlaqo qarshiman.“ U Qoʻshma Shtatlar hukumatining bu harakatni boshlashiga qarshi. Suriya va Iroqdagi IShIDga qarshi hujum, bu „Islomiy davlat“ guruhining harakatlarini keskin qoralaydi. Uning Dubaydagi boshqa maʼruzasida u: „IShID yoki Islomiy Davlat suriyalik yoki iroqlik begunoh odamlarni oʻldirdi, deyish toʻgʻri emas.“ U aytdi: "Biz Islomga qarshi davlat ularni oʻldirmoqda deyishimiz kerak, chunki Qur’onda aytilishicha, begunoh odamni oʻldirgan odam butun insoniyatni oʻldiradiganga oʻxshaydi va bitta odamni qutqargan — oʻz diniga ahamiyat bermaydigan odam butun insoniyatni qutqarish bilan barobar. Hozirgi kunda Zakir Naik Hindistonda Musulmon boʻlmagan va Musulmon insonlarning barcha savollariga javob bermoqda. Shu bilan birgalikda koʻplab insonlarni Islom diniga oʻtishi uchun oʻz hissasini qoʻshib kelmoqda. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [https://www.youtube.com/user/Drzakirchannel Rasmiy kanal] [[YouTube]]da [[Turkum:Qirol Faysal xalqaro mukofoti sovrindorlari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] 61r6riw473vr4fu0qx0kulggy2a96yc Limp Bizkit 0 14874 2725515 2476456 2022-07-30T13:31:20Z Niegodzisie 44251 /* Diskografiya */ wikitext text/x-wiki {{musiqiy kollektiv | guruh_nomi = Limp Bizkit | image = [[Tasvir:Limp Bizkit 050709 Le Zénith (Paris) II.jpg|250px]] | tasvir_nomi = Limp Bizkit | faoliyat = [[1994]]-bugun | mamlakat = {{USA}} | janr = [[Nu metal]], [[Rapcore]] [[Funk metal]] | leybl = [[Inerscope Records]]/[[Geffen Records]] | tarkib = [[Fred Durst]]<br />[[Sam Rivers]]<br />[[John Otto]]<br />[[DJ Lethal]] | vebsayt = [http://www.limpbizkit.com/ www.limpbizkit.com] }}'''Limp Bizkit''' — [[Amerika Qo'shma Shtatlari|amerikalik]] [[rapcore]]/[[nu metal]]-[[rock-guruh|guruh]], [[1994]]-yilda [[Jeksonvil]] shahri, [[Florida]] shtatida tashkil topgan. 1990-yillarning ohiri - 2000-yillar boshlarining eng muvaffaqiyatli guruhlaridan biri. == Tarkib == * '''[[Fred Durst]] (Fred Derst)''' — [[vokal]] * '''[[Sam Rivers]] (Sem Rivers)''' — [[bas-gitara]] * '''[[John Otto]] (Jon Otto)''' — [[barabanlar]] * '''[[DJ Lethal]]''' — [[skretching]]/[[sempling]] === Guruhning sobiq ishtirokchilari === '''[[Rob Waters]] (Rob Uoters)''' ([[gitara]]): Limp Bizkit'ning ilk gitarachisi, guruh tarkibida qisqa muddat bo'lgan. '''[[Wes Borland]] (Ues Borland)''' ([[gitara]]): guruhning asosiy gitarachisi bo'lgan, Three Dollar Bill Y’All, Significant Other, Chocolate Starfish And The Hotdog Flavored Water, The Unquestionable Truth (Part 1), Greatest Hitz albomlarining yozilishida ishtirok etgan. Guruhning boshqa a'zolari, asosan Fred Derst bilan, kelishmovchiliklari tufayli ikki marta guruhni tark etgan: [[2001]]-yilda ([[2004]]-yil qaytgan) va [[2006]]-yillarda. Hozirgi vaqtda solo proyekt [[Black Light Burns]] (http://www.blacklightburns.com) bilan mashg'ul. '''[[Mike Smith]] (Mayk Smit)''' ([[gitara]]): guruhga [[2003]]-yil qo'shilgan, [[Results May Vary]] albomining yozilishida ishtirok etgan. [[2004]]-yil guruhni tark etgan. Hozir [[Evolver]] (http://www.evolver.cc {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160520234630/http://www.evolver.cc/ |date=2016-05-20 }}) guruhida faoliyat surmoqda. == Guruh tarixi == Guruhning tarixi 1994-yil, vokalchi Fred Derst va bas-gitarachi Sem Riverslarning tanishuvidan boshlanadi. U guruhga o'zining kuzeni, jaz barabanchisi Jon Ottoni olib keladi. Keyin ularga gitarachi Rob Uoters qo'shiladi, lekin tez orada guruhni tark etadi. Uotersni o'rniga gitarachi Ues Borland keladi. [[1996]]-yili guruh tarkibiga mashhur [[hip-hop]] guruh [[House Of Pain]]ning sobiq ishtirokchisi [[DJ Lethal]] qo'shiladi. [[1997]]yili Limp Bizkit juda muvaffaqiyatli va milliondan ortiq adad bilan sotilgan Three Dollar Bill Y’All debyut albomini chiqaradilar. Keyingi yili guruh AQSH bo'ylab [[Korn]], [[Orgy]], [[Rammstein]] va [[Incubus]] guruhlari bilan gastrollarda qatnashib muvaffaqiyatlarini ko'paytiradi. Haqiqiy muvaffaqiyat [[1999]]-yili, guruh keyinchalik multiplatinali bo'lgan ignificant Other albomini chiqarganda keladi. So'ng, [[2000]]-yili eng muvaffaqiyatli bo'lib, sotuvlarning faqatgina birinchi haftasida platinalik unvoniga erishgan Chocolate Starfish And The Hotdog Flavored Water albomi ularga shuhrat olib keladi. Bu albom uchun Limp Bizkit MTV tomonidan yilning eng yahshi albomi sifatida mukofot bilan taqdirlanadi. Yuqoridagilaning hammasi Limp Bizkit'ni birinchi darajaviy dunyo yulduzlarning rangiga qo'shadi. [[2001]]-yilda guruhni gitarachi Ues Borland tark etadi. Bu yo'qotish guruh uchun juda jiddiy bo'ladi. Borlandga almashuvni faqatgina ikki yildan so'ng, cheksiz proba va konkurslardan keyin topishadi - bu Snot guruhining sobiq gitarachisi Mayk Smit bo'ladi. U bilan birga guruh Results May Vary albomini yozishadi. Bu albom ikki avvalgi albomlar kabi muvaffaqiyatga erisholmaydi. Limp Bizkit'ning ko'pchilik muhlislari bu albomni "provalniy" deb hisoblashadi. [[2004]]-yilda Mayk Smitni o'rniga to'satdan Ues Borland qaytadi. O'zining klassik tarkibiga qaytgan guruh [[2005]]-yili The Unquestionable Truth (Part 1) nomli mini-albomni yozadi. Limp Bizkit bu albomning chiqishini har qanday promoushen, reklama va intervyular bilan kuzatishdan voz kechadi. [[2005]]-yil ohirida rekord-leyblning maslahatlariga ko'ra Greatest Hitz - hitlar termasi chiqadi. [[2006]]-yil boshida Fred Derst bilan ohirgacha urishib guruhdan Ues Borland yana bir bor ketadi. Shundan so'ng tarqab ketish to'g'risidagi hech qanday ofitsial arizasi hozirgacha ham bo'lmagan guruhning har qanday faoliyati to'htaydi, [[Fred Durst]] hozirgi vaqtda o'zining rejisserlik karyerasi bilan band (The Education of Charlie Banks filmini sur'atga oldi). [[Wes Borland]] o'zining Black Light Burns proyektida ishtirok etmoqda va debyut "Cruel Melody" albomini chiqardi. [[John Otto]] Stereochemix nomli yangi proyekt tarkibida barabanchi. [[DJ Lethal]] yangi hip-hop guruh - La Coka Nostra tarkibida faoliyat surmoqda. [[Sam Rivers]] har xil guruhlar tarkibida bas-gitarada chalmoqda hamda prodyusserlik bilan shug'ullanmoqda. == Diskografiya == ''Asosiy maqola - [[Limp Bizkit Diskografiyasi]]'' * [[Three Dollar Bill, Yall$]] ([[1997]]) * [[Significant Other]] ([[1999]]) * [[Chocolate Starfish And The Hotdog Flavored Water]] ([[2000]]) * [[Results May Vary]] ([[2003]]) * [[The Unquestionable Truth (Part 1)]] ([[2005]]) * [[Gold Cobra]] ([[2011]]) * Still Sucks ([[2021]]) == Havolalar == * [http://www.limpbizkit.com limpbizkit.com] {{Webarxiv|url=https://www.webcitation.org/6Hgfy5t75?url=http://limpbizkit.com/ |date=2013-06-27 }} Limp Bizkit'ning rasmiy sayti. * [http://www.thepollution.net the pollution net - Fansite] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20170103042142/http://thepollution.net/ |date=2017-01-03 }} * [http://www.thearmpit.net thearmpit.net] Fan-sayt va Limp Bizkit'ga bag'ishlangan eng katta internet resurs. * [http://www.limp-bizkit.ru limp-bizkit.ru] Limp Bizkit guruhining rus fan-sayti. {{Limp Bizkit}} [[Turkum:Musiqiy guruhlar]] [[Turkum:Nu metal guruhlar]] [[Turkum:MTV Europe Music Award sovrindorlari]] de6gm886f49zl1yyrcenk3ee3j7ss36 2725890 2725515 2022-07-30T17:24:31Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{musiqiy kollektiv | guruh_nomi = Limp Bizkit | image = [[Tasvir:Limp Bizkit 050709 Le Zénith (Paris) II.jpg|250px]] | tasvir_nomi = Limp Bizkit | faoliyat = [[1994]]-bugun | mamlakat = {{USA}} | janr = [[Nu metal]], [[Rapcore]] [[Funk metal]] | leybl = [[Inerscope Records]]/[[Geffen Records]] | tarkib = [[Fred Durst]]<br />[[Sam Rivers]]<br />[[John Otto]]<br />[[DJ Lethal]] | vebsayt = [http://www.limpbizkit.com/ www.limpbizkit.com] }}'''Limp Bizkit''' — [[Amerika Qo'shma Shtatlari|amerikalik]] [[rapcore]]/[[nu metal]]-[[rock-guruh|guruh]], [[1994]]-yilda [[Jeksonvil]] shahri, [[Florida]] shtatida tashkil topgan. 1990-yillarning ohiri - 2000-yillar boshlarining eng muvaffaqiyatli guruhlaridan biri. == Tarkib == * '''[[Fred Durst]] (Fred Derst)''' — [[vokal]] * '''[[Sam Rivers]] (Sem Rivers)''' — [[bas-gitara]] * '''[[John Otto]] (Jon Otto)''' — [[barabanlar]] * '''[[DJ Lethal]]''' — [[skretching]]/[[sempling]] === Guruhning sobiq ishtirokchilari === '''[[Rob Waters]] (Rob Uoters)''' ([[gitara]]): Limp Bizkit'ning ilk gitarachisi, guruh tarkibida qisqa muddat bo'lgan. '''[[Wes Borland]] (Ues Borland)''' ([[gitara]]): guruhning asosiy gitarachisi bo'lgan, Three Dollar Bill Y’All, Significant Other, Chocolate Starfish And The Hotdog Flavored Water, The Unquestionable Truth (Part 1), Greatest Hitz albomlarining yozilishida ishtirok etgan. Guruhning boshqa a'zolari, asosan Fred Derst bilan, kelishmovchiliklari tufayli ikki marta guruhni tark etgan: [[2001]]-yilda ([[2004]]-yil qaytgan) va [[2006]]-yillarda. Hozirgi vaqtda solo proyekt [[Black Light Burns]] (http://www.blacklightburns.com) bilan mashg'ul. '''[[Mike Smith]] (Mayk Smit)''' ([[gitara]]): guruhga [[2003]]-yil qo'shilgan, [[Results May Vary]] albomining yozilishida ishtirok etgan. [[2004]]-yil guruhni tark etgan. Hozir [[Evolver]] (http://www.evolver.cc {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160520234630/http://www.evolver.cc/ |date=2016-05-20 }}) guruhida faoliyat surmoqda. == Guruh tarixi == Guruhning tarixi 1994-yil, vokalchi Fred Derst va bas-gitarachi Sem Riverslarning tanishuvidan boshlanadi. U guruhga o'zining kuzeni, jaz barabanchisi Jon Ottoni olib keladi. Keyin ularga gitarachi Rob Uoters qo'shiladi, lekin tez orada guruhni tark etadi. Uotersni o'rniga gitarachi Ues Borland keladi. [[1996]]-yili guruh tarkibiga mashhur [[hip-hop]] guruh [[House Of Pain]]ning sobiq ishtirokchisi [[DJ Lethal]] qo'shiladi. [[1997]]yili Limp Bizkit juda muvaffaqiyatli va milliondan ortiq adad bilan sotilgan Three Dollar Bill Y’All debyut albomini chiqaradilar. Keyingi yili guruh AQSH bo'ylab [[Korn]], [[Orgy]], [[Rammstein]] va [[Incubus]] guruhlari bilan gastrollarda qatnashib muvaffaqiyatlarini ko'paytiradi. Haqiqiy muvaffaqiyat [[1999]]-yili, guruh keyinchalik multiplatinali bo'lgan ignificant Other albomini chiqarganda keladi. So'ng, [[2000]]-yili eng muvaffaqiyatli bo'lib, sotuvlarning faqatgina birinchi haftasida platinalik unvoniga erishgan Chocolate Starfish And The Hotdog Flavored Water albomi ularga shuhrat olib keladi. Bu albom uchun Limp Bizkit MTV tomonidan yilning eng yahshi albomi sifatida mukofot bilan taqdirlanadi. Yuqoridagilaning hammasi Limp Bizkit'ni birinchi darajaviy dunyo yulduzlarning rangiga qo'shadi. [[2001]]-yilda guruhni gitarachi Ues Borland tark etadi. Bu yo'qotish guruh uchun juda jiddiy bo'ladi. Borlandga almashuvni faqatgina ikki yildan so'ng, cheksiz proba va konkurslardan keyin topishadi - bu Snot guruhining sobiq gitarachisi Mayk Smit bo'ladi. U bilan birga guruh Results May Vary albomini yozishadi. Bu albom ikki avvalgi albomlar kabi muvaffaqiyatga erisholmaydi. Limp Bizkit'ning ko'pchilik muhlislari bu albomni "provalniy" deb hisoblashadi. [[2004]]-yilda Mayk Smitni o'rniga to'satdan Ues Borland qaytadi. O'zining klassik tarkibiga qaytgan guruh [[2005]]-yili The Unquestionable Truth (Part 1) nomli mini-albomni yozadi. Limp Bizkit bu albomning chiqishini har qanday promoushen, reklama va intervyular bilan kuzatishdan voz kechadi. [[2005]]-yil ohirida rekord-leyblning maslahatlariga ko'ra Greatest Hitz - hitlar termasi chiqadi. [[2006]]-yil boshida Fred Derst bilan ohirgacha urishib guruhdan Ues Borland yana bir bor ketadi. Shundan so'ng tarqab ketish to'g'risidagi hech qanday ofitsial arizasi hozirgacha ham bo'lmagan guruhning har qanday faoliyati to'htaydi, [[Fred Durst]] hozirgi vaqtda o'zining rejisserlik karyerasi bilan band (The Education of Charlie Banks filmini sur'atga oldi). [[Wes Borland]] o'zining Black Light Burns proyektida ishtirok etmoqda va debyut "Cruel Melody" albomini chiqardi. [[John Otto]] Stereochemix nomli yangi proyekt tarkibida barabanchi. [[DJ Lethal]] yangi hip-hop guruh - La Coka Nostra tarkibida faoliyat surmoqda. [[Sam Rivers]] har xil guruhlar tarkibida bas-gitarada chalmoqda hamda prodyusserlik bilan shug'ullanmoqda. == Diskografiya == ''Asosiy maqola - [[Limp Bizkit Diskografiyasi]]'' * [[Three Dollar Bill, Yall$]] ([[1997]]) * [[Significant Other]] ([[1999]]) * [[Chocolate Starfish And The Hotdog Flavored Water]] ([[2000]]) * [[Results May Vary]] ([[2003]]) * [[The Unquestionable Truth (Part 1)]] ([[2005]]) * [[Gold Cobra]] ([[2011]]) * Still Sucks ([[2021]]) == Havolalar == * [http://www.limpbizkit.com limpbizkit.com]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/19981212030557/http://limpbizkit.com/ |date=1998-12-12 }} Limp Bizkit'ning rasmiy sayti. * [http://www.thepollution.net the pollution net - Fansite] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20170103042142/http://thepollution.net/ |date=2017-01-03 }} * [http://www.thearmpit.net thearmpit.net] Fan-sayt va Limp Bizkit'ga bag'ishlangan eng katta internet resurs. * [http://www.limp-bizkit.ru limp-bizkit.ru] Limp Bizkit guruhining rus fan-sayti. {{Limp Bizkit}} [[Turkum:Musiqiy guruhlar]] [[Turkum:Nu metal guruhlar]] [[Turkum:MTV Europe Music Award sovrindorlari]] o983pt9umqdndn5z44ahsd6gy3rkpvh The Black Parade 0 14897 2725834 2194140 2022-07-30T16:41:54Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{musiqiy kollektiv | guruh_nomi = My Chemical Romance | image = [[Image:6a00c2252b03c78e1d00cdf39cf26acb8f-500pi.jpg|250px]]|tasvir_nomi = The Black Parade| sana = [[24 oktyabr]][[2006]] | sana = Aprel - Avgust 2007 | janr = [[Pank-rok]] <br>[[Alternativ Rok]] |leybl= Reprise Records'''}} «The Black Parade»''' — [[My Chemical Romance]]ning uchinchi studio albomi. Albomga [[Green Day]] ga prodyuserlik qilgan Rob Cavallo prodyuserlik qildi. == Albomning mavzusi == Albom [[Saraton]] bilan kasallangan o'layotgan bir kishi haqida. Hatto guruh solisti Gerard Way kasal odamni uzida mujassam etish uchun qora sochlarini kalta oldirib ularni oq rangga bo'yatadi. Albomning qahramonini o'limini esa xuddi "Black Parade" (Qora Parad) ga o'hshatadi. == Albomdagi qo'shiqlar == # «The End» — 1:52 # «Dead!» — 3:15 # «This is How I Disappear» — 3:59 # «The Sharpest Lives» — 3:20 # «Welcome to the Black Parade» — 5:11 # «I Don’t Love You» — 3:58 # «House of Wolves» — 3:04 # «Cancer» — 2:22 # «Mama» — 4:38 # «Sleep» — 4:43 # «Teenagers» — 2:41 # «Disenchanted» — 4:55 # «Famous Last Words» — 4:59 # «Blood» (Hidden Track) — 2:53 == Hit-Paradlar == * '''Albom''' {| class="wikitable" !align="left" valign="top"|Mamlakat !align="left" valign="top"|Hit-parad !align="left" valign="top"|O'rin |- |align="left" valign="top"|[[AQSh]] |align="left" valign="top"|[http://www.billboard.com/bbcom/charts/chart_display.jsp?g=Albums&f=The+Billboard+200 The Billboard 200] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20100504062334/http://www.billboard.com/bbcom/charts/chart_display.jsp?g=albums&f=the+billboard+200 |date=2010-05-04 }} |align="left" valign="top"|2 |- |align="left" valign="top"|[[AQSh]] |align="left" valign="top"|[http://www.billboard.com/bbcom/charts/chart_display.jsp?g=Albums&f=Top+Internet+Albums Top Internet Albums] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090503060645/http://www.billboard.com/bbcom/charts/chart_display.jsp?g=Albums&f=Top+Internet+Albums |date=2009-05-03 }} |align="left" valign="top"|1 |- |align="left" valign="top"|[[AQSh]] |align="left" valign="top"|[http://www.billboard.com/bbcom/charts/chart_display.jsp?g=Albums&f=Top+Digital+Albums Top Digital Albums] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20081116002511/http://www.billboard.com/bbcom/charts/chart_display.jsp?g=Albums&f=Top+Digital+Albums |date=2008-11-16 }} |align="left" valign="top"|1 |- |align="left" valign="top"|[[AQSh]] |align="left" valign="top"|[http://www.billboard.com/bbcom/charts/chart_display.jsp?g=Albums&f=Top+Rock+Albums Top Rock Albums] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070809232456/http://billboard.com/bbcom/charts/chart_display.jsp?g=Albums&f=Top+Rock+Albums |date=2007-08-09 }} |align="left" valign="top"|1 |- |align="left" valign="top"|[[Birlashgan Qirollik]] |align="left" valign="top"|[http://uk.launch.yahoo.com/c/uk/album_charts.html Top 75 Albums] |align="left" valign="top"|2 |- |align="left" valign="top"|[[Kanada]] |align="left" valign="top"|[http://jam.canoe.ca/Music/Charts/ALBUMS.html Top 100 Albums] |align="left" valign="top"|2 |- |align="left" valign="top"|[[Avstraliya]] |align="left" valign="top"|[http://www.ariacharts.com.au/pages/charts_display.asp?chart=1A50 Top 50 Albums] |align="left" valign="top"|3 |- |align="left" valign="top"|[[Yangi Zellandiya]] |align="left" valign="top"|[http://charts.org.nz/weekchart.asp?cat=a Top 40 Albums]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20121115024107/http://charts.org.nz/weekchart.asp?cat=a |date=2012-11-15 }} |align="left" valign="top"|1 |- |align="left" valign="top"|[[Germaniya]] |align="left" valign="top"|[http://www.musicload.de/special?pageid=246&chartpage=0 Top 100 Albums] |align="left" valign="top"|11 |- |align="left" valign="top"|[[Avstriya]] |align="left" valign="top"|[http://www.austriancharts.at/weekchart.asp?cat=a Alben Top 75] |align="left" valign="top"|4 |- |align="left" valign="top"|[[Shveytsariya]] |align="left" valign="top"|[http://hitparade.ch/weekchart.asp?cat=a Alben Top 100] |align="left" valign="top"|18 |- |align="left" valign="top"|[[Shvetsiya]] |align="left" valign="top"|[http://swedishcharts.com/weekchart.asp?cat=a Top 60 Albums] |align="left" valign="top"|4 |- |align="left" valign="top"|[[Fransiya]] |align="left" valign="top"|[http://lescharts.com/weekchart.asp?cat=a Top 200 Albums] |align="left" valign="top"|69 |- |align="left" valign="top"|[[Finlandiya]] |align="left" valign="top"|[http://finnishcharts.com/weekchart.asp?cat=a Top 40 Albums] |align="left" valign="top"|11 |- |align="left" valign="top"|[[Norvegiya]] |align="left" valign="top"|[http://norwegiancharts.com/weekchart.asp?cat=a Top 40 Albums] |align="left" valign="top"|13 |- |align="left" valign="top"|[[Irlandiya]] |align="left" valign="top"|[http://www.irma.ie/aucharts.asp Top 100 Albums]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20141129031501/http://www.irma.ie/aucharts.asp |date=2014-11-29 }} |align="left" valign="top"|5 |- |align="left" valign="top"|[[Daniya]] |align="left" valign="top"|[http://www.hit-listen.dk/ Album Top-40] |align="left" valign="top"|29 |- |} [[Turkum:Musiqiy albom]] 7id3ozv3efmh3bhbaqvte60rx27zkkk Muse 0 14977 2726138 2656480 2022-07-30T22:39:23Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{musiqiy kollektiv | guruh_nomi = Muse| image =| faoliyat = [[1994]]-bugun| mamlakat = {{GBR}}| janr = [[alternativ-rok]]| tarkib = [[Metyu Bellami]] (vokal, gitara)<br />[[Kris Uolstenxolm]] (bas-gitara, bek-vokal)<br /> [[Dominik Hovard]] (barabanlar)| vebsayt = [http://www.muse.mu]}}'''Muse''' (''myuz'' deb oʻqiladi, {{lang-en|ilhom parisi}}) — [[Birlashgan Qirollik|britaniyalik]] [[alternativ rok|alternativ]] [[rok-guruh]], [[1994-yil musiqada|1994]]-yili [[Tinmut]] shahrida ([[Devon (graflik)|Devon grafligi]]) tashkil topgan. Guruh uch ishtirokchidan iborat: [[Bellami,Metyu|Metyu Jeyms Bellami]] ({{lang-en|Matthew James Bellamy}}, vokalchi, gitarachi va klavishachi), [[Uolstenxolm, Kris|Kris Toni Uolstenxolm]] ({{lang-en|Chris Tony Wolstenholme}}, bas-gitarachi, bek-vokal) va [[Hovard, Dominik|Dominik Jeyms Hovard]] ({{lang-en|Dominic James Howard}}, barabanchi va perkussionchi). Bellami — guruhning ijodiy sardori va barcha taronalarning muallifi, ayrim qoʻshiqlarda Uolstenxolm va Hovard avtordoshlik qilishadi. Ularning ''[[Black Holes And Revelations]]'' nomli 4 albomining relizidan soʻng guruhning jonli chiqishlarida [[Nikollz, Morgan|Morgan Nikollz]] ({{lang-en|Morgan Nicholls}}, klavishlar, sempllar va bek-vokal) paydo boʻladi. == Guruh tarixi == === Tashkil topishi va ilk yillari (1992-1997) === 90-yillarning boshlarida Mett, Dom va Kris Tinmut maktabining har xil kollektivlarida gitara chalishardi. Muse'ning tashkil topishi [[Bellami, Metyu|Metyu Bellami]] [[Hovard, Dominik|Dom Hovarning]] guruhida gitarachi boʻlishidan boshlandi. Ular ikkinchi gitarachi Phys Vandit ketishga qaror qilganida qiyin ahvolga tushib qolishadi. Shunda ular oʻzlarining yaqin doʻstlari [[Uolstenxolm, Kris|Kris Uolstenxolmni]] bas chalishni oʻrganishini iltimos qiladilar. Oʻsha paytdan buyon guruh juda koʻp nomlarni oʻzgartiradi: Gothic Plague, Carnage Mayhem, Fixed Penalty va Rocket Baby Dolls, va oqibatda Muse nomini olishadi. 1994-yili, Rocket Baby Dolls nomi ostida va gotik/glem imij bilan guruh "Guruhlar jangi"ni oʻzining asboblarini sindirgan holda yutishadi. (Ular "yagona haqiqiy rok-guruh" edilar).<ref>Biography at [http://www.microcuts.net/uk/biography/ Microuts.net] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20151127013950/http://www.microcuts.net/uk/biography/ |date=2015-11-27 }}</ref><ref>Article from ''Kerrang! (1999)'' archived at [http://www.rocketbabydolls.com/ Rocketbabydolls.com] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20060113220704/http://www.rocketbabydolls.com/ |date=2006-01-13 }}</ref> Oradan fursat oʻtmay, guruh universitetga kirmaslikka qaror qilib, professional musiqachilar hayotiga shoʻngʻiydilar. Ular nomligini Muse'ga oʻzgartirishadi va [[Ekseter|Ekseterdagi]] "the Cavern" kabi klublarda chiqishni boshlaydilar. === Birinchi EP'lar va [[Showbiz]] (1998-2000) === Poytahtdagi fan-bazaning bir necha yillik shakllanuvidan soʻng Muse oʻzining birinchi konsertlarini [[London]] va [[Manchester|Manchesterda]] oʻtkazadi. Guruh Sawmills nomli Kornuolldagi ([[Janubiy-Gʻarbiy Angliya]]) ovoz yozish studiyasi hoʻjayini bilan uchrashadilar. Oʻsha paytning oʻzida ular kontrakt imzolashadi. Bu uchrashuv ularning dastlabki haqiqiy yozuvlarga va Dangerous soumill leybli kuchlari bilan [[Muse EP|Muse EP'sining]] chiqaruviga olib keladi. Ularning ikkinchi EP'si [[Muscle Museum EP|Muscle Museum]] ([[1999]] yanvari) oʻz ichiga bosh tarona [[Sober|Sober'ning]] ikki versiyasini, hamda [[Uno]], [[Unintended]] va [[Instant Messenger]] qoʻshiqlarini olardi. Reliz obroʻli britaniyalik musiqiy jurnalist Stiv Lamakning ({{lang-en|Steve Lamacq}}) eʻtiborini tortadi. Lamak, shuningdek Radio One'da DJ boʻlib, milliy radioda Muse'ni birinchi qoʻyadi, u eslaydi: Bu hamma yerda jarang sochaveradigan qoʻshiqlarga umuman oʻxshamaydigan eng qiziq tarona edi. U tez orada tinglovchilarning eng yaxshi fikrlariga sazovor boʻldi. Myuzlarning oʻzligi taʻsirni inkor etmaydilar, ammo kuchlari yetgancha mustaqilliklarini tasdiqlaydilar. Bellami: Men kollejni tashlaganimdan soʻng Yevropa boʻylab koʻp sayohat qilganman. Koʻpchilik odamlar kifoyalanadigan bir necha tor trendlardan tashqari, koʻp taʻsirlarga tushish - bu yaxshi. Keyinchalik, Dennis Smit ataylab Muse uchun Taste Media musiqiy kompaniyasiga asos soladi (guruh u bilan birinchi uch albom davomida qoladi). Bu myuzlar uchun katta omad edi, chunki bu ularning karyerasi boshlaridagi individuallikni saqlab qolishga imkon beradi. Birinchi EP'larning muvaffaqiyatiga qaramay britan rekord-kompaniyalari Muse'ni qoʻllashdan bosh tortadilar va musiqa industriyasining koʻpchilik yoʻnalishlarini Muse [[Radiohead]]'ni ([[The Bends]] vaqtlaridagi) eslatishi havotirga soladi. Shunga qaramay, amerikalik Maverick Records [[AQSH|AQSHda]] bir necha konsertlarni uyushtirib beradi va 1998-yil ohirida ular bilan shartnoma tuzadi. Guruh [[Birlashgan Qirollik]]a qaytganidan soʻng Taste Media [[Yevropa]] va [[Avstraliya|Avstraliyadagi]] turli xil leybllar bilan shartnoma tuzadi. Muse'ning birinchi albomi - Showbiz - ustida ish olib borish uchun The Bends, [[The Stone Roses]], [[Yankovich, "Gʻalati El"|Yankovichning "Gʻalati El"ini]] va [[The Verve|The Verve'ning]] prodyusseri [[Leki, Jon|Jon Leki]] jalb qilinadi. Albom guruhning agressiv yoʻnalishini ochib beradi, uning matnlari esa ularning [[Tinmut|Tinmutda]] oʻz oʻrnilarini egallash uchun yenggan mashaqqatlarini soʻzlaydi. Albom chiqqanidan soʻng guruh [[Foo Fighters]] va [[Red Hot Chili Peppers]] guruhlari bilan qizitib berish rolida turga chiqadi. === Origin of Symmetry (2001-2002) === [[2002]]-yil noyabridan Muse studiyaga [[Jon Kornfild]] va Pol Riv (John Cornfield, Paul Reeve) prodyusserlari bilan birga kela boshlaydi. Avvaliga uch-toʻrt qoʻshiq yoziladi, ammo keyin guruh prodyusserini oʻzgartiradi va albomni ohirigacha bitkazishga Rich Kostli (Rich Costley) koʻmakdosh boʻladi. Dastlab, kuchli orkestr joʻrligidagi kayfiyatni koʻtaruvchi albom yozilishi maqsadga qoʻyilgan edi. Biroq, sodir boʻlgan bir necha voqeadan soʻng hamma narsa kuchli oʻzgaradi. Rasman, agar MuseAndaMuse saytiga ishonsak, sabab - bu [[AQSH]] va [[Britaniya]]ning [[Iroq]]qa hujumi edi, bu guruhni musiqani koʻproq apokaliptiqroq va fojialiroq qilishga olib keldi. Buning uchun bir necha orkestr partiyalari miks qilinib, dramatika qoʻshilgan edi. Haqiqatga yaqinroq esa, bu Mett kayfiyatining oʻzgarishi va tamom boʻlmayotgan depressiya sababi edi. === Absolution (2003-2005) === [[2003]]-y. sentyabrda chiqqan Absolution albomida Muse'ning avvalgi albomlarini toʻldiruvchi hissiyotlar junbushidan nozikroq lirik-depressiv kayfiyatlarga oʻtishi kuzatilgan. Mashhurlikning ortishi bilan Mettda oʻzidentifikatsiyalash muammolari paydo boʻlganligi mumkin. Muse'ning unga olib keluvchi asosiy muammo deb Mett normal shaxsiy hayotning yoʻqligini aytadi. Ayollar unga provinsiyalik bolaga emas, balki yulduzga qaragandek nazar solishadi. Mett albomning jarangi oʻzgarganligini sezganligi va tinglovchilarning uni qanday qabul qilishi haqida oʻy surganligi maʻlum. === Black Holes and Revelations (2006-hozirgi payt) === [[2006]]-y. 2-iyulda MUSE oʻzining "[[Black Holes and Revelations]]" nomli 4-studiyaviy albomini chiqarishadi. Bu disk guruh tarixidagi eng muvaffaqiyatli boʻlib, sotuvlarning birinchi haftasidayoq yuz ming nushadan ortiq tarqaladi. Hozirgi vaqtda musiqachilar "[[My Chemical Romance]]" bilan birgalikda qoʻshma turdadirlar va "[[Map Of Problematique]]" yangi singlini tayyorlayaptilar - uning rasmiy relizi 18-iyun [[2007]]-yilga moʻljallangan. == Diskografiya == === Albomlar === {| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;" |'''Reliz sanasi''' |'''Nomi''' |- |[[28 sentyabr]] [[1999]] |[[Showbiz]] |- |[[17 iyul]] [[2001]] |[[Origin of Symmetry]] |- |[[29 sentyabr]] [[2003]] |[[Absolution]] |- |[[3 iyul]] [[2006]]. |[[Black Holes And Revelations]] |- |[[2009]] |The Resistance |- |[[2012]] |The 2nd Law |- |[[2015]] |Drones |- |[[2018]] |Simulation Theory |- |[[2022]] |Will of the People |} === Kompilyatsiyalar === * [[Hullabaloo]] (2 [[LP]], terma + konsert, [[4 iyun]] [[2002-yil musiqada|2002]]) == Filmografiya == === Kompozitorlar === * [http://www.imdb.com/title/tt0296686/ Irène] ([[2002]])<br /> * [http://www.imdb.com/title/tt0274533/ Gran Turismo 3: A-Spec] ([[2001]]) (VG) === Saundtreklar === 1. [http://www.imdb.com/title/tt0366777/ Millions] ([[2004]]) (performer: [[Hysteria]], [[Blackout]]) (producer: [[Hysteria]], [[Blackout]]) === Kostyumlar dizayneri === 1. [http://www.imdb.com/title/tt0223535/ Into My Arms] ([[2000]]) == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://www.muse.mu/ Muse'ning rasmiy sayti]{{ref-en}} * [http://www.myspace.com/muse Muse'ning rasmiy MaySpeysi]{{ref-en}} * [http://www.youtube.com/Muse Muse'ning rasmiy YouTube'i]{{ref-en}} * [http://musewiki.org/MuseWiki MuseWiki] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090820230319/http://musewiki.org/MuseWiki |date=2009-08-20 }}{{ref-en}} * [http://www.muse.3dn.ru/ Rus fan-sayti]{{ref-ru}} * [http://www.joinmuse.ru/ Rus fan-sayti] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070824230625/http://joinmuse.ru/ |date=2007-08-24 }}{{ref-ru}} * [http://muse.dvdc.ru/ Muse'ga bagʻishlangan rus sayti] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070817184329/http://muse.dvdc.ru/ |date=2007-08-17 }}{{ref-ru}} * [http://www.muselive.com/ Ingliz fan-sayti (eng yirik mediateka)] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080409025406/http://www.muselive.com/ |date=2008-04-09 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080409025406/http://www.muselive.com/ |date=2008-04-09 }}{{ref-en}} * [http://www.microcuts.net/ Fransuz fan-sayti (eng yirik fotogalereya)] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070408001656/http://www.microcuts.net/ |date=2007-04-08 }}{{ref-en}} [[Turkum:Musiqa]] [[Turkum:MTV Europe Music Award sovrindorlari]] [[Turkum:Grammy mukofoti sovrindorlari]] [[Turkum:Brit mukofoti sovrindorlari]] cm17q94mp4t19scpy5q4kcgbmmeiv2y Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari 4 15563 2725964 2723060 2022-07-30T18:27:57Z Speedbowl 72193 wikitext text/x-wiki {{/Tepasi}} {{Vikipediya:Yaxshi_maqola_nomzodlari/Isabelle_de_Charri%C3%A8re}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Kurt von Schleicher}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Tolibon}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/O‘zbekiston milliy futbol terma jamoasi (23 yoshgacha)}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/GIF so'zi talaffuzi}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Pax Mongolica}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Osiyo fili}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Iroq urushi}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Velociraptor}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Spotify}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Erbil}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Malazgirt jangi}} c61c0y9fgh6b3490yiq5hljm3e18vdg 2725967 2725964 2022-07-30T18:28:44Z Speedbowl 72193 wikitext text/x-wiki {{/Tepasi}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Isabelle_de_Charri%C3%A8re}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Kurt von Schleicher}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Tolibon}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/O‘zbekiston milliy futbol terma jamoasi (23 yoshgacha)}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/GIF so'zi talaffuzi}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Pax Mongolica}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Osiyo fili}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Iroq urushi}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Velociraptor}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Spotify}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Erbil}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Malazgirt jangi}} 85ar10lza2wqv9cq849o2x94sr8v29r 2725968 2725967 2022-07-30T18:29:52Z Speedbowl 72193 wikitext text/x-wiki {{/Tepasi}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Isabelle de Charrière}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Kurt von Schleicher}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Tolibon}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/O‘zbekiston milliy futbol terma jamoasi (23 yoshgacha)}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/GIF so'zi talaffuzi}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Pax Mongolica}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Osiyo fili}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Iroq urushi}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Velociraptor}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Spotify}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Erbil}} {{Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Malazgirt jangi}} 9ymvvmidj2bdyn6wvzt1sfximep7e2w Windows 7 0 17563 2726100 2688470 2022-07-30T21:18:19Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Infobox OS version | name = Windows 7 | family = Microsoft Windows | caption = Windows 7 ish stoli va Start menyusi. | developer = Microsoft | website = [http://www.microsoft.com/windows/windows-7/default.aspx Official Website] | source_model = [[Yopiq manba]] | license = Microsoft [[End User License Agreement|EULA]] | kernel_type = [[Gibrid kernel|Gibrid]] | release_version = 6.1 <ref>http://windowsteamblog.com/windows/archive/b/windowsvista/archive/2008/10/14/why-7.aspx</ref> | release_date = [[2009]], [[22-Oktabr]] |release_url = http://windowsteamblog.com/blogs/windows7/archive/2009/07/22/windows-7-has-been-released-to-manufacturing.aspx | support_status = [[2015]], [[13-Yanvar]]gacha qo'llab quvvatlanadi<ref>[http://support.microsoft.com/lifecycle/search/default.aspx?sort=PN&alpha=Windows+7&Filter=FilterNO Windows 7 Lifecycle Policy |author=Microsoft |publisher=Microsoft]</ref> }} '''Windows 7''' - [[Microsoft]] [[Microsoft Windows|Windows]] operatsion tizimining chiqarilishi, [[Windows Vista|Windows Vista-]] ning vorisi. 2010-yil may oyida u Windows tizimlarining barcha foydalanuvchilar orasida 20.09% foydalanuvchilar tomonidan ishlatilgan<ref>{{Web manba|url=http://windows7.pl/aktualnosci/windows-7-ma-wiecej-uzytkownikow-niz-vista.html|title=Windows 7 ma więcej użytkowników niż Vista|date=2010-08-02}}</ref>. Bu shuni anglatadiki, ushbu tizim yil davomida o'zidan oldingi Vista-ga qaraganda ko'proq kompyuterlarga o'rnatilgan. Microsoft tomonidan qo'llab-quvvatlash 2020-yil 14-yanvarda yakunlandi. Shunga qaramay, 26,64% foydalanuvchilar undan foydalanishadi. 2012-yil iyul oyida Microsoft Windows 7 uchun 630 million litsenziyani sotganligini ma'lum qildi<ref>[http://windows7.pl/aktualnosci/630-milionow-sprzedanych-licencji-systemu-windows-7.html 630 milionów sprzedanych licencji systemu Windows 7]</ref>. [[Microsoft|Microsoft-ning]] standart litsenziyalarni keng qo'llab-quvvatlashi (OEM va BOX) 2020-yil 14-yanvarda yakunlandi. Kasbiy va korxonaviy hajmlarni litsenziyalash mijozlariga bir, ikki va uch yil davomida xavfsizlikni yangilashni taklif qilishadi va qo'llab-quvvatlash kamida 2023-yil 20-yanvargacha davom etadi. Biroq, Microsoft-ning mustaqil qo'llab-quvvatlashi (0patch, My Digital Life) va uchinchi tomon ushbu qo'llab-quvvatlashning maksimal davomiyligini ko'rsatmasdan e'lon qilindi. == Kod nomi == [[Fayl:Windows_7_SP1_64bit_Home_Premium_DVD-ROM_JPN_20140829.jpg|thumb|Tizimni o'rnatish disk]] Windows 7-ga "Windows NT 6.1" nomi berilgan. Ushbu belgi tizimning oldingi versiyalari uchun yozilgan dasturlarning Windows 7 bilan mosligini oshirish uchun mo'ljallangan<ref name="why7">{{Web manba|url=http://windowsteamblog.com/blogs/windowsvista/archive/2008/10/14/why-7.aspx|title=Why 7?|date=14-10-2008|language=en}}</ref><ref name="win61">{{Web manba|url=http://www.businessweek.com/the_thread/techbeat/archives/2008/10/why_does_window.html?campaign_id=rss_blog_tech_beat|title=Why Does Windows 7 Think It's Windows 6.1?|date=29-10-2008|language=en|access-date=2020-04-11|archive-date=2013-04-25|archive-url=https://archive.is/20130425101436/http://www.businessweek.com/the_thread/techbeat/archives/2008/10/why_does_window.html?campaign_id=rss_blog_tech_beat}}</ref>. [[Microsoft]] ko'plab dasturlar versiya raqami ma'lum bir diapazonda ekanligini tekshiradi deb ta'kidladi. Agar ularning soni juda katta bo'lsa, ular boshlamasligi mumkin, garchi dasturning o'zi yangi muhitda to'g'ri ishlaydi. Kompaniya, shuningdek, versiyalarni belgilashdagi ozgina o'zgarishlar Windows 7 va Windows Vista ("6.0" raqami bilan belgilanadi) o'rtasida jiddiy tafovutlar yo'qligini anglatadi. Shunga o'xshash vaziyat [[Windows XP|Windows XP-da ham]] yuz berdi. [[Windows 2000]] raqami 5.0 edi ko'rsatilgan va XP, muhim o'zgarishlarga qaramay, bir versiya 5.1 sifatida "faqat" ozod qilindi<ref name="why7"/>. == Loyiha tarixi == == Qo'llab-quvvatlanadigan arxitektura va orqaga qarab moslik == Windows 7 32 va 64 bitli versiyalarda mavjud<ref>{{Web manba|url=http://blogs.zdnet.com/microsoft/?p=592|title=Windows Seven: Think 2010|date=2010-07-20|language=en|accessdate=2020-04-11|archivedate=2007-08-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070824121209/http://blogs.zdnet.com/microsoft/?p=592}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070824121209/http://blogs.zdnet.com/microsoft/?p=592 |date=2007-08-24 }}</ref>. Windowsning oldingi versiyalari bilan mos keladi<ref>{{Web manba|url=http://www.idg.pl/news/334765_2/7.powodow.aby.pokochac.Windows.7.html|title=7 powodów, aby pokochać Windows 7|language=pl|date=2009-01-30}}</ref>. [[Fayl:Bsod_2.jpg|thumb|Windows 7-da BSoD]] == Evropa Ittifoqidagi Windows 7 == [[Yevropa Ittifoqi|Evropa Ittifoqida]] "standart" nashrlarga qo'shimcha ravishda bozorda N versiyasida tizimning 5 ta qo'shimcha versiyalari mavjud edi, boshqa nashrlarda [[Microsoft Windows|Microsoft Windows-]] ni o'rnatgandan so'ng brauzerni tanlash mumkin edi. '''Windows 7 N''' Windows Media Player-dan mahrum bo'ldi. Shu tarzda, Microsoft monopoliyaga qarshi qonun talablariga javob berishi kerak edi. Biroq, foydalanuvchilar o'chirilgan dasturni bepul yuklab olib, uni N versiyasiga o'rnatishi mumkin edi. Dastlab, Microsoft '''Windows 7 E''' ning Evropa versiyasini [[Internet Explorer]]<ref>{{Web manba|url=http://www.computerworld.pl/news/346445/Windows.7.bez.Internet.Explorera.html|title=Windows 7 bez Internet Explorera|date=|language=}}</ref> holda taqdim [[Internet Explorer|etmoqchi edi]], ammo keyinchalik bu imkoniyatdan voz kechdi<ref>{{Web manba|url=http://www.idg.pl/news/348228/Microsoft.rezygnuje.z.Windows.7.E.html|title=Microsoft rezygnuje z Windows 7 E|date=|language=}}</ref>. == Nashrni taqqoslash == {| class="wikitable" cellpadding="3" cellspacing="0" style="text-align:center;" |+ Windows 7 - minimal talablar<ref>[http://windows.microsoft.com/pl-PL/windows7/products/system-requirements Wymagania systemowe]</ref> ! protsessor | 1 gigagertsli x86 yoki x86-64 (32 bit yoki 64 bit) |- ! Operativ xotira | 1 GB (32 bit) / 2 GB (64 bit) |- ! Grafik karta | DirectX 9.0, WDDM 1.0 yoki undan yuqori |- ! VRAM xotirasi | 128 MB |- ! Qattiq diskdagi bo'sh joy miqdori | colspan="2" | 16 GB (32 bit) / 20 GB (64 bit) |} == Windowsning eski versiyalari uchun yangilanish dasturi == Microsoft kompaniyasi 2009-yil 28-iyundan keyin [[Windows Vista|Windows Vista-]] ni sotib olgan foydalanuvchilarga Windows 7-ni yangilashga imkon beradigan "Windows 7-ni yangilash dasturi" ni ishga tushirdi. Siz olgan tizimning versiyasi quyidagi jadvalga binoan sotib olingan Windows Vista versiyasiga bog'liq: : {| class="wikitable" ! Windows Vista uchun mos versiya yangilash uchun ! Maqsadli nashr Windows 7 |- | Windows Vista Home Basic | huquqiga ega emas |- | Windows Vista Home Premium | Windows 7 Home Premium |- | Windows Vista Business | Windows 7 Professional |- | Windows Vista Ultimate | Windows 7 Ultimate |} Microsoft Windows 10-ni modernizatsiya qilish jarayonini 2015-yil 29-iyulda ''Get Windows 10 dasturidan foydalanib boshladi'', yangilanish chiqarilganidan beri 1 yil davomida bepul. {| class="wikitable" ! Windows 7 nashri ilgari malakali edi yangilash uchun ! Maqsadli nashr |- | Windows 7 Starter / N | rowspan="3" | Windows 10 Home / Windows 10 Home N |- | Windows 7 Home Basic / N |- | Windows 7 Home Premium |- | Windows 7 Professional | rowspan="2" | Windows 10 Pro / Windows 10 Pro N |- | Windows 7 Ultimate / N |} To'plam tarkibi: * DVD disk * Box * Yangilash bo'yicha ko'rsatmalar * Haqiqiylik sertifikati (COA) * Ikki stiker * Asl mahsulot kaliti == Bepul dastur sifatida ommaga oshkor qilish uchun petitsiya == Erkin dasturiy ta'minot fondi muallifga manba kodini ochiq manbali litsenziya asosida ozod qilish to'g'risida iltimosnoma yubordi. Ushbu tizim muallifi bepul dasturlardan Linux Foundation a'zosi sifatida foydalanadi. == Shuningdek qarang == * Yangilash * Pasaytirish * Oldindan o'rnatilgan dastur == Izohlar == {{Notelist}} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://support.microsoft.com/pl-pl/products/windows?os=windows-7 Rasmiy Windows 7 yordam sahifasi] * [https://technet.microsoft.com/pl-pl/library/akademia-windows-7-czesc-1-zagadnienia-uzytkowe.aspx Windows 7 Academy] (<small>2009.03.03</small>) * [http://www.benchmark.pl/testy_i_recenzje/wszystkie-porady-do-windows-7-na-jednej-stronie.html Windows 7 uchun 100 ta maslahat va fokuslar] (<small>2010.08.02</small>) * [https://www.forumpc.pl/tutorials/article/210-kompendium-wiedzy-o-windows-7/ Windows 7 haqidagi bilimlar to'plami] (<small>2011.11.07</small>) * [http://www.benchmark.pl/testy_i_recenzje/windows-7-niezbednik-uzytkownika-3540.html Windows 7 - majburiy] (<small>2011.01.11</small>) {{Sirtqi havolalar}} [[Turkum:Windows NT]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 3dm2qye0xtg5ockriqtfpjnkgez22cd Andoza:Limp Bizkit 10 18045 2725519 1990440 2022-07-30T13:35:04Z Niegodzisie 44251 wikitext text/x-wiki {| style="margin:0em auto; clear:both;text-align:center;width:90%;" align=center class="toccolours" |align=center bgcolor=#6699CC|'''[[Limp Bizkit|<font color="white">Limp Bizkit</font>]]''' |- !style="font-size:90%;" bgcolor=lightgrey|Guruh Tarkibi |- |style="font-size:90%;"|'''[[Fred Durst]]''' • '''[[Sam Rivers]]''' • '''[[John Otto]]''' • '''[[DJ Lethal]]'''<br />[[Wes Borland]] • [[Mike Smith]] • [[Rob Waters]] • [[Scott Borland]] • [[Terry Balsamo ]] |- !style="font-size:90%;" bgcolor=lightgrey|[[Limp Bizkit Diskografiyasi|Diskografiya]] |- |style="font-size:90%;"|'''Studiyaviy albomlari:''' '''''[[Mental Aquaducts]]''''' | '''''[[Three Dollar Bill, Yall$ ]]''''' | '''''[[Significant Other]]''''' <br /> '''''[[Chocolate Starfish and the Hot Dog Flavored Water]]''''' | '''''[[New Old Songs]]'''''| '''''[[Results May Vary]]'''''<br /> '''''[[The Unquestionable Truth (Part 1)]]'''''| '''''[[Greatest Hitz ]]'''''| '''''[[Gold Cobra]]''''' | '''''[[Still Sucks]]''''' |- | style="font-size:90%;" |'''Singllar:''' [[Counterfeit ]] | [[Sour]] | [[Faith (Limp Bizkit qoʻshigʻi)|Faith]] | [[Nookie]] | [[Re-Arranged]] | [[N 2 Gether Now]] | [[Break Stuff]] | [[My Generation (Limp Bizkit qoʻshigʻi)|My Generation ]] | [[Rollin' (Air Raid Vehicle)]] | [[Take a Look Around ]] | [[Boiler]] | [[My Way (Limp Bizkit qoʻshigʻi)|My Way]] | [[Eat You Alive]] | [[Behind Blue Eyes(Limp Bizkit qoʻshigʻi)|Behind Blue Eyes]] | [[Home Sweet Home / Bittersweet Symphony]] | [[Shotgun]] | [[Gold Cobra (Limp Bizkit qoʻshigʻi)|Gold Cobra]] |- !style="font-size:90%;" bgcolor=lightgrey|Shuningdek |- |style="font-size:90%;"|[[Limp Bizkit Diskografiyasi]] | [[Black Light Burns]] |} <noinclude> [[Category:Musiqiy guruh andozalari]] [[Category:Limp Bizkit]] </noinclude><noinclude>{{documentation}}</noinclude> c1003c9yf7nl0i378bupfv1fnal74b8 Portugaliya milliy futbol terma jamoasi 0 18623 2726167 1932904 2022-07-31T00:37:16Z 185.139.137.186 [[Special:Contributions/213.230.73.210|213.230.73.210]] ([[User talk:213.230.73.210|munozara]]) tomonidan qilingan 1932904-sonli tahrir qaytarildi wikitext text/x-wiki {{Milliy futbol jamoasi| Nom = Portugaliya| Gerb = Portugal FPF crest.png| Laqab = Selecção das Quinas| Federatsiya = [[Portugaliya Futbol Federatsiyasi|Federação Portuguesa de Futebol]] | Konfederatsiya = [[UEFA]] ([[Yevropa]]) | Bosh murabbiy = {{bayroq|POR}} [[Paulo Bento]]| Kapitan = [[Cristiano Ronaldo]]| Eng kop oynagan = [[Luís Figo]] (127)| Eng kop gol urgan = [[Pauleta]] (47)| pattern_la1= |pattern_b1=|pattern_ra1=| leftarm1=FF0000|body1=FF0000|rightarm1=FF0000|shorts1=FF0000|socks1=FF0000| pattern_la2=|pattern_b2=_redcollar|pattern_ra2=| leftarm2=FFFFFF|body2=FFFFFF|rightarm2=FFFFFF|shorts2=FFFFFF|socks2=FFFFFF| Ilk matchi = {{bayroq|Spain}} [[Ispaniya milliy futbol terma jamoasi|Ispaniya]] 3 - 1 {{bayroq|Portugal}} Portugaliya<br />([[Madrid]], [[Ispaniya]]; [[18-noyabr]] [[1921]]) | Eng kop farqli galaba = {{bayroq|Portugal}} Portugaliya 8 - 0 {{bayroq|Liechtenstein}} [[Lixtenshteyn milliy futbol terma jamoasi|Lixtenshteyn]]<br />([[Lissabon]], [[Portugaliya]]; [[18-noyabr]] [[1994]])<br /> {{bayroq|Portugal}} Portugaliya 8 - 0 {{bayroq|Liechtenstein}} [[Lixtenshteyn milliy futbol terma jamoasi|Lixtenshteyn]]<br />([[Coimbra]], [[Portugaliya]]; [[9-iyun]] [[1999]])<br /> {{bayroq|Portugal}} Portugaliya 8 - 0 {{bayroq|Kuwait}} [[Quvayt milliy futbol terma jamoasi|Quvayt]]<br />([[Leiria]], [[Portugaliya]]; [[19-noyabr]] [[2003]])| Eng kop farqli maglubiyat = {{bayroq|Portugal}} Portugaliya 0 - 10 [[Angliya milliy futbol terma jamoasi|Angliya]] {{bayroq|England}}<br />([[Lissabon]], [[Portugaliya]]; [[25-may]] [[1947]])| Jahon chempionatida qatnashishi = 4| Jahon chempionatida ilk marta = 1966 | Jahon chempionatida eng yaxshi natija = 3-oʻrin, 1966 | Qit'a chempionati = [[Yevropa Futbol Chempionati]] | Qit'a chempionatida qatnashishi = 4 | Qit'a chempionatida ilk marta = [[1984]] | Qit'a chempionatida eng yaxshi natija = 2-oʻrin, 2004 | }}'''Portugaliya milliy futbol terma jamoasi''' [[Portugaliya]]ning [[futbol]] boʻyicha milliy terma jamoasidir. [[Portugaliya Futbol Federatsiyasi]] tomonidan idora qilinadi. == Tarkibi == [[2008]]-yil may oyiga koʻra: === Darvozabonlar === * [[Ricardo Pereira|Ricardo]] * [[Nuno Espírito Santo|Nuno]] * [[Rui Patrício]] === Himoyachilar === * [[Paulo Ferreira]] * [[Bruno Alves]] * [[José Bosingwa]] * [[Fernando Meira]] * [[Miguel Monteiro|Miguel]] * [[Jorge Ribeiro]] * [[Pepe Képler]] * [[Fábio Coentrão]] === Yarimhimoyachilar === * [[Raul Meireles]] * [[Petit]] * [[João Moutinho]] * [[Miguel Veloso]] * [[Deco]] === Hujumchilar === * [[Cristiano Ronaldo]](''jamoa sardori'') * [[Simão]] * [[Ricardo Quaresma]] * [[Nani]] * [[Hugo Almeida]] * [[Nuno Gomes]] * [[Hélder Postiga]] == Havolalar == * [http://www.fpf.pt/ Portugaliya Futbol Federatsiyasi sayti] {{football-stub}} 6gp2j308oog7k3fg9yf59ukgcy839i3 Bank of America 0 18994 2726298 2510974 2022-07-31T05:47:57Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shirkat bilgiqutisi |nomi = Bank of America Corporation | turi = [[Ommaviy kompaniya]] | birjada qayd etilishi = BAC |tasvir = Bank of America logo.svg |asos solingan = [[1928]]-yili ''("Bank of Italy" nomi ostida)'' |faoliyati = [[Bank ishi]] |muhim shaxslar = Kenneth D. Lewis, [[Rais]]/[[BIM]] |asoschilari = |shiori = Higher Standards ''(Yuqori standartlar) |joylashuvi = [[Sharlott]], [[Shimoliy Karolina]], AQSh |daromad = US$119.19 milliard {{daromad}}(2007) <ref>[http://money.cnn.com/magazines/fortune/fortune500/2008/snapshots/2580.html http://money.cnn.com/magazines/fortune/fortune500/2008/snapshots/2580.html]</ref> |ishchilar soni = 203,425 (2006)| |sayt = [http://www.bankofamerica.com/ www.bankofamerica.com] }} [[Tasvir:Bank of America Branch, Concord MA.jpg|thumb|right|250px]] '''Bank of America''' - [[depozit]]larining miqdori boʻyicha [[AQSh]]dagi eng katta [[tijorat banki|tijorat banklaridan]] biridir. [[Jismoniy shaxs|Jismoniy]] va [[Yuridik shaxs|yuridik]] shaxslarga keng koʻlamli bank xizmatlarini koʻrsatadi. AQShning oʻzida 6 000 ga yaqin xizmat koʻrsatish markazlari, 17 000 ta [[bankomat]]lari va 200 000 atrofida ishchisi bor.<ref name="titleFiche dentreprise">{{web manbasi |url=http://www.opesc.org/fiche-societe/fiche-societe.php?entreprise=BOA |title=OpesC |accessdate=2008-02-18}}</ref> == Korporativ Tarixi == == Boʻlimlari == == Moliyaviy maʼlumot == {| class="wikitable" border="3" |+ '''Moliyaviy maʼlumot(mill. US$ hisobida)''' ! Yil ! 2002 ! 2003 ! 2004 ! 2005 ! 2006 |----- | Daromad(Sof foiz) | align="right" | 35,082 | align="right" | 38,529 | align="right" | 49,610 | align="right" | 56,923 | align="right" | 74,247 |----- | EBITDA | align="right" | 18,654 | align="right" | 16,722 | align="right" | 21,885 | align="right" | 29,490 | align="right" | 35,597 |----- | Sof foyda | align="right" | 9,249 | align="right" | 10,810 | align="right" | 13,947 | align="right" | 16,465 | align="right" | 21,133 |----- | Ishchilar soni | - | - | align="right" | 176,000 | align="right" | 176,638 | align="right" | 203,000 |} == Korporativ boshqaruvi == == Ijtimoiy masʼuliyati == == Tanqid == == Homiylik == == Havolalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://www.bankofamerica.com/ Rasmiy sayti]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090620014808/http://www.bankofamerica.com/privacy/sitekey/ |date=2009-06-20 }} {{stub}} 1zjrqyrh5zie8l7t3v87i8lo03wtszl Vaqt oʻlchov birliklari 0 20685 2726012 2590841 2022-07-30T19:14:56Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Vaqt oʻlchov birliklari''' — [[Yer]]ning oʻz oʻqi atrofida aylanishi, [[Quyosh]] atrofida aylanishi va shuningdek, [[Oy (tabiiy yoʻldosh)|Oy]]ning Yer atrofida aylanishlariga asoslangan. <!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi --> '''Vaqt oʻlchov birliklari''' - vaqtni belgilashda qoʻllaniladigan birliklar — asr, yil, oy, kecha-kunduz (sutka), soat, daqiqa, sekund (lahza), shuningdek vaqtning 12 yillik davr — muchal yil hisobi; 60 yillik davr va b. oʻlchov birliklari (yana q. [[Shamsiya]]. Qamariya, Hijriy yil hisobi).<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> <!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri --> == Vaqt oʻlchov birliklari quyidagilar: == * [[Soniya]] * [[Daqiqa]] * [[Soat]] * [[Sutka]] * [[Hafta]] * [[Oy]] * [[Yil]] * [[Asr]] * [[Ming yillik]] == Havolalar == * [http://www.cv.nrao.edu/~rfisher/Ephemerides/times.html Astronomik vaqt]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110818022038/http://www.cv.nrao.edu/~rfisher/Ephemerides/times.html |date=2011-08-18 }} (inglizcha) * http://wwp.greenwichmeantime.com/ == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Vaqt oʻlchov birliklari]] hjjpw68wg0z6l9y64tykmjly23h2awp Qirgʻiziston janubidagi tartibsizliklar (2010) 0 22619 2726461 2380627 2022-07-31T08:32:39Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki :''Bu maqola 2010-yilgi qirgʻin haqida. 1990-yil sodir boʻlgan milliy nizo uchun [[Oʻsh voqeasi]] maqolasiga qarang.'' {{Urush bilgiqutisi |qismi= [[Qirgʻizistondagi siyosiy inqiroz (2010)]] |tasvir= [[Fayl:Burned down builing in Osh, 2011.PNG|250px]] |izoh= Oʻshda yoqib yuborilgan bino. Tartibsizliklardan 1 yil keyin suratga olingan. |sana=[[10-iyun|10-]][[11-iyun|11-]][[12-iyun|12-]][[13-iyun|13-]][[14-iyun|14-]] iyun, [[2010]] |yer= [[Qirgʻiziston]] janubi, ([[O'sh]], [[Jalolobod]]) |sabab= |natija= |raqib1= [[Qirgʻiz millatchilar]], <br />[[Qurmonbek Bakiyev]] tarafdorlari, |raqib2= [[Oʻzbeklar]], <br /> [[muvaqqat hukumat]] tarafdorlari, <br /> {{bayroq|Uzbekistan}} [[Oʻzbekiston]] (cheklangan noharbiy aralashuv, vaziyatni tartibga keltirish maqsadida) |raqib3= {{bayroq|Kyrgyzstan}} Qirgʻiziston muvaqqat hukumati (tartib oʻrnatish maqsadida) <br />(hamkorlar:<br />{{bayroq|Russia}} [[Rossiya]],<br />{{bayroq|the People's Republic of China}} [[Xitoy]],<br />{{bayroq|the United States}} [[AQSh]],<br /> {{bayroq|Turkey}} [[Turkiya]]) |qomondon1= |qomondon2= |qomondom3= |kuch1= |kuch2= |kuch3= |yoqotishlar1= |yoqotishlar2= rasmiy xabarlar: <br /> oʻlganlar: 418-426, <br /> yaralanganlar: 1900 nafar, <br /> qochqinlar: 100 ming nafardan ortiq (Oʻzbekistonga qochishgan) <br /><br /> norasmiy xabarlar: <br /> oʻlganlar: 2000 nafardan ziyod, <br /> qochqinlar: 200 ming nafardan ortiq |yoqotishlar3= }} '''2010-yilgi Qirgʻizistondagi tartibsizliklar''' mamlakat janubida (asosan [[Oʻsh]] va [[Jalolobod]] shaharlarida) 2010-yil [[11-iyun]]ida boshlangan, [[qirgʻizlar|qirgʻiz]]lar va mahalliy [[oʻzbeklar]]ga nisbatan boshlagan keng miqyosli toʻqnashuvlardir. Tartibsizliklar 2010-yil aprel oyidagi Qirgʻizistondagi davlat toʻntarilishi natijasida davlat boshqaruvidan [[Kurmanbek Bakiyev]] ketishi, uning oʻrniga muvaqqat hukumat kelishi va kelib chiqqan siyosiy inqiroz davomi oʻlaroq koʻrildi. ==Shuningdek qarang== * [[Oʻsh voqeasi]] * [[Azimjon Asqarov]] == Havolalar == * [http://www.hrw.org/reports/2010/08/16/where-justice-0 Adolat qayerda? Janubiy Qirgʻizitondagi millatlararo zoʻravonlik va uning oqibatlari] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20121013113444/http://www.hrw.org/reports/2010/08/16/where-justice-0 |date=2012-10-13 }}, Human Rights Watch (2010-yil avgust) {{ref-en}} * [http://www.crisisgroup.org/en/regions/asia/central-asia/kyrgyzstan/193-the-pogroms-in-kyrgyzstan.aspx Qirgʻizitondagi qirgʻin] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120603121239/http://www.crisisgroup.org/en/regions/asia/central-asia/kyrgyzstan/193-the-pogroms-in-kyrgyzstan.aspx |date=2012-06-03 }}, Xalqaro Inqiroq Guruhi (2010-yil avgust) {{ref-en}} * [http://www.amnesty.org/ar/library/asset/EUR58/022/2010/en/cc8153f8-9ea4-459e-b8b1-2b8b522397c2/eur580222010uz.pdf Yarim haqiqat va tanlangan adolat: Qirgʻiziston 2010 iyun voqealari oqibatlari]{{Deadlink|date=October 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, Xalqaro Amnistiya (2010-yil dekabr) (Oʻzbek tilida) * [http://www.amnesty.org/en/library/asset/EUR58/022/2010/en/e3a59f7b-70b8-4892-8b1f-c8b29af31478/eur580222010ru.pdf Yarim haqiqat va tanlangan adolat: Qirgʻiziston 2010 iyun voqealari oqibatlari] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20121024052500/http://www.amnesty.org/en/library/asset/EUR58/022/2010/en/e3a59f7b-70b8-4892-8b1f-c8b29af31478/eur580222010ru.pdf |date=2012-10-24 }}, Xalqaro Amnistiya (2010-yil dekabr) {{ref-ru}} * [http://www.amnesty.org/en/library/asset/EUR58/022/2010/en/2e04ab9b-73e6-46a1-98d7-563198e7255e/eur580222010en.pdf Yarim haqiqat va tanlangan adolat: Qirgʻiziston 2010 iyun voqealari oqibatlari] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20121024052219/http://www.amnesty.org/en/library/asset/EUR58/022/2010/en/2e04ab9b-73e6-46a1-98d7-563198e7255e/eur580222010en.pdf |date=2012-10-24 }}, Xalqaro Amnistiya (2010-yil dekabr) {{ref-en}} * [http://www.fergananews.com/archive/2011/kic_report_russian_final.pdf Qir’giziston janubida 2010-yil iyunda boʻlib oʻtgan voqealarni oʻrganish boʻyicha Xalqaro Mustaqil Tekshiruv Komissiyasining Hisoboti], Xalqaro Mustaqil Tekshiruv Komissiyasi (KIC) (2011-yil may) {{ref-ru}}) * [http://www.kgzembind.in/Report%20(English).pdf Qir’giziston janubida 2010-yil iyunda boʻlib oʻtgan voqealarni oʻrganish boʻyicha xalqaro Mustaqil Tekshiruv Komissiyasining Hisoboti], Xalqaro Mustaqil Tekshiruv Komissiyasi (KIC) (2011-yil may) {{ref-en}} * [http://www.crisisgroup.org/en/regions/asia/central-asia/kyrgyzstan/222-kyrgyzstan-widening-ethnic-divisions-in-the-south.aspx Qirgʻiziston: Janubda kengayotgan milliy boʻlinish]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120602220750/http://www.crisisgroup.org/en/regions/asia/central-asia/kyrgyzstan/222-kyrgyzstan-widening-ethnic-divisions-in-the-south.aspx |date=2012-06-02 }} Xalqaro Inqiroz Guruhi (2012-yil mart) {{ref-en}} {{War-stub}} [[Turkum:Millatlararo mojarolar]] ifjt68oxajx2yytbf6xa0rri1k28fx4 Oʻzbekiston Pro ligasi 0 22745 2725644 2725077 2022-07-30T15:08:43Z Umarxon III 18267 wikitext text/x-wiki {{Infobox futbol ligasi |name=Oʻzbekiston Pro Ligasi |image=[[File:ProLigaLogo.svg|300px]] |country={{UZB}} |confed=[[Osiyo Futbol Konfederatsiyasi]] |otkazuvchi = [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] |levels=2 |founded=[[1992]] |teams=10 |upperdivision=[[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|Superliga]] |lowerdivision=[[Oʻzbekiston Birinchi ligasi]] |domest_cup=[[Oʻzbekiston Kubogi]]<br />[[Oʻzbekiston Liga kubogi]] |website={{URL|pfl.uz}} |tv=[[Uzreport TV]] }} '''Oʻzbekiston Pro Ligasi''' — professional klublar o‘rtasida o‘tkaziladigan futbol bo‘yicha O'zbekiston chempionati tuzilmasida [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|Oʻzbekiston Superligasi]]dan keyin maqomi bo'yicha ikkinchi darajali musobaqa hisoblanadi. 1992-yildan 2017-yilgacha '''Oʻzbekiston Birinchi ligasi''' deb nomlangan. 2018-yil qator oʻzgarishlar tufayli Oʻzbekiston Birinchi ligasi — '''Oʻzbekiston Pro Ligasi''' nomini oldi. O'zbekiston Pro Ligasi O'zbekiston Professional Futbol ligasi tomonidan o‘tkaziladi. [[2020-yil]]dan Oʻzbekiston Pro Ligasi yaxlit xolatga keltirildi va Pro-B liga tugatilib oʻrnida Oʻzbekiston Birinchi ligasi tuzildi. O‘zbekiston Pro-Ligasi g‘olibi va 2-oʻrin sohibi [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston Super ligasi]]ga yo‘llanma oladi, Pro-Ligada 3-o‘rinni egallagan klub esa 2 ta pley-offda (uyda va safarda) ishtirok etadi. Pley-off g‘olibi [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston Superligasi]] yo‘llanmasini qo‘lga kiritadi, mag‘lub bo‘lgan esa yangi mavsumni O‘zbekiston Pro-ligasida boshlaydi. Pro-ligada so‘nggi o‘rinlarni egallagan klublar yangi mavsumni [[Oʻzbekiston Birinchi ligasi]]da (2018-yilda tashkil etilgan Pro-Liga B o‘rniga 2020 yilda tashkil etilgan) — mamlakat futbol ligasi saviyasi va ahamiyati bo‘yicha 3-o‘rinda boshlaydi. (ilgari [[Oʻzbekiston ikkinchi ligasi|Ikkinchi liga]] divizioni darajasi boʻyicha 3-oʻrinni tark etgan, 2018 va 2019 yillarda esa jamoalar Pro liga A dan Pro liga B ga chiqib ketishgan). O‘zbekiston Pro-ligasi ishtirokchilari bilan bir qatorda O‘zbekiston Superligasi ishtirokchilari ham O‘zbekiston kubogida to‘p suradi, shuningdek, reglamentga koʻra jamoalarning xolati toʻgʻri kelsa [[Oʻzbekiston Liga kubogi|O‘zbekiston Liga kubogida]] ishtirok etishi mumkin . == Tarixi == 1992-yilda tashkil etilganidan beri va 2017-yil oxirigacha „O‘zbekiston Birinchi ligasi“ deb nomlangan. 2018-yili [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] milliy chempionatlarni isloh qilgach, Oʻzbekiston Birinchi ligasi – O'zbekiston Pro Ligasi nomini oldi. 2019- yilda O‘zbekiston Pro-ligasida A va B ligalarga ajratilib 24 ta klub 4 davrali tizimda o‘ynadi (28 tur, 2 ta uy va safarda). <!-- O'zbekiston Pro Ligasi – O‘zbekiston Pro Ligasi g‘olibi va 2-o'rin sohibi O‘zbekiston Superligasiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri yo‘llanma oladi, Pro Ligada 3-o‘rinni egallagan klub esa Superligada 12-o‘rinni band etgan jamoaga qarshi O‘tish o‘yinida ishtirok etadi. O'zbekiston Professional Futbol ligasi Musobaqalar reglamentiga ko‘ra, O‘tish o‘yini Pro liga jamoasi maydonida tashkil etiladi. Mavsum yakunida Pro ligada so‘nggi o‘rinni egallagan klub yangi mavsumni O‘zbekiston Birinchi ligasida boshlaydi. Pro liga ishtirokchilari har yili O‘zbekiston kubogi va O‘zbekiston Liga kubogida ishtirok etadi. TARIX Futbol bo‘yicha O‘zbekiston chempionati 1992-yildan beri o‘tkazib kelinadi. Ikkinchi darajali musobaqa dastlab O‘zbekiston Birinchi ligasi deb nomlangan. 1992-2017-yillarda O‘zbekiston Birinchi ligasi sifatida o‘tkazilgan musobaqa 2017-yil 21-noyabr kuni O‘zPFLning tegishli qarori bilan 2018-yilgi mavsumdan boshlab rasman O‘zbekiston Pro Ligasi deb o‘zgartirildi. Musobaqada ishtirokchilari soni turli yillarda turlicha bo‘lgan. 2018-yilda O‘zbekiston Pro Ligasida 16 ta jamoa ikki bosqichli tizimda (30 tur), uy va mehmonda ishtirok etdi. 2019-yilda O‘zbekiston Pro Ligasi A va B ligalarga ajratilib 24 ta klub 4 davrali tizimda o‘ynadi (28 tur, 2 ta uy va safarda). 2020-yildan O‘zbekiston Pro Ligasi A va B ligalarga ajratilishi tugatilib, 10 ta jamoadan iborat yaxlit ligaga aylantirildi va B liga oʻrnida O‘zbekiston Birinchi ligasi (ahamiyati jihatidan futbol tuzilmasida 3-darjali liga) tashkil etildi. Ayni paytda Pro ligada ishtirokchi jamoalar soni 10tani tashkil etadi. LIGANING TUZILISHI Pro liga jami 28 turdan iborat ikki bosqichli va to‘rt davrali tizimda o‘tkaziladi. Birinchi bosqichda 10 ta klub 9 ta uy va 9 ta safar (ikki davra) — jami 18 ta tur uchrashuvida maydonga tushadi. 18-turdan keyin jadval teng ikki qismga bo‘linadi. Bunda yuqori beshlik Superliga yo‘llanmasi uchun kurashni davom ettiradi hamda har bir klub o‘zaro yana 4 ta uy va 4 ta safar (yana ikki davra) — jami 8 ta uchrashuvda maydonga tushadi. Quyi beshlik Pro ligadagi o‘rnini saqlab qolish uchun kurashni davom ettiradi hamda har bir klub o‘zaro 4 ta uy va 4 ta safar (yana ikki davra) — 8 ta uchrashuvda maydonga tushadi. Shunda Pro liganing barcha ishtirokchilari umumiy 26 tadan o‘yin o‘tkazadi. Pro liganing barcha ishtirokchi klublari o‘z tuzilmasida, shuningdek, U-19 jamoasiga ham ega. Ushbu jamoalari Superliga klublarining U-19 tarkiblari qatori umumiy O‘zbekiston U-19 chempionatida ishtirok etadi. MEDIA QAMROVI O'zbekiston Pro Ligasi uchrashuvlari Uzreport TV va Futbol TV orqali namoyish etiladi. O‘zbekiston Professional Futbol Ligasining Uzreport TV bilan Pro liga uchrashuvlari teletranslyatsiyasi bo‘yicha tuzgan shartnomasi 2024-yil 31-dekabriga qadar mo‘ljallangan. Rejaga muvofiq, Uzreport TV Pro liga uchrashuvlari jonli translyatsiyasi sonini yildan-yilga ko‘paytirib bormoqda. HOMIYLAR O‘zbekiston Professional Futbol Ligasi Pro liga darajasini oshirish bo‘yicha 2020-yildan boshlab ko‘plab loyihalarni amalga tatbiq etib kelyapti. 2021-yilda Uzreport TV va O‘zbekiston Professional Futbol Ligasi Volkswagen bilan ilk homiylik shartnomasi imzolashdi vas hu tariqa tarixda ilk marta O‘zbekiston Pro ligasi o‘z homiysiga ega bo‘ldi. Zakhir Shakh, [30.07.2022 0:48] aka bu sahifadagi qolgan jadvallar hammasi qolaversin, statistik jadvvallar to'g'ri ekan hammasi--> == Liganing tuzilishi == Oʻzbekiston Pro Ligasi turli yillarda har xil formatlarda oʻtkazilgan. 2017-yil 21-noyabr kuni [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] rahbariyati qaroriga ko‘ra, O‘zbekiston Birinchi ligasi 2018-yilgi mavsumdan boshlab rasman O‘zbekiston Pro-ligasi deb o‘zgartirildi. Liga 18 tadan 16 ta jamoaga qisqartirildi. 2018-yilda O‘zbekiston Pro-ligasida 16 ta jamoa ikki bosqichli tizimda (30 tur), uy va mehmonda ishtirok etdi.2019- yilda O‘zbekiston Pro-ligasida A va B ligalarga ajratilib 24 ta klub 4 davrali tizimda o‘ynadi (28 tur, 2 ta uy va safarda). 2020 yildan O‘zbekiston Pro-ligasi A va B ligalarga ajratilishi tugatilib, 10 ta jamoadan iborat yaxlit ligaga aylantirildi va B liga oʻrnida O‘zbekiston Birinchi ligasi (ahamiyati boʻyicha 3-darjali liga) tashkil etildi O‘zbekiston Pro-ligasi g‘olibi va ikkinchi o‘rinni egallagan klub [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston Superligasi]]da yo‘llanmani qo‘lga kiritadi va Pro-ligada uchinchi o‘rinni egallagan klub ikki o‘yindan iborat (uyda va safarda) raqibi bo‘ladigan pley-off bosqichiga yo‘llanma oladi. U erda soʻnggi oʻn ikkinchi oʻrinni egallagan Superliga klubi. Pley-off g‘olibi O‘zbekiston Superligasida, mag‘lub bo‘lgan klub esa yangi mavsumni O‘zbekiston Proligasida boshlaydi. Proligada so‘nggi o‘rinni egallagan klublar mavsumni O‘zbekiston Birinchi ligasida boshlaydi. [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] va [[Oʻzbekiston futbol assotsiatsiyasi]] tomonidan boshqariladi. == Joriy jamoalar — Stadion va joylar == {| class="wikitable sortable" !Klublar !Murabbiylar !lokatsiya !Stadionlar !Sigʻimi !Forma Homiysi !Jamoa Homiysi |- |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] |Sergey Lushan |Andijon |Sogʻlom Avlod Stadioni |16,000 |Joma |Agromir Buildings |- |[[Aral samali]] | | | | | | |- |Buxoro |Maksud Karimov |Buxoro |Boxoro Stadium |13,500 |Macron | |- |Mash’al |Sergey Lebedev |Muborak |Baxrom Vafoev Stadioni |11,000 |Adidas |Stroy Montaj Invest |- |Turon |[[Anvar Berdiyev]] |Yaypan |Uzbekistan Stadium |4,500 |[[Adidas]] |Turon Eco Cement |- |Xorazm | |Urganch |Xorazm stadioni |11,000 22,000 |Joma | |- |Yangiyer |Yaroslav Krushelnitskiy |Toshkent |Stadion Oq-tepa |2,000 |Nike | |- |Zomin | |Zomin |Zomin Stadioni | | | |- |Gʻijduvon |Jakhongir Jiyamurodov |Gʻijduvon | |5,000 |Kappa | |- |Shurtan |Asror Aliqulov |G‘uzor |Gʻuzor Stadium |7,000 |Sport-Saller |Uzbekneftegaz |} == Jamoa oʻzgarishlari == ''Reyting jadval 1992-2021yilgi mavsumlardagi natijlari asosida tuzilgan.'' === Umumuiy reyting jadvali : === {| class="wikitable sortable" !M !Klub !Mavsum !Oʻyin !Gʻalaba !Durang !Magʻlubiyat !Urilgan gol !Oʻtkazilgan gol !Ochko |- |1 |[[NBU-Osiyo (futbol klubi)|NBU-Osiyo]] ([[Toshkent]]) |17 |551 |270 |97 |184 |973 |695 |907 |- |2 |[[Shahrixon (futbol klubi)|Shahrixon Rash Milk]] ([[Andijon viloyati|Andijon]]) |18 |636 |267 |94 |275 |943 |977 |891 |- |3 |[[Kimyogar (futbol klubi, Chirchiq)|Kimyogar]] ([[Toshkent]]) |14 |524 |249 |86 |179 |970 |717 |841 |- |4 |[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]] ([[Xorazm viloyati|Xorazam]]) |19 |594 |275 |108 |211 |919 |834 |838 |- |5 |[[Zarafshon (futbol klubi)|Zarafshon]] ([[Navoiy viloyati|Navoiy]]) |17 |550 |261 |82 |217 |858 |837 |835 |- |6 |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]] ([[Quvasoy]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |12 |423 |249 |60 |114 |876 |482 |807 |- |7 |[[Sho‘rchi- Lochin (futbol klubi)|Shoʻrchi-Lochin]] ([[Shoʻrchi tumani|Shoʻrchi]], [[Surxondaryo viloyati|Surxandaryo]]) |16 |576 |238 |95 |253 |944 |979 |802 |- |8 |[[Aral samali|OROL]] ([[Nukus]]) |20 |648 |220 |93 |235 |775 |1185 |743 |- |9 |[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]] ([[Gʻuzor tumani|Gʻuzor,]] [[Qarshi]]) |14 |469 |212 |55 |192 |822 |681 |696 |- |10 |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] ([[Guliston]]) |12 |428 |212 |75 |151 |744 |536 |689 |- |11 |[[Qoʻqon 1912|Qoʻqon 1912]] ([[Qoʻqon|Qoʻqon]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |10 |348 |195 |58 |95 |674 |436 |643 |- |12 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] ([[Muborak tumani|Muborak]], [[Qashqadaryo viloyati|Qarsh]]<nowiki/>i) |10 |338 |208 |56 |84 |722 |337 |642 |- |13 |[[Kosonsoy (futbol klubi)|Kosonsoy]] ([[Namangan (viloyat)|Namnagan]]) |16 |510 |189 |84 |257 |706 |921 |630 |- |14 |[[Mash’al-2 (futbol klubi)|Mash’al-2]] ([[Muborak tumani|Muborak]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |11 |344 |151 |70 |123 |512 |420 |521 |- |15 |[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]] ([[Navoiy (shahar)|Navoiy]]) |8 |306 |156 |54 |100 |477 |377 |490 |- |16 |Sitora ([[Buxoro]]) |10 |382 |148 |53 |179 |560 |682 |475 |- |17 |[[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]] ([[Toshkent]]) |10 |308 |143 |41 |134 |533 |490 |470 |- |18 |[[Norin (futbol klubi)|Norin]] ([[Namangan]]) |9 |336 |128 |65 |143 |463 |538 |414 |- |19 |[[Gʻallakor-Avtomobilchi (futbol klubi)|Gʻallaorol]] ([[Gʻallaorol|Gʻallaorol]], [[Jizzax (shahar)|Jizzax]]) |11 |348 |121 |53 |186 |455 |688 |406 |- |20 |[[Xiva (futbol klubi)|XIva]] ([[Xorazm viloyati|Xorazm]]) |8 |294 |220 |41 |123 |394 |469 |401 |- |21 |[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]] ([[Surxondaryo viloyati|Surxondaryo]]) |11 |324 |117 |53 |144 |406 |479 |396 |- |22 |[[Yangiyer (futbol klubi)|Yangiyer]] ([[Sirdaryo (shahar)|Sirdaryo]]) |8 |234 |119 |37 |78 |513 |323 |394 |- |23 |[[UzDongJu (futbol klubi)|Uz-Dong-Ju]] ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |6 |202 |82 |29 |71 |323 |255 |387 |- |24 |[[Istiqlol (futbol klubi, Toshkent)|Istiqlol]] ([[Toshkent]]) |7 |276 |109 |52 |114 |441 |432 |382 |- |25 |[[Lokomotiv BFK]] ([[Toshkent]]) |10 |312 |111 |43 |158 |418 |541 |353 |- |26 |[[Zomin (futbol klubi)|Zomin]] ([[Zomin]], [[Jizzax viloyati|Jizzax]]) |9 |232 |104 |34 |104 |399 |373 |346 |- |27 |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] ([[Samarqand]]) |6 |176 |109 |33 |34 |274 |165 |338 |- |28 |[[Metallurg Bekobod|Metallurg (Bekobod)]] |6 |238 |108 |45 |84 |392 |305 |333 |- |29 |Rohat ([[Qibray tumani|Qibray]], [[Toshkent viloyati|Toshkent Vil]]) |6 |250 |96 |42 |115 |379 |438 |331 |- |30 |[[Bagʻdod (futbol klubi)|Bagʻdod]] ([[Fargʻona viloyati|Fargʻona]]) |6 |234 |96 |35 |92 |358 |319 |300 |- |31 |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgdiyona]] ([[Jizzax viloyati|Jizzax]]) |4 |126 |91 |2 |20 |293 |139 |300 |- |32 |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |4 |130 |89 |23 |18 |288 |103 |260 |- |33 |[[Chilonzor (futbol klubi)|Chilonzor]] ([[Toshkent]]) |3 |136 |75 |23 |48 |309 |155 |248 |- |34 |[[Nasaf-2 (futbol klubi)|Nasaf-2]] ([[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |9 |251 |76 |29 |134 |336 |471 |242 |- |35 |[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]] ([[Qarshi]]) |5 |192 |81 |26 |75 |279 |299 |235 |- |36 |Shayxontoxur ([[Toshkent]]) |7 |232 |68 |31 |133 |320 |516 |235 |- |37 |[[Alanga (futbol klubi)|Alanga]] ([[Koson tumani|Koson]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |7 |200 |69 |22 |109 |256 |391 |229 |- |38 |[[AGMK]] ([[Olmaliq|Olmaliq,]] [[Toshkent viloyati|Toshkent Vil]]) |4 |150 |64 |33 |53 |231 |209 |225 |- |39 |Gʻazalkent (Toshkent Vil) |5 |204 |67 |30 |107 |230 |365 |222 |- |40 |"Navbahor-2" ([[Namangan]]) |4 |160 |66 |31 |63 |218 |226 |220 |- |41 |[[Vobkent (futbol klubi)|Vobkent]] ([[Vobkent]], [[Buxoro]]) |3 |112 |69 |14 |29 |252 |163 |218 |- |42 |[[Paxtakor-2]] ([[Toshkent]]) |7 |212 |55 |42 |115 |289 |406 |213 |- |43 |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol]] ([[Fargʻona|Fargʻona]]) |4 |114 |66 |14 |34 |204 |116 |212 |- |44 |[[Yoshlik (futbol klubi)|Yoshlik]] ([[Toʻraqoʻrgʻon|Toʻraqoʻrgʻon]], [[Namangan]]) |6 |220 |76 |25 |129 |273 |459 |207 |- |45 |Hazorasp ([[Hazorasp]], [[Xorazm]]) |4 |140 |61 |17 |62 |220 |117 |200 |- |46 |[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]] (Toshkent) |3 |90 |60 |12 |18 |226 |70 |192 |- |47 |[[To'qimachi (futbol klubi)|Toʻqimachi]] (Fargʻona) |3 |132 |58 |13 |61 |236 |244 |187 |- |48 |[[Atlaschi (futbol klubi)|Atlaschi]] ([[Margʻilon|Margʻilon]], Fargʻona) |6 |167 |66 |26 |75 |255 |297 |185 |- |49 |[[Hisor (futbol klubi)|Hisor]] ([[Shaxrisabz (Shaxrisabz)|Shaxrizsabz]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |4 |180 |54 |18 |108 |262 |436 |180 |- |50 |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor-2]] (Toshkent) |7 |168 |49 |31 |88 |216 |270 |176 |- |51 |FK OLtinkol (Oltinkol, Andijon) |2 |136 |57 |21 |58 |215 |223 |174 |- |52 |[[Angren (futbol klubi)|Angren]] (Angren, Toshkent Vil) |3 |94 |57 |10 |27 |196 |119 |171 |- |53 |[[Yozyovon (futbol klubi)|Yozyovon-Lochinlari]] ([[Yozyovon tumani|Yozyovon]], [[Fargʻona vodiysi|Fargʻona]]) |4 |128 |50 |17 |61 |194 |249 |167 |- |54 |[[Xotira-79]] ([[Uychi tumani|Uychi,]] [[Namangan]]) |6 |180 |48 |21 |111 |232 |438 |165 |- |55 |[[Sherdor (futbol klubi)|Sherdor]] ([[Samarqand]]) |5 |138 |48 |16 |64 |189 |250 |160 |- |56 |[[G'ijduvon jangi|Gʻijduvon]] ([[Buxoro]]) |6 |170 |45 |30 |95 |208 |368 |156 |- |57 |[[Chust-Paxtakor]] ([[Chust]], [[Namangan]]) |6 |159 |41 |26 |92 |173 |311 |149 |- |58 |Quva FK ([[Quva]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |4 |136 |44 |15 |77 |65 |262 |147 |- |59 |Lokomotiv ([[Kogon]] Buxoro) |4 |144 |58 |19 |67 |229 |213 |146 |- |60 |Olimjon Akbarov, Mehnat ([[Yaypan]], Fargʻona) |3 |98 |42 |19 |37 |123 |107 |145 |- |61 |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] ([[Fargʻona|Fargʻona]]) |3 |62 |40 |10 |18 |109 |58 |130 |- |62 |[[Obod (futbol klubi)|Obod]] ([[Toshkent]]) |2 |60 |40 |8 |12 |159 |70 |128 |- |63 |Boʻkalik (Toshkent Vil) |2 |94 |35 |17 |42 |139 |155 |122 |- |64 |Lochin (Zangi-ota,Toshkent Vil) |2 |80 |36 |7 |37 |138 |185 |115 |- |65 |Kattaqoʻrgʻon-Dinamo (Samarqand) |2 |72 |33 |12 |27 |108 |91 |111 |- |66 |[[Registon (futbol klubi)|Registon]] ([[Samarqand]]) |4 |112 |31 |12 |69 |125 |186 |105 |- |67 |Rubin ([[Nurafshon]], Toshkent Vil) |2 |60 |29 |17 |14 |103 |62 |104 |- |68 |[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]] (Buxoro) |2 |50 |33 |6 |11 |103 |48 |104 |- |69 |[[Turon (futbol klubi)|Turon]] ([[Yaypan]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |2 |48 |30 |10 |8 |98 |42 |100 |- |70 |Zafar ([[Zafarobod tumani|Zafarobod]], [[Jizzax (shahar)|Jizzax]]) |2 |94 |29 |11 |54 |124 |206 |98 |- |71 |[[Akademiya (futbol klubi, Toshkent)|Akademiya]] ([[Toshkent]]) |1 |38 |41 |4 |3 |107 |38 |97 |- |72 |[[Spartak (futbol klubi, Toshkent)|Spartak]] ([[Toshkent]]) |3 |81 |24 |23 |34 |87 |81 |95 |- |73 |[[MHSK (futbol klubi)|MHSK]] (Toshkent) |2 |72 |28 |9 |35 |116 |132 |93 |- |74 |[[Toʻpalang (futbol klubi)|Toʻpalang]] (Sariosiyo, [[Surxondaryo viloyati|Surxondaryo]]) |1 |43 |30 |3 |10 |127 |63 |89 |- |75 |Diyor ([[Bulungʻur|Bulungʻur]], Samarqand) |2 |98 |25 |13 |61 |119 |177 |88 |- |76 |Imkon-Oltariq ([[Oltiariq tumani|Oltariq]], Fargʻona) |2 |60 |26 |8 |26 |71 |91 |86 |- |77 |Dinamo ([[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |2 |60 |24 |10 |26 |81 |79 |82 |- |78 |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] ([[Toshkent]]) |1 |38 |27 |5 |6 |94 |32 |80 |- |79 |Mebelchi (Yangiyoʻl, Tosjkent vil) |2 |84 |24 |14 |46 |71 |126 |74 |- |80 |Doʻstlik ([[Doʻstlik (Laylak tumani)|Doʻstlik]], Jizzax) |1 |34 |21 |6 |7 |60 |21 |69 |- |81 |Sokol ([[Uchquduq]], Navoiy) |1 |34 |22 |3 |9 |55 |33 |69 |- |82 |Spartak ([[Buxoro]]) |2 |52 |21 |5 |26 |76 |82 |68 |- |83 |[[Nurafshon-Buxoro (futbol klubi)|Nurafshon-Buxoro]] ([[Buxoro]]) |2 |66 |20 |6 |40 |92 |125 |66 |- |84 |Chagʻoniyon ([[Denov]], Surxondaryo) |2 |68 |18 |11 |39 |87 |160 |65 |- |85 |Oltin-Boshoq ([[Samarqand]]) |1 |38 |20 |3 |15 |62 |54 |63 |- |86 |Sirdaryo ([[Guliston]], Sirdayo) |2 |72 |16 |7 |49 |86 |155 |55 |- |87 |Baliqchi ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |38 |16 |4 |18 |77 |87 |52 |- |88 |[[Doʻstlik (futbol klubi)|Doʻstlik]] ([[Toshkent viloyati|Toshkent Vil]]) |1 |30 |21 |5 |4 |61 |26 |47 |- |89 |Yigiruvchi ([[Jizzax (shahar)|Jizzax]]) |2 |84 |14 |7 |63 |84 |231 |46 |- |90 |Iftixor ([[Oltiariq tumani|Oltariq]], [[Fargʻona viloyati|Fargʻona]]) |2 |60 |14 |6 |40 |61 |166 |45 |- |91 |Navoiazot ([[Navoiy viloyati|Navoiy]]) |1 |38 |13 |5 |20 |40 |57 |44 |- |92 |Miyonkol ([[Kattaqoʻrgʻon|Kattaqoʻrgʻon]], Samarqand) |1 |38 |14 |2 |22 |51 |78 |44 |- |93 |Labsa ([[Buxoro]]) |1 |32 |13 |4 |15 |47 |48 |43 |- |94 |FK-Rishton ([[Rishton]], Fargʻona) |2 |64 |10 |8 |46 |47 |103 |39 |- |95 |Popfen ([[Pop tumani|Pop]], [[Namangan]]) |1 |40 |10 |7 |23 |64 |94 |37 |- |96 |Doʻstlik ([[Jizzax (shahar)|Jizzah]]) |1 |42 |9 |8 |24 |53 |89 |35 |- |97 |Qoʻshtepa ([[Qoʻshtepa tumani|Qoʻshtepa]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |1 |32 |8 |11 |13 |37 |51 |35 |- |98 |Neftchi ([[Oltiariq tumani|Oltariq]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |1 |30 |10 |4 |16 |45 |61 |34 |- |99 |Sergili ([[Toshkent]]) |2 |72 |10 |3 |59 |58 |178 |33 |- |100 |Doʻrmon Sport ([[Toshkent]]) |2 |52 |10 |3 |39 |45 |120 |33 |- |101 |Buxoro-2 ([[Buxoro]]) |2 |52 |9 |6 |37 |51 |130 |33 |- |102 |[[Olimpik]] ([[Toshkent]]) |1 |20 |9 |4 |7 |38 |24 |31 |- |103 |Oxangaron-S ([[Ohangaron tumani|Oxangaron]], Toshkent Vil) |1 |32 |8 |6 |18 |44 |62 |30 |- |104 |Soliqchi ([[Keles (shahar)|Keles]], Toshken Vil) |1 |32 |8 |6 |18 |27 |58 |30 |- |105 |Chigʻatoy FK ([[Chigʻatoy Oqtepasi|Chigʻatoy]], Toshkent Vil) |1 |28 |8 |6 |14 |39 |46 |30 |- |106 |Uranchf FK ([[Xorazm viloyati|Xorazm]]) |1 |38 |8 |5 |25 |42 |94 |29 |- |107 |Jomboy ([[Jomboy tuman|Jomboy]], [[Samarqand]]) |2 |52 |7 |4 |41 |36 |105 |25 |- |108 |Fc Olmaliq ([[AGMK|Olmaliq]]) |1 |30 |9 |6 |15 |37 |52 |24 |- |109 |Yashnobod ([[Toshkent]]) |1 |28 |7 |3 |18 |39 |78 |24 |- |110 |Diyonat ([[Toshkent]]) |1 |30 |9 |5 |16 |30 |29 |23 |- |111 |Paxtachi ([[Uzun]], [[Surxondaryo viloyati|Surxandaryo]]) |1 |30 |9 |4 |17 |40 |64 |22 |- |112 |Andijon-2 ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |28 |6 |4 |18 |33 |67 |22 |- |113 |Shoʻrtan-2([[Gʻuzor|Gʻuzor]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |1 |22 |4 |7 |11 |25 |38 |19 |- |114 |Savay ([[Qoʻrgʻontepa tumani|Qoʻrgontepa]], [[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |30 |7 |4 |19 |25 |79 |18 |- |115 |Zirabuloq ([[Narpay tumani|Narpay]], [[Samarqand]]) |1 |20 |3 |2 |15 |26 |51 |11 |- |116 |Ittifoq-Navoi ([[Navoiy viloyati|Navoi]]) |1 |20 |3 |1 |16 |19 |61 |10 |- |117 |FK Toshkent ([[Toshkent]]) |1 |28 |2 |3 |23 |19 |37 |9 |- |118 |AOZSK ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |34 |2 |3 |29 |17 |88 |9 |- |119 |Notukimachi ([[Pop tumani|Pop]], [[Namangan]]) |1 |30 |4 |0 |26 |16 |34 |8 |- |120 |Paxtaobod ([[Paxtaobod]], [[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |42 |2 |2 |38 |30 |153 |8 |- |121 |Romiton ([[Romitan tumani|Romiton]], [[Buxoro]]) |1 |38 |1 |3 |34 |12 |35 |6 |- |122 |Zadaryo Trans ([[Mingbuloq tumani|Mingbuloq]], [[Namangan (viloyat)|Namnagan]]) |1 |32 |1 |2 |29 |10 |53 |5 |} == Barcha mavsumlar chempionlar, sovrindorlar va toʻpurarlar. == {| class="wikitable" !Mavsum !Chempion !Ikkinchi Oʻrin !Uchinchi Oʻrin !Eng yaxshi toʻpurar |- |1992 |Shifokor [[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |Politotdel |Bakht |Oleg Shatskikh (Politotdel, 25 goals) |- |1993 |[[Atlaschi (futbol klubi)|Atlaschi]] |Surkhan Termez |Baghdad |Igor Burov (FK Atlaschi, 28 goals) |- |1994 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al Mubarak]] |Samarqand-Dinamo |Kushon |Khamza Jabbarov (FK Samarqand-Dinamo, 24 goals) |- |1995 |Dinamo Urganch |Kosonsoy |Zarafshon Navoi |Zakir Narzullaev (Diyor Bulungur, 24 goals) |- |1996 |[[Zarafshon (futbol klubi)|Zarafshon]] Navoi |Chilonzor Tashkent |Progress |Aleksey Zhdanov (Chilonzor Tashkent, 50 goals) |- |1997 |[[Qoʻqon 1912|Temiryoʻlchi Qoʻqon]] |Metallurg Bekabad |Istiqlol Tashkent |Shavkat Ismailov (Shurtan Guzar, 29 goals) Ghayrat Odilov (Lochin, 29 goals) |- |1998 |[[Yangiyer (futbol klubi)|Yangiyer]] |FK Samarqand-Dinamo |Kimyogar Chirchiq |Bakhtiyor Davlatov (FK Yangiyer, 39 goals) |- |1999 |[[Angren (futbol klubi)|Angren]] |Kimyogar Chirchiq |Qizilqum |Eldor Kasymov (Semurg Angren, 36 goals) |- |2000 |Akademiya Tashkent |Mash’al Mubarek |Sementchi |Bakhtiyor Davlatov (Mash’al Mubarek, 35 goals) |- |2001 |Temiryoʻlchi Qoʻqon |Mash’al Mubarek |Sementchi |Abduvosit Azizov (Mash’al Mubarek, 21 goals) |- |2002 |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]] |Angren |Ulughbek Utarov (Sitora Bukhara, 19 goals) |- |2003 |Sogdiana Jizzakh |Lokomotiv Tashkent |NBU Osiyo |Qobil Aliqulov (Sogdiana Jizzakh, 23 goals) |- |2004 |Shurtan Guzar |Topalang Sariosiyo |NBU Osiyo |Ravshan Bozorov (Topalang Sariosiyo, 44 goals) |- |2005 |Andijan |Xorazm FK Urganch |NBU Osiyo |Pavel Pavlov (Sementchi, 29 goals) |- |2006 |Kuruvchi |Vobkent FK |Mashʼal-2 |Ilkhom Khamdamov (Vobkent FK, 42 goals) |- |2007 |Sogdiana Jizzakh |Uz-Dong-Ju Andijon |Mashʼal-2 |Vladimir Gavrilov (Oqtepa, 27 goals) |- |2008 |[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm FK Urganch]] |Dustlik Jizzakh |Sokol Uchkuduk |Muiddin Mamazulunov (O.Akbarov, 23 goals) |- |2009 |[[Qoʻqon 1912|Bunyodkor Qoʻqon 1912]] |[[Mash’al-2 (futbol klubi)|Mash’al Sport]] |Zarafshon Navoi |Aziz Asimov (NBU Osiyo, 20 goals) Mansur Abdullaev (Zarafshon NCZ, 20 goals) |- |2010 |[[Nurafshon (futbol klubi)|Buxoro]] |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiona Jizzax]] |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |Abdulatif Juraev (Chust-Pakhtakor/FK Buxoro, 27 goals) |- |2011 |[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv Tashkent]] |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |[[Yangiyer (futbol klubi)|Yangiyer]] |Zaynitdin Tadjiyev (Lokomotiv Tashkent, 30 goals) |- |2012 |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiona Jizzax]] |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |[[NBU-Osiyo (futbol klubi)|NBU Osiyo]] |Khurshid Yuldoshev (Sogdiana Jizzakh, 26 goals) |- |2013 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al Mubarak]] |[[Andijon (futbol klubi)|Andijan]] |[[Qoʻqon 1912|Qoʻqon 1912]] |Firdavs Asadov (Spartak Bukhoro, 21 goals) |- |2014 |[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan Gʻuzor]] |[[Qoʻqon 1912|Qoʻqon 1912]] |[[Obod (futbol klubi)|Obod]] |Viktor Klishin (Shurtan Guzar, 40 goals) |- |2015 |[[Obod (futbol klubi)|Obod]] |[[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]] |[[UzDongJu (futbol klubi)|Uz-Dong-Ju Andijan]] |Alisher Azizov (Obod, 26 goals) |- |2016 |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]] |[[Norin (futbol klubi)|Norin]] |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]] |Navruz Khaipov (Orol Nukus, 30 goals) |- |2017 |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi Quvasoy]] |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol Fargʻona]] |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] |Shakhboz Ubaydullaev (Mashʼal-2, 33 goals) |- |2018 |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] [[Muborak|Mubarak]] |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol Fargʻona]] |Shakhboz Jumabayev (FC Andijon, 16 goals) |- |2019 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] [[Muborak tumani|Mubarak]] |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol Fargʻona]] |[[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]] |Pavel Purishkin (FC Oqtepa, 19 goals) |- |2020 |[[Turon (futbol klubi)|Turon]] [[Yaypan]] |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] [[Fargʻona|Fargʻona]] |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]] |Doston Toshmatov (Neftchi Fergana, 12 goals) |- |2021 |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] [[Fargʻona|Fargʻona]] |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]] |[[Olimpik|Olimpik Toshkent]] |Marko Obradović Neftchi Fergana/ Ruzimboy Akhmedov Dinamo Samarqand (12 goals) |} === Chempionlar va Sovrindorlar === == Eng yaxshi toʻpurarlar == {| class="wikitable" !Mavsum !Futbolchi !Klub !Gollar soni |- |1992 yil |Oleg Shatskix |"Politotdel" (Toshkent viloyati) |25 |- |1993 yil |Igor Burov |"Atlaschi" (Marg‘ilon) |28 |- |1994 yil |Hamza Jabborov |Dinamo (Samarqand) |24 |- |1995 yil |Zokir Narzullaev |"Diyor" (Bulungʻur) |32 |- |1996 yil |Aleksey Jdanov |Chilonzor (Toshkent) |50 |- | rowspan="2" |1997 yil |Shavkat Ismoilov |"Shoʻrtan" (Gʻuzor) | rowspan="2" |29 |- |Gʻayrat Odilov |"Lochin" (Zangiota) |- |1998 yil |Baxtiyor Davlatov |"Yangier" (Yangier) |39 |- |1999 yil |Eldar Qosimov |"Semurgʻ" (Angren) |36 |- |2000 |Baxtiyor Davlatov |"Mash’al" (Muborak) |35 |- |2001 yil |Abduvosit Azizov |"Mash’al" (Muborak) |21 |- |2002 yil |Ulugʻbek Oʻtarov |"Sitora" (Buxoro) |19 |- |2003 yil |Qobil Aliqulov |"Soʻgʻdiyona" (Jizzax) |23 |- |2004 yil |Ravshan Bazarov |"Toʻpalang" (Sariosiya) |44 |- |2005 yil |Pavel Pavlov |"Cementchi" (Quvasoy) |29 |- |2006 yil |Ilhom Hamdamov |"Vabkent" (Vabkent) |42 |- |2007 yil |Vladimir Gavrilov |"Aqtepa" (Toshkent) |27 |- |2008 yil |Muydin Mamazulunov |"Olimjon Akbarov" (Yaipan) |23 |- | rowspan="2" |2009 yil |Aziz Asimov |O‘zmilliybank-"Osiyo" (Toshkent) | rowspan="2" |20 |- |Mansur Abdullayev |"Zarafshon" (Navoiy) |- |2010 yil |Abdulatif Joʻraev |"Chust-Paxtakor" (Chust) / „Buxoro“ (Buxoro) |27 |- |2011 yil |Zayniddin Tojiev |"Lokomotiv" (Toshkent) |30 |- |2012 yil |Xurshid Yoʻldoshev |"Soʻgʻdiyona" (Jizzax) |26 |- |2013 yil |Firdavs Asadov |Spartak (Buxoro) |21 |- |2014 yil |Viktor Klishin |"Shoʻrtan" (Gʻuzor) |40 |- |2015 yil |Alisher Azizov |"Rim" (Toshkent) |26 |- |2016 yil |Navroʻz Xaipov |"Orol" (Nukus) |30 |- |2017 yil |Shahboz Ubaydullayev |"Mash’al"-2 (Muborak) |33 |- |2018 |Shohjaxon Abbosov |"Zomin" (Zomin) |22 |- |2019-yil |Pavel Purishkin |Oqtepa (Toshkent) |19 gol |- |2020-yil |Doston Toshmatov |Neftchi (Fargʻona) |12 gol |- | rowspan="2" |2021-yil |Marko Obradović |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi (Fargʻona)]] | rowspan="2" |12 gol |- |Roʻzimboy Ahmedov |Dinamo (Samarqand) |- |2022-yil | | | |} == Klublar boʻyicha gʻalabalar soni == {| class="wikitable sortable" !Klub !Gʻalabalar soni !gʻalaba qozongan mavsumlar !2-oʻrin |- |"Qoʻqon 1912" (Qoʻqon) |<center>3</center> |1997, 2001, 2009 yillar |<center>1</center> |- |"Soʻgʻdiyona" (Jizzax) |<center>3</center> |2003, 2007, 2012 yillar |<center>1</center> |- |"Mash’al" (Muborak) |<center>2</center> |1994, 2013 yil |<center>3</center> |- |"Guliston" (Guliston) |<center>2</center> |1992, 2002 yil |<center>2</center> |- |"Xorazm" (Urganch) |<center>2</center> |1995, 2008 yil |<center>1</center> |- |"Andijon" (Andijon) |<center>2</center> |2005, 2018 yil |<center>1</center> |- |"Shoʻrtan" (Gʻuzor) |<center>2</center> |2004, 2014 yil |<center>0</center> |- |Dinamo (Samarqand) |<center>1</center> |2016 yil |<center>2</center> |- |"Lokomotiv" (Toshkent) |<center>1</center> |2011 yil |<center>1</center> |- |"Cementchi" (Quvasoy) |<center>1</center> |2017 yil |<center>1</center> |- |"Neftchi" (Fargʻona) |1 |2021 |1 |- |"Atlaschi" (Marg‘ilon) |<center>1</center> |1993 yil |<center>0</center> |- |"Zarafshon" (Navoiy) |<center>1</center> |1996 yil |<center>0</center> |- |"Yangier" (Yangier) |<center>1</center> |1998 yil |<center>0</center> |- |"Semurgʻ" (Angren) |<center>1</center> |1999 yil |<center>0</center> |- |Akademiya (Toshkent) |<center>1</center> |2000 |<center>0</center> |- |"Quruvchi" (Toshkent) |<center>1</center> |2006 yil |<center>0</center> |- |"Buxoro" (Buxoro) |<center>1</center> |2010 yil |<center>0</center> |- |"Obod" (Toshkent) |<center>1</center> |2015 yil |<center>0</center> |- |"Politotdel" (Toshkent viloyati) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Surxon" (Termiz) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Kushan" (Kosansay) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |Chilonzor (Toshkent) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Metallurg" (Bekobod) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Kimyogar" (Chirchiq) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Toʻpalang" (Sariosiya) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Vabkent" (Vabkent) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Uz-Dong-Chju" (Andijon) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Doʻstlik" (Doʻstlik) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Mash’al-Akademiya" (Muborak) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Aqtepa" (Toshkent) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Norin" (Haqqulobod) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Istiqlol" (Farg‘ona) |<center>0</center> | |<center>1</center> |} == Pro liga sovrindor jamoalari murabbiylari == ''Mavsumlar boʻyicha'' {| class="wikitable" !Mavsum !Jamoa !Murabbiy |- | rowspan="2" |1992 yil |Shifokor Guliston |Riza Mallaev |- |Politotdel |Vladimir Bondarenko |- | rowspan="2" |1993 yil |FK Atlaschi |Aleksey Stepanov |- |Surkhon Termez |Batyr Kashkenbaev |- | rowspan="2" |1994 yil |Mash’al Muborak |Boris Serostanov |- |FK Samarqand-Dinamo |Rustam Istamov |- | rowspan="2" |1995 yil |Dinamo Urganch |Bahodyr Mirzaev |- |FK Kosonsoy |Vladimir Desyatchikov |- | rowspan="2" |1996 yil |Zarafshan Navoi |Usmon Asqaraliev |- |Chilonzor Tashkent |Rauf Inileev |- | rowspan="2" |1997 yil |Temiryoʻlchi Qoʻqon |Baxrom Hakimov |- |Metallurg Bekabad |Yakov Kaprov |- | rowspan="2" |1998 yil |Yangiyer |Baxrom Davlatov |- |FK Samarqand-Dinamo |Berador Abduraimov |- | rowspan="4" |1999 yil |Semurg Angren |Rafael Fabarisov |- |Kimyogar Chirchiq |Aleksandr Ivankov |- |Qizilqum Zarafshon |Vladimir Desyatchikov |- |Orol Nukus |Quvvat Tureev |- | rowspan="1" |2000 |Akademiya Tashkent |Vladimir Jukovkiy |- | rowspan="2" |2001 yil |Temiryoʻlchi Qoʻqon |Avhat Abdulin |- |Mash’al Muborak |Bakhtiyor Babaev |} {| class="wikitable" !Mavsum !Jamoa !Murabbiy |- | rowspan="2" |2002 yil |FK Guliston |Vladimir Jukovkiy |- |Sementchi Kuvasoy |Tokhir Kapadze |- | rowspan="2" |2003 yil |Sogdiana Jizzakh |Suv Murtazaev |- |Lokomotiv Tashkent |Andrey Miklyaev |- | rowspan="2" |2004 yil |Shoʻrtan guzar |Shamil Tolibov |- |Topalang Sariosiyo |Vladimir Bordyuja |- | rowspan="2" |2005 yil |"Andijon" FK |Islom Axmedov |- |Xorazm FK Urganch |Quvvat Tureev |- | rowspan="2" |2006 yil |Kuruvchi |Khikmat Irgashev |- |Vobkent FK |Genadiy Kochnev |- | rowspan="2" |2007 yil |Sogdiana Jizzakh |Furqat Esanbaev |- |Uz-Dong-Ju Andijon |Islom Axmedov |- | rowspan="2" |2008 yil |Xorazm FK Urganch |Valijon Sultanov |- |Dustlik Jizzakh |Sirojiddin Ergashev |- | rowspan="2" |2009 yil |Bunyodkor Qoʻqon 1912 | |- |Mash’al-Sport | |- | rowspan="2" |2010 yil |FK Buxoro |Genadiy Kochnev |- |Sogdiana Jizzakh | |- | rowspan="2" |2011 yil |Lokomotiv Tashkent |Rustam Muqimov |- |FK Guliston |Aleksandr Lushin |} {| class="wikitable" !Mavsum !Jamoa !Murabbiy |- | rowspan="2" |2012 yil |Sogdiana Jizzakh |Davron Fayziev |- |FK Guliston |Bakhtiyor Ashurmatov |- | rowspan="2" |2013 yil |Mash’al Muborak |Aleksandr Xomyakov |- |"Andijon" FK |Azamat Abduraimov |- | rowspan="2" |2014 yil |Shoʻrtan guzar |Muxtor Qurbonov |- |Kokand 1912 |Rustam Abdullaev |- |2015 yil |Obod Tashkent |Xayrulla Abdiev |- | | | |- |2016 yil |Dinamo Samarqand |Ilkhom Sharipov |- | | | |- | | | |- |2017-yil | | |- | | | |- | | | |- |2018-yil | | |- | | | |- | | | |- |2019-yil | | |- | | | |- | | | |- | rowspan="3" |2020-yil |Turon (Yaypan, Fargʻona) | |- |Neftchi (Fargʻona) | |- | | |- | rowspan="3" |2021-yil |Neftchi (Fargʻona) |Ilhom Moʻminjonov |- |Dinamo (Samarqand) | |- |Olimpik (Toshkent) |[[Temur Kapadze|Temur Kopadze]] |- |2022-yil | | |} == Media qamrovi == ''Oʻzbekiston Pro ligasini va Uzreport/FutbolTV bilan tuzilgan shartnoma 2024 yil 31 dekabriga qadar amal qiladi. qadar amal qiladi'' {| class="wikitable" !Yillar !Teleradiokompaniya !Teledasturlar !Ref |- |1992-2019 ! colspan="3" |Turli sabalarga koʻra bu yillarda Pro liga televidiniya orqalik koʻrsatilmagan |- | rowspan="2" |2020-2024 |Uzreport TV | rowspan="2" |Haftada 2 oʻyin, jonli. |<ref>{{Veb manbasi|url=https://championat.asia/oz/news/pro-liga-uzreport-tv-va-futbol-tvda-namoyish-etiladi|sarlavha=Pro Liga UzReport Tv va Futbol TV'da namoyish etiladi|arxivsana=15 iyu 2020 12:41|sana=15 iyu 2020 12:41|kirish sanasi=20.07.2022|arxivurl=https://championat.asia/oz/news/pro-liga-uzreport-tv-va-futbol-tvda-namoyish-etiladi}}</ref> |- |Futbol |<ref>{{Veb manbasi|url=https://uzreport.news/football/pro-liga-vakillari-translyatsiyalarni-intiqlik-bilan-kutmoqda|sarlavha=Pro Liga vakillari translyatsiyalarni intiqlik bilan kutmoqda|arxivurl=https://uzreport.news/football/pro-liga-vakillari-translyatsiyalarni-intiqlik-bilan-kutmoqda|arxivsana=30.07.2020|sana=30.07.2020|kirish sanasi=20.07.2022}}</ref> |} == Homiylar == ''2021 yil tarixda birinchi marta Pro-liga oʻz homiysiga ega boʻladi.''<ref>{{Veb manbasi|url=https://m.tribuna.uz/oz/news/view/98422?q=%2Fnews%2Fview%2F98422|sarlavha=Volkswagen brendi Pro liga rasmiy homiysiga aylandi|arxivurl=https://m.tribuna.uz/oz/news/view/98422?q=%2Fnews%2Fview%2F98422|arxivsana=26.04.2021|sana=26.04.2021|kirish sanasi=20.07.2022}}</ref> * [[Volkswagen]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://pfl.uz/ru/news/detail/13177|sarlavha=Volkswagen brendi Pro-liganing rasmiy homiysiga aylandi|arxivurl=https://pfl.uz/ru/news/detail/13177|arxivsana=26.04.2021|sana=26.04.2021|kirish sanasi=20.07.2022}}</ref> == Shuningdek qarang == [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga]] [[Oʻzbekiston Kubogi|Oʻzbekiston Kubogi]] [[Oʻzbekiston Superkubogi]] [[Oʻzbekiston Liga kubogi]] [[Oʻzbekiston Birinchi ligasi|Oʻzbekiston birinchi ligasi]] == Manbalar == == Havolalar == [[Turkum:Futbol]] bk5uqnzq83918j7p5hl6472hh6tot40 2725691 2725644 2022-07-30T15:29:33Z Umarxon III 18267 wikitext text/x-wiki {{Infobox futbol ligasi |name=Oʻzbekiston Pro Ligasi |image=[[File:ProLigaLogo.svg|300px]] |country={{UZB}} |confed=[[Osiyo Futbol Konfederatsiyasi]] |otkazuvchi = [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] |levels=2 |founded=[[1992]] |teams=10 |upperdivision=[[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|Superliga]] |lowerdivision=[[Oʻzbekiston Birinchi ligasi]] |domest_cup=[[Oʻzbekiston Kubogi]]<br />[[Oʻzbekiston Liga kubogi]] |website={{URL|pfl.uz}} |tv=[[Uzreport TV]] }} '''Oʻzbekiston Pro Ligasi''' — professional klublar o‘rtasida o‘tkaziladigan futbol bo‘yicha O'zbekiston chempionati tuzilmasida [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|Oʻzbekiston Superligasi]]dan keyin maqomi bo'yicha ikkinchi darajali musobaqa hisoblanadi. 1992-yildan 2017-yilgacha '''Oʻzbekiston Birinchi ligasi''' deb nomlangan. 2018-yil qator oʻzgarishlar tufayli Oʻzbekiston Birinchi ligasi — '''Oʻzbekiston Pro Ligasi''' nomini oldi. O'zbekiston Pro Ligasi O'zbekiston Professional Futbol ligasi tomonidan o‘tkaziladi. [[2020-yil]]dan Oʻzbekiston Pro Ligasi yaxlit xolatga keltirildi va Pro-B liga tugatilib, oʻrnida Oʻzbekiston Birinchi ligasi tuzildi. O‘zbekiston Pro-Ligasi g‘olibi va 2-oʻrin sohibi [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston Super ligasi]]ga yo‘llanma oladi, Pro-Ligada 3-o‘rinni egallagan klub esa 2 ta pley-offda (uyda va safarda) ishtirok etadi. Pley-off g‘olibi [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston Superligasi]] yo‘llanmasini qo‘lga kiritadi, mag‘lub bo‘lgan esa yangi mavsumni O‘zbekiston Pro-ligasida boshlaydi. Pro-ligada so‘nggi o‘rinlarni egallagan klublar yangi mavsumni [[Oʻzbekiston Birinchi ligasi]]da (2018-yilda tashkil etilgan Pro-Liga B o‘rniga [[2020-yil]]da tashkil etilgan) — mamlakat futbol ligasi saviyasi va ahamiyati bo‘yicha 3-o‘rinda boshlaydi. (ilgari [[Oʻzbekiston ikkinchi ligasi|Ikkinchi liga]] divizioni darajasi boʻyicha 3-oʻrinni tark etgan, 2018 va 2019 yillarda esa jamoalar Pro liga A dan Pro liga B ga chiqib ketishgan). O‘zbekiston Pro-ligasi ishtirokchilari bilan bir qatorda O‘zbekiston Superligasi ishtirokchilari ham O‘zbekiston kubogida to‘p suradi, shuningdek, reglamentga koʻra jamoalarning xolati toʻgʻri kelsa [[Oʻzbekiston Liga kubogi|O‘zbekiston Liga kubogida]] ishtirok etishi mumkin . == Tarixi == Futbol bo‘yicha O‘zbekiston chempionati [[1992-yil]]dan beri o‘tkazib kelinadi. Ikkinchi darajali musobaqa dastlab O‘zbekiston Birinchi ligasi deb nomlangan. 1992-2017-yillarda O‘zbekiston Birinchi ligasi sifatida o‘tkazilgan musobaqa [[2017-yil]] [[21-noyabr]] kuni [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]]ning tegishli qarori bilan 2018-yilgi mavsumdan boshlab rasman O‘zbekiston Pro Ligasi deb o‘zgartirildi. Musobaqada ishtirokchilari soni turli yillarda turlicha bo‘lgan. [[2018-yil]]da O‘zbekiston Pro Ligasida 16 ta jamoa ikki bosqichli tizimda (30 tur), uy va mehmonda ishtirok etdi. [[2019-yil]]da O‘zbekiston Pro Ligasi A va B ligalarga ajratilib, 24 ta klub 4 davrali tizimda o‘ynadi (28 tur, 2 ta uy va safarda). 2020-yildan O‘zbekiston Pro Ligasi A va B ligalarga ajratilishi tugatilib, 10 ta jamoadan iborat yaxlit ligaga aylantirildi va B liga oʻrnida O‘zbekiston Birinchi ligasi (ahamiyati jihatidan futbol tuzilmasida 3-darjali liga) tashkil etildi. Ayni paytda Pro ligada ishtirokchi jamoalar soni 10tani tashkil etadi. == Liganing tuzilishi == Pro liga jami 28 turdan iborat ikki bosqichli va to‘rt davrali tizimda o‘tkaziladi. Birinchi bosqichda 10 ta klub 9 ta uy va 9 ta safar (ikki davra) — jami 18 ta tur uchrashuvida maydonga tushadi. 18-turdan keyin jadval teng ikki qismga bo‘linadi. Bunda yuqori beshlik Superliga yo‘llanmasi uchun kurashni davom ettiradi hamda har bir klub o‘zaro yana 4 ta uy va 4 ta safar (yana ikki davra) — jami 8 ta uchrashuvda maydonga tushadi. Quyi beshlik Pro ligadagi o‘rnini saqlab qolish uchun kurashni davom ettiradi hamda har bir klub o‘zaro 4 ta uy va 4 ta safar (yana ikki davra) — 8 ta uchrashuvda maydonga tushadi. Shunda Pro liganing barcha ishtirokchilari umumiy 26 tadan o‘yin o‘tkazadi. Pro liganing barcha ishtirokchi klublari o‘z tuzilmasida, shuningdek, U-19 jamoasiga ham ega. Ushbu jamoalari Superliga klublarining U-19 tarkiblari qatori umumiy O‘zbekiston U-19 chempionatida ishtirok etadi. Media 'zbekiston Pro Ligasi uchrashuvlari Uzreport TV va Futbol TV orqali namoyish etiladi. O‘zbekiston Professional Futbol Ligasining Uzreport TV bilan Pro liga uchrashuvlari teletranslyatsiyasi bo‘yicha tuzgan shartnomasi 2024-yil 31-dekabriga qadar mo‘ljallangan. Rejaga muvofiq, Uzreport TV Pro liga uchrashuvlari jonli translyatsiyasi sonini yildan-yilga ko‘paytirib bormoqda. HOMIYLAR O‘zbekiston Professional Futbol Ligasi Pro liga darajasini oshirish bo‘yicha 2020-yildan boshlab ko‘plab loyihalarni amalga tatbiq etib kelyapti. 2021-yilda Uzreport TV va O‘zbekiston Professional Futbol Ligasi Volkswagen bilan ilk homiylik shartnomasi imzolashdi vas hu tariqa tarixda ilk marta O‘zbekiston Pro ligasi o‘z homiysiga ega bo‘ldi. Zakhir Shakh, [30.07.2022 0:48] aka bu sahifadagi qolgan jadvallar hammasi qolaversin, statistik jadvvallar to'g'ri ekan hammasi--> == Liganing tuzilishi == Oʻzbekiston Pro Ligasi turli yillarda har xil formatlarda oʻtkazilgan. 2017-yil 21-noyabr kuni [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] rahbariyati qaroriga ko‘ra, O‘zbekiston Birinchi ligasi 2018-yilgi mavsumdan boshlab rasman O‘zbekiston Pro-ligasi deb o‘zgartirildi. Liga 18 tadan 16 ta jamoaga qisqartirildi. 2018-yilda O‘zbekiston Pro-ligasida 16 ta jamoa ikki bosqichli tizimda (30 tur), uy va mehmonda ishtirok etdi.2019- yilda O‘zbekiston Pro-ligasida A va B ligalarga ajratilib 24 ta klub 4 davrali tizimda o‘ynadi (28 tur, 2 ta uy va safarda). 2020 yildan O‘zbekiston Pro-ligasi A va B ligalarga ajratilishi tugatilib, 10 ta jamoadan iborat yaxlit ligaga aylantirildi va B liga oʻrnida O‘zbekiston Birinchi ligasi (ahamiyati boʻyicha 3-darjali liga) tashkil etildi O‘zbekiston Pro-ligasi g‘olibi va ikkinchi o‘rinni egallagan klub [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston Superligasi]]da yo‘llanmani qo‘lga kiritadi va Pro-ligada uchinchi o‘rinni egallagan klub ikki o‘yindan iborat (uyda va safarda) raqibi bo‘ladigan pley-off bosqichiga yo‘llanma oladi. U erda soʻnggi oʻn ikkinchi oʻrinni egallagan Superliga klubi. Pley-off g‘olibi O‘zbekiston Superligasida, mag‘lub bo‘lgan klub esa yangi mavsumni O‘zbekiston Proligasida boshlaydi. Proligada so‘nggi o‘rinni egallagan klublar mavsumni O‘zbekiston Birinchi ligasida boshlaydi. [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] va [[Oʻzbekiston futbol assotsiatsiyasi]] tomonidan boshqariladi. == Joriy jamoalar — Stadion va joylar == {| class="wikitable sortable" !Klublar !Murabbiylar !lokatsiya !Stadionlar !Sigʻimi !Forma Homiysi !Jamoa Homiysi |- |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] |Sergey Lushan |Andijon |Sogʻlom Avlod Stadioni |16,000 |Joma |Agromir Buildings |- |[[Aral samali]] | | | | | | |- |Buxoro |Maksud Karimov |Buxoro |Boxoro Stadium |13,500 |Macron | |- |Mash’al |Sergey Lebedev |Muborak |Baxrom Vafoev Stadioni |11,000 |Adidas |Stroy Montaj Invest |- |Turon |[[Anvar Berdiyev]] |Yaypan |Uzbekistan Stadium |4,500 |[[Adidas]] |Turon Eco Cement |- |Xorazm | |Urganch |Xorazm stadioni |11,000 22,000 |Joma | |- |Yangiyer |Yaroslav Krushelnitskiy |Toshkent |Stadion Oq-tepa |2,000 |Nike | |- |Zomin | |Zomin |Zomin Stadioni | | | |- |Gʻijduvon |Jakhongir Jiyamurodov |Gʻijduvon | |5,000 |Kappa | |- |Shurtan |Asror Aliqulov |G‘uzor |Gʻuzor Stadium |7,000 |Sport-Saller |Uzbekneftegaz |} == Jamoa oʻzgarishlari == ''Reyting jadval 1992-2021yilgi mavsumlardagi natijlari asosida tuzilgan.'' === Umumuiy reyting jadvali : === {| class="wikitable sortable" !M !Klub !Mavsum !Oʻyin !Gʻalaba !Durang !Magʻlubiyat !Urilgan gol !Oʻtkazilgan gol !Ochko |- |1 |[[NBU-Osiyo (futbol klubi)|NBU-Osiyo]] ([[Toshkent]]) |17 |551 |270 |97 |184 |973 |695 |907 |- |2 |[[Shahrixon (futbol klubi)|Shahrixon Rash Milk]] ([[Andijon viloyati|Andijon]]) |18 |636 |267 |94 |275 |943 |977 |891 |- |3 |[[Kimyogar (futbol klubi, Chirchiq)|Kimyogar]] ([[Toshkent]]) |14 |524 |249 |86 |179 |970 |717 |841 |- |4 |[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]] ([[Xorazm viloyati|Xorazam]]) |19 |594 |275 |108 |211 |919 |834 |838 |- |5 |[[Zarafshon (futbol klubi)|Zarafshon]] ([[Navoiy viloyati|Navoiy]]) |17 |550 |261 |82 |217 |858 |837 |835 |- |6 |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]] ([[Quvasoy]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |12 |423 |249 |60 |114 |876 |482 |807 |- |7 |[[Sho‘rchi- Lochin (futbol klubi)|Shoʻrchi-Lochin]] ([[Shoʻrchi tumani|Shoʻrchi]], [[Surxondaryo viloyati|Surxandaryo]]) |16 |576 |238 |95 |253 |944 |979 |802 |- |8 |[[Aral samali|OROL]] ([[Nukus]]) |20 |648 |220 |93 |235 |775 |1185 |743 |- |9 |[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]] ([[Gʻuzor tumani|Gʻuzor,]] [[Qarshi]]) |14 |469 |212 |55 |192 |822 |681 |696 |- |10 |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] ([[Guliston]]) |12 |428 |212 |75 |151 |744 |536 |689 |- |11 |[[Qoʻqon 1912|Qoʻqon 1912]] ([[Qoʻqon|Qoʻqon]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |10 |348 |195 |58 |95 |674 |436 |643 |- |12 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] ([[Muborak tumani|Muborak]], [[Qashqadaryo viloyati|Qarsh]]<nowiki/>i) |10 |338 |208 |56 |84 |722 |337 |642 |- |13 |[[Kosonsoy (futbol klubi)|Kosonsoy]] ([[Namangan (viloyat)|Namnagan]]) |16 |510 |189 |84 |257 |706 |921 |630 |- |14 |[[Mash’al-2 (futbol klubi)|Mash’al-2]] ([[Muborak tumani|Muborak]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |11 |344 |151 |70 |123 |512 |420 |521 |- |15 |[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]] ([[Navoiy (shahar)|Navoiy]]) |8 |306 |156 |54 |100 |477 |377 |490 |- |16 |Sitora ([[Buxoro]]) |10 |382 |148 |53 |179 |560 |682 |475 |- |17 |[[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]] ([[Toshkent]]) |10 |308 |143 |41 |134 |533 |490 |470 |- |18 |[[Norin (futbol klubi)|Norin]] ([[Namangan]]) |9 |336 |128 |65 |143 |463 |538 |414 |- |19 |[[Gʻallakor-Avtomobilchi (futbol klubi)|Gʻallaorol]] ([[Gʻallaorol|Gʻallaorol]], [[Jizzax (shahar)|Jizzax]]) |11 |348 |121 |53 |186 |455 |688 |406 |- |20 |[[Xiva (futbol klubi)|XIva]] ([[Xorazm viloyati|Xorazm]]) |8 |294 |220 |41 |123 |394 |469 |401 |- |21 |[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]] ([[Surxondaryo viloyati|Surxondaryo]]) |11 |324 |117 |53 |144 |406 |479 |396 |- |22 |[[Yangiyer (futbol klubi)|Yangiyer]] ([[Sirdaryo (shahar)|Sirdaryo]]) |8 |234 |119 |37 |78 |513 |323 |394 |- |23 |[[UzDongJu (futbol klubi)|Uz-Dong-Ju]] ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |6 |202 |82 |29 |71 |323 |255 |387 |- |24 |[[Istiqlol (futbol klubi, Toshkent)|Istiqlol]] ([[Toshkent]]) |7 |276 |109 |52 |114 |441 |432 |382 |- |25 |[[Lokomotiv BFK]] ([[Toshkent]]) |10 |312 |111 |43 |158 |418 |541 |353 |- |26 |[[Zomin (futbol klubi)|Zomin]] ([[Zomin]], [[Jizzax viloyati|Jizzax]]) |9 |232 |104 |34 |104 |399 |373 |346 |- |27 |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] ([[Samarqand]]) |6 |176 |109 |33 |34 |274 |165 |338 |- |28 |[[Metallurg Bekobod|Metallurg (Bekobod)]] |6 |238 |108 |45 |84 |392 |305 |333 |- |29 |Rohat ([[Qibray tumani|Qibray]], [[Toshkent viloyati|Toshkent Vil]]) |6 |250 |96 |42 |115 |379 |438 |331 |- |30 |[[Bagʻdod (futbol klubi)|Bagʻdod]] ([[Fargʻona viloyati|Fargʻona]]) |6 |234 |96 |35 |92 |358 |319 |300 |- |31 |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgdiyona]] ([[Jizzax viloyati|Jizzax]]) |4 |126 |91 |2 |20 |293 |139 |300 |- |32 |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |4 |130 |89 |23 |18 |288 |103 |260 |- |33 |[[Chilonzor (futbol klubi)|Chilonzor]] ([[Toshkent]]) |3 |136 |75 |23 |48 |309 |155 |248 |- |34 |[[Nasaf-2 (futbol klubi)|Nasaf-2]] ([[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |9 |251 |76 |29 |134 |336 |471 |242 |- |35 |[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]] ([[Qarshi]]) |5 |192 |81 |26 |75 |279 |299 |235 |- |36 |Shayxontoxur ([[Toshkent]]) |7 |232 |68 |31 |133 |320 |516 |235 |- |37 |[[Alanga (futbol klubi)|Alanga]] ([[Koson tumani|Koson]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |7 |200 |69 |22 |109 |256 |391 |229 |- |38 |[[AGMK]] ([[Olmaliq|Olmaliq,]] [[Toshkent viloyati|Toshkent Vil]]) |4 |150 |64 |33 |53 |231 |209 |225 |- |39 |Gʻazalkent (Toshkent Vil) |5 |204 |67 |30 |107 |230 |365 |222 |- |40 |"Navbahor-2" ([[Namangan]]) |4 |160 |66 |31 |63 |218 |226 |220 |- |41 |[[Vobkent (futbol klubi)|Vobkent]] ([[Vobkent]], [[Buxoro]]) |3 |112 |69 |14 |29 |252 |163 |218 |- |42 |[[Paxtakor-2]] ([[Toshkent]]) |7 |212 |55 |42 |115 |289 |406 |213 |- |43 |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol]] ([[Fargʻona|Fargʻona]]) |4 |114 |66 |14 |34 |204 |116 |212 |- |44 |[[Yoshlik (futbol klubi)|Yoshlik]] ([[Toʻraqoʻrgʻon|Toʻraqoʻrgʻon]], [[Namangan]]) |6 |220 |76 |25 |129 |273 |459 |207 |- |45 |Hazorasp ([[Hazorasp]], [[Xorazm]]) |4 |140 |61 |17 |62 |220 |117 |200 |- |46 |[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]] (Toshkent) |3 |90 |60 |12 |18 |226 |70 |192 |- |47 |[[To'qimachi (futbol klubi)|Toʻqimachi]] (Fargʻona) |3 |132 |58 |13 |61 |236 |244 |187 |- |48 |[[Atlaschi (futbol klubi)|Atlaschi]] ([[Margʻilon|Margʻilon]], Fargʻona) |6 |167 |66 |26 |75 |255 |297 |185 |- |49 |[[Hisor (futbol klubi)|Hisor]] ([[Shaxrisabz (Shaxrisabz)|Shaxrizsabz]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |4 |180 |54 |18 |108 |262 |436 |180 |- |50 |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor-2]] (Toshkent) |7 |168 |49 |31 |88 |216 |270 |176 |- |51 |FK OLtinkol (Oltinkol, Andijon) |2 |136 |57 |21 |58 |215 |223 |174 |- |52 |[[Angren (futbol klubi)|Angren]] (Angren, Toshkent Vil) |3 |94 |57 |10 |27 |196 |119 |171 |- |53 |[[Yozyovon (futbol klubi)|Yozyovon-Lochinlari]] ([[Yozyovon tumani|Yozyovon]], [[Fargʻona vodiysi|Fargʻona]]) |4 |128 |50 |17 |61 |194 |249 |167 |- |54 |[[Xotira-79]] ([[Uychi tumani|Uychi,]] [[Namangan]]) |6 |180 |48 |21 |111 |232 |438 |165 |- |55 |[[Sherdor (futbol klubi)|Sherdor]] ([[Samarqand]]) |5 |138 |48 |16 |64 |189 |250 |160 |- |56 |[[G'ijduvon jangi|Gʻijduvon]] ([[Buxoro]]) |6 |170 |45 |30 |95 |208 |368 |156 |- |57 |[[Chust-Paxtakor]] ([[Chust]], [[Namangan]]) |6 |159 |41 |26 |92 |173 |311 |149 |- |58 |Quva FK ([[Quva]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |4 |136 |44 |15 |77 |65 |262 |147 |- |59 |Lokomotiv ([[Kogon]] Buxoro) |4 |144 |58 |19 |67 |229 |213 |146 |- |60 |Olimjon Akbarov, Mehnat ([[Yaypan]], Fargʻona) |3 |98 |42 |19 |37 |123 |107 |145 |- |61 |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] ([[Fargʻona|Fargʻona]]) |3 |62 |40 |10 |18 |109 |58 |130 |- |62 |[[Obod (futbol klubi)|Obod]] ([[Toshkent]]) |2 |60 |40 |8 |12 |159 |70 |128 |- |63 |Boʻkalik (Toshkent Vil) |2 |94 |35 |17 |42 |139 |155 |122 |- |64 |Lochin (Zangi-ota,Toshkent Vil) |2 |80 |36 |7 |37 |138 |185 |115 |- |65 |Kattaqoʻrgʻon-Dinamo (Samarqand) |2 |72 |33 |12 |27 |108 |91 |111 |- |66 |[[Registon (futbol klubi)|Registon]] ([[Samarqand]]) |4 |112 |31 |12 |69 |125 |186 |105 |- |67 |Rubin ([[Nurafshon]], Toshkent Vil) |2 |60 |29 |17 |14 |103 |62 |104 |- |68 |[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]] (Buxoro) |2 |50 |33 |6 |11 |103 |48 |104 |- |69 |[[Turon (futbol klubi)|Turon]] ([[Yaypan]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |2 |48 |30 |10 |8 |98 |42 |100 |- |70 |Zafar ([[Zafarobod tumani|Zafarobod]], [[Jizzax (shahar)|Jizzax]]) |2 |94 |29 |11 |54 |124 |206 |98 |- |71 |[[Akademiya (futbol klubi, Toshkent)|Akademiya]] ([[Toshkent]]) |1 |38 |41 |4 |3 |107 |38 |97 |- |72 |[[Spartak (futbol klubi, Toshkent)|Spartak]] ([[Toshkent]]) |3 |81 |24 |23 |34 |87 |81 |95 |- |73 |[[MHSK (futbol klubi)|MHSK]] (Toshkent) |2 |72 |28 |9 |35 |116 |132 |93 |- |74 |[[Toʻpalang (futbol klubi)|Toʻpalang]] (Sariosiyo, [[Surxondaryo viloyati|Surxondaryo]]) |1 |43 |30 |3 |10 |127 |63 |89 |- |75 |Diyor ([[Bulungʻur|Bulungʻur]], Samarqand) |2 |98 |25 |13 |61 |119 |177 |88 |- |76 |Imkon-Oltariq ([[Oltiariq tumani|Oltariq]], Fargʻona) |2 |60 |26 |8 |26 |71 |91 |86 |- |77 |Dinamo ([[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |2 |60 |24 |10 |26 |81 |79 |82 |- |78 |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] ([[Toshkent]]) |1 |38 |27 |5 |6 |94 |32 |80 |- |79 |Mebelchi (Yangiyoʻl, Tosjkent vil) |2 |84 |24 |14 |46 |71 |126 |74 |- |80 |Doʻstlik ([[Doʻstlik (Laylak tumani)|Doʻstlik]], Jizzax) |1 |34 |21 |6 |7 |60 |21 |69 |- |81 |Sokol ([[Uchquduq]], Navoiy) |1 |34 |22 |3 |9 |55 |33 |69 |- |82 |Spartak ([[Buxoro]]) |2 |52 |21 |5 |26 |76 |82 |68 |- |83 |[[Nurafshon-Buxoro (futbol klubi)|Nurafshon-Buxoro]] ([[Buxoro]]) |2 |66 |20 |6 |40 |92 |125 |66 |- |84 |Chagʻoniyon ([[Denov]], Surxondaryo) |2 |68 |18 |11 |39 |87 |160 |65 |- |85 |Oltin-Boshoq ([[Samarqand]]) |1 |38 |20 |3 |15 |62 |54 |63 |- |86 |Sirdaryo ([[Guliston]], Sirdayo) |2 |72 |16 |7 |49 |86 |155 |55 |- |87 |Baliqchi ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |38 |16 |4 |18 |77 |87 |52 |- |88 |[[Doʻstlik (futbol klubi)|Doʻstlik]] ([[Toshkent viloyati|Toshkent Vil]]) |1 |30 |21 |5 |4 |61 |26 |47 |- |89 |Yigiruvchi ([[Jizzax (shahar)|Jizzax]]) |2 |84 |14 |7 |63 |84 |231 |46 |- |90 |Iftixor ([[Oltiariq tumani|Oltariq]], [[Fargʻona viloyati|Fargʻona]]) |2 |60 |14 |6 |40 |61 |166 |45 |- |91 |Navoiazot ([[Navoiy viloyati|Navoiy]]) |1 |38 |13 |5 |20 |40 |57 |44 |- |92 |Miyonkol ([[Kattaqoʻrgʻon|Kattaqoʻrgʻon]], Samarqand) |1 |38 |14 |2 |22 |51 |78 |44 |- |93 |Labsa ([[Buxoro]]) |1 |32 |13 |4 |15 |47 |48 |43 |- |94 |FK-Rishton ([[Rishton]], Fargʻona) |2 |64 |10 |8 |46 |47 |103 |39 |- |95 |Popfen ([[Pop tumani|Pop]], [[Namangan]]) |1 |40 |10 |7 |23 |64 |94 |37 |- |96 |Doʻstlik ([[Jizzax (shahar)|Jizzah]]) |1 |42 |9 |8 |24 |53 |89 |35 |- |97 |Qoʻshtepa ([[Qoʻshtepa tumani|Qoʻshtepa]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |1 |32 |8 |11 |13 |37 |51 |35 |- |98 |Neftchi ([[Oltiariq tumani|Oltariq]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |1 |30 |10 |4 |16 |45 |61 |34 |- |99 |Sergili ([[Toshkent]]) |2 |72 |10 |3 |59 |58 |178 |33 |- |100 |Doʻrmon Sport ([[Toshkent]]) |2 |52 |10 |3 |39 |45 |120 |33 |- |101 |Buxoro-2 ([[Buxoro]]) |2 |52 |9 |6 |37 |51 |130 |33 |- |102 |[[Olimpik]] ([[Toshkent]]) |1 |20 |9 |4 |7 |38 |24 |31 |- |103 |Oxangaron-S ([[Ohangaron tumani|Oxangaron]], Toshkent Vil) |1 |32 |8 |6 |18 |44 |62 |30 |- |104 |Soliqchi ([[Keles (shahar)|Keles]], Toshken Vil) |1 |32 |8 |6 |18 |27 |58 |30 |- |105 |Chigʻatoy FK ([[Chigʻatoy Oqtepasi|Chigʻatoy]], Toshkent Vil) |1 |28 |8 |6 |14 |39 |46 |30 |- |106 |Uranchf FK ([[Xorazm viloyati|Xorazm]]) |1 |38 |8 |5 |25 |42 |94 |29 |- |107 |Jomboy ([[Jomboy tuman|Jomboy]], [[Samarqand]]) |2 |52 |7 |4 |41 |36 |105 |25 |- |108 |Fc Olmaliq ([[AGMK|Olmaliq]]) |1 |30 |9 |6 |15 |37 |52 |24 |- |109 |Yashnobod ([[Toshkent]]) |1 |28 |7 |3 |18 |39 |78 |24 |- |110 |Diyonat ([[Toshkent]]) |1 |30 |9 |5 |16 |30 |29 |23 |- |111 |Paxtachi ([[Uzun]], [[Surxondaryo viloyati|Surxandaryo]]) |1 |30 |9 |4 |17 |40 |64 |22 |- |112 |Andijon-2 ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |28 |6 |4 |18 |33 |67 |22 |- |113 |Shoʻrtan-2([[Gʻuzor|Gʻuzor]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |1 |22 |4 |7 |11 |25 |38 |19 |- |114 |Savay ([[Qoʻrgʻontepa tumani|Qoʻrgontepa]], [[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |30 |7 |4 |19 |25 |79 |18 |- |115 |Zirabuloq ([[Narpay tumani|Narpay]], [[Samarqand]]) |1 |20 |3 |2 |15 |26 |51 |11 |- |116 |Ittifoq-Navoi ([[Navoiy viloyati|Navoi]]) |1 |20 |3 |1 |16 |19 |61 |10 |- |117 |FK Toshkent ([[Toshkent]]) |1 |28 |2 |3 |23 |19 |37 |9 |- |118 |AOZSK ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |34 |2 |3 |29 |17 |88 |9 |- |119 |Notukimachi ([[Pop tumani|Pop]], [[Namangan]]) |1 |30 |4 |0 |26 |16 |34 |8 |- |120 |Paxtaobod ([[Paxtaobod]], [[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |42 |2 |2 |38 |30 |153 |8 |- |121 |Romiton ([[Romitan tumani|Romiton]], [[Buxoro]]) |1 |38 |1 |3 |34 |12 |35 |6 |- |122 |Zadaryo Trans ([[Mingbuloq tumani|Mingbuloq]], [[Namangan (viloyat)|Namnagan]]) |1 |32 |1 |2 |29 |10 |53 |5 |} == Barcha mavsumlar chempionlar, sovrindorlar va toʻpurarlar. == {| class="wikitable" !Mavsum !Chempion !Ikkinchi Oʻrin !Uchinchi Oʻrin !Eng yaxshi toʻpurar |- |1992 |Shifokor [[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |Politotdel |Bakht |Oleg Shatskikh (Politotdel, 25 goals) |- |1993 |[[Atlaschi (futbol klubi)|Atlaschi]] |Surkhan Termez |Baghdad |Igor Burov (FK Atlaschi, 28 goals) |- |1994 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al Mubarak]] |Samarqand-Dinamo |Kushon |Khamza Jabbarov (FK Samarqand-Dinamo, 24 goals) |- |1995 |Dinamo Urganch |Kosonsoy |Zarafshon Navoi |Zakir Narzullaev (Diyor Bulungur, 24 goals) |- |1996 |[[Zarafshon (futbol klubi)|Zarafshon]] Navoi |Chilonzor Tashkent |Progress |Aleksey Zhdanov (Chilonzor Tashkent, 50 goals) |- |1997 |[[Qoʻqon 1912|Temiryoʻlchi Qoʻqon]] |Metallurg Bekabad |Istiqlol Tashkent |Shavkat Ismailov (Shurtan Guzar, 29 goals) Ghayrat Odilov (Lochin, 29 goals) |- |1998 |[[Yangiyer (futbol klubi)|Yangiyer]] |FK Samarqand-Dinamo |Kimyogar Chirchiq |Bakhtiyor Davlatov (FK Yangiyer, 39 goals) |- |1999 |[[Angren (futbol klubi)|Angren]] |Kimyogar Chirchiq |Qizilqum |Eldor Kasymov (Semurg Angren, 36 goals) |- |2000 |Akademiya Tashkent |Mash’al Mubarek |Sementchi |Bakhtiyor Davlatov (Mash’al Mubarek, 35 goals) |- |2001 |Temiryoʻlchi Qoʻqon |Mash’al Mubarek |Sementchi |Abduvosit Azizov (Mash’al Mubarek, 21 goals) |- |2002 |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]] |Angren |Ulughbek Utarov (Sitora Bukhara, 19 goals) |- |2003 |Sogdiana Jizzakh |Lokomotiv Tashkent |NBU Osiyo |Qobil Aliqulov (Sogdiana Jizzakh, 23 goals) |- |2004 |Shurtan Guzar |Topalang Sariosiyo |NBU Osiyo |Ravshan Bozorov (Topalang Sariosiyo, 44 goals) |- |2005 |Andijan |Xorazm FK Urganch |NBU Osiyo |Pavel Pavlov (Sementchi, 29 goals) |- |2006 |Kuruvchi |Vobkent FK |Mashʼal-2 |Ilkhom Khamdamov (Vobkent FK, 42 goals) |- |2007 |Sogdiana Jizzakh |Uz-Dong-Ju Andijon |Mashʼal-2 |Vladimir Gavrilov (Oqtepa, 27 goals) |- |2008 |[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm FK Urganch]] |Dustlik Jizzakh |Sokol Uchkuduk |Muiddin Mamazulunov (O.Akbarov, 23 goals) |- |2009 |[[Qoʻqon 1912|Bunyodkor Qoʻqon 1912]] |[[Mash’al-2 (futbol klubi)|Mash’al Sport]] |Zarafshon Navoi |Aziz Asimov (NBU Osiyo, 20 goals) Mansur Abdullaev (Zarafshon NCZ, 20 goals) |- |2010 |[[Nurafshon (futbol klubi)|Buxoro]] |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiona Jizzax]] |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |Abdulatif Juraev (Chust-Pakhtakor/FK Buxoro, 27 goals) |- |2011 |[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv Tashkent]] |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |[[Yangiyer (futbol klubi)|Yangiyer]] |Zaynitdin Tadjiyev (Lokomotiv Tashkent, 30 goals) |- |2012 |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiona Jizzax]] |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |[[NBU-Osiyo (futbol klubi)|NBU Osiyo]] |Khurshid Yuldoshev (Sogdiana Jizzakh, 26 goals) |- |2013 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al Mubarak]] |[[Andijon (futbol klubi)|Andijan]] |[[Qoʻqon 1912|Qoʻqon 1912]] |Firdavs Asadov (Spartak Bukhoro, 21 goals) |- |2014 |[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan Gʻuzor]] |[[Qoʻqon 1912|Qoʻqon 1912]] |[[Obod (futbol klubi)|Obod]] |Viktor Klishin (Shurtan Guzar, 40 goals) |- |2015 |[[Obod (futbol klubi)|Obod]] |[[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]] |[[UzDongJu (futbol klubi)|Uz-Dong-Ju Andijan]] |Alisher Azizov (Obod, 26 goals) |- |2016 |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]] |[[Norin (futbol klubi)|Norin]] |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]] |Navruz Khaipov (Orol Nukus, 30 goals) |- |2017 |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi Quvasoy]] |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol Fargʻona]] |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] |Shakhboz Ubaydullaev (Mashʼal-2, 33 goals) |- |2018 |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] [[Muborak|Mubarak]] |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol Fargʻona]] |Shakhboz Jumabayev (FC Andijon, 16 goals) |- |2019 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] [[Muborak tumani|Mubarak]] |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol Fargʻona]] |[[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]] |Pavel Purishkin (FC Oqtepa, 19 goals) |- |2020 |[[Turon (futbol klubi)|Turon]] [[Yaypan]] |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] [[Fargʻona|Fargʻona]] |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]] |Doston Toshmatov (Neftchi Fergana, 12 goals) |- |2021 |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] [[Fargʻona|Fargʻona]] |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]] |[[Olimpik|Olimpik Toshkent]] |Marko Obradović Neftchi Fergana/ Ruzimboy Akhmedov Dinamo Samarqand (12 goals) |} === Chempionlar va Sovrindorlar === == Eng yaxshi toʻpurarlar == {| class="wikitable" !Mavsum !Futbolchi !Klub !Gollar soni |- |1992 yil |Oleg Shatskix |"Politotdel" (Toshkent viloyati) |25 |- |1993 yil |Igor Burov |"Atlaschi" (Marg‘ilon) |28 |- |1994 yil |Hamza Jabborov |Dinamo (Samarqand) |24 |- |1995 yil |Zokir Narzullaev |"Diyor" (Bulungʻur) |32 |- |1996 yil |Aleksey Jdanov |Chilonzor (Toshkent) |50 |- | rowspan="2" |1997 yil |Shavkat Ismoilov |"Shoʻrtan" (Gʻuzor) | rowspan="2" |29 |- |Gʻayrat Odilov |"Lochin" (Zangiota) |- |1998 yil |Baxtiyor Davlatov |"Yangier" (Yangier) |39 |- |1999 yil |Eldar Qosimov |"Semurgʻ" (Angren) |36 |- |2000 |Baxtiyor Davlatov |"Mash’al" (Muborak) |35 |- |2001 yil |Abduvosit Azizov |"Mash’al" (Muborak) |21 |- |2002 yil |Ulugʻbek Oʻtarov |"Sitora" (Buxoro) |19 |- |2003 yil |Qobil Aliqulov |"Soʻgʻdiyona" (Jizzax) |23 |- |2004 yil |Ravshan Bazarov |"Toʻpalang" (Sariosiya) |44 |- |2005 yil |Pavel Pavlov |"Cementchi" (Quvasoy) |29 |- |2006 yil |Ilhom Hamdamov |"Vabkent" (Vabkent) |42 |- |2007 yil |Vladimir Gavrilov |"Aqtepa" (Toshkent) |27 |- |2008 yil |Muydin Mamazulunov |"Olimjon Akbarov" (Yaipan) |23 |- | rowspan="2" |2009 yil |Aziz Asimov |O‘zmilliybank-"Osiyo" (Toshkent) | rowspan="2" |20 |- |Mansur Abdullayev |"Zarafshon" (Navoiy) |- |2010 yil |Abdulatif Joʻraev |"Chust-Paxtakor" (Chust) / „Buxoro“ (Buxoro) |27 |- |2011 yil |Zayniddin Tojiev |"Lokomotiv" (Toshkent) |30 |- |2012 yil |Xurshid Yoʻldoshev |"Soʻgʻdiyona" (Jizzax) |26 |- |2013 yil |Firdavs Asadov |Spartak (Buxoro) |21 |- |2014 yil |Viktor Klishin |"Shoʻrtan" (Gʻuzor) |40 |- |2015 yil |Alisher Azizov |"Rim" (Toshkent) |26 |- |2016 yil |Navroʻz Xaipov |"Orol" (Nukus) |30 |- |2017 yil |Shahboz Ubaydullayev |"Mash’al"-2 (Muborak) |33 |- |2018 |Shohjaxon Abbosov |"Zomin" (Zomin) |22 |- |2019-yil |Pavel Purishkin |Oqtepa (Toshkent) |19 gol |- |2020-yil |Doston Toshmatov |Neftchi (Fargʻona) |12 gol |- | rowspan="2" |2021-yil |Marko Obradović |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi (Fargʻona)]] | rowspan="2" |12 gol |- |Roʻzimboy Ahmedov |Dinamo (Samarqand) |- |2022-yil | | | |} == Klublar boʻyicha gʻalabalar soni == {| class="wikitable sortable" !Klub !Gʻalabalar soni !gʻalaba qozongan mavsumlar !2-oʻrin |- |"Qoʻqon 1912" (Qoʻqon) |<center>3</center> |1997, 2001, 2009 yillar |<center>1</center> |- |"Soʻgʻdiyona" (Jizzax) |<center>3</center> |2003, 2007, 2012 yillar |<center>1</center> |- |"Mash’al" (Muborak) |<center>2</center> |1994, 2013 yil |<center>3</center> |- |"Guliston" (Guliston) |<center>2</center> |1992, 2002 yil |<center>2</center> |- |"Xorazm" (Urganch) |<center>2</center> |1995, 2008 yil |<center>1</center> |- |"Andijon" (Andijon) |<center>2</center> |2005, 2018 yil |<center>1</center> |- |"Shoʻrtan" (Gʻuzor) |<center>2</center> |2004, 2014 yil |<center>0</center> |- |Dinamo (Samarqand) |<center>1</center> |2016 yil |<center>2</center> |- |"Lokomotiv" (Toshkent) |<center>1</center> |2011 yil |<center>1</center> |- |"Cementchi" (Quvasoy) |<center>1</center> |2017 yil |<center>1</center> |- |"Neftchi" (Fargʻona) |1 |2021 |1 |- |"Atlaschi" (Marg‘ilon) |<center>1</center> |1993 yil |<center>0</center> |- |"Zarafshon" (Navoiy) |<center>1</center> |1996 yil |<center>0</center> |- |"Yangier" (Yangier) |<center>1</center> |1998 yil |<center>0</center> |- |"Semurgʻ" (Angren) |<center>1</center> |1999 yil |<center>0</center> |- |Akademiya (Toshkent) |<center>1</center> |2000 |<center>0</center> |- |"Quruvchi" (Toshkent) |<center>1</center> |2006 yil |<center>0</center> |- |"Buxoro" (Buxoro) |<center>1</center> |2010 yil |<center>0</center> |- |"Obod" (Toshkent) |<center>1</center> |2015 yil |<center>0</center> |- |"Politotdel" (Toshkent viloyati) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Surxon" (Termiz) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Kushan" (Kosansay) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |Chilonzor (Toshkent) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Metallurg" (Bekobod) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Kimyogar" (Chirchiq) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Toʻpalang" (Sariosiya) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Vabkent" (Vabkent) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Uz-Dong-Chju" (Andijon) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Doʻstlik" (Doʻstlik) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Mash’al-Akademiya" (Muborak) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Aqtepa" (Toshkent) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Norin" (Haqqulobod) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Istiqlol" (Farg‘ona) |<center>0</center> | |<center>1</center> |} == Pro liga sovrindor jamoalari murabbiylari == ''Mavsumlar boʻyicha'' {| class="wikitable" !Mavsum !Jamoa !Murabbiy |- | rowspan="2" |1992 yil |Shifokor Guliston |Riza Mallaev |- |Politotdel |Vladimir Bondarenko |- | rowspan="2" |1993 yil |FK Atlaschi |Aleksey Stepanov |- |Surkhon Termez |Batyr Kashkenbaev |- | rowspan="2" |1994 yil |Mash’al Muborak |Boris Serostanov |- |FK Samarqand-Dinamo |Rustam Istamov |- | rowspan="2" |1995 yil |Dinamo Urganch |Bahodyr Mirzaev |- |FK Kosonsoy |Vladimir Desyatchikov |- | rowspan="2" |1996 yil |Zarafshan Navoi |Usmon Asqaraliev |- |Chilonzor Tashkent |Rauf Inileev |- | rowspan="2" |1997 yil |Temiryoʻlchi Qoʻqon |Baxrom Hakimov |- |Metallurg Bekabad |Yakov Kaprov |- | rowspan="2" |1998 yil |Yangiyer |Baxrom Davlatov |- |FK Samarqand-Dinamo |Berador Abduraimov |- | rowspan="4" |1999 yil |Semurg Angren |Rafael Fabarisov |- |Kimyogar Chirchiq |Aleksandr Ivankov |- |Qizilqum Zarafshon |Vladimir Desyatchikov |- |Orol Nukus |Quvvat Tureev |- | rowspan="1" |2000 |Akademiya Tashkent |Vladimir Jukovkiy |- | rowspan="2" |2001 yil |Temiryoʻlchi Qoʻqon |Avhat Abdulin |- |Mash’al Muborak |Bakhtiyor Babaev |} {| class="wikitable" !Mavsum !Jamoa !Murabbiy |- | rowspan="2" |2002 yil |FK Guliston |Vladimir Jukovkiy |- |Sementchi Kuvasoy |Tokhir Kapadze |- | rowspan="2" |2003 yil |Sogdiana Jizzakh |Suv Murtazaev |- |Lokomotiv Tashkent |Andrey Miklyaev |- | rowspan="2" |2004 yil |Shoʻrtan guzar |Shamil Tolibov |- |Topalang Sariosiyo |Vladimir Bordyuja |- | rowspan="2" |2005 yil |"Andijon" FK |Islom Axmedov |- |Xorazm FK Urganch |Quvvat Tureev |- | rowspan="2" |2006 yil |Kuruvchi |Khikmat Irgashev |- |Vobkent FK |Genadiy Kochnev |- | rowspan="2" |2007 yil |Sogdiana Jizzakh |Furqat Esanbaev |- |Uz-Dong-Ju Andijon |Islom Axmedov |- | rowspan="2" |2008 yil |Xorazm FK Urganch |Valijon Sultanov |- |Dustlik Jizzakh |Sirojiddin Ergashev |- | rowspan="2" |2009 yil |Bunyodkor Qoʻqon 1912 | |- |Mash’al-Sport | |- | rowspan="2" |2010 yil |FK Buxoro |Genadiy Kochnev |- |Sogdiana Jizzakh | |- | rowspan="2" |2011 yil |Lokomotiv Tashkent |Rustam Muqimov |- |FK Guliston |Aleksandr Lushin |} {| class="wikitable" !Mavsum !Jamoa !Murabbiy |- | rowspan="2" |2012 yil |Sogdiana Jizzakh |Davron Fayziev |- |FK Guliston |Bakhtiyor Ashurmatov |- | rowspan="2" |2013 yil |Mash’al Muborak |Aleksandr Xomyakov |- |"Andijon" FK |Azamat Abduraimov |- | rowspan="2" |2014 yil |Shoʻrtan guzar |Muxtor Qurbonov |- |Kokand 1912 |Rustam Abdullaev |- |2015 yil |Obod Tashkent |Xayrulla Abdiev |- | | | |- |2016 yil |Dinamo Samarqand |Ilkhom Sharipov |- | | | |- | | | |- |2017-yil | | |- | | | |- | | | |- |2018-yil | | |- | | | |- | | | |- |2019-yil | | |- | | | |- | | | |- | rowspan="3" |2020-yil |Turon (Yaypan, Fargʻona) | |- |Neftchi (Fargʻona) | |- | | |- | rowspan="3" |2021-yil |Neftchi (Fargʻona) |Ilhom Moʻminjonov |- |Dinamo (Samarqand) | |- |Olimpik (Toshkent) |[[Temur Kapadze|Temur Kopadze]] |- |2022-yil | | |} == Media qamrovi == ''Oʻzbekiston Pro ligasini va Uzreport/FutbolTV bilan tuzilgan shartnoma 2024 yil 31 dekabriga qadar amal qiladi. qadar amal qiladi'' {| class="wikitable" !Yillar !Teleradiokompaniya !Teledasturlar !Ref |- |1992-2019 ! colspan="3" |Turli sabalarga koʻra bu yillarda Pro liga televidiniya orqalik koʻrsatilmagan |- | rowspan="2" |2020-2024 |Uzreport TV | rowspan="2" |Haftada 2 oʻyin, jonli. |<ref>{{Veb manbasi|url=https://championat.asia/oz/news/pro-liga-uzreport-tv-va-futbol-tvda-namoyish-etiladi|sarlavha=Pro Liga UzReport Tv va Futbol TV'da namoyish etiladi|arxivsana=15 iyu 2020 12:41|sana=15 iyu 2020 12:41|kirish sanasi=20.07.2022|arxivurl=https://championat.asia/oz/news/pro-liga-uzreport-tv-va-futbol-tvda-namoyish-etiladi}}</ref> |- |Futbol |<ref>{{Veb manbasi|url=https://uzreport.news/football/pro-liga-vakillari-translyatsiyalarni-intiqlik-bilan-kutmoqda|sarlavha=Pro Liga vakillari translyatsiyalarni intiqlik bilan kutmoqda|arxivurl=https://uzreport.news/football/pro-liga-vakillari-translyatsiyalarni-intiqlik-bilan-kutmoqda|arxivsana=30.07.2020|sana=30.07.2020|kirish sanasi=20.07.2022}}</ref> |} == Homiylar == ''2021 yil tarixda birinchi marta Pro-liga oʻz homiysiga ega boʻladi.''<ref>{{Veb manbasi|url=https://m.tribuna.uz/oz/news/view/98422?q=%2Fnews%2Fview%2F98422|sarlavha=Volkswagen brendi Pro liga rasmiy homiysiga aylandi|arxivurl=https://m.tribuna.uz/oz/news/view/98422?q=%2Fnews%2Fview%2F98422|arxivsana=26.04.2021|sana=26.04.2021|kirish sanasi=20.07.2022}}</ref> * [[Volkswagen]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://pfl.uz/ru/news/detail/13177|sarlavha=Volkswagen brendi Pro-liganing rasmiy homiysiga aylandi|arxivurl=https://pfl.uz/ru/news/detail/13177|arxivsana=26.04.2021|sana=26.04.2021|kirish sanasi=20.07.2022}}</ref> == Shuningdek qarang == [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga]] [[Oʻzbekiston Kubogi|Oʻzbekiston Kubogi]] [[Oʻzbekiston Superkubogi]] [[Oʻzbekiston Liga kubogi]] [[Oʻzbekiston Birinchi ligasi|Oʻzbekiston birinchi ligasi]] == Manbalar == == Havolalar == [[Turkum:Futbol]] gg2fnoh4e8kg9t71ygd23bquonh2ot6 2725780 2725691 2022-07-30T16:02:42Z Umarxon III 18267 wikitext text/x-wiki {{Infobox futbol ligasi |name=Oʻzbekiston Pro Ligasi |image=[[File:ProLigaLogo.svg|300px]] |country={{UZB}} |confed=[[Osiyo Futbol Konfederatsiyasi]] |otkazuvchi = [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] |levels=2 |founded=[[1992]] |teams=10 |upperdivision=[[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|Superliga]] |lowerdivision=[[Oʻzbekiston Birinchi ligasi]] |domest_cup=[[Oʻzbekiston Kubogi]]<br />[[Oʻzbekiston Liga kubogi]] |website={{URL|pfl.uz}} |tv=[[Uzreport TV]] }} '''Oʻzbekiston Pro Ligasi''' — professional klublar o‘rtasida o‘tkaziladigan futbol bo‘yicha O'zbekiston chempionati tuzilmasida [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|Oʻzbekiston Superligasi]]dan keyin maqomi bo'yicha ikkinchi darajali musobaqa hisoblanadi. 1992-yildan 2017-yilgacha '''Oʻzbekiston Birinchi ligasi''' deb nomlangan. 2018-yil qator oʻzgarishlar tufayli Oʻzbekiston Birinchi ligasi — '''Oʻzbekiston Pro Ligasi''' nomini oldi. O'zbekiston Pro Ligasi O'zbekiston Professional Futbol ligasi tomonidan o‘tkaziladi. [[2020-yil]]dan Oʻzbekiston Pro Ligasi yaxlit xolatga keltirildi va Pro-B liga tugatilib, oʻrnida Oʻzbekiston Birinchi ligasi tuzildi. O‘zbekiston Pro-Ligasi g‘olibi va 2-oʻrin sohibi [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston Super ligasi]]ga yo‘llanma oladi, Pro-Ligada 3-o‘rinni egallagan klub esa 2 ta pley-offda (uyda va safarda) ishtirok etadi. Pley-off g‘olibi [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston Superligasi]] yo‘llanmasini qo‘lga kiritadi, mag‘lub bo‘lgan esa yangi mavsumni O‘zbekiston Pro-ligasida boshlaydi. Pro-ligada so‘nggi o‘rinlarni egallagan klublar yangi mavsumni [[Oʻzbekiston Birinchi ligasi]]da (2018-yilda tashkil etilgan Pro-Liga B o‘rniga [[2020-yil]]da tashkil etilgan) — mamlakat futbol ligasi saviyasi va ahamiyati bo‘yicha 3-o‘rinda boshlaydi. (ilgari [[Oʻzbekiston ikkinchi ligasi|Ikkinchi liga]] divizioni darajasi boʻyicha 3-oʻrinni tark etgan, 2018 va 2019 yillarda esa jamoalar Pro liga A dan Pro liga B ga chiqib ketishgan). O‘zbekiston Pro-ligasi ishtirokchilari bilan bir qatorda O‘zbekiston Superligasi ishtirokchilari ham O‘zbekiston kubogida to‘p suradi, shuningdek, reglamentga koʻra jamoalarning xolati toʻgʻri kelsa [[Oʻzbekiston Liga kubogi|O‘zbekiston Liga kubogida]] ishtirok etishi mumkin . == Tarixi == Futbol bo‘yicha O‘zbekiston chempionati [[1992-yil]]dan beri o‘tkazib kelinadi. Ikkinchi darajali musobaqa dastlab O‘zbekiston Birinchi ligasi deb nomlangan. 1992-2017-yillarda O‘zbekiston Birinchi ligasi sifatida o‘tkazilgan musobaqa [[2017-yil]] [[21-noyabr]] kuni [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]]ning tegishli qarori bilan 2018-yilgi mavsumdan boshlab rasman O‘zbekiston Pro Ligasi deb o‘zgartirildi. Musobaqada ishtirokchilari soni turli yillarda turlicha bo‘lgan. [[2018-yil]]da O‘zbekiston Pro Ligasida 16 ta jamoa ikki bosqichli tizimda (30 tur), uy va mehmonda ishtirok etdi. [[2019-yil]]da O‘zbekiston Pro Ligasi A va B ligalarga ajratilib, 24 ta klub 4 davrali tizimda o‘ynadi (28 tur, 2 ta uy va safarda). 2020-yildan O‘zbekiston Pro Ligasi A va B ligalarga ajratilishi tugatilib, 10 ta jamoadan iborat yaxlit ligaga aylantirildi va B liga oʻrnida O‘zbekiston Birinchi ligasi (ahamiyati jihatidan futbol tuzilmasida 3-darjali liga) tashkil etildi. Ayni paytda Pro ligada ishtirokchi jamoalar soni 10tani tashkil etadi. == Liganing tuzilishi == Pro liga jami 28 turdan iborat ikki bosqichli va to‘rt davrali tizimda o‘tkaziladi. Birinchi bosqichda 10 ta klub 9 ta uy va 9 ta safar (ikki davra) — jami 18 ta tur uchrashuvida maydonga tushadi. 18-turdan keyin jadval teng ikki qismga bo‘linadi. Bunda yuqori beshlik Superliga yo‘llanmasi uchun kurashni davom ettiradi hamda har bir klub o‘zaro yana 4 ta uy va 4 ta safar (yana ikki davra) — jami 8 ta uchrashuvda maydonga tushadi. Quyi beshlik Pro ligadagi o‘rnini saqlab qolish uchun kurashni davom ettiradi hamda har bir klub o‘zaro 4 ta uy va 4 ta safar (yana ikki davra) — 8 ta uchrashuvda maydonga tushadi. Shunda Pro liganing barcha ishtirokchilari umumiy 26 tadan o‘yin o‘tkazadi. Pro liganing barcha ishtirokchi klublari o‘z tuzilmasida, shuningdek, U-19 jamoasiga ham ega. Ushbu jamoalari Superliga klublarining U-19 tarkiblari qatori umumiy O‘zbekiston U-19 chempionatida ishtirok etadi. == Media == O'zbekiston Pro Ligasi uchrashuvlari [[Uzreport TV]] va [[Futbol TV]] orqali namoyish etiladi. O‘zbekiston Professional Futbol Ligasining Uzreport TV bilan Pro liga uchrashuvlari teletranslyatsiyasi bo‘yicha tuzgan shartnomasi [[2024-yil]] [[31-dekabr]]ga qadar mo‘ljallangan. Rejaga muvofiq, Uzreport TV Pro liga uchrashuvlari jonli translyatsiyasi sonini yildan-yilga ko‘paytirib bormoqda. == Homiylar == [[O‘zbekiston Professional Futbol ligasi]] Pro liga darajasini oshirish bo‘yicha [[2020-yil]]dan boshlab ko‘plab loyihalarni amalga tatbiq etib kelyapti. [[2021-yil]]da Uzreport TV va [[O‘zbekiston Professional Futbol ligasi]] [[Volkswagen]] bilan ilk homiylik shartnomasi imzolashdi va shu tariqa tarixda ilk marta O‘zbekiston Pro ligasi o‘z homiysiga ega bo‘ldi. == Joriy jamoalar — Stadion va joylar == {| class="wikitable sortable" !Klublar !Murabbiylar !Joylashuvi !Stadionlar !Sigʻimi !Forma homiysi !Jamoa homiysi |- |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] |[[Sergey Lushan]] |Andijon |[[Sogʻlom avlod stadioni]] |16,000 |[[Joma]] |Agromir Buildings |- |[[Aral samali]] | | | | | | |- |[[Nurafshon (futbol klubi)|Buxoro]] |[[Maqsud Karimov]] |[[Buxoro]] |Bukhara Stadium |13,500 |[[Macron]] | |- |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] |[[Sergey Lebedev]] |Muborak |[[Bahrom Vafoev nomli stadion]] |11,000 |[[Adidas]] |Stroy Montaj Invest |- |Turon |[[Anvar Berdiyev]] |Yaypan |Uzbekistan Stadium |4,500 |[[Adidas]] |Turon Eco Cement |- |Xorazm | |Urganch |Xorazm stadioni |11,000 22,000 |Joma | |- |Yangiyer |Yaroslav Krushelnitskiy |Toshkent |Stadion Oq-tepa |2,000 |Nike | |- |Zomin | |Zomin |Zomin Stadioni | | | |- |Gʻijduvon |Jakhongir Jiyamurodov |Gʻijduvon | |5,000 |Kappa | |- |Shurtan |Asror Aliqulov |G‘uzor |Gʻuzor Stadium |7,000 |Sport-Saller |Uzbekneftegaz |} == Jamoa oʻzgarishlari == ''Reyting jadval 1992-2021yilgi mavsumlardagi natijlari asosida tuzilgan.'' === Umumuiy reyting jadvali : === {| class="wikitable sortable" !M !Klub !Mavsum !Oʻyin !Gʻalaba !Durang !Magʻlubiyat !Urilgan gol !Oʻtkazilgan gol !Ochko |- |1 |[[NBU-Osiyo (futbol klubi)|NBU-Osiyo]] ([[Toshkent]]) |17 |551 |270 |97 |184 |973 |695 |907 |- |2 |[[Shahrixon (futbol klubi)|Shahrixon Rash Milk]] ([[Andijon viloyati|Andijon]]) |18 |636 |267 |94 |275 |943 |977 |891 |- |3 |[[Kimyogar (futbol klubi, Chirchiq)|Kimyogar]] ([[Toshkent]]) |14 |524 |249 |86 |179 |970 |717 |841 |- |4 |[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]] ([[Xorazm viloyati|Xorazam]]) |19 |594 |275 |108 |211 |919 |834 |838 |- |5 |[[Zarafshon (futbol klubi)|Zarafshon]] ([[Navoiy viloyati|Navoiy]]) |17 |550 |261 |82 |217 |858 |837 |835 |- |6 |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]] ([[Quvasoy]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |12 |423 |249 |60 |114 |876 |482 |807 |- |7 |[[Sho‘rchi- Lochin (futbol klubi)|Shoʻrchi-Lochin]] ([[Shoʻrchi tumani|Shoʻrchi]], [[Surxondaryo viloyati|Surxandaryo]]) |16 |576 |238 |95 |253 |944 |979 |802 |- |8 |[[Aral samali|OROL]] ([[Nukus]]) |20 |648 |220 |93 |235 |775 |1185 |743 |- |9 |[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]] ([[Gʻuzor tumani|Gʻuzor,]] [[Qarshi]]) |14 |469 |212 |55 |192 |822 |681 |696 |- |10 |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] ([[Guliston]]) |12 |428 |212 |75 |151 |744 |536 |689 |- |11 |[[Qoʻqon 1912|Qoʻqon 1912]] ([[Qoʻqon|Qoʻqon]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |10 |348 |195 |58 |95 |674 |436 |643 |- |12 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] ([[Muborak tumani|Muborak]], [[Qashqadaryo viloyati|Qarsh]]<nowiki/>i) |10 |338 |208 |56 |84 |722 |337 |642 |- |13 |[[Kosonsoy (futbol klubi)|Kosonsoy]] ([[Namangan (viloyat)|Namnagan]]) |16 |510 |189 |84 |257 |706 |921 |630 |- |14 |[[Mash’al-2 (futbol klubi)|Mash’al-2]] ([[Muborak tumani|Muborak]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |11 |344 |151 |70 |123 |512 |420 |521 |- |15 |[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]] ([[Navoiy (shahar)|Navoiy]]) |8 |306 |156 |54 |100 |477 |377 |490 |- |16 |Sitora ([[Buxoro]]) |10 |382 |148 |53 |179 |560 |682 |475 |- |17 |[[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]] ([[Toshkent]]) |10 |308 |143 |41 |134 |533 |490 |470 |- |18 |[[Norin (futbol klubi)|Norin]] ([[Namangan]]) |9 |336 |128 |65 |143 |463 |538 |414 |- |19 |[[Gʻallakor-Avtomobilchi (futbol klubi)|Gʻallaorol]] ([[Gʻallaorol|Gʻallaorol]], [[Jizzax (shahar)|Jizzax]]) |11 |348 |121 |53 |186 |455 |688 |406 |- |20 |[[Xiva (futbol klubi)|XIva]] ([[Xorazm viloyati|Xorazm]]) |8 |294 |220 |41 |123 |394 |469 |401 |- |21 |[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]] ([[Surxondaryo viloyati|Surxondaryo]]) |11 |324 |117 |53 |144 |406 |479 |396 |- |22 |[[Yangiyer (futbol klubi)|Yangiyer]] ([[Sirdaryo (shahar)|Sirdaryo]]) |8 |234 |119 |37 |78 |513 |323 |394 |- |23 |[[UzDongJu (futbol klubi)|Uz-Dong-Ju]] ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |6 |202 |82 |29 |71 |323 |255 |387 |- |24 |[[Istiqlol (futbol klubi, Toshkent)|Istiqlol]] ([[Toshkent]]) |7 |276 |109 |52 |114 |441 |432 |382 |- |25 |[[Lokomotiv BFK]] ([[Toshkent]]) |10 |312 |111 |43 |158 |418 |541 |353 |- |26 |[[Zomin (futbol klubi)|Zomin]] ([[Zomin]], [[Jizzax viloyati|Jizzax]]) |9 |232 |104 |34 |104 |399 |373 |346 |- |27 |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] ([[Samarqand]]) |6 |176 |109 |33 |34 |274 |165 |338 |- |28 |[[Metallurg Bekobod|Metallurg (Bekobod)]] |6 |238 |108 |45 |84 |392 |305 |333 |- |29 |Rohat ([[Qibray tumani|Qibray]], [[Toshkent viloyati|Toshkent Vil]]) |6 |250 |96 |42 |115 |379 |438 |331 |- |30 |[[Bagʻdod (futbol klubi)|Bagʻdod]] ([[Fargʻona viloyati|Fargʻona]]) |6 |234 |96 |35 |92 |358 |319 |300 |- |31 |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgdiyona]] ([[Jizzax viloyati|Jizzax]]) |4 |126 |91 |2 |20 |293 |139 |300 |- |32 |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |4 |130 |89 |23 |18 |288 |103 |260 |- |33 |[[Chilonzor (futbol klubi)|Chilonzor]] ([[Toshkent]]) |3 |136 |75 |23 |48 |309 |155 |248 |- |34 |[[Nasaf-2 (futbol klubi)|Nasaf-2]] ([[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |9 |251 |76 |29 |134 |336 |471 |242 |- |35 |[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]] ([[Qarshi]]) |5 |192 |81 |26 |75 |279 |299 |235 |- |36 |Shayxontoxur ([[Toshkent]]) |7 |232 |68 |31 |133 |320 |516 |235 |- |37 |[[Alanga (futbol klubi)|Alanga]] ([[Koson tumani|Koson]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |7 |200 |69 |22 |109 |256 |391 |229 |- |38 |[[AGMK]] ([[Olmaliq|Olmaliq,]] [[Toshkent viloyati|Toshkent Vil]]) |4 |150 |64 |33 |53 |231 |209 |225 |- |39 |Gʻazalkent (Toshkent Vil) |5 |204 |67 |30 |107 |230 |365 |222 |- |40 |"Navbahor-2" ([[Namangan]]) |4 |160 |66 |31 |63 |218 |226 |220 |- |41 |[[Vobkent (futbol klubi)|Vobkent]] ([[Vobkent]], [[Buxoro]]) |3 |112 |69 |14 |29 |252 |163 |218 |- |42 |[[Paxtakor-2]] ([[Toshkent]]) |7 |212 |55 |42 |115 |289 |406 |213 |- |43 |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol]] ([[Fargʻona|Fargʻona]]) |4 |114 |66 |14 |34 |204 |116 |212 |- |44 |[[Yoshlik (futbol klubi)|Yoshlik]] ([[Toʻraqoʻrgʻon|Toʻraqoʻrgʻon]], [[Namangan]]) |6 |220 |76 |25 |129 |273 |459 |207 |- |45 |Hazorasp ([[Hazorasp]], [[Xorazm]]) |4 |140 |61 |17 |62 |220 |117 |200 |- |46 |[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]] (Toshkent) |3 |90 |60 |12 |18 |226 |70 |192 |- |47 |[[To'qimachi (futbol klubi)|Toʻqimachi]] (Fargʻona) |3 |132 |58 |13 |61 |236 |244 |187 |- |48 |[[Atlaschi (futbol klubi)|Atlaschi]] ([[Margʻilon|Margʻilon]], Fargʻona) |6 |167 |66 |26 |75 |255 |297 |185 |- |49 |[[Hisor (futbol klubi)|Hisor]] ([[Shaxrisabz (Shaxrisabz)|Shaxrizsabz]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |4 |180 |54 |18 |108 |262 |436 |180 |- |50 |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor-2]] (Toshkent) |7 |168 |49 |31 |88 |216 |270 |176 |- |51 |FK OLtinkol (Oltinkol, Andijon) |2 |136 |57 |21 |58 |215 |223 |174 |- |52 |[[Angren (futbol klubi)|Angren]] (Angren, Toshkent Vil) |3 |94 |57 |10 |27 |196 |119 |171 |- |53 |[[Yozyovon (futbol klubi)|Yozyovon-Lochinlari]] ([[Yozyovon tumani|Yozyovon]], [[Fargʻona vodiysi|Fargʻona]]) |4 |128 |50 |17 |61 |194 |249 |167 |- |54 |[[Xotira-79]] ([[Uychi tumani|Uychi,]] [[Namangan]]) |6 |180 |48 |21 |111 |232 |438 |165 |- |55 |[[Sherdor (futbol klubi)|Sherdor]] ([[Samarqand]]) |5 |138 |48 |16 |64 |189 |250 |160 |- |56 |[[G'ijduvon jangi|Gʻijduvon]] ([[Buxoro]]) |6 |170 |45 |30 |95 |208 |368 |156 |- |57 |[[Chust-Paxtakor]] ([[Chust]], [[Namangan]]) |6 |159 |41 |26 |92 |173 |311 |149 |- |58 |Quva FK ([[Quva]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |4 |136 |44 |15 |77 |65 |262 |147 |- |59 |Lokomotiv ([[Kogon]] Buxoro) |4 |144 |58 |19 |67 |229 |213 |146 |- |60 |Olimjon Akbarov, Mehnat ([[Yaypan]], Fargʻona) |3 |98 |42 |19 |37 |123 |107 |145 |- |61 |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] ([[Fargʻona|Fargʻona]]) |3 |62 |40 |10 |18 |109 |58 |130 |- |62 |[[Obod (futbol klubi)|Obod]] ([[Toshkent]]) |2 |60 |40 |8 |12 |159 |70 |128 |- |63 |Boʻkalik (Toshkent Vil) |2 |94 |35 |17 |42 |139 |155 |122 |- |64 |Lochin (Zangi-ota,Toshkent Vil) |2 |80 |36 |7 |37 |138 |185 |115 |- |65 |Kattaqoʻrgʻon-Dinamo (Samarqand) |2 |72 |33 |12 |27 |108 |91 |111 |- |66 |[[Registon (futbol klubi)|Registon]] ([[Samarqand]]) |4 |112 |31 |12 |69 |125 |186 |105 |- |67 |Rubin ([[Nurafshon]], Toshkent Vil) |2 |60 |29 |17 |14 |103 |62 |104 |- |68 |[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]] (Buxoro) |2 |50 |33 |6 |11 |103 |48 |104 |- |69 |[[Turon (futbol klubi)|Turon]] ([[Yaypan]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |2 |48 |30 |10 |8 |98 |42 |100 |- |70 |Zafar ([[Zafarobod tumani|Zafarobod]], [[Jizzax (shahar)|Jizzax]]) |2 |94 |29 |11 |54 |124 |206 |98 |- |71 |[[Akademiya (futbol klubi, Toshkent)|Akademiya]] ([[Toshkent]]) |1 |38 |41 |4 |3 |107 |38 |97 |- |72 |[[Spartak (futbol klubi, Toshkent)|Spartak]] ([[Toshkent]]) |3 |81 |24 |23 |34 |87 |81 |95 |- |73 |[[MHSK (futbol klubi)|MHSK]] (Toshkent) |2 |72 |28 |9 |35 |116 |132 |93 |- |74 |[[Toʻpalang (futbol klubi)|Toʻpalang]] (Sariosiyo, [[Surxondaryo viloyati|Surxondaryo]]) |1 |43 |30 |3 |10 |127 |63 |89 |- |75 |Diyor ([[Bulungʻur|Bulungʻur]], Samarqand) |2 |98 |25 |13 |61 |119 |177 |88 |- |76 |Imkon-Oltariq ([[Oltiariq tumani|Oltariq]], Fargʻona) |2 |60 |26 |8 |26 |71 |91 |86 |- |77 |Dinamo ([[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |2 |60 |24 |10 |26 |81 |79 |82 |- |78 |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] ([[Toshkent]]) |1 |38 |27 |5 |6 |94 |32 |80 |- |79 |Mebelchi (Yangiyoʻl, Tosjkent vil) |2 |84 |24 |14 |46 |71 |126 |74 |- |80 |Doʻstlik ([[Doʻstlik (Laylak tumani)|Doʻstlik]], Jizzax) |1 |34 |21 |6 |7 |60 |21 |69 |- |81 |Sokol ([[Uchquduq]], Navoiy) |1 |34 |22 |3 |9 |55 |33 |69 |- |82 |Spartak ([[Buxoro]]) |2 |52 |21 |5 |26 |76 |82 |68 |- |83 |[[Nurafshon-Buxoro (futbol klubi)|Nurafshon-Buxoro]] ([[Buxoro]]) |2 |66 |20 |6 |40 |92 |125 |66 |- |84 |Chagʻoniyon ([[Denov]], Surxondaryo) |2 |68 |18 |11 |39 |87 |160 |65 |- |85 |Oltin-Boshoq ([[Samarqand]]) |1 |38 |20 |3 |15 |62 |54 |63 |- |86 |Sirdaryo ([[Guliston]], Sirdayo) |2 |72 |16 |7 |49 |86 |155 |55 |- |87 |Baliqchi ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |38 |16 |4 |18 |77 |87 |52 |- |88 |[[Doʻstlik (futbol klubi)|Doʻstlik]] ([[Toshkent viloyati|Toshkent Vil]]) |1 |30 |21 |5 |4 |61 |26 |47 |- |89 |Yigiruvchi ([[Jizzax (shahar)|Jizzax]]) |2 |84 |14 |7 |63 |84 |231 |46 |- |90 |Iftixor ([[Oltiariq tumani|Oltariq]], [[Fargʻona viloyati|Fargʻona]]) |2 |60 |14 |6 |40 |61 |166 |45 |- |91 |Navoiazot ([[Navoiy viloyati|Navoiy]]) |1 |38 |13 |5 |20 |40 |57 |44 |- |92 |Miyonkol ([[Kattaqoʻrgʻon|Kattaqoʻrgʻon]], Samarqand) |1 |38 |14 |2 |22 |51 |78 |44 |- |93 |Labsa ([[Buxoro]]) |1 |32 |13 |4 |15 |47 |48 |43 |- |94 |FK-Rishton ([[Rishton]], Fargʻona) |2 |64 |10 |8 |46 |47 |103 |39 |- |95 |Popfen ([[Pop tumani|Pop]], [[Namangan]]) |1 |40 |10 |7 |23 |64 |94 |37 |- |96 |Doʻstlik ([[Jizzax (shahar)|Jizzah]]) |1 |42 |9 |8 |24 |53 |89 |35 |- |97 |Qoʻshtepa ([[Qoʻshtepa tumani|Qoʻshtepa]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |1 |32 |8 |11 |13 |37 |51 |35 |- |98 |Neftchi ([[Oltiariq tumani|Oltariq]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |1 |30 |10 |4 |16 |45 |61 |34 |- |99 |Sergili ([[Toshkent]]) |2 |72 |10 |3 |59 |58 |178 |33 |- |100 |Doʻrmon Sport ([[Toshkent]]) |2 |52 |10 |3 |39 |45 |120 |33 |- |101 |Buxoro-2 ([[Buxoro]]) |2 |52 |9 |6 |37 |51 |130 |33 |- |102 |[[Olimpik]] ([[Toshkent]]) |1 |20 |9 |4 |7 |38 |24 |31 |- |103 |Oxangaron-S ([[Ohangaron tumani|Oxangaron]], Toshkent Vil) |1 |32 |8 |6 |18 |44 |62 |30 |- |104 |Soliqchi ([[Keles (shahar)|Keles]], Toshken Vil) |1 |32 |8 |6 |18 |27 |58 |30 |- |105 |Chigʻatoy FK ([[Chigʻatoy Oqtepasi|Chigʻatoy]], Toshkent Vil) |1 |28 |8 |6 |14 |39 |46 |30 |- |106 |Uranchf FK ([[Xorazm viloyati|Xorazm]]) |1 |38 |8 |5 |25 |42 |94 |29 |- |107 |Jomboy ([[Jomboy tuman|Jomboy]], [[Samarqand]]) |2 |52 |7 |4 |41 |36 |105 |25 |- |108 |Fc Olmaliq ([[AGMK|Olmaliq]]) |1 |30 |9 |6 |15 |37 |52 |24 |- |109 |Yashnobod ([[Toshkent]]) |1 |28 |7 |3 |18 |39 |78 |24 |- |110 |Diyonat ([[Toshkent]]) |1 |30 |9 |5 |16 |30 |29 |23 |- |111 |Paxtachi ([[Uzun]], [[Surxondaryo viloyati|Surxandaryo]]) |1 |30 |9 |4 |17 |40 |64 |22 |- |112 |Andijon-2 ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |28 |6 |4 |18 |33 |67 |22 |- |113 |Shoʻrtan-2([[Gʻuzor|Gʻuzor]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |1 |22 |4 |7 |11 |25 |38 |19 |- |114 |Savay ([[Qoʻrgʻontepa tumani|Qoʻrgontepa]], [[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |30 |7 |4 |19 |25 |79 |18 |- |115 |Zirabuloq ([[Narpay tumani|Narpay]], [[Samarqand]]) |1 |20 |3 |2 |15 |26 |51 |11 |- |116 |Ittifoq-Navoi ([[Navoiy viloyati|Navoi]]) |1 |20 |3 |1 |16 |19 |61 |10 |- |117 |FK Toshkent ([[Toshkent]]) |1 |28 |2 |3 |23 |19 |37 |9 |- |118 |AOZSK ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |34 |2 |3 |29 |17 |88 |9 |- |119 |Notukimachi ([[Pop tumani|Pop]], [[Namangan]]) |1 |30 |4 |0 |26 |16 |34 |8 |- |120 |Paxtaobod ([[Paxtaobod]], [[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |42 |2 |2 |38 |30 |153 |8 |- |121 |Romiton ([[Romitan tumani|Romiton]], [[Buxoro]]) |1 |38 |1 |3 |34 |12 |35 |6 |- |122 |Zadaryo Trans ([[Mingbuloq tumani|Mingbuloq]], [[Namangan (viloyat)|Namnagan]]) |1 |32 |1 |2 |29 |10 |53 |5 |} == Barcha mavsumlar chempionlar, sovrindorlar va toʻpurarlar. == {| class="wikitable" !Mavsum !Chempion !Ikkinchi Oʻrin !Uchinchi Oʻrin !Eng yaxshi toʻpurar |- |1992 |Shifokor [[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |Politotdel |Bakht |Oleg Shatskikh (Politotdel, 25 goals) |- |1993 |[[Atlaschi (futbol klubi)|Atlaschi]] |Surkhan Termez |Baghdad |Igor Burov (FK Atlaschi, 28 goals) |- |1994 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al Mubarak]] |Samarqand-Dinamo |Kushon |Khamza Jabbarov (FK Samarqand-Dinamo, 24 goals) |- |1995 |Dinamo Urganch |Kosonsoy |Zarafshon Navoi |Zakir Narzullaev (Diyor Bulungur, 24 goals) |- |1996 |[[Zarafshon (futbol klubi)|Zarafshon]] Navoi |Chilonzor Tashkent |Progress |Aleksey Zhdanov (Chilonzor Tashkent, 50 goals) |- |1997 |[[Qoʻqon 1912|Temiryoʻlchi Qoʻqon]] |Metallurg Bekabad |Istiqlol Tashkent |Shavkat Ismailov (Shurtan Guzar, 29 goals) Ghayrat Odilov (Lochin, 29 goals) |- |1998 |[[Yangiyer (futbol klubi)|Yangiyer]] |FK Samarqand-Dinamo |Kimyogar Chirchiq |Bakhtiyor Davlatov (FK Yangiyer, 39 goals) |- |1999 |[[Angren (futbol klubi)|Angren]] |Kimyogar Chirchiq |Qizilqum |Eldor Kasymov (Semurg Angren, 36 goals) |- |2000 |Akademiya Tashkent |Mash’al Mubarek |Sementchi |Bakhtiyor Davlatov (Mash’al Mubarek, 35 goals) |- |2001 |Temiryoʻlchi Qoʻqon |Mash’al Mubarek |Sementchi |Abduvosit Azizov (Mash’al Mubarek, 21 goals) |- |2002 |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]] |Angren |Ulughbek Utarov (Sitora Bukhara, 19 goals) |- |2003 |Sogdiana Jizzakh |Lokomotiv Tashkent |NBU Osiyo |Qobil Aliqulov (Sogdiana Jizzakh, 23 goals) |- |2004 |Shurtan Guzar |Topalang Sariosiyo |NBU Osiyo |Ravshan Bozorov (Topalang Sariosiyo, 44 goals) |- |2005 |Andijan |Xorazm FK Urganch |NBU Osiyo |Pavel Pavlov (Sementchi, 29 goals) |- |2006 |Kuruvchi |Vobkent FK |Mashʼal-2 |Ilkhom Khamdamov (Vobkent FK, 42 goals) |- |2007 |Sogdiana Jizzakh |Uz-Dong-Ju Andijon |Mashʼal-2 |Vladimir Gavrilov (Oqtepa, 27 goals) |- |2008 |[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm FK Urganch]] |Dustlik Jizzakh |Sokol Uchkuduk |Muiddin Mamazulunov (O.Akbarov, 23 goals) |- |2009 |[[Qoʻqon 1912|Bunyodkor Qoʻqon 1912]] |[[Mash’al-2 (futbol klubi)|Mash’al Sport]] |Zarafshon Navoi |Aziz Asimov (NBU Osiyo, 20 goals) Mansur Abdullaev (Zarafshon NCZ, 20 goals) |- |2010 |[[Nurafshon (futbol klubi)|Buxoro]] |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiona Jizzax]] |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |Abdulatif Juraev (Chust-Pakhtakor/FK Buxoro, 27 goals) |- |2011 |[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv Tashkent]] |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |[[Yangiyer (futbol klubi)|Yangiyer]] |Zaynitdin Tadjiyev (Lokomotiv Tashkent, 30 goals) |- |2012 |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiona Jizzax]] |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |[[NBU-Osiyo (futbol klubi)|NBU Osiyo]] |Khurshid Yuldoshev (Sogdiana Jizzakh, 26 goals) |- |2013 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al Mubarak]] |[[Andijon (futbol klubi)|Andijan]] |[[Qoʻqon 1912|Qoʻqon 1912]] |Firdavs Asadov (Spartak Bukhoro, 21 goals) |- |2014 |[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan Gʻuzor]] |[[Qoʻqon 1912|Qoʻqon 1912]] |[[Obod (futbol klubi)|Obod]] |Viktor Klishin (Shurtan Guzar, 40 goals) |- |2015 |[[Obod (futbol klubi)|Obod]] |[[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]] |[[UzDongJu (futbol klubi)|Uz-Dong-Ju Andijan]] |Alisher Azizov (Obod, 26 goals) |- |2016 |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]] |[[Norin (futbol klubi)|Norin]] |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]] |Navruz Khaipov (Orol Nukus, 30 goals) |- |2017 |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi Quvasoy]] |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol Fargʻona]] |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] |Shakhboz Ubaydullaev (Mashʼal-2, 33 goals) |- |2018 |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] [[Muborak|Mubarak]] |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol Fargʻona]] |Shakhboz Jumabayev (FC Andijon, 16 goals) |- |2019 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] [[Muborak tumani|Mubarak]] |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol Fargʻona]] |[[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]] |Pavel Purishkin (FC Oqtepa, 19 goals) |- |2020 |[[Turon (futbol klubi)|Turon]] [[Yaypan]] |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] [[Fargʻona|Fargʻona]] |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]] |Doston Toshmatov (Neftchi Fergana, 12 goals) |- |2021 |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] [[Fargʻona|Fargʻona]] |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]] |[[Olimpik|Olimpik Toshkent]] |Marko Obradović Neftchi Fergana/ Ruzimboy Akhmedov Dinamo Samarqand (12 goals) |} === Chempionlar va Sovrindorlar === == Eng yaxshi toʻpurarlar == {| class="wikitable" !Mavsum !Futbolchi !Klub !Gollar soni |- |1992 yil |Oleg Shatskix |"Politotdel" (Toshkent viloyati) |25 |- |1993 yil |Igor Burov |"Atlaschi" (Marg‘ilon) |28 |- |1994 yil |Hamza Jabborov |Dinamo (Samarqand) |24 |- |1995 yil |Zokir Narzullaev |"Diyor" (Bulungʻur) |32 |- |1996 yil |Aleksey Jdanov |Chilonzor (Toshkent) |50 |- | rowspan="2" |1997 yil |Shavkat Ismoilov |"Shoʻrtan" (Gʻuzor) | rowspan="2" |29 |- |Gʻayrat Odilov |"Lochin" (Zangiota) |- |1998 yil |Baxtiyor Davlatov |"Yangier" (Yangier) |39 |- |1999 yil |Eldar Qosimov |"Semurgʻ" (Angren) |36 |- |2000 |Baxtiyor Davlatov |"Mash’al" (Muborak) |35 |- |2001 yil |Abduvosit Azizov |"Mash’al" (Muborak) |21 |- |2002 yil |Ulugʻbek Oʻtarov |"Sitora" (Buxoro) |19 |- |2003 yil |Qobil Aliqulov |"Soʻgʻdiyona" (Jizzax) |23 |- |2004 yil |Ravshan Bazarov |"Toʻpalang" (Sariosiya) |44 |- |2005 yil |Pavel Pavlov |"Cementchi" (Quvasoy) |29 |- |2006 yil |Ilhom Hamdamov |"Vabkent" (Vabkent) |42 |- |2007 yil |Vladimir Gavrilov |"Aqtepa" (Toshkent) |27 |- |2008 yil |Muydin Mamazulunov |"Olimjon Akbarov" (Yaipan) |23 |- | rowspan="2" |2009 yil |Aziz Asimov |O‘zmilliybank-"Osiyo" (Toshkent) | rowspan="2" |20 |- |Mansur Abdullayev |"Zarafshon" (Navoiy) |- |2010 yil |Abdulatif Joʻraev |"Chust-Paxtakor" (Chust) / „Buxoro“ (Buxoro) |27 |- |2011 yil |Zayniddin Tojiev |"Lokomotiv" (Toshkent) |30 |- |2012 yil |Xurshid Yoʻldoshev |"Soʻgʻdiyona" (Jizzax) |26 |- |2013 yil |Firdavs Asadov |Spartak (Buxoro) |21 |- |2014 yil |Viktor Klishin |"Shoʻrtan" (Gʻuzor) |40 |- |2015 yil |Alisher Azizov |"Rim" (Toshkent) |26 |- |2016 yil |Navroʻz Xaipov |"Orol" (Nukus) |30 |- |2017 yil |Shahboz Ubaydullayev |"Mash’al"-2 (Muborak) |33 |- |2018 |Shohjaxon Abbosov |"Zomin" (Zomin) |22 |- |2019-yil |Pavel Purishkin |Oqtepa (Toshkent) |19 gol |- |2020-yil |Doston Toshmatov |Neftchi (Fargʻona) |12 gol |- | rowspan="2" |2021-yil |Marko Obradović |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi (Fargʻona)]] | rowspan="2" |12 gol |- |Roʻzimboy Ahmedov |Dinamo (Samarqand) |- |2022-yil | | | |} == Klublar boʻyicha gʻalabalar soni == {| class="wikitable sortable" !Klub !Gʻalabalar soni !gʻalaba qozongan mavsumlar !2-oʻrin |- |"Qoʻqon 1912" (Qoʻqon) |<center>3</center> |1997, 2001, 2009 yillar |<center>1</center> |- |"Soʻgʻdiyona" (Jizzax) |<center>3</center> |2003, 2007, 2012 yillar |<center>1</center> |- |"Mash’al" (Muborak) |<center>2</center> |1994, 2013 yil |<center>3</center> |- |"Guliston" (Guliston) |<center>2</center> |1992, 2002 yil |<center>2</center> |- |"Xorazm" (Urganch) |<center>2</center> |1995, 2008 yil |<center>1</center> |- |"Andijon" (Andijon) |<center>2</center> |2005, 2018 yil |<center>1</center> |- |"Shoʻrtan" (Gʻuzor) |<center>2</center> |2004, 2014 yil |<center>0</center> |- |Dinamo (Samarqand) |<center>1</center> |2016 yil |<center>2</center> |- |"Lokomotiv" (Toshkent) |<center>1</center> |2011 yil |<center>1</center> |- |"Cementchi" (Quvasoy) |<center>1</center> |2017 yil |<center>1</center> |- |"Neftchi" (Fargʻona) |1 |2021 |1 |- |"Atlaschi" (Marg‘ilon) |<center>1</center> |1993 yil |<center>0</center> |- |"Zarafshon" (Navoiy) |<center>1</center> |1996 yil |<center>0</center> |- |"Yangier" (Yangier) |<center>1</center> |1998 yil |<center>0</center> |- |"Semurgʻ" (Angren) |<center>1</center> |1999 yil |<center>0</center> |- |Akademiya (Toshkent) |<center>1</center> |2000 |<center>0</center> |- |"Quruvchi" (Toshkent) |<center>1</center> |2006 yil |<center>0</center> |- |"Buxoro" (Buxoro) |<center>1</center> |2010 yil |<center>0</center> |- |"Obod" (Toshkent) |<center>1</center> |2015 yil |<center>0</center> |- |"Politotdel" (Toshkent viloyati) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Surxon" (Termiz) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Kushan" (Kosansay) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |Chilonzor (Toshkent) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Metallurg" (Bekobod) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Kimyogar" (Chirchiq) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Toʻpalang" (Sariosiya) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Vabkent" (Vabkent) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Uz-Dong-Chju" (Andijon) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Doʻstlik" (Doʻstlik) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Mash’al-Akademiya" (Muborak) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Aqtepa" (Toshkent) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Norin" (Haqqulobod) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Istiqlol" (Farg‘ona) |<center>0</center> | |<center>1</center> |} == Pro liga sovrindor jamoalari murabbiylari == ''Mavsumlar boʻyicha'' {| class="wikitable" !Mavsum !Jamoa !Murabbiy |- | rowspan="2" |1992 yil |Shifokor Guliston |Riza Mallaev |- |Politotdel |Vladimir Bondarenko |- | rowspan="2" |1993 yil |FK Atlaschi |Aleksey Stepanov |- |Surkhon Termez |Batyr Kashkenbaev |- | rowspan="2" |1994 yil |Mash’al Muborak |Boris Serostanov |- |FK Samarqand-Dinamo |Rustam Istamov |- | rowspan="2" |1995 yil |Dinamo Urganch |Bahodyr Mirzaev |- |FK Kosonsoy |Vladimir Desyatchikov |- | rowspan="2" |1996 yil |Zarafshan Navoi |Usmon Asqaraliev |- |Chilonzor Tashkent |Rauf Inileev |- | rowspan="2" |1997 yil |Temiryoʻlchi Qoʻqon |Baxrom Hakimov |- |Metallurg Bekabad |Yakov Kaprov |- | rowspan="2" |1998 yil |Yangiyer |Baxrom Davlatov |- |FK Samarqand-Dinamo |Berador Abduraimov |- | rowspan="4" |1999 yil |Semurg Angren |Rafael Fabarisov |- |Kimyogar Chirchiq |Aleksandr Ivankov |- |Qizilqum Zarafshon |Vladimir Desyatchikov |- |Orol Nukus |Quvvat Tureev |- | rowspan="1" |2000 |Akademiya Tashkent |Vladimir Jukovkiy |- | rowspan="2" |2001 yil |Temiryoʻlchi Qoʻqon |Avhat Abdulin |- |Mash’al Muborak |Bakhtiyor Babaev |} {| class="wikitable" !Mavsum !Jamoa !Murabbiy |- | rowspan="2" |2002 yil |FK Guliston |Vladimir Jukovkiy |- |Sementchi Kuvasoy |Tokhir Kapadze |- | rowspan="2" |2003 yil |Sogdiana Jizzakh |Suv Murtazaev |- |Lokomotiv Tashkent |Andrey Miklyaev |- | rowspan="2" |2004 yil |Shoʻrtan guzar |Shamil Tolibov |- |Topalang Sariosiyo |Vladimir Bordyuja |- | rowspan="2" |2005 yil |"Andijon" FK |Islom Axmedov |- |Xorazm FK Urganch |Quvvat Tureev |- | rowspan="2" |2006 yil |Kuruvchi |Khikmat Irgashev |- |Vobkent FK |Genadiy Kochnev |- | rowspan="2" |2007 yil |Sogdiana Jizzakh |Furqat Esanbaev |- |Uz-Dong-Ju Andijon |Islom Axmedov |- | rowspan="2" |2008 yil |Xorazm FK Urganch |Valijon Sultanov |- |Dustlik Jizzakh |Sirojiddin Ergashev |- | rowspan="2" |2009 yil |Bunyodkor Qoʻqon 1912 | |- |Mash’al-Sport | |- | rowspan="2" |2010 yil |FK Buxoro |Genadiy Kochnev |- |Sogdiana Jizzakh | |- | rowspan="2" |2011 yil |Lokomotiv Tashkent |Rustam Muqimov |- |FK Guliston |Aleksandr Lushin |} {| class="wikitable" !Mavsum !Jamoa !Murabbiy |- | rowspan="2" |2012 yil |Sogdiana Jizzakh |Davron Fayziev |- |FK Guliston |Bakhtiyor Ashurmatov |- | rowspan="2" |2013 yil |Mash’al Muborak |Aleksandr Xomyakov |- |"Andijon" FK |Azamat Abduraimov |- | rowspan="2" |2014 yil |Shoʻrtan guzar |Muxtor Qurbonov |- |Kokand 1912 |Rustam Abdullaev |- |2015 yil |Obod Tashkent |Xayrulla Abdiev |- | | | |- |2016 yil |Dinamo Samarqand |Ilkhom Sharipov |- | | | |- | | | |- |2017-yil | | |- | | | |- | | | |- |2018-yil | | |- | | | |- | | | |- |2019-yil | | |- | | | |- | | | |- | rowspan="3" |2020-yil |Turon (Yaypan, Fargʻona) | |- |Neftchi (Fargʻona) | |- | | |- | rowspan="3" |2021-yil |Neftchi (Fargʻona) |Ilhom Moʻminjonov |- |Dinamo (Samarqand) | |- |Olimpik (Toshkent) |[[Temur Kapadze|Temur Kopadze]] |- |2022-yil | | |} == Media qamrovi == ''Oʻzbekiston Pro ligasini va Uzreport/FutbolTV bilan tuzilgan shartnoma 2024 yil 31 dekabriga qadar amal qiladi. qadar amal qiladi'' {| class="wikitable" !Yillar !Teleradiokompaniya !Teledasturlar !Ref |- |1992-2019 ! colspan="3" |Turli sabalarga koʻra bu yillarda Pro liga televidiniya orqalik koʻrsatilmagan |- | rowspan="2" |2020-2024 |Uzreport TV | rowspan="2" |Haftada 2 oʻyin, jonli. |<ref>{{Veb manbasi|url=https://championat.asia/oz/news/pro-liga-uzreport-tv-va-futbol-tvda-namoyish-etiladi|sarlavha=Pro Liga UzReport Tv va Futbol TV'da namoyish etiladi|arxivsana=15 iyu 2020 12:41|sana=15 iyu 2020 12:41|kirish sanasi=20.07.2022|arxivurl=https://championat.asia/oz/news/pro-liga-uzreport-tv-va-futbol-tvda-namoyish-etiladi}}</ref> |- |Futbol |<ref>{{Veb manbasi|url=https://uzreport.news/football/pro-liga-vakillari-translyatsiyalarni-intiqlik-bilan-kutmoqda|sarlavha=Pro Liga vakillari translyatsiyalarni intiqlik bilan kutmoqda|arxivurl=https://uzreport.news/football/pro-liga-vakillari-translyatsiyalarni-intiqlik-bilan-kutmoqda|arxivsana=30.07.2020|sana=30.07.2020|kirish sanasi=20.07.2022}}</ref> |} == Homiylar == ''2021 yil tarixda birinchi marta Pro-liga oʻz homiysiga ega boʻladi.''<ref>{{Veb manbasi|url=https://m.tribuna.uz/oz/news/view/98422?q=%2Fnews%2Fview%2F98422|sarlavha=Volkswagen brendi Pro liga rasmiy homiysiga aylandi|arxivurl=https://m.tribuna.uz/oz/news/view/98422?q=%2Fnews%2Fview%2F98422|arxivsana=26.04.2021|sana=26.04.2021|kirish sanasi=20.07.2022}}</ref> * [[Volkswagen]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://pfl.uz/ru/news/detail/13177|sarlavha=Volkswagen brendi Pro-liganing rasmiy homiysiga aylandi|arxivurl=https://pfl.uz/ru/news/detail/13177|arxivsana=26.04.2021|sana=26.04.2021|kirish sanasi=20.07.2022}}</ref> == Shuningdek qarang == [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga]] [[Oʻzbekiston Kubogi|Oʻzbekiston Kubogi]] [[Oʻzbekiston Superkubogi]] [[Oʻzbekiston Liga kubogi]] [[Oʻzbekiston Birinchi ligasi|Oʻzbekiston birinchi ligasi]] == Manbalar == == Havolalar == [[Turkum:Futbol]] 8i69x1wkqcy81qo1x9ee3gnbvve7wnl 2726674 2725780 2022-07-31T11:46:05Z Umarxon III 18267 wikitext text/x-wiki {{Infobox futbol ligasi |name=Oʻzbekiston Pro Ligasi |image=[[File:ProLigaLogo.svg|300px]] |country={{UZB}} |confed=[[Osiyo Futbol Konfederatsiyasi]] |otkazuvchi = [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] |levels=2 |founded=[[1992]] |teams=10 |upperdivision=[[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|Superliga]] |lowerdivision=[[Oʻzbekiston Birinchi ligasi]] |domest_cup=[[Oʻzbekiston Kubogi]]<br />[[Oʻzbekiston Liga kubogi]] |website={{URL|pfl.uz}} |tv=[[Uzreport TV]] }} '''Oʻzbekiston Pro Ligasi''' — professional klublar o‘rtasida o‘tkaziladigan futbol bo‘yicha O'zbekiston chempionati tuzilmasida [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|Oʻzbekiston Superligasi]]dan keyin maqomi bo'yicha ikkinchi darajali musobaqa hisoblanadi. 1992-yildan 2017-yilgacha '''Oʻzbekiston Birinchi ligasi''' deb nomlangan. 2018-yil qator oʻzgarishlar tufayli Oʻzbekiston Birinchi ligasi — '''Oʻzbekiston Pro Ligasi''' nomini oldi. O'zbekiston Pro Ligasi O'zbekiston Professional Futbol ligasi tomonidan o‘tkaziladi. [[2020-yil]]dan Oʻzbekiston Pro Ligasi yaxlit xolatga keltirildi va Pro-B liga tugatilib, oʻrnida Oʻzbekiston Birinchi ligasi tuzildi. O‘zbekiston Pro-Ligasi g‘olibi va 2-oʻrin sohibi [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston Super ligasi]]ga yo‘llanma oladi, Pro-Ligada 3-o‘rinni egallagan klub esa 2 ta pley-offda (uyda va safarda) ishtirok etadi. Pley-off g‘olibi [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston Superligasi]] yo‘llanmasini qo‘lga kiritadi, mag‘lub bo‘lgan esa yangi mavsumni O‘zbekiston Pro-ligasida boshlaydi. Pro-ligada so‘nggi o‘rinlarni egallagan klublar yangi mavsumni [[Oʻzbekiston Birinchi ligasi]]da (2018-yilda tashkil etilgan Pro-Liga B o‘rniga [[2020-yil]]da tashkil etilgan) — mamlakat futbol ligasi saviyasi va ahamiyati bo‘yicha 3-o‘rinda boshlaydi. (ilgari [[Oʻzbekiston ikkinchi ligasi|Ikkinchi liga]] divizioni darajasi boʻyicha 3-oʻrinni tark etgan, [[2018-yil|2018]] va [[2019-yil]]larda esa jamoalar Pro liga A dan Pro liga B ga chiqib ketishgan). O‘zbekiston Pro-ligasi ishtirokchilari bilan bir qatorda O‘zbekiston Superligasi ishtirokchilari ham O‘zbekiston kubogida to‘p suradi, shuningdek, reglamentga koʻra jamoalarning xolati toʻgʻri kelsa [[Oʻzbekiston Liga kubogi|O‘zbekiston Liga kubogida]] ishtirok etishi mumkin . == Tarixi == Futbol bo‘yicha O‘zbekiston chempionati [[1992-yil]]dan beri o‘tkazib kelinadi. Ikkinchi darajali musobaqa dastlab O‘zbekiston Birinchi ligasi deb nomlangan. 1992-2017-yillarda O‘zbekiston Birinchi ligasi sifatida o‘tkazilgan musobaqa [[2017-yil]] [[21-noyabr]] kuni [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]]ning tegishli qarori bilan 2018-yilgi mavsumdan boshlab rasman O‘zbekiston Pro Ligasi deb o‘zgartirildi. Musobaqada ishtirokchilari soni turli yillarda turlicha bo‘lgan. [[2018-yil]]da O‘zbekiston Pro Ligasida 16 ta jamoa ikki bosqichli tizimda (30 tur), uy va mehmonda ishtirok etdi. [[2019-yil]]da O‘zbekiston Pro Ligasi A va B ligalarga ajratilib, 24 ta klub 4 davrali tizimda o‘ynadi (28 tur, 2 ta uy va safarda). 2020-yildan O‘zbekiston Pro Ligasi A va B ligalarga ajratilishi tugatilib, 10 ta jamoadan iborat yaxlit ligaga aylantirildi va B liga oʻrnida O‘zbekiston Birinchi ligasi (ahamiyati jihatidan futbol tuzilmasida 3-darjali liga) tashkil etildi. Ayni paytda Pro ligada ishtirokchi jamoalar soni 10tani tashkil etadi. == Liganing tuzilishi == Pro liga jami 28 turdan iborat ikki bosqichli va to‘rt davrali tizimda o‘tkaziladi. Birinchi bosqichda 10 ta klub 9 ta uy va 9 ta safar (ikki davra) — jami 18 ta tur uchrashuvida maydonga tushadi. 18-turdan keyin jadval teng ikki qismga bo‘linadi. Bunda yuqori beshlik Superliga yo‘llanmasi uchun kurashni davom ettiradi hamda har bir klub o‘zaro yana 4 ta uy va 4 ta safar (yana ikki davra) — jami 8 ta uchrashuvda maydonga tushadi. Quyi beshlik Pro ligadagi o‘rnini saqlab qolish uchun kurashni davom ettiradi hamda har bir klub o‘zaro 4 ta uy va 4 ta safar (yana ikki davra) — 8 ta uchrashuvda maydonga tushadi. Shunda Pro liganing barcha ishtirokchilari umumiy 26 tadan o‘yin o‘tkazadi. Pro liganing barcha ishtirokchi klublari o‘z tuzilmasida, shuningdek, U-19 jamoasiga ham ega. Ushbu jamoalari Superliga klublarining U-19 tarkiblari qatori umumiy O‘zbekiston U-19 chempionatida ishtirok etadi. == Media qamrovi == O'zbekiston Pro Ligasi uchrashuvlari [[Uzreport TV]] va Futbol TV telekanallari orqali namoyish etiladi. O‘zbekiston Professional Futbol Ligasining Uzreport TV bilan Pro liga uchrashuvlari teletranslyatsiyasi bo‘yicha tuzgan shartnomasi [[2024-yil]] [[31-dekabr]]ga qadar mo‘ljallangan. Rejaga muvofiq, Uzreport TV Pro liga uchrashuvlari jonli translyatsiyasi sonini yildan-yilga ko‘paytirib bormoqda. == Homiylar == [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] Pro liga darajasini oshirish bo‘yicha [[2020-yil]]dan boshlab ko‘plab loyihalarni amalga tatbiq etib kelyapti. [[2021-yil]]da Uzreport TV va [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] [[Volkswagen]] bilan ilk homiylik shartnomasi imzolashdi va shu tariqa tarixda ilk marta O‘zbekiston Pro ligasi o‘z homiysiga ega bo‘ldi. == Joriy jamoalar — Stadion va joylar == {| class="wikitable sortable" !Klublar !Murabbiylar !Joylashuvi !Stadionlar !Sigʻimi !Forma homiysi !Jamoa homiysi |- |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] |[[Sergey Lushan]] |Andijon |[[Sogʻlom avlod stadioni]] |16,000 |[[Joma]] |Agromir Buildings |- |[[Aral samali]] | | | | | | |- |[[Nurafshon (futbol klubi)|Buxoro]] |[[Maqsud Karimov]] |[[Buxoro]] |Bukhara Stadium |13,500 |[[Macron]] | |- |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] |[[Sergey Lebedev]] |Muborak |[[Bahrom Vafoev nomli stadion]] |11,000 |[[Adidas]] |Stroy Montaj Invest |- |[[Turon (futbol klubi)|Turon]] |[[Anvar Berdiyev]] |[[Yaypan]] |Uzbekistan Stadium |4,500 |[[Adidas]] |Turon Eco Cement |- |[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]] | |[[Urganch]] |[[Xorazm stadioni]] |11,000 22,000 |[[Joma]] | |- |[[Yangiyer]] |[[Yaroslav Krushelnitskiy]] |[[Toshkent]] |Oqtepa |2,000 |[[Nike]] | |- |[[Zomin (futbol klubi)|Zomin]] | |[[Zomin]] |Zomin stadioni | | | |- |[[Gʻijduvon]] |[[Jahongir Jiyanmurodov]] |Gʻijduvon | |5,000 |[[Kappa]] | |- |[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]] |[[Asror Aliqulov]] |[[G‘uzor]] |Gʻuzor Stadium |7,000 |Sport-Saller |Uzbekneftegaz |} == Jamoa oʻzgarishlari == ''Reyting jadval 1992-2021yilgi mavsumlardagi natijlari asosida tuzilgan.'' === Umumuiy reyting jadvali : === {| class="wikitable sortable" !M !Klub !Mavsum !Oʻyin !Gʻalaba !Durang !Magʻlubiyat !Urilgan gol !Oʻtkazilgan gol !Ochko |- |1 |[[NBU-Osiyo (futbol klubi)|NBU-Osiyo]] ([[Toshkent]]) |17 |551 |270 |97 |184 |973 |695 |907 |- |2 |[[Shahrixon (futbol klubi)|Shahrixon Rash Milk]] ([[Andijon viloyati|Andijon]]) |18 |636 |267 |94 |275 |943 |977 |891 |- |3 |[[Kimyogar (futbol klubi, Chirchiq)|Kimyogar]] ([[Toshkent]]) |14 |524 |249 |86 |179 |970 |717 |841 |- |4 |[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]] ([[Xorazm viloyati|Xorazam]]) |19 |594 |275 |108 |211 |919 |834 |838 |- |5 |[[Zarafshon (futbol klubi)|Zarafshon]] ([[Navoiy viloyati|Navoiy]]) |17 |550 |261 |82 |217 |858 |837 |835 |- |6 |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]] ([[Quvasoy]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |12 |423 |249 |60 |114 |876 |482 |807 |- |7 |[[Sho‘rchi-Lochin (futbol klubi)|Shoʻrchi-Lochin]] ([[Shoʻrchi tumani|Shoʻrchi]], [[Surxondaryo viloyati|Surxandaryo]]) |16 |576 |238 |95 |253 |944 |979 |802 |- |8 |[[Aral samali|OROL]] ([[Nukus]]) |20 |648 |220 |93 |235 |775 |1185 |743 |- |9 |[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]] ([[Gʻuzor tumani|Gʻuzor,]] [[Qarshi]]) |14 |469 |212 |55 |192 |822 |681 |696 |- |10 |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] ([[Guliston]]) |12 |428 |212 |75 |151 |744 |536 |689 |- |11 |[[Qoʻqon 1912|Qoʻqon 1912]] ([[Qoʻqon|Qoʻqon]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |10 |348 |195 |58 |95 |674 |436 |643 |- |12 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] ([[Muborak tumani|Muborak]], [[Qashqadaryo viloyati|Qarsh]]<nowiki/>i) |10 |338 |208 |56 |84 |722 |337 |642 |- |13 |[[Kosonsoy (futbol klubi)|Kosonsoy]] ([[Namangan (viloyat)|Namnagan]]) |16 |510 |189 |84 |257 |706 |921 |630 |- |14 |[[Mash’al-2 (futbol klubi)|Mash’al-2]] ([[Muborak tumani|Muborak]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |11 |344 |151 |70 |123 |512 |420 |521 |- |15 |[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]] ([[Navoiy (shahar)|Navoiy]]) |8 |306 |156 |54 |100 |477 |377 |490 |- |16 |Sitora ([[Buxoro]]) |10 |382 |148 |53 |179 |560 |682 |475 |- |17 |[[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]] ([[Toshkent]]) |10 |308 |143 |41 |134 |533 |490 |470 |- |18 |[[Norin (futbol klubi)|Norin]] ([[Namangan]]) |9 |336 |128 |65 |143 |463 |538 |414 |- |19 |[[Gʻallakor-Avtomobilchi (futbol klubi)|Gʻallaorol]] ([[Gʻallaorol|Gʻallaorol]], [[Jizzax (shahar)|Jizzax]]) |11 |348 |121 |53 |186 |455 |688 |406 |- |20 |[[Xiva (futbol klubi)|XIva]] ([[Xorazm viloyati|Xorazm]]) |8 |294 |220 |41 |123 |394 |469 |401 |- |21 |[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]] ([[Surxondaryo viloyati|Surxondaryo]]) |11 |324 |117 |53 |144 |406 |479 |396 |- |22 |[[Yangiyer (futbol klubi)|Yangiyer]] ([[Sirdaryo (shahar)|Sirdaryo]]) |8 |234 |119 |37 |78 |513 |323 |394 |- |23 |[[UzDongJu (futbol klubi)|Uz-Dong-Ju]] ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |6 |202 |82 |29 |71 |323 |255 |387 |- |24 |[[Istiqlol (futbol klubi, Toshkent)|Istiqlol]] ([[Toshkent]]) |7 |276 |109 |52 |114 |441 |432 |382 |- |25 |[[Lokomotiv BFK]] ([[Toshkent]]) |10 |312 |111 |43 |158 |418 |541 |353 |- |26 |[[Zomin (futbol klubi)|Zomin]] ([[Zomin]], [[Jizzax viloyati|Jizzax]]) |9 |232 |104 |34 |104 |399 |373 |346 |- |27 |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] ([[Samarqand]]) |6 |176 |109 |33 |34 |274 |165 |338 |- |28 |[[Metallurg Bekobod|Metallurg (Bekobod)]] |6 |238 |108 |45 |84 |392 |305 |333 |- |29 |Rohat ([[Qibray tumani|Qibray]], [[Toshkent viloyati|Toshkent Vil]]) |6 |250 |96 |42 |115 |379 |438 |331 |- |30 |[[Bagʻdod (futbol klubi)|Bagʻdod]] ([[Fargʻona viloyati|Fargʻona]]) |6 |234 |96 |35 |92 |358 |319 |300 |- |31 |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgdiyona]] ([[Jizzax viloyati|Jizzax]]) |4 |126 |91 |2 |20 |293 |139 |300 |- |32 |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |4 |130 |89 |23 |18 |288 |103 |260 |- |33 |[[Chilonzor (futbol klubi)|Chilonzor]] ([[Toshkent]]) |3 |136 |75 |23 |48 |309 |155 |248 |- |34 |[[Nasaf-2 (futbol klubi)|Nasaf-2]] ([[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |9 |251 |76 |29 |134 |336 |471 |242 |- |35 |[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]] ([[Qarshi]]) |5 |192 |81 |26 |75 |279 |299 |235 |- |36 |Shayxontoxur ([[Toshkent]]) |7 |232 |68 |31 |133 |320 |516 |235 |- |37 |[[Alanga (futbol klubi)|Alanga]] ([[Koson tumani|Koson]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |7 |200 |69 |22 |109 |256 |391 |229 |- |38 |[[AGMK]] ([[Olmaliq|Olmaliq,]] [[Toshkent viloyati|Toshkent Vil]]) |4 |150 |64 |33 |53 |231 |209 |225 |- |39 |Gʻazalkent (Toshkent Vil) |5 |204 |67 |30 |107 |230 |365 |222 |- |40 |"Navbahor-2" ([[Namangan]]) |4 |160 |66 |31 |63 |218 |226 |220 |- |41 |[[Vobkent (futbol klubi)|Vobkent]] ([[Vobkent]], [[Buxoro]]) |3 |112 |69 |14 |29 |252 |163 |218 |- |42 |[[Paxtakor-2]] ([[Toshkent]]) |7 |212 |55 |42 |115 |289 |406 |213 |- |43 |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol]] ([[Fargʻona|Fargʻona]]) |4 |114 |66 |14 |34 |204 |116 |212 |- |44 |[[Yoshlik (futbol klubi)|Yoshlik]] ([[Toʻraqoʻrgʻon|Toʻraqoʻrgʻon]], [[Namangan]]) |6 |220 |76 |25 |129 |273 |459 |207 |- |45 |Hazorasp ([[Hazorasp]], [[Xorazm]]) |4 |140 |61 |17 |62 |220 |117 |200 |- |46 |[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]] (Toshkent) |3 |90 |60 |12 |18 |226 |70 |192 |- |47 |[[To'qimachi (futbol klubi)|Toʻqimachi]] (Fargʻona) |3 |132 |58 |13 |61 |236 |244 |187 |- |48 |[[Atlaschi (futbol klubi)|Atlaschi]] ([[Margʻilon|Margʻilon]], Fargʻona) |6 |167 |66 |26 |75 |255 |297 |185 |- |49 |[[Hisor (futbol klubi)|Hisor]] ([[Shaxrisabz (Shaxrisabz)|Shaxrizsabz]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |4 |180 |54 |18 |108 |262 |436 |180 |- |50 |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor-2]] (Toshkent) |7 |168 |49 |31 |88 |216 |270 |176 |- |51 |FK OLtinkol (Oltinkol, Andijon) |2 |136 |57 |21 |58 |215 |223 |174 |- |52 |[[Angren (futbol klubi)|Angren]] (Angren, Toshkent Vil) |3 |94 |57 |10 |27 |196 |119 |171 |- |53 |[[Yozyovon (futbol klubi)|Yozyovon-Lochinlari]] ([[Yozyovon tumani|Yozyovon]], [[Fargʻona vodiysi|Fargʻona]]) |4 |128 |50 |17 |61 |194 |249 |167 |- |54 |[[Xotira-79]] ([[Uychi tumani|Uychi,]] [[Namangan]]) |6 |180 |48 |21 |111 |232 |438 |165 |- |55 |[[Sherdor (futbol klubi)|Sherdor]] ([[Samarqand]]) |5 |138 |48 |16 |64 |189 |250 |160 |- |56 |[[G'ijduvon jangi|Gʻijduvon]] ([[Buxoro]]) |6 |170 |45 |30 |95 |208 |368 |156 |- |57 |[[Chust-Paxtakor]] ([[Chust]], [[Namangan]]) |6 |159 |41 |26 |92 |173 |311 |149 |- |58 |Quva FK ([[Quva]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |4 |136 |44 |15 |77 |65 |262 |147 |- |59 |Lokomotiv ([[Kogon]] Buxoro) |4 |144 |58 |19 |67 |229 |213 |146 |- |60 |Olimjon Akbarov, Mehnat ([[Yaypan]], Fargʻona) |3 |98 |42 |19 |37 |123 |107 |145 |- |61 |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] ([[Fargʻona|Fargʻona]]) |3 |62 |40 |10 |18 |109 |58 |130 |- |62 |[[Obod (futbol klubi)|Obod]] ([[Toshkent]]) |2 |60 |40 |8 |12 |159 |70 |128 |- |63 |Boʻkalik (Toshkent Vil) |2 |94 |35 |17 |42 |139 |155 |122 |- |64 |Lochin (Zangi-ota,Toshkent Vil) |2 |80 |36 |7 |37 |138 |185 |115 |- |65 |Kattaqoʻrgʻon-Dinamo (Samarqand) |2 |72 |33 |12 |27 |108 |91 |111 |- |66 |[[Registon (futbol klubi)|Registon]] ([[Samarqand]]) |4 |112 |31 |12 |69 |125 |186 |105 |- |67 |Rubin ([[Nurafshon]], Toshkent Vil) |2 |60 |29 |17 |14 |103 |62 |104 |- |68 |[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]] (Buxoro) |2 |50 |33 |6 |11 |103 |48 |104 |- |69 |[[Turon (futbol klubi)|Turon]] ([[Yaypan]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |2 |48 |30 |10 |8 |98 |42 |100 |- |70 |Zafar ([[Zafarobod tumani|Zafarobod]], [[Jizzax (shahar)|Jizzax]]) |2 |94 |29 |11 |54 |124 |206 |98 |- |71 |[[Akademiya (futbol klubi, Toshkent)|Akademiya]] ([[Toshkent]]) |1 |38 |41 |4 |3 |107 |38 |97 |- |72 |[[Spartak (futbol klubi, Toshkent)|Spartak]] ([[Toshkent]]) |3 |81 |24 |23 |34 |87 |81 |95 |- |73 |[[MHSK (futbol klubi)|MHSK]] (Toshkent) |2 |72 |28 |9 |35 |116 |132 |93 |- |74 |[[Toʻpalang (futbol klubi)|Toʻpalang]] (Sariosiyo, [[Surxondaryo viloyati|Surxondaryo]]) |1 |43 |30 |3 |10 |127 |63 |89 |- |75 |Diyor ([[Bulungʻur|Bulungʻur]], Samarqand) |2 |98 |25 |13 |61 |119 |177 |88 |- |76 |Imkon-Oltariq ([[Oltiariq tumani|Oltariq]], Fargʻona) |2 |60 |26 |8 |26 |71 |91 |86 |- |77 |Dinamo ([[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |2 |60 |24 |10 |26 |81 |79 |82 |- |78 |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] ([[Toshkent]]) |1 |38 |27 |5 |6 |94 |32 |80 |- |79 |Mebelchi (Yangiyoʻl, Tosjkent vil) |2 |84 |24 |14 |46 |71 |126 |74 |- |80 |Doʻstlik ([[Doʻstlik (Laylak tumani)|Doʻstlik]], Jizzax) |1 |34 |21 |6 |7 |60 |21 |69 |- |81 |Sokol ([[Uchquduq]], Navoiy) |1 |34 |22 |3 |9 |55 |33 |69 |- |82 |Spartak ([[Buxoro]]) |2 |52 |21 |5 |26 |76 |82 |68 |- |83 |[[Nurafshon-Buxoro (futbol klubi)|Nurafshon-Buxoro]] ([[Buxoro]]) |2 |66 |20 |6 |40 |92 |125 |66 |- |84 |Chagʻoniyon ([[Denov]], Surxondaryo) |2 |68 |18 |11 |39 |87 |160 |65 |- |85 |Oltin-Boshoq ([[Samarqand]]) |1 |38 |20 |3 |15 |62 |54 |63 |- |86 |Sirdaryo ([[Guliston]], Sirdayo) |2 |72 |16 |7 |49 |86 |155 |55 |- |87 |Baliqchi ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |38 |16 |4 |18 |77 |87 |52 |- |88 |[[Doʻstlik (futbol klubi)|Doʻstlik]] ([[Toshkent viloyati|Toshkent Vil]]) |1 |30 |21 |5 |4 |61 |26 |47 |- |89 |Yigiruvchi ([[Jizzax (shahar)|Jizzax]]) |2 |84 |14 |7 |63 |84 |231 |46 |- |90 |Iftixor ([[Oltiariq tumani|Oltariq]], [[Fargʻona viloyati|Fargʻona]]) |2 |60 |14 |6 |40 |61 |166 |45 |- |91 |Navoiazot ([[Navoiy viloyati|Navoiy]]) |1 |38 |13 |5 |20 |40 |57 |44 |- |92 |Miyonkol ([[Kattaqoʻrgʻon|Kattaqoʻrgʻon]], Samarqand) |1 |38 |14 |2 |22 |51 |78 |44 |- |93 |Labsa ([[Buxoro]]) |1 |32 |13 |4 |15 |47 |48 |43 |- |94 |FK-Rishton ([[Rishton]], Fargʻona) |2 |64 |10 |8 |46 |47 |103 |39 |- |95 |Popfen ([[Pop tumani|Pop]], [[Namangan]]) |1 |40 |10 |7 |23 |64 |94 |37 |- |96 |Doʻstlik ([[Jizzax (shahar)|Jizzah]]) |1 |42 |9 |8 |24 |53 |89 |35 |- |97 |Qoʻshtepa ([[Qoʻshtepa tumani|Qoʻshtepa]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |1 |32 |8 |11 |13 |37 |51 |35 |- |98 |Neftchi ([[Oltiariq tumani|Oltariq]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |1 |30 |10 |4 |16 |45 |61 |34 |- |99 |Sergili ([[Toshkent]]) |2 |72 |10 |3 |59 |58 |178 |33 |- |100 |Doʻrmon Sport ([[Toshkent]]) |2 |52 |10 |3 |39 |45 |120 |33 |- |101 |Buxoro-2 ([[Buxoro]]) |2 |52 |9 |6 |37 |51 |130 |33 |- |102 |[[Olimpik]] ([[Toshkent]]) |1 |20 |9 |4 |7 |38 |24 |31 |- |103 |Oxangaron-S ([[Ohangaron tumani|Oxangaron]], Toshkent Vil) |1 |32 |8 |6 |18 |44 |62 |30 |- |104 |Soliqchi ([[Keles (shahar)|Keles]], Toshken Vil) |1 |32 |8 |6 |18 |27 |58 |30 |- |105 |Chigʻatoy FK ([[Chigʻatoy Oqtepasi|Chigʻatoy]], Toshkent Vil) |1 |28 |8 |6 |14 |39 |46 |30 |- |106 |Uranchf FK ([[Xorazm viloyati|Xorazm]]) |1 |38 |8 |5 |25 |42 |94 |29 |- |107 |Jomboy ([[Jomboy tuman|Jomboy]], [[Samarqand]]) |2 |52 |7 |4 |41 |36 |105 |25 |- |108 |Fc Olmaliq ([[AGMK|Olmaliq]]) |1 |30 |9 |6 |15 |37 |52 |24 |- |109 |Yashnobod ([[Toshkent]]) |1 |28 |7 |3 |18 |39 |78 |24 |- |110 |Diyonat ([[Toshkent]]) |1 |30 |9 |5 |16 |30 |29 |23 |- |111 |Paxtachi ([[Uzun]], [[Surxondaryo viloyati|Surxandaryo]]) |1 |30 |9 |4 |17 |40 |64 |22 |- |112 |Andijon-2 ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |28 |6 |4 |18 |33 |67 |22 |- |113 |Shoʻrtan-2([[Gʻuzor|Gʻuzor]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |1 |22 |4 |7 |11 |25 |38 |19 |- |114 |Savay ([[Qoʻrgʻontepa tumani|Qoʻrgontepa]], [[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |30 |7 |4 |19 |25 |79 |18 |- |115 |Zirabuloq ([[Narpay tumani|Narpay]], [[Samarqand]]) |1 |20 |3 |2 |15 |26 |51 |11 |- |116 |Ittifoq-Navoi ([[Navoiy viloyati|Navoi]]) |1 |20 |3 |1 |16 |19 |61 |10 |- |117 |FK Toshkent ([[Toshkent]]) |1 |28 |2 |3 |23 |19 |37 |9 |- |118 |AOZSK ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |34 |2 |3 |29 |17 |88 |9 |- |119 |Notukimachi ([[Pop tumani|Pop]], [[Namangan]]) |1 |30 |4 |0 |26 |16 |34 |8 |- |120 |Paxtaobod ([[Paxtaobod]], [[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |42 |2 |2 |38 |30 |153 |8 |- |121 |Romiton ([[Romitan tumani|Romiton]], [[Buxoro]]) |1 |38 |1 |3 |34 |12 |35 |6 |- |122 |Zadaryo Trans ([[Mingbuloq tumani|Mingbuloq]], [[Namangan (viloyat)|Namnagan]]) |1 |32 |1 |2 |29 |10 |53 |5 |} == Barcha mavsumlar chempionlar, sovrindorlar va toʻpurarlar. == {| class="wikitable" !Mavsum !Chempion !Ikkinchi Oʻrin !Uchinchi Oʻrin !Eng yaxshi toʻpurar |- |1992 |Shifokor [[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |Politotdel |Bakht |Oleg Shatskikh (Politotdel, 25 goals) |- |1993 |[[Atlaschi (futbol klubi)|Atlaschi]] |Surkhan Termez |Baghdad |Igor Burov (FK Atlaschi, 28 goals) |- |1994 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al Mubarak]] |Samarqand-Dinamo |Kushon |Khamza Jabbarov (FK Samarqand-Dinamo, 24 goals) |- |1995 |Dinamo Urganch |Kosonsoy |Zarafshon Navoi |Zakir Narzullaev (Diyor Bulungur, 24 goals) |- |1996 |[[Zarafshon (futbol klubi)|Zarafshon]] Navoi |Chilonzor Tashkent |Progress |Aleksey Zhdanov (Chilonzor Tashkent, 50 goals) |- |1997 |[[Qoʻqon 1912|Temiryoʻlchi Qoʻqon]] |Metallurg Bekabad |Istiqlol Tashkent |Shavkat Ismailov (Shurtan Guzar, 29 goals) Ghayrat Odilov (Lochin, 29 goals) |- |1998 |[[Yangiyer (futbol klubi)|Yangiyer]] |FK Samarqand-Dinamo |Kimyogar Chirchiq |Bakhtiyor Davlatov (FK Yangiyer, 39 goals) |- |1999 |[[Angren (futbol klubi)|Angren]] |Kimyogar Chirchiq |Qizilqum |Eldor Kasymov (Semurg Angren, 36 goals) |- |2000 |Akademiya Tashkent |Mash’al Mubarek |Sementchi |Bakhtiyor Davlatov (Mash’al Mubarek, 35 goals) |- |2001 |Temiryoʻlchi Qoʻqon |Mash’al Mubarek |Sementchi |Abduvosit Azizov (Mash’al Mubarek, 21 goals) |- |2002 |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]] |Angren |Ulughbek Utarov (Sitora Bukhara, 19 goals) |- |2003 |Sogdiana Jizzakh |Lokomotiv Tashkent |NBU Osiyo |Qobil Aliqulov (Sogdiana Jizzakh, 23 goals) |- |2004 |Shurtan Guzar |Topalang Sariosiyo |NBU Osiyo |Ravshan Bozorov (Topalang Sariosiyo, 44 goals) |- |2005 |Andijan |Xorazm FK Urganch |NBU Osiyo |Pavel Pavlov (Sementchi, 29 goals) |- |2006 |Kuruvchi |Vobkent FK |Mashʼal-2 |Ilkhom Khamdamov (Vobkent FK, 42 goals) |- |2007 |Sogdiana Jizzakh |Uz-Dong-Ju Andijon |Mashʼal-2 |Vladimir Gavrilov (Oqtepa, 27 goals) |- |2008 |[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm FK Urganch]] |Dustlik Jizzakh |Sokol Uchkuduk |Muiddin Mamazulunov (O.Akbarov, 23 goals) |- |2009 |[[Qoʻqon 1912|Bunyodkor Qoʻqon 1912]] |[[Mash’al-2 (futbol klubi)|Mash’al Sport]] |Zarafshon Navoi |Aziz Asimov (NBU Osiyo, 20 goals) Mansur Abdullaev (Zarafshon NCZ, 20 goals) |- |2010 |[[Nurafshon (futbol klubi)|Buxoro]] |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiona Jizzax]] |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |Abdulatif Juraev (Chust-Pakhtakor/FK Buxoro, 27 goals) |- |2011 |[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv Tashkent]] |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |[[Yangiyer (futbol klubi)|Yangiyer]] |Zaynitdin Tadjiyev (Lokomotiv Tashkent, 30 goals) |- |2012 |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiona Jizzax]] |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |[[NBU-Osiyo (futbol klubi)|NBU Osiyo]] |Khurshid Yuldoshev (Sogdiana Jizzakh, 26 goals) |- |2013 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al Mubarak]] |[[Andijon (futbol klubi)|Andijan]] |[[Qoʻqon 1912|Qoʻqon 1912]] |Firdavs Asadov (Spartak Bukhoro, 21 goals) |- |2014 |[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan Gʻuzor]] |[[Qoʻqon 1912|Qoʻqon 1912]] |[[Obod (futbol klubi)|Obod]] |Viktor Klishin (Shurtan Guzar, 40 goals) |- |2015 |[[Obod (futbol klubi)|Obod]] |[[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]] |[[UzDongJu (futbol klubi)|Uz-Dong-Ju Andijan]] |Alisher Azizov (Obod, 26 goals) |- |2016 |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]] |[[Norin (futbol klubi)|Norin]] |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]] |Navruz Khaipov (Orol Nukus, 30 goals) |- |2017 |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi Quvasoy]] |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol Fargʻona]] |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] |Shakhboz Ubaydullaev (Mashʼal-2, 33 goals) |- |2018 |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] [[Muborak|Mubarak]] |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol Fargʻona]] |Shakhboz Jumabayev (FC Andijon, 16 goals) |- |2019 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] [[Muborak tumani|Mubarak]] |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol Fargʻona]] |[[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]] |Pavel Purishkin (FC Oqtepa, 19 goals) |- |2020 |[[Turon (futbol klubi)|Turon]] [[Yaypan]] |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] [[Fargʻona|Fargʻona]] |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]] |Doston Toshmatov (Neftchi Fergana, 12 goals) |- |2021 |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] [[Fargʻona|Fargʻona]] |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]] |[[Olimpik|Olimpik Toshkent]] |Marko Obradović Neftchi Fergana/ Ruzimboy Akhmedov Dinamo Samarqand (12 goals) |} === Chempionlar va Sovrindorlar === == Eng yaxshi toʻpurarlar == {| class="wikitable" !Mavsum !Futbolchi !Klub !Gollar soni |- |1992 yil |Oleg Shatskix |"Politotdel" (Toshkent viloyati) |25 |- |1993 yil |Igor Burov |"Atlaschi" (Marg‘ilon) |28 |- |1994 yil |Hamza Jabborov |Dinamo (Samarqand) |24 |- |1995 yil |Zokir Narzullaev |"Diyor" (Bulungʻur) |32 |- |1996 yil |Aleksey Jdanov |Chilonzor (Toshkent) |50 |- | rowspan="2" |1997 yil |Shavkat Ismoilov |"Shoʻrtan" (Gʻuzor) | rowspan="2" |29 |- |Gʻayrat Odilov |"Lochin" (Zangiota) |- |1998 yil |Baxtiyor Davlatov |"Yangier" (Yangier) |39 |- |1999 yil |Eldar Qosimov |"Semurgʻ" (Angren) |36 |- |2000 |Baxtiyor Davlatov |"Mash’al" (Muborak) |35 |- |2001 yil |Abduvosit Azizov |"Mash’al" (Muborak) |21 |- |2002 yil |Ulugʻbek Oʻtarov |"Sitora" (Buxoro) |19 |- |2003 yil |Qobil Aliqulov |"Soʻgʻdiyona" (Jizzax) |23 |- |2004 yil |Ravshan Bazarov |"Toʻpalang" (Sariosiya) |44 |- |2005 yil |Pavel Pavlov |"Cementchi" (Quvasoy) |29 |- |2006 yil |Ilhom Hamdamov |"Vabkent" (Vabkent) |42 |- |2007 yil |Vladimir Gavrilov |"Aqtepa" (Toshkent) |27 |- |2008 yil |Muydin Mamazulunov |"Olimjon Akbarov" (Yaipan) |23 |- | rowspan="2" |2009 yil |Aziz Asimov |O‘zmilliybank-"Osiyo" (Toshkent) | rowspan="2" |20 |- |Mansur Abdullayev |"Zarafshon" (Navoiy) |- |2010 yil |Abdulatif Joʻraev |"Chust-Paxtakor" (Chust) / „Buxoro“ (Buxoro) |27 |- |2011 yil |Zayniddin Tojiev |"Lokomotiv" (Toshkent) |30 |- |2012 yil |Xurshid Yoʻldoshev |"Soʻgʻdiyona" (Jizzax) |26 |- |2013 yil |Firdavs Asadov |Spartak (Buxoro) |21 |- |2014 yil |Viktor Klishin |"Shoʻrtan" (Gʻuzor) |40 |- |2015 yil |Alisher Azizov |"Rim" (Toshkent) |26 |- |2016 yil |Navroʻz Xaipov |"Orol" (Nukus) |30 |- |2017 yil |Shahboz Ubaydullayev |"Mash’al"-2 (Muborak) |33 |- |2018 |Shohjaxon Abbosov |"Zomin" (Zomin) |22 |- |2019-yil |Pavel Purishkin |Oqtepa (Toshkent) |19 gol |- |2020-yil |Doston Toshmatov |Neftchi (Fargʻona) |12 gol |- | rowspan="2" |2021-yil |Marko Obradović |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi (Fargʻona)]] | rowspan="2" |12 gol |- |Roʻzimboy Ahmedov |Dinamo (Samarqand) |- |2022-yil | | | |} == Klublar boʻyicha gʻalabalar soni == {| class="wikitable sortable" !Klub !Gʻalabalar soni !gʻalaba qozongan mavsumlar !2-oʻrin |- |"Qoʻqon 1912" (Qoʻqon) |<center>3</center> |1997, 2001, 2009 yillar |<center>1</center> |- |"Soʻgʻdiyona" (Jizzax) |<center>3</center> |2003, 2007, 2012 yillar |<center>1</center> |- |"Mash’al" (Muborak) |<center>2</center> |1994, 2013 yil |<center>3</center> |- |"Guliston" (Guliston) |<center>2</center> |1992, 2002 yil |<center>2</center> |- |"Xorazm" (Urganch) |<center>2</center> |1995, 2008 yil |<center>1</center> |- |"Andijon" (Andijon) |<center>2</center> |2005, 2018 yil |<center>1</center> |- |"Shoʻrtan" (Gʻuzor) |<center>2</center> |2004, 2014 yil |<center>0</center> |- |Dinamo (Samarqand) |<center>1</center> |2016 yil |<center>2</center> |- |"Lokomotiv" (Toshkent) |<center>1</center> |2011 yil |<center>1</center> |- |"Cementchi" (Quvasoy) |<center>1</center> |2017 yil |<center>1</center> |- |"Neftchi" (Fargʻona) |1 |2021 |1 |- |"Atlaschi" (Marg‘ilon) |<center>1</center> |1993 yil |<center>0</center> |- |"Zarafshon" (Navoiy) |<center>1</center> |1996 yil |<center>0</center> |- |"Yangier" (Yangier) |<center>1</center> |1998 yil |<center>0</center> |- |"Semurgʻ" (Angren) |<center>1</center> |1999 yil |<center>0</center> |- |Akademiya (Toshkent) |<center>1</center> |2000 |<center>0</center> |- |"Quruvchi" (Toshkent) |<center>1</center> |2006 yil |<center>0</center> |- |"Buxoro" (Buxoro) |<center>1</center> |2010 yil |<center>0</center> |- |"Obod" (Toshkent) |<center>1</center> |2015 yil |<center>0</center> |- |"Politotdel" (Toshkent viloyati) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Surxon" (Termiz) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Kushan" (Kosansay) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |Chilonzor (Toshkent) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Metallurg" (Bekobod) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Kimyogar" (Chirchiq) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Toʻpalang" (Sariosiya) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Vabkent" (Vabkent) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Uz-Dong-Chju" (Andijon) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Doʻstlik" (Doʻstlik) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Mash’al-Akademiya" (Muborak) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Aqtepa" (Toshkent) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Norin" (Haqqulobod) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Istiqlol" (Farg‘ona) |<center>0</center> | |<center>1</center> |} == Pro liga sovrindor jamoalari murabbiylari == ''Mavsumlar boʻyicha'' {| class="wikitable" !Mavsum !Jamoa !Murabbiy |- | rowspan="2" |1992 yil |Shifokor Guliston |Riza Mallaev |- |Politotdel |Vladimir Bondarenko |- | rowspan="2" |1993 yil |FK Atlaschi |Aleksey Stepanov |- |Surkhon Termez |Batyr Kashkenbaev |- | rowspan="2" |1994 yil |Mash’al Muborak |Boris Serostanov |- |FK Samarqand-Dinamo |Rustam Istamov |- | rowspan="2" |1995 yil |Dinamo Urganch |Bahodyr Mirzaev |- |FK Kosonsoy |Vladimir Desyatchikov |- | rowspan="2" |1996 yil |Zarafshan Navoi |Usmon Asqaraliev |- |Chilonzor Tashkent |Rauf Inileev |- | rowspan="2" |1997 yil |Temiryoʻlchi Qoʻqon |Baxrom Hakimov |- |Metallurg Bekabad |Yakov Kaprov |- | rowspan="2" |1998 yil |Yangiyer |Baxrom Davlatov |- |FK Samarqand-Dinamo |Berador Abduraimov |- | rowspan="4" |1999 yil |Semurg Angren |Rafael Fabarisov |- |Kimyogar Chirchiq |Aleksandr Ivankov |- |Qizilqum Zarafshon |Vladimir Desyatchikov |- |Orol Nukus |Quvvat Tureev |- | rowspan="1" |2000 |Akademiya Tashkent |Vladimir Jukovkiy |- | rowspan="2" |2001 yil |Temiryoʻlchi Qoʻqon |Avhat Abdulin |- |Mash’al Muborak |Bakhtiyor Babaev |} {| class="wikitable" !Mavsum !Jamoa !Murabbiy |- | rowspan="2" |2002 yil |FK Guliston |Vladimir Jukovkiy |- |Sementchi Kuvasoy |Tokhir Kapadze |- | rowspan="2" |2003 yil |Sogdiana Jizzakh |Suv Murtazaev |- |Lokomotiv Tashkent |Andrey Miklyaev |- | rowspan="2" |2004 yil |Shoʻrtan guzar |Shamil Tolibov |- |Topalang Sariosiyo |Vladimir Bordyuja |- | rowspan="2" |2005 yil |"Andijon" FK |Islom Axmedov |- |Xorazm FK Urganch |Quvvat Tureev |- | rowspan="2" |2006 yil |Kuruvchi |Khikmat Irgashev |- |Vobkent FK |Genadiy Kochnev |- | rowspan="2" |2007 yil |Sogdiana Jizzakh |Furqat Esanbaev |- |Uz-Dong-Ju Andijon |Islom Axmedov |- | rowspan="2" |2008 yil |Xorazm FK Urganch |Valijon Sultanov |- |Dustlik Jizzakh |Sirojiddin Ergashev |- | rowspan="2" |2009 yil |Bunyodkor Qoʻqon 1912 | |- |Mash’al-Sport | |- | rowspan="2" |2010 yil |FK Buxoro |Genadiy Kochnev |- |Sogdiana Jizzakh | |- | rowspan="2" |2011 yil |Lokomotiv Tashkent |Rustam Muqimov |- |FK Guliston |Aleksandr Lushin |} {| class="wikitable" !Mavsum !Jamoa !Murabbiy |- | rowspan="2" |2012 yil |Sogdiana Jizzakh |Davron Fayziev |- |FK Guliston |Bakhtiyor Ashurmatov |- | rowspan="2" |2013 yil |Mash’al Muborak |Aleksandr Xomyakov |- |"Andijon" FK |Azamat Abduraimov |- | rowspan="2" |2014 yil |Shoʻrtan guzar |Muxtor Qurbonov |- |Kokand 1912 |Rustam Abdullaev |- |2015 yil |Obod Tashkent |Xayrulla Abdiev |- | | | |- |2016 yil |Dinamo Samarqand |Ilkhom Sharipov |- | | | |- | | | |- |2017-yil | | |- | | | |- | | | |- |2018-yil | | |- | | | |- | | | |- |2019-yil | | |- | | | |- | | | |- | rowspan="3" |2020-yil |Turon (Yaypan, Fargʻona) | |- |Neftchi (Fargʻona) | |- | | |- | rowspan="3" |2021-yil |Neftchi (Fargʻona) |Ilhom Moʻminjonov |- |Dinamo (Samarqand) | |- |Olimpik (Toshkent) |[[Temur Kapadze|Temur Kopadze]] |- |2022-yil | | |} == Media qamrovi == ''Oʻzbekiston Pro ligasini va Uzreport/FutbolTV bilan tuzilgan shartnoma 2024 yil 31 dekabriga qadar amal qiladi. qadar amal qiladi'' {| class="wikitable" !Yillar !Teleradiokompaniya !Teledasturlar !Ref |- |1992-2019 ! colspan="3" |Turli sabalarga koʻra bu yillarda Pro liga televidiniya orqalik koʻrsatilmagan |- | rowspan="2" |2020-2024 |Uzreport TV | rowspan="2" |Haftada 2 oʻyin, jonli. |<ref>{{Veb manbasi|url=https://championat.asia/oz/news/pro-liga-uzreport-tv-va-futbol-tvda-namoyish-etiladi|sarlavha=Pro Liga UzReport Tv va Futbol TV'da namoyish etiladi|arxivsana=15 iyu 2020 12:41|sana=15 iyu 2020 12:41|kirish sanasi=20.07.2022|arxivurl=https://championat.asia/oz/news/pro-liga-uzreport-tv-va-futbol-tvda-namoyish-etiladi}}</ref> |- |Futbol |<ref>{{Veb manbasi|url=https://uzreport.news/football/pro-liga-vakillari-translyatsiyalarni-intiqlik-bilan-kutmoqda|sarlavha=Pro Liga vakillari translyatsiyalarni intiqlik bilan kutmoqda|arxivurl=https://uzreport.news/football/pro-liga-vakillari-translyatsiyalarni-intiqlik-bilan-kutmoqda|arxivsana=30.07.2020|sana=30.07.2020|kirish sanasi=20.07.2022}}</ref> |} == Homiylar == ''2021 yil tarixda birinchi marta Pro-liga oʻz homiysiga ega boʻladi.''<ref>{{Veb manbasi|url=https://m.tribuna.uz/oz/news/view/98422?q=%2Fnews%2Fview%2F98422|sarlavha=Volkswagen brendi Pro liga rasmiy homiysiga aylandi|arxivurl=https://m.tribuna.uz/oz/news/view/98422?q=%2Fnews%2Fview%2F98422|arxivsana=26.04.2021|sana=26.04.2021|kirish sanasi=20.07.2022}}</ref> * [[Volkswagen]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://pfl.uz/ru/news/detail/13177|sarlavha=Volkswagen brendi Pro-liganing rasmiy homiysiga aylandi|arxivurl=https://pfl.uz/ru/news/detail/13177|arxivsana=26.04.2021|sana=26.04.2021|kirish sanasi=20.07.2022}}</ref> == Shuningdek qarang == [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga]] [[Oʻzbekiston Kubogi|Oʻzbekiston Kubogi]] [[Oʻzbekiston Superkubogi]] [[Oʻzbekiston Liga kubogi]] [[Oʻzbekiston Birinchi ligasi|Oʻzbekiston birinchi ligasi]] == Manbalar == == Havolalar == [[Turkum:Futbol]] sxj1wco358kpvaa0hs2eze1db9vmxkv 2726677 2726674 2022-07-31T11:51:28Z Umarxon III 18267 /* Eng yaxshi toʻpurarlar */ wikitext text/x-wiki {{Infobox futbol ligasi |name=Oʻzbekiston Pro Ligasi |image=[[File:ProLigaLogo.svg|300px]] |country={{UZB}} |confed=[[Osiyo Futbol Konfederatsiyasi]] |otkazuvchi = [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] |levels=2 |founded=[[1992]] |teams=10 |upperdivision=[[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|Superliga]] |lowerdivision=[[Oʻzbekiston Birinchi ligasi]] |domest_cup=[[Oʻzbekiston Kubogi]]<br />[[Oʻzbekiston Liga kubogi]] |website={{URL|pfl.uz}} |tv=[[Uzreport TV]] }} '''Oʻzbekiston Pro Ligasi''' — professional klublar o‘rtasida o‘tkaziladigan futbol bo‘yicha O'zbekiston chempionati tuzilmasida [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|Oʻzbekiston Superligasi]]dan keyin maqomi bo'yicha ikkinchi darajali musobaqa hisoblanadi. 1992-yildan 2017-yilgacha '''Oʻzbekiston Birinchi ligasi''' deb nomlangan. 2018-yil qator oʻzgarishlar tufayli Oʻzbekiston Birinchi ligasi — '''Oʻzbekiston Pro Ligasi''' nomini oldi. O'zbekiston Pro Ligasi O'zbekiston Professional Futbol ligasi tomonidan o‘tkaziladi. [[2020-yil]]dan Oʻzbekiston Pro Ligasi yaxlit xolatga keltirildi va Pro-B liga tugatilib, oʻrnida Oʻzbekiston Birinchi ligasi tuzildi. O‘zbekiston Pro-Ligasi g‘olibi va 2-oʻrin sohibi [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston Super ligasi]]ga yo‘llanma oladi, Pro-Ligada 3-o‘rinni egallagan klub esa 2 ta pley-offda (uyda va safarda) ishtirok etadi. Pley-off g‘olibi [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston Superligasi]] yo‘llanmasini qo‘lga kiritadi, mag‘lub bo‘lgan esa yangi mavsumni O‘zbekiston Pro-ligasida boshlaydi. Pro-ligada so‘nggi o‘rinlarni egallagan klublar yangi mavsumni [[Oʻzbekiston Birinchi ligasi]]da (2018-yilda tashkil etilgan Pro-Liga B o‘rniga [[2020-yil]]da tashkil etilgan) — mamlakat futbol ligasi saviyasi va ahamiyati bo‘yicha 3-o‘rinda boshlaydi. (ilgari [[Oʻzbekiston ikkinchi ligasi|Ikkinchi liga]] divizioni darajasi boʻyicha 3-oʻrinni tark etgan, [[2018-yil|2018]] va [[2019-yil]]larda esa jamoalar Pro liga A dan Pro liga B ga chiqib ketishgan). O‘zbekiston Pro-ligasi ishtirokchilari bilan bir qatorda O‘zbekiston Superligasi ishtirokchilari ham O‘zbekiston kubogida to‘p suradi, shuningdek, reglamentga koʻra jamoalarning xolati toʻgʻri kelsa [[Oʻzbekiston Liga kubogi|O‘zbekiston Liga kubogida]] ishtirok etishi mumkin . == Tarixi == Futbol bo‘yicha O‘zbekiston chempionati [[1992-yil]]dan beri o‘tkazib kelinadi. Ikkinchi darajali musobaqa dastlab O‘zbekiston Birinchi ligasi deb nomlangan. 1992-2017-yillarda O‘zbekiston Birinchi ligasi sifatida o‘tkazilgan musobaqa [[2017-yil]] [[21-noyabr]] kuni [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]]ning tegishli qarori bilan 2018-yilgi mavsumdan boshlab rasman O‘zbekiston Pro Ligasi deb o‘zgartirildi. Musobaqada ishtirokchilari soni turli yillarda turlicha bo‘lgan. [[2018-yil]]da O‘zbekiston Pro Ligasida 16 ta jamoa ikki bosqichli tizimda (30 tur), uy va mehmonda ishtirok etdi. [[2019-yil]]da O‘zbekiston Pro Ligasi A va B ligalarga ajratilib, 24 ta klub 4 davrali tizimda o‘ynadi (28 tur, 2 ta uy va safarda). 2020-yildan O‘zbekiston Pro Ligasi A va B ligalarga ajratilishi tugatilib, 10 ta jamoadan iborat yaxlit ligaga aylantirildi va B liga oʻrnida O‘zbekiston Birinchi ligasi (ahamiyati jihatidan futbol tuzilmasida 3-darjali liga) tashkil etildi. Ayni paytda Pro ligada ishtirokchi jamoalar soni 10tani tashkil etadi. == Liganing tuzilishi == Pro liga jami 28 turdan iborat ikki bosqichli va to‘rt davrali tizimda o‘tkaziladi. Birinchi bosqichda 10 ta klub 9 ta uy va 9 ta safar (ikki davra) — jami 18 ta tur uchrashuvida maydonga tushadi. 18-turdan keyin jadval teng ikki qismga bo‘linadi. Bunda yuqori beshlik Superliga yo‘llanmasi uchun kurashni davom ettiradi hamda har bir klub o‘zaro yana 4 ta uy va 4 ta safar (yana ikki davra) — jami 8 ta uchrashuvda maydonga tushadi. Quyi beshlik Pro ligadagi o‘rnini saqlab qolish uchun kurashni davom ettiradi hamda har bir klub o‘zaro 4 ta uy va 4 ta safar (yana ikki davra) — 8 ta uchrashuvda maydonga tushadi. Shunda Pro liganing barcha ishtirokchilari umumiy 26 tadan o‘yin o‘tkazadi. Pro liganing barcha ishtirokchi klublari o‘z tuzilmasida, shuningdek, U-19 jamoasiga ham ega. Ushbu jamoalari Superliga klublarining U-19 tarkiblari qatori umumiy O‘zbekiston U-19 chempionatida ishtirok etadi. == Media qamrovi == O'zbekiston Pro Ligasi uchrashuvlari [[Uzreport TV]] va Futbol TV telekanallari orqali namoyish etiladi. O‘zbekiston Professional Futbol Ligasining Uzreport TV bilan Pro liga uchrashuvlari teletranslyatsiyasi bo‘yicha tuzgan shartnomasi [[2024-yil]] [[31-dekabr]]ga qadar mo‘ljallangan. Rejaga muvofiq, Uzreport TV Pro liga uchrashuvlari jonli translyatsiyasi sonini yildan-yilga ko‘paytirib bormoqda. == Homiylar == [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] Pro liga darajasini oshirish bo‘yicha [[2020-yil]]dan boshlab ko‘plab loyihalarni amalga tatbiq etib kelyapti. [[2021-yil]]da Uzreport TV va [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] [[Volkswagen]] bilan ilk homiylik shartnomasi imzolashdi va shu tariqa tarixda ilk marta O‘zbekiston Pro ligasi o‘z homiysiga ega bo‘ldi. == Joriy jamoalar — Stadion va joylar == {| class="wikitable sortable" !Klublar !Murabbiylar !Joylashuvi !Stadionlar !Sigʻimi !Forma homiysi !Jamoa homiysi |- |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] |[[Sergey Lushan]] |Andijon |[[Sogʻlom avlod stadioni]] |16,000 |[[Joma]] |Agromir Buildings |- |[[Aral samali]] | | | | | | |- |[[Nurafshon (futbol klubi)|Buxoro]] |[[Maqsud Karimov]] |[[Buxoro]] |Bukhara Stadium |13,500 |[[Macron]] | |- |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] |[[Sergey Lebedev]] |Muborak |[[Bahrom Vafoev nomli stadion]] |11,000 |[[Adidas]] |Stroy Montaj Invest |- |[[Turon (futbol klubi)|Turon]] |[[Anvar Berdiyev]] |[[Yaypan]] |Uzbekistan Stadium |4,500 |[[Adidas]] |Turon Eco Cement |- |[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]] | |[[Urganch]] |[[Xorazm stadioni]] |11,000 22,000 |[[Joma]] | |- |[[Yangiyer]] |[[Yaroslav Krushelnitskiy]] |[[Toshkent]] |Oqtepa |2,000 |[[Nike]] | |- |[[Zomin (futbol klubi)|Zomin]] | |[[Zomin]] |Zomin stadioni | | | |- |[[Gʻijduvon]] |[[Jahongir Jiyanmurodov]] |Gʻijduvon | |5,000 |[[Kappa]] | |- |[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]] |[[Asror Aliqulov]] |[[G‘uzor]] |Gʻuzor Stadium |7,000 |Sport-Saller |Uzbekneftegaz |} == Jamoa oʻzgarishlari == ''Reyting jadval 1992-2021yilgi mavsumlardagi natijlari asosida tuzilgan.'' === Umumuiy reyting jadvali : === {| class="wikitable sortable" !M !Klub !Mavsum !Oʻyin !Gʻalaba !Durang !Magʻlubiyat !Urilgan gol !Oʻtkazilgan gol !Ochko |- |1 |[[NBU-Osiyo (futbol klubi)|NBU-Osiyo]] ([[Toshkent]]) |17 |551 |270 |97 |184 |973 |695 |907 |- |2 |[[Shahrixon (futbol klubi)|Shahrixon Rash Milk]] ([[Andijon viloyati|Andijon]]) |18 |636 |267 |94 |275 |943 |977 |891 |- |3 |[[Kimyogar (futbol klubi, Chirchiq)|Kimyogar]] ([[Toshkent]]) |14 |524 |249 |86 |179 |970 |717 |841 |- |4 |[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]] ([[Xorazm viloyati|Xorazam]]) |19 |594 |275 |108 |211 |919 |834 |838 |- |5 |[[Zarafshon (futbol klubi)|Zarafshon]] ([[Navoiy viloyati|Navoiy]]) |17 |550 |261 |82 |217 |858 |837 |835 |- |6 |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]] ([[Quvasoy]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |12 |423 |249 |60 |114 |876 |482 |807 |- |7 |[[Sho‘rchi-Lochin (futbol klubi)|Shoʻrchi-Lochin]] ([[Shoʻrchi tumani|Shoʻrchi]], [[Surxondaryo viloyati|Surxandaryo]]) |16 |576 |238 |95 |253 |944 |979 |802 |- |8 |[[Aral samali|OROL]] ([[Nukus]]) |20 |648 |220 |93 |235 |775 |1185 |743 |- |9 |[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]] ([[Gʻuzor tumani|Gʻuzor,]] [[Qarshi]]) |14 |469 |212 |55 |192 |822 |681 |696 |- |10 |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] ([[Guliston]]) |12 |428 |212 |75 |151 |744 |536 |689 |- |11 |[[Qoʻqon 1912|Qoʻqon 1912]] ([[Qoʻqon|Qoʻqon]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |10 |348 |195 |58 |95 |674 |436 |643 |- |12 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] ([[Muborak tumani|Muborak]], [[Qashqadaryo viloyati|Qarsh]]<nowiki/>i) |10 |338 |208 |56 |84 |722 |337 |642 |- |13 |[[Kosonsoy (futbol klubi)|Kosonsoy]] ([[Namangan (viloyat)|Namnagan]]) |16 |510 |189 |84 |257 |706 |921 |630 |- |14 |[[Mash’al-2 (futbol klubi)|Mash’al-2]] ([[Muborak tumani|Muborak]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |11 |344 |151 |70 |123 |512 |420 |521 |- |15 |[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]] ([[Navoiy (shahar)|Navoiy]]) |8 |306 |156 |54 |100 |477 |377 |490 |- |16 |Sitora ([[Buxoro]]) |10 |382 |148 |53 |179 |560 |682 |475 |- |17 |[[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]] ([[Toshkent]]) |10 |308 |143 |41 |134 |533 |490 |470 |- |18 |[[Norin (futbol klubi)|Norin]] ([[Namangan]]) |9 |336 |128 |65 |143 |463 |538 |414 |- |19 |[[Gʻallakor-Avtomobilchi (futbol klubi)|Gʻallaorol]] ([[Gʻallaorol|Gʻallaorol]], [[Jizzax (shahar)|Jizzax]]) |11 |348 |121 |53 |186 |455 |688 |406 |- |20 |[[Xiva (futbol klubi)|XIva]] ([[Xorazm viloyati|Xorazm]]) |8 |294 |220 |41 |123 |394 |469 |401 |- |21 |[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]] ([[Surxondaryo viloyati|Surxondaryo]]) |11 |324 |117 |53 |144 |406 |479 |396 |- |22 |[[Yangiyer (futbol klubi)|Yangiyer]] ([[Sirdaryo (shahar)|Sirdaryo]]) |8 |234 |119 |37 |78 |513 |323 |394 |- |23 |[[UzDongJu (futbol klubi)|Uz-Dong-Ju]] ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |6 |202 |82 |29 |71 |323 |255 |387 |- |24 |[[Istiqlol (futbol klubi, Toshkent)|Istiqlol]] ([[Toshkent]]) |7 |276 |109 |52 |114 |441 |432 |382 |- |25 |[[Lokomotiv BFK]] ([[Toshkent]]) |10 |312 |111 |43 |158 |418 |541 |353 |- |26 |[[Zomin (futbol klubi)|Zomin]] ([[Zomin]], [[Jizzax viloyati|Jizzax]]) |9 |232 |104 |34 |104 |399 |373 |346 |- |27 |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] ([[Samarqand]]) |6 |176 |109 |33 |34 |274 |165 |338 |- |28 |[[Metallurg Bekobod|Metallurg (Bekobod)]] |6 |238 |108 |45 |84 |392 |305 |333 |- |29 |Rohat ([[Qibray tumani|Qibray]], [[Toshkent viloyati|Toshkent Vil]]) |6 |250 |96 |42 |115 |379 |438 |331 |- |30 |[[Bagʻdod (futbol klubi)|Bagʻdod]] ([[Fargʻona viloyati|Fargʻona]]) |6 |234 |96 |35 |92 |358 |319 |300 |- |31 |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgdiyona]] ([[Jizzax viloyati|Jizzax]]) |4 |126 |91 |2 |20 |293 |139 |300 |- |32 |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |4 |130 |89 |23 |18 |288 |103 |260 |- |33 |[[Chilonzor (futbol klubi)|Chilonzor]] ([[Toshkent]]) |3 |136 |75 |23 |48 |309 |155 |248 |- |34 |[[Nasaf-2 (futbol klubi)|Nasaf-2]] ([[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |9 |251 |76 |29 |134 |336 |471 |242 |- |35 |[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]] ([[Qarshi]]) |5 |192 |81 |26 |75 |279 |299 |235 |- |36 |Shayxontoxur ([[Toshkent]]) |7 |232 |68 |31 |133 |320 |516 |235 |- |37 |[[Alanga (futbol klubi)|Alanga]] ([[Koson tumani|Koson]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |7 |200 |69 |22 |109 |256 |391 |229 |- |38 |[[AGMK]] ([[Olmaliq|Olmaliq,]] [[Toshkent viloyati|Toshkent Vil]]) |4 |150 |64 |33 |53 |231 |209 |225 |- |39 |Gʻazalkent (Toshkent Vil) |5 |204 |67 |30 |107 |230 |365 |222 |- |40 |"Navbahor-2" ([[Namangan]]) |4 |160 |66 |31 |63 |218 |226 |220 |- |41 |[[Vobkent (futbol klubi)|Vobkent]] ([[Vobkent]], [[Buxoro]]) |3 |112 |69 |14 |29 |252 |163 |218 |- |42 |[[Paxtakor-2]] ([[Toshkent]]) |7 |212 |55 |42 |115 |289 |406 |213 |- |43 |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol]] ([[Fargʻona|Fargʻona]]) |4 |114 |66 |14 |34 |204 |116 |212 |- |44 |[[Yoshlik (futbol klubi)|Yoshlik]] ([[Toʻraqoʻrgʻon|Toʻraqoʻrgʻon]], [[Namangan]]) |6 |220 |76 |25 |129 |273 |459 |207 |- |45 |Hazorasp ([[Hazorasp]], [[Xorazm]]) |4 |140 |61 |17 |62 |220 |117 |200 |- |46 |[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]] (Toshkent) |3 |90 |60 |12 |18 |226 |70 |192 |- |47 |[[To'qimachi (futbol klubi)|Toʻqimachi]] (Fargʻona) |3 |132 |58 |13 |61 |236 |244 |187 |- |48 |[[Atlaschi (futbol klubi)|Atlaschi]] ([[Margʻilon|Margʻilon]], Fargʻona) |6 |167 |66 |26 |75 |255 |297 |185 |- |49 |[[Hisor (futbol klubi)|Hisor]] ([[Shaxrisabz (Shaxrisabz)|Shaxrizsabz]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |4 |180 |54 |18 |108 |262 |436 |180 |- |50 |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor-2]] (Toshkent) |7 |168 |49 |31 |88 |216 |270 |176 |- |51 |FK OLtinkol (Oltinkol, Andijon) |2 |136 |57 |21 |58 |215 |223 |174 |- |52 |[[Angren (futbol klubi)|Angren]] (Angren, Toshkent Vil) |3 |94 |57 |10 |27 |196 |119 |171 |- |53 |[[Yozyovon (futbol klubi)|Yozyovon-Lochinlari]] ([[Yozyovon tumani|Yozyovon]], [[Fargʻona vodiysi|Fargʻona]]) |4 |128 |50 |17 |61 |194 |249 |167 |- |54 |[[Xotira-79]] ([[Uychi tumani|Uychi,]] [[Namangan]]) |6 |180 |48 |21 |111 |232 |438 |165 |- |55 |[[Sherdor (futbol klubi)|Sherdor]] ([[Samarqand]]) |5 |138 |48 |16 |64 |189 |250 |160 |- |56 |[[G'ijduvon jangi|Gʻijduvon]] ([[Buxoro]]) |6 |170 |45 |30 |95 |208 |368 |156 |- |57 |[[Chust-Paxtakor]] ([[Chust]], [[Namangan]]) |6 |159 |41 |26 |92 |173 |311 |149 |- |58 |Quva FK ([[Quva]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |4 |136 |44 |15 |77 |65 |262 |147 |- |59 |Lokomotiv ([[Kogon]] Buxoro) |4 |144 |58 |19 |67 |229 |213 |146 |- |60 |Olimjon Akbarov, Mehnat ([[Yaypan]], Fargʻona) |3 |98 |42 |19 |37 |123 |107 |145 |- |61 |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] ([[Fargʻona|Fargʻona]]) |3 |62 |40 |10 |18 |109 |58 |130 |- |62 |[[Obod (futbol klubi)|Obod]] ([[Toshkent]]) |2 |60 |40 |8 |12 |159 |70 |128 |- |63 |Boʻkalik (Toshkent Vil) |2 |94 |35 |17 |42 |139 |155 |122 |- |64 |Lochin (Zangi-ota,Toshkent Vil) |2 |80 |36 |7 |37 |138 |185 |115 |- |65 |Kattaqoʻrgʻon-Dinamo (Samarqand) |2 |72 |33 |12 |27 |108 |91 |111 |- |66 |[[Registon (futbol klubi)|Registon]] ([[Samarqand]]) |4 |112 |31 |12 |69 |125 |186 |105 |- |67 |Rubin ([[Nurafshon]], Toshkent Vil) |2 |60 |29 |17 |14 |103 |62 |104 |- |68 |[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]] (Buxoro) |2 |50 |33 |6 |11 |103 |48 |104 |- |69 |[[Turon (futbol klubi)|Turon]] ([[Yaypan]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |2 |48 |30 |10 |8 |98 |42 |100 |- |70 |Zafar ([[Zafarobod tumani|Zafarobod]], [[Jizzax (shahar)|Jizzax]]) |2 |94 |29 |11 |54 |124 |206 |98 |- |71 |[[Akademiya (futbol klubi, Toshkent)|Akademiya]] ([[Toshkent]]) |1 |38 |41 |4 |3 |107 |38 |97 |- |72 |[[Spartak (futbol klubi, Toshkent)|Spartak]] ([[Toshkent]]) |3 |81 |24 |23 |34 |87 |81 |95 |- |73 |[[MHSK (futbol klubi)|MHSK]] (Toshkent) |2 |72 |28 |9 |35 |116 |132 |93 |- |74 |[[Toʻpalang (futbol klubi)|Toʻpalang]] (Sariosiyo, [[Surxondaryo viloyati|Surxondaryo]]) |1 |43 |30 |3 |10 |127 |63 |89 |- |75 |Diyor ([[Bulungʻur|Bulungʻur]], Samarqand) |2 |98 |25 |13 |61 |119 |177 |88 |- |76 |Imkon-Oltariq ([[Oltiariq tumani|Oltariq]], Fargʻona) |2 |60 |26 |8 |26 |71 |91 |86 |- |77 |Dinamo ([[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |2 |60 |24 |10 |26 |81 |79 |82 |- |78 |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] ([[Toshkent]]) |1 |38 |27 |5 |6 |94 |32 |80 |- |79 |Mebelchi (Yangiyoʻl, Tosjkent vil) |2 |84 |24 |14 |46 |71 |126 |74 |- |80 |Doʻstlik ([[Doʻstlik (Laylak tumani)|Doʻstlik]], Jizzax) |1 |34 |21 |6 |7 |60 |21 |69 |- |81 |Sokol ([[Uchquduq]], Navoiy) |1 |34 |22 |3 |9 |55 |33 |69 |- |82 |Spartak ([[Buxoro]]) |2 |52 |21 |5 |26 |76 |82 |68 |- |83 |[[Nurafshon-Buxoro (futbol klubi)|Nurafshon-Buxoro]] ([[Buxoro]]) |2 |66 |20 |6 |40 |92 |125 |66 |- |84 |Chagʻoniyon ([[Denov]], Surxondaryo) |2 |68 |18 |11 |39 |87 |160 |65 |- |85 |Oltin-Boshoq ([[Samarqand]]) |1 |38 |20 |3 |15 |62 |54 |63 |- |86 |Sirdaryo ([[Guliston]], Sirdayo) |2 |72 |16 |7 |49 |86 |155 |55 |- |87 |Baliqchi ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |38 |16 |4 |18 |77 |87 |52 |- |88 |[[Doʻstlik (futbol klubi)|Doʻstlik]] ([[Toshkent viloyati|Toshkent Vil]]) |1 |30 |21 |5 |4 |61 |26 |47 |- |89 |Yigiruvchi ([[Jizzax (shahar)|Jizzax]]) |2 |84 |14 |7 |63 |84 |231 |46 |- |90 |Iftixor ([[Oltiariq tumani|Oltariq]], [[Fargʻona viloyati|Fargʻona]]) |2 |60 |14 |6 |40 |61 |166 |45 |- |91 |Navoiazot ([[Navoiy viloyati|Navoiy]]) |1 |38 |13 |5 |20 |40 |57 |44 |- |92 |Miyonkol ([[Kattaqoʻrgʻon|Kattaqoʻrgʻon]], Samarqand) |1 |38 |14 |2 |22 |51 |78 |44 |- |93 |Labsa ([[Buxoro]]) |1 |32 |13 |4 |15 |47 |48 |43 |- |94 |FK-Rishton ([[Rishton]], Fargʻona) |2 |64 |10 |8 |46 |47 |103 |39 |- |95 |Popfen ([[Pop tumani|Pop]], [[Namangan]]) |1 |40 |10 |7 |23 |64 |94 |37 |- |96 |Doʻstlik ([[Jizzax (shahar)|Jizzah]]) |1 |42 |9 |8 |24 |53 |89 |35 |- |97 |Qoʻshtepa ([[Qoʻshtepa tumani|Qoʻshtepa]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |1 |32 |8 |11 |13 |37 |51 |35 |- |98 |Neftchi ([[Oltiariq tumani|Oltariq]], [[Fargʻona|Fargʻona]]) |1 |30 |10 |4 |16 |45 |61 |34 |- |99 |Sergili ([[Toshkent]]) |2 |72 |10 |3 |59 |58 |178 |33 |- |100 |Doʻrmon Sport ([[Toshkent]]) |2 |52 |10 |3 |39 |45 |120 |33 |- |101 |Buxoro-2 ([[Buxoro]]) |2 |52 |9 |6 |37 |51 |130 |33 |- |102 |[[Olimpik]] ([[Toshkent]]) |1 |20 |9 |4 |7 |38 |24 |31 |- |103 |Oxangaron-S ([[Ohangaron tumani|Oxangaron]], Toshkent Vil) |1 |32 |8 |6 |18 |44 |62 |30 |- |104 |Soliqchi ([[Keles (shahar)|Keles]], Toshken Vil) |1 |32 |8 |6 |18 |27 |58 |30 |- |105 |Chigʻatoy FK ([[Chigʻatoy Oqtepasi|Chigʻatoy]], Toshkent Vil) |1 |28 |8 |6 |14 |39 |46 |30 |- |106 |Uranchf FK ([[Xorazm viloyati|Xorazm]]) |1 |38 |8 |5 |25 |42 |94 |29 |- |107 |Jomboy ([[Jomboy tuman|Jomboy]], [[Samarqand]]) |2 |52 |7 |4 |41 |36 |105 |25 |- |108 |Fc Olmaliq ([[AGMK|Olmaliq]]) |1 |30 |9 |6 |15 |37 |52 |24 |- |109 |Yashnobod ([[Toshkent]]) |1 |28 |7 |3 |18 |39 |78 |24 |- |110 |Diyonat ([[Toshkent]]) |1 |30 |9 |5 |16 |30 |29 |23 |- |111 |Paxtachi ([[Uzun]], [[Surxondaryo viloyati|Surxandaryo]]) |1 |30 |9 |4 |17 |40 |64 |22 |- |112 |Andijon-2 ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |28 |6 |4 |18 |33 |67 |22 |- |113 |Shoʻrtan-2([[Gʻuzor|Gʻuzor]], [[Qashqadaryo viloyati|Qashqadaryo]]) |1 |22 |4 |7 |11 |25 |38 |19 |- |114 |Savay ([[Qoʻrgʻontepa tumani|Qoʻrgontepa]], [[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |30 |7 |4 |19 |25 |79 |18 |- |115 |Zirabuloq ([[Narpay tumani|Narpay]], [[Samarqand]]) |1 |20 |3 |2 |15 |26 |51 |11 |- |116 |Ittifoq-Navoi ([[Navoiy viloyati|Navoi]]) |1 |20 |3 |1 |16 |19 |61 |10 |- |117 |FK Toshkent ([[Toshkent]]) |1 |28 |2 |3 |23 |19 |37 |9 |- |118 |AOZSK ([[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |34 |2 |3 |29 |17 |88 |9 |- |119 |Notukimachi ([[Pop tumani|Pop]], [[Namangan]]) |1 |30 |4 |0 |26 |16 |34 |8 |- |120 |Paxtaobod ([[Paxtaobod]], [[Andijon (shahar)|Andijon]]) |1 |42 |2 |2 |38 |30 |153 |8 |- |121 |Romiton ([[Romitan tumani|Romiton]], [[Buxoro]]) |1 |38 |1 |3 |34 |12 |35 |6 |- |122 |Zadaryo Trans ([[Mingbuloq tumani|Mingbuloq]], [[Namangan (viloyat)|Namnagan]]) |1 |32 |1 |2 |29 |10 |53 |5 |} == Barcha mavsumlar chempionlar, sovrindorlar va toʻpurarlar. == {| class="wikitable" !Mavsum !Chempion !Ikkinchi Oʻrin !Uchinchi Oʻrin !Eng yaxshi toʻpurar |- |1992 |Shifokor [[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |Politotdel |Bakht |Oleg Shatskikh (Politotdel, 25 goals) |- |1993 |[[Atlaschi (futbol klubi)|Atlaschi]] |Surkhan Termez |Baghdad |Igor Burov (FK Atlaschi, 28 goals) |- |1994 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al Mubarak]] |Samarqand-Dinamo |Kushon |Khamza Jabbarov (FK Samarqand-Dinamo, 24 goals) |- |1995 |Dinamo Urganch |Kosonsoy |Zarafshon Navoi |Zakir Narzullaev (Diyor Bulungur, 24 goals) |- |1996 |[[Zarafshon (futbol klubi)|Zarafshon]] Navoi |Chilonzor Tashkent |Progress |Aleksey Zhdanov (Chilonzor Tashkent, 50 goals) |- |1997 |[[Qoʻqon 1912|Temiryoʻlchi Qoʻqon]] |Metallurg Bekabad |Istiqlol Tashkent |Shavkat Ismailov (Shurtan Guzar, 29 goals) Ghayrat Odilov (Lochin, 29 goals) |- |1998 |[[Yangiyer (futbol klubi)|Yangiyer]] |FK Samarqand-Dinamo |Kimyogar Chirchiq |Bakhtiyor Davlatov (FK Yangiyer, 39 goals) |- |1999 |[[Angren (futbol klubi)|Angren]] |Kimyogar Chirchiq |Qizilqum |Eldor Kasymov (Semurg Angren, 36 goals) |- |2000 |Akademiya Tashkent |Mash’al Mubarek |Sementchi |Bakhtiyor Davlatov (Mash’al Mubarek, 35 goals) |- |2001 |Temiryoʻlchi Qoʻqon |Mash’al Mubarek |Sementchi |Abduvosit Azizov (Mash’al Mubarek, 21 goals) |- |2002 |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]] |Angren |Ulughbek Utarov (Sitora Bukhara, 19 goals) |- |2003 |Sogdiana Jizzakh |Lokomotiv Tashkent |NBU Osiyo |Qobil Aliqulov (Sogdiana Jizzakh, 23 goals) |- |2004 |Shurtan Guzar |Topalang Sariosiyo |NBU Osiyo |Ravshan Bozorov (Topalang Sariosiyo, 44 goals) |- |2005 |Andijan |Xorazm FK Urganch |NBU Osiyo |Pavel Pavlov (Sementchi, 29 goals) |- |2006 |Kuruvchi |Vobkent FK |Mashʼal-2 |Ilkhom Khamdamov (Vobkent FK, 42 goals) |- |2007 |Sogdiana Jizzakh |Uz-Dong-Ju Andijon |Mashʼal-2 |Vladimir Gavrilov (Oqtepa, 27 goals) |- |2008 |[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm FK Urganch]] |Dustlik Jizzakh |Sokol Uchkuduk |Muiddin Mamazulunov (O.Akbarov, 23 goals) |- |2009 |[[Qoʻqon 1912|Bunyodkor Qoʻqon 1912]] |[[Mash’al-2 (futbol klubi)|Mash’al Sport]] |Zarafshon Navoi |Aziz Asimov (NBU Osiyo, 20 goals) Mansur Abdullaev (Zarafshon NCZ, 20 goals) |- |2010 |[[Nurafshon (futbol klubi)|Buxoro]] |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiona Jizzax]] |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |Abdulatif Juraev (Chust-Pakhtakor/FK Buxoro, 27 goals) |- |2011 |[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv Tashkent]] |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |[[Yangiyer (futbol klubi)|Yangiyer]] |Zaynitdin Tadjiyev (Lokomotiv Tashkent, 30 goals) |- |2012 |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiona Jizzax]] |[[Guliston (futbol klubi)|Guliston]] |[[NBU-Osiyo (futbol klubi)|NBU Osiyo]] |Khurshid Yuldoshev (Sogdiana Jizzakh, 26 goals) |- |2013 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al Mubarak]] |[[Andijon (futbol klubi)|Andijan]] |[[Qoʻqon 1912|Qoʻqon 1912]] |Firdavs Asadov (Spartak Bukhoro, 21 goals) |- |2014 |[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan Gʻuzor]] |[[Qoʻqon 1912|Qoʻqon 1912]] |[[Obod (futbol klubi)|Obod]] |Viktor Klishin (Shurtan Guzar, 40 goals) |- |2015 |[[Obod (futbol klubi)|Obod]] |[[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]] |[[UzDongJu (futbol klubi)|Uz-Dong-Ju Andijan]] |Alisher Azizov (Obod, 26 goals) |- |2016 |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]] |[[Norin (futbol klubi)|Norin]] |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]] |Navruz Khaipov (Orol Nukus, 30 goals) |- |2017 |[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi Quvasoy]] |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol Fargʻona]] |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] |Shakhboz Ubaydullaev (Mashʼal-2, 33 goals) |- |2018 |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] [[Muborak|Mubarak]] |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol Fargʻona]] |Shakhboz Jumabayev (FC Andijon, 16 goals) |- |2019 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash’al]] [[Muborak tumani|Mubarak]] |[[Istiqlol (futbol klubi, Fargʻona)|Istiqlol Fargʻona]] |[[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]] |Pavel Purishkin (FC Oqtepa, 19 goals) |- |2020 |[[Turon (futbol klubi)|Turon]] [[Yaypan]] |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] [[Fargʻona|Fargʻona]] |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]] |Doston Toshmatov (Neftchi Fergana, 12 goals) |- |2021 |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] [[Fargʻona|Fargʻona]] |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]] |[[Olimpik|Olimpik Toshkent]] |Marko Obradović Neftchi Fergana/ Ruzimboy Akhmedov Dinamo Samarqand (12 goals) |} === Chempionlar va Sovrindorlar === == Eng yaxshi toʻpurarlar == {| class="wikitable" !Mavsum !Futbolchi !Klub !Gollar soni |- |1992 yil |Oleg Shatskix |"Politotdel" (Toshkent viloyati) |25 |- |1993 yil |Igor Burov |"Atlaschi" (Marg‘ilon) |28 |- |1994 yil |Hamza Jabborov |Dinamo (Samarqand) |24 |- |1995 yil |Zokir Narzullaev |"Diyor" (Bulungʻur) |32 |- |1996 yil |Aleksey Jdanov |Chilonzor (Toshkent) |50 |- | rowspan="2" |1997 yil |Shavkat Ismoilov |"Shoʻrtan" (Gʻuzor) | rowspan="2" |29 |- |Gʻayrat Odilov |"Lochin" (Zangiota) |- |1998 yil |Baxtiyor Davlatov |"Yangier" (Yangier) |39 |- |1999 yil |Eldar Qosimov |"Semurgʻ" (Angren) |36 |- |2000 |Baxtiyor Davlatov |"Mash’al" (Muborak) |35 |- |2001 yil |Abduvosit Azizov |"Mash’al" (Muborak) |21 |- |2002 yil |Ulugʻbek Oʻtarov |"Sitora" (Buxoro) |19 |- |2003 yil |Qobil Aliqulov |"Soʻgʻdiyona" (Jizzax) |23 |- |2004 yil |Ravshan Bazarov |"Toʻpalang" (Sariosiya) |44 |- |2005 yil |Pavel Pavlov |"Cementchi" (Quvasoy) |29 |- |2006 yil |Ilhom Hamdamov |"Vabkent" (Vabkent) |42 |- |2007 yil |Vladimir Gavrilov |"Aqtepa" (Toshkent) |27 |- |2008 yil |Muydin Mamazulunov |"Olimjon Akbarov" (Yaipan) |23 |- | rowspan="2" |2009 yil |Aziz Asimov |O‘zmilliybank-"Osiyo" (Toshkent) | rowspan="2" |20 |- |Mansur Abdullayev |"Zarafshon" (Navoiy) |- |2010 yil |Abdulatif Joʻraev |"Chust-Paxtakor" (Chust) / „Buxoro“ (Buxoro) |27 |- |2011 yil |Zayniddin Tojiev |"Lokomotiv" (Toshkent) |30 |- |2012 yil |Xurshid Yoʻldoshev |"Soʻgʻdiyona" (Jizzax) |26 |- |2013 yil |Firdavs Asadov |Spartak (Buxoro) |21 |- |2014 yil |Viktor Klishin |"Shoʻrtan" (Gʻuzor) |40 |- |2015 yil |Alisher Azizov |"Rim" (Toshkent) |26 |- |2016 yil |Navroʻz Xaipov |"Orol" (Nukus) |30 |- |2017 yil |Shahboz Ubaydullayev |"Mash’al"-2 (Muborak) |33 |- |2018 |Shohjaxon Abbosov |"Zomin" (Zomin) |22 |- |2019-yil |Pavel Purishkin |Oqtepa (Toshkent) |19 |- |2020-yil |Doston Toshmatov |Neftchi (Fargʻona) |12 |- | rowspan="2" |2021-yil |Marko Obradović |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi (Fargʻona)]] | rowspan="2" |12 gol |- |Roʻzimboy Ahmedov |Dinamo (Samarqand) |- |2022-yil | | | |} == Klublar boʻyicha gʻalabalar soni == {| class="wikitable sortable" !Klub !Gʻalabalar soni !gʻalaba qozongan mavsumlar !2-oʻrin |- |"Qoʻqon 1912" (Qoʻqon) |<center>3</center> |1997, 2001, 2009 yillar |<center>1</center> |- |"Soʻgʻdiyona" (Jizzax) |<center>3</center> |2003, 2007, 2012 yillar |<center>1</center> |- |"Mash’al" (Muborak) |<center>2</center> |1994, 2013 yil |<center>3</center> |- |"Guliston" (Guliston) |<center>2</center> |1992, 2002 yil |<center>2</center> |- |"Xorazm" (Urganch) |<center>2</center> |1995, 2008 yil |<center>1</center> |- |"Andijon" (Andijon) |<center>2</center> |2005, 2018 yil |<center>1</center> |- |"Shoʻrtan" (Gʻuzor) |<center>2</center> |2004, 2014 yil |<center>0</center> |- |Dinamo (Samarqand) |<center>1</center> |2016 yil |<center>2</center> |- |"Lokomotiv" (Toshkent) |<center>1</center> |2011 yil |<center>1</center> |- |"Cementchi" (Quvasoy) |<center>1</center> |2017 yil |<center>1</center> |- |"Neftchi" (Fargʻona) |1 |2021 |1 |- |"Atlaschi" (Marg‘ilon) |<center>1</center> |1993 yil |<center>0</center> |- |"Zarafshon" (Navoiy) |<center>1</center> |1996 yil |<center>0</center> |- |"Yangier" (Yangier) |<center>1</center> |1998 yil |<center>0</center> |- |"Semurgʻ" (Angren) |<center>1</center> |1999 yil |<center>0</center> |- |Akademiya (Toshkent) |<center>1</center> |2000 |<center>0</center> |- |"Quruvchi" (Toshkent) |<center>1</center> |2006 yil |<center>0</center> |- |"Buxoro" (Buxoro) |<center>1</center> |2010 yil |<center>0</center> |- |"Obod" (Toshkent) |<center>1</center> |2015 yil |<center>0</center> |- |"Politotdel" (Toshkent viloyati) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Surxon" (Termiz) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Kushan" (Kosansay) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |Chilonzor (Toshkent) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Metallurg" (Bekobod) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Kimyogar" (Chirchiq) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Toʻpalang" (Sariosiya) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Vabkent" (Vabkent) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Uz-Dong-Chju" (Andijon) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Doʻstlik" (Doʻstlik) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Mash’al-Akademiya" (Muborak) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Aqtepa" (Toshkent) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Norin" (Haqqulobod) |<center>0</center> | |<center>1</center> |- |"Istiqlol" (Farg‘ona) |<center>0</center> | |<center>1</center> |} == Pro liga sovrindor jamoalari murabbiylari == ''Mavsumlar boʻyicha'' {| class="wikitable" !Mavsum !Jamoa !Murabbiy |- | rowspan="2" |1992 yil |Shifokor Guliston |Riza Mallaev |- |Politotdel |Vladimir Bondarenko |- | rowspan="2" |1993 yil |FK Atlaschi |Aleksey Stepanov |- |Surkhon Termez |Batyr Kashkenbaev |- | rowspan="2" |1994 yil |Mash’al Muborak |Boris Serostanov |- |FK Samarqand-Dinamo |Rustam Istamov |- | rowspan="2" |1995 yil |Dinamo Urganch |Bahodyr Mirzaev |- |FK Kosonsoy |Vladimir Desyatchikov |- | rowspan="2" |1996 yil |Zarafshan Navoi |Usmon Asqaraliev |- |Chilonzor Tashkent |Rauf Inileev |- | rowspan="2" |1997 yil |Temiryoʻlchi Qoʻqon |Baxrom Hakimov |- |Metallurg Bekabad |Yakov Kaprov |- | rowspan="2" |1998 yil |Yangiyer |Baxrom Davlatov |- |FK Samarqand-Dinamo |Berador Abduraimov |- | rowspan="4" |1999 yil |Semurg Angren |Rafael Fabarisov |- |Kimyogar Chirchiq |Aleksandr Ivankov |- |Qizilqum Zarafshon |Vladimir Desyatchikov |- |Orol Nukus |Quvvat Tureev |- | rowspan="1" |2000 |Akademiya Tashkent |Vladimir Jukovkiy |- | rowspan="2" |2001 yil |Temiryoʻlchi Qoʻqon |Avhat Abdulin |- |Mash’al Muborak |Bakhtiyor Babaev |} {| class="wikitable" !Mavsum !Jamoa !Murabbiy |- | rowspan="2" |2002 yil |FK Guliston |Vladimir Jukovkiy |- |Sementchi Kuvasoy |Tokhir Kapadze |- | rowspan="2" |2003 yil |Sogdiana Jizzakh |Suv Murtazaev |- |Lokomotiv Tashkent |Andrey Miklyaev |- | rowspan="2" |2004 yil |Shoʻrtan guzar |Shamil Tolibov |- |Topalang Sariosiyo |Vladimir Bordyuja |- | rowspan="2" |2005 yil |"Andijon" FK |Islom Axmedov |- |Xorazm FK Urganch |Quvvat Tureev |- | rowspan="2" |2006 yil |Kuruvchi |Khikmat Irgashev |- |Vobkent FK |Genadiy Kochnev |- | rowspan="2" |2007 yil |Sogdiana Jizzakh |Furqat Esanbaev |- |Uz-Dong-Ju Andijon |Islom Axmedov |- | rowspan="2" |2008 yil |Xorazm FK Urganch |Valijon Sultanov |- |Dustlik Jizzakh |Sirojiddin Ergashev |- | rowspan="2" |2009 yil |Bunyodkor Qoʻqon 1912 | |- |Mash’al-Sport | |- | rowspan="2" |2010 yil |FK Buxoro |Genadiy Kochnev |- |Sogdiana Jizzakh | |- | rowspan="2" |2011 yil |Lokomotiv Tashkent |Rustam Muqimov |- |FK Guliston |Aleksandr Lushin |} {| class="wikitable" !Mavsum !Jamoa !Murabbiy |- | rowspan="2" |2012 yil |Sogdiana Jizzakh |Davron Fayziev |- |FK Guliston |Bakhtiyor Ashurmatov |- | rowspan="2" |2013 yil |Mash’al Muborak |Aleksandr Xomyakov |- |"Andijon" FK |Azamat Abduraimov |- | rowspan="2" |2014 yil |Shoʻrtan guzar |Muxtor Qurbonov |- |Kokand 1912 |Rustam Abdullaev |- |2015 yil |Obod Tashkent |Xayrulla Abdiev |- | | | |- |2016 yil |Dinamo Samarqand |Ilkhom Sharipov |- | | | |- | | | |- |2017-yil | | |- | | | |- | | | |- |2018-yil | | |- | | | |- | | | |- |2019-yil | | |- | | | |- | | | |- | rowspan="3" |2020-yil |Turon (Yaypan, Fargʻona) | |- |Neftchi (Fargʻona) | |- | | |- | rowspan="3" |2021-yil |Neftchi (Fargʻona) |Ilhom Moʻminjonov |- |Dinamo (Samarqand) | |- |Olimpik (Toshkent) |[[Temur Kapadze|Temur Kopadze]] |- |2022-yil | | |} == Media qamrovi == ''Oʻzbekiston Pro ligasini va Uzreport/FutbolTV bilan tuzilgan shartnoma 2024 yil 31 dekabriga qadar amal qiladi. qadar amal qiladi'' {| class="wikitable" !Yillar !Teleradiokompaniya !Teledasturlar !Ref |- |1992-2019 ! colspan="3" |Turli sabalarga koʻra bu yillarda Pro liga televidiniya orqalik koʻrsatilmagan |- | rowspan="2" |2020-2024 |Uzreport TV | rowspan="2" |Haftada 2 oʻyin, jonli. |<ref>{{Veb manbasi|url=https://championat.asia/oz/news/pro-liga-uzreport-tv-va-futbol-tvda-namoyish-etiladi|sarlavha=Pro Liga UzReport Tv va Futbol TV'da namoyish etiladi|arxivsana=15 iyu 2020 12:41|sana=15 iyu 2020 12:41|kirish sanasi=20.07.2022|arxivurl=https://championat.asia/oz/news/pro-liga-uzreport-tv-va-futbol-tvda-namoyish-etiladi}}</ref> |- |Futbol |<ref>{{Veb manbasi|url=https://uzreport.news/football/pro-liga-vakillari-translyatsiyalarni-intiqlik-bilan-kutmoqda|sarlavha=Pro Liga vakillari translyatsiyalarni intiqlik bilan kutmoqda|arxivurl=https://uzreport.news/football/pro-liga-vakillari-translyatsiyalarni-intiqlik-bilan-kutmoqda|arxivsana=30.07.2020|sana=30.07.2020|kirish sanasi=20.07.2022}}</ref> |} == Homiylar == ''2021 yil tarixda birinchi marta Pro-liga oʻz homiysiga ega boʻladi.''<ref>{{Veb manbasi|url=https://m.tribuna.uz/oz/news/view/98422?q=%2Fnews%2Fview%2F98422|sarlavha=Volkswagen brendi Pro liga rasmiy homiysiga aylandi|arxivurl=https://m.tribuna.uz/oz/news/view/98422?q=%2Fnews%2Fview%2F98422|arxivsana=26.04.2021|sana=26.04.2021|kirish sanasi=20.07.2022}}</ref> * [[Volkswagen]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://pfl.uz/ru/news/detail/13177|sarlavha=Volkswagen brendi Pro-liganing rasmiy homiysiga aylandi|arxivurl=https://pfl.uz/ru/news/detail/13177|arxivsana=26.04.2021|sana=26.04.2021|kirish sanasi=20.07.2022}}</ref> == Shuningdek qarang == [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga]] [[Oʻzbekiston Kubogi|Oʻzbekiston Kubogi]] [[Oʻzbekiston Superkubogi]] [[Oʻzbekiston Liga kubogi]] [[Oʻzbekiston Birinchi ligasi|Oʻzbekiston birinchi ligasi]] == Manbalar == == Havolalar == [[Turkum:Futbol]] e8jjfy83r2klbikdrr2xif4lj6ied26 Alan Shearer 0 23705 2726088 2453031 2022-07-30T20:50:48Z 15.235.141.34 Ooooo wikitext text/x-wiki Jeff Minkland (1940-2009' Buyuk Britaniya) Buyuk olim Jeff Minland Angliyaning Manchestr shahrida o'qituvchilar oilasida dunyoga kelgan.Otasi Anna Derinson boy oilaning qizi bo'lgan,otasi Mayk Greven esa fermerlar oilasi vakili edi.Jeff yoshligidan juda tirishqoq bola bo'lgan u tabiatan juda nimjon bo‘lgan,shuning uchun u doim tengdoshlaridan kaltak yer edi. {{DEFAULTSORT:Shearer, Alan}} [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:FIFA 100]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] fmjyhiqq5ffb0bbj2snfqexka0lg7ba 2726091 2726088 2022-07-30T20:52:32Z 15.235.141.34 I wikitext text/x-wiki APL 260 gol bilan eng yaxshi topurar hisoblanadi {{DEFAULTSORT:Shearer, Alan}} [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:FIFA 100]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] mof7kvbozm4yn8ygwatgsfqqjiy5udf 2726117 2726091 2022-07-30T21:57:55Z 15.235.141.34 wikitext text/x-wiki Alan Shirer (ing. Alan Shearer; 1970-yil 13-avgustda tugʻilgan, Nyukasl-apon Tayn, Angliya) — ingliz futbolchisi, hujumchi, shuningdek, futbol tahlilchisi.  U o'z avlodining eng yaxshi hujumchilaridan biri va Angliya Premer-ligasi tarixidagi eng buyuk o'yinchilardan biri hisoblanadi.U ushbu turnir tarixidagi eng yaxshi to'purar. Umumiy malumotlar Tavalludi: 1970-yil 13-Avgust Nyukasl apon tayn Angliya. Fuqoriligi: Angliya fuqorosi. Boyi:183 sm Lavozimi: Hujumchi <u>YOSHLAR KLUBLARI</u> NYUKASL SITY MAKTABI VOLSENT BOYES 1986-1888 SAUTGEMTIN <u>PROFESSIONAL KAREEASI</u> 1988-1992 SAUTGEMTON 118 o‘yin (23 gol) 1992-1996 BLEKBORN ROVERS 138 o‘yin (112 gol) 1996-2006 NYUKASL YUNAYTED 303 o‘yin (148 gol) TERMA JAMOADAGI KARERASI 1990-1992 ANGLIYA(21 YOSHLILAR) 11 o‘yin (13 gol) 1992-2000 ANGLIYA TERMA JAMO 60 o‘yin (30 gol) qinj6k1aeudgcu5rfdf7a3w07v3e86n 2726121 2726117 2022-07-30T22:02:32Z 15.235.141.34 wikitext text/x-wiki Alan Shirer (ing. Alan Shearer; 1970-yil 13-avgustda tugʻilgan, Nyukasl-apon Tayn, Angliya) — ingliz futbolchisi, hujumchi, shuningdek, futbol tahlilchisi.  U o'z avlodining eng yaxshi hujumchilaridan biri va Angliya Premer-ligasi tarixidagi eng buyuk o'yinchilardan biri hisoblanadi.U ushbu turnir tarixidagi eng yaxshi to'purar. Umumiy malumotlar Tavalludi: 1970-yil 13-Avgust Nyukasl apon tayn Angliya. Fuqoriligi: Angliya fuqorosi. Boyi:183 sm Lavozimi: Hujumchi <u>YOSHLAR KLUBLARI</u> NYUKASL SITY MAKTABI VOLSENT BOYES 1986-1888 SAUTGEMTIN <u>PROFESSIONAL KAREEASI</u> 1988-1992 SAUTGEMTON 118 o‘yin (23 gol) 1992-1996 BLEKBORN ROVERS 138 o‘yin (112 gol) 1996-2006 NYUKASL YUNAYTED 303 o‘yin (148 gol) TERMA JAMOADAGI KARERASI 1990-1992 ANGLIYA(21 YOSHLILAR) 11 o‘yin (13 gol) 1992-2000 ANGLIYA TERMA JAMO 60 o‘yin (30 gol) Shirer butun futbolchilik faoliyatini Angliya Premer-ligasida o'tkazdi.  Uning birinchi professional klubi Sautgempton edi.  1992 yilda u "Blekbern Rovers"ga o'tdi va u erda Evropaning eng yaxshi to'purarlaridan biriga aylandi.  Ushbu jamoa tarkibida Alan Angliya chempioni bo'ldi, shuningdek, ikki marta Angliya Premer-ligasining "Oltin butsasini" oldi.  1994 yilda AFJ yilning eng yaxshi o'yinchisi va 1995 yilda PFA yilning eng yaxshi o'yinchisi bo'ldi.  1996 yilning yozida Shirer o'zining tug'ilgan shahri "Nyukasl Yunayted"ga o'sha paytdagi rekord darajadagi 15 million funt sterling evaziga qo'shildi.  O'sha yili u "Oltin to'p" va FIFA yilning eng yaxshi futbolchisi mukofotlari uchun ovoz berishda uchinchi o'rinni egalladi.  "Nyukasl" tarkibida Alan 1998 va 1999 yillarda Angliya kubogi finallarida qatnashgan, shuningdek, klub tarixidagi eng yaxshi to'purarga aylangan.  2005/06 yilgi mavsum oxirida u futbolchilik faoliyatini yakunladi. Shirer Angliya terma jamoasi safida 63 ta o'yin o'tkazib, 30 ta gol urishga muvaffaq bo'lgan.  1996 yilgi Evropa chempionatida u o'z jamoasi tarkibida yarim final bosqichiga chiqdi, turnirning eng yaxshi to'purari bo'ldi va ramziy Evro jamoasiga kiritildi.  Shirer terma jamoa bilan 1998-yilgi jahon chempionati, 1992-yilgi Yevro va 2000-yilgi Yevropa chempionatlarida ham o‘ynagan. Futbolchilik faoliyatini yakunlagach, Shirer BBCda futbol tahlilchisi sifatida ishlay boshladi.  U 2009-yilda televideniyedagi ishini qisqa muddatga tashlab, 2008/09-yilgi mavsumning qolgan qismida “Nyukasl Yunayted” boshqaruvchisi vazifasini bajaruvchi bo‘ldi, biroq Shirer keyinchalik menejer sifatida nafaqaga chiqdi va BBCga qaytdi.  U Britaniya imperiyasi ordeni qo'mondoni.  2004 yilda u FIFA 100 ro'yxatiga kiritilgan. ..... f8jy1dgpicah7ngtk7z26z28glb50kp 2726615 2726121 2022-07-31T10:36:24Z Malikxan 33427 [[Special:Contributions/15.235.141.34|15.235.141.34]] tahrirlari [[User:MalikxanBot|MalikxanBot]] versiyasiga qaytarildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi |ism = Alan Shearar |image = [[Tasvir:Alan Shearer 2008.jpg|200px]] |toliqism = Alan Shearer |tavalludsana = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1970|8|13|df=yes}} |tavalludshahar = [[Nyukasl apon Tayn]] |tavalludmamlakat = [[Angliya]] |vafotsana = |vafotshahar = |vafotmamlakat = |boyi = 183 [[sm]] |laqab = |poziciya = [[Hujumchi]] |joriyklub = |klubraqami = |yoshlikyillari = |yoshlikklublari = {{bayroq|England}} [[Wallsend Boys FC|Wallsend Boys]] {{bayroq|England}} [[Southampton FC|Southampton]] |yillar = |klublar = |gollar = |milliyyillar = 1992—2002; |milliyjamoa = {{bayroq|England}} [[Angliya milliy futbol terma jamoasi|Angliya]] |milliygollar = |boshliqyillar = |boshliqklublar = }} '''Alan Shearer''' ({{talaffuz|Alan Shirer}}; [[1970|1970-yil]] [[13-avgust|13-avgustda]] [[Angliya|Angliyaning]] [[Nyukasl apon Tayn]] shahrida tugʻilgan) — mashhur [[Angliya|ingliz]] [[Futbol|futbolchisi]], avallari [[Angliya milliy futbol terma jamoa]]si va [[Newcastle United|Nyukasl Yunaytedning]] hujumchisi va sardori boʻlgan. [[Angliya Premyer ligasi|Ingliz Premyer-liga]] tarixidagi eng yaxshi toʻpurar — 260 ta gol. Ikkinchi oʻrinda ketayotgan [[Andrew Cole]] 187 ta toʻp kiritgan. {{DEFAULTSORT:Shearer, Alan}} [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:FIFA 100]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] kxaf7f8c6r4sfjszzmj4mmkfey6pzoy Qozoqlar 0 24956 2725777 2717942 2022-07-30T16:00:43Z Coffee86 14242 wikitext text/x-wiki {{Infobox Millat |group = Qozoqlar<br>''Қазақтар, قزاقتر'' |image = <table border=0 align="center"> <tr> <td>[[Fayl:Abylai khan.jpg|90x105px]]</td> <td>[[Fayl:AbaiPainting.jpg|90x105px]]</td> <td>[[Fayl:Chokan Valikhanov portrait.jpg|90x105px]]</td> <td>[[Fayl:Saken Sejfullin.jpg|90x105px]]</td> </tr> <tr> <td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Abilay Xon]]</small></td> <td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Abay Qoʻnonboyev|Abay Qononboy]]</small></td> <td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Choqan Valixanov]]</small></td> <td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Saken Seyfullin]]</small></td> </tr> <tr> <td><small>[[Fayl:Alibek.jpg|90x105px]]</small></td> <td>[[Fayl:Timur Bekmambetov by Gage Skidmore.jpg|90x105px]]</td> <td>[[Fayl:KZ-1999-20tenge-Satbayev.png|90x105px]]</td> <td>[[Fayl:ToktarAwbakirov.jpg|90x105px]]</td> </tr> <tr> <td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Ken Alibek]]</small></td> <td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Timur Bekmambet]]</small></td> <td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Qanish Satpayev]]</small></td> <td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Toʻqtar Aubakirov]]</small></td> </table> |population = 20 million |region1 = {{flagcountry|Kazakhstan}} |pop1 = 15,000,000 (1.01.2022) |ref1 = <ref name="Demogr2018">[http://www.stat.kz/publishing/2012/демография/Апрель/12_2011_Б-15-10-Г.rar Агентство Республики Казахстан по статистике. Численность населения Республики Казахстан по отдельным этносам на 1 января 2012 года.]</ref> |region2 = {{flagcountry|China}} |pop2 = 1,500,000 |ref2 = <ref name="China">Census 2000 counts 3.25 mln Kazakhs [http://www.china.org.cn/english/features/EthnicGroups/136924.htm The Kazak Ethnic Group], later the Kazakh population had higher birth rate, but some assimilation processes were present too. Estimations made after the 2000 Cesus are claiming Kazakh population share growth (was 0,104 % in 2000), but even if this share value was preserved at 0.104 % level it would be no less than 3.4 mln in 2008</ref> |region3 = {{flagcountry|Uzbekistan}} |pop3 = 821 ming <ref name="автоссылка2">{{Cite web |url=https://www.gazeta.uz/ru/2021/08/20/ethnic-groups/ |title=Опубликованы данные об этническом составе населения Узбекистана |access-date=2021-08-23 |archive-date=2021-08-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210823170555/https://www.gazeta.uz/ru/2021/08/20/ethnic-groups/ |deadlink=no }}</ref> |ref3 = <ref name="Uzb-2009">Kazakh population share was constant at 4.1 % in 1959—1989, [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/uz.html#People CIA estimates] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20190105201620/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/uz.html#People |date=2019-01-05 }} this share declined to 3 % in 1996. Official Uzbekistan estimation ([http://books.google.com/books?ei=F-jgSZyCJI3aygSpidyzDQ&id=wvnqAAAAIAAJ&dq=%D0%9C%D0%B8%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F+%D0%B2+%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B5+%D0%BD%D0%B0+%D1%80%D1%83%D0%B1%D0%B5%D0%B6%D0%B5+XXI+%D0%B2%D0%B5%D0%BA%D0%B0%3A+%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D1%8B%D0%B5+%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B8+%D0%B8+%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%B2%D1%8B.&q=940&pgis=1#search_anchor E. Yu. Sadovskaya „Migration in Kazakhstan in the beginning of XXI century: main tendentions and perspectives“] {{ISBN|978-9965-593-01-7}}) in 1999 was 940,600 Kazakhs or 3.8 % of total population. If Kazakh population share was stable at about 4.1 % (not taking into account the massive repatriation of ethnic Kazakhs ([[Oralman]]) to Kazakhstan) and [http://www.stat.uz/STAT/2008year/doklad_rus_tab.pdf the Uzbekistan population in the middle of 2008] was 27.3 mln, the Kazakh population would be 4.1 mln. Using the CIA estimate of the share of Kazakhs (3 %), the total Kazakh population in Uzbekistan would be 0.8 mln</ref> |region4 = {{flagcountry|Russia}} |pop4 = 647 ming |ref4 =<ref name="Prerepis2010total">[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab5.xls Russia National Census 2010]</ref> |region5 = {{flagcountry|Mongolia}} |pop5 = 200,000 |ref5 = |region6 = {{flagcountry|Turkmenistan}} |pop6 = 120,000 |ref6 = <ref name="Turkmen">In 1995 Kazakh poulation was 86,987 [http://www.chrono-tm.org/?0248042254000000000000011000000] or 1.94 % population total. Later was a massive pepartriation of ethnic Kazakh population (oralman) to Kazakhstan: 22,000 before 2001 and 38,000-40,000 in 2001—2007. Press reports are claiming [http://www.chrono-tm.org/?0248042562000000000000011000000], [http://www.chrono-tm.org/?0248042371000000000000011000000], [http://www.chrono-tm.org/?0248041957000000000000011000000] the most part of Kazakhs had left Turkmenistan</ref> |region7 = {{flagcountry|Kyrgyzstan}} |pop7 = 70,000 |ref7 = <ref name="Kyrgyz">In 2009 [http://www.stat.kg/stat.files/tematika/demograf/Kirgizstan%20v%20sifrax/demo6.pdf National Statistical Committee of Kyrgyzstan. National Census 2009 ] {{dead link|date=June 2011}}</ref> |region8 = {{flagcountry|Turkey}} |pop8 = 20,000 |ref8 = <ref name="ottoman">[http://www.inform.kz/rus/article/2207298]</ref> |region13 = {{flagcountry|Germany}} |pop13 = 1,000 |ref13 = <ref name="German">http://www.botschaft-kaz.de/ru/index.php?option=com_content&view=article&id=24&Itemid=35 Kazakh diaspora in German</ref> |region11 = {{IRN}} |pop11 = 3,000&nbsp;-&nbsp;4,000 |ref11 = <ref name="Iran">{{Citation |year= |title=arxiv nusxasi |url=http://news.iran.ru/news/32852/ |access-date=2012-09-23 |archivedate=2016-03-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304075522/http://news.iran.ru/news/32852/ }}</ref> |region10 = {{flagcountry|Ukraine}} |pop10 = 5,526 |ref10 = <ref>[http://ukrcensus.gov.ua/rus/results/nationality_population/nationality_popul1/select_51/?botton=cens_db&box=5.1W&k_t=00&p=25&rz=1_1&rz_b=2_1%20%20%20%20%20%20&n_page=2 Ukrainian population census 2001]: Distribution of population by nationality. Retrieved on 23-aprel 2009-yil {{dead link|date=June 2011}}</ref> |region12 = {{flagcountry|Belarus}} |pop12 = 1,355 |ref12 = <ref>[https://web.archive.org/web/20100918165045/http://belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/vihod_tables/5.8-0.pdf population census 2009]: National composition of the population.</ref> |languages = [[Qozoq tili]] <br /> |religions = [[Islom]] |related = [[Qoraqalpoqlar]], [[Noʻgʻaylar]] }} '''Qozoqlar''' ({{lang-kk|қазақтар}} {{IPA|/qɑzɑqtɑr/}}; ед. {{langi|kk|қазақ}} {{IPA|/qɑzɑq/}}) — turkiy xalq, [[Qozogʻiston Respublikasi]]ning asosiy aholisi. Qozoq tilida soʻzlashadi. Dindorlari — sunniy musulmonlar. Qozoqlarning koʻpchiligi [[Qozog'iston]] hududida va [[Xitoy Xalq Respublikasi|Xitoy,]] [[Oʻzbekiston]], [[Turkmaniston]], [[Rossiya Federatsiyasi|Rossiya]] va Gʻarbiy [[Mongoliya]] hududlarida istiqomat qilishadi. Qozoqlarning etnogenezi turli koʻchmanchi qabilalarning uzoq muddat davomida aralashuvi sharoitida kechgan. Qozoqlarning qadimgi ajdodlariga [[saklar]], [[usunlar]] va boshqalar kirgan. Milodning boshlarida [[Orol dengizi]]dan gʻarbda qozoq etnogeneziga tasir etgan [[alanlar]] yashagan. VI—VII-asrlarda [[Dashti qipchoq]]ning janubi-sharqida yashagan qabilalar [[Gʻarbiy Turk xoqonligi]] tarkibida boʻlgan. Bu davrda sharqdan [[turkashlar]], [[telelar]], [[qarluqlar]] va boshqa qabilalar kelib joylashgan. XII asr boshida hozirgi Qozogʻiston hududiga [[qoraxitoylar]] ([[kidanlar]]) bostirib kirgan, ular mahalliy turkiy aholi bilan aralashib ketgan. XIII asr boshida moʻgʻullar istilosi davrida Moʻgʻuliston va Oltoydan [[naymanlar]], [[kereitlar]] va boshqa qabilalar kirib kelgan. [[Oltin Oʻrda]] parchalanishi bilan XV asr oʻrtasida, Oʻzbek xonligidagi oʻzaro nizolar natijasida bu qabilalarning katta qismi janubi-sharqqa, [[Moʻgʻuliston (qadimgi davlat)|Moʻgʻuliston]] davlati tarkibiga kirgan. XVI asr boshida gʻarbga qaytib kelgan qozoq qabilalari [[Qozoq xonligi]]ga birlashadi. Shu bilan qozoq elatining shakllanish jarayoni tugallangan. Qozoqlarning qabila-urugʻlari tarixan 3 guruhga boʻlinib, alohida hududlarda yashaganlar. Ular juzlar deb atalgan ([[Katta juz]], [[Kichik juz]], [[Oʻrta juz]]). Tarixda asosiy mashgʻuloti koʻchmanchi chorvachilik, janubdagi baʼzi vohalarda sugʻorma dehqonchilik boʻlgan. == Qozoqlar soni == Butun dunyo boʻyicha qozoqlar soni 20 million kishinini taskil qiladi.Norasmiy maʼlumotlarga koʻra, dunyodagi qozoqlar soni 50 millionga yaqin ekan. * [[Qozog'iston|Qozogʻistonda]] — 15 mln kishi. * [[Xitoy Xalq Respublikasi|Xitoyda]] — 1,5 mln kishi <ref name="Казахи Китая">''Ботагоз Ракишева''. [https://cyberleninka.ru/article/n/nekotorye-aspekty-etnichnosti-kazahov-kitaya Некоторые аспекты этничности казахов Китая. Центральная Азия и Кавказ] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20220111172356/https://cyberleninka.ru/article/n/nekotorye-aspekty-etnichnosti-kazahov-kitaya |date=2022-01-11 }}. Том 18. Выпуск 2, 2015.</ref> * [[Oʻzbekiston]]da — 800 ming <ref name="автоссылка2">{{Cite web |url=https://www.gazeta.uz/ru/2021/08/20/ethnic-groups/ |title=Опубликованы данные об этническом составе населения Узбекистана |access-date=2021-08-23 |archive-date=2021-08-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210823170555/https://www.gazeta.uz/ru/2021/08/20/ethnic-groups/ |deadlink=no }}</ref> * [[Rossiya Federatsiyasi|Rossiyada]] — 647 ming kishi <ref name="Prerepis2010total">{{Cite web |url=http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab5.xls |title=Данные переписи населения РФ 2010 года |access-date=2011-12-17 |archive-date=2021-12-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211223052305/http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab5.xls |deadlink=no }}</ref><br> * [[Mongoliya]]da — 200 ming kishi. * [[Turkmaniston]]da — 50 ming kishi. * [[Qirg'iziston|Qirgʻizistonda]] — 70 ming kishi. * [[Eron]]da — 3-4 ming kishi. === Qozogʻistonda === {{main|Qozog'istonlik qozoqlar}} === Xitoylik qozoqlar === Xitoylik qozoqlar ona tilini yahshi saqlab qolgan, Xitoyda 5 millionga yaqin qozoqlar yashaydi. Ular uchun qozoq tilidagi maktablar, radio eshittirishlar muntazam ravishda ishlab turibdi, lekin Xitoydagi qozoqlar Qozogʻistonga koʻchib kelish soni ortmoqda. === Oʻzbekistonlik qozoqlar === Oʻzbekistondagi qozoqlar uchun yahshi sharoit yaratilgan, ular uchun Oʻzbekistonda 528 ta aralash va qozoq tiligagi maktablar faoliyat yuritmoqda. Qozoq milliy teatri ham ish yuritmoqda va toshkent viloyatida „Nurli jol“ nomli gazetasi ham chiqariladi. Oʻzbekistonda deyarli hamma qozoqlar davlat tilini yaxshi bilishadi. O'zbekistonda qozoqlar juda yuqori lavozimlarda ishlashadi. Masalan, Sunatulla Bekenov, Tursinxan Xudaybergenov O'zbekiston Prezidenti ma'muriyatida ishlashadi.<ref>https://centrasia.org/person2.php?st=1199300311</ref> === Rossiyalik qozoqlar === Rossiyalik Qozoqlarning koʻpchiligi oʻz ona tilini bilishmaydilar, ular uchun Rossiyada faqatgina oz miqdorda qozoq sinflari mavjud. == Dini == Qozoqlarning deyarli hammasi [[islom]] dinining [[sunnat]] tarmogʻida. == Tili va yozuvi == Qozoqlar qozoq tilida gaplashadi. Ularning alifbosi krillcha. Hozirgi kunda lotin alifbosiga oʻtishni rejalashtirayaptilar. === Milliy oshxonasi === Qozoqlarning milliy taomi — et, qazi-qarta, qimiz va boshqalar. Qozoq milliy oshxonasi keng koʻlamda goʻsht, sut-qatiq, xamir ovqatlardan iboratdir. Yozda qozoq oilalarida ayron, suv bilan aralashtirilgan qatiq sovuq holida ichiladi. Unga bugʻdoy, guruch solishadi. Ayron va qatiqdan qurut, suzma qilinadi. Qurut boʻgʻirsoqqa oʻxshab yumaloqlanadi va quyosh taftida quritiladi. Achchiq choy juda shifobaxshdir. Choyga sut yoki suzma qoʻshib qaynatiladi. Qimiz, ot suti boʻlib, u ham sogʻliq uchun foydalidir. Qozoq xalqining eng mashhur milliy taomi — beshbarmoqdir. Beshbarmoq, asosan, xamir, ot goʻshtidan tayyorlanadi. Katta kosa bilan shoʻrva tortiladi. Qozoq xalqi un mahsulotidan boʻgʻirsoq, qatlama, somsa va un bulgʻab qatlamali nonlar yopishadi. === Milliy sporti === Milliy sport turi — poyga, kurash, koʻkpar. === Urf odatlari === Urf odatlari keladigan boʻlsak, ular tarixda koʻchmanchi xalq boʻlganlar shuning uchun qozoqlarning milliy naqshlarida qoʻy, buqa va boshqa xayvonlarning muguzlari tasvirlangan boʻladi. Ularning milliy kiyimlari ham qashqir, tulki va boshqa xayvonlarning teridan tikilgan. == Taniqli qozoqlar == == Adabiyotlar == == Boshqa maqollar == == Manbalar == {{manbalar}} {{OʻzME}} {{Turkiy xalqlar}} [[Turkum:Markaziy Osiyo xalqlari]] 8zz4pjhazok1v8aputks49j5idwe1ep 2725781 2725777 2022-07-30T16:02:43Z Coffee86 14242 wikitext text/x-wiki {{Infobox Millat |group = Qozoqlar<br>''Қазақтар, قزاقتر'' |image = <table border=0 align="center"> <tr> <td>[[Fayl:Abylai khan.jpg|90x105px]]</td> <td>[[Fayl:AbaiPainting.jpg|90x105px]]</td> <td>[[Fayl:Chokan Valikhanov portrait.jpg|90x105px]]</td> <td>[[Fayl:Saken Sejfullin.jpg|90x105px]]</td> </tr> <tr> <td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Abilay Xon]]</small></td> <td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Abay Qoʻnonboyev|Abay Qononboy]]</small></td> <td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Choqan Valixanov]]</small></td> <td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Saken Seyfullin]]</small></td> </tr> <tr> <td><small>[[Fayl:Alibek.jpg|90x105px]]</small></td> <td>[[Fayl:Timur Bekmambetov by Gage Skidmore.jpg|90x105px]]</td> <td>[[Fayl:KZ-1999-20tenge-Satbayev.png|90x105px]]</td> <td>[[Fayl:ToktarAwbakirov.jpg|90x105px]]</td> </tr> <tr> <td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Ken Alibek]]</small></td> <td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Timur Bekmambet]]</small></td> <td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Qanish Satpayev]]</small></td> <td><small><div style="background-color:#fee8ab">[[Toʻqtar Aubakirov]]</small></td> </table> |population = 20 million |region1 = {{flagcountry|Kazakhstan}} |pop1 = 15,000,000 (1.01.2022) |ref1 = <ref name="Demogr2018">[http://www.stat.kz/publishing/2012/демография/Апрель/12_2011_Б-15-10-Г.rar Агентство Республики Казахстан по статистике. Численность населения Республики Казахстан по отдельным этносам на 1 января 2012 года.]</ref> |region2 = {{flagcountry|China}} |pop2 = 1,500,000 |ref2 = <ref name="China">Census 2000 counts 3.25 mln Kazakhs [http://www.china.org.cn/english/features/EthnicGroups/136924.htm The Kazak Ethnic Group], later the Kazakh population had higher birth rate, but some assimilation processes were present too. Estimations made after the 2000 Cesus are claiming Kazakh population share growth (was 0,104 % in 2000), but even if this share value was preserved at 0.104 % level it would be no less than 3.4 mln in 2008</ref> |region3 = {{flagcountry|Uzbekistan}} |pop3 = 821 ming <ref name="автоссылка2">{{Cite web |url=https://www.gazeta.uz/ru/2021/08/20/ethnic-groups/ |title=Опубликованы данные об этническом составе населения Узбекистана |access-date=2021-08-23 |archive-date=2021-08-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210823170555/https://www.gazeta.uz/ru/2021/08/20/ethnic-groups/ |deadlink=no }}</ref> |ref3 = <ref name="Uzb-2009">Kazakh population share was constant at 4.1 % in 1959—1989, [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/uz.html#People CIA estimates] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20190105201620/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/uz.html#People |date=2019-01-05 }} this share declined to 3 % in 1996. Official Uzbekistan estimation ([http://books.google.com/books?ei=F-jgSZyCJI3aygSpidyzDQ&id=wvnqAAAAIAAJ&dq=%D0%9C%D0%B8%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F+%D0%B2+%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%85%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B5+%D0%BD%D0%B0+%D1%80%D1%83%D0%B1%D0%B5%D0%B6%D0%B5+XXI+%D0%B2%D0%B5%D0%BA%D0%B0%3A+%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D1%8B%D0%B5+%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B8+%D0%B8+%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D1%82%D0%B8%D0%B2%D1%8B.&q=940&pgis=1#search_anchor E. Yu. Sadovskaya „Migration in Kazakhstan in the beginning of XXI century: main tendentions and perspectives“] {{ISBN|978-9965-593-01-7}}) in 1999 was 940,600 Kazakhs or 3.8 % of total population. If Kazakh population share was stable at about 4.1 % (not taking into account the massive repatriation of ethnic Kazakhs ([[Oralman]]) to Kazakhstan) and [http://www.stat.uz/STAT/2008year/doklad_rus_tab.pdf the Uzbekistan population in the middle of 2008] was 27.3 mln, the Kazakh population would be 4.1 mln. Using the CIA estimate of the share of Kazakhs (3 %), the total Kazakh population in Uzbekistan would be 0.8 mln</ref> |region4 = {{flagcountry|Russia}} |pop4 = 647 ming |ref4 =<ref name="Prerepis2010total">[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab5.xls Russia National Census 2010]</ref> |region5 = {{flagcountry|Mongolia}} |pop5 = 200,000 |ref5 = |region6 = {{flagcountry|Turkmenistan}} |pop6 = 120,000 |ref6 = <ref name="Turkmen">In 1995 Kazakh poulation was 86,987 [http://www.chrono-tm.org/?0248042254000000000000011000000] or 1.94 % population total. Later was a massive pepartriation of ethnic Kazakh population (oralman) to Kazakhstan: 22,000 before 2001 and 38,000-40,000 in 2001—2007. Press reports are claiming [http://www.chrono-tm.org/?0248042562000000000000011000000], [http://www.chrono-tm.org/?0248042371000000000000011000000], [http://www.chrono-tm.org/?0248041957000000000000011000000] the most part of Kazakhs had left Turkmenistan</ref> |region7 = {{flagcountry|Kyrgyzstan}} |pop7 = 70,000 |ref7 = <ref name="Kyrgyz">In 2009 [http://www.stat.kg/stat.files/tematika/demograf/Kirgizstan%20v%20sifrax/demo6.pdf National Statistical Committee of Kyrgyzstan. National Census 2009 ] {{dead link|date=June 2011}}</ref> |region8 = {{flagcountry|Turkey}} |pop8 = 20,000 |ref8 = <ref name="ottoman">[http://www.inform.kz/rus/article/2207298]</ref> |region13 = {{flagcountry|Germany}} |pop13 = 1,000 |ref13 = <ref name="German">http://www.botschaft-kaz.de/ru/index.php?option=com_content&view=article&id=24&Itemid=35 Kazakh diaspora in German</ref> |region11 = {{IRN}} |pop11 = 3,000&nbsp;-&nbsp;4,000 |ref11 = <ref name="Iran">{{Citation |year= |title=arxiv nusxasi |url=http://news.iran.ru/news/32852/ |access-date=2012-09-23 |archivedate=2016-03-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304075522/http://news.iran.ru/news/32852/ }}</ref> |region10 = {{flagcountry|Ukraine}} |pop10 = 5,526 |ref10 = <ref>[http://ukrcensus.gov.ua/rus/results/nationality_population/nationality_popul1/select_51/?botton=cens_db&box=5.1W&k_t=00&p=25&rz=1_1&rz_b=2_1%20%20%20%20%20%20&n_page=2 Ukrainian population census 2001]: Distribution of population by nationality. Retrieved on 23-aprel 2009-yil {{dead link|date=June 2011}}</ref> |region12 = {{flagcountry|Belarus}} |pop12 = 1,355 |ref12 = <ref>[https://web.archive.org/web/20100918165045/http://belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/vihod_tables/5.8-0.pdf population census 2009]: National composition of the population.</ref> |languages = [[Qozoq tili]] <br /> |religions = [[Islom]] |related = [[Qoraqalpoqlar]], [[Noʻgʻaylar]] }} '''Qozoqlar''' ({{lang-kk|қазақтар}} {{IPA|/qɑzɑqtɑr/}}; ед. {{langi|kk|қазақ}} {{IPA|/qɑzɑq/}}) — turkiy xalq, [[Qozogʻiston Respublikasi]]ning asosiy aholisi. Qozoq tilida soʻzlashadi. Dindorlari — sunniy musulmonlar. Qozoqlarning koʻpchiligi [[Qozog'iston]] hududida va [[Xitoy Xalq Respublikasi|Xitoy,]] [[Oʻzbekiston]], [[Turkmaniston]], [[Rossiya Federatsiyasi|Rossiya]] va Gʻarbiy [[Mongoliya]] hududlarida istiqomat qilishadi. Qozoqlarning etnogenezi turli koʻchmanchi qabilalarning uzoq muddat davomida aralashuvi sharoitida kechgan. Qozoqlarning qadimgi ajdodlariga [[saklar]], [[usunlar]] va boshqalar kirgan. Milodning boshlarida [[Orol dengizi]]dan gʻarbda qozoq etnogeneziga tasir etgan [[alanlar]] yashagan. VI—VII-asrlarda [[Dashti qipchoq]]ning janubi-sharqida yashagan qabilalar [[Gʻarbiy Turk xoqonligi]] tarkibida boʻlgan. Bu davrda sharqdan [[turkashlar]], [[telelar]], [[qarluqlar]] va boshqa qabilalar kelib joylashgan. XII asr boshida hozirgi Qozogʻiston hududiga [[qoraxitoylar]] ([[kidanlar]]) bostirib kirgan, ular mahalliy turkiy aholi bilan aralashib ketgan. XIII asr boshida moʻgʻullar istilosi davrida Moʻgʻuliston va Oltoydan [[naymanlar]], [[kereitlar]] va boshqa qabilalar kirib kelgan. [[Oltin Oʻrda]] parchalanishi bilan XV asr oʻrtasida, Oʻzbek xonligidagi oʻzaro nizolar natijasida bu qabilalarning katta qismi janubi-sharqqa, [[Moʻgʻuliston (qadimgi davlat)|Moʻgʻuliston]] davlati tarkibiga kirgan. XVI asr boshida gʻarbga qaytib kelgan qozoq qabilalari [[Qozoq xonligi]]ga birlashadi. Shu bilan qozoq elatining shakllanish jarayoni tugallangan. Qozoqlarning qabila-urugʻlari tarixan 3 guruhga boʻlinib, alohida hududlarda yashaganlar. Ular juzlar deb atalgan ([[Katta juz]], [[Kichik juz]], [[Oʻrta juz]]). Tarixda asosiy mashgʻuloti koʻchmanchi chorvachilik, janubdagi baʼzi vohalarda sugʻorma dehqonchilik boʻlgan. == Qozoqlar soni == Butun dunyo boʻyicha qozoqlar soni 20 million kishinini taskil qiladi.Norasmiy maʼlumotlarga koʻra, dunyodagi qozoqlar soni 50 millionga yaqin ekan. * [[Qozog'iston|Qozogʻistonda]] — 15 mln kishi. * [[Xitoy Xalq Respublikasi|Xitoyda]] — 1,5 mln kishi <ref name="Казахи Китая">''Ботагоз Ракишева''. [https://cyberleninka.ru/article/n/nekotorye-aspekty-etnichnosti-kazahov-kitaya Некоторые аспекты этничности казахов Китая. Центральная Азия и Кавказ] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20220111172356/https://cyberleninka.ru/article/n/nekotorye-aspekty-etnichnosti-kazahov-kitaya |date=2022-01-11 }}. Том 18. Выпуск 2, 2015.</ref> * [[Oʻzbekiston]]da — 800 ming <ref name="автоссылка2">{{Cite web |url=https://www.gazeta.uz/ru/2021/08/20/ethnic-groups/ |title=Опубликованы данные об этническом составе населения Узбекистана |access-date=2021-08-23 |archive-date=2021-08-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210823170555/https://www.gazeta.uz/ru/2021/08/20/ethnic-groups/ |deadlink=no }}</ref> * [[Rossiya Federatsiyasi|Rossiyada]] — 647 ming kishi <ref name="Prerepis2010total">{{Cite web |url=http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab5.xls |title=Данные переписи населения РФ 2010 года |access-date=2011-12-17 |archive-date=2021-12-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211223052305/http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab5.xls |deadlink=no }}</ref><br> * [[Mongoliya]]da — 200 ming kishi. * [[Turkmaniston]]da — 50 ming kishi. * [[Qirg'iziston|Qirgʻizistonda]] — 70 ming kishi. * [[Eron]]da — 3-4 ming kishi. === Qozogʻistonda === {{main|Qozog'istonlik qozoqlar}} === Xitoylik qozoqlar === Xitoylik qozoqlar ona tilini yahshi saqlab qolgan, Xitoyda 5 millionga yaqin qozoqlar yashaydi. Ular uchun qozoq tilidagi maktablar, radio eshittirishlar muntazam ravishda ishlab turibdi, lekin Xitoydagi qozoqlar Qozogʻistonga koʻchib kelish soni ortmoqda. === Oʻzbekistonlik qozoqlar === Oʻzbekistondagi qozoqlar uchun yahshi sharoit yaratilgan, ular uchun Oʻzbekistonda 528 ta aralash va qozoq tiligagi maktablar faoliyat yuritmoqda. Qozoq milliy teatri ham ish yuritmoqda va toshkent viloyatida „Nurli jol“ nomli gazetasi ham chiqariladi. Oʻzbekistonda deyarli hamma qozoqlar davlat tilini yaxshi bilishadi. O'zbekistonda qozoqlar juda yuqori lavozimlarda ishlashadi. Masalan, Sunatulla Bekenov, Tursinxan Xudaybergenov O'zbekiston Prezidenti ma'muriyatida ishlashadi.<ref>https://centrasia.org/person2.php?st=1199300311</ref> === Rossiyalik qozoqlar === Rossiyalik Qozoqlarning koʻpchiligi oʻz ona tilini bilishmaydilar, ular uchun Rossiyada faqatgina oz miqdorda qozoq sinflari mavjud. == Dini == Qozoqlarning deyarli hammasi [[islom]] dinining [[sunnat]] tarmogʻida. == Tili va yozuvi == Qozoqlar qozoq tilida gaplashadi. Ularning alifbosi krillcha. Hozirgi kunda lotin alifbosiga oʻtishni rejalashtirayaptilar. === Milliy oshxonasi === Qozoqlarning milliy taomi — et, qazi-qarta, qimiz va boshqalar. Qozoq milliy oshxonasi keng koʻlamda goʻsht, sut-qatiq, xamir ovqatlardan iboratdir. Yozda qozoq oilalarida ayron, suv bilan aralashtirilgan qatiq sovuq holida ichiladi. Unga bugʻdoy, guruch solishadi. Ayron va qatiqdan qurut, suzma qilinadi. Qurut boʻgʻirsoqqa oʻxshab yumaloqlanadi va quyosh taftida quritiladi. Achchiq choy juda shifobaxshdir. Choyga sut yoki suzma qoʻshib qaynatiladi. Qimiz, ot suti boʻlib, u ham sogʻliq uchun foydalidir. Qozoq xalqining eng mashhur milliy taomi — beshbarmoqdir. Beshbarmoq, asosan, xamir, ot goʻshtidan tayyorlanadi. Katta kosa bilan shoʻrva tortiladi. Qozoq xalqi un mahsulotidan boʻgʻirsoq, qatlama, somsa va un bulgʻab qatlamali nonlar yopishadi. === Milliy sporti === Milliy sport turi — poyga, kurash, koʻkpar. === Urf odatlari === Urf odatlari keladigan boʻlsak, ular tarixda koʻchmanchi xalq boʻlganlar shuning uchun qozoqlarning milliy naqshlarida qoʻy, buqa va boshqa xayvonlarning muguzlari tasvirlangan boʻladi. Ularning milliy kiyimlari ham qashqir, tulki va boshqa xayvonlarning teridan tikilgan. == Taniqli qozoqlar == == Adabiyotlar == == Boshqa maqollar == == Manbalar == {{manbalar}} {{OʻzME}} {{Turkiy xalqlar}} [[Turkum:Markaziy Osiyo xalqlari]] ak3jbi3ngxf1e7jfujvuwtdpzd6wlgh Oʻzbekiston havo yoʻllari 0 24970 2726307 2724219 2022-07-31T05:54:38Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Infobox airline|logo=Uzbekistan Airways logo.svg|IATA=HY|ICAO=UZB|callsign=UZBEK|founded=28 yanvar [[1992]]|bases=[[Toshkent xalqaro aeroporti]]|alliance=''[[File:Skyteam Logo 001.svg|20px]] [[SkyTeam]] (nomzod 01.08.2008)''|fleet_size=34|destinations=63|website=https://www.uzairways.com/|headquarters={{Bayroqikon|Oʻzbekiston}}, [[Toshkent]]}} '''Oʻzbekiston havo yoʻllari''' ({{lang-en|Uzbekistan Airways}}) [[Oʻzbekiston Respublikasi]]ning [[1992]]-yilda asos solingan davlat aviakompaniyasidir. == Tarixi == «Oʻzbekiston havo yoʻllari» — xalq xoʻjaligi va aholini aviatsiya xizmati (yuk, yoʻlovchi tashuvlari, maxsus aviaishlar) bilan taʼminlovchi [[Oʻzbekiston|Oʻzbekiston Respublikasi]] milliy aviakompaniyasidir. Aviakompaniya 1992 yil 28-yanvarda Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti [[Islom Karimov]] Farmoniga binoan tashkil etilgan. Ana shu vaqtdan boshlab [[Tayyora|samolyot]] parkini zamonaviylashtirish, yangi aerovokzallar qurish, havodagi harakatni boshqarish tizimini tubdan oʻzgartirish, [[Aerodrom|aerodromlarni]] yangi zamonaviy texnika bilan taʼminlash, yuqori malakali mutaxassislarni tayyorlovchi baza hamda menejment tizimini takomillashtirishga yoʻnaltirilgan respublika Fuqaro aviatsiyasini rivojlantirish davlat dasturi amalga kirdi. Oʻtkazilgan islohotlar Oʻzbekiston [[aviatsiya]] transportining xalqaro, iqtisodiy, diplomatik va madaniy aloqalarini rivojlantirishda yetakchi sohalardan biriga aylanishiga omil yaratdi. == Samolyotlar == [[Fayl:Uzbekistan-airways-A310-324-uk-3100.jpg|thumb|Airbus A310-300]] [[Fayl:Uzbekistan.airways.757.arp.750pix.jpg|thumb|Boeing 757-200]] [[Fayl:UK-76805 Uzbekistan.jpg|thumb|Iljushin Il-76TD]] [[2017]]-yil [[Yanvar]] oyi maʼlumotlariga koʻra kompaniya tarkibida 36 ta samolyot mavjud. {| class="wikitable" border="1" cellpadding="3" style="border-collapse:collapse; text-align: center" |+ Samolyotlar Oʻzbekiston havo yoʻllari |- !rowspan=2|samolyotlar !rowspan="2" |Faoldagi samolyotlar !rowspan="2" |Buyurtma qilingan samolyotlar !colspan="4"|yo'lovchi !rowspan="2"|eslatma |- ! style="width:30px;"|<abbr title="First">F</abbr> ! style="width:30px;"|<abbr title="Business">C</abbr> ! style="width:30px;"|<abbr title="Economy">Y</abbr> ! style="width:30px;"|Jami |- |[[Airbus A320|Airbus A320-200]] |10<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Uzbekistan Airways fleet details |url=http://www.airfleets.net/flottecie/Uzbekistan%20Airways.htm|date=9-yanvar 2017-yil|archiveurl= |archivedate=9-yanvar 2017-yil}}</ref> |— |— |12 |138 |150<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Aircraft News|url=https://http://atwonline.com/aircraft-amp-engines/aircraft-news-4|date=9-yanvar 2017-yil|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160114075411/https://http/|archivedate=2016-01-14|accessdate=2021-12-29}}</ref> |[[OʻzR VM shaxsiy tarkibi (chizma)|hukumat uchun]] bir |- |[[Boeing 757|Boeing 757-200]] |6<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Uzbekistan Airways fleet details |url=http://www.airfleets.net/flottecie/Uzbekistan%20Airways.htm|date=9-yanvar 2017-yil|archiveurl= |archivedate=9-yanvar 2017-yil}}</ref> |— |— |28 |156 |184 |[[OʻzR VM shaxsiy tarkibi (chizma)|hukumat uchun]] bir |- |rowspan=2|[[Boeing 767|Boeing 767-300ER]] |rowspan=2|7<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Uzbekistan Airways fleet details |url=http://www.airfleets.net/flottecie/Uzbekistan%20Airways.htm|date=9-yanvar 2017-yil|archiveurl= |archivedate=9-yanvar 2017-yil}}</ref> |rowspan=2|— |10 |40 |157 |207 |rowspan=2|[[OʻzR VM shaxsiy tarkibi (chizma)|hukumat uchun]] bir |- |—||18||246||264 |- |[[Boeing 787 Dreamliner|Boeing 787-8]] |2<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Uzbekistan Airways fleet details |url=http://www.airfleets.net/flottecie/Uzbekistan%20Airways.htm|date=9-yanvar 2017-yil|archiveurl= |archivedate=9-yanvar 2017-yil}}</ref> |4<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Boeing: НАК «Узбекистон хаво йуллари» заказала 4 Boeing-787 Dreamliner |url=https://www.uzdaily.uz/articles-id-31087.htm|date=9-yanvar 2017-yil|archiveurl= |archivedate=9-yanvar 2017-yil}}</ref> |— |24 |222 |246 | |- |[[Ilyushin Il-114|Ilyushin Il-114-100]] |7 |— |— |— |54 |54 |Bir saqlanadi |- |[[Airbus A300|Airbus A300-600F]] |2 |— |colspan="4" |samolyotlar yuk | |- |[[Boeing 767|Boeing 767-300F]] |2 |— |colspan="4" |samolyotlar yuk | |- !Total !36 !4 !colspan="5"| |} === Nofaoliyatdagi samolyotlar === * {{0}} [[Antonov An-24|Antonov An-24B]] * {{0}} Antonov An-24RV * {{0}} [[Airbus A310|Airbus A310-300]] * {{0}} [[British Aerospace 146|Avro RJ85]] * {{0}} [[Iljuschin Il-62|Ilyushin Il-62M]] * {{0}} [[Iljuschin Il-76|Iljuschin Il-76TD]] * {{0}} [[Iljuschin Il-86]] * {{0}} Jakovlev Jak-40 * {{0}} Tupolev Tu-154B * {{0}} Tupolev Tu-154M<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Uzbekistan Airways Fleet Details and History |url=https://www.planespotters.net/airline/Uzbekistan-Airways|date=9-yanvar 2017-yil|archiveurl= |archivedate=9-yanvar 2017-yil}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi|title=World Airline Directory – Uzbekistan Airways|url=http://www.flightglobal.com/pdfarchive/view/2000/2000%20-%200979.html|date=9-yanvar 2017-yil|archiveurl=|archivedate=9-yanvar 2017-yil|access-date=2017-01-20|archive-date=2013-11-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20131109173650/http://www.flightglobal.com/pdfarchive/view/2000/2000%20-%200979.html}}</ref> == Oʻzaro kod ulashuv == Oʻzbekiston havo yoʻllari quyidagi aviakompaniyalar bilan oʻzaro kod ulashuvga kelishgan: * [[Air Baltic]] * [[Air India]] * [[Czech Airlines]] ([[SkyTeam]]) * [[Korean Air]] ([[SkyTeam]]) * [[Malaysia Airlines]] ([[oneworld]]) * [[Turkish Airlines]] ([[Star Alliance]]) == Havolalar == * [http://www.uzairways.com Rasmiy sayti] == Manbalar == {{manbalar}} {{Tashqi havolalar}} [[Turkum:Oʻzbekiston aviakompaniyalari]] [[Turkum:Aviakompaniyalar]] pur27zqzv5xzavkekfr3bskwws3gkvc Andoza:Infobox futbol ligasi 10 25105 2726662 2724658 2022-07-31T11:34:52Z Umarxon III 18267 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti | nomi = {{{name|}}}{{{nomi|}}} | tasvir = {{{image|}}}{{{tasvir|}}} | tagyozuv = {{{caption|}}}{{{tagyozuv|}}}{{{tagyozuvi|}}}{{{tasvir_tagyozuvi|}}} | belgiuslubi = text-align:right; background:#eee; | matnuslubi = white-space: nowrap | belgi1 = Davlat | matn1 = {{{country|}}}{{{davlat|}}} | belgi2 = Konfederatsiya | matn2 = {{{confed|}}}{{{konfederatsiya|}}} | belgi3 = Oʻtkazuvchi tashkilot | matn3 = {{{otkazuvchi|}}}{{{tashkilot|}}} | belgi4 = Futbol tuzilmasidagi oʻrni | matn4 = {{{levels|}}}{{{saviyasi|}}} | belgi5 = Tashkil etilgan | matn5 = {{{founded|}}}{{{tashkil_etilgan|}}} | belgi6 = Jamoalar soni | matn6 = {{{teams|}}}{{{jamoalar_soni|}}} | belgi7 = Yuqori divizion | matn7 = {{{upperdivision|}}} | belgi8 = Quyi divizion | matn8 = {{{lowerdivision|}}} | belgi9 = Yuqori liga | matn9 = {{{promotion|}}}{{{yuqori_liga|}}} | belgi10 = Pastki liga | matn10 = {{{relegation|}}}{{{pastki_liga|}}} | belgi11 = Ichki kuboklar | matn11 = {{{domest_cup|{{{domest cup|}}}}}}{{{mahalliy_musobaqalar|}}} | belgi12 = Xalqaro musoboqalar | matn12 = {{{confed_cup|}}}{{{xalqaro_musoboqalar|}}} | belgi13 = Amaldagi chempion | matn13 = {{{champions|}}}|{{{champions}}}{{{amaldagi_chempion|}}} | belgi14 = Eng koʻp marta chempion | matn14 = {{{most_champs|}}}{{{most_successful_club|}}}{{{most successful club|}}}{{{eng_koʻp_marta_chempion|}}} | belgi15 = Eng koʻp oʻyin oʻtkazganlar | matn15 = {{{most_caps|}}}{{{most caps|}}} | belgi16 = Toʻpurarlar | matn16 = {{{top_goalscorer|}}}{{{top goalscorer|}}}{{{toʻpurarlar|}}}{{{to`purarlar|}}}{{{to'purarlar|}}} | belgi17 = TV hamkorlar | matn17 = {{{tv|}}} | belgi18 = Veb-sayt | matn18 = {{{website|}}}{{{vebsayt|}}}{{{veb-sayt|}}} | belgi19 = Amaldagi oʻyin | matn19 = {{{current|}}} | belgi20 = Bosh direktor | matn20 = {{{direktor|}}} | belgi21 = Jamoalar | matn21 = {{{teams|}}} | belgi22 = Kuboklar | matn22 = {{{cups|}}} }}<noinclude> {{Hujjat}}[[Turkum:Bilgiquti andozalari]]</noinclude> fy8wc2c1voa03zdybeikwqbv1op7b5o UTair 120 reysi halokati 0 25394 2725962 2307788 2022-07-30T18:23:25Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 4 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''UTair 120 reysi halokati''' 2012-yil 2-aprelida mahalliy vaqt bilan soat 05:35 da [[Rossiya]]ning [[Tyumen]] shahri yaqinida sodir boʻldi.<ref name=BBC17580917>{{Web manbasi |url=http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-17580917 |title=Russian plane crashes in Siberia |publisher=BBC News |accessdate=2-aprel 2012-yil}}</ref> Tyumen-[[Surgut]] reysini bajarayotgan [[ATR72-200]] uchogʻi bortida 43 kishi bor edi, ulardan 31 nafari halok boʻldi.<ref name=USAToday>{{Web manbasi |url=http://www.usatoday.com/news/world/story/2012-04-01/Russia-Serbia-plane-crash/53936582/1 |title=Plane crash in Siberia kills 31 of 43 on board |work=USA Today |accessdate=2-aprel 2012-yil}}</ref> ==Manbalar== {{manbalar}} == Havolalar == * [http://www.utair.ru/ UTair] **"[http://utair.ru/ Официальное сообщение ОАО «Авиакомпания «ЮТэйр»]." ( {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120413234154/http://utair.ru/ |date=2012-04-13 }}) {{ru icon}} **"[http://www.utair.ru/en/ UTair Aviation Official Statement]." ( {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120316130130/http://www.utair.ru/en/ |date=2012-03-16 }}) {{en icon}} * [[Davlatlararo aviatsiya qoʻmitasi]]: "[http://www.mak.ru/russian/investigations/2012/atr-72_vp-byz.html 2 апреля ATR-72 № VP-BYZ] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120406071717/http://www.mak.ru/russian/investigations/2012/atr-72_vp-byz.html |date=2012-04-06 }}." {{ru icon}} *[[Bureau d'Enquêtes et d'Analyses pour la Sécurité de l'Aviation Civile]] **"[http://www.bea.aero/en/enquetes/tyumen/pressrelease02april2012.php Accident on 2 April to the Flight UT 120 ATR 72-201 registered VP-BYZ]." ( {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130922031750/http://www.bea.aero/en/enquetes/tyumen/pressrelease02april2012.php |date=2013-09-22 }}) {{en icon}} **"[http://www.bea.aero/fr/enquetes/tyumen/com02avril2012.php Vol UT 120 du 2 avril 2012 ATR 72-201, immatriculé VP-BYZ]." ( {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120526020327/http://www.bea.aero/fr/enquetes/tyumen/com02avril2012.php |date=2012-05-26 }}) {{fr icon}} [[Turkum:Aviahalokatlar]] [[Turkum:2012-yil voqealari]] jerilp8fntbidblsuilqv9cq2n4zdtc Bhoja Air 213 reysi halokati 0 25587 2726387 2447617 2022-07-31T06:57:45Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Bhoja Air 213 reysi halokati''' 2012-yili 20-aprelida mahalliy vaqt bilan soat 18:40 da [[Pokiston]]ning [[Islomobod]] shahri yaqinida sodir boʻldi.<ref>[http://www.thenews.com.pk/article-45354-Pakistan-plane-crash:-127-feared-dead Bhoja Airline's crashes near Islamabad], ''The News''</ref> [[Karachi]]-Islomobod reysini bajarayotgan [[Boeing 737|Boeing 737-236]] uchogʻi bortida 121 nafar yoʻlovchi va 6 nafar ekipaj aʼzosi bor edi, ularning bari halok boʻldi. Halokatning ehtimoliy sababi qilib yomon ob-havo sharoiti koʻrsatildi.<ref>[http://dawn.com/2012/04/21/wind-shear-may-have-caused-the-tragedy/ "Wind shear may have caused the tragedy."], ''Dawn.com''</ref> ==Manbalar== {{reflist}} == Havolalar == * [http://www.bhojaair.com.pk/home/ Bhoja Air]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120420110041/http://www.bhojaair.com.pk/home/ |date=2012-04-20 }} [[Turkum:Aviahalokatlar]] [[Turkum:2012-yil voqealari]] toubvb1cm0zhvjemrapp2nstwc3m0e0 Yulduz 0 28794 2726134 2721623 2022-07-30T22:33:20Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 5 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Starsinthesky.jpg|right|300px|thumb|[[Katta Magellan Buluti]]dagi yulduz yaratuvchi mintaqa. [[NASA]]/[[ESA]] surati.]] '''Yulduz''' [[gravitatsiya]] bilan bogʻlangan yorqin [[plazma]] sharidir. Hayotining oxirida yulduz shuningdek [[degenerat modda]]ni ham oʻzi ichiga olishi mumkin. [[Yer]]ga eng yaqin yulduz [[Quyosh]]dir, u Yerdagi [[energiya]]ning asosiy manbai hamdir. Boshqa yulduzlar, [[atmosfera]] hodisalari toʻsiq boʻlmasa, Yer sirtidan qoʻzgʻalmas yorugʻ nuqtalar boʻlib koʻrinadi. Tarixan [[osmon]] sferasidagi yorqin yulduzlar [[yulduz turkumi|turkum]] va [[asterizm]]larga toʻplantirilgan, eng yorqinlariga nomlar ham berilgan. [[Astronom]]lar yulduzlar haqidagi maʼlumotlarni [[zij]]larga yigʻishgan. Hayotining kamida biror qismida yulduz yadrosidagi [[vodorod]] [[termoyadroviy reaksiya]]si energiyasi nurlanishi hisobiga charaqlaydi. [[Geliy]]dan ogʻir deyarli barcha tabiiy [[kimyoviy unsur]]lar yulduzlar nurlanishi yoki portlashidagi [[nukleosintez]] tufayli yuzaga kelgan. Astronomlar yulduz [[massa]]si, yoshi, [[metallik|kimyoviy tarkibi]] va boshqa xossalarini uning [[spektr]]i, [[yorqinlik|yorqinligi]] va fazodagi harakatini kuzatib aniqlay olishadi. Yulduz massasi uning evolutsiyasi va taqdirini belgilovchi bosh mezondir. Yulduzning boshqa xarakteristikalari uning oʻtmishi, diametri, aylanishi, harakati va harorati orqali aniqlanadi. Yulduz haroratining uning yorqinligiga nisbati jadvali, yoki [[Hertzsprung–Russell diagrammasi]] (H-R diagramma), yulduz yoshi va evolutsiyaviy holatini bilishga yordam beradi. Yulduz vodoroddan iborat materiya buluti [[kollaps]]i bilan boshlanadi, unda oz miqdorda geliy va ogʻirroq unsurlar ham boʻlishi mumkin. Yulduz yadrosi yetarlicha [[zichlik|zich]] boʻla boshlaganida vodorodning bir qismi yadroviy reaksiya orqali zudlik bilan geliyga aylanadi.<ref name="sunshine">{{veb manbasi | last = Bahcall | first = John N. | date = 2000-06-29 | url = http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/articles/fusion/index.html | title = How the Sun Shines | publisher = Nobel Foundation | accessdate = 2006-08-30 }}</ref> Yadrosidan tashqaridagi yulduz massasi yadrodan energiyani [[radiatsiya]] va [[konveksiya]] jarayonlari orqali sirtga olib chiqadi. Yulduzning ichki bosimi uni keyingi kollapsdan (oʻz ichiga qulab tushishdan) saqlaydi. Vodorod yoqilgʻisi tugaganida, massasi Quyosh massasining kamida 0,4<ref name="late stages">{{veb manbasi | last = Richmond | first = Michael | url = http://spiff.rit.edu/classes/phys230/lectures/planneb/planneb.html | title = Late stages of evolution for low-mass stars | publisher = Rochester Institute of Technology | accessdate = 2006-08-04 }}</ref> boʻlgan yulduz kengayib, [[qizil gigant]]ga aylanadi, baʼzi hollarda ogʻirroq unsurlar ishlab chiqarishni boshlaydi. Keyin yulduz degenerat shaklga oʻtib, moddasining bir qismini yulduzlararo muhitga chiqaradi, bu modda u yerda ogʻir unsurlari koʻproq boʻlgan yangi yulduzlar avlodini shakllantiradi.<ref>{{veb manbasi | url = http://observe.arc.nasa.gov/nasa/space/stellardeath/stellardeath_intro.html | title = Stellar Evolution & Death | publisher = NASA Observatorium | accessdate = 2006-06-08 | archive-date = 2008-02-10 | archive-url = https://web.archive.org/web/20080210154901/http://observe.arc.nasa.gov/nasa/space/stellardeath/stellardeath_intro.html }}</ref> [[Qoʻshaloq yulduz|Juft]] va koʻp-yulduzli tizimlar bir-biri bilan gravitatsiya orqali bogʻlangan va bir-birining atrofida sobit [[orbita]]larda aylanuvchi ikki yoki undan oshiq yulduzlardan iborat boʻladi. Bunday yulduzlar evolutsiyasiga ularning oʻzaro gravitatsiyasi katta taʼsir koʻrsatishi mumkin. Yulduzlar [[klaster]] yoki [[galaktika]] kabi oʻzaro gravitatsiyaviy bogʻliq yanada kattaroq tizimlar ichiga kirishi mumkin. == Kuzatuv tarixi == [[Fayl:Dibuix de Leo.png|thumb|220px|right|Odamlar qadim zamonlardan yulduzlar hosil qiladigan naqshlarni kuzatib kelishadi.<ref name="forbes" /> [[Arslon (yulduz turkumi)|Arslon yulduz turkumini]] [[arslon]] shaklida tasvirlovchi ushbu rasmni 1690-yili [[Johannes Hevelius]] chizgan.<ref>{{kitob manbasi | first=Johannis | last=Hevelius | year=1690 | title=Firmamentum Sobiescianum, sive Uranographia | location=Gdansk }}</ref>]] Tarixan, yulduzlar dunyo [[tamaddun]]lari uchun muhim boʻlib kelgan. Ular [[din]]iy rituallar qismi va [[astronomik navigatsiya]], yoʻl topish uchun kerak boʻlgan. Koʻpgina qadimgi astronomlar yulduzlar [[osmon sferasi]]da qoʻzgʻalmay turadi. deb ishonishgan. Astronomlar oʻzaro kelishib yulduzlarni [[yulduz turkumi|yulduz turkumlariga]] guruhlashgan va ulardan [[sayyora]]lar va Quyosh joyi va harakatini aniqlashdan foydalanishgan.<ref name="forbes">{{kitob manbasi | last1=Forbes | first1=George | title=History of Astronomy | publisher=Watts & Co. | location=London | year=1909 | url=http://www.gutenberg.org/ebooks/8172 | isbn=1-153-62774-4 }}</ref> Quyoshning orqa fondagi yulduzlarga va ufqqa nisbatan harakati ziroatchilikni tartibga solish uchun [[Quyosh taqvimi|taqvimlar]] yaratishda ishlatilgan.<ref>{{veb manbasi | last=Tøndering | first=Claus | url=http://webexhibits.org/calendars/calendar-ancient.html | title=Other ancient calendars | publisher=WebExhibits | accessdate=2006-12-10 }}</ref> Bugunda ishlatiladigan [[Grigoriy taqvimi]] aynan shunday Quyosh taqvimlaridan biridir, u Yer aylanish oʻqi burchagining Quyoshga nisbatiga asoslangan. Eng qadimiy batartib [[zij|yulduz jadvali]] eramizdan avvalgi 1534-yili [[Misr astronomiyasi]]da paydo boʻlgan.<ref>{{jurnal manbasi | last=von Spaeth | first=Ove | title=Dating the Oldest Egyptian Star Map | journal=Centaurus International Magazine of the History of Mathematics, Science and Technology | year=2000 | volume=42 | issue=3 | pages=159–179 | url=http://www.moses-egypt.net/star-map/senmut1-mapdate_en.asp | accessdate=2007-10-21 }}</ref> Oʻsha jadvalga zamondosh [[Bobil zijlari|Bobil jadvali]] [[Mesopotamiya]]da eradan avvalgi taxminan 1531–1155-yillarda tayyorlangan.<ref name="north 1995 30 31">{{kitob manbasi | last=North | first=John | year=1995 | title=The Norton History of Astronomy and Cosmology | location=New York and London | pages=30–31 | publisher=W.W. Norton & Company | isbn=0-393-03656-1 }}</ref> Ilk [[Yunon astronomiyasi|yunon]] [[yulduz katalogi]] eradan avvalgi 300-yillarda [[Aristill]] va [[Timoxaris]] tomonidan yaratilgan.<ref>{{kitob manbasi | last=Murdin | first=P. | year=2000 | month=November | chapter=Aristillus (c. 200 BC) | doi=10.1888/0333750888/3440 | title=Encyclopedia of Astronomy and Astrophysics | bibcode=2000eaa..bookE3440 | isbn=0-333-75088-8 }}</ref> [[Hipparx]] yulduz katalogi (e.a. II asr) 1020 yulduzni ichiga olib, [[Ptolemey]] yulduz katalogini yigʻishda ishlatilgan.<ref>{{kitob manbasi | first=Gerd | last=Grasshoff | year=1990 | title=The history of Ptolemy's star catalogue | url=https://archive.org/details/historyofptolemy0000gras | publisher=Springer | pages=[https://archive.org/details/historyofptolemy0000gras/page/n18 1]–5 | isbn=0-387-97181-5 }}</ref> Hipparx shuningdek birinchi boʻlib [[yangi yulduz]]ni kash etgan.<ref>{{veb manbasi | first=Antonios D. | last=Pinotsis | title=Astronomy in Ancient Rhodes | publisher=Section of Astrophysics, Astronomy and Mechanics, Department of Physics, University of Athens | url=http://conferences.phys.uoa.gr/jets2008/historical.html | accessdate=2009-06-02 }}</ref> Aksariyat yulduzlar va turkumlarning bugungi nomlari yunon astronomiyasidan keladi. Osmonning oʻzgarmasligi haqidagi fikrlarga qaramay, [[Xitoy astronomiyasi|Xitoy astronomlari]] yangi yulduzlar paydo boʻlishidan boxabar edilar.<ref name="clark">{{cite conference | last1=Clark | first1=D. H. | last2=Stephenson | first2=F. R. | title=The Historical Supernovae | booktitle=Supernovae: A survey of current research; Proceedings of the Advanced Study Institute | pages=355–370 | publisher=Dordrecht, D. Reidel Publishing Co | date=29-iyun 1981-yil | location=Cambridge, England | bibcode=1982sscr.conf..355C }}</ref> Eramizning 185-yilida ular birinchi boʻlib, hozirda [[SN185]] nomi bilan ataladigan [[oʻta yangi yulduz|supernova]] haqida kuzatuv qaydlarini yozib qoldirishdi.<ref>{{jurnal manbasi | last1=Zhao | first1=Fu-Yuan | last2=Strom | first2=R. G. | last3=Jiang | first3=Shi-Yang | title=The Guest Star of AD185 Must Have Been a Supernova | journal=Chinese Journal of Astronomy and Astrophysics | year=2006 | volume=6 | issue=5 | pages=635–640 | doi=10.1088/1009-9271/6/5/17 |bibcode = 2006ChJAA...6..635Z }}</ref> Tarixdagi eng yorqin yulduz hodisasi 1006-yili misrlik [[Ali ibn Ridvon]] va baʼzi xitoy astronomlar tomonidan kuzatilgan [[SN 1006]] supernovasi edi.<ref>{{veb manbasi | date=5-mart 2003-yil | url=http://www.noao.edu/outreach/press/pr03/pr0304.html | title=Astronomers Peg Brightness of History's Brightest Star | publisher=NAOA News | accessdate=2006-06-08 | archivedate=2003-04-02 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20030402121341/http://www.noao.edu/outreach/press/pr03/pr0304.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200512190611/https://www.noao.edu/outreach/press/pr03/pr0304.html |date=2020-05-12 }}</ref> [[Qisqichbaqa tumanligi]]ga asos boʻlgan [[SN 1054]] supernovasi ham xitoy va musulmon astronomlar tomonidan kuzatilgan edi.<ref name="SN1054">{{veb manbasi | last1=Frommert | first1=Hartmut | last2=Kronberg | first2=Christine | date=30-avgust 2006-yil | work=SEDS | publisher=University of Arizona | title=Supernova 1054 – Creation of the Crab Nebula | url=http://messier.seds.org/more/m001_sn.html }}</ref><ref name="PASP1942">{{jurnal manbasi | last=Duyvendak | first=J. J. L. | title=Further Data Bearing on the Identification of the Crab Nebula with the Supernova of 1054 A.D. Part I. The Ancient Oriental Chronicles | journal=Publications of the Astronomical Society of the Pacific | volume=54 | issue=318 | pages=91–94 | month=April | year=1942 | bibcode=1942PASP...54...91D | doi=10.1086/125409 }}<br /> {{jurnal manbasi | last=Mayall | first=N. U. | last2=Oort |first2=Jan Hendrik | title=Further Data Bearing on the Identification of the Crab Nebula with the Supernova of 1054 A.D. Part II. The Astronomical Aspects | journal=Publications of the Astronomical Society of the Pacific | volume=54 | issue=318 | pages=95–104 | month=April | year=1942 | bibcode=1942PASP...54...95M | doi=10.1086/125410 }}</ref><ref>{{jurnal manbasi | display-authors=1 | last1=Brecher | first1=K. | last2=Fesen | first2=R. A. | last3=Maran | first3=S. P. | last4=Brandt | first4=J. C. | year=1983 | title=Ancient records and the Crab Nebula supernova | journal=The Observatory | volume=103 | pages=106–113 | bibcode=1983Obs...103..106B }}</ref> [[Oʻrta Asrlar islom astronomiyasi|Oʻrta Asrlardagi musulmon astronomlar]] yulduzlarga shu kunda hamon ishlatiladigan [[Arabcha yulduz nomlari roʻyxati|nomlar]] berishgan, yulduzlar joylashuvini hisoblash uchun asboblar ixtiro etishgan. Ular ilk katta [[rasadxona]]lar qurib, zijlar yigʻishgan.<ref>{{jurnal manbasi |last=Kennedy |first=Edward S. |year=1962 |title=Review: ''The Observatory in Islam and Its Place in the General History of the Observatory'' by Aydin Sayili |journal=[[Isis (journal)|Isis]] |volume=53 |issue=2 |pages=237–239 |doi=10.1086/349558 }}</ref> Bular orasiga yulduzlar, klasterlar (jumladan, [[Omicron Velorum]] va [[Brocchi klasteri]]) va [[galaktika]]larni (jumladan, [[Andromeda galaktikasi]]) kuzatgan [[forslar|fors]] astronomi [[Abdulrahmon al-Soʻfiy]] yozgan ''[[Qoʻzgʻalmas yulduzlar kitobi]]'' (964) kiradi.<ref name=Jones>{{kitob manbasi | title=Messier's nebulae and star clusters | url=http://books.google.cz/books?id=IuhLR35I9QUC&pg=&dq#v=onepage&q=&f | first=Kenneth Glyn | last=Jones | publisher=[[Cambridge University Press]] | year=1991 | isbn=0-521-37079-5 | page=1 }}</ref> A. Zahoor yozishicha, XI asrda [[xorazm]]lik [[Abu Rayhon Beruniy]] [[Somon Yoʻli]]ni [[tumanlik]] xususiyatlariga ega yulduzlardan iborat qilib tasvirlagan hamda 1019-yilgi [[oy toʻsilishi]] paytida yulduzlar [[kenglik|kengligini]] yozib qoldirgan.<ref>{{veb manbasi | last=Zahoor | first=A. | year=1997 | url=http://www.unhas.ac.id/~rhiza/saintis/biruni.html | archiveurl=https://web.archive.org/web/20080626074150/http://www.unhas.ac.id/~rhiza/saintis/biruni.html | archivedate=2008-06-26 | title=Al-Biruni | publisher=Hasanuddin University | accessdate=2007-10-21 }}</ref> Josep Puig yozishicha, [[Al-Andalus]]lik astronom [[Ibn Bajja]] 1106-1107-yillardagi [[Yupiter]] va [[Mars]] [[roʻpara turish]]ini kuzatib, Somon Yoʻli bir-biriga deyarli tegib turadigan, nuri oy ostidagi materialdan [[refraksiya|qaytgani]] uchun yaxlit koʻrinadigan yulduzlardan tashkil topgani haqidagi fikrni oʻrtaga tashlagan.<ref name=Montada>{{veb manbasi | first=Josep Puig | last=Montada | title=Ibn Bajja | publisher=[[Stanford Encyclopedia of Philosophy]] | url= http://plato.stanford.edu/entries/ibn-bajja | date=28-sentabr 2007-yil | accessdate=2008-07-11 }}</ref> [[Fayl:Sidney Hall - Urania's Mirror - Gloria Frederici, Andromeda, and Triangula.jpg|thumb|Ushbu rasmda [[Andromeda (yulduz turkumi)|Andromeda]] ''Urania koʻzgusi'' sifatida tasvirlangan. London, 1825]] [[Tycho Brahe]] kabi erta [[yevropa]]lik astronomlar tungi osmonda yangi yulduzlarni (ularga ''novae'' nomini berishgan) koʻrib, samo oʻzgarmas emasligi haqidagi fikrni taklif etishgan. 1584-yili [[Giordano Bruno]] yulduzlar Quyosh kabi ekanligi, atrofida Yer kabi [[ekzosayyora|boshqa sayyoralar]] aylanishi mumkinligi haqida yozgan,<ref name="he history">{{veb manbasi | last=Drake | first=Stephen A. | date=17-avgust 2006-yil | url=http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/heasarc/headates/heahistory.html | title=A Brief History of High-Energy (X-ray & Gamma-Ray) Astronomy | publisher=NASA HEASARC | accessdate=2006-08-24 }}</ref> bu fikr ungacha [[yunon falsafasi|yunon faylasuflari]] [[Demokrit]] va [[Epikur]],<ref>{{veb manbasi | first1=Peter | last1=Greskovic | first2=Peter | last2=Rudy | date=24-iyul 2006-yil | url=http://www.eso.org/public/outreach/eduoff/cas/cas2004/casreports-2004/rep-228/ | title=Exoplanets | publisher=ESO | accessdate=2012-06-15 | archivedate=2008-10-10 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20081010140635/http://www.eso.org/public/outreach/eduoff/cas/cas2004/casreports-2004/rep-228/ }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20081010140635/http://www.eso.org/public/outreach/eduoff/cas/cas2004/casreports-2004/rep-228/ |date=2008-10-10 }}</ref> hamda [[islom kosmologiyasi|islom kosmologlari]]<ref>{{jurnal manbasi | title=The impact of the Qur'anic conception of astronomical phenomena on Islamic civilization | first=I. A. | last=Ahmad | journal=Vistas in Astronomy | volume=39 | issue=4 | year=1995 | pages=395–403 [402] | doi=10.1016/0083-6656(95)00033-X |bibcode = 1995VA.....39..395A }}</ref> (jumladan [[Faxr al-Din al-Roziy]])<ref name=Setia>{{jurnal manbasi | title=Fakhr Al-Din Al-Razi on Physics and the Nature of the Physical World: A Preliminary Survey | first=Adi | last=Setia | journal=Islam & Science | volume=2 | year=2004 | url=http://findarticles.com/p/articles/mi_m0QYQ/is_2_2/ai_n9532826/ | accessdate=2010-03-02 | archiveurl=https://archive.today/20120710164222/http://findarticles.com/p/articles/mi_m0QYQ/is_2_2/ai_n9532826/ | archivedate=2012-07-10 | seperator= }}</ref> tomonidan oʻrtaga tashlangandi. XVII asrga kelib, yulduzlar Quyosh kabi ekanliklari haqidagi taxmin astronomlar [[konsensus]]iga yaqinlashayotgan edi. Nega bu yulduzlar Quyosh tizimiga sezilarli gravitatsiyaviy taʼsir etmasligini izohlash uchun [[Isaac Newton]] yulduzlar barcha yoʻnalishda teng tarqalgan, deb taxmin qilgan, bu taxminni [[teologiya|teolog]] [[Richard Bentley]] maʼqullagan.<ref>{{veb manbasi | last=Hoskin | first=Michael | year=1998 | url=http://www.stsci.edu/stsci/meetings/lisa3/hoskinm.html | title=The Value of Archives in Writing the History of Astronomy | publisher=Space Telescope Science Institute | accessdate=2006-08-24 }}</ref> Italyan astronomi [[Geminiano Montanari]] 1667-yili [[Algol]] yulduzi yorqinligi oʻzgarishini kuzatgani haqida yozgan. [[Edmond Halley]] bir juft „qoʻzgʻalmas“ yulduz [[oʻz harakat]]ini oʻlchab, ularning joylashuvi [[Ptolemey]] va Hipparx zamonidan beri oʻzgarganini namoyish etdi. Yulduzgacha masofani birinchi marta [[Friedrich Bessel]] 1838-yili [[parallaks]] uslubi bilan hisobladi ([[Oqqush 61]], 11,4 [[yorugʻlik yili]] uzoqlikda). Parallaks oʻlchovlari yulduzlarning bir-biridan juda uzoqda tarqalganligini koʻrsatdi.<ref name="he history" /> [[William Herschel]] osmondagi yulduzlar tarqalish miqyosini aniqlashga uringan birinchi astronom edi. 1780-yillarda u 600 yoʻnalishda oʻlchovlarni amalga oshirib, har bir yoʻnalishda nechta yulduz borligini sanagan. Bundan kelib chiqib u yulduzlar soni Somon Yoʻli [[galaktika yadrosi|markazi]] tomon keskin oshib borishi xulosasiga kelgan. Uning oʻgʻli [[John Herschel]] shu tadqiqotni janubiy yarimsharda takrorlab, yana shu xulosaga kelgan.<ref>{{jurnal manbasi | last=Proctor | first=Richard A. | title=Are any of the nebulæ star-systems? | journal=Nature | year=1870 | pages=331–333 | url=http://digicoll.library.wisc.edu/cgi-bin/HistSciTech/HistSciTech-idx?type=div&did=HISTSCITECH.0012.0052.0005&isize=M | issue=13 | doi=10.1038/001331a0 | volume=1 |bibcode = 1870Natur...1..331P }}</ref> William Herschel shuningdek baʼzi yulduzlar juftlik hosil qilishini aniqlagan. [[Yulduz spektroskopiyasi]] faniga [[Joseph von Fraunhofer]] va [[Angelo Secchi]] asos solishgan. Ular [[Sirius]] va boshqa yulduzlarning [[spektr]]larini Quyoshniki bilan solishtirib, [[spektral chiziq|yutilish chiziqlaridagi]] farqlarni aniqlashdi, bu qora chiziqlar spetsifik chastotalar yutilishini koʻrsatadi. 1865-yili Secchi yulduzlarni [[yulduz tasnifi|spektrlariga koʻra sinflarga]] ajratishni boshladi.<ref>{{veb manbasi | last=MacDonnell | first=Joseph | url=http://www.faculty.fairfield.edu/jmac/sj/scientists/secchi.htm | title=Angelo Secchi, S.J. (1818–1878) the Father of Astrophysics | publisher=[[Fairfield University]] | accessdate=2006-10-02 | archive-date=2011-07-21 | archive-url=https://web.archive.org/web/20110721210124/http://www.faculty.fairfield.edu/jmac/sj/scientists/secchi.htm }}</ref> Biroq zamonaviy yulduz tasniflash 1900-yillarda [[Annie Jump Cannon|Annie J. Cannon]] tomonidan boshlangan. XIX asr davomida qoʻshaloq yulduzlarni kuzatish ahamiyati oshib bordi. 1834-yili Friedrich Bessel Sirius oʻz harakatini kuzatib, uning yashirin yoʻldoshi borligi haqida taxmin qildi. [[Edward Charles Pickering|Edward Pickering]] 1899-yili [[Mizar]] yulduzi spektr chiziqlarining 104 kunlik davr bilan boʻlinishini kuzatib, birinchi [[spektral-qoʻshaloq yulduz]]ni ochdi. Koʻpgina qoʻshaloq yulduz tizimlari haqida kuzatuvlar [[Friedrich Georg Wilhelm von Struve|William Struve]] va [[Sherburne Wesley Burnham|S. W. Burnham]] kabi astronomlar tomonidan yigʻilib, yulduzlar massasini [[orbital unsurlar]]ni hisoblash orqali aniqlash imkonini berdi. Qoʻshaloq yulduzlar orbitasini [[teleskop]] kuzatuvlaridan chiqarish muammosini birinchi boʻlib Felix Savary 1827-yili hal qildi.<ref>{{kitob manbasi | first=Robert G. | last=Aitken | title=The Binary Stars | page=66 | publisher=Dover Publications Inc. | location=New York | year=1964 | isbn=0-486-61102-7 }}</ref> Yigirmanchi asrda yulduzlarni ilmiy oʻrganish keskin rivojlandi. [[Fotografiya]] astronomiyaning muhim quroliga aylandi. [[Karl Schwarzschild]] yulduz [[rang]]i, demakki uning [[harorat]]i uning [[yulduz kattaligi]]ni [[fotografik yulduz kattaligi|fotografik kattalagiga]] solishtirish orqali aniqlanishi mumkinligini kashf qildi. [[Fotoelektr]]ik [[fotometr]] yaratilishi turli toʻlqin uzunliklari intervallarida yulduz kattaliklarini aniq oʻlchash imkonini berdi. 1921-yili [[Albert Abraham Michelson|Albert A. Michelson]] [[Mount Wilson|Hooker teleskopi]]da [[interferometr]] ishlatib, yulduz diametrini birinchi boʻlib oʻlchadi.<ref>{{jurnal manbasi | last1=Michelson | first1=A. A. | last2=Pease | first2=F. G. | title=Measurement of the diameter of Alpha Orionis with the interferometer | url=https://archive.org/details/sim_astrophysical-journal_1921-05_53_4/page/249 | journal=Astrophysical Journal | year=1921 | volume=53 | pages=249–259 | bibcode=1921ApJ....53..249M | doi = 10.1086/142603 }}</ref> Yulduzlarning fizik tuzilishi haqidagi muhim konseptual ishlar XX asr birinchi yarmidan boshlandi. 1913-yili Hertzsprung-Russell diagrammasi yaratilib, yulduzlar [[astrofizika]]si olgʻa siljidi. Yulduzlar ichki tuzilishi va evolutsiyasini tushuntiruvchi muvaffaqiyatli modellar ishlab chiqildi. Yulduzlar spektri ham [[kvant mexanikasi|kvant fizikasidagi]] rivojlanish tufayli muvaffaqiyatli izohlandi. Natijada yulduzlar atmosferasi kimyoviy tarkibini aniqlash imkoni paydo boʻldi.<ref name="new cosmos">{{kitob manbasi | last1=Unsöld | first1=Albrecht | title=The New Cosmos | publisher=Springer | location=New York | year=2001 | edition=5th | pages=180–185, 215–216 | isbn=3-540-67877-8 }}</ref> Oʻta yangi yulduzlarni hisobga olmaganda, alohida yulduzlar asosan [[galaktika]]larning [[mahalliy guruh]]imizda,<ref>e. g. {{jurnal manbasi | last1=Battinelli | first1=Paolo | last2=Demers | first2=Serge | last3=Letarte | first3=Bruno | title=Carbon Star Survey in the Local Group. V. The Outer Disk of M31 | url=https://archive.org/details/sim_astronomical-journal_2003-03_125_3/page/1298 | journal=The Astronomical Journal | year=2003 | volume=125 | issue=3 | pages=1298–1308 | bibcode=2003AJ....125.1298B | doi = 10.1086/346274 }}</ref> xususan Somon Yoʻlimizda kuzatilgan.<ref>{{yangiliklar manbasi | title=Millennium Star Atlas marks the completion of ESA's Hipparcos Mission | publisher=ESA | date=8-dekabr 1997-yil | url=http://www.rssd.esa.int/index.php?project=HIPPARCOS&page=esa_msa | accessdate=2007-08-05 }}</ref> Lekin ayrim yulduzlar Yerdan 100 million yorugʻlik yili uzoqlikdagi [[Boshoq klasteri]]dagi M100 galaktikasida kuzatilgan.<ref>{{veb manbasi | last1=Villard | first1=Ray | last2=Freedman | first2=Wendy L. | date=26-oktabr 1994-yil | url=http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/1994/1994/49/text/ | title=Hubble Space Telescope Measures Precise Distance to the Most Remote Galaxy Yet | publisher=Hubble Site | accessdate=2007-08-05 | archive-date=2016-07-06 | archive-url=https://web.archive.org/web/20160706140607/http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/1994/1994/49/text/ }}</ref> [[Mahalliy superklaster]]da yulduz toʻplamlarini kuzatish mumkin, zamonaviy teleskoplar millionlab yorugʻlik yili uzoqlikdagi alohida yulduzlarni kuzata oladi<ref>{{yangiliklar manbasi | title=Hubble Completes Eight-Year Effort to Measure Expanding Universe | publisher=Hubble Site | date=25-may 1999-yil | url=http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/1999/19/text/ | accessdate=2007-08-02 | archivedate=2016-12-19 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20161219184540/http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/1999/19/text/ }}</ref> (masalan, [[Sefeida]]). Biroq mahalliy superklasterdan tashqarida na alohida, na toʻplam yulduzlar kuzatilgan. Yagona istisno bir milliard yorugʻlik yili masofadagi yuz minglab yigʻilgan ulkan yulduz toʻplamining xira tasviridir.<ref>{{yangiliklar manbasi | title=UBC Prof., alumnus discover most distant star clusters: a billion light-years away. | publisher=UBC Public Affairs | date=8-yanvar 2007-yil | url=http://www.publicaffairs.ubc.ca/media/releases/2007/mr-07-001.html | accessdate=2007-08-02 | seperator= | archivedate=2013-07-27 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20130727073001/http://www.publicaffairs.ubc.ca/media/releases/2007/mr-07-001.html }}</ref> == Nomlanishi == {{Main|Yulduzlar nomenklaturasi}} Yulduz turkumlari haqida tushuncha [[Bobil]] davridayoq mavjud edi. Qadimgi osmon kuzatuvchilar yulduzlar joylashuvini naqshlar shaklida tasavvur qilib, bu chizgilarni oʻzlarining asotirlariga yoʻyishar edilar. Bu naqshlarning oʻn ikkitasi [[ekliptika]] tasmasida yotib, [[astrologiya]]ga asos boʻldi.<ref name=koch95>{{kitob manbasi | last1=Koch-Westenholz | first1=Ulla | last2=Koch | first2=Ulla Susanne | year=1995 | title=Mesopotamian astrology: an introduction to Babylonian and Assyrian celestial divination | page=163 | volume=19 | series=Carsten Niebuhr Institute Publications | publisher=Museum Tusculanum Press | isbn=87-7289-287-0 }}</ref> Koʻp yaqqol yulduzlarga [[arab tili|arabcha]] yo [[lotin tili|lotincha]] alohida nomlar ham berilgan edi. Nafaqat tayinli yulduz turkumlari va Quyoshning oʻzi, balki yulduzlar umuman oʻz [[mifologiya|asotirlariga]] ega.<ref name="mythology">{{veb manbasi | last = Coleman | first = Leslie S | url = http://frostydrew.org/papers.dc/papers/paper-myths/ | title = Myths, Legends and Lore | publisher = Frosty Drew Observatory | accessdate = 2012-06-15 }}</ref> [[Qadimgi yunon dini|Qadimgi yunonlarga]] baʼzi „yulduzlar“ (aslida [[sayyora]]lar) turli muhim ilohlarni namoyon etardi, ular shu qarashlardan kelib chiqib osmon jismlariga [[Merkuriy]], [[Venera]], [[Mars]], [[Yupiter]] va [[Saturn]] nomlarini berishgan.<ref name="mythology" /> [[Uran (sayyora)|Uran]] va [[Neptun]] ham [[Yunon mifologiyasi|yunon]] va [[Rim mifologiyasi|Rim xudolari]] nomlaridir, biroq bu sayyoralar u paytlarda maʼlum boʻlmay, keyinchalik ochilgan. 1600-yillarda yulduz turkumlari nomlari osmonning tegishli hududlaridagi yulduzlarni nomlashda ishlatildi. Olmon astronomi [[Johann Bayer]] qator yulduz xaritalarini yaratib, har bir yulduz turkumidagi yulduzlarni [[Bayer belgilashi|belgilash]] uchun yunon harflarini ishlatdi. Keyinroq yulduzning [[oʻng ochilish]]iga asoslangan raqamli tizim ixtiro etilib, [[John Flamsteed]]'ning ''"Historia coelestis Britannica"'' (1712) kitobidagi yulduz katalogiga qoʻshildi va bu tizim ''[[Flamsteed belgilashi]]'' yoki ''Flamsteed raqamlashi'' deb atala boshlandi.<ref>{{veb manbasi | url = http://www.iau.org/public/naming/ | title = Naming Astronomical Objects | publisher = [[International Astronomical Union]] (IAU) | accessdate = 2009-01-30 }}</ref><ref>{{veb manbasi | url = http://spider.seds.org/spider/Misc/naming.html | title = Naming Stars | publisher = [[Students for the Exploration and Development of Space]] (SEDS) | accessdate = 2009-01-30 }}</ref> [[Fazo huquqi]] ostida osmon jismlarini nomlash vakolatiga ega yagona organ [[Xalqaro Astronomiya Ittifoqi]]dir (XAI).<ref name=space_law09>{{kitob manbasi | last1=Lyall | first1=Francis | last2=Larsen | first2=Paul B. | title=Space Law: A Treatise | url=https://archive.org/details/spacelaw00lyal | page=[https://archive.org/details/spacelaw00lyal/page/n190 176] | publisher=Ashgate Publishing, Ltd | year=2009 | isbn=0-7546-4390-5 | chapter=Chapter 7: The Moon and Other Celestial Bodies }}</ref> Qator xususiy shirkatlar yulduz nomlarini sotishadi, bu [[Britaniya kutubxonasi]] tomonidan tartibga solinmagan tijorat, deb atalgan. <ref name=astrometry05>{{veb manbasi | title=Star naming | year=2005 | publisher=Scientia Astrophysical Organization. | url=http://www.astrometry.org/starnaming.php | accessdate=2010-06-29 | archivedate=2015-10-18 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20151018221740/http://www.astrometry.org/starnaming.php }}</ref> <ref name=bl_disclaimer>{{veb manbasi | title=Disclaimer: Name a star, name a rose and other, similar enterprises | work=British Library | publisher=The British Library Board | url=http://www.bl.uk/names.html | accessdate=2010-06-29 | archive-date=2010-01-19 | archive-url=https://web.archive.org/web/20100119033625/http://www.bl.uk/names.html }}</ref> Biroq XAI oʻzini bunday tijoratdan uzoq tutadi, bu nomlarni XAI na tan oladi, na ishlatadi. <ref name=andersen10>{{veb manbasi | first=Johannes | last=Andersen | title=Buying Stars and Star Names | publisher=International Astronomical Union | url=http://www.iau.org/public/buying_star_names/ | accessdate=2010-06-24 }}</ref> Oʻzboshimchalik bilan osmon jismlariga nom berish va bu nomlarni „rasmiy“ deb sotish firibgarlikdir. <ref name=si30_5>{{jurnal manbasi | first=Phil | last=Pliat | title=Name Dropping: Want to Be a Star? | journal=Skeptical Inquirer | volume=30.5 | date=September/October 2006 | url=http://www.csicop.org/si/show/name_dropping_want_to_be_a_star/ | accessdate=2010-06-29 }}</ref> <ref name=sd19980401>{{veb manbasi | last=Adams | first=Cecil | date=1-aprel 1998-yil | title=Can you pay $35 to get a star named after you? | url=http://www.straightdope.com/columns/read/826/can-you-pay-35-to-get-a-star-named-after-you | publisher=The Straight Dope | accessdate=2006-08-13 }}</ref> <ref name=golden_faflick82>{{yangiliklar manbasi | last1=Golden | first1=Frederick | last2=Faflick | first2=Philip | date=11-yanvar 1982-yil | title=Science: Stellar Idea or Cosmic Scam? | work=Times Magazine | publisher=Time Inc. | url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,925195,00.html | accessdate=2010-06-24 | seperator= | archivedate=2013-08-25 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20130825182125/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,925195,00.html | access-date=2012-09-13 | archive-date=2013-08-25 | archive-url=https://web.archive.org/web/20130825182125/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,925195,00.html }}</ref> <ref name=di_justo20011226>{{yangiliklar manbasi | first=Patrick | last=Di Justo | date=26-dekabr 2001-yil | title=Buy a Star, But It's Not Yours | work=Wired | publisher=Condé Nast Digital | url=http://www.wired.com/techbiz/media/news/2001/12/49345 | accessdate=2010-06-29 | archiveurl=https://archive.today/20121209015923/http://www.wired.com/techbiz/media/news/2001/12/49345 | archivedate=2012-12-09 }}</ref> == Oʻlchov birliklari == Yulduz parametrlarini [[SI]] yoki [[SGS]] birliklari orqali ifoda etish mumkin boʻlsa-da, massa, yorqinlik va [[radius]]larni Quyosh xarakteristikalariga asoslanib ifodalash qulayroqdir: :{| | [[Quyosh massasi]]: | ''M''<sub>⊙</sub> = {{nowrap|1.9891 × 10<sup>30</sup> [[kilogram|kg]]}}<ref name="constants">{{jurnal manbasi | last1=Sackmann | first1=I.-J. | last2=Boothroyd | first2=A. I. | title=Our Sun. V. A Bright Young Sun Consistent with Helioseismology and Warm Temperatures on Ancient Earth and Mars | journal=The Astrophysical Journal | year=2003 | volume=583 | issue=2 | pages=1024–1039 | bibcode=2003ApJ...583.1024S | doi=10.1086/345408 |arxiv = astro-ph/0210128 }}</ref> |- | [[Quyosh yorqinligi]]: | ''L''<sub>⊙</sub> = {{nowrap|3.827 × 10<sup>26</sup> [[vatt]]}}<ref name="constants" /> |- | [[Quyosh radiusi]]: | ''R''<sub>⊙</sub> = {{nowrap|6.960 × 10<sup>8</sup> [[Metr|m]]}}<ref>{{jurnal manbasi | last1=Tripathy | first1=S. C. | last2=Antia | first2=H. M. | title=Influence of surface layers on the seismic estimate of the solar radius | journal=Solar Physics | year=1999 | volume=186 | issue=1/2 | pages=1–11 | bibcode=1999SoPh..186....1T | doi = 10.1023/A:1005116830445 }}</ref> |} Qizil gigant radiusi yoki qoʻshaloq yulduz [[katta yarim oʻq]]i kabi katta uzunliklar odatda [[astronomik birlik]] (AB) — Yer va Quyosh orasidagi oʻrtacha masofa (150 million km) orqali ifodalanadi. == Shakllanishi va evolutsiyasi == {{Main|Yulduz evolutsiyasi}} Yulduzlar [[yulduzlararo muhit]]dagi yuqori zichlikli keng mintaqalarda shakllanadi, biroq bu zichlik hamon yerdagi [[vakuum kamerasi]] ichidagi muhitdan siyrakroqdir. Ushbu mintaqalar ''[[molekular bulut]]lar'' deyiladi, ular asosan vodorod, 23-28% geliy va oz miqdorda ogʻirroq unsurlardan iborat boʻladi. Yulduz hosil qiluvchi shunday mintaqaga [[Orion tumanligi]] misoldir.<ref> {{jurnal manbasi | last=Woodward | first=P. R. | title=Theoretical models of star formation | journal=Annual review of astronomy and astrophysics | year=1978 | volume=16 | issue=1 | pages=555–584 | doi = 10.1146/annurev.aa.16.090178.003011 | bibcode=1978ARA&A..16..555W }}</ref> Bunday molekular bulutlardan massiv yulduzlar shakllanar ekan, ular bu bulutlarni kuchli yoritadi. Ular shuningdek vodorodni [[ion]]latib, [[H II mintaqa]] yaratadi. === Protoyulduz shakllanishi === {{Main|Yulduz shakllanishi}} Yulduz shakllanishi molekular bulutdagi massiv yulduz portlashlari, turli molekular bulutlar yoki galaktikalar toʻqnashuvi tufayli yuzaga kelgan gravitatsiyaviy beqarorlik bilan boshlanadi. Mintaqa [[gravitatsiyaviy beqarorlik]] kriteriyini qoniqtiruvchi zichlikka yetganida, u oʻz gravitatsiyaviy kuchi ostida siqila boshlaydi.<ref>{{kitob manbasi | first=Michael David | last=Smith | year=2004 | title=The Origin of Stars | url=https://archive.org/details/originstars00smit | publisher=Imperial College Press | isbn=1-86094-501-5 | pages=[https://archive.org/details/originstars00smit/page/n70 57]–68 }}</ref> [[Fayl:Witness the Birth of a Star.jpg|thumb|right|300px|Rassom tasavvurida zich [[molekular bulut]] ichida yulduz tugʻilishi. ''NASA rasmi'']] Bulut siqilar ekan, zich chang va gaz yigʻmalari [[globula]]larni hosil qiladi. Globula ham siqilib, zichlik oshgach, gravitatsiyaviy energiya issiqlikka aylanib, harorat koʻtariladi. Protoyulduz buluti barqaror [[gidrostatik muvozanat]]ga yetgach, bulut markazida [[protoyulduz]] shakllanadi.<ref>{{veb manbasi | last = Seligman | first = Courtney | url = http://courtneyseligman.com/text/stars/starevol2.htm | archiveurl = https://web.archive.org/web/20080623190408/http://courtneyseligman.com/text/stars/starevol2.htm | archivedate = 2008-06-23 | title = Slow Contraction of Protostellar Cloud | work = Self-published | accessdate = 2006-09-05 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080623190408/http://courtneyseligman.com/text/stars/starevol2.htm |date=2008-06-23 }}</ref> Ushbu [[bosh ketma-ketlikkacha yulduz]]lar koʻpincha [[protosayyoraviy disk]] bilan oʻralgan boʻladi. Gravitatsiyaviy siqilish davri 10-15 million yil davom etadi. Massasi 2 Quyosh massasidan kam erta yulduzlar [[T Tauri yulduzi|T Tauri]], bundan oshiq massalilari esa [[Herbig Ae/Be yulduzlari]] deyiladi. Ushbu yangi tugʻilgan yulduzlar ularning aylanish oʻqlari boʻylab gaz oqimlarini chiqaradi, bu oqimlar siqilayotgan yulduz [[burchak momenti]]ni kamaytirishi va [[Herbig-Haro obyektlari]] deb nomlangan kichik tumanliklarni keltirib chiqarishi mumkin.<ref>{{cite conference | last1=Bally | first1=J. | last2=Morse | first2=J. | last3=Reipurth | first3=B. | year = 1996 | title=The Birth of Stars: Herbig-Haro Jets, Accretion and Proto-Planetary Disks | booktitle = Science with the Hubble Space Telescope – II. Proceedings of a workshop held in Paris, France, December 4–8, 1995 | editor1-last=Benvenuti | editor1-first=Piero | editor2-first=F. D. | editor2-last=Macchetto | editor3-first=Ethan J. | editor3-last=Schreier | publisher=Space Telescope Science Institute | page=491 | bibcode=1996swhs.conf..491B }}</ref><ref name=smith04>{{kitob manbasi | first=Michael David | last=Smith | title=The origin of stars | url=https://archive.org/details/originstars00smit | page=[https://archive.org/details/originstars00smit/page/n189 176] | year=2004 | isbn=1-86094-501-5 | publisher=Imperial College Press | unused_data=publisherImperial College Press }}</ref> Ushbu oqimlar, yaqin yulduzlar nurlanishi bilan birga, ichida yulduz shakllangan bulutni tarqatib yuborishi mumkin.<ref>{{yangiliklar manbasi | first=Tom | last=Megeath | date=11-may 2010-yil | title=Herschel finds a hole in space | url=http://www.esa.int/esaCP/SEMFEAKPO8G_index_0.html | publisher=ESA | accessdate=2010-05-17 }}</ref> === Bosh ketma-ketlik === {{Main|Bosh ketma-ketlik}} Yulduzlar hayotlarining 90% vaqtini yadroga yaqin yuqori harorat va bosimli reaksiyalarda vodoroddan geliy sintezlash bilan oʻtkazadi. Bunday yulduzlar [[bosh ketma-ketlik]] degan sohada joy olib, mitti yulduzlar, deb nomlanadi. Nol yoshli bosh ketma-ketlikdan boshlab yulduz yadrosidagi geliy nisbati davomli oshib boradi. Natijada, yadrodagi sintez surʼatini ushlab turish uchun, yulduz harorat va yorqinlikda asta-sekin oʻsib boradi<ref>{{jurnal manbasi | display-authors=1 | last1=Mengel | first1=J. G. | last2=Demarque | first2=P. | last3=Sweigart | first3=A. V. | last4=Gross | first4=P. G. | title=Stellar evolution from the zero-age main sequence | journal=Astrophysical Journal Supplement Series | year=1979 | volume=40 | pages=733–791 | bibcode=1979ApJS...40..733M | doi = 10.1086/190603 }}</ref>–masalan, Quyosh bundan 4,6 milliard yil avval bosh ketma-ketlikka yetganidan soʻng yorqinligini 40% ga oshirgani hisoblangan.<ref name=sun_future /> Har bir yulduz [[yulduz shamoli|zarrachalar shamolini]] chiqarib, fazoga uzluksiz ravishda gaz sepadi. Aksariyat yulduzlar uchun bunday yoʻqotiladigan massa ahamiyatsiz. Quyosh yiliga massasining 10<sup>−14</sup> qismini,<ref>{{jurnal manbasi | display-authors=1 | last1=Wood | first1=B. E. | last2=Müller | first2=H.-R. | last3=Zank | first3=G. P. | last4=Linsky | first4=J. L. | title=Measured Mass-Loss Rates of Solar-like Stars as a Function of Age and Activity | journal=The Astrophysical Journal | year=2002 | volume=574 | issue=1 | pages=412–425 | doi = 10.1086/340797 | bibcode=2002ApJ...574..412W |arxiv = astro-ph/0203437 }}</ref> butun hayoti davomida esa 0.01% massasini yoʻqotadi. Biroq juda katta massali yulduzlar yiliga 10<sup>−7</sup> dan 10<sup>−5</sup> gacha quyosh massasini yoʻqotishi mumkin, bu ularning evolutsiyasiga jiddiy taʼsir etadi.<ref>{{jurnal manbasi | last1=de Loore | first1=C. | last2=de Greve | first2=J. P. | last3=Lamers | first3=H. J. G. L. M. | title=Evolution of massive stars with mass loss by stellar wind | journal=Astronomy and Astrophysics | year=1977 | volume=61 | issue=2 | pages=251–259 | bibcode=1977A&A....61..251D }}</ref> Massasi Quyoshnikidan 50 va undan ortiq marta koʻp yulduzlar bosh ketma-ketlik paytida massasining yarmidan koʻpini yoʻqotishi mumkin.<ref>{{veb manbasi | url = http://www.rmg.co.uk/explore/astronomy-and-time/astronomy-facts/stars/stellar-evolution/the-evolution-of-stars-between-50-and-100-times-the-mass-of-the-sun | title = The evolution of stars between 50 and 100 times the mass of the Sun | publisher = Royal Greenwich Observatory | accessdate = 2006-09-07 | archivedate = 2012-06-03 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20120603160705/http://www.rmg.co.uk/explore/astronomy-and-time/astronomy-facts/stars/stellar-evolution/the-evolution-of-stars-between-50-and-100-times-the-mass-of-the-sun }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120603160705/http://www.rmg.co.uk/explore/astronomy-and-time/astronomy-facts/stars/stellar-evolution/the-evolution-of-stars-between-50-and-100-times-the-mass-of-the-sun |date=2012-06-03 }}</ref> [[Fayl:H-R diagram -edited-3-uz.png|right|thumb|360px|Quyoshni oʻz ichiga oladigan yulduzlar toʻplami uchun [[Hertzsprung–Russell diagrammasi]]ga misol.]] Yulduzning bosh ketma-ketlikda boʻlish vaqti asosan u sintez qila oladigan yoqilgʻi miqdori va sintez tezligiga, yaʼni uning boshlangʻich massasi va yorqinligiga mutanosib. Quyosh uchun bajarilgan hisob-kitob 10<sup>10</sup> yillik davrni koʻrsatadi. Katta yulduzlar oʻz yoqilgʻilarini tezlikda yoqib, qisqa umr koʻrishadi. Kichik yulduzlar ([[qizil mitti]]lar) yoqilgʻilarini juda sekin yoqib, oʻnlab, yuzlab milliard yil yashaydilar. Hayotining oxirida ular shunchaki xiralashib boradilar.<ref name="late stages" /> Bunday yulduzlarning yashash davri [[olam]] yoshidan (13,7 milliard yil) katta boʻlgani uchun massasi Quyoshnikining 85% idan kam yulduzlar,<ref name="saomainseq">{{veb manbasi | title=Main Sequence Lifetime | url=http://astronomy.swin.edu.au/cosmos/M/Main+Sequence+Lifetime | work=Swinburne Astronomy Online Encyclopedia of Astronomy | publisher=Swinburne University of Technology }}</ref> jumladan barcha qizil mittilar hali bosh ketma-ketlik oxiriga yetib bormagan. Yulduzlar evolutsiyasida massadan tashqari geliydan ogʻirroq unsurlar ulushi ham muhim rol oʻynashi mumkin. Astronomiyada geliydan ogʻirroq barcha unsurlar „metall“ hisoblanadi va ushbu unsurlarning kimyoviy [[konsentratsiya]]siga [[metallik]] deyiladi. Metallik yulduz yoqilgʻisini yoqish vaqtiga taʼsir etishi, magnit maydonlari shakllanishini nazorat qilishi<ref>{{jurnal manbasi | display-authors=1 | last1=Pizzolato | first1=N. | last2=Ventura | first2=P. | last3=D'Antona | first3=F. | last4=Maggio | first4=A. | last5=Micela | first5=G. | last6=Sciortino | first6=S. | title=Subphotospheric convection and magnetic activity dependence on metallicity and age: Models and tests | journal=Astronomy & Astrophysics | year=2001 | volume=373 | issue=2 | pages=597–607 | doi=10.1051/0004-6361:20010626 | bibcode=2001A&A...373..597P}}</ref> va yulduz shamoli kuchini oʻzgartirishi mumkin.<ref>{{veb manbasi | date = 18-iyun 2004-yil | url = http://www.star.ucl.ac.uk/groups/hotstar/research_massloss.html | archiveurl = https://web.archive.org/web/20041122143115/http://www.star.ucl.ac.uk/groups/hotstar/research_massloss.html | archivedate = 2004-11-22 | title = Mass loss and Evolution | publisher = UCL Astrophysics Group | accessdate = 2006-08-26 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20041122143115/http://www.star.ucl.ac.uk/groups/hotstar/research_massloss.html |date=2004-11-22 }}</ref> Eskiroq, [[yulduz avlodlari|II avlod]] yulduzlar atrofidagi molekular bulut tarkibi tufayli yoshroq, I avlod yulduzlarga nisbatan ancha kam metallikka ega boʻlishadi (vaqt oʻtishi bilan eski yulduzlar oʻchishi va [[atmosfera]]larini yirtishi ketidan bu bulutlar ogʻirroq unsurlarga toʻlib boradi). === Bosh ketma-ketlikdan keyin === {{Main|Qizil gigant}} Kamida 0,4 Quyosh massasili<ref name="late stages" /> yulduzlar yadrolaridagi vodorod zahiralarini tugatib borar ekan, ularning tashqi qatlamlari sezilarli kengayib va sovib, yulduz [[qizil gigant]]ga aylanadi. Masalan, taxminan 5 milliard yildan soʻng, Quyosh qizil gigantga aylangach, uning maksimum radiusi taqriban 1 astronomik birlikka (150 million km; hozirgi oʻlchamidan 250 marta koʻp) kengayadi. Gigant sifatida Quyosh hozirgi massasining 30% ini yoʻqotadi.<ref name="sun_future">{{jurnal manbasi | last1=Sackmann | first1=I. J. | last2=Boothroyd | first2=A. I. | last3=Kraemer | first3=K. E. | title=Our Sun. III. Present and Future | page=457 | journal=Astrophysical Journal | year=1993 | volume=418 | bibcode=1993ApJ...418..457S | doi = 10.1086/173407}}</ref><ref name="sun_future_schroder">{{jurnal manbasi | first1=K.-P. | last1=Schröder | last2=Smith | first2=Robert Connon | year=2008 | title=Distant future of the Sun and Earth revisited | doi=10.1111/j.1365-2966.2008.13022.x | journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | volume = 386 | issue=1 | page = 155 | bibcode=2008MNRAS.386..155S|arxiv = 0801.4031 }} See also {{yangiliklar manbasi | url=http://www.newscientist.com/article/dn13369?feedId=online-news_rss20 | title=Hope dims that Earth will survive Sun's death | date=22-fevral 2008-yil | work=NewScientist.com news service | first=Jason | last=Palmer | accessdate=2008-03-24 }}</ref> 2,25 Quyosh massasigacha qizil gigantda vodorod sintezi yadroni oʻrovchi qobiq qatlamda davom etadi.<ref name="hinshaw">{{veb manbasi | last = Hinshaw | first = Gary | date = 23-avgust 2006-yil | url = http://map.gsfc.nasa.gov/universe/rel_stars.html | title = The Life and Death of Stars | publisher = NASA WMAP Mission | accessdate = 2006-09-01 }}</ref> Oqibatda yadro kuchli siqilib, unda [[uchlamchi geliy reaksiyasi|geliy sintezi]] boshlanadi va yulduz asta-sekin kichrayib, sirt haroratini oshirib boradi. Bundan-da kattaroq yulduzlarda yadro toʻgʻridan-toʻgʻri vodorod sintezlashdan geliy sintezlashga oʻtadi.<ref name="iben">{{jurnal manbasi | last = Iben | first = Icko, Jr. | title=Single and binary star evolution | journal=Astrophysical Journal Supplement Series | year=1991 | volume=76 | pages=55–114 | bibcode=1991ApJS...76...55I | doi=10.1086/191565 }}</ref> Yulduz yadrosidagi geliyni yoqib tugatganidan keyin sintez uglerod va kisloroddan iborat yadro qobigʻida davom etadi. Soʻng yulduz qizil gigant kabi, biroq sirt harorati yuqoriroq boʻlib, evolutsiyasini davom ettiradi. ==== Massiv yulduzlar ==== {{Main|Qizil supergigant}} Geliy yoqish fazasida juda katta massali (>9 Quyosh massasi) yulduzlar kengayib [[qizil supergigant]]larga aylanadi. Geliy sob boʻlgach, ular geliydan ogʻir unsurlarni sintez qilishda davom etishlari mumkin. Yadro harorat va bosim [[uglerod]]ni sintezlashga yetarli boʻlguncha siqiladi. Ushbu jarayon davom etib, [[neon]], [[kislorod]] va [[kremniy]] sintezlanishi fazalaridan oʻtadi. Yulduz hayoti nihoyasiga kelib sintez yulduz qobiqlarida ham roʻy berishi mumkin. Har bir qobiq turli unsur sintezlaydi: eng tashqi qobiq vodorod, uning ostidagi qobiq geliyni va hk.<ref>{{veb manbasi | url = http://www.rmg.co.uk/explore/astronomy-and-time/astronomy-facts/stars/what-is-a-star | title = What is a star? | publisher = Royal Greenwich Observatory | accessdate = 2006-09-07 | archivedate = 2015-10-25 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20151025044353/http://www.rmg.co.uk/explore/astronomy-and-time/astronomy-facts/stars/what-is-a-star }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20151025044353/http://www.rmg.co.uk/explore/astronomy-and-time/astronomy-facts/stars/what-is-a-star |date=2015-10-25 }}</ref> Yulduzning oxirgi bosqichi [[temir]] sintezlash bilan boshlanadi. Temir atomlari yadrolari [[bogʻlanish energiyasi|mustahkam bogʻlangani]] tufayli ularning sintezi energiya chiqarmaydi, balki aksincha, energiya yutadi. Shu sabab bilan temir yadrolari [[yadro boʻlinishi|boʻlinsa]] ham energiya chiqmaydi.<ref name="hinshaw" /> Nisbatan eski, juda massiv yulduzlar markazida inert temir yigʻilib boradi. Bu yulduzlardagi ogʻirroq unsurlar sirtga sizib chiqib, [[Wolf-Rayet yulduzi]] deb nomlanuvchi, atmosferasini qattiq shamollar yirtuvchi obyekt shakllanishi mumkin. ==== Kollaps ==== Oʻrtacha hajmli evolutsiyalangan yulduz tashqi qatlamlarini yirtib, [[sayyoraviy tumanlik]] hosil qiladi. Tashqi atmosfera tarqalganidan keyingi qoldiq 1,4 Quyosh massasidan yengil boʻlsa, u nisbatan mitti (Yerdek keladigan) obyektga aylanadi, bunday obyekt [[oq mitti]] deyilib, massasi kamligi tufayli unda siqilish roʻy bermaydi.<ref>{{jurnal manbasi | last1=Liebert | first1=J. | title=White dwarf stars | journal=Annual review of astronomy and astrophysics | year=1980 | volume=18 | issue=2 | pages=363–398 | bibcode=1980ARA&A..18..363L | doi = 10.1146/annurev.aa.18.090180.002051}}</ref> Oq mitti ichidagi degenerat modda endi plazma boʻlmaydi. Oq mittilar juda uzoq vaqtdan keyin alal-oqibat [[qora mitti]]larga aylanadi. [[Fayl:Crab Nebula.jpg|thumb|200px|right|[[Qisqichbaqa tumanligi]], 1050-yillar atrofida birinchi kuzatilgan oʻta yangi yulduz qoldiqlari.]] Kattaroq yulduzlarda sintez temir yadro oʻz massasini dastaklamaydigan darajada massivlikka (>1,4 Quyosh massasi) yetguncha davom etadi. Ushbu yadro uning elektronlari protonlariga itarilib kirib, [[elektron tutilishi]] (teskari [[beta parchalanish]]) natijasida neytron va neytronlarni shakllantiradi. Bunday keskin siqilish (kollaps) ketidan hosil boʻladigan [[zarb toʻlqini]] yulduzning qolgan qismini portlatib, [[oʻta yangi yulduz]] hosil qiladi. Oʻta yangi yulduzlar shunday yorqin-ki, ular yulduzning butunboshli ona galaktikasini ham porloqligi bilan vaqtincha toʻsib qoʻyishi mumkin. Somon Yoʻlida kuzatilgan oʻta yangi yulduzlar qurollanmagan koʻz bilan bemalol aniqlangan.<ref name="supernova">{{veb manbasi | date=6-aprel 2006-yil | url=http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/objects/snrs/snrstext.html | title=Introduction to Supernova Remnants | publisher=Goddard Space Flight Center | accessdate=2006-07-16 }}</ref> Yulduz moddasining koʻp qismi portlash tufayli tarqab, tumanlik hosil qiladi (Qisqichbaqa tumanligi kabi)<ref name="supernova" /> va uning qoldigʻi oʻzini [[pulsar]] yoki [[barster]] sifatida namoyon etuvchi [[neytron yulduzi]], agar qoldiq massasi Quyoshnikidan 4 yoki undan koʻp marta oshiq boʻlsa, [[qora tuynuk]] boʻlib qoladi.<ref>{{jurnal manbasi | last1=Fryer | first1=C. L. | title=Black-hole formation from stellar collapse | journal=Classical and Quantum Gravity | year=2003 | volume=20 | issue=10 | pages=S73–S80 | doi = 10.1088/0264-9381/20/10/309 | bibcode=2003CQGra..20S..73F}}</ref> Neytron yulduzidagi modda neytron-degenerat modda, deyilib, uning yadrosida ekzotik [[QCD modda|kvark modda]] yigʻilishi mumkin. Qora tuynuk ichidagi modda haqida esa hozirda maʼlumot yoʻq. Oʻlayotgan yulduzlarning uchib chiqqan tashqi qatlamlari yangi yulduz shakllanishi paytida qayta ishlanishi mumkin ogʻir unsurlarni oʻz ichiga oladi. Bunday ogʻir unsurlar tosh sayyoralar shakllanishiga imkon beradi. Oʻta yangi yulduzdan portlab chiqqan modda va yulduz shamollari yulduzlararo muhitni shakllantirishda muhim rol oʻynaydi.<ref name="supernova" /> == Tarqalishi == [[Fayl:Sirius A and B artwork.jpg|left|thumb|250px|[[Oq mitti]] yulduz [[Sirius]] atrofidagi orbitasida (rassom tasavvuri). ''NASA rasmi'']] Koinotda yakka yulduzlardan tashqari, ikki yoki undan koʻp, bir-birining atrofida aylanuvchi, gravitatsiya bilan bogʻlangan [[karrali yulduz|karra yulduzlar]] tizimlari ham bor. Eng koʻp tarqalgan karrali yulduz [[qoʻshaloq yulduz]]dir, biroq uch va undan oshiq yulduzli tizimlar ham topilgan. Orbital barqarorlik yuzasidan bunday yulduzlar koʻpincha oʻzaro aylanuvchi qoʻshaloq yulduzlar toʻplamlari iyerarxiyasiga tartiblangan boʻladi.<ref>{{kitob manbasi | first1=Victor G. | last1=Szebehely | last2=Curran | first2=Richard B. | year=1985 | title=Stability of the Solar System and Its Minor Natural and Artificial Bodies | publisher=Springer | isbn=90-277-2046-0 }}</ref> [[Yulduz klasterlari]] deb ataluvchi kattaroq guruhlar ham mavjud. Ular bir necha yulduzdan iborat boʻsh-bayov [[yulduzlar kinematikasi|yulduzlar guruhidan]] tortib yuz minglab yulduzlardan iborat bahaybat [[sharsimon yulduz klasterlari]]gacha boʻladi. Koʻpchilik yulduzlarning gravitatsiyaviy bogʻlangan karra yulduz tizimlarida boʻlishi uzoq vaqt taxmin etib kelingan. Bu massiv O va B sinf yulduzlari uchun toʻgʻri, bunday yulduzlarning 80%i yulduz tizimlarida, deb hisoblanadi. Biroq kichikroq yulduzlar yakka holda mavjuddir, qizil mittilarning 25%igina yulduz yoʻldoshlarga ega. Barcha yulduzlarning 85%i qizil mitti boʻlgani uchun, Somon Yoʻlidagi yulduzlarning aksariyati yolgʻiz, deyish mumkin.<ref>{{cite press release | publisher=Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics | date=30-yanvar 2006-yil | url=http://www.cfa.harvard.edu/news/2006/pr200611.html | title=Most Milky Way Stars Are Single | accessdate=2006-07-16 }}</ref> Yulduzlar olamda bir tekis tarqalmay, yulduzlararo gaz-chang bilan galaktikalarga toʻplangan boʻladi. Tipik galaktika yuz milliardlab yulduzlardan iborat, [[kuzatiladigan olam]]da 100 milliard (10<sup>11</sup>) dan ortiq galaktika mavjud.<ref>{{veb manbasi | title=What is a galaxy? How many stars in a galaxy / the Universe? | publisher=Royal Greenwich Observatory | url=http://www.rmg.co.uk/explore/astronomy-and-time/astronomy-facts/faqs/what-is-a-galaxy-how-many-stars-in-a-galaxy-how-many-stars/galaxies-in-the-universe | accessdate=2006-07-18 | archivedate=2015-11-09 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20151109083127/http://www.rmg.co.uk/explore/astronomy-and-time/astronomy-facts/faqs/what-is-a-galaxy-how-many-stars-in-a-galaxy-how-many-stars/galaxies-in-the-universe }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20151109083127/http://www.rmg.co.uk/explore/astronomy-and-time/astronomy-facts/faqs/what-is-a-galaxy-how-many-stars-in-a-galaxy-how-many-stars/galaxies-in-the-universe |date=2015-11-09 }}</ref> 2010-yilgi hisob-kitobga koʻra yulduzlar soni 300 [[sekstillion]] ({{nowrap|3 × 10<sup>23</sup>}}) ga yetadi.<ref>{{yangiliklar manbasi | first=Seth | last=Borenstein | date=1-dekabr 2010-yil | title=Universe's Star Count Could Triple | work=CBS News | url=http://www.cbsnews.com/stories/2010/12/01/tech/main7107200.shtml | accessdate=2011-07-14 | archivedate=2013-10-15 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20131015032113/http://www.cbsnews.com/stories/2010/12/01/tech/main7107200.shtml }}</ref> Galaktikalardan tashqarida (galaktikalararo fazoda) ham yulduzlar kashf etilgan.<ref>{{yangiliklar manbasi | title=Hubble Finds Intergalactic Stars | publisher=Hubble News Desk | date=14-yanvar 1997-yil | url=http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/1997/02/text/ | accessdate=2006-11-06 }}</ref> Yerga Quyoshdan keyin eng yaqin yulduz [[Proxima Centauri]] boʻlib, u 39,9 trillion km yoki 4,2 yorugʻlik yili uzoqlikdadir. [[Fazoviy moki]] orbital tezligida (8&nbsp;km/s — deyarli 30 000&nbsp;km/soat) harakatlanganda, u yerga yetib borish uchun taxminan 150 000 yil kerak boʻlur edi.<ref>3.99 × 10<sup>13</sup> km / (3 × 10<sup>4</sup> km/soat × 24 × 365.25) = 1.5 × 10<sup>5</sup> yil.</ref> Bunday masofalar, Quyosh tizimi girdi bilan birga [[galaktik disk]] ichida odatiy holdir.<ref>{{jurnal manbasi | last1=Holmberg | first1=J. | last2=Flynn | first2=C. | title=The local density of matter mapped by Hipparcos | journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | volume=313 | issue=2 | year=2000 | pages=209–216 | bibcode=2000MNRAS.313..209H | doi = 10.1046/j.1365-8711.2000.02905.x |arxiv = astro-ph/9812404 }}</ref> Yulduzlar sharsimon yulduz klasterlarida va galaktika markazlarida bir-birlariga yaqinroq, galaktika chetlarida esa uzoqroq joylashishlari mumkin. Galaktika yadrosidan tashqarida yulduzlarning siyrakligi tufayli yulduzlar toʻqnashuvi kamdan-kam sodir boʻladi, deb taxmin qilinadi. Klaster yoki galaktikalar markazidek zichroq mintaqalarda toʻqnashuvlar tez-tez boʻlib turishi mumkin.<ref name="DarkMatter">{{yangiliklar manbasi | title=Astronomers: Star collisions are rampant, catastrophic | publisher=CNN News | date=2-iyun 2000-yil | url=http://archives.cnn.com/2000/TECH/space/06/02/stellar.collisions/ | accessdate=2006-07-21 | archivedate=2007-01-07 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20070107140146/http://archives.cnn.com/2000/TECH/space/06/02/stellar.collisions/ | access-date=2012-09-21 | archive-date=2013-07-27 | archive-url=https://web.archive.org/web/20130727232615/http://archives.cnn.com/2000/TECH/space/06/02/stellar.collisions/ }}</ref> Bunday toʻqnashuvlar [[koʻk qoloq yulduz]]larni hosil qilishi mumkin. Bunday noyob yulduzlar bosh ketma-ketlikdagi boshqa yulduzlardagidek yorqin boʻlsa-da, sirt harorati yuqoriroq boʻladi.<ref>{{jurnal manbasi | display-authors=1 | first1=J. C. | last1=Lombardi, Jr. | last2=Warren | first2=J. S. | last3=Rasio | first3=F. A. | last4=Sills | first4=A. | last5=Warren | first5=A. R. | title = Stellar Collisions and the Interior Structure of Blue Stragglers | journal=The Astrophysical Journal | year=2002 | volume=568 | issue = 2 | pages=939–953 | bibcode=2002ApJ...568..939L | doi = 10.1086/339060|arxiv = astro-ph/0107388 }}</ref> == Tavsifi == Yulduzning deyarli barcha sifatlari, jumladan yorqinlik, hajm, evolutsiya, hayot davomiyligi va taqdiri uning boshlangʻich massasi bilan belgilanadi. === Yoshi === Aksariyat yulduzlar 1-10 milliard yoshda. Ayrim yulduzlar yoshi hatto 13,7 milliardga - [[olam yoshi]]ga yaqin. Kashf etilgan eng qadimgi yulduz, [[HE 1523-0901|HE&nbsp;1523-0901]], 13,2 milliard yoshdadir.<ref>{{yangiliklar manbasi | display-authors=1 | last1=Frebel | first1=A. | last2=Norris | first2=J. E. | last3=Christlieb | first3=N. | last4=Thom | first4=C. | last5=Beers | first5=T. C. | last6=Rhee | first6=J | title=Nearby Star Is A Galactic Fossil | publisher=Science Daily | date=11-may 2007-yil | url=http://www.sciencedaily.com/releases/2007/05/070510151902.htm | accessdate=2007-05-10 }}</ref><ref>{{jurnal manbasi | display-authors=1 | last1=Frebel | first1=Anna | last2=Christlieb | first2=Norbert | last3=Norris | first3=John E. | last4=Thom | first4=Christopher | last5=Beers | first5=Timothy C. | last6=Rhee | first6=Jaehyon | title=Discovery of HE 1523-0901, a Strongly r-Process-enhanced Metal-poor Star with Detected Uranium | journal=[[Astrophysical Journal]] Letters| volume=660 | issue=2 | pages=L117–L120 | date=May, 2007 | doi=10.1086/518122 | bibcode=2007ApJ...660L.117F | arxiv=astro-ph/0703414 }}</ref> Yulduz qanchalik massiv boʻlsa, umri shuncha qisqa boʻladi, chunki massiv yulduzlar oʻz yadrolariga kattaroq bosim koʻrsatib, vodorodni tezroq yoqishga majbur qiladi. Eng massiv yulduzlar bir necha million yil yashasa, minimal massali (qizil mitti) yulduzlar yoqilgʻilarini juda sekin ishlatib, oʻnlab, yuzlab milliard yil umr kechiradi.<ref>{{veb manbasi | last1=Naftilan | first1=S. A. | last2=Stetson | first2=P. B. | date=13-iyul 2006-yil | url=http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=how-do-scientists-determi | title=How do scientists determine the ages of stars? Is the technique really accurate enough to use it to verify the age of the universe? | publisher=Scientific American | accessdate=2007-05-11 }}</ref><ref>{{jurnal manbasi | last1=Laughlin | first1=G. | last2=Bodenheimer | first2=P. | last3=Adams | first3=F. C. | title=The End of the Main Sequence | journal=The Astrophysical Journal | year=1997 | volume=482 | issue=1 | pages=420–432 | bibcode=1997ApJ...482..420L | doi = 10.1086/304125 }}</ref> === Kimyoviy tuzilishi === Hozirgi Somon Yoʻli galaktikasida shakllanayotgan yulduzlar massa nisbatidan 71% vodorod, 27% geliy,<ref>{{kitob manbasi | first=Judith A. | last=Irwin | year=2007 | title=Astrophysics: Decoding the Cosmos | url=https://archive.org/details/astrophysicsdeco00jair | publisher=John Wiley and Sons | isbn=0-470-01306-0 | page=[https://archive.org/details/astrophysicsdeco00jair/page/78 78] }}</ref> va oz miqdorda boshqa unsurlardan iborat. Ogʻir unsurlar ulushi yulduz atmosferasidagi temir miqdori bilan oʻlchanadi, chunki u keng tarqalgan va yutilish chiziqlari nisbatan yaqqol aniqlanadi. Ichida yulduzlar shakllanadigan molekular bulutlar oʻta yangi yulduzlar portlashi ketidan ogʻir unsurlar bilan toʻyingani uchun yulduz kimyoviy tarkibidan uning yoshini chiqarsa boʻladi.<ref>{{veb manbasi | date =2006-09-12 | url = http://www.eso.org/public/news/eso0634/ | title = A "Genetic Study" of the Galaxy | publisher = ESO | accessdate = 2006-10-10 }}</ref> Ogʻir unsurlar ulushi shuningdek yulduz sayyoraviy tizimga ega yoki emasligi ehtimolini koʻrsatadi.<ref>{{jurnal manbasi | last1=Fischer | first1=D. A. | last2=Valenti | first2=J. | title=The Planet-Metallicity Correlation | journal=The Astrophysical Journal | year=2005 | volume=622 | issue=2 | pages=1102–1117 | bibcode=2005ApJ...622.1102F | doi = 10.1086/428383 }}</ref> Eng kam temirli yulduz HE1327-2326 boʻlib, unda Quyoshdagi temir miqdorining atigi 1/200 000 qismi bor.<ref>{{veb manbasi | date=17-aprel 2005-yil | url=http://www.sciencedaily.com/releases/2005/04/050417162354.htm | title=Signatures Of The First Stars | publisher=ScienceDaily | accessdate=2006-10-10 }}</ref> Bunga zid oʻlaroq, metalga boy [[Mu Leonis|&mu; Leonis]] yulduzi Quyoshnikidan ikki, sayyorasi bor [[14 Herculis]] esa deyarli uch baravar koʻp temirga ega.<ref>{{jurnal manbasi | last=Feltzing | first=S. | last2=Gonzalez | first2=G. | title=The nature of super-metal-rich stars: Detailed abundance analysis of 8 super-metal-rich star candidates | journal=Astronomy & Astrophysics | year=2000 | volume=367 | issue=1 | pages=253–265 | bibcode=2001A&A...367..253F | doi=10.1051/0004-6361:20000477 }}</ref> Shuningdek spektrida tayinli [[xrom]] va [[noyob yer unsurlari]] kabi unsurlar koʻpligini koʻrsatuvchi [[pekular yulduz]]lar ham mavjud.<ref>{{kitob manbasi | first=David F. | last=Gray | year=1992 | title=The Observation and Analysis of Stellar Photospheres | pages=413–414 | publisher=Cambridge University Press | isbn=0-521-40868-7 }}</ref> === Diametri === [[Fayl:Star-sizes.jpg|left|thumb|Yulduzlar hajmda keskin farqlanadilar. Tepadagi har bir rasmda oʻngdagi jism keyingi paneldagi chapdagi jismga teng. Yer 1-panelda oʻngda, Quyosh esa 3-panelda oʻngda.]] Yerdan juda katta masofada boʻlgani uchun, Quyoshdan xorij barcha yulduzlar odam koʻziga tungi osmondagi Yer atmosfera taʼsirida [[yiltirash (astronomiya)|yiltirovchi]] yorugʻ nuqtalar boʻlib koʻrinadi. Quyosh ham yulduz, biroq u Yerga disk boʻlib koʻrinish va kun yorugʻini berish uchun yetarlicha yaqindir. Quyoshdan tashqari eng koʻrinma yorqin yulduz [[R Doradus]] boʻlib, uning burchak diametri 0,057 [[arksoniya]]dir.<ref>{{yangiliklar manbasi | title=The Biggest Star in the Sky | publisher=ESO | date=11-mart 1997-yil | url=http://www.eso.org/public/news/eso9706/ | accessdate=2006-07-10 }}</ref> Koʻpchilik yulduzlarning disklari zamonaviy yerdagi teleskoplar bilan kuzatish uchun [[burchak diametri|burchak oʻlchamda]] juda kichikdir, shuning uchun ularni [[interferometriya|interferometr]] teleskoplar bilan kuzatiladi. Yulduz burchak kattaligini oʻlchashning yana bir usuli [[qoplanish]] orqalidir. Yulduzning [[Oy (tabiiy yoʻldosh)|Oy]] tomonidan qoplanganidagi yorqinligi kamayishini oʻlchash orqali yulduz burchak diametri hisoblanadi.<ref>{{jurnal manbasi | last1=Ragland | first1=S. | last2=Chandrasekhar | first2=T. | last3=Ashok | first3=N. M. | title=Angular Diameter of Carbon Star Tx-Piscium from Lunar Occultation Observations in the Near Infrared | journal=Journal of Astrophysics and Astronomy | year=1995 | volume=16 | page=332 | bibcode=1995JApAS..16..332R }}</ref> Yulduzlar hajmda 20–40&nbsp;km diametrli [[neytron yulduz]]lardan to [[Betelgeyze]] kabi diametri Quyoshnikidan 650 marta oshiq (900 000 000&nbsp;km) [[supergigant]]largacha keladi. Biroq Betelgeyzening [[zichlik|zichligi]] Quyoshnikidan ancha past.<ref>{{veb manbasi | last=Davis | first=Kate | date=1-dekabr 2000-yil | url=http://www.aavso.org/vstar/vsots/1200.shtml | title=Variable Star of the Month—December, 2000: Alpha Orionis | publisher=AAVSO | accessdate=2006-08-13 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20060712000904/http://www.aavso.org/vstar/vsots/1200.shtml | archivedate=2006-07-12 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20060712000904/http://www.aavso.org/vstar/vsots/1200.shtml |date=2006-07-12 }}</ref> === Kinematikasi === {{Main|Yulduzlar kinematikasi}} [[Fayl:Pleiades large.jpg|thumb|right|300px|[[Hulkar]], [[Buzoq (yulduz turkumi)|Buzoq]] [[yulduz turkumi]]dagi [[siyrak klaster]]. Bu yulduzlar fazoda birga harakatlanadi.<ref>{{jurnal manbasi | last=Loktin | first=A. V. | title=Kinematics of stars in the Pleiades open cluster | journal=Astronomy Reports | volume=50 | issue=9 | pages=714–721 | month=September | year=2006 | doi=10.1134/S1063772906090058 | bibcode=2006ARep...50..714L }}</ref> ''[[NASA]] fotosi'']] Yulduzning Quyoshga nisbatan harakati yulduz kelib chiqishi va yoshi, shuningdek uning atrofidagi galaktika tuzilishi va evolutsiyasi haqida foydali maʼlumot berishi mumkin. Yulduz harakatiga Quyoshdan yoki Quyoshga tomon [[radial tezlik]] va [[oʻz harakati]] deb ataladigan burchak harakati kiradi. Burchak tezligi yulduz spektr chiziqlaridagi [[doppler samarasi]] yordamida oʻlchanib, [[kilometr|km]]/[[soniya|s]] birlikda ifoda etiladi. Yulduzning oʻz harakati yiliga milliarksoniyalarda aniq astrometrik oʻlchanadi. Yulduz parallaksini aniqlab, uning oʻz harakatidan tezlikni chiqarish mumkin. Oʻz harakati yuqori yulduzlar odatda Quyoshga yaqinroq joylashadi, bu ularni parallaks oʻlchashda qulaydir.<ref>{{veb manbasi | date=10-sentabr 1999-yil | url=http://www.rssd.esa.int/index.php?project=HIPPARCOS | title=Hipparcos: High Proper Motion Stars | publisher=ESA | accessdate=2006-10-10 }}</ref> Harakatining ikkala qiymatlari aniqlangach, yulduzning Quyoshga yoki galaktikaga nisbatan fazoviy tezligi hisoblanishi mumkin boʻladi. Yaqinroq yulduzlarda yangi, I avlod yulduzlari tezligi eski, II avlod yulduzlarinikidan kamroq boʻlishi kuzatilgan. Eskiroq yulduzlar galaktika tekisligiga oqqan elliptik orbitada harakatlanadi.<ref>{{jurnal manbasi | last = Johnson | first = Hugh M. | title=The Kinematics and Evolution of Population I Stars | journal=Publications of the Astronomical Society of the Pacific | year=1957 | volume=69 | issue=406 | page=54 | bibcode=1957PASP...69...54J | doi=10.1086/127012 }}</ref> Yaqinroq yulduzlar kinematikasini solishtirish natijasida shuningdek [[yulduzlar birlashmasi|yulduzlar birlashmalari]] aniqlangan. Bular ehtimol bir molekular bulutda shakllangan yulduzlardir.<ref>{{jurnal manbasi | last1=Elmegreen | first1=B. | last2=Efremov | first2=Y. N. | title=The Formation of Star Clusters | journal=American Scientist | year=1999 | volume=86 | issue=3 | page=264 | url=http://www.americanscientist.org/template/AssetDetail/assetid/15714/page/1 | accessdate=2006-08-23 | doi=10.1511/1998.3.264 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20050323072521/http://www.americanscientist.org/template/AssetDetail/assetid/15714/page/1 | archivedate=2005-03-23 | bibcode=1998AmSci..86..264E | seperator= }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20050323072521/http://www.americanscientist.org/template/AssetDetail/assetid/15714/page/1 |date=2005-03-23 }}</ref> === Magnit maydoni === {{Main|Yulduzlar magnit maydoni}} [[Fayl:suaur.jpg|thumb|220px|[[SU Aurigae|SU&nbsp;Aur]] ([[T Tauri yulduzi|T Tauri tipli]] yosh yulduz) sirt magnit maydoni, [[Zeeman-Doppler vizualizatsiyasi]] yordamida ishlangan.]] Yulduz [[magnit maydoni]] uning ichidagi [[konveksiya|konvektiv]] oqimlar boʻlib turadigan mintaqalarida hosil boʻladi. Konduktiv plazmaning bunday harakati [[magnit dinamosi|dinamo]] kabi magnit maydon paydo qiladi, bu maydon yulduzdan tashqariga ham choʻziladi. Magnit maydon kuchi yulduz massasi va tuzilishiga, sirt magnit faolligi esa yulduzning oʻz oʻqi atrofida aylanish tezligiga bogʻliq. Bunday sirt faolligi [[yulduz dogʻlari]] deb ataladigan kuchli magnit maydonli va sovuqroq mintaqalarni yaratadi. Faol mintaqalardan yulduz tojiga [[toj sirtmogʻi|toj sirtmoqlari]] deb nomlanadigan yoysimon magnit maydonlari chiqishi mumkin. Shu magnit maydoni tufayli yuqori energiyali zarrachalar otilib chiqishiga esa [[Quyosh chaqnashi|yulduz chaqnashi]] deyiladi.<ref>{{veb manbasi | last=Brainerd | first=Jerome James | date=6-iyul 2005-yil | url=http://www.astrophysicsspectator.com/topics/observation/XRayCorona.html | title=X-rays from Stellar Coronas | publisher=The Astrophysics Spectator | accessdate= 2007-06-21 }}</ref> Yosh, tez aylanuvchi yulduzlar oʻzlarining magnit maydonlari tufayli yuqori darajadagi sirt faolligiga ega boʻlishi kuzatiladi. Magnit maydoni yulduz shamoliga taʼsir etib, yulduz keksayishi sari uning aylanishini sekinlashtirishi mumkin. Natijada Quyosh kabi eski yulduzlar sekinroq aylanib, sirt faolligi nisbatan oz boʻladi. Sekin aylanuvchi yulduzlar faolligi darajasi davriy oʻzgarib, bir qancha vaqtga oʻchishi ham mumkin.<ref>{{veb manbasi | last = Berdyugina | first = Svetlana V. | year=2005 | url =http://solarphysics.livingreviews.org/Articles/lrsp-2005-8/ | title =Starspots: A Key to the Stellar Dynamo | publisher =Living Reviews | accessdate = 2007-06-21 }}</ref> Masalan, [[Maunder minimumi]] paytida Quyoshda 70 yil deyarli chaqnash sodir boʻlmagan. === Massasi === {{Main|Yulduzlar massasi}} Bizga maʼlum eng massiv yulduzlardan biri [[Eta Carinae]] boʻlib,<ref>{{jurnal manbasi | first = Nathan | last = Smith | year = 1998 | url = http://www.astrosociety.org/pubs/mercury/9804/eta.html | title = The Behemoth Eta Carinae: A Repeat Offender | publisher = Astronomical Society of the Pacific | journal = Mercury Magazine | volume = 27 | page = 20 | accessdate = 2006-08-13 | seperator = | archivedate = 2016-06-18 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20160618222023/http://www.astrosociety.org/pubs/mercury/9804/eta.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160618222023/http://www.astrosociety.org/pubs/mercury/9804/eta.html |date=2016-06-18 }}</ref> uning massasi Quyoshnikida 100–150&nbsp;marta ortiq; uning hayot davomiyligi juda qisqa — bir necha million yil xolos. [[Arches klasteri]]ni oʻrganish natijasida 150&nbsp;Quyosh massasi hozirgi olamdagi yulduzlar uchun eng katta massa ekanligi aniqlandi.<ref>{{yangiliklar manbasi | title=NASA's Hubble Weighs in on the Heaviest Stars in the Galaxy | publisher=NASA News | date=3-mart 2005-yil | url=http://www.nasa.gov/home/hqnews/2005/mar/HQ_05071_HST_galaxy.html | accessdate=2006-08-04 }}</ref> Bunday cheklanish sababi toʻlaligicha maʼlum emas, sabab sifatida atmosferadan gazlarni koinotga chiqarmay eng koʻp nurlanish qiymatini aniqlovchi [[Eddington chegarasi]] taxmin etiladi. Biroq [[R136a1]] nomli yulduz (RMC 136a klasterida) Quyoshdan 265 marta massivroq ekanligi aniqlangan, bu bunday chegarani shubha ostiga qoʻyadi.<ref name=eso20100721>{{yangiliklar manbasi | title=Stars Just Got Bigger | publisher=European Southern Observatory | date=21-iyul 2010-yil | url=http://www.eso.org/public/news/eso1030/ | accessdate=2010-17-24 }}</ref> Tadqiqot shuni koʻrsatdiki, [[R136]]dagi massiv yulduzlar qoʻshaloq yulduzlar toʻqnashuvi va birlashishi natijasida hosil boʻlib, 150 Quyosh massasi chegarasidan tashqariga chiqishni ilojli qilgan.<ref>{{veb manbasi | work=LiveScience.com | url=http://news.yahoo.com/mystery-monster-stars-solved-monster-mash-161251348.html?_esi=1 | title=Mystery of the 'Monster Stars' Solved: It Was a Monster Mash | | first1=Natalie | last1=Wolchover | date=7-avgust 2012-yil }}</ref> [[Fayl:Ngc1999.jpg|thumb|right|250px|[[NGC 1999]] [[qaytaruvchi tumanlik|qaytaruvchi tumanligi]] markazdagi 3,5 Quyosh massasili oʻzgaruvchi V380 Orionis yulduzi tomonidan yoritiladi. Qora osmon boʻlagi avvallari taxmin etilganidek [[qorongʻu tumanlik]] boʻlmay, shunchaki ulkan boʻshliqdir. ''NASA surati'']] Katta Portlashdan keyin birinchi shakllangan yulduzlar tarkibida [[litiy]] va undan ogʻirroq unsurlar boʻlmagani uchun 300 Quyosh massasigacha yoki undan ortiq boʻlgan boʻlishi mumkin.<ref>{{yangiliklar manbasi | title=Ferreting Out The First Stars | publisher=Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics | date=22-sentabr 2005-yil | url=http://www.cfa.harvard.edu/news/2005/pr200531.html | accessdate=2006-09-05 }}</ref>. Bu supermasiv [[III avlod yulduz]]lar endilikda yoʻq, deb taxmin etiladi. Massasi [[Yupiter]]nikidan 93&nbsp;marta oshiq [[AB Doradus|AB Doradus C]] yadrosida yadroviy sintez ketayotgan eng yengil yulduz hisoblanadi.<ref>{{yangiliklar manbasi | title=Weighing the Smallest Stars | publisher=ESO | date=1-yanvar, 2005 | url=http://www.eso.org/public/news/eso0503/ | accessdate=2006-08-13 }}</ref> Metalligi Quyoshnikidek boʻlgan va yadrosida hamon sintez boʻlayotgan yulduzlar uchun nazariy minimum massa taxminan 75 Yupiter massasidir.<ref>{{veb manbasi | first=Alan | last=Boss | date=3-aprel 2001-yil | url=http://www.carnegieinstitution.org/News4-3,2001.html | title=Are They Planets or What? | publisher=Carnegie Institution of Washington | accessdate=2006-06-08 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20060928065124/http://www.carnegieinstitution.org/News4-3,2001.html | archivedate=2006-09-28 }}</ref><ref name="minimum">{{veb manbasi | last=Shiga | first=David | date=17-avgust 2006-yil | url=http://www.newscientistspace.com/article/dn9771-mass-cutoff-between-stars-and-brown-dwarfs-revealed.html | archiveurl=https://web.archive.org/web/20061114221813/http://space.newscientist.com/article/dn9771-mass-cutoff-between-stars-and-brown-dwarfs-revealed.html | archivedate=2006-11-14 | title=Mass cut-off between stars and brown dwarfs revealed | publisher=New Scientist | accessdate=2006-08-23 }}</ref> Metallik juda past boʻlgan holda esa eng kam massa Quyosh massasining 8,3% qismi boʻlishi mumkin.<ref name="minimum" /><ref>{{yangiliklar manbasi | title=Hubble glimpses faintest stars | publisher=BBC | date=18-avgust 2006-yil | url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/5260008.stm | accessdate=2006-08-22 | first=Elli | last=Leadbeater}}</ref> Bundan-da kichikroq obyektlar [[jigarrang mitti]]lar deyilib, [[gaz gigantlari]] va yulduzlar orasidagi yaxshi taʼriflanmagan sohada yotadi. Yulduz radiusi va massasi uning sirt tortishish kuchini belgilaydi. Bahaybat yulduzlar bosh ketma-ketlikdagi yulduzlardan ancha kuchsizroq sirt gravitatsiyasi hosil qilsa, oq mitti kabi degenerat, zich yulduzlar kuchli gravitatsiya maydonini yaratadi. Sirt gravitatsiyasi yulduz spektriga taʼsir etishi mumkin, masalan kuchli gravitatsiya [[yutilish chizigʻi|yutilish chiziqlarining]] kengayishiga sabab boʻladi.<ref name="new cosmos" /> Yulduzlar yadroviy sintezi nihoyasiga yetib borar ekan, baʼzan evolutsiyaviy tarziga asoslanib massalariga koʻra guruhlanadilar. 0,5 Quyosh massasidan yengil ''juda oz massali yulduzlar'' [[gigantlarning asimptotik tarmogʻi]]ga (GAT) kirmay toʻgʻri oq mittilarga evolutsiyalanadi. 1,8-2,2 Quyosh massasili ''oz massali yulduzlar'' GATga kiradi va geliy yadro hosil qiladi. ''Oʻrta massali yulduzlar'' [[geliy sintezi]]ni kechirib, uglerod-kislorod yadro hosil qiladi. Kamida 7-10 Quyosh massasili ''massiv yulduzlar'' [[uglerod sintezi]]ni kechirib, [[oʻta yangi yulduz]] portlashi natijasida halok boʻladi.<ref>{{kitob manbasi | first=Sun | last=Kwok | year=2000 | pages=103–104 | title=The origin and evolution of planetary nebulae | volume=33 | series=Cambridge astrophysics series | publisher=Cambridge University Press | isbn=0-521-62313-8 }}</ref> === Aylanishi === {{Main|Yulduz aylanishi}} Yulduzlarning oʻz oʻqi atrofida aylanishi tezligi [[spektroskopiya|spektroskopik oʻlchov]] orqali taqriban, yulduz dogʻlari aylanishini kuzatish orqali esa aniqroq hisoblanishi mumkin. Yosh yulduzlar tez aylanib, ekvatoridagi tezlik 100&nbsp;km/s dan oshishi mumkin. Masalan, [[Achernar]] B sinf yulduzi ekvatori 225&nbsp;km/s yoki undan tezroq aylanadi, markazdan qochma kuch uning ekvatorial diametrini qutbiy diametriga nisbatan 50% ga choʻzib, yassilashtirgan. Bunday aylanish yulduz boʻlinib ketadigan kritik 300&nbsp;km/s tezlikdan sal sekinroq.<ref>{{yangiliklar manbasi | title=Flattest Star Ever Seen | publisher=ESO | date=11-iyun 2003-yil | url=http://www.eso.org/public/news/eso0316/ | accessdate=2006-10-03 }}</ref> Taqqoslash uchun, Quyoshning oʻz oʻqi atrofida aylanish davri 25-35 kun boʻlib, ekvatorial tezligi atigi 1,994&nbsp;km/s dir. Bosh ketma-ketlikdagi yulduzlar aylanishini magnit maydoni va yulduz shamoli sezilarli sekinlashtiradi.<ref>{{veb manbasi | last=Fitzpatrick | first=Richard | date=13-fevral 2006-yil | url=http://farside.ph.utexas.edu/teaching/plasma/lectures/lectures.html | title=Introduction to Plasma Physics: A graduate course | publisher=The University of Texas at Austin | accessdate=2006-10-04 | archive-date=2010-01-04 | archive-url=https://web.archive.org/web/20100104142353/http://farside.ph.utexas.edu/teaching/plasma/lectures/lectures.html }}</ref> [[Ixcham yulduz]]lar oʻz oʻqi atrofida tez aylangani tufayli kuchli siqiladilar. Biroq ular [[burchak momenti]]ni saqlash — aylanuvchi jismning hajmini kamaytirishini kompensatsiyalash uchun aylanish tezligini oshirish natijasida kelib chiqadigan tezlik bilan solishtirganda sekinroq aylanadi. Yulduz burchak momentining katta qismi yulduz shamoli sababli massa yoʻqolishidan kamayadi.<ref>{{jurnal manbasi | last = Villata | first = Massimo | title=Angular momentum loss by a stellar wind and rotational velocities of white dwarfs | journal=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society | year=1992 | volume=257 | issue=3 | pages=450–454 | bibcode=1992MNRAS.257..450V }}</ref> Bunga qaramay, pulsarning aylanish tezligi juda katta boʻlishi mumkin. Masalan, [[Qisqichbaqa tumanligi]] markazidagi pulsar soniyasiga 30 marta aylanadi.<ref>{{yangiliklar manbasi | title=A History of the Crab Nebula | publisher=ESO | date=30-may 1996-yil | url=http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/1996/22/astrofile/ | accessdate=2006-10-03 }}</ref> Pulsar aylanish tezligi nurlanish evaziga asta sekinlashib boradi. === Harorati === Bosh ketma-ketlikdagi yulduz sirt harorati uning yadrosidagi energiya ishlab chiqarilishi jadalligi va radiusiga bogʻliq boʻlib, yulduzning [[rang koʻrsatkichi]]dan aniqlanadi.<ref name="astronomynotes">{{veb manbasi |url=http://www.astronomynotes.com/starprop/s5.htm |title=Properties of Stars: Color and Temperature |accessdate=2007-10-09 |last=Strobel |first=Nick |date=20-avgust 2007-yil |work=Astronomy Notes |publisher=Primis/McGraw-Hill, Inc. |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070626090138/http://www.astronomynotes.com/starprop/s5.htm |archivedate=2007-06-26 }}</ref> U odatda energiyasini yulduzdek yorqinlikda nurlatuvchi [[absolut qora jism|ideal qora jism]] harorati boʻlmish [[samarali harorat]] sifatida beriladi. Bunda samarali harorat faqatgina oʻrtacha harorat ekanligiga diqqat qaratish lozim, chunki yulduzlar harorati yadrodan atmosferaga tomon tobora pasayib boradi.<ref>{{veb manbasi | first=Courtney | last=Seligman | work=Self-published | url=http://cseligman.com/text/stars/heatflowreview.htm | title =Review of Heat Flow Inside Stars | accessdate = 2007-07-05 }}</ref> Yulduz yadrosidagi harorat bir necha million&nbsp;[[kelvin]]ga yetadi.<ref name="aps_mss">{{veb manbasi | date=16-fevral 2005-yil | url=http://www.astrophysicsspectator.com/topics/stars/MainSequence.html | title=Main Sequence Stars | publisher=The Astrophysics Spectator | accessdate=2006-10-10 }}</ref> Yulduz harorati turli unsurlarning energizatsiyasi yoki ionizatsiyasi jadalligini belgilab, spektrda xarakterli yutilish chiziqlarini hosil etadi. Yulduz sirt harorati, uning [[absolut yulduz kattaligi]] va yutilish xususiyatlari bilan birgalikda yulduzni sinflantirishda ishlatiladi.<ref name="new cosmos" /> Bosh ketma-ketlikdagi massiv yulduzlar sirt harorati 50 000&nbsp;[[Kelvin|K]] ga yetadi. Quyosh kabi kichikroq yulduzlar sirt harorati bir necha ming kelvin boʻladi. Qizil gigantlar nisbatan sovuqroq — ularning sirt harorati 3 600&nbsp;K atrofida, biroq ularning sirti katta boʻlgani uchun yorqinligi ham katta.<ref name=zeilik>{{kitob manbasi | last1=Zeilik | first1=Michael A. | last2=Gregory | first2=Stephan A. | title=Introductory Astronomy & Astrophysics | url=https://archive.org/details/introductoryastr0000zeil | edition=4th | year=1998 | publisher=Saunders College Publishing | isbn=0-03-006228-4 | page=[https://archive.org/details/introductoryastr0000zeil/page/321 321] }}</ref> == Nurlanishi == Energiya yulduzlar tomonidan nukleosintez yon mahsuli oʻlaroq chiqarilib, fazoga ham [[elektromagnit nurlanish]], ham [[zarracha nurlanishi]] sifatida tarqaladi. Zarrachalar nurlanishi yulduz shamoli<ref>{{yangiliklar manbasi | last=Koppes | first=Steve | title=University of Chicago physicist receives Kyoto Prize for lifetime achievements in science | publisher=The University of Chicago News Office | date=20-iyun 2003-yil | url=http://www-news.uchicago.edu/releases/03/030620.parker.shtml | accessdate=2012-06-15 }}</ref> (u yulduz tashqi qatlamidan chiqadigan erkin [[proton]], [[alfa zarracha|alfa]] va [[beta zarracha]]lar kabi elektrlangan zarrachalardan iborat) va yadrodan chiqadigan [[neytrino]]lar sifatida namoyon boʻladi. Yadroda energiya chiqarilishi sababli yulduzlar yorqin charaqlaydi: har atom yadrolari toʻqnashuvi reaksiyasi natijasida [[gamma nurlanish]] [[foton]]lari ajraladi. Bu energiya yulduz tashqi qatlamiga yetguncha [[elektromagnit energiya]]ning boshqa shakllariga, jumladan, [[koʻrinuvchi yorugʻlik]]ka aylanadi. Yulduzning koʻrinuvchi yorugʻlik pik [[chastota]]si bilan belgilanuvchi [[rang]]i yulduz tashqi qatlamlari, jumladan [[fotosfera]]ga bogʻliq.<ref>{{veb manbasi | url = http://outreach.atnf.csiro.au/education/senior/astrophysics/photometry_colour.html | title = The Colour of Stars | publisher = Australian Telescope Outreach and Education | accessdate = 2006-08-13 | archivedate = 2012-02-22 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20120222183238/http://outreach.atnf.csiro.au/education/senior/astrophysics/photometry_colour.html }} {{Webarxiv|url=https://www.webcitation.org/6630AbtJZ?url=http://outreach.atnf.csiro.au/education/senior/astrophysics/photometry_colour.html |date=2012-03-10 }}</ref> Koʻrinuvchi yorugʻlikdan tashqari yulduzlar shuningdek [[odam koʻzi]]ga koʻrinmas elektromagnit nurlanish ham chiqaradi. Umuman aytganda yulduz elektromagnit nurlanishi [[radiochastota]] va [[infraqizil]]dan to [[ultrabinafsha]], [[rentgen]] va gamma nurlanishgacha butun [[elektromagnit spektr]]ni qoplaydi. Yulduz elektromagnit nurlanishining barcha komponentlari muhimdir. [[Astronomik spektroskopiya|Yulduz spektrlarini]] ishlatib, astronomlar yulduz sirt harorati, [[sirt gravitatsiyasi]], metalligi va [[aylanish]] tezligini aniqlay olishadi. Yulduzgacha masofa maʼlum boʻlsa, uning yorqinligini ham chiqarsa boʻladi. Massa, radius, sirt gravitatsiyasi va aylanish davri mavjud yulduz modellariga binoan aniqlanishi mumkin (qoʻshaloq yulduzlar massasini toʻgʻridan-toʻgʻri chiqarish mumkin; yulduz massasi shuningdek [[gravitatsiyaviy mikrolinzalash]] usuli bilan ham hisoblanadi).<ref>{{yangiliklar manbasi | title=Astronomers Measure Mass of a Single Star—First Since the Sun | publisher=Hubble News Desk | date=15-iyul 2004-yil | url=http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2004/24/text/ | accessdate=2006-05-24 }}</ref> Bu parametrlar bilan astronomlar yulduz yoshini ham hisoblay oladilar.<ref>{{jurnal manbasi | last1=Garnett | first1=D. R. | last2=Kobulnicky | first2=H. A. | title=Distance Dependence in the Solar Neighborhood Age-Metallicity Relation | journal=The Astrophysical Journal | year=2000 | volume=532 | issue= 2 | pages=1192–1196 | doi = 10.1086/308617 | bibcode=2000ApJ...532.1192G|arxiv = astro-ph/9912031 }}</ref> === Yorqinligi === Astronomiyada yorqinlik atamasi ostida yulduz [[vaqt]] birligida chiqaradigan [[yorugʻlik]] va boshqa [[nurlanish energiyasi]] miqdori tushuniladi. Yulduz yorqinligi uning radiusi va sirt haroratiga bogʻliq. Biroq aksariyat yulduzlar nurlanishi bir tekis oqimda emas. Masalan, tez aylanuvchi [[Vega]] yulduzi qutblarida energiya oqimi uning [[ekvator]]iga nisbatan kuchliroq.<ref>{{yangiliklar manbasi | author=Staff | date=10-yanvar 2006-yil | title=Rapidly Spinning Star Vega has Cool Dark Equator | publisher=National Optical Astronomy Observatory | url=http://www.noao.edu/outreach/press/pr06/pr0603.html | accessdate=2007-11-18 | archivedate=2019-05-24 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20190524103812/https://www.noao.edu/outreach/press/pr06/pr0603.html | access-date=2012-09-25 | archive-date=2020-05-15 | archive-url=https://web.archive.org/web/20200515183048/https://www.noao.edu/outreach/press/pr06/pr0603.html }}</ref> Harorati va yorqinligi oʻrtachadan past sohalar yulduz dogʻlari, deyiladi. Quyosh kabi kichik, ''mitti'' yulduzlar diskida bunday dogʻlar siyrak va kichik boʻladi. Kattaroq, ''gigant'' yulduzlarda esa dogʻlar katta va koʻzga tashlanadigan boʻladi,<ref name="Michelson Starspots">{{jurnal manbasi | last1=Michelson | first1=A. A. | last2=Pease | first2=F. G. | title=Starspots: A Key to the Stellar Dynamo | journal=Living Reviews in Solar Physics | publisher=Max Planck Society | year=2005 | url=http://solarphysics.livingreviews.org/Articles/lrsp-2005-8/ }}</ref> shuningdek ularning [[terminator]]i qorongʻiroq boʻlishi kuzatiladi. Yaʼni yorqinlik yulduz diskiga tomon kamayib boradi.<ref>{{jurnal manbasi | last1=Manduca | first1=A. | last2=Bell | first2=R. A. | last3=Gustafsson | first3=B. | title=Limb darkening coefficients for late-type giant model atmospheres | journal=Astronomy and Astrophysics | year=1977 | volume=61 | issue=6 | pages=809–813 | bibcode=1977A&A....61..809M }}</ref> [[UV Ceti]] kabi qizil mitti [[chaqnovchi yulduz]]lar ham yaqqol dogʻlarga ega boʻlishi mumkin.<ref>{{jurnal manbasi | last1=Chugainov | first1=P. F. | title=On the Cause of Periodic Light Variations of Some Red Dwarf Stars | journal=Information Bulletin on Variable Stars | year=1971 | volume=520 | pages=1–3 | bibcode=1971IBVS..520....1C }}</ref> === Yulduz kattaligi === {{Main|Koʻrinma yulduz kattaligi}} {{Main|Absolut yulduz kattaligi}} Yulduzning koʻrinma porloqligi [[koʻrinma yulduz kattaligi]] (yoki magnitudasi) bilan oʻlchanadi. Koʻrinma yulduz kattaligi Yerdan yulduzning koʻrinish porloqligidir. Shuningdek [[absolut yulduz kattaligi]] degan oʻlchov ham bor, u yulduz va Yer orasidagi masofa 10 [[parsek]] (32,6 yorugʻlik yili) boʻlganda Yerga qanday porloqlikda koʻrinishini bildiradi. {| class="wikitable" style="float: right; margin-left: 1em;" |+ ''Yulduz kattaligidan porloqroq yulduzlar soni'' !Koʻrinma<br />kattalik !Yulduzlar<br />soni<ref>{{veb manbasi | url = http://www.nso.edu/PR/answerbook/magnitude.html | archiveurl = https://web.archive.org/web/20080206074842/http://www.nso.edu/PR/answerbook/magnitude.html | archivedate = 2008-02-06 | title = Magnitude | publisher = National Solar Observatory—Sacramento Peak | accessdate = 2006-08-23 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080206074842/http://www.nso.edu/PR/answerbook/magnitude.html |date=2008-02-06 }}</ref> |- style="text-align: center;" ||0 ||4 |- style="text-align: center;" ||1 ||15 |- style="text-align: center;" ||2 ||48 |- style="text-align: center;" ||3 ||171 |- style="text-align: center;" ||4 ||513 |- style="text-align: center;" ||5 ||1,602 |- style="text-align: center;" ||6 ||4,800 |- style="text-align: center;" ||7 ||14,000 |} Yulduz kattaliklari [[logarifm]]ik shkalada joylashgan: yulduz kattaligidagi [[1 (son)|bir]] farq porloqlik 2,5&nbsp;marta<ref name="luminosity">{{veb manbasi | url = http://outreach.atnf.csiro.au/education/senior/astrophysics/photometry_luminosity.html | title = Luminosity of Stars | publisher = Australian Telescope Outreach and Education | accessdate = 2006-08-13 | archivedate = 2014-08-09 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20140809120004/http://www.atnf.csiro.au/outreach//education/senior/astrophysics/photometry_specparallax.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140809120004/http://www.atnf.csiro.au/outreach//education/senior/astrophysics/photometry_specparallax.html |date=2014-08-09 }}</ref> ([[100 (son)|100]] ning [[arifmetik ildiz|5-darajali ildizi]] taxminan 2,512&nbsp;ga teng) farqlanishini bildiradi. Demak, birinchi kattalikli (+1,00) yulduz ikkinchi kattalikdagi (+2,00) yulduzdan 2,5&nbsp;baravar, oltinchi kattalikdagi (+6,00) yulduzdan esa 100 baravar porloqroq. Toza havoda koʻzi oʻtkir odam koʻra oladigan eng ojiz yulduzlar kattaligi +6 dir. Yulduz kattaligini bildiruvchi son qancha kichik boʻlsa, yulduz shuncha porloq boʻladi va aksincha. Eng porloq yulduzlarning yulduz kattaliklari manfiy (0&nbsp;dan kichik). Ikki yulduz porloqliklari orasidagi farqni (Δ''L'') hisoblash uchun xiraroq yulduz kattaligidan (''m''<sub>x</sub>) porloqroq yulduz kattaligi (''m''<sub>p</sub>) ayirib, 2,512 asos sonni chiqqan ayirma darajasiga oshiriladi: :<math> \Delta{m} = m_\mathrm{x} - m_\mathrm{p} </math> :<math>2,512^{\Delta{m}} = \Delta{L}</math> Yorqinligi va Yerdan uzoqligiga qarab, absolut kattalik (''M'') koʻrinma kattalikka (''m'') ekvivalent emas;<ref name="luminosity" /> masalan, Sirius koʻrinma yulduz kattaligi −1,44&nbsp;ga, absolut yulduz kattaligi esa +1,41&nbsp;ga teng. Quyoshning koʻrinma yulduz kattaligi −26,7, biroq absolut yulduz kattaligi esa atigi +4,83. Sirius, tungi osmondagi eng porloq yulduz, Quyoshdan taxminan 23 marta yorqinroq boʻlsa, tungi osmonda ikkinchi eng porloq [[Kanopus]] yulduzi (absolut kattaligi -5,33) Quyoshdan 14 000 ming marta yorqinroqdir. Kanopus Siriusga nisbatan juda yorqinroq, lekin Sirius Yer uchun porloqroq koʻrinadi. Sababi Sirius Yerda 8,6 yorugʻlik yili uzoqlikda, Kanopus esa ancha uzoqroq joylashgan — ungacha masofa 310 yorugʻlik yilidir. 2006-yilga koʻra eng katta absolut yulduz kattaligiga ega yulduz [[LBV 1806-20]] boʻlib, magnitudasi −14,2&nbsp;ga teng. Bu yulduz Quyoshdan kamida 5 000 000 marta yorqinroq.<ref>{{veb manbasi | last1=Hoover | first1=Aaron | date=15-yanvar 2004-yil | url=http://www.napa.ufl.edu/2004news/bigbrightstar.htm | archiveurl=https://web.archive.org/web/20070807035239/http://www.napa.ufl.edu/2004news/bigbrightstar.htm | archivedate=2007-08-07 | title=Star may be biggest, brightest yet observed | publisher=HubbleSite | accessdate=2006-06-08 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070807035239/http://www.napa.ufl.edu/2004news/bigbrightstar.htm |date=2007-08-07 }}</ref> Bizga maʼlum yorqinligi eng kam yulduzlar [[NGC 6397]] klasterida joylashgan. Bu klasterdagi eng zaif qizil mittilar magnitudasi 26, shuningdek 28 magnitudali oq mitti ham kashf etilgan. Bu yulduzlar shunchalik xiraki, ularning porloqligi Yerdan qaralganda Oyda yoqilgan shamnikidek keladi.<ref>{{veb manbasi | date=17-avgust 2006-yil | url=http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2006/37/image/a/ | title=Faintest Stars in Globular Cluster NGC 6397 | publisher=HubbleSite | accessdate=2006-06-08 }}</ref> == Tasnifi == {| class="wikitable" style="float: right; text-align: center; margin-left: 1em;" |+ ''Turli sinf yulduzlar uchun<br />sirt harorati farqlari''<ref>{{veb manbasi | last=Smith | first=Gene | date=16-aprel 1999-yil | url=http://casswww.ucsd.edu/public/tutorial/Stars.html | title=Stellar Spectra | publisher=University of California, San Diego | accessdate=2006-10-12 }}</ref> ! Sinf ! Harorat ! Etalon yulduz |- style="background: {{star-color|O}}" | O | 33 000&nbsp;K&nbsp;yoki&nbsp;koʻp | [[Zeta Ophiuchi]] |- style="background: {{star-color|B}}" | B | 10 500–30 000&nbsp;K | [[Rigel]] |- style="background: {{star-color|A}}" | A | 7 500–10 000&nbsp;K | [[Altair]] |- style="background: {{star-color|F}}" | F | 6 000–7 200&nbsp;K | [[Procyon|Procyon&nbsp;A]] |- style="background: {{star-color|G}}" | G | 5 500–6 000&nbsp;K | [[Quyosh]] |- style="background: {{star-color|K}}" | K | 4 000–5 250&nbsp;K | [[Epsilon Indi]] |- style="background: {{star-color|M}}" | M | 2 600–3 850&nbsp;K | [[Proxima Centauri]] |} {{Main|Yulduzlar tasnifi}} Zamonaviy yulduz sinflantirish XX asr boshlarida kelib chiqib, [[neytral vodorod radiochizigʻi]] kuchiga asoslangan holda yulduzlar ''A'' dan ''Q'' gacha sinflarga ajratilgan.<ref>{{jurnal manbasi | last=Fowler | first=A. | title=The Draper Catalogue of Stellar Spectra | journal=Nature | year=1891–2 | volume=45 | pages=427–8 | doi = 10.1038/045427a0 |bibcode = 1892Natur..45..427F }}</ref> U paytda vodorod chizigʻiga harorat katta taʼsir etishi nomaʼlum edi; vodorod chizigʻi 9000&nbsp;K atrofida choʻqqiga chiqib, undan baland yoki past haroratlarda kuchsizlashadi. Tasnif harorat boʻyicha qayta tartibga solinib, zamonaviy [[tarx]]ga yaqin keldi.<ref name=carlos>{{kitob manbasi | first1=Carlos | last1=Jaschek | last2=Jaschek | first2=Mercedes | year=1990 | title=The Classification of Stars | publisher=Cambridge University Press | pages=31–48 | isbn=0-521-38996-8 }}</ref> Yulduzlar spektrlariga koʻra bir harf bilan belgilanadigan turli sinflarga ajratiladi, ''O'' eng issiq yulduz sinfi boʻlsa, ''M'' sinfidagi yulduz shunday sovuq-ki, uning atmosferasida molekulalar shakllanishi mumkin. Sirt harorati kamayishi boʻyicha sinflar quyidagicha: ''O, B, A, F, G, K'' va ''M''. Kamyob spektr tiplar uchun maxsus sinflar mavjud. Ulardan eng keng tarqalganlari ''L'' va ''T'' boʻlib, bu sinflarga eng sovuq kichik massali yulduzlar va jigarrang mittilar kiradi. Har bir harf harorat kamayishi boʻylab 0 dan 9 gacha 10 ta ostqismga ega. Biroq ushbu tizim ekstremal yuqori haroratlarda buziladi: ''O0'' va ''O1'' yulduzlar mavjud boʻlmasligi mumkin.<ref name="spectrum">{{veb manbasi |first = Alan M |last = MacRobert |url = http://www.skyandtelescope.com/howto/basics/3305876.html |title = The Spectral Types of Stars |publisher = Sky and Telescope |accessdate = 2006-07-19 |archivedate = 2013-10-22 |archiveurl = https://web.archive.org/web/20131022124237/http://www.skyandtelescope.com/howto/basics/3305876.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20131022124237/http://www.skyandtelescope.com/howto/basics/3305876.html |date=2013-10-22 }}</ref> Yulduzlar shuningdek spektr chiziqlaridagi yorqinlik samaralariga koʻra ham sinflarga ajratilishi mumkin, bu samaralar ularning hajmi va sirt gravitatsiyasiga bogʻliq. Bular ''0'' ([[gipergigant]]lar) va ''III'' ([[gigant yulduz|gigantlar]]) dan to ''V'' (bosh ketma-ketlik mittilari) gacha boʻladi; ayrim olimlar ''VII'' (oq mittilar) sinfini ham qoʻshishadi. Aksariyat yulduzlar vodorod sintezi bilan mashgʻul bosh ketma-ketlikka oid. Absolut yulduz kattaligi va spektr tipiga koʻra grafik chizilganda bunday yulduzlar tor, diagonal chiziqqa tushadi.<ref name="spectrum" /> Quyosh bosh ketma-ketlikdagi ''G2V'' sinfli sariq mitti boʻlib, harorat va hajmda oʻrtachadir. Kichik harflar bilan belgilanadigan qoʻshimcha nomenklatura spektrning qiziqarli xususiyatlarini bildirish uchun ishlatiladi. Masalan, „''e''“ emissiya chiziqlari borligini; „''m''“ metallar darajasi yuqoriligini, „''var''“ esa spektr tipi oʻzgarib turishini bildiradi.<ref name="spectrum" /> Oq mitti yulduzlar ''D'' harfi bilan boshlanuvchi alohida sinfga joylashtirilgan. Bu sinf spektr chiziqlariga koʻra yana ''DA'', ''DB'', ''DC'', ''DO'', ''DZ'' va ''DQ'' sinflariga boʻlinadi. Ushbu sinflar nomiga harorat koʻrsatkichi ham qoʻshiladi.<ref>{{veb manbasi | url = http://www.physics.uq.edu.au/people/ross/ph3080/whitey.htm | title = White Dwarf (wd) Stars | publisher = White Dwarf Research Corporation | accessdate = 2006-07-19 | archive-date = 2009-10-08 | archive-url = https://web.archive.org/web/20091008115925/http://www.physics.uq.edu.au/people/ross/ph3080/whitey.htm }}</ref> == Oʻzgaruvchi yulduzlar == {{Main|Oʻzgaruvchi yulduz}} [[Fayl:Mira 1997.jpg|left|thumb|200px|Tebranuvchi oʻzgaruvchi yulduz [[Mira (yulduz)|Mira]]ning asimmetrik koʻrinishi. ''NASA [[Hubble Space Telescope|HST]] surati'']] Oʻzgaruvchi yulduzlar ichki yoki tashqi xususiyatlari tufayli yorqinliklarida davriy yoki tasodifiy oʻzgarishlar boʻlib turadi. Ichki oʻzgaruvchi yulduzlar uchta prinsipial guruhga ajratiladi. Evolutsiyasi paytida ayrim yulduzlar pulsatsiyalanuvchi oʻzgaruvchi yulduz fazasidan oʻtadi. Pulsatsiyalanuvchi yulduzlar hajmiga qarab bir necha daqiqadan bir necha yillargacha davriylik bilan radiusi va yorqinligini oʻzgartirib turadi. Bu turkumga [[Sefeida]]simon yulduzlar va uzoq davriylikli [[Mirida]] yulduzlar kiradi.<ref name="variables">{{veb manbasi | url=http://www.aavso.org/types-variables | title=Types of Variable | date=11-may 2010-yil | publisher=AAVSO | accessdate=2010-08-20 | archive-date=2018-10-17 | archive-url=https://web.archive.org/web/20181017170335/http://www.aavso.org/types-variables }}{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20181017170335/http://www.aavso.org/types-variables |date=2018-10-17 }}</ref> Chaqnash yoki massiv otilib chiqish hodisalari tufayli yorqinligini keskin oshiruvchi yulduzlar eruptiv oʻzgaruvchilar toifasiga kiradi.<ref name="variables" /> Bu guruhga protoyulduzlar, Wolf-Rayet va [[chaqnovchi yulduz]]lar hamda gigant va supergigantlar kiradi. Kataklizmik yoki portlovchi oʻzgaruvchilar xususiyatlari dramatik oʻzgaradi. Bu guruhga yangi va oʻta yangi yulduzlar kiradi. Tarkibida oq mitti boʻlgan qoʻshaloq yulduz tizimi yangi va 1a tipli oʻta yangi yorqin yulduz portlashlarini boshidan kechirishi mumkin.<ref name="iben" /> Portlash oq mitti qoʻshni yulduz vodorodini oʻziga tortib, sintez boshlanadigan massaga yetkazganida roʻy beradi.<ref>{{veb manbasi | date =2004-11-01 | url = http://imagine.gsfc.nasa.gov/docs/science/know_l2/cataclysmic_variables.html | title = Cataclysmic Variables | publisher = NASA Goddard Space Flight Center | accessdate = 2006-06-08 }}</ref> Baʼzi yangi yulduzlar takroriy boʻlib, oʻrta amplitudali davriy portlashlarni boshidan kechiradi.<ref name="variables" /> Yulduzlar yorqinligi oʻzgarishiga shuningdek tutiluvchi qoʻshaloq yulduzlar, kuchli dogʻlar chiqaruvchi aylanuvchi yulduzlar kabi tashqi faktorlar ham sabab boʻlishi mumkin.<ref name="variables" /> Tutiluvchi qoʻshaloq yulduzga Algol misol boʻladi, uning yulduz kattaligi 2,87 kun davriylik bilan 2,3 va 3,5 orasida oʻzgarib turadi. == Tuzilishi == {{Main|Yulduz tuzilishi}} Barqaror yulduz ich qismi [[gidrostatik muvozanat]]dadir: har qanday kichik hajmdagi kuchlar bir-birini kompensatsiyalaydi. Muvozanatlashgan kuchlar yulduz ichkarisiga qaratilgan gravitatsiyaviy va tashqarisiga qaratilgan [[gradiyent]] bosim kuchlaridir. [[Barik gradiyent|Bosim gradiyenti]] plazma harorati gradiyenti tomonidan belgilanadi; yulduz tashqi qismlari uning yadrosidan sovuqroq. Bosh ketma-ketlikdagi yoki gigant yulduz yadrosidagi harorat — kamida 10<sup>7</sup> [[kelvin|K]]. Bosh ketma-ketlik yulduzida vodorod yoqilayotgan yadrodagi harorat va bosim [[termoyadroviy reaksiya]] olib borish va yulduz kollapsining oldini olish uchun yetarli boʻladi.<ref name="hansen">{{kitob manbasi | last1=Hansen | first1=Carl J. | last2=Kawaler | first2=Steven D. | last3=Trimble | first3=Virginia | pages=[https://archive.org/details/stellarinteriors00hans_446/page/32 32]–33 | title=Stellar Interiors | url=https://archive.org/details/stellarinteriors00hans_446 | publisher=Springer | year=2004 | isbn=0-387-20089-4 }}</ref><ref name="Schwarzschild">{{kitob manbasi | first=Martin | last=Schwarzschild | title=Structure and Evolution of the Stars | publisher=Princeton University Press | year=1958 | isbn=0-691-08044-5}}<!-- Book republished by Dover as ISBN 0-486-61479-4, but ISBN in the cite book template is the one as published by Prin. Univ. Press--></ref> Yulduz ichida atom yadrolari parchalanar ekan, ular [[gamma nurlanish]] shaklida energiya chiqaradi. Bu fotonlar atrofdagi plazma bilan taʼsirlashib, yadroning issiqlik energiyasini oshiradi. Bosh ketma-ketlikdagi yulduzlar vodorodni geliyga ayalantirib, asta-sekin yadroda geliy yigʻib boradilar. Oqibatda geliy miqdori oshib ketib, yadroda energiya chiqarilishi toʻxtaydi. 0,4 va undan ortiq Quyosh massasili yulduzlarda reaksiya geliy yadroni oʻrab turuvchi va sekin oʻsib boruvchi degenerat qobiqqa koʻchadi.<ref>{{veb manbasi | url = http://aether.lbl.gov/www/tour/elements/stellar/stellar_a.html | title = Formation of the High Mass Elements | publisher = Smoot Group | accessdate = 2006-07-11 }}</ref> Gidrostatik muvozanatdan tashqari, barqaror yulduz ichida [[issiqlik muvozanati]] ham ushlab turiladi. Ichkaridan tashqariga uzluksiz harorat gradiyenti oqib, issiqlik energiyasi har qatlamda sobit saqlanib turadi. [[Fayl:Sun parts big.jpg|thumb|360px|left|Ushbu diagramma Quyosh tipli yulduz kesimini koʻrsatadi. ''NASA rasmi'']] Yulduz ichida energiya oqimini ushlab turuvchi mintaqaga [[nurlanish hududi]] deyiladi. Bu mintaqada plazma perturbatsiyasi boʻlmay, har qanday massiv harakatlar toʻxtatiladi. Aks holda plazma beqaror boʻlib qolib, konveksiya boshlanadi va mintaqa [[konveksiya hududi]]ga aylanadi. Bu hol juda yuqori energiya oqimlari boʻladigan mintaqalarda, masalan, yadro yaqinida yoki yuqori [[xiralik]] qatlamlarida roʻy berishi mumkin.<ref name="Schwarzschild" /> Bosh ketma-ketlikdagi yulduz tashqi qatlamida konveksiya boʻlish-boʻlmasligi uning massasiga bogʻliq. Quyoshdan bir necha marta massivroq yulduzlarda konveksiya hududi chuqur ichkarida, nurlanish hududi esa tashqi qatlamlarda boʻladi. Quyosh kabi kichikroq yulduzlarda esa aksincha, konveksiya hududi tashqariroqda joylashadi.<ref name="imagine">{{veb manbasi | date =2006-09-01 | url = http://imagine.gsfc.nasa.gov/docs/science/know_l2/stars.html | title = What is a Star? | publisher = NASA | accessdate = 2006-07-11 }}</ref> 0,4 Quyosh massasidan yengilroq qizil mittilar butunlay konvektivdirlar, bu ularda geliy yadrosi yigʻilishiga yoʻl qoʻymaydi.<ref name="late stages" /> Koʻp yulduzlarda konvektiv hududlar joylashuvi vaqt oʻtishi bilan oʻzgarib turadi.<ref name="Schwarzschild" /> Yulduzning kuzativchiga koʻrinadigan qismi [[fotosfera]] deyiladi. Bu qatlamda yulduz plazmasi yorugʻlik fotonlari uchun [[shaffoflik|shaffof]] boʻladi. Bu yerdan yadrodan chiqayotgan energiya fazoga tarqaydi. Yulduz dogʻlari aynan shu fotosferada hosil boʻladi. Fotosferadan tepada esa [[yulduz atmosferasi]] boʻladi. Quyosh kabi bosh ketma-ketlik yulduzida atmosferaning eng quyi qatlami [[xromosfera]] mintaqasi boʻlib, unda [[spikula]]lar shakllanadi va yulduz chaqnashlari roʻy beradi. Xromosferadan teparoqda oʻtish mintaqasi boʻlib, unda harorat atigi 100&nbsp;km balandlikdayoq keskin koʻtariladi. Undan tepada esa [[Quyosh toji|yulduz toji]] boʻlib, u yerdagi oʻta qizigan plazma bir necha million kilometrga choʻzilishi mumkin.<ref>{{cite press release | publisher=ESO | date=1-avgust 2001-yil | title=The Glory of a Nearby Star: Optical Light from a Hot Stellar Corona Detected with the VLT | url=http://www.eso.org/public/news/eso0127/ | accessdate=2006-07-10 }}</ref> Toj mavjudligi yulduz konvektiv hududining tashqi qatlamlarda yotishiga bogʻliq.<ref name="imagine" /> Yuqori haroratli boʻlishiga qaramay, toj juda kam yorugʻlik chiqaradi. Masalan, Quyosh toji faqatgina [[Quyosh tutilishi]] paytida koʻrinadi. Tojdan teparoqda plazma zarrachalari shamoli esib, [[yulduzlararo muhit]]gacha tarqaladi. [[Quyosh shamoli]] [[geliosfera]] dab atalmish pufaksimon mintaqadan tashqariga chiqadi.<ref>{{jurnal manbasi | display-authors=1 | last1=Burlaga | first1=L. F. | last2=Ness | first2=N. F. | last3=Acuña | first3=M. H. | last4=Lepping | first4=R. P. | last5=Connerney | first5=J. E. P. | last6=Stone | first6=E. C. | last7=McDonald | first7=F. B. | title=Crossing the Termination Shock into the Heliosheath: Magnetic Fields | journal=Science | year=2005 | volume=309 | issue=5743 | pages=2027–2029 | doi= 10.1126/science.1117542 | pmid=16179471 | bibcode=2005Sci...309.2027B }}</ref> == Termoyadroviy reaksiya yoʻllari == {{Main|Yulduz nukleosintezi}} {{Multiple image|direction=vertical|align=right|image1=Fusion in the Sun.svg|image2=CNO Cycle.svg|width=200|caption1=Proton-proton sikli|caption2=Uglerod-azot-kislorod sikli}} Yulduzlar qaʼrida yulduz massasi va tarkibiga koʻra turli xil termoyadroviy reaksiyalar kechadi. Bu reaksiyalar majmuiga [[yulduz nukleosintezi]] deyiladi. Sintezlangan atom yadrosi sof massasi reagentlar massasi yigʻindisidan kichik. Qolgan massa [[massa va energiya ekvivalentligi]] (''E''&nbsp;=&nbsp;''mc''<sup>2</sup>) qonuniga binoan elektromagnit energiya sifatida ajralib chiqadi.<ref name="sunshine" /> Vodorod sintezi jarayoni haroratga sezgir boʻlib, yadro haroratining ozgina koʻtarilishi sintez jadalligini ancha oshiradi. Natijada bosh ketma-ketlikdagi yulduzlar yadrosidagi harorat M-sinf yulduzlar uchun 4 milliondan massiv O-sinf yulduzlar uchun 40 million kelvin oraliqda boʻladi.<ref name="aps_mss"/> Yadrosi 10 million kelvingacha qizigan Quyoshda vodorod geliyga [[proton-proton sikli]] deb ataladigan reaksiyda aylanadi:<ref name="synthesis">{{jurnal manbasi | display-authors=1 | last1=Wallerstein | first1=G. | last2=Iben Jr. | first2=I. | last3=Parker | first3=P. | last4=Boesgaard | first4=A. M. | last5=Hale | first5=G. M. | last6=Champagne | first6=A. E. | last7=Barnes | first7=C. A. | last8=KM-dppeler | first8=F. | last9=Smith | first9=V. V. | last10=Hoffman | first10=R. D. | last11=Timmes | first11=F. X. | last12=Sneden | first12=C. | last13=Boyd | first13=R. N. | last14=Meyer | first14=B. S. | last15=Lambert | first15=D. L. | title=Synthesis of the elements in stars: forty years of progress | journal=Reviews of Modern Physics | year=1999 | volume=69 | issue=4 | pages=995–1084 | url=http://authors.library.caltech.edu/10255/1/WALrmp97.pdf| format=PDF | accessdate=2006-08-04 | doi=10.1103/RevModPhys.69.995 | bibcode=1997RvMP...69..995W}}</ref>: 4[[Vodorod-1|<sup>1</sup>H]] → 2[[deyteriy|<sup>2</sup>H]] + 2[[pozitron|e<sup>+</sup>]] + 2[[neytrino|ν<sub>e</sub>]] (4,0 M[[elektronvolt|eV]] + 1,0 MeV): 2<sup>1</sup>H + 2<sup>2</sup>H → 2[[Geliy-3|<sup>3</sup>He]] + 2[[foton|γ]] (5,5 MeV): 2<sup>3</sup>He → [[Geliy-4|<sup>4</sup>He]] + 2<sup>1</sup>H (12,9 MeV) Bu reaksiyalar quyidagi reaksiyaga olib keladi:: 4<sup>1</sup>H → <sup>4</sup>He + 2e<sup>+</sup> + 2γ + 2ν<sub>e</sub> (26,7 MeV) bu yerda e<sup>+</sup> — [[pozitron]], γ — gamma nurlanish fotoni, ν<sub>e</sub> — [[neytrino]], H va He — mos ravishda vodorod va geliy izotoplari. Bu reaksiya natijasida millionlab elektron volt energiya chiqadi (eV juda kichik energiya miqdori, shuning uchun bu energiya katta emas). Biroq bir vaqtda bunday reaksiyalarning juda ulkan miqdori sodir boʻlgani uchun yulduz nurlanishi kuchli boʻladi. {| class="wikitable" style="float: left;" |+ Sintez uchun kerakli minimal massa |- !Unsur ![[Quyosh massasi|Quyosh<br />massasi]] |- | Vodorod ||style="text-align: center;"| 0,01 |- | Geliy ||style="text-align: center;"| 0,4 |- | Uglerod ||style="text-align: center;"| 5<ref>{{jurnal manbasi | last1=Girardi | first1=L. | last2=Bressan | first2=A. | last3=Bertelli | first3=G. | last4=Chiosi | first4=C. | title=Evolutionary tracks and isochrones for low- and intermediate-mass stars: From 0.15 to 7 M<sub>sun</sub>, and from Z=0.0004 to 0.03 | journal=Astronomy and Astrophysics Supplement | year=2000 | volume=141 | issue=3 | pages=371–383 | doi=10.1051/aas:2000126 |arxiv = astro-ph/9910164 |bibcode = 2000A&AS..141..371G }}</ref> |- | Neon ||style="text-align: center;"| 8 |} Massivroq yulduzlarda geliy [[kataliz]]atori uglerod boʻlgan [[CNO-sikl|uglerod-azot-kislorod siklida]] ajralib chiqadi.<ref name="synthesis" /> Massasi 0,5 va 10 Quyosh massasi oraligʻida, yadrosi 100 million kelvinda boʻlgan evolutsiyalangan yulduzlarda geliy [[berilliy]] ishtirokidagi [[uchlamchi alfa jarayoni]]da uglerodga aylanishi mumkin:<ref name="synthesis" /> :<sup>4</sup>He + <sup>4</sup>He + 92 keV → [[Berilliy|<sup>8*</sup>Be]] :<sup>4</sup>He + <sup>8*</sup>Be + 67 keV → <sup>12*</sup>C :<sup>12*</sup>C → [[Uglerod-12|<sup>12</sup>C]] + γ + 7,4 MeV Natijaviy reaksiya quyidagicha:: 3<sup>4</sup>He → <sup>12</sup>C + γ + 7,2 MeV Massiv yulduzlarning siqilayotgan yadrosida ogʻirroq unsurlar [[neon yadroviy yonishi]] va [[kislorod yadroviy yonishi]] jarayonlarida ham yoqilishi mumkin. Yulduz nukleosintezining oxirgi bosqichi [[kremniy yadroviy yonishi]] boʻlib, unda barqaror temir-56 izotopi ajralib chiqadi. Bundan soʻng sintez faqatgina [[endotermik]] jarayon orqali davom etishi, qolgan energiya faqat gravitatsiyaviy siqilish natijasida chiqishi mumkin.<ref name="synthesis" /> Quyidagi misolda massasi Quyoshnikidan 20 marta katta boʻlgan yulduz qancha vaqtda yadroviy yoqilgʻisini yondirib bitkazishi koʻrsatilgan. Bosh ketma-ketlikdagi O-sinf yulduzi uchun bu 8 Quyosh radiusi va 62 000 Quyosh yorqinligi demaktir.<ref>{{jurnal manbasi | last1=Woosley | first1=S. E. | last2=Heger | first2=A. | last3=Weaver | first3=T. A. | title=The evolution and explosion of massive stars | journal=Reviews of Modern Physics | year=2002 | volume=74 | issue=4 | pages=1015–1071 | bibcode=2002RvMP...74.1015W | doi = 10.1103/RevModPhys.74.1015}}</ref> {{-}} {| class="wikitable" style="margin: 1em auto 1em auto;" |- !valign="bottom"| Yoqilgʻi<br />materiali !valign="bottom"| Harorat<br />(million kelvin) !valign="bottom"| Zichlik<br />(kg/sm<sup>3</sup>) !valign="bottom"| Yonish davri<br />(yil) |- style="text-align:center;" || H || 37 || 0,0045 || 8,1 million |- style="text-align:center;" || He || 188 || 0,97 || 1,2 million |- style="text-align:center;" || C || 870 || 170 || 976 |- style="text-align:center;" || Ne || 1 570 || 3 100 || 0,6 |- style="text-align:center;" || O || 1 980 || 5 550 || 1,25 |- style="text-align:center;" || S/Si || 3 340 || 33 400 || 0,0315<ref>11,5 kun 0,0315-yilga teng.</ref> |} == Manbalar == {{manbalar|2}} == Havolalar == * [http://ziyonet.uz/uzl/library/libid/10100 Astronomiya] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130224235201/http://www.ziyonet.uz/uzl/library/libid/10100 |date=2013-02-24 }}. ZiyoNET. * [http://cosmos-news.ru/ Koinot haqida - Koinotning tuzulishi. Galaktika. Yulduzlar va sayyoralar] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120531013906/http://www.cosmos-news.ru/ |date=2012-05-31 }} * [http://stars.astro.illinois.edu/sow/sow.html "Portraits of Stars and their Constellations"]. Kaler, James. Illinois Universiteti. * [http://www.assa.org.au/sig/variables/classifications.asp "How To Decipher Classification Codes"]. Janubiy Avstraliya Astronomiya Jamiyati. * [http://www-star.st-and.ac.uk/~kw25/teaching/stars/stars.html "Stars: Stellar Atmospheres, Structure, & Evolution"]. Prialnick, Dina et al. St. Andrews Universiteti. {{Commons turkum|Stars|Yulduzlar}} {{bu tanlangan maqola}} [[Turkum:Yulduzlar| ]] [[Turkum:Astronomiya]] i64qph41fs0753s9po4ey9zj6mr98gg NGC 962 0 29819 2726445 2270209 2022-07-31T08:26:04Z Xosiyat Developer 76906 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti Galaktika | NGC = 962 | Nom = NGC 962 | Tasvir = NGC 0962 SDSS.jpg | Tip = [[galaktika]] | Yulduz turkumi = Hamal | Ong ochilishi = 02 <sup>soat</sup> 32&nbsp;<sup>daq</sup>&nbsp;39,9 <sup>son</sup> | Cheklanishi = +28° 04′ 15″ | Kod = E | Hubble-tip = [[elliptik galaktika]] | Davr = [[J2000.0]] | Yulduz kattaligi = 13,0 | Burchak diametri = 1,40′ × 1,2′ | Sirt yorqinligi = 13,6 | dreyer = true | Kashshof = | Kashfiyot = | stub = true }} '''NGC 962''' [[Hamal (yulduz turkumi)|Hamal yulduz turkumidagi]] E ([[elliptik galaktika]]) tipli [[galaktika|galaktikadir hisoblanadi]]. Ushbu obyekt [[Yangi umumiy katalog]] asl nashrida mavjud. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://www.seds.org/~spider/ngc/ngc.cgi?+962 NGC 962 Yangi umumiy katalog asl nashrida]{{Oʻlikhavola|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{ref-en}} * [http://www.seds.org/~spider/ngc/ngc_fr.cgi?+962 NGC 962 Yangi umumiy katalog asl nashrida]{{Oʻlikhavola|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{ref-fr}} * [http://www.seds.org/~spider/ngc/revngcic.cgi?NGC+962 NGC 962 haqida qayta tekshirilgan maʼlumot]{{Oʻlikhavola|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{ref-en}} * [http://simbad.u-strasbg.fr/sim-id.pl?Ident=NGC+962 NGC 962 SIMBAD omborida] {{ref-en}} * [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC+962 NGC 962 Vizier omborida] {{ref-en}} * [http://nedwww.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC+962 NGC 962 NASA Extragalactic Database omborida] {{ref-en}} * [http://www.ngcic.org/steinicke/ NGC/IC obyektlari ombori] {{ref-en}} {{NGC navigatori|962}} [[Turkum:NGC obyektlari|NGC 0962]] {{astro-stub}} hmjddtuxw41wrok03prhmt8c63m7r7a 2726617 2726445 2022-07-31T10:36:54Z Malikxan 33427 [[Special:Contributions/Xosiyat Developer|Xosiyat Developer]] tahrirlari [[User:MalikxanBot|MalikxanBot]] versiyasiga qaytarildi wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti Galaktika | NGC = 962 | Nom = NGC 962 | Tasvir = NGC 0962 SDSS.jpg | Tip = [[galaktika]] | Yulduz turkumi = Hamal | Ong ochilishi = 02 <sup>soat</sup> 32&nbsp;<sup>daq</sup>&nbsp;39,9 <sup>son</sup> | Cheklanishi = +28° 04′ 15″ | Kod = E | Hubble-tip = [[elliptik galaktika]] | Davr = [[J2000.0]] | Yulduz kattaligi = 13,0 | Burchak diametri = 1,40′ × 1,2′ | Sirt yorqinligi = 13,6 | dreyer = true | Kashshof = | Kashfiyot = | stub = true }} '''NGC 962''' [[Hamal (yulduz turkumi)|Hamal yulduz turkumidagi]] E ([[elliptik galaktika]]) tipli [[galaktika]]dir. Ushbu obyekt [[Yangi umumiy katalog]] asl nashrida mavjud. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://www.seds.org/~spider/ngc/ngc.cgi?+962 NGC 962 Yangi umumiy katalog asl nashrida]{{Oʻlikhavola|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{ref-en}} * [http://www.seds.org/~spider/ngc/ngc_fr.cgi?+962 NGC 962 Yangi umumiy katalog asl nashrida]{{Oʻlikhavola|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{ref-fr}} * [http://www.seds.org/~spider/ngc/revngcic.cgi?NGC+962 NGC 962 haqida qayta tekshirilgan maʼlumot]{{Oʻlikhavola|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} {{ref-en}} * [http://simbad.u-strasbg.fr/sim-id.pl?Ident=NGC+962 NGC 962 SIMBAD omborida] {{ref-en}} * [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC+962 NGC 962 Vizier omborida] {{ref-en}} * [http://nedwww.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC+962 NGC 962 NASA Extragalactic Database omborida] {{ref-en}} * [http://www.ngcic.org/steinicke/ NGC/IC obyektlari ombori] {{ref-en}} {{NGC navigatori|962}} [[Turkum:NGC obyektlari|NGC 0962]] {{astro-stub}} 3axk48c98dkbp3ipp5xfr266tc1c0y3 Monachil 0 48063 2726110 2356409 2022-07-30T21:35:55Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Orphan|date=Avgust 2015}} {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Monachil | mavqe = munisipalitet | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Andalusiya{{!}}Andalusiya | jadvalda mintaqa = Andalusiya{{!}}Andalusiya | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Granada (provinsiya){{!}}Granada | jadvalda tuman = Granada (provinsiya){{!}}Granada | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Vega de Granada | jadvalda jamoat = Vega de Granada | qaram = | gerb = Escudo de Monachil (Granada).svg | bayroq = Bandera de Monachil (Granada).svg | lat_dir = N | lat_deg = 37 | lat_min = 8 | lat_sec = | lon_dir = W | lon_deg = 3 | lon_min = 32 | lon_sec = | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = 250 | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 90.13 | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = 792 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 7294 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = monachileño, monachileña | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = 18193 | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = Monachil | sayt = http://www.monachil.es | sayt tili = es }} '''Monachil''' [[Ispaniya]]ning [[Andalusiya]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Granada (provinsiya)|Granada]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – 90.13&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 7294 kishi (2010). == Havolalar == * [http://www.monachil.es/ Excmo. Ayuntamiento de Monachil] * [http://www.turgranada.es/municipios/municipio.php?id_idioma=1&id_municipio=119 Microweb turística de Monachil realizada por el Patronato de Turismo de Granada] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080229021907/http://www.turgranada.es/municipios/municipio.php?id_idioma=1&id_municipio=119 |date=2008-02-29 }} * [http://www.juntadeandalucia.es/iea/sima/infmuns/sm18134i.htm Situación de Monachil] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070926221211/http://www.juntadeandalucia.es/iea/sima/infmuns/sm18134i.htm |date=2007-09-26 }} * [http://www.psoe-monachil.es PSOE De Monachil] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090529110303/http://www.psoe-monachil.es/ |date=2009-05-29 }} * [http://www.nordicomonachil.com/index.htm C.D. Nórdico Monachil] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080512092717/http://www.nordicomonachil.com/index.htm |date=2008-05-12 }} * [https://web.archive.org/web/20091027004202/http://es.geocities.com/barriomonachil/atletico/atleti.htm Atlético Monachil] [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{Spain-geo-stub}} 6qljhtzodias1ahkllzynijxsnw006p Porcuna 0 48834 2726419 2354674 2022-07-31T07:41:12Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Porcuna | mavqe = munisipalitet | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Andalusiya{{!}}Andalusiya | jadvalda mintaqa = Andalusiya{{!}}Andalusiya | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Jaén (provinsiya){{!}}Jaén | jadvalda tuman = Jaén (provinsiya){{!}}Jaén | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Metropolitana de Jaén | jadvalda jamoat = Metropolitana de Jaén | qaram = | gerb = Escudo de Porcuna.png | bayroq = Bandera de Porcuna (Jaén).svg | lat_dir = N | lat_deg = 37 | lat_min = 52 | lat_sec = 0 | lon_dir = W | lon_deg = 4 | lon_min = 11 | lon_sec = 0 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Mer | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 176.3 | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = 472 segun INM | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 6825 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = 39,2 | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = Porcunense, ''porcunero'' | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = (+34) 953 54 XX XX | pochta indeksi = | pochta indekslari = 23790 | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = Porcuna | sayt = | sayt tili = }} '''Porcuna''' [[Ispaniya]]ning [[Andalusiya]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Jaén (provinsiya)|Jaén]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – 176.3&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 6825 kishi (2010). == Havolalar == * [http://www.porcuna.es/ Ayuntamiento de Porcuna] * [http://www.deporcuna.com Porcuna: la antigua Obulco] * [https://web.archive.org/web/20091026200716/http://es.geocities.com/enporcuna/ Porcuna on line] * [http://usuarios.lycos.es/iberos/ConjuntoCerrilloBlanco.html Conjunto escultórico ibérico de Cerrillo Blanco] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080218074922/http://usuarios.lycos.es/iberos/ConjuntoCerrilloBlanco.html |date=2008-02-18 }} * [http://www.ffil.uam.es/catalogo/chicharro.htm Las esculturas de Porcuna] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071208122514/http://www.ffil.uam.es/catalogo/chicharro.htm |date=2007-12-08 }} [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{Jaén}} {{Spain-geo-stub}} di5dtf5f0sh4yz1t7ti1v6aa7ll7q0j Cambil 0 48851 2726540 2436546 2022-07-31T09:23:31Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Orphan|date=Avgust 2015}} {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Cambil | mavqe = [[Munisipalitet]] | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Andalusiya{{!}}Andalusiya | jadvalda mintaqa = Andalusiya{{!}}Andalusiya | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Jaén (provinsiya){{!}}Jaén | jadvalda tuman = Jaén (provinsiya){{!}}Jaén | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Sierra Mágina | jadvalda jamoat = Sierra Mágina | qaram = | gerb = Escudo de Cambil (Jaén).svg | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 37 | lat_min = 40 | lat_sec = 0 | lon_dir = W | lon_deg = 3 | lon_min = 34 | lon_sec = 0 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Mer | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 140 | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = 822 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 2940 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = 21,4 | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = Cambileño | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = (+34) 953 30 0X XX | pochta indeksi = | pochta indekslari = 23120 | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = Cambil | sayt = | sayt tili = }} '''Cambil''' [[Ispaniya]]ning [[Andalusiya]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Jaén (provinsiya)|Jaén]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – 140&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 2940 kishi (2010). == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20091027004558/http://geocities.com/cambil_web/ Web no oficial de Cambil] * [http://maginapueblos.iespana.es/cambil/cambil.htm La Pagina de PacoSerrano] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080329132451/http://maginapueblos.iespana.es/Cambil/Cambil.htm |date=2008-03-29 }} * [http://cambil.iespana.es Cambil] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100319112702/http://cambil.iespana.es/ |date=2010-03-19 }} [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{Jaén}} {{Spain-geo-stub}} qbvweqg1lgu6iawdu7rh1tq9wg9q8v5 Tobed 0 49102 2725861 2355548 2022-07-30T17:08:35Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Orphan|date=Avgust 2015}} {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Tobed | mavqe = munisipalitet | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Aragón{{!}}Aragón | jadvalda mintaqa = Aragón{{!}}Aragón | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Zaragoza (provinsiya){{!}}Zaragoza | jadvalda tuman = Zaragoza (provinsiya){{!}}Zaragoza | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Comunidad de Calatayud | jadvalda jamoat = Comunidad de Calatayud | qaram = | gerb = Escudo de Tobed.svg | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 41 | lat_min = 20 | lat_sec = 0 | lon_dir = W | lon_deg = 1 | lon_min = 24 | lon_sec = 0 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Mer | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 37.93 | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 256 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = 6,59 | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = Tobedano, na | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = | sayt = http://www.geocities.com/villa_de_tobed/ | sayt tili = es }} '''Tobed''' [[Ispaniya]]ning [[Aragón]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Zaragoza (provinsiya)|Zaragoza]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – 37.93&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 256 kishi (2010). ==Havolalar== * [https://web.archive.org/web/20091027053507/http://geocities.com/villa_de_tobed/ Rasmiy sayti] [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{spain-geo-stub}} e44fsxg53igrog5eblwzcw7pnaenq95 Orihuela del Tremedal 0 49442 2726267 2354419 2022-07-31T04:38:34Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Orihuela del Tremedal | mavqe = munisipalitet | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Aragón{{!}}Aragón | jadvalda mintaqa = Aragón{{!}}Aragón | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Teruel (provinsiya){{!}}Teruel | jadvalda tuman = Teruel (provinsiya){{!}}Teruel | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Sierra de Albarracín | jadvalda jamoat = Sierra de Albarracín | qaram = | gerb = | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 40 | lat_min = 33 | lat_sec = 0 | lon_dir = W | lon_deg = 1 | lon_min = 39 | lon_sec = 0 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 71.40 | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = 1.447 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 564 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = 8.09 | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = Orihuelano | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = 44366 | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = | sayt = | sayt tili = }} '''Orihuela del Tremedal''' [[Ispaniya]]ning [[Aragón]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Teruel (provinsiya)|Teruel]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – 71.40&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 564 kishi (2010). == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20091026205433/http://es.geocities.com/fernandoblasco/albarracin.html Sobre Albarracín sus tierras] * [http://www.caiaragon.com/es/municipios/index.asp?idloc=236&tipo=0&op=6 Sobre Orihuelas del Tremedal] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090609150632/http://www.caiaragon.com/es/municipios/index.asp?idloc=236&tipo=0&op=6 |date=2009-06-09 }} * [http://www.foro-ciudad.com/teruel/orihuela-del-tremedal/ Foro de Orihuela del Tremedal con fotos interesantes] * [http://boards2.melodysoft.com/app?ID=orihuela3/ Otro foro sobre Orihuela Del Tremedal]{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{spain-geo-stub}} 4vk7g9x4swoxrf1766iniv6vkv52i5b Udías 0 50035 2725966 2355742 2022-07-30T18:28:15Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Udías | mavqe = munisipalitet | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Cantabria (avtonom jamoat){{!}}Cantabria | jadvalda mintaqa = Cantabria (avtonom jamoat){{!}}Cantabria | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Cantabria{{!}}Cantabria | jadvalda tuman = Cantabria{{!}}Cantabria | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Costa Occidental (komarka){{!}}Costa Occidental | jadvalda jamoat = Costa Occidental (komarka){{!}}Costa Occidental | qaram = | gerb = Escudo_Udias_Spain.gif | bayroq = Banderaudias.png | lat_dir = N | lat_deg = 43 | lat_min = 20 | lat_sec = 18 | lon_dir = W | lon_deg = 04 | lon_min = 14 | lon_sec = 37 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Mer | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 19,6 | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = 181 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 869 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = 42,3 | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = | sayt = | sayt tili = }} '''Udías''' [[Ispaniya]]ning [[Cantabria (avtonom jamoat)|Cantabria]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Cantabria]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – 19,6&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 869 kishi (2010). == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20160305080858/http://es.geocities.com/seldelhaya/ Asociación de Vecinos de Udías ''Sel del Haya''] * [http://www.udias-cantabria.blogspot.com Blog sobre Udías] * [http://www.elcoterucu-udias.blogspot.com El coterucu] [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{spain-geo-stub}} aeadc4tf1zmeh6ph6i1336jscwmsg1v Olivella 0 50589 2726249 2354365 2022-07-31T03:43:29Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Olivella | mavqe = munisipalitet | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Kataloniya{{!}}Kataloniya | jadvalda mintaqa = Kataloniya{{!}}Kataloniya | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Barselona (provinsiya){{!}}Barselona | jadvalda tuman = Barselona (provinsiya){{!}}Barselona | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Garraf | jadvalda jamoat = Garraf | qaram = | gerb = Escut d'Olivella.svg | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 41 | lat_min = 18 | lat_sec = 42 | lon_dir = E | lon_deg = 1 | lon_min = 48 | lon_sec = 43 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Mer | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 38,75 | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = 211 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 3405 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = 56,23 | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = olivellenc/a | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = 08810 | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = | sayt = http://www.olivella.es/ | sayt tili = es }} '''Olivella''' [[Ispaniya]]ning [[Kataloniya]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Barselona (provinsiya)|Barselona]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – 38,75&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 3405 kishi (2010). == Havolalar == * [http://www.olivella.es/ Rasmiy sayti] * [http://www.municat.net:8000/omunicat/owa/mun_p01.dad_ens?via=1&cod=0814830008 Informació de la Generalitat de Catalunya] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070929122443/http://www.municat.net:8000/omunicat/owa/mun_p01.dad_ens?via=1&cod=0814830008 |date=2007-09-29 }} * [http://www.idescat.es/territ/BasicTerr?TC=3&V0=1&V1=08148 Informació del Institut d’Estadística de Catalunya] * [http://www.poblesdecatalunya.cat/municipi.php?m=081483 Patrimoni històricartístic d'Olivella] * [https://web.archive.org/web/20091027000017/http://es.geocities.com/slotsitges/ Pàgina de l'Open Olivella de Slot] [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{spain-geo-stub}} 8vu02s5h5bkhip054qb2nh52vu0dpc7 Banyeres del Penedès 0 51353 2726302 2436102 2022-07-31T05:49:25Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Banyeres del Penedès | mavqe = [[Munisipalitet]] | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Kataloniya{{!}}Kataloniya | jadvalda mintaqa = Kataloniya{{!}}Kataloniya | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Tarragona (provinsiya){{!}}Tarragona | jadvalda tuman = Tarragona (provinsiya){{!}}Tarragona | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Baix Penedès{{!}}Baix Penedès | jadvalda jamoat = Baix Penedès{{!}}Baix Penedès | qaram = | gerb = Escut de Banyeres del Penedès.svg | bayroq = Bandera de Banyeres del Penedès.svg | lat_dir = N | lat_deg = 41 | lat_min = 30 | lat_sec = 0 | lon_dir = E | lon_deg = 1 | lon_min = 58 | lon_sec = 0 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 12,21 | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = 173 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 2952 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = 188,62 | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = banyerenc / banyerenca | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = 43711 | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = | sayt = http://www.banyeresdelpenedes.com/ | sayt tili = es }} '''Banyeres del Penedès''' [[Ispaniya]]ning [[Kataloniya]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Tarragona (provinsiya)|Tarragona]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – 12,21&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 2952 kishi (2010). ==Havolalar== * [http://www.banyeresdelpenedes.com/ Rasmiy sayti] * [http://www.banyeresdelpenedes.com/ Página web de l'Ajuntament] * [http://www.nofemelcim.org Plataforma No fem el CIM] * [http://www.fut.es/~mmata/ Fundación Àngels Garriga] * [http://www.municat.net:8000/omunicat/owa/mun_p01.dad_ens?via=1&cod=4302060009 Información de la Generalitat de Catalunya]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070929091632/http://www.municat.net:8000/omunicat/owa/mun_p01.dad_ens?via=1&cod=4302060009 |date=2007-09-29 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070929091632/http://www.municat.net:8000/omunicat/owa/mun_p01.dad_ens?via=1&cod=4302060009 |date=2007-09-29 }} * [http://www.poblesdecatalunya.cat/municipi.php?m=430206 Imagenes y descripción de los monumentos de Banyeres] * [http://www.idescat.net/territ/BasicTerr?TC=3&V0=1&V1=43020 Datos estadísticos] * [http://www.terra.es/personal5/dstiny8w/penyabbanyeres/ Penya Barcelonista de Banyeres] * [https://web.archive.org/web/20091027000023/http://geocities.com/esbartdebanyeres/ Esbart Santa Eulàlia de Banyeres] * [http://www.societatnova.cat Societat Nova de Banyeres] * [http://www.vegueriapropia.org/ Vegueria Penedès] {{Муниципалитеты района Баш-Пенедес}} [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{spain-geo-stub}} {{Tashqi havolalar}} i0ti5j4iqqdx5hqigxlxwig4htxy50j Morata de Tajuña 0 54654 2726122 2354138 2022-07-30T22:03:04Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Morata de Tajuña | mavqe = shahar | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Madrid{{!}}Madrid | jadvalda mintaqa = Madrid{{!}}Madrid | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Madrid (provinsiya){{!}}Madrid | jadvalda tuman = Madrid (provinsiya){{!}}Madrid | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Las Vegas (komarka){{!}}Las Vegas | jadvalda jamoat = Las Vegas (komarka){{!}}Las Vegas | qaram = | gerb = Coat of Arms of Morata de Tajuña.svg | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 40 | lat_min = 13 | lat_sec = 59 | lon_dir = W | lon_deg = 3 | lon_min = 25 | lon_sec = 59 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Mer | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = 537 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 7382 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = Morateño, ña | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = 91 | pochta indeksi = | pochta indekslari = 28530 | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = Morata de Tajuña | sayt = http://www.ayuntamientodemorata.org | sayt tili = es }} '''Morata de Tajuña''' [[Ispaniya]]ning [[Madrid]] mintaqasida joylashgan shahardir. [[Madrid (provinsiya)|Madrid]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – km<sup>2</sup>. Aholisi – 7382 kishi (2010). == Havolalar == * [http://www.ayuntamientodemorata.org Rasmiy sayti] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20190206091542/http://www.ayuntamientodemorata.org/ |date=2019-02-06 }} * [http://www.ayuntamientodemorata.org Ayuntamiento] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20190206091542/http://www.ayuntamientodemorata.org/ |date=2019-02-06 }} * [http://www.aranjuez.ws/vdj La Guerra Civil en el Jarama y el Tajuña] * [https://web.archive.org/web/20091026234607/http://es.geocities.com/moratanet/ Morata de Tajuña, apuntes de su pasado.] [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{spain-geo-stub}} 6o94gvp2a8iclz4esmu97ignzertwce Cabezón de la Sierra 0 55593 2726525 2436471 2022-07-31T09:15:04Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Cabezón de la Sierra | mavqe = [[Munisipalitet]] | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | jadvalda mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Burgos (provinsiya){{!}}Burgos | jadvalda tuman = Burgos (provinsiya){{!}}Burgos | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Sierra de la Demanda (komarka){{!}}Sierra de la Demanda | jadvalda jamoat = Sierra de la Demanda (komarka){{!}}Sierra de la Demanda | qaram = | gerb = | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 41 | lat_min = 56 | lat_sec = 0 | lon_dir = W | lon_deg = 3 | lon_min = 14 | lon_sec = 0 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = 999,9 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 58 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = Cachuchos | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = 09612 | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = | sayt = | sayt tili = }} '''Cabezón de la Sierra''' [[Ispaniya]]ning [[Castilla y León]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Burgos (provinsiya)|Burgos]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – km<sup>2</sup>. Aholisi – 58 kishi (2010). == Havolalar == * [http://www.fortunecity.es/felices/deseado/2/palabra.htm Cabezón de la Sierra] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071112035115/http://www.fortunecity.es/felices/deseado/2/palabra.htm |date=2007-11-12 }} * [https://web.archive.org/web/20091026201950/http://es.geocities.com/moncalvillodelasierra/pueblos/cabezondelasierra/ Cabezón de la Sierra] [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{spain-geo-stub}} {{Tashqi havolalar}} 693tdn9gk90hhtbf4efhnpgiho1napr Mamolar 0 55617 2725980 2353857 2022-07-30T18:48:08Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Mamolar | mavqe = munisipalitet | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | jadvalda mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Burgos (provinsiya){{!}}Burgos | jadvalda tuman = Burgos (provinsiya){{!}}Burgos | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Sierra de la Demanda (komarka){{!}}Sierra de la Demanda | jadvalda jamoat = Sierra de la Demanda (komarka){{!}}Sierra de la Demanda | qaram = | gerb = | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 41 | lat_min = 55 | lat_sec = 0 | lon_dir = W | lon_deg = 3 | lon_min = 22 | lon_sec = 0 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 37 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = | sayt = | sayt tili = }} '''Mamolar''' [[Ispaniya]]ning [[Castilla y León]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Burgos (provinsiya)|Burgos]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – km<sup>2</sup>. Aholisi – 37 kishi (2010). == Havolalar == * [http://www.diputaciondeburgos.es/poblacion.cfm?ine=09201&pdn=0&pln=PoblacionesHis Historia de Mamolar] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070311021521/http://www.diputaciondeburgos.es/poblacion.cfm?ine=09201&pdn=0&pln=PoblacionesHis |date=2007-03-11 }} * [https://web.archive.org/web/20091027042553/http://es.geocities.com/moncalvillodelasierra/pueblos/mamolar/ Mamolar] [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{spain-geo-stub}} 1pbszq4obqkomb9healzp303wzsr2hl Moncalvillo 0 55621 2726111 2356410 2022-07-30T21:36:42Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Moncalvillo | mavqe = munisipalitet | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | jadvalda mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Burgos (provinsiya){{!}}Burgos | jadvalda tuman = Burgos (provinsiya){{!}}Burgos | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Sierra de la Demanda (komarka){{!}}Sierra de la Demanda | jadvalda jamoat = Sierra de la Demanda (komarka){{!}}Sierra de la Demanda | qaram = | gerb = | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 41 | lat_min = 57 | lat_sec = | lon_dir = W | lon_deg = 03 | lon_min = 12 | lon_sec = | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = 250 | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 103 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = Moncalvillenses, garrujos | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = | sayt = | sayt tili = }} '''Moncalvillo''' [[Ispaniya]]ning [[Castilla y León]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Burgos (provinsiya)|Burgos]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – km<sup>2</sup>. Aholisi – 103 kishi (2010). == Havolalar == * [http://moncalvillo.soy.es/ Moncalvillo (actualidad)] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20081025045440/http://moncalvillo.soy.es/ |date=2008-10-25 }} * [http://lacalvilla.iespana.es/ Asociación La Calvilla]{{Deadlink|date=February 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [http://usuarios.lycos.es/moncalvilloweb/ Moncalvillo.tk] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070929155728/http://usuarios.lycos.es/moncalvilloweb/ |date=2007-09-29 }} * [https://web.archive.org/web/20091026201923/http://es.geocities.com/moncalvillodelasierra/ Moncalvillo] [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{spain-geo-stub}} 8fwjp72sgj34v7pdxud28ganxu0wnd3 Villanueva de Carazo 0 55645 2726051 2356118 2022-07-30T19:55:50Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Villanueva de Carazo | mavqe = munisipalitet | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | jadvalda mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Burgos (provinsiya){{!}}Burgos | jadvalda tuman = Burgos (provinsiya){{!}}Burgos | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Sierra de la Demanda (komarka){{!}}Sierra de la Demanda | jadvalda jamoat = Sierra de la Demanda (komarka){{!}}Sierra de la Demanda | qaram = | gerb = | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 41 | lat_min = 59 | lat_sec = 0 | lon_dir = W | lon_deg = 3 | lon_min = 19 | lon_sec = 0 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 30 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = | sayt = | sayt tili = }} '''Villanueva de Carazo''' [[Ispaniya]]ning [[Castilla y León]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Burgos (provinsiya)|Burgos]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – km<sup>2</sup>. Aholisi – 30 kishi (2010). == Havolalar == * [http://www.sierradelademanda.com/es/municipios/contenido.asp?iddoc=181 CR Zarracatanita] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070929094539/http://www.sierradelademanda.com/es/municipios/contenido.asp?iddoc=181 |date=2007-09-29 }} * [https://web.archive.org/web/20091026202144/http://es.geocities.com/moncalvillodelasierra/pueblos/villanueva/ Web de Villanueva de Carazo] [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{spain-geo-stub}} 1ozfulm7i0v2mej9i00ufg0f0gfilaf Castronuevo de Esgueva 0 55775 2726599 2436798 2022-07-31T10:02:52Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Castronuevo de Esgueva | mavqe = [[Munisipalitet]] | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | jadvalda mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Valladolid (provinsiya){{!}}Valladolid | jadvalda tuman = Valladolid (provinsiya){{!}}Valladolid | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Páramos del Esgueva{{!}}Páramos del Esgueva | jadvalda jamoat = Páramos del Esgueva{{!}}Páramos del Esgueva | qaram = | gerb = | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 41 | lat_min = 41 | lat_sec = 0 | lon_dir = W | lon_deg = 4 | lon_min = 35 | lon_sec = 0 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 29,44 | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 392 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = 11,45 | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = cotarreros | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = | sayt = | sayt tili = }} '''Castronuevo de Esgueva''' [[Ispaniya]]ning [[Castilla y León]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Valladolid (provinsiya)|Valladolid]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – 29,44&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 392 kishi (2010). == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20091026235444/http://es.geocities.com/castronuevo_esgueva/ Web no oficial de Castronuevo de Esgueva.] [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{spain-geo-stub}} {{Tashqi havolalar}} 4s39omnpbe08yxmk5flitzeyv3nz8tb Requena de Campos 0 55897 2726601 2354849 2022-07-31T10:11:16Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Requena de Campos | mavqe = munisipalitet | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | jadvalda mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Palencia (provinsiya){{!}}Palencia | jadvalda tuman = Palencia (provinsiya){{!}}Palencia | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Tierra de Campos | jadvalda jamoat = Tierra de Campos | qaram = | gerb = ES P Requena | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 42 | lat_min = 19 | lat_sec = 0 | lon_dir = W | lon_deg = 4 | lon_min = 20 | lon_sec = 0 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Mer | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 13,18 | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = 790 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 28 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = 13 | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = Requeniense, raposo | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = 34149 | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = | sayt = http://www.geocities.com/requenadecampos | sayt tili = es }} '''Requena de Campos''' [[Ispaniya]]ning [[Castilla y León]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Palencia (provinsiya)|Palencia]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – 13,18&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 28 kishi (2010). == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20160303210507/http://www.geocities.com/requenadecampos Rasmiy sayti] * [http://requenadecampos.dip-palencia.es/ Página del Ayuntamiento] * [http://www.dip-palencia.es/asistencia/web/poblacion/poblacion.htm Población en Requena de Campos.]{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [https://web.archive.org/web/20160303210507/http://www.geocities.com/requenadecampos/ Página no oficial de Requena] * [https://web.archive.org/web/20091027112351/http://es.geocities.com/nuestros_pueblos/otros_pueblos/palencia/tierra_de_campos/requena_de_campos.htm Web Nuestros Pueblos] * [http://www.galeon.com/alf_esteban/requena.htm Requena y alrededores] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080224150347/http://www.galeon.com/alf_esteban/requena.htm |date=2008-02-24 }} * [http://www.canaldecastilla.org/adeco.htm Canal de Castilla, información turística] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070620172824/http://canaldecastilla.org/adeco.htm |date=2007-06-20 }} * [http://www.proyectoavutarda.org Proyecto Avutarda] [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{spain-geo-stub}} qnww58rwytkc59umorhjiwibmfxy1sp Tudela de Duero 0 56097 2725934 2355721 2022-07-30T18:03:05Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Tudela de Duero | mavqe = munisipalitet | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | jadvalda mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Valladolid (provinsiya){{!}}Valladolid | jadvalda tuman = Valladolid (provinsiya){{!}}Valladolid | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Tierra de Pinares{{!}}Tierra de Pinares | jadvalda jamoat = Tierra de Pinares{{!}}Tierra de Pinares | qaram = | gerb = Escudo_de_Tudela_de_Duero.gif | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 41 | lat_min = 35 | lat_sec = 0 | lon_dir = W | lon_deg = 4 | lon_min = 35 | lon_sec = 0 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Mer | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 60,52 | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = 701 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 8630 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = Tudelano/a | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = 47320 | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = | sayt = | sayt tili = }} '''Tudela de Duero''' [[Ispaniya]]ning [[Castilla y León]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Valladolid (provinsiya)|Valladolid]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – 60,52&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 8630 kishi (2010). == Havolalar == * [http://www.tudeladeduero.info Tudela de Duero .info] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20190916133716/http://tudeladeduero.info/ |date=2019-09-16 }} * [https://web.archive.org/web/20091026235746/http://es.geocities.com/tudeladeduero/Principalpag/ Tudela de Duero.. desde la calle Tres] * [http://www.fiestastudela.galeon.com Fiestas en Tudela de Duero] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080518054552/http://www.fiestastudela.galeon.com/ |date=2008-05-18 }} * [https://archive.is/20130106134338/personal.telefonica.terra.es/web/jarcapa/tudela-duero/tudela.htm Página de Jesus Amador Requejo] * [http://www.flickr.com/groups/tudeladeduro Fotos de Tudela de Duero en Flickr] * [http://www.psoevalladolid.org/tudela/hojas/portal2.html PSOE Tudela de Duero] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20071011054311/http://www.psoevalladolid.org/tudela/hojas/portal2.html |date=2007-10-11 }} * [http://maps.google.es/maps/ms?ie=UTF8&hl=es&z=13&t=h&om=1&msid=102180031284688835117.000001124701126026dbb&msa=0 Localización en Google Maps] * [http://www.tudelapulsoypua.com Orquesta de Pulso y Púa de Tudela de Duero] [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{spain-geo-stub}} qmmbjo3b9kflu5s8vs2i4j341tjcnbj Castrillo de Don Juan 0 56280 2726598 2436781 2022-07-31T10:02:23Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Castrillo de Don Juan | mavqe = [[Munisipalitet]] | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | jadvalda mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Palencia (provinsiya){{!}}Palencia | jadvalda tuman = Palencia (provinsiya){{!}}Palencia | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = El Cerrato | jadvalda jamoat = El Cerrato | qaram = | gerb = Escudo de Castrillo de Don Juan.svg | bayroq = Bandera de Castrillo de Don Juan.svg | lat_dir = N | lat_deg = 41 | lat_min = 48 | lat_sec = 0 | lon_dir = W | lon_deg = 4 | lon_min = 4 | lon_sec = 0 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Mer | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 48,94 | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 266 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = castrillero | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = 34246 | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = | sayt = | sayt tili = }} '''Castrillo de Don Juan''' [[Ispaniya]]ning [[Castilla y León]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Palencia (provinsiya)|Palencia]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – 48,94&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 266 kishi (2010). == Havolalar == * [http://castrillodedonjuan.dip-palencia.es Página web del Ayuntamiento] * [https://web.archive.org/web/20091026234514/http://es.geocities.com/castrillodonjuan/ Web no oficial de Castrillo de Don Juan.] * [http://buscon.rae.es/draeI/SrvltGUIBusUsual?TIPO_HTML=2&TIPO_BUS=3&LEMA=castro Etimología] [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{spain-geo-stub}} {{Tashqi havolalar}} 8nsvr5yb3lpifjobvhb33eiyc15cllk Cevico Navero 0 56284 2726606 2436871 2022-07-31T10:15:29Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Cevico Navero | mavqe = [[Munisipalitet]] | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | jadvalda mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Palencia (provinsiya){{!}}Palencia | jadvalda tuman = Palencia (provinsiya){{!}}Palencia | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = El Cerrato | jadvalda jamoat = El Cerrato | qaram = | gerb = | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 41 | lat_min = 52 | lat_sec = 0 | lon_dir = W | lon_deg = 4 | lon_min = 11 | lon_sec = 0 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Mer | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 44,05 | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 238 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = 34247 | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = | sayt = | sayt tili = }} '''Cevico Navero''' [[Ispaniya]]ning [[Castilla y León]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Palencia (provinsiya)|Palencia]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – 44,05&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 238 kishi (2010). == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20091026234903/http://es.geocities.com/cevico_palencia/ Página de Cevico Navero] [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{spain-geo-stub}} {{Tashqi havolalar}} 895to0rwf1r22f2zfp7czyrv2hjuehh Villaconancio 0 56339 2726048 2356044 2022-07-30T19:52:58Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Villaconancio | mavqe = munisipalitet | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | jadvalda mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Palencia (provinsiya){{!}}Palencia | jadvalda tuman = Palencia (provinsiya){{!}}Palencia | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = El Cerrato | jadvalda jamoat = El Cerrato | qaram = | gerb = | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 41 | lat_min = 52 | lat_sec = | lon_dir = W | lon_deg = 04 | lon_min = 13 | lon_sec = | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 34 | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = 810 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 72 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = | sayt = | sayt tili = }} '''Villaconancio''' [[Ispaniya]]ning [[Castilla y León]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Palencia (provinsiya)|Palencia]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – 34&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 72 kishi (2010). == Havolalar == * [http://www.villaconancio.info/ Villaconancio] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080509131009/http://www.villaconancio.info/ |date=2008-05-09 }} * [https://web.archive.org/web/20091026201304/http://es.geocities.com/villaconancio_palencia/ Villaconancio] [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{spain-geo-stub}} 1effe1pk0xjqhxn1j4xoe8l1fz19qem Aldeadávila de la Ribera 0 56368 2726206 2435676 2022-07-31T02:24:37Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Aldeadávila de la Ribera | mavqe = [[Munisipalitet]] | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | jadvalda mintaqa = Castilla y León{{!}}Castilla y León | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Salamanca (provinsiya){{!}}Salamanca | jadvalda tuman = Salamanca (provinsiya){{!}}Salamanca | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Tierra de Vitigudino (komarka){{!}}Tierra de Vitigudino | jadvalda jamoat = Tierra de Vitigudino (komarka){{!}}Tierra de Vitigudino | qaram = | gerb = Escudo de Aldeadávila de la Ribera.svg | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 41 | lat_min = 13 | lat_sec = 6 | lon_dir = W | lon_deg = 6 | lon_min = 37 | lon_sec = 12 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Mer | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 46,18 | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = 679 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 1389 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = Aldeadaviluco | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = 37250 | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = | sayt = http://www.aldeadavila.es | sayt tili = es }} '''Aldeadávila de la Ribera''' [[Ispaniya]]ning [[Castilla y León]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Salamanca (provinsiya)|Salamanca]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – 46,18&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 1389 kishi (2010). == Havolalar == * [http://www.aldeadavila.es Rasmiy sayti] * [http://www.aldeadavila.es Página Oficial] * [http://fiestas.aldeadavila.es/ Página sobre las Fiestas y Peñas]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120111151232/http://fiestas.aldeadavila.es/ |date=2012-01-11 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120111151232/http://fiestas.aldeadavila.es/ |date=2012-01-11 }} * [http://www.primitivos.org/ Web de la Peña Primitivos] * [https://web.archive.org/web/20060707120739/http://www.salamancaturismo.com/destinos/aldeadavila/salto/salto.htm Información sobre el Salto de Aldeadávila] * [https://web.archive.org/web/20091027114310/http://geocities.com/RainForest/Vines/9582/ Página sobre Aldeadávila] * [http://www.dipsanet.es/provin/indexmun.htm Diputación de Salamanca: Índice de municipios] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090423190637/http://www.dipsanet.es/provin/indexmun.htm |date=2009-04-23 }} * [http://www.embalses.net/pantano-70-aldeadavila.html Embalse de Aldeadavila] [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{spain-geo-stub}} {{Tashqi havolalar}} 5ih96uzpwlj6o46oqy5kd82wty52h6u Arnedo 0 66922 2726260 2435960 2022-07-31T04:21:35Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Arnedo | mavqe = shahar | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = La Rioja (avtonom jamoat){{!}}La Rioja | jadvalda mintaqa = La Rioja (avtonom jamoat){{!}}La Rioja | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = La Rioja{{!}}La Rioja | jadvalda tuman = La Rioja{{!}}La Rioja | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Arnedo (komarka){{!}}Arnedo | jadvalda jamoat = Arnedo (komarka){{!}}Arnedo | qaram = | gerb = Escudo de Arnedo-La Rioja.svg | bayroq = Bandera arnedo.png | lat_dir = N | lat_deg = 42 | lat_min = 13 | lat_sec = 0 | lon_dir = W | lon_deg = 2 | lon_min = 6 | lon_sec = 0 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Mer | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 85,40 | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = 550 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 14425 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = arnedano/a | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = 26580 | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = Arnedo | sayt = http://www.arnedo.com | sayt tili = es }} '''Arnedo''' [[Ispaniya]]ning [[La Rioja (avtonom jamoat)|La Rioja]] mintaqasida joylashgan shahardir. [[La Rioja]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – 85,40&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 14425 kishi (2010). == Havolalar == * [http://www.arnedo.com Rasmiy sayti] * [http://www.arnedo.com/ Sitio web del Ayuntamiento de Arnedo] * [http://www.arnedonet.com/ Sitio web sobre Arnedo (no oficial)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060423114236/http://www.arnedonet.com/ |date=2006-04-23 }} * [https://web.archive.org/web/20091018192822/http://geocities.com/Colosseum/Arena/2136/index.htm Arnedo On Line] * [http://www.andosilla.net/ Sitio web de Andosilla] [[Turkum:Ispaniya shaharlari]] {{La Rioja}} {{spain-geo-stub}} {{Tashqi havolalar}} jwrol4dwn7qxbh76ryu0e358ad56htt Cangas del Narcea 0 68029 2726569 2443907 2022-07-31T09:34:38Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | oʻzbekcha nomi = Cangas del Narcea | mavqe = [[Munisipalitet]] | mamlakat = Ispaniya | mintaqa turi = Avtonom jamoat | mintaqa = Asturiya{{!}}Asturiya | jadvalda mintaqa = Asturiya{{!}}Asturiya | tuman turi = Ispaniya provinsiyalari{{!}}Provinsiya | tuman = Asturiya{{!}}Asturiya | jadvalda tuman = Asturiya{{!}}Asturiya | jamoat turi =Ispaniya tumanlari{{!}}Tuman | jamoat = Narcea (komarka){{!}}Narcea | jadvalda jamoat = Narcea (komarka){{!}}Narcea | qaram = | gerb = Escudo de Cangas del Narcea.svg | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 43 | lat_min = 10 | lat_sec = 17 | lon_dir = W | lon_deg = 6 | lon_min = 32 | lon_sec = 20 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Mer | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 823,57 | balandlik turi = Balandlik | AP markazi balandligi = Cuetu d’Arbás 2.007 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 14445 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = 18,74 | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = Cangués/Canguesa | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = Cangas del Narcea | sayt = http://www.ayto-cnarcea.es | sayt tili = es }} '''Cangas del Narcea''' [[Ispaniya]]ning [[Asturiya]] mintaqasida joylashgan munisipalitetdir. [[Asturiya]] provinsiyasi tarkibiga kiradi. Maydoni – 823,57&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 14445 kishi (2010). == Havolalar == * [http://www.ayto-cnarcea.es Rasmiy sayti] * [http://puertadelparaiso.blogspot.com/ Cangas del Narcea, LA PUERTA DEL PARAISO] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080521182843/http://puertadelparaiso.blogspot.com/ |date=2008-05-21 }} * [http://www.ayto-cnarcea.es/ Ayuntamiento de Cangas del Narcea] * [http://www.facc.info/FichaConcejo.aspx?id=12&mn=2 Federación Asturiana de Concejos] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120621063020/http://www.facc.info/FichaConcejo.aspx?id=12&mn=2 |date=2012-06-21 }} * [http://www.muniellos.com/ Reserva natural de Muniellos] * [https://web.archive.org/web/20091027020111/http://geocities.com/cangas_del_narcea/ Página Personal sobre el concejo de Cangas del Narcea] {{Asturiya}} {{spain-geo-stub}} {{Tashqi havolalar}} tokwf43k2youhw6oi3608ujc5ebej5w Schopfloch (Schwarzwald) 0 75168 2726459 2369530 2022-07-31T08:31:12Z SteveK 34223 ([[c:GR|GR]]) [[File:DEU Schopfloch BaWü COA.svg]] → [[File:DEU Schopfloch (Schwarzwald) COA.svg]] Replaced by the coat of arms used by the municipality wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Schopfloch (Schwarzwald) | mavqe = [[Kommuna]] | mamlakat = Germaniya | mintaqa turi = Germaniya yerlari{{!}}Yer | mintaqa = Baden-Württemberg | jadvalda mintaqa = Baden-Württemberg | tuman turi = tuman | tuman = Freudenstadt (tuman) | jadvalda tuman = Freudenstadt (tuman) | jamoat turi = | jamoat = | jadvalda jamoat = | qaram = | gerb = DEU Schopfloch (Schwarzwald) COA.svg | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 48 | lat_min = 27 | lat_sec = 16 | lon_dir = E | lon_deg = 8 | lon_min = 33 | lon_sec = 5 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki boʻlinishi = | rahbar turi = | rahbar = Klaas Klassen | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 17,04 | balandlik turi = | AP markazi balandligi = 584-716 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 2612 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = 07443 | pochta indeksi = 72296 | pochta indekslari = | avtomobil kodi = FDS | identifikator turi = Maʼmuriy birlik identifikatsiyasi raqami{{!}}Rasmiy kodi | raqamli identifikator = 08 2 37 061 | Commons turkumi = Schopfloch (Schwarzwald) | sayt = http://www.schopfloch.de/ | sayt tili = de }} '''Schopfloch (Schwarzwald)''' [[Germaniya]]ning [[Baden-Württemberg]] [[Germaniya yerlari|yerida]] joylashgan kommunadir. Ushbu kommuna [[Freudenstadt (tuman)|Freudenstadt]] tumani tarkibiga kiradi. Maydoni – 17,04&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi – 2612 kishi (2010). == Geografiyasi == === Hududi === Schopflochning hududi {{wikidata|p2046}} km{{sup|2}}dir. Dengiz sathidan oʻrtacha {{wikidata|p2044}} m balandlikda joylashgan. == Demografiyasi == {{Wikidata/Population}} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons turkum|Schopfloch (Schwarzwald)}} * [http://www.schopfloch.de Rasmiy sayti] {{Germaniya:Freudenstadt tumani shaharlari}} {{Tashqi havolalar}} {{DEFAULTSORT:Schopfloch (Schwarzwald)}} [[Turkum:Germaniya shaharlari]] {{germany-geo-stub}} mvdb72vn9un51zf2jxwc77yefbo1noq Werder (Havel) 0 76965 2726094 2394948 2022-07-30T20:55:41Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Werder | mavqe = [[Shahar]] | mamlakat = Germaniya | mintaqa turi = Germaniya yerlari{{!}}Yer | mintaqa = Brandenburg | jadvalda mintaqa = Brandenburg | tuman turi = tuman | tuman = Potsdam-Mittelmark (tuman) | jadvalda tuman = Potsdam-Mittelmark (tuman) | jamoat turi = | jamoat = | jadvalda jamoat = | qaram = | gerb = DEU Werder (Havel) COA.svg | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 52 | lat_min = 22 | lat_sec = 41 | lon_dir = E | lon_deg = 12 | lon_min = 56 | lon_sec = 6 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki boʻlinishi = 8 osttuman | rahbar turi = | rahbar = Werner Große | asos solingan = | ilk eslatilishi = 1317 | avvalgi nomlari = Werdere, Wehrder | qachondan beri = | maydon = 115,99 | balandlik turi = | AP markazi balandligi = 31 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 23&nbsp;017 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = 03327 | pochta indeksi = 14542 | pochta indekslari = | avtomobil kodi = PM | identifikator turi = Maʼmuriy birlik identifikatsiyasi raqami{{!}}Rasmiy kodi | raqamli identifikator = 12 0 69 656 | Commons turkumi = Werder (Havel) | sayt = http://www.werder-havel.de/ | sayt tili = de }} [[Fayl:Werder old town hall.jpg|thumb|left]] '''Werder ''' [[Germaniya]]ning [[Brandenburg]] [[Germaniya yerlari|yerida]] joylashgan shahardir. Ushbu shahar [[Potsdam-Mittelmark (tuman)|Potsdam-Mittelmark]] tumani tarkibiga kiradi. Maydoni – 115,99&nbsp;km<sup>2</sup>. 23&nbsp;017 nafar aholi istiqomat qiladi (2010). [[Fayl:Petzow Loecknitz.jpg|thumb|left| <!-- former brickyard -->]] == Geografiyasi == === Hududi === Werderning hududi {{wikidata|p2046}} km{{sup|2}}dir. Dengiz sathidan oʻrtacha {{wikidata|p2044}} m balandlikda joylashgan. == Demografiyasi == {{Wikidata/Population}} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons turkum|Werder (Havel)}} * [http://www.werder-havel.de/ Rasmiy sayti] * [http://www.werder-havel.de/en/home_p.htm]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120204170553/http://www.werder-havel.de/en/home_p.htm |date=2012-02-04 }} {{Germaniya:Potsdam-Mittelmark tumani shaharlari}} {{Tashqi havolalar}} {{DEFAULTSORT:Werder (Havel)}} [[Turkum:Germaniya shaharlari]] {{germany-geo-stub}} g5dt0qefbeh5e7cdxowpw2cyw93up97 Warberg 0 82068 2726080 2371202 2022-07-30T20:40:46Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Warberg | mavqe = [[Kommuna]] | mamlakat = Germaniya | mintaqa turi = Germaniya yerlari{{!}}Yer | mintaqa = Quyi Saksoniya | jadvalda mintaqa = Quyi Saksoniya | tuman turi = tuman | tuman = Helmstedt (tuman) | jadvalda tuman = Helmstedt (tuman) | jamoat turi = | jamoat = | jadvalda jamoat = | qaram = | gerb = Wappen Warberg.png | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 52 | lat_min = 10 | lat_sec = 59 | lon_dir = E | lon_deg = 10 | lon_min = 55 | lon_sec = 59 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki boʻlinishi = | rahbar turi = | rahbar = Hubert Friehe | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 8,01 | balandlik turi = | AP markazi balandligi = 132 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 872 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = 05355 | pochta indeksi = 38378 | pochta indekslari = | avtomobil kodi = HE | identifikator turi = Maʼmuriy birlik identifikatsiyasi raqami{{!}}Rasmiy kodi | raqamli identifikator = 03 1 54 025 | Commons turkumi = | sayt = http://www.warberg.de | sayt tili = de }} '''Warberg''' [[Germaniya]]ning [[Quyi Saksoniya]] [[Germaniya yerlari|yerida]] joylashgan kommunadir. Ushbu kommuna [[Helmstedt (tuman)|Helmstedt]] tumani tarkibiga kiradi. Maydoni – 8,01&nbsp;km<sup>2</sup>. 872 nafar aholi istiqomat qiladi (2010). == Geografiyasi == === Hududi === Warbergning hududi {{wikidata|p2046}} km{{sup|2}}dir. Dengiz sathidan oʻrtacha {{wikidata|p2044}} m balandlikda joylashgan. == Demografiyasi == {{Wikidata/Population}} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons turkum|Warberg}} * [http://www.warberg.de Rasmiy sayti] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140106052041/http://warberg.de/ |date=2014-01-06 }} {{Germaniya:Helmstedt tumani shaharlari}} {{Tashqi havolalar}} {{DEFAULTSORT:Warberg}} [[Turkum:Germaniya shaharlari]] {{germany-geo-stub}} 821xc0ssxcmg4pxzoviuef64uejd8pu Oppenheim 0 85308 2726258 2368046 2022-07-31T04:16:41Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Oppenheim | mavqe = [[Shahar]] | mamlakat = Germaniya | mintaqa turi = Germaniya yerlari{{!}}Yer | mintaqa = Rheinland-Pfalz | jadvalda mintaqa = Rheinland-Pfalz | tuman turi = tuman | tuman = Mainz-Bingen (tuman) | jadvalda tuman = Mainz-Bingen (tuman) | jamoat turi = | jamoat = | jadvalda jamoat = | qaram = | gerb = DEU Oppenheim COA.svg | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 49 | lat_min = 51 | lat_sec = 20 | lon_dir = E | lon_deg = 8 | lon_min = 21 | lon_sec = 37 | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki boʻlinishi = | rahbar turi = Burgomistr | rahbar = Markus Held | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 7,09 | balandlik turi = | AP markazi balandligi = 100 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 7024 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +1 | DST = bor | telefon kodi = 06133 | pochta indeksi = 55276 | pochta indekslari = | avtomobil kodi = MZ | identifikator turi = Maʼmuriy birlik identifikatsiyasi raqami{{!}}Rasmiy kodi | raqamli identifikator = 07 3 39 049 | Commons turkumi = Oppenheim | sayt = http://www.stadt-oppenheim.de/ | sayt tili = de }} '''Oppenheim''' [[Germaniya]]ning [[Rheinland-Pfalz]] [[Germaniya yerlari|yerida]] joylashgan shahardir. Ushbu shahar [[Mainz-Bingen (tuman)|Mainz-Bingen]] tumani tarkibiga kiradi. Maydoni – 7,09&nbsp;km<sup>2</sup>. 7024 nafar aholi istiqomat qiladi (2010). == Geografiyasi == === Hududi === Oppenheimning hududi {{wikidata|p2046}} km{{sup|2}}dir. Dengiz sathidan oʻrtacha {{wikidata|p2044}} m balandlikda joylashgan. == Demografiyasi == {{Wikidata/Population}} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons turkum|Oppenheim}} * [http://www.stadt-oppenheim.de/ Rasmiy sayti] * [http://www.werder-havel.de/en/home_p.htm]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120204170553/http://www.werder-havel.de/en/home_p.htm |date=2012-02-04 }} {{Germaniya:Mainz-Bingen tumani shaharlari}} {{Tashqi havolalar}} {{DEFAULTSORT:Oppenheim}} [[Turkum:Germaniya shaharlari]] {{germany-geo-stub}} 1bkisv2m294ozxajhl2vo0dsahd2m87 Ozarbayjonlar 0 141394 2726288 2602373 2022-07-31T05:37:25Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Infobox Millat |group = ''Ozarbayjonlar'' <br/>''Azərbaycanlılar, Azərbaycan türkləri''<br/><big>آذربایجانلیلار ,آذربایجان تورکلری </big> |image = [[Fayl:Azeri 7.jpg|250px]] |population = 28-35 milliongacha |region1 = {{IRN}} |pop1 = 18,5 — 18 million |ref1 = {{lower|<ref>{{veb manbasi |author=Global Security|title=Iranian Ethnic Groups |url=http://www.globalsecurity.org/military/world/iran/groups.htm|accessdate=2008-10-09}}</ref>}} |region2 = {{flagcountry|Azerbaijan}} |pop2 = 10,172,800 |ref2 =<ref>{{veb manbasi|url=http://www.azstat.org/statinfo/demoqraphic/en/AP_/1_5.xls|title=Population by ethnic groups|year=2009|publisher=The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan|accessdate=17-yanvar 2012-yil|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121130101713/http://www.azstat.org/statinfo/demoqraphic/en/AP_/1_5.xls|archivedate=2012-11-30}}</ref> |region3 = {{flagcountry|Russia}} |pop3 = 621,800 — 1,500,000 |ref3 = |region4 = {{flagcountry|Turkey}} |pop4 = 800,000 — 2,500,000 |ref4 = |region5 = {{flagcountry|Georgia}} |pop5 = 284,761 |ref5 =<ref>{{veb manbasi|url=http://www.geostat.ge/cms/site_images/_files/english/census/2002/03%20Ethnic%20Composition.pdf|format=PDF|title=Ethnic groups by major administrative-territorial units|publisher=National Statistics Office of Georgia|work=2002 census|accessdate=17-yanvar 2012-yil|archivedate=2014-04-07|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140407043855/http://www.geostat.ge/cms/site_images/_files/english/census/2002/03%20Ethnic%20Composition.pdf}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20181004175232/http://www.geostat.ge/cms/site_images/_files/english/census/2002/03%20Ethnic%20Composition.pdf |date=2018-10-04 }}</ref> |region6 ={{flagcountry|United States}} |pop6 = 24,377 — 400,000 |ref6 =<ref>http://www.azeris.org/images/proclamations/May28_Missouri_LtGov_2008.pdf{{Deadlink|date=February 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{Citation |year= |title=arxiv nusxasi |url=http://www.usazeris.org/proclamations/AzerbaijanIndependenceDayArlingtonCountyBoardProclamationOct08.jpg |access-date=2012-09-20 |archivedate=2016-03-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303224725/http://www.usazeris.org/proclamations/AzerbaijanIndependenceDayArlingtonCountyBoardProclamationOct08.jpg }}</ref><ref>{{veb manbasi |url=http://www.dailybruin.com/index.php/article/2006/10/iazerbaijan-deserves-us-public |title=Azerbaijan deserves U.S. public attention |publisher=The Daily Bruin |date=2006-10-23 |accessdate=2012-07-11 }}{{Deadlink|date=may 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{veb manbasi |url=http://www.news.az/articles/5620 |title=Azerbaijani-American Council partners with U.S. Census Bureau |publisher=News.Az |date=2009-12-28 |accessdate=2012-07-11 |archivedate=2014-04-07 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140407043029/http://www.news.az/articles/5620 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140407043029/http://www.news.az/articles/5620 |date=2014-04-07 }}</ref><ref>http://www.azeris.org/images/proclamations/May28_BrooklynNY_2011.JPG{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{veb manbasi|author=|url=http://www.stlamerican.com/reader_interaction/letters_to_the_editor/article_a906f9d6-4a8f-11e0-9d87-001cc4c03286.html |title=Obama, recognize us - St. Louis American: Letters To The Editor |publisher=Stlamerican.com |date=2011-03-09 |accessdate=2012-07-11}}</ref> |region7 = {{flagcountry|Kazakhstan}} |pop7 = 85,292 |ref7 = |region8 = {{flagcountry|Ukraine}} |pop8 = 45,176 |ref8 =<ref>{{veb manbasi|url=http://2001.ukrcensus.gov.ua/eng/results/general/nationality/|title=About number and composition population of Ukraine by data All-Ukrainian census of the population 2001|work=Ukraine Census 2001|publisher=State Statistics Committee of Ukraine|accessdate=17-yanvar 2012-yil}}</ref> |region9 = {{flagcountry|Uzbekistan}} |pop9 = 44,400 |ref9 =<ref>{{veb manbasi|url=http://www.arbuz.com/Umid/Main/Uzbekistan/Population/population.html|title=The National Structure of the Republic of Uzbekistan|year=1989|publisher=Umid World|accessdate=17-yanvar 2012-yil|archivedate=2012-02-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120223090542/http://www.arbuz.com/Umid/Main/Uzbekistan/Population/population.html}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120223090542/http://www.arbuz.com/Umid/Main/Uzbekistan/Population/population.html |date=2012-02-23 }}</ref> |region10 = {{flagcountry|Turkmenistan}} |pop10 = 33,365 |ref10 = |region11 = {{flagcountry|Netherlands}} |pop11 = 18,000 |ref11 =<ref>{{veb manbasi|url=http://mfa.gov.az/eng/downloads/bilaterial/Netherlands.pdf|format=PDF|title=The Kingdom of the Netherlands: Bilateral relations: Diaspora|publisher=Republic of Azerbaijan Ministry of Foreign Affairs|date=|accessdate=17-yanvar 2012-yil|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110706131529/http://mfa.gov.az/eng/downloads/bilaterial/Netherlands.pdf|archivedate=2011-07-06}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110706131529/http://mfa.gov.az/eng/downloads/bilaterial/Netherlands.pdf |date=2011-07-06 }}</ref> |region12 = {{flagcountry|Kyrgyzstan}} |pop12 = 17,823 |ref12 = |region13 = {{flagcountry|Germany}} |pop13 = 15,219 |ref13 =<ref>{{veb manbasi|url=http://www.destatis.de/jetspeed/portal/cms/Sites/destatis/Internet/EN/Content/Statistics/Bevoelkerung/AuslaendischeBevoelkerung/Tabellen/Content100/AlterAufenthaltsdauer,property=file.xls|title=Foreign population on 31.12.2006 by citizenship and selected characteristics|publisher=Federal Statistical Office (Destatis)|accessdate=3-fevral 2012-yil|archivedate=2010-11-16|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101116074931/http://www.destatis.de/jetspeed/portal/cms/Sites/destatis/Internet/EN/Content/Statistics/Bevoelkerung/AuslaendischeBevoelkerung/Tabellen/Content100/AlterAufenthaltsdauer,property=file.xls}}</ref> |region14 = {{flagcountry|United Kingdom}} |pop14 = 15,000 |ref14 =<ref>{{veb manbasi|url=http://www.angelfire.com/az3/AzeriVoice/newsletter2.doc|author=Oguz-Gassanly, Murad|title=Azeri Diaspora. The Case of the United Kingdom|year=2001|work=Azeri Voice|accessdate=17-yanvar 2012-yil|archive-date=2014-05-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20140502033238/http://www.angelfire.com/az3/AzeriVoice/newsletter2.doc}}</ref> |region15 = {{flagcountry|Belarus}} |pop15 = 6,362 |ref15 =<ref>{{veb manbasi|url=http://belstat.gov.by/homep/en/census/p5.php|title=Population Census 1999|publisher=National Statistical Committee of the Republic of Belarus|accessdate=18-yanvar 2012-yil|archiveurl=https://archive.today/20120526234459/http://belstat.gov.by/homep/en/census/p5.php|archivedate=2012-05-26}}{{Webarxiv|url=https://archive.today/20120526234459/http://belstat.gov.by/homep/en/census/p5.php |date=2012-05-26 }}</ref> |region16 = {{flagcountry|Canada}} |pop16 = 3,465 |ref16 =<ref>{{veb manbasi|url=http://www12.statcan.ca/census-recensement/2006/dp-pd/hlt/97-562/pages/page.cfm?Lang=E&Geo=PR&Code=01&Data=Count&Table=2&StartRec=1&Sort=3&Display=All&CSDFilter=5000|title=Ethnic origins, 2006 counts, for Canada, provinces and territories – 20% sample data|date=10-iyun 2010-yil|publisher=Statistics Canada|accessdate=18-yanvar 2012-yil|archivedate=2020-12-11|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201211144718/http://www12.statcan.ca/census-recensement/2006/dp-pd/hlt/97-562/pages/page.cfm?Lang=E&Geo=PR&Code=01&Table=2&Data=Count&StartRec=1&Sort=3&Display=All&CSDFilter=5000}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20201211144718/http://www12.statcan.ca/census-recensement/2006/dp-pd/hlt/97-562/pages/page.cfm?Lang=E&Geo=PR&Code=01&Table=2&Data=Count&StartRec=1&Sort=3&Display=All&CSDFilter=5000 |date=2020-12-11 }} In the 2006 census, 1,480 people indicated 'Azeri'/'Azerbaijani' as a single response and 1,985 as part of multiple origins.</ref> |region17 = {{flagcountry|Latvia}} |pop17 = 1,697 |ref17 =<ref>{{veb manbasi|url=http://www.ecmi.de/uploads/tx_lfpubdb/report_8.pdf|format=PDF|title=Accession to the European Union and National Integration in Estonia and Latvia|author=Poleshchuk, Vadim|date=March 2001|accessdate=18-yanvar 2012-yil|quote=232 citizens|publisher=European Center for Minority Issues|archivedate=2011-03-02|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110302212931/http://www.ecmi.de/uploads/tx_lfpubdb/report_8.pdf}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110302212931/http://www.ecmi.de/uploads/tx_lfpubdb/report_8.pdf |date=2011-03-02 }}</ref> |region18 = {{flagcountry|Austria}} |pop18 = 1,000 |ref18 =<ref>{{veb manbasi|url=http://mfa.gov.az/eng/downloads/bilaterial/Austria.pdf|format=PDF|publisher=Republic of Azerbaijan Ministry of Foreign Affairs|title=The Republic of Austria: Bilateral relations|accessdate=18-yanvar 2012-yil|archivedate=2020-03-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200308180802/http://mfa.gov.az/eng/downloads/bilaterial/Austria.pdf}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200308180802/http://mfa.gov.az/eng/downloads/bilaterial/Austria.pdf |date=2020-03-08 }}</ref> |region19 = {{flagcountry|Estonia}} |pop19 = 880 |ref19 =<ref>{{veb manbasi|url=http://pub.stat.ee/px-web.2001/Dialog/varval.asp?ma=PC226&ti=POPULATION+BY+ETHNIC+NATIONALITY%2C+COMMAND+OF+FOREIGN+LANGUAGES+AND+CITIZENSHIP&path=../I_Databas/Population_census/08Ethnic_nationality._Mother_tongue._Command_of_foreign_languages/&lang=1 |title=Population Census of 2000|publisher=Statistics Estonia|accessdate=19-yanvar 2012-yil}} Select „Azerbaijani“ under „Ethnic nationality“.</ref> |region20 = {{flagcountry|Lithuania}} |pop20 = 788 |ref20 =<ref name=unstats>{{veb manbasi|url=http://unstats.un.org/unsd/demographic/products/dyb/dybcensus/V2_table4.xls|title=Population by national and/or ethnic group, sex and urban/rural residence|publisher=United Nations Statistics Division|accessdate=17-yanvar 2012-yil}}</ref> |languages = [[Ozarbayjon tili]]<br /> |religions = [[Islom]] |related = boshqa [[turkiy xalqlar]] }} <!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi --> '''Ozarbayjonlar''' (oʻzlarini — ozar-bayjonlilar, ozarbayjon turklari deb atashadi) — xalq, Ozarbayjonning asosiy aholisi (8,172,800 kishi). Shuningdek, Eron (18,430 mln. kishi). Rossiya Federatsiyasi (621,800 — 1,500,000 kishi), Gruziya (307 ming kishi), Qozogʻiston (90 ming kishi), Armaniston va boshqa mamlakatlarda ham yashaydi. Umumiy soni 17,2 mln. kishi (1990-yillar oʻrtalari). Ozarbayjon tilida soʻzlashadi. Dindorlari — asosan, shia musulmonlar. Ozarbayjonlar katta yevropeoid irqining janubiy irqiga mansub. Ozarbayjonlar etnogenezida qadim Mana (miloddan avvalgi 1-ming yillikning 1- yarmi), Kavkaz Albaniyasi (miloddan avvalgi 1-ming yillikning 2-yarmi — milodiy 10-asr), Midiya, Atropatena (miloddan avvalgi 4-asr — milodiy 7- a.) davlatlari aholisi qatnashgan. VII asrda arablar istilosidan soʻng Aderbeygon yoki Ozarbayjon nomini olgan. Miloddan avval 1-ming yillik — milodiy 1-ming yillik mobaynida eroniy va turkiyzabon qabilalar (skiflar, gunnlar, bulgʻorlar, bijanaklar va boshqalar) mahalliy aholi bilan aralashib ketganlar. Ozarbayjon etnik birligining shakllanishi, asosan, 11—13-asrlarda Ozarbayjonga yangi turkiy (oʻgʻuz) qabilalarining kirib kelishi natijasida yakunlangan. Ozarbayjonlarning bir qismi sanoatda (ayniqsa, neft, gaz, asbobsozlik va boshqalar) va qishloq xoʻjaligida band. Qishloq aholisining anʼanaviy mash-gʻuloti — dehqonchilik, paxtachilik, bogʻdorchilik, uzumchilik, ipakchilik.<ref>"{{PAGENAME}}" ''[[OʻzME]]''. [http://n.ziyouz.com/books/uzbekiston_milliy_ensiklopediyasi/O'zbekiston%20Milliy%20Ensiklopediyasi%20-%20O%20harfi.pdf O-harfi] Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> <!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri --> == Manbalar == {{manbalar}} {{OʻzME}} {{Turkiy xalqlar}} l3lli7itqy6spty9awzq4kr4vh6wlcf Bakersfield (California) 0 206038 2726291 2440033 2022-07-31T05:39:05Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Bakersfield | mavqe = [[Shahar]] | mamlakat = AQSh | mintaqa turi = AQSh maʼmuriy boʻlinishi{{!}}Shtat | mintaqa = California | jadvalda mintaqa = California | tuman turi = Okrug (AQSh){{!}}Okrug | tuman = Kern County, California{{!}}Kern | jadvalda tuman = Kern County, California{{!}}Kern | jamoat turi = | jamoat = | jadvalda jamoat = | qaram = shahar | gerb = Seal of Bakersfield, California.png | bayroq = Bakersfield flag.gif | lat_dir = N | lat_deg = 35 | lat_min = 22 | lat_sec = | lon_dir = W | lon_deg = 119 | lon_min = 1 | lon_sec = | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = 300 | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Mer of Bakersfield{{!}}Mer | rahbar = [[Karen Goh]] | asos solingan = 1869 | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 371,946 | balandlik turi = Dengiz sathidan balandligi | AP markazi balandligi = 123 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 347,483 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = auto | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = -7 | DST = bor | telefon kodi = [[Telefon kodi 661|661]] | pochta indeksi = 93241, 93301, 93302, 93303, 93304, 93305, 93306, 93307, 93308, 93309, 93311, 93312, 93313, 93314, 93263, 93380, 93381, 93382, 93383, 93384, 93385, 93386, 93387, 93388, 93389, 93390, 93399, 93220 | pochta indekslari = | avtomobil kodi = | identifikator turi = Federal Information Processing Standard{{!}}FIPS kodi | raqamli identifikator = 06-03526 | Commons turkumi = | sayt = [http://www.bakersfieldcity.us/ www.bakersfieldcity.us] | sayt tili = }} ''' Bakersfield''' [[AQSh]]ning [[California]] shtatida joylashgan shahardir. [[Kern County, California|Kern]] okrugi tarkibiga kiradi. == Aholisi == 347,483 nafar aholi istiqomat qiladi (2010).<ref>[http://quickfacts.census.gov/qfd/states/06/0603526.html Bakersfield, California Quick Facts] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120817092557/http://quickfacts.census.gov/qfd/states/06/0603526.html |date=2012-08-17 }}. US Census. 2010 Census. Accessed: 5-aprel 2012-yil.</ref><ref>[http://www2.census.gov/geo/ua/ua_list_all.txt •Urban and Rural Classification] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120516110036/http://www2.census.gov/geo/ua/ua_list_all.txt |date=2012-05-16 }}. US Census. 2010 Census. Accessed: 5-aprel 2012-yil.</ref><ref>[http://quickfacts.census.gov/qfd/states/06/06029.html Kern County Quick Facts] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110703090506/http://quickfacts.census.gov/qfd/states/06/06029.html |date=2011-07-03 }}. US Census. 2010 Census. Accessed: 5-aprel 2012-yil.</ref> [[Aholi zichligi]] – har kvadrat kilometrga auto nafar kishi. == Geografiyasi == Maydoni – 371,946&nbsp;km<sup>2</sup>. Shundan 368,204&nbsp;km<sup>2</sup> quruqlik, 3,742&nbsp;km<sup>2</sup> esa suv maydonidir. Dengiz sathidan oʻrtacha 123 m balandlikda joylashgan. [[Fayl:DowntownBakersfield.jpg|thumb|left|250px| Bakersfield manzarasi.]] == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://www.bakersfieldcity.us/ www.bakersfieldcity.us] {{Tashqi havolalar}} [[Turkum:California shaharlari]] {{US-geo-stub}} ov15u58wmplnrut6f9xv01j8190hzjc Pittstown (New York) 0 224717 2726402 2344345 2022-07-31T07:13:21Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Pittstown | mavqe = [[Shahar]] | mamlakat = AQSh | mintaqa turi = AQSh maʼmuriy boʻlinishi{{!}}Shtat | mintaqa = New York | jadvalda mintaqa = New York | tuman turi = Okrug (AQSh){{!}}Okrug | tuman = Rensselaer County, New York{{!}}Rensselaer | jadvalda tuman = Rensselaer County, New York{{!}}Rensselaer | jamoat turi = | jamoat = | jadvalda jamoat = | qaram = shahar | gerb = <!-- Maps --> | bayroq = | lat_dir = N | lat_deg = 42 | lat_min = 53 | lat_sec = | lon_dir = W | lon_deg = 73 | lon_min = 30 | lon_sec = | CoordAddon = | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = 300 | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 167,9 | balandlik turi = Dengiz sathidan balandligi | AP markazi balandligi = 207 | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 5,735 | sanalgan yil = 2010 | zichlik = auto | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = -4 | DST = bor | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = | avtomobil kodi = | identifikator turi = Federal Information Processing Standard{{!}}FIPS kodi | raqamli identifikator = 36-58398 | Commons turkumi = | sayt = http://pittstown.us/ | sayt tili = }} '''Pittstown''' [[AQSh]]ning [[New York]] shtatida joylashgan shahardir. [[Rensselaer County, New York|Rensselaer]] okrugi tarkibiga kiradi. == Aholisi == 5,735 nafar aholi istiqomat qiladi (2010). [[Aholi zichligi]] – har kvadrat kilometrga auto nafar kishi. == Geografiyasi == Maydoni – 167,9&nbsp;km<sup>2</sup>. Shundan 159,9&nbsp;km<sup>2</sup> quruqlik, 8,0&nbsp;km<sup>2</sup> esa suv maydonidir. Dengiz sathidan oʻrtacha 207 m balandlikda joylashgan. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://pittstown.us/ Rasmiy sayti]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120222132621/http://pittstown.us/ |date=2012-02-22 }} [[Turkum:New York shaharlari]] {{US-geo-stub}} {{Tashqi havolalar}} g5mo1qav8kz7wio9jyqrlq5w8u7u2v5 Beze 0 433991 2726386 2525547 2022-07-31T06:57:07Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Beze''' ({{Lang-fr|baiser}} — bo‘sa), '''merenga''' ({{Lang-fr|meringue}}) — pishirilgan ko‘pirtirilgan tuxum oqi va shakardan tayyorlangan fransuz pishirig‘i. ''Beze'' deb, shuningdek, pishiriq bilan bir xil mahsulotlardan tayyorlanadigan qandolat kremiga{{Sfn|Приготовление мучных кондитерских изделий|1965}} ham aytiladi. == Tarix == "Merenga" so‘zi uchun uning kelib chiqishi haqida ikkita faraz mavjud. [[Shveysariya|Shveytsariyaning]] Meiringen shahrining xalq etimologiyasiga ko‘ra, u yerda merenga italiyalik oshpaz Gasparini tomonidan ixtiro qilingan<ref>{{cite web | url = http://www.meiringen.ch/de/kultursport/kultur/welcome.php?action=showobject&object_id=5918 | title = Meringue | language = German | publisher = Municipality of Meiringen | accessdate = 2013-03-08}}</ref>. Mutaxassislar etimologiyani aniq emas deb hisoblashadi (bu so‘z fransuz yoki o‘rta golland tilidan {{Lang-la|merenda}}, „tolma choy“<ref>Harold McGee. [https://books.google.com/books?id=bKVCtH4AjwgC&pg=PA107 On Food and Cooking: The Science and Lore of the Kitchen]. Simon and Schuster, 2007.{{ref-en}} S. 107.</ref>), yozma manbada eng birinchi eslatma 1692-yilda nashr etilgan Fransua Massialoning oshxona kitobidan olingan<ref>{{Kitob manbasi|author=Massialot|title=Nouvelle instruction pour les confitures, les liqueurs et les fruits|language=fr|location=Paris|publisher=Charles de Sercy|year=1692|chapter=XXVIII: Des Meringues & Macarons|chapterurl=https://books.google.com/books?id=J_M6AAAAcAAJ&pg=PA186#v=onepage&q&f=false|pages=186–188}}</ref>. == Turlari == Boshqa shirinliklar uchun yuqori qatlam sifatida (fransuzcha „il flotant“, limonli beze pirogi va boshqalar) yoki mustaqil taom sifatida ishlatiladigan bir necha turdagi beze mavjud. Beze tayyorlanish usuli bilan ham farqlanadi. „Italyan meringasi“ qaynab turgan shakar siropida pishiriladi, undan so‘ng u turli xil tortlar uchun ishlatiladi yoki alohida pishiriladi va „Shveytsariya meringalari“ avval suv hammomida ko‘pirtiriladi, so‘ngra urishni toʻxtatmasdan sovutiladi va keyin pishiriladi. „Shveytsariya meringalari“ ko‘pincha „Pavlova“ torti uchun ishlatiladi. Ayniqsa Avstraliya va Yangi Zelandiyada mashhur<ref>[http://www.bbc.com/travel/story/20200804-the-surprising-truth-about-pavlovas-origins?referer=https://www.bbc.com/news The surprising truth about pavlovas origins]</ref>. Eng keng tarqalganlari "fransuz bezelari". === Biskvit === Biskvit sifatida isteʼmol qilinadigan beze juda past olovda uzoq vaqt pishiriladi<ref>{{Cite web|url=http://www.yummy-coffee-and-food.com/holiday-cookies-meringue.html|title=Yummy Coffee and Food Holiday cookies - Meringue|website=web.archive.org|date=2015-03-02|accessdate=2020-08-31|archive-date=2015-03-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20150302043750/http://www.yummy-coffee-and-food.com/holiday-cookies-meringue.html}}</ref>. Ularning yana bir nomi — „unutilgan pechene“<ref>{{Cite web|lang=en|url=https://www.bbcgoodfood.com/recipes/forgotten-cookies|title=Forgotten cookies|website=BBC Good Food|accessdate=2020-08-31}}</ref>, chunki pishirilgandan keyin ular pechda uzoq vaqt qolishi mumkin. Ular umuman jigarrang bo‘lmasligi kerak, lekin juda qarsildoq va quruq bo‘lishi kerak. Havo o‘tkazmaydigan idishda saqlanganda, ular kamida bir hafta davomida saqlanadi. == Tayyorlanishi == Beze uzoq vaqt davomida past haroratda (80-108°C) pishiriladi. Pishganidan so‘ng, ular pechda uzoq vaqt qolishi mumkin, shuning uchun ham ular „unutilgan pechene“ deb ataladi. Tayyor meringalar quruq va qarsilldoq, to‘q qobiqsiz bo‘lishi kerak. Bezelarni [[Muzlatgich|muzlatgichda]] saqlash mumkin emas, chunki ular namlanib qoladi; havo o‘tkazmaydigan idishda, ular taxminan bir hafta davomida saqlanishi mumkin. Agar beze boshqa shirinlikning yuqori qatlami sifatida ishlatish uchun bo‘lsa, ular yuqori haroratda va qisqa vaqt ichida pishirilishi mumkin. Bunday bezelar yumshoqroq va uchlari pishgan bo‘ladi. == Manbalar == {{manbalar}} <references group="lower-alpha" /> == Adabiyotlar == * Buteykis N. G., Kengis R. P. Krem vzbivnoy (beze) // Prigotovlenie muchnix konditerskix izdeliy. — M.: Ekonomika, 1965. — S. 69. — 252 s. — 45 000 ekz. * {{Книга|автор=Ляховская Л. П.|заглавие=Секреты домашнего кондитера|часть=Меренги|место=М.|издательство=[[Экономика (издательство)|Экономика]]|год=1993|страницы=349—358|страниц=367|ref=Ляховская}} * Poxlyobkin V. V. Merengi // Kulinarniy slovar. — M.: Izdatelstvo „E“, 2015. — S. 213—214. — 456 s. — 4000 ekz. — <nowiki>ISBN 978-5-699-75127-3</nowiki>. * Ratushniy A. S. Merengi // Vsyo o ede ot A do Ya: Ensiklopediya. — M.: Izdatelsko-torgovaya korporatsiya „Dashkov i K°“, 2016. — S. 215. — 440 s. — 300 ekz. — <nowiki>ISBN 978-5-394-02484-9</nowiki>. * Merenga // Kultura pitaniya. Ensiklopedicheskiy spravochnik / Pod red. I. A. Chaxovskogo. — 3-e izdanie. — Mn.: „Belorusskaya ensiklopediya imeni Petrusya Brovki“, 1993. — S. 177. — 540 s. — <nowiki>ISBN 5-85700-122-6</nowiki>. == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20071216071146/http://www.inmamaskitchen.com/FOOD_IS_ART/meringue2.html ''Muster D. Bezening'' kelib chiqishi va tarixi] [[Turkum:Tuxumli taomlar]] [[Turkum:Fransuz shirinliklari]] [[Turkum:SSSR qandolat sanoati mahsulotlari]] [[Turkum:Shakarli qandolatchilik mahsulotlari]] [[Turkum:Pishiriqlar]] snjm06mhmxzz635nnkepev9padxezhp Qatiq 0 440670 2725457 2511084 2022-07-30T12:52:49Z Abdumannon Anvarov 76876 Imloviy hatolarni toʻgʻirlash va maʼlumotlarni boyitish wikitext text/x-wiki [[Fayl:Qatiq from Azerbaijan.jpg|thumb|250px|right|[[Ozarbayjon]] qatigʻi.]] '''Qatiq''' [[sut mahsuloti]] boʻlib, tabiiy [[sut]]dan uni maxsus bakteriyalar yordamida achitish orqali olinadi. Qatiq oqish rangli, quyuq va nordon boʻladi. [[Pishirilgan sut]]dan tayyorlangan qatiq ivitilgan qatiq deyiladi. Uni maxsus xaltalarga sizdirib quyuq qatiq (suzma) olinadi. Qatiqni shundayligicha ichish mumkin (spirtli [[ichkilik karaxti|ichimliklar isteʼmolida mastlikda]] yordam qiladi) yoki taom va salatlarga qoʻshib isteʼmol qilish mumkin. '''Qatiq''' — qaymogʻi olinib yoki olinmay pishirilgan sigir sutiga tomizgʻi solib ivitiladigan sut kislotali parhez mahsulot. Tarkibidagi yogʻ miqdoriga qarab yogʻli (3,2% sut yogʻi) va kam yogʻli (sut yogʻi 0,05% dan oshmaydi) qatiqlar boʻladi. Odatda oddiy qaymogʻi olinib yoki olinmay pasterizatsiyalangan sutga sut kislota hosil qiladigan streptokokkli tomizgʻi solib tayyorlanadi (qarang [[Kefir]]). Mikroorganizmlarning rivojlanishi natijasida hosil boʻlgan fermentlar taʼsirida sut tarkibidagi laktoza (sut qandi) sut kislotasiga aylanib, oʻz navbatida, sutdagi kazein (sut oqsili)ni ivitib, quyiltiradi. Natijada sut nordon mazali, quyuq, yanada foydaliroq neʼmatga aylanadi. Q. kishi organizmida sutga nisbatan yaxshi hazm boʻladi. Q.ni uy sharoitida tayyorlash uchun sut qaynatilib, keyin 30—35° gacha sovitiladi, soʻngra ivitiladigan idishlarga quyilib, tomizgʻi (1 litr sutga 1 osh qoshiqda qatiq yoki smetana) solib aralashtirib yuboriladi. Idishning qopqogʻini yopib, qalin qilib oʻrab qoʻyiladi. 4-5 soatdan soʻng Q tayyor boʻladi. Q.ning oʻzi isteʼmol etiladi, ovqatlarga qoʻshiladi, kuvda pishib sariyogʻ (maska yogʻ) olinadi, ayron, suzma, qoqirim (guruch pishgan suvga Q. solib qaynatilgan quruq shoʻrva) tayyorlanadi. Oʻzbekistonda asosan sigir,echki, tuya kabi hayvonlar sutidan qatiq tayyorlanib isteʼmol qilinadi . == Shuningdek qarang == * [[Sut sanoati]] * [[Sut]] * [[Tvorog]] * [[Qaymoq]] == Havolalar == * [http://uzbekcooking.blogspot.com/2010/04/qatiq-natural-yogurt.html Qatiq tayyorlash] {{ref-en}} {{OʻzME}} [[Turkum:Sut mahsulotlari]] {{sut-stub}} djz69r0a80x2fnxjn3ymaqztrmcw2n1 Beshinchi Fransiya respublikasi 0 442067 2726041 2530624 2022-07-30T19:46:07Z Jamshid Nurkulov 16137 Jamshid Nurkulov [[Beshinchi respublika]] sahifasini [[Beshinchi Fransiya respublikasi]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki '''Beshinchi respublika''' — Fransiyada de Goll hukumati tayyorlagan 1958-yilgi konstitutsiya (Beshinchi respublika konstitutsiyasi) joriy etilgandan keyingi respublika. Beshinchi respublika konstitutsiyasiga muvofiq, parlament vakolati cheklanib, respublika prezidenti huquqi kuchaytirilgan. == Adabiyotlar == * [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil {{OʻzME}} {{stub}} r1amnv4ieh9o1vqfkwisp8snbhaqjhi Birinchi Fransiya imperiyasi 0 442344 2725387 2054437 2022-07-30T12:01:38Z Jamshid Nurkulov 16137 Jamshid Nurkulov [[Birinchi imperiya]] sahifasini [[Birinchi Fransiya imperiyasi]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki '''Birinchi imperiya''' — Fransiyada Konsullik davri (1799—1804) dan keyingi Napoleon I (Bonapart) imperiyasi davri (1804—14 va 1815). Bu davrda fransuz inqilobida qoʻlga kiritilgan demokratik yutuqlar bekor qilinib, harbiy diktatura oʻrnatildi. Ammo inqilob natijasida vujudga kelgan tuzum saqlanib qoldi. == Adabiyotlar == * [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil {{OʻzME}} {{stub}} 9i9uli08gmrcgs5rmemqfpj7ba3tqop Bruce Lee 0 443447 2726679 2675523 2022-07-31T11:58:32Z 84.54.86.128 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi}} ''Bruce Lee'' (taxallusi; toʻliq nomi Li Syaolun; xitoycha "bryusli" soʻzi "kichik ajdaho" maʼnosini anglatadi), (1940.27.11, [[San-Fransisko]] &ndash; 1973.20.7, [[Hong Kong]]) — jang sanʼati (kunfu) ustasi. [[AQSh]]da safarda yurgan xitoylik teatr aktyorlari oilasida tugʻilgan. 11 yoshidan Shaolin maktabi ustasi Ip Mandan ushu, kunfu saboqlarini oldi. 17 yoshida SanFransiskoga ketib, oshpazlik qildi, unversitetga oʻqishga kirdi, kunfu maktabini ochdi, yakkakurashning jitkundo deb atalgan maxsus yoʻnalishiga asos soldi. 1965-yilda sport mashgʻulotlari asosida olingan film unga shuhrat keltirdi, Gollivudga taklif etildi. "Katta boss", "Shiddatli musht", "Ajdahoning chiqishi", "Ajdaho yoʻli", "Ajdaho bilan olishuv" filmlarida suratga tushdi. Oʻzi ham Gonkongda "Konkord" kinostudiyasini ochib, "Oʻlim bilan oʻynashish" filmi ustida ish boshladi. Ogʻir kasallikka chalingan B.L. shifoxonada yakkakurashga bagʻishlangan "Yengilmas musht yoʻli" kitobini yozib tugatdi. Sogʻaygach, filmning 20 daqiqasini suratga olishga ulgurdi. Oʻlimiga notoʻgʻri qabul qilingan dori sabab boʻlgan degan tashhis qoʻyilgan (Sietl shahridagi qabristonga dafn qilingan). == Adabiyotlar == * [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil {{OʻzME}} [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:Amerikalik erkak aktyorlar]] [[Turkum:Amerikalik ateistlar]] {{stub}} iybxpjkvvjshqmd1j83gvj04btz6kei Yevropa iqtisodiy hamjamiyati 0 463101 2726128 2512531 2022-07-30T22:19:38Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Yevropa iqtisodiy hamjamiyati''' ({{lang-en|European Economy Community}}; qisqartmasi '''YIH''') — mintaqaviy [[integratsiya]] tashkilotlaridan biri. [[1957-yil]]da Rim shartnomasiga koʻra tuzilgan, baʼzida „Umumiy bozor“ deb ham atalgan. Dastlab [[Yevropa]]dagi 6 mamlakat ([[Fransiya]], [[Germaniya]], [[Italiya]], [[Belgiya]], [[Niderlandiya]], [[Lyuksemburg]]) tashkilot aʼzosi boʻlgan, keyin [[Buyuk Britaniya]], [[Daniya]], [[Irlandiya]] (1973-yildan), [[Gretsiya]] (1981-yildan), [[Ispaniya]], [[Portugaliya]] (1986-yildan) qoʻshilgan. YEIH qitʼada — iqtisodiy taraqqiyot darajasini koʻtarish yoʻli bilan yagona iqtisodiy makonni vujudga keltirishga xizmat qildi. 1993-yil [[Yevropa Ittifoqi]]ga tarkibiy qism boʻlib kirdi.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> == Aʼzolari == {| class="wikitable sortable" ! class="unsortable" | Bayroq ! [[Mamlakatlar roʻyxati|Mamlakat]] ! Aʼzo boʻlgan sanasi ! class="unsortable" | Til(lar) ! Valyuta ! Aholi<br />(1990)<ref>Data from [http://www.populstat.info/ Populstat.info] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20180917030413/http://www.populstat.info/ |date=2018-09-17 }}</ref> |- | {{Flagdeco|Belgium}} | [[Belgiya]] | style="text-align:right" | {{dts|format=dmy|1957|3|25}} | [[Niderland tili|niderlandcha]], [[Fransuz tili|fransuzcha]] va [[Olmon tili|olmoncha]] | belgiya franki | {{Nts|10016000}} |- | {{Flagdeco|France}} | [[Fransiya]] | style="text-align:right" | {{dts|format=dmy|1957|3|25}} | French | fransuz franki | {{Nts|56718000}} |- | {{Flagdeco|Germany}} | [[Germaniya|Gʻarbiy Germaniya]]/[[Germaniya]] | style="text-align:right" | {{dts|format=dmy|1957|3|25}} | olmoncha | olmon markasi | {{Nts|63254000}} |- | {{Flagdeco|Italy}} | [[Italiya]] | style="text-align:right" | {{dts|format=dmy|1957|3|25}} | [[Italyan tili|italyan]] | italyan lirasi | {{Nts|56762700}} |- | {{Flagdeco|Luxembourg}} | [[Lyuksemburg]] | style="text-align:right" | {{dts|format=dmy|1957|3|25}} | fransuzcha, olmoncha va [[Lyuksemburg tili|lyuksemburgcha]] | lyuksemburg franki | {{Nts|384400}} |- | {{Flagdeco|Netherlands}} | [[Niderlandiya]] | style="text-align:right" | {{dts|format=dmy|1957|3|25}} | niderlandcha | niderland gulderi | {{Nts|14892300}} |- | {{Flagdeco|Denmark}} | [[Daniya]] | style="text-align:right" | {{dts|format=dmy|1973|1|1}} | [[Dan tili|dancha]] | dan kronasi | {{Nts|5146500}} |- | {{Flagdeco|Ireland}} | [[Irlandiya]] | style="text-align:right" | {{dts|format=dmy|1973|1|1}} | [[Irland tili|irlandcha]] va [[Ingliz tili|inglizcha]] | irlandiya funti | {{Nts|3521000}} |- | {{Flagdeco|United Kingdom}} | [[Birlashgan Qirollik]] | style="text-align:right" | {{dts|format=dmy|1973|1|1}} | inglizcha | [[funt sterling]] | {{Nts|57681000}} |- | {{Flagdeco|Greece}} | [[Gretsiya]] | style="text-align:right" | {{dts|format=dmy|1981|1|1}} | [[Grek tili|grekcha]] | grek draxmasi | {{Nts|10120000}} |- | {{Flagdeco|Portugal}} | [[Portugaliya]] | style="text-align:right" | {{dts|format=dmy|1986|1|1}} | [[Portugal tili|portugalcha]] | potugal eskudosi | {{Nts|9862500}} |- | {{Flagdeco|Spain}} | [[Ispaniya]] | style="text-align:right" | {{dts|format=dmy|1986|1|1}} | [[Ispan tili|ispancha]] | ispan pesetasi | {{Nts|38993800}} |} == Manbalar == {{manbalar}} == Oʻqish uchun == {{refbegin}} * Acocella, Nicola (1992), ‘''Trade and direct investment within the EC: The impact of strategic considerations''’, in: Cantwell, John (ed.), ‘''Multinational investment in modern Europe''’, E. Elgar, Cheltenham, {{ISBN|978-1-8527-8421-8}}. * Balassa, Bela (1962). ''The Theory of Economic Integration'' * {{cite encyclopedia |last1=Eichengreen |first1=Barry |editor= David R. Henderson |encyclopedia=Concise Encyclopedia of Economics |title=European Economic Community |url=http://www.econlib.org/library/Enc1/EuropeanEconomicCommunity.html |year=1992 |edition= 1st |publisher=Library of Economics and Liberty }} {{OCLC|317650570|50016270|163149563}} * Hallstein, Walter (1962). ''A New Path to Peaceful Union'' * Milward, Alan S. (1992). ''The European Rescue of the Nation-State'' * Moravcsik, Andrew (1998). ''The Choice for Europe. Social Purpose and State Power from Messina to Maastricht'' [http://www.cornellpress.cornell.edu/book/?GCOI=80140100219920 Books] * Ludlow, N. Piers (2006). ''The European Community and the Crises of the 1960s. Negotiating the Gaullist Challenge'' [https://www.routledge.com/The-European-Community-and-the-Crises-of-the-1960s-Negotiating-the-Gaullist/Ludlow/p/book/9780415459570 The European Community and the Crises of the 1960s: Negotiating the Gaullist Challenge] * Warlouzet, Laurent (2018). ''Governing Europe in a Globalizing World. Neoliberalism and its Alternatives following the 1973 Oil Crisis'' [https://www.routledge.com/Governing-Europe-in-a-Globalizing-World-Neoliberalism-and-its-Alternatives/Warlouzet/p/book/9781138729421 Governing Europe in a Globalizing World: Neoliberalism and its Alternatives following the 1973 Oil Crisis] === Birlamchi manbalar === * Bliss, Howard, ed. ''The political development of the European Community: a documentary collection'' (Blaisdell, 1969). * Monnet, Jean. ''Prospect for a New Europe'' (1959). * Schuman, Robert. ''French Policy towards Germany since the war'' (Oxford University Press, 1954). * Spaak, Paul-Henri. ''The Continuing Battle: Memories of a European'' (1971) {{refend}} == Havolalar == {{Commons turkum|European Economic Community}} * [https://www.parliament.uk/about/living-heritage/evolutionofparliament/legislativescrutiny/parliament-and-europe/overview/britain-and-eec-to-single-european-act/ YIH Buyuk Britaniya parlamenti vebsaytida] {{ref-en}} * [http://europa.eu/index_en.htm Yevropa ittifoqi vebsayti] {{ref-en}} {{org-stub}} {{economy-stub}} {{Tashqi havolalar}} [[Turkum:Iqtisodiyot va moliya]] j4gp2tj3se220rxas4yu4j3495j235t Invaziya 0 498310 2725432 2297762 2022-07-30T12:40:07Z Abdumannon Anvarov 76876 Imloviy xatolarni toʻgʻrilash va maʼlumotlarni kengaytirish wikitext text/x-wiki '''Invaziya''' ([[Lotin tili|lotincha]]: invasio — hujum qilish, bostirib kirish) — odam, hayvon va oʻsimliklarga, shuningdek, ayrim hujayralar (mas, eritrotsitlar)ga parazit organizmlarning (bakteriyalar, viruslar va h.k) kirishi natijasida invazion kasalliklar paydo boʻlishi.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> == Manbalar == {{manbalar}} {{stub}} pmfcshx7g7iviy9jqkiws7lrzhx11dm Russell Crowe 0 506376 2726652 2453239 2022-07-31T11:22:39Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Aktyor bilgiqutisi | ismi = Russel Crowe | asl_ismi = | tasvir = RussellCroweOct05.jpg | eni = 225px | imzo = Crowe 2005-yilda | Tug'ilgan paytidagi ismi = Russel Ira Crowe | Tavalludi sanasi = {{Tugʻilgan sanasi va yoshi|mf=yes|1964|04|07|}} | Tavalludi joyi = [[Vellington]], [[Yangi Zelandiya]] | Vafoti sanasi = | Vafoti joyi = | Fuqaroligi = {{NZL}} {{AUS}} | Kasbi = [[Aktyor]], [[rejissor]], [[produser]] | Faoliyat yillari = 1990 — hozirgacha | Yoʻnalish = | Mukofotlari = {{Plainlist| *[[Oscar]] (2001) * [[Oltin Globus]] (2002, 2020) * [[BAFTA]] (2002) * [[Screen Actors Guild Awards]] (2002) }} | imdb_id = 0000128 | Sayt = }} '''Russell Ira Crowe''' (1964-yil 7-aprelda tugʻilgan)— [[Avstraliya]]lik [[aktyor]], [[Film rejissor|rejissor]], [[produser]] va [[musiqachi]]. [[Oscar|Akademiya(Oscar)]], [[BAFTA]], ikkita [[Oltin globus]] va [[Screen Actors Guild Awards]] mukofotlari sovrindori. 2000-yilda rejissor [[Ridley Scott]] tomindan suratga olingan ''[[Gladiator (film)|Gladiator]]'' filmidagi General Maximus roli bilan shuhrat qozongan. Crowe ketma-ket uch marta eng yaxshi aktyor uchun [[Oscar]] mukofotiga nomzod bo'lagan to'qqizinchi aktyor hisoblanadi. == Biografiya == Russel Crowe [[1964-yil]] [[7-aprel]]da [[Vellington]]da ([[Yangi Zelandiya]]) Alex va Joselin Crowelar oilasida dunyoga kelgan. Akasi Terry Crowe. Russ 4 yoshga toʻlganda oilasi [[Sidney]]ga koʻchib ketadi. 5 yoshoda u avstraliyalik „Spyforse“ teleserialining bir epizodida koʻrinadi, serialning prodyusseri Krounnig onasini choʻqintirgan otasi edi. 14 yoshga toʻlganda oilasi Yangi Zelandiyaga qaytib, [[Oklend (shahar)|Oklend]] shahriga joylashadi. [[1980-yil]]i „Russ Le Roc“ musiqiy jamoasining qatnashchisi boʻlgan. Keyinroq Crowe „Roman Antix“ rok-guruhini tashkil qildi. Guruh [[1991-yil]]dan [[2005-yil]]gacha faoliyat yuritadi. 21 yoshida u Sidneydagi [[Drammatikalik san'at milliy oliygohi|Dramatika san'at milliy oliygohi]]ga boradi o'qish fikridan qaytib oliygohga kirmaydi. Crowe 2001-yilda [[Sylvia Nazar]] qalamiga mansub „[[Goʻzal idrok]]“ romani asosida suratga olingan „[[Tafakkur oʻyinlari]]“ filmida mashxur matematik [[John Nash]] obrazini gavdalantirdi va shu roli uchun ''eng yaxshi aktyor'' nominatsiyasida ''[[Oscar]]'' mukofoti sohibiga aylandi.<ref>[http://thoroughlyrussellcrowe.com/onthisdayin/aug/aug06.html] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110521085036/http://thoroughlyrussellcrowe.com/onthisdayin/aug/aug06.html |date=2011-05-21 }} Russell Crowe has enough ego to be a bad guy you’ll remember</ref> [[file:RussellCroweApr09.jpg|thumb|185px|left|Rassel Crowe „[[Katta o'yin]]“<nowiki/>filmining premerasida.]] [[file:Russell Crowe cropped.JPG|thumb|225px|right|Crowe OʻReilly’s [[pab]]ida kuylayapti, [[Kanada]]]] == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons}} {{IMDbda kishi}} {{Oscar kinomukofotining eng yaxshi aktyor nominatsiyasi gʻoliblari}} {{DEFAULTSORT:Crowe, Russell}} [[Turkum:Screen Actors Guild Awards sovrindorlari]] [[Turkum:BAFTA mukofoti sohiblari]] [[Turkum:Oltin Globus mukofoti sovrindorlari]] [[Turkum:Avstraliyalik qoʻshiqchilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] {{actor-stub}} crcpet1oitx1lwlkfulx5k0plauyfru Marʼash 0 525543 2725599 2385579 2022-07-30T14:42:28Z Gibranist 48925 Gibranist [[Marash]] sahifasini [[Marʼash]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki '''Marash''' — Turkiyaning jan. qismidagi shahar. Marash elining maʼmuriy markazi. Aholisi 242 ming kishidan ziyod (1990-yillar oxirlari). Avtomobil yoʻllari tuguni. Marash rayonining mu-him savdo-transport markazi. Oziq-ovqat, toʻqimachilik, metallsozlik sa-noati korxonalari bor. Qoʻlda gilam toʻqiladi.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> == Manbalar == {{manbalar}} {{no iwiki}} {{OʻzME}} {{stub}} 63zgn1uklntuch8s8v7x9gogr090syh 2725606 2725599 2022-07-30T14:44:58Z Gibranist 48925 wikitext text/x-wiki {{Infobox Shahar}} '''Marʼash''' (مرعش) — Turkiyaning jan. qismidagi shahar. Marʼash elining maʼmuriy markazi. Aholisi 242 ming kishidan ziyod (1990-yillar oxirlari). Avtomobil yoʻllari tuguni. Marʼash rayonining muhim savdo-transport markazi. Oziq-ovqat, toʻqimachilik, metallsozlik sanoati korxonalari bor. Qoʻlda gilam toʻqiladi.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> == Manbalar == {{manbalar}} {{OʻzME}} {{stub}} qm25k6tuo9djmookutps1ufqdj6m8dx Munozara:Marʼash 1 525544 2725601 1422222 2022-07-30T14:42:28Z Gibranist 48925 Gibranist [[Munozara:Marash]] sahifasini [[Munozara:Marʼash]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki {{OʻzME loyihasi}} nd7qwtbms1u24nd8i8im7mkegofse9a Nukleotidlar 0 539811 2725532 2509963 2022-07-30T13:42:57Z Quvonchbek Turkmanov 76878 /* Manbalar */ wikitext text/x-wiki [[Fayl:Nucleotides 1 la.svg|thumb|276x276px]] '''Nukleotidlar''', nukleozid-fosfatlar — nukleozidlarning fosforli efirlari. Nukleotidlar — [[nuklein kislotalar]], [[kofermentlar]] va boshqa biologik faol birikmalarning tarkibiy qismidir. Ular tirik hujayrada erkin holda boʻlib, moddalar almashinuviaa muhim rol oʻynaydi. N. tarkibiga uglevod (riboza yoki dezoksiriboza), fosfor kislota va azot asoslari qoldiqlari kiradi. Adenin, guanin, gipok-santin, sitozin, uratsil va timinlar tabiatda keng tarkalgan purin va pirimidin asosli tabiiy N.dir.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> '''Yaratdi''' : ''Quvonchbek Turkmanov'' == Manbalar == {{manbalar}} {{no iwiki}} {{OʻzME}} {{stub}} az1jo3mzn7cmir4h42nvi6a80w0qge5 Paleontologiya 0 547507 2725431 2404108 2022-07-30T12:37:35Z Abdumannon Anvarov 76876 Imloviy hatolarni toʻgʻirlash va maʼlumotlarni boyitish wikitext text/x-wiki '''Paleontologiya''' (paleo- qadimgi va yun. ontos — jonzot va logos -fan, taʼlimot) — o'tmish geologik davrlarda mavjud boʻlgan, qazilma qoldiqlari saqlangan organizmlar, ularning hayot faoliyati va oriktotsenozlar (toshqotgan organizmlar) haqidagi fan. P. 2 yirik boʻlim — paleozoologiya va paleobotanikadan iborat. Toshqotgan organizmlar toʻgʻrisidagi dastlabki maʼlumotlar antik davrdan tabiatshunos olimlarga maʼlum. Biroq bu toshqotganlar qirilib ketgan organizmlarning qoldiqlari ekanligi haqida hali aniq tasavvur yuzaga kelmagan edi. Tabiatshunoslardan daniyalik N. Steno va ingliz R. Guk oʻlib ketgan hayvonlarning turlari haqida dastlabki fikrlarni aytishgan. 18-asr oʻrtalari Rossiyada M. V. Lomonosov, Fransiyada J. Byuffon va Jiro-Sulavi, Buyuk Britaniyada J. Getton va boshqa gʻoyalarining rivojlanishi bilan qad. davr jonli tabiatidagi uzluksiz oʻzgarishlar va oʻtmishni bilishning muhimligi haqidagi qarash tarafdorlari tobora koʻpaya boshladi. Britaniyalik U. Smit birinchi boʻlib umurtqasiz toshqotgan organizmlar asosida qatlamlarning nisbiy geologik yoshini aniqladi va shu asosda dastlabki geologik xaritani tuzdi (1794). P. fan sifatida tarixiy geol. bilan uzviy bogʻliq holda vujudga keldi. Har 2 fan asoschisi J. Kyuvye hisoblanadi; u kollejda "Qazilmalar tarixi" fanidan dars bergan va sut emizuvchilarning qazilma suyaklarini chuqur qiyosiy-anatomik oʻrganish natijasida umurtqalilar P.sini yaratgan (1808). Keyinroq fransuz botanigi A. Bronyarning "Qazilma oʻsimliklar tarixi" nashr etil-gach, paleobotanika vujudga keddi. J. Kyuvye va A. Bronyar (1811) geol.da tosh-qotgan organizmlar haqidagi tasavvurlarni rivojlantirdilar; ularning har ikkisi qazilmalar bilan hozirgi zamon organizmlarini oʻzaro bogʻlab, halokatlar nazariyasini yoqlab chiqdilar. "P." terminini 1marta (1822) fransuz zoologi A. de Blenvil ishlatgan. Dastlabki evolyusion nazariya asoschisi boʻlgan J. B. Lamark umurtqasizlar P.sini yaratgan. 19-asr ning 1yarmida P.da turlarning oʻzgarmasligi va ularning hayotida ketma-ket keskin oʻzgarishlar boʻlib turishi haqidagi gʻoya hukmron boʻlgan. Shu bilan birga, bu umumiy qarashlarni shveysariyalik L. Agassis, angliyalikA. Sejvik va fransiyalik A. D. Orbinilar rivojlantirdilar. Natijada stratigrafik P. shakllandi va 40-yillarning boshida Yerning umumiy stratigrafik shkalasi ishlab chiqildi. 19-asrning 60-yillaridan P.da yangi bosqich vujudga kelib, u tabiatshunoslik fanlarining keyingi rivojiga katta taʼsir koʻrsatgan evolyusion nazariyaning yaratilishi (Darvinning "Turlarning kelib chiqishi" asari, 1859-yil) bilan bogʻliq. 19-asrning koʻpgina paleontologlari darvinist boʻlmasalarda, evolyusionizm gʻoyalarini P.da tez yoya boshladilar. V. O. Kovalevskiy hozirgi evolyusion P.ning chinakam asoschisi sifatida muhim oʻrin tutadi. Uning umurtqalilar P.si va avstriyalik geolog Neymayrning umurtqasizlar P.siga oid asarlaridan keyingi-na darvinizm paleontologik asosga ega boʻldi. Umurtqalilar P.si evolyusiyaning nazariy masalalarini ishlab chiqishda muhim ahamiyatga ega. P. biologiya, sitologiya, biokimyo, biometriya kabi fanlar bilan uzviy bogʻliq boʻlib, qisman ularning metodlaridan foydalanadi. U qiyosiy anatomiya, xayvonlar va oʻsimliklar morfologiyasi va sistematikasi bilan uzviy bogʻliq boʻlib, bu fanlar bir-birini boyitmoqda. Morfologik funksional analiz va qazilmalarning skeletlari strukturasi morfogenezini oʻrganish P.ni fiziologiya, embriologiya, biomexanika bilan yaqinlashtiradi. Qad. organizmlarni qiyosiy-tarixiy oʻrganish natijasida P. ekologiya, biogeotsenologiya, biogeografiya, gidrobiologiya va okeanologiya bilan tobora koʻproq bogʻlanmoqda. Yer toʻgʻrisidagi fanlar ichida P.ning ahamiyati tobora ortib bormoqda. Geol. 18—19-asrlarda stratigrafiyaning vujudga kelishi bilan Yer haqidagi tarixiy fanga aylandi. Tabiiy tanlanish nazariyasi, evolyusion jarayonning tanazzulsiz kechishi haqidagi konsepsiyasiga tayangan evolyusion taʼlimot P.ning stratigrafik geol.da qoʻllanishi muhim ahamiyatga ega boʻldi. Litologik fatsial haritalar tarixiy geol.da katta ahamiyatga ega boʻlishi bilan birga, kumir, neft, gaz, boksit, tuz, fosforit va boshqa foydali qazilmalarni qidirib topishda ham muhim vositadir. A. D. Arxangelskiy, V. N. Veber, A. P. Karpinskiy va boshqa Oʻrta Osiyoda, jumladan, Oʻzbekistonda dastlabki paleontologik tadqiqotlar olib borishgan. Oʻzbekistonda P.ning rivojlanishi V. A. Vaxrameyev, S. X. Mirkamolova, O. I. Sergunkova, Ye. A. Repman, K. A. Alimov, Ya. X. Iminov, N. Eshnazarov, R. Abdullayev va boshqa nomlari bilan bogʻliq. Ad. L.Davitashvili L. Sh., Istoriya evolyusionnoy paleontologii ot Darvina do na-shix dney, M.—L., 1948; Si kstel T. A., Xudayberdiyev R., O florax proshlogo Sredney Azii, "Paleobotanika Uzbekistana", t. 1, T., 1968. Xoldor Chiniqulov.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> == Manbalar == {{manbalar}} {{OʻzME}} {{stub}} k3xxi2ra563ys0lky07wgx36f9b1jp9 Paleoekologiya 0 547563 2725430 2288692 2022-07-30T12:35:12Z Abdumannon Anvarov 76876 Imloviy xatolarni toʻgʻrilash va maʼlumotlarni kengaytirish wikitext text/x-wiki '''Paleoekologiya''' (paleo - qadimgi va ekos- uy,joy logos -taʼlimot) — paleontologiya fanining boʻlimi. Koʻhna geologik davrlarda yashagan hayvonot va oʻsimliklarning oʻsha vaqtdagi yashash muhiti (iqlim va geologik omillar) bilan oʻzaro munosabatini, qirilib ketgan jonzotlarning hayoti va yashash sharoitlarini oʻrganadi. P. choʻkindi yotqiziqlarini fatsial taxlil qilishda muhim hisoblanib, ularning litologik tarkibi bilan uzviy bogʻliqdir. P.ning rivojlanishiga rus olimi, paleontolog V. O. Kovalevskiy, belgiyalik olim L. Dollo va avstriyalik O. Abel katta hissa qoʻshgan. Kdd. organizmlar yashash sharoitini oʻrganishda, asosan, ularning skelet qoldiqlarini oʻrganish (morfofunksional analiz) usuli qoʻllaniladi. Qad. hayvonlar yashagan sharoitlarini oʻrganib, P. paleontologiya hamda geologiya uchun baʼzi foydali qazilmalar paydo boʻlishi sharoitlarini aniqlash va oʻxshash sharoitlarda hosil boʻlgan turli foydali qazilmalar konini bashorat etishda qoʻllanadi.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> == Manbalar == {{manbalar}} {{OʻzME}} {{stub}} ovmaapch8habdyesvqs9qvh2bo6idxs Produtsentlar 0 554575 2725426 2387879 2022-07-30T12:31:43Z Abdumannon Anvarov 76876 Imloviy hatolarni toʻgʻirlash va maʼlumotlarni boyitish wikitext text/x-wiki '''Produtsentlar''' (lot. producentis — ishlab chiqaradigan, hosil qiladigan) — fotosintez va xemosintez yordamida anorganik moddalardan organik moddalar hosil qiladigan avtotrof organizmlar. Produtsentlar geterotrof organizmlar — konsumentlar va redutsentlarga qarama qarshi qoʻyiladi. Produtsentlar oʻtxoʻr konsumentlar uchun ozuqa manbai hisoblanadi. Quruqliq va suv ekosistemasidagi asosiy P. — yashil oʻsimliklar hisoblanadi. P. oziqlanish zanjirining boshlangʻich zvenosini, barcha ekosistemalar asosini tashkil etadi.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> == Manbalar == {{manbalar}} {{no iwiki}} {{OʻzME}} {{stub}} fd36ui19cl8ggg8w7xn87345z9k4nfs Raboti Malik 0 557101 2726161 2724685 2022-07-30T23:44:11Z Jamshid Nurkulov 16137 wikitext text/x-wiki {{Tahrirlayapman|[[Foydalanuvchi:Jamshid Nurkulov|Jamshid Nurqul]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Jamshid Nurkulov|munozara]]) 14:05, 27-Iyul 2022 (UTC)}} {{Bino bilgiqutisi | nomi = Raboti Malik karvonsaroyi | asl_nomi = | asl_nomi_til = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | tasvir = [[Fayl:Rabat-i Malik caravanserai 2 (cropped and retouched).jpg|300px]] | eni = | tasvir_alt = <!-- yoki |alt= --> | izoh = Raboti Malik karvonsaroyining peshtoqi. 2012-yilgi holati | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = 300 | coordinates = {{coord|40.12323210460077|N|65.1482488410803|E|type:landmark_region:UZ-NV|display=inline,title}} | eski_nomlari = | muqobil_nomlari = | etmologiya = | maqom = Tarixiy obida | boshlangan =tm.1069—1079 | tugagan = | buzilgan_sana = | turi = karvonsaroy, istehkom, qoʻrgʻon | tasnif = | joylashuvi = | manzil = [[Karmana tumani]] | shahar = | mamlakat = [[Oʻzbekiston]] | narx = | ren_cost = | mijoz = | egasi = Davlat mulki | filial = | balandligi = | tip = | antenna_shpil = | tom = | eng_yuqori_qavati = | rasadxona = | diameter = | aylana_uzunligi = | vazni = | boshqa_oʻlchamlar = | material = pishgan gʻisht | qavatlar_soni = | binoning_ichki_maydoni = | liftlar_soni = | yerlar = | meʼmor = | architecture_firm = | quruvchi = | muhandis = | boshqa_dizaynerlar = | main_contractor = | mukofotlar = | vebsayt = <!-- {{URL|namuna.com}} --> | modul = | manbalar = | havolalar = }} '''Raboti Malik''', '''Shoh raboti''' — [[Oʻrta Osiyo]]dagi [[qoraxoniylar]] turkiy sulolasi vakili [[Shamsulmulk]] tomonidan qurdirilgan [[karvonsaroy]]. Taxminan [[1069]]—[[1079]]-yillarda qurilgandir<ref>[[OʻzME]]. Toshkent, 2000-yil</ref>. Ushbu inshoot [[Raboti Malik ansambli]] tarkibidagi saqlanib qolgan ikki tarixiy obidadan biridir. U joylashgan hudud eskidan [[Malikchoʻl]] (''Choʻli malik'') deb ataladi. Qadimiy [[Buxoro]] — [[Samarqand]] yoʻlining Choʻli malikdagi yirik chegara va savdo bekatida qurilgan, hozirgi [[Navoiy (shahar)|Navoiy]] shahri yaqinida, [[Karmana tumani]]da. Bizgacha uning faqat [[peshtoq]] qismi ([[diametr]]i — 12,6 m.) saqlangan. Janubiy [[minora]]si (balandligi 5,5 m) [[1930-yil]]gacha mavjud boʻlgan. Raboti Malik tarixda karvonsaroy vazifasidan [[tashqari]], [[istehkom]], [[qoʻrgʻon]] sifatida ham muhim oʻrin tutgan. Bugungi kunda Raboti Malik harobasi davlat muhofazasiga olingan. == Tarixi == Raboti ==Arxitekturasi== Rabot katta keng [[hovli]] (22,5x22,5 m) va atrofi oʻralgan 2 qavatli [[xona]]-[[hujra]]lardan iborat boʻlib, ularga [[sopol]] [[quvur]]lar orqali suv oʻtkazilgan. Markaziy qismi toʻridagi muhtasham [[saroy (qasr)|saroy]] oldi bir qatorli [[ravoq]]li [[ayvon]] (7,5x13 m) 2 qanotiga joylashgan. 20 ta gʻishtin ustun ishlangan. Unga janubdagi peshtoqli [[darvoza]] orqali kirilgan. Atrofi qalin [[devor]]lar bilan oʻralgan (janubiy va shimoliy balandligi 2,35 m, gʻarbiy va sharqiy qismi 1,5 m, uzunligi 84–86 m, old devor balandligi 12 m ga yaqin). [[Maydon]]ga qaragan janubiy tarzi oʻrtasidagi ulkan peshtoq (boʻyi 18 m, eni 12 m) Oʻrta Osiyoda eng qadimiy boʻlib, 8 qirrali yulduzlar, turli [[handasa|handasiy]] shakllar mavjud. 2 chekkasida burj boʻlib, ular oʻzaro baland devor bilan ulangan. Devor oʻrtasida piltavor burjlar qatori tepasi kichrayuvchi ravoqlar bilan bogʻlangan. Devor yuqorisi gʻishtin [[kufiy]] [[yozuv|xat]]lar bilan [[hoshiya]]langan. Burjlar tepasida ravoqli koʻshk boʻlib, undan atrofni kuzatish qulay boʻlgan. Koʻshk ostida [[ganch]]dan yasalgan ikki qator yirik [[sharafa]] va kufiy xat [[halqa]]si koʻzga tashlanadi. Rabot devorlarining oʻzagi xom gʻishtdan (28x28x6,5 sm) terilgan, sirti pishiq gʻishtdan (24x24x4 sm) ishlangan. Bezaklari, asosan gʻishtin, oz miqdorda [[oʻyma]] ganch [[naqsh]]lar ham uchraydi. == Ansambl == Raboti Malik karvonsaroyi va unga tegishli boʻlgan suv saqlovchi inshoot (sardoba) birgalikda [[Raboti Malik ansambli]]ni tashkil etadi. 1950-yillar [[Navoiy (shahar)|Navoiy shahri]] qurilishi bahonasida [[Buxoro]] va [[Karmana]] shaharlarini bogʻlovchi avtomobil yoʻlini qurish maqsadida Raboti Malik ansambli oʻrtasida joylashgan osori-atiqalarga boy hudud ekskavatorlar bilan surib, tekislab tashlangan va asfalt yoʻl oʻtkazilgan{{Sfn|Рабат-и Малик, XI — начало XVIII вв. (археологические исследования). Document de travail de l’IFEAC. №33, février 2009.|2009|p=7}}. == Arxeologik oʻrganishlar va tarh == 20-asrning ikkinchi yarmida oʻtkazilgan arxeologik oʻrganishlar vaqtida Raboti Malikning ichki infrastrukturasi va tarh kompozitsiyasi haqidagi ilk maʼlumotlar olingan. Raboti Malik hududida 1973, 1997, 1999, 2001-yillarda arxeologik izlanishlar olib borilgandir. Izlanishlar natijasida Raboti Malikning tarhi, qurilish davri, ichki qismlarining badiiy bezatilishi, koʻplab osori-atiqalar (keramika, metall va suyakdan yasalgan buyumlar, turli qiymatdagi va turli yillarda zarb qilingan tangalar) topilgan. Yer ostidan tashqi oʻlchamlari 91x91 m li kvadrat shakldagi, saroy tipida qurilgan koʻp hovlili ikki aniq boʻlakka boʻlingan qalʼa qoldiqlari qazib chiqarildi. Boʻlaklarning janubiy qismida xoʻjalik xonalari va shimoliy qismi esa naqshlar bilan bezatilgan boʻlib, unda yashash xonalari joylashgan{{Sfn|Рабат-и Малик, XI — начало XVIII вв. (археологические исследования). Document de travail de l’IFEAC. №33, février 2009.|2009|p=7}}. == Manbalar == {{manbalar}} == Adabiyotlar == * Художественная культура Средней Азии XII—XIII веков, T., 1983. * {{Kitob manbasi|author=Нина Немцева|title=Рабат-и Малик, XI — начало XVIII вв. (археологические исследования). Document de travail de l’IFEAC. №33, février 2009|date=2009|publisher=Institut Français d’Études sur l’Asie Centrale|location=Ташкент|pages=136|ref=Nemseva}} {{OʻzME}} <!-- Bot tomonidan yaratildi --> [[Turkum:Oʻzbekiston meʼmoriy yodgorliklari]] [[Turkum:Navoiy viloyati]] {{stub}} eyvgi232gt5yfzzgu2rqxankrsbtaxi 2726166 2726161 2022-07-31T00:10:00Z Jamshid Nurkulov 16137 "Tarixi" bo'limi qo'shildi wikitext text/x-wiki {{Tahrirlayapman|[[Foydalanuvchi:Jamshid Nurkulov|Jamshid Nurqul]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Jamshid Nurkulov|munozara]]) 14:05, 27-Iyul 2022 (UTC)}} {{Bino bilgiqutisi | nomi = Raboti Malik karvonsaroyi | asl_nomi = | asl_nomi_til = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | tasvir = [[Fayl:Rabat-i Malik caravanserai 2 (cropped and retouched).jpg|300px]] | eni = | tasvir_alt = <!-- yoki |alt= --> | izoh = Raboti Malik karvonsaroyining peshtoqi. 2012-yilgi holati | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = 300 | coordinates = {{coord|40.12323210460077|N|65.1482488410803|E|type:landmark_region:UZ-NV|display=inline,title}} | eski_nomlari = | muqobil_nomlari = | etmologiya = | maqom = Tarixiy obida | boshlangan =tm.1069—1079 | tugagan = | buzilgan_sana = | turi = karvonsaroy, istehkom, qoʻrgʻon | tasnif = | joylashuvi = | manzil = [[Karmana tumani]] | shahar = | mamlakat = [[Oʻzbekiston]] | narx = | ren_cost = | mijoz = | egasi = Davlat mulki | filial = | balandligi = | tip = | antenna_shpil = | tom = | eng_yuqori_qavati = | rasadxona = | diameter = | aylana_uzunligi = | vazni = | boshqa_oʻlchamlar = | material = pishgan gʻisht | qavatlar_soni = | binoning_ichki_maydoni = | liftlar_soni = | yerlar = | meʼmor = | architecture_firm = | quruvchi = | muhandis = | boshqa_dizaynerlar = | main_contractor = | mukofotlar = | vebsayt = <!-- {{URL|namuna.com}} --> | modul = | manbalar = | havolalar = }} '''Raboti Malik''', '''Shoh raboti''' — [[Oʻrta Osiyo]]dagi [[qoraxoniylar]] turkiy sulolasi vakili [[Shamsulmulk]] tomonidan qurdirilgan [[karvonsaroy]]. Taxminan [[1069]]—[[1079]]-yillarda qurilgandir<ref>[[OʻzME]]. Toshkent, 2000-yil</ref>. Ushbu inshoot [[Raboti Malik ansambli]] tarkibidagi saqlanib qolgan ikki tarixiy obidadan biridir. U joylashgan hudud eskidan [[Malikchoʻl]] (''Choʻli malik'') deb ataladi. Qadimiy [[Buxoro]] — [[Samarqand]] yoʻlining Choʻli malikdagi yirik chegara va savdo bekatida qurilgan, hozirgi [[Navoiy (shahar)|Navoiy]] shahri yaqinida, [[Karmana tumani]]da. Bizgacha uning faqat [[peshtoq]] qismi ([[diametr]]i — 12,6 m.) saqlangan. Janubiy [[minora]]si (balandligi 5,5 m) [[1930-yil]]gacha mavjud boʻlgan. Raboti Malik tarixda karvonsaroy vazifasidan [[tashqari]], [[istehkom]], [[qoʻrgʻon]] sifatida ham muhim oʻrin tutgan. Bugungi kunda Raboti Malik harobasi davlat muhofazasiga olingan. == Tarixi == Choʻl oʻrtasida karvonsaroy barpo etish ishlari 11-asrda amalga oshiriladi. Karvonsaroy 12-asrda qayta taʼmirlanadi va 18-asr boshlariga qadar faoliyat yuritadi{{Sfn|Рабат-и Малик, XI — начало XVIII вв. (археологические исследования). Document de travail de l’IFEAC. №33, février 2009.|2009|p=7—8}}. ==Arxitekturasi== Rabot katta keng [[hovli]] (22,5x22,5 m) va atrofi oʻralgan 2 qavatli [[xona]]-[[hujra]]lardan iborat boʻlib, ularga [[sopol]] [[quvur]]lar orqali suv oʻtkazilgan. Markaziy qismi toʻridagi muhtasham [[saroy (qasr)|saroy]] oldi bir qatorli [[ravoq]]li [[ayvon]] (7,5x13 m) 2 qanotiga joylashgan. 20 ta gʻishtin ustun ishlangan. Unga janubdagi peshtoqli [[darvoza]] orqali kirilgan. Atrofi qalin [[devor]]lar bilan oʻralgan (janubiy va shimoliy balandligi 2,35 m, gʻarbiy va sharqiy qismi 1,5 m, uzunligi 84–86 m, old devor balandligi 12 m ga yaqin). [[Maydon]]ga qaragan janubiy tarzi oʻrtasidagi ulkan peshtoq (boʻyi 18 m, eni 12 m) Oʻrta Osiyoda eng qadimiy boʻlib, 8 qirrali yulduzlar, turli [[handasa|handasiy]] shakllar mavjud. 2 chekkasida burj boʻlib, ular oʻzaro baland devor bilan ulangan. Devor oʻrtasida piltavor burjlar qatori tepasi kichrayuvchi ravoqlar bilan bogʻlangan. Devor yuqorisi gʻishtin [[kufiy]] [[yozuv|xat]]lar bilan [[hoshiya]]langan. Burjlar tepasida ravoqli koʻshk boʻlib, undan atrofni kuzatish qulay boʻlgan. Koʻshk ostida [[ganch]]dan yasalgan ikki qator yirik [[sharafa]] va kufiy xat [[halqa]]si koʻzga tashlanadi. Rabot devorlarining oʻzagi xom gʻishtdan (28x28x6,5 sm) terilgan, sirti pishiq gʻishtdan (24x24x4 sm) ishlangan. Bezaklari, asosan gʻishtin, oz miqdorda [[oʻyma]] ganch [[naqsh]]lar ham uchraydi. == Ansambl == Raboti Malik karvonsaroyi va unga tegishli boʻlgan suv saqlovchi inshoot (sardoba) birgalikda [[Raboti Malik ansambli]]ni tashkil etadi. 1950-yillar [[Navoiy (shahar)|Navoiy shahri]] qurilishi bahonasida [[Buxoro]] va [[Karmana]] shaharlarini bogʻlovchi avtomobil yoʻlini qurish maqsadida Raboti Malik ansambli oʻrtasida joylashgan osori-atiqalarga boy hudud ekskavatorlar bilan surib, tekislab tashlangan va asfalt yoʻl oʻtkazilgan{{Sfn|Рабат-и Малик, XI — начало XVIII вв. (археологические исследования). Document de travail de l’IFEAC. №33, février 2009.|2009|p=7}}. == Arxeologik oʻrganishlar va tarh == 20-asrning ikkinchi yarmida oʻtkazilgan arxeologik oʻrganishlar vaqtida Raboti Malikning ichki infrastrukturasi va tarh kompozitsiyasi haqidagi ilk maʼlumotlar olingan. Raboti Malik hududida 1973, 1997, 1999, 2001-yillarda arxeologik izlanishlar olib borilgandir. Izlanishlar natijasida Raboti Malikning tarhi, qurilish davri, ichki qismlarining badiiy bezatilishi, koʻplab osori-atiqalar (keramika, metall va suyakdan yasalgan buyumlar, turli qiymatdagi va turli yillarda zarb qilingan tangalar) topilgan. Yer ostidan tashqi oʻlchamlari 91x91 m li kvadrat shakldagi, saroy tipida qurilgan koʻp hovlili ikki aniq boʻlakka boʻlingan qalʼa qoldiqlari qazib chiqarildi. Boʻlaklarning janubiy qismida xoʻjalik xonalari va shimoliy qismi esa naqshlar bilan bezatilgan boʻlib, unda yashash xonalari joylashgan{{Sfn|Рабат-и Малик, XI — начало XVIII вв. (археологические исследования). Document de travail de l’IFEAC. №33, février 2009.|2009|p=7}}. == Manbalar == {{manbalar}} == Adabiyotlar == * Художественная культура Средней Азии XII—XIII веков, T., 1983. * {{Kitob manbasi|author=Нина Немцева|title=Рабат-и Малик, XI — начало XVIII вв. (археологические исследования). Document de travail de l’IFEAC. №33, février 2009|date=2009|publisher=Institut Français d’Études sur l’Asie Centrale|location=Ташкент|pages=136|ref=Nemseva}} {{OʻzME}} <!-- Bot tomonidan yaratildi --> [[Turkum:Oʻzbekiston meʼmoriy yodgorliklari]] [[Turkum:Navoiy viloyati]] {{stub}} ih6ixcdo9u40lxfwp4ywyvz9u23t74q Romitan 0 562555 2725765 2575908 2022-07-30T15:57:07Z Coffee86 14242 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | ozbekcha nomi = Romitan | mavqe = shahar | mamlakat = Oʻzbekiston | mintaqa turi = viloyat | mintaqa = Buxoro viloyati | jadvalda mintaqa = | tuman turi = tuman | tuman = Romitan tumani | jadvalda tuman = | jamoat turi = | jamoat = | jadvalda jamoat = | qaram = | gerb = | bayroq = |lat_dir = N|lat_deg= 39|lat_min= 56|lat_sec=0 |lon_dir = E|lon_deg= 64|lon_min= 23|lon_sec=0 |CoordAddon = |CoordScale = | mamlakat xaritasi olchami = 300 | mintaqa xaritasi olchami = | tuman xaritasi olchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = | AP markazi balandligi = | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 15 000 | sanalgan yil = | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +5 | DST = | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = | sayt = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = }} '''Romitan''' — Oʻzbekiston Respublikasi Buxoro viloyati Romitan tumanidagi shahar (1981-yildan), tumanning maʼmuriy markazi. Yaqin temir yoʻl stansiyasi—Kogon (30&nbsp;km). Viloyat markazi (Buxoro)dan 17&nbsp;km. Aholisi 15 ming kishi (2003), asosan, oʻzbeklar, shuningdek, tojik, qozoq, tatar, rus va boshqa ham yashaydi. Romitan Oʻzbekistonning qad. shaharlaridan biri. Romitan nomi mahalliy rivoyatga koʻra, "Romitan" — "Tan oromi" dan deyiladi. "Romitan" atamasi turkiy mitan urugʻi nomidan kelib chiqqan degan taxminlar ham mavjud. Narshaxiy yozishicha, Romitan katta bir koʻhandizga ega va mustahkam bir qishloq boʻlib, Buxorodan qadimiyroqdir. Baʼzi manbalarda bu qishloqni Buxoro deb ataganlar. R.da qadimda hukmdorlar turar joylari boʻlgan. Buxoro sh. vujudga kelgandan soʻng ular Romitanda faqatgina qish faslida yashaganlar. Arab sarkardasi Ubaydulloh ibn Ziyod qoʻshini 674 yilda Romitanga bosqin uyushtirgan. Buxoroliklarning arab qoʻshini bilan boʻlgan hal qiluvchi jangi Romitan yaqinida Vardonze hududida boʻlib oʻtgan. Tabariyning yozishicha, 707 yilda Kutayba Romitanni bosib olgan. Xuroson voliysi Abu Muslim Buxoroga har gal kelganida oʻz qarorgohini Romitanda joylashtirgan. Arab geograf va sayyohlari 10-asrda Buxoro vohasidagi 30 ga yaqin shaharlar qatorida Romitan nomini ham tilga olishgan. Mahmud ibn Banuwmx: "Bahr al-asror" (17-asr) asarida yozishicha, Romitan Buxoro viloyatidagi 10 ta tumanning biri, oʻrta asrlarda "Samjon" (R. tumanining 2nomi) deb atalgan. Romitan Toshkent—Samarqand—Urganch, Toshkent—Nukus avtomagistral yoʻli yoqasida joylashgan. Aholisi va xoʻjaliklari Amu — Buxoro mashina kanalidan suv oladi. Shaharda gʻisht va paxta tozalash zavodlari, toʻquvchilik fabrikasi, bosmaxona, dehqon bozori, novvoyxona, mehmonxona, aloqa boʻlimi, bank, madaniy savdo va maishiy xizmat koʻrsatish shoxobchalari bor. Umumiy taʼlim maktablari, qishloq xoʻjaligi kasbhunar kolleji, madaniyat saroyi, kutubxona, stadion, "Xotira va Qadrlash" madaniyat va istirohat bogʻi, kasalxona va dorixonalar mavjud. "Motamsaro ona" yodgorligi qurilgan. Romitanda meʼmoriy yodgorliklardan Mulla Mir Hakim xonaqosi, Xoja Ali Romitaniy (Xojai Azizon) va Xoja Muhammad Boboyi Samosiy maqbaralari (13—14-asrlar), Zarafshon daryosi ustida qurilgan Choriqulboy koʻprigi saqlangan. Hazrati Xoja Ubbon va Xoja Zaʼfaron qadamjo (ziyoratgoh)lari bor.<ref>"{{PAGENAME}}" ''[[OʻzME]]''. [http://n.ziyouz.com/books/uzbekiston_milliy_ensiklopediyasi/O'zbekiston%20Milliy%20Ensiklopediyasi%20-%20R%20harfi.pdf R-harfi] Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> == Manbalar == {{manbalar}} == Adabiyot == * Narshaxiy, Buxoro tarixi, T., 1966; * Istoriya at-Tabari, T., 1987; * Maxmud ibn Vali More tayn, T., 1977; * Naselyonnie punkti Buharskogo emirata, T., 2001. Iyuv dn8lilhil746odsa9gntm92rplkv76e 2725769 2725765 2022-07-30T15:57:34Z Coffee86 14242 /* Adabiyot */ wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | ozbekcha nomi = Romitan | mavqe = shahar | mamlakat = Oʻzbekiston | mintaqa turi = viloyat | mintaqa = Buxoro viloyati | jadvalda mintaqa = | tuman turi = tuman | tuman = Romitan tumani | jadvalda tuman = | jamoat turi = | jamoat = | jadvalda jamoat = | qaram = | gerb = | bayroq = |lat_dir = N|lat_deg= 39|lat_min= 56|lat_sec=0 |lon_dir = E|lon_deg= 64|lon_min= 23|lon_sec=0 |CoordAddon = |CoordScale = | mamlakat xaritasi olchami = 300 | mintaqa xaritasi olchami = | tuman xaritasi olchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = | AP markazi balandligi = | iqlim = | rasmiy til = | aholi = 15 000 | sanalgan yil = | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +5 | DST = | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = | sayt = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = }} '''Romitan''' — Oʻzbekiston Respublikasi Buxoro viloyati Romitan tumanidagi shahar (1981-yildan), tumanning maʼmuriy markazi. Yaqin temir yoʻl stansiyasi—Kogon (30&nbsp;km). Viloyat markazi (Buxoro)dan 17&nbsp;km. Aholisi 15 ming kishi (2003), asosan, oʻzbeklar, shuningdek, tojik, qozoq, tatar, rus va boshqa ham yashaydi. Romitan Oʻzbekistonning qad. shaharlaridan biri. Romitan nomi mahalliy rivoyatga koʻra, "Romitan" — "Tan oromi" dan deyiladi. "Romitan" atamasi turkiy mitan urugʻi nomidan kelib chiqqan degan taxminlar ham mavjud. Narshaxiy yozishicha, Romitan katta bir koʻhandizga ega va mustahkam bir qishloq boʻlib, Buxorodan qadimiyroqdir. Baʼzi manbalarda bu qishloqni Buxoro deb ataganlar. R.da qadimda hukmdorlar turar joylari boʻlgan. Buxoro sh. vujudga kelgandan soʻng ular Romitanda faqatgina qish faslida yashaganlar. Arab sarkardasi Ubaydulloh ibn Ziyod qoʻshini 674 yilda Romitanga bosqin uyushtirgan. Buxoroliklarning arab qoʻshini bilan boʻlgan hal qiluvchi jangi Romitan yaqinida Vardonze hududida boʻlib oʻtgan. Tabariyning yozishicha, 707 yilda Kutayba Romitanni bosib olgan. Xuroson voliysi Abu Muslim Buxoroga har gal kelganida oʻz qarorgohini Romitanda joylashtirgan. Arab geograf va sayyohlari 10-asrda Buxoro vohasidagi 30 ga yaqin shaharlar qatorida Romitan nomini ham tilga olishgan. Mahmud ibn Banuwmx: "Bahr al-asror" (17-asr) asarida yozishicha, Romitan Buxoro viloyatidagi 10 ta tumanning biri, oʻrta asrlarda "Samjon" (R. tumanining 2nomi) deb atalgan. Romitan Toshkent—Samarqand—Urganch, Toshkent—Nukus avtomagistral yoʻli yoqasida joylashgan. Aholisi va xoʻjaliklari Amu — Buxoro mashina kanalidan suv oladi. Shaharda gʻisht va paxta tozalash zavodlari, toʻquvchilik fabrikasi, bosmaxona, dehqon bozori, novvoyxona, mehmonxona, aloqa boʻlimi, bank, madaniy savdo va maishiy xizmat koʻrsatish shoxobchalari bor. Umumiy taʼlim maktablari, qishloq xoʻjaligi kasbhunar kolleji, madaniyat saroyi, kutubxona, stadion, "Xotira va Qadrlash" madaniyat va istirohat bogʻi, kasalxona va dorixonalar mavjud. "Motamsaro ona" yodgorligi qurilgan. Romitanda meʼmoriy yodgorliklardan Mulla Mir Hakim xonaqosi, Xoja Ali Romitaniy (Xojai Azizon) va Xoja Muhammad Boboyi Samosiy maqbaralari (13—14-asrlar), Zarafshon daryosi ustida qurilgan Choriqulboy koʻprigi saqlangan. Hazrati Xoja Ubbon va Xoja Zaʼfaron qadamjo (ziyoratgoh)lari bor.<ref>"{{PAGENAME}}" ''[[OʻzME]]''. [http://n.ziyouz.com/books/uzbekiston_milliy_ensiklopediyasi/O'zbekiston%20Milliy%20Ensiklopediyasi%20-%20R%20harfi.pdf R-harfi] Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> == Manbalar == {{manbalar}} == Adabiyot == * Narshaxiy, Buxoro tarixi, T., 1966; * Istoriya at-Tabari, T., 1987; * Maxmud ibn Vali More tayn, T., 1977; * Naselyonnie punkti Buharskogo emirata, T., 2001. gmj7fgg5ltp0omgo8w7mcny54qarfi4 Munozara:Beshinchi Fransiya respublikasi 1 569978 2726043 1474882 2022-07-30T19:46:08Z Jamshid Nurkulov 16137 Jamshid Nurkulov [[Munozara:Beshinchi respublika]] sahifasini [[Munozara:Beshinchi Fransiya respublikasi]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki {{OʻzME loyihasi}} nd7qwtbms1u24nd8i8im7mkegofse9a Munozara:Birinchi Fransiya imperiyasi 1 589032 2725389 1496147 2022-07-30T12:01:38Z Jamshid Nurkulov 16137 Jamshid Nurkulov [[Munozara:Birinchi imperiya]] sahifasini [[Munozara:Birinchi Fransiya imperiyasi]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki {{OʻzME loyihasi}} nd7qwtbms1u24nd8i8im7mkegofse9a Xovos tumani 0 603109 2726457 2509843 2022-07-31T08:30:12Z 188.113.240.29 Matn qoʻshdim wikitext text/x-wiki {{manba}} {{Maʼmuriy birlik |Rang1 = {{rang|Oʻzbekiston}} |Oʻzbekcha nomi = Xovos tumani |Asl nomi = Хавастский район |Gerb = |Bayroq = |Gerb kengligi = |Bayroq kengligi = |Gerb taʼrifi = |Bayroq taʼrifi = |Mamlakat = [[Oʻzbekiston]] |Maqomi = [[tuman]] |Tegishli hudud = |Tarkibida = [[Sirdaryo viloyati]] |Markazi = [[Xovos]] |Yirik shahari = [[Xovos]] |Yirik shaharlari = |Asos solingan = 1926 |Bekor qilingan = |Rahbari = Kamolov Uchqun Ibragimovich |Rahbar ismi = |Rahbari2 = |Rahbar ismi2 = |YAIM = |YaIM yil = |YAIM oʻrin = |YAIM jon boshiga = |YAIM jon boshiga oʻrinda = |Til = |Tillar = [[Oʻzbek tili|Oʻzbek]] |Aholi = 80 000 |Roʻyxatga olingan yil = |Aholi foizi = |Aholi oʻrinda = |Zichligi = |Zichlig joyi = |Millatlar tarkibi = |Dinlar tarkibi = [[Islom|musulmonlar]] |Maydoni = 621 |Maydon foizi = |Yer maydoni = |Yuqori balandligi = 319 |Oʻrtacha balandligi = |Quyi balandligi = |Kengligi = |Uzunligi = |Xarita = Xovos tumani.png |Xarita oʻlchami = 300 |Maʼmuriy birlik xaritasi = |Xarita oʻlchami ае = |Soat mintaqasi = [[UTC+5]] |Qisqacha = |ISO = |FIPS = |Telefon kodi = +998 |Pochta indeksi = 120711 |Internet domeni = .uz |Avtomobil raqami kodi = 20 |Sayt = |TurkumCommons = |Izoh = }} [[Tasvir:Xovos tuman.webp|thumb|right|250px]] '''Xovos tumani''' — Sirdaryo viloyatidagi tuman. [[1926-yil]] [[dekabr]]da tashkil qilingan. 1955-yildan 1966-yilgacha Boyovut tumani, 1966-yil 25 avgustdan 1975-yil 6 martgacha Yangiyer tumani deb atalgan. 2004-yil 11 maydan Xovos tumaniga Mehnatobod tumani qoʻshildi. Tuman markazi Farhod 5 qishlogʻidan Xovos shaharchasiga koʻchirildi. Shim.sharqdan Boyovut, janubiy sharqdan Toshkent viloyatining Bekobod tumani, januniy da Tojikiston Respublikasi, gʻarbdan Jizzax viloyatining Zomin, shim.gʻarbdan viloyatning Sardoba, Mirzaobod tumanlari bilan chegaradosh. Maydoni 621 km². Aholisi 74,1 ming kishidan ziyod (2004). Tumanda 1 shaharcha (Xovos), 11 qishloq fuqarolari yigʻini (Binokor, Gulbahor, Zafarobod, Paxtakor, Sohibkor, Chamanzor, Qaxramon, Turkiston, Farhod, Havotag , Husnobod) bor. Markazi — Xovos shaharchasi. Tabiati. Tuman hududi, asosan, viloyatning janubiy qismida joylashgan. Relyefi pasttekislik, kir, baland adir va togʻlardan iborat boʻlib, shim.dan (250350 m) januniy ga (12001600 m) koʻtarila boradi. Iklimi keskin kontinental, yozi issiq, kuruq, qishi sovuq. Yillik oʻrtacha temperatura 15°, yanvarning oʻrtacha temperaturasi —2°, eng past temperatura —30°, iyulning oʻrtacha temperaturasi 30°, eng yuqori temperatura 46°. Yillik yogʻin miqdori 315&nbsp;mm (shim.gʻarbda 200–250&nbsp;mm, janubiy da 400–450&nbsp;mm). Xovos shamoli (Bekobod shamoli) Oʻrta Osiyodagi eng kuchli shamollardan biridir. Yil boʻyi oʻrta hisobda 48—52 kun kuchli shamol esadi, koʻpincha noyabr oyida boshlanib, martda tugaydi. Qishda shamolning tezligi sekundiga 25–30 m, yezda 10–15 m boʻladi. Shamol 1—3 kun, hatto 5 kunlab davom etadi. Vegetatsiya davri 224 kun. Adirlar qumtosh, qum, lyosslardan tashkil topgan. Janubiy qismidagi adirlarning tuprogʻi esa lyoss ustida hosil boʻlgan boʻz, och boʻz, tipik boʻz tuproqlardir. Bu yerlardan bahorikor dehqonchilikda foydalaniladi. Tekisliklarda boʻz, och boʻz, tipik boʻz, oʻtloqi boʻz tuproqlar tarqalgan boʻlib, dehqonchilik uchun qulay. Tuman Sirdaryodan chiqarilgan Sarkisov nomidagi Janubiy Mirzachoʻl kanali orqali sugʻoriladi. Savatsoy, Sarmichsoy, Moʻgʻulsoy, Xoʻjamushkentsoy, Qipchoqsoy va boshqalardan ham sugʻorishda foydalaniladi. Bahorda adirlar turli oʻtlar bilan qoplanadi. Tekislik qismida qoʻngʻirbosh, rang, iloq, qiyoq, shoʻra, shuvoq, yantoq, qamish, paxtatikan, ituzum, shamak, gʻumay va boshqa oʻsadi. Yovvoyi hayvonlardan tulki, boʻri, chiyaboʻri; qushlardan choʻl burguti, laylak, tustovuq, yovvoyi oʻrdak; kemiruvchilardan quyon, tipratikan, kalamush, yumronqoziq, dala sichqoni; sudraluvchilardan toshbaqa, ilonlar, kaltakesaklar va boshqa bor. Aholisi, asosan, oʻzbeklar; shuningdek, tojik, qozoq, tatar, turkman, koreys, rus, qrim tatar, ozarbayjon, arman, ukrain va boshqa millat vakillari ham yashaydi. Aholining oʻrtacha zichligi 1&nbsp;km²ga 49,4 kishi (2004). Xoʻjaligi. Tumanda Farhod GES, Sirdaryo issiklik elektr styasi, sanoat, qurilish boshqarmalari, 37 firma va kichik korxona, Xitoy bilan hamkorliqsagi „XovosFusin“ qoʻshma korxonasi (kolbasa ishlab chiqaradi), avtokorxona, neft bazasi, MTP, uzumni qayta ishlash, gʻisht zavodlari, 3 dehqon bozori bor. Tumanda Z shirkat, 930 dehqonfermer xoʻjaligi faoliyat koʻrsatadi. Qishloq xoʻjaligida foydalaniladigan yer maydonining 36,7 ming ga yerda dehqonchilik qilinadi. Bogʻ, tokzor, koʻchatzorlar bor. 13,5 ming gektariga paxta, 11,7 ming gektariga gʻalla, shuningdek, sabzavot, poliz ekinlari, kartoshka ham ekiladi. Tuman jamoa va shaxsiy xoʻjaliklarida 17,7 ming qoramol, 21,8 mingga yaqin qoʻy va echki, 25,4 ming parranda, 408 ot boqiladi (2004). Tuman hududidan Xovos va Yangiyer temir yoʻl stansiyalari orkali Toshkent—Samarkand, Toshkent— Xoʻjand, Toshkent — Jalolobod poyezdlari oʻtadi. Xovos— Guliston, Farhod— Xovos, Xovos—Yangiyer, Farhod-Yangiyer yoʻnalishlari boʻyicha avtobuslar qatnaydi. Xovos tumanida 2003/2004 oʻquv yilida 28 umumiy taʼlim maktabida 15,9 ming oʻquvchi taʼlim oddi. 2 iktidorli bolalar, musiqa maktabi, 2 kasb-hunar kolleji, I madaniyat uyi, 20 kutubxona, 9 estrada, 4 folklor guruxlari, badiiy havaskorlik toʻgaraklari ishlab turibdi. 9 stadion (shu jumladan, 1 markaziy stadion) mavjud. Tumanda markaziy kasalxona, tez tibbiy yordam, tashxis markazlari, bolalar jarroxlik, reanimatsiya boʻlimlari, yuqumli kasalliklar kasalxonasi, 7 qishloq vrachlik punkti, 3 poliklinikasi, shifobaxsh suv bilan davolaydigan „Xavotogʻ“ sanatoriysi faoliyat koʻrsatadi, 1931-yildan „Xovos ovozi“ tumani gazetasi chiqadi. == Manbalar == {{manbalar}} {{Sirdaryo viloyati}} {{stub}} 24o06cw9919lw08d3q5oyrihtf5ub7e Anor Mahmudova 0 637758 2725424 2725133 2022-07-30T12:28:58Z Umarxon III 18267 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi |ismi = Anor Mahmudova<br>(Anora Mahmudova) |portret = Anor Mahmudova.jpg |eni = 200px |tavsif = |tugʻilgan paytidagi ismi = Anor Madaminovna Mahmudova |tavallud sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1942|5|2}} |tavallud joyi = [[Gurlan shaharchasi]]<br />[[Gurlan tumani]]<br />{{TavalludJoyi|Xorazm viloyati}}<br />[[OʻzSSR]]<br />[[SSSR]] |vafot sanasi = |vafot joyi = |fuqaroligi = {{SSSR}} → {{UZB}} |turmush ortogi = |taʼlim = [[Xorazm pedagogika instituti]] |faoliyat_yillari = 1964-yildan hozirgacha |kasbi = [[pedagog]] |otasi = Madamin Mahmudov |onasi = |turmush ortogi = Azamat Habibullayev |bolalari = |millati = [[oʻzbek]] |mukofotlari = {{Oʻzbekiston qahramoni}} {{Mehnat faxriysi medali (SSSR)}}{{Mehnatdagi jasorati uchun medali}} {{Mehnat shuhrati ordeni}}<br>{{Xalq maorifi aʼlochisi}} {{Oʻzbekiston Mustaqilligiga 15 yil}} {{Oʻzbekiston Mustaqilligiga 20 yil}} {{Oʻzbekiston Mustaqilligiga 25 yil}} {{Oʻzbekiston Konstitutsiyasiga 25 yil}} |unvoni = [[Oʻzbekiston qahramoni]] |imzo = |sayt = }} {{Spoken Wikipedia|date=2022-07-26|Anor Mahmudova.ogg}} '''Anor (Anora) Madaminovna Mahmudova''' ([[1942-yil]], [[2-may]], [[Gurlan tumani]], [[Xorazm viloyati]], [[OʻzSSR]], [[SSSR]]) — [[Oʻzbekiston qahramoni]]. Ilgʻor oʻzbek [[pedagog]]i. [[Xalq taʼlimi]] tizimining taniqli namoyandasi. [[Oʻzbekiston qahramoni]] oliy unvoni (2004), [[Mehnat shuhrati]] ordeni (1999), [[Mehnat faxriysi (SSSR)|Mehnat faxriysi]] (1989), [[Mehnatdagi jasorati uchun]] (1981) medallari, [[Xalq maorifi aʼlochisi]] koʻkrak nishoni (1978), [[Mustaqillik bayrami]] arafasida beriladigan (2006—2017) va [[Oʻzbekiston Konstitutsiyasiga 25 yil]] (2017) esdalik nishonlari sohibasi. Anor Mahmudova xalq taʼlimida qariyb 60 yilga yaqin mehnat qilib kelyapti. Turli yillarda matematika oʻqituvchisi (1964—1972), hunar bilim yurti direktori (1972—1984), xalq taʼlimi boʻlimi mudiri (1984—1986) lavozimlarida faoliyat yuritgan. 1986-yildan hozirgacha, uzoq yillar [[Gurlan shahri]]dagi Ibn Sino nomli 5-maktab direktori vazifasida ishlab kelmoqda. == Bolalik va yoshlik yillari == Anor Mahmudova 1942-yil 2-mayda [[Xorazm viloyati]]ning [[Gurlan shaharchasi]]da tugʻilgan<ref name=Urdu>{{veb manbasi|url=https://urdu.uz/uz/news/1249|sarlavha=Anor Madaminovna Mahmudova|vebsayt=Urdu.uz|kirish sanasi=2022-07-07|deadlink=no}}</ref><ref name=Oyina>{{veb manbasi|url=https://oyina.uz/uz/generation/84|sarlavha=Anor Mahmudova|vebsayt=Oyina.uz|sanasi=2021-10-18|kirish sanasi=2022-07-07|deadlink=no}}</ref>. Otasi Madamin Mahmudov [[Ikkinchi Jahon urushi]] davrida boshlangʻich sinflarga dars bergan. Shu sababli kichkina Anor bolalik chogʻlaridan [[pedagog]] boʻlishni orzu qilgan<ref name=Marifat>{{veb manbasi|url=http://marifat.uz/uchitel-uz/rubriki/kultura-i-sport/sfsrefgdsrgdtrgdrgtgbh.htm|sarlavha=«Нет более священного звука в мире, чем звук школьного звонка!»|vebsayt=Marifat.uz|sanasi=2022-06-16|kirish sanasi=2022-07-07|deadlink=no}}</ref>. Gurlan tumanidagi 1-sonli maktabni [[Oltin medal]] bilan<ref name=Oyina/> yakunlagan Anor 1959—1964-yillarda [[Xorazm pedagogika instituti]]ning (hozirda [[Urganch davlat universiteti]]) fizika-matematika fakultetida taʼlim olgan. Institutda oʻqish davrida u eng namunali talaba va oʻz davrining oʻziga xos „jamoatchilik faoli“ boʻladi, oʻqituvchilar va talabalar orasida obroʻ-eʼtibor qozonadi<ref name=Marifat/>, [[Lenin stipendiyasi]]ga sazovor boʻlib<ref name=Urdu/>, [[Polsha]] va [[Germaniya]]ga sayohat qiladi<ref name=Marifat/>. Institutni imtiyozli diplom bilan tamomlaydi<ref name=Oyina/>. == Faoliyati == Anor Mahmudova oʻzining professional faoliyatini oliy taʼlimni tugatgan 1964-yildan boshlab [[Gurlan tumani]]da, oʻzi avval tahsil olgan 1-maktabda matematika va fizika oʻqituvchisi boʻlib ishlashdan boshladi. Hamkasblari, uni oʻziga avval dars bergan oʻqituvchilari profesional faoliyati davridagi ilk ustozlari ham boʻlishdi<ref name=Oyina/>. U bolalar bilan ishlashning qiziqarli shakllari va usullarini oʻylab topib mashgʻulotlar oʻtkazdi. Oʻquvchilar va oʻqituvchilarning hurmatiga sazovor boʻlgan Anor Mahmudovaning faoliyati tuman miqyosida qiziqish uygʻotdi. Ikki yillik pedagogik stajga ega Anor Maxmudova 1966-yilda maktab direktoriga o‘quv-uslubiy ishlar bo‘yicha o‘rinbosar lavozimiga tayinlandi<ref name=Oyina/>, keyin esa o‘quv-tarbiya ishlari bo‘yicha direktor o‘rinbosari lavozimiga o‘tkazildi. Vaqt o‘tishi bilan uning o‘qituvchilik kasbiga bo‘lgan mehri uni yangi marralarga olib keldi<ref name=Marifat/>. 1978-yilda [[Xalq maorifi aʼlochisi (SSSR)|Xalq maorifi aʼlochisi]] koʻkrak nishoni, 1981-yilda [[Mehnat jasorati uchun]] medali bilan taqdirlandi<ref name=Urdu/>. 1982-yili Gurlan tumanida 35-sonli tex­nika bilim yurti tashkil qilinib, Anor Mahmudovaga direktorlik vazifasi topshirildi<ref name=Oyina/><ref name=Marifat/>. Uning davrida texnika bilim yurti faoliyati [[Xorazm vohasi]]ga ovoza boʻldi. Baʼzi bir manbalarga koʻra texnikum xalq tilida „Anora Mahmudovaning aspiranturasi“ degan nom bilan tilga olinadi<ref name=YouTube>{{YouTube|id=https://www.youtube.com/watch?v=AuNTnfFD1FQ|title=Oʻqituvchilikning 56 yili. Oʻzbekiston qahramoni — Anor Mahmudova hayoti yoʻli haqida.}}</ref>. [[Gurlan]] shaharchasi shahar maqomini olganidan soʻng, Gurlan tumani hokimining saʼy-harakatlari bilan<ref name=YouTube/>, Anor Mahmudova 1984-yilda Gurlan shahri Xalq taʼlimi boʻlimining birinchi mudiri lavozimiga taʼyinlandi<ref name=Oyina/>. Keyinchalik, maktabdagi ishiga qaytmoqchi bo‘lganligi sababli 1986-yilda uning „Menga kasb emas, maktab kerak“ degan iltimosiga binoan Gurlan tumani markazida yangi tashkil etilgan 6-sonli (hozirda, 5-sonli<ref name=Oyina/>) maktabga direktor lavozimiga tayinlandi<ref name=Marifat/><ref name=YouTube/>. Anor Mahmudova 1986-yildan hozirgacha Gurlan shahridagi Ibn Sino nomli 5-sonli maktab direktori vazifasida ishlab kelmoqda. Oʻzbekiston [[SSSR]] tarkibidan chiqib, mustaqillikka erishganidan soʻng, Anor Mahmudova saʼy-harakatlari bilan, 5-sonli maktab o‘quvchilarining chet tili bo‘yicha bilimlarini oshirish maqsadida 1996—2004-yillarda O‘zbekistondagi [[Tinchlik korpusi]] bilan hamkorlikda maktabda 4 nafar amerikalik ko‘ngillilar o‘zbek o‘quvchilariga ingliz tilidan sa­boq berishadi<ref name=Oyina/>. Anor Mahmudovaning 2001-yilda yozgan „Milliy istiqlol g‘oyasini ongimizga singdirib, qalbimizga payvand qilamiz“ nomli risolasi viloyat ijodkor o‘qituvchi­lari tanlovida 1-o‘rinni oldi<ref name=Oyina/>. 2002-yildan boshlab 5-sonli maktabning 8—9-sinflarida informatika fani o‘qitilayotgan bo‘lsa-da, Anor Mahmudova boshlang‘ich sinflarning iqtidorli o‘quvchila­riga ayni fandan to‘garak mashg‘ulotlari o‘ta boshladi, natijada matematika-infor­matika fani o‘qituvchisi rahbarligida o‘quvchilar to‘rt yil davomida „Kompyuter savodxonligi“ bo‘yicha respublikada 1-o‘rin sohiblari bo‘lishdi<ref name=Oyina/>. U ushbu davr mobaynida [[Mehnat faxriysi (SSSR)|Mehnat faxriysi]] medali (1989), O‘zbekiston Respublikasining Faxriy yorligʻi (1992), [[Mehnat shuhrati ordeni]] (1999), davlatning eng oliy unvoni — [[Oʻzbekiston qahramoni]], oliy nishon — [[Oltin yulduz]] medali, [[Oʻzbekiston Mustaqilligiga 15 yil]] (2006), [[Oʻzbekiston Mustaqilligiga 20 yil]] (2011), [[Oʻzbekiston Mustaqilligiga 25 yil]] (2016) va [[Oʻzbekiston Konstitutsiyasiga 25 yil]] (2017) esdalik nishonlari sohibasi boʻldi<ref name=Urdu/><ref name=Gujum>{{veb manbasi|url=https://gujum.uz/markaz-hayoti/ozbekiston-qahramoni-unvoni-sohibalarining-hayoti-bilan-tanishing/?imlo=l|sarlavha=„Oʻzbekiston Qahramoni“ unvoni sohibalarining hayoti bilan tanishing|vebsayt=Gujum.uz|sanasi=2019-12-11|kirish sanasi=2022-07-07|deadlink=no}}</ref>. Oʻzbekiston qahramoni Anor Mahmudova o‘quvchilari bilan 2004—2008-yillarda yaratgan „Oddiy kasrlarni o‘rganamiz“ nomli elektron darslik yuqori baholandi va 2008-yil 8-oktabridan [[Xalq ta’limi vazirligi]]ning Axborot ta’lim portaliga joylashtirildi<ref name=Oyina/>. == Oilasi == Anor Mahmudova oilali. Turmush oʻrtogʻi oʻzining sinfdoshi — Azamat Habibullaev. To‘rt nafar farzandi, 16 nafar nevaralari bor. Hozirda farzandlaridan biri [[fan nomzodi]] va yana biri [[fan doktori]] ilmiy darajasini olishgan. Nevaralari ham ilm yoʻlini tanlashgan<ref name=YouTube/>. == Manbalar == {{manbalar|2}} == Havolalar == {{bu xushsifat maqola}} {{OʻzME}} {{DEFAULTSORT:Mahmudova, Anor}} [[Turkum:Oʻzbekiston qahramonlari]] pqnmm4ueb45e9le7vvje5z0ncjcwr95 Katta portlash 0 638930 2725509 2568747 2022-07-30T13:28:43Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Universe expansion2.png|241px|thumb|Katta portlash modeliga binoan [[olam]] oʻta zich va issiq holatdan kengayib, bugunda ham kengayishda davom etmoqda. [[Fazo]]ning kengayib, oʻzi bilan [[galaktika]]larni surishini shishirilayotgan pufakdagi dogʻlarga qiyoslash mumkin. Yuqoridagi grafik tarxda tekis olam qismining kengayishi koʻrsatilgan.]] {{kosmologiya yonqutisi}} '''Katta portlash''' ({{lang-en|Big Bang}}) nazariyasi amaldagi [[kosmologiya|kosmologik]] model boʻlib, [[olam]] rivojlanishining erta bosqichlarini tasvirlaydi.<ref>{{web manbasi|last=Wollack|first=Edward J.|title=Cosmology: The Study of the Universe|url=http://map.gsfc.nasa.gov/universe/|work=Universe 101: Big Bang Theory|publisher=[[NASA]]|accessdate=27-aprel 2011-yil|date=10-dekabr 2010-yil|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110514230003/http://map.gsfc.nasa.gov/universe/|archivedate=2011-05-14|deadurl=no}}: « The second section discusses the classic tests of the Big Bang theory that make it so compelling as the likely valid description of our universe. »</ref> Bu nazariyaga binoan Katta portlash taxminan 13,798 ± 0.021 milliard yil oldin sodir boʻlgan;<ref name="esa.int">{{web manbasi |title = Planck reveals an almost perfect universe |url=http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Planck/Planck_reveals_an_almost_perfect_Universe |work = Planck |publisher = [[ESA]] |date = 2013-03-21 |accessdate = 2013-03-21}}</ref><ref name="ESA-20130321">{{web manbasi |author=Staff |title=Planck Reveals An Almost Perfect Universe |url=http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Planck/Planck_reveals_an_almost_perfect_Universe |work=[[ESA]] |date=21-mart 2013-yil |accessdate=21-mart 2013-yil }}</ref><ref name="NASA-20130321">{{web manbasi |last1=Clavin |first1=Whitney |last2=Harrington |first2=J.D. |title=Planck Mission Brings Universe Into Sharp Focus |url=http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?release=2013-109&rn=news.xml&rst=3739 |date=21-mart 2013-yil |work=[[NASA]] |accessdate=21-mart 2013-yil }}</ref><ref name="NYT-20130321">{{yangiliklar manbasi |last=Overbye |first=Dennis |title=An Infant Universe, Born Before We Knew |url=http://www.nytimes.com/2013/03/22/science/space/planck-satellite-shows-image-of-infant-universe.html |date=21-mart 2013-yil |work=[[New York Times]] |accessdate=21-mart 2013-yil }}</ref><ref name="NBC-20130321">{{web manbasi |last=Boyle |first=Alan |title=Planck probe's cosmic 'baby picture' revises universe's vital statistics |url=http://cosmiclog.nbcnews.com/_news/2013/03/21/17397298-planck-probes-cosmic-baby-picture-revises-universes-vital-statistics |date=21-mart 2013-yil |work=[[NBC News]] |accessdate=21-mart 2013-yil |archivedate=2013-03-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130323235242/http://cosmiclog.nbcnews.com/_news/2013/03/21/17397298-planck-probes-cosmic-baby-picture-revises-universes-vital-statistics }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130323235242/http://cosmiclog.nbcnews.com/_news/2013/03/21/17397298-planck-probes-cosmic-baby-picture-revises-universes-vital-statistics |date=2013-03-23 }}</ref><ref>{{web manbasi |last = |first = |title = How Old is the Universe? |url=http://map.gsfc.nasa.gov/universe/uni_age.html |authorlink = |coauthors = |work = WMAP- Age of the Universe |publisher = The National Aeronautics and Space Administration (NASA) |date = 2012-12-21 |doi = |accessdate = 2013-01-01}} </ref> bu koʻrsatkich [[olam yoshi]] deb hisoblanadi.<ref> {{jurnal manbasi | last = Komatsu | first = E. | year = 2009 | title = Five-Year Wilkinson Microwave Anisotropy Probe Observations: Cosmological Interpretation | journal = [[Astrophysical Journal Supplement]] | volume = 180 | issue = 2 | page = 330 | bibcode = 2009ApJS..180..330K | doi = 10.1088/0067-0049/180/2/330 | ref = harv | display-authors = 1 | last2 = Dunkley | first2 = J. | last3 = Nolta | first3 = M. R. | last4 = Bennett | first4 = C. L. | last5 = Gold | first5 = B. | last6 = Hinshaw | first6 = G. | last7 = Jarosik | first7 = N. | last8 = Larson | first8 = D. | last9 = Limon | first9 = M. |arxiv = 0803.0547 }}</ref><ref> {{jurnal manbasi | last = Menegoni | first = E. | year = 2009 | title = New constraints on variations of the fine structure constant from CMB anisotropies | journal = [[Physical Review D]] | volume = 80| issue = 8 | page = 087302 | doi = 10.1103/PhysRevD.80.087302 | arxiv = 0909.3584 | ref = harv |bibcode = 2009PhRvD..80h7302M | display-authors = 1 | last2 = Galli | first2 = Silvia | last3 = Bartlett | first3 = James | last4 = Martins | first4 = C. | last5 = Melchiorri | first5 = Alessandro }}</ref><ref>{{web manbasi |year=2000 |title=Origins: CERN: Ideas: The Big Bang |url=http://www.exploratorium.edu/origins/cern/ideas/bang.html |publisher=[[Exploratorium|The Exploratorium]] |accessdate=3-sentabr 2010-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100902013333/http://www.exploratorium.edu/origins/cern/ideas/bang.html |archivedate=2010-09-02 |deadurl=no }}</ref><ref>{{web manbasi |last=Keohane |first=J. |date=8-noyabr 1997-yil |title=Big Bang theory |url=http://imagine.gsfc.nasa.gov/docs/ask_astro/answers/971108-asrhtml |work=Ask an astrophysicist |publisher=[[Goddard Space Flight Center|GSFC]]/[[NASA]] |accessdate=3-sentabr 2010-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100902213645/http://imagine.gsfc.nasa.gov/docs/ask_astro/answers/971108-asrhtml |archivedate=2010-09-02 |deadurl=no }}</ref> Bundan keyin olam oʻta issiq va zich holatda boʻlib, keskin [[fazo kengayishi|kengayishni]] boshlagan. Boshlangʻich kengayishdan soʻng olam energiyaning turli [[subatom zarracha]]lar, jumladan [[proton]], [[neytron]] va [[elektron]]larga [[massa va energiya ekvivalentligi|aylanishi]] uchun yetarli darajada sovugan. Sodda atom yadrolari tezda [[katta portlash nukleosintezi|shakllangan]] boʻlishi mumkin, biroq birinchi elektrik neytral atomlar yuzaga kelishi uchun minglab yillar kerak boʻlgan. [[Kimyoviy unsur]]lardan birinchi boʻlib [[vodorod]], keyin [[geliy]] va [[litiy]] mahsul boʻlgan. Ushbu ibtidoiy unsurlarning ulkan bulutlari keyinchalik [[gravitatsiya]] orqali [[yulduz]] va [[galaktika]]larni shakllantirish uchun yigʻilgan; [[davriy jadval|ogʻirroq unsurlar]] esa [[yulduzlar nukleosintezi|yulduzlarda]] yoki [[oʻta yangi yulduzlar nukleosintezi|oʻta yangi yulduzlar portlashlarida]] sintezlangan. Katta portlash sinchiklab tekshirilgan [[ilmiy nazariya]]dir va ilmiy hamjamiyat tomonidan keng qabul qilingan. U yengil unsurlar koʻpligi, [[qoldiq nurlanish]], koinot tuzilishi va [[Ia tipli oʻta yangi yulduzlar]]ning [[Hubble diagrammasi]] kabi kuzatiladigan turli [[fenomen]]larni batafsil izohlaydi.<ref> {{web manbasi |last=Wright |first=E.L. |date=9-may 2009-yil |title=What is the evidence for the Big Bang? |url=http://www.astro.ucla.edu/~wright/cosmology_faq.html#BBevidence |work=Frequently Asked Questions in Cosmology |publisher=[[UCLA]], Division of Astronomy and Astrophysics |accessdate=16-oktabr 2009-yil }}</ref> Katta portlashning negiz gʻoyalari — kengayish, erta issiq holat, geliy va galaktikalar shakllanishi - bu va boshqa kuzatishlardan kelib chiqib, har qanday kosmologik modeldan mustaqildir. Galaktika toʻplamlari orasidagi masofalar hozirda kattalashib borishidan oʻtmishda hamma narsa bir-biriga yaqinroq boʻlgani haqidagi xulosaga olib kelgan. Bu gʻoya ekstremal [[zichlik]] va [[harorat]]largacha olib borilib,<ref>{{web manbasi |last=Gibson |first=C.H. |date=21-yanvar 2001-yil |url=http://sdcc3.ucsd.edu/~ir118/GibsonAbstract.pdf |title=The First Turbulent Mixing and Combustion |work=[[IUTAM]] Turbulent Mixing and Combustion |accessdate=2013-06-19 |archivedate=2018-10-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181004204804/http://sdcc3.ucsd.edu/~ir118/GibsonAbstract.pdf }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20181004204804/http://sdcc3.ucsd.edu/~ir118/GibsonAbstract.pdf |date=2018-10-04 }}</ref><ref> {{cite arxiv |last=Gibson |first=C.H. |year=2001 |title=Turbulence And Mixing In The Early Universe |class=astro-ph |eprint=astro-ph/0110012 }}</ref><ref> {{cite arxiv |last=Gibson |first=C.H. |year=2005 |title=The First Turbulent Combustion |class=astro-ph |eprint=astro-ph/0501416 }}</ref> bunday holatlarda tajribalar olib borish uchun katta [[zarracha tezlatgichi|zarracha tezlatgichlari]] qurilgan, natijada bu ilmiy model toʻliqroq ishlab chiqilgan. Boshqa tomondan, bu tezlatgichlarning juda [[zarrachalar fizikasi|baland energiyalar fizikasini]] tadqiq qilish uchun qobiliyatlari cheklangan. Kengayishning mutlaq ilk lahzasiga oid dalillar juda kam. Shunday qilib, Katta portlash nazariyasi bu ilk holatni izohlay olmaydi; biroq u olamning shu lahzadan keyingi umumiy evolutsiyasini tasvirlaydi va tushuntiradi. Katta portlash nazariyasi ildizlari [[Georges Lemaître]] tomonidan oʻrtaga tashlangan „ibtidoiy atom gipotezasiga“ borib taqaladi. Vaqt oʻtishi bilan olimlar uning gʻoyalari asosida zamonaviy sintez nazariyasini qurishdi. Katta portlash modeli [[Albert Einstein]]'ning [[umumiy nisbiylik nazariyasi]] va fazoning [[bir xillik (fizika)|bir xilligi]] va [[izotropiya]]si kabi tushunchalarga tayanadi. Asosiy tenglamalar [[Aleksandr Fridman]] tomonidan taʼriflangan. 1929-yili [[Edwin Hubble]] uzoq galaktikalargacha masofalar ularning [[qizil surilish]]iga [[mutanosiblik|mutanosib]] ekanini aniqladi - bu gʻoya Lemaître tomonidan 1927-yili olgʻa surilgan edi. Hubble'ning kuzatuvi barcha uzoq galaktika va klasterlar kuzatuv nuqtamizdan qochayotgan koʻrinma tezlikka ega ekanini koʻrsatdi: galaktika qancha uzoq boʻlsa, koʻrinma tezligi shunchalik yuqori.<ref name="hubble"> {{jurnal manbasi |last=Hubble |first=E. |year=1929 |title=A Relation Between Distance and Radial Velocity Among Extra-Galactic Nebulae |url=http://antwrp.gsfc.nasa.gov/debate/1996/hub_1929.html |journal=[[Proceedings of the National Academy of Sciences]] |volume=15 |issue=3 |pages=168–73 |bibcode=1929PNAS...15..168H |doi=10.1073/pnas.15.3.168 |pmc=522427 |pmid=16577160 |ref=harv }}</ref> Ilmiy hamjamiyat bir vaqtlar Katta portlash va [[Sobit olam nazariyasi|Sobit olam nazariyalari]] tarafdorlariga ajralgan boʻlsa,<ref>{{Kitob manbasi |last=Kragh |first=Helge |title=Cosmology and Controversy |year=1996 |publisher=Princeton University Press |location=Princeton, NJ |isbn=0-691-02623-8 |page=318}}</ref> 1964-yil qoldiq nurlanish kashfiyoti va ayniqsa uning [[spektr]]i (yaʼni, har toʻlqin uzunligida oʻlchangan nurlanish miqdori) [[mutlaq qora jism]] termal nurlanishiga mos kelishi aniqlanganidan keyin koʻpchilik olimlar kuzatuvlarga Katta portlash ssenariylaridan biri eng mos kelishiga iqror boʻlishdi. Shundan buyon [[Lambda-CDM modeli]] zamonaviy nazariy kosmologiya tadqiqotlari tuzilmasi boʻlib xizmat qilgani uchun [[astrofizika|astrofiziklar]] Katta portlash modeli va uning parametrizatsiyasiga keng koʻlamli kuzatuv va nazariy qoʻshimchalar qilishdi. == Umumiy axborot == === Katta portlash silsilasi === {{main|Katta portlash silsilasi}} {{External Timeline|Katta portlashning grafik silsilasi|Katta portlashning grafik silsilasi}} Olam kengayishini [[umumiy nisbiylik]]dan foydalanib vaqt boʻylab teskari [[ekstrapolatsiya]]lash chekli vaqtli oʻtmishda cheksiz [[zichlik]] va [[harorat]] natijasini beradi.<ref> {{Kitob manbasi |last=Hawking |first=S.W. |last2=Ellis |first2=G.F.R. |year=1973 |title=The Large-Scale Structure of Space-Time |url=https://archive.org/details/largescalestruct0000hawk |publisher=[[Cambridge University Press]] |isbn=0-521-20016-4 }}</ref> Bu [[gravitatsion singularlik|singularlik]] umumiy nisbiylik buzilishini koʻrsatadi. Singularlikka qanchalik darajada yaqin ekstrapolatsiya qila olishimiz bahs ostida, biroq shunisi aniq-ki, [[Planck davri]] oxiridan-da yaqinroq ekstrapolatsiyalash mumkin emas. Ushbu singularlik baʼzan „Katta portlash“ deb ataladi,<ref>{{Kitob manbasi |first=M. |last=Roos |chapter=Expansion of the Universe – Standard Big Bang Model |quote=This singularity is termed the ''Big Bang''. |title=Astronomy and Astrophysics |editor1-first=O. |editor1-last=Engvold |editor2-first=R. |editor2-last=Stabell |editor3-first=B. |editor3-last=Czerny |editor4-first=J. |editor4-last=Lattanzio |series=Encyclopedia of Life Support Systems |publisher=EOLSS publishers |year=2008 |arxiv=0802.2005 }}</ref> lekin bu atama olamimizning „tugʻilishi“ deb hisoblanishi mumkin boʻlgan eng avvalgi issiq, zich fazani ham bildirishi mumkin.<ref>{{Kitob manbasi |first=W.B. |last=Drees |title=Beyond the big bang: quantum cosmologies and God |year=1990 |publisher=Open Court Publishing |isbn=978-0-8126-9118-4 |url=http://books.google.nl/books?id=N3mHJlxA3PcC&pg=PA223 |pages=223–224 }}</ref>{{#tag:ref|Katta portlash fazasi qancha davom etgani borasida kelishuv yoʻq. Ayrim olimlar uchun bu faqat boshlangʻich singularlikni, boshqalar uchun esa olamning butun tarixini anglatadi (yaʼni olam kengayishda davom etayotgan ekan, hozir ham Katta portlash sodir boʻlmoqda, deb tushunish mumkin). Odatda birinchi bir necha daqiqa (geliy sintezlangan vaqt) „Katta portlash mobaynida“ deb olinadi.<ref name="Weinberg-1993">{{Kitob manbasi |title=The First Three Minutes: A Modern View Of The Origin Of The Universe |author-link=Steven Weinberg |first=S. |last=Weinberg |year=1993 |publisher=[[Basic Books]] |isbn=0-465-02437-8 }}</ref> (yana qarang: [[Katta portlash nukleosintezi]])|group="ilova"}} [[Ia tipli oʻta yangi yulduzlar]]ni kuzatishdan foydalangan holda kengayish, [[qoldiq nurlanish]]dagi harorat fluktuatsiyalari va galaktikalarning [[korrelatsiya funksiyasi]] oʻlchovlariga asoslanib hisoblashlar natijasida olam yoshi 13,772 ± 0,059&nbsp;milliard yil deb topilgan.<ref name="arXiv-20121220">{{jurnal manbasi |last=Bennett |first=C.L. |last2=Larson |first2=L.|last3=Weiland |first3=J.L. |last4=Jarosk |first4= N. |last5=Hinshaw |first5=N. |last6=Odegard|first6=N. |last7=Smith |first7=K.M. |last8=Hill |first8=R.S. |last9=Gold |first9=B.|last10=Halpern |first10=M. |last11=Komatsu |first11=E. |last12=Nolta |first12=M.R.|last13=Page |first13=L. |last114=Spergel |first14=D.N. |last15=Wollack |first15=E.|last16=Dunkley |first16=J. |last17=Kogut |first17=A. |last18=Limon |first18=M. |last19=Meyer|first19=S.S. |last20=Tucker |first20=G.S. |last21=Wright |first21=E.L. |title=Nine-Year Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (WMAP) Observations: Final Maps and Results|url=http://arxiv.org/abs/1212.5225 |arxiv=1212.5225 |date=20-dekabr 2012-yil|accessdate=1-yanvar 2013-yil }}</ref> Bu uch mustaqil oʻlchovlar olam tarkibini batafsil taʼriflovchi [[Lambda-CDM modeli|ΛCDM modelini]] qatʼiyan tasdiqlaydi. 2013-yili [[Planck (fazoviy observatoriya)|Planck fazoviy observatoriyasi]] ushbu yoshni 13,798 ± 0,037 milliard yil etib aniqlashtirdi.<ref name="esa.int"/> Katta portlashning eng avvalgi fazasi haqida bahs-munozara mavjud. Eng umumiy modellarda olam gomogen (bir xil) va izotropik boʻlib, juda yuqori [[energiya zichligi]] hamda harorat va bosim bilan xarakterlanib, keskin kengayayotgan va soviyotgan edi. Kengayishning ~10<sup>−37</sup>-soniyasida [[fazaviy oʻtish]] [[inflatsiya (kosmologiya)|fazo inflatsiyasiga]] olib keldi, bu vaqtda olam [[eksponensial oʻsish|eksponensial oʻsayotgan]] edi.<ref name="guth"> {{Kitob manbasi |last=Guth |first=A.H. |year=1998 |title=The Inflationary Universe: Quest for a New Theory of Cosmic Origins |publisher=[[Vintage Books]] |isbn=978-0-09-995950-2 }}</ref> Inflatsiya toʻxtaganidan keyin olam [[kvark-gluon plazmasi]] va boshqa [[elementar zarrachalar]]dan iborat edi.<ref>{{jurnal manbasi |last=Schewe |first=P. |year=2005 |title=An Ocean of Quarks |url=http://www.aip.org/pnu/2005/split/728-1.html |journal=Physics News Update |publisher=[[American Institute of Physics]] |volume=728 |issue=1 |ref=harv |seperator= |access-date=2013-06-20 |archivedate=2005-04-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20050423224100/http://www.aip.org/pnu/2005/split/728-1.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20050423224100/http://www.aip.org/pnu/2005/split/728-1.html |date=2005-04-23 }}</ref> Harorat shunchalik baland edi-ki, zarrachalarning tasodifiy harakatlari [[xususiy nisbiylik|relativistik]] [[relativistik tezlik|tezliklarda]], barcha turdagi [[juftlar shakllanishi|zarracha-antizarracha juftlari]] esa uzluksiz yuzaga kelar va bir-biri bilan toʻqnashib, yoʻqolar edi. Qaysidir lahzada [[bariogenezis]] deb atalmish nomaʼlum reaksiya [[barion soni]] saqlanishini buzib, [[kvark]] va [[lepton]]larning antikvark va antileptonlardan juda kichik — 1:30&nbsp;million — nisbatda oshib ketishiga olib keldi. Natijada bugungi olamda [[materiya]] [[antimateriya]]ga nisbatan koʻproq tarqalgan.<ref name="kolb_c6">Kolb and Turner (1988), chapter 6</ref> {{Multiple image |direction=vertical |align=left |width=200|image1=XDF-scale.jpg|image2=The Hubble eXtreme Deep Field.jpg |image3=XDF-separated.jpg|caption1=''[[Hubble Extreme Deep Field|XDF]]'' kuzatuv maydoni [[Oy (tabiiy yoʻldosh)|Oy]] bilan solishtirilganda. Ushbu maydonda har biri milliardlab [[yulduz]]lardan iborat bir necha ming [[galaktika]] joylashgan. |caption2=''[[Hubble Extreme Deep Field|XDF]]'' (2012) kuzatuvi - har bir yorugʻlik dogʻi butunboshli galaktikadir, ulardan ayrimlarining yoshi 13,2 milliard yilga yetadi.<ref name="Space-20120925">{{web manbasi |last=Moskowitz |first=Clara |title=Hubble Telescope Reveals Farthest View Into Universe Ever|url=http://www.space.com/17755-farthest-universe-view-hubble-space-telescope.html|date=25-sentabr 2012-yil |publisher=[[Space.com]] |accessdate=26-sentabr 2012-yil}}</ref> [[Olam]]da 200 milliard galaktika borligi chamalangan. |caption3=''[[Hubble Extreme Deep Field|XDF]]'' tasviri old planida voyaga yetgan galaktikalar, oʻrta planda (5—9 milliard yil oldin) deyarli voyaga yetgan galaktikalar, orqa planda (9 milliard yildan oshiq) esa [[yosh yulduz]]lar bilan toʻlgan [[protogalaktikalar]] koʻrinadi. |header=''[[Hubble Extreme Deep Field|Hubble eXtreme Deep Field (XDF)]]'' }} Olam zichlik va harorati pasayishda davom etgan, shuning uchun har bir zarrachaning tipik energiyasi ham pasaya borgan. [[Simmetriyaning ochiq buzilishi|Simmetriya buzilishi]] fazaviy oʻtishi fizik [[fundamental oʻzaro taʼsir]]lar va [[elementar zarrachalar]] parametrlarini bugungi holatiga keltirgan.<ref name="kolb_c7">Kolb and Turner (1988), chapter 7</ref> ~10<sup>−11</sup> soniyadan keyingi vaziyatni tasvirlash nisbatan oson, chunki bu vaqtga kelib zarrachalar energiyalari [[zarrachalar fizikasi]] tajribalarida olinishi mumkin qiymatlargacha pasaygan. ~10<sup>−6</sup> soniyadan keyin kvark va gluonlar birlashib, proton va neytron kabi [[barion]]larni shakllantirdi. Kvarklarning antikvarklardan kichik nisbatda koʻpligi barionlarning antibarionlardan kichik nisbatda koʻpligiga olib keldi. Harorat endi yangi proton-antiproton va neytron-antineytron juftlarini yaratish uchun yetarlicha baland boʻlmay, bunday juftlar darhol yoppa annigilatsiyaga uchradi, natijada bironta ham antizarracha qolmay, avvalboshda boʻlgan proton va neytronlarning 10<sup>10</sup> dan bir qismi qoldi. Shunga oʻxshash jarayon ~1 soniyadan keyin elektron va pozitronlar bilan roʻy berdi. Ushbu annigilatsiyalardan keyin qoldiq proton, neytron va elektronlar endilikda relativistik harakatlanmay, olamning energiya zichligi [[foton]]lar va oz miqdorda [[neytrino]]lar tomonidan aniqlana boshlandi. Kengayishning ilk daqiqalarida, harorat milliard (bir ming million; 10<sup>9</sup>; SI prefiksi [[Giga...|giga-]]) [[kelvin]] va zichlik ~1&nbsp;kg/m<sup>3</sup> boʻlganida, neytron va protonlar [[Katta portlash nukleosintezi]] deb ataluvchi jarayonda bir-birlariga chatishib, [[deyteriy]] va [[geliy]] [[atom yadrosi|yadrolarini]] shakllantirdi. Olam sovib borgach, materiyaning [[invariant massa|tinchlikdagi massasi]] energiya zichligi foton [[elektromagnit nurlanish|nurlanishidan]] [[gravitatsiya|gravitatsion]] ustun keldi. Taxminan 379 000 yildan keyin elektron va yadrolar qoʻshilib atomlarni (aksariyati [[vodorod]]) hosil qildi; shunday qilib nurlanish materiyadan ajraldi va fazo boʻylab toʻxtovsiz tarqalishda davom etdi. Ushbu qadimgi nurlanish [[qoldiq nurlanish]] yoki fazoviy mikrotoʻlqinli fon nurlanishi, deb ataladi.<ref name="peacock_c9">Peacock (1999), chapter 9</ref> Deyarli bir tekis tarqalgan materiyaning nisbatan zichroq mintaqalari uzoq vaqt davomida yaqin atrofdagi materiyani gravitatsiyaviy tortib, yanada zichlashishdi va natijada bugun kuzatiladigan gaz-chang bulutlari, yulduzlar, galaktikalar va boshqa astronomik tuzilmalar shakllantirdi. Ushbu jarayon tafsilotlari olamdagi materiya miqdori va tipiga bogʻliq. Materiyaning toʻrt tipi boʻlishi mumkin, bular [[sovuq qorongʻu materiya]], [[iliq qorongʻu materiya]], [[qaynoq qorongʻu materiya]] va [[Barionlar|barionik materiya]]. [[WMAP]] fazoviy zondi kuzatuvlari bergan maʼlumotlar shuni koʻrsatdi-ki, qorongʻu materiyaning sovuq ekanligi ehtimoli juda yuqori (iliq qorongʻu materiya erta [[reionizatsiya]] tufayli mumkin emas<ref name="WMAP2003Spergel"> {{jurnal manbasi | last1 = Spergel | first1 = D. N. | year = 2003 | title = First year Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (WMAP) observations: determination of cosmological parameters | journal = [[Astrophysical Journal Supplement]] | volume = 148 | issue = 1 | page = 175 | arxiv = astro-ph/0302209 | doi = 10.1086/377226 | bibcode=2003ApJS..148..175S | display-authors = 1 | last2 = Verde | first2 = L. | last3 = Peiris | first3 = H. V. | last4 = Komatsu | first4 = E. | last5 = Nolta | first5 = M. R. | last6 = Bennett | first6 = C. L. | last7 = Halpern | first7 = M. | last8 = Hinshaw | first8 = G. | last9 = Jarosik | first9 = N. }}</ref>) va olam materiya/energiyasining 23 foizini tashkil etadi, barionik materiyaning bu koʻrsatkichi esa 4,6 foiz;<ref name="wmap7year">{{jurnal manbasi | last=Jarosik | first=N. | coauthors=''et.al.'' ([[WMAP|WMAP Collaboration]]) | year= | title=Seven-Year Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (WMAP) Observations: Sky Maps, Systematic Errors, and Basic Results | url=http://lambda.gsfc.nasa.gov/product/map/dr4/pub_papers/sevenyear/basic_results/wmap_7yr_basic_results.pdf | page=39, Table 8 | publisher=[[NASA]]/[[Goddard Space Flight Center|GSFC]] | accessdate=4-dekabr 2010-yil }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20121004135826/http://lambda.gsfc.nasa.gov/product/map/dr4/pub_papers/sevenyear/basic_results/wmap_7yr_basic_results.pdf |date=2012-10-04 }}</ref> bu maʼlumotlar [[Lambda-CDM modeli]]ga mos keladi. [[Neytrino]]lar shaklidagi qaynoq qorongʻu materiyani hisobga oluvchi „kengaytirilgan modelda“ esa ''fizik barion zichligi'' Ω<sub>b</sub>h<sup>2</sup> taxminan 0,023 (bu koʻrsatkichni umumiy materiya/energiya nisbati sifatida ifodalanuvchi ''barion zichligi'' Ω<sub>b</sub> dan farqlash lozim, u, yuqorida qayd etilganidek, 0,046 ga teng), sovuq qorongʻu materiya zichligi Ω<sub>c</sub>h<sup>2</sup> taxminan 0,11, mos neytrino zichligi Ω<sub>v</sub>h<sup>2</sup> esa 0,0062 dan kam.<ref name="wmap7year" /> Ia tipli oʻta yangi yulduzlar va qoldiq nurlanishdan olingan mustaqil dalillar olam bugunda fazoni sizib oʻtgan energiyaning [[qorongʻu energiya]] deb ataluvchi sirli shakli bilan toʻla ekanligi haqidagi xulosaga olib keladi. Kuzatuvlar bugungi butun olam energiya zichligining 73 foizi shu shaklda ekanligiga ishora qiladi. Olam yosh paytida hoynahoy u butunlar qorongʻu energiya bilan toʻlgan, biroq kamroq fazo va yuqori zichlik sharoitida gravitatsiya ustun kelib, kengayishni sekinlashtirayotgan edi. Lekin alal-oqibat, milliardlab yillar kengayishdan keyin, qorongʻu energiyaning koʻpayishi [[Hubble qonuni|olam kengayishini]] asta-sekin tezlashtira boshladi. Qorongʻu energiya oʻzining eng sodda ifodalanishida [[Einstein tenglamalari|Einstein umumiy nisbiylik tenglamalaridagi]] [[kosmologik doimiy]]ga mos keladi, ammo uning tuzilishi va mexanizmi nomaʼlum; uning [[holat tenglamasi (kosmologiya)|holat tenglamasi]] va zarrachalar fizikasining [[Standart model]]i bilan aloqasi ham kuzatuvlar orqali, ham nazariy tadqiq etilmoqda.<ref name="peebles"> {{jurnal manbasi |last=Peebles |first=P.J.E. |last2=Ratra |first2=B. |title=The Cosmological Constant and Dark Energy |year=2003 |journal=[[Reviews of Modern Physics]] |volume=75 |issue=2 |pages=559–606 |arxiv=astro-ph/0207347 |doi=10.1103/RevModPhys.75.559 |ref=harv |bibcode=2003RvMP...75..559P }}</ref> [[Inflatsiya davri]]dan keyingi bu kosmik evolutsiya bir-biridan mustaqil kvant mexanikasi va Einstein umumiy nisbiylik tizimlarini qoʻllovchi kosmologiyaning [[Lambda-CDM model|ΛCDM modeli]] yordamida qatʼiyan taʼriflanishi va modellashtirilishi mumkin. Yuqorida qayd etilganidek, 10<sup>−15</sup> soniyagacha boʻlgan davr va undagi holatlarni taʼriflovchi ishonchli model mavjud emas. Ushbu toʻsiqni yengib oʻtish uchun, ehtimol, yangi birlashgan [[kvant gravitatsiyasi]] nazariyasi kerak boʻladi. Olam tarixining ushbu eng erta eralarini tushunish hozirda [[hal etilmagan fizika muammolari]]dan biri boʻlib turibdi. === Negiz farazlar === Katta portlash nazariyasi ikkita asosiy faraz: [[fizik qonun]]lar universalligi va [[kosmologik prinsip]]ga tayanadi. Kosmologik prinsip olam katta miqyoslarda [[bir jinsli fazo|bir xil]] va [[izotropiya|izotropik]]dir, deydi. Ushbu gʻoyalar avvaliga [[postulat]] sifatida olingan edi, biroq bugunda ularni tekshirishga harakatlar qilinmoqda. Masalan, birinchi faraz kuzatuvlar bilan tekshirilib, [[yupqa tuzilma doimiysi]]ning [[olam yoshi]] davomida eng katta ilojli ogʻishi 10<sup>−5</sup> tartibida boʻlishi mumkinligi koʻrsatilgan.<ref> {{jurnal manbasi | last=Ivanchik | first=A.V. | year=1999 | title=The Fine-Structure Constant: A New Observational Limit on Its Cosmological Variation and Some Theoretical Consequences | journal=[[Astronomy and Astrophysics]] | volume=343 |page=459 | bibcode=1999A&A...343..439I | ref=harv |arxiv = astro-ph/9810166 | last2=Potekhin | first2=A. Y. | last3=Varshalovich | first3=D. A. }}</ref> Shuningdek, [[umumiy nisbiylik]] nazariyasi ham Quyosh tizimi va qoʻshaloq yulduzlar miqyosidagi talabchan [[umumiy nisbiylik sinovlari|sinovlardan]] oʻtgan. Agar katta miqyosli olam Yerdan qaralganda izotropik koʻrinsa, kosmologik prinsip afzal koʻrilgan maxsus kuzatuv nuqtasi yoʻqligini taʼkidlovchi soddaroq [[Kopernik prinsipi]]dan keltirib chiqarilishi mumkin. Hozirda kosmologik prinsip qoldiq nurlanish kuzatuvlari yordamida 10<sup>−5</sup> tartibgacha tasdiqlangan.<ref group="ilova">Bunda Quyosh tizimining radiatsiya maydoni boʻylab pekular tezlikda oʻtishi tufayli 0,1% darajasidagi [[dipol anizotropiyasi]] hisobga olinmaydi.</ref> Olam eng katta miqyoslarda 10% darajada bir xil ekanligi oʻlchangan.<ref> {{jurnal manbasi |last=Goodman |first=J. |year=1995 |title=Geocentrism Reexamined |journal=[[Physical Review D]] |volume=52 |issue=4 |page=1821 |doi=10.1103/PhysRevD.52.1821 |ref=harv |arxiv = astro-ph/9506068 |bibcode = 1995PhRvD..52.1821G }}</ref> ===FLRW metrikasi=== {{Main|Friedmann–Lemaître–Robertson–Walker metrikasi}} Umumiy nisbiylik fazo-vaqtni bir-biriga yaqin nuqtalarni ajratuvchi masofalarni aniqlovchi [[metrik tenzor|metrika]] orqali taʼriflaydi. Bunday nuqtalar galaktika, yulduz yoki boshqa jism boʻlishi mumkin, ular butun [[fazo-vaqt]]ga yotqizilgan xayoliy toʻr yoki [[atlas (topologiya)|koordinatalar grafigi]] bilan belgilanadi. Kosmologik prinsip bu metrika katta miqyoslarda bir xil va izotropik boʻlishini taʼkidlab, [[Friedmann–Lemaître–Robertson–Walker metrikasi]] (FLRW metrikasi) deb ataladigan metrikani yaqqol ajratadi. Ushbu metrika olam hajmi vaqt oʻtishi bilan qanday oʻzgarishini taʼriflovchi [[miqyos koeffitsienti]]ni oʻz ichiga oladi. Bu [[hamroh masofa|hamroh koordinatalar]] deb ataluvchi qulay [[koordinatalar tizimi]]ni tanlashga imkon beradi. Bu koordinatalar tizimida toʻr olam bilan birga kengayib, faqatgina olam kengayishi tufayli koʻchayotgan jismlarning toʻrdagi qoʻzgʻalmas nuqtalarda qolishini taʼminlaydi. Ularning ''koordinata'' masofasi ([[hamroh masofa]]) sobit qolar ekan, hamroh koʻchayotgan shunday ikki nuqta orasidagi ''fizik'' masofa olamning [[miqyos koeffitsienti]]ga mutanosib kengayadi.<ref> {{Kitob manbasi |last=d'Inverno |first=R. |year=1992 |chapter=Chapter 23 |title=Introducing Einstein's Relativity |publisher=[[Oxford University Press]] |isbn=0-19-859686-3 }}</ref> Katta portlashni boʻm-boʻsh fazoni toʻldirib boruvchi materiya portlashi, deb tushunish kerak emas. Aksincha, [[fazo kengayishi|fazoning oʻzi kengaya borib]], ikki hamroh nuqta orasidagi fizik masofani kattalashtiradi. FLRW metrikasi massa va energiyaning bir tekis tarqaladi, deb hisoblagani uchun u olamimizga faqat katta miqyosda tadbiq etilishi mumkin; materiyaning mahalliy jamlanmalari, jumladan bizning galaktikamiz, gravitatsiyaviy bogʻlangan boʻlib, bunday katta miqyosli fazo kengayishini boshidan kechirmaydi. === Ufqlar === {{Main|Kosmologik ufq}} Katta portlash fazo-vaqtining muhim xususiyati [[kosmologik ufq|zarracha ufqlari]] mavjudligidir. Olam chekli yoshda va yorugʻlik chekli tezlikda ekan, oʻtmishda yorugʻligi bizgacha yetib kelishga vaqti boʻlmagan hodisalar boʻlgan boʻlishi mumkin. Bu kuzata olish mumkin jismlargacha masofaga chegara yoki ''oʻtmish ufqini'' qoʻyadi. Va aksincha, fazo kengayayotgan va uzoq jismlar yanada tezroq uzoqlashayotgan ekan, bizdan bugun chiqqan yorugʻlik ham u jismlarga hech qachon yetib bormasligi mumkin. Bu ''kelajak ufq'' boʻlib, biz taʼsir qilishimiz mumkin hodisalarga boʻlajak chegara qoʻyadi. Bu ikki ufqning mavjudligi olamimizni taʼriflaydigan FLRW modeli tafsilotlariga bogʻliq. Olamning ilk vaqtlariga oid tushunchamizdan oʻtmish ufqi boʻlgan boʻlishi mumkinligi [[Katta portlash#Ufq muammosi|xulosasi kelib chiqadi]], biroq amaliyotda bu nazarimiz olam ilk vaqtlaridagi xiralik bilan cheklangan. Shuning uchun, ufq fazoda surilsa ham, bizning nazarimizni vaqt boʻylab ortga choʻza olmaymiz. Olam kengayishi [[tezlashuvchi olam|tezlanishda]] davom etsa, kelajak ufqlari ham bor boʻlishi tayin.<ref name="kolb_c3">Kolb and Turner (1988), chapter 3</ref> == Tarixi == {{Main|Katta portlash nazariyasi tarixi}} {{See also|Kosmologiya silsilasi}} === Etimologiyasi === „Katta portlash“ atamasini ilk bor [[Fred Hoyle]] 1949-yilgi radioeshittirishda qoʻllagan, deb hisoblanadi. „[[Sobit olam nazariyasi|Sobit olam]]“ kosmologik modeli tarafdori boʻlgan Hoyle bu atamani mazax maqsadida oʻylab topgan, degan mish-mishlar tarqalgan edi, biroq Hoyle bu iddaolarni ochiq-oydin rad etib, ushbu atama ikki model orasidagi keskin tafovutni koʻrsatish uchun ijod qilganini aytgan.<ref>{{yangiliklar manbasi |date=22-avgust 2001-yil |title='Big bang' astronomer dies |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1503721.stm |publisher=BBC News |accessdate=7-dekabr 2008-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081208220913/http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/1503721.stm |archivedate=2008-12-08 |deadurl=no |seperator= }}</ref><ref> {{Kitob manbasi |last=Croswell |first=K. |year=1995 |chapter=Chapter 9 |title=The Alchemy of the Heavens |url=https://archive.org/details/alchemyofheavens00cros |publisher=[[Anchor Books]] |isbn= }}</ref><ref> {{Kitob manbasi |last=Mitton |first=S. |year=2005 |title=Fred Hoyle: A Life in Science |url=https://archive.org/details/fredhoylelifeins0000mitt |page=[https://archive.org/details/fredhoylelifeins0000mitt/page/n127 127] |publisher=[[Aurum Press]] |isbn= }}</ref> === Ishlab chiqilishi === [[Fayl:WMAP2.jpg|thumb|right|[[WMAP]] yoʻldoshi olimlarga Katta portlashni tushunishda yordam etish uchun maʼlumot yigʻmoqda (badiiy rasm).]] Katta portlash nazariyasi olam tuzilishini kuzatish va nazariy muhokamalardan kelib chiqqan. 1912-yilda [[Vesto Slipher]] birinchi boʻlib [[spiral galaktika]] (u paytda „spiral tumanlik“ deyilar edi) [[Doppler siljishi]]ni oʻlchadi va deyarli barcha shunday tumanliklarning Yerdan chekinayotganini aniqladi. U bu faktning kosmologik ahamiyatini payqamadi, zero 20-asr boshida bu tumanliklar [[Somon yoʻli]] ichida yoki tashqarisida ekanligi [[Katta bahs|bahsli savol]] edi.<ref> {{jurnal manbasi |last=Slipher |first=V.M |year=1913 |title=The Radial Velocity of the Andromeda Nebula |journal=[[Lowell Observatory Bulletin]] |volume=1 |pages=56–57 |bibcode=1913LowOB...2...56S |ref=harv }}</ref><ref> {{jurnal manbasi |last=Slipher |first=V.M |year=1915 |title=Spectrographic Observations of Nebulae |url=https://archive.org/details/sim_popular-astronomy_1915-01_23_1/page/21 |journal=[[Popular Astronomy (US magazine)|Popular Astronomy]] |volume=23 |pages=21–24 |bibcode=1915PA.....23Q..21S |ref=harv }}</ref> Oʻn yil oʻtib, [[rossiya]]lik kosmolog va [[matematik]] Aleksandr Fridmann [[Einstein tenglamalari]]dan yangi, Einstein yoqlab chiqqan [[sobit olam]] modelidan farq qilib, olamning kengayayotgan boʻlishi mumkinligini koʻrsatuvchi [[Fridmann tenglamalari]]ni keltirib chiqardi.<ref name=af1922> {{jurnal manbasi |last=Friedman |first=A.A. |year=1922 |title=Über die Krümmung des Raumes |journal=[[Zeitschrift für Physik]] |volume=10 |issue=1 |pages=377–386 |doi=10.1007/BF01332580 |ref=harv |bibcode = 1922ZPhy...10..377F }} {{de icon}} :(English translation in: {{jurnal manbasi |last=Friedman |first=A. |year=1999 |title=On the Curvature of Space |url=https://archive.org/details/sim_general-relativity-and-gravitation_1999-12_31_12/page/1991 |journal=[[General Relativity and Gravitation]] |volume=31 |issue=12 |pages=1991–2000 |bibcode=1999GReGr..31.1991F |doi=10.1023/A:1026751225741 |ref=harv }})</ref> 1924-yilda Edwin Hubble spiral tumanliklargacha masofani oʻlchab, bu tizimlarning aslida mustaqil galaktikalar ekanligini koʻrsatdi. 1927-yili Fridmanndan mustaqil ravishda [[belgiya]]lik fizik va [[katolik]] ruhoniy [[Georges Lemaître]] tumanliklarning chekinishi olam kengayishi tufayli sodir boʻlayotgani haqidagi farazni taklif qildi.<ref name=gl1927> {{jurnal manbasi |last=Lemaître |first=G. |year=1927 |title=Un univers homogène de masse constante et de rayon croissant rendant compte de la vitesse radiale des nébuleuses extragalactiques |journal=[[Annals of the Scientific Society of Brussels]] |volume=47A |page=41 |ref=harv }} {{fr icon}} :(Translated in: {{jurnal manbasi |year=1931 |journal=[[Monthly Notices of the Royal Astronomical Society]] |volume=91 |pages=483–490 |title=A Homogeneous Universe of Constant Mass and Growing Radius Accounting for the Radial Velocity of Extragalactic Nebulae |bibcode=1931MNRAS..91..483L |ref=harv |author1=Lemaître |first1=G. }})</ref> 1931-yilda Lemaître fikrini yana rivojlantirib, olamning ayon kengayishi vaqt boʻylab teskari proyeksiyalansa, yaʼni qancha ortga qaytilsa, olam shunchalik kichik boʻlishidan kelib chiqib chekli oʻtmishda olam massasining bari „ibtidoiy atom“ degan bir nuqtada jamlanib, u yerda vaqt va fazo yuzaga kelganini aytish mumkin, degan farazni taklif qildi.<ref> {{jurnal manbasi |last=Lemaître |first=G. |year=1931 |title=The Evolution of the Universe: Discussion |journal=[[Nature (journal)|Nature]] |volume=128 |issue=3234 |pages=699–701 |bibcode=1931Natur.128..704L |doi=10.1038/128704a0 |ref=harv }}</ref> 1924-yildan Hubble [[Mount Wilson observatoriyasi]]dagi 2 500&nbsp;mm Hooker teleskopi yordamida [[astronomik masofalar shkalasi]]ni boshlab bergan masofa koʻrsatkichlarini puxtalik bilan ishlab chiqa boshladi. Bu unga [[qizil surilish]]lari oʻlchab boʻlingan galaktikalargacha masofalarni chamalashga imkon berdi. 1929-yilda Hubble masofa va chekinish tezligi orasida mutanosiblik topdi, hozirda bu mutanosiblik [[Hubble qonuni]] deb nomlanadi.<ref name="hubble" /><ref name="christianson"> {{Kitob manbasi |last=Christianson |first=E. |title=Edwin Hubble: Mariner of the Nebulae |url=https://archive.org/details/edwinhubblemarin00chri |year=1995 |publisher=[[Farrar, Straus and Giroux]] |isbn=0-374-14660-8 |ref=harv }}</ref> Lemaître [[kosmologik prinsip]]dan kelib chiqib, bu mutanosiblikni oldindan bashorat qilgan edi.<ref name="peebles"/> 1920—1930-yillarda deyarli barcha yirik kosmologlar [[Sobit olam nazariyasi]]ga yon bosib, ayrimlar Katta portlash nazariyasidan kelib chiqadigan vaqt ibtidosi diniy qarashlarni fizikaga koʻchirishdir, deb norozilik bildirgan; bu eʼtiroz keyinchalik Sobit olam nazariyasi tarafdorlari tomonidan takrorlangan edi.<ref> {{Kitob manbasi |last=Kragh |first=H. |year=1996 |title=Cosmology and Controversy |publisher=[[Princeton University Press]] |isbn=0-691-02623-8 |ref=harv }}</ref> Bu norozilik Katta portlash nazariyasi mualliflaridan biri Georges Lemaître katolik ruhoniy boʻlgani uchun yanada kuchaygan edi.<ref> {{web manbasi |title=People and Discoveries: Big Bang Theory |url=http://www.pbs.org/wgbh/aso/databank/entries/dp27bi.html |work=A Science Odyssey |publisher=[[PBS]] |accessdate=9-mart 2012-yil }}</ref> [[Arthur Eddington]] [[Arastu]]ning olamning vaqtdagi boshlanishi yoʻq, yaʼni [[abadiyat|materiya abadiydir]], degan fikriga qoʻshilgan. Vaqt ibtidosi haqidagi gʻoya unga zid kelgan.<ref> {{jurnal manbasi |last=Eddington |first=A. |year=1931 |title=The End of the World: from the Standpoint of Mathematical Physics |journal=[[Nature (journal)|Nature]] |volume=127 |issue=3203 |pages=447–453 |bibcode=1931Natur.127..447E |doi=10.1038/127447a0 |ref=harv }}</ref><ref>{{jurnal manbasi |last=Appolloni |first=S. |date=2011 |title="Repugnant", "Not Repugnant at All": How the Respective Epistemic Attitudes of Georges Lemaitre and Sir Arthur Eddington Influenced How Each Approached the Idea of a Beginning of the Universe |url=http://journal.ibsu.edu.ge/index.php/ibsusj/article/view/180 |journal=[[IBSU Scientific Journal]] |volume=5 |issue=1 |pages=19–44 |ref=harv }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20190502001408/https://journal.ibsu.edu.ge/index.php/ibsusj/article/view/180 |date=2019-05-02 }}</ref> Biroq Lemaître shunday fikr bildirgan:<blockquote>Agar olam yagona [[kvant mexanikasi|kvant]] bilan boshlangan esa, fazo va vaqt tushunchalari ibtidoda maʼnosiz boʻlur edi; ular boshlangʻich kvant yetarli miqdordagi kvantlarga boʻlinganidagina maʼnoli boʻla boshlar edi. Agarda bu iddao toʻgʻri boʻlsa, [[yaratilish afsonasi|olam boshlanishi]] fazo va vaqt boshlanishidan biroz avval sodir boʻlgan.<ref> {{jurnal manbasi |last=Lemaître |first=G. |year=1931 |title=The Beginning of the World from the Point of View of Quantum Theory |journal=[[Nature (journal)|Nature]] |volume=127 |issue=3210 |page=706 |bibcode=1931Natur.127..706L |doi=10.1038/127706b0 |ref=harv }}</ref></blockquote> 1930-yillarda Hubble kuzatublarini izohlash uchun [[nostandart kosmologiya]]lar sifatida boshqa gʻoyalar, jumladan, [[Milne modeli]],<ref> {{Kitob manbasi |last=Milne |first=E.A. |year=1935 |title=Relativity, Gravitation and World Structure |publisher=[[Oxford University Press]] |lccn=3519093 |ref=harv }}</ref> [[siklik olam]] (Fridman tomonidan ilgari surilgan, keyinchalik Albert Einstein va [[Richard Tolman]] eʼtiborini qozongan)<ref> {{Kitob manbasi |last=Tolman |first=R.C. |year=1934 |title=Relativity, Thermodynamics, and Cosmology |url=https://archive.org/details/dli.ernet.288495 |publisher=[[Clarendon Press]] |isbn=0-486-65383-8 |lccn=3432023 |ref=harv }}</ref> va [[Fritz Zwicky]]'ning [[charchagan yorugʻlik]] gipotezalari paydo boʻldi.<ref> {{jurnal manbasi |last=Zwicky |first=F. |year=1929 |title=On the Red Shift of Spectral Lines through Interstellar Space |journal=[[Proceedings of the National Academy of Sciences]] |volume=15 |issue=10 |pages=773–779 |bibcode=1929PNAS...15..773Z |doi=10.1073/pnas.15.10.773 |pmc=522555 |pmid=16577237 |ref=harv }}</ref> == Ilovalar == <div class="references-small"> <references group="ilova"/> </div> == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://map.gsfc.nasa.gov/universe/bb_theory.html Big Bang Cosmology] * [http://science.nasa.gov/astrophysics/focus-areas/what-powered-the-big-bang/ The Big Bang], NASA Science * [http://www.talkorigins.org/faqs/astronomy/bigbang.html Evidence for the Big Bang] * [http://www.dmoz.org/Science/Astronomy/Cosmology/ Cosmology] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090202025443/http://www.dmoz.org/Science/Astronomy/Cosmology/ |date=2009-02-02 }}, [[Open Directory Project]] {{commons category|Big bang}} [[Turkum:Kosmologiya]] {{astro-stub}} bkfozlz0i4v6tncym549eb3ufizrdaf Veronica Avluv 0 646944 2726033 2599013 2022-07-30T19:36:35Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti pornoyulduz | jins = ayol | ism = Veronika Avluv <br/>{{lang-en|Veronica Avluv}} | tasvir = Veronica Avluv 2014.jpg | tasvirizoh = | tavalludsana = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1972|11|23}}<ref name=iafd>{{Web manbasi |url=http://www.iafd.com/person.rme/perfid=veronicaavluv/gender=f|title= Veronica Avluv|publisher=IAFD|accessdate=2013-01-29}}</ref> | birth_place = [[Rowlett, Texas]], U.S.<ref name=iafd/> | tavalludyer = [[Roulett (Texas)|Roulett]], [[Texas]] | vafotsana = | vafotyer = | laqab = | turmushortoq = | boyi = 160 sm | vazn = 48 kg | figura= 81-61-86 | millat = | rasmiysayt =http://clubveronicaavluv.com/ }} '''Veronika Avluv''' ({{lang-en|Veronica Avluv}}; tav. [[23-noyabr]] [[1972]], [[Roulett (Texas)|Roulett]], [[Texas]]) — amerikalik pornoaktrisa. == Shaxsiy hayoti == [[1996-yil]]da Xansa Avluvga turmushga chiqdi, Xansa Avluv [[2013-yil]] 26-martda yurak xurujidan olamdan oʻtdi. Veronikaning Xansadan ikkita 16 va 11 yoshdagi bolalari bor, va birinchi kuyovidan bitta 19 yoshdagi bolasi bor. Pornoindustriyaga [[2010-yil]] 37 yoshida kirib keldi. == Mukofoti va nominatsiyalari == {| class="wikitable" |- ! Yil ! Yutugʻi ! Natija ! Mukofoti ! Ishi |- |rowspan="2"| '''2012''' | [[AVN Award]] | {{nom}} |MILF/Cougar Performer of the Year<ref>[https://web.archive.org/web/20120131034635/http://avnawards.avn.com/2012_AVN_Awards_nominations.pdf AVN AWARDS 2012 – NOMINATIONS] {{недоступная ссылка|число=04|месяц=09|год=2013|url=http://avnawards.avn.com/2012_AVN_Awards_nominations.pdf|id=20130806}}. Retrieved 29-yanvar 2013-yil.</ref> | {{n/a}} |- | [[XBIZ Award]] | {{nom}} |MILF Performer of the Year<ref>{{Yangiliklar manbasi | title=2012 Nominees | url=http://xbizawards.xbiz.com/nominees.php | accessdate=2013-01-29 | archivedate=2012-01-31 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20120131025101/http://xbizawards.xbiz.com/nominees.php | access-date=2014-04-21 | archive-date=2012-01-31 | archive-url=https://web.archive.org/web/20120131025101/http://xbizawards.xbiz.com/nominees.php }}</ref> | {{n/a}} |- |rowspan="6"| '''2013''' |rowspan="3"| AVN Award | {{nom}} |Best Anal Sex Scene <small>(with [[Manuel Ferrara]])</small><ref name=AVN13>{{Web manbasi|title=2013 AVN Awards Nominees|url=http://avnawards.avn.com/2013_nominations.pdf|publisher=AVN Awards|accessdate=29-yanvar 2013-yil|format=pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121224001451/http://avnawards.avn.com/2013_nominations.pdf|archivedate=2012-12-24}}</ref> |''Oil Overload 7'' |- | {{nom}} |Best Group Sex Scene <small>(with Vanilla DeVille, [[Francesca Le]], [[Ava Addams]] & [[Keiran Lee]])</small><ref name=AVN13/> |''Big Tits at Work 14'' |- | {{nom}} |MILF/Cougar Performer of the Year<ref name=AVN13/> | {{n/a}} |- |rowspan="2"| XBIZ Award | {{nom}} |MILF Performer of the Year<ref name=xbi13>{{Yangiliklar manbasi|title=XBIZ Awards 2013 Nominees|url=http://xbizawards.xbiz.com/nominees.php|accessdate=29-yanvar 2013-yil|newspaper=XBIZ|date=16-noyabr 2012-yil|archivedate=2013-01-01|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130101002204/http://xbizawards.xbiz.com/nominees.php}}</ref> | {{n/a}} |- | {{nom}} |Best Scene - Couples-Themed Release <small>(with [[Marcus London]])</small><ref name=xbi13/> |''My Mother’s Best Friend 6'' |- | [[XRCO Award]] | {{won}} |MILF of the Year<ref>{{Web manbasi|title=2013 XRCO Award Winners Announced|url=http://business.avn.com/articles/video/2013-XRCO-Award-Winners-Announced-514555.html|publisher=AVN|accessdate=26-aprel 2013-yil}}</ref> | {{n/a}} |} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons category}} {{DEFAULTSORT:Avluv, Veronica}} [[Turkum:AQSh pornoaktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] {{porn-stub}} ont0ekb356qtlhblh130qfziqghha5r Mansa Muso 0 647729 2725998 2548593 2022-07-30T18:54:43Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat |ismi = Mansa Muso |asl ismi = موسى مانسا |lavozimi = [[Mali]] Mansasi (hukmdori) |tavallud sanasi = ? |tavallud joyi = ? |vafot sanasi = 1332\1337 |vafot joyi = ? |dini = Islom }} '''Mansa Muso''' ({{lang-ar|موسى مانسا}}) - [[Mali davlati]]ning eng taniqli Mansasi (oliy hukmdor) ([[1307]]-[[1332]]). U Mali davlatining asoschisi [[Sundiata Keyt]]ning jiyanidir. Uning davrida saltanat o’z qudratining cho’qqisiga erishgan. Mali davlati hududiga u davrda hozirgi [[Mali]], [[Gvineya]], [[Senegal]], [[Mavritaniya]], [[Niger]] kirgan. Muso haqida bir necha arab tarixchilari ma’lumot qoldirganlar. [[1324-yil]]da Muso 80 mingga yaqin kishi bilan [[haj]]ga otlangan. Yo’lida uchragan muhtojlarga katta miqdorda xayriya qilgan, shahar-u qishloqlarni obod qildirgan. [[1325-yil]]i haj safaridan qaytadi. O’sha davrdagi arab sayyohi [[Ibn Battuta]] bergan ma’lumotga ko’ra Muso davrida [[Shimoliy Afrika]] davlatlari bilan [[savdo]] nihoyatda rivojlangan. Savdoda asosan [[tuz]] va [[oltin]] rol o’ynagan. Muso o’qish va yozishni bilmagan. Har [[juma]] kuni borgan shahrida [[masjid]] qurdirgan. U boshqa [[din]] vakillariga ham yaxshi munosabatda bo’lgan. Muso dunyo tarixidagi eng boy insonlar ro’yxatida 1-o’rinda turadi. [[2012-yil]] [[13-oktabr]]da Celebrity Net Worth bergan ma’lumotga ko’ra, Musoning boyligi bugungi hisob bo’yicha 400 milliard dollardan ortiqdir<ref>{{veb manbasi|url=http://www.celebritynetworth.com/articles/entertainment-articles/25-richest-people-lived-inflation-adjusted|title=25 самых богатых людей в истории|work=Рейтинг|accessdate=2012-10-17|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BUHE3oZq?url=http://www.celebritynetworth.com/articles/entertainment-articles/25-richest-people-lived-inflation-adjusted|archivedate=2012-10-17}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://www.geografia.ru/NIGER-2.html Цивилизации долины Нигера: легенды и золото. Часть II — Мали.] * Warner, Brian. «The 25 Richest People Who Ever Lived — Inflation Adjusted», The Guardian, 13-oktabr 2012-yil, URL: http://twitter.com/vlassover/status/258545293761576960/photo/1/large, Archived at {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140520100753/https://twitter.com/vlassover/status/258545293761576960/photo/1/large |date=2014-05-20 }} on October 17th, 2012. {{DEFAULTSORT:Muso, Mansa}} [[Turkum:Tarixiy shaxslar]] [[Turkum:Islom tarixi]] {{bio-stub}} fd8a5mioan0c3l7020rij0xzccflvsi Time Yil kishisi 0 651751 2725850 2609794 2022-07-30T17:01:05Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:''Time'' Yil kishisi}} [[Fayl:Time Magazine logo.svg|thumb|180px|Time jurnali logotipi]] [[Time (jurnal)|''Time'' jurnali]] [[1927-yil]]dan beri har yilning dekabr oyidagi sonida '''"Yil kishisi"''' mukofoti sohib(lar)ini eʼlon qilib keladi. Ushbu mukofot sohibini jurnalning ijrochi muharriri tanlaydi. Odatda, biror yilda insoniyat hayotida muhim ahamiyatga ega boʻlgan kishi yoki narsa „Yil kishisi“ deb eʼtirof etiladi. == „Yil kishisi“ mukofoti laureatlari == {| class="wikitable" ! width="5%" | Yil ! width="25%" | Laureat ! width="12%" | Yashagan yillari ! width="58%" | Ahamiyati |- | align="center"|[[1927]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Charles Lindbergh]] | align="center"|[[1902]] — [[1974]] | [[Atlantika okeani]]ni uchib oʻtgan uchuvchi. |- | align="center"|[[1928]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Walter Chrysler]] | align="center"|[[1875]] — [[1940]] | avtomobilsoz |- | align="center"|[[1929]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Owen D. Young]] | align="center"|[[1874]] — [[1962]] | ixtirochi |- | align="center"|[[1930]] | [[Tasvir:Flag of India.svg|25px]] [[Mahatma Gandi]] | align="center"|[[1869]] — [[1948]] | [[Hindiston]] milliy qahramoni |- | align="center"|[[1931]] | [[Tasvir:Flag of France.svg|25px]] [[Pierre Laval]] | align="center"|[[1883]] — [[1945]] | ixtirochi |- | align="center"|[[1932]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Franklin Roosevelt]] | align="center"|[[1882]] — [[1945]] | AQSH Prezidenti |- | align="center"|[[1933]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Hugh S. Johnson]] | align="center"|[[1882]] — [[1942]] | |- | align="center"|[[1934]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Franklin Roosevelt]] | align="center"|[[1882]] — [[1945]] | ikkinchi marta |- | align="center"|[[1935]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Haile Selassie]] | align="center"|[[1892]] — [[1975]] | |- | align="center"|[[1936]] | [[Tasvir:Flag of Great Britain (1707-1800).svg|25px]] [[Wallis Simpson]] | align="center"|[[1896]] — [[1986]] | |- | align="center" rowspan="2"|[[1937]] | [[Tasvir:Flag of China.svg|25px]] [[Chiang Kai-shek]] | align="center"|[[1887]] — [[1975]] | rowspan="2" | xitoyliklar |- | [[Tasvir:Flag of China.svg|25px]] [[Soong Mei-ling]] | align="center"|[[1897]] — [[2003]] |- | align="center"|[[1938]] | [[Tasvir:Flag of Germany.svg|25px]] [[Adolf Hitler]] | align="center"|[[1889]] — [[1945]] | fashist |- | align="center"|[[1939]] | [[Tasvir:Flag of USSR.svg|25px]] [[Iosif Stalin]] | align="center"|[[1878]] — [[1953]] | kommunist |- | align="center"|[[1940]] | [[Tasvir:Flag of Great Britain (1707-1800).svg|25px]] [[Winston Churchill]] | align="center"|[[1874]] — [[1965]] | |- | align="center"|[[1941]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Franklin Roosevelt]] | align="center"|[[1882]] — [[1945]] | uchinchi marta<ref>{{veb manbasi|url=http://www.waltdisney.com/content/timely-dumbo-almost-cover-boy|title=The Timely "Dumbo": Almost a Cover Boy|work=Walt Disney Family Museum|date=16-may 2011-yil|accessdate=2013-03-04}}</ref> |- | align="center"|[[1942]] | [[Tasvir:Flag of USSR.svg|25px]] [[Iosif Stalin]] | align="center"|[[1878]] — [[1953]] | ikkinchi marta |- | align="center"|[[1943]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[George Marshall]] | align="center"|[[1880]] — [[1959]] | [[AQSH]] Davlat kotibi |- | align="center"|[[1944]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Dwight Eisenhower]] | align="center"|[[1890]] — [[1969]] | AQSH Prezidenti |- | align="center"|[[1945]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Harry Truman]] | align="center"|[[1884]] — [[1972]] | AQSH Prezidenti |- | align="center"|[[1946]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[James Byrnes]] | align="center"|[[1879]] — [[1972]] | |- | align="center"|[[1947]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[George Marshall]] | align="center"|[[1880]] — [[1959]] | ikkinchi marta |- | align="center"|[[1948]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Harry Truman]] | align="center"|[[1884]] — [[1972]] | ikkinchi marta |- | align="center"|[[1949]] | [[Tasvir:Flag of Great Britain (1707-1800).svg|25px]] [[Winston Churchill]] | align="center"|[[1874]] — [[1965]] | ikkinchi marta |- | align="center"|[[1950]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[AQSH Qurolli Kuchlari]] | | abstrakt tushuncha |- | align="center"|[[1951]] | [[Tasvir:Flag of Iran.svg|25px]] [[Muhammad Mosaddiq]] | align="center"|[[1882]] — [[1967]] | birinchi musulmon |- | align="center"|[[1952]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Yelizaveta II]] | align="center"|[[1926-yil]] | |- | align="center"|[[1953]] | [[Tasvir:Flag of Germany.svg|25px]] [[Konrad Adenauer]] | align="center"|[[1876]] — [[1967]] | |- | align="center"|[[1954]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[John Foster Dulles]] | align="center"|[[1888]] — [[1959]] | |- | align="center"|[[1955]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Harlow Curtice]]<ref>{{yangiliklar manbasi|title = Harlow H. Curtice is dead at 69|work=[[The New York Times]]|date=4-noyabr 1962-yil|url = http://select.nytimes.com/mem/archive/pdf?res=F40A11F9385B12718DDDAD0894D9415B828AF1D3|accessdate=2009-10-06}} (fee for article)</ref> | align="center"|[[1893]] — [[1962]] | |- | align="center"|[[1956]] | [[Tasvir:Flag of Hungary.svg|25px]] Vengriyadagi Ozodlik harakati qatnashchilari | | Umumiy tushuncha |- | align="center"|[[1957]] | [[Tasvir:Flag of USSR.svg|25px]] [[Nikita Xrushchyov]] | align="center"|[[1894]] — [[1971]] | SSSR yetakchisi |- | align="center"|[[1958]] | [[Tasvir:Flag of France.svg|25px]] [[Charles de Gaulle]] | align="center"|[[1890]] — [[1970]] | |- | align="center"|[[1959]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Dwight Eisenhower]] | align="center"|[[1890]] — [[1969]] | ikkinchi marta |- | align="center"|[[1960]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[AQSH]] olimlari | | |- | align="center"|[[1961]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[John Kennedy]] | align="center"|[[1917]] — [[1963]] | |- | align="center"|[[1962]] | [[Tasvir:Flag of Vatican.svg|25px]] [[John XXIII]] | align="center"|[[1881]] — [[1963]] | [[Rim papasi]] |- | align="center"|[[1963]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Martin Luther King]] | align="center"|[[1929]] — [[1968]] | negrlar huquqi himoyachisi |- | align="center"|[[1964]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Lyndon Johnson]] | align="center"|[[1908]] — [[1973]] | [[AQSH]] [[Prezident]]i |- | align="center"|[[1965]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[William Westmoreland]] | align="center"|[[1914]] — [[2005]] | |- | align="center"|[[1966]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] Baby-boom | | abstrakt tushuncha |- | align="center"|[[1967]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Lyndon Johnson]] | align="center"|[[1908]] — [[1973]] | ikkinchi marta |- | align="center"|[[1968]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] fazogirlar ([[William Anders]], [[Frank Borman]] va [[Jim Lovell]]) | | |- | align="center"|[[1969]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] AQSHliklar<ref>{{jurnal manbasi|last=Larsen|first=Roy|date=5-yanvar 1970-yil|title=A Letter From The Publisher|journal=Time|url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,943108,00.html#ixzz1EiZ91J8D|seperator=|access-date=2015-10-15|archivedate=2013-08-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130822171737/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,943108,00.html#ixzz1EiZ91J8D}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130822171737/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,943108,00.html#ixzz1EiZ91J8D |date=2013-08-22 }}</ref> | | abstrakt tushuncha |- | align="center"|[[1970]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Willy Brandt]] | align="center"|[[1913]] — [[1992]] | |- | align="center"|[[1971]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Richard Nixon]] | align="center"|[[1913]] — [[1994]] | AQSH Prezidenti |- | align="center" rowspan="2"|[[1972]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Richard Nixon]] | align="center"|[[1913]] — [[1994]] | ikkinchi marta |- | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Henry Kissinger]] | align="center"|[[1923]] |AQSH xavfsizlik kengashi kotibi |- | align="center"|[[1973]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]][[John Sirica]] | align="center"|[[1904]] — [[1992]] | |- | align="center"|[[1974]] | [[Tasvir:Flag of Saudi Arabia.svg|25px]] [[Faysal ibn Abdulaziz as-Saud]] | align="center"|[[1906]] — [[1975]] | birinchi arab |- | align="center"|[[1975]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[AQSH]] ayollari | | [[Susan Brownmiller]], [[Kathleen Byerly]], [[Alison Cheek]], [[Jill Ker Conway|Jill Conway]], [[Betty Ford]], [[Ella T. Grasso|Ella Grasso]], [[Carla Anderson Hills|Carla Hills]], [[Barbara Jordan]], [[Billie Jean King]], [[Carol Sutton]], [[Susie Sharp]], [[Addie Wyatt]] |- | align="center"|[[1976]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Jimmy Carter]] | align="center"| [[1924-yil]] | |- | align="center"|[[1977]] | [[Tasvir:Flag of Egypt.svg|25px]] [[Anvar Sadat]] | align="center"|[[1918]] — [[1981]] | |- | align="center"|[[1978]] | [[Tasvir:Flag of China.svg|25px]] [[Den Xiaoping]] | align="center"|[[1904]] — [[1997]] | |- | align="center"|[[1979]] | [[Tasvir:Flag of Iran.svg|25px]] [[Ruhulloh Xumayniy]] | align="center"|[[1902]] — [[1989]] | |- | align="center"|[[1980]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Ronald Reagan]] | align="center"|[[1911]] — [[2004]] | |- | align="center"|[[1981]] | [[Tasvir:Flag of Poland.svg|25px]] [[Lech Wałęsa]] | align="center"|[[1943]] | |- | align="center"|[[1982]] | [[Kompyuter]] | | birinchi mashina |- | align="center" rowspan="2"|[[1983]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Ronald Reagan]] | align="center"|[[1911]] — [[2004]] | ikkinchi marta |- | [[Tasvir:Flag of USSR.svg|25px]] [[Yuriy Andropov]] | align="center"|[[1914]] — [[1984]] | |- | align="center"|[[1984]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Peter Ueberroth]] | align="center"|[[1937]] | |- | align="center"|[[1985]] | [[Tasvir:Flag of China.svg|25px]] [[Den Xiaoping]] | align="center"|[[1904]] — [[1997]] | |- | align="center"|[[1986]] | [[Corazon Aquino]] | align="center"|[[1933]] — [[2009]] | |- | align="center"|[[1987]] | [[Tasvir:Flag of USSR.svg|25px]] [[Mixail Gorbachyov]] | align="center"| [[1931]] | |- | align="center"|[[1988]] | [[Yer]] | | abstrakt tushuncha |- | align="center"|[[1989]] | [[Tasvir:Flag of USSR.svg|25px]] [[Mixail Gorbachyov]] | align="center"| [[1931]] | ikkinchi marta |- | align="center"|[[1990]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[George H. W. Bush]] | align="center"| [[1924]] | |- | align="center"|[[1991]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Ted Turner]] | align="center"|[[1938]] | [[Nyu York]] boshqaruvchisi |- | align="center"|[[1992]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Bill Clinton]] | align="center"|[[1946]] | |- | align="center"|[[1993]] | Tinchlikparvarlar | | [[Yosir Arofat]], [[Nelson Mandela]], Frederic de Klerk, Isaac Rabin |- | align="center"|[[1994]] | [[Tasvir:Flag of Vatican.svg|25px]] [[John Paul II]] | align="center"|[[1920]] — [[2005]] | [[Rim papasi]] |- | align="center"|[[1995]] | [[Newt Gingrich]] | align="center"|[[1943]] | |- | align="center"|[[1996]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Tasvir:Flag of Hungary.svg|25px]] [[David Ho]] | align="center"|[[1952]] | |- | align="center"|[[1997]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Andrew Groove]] | align="center"|[[1936]] | |- | align="center" rowspan="2"|[[1998]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Bill Clinton]] | align="center"|[[1946]] | ikkinchi marta |- | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Ken Starr]] | align="center"|[[1946]] | |- | align="center"|[[1999]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Jeff Bezos]] | align="center"|[[1964]] |- | align="center"|[[2000]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[George W. Bush]] | align="center"|[[1946]] | |- | align="center"|[[2001]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Rudolph Giuliani]] | align="center"|[[1956]] | [[Nyu York]] meri |- | align="center"|[[2002]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] „fosh qiluvchilar“ | | izquvarlar |- | align="center"|[[2003]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] AQSH Qurolli Kuchlari | | abstrakt tushuncha |- | align="center"|[[2004]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[George W. Bush]] | align="center"| [[1946]] | ikkinchi marta |- | align="center"|[[2005]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] „Yaxshi insonlar“ | | [[Bono]], [[Bill Gates]] va [[Melinda Gates]] |- | align="center"|[[2006]] | [[Internet]] foydalanuvchilari | | abstrakt tushuncha |- | align="center"|[[2007]] | [[Tasvir:Flag of Russia.svg|25px]] [[Vladimir Putin]]<ref>{{yangiliklar manbasi | author= | title=Person of the Year 2007 | url=http://www.time.com/time/specials/2007/0,28757,1690753,00.html | work=Time | year=2007 | accessdate=2009-07-08 | seperator= | archivedate=2013-08-24 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20130824201145/http://www.time.com/time/specials/2007/0,28757,1690753,00.html | access-date=2015-10-15 | archive-date=2013-08-24 | archive-url=https://web.archive.org/web/20130824201145/http://www.time.com/time/specials/2007/0,28757,1690753,00.html }}</ref> | align="center"|[[1952]] | |- | align="center"|[[2008]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Barack Obama]]<ref>{{yangiliklar manbasi | title=Person of the Year 2008 | url=http://www.time.com/time/specials/2008/personoftheyear/article/0,31682,1861543_1865068,00.html?cnn=yes | work=Time | accessdate=2008-12-17 | date=2008-12-17 | first=David | last=Von Drehle | seperator= | archivedate=2009-04-29 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20090429064022/http://www.time.com/time/specials/2008/personoftheyear/article/0,31682,1861543_1865068,00.html?cnn=yes | access-date=2015-10-15 | archive-date=2009-04-29 | archive-url=https://web.archive.org/web/20090429064022/http://www.time.com/time/specials/2008/personoftheyear/article/0,31682,1861543_1865068,00.html?cnn=yes }}</ref> | align="center"|[[1961]] | |- | align="center"|[[2009]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Ben Bernanke]]<ref>{{yangiliklar manbasi|url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,1946375_1947251,00.html|title=Person of the Year 2009|last=Grunwald|first=Michael|date=16-dekabr 2009-yil|work=Time|accessdate=2009-12-16|seperator=|archivedate=2013-08-26|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130826123238/http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,1946375_1947251,00.html|access-date=2015-10-15|archive-date=2013-08-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20130826123238/http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,1946375_1947251,00.html}}</ref> | align="center"|[[1953]] | |- | align="center"|[[2010]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Mark Zuckerberg]]<ref>{{yangiliklar manbasi|url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2036683_2037183,00.html|title=Person of the Year 2010|last=Grossman|first=Lev|date=15-dekabr 2010-yil|work=Time|accessdate=2010-12-15|seperator=|archivedate=2010-12-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101215133743/http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2036683_2037183,00.html|access-date=2015-10-15|archive-date=2010-12-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20101215133743/http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2036683_2037183,00.html}}</ref> | align="center"|[[1984]] | [[Facebook]] asoschisi | |- | align="center"|[[2011]] | Inqilobchilar | align="center"| | [[Arab bahori]] qatnashchilari | |- | align="center"|[[2012]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Barack Obama]] | align="center"|[[1961]] |ikkinchi marta | |- | align="center"|[[2013]] | [[Tasvir:Flag of Vatican.svg|25px]] [[Francis]]<ref>{{yangiliklar manbasi | author= | title=Pope Francis, The Peopleʼs Pope | url=http://poy.time.com/2013/12/11/person-of-the-year-pope-francis-the-peoples-pope/?hpt=hp_t2 | work=Time | accessdate=2013-12-11 | date=2013-12-11}}</ref> | align="center"| [[1936]] |[[Rim papasi]] | |- | align="center"|[[2014]] | Shifokorlar<ref>[http://time.com/time-person-of-the-year-ebola-fighters-choice/ The ebola fighters.]{{ref-en}}</ref> | | [[Ebola gemorragik isitmasi]]ga qarshi kurashuvchilar<ref>[http://edition.cnn.com/2014/12/10/world/time-person-of-the-year/ Ebola fighters are Timeʼs 'Person of the Yearʼ.]{{ref-en}}</ref><ref>{{Citation |year= |title=1927—2011-yillardagi tanlanganlar |url=http://www.time.com/time/interactive/0,31813,1681791,00.html |access-date=2014-12-14 |archivedate=2013-08-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130826122401/http://www.time.com/time/interactive/0,31813,1681791,00.html }}</ref>.{{ref-en}} | |- | align="center"|[[2015]] | [[Tasvir:Flag of Germany.svg|25px]] [[Angela Merkel]] | align="center"|[[1955]] | |- | align="center"|[[2016]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Donald Trump]] | align="center"|[[1946]] | eng keksa saylangan prezident<ref>[http://kun.uz/news/2016/12/07/donald-tramp-time-zurnali-talkiniga-kura-jil-odami-buldi [[Kun.uz]].]</ref> | |- | align="center"|[[2017]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[MeToo|Sukutni buzuvchilar]] | align="center"| | yoshlar orasida turli xil zararli illatlarga qarshi kurashuvchilar | |- | align="center"|[[2018]] | [[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[The Guardian]] va [[Reuters]] muxbirlari | align="center"| | [[Jamol Qoshiqchi]] / [[Maria Ressa]] / [[Wa Lone]] / [[Kyaw Soe Oo]] |- | align="center"|[[2019]] | [[Tasvir:Flag of Sweden.svg|25px]] [[Greta Thunberg]] | align="center"| | iqlim oʻzgarishiga qarshi namoyishlar tashabbuskori<ref>https://m.kun.uz/news/2019/12/11/16-yoshli-greta-tunberg-time-talqini-boyicha-yil-odami-deb-topildi</ref> |- |align="center" |[[2020]] |[[Tasvir:Flag of the United States.svg|25px]] [[Joe Biden]] / [[Kamala Harris]] | 1942/1964 |<ref name="2020 Winner"/><ref name="2020 Winner">{{yangiliklar manbasi |last1=Alter |first1=Charlotte |title=2020 Person of the Year - Joe Biden and Kamala Harris |url=https://time.com/person-of-the-year-2020-joe-biden-kamala-harris |access-date=11-dekabr 2020-yil |work=Time |date=11-dekabr 2020-yil}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi|date=2020-11-03|title=Presidential Election Results: Biden Wins|language=en-US|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/interactive/2020/11/03/us/elections/results-president.html|access-date=2020-12-11|issn=0362-4331}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.today.com/news/who-will-be-time-s-2020-person-year-see-shortlist-t203094|title=Who will be TIME's 2020 Person of the Year? See the shortlist|first=Scott|last=Stump|website=Today.com|language=en|access-date=10-dekabr 2020-yil}}</ref> |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [http://www.time.com/time/interactive/0,31813,1681791,00.html 1927—2011-yillardagi tanlanganlar] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130826122401/http://www.time.com/time/interactive/0,31813,1681791,00.html |date=2013-08-26 }}{{ref-en}} {{Yil kishisi (Time), 1927-1950}} {{Yil kishisi (Time), 1951-1975}} {{Yil kishisi (Time), 1976-2000}} {{Yil kishisi (Time), 2001-2025}} [[Turkum:Reytinglar]] [[Turkum:Kishilar]] [[Turkum:Tarix]] 2x84ssj9ximtbgkohll4g5u1n4negnb Lev Levayev 0 652203 2725868 2601163 2022-07-30T17:10:50Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat |ismi = Lev Avnerovich Levayev |asl ismi = Лев Авнерович Леваев |portret = לב לבייב.JPG |tavsif = Tadbirkor |tavallud sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1956|7|30}} |tavallud joyi = [[Tasvir:Flag of USSR.svg|25px]] [[Toshkent]], [[OʻzSSR]] |fuqaroligi = [[Tasvir:Flag of Israel.svg|25px]] [[Isroil]] |bolalari = 9ta farzandi bor. }} '''Levayev Lev Avnerovich''' yoki '''Leviyev Lev Avnerovich''' ([[1956-yil]] [[30-iyul]], [[Toshkent]]) — tadbirkor, Butunjahon Buxoro [[Buxoro yahudiylari|yahudiylari]] kongressi raisi, [[MDH]] davlatlaridagi [[yahudiylik]]ni rivojlantirish homiysi. [[Forbes]] jurnalining [[2011-yil]]gi tahliliga koʻra, uning boyligi 4.1 milliard dollardan ziyod. Asosiy daromadi qimmatbaho yerosti boyliklari qazib olish, qayta ishlash va sotishdan keladi<ref>{{yangiliklar manbasi|url=http://www.mn.ru/issue.php?2005-8-12|title=Кошерные бриллианты|author=Наталья Алякринская|date=2005-02-25|publisher=Московские Новости|accessdate=2013-03-18|archivedate=2005-04-04|archiveurl=https://web.archive.org/web/20050404125450/http://www.mn.ru/issue.php?2005-8-12|access-date=2015-01-01|archive-date=2005-04-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20050404125450/http://www.mn.ru/issue.php?2005-8-12}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://lenta.ru/lib/14161564/full.htm Леваев, Леви. Статья в Лентапедии (полная версия)] * [http://www.ravvinat.ru Официальный сайт Главного раввината России] * [http://izrus.co.il/tags/128.html СМИ о Леваеве] * [http://www.whoiswho.ru/old_site/russian/Curnom/42007/ll1.htm Лев Леваев. Уникальный пример построения бизнеса] // Российский Кто есть кто, №4 (61) 2007 {{DEFAULTSORT:Levayev, Lev}} [[Turkum:Toshkentda tugʻilganlar]] [[Turkum:Rossiya milliarderlari]] [[Turkum:Isroil milliarderlari]] [[Turkum:Milliarderlar]] {{bio-stub}} jitbqepxf3h3ytk592sdhnsgboxzigh Qarshi markaziy stadioni 0 653973 2725887 2600718 2022-07-30T17:21:35Z Bigkhanm 75669 wikitext text/x-wiki {{Infobox stadium | stadium_name = Qarshi markaziy stadioni | nickname = Qarshi markaziy stadioni | logo = | image = [[Fayl:Markaziy Stadium.jpg|300px]] | location = [[Qarshi]], [[Oʻzbekiston]] | broke_ground = | opened = 2006 | owner = [[Nasaf Qarshi]] | operator = | surface = Chim | construction_cost = | architect = Sobir Toshev<br />[[Samarqand]] | former_names = | website = [http://fcnasaf.uz/page/stadium// Nasaf Qarshi vebsayti] | tenants = [[Nasaf Qarshi (futbol klubi)|Nasaf Qarshi]] | seating_capacity = 21 000 (faqat oʻrindiqlar) | dimensions = 104m x 68m | Suites = }} '''Qarshi markaziy stadioni''' koʻp maqsadli stadion boʻlib, hozirgi vaqtda ushbu stadiondan asosan [[futbol]] sporti oʻtkazilib kelinadi. Stadion [[Nasaf Qarshi (futbol klubi)|Nasaf Qarshi]] futbol jamoasining uy stadioni hisoblanadi. == Stadion tarixi == Rekonstruksiyadan keyin stadionda ilk uchrashuv 2008-yili 8-avgustda mahalliy [[Nasaf Qarshi (futbol klubi)|Nasaf]] klubi Andijonning Uz-Dong-Ju klubi bilan oʻynagan. Rekonstruksiyadan oldin stadion oʻz bagʻriga 33,000 tomoshabinni sigʻdira olardi, keyin esa 17,750 tomoshabin, shulardan, 180ta VIP oʻrindiqlari, 220ta oʻrindiq pressa va 6ta oʻrindiqlar futbol sharhlovchilari uchun moʻljallangan. “Markaziy” oʻyingoh turli xil xalqaro musobaqalar OFK Kubogi, Osiyo chempionlari ligasi, 21 yoshlilar oʻrtasidagi Osiyo Kubogi musobaqasi oʻyinlariga mezbonlik qilgan. 2011-yilda Qarshi shahrida boʻlib oʻtgan OFK Kubogi finalida “Nasaf” jamoasi Quvaytning “Quvayt SK” jamoasini 2:1 hisobida magʻlubiyatga uchratib Oʻzbekistonda klublar oʻrtasida birinchi xalqaro musobaqa gʻolibligini qoʻlga kiritgan. Qarshi “Markaziy” oʻyingohi yuqorida aytib oʻtganimizdek 2006-yilda foydalanishga topshirilgan. 2011 va 2017-yillarda qaytda taʼmirlangan. Dastlab oʻyingoh 16 000 muxlisga moʻljallangan boʻlsa, hozirgi vaqtda 21 000 muxlisni oʻz bagʻriga sigʻdira oladi. “Markaziy” stadion xalqaro talablarga toʻliq javob beradi. Oʻyingohda 4 ta kiyim almashtirish xonasi, 12 ta yuqori martabali mehmonlar VVIP xonasi, 900 VIP oʻrindiqlari, 2 ta tibbiyot xonasi, 2 ta hakamlar xonalari mavjud. == Musobaqalar == 2011-yilning 29-oktabrida ushbu stadion [[AFC kubogi 2011|2011-yilgi AFC kubogining]] [[AFC kubogi 2011 finali|final uchrashuviga]] mezbonlik qiladi va oʻshanda Nasaf klubi [[Quvayt]]ning [[Kuwait SC]] klubini 2-1 hisobida magʻlub etib AFC kubogi sohibiga aylangan edilar. == Shuningdek qarang == == Manbalar == == Havolalar == [[Turkum:Oʻzbekiston stadionlari]] [[Turkum:Oʻzbekistondagi imoratlar]] [[Turkum:Qarshi]] 4p3ki5xssr2xs11l8zrns7b0kmxpka0 Ali Xomanaiy 0 656353 2726219 2599820 2022-07-31T02:39:09Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi | ismi = Sayid Ali Husayniy Xomanaiy | asl ismi = [[fors tili|fors.]] سید علی حسینی خامنه‌ای | tasvir = Ali Khamenei reading book 01.jpg | uzunlik = 250px | tasvir tavsifi = | lavozimi = 2-[[Eron Oliy Rahbari]] | bayroq = Flag of Iran.svg | bayroq2 = Emblem of Iran.svg | boshlanish davri= [[1989-yil]] [[3-iyun]] | tugash davri = | oʻtmishdoshi = [[Ruhulloh Xumayniy]] | vorisi = | lavozimi_2 = 3-[[Eron Prezidenti]] | bayroq_2 = Flag of Iran.svg | bayroq2_2 = Emblem of Iran.svg | boshlanish davri_2 = [[1981-yil]] [[13-oktabr]] | tugash davri_2 = [[1989-yil]] [[3-avgust]]gacha | oʻtmishdoshi_2 = [[Muhammad Rojaiy]] | vorisi_2 = [[Ali Akbar Rafsanjoniy]] | tavallud sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1939|17|7}} | tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Mashhad}}, [[Eron]] | fuqaroligi = {{Eron bayrogʻi}} [[Eron]] | xotini = Hojasta Homenei | otasi = Javod Husayniy Xomanaiy | onasi = Hoji Mirdamodiy | bolalari = '''oʻgʻillari:''' Mujtabo, Mustafo, Maʼsud va Maysam<br />'''qizlari:''' Boshra va Xoda | partiyasi = [[Kurashuvchi kliriklar assotsiatsiyasi]] (1977—1979, 1987-h.v) <br />[[Islom Respublikasi partiyasi]] (1979—1987) | eʼtiqodi = [[islom]], [[shialik|shialik mazhabi]] | avtograf = Khamenei signature.png | sayti = [http://www.khamenei.ir www.khamenei.ir] |v=}} '''Sayid Ali Husayniy Xomanaiy''' ({{lang-fa|سید علی حسینی خامنه‌ای}}, {{lang-az|سید علی حسینی خامنه‌ای /Seyid Əli Hüseyni Xamenei}}; 1939-yil, 17-iyul; [[Mashhad]], [[Eron]]) — eronlik siyosiy va diniy arbob. [[Eron Oliy Rahbari]], [[Oyatulloh]]. 1981—1989-yillarda Eronning [[Eron Prezidenti|3-prezidenti]]. Ali Xomanaiy Oyatulloh [[Ruhulloh Xumayniy]]ning shogirdidir. Xomanaiy 1962-yilda Xumayniy rahbarligidagi islom harakatiga qoʻshilgan. 1963-yildan bir necha marta qamoq va surgunda boʻlgan. 1979-yilgi shohga qarshi inqilobda Mashhaddagi islom harakatiga boshchilik qilgan. Eronda [[monarxiya]] agʻdarilgandan soʻng, 1979—80-yillarda Islom inqilobiy kengashi aʼzosi, mudofaa vaziri oʻrinbosari, „Islom inqilobi posbonlari“ korpusi qoʻmondoni, oyatulloh Xumayniyning Oliy mudofaa kengashdagi vakili lavozimlarida boʻlgan. 1980—81-yillarda Islom kengashi majlisi (parlament) deputati. 1981-yil oktabridan Eron Islom Respublikasi prezidenti, Oliy mudofaa kengashi raisi. Xumayniy vafotidan soʻng, 1989-yil 4-iyundan Eron Islom Respublikasi Oliy Rahbari. == Biografiyasi == [[Fayl:Childhood photo of Seyed Ali Khamenei.jpg|right|thumb|160px|Ali Xomanaiy bolaligida]] Ali Sayd Husayniy Xomanaiy [[1939-yil]]ning [[17-iyul]] kuni [[Eron]]ning [[Mashhad]] shahrida tugʻilgan<ref name="Саджадпур">{{Yangiliklar manbasi|title=Аятолла Хаменеи: Высший руководитель|publisher=Журнал "Pro et Contra", стр. 11-35|date=2008 июль — август|author=КАРИМ САДЖАДПУР|url=http://uisrussia.msu.ru/docs/nov/pec/2008/4/ProEtContra_2008_4_02.pdf|lang=ru|seperator=|access-date=2015-05-06|archivedate=2016-03-04|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304191300/http://uisrussia.msu.ru/docs/nov/pec/2008/4/ProEtContra_2008_4_02.pdf}}</ref>. Xomanaiy oilada sakkiz farzanddan ikkinchisi boʻlgan. Kelib chiqishi va millati boʻyicha [[Ozarbayjonlar|ozarbayjondir]]<ref>{{Veb manbasi |url=http://www.irinnews.org/report.aspx?reportid=26910 |title=Azeris unhappy at being butt of national jokes |publisher=UN Office for the Coordination of Humanitarian Affairs |work=IRIN |date=25-may 2006-yil |accessdate=2009-06-19 |archive-date=2007-08-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070814165654/http://www.irinnews.org/report.aspx?reportid=26910 }}{{oq|en|Although Azeris are prominent among Iranʼs elite — the supreme leader Ayatollah '''Ali Khamenei is an Azeri''' — they are often the targets of jokes and regularly mocked by the Persian majority.}}</ref><ref>{{Veb manbasi|author=8-Jun 2006-yil|url=http://www.atimes.com/atimes/Middle_East/HF08Ak02.html|title=Asia Times Online :: Middle East - Foreign plots and cockroaches in Iran|publisher=Atimes.com|date=2006-06-08|accessdate=2009-06-19|archiveurl=https://www.webcitation.org/61Bbungpc?url=http://www.atimes.com/atimes/Middle_East/HF08Ak02.html|archivedate=2011-08-24}} {{Webarxiv|url=https://www.webcitation.org/61Bbungpc?url=http://www.atimes.com/atimes/Middle_East/HF08Ak02.html |date=2011-08-24 }}{{oq|en|Supreme Leader Ayatollah '''Ali Khamenei — himself an Azeri'''}}</ref><ref>{{Veb manbasi|author=28-Sep 2004-yil|url=http://www.atimes.com/atimes/Middle_East/FI28Ak01.html|title=Asia Times - Asiaʼs most trusted news source for the Middle East|publisher=Atimes.com|date=|accessdate=2009-06-19|archiveurl=https://www.webcitation.org/61Bbvcvst?url=http://www.atimes.com/atimes/Middle_East/FI28Ak01.html|archivedate=2011-08-24}} {{Webarxiv|url=http://webarchive.loc.gov/all/20050423084348/http://atimes.com/atimes/Middle_East/FI28Ak01.html |date=2005-04-23 }}{{oq|en|Indeed, Iranʼs supreme leader Ayatollah''' Ali Khamenei is an ethnic Azeri''' and so is Rahim Safavi, the overall commander of the Islamic Revolutionary Guards Corps (IRGC) and the most important military-security official in the country.}}</ref>. Ali Xomanaiy [[Muhammad]] paygʻambarning avlodlaridan biri boʻlgan [[Saidiylar]]dan kelib chiqgan. Uning bobosi Sayd Hussayn [[Janubiy Ozarbayjon]]da taniqli din arbobi hisoblanib, avval [[Hiyoboniy]] va [[Tabriz]]da, keyinroq esa [[Iroq]]ning [[En-Najaf]] shahrida yashab oʻtgan<ref name="Rahbar">{{Yangiliklar manbasi | title=The Rahbar: ’Ali Khameneʻi and the Iranian Culture Wars|publisher=The Estimate.|date=25-avgust 2000-yil| url=http://www.theestimate.com/public/082500.html| lang=ru}}</ref>. Ali Xomanaiyning otasi Sayd Javod Husayniy Xomanaiy madrasada muallim, keyinroq Mashhad shahri ulamolaridan biri boʻlgan. 93 yoshida vafot etgan. Ali Xomanaiy oʻz otasi haqida shunday degan: "''Otam mashhur ulamo boʻlgan. Biroq u juda sofdil boʻlib asketik hayot tarzini kechardi. Bizning hayotimiz ogʻir edi. Esimda, baʼzi vaqtlar uyimizda tushlik yoʻq edi. Onam qiyinchilik bilan bizga ovqat tayyorlardi... Tushligimiz non va mayizdan iborat edi."'' Onasi [[Yazd]] shahridan boʻlib<ref>{{Yangiliklar manbasi | title=Change Comes to Iran|publisher=The Daily Beast|date=19-Feb 2009-yil|author=Hooman Majd| url=http://www.theestimate.com/public/082500.html| lang=en}}</ref>, [[1989-yil]]da 76 yoshida vafot etgan<ref>{{Yangiliklar manbasi | title=Iran Leaderʼs Mother Dies Of Heart Failure|publisher=The Telegraf, стр. 12 | url=http://news.google.com/newspapers?nid=2209&dat=19890807&id=BPYlAAAAIBAJ&sjid=R_wFAAAAIBAJ&pg=3089,1715923|date=7-avgust 1989-yil| lang=en}}</ref>. Ali Xomanaiy oʻz taʼlimini [[Mashhad]] shia akademiyasida (''Havza'') boshlagan. Uning muallim va oʻqituvchilari Haj Shayx Hoshim Gʻazviniy va Oyatullo Miloniy boʻlgan. [[1957-yil]]da Xomanaiy [[Najaf]] shahriga koʻchib oʻtadi. Bir yil Najafda yashab [[Qum]] shahriga koʻchib oʻtadi. Qum shahrida u Oyatullo [[Husayn Borujerdiy]] va [[Ruhillo Homeyniy]] bilan tanishadi. Ruhillo Homeyniyning radikal dunyoqarashi Ali Xomanaiyga qattiq taʼsir qilib u faol tarzda aksilshoh targʻibotini boshlaydi. [[1964-yil]]da Ruhillo Homeyniy Erondan badargʻa qilinadi. Ali Xomanaiy esa [[Birjand]]da «SAVAK» tomonidan hibsga olinadi, biroq keyinroq ozod etiladi va Xomanaiy Mashhadga qaytib ketadi. [[1963]]—[[1975-yil]]gacha u yana besh marta bir necha oyga qamoqqa tushadi. == Siyosiy faoliyati == Ali Xomanaiy Islom inqilobining eng faol ishtirokchilaridan va Ruhillo Homeyniyning eng yaqin maslakdoshlaridan biri edi. Inqilobdan soʻng ular tomonidan «Jumhuriye islomi» gazetasiga asos solindi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.iranicaonline.org/articles/journalism-iii-post-revolution-era|title=JOURNALISM iii. Post-Revolution Era|publisher=[[Encyclopædia Iranica]]|archiveurl=https://www.webcitation.org/6839SCH3r?url=http://www.iranicaonline.org/articles/journalism-iii-post-revolution-era|archivedate=2012-05-30|accessdate=2015-05-06}}</ref>. Ruhillo Homeyniy Ali Xomanaiyni [[Tehron]]dagi bosh juma masjidi imomi (rahbari) (oʻsha paytda [[Tehron]]dagi umumdavlat va umummilliy siyosiy xabarlar joyi) etib tayinlaydi. Ushbu lavozimda u Oyatullo [[Husayn Ali Montazariy]]ning oʻrnini egalladi. Keyinroq u kam vaqt [[Abulhasan Banisadr]] hukumatidagi harbiy qoʻmondonlik vaziri oʻrinbosari boʻlib faoliyat yuritadi. Xomanaiy bir necha marotaba eron-iroq urushi paytida [[parlament]] komiteti nomidan frontlarga tashrif buyuradi. [[1981-yil]]ning [[27-iyun]] kuni soʻl-radikal «Mojahedine halq» partizanlik tashkiloti tomonidan Ali Xomanaiyga suiqasd amalga oshiradi. Biroq ushbu suiqasd ular oʻylaganidek amalga oshmaydi. Oʻsha paytda, matbuot anjumani oʻtkazilayotgan paytda, Xomanaiyning yonidagi magnitofonga oʻrnatilgan va yashirilgan bomba portlaydi. Portlash natijasida Xomanaiyning oʻng qoʻli ishlamay qoladi<ref name="Саджадпур"/><ref>{{Yangiliklar manbasi | title=Profile: Iranʼs 'unremarkableʼ supreme leader Ayatollah Khamenei|publisher=BBC|author=James Reynolds| url=http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-14362281|date=4-avgust 2011-yil| lang=en}}</ref>. Suiqasddan ikki oy oʻtgach, yana oʻsha tashkilot hukumat boshligʻi kotibiyati binosida portlash uyushtiradi. Ushbu portlash natijasida oʻsha paytdai [[Eron Prezidenti]] [[Muhammad Ali Rojaiy]] va bosh vazir [[Muhammad Javod Bahonar]] halok boʻlishadi. Oʻsha yili oʻtkazilgan navbatdan tashqari prezidentlik saylovlarida Ali Xomanaiy 95 % ovoz toʻplab ilk bor prezidentlik lavozimida faoliyatini boshlaydi. Ushbu lavozimda Eronda ilk bor diniy inson gʻalaba qozongan holat sodir boʻladi. Bundan oldin Ruhillo Homeyniy [[Eron Prezidenti]] faqat dunyoviy taʼlim olgan inson boʻlishi (Abulhasan Banisadr va Muhammad Ali Rojaiy shunday toifaga kirardi) mumkinligini taʼkidlagan edi. Biroq, Xomanaiyning Eronda juda mashhurlik va ommabopligi tufayli u oʻz fikrini oʻzgartirib Ali Xomanaiyni prezident saylovlarida qatnashishiga rozilik bildiradi. Prezident saylovlaridan keyin Eron bosh vaziri etib [[Mir-Husayn Musaviy]] tayinlanadi. Mir-Husayn Musaviyning buvisi Ali Xomanaiy otasining opasi hisoblangan. === Prezident saylovlari natijalari === {| class="wikitable" style="text-align:right" ! Nomzod !! Ovozlar !! % |- | align=left | Ali Xomanaiy || 16 003 242 || '''95,02 %''' |- | align=left | Ali Akbar Parvarish || 342 600 || '''2,03 %''' |- | align=left | Hasan Gʻafurifard || 78 559 || '''0,47 %''' |- | align=left | Rizo Zavoraiy || 62 133 || '''0,37 %''' |- | ''Hisoblanmagan byulettenlar'' || ''356 266'' || '''2,12 %''' |- ! align=left | Umumiy: || 16 841 800 |} Ali Xomanaiy Eron Prezidenti etib tayinlanganidan keyin Eronda aksilinqilobiy kuchlarga qarshi kurash boshlandi. Ushbu kuchlar faol partizanlik va terrorchilik ishlarini olib borayotgan edi. Ushbu faollik asosan Eronning shimoli-gʻarbiy va gʻarbiy provinsiyalarda yaxshi sezilardi. Xomanaiy «yoʻnalishdan ogʻish, liberalizm va pro-amerikanizmni» bartaraf etishni talab qildi. Ushbu inqilobiy sudlar tomonidan minglab anti-islomiy muxolifat aʼzolari qatl qilindi. Ushbu davlat terrori [[1982-yil]]gacha kuchda boʻlib, keyinroq ushbu noinsoniy sud davlat tomonidan yopildi. Ali Xomanaiy Eronni qariyb butun eron-iroq urushi paytida boshqardi. Uning prezidentligi davrida Islom inqilobi himoyachilari korpusi xalq armiyasidan nufuzli gvardiyaga aylandi. Ushbu ishi uchun Xomanaiy harbiylarning chuqur hurmatiga sazovor boʻldi. [[1985-yil]]ning [[16-avgust]] kuni Eronda navbatdagi prezident saylovlari boʻlib oʻtdi. Ushbu saylova Ali Xomanaiy yana bir bor eng koʻp ovoz toʻplab (85 %) ikkinchi prezientlik muddatini boshladi. [[1989-yil]]da uning prezidentlik muddati tugadi va u Eron konstitutsiyasi boʻyicha uchinchi marotaba prezidentlikka oʻz nomzodini qoʻyishga haqli emas edi. Shuning uchun u oʻsha yilgi prezident saylovlarida qatnashmadi. Ushbu prezident saylovlarida [[Ali Akbar Rafsanjoniy]] gʻalaba qozondi. == Oliy Rahbar sifatida == [[Fayl:Vladimir Putin in Iran 16-17-oktabr 2007-yil-1.jpg|right|thumb|200px|[[Rossiya Prezidenti]] [[Vladimir Putin]] va Ali Xomanaiy]] [[Fayl:Lula Khamenei Teerã 2010.jpg|right|thumb|200px|[[Braziliya Prezidenti]] Luis Inasiu Lula da Silva va Ali Xomanaiy]] === Saylanishi === 1989-yilning [[3-iyun]] kuni Islom inqilobi rahbari Oyatullo Ruhillo Homeyniy [[Tehron]]da vafot etdi. Keyingi kuni Ekspertlar kengashi yigʻilib, 20 soat davom etgan majlisda 74 aʼzodan 60 ta ovoz toʻplab Ali Homenei Eronning yangi Oliy Rahbari Oyatullo deb saylandi. Majlis boshida Oyatullo Ali Meshkiniy, Oyatullo Abdulkarim Musaviy va Oyatullo Muhammad Rizo Gulpayganiy ekspertlar kengashi aʼzolariga Oliy Rahbar lavozimini uchta kishidan iborat yangi Oliy Kengashga topshirishni taklif qilishdi. Ekspertlar kengashi ushbu taklifni rad etishgani bois Oyatullo Muhammad Rizo Gulpayganiy Oliy Rahbar lavozimiga oʻz nomzodini qoʻydi. Biroq yakunda Ali Xomanaiy 74 ta ovozdan 60 ta ovozni olib Eron Oliy Rahbari etib tayinlandi<ref name=globalsecurity>{{Veb manbasi|author=John Pike.|url=http://www.globalsecurity.org/military/world/iran/khamenei.htm |title=Ayatollah Hojjat-ul-Islam Seyed Ali Khamenei (англ.)|publisher=Globalsecurity.org |date= |accessdate=2009-06-19}}</ref>. === Ichki siyosati === Ali Xomanaiy azaldan Eronning [[Konservatizm|konservativ]] harakati faollaridan hisoblanadi. Shu bilan birga u [[ilm-fan]] rivojlanishga juda katta eʼtibor beradi. U dunyoda islom rahbarlaridan birinchi boʻlib koʻk hujayralar tadqiqi va terapevtik klonlash amaliyotini qoʻllab-quvvatlagan. Oyatullo Xomanaiy shuningdek atom energetikasi rivojlanishiga katta hissa qoʻshib kelgan. Uning soʻzlariga koʻra «[[neft]] va [[gaz]] zahiralari vaqt oʻtib tugaydi», shuning uchun u atom energetikasini rivojlanishini Eronning eng ustuvor vazifalaridan biri qilib qoʻygan. Xomanaiy davlat iqtisodiyotining privatizatsiyalanishi templarini tezroq tugatish tarafdorlaridan biri hisoblanadi. [[2004-yil]]da Homenei tashabbusi bilan Eron Konstitutsiyasining 44-moddasi qayta koʻrib chiqilib unga oʻzgartirishlar kiritildi. Yangi moddaga koʻra barcha infratuzilma obʼektlari faqat davlat mulkigina boʻlishi mumkin. === Yadroviy qurol yaratishga qarshi fatvosi === Oyatullo Ali Xomanaiy fatvo eʼlon qilib, unda yader qurolini yaratish, ishlab chiqarish, saqlash va ishlatish islom dini tomonidan man etilgani eslatib oʻtilgan<ref name="AT">{{Veb manbasi |url = http://www.atimes.com/atimes/Middle_East/HC17Ak02.html |title = An Iran option the US prefers to ignore |date = 17-mart 2006-yil |publisher = [[Asia Times Online]] |accessdate = 2009-17-28 |archiveurl = https://www.webcitation.org/68eawW9Bj?url=http://www.atimes.com/atimes/Middle_East/HC17Ak02.html |archivedate = 2012-06-24 }} {{Webarxiv|url=https://www.webcitation.org/68eawW9Bj?url=http://www.atimes.com/atimes/Middle_East/HC17Ak02.html |date=2012-06-24 }}</ref>. [[2005-yil]]ning [[avgust]] oyida ushbu fatvo MAGATE tashkilotining [[Vena]]dagi majlisida Eron delegatsiyasi tomonidan rasman oʻqib eshittirildi<ref name="IAEA">{{Veb manbasi | url = http://www.rferl.org/featuresarticle/2005/8/19C76894-2A3A-49D7-96A5-02039F66FD20.html | title = Timeline of The Iranian Nuclear Dispute | date = 23-may 2007-yil | publisher = RFERL | accessdate = 25-aprel 2009-yil | archiveurl = https://web.archive.org/web/20090429062335/http://www.rferl.org/featuresarticle/2005/8/19C76894-2A3A-49D7-96A5-02039F66FD20.html | archivedate = 2009-04-29 | deadurl = no }} (via Web Archive)</ref>. Biroq bir guruh eronlik sobiq diplomatlar Xomanaiy Eron maxsus xizmatlari va xavfsizlik xizmati aʼzolariga oʻzi eʼlon qilgan fatvo Eron Islom Respublikasiga yadroviy qurolni ishlab chiqarishni man etmaydi deb aytganini bong urishdi. Fatvoning bajarilishi va taʼsiri shuningdek bir necha shubhalar tufayli savol ostida qoldi. Shubhalanuvchilar Xomanaiyning oʻzi eʼlon qilgan fatvosidan qaytishi mumkinligidan xavotirda ekanliklarini aytishdi. Ushbu shubhalar oʻzini oqlar edi, chunki eron-iroq urushi paytida oʻsha paytdagi Oliy Rahbar Ruhillo Homeyniy zarar yetkazuvchi qurolga nisbatan fatvosini bekor qilgani va qurol, shu jumladan yader qurolini ishlab chiqarishni qaytalashni buyurgani hammaning esida edi<ref>«Iranʼs nuclear theology: Bombs and truth: Muslim theological objections to nuclear weapons—real and imagined», [[The Economist]], dated 19-may 2012-yil.</ref>. == Tashqi siyosati == === AQSH === [[AQSh|AQSH]] hukumati va siyosatini tanqidlash Xomanaiyning chiqishlarida ajralmas qismga aylanib qolgan. U AQSH hukumatini [[Yaqin Sharq]]da [[Imperializm|imperialistik]] siyosatini olib borishini, [[Isroil]]ni qoʻllab-quvvatlashini va [[Iroq]]ga qarshi [[agressiya]]da ayblab keladi<ref name="Выступление Хаменеи на собрании паломников Имама Резы">[http://russian.khamenei.ir/index.php?option=com_content&task=view&id=288&Itemid=63 Выступление Хаменеи на собрании паломников Имама Резы]</ref>. === Falastin va Isroil === Oyatullo Ali Xomanaiy [[Isroil]]ni noqonuniy [[Okkupatsiya|okkupatsion]] rejim deb hisoblaydi. Ushbu nuqtai nazari bilan, u [[falastin]]liklarni Isroil Davlatini tan olmasligini qoʻllab keladi. Xomanaiyning soʻzlariga koʻra «agar kimdir islom dunyosida shu qabih xatoni qilib ushbu ayanchli rejimni tan olsa, oʻziga sharmandalik va nafratni yoʻliqtirib besamar aksiyani amalga oshiradi. Chunki ushbu rejim uzoq vaqtga choʻzilmaydi»<ref name="Пути решения палестинской проблемы">[http://russian.khamenei.ir/index.php?option=com_content&task=view&id=249&Itemid=75 Пути решения палестинской проблемы]</ref>. Xomanaiyning fikriga koʻra, falastin muammosini hal qilishning yoʻli «barcha falastin halqi orasida, yaʼni hozir tugʻilgan yeridan qochqin sifatida [[Livan|Lubnon]], [[Iordaniya]], [[Quvayt]], [[Misr]] va boshqa joylardagi falastinliklar uchun referendum oʻtkazishdir. Ular oʻz vatani, oʻz uylariga qaytishlari kerak. Ular orasida [[1948-yil]]gacha falastin hududida yashagan barcha insonlar, [[musulmon]], [[Nasroniylik|nasroniy]] va [[yahudiylar]] ham qaytishlari kerak». == Shaxsiy hayoti == Ali Xomanaiy [[1964-yil]]da [[Yazd]]lik Hojasta Xomanaiyga uylangan<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Interview with Mrs. Khamenei|publisher=islam-pure.de|date=September 1992|url=http://www.islam-pure.de/imam/others/others1992.htm|lang=en|seperator=|access-date=2015-05-06|archivedate=2009-09-01|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090901215913/http://www.islam-pure.de/imam/others/others1992.htm}}</ref>. Keyinroq ularda toʻrt oʻgʻil va ikki qiz tugʻildi. Oʻgillari: Mujtabo, Mustafo, Maʼsud va Masyam. Qizlari: Boshra va Xoda. Xomanaiyning katta oʻgʻli Mujtabo Eron Majlisining sobiq raisi Gʻulom-Ali Haddod-Odilning qiziga uylangan<ref>{{Yangiliklar manbasi | title=Ahmadinejad favours his relatives|publisher=The Guardian| url=http://www.guardian.co.uk/news/blog/2008/feb/26/ahmadinejadfavourhisrelativ1| lang=en}}</ref>. Ali Xomanaiyning amakivachchasi Ali Tehroniy [[1981-yil]]da [[Iroq]]ga qochib ketadi va eronning yangi hukumatiga qarshi faol propagandik faoliyat yuritgan. Keyinroq unga Xomanaiyning singlisi ham qoʻshilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi | title=ПОЛИТИЧЕСКАЯ ЛИЧНОСТЬ В ИСЛАМСКОЙ РЕСПУБЛИКЕ ИРАН |publisher=Институт Ближнего Востока|date=2002|author=С. Задонский| url=http://www.iimes.ru/rus/stat/2002/27-09-02.htm| lang=ru}}</ref>. Xomanaiy [[Fors tili|fors]], [[Ozarbayjon tili|ozarbayjon]] va [[Arab tili|arab tillarini]] biladi. Ozroq [[ingliz tili]]da soʻzlasha oladi. Bir nechta kitobni arab tilidan fors tiliga tarjima qilgan. Shuningdek oʻzi bir nechta kitoblar yozgan. Yoshligida [[futbol]]ga qiziqgan va oʻynagan. Hozirda boʻsh vaqtida togʻ boʻylab piyoda sayr qilishni xush koʻradi. == Sogʻligʻi == [[2015-yil]]ning [[5-mart]] kuni bir nechta arab ommaviy axborot vositalari Xomanaiy [[Tehron]]dagi shifoxonalarining birida operatsiyadan soʻng ogʻir ahvolda ekanligini xabar qilishdi. Xabarlarga koʻra uning diagnozi haqida maʼlumotlar yoʻq va shifokorlar sistematik organlar ishlamasligini aniqlashgan. [[Fransiya]] ommaviy axborot vositalariga koʻra [[2014-yil]]ning [[sentabr]] oyida unga [[prostata bezi]] operatsiyasini oʻtkazishgan. Oʻsha xabarga koʻra operatsiya muvaffaqiyatli oʻtgan, biroq oʻsha paytda mish-mishlar boʻyicha Xomanaiyda [[Saraton (kasallik)|saraton kasalligining]] toʻrtinchi bosqichi boshlangan va shifokorlar Xomanaiyning umri ikki yildan kamroq deb baholshgan<ref>[http://www.mk.ru/politics/2015/03/05/smi-ayatolla-khamenei-pri-smerti-on-ekstrenno-gospitalizirovan.html СМИ: аятолла Хаменеи при смерти, он экстренно госпитализирован.]</ref>. == Yozgan kitoblari == === Kitoblar va tadqiqot faoliyati === * «Qurʼondagi islom fikrlarining umumiy koʻrinishi» * «Namozning chuqurligi haqida» * «Sabr haqidagi savollar toʻgʻrisida» * «Ilm-fan va arboblar haqidagi toʻrtta asosiy kitob» * «Viloyat» * «Mashhad ilmiy va maʼnaviy seminariyasi haqida tarixiy maqolalar va seminariyaning hozirgi holati» * «Shia imomlari hayoti» (chop etilmagan) * «Peshvoye sodeq» * «Birlik va partiyalik» * «Oyatullo Xomanaiy nuqtai nazari boʻyicha sanʼat» * «Dinni toʻgʻri tushunish» * «Imomlar hayotidagi kurash aqidasi» * «Bir xudojoʻylik: Xudodan boshqa hech kimga topinmaslik» * «Qurʼonga qaytish kerakligi» * «Imom Sajodning hayot yoʻli» * «Imom Rizo va halif oʻrinbosarligi» * «Madaniy porlash» * «Hadise veloyat» (Xomanaiyning chiqishlari, nasihatlari va tadqiqotlari aks ettirilgan kitoblar toʻplami. Hozircha 9 ta tomda chop etilgan.) === Tarjimalari === * «Imom Husan dunyosi» (muallif - Rozi Ali Yosin) * «Islom chegaralaridagi kelajak» (muallif - Sayd Qutb) * «Gʻarb sivilizatsiyasiga qarshi murojaat» (muallif - Sayd Qutb) * «Hindistondagi ozodlik kurashidagi musulmonar» (muallif - Abdulmanam Namri Nasri) == Manbalar == {{Manbalar|2}} == Havolalar == * [http://www.khamenei.ir www.khamenei.ir Rasmiy sayti] * [http://russian.khamenei.ir/ Rus tilidagi rasmiy sayti] * [http://www.leader.ir/langs/ru/ Ali Xomanaiy idorasining informatsion bloki] * [http://politican.ru/ahamenei-sb-oon-ne-dolzhen-rassmatrivat-yadernoe-dose-irana/ Ali Xomanaiy: BMT XK Eronning yader dosyesini koʻrib chiqmasligi kerak] * [http://www.youtube.com/watch?v=59JM4uDZGiE Ali Xomanaiy oʻzining tarafdorlariga ozarbayjon tilida murojaat qilmoqda] * [http://irannegah.com/Video.aspx?id=423 Xomanaiy ozarbayjon tilida sheʼr oʻqimoqda] * [http://www.youtube.com/watch?v=8BBpsxWfnr0&feature=related Xomanaiy ozarbayjon xalqi bilan] * [http://www.youtube.com/watch?v=uI8oF45j43g&feature=relmfu Xomanaiy Tabrizda] <!-- * [http://irannegah.com/Video.aspx?id=434 Xomanaiy arab tilida gapirmoqda]--> {{bu yaxshi maqola}} [[Turkum:Eron tarixi]] [[Turkum:Eron prezidentlari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] r2efs23ke7hxko7gpdnsovl0uaq3nox Bakcell Arena 0 656586 2726290 2450693 2022-07-31T05:38:55Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Bakcell Arena4.JPG|230px|thumb|right|Bakcell Arena]] '''Bakcell Arena''', [[Ozarboyjon]]'ing poytaxti [[Baku]]'da joylachgan stadionlardan biridir. Stadion 14-iyul 2012-yilda qurip bitkazilgan. Maydoni o`lshami 104 x 66 m. [[Neftchi Baku PFK|Neftchi Baku]] futbol klubining uy stadioni. Stadion, 15 000 ming tomoshabinga mo`njallangan. == Tarixi == [[Fayl:Вид на Стадион 8 км.jpg|270px|thumb|left|«8-kilоmеtr» stadioni, [[2012]] yil sentabrda]] Stadion oshilich marosimi [[14-sentabr]] [[2012-yil]]dа foydalichga topshirildi. Unda Prezident [[Ilhom Aliyev]] qatnashdi. va stadioni «8 chi KM» <ref name="president">[http://ru.president.az/articles/6182 Ilhom Aliyev qatnashdi va stadioni «8 chi KM» Baku dep nomladi]</ref> dep nomladi. Stadion ilk oyinni, [[FIFA Jahon chempionati 2012 (U-17)|Qizlar ortasida U-17 FIFA Jahon chempionati 2012]] 2 saralach oyinida <ref name="schedule">[http://www.fifa.com/mm/document/tournament/competition/01/59/14/12/fu17wwc2012_matchschedule_06032012.pdf JCH-2012 (Qizlar U-17)] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150924183655/http://www.fifa.com/mm/document/tournament/competition/01/59/14/12/fu17wwc2012_matchschedule_06032012.pdf |date=2015-09-24 }}.</ref>.<ref name="schedule"/> o'tkazdi. Klublar o`rtasida birinchi xalqaro o`yinini, [[UEFA Chempionlar Ligasi 2013/2014. Saralachi|UEFA chempionlar ligasi 2013/2014 saralach bosqichida]] «[[Neftchi Baku PFK|Neftchi Baku]]» Va Albaniyaning «[[Skendеrbеu (futbol klubi)|Skenderbeu]]»). o`rtasida (17-iyul 2013-yilda bo'lip o'tdi. Va 2013-yil yanvarda o`cha vaqtdagi xalqaro [[АFFА]] va [[Bakcell]] kompaniyasi stadion nomini «Bakcell Аrena» ga o`zgartdi.<ref>[http://1news.az/sport/football/20130111075948677.html Стадион «8-й километр» получил новое название]</ref>. 2013-yil 7-iyunida esa stadion yangi nom ostida, birinchi xalqaro o`yinini [[Ozarboyjon milliy futbol terma jamoasi|Ozarboyjon milliy terma jamoasi]]. [[FIFA Jahon chempionati 2014 (saralach turniri, UEFA)|FIFA Jahon chempionati 2014 saralash bosqishi]] da [[Lyuksemburg milliy futbol terma jamoasi|Lyuksemburg milliy terma jamoasiga]]<ref>[http://www.fifa.com/worldcup/preliminaries/europe/matches/round=258374/match=300182287/report.html отчет в матча Азербайджан — Люксембург] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20131015094245/http://www.fifa.com/worldcup/preliminaries/europe/matches/round=258374/match=300182287/report.html |date=2013-10-15 }} на официальном сайте [[ФИФА]]</ref>. qarshi o`tkazdi. == Manbalar == {{manbalar}} {{Commons turkum|Tofiq Bahramov Stadium}} [[Turkum:Boku stadionlari]] [[Turkum:Neftchi Baku]] 9071cz0j2jdmbapsllina1mbc40sku8 Zokir Almatov 0 657744 2725419 2706461 2022-07-30T12:25:24Z Umarxon III 18267 wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi |ismi = Almatov Zokir Almatovich |asl ismi = Алматов Зокир Алматович |tasvir = |uzunlik = 250px |lavozimi_2 = [[Oʻzbekiston Futbol Federatsiyasi]] Prezidenti |boshlanish davri_2 = [[1995-yil]] |tugash davri_2 = [[2005-yil]]gacha |prezident_2 = [[Islom Karimov]] |premyer_2 = [[Oʻtkir Sultonov]]<br/>[[Shavkat Mirziyoyev]] |oʻtmishdoshi_2 = [[Elmar Aminov]] |vorisi_2 = [[Mirabror Usmonov]] |lavozimi = [[Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi|Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar vaziri]] |boshlanish davri = [[1991-yil]] [[16-sentabr]] |tugash davri = [[2006-yil]] [[5-yanvar]]gacha |prezident = [[Islom Karimov]] |premyer = [[Shukrullo Mirsaidov]]<br>[[Abdulhoshim Mutalov]]<br>[[Oʻtkir Sultonov]]<br>[[Shavkat Mirziyoyev]] |oʻtmishdoshi = [[Vyacheslav Kamolov]] |vorisi = [[Bahodir Matlyubov]] |tavallud sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1949|10|10}} |tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Toshkent}}, [[OʻzSSR]] |fuqaroligi = {{UZB}} |mukofotlari = {{Buyuk xizmatlari uchun ordeni}}{{1-darajali Shon-sharaf ordeni}}{{2-darajali Shon-sharaf ordeni}}{{Fidokorona xizmatlari uchun ordeni}} |unvoni = [[General-polkovnik]] |xizmat qilgan yillari = 1971-2006, 2018-yildan }} '''Almatov Zokir Almatovich''' ([[1949-yil]] [[10-oktabr]], [[Toshkent viloyati]], [[Qibray tumani]]) — 1991-2006-yillarda [[Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi|Oʻzbekiston Ichki ishlar vaziri]]<ref>[http://www.centrasia.org/person2.php?st=1013880351 Biografiyasi]</ref><ref>{{Citation |year= |title=Zokir Almatov |url=http://newsonenovosti.ru/finansy/13551-almatov-zakir-almatovich.html |access-date=2015-09-15 |archivedate=2016-03-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160306041410/http://newsonenovosti.ru/finansy/13551-almatov-zakir-almatovich.html }}</ref> 2018-yil 24-fevraldan [[Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi|Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar vaziri]]ning maslahatchisi. == Tarjimai holi == * 1965-1967 — Harbiy xizmat. * 1967-1971 — [[Toshkent universiteti]] yuridik fakulteti talabasi. * 1971-1975 — [[Toshkent viloyati]] ichki ishlar boshqarmasi pasport boʻlimi inspektori, katta inspektori. * 1975-1976 — [[Toshkent viloyati]] [[Toshkent tumani]] ichki ishlar boʻlimi pasport boʻlinmasi boshligʻi. * 1976-1979 — [[Toshkent viloyati]] [[Toshkent tumani]] ichki ishlar boʻlimi boshligʻining oʻrinbosari. * 1979-1983 — [[Toshkent viloyati]] [[Toshkent tumani]] ichki ishlar boʻlimi boshligʻi. * 1983-1991 — [[Toshkent viloyati]] ichki ishlar boshqarmasi boshligʻi. * [[1991-yil]] [[16-sentabr]]da Prezident [[Islom Karimov]] tomonidan ichki ishlar vaziri etib tayinlandi. * 1995-2005-yillarda [[Oʻzbekiston Futbol Federatsiyasi]] Prezidenti. * [[2006-yil]]da nafaqaga chiqarildi. * [[2018-yil]] [[24-fevral]]dan [[Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi|Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar vaziri]]ning maslahatchisi.<ref>[https://www.gazeta.uz/ru/2018/02/27/mvd/ Zakirjon Almatov naznachen sovetnikom glavi MVD — Gazeta.uz]</ref> == Manbalar == {{Manbalar}} {{DEFAULTSORT:Almatov, Zokir}} [[Turkum:Oʻzbekiston yetakchilari]] [[Turkum:Oʻzbekiston generallari]] {{uzbekistan-bio-stub}} {{bio-stub}} owcn9lnug823m2hs0oh2yggoxcguq1i Kishi boshiga toʻgʻri keladigan avtomobil soni boʻyicha davlatlar roʻyxati 0 667566 2725590 2599885 2022-07-30T14:35:25Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Tasvir:World vehicles per capita.svg|thumb|right|400px|Map of vehicles per capita 2011]] '''Har 1000 kishiga toʻgʻri keladigan [[avtomobil]]lar soni boʻyicha davlatlar roʻyxati''' — bu roʻyxatda [[velosiped]] va [[mototsikl]]lar hisobga olinmagan. {| class="wikitable sortable" |- !# !Davlat !Avtomobillar soni<br />(1000 kishi) !Qaysi yil? |- | 1 || {{flag|San Marino}} || 1,263 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 2 || [[Monako]] || 842 || 2011<ref name=WorldBank/> |- | 3 || [[Lixtenshteyn]] || 826 || 2011<ref name=WorldBank/> |- | 4 || {{USA}} || 809 || 2011<ref name=WorldBank/><ref>{{Citation |year= |title=arxiv nusxasi |url=http://drivesteady.com/cars-per-capita |access-date=2016-01-26 |archivedate=2014-08-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140826115819/http://drivesteady.com/cars-per-capita }}</ref> |- | 5 || {{flag|Iceland}} || 747 || 2011<ref name=WorldBank/> |- | 6 || [[Lyuksemburg]] || 741 || 2011<ref name=WorldBank/> |- | 7 || {{AUS}} || 731 || 2015<ref>http://www.abs.gov.au/AUSSTATS/subscriber.nsf/log?openagent&93090DO001_31201501.xls&9309.0&Data Cubes&C5AB65E28FE20E9FCA257E8A001FD24C&0&31-Jan 2015-yil&24.07.2015&Latest</ref> |- | 8 || [[Malta]] || 709 || 2011<ref name=WorldBank/> |- | 9 || {{flag|New Zealand}} || 708 || 2011<ref name=WorldBank/> |- | 10 || {{flag|Italy}} || 682 || 2011<ref name=WorldBank/> |- | 13 || {{flag|Canada}} || 607 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 14 || {{flag|Spain}} || 593 || 2011<ref name=WorldBank/> |- | 15 || {{flag|Norway}} || 591 || 2011<ref name=WorldBank/> |- | 16 || {{flag|Germany}} || 588 || 2011<ref name=WorldBank/> |- | 17 || {{flag|Japan}} || 588 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 18 || {{flag|Austria}} || 585 ||2011<ref name=WorldBank/> |- | 19 || {{flag|Poland}} || 580 || 2011<ref name=WorldBank/> |- | 20 || {{flag|France}} || 578 || 2012<ref>{{veb manbasi|url=http://www.ccfa.fr/IMG/pdf/parcautofra1112.pdf|title=CCFA Information Presse|accessdate=2013-01-25}}</ref> |- | 21 || {{flag|Switzerland}} || 573 || 2011<ref name=WorldBank/> |- | 22 || {{flag|Lithuania}} || 560 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 23 || {{flag|Belgium}} || 559 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 24 || {{flag|Finland}} || 551 || 2011<ref name=WorldBank/> |- | 25 || {{flag|Portugal}} || 548 || 2010<ref>{{veb manbasi |url=http://www.autoinforma.pt/prog/documento.php?documento_id=3275&fazer=abrir |title=Idade e Número de Veículos em Circulação em Portugal em 31-12-10 |publisher=ACAP - Portuguese Automobile Association | accessdate=September 2013}}</ref> |- | 26 || {{flag|Greece}} || 537 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 27 || {{flag|Bahrain}} || 537 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 28 || {{flag|Qatar}} || 532 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 29 || {{flag|Cyprus}} || 532 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 30 || {{flag|Netherlands}} || 528 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 31 || {{flag|Kuwait}} || 527 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 32 || {{flag|Sweden}} || 520 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 33 || {{flag|United Kingdom}} || 519 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 34 || {{flag|Ireland}} || 513 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 35 || {{flag|Slovenia}} || 512 || 2011<ref>{{Citation |year= |title=arxiv nusxasi |url=http://www.stat.si/novica_prikazi.aspx?id=4724 |access-date=2016-01-26 |archivedate=2014-11-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141129030858/http://www.stat.si/novica_prikazi.aspx?id=4724 }}</ref> |- | 36 || {{flag|Brunei}} || 510 || 2008<ref name=WorldBank/> |- | 37 || {{flag|Czech Republic}} || 485 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 38 || {{flag|Denmark}} || 480 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 39 || {{flag|Estonia}} || 476 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 40 || {{flag|Barbados}} || 469 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 41 || {{flag|South Korea}} || 450 || 2013<ref>http://www.keepeek.com/Digital-Asset-Management/oecd/transport/road-safety-annual-report-2015/korea_irtad-2015-26-en#page3</ref> |- | 42 || {{flag|Lebanon}} || 434 ||<ref name=nm>{{veb manbasi |url=http://www.nationmaster.com/graph/tra_mot_veh-transportation-motor-vehicles |title=Motor vehicles (most recent) by country |publisher=NationMaster.com |accessdate=April 2012}}</ref> |- | 43 || {{flag|Bulgaria}} || 393 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 44 || [[Xorvatiya]] || 380 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 45 || {{flag|Slovakia}} || 364 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 46 || {{flag|Belarus}} || 362 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 47 || {{flag|Malaysia}} || 361 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 48 || {{flag|Israel}} || 358 || 2014<ref>{{veb manbasi|url=http://cbs.gov.il/reader/newhodaot/hodaa_template.html?hodaa=201527082|title=כלי רכב מנועיים 2014|work=Israel Central Bureau of Statistics}}</ref> |- | 49 || {{flag|Trinidad and Tobago}} || 353 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 50 || {{flag|Hungary}} || 345 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 51 || {{flag|Saudi Arabia}} || 336 ||<ref name=nm/> |- | 52 || [[Tayvan]] || 322 || 2014<ref>{{veb manbasi|url=http://stat.motc.gov.tw/mocdb/stmain.jsp?sys=100&funid=e3301|title=Motor Vehicle Registration|publisher=Ministry of Transportation and Communications, R.O.C|accessdate=2016-01-26|archivedate=2016-03-03|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303232103/http://stat.motc.gov.tw/mocdb/stmain.jsp?sys=100&funid=e3301}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160303232103/http://stat.motc.gov.tw/mocdb/stmain.jsp?sys=100&funid=e3301 |date=2016-03-03 }}</ref> |- | 53 || {{flag|Latvia}} || 319 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 54 || {{flag|Russia}} || 317 || 2014<ref>http://www.autonews.ru/automarket_news/news/1791970/?from=look_new#xtor=AL-[internal_traffic]--[rbc.ru]-[main_body]-[item_12]</ref> |- | 55 || {{flag|Argentina}} || 314 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 56 || {{flag|Romania}} || 314 || 2014<ref name="agerpres">{{veb manbasi |url=http://www.agerpres.ro/economie/2015/07/12/inmatricularile-de-autoturisme-second-hand-au-crescut-cu-14-in-primele-6-luni-drpciv--10-40-45 |title=Înmatriculările de autoturisme second hand au crescut cu 14%, în primele 6 luni |publisher=agerpres.ro |date=12-iyul 2015-yil |language=Romanian |accessdate=2016-01-26 |archivedate=2015-07-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150729063314/http://www.agerpres.ro/economie/2015/07/12/inmatricularile-de-autoturisme-second-hand-au-crescut-cu-14-in-primele-6-luni-drpciv--10-40-45 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150729063314/http://www.agerpres.ro/economie/2015/07/12/inmatricularile-de-autoturisme-second-hand-au-crescut-cu-14-in-primele-6-luni-drpciv--10-40-45 |date=2015-07-29 }}</ref> |- | 57 || {{flag|United Arab Emirates}} || 313 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 58 || [[Montenegro]] || 309 || 2011<ref>{{veb manbasi|url=http://www.monstat.org/userfiles/file/saobracaj/registrovana%20vozila/Broj%20prvi%20put%20registrovanih%20motornih%20i%20priklju%C4%8Dnih%20vozila%202011%20PDF.pdf |title=Montenegrin statistical office, 2011 |format=PDF |date= |accessdate=2012-05-23}}</ref> |- | 59 || {{flag|Suriname}} || 291 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 60 || {{flag|Libya}} || 290 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 61 || {{flag|Mexico}} || 275 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 62 || {{flag|Turkey}} || 253 || 2014<ref name=TÜİK>{{veb manbasi |url=http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18768 |publisher=TÜİK |accessdate=29-oktabr 2015-yil |language=Turkish |title=arxiv nusxasi |archivedate=2015-10-17 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151017110027/http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18768 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20151017110027/http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18768 |date=2015-10-17 }}</ref> |- | 63 || {{flag|Brazil}} || 249 || 2011<ref name=denatran>{{veb manbasi |url=http://www.denatran.gov.br/download/frota/FROTA_2011.zip |title=Frota de veículos, por tipo e com placa, segundo as Grandes Regioʻes e Unidades da Federação - JUL/2011 |publisher=Denatran |date=July 2011 |language=Portuguese |accessdate=2016-01-26 |archivedate=2014-05-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140522032202/http://www.denatran.gov.br/download/frota/FROTA_2011.zip }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140522032202/http://www.denatran.gov.br/download/frota/FROTA_2011.zip |date=2014-05-22 }}</ref> |- | 64 || {{flag|Serbia}} || 238 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 65 || {{flag|Antigua and Barbuda}} || 230 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 66 || {{flag|Chile}} || 230 || 2013<ref name=INE>{{veb manbasi|title=Anuarios Parque de Vehiculos en Circulacion |url=http://www.ine.cl/canales/chile_estadistico/estadisticas_economicas/transporte_y_comunicaciones/parquevehiculos.php |publisher=INE |accessdate=29-mart 2015-yil }}</ref> |- | 67 || {{flag|Saint Kitts and Nevis}} || 223 ||<ref name=nm/> |- | 68 || {{flag|Ukraine}} || 220 || 2012<ref>{{Citation |year= |title=arxiv nusxasi |url=http://ukrstat.org/uk/operativ/operativ2007/gdvdg_rik/dvdg_u/Ndtt2006_u.htm |access-date=2016-01-26 |archivedate=2016-03-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304070741/http://ukrstat.org/uk/operativ/operativ2007/gdvdg_rik/dvdg_u/Ndtt2006_u.htm }}</ref> |- | 69 || {{flag|Kazakhstan}} || 219 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 70 || {{flag|Oman}} || 215 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 71 || {{flag|Bosnia and Herzegovina}} || 214 ||2010<ref name=WorldBank/> |- | 72 || {{flag|Thailand}} || 206 || 2012<ref>{{veb manbasi|url=http://stat.bora.dopa.go.th/stat/y_stat55.html |script-title=th:จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานครและจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2555 |publisher= สำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง |date=2013-03-11 |accessdate=2013-10-27|language=th}}</ref><ref>{{veb manbasi |url= http://apps.dlt.go.th/statistics_web/brochure/cumcar12.pdf |format= PDF |title= Number of Vehicle Registered in Thailand as of 31-dekabr 2012-yil |publisher= กรมการขนส่งทางบก |date= |accessdate= 2013-10-27 |archivedate= 2017-06-15 |archiveurl= https://web.archive.org/web/20170615225053/http://apps.dlt.go.th/statistics_web/brochure/cumcar12.pdf }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20170615225053/http://apps.dlt.go.th/statistics_web/brochure/cumcar12.pdf |date=2017-06-15 }}</ref> |- | 73 || {{flag|Saint Vincent and the Grenadines}} || 204 || 2008<ref name=WorldBank/> |- | 74 || {{flag|Uruguay}} || 200 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 75 || {{flag|Iran}} || 200 || 2012<ref>{{veb manbasi|url=http://fararu.com/fa/news/111648/%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B4%D8%AF|title=سرانه خودرو در ایران اعلام شد|work=Fararu}}</ref> |- | 76 || {{flag|Jamaica}} || 188 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 77 || {{flag|Fiji}} || 179 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 78 || {{flag|Costa Rica}} || 177 || 2010<ref name=WorldBank>{{veb manbasi |url=http://data.worldbank.org/indicator/IS.VEH.NVEH.P3 |title=World Bank Data: Motor vehicles (per 1,000 people) |publisher=[[The World Bank]] |accessdate=2014-02-09 |archive-date=2014-02-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140209114811/http://data.worldbank.org/indicator/IS.VEH.NVEH.P3 }} Archived.</ref> |- | 79 || [[Seyshell orollari]] || 176 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 80 || {{flag|Mauritius}} || 175 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 81 || {{flag|Belize}} || 174 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 82 || {{flag|Tonga}} || 174 ||<ref name=nm/> |- | 83 || {{flag|Saint Lucia}} || 166 ||<ref name=nm/> |- | 84 || {{flag|Jordan}} || 165 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 85 || {{flag|South Africa}} || 165 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 86 || {{flag|Dominica}} || 163 ||<ref name=nm/> |- | 87 || {{flag|Nauru}} || 159 || 2004<ref>{{veb manbasi |url=http://www.populstat.info/Oceania/naurug.htm |title=Nauru General Data |publisher=Populstat.info |date= |accessdate=2012-06-02 |archivedate=2016-08-07 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160807014029/http://populstat.info/Oceania/naurug.htm }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160807014029/http://populstat.info/Oceania/naurug.htm |date=2016-08-07 }}</ref> |- | 88 || {{flag|Moldova}} || 156 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 89 || {{flag|Georgia}} || 155 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 90 || {{flag|Shimoliy Makedoniya}} || 155 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 91 || {{flag|Kosovo}} || 150 || 2013<ref>{{veb manbasi|url=https://data.worldbank.org/indicator/IS.VEH.NVEH.P3 |title=Motor vehicles (per 1,000 people)|publisher=WorldBank |date= |accessdate=2014-11-03}}</ref> |- | 92 || {{flag|Singapore}} || 149 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 93 || {{flag|Venezuela}} || 147 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 94 || {{flag|Kiribati}} || 146 || 2008<ref name=WorldBank/> |- | 95 || {{flag|Botswana}} || 133 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 96 || {{flag|Panama}} || 132 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 97 || {{flag|Dominican Republic}} || 128 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 98 || {{flag|Tunisia}} || 125 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 99 || {{flag|Albania}} || 124 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 100 || {{flag|Grenada}} || 122 ||<ref>{{veb manbasi |url=http://www.populstat.info/Americas/grenadag.htm |title=Grenada General Data |publisher=Populstat.info |date= |accessdate=2012-06-02 |archivedate=2016-12-30 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161230133130/http://www.populstat.info/Americas/grenadag.htm }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20161230133130/http://www.populstat.info/Americas/grenadag.htm |date=2016-12-30 }}</ref> |- | 101 || {{flag|Zimbabwe}} || 114 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 102 || {{flag|Algeria}} || 114 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 103 || {{flag|Azerbaijan}} || 112 || 2011<ref name=WorldBank/> |- | 104 || {{flag|Namibia}} || 107 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 105 || {{flag|Turkmenistan}} || 106 || 2008<ref name=WorldBank/> |- | 103 || {{flag|China}} || 113 || 2014<ref>{{veb manbasi |url=http://www.sn.xinhuanet.com/2014-11/28/c_1113440596.htm |title=中国汽车保有量1.54亿辆居世界第二 |date= |accessdate=2014-05-04 |archivedate=2015-03-15 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150315042639/http://www.sn.xinhuanet.com/2014-11/28/c_1113440596.htm }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150315042639/http://www.sn.xinhuanet.com/2014-11/28/c_1113440596.htm |date=2015-03-15 }}</ref> |- | 107 || {{flag|Armenia}} || 101 || 2010<ref>http://www.who.int/violence_injury_prevention/road_safety_status/2013/country_profiles/armenia.pdf</ref> |- | 108 || {{flag|Cape Verde}} || 101 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 109 || {{flag|Honduras}} || 95 || 2008<ref name=WorldBank/> |- | 110 || {{flag|Guyana}} || 95 || 2008<ref name=WorldBank/> |- | 111 || {{flag|El Salvador}} || 94 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 112 || {{flag|Swaziland}} || 89 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 113 || {{flag|Bahamas}} || 81 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 114 || {{flag|Hong Kong}} || 77 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 115 || {{flag|Samoa}} || 77 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 116 || {{flag|Sri Lanka}} || 76 || 2012<ref>{{veb manbasi|url=http://www.cbsl.gov.lk/pics_n_docs/10_pub/_docs/statistics/other/econ_&_ss_2013_e.pdf|title=arxiv nusxasi|accessdate=2021-01-22|archivedate=2018-02-19|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180219011759/http://www.cbsl.gov.lk/pics_n_docs/10_pub/_docs/statistics/other/econ_%26_ss_2013_e.pdf}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160304053424/http://www.cbsl.gov.lk/pics_n_docs/10_pub/_docs/statistics/other/econ_%26_ss_2013_e.pdf |date=2016-03-04 }}</ref> |- | 117 || {{flag|Peru}} || 73 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 118 || {{flag|Syria}} || 73 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 119 || {{flag|Mongolia}} || 72 || 2008<ref name=WorldBank/> |- | 120 || {{flag|Colombia}} || 71 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 121 || {{flag|Ecuador}} || 71 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 122 || {{flag|Morocco}} || 70 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 123 || {{flag|Bolivia}} || 68 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 124 || {{flag|Guatemala}} || 68 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 125 || {{flag|Indonesia}} || 69 || 2011<ref name=WorldBank/> |- | 126 || {{flag|Kyrgyzstan}} || 59 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 127 || {{flag|Bhutan}} || 57 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 129 || {{flag|Nicaragua}} || 57 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 130 || {{flag|Paraguay}} || 54 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 131 || {{flag|Vanuatu}} || 54 ||<ref name=nm/> |- | 132 || {{flag|Iraq}} || 50 ||<ref name=nm/> |- | 133 || {{flag|Egypt}} || 45 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 134 || {{flag|Palestine}} || 42 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 135 || {{flag|Angola}} || 38 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 136 || {{flag|Cuba}} || 38 || 2008<ref name=WorldBank/> |- | 137 || {{flag|Tajikistan}} || 38 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 138 || {{flag|Uzbekistan}} || 37 || 2004<ref>{{veb manbasi |url=http://www.populstat.info/Asia/uzbekisg.htm |title=Uzbekistan General Data |publisher=Populstat.info |date= |accessdate=2012-06-02 |archivedate=2018-02-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180209232749/http://www.populstat.info/Asia/uzbekisg.htm }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20180209232749/http://www.populstat.info/Asia/uzbekisg.htm |date=2018-02-09 }}</ref> |- | 139 || {{flag|Micronesia, Federated States of}} || 37 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 140 || {{flag|Yemen}} || 35 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 141 || {{flag|Comoros}} || 33 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 142 || {{flag|Guinea-Bissau}} || 33 || 2008<ref name=WorldBank/> |- | 143 || {{flag|Nigeria}} || 31 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 144 || {{flag|Philippines}} || 30 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 145 || {{flag|Ghana}} || 30 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 146 || {{flag|Maldives}} || 28 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 147 || {{flag|Djibouti}} || 28 ||<ref name=nm/> |- | 148 || {{flag|Afghanistan}} || 28 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 149 || {{flag|Congo, Republic of the}} || 27 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 150 || {{flag|Sudan}} || 27 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 151 || {{flag|Madagascar}} || 26 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 152 || {{flag|Kenya}} || 24 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 153 || {{flag|Vietnam}} || 23 || 2013<ref>{{veb manbasi|url=http://songmoi.vn/otoxemay-tin-tuc/luong-xe-may-tai-viet-nam-da-%E2%80%98vo-ke-hoach%E2%80%99-cua-nam-2020|title=arxiv nusxasi|accessdate=2016-01-26|archivedate=2017-01-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170110022433/http://songmoi.vn/otoxemay-tin-tuc/luong-xe-may-tai-viet-nam-da-%E2%80%98vo-ke-hoach%E2%80%99-cua-nam-2020}}</ref> |- | 154 || {{flag|Benin}} || 22 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 155 || {{flag|Senegal}} || 22 || 2008<ref name=WorldBank/> |- | 156 || {{flag|Cambodia}} || 21 || 2005<ref name=WorldBank/> |- | 157 || {{flag|Zambia}} || 21 || 2008<ref name=WorldBank/> |- | 158 || {{flag|Laos}} || 20 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 159 || {{flag|Cote dʼIvoire}} || 20 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 160 || {{flag|India}} || 18 || 2011<ref>http://www.rediff.com/business/slide-show/slide-show-1-auto-nations-with-most-number-of-cars-per-1000-people/20110909.htm#1</ref> |- | 161 || {{flag|Pakistan}} || 18 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 162 || {{flag|Cameroon}} || 14 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 162 || {{flag|Gabon}} || 14 || 2004<ref>{{veb manbasi |url=http://www.populstat.info/Africa/gabong.htm |title=Gabon General Data |publisher=Populstat.info |date= |accessdate=2012-06-02 |archivedate=2016-08-07 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160807123429/http://populstat.info/Africa/gabong.htm }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160807123429/http://populstat.info/Africa/gabong.htm |date=2016-08-07 }}</ref> |- | 163|| {{flag|Mali}} || 14 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 164 || {{flag|Equatorial Guinea}} || 13 || 2004<ref>{{veb manbasi |url=http://www.populstat.info/Africa/equaguig.htm |title=Equatorial Guinea General Data |publisher=Populstat.info |date= |accessdate=2012-06-02 |archivedate=2017-11-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171119030827/http://www.populstat.info/Africa/equaguig.htm }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20171119030827/http://www.populstat.info/Africa/equaguig.htm |date=2017-11-19 }}</ref> |- | 165 || {{flag|Papua New Guinea}} || 13 ||<ref name=nm/> |- | 166 || {{flag|Haiti}} || 12 ||<ref name=nm/> |- | 167 || {{flag|Mozambique}} || 12 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 168 || {{flag|Burkina Faso}} || 12 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 169 || {{flag|Eritrea}} || 11 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 170 || {{flag|North Korea}} || 11 || 2006<ref>{{veb manbasi |url=http://www.populstat.info/Asia/nkoreag.htm |title=North Korea General Data |publisher=Populstat.info |date= |accessdate=2012-06-02 |archivedate=2018-12-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181225172357/http://www.populstat.info/Asia/nkoreag.htm }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20181225172357/http://www.populstat.info/Asia/nkoreag.htm |date=2018-12-25 }}</ref> |- | 171 || {{flag|Malawi}} || 8 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 172 || {{flag|Uganda}} || 8 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 173 || {{flag|Myanmar}} || 7 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 174 || {{flag|Tanzania}} || 7 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 175 || {{flag|Gambia}} || 7 || 2004<ref name=WorldBank/> |- | 176 || {{flag|Niger}} || 7 || 2009<ref name=WorldBank/> |- | 177 || {{flag|Burundi}} || 6 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 178 || {{flag|Sierra Leone}} || 6 || 2008<ref name=WorldBank/> |- | 179 || {{flag|Chad}} || 6 || 2006<ref name=WorldBank/> |- | 180 || {{flag|Congo, Democratic Republic of the}} || 5 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 181 || {{flag|Guinea}} || 5 ||<ref name=nm/> |- | 182 || {{flag|Mauritania}} || 5 ||<ref name=nm/> |- | 183 || {{flag|Nepal}} || 5 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 184 || {{flag|Central African Republic}} || 4 ||<ref name=nm/> |- | 185 || {{flag|Lesotho}} || 4 || 2004<ref>{{veb manbasi |url=http://www.populstat.info/Africa/lesothog.htm |title=Lesotho General Data |publisher=Populstat.info |date= |accessdate=2012-06-02 |archivedate=2016-08-07 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160807134419/http://populstat.info/Africa/lesothog.htm }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160807134419/http://populstat.info/Africa/lesothog.htm |date=2016-08-07 }}</ref> |- | 186 || {{flag|Ethiopia}} || 3 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 187 || {{flag|Somalia}} || 3 ||<ref name=nm/> |- | 188 || {{flag|Liberia}} || 3 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 189 || {{flag|Bangladesh}} || 3 || 2010<ref name=WorldBank/> |- | 190 || {{flag|Solomon Islands}} || 3 || 2004<ref>{{veb manbasi |url=http://www.populstat.info/Oceania/solomong.htm |title=Solomon Islands General Data |publisher=Populstat.info |date= |accessdate=2012-06-02 |archivedate=2018-12-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181226011434/http://www.populstat.info/Oceania/solomong.htm%20 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20181226011434/http://www.populstat.info/Oceania/solomong.htm%20 |date=2018-12-26 }}</ref> |- | 191 || {{flag|São Tomé and Príncipe}} || 2 || 2007<ref name=WorldBank/> |- | 192 || {{flag|Togo}} || 2 || 2007<ref name=WorldBank/> |} == Manbalar == {{Manbalar}} {{Davlatlar statistikasi}} [[Turkum:Reytinglar]] {{stat-stub}} {{gumanitar-stub}} {{economics-stub}} h1xi421b3gmy6bqwaafspczd2y5gyl3 Andoza:Administratorlar va rasmiyatchilar 10 668344 2726588 2711984 2022-07-31T09:58:03Z Malikxan 33427 upd. wikitext text/x-wiki {{Navbox |bodyclass = |listclass = hlist |name = Administratorlar va rasmiyatchilar |title = Oʻzbekcha Vikipediya [[Vikipediya:Administratorlar|administratorlari]] va [[Vikipediya:Rasmiyatchilar|rasmiyatchilari]] |titlestyle = background:#ECECEC; |image = [[File:Admin mop.PNG]] |above = |groupstyle = background:#ECECEC; |state = {{{state<includeonly>|autocollapse</includeonly>}}} |group1 = [[Vikipediya:Administratorlar|Administratorlar]] ([[Maxsus:ListUsers/sysop|{{NUMBEROFADMINS}}]]) |list1 = {{nobr|[[Foydalanuvchi:Abdulla|Abdulla]] •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Amir.Temur|Amir.Temur]] •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Artemev Nikolay|Artemev Nikolay]] •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Asadbek Botirqulov|Asadbek Botirqulov]] (hozirgi kunda faol emas) •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Casual|Casual]] •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Gayrat98|Gayrat98]] •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Jamshid Nurkulov|Jamshid Nurkulov]] •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Kagansky|Kagansky]] •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Malikxan|Malikxan]] •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Muxriddin Azimov|Muxriddin Azimov]] •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Nataev|Nataev]] •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Nataeva|Nataeva]] •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:PlanespotterA320|PlanespotterA320]] •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Sociologist|Sociologist]] (hozirgi kunda faol emas) •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Umarxon III|Umarxon III]] •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Ximik1991|Ximik1991]] (hozirgi kunda faol emas) •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Xusinboy Bekchanov|Xusinboy Bekchanov]]}} <br> |group2 = [[Vikipediya:Interfeys administratorlar|Interfeys administratorlari]] ([[Maxsus:ListUsers/interface-admin|3]]) |list2 = {{nobr|[[Foydalanuvchi:Malikxan|Malikxan]] •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Nataev|Nataev]] •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Xusinboy Bekchanov|Xusinboy Bekchanov]]}} <br> |group3 = [[Vikipediya:Rasmiyatchilar|Rasmiyatchilar]] ([[Maxsus:ListUsers/bureaucrat|{{NUMBERINGROUP:bureaucrat}}]]) |list3 = {{nobr|[[Foydalanuvchi:Abdulla|Abdulla]] •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Malikxan|Malikxan]] •}} {{nobr|[[Foydalanuvchi:Nataev|Nataev]]}} |below = }}<noinclude> [[Turkum:Andozalar:Vikimediya]] nii82rv25snu11gkvux6eml6uryocmg Oʻzbekistondagi shaharchalar 0 668916 2726310 2545185 2022-07-31T05:59:39Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki Oʻzbekiston Respublikasi [[Shaharcha|shaharchalari]] roʻyxati. (2017 yil 1 sentyabr holatiga koʻra) <ref>[https://nrm.uz/contentf7?doc=451659_mamuriy-hududiy_tuzilmalarni_(obektlarni)_belgilash_tizimi_idoraviy_statistik_tasniflagichi_(mhtbt)&products=1_vse_zakonodatelstvo_uzbekistana#%D1%84%D0%B0%D1%80%D0%B3%D0%BE%D0%BD%D0%B0 Ўзбекистон Республикаси Маъмурий-ҳудудий тузилмаларни (объектларни) белгилаш тизими идоравий статистик таснифлагичи]</ref> == [[Qoraqalpogʻiston]] == === [[Amudaryo tumani]] === * [[Jumurtov]] — 1968 yildan. * [[Qilichboy]] — 2009 yildan. * [[Qipshak]] — 2009 yildan. * [[Xitoy (Amudaryo tumani)|Xitoy]] — 2009 yildan. === [[Beruniy tumani]] === * [[Boʻlish (Beruniy tumani)|Boʻlish]] — 2009 yildan. === [[Qanlikoʻl tumani]] === * [[Qanlikoʻl]] — 1982 yildan === [[Qoraoʻzak tumani]] === * [[Qoraoʻzak]] — 1984 yildan === [[Kegeyli tumani]] === * [[Kegeyli]] — 1978 yildan * [[Qozonketkan]] === [[Qoʻngʻirot tumani]] === * [[Oqshoʻlaq]] * [[Oltinkoʻl (shaharcha)]] — 1969 yildan * [[Elobod]] * [[Jasliq]] — 1975 yildan * [[Qoraqalpogʻiston (shaharcha)|Qoraqalpogʻiston]] — 1971 yildan * [[Qubla-ustyurt]] — 1964 yildan === [[Nukus tumani]] === * [[Oqmangʻit]] — 1980 yildan === [[Taxiatosh tumani]] === * [[Naymankoʻl]] — 2009 yildan. === [[Taxtakoʻpir tumani]] === * [[Taxtakoʻpir]] — 1984 yildan === [[Toʻrtkoʻl tumani]] === * [[Amirobod]] — 2009 yildan. * [[Miskin (shaharcha)]] — 2009 yildan. * [[Nurli yoʻl]] — 2009 yildan. * [[Tozabogʻ]] — 2009 yildan. * [[Turkmankoʻl]] — 2009 yildan. === [[Xoʻjayli tumani]] === * [[Vodnik]] — 1958 yildan === [[Chimboy tumani]] === * [[Ayteke]] — 2009 yildan. === [[Ellikqalʼa tumani]] === * [[Saxtiyon (shaharcha)]] — yildan. === [[Nukus]] shahri === * [[Qoratov (shaharcha)|Qoratov]] — 1964 yildan == [[Andijon viloyati]] == === [[Oltinkoʻl (tuman)|Oltinkoʻl tumani]] === * [[Boʻston (Oltinkoʻl tumani)|Boʻston]] — 2009 yildan. * [[Dalvarzin]] — 2009 yildan. * [[Jalabek]] — 2009 yildan. * [[Ijtimoiyot]] — 2009 yildan. * [[Kumakay]] — 2009 yildan. * [[Qoʻshtepa (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Madaniy mehnat]] — 2009 yildan. * [[Markaz (Oltinkoʻl tumani)|Markaz]] — 2009 yildan. * [[Maslahat (Oltinkoʻl tumani)|Maslahat]] — 2009 yildan. * [[Namuna (Oltinkoʻl tumani)|Namuna]] — 2009 yildan. * [[Xondibogʻi]] — 2009 yildan === [[Andijon (tuman)|Andijon tumani]] === * [[Ogʻullik]] — 2009 yildan. * [[Ayrilish (shaharcha)]] — 2009 yildan. * [[Oq Yor (Andijon tumani)|Oq Yor]] — 2009 yildan. * [[Butaqora]] — 2009 yildan. * [[Guliston (Andijon tumani)|Guliston]] (Guliston) — 2009 yildan. * [[Gumbaz (Andijon tumani)|Gumbaz]] — 2009 yildan. * [[Zavroq]] — 2009 yildan. * [[Qoraqalpoq (shaharcha)|Qoraqalpoq]] — 2009 yildan. * [[Kuyganyor]] — 1978 yildan * [[Kunji]] — 2009 yildan. * [[Qoʻshariq]] — 2009 yildan. * [[Namuna (Andijon tumani)|Namuna]] — 2009 yildan. * [[Rovvot]] — 2009 yildan. * [[Xartum (shaharcha)]] — 2009 yildan. * [[Chilon]] — 2009 yildan. * [[Chumbogʻich]] — 2009 yildan. * [[Ekin tikin]] — 2009 yildan. * [[Yangiobod (Andijon tumani)|Yangiobod]] — 2009 yildan. === [[Asaka tumani]] === * [[Oqboʻyra (shaharcha)]] — 2009 yildan. * [[Kujgan]] — 2009 yildan. * [[Navkan]] — 2009 yildan. * [[T.Aliyev (shaharcha)]] — 2009 yildan. === [[Baliqchi tumani]] === * [[Baliqchi (shahar)|Baliqchi]] — 2009 yildan. * [[Xoʻjaobod (Baliqchi tumani)|Xoʻjaobod]] (Xoʻjaobod) — 2009 yildan. * [[Chinobod]] — 2009 yildan. === [[Boʻz (tuman)|Boʻz tumani]] === * [[Boʻz (shaharcha)]] — 1980 yildan * [[M.Jalolov (shaharcha)]] — 2009 yildan. * [[Xoldevonbek]] — 2009 yildan. === [[Buloqboshi tumani]] === * [[Andijon (shaharcha)|Andijon]] — 2009 yildan. * [[Buloqboshi]] — 2009 yildan. * [[Uchtepa (Buloqboshi tumani)|Uchtepa]] — 2009 yildan. * [[Shirmonbuloq (shaharcha)]] — 2009 yildan. === [[Jalaquduq (tuman)|Jalaquduq tumani]] === * [[Oyim (shaharcha)]] — 2009 yildan. * [[Beshtol]] — 2009 yildan. * [[Jalolquduq]] — 2009 yildan. * [[Koʻkalam]] — 2009 yildan. * [[Qoʻshtepa (Jalaquduq tumani)|Qoʻshtepa]] — 2009 yildan. * [[Janubiy Olamushuk]] — 1947 yildan * [[Yorqishloq (Jalaquduq tumani)|Yorqishloq]] — 2009 yildan. === [[Izboskan (tuman)|Izboskan tumani]] === * [[Gurkirov]] — 2009 yildan. * [[Maygir]] — 2009 yildan. * [[Toʻrtkoʻl (Izboskan tumani)|Toʻrtkoʻl]] — 2009 yildan. * [[Uzun Koʻcha]] — 2009 yildan. === [[Qoʻrgʻontepa tumani]] === * [[Sultonobod (Qoʻrgʻontepa tumani)|Sultonobod]] — 2009 yildan. * [[Dardoq]] — 2012 yildan === [[Marhamat tumani]] === * [[Boboxuroson]] — 2009 yildan. * [[Qorabagʻish]] — 2009 yildan. * [[Qoraqoʻrgʻon]] — 2009 yildan. * [[Koʻtarma (shaharcha)]] — 2009 yildan. * [[Marhamat]] — 2009 yildan. * [[Polvontosh]] — 1947 yildan * [[Rovot]] — 2009 yildan. * [[Oʻqchi (shaharcha)]] — 2009 yildan. * [[Xakka (Marhamat tumani)|Xakka]] — 2009 yildan. * [[Xoʻjaariq]] — 2009 yildan. === [[Paxtaobod tumani]] === * [[Doʻstlik (Paxtaobod tumani)|Doʻstlik]] (Doʻstlik) — 2009 yildan. * [[Izboskan (Paxtaobod tumani)|Izboskan]] — 2009 yildan. * [[Pushmon]] — 2009 yildan. === [[Ulugʻnor (tuman)|Ulugʻnor tumani]] === * [[Oqoltin]] — 2009 yildan. === [[Xoʻjaobod tumani]] === * [[Guliston (Xoʻjaobod tumani)|Guliston]] — 2009 yildan. * [[Dilkushod]] — 2009 yildan. * [[Koʻtarma (Xoʻjaobod tumani)|Koʻtarma]] — 2009 yildan. * [[Manak]] — 2009 yildan. * [[Xidirsha]] — 2009 yildan. === [[Shahrixon (tuman)|Shahrixon tumani]] === * [[Vaxim]] — 2009 yildan. * [[Segaza Qum]] — 2009 yildan. * [[Choʻja]] — 2009 yildan. === [[Xonobod (Oʻzbekiston)|Xonobod shahri]] === * [[Fozilmon (shaharcha)]] — 2009 yildan. == [[Buxoro viloyati]] == === [[Olot tumani]] === * [[Boʻribek Chandir]] — 2009 yildan. * [[Ganchi Chandir]] — 2009 yildan. * [[Kesakli]] — 2009 yildan. * [[Qirtay]] — 2009 yildan. * [[Sola Qorovul]] — 2009 yildan. * [[Talqon Sayyot|Jayxunobod]] — 2009 yildan. * [[Oʻzbekiston (shaharcha)|Oʻzbekiston]] — 2009 yildan. * [[Chovdur]] — 2009 yildan. === [[Buxoro tumani]] === * [[Arabxona]] — 2009 yildan. * [[Dexcha]] — 2009 yildan. * [[Podshoyi]] — 2009 yildan. * [[Rabotak]]— 2009 yildan. * [[Oʻrta Novmetan]] — 2009 yildan. * [[Xumini Bolo]] — 2009 yildan. === [[Vobkent tumani]] === * [[Xargoʻsh|Navbahor]] — 2009 yildan. * [[Shirin (Vobkent tumani)|Shirin]] — 2009 yildan. * [[Kosari]] — yildan. === [[Gʻijduvon tumani]] === * [[Abadi (shaharcha)|Abadi]] — 2009 yildan * [[Beshtuvo]] — 2009 yildan * [[Gajdumak]] — 2009 yildan * [[Jovgari]] — 2009 yildan * [[Zafarobod (Gʻijduvon tumani)|Zafarobod]] — 1984 yildan * [[Koʻlijabbor]] — 2009 yildan * [[Mazragan]] — 2009 yildan * [[Oʻzanon]] — 2009 yildan * [[Xatcha]] — 2009 yildan * [[Chagʻdari]] — 2009 yildan * [[Yuqori Rostgoʻy]] — 2009 yildan * [[Dodarak]] — yildan * [[Namatgaron]] — yildan * [[Yuqori Qumoq]] — yildan === [[Kogon tumani]] === * [[Sarayonobod]] — yildan * [[Tutikunda]] — yildan === [[Jondor tumani]] === * [[Boʻribogʻi|Paxlavon]] — 2009 yildan * [[Dalmun]] — 2009 yildan * [[Jondor (shaharcha)|Jondor]] — 1981 yildan * [[Koʻliyon]] — 2009 yildan * [[Samonchuq]] — 2009 yildan * [[Tobagar]] — 2009 yildan * [[Ushot]] — 2009 yildan * [[Xazorman]] — 2009 yildan * [[Chorzona]] — 2009 yildan === [[Qorakoʻl tumani]] === * [[Bandboshi]] — 2009 yildan * [[Dargʻabogʻi]] — 2009 yildan * [[Jigʻachi]] — 2009 yildan * [[Qorahoji]] — 2009 yildan * [[Quvvacha]] — 2009 yildan * [[Mirzaqalʼa]] — 2009 yildan * [[Sayyod (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Solur (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Chandirobod]] — 2009 yildan * [[Shoʻrabod]] — 2009 yildan * [[Yakka Aʼlam]] — 2009 yildan * [[Yangiqalʼa]] — 2009 yildan === [[Peshku tumani]] === * [[Peshku]] — 2009 yildan * [[Shavgon]] — 2009 yildan * [[Yangibozor]] — 2009 yildan * [[Mahallai-Mirishkor]] — yildan === [[Romitan tumani]] === * [[Qoqishtuvon]] — 2009 yildan * [[Xosa (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Yuqori Gʻazberon]] — 2009 yildan === [[Shofirkon tumani]] === * [[Gʻulomota]] — 2009 yildan * [[Joʻyrabot]] — 2009 yildan * [[Iskogare]] — 2009 yildan * [[Quyi Chuqurak]] — 2009 yildan * [[Mirzoqul]] — 2009 yildan * [[Talisafed]] — 2009 yildan * [[Undare]] — 2009 yildan * [[Chandir (shaharcha)]] — 2009 yildan == [[Jizzax viloyati]] == === [[Arnasoy tumani]] === * [[Gʻoliblar]] — 2009 yildan. * [[Gulbahor (Arnasoy tumani)|Gulbahor]] — 2009 yildan === [[Baxmal tumani]] === * [[Usmat|Oʻsmat]] — 1994 yildan * [[Oqtosh (Baxmal tumani)|Oqtosh]] — 2009 yildan * [[Alamli]] — 2009 yildan * [[Baxmal (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Moʻgʻul (Baxmal tumani)|Moʻgʻul]] — 2009 yildan * [[Novqa-1]] — 2009 yildan * [[Tongotar]] — 2009 yildan === [[Gʻallaorol tumani]] === * [[Abdukarim (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Qoʻytosh]] — 1942 yildan * [[Qangliobod]] — 2009 yildan * [[Lalmikor]] — 2009 yildan * [[Marjonbuloq]] — 2009 yildan * [[Chuvilloq]] — 2009 yildan === [[Jizzax tumani]] === * [[Gandumtosh]] — 2009 yildan * [[Jizzaxlik]] — 2009 yildan * [[Qangʻli (Jizzax tumani)|Qangʻli]] — 2009 yildan * [[Qorayantoq]] — 2009 yildan * [[Mulkanlik]] — 2009 yildan * [[Toʻqchilik (shahahrcha)]] — 2009 yildan * [[Uchtepa (qishloq)|Uchtepa]] — 2009 yildan === [[Doʻstlik tumani]] === * [[Navroʻz (Doʻstlik tumani)|Navroʻz]] — 2009 yildan === [[Zomin tumani]] === * [[Zomin]] — 1986 yildan * [[Pshagʻor]] — 2009 yildan * [[Sirgʻali (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Yom (shaharcha)]] — 2009 yildan === [[Zarbdor tumani]] === * [[Boʻston (Zarbdor tumani)|Boʻston]] — 1979 yildan * [[Sharq Yulduzi (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Yuksalish]] — 2009 yildan === [[Zafarobod tumani]] === * [[Zafarobod (shaharcha)]] - 1997 yildan * [[Timiryazev (shaharcha)|Nurafshon]] — 2009 yildan * [[Hulkar (shaharcha)|Pistalikent]] — 2009 yildan * [[Yorqin (shaharcha)|Yorqin]] — 2009 yildan === [[Mirzachoʻl tumani]] === * [[Mirzadala]] — 2009 yildan * [[Paxtazor]] — 2009 yildan === [[Paxtakor tumani]] === * [[Gulzor (shaharcha)|Gulzor]] — 2009 yildan === [[Forish tumani]] === * [[Uchquloch]] — 1983 yildan * [[Yangiqishloq]] — пгт с 1978 года === [[Yangiobod tumani]] === * [[Savot (shaharcha)|Savot]] — 2009 yildan * [[Yangiobod (shaharcha)]] — 2009 yildan == [[Qashqadaryo viloyati]] == === [[Gʻuzor tumani]] === * [[Jarariq]] — 2009 yildan * [[Mashʼal (shaharcha)|Mashʼal]] — 2009 yildan * [[Obihayot]] — 2009 yildan * [[Sherali (shaharcha)|Sherali]] — 2009 yildan * [[Yangikent]] — 2009 yildan === [[Dehqonobod tumani]] === * [[Beshbuloq]] — 2009 yildan * [[Dehqonobod (shaharcha)]] — 1989 yildan * [[Qorashina]] — 2009 yildan === [[Qamashi tumani]] === * [[Badahshon]] — 2009 yildan * [[Balandchayla]] — 2009 yildan * [[Qoratepa (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Qiziltepa (Qamashi tumani)|Qiziltepa]] — 2009 yildan * [[Sarbozor]] — 2009 yildan === [[Qarshi tumani]] === * [[Gʻubdin]] — 2009 yildan * [[Yertepa]] — 2009 yildan * [[Jumabozor (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Qovchin]] — 2009 yildan * [[Kuchkak]] — 2009 yildan * [[Lagʻmon (shaharcha)|Lagʻmon]] — 2009 yildan * [[Mirmiron]] — 2009 yildan * [[Mustaqillik (Qarshi tumani)|Mustaqillik]] — 2009 yildan * [[Navroʻz (Qarshi tumani)|Navroʻz]] — 2009 yildan * [[Nuqrabod]] — 2009 yildan * [[Saroy (shaharcha)|Saroy]] — 2009 yildan * [[Fayzobod (Oʻzbekiston)]] — 2009 yildan * [[Xonobod (Qarshi tumani)|Xonobod]] — 2009 yildan * [[Shilvi (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Yangihayot (Qarshi tumani)|Yangihayot]] — 2009 yildan === [[Koson tumani]] === * [[Obod (Koson tumani)|Obod]] — 2009 yildan * [[Oqtepa (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Boygʻundi]] — 2009 yildan * [[Boyterak (Oʻzbekiston)|Boyterak]] — 2009 yildan * [[Guvalak (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Istiqlol (Koson tumani)|Istiqlol]] — 2009 yildan * [[Qoʻyi Obron]] — 2009 yildan * [[Mudin]] — 2009 yildan * [[Pudina]] — 2009 yildan * [[Poʻlati]] — 2009 yildan * [[Rahimsoʻfi]] — 2009 yildan * [[Surhon]] — 2009 yildan * [[Toʻlgʻa]] — 2009 yildan * [[Esaboy]] — 2009 yildan === [[Kasbi tumani]] === * [[Denov (Kasbi tumani)|Denov]] — 2009 yildan * [[Doʻstlik (Kasbi tumani)|Doʻstlik]] — 2009 yildan * [[Kasbi (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Qoʻxna Qatagʻon]] — 2009 yildan * [[Maymanoq]] — 2009 yildan * [[Mugʻlon]] — 2009 yildan * [[Fazli]] — 2009 yildan * [[Xoʻjakasbi]] — 2009 yildan * [[Yangiqishloq (Kasbi tumani)|Yangiqishloq]] — 2009 yildan === [[Kitob tumani]] === * [[Obikanda]] — 2009 yildan * [[Alaqoʻyliq]] — 2009 yildan * [[Bektemir (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Beshqozoq|Baxtdarvozasi]] — 2009 yildan * [[Beshterak]] — 2009 yildan * [[Varganza]] — 2009 yildan * [[Panji]] — 2009 yildan * [[Rus Qishloq]] — 2009 yildan * [[Sariosiyo (Kitob tumani)|Sariosiyo]] — 2009 yildan * [[Sevaz]] — 2009 yildan * [[Xoji (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Yakkatut]] — 2009 yildan * [[Yangiobod (Kitob tumani)|Yangiobod]] — 2009 yildan === [[Mirishkor tumani]] === * [[Jeynov]] — 2009 yildan * [[Pomuq (shaharcha)|Pomuq]] — 2009 yildan * [[Yangi Mirishkor]] — 2009 yildan === [[Muborak tumani]] === * [[Qoraqum (shaharcha)|Qoraqum]] — 2009 yildan * [[Qarliq]] — 2009 yildan * [[Koʻxnashahar|Baxt (Muborak tumani)]] — 2009 yildan * [[Diyonat]] — 2009 yildan * [[Shayx (shaharcha)]] — 2009 yildan === [[Nishon tumani]] === * [[Oydin (shaharcha)|Oydin]] — 2009 yildan * [[Oqoltin (Nishon tumani)|Oqoltin]] — 2009 yildan * [[Guliston (Nishon tumani)|Guliston]] — 2009 yildan * [[Nishon (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Nuriston (shaharcha)]] - 1992 yildan * [[Paxtaobod (Nishon tumani)|Paxtaobod]] (Paxtaobod) — 2009 yildan * [[Paxtachi]] — 2009 yildan * [[Samarqand (Nishon tumani)|Samarqand]] — 2009 yildan * [[Sardoba (Nishon tumani)|Sardoba]] — 2009 yildan === [[Chiroqchi tumani]] === * [[Ayritom (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Dam (shaharcha)|Dam]] (Dam) — 2009 yildan * [[Jar (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Koʻkdala]] — 2009 yildan * [[Pakandi]] — 2009 yildan * [[Paxtaobod (Chiroqchi tumani)|Paxtaobod]] — 2009 yildan * [[Oʻymovut]] — 2009 yildan * [[Chiyal (shaharcha)]] — 2009 yildan === [[Shahrisabz tumani]] === * [[Ammogʻon-1]] — 2009 yildan * [[Anday (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Qorasuv (Shahrisabz tumani)|Qorasuv]] — 2009 yildan * [[Keldihayot]] — 2009 yildan * [[Qumqishloq]] — 2009 yildan * [[Kunchiqar Darvoza]] — 2009 yildan * [[Qutchi (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Qoʻshqanot]] — 2009 yildan * [[Miroqi]] — 1986 yildan * [[Namaton]] — 2009 yildan * [[Novqat (Oʻzbekiston)]] — 2009 yildan * [[Temirchi (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Oʻrtaqoʻrgʻon]] — 2009 yildan * [[Xoʻjaxuroson]] — 2009 yildan * [[Chorshanba (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Choshtepa]] — 2009 yildan * [[Chuqur Qishloq]] — 2009 yildan * [[Shamaton]] — 2009 yildan * [[Yangiqishloq (Shahrisabz tumani)|Yangiqishloq]] — 2009 yildan === [[Yakkabogʻ tumani]] === * [[Alaqargʻa]] — 2009 yildan * [[Alakoʻylak]] — 2009 yildan * [[Jarqirgʻiz]] — 2009 yildan * [[Qayragʻoch (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Qatagʻon (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Kattabogʻ]] — 2009 yildan * [[Madaniyat (Yakkabogʻ tumani)|Madaniyat]] — 2009 yildan * [[Mevazor]] — 2009 yildan * [[Samoq]] — 2009 yildan * [[Turon (shaharcha)|Turon]] — 2009 yildan * [[Oʻz (shaharcha)]]— 2009 yildan * [[Chubron]] — 2009 yildan * [[Edilbek]] — 2009 yildan * [[Eski Yakkabogʻ]] - 1989 yildan === [[Qarshi]] === * [[Qashqadaryo (shaharcha)|Qashqadaryo]] — 1978 yildan == [[Navoiy viloyati]] == === [[Konimex tumani]] === * [[Bolaqaroq]] — 2009 yildan * [[Konimex (shaharcha)]]— 1935 yildan * [[Mamiqchi]] — 2009 yildan * [[Shoʻrtepa (shaharcha)]] — 2009 yildan === [[Karmana tumani]] === * [[Karmana]] — 2009 yildan * [[Malikrabot]] — 1971 yildan * [[Paxtaobod (Karmana tumani)|Paxtaobod]] — 2009 yildan * [[Podkoron]] — 2009 yildan * [[S. Umarov (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[T. Gʻofurov (shaharcha)]] — 2009 yildan === [[Qiziltepa (tuman, Navoiy viloyati)|Qiziltepa tumani]] === * [[Oqmachit (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Baland Gʻardiyon]] — 2009 yildan * [[Vangʻozi]] — 2009 yildan * [[Gʻoyibon]] — 2009 yildan * [[Zarmitan]] — 2009 yildan * [[Qalayn Azizon]] — 2009 yildan * [[Oqsoch (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Husbiddin (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Gʻamxoʻr]] — yildan * [[Uzilishkent]] — yildan * [[Oʻrtaqoʻrgʻon]] — yildan * [[Xoʻjaqoʻrgʻon]] — yildan === [[Navbahor tumani]] === * [[Ijant]] — 2009 yildan * [[Qalqonota]] — 2009 yildan * [[Kesganterak]] — 2009 yildan * [[Quyi Beshrabot]] — 2009 yildan * [[Saroy (Navbahor tumani)|Saroy]] — 2009 yildan === [[Nurota tumani]] === * [[Gʻozgʻon]] — 1975 yildan * [[Qizilcha (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Temurqovuq]] — 2009 yildan * [[Chuya]] — 2009 yildan * [[Yangibino (shaharcha)]] — 2009 yildan === [[Tomdi tumani]] === * [[Tomdibuloq]] — 2009 yildan === [[Uchquduq tumani]] === * [[Shalxar]] — 2009 yildan === [[Xatirchi tumani]] === * [[Jaloyir]] — 2009 yildan * [[Langar (Xatirchi tumani)|Langar]] — 1942 yildan * [[Polvontepa]] — 2009 yildan * [[Tasmachi]] — 2009 yildan * [[Qoʻshchinor (Xatirchi tumani)]] — yildan * [[Qoʻrgʻon (Xatirchi tumani)]] — yildan * [[Bogʻishamol]] — yildan * [[Gʻalabek]] — yildan * [[Paxtakor (Xatirchi tumani)|Paxtakor]] — yildan * [[Turkman (Xatirchi tumani)|Turkman]] — yildan * [[Yangi qurilish]] — yildan === [[Zarafshon]] shahri === * [[Muruntov]] — 1976 yildan === [[Navoiy]] shahri === * [[Tinchlik (shaharcha)|Tinchlik]] — 1978 yildan == [[Namangan viloyati]] == === [[Kosonsoy tumani]] === * [[Ozod (shaharcha)|Ozod]] — 2009 yildan * [[Bogʻishamol]] — 2009 yildan * [[Istiqlol (Kosonsoy tumani)|Istiqlol]]  — 2009 yildan * [[Koson (Kosonsoy tumani)|Koson]] — 2009 yildan * [[Ququmboy]] — 2009 yildan * [[Tergovchi (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Chindavul]] — 2009 yildan * [[Chust Koʻcha (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Yangiyoʻl (Kosonsoy tumani)|Yangiyoʻl]] — 2009 yildan * [[Yangi Shahar (Kosonsoy tumani)|Yangi Shahar]] — 2009 yildan === [[Mingbuloq tumani]] === * [[Goʻrtepa]] — 2009 yildan * [[Jomashoʻy]] — 1972 yildan * [[Dovduq]] — 2009 yildan * [[Kugoliqul]] — 2009 yildan * [[Madyarovul]] — 2009 yildan * [[Mehnatobod (Mingbuloq tumani)|Mehnatobod]] — 2009 yildan * [[Oʻzgarish (Mingbuloq tumani)|Oʻzgarish]] — 2009 yildan === [[Namangan tumani]] === * [[Gʻalcha (shaharcha)|Gʻalcha]] — 2009 yildan * [[Gʻirvon]] — 2009 yildan * [[Irvadon]] — 2009 yildan * [[Qumqoʻrgʻon (Namangan tumani)|Qumqoʻrgʻon]] — 2009 yildan * [[Mirishkor (Namangan tumani)|Mirishkor]] — 2009 yildan * [[Rovuston]] — 2009 yildan * [[Toshbuloq (Namangan tumani)|Toshbuloq]] * [[Shashaki]] — 2009 yildan * [[Shoʻrqoʻrgʻon]] — 2009 yildan * [[Yuqori Rovuston]] — 2009 yildan === [[Norin tumani (Oʻzbekiston)|Norin tumani]] === * [[Jambil (shaharcha)|Jambil]] — 2009 yildan * [[Qorateri]] — 2009 yildan * [[Margʻuzar]] — 2009 yildan * [[Norinkapa]] — 2009 yildan * [[Pastki Choʻja]] — 2009 yildan * [[Uchtepa (Norin tumani)|Uchtepa]] — 2009 yildan * [[Xoʻjaobod (Namangan)|Xoʻjaobod]] — 2009 yildan * [[Shoʻra (shaharcha)]] — 2009 yildan === [[Pop tumani]] === * [[Oltinkon]] — [[Pop tumani]]. 1966 yildan * [[Navbahor (shaharcha)|Navbahor]] — [[Pop tumani]]. 1979 yildan * [[Uygʻursoy]] — [[Pop tumani]]. 1947 yildan * [[Xalqobod]] — [[Pop tumani]]. 1966 yildan * [[Chorkesar]] — [[Pop tumani]]. 1957 yildan * [[Uygʻur (Pop tumani)|Uygʻur]] — 2009 yildan * [[Yangi Xoʻjaobod]] — 2009 yildan * [[Sang]] — 2009 yildan * [[Gʻurumsaroy]] — 2009 yildan * [[Qandigʻon]] — 2009 yildan * [[Pungon]] — 2009 yildan * [[Chodak]] — 2009 yildan * [[Madaniyat (Pop tumani)|Madaniyat]] — 2009 yildan * [[Qurgʻonobod]] — 2009 yildan * [[Chorkesar-2]] — 2009 yildan === [[Toʻraqoʻrgʻon tumani]] === * [[Oqtosh (shaharcha)|Oqtosh]] — [[Toʻraqoʻrgʻon tumani]]. 1974 yildan * [[Yettikon]] — 1979 yildan * [[Yandama]] — 1947 yildan * [[Axsi (shaharcha)]] — 1966 yildan * [[Kalvak]] — 1957 yildan * [[Mozorkoʻxna]] — 2009 yildan * [[Buramatut]] — 2009 yildan * [[Shaxand]] — 2009 yildan * [[Olchin (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Saroy (Toʻraqoʻrgʻon tumani)|Saroy]] — 2009 yildan * [[Katagon]] — 2009 yildan * [[Kichikqurama]] — 2009 yildan * [[Namdon]] — 2009 yildan === [[Uychi tumani]] === * [[Uychi]] — 1984 yildan * [[Oʻnhayot]] — 1989 yildan * [[Birlashgan]] — 2009 yildan * [[Fayziobod]] — 1966 yildan * [[Churtuk]] — 1957 yildan * [[Axsi (Uychi tumani)|Axsi]] — 2009 yildan * [[Jiydakapa]] — 2009 yildan * [[Kichik toshloq]] — 2009 yildan * [[Mashad]] — 2009 yildan * [[Soku]] — 2009 yildan * [[Boyogʻon]] — 2009 yildan * [[Gʻayrat]] — 2009 yildan * [[Ziyokor]] — 2009 yildan === [[Uchqoʻrgʻon tumani]] === * [[Qayqi]] — 2009 yildan * [[Qoʻgʻay]] - 2009 yildan * [[Uchyogʻoch]] — 2009 yildan * [[Yangiobod]] — 1966 yildan === [[Chortoq tumani]] === * [[Muchum]] — 2009 yildan * [[Koroskon]] — 2009 yildan * [[Koʻshan]] — 2009 yildan * [[Ayqiron]] — 2009 yildan * [[Alixon]] — 2009 yildan * [[Pastki Peshqoʻrgʻon]] — 2009 yildan * [[Yuqori Peshqoʻrgʻon]] — 2009 yildan * [[Ora ariq]] — 2009 yildan * [[Baliqli koʻl]] — 2009 yildan * [[Xazratishox]] — 2009 yildan === [[Chust tumani]] === * [[Olmos (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Axcha]] — 2009 yildan * [[Sarimsoqtepa]] — 2009 yildan * [[Varzik]] — 2009 yildan * [[Qoraqoʻrgʻon]] — 2009 yildan * [[Gʻova]] — 2009 yildan * [[Karkidon]] — 2009 yildan * [[Karnon]] — 2009 yildan * [[Yorqishloq (Chust tumani)]] — 2009 yildan * [[Shoyon]] — 2009 yildan * [[Xisorak]] — 2009 yildan === [[Yangiqoʻrgʻon tumani]] === * [[Yangiqoʻrgʻon]] — [[Yangiqoʻrgʻon tumani]]. 1976 yildan * [[Bekobod (Yangiqoʻrgʻon tumani)]] — 2009 yildan * [[Gʻovazon]] — 2009 yildan * [[Zarkent]] — 2009 yildan * [[Iskavot]] — 2009 yildan * [[Kalisho]] — 2009 yildan * [[Qizil qiyoq]] — 2009 yildan * [[Qorayongʻoq]] — 2009 yildan * [[Qorapolvon]] — 2009 yildan * [[Qorachashoʻrkent]] — 2009 yildan * [[Koʻkyor]] — 2009 yildan * [[Navkent]] — 2009 yildan * [[Nanay]] — 2009 yildan * [[Poromon]] — 2009 yildan * [[Rovot (Yangiqoʻrgʻon tumani)]] — 2009 yildan * [[Sangiston]] — 2009 yildan * [[Salmon]] — 2009 yildan * [[Xoʻjashoʻrkent]] — 2009 yildan * [[Yumaloqtepa]] — 2009 yildan == [[Samarqand viloyati]] == === [[Oqdaryo tumani]] === * [[Dahbed]] — 1978 yildan * [[Loyish]] — 1984 yildan * [[Avazali]] — 2009 yildan * [[Bolta (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Qirqdarxon]] — 2009 yildan * [[Kumushkent]] — 2009 yildan * [[Oytamgʻali (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Oqdaryo (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Yangiqoʻrgʻon (Oqdaryo tumani)]] — 2009 yildan * [[Yangiobod (Oqdaryo tumani)]] — 2009 yildan === [[Bulungʻur tumani]] === * [[Kildon]] — 2009 yildan * [[Soxibkor]] — 2009 yildan * [[Bogʻbon (shaharcha)]] — 2009 yildan === [[Jomboy tumani]] === * [[Dehqonobod (Jomboy tumani)]] — 2009 yildan * [[Eski Jomboy]] — 2009 yildan * [[Xoʻja (Jomboy tumani)]] — 2009 yildan * [[Gʻazira]] — 2009 yildan * [[Kattaqishloq]] — 2009 yildan === [[Ishtixon tumani]] === * [[Mitan (shaharcha)]] — 1986 yildan * [[Azamat (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Damariq]] — 2009 yildan * [[Bahrin (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Qirqyigit]] — 2009 yildan * [[Odil (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Sugʻot]] — 2009 yildan * [[Xalqobod (Ishtixon tumani)]] — 2009 yildan * [[Shayxislom]] — 2009 yildan * [[Sheyxlar (Ishtixon tumani)]] — 2009 yildan * [[Yangikent (Ishtixon tumani)]] — 2009 yildan * [[Yangirabot (Ishtixon tumani)]] — 2009 yildan === [[Kattaqoʻrgʻon tumani]] === * [[Payshanba (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Suv hovuzi]] — 1947 yildan * [[Mundiyon]] — 2009 yildan * [[Polvontepa (Kattaqoʻrgʻon tumani)]] — 2009 yildan * [[Qoradaryo (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Vayrat]] — 2009 yildan * [[Yangiqoʻrgʻoncha (Kattaqoʻrgʻon tumani)|Yangiqoʻrgʻoncha]] — 2009 yildan * [[Kattaming]] — 2009 yildan === [[Qoʻshrabot tumani]] === * [[Qoʻshrabot]] — 2009 yildan * [[Zarkent]] — 2009 yildan === [[Narpay tumani]] === * [[Mirbozor]] — 1992 yildan * [[Guliston (Narpay tumani)|Guliston]] — 2009 yildan * [[Qoʻyi Charxin]] — 2009 yildan === [[Payariq tumani]] === * [[Tomoyrat]] — 2009 yildan * [[Qorasuv (Payariq tumani)|Qorasuv]] — 2009 yildan * [[Koʻksaroy]] — 2009 yildan * [[Gʻujumsoy]] — 2009 yildan * [[Xoʻja Ismoil]] — 2009 yildan * [[Tupolos]] — 2009 yildan * [[Oqqoʻrgʻon (Payariq tumani)]] — 2009 yildan * [[Doʻstlarobod]] — 2009 yildan * [[Doʻstlik (Payariq tumani)]] — 2009 yildan === [[Pastdargʻom tumani]] === * [[Charxin]] — 1978 yildan * [[Chortut]] — 2009 yildan * [[Oʻrta Charxin]] — 2009 yildan * [[Balhiyon]] — 2009 yildan * [[Goʻzalkent]] — 2009 yildan * [[Jagʻalboyli]] — 2009 yildan * [[Mehnat (Pastdargʻom tumani)]] — 2009 yildan * [[Hindiboyi]] — 2009 yildan * [[Agron (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Iskandari]] — 2009 yildan * [[Saribosh]] — 2009 yildan === [[Paxtachi tumani]] === * [[Ziyodin]] (Ziyovuddin) — 1972 yildan * [[Qodirist]] — 2009 yildan * [[Past Burkut]] — 2009 yildan * [[Sanchiqul]] — 2009 yildan * [[Suluvqoʻrgʻon]] — 2009 yildan * [[Urgich]] — 2009 yildan * [[Xumor]] — 2009 yildan === [[Samarqand tumani]] === * [[Gulobod (Samarqand tumani)]] — 2009 yildan * [[Xoʻja Ahrori Vali]] — 2009 yildan === [[Nurobod tumani]] === * [[Ingichka]] — 1944 yildan * [[Nurbuloq]] — 2009 yildan === [[Urgut tumani]] === * [[Jartepa]] — 2009 yildan * [[Kamangaron]] — 2009 yildan * [[Gʻoʻs]] — 2009 yildan * [[Pochvon]] — 2009 yildan * [[Ispanza]] — 2009 yildan * [[Uramas]] — 2009 yildan * [[Kenagas (shaharcha)]] — 2009 yildan === [[Toyloq tumani]] === * [[Toyloq (shaharcha)]] — 1980 yildan * [[Adas (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Bogʻizagʻon]] — 2009 yildan === [[Samarqand|Samarqand shahar xokimiyatiga qarashli shaharchalar]] === * [[Kimyogarlar]] — 1952 yildan * [[Farhod]] (Farxod) — 1981 yildan * [[Hishrov]] — 1952 yildan * [[Kattaqoʻrgʻon]] — 2009 yildan == [[Surxondaryo viloyati]] == === [[Oltinsoy tumani]] === * [[Qorliq (Oltinsoy tumani)]] — 2009 yildan * [[Botosh (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Jobu (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Ipoq]] — 2009 yildan * [[Qurama (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Boʻston (Oltinsoy tumani)]] — 2009 yildan * [[Mormin]] — 2009 yildan * [[Xayrandara]] — 2009 yildan * [[Xoʻjasoat]] — 2009 yildan * [[Chep]] — 2009 yildan * [[Shakarqamish (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Ekraz]] — 2009 yildan * [[Yangiqurilish]] — 2009 yildan * [[Gulobod (Oltinsoy tumani)]] — 2009 yildan === [[Angor tumani]] === * [[Angor]] — 2009 yildan * [[Tallimaron (Angor tumani)]] — 2009 yildan * [[Xomkon]] — 2009 yildan * [[Qorasuv (Angor tumani)]] — 2009 yildan * [[Yangiobod (Angor tumani)]] — 2009 yildan * [[Talloshqon]] — 2009 yildan * [[Gilambob]] — 2009 yildan * [[Zartepa (Angor tumani)]] — 2009 yildan * [[Yangi turmush]] — 2009 yildan * [[Angor (Yangi)]] — 2009 yildan * [[Kayran]] — 2009 yildan * [[Novshaxar]] — 2009 yildan === [[Boysun tumani]] === * [[Kofrun]] — 2009 yildan * [[Tangimush (Boysun tumani)]] — 2009 yildan * [[Pasurxi]] — 2009 yildan * [[Qoraboʻyin]] — 2009 yildan * [[Rabot (Boysun tumani)]] — 2009 yildan === [[Muzrabot tumani]] === * [[Baxt (Muzrabot tumani)]] — 2009 yildan * [[Baynalmilal]] — 2009 yildan * [[Guliston (Muzrabot tumani)]] — 2009 yildan * [[Iftixor (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Xalqobod (Muzrabot tumani)]] — 2009 yildan * [[Qozoyoqli]] — 2009 yildan * [[Oq oltin (Muzrabot tumani)]] — 2009 yildan * [[Taskent (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Ozod Vatan]] — 2009 yildan * [[Chegarachi]] — 2009 yildan === [[Denov tumani]] === * [[Doʻstlik (Surxondaryo)|Doʻstlik]]  — 1992 yildan * [[Yurchi]] — 2009 yildan * [[Qiziljar (Denov tumani)]] — 2009 yildan * [[Xolchayon (Denov tumani)]] — 2009 yildan * [[Xitoyan]] — 2009 yildan * [[Paxtakurash]] — 2009 yildan * [[Namozgoh]] — 2009 yildan * [[Jamatak]] — 2009 yildan * [[Yangi Hazorbogʻ]] — 2009 yildan * [[Yangibogʻ (Denov tumani)]] — 2009 yildan * [[Dahana (Denov tumani)]] — 2009 yildan * [[Yangiobod (Denov tumani)]] — 2009 yildan === [[Jarqoʻrgʻon tumani]] === * [[Kakaydi]] — 1942 yildan * [[Minor (Jarqoʻrgʻon tumani)]] — 2009 yildan * [[Qoraqursoq]] — 2009 yildan * [[Markaziy Surxon]] — 2009 yildan * [[Kafrun (Jarqoʻrgʻon tumani)]] — 2009 yildan === [[Qumqoʻrgʻon tumani]] === * [[Hurriyat (shaharcha)]] — 1992 yildan * [[Elbayon (Qumqoʻrgʻon tumani)]] — 2009 yildan * [[Elobod (Qumqoʻrgʻon tumani)]] — 2009 yildan * [[Azlarsoy]] — 2009 yildan * [[Bogʻora]] — 2009 yildan * [[Oqsoy (Qumqoʻrgʻon tumani)]] — 2009 yildan * [[Jiydali]] — 2009 yildan * [[Navbahor (Qumqoʻrgʻon tumani)]] — 2009 yildan * [[Qarsoqli]] — 2009 yildan * [[Yangiyer (Qumqoʻrgʻon tumani)]] — 2009 yildan * [[Jaloir (Qumqoʻrgʻon tumani)]] — 2009 yildan === [[Qiziriq tumani]] === * [[Sariq (shaharcha)]] — 1992 yildan * [[Kunchiqish]] — 2009 yildan * [[Yangi hayot (Qiziriq tumani)]] — 2009 yildan * [[Karmaki]] — 2009 yildan * [[Istara]] — 2009 yildan * [[Bandixon (Qiziriq tumani)]] — 2009 yildan === [[Sariosiyo tumani]] === * [[Sariosiyo (shaharcha)]] — 1983 yildan * [[Yangihayot (Sariosiyo tumani)]] — 2009 yildan * [[Tortuli]] — 2009 yildan * [[Boʻyropoʻsht]] — 2009 yildan === [[Termiz tumani]] === * [[Uchqizil]] — 2012 yildan * [[Limonchi]] — 2009 yildan * [[Tajribakor]] — 2009 yildan * [[Namuna (Termiz tumani)]] — 2009 yildan * [[At-Termiziy (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Mustaqillik (Termiz tumani)]] — 2009 yildan * [[Pattakesar]] — 2009 yildan * [[Chegarachi (Termiz tumani)]] — 2009 yildan * [[Qizilboy]] — 2009 yildan === [[Uzun tumani]] === * [[Uzun]] — 2012 yildan * [[Chinor (Uzun tumani)]] — 2009 yildan * [[Ulanqul]] — 2009 yildan * [[Qarashiq]] — 2009 yildan * [[Yangi kuch (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Jonchekka]] — 2009 yildan * [[Malandiyon]] — 2009 yildan * [[Mehnat (Uzun tumani)]] — 2009 yildan * [[Yangi roʻzgʻor]] — 2009 yildan === [[Sherobod tumani]] === * [[Zarabogʻ]] — 2009 yildan * [[Kilkon]] — 2009 yildan * [[Navbog]] — 2009 yildan * [[Paxtaobod (Sherobod tumani)]] — 2009 yildan * [[Sariqamish (Sherobod tumani)]] — 2009 yildan * [[Choʻyinchi]] — 2009 yildan * [[Yangiariq (Sherobod tumani)]] — 2009 yildan === [[Shoʻrchi tumani]] === * [[Elbayon (Shoʻrchi tumani)]] — 2009 yildan * [[Toʻla]] — 2009 yildan * [[Yalti]] — 2009 yildan * [[Xushchekka]] — 2009 yildan * [[Qoʻshtegirmon]] — 2009 yildan * [[Kattasovur]] — 2009 yildan * [[Karvon (Shoʻrchi tumani)]] — 2009 yildan * [[Gʻarmaqoʻrgʻon]] — 2009 yildan * [[Jarqishloq (Shoʻrchi tumani)]] — 2009 yildan * [[Joyilma]] — 2009 yildan == [[Sirdaryo viloyati]] == === [[Oqoltin tumani]] === * [[Sardoba (qishloq)|Sardoba]] — 2012 yildan * [[Fargʻona (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Andijon (Oqoltin tumani)]] — 2009 yildan === [[Boyovut tumani]] === * [[Boyovut (shaharcha)]] — 1984 yildan * [[Markaz (Boyovut tumani)]] — 2009 yildan * [[Bekat (Boyovut tumani)]] — 2009 yildan * [[Doʻstlik (Boyovut tumani)]] — 2009 yildan === [[Sayxunobod tumani]] === * [[Sayxun]] — 1984 yildan * [[Sohil (Sayxunobod tumani)]] — 2009 yildan * [[Shoʻroʻzak]] — 2009 yildan * [[Paxtakon (Sayxunobod tumani)]] — 2009 yildan === [[Guliston tumani]] === * [[Dehqonobod]] — 1967 yildan * [[Hulkar (Guliston tumani)]] — 2009 yildan * [[Beshbuloq (Guliston tumani)]] — 2009 yildan * [[Ulugʻbek (Guliston tumani)]] — 2009 yildan * [[Xalqakoʻl]] — 2009 yildan === [[Sardoba tumani]] === * [[Paxtaobod (Sirdaryo viloyati)|Paxtaobod]] — 1984 yildan === [[Mirzaobod tumani]] === * [[Navroʻz (Mirzaobod tumani)]] — 2009 yildan * [[Oqoltin (Mirzaobod tumani)]] — 2009 yildan === [[Sirdaryo tumani]] === * [[Quyosh (Sirdaryo tumani)]] — 2009 yildan * [[Malik (Sirdaryo tumani)]] — 2009 yildan * [[Ziyokor (Sirdaryo tumani)]] — 2009 yildan * [[J. Mamanov]] — 2009 yildan === [[Xovos tumani]] === * [[Xovos]] — 1960 yildan * [[Gulbahor (Xovos tumani)]] — 2009 yildan == [[Toshkent]] shahri == * [[Ulugʻbek (shaharcha)|Ulugʻbek]]  — [[Mirzo Ulugʻbek tumani]]. 1961 yildan == [[Toshkent viloyati]] == === [[Oqqoʻrgʻon tumani]] === * [[Alimkent]] (Olimkent) — 1967 yildan * [[Hamzaobod]] — 2009 yildan === [[Ohangaron tumani]] === * [[Yon-ariq]] — 2009 yildan * [[Qora Xitoy]] — 2009 yildan * [[Telov]] — 2009 yildan * [[Eyvalek (Ohangaron tumani)]] — 2009 yildan === [[Bekobod tumani]] === * [[Zafar]] — 1972 yildan * [[Bobur (Bekobod tumani)]] — 2009 yildan * [[Koʻrkam]] — 2009 yildan * [[Xos (Bekobod tumani)]] — 2009 yildan * [[Gulzor (Bekobod tumani)]] — 2009 yildan === [[Boʻstonliq tumani]] === * [[Chorvoq]] — 1964 yildan * [[Iskandar]] — 1937 yildan * [[Burchmulla]] — 2009 yildan * [[Pargos]] — 2009 yildan * [[Sari qanli]] — 2009 yildan * [[Sobir Raximov (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Soyliq]] — 2009 yildan * [[Talpin]] — 2009 yildan * [[Tulabe]] — 2009 yildan * [[Uyenqulsoy]] — 2009 yildan * [[Xumsan]] — 2009 yildan * [[Hoʻja (Boʻstonliq tumani)]] — 2009 yildan * [[Hoʻjakent]] — 2009 yildan * [[Chinor (Boʻstonliq tumani)]] — 2009 yildan * [[Qoronqul]] — 2009 yildan * [[Qurbonov nomli]] — 2009 yildan * [[Qoʻshqoʻrgʻon]] — 2009 yildan === [[Boʻka tumani]] === * [[Iftixor]] — 2009 yildan * [[Qoraqoʻyli]] — 2009 yildan * [[Turon (Boʻka tumani)]] — 2009 yildan * [[Koʻkorol (Boʻka tumani)]] — 2009 yildan * [[Qoʻshtepa (Boʻka tumani)]] — 2009 yildan * [[Namuna (Boʻka tumani)]] — 2009 yildan * [[Rovot (Boʻka tumani)]] — 2009 yildan * [[Chigʻatoy (Boʻka tumani)]] — 2009 yildan === [[Quyi chirchiq tumani]] === * [[Gul (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Ketmontepa]] — 2009 yildan * [[Maydontol (Quyi chirchiq tumani)]] — 2009 yildan * [[Qoʻrgʻoncha (Quyi chirchiq tumani)]] — 2009 yildan * [[Maʻnaviyat (Quyi chirchiq tumani)]] — 2009 yildan * [[Maʻrifat (Quyi chirchiq tumani)]] — 2009 yildan * [[Oʻzbekiston (Quyi chirchiq tumani)]] — 2009 yildan * [[Toshovul]] — 2009 yildan * [[Toshloq (Quyi chirchiq tumani)]] — 2009 yildan === [[Zangiota tumani]] === * [[Oʻrtaovul]] — 1974 yildan * [[Eshonguzar]] — 1977 yildan * [[Xonabod (Zangiota tumani)]] — 2009 yildan * [[Erkin (Zangiota tumani)]] — 2009 yildan * [[Quyoshli (Zangiota tumani)]] — 2009 yildan * [[Daliguzar]] — 2009 yildan * [[Pastdarxon]] — 2009 yildan * [[Tarnov (Zangiota tumani)]] — 2009 yildan * [[Zangiota (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Nazarbek]] — 2009 yildan * [[Axmad Yassaviy (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Ulugʻbek (Zangiota tumani)]] — 2009 yildan === [[Yuqori Chirchiq tumani]] === * [[Yangibozor (shaharcha)]] — 1973 yildan * [[Mirobod (Yuqori Chirchiq tumani)]] — 2009 yildan * [[Xitoy Tepa]] — 2009 yildan === [[Qibray tumani]] === * [[Qibray]] — 1973 yildan * [[Salor (shaharcha)]] — 1967 yildan * [[Argin]] — 2009 yildan * [[Taraqqiyot (Qibray tumani)]] — 2009 yildan * [[Alisherobod]] — 2009 yildan * [[Geofizika (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Doʻrmon (Qibray tumani)]] — 2009 yildan * [[Yoshlik (Qibray tumani)]] — 2009 yildan * [[Koʻprik boshi]] — 2009 yildan * [[Madaniyat (Qibray tumani)]] — 2009 yildan * [[Mustaqillik (Qibray tumani)]] — 2009 yildan * [[Nurafshon (Qibray tumani)]] — 2009 yildan * [[Uymaut]] — 2009 yildan * [[Unqoʻrgʻon-1]] — 2009 yildan * [[Oʻtkir (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[X.Amirov]] — 2009 yildan === [[Parkent tumani]] === * [[Quyosh (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Qoʻrgʻontepa (Parkent tumani)]] — 2009 yildan * [[Chinorli]] — 2009 yildan === [[Piskent tumani]] === * [[Muratali (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Said (shaharcha)]] — 2009 yildan === [[Oʻrta Chirchiq tumani]] === * [[Tuyaboʻgʻiz]] — 1957 yildan * [[Yangihayot]] — 1973 yildan * [[Kuchluk]] — 2009 yildan * [[Qorasuv (Oʻrta Chirchiq tumani)]] — 2009 yildan * [[Sholikor]] — 2009 yildan === [[Chinoz tumani]] === * [[Olmazor]] — 1937 yildan * [[Yangi chinoz]] — 1992 yildan * [[Gulzorobod]] — 2009 yildan * [[Doʻstlik (Chinoz tumani)]] — 2009 yildan * [[Paxta (Chinoz tumani)]] — 2009 yildan * [[A.Temur (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Birlik (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Chorvador]] — 2009 yildan * [[Kir (shaharcha)]] — 2009 yildan === [[Yangiyoʻl tumani]] === * [[Boʻzsuv (shaharcha)|Boʻzsuv]] — 1974 yildan * [[Gulbahor]] — 1943 yildan * [[Nov (Yangiyoʻl tumani)]] — 2009 yildan * [[Kirsadoq]] — 2009 yildan * [[Qovunchi (Yangiyoʻl tumani)]] — 2009 yildan === [[Toshkent tumani]] === * [[Z.Jalilov (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Koʻk saroy (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Kensoy]] — 2009 yildan * [[Sabzavot (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[M.Fozilov (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Shamsiobod]] — 2009 yildan * [[Chigʻatoy (Toshkent tumani)]] — 2009 yildan * [[Qashqarlik]] — 2009 yildan * [[Hasanboy (shaharcha)]] — 2009 yildan === [[Angren|Angren shahar xokimligiga qarashli shaharchalar]] === * [[Krasnogorsk (shaharcha)]] — 1955 yildan * [[Nurobod (shaharcha)]] — 1984 yildan * [[Chigʻiriq]] — 1963 yildan * [[Bekobod (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Chirchiq (shaharcha)]] — 2009 yildan == [[Fargʻona viloyati]] == === [[Oltiariq tumani]] === * [[Oltiariq]] — 1980 yildan * [[Chinor (Oltiariq tumani)]] — 2009 yildan * [[Azimobod (Oltiariq tumani)]] — 2009 yildan * [[Boʻrbaliq]] — 2009 yildan * [[Djurek (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Zilxa]] — 2009 yildan * [[Katput]] — 2009 yildan * [[Oqboʻyra (Oltiariq tumani)]] — 2009 yildan * [[Povulgʻon]] — 2009 yildan * [[Poloson]] — 2009 yildan * [[Chordara (Oltiariq tumani)]] — 2009 yildan * [[Eskiarab]] — 2009 yildan * [[Yangiarab]] — 2009 yildan * [[Yangiqoʻrgʻon (Oltiariq tumani)]] — 2009 yildan === [[Qoʻshtepa tumani]] === * [[Boltakoʻl]] — 2009 yildan * [[Gishtmon]] — 2009 yildan * [[Doʻrmon (Qoʻshtepa tumani)]] — 2009 yildan * [[Katta Beshkapa]] — 2009 yildan * [[Qizil ariq]] — 2009 yildan * [[Qorajiyda]] — 2009 yildan * [[Qorakaltak]] — 2009 yildan * [[Qumtepa]] — 2009 yildan * [[Quyi Oqtepa]] — 2009 yildan * [[Sarmozor]] — 2009 yildan * [[Xotinariq]] — 2009 yildan * [[Shahartepa]] — 2009 yildan * [[Eshonguzar (Qoʻshtepa tumani)]] — 2009 yildan * [[Yangiariq (Qoʻshtepa tumani)]] — 2009 yildan === [[Bagʻdod tumani]] === * [[Bagʻdod (shaharcha)]] — 1979 yildan * [[Amirobod (Bogʻdod tumani)]] — 2009 yildan * [[Maylavoy]] — 2009 yildan * [[Oltin vodiy]] — 2009 yildan * [[Bogʻishamol (Bogʻdod tumani)]] — 2009 yildan * [[Bordon (Bogʻdod tumani)]] — 2009 yildan * [[Doʻrmoncha]] — 2009 yildan * [[Irgali]] — 2009 yildan * [[Qaroqchitol]] — 2009 yildan * [[Kaxat]] — 2009 yildan * [[Qirqboldi]] — 2009 yildan * [[Konizar]] — 2009 yildan * [[Qoʻshtegirmon]] — 2009 yildan * [[Matqulobod]] — 2009 yildan * [[Mirzaobod (Bogʻdod tumani)]] — 2009 yildan * [[Samandarak (Bogʻdod tumani)]] — 2009 yildan * [[Samarqand (Bogʻdod tumani)]] — 2009 yildan * [[Oʻltarma]] — 2009 yildan * [[Xusnobod]] — 2009 yildan * [[Chermirzaobod]] — 2009 yildan * [[Churindi]] — 2009 yildan === [[Buvayda tumani]] === * [[Ibrat (shaharcha)|Ibrat]] — 2012 yildan * [[Yuqori Bachqir]] — 2009 yildan * [[Quyi Bachqir]] — 2009 yildan * [[Chinobod (Buvayda tumani)]] — 2009 yildan * [[Buvayda]] — 2009 yildan * [[Zarbuloq]] — 2009 yildan * [[Qum (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Yuqori Nayman]] — 2009 yildan * [[Oqqoʻrgʻon (Buvayda tumani)]] — 2009 yildan * [[Quyi Urganji]] — 2009 yildan === [[Beshariq tumani]] === * [[Nafosat (Beshariq tumani)]] — 2009 yildan * [[Zarqaynar]] — 2009 yildan * [[Kapayangi]] — 2009 yildan * [[Qumqishloq (Beshariq tumani)]] — 2009 yildan * [[Oqtovuq]] — 2009 yildan * [[Rapqon]] — 2009 yildan * [[Tovul]] — 2009 yildan * [[Chimboy (Beshariq tumani)]] — 2009 yildan * [[Uzun (Beshariq tumani)]] — 2009 yildan * [[Manguobod]] — 2009 yildan === [[Quva tumani]] === * [[Sanoatchilar]] — 2009 yildan * [[Guliston (Quva tumani)]] — 2009 yildan * [[Damariq]] — 2009 yildan * [[Jalayer]] — 2009 yildan * [[Qayirma (Quva tumani)]] — 2009 yildan * [[Qaqir]] — 2009 yildan * [[Qandabuloq]] — 2009 yildan * [[Qorashox]] — 2009 yildan * [[Mustaqillik (Quva tumani)]] — 2009 yildan * [[Oltinariq]] — 2009 yildan * [[Pastki Xo`ja Xasan]] — 2009 yildan * [[Tolmozor]] — 2009 yildan * [[Turk (Quva tumani)]] — 2009 yildan * [[Oʻzbek (Quva tumani)]] — 2009 yildan * [[Yuziya]] — 2009 yildan === [[Uchkoʻprik tumani]] === * [[Uchkoʻprik]] — 2009 yildan * [[Begobod]] — 2009 yildan * [[Gʻijdan]] — 2009 yildan * [[Katta Qashqar]] — 2009 yildan * [[Qumariqobod]] — 2009 yildan * [[Bogʻiboʻston]] — 2009 yildan * [[Mirzaxoʻja]] — 2009 yildan * [[Palaxon]] — 2009 yildan * [[Sobirjon (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Turgʻoq]] — 2009 yildan * [[Yangiqishloq (Uchkoʻprik tumani)]] — 2009 yildan === [[Rishton tumani]] === * [[Avazboy]] — 2009 yildan * [[Beshkapa]] — 2009 yildan * [[Bujay]] — 2009 yildan * [[Boʻston (Rishton tumani)]] — 2009 yildan * [[Doʻtir]] — 2009 yildan * [[Saxovat (Rishton tumani)]] — 2009 yildan * [[Zoxidon]] — 2009 yildan * [[Qayragʻoch (Rishton tumani)]] — 2009 yildan * [[Oq-yer (Rishton tumani)]] — 2009 yildan * [[Pandigon]] — 2009 yildan * [[Toʻda]] — 2009 yildan * [[Oʻyrat]] — 2009 yildan * [[Xurramobod]] — 2009 yildan === [[Soʻx tumani]] === * [[Ravon (qishloq)|Ravon]] — 2012 yildan * [[Qalʻa (Soʻx tumani)]] — 2009 yildan * [[Sarikanda]] — 2009 yildan * [[Soʻx (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Tul (shaharcha)]] — 2009 yildan * [[Hushyor]] — 2009 yildan * [[Tarovatli]] — 2009 yildan === [[Toshloq tumani]] === * [[Toshloq]] — 1974 yildan * [[Arabmozor]] — 2009 yildan * [[Axshak]] — 2009 yildan * [[Varzak]] — 2009 yildan * [[Zarkent (Toshloq tumani)]] — 2009 yildan * [[Qumariq (Toshloq tumani)]] — 2009 yildan * [[Quyi Nayman]] — 2009 yildan * [[Sadda (Toshloq tumani)]] — 2009 yildan * [[Yakkatut (Toshloq tumani)]] — 2009 yildan * [[Turvat]] — 2009 yildan === [[Oʻzbekiston tumani]] === * [[Shoʻrsuv]] — 1934 yildan * [[Avgʻon (Oʻzbekiston tumani)]] — 2009 yildan * [[Dahana Qaqir]] — 2009 yildan * [[Islom (Oʻzbekiston tumani)]] — 2009 yildan * [[Katta Tagob]] — 2009 yildan * [[Qizil Qaqir]] — 2009 yildan * [[Kichik Tagob]] — 2009 yildan * [[Sardoba (Oʻzbekiston tumani)]] — 2009 yildan * [[Kudash]] — 2009 yildan * [[Kul elash]] — 2009 yildan * [[Qulibek]] — 2009 yildan * [[Qumbosti]] — 2009 yildan * [[Qoʻshqoʻnoq]] — 2009 yildan * [[Qoʻrgʻoncha (Oʻzbekiston tumani)]] — 2009 yildan * [[Nursux]] — 2009 yildan * [[Ovchi (Oʻzbekiston tumani)]] — 2009 yildan * [[Oyimcha Qaqir]] — 2009 yildan * [[Oqmachit (Oʻzbekiston tumani)]] — 2009 yildan * [[Oxta Tagob]] — 2009 yildan * [[Oʻqchi Dasht]] — 2009 yildan * [[Oʻqchi Rajabgardi]] — 2009 yildan * [[Iftixor (Oʻzbekiston tumani)]] — 2009 yildan === [[Fargʻona tumani]] === * [[Chimyon]] — 1934 yildan * [[Avval (Fargʻona tumani)]] — 2009 yildan * [[Archa (Fargʻona tumani)]] — 2009 yildan * [[Vodil (Fargʻona tumani)]] — 2009 yildan * [[Yuqori Vodil]] — 2009 yildan * [[Damkoʻl (Fargʻona tumani)]] — 2009 yildan * [[Yoshlarobod]] — 2009 yildan * [[Qoʻrgʻontepa (Fargʻona tumani)]] — 2009 yildan * [[Langar (Fargʻona tumani)]] — 2009 yildan * [[Logʻon]] — 2009 yildan * [[Mindon]] — 2009 yildan * [[Novkent]] — 2009 yildan * [[Yuqori Oqtepa]] — 2009 yildan * [[Parvoz (Fargʻona tumani)]] — 2009 yildan * [[Yuqori Soyboʻyi]] — 2009 yildan * [[Bahor (Fargʻona tumani)]] — 2009 yildan * [[Xonqiz]] — 2009 yildan * [[Xoʻroba]] — 2009 yildan * [[Neftchilar]] — 2009 yildan * [[Shoximardonobod]] — 2009 yildan * [[Yuqori Mindon]] — 2009 yildan === [[Dangʻara tumani]] === * [[Dangʻara]] — 1979 yildan * [[Doimobod]] — 2009 yildan * [[Katta Ganjiravon]] — 2009 yildan * [[Katta Turk]] — 2009 yildan * [[Qum Qiyali]] — 2009 yildan * [[Toptiqsaroy]] — 2009 yildan * [[Tumor (Dangʻara tumani)]] — 2009 yildan * [[Yuqori Urganji]] — 2009 yildan * [[Yangi zamon]] — 2009 yildan === [[Furqat tumani]] === * [[Navbahor (qishloq)|Navbahor]] — 2012 yildan * [[Kaldoʻshan]] — 2009 yildan * [[Qoʻqonboy]] — 2009 yildan * [[Tomosha (Furqat tumani)]] — 2009 yildan * [[Chek chuvaldak]] — 2009 yildan * [[Shoyinbek]] — 2009 yildan * [[Eski (Furqat tumani)]] — 2009 yildan * [[Eshon (Furqat tumani)]] — 2009 yildan === [[Yozyovon tumani]] === * [[Yozyovon]] — 1974 yildan * [[Yozyovon chek]] — 2009 yildan * [[Yoʻldoshobod]] — 2009 yildan * [[Qorasoqol]] — 2009 yildan * [[Qoratepa (Yozyovon tumani)]] — 2009 yildan * [[Kelajak (Yozyovon tumani)]] — 2009 yildan * [[Quyi Soyboʻyi]] — 2009 yildan * [[Toshxovuz]] — 2009 yildan * [[Xonobod (Yozyovon tumani)]] — 2009 yildan === [[Qoʻqon|Qoʻqon shahar xokimligiga qarashli shaharchalar]] === * [[Muqimiy (shaharcha)]] — 1989 yildan * [[Quvasoy (shaharcha)]] — 2012 yildan === [[Quvasoy|Quvasoy shahar xokimligiga qarashli shaharchalar]] === * [[Doʻstlik (Fargʻona)|Doʻstlik]] — 1981 yildan === [[Margʻilon|Margʻilon shahar xokimligiga qarashli shaharchalar]] === * [[Yangi margʻilon]] — 1947 yildan == [[Xorazm viloyati]] == === [[Bogʻot tumani]] === * [[Qorayongʻoq (Bogʻot tumani)]] — 2009 yildan * [[Beshariq (Bogʻot tumani)]] — 2009 yildan * [[Dehqonbozor]] — 2009 yildan * [[Qulonqorabogʻ]] — 2009 yildan * [[Oʻgʻuzrabot]] — 2009 yildan * [[Madaniyat (Bogʻot tumani)]] — 2009 yildan * [[Nayman (Bogʻot tumani)]] — 2009 yildan * [[Mirishkor (Bogʻot tumani)]] — 2009 yildan * [[Xoʻjalik (Bogʻot tumani)]] — 2009 yildan * [[Qipchoq (Bogʻot tumani)]] — 2009 yildan === [[Gurlan tumani]] === * [[Gurlan]] — 1992 yildan * [[Chakkalar]] — 2009 yildan * [[Boʻzqalʻa]] — 2009 yildan * [[Nurzamin]] — 2009 yildan * [[Nukus yop]] — 2009 yildan * [[Markaziy Guliston]] — 2009 yildan * [[Doʻsimbiy]] — 2009 yildan * [[Taxtakoʻpir (Gurlan tumani)]] — 2009 yildan * [[Yormish]] — 2009 yildan === [[Qoʻshkoʻpir tumani]] === * [[Qoʻshkoʻpir]] — 1983 yildan * [[Qoromon]] — 2009 yildan * [[Oʻrta qishloq]] — 2009 yildan * [[Xonobod (Qoʻshkoʻpir tumani)]] — 2009 yildan * [[Shixmashhad]] — 2009 yildan * [[Sherobod (Qoʻshkoʻpir tumani)]] — 2009 yildan === [[Urganch tumani]] === * [[Chalish]] — 1948 yildan * [[Oq oltin (Urganch tumani)]] — 2009 yildan * [[Chandir (Urganch tumani)]] — 2009 yildan * [[Koʻpalik]] — 2009 yildan === [[Hazorasp tumani]] === * [[Hazorasp]] — 1992 yildan * [[Oq yop (Hazorasp tumani)]] — 2009 yildan * [[Oyok ovvo]] — 2009 yildan * [[Nurxayot]] — 2009 yildan === [[Xonqa tumani]] === * [[Xonqa]] — 2009 yildan * [[Istiqlol (Xonqa tumani)]] — 2009 yildan * [[Madaniy yer]] — 2009 yildan * [[Birlashgan (Xonqa tumani)]] — 2009 yildan * [[Yosh kuch (shaharcha)]] — 2009 yildan === [[Xiva tumani]] === * [[Gullanbogʻ]] — 2009 yildan * [[Parchanxos]] — 2009 yildan * [[Iftixor (Xiva tumani)]] — 2009 yildan * [[Shoʻr-Qalʻa]] — 2009 yildan * [[Yuqori qoʻm]] — 2009 yildan * [[Hamkor (Xiva tumani)]] — 2009 yildan === [[Shovot tumani]] === * [[Shovot]] — 1972 yildan * [[Boʻyrochi]] — 2009 yildan * [[Ipakchi]] — 2009 yildan * [[Kangli (Shovot tumani)]] — 2009 yildan * [[Qat-qalʻa]] — 2009 yildan * [[Monoq]] — 2009 yildan * [[Chigʻatoy (Shovot tumani)]] — 2009 yildan === [[Yangiariq tumani]] === * [[Yangiariq]] — 2012 yildan * [[Gulbogʻ]] — 2009 yildan * [[Soburzon]] — 2009 yildan * [[Suvgan]] — 2009 yildan * [[Tagan]] — 2009 yildan * [[Qoʻshloq]] — 2009 yildan === [[Yangibozor tumani]] === * [[Yangibozor (Yangibozor tumani)|Yangibozor]] — 1983 yildan * [[Yangi yop]] — 2009 yildan * [[Mangitlar]] — 2009 yildan == Manbalar == {{Manbalar}} * [http://stat.uz/upload/iblock/4eb/SOATO.zip СОАТО Система обозначений административно-территориальных образований]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120104002349/http://stat.uz/upload/iblock/4eb/SOATO.zip |date=2012-01-04 }} * [http://static.norma.uz/documents/15.12.08/68.rtf ПОСТАНОВЛЕНИЕ КАБИНЕТА МИНИСТРОВ РЕСПУБЛИКИ УЗБЕКИСТАН 13.03.2009 г. N 68 О ДОПОЛНИТЕЛЬНЫХ МЕРАХ ПО СОВЕРШЕНСТВОВАНИЮ АДМИНИСТРАТИВНО-ТЕРРИТОРИАЛЬНОГО УСТРОЙСТВА НАСЕЛЕННЫХ ПУНКТОВ РЕСПУБЛИКИ УЗБЕКИСТАН] == Buni ham koʻring == * [[Oʻzbekistondagi tumanlar]] obtqcj7v51bq0y7thlaa28lhimxmggg Ummon (guruh) 0 670119 2726607 2701558 2022-07-31T10:18:13Z 185.139.137.138 wikitext text/x-wiki {{musiqiy kollektiv | http://skrevansh.ru/img/908988.jpg | guruh_nomi = Ummon | Foto = Ummon(guruh).jpg | tasvir_nomi = Ummon | faoliyat = 2007-2020 | kelib_chiqishi = Oʻzbekiston | mamlakat = {{UZB}} | janr = [[Pop musiqa|Pop]]-Sokin | leybl = | tarkib = {{unbulleted list|Shohruh Isamuhammedov}} <nowiki>{{unbulleted list|Elchinbek IsmaTillaYev </nowiki> | sobiq_tarkib = {{unbulleted list|Zohid Rixsiyev||Jasur Rafiqov|}} | web-sayt = http://ummon.com/ }} '''Ummon''', Zohid Rixsiyev tomonidan tuzilgan musiqiy guruh. Guruh 2007-2008-yillarda ''Sokin tun''<ref>[http://www.tarona.net/load/u/ummon/ummon_sokin_tun/33-1-0-1495 Trek sokin tun]</ref> qoʻshigʻi bilan shuhrat qozondi. Ummon guruhi auditoryasi asosan yoshlar uchun moʻljallangan. Ummon guruhi 2007-yilda yigitlarning qoʻshiq ijro etishga qiziqishi natijasida havaskor guruh sifatida tashkil topgan.Boshida ular guruhni nomini „Jazo“ deya nomlashgan.Bu nom koʻpchilikka yoqmaganligi sababli „Ummon“ga oʻzgartirishgan.Guruh sifatida ularning ilk qoʻshigʻi. Ummon guruhi hozirgi kunga Oʻzbekistonda 1-raqamli guruhga aylandi. Guruhning birinchi konserti 2010-yil 18-sentabrda „Turkiston“ yozgi saroyida, ikkinchisi 2011-yil 1-iyun „Istiqlol“ sanʼat saroyida 2 seansda, uchinchisi 2011-yil 17-sentabrda „Turkiston“ yozgi saroyida boʻlib oʻtgan. 2015-yil 27-28-may kunlari Istiqlol San'at saroyida "Eslab qol" nomli konsert dasturi. Ummon guruhi 2016 1,2-iyun kunlari „[[Istiqlol]]“ sanʻat saroyida „Hammamiz birga“ nomli konsert dasturini muhlislarga ulashishdi.Lekin gurux 2018-yilning yoziga kelib tarqalib ketdi, yani Zohid Rixsiyev yakkaxon ijrochi va Jasur va Shoxrux ummon guruxi deb ataladigon bo'lishdi.2020-yil boshlarida guruhdan Jasur Rapikov chiqib ketdi va buyogʻiga Shoxruh(Ummon) tahallusi ostida oʻzi ijodda davom etdi va 2020-yil oxirida Shoxruh ham san'atni tark etdi va shu tariqa guruh tugatildi. YouTubeda eng ko'p ko'rilgan tarona: Ummon Xiyonat 15 mln + Ummon guruhining ma’muri Doniyor Alimuhamedov. == Shaxsiy hayoti == * Gulnoza - Jasur Rafiqovning rafiqasi. 2015-yilda uylangan. * Aziza - Shohruh Isamuhammedovning rafiqasi. 2016-yilda uylangan * == Diskografiyasi == === Singllari === {|class="wikitable" style="text-align:left;" |- ! Yil ! Qoʻshiq ! Izoh |- | rowspan="5"|200… | „Qanday unutding?“ | |- | „Aytgin menga?“ | |- | „Ana endi yigʻla“ | |- | „Doʻst“ | |- | „Sevgi fazosi“ (Samandar qoʻshigʻiga kaver) | |- | rowspan="2"|2007 | „Sokin tun“ | |- | „Sevaveraman“ | |- | rowspan="1"|2012 | „Vo ajab“ (Munisa Rizayeva bilan) | |- | rowspan="7"|2013 | „Toʻxta“ | |- | „Kechirgin“ | "So'rama uni" |- | „Voz kechmasa“ | |- | „Vaqt“ | |- | „Yana-yana“ | |- | „Munchoqqinam“ | |- | „I’m a Disco (Ayama disco)“ | |- | rowspan="2"|2014 | „Sen kechir“ | |- | „Eslab qol“ | |- | rowspan="8"|2015 | „Eslama uni (with Prince Khalil)“ | |- | „Sensiz“ | |- | „Abadul abad“ | |- | „Shoshilma“ | |- | „Hammasi yolgʻon“ | |- | „Shamol“ | |- | „Azizam“ | |- | „Hammamiz birga“ | |- | rowspan="5"|2016 | „Aybim“ | |- | „Qiynama yuragimni“ | |- | „Kelmasa malol“ | |- | „Yangi yil“ | |- | „Qoʻgʻirchoq“ | |- | rowspan="4"|2017 | „Havoni qara“ | |- | „Unday aldama“ | |- | „Izlaringa“ | |- | „Layli“ | |- | rowspan="5"|2018 | „Yog'ganda qor“ | |- | „Bir Kun“ | |- | „O’q tegdi“ | |- | „Tamom“ | |- | „Oq terak (feat Munisa Rizayeva)“ | |- |} === Kliplari === {|class="wikitable" style="text-align:left;" |- ! Yil ! Qoʻshiq ! Rejissor |- | rowspan="1"|2012 | „Vo ajab“ (Munisa Rizayeva bilan) | |- | rowspan="1"|2015 | „Tola“ | Rauf Parpiyev (Nabiyev) |- | rowspan="2"|2017 | „Sen meniki emassan“ | Sanjar Matkarimov |- | „Qoʻgʻirchoq“ | |- | rowspan="2"|2018 | „[https://laylo.me/110867-ummon-oq-gulim.html Oq gulim]{{Deadlink|date=July 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}“ | |- |} == Filmografiyasi == * '''''Dadamning sovgʻasi''''' - [[2012]] - Ummonchilar. {{band-stub}} oylr3fgcrcnv48az05yodif6evqwz2y 2726608 2726607 2022-07-31T10:19:37Z 185.139.137.138 wikitext text/x-wiki {{musiqiy kollektiv | http://skrevansh.ru/img/908988.jpg | guruh_nomi = Ummon | Foto = Ummon(guruh).jpg | tasvir_nomi = Ummon | faoliyat = 2007-2020 | kelib_chiqishi = Oʻzbekiston | mamlakat = {{UZB}} | janr = [[Pop musiqa|Pop]]-Sokin | leybl = | tarkib = {{unbulleted list|Shohruh Isamuhammedov}} {{unbulleted list|Elchinbek IsmaTillaYev}} | sobiq_tarkib = {{unbulleted list|Zohid Rixsiyev||Jasur Rafiqov|}} | web-sayt = http://ummon.com/ }} '''Ummon''', Zohid Rixsiyev tomonidan tuzilgan musiqiy guruh. Guruh 2007-2008-yillarda ''Sokin tun''<ref>[http://www.tarona.net/load/u/ummon/ummon_sokin_tun/33-1-0-1495 Trek sokin tun]</ref> qoʻshigʻi bilan shuhrat qozondi. Ummon guruhi auditoryasi asosan yoshlar uchun moʻljallangan. Ummon guruhi 2007-yilda yigitlarning qoʻshiq ijro etishga qiziqishi natijasida havaskor guruh sifatida tashkil topgan.Boshida ular guruhni nomini „Jazo“ deya nomlashgan.Bu nom koʻpchilikka yoqmaganligi sababli „Ummon“ga oʻzgartirishgan.Guruh sifatida ularning ilk qoʻshigʻi. Ummon guruhi hozirgi kunga Oʻzbekistonda 1-raqamli guruhga aylandi. Guruhning birinchi konserti 2010-yil 18-sentabrda „Turkiston“ yozgi saroyida, ikkinchisi 2011-yil 1-iyun „Istiqlol“ sanʼat saroyida 2 seansda, uchinchisi 2011-yil 17-sentabrda „Turkiston“ yozgi saroyida boʻlib oʻtgan. 2015-yil 27-28-may kunlari Istiqlol San'at saroyida "Eslab qol" nomli konsert dasturi. Ummon guruhi 2016 1,2-iyun kunlari „[[Istiqlol]]“ sanʻat saroyida „Hammamiz birga“ nomli konsert dasturini muhlislarga ulashishdi.Lekin gurux 2018-yilning yoziga kelib tarqalib ketdi, yani Zohid Rixsiyev yakkaxon ijrochi va Jasur va Shoxrux ummon guruxi deb ataladigon bo'lishdi.2020-yil boshlarida guruhdan Jasur Rapikov chiqib ketdi va buyogʻiga Shoxruh(Ummon) tahallusi ostida oʻzi ijodda davom etdi va 2020-yil oxirida Shoxruh ham san'atni tark etdi va shu tariqa guruh tugatildi. YouTubeda eng ko'p ko'rilgan tarona: Ummon Xiyonat 15 mln + Ummon guruhining ma’muri Doniyor Alimuhamedov. == Shaxsiy hayoti == * Gulnoza - Jasur Rafiqovning rafiqasi. 2015-yilda uylangan. * Aziza - Shohruh Isamuhammedovning rafiqasi. 2016-yilda uylangan * == Diskografiyasi == === Singllari === {|class="wikitable" style="text-align:left;" |- ! Yil ! Qoʻshiq ! Izoh |- | rowspan="5"|200… | „Qanday unutding?“ | |- | „Aytgin menga?“ | |- | „Ana endi yigʻla“ | |- | „Doʻst“ | |- | „Sevgi fazosi“ (Samandar qoʻshigʻiga kaver) | |- | rowspan="2"|2007 | „Sokin tun“ | |- | „Sevaveraman“ | |- | rowspan="1"|2012 | „Vo ajab“ (Munisa Rizayeva bilan) | |- | rowspan="7"|2013 | „Toʻxta“ | |- | „Kechirgin“ | "So'rama uni" |- | „Voz kechmasa“ | |- | „Vaqt“ | |- | „Yana-yana“ | |- | „Munchoqqinam“ | |- | „I’m a Disco (Ayama disco)“ | |- | rowspan="2"|2014 | „Sen kechir“ | |- | „Eslab qol“ | |- | rowspan="8"|2015 | „Eslama uni (with Prince Khalil)“ | |- | „Sensiz“ | |- | „Abadul abad“ | |- | „Shoshilma“ | |- | „Hammasi yolgʻon“ | |- | „Shamol“ | |- | „Azizam“ | |- | „Hammamiz birga“ | |- | rowspan="5"|2016 | „Aybim“ | |- | „Qiynama yuragimni“ | |- | „Kelmasa malol“ | |- | „Yangi yil“ | |- | „Qoʻgʻirchoq“ | |- | rowspan="4"|2017 | „Havoni qara“ | |- | „Unday aldama“ | |- | „Izlaringa“ | |- | „Layli“ | |- | rowspan="5"|2018 | „Yog'ganda qor“ | |- | „Bir Kun“ | |- | „O’q tegdi“ | |- | „Tamom“ | |- | „Oq terak (feat Munisa Rizayeva)“ | |- |} === Kliplari === {|class="wikitable" style="text-align:left;" |- ! Yil ! Qoʻshiq ! Rejissor |- | rowspan="1"|2012 | „Vo ajab“ (Munisa Rizayeva bilan) | |- | rowspan="1"|2015 | „Tola“ | Rauf Parpiyev (Nabiyev) |- | rowspan="2"|2017 | „Sen meniki emassan“ | Sanjar Matkarimov |- | „Qoʻgʻirchoq“ | |- | rowspan="2"|2018 | „[https://laylo.me/110867-ummon-oq-gulim.html Oq gulim]{{Deadlink|date=July 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}“ | |- |} == Filmografiyasi == * '''''Dadamning sovgʻasi''''' - [[2012]] - Ummonchilar. {{band-stub}} 2w00wptoc2y6kxrg8qaanyv8p5zhswx Module:NumberOf/today 828 672053 2726163 2724752 2022-07-31T00:01:06Z MBHbot 26205 Scribunto text/plain local info = { ['en'] = { pos = 1, activeusers = 114084, admins = 1032, articles = 6555329, edits = 1105386974, files = 897320, pages = 56616645, users = 44195696, depth = 1138.638 }, ['ceb'] = { pos = 2, activeusers = 192, admins = 6, articles = 6125901, edits = 34881327, files = 0, pages = 11232158, users = 92837, depth = 2.157721 }, ['de'] = { pos = 3, activeusers = 17136, admins = 192, articles = 2711281, edits = 223442816, files = 128687, pages = 7487533, users = 3968050, depth = 92.60897 }, ['sv'] = { pos = 4, activeusers = 1921, admins = 66, articles = 2551759, edits = 50886531, files = 0, pages = 6116750, users = 829850, depth = 16.23752 }, ['fr'] = { pos = 5, activeusers = 16845, admins = 159, articles = 2441626, edits = 195255707, files = 68985, pages = 12127075, users = 4433102, depth = 253.3547 }, ['nl'] = { pos = 6, activeusers = 3468, admins = 36, articles = 2096493, edits = 62370499, files = 20, pages = 4462544, users = 1221683, depth = 17.80156 }, ['ru'] = { pos = 7, activeusers = 10617, admins = 76, articles = 1841112, edits = 124133234, files = 237573, pages = 7424780, users = 3223327, depth = 153.7741 }, ['es'] = { pos = 8, activeusers = 13388, admins = 63, articles = 1792038, edits = 144619120, files = 0, pages = 7700015, users = 6603542, depth = 204.1349 }, ['it'] = { pos = 9, activeusers = 7601, admins = 122, articles = 1764759, edits = 128303921, files = 139681, pages = 7480710, users = 2277793, depth = 179.9299 }, ['arz'] = { pos = 10, activeusers = 216, admins = 7, articles = 1595082, edits = 7104395, files = 1473, pages = 2004978, users = 187402, depth = 0.2339908 }, ['pl'] = { pos = 11, activeusers = 4061, admins = 102, articles = 1530582, edits = 67502893, files = 261, pages = 3552130, users = 1183779, depth = 33.15038 }, ['ja'] = { pos = 12, activeusers = 14820, admins = 40, articles = 1335608, edits = 90541873, files = 32228, pages = 3947909, users = 1961386, depth = 87.73457 }, ['zh'] = { pos = 13, activeusers = 8871, admins = 66, articles = 1293646, edits = 72678072, files = 60491, pages = 7103905, users = 3246733, depth = 206.3794 }, ['vi'] = { pos = 14, activeusers = 2017, admins = 20, articles = 1274771, edits = 68859760, files = 24461, pages = 19372482, users = 874572, depth = 716.4126 }, ['war'] = { pos = 15, activeusers = 93, admins = 3, articles = 1265915, edits = 6285252, files = 42, pages = 2881754, users = 52776, depth = 3.553472 }, ['uk'] = { pos = 16, activeusers = 3229, admins = 49, articles = 1181104, edits = 36617058, files = 110416, pages = 4104562, users = 636573, depth = 54.65553 }, ['ar'] = { pos = 17, activeusers = 4567, admins = 26, articles = 1180085, edits = 58770646, files = 49628, pages = 7790906, users = 2283597, depth = 236.7319 }, ['pt'] = { pos = 18, activeusers = 8617, admins = 56, articles = 1093952, edits = 63927159, files = 58352, pages = 5393979, users = 2785604, depth = 183.1142 }, ['fa'] = { pos = 19, activeusers = 5163, admins = 34, articles = 921573, edits = 35188551, files = 81588, pages = 5329840, users = 1138357, depth = 151.0649 }, ['ca'] = { pos = 20, activeusers = 1008, admins = 30, articles = 705460, edits = 30447519, files = 15475, pages = 1760630, users = 424859, depth = 38.68868 }, ['sr'] = { pos = 21, activeusers = 721, admins = 18, articles = 661010, edits = 25097561, files = 36106, pages = 3982201, users = 309737, depth = 159.1036 }, ['id'] = { pos = 22, activeusers = 3141, admins = 41, articles = 625755, edits = 21436075, files = 47359, pages = 3286464, users = 1342362, depth = 117.9241 }, ['ko'] = { pos = 23, activeusers = 1549, admins = 27, articles = 597567, edits = 33004276, files = 12676, pages = 2722542, users = 746515, depth = 153.2957 }, ['no'] = { pos = 24, activeusers = 990, admins = 40, articles = 594623, edits = 22718579, files = 5, pages = 1695350, users = 557764, depth = 45.91956 }, ['fi'] = { pos = 25, activeusers = 1540, admins = 30, articles = 534966, edits = 20612050, files = 69444, pages = 1406284, users = 519280, depth = 38.88205 }, ['hu'] = { pos = 26, activeusers = 1530, admins = 24, articles = 509003, edits = 25078064, files = 8384, pages = 1446838, users = 509152, depth = 58.84184 }, ['cs'] = { pos = 27, activeusers = 2055, admins = 32, articles = 507443, edits = 21495312, files = 1, pages = 1398281, users = 584651, depth = 47.37751 }, ['tr'] = { pos = 28, activeusers = 2975, admins = 24, articles = 503803, edits = 28142111, files = 37473, pages = 2372416, users = 1415459, depth = 163.1861 }, ['ce'] = { pos = 29, activeusers = 54, admins = 3, articles = 479369, edits = 8667781, files = 315, pages = 906012, users = 30576, depth = 7.578153 }, ['sh'] = { pos = 30, activeusers = 162, admins = 12, articles = 456799, edits = 41240145, files = 10240, pages = 4644131, users = 175843, depth = 746.1743 }, ['ro'] = { pos = 31, activeusers = 851, admins = 18, articles = 432288, edits = 14987803, files = 116401, pages = 2618071, users = 590560, depth = 146.3606 }, ['zh-min-nan'] = { pos = 32, activeusers = 91, admins = 6, articles = 431481, edits = 3129117, files = 362, pages = 1062738, users = 53761, depth = 6.302091 }, ['tt'] = { pos = 33, activeusers = 86, admins = 5, articles = 417491, edits = 3522590, files = 6074, pages = 564483, users = 42960, depth = 0.7735785 }, ['eu'] = { pos = 34, activeusers = 255, admins = 12, articles = 396561, edits = 8985433, files = 0, pages = 823471, users = 138266, depth = 12.64571 }, ['ms'] = { pos = 35, activeusers = 555, admins = 15, articles = 359482, edits = 5615217, files = 19612, pages = 1040736, users = 297679, depth = 19.37714 }, ['eo'] = { pos = 36, activeusers = 308, admins = 16, articles = 322422, edits = 7651052, files = 10894, pages = 711504, users = 198956, depth = 15.65946 }, ['he'] = { pos = 37, activeusers = 3185, admins = 32, articles = 319681, edits = 34328644, files = 73653, pages = 1336785, users = 992415, depth = 259.9514 }, ['hy'] = { pos = 38, activeusers = 420, admins = 11, articles = 292878, edits = 8468209, files = 11309, pages = 987517, users = 123514, depth = 48.23828 }, ['bg'] = { pos = 39, activeusers = 758, admins = 25, articles = 283287, edits = 11451505, files = 549, pages = 631299, users = 310808, depth = 27.37553 }, ['da'] = { pos = 40, activeusers = 701, admins = 25, articles = 282984, edits = 11186255, files = 0, pages = 906750, users = 434491, depth = 59.94001 }, ['azb'] = { pos = 41, activeusers = 123, admins = 5, articles = 241994, edits = 1520824, files = 245, pages = 570635, users = 37710, depth = 4.915354 }, ['sk'] = { pos = 42, activeusers = 515, admins = 10, articles = 241427, edits = 7393216, files = 0, pages = 548345, users = 221051, depth = 21.78976 }, ['kk'] = { pos = 43, activeusers = 192, admins = 16, articles = 231909, edits = 3052192, files = 10539, pages = 587429, users = 120592, depth = 12.21095 }, ['et'] = { pos = 44, activeusers = 426, admins = 33, articles = 229222, edits = 6162557, files = 758, pages = 541429, users = 167763, depth = 21.11505 }, ['min'] = { pos = 45, activeusers = 47, admins = 5, articles = 225526, edits = 2443751, files = 177, pages = 385203, users = 16074, depth = 3.180232 }, ['be'] = { pos = 46, activeusers = 266, admins = 11, articles = 220538, edits = 4160399, files = 3243, pages = 645357, users = 120344, depth = 23.92081 }, ['simple'] = { pos = 47, activeusers = 958, admins = 17, articles = 215617, edits = 8345468, files = 36, pages = 699009, users = 1220334, depth = 60.00685 }, ['hr'] = { pos = 48, activeusers = 490, admins = 11, articles = 212804, edits = 6419584, files = 20943, pages = 444854, users = 277193, depth = 17.15904 }, ['el'] = { pos = 49, activeusers = 1000, admins = 22, articles = 212069, edits = 9575341, files = 18491, pages = 629796, users = 367934, depth = 58.99091 }, ['lt'] = { pos = 50, activeusers = 317, admins = 10, articles = 203664, edits = 6637440, files = 23852, pages = 499531, users = 166061, depth = 28.04159 }, ['gl'] = { pos = 51, activeusers = 234, admins = 8, articles = 187216, edits = 6137067, files = 459, pages = 470794, users = 127950, depth = 29.90812 }, ['az'] = { pos = 52, activeusers = 712, admins = 17, articles = 185818, edits = 6541881, files = 23741, pages = 509737, users = 250949, depth = 38.99902 }, ['sl'] = { pos = 53, activeusers = 323, admins = 22, articles = 177184, edits = 5713552, files = 8335, pages = 439014, users = 213310, depth = 28.41958 }, ['ur'] = { pos = 54, activeusers = 298, admins = 11, articles = 173975, edits = 4988888, files = 12482, pages = 990599, users = 148827, depth = 110.9626 }, ['nn'] = { pos = 55, activeusers = 114, admins = 14, articles = 162591, edits = 3387073, files = 16, pages = 372280, users = 121514, depth = 15.13259 }, ['ka'] = { pos = 56, activeusers = 236, admins = 6, articles = 161967, edits = 4389414, files = 14832, pages = 459153, users = 142771, depth = 32.18494 }, ['uz'] = { pos = 57, activeusers = 709, admins = 18, articles = 155682, edits = 2723423, files = 2046, pages = 670830, users = 76187, depth = 44.45185 }, ['hi'] = { pos = 58, activeusers = 1224, admins = 6, articles = 152113, edits = 5588661, files = 3568, pages = 1187134, users = 706923, depth = 217.9584 }, ['th'] = { pos = 59, activeusers = 955, admins = 15, articles = 149285, edits = 10204672, files = 27279, pages = 971100, users = 428650, depth = 318.4571 }, ['ta'] = { pos = 60, activeusers = 310, admins = 31, articles = 147641, edits = 3474040, files = 7754, pages = 464769, users = 207060, depth = 34.4868 }, ['la'] = { pos = 61, activeusers = 156, admins = 21, articles = 137120, edits = 3686296, files = 0, pages = 275706, users = 157696, depth = 13.65781 }, ['cy'] = { pos = 62, activeusers = 133, admins = 16, articles = 134961, edits = 11093739, files = 11268, pages = 274456, users = 73481, depth = 43.18232 }, ['ast'] = { pos = 63, activeusers = 116, admins = 11, articles = 129863, edits = 3698111, files = 0, pages = 228387, users = 106390, depth = 9.320127 }, ['mk'] = { pos = 64, activeusers = 234, admins = 12, articles = 129637, edits = 4786147, files = 8676, pages = 523828, users = 103056, depth = 84.47977 }, ['bn'] = { pos = 65, activeusers = 1091, admins = 14, articles = 125864, edits = 6005810, files = 15257, pages = 986280, users = 382732, depth = 284.5675 }, ['zh-yue'] = { pos = 66, activeusers = 319, admins = 12, articles = 125852, edits = 1853056, files = 2626, pages = 283463, users = 243039, depth = 10.25286 }, ['lv'] = { pos = 67, activeusers = 291, admins = 13, articles = 114792, edits = 3656008, files = 25488, pages = 466388, users = 107700, depth = 73.54012 }, ['tg'] = { pos = 68, activeusers = 81, admins = 6, articles = 107654, edits = 1307375, files = 485, pages = 262571, users = 36024, depth = 10.31077 }, ['af'] = { pos = 69, activeusers = 181, admins = 16, articles = 104083, edits = 2511377, files = 9615, pages = 372375, users = 151612, depth = 44.81128 }, ['my'] = { pos = 70, activeusers = 155, admins = 4, articles = 103575, edits = 752233, files = 2978, pages = 216159, users = 102662, depth = 4.111711 }, ['vo'] = { pos = 71, activeusers = 31, admins = 2, articles = 95843, edits = 3289045, files = 0, pages = 226625, users = 32295, depth = 27.02323 }, ['mg'] = { pos = 72, activeusers = 56, admins = 3, articles = 94871, edits = 1045522, files = 3, pages = 245092, users = 28755, depth = 10.69543 }, ['bs'] = { pos = 73, activeusers = 170, admins = 9, articles = 90302, edits = 3413590, files = 5456, pages = 367604, users = 144196, depth = 87.56738 }, ['oc'] = { pos = 74, activeusers = 93, admins = 4, articles = 88257, edits = 2307985, files = 924, pages = 157033, users = 48265, depth = 8.925192 }, ['sq'] = { pos = 75, activeusers = 229, admins = 11, articles = 86021, edits = 2461548, files = 4726, pages = 263039, users = 143493, depth = 39.62909 }, ['mr'] = { pos = 76, activeusers = 182, admins = 12, articles = 85531, edits = 2137210, files = 19140, pages = 284052, users = 145397, depth = 40.5336 }, ['nds'] = { pos = 77, activeusers = 42, admins = 4, articles = 83853, edits = 989792, files = 0, pages = 162147, users = 48883, depth = 5.321754 }, ['ky'] = { pos = 78, activeusers = 75, admins = 2, articles = 81507, edits = 422673, files = 2688, pages = 111179, users = 33055, depth = 0.5038317 }, ['ml'] = { pos = 79, activeusers = 261, admins = 15, articles = 78883, edits = 3701076, files = 6962, pages = 487644, users = 162821, depth = 203.7967 }, ['be-tarask'] = { pos = 80, activeusers = 128, admins = 4, articles = 78660, edits = 2323310, files = 1886, pages = 226175, users = 76031, depth = 36.1266 }, ['te'] = { pos = 81, activeusers = 205, admins = 13, articles = 77622, edits = 3594028, files = 13439, pages = 305814, users = 114161, depth = 101.5676 }, ['sw'] = { pos = 82, activeusers = 181, admins = 14, articles = 74130, edits = 1233715, files = 2269, pages = 146998, users = 54820, depth = 8.109407 }, ['new'] = { pos = 83, activeusers = 22, admins = 2, articles = 72352, edits = 848724, files = 0, pages = 196935, users = 25002, depth = 12.77792 }, ['br'] = { pos = 84, activeusers = 78, admins = 6, articles = 72311, edits = 2001275, files = 5405, pages = 141565, users = 69959, depth = 12.96677 }, ['jv'] = { pos = 85, activeusers = 100, admins = 4, articles = 69816, edits = 1592355, files = 5430, pages = 177667, users = 53789, depth = 21.38807 }, ['vec'] = { pos = 86, activeusers = 43, admins = 5, articles = 68973, edits = 1100027, files = 724, pages = 140342, users = 32014, depth = 8.392216 }, ['ht'] = { pos = 87, activeusers = 50, admins = 3, articles = 67834, edits = 802955, files = 0, pages = 82006, users = 28440, depth = 0.4273788 }, ['pms'] = { pos = 88, activeusers = 34, admins = 4, articles = 66365, edits = 855275, files = 2069, pages = 101485, users = 25266, depth = 2.360123 }, ['pnb'] = { pos = 89, activeusers = 62, admins = 2, articles = 65762, edits = 606043, files = 225, pages = 113726, users = 32350, depth = 2.834813 }, ['su'] = { pos = 90, activeusers = 43, admins = 7, articles = 61275, edits = 628377, files = 545, pages = 97383, users = 28325, depth = 2.240667 }, ['lb'] = { pos = 91, activeusers = 73, admins = 5, articles = 60970, edits = 2390277, files = 2367, pages = 131382, users = 55023, depth = 24.26461 }, ['ba'] = { pos = 92, activeusers = 90, admins = 7, articles = 60254, edits = 1147295, files = 1454, pages = 169654, users = 35346, depth = 22.29328 }, ['lld'] = { pos = 93, activeusers = 19, admins = 2, articles = 59757, edits = 94090, files = 0, pages = 63193, users = 2190, depth = 0.004922698 }, ['ga'] = { pos = 94, activeusers = 87, admins = 7, articles = 57180, edits = 1065931, files = 1117, pages = 95788, users = 52410, depth = 5.073227 }, ['szl'] = { pos = 95, activeusers = 46, admins = 3, articles = 55835, edits = 347517, files = 0, pages = 69107, users = 21717, depth = 0.2841278 }, ['is'] = { pos = 96, activeusers = 119, admins = 19, articles = 54653, edits = 1758208, files = 3218, pages = 141351, users = 86521, depth = 31.30124 }, ['ku'] = { pos = 97, activeusers = 98, admins = 3, articles = 53827, edits = 1092238, files = 565, pages = 109083, users = 51667, depth = 10.55161 }, ['lmo'] = { pos = 98, activeusers = 34, admins = 5, articles = 53787, edits = 1111130, files = 4437, pages = 122639, users = 37626, depth = 14.84618 }, ['cv'] = { pos = 99, activeusers = 64, admins = 2, articles = 49576, edits = 749238, files = 537, pages = 97695, users = 31144, depth = 7.224998 }, ['fy'] = { pos = 100, activeusers = 69, admins = 8, articles = 49106, edits = 1082977, files = 7572, pages = 149896, users = 43353, depth = 30.43651 }, ['tl'] = { pos = 101, activeusers = 127, admins = 11, articles = 43000, edits = 1953094, files = 1897, pages = 233583, users = 123227, depth = 164.253 }, ['wuu'] = { pos = 102, activeusers = 52, admins = 4, articles = 42552, edits = 294248, files = 136, pages = 55367, users = 78561, depth = 0.4820141 }, ['ckb'] = { pos = 103, activeusers = 159, admins = 7, articles = 42216, edits = 964247, files = 1610, pages = 184319, users = 51160, depth = 59.27486 }, ['an'] = { pos = 104, activeusers = 69, admins = 6, articles = 42086, edits = 1834405, files = 1499, pages = 128302, users = 68184, depth = 60.00152 }, ['sco'] = { pos = 105, activeusers = 105, admins = 4, articles = 40557, edits = 861972, files = 690, pages = 146736, users = 94974, depth = 40.26263 }, ['diq'] = { pos = 106, activeusers = 29, admins = 3, articles = 40161, edits = 487133, files = 209, pages = 60549, users = 24894, depth = 2.073389 }, ['pa'] = { pos = 107, activeusers = 109, admins = 9, articles = 38318, edits = 607823, files = 1575, pages = 134122, users = 42193, depth = 28.32949 }, ['yo'] = { pos = 108, activeusers = 69, admins = 3, articles = 34269, edits = 552370, files = 168, pages = 59159, users = 24799, depth = 4.925566 }, ['io'] = { pos = 109, activeusers = 60, admins = 5, articles = 33317, edits = 991420, files = 0, pages = 48903, users = 33595, depth = 4.436697 }, ['ne'] = { pos = 110, activeusers = 94, admins = 5, articles = 32242, edits = 1066825, files = 1258, pages = 103386, users = 58528, depth = 50.24166 }, ['bar'] = { pos = 111, activeusers = 57, admins = 3, articles = 31631, edits = 830119, files = 1320, pages = 116395, users = 63368, depth = 51.21569 }, ['gu'] = { pos = 112, activeusers = 66, admins = 3, articles = 29943, edits = 824643, files = 0, pages = 117399, users = 68855, depth = 59.92254 }, ['als'] = { pos = 113, activeusers = 69, admins = 9, articles = 28973, edits = 1013825, files = 571, pages = 69652, users = 92305, depth = 28.69347 }, ['kn'] = { pos = 114, activeusers = 192, admins = 3, articles = 28345, edits = 1105313, files = 2592, pages = 129946, users = 75937, depth = 109.2862 }, ['scn'] = { pos = 115, activeusers = 37, admins = 5, articles = 26207, edits = 732732, files = 1407, pages = 55689, users = 41289, depth = 16.65156 }, ['bpy'] = { pos = 116, activeusers = 21, admins = 3, articles = 25085, edits = 886449, files = 47, pages = 62808, users = 23478, depth = 31.91707 }, ['ia'] = { pos = 117, activeusers = 42, admins = 6, articles = 23766, edits = 641704, files = 4, pages = 37726, users = 44638, depth = 5.868845 }, ['avk'] = { pos = 118, activeusers = 28, admins = 6, articles = 23702, edits = 112612, files = 0, pages = 28772, users = 3033, depth = 0.1790856 }, ['qu'] = { pos = 119, activeusers = 43, admins = 2, articles = 23067, edits = 650029, files = 0, pages = 55975, users = 27146, depth = 23.63521 }, ['mn'] = { pos = 120, activeusers = 113, admins = 3, articles = 21313, edits = 705266, files = 1475, pages = 97703, users = 77787, depth = 92.73185 }, ['nv'] = { pos = 121, activeusers = 13, admins = 2, articles = 20507, edits = 295882, files = 709, pages = 34657, users = 15091, depth = 4.064772 }, ['xmf'] = { pos = 122, activeusers = 30, admins = 3, articles = 19589, edits = 185308, files = 0, pages = 36477, users = 17059, depth = 3.775783 }, ['crh'] = { pos = 123, activeusers = 34, admins = 2, articles = 19555, edits = 177069, files = 0, pages = 39415, users = 17799, depth = 4.633657 }, ['si'] = { pos = 124, activeusers = 76, admins = 3, articles = 17998, edits = 508955, files = 3122, pages = 79704, users = 58215, depth = 75.05948 }, ['ha'] = { pos = 125, activeusers = 106, admins = 4, articles = 17346, edits = 162697, files = 0, pages = 30709, users = 18299, depth = 3.144294 }, ['bat-smg'] = { pos = 126, activeusers = 28, admins = 5, articles = 17081, edits = 355456, files = 109, pages = 29084, users = 24134, depth = 6.035104 }, ['frr'] = { pos = 127, activeusers = 20, admins = 5, articles = 16073, edits = 231094, files = 1323, pages = 41167, users = 17958, depth = 13.68313 }, ['os'] = { pos = 128, activeusers = 36, admins = 3, articles = 16064, edits = 523001, files = 165, pages = 59854, users = 22556, depth = 64.93096 }, ['gd'] = { pos = 129, activeusers = 31, admins = 6, articles = 15905, edits = 566860, files = 347, pages = 32200, users = 25574, depth = 18.47827 }, ['or'] = { pos = 130, activeusers = 45, admins = 5, articles = 15809, edits = 461119, files = 125, pages = 71586, users = 31041, depth = 80.18376 }, ['cdo'] = { pos = 131, activeusers = 19, admins = 4, articles = 15552, edits = 89354, files = 0, pages = 31339, users = 18937, depth = 2.938026 }, ['bug'] = { pos = 132, activeusers = 19, admins = 1, articles = 15401, edits = 200527, files = 0, pages = 19593, users = 12246, depth = 0.7582574 }, ['yi'] = { pos = 133, activeusers = 50, admins = 3, articles = 15389, edits = 578678, files = 1062, pages = 44179, users = 45363, depth = 45.84412 }, ['ilo'] = { pos = 134, activeusers = 24, admins = 2, articles = 15362, edits = 391817, files = 0, pages = 70145, users = 16172, depth = 71.03668 }, ['sd'] = { pos = 135, activeusers = 38, admins = 4, articles = 15235, edits = 240037, files = 145, pages = 56214, users = 15738, depth = 30.89381 }, ['ps'] = { pos = 136, activeusers = 52, admins = 1, articles = 15192, edits = 283116, files = 1726, pages = 54042, users = 27763, depth = 34.25983 }, ['am'] = { pos = 137, activeusers = 40, admins = 2, articles = 15037, edits = 371477, files = 1765, pages = 45908, users = 39140, depth = 34.10535 }, ['ban'] = { pos = 138, activeusers = 38, admins = 3, articles = 14762, edits = 120043, files = 112, pages = 29852, users = 5317, depth = 4.201956 }, ['nap'] = { pos = 139, activeusers = 29, admins = 3, articles = 14730, edits = 664662, files = 281, pages = 23705, users = 27680, depth = 10.40937 }, ['sah'] = { pos = 140, activeusers = 37, admins = 3, articles = 14247, edits = 381162, files = 1765, pages = 47627, users = 22168, depth = 43.93212 }, ['hsb'] = { pos = 141, activeusers = 43, admins = 4, articles = 13823, edits = 377285, files = 133, pages = 35370, users = 23038, depth = 25.91812 }, ['fo'] = { pos = 142, activeusers = 40, admins = 3, articles = 13771, edits = 368671, files = 0, pages = 40252, users = 26872, depth = 33.86798 }, ['map-bms'] = { pos = 143, activeusers = 31, admins = 1, articles = 13751, edits = 213130, files = 462, pages = 30202, users = 14917, depth = 10.10008 }, ['mai'] = { pos = 144, activeusers = 31, admins = 5, articles = 13722, edits = 229447, files = 115, pages = 39254, users = 11741, depth = 20.2364 }, ['li'] = { pos = 145, activeusers = 32, admins = 7, articles = 13644, edits = 454030, files = 623, pages = 65471, users = 26490, depth = 100.0609 }, ['mzn'] = { pos = 146, activeusers = 47, admins = 3, articles = 13443, edits = 165729, files = 263, pages = 30417, users = 30095, depth = 8.686766 }, ['gor'] = { pos = 147, activeusers = 20, admins = 2, articles = 13236, edits = 50641, files = 0, pages = 20737, users = 4014, depth = 0.7842981 }, ['eml'] = { pos = 148, activeusers = 30, admins = 3, articles = 13010, edits = 152134, files = 2739, pages = 35042, users = 23339, depth = 12.45061 }, ['ace'] = { pos = 149, activeusers = 30, admins = 3, articles = 12545, edits = 137218, files = 0, pages = 26464, users = 24094, depth = 6.38308 }, ['bcl'] = { pos = 150, activeusers = 43, admins = 3, articles = 12267, edits = 232936, files = 865, pages = 32812, users = 19648, depth = 19.91313 }, ['sa'] = { pos = 151, activeusers = 49, admins = 4, articles = 11773, edits = 469245, files = 445, pages = 70068, users = 35326, depth = 164.1982 }, ['shn'] = { pos = 152, activeusers = 13, admins = 2, articles = 11554, edits = 54746, files = 60, pages = 27062, users = 3268, depth = 3.644512 }, ['wa'] = { pos = 153, activeusers = 27, admins = 4, articles = 11538, edits = 388122, files = 619, pages = 27215, users = 22219, depth = 26.32842 }, ['zh-classical'] = { pos = 154, activeusers = 46, admins = 6, articles = 11397, edits = 379535, files = 0, pages = 96716, users = 94410, depth = 219.9196 }, ['lij'] = { pos = 155, activeusers = 28, admins = 8, articles = 11015, edits = 231127, files = 6, pages = 26617, users = 14464, depth = 17.4214 }, ['as'] = { pos = 156, activeusers = 102, admins = 4, articles = 10580, edits = 329176, files = 1708, pages = 72870, users = 34430, depth = 156.583 }, ['zu'] = { pos = 157, activeusers = 41, admins = 1, articles = 10571, edits = 96599, files = 0, pages = 23959, users = 17470, depth = 6.467005 }, ['ie'] = { pos = 158, activeusers = 30, admins = 3, articles = 10467, edits = 150143, files = 0, pages = 14232, users = 16864, depth = 1.364975 }, ['mrj'] = { pos = 159, activeusers = 16, admins = 1, articles = 10426, edits = 100475, files = 0, pages = 18629, users = 9940, depth = 3.338708 }, ['mhr'] = { pos = 160, activeusers = 22, admins = 1, articles = 10408, edits = 184771, files = 0, pages = 27175, users = 13087, depth = 17.64576 }, ['hif'] = { pos = 161, activeusers = 39, admins = 2, articles = 10268, edits = 272087, files = 192, pages = 42123, users = 29520, depth = 62.16873 }, ['hyw'] = { pos = 162, activeusers = 34, admins = 5, articles = 10235, edits = 194910, files = 0, pages = 21550, users = 7284, depth = 11.05402 }, ['mni'] = { pos = 163, activeusers = 17, admins = 1, articles = 10096, edits = 48534, files = 0, pages = 16198, users = 2155, depth = 1.094537 }, ['km'] = { pos = 164, activeusers = 61, admins = 6, articles = 9484, edits = 281624, files = 1101, pages = 33361, users = 36199, depth = 53.50656 }, ['hak'] = { pos = 165, activeusers = 33, admins = 1, articles = 9444, edits = 122356, files = 0, pages = 18258, users = 30336, depth = 5.837222 }, ['roa-tara'] = { pos = 166, activeusers = 11, admins = 2, articles = 9306, edits = 140122, files = 288, pages = 17643, users = 10799, depth = 6.374225 }, ['pam'] = { pos = 167, activeusers = 28, admins = 2, articles = 8846, edits = 295723, files = 403, pages = 21416, users = 19377, depth = 27.88197 }, ['ig'] = { pos = 168, activeusers = 105, admins = 5, articles = 8790, edits = 85766, files = 0, pages = 15187, users = 13771, depth = 2.991012 }, ['nso'] = { pos = 169, activeusers = 16, admins = 1, articles = 8516, edits = 49595, files = 0, pages = 10756, users = 5820, depth = 0.3190155 }, ['so'] = { pos = 170, activeusers = 65, admins = 1, articles = 8403, edits = 238578, files = 0, pages = 25654, users = 32101, depth = 39.1954 }, ['rue'] = { pos = 171, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8378, edits = 130796, files = 87, pages = 17621, users = 25308, depth = 9.034603 }, ['sn'] = { pos = 172, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8365, edits = 96931, files = 0, pages = 16622, users = 15429, depth = 5.68188 }, ['bh'] = { pos = 173, activeusers = 42, admins = 2, articles = 8009, edits = 723116, files = 54, pages = 68954, users = 29606, depth = 607.2508 }, ['se'] = { pos = 174, activeusers = 18, admins = 6, articles = 7802, edits = 300640, files = 0, pages = 20856, users = 26260, depth = 40.35441 }, ['myv'] = { pos = 175, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7702, edits = 139514, files = 0, pages = 26122, users = 11772, depth = 30.54806 }, ['vls'] = { pos = 176, activeusers = 21, admins = 5, articles = 7631, edits = 308794, files = 480, pages = 21210, users = 24616, depth = 46.09999 }, ['nds-nl'] = { pos = 177, activeusers = 17, admins = 6, articles = 7596, edits = 320640, files = 571, pages = 20398, users = 25825, depth = 44.64942 }, ['mi'] = { pos = 178, activeusers = 25, admins = 2, articles = 7422, edits = 153236, files = 0, pages = 13445, users = 16590, depth = 7.505573 }, ['sat'] = { pos = 179, activeusers = 38, admins = 3, articles = 7384, edits = 96220, files = 0, pages = 16897, users = 5425, depth = 9.451645 }, ['sc'] = { pos = 180, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7327, edits = 177250, files = 150, pages = 16366, users = 21889, depth = 16.48284 }, ['nah'] = { pos = 181, activeusers = 31, admins = 3, articles = 7154, edits = 499206, files = 170, pages = 19286, users = 20695, depth = 74.43969 }, ['vep'] = { pos = 182, activeusers = 25, admins = 1, articles = 6697, edits = 151080, files = 0, pages = 31014, users = 14442, depth = 64.22566 }, ['gan'] = { pos = 183, activeusers = 22, admins = 1, articles = 6490, edits = 394759, files = 146, pages = 33574, users = 38549, depth = 204.7695 }, ['kab'] = { pos = 184, activeusers = 20, admins = 2, articles = 6432, edits = 105886, files = 0, pages = 15895, users = 12014, depth = 14.41928 }, ['glk'] = { pos = 185, activeusers = 19, admins = 3, articles = 6417, edits = 61964, files = 807, pages = 13793, users = 14261, depth = 5.935515 }, ['tk'] = { pos = 186, activeusers = 41, admins = 2, articles = 6302, edits = 229311, files = 319, pages = 15616, users = 24712, depth = 32.0753 }, ['fiu-vro'] = { pos = 187, activeusers = 27, admins = 4, articles = 6218, edits = 176571, files = 201, pages = 12070, users = 13187, depth = 12.95744 }, ['co'] = { pos = 188, activeusers = 34, admins = 2, articles = 6201, edits = 379505, files = 0, pages = 14791, users = 19844, depth = 49.23601 }, ['bo'] = { pos = 189, activeusers = 20, admins = 1, articles = 6012, edits = 139810, files = 0, pages = 17552, users = 26417, depth = 29.34846 }, ['ab'] = { pos = 190, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5986, edits = 118085, files = 9, pages = 20321, users = 17687, depth = 33.32511 }, ['ary'] = { pos = 191, activeusers = 35, admins = 3, articles = 5684, edits = 184037, files = 39, pages = 43404, users = 6241, depth = 186.7285 }, ['frp'] = { pos = 192, activeusers = 31, admins = 2, articles = 5603, edits = 214436, files = 0, pages = 15418, users = 14684, depth = 42.67849 }, ['gv'] = { pos = 193, activeusers = 20, admins = 3, articles = 5592, edits = 308552, files = 186, pages = 20566, users = 18035, depth = 107.5771 }, ['kw'] = { pos = 194, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5516, edits = 199465, files = 6, pages = 11759, users = 13698, depth = 21.72873 }, ['kv'] = { pos = 195, activeusers = 20, admins = 1, articles = 5480, edits = 139472, files = 0, pages = 16675, users = 13216, depth = 34.90665 }, ['csb'] = { pos = 196, activeusers = 30, admins = 3, articles = 5432, edits = 185942, files = 0, pages = 8721, users = 15422, depth = 7.816628 }, ['pcd'] = { pos = 197, activeusers = 21, admins = 3, articles = 5409, edits = 68767, files = 49, pages = 10536, users = 15770, depth = 5.864041 }, ['ug'] = { pos = 198, activeusers = 29, admins = 1, articles = 5300, edits = 153646, files = 282, pages = 14877, users = 19758, depth = 33.72198 }, ['skr'] = { pos = 199, activeusers = 11, admins = 1, articles = 5228, edits = 26897, files = 0, pages = 5763, users = 1287, depth = 0.04887555 }, ['udm'] = { pos = 200, activeusers = 20, admins = 4, articles = 5176, edits = 120760, files = 9, pages = 17118, users = 13790, depth = 37.55223 }, ['zea'] = { pos = 201, activeusers = 14, admins = 3, articles = 5045, edits = 118687, files = 1, pages = 9592, users = 12036, depth = 10.05128 }, ['ay'] = { pos = 202, activeusers = 26, admins = 1, articles = 5026, edits = 95555, files = 0, pages = 8624, users = 15318, depth = 5.678348 }, ['gn'] = { pos = 203, activeusers = 26, admins = 2, articles = 4875, edits = 120929, files = 0, pages = 11269, users = 16402, depth = 18.4604 }, ['nrm'] = { pos = 204, activeusers = 16, admins = 2, articles = 4832, edits = 219209, files = 0, pages = 10368, users = 12327, depth = 27.75247 }, ['mt'] = { pos = 205, activeusers = 41, admins = 5, articles = 4722, edits = 277842, files = 1146, pages = 19077, users = 20152, depth = 134.5991 }, ['bjn'] = { pos = 206, activeusers = 29, admins = 2, articles = 4605, edits = 77050, files = 1, pages = 22399, users = 12781, depth = 51.36082 }, ['smn'] = { pos = 207, activeusers = 17, admins = 6, articles = 4489, edits = 65818, files = 0, pages = 14103, users = 2284, depth = 21.40633 }, ['lez'] = { pos = 208, activeusers = 17, admins = 3, articles = 4306, edits = 86641, files = 10, pages = 13026, users = 9783, depth = 27.27705 }, ['lfn'] = { pos = 209, activeusers = 29, admins = 1, articles = 4175, edits = 37953, files = 0, pages = 6666, users = 9163, depth = 2.026821 }, ['stq'] = { pos = 210, activeusers = 26, admins = 5, articles = 4066, edits = 120685, files = 438, pages = 10687, users = 12513, depth = 29.94401 }, ['lo'] = { pos = 211, activeusers = 27, admins = 1, articles = 4060, edits = 94842, files = 0, pages = 12331, users = 15393, depth = 31.92026 }, ['tum'] = { pos = 212, activeusers = 24, admins = 2, articles = 3892, edits = 29332, files = 0, pages = 5799, users = 7174, depth = 1.214351 }, ['mwl'] = { pos = 213, activeusers = 21, admins = 1, articles = 3881, edits = 98672, files = 0, pages = 10209, users = 12205, depth = 25.69546 }, ['olo'] = { pos = 214, activeusers = 15, admins = 2, articles = 3866, edits = 32070, files = 0, pages = 10604, users = 6003, depth = 9.18687 }, ['fur'] = { pos = 215, activeusers = 16, admins = 2, articles = 3759, edits = 170321, files = 318, pages = 8580, users = 13186, depth = 32.65206 }, ['rm'] = { pos = 216, activeusers = 20, admins = 3, articles = 3754, edits = 162950, files = 51, pages = 9593, users = 18505, depth = 41.09494 }, ['lad'] = { pos = 217, activeusers = 26, admins = 5, articles = 3603, edits = 208847, files = 23, pages = 12940, users = 19623, depth = 108.3877 }, ['ang'] = { pos = 218, activeusers = 44, admins = 2, articles = 3584, edits = 205488, files = 300, pages = 16447, users = 117664, depth = 160.9342 }, ['gom'] = { pos = 219, activeusers = 16, admins = 4, articles = 3548, edits = 206351, files = 0, pages = 9034, users = 8614, depth = 54.60984 }, ['koi'] = { pos = 220, activeusers = 15, admins = 1, articles = 3443, edits = 59711, files = 0, pages = 10971, users = 7883, depth = 26.01916 }, ['ext'] = { pos = 221, activeusers = 16, admins = 1, articles = 3368, edits = 115809, files = 0, pages = 7536, users = 16021, depth = 23.53492 }, ['tyv'] = { pos = 222, activeusers = 14, admins = 1, articles = 3362, edits = 43390, files = 0, pages = 11179, users = 8073, depth = 20.98319 }, ['dsb'] = { pos = 223, activeusers = 25, admins = 1, articles = 3325, edits = 142763, files = 0, pages = 11197, users = 17202, depth = 71.46623 }, ['dty'] = { pos = 224, activeusers = 15, admins = 3, articles = 3309, edits = 237378, files = 3, pages = 19181, users = 5492, depth = 284.7338 }, ['rw'] = { pos = 225, activeusers = 30, admins = 1, articles = 3309, edits = 85760, files = 0, pages = 9331, users = 11116, depth = 30.43999 }, ['ln'] = { pos = 226, activeusers = 28, admins = 4, articles = 3270, edits = 121736, files = 32, pages = 8560, users = 11782, depth = 37.2187 }, ['cbk-zam'] = { pos = 227, activeusers = 19, admins = 2, articles = 3127, edits = 110064, files = 0, pages = 8229, users = 13499, depth = 35.60601 }, ['av'] = { pos = 228, activeusers = 25, admins = 2, articles = 3029, edits = 82749, files = 0, pages = 14546, users = 13308, depth = 82.24307 }, ['dv'] = { pos = 229, activeusers = 21, admins = 3, articles = 3016, edits = 129928, files = 932, pages = 11192, users = 23322, depth = 85.31279 }, ['ksh'] = { pos = 230, activeusers = 15, admins = 3, articles = 2914, edits = 1606804, files = 0, pages = 10536, users = 21339, depth = 1043.388 }, ['gag'] = { pos = 231, activeusers = 25, admins = 1, articles = 2794, edits = 67732, files = 0, pages = 6576, users = 12642, depth = 18.87219 }, ['bxr'] = { pos = 232, activeusers = 21, admins = 2, articles = 2771, edits = 69845, files = 9, pages = 11036, users = 13794, depth = 56.30362 }, ['pfl'] = { pos = 233, activeusers = 18, admins = 4, articles = 2740, edits = 89825, files = 0, pages = 6912, users = 10735, depth = 30.12874 }, ['pap'] = { pos = 234, activeusers = 17, admins = 5, articles = 2629, edits = 89527, files = 0, pages = 5957, users = 13346, depth = 24.08307 }, ['pag'] = { pos = 235, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2578, edits = 73053, files = 0, pages = 8814, users = 7561, depth = 48.4966 }, ['pi'] = { pos = 236, activeusers = 10, admins = 2, articles = 2547, edits = 101621, files = 0, pages = 4634, users = 6630, depth = 14.72361 }, ['haw'] = { pos = 237, activeusers = 19, admins = 1, articles = 2454, edits = 96436, files = 0, pages = 5517, users = 15016, depth = 27.23209 }, ['awa'] = { pos = 238, activeusers = 15, admins = 1, articles = 2436, edits = 24104, files = 0, pages = 5347, users = 1897, depth = 6.437375 }, ['tay'] = { pos = 239, activeusers = 7, admins = 0, articles = 2420, edits = 54099, files = 0, pages = 2822, users = 1094, depth = 0.5289975 }, ['tw'] = { pos = 240, activeusers = 51, admins = 2, articles = 2105, edits = 92953, files = 0, pages = 5040, users = 13881, depth = 35.8546 }, ['inh'] = { pos = 241, activeusers = 18, admins = 2, articles = 2077, edits = 54201, files = 35, pages = 11596, users = 3271, depth = 98.17679 }, ['krc'] = { pos = 242, activeusers = 15, admins = 2, articles = 2057, edits = 106191, files = 0, pages = 14324, users = 9659, depth = 263.6523 }, ['xal'] = { pos = 243, activeusers = 17, admins = 1, articles = 2046, edits = 84904, files = 0, pages = 11804, users = 9262, depth = 163.6098 }, ['szy'] = { pos = 244, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2030, edits = 128389, files = 0, pages = 5358, users = 2304, depth = 64.40205 }, ['za'] = { pos = 245, activeusers = 13, admins = 1, articles = 2010, edits = 39341, files = 0, pages = 4140, users = 9724, depth = 10.67117 }, ['kaa'] = { pos = 246, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1936, edits = 45700, files = 3, pages = 5076, users = 10203, depth = 23.68335 }, ['dag'] = { pos = 247, activeusers = 38, admins = 4, articles = 1934, edits = 41405, files = 0, pages = 4392, users = 1771, depth = 15.22794 }, ['pdc'] = { pos = 248, activeusers = 27, admins = 1, articles = 1932, edits = 105115, files = 0, pages = 5831, users = 30291, depth = 73.41991 }, ['atj'] = { pos = 249, activeusers = 8, admins = 5, articles = 1909, edits = 14659, files = 0, pages = 3013, users = 3675, depth = 1.627164 }, ['to'] = { pos = 250, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1907, edits = 41558, files = 12, pages = 5324, users = 9207, depth = 25.06139 }, ['mdf'] = { pos = 251, activeusers = 16, admins = 3, articles = 1870, edits = 64118, files = 0, pages = 11550, users = 8504, depth = 148.7529 }, ['arc'] = { pos = 252, activeusers = 18, admins = 2, articles = 1851, edits = 95305, files = 0, pages = 6418, users = 18745, depth = 90.39932 }, ['kbp'] = { pos = 253, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1698, edits = 16052, files = 0, pages = 3373, users = 3826, depth = 4.630918 }, ['jam'] = { pos = 254, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1685, edits = 20756, files = 0, pages = 3021, users = 7194, depth = 4.319227 }, ['na'] = { pos = 255, activeusers = 19, admins = 2, articles = 1661, edits = 89519, files = 4, pages = 4880, users = 11463, depth = 68.89664 }, ['tcy'] = { pos = 256, activeusers = 34, admins = 2, articles = 1658, edits = 100812, files = 1, pages = 8691, users = 4896, depth = 208.7155 }, ['wo'] = { pos = 257, activeusers = 18, admins = 3, articles = 1651, edits = 104419, files = 0, pages = 5366, users = 13899, depth = 98.52634 }, ['kbd'] = { pos = 258, activeusers = 13, admins = 1, articles = 1595, edits = 43681, files = 0, pages = 6739, users = 9123, depth = 67.41828 }, ['nov'] = { pos = 259, activeusers = 14, admins = 3, articles = 1516, edits = 177697, files = 0, pages = 4403, users = 10815, depth = 146.3614 }, ['nia'] = { pos = 260, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1514, edits = 17425, files = 0, pages = 3585, users = 1196, depth = 9.094778 }, ['ki'] = { pos = 261, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1504, edits = 20599, files = 0, pages = 3072, users = 7947, depth = 7.288218 }, ['tet'] = { pos = 262, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1502, edits = 66554, files = 0, pages = 3906, users = 8904, depth = 43.64867 }, ['lg'] = { pos = 263, activeusers = 20, admins = 1, articles = 1418, edits = 26721, files = 0, pages = 4805, users = 7140, depth = 31.72761 }, ['bi'] = { pos = 264, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1393, edits = 41725, files = 0, pages = 3290, users = 12122, depth = 23.51976 }, ['tpi'] = { pos = 265, activeusers = 13, admins = 2, articles = 1351, edits = 86598, files = 0, pages = 5675, users = 12336, depth = 156.3157 }, ['jbo'] = { pos = 266, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1305, edits = 111640, files = 0, pages = 5713, users = 14966, depth = 222.9553 }, ['roa-rup'] = { pos = 267, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1292, edits = 205213, files = 0, pages = 4254, users = 12969, depth = 253.5435 }, ['nqo'] = { pos = 268, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1276, edits = 9857, files = 0, pages = 2566, users = 2845, depth = 3.926143 }, ['fj'] = { pos = 269, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1275, edits = 35385, files = 0, pages = 3628, users = 8334, depth = 33.21815 }, ['lbe'] = { pos = 270, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1264, edits = 50194, files = 0, pages = 14627, users = 7785, depth = 383.5397 }, ['kg'] = { pos = 271, activeusers = 16, admins = 1, articles = 1254, edits = 43783, files = 0, pages = 2900, users = 9946, depth = 26.0119 }, ['xh'] = { pos = 272, activeusers = 22, admins = 1, articles = 1225, edits = 33811, files = 0, pages = 3792, users = 11659, depth = 39.15338 }, ['mnw'] = { pos = 273, activeusers = 17, admins = 2, articles = 1224, edits = 33621, files = 0, pages = 4498, users = 2641, depth = 53.4793 }, ['ty'] = { pos = 274, activeusers = 10, admins = 2, articles = 1217, edits = 53067, files = 0, pages = 3009, users = 6842, depth = 38.23818 }, ['ks'] = { pos = 275, activeusers = 23, admins = 2, articles = 1168, edits = 61630, files = 9, pages = 7744, users = 9299, depth = 252.2695 }, ['cu'] = { pos = 276, activeusers = 25, admins = 2, articles = 1164, edits = 82560, files = 0, pages = 5563, users = 22982, depth = 211.9642 }, ['shi'] = { pos = 277, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1151, edits = 33311, files = 0, pages = 3831, users = 1441, depth = 47.14053 }, ['srn'] = { pos = 278, activeusers = 9, admins = 1, articles = 1112, edits = 39122, files = 0, pages = 2726, users = 7018, depth = 30.2338 }, ['trv'] = { pos = 279, activeusers = 16, admins = 0, articles = 1110, edits = 85284, files = 0, pages = 2055, users = 1176, depth = 30.07969 }, ['om'] = { pos = 280, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1090, edits = 37983, files = 0, pages = 3731, users = 9425, depth = 59.76512 }, ['sm'] = { pos = 281, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1065, edits = 42571, files = 0, pages = 3289, users = 9597, depth = 56.44433 }, ['gcr'] = { pos = 282, activeusers = 12, admins = 1, articles = 1049, edits = 16478, files = 0, pages = 2554, users = 2168, depth = 13.28023 }, ['alt'] = { pos = 283, activeusers = 9, admins = 2, articles = 1044, edits = 35786, files = 0, pages = 3647, users = 1605, depth = 60.99928 }, ['chr'] = { pos = 284, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1026, edits = 46137, files = 0, pages = 3903, users = 21732, depth = 92.94708 }, ['ltg'] = { pos = 285, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1014, edits = 35309, files = 0, pages = 3221, users = 6670, depth = 51.93062 }, ['guw'] = { pos = 286, activeusers = 21, admins = 2, articles = 975, edits = 27812, files = 0, pages = 1685, users = 457, depth = 8.752655 }, ['ny'] = { pos = 287, activeusers = 17, admins = 2, articles = 912, edits = 37774, files = 0, pages = 3997, users = 9330, depth = 108.1383 }, ['pih'] = { pos = 288, activeusers = 13, admins = 1, articles = 891, edits = 44097, files = 0, pages = 3321, users = 10436, depth = 98.76369 }, ['got'] = { pos = 289, activeusers = 17, admins = 1, articles = 866, edits = 46126, files = 0, pages = 3802, users = 17669, depth = 139.4473 }, ['mad'] = { pos = 290, activeusers = 25, admins = 0, articles = 860, edits = 8829, files = 0, pages = 1626, users = 1547, depth = 4.307761 }, ['st'] = { pos = 291, activeusers = 20, admins = 1, articles = 838, edits = 28355, files = 0, pages = 4240, users = 9398, depth = 110.2159 }, ['ami'] = { pos = 292, activeusers = 13, admins = 0, articles = 837, edits = 32100, files = 0, pages = 1654, users = 890, depth = 18.4911 }, ['tn'] = { pos = 293, activeusers = 19, admins = 2, articles = 783, edits = 27144, files = 0, pages = 3434, users = 9204, depth = 90.60861 }, ['blk'] = { pos = 294, activeusers = 22, admins = 0, articles = 776, edits = 14525, files = 0, pages = 3053, users = 161, depth = 40.96302 }, ['bm'] = { pos = 295, activeusers = 14, admins = 2, articles = 764, edits = 40179, files = 0, pages = 3140, users = 9835, depth = 123.7587 }, ['rmy'] = { pos = 296, activeusers = 19, admins = 1, articles = 730, edits = 50214, files = 0, pages = 2698, users = 16363, depth = 135.2656 }, ['ts'] = { pos = 297, activeusers = 10, admins = 2, articles = 711, edits = 36599, files = 0, pages = 3749, users = 8794, depth = 178.2338 }, ['chy'] = { pos = 298, activeusers = 9, admins = 1, articles = 662, edits = 24100, files = 0, pages = 2255, users = 10566, depth = 61.8851 }, ['ve'] = { pos = 299, activeusers = 13, admins = 1, articles = 638, edits = 19119, files = 0, pages = 2123, users = 7172, depth = 48.78954 }, ['rn'] = { pos = 300, activeusers = 23, admins = 1, articles = 620, edits = 23091, files = 0, pages = 2447, users = 8943, depth = 81.94124 }, ['iu'] = { pos = 301, activeusers = 22, admins = 2, articles = 593, edits = 44488, files = 0, pages = 3180, users = 16954, depth = 266.2559 }, ['ak'] = { pos = 302, activeusers = 21, admins = 1, articles = 590, edits = 28858, files = 0, pages = 2434, users = 12392, depth = 115.8146 }, ['ss'] = { pos = 303, activeusers = 14, admins = 3, articles = 566, edits = 38051, files = 0, pages = 2399, users = 7602, depth = 166.3519 }, ['ch'] = { pos = 304, activeusers = 10, admins = 1, articles = 541, edits = 22831, files = 0, pages = 2494, users = 14371, depth = 119.2994 }, ['ff'] = { pos = 305, activeusers = 52, admins = 0, articles = 505, edits = 24783, files = 0, pages = 2443, users = 7842, depth = 149.4016 }, ['pnt'] = { pos = 306, activeusers = 10, admins = 1, articles = 480, edits = 35119, files = 0, pages = 2035, users = 9429, depth = 181.1157 }, ['ady'] = { pos = 307, activeusers = 11, admins = 1, articles = 451, edits = 12032, files = 0, pages = 3082, users = 5959, depth = 132.8599 }, ['kcg'] = { pos = 308, activeusers = 15, admins = 1, articles = 446, edits = 15435, files = 0, pages = 1700, users = 397, depth = 71.77663 }, ['ik'] = { pos = 309, activeusers = 16, admins = 1, articles = 430, edits = 37744, files = 0, pages = 2581, users = 7913, depth = 365.9349 }, ['ee'] = { pos = 310, activeusers = 15, admins = 2, articles = 423, edits = 49524, files = 0, pages = 3052, users = 13210, depth = 626.8038 }, ['din'] = { pos = 311, activeusers = 19, admins = 1, articles = 317, edits = 8016, files = 0, pages = 1084, users = 5664, depth = 43.2913 }, ['sg'] = { pos = 312, activeusers = 12, admins = 2, articles = 296, edits = 20484, files = 0, pages = 1979, users = 5959, depth = 334.6215 }, ['pwn'] = { pos = 313, activeusers = 14, admins = 0, articles = 277, edits = 10547, files = 0, pages = 428, users = 815, depth = 7.322841 }, ['kl'] = { pos = 314, activeusers = 18, admins = 2, articles = 242, edits = 74444, files = 0, pages = 2257, users = 12255, depth = 2286.744 }, ['ti'] = { pos = 315, activeusers = 12, admins = 2, articles = 233, edits = 23699, files = 0, pages = 2723, users = 8444, depth = 993.9606 }, ['dz'] = { pos = 316, activeusers = 15, admins = 1, articles = 227, edits = 29277, files = 0, pages = 2279, users = 9173, depth = 1049.748 }, ['cr'] = { pos = 317, activeusers = 14, admins = 2, articles = 158, edits = 36876, files = 0, pages = 2157, users = 16685, depth = 2736.561 }, ['ng'] = { pos = 318, activeusers = 1, admins = 1, articles = 8, edits = 5923, files = 0, pages = 443, users = 2385, depth = 39530.88 }, ['cho'] = { pos = 319, activeusers = 1, admins = 1, articles = 6, edits = 4220, files = 0, pages = 201, users = 1809, depth = 22176 }, ['kj'] = { pos = 320, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 3548, files = 0, pages = 114, users = 1376, depth = 23536.62 }, ['mh'] = { pos = 321, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 4212, files = 0, pages = 206, users = 2140, depth = 52143.95 }, ['ho'] = { pos = 322, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 3786, files = 0, pages = 129, users = 1575, depth = 51771.35 }, ['ii'] = { pos = 323, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 11653, files = 0, pages = 189, users = 2031, depth = 237006 }, ['lrc'] = { pos = 324, activeusers = 2, admins = 1, articles = 1, edits = 140064, files = 0, pages = 237, users = 5036, depth = 3.291563E+07 }, ['mus'] = { pos = 325, activeusers = 0, admins = 1, articles = 1, edits = 3603, files = 0, pages = 115, users = 2348, depth = 407170.3 }, ['aa'] = { pos = 326, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4685, files = 0, pages = 509, users = 4062, depth = 0 }, ['hz'] = { pos = 327, activeusers = 0, admins = 1, articles = 0, edits = 4483, files = 0, pages = 176, users = 3761, depth = 0 }, ['kr'] = { pos = 328, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4641, files = 0, pages = 162, users = 5464, depth = 0 }, ['total'] = { activeusers = 281217, admins = 3756, articles = 59220315, edits = 3204942198, files = 2762014, pages = 244707322, users = 103423040, depth = 128.4869, date = '@1659225656' }, } return info 2amgo9m789hdza6sbv5o9lnw0ayvnjr Module:NumberOf/data 828 672057 2725385 2725161 2022-07-30T12:00:51Z MBHbot 26205 Scribunto text/plain local info = { ['en'] = { pos = 1, activeusers = 114084, admins = 1032, articles = 6555062, edits = 1105286002, files = 897429, pages = 56614226, users = 44193434, depth = 1138.578 }, ['ceb'] = { pos = 2, activeusers = 192, admins = 6, articles = 6125899, edits = 34881255, files = 0, pages = 11232153, users = 92812, depth = 2.157716 }, ['de'] = { pos = 3, activeusers = 17136, admins = 192, articles = 2711082, edits = 223428673, files = 128682, pages = 7487076, users = 3967767, depth = 92.61235 }, ['sv'] = { pos = 4, activeusers = 1921, admins = 66, articles = 2551738, edits = 50882511, files = 0, pages = 6116640, users = 829789, depth = 16.23598 }, ['fr'] = { pos = 5, activeusers = 16845, admins = 159, articles = 2441536, edits = 195241093, files = 68975, pages = 12126341, users = 4432717, depth = 253.336 }, ['nl'] = { pos = 6, activeusers = 3468, admins = 36, articles = 2096442, edits = 62367760, files = 20, pages = 4462439, users = 1221602, depth = 17.80125 }, ['ru'] = { pos = 7, activeusers = 10617, admins = 76, articles = 1840993, edits = 124117311, files = 237552, pages = 7424166, users = 3223018, depth = 153.7597 }, ['es'] = { pos = 8, activeusers = 13388, admins = 63, articles = 1791953, edits = 144608194, files = 0, pages = 7699775, users = 6603164, depth = 204.1345 }, ['it'] = { pos = 9, activeusers = 7601, admins = 122, articles = 1764673, edits = 128296395, files = 139672, pages = 7480230, users = 2277591, depth = 179.9236 }, ['arz'] = { pos = 10, activeusers = 216, admins = 7, articles = 1594850, edits = 7103229, files = 1473, pages = 2004433, users = 187365, depth = 0.2337268 }, ['pl'] = { pos = 11, activeusers = 4061, admins = 102, articles = 1530499, edits = 67499399, files = 261, pages = 3551857, users = 1183696, depth = 33.14857 }, ['ja'] = { pos = 12, activeusers = 14820, admins = 40, articles = 1335560, edits = 90532091, files = 32286, pages = 3947716, users = 1961186, depth = 87.72594 }, ['zh'] = { pos = 13, activeusers = 8871, admins = 66, articles = 1293571, edits = 72668880, files = 60489, pages = 7103620, users = 3246582, depth = 206.3706 }, ['vi'] = { pos = 14, activeusers = 2017, admins = 20, articles = 1274753, edits = 68858021, files = 24461, pages = 19372427, users = 874517, depth = 716.4138 }, ['war'] = { pos = 15, activeusers = 93, admins = 3, articles = 1265915, edits = 6285244, files = 42, pages = 2881754, users = 52772, depth = 3.553468 }, ['uk'] = { pos = 16, activeusers = 3229, admins = 49, articles = 1180949, edits = 36610915, files = 110412, pages = 4104171, users = 636481, depth = 54.65709 }, ['ar'] = { pos = 17, activeusers = 4567, admins = 26, articles = 1179975, edits = 58767027, files = 49629, pages = 7790370, users = 2283341, depth = 236.7472 }, ['pt'] = { pos = 18, activeusers = 8617, admins = 56, articles = 1093894, edits = 63923025, files = 58351, pages = 5393601, users = 2785389, depth = 183.1073 }, ['fa'] = { pos = 19, activeusers = 5163, admins = 34, articles = 921479, edits = 35184872, files = 81577, pages = 5329449, users = 1138229, depth = 151.0706 }, ['ca'] = { pos = 20, activeusers = 1008, admins = 30, articles = 705277, edits = 30445504, files = 15473, pages = 1760396, users = 424817, depth = 38.7076 }, ['sr'] = { pos = 21, activeusers = 721, admins = 18, articles = 660992, edits = 25096528, files = 36101, pages = 3982152, users = 309715, depth = 159.1047 }, ['id'] = { pos = 22, activeusers = 3141, admins = 41, articles = 625690, edits = 21434290, files = 47346, pages = 3286270, users = 1342249, depth = 117.9343 }, ['ko'] = { pos = 23, activeusers = 1549, admins = 27, articles = 597537, edits = 33002125, files = 12675, pages = 2722431, users = 746456, depth = 153.2957 }, ['no'] = { pos = 24, activeusers = 990, admins = 40, articles = 594598, edits = 22717056, files = 5, pages = 1695142, users = 557723, depth = 45.9107 }, ['fi'] = { pos = 25, activeusers = 1540, admins = 30, articles = 534945, edits = 20608891, files = 69424, pages = 1406208, users = 519224, depth = 38.87634 }, ['hu'] = { pos = 26, activeusers = 1530, admins = 24, articles = 508962, edits = 25076326, files = 8384, pages = 1446769, users = 509093, depth = 58.84654 }, ['cs'] = { pos = 27, activeusers = 2055, admins = 32, articles = 507413, edits = 21493193, files = 1, pages = 1398216, users = 584589, depth = 47.37692 }, ['tr'] = { pos = 28, activeusers = 2975, admins = 24, articles = 503754, edits = 28139205, files = 37472, pages = 2372249, users = 1415298, depth = 163.1918 }, ['ce'] = { pos = 29, activeusers = 54, admins = 3, articles = 479284, edits = 8667574, files = 315, pages = 905927, users = 30574, depth = 7.581371 }, ['sh'] = { pos = 30, activeusers = 162, admins = 12, articles = 456795, edits = 41240072, files = 10240, pages = 4644120, users = 175828, depth = 746.1852 }, ['ro'] = { pos = 31, activeusers = 851, admins = 18, articles = 432261, edits = 14987052, files = 116401, pages = 2617949, users = 590516, depth = 146.3657 }, ['zh-min-nan'] = { pos = 32, activeusers = 91, admins = 6, articles = 431480, edits = 3129047, files = 362, pages = 1062734, users = 53754, depth = 6.301942 }, ['tt'] = { pos = 33, activeusers = 86, admins = 5, articles = 417488, edits = 3522471, files = 6074, pages = 564461, users = 42954, depth = 0.7733936 }, ['eu'] = { pos = 34, activeusers = 255, admins = 12, articles = 396533, edits = 8984917, files = 0, pages = 823414, users = 138256, depth = 12.64593 }, ['ms'] = { pos = 35, activeusers = 555, admins = 15, articles = 359472, edits = 5614615, files = 19612, pages = 1040689, users = 297651, depth = 19.37492 }, ['eo'] = { pos = 36, activeusers = 308, admins = 16, articles = 322402, edits = 7650411, files = 10893, pages = 711352, users = 198943, depth = 15.65281 }, ['he'] = { pos = 37, activeusers = 3185, admins = 32, articles = 319653, edits = 34324953, files = 73652, pages = 1336661, users = 992271, depth = 259.944 }, ['hy'] = { pos = 38, activeusers = 420, admins = 11, articles = 292875, edits = 8467899, files = 11309, pages = 987504, users = 123499, depth = 48.23675 }, ['bg'] = { pos = 39, activeusers = 758, admins = 25, articles = 283278, edits = 11450983, files = 549, pages = 631280, users = 310775, depth = 27.37528 }, ['da'] = { pos = 40, activeusers = 701, admins = 25, articles = 282976, edits = 11185794, files = 0, pages = 906719, users = 434452, depth = 59.93855 }, ['azb'] = { pos = 41, activeusers = 123, admins = 5, articles = 241984, edits = 1520743, files = 245, pages = 570622, users = 37698, depth = 4.915521 }, ['sk'] = { pos = 42, activeusers = 515, admins = 10, articles = 241410, edits = 7392962, files = 0, pages = 548309, users = 221029, depth = 21.79082 }, ['kk'] = { pos = 43, activeusers = 192, admins = 16, articles = 231909, edits = 3052068, files = 10539, pages = 587416, users = 120581, depth = 12.20983 }, ['et'] = { pos = 44, activeusers = 426, admins = 33, articles = 229211, edits = 6162236, files = 758, pages = 541401, users = 167739, depth = 21.11477 }, ['min'] = { pos = 45, activeusers = 47, admins = 5, articles = 225526, edits = 2443746, files = 177, pages = 385203, users = 16071, depth = 3.180225 }, ['be'] = { pos = 46, activeusers = 266, admins = 11, articles = 220515, edits = 4159866, files = 3243, pages = 645318, users = 120325, depth = 23.92238 }, ['simple'] = { pos = 47, activeusers = 958, admins = 17, articles = 215496, edits = 8344360, files = 36, pages = 698814, users = 1220205, depth = 60.06466 }, ['hr'] = { pos = 48, activeusers = 490, admins = 11, articles = 212798, edits = 6419188, files = 20943, pages = 444840, users = 277148, depth = 17.15831 }, ['el'] = { pos = 49, activeusers = 1000, admins = 22, articles = 212040, edits = 9574036, files = 18491, pages = 629681, users = 367873, depth = 58.98548 }, ['lt'] = { pos = 50, activeusers = 317, admins = 10, articles = 203660, edits = 6636891, files = 23852, pages = 499506, users = 166043, depth = 28.0378 }, ['gl'] = { pos = 51, activeusers = 234, admins = 8, articles = 187176, edits = 6136380, files = 459, pages = 470733, users = 127937, depth = 29.917 }, ['az'] = { pos = 52, activeusers = 712, admins = 17, articles = 185805, edits = 6541423, files = 23742, pages = 509704, users = 250922, depth = 38.99946 }, ['sl'] = { pos = 53, activeusers = 323, admins = 22, articles = 177177, edits = 5713185, files = 8335, pages = 438995, users = 213287, depth = 28.41862 }, ['ur'] = { pos = 54, activeusers = 298, admins = 11, articles = 173936, edits = 4988047, files = 12482, pages = 990520, users = 148804, depth = 110.9916 }, ['nn'] = { pos = 55, activeusers = 114, admins = 14, articles = 162586, edits = 3386920, files = 16, pages = 372274, users = 121498, depth = 15.13293 }, ['ka'] = { pos = 56, activeusers = 236, admins = 6, articles = 161963, edits = 4389078, files = 14832, pages = 459134, users = 142762, depth = 32.18216 }, ['uz'] = { pos = 57, activeusers = 709, admins = 18, articles = 155595, edits = 2722645, files = 2046, pages = 670601, users = 76167, depth = 44.47953 }, ['hi'] = { pos = 58, activeusers = 1224, admins = 6, articles = 152112, edits = 5588008, files = 3566, pages = 1187052, users = 706841, depth = 217.9168 }, ['th'] = { pos = 59, activeusers = 955, admins = 15, articles = 149275, edits = 10203705, files = 27279, pages = 971008, users = 428618, depth = 318.4362 }, ['ta'] = { pos = 60, activeusers = 310, admins = 31, articles = 147608, edits = 3473261, files = 7754, pages = 464720, users = 207041, depth = 34.49464 }, ['la'] = { pos = 61, activeusers = 156, admins = 21, articles = 137119, edits = 3686190, files = 0, pages = 275702, users = 157678, depth = 13.65722 }, ['cy'] = { pos = 62, activeusers = 133, admins = 16, articles = 134959, edits = 11093512, files = 11268, pages = 274344, users = 73474, depth = 43.13224 }, ['ast'] = { pos = 63, activeusers = 116, admins = 11, articles = 129862, edits = 3698102, files = 0, pages = 228386, users = 106380, depth = 9.320289 }, ['mk'] = { pos = 64, activeusers = 234, admins = 12, articles = 129632, edits = 4786004, files = 8676, pages = 523819, users = 103047, depth = 84.48351 }, ['zh-yue'] = { pos = 65, activeusers = 319, admins = 12, articles = 125848, edits = 1852731, files = 2626, pages = 283453, users = 243015, depth = 10.25129 }, ['bn'] = { pos = 66, activeusers = 1091, admins = 14, articles = 125847, edits = 6004457, files = 15256, pages = 986172, users = 382682, depth = 284.5512 }, ['lv'] = { pos = 67, activeusers = 291, admins = 13, articles = 114786, edits = 3655212, files = 25488, pages = 466341, users = 107685, depth = 73.52206 }, ['tg'] = { pos = 68, activeusers = 81, admins = 6, articles = 107641, edits = 1307268, files = 485, pages = 262550, users = 36017, depth = 10.31218 }, ['af'] = { pos = 69, activeusers = 181, admins = 16, articles = 104083, edits = 2511280, files = 9615, pages = 372372, users = 151593, depth = 44.8089 }, ['my'] = { pos = 70, activeusers = 155, admins = 4, articles = 103575, edits = 752199, files = 2978, pages = 216148, users = 102651, depth = 4.11093 }, ['vo'] = { pos = 71, activeusers = 31, admins = 2, articles = 98905, edits = 3285947, files = 0, pages = 229688, users = 32291, depth = 25.0143 }, ['mg'] = { pos = 72, activeusers = 56, admins = 3, articles = 94872, edits = 1045514, files = 3, pages = 245093, users = 28752, depth = 10.69508 }, ['bs'] = { pos = 73, activeusers = 170, admins = 9, articles = 90301, edits = 3413432, files = 5456, pages = 367600, users = 144182, depth = 87.56434 }, ['oc'] = { pos = 74, activeusers = 93, admins = 4, articles = 88206, edits = 2307927, files = 924, pages = 156981, users = 48260, depth = 8.937991 }, ['sq'] = { pos = 75, activeusers = 229, admins = 11, articles = 86016, edits = 2461278, files = 4726, pages = 263009, users = 143479, depth = 39.62267 }, ['mr'] = { pos = 76, activeusers = 182, admins = 12, articles = 85536, edits = 2137122, files = 19140, pages = 284040, users = 145385, depth = 40.52196 }, ['nds'] = { pos = 77, activeusers = 42, admins = 4, articles = 83853, edits = 989782, files = 0, pages = 162140, users = 48877, depth = 5.320978 }, ['ky'] = { pos = 78, activeusers = 75, admins = 2, articles = 81507, edits = 422634, files = 2688, pages = 111178, users = 33051, depth = 0.5037559 }, ['ml'] = { pos = 79, activeusers = 261, admins = 15, articles = 78881, edits = 3700990, files = 6962, pages = 487624, users = 162803, depth = 203.7927 }, ['be-tarask'] = { pos = 80, activeusers = 128, admins = 4, articles = 78649, edits = 2323102, files = 1886, pages = 226161, users = 76023, depth = 36.13423 }, ['te'] = { pos = 81, activeusers = 205, admins = 13, articles = 77621, edits = 3593415, files = 13403, pages = 305771, users = 114147, depth = 101.5298 }, ['sw'] = { pos = 82, activeusers = 181, admins = 14, articles = 74106, edits = 1233373, files = 2269, pages = 146964, users = 54809, depth = 8.112061 }, ['new'] = { pos = 83, activeusers = 22, admins = 2, articles = 72352, edits = 848724, files = 0, pages = 196935, users = 25000, depth = 12.77792 }, ['br'] = { pos = 84, activeusers = 78, admins = 6, articles = 72311, edits = 2001270, files = 5405, pages = 141565, users = 69952, depth = 12.96674 }, ['jv'] = { pos = 85, activeusers = 100, admins = 4, articles = 69815, edits = 1592344, files = 5430, pages = 177666, users = 53774, depth = 21.38865 }, ['vec'] = { pos = 86, activeusers = 43, admins = 5, articles = 68973, edits = 1099990, files = 724, pages = 140342, users = 32011, depth = 8.391933 }, ['ht'] = { pos = 87, activeusers = 50, admins = 3, articles = 67835, edits = 802948, files = 0, pages = 82007, users = 28436, depth = 0.4273573 }, ['pms'] = { pos = 88, activeusers = 34, admins = 4, articles = 66365, edits = 855275, files = 2069, pages = 101485, users = 25266, depth = 2.360123 }, ['pnb'] = { pos = 89, activeusers = 62, admins = 2, articles = 65746, edits = 605996, files = 225, pages = 113707, users = 32348, depth = 2.836092 }, ['su'] = { pos = 90, activeusers = 43, admins = 7, articles = 61275, edits = 628377, files = 545, pages = 97383, users = 28321, depth = 2.240667 }, ['lb'] = { pos = 91, activeusers = 73, admins = 5, articles = 60967, edits = 2390258, files = 2367, pages = 131378, users = 55017, depth = 24.26686 }, ['ba'] = { pos = 92, activeusers = 90, admins = 7, articles = 60237, edits = 1147119, files = 1454, pages = 169617, users = 35341, depth = 22.29915 }, ['lld'] = { pos = 93, activeusers = 19, admins = 2, articles = 59757, edits = 94084, files = 0, pages = 63193, users = 2189, depth = 0.004922384 }, ['ga'] = { pos = 94, activeusers = 87, admins = 7, articles = 57162, edits = 1065778, files = 1117, pages = 95771, users = 52403, depth = 5.076858 }, ['szl'] = { pos = 95, activeusers = 46, admins = 3, articles = 55835, edits = 347495, files = 0, pages = 69107, users = 21714, depth = 0.2841098 }, ['is'] = { pos = 96, activeusers = 119, admins = 19, articles = 54653, edits = 1758011, files = 3218, pages = 141314, users = 86509, depth = 31.27921 }, ['ku'] = { pos = 97, activeusers = 98, admins = 3, articles = 53827, edits = 1091887, files = 565, pages = 109083, users = 51660, depth = 10.54822 }, ['lmo'] = { pos = 98, activeusers = 34, admins = 5, articles = 53558, edits = 1110872, files = 4437, pages = 122404, users = 37623, depth = 14.99606 }, ['cv'] = { pos = 99, activeusers = 64, admins = 2, articles = 49575, edits = 749217, files = 537, pages = 97690, users = 31144, depth = 7.224255 }, ['fy'] = { pos = 100, activeusers = 69, admins = 8, articles = 49104, edits = 1082879, files = 7572, pages = 149885, users = 43348, depth = 30.43304 }, ['tl'] = { pos = 101, activeusers = 127, admins = 11, articles = 42991, edits = 1953044, files = 1897, pages = 233571, users = 123220, depth = 164.3209 }, ['wuu'] = { pos = 102, activeusers = 52, admins = 4, articles = 42552, edits = 294247, files = 136, pages = 55367, users = 78551, depth = 0.4820125 }, ['ckb'] = { pos = 103, activeusers = 159, admins = 7, articles = 42212, edits = 963701, files = 1609, pages = 184293, users = 51148, depth = 59.24253 }, ['an'] = { pos = 104, activeusers = 69, admins = 6, articles = 42086, edits = 1834356, files = 1499, pages = 128302, users = 68174, depth = 59.99992 }, ['sco'] = { pos = 105, activeusers = 105, admins = 4, articles = 40557, edits = 861807, files = 690, pages = 146731, users = 94964, depth = 40.2525 }, ['diq'] = { pos = 106, activeusers = 29, admins = 3, articles = 40161, edits = 487130, files = 209, pages = 60549, users = 24891, depth = 2.073376 }, ['pa'] = { pos = 107, activeusers = 109, admins = 9, articles = 38314, edits = 607768, files = 1575, pages = 134107, users = 42187, depth = 28.3295 }, ['yo'] = { pos = 108, activeusers = 69, admins = 3, articles = 34268, edits = 552329, files = 168, pages = 59157, users = 24795, depth = 4.925259 }, ['io'] = { pos = 109, activeusers = 60, admins = 5, articles = 33313, edits = 991349, files = 0, pages = 48894, users = 33593, depth = 4.435414 }, ['ne'] = { pos = 110, activeusers = 94, admins = 5, articles = 32240, edits = 1066793, files = 1258, pages = 103379, users = 58522, depth = 50.24273 }, ['bar'] = { pos = 111, activeusers = 57, admins = 3, articles = 31630, edits = 830085, files = 1320, pages = 116394, users = 63361, depth = 51.21727 }, ['gu'] = { pos = 112, activeusers = 66, admins = 3, articles = 29942, edits = 824471, files = 0, pages = 117382, users = 68842, depth = 59.90079 }, ['als'] = { pos = 113, activeusers = 69, admins = 9, articles = 28970, edits = 1013816, files = 571, pages = 69648, users = 92292, depth = 28.69939 }, ['kn'] = { pos = 114, activeusers = 192, admins = 3, articles = 28345, edits = 1105263, files = 2592, pages = 129941, users = 75931, depth = 109.2747 }, ['scn'] = { pos = 115, activeusers = 37, admins = 5, articles = 26207, edits = 732720, files = 1407, pages = 55689, users = 41282, depth = 16.65129 }, ['bpy'] = { pos = 116, activeusers = 21, admins = 3, articles = 25085, edits = 886448, files = 47, pages = 62808, users = 23477, depth = 31.91703 }, ['ia'] = { pos = 117, activeusers = 42, admins = 6, articles = 23766, edits = 641703, files = 4, pages = 37726, users = 44632, depth = 5.868836 }, ['avk'] = { pos = 118, activeusers = 28, admins = 6, articles = 23702, edits = 112612, files = 0, pages = 28772, users = 3028, depth = 0.1790856 }, ['qu'] = { pos = 119, activeusers = 43, admins = 2, articles = 23067, edits = 650029, files = 0, pages = 55975, users = 27144, depth = 23.63521 }, ['mn'] = { pos = 120, activeusers = 113, admins = 3, articles = 21311, edits = 705215, files = 1475, pages = 97697, users = 77777, depth = 92.73852 }, ['nv'] = { pos = 121, activeusers = 13, admins = 2, articles = 20507, edits = 295882, files = 709, pages = 34657, users = 15089, depth = 4.064772 }, ['xmf'] = { pos = 122, activeusers = 30, admins = 3, articles = 19589, edits = 185275, files = 0, pages = 36477, users = 17056, depth = 3.77511 }, ['crh'] = { pos = 123, activeusers = 34, admins = 2, articles = 19555, edits = 177069, files = 0, pages = 39415, users = 17798, depth = 4.633657 }, ['si'] = { pos = 124, activeusers = 76, admins = 3, articles = 17996, edits = 508925, files = 3122, pages = 79701, users = 58208, depth = 75.07213 }, ['ha'] = { pos = 125, activeusers = 106, admins = 4, articles = 17330, edits = 162519, files = 0, pages = 30683, users = 18294, depth = 3.14461 }, ['bat-smg'] = { pos = 126, activeusers = 28, admins = 5, articles = 17081, edits = 355455, files = 109, pages = 29084, users = 24131, depth = 6.035087 }, ['frr'] = { pos = 127, activeusers = 20, admins = 5, articles = 16071, edits = 231054, files = 1323, pages = 41161, users = 17954, depth = 13.68179 }, ['os'] = { pos = 128, activeusers = 36, admins = 3, articles = 16060, edits = 522936, files = 165, pages = 59815, users = 22555, depth = 64.89374 }, ['gd'] = { pos = 129, activeusers = 31, admins = 6, articles = 15905, edits = 566858, files = 347, pages = 32200, users = 25569, depth = 18.47821 }, ['or'] = { pos = 130, activeusers = 45, admins = 5, articles = 15808, edits = 461102, files = 125, pages = 71578, users = 31037, depth = 80.17978 }, ['cdo'] = { pos = 131, activeusers = 19, admins = 4, articles = 15552, edits = 89353, files = 0, pages = 31339, users = 18934, depth = 2.937993 }, ['bug'] = { pos = 132, activeusers = 19, admins = 1, articles = 15401, edits = 200527, files = 0, pages = 19593, users = 12244, depth = 0.7582574 }, ['yi'] = { pos = 133, activeusers = 50, admins = 3, articles = 15389, edits = 578677, files = 1062, pages = 44179, users = 45356, depth = 45.84404 }, ['ilo'] = { pos = 134, activeusers = 24, admins = 2, articles = 15362, edits = 391817, files = 0, pages = 70145, users = 16171, depth = 71.03668 }, ['sd'] = { pos = 135, activeusers = 38, admins = 4, articles = 15235, edits = 240037, files = 145, pages = 56214, users = 15737, depth = 30.89381 }, ['ps'] = { pos = 136, activeusers = 52, admins = 1, articles = 15192, edits = 283110, files = 1726, pages = 54038, users = 27761, depth = 34.25458 }, ['am'] = { pos = 137, activeusers = 40, admins = 2, articles = 15037, edits = 371475, files = 1765, pages = 45907, users = 39137, depth = 34.1037 }, ['ban'] = { pos = 138, activeusers = 38, admins = 3, articles = 14757, edits = 120024, files = 112, pages = 29843, users = 5312, depth = 4.203177 }, ['nap'] = { pos = 139, activeusers = 29, admins = 3, articles = 14730, edits = 664662, files = 281, pages = 23705, users = 27678, depth = 10.40937 }, ['sah'] = { pos = 140, activeusers = 37, admins = 3, articles = 14247, edits = 381152, files = 1765, pages = 47627, users = 22165, depth = 43.93097 }, ['hsb'] = { pos = 141, activeusers = 43, admins = 4, articles = 13823, edits = 377285, files = 133, pages = 35370, users = 23035, depth = 25.91812 }, ['fo'] = { pos = 142, activeusers = 40, admins = 3, articles = 13771, edits = 368642, files = 0, pages = 40252, users = 26869, depth = 33.86532 }, ['map-bms'] = { pos = 143, activeusers = 31, admins = 1, articles = 13751, edits = 213130, files = 462, pages = 30202, users = 14914, depth = 10.10008 }, ['mai'] = { pos = 144, activeusers = 31, admins = 5, articles = 13722, edits = 229443, files = 115, pages = 39252, users = 11740, depth = 20.23391 }, ['li'] = { pos = 145, activeusers = 32, admins = 7, articles = 13644, edits = 454029, files = 623, pages = 65471, users = 26488, depth = 100.0607 }, ['mzn'] = { pos = 146, activeusers = 47, admins = 3, articles = 13443, edits = 165727, files = 263, pages = 30417, users = 30091, depth = 8.686661 }, ['gor'] = { pos = 147, activeusers = 20, admins = 2, articles = 13236, edits = 50641, files = 0, pages = 20737, users = 4013, depth = 0.7842981 }, ['eml'] = { pos = 148, activeusers = 30, admins = 3, articles = 13010, edits = 152132, files = 2739, pages = 35042, users = 23334, depth = 12.45045 }, ['ace'] = { pos = 149, activeusers = 30, admins = 3, articles = 12545, edits = 137218, files = 0, pages = 26464, users = 24090, depth = 6.38308 }, ['bcl'] = { pos = 150, activeusers = 43, admins = 3, articles = 12265, edits = 232900, files = 865, pages = 32800, users = 19646, depth = 19.90444 }, ['sa'] = { pos = 151, activeusers = 49, admins = 4, articles = 11772, edits = 469240, files = 445, pages = 70065, users = 35324, depth = 164.22 }, ['shn'] = { pos = 152, activeusers = 13, admins = 2, articles = 11554, edits = 54742, files = 60, pages = 27062, users = 3265, depth = 3.644245 }, ['wa'] = { pos = 153, activeusers = 27, admins = 4, articles = 11537, edits = 388110, files = 619, pages = 27213, users = 22217, depth = 26.33074 }, ['zh-classical'] = { pos = 154, activeusers = 46, admins = 6, articles = 11395, edits = 379522, files = 0, pages = 96707, users = 94403, depth = 219.9736 }, ['lij'] = { pos = 155, activeusers = 28, admins = 8, articles = 11015, edits = 231122, files = 6, pages = 26617, users = 14459, depth = 17.42103 }, ['as'] = { pos = 156, activeusers = 102, admins = 4, articles = 10577, edits = 329128, files = 1708, pages = 72864, users = 34423, depth = 156.6468 }, ['zu'] = { pos = 157, activeusers = 41, admins = 1, articles = 10571, edits = 96562, files = 0, pages = 23958, users = 17466, depth = 6.463831 }, ['ie'] = { pos = 158, activeusers = 30, admins = 3, articles = 10466, edits = 150141, files = 0, pages = 14231, users = 16863, depth = 1.365314 }, ['mrj'] = { pos = 159, activeusers = 16, admins = 1, articles = 10426, edits = 100469, files = 0, pages = 18623, users = 9939, depth = 3.334701 }, ['mhr'] = { pos = 160, activeusers = 22, admins = 1, articles = 10408, edits = 184765, files = 0, pages = 27169, users = 13086, depth = 17.63646 }, ['hif'] = { pos = 161, activeusers = 39, admins = 2, articles = 10268, edits = 272080, files = 192, pages = 42116, users = 29513, depth = 62.15014 }, ['hyw'] = { pos = 162, activeusers = 34, admins = 5, articles = 10235, edits = 194899, files = 0, pages = 21550, users = 7279, depth = 11.0534 }, ['mni'] = { pos = 163, activeusers = 17, admins = 1, articles = 10096, edits = 48534, files = 0, pages = 16198, users = 2154, depth = 1.094537 }, ['km'] = { pos = 164, activeusers = 61, admins = 6, articles = 9478, edits = 281586, files = 1101, pages = 33355, users = 36196, depth = 53.57674 }, ['hak'] = { pos = 165, activeusers = 33, admins = 1, articles = 9444, edits = 122355, files = 0, pages = 18258, users = 30334, depth = 5.837174 }, ['roa-tara'] = { pos = 166, activeusers = 11, admins = 2, articles = 9306, edits = 140122, files = 288, pages = 17643, users = 10798, depth = 6.374225 }, ['pam'] = { pos = 167, activeusers = 28, admins = 2, articles = 8846, edits = 295720, files = 403, pages = 21416, users = 19375, depth = 27.88169 }, ['ig'] = { pos = 168, activeusers = 105, admins = 5, articles = 8770, edits = 85729, files = 0, pages = 15166, users = 13770, depth = 3.006591 }, ['nso'] = { pos = 169, activeusers = 16, admins = 1, articles = 8516, edits = 49595, files = 0, pages = 10756, users = 5819, depth = 0.3190155 }, ['so'] = { pos = 170, activeusers = 65, admins = 1, articles = 8403, edits = 238556, files = 0, pages = 25652, users = 32092, depth = 39.18576 }, ['rue'] = { pos = 171, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8377, edits = 130788, files = 87, pages = 17620, users = 25304, depth = 9.03672 }, ['sn'] = { pos = 172, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8360, edits = 96905, files = 0, pages = 16617, users = 15427, depth = 5.688864 }, ['bh'] = { pos = 173, activeusers = 42, admins = 2, articles = 8009, edits = 723108, files = 54, pages = 68949, users = 29601, depth = 607.1885 }, ['se'] = { pos = 174, activeusers = 18, admins = 6, articles = 7802, edits = 300640, files = 0, pages = 20856, users = 26255, depth = 40.35441 }, ['myv'] = { pos = 175, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7702, edits = 139513, files = 0, pages = 26122, users = 11772, depth = 30.54783 }, ['vls'] = { pos = 176, activeusers = 21, admins = 5, articles = 7630, edits = 308790, files = 480, pages = 21208, users = 24614, depth = 46.10904 }, ['nds-nl'] = { pos = 177, activeusers = 17, admins = 6, articles = 7596, edits = 320640, files = 571, pages = 20398, users = 25822, depth = 44.64942 }, ['mi'] = { pos = 178, activeusers = 25, admins = 2, articles = 7422, edits = 153236, files = 0, pages = 13445, users = 16590, depth = 7.505573 }, ['sat'] = { pos = 179, activeusers = 38, admins = 3, articles = 7383, edits = 96215, files = 0, pages = 16895, users = 5422, depth = 9.452844 }, ['sc'] = { pos = 180, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7327, edits = 177249, files = 150, pages = 16366, users = 21888, depth = 16.48275 }, ['nah'] = { pos = 181, activeusers = 31, admins = 3, articles = 7152, edits = 498833, files = 170, pages = 19268, users = 20693, depth = 74.29884 }, ['vep'] = { pos = 182, activeusers = 25, admins = 1, articles = 6697, edits = 151073, files = 0, pages = 31011, users = 14440, depth = 64.21305 }, ['gan'] = { pos = 183, activeusers = 22, admins = 1, articles = 6490, edits = 394759, files = 146, pages = 33574, users = 38545, depth = 204.7695 }, ['kab'] = { pos = 184, activeusers = 20, admins = 2, articles = 6432, edits = 105886, files = 0, pages = 15895, users = 12014, depth = 14.41928 }, ['glk'] = { pos = 185, activeusers = 19, admins = 3, articles = 6416, edits = 61960, files = 807, pages = 13791, users = 14261, depth = 5.936234 }, ['tk'] = { pos = 186, activeusers = 41, admins = 2, articles = 6303, edits = 229295, files = 319, pages = 15616, users = 24708, depth = 32.056 }, ['fiu-vro'] = { pos = 187, activeusers = 27, admins = 4, articles = 6218, edits = 176570, files = 201, pages = 12070, users = 13185, depth = 12.95737 }, ['co'] = { pos = 188, activeusers = 34, admins = 2, articles = 6201, edits = 379503, files = 0, pages = 14791, users = 19843, depth = 49.23575 }, ['bo'] = { pos = 189, activeusers = 20, admins = 1, articles = 6012, edits = 139810, files = 0, pages = 17552, users = 26413, depth = 29.34846 }, ['ab'] = { pos = 190, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5986, edits = 118085, files = 9, pages = 20321, users = 17684, depth = 33.32511 }, ['ary'] = { pos = 191, activeusers = 35, admins = 3, articles = 5683, edits = 184036, files = 39, pages = 43403, users = 6240, depth = 186.7975 }, ['frp'] = { pos = 192, activeusers = 31, admins = 2, articles = 5603, edits = 214429, files = 0, pages = 15418, users = 14683, depth = 42.67709 }, ['gv'] = { pos = 193, activeusers = 20, admins = 3, articles = 5579, edits = 308495, files = 186, pages = 20551, users = 18032, depth = 108.109 }, ['kw'] = { pos = 194, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5516, edits = 199464, files = 6, pages = 11759, users = 13696, depth = 21.72863 }, ['kv'] = { pos = 195, activeusers = 20, admins = 1, articles = 5480, edits = 139466, files = 0, pages = 16669, users = 13216, depth = 34.8803 }, ['csb'] = { pos = 196, activeusers = 30, admins = 3, articles = 5432, edits = 185930, files = 0, pages = 8721, users = 15418, depth = 7.816124 }, ['pcd'] = { pos = 197, activeusers = 21, admins = 3, articles = 5409, edits = 68767, files = 49, pages = 10536, users = 15768, depth = 5.864041 }, ['ug'] = { pos = 198, activeusers = 29, admins = 1, articles = 5298, edits = 153640, files = 282, pages = 14875, users = 19757, depth = 33.75067 }, ['skr'] = { pos = 199, activeusers = 11, admins = 1, articles = 5228, edits = 26897, files = 0, pages = 5763, users = 1285, depth = 0.04887555 }, ['udm'] = { pos = 200, activeusers = 20, admins = 4, articles = 5175, edits = 120753, files = 9, pages = 17113, users = 13788, depth = 37.55038 }, ['zea'] = { pos = 201, activeusers = 14, admins = 3, articles = 5044, edits = 118664, files = 1, pages = 9588, users = 12036, depth = 10.04425 }, ['ay'] = { pos = 202, activeusers = 26, admins = 1, articles = 5026, edits = 95555, files = 0, pages = 8624, users = 15316, depth = 5.678348 }, ['gn'] = { pos = 203, activeusers = 26, admins = 2, articles = 4874, edits = 120924, files = 0, pages = 11266, users = 16402, depth = 18.46058 }, ['nrm'] = { pos = 204, activeusers = 16, admins = 2, articles = 4832, edits = 219209, files = 0, pages = 10368, users = 12325, depth = 27.75247 }, ['mt'] = { pos = 205, activeusers = 41, admins = 5, articles = 4722, edits = 277741, files = 1146, pages = 18987, users = 20148, depth = 133.4981 }, ['bjn'] = { pos = 206, activeusers = 29, admins = 2, articles = 4604, edits = 77047, files = 1, pages = 22396, users = 12779, depth = 51.37646 }, ['smn'] = { pos = 207, activeusers = 17, admins = 6, articles = 4487, edits = 65795, files = 0, pages = 14099, users = 2282, depth = 21.41509 }, ['lez'] = { pos = 208, activeusers = 17, admins = 3, articles = 4306, edits = 86628, files = 10, pages = 13026, users = 9783, depth = 27.27295 }, ['lfn'] = { pos = 209, activeusers = 29, admins = 1, articles = 4175, edits = 37953, files = 0, pages = 6666, users = 9161, depth = 2.026821 }, ['stq'] = { pos = 210, activeusers = 26, admins = 5, articles = 4066, edits = 120685, files = 438, pages = 10687, users = 12513, depth = 29.94401 }, ['lo'] = { pos = 211, activeusers = 27, admins = 1, articles = 4060, edits = 94841, files = 0, pages = 12331, users = 15391, depth = 31.91992 }, ['tum'] = { pos = 212, activeusers = 24, admins = 2, articles = 3892, edits = 29332, files = 0, pages = 5799, users = 7174, depth = 1.214351 }, ['mwl'] = { pos = 213, activeusers = 21, admins = 1, articles = 3881, edits = 98672, files = 0, pages = 10209, users = 12205, depth = 25.69546 }, ['olo'] = { pos = 214, activeusers = 15, admins = 2, articles = 3866, edits = 32064, files = 0, pages = 10598, users = 6002, depth = 9.17399 }, ['fur'] = { pos = 215, activeusers = 16, admins = 2, articles = 3758, edits = 170318, files = 318, pages = 8580, users = 13185, depth = 32.68241 }, ['rm'] = { pos = 216, activeusers = 20, admins = 3, articles = 3754, edits = 162950, files = 51, pages = 9593, users = 18505, depth = 41.09494 }, ['lad'] = { pos = 217, activeusers = 26, admins = 5, articles = 3603, edits = 208847, files = 23, pages = 12940, users = 19623, depth = 108.3877 }, ['ang'] = { pos = 218, activeusers = 44, admins = 2, articles = 3584, edits = 205488, files = 300, pages = 16447, users = 117659, depth = 160.9342 }, ['gom'] = { pos = 219, activeusers = 16, admins = 4, articles = 3548, edits = 206351, files = 0, pages = 9034, users = 8613, depth = 54.60984 }, ['koi'] = { pos = 220, activeusers = 15, admins = 1, articles = 3443, edits = 59705, files = 0, pages = 10965, users = 7882, depth = 25.98931 }, ['ext'] = { pos = 221, activeusers = 16, admins = 1, articles = 3368, edits = 115807, files = 0, pages = 7536, users = 16020, depth = 23.53451 }, ['tyv'] = { pos = 222, activeusers = 14, admins = 1, articles = 3362, edits = 43384, files = 0, pages = 11173, users = 8072, depth = 20.95934 }, ['dsb'] = { pos = 223, activeusers = 25, admins = 1, articles = 3325, edits = 142763, files = 0, pages = 11197, users = 17201, depth = 71.46623 }, ['dty'] = { pos = 224, activeusers = 15, admins = 3, articles = 3309, edits = 237376, files = 3, pages = 19179, users = 5490, depth = 284.6893 }, ['rw'] = { pos = 225, activeusers = 30, admins = 1, articles = 3309, edits = 85760, files = 0, pages = 9331, users = 11116, depth = 30.43999 }, ['ln'] = { pos = 226, activeusers = 28, admins = 4, articles = 3271, edits = 121732, files = 32, pages = 8561, users = 11782, depth = 37.19037 }, ['cbk-zam'] = { pos = 227, activeusers = 19, admins = 2, articles = 3127, edits = 110063, files = 0, pages = 8229, users = 13499, depth = 35.60569 }, ['av'] = { pos = 228, activeusers = 25, admins = 2, articles = 3029, edits = 82749, files = 0, pages = 14546, users = 13306, depth = 82.24307 }, ['dv'] = { pos = 229, activeusers = 21, admins = 3, articles = 3016, edits = 129925, files = 932, pages = 11192, users = 23317, depth = 85.31081 }, ['ksh'] = { pos = 230, activeusers = 15, admins = 3, articles = 2914, edits = 1606804, files = 0, pages = 10536, users = 21339, depth = 1043.388 }, ['gag'] = { pos = 231, activeusers = 25, admins = 1, articles = 2793, edits = 67713, files = 0, pages = 6574, users = 12641, depth = 18.87617 }, ['bxr'] = { pos = 232, activeusers = 21, admins = 2, articles = 2771, edits = 69845, files = 9, pages = 11036, users = 13792, depth = 56.30362 }, ['pfl'] = { pos = 233, activeusers = 18, admins = 4, articles = 2740, edits = 89825, files = 0, pages = 6912, users = 10735, depth = 30.12874 }, ['pap'] = { pos = 234, activeusers = 17, admins = 5, articles = 2626, edits = 89495, files = 0, pages = 5954, users = 13344, depth = 24.14166 }, ['pag'] = { pos = 235, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2578, edits = 73053, files = 0, pages = 8814, users = 7561, depth = 48.4966 }, ['pi'] = { pos = 236, activeusers = 10, admins = 2, articles = 2547, edits = 101621, files = 0, pages = 4634, users = 6630, depth = 14.72361 }, ['haw'] = { pos = 237, activeusers = 19, admins = 1, articles = 2454, edits = 96436, files = 0, pages = 5517, users = 15013, depth = 27.23209 }, ['awa'] = { pos = 238, activeusers = 15, admins = 1, articles = 2436, edits = 24104, files = 0, pages = 5347, users = 1896, depth = 6.437375 }, ['tay'] = { pos = 239, activeusers = 7, admins = 0, articles = 2420, edits = 54099, files = 0, pages = 2822, users = 1091, depth = 0.5289975 }, ['tw'] = { pos = 240, activeusers = 51, admins = 2, articles = 2102, edits = 92870, files = 0, pages = 5036, users = 13881, depth = 35.92895 }, ['inh'] = { pos = 241, activeusers = 18, admins = 2, articles = 2077, edits = 54188, files = 35, pages = 11589, users = 3269, depth = 98.06812 }, ['krc'] = { pos = 242, activeusers = 15, admins = 2, articles = 2057, edits = 106191, files = 0, pages = 14324, users = 9657, depth = 263.6523 }, ['xal'] = { pos = 243, activeusers = 17, admins = 1, articles = 2046, edits = 84901, files = 0, pages = 11801, users = 9262, depth = 163.545 }, ['szy'] = { pos = 244, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2030, edits = 128389, files = 0, pages = 5358, users = 2304, depth = 64.40205 }, ['za'] = { pos = 245, activeusers = 13, admins = 1, articles = 2010, edits = 39341, files = 0, pages = 4140, users = 9723, depth = 10.67117 }, ['kaa'] = { pos = 246, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1936, edits = 45691, files = 3, pages = 5077, users = 10202, depth = 23.68911 }, ['dag'] = { pos = 247, activeusers = 38, admins = 4, articles = 1934, edits = 41367, files = 0, pages = 4392, users = 1768, depth = 15.21397 }, ['pdc'] = { pos = 248, activeusers = 27, admins = 1, articles = 1932, edits = 105115, files = 0, pages = 5831, users = 30288, depth = 73.41991 }, ['atj'] = { pos = 249, activeusers = 8, admins = 5, articles = 1909, edits = 14659, files = 0, pages = 3013, users = 3674, depth = 1.627164 }, ['to'] = { pos = 250, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1906, edits = 41556, files = 12, pages = 5323, users = 9206, depth = 25.0912 }, ['mdf'] = { pos = 251, activeusers = 16, admins = 3, articles = 1870, edits = 64112, files = 0, pages = 11544, users = 8503, depth = 148.6319 }, ['arc'] = { pos = 252, activeusers = 18, admins = 2, articles = 1851, edits = 95305, files = 0, pages = 6418, users = 18741, depth = 90.39932 }, ['kbp'] = { pos = 253, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1698, edits = 16052, files = 0, pages = 3373, users = 3826, depth = 4.630918 }, ['jam'] = { pos = 254, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1685, edits = 20756, files = 0, pages = 3021, users = 7194, depth = 4.319227 }, ['na'] = { pos = 255, activeusers = 19, admins = 2, articles = 1661, edits = 89519, files = 4, pages = 4880, users = 11462, depth = 68.89664 }, ['tcy'] = { pos = 256, activeusers = 34, admins = 2, articles = 1653, edits = 100688, files = 1, pages = 8678, users = 4895, depth = 209.5584 }, ['wo'] = { pos = 257, activeusers = 18, admins = 3, articles = 1651, edits = 104419, files = 0, pages = 5366, users = 13898, depth = 98.52634 }, ['kbd'] = { pos = 258, activeusers = 13, admins = 1, articles = 1595, edits = 43681, files = 0, pages = 6739, users = 9123, depth = 67.41828 }, ['nov'] = { pos = 259, activeusers = 14, admins = 3, articles = 1516, edits = 177696, files = 0, pages = 4403, users = 10814, depth = 146.3606 }, ['nia'] = { pos = 260, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1514, edits = 17422, files = 0, pages = 3584, users = 1195, depth = 9.086967 }, ['ki'] = { pos = 261, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1504, edits = 20599, files = 0, pages = 3072, users = 7946, depth = 7.288218 }, ['tet'] = { pos = 262, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1502, edits = 66554, files = 0, pages = 3906, users = 8903, depth = 43.64867 }, ['lg'] = { pos = 263, activeusers = 20, admins = 1, articles = 1418, edits = 26721, files = 0, pages = 4805, users = 7140, depth = 31.72761 }, ['bi'] = { pos = 264, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1393, edits = 41725, files = 0, pages = 3290, users = 12122, depth = 23.51976 }, ['tpi'] = { pos = 265, activeusers = 13, admins = 2, articles = 1351, edits = 86598, files = 0, pages = 5675, users = 12335, depth = 156.3157 }, ['jbo'] = { pos = 266, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1305, edits = 111640, files = 0, pages = 5713, users = 14965, depth = 222.9553 }, ['roa-rup'] = { pos = 267, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1292, edits = 205213, files = 0, pages = 4254, users = 12969, depth = 253.5435 }, ['fj'] = { pos = 268, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1275, edits = 35385, files = 0, pages = 3628, users = 8332, depth = 33.21815 }, ['nqo'] = { pos = 269, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1275, edits = 9854, files = 0, pages = 2564, users = 2843, depth = 3.928077 }, ['lbe'] = { pos = 270, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1264, edits = 50194, files = 0, pages = 14627, users = 7785, depth = 383.5397 }, ['kg'] = { pos = 271, activeusers = 16, admins = 1, articles = 1254, edits = 43783, files = 0, pages = 2900, users = 9946, depth = 26.0119 }, ['xh'] = { pos = 272, activeusers = 22, admins = 1, articles = 1225, edits = 33810, files = 0, pages = 3791, users = 11657, depth = 39.13204 }, ['mnw'] = { pos = 273, activeusers = 17, admins = 2, articles = 1224, edits = 33609, files = 0, pages = 4498, users = 2640, depth = 53.46021 }, ['ty'] = { pos = 274, activeusers = 10, admins = 2, articles = 1217, edits = 53067, files = 0, pages = 3009, users = 6841, depth = 38.23818 }, ['ks'] = { pos = 275, activeusers = 23, admins = 2, articles = 1168, edits = 61598, files = 9, pages = 7738, users = 9298, depth = 251.8738 }, ['cu'] = { pos = 276, activeusers = 25, admins = 2, articles = 1164, edits = 82560, files = 0, pages = 5563, users = 22981, depth = 211.9642 }, ['shi'] = { pos = 277, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1151, edits = 33311, files = 0, pages = 3831, users = 1440, depth = 47.14053 }, ['srn'] = { pos = 278, activeusers = 9, admins = 1, articles = 1112, edits = 39122, files = 0, pages = 2726, users = 7017, depth = 30.2338 }, ['trv'] = { pos = 279, activeusers = 16, admins = 0, articles = 1110, edits = 85284, files = 0, pages = 2055, users = 1175, depth = 30.07969 }, ['om'] = { pos = 280, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1090, edits = 37983, files = 0, pages = 3731, users = 9422, depth = 59.76512 }, ['sm'] = { pos = 281, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1065, edits = 42571, files = 0, pages = 3289, users = 9597, depth = 56.44433 }, ['gcr'] = { pos = 282, activeusers = 12, admins = 1, articles = 1049, edits = 16478, files = 0, pages = 2554, users = 2167, depth = 13.28023 }, ['alt'] = { pos = 283, activeusers = 9, admins = 2, articles = 1044, edits = 35786, files = 0, pages = 3647, users = 1604, depth = 60.99928 }, ['chr'] = { pos = 284, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1026, edits = 46137, files = 0, pages = 3903, users = 21730, depth = 92.94708 }, ['ltg'] = { pos = 285, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1014, edits = 35309, files = 0, pages = 3221, users = 6670, depth = 51.93062 }, ['guw'] = { pos = 286, activeusers = 21, admins = 2, articles = 974, edits = 27785, files = 0, pages = 1683, users = 457, depth = 8.747841 }, ['ny'] = { pos = 287, activeusers = 17, admins = 2, articles = 912, edits = 37774, files = 0, pages = 3997, users = 9329, depth = 108.1383 }, ['pih'] = { pos = 288, activeusers = 13, admins = 1, articles = 891, edits = 44096, files = 0, pages = 3321, users = 10433, depth = 98.76145 }, ['got'] = { pos = 289, activeusers = 17, admins = 1, articles = 866, edits = 46125, files = 0, pages = 3802, users = 17667, depth = 139.4442 }, ['mad'] = { pos = 290, activeusers = 25, admins = 0, articles = 860, edits = 8829, files = 0, pages = 1626, users = 1546, depth = 4.307761 }, ['st'] = { pos = 291, activeusers = 20, admins = 1, articles = 838, edits = 28354, files = 0, pages = 4239, users = 9397, depth = 110.1732 }, ['ami'] = { pos = 292, activeusers = 13, admins = 0, articles = 837, edits = 32096, files = 0, pages = 1654, users = 888, depth = 18.48879 }, ['tn'] = { pos = 293, activeusers = 19, admins = 2, articles = 783, edits = 26972, files = 0, pages = 3434, users = 9202, depth = 90.03446 }, ['blk'] = { pos = 294, activeusers = 22, admins = 0, articles = 775, edits = 14511, files = 0, pages = 3048, users = 160, depth = 40.95226 }, ['bm'] = { pos = 295, activeusers = 14, admins = 2, articles = 764, edits = 40179, files = 0, pages = 3140, users = 9835, depth = 123.7587 }, ['rmy'] = { pos = 296, activeusers = 19, admins = 1, articles = 730, edits = 50214, files = 0, pages = 2698, users = 16361, depth = 135.2656 }, ['ts'] = { pos = 297, activeusers = 10, admins = 2, articles = 711, edits = 36599, files = 0, pages = 3749, users = 8793, depth = 178.2338 }, ['chy'] = { pos = 298, activeusers = 9, admins = 1, articles = 662, edits = 24100, files = 0, pages = 2255, users = 10565, depth = 61.8851 }, ['ve'] = { pos = 299, activeusers = 13, admins = 1, articles = 638, edits = 19119, files = 0, pages = 2123, users = 7171, depth = 48.78954 }, ['rn'] = { pos = 300, activeusers = 23, admins = 1, articles = 620, edits = 23091, files = 0, pages = 2447, users = 8943, depth = 81.94124 }, ['iu'] = { pos = 301, activeusers = 22, admins = 2, articles = 593, edits = 44488, files = 0, pages = 3180, users = 16954, depth = 266.2559 }, ['ak'] = { pos = 302, activeusers = 21, admins = 1, articles = 590, edits = 28858, files = 0, pages = 2434, users = 12392, depth = 115.8146 }, ['ss'] = { pos = 303, activeusers = 14, admins = 3, articles = 565, edits = 38049, files = 0, pages = 2398, users = 7601, depth = 167.0022 }, ['ch'] = { pos = 304, activeusers = 10, admins = 1, articles = 541, edits = 22831, files = 0, pages = 2494, users = 14371, depth = 119.2994 }, ['ff'] = { pos = 305, activeusers = 52, admins = 0, articles = 505, edits = 24775, files = 0, pages = 2443, users = 7842, depth = 149.3534 }, ['pnt'] = { pos = 306, activeusers = 10, admins = 1, articles = 480, edits = 35119, files = 0, pages = 2035, users = 9428, depth = 181.1157 }, ['ady'] = { pos = 307, activeusers = 11, admins = 1, articles = 451, edits = 12029, files = 0, pages = 3079, users = 5957, depth = 132.6531 }, ['kcg'] = { pos = 308, activeusers = 15, admins = 1, articles = 446, edits = 15429, files = 0, pages = 1698, users = 396, depth = 71.60429 }, ['ik'] = { pos = 309, activeusers = 16, admins = 1, articles = 430, edits = 37744, files = 0, pages = 2581, users = 7913, depth = 365.9349 }, ['ee'] = { pos = 310, activeusers = 15, admins = 2, articles = 422, edits = 49490, files = 0, pages = 3050, users = 13208, depth = 629.2792 }, ['din'] = { pos = 311, activeusers = 19, admins = 1, articles = 317, edits = 8016, files = 0, pages = 1084, users = 5664, depth = 43.2913 }, ['sg'] = { pos = 312, activeusers = 12, admins = 2, articles = 296, edits = 20484, files = 0, pages = 1979, users = 5959, depth = 334.6215 }, ['pwn'] = { pos = 313, activeusers = 14, admins = 0, articles = 277, edits = 10547, files = 0, pages = 428, users = 814, depth = 7.322841 }, ['kl'] = { pos = 314, activeusers = 18, admins = 2, articles = 242, edits = 74444, files = 0, pages = 2257, users = 12254, depth = 2286.744 }, ['ti'] = { pos = 315, activeusers = 12, admins = 2, articles = 233, edits = 23699, files = 0, pages = 2723, users = 8442, depth = 993.9606 }, ['dz'] = { pos = 316, activeusers = 15, admins = 1, articles = 227, edits = 29277, files = 0, pages = 2279, users = 9173, depth = 1049.748 }, ['cr'] = { pos = 317, activeusers = 14, admins = 2, articles = 158, edits = 36876, files = 0, pages = 2157, users = 16684, depth = 2736.561 }, ['ng'] = { pos = 318, activeusers = 1, admins = 1, articles = 8, edits = 5923, files = 0, pages = 443, users = 2385, depth = 39530.88 }, ['cho'] = { pos = 319, activeusers = 1, admins = 1, articles = 6, edits = 4220, files = 0, pages = 201, users = 1809, depth = 22176 }, ['kj'] = { pos = 320, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 3548, files = 0, pages = 114, users = 1376, depth = 23536.62 }, ['mh'] = { pos = 321, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 4212, files = 0, pages = 206, users = 2140, depth = 52143.95 }, ['ho'] = { pos = 322, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 3786, files = 0, pages = 129, users = 1575, depth = 51771.35 }, ['ii'] = { pos = 323, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 11653, files = 0, pages = 189, users = 2031, depth = 237006 }, ['lrc'] = { pos = 324, activeusers = 2, admins = 1, articles = 1, edits = 140064, files = 0, pages = 237, users = 5036, depth = 3.291563E+07 }, ['mus'] = { pos = 325, activeusers = 0, admins = 1, articles = 1, edits = 3603, files = 0, pages = 115, users = 2348, depth = 407170.3 }, ['aa'] = { pos = 326, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4685, files = 0, pages = 509, users = 4062, depth = 0 }, ['hz'] = { pos = 327, activeusers = 0, admins = 1, articles = 0, edits = 4483, files = 0, pages = 176, users = 3761, depth = 0 }, ['kr'] = { pos = 328, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4641, files = 0, pages = 162, users = 5464, depth = 0 }, ['total'] = { activeusers = 281217, admins = 3756, articles = 59219865, edits = 3204678149, files = 2762036, pages = 244697717, users = 103415396, depth = 128.4706, date = '@1659182442' }, } return info govmi470vvw7bceukmeyzqjm9gkhcwn 2725542 2725385 2022-07-30T14:00:48Z MBHbot 26205 Scribunto text/plain local info = { ['en'] = { pos = 1, activeusers = 114084, admins = 1032, articles = 6555086, edits = 1105300817, files = 897380, pages = 56614468, users = 44193836, depth = 1138.59 }, ['ceb'] = { pos = 2, activeusers = 192, admins = 6, articles = 6125899, edits = 34881259, files = 0, pages = 11232153, users = 92815, depth = 2.157716 }, ['de'] = { pos = 3, activeusers = 17136, admins = 192, articles = 2711119, edits = 223431621, files = 128683, pages = 7487167, users = 3967806, depth = 92.61201 }, ['sv'] = { pos = 4, activeusers = 1921, admins = 66, articles = 2551740, edits = 50882777, files = 0, pages = 6116655, users = 829805, depth = 16.23612 }, ['fr'] = { pos = 5, activeusers = 16845, admins = 159, articles = 2441559, edits = 195243295, files = 68976, pages = 12126478, users = 4432807, depth = 253.3372 }, ['nl'] = { pos = 6, activeusers = 3468, admins = 36, articles = 2096452, edits = 62368217, files = 20, pages = 4462456, users = 1221616, depth = 17.80125 }, ['ru'] = { pos = 7, activeusers = 10617, admins = 76, articles = 1841029, edits = 124120578, files = 237556, pages = 7424311, users = 3223084, depth = 153.7608 }, ['es'] = { pos = 8, activeusers = 13388, admins = 63, articles = 1791950, edits = 144609203, files = 0, pages = 7699789, users = 6603207, depth = 204.1374 }, ['it'] = { pos = 9, activeusers = 7601, admins = 122, articles = 1764690, edits = 128298071, files = 139673, pages = 7480332, users = 2277621, depth = 179.9254 }, ['arz'] = { pos = 10, activeusers = 216, admins = 7, articles = 1594852, edits = 7103304, files = 1473, pages = 2004435, users = 187373, depth = 0.2337284 }, ['pl'] = { pos = 11, activeusers = 4061, admins = 102, articles = 1530514, edits = 67500244, files = 261, pages = 3551912, users = 1183709, depth = 33.14914 }, ['ja'] = { pos = 12, activeusers = 14820, admins = 40, articles = 1335580, edits = 90534695, files = 32286, pages = 3947762, users = 1961238, depth = 87.72657 }, ['zh'] = { pos = 13, activeusers = 8871, admins = 66, articles = 1293592, edits = 72671016, files = 60490, pages = 7103687, users = 3246624, depth = 206.3713 }, ['vi'] = { pos = 14, activeusers = 2017, admins = 20, articles = 1274757, edits = 68858483, files = 24461, pages = 19372450, users = 874536, depth = 716.4147 }, ['war'] = { pos = 15, activeusers = 93, admins = 3, articles = 1265915, edits = 6285247, files = 42, pages = 2881754, users = 52775, depth = 3.553469 }, ['uk'] = { pos = 16, activeusers = 3229, admins = 49, articles = 1180980, edits = 36612386, files = 110412, pages = 4104238, users = 636496, depth = 54.65685 }, ['ar'] = { pos = 17, activeusers = 4567, admins = 26, articles = 1179986, edits = 58767711, files = 49632, pages = 7790461, users = 2283398, depth = 236.7485 }, ['pt'] = { pos = 18, activeusers = 8617, admins = 56, articles = 1093926, edits = 63923531, files = 58352, pages = 5393680, users = 2785421, depth = 183.0994 }, ['fa'] = { pos = 19, activeusers = 5163, admins = 34, articles = 921490, edits = 35185523, files = 81582, pages = 5329545, users = 1138261, depth = 151.0729 }, ['ca'] = { pos = 20, activeusers = 1008, admins = 30, articles = 705422, edits = 30445815, files = 15473, pages = 1760556, users = 424828, depth = 38.68967 }, ['sr'] = { pos = 21, activeusers = 721, admins = 18, articles = 660994, edits = 25096711, files = 36102, pages = 3982160, users = 309719, depth = 159.1051 }, ['id'] = { pos = 22, activeusers = 3141, admins = 41, articles = 625699, edits = 21434663, files = 47347, pages = 3286312, users = 1342274, depth = 117.9344 }, ['ko'] = { pos = 23, activeusers = 1549, admins = 27, articles = 597546, edits = 33002924, files = 12676, pages = 2722489, users = 746471, depth = 153.2986 }, ['no'] = { pos = 24, activeusers = 990, admins = 40, articles = 594600, edits = 22717255, files = 5, pages = 1695170, users = 557730, depth = 45.9122 }, ['fi'] = { pos = 25, activeusers = 1540, admins = 30, articles = 534949, edits = 20609521, files = 69441, pages = 1406232, users = 519235, depth = 38.87806 }, ['hu'] = { pos = 26, activeusers = 1530, admins = 24, articles = 508966, edits = 25076605, files = 8384, pages = 1446784, users = 509108, depth = 58.84704 }, ['cs'] = { pos = 27, activeusers = 2055, admins = 32, articles = 507419, edits = 21493478, files = 1, pages = 1398230, users = 584606, depth = 47.3768 }, ['tr'] = { pos = 28, activeusers = 2975, admins = 24, articles = 503765, edits = 28139586, files = 37472, pages = 2372273, users = 1415330, depth = 163.1875 }, ['ce'] = { pos = 29, activeusers = 54, admins = 3, articles = 479295, edits = 8667587, files = 315, pages = 905938, users = 30574, depth = 7.580942 }, ['sh'] = { pos = 30, activeusers = 162, admins = 12, articles = 456795, edits = 41240083, files = 10240, pages = 4644120, users = 175831, depth = 746.1855 }, ['ro'] = { pos = 31, activeusers = 851, admins = 18, articles = 432258, edits = 14987327, files = 116401, pages = 2617964, users = 590524, depth = 146.372 }, ['zh-min-nan'] = { pos = 32, activeusers = 91, admins = 6, articles = 431481, edits = 3129087, files = 362, pages = 1062736, users = 53755, depth = 6.302001 }, ['tt'] = { pos = 33, activeusers = 86, admins = 5, articles = 417489, edits = 3522484, files = 6074, pages = 564463, users = 42955, depth = 0.7734005 }, ['eu'] = { pos = 34, activeusers = 255, admins = 12, articles = 396537, edits = 8985084, files = 0, pages = 823429, users = 138260, depth = 12.64633 }, ['ms'] = { pos = 35, activeusers = 555, admins = 15, articles = 359473, edits = 5614758, files = 19612, pages = 1040692, users = 297659, depth = 19.37536 }, ['eo'] = { pos = 36, activeusers = 308, admins = 16, articles = 322406, edits = 7650457, files = 10893, pages = 711362, users = 198946, depth = 15.65278 }, ['he'] = { pos = 37, activeusers = 3185, admins = 32, articles = 319657, edits = 34325359, files = 73655, pages = 1336680, users = 992297, depth = 259.9446 }, ['hy'] = { pos = 38, activeusers = 420, admins = 11, articles = 292879, edits = 8467985, files = 11309, pages = 987511, users = 123503, depth = 48.236 }, ['bg'] = { pos = 39, activeusers = 758, admins = 25, articles = 283280, edits = 11451101, files = 549, pages = 631283, users = 310783, depth = 27.3752 }, ['da'] = { pos = 40, activeusers = 701, admins = 25, articles = 282978, edits = 11185895, files = 0, pages = 906727, users = 434461, depth = 59.93887 }, ['azb'] = { pos = 41, activeusers = 123, admins = 5, articles = 241986, edits = 1520756, files = 245, pages = 570624, users = 37699, depth = 4.915465 }, ['sk'] = { pos = 42, activeusers = 515, admins = 10, articles = 241414, edits = 7393002, files = 0, pages = 548317, users = 221032, depth = 21.79046 }, ['kk'] = { pos = 43, activeusers = 192, admins = 16, articles = 231910, edits = 3052090, files = 10539, pages = 587423, users = 120586, depth = 12.21008 }, ['et'] = { pos = 44, activeusers = 426, admins = 33, articles = 229214, edits = 6162293, files = 758, pages = 541406, users = 167742, depth = 21.11449 }, ['min'] = { pos = 45, activeusers = 47, admins = 5, articles = 225526, edits = 2443747, files = 177, pages = 385203, users = 16072, depth = 3.180227 }, ['be'] = { pos = 46, activeusers = 266, admins = 11, articles = 220530, edits = 4160038, files = 3243, pages = 645342, users = 120330, depth = 23.92024 }, ['simple'] = { pos = 47, activeusers = 958, admins = 17, articles = 215542, edits = 8344591, files = 36, pages = 698871, users = 1220223, depth = 60.03851 }, ['hr'] = { pos = 48, activeusers = 490, admins = 11, articles = 212798, edits = 6419262, files = 20943, pages = 444840, users = 277158, depth = 17.1585 }, ['el'] = { pos = 49, activeusers = 1000, admins = 22, articles = 212048, edits = 9574272, files = 18491, pages = 629722, users = 367883, depth = 58.98796 }, ['lt'] = { pos = 50, activeusers = 317, admins = 10, articles = 203661, edits = 6636979, files = 23852, pages = 499509, users = 166045, depth = 28.03811 }, ['gl'] = { pos = 51, activeusers = 234, admins = 8, articles = 187185, edits = 6136483, files = 459, pages = 470741, users = 127939, depth = 29.9139 }, ['az'] = { pos = 52, activeusers = 712, admins = 17, articles = 185805, edits = 6541555, files = 23742, pages = 509711, users = 250925, depth = 39.0014 }, ['sl'] = { pos = 53, activeusers = 323, admins = 22, articles = 177177, edits = 5713228, files = 8335, pages = 438996, users = 213289, depth = 28.41899 }, ['ur'] = { pos = 54, activeusers = 298, admins = 11, articles = 173947, edits = 4988189, files = 12482, pages = 990541, users = 148807, depth = 110.9811 }, ['nn'] = { pos = 55, activeusers = 114, admins = 14, articles = 162589, edits = 3386965, files = 16, pages = 372277, users = 121502, depth = 15.13245 }, ['ka'] = { pos = 56, activeusers = 236, admins = 6, articles = 161965, edits = 4389114, files = 14832, pages = 459136, users = 142762, depth = 32.18148 }, ['uz'] = { pos = 57, activeusers = 709, admins = 18, articles = 155613, edits = 2722802, files = 2046, pages = 670652, users = 76170, depth = 44.47411 }, ['hi'] = { pos = 58, activeusers = 1224, admins = 6, articles = 152112, edits = 5588115, files = 3566, pages = 1187073, users = 706860, depth = 217.9259 }, ['th'] = { pos = 59, activeusers = 955, admins = 15, articles = 149279, edits = 10203884, files = 27279, pages = 971022, users = 428623, depth = 318.4278 }, ['ta'] = { pos = 60, activeusers = 310, admins = 31, articles = 147617, edits = 3473536, files = 7754, pages = 464736, users = 207048, depth = 34.4935 }, ['la'] = { pos = 61, activeusers = 156, admins = 21, articles = 137119, edits = 3686206, files = 0, pages = 275703, users = 157681, depth = 13.65743 }, ['cy'] = { pos = 62, activeusers = 133, admins = 16, articles = 134959, edits = 11093512, files = 11268, pages = 274344, users = 73475, depth = 43.13224 }, ['ast'] = { pos = 63, activeusers = 116, admins = 11, articles = 129862, edits = 3698102, files = 0, pages = 228386, users = 106381, depth = 9.320289 }, ['mk'] = { pos = 64, activeusers = 234, admins = 12, articles = 129633, edits = 4786014, files = 8676, pages = 523820, users = 103049, depth = 84.48222 }, ['zh-yue'] = { pos = 65, activeusers = 319, admins = 12, articles = 125849, edits = 1852802, files = 2626, pages = 283458, users = 243020, depth = 10.25186 }, ['bn'] = { pos = 66, activeusers = 1091, admins = 14, articles = 125842, edits = 6004747, files = 15256, pages = 986180, users = 382691, depth = 284.5938 }, ['lv'] = { pos = 67, activeusers = 291, admins = 13, articles = 114787, edits = 3655248, files = 25488, pages = 466347, users = 107687, depth = 73.52266 }, ['tg'] = { pos = 68, activeusers = 81, admins = 6, articles = 107650, edits = 1307283, files = 485, pages = 262559, users = 36017, depth = 10.31022 }, ['af'] = { pos = 69, activeusers = 181, admins = 16, articles = 104083, edits = 2511295, files = 9615, pages = 372372, users = 151596, depth = 44.80917 }, ['my'] = { pos = 70, activeusers = 155, admins = 4, articles = 103575, edits = 752212, files = 2978, pages = 216150, users = 102653, depth = 4.11111 }, ['vo'] = { pos = 71, activeusers = 31, admins = 2, articles = 97565, edits = 3287304, files = 0, pages = 228348, users = 32291, depth = 25.86766 }, ['mg'] = { pos = 72, activeusers = 56, admins = 3, articles = 94872, edits = 1045515, files = 3, pages = 245093, users = 28752, depth = 10.69509 }, ['bs'] = { pos = 73, activeusers = 170, admins = 9, articles = 90301, edits = 3413481, files = 5456, pages = 367600, users = 144184, depth = 87.5656 }, ['oc'] = { pos = 74, activeusers = 93, admins = 4, articles = 88245, edits = 2307968, files = 924, pages = 157020, users = 48262, depth = 8.928033 }, ['sq'] = { pos = 75, activeusers = 229, admins = 11, articles = 86016, edits = 2461355, files = 4726, pages = 263018, users = 143483, depth = 39.62659 }, ['mr'] = { pos = 76, activeusers = 182, admins = 12, articles = 85536, edits = 2137125, files = 19140, pages = 284041, users = 145388, depth = 40.52229 }, ['nds'] = { pos = 77, activeusers = 42, admins = 4, articles = 83853, edits = 989783, files = 0, pages = 162141, users = 48878, depth = 5.321086 }, ['ky'] = { pos = 78, activeusers = 75, admins = 2, articles = 81507, edits = 422644, files = 2688, pages = 111178, users = 33051, depth = 0.5037678 }, ['ml'] = { pos = 79, activeusers = 261, admins = 15, articles = 78881, edits = 3701005, files = 6962, pages = 487629, users = 162808, depth = 203.7964 }, ['be-tarask'] = { pos = 80, activeusers = 128, admins = 4, articles = 78649, edits = 2323138, files = 1886, pages = 226161, users = 76023, depth = 36.1348 }, ['te'] = { pos = 81, activeusers = 205, admins = 13, articles = 77621, edits = 3593502, files = 13409, pages = 305782, users = 114151, depth = 101.5384 }, ['sw'] = { pos = 82, activeusers = 181, admins = 14, articles = 74107, edits = 1233429, files = 2269, pages = 146970, users = 54812, depth = 8.112993 }, ['new'] = { pos = 83, activeusers = 22, admins = 2, articles = 72352, edits = 848724, files = 0, pages = 196935, users = 25000, depth = 12.77792 }, ['br'] = { pos = 84, activeusers = 78, admins = 6, articles = 72311, edits = 2001270, files = 5405, pages = 141565, users = 69952, depth = 12.96674 }, ['jv'] = { pos = 85, activeusers = 100, admins = 4, articles = 69815, edits = 1592345, files = 5430, pages = 177666, users = 53781, depth = 21.38867 }, ['vec'] = { pos = 86, activeusers = 43, admins = 5, articles = 68973, edits = 1099996, files = 724, pages = 140342, users = 32012, depth = 8.391979 }, ['ht'] = { pos = 87, activeusers = 50, admins = 3, articles = 67835, edits = 802948, files = 0, pages = 82007, users = 28437, depth = 0.4273573 }, ['pms'] = { pos = 88, activeusers = 34, admins = 4, articles = 66365, edits = 855275, files = 2069, pages = 101485, users = 25266, depth = 2.360123 }, ['pnb'] = { pos = 89, activeusers = 62, admins = 2, articles = 65746, edits = 605996, files = 225, pages = 113707, users = 32348, depth = 2.836092 }, ['su'] = { pos = 90, activeusers = 43, admins = 7, articles = 61275, edits = 628377, files = 545, pages = 97383, users = 28322, depth = 2.240667 }, ['lb'] = { pos = 91, activeusers = 73, admins = 5, articles = 60968, edits = 2390267, files = 2367, pages = 131380, users = 55017, depth = 24.26647 }, ['ba'] = { pos = 92, activeusers = 90, admins = 7, articles = 60242, edits = 1147148, files = 1454, pages = 169625, users = 35342, depth = 22.29618 }, ['lld'] = { pos = 93, activeusers = 19, admins = 2, articles = 59757, edits = 94088, files = 0, pages = 63193, users = 2190, depth = 0.004922594 }, ['ga'] = { pos = 94, activeusers = 87, admins = 7, articles = 57164, edits = 1065791, files = 1117, pages = 95776, users = 52404, depth = 5.077088 }, ['szl'] = { pos = 95, activeusers = 46, admins = 3, articles = 55835, edits = 347514, files = 0, pages = 69107, users = 21717, depth = 0.2841254 }, ['is'] = { pos = 96, activeusers = 119, admins = 19, articles = 54653, edits = 1758111, files = 3218, pages = 141347, users = 86512, depth = 31.29751 }, ['ku'] = { pos = 97, activeusers = 98, admins = 3, articles = 53827, edits = 1091969, files = 565, pages = 109083, users = 51660, depth = 10.54901 }, ['lmo'] = { pos = 98, activeusers = 34, admins = 5, articles = 53571, edits = 1110887, files = 4437, pages = 122419, users = 37623, depth = 14.98802 }, ['cv'] = { pos = 99, activeusers = 64, admins = 2, articles = 49575, edits = 749218, files = 537, pages = 97690, users = 31144, depth = 7.224264 }, ['fy'] = { pos = 100, activeusers = 69, admins = 8, articles = 49104, edits = 1082879, files = 7572, pages = 149885, users = 43349, depth = 30.43304 }, ['tl'] = { pos = 101, activeusers = 127, admins = 11, articles = 42993, edits = 1953069, files = 1897, pages = 233572, users = 123220, depth = 164.3052 }, ['wuu'] = { pos = 102, activeusers = 52, admins = 4, articles = 42552, edits = 294247, files = 136, pages = 55367, users = 78551, depth = 0.4820125 }, ['ckb'] = { pos = 103, activeusers = 159, admins = 7, articles = 42213, edits = 963756, files = 1610, pages = 184301, users = 51150, depth = 59.24637 }, ['an'] = { pos = 104, activeusers = 69, admins = 6, articles = 42086, edits = 1834359, files = 1499, pages = 128302, users = 68176, depth = 60.00002 }, ['sco'] = { pos = 105, activeusers = 105, admins = 4, articles = 40557, edits = 861826, files = 690, pages = 146731, users = 94967, depth = 40.25339 }, ['diq'] = { pos = 106, activeusers = 29, admins = 3, articles = 40161, edits = 487133, files = 209, pages = 60549, users = 24891, depth = 2.073389 }, ['pa'] = { pos = 107, activeusers = 109, admins = 9, articles = 38314, edits = 607794, files = 1575, pages = 134116, users = 42191, depth = 28.33414 }, ['yo'] = { pos = 108, activeusers = 69, admins = 3, articles = 34268, edits = 552329, files = 168, pages = 59157, users = 24795, depth = 4.925259 }, ['io'] = { pos = 109, activeusers = 60, admins = 5, articles = 33313, edits = 991350, files = 0, pages = 48894, users = 33594, depth = 4.435418 }, ['ne'] = { pos = 110, activeusers = 94, admins = 5, articles = 32241, edits = 1066799, files = 1258, pages = 103382, users = 58525, depth = 50.24126 }, ['bar'] = { pos = 111, activeusers = 57, admins = 3, articles = 31631, edits = 830089, files = 1320, pages = 116395, users = 63362, depth = 51.21385 }, ['gu'] = { pos = 112, activeusers = 66, admins = 3, articles = 29944, edits = 824503, files = 0, pages = 117387, users = 68845, depth = 59.89668 }, ['als'] = { pos = 113, activeusers = 69, admins = 9, articles = 28970, edits = 1013818, files = 571, pages = 69648, users = 92292, depth = 28.69945 }, ['kn'] = { pos = 114, activeusers = 192, admins = 3, articles = 28345, edits = 1105288, files = 2592, pages = 129945, users = 75933, depth = 109.2824 }, ['scn'] = { pos = 115, activeusers = 37, admins = 5, articles = 26207, edits = 732720, files = 1407, pages = 55689, users = 41282, depth = 16.65129 }, ['bpy'] = { pos = 116, activeusers = 21, admins = 3, articles = 25085, edits = 886448, files = 47, pages = 62808, users = 23477, depth = 31.91703 }, ['ia'] = { pos = 117, activeusers = 42, admins = 6, articles = 23766, edits = 641703, files = 4, pages = 37726, users = 44632, depth = 5.868836 }, ['avk'] = { pos = 118, activeusers = 28, admins = 6, articles = 23702, edits = 112612, files = 0, pages = 28772, users = 3029, depth = 0.1790856 }, ['qu'] = { pos = 119, activeusers = 43, admins = 2, articles = 23067, edits = 650029, files = 0, pages = 55975, users = 27144, depth = 23.63521 }, ['mn'] = { pos = 120, activeusers = 113, admins = 3, articles = 21311, edits = 705228, files = 1475, pages = 97697, users = 77778, depth = 92.74023 }, ['nv'] = { pos = 121, activeusers = 13, admins = 2, articles = 20507, edits = 295882, files = 709, pages = 34657, users = 15089, depth = 4.064772 }, ['xmf'] = { pos = 122, activeusers = 30, admins = 3, articles = 19589, edits = 185275, files = 0, pages = 36477, users = 17056, depth = 3.77511 }, ['crh'] = { pos = 123, activeusers = 34, admins = 2, articles = 19555, edits = 177069, files = 0, pages = 39415, users = 17798, depth = 4.633657 }, ['si'] = { pos = 124, activeusers = 76, admins = 3, articles = 17996, edits = 508928, files = 3122, pages = 79702, users = 58210, depth = 75.07407 }, ['ha'] = { pos = 125, activeusers = 106, admins = 4, articles = 17331, edits = 162586, files = 0, pages = 30684, users = 18295, depth = 3.145442 }, ['bat-smg'] = { pos = 126, activeusers = 28, admins = 5, articles = 17081, edits = 355455, files = 109, pages = 29084, users = 24131, depth = 6.035087 }, ['frr'] = { pos = 127, activeusers = 20, admins = 5, articles = 16071, edits = 231054, files = 1323, pages = 41161, users = 17954, depth = 13.68179 }, ['os'] = { pos = 128, activeusers = 36, admins = 3, articles = 16062, edits = 522967, files = 165, pages = 59834, users = 22556, depth = 64.91122 }, ['gd'] = { pos = 129, activeusers = 31, admins = 6, articles = 15905, edits = 566860, files = 347, pages = 32200, users = 25569, depth = 18.47827 }, ['or'] = { pos = 130, activeusers = 45, admins = 5, articles = 15808, edits = 461102, files = 125, pages = 71578, users = 31038, depth = 80.17978 }, ['cdo'] = { pos = 131, activeusers = 19, admins = 4, articles = 15552, edits = 89353, files = 0, pages = 31339, users = 18935, depth = 2.937993 }, ['bug'] = { pos = 132, activeusers = 19, admins = 1, articles = 15401, edits = 200527, files = 0, pages = 19593, users = 12245, depth = 0.7582574 }, ['yi'] = { pos = 133, activeusers = 50, admins = 3, articles = 15389, edits = 578677, files = 1062, pages = 44179, users = 45357, depth = 45.84404 }, ['ilo'] = { pos = 134, activeusers = 24, admins = 2, articles = 15362, edits = 391817, files = 0, pages = 70145, users = 16171, depth = 71.03668 }, ['sd'] = { pos = 135, activeusers = 38, admins = 4, articles = 15235, edits = 240037, files = 145, pages = 56214, users = 15737, depth = 30.89381 }, ['ps'] = { pos = 136, activeusers = 52, admins = 1, articles = 15192, edits = 283110, files = 1726, pages = 54038, users = 27761, depth = 34.25458 }, ['am'] = { pos = 137, activeusers = 40, admins = 2, articles = 15037, edits = 371476, files = 1765, pages = 45907, users = 39138, depth = 34.10379 }, ['ban'] = { pos = 138, activeusers = 38, admins = 3, articles = 14758, edits = 120026, files = 112, pages = 29844, users = 5315, depth = 4.202537 }, ['nap'] = { pos = 139, activeusers = 29, admins = 3, articles = 14730, edits = 664662, files = 281, pages = 23705, users = 27678, depth = 10.40937 }, ['sah'] = { pos = 140, activeusers = 37, admins = 3, articles = 14247, edits = 381152, files = 1765, pages = 47627, users = 22168, depth = 43.93097 }, ['hsb'] = { pos = 141, activeusers = 43, admins = 4, articles = 13823, edits = 377285, files = 133, pages = 35370, users = 23035, depth = 25.91812 }, ['fo'] = { pos = 142, activeusers = 40, admins = 3, articles = 13771, edits = 368644, files = 0, pages = 40252, users = 26870, depth = 33.86551 }, ['map-bms'] = { pos = 143, activeusers = 31, admins = 1, articles = 13751, edits = 213130, files = 462, pages = 30202, users = 14915, depth = 10.10008 }, ['mai'] = { pos = 144, activeusers = 31, admins = 5, articles = 13722, edits = 229443, files = 115, pages = 39252, users = 11740, depth = 20.23391 }, ['li'] = { pos = 145, activeusers = 32, admins = 7, articles = 13644, edits = 454030, files = 623, pages = 65471, users = 26488, depth = 100.0609 }, ['mzn'] = { pos = 146, activeusers = 47, admins = 3, articles = 13443, edits = 165727, files = 263, pages = 30417, users = 30092, depth = 8.686661 }, ['gor'] = { pos = 147, activeusers = 20, admins = 2, articles = 13236, edits = 50641, files = 0, pages = 20737, users = 4014, depth = 0.7842981 }, ['eml'] = { pos = 148, activeusers = 30, admins = 3, articles = 13010, edits = 152132, files = 2739, pages = 35042, users = 23335, depth = 12.45045 }, ['ace'] = { pos = 149, activeusers = 30, admins = 3, articles = 12545, edits = 137218, files = 0, pages = 26464, users = 24092, depth = 6.38308 }, ['bcl'] = { pos = 150, activeusers = 43, admins = 3, articles = 12265, edits = 232919, files = 865, pages = 32809, users = 19647, depth = 19.91805 }, ['sa'] = { pos = 151, activeusers = 49, admins = 4, articles = 11772, edits = 469240, files = 445, pages = 70065, users = 35324, depth = 164.22 }, ['shn'] = { pos = 152, activeusers = 13, admins = 2, articles = 11554, edits = 54744, files = 60, pages = 27062, users = 3265, depth = 3.644379 }, ['wa'] = { pos = 153, activeusers = 27, admins = 4, articles = 11537, edits = 388110, files = 619, pages = 27213, users = 22217, depth = 26.33074 }, ['zh-classical'] = { pos = 154, activeusers = 46, admins = 6, articles = 11395, edits = 379522, files = 0, pages = 96707, users = 94403, depth = 219.9736 }, ['lij'] = { pos = 155, activeusers = 28, admins = 8, articles = 11015, edits = 231123, files = 6, pages = 26617, users = 14460, depth = 17.4211 }, ['as'] = { pos = 156, activeusers = 102, admins = 4, articles = 10577, edits = 329129, files = 1708, pages = 72864, users = 34426, depth = 156.6473 }, ['zu'] = { pos = 157, activeusers = 41, admins = 1, articles = 10571, edits = 96589, files = 0, pages = 23958, users = 17467, depth = 6.46564 }, ['ie'] = { pos = 158, activeusers = 30, admins = 3, articles = 10466, edits = 150141, files = 0, pages = 14231, users = 16863, depth = 1.365314 }, ['mrj'] = { pos = 159, activeusers = 16, admins = 1, articles = 10426, edits = 100469, files = 0, pages = 18623, users = 9939, depth = 3.334701 }, ['mhr'] = { pos = 160, activeusers = 22, admins = 1, articles = 10408, edits = 184765, files = 0, pages = 27169, users = 13086, depth = 17.63646 }, ['hif'] = { pos = 161, activeusers = 39, admins = 2, articles = 10268, edits = 272082, files = 192, pages = 42118, users = 29515, depth = 62.15545 }, ['hyw'] = { pos = 162, activeusers = 34, admins = 5, articles = 10235, edits = 194906, files = 0, pages = 21550, users = 7280, depth = 11.05379 }, ['mni'] = { pos = 163, activeusers = 17, admins = 1, articles = 10096, edits = 48534, files = 0, pages = 16198, users = 2154, depth = 1.094537 }, ['km'] = { pos = 164, activeusers = 61, admins = 6, articles = 9480, edits = 281590, files = 1101, pages = 33357, users = 36196, depth = 53.55168 }, ['hak'] = { pos = 165, activeusers = 33, admins = 1, articles = 9444, edits = 122355, files = 0, pages = 18258, users = 30334, depth = 5.837174 }, ['roa-tara'] = { pos = 166, activeusers = 11, admins = 2, articles = 9306, edits = 140122, files = 288, pages = 17643, users = 10798, depth = 6.374225 }, ['pam'] = { pos = 167, activeusers = 28, admins = 2, articles = 8846, edits = 295720, files = 403, pages = 21416, users = 19375, depth = 27.88169 }, ['ig'] = { pos = 168, activeusers = 105, admins = 5, articles = 8781, edits = 85741, files = 0, pages = 15178, users = 13770, depth = 2.998049 }, ['nso'] = { pos = 169, activeusers = 16, admins = 1, articles = 8516, edits = 49595, files = 0, pages = 10756, users = 5819, depth = 0.3190155 }, ['so'] = { pos = 170, activeusers = 65, admins = 1, articles = 8403, edits = 238563, files = 0, pages = 25653, users = 32094, depth = 39.18993 }, ['rue'] = { pos = 171, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8377, edits = 130788, files = 87, pages = 17620, users = 25304, depth = 9.03672 }, ['sn'] = { pos = 172, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8360, edits = 96905, files = 0, pages = 16617, users = 15427, depth = 5.688864 }, ['bh'] = { pos = 173, activeusers = 42, admins = 2, articles = 8009, edits = 723108, files = 54, pages = 68949, users = 29601, depth = 607.1885 }, ['se'] = { pos = 174, activeusers = 18, admins = 6, articles = 7802, edits = 300640, files = 0, pages = 20856, users = 26257, depth = 40.35441 }, ['myv'] = { pos = 175, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7702, edits = 139514, files = 0, pages = 26122, users = 11772, depth = 30.54806 }, ['vls'] = { pos = 176, activeusers = 21, admins = 5, articles = 7630, edits = 308790, files = 480, pages = 21208, users = 24614, depth = 46.10904 }, ['nds-nl'] = { pos = 177, activeusers = 17, admins = 6, articles = 7596, edits = 320640, files = 571, pages = 20398, users = 25822, depth = 44.64942 }, ['mi'] = { pos = 178, activeusers = 25, admins = 2, articles = 7422, edits = 153236, files = 0, pages = 13445, users = 16590, depth = 7.505573 }, ['sat'] = { pos = 179, activeusers = 38, admins = 3, articles = 7383, edits = 96216, files = 0, pages = 16896, users = 5423, depth = 9.454372 }, ['sc'] = { pos = 180, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7327, edits = 177249, files = 150, pages = 16366, users = 21888, depth = 16.48275 }, ['nah'] = { pos = 181, activeusers = 31, admins = 3, articles = 7153, edits = 498928, files = 170, pages = 19274, users = 20694, depth = 74.33039 }, ['vep'] = { pos = 182, activeusers = 25, admins = 1, articles = 6697, edits = 151073, files = 0, pages = 31011, users = 14440, depth = 64.21305 }, ['gan'] = { pos = 183, activeusers = 22, admins = 1, articles = 6490, edits = 394759, files = 146, pages = 33574, users = 38545, depth = 204.7695 }, ['kab'] = { pos = 184, activeusers = 20, admins = 2, articles = 6432, edits = 105886, files = 0, pages = 15895, users = 12014, depth = 14.41928 }, ['glk'] = { pos = 185, activeusers = 19, admins = 3, articles = 6417, edits = 61963, files = 807, pages = 13793, users = 14261, depth = 5.935419 }, ['tk'] = { pos = 186, activeusers = 41, admins = 2, articles = 6303, edits = 229307, files = 319, pages = 15616, users = 24709, depth = 32.05768 }, ['fiu-vro'] = { pos = 187, activeusers = 27, admins = 4, articles = 6218, edits = 176570, files = 201, pages = 12070, users = 13185, depth = 12.95737 }, ['co'] = { pos = 188, activeusers = 34, admins = 2, articles = 6201, edits = 379504, files = 0, pages = 14791, users = 19844, depth = 49.23588 }, ['bo'] = { pos = 189, activeusers = 20, admins = 1, articles = 6012, edits = 139810, files = 0, pages = 17552, users = 26414, depth = 29.34846 }, ['ab'] = { pos = 190, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5986, edits = 118085, files = 9, pages = 20321, users = 17684, depth = 33.32511 }, ['ary'] = { pos = 191, activeusers = 35, admins = 3, articles = 5683, edits = 184036, files = 39, pages = 43403, users = 6240, depth = 186.7975 }, ['frp'] = { pos = 192, activeusers = 31, admins = 2, articles = 5603, edits = 214429, files = 0, pages = 15418, users = 14684, depth = 42.67709 }, ['gv'] = { pos = 193, activeusers = 20, admins = 3, articles = 5587, edits = 308510, files = 186, pages = 20559, users = 18033, depth = 107.763 }, ['kw'] = { pos = 194, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5516, edits = 199464, files = 6, pages = 11759, users = 13696, depth = 21.72863 }, ['kv'] = { pos = 195, activeusers = 20, admins = 1, articles = 5480, edits = 139466, files = 0, pages = 16669, users = 13216, depth = 34.8803 }, ['csb'] = { pos = 196, activeusers = 30, admins = 3, articles = 5432, edits = 185937, files = 0, pages = 8721, users = 15420, depth = 7.816419 }, ['pcd'] = { pos = 197, activeusers = 21, admins = 3, articles = 5409, edits = 68767, files = 49, pages = 10536, users = 15769, depth = 5.864041 }, ['ug'] = { pos = 198, activeusers = 29, admins = 1, articles = 5298, edits = 153640, files = 282, pages = 14875, users = 19757, depth = 33.75067 }, ['skr'] = { pos = 199, activeusers = 11, admins = 1, articles = 5228, edits = 26897, files = 0, pages = 5763, users = 1285, depth = 0.04887555 }, ['udm'] = { pos = 200, activeusers = 20, admins = 4, articles = 5175, edits = 120755, files = 9, pages = 17113, users = 13789, depth = 37.55099 }, ['zea'] = { pos = 201, activeusers = 14, admins = 3, articles = 5044, edits = 118673, files = 1, pages = 9589, users = 12036, depth = 10.04838 }, ['ay'] = { pos = 202, activeusers = 26, admins = 1, articles = 5026, edits = 95555, files = 0, pages = 8624, users = 15317, depth = 5.678348 }, ['gn'] = { pos = 203, activeusers = 26, admins = 2, articles = 4874, edits = 120924, files = 0, pages = 11266, users = 16402, depth = 18.46058 }, ['nrm'] = { pos = 204, activeusers = 16, admins = 2, articles = 4832, edits = 219209, files = 0, pages = 10368, users = 12326, depth = 27.75247 }, ['mt'] = { pos = 205, activeusers = 41, admins = 5, articles = 4722, edits = 277761, files = 1146, pages = 19006, users = 20148, depth = 133.7298 }, ['bjn'] = { pos = 206, activeusers = 29, admins = 2, articles = 4604, edits = 77047, files = 1, pages = 22396, users = 12780, depth = 51.37646 }, ['smn'] = { pos = 207, activeusers = 17, admins = 6, articles = 4487, edits = 65798, files = 0, pages = 14099, users = 2282, depth = 21.41607 }, ['lez'] = { pos = 208, activeusers = 17, admins = 3, articles = 4306, edits = 86628, files = 10, pages = 13026, users = 9783, depth = 27.27295 }, ['lfn'] = { pos = 209, activeusers = 29, admins = 1, articles = 4175, edits = 37953, files = 0, pages = 6666, users = 9162, depth = 2.026821 }, ['stq'] = { pos = 210, activeusers = 26, admins = 5, articles = 4066, edits = 120685, files = 438, pages = 10687, users = 12513, depth = 29.94401 }, ['lo'] = { pos = 211, activeusers = 27, admins = 1, articles = 4060, edits = 94841, files = 0, pages = 12331, users = 15392, depth = 31.91992 }, ['tum'] = { pos = 212, activeusers = 24, admins = 2, articles = 3892, edits = 29332, files = 0, pages = 5799, users = 7174, depth = 1.214351 }, ['mwl'] = { pos = 213, activeusers = 21, admins = 1, articles = 3881, edits = 98672, files = 0, pages = 10209, users = 12205, depth = 25.69546 }, ['olo'] = { pos = 214, activeusers = 15, admins = 2, articles = 3866, edits = 32064, files = 0, pages = 10598, users = 6002, depth = 9.17399 }, ['fur'] = { pos = 215, activeusers = 16, admins = 2, articles = 3759, edits = 170321, files = 318, pages = 8580, users = 13185, depth = 32.65206 }, ['rm'] = { pos = 216, activeusers = 20, admins = 3, articles = 3754, edits = 162950, files = 51, pages = 9593, users = 18505, depth = 41.09494 }, ['lad'] = { pos = 217, activeusers = 26, admins = 5, articles = 3603, edits = 208847, files = 23, pages = 12940, users = 19623, depth = 108.3877 }, ['ang'] = { pos = 218, activeusers = 44, admins = 2, articles = 3584, edits = 205488, files = 300, pages = 16447, users = 117660, depth = 160.9342 }, ['gom'] = { pos = 219, activeusers = 16, admins = 4, articles = 3548, edits = 206351, files = 0, pages = 9034, users = 8613, depth = 54.60984 }, ['koi'] = { pos = 220, activeusers = 15, admins = 1, articles = 3443, edits = 59705, files = 0, pages = 10965, users = 7882, depth = 25.98931 }, ['ext'] = { pos = 221, activeusers = 16, admins = 1, articles = 3368, edits = 115807, files = 0, pages = 7536, users = 16020, depth = 23.53451 }, ['tyv'] = { pos = 222, activeusers = 14, admins = 1, articles = 3362, edits = 43384, files = 0, pages = 11173, users = 8072, depth = 20.95934 }, ['dsb'] = { pos = 223, activeusers = 25, admins = 1, articles = 3325, edits = 142763, files = 0, pages = 11197, users = 17201, depth = 71.46623 }, ['dty'] = { pos = 224, activeusers = 15, admins = 3, articles = 3309, edits = 237376, files = 3, pages = 19179, users = 5490, depth = 284.6893 }, ['rw'] = { pos = 225, activeusers = 30, admins = 1, articles = 3309, edits = 85760, files = 0, pages = 9331, users = 11116, depth = 30.43999 }, ['ln'] = { pos = 226, activeusers = 28, admins = 4, articles = 3271, edits = 121732, files = 32, pages = 8561, users = 11782, depth = 37.19037 }, ['cbk-zam'] = { pos = 227, activeusers = 19, admins = 2, articles = 3127, edits = 110064, files = 0, pages = 8229, users = 13499, depth = 35.60601 }, ['av'] = { pos = 228, activeusers = 25, admins = 2, articles = 3029, edits = 82749, files = 0, pages = 14546, users = 13307, depth = 82.24307 }, ['dv'] = { pos = 229, activeusers = 21, admins = 3, articles = 3016, edits = 129925, files = 932, pages = 11192, users = 23318, depth = 85.31081 }, ['ksh'] = { pos = 230, activeusers = 15, admins = 3, articles = 2914, edits = 1606804, files = 0, pages = 10536, users = 21339, depth = 1043.388 }, ['gag'] = { pos = 231, activeusers = 25, admins = 1, articles = 2794, edits = 67732, files = 0, pages = 6576, users = 12641, depth = 18.87219 }, ['bxr'] = { pos = 232, activeusers = 21, admins = 2, articles = 2771, edits = 69845, files = 9, pages = 11036, users = 13793, depth = 56.30362 }, ['pfl'] = { pos = 233, activeusers = 18, admins = 4, articles = 2740, edits = 89825, files = 0, pages = 6912, users = 10735, depth = 30.12874 }, ['pap'] = { pos = 234, activeusers = 17, admins = 5, articles = 2626, edits = 89495, files = 0, pages = 5954, users = 13344, depth = 24.14166 }, ['pag'] = { pos = 235, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2578, edits = 73053, files = 0, pages = 8814, users = 7561, depth = 48.4966 }, ['pi'] = { pos = 236, activeusers = 10, admins = 2, articles = 2547, edits = 101621, files = 0, pages = 4634, users = 6630, depth = 14.72361 }, ['haw'] = { pos = 237, activeusers = 19, admins = 1, articles = 2454, edits = 96436, files = 0, pages = 5517, users = 15013, depth = 27.23209 }, ['awa'] = { pos = 238, activeusers = 15, admins = 1, articles = 2436, edits = 24104, files = 0, pages = 5347, users = 1896, depth = 6.437375 }, ['tay'] = { pos = 239, activeusers = 7, admins = 0, articles = 2420, edits = 54099, files = 0, pages = 2822, users = 1091, depth = 0.5289975 }, ['tw'] = { pos = 240, activeusers = 51, admins = 2, articles = 2104, edits = 92900, files = 0, pages = 5038, users = 13881, depth = 35.85802 }, ['inh'] = { pos = 241, activeusers = 18, admins = 2, articles = 2077, edits = 54188, files = 35, pages = 11589, users = 3270, depth = 98.06812 }, ['krc'] = { pos = 242, activeusers = 15, admins = 2, articles = 2057, edits = 106191, files = 0, pages = 14324, users = 9657, depth = 263.6523 }, ['xal'] = { pos = 243, activeusers = 17, admins = 1, articles = 2046, edits = 84901, files = 0, pages = 11801, users = 9262, depth = 163.545 }, ['szy'] = { pos = 244, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2030, edits = 128389, files = 0, pages = 5358, users = 2304, depth = 64.40205 }, ['za'] = { pos = 245, activeusers = 13, admins = 1, articles = 2010, edits = 39341, files = 0, pages = 4140, users = 9724, depth = 10.67117 }, ['kaa'] = { pos = 246, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1936, edits = 45694, files = 3, pages = 5077, users = 10202, depth = 23.69066 }, ['dag'] = { pos = 247, activeusers = 38, admins = 4, articles = 1934, edits = 41380, files = 0, pages = 4392, users = 1768, depth = 15.21875 }, ['pdc'] = { pos = 248, activeusers = 27, admins = 1, articles = 1932, edits = 105115, files = 0, pages = 5831, users = 30289, depth = 73.41991 }, ['atj'] = { pos = 249, activeusers = 8, admins = 5, articles = 1909, edits = 14659, files = 0, pages = 3013, users = 3674, depth = 1.627164 }, ['to'] = { pos = 250, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1906, edits = 41556, files = 12, pages = 5323, users = 9206, depth = 25.0912 }, ['mdf'] = { pos = 251, activeusers = 16, admins = 3, articles = 1870, edits = 64112, files = 0, pages = 11544, users = 8503, depth = 148.6319 }, ['arc'] = { pos = 252, activeusers = 18, admins = 2, articles = 1851, edits = 95305, files = 0, pages = 6418, users = 18742, depth = 90.39932 }, ['kbp'] = { pos = 253, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1698, edits = 16052, files = 0, pages = 3373, users = 3826, depth = 4.630918 }, ['jam'] = { pos = 254, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1685, edits = 20756, files = 0, pages = 3021, users = 7194, depth = 4.319227 }, ['na'] = { pos = 255, activeusers = 19, admins = 2, articles = 1661, edits = 89519, files = 4, pages = 4880, users = 11462, depth = 68.89664 }, ['tcy'] = { pos = 256, activeusers = 34, admins = 2, articles = 1654, edits = 100708, files = 1, pages = 8681, users = 4896, depth = 209.3934 }, ['wo'] = { pos = 257, activeusers = 18, admins = 3, articles = 1651, edits = 104419, files = 0, pages = 5366, users = 13898, depth = 98.52634 }, ['kbd'] = { pos = 258, activeusers = 13, admins = 1, articles = 1595, edits = 43681, files = 0, pages = 6739, users = 9123, depth = 67.41828 }, ['nov'] = { pos = 259, activeusers = 14, admins = 3, articles = 1516, edits = 177696, files = 0, pages = 4403, users = 10814, depth = 146.3606 }, ['nia'] = { pos = 260, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1514, edits = 17422, files = 0, pages = 3584, users = 1196, depth = 9.086967 }, ['ki'] = { pos = 261, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1504, edits = 20599, files = 0, pages = 3072, users = 7946, depth = 7.288218 }, ['tet'] = { pos = 262, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1502, edits = 66554, files = 0, pages = 3906, users = 8904, depth = 43.64867 }, ['lg'] = { pos = 263, activeusers = 20, admins = 1, articles = 1418, edits = 26721, files = 0, pages = 4805, users = 7140, depth = 31.72761 }, ['bi'] = { pos = 264, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1393, edits = 41725, files = 0, pages = 3290, users = 12122, depth = 23.51976 }, ['tpi'] = { pos = 265, activeusers = 13, admins = 2, articles = 1351, edits = 86598, files = 0, pages = 5675, users = 12335, depth = 156.3157 }, ['jbo'] = { pos = 266, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1305, edits = 111640, files = 0, pages = 5713, users = 14965, depth = 222.9553 }, ['roa-rup'] = { pos = 267, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1292, edits = 205213, files = 0, pages = 4254, users = 12969, depth = 253.5435 }, ['fj'] = { pos = 268, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1275, edits = 35385, files = 0, pages = 3628, users = 8332, depth = 33.21815 }, ['nqo'] = { pos = 269, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1275, edits = 9854, files = 0, pages = 2564, users = 2843, depth = 3.928077 }, ['lbe'] = { pos = 270, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1264, edits = 50194, files = 0, pages = 14627, users = 7785, depth = 383.5397 }, ['kg'] = { pos = 271, activeusers = 16, admins = 1, articles = 1254, edits = 43783, files = 0, pages = 2900, users = 9946, depth = 26.0119 }, ['xh'] = { pos = 272, activeusers = 22, admins = 1, articles = 1225, edits = 33810, files = 0, pages = 3791, users = 11658, depth = 39.13204 }, ['mnw'] = { pos = 273, activeusers = 17, admins = 2, articles = 1224, edits = 33610, files = 0, pages = 4498, users = 2640, depth = 53.4618 }, ['ty'] = { pos = 274, activeusers = 10, admins = 2, articles = 1217, edits = 53067, files = 0, pages = 3009, users = 6841, depth = 38.23818 }, ['ks'] = { pos = 275, activeusers = 23, admins = 2, articles = 1168, edits = 61598, files = 9, pages = 7738, users = 9298, depth = 251.8738 }, ['cu'] = { pos = 276, activeusers = 25, admins = 2, articles = 1164, edits = 82560, files = 0, pages = 5563, users = 22982, depth = 211.9642 }, ['shi'] = { pos = 277, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1151, edits = 33311, files = 0, pages = 3831, users = 1440, depth = 47.14053 }, ['srn'] = { pos = 278, activeusers = 9, admins = 1, articles = 1112, edits = 39122, files = 0, pages = 2726, users = 7018, depth = 30.2338 }, ['trv'] = { pos = 279, activeusers = 16, admins = 0, articles = 1110, edits = 85284, files = 0, pages = 2055, users = 1175, depth = 30.07969 }, ['om'] = { pos = 280, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1090, edits = 37983, files = 0, pages = 3731, users = 9422, depth = 59.76512 }, ['sm'] = { pos = 281, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1065, edits = 42571, files = 0, pages = 3289, users = 9597, depth = 56.44433 }, ['gcr'] = { pos = 282, activeusers = 12, admins = 1, articles = 1049, edits = 16478, files = 0, pages = 2554, users = 2167, depth = 13.28023 }, ['alt'] = { pos = 283, activeusers = 9, admins = 2, articles = 1044, edits = 35786, files = 0, pages = 3647, users = 1604, depth = 60.99928 }, ['chr'] = { pos = 284, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1026, edits = 46137, files = 0, pages = 3903, users = 21730, depth = 92.94708 }, ['ltg'] = { pos = 285, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1014, edits = 35309, files = 0, pages = 3221, users = 6670, depth = 51.93062 }, ['guw'] = { pos = 286, activeusers = 21, admins = 2, articles = 974, edits = 27785, files = 0, pages = 1683, users = 457, depth = 8.747841 }, ['ny'] = { pos = 287, activeusers = 17, admins = 2, articles = 912, edits = 37774, files = 0, pages = 3997, users = 9329, depth = 108.1383 }, ['pih'] = { pos = 288, activeusers = 13, admins = 1, articles = 891, edits = 44096, files = 0, pages = 3321, users = 10433, depth = 98.76145 }, ['got'] = { pos = 289, activeusers = 17, admins = 1, articles = 866, edits = 46126, files = 0, pages = 3802, users = 17668, depth = 139.4473 }, ['mad'] = { pos = 290, activeusers = 25, admins = 0, articles = 860, edits = 8829, files = 0, pages = 1626, users = 1546, depth = 4.307761 }, ['st'] = { pos = 291, activeusers = 20, admins = 1, articles = 838, edits = 28354, files = 0, pages = 4239, users = 9397, depth = 110.1732 }, ['ami'] = { pos = 292, activeusers = 13, admins = 0, articles = 837, edits = 32096, files = 0, pages = 1654, users = 888, depth = 18.48879 }, ['tn'] = { pos = 293, activeusers = 19, admins = 2, articles = 783, edits = 26972, files = 0, pages = 3434, users = 9202, depth = 90.03446 }, ['blk'] = { pos = 294, activeusers = 22, admins = 0, articles = 776, edits = 14521, files = 0, pages = 3052, users = 160, depth = 40.92918 }, ['bm'] = { pos = 295, activeusers = 14, admins = 2, articles = 764, edits = 40179, files = 0, pages = 3140, users = 9835, depth = 123.7587 }, ['rmy'] = { pos = 296, activeusers = 19, admins = 1, articles = 730, edits = 50214, files = 0, pages = 2698, users = 16362, depth = 135.2656 }, ['ts'] = { pos = 297, activeusers = 10, admins = 2, articles = 711, edits = 36599, files = 0, pages = 3749, users = 8794, depth = 178.2338 }, ['chy'] = { pos = 298, activeusers = 9, admins = 1, articles = 662, edits = 24100, files = 0, pages = 2255, users = 10565, depth = 61.8851 }, ['ve'] = { pos = 299, activeusers = 13, admins = 1, articles = 638, edits = 19119, files = 0, pages = 2123, users = 7172, depth = 48.78954 }, ['rn'] = { pos = 300, activeusers = 23, admins = 1, articles = 620, edits = 23091, files = 0, pages = 2447, users = 8943, depth = 81.94124 }, ['iu'] = { pos = 301, activeusers = 22, admins = 2, articles = 593, edits = 44488, files = 0, pages = 3180, users = 16954, depth = 266.2559 }, ['ak'] = { pos = 302, activeusers = 21, admins = 1, articles = 590, edits = 28858, files = 0, pages = 2434, users = 12392, depth = 115.8146 }, ['ss'] = { pos = 303, activeusers = 14, admins = 3, articles = 565, edits = 38049, files = 0, pages = 2398, users = 7602, depth = 167.0022 }, ['ch'] = { pos = 304, activeusers = 10, admins = 1, articles = 541, edits = 22831, files = 0, pages = 2494, users = 14371, depth = 119.2994 }, ['ff'] = { pos = 305, activeusers = 52, admins = 0, articles = 505, edits = 24775, files = 0, pages = 2443, users = 7842, depth = 149.3534 }, ['pnt'] = { pos = 306, activeusers = 10, admins = 1, articles = 480, edits = 35119, files = 0, pages = 2035, users = 9428, depth = 181.1157 }, ['ady'] = { pos = 307, activeusers = 11, admins = 1, articles = 451, edits = 12029, files = 0, pages = 3079, users = 5957, depth = 132.6531 }, ['kcg'] = { pos = 308, activeusers = 15, admins = 1, articles = 446, edits = 15429, files = 0, pages = 1698, users = 396, depth = 71.60429 }, ['ik'] = { pos = 309, activeusers = 16, admins = 1, articles = 430, edits = 37744, files = 0, pages = 2581, users = 7913, depth = 365.9349 }, ['ee'] = { pos = 310, activeusers = 15, admins = 2, articles = 422, edits = 49494, files = 0, pages = 3050, users = 13209, depth = 629.3301 }, ['din'] = { pos = 311, activeusers = 19, admins = 1, articles = 317, edits = 8016, files = 0, pages = 1084, users = 5664, depth = 43.2913 }, ['sg'] = { pos = 312, activeusers = 12, admins = 2, articles = 296, edits = 20484, files = 0, pages = 1979, users = 5959, depth = 334.6215 }, ['pwn'] = { pos = 313, activeusers = 14, admins = 0, articles = 277, edits = 10547, files = 0, pages = 428, users = 814, depth = 7.322841 }, ['kl'] = { pos = 314, activeusers = 18, admins = 2, articles = 242, edits = 74444, files = 0, pages = 2257, users = 12255, depth = 2286.744 }, ['ti'] = { pos = 315, activeusers = 12, admins = 2, articles = 233, edits = 23699, files = 0, pages = 2723, users = 8442, depth = 993.9606 }, ['dz'] = { pos = 316, activeusers = 15, admins = 1, articles = 227, edits = 29277, files = 0, pages = 2279, users = 9173, depth = 1049.748 }, ['cr'] = { pos = 317, activeusers = 14, admins = 2, articles = 158, edits = 36876, files = 0, pages = 2157, users = 16684, depth = 2736.561 }, ['ng'] = { pos = 318, activeusers = 1, admins = 1, articles = 8, edits = 5923, files = 0, pages = 443, users = 2385, depth = 39530.88 }, ['cho'] = { pos = 319, activeusers = 1, admins = 1, articles = 6, edits = 4220, files = 0, pages = 201, users = 1809, depth = 22176 }, ['kj'] = { pos = 320, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 3548, files = 0, pages = 114, users = 1376, depth = 23536.62 }, ['mh'] = { pos = 321, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 4212, files = 0, pages = 206, users = 2140, depth = 52143.95 }, ['ho'] = { pos = 322, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 3786, files = 0, pages = 129, users = 1575, depth = 51771.35 }, ['ii'] = { pos = 323, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 11653, files = 0, pages = 189, users = 2031, depth = 237006 }, ['lrc'] = { pos = 324, activeusers = 2, admins = 1, articles = 1, edits = 140064, files = 0, pages = 237, users = 5036, depth = 3.291563E+07 }, ['mus'] = { pos = 325, activeusers = 0, admins = 1, articles = 1, edits = 3603, files = 0, pages = 115, users = 2348, depth = 407170.3 }, ['aa'] = { pos = 326, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4685, files = 0, pages = 509, users = 4062, depth = 0 }, ['hz'] = { pos = 327, activeusers = 0, admins = 1, articles = 0, edits = 4483, files = 0, pages = 176, users = 3761, depth = 0 }, ['kr'] = { pos = 328, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4641, files = 0, pages = 162, users = 5464, depth = 0 }, ['total'] = { activeusers = 281217, admins = 3756, articles = 59219285, edits = 3204724399, files = 2762034, pages = 244698719, users = 103416857, depth = 128.4767, date = '@1659189640' }, } return info dz1j5980kuwp7ocpttr371vcoc095gh 2725778 2725542 2022-07-30T16:00:50Z MBHbot 26205 Scribunto text/plain local info = { ['en'] = { pos = 1, activeusers = 114084, admins = 1032, articles = 6555151, edits = 1105318253, files = 897384, pages = 56614950, users = 44194276, depth = 1138.594 }, ['ceb'] = { pos = 2, activeusers = 192, admins = 6, articles = 6125900, edits = 34881280, files = 0, pages = 11232156, users = 92820, depth = 2.157718 }, ['de'] = { pos = 3, activeusers = 17136, admins = 192, articles = 2711141, edits = 223434073, files = 128683, pages = 7487240, users = 3967862, depth = 92.6126 }, ['sv'] = { pos = 4, activeusers = 1921, admins = 66, articles = 2551744, edits = 50883242, files = 0, pages = 6116679, users = 829813, depth = 16.23634 }, ['fr'] = { pos = 5, activeusers = 16845, admins = 159, articles = 2441587, edits = 195246006, files = 68984, pages = 12126619, users = 4432874, depth = 253.3379 }, ['nl'] = { pos = 6, activeusers = 3468, admins = 36, articles = 2096459, edits = 62368862, files = 20, pages = 4462472, users = 1221633, depth = 17.80139 }, ['ru'] = { pos = 7, activeusers = 10617, admins = 76, articles = 1841044, edits = 124123722, files = 237558, pages = 7424428, users = 3223143, depth = 153.7653 }, ['es'] = { pos = 8, activeusers = 13388, admins = 63, articles = 1791960, edits = 144610848, files = 0, pages = 7699828, users = 6603280, depth = 204.1385 }, ['it'] = { pos = 9, activeusers = 7601, admins = 122, articles = 1764705, edits = 128299565, files = 139676, pages = 7480402, users = 2277651, depth = 179.9262 }, ['arz'] = { pos = 10, activeusers = 216, admins = 7, articles = 1594852, edits = 7103327, files = 1473, pages = 2004435, users = 187376, depth = 0.2337292 }, ['pl'] = { pos = 11, activeusers = 4061, admins = 102, articles = 1530533, edits = 67500815, files = 261, pages = 3551989, users = 1183727, depth = 33.14978 }, ['ja'] = { pos = 12, activeusers = 14820, admins = 40, articles = 1335587, edits = 90537121, files = 32286, pages = 3947845, users = 1961278, depth = 87.73126 }, ['zh'] = { pos = 13, activeusers = 8871, admins = 66, articles = 1293610, edits = 72673100, files = 60491, pages = 7103764, users = 3246650, depth = 206.3734 }, ['vi'] = { pos = 14, activeusers = 2017, admins = 20, articles = 1274761, edits = 68858937, files = 24461, pages = 19372460, users = 874546, depth = 716.4152 }, ['war'] = { pos = 15, activeusers = 93, admins = 3, articles = 1265915, edits = 6285248, files = 42, pages = 2881754, users = 52775, depth = 3.55347 }, ['uk'] = { pos = 16, activeusers = 3229, admins = 49, articles = 1181005, edits = 36613949, files = 110411, pages = 4104309, users = 636510, depth = 54.65765 }, ['ar'] = { pos = 17, activeusers = 4567, admins = 26, articles = 1180032, edits = 58768347, files = 49632, pages = 7790598, users = 2283455, depth = 236.735 }, ['pt'] = { pos = 18, activeusers = 8617, admins = 56, articles = 1093920, edits = 63924367, files = 58352, pages = 5393703, users = 2785457, depth = 183.1055 }, ['fa'] = { pos = 19, activeusers = 5163, admins = 34, articles = 921509, edits = 35186224, files = 81583, pages = 5329608, users = 1138288, depth = 151.0709 }, ['ca'] = { pos = 20, activeusers = 1008, admins = 30, articles = 705441, edits = 30446273, files = 15473, pages = 1760573, users = 424839, depth = 38.68764 }, ['sr'] = { pos = 21, activeusers = 721, admins = 18, articles = 661001, edits = 25096906, files = 36104, pages = 3982176, users = 309722, depth = 159.1032 }, ['id'] = { pos = 22, activeusers = 3141, admins = 41, articles = 625732, edits = 21435132, files = 47350, pages = 3286372, users = 1342302, depth = 117.9248 }, ['ko'] = { pos = 23, activeusers = 1549, admins = 27, articles = 597553, edits = 33003567, files = 12676, pages = 2722509, users = 746488, depth = 153.2987 }, ['no'] = { pos = 24, activeusers = 990, admins = 40, articles = 594605, edits = 22717483, files = 5, pages = 1695230, users = 557738, depth = 45.91486 }, ['fi'] = { pos = 25, activeusers = 1540, admins = 30, articles = 534950, edits = 20610122, files = 69442, pages = 1406241, users = 519243, depth = 38.87952 }, ['hu'] = { pos = 26, activeusers = 1530, admins = 24, articles = 508971, edits = 25076948, files = 8384, pages = 1446787, users = 509114, depth = 58.84631 }, ['cs'] = { pos = 27, activeusers = 2055, admins = 32, articles = 507421, edits = 21493977, files = 1, pages = 1398240, users = 584617, depth = 47.37804 }, ['tr'] = { pos = 28, activeusers = 2975, admins = 24, articles = 503779, edits = 28140180, files = 37473, pages = 2372317, users = 1415358, depth = 163.1841 }, ['ce'] = { pos = 29, activeusers = 54, admins = 3, articles = 479342, edits = 8667666, files = 315, pages = 905985, users = 30574, depth = 7.579131 }, ['sh'] = { pos = 30, activeusers = 162, admins = 12, articles = 456796, edits = 41240098, files = 10240, pages = 4644124, users = 175834, depth = 746.1829 }, ['ro'] = { pos = 31, activeusers = 851, admins = 18, articles = 432260, edits = 14987481, files = 116401, pages = 2617988, users = 590532, depth = 146.3737 }, ['zh-min-nan'] = { pos = 32, activeusers = 91, admins = 6, articles = 431481, edits = 3129108, files = 362, pages = 1062738, users = 53757, depth = 6.302073 }, ['tt'] = { pos = 33, activeusers = 86, admins = 5, articles = 417489, edits = 3522490, files = 6074, pages = 564463, users = 42957, depth = 0.7734019 }, ['eu'] = { pos = 34, activeusers = 255, admins = 12, articles = 396548, edits = 8985167, files = 0, pages = 823441, users = 138261, depth = 12.64562 }, ['ms'] = { pos = 35, activeusers = 555, admins = 15, articles = 359479, edits = 5614847, files = 19612, pages = 1040701, users = 297663, depth = 19.37502 }, ['eo'] = { pos = 36, activeusers = 308, admins = 16, articles = 322412, edits = 7650537, files = 10894, pages = 711385, users = 198949, depth = 15.65322 }, ['he'] = { pos = 37, activeusers = 3185, admins = 32, articles = 319661, edits = 34326173, files = 73659, pages = 1336702, users = 992331, depth = 259.9491 }, ['hy'] = { pos = 38, activeusers = 420, admins = 11, articles = 292877, edits = 8468045, files = 11309, pages = 987512, users = 123504, depth = 48.23736 }, ['bg'] = { pos = 39, activeusers = 758, admins = 25, articles = 283282, edits = 11451267, files = 549, pages = 631287, users = 310789, depth = 27.37535 }, ['da'] = { pos = 40, activeusers = 701, admins = 25, articles = 282980, edits = 11186000, files = 0, pages = 906730, users = 434468, depth = 59.93858 }, ['azb'] = { pos = 41, activeusers = 123, admins = 5, articles = 241992, edits = 1520780, files = 245, pages = 570631, users = 37702, depth = 4.915268 }, ['sk'] = { pos = 42, activeusers = 515, admins = 10, articles = 241414, edits = 7393033, files = 0, pages = 548317, users = 221035, depth = 21.79055 }, ['kk'] = { pos = 43, activeusers = 192, admins = 16, articles = 231909, edits = 3052116, files = 10539, pages = 587422, users = 120586, depth = 12.21031 }, ['et'] = { pos = 44, activeusers = 426, admins = 33, articles = 229215, edits = 6162366, files = 758, pages = 541413, users = 167743, depth = 21.11509 }, ['min'] = { pos = 45, activeusers = 47, admins = 5, articles = 225526, edits = 2443750, files = 177, pages = 385203, users = 16072, depth = 3.180231 }, ['be'] = { pos = 46, activeusers = 266, admins = 11, articles = 220536, edits = 4160142, files = 3243, pages = 645352, users = 120331, depth = 23.91962 }, ['simple'] = { pos = 47, activeusers = 958, admins = 17, articles = 215578, edits = 8344859, files = 36, pages = 698923, users = 1220249, depth = 60.0199 }, ['hr'] = { pos = 48, activeusers = 490, admins = 11, articles = 212799, edits = 6419365, files = 20943, pages = 444845, users = 277167, depth = 17.15901 }, ['el'] = { pos = 49, activeusers = 1000, admins = 22, articles = 212052, edits = 9574496, files = 18491, pages = 629747, users = 367896, depth = 58.99071 }, ['lt'] = { pos = 50, activeusers = 317, admins = 10, articles = 203661, edits = 6637114, files = 23852, pages = 499515, users = 166049, depth = 28.03947 }, ['gl'] = { pos = 51, activeusers = 234, admins = 8, articles = 187202, edits = 6136657, files = 459, pages = 470766, users = 127942, depth = 29.90942 }, ['az'] = { pos = 52, activeusers = 712, admins = 17, articles = 185811, edits = 6541720, files = 23741, pages = 509731, users = 250931, depth = 39.00171 }, ['sl'] = { pos = 53, activeusers = 323, admins = 22, articles = 177180, edits = 5713321, files = 8335, pages = 439003, users = 213290, depth = 28.41891 }, ['ur'] = { pos = 54, activeusers = 298, admins = 11, articles = 173964, edits = 4988564, files = 12482, pages = 990581, users = 148809, depth = 110.9695 }, ['nn'] = { pos = 55, activeusers = 114, admins = 14, articles = 162590, edits = 3387026, files = 16, pages = 372279, users = 121503, depth = 15.1326 }, ['ka'] = { pos = 56, activeusers = 236, admins = 6, articles = 161965, edits = 4389143, files = 14832, pages = 459136, users = 142765, depth = 32.18169 }, ['uz'] = { pos = 57, activeusers = 709, admins = 18, articles = 155638, edits = 2723037, files = 2046, pages = 670745, users = 76171, depth = 44.46924 }, ['hi'] = { pos = 58, activeusers = 1224, admins = 6, articles = 152114, edits = 5588309, files = 3566, pages = 1187095, users = 706881, depth = 217.9322 }, ['th'] = { pos = 59, activeusers = 955, admins = 15, articles = 149282, edits = 10204111, files = 27279, pages = 971044, users = 428628, depth = 318.4296 }, ['ta'] = { pos = 60, activeusers = 310, admins = 31, articles = 147628, edits = 3473707, files = 7754, pages = 464741, users = 207049, depth = 34.48838 }, ['la'] = { pos = 61, activeusers = 156, admins = 21, articles = 137119, edits = 3686234, files = 0, pages = 275703, users = 157685, depth = 13.65753 }, ['cy'] = { pos = 62, activeusers = 133, admins = 16, articles = 134960, edits = 11093545, files = 11268, pages = 274349, users = 73477, depth = 43.13341 }, ['ast'] = { pos = 63, activeusers = 116, admins = 11, articles = 129862, edits = 3698104, files = 0, pages = 228386, users = 106383, depth = 9.320292 }, ['mk'] = { pos = 64, activeusers = 234, admins = 12, articles = 129633, edits = 4786027, files = 8676, pages = 523820, users = 103052, depth = 84.48244 }, ['zh-yue'] = { pos = 65, activeusers = 319, admins = 12, articles = 125851, edits = 1852903, files = 2626, pages = 283461, users = 243024, depth = 10.25212 }, ['bn'] = { pos = 66, activeusers = 1091, admins = 14, articles = 125850, edits = 6005068, files = 15256, pages = 986219, users = 382704, depth = 284.5821 }, ['lv'] = { pos = 67, activeusers = 291, admins = 13, articles = 114788, edits = 3655284, files = 25488, pages = 466352, users = 107688, depth = 73.52298 }, ['tg'] = { pos = 68, activeusers = 81, admins = 6, articles = 107651, edits = 1307325, files = 485, pages = 262563, users = 36019, depth = 10.3106 }, ['af'] = { pos = 69, activeusers = 181, admins = 16, articles = 104083, edits = 2511324, files = 9615, pages = 372372, users = 151602, depth = 44.80968 }, ['my'] = { pos = 70, activeusers = 155, admins = 4, articles = 103575, edits = 752219, files = 2978, pages = 216151, users = 102654, depth = 4.111202 }, ['vo'] = { pos = 71, activeusers = 31, admins = 2, articles = 97569, edits = 3287308, files = 0, pages = 228352, users = 32293, depth = 25.86512 }, ['mg'] = { pos = 72, activeusers = 56, admins = 3, articles = 94872, edits = 1045516, files = 3, pages = 245093, users = 28752, depth = 10.6951 }, ['bs'] = { pos = 73, activeusers = 170, admins = 9, articles = 90302, edits = 3413536, files = 5456, pages = 367601, users = 144186, depth = 87.56483 }, ['oc'] = { pos = 74, activeusers = 93, admins = 4, articles = 88257, edits = 2307985, files = 924, pages = 157033, users = 48262, depth = 8.925192 }, ['sq'] = { pos = 75, activeusers = 229, admins = 11, articles = 86017, edits = 2461377, files = 4726, pages = 263022, users = 143484, depth = 39.62676 }, ['mr'] = { pos = 76, activeusers = 182, admins = 12, articles = 85536, edits = 2137145, files = 19140, pages = 284044, users = 145392, depth = 40.52346 }, ['nds'] = { pos = 77, activeusers = 42, admins = 4, articles = 83853, edits = 989786, files = 0, pages = 162144, users = 48881, depth = 5.321412 }, ['ky'] = { pos = 78, activeusers = 75, admins = 2, articles = 81507, edits = 422647, files = 2688, pages = 111178, users = 33052, depth = 0.5037714 }, ['ml'] = { pos = 79, activeusers = 261, admins = 15, articles = 78882, edits = 3701018, files = 6962, pages = 487632, users = 162812, depth = 203.7927 }, ['be-tarask'] = { pos = 80, activeusers = 128, admins = 4, articles = 78650, edits = 2323173, files = 1886, pages = 226163, users = 76024, depth = 36.13459 }, ['te'] = { pos = 81, activeusers = 205, admins = 13, articles = 77621, edits = 3593621, files = 13418, pages = 305791, users = 114154, depth = 101.5468 }, ['sw'] = { pos = 82, activeusers = 181, admins = 14, articles = 74109, edits = 1233503, files = 2269, pages = 146976, users = 54814, depth = 8.113601 }, ['new'] = { pos = 83, activeusers = 22, admins = 2, articles = 72352, edits = 848724, files = 0, pages = 196935, users = 25001, depth = 12.77792 }, ['br'] = { pos = 84, activeusers = 78, admins = 6, articles = 72311, edits = 2001272, files = 5405, pages = 141565, users = 69954, depth = 12.96675 }, ['jv'] = { pos = 85, activeusers = 100, admins = 4, articles = 69815, edits = 1592351, files = 5430, pages = 177666, users = 53785, depth = 21.38875 }, ['vec'] = { pos = 86, activeusers = 43, admins = 5, articles = 68973, edits = 1100003, files = 724, pages = 140342, users = 32012, depth = 8.392033 }, ['ht'] = { pos = 87, activeusers = 50, admins = 3, articles = 67835, edits = 802948, files = 0, pages = 82007, users = 28437, depth = 0.4273573 }, ['pms'] = { pos = 88, activeusers = 34, admins = 4, articles = 66365, edits = 855275, files = 2069, pages = 101485, users = 25266, depth = 2.360123 }, ['pnb'] = { pos = 89, activeusers = 62, admins = 2, articles = 65753, edits = 606016, files = 225, pages = 113716, users = 32349, depth = 2.835594 }, ['su'] = { pos = 90, activeusers = 43, admins = 7, articles = 61275, edits = 628377, files = 545, pages = 97383, users = 28322, depth = 2.240667 }, ['lb'] = { pos = 91, activeusers = 73, admins = 5, articles = 60970, edits = 2390273, files = 2367, pages = 131382, users = 55018, depth = 24.26457 }, ['ba'] = { pos = 92, activeusers = 90, admins = 7, articles = 60245, edits = 1147167, files = 1454, pages = 169630, users = 35342, depth = 22.29449 }, ['lld'] = { pos = 93, activeusers = 19, admins = 2, articles = 59757, edits = 94089, files = 0, pages = 63193, users = 2190, depth = 0.004922646 }, ['ga'] = { pos = 94, activeusers = 87, admins = 7, articles = 57164, edits = 1065793, files = 1117, pages = 95777, users = 52406, depth = 5.077308 }, ['szl'] = { pos = 95, activeusers = 46, admins = 3, articles = 55835, edits = 347514, files = 0, pages = 69107, users = 21717, depth = 0.2841254 }, ['is'] = { pos = 96, activeusers = 119, admins = 19, articles = 54653, edits = 1758123, files = 3218, pages = 141348, users = 86514, depth = 31.29822 }, ['ku'] = { pos = 97, activeusers = 98, admins = 3, articles = 53827, edits = 1092016, files = 565, pages = 109083, users = 51660, depth = 10.54947 }, ['lmo'] = { pos = 98, activeusers = 34, admins = 5, articles = 53672, edits = 1111004, files = 4437, pages = 122522, users = 37623, depth = 14.92155 }, ['cv'] = { pos = 99, activeusers = 64, admins = 2, articles = 49575, edits = 749218, files = 537, pages = 97690, users = 31144, depth = 7.224264 }, ['fy'] = { pos = 100, activeusers = 69, admins = 8, articles = 49104, edits = 1082945, files = 7572, pages = 149887, users = 43350, depth = 30.4357 }, ['tl'] = { pos = 101, activeusers = 127, admins = 11, articles = 42997, edits = 1953083, files = 1897, pages = 233579, users = 123222, depth = 164.2761 }, ['wuu'] = { pos = 102, activeusers = 52, admins = 4, articles = 42552, edits = 294248, files = 136, pages = 55367, users = 78552, depth = 0.4820141 }, ['ckb'] = { pos = 103, activeusers = 159, admins = 7, articles = 42214, edits = 963877, files = 1610, pages = 184308, users = 51153, depth = 59.25376 }, ['an'] = { pos = 104, activeusers = 69, admins = 6, articles = 42086, edits = 1834361, files = 1499, pages = 128302, users = 68178, depth = 60.00008 }, ['sco'] = { pos = 105, activeusers = 105, admins = 4, articles = 40557, edits = 861861, files = 690, pages = 146731, users = 94968, depth = 40.25502 }, ['diq'] = { pos = 106, activeusers = 29, admins = 3, articles = 40161, edits = 487133, files = 209, pages = 60549, users = 24892, depth = 2.073389 }, ['pa'] = { pos = 107, activeusers = 109, admins = 9, articles = 38316, edits = 607804, files = 1575, pages = 134119, users = 42192, depth = 28.3316 }, ['yo'] = { pos = 108, activeusers = 69, admins = 3, articles = 34268, edits = 552332, files = 168, pages = 59158, users = 24795, depth = 4.925599 }, ['io'] = { pos = 109, activeusers = 60, admins = 5, articles = 33315, edits = 991402, files = 0, pages = 48900, users = 33594, depth = 4.436852 }, ['ne'] = { pos = 110, activeusers = 94, admins = 5, articles = 32242, edits = 1066809, files = 1258, pages = 103385, users = 58526, depth = 50.23999 }, ['bar'] = { pos = 111, activeusers = 57, admins = 3, articles = 31631, edits = 830095, files = 1320, pages = 116395, users = 63364, depth = 51.21421 }, ['gu'] = { pos = 112, activeusers = 66, admins = 3, articles = 29943, edits = 824525, files = 0, pages = 117389, users = 68847, depth = 59.90536 }, ['als'] = { pos = 113, activeusers = 69, admins = 9, articles = 28970, edits = 1013819, files = 571, pages = 69648, users = 92293, depth = 28.69948 }, ['kn'] = { pos = 114, activeusers = 192, admins = 3, articles = 28345, edits = 1105307, files = 2592, pages = 129946, users = 75934, depth = 109.2856 }, ['scn'] = { pos = 115, activeusers = 37, admins = 5, articles = 26207, edits = 732720, files = 1407, pages = 55689, users = 41283, depth = 16.65129 }, ['bpy'] = { pos = 116, activeusers = 21, admins = 3, articles = 25085, edits = 886448, files = 47, pages = 62808, users = 23477, depth = 31.91703 }, ['ia'] = { pos = 117, activeusers = 42, admins = 6, articles = 23766, edits = 641703, files = 4, pages = 37726, users = 44632, depth = 5.868836 }, ['avk'] = { pos = 118, activeusers = 28, admins = 6, articles = 23702, edits = 112612, files = 0, pages = 28772, users = 3030, depth = 0.1790856 }, ['qu'] = { pos = 119, activeusers = 43, admins = 2, articles = 23067, edits = 650029, files = 0, pages = 55975, users = 27144, depth = 23.63521 }, ['mn'] = { pos = 120, activeusers = 113, admins = 3, articles = 21312, edits = 705239, files = 1475, pages = 97701, users = 77781, depth = 92.73647 }, ['nv'] = { pos = 121, activeusers = 13, admins = 2, articles = 20507, edits = 295882, files = 709, pages = 34657, users = 15089, depth = 4.064772 }, ['xmf'] = { pos = 122, activeusers = 30, admins = 3, articles = 19589, edits = 185288, files = 0, pages = 36477, users = 17057, depth = 3.775375 }, ['crh'] = { pos = 123, activeusers = 34, admins = 2, articles = 19555, edits = 177069, files = 0, pages = 39415, users = 17798, depth = 4.633657 }, ['si'] = { pos = 124, activeusers = 76, admins = 3, articles = 17996, edits = 508933, files = 3122, pages = 79702, users = 58211, depth = 75.07481 }, ['ha'] = { pos = 125, activeusers = 106, admins = 4, articles = 17330, edits = 162605, files = 0, pages = 30685, users = 18295, depth = 3.147013 }, ['bat-smg'] = { pos = 126, activeusers = 28, admins = 5, articles = 17081, edits = 355455, files = 109, pages = 29084, users = 24132, depth = 6.035087 }, ['frr'] = { pos = 127, activeusers = 20, admins = 5, articles = 16071, edits = 231058, files = 1323, pages = 41161, users = 17955, depth = 13.68203 }, ['os'] = { pos = 128, activeusers = 36, admins = 3, articles = 16062, edits = 522967, files = 165, pages = 59834, users = 22556, depth = 64.91122 }, ['gd'] = { pos = 129, activeusers = 31, admins = 6, articles = 15905, edits = 566860, files = 347, pages = 32200, users = 25570, depth = 18.47827 }, ['or'] = { pos = 130, activeusers = 45, admins = 5, articles = 15808, edits = 461103, files = 125, pages = 71579, users = 31038, depth = 80.18171 }, ['cdo'] = { pos = 131, activeusers = 19, admins = 4, articles = 15552, edits = 89353, files = 0, pages = 31339, users = 18936, depth = 2.937993 }, ['bug'] = { pos = 132, activeusers = 19, admins = 1, articles = 15401, edits = 200527, files = 0, pages = 19593, users = 12246, depth = 0.7582574 }, ['yi'] = { pos = 133, activeusers = 50, admins = 3, articles = 15389, edits = 578677, files = 1062, pages = 44179, users = 45358, depth = 45.84404 }, ['ilo'] = { pos = 134, activeusers = 24, admins = 2, articles = 15362, edits = 391817, files = 0, pages = 70145, users = 16171, depth = 71.03668 }, ['sd'] = { pos = 135, activeusers = 38, admins = 4, articles = 15235, edits = 240037, files = 145, pages = 56214, users = 15737, depth = 30.89381 }, ['ps'] = { pos = 136, activeusers = 52, admins = 1, articles = 15192, edits = 283110, files = 1726, pages = 54038, users = 27761, depth = 34.25458 }, ['am'] = { pos = 137, activeusers = 40, admins = 2, articles = 15037, edits = 371476, files = 1765, pages = 45907, users = 39138, depth = 34.10379 }, ['ban'] = { pos = 138, activeusers = 38, admins = 3, articles = 14758, edits = 120026, files = 112, pages = 29844, users = 5316, depth = 4.202537 }, ['nap'] = { pos = 139, activeusers = 29, admins = 3, articles = 14730, edits = 664662, files = 281, pages = 23705, users = 27679, depth = 10.40937 }, ['sah'] = { pos = 140, activeusers = 37, admins = 3, articles = 14247, edits = 381153, files = 1765, pages = 47627, users = 22168, depth = 43.93108 }, ['hsb'] = { pos = 141, activeusers = 43, admins = 4, articles = 13823, edits = 377285, files = 133, pages = 35370, users = 23035, depth = 25.91812 }, ['fo'] = { pos = 142, activeusers = 40, admins = 3, articles = 13771, edits = 368644, files = 0, pages = 40252, users = 26870, depth = 33.86551 }, ['map-bms'] = { pos = 143, activeusers = 31, admins = 1, articles = 13751, edits = 213130, files = 462, pages = 30202, users = 14916, depth = 10.10008 }, ['mai'] = { pos = 144, activeusers = 31, admins = 5, articles = 13722, edits = 229445, files = 115, pages = 39253, users = 11740, depth = 20.23516 }, ['li'] = { pos = 145, activeusers = 32, admins = 7, articles = 13644, edits = 454030, files = 623, pages = 65471, users = 26488, depth = 100.0609 }, ['mzn'] = { pos = 146, activeusers = 47, admins = 3, articles = 13443, edits = 165729, files = 263, pages = 30417, users = 30092, depth = 8.686766 }, ['gor'] = { pos = 147, activeusers = 20, admins = 2, articles = 13236, edits = 50641, files = 0, pages = 20737, users = 4014, depth = 0.7842981 }, ['eml'] = { pos = 148, activeusers = 30, admins = 3, articles = 13010, edits = 152132, files = 2739, pages = 35042, users = 23335, depth = 12.45045 }, ['ace'] = { pos = 149, activeusers = 30, admins = 3, articles = 12545, edits = 137218, files = 0, pages = 26464, users = 24092, depth = 6.38308 }, ['bcl'] = { pos = 150, activeusers = 43, admins = 3, articles = 12266, edits = 232923, files = 865, pages = 32810, users = 19647, depth = 19.91454 }, ['sa'] = { pos = 151, activeusers = 49, admins = 4, articles = 11773, edits = 469243, files = 445, pages = 70067, users = 35325, depth = 164.1941 }, ['shn'] = { pos = 152, activeusers = 13, admins = 2, articles = 11554, edits = 54746, files = 60, pages = 27062, users = 3266, depth = 3.644512 }, ['wa'] = { pos = 153, activeusers = 27, admins = 4, articles = 11537, edits = 388110, files = 619, pages = 27213, users = 22218, depth = 26.33074 }, ['zh-classical'] = { pos = 154, activeusers = 46, admins = 6, articles = 11396, edits = 379527, files = 0, pages = 96710, users = 94405, depth = 219.9414 }, ['lij'] = { pos = 155, activeusers = 28, admins = 8, articles = 11015, edits = 231123, files = 6, pages = 26617, users = 14460, depth = 17.4211 }, ['as'] = { pos = 156, activeusers = 102, admins = 4, articles = 10578, edits = 329135, files = 1708, pages = 72865, users = 34427, depth = 156.6184 }, ['zu'] = { pos = 157, activeusers = 41, admins = 1, articles = 10571, edits = 96595, files = 0, pages = 23958, users = 17468, depth = 6.466041 }, ['ie'] = { pos = 158, activeusers = 30, admins = 3, articles = 10466, edits = 150141, files = 0, pages = 14231, users = 16863, depth = 1.365314 }, ['mrj'] = { pos = 159, activeusers = 16, admins = 1, articles = 10426, edits = 100469, files = 0, pages = 18623, users = 9940, depth = 3.334701 }, ['mhr'] = { pos = 160, activeusers = 22, admins = 1, articles = 10408, edits = 184765, files = 0, pages = 27169, users = 13086, depth = 17.63646 }, ['hif'] = { pos = 161, activeusers = 39, admins = 2, articles = 10268, edits = 272082, files = 192, pages = 42118, users = 29515, depth = 62.15545 }, ['hyw'] = { pos = 162, activeusers = 34, admins = 5, articles = 10235, edits = 194909, files = 0, pages = 21550, users = 7281, depth = 11.05396 }, ['mni'] = { pos = 163, activeusers = 17, admins = 1, articles = 10096, edits = 48534, files = 0, pages = 16198, users = 2155, depth = 1.094537 }, ['km'] = { pos = 164, activeusers = 61, admins = 6, articles = 9483, edits = 281608, files = 1101, pages = 33360, users = 36196, depth = 53.5164 }, ['hak'] = { pos = 165, activeusers = 33, admins = 1, articles = 9444, edits = 122356, files = 0, pages = 18258, users = 30335, depth = 5.837222 }, ['roa-tara'] = { pos = 166, activeusers = 11, admins = 2, articles = 9306, edits = 140122, files = 288, pages = 17643, users = 10798, depth = 6.374225 }, ['pam'] = { pos = 167, activeusers = 28, admins = 2, articles = 8846, edits = 295720, files = 403, pages = 21416, users = 19375, depth = 27.88169 }, ['ig'] = { pos = 168, activeusers = 105, admins = 5, articles = 8785, edits = 85747, files = 0, pages = 15182, users = 13771, depth = 2.99474 }, ['nso'] = { pos = 169, activeusers = 16, admins = 1, articles = 8516, edits = 49595, files = 0, pages = 10756, users = 5819, depth = 0.3190155 }, ['so'] = { pos = 170, activeusers = 65, admins = 1, articles = 8403, edits = 238573, files = 0, pages = 25653, users = 32094, depth = 39.19157 }, ['rue'] = { pos = 171, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8377, edits = 130795, files = 87, pages = 17620, users = 25304, depth = 9.037205 }, ['sn'] = { pos = 172, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8361, edits = 96916, files = 0, pages = 16618, users = 15428, depth = 5.687807 }, ['bh'] = { pos = 173, activeusers = 42, admins = 2, articles = 8009, edits = 723110, files = 54, pages = 68951, users = 29603, depth = 607.2123 }, ['se'] = { pos = 174, activeusers = 18, admins = 6, articles = 7802, edits = 300640, files = 0, pages = 20856, users = 26258, depth = 40.35441 }, ['myv'] = { pos = 175, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7702, edits = 139514, files = 0, pages = 26122, users = 11772, depth = 30.54806 }, ['vls'] = { pos = 176, activeusers = 21, admins = 5, articles = 7630, edits = 308791, files = 480, pages = 21208, users = 24614, depth = 46.10918 }, ['nds-nl'] = { pos = 177, activeusers = 17, admins = 6, articles = 7596, edits = 320640, files = 571, pages = 20398, users = 25822, depth = 44.64942 }, ['mi'] = { pos = 178, activeusers = 25, admins = 2, articles = 7422, edits = 153236, files = 0, pages = 13445, users = 16590, depth = 7.505573 }, ['sat'] = { pos = 179, activeusers = 38, admins = 3, articles = 7383, edits = 96216, files = 0, pages = 16896, users = 5423, depth = 9.454372 }, ['sc'] = { pos = 180, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7327, edits = 177249, files = 150, pages = 16366, users = 21888, depth = 16.48275 }, ['nah'] = { pos = 181, activeusers = 31, admins = 3, articles = 7153, edits = 498982, files = 170, pages = 19275, users = 20694, depth = 74.34686 }, ['vep'] = { pos = 182, activeusers = 25, admins = 1, articles = 6697, edits = 151073, files = 0, pages = 31011, users = 14440, depth = 64.21305 }, ['gan'] = { pos = 183, activeusers = 22, admins = 1, articles = 6490, edits = 394759, files = 146, pages = 33574, users = 38547, depth = 204.7695 }, ['kab'] = { pos = 184, activeusers = 20, admins = 2, articles = 6432, edits = 105886, files = 0, pages = 15895, users = 12014, depth = 14.41928 }, ['glk'] = { pos = 185, activeusers = 19, admins = 3, articles = 6417, edits = 61964, files = 807, pages = 13793, users = 14261, depth = 5.935515 }, ['tk'] = { pos = 186, activeusers = 41, admins = 2, articles = 6303, edits = 229307, files = 319, pages = 15616, users = 24709, depth = 32.05768 }, ['fiu-vro'] = { pos = 187, activeusers = 27, admins = 4, articles = 6218, edits = 176570, files = 201, pages = 12070, users = 13185, depth = 12.95737 }, ['co'] = { pos = 188, activeusers = 34, admins = 2, articles = 6201, edits = 379504, files = 0, pages = 14791, users = 19844, depth = 49.23588 }, ['bo'] = { pos = 189, activeusers = 20, admins = 1, articles = 6012, edits = 139810, files = 0, pages = 17552, users = 26415, depth = 29.34846 }, ['ab'] = { pos = 190, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5986, edits = 118085, files = 9, pages = 20321, users = 17684, depth = 33.32511 }, ['ary'] = { pos = 191, activeusers = 35, admins = 3, articles = 5683, edits = 184036, files = 39, pages = 43403, users = 6241, depth = 186.7975 }, ['frp'] = { pos = 192, activeusers = 31, admins = 2, articles = 5603, edits = 214429, files = 0, pages = 15418, users = 14684, depth = 42.67709 }, ['gv'] = { pos = 193, activeusers = 20, admins = 3, articles = 5588, edits = 308518, files = 186, pages = 20561, users = 18033, depth = 107.7311 }, ['kw'] = { pos = 194, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5516, edits = 199464, files = 6, pages = 11759, users = 13696, depth = 21.72863 }, ['kv'] = { pos = 195, activeusers = 20, admins = 1, articles = 5480, edits = 139466, files = 0, pages = 16669, users = 13216, depth = 34.8803 }, ['csb'] = { pos = 196, activeusers = 30, admins = 3, articles = 5432, edits = 185937, files = 0, pages = 8721, users = 15420, depth = 7.816419 }, ['pcd'] = { pos = 197, activeusers = 21, admins = 3, articles = 5409, edits = 68767, files = 49, pages = 10536, users = 15769, depth = 5.864041 }, ['ug'] = { pos = 198, activeusers = 29, admins = 1, articles = 5298, edits = 153640, files = 282, pages = 14875, users = 19757, depth = 33.75067 }, ['skr'] = { pos = 199, activeusers = 11, admins = 1, articles = 5228, edits = 26897, files = 0, pages = 5763, users = 1286, depth = 0.04887555 }, ['udm'] = { pos = 200, activeusers = 20, admins = 4, articles = 5175, edits = 120755, files = 9, pages = 17113, users = 13789, depth = 37.55099 }, ['zea'] = { pos = 201, activeusers = 14, admins = 3, articles = 5044, edits = 118674, files = 1, pages = 9589, users = 12036, depth = 10.04847 }, ['ay'] = { pos = 202, activeusers = 26, admins = 1, articles = 5026, edits = 95555, files = 0, pages = 8624, users = 15318, depth = 5.678348 }, ['gn'] = { pos = 203, activeusers = 26, admins = 2, articles = 4874, edits = 120928, files = 0, pages = 11268, users = 16402, depth = 18.46946 }, ['nrm'] = { pos = 204, activeusers = 16, admins = 2, articles = 4832, edits = 219209, files = 0, pages = 10368, users = 12327, depth = 27.75247 }, ['mt'] = { pos = 205, activeusers = 41, admins = 5, articles = 4722, edits = 277761, files = 1146, pages = 19006, users = 20148, depth = 133.7298 }, ['bjn'] = { pos = 206, activeusers = 29, admins = 2, articles = 4605, edits = 77050, files = 1, pages = 22399, users = 12780, depth = 51.36082 }, ['smn'] = { pos = 207, activeusers = 17, admins = 6, articles = 4489, edits = 65808, files = 0, pages = 14102, users = 2283, depth = 21.40014 }, ['lez'] = { pos = 208, activeusers = 17, admins = 3, articles = 4306, edits = 86628, files = 10, pages = 13026, users = 9783, depth = 27.27295 }, ['lfn'] = { pos = 209, activeusers = 29, admins = 1, articles = 4175, edits = 37953, files = 0, pages = 6666, users = 9162, depth = 2.026821 }, ['stq'] = { pos = 210, activeusers = 26, admins = 5, articles = 4066, edits = 120685, files = 438, pages = 10687, users = 12513, depth = 29.94401 }, ['lo'] = { pos = 211, activeusers = 27, admins = 1, articles = 4060, edits = 94841, files = 0, pages = 12331, users = 15392, depth = 31.91992 }, ['tum'] = { pos = 212, activeusers = 24, admins = 2, articles = 3892, edits = 29332, files = 0, pages = 5799, users = 7174, depth = 1.214351 }, ['mwl'] = { pos = 213, activeusers = 21, admins = 1, articles = 3881, edits = 98672, files = 0, pages = 10209, users = 12205, depth = 25.69546 }, ['olo'] = { pos = 214, activeusers = 15, admins = 2, articles = 3866, edits = 32064, files = 0, pages = 10598, users = 6003, depth = 9.17399 }, ['fur'] = { pos = 215, activeusers = 16, admins = 2, articles = 3759, edits = 170321, files = 318, pages = 8580, users = 13185, depth = 32.65206 }, ['rm'] = { pos = 216, activeusers = 20, admins = 3, articles = 3754, edits = 162950, files = 51, pages = 9593, users = 18505, depth = 41.09494 }, ['lad'] = { pos = 217, activeusers = 26, admins = 5, articles = 3603, edits = 208847, files = 23, pages = 12940, users = 19623, depth = 108.3877 }, ['ang'] = { pos = 218, activeusers = 44, admins = 2, articles = 3584, edits = 205488, files = 300, pages = 16447, users = 117661, depth = 160.9342 }, ['gom'] = { pos = 219, activeusers = 16, admins = 4, articles = 3548, edits = 206351, files = 0, pages = 9034, users = 8613, depth = 54.60984 }, ['koi'] = { pos = 220, activeusers = 15, admins = 1, articles = 3443, edits = 59705, files = 0, pages = 10965, users = 7882, depth = 25.98931 }, ['ext'] = { pos = 221, activeusers = 16, admins = 1, articles = 3368, edits = 115807, files = 0, pages = 7536, users = 16020, depth = 23.53451 }, ['tyv'] = { pos = 222, activeusers = 14, admins = 1, articles = 3362, edits = 43384, files = 0, pages = 11173, users = 8072, depth = 20.95934 }, ['dsb'] = { pos = 223, activeusers = 25, admins = 1, articles = 3325, edits = 142763, files = 0, pages = 11197, users = 17201, depth = 71.46623 }, ['dty'] = { pos = 224, activeusers = 15, admins = 3, articles = 3309, edits = 237376, files = 3, pages = 19179, users = 5490, depth = 284.6893 }, ['rw'] = { pos = 225, activeusers = 30, admins = 1, articles = 3309, edits = 85760, files = 0, pages = 9331, users = 11116, depth = 30.43999 }, ['ln'] = { pos = 226, activeusers = 28, admins = 4, articles = 3271, edits = 121732, files = 32, pages = 8561, users = 11782, depth = 37.19037 }, ['cbk-zam'] = { pos = 227, activeusers = 19, admins = 2, articles = 3127, edits = 110064, files = 0, pages = 8229, users = 13499, depth = 35.60601 }, ['av'] = { pos = 228, activeusers = 25, admins = 2, articles = 3029, edits = 82749, files = 0, pages = 14546, users = 13307, depth = 82.24307 }, ['dv'] = { pos = 229, activeusers = 21, admins = 3, articles = 3016, edits = 129925, files = 932, pages = 11192, users = 23319, depth = 85.31081 }, ['ksh'] = { pos = 230, activeusers = 15, admins = 3, articles = 2914, edits = 1606804, files = 0, pages = 10536, users = 21339, depth = 1043.388 }, ['gag'] = { pos = 231, activeusers = 25, admins = 1, articles = 2794, edits = 67732, files = 0, pages = 6576, users = 12641, depth = 18.87219 }, ['bxr'] = { pos = 232, activeusers = 21, admins = 2, articles = 2771, edits = 69845, files = 9, pages = 11036, users = 13794, depth = 56.30362 }, ['pfl'] = { pos = 233, activeusers = 18, admins = 4, articles = 2740, edits = 89825, files = 0, pages = 6912, users = 10735, depth = 30.12874 }, ['pap'] = { pos = 234, activeusers = 17, admins = 5, articles = 2626, edits = 89500, files = 0, pages = 5954, users = 13344, depth = 24.14301 }, ['pag'] = { pos = 235, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2578, edits = 73053, files = 0, pages = 8814, users = 7561, depth = 48.4966 }, ['pi'] = { pos = 236, activeusers = 10, admins = 2, articles = 2547, edits = 101621, files = 0, pages = 4634, users = 6630, depth = 14.72361 }, ['haw'] = { pos = 237, activeusers = 19, admins = 1, articles = 2454, edits = 96436, files = 0, pages = 5517, users = 15014, depth = 27.23209 }, ['awa'] = { pos = 238, activeusers = 15, admins = 1, articles = 2436, edits = 24104, files = 0, pages = 5347, users = 1897, depth = 6.437375 }, ['tay'] = { pos = 239, activeusers = 7, admins = 0, articles = 2420, edits = 54099, files = 0, pages = 2822, users = 1092, depth = 0.5289975 }, ['tw'] = { pos = 240, activeusers = 51, admins = 2, articles = 2104, edits = 92930, files = 0, pages = 5039, users = 13881, depth = 35.88693 }, ['inh'] = { pos = 241, activeusers = 18, admins = 2, articles = 2077, edits = 54188, files = 35, pages = 11589, users = 3271, depth = 98.06812 }, ['krc'] = { pos = 242, activeusers = 15, admins = 2, articles = 2057, edits = 106191, files = 0, pages = 14324, users = 9657, depth = 263.6523 }, ['xal'] = { pos = 243, activeusers = 17, admins = 1, articles = 2046, edits = 84901, files = 0, pages = 11801, users = 9262, depth = 163.545 }, ['szy'] = { pos = 244, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2030, edits = 128389, files = 0, pages = 5358, users = 2304, depth = 64.40205 }, ['za'] = { pos = 245, activeusers = 13, admins = 1, articles = 2010, edits = 39341, files = 0, pages = 4140, users = 9724, depth = 10.67117 }, ['kaa'] = { pos = 246, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1936, edits = 45694, files = 3, pages = 5077, users = 10202, depth = 23.69066 }, ['dag'] = { pos = 247, activeusers = 38, admins = 4, articles = 1934, edits = 41388, files = 0, pages = 4392, users = 1769, depth = 15.22169 }, ['pdc'] = { pos = 248, activeusers = 27, admins = 1, articles = 1932, edits = 105115, files = 0, pages = 5831, users = 30289, depth = 73.41991 }, ['atj'] = { pos = 249, activeusers = 8, admins = 5, articles = 1909, edits = 14659, files = 0, pages = 3013, users = 3674, depth = 1.627164 }, ['to'] = { pos = 250, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1906, edits = 41556, files = 12, pages = 5323, users = 9206, depth = 25.0912 }, ['mdf'] = { pos = 251, activeusers = 16, admins = 3, articles = 1870, edits = 64112, files = 0, pages = 11544, users = 8503, depth = 148.6319 }, ['arc'] = { pos = 252, activeusers = 18, admins = 2, articles = 1851, edits = 95305, files = 0, pages = 6418, users = 18743, depth = 90.39932 }, ['kbp'] = { pos = 253, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1698, edits = 16052, files = 0, pages = 3373, users = 3826, depth = 4.630918 }, ['jam'] = { pos = 254, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1685, edits = 20756, files = 0, pages = 3021, users = 7194, depth = 4.319227 }, ['na'] = { pos = 255, activeusers = 19, admins = 2, articles = 1661, edits = 89519, files = 4, pages = 4880, users = 11462, depth = 68.89664 }, ['tcy'] = { pos = 256, activeusers = 34, admins = 2, articles = 1654, edits = 100717, files = 1, pages = 8681, users = 4896, depth = 209.4122 }, ['wo'] = { pos = 257, activeusers = 18, admins = 3, articles = 1651, edits = 104419, files = 0, pages = 5366, users = 13898, depth = 98.52634 }, ['kbd'] = { pos = 258, activeusers = 13, admins = 1, articles = 1595, edits = 43681, files = 0, pages = 6739, users = 9123, depth = 67.41828 }, ['nov'] = { pos = 259, activeusers = 14, admins = 3, articles = 1516, edits = 177696, files = 0, pages = 4403, users = 10814, depth = 146.3606 }, ['nia'] = { pos = 260, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1514, edits = 17424, files = 0, pages = 3584, users = 1196, depth = 9.08801 }, ['ki'] = { pos = 261, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1504, edits = 20599, files = 0, pages = 3072, users = 7946, depth = 7.288218 }, ['tet'] = { pos = 262, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1502, edits = 66554, files = 0, pages = 3906, users = 8904, depth = 43.64867 }, ['lg'] = { pos = 263, activeusers = 20, admins = 1, articles = 1418, edits = 26721, files = 0, pages = 4805, users = 7140, depth = 31.72761 }, ['bi'] = { pos = 264, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1393, edits = 41725, files = 0, pages = 3290, users = 12122, depth = 23.51976 }, ['tpi'] = { pos = 265, activeusers = 13, admins = 2, articles = 1351, edits = 86598, files = 0, pages = 5675, users = 12336, depth = 156.3157 }, ['jbo'] = { pos = 266, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1305, edits = 111640, files = 0, pages = 5713, users = 14965, depth = 222.9553 }, ['roa-rup'] = { pos = 267, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1292, edits = 205213, files = 0, pages = 4254, users = 12969, depth = 253.5435 }, ['fj'] = { pos = 268, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1275, edits = 35385, files = 0, pages = 3628, users = 8334, depth = 33.21815 }, ['nqo'] = { pos = 269, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1275, edits = 9854, files = 0, pages = 2564, users = 2844, depth = 3.928077 }, ['lbe'] = { pos = 270, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1264, edits = 50194, files = 0, pages = 14627, users = 7785, depth = 383.5397 }, ['kg'] = { pos = 271, activeusers = 16, admins = 1, articles = 1254, edits = 43783, files = 0, pages = 2900, users = 9946, depth = 26.0119 }, ['xh'] = { pos = 272, activeusers = 22, admins = 1, articles = 1225, edits = 33811, files = 0, pages = 3792, users = 11658, depth = 39.15338 }, ['mnw'] = { pos = 273, activeusers = 17, admins = 2, articles = 1224, edits = 33611, files = 0, pages = 4498, users = 2641, depth = 53.46339 }, ['ty'] = { pos = 274, activeusers = 10, admins = 2, articles = 1217, edits = 53067, files = 0, pages = 3009, users = 6841, depth = 38.23818 }, ['ks'] = { pos = 275, activeusers = 23, admins = 2, articles = 1168, edits = 61611, files = 9, pages = 7739, users = 9298, depth = 251.9711 }, ['cu'] = { pos = 276, activeusers = 25, admins = 2, articles = 1164, edits = 82560, files = 0, pages = 5563, users = 22982, depth = 211.9642 }, ['shi'] = { pos = 277, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1151, edits = 33311, files = 0, pages = 3831, users = 1441, depth = 47.14053 }, ['srn'] = { pos = 278, activeusers = 9, admins = 1, articles = 1112, edits = 39122, files = 0, pages = 2726, users = 7018, depth = 30.2338 }, ['trv'] = { pos = 279, activeusers = 16, admins = 0, articles = 1110, edits = 85284, files = 0, pages = 2055, users = 1176, depth = 30.07969 }, ['om'] = { pos = 280, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1090, edits = 37983, files = 0, pages = 3731, users = 9423, depth = 59.76512 }, ['sm'] = { pos = 281, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1065, edits = 42571, files = 0, pages = 3289, users = 9597, depth = 56.44433 }, ['gcr'] = { pos = 282, activeusers = 12, admins = 1, articles = 1049, edits = 16478, files = 0, pages = 2554, users = 2168, depth = 13.28023 }, ['alt'] = { pos = 283, activeusers = 9, admins = 2, articles = 1044, edits = 35786, files = 0, pages = 3647, users = 1605, depth = 60.99928 }, ['chr'] = { pos = 284, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1026, edits = 46137, files = 0, pages = 3903, users = 21731, depth = 92.94708 }, ['ltg'] = { pos = 285, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1014, edits = 35309, files = 0, pages = 3221, users = 6670, depth = 51.93062 }, ['guw'] = { pos = 286, activeusers = 21, admins = 2, articles = 974, edits = 27788, files = 0, pages = 1683, users = 457, depth = 8.748785 }, ['ny'] = { pos = 287, activeusers = 17, admins = 2, articles = 912, edits = 37774, files = 0, pages = 3997, users = 9329, depth = 108.1383 }, ['pih'] = { pos = 288, activeusers = 13, admins = 1, articles = 891, edits = 44097, files = 0, pages = 3321, users = 10433, depth = 98.76369 }, ['got'] = { pos = 289, activeusers = 17, admins = 1, articles = 866, edits = 46126, files = 0, pages = 3802, users = 17669, depth = 139.4473 }, ['mad'] = { pos = 290, activeusers = 25, admins = 0, articles = 860, edits = 8829, files = 0, pages = 1626, users = 1547, depth = 4.307761 }, ['st'] = { pos = 291, activeusers = 20, admins = 1, articles = 838, edits = 28355, files = 0, pages = 4240, users = 9398, depth = 110.2159 }, ['ami'] = { pos = 292, activeusers = 13, admins = 0, articles = 837, edits = 32100, files = 0, pages = 1654, users = 889, depth = 18.4911 }, ['tn'] = { pos = 293, activeusers = 19, admins = 2, articles = 783, edits = 26973, files = 0, pages = 3434, users = 9202, depth = 90.0378 }, ['blk'] = { pos = 294, activeusers = 22, admins = 0, articles = 776, edits = 14524, files = 0, pages = 3052, users = 160, depth = 40.93764 }, ['bm'] = { pos = 295, activeusers = 14, admins = 2, articles = 764, edits = 40179, files = 0, pages = 3140, users = 9835, depth = 123.7587 }, ['rmy'] = { pos = 296, activeusers = 19, admins = 1, articles = 730, edits = 50214, files = 0, pages = 2698, users = 16362, depth = 135.2656 }, ['ts'] = { pos = 297, activeusers = 10, admins = 2, articles = 711, edits = 36599, files = 0, pages = 3749, users = 8794, depth = 178.2338 }, ['chy'] = { pos = 298, activeusers = 9, admins = 1, articles = 662, edits = 24100, files = 0, pages = 2255, users = 10565, depth = 61.8851 }, ['ve'] = { pos = 299, activeusers = 13, admins = 1, articles = 638, edits = 19119, files = 0, pages = 2123, users = 7172, depth = 48.78954 }, ['rn'] = { pos = 300, activeusers = 23, admins = 1, articles = 620, edits = 23091, files = 0, pages = 2447, users = 8943, depth = 81.94124 }, ['iu'] = { pos = 301, activeusers = 22, admins = 2, articles = 593, edits = 44488, files = 0, pages = 3180, users = 16954, depth = 266.2559 }, ['ak'] = { pos = 302, activeusers = 21, admins = 1, articles = 590, edits = 28858, files = 0, pages = 2434, users = 12392, depth = 115.8146 }, ['ss'] = { pos = 303, activeusers = 14, admins = 3, articles = 565, edits = 38049, files = 0, pages = 2398, users = 7602, depth = 167.0022 }, ['ch'] = { pos = 304, activeusers = 10, admins = 1, articles = 541, edits = 22831, files = 0, pages = 2494, users = 14371, depth = 119.2994 }, ['ff'] = { pos = 305, activeusers = 52, admins = 0, articles = 505, edits = 24775, files = 0, pages = 2443, users = 7842, depth = 149.3534 }, ['pnt'] = { pos = 306, activeusers = 10, admins = 1, articles = 480, edits = 35119, files = 0, pages = 2035, users = 9428, depth = 181.1157 }, ['ady'] = { pos = 307, activeusers = 11, admins = 1, articles = 451, edits = 12029, files = 0, pages = 3079, users = 5958, depth = 132.6531 }, ['kcg'] = { pos = 308, activeusers = 15, admins = 1, articles = 446, edits = 15435, files = 0, pages = 1700, users = 396, depth = 71.77663 }, ['ik'] = { pos = 309, activeusers = 16, admins = 1, articles = 430, edits = 37744, files = 0, pages = 2581, users = 7913, depth = 365.9349 }, ['ee'] = { pos = 310, activeusers = 15, admins = 2, articles = 423, edits = 49518, files = 0, pages = 3052, users = 13209, depth = 626.7278 }, ['din'] = { pos = 311, activeusers = 19, admins = 1, articles = 317, edits = 8016, files = 0, pages = 1084, users = 5664, depth = 43.2913 }, ['sg'] = { pos = 312, activeusers = 12, admins = 2, articles = 296, edits = 20484, files = 0, pages = 1979, users = 5959, depth = 334.6215 }, ['pwn'] = { pos = 313, activeusers = 14, admins = 0, articles = 277, edits = 10547, files = 0, pages = 428, users = 815, depth = 7.322841 }, ['kl'] = { pos = 314, activeusers = 18, admins = 2, articles = 242, edits = 74444, files = 0, pages = 2257, users = 12255, depth = 2286.744 }, ['ti'] = { pos = 315, activeusers = 12, admins = 2, articles = 233, edits = 23699, files = 0, pages = 2723, users = 8442, depth = 993.9606 }, ['dz'] = { pos = 316, activeusers = 15, admins = 1, articles = 227, edits = 29277, files = 0, pages = 2279, users = 9173, depth = 1049.748 }, ['cr'] = { pos = 317, activeusers = 14, admins = 2, articles = 158, edits = 36876, files = 0, pages = 2157, users = 16684, depth = 2736.561 }, ['ng'] = { pos = 318, activeusers = 1, admins = 1, articles = 8, edits = 5923, files = 0, pages = 443, users = 2385, depth = 39530.88 }, ['cho'] = { pos = 319, activeusers = 1, admins = 1, articles = 6, edits = 4220, files = 0, pages = 201, users = 1809, depth = 22176 }, ['kj'] = { pos = 320, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 3548, files = 0, pages = 114, users = 1376, depth = 23536.62 }, ['mh'] = { pos = 321, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 4212, files = 0, pages = 206, users = 2140, depth = 52143.95 }, ['ho'] = { pos = 322, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 3786, files = 0, pages = 129, users = 1575, depth = 51771.35 }, ['ii'] = { pos = 323, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 11653, files = 0, pages = 189, users = 2031, depth = 237006 }, ['lrc'] = { pos = 324, activeusers = 2, admins = 1, articles = 1, edits = 140064, files = 0, pages = 237, users = 5036, depth = 3.291563E+07 }, ['mus'] = { pos = 325, activeusers = 0, admins = 1, articles = 1, edits = 3603, files = 0, pages = 115, users = 2348, depth = 407170.3 }, ['aa'] = { pos = 326, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4685, files = 0, pages = 509, users = 4062, depth = 0 }, ['hz'] = { pos = 327, activeusers = 0, admins = 1, articles = 0, edits = 4483, files = 0, pages = 176, users = 3761, depth = 0 }, ['kr'] = { pos = 328, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4641, files = 0, pages = 162, users = 5464, depth = 0 }, ['total'] = { activeusers = 281217, admins = 3756, articles = 59220068, edits = 3204774039, files = 2762072, pages = 244701263, users = 103418298, depth = 128.4764, date = '@1659196841' }, } return info 0roc4c6m0m0qecg7ahibo1jg20vu668 2725931 2725778 2022-07-30T18:00:49Z MBHbot 26205 Scribunto text/plain local info = { ['en'] = { pos = 1, activeusers = 114084, admins = 1032, articles = 6555209, edits = 1105336187, files = 897390, pages = 56615423, users = 44194673, depth = 1138.602 }, ['ceb'] = { pos = 2, activeusers = 192, admins = 6, articles = 6125901, edits = 34881284, files = 0, pages = 11232157, users = 92825, depth = 2.157717 }, ['de'] = { pos = 3, activeusers = 17136, admins = 192, articles = 2711190, edits = 223437154, files = 128683, pages = 7487341, users = 3967924, depth = 92.61129 }, ['sv'] = { pos = 4, activeusers = 1921, admins = 66, articles = 2551748, edits = 50884085, files = 0, pages = 6116701, users = 829825, depth = 16.23666 }, ['fr'] = { pos = 5, activeusers = 16845, admins = 159, articles = 2441603, edits = 195248620, files = 68984, pages = 12126747, users = 4432948, depth = 253.3412 }, ['nl'] = { pos = 6, activeusers = 3468, admins = 36, articles = 2096467, edits = 62369389, files = 20, pages = 4462489, users = 1221650, depth = 17.80147 }, ['ru'] = { pos = 7, activeusers = 10617, admins = 76, articles = 1841069, edits = 124126689, files = 237561, pages = 7424552, users = 3223199, depth = 153.7677 }, ['es'] = { pos = 8, activeusers = 13388, admins = 63, articles = 1791973, edits = 144612567, files = 0, pages = 7699870, users = 6603356, depth = 204.1388 }, ['it'] = { pos = 9, activeusers = 7601, admins = 122, articles = 1764717, edits = 128300864, files = 139680, pages = 7480494, users = 2277692, depth = 179.9284 }, ['arz'] = { pos = 10, activeusers = 216, admins = 7, articles = 1594851, edits = 7103338, files = 1473, pages = 2004435, users = 187383, depth = 0.233731 }, ['pl'] = { pos = 11, activeusers = 4061, admins = 102, articles = 1530539, edits = 67501356, files = 261, pages = 3552014, users = 1183735, depth = 33.15018 }, ['ja'] = { pos = 12, activeusers = 14820, admins = 40, articles = 1335592, edits = 90538989, files = 32286, pages = 3947906, users = 1961300, depth = 87.73482 }, ['zh'] = { pos = 13, activeusers = 8871, admins = 66, articles = 1293632, edits = 72674920, files = 60493, pages = 7103847, users = 3246681, depth = 206.3735 }, ['vi'] = { pos = 14, activeusers = 2017, admins = 20, articles = 1274768, edits = 68859300, files = 24461, pages = 19372472, users = 874557, depth = 716.4109 }, ['war'] = { pos = 15, activeusers = 93, admins = 3, articles = 1265915, edits = 6285249, files = 42, pages = 2881754, users = 52775, depth = 3.55347 }, ['uk'] = { pos = 16, activeusers = 3229, admins = 49, articles = 1181046, edits = 36615195, files = 110413, pages = 4104448, users = 636527, depth = 54.65754 }, ['ar'] = { pos = 17, activeusers = 4567, admins = 26, articles = 1180058, edits = 58768969, files = 49634, pages = 7790708, users = 2283481, depth = 236.7297 }, ['pt'] = { pos = 18, activeusers = 8617, admins = 56, articles = 1093929, edits = 63925197, files = 58352, pages = 5393789, users = 2785495, depth = 183.1085 }, ['fa'] = { pos = 19, activeusers = 5163, admins = 34, articles = 921526, edits = 35186981, files = 81583, pages = 5329648, users = 1138304, depth = 151.069 }, ['ca'] = { pos = 20, activeusers = 1008, admins = 30, articles = 705444, edits = 30446630, files = 15473, pages = 1760582, users = 424846, depth = 38.68801 }, ['sr'] = { pos = 21, activeusers = 721, admins = 18, articles = 661006, edits = 25097115, files = 36104, pages = 3982180, users = 309728, depth = 159.1019 }, ['id'] = { pos = 22, activeusers = 3141, admins = 41, articles = 625736, edits = 21435444, files = 47351, pages = 3286396, users = 1342324, depth = 117.9259 }, ['ko'] = { pos = 23, activeusers = 1549, admins = 27, articles = 597553, edits = 33003717, files = 12676, pages = 2722511, users = 746496, depth = 153.2996 }, ['no'] = { pos = 24, activeusers = 990, admins = 40, articles = 594609, edits = 22717802, files = 5, pages = 1695254, users = 557744, depth = 45.9159 }, ['fi'] = { pos = 25, activeusers = 1540, admins = 30, articles = 534953, edits = 20610800, files = 69443, pages = 1406254, users = 519252, depth = 38.88089 }, ['hu'] = { pos = 26, activeusers = 1530, admins = 24, articles = 508983, edits = 25077459, files = 8384, pages = 1446818, users = 509124, depth = 58.84587 }, ['cs'] = { pos = 27, activeusers = 2055, admins = 32, articles = 507430, edits = 21494474, files = 1, pages = 1398255, users = 584630, depth = 47.37759 }, ['tr'] = { pos = 28, activeusers = 2975, admins = 24, articles = 503800, edits = 28140660, files = 37474, pages = 2372358, users = 1415391, depth = 163.174 }, ['ce'] = { pos = 29, activeusers = 54, admins = 3, articles = 479342, edits = 8667678, files = 315, pages = 905985, users = 30575, depth = 7.579142 }, ['sh'] = { pos = 30, activeusers = 162, admins = 12, articles = 456799, edits = 41240111, files = 10240, pages = 4644130, users = 175838, depth = 746.1734 }, ['ro'] = { pos = 31, activeusers = 851, admins = 18, articles = 432273, edits = 14987557, files = 116401, pages = 2618020, users = 590542, depth = 146.3664 }, ['zh-min-nan'] = { pos = 32, activeusers = 91, admins = 6, articles = 431481, edits = 3129115, files = 362, pages = 1062738, users = 53759, depth = 6.302086 }, ['tt'] = { pos = 33, activeusers = 86, admins = 5, articles = 417490, edits = 3522545, files = 6074, pages = 564469, users = 42959, depth = 0.7734547 }, ['eu'] = { pos = 34, activeusers = 255, admins = 12, articles = 396553, edits = 8985291, files = 0, pages = 823448, users = 138263, depth = 12.64549 }, ['ms'] = { pos = 35, activeusers = 555, admins = 15, articles = 359479, edits = 5614982, files = 19612, pages = 1040701, users = 297670, depth = 19.37549 }, ['eo'] = { pos = 36, activeusers = 308, admins = 16, articles = 322413, edits = 7650710, files = 10894, pages = 711422, users = 198951, depth = 15.65556 }, ['he'] = { pos = 37, activeusers = 3185, admins = 32, articles = 319663, edits = 34326610, files = 73656, pages = 1336715, users = 992348, depth = 259.9523 }, ['hy'] = { pos = 38, activeusers = 420, admins = 11, articles = 292878, edits = 8468139, files = 11309, pages = 987517, users = 123507, depth = 48.23788 }, ['bg'] = { pos = 39, activeusers = 758, admins = 25, articles = 283283, edits = 11451334, files = 549, pages = 631290, users = 310799, depth = 27.3755 }, ['da'] = { pos = 40, activeusers = 701, admins = 25, articles = 282979, edits = 11186071, files = 0, pages = 906732, users = 434474, depth = 59.93982 }, ['azb'] = { pos = 41, activeusers = 123, admins = 5, articles = 241993, edits = 1520792, files = 245, pages = 570632, users = 37705, depth = 4.915257 }, ['sk'] = { pos = 42, activeusers = 515, admins = 10, articles = 241416, edits = 7393083, files = 0, pages = 548324, users = 221039, depth = 21.79078 }, ['kk'] = { pos = 43, activeusers = 192, admins = 16, articles = 231909, edits = 3052130, files = 10539, pages = 587424, users = 120588, depth = 12.21046 }, ['et'] = { pos = 44, activeusers = 426, admins = 33, articles = 229219, edits = 6162442, files = 758, pages = 541420, users = 167750, depth = 21.11475 }, ['min'] = { pos = 45, activeusers = 47, admins = 5, articles = 225526, edits = 2443750, files = 177, pages = 385203, users = 16073, depth = 3.180231 }, ['be'] = { pos = 46, activeusers = 266, admins = 11, articles = 220535, edits = 4160230, files = 3243, pages = 645353, users = 120333, depth = 23.92053 }, ['simple'] = { pos = 47, activeusers = 958, admins = 17, articles = 215586, edits = 8345002, files = 36, pages = 698935, users = 1220268, depth = 60.01645 }, ['hr'] = { pos = 48, activeusers = 490, admins = 11, articles = 212799, edits = 6419404, files = 20943, pages = 444847, users = 277175, depth = 17.15934 }, ['el'] = { pos = 49, activeusers = 1000, admins = 22, articles = 212059, edits = 9574727, files = 18491, pages = 629765, users = 367903, depth = 58.98966 }, ['lt'] = { pos = 50, activeusers = 317, admins = 10, articles = 203662, edits = 6637260, files = 23852, pages = 499524, users = 166052, depth = 28.04083 }, ['gl'] = { pos = 51, activeusers = 234, admins = 8, articles = 187203, edits = 6136764, files = 459, pages = 470775, users = 127943, depth = 29.91074 }, ['az'] = { pos = 52, activeusers = 712, admins = 17, articles = 185811, edits = 6541764, files = 23742, pages = 509732, users = 250940, depth = 39.00214 }, ['sl'] = { pos = 53, activeusers = 323, admins = 22, articles = 177181, edits = 5713412, files = 8335, pages = 439007, users = 213298, depth = 28.41943 }, ['ur'] = { pos = 54, activeusers = 298, admins = 11, articles = 173967, edits = 4988728, files = 12482, pages = 990585, users = 148814, depth = 110.9691 }, ['nn'] = { pos = 55, activeusers = 114, admins = 14, articles = 162590, edits = 3387054, files = 16, pages = 372279, users = 121507, depth = 15.13273 }, ['ka'] = { pos = 56, activeusers = 236, admins = 6, articles = 161966, edits = 4389209, files = 14832, pages = 459138, users = 142767, depth = 32.18185 }, ['uz'] = { pos = 57, activeusers = 709, admins = 18, articles = 155661, edits = 2723191, files = 2046, pages = 670786, users = 76177, depth = 44.459 }, ['hi'] = { pos = 58, activeusers = 1224, admins = 6, articles = 152115, edits = 5588434, files = 3568, pages = 1187120, users = 706900, depth = 217.9397 }, ['th'] = { pos = 59, activeusers = 955, admins = 15, articles = 149283, edits = 10204482, files = 27279, pages = 971083, users = 428639, depth = 318.4536 }, ['ta'] = { pos = 60, activeusers = 310, admins = 31, articles = 147633, edits = 3473814, files = 7754, pages = 464752, users = 207055, depth = 34.48759 }, ['la'] = { pos = 61, activeusers = 156, admins = 21, articles = 137119, edits = 3686251, files = 0, pages = 275705, users = 157691, depth = 13.65789 }, ['cy'] = { pos = 62, activeusers = 133, admins = 16, articles = 134960, edits = 11093643, files = 11268, pages = 274381, users = 73477, depth = 43.14857 }, ['ast'] = { pos = 63, activeusers = 116, admins = 11, articles = 129862, edits = 3698104, files = 0, pages = 228386, users = 106385, depth = 9.320292 }, ['mk'] = { pos = 64, activeusers = 234, admins = 12, articles = 129635, edits = 4786039, files = 8676, pages = 523823, users = 103054, depth = 84.48 }, ['bn'] = { pos = 65, activeusers = 1091, admins = 14, articles = 125863, edits = 6005490, files = 15256, pages = 986251, users = 382712, depth = 284.5467 }, ['zh-yue'] = { pos = 66, activeusers = 319, admins = 12, articles = 125853, edits = 1852988, files = 2626, pages = 283463, users = 243029, depth = 10.25219 }, ['lv'] = { pos = 67, activeusers = 291, admins = 13, articles = 114788, edits = 3655386, files = 25488, pages = 466358, users = 107690, depth = 73.5266 }, ['tg'] = { pos = 68, activeusers = 81, admins = 6, articles = 107652, edits = 1307355, files = 485, pages = 262568, users = 36022, depth = 10.31098 }, ['af'] = { pos = 69, activeusers = 181, admins = 16, articles = 104083, edits = 2511343, files = 9615, pages = 372375, users = 151604, depth = 44.81067 }, ['my'] = { pos = 70, activeusers = 155, admins = 4, articles = 103575, edits = 752228, files = 2978, pages = 216154, users = 102658, depth = 4.111413 }, ['vo'] = { pos = 71, activeusers = 31, admins = 2, articles = 97137, edits = 3287742, files = 0, pages = 227920, users = 32294, depth = 26.1486 }, ['mg'] = { pos = 72, activeusers = 56, admins = 3, articles = 94872, edits = 1045518, files = 3, pages = 245093, users = 28752, depth = 10.69512 }, ['bs'] = { pos = 73, activeusers = 170, admins = 9, articles = 90302, edits = 3413579, files = 5456, pages = 367604, users = 144189, depth = 87.5671 }, ['oc'] = { pos = 74, activeusers = 93, admins = 4, articles = 88257, edits = 2307985, files = 924, pages = 157033, users = 48262, depth = 8.925192 }, ['sq'] = { pos = 75, activeusers = 229, admins = 11, articles = 86018, edits = 2461426, files = 4726, pages = 263027, users = 143486, depth = 39.62766 }, ['mr'] = { pos = 76, activeusers = 182, admins = 12, articles = 85531, edits = 2137174, files = 19140, pages = 284039, users = 145393, depth = 40.52946 }, ['nds'] = { pos = 77, activeusers = 42, admins = 4, articles = 83853, edits = 989788, files = 0, pages = 162145, users = 48882, depth = 5.321526 }, ['ky'] = { pos = 78, activeusers = 75, admins = 2, articles = 81507, edits = 422666, files = 2688, pages = 111179, users = 33053, depth = 0.5038234 }, ['ml'] = { pos = 79, activeusers = 261, admins = 15, articles = 78883, edits = 3701034, files = 6962, pages = 487640, users = 162817, depth = 203.7921 }, ['be-tarask'] = { pos = 80, activeusers = 128, admins = 4, articles = 78650, edits = 2323203, files = 1886, pages = 226163, users = 76026, depth = 36.13506 }, ['te'] = { pos = 81, activeusers = 205, admins = 13, articles = 77622, edits = 3593763, files = 13439, pages = 305813, users = 114160, depth = 101.5596 }, ['sw'] = { pos = 82, activeusers = 181, admins = 14, articles = 74120, edits = 1233577, files = 2269, pages = 146987, users = 54816, depth = 8.111073 }, ['new'] = { pos = 83, activeusers = 22, admins = 2, articles = 72352, edits = 848724, files = 0, pages = 196935, users = 25001, depth = 12.77792 }, ['br'] = { pos = 84, activeusers = 78, admins = 6, articles = 72311, edits = 2001273, files = 5405, pages = 141565, users = 69954, depth = 12.96676 }, ['jv'] = { pos = 85, activeusers = 100, admins = 4, articles = 69815, edits = 1592353, files = 5430, pages = 177666, users = 53788, depth = 21.38877 }, ['vec'] = { pos = 86, activeusers = 43, admins = 5, articles = 68973, edits = 1100015, files = 724, pages = 140342, users = 32013, depth = 8.392124 }, ['ht'] = { pos = 87, activeusers = 50, admins = 3, articles = 67835, edits = 802953, files = 0, pages = 82007, users = 28438, depth = 0.42736 }, ['pms'] = { pos = 88, activeusers = 34, admins = 4, articles = 66365, edits = 855275, files = 2069, pages = 101485, users = 25266, depth = 2.360123 }, ['pnb'] = { pos = 89, activeusers = 62, admins = 2, articles = 65754, edits = 606027, files = 225, pages = 113717, users = 32350, depth = 2.835534 }, ['su'] = { pos = 90, activeusers = 43, admins = 7, articles = 61275, edits = 628377, files = 545, pages = 97383, users = 28324, depth = 2.240667 }, ['lb'] = { pos = 91, activeusers = 73, admins = 5, articles = 60970, edits = 2390273, files = 2367, pages = 131382, users = 55018, depth = 24.26457 }, ['ba'] = { pos = 92, activeusers = 90, admins = 7, articles = 60253, edits = 1147281, files = 1454, pages = 169652, users = 35343, depth = 22.2936 }, ['lld'] = { pos = 93, activeusers = 19, admins = 2, articles = 59757, edits = 94089, files = 0, pages = 63193, users = 2190, depth = 0.004922646 }, ['ga'] = { pos = 94, activeusers = 87, admins = 7, articles = 57166, edits = 1065803, files = 1117, pages = 95779, users = 52407, depth = 5.076894 }, ['szl'] = { pos = 95, activeusers = 46, admins = 3, articles = 55835, edits = 347516, files = 0, pages = 69107, users = 21717, depth = 0.284127 }, ['is'] = { pos = 96, activeusers = 119, admins = 19, articles = 54653, edits = 1758136, files = 3218, pages = 141348, users = 86516, depth = 31.29845 }, ['ku'] = { pos = 97, activeusers = 98, admins = 3, articles = 53827, edits = 1092083, files = 565, pages = 109083, users = 51663, depth = 10.55011 }, ['lmo'] = { pos = 98, activeusers = 34, admins = 5, articles = 53787, edits = 1111124, files = 4437, pages = 122639, users = 37623, depth = 14.8461 }, ['cv'] = { pos = 99, activeusers = 64, admins = 2, articles = 49575, edits = 749223, files = 537, pages = 97692, users = 31144, depth = 7.224765 }, ['fy'] = { pos = 100, activeusers = 69, admins = 8, articles = 49104, edits = 1082954, files = 7572, pages = 149890, users = 43351, depth = 30.43715 }, ['tl'] = { pos = 101, activeusers = 127, admins = 11, articles = 43000, edits = 1953092, files = 1897, pages = 233583, users = 123224, depth = 164.2528 }, ['wuu'] = { pos = 102, activeusers = 52, admins = 4, articles = 42552, edits = 294248, files = 136, pages = 55367, users = 78554, depth = 0.4820141 }, ['ckb'] = { pos = 103, activeusers = 159, admins = 7, articles = 42213, edits = 964013, files = 1610, pages = 184309, users = 51155, depth = 59.26627 }, ['an'] = { pos = 104, activeusers = 69, admins = 6, articles = 42086, edits = 1834394, files = 1499, pages = 128302, users = 68182, depth = 60.00116 }, ['sco'] = { pos = 105, activeusers = 105, admins = 4, articles = 40557, edits = 861886, files = 690, pages = 146732, users = 94970, depth = 40.25667 }, ['diq'] = { pos = 106, activeusers = 29, admins = 3, articles = 40161, edits = 487133, files = 209, pages = 60549, users = 24893, depth = 2.073389 }, ['pa'] = { pos = 107, activeusers = 109, admins = 9, articles = 38318, edits = 607819, files = 1575, pages = 134122, users = 42193, depth = 28.3293 }, ['yo'] = { pos = 108, activeusers = 69, admins = 3, articles = 34269, edits = 552344, files = 168, pages = 59159, users = 24797, depth = 4.925334 }, ['io'] = { pos = 109, activeusers = 60, admins = 5, articles = 33315, edits = 991405, files = 0, pages = 48900, users = 33594, depth = 4.436865 }, ['ne'] = { pos = 110, activeusers = 94, admins = 5, articles = 32242, edits = 1066813, files = 1258, pages = 103385, users = 58527, depth = 50.24017 }, ['bar'] = { pos = 111, activeusers = 57, admins = 3, articles = 31631, edits = 830101, files = 1320, pages = 116395, users = 63365, depth = 51.21458 }, ['gu'] = { pos = 112, activeusers = 66, admins = 3, articles = 29943, edits = 824547, files = 0, pages = 117392, users = 68849, depth = 59.90953 }, ['als'] = { pos = 113, activeusers = 69, admins = 9, articles = 28970, edits = 1013819, files = 571, pages = 69648, users = 92298, depth = 28.69948 }, ['kn'] = { pos = 114, activeusers = 192, admins = 3, articles = 28345, edits = 1105312, files = 2592, pages = 129946, users = 75935, depth = 109.2861 }, ['scn'] = { pos = 115, activeusers = 37, admins = 5, articles = 26207, edits = 732720, files = 1407, pages = 55689, users = 41286, depth = 16.65129 }, ['bpy'] = { pos = 116, activeusers = 21, admins = 3, articles = 25085, edits = 886449, files = 47, pages = 62808, users = 23478, depth = 31.91707 }, ['ia'] = { pos = 117, activeusers = 42, admins = 6, articles = 23766, edits = 641703, files = 4, pages = 37726, users = 44633, depth = 5.868836 }, ['avk'] = { pos = 118, activeusers = 28, admins = 6, articles = 23702, edits = 112612, files = 0, pages = 28772, users = 3031, depth = 0.1790856 }, ['qu'] = { pos = 119, activeusers = 43, admins = 2, articles = 23067, edits = 650029, files = 0, pages = 55975, users = 27144, depth = 23.63521 }, ['mn'] = { pos = 120, activeusers = 113, admins = 3, articles = 21312, edits = 705247, files = 1475, pages = 97702, users = 77782, depth = 92.739 }, ['nv'] = { pos = 121, activeusers = 13, admins = 2, articles = 20507, edits = 295882, files = 709, pages = 34657, users = 15090, depth = 4.064772 }, ['xmf'] = { pos = 122, activeusers = 30, admins = 3, articles = 19589, edits = 185305, files = 0, pages = 36477, users = 17058, depth = 3.775721 }, ['crh'] = { pos = 123, activeusers = 34, admins = 2, articles = 19555, edits = 177069, files = 0, pages = 39415, users = 17798, depth = 4.633657 }, ['si'] = { pos = 124, activeusers = 76, admins = 3, articles = 17996, edits = 508941, files = 3122, pages = 79702, users = 58212, depth = 75.07598 }, ['ha'] = { pos = 125, activeusers = 106, admins = 4, articles = 17330, edits = 162613, files = 0, pages = 30685, users = 18295, depth = 3.147167 }, ['bat-smg'] = { pos = 126, activeusers = 28, admins = 5, articles = 17081, edits = 355455, files = 109, pages = 29084, users = 24132, depth = 6.035087 }, ['frr'] = { pos = 127, activeusers = 20, admins = 5, articles = 16071, edits = 231060, files = 1323, pages = 41161, users = 17955, depth = 13.68215 }, ['os'] = { pos = 128, activeusers = 36, admins = 3, articles = 16062, edits = 522973, files = 165, pages = 59834, users = 22556, depth = 64.91197 }, ['gd'] = { pos = 129, activeusers = 31, admins = 6, articles = 15905, edits = 566860, files = 347, pages = 32200, users = 25570, depth = 18.47827 }, ['or'] = { pos = 130, activeusers = 45, admins = 5, articles = 15808, edits = 461106, files = 125, pages = 71579, users = 31040, depth = 80.18224 }, ['cdo'] = { pos = 131, activeusers = 19, admins = 4, articles = 15552, edits = 89353, files = 0, pages = 31339, users = 18936, depth = 2.937993 }, ['bug'] = { pos = 132, activeusers = 19, admins = 1, articles = 15401, edits = 200527, files = 0, pages = 19593, users = 12246, depth = 0.7582574 }, ['yi'] = { pos = 133, activeusers = 50, admins = 3, articles = 15389, edits = 578677, files = 1062, pages = 44179, users = 45361, depth = 45.84404 }, ['ilo'] = { pos = 134, activeusers = 24, admins = 2, articles = 15362, edits = 391817, files = 0, pages = 70145, users = 16171, depth = 71.03668 }, ['sd'] = { pos = 135, activeusers = 38, admins = 4, articles = 15235, edits = 240037, files = 145, pages = 56214, users = 15738, depth = 30.89381 }, ['ps'] = { pos = 136, activeusers = 52, admins = 1, articles = 15192, edits = 283114, files = 1726, pages = 54040, users = 27761, depth = 34.25732 }, ['am'] = { pos = 137, activeusers = 40, admins = 2, articles = 15037, edits = 371477, files = 1765, pages = 45908, users = 39140, depth = 34.10535 }, ['ban'] = { pos = 138, activeusers = 38, admins = 3, articles = 14758, edits = 120026, files = 112, pages = 29844, users = 5316, depth = 4.202537 }, ['nap'] = { pos = 139, activeusers = 29, admins = 3, articles = 14730, edits = 664662, files = 281, pages = 23705, users = 27679, depth = 10.40937 }, ['sah'] = { pos = 140, activeusers = 37, admins = 3, articles = 14247, edits = 381154, files = 1765, pages = 47627, users = 22168, depth = 43.9312 }, ['hsb'] = { pos = 141, activeusers = 43, admins = 4, articles = 13823, edits = 377285, files = 133, pages = 35370, users = 23036, depth = 25.91812 }, ['fo'] = { pos = 142, activeusers = 40, admins = 3, articles = 13771, edits = 368644, files = 0, pages = 40252, users = 26871, depth = 33.86551 }, ['map-bms'] = { pos = 143, activeusers = 31, admins = 1, articles = 13751, edits = 213130, files = 462, pages = 30202, users = 14916, depth = 10.10008 }, ['mai'] = { pos = 144, activeusers = 31, admins = 5, articles = 13722, edits = 229446, files = 115, pages = 39253, users = 11740, depth = 20.23524 }, ['li'] = { pos = 145, activeusers = 32, admins = 7, articles = 13644, edits = 454030, files = 623, pages = 65471, users = 26488, depth = 100.0609 }, ['mzn'] = { pos = 146, activeusers = 47, admins = 3, articles = 13443, edits = 165729, files = 263, pages = 30417, users = 30092, depth = 8.686766 }, ['gor'] = { pos = 147, activeusers = 20, admins = 2, articles = 13236, edits = 50641, files = 0, pages = 20737, users = 4014, depth = 0.7842981 }, ['eml'] = { pos = 148, activeusers = 30, admins = 3, articles = 13010, edits = 152134, files = 2739, pages = 35042, users = 23335, depth = 12.45061 }, ['ace'] = { pos = 149, activeusers = 30, admins = 3, articles = 12545, edits = 137218, files = 0, pages = 26464, users = 24092, depth = 6.38308 }, ['bcl'] = { pos = 150, activeusers = 43, admins = 3, articles = 12266, edits = 232925, files = 865, pages = 32810, users = 19647, depth = 19.91471 }, ['sa'] = { pos = 151, activeusers = 49, admins = 4, articles = 11773, edits = 469243, files = 445, pages = 70067, users = 35325, depth = 164.1941 }, ['shn'] = { pos = 152, activeusers = 13, admins = 2, articles = 11554, edits = 54746, files = 60, pages = 27062, users = 3266, depth = 3.644512 }, ['wa'] = { pos = 153, activeusers = 27, admins = 4, articles = 11537, edits = 388110, files = 619, pages = 27213, users = 22218, depth = 26.33074 }, ['zh-classical'] = { pos = 154, activeusers = 46, admins = 6, articles = 11396, edits = 379529, files = 0, pages = 96712, users = 94407, depth = 219.9483 }, ['lij'] = { pos = 155, activeusers = 28, admins = 8, articles = 11015, edits = 231123, files = 6, pages = 26617, users = 14461, depth = 17.4211 }, ['as'] = { pos = 156, activeusers = 102, admins = 4, articles = 10578, edits = 329152, files = 1708, pages = 72865, users = 34429, depth = 156.6265 }, ['zu'] = { pos = 157, activeusers = 41, admins = 1, articles = 10571, edits = 96596, files = 0, pages = 23958, users = 17469, depth = 6.466107 }, ['ie'] = { pos = 158, activeusers = 30, admins = 3, articles = 10466, edits = 150141, files = 0, pages = 14231, users = 16863, depth = 1.365314 }, ['mrj'] = { pos = 159, activeusers = 16, admins = 1, articles = 10426, edits = 100475, files = 0, pages = 18629, users = 9940, depth = 3.338708 }, ['mhr'] = { pos = 160, activeusers = 22, admins = 1, articles = 10408, edits = 184771, files = 0, pages = 27175, users = 13087, depth = 17.64576 }, ['hif'] = { pos = 161, activeusers = 39, admins = 2, articles = 10268, edits = 272084, files = 192, pages = 42120, users = 29517, depth = 62.16076 }, ['hyw'] = { pos = 162, activeusers = 34, admins = 5, articles = 10235, edits = 194909, files = 0, pages = 21550, users = 7283, depth = 11.05396 }, ['mni'] = { pos = 163, activeusers = 17, admins = 1, articles = 10096, edits = 48534, files = 0, pages = 16198, users = 2155, depth = 1.094537 }, ['km'] = { pos = 164, activeusers = 61, admins = 6, articles = 9484, edits = 281624, files = 1101, pages = 33361, users = 36196, depth = 53.50656 }, ['hak'] = { pos = 165, activeusers = 33, admins = 1, articles = 9444, edits = 122356, files = 0, pages = 18258, users = 30336, depth = 5.837222 }, ['roa-tara'] = { pos = 166, activeusers = 11, admins = 2, articles = 9306, edits = 140122, files = 288, pages = 17643, users = 10798, depth = 6.374225 }, ['pam'] = { pos = 167, activeusers = 28, admins = 2, articles = 8846, edits = 295720, files = 403, pages = 21416, users = 19376, depth = 27.88169 }, ['ig'] = { pos = 168, activeusers = 105, admins = 5, articles = 8787, edits = 85749, files = 0, pages = 15184, users = 13771, depth = 2.993052 }, ['nso'] = { pos = 169, activeusers = 16, admins = 1, articles = 8516, edits = 49595, files = 0, pages = 10756, users = 5819, depth = 0.3190155 }, ['so'] = { pos = 170, activeusers = 65, admins = 1, articles = 8403, edits = 238573, files = 0, pages = 25653, users = 32098, depth = 39.19157 }, ['rue'] = { pos = 171, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8377, edits = 130795, files = 87, pages = 17620, users = 25306, depth = 9.037205 }, ['sn'] = { pos = 172, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8363, edits = 96926, files = 0, pages = 16620, users = 15428, depth = 5.684989 }, ['bh'] = { pos = 173, activeusers = 42, admins = 2, articles = 8009, edits = 723111, files = 54, pages = 68952, users = 29604, depth = 607.2244 }, ['se'] = { pos = 174, activeusers = 18, admins = 6, articles = 7802, edits = 300640, files = 0, pages = 20856, users = 26259, depth = 40.35441 }, ['myv'] = { pos = 175, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7702, edits = 139514, files = 0, pages = 26122, users = 11772, depth = 30.54806 }, ['vls'] = { pos = 176, activeusers = 21, admins = 5, articles = 7630, edits = 308793, files = 480, pages = 21209, users = 24614, depth = 46.11411 }, ['nds-nl'] = { pos = 177, activeusers = 17, admins = 6, articles = 7596, edits = 320640, files = 571, pages = 20398, users = 25824, depth = 44.64942 }, ['mi'] = { pos = 178, activeusers = 25, admins = 2, articles = 7422, edits = 153236, files = 0, pages = 13445, users = 16590, depth = 7.505573 }, ['sat'] = { pos = 179, activeusers = 38, admins = 3, articles = 7384, edits = 96219, files = 0, pages = 16897, users = 5423, depth = 9.451547 }, ['sc'] = { pos = 180, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7327, edits = 177250, files = 150, pages = 16366, users = 21888, depth = 16.48284 }, ['nah'] = { pos = 181, activeusers = 31, admins = 3, articles = 7154, edits = 499107, files = 170, pages = 19282, users = 20695, depth = 74.3913 }, ['vep'] = { pos = 182, activeusers = 25, admins = 1, articles = 6697, edits = 151074, files = 0, pages = 31012, users = 14441, depth = 64.21668 }, ['gan'] = { pos = 183, activeusers = 22, admins = 1, articles = 6490, edits = 394759, files = 146, pages = 33574, users = 38548, depth = 204.7695 }, ['kab'] = { pos = 184, activeusers = 20, admins = 2, articles = 6432, edits = 105886, files = 0, pages = 15895, users = 12014, depth = 14.41928 }, ['glk'] = { pos = 185, activeusers = 19, admins = 3, articles = 6417, edits = 61964, files = 807, pages = 13793, users = 14261, depth = 5.935515 }, ['tk'] = { pos = 186, activeusers = 41, admins = 2, articles = 6303, edits = 229307, files = 319, pages = 15616, users = 24709, depth = 32.05768 }, ['fiu-vro'] = { pos = 187, activeusers = 27, admins = 4, articles = 6218, edits = 176570, files = 201, pages = 12070, users = 13186, depth = 12.95737 }, ['co'] = { pos = 188, activeusers = 34, admins = 2, articles = 6201, edits = 379504, files = 0, pages = 14791, users = 19844, depth = 49.23588 }, ['bo'] = { pos = 189, activeusers = 20, admins = 1, articles = 6012, edits = 139810, files = 0, pages = 17552, users = 26415, depth = 29.34846 }, ['ab'] = { pos = 190, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5986, edits = 118085, files = 9, pages = 20321, users = 17685, depth = 33.32511 }, ['ary'] = { pos = 191, activeusers = 35, admins = 3, articles = 5683, edits = 184036, files = 39, pages = 43403, users = 6241, depth = 186.7975 }, ['frp'] = { pos = 192, activeusers = 31, admins = 2, articles = 5603, edits = 214429, files = 0, pages = 15418, users = 14684, depth = 42.67709 }, ['gv'] = { pos = 193, activeusers = 20, admins = 3, articles = 5588, edits = 308528, files = 186, pages = 20561, users = 18034, depth = 107.7346 }, ['kw'] = { pos = 194, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5516, edits = 199464, files = 6, pages = 11759, users = 13697, depth = 21.72863 }, ['kv'] = { pos = 195, activeusers = 20, admins = 1, articles = 5480, edits = 139472, files = 0, pages = 16675, users = 13216, depth = 34.90665 }, ['csb'] = { pos = 196, activeusers = 30, admins = 3, articles = 5432, edits = 185942, files = 0, pages = 8721, users = 15420, depth = 7.816628 }, ['pcd'] = { pos = 197, activeusers = 21, admins = 3, articles = 5409, edits = 68767, files = 49, pages = 10536, users = 15769, depth = 5.864041 }, ['ug'] = { pos = 198, activeusers = 29, admins = 1, articles = 5298, edits = 153641, files = 282, pages = 14875, users = 19758, depth = 33.75089 }, ['skr'] = { pos = 199, activeusers = 11, admins = 1, articles = 5228, edits = 26897, files = 0, pages = 5763, users = 1286, depth = 0.04887555 }, ['udm'] = { pos = 200, activeusers = 20, admins = 4, articles = 5175, edits = 120758, files = 9, pages = 17116, users = 13790, depth = 37.56421 }, ['zea'] = { pos = 201, activeusers = 14, admins = 3, articles = 5044, edits = 118677, files = 1, pages = 9589, users = 12036, depth = 10.04872 }, ['ay'] = { pos = 202, activeusers = 26, admins = 1, articles = 5026, edits = 95555, files = 0, pages = 8624, users = 15318, depth = 5.678348 }, ['gn'] = { pos = 203, activeusers = 26, admins = 2, articles = 4874, edits = 120928, files = 0, pages = 11268, users = 16402, depth = 18.46946 }, ['nrm'] = { pos = 204, activeusers = 16, admins = 2, articles = 4832, edits = 219209, files = 0, pages = 10368, users = 12327, depth = 27.75247 }, ['mt'] = { pos = 205, activeusers = 41, admins = 5, articles = 4722, edits = 277765, files = 1146, pages = 19006, users = 20150, depth = 133.7317 }, ['bjn'] = { pos = 206, activeusers = 29, admins = 2, articles = 4605, edits = 77050, files = 1, pages = 22399, users = 12780, depth = 51.36082 }, ['smn'] = { pos = 207, activeusers = 17, admins = 6, articles = 4489, edits = 65810, files = 0, pages = 14102, users = 2284, depth = 21.40079 }, ['lez'] = { pos = 208, activeusers = 17, admins = 3, articles = 4306, edits = 86628, files = 10, pages = 13026, users = 9783, depth = 27.27295 }, ['lfn'] = { pos = 209, activeusers = 29, admins = 1, articles = 4175, edits = 37953, files = 0, pages = 6666, users = 9162, depth = 2.026821 }, ['stq'] = { pos = 210, activeusers = 26, admins = 5, articles = 4066, edits = 120685, files = 438, pages = 10687, users = 12513, depth = 29.94401 }, ['lo'] = { pos = 211, activeusers = 27, admins = 1, articles = 4060, edits = 94841, files = 0, pages = 12331, users = 15392, depth = 31.91992 }, ['tum'] = { pos = 212, activeusers = 24, admins = 2, articles = 3892, edits = 29332, files = 0, pages = 5799, users = 7174, depth = 1.214351 }, ['mwl'] = { pos = 213, activeusers = 21, admins = 1, articles = 3881, edits = 98672, files = 0, pages = 10209, users = 12205, depth = 25.69546 }, ['olo'] = { pos = 214, activeusers = 15, admins = 2, articles = 3866, edits = 32070, files = 0, pages = 10604, users = 6003, depth = 9.18687 }, ['fur'] = { pos = 215, activeusers = 16, admins = 2, articles = 3759, edits = 170321, files = 318, pages = 8580, users = 13185, depth = 32.65206 }, ['rm'] = { pos = 216, activeusers = 20, admins = 3, articles = 3754, edits = 162950, files = 51, pages = 9593, users = 18505, depth = 41.09494 }, ['lad'] = { pos = 217, activeusers = 26, admins = 5, articles = 3603, edits = 208847, files = 23, pages = 12940, users = 19623, depth = 108.3877 }, ['ang'] = { pos = 218, activeusers = 44, admins = 2, articles = 3584, edits = 205488, files = 300, pages = 16447, users = 117662, depth = 160.9342 }, ['gom'] = { pos = 219, activeusers = 16, admins = 4, articles = 3548, edits = 206351, files = 0, pages = 9034, users = 8613, depth = 54.60984 }, ['koi'] = { pos = 220, activeusers = 15, admins = 1, articles = 3443, edits = 59711, files = 0, pages = 10971, users = 7883, depth = 26.01916 }, ['ext'] = { pos = 221, activeusers = 16, admins = 1, articles = 3368, edits = 115807, files = 0, pages = 7536, users = 16020, depth = 23.53451 }, ['tyv'] = { pos = 222, activeusers = 14, admins = 1, articles = 3362, edits = 43390, files = 0, pages = 11179, users = 8072, depth = 20.98319 }, ['dsb'] = { pos = 223, activeusers = 25, admins = 1, articles = 3325, edits = 142763, files = 0, pages = 11197, users = 17201, depth = 71.46623 }, ['dty'] = { pos = 224, activeusers = 15, admins = 3, articles = 3309, edits = 237377, files = 3, pages = 19180, users = 5491, depth = 284.7115 }, ['rw'] = { pos = 225, activeusers = 30, admins = 1, articles = 3309, edits = 85760, files = 0, pages = 9331, users = 11116, depth = 30.43999 }, ['ln'] = { pos = 226, activeusers = 28, admins = 4, articles = 3270, edits = 121734, files = 32, pages = 8560, users = 11782, depth = 37.21808 }, ['cbk-zam'] = { pos = 227, activeusers = 19, admins = 2, articles = 3127, edits = 110064, files = 0, pages = 8229, users = 13499, depth = 35.60601 }, ['av'] = { pos = 228, activeusers = 25, admins = 2, articles = 3029, edits = 82749, files = 0, pages = 14546, users = 13307, depth = 82.24307 }, ['dv'] = { pos = 229, activeusers = 21, admins = 3, articles = 3016, edits = 129925, files = 932, pages = 11192, users = 23319, depth = 85.31081 }, ['ksh'] = { pos = 230, activeusers = 15, admins = 3, articles = 2914, edits = 1606804, files = 0, pages = 10536, users = 21339, depth = 1043.388 }, ['gag'] = { pos = 231, activeusers = 25, admins = 1, articles = 2794, edits = 67732, files = 0, pages = 6576, users = 12641, depth = 18.87219 }, ['bxr'] = { pos = 232, activeusers = 21, admins = 2, articles = 2771, edits = 69845, files = 9, pages = 11036, users = 13794, depth = 56.30362 }, ['pfl'] = { pos = 233, activeusers = 18, admins = 4, articles = 2740, edits = 89825, files = 0, pages = 6912, users = 10735, depth = 30.12874 }, ['pap'] = { pos = 234, activeusers = 17, admins = 5, articles = 2626, edits = 89500, files = 0, pages = 5954, users = 13344, depth = 24.14301 }, ['pag'] = { pos = 235, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2578, edits = 73053, files = 0, pages = 8814, users = 7561, depth = 48.4966 }, ['pi'] = { pos = 236, activeusers = 10, admins = 2, articles = 2547, edits = 101621, files = 0, pages = 4634, users = 6630, depth = 14.72361 }, ['haw'] = { pos = 237, activeusers = 19, admins = 1, articles = 2454, edits = 96436, files = 0, pages = 5517, users = 15014, depth = 27.23209 }, ['awa'] = { pos = 238, activeusers = 15, admins = 1, articles = 2436, edits = 24104, files = 0, pages = 5347, users = 1897, depth = 6.437375 }, ['tay'] = { pos = 239, activeusers = 7, admins = 0, articles = 2420, edits = 54099, files = 0, pages = 2822, users = 1093, depth = 0.5289975 }, ['tw'] = { pos = 240, activeusers = 51, admins = 2, articles = 2104, edits = 92930, files = 0, pages = 5039, users = 13881, depth = 35.88693 }, ['inh'] = { pos = 241, activeusers = 18, admins = 2, articles = 2077, edits = 54194, files = 35, pages = 11595, users = 3271, depth = 98.15193 }, ['krc'] = { pos = 242, activeusers = 15, admins = 2, articles = 2057, edits = 106191, files = 0, pages = 14324, users = 9657, depth = 263.6523 }, ['xal'] = { pos = 243, activeusers = 17, admins = 1, articles = 2046, edits = 84904, files = 0, pages = 11804, users = 9262, depth = 163.6098 }, ['szy'] = { pos = 244, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2030, edits = 128389, files = 0, pages = 5358, users = 2304, depth = 64.40205 }, ['za'] = { pos = 245, activeusers = 13, admins = 1, articles = 2010, edits = 39341, files = 0, pages = 4140, users = 9724, depth = 10.67117 }, ['kaa'] = { pos = 246, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1936, edits = 45694, files = 3, pages = 5077, users = 10202, depth = 23.69066 }, ['dag'] = { pos = 247, activeusers = 38, admins = 4, articles = 1934, edits = 41396, files = 0, pages = 4392, users = 1770, depth = 15.22463 }, ['pdc'] = { pos = 248, activeusers = 27, admins = 1, articles = 1932, edits = 105115, files = 0, pages = 5831, users = 30290, depth = 73.41991 }, ['atj'] = { pos = 249, activeusers = 8, admins = 5, articles = 1909, edits = 14659, files = 0, pages = 3013, users = 3674, depth = 1.627164 }, ['to'] = { pos = 250, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1906, edits = 41556, files = 12, pages = 5323, users = 9207, depth = 25.0912 }, ['mdf'] = { pos = 251, activeusers = 16, admins = 3, articles = 1870, edits = 64118, files = 0, pages = 11550, users = 8504, depth = 148.7529 }, ['arc'] = { pos = 252, activeusers = 18, admins = 2, articles = 1851, edits = 95305, files = 0, pages = 6418, users = 18743, depth = 90.39932 }, ['kbp'] = { pos = 253, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1698, edits = 16052, files = 0, pages = 3373, users = 3826, depth = 4.630918 }, ['jam'] = { pos = 254, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1685, edits = 20756, files = 0, pages = 3021, users = 7194, depth = 4.319227 }, ['na'] = { pos = 255, activeusers = 19, admins = 2, articles = 1661, edits = 89519, files = 4, pages = 4880, users = 11462, depth = 68.89664 }, ['tcy'] = { pos = 256, activeusers = 34, admins = 2, articles = 1656, edits = 100738, files = 1, pages = 8685, users = 4896, depth = 208.9729 }, ['wo'] = { pos = 257, activeusers = 18, admins = 3, articles = 1651, edits = 104419, files = 0, pages = 5366, users = 13898, depth = 98.52634 }, ['kbd'] = { pos = 258, activeusers = 13, admins = 1, articles = 1595, edits = 43681, files = 0, pages = 6739, users = 9123, depth = 67.41828 }, ['nov'] = { pos = 259, activeusers = 14, admins = 3, articles = 1516, edits = 177696, files = 0, pages = 4403, users = 10814, depth = 146.3606 }, ['nia'] = { pos = 260, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1514, edits = 17425, files = 0, pages = 3585, users = 1196, depth = 9.094778 }, ['ki'] = { pos = 261, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1504, edits = 20599, files = 0, pages = 3072, users = 7947, depth = 7.288218 }, ['tet'] = { pos = 262, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1502, edits = 66554, files = 0, pages = 3906, users = 8904, depth = 43.64867 }, ['lg'] = { pos = 263, activeusers = 20, admins = 1, articles = 1418, edits = 26721, files = 0, pages = 4805, users = 7140, depth = 31.72761 }, ['bi'] = { pos = 264, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1393, edits = 41725, files = 0, pages = 3290, users = 12122, depth = 23.51976 }, ['tpi'] = { pos = 265, activeusers = 13, admins = 2, articles = 1351, edits = 86598, files = 0, pages = 5675, users = 12336, depth = 156.3157 }, ['jbo'] = { pos = 266, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1305, edits = 111640, files = 0, pages = 5713, users = 14965, depth = 222.9553 }, ['roa-rup'] = { pos = 267, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1292, edits = 205213, files = 0, pages = 4254, users = 12969, depth = 253.5435 }, ['fj'] = { pos = 268, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1275, edits = 35385, files = 0, pages = 3628, users = 8334, depth = 33.21815 }, ['nqo'] = { pos = 269, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1275, edits = 9854, files = 0, pages = 2564, users = 2844, depth = 3.928077 }, ['lbe'] = { pos = 270, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1264, edits = 50194, files = 0, pages = 14627, users = 7785, depth = 383.5397 }, ['kg'] = { pos = 271, activeusers = 16, admins = 1, articles = 1254, edits = 43783, files = 0, pages = 2900, users = 9946, depth = 26.0119 }, ['xh'] = { pos = 272, activeusers = 22, admins = 1, articles = 1225, edits = 33811, files = 0, pages = 3792, users = 11659, depth = 39.15338 }, ['mnw'] = { pos = 273, activeusers = 17, admins = 2, articles = 1224, edits = 33614, files = 0, pages = 4498, users = 2641, depth = 53.46816 }, ['ty'] = { pos = 274, activeusers = 10, admins = 2, articles = 1217, edits = 53067, files = 0, pages = 3009, users = 6842, depth = 38.23818 }, ['ks'] = { pos = 275, activeusers = 23, admins = 2, articles = 1168, edits = 61629, files = 9, pages = 7744, users = 9298, depth = 252.2654 }, ['cu'] = { pos = 276, activeusers = 25, admins = 2, articles = 1164, edits = 82560, files = 0, pages = 5563, users = 22982, depth = 211.9642 }, ['shi'] = { pos = 277, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1151, edits = 33311, files = 0, pages = 3831, users = 1441, depth = 47.14053 }, ['srn'] = { pos = 278, activeusers = 9, admins = 1, articles = 1112, edits = 39122, files = 0, pages = 2726, users = 7018, depth = 30.2338 }, ['trv'] = { pos = 279, activeusers = 16, admins = 0, articles = 1110, edits = 85284, files = 0, pages = 2055, users = 1176, depth = 30.07969 }, ['om'] = { pos = 280, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1090, edits = 37983, files = 0, pages = 3731, users = 9423, depth = 59.76512 }, ['sm'] = { pos = 281, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1065, edits = 42571, files = 0, pages = 3289, users = 9597, depth = 56.44433 }, ['gcr'] = { pos = 282, activeusers = 12, admins = 1, articles = 1049, edits = 16478, files = 0, pages = 2554, users = 2168, depth = 13.28023 }, ['alt'] = { pos = 283, activeusers = 9, admins = 2, articles = 1044, edits = 35786, files = 0, pages = 3647, users = 1605, depth = 60.99928 }, ['chr'] = { pos = 284, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1026, edits = 46137, files = 0, pages = 3903, users = 21731, depth = 92.94708 }, ['ltg'] = { pos = 285, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1014, edits = 35309, files = 0, pages = 3221, users = 6670, depth = 51.93062 }, ['guw'] = { pos = 286, activeusers = 21, admins = 2, articles = 974, edits = 27790, files = 0, pages = 1683, users = 457, depth = 8.749414 }, ['ny'] = { pos = 287, activeusers = 17, admins = 2, articles = 912, edits = 37774, files = 0, pages = 3997, users = 9329, depth = 108.1383 }, ['pih'] = { pos = 288, activeusers = 13, admins = 1, articles = 891, edits = 44097, files = 0, pages = 3321, users = 10433, depth = 98.76369 }, ['got'] = { pos = 289, activeusers = 17, admins = 1, articles = 866, edits = 46126, files = 0, pages = 3802, users = 17669, depth = 139.4473 }, ['mad'] = { pos = 290, activeusers = 25, admins = 0, articles = 860, edits = 8829, files = 0, pages = 1626, users = 1547, depth = 4.307761 }, ['st'] = { pos = 291, activeusers = 20, admins = 1, articles = 838, edits = 28355, files = 0, pages = 4240, users = 9398, depth = 110.2159 }, ['ami'] = { pos = 292, activeusers = 13, admins = 0, articles = 837, edits = 32100, files = 0, pages = 1654, users = 889, depth = 18.4911 }, ['tn'] = { pos = 293, activeusers = 19, admins = 2, articles = 783, edits = 26973, files = 0, pages = 3434, users = 9203, depth = 90.0378 }, ['blk'] = { pos = 294, activeusers = 22, admins = 0, articles = 776, edits = 14524, files = 0, pages = 3052, users = 160, depth = 40.93764 }, ['bm'] = { pos = 295, activeusers = 14, admins = 2, articles = 764, edits = 40179, files = 0, pages = 3140, users = 9835, depth = 123.7587 }, ['rmy'] = { pos = 296, activeusers = 19, admins = 1, articles = 730, edits = 50214, files = 0, pages = 2698, users = 16363, depth = 135.2656 }, ['ts'] = { pos = 297, activeusers = 10, admins = 2, articles = 711, edits = 36599, files = 0, pages = 3749, users = 8794, depth = 178.2338 }, ['chy'] = { pos = 298, activeusers = 9, admins = 1, articles = 662, edits = 24100, files = 0, pages = 2255, users = 10565, depth = 61.8851 }, ['ve'] = { pos = 299, activeusers = 13, admins = 1, articles = 638, edits = 19119, files = 0, pages = 2123, users = 7172, depth = 48.78954 }, ['rn'] = { pos = 300, activeusers = 23, admins = 1, articles = 620, edits = 23091, files = 0, pages = 2447, users = 8943, depth = 81.94124 }, ['iu'] = { pos = 301, activeusers = 22, admins = 2, articles = 593, edits = 44488, files = 0, pages = 3180, users = 16954, depth = 266.2559 }, ['ak'] = { pos = 302, activeusers = 21, admins = 1, articles = 590, edits = 28858, files = 0, pages = 2434, users = 12392, depth = 115.8146 }, ['ss'] = { pos = 303, activeusers = 14, admins = 3, articles = 565, edits = 38049, files = 0, pages = 2398, users = 7602, depth = 167.0022 }, ['ch'] = { pos = 304, activeusers = 10, admins = 1, articles = 541, edits = 22831, files = 0, pages = 2494, users = 14371, depth = 119.2994 }, ['ff'] = { pos = 305, activeusers = 52, admins = 0, articles = 505, edits = 24775, files = 0, pages = 2443, users = 7842, depth = 149.3534 }, ['pnt'] = { pos = 306, activeusers = 10, admins = 1, articles = 480, edits = 35119, files = 0, pages = 2035, users = 9428, depth = 181.1157 }, ['ady'] = { pos = 307, activeusers = 11, admins = 1, articles = 451, edits = 12032, files = 0, pages = 3082, users = 5958, depth = 132.8599 }, ['kcg'] = { pos = 308, activeusers = 15, admins = 1, articles = 446, edits = 15435, files = 0, pages = 1700, users = 396, depth = 71.77663 }, ['ik'] = { pos = 309, activeusers = 16, admins = 1, articles = 430, edits = 37744, files = 0, pages = 2581, users = 7913, depth = 365.9349 }, ['ee'] = { pos = 310, activeusers = 15, admins = 2, articles = 423, edits = 49524, files = 0, pages = 3052, users = 13209, depth = 626.8038 }, ['din'] = { pos = 311, activeusers = 19, admins = 1, articles = 317, edits = 8016, files = 0, pages = 1084, users = 5664, depth = 43.2913 }, ['sg'] = { pos = 312, activeusers = 12, admins = 2, articles = 296, edits = 20484, files = 0, pages = 1979, users = 5959, depth = 334.6215 }, ['pwn'] = { pos = 313, activeusers = 14, admins = 0, articles = 277, edits = 10547, files = 0, pages = 428, users = 815, depth = 7.322841 }, ['kl'] = { pos = 314, activeusers = 18, admins = 2, articles = 242, edits = 74444, files = 0, pages = 2257, users = 12255, depth = 2286.744 }, ['ti'] = { pos = 315, activeusers = 12, admins = 2, articles = 233, edits = 23699, files = 0, pages = 2723, users = 8443, depth = 993.9606 }, ['dz'] = { pos = 316, activeusers = 15, admins = 1, articles = 227, edits = 29277, files = 0, pages = 2279, users = 9173, depth = 1049.748 }, ['cr'] = { pos = 317, activeusers = 14, admins = 2, articles = 158, edits = 36876, files = 0, pages = 2157, users = 16684, depth = 2736.561 }, ['ng'] = { pos = 318, activeusers = 1, admins = 1, articles = 8, edits = 5923, files = 0, pages = 443, users = 2385, depth = 39530.88 }, ['cho'] = { pos = 319, activeusers = 1, admins = 1, articles = 6, edits = 4220, files = 0, pages = 201, users = 1809, depth = 22176 }, ['kj'] = { pos = 320, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 3548, files = 0, pages = 114, users = 1376, depth = 23536.62 }, ['mh'] = { pos = 321, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 4212, files = 0, pages = 206, users = 2140, depth = 52143.95 }, ['ho'] = { pos = 322, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 3786, files = 0, pages = 129, users = 1575, depth = 51771.35 }, ['ii'] = { pos = 323, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 11653, files = 0, pages = 189, users = 2031, depth = 237006 }, ['lrc'] = { pos = 324, activeusers = 2, admins = 1, articles = 1, edits = 140064, files = 0, pages = 237, users = 5036, depth = 3.291563E+07 }, ['mus'] = { pos = 325, activeusers = 0, admins = 1, articles = 1, edits = 3603, files = 0, pages = 115, users = 2348, depth = 407170.3 }, ['aa'] = { pos = 326, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4685, files = 0, pages = 509, users = 4062, depth = 0 }, ['hz'] = { pos = 327, activeusers = 0, admins = 1, articles = 0, edits = 4483, files = 0, pages = 176, users = 3761, depth = 0 }, ['kr'] = { pos = 328, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4641, files = 0, pages = 162, users = 5464, depth = 0 }, ['total'] = { activeusers = 281217, admins = 3756, articles = 59220265, edits = 3204822585, files = 2762115, pages = 244703241, users = 103419690, depth = 128.4789, date = '@1659204040' }, } return info cmrn3sfa8nc59dxxddmc704ysgx0v8a 2726055 2725931 2022-07-30T20:01:18Z MBHbot 26205 Scribunto text/plain local info = { ['en'] = { pos = 1, activeusers = 114084, admins = 1032, articles = 6555242, edits = 1105353817, files = 897397, pages = 56615959, users = 44195068, depth = 1138.621 }, ['ceb'] = { pos = 2, activeusers = 192, admins = 6, articles = 6125901, edits = 34881291, files = 0, pages = 11232156, users = 92830, depth = 2.157717 }, ['de'] = { pos = 3, activeusers = 17136, admins = 192, articles = 2711219, edits = 223439408, files = 128683, pages = 7487396, users = 3967975, depth = 92.61057 }, ['sv'] = { pos = 4, activeusers = 1921, admins = 66, articles = 2551753, edits = 50884830, files = 0, pages = 6116723, users = 829835, depth = 16.23694 }, ['fr'] = { pos = 5, activeusers = 16845, admins = 159, articles = 2441624, edits = 195250959, files = 68984, pages = 12126867, users = 4432999, depth = 253.3425 }, ['nl'] = { pos = 6, activeusers = 3468, admins = 36, articles = 2096475, edits = 62369701, files = 20, pages = 4462504, users = 1221664, depth = 17.80147 }, ['ru'] = { pos = 7, activeusers = 10617, admins = 76, articles = 1841102, edits = 124129182, files = 237568, pages = 7424659, users = 3223262, depth = 153.7672 }, ['es'] = { pos = 8, activeusers = 13388, admins = 63, articles = 1791994, edits = 144614709, files = 0, pages = 7699925, users = 6603417, depth = 204.1379 }, ['it'] = { pos = 9, activeusers = 7601, admins = 122, articles = 1764732, edits = 128301955, files = 139681, pages = 7480564, users = 2277726, depth = 179.9286 }, ['arz'] = { pos = 10, activeusers = 216, admins = 7, articles = 1594949, edits = 7103979, files = 1473, pages = 2004644, users = 187389, depth = 0.2338256 }, ['pl'] = { pos = 11, activeusers = 4061, admins = 102, articles = 1530554, edits = 67501894, files = 261, pages = 3552052, users = 1183749, depth = 33.15018 }, ['ja'] = { pos = 12, activeusers = 14820, admins = 40, articles = 1335591, edits = 90540180, files = 32228, pages = 3947853, users = 1961329, depth = 87.73378 }, ['zh'] = { pos = 13, activeusers = 8871, admins = 66, articles = 1293634, edits = 72676013, files = 60491, pages = 7103837, users = 3246699, depth = 206.3754 }, ['vi'] = { pos = 14, activeusers = 2017, admins = 20, articles = 1274768, edits = 68859453, files = 24461, pages = 19372475, users = 874564, depth = 716.4127 }, ['war'] = { pos = 15, activeusers = 93, admins = 3, articles = 1265915, edits = 6285251, files = 42, pages = 2881754, users = 52776, depth = 3.553472 }, ['uk'] = { pos = 16, activeusers = 3229, admins = 49, articles = 1181072, edits = 36615998, files = 110416, pages = 4104518, users = 636550, depth = 54.65704 }, ['ar'] = { pos = 17, activeusers = 4567, admins = 26, articles = 1180073, edits = 58769494, files = 49628, pages = 7790778, users = 2283520, depth = 236.7276 }, ['pt'] = { pos = 18, activeusers = 8617, admins = 56, articles = 1093939, edits = 63925772, files = 58351, pages = 5393844, users = 2785535, depth = 183.1087 }, ['fa'] = { pos = 19, activeusers = 5163, admins = 34, articles = 921542, edits = 35187509, files = 81583, pages = 5329694, users = 1138331, depth = 151.0668 }, ['ca'] = { pos = 20, activeusers = 1008, admins = 30, articles = 705446, edits = 30447016, files = 15473, pages = 1760598, users = 424851, depth = 38.68896 }, ['sr'] = { pos = 21, activeusers = 721, admins = 18, articles = 661008, edits = 25097267, files = 36105, pages = 3982192, users = 309732, depth = 159.1024 }, ['id'] = { pos = 22, activeusers = 3141, admins = 41, articles = 625747, edits = 21435684, files = 47357, pages = 3286431, users = 1342343, depth = 117.9239 }, ['ko'] = { pos = 23, activeusers = 1549, admins = 27, articles = 597562, edits = 33003841, files = 12676, pages = 2722524, users = 746506, depth = 153.2954 }, ['no'] = { pos = 24, activeusers = 990, admins = 40, articles = 594616, edits = 22718036, files = 5, pages = 1695280, users = 557750, depth = 45.91618 }, ['fi'] = { pos = 25, activeusers = 1540, admins = 30, articles = 534956, edits = 20611406, files = 69443, pages = 1406262, users = 519265, depth = 38.88182 }, ['hu'] = { pos = 26, activeusers = 1530, admins = 24, articles = 508990, edits = 25077710, files = 8384, pages = 1446828, users = 509137, depth = 58.84481 }, ['cs'] = { pos = 27, activeusers = 2055, admins = 32, articles = 507436, edits = 21494758, files = 1, pages = 1398266, users = 584637, depth = 47.37725 }, ['tr'] = { pos = 28, activeusers = 2975, admins = 24, articles = 503812, edits = 28141060, files = 37474, pages = 2372386, users = 1415421, depth = 163.1694 }, ['ce'] = { pos = 29, activeusers = 54, admins = 3, articles = 479348, edits = 8667715, files = 315, pages = 905991, users = 30575, depth = 7.578935 }, ['sh'] = { pos = 30, activeusers = 162, admins = 12, articles = 456799, edits = 41240116, files = 10240, pages = 4644130, users = 175840, depth = 746.1734 }, ['ro'] = { pos = 31, activeusers = 851, admins = 18, articles = 432283, edits = 14987655, files = 116401, pages = 2618048, users = 590550, depth = 146.3615 }, ['zh-min-nan'] = { pos = 32, activeusers = 91, admins = 6, articles = 431481, edits = 3129115, files = 362, pages = 1062738, users = 53761, depth = 6.302086 }, ['tt'] = { pos = 33, activeusers = 86, admins = 5, articles = 417491, edits = 3522579, files = 6074, pages = 564483, users = 42959, depth = 0.7735761 }, ['eu'] = { pos = 34, activeusers = 255, admins = 12, articles = 396556, edits = 8985362, files = 0, pages = 823459, users = 138265, depth = 12.6457 }, ['ms'] = { pos = 35, activeusers = 555, admins = 15, articles = 359479, edits = 5614996, files = 19612, pages = 1040701, users = 297675, depth = 19.37554 }, ['eo'] = { pos = 36, activeusers = 308, admins = 16, articles = 322415, edits = 7650841, files = 10894, pages = 711435, users = 198955, depth = 15.65624 }, ['he'] = { pos = 37, activeusers = 3185, admins = 32, articles = 319668, edits = 34327413, files = 73656, pages = 1336747, users = 992379, depth = 259.9578 }, ['hy'] = { pos = 38, activeusers = 420, admins = 11, articles = 292878, edits = 8468184, files = 11309, pages = 987517, users = 123509, depth = 48.23814 }, ['bg'] = { pos = 39, activeusers = 758, admins = 25, articles = 283285, edits = 11451413, files = 549, pages = 631295, users = 310804, depth = 27.37556 }, ['da'] = { pos = 40, activeusers = 701, admins = 25, articles = 282981, edits = 11186139, files = 0, pages = 906739, users = 434481, depth = 59.93985 }, ['azb'] = { pos = 41, activeusers = 123, admins = 5, articles = 241993, edits = 1520799, files = 245, pages = 570634, users = 37707, depth = 4.915324 }, ['sk'] = { pos = 42, activeusers = 515, admins = 10, articles = 241421, edits = 7393154, files = 0, pages = 548334, users = 221045, depth = 21.79039 }, ['kk'] = { pos = 43, activeusers = 192, admins = 16, articles = 231909, edits = 3052160, files = 10539, pages = 587428, users = 120591, depth = 12.21077 }, ['et'] = { pos = 44, activeusers = 426, admins = 33, articles = 229221, edits = 6162508, files = 758, pages = 541426, users = 167756, depth = 21.11491 }, ['min'] = { pos = 45, activeusers = 47, admins = 5, articles = 225526, edits = 2443751, files = 177, pages = 385203, users = 16074, depth = 3.180232 }, ['be'] = { pos = 46, activeusers = 266, admins = 11, articles = 220536, edits = 4160316, files = 3243, pages = 645354, users = 120339, depth = 23.92077 }, ['simple'] = { pos = 47, activeusers = 958, admins = 17, articles = 215605, edits = 8345146, files = 36, pages = 698962, users = 1220297, depth = 60.00656 }, ['hr'] = { pos = 48, activeusers = 490, admins = 11, articles = 212800, edits = 6419464, files = 20943, pages = 444849, users = 277181, depth = 17.15941 }, ['el'] = { pos = 49, activeusers = 1000, admins = 22, articles = 212061, edits = 9574951, files = 18491, pages = 629773, users = 367917, depth = 58.99087 }, ['lt'] = { pos = 50, activeusers = 317, admins = 10, articles = 203664, edits = 6637342, files = 23852, pages = 499530, users = 166059, depth = 28.04105 }, ['gl'] = { pos = 51, activeusers = 234, admins = 8, articles = 187205, edits = 6136848, files = 459, pages = 470778, users = 127947, depth = 29.91053 }, ['az'] = { pos = 52, activeusers = 712, admins = 17, articles = 185816, edits = 6541806, files = 23742, pages = 509739, users = 250946, depth = 39.00023 }, ['sl'] = { pos = 53, activeusers = 323, admins = 22, articles = 177182, edits = 5713464, files = 8335, pages = 439009, users = 213304, depth = 28.41945 }, ['ur'] = { pos = 54, activeusers = 298, admins = 11, articles = 173974, edits = 4988811, files = 12482, pages = 990595, users = 148820, depth = 110.9617 }, ['nn'] = { pos = 55, activeusers = 114, admins = 14, articles = 162590, edits = 3387059, files = 16, pages = 372279, users = 121511, depth = 15.13275 }, ['ka'] = { pos = 56, activeusers = 236, admins = 6, articles = 161967, edits = 4389295, files = 14832, pages = 459152, users = 142770, depth = 32.18392 }, ['uz'] = { pos = 57, activeusers = 709, admins = 18, articles = 155674, edits = 2723315, files = 2046, pages = 670818, users = 76183, depth = 44.45477 }, ['hi'] = { pos = 58, activeusers = 1224, admins = 6, articles = 152116, edits = 5588545, files = 3568, pages = 1187131, users = 706909, depth = 217.9433 }, ['th'] = { pos = 59, activeusers = 955, admins = 15, articles = 149284, edits = 10204575, files = 27279, pages = 971092, users = 428645, depth = 318.4555 }, ['ta'] = { pos = 60, activeusers = 310, admins = 31, articles = 147640, edits = 3473908, files = 7754, pages = 464762, users = 207057, depth = 34.48517 }, ['la'] = { pos = 61, activeusers = 156, admins = 21, articles = 137120, edits = 3686277, files = 0, pages = 275706, users = 157693, depth = 13.65774 }, ['cy'] = { pos = 62, activeusers = 133, admins = 16, articles = 134961, edits = 11093694, files = 11268, pages = 274413, users = 73480, depth = 43.16228 }, ['ast'] = { pos = 63, activeusers = 116, admins = 11, articles = 129862, edits = 3698108, files = 0, pages = 228386, users = 106388, depth = 9.320303 }, ['mk'] = { pos = 64, activeusers = 234, admins = 12, articles = 129637, edits = 4786070, files = 8676, pages = 523827, users = 103055, depth = 84.47816 }, ['bn'] = { pos = 65, activeusers = 1091, admins = 14, articles = 125863, edits = 6005682, files = 15256, pages = 986270, users = 382721, depth = 284.5629 }, ['zh-yue'] = { pos = 66, activeusers = 319, admins = 12, articles = 125852, edits = 1853013, files = 2626, pages = 283463, users = 243036, depth = 10.25262 }, ['lv'] = { pos = 67, activeusers = 291, admins = 13, articles = 114791, edits = 3655611, files = 25488, pages = 466372, users = 107694, depth = 73.52966 }, ['tg'] = { pos = 68, activeusers = 81, admins = 6, articles = 107654, edits = 1307365, files = 485, pages = 262571, users = 36023, depth = 10.31069 }, ['af'] = { pos = 69, activeusers = 181, admins = 16, articles = 104083, edits = 2511363, files = 9615, pages = 372375, users = 151607, depth = 44.81102 }, ['my'] = { pos = 70, activeusers = 155, admins = 4, articles = 103575, edits = 752232, files = 2978, pages = 216158, users = 102661, depth = 4.111651 }, ['vo'] = { pos = 71, activeusers = 31, admins = 2, articles = 96175, edits = 3288711, files = 0, pages = 226957, users = 32294, depth = 26.79499 }, ['mg'] = { pos = 72, activeusers = 56, admins = 3, articles = 94871, edits = 1045522, files = 3, pages = 245092, users = 28754, depth = 10.69543 }, ['bs'] = { pos = 73, activeusers = 170, admins = 9, articles = 90302, edits = 3413581, files = 5456, pages = 367604, users = 144192, depth = 87.56715 }, ['oc'] = { pos = 74, activeusers = 93, admins = 4, articles = 88257, edits = 2307985, files = 924, pages = 157033, users = 48264, depth = 8.925192 }, ['sq'] = { pos = 75, activeusers = 229, admins = 11, articles = 86019, edits = 2461465, files = 4726, pages = 263032, users = 143489, depth = 39.62841 }, ['mr'] = { pos = 76, activeusers = 182, admins = 12, articles = 85532, edits = 2137195, files = 19140, pages = 284049, users = 145397, depth = 40.53116 }, ['nds'] = { pos = 77, activeusers = 42, admins = 4, articles = 83853, edits = 989792, files = 0, pages = 162147, users = 48883, depth = 5.321754 }, ['ky'] = { pos = 78, activeusers = 75, admins = 2, articles = 81507, edits = 422672, files = 2688, pages = 111179, users = 33054, depth = 0.5038306 }, ['ml'] = { pos = 79, activeusers = 261, admins = 15, articles = 78883, edits = 3701054, files = 6962, pages = 487643, users = 162820, depth = 203.7949 }, ['be-tarask'] = { pos = 80, activeusers = 128, admins = 4, articles = 78660, edits = 2323258, files = 1886, pages = 226174, users = 76029, depth = 36.12546 }, ['te'] = { pos = 81, activeusers = 205, admins = 13, articles = 77622, edits = 3593864, files = 13439, pages = 305814, users = 114161, depth = 101.563 }, ['sw'] = { pos = 82, activeusers = 181, admins = 14, articles = 74123, edits = 1233652, files = 2269, pages = 146990, users = 54818, depth = 8.110744 }, ['new'] = { pos = 83, activeusers = 22, admins = 2, articles = 72352, edits = 848724, files = 0, pages = 196935, users = 25001, depth = 12.77792 }, ['br'] = { pos = 84, activeusers = 78, admins = 6, articles = 72311, edits = 2001274, files = 5405, pages = 141565, users = 69955, depth = 12.96677 }, ['jv'] = { pos = 85, activeusers = 100, admins = 4, articles = 69815, edits = 1592354, files = 5430, pages = 177666, users = 53789, depth = 21.38879 }, ['vec'] = { pos = 86, activeusers = 43, admins = 5, articles = 68973, edits = 1100019, files = 724, pages = 140342, users = 32014, depth = 8.392155 }, ['ht'] = { pos = 87, activeusers = 50, admins = 3, articles = 67834, edits = 802955, files = 0, pages = 82006, users = 28440, depth = 0.4273788 }, ['pms'] = { pos = 88, activeusers = 34, admins = 4, articles = 66365, edits = 855275, files = 2069, pages = 101485, users = 25266, depth = 2.360123 }, ['pnb'] = { pos = 89, activeusers = 62, admins = 2, articles = 65761, edits = 606040, files = 225, pages = 113724, users = 32350, depth = 2.834817 }, ['su'] = { pos = 90, activeusers = 43, admins = 7, articles = 61275, edits = 628377, files = 545, pages = 97383, users = 28325, depth = 2.240667 }, ['lb'] = { pos = 91, activeusers = 73, admins = 5, articles = 60970, edits = 2390273, files = 2367, pages = 131382, users = 55022, depth = 24.26457 }, ['ba'] = { pos = 92, activeusers = 90, admins = 7, articles = 60254, edits = 1147292, files = 1454, pages = 169654, users = 35344, depth = 22.29322 }, ['lld'] = { pos = 93, activeusers = 19, admins = 2, articles = 59757, edits = 94089, files = 0, pages = 63193, users = 2190, depth = 0.004922646 }, ['ga'] = { pos = 94, activeusers = 87, admins = 7, articles = 57167, edits = 1065822, files = 1117, pages = 95781, users = 52409, depth = 5.076964 }, ['szl'] = { pos = 95, activeusers = 46, admins = 3, articles = 55835, edits = 347516, files = 0, pages = 69107, users = 21717, depth = 0.284127 }, ['is'] = { pos = 96, activeusers = 119, admins = 19, articles = 54653, edits = 1758157, files = 3218, pages = 141348, users = 86518, depth = 31.29883 }, ['ku'] = { pos = 97, activeusers = 98, admins = 3, articles = 53827, edits = 1092187, files = 565, pages = 109083, users = 51666, depth = 10.55112 }, ['lmo'] = { pos = 98, activeusers = 34, admins = 5, articles = 53787, edits = 1111130, files = 4437, pages = 122639, users = 37625, depth = 14.84618 }, ['cv'] = { pos = 99, activeusers = 64, admins = 2, articles = 49575, edits = 749226, files = 537, pages = 97694, users = 31144, depth = 7.225246 }, ['fy'] = { pos = 100, activeusers = 69, admins = 8, articles = 49105, edits = 1082958, files = 7572, pages = 149891, users = 43352, depth = 30.43582 }, ['tl'] = { pos = 101, activeusers = 127, admins = 11, articles = 43000, edits = 1953093, files = 1897, pages = 233583, users = 123225, depth = 164.2529 }, ['wuu'] = { pos = 102, activeusers = 52, admins = 4, articles = 42552, edits = 294248, files = 136, pages = 55367, users = 78560, depth = 0.4820141 }, ['ckb'] = { pos = 103, activeusers = 159, admins = 7, articles = 42213, edits = 964121, files = 1610, pages = 184313, users = 51157, depth = 59.27496 }, ['an'] = { pos = 104, activeusers = 69, admins = 6, articles = 42086, edits = 1834394, files = 1499, pages = 128302, users = 68184, depth = 60.00116 }, ['sco'] = { pos = 105, activeusers = 105, admins = 4, articles = 40557, edits = 861910, files = 690, pages = 146732, users = 94972, depth = 40.25779 }, ['diq'] = { pos = 106, activeusers = 29, admins = 3, articles = 40161, edits = 487133, files = 209, pages = 60549, users = 24894, depth = 2.073389 }, ['pa'] = { pos = 107, activeusers = 109, admins = 9, articles = 38318, edits = 607820, files = 1575, pages = 134122, users = 42193, depth = 28.32935 }, ['yo'] = { pos = 108, activeusers = 69, admins = 3, articles = 34269, edits = 552350, files = 168, pages = 59159, users = 24799, depth = 4.925388 }, ['io'] = { pos = 109, activeusers = 60, admins = 5, articles = 33315, edits = 991411, files = 0, pages = 48901, users = 33595, depth = 4.43737 }, ['ne'] = { pos = 110, activeusers = 94, admins = 5, articles = 32242, edits = 1066819, files = 1258, pages = 103386, users = 58528, depth = 50.24138 }, ['bar'] = { pos = 111, activeusers = 57, admins = 3, articles = 31631, edits = 830107, files = 1320, pages = 116395, users = 63367, depth = 51.21495 }, ['gu'] = { pos = 112, activeusers = 66, admins = 3, articles = 29943, edits = 824587, files = 0, pages = 117395, users = 68851, depth = 59.91503 }, ['als'] = { pos = 113, activeusers = 69, admins = 9, articles = 28972, edits = 1013823, files = 571, pages = 69650, users = 92300, depth = 28.69481 }, ['kn'] = { pos = 114, activeusers = 192, admins = 3, articles = 28345, edits = 1105312, files = 2592, pages = 129946, users = 75937, depth = 109.2861 }, ['scn'] = { pos = 115, activeusers = 37, admins = 5, articles = 26207, edits = 732720, files = 1407, pages = 55689, users = 41287, depth = 16.65129 }, ['bpy'] = { pos = 116, activeusers = 21, admins = 3, articles = 25085, edits = 886449, files = 47, pages = 62808, users = 23478, depth = 31.91707 }, ['ia'] = { pos = 117, activeusers = 42, admins = 6, articles = 23766, edits = 641703, files = 4, pages = 37726, users = 44637, depth = 5.868836 }, ['avk'] = { pos = 118, activeusers = 28, admins = 6, articles = 23702, edits = 112612, files = 0, pages = 28772, users = 3033, depth = 0.1790856 }, ['qu'] = { pos = 119, activeusers = 43, admins = 2, articles = 23067, edits = 650029, files = 0, pages = 55975, users = 27145, depth = 23.63521 }, ['mn'] = { pos = 120, activeusers = 113, admins = 3, articles = 21313, edits = 705250, files = 1475, pages = 97703, users = 77786, depth = 92.72975 }, ['nv'] = { pos = 121, activeusers = 13, admins = 2, articles = 20507, edits = 295882, files = 709, pages = 34657, users = 15090, depth = 4.064772 }, ['xmf'] = { pos = 122, activeusers = 30, admins = 3, articles = 19589, edits = 185307, files = 0, pages = 36477, users = 17059, depth = 3.775762 }, ['crh'] = { pos = 123, activeusers = 34, admins = 2, articles = 19555, edits = 177069, files = 0, pages = 39415, users = 17799, depth = 4.633657 }, ['si'] = { pos = 124, activeusers = 76, admins = 3, articles = 17996, edits = 508945, files = 3122, pages = 79702, users = 58213, depth = 75.07657 }, ['ha'] = { pos = 125, activeusers = 106, admins = 4, articles = 17330, edits = 162614, files = 0, pages = 30685, users = 18296, depth = 3.147187 }, ['bat-smg'] = { pos = 126, activeusers = 28, admins = 5, articles = 17081, edits = 355455, files = 109, pages = 29084, users = 24133, depth = 6.035087 }, ['frr'] = { pos = 127, activeusers = 20, admins = 5, articles = 16071, edits = 231060, files = 1323, pages = 41161, users = 17956, depth = 13.68215 }, ['os'] = { pos = 128, activeusers = 36, admins = 3, articles = 16064, edits = 522984, files = 165, pages = 59842, users = 22556, depth = 64.90629 }, ['gd'] = { pos = 129, activeusers = 31, admins = 6, articles = 15905, edits = 566860, files = 347, pages = 32200, users = 25571, depth = 18.47827 }, ['or'] = { pos = 130, activeusers = 45, admins = 5, articles = 15809, edits = 461114, files = 125, pages = 71583, users = 31040, depth = 80.17763 }, ['cdo'] = { pos = 131, activeusers = 19, admins = 4, articles = 15552, edits = 89354, files = 0, pages = 31339, users = 18937, depth = 2.938026 }, ['bug'] = { pos = 132, activeusers = 19, admins = 1, articles = 15401, edits = 200527, files = 0, pages = 19593, users = 12246, depth = 0.7582574 }, ['yi'] = { pos = 133, activeusers = 50, admins = 3, articles = 15389, edits = 578677, files = 1062, pages = 44179, users = 45362, depth = 45.84404 }, ['ilo'] = { pos = 134, activeusers = 24, admins = 2, articles = 15362, edits = 391817, files = 0, pages = 70145, users = 16172, depth = 71.03668 }, ['sd'] = { pos = 135, activeusers = 38, admins = 4, articles = 15235, edits = 240037, files = 145, pages = 56214, users = 15738, depth = 30.89381 }, ['ps'] = { pos = 136, activeusers = 52, admins = 1, articles = 15192, edits = 283116, files = 1726, pages = 54042, users = 27763, depth = 34.25983 }, ['am'] = { pos = 137, activeusers = 40, admins = 2, articles = 15037, edits = 371477, files = 1765, pages = 45908, users = 39140, depth = 34.10535 }, ['ban'] = { pos = 138, activeusers = 38, admins = 3, articles = 14762, edits = 120037, files = 112, pages = 29850, users = 5317, depth = 4.200913 }, ['nap'] = { pos = 139, activeusers = 29, admins = 3, articles = 14730, edits = 664662, files = 281, pages = 23705, users = 27679, depth = 10.40937 }, ['sah'] = { pos = 140, activeusers = 37, admins = 3, articles = 14247, edits = 381155, files = 1765, pages = 47627, users = 22168, depth = 43.93132 }, ['hsb'] = { pos = 141, activeusers = 43, admins = 4, articles = 13823, edits = 377285, files = 133, pages = 35370, users = 23037, depth = 25.91812 }, ['fo'] = { pos = 142, activeusers = 40, admins = 3, articles = 13771, edits = 368671, files = 0, pages = 40252, users = 26872, depth = 33.86798 }, ['map-bms'] = { pos = 143, activeusers = 31, admins = 1, articles = 13751, edits = 213130, files = 462, pages = 30202, users = 14917, depth = 10.10008 }, ['mai'] = { pos = 144, activeusers = 31, admins = 5, articles = 13722, edits = 229447, files = 115, pages = 39254, users = 11741, depth = 20.2364 }, ['li'] = { pos = 145, activeusers = 32, admins = 7, articles = 13644, edits = 454030, files = 623, pages = 65471, users = 26489, depth = 100.0609 }, ['mzn'] = { pos = 146, activeusers = 47, admins = 3, articles = 13443, edits = 165729, files = 263, pages = 30417, users = 30093, depth = 8.686766 }, ['gor'] = { pos = 147, activeusers = 20, admins = 2, articles = 13236, edits = 50641, files = 0, pages = 20737, users = 4014, depth = 0.7842981 }, ['eml'] = { pos = 148, activeusers = 30, admins = 3, articles = 13010, edits = 152134, files = 2739, pages = 35042, users = 23337, depth = 12.45061 }, ['ace'] = { pos = 149, activeusers = 30, admins = 3, articles = 12545, edits = 137218, files = 0, pages = 26464, users = 24093, depth = 6.38308 }, ['bcl'] = { pos = 150, activeusers = 43, admins = 3, articles = 12266, edits = 232925, files = 865, pages = 32810, users = 19648, depth = 19.91471 }, ['sa'] = { pos = 151, activeusers = 49, admins = 4, articles = 11773, edits = 469245, files = 445, pages = 70068, users = 35326, depth = 164.1982 }, ['shn'] = { pos = 152, activeusers = 13, admins = 2, articles = 11554, edits = 54746, files = 60, pages = 27062, users = 3268, depth = 3.644512 }, ['wa'] = { pos = 153, activeusers = 27, admins = 4, articles = 11537, edits = 388110, files = 619, pages = 27213, users = 22218, depth = 26.33074 }, ['zh-classical'] = { pos = 154, activeusers = 46, admins = 6, articles = 11396, edits = 379532, files = 0, pages = 96715, users = 94410, depth = 219.9587 }, ['lij'] = { pos = 155, activeusers = 28, admins = 8, articles = 11015, edits = 231124, files = 6, pages = 26617, users = 14462, depth = 17.42118 }, ['as'] = { pos = 156, activeusers = 102, admins = 4, articles = 10580, edits = 329174, files = 1708, pages = 72870, users = 34429, depth = 156.5821 }, ['zu'] = { pos = 157, activeusers = 41, admins = 1, articles = 10571, edits = 96598, files = 0, pages = 23959, users = 17469, depth = 6.466938 }, ['ie'] = { pos = 158, activeusers = 30, admins = 3, articles = 10467, edits = 150143, files = 0, pages = 14232, users = 16863, depth = 1.364975 }, ['mrj'] = { pos = 159, activeusers = 16, admins = 1, articles = 10426, edits = 100475, files = 0, pages = 18629, users = 9940, depth = 3.338708 }, ['mhr'] = { pos = 160, activeusers = 22, admins = 1, articles = 10408, edits = 184771, files = 0, pages = 27175, users = 13087, depth = 17.64576 }, ['hif'] = { pos = 161, activeusers = 39, admins = 2, articles = 10268, edits = 272086, files = 192, pages = 42122, users = 29519, depth = 62.16607 }, ['hyw'] = { pos = 162, activeusers = 34, admins = 5, articles = 10235, edits = 194910, files = 0, pages = 21550, users = 7283, depth = 11.05402 }, ['mni'] = { pos = 163, activeusers = 17, admins = 1, articles = 10096, edits = 48534, files = 0, pages = 16198, users = 2155, depth = 1.094537 }, ['km'] = { pos = 164, activeusers = 61, admins = 6, articles = 9484, edits = 281624, files = 1101, pages = 33361, users = 36198, depth = 53.50656 }, ['hak'] = { pos = 165, activeusers = 33, admins = 1, articles = 9444, edits = 122356, files = 0, pages = 18258, users = 30336, depth = 5.837222 }, ['roa-tara'] = { pos = 166, activeusers = 11, admins = 2, articles = 9306, edits = 140122, files = 288, pages = 17643, users = 10798, depth = 6.374225 }, ['pam'] = { pos = 167, activeusers = 28, admins = 2, articles = 8846, edits = 295723, files = 403, pages = 21416, users = 19377, depth = 27.88197 }, ['ig'] = { pos = 168, activeusers = 105, admins = 5, articles = 8787, edits = 85763, files = 0, pages = 15184, users = 13771, depth = 2.993541 }, ['nso'] = { pos = 169, activeusers = 16, admins = 1, articles = 8516, edits = 49595, files = 0, pages = 10756, users = 5820, depth = 0.3190155 }, ['so'] = { pos = 170, activeusers = 65, admins = 1, articles = 8403, edits = 238577, files = 0, pages = 25653, users = 32099, depth = 39.19222 }, ['rue'] = { pos = 171, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8378, edits = 130796, files = 87, pages = 17621, users = 25308, depth = 9.034603 }, ['sn'] = { pos = 172, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8365, edits = 96931, files = 0, pages = 16622, users = 15428, depth = 5.68188 }, ['bh'] = { pos = 173, activeusers = 42, admins = 2, articles = 8009, edits = 723115, files = 54, pages = 68954, users = 29606, depth = 607.2499 }, ['se'] = { pos = 174, activeusers = 18, admins = 6, articles = 7802, edits = 300640, files = 0, pages = 20856, users = 26259, depth = 40.35441 }, ['myv'] = { pos = 175, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7702, edits = 139514, files = 0, pages = 26122, users = 11772, depth = 30.54806 }, ['vls'] = { pos = 176, activeusers = 21, admins = 5, articles = 7631, edits = 308794, files = 480, pages = 21210, users = 24615, depth = 46.09999 }, ['nds-nl'] = { pos = 177, activeusers = 17, admins = 6, articles = 7596, edits = 320640, files = 571, pages = 20398, users = 25825, depth = 44.64942 }, ['mi'] = { pos = 178, activeusers = 25, admins = 2, articles = 7422, edits = 153236, files = 0, pages = 13445, users = 16590, depth = 7.505573 }, ['sat'] = { pos = 179, activeusers = 38, admins = 3, articles = 7384, edits = 96220, files = 0, pages = 16897, users = 5424, depth = 9.451645 }, ['sc'] = { pos = 180, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7327, edits = 177250, files = 150, pages = 16366, users = 21888, depth = 16.48284 }, ['nah'] = { pos = 181, activeusers = 31, admins = 3, articles = 7154, edits = 499145, files = 170, pages = 19284, users = 20695, depth = 74.41378 }, ['vep'] = { pos = 182, activeusers = 25, admins = 1, articles = 6697, edits = 151080, files = 0, pages = 31014, users = 14441, depth = 64.22566 }, ['gan'] = { pos = 183, activeusers = 22, admins = 1, articles = 6490, edits = 394759, files = 146, pages = 33574, users = 38549, depth = 204.7695 }, ['kab'] = { pos = 184, activeusers = 20, admins = 2, articles = 6432, edits = 105886, files = 0, pages = 15895, users = 12014, depth = 14.41928 }, ['glk'] = { pos = 185, activeusers = 19, admins = 3, articles = 6417, edits = 61964, files = 807, pages = 13793, users = 14261, depth = 5.935515 }, ['tk'] = { pos = 186, activeusers = 41, admins = 2, articles = 6302, edits = 229311, files = 319, pages = 15616, users = 24709, depth = 32.0753 }, ['fiu-vro'] = { pos = 187, activeusers = 27, admins = 4, articles = 6218, edits = 176570, files = 201, pages = 12070, users = 13187, depth = 12.95737 }, ['co'] = { pos = 188, activeusers = 34, admins = 2, articles = 6201, edits = 379505, files = 0, pages = 14791, users = 19844, depth = 49.23601 }, ['bo'] = { pos = 189, activeusers = 20, admins = 1, articles = 6012, edits = 139810, files = 0, pages = 17552, users = 26416, depth = 29.34846 }, ['ab'] = { pos = 190, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5986, edits = 118085, files = 9, pages = 20321, users = 17685, depth = 33.32511 }, ['ary'] = { pos = 191, activeusers = 35, admins = 3, articles = 5683, edits = 184036, files = 39, pages = 43403, users = 6241, depth = 186.7975 }, ['frp'] = { pos = 192, activeusers = 31, admins = 2, articles = 5603, edits = 214436, files = 0, pages = 15418, users = 14684, depth = 42.67849 }, ['gv'] = { pos = 193, activeusers = 20, admins = 3, articles = 5591, edits = 308549, files = 186, pages = 20565, users = 18034, depth = 107.6198 }, ['kw'] = { pos = 194, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5516, edits = 199464, files = 6, pages = 11759, users = 13697, depth = 21.72863 }, ['kv'] = { pos = 195, activeusers = 20, admins = 1, articles = 5480, edits = 139472, files = 0, pages = 16675, users = 13216, depth = 34.90665 }, ['csb'] = { pos = 196, activeusers = 30, admins = 3, articles = 5432, edits = 185942, files = 0, pages = 8721, users = 15420, depth = 7.816628 }, ['pcd'] = { pos = 197, activeusers = 21, admins = 3, articles = 5409, edits = 68767, files = 49, pages = 10536, users = 15769, depth = 5.864041 }, ['ug'] = { pos = 198, activeusers = 29, admins = 1, articles = 5300, edits = 153646, files = 282, pages = 14877, users = 19758, depth = 33.72198 }, ['skr'] = { pos = 199, activeusers = 11, admins = 1, articles = 5228, edits = 26897, files = 0, pages = 5763, users = 1287, depth = 0.04887555 }, ['udm'] = { pos = 200, activeusers = 20, admins = 4, articles = 5176, edits = 120760, files = 9, pages = 17118, users = 13790, depth = 37.55223 }, ['zea'] = { pos = 201, activeusers = 14, admins = 3, articles = 5045, edits = 118683, files = 1, pages = 9591, users = 12036, depth = 10.04757 }, ['ay'] = { pos = 202, activeusers = 26, admins = 1, articles = 5026, edits = 95555, files = 0, pages = 8624, users = 15318, depth = 5.678348 }, ['gn'] = { pos = 203, activeusers = 26, admins = 2, articles = 4875, edits = 120929, files = 0, pages = 11269, users = 16402, depth = 18.4604 }, ['nrm'] = { pos = 204, activeusers = 16, admins = 2, articles = 4832, edits = 219209, files = 0, pages = 10368, users = 12327, depth = 27.75247 }, ['mt'] = { pos = 205, activeusers = 41, admins = 5, articles = 4722, edits = 277780, files = 1146, pages = 19021, users = 20151, depth = 133.9143 }, ['bjn'] = { pos = 206, activeusers = 29, admins = 2, articles = 4605, edits = 77050, files = 1, pages = 22399, users = 12781, depth = 51.36082 }, ['smn'] = { pos = 207, activeusers = 17, admins = 6, articles = 4489, edits = 65818, files = 0, pages = 14103, users = 2284, depth = 21.40633 }, ['lez'] = { pos = 208, activeusers = 17, admins = 3, articles = 4306, edits = 86641, files = 10, pages = 13026, users = 9783, depth = 27.27705 }, ['lfn'] = { pos = 209, activeusers = 29, admins = 1, articles = 4175, edits = 37953, files = 0, pages = 6666, users = 9162, depth = 2.026821 }, ['stq'] = { pos = 210, activeusers = 26, admins = 5, articles = 4066, edits = 120685, files = 438, pages = 10687, users = 12513, depth = 29.94401 }, ['lo'] = { pos = 211, activeusers = 27, admins = 1, articles = 4060, edits = 94841, files = 0, pages = 12331, users = 15393, depth = 31.91992 }, ['tum'] = { pos = 212, activeusers = 24, admins = 2, articles = 3892, edits = 29332, files = 0, pages = 5799, users = 7174, depth = 1.214351 }, ['mwl'] = { pos = 213, activeusers = 21, admins = 1, articles = 3881, edits = 98672, files = 0, pages = 10209, users = 12205, depth = 25.69546 }, ['olo'] = { pos = 214, activeusers = 15, admins = 2, articles = 3866, edits = 32070, files = 0, pages = 10604, users = 6003, depth = 9.18687 }, ['fur'] = { pos = 215, activeusers = 16, admins = 2, articles = 3759, edits = 170321, files = 318, pages = 8580, users = 13186, depth = 32.65206 }, ['rm'] = { pos = 216, activeusers = 20, admins = 3, articles = 3754, edits = 162950, files = 51, pages = 9593, users = 18505, depth = 41.09494 }, ['lad'] = { pos = 217, activeusers = 26, admins = 5, articles = 3603, edits = 208847, files = 23, pages = 12940, users = 19623, depth = 108.3877 }, ['ang'] = { pos = 218, activeusers = 44, admins = 2, articles = 3584, edits = 205488, files = 300, pages = 16447, users = 117662, depth = 160.9342 }, ['gom'] = { pos = 219, activeusers = 16, admins = 4, articles = 3548, edits = 206351, files = 0, pages = 9034, users = 8614, depth = 54.60984 }, ['koi'] = { pos = 220, activeusers = 15, admins = 1, articles = 3443, edits = 59711, files = 0, pages = 10971, users = 7883, depth = 26.01916 }, ['ext'] = { pos = 221, activeusers = 16, admins = 1, articles = 3368, edits = 115809, files = 0, pages = 7536, users = 16021, depth = 23.53492 }, ['tyv'] = { pos = 222, activeusers = 14, admins = 1, articles = 3362, edits = 43390, files = 0, pages = 11179, users = 8073, depth = 20.98319 }, ['dsb'] = { pos = 223, activeusers = 25, admins = 1, articles = 3325, edits = 142763, files = 0, pages = 11197, users = 17201, depth = 71.46623 }, ['dty'] = { pos = 224, activeusers = 15, admins = 3, articles = 3309, edits = 237378, files = 3, pages = 19181, users = 5492, depth = 284.7338 }, ['rw'] = { pos = 225, activeusers = 30, admins = 1, articles = 3309, edits = 85760, files = 0, pages = 9331, users = 11116, depth = 30.43999 }, ['ln'] = { pos = 226, activeusers = 28, admins = 4, articles = 3270, edits = 121736, files = 32, pages = 8560, users = 11782, depth = 37.2187 }, ['cbk-zam'] = { pos = 227, activeusers = 19, admins = 2, articles = 3127, edits = 110064, files = 0, pages = 8229, users = 13499, depth = 35.60601 }, ['av'] = { pos = 228, activeusers = 25, admins = 2, articles = 3029, edits = 82749, files = 0, pages = 14546, users = 13307, depth = 82.24307 }, ['dv'] = { pos = 229, activeusers = 21, admins = 3, articles = 3016, edits = 129928, files = 932, pages = 11192, users = 23320, depth = 85.31279 }, ['ksh'] = { pos = 230, activeusers = 15, admins = 3, articles = 2914, edits = 1606804, files = 0, pages = 10536, users = 21339, depth = 1043.388 }, ['gag'] = { pos = 231, activeusers = 25, admins = 1, articles = 2794, edits = 67732, files = 0, pages = 6576, users = 12641, depth = 18.87219 }, ['bxr'] = { pos = 232, activeusers = 21, admins = 2, articles = 2771, edits = 69845, files = 9, pages = 11036, users = 13794, depth = 56.30362 }, ['pfl'] = { pos = 233, activeusers = 18, admins = 4, articles = 2740, edits = 89825, files = 0, pages = 6912, users = 10735, depth = 30.12874 }, ['pap'] = { pos = 234, activeusers = 17, admins = 5, articles = 2629, edits = 89525, files = 0, pages = 5957, users = 13346, depth = 24.08253 }, ['pag'] = { pos = 235, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2578, edits = 73053, files = 0, pages = 8814, users = 7561, depth = 48.4966 }, ['pi'] = { pos = 236, activeusers = 10, admins = 2, articles = 2547, edits = 101621, files = 0, pages = 4634, users = 6630, depth = 14.72361 }, ['haw'] = { pos = 237, activeusers = 19, admins = 1, articles = 2454, edits = 96436, files = 0, pages = 5517, users = 15014, depth = 27.23209 }, ['awa'] = { pos = 238, activeusers = 15, admins = 1, articles = 2436, edits = 24104, files = 0, pages = 5347, users = 1897, depth = 6.437375 }, ['tay'] = { pos = 239, activeusers = 7, admins = 0, articles = 2420, edits = 54099, files = 0, pages = 2822, users = 1093, depth = 0.5289975 }, ['tw'] = { pos = 240, activeusers = 51, admins = 2, articles = 2104, edits = 92933, files = 0, pages = 5040, users = 13881, depth = 35.90542 }, ['inh'] = { pos = 241, activeusers = 18, admins = 2, articles = 2077, edits = 54194, files = 35, pages = 11595, users = 3271, depth = 98.15193 }, ['krc'] = { pos = 242, activeusers = 15, admins = 2, articles = 2057, edits = 106191, files = 0, pages = 14324, users = 9658, depth = 263.6523 }, ['xal'] = { pos = 243, activeusers = 17, admins = 1, articles = 2046, edits = 84904, files = 0, pages = 11804, users = 9262, depth = 163.6098 }, ['szy'] = { pos = 244, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2030, edits = 128389, files = 0, pages = 5358, users = 2304, depth = 64.40205 }, ['za'] = { pos = 245, activeusers = 13, admins = 1, articles = 2010, edits = 39341, files = 0, pages = 4140, users = 9724, depth = 10.67117 }, ['kaa'] = { pos = 246, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1936, edits = 45694, files = 3, pages = 5077, users = 10203, depth = 23.69066 }, ['dag'] = { pos = 247, activeusers = 38, admins = 4, articles = 1934, edits = 41397, files = 0, pages = 4392, users = 1770, depth = 15.225 }, ['pdc'] = { pos = 248, activeusers = 27, admins = 1, articles = 1932, edits = 105115, files = 0, pages = 5831, users = 30291, depth = 73.41991 }, ['atj'] = { pos = 249, activeusers = 8, admins = 5, articles = 1909, edits = 14659, files = 0, pages = 3013, users = 3675, depth = 1.627164 }, ['to'] = { pos = 250, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1906, edits = 41556, files = 12, pages = 5323, users = 9207, depth = 25.0912 }, ['mdf'] = { pos = 251, activeusers = 16, admins = 3, articles = 1870, edits = 64118, files = 0, pages = 11550, users = 8504, depth = 148.7529 }, ['arc'] = { pos = 252, activeusers = 18, admins = 2, articles = 1851, edits = 95305, files = 0, pages = 6418, users = 18743, depth = 90.39932 }, ['kbp'] = { pos = 253, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1698, edits = 16052, files = 0, pages = 3373, users = 3826, depth = 4.630918 }, ['jam'] = { pos = 254, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1685, edits = 20756, files = 0, pages = 3021, users = 7194, depth = 4.319227 }, ['na'] = { pos = 255, activeusers = 19, admins = 2, articles = 1661, edits = 89519, files = 4, pages = 4880, users = 11462, depth = 68.89664 }, ['tcy'] = { pos = 256, activeusers = 34, admins = 2, articles = 1658, edits = 100812, files = 1, pages = 8691, users = 4896, depth = 208.7155 }, ['wo'] = { pos = 257, activeusers = 18, admins = 3, articles = 1651, edits = 104419, files = 0, pages = 5366, users = 13898, depth = 98.52634 }, ['kbd'] = { pos = 258, activeusers = 13, admins = 1, articles = 1595, edits = 43681, files = 0, pages = 6739, users = 9123, depth = 67.41828 }, ['nov'] = { pos = 259, activeusers = 14, admins = 3, articles = 1516, edits = 177696, files = 0, pages = 4403, users = 10814, depth = 146.3606 }, ['nia'] = { pos = 260, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1514, edits = 17425, files = 0, pages = 3585, users = 1196, depth = 9.094778 }, ['ki'] = { pos = 261, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1504, edits = 20599, files = 0, pages = 3072, users = 7947, depth = 7.288218 }, ['tet'] = { pos = 262, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1502, edits = 66554, files = 0, pages = 3906, users = 8904, depth = 43.64867 }, ['lg'] = { pos = 263, activeusers = 20, admins = 1, articles = 1418, edits = 26721, files = 0, pages = 4805, users = 7140, depth = 31.72761 }, ['bi'] = { pos = 264, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1393, edits = 41725, files = 0, pages = 3290, users = 12122, depth = 23.51976 }, ['tpi'] = { pos = 265, activeusers = 13, admins = 2, articles = 1351, edits = 86598, files = 0, pages = 5675, users = 12336, depth = 156.3157 }, ['jbo'] = { pos = 266, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1305, edits = 111640, files = 0, pages = 5713, users = 14965, depth = 222.9553 }, ['roa-rup'] = { pos = 267, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1292, edits = 205213, files = 0, pages = 4254, users = 12969, depth = 253.5435 }, ['fj'] = { pos = 268, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1275, edits = 35385, files = 0, pages = 3628, users = 8334, depth = 33.21815 }, ['nqo'] = { pos = 269, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1275, edits = 9854, files = 0, pages = 2564, users = 2844, depth = 3.928077 }, ['lbe'] = { pos = 270, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1264, edits = 50194, files = 0, pages = 14627, users = 7785, depth = 383.5397 }, ['kg'] = { pos = 271, activeusers = 16, admins = 1, articles = 1254, edits = 43783, files = 0, pages = 2900, users = 9946, depth = 26.0119 }, ['xh'] = { pos = 272, activeusers = 22, admins = 1, articles = 1225, edits = 33811, files = 0, pages = 3792, users = 11659, depth = 39.15338 }, ['mnw'] = { pos = 273, activeusers = 17, admins = 2, articles = 1224, edits = 33616, files = 0, pages = 4498, users = 2641, depth = 53.47135 }, ['ty'] = { pos = 274, activeusers = 10, admins = 2, articles = 1217, edits = 53067, files = 0, pages = 3009, users = 6842, depth = 38.23818 }, ['ks'] = { pos = 275, activeusers = 23, admins = 2, articles = 1168, edits = 61630, files = 9, pages = 7744, users = 9299, depth = 252.2695 }, ['cu'] = { pos = 276, activeusers = 25, admins = 2, articles = 1164, edits = 82560, files = 0, pages = 5563, users = 22982, depth = 211.9642 }, ['shi'] = { pos = 277, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1151, edits = 33311, files = 0, pages = 3831, users = 1441, depth = 47.14053 }, ['srn'] = { pos = 278, activeusers = 9, admins = 1, articles = 1112, edits = 39122, files = 0, pages = 2726, users = 7018, depth = 30.2338 }, ['trv'] = { pos = 279, activeusers = 16, admins = 0, articles = 1110, edits = 85284, files = 0, pages = 2055, users = 1176, depth = 30.07969 }, ['om'] = { pos = 280, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1090, edits = 37983, files = 0, pages = 3731, users = 9423, depth = 59.76512 }, ['sm'] = { pos = 281, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1065, edits = 42571, files = 0, pages = 3289, users = 9597, depth = 56.44433 }, ['gcr'] = { pos = 282, activeusers = 12, admins = 1, articles = 1049, edits = 16478, files = 0, pages = 2554, users = 2168, depth = 13.28023 }, ['alt'] = { pos = 283, activeusers = 9, admins = 2, articles = 1044, edits = 35786, files = 0, pages = 3647, users = 1605, depth = 60.99928 }, ['chr'] = { pos = 284, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1026, edits = 46137, files = 0, pages = 3903, users = 21732, depth = 92.94708 }, ['ltg'] = { pos = 285, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1014, edits = 35309, files = 0, pages = 3221, users = 6670, depth = 51.93062 }, ['guw'] = { pos = 286, activeusers = 21, admins = 2, articles = 974, edits = 27794, files = 0, pages = 1684, users = 457, depth = 8.770165 }, ['ny'] = { pos = 287, activeusers = 17, admins = 2, articles = 912, edits = 37774, files = 0, pages = 3997, users = 9329, depth = 108.1383 }, ['pih'] = { pos = 288, activeusers = 13, admins = 1, articles = 891, edits = 44097, files = 0, pages = 3321, users = 10435, depth = 98.76369 }, ['got'] = { pos = 289, activeusers = 17, admins = 1, articles = 866, edits = 46126, files = 0, pages = 3802, users = 17669, depth = 139.4473 }, ['mad'] = { pos = 290, activeusers = 25, admins = 0, articles = 860, edits = 8829, files = 0, pages = 1626, users = 1547, depth = 4.307761 }, ['st'] = { pos = 291, activeusers = 20, admins = 1, articles = 838, edits = 28355, files = 0, pages = 4240, users = 9398, depth = 110.2159 }, ['ami'] = { pos = 292, activeusers = 13, admins = 0, articles = 837, edits = 32100, files = 0, pages = 1654, users = 890, depth = 18.4911 }, ['tn'] = { pos = 293, activeusers = 19, admins = 2, articles = 783, edits = 26973, files = 0, pages = 3434, users = 9203, depth = 90.0378 }, ['blk'] = { pos = 294, activeusers = 22, admins = 0, articles = 776, edits = 14524, files = 0, pages = 3052, users = 161, depth = 40.93764 }, ['bm'] = { pos = 295, activeusers = 14, admins = 2, articles = 764, edits = 40179, files = 0, pages = 3140, users = 9835, depth = 123.7587 }, ['rmy'] = { pos = 296, activeusers = 19, admins = 1, articles = 730, edits = 50214, files = 0, pages = 2698, users = 16363, depth = 135.2656 }, ['ts'] = { pos = 297, activeusers = 10, admins = 2, articles = 711, edits = 36599, files = 0, pages = 3749, users = 8794, depth = 178.2338 }, ['chy'] = { pos = 298, activeusers = 9, admins = 1, articles = 662, edits = 24100, files = 0, pages = 2255, users = 10566, depth = 61.8851 }, ['ve'] = { pos = 299, activeusers = 13, admins = 1, articles = 638, edits = 19119, files = 0, pages = 2123, users = 7172, depth = 48.78954 }, ['rn'] = { pos = 300, activeusers = 23, admins = 1, articles = 620, edits = 23091, files = 0, pages = 2447, users = 8943, depth = 81.94124 }, ['iu'] = { pos = 301, activeusers = 22, admins = 2, articles = 593, edits = 44488, files = 0, pages = 3180, users = 16954, depth = 266.2559 }, ['ak'] = { pos = 302, activeusers = 21, admins = 1, articles = 590, edits = 28858, files = 0, pages = 2434, users = 12392, depth = 115.8146 }, ['ss'] = { pos = 303, activeusers = 14, admins = 3, articles = 565, edits = 38049, files = 0, pages = 2398, users = 7602, depth = 167.0022 }, ['ch'] = { pos = 304, activeusers = 10, admins = 1, articles = 541, edits = 22831, files = 0, pages = 2494, users = 14371, depth = 119.2994 }, ['ff'] = { pos = 305, activeusers = 52, admins = 0, articles = 505, edits = 24775, files = 0, pages = 2443, users = 7842, depth = 149.3534 }, ['pnt'] = { pos = 306, activeusers = 10, admins = 1, articles = 480, edits = 35119, files = 0, pages = 2035, users = 9429, depth = 181.1157 }, ['ady'] = { pos = 307, activeusers = 11, admins = 1, articles = 451, edits = 12032, files = 0, pages = 3082, users = 5959, depth = 132.8599 }, ['kcg'] = { pos = 308, activeusers = 15, admins = 1, articles = 446, edits = 15435, files = 0, pages = 1700, users = 396, depth = 71.77663 }, ['ik'] = { pos = 309, activeusers = 16, admins = 1, articles = 430, edits = 37744, files = 0, pages = 2581, users = 7913, depth = 365.9349 }, ['ee'] = { pos = 310, activeusers = 15, admins = 2, articles = 423, edits = 49524, files = 0, pages = 3052, users = 13209, depth = 626.8038 }, ['din'] = { pos = 311, activeusers = 19, admins = 1, articles = 317, edits = 8016, files = 0, pages = 1084, users = 5664, depth = 43.2913 }, ['sg'] = { pos = 312, activeusers = 12, admins = 2, articles = 296, edits = 20484, files = 0, pages = 1979, users = 5959, depth = 334.6215 }, ['pwn'] = { pos = 313, activeusers = 14, admins = 0, articles = 277, edits = 10547, files = 0, pages = 428, users = 815, depth = 7.322841 }, ['kl'] = { pos = 314, activeusers = 18, admins = 2, articles = 242, edits = 74444, files = 0, pages = 2257, users = 12255, depth = 2286.744 }, ['ti'] = { pos = 315, activeusers = 12, admins = 2, articles = 233, edits = 23699, files = 0, pages = 2723, users = 8443, depth = 993.9606 }, ['dz'] = { pos = 316, activeusers = 15, admins = 1, articles = 227, edits = 29277, files = 0, pages = 2279, users = 9173, depth = 1049.748 }, ['cr'] = { pos = 317, activeusers = 14, admins = 2, articles = 158, edits = 36876, files = 0, pages = 2157, users = 16684, depth = 2736.561 }, ['ng'] = { pos = 318, activeusers = 1, admins = 1, articles = 8, edits = 5923, files = 0, pages = 443, users = 2385, depth = 39530.88 }, ['cho'] = { pos = 319, activeusers = 1, admins = 1, articles = 6, edits = 4220, files = 0, pages = 201, users = 1809, depth = 22176 }, ['kj'] = { pos = 320, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 3548, files = 0, pages = 114, users = 1376, depth = 23536.62 }, ['mh'] = { pos = 321, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 4212, files = 0, pages = 206, users = 2140, depth = 52143.95 }, ['ho'] = { pos = 322, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 3786, files = 0, pages = 129, users = 1575, depth = 51771.35 }, ['ii'] = { pos = 323, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 11653, files = 0, pages = 189, users = 2031, depth = 237006 }, ['lrc'] = { pos = 324, activeusers = 2, admins = 1, articles = 1, edits = 140064, files = 0, pages = 237, users = 5036, depth = 3.291563E+07 }, ['mus'] = { pos = 325, activeusers = 0, admins = 1, articles = 1, edits = 3603, files = 0, pages = 115, users = 2348, depth = 407170.3 }, ['aa'] = { pos = 326, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4685, files = 0, pages = 509, users = 4062, depth = 0 }, ['hz'] = { pos = 327, activeusers = 0, admins = 1, articles = 0, edits = 4483, files = 0, pages = 176, users = 3761, depth = 0 }, ['kr'] = { pos = 328, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4641, files = 0, pages = 162, users = 5464, depth = 0 }, ['total'] = { activeusers = 281217, admins = 3756, articles = 59219869, edits = 3204865914, files = 2762073, pages = 244704343, users = 103421077, depth = 128.4838, date = '@1659211270' }, } return info d0s8035t99bxxkhywlc3b6dsf85v5bm 2726120 2726055 2022-07-30T22:00:49Z MBHbot 26205 Scribunto text/plain local info = { ['en'] = { pos = 1, activeusers = 114084, admins = 1032, articles = 6555301, edits = 1105371578, files = 897410, pages = 56616341, users = 44195422, depth = 1138.626 }, ['ceb'] = { pos = 2, activeusers = 192, admins = 6, articles = 6125901, edits = 34881300, files = 0, pages = 11232157, users = 92833, depth = 2.157718 }, ['de'] = { pos = 3, activeusers = 17136, admins = 192, articles = 2711270, edits = 223441515, files = 128684, pages = 7487488, users = 3968014, depth = 92.60842 }, ['sv'] = { pos = 4, activeusers = 1921, admins = 66, articles = 2551757, edits = 50885951, files = 0, pages = 6116744, users = 829841, depth = 16.23734 }, ['fr'] = { pos = 5, activeusers = 16845, admins = 159, articles = 2441618, edits = 195253797, files = 68985, pages = 12126993, users = 4433054, depth = 253.3517 }, ['nl'] = { pos = 6, activeusers = 3468, admins = 36, articles = 2096487, edits = 62370133, files = 20, pages = 4462528, users = 1221677, depth = 17.80147 }, ['ru'] = { pos = 7, activeusers = 10617, admins = 76, articles = 1841113, edits = 124131409, files = 237572, pages = 7424745, users = 3223301, depth = 153.7704 }, ['es'] = { pos = 8, activeusers = 13388, admins = 63, articles = 1792010, edits = 144617114, files = 0, pages = 7699964, users = 6603478, depth = 204.1382 }, ['it'] = { pos = 9, activeusers = 7601, admins = 122, articles = 1764743, edits = 128303105, files = 139681, pages = 7480634, users = 2277765, depth = 179.93 }, ['arz'] = { pos = 10, activeusers = 216, admins = 7, articles = 1595082, edits = 7104323, files = 1473, pages = 2004978, users = 187396, depth = 0.2339884 }, ['pl'] = { pos = 11, activeusers = 4061, admins = 102, articles = 1530574, edits = 67502550, files = 261, pages = 3552098, users = 1183762, depth = 33.15007 }, ['ja'] = { pos = 12, activeusers = 14820, admins = 40, articles = 1335597, edits = 90540708, files = 32228, pages = 3947878, users = 1961351, depth = 87.73423 }, ['zh'] = { pos = 13, activeusers = 8871, admins = 66, articles = 1293639, edits = 72677228, files = 60491, pages = 7103877, users = 3246718, depth = 206.3786 }, ['vi'] = { pos = 14, activeusers = 2017, admins = 20, articles = 1274768, edits = 68859589, files = 24461, pages = 19372475, users = 874565, depth = 716.4141 }, ['war'] = { pos = 15, activeusers = 93, admins = 3, articles = 1265915, edits = 6285252, files = 42, pages = 2881754, users = 52776, depth = 3.553472 }, ['uk'] = { pos = 16, activeusers = 3229, admins = 49, articles = 1181092, edits = 36616663, files = 110416, pages = 4104556, users = 636558, depth = 54.65635 }, ['ar'] = { pos = 17, activeusers = 4567, admins = 26, articles = 1180076, edits = 58770101, files = 49628, pages = 7790843, users = 2283566, depth = 236.7313 }, ['pt'] = { pos = 18, activeusers = 8617, admins = 56, articles = 1093944, edits = 63926348, files = 58351, pages = 5393900, users = 2785572, depth = 183.1112 }, ['fa'] = { pos = 19, activeusers = 5163, admins = 34, articles = 921570, edits = 35188267, files = 81588, pages = 5329810, users = 1138345, depth = 151.0637 }, ['ca'] = { pos = 20, activeusers = 1008, admins = 30, articles = 705450, edits = 30447228, files = 15474, pages = 1760603, users = 424855, depth = 38.68876 }, ['sr'] = { pos = 21, activeusers = 721, admins = 18, articles = 661008, edits = 25097448, files = 36105, pages = 3982197, users = 309734, depth = 159.1038 }, ['id'] = { pos = 22, activeusers = 3141, admins = 41, articles = 625752, edits = 21435850, files = 47359, pages = 3286448, users = 1342353, depth = 117.9234 }, ['ko'] = { pos = 23, activeusers = 1549, admins = 27, articles = 597561, edits = 33003961, files = 12676, pages = 2722524, users = 746507, depth = 153.2966 }, ['no'] = { pos = 24, activeusers = 990, admins = 40, articles = 594623, edits = 22718429, files = 5, pages = 1695337, users = 557757, depth = 45.91851 }, ['fi'] = { pos = 25, activeusers = 1540, admins = 30, articles = 534963, edits = 20611857, files = 69443, pages = 1406275, users = 519273, depth = 38.88183 }, ['hu'] = { pos = 26, activeusers = 1530, admins = 24, articles = 508989, edits = 25077891, files = 8384, pages = 1446822, users = 509148, depth = 58.84509 }, ['cs'] = { pos = 27, activeusers = 2055, admins = 32, articles = 507441, edits = 21495190, files = 1, pages = 1398277, users = 584645, depth = 47.37754 }, ['tr'] = { pos = 28, activeusers = 2975, admins = 24, articles = 503803, edits = 28141710, files = 37476, pages = 2372402, users = 1415442, depth = 163.1823 }, ['ce'] = { pos = 29, activeusers = 54, admins = 3, articles = 479358, edits = 8667746, files = 315, pages = 906001, users = 30576, depth = 7.578562 }, ['sh'] = { pos = 30, activeusers = 162, admins = 12, articles = 456799, edits = 41240118, files = 10240, pages = 4644130, users = 175842, depth = 746.1735 }, ['ro'] = { pos = 31, activeusers = 851, admins = 18, articles = 432287, edits = 14987734, files = 116401, pages = 2618065, users = 590557, depth = 146.3603 }, ['zh-min-nan'] = { pos = 32, activeusers = 91, admins = 6, articles = 431481, edits = 3129115, files = 362, pages = 1062738, users = 53761, depth = 6.302086 }, ['tt'] = { pos = 33, activeusers = 86, admins = 5, articles = 417491, edits = 3522586, files = 6074, pages = 564483, users = 42959, depth = 0.7735776 }, ['eu'] = { pos = 34, activeusers = 255, admins = 12, articles = 396561, edits = 8985416, files = 0, pages = 823468, users = 138266, depth = 12.64556 }, ['ms'] = { pos = 35, activeusers = 555, admins = 15, articles = 359480, edits = 5615087, files = 19612, pages = 1040702, users = 297677, depth = 19.37573 }, ['eo'] = { pos = 36, activeusers = 308, admins = 16, articles = 322419, edits = 7650987, files = 10894, pages = 711481, users = 198956, depth = 15.65851 }, ['he'] = { pos = 37, activeusers = 3185, admins = 32, articles = 319678, edits = 34328244, files = 73652, pages = 1336754, users = 992404, depth = 259.9449 }, ['hy'] = { pos = 38, activeusers = 420, admins = 11, articles = 292878, edits = 8468201, files = 11309, pages = 987517, users = 123512, depth = 48.23824 }, ['bg'] = { pos = 39, activeusers = 758, admins = 25, articles = 283287, edits = 11451476, files = 549, pages = 631299, users = 310807, depth = 27.37547 }, ['da'] = { pos = 40, activeusers = 701, admins = 25, articles = 282984, edits = 11186203, files = 0, pages = 906742, users = 434487, depth = 59.93872 }, ['azb'] = { pos = 41, activeusers = 123, admins = 5, articles = 241994, edits = 1520804, files = 245, pages = 570635, users = 37708, depth = 4.915289 }, ['sk'] = { pos = 42, activeusers = 515, admins = 10, articles = 241422, edits = 7393191, files = 0, pages = 548335, users = 221048, depth = 21.79028 }, ['kk'] = { pos = 43, activeusers = 192, admins = 16, articles = 231909, edits = 3052179, files = 10539, pages = 587429, users = 120592, depth = 12.21089 }, ['et'] = { pos = 44, activeusers = 426, admins = 33, articles = 229221, edits = 6162535, files = 758, pages = 541428, users = 167760, depth = 21.1152 }, ['min'] = { pos = 45, activeusers = 47, admins = 5, articles = 225526, edits = 2443751, files = 177, pages = 385203, users = 16074, depth = 3.180232 }, ['be'] = { pos = 46, activeusers = 266, admins = 11, articles = 220538, edits = 4160351, files = 3243, pages = 645357, users = 120342, depth = 23.92054 }, ['simple'] = { pos = 47, activeusers = 958, admins = 17, articles = 215612, edits = 8345377, files = 36, pages = 698998, users = 1220312, depth = 60.00843 }, ['hr'] = { pos = 48, activeusers = 490, admins = 11, articles = 212802, edits = 6419513, files = 20943, pages = 444851, users = 277187, depth = 17.15914 }, ['el'] = { pos = 49, activeusers = 1000, admins = 22, articles = 212065, edits = 9575205, files = 18491, pages = 629783, users = 367925, depth = 58.99097 }, ['lt'] = { pos = 50, activeusers = 317, admins = 10, articles = 203664, edits = 6637392, files = 23852, pages = 499531, users = 166060, depth = 28.04139 }, ['gl'] = { pos = 51, activeusers = 234, admins = 8, articles = 187210, edits = 6136967, files = 459, pages = 470787, users = 127949, depth = 29.90978 }, ['az'] = { pos = 52, activeusers = 712, admins = 17, articles = 185818, edits = 6541851, files = 23742, pages = 509740, users = 250948, depth = 38.99934 }, ['sl'] = { pos = 53, activeusers = 323, admins = 22, articles = 177184, edits = 5713516, files = 8335, pages = 439014, users = 213307, depth = 28.4194 }, ['ur'] = { pos = 54, activeusers = 298, admins = 11, articles = 173975, edits = 4988845, files = 12482, pages = 990598, users = 148824, depth = 110.9614 }, ['nn'] = { pos = 55, activeusers = 114, admins = 14, articles = 162590, edits = 3387060, files = 16, pages = 372279, users = 121511, depth = 15.13275 }, ['ka'] = { pos = 56, activeusers = 236, admins = 6, articles = 161967, edits = 4389358, files = 14832, pages = 459152, users = 142771, depth = 32.18439 }, ['uz'] = { pos = 57, activeusers = 709, admins = 18, articles = 155680, edits = 2723380, files = 2046, pages = 670828, users = 76186, depth = 44.45243 }, ['hi'] = { pos = 58, activeusers = 1224, admins = 6, articles = 152113, edits = 5588611, files = 3568, pages = 1187128, users = 706917, depth = 217.9551 }, ['th'] = { pos = 59, activeusers = 955, admins = 15, articles = 149285, edits = 10204620, files = 27279, pages = 971097, users = 428647, depth = 318.4541 }, ['ta'] = { pos = 60, activeusers = 310, admins = 31, articles = 147641, edits = 3473977, files = 7754, pages = 464767, users = 207059, depth = 34.48589 }, ['la'] = { pos = 61, activeusers = 156, admins = 21, articles = 137120, edits = 3686288, files = 0, pages = 275706, users = 157696, depth = 13.65778 }, ['cy'] = { pos = 62, activeusers = 133, admins = 16, articles = 134961, edits = 11093699, files = 11268, pages = 274417, users = 73480, depth = 43.16415 }, ['ast'] = { pos = 63, activeusers = 116, admins = 11, articles = 129862, edits = 3698109, files = 0, pages = 228386, users = 106389, depth = 9.320306 }, ['mk'] = { pos = 64, activeusers = 234, admins = 12, articles = 129637, edits = 4786134, files = 8676, pages = 523828, users = 103055, depth = 84.47955 }, ['bn'] = { pos = 65, activeusers = 1091, admins = 14, articles = 125864, edits = 6005768, files = 15257, pages = 986276, users = 382730, depth = 284.564 }, ['zh-yue'] = { pos = 66, activeusers = 319, admins = 12, articles = 125852, edits = 1853030, files = 2626, pages = 283463, users = 243037, depth = 10.25272 }, ['lv'] = { pos = 67, activeusers = 291, admins = 13, articles = 114792, edits = 3655968, files = 25488, pages = 466386, users = 107700, depth = 73.5388 }, ['tg'] = { pos = 68, activeusers = 81, admins = 6, articles = 107654, edits = 1307371, files = 485, pages = 262571, users = 36023, depth = 10.31074 }, ['af'] = { pos = 69, activeusers = 181, admins = 16, articles = 104083, edits = 2511374, files = 9615, pages = 372375, users = 151610, depth = 44.81122 }, ['my'] = { pos = 70, activeusers = 155, admins = 4, articles = 103575, edits = 752232, files = 2978, pages = 216158, users = 102662, depth = 4.111651 }, ['vo'] = { pos = 71, activeusers = 31, admins = 2, articles = 96175, edits = 3288713, files = 0, pages = 226957, users = 32295, depth = 26.79501 }, ['mg'] = { pos = 72, activeusers = 56, admins = 3, articles = 94871, edits = 1045522, files = 3, pages = 245092, users = 28755, depth = 10.69543 }, ['bs'] = { pos = 73, activeusers = 170, admins = 9, articles = 90302, edits = 3413587, files = 5456, pages = 367604, users = 144195, depth = 87.56731 }, ['oc'] = { pos = 74, activeusers = 93, admins = 4, articles = 88257, edits = 2307985, files = 924, pages = 157033, users = 48264, depth = 8.925192 }, ['sq'] = { pos = 75, activeusers = 229, admins = 11, articles = 86020, edits = 2461510, files = 4726, pages = 263036, users = 143491, depth = 39.62895 }, ['mr'] = { pos = 76, activeusers = 182, admins = 12, articles = 85531, edits = 2137210, files = 19140, pages = 284052, users = 145397, depth = 40.5336 }, ['nds'] = { pos = 77, activeusers = 42, admins = 4, articles = 83853, edits = 989792, files = 0, pages = 162147, users = 48883, depth = 5.321754 }, ['ky'] = { pos = 78, activeusers = 75, admins = 2, articles = 81507, edits = 422672, files = 2688, pages = 111179, users = 33054, depth = 0.5038306 }, ['ml'] = { pos = 79, activeusers = 261, admins = 15, articles = 78883, edits = 3701066, files = 6962, pages = 487644, users = 162821, depth = 203.7962 }, ['be-tarask'] = { pos = 80, activeusers = 128, admins = 4, articles = 78660, edits = 2323288, files = 1886, pages = 226175, users = 76031, depth = 36.12626 }, ['te'] = { pos = 81, activeusers = 205, admins = 13, articles = 77622, edits = 3593946, files = 13439, pages = 305814, users = 114161, depth = 101.5653 }, ['sw'] = { pos = 82, activeusers = 181, admins = 14, articles = 74128, edits = 1233686, files = 2269, pages = 146996, users = 54819, depth = 8.109765 }, ['new'] = { pos = 83, activeusers = 22, admins = 2, articles = 72352, edits = 848724, files = 0, pages = 196935, users = 25001, depth = 12.77792 }, ['br'] = { pos = 84, activeusers = 78, admins = 6, articles = 72311, edits = 2001275, files = 5405, pages = 141565, users = 69957, depth = 12.96677 }, ['jv'] = { pos = 85, activeusers = 100, admins = 4, articles = 69815, edits = 1592354, files = 5430, pages = 177666, users = 53789, depth = 21.38879 }, ['vec'] = { pos = 86, activeusers = 43, admins = 5, articles = 68973, edits = 1100024, files = 724, pages = 140342, users = 32014, depth = 8.392193 }, ['ht'] = { pos = 87, activeusers = 50, admins = 3, articles = 67834, edits = 802955, files = 0, pages = 82006, users = 28440, depth = 0.4273788 }, ['pms'] = { pos = 88, activeusers = 34, admins = 4, articles = 66365, edits = 855275, files = 2069, pages = 101485, users = 25266, depth = 2.360123 }, ['pnb'] = { pos = 89, activeusers = 62, admins = 2, articles = 65762, edits = 606043, files = 225, pages = 113726, users = 32350, depth = 2.834813 }, ['su'] = { pos = 90, activeusers = 43, admins = 7, articles = 61275, edits = 628377, files = 545, pages = 97383, users = 28325, depth = 2.240667 }, ['lb'] = { pos = 91, activeusers = 73, admins = 5, articles = 60970, edits = 2390277, files = 2367, pages = 131382, users = 55022, depth = 24.26461 }, ['ba'] = { pos = 92, activeusers = 90, admins = 7, articles = 60254, edits = 1147295, files = 1454, pages = 169654, users = 35345, depth = 22.29328 }, ['lld'] = { pos = 93, activeusers = 19, admins = 2, articles = 59757, edits = 94090, files = 0, pages = 63193, users = 2190, depth = 0.004922698 }, ['ga'] = { pos = 94, activeusers = 87, admins = 7, articles = 57179, edits = 1065874, files = 1117, pages = 95785, users = 52409, depth = 5.072766 }, ['szl'] = { pos = 95, activeusers = 46, admins = 3, articles = 55835, edits = 347517, files = 0, pages = 69107, users = 21717, depth = 0.2841278 }, ['is'] = { pos = 96, activeusers = 119, admins = 19, articles = 54653, edits = 1758165, files = 3218, pages = 141348, users = 86520, depth = 31.29897 }, ['ku'] = { pos = 97, activeusers = 98, admins = 3, articles = 53827, edits = 1092238, files = 565, pages = 109083, users = 51666, depth = 10.55161 }, ['lmo'] = { pos = 98, activeusers = 34, admins = 5, articles = 53787, edits = 1111130, files = 4437, pages = 122639, users = 37626, depth = 14.84618 }, ['cv'] = { pos = 99, activeusers = 64, admins = 2, articles = 49576, edits = 749238, files = 537, pages = 97695, users = 31144, depth = 7.224998 }, ['fy'] = { pos = 100, activeusers = 69, admins = 8, articles = 49105, edits = 1082960, files = 7572, pages = 149891, users = 43353, depth = 30.43588 }, ['tl'] = { pos = 101, activeusers = 127, admins = 11, articles = 43000, edits = 1953093, files = 1897, pages = 233583, users = 123226, depth = 164.2529 }, ['wuu'] = { pos = 102, activeusers = 52, admins = 4, articles = 42552, edits = 294248, files = 136, pages = 55367, users = 78560, depth = 0.4820141 }, ['ckb'] = { pos = 103, activeusers = 159, admins = 7, articles = 42214, edits = 964195, files = 1610, pages = 184317, users = 51159, depth = 59.27792 }, ['an'] = { pos = 104, activeusers = 69, admins = 6, articles = 42086, edits = 1834394, files = 1499, pages = 128302, users = 68184, depth = 60.00116 }, ['sco'] = { pos = 105, activeusers = 105, admins = 4, articles = 40557, edits = 861937, files = 690, pages = 146732, users = 94974, depth = 40.25906 }, ['diq'] = { pos = 106, activeusers = 29, admins = 3, articles = 40161, edits = 487133, files = 209, pages = 60549, users = 24894, depth = 2.073389 }, ['pa'] = { pos = 107, activeusers = 109, admins = 9, articles = 38318, edits = 607823, files = 1575, pages = 134122, users = 42193, depth = 28.32949 }, ['yo'] = { pos = 108, activeusers = 69, admins = 3, articles = 34269, edits = 552370, files = 168, pages = 59159, users = 24799, depth = 4.925566 }, ['io'] = { pos = 109, activeusers = 60, admins = 5, articles = 33315, edits = 991415, files = 0, pages = 48902, users = 33595, depth = 4.437867 }, ['ne'] = { pos = 110, activeusers = 94, admins = 5, articles = 32242, edits = 1066819, files = 1258, pages = 103386, users = 58528, depth = 50.24138 }, ['bar'] = { pos = 111, activeusers = 57, admins = 3, articles = 31631, edits = 830113, files = 1320, pages = 116395, users = 63367, depth = 51.21532 }, ['gu'] = { pos = 112, activeusers = 66, admins = 3, articles = 29943, edits = 824629, files = 0, pages = 117397, users = 68853, depth = 59.9198 }, ['als'] = { pos = 113, activeusers = 69, admins = 9, articles = 28972, edits = 1013823, files = 571, pages = 69650, users = 92304, depth = 28.69481 }, ['kn'] = { pos = 114, activeusers = 192, admins = 3, articles = 28345, edits = 1105313, files = 2592, pages = 129946, users = 75937, depth = 109.2862 }, ['scn'] = { pos = 115, activeusers = 37, admins = 5, articles = 26207, edits = 732731, files = 1407, pages = 55689, users = 41289, depth = 16.65154 }, ['bpy'] = { pos = 116, activeusers = 21, admins = 3, articles = 25085, edits = 886449, files = 47, pages = 62808, users = 23478, depth = 31.91707 }, ['ia'] = { pos = 117, activeusers = 42, admins = 6, articles = 23766, edits = 641703, files = 4, pages = 37726, users = 44637, depth = 5.868836 }, ['avk'] = { pos = 118, activeusers = 28, admins = 6, articles = 23702, edits = 112612, files = 0, pages = 28772, users = 3033, depth = 0.1790856 }, ['qu'] = { pos = 119, activeusers = 43, admins = 2, articles = 23067, edits = 650029, files = 0, pages = 55975, users = 27146, depth = 23.63521 }, ['mn'] = { pos = 120, activeusers = 113, admins = 3, articles = 21313, edits = 705253, files = 1475, pages = 97703, users = 77787, depth = 92.73014 }, ['nv'] = { pos = 121, activeusers = 13, admins = 2, articles = 20507, edits = 295882, files = 709, pages = 34657, users = 15091, depth = 4.064772 }, ['xmf'] = { pos = 122, activeusers = 30, admins = 3, articles = 19589, edits = 185308, files = 0, pages = 36477, users = 17059, depth = 3.775783 }, ['crh'] = { pos = 123, activeusers = 34, admins = 2, articles = 19555, edits = 177069, files = 0, pages = 39415, users = 17799, depth = 4.633657 }, ['si'] = { pos = 124, activeusers = 76, admins = 3, articles = 17998, edits = 508955, files = 3122, pages = 79704, users = 58215, depth = 75.05948 }, ['ha'] = { pos = 125, activeusers = 106, admins = 4, articles = 17337, edits = 162657, files = 0, pages = 30700, users = 18297, depth = 3.147708 }, ['bat-smg'] = { pos = 126, activeusers = 28, admins = 5, articles = 17081, edits = 355456, files = 109, pages = 29084, users = 24133, depth = 6.035104 }, ['frr'] = { pos = 127, activeusers = 20, admins = 5, articles = 16073, edits = 231093, files = 1323, pages = 41167, users = 17958, depth = 13.68307 }, ['os'] = { pos = 128, activeusers = 36, admins = 3, articles = 16064, edits = 522994, files = 165, pages = 59850, users = 22556, depth = 64.92257 }, ['gd'] = { pos = 129, activeusers = 31, admins = 6, articles = 15905, edits = 566860, files = 347, pages = 32200, users = 25572, depth = 18.47827 }, ['or'] = { pos = 130, activeusers = 45, admins = 5, articles = 15809, edits = 461114, files = 125, pages = 71583, users = 31041, depth = 80.17763 }, ['cdo'] = { pos = 131, activeusers = 19, admins = 4, articles = 15552, edits = 89354, files = 0, pages = 31339, users = 18937, depth = 2.938026 }, ['bug'] = { pos = 132, activeusers = 19, admins = 1, articles = 15401, edits = 200527, files = 0, pages = 19593, users = 12246, depth = 0.7582574 }, ['yi'] = { pos = 133, activeusers = 50, admins = 3, articles = 15389, edits = 578678, files = 1062, pages = 44179, users = 45363, depth = 45.84412 }, ['ilo'] = { pos = 134, activeusers = 24, admins = 2, articles = 15362, edits = 391817, files = 0, pages = 70145, users = 16172, depth = 71.03668 }, ['sd'] = { pos = 135, activeusers = 38, admins = 4, articles = 15235, edits = 240037, files = 145, pages = 56214, users = 15738, depth = 30.89381 }, ['ps'] = { pos = 136, activeusers = 52, admins = 1, articles = 15192, edits = 283116, files = 1726, pages = 54042, users = 27763, depth = 34.25983 }, ['am'] = { pos = 137, activeusers = 40, admins = 2, articles = 15037, edits = 371477, files = 1765, pages = 45908, users = 39140, depth = 34.10535 }, ['ban'] = { pos = 138, activeusers = 38, admins = 3, articles = 14762, edits = 120041, files = 112, pages = 29852, users = 5317, depth = 4.201885 }, ['nap'] = { pos = 139, activeusers = 29, admins = 3, articles = 14730, edits = 664662, files = 281, pages = 23705, users = 27680, depth = 10.40937 }, ['sah'] = { pos = 140, activeusers = 37, admins = 3, articles = 14247, edits = 381162, files = 1765, pages = 47627, users = 22168, depth = 43.93212 }, ['hsb'] = { pos = 141, activeusers = 43, admins = 4, articles = 13823, edits = 377285, files = 133, pages = 35370, users = 23038, depth = 25.91812 }, ['fo'] = { pos = 142, activeusers = 40, admins = 3, articles = 13771, edits = 368671, files = 0, pages = 40252, users = 26872, depth = 33.86798 }, ['map-bms'] = { pos = 143, activeusers = 31, admins = 1, articles = 13751, edits = 213130, files = 462, pages = 30202, users = 14917, depth = 10.10008 }, ['mai'] = { pos = 144, activeusers = 31, admins = 5, articles = 13722, edits = 229447, files = 115, pages = 39254, users = 11741, depth = 20.2364 }, ['li'] = { pos = 145, activeusers = 32, admins = 7, articles = 13644, edits = 454030, files = 623, pages = 65471, users = 26490, depth = 100.0609 }, ['mzn'] = { pos = 146, activeusers = 47, admins = 3, articles = 13443, edits = 165729, files = 263, pages = 30417, users = 30095, depth = 8.686766 }, ['gor'] = { pos = 147, activeusers = 20, admins = 2, articles = 13236, edits = 50641, files = 0, pages = 20737, users = 4014, depth = 0.7842981 }, ['eml'] = { pos = 148, activeusers = 30, admins = 3, articles = 13010, edits = 152134, files = 2739, pages = 35042, users = 23338, depth = 12.45061 }, ['ace'] = { pos = 149, activeusers = 30, admins = 3, articles = 12545, edits = 137218, files = 0, pages = 26464, users = 24094, depth = 6.38308 }, ['bcl'] = { pos = 150, activeusers = 43, admins = 3, articles = 12266, edits = 232928, files = 865, pages = 32810, users = 19648, depth = 19.91496 }, ['sa'] = { pos = 151, activeusers = 49, admins = 4, articles = 11773, edits = 469245, files = 445, pages = 70068, users = 35326, depth = 164.1982 }, ['shn'] = { pos = 152, activeusers = 13, admins = 2, articles = 11554, edits = 54746, files = 60, pages = 27062, users = 3268, depth = 3.644512 }, ['wa'] = { pos = 153, activeusers = 27, admins = 4, articles = 11538, edits = 388122, files = 619, pages = 27215, users = 22219, depth = 26.32842 }, ['zh-classical'] = { pos = 154, activeusers = 46, admins = 6, articles = 11397, edits = 379535, files = 0, pages = 96716, users = 94410, depth = 219.9196 }, ['lij'] = { pos = 155, activeusers = 28, admins = 8, articles = 11015, edits = 231125, files = 6, pages = 26617, users = 14463, depth = 17.42125 }, ['as'] = { pos = 156, activeusers = 102, admins = 4, articles = 10580, edits = 329176, files = 1708, pages = 72870, users = 34429, depth = 156.583 }, ['zu'] = { pos = 157, activeusers = 41, admins = 1, articles = 10571, edits = 96599, files = 0, pages = 23959, users = 17470, depth = 6.467005 }, ['ie'] = { pos = 158, activeusers = 30, admins = 3, articles = 10467, edits = 150143, files = 0, pages = 14232, users = 16864, depth = 1.364975 }, ['mrj'] = { pos = 159, activeusers = 16, admins = 1, articles = 10426, edits = 100475, files = 0, pages = 18629, users = 9940, depth = 3.338708 }, ['mhr'] = { pos = 160, activeusers = 22, admins = 1, articles = 10408, edits = 184771, files = 0, pages = 27175, users = 13087, depth = 17.64576 }, ['hif'] = { pos = 161, activeusers = 39, admins = 2, articles = 10268, edits = 272087, files = 192, pages = 42123, users = 29520, depth = 62.16873 }, ['hyw'] = { pos = 162, activeusers = 34, admins = 5, articles = 10235, edits = 194910, files = 0, pages = 21550, users = 7284, depth = 11.05402 }, ['mni'] = { pos = 163, activeusers = 17, admins = 1, articles = 10096, edits = 48534, files = 0, pages = 16198, users = 2155, depth = 1.094537 }, ['km'] = { pos = 164, activeusers = 61, admins = 6, articles = 9484, edits = 281624, files = 1101, pages = 33361, users = 36199, depth = 53.50656 }, ['hak'] = { pos = 165, activeusers = 33, admins = 1, articles = 9444, edits = 122356, files = 0, pages = 18258, users = 30336, depth = 5.837222 }, ['roa-tara'] = { pos = 166, activeusers = 11, admins = 2, articles = 9306, edits = 140122, files = 288, pages = 17643, users = 10799, depth = 6.374225 }, ['pam'] = { pos = 167, activeusers = 28, admins = 2, articles = 8846, edits = 295723, files = 403, pages = 21416, users = 19377, depth = 27.88197 }, ['ig'] = { pos = 168, activeusers = 105, admins = 5, articles = 8789, edits = 85765, files = 0, pages = 15186, users = 13771, depth = 2.991854 }, ['nso'] = { pos = 169, activeusers = 16, admins = 1, articles = 8516, edits = 49595, files = 0, pages = 10756, users = 5820, depth = 0.3190155 }, ['so'] = { pos = 170, activeusers = 65, admins = 1, articles = 8403, edits = 238578, files = 0, pages = 25654, users = 32100, depth = 39.1954 }, ['rue'] = { pos = 171, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8378, edits = 130796, files = 87, pages = 17621, users = 25308, depth = 9.034603 }, ['sn'] = { pos = 172, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8365, edits = 96931, files = 0, pages = 16622, users = 15428, depth = 5.68188 }, ['bh'] = { pos = 173, activeusers = 42, admins = 2, articles = 8009, edits = 723116, files = 54, pages = 68954, users = 29606, depth = 607.2508 }, ['se'] = { pos = 174, activeusers = 18, admins = 6, articles = 7802, edits = 300640, files = 0, pages = 20856, users = 26260, depth = 40.35441 }, ['myv'] = { pos = 175, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7702, edits = 139514, files = 0, pages = 26122, users = 11772, depth = 30.54806 }, ['vls'] = { pos = 176, activeusers = 21, admins = 5, articles = 7631, edits = 308794, files = 480, pages = 21210, users = 24615, depth = 46.09999 }, ['nds-nl'] = { pos = 177, activeusers = 17, admins = 6, articles = 7596, edits = 320640, files = 571, pages = 20398, users = 25825, depth = 44.64942 }, ['mi'] = { pos = 178, activeusers = 25, admins = 2, articles = 7422, edits = 153236, files = 0, pages = 13445, users = 16590, depth = 7.505573 }, ['sat'] = { pos = 179, activeusers = 38, admins = 3, articles = 7384, edits = 96220, files = 0, pages = 16897, users = 5424, depth = 9.451645 }, ['sc'] = { pos = 180, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7327, edits = 177250, files = 150, pages = 16366, users = 21889, depth = 16.48284 }, ['nah'] = { pos = 181, activeusers = 31, admins = 3, articles = 7154, edits = 499176, files = 170, pages = 19285, users = 20695, depth = 74.4268 }, ['vep'] = { pos = 182, activeusers = 25, admins = 1, articles = 6697, edits = 151080, files = 0, pages = 31014, users = 14442, depth = 64.22566 }, ['gan'] = { pos = 183, activeusers = 22, admins = 1, articles = 6490, edits = 394759, files = 146, pages = 33574, users = 38549, depth = 204.7695 }, ['kab'] = { pos = 184, activeusers = 20, admins = 2, articles = 6432, edits = 105886, files = 0, pages = 15895, users = 12014, depth = 14.41928 }, ['glk'] = { pos = 185, activeusers = 19, admins = 3, articles = 6417, edits = 61964, files = 807, pages = 13793, users = 14261, depth = 5.935515 }, ['tk'] = { pos = 186, activeusers = 41, admins = 2, articles = 6302, edits = 229311, files = 319, pages = 15616, users = 24711, depth = 32.0753 }, ['fiu-vro'] = { pos = 187, activeusers = 27, admins = 4, articles = 6218, edits = 176571, files = 201, pages = 12070, users = 13187, depth = 12.95744 }, ['co'] = { pos = 188, activeusers = 34, admins = 2, articles = 6201, edits = 379505, files = 0, pages = 14791, users = 19844, depth = 49.23601 }, ['bo'] = { pos = 189, activeusers = 20, admins = 1, articles = 6012, edits = 139810, files = 0, pages = 17552, users = 26417, depth = 29.34846 }, ['ab'] = { pos = 190, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5986, edits = 118085, files = 9, pages = 20321, users = 17686, depth = 33.32511 }, ['ary'] = { pos = 191, activeusers = 35, admins = 3, articles = 5683, edits = 184036, files = 39, pages = 43403, users = 6241, depth = 186.7975 }, ['frp'] = { pos = 192, activeusers = 31, admins = 2, articles = 5603, edits = 214436, files = 0, pages = 15418, users = 14684, depth = 42.67849 }, ['gv'] = { pos = 193, activeusers = 20, admins = 3, articles = 5592, edits = 308552, files = 186, pages = 20566, users = 18034, depth = 107.5771 }, ['kw'] = { pos = 194, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5516, edits = 199465, files = 6, pages = 11759, users = 13697, depth = 21.72873 }, ['kv'] = { pos = 195, activeusers = 20, admins = 1, articles = 5480, edits = 139472, files = 0, pages = 16675, users = 13216, depth = 34.90665 }, ['csb'] = { pos = 196, activeusers = 30, admins = 3, articles = 5432, edits = 185942, files = 0, pages = 8721, users = 15422, depth = 7.816628 }, ['pcd'] = { pos = 197, activeusers = 21, admins = 3, articles = 5409, edits = 68767, files = 49, pages = 10536, users = 15769, depth = 5.864041 }, ['ug'] = { pos = 198, activeusers = 29, admins = 1, articles = 5300, edits = 153646, files = 282, pages = 14877, users = 19758, depth = 33.72198 }, ['skr'] = { pos = 199, activeusers = 11, admins = 1, articles = 5228, edits = 26897, files = 0, pages = 5763, users = 1287, depth = 0.04887555 }, ['udm'] = { pos = 200, activeusers = 20, admins = 4, articles = 5176, edits = 120760, files = 9, pages = 17118, users = 13790, depth = 37.55223 }, ['zea'] = { pos = 201, activeusers = 14, admins = 3, articles = 5045, edits = 118687, files = 1, pages = 9592, users = 12036, depth = 10.05128 }, ['ay'] = { pos = 202, activeusers = 26, admins = 1, articles = 5026, edits = 95555, files = 0, pages = 8624, users = 15318, depth = 5.678348 }, ['gn'] = { pos = 203, activeusers = 26, admins = 2, articles = 4875, edits = 120929, files = 0, pages = 11269, users = 16402, depth = 18.4604 }, ['nrm'] = { pos = 204, activeusers = 16, admins = 2, articles = 4832, edits = 219209, files = 0, pages = 10368, users = 12327, depth = 27.75247 }, ['mt'] = { pos = 205, activeusers = 41, admins = 5, articles = 4722, edits = 277841, files = 1146, pages = 19077, users = 20152, depth = 134.5986 }, ['bjn'] = { pos = 206, activeusers = 29, admins = 2, articles = 4605, edits = 77050, files = 1, pages = 22399, users = 12781, depth = 51.36082 }, ['smn'] = { pos = 207, activeusers = 17, admins = 6, articles = 4489, edits = 65818, files = 0, pages = 14103, users = 2284, depth = 21.40633 }, ['lez'] = { pos = 208, activeusers = 17, admins = 3, articles = 4306, edits = 86641, files = 10, pages = 13026, users = 9783, depth = 27.27705 }, ['lfn'] = { pos = 209, activeusers = 29, admins = 1, articles = 4175, edits = 37953, files = 0, pages = 6666, users = 9162, depth = 2.026821 }, ['stq'] = { pos = 210, activeusers = 26, admins = 5, articles = 4066, edits = 120685, files = 438, pages = 10687, users = 12513, depth = 29.94401 }, ['lo'] = { pos = 211, activeusers = 27, admins = 1, articles = 4060, edits = 94841, files = 0, pages = 12331, users = 15393, depth = 31.91992 }, ['tum'] = { pos = 212, activeusers = 24, admins = 2, articles = 3892, edits = 29332, files = 0, pages = 5799, users = 7174, depth = 1.214351 }, ['mwl'] = { pos = 213, activeusers = 21, admins = 1, articles = 3881, edits = 98672, files = 0, pages = 10209, users = 12205, depth = 25.69546 }, ['olo'] = { pos = 214, activeusers = 15, admins = 2, articles = 3866, edits = 32070, files = 0, pages = 10604, users = 6003, depth = 9.18687 }, ['fur'] = { pos = 215, activeusers = 16, admins = 2, articles = 3759, edits = 170321, files = 318, pages = 8580, users = 13186, depth = 32.65206 }, ['rm'] = { pos = 216, activeusers = 20, admins = 3, articles = 3754, edits = 162950, files = 51, pages = 9593, users = 18505, depth = 41.09494 }, ['lad'] = { pos = 217, activeusers = 26, admins = 5, articles = 3603, edits = 208847, files = 23, pages = 12940, users = 19623, depth = 108.3877 }, ['ang'] = { pos = 218, activeusers = 44, admins = 2, articles = 3584, edits = 205488, files = 300, pages = 16447, users = 117664, depth = 160.9342 }, ['gom'] = { pos = 219, activeusers = 16, admins = 4, articles = 3548, edits = 206351, files = 0, pages = 9034, users = 8614, depth = 54.60984 }, ['koi'] = { pos = 220, activeusers = 15, admins = 1, articles = 3443, edits = 59711, files = 0, pages = 10971, users = 7883, depth = 26.01916 }, ['ext'] = { pos = 221, activeusers = 16, admins = 1, articles = 3368, edits = 115809, files = 0, pages = 7536, users = 16021, depth = 23.53492 }, ['tyv'] = { pos = 222, activeusers = 14, admins = 1, articles = 3362, edits = 43390, files = 0, pages = 11179, users = 8073, depth = 20.98319 }, ['dsb'] = { pos = 223, activeusers = 25, admins = 1, articles = 3325, edits = 142763, files = 0, pages = 11197, users = 17202, depth = 71.46623 }, ['dty'] = { pos = 224, activeusers = 15, admins = 3, articles = 3309, edits = 237378, files = 3, pages = 19181, users = 5492, depth = 284.7338 }, ['rw'] = { pos = 225, activeusers = 30, admins = 1, articles = 3309, edits = 85760, files = 0, pages = 9331, users = 11116, depth = 30.43999 }, ['ln'] = { pos = 226, activeusers = 28, admins = 4, articles = 3270, edits = 121736, files = 32, pages = 8560, users = 11782, depth = 37.2187 }, ['cbk-zam'] = { pos = 227, activeusers = 19, admins = 2, articles = 3127, edits = 110064, files = 0, pages = 8229, users = 13499, depth = 35.60601 }, ['av'] = { pos = 228, activeusers = 25, admins = 2, articles = 3029, edits = 82749, files = 0, pages = 14546, users = 13308, depth = 82.24307 }, ['dv'] = { pos = 229, activeusers = 21, admins = 3, articles = 3016, edits = 129928, files = 932, pages = 11192, users = 23321, depth = 85.31279 }, ['ksh'] = { pos = 230, activeusers = 15, admins = 3, articles = 2914, edits = 1606804, files = 0, pages = 10536, users = 21339, depth = 1043.388 }, ['gag'] = { pos = 231, activeusers = 25, admins = 1, articles = 2794, edits = 67732, files = 0, pages = 6576, users = 12642, depth = 18.87219 }, ['bxr'] = { pos = 232, activeusers = 21, admins = 2, articles = 2771, edits = 69845, files = 9, pages = 11036, users = 13794, depth = 56.30362 }, ['pfl'] = { pos = 233, activeusers = 18, admins = 4, articles = 2740, edits = 89825, files = 0, pages = 6912, users = 10735, depth = 30.12874 }, ['pap'] = { pos = 234, activeusers = 17, admins = 5, articles = 2629, edits = 89525, files = 0, pages = 5957, users = 13346, depth = 24.08253 }, ['pag'] = { pos = 235, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2578, edits = 73053, files = 0, pages = 8814, users = 7561, depth = 48.4966 }, ['pi'] = { pos = 236, activeusers = 10, admins = 2, articles = 2547, edits = 101621, files = 0, pages = 4634, users = 6630, depth = 14.72361 }, ['haw'] = { pos = 237, activeusers = 19, admins = 1, articles = 2454, edits = 96436, files = 0, pages = 5517, users = 15016, depth = 27.23209 }, ['awa'] = { pos = 238, activeusers = 15, admins = 1, articles = 2436, edits = 24104, files = 0, pages = 5347, users = 1897, depth = 6.437375 }, ['tay'] = { pos = 239, activeusers = 7, admins = 0, articles = 2420, edits = 54099, files = 0, pages = 2822, users = 1094, depth = 0.5289975 }, ['tw'] = { pos = 240, activeusers = 51, admins = 2, articles = 2104, edits = 92937, files = 0, pages = 5040, users = 13881, depth = 35.90697 }, ['inh'] = { pos = 241, activeusers = 18, admins = 2, articles = 2077, edits = 54198, files = 35, pages = 11595, users = 3271, depth = 98.15918 }, ['krc'] = { pos = 242, activeusers = 15, admins = 2, articles = 2057, edits = 106191, files = 0, pages = 14324, users = 9659, depth = 263.6523 }, ['xal'] = { pos = 243, activeusers = 17, admins = 1, articles = 2046, edits = 84904, files = 0, pages = 11804, users = 9262, depth = 163.6098 }, ['szy'] = { pos = 244, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2030, edits = 128389, files = 0, pages = 5358, users = 2304, depth = 64.40205 }, ['za'] = { pos = 245, activeusers = 13, admins = 1, articles = 2010, edits = 39341, files = 0, pages = 4140, users = 9724, depth = 10.67117 }, ['kaa'] = { pos = 246, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1935, edits = 45696, files = 3, pages = 5075, users = 10203, depth = 23.71044 }, ['dag'] = { pos = 247, activeusers = 38, admins = 4, articles = 1934, edits = 41398, files = 0, pages = 4392, users = 1771, depth = 15.22537 }, ['pdc'] = { pos = 248, activeusers = 27, admins = 1, articles = 1932, edits = 105115, files = 0, pages = 5831, users = 30291, depth = 73.41991 }, ['atj'] = { pos = 249, activeusers = 8, admins = 5, articles = 1909, edits = 14659, files = 0, pages = 3013, users = 3675, depth = 1.627164 }, ['to'] = { pos = 250, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1907, edits = 41557, files = 12, pages = 5324, users = 9207, depth = 25.06079 }, ['mdf'] = { pos = 251, activeusers = 16, admins = 3, articles = 1870, edits = 64118, files = 0, pages = 11550, users = 8504, depth = 148.7529 }, ['arc'] = { pos = 252, activeusers = 18, admins = 2, articles = 1851, edits = 95305, files = 0, pages = 6418, users = 18743, depth = 90.39932 }, ['kbp'] = { pos = 253, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1698, edits = 16052, files = 0, pages = 3373, users = 3826, depth = 4.630918 }, ['jam'] = { pos = 254, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1685, edits = 20756, files = 0, pages = 3021, users = 7194, depth = 4.319227 }, ['na'] = { pos = 255, activeusers = 19, admins = 2, articles = 1661, edits = 89519, files = 4, pages = 4880, users = 11463, depth = 68.89664 }, ['tcy'] = { pos = 256, activeusers = 34, admins = 2, articles = 1658, edits = 100812, files = 1, pages = 8691, users = 4896, depth = 208.7155 }, ['wo'] = { pos = 257, activeusers = 18, admins = 3, articles = 1651, edits = 104419, files = 0, pages = 5366, users = 13898, depth = 98.52634 }, ['kbd'] = { pos = 258, activeusers = 13, admins = 1, articles = 1595, edits = 43681, files = 0, pages = 6739, users = 9123, depth = 67.41828 }, ['nov'] = { pos = 259, activeusers = 14, admins = 3, articles = 1516, edits = 177697, files = 0, pages = 4403, users = 10815, depth = 146.3614 }, ['nia'] = { pos = 260, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1514, edits = 17425, files = 0, pages = 3585, users = 1196, depth = 9.094778 }, ['ki'] = { pos = 261, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1504, edits = 20599, files = 0, pages = 3072, users = 7947, depth = 7.288218 }, ['tet'] = { pos = 262, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1502, edits = 66554, files = 0, pages = 3906, users = 8904, depth = 43.64867 }, ['lg'] = { pos = 263, activeusers = 20, admins = 1, articles = 1418, edits = 26721, files = 0, pages = 4805, users = 7140, depth = 31.72761 }, ['bi'] = { pos = 264, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1393, edits = 41725, files = 0, pages = 3290, users = 12122, depth = 23.51976 }, ['tpi'] = { pos = 265, activeusers = 13, admins = 2, articles = 1351, edits = 86598, files = 0, pages = 5675, users = 12336, depth = 156.3157 }, ['jbo'] = { pos = 266, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1305, edits = 111640, files = 0, pages = 5713, users = 14965, depth = 222.9553 }, ['roa-rup'] = { pos = 267, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1292, edits = 205213, files = 0, pages = 4254, users = 12969, depth = 253.5435 }, ['nqo'] = { pos = 268, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1276, edits = 9856, files = 0, pages = 2565, users = 2845, depth = 3.92119 }, ['fj'] = { pos = 269, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1275, edits = 35385, files = 0, pages = 3628, users = 8334, depth = 33.21815 }, ['lbe'] = { pos = 270, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1264, edits = 50194, files = 0, pages = 14627, users = 7785, depth = 383.5397 }, ['kg'] = { pos = 271, activeusers = 16, admins = 1, articles = 1254, edits = 43783, files = 0, pages = 2900, users = 9946, depth = 26.0119 }, ['xh'] = { pos = 272, activeusers = 22, admins = 1, articles = 1225, edits = 33811, files = 0, pages = 3792, users = 11659, depth = 39.15338 }, ['mnw'] = { pos = 273, activeusers = 17, admins = 2, articles = 1224, edits = 33621, files = 0, pages = 4498, users = 2641, depth = 53.4793 }, ['ty'] = { pos = 274, activeusers = 10, admins = 2, articles = 1217, edits = 53067, files = 0, pages = 3009, users = 6842, depth = 38.23818 }, ['ks'] = { pos = 275, activeusers = 23, admins = 2, articles = 1168, edits = 61630, files = 9, pages = 7744, users = 9299, depth = 252.2695 }, ['cu'] = { pos = 276, activeusers = 25, admins = 2, articles = 1164, edits = 82560, files = 0, pages = 5563, users = 22982, depth = 211.9642 }, ['shi'] = { pos = 277, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1151, edits = 33311, files = 0, pages = 3831, users = 1441, depth = 47.14053 }, ['srn'] = { pos = 278, activeusers = 9, admins = 1, articles = 1112, edits = 39122, files = 0, pages = 2726, users = 7018, depth = 30.2338 }, ['trv'] = { pos = 279, activeusers = 16, admins = 0, articles = 1110, edits = 85284, files = 0, pages = 2055, users = 1176, depth = 30.07969 }, ['om'] = { pos = 280, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1090, edits = 37983, files = 0, pages = 3731, users = 9424, depth = 59.76512 }, ['sm'] = { pos = 281, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1065, edits = 42571, files = 0, pages = 3289, users = 9597, depth = 56.44433 }, ['gcr'] = { pos = 282, activeusers = 12, admins = 1, articles = 1049, edits = 16478, files = 0, pages = 2554, users = 2168, depth = 13.28023 }, ['alt'] = { pos = 283, activeusers = 9, admins = 2, articles = 1044, edits = 35786, files = 0, pages = 3647, users = 1605, depth = 60.99928 }, ['chr'] = { pos = 284, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1026, edits = 46137, files = 0, pages = 3903, users = 21732, depth = 92.94708 }, ['ltg'] = { pos = 285, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1014, edits = 35309, files = 0, pages = 3221, users = 6670, depth = 51.93062 }, ['guw'] = { pos = 286, activeusers = 21, admins = 2, articles = 975, edits = 27798, files = 0, pages = 1684, users = 457, depth = 8.728803 }, ['ny'] = { pos = 287, activeusers = 17, admins = 2, articles = 912, edits = 37774, files = 0, pages = 3997, users = 9330, depth = 108.1383 }, ['pih'] = { pos = 288, activeusers = 13, admins = 1, articles = 891, edits = 44097, files = 0, pages = 3321, users = 10435, depth = 98.76369 }, ['got'] = { pos = 289, activeusers = 17, admins = 1, articles = 866, edits = 46126, files = 0, pages = 3802, users = 17669, depth = 139.4473 }, ['mad'] = { pos = 290, activeusers = 25, admins = 0, articles = 860, edits = 8829, files = 0, pages = 1626, users = 1547, depth = 4.307761 }, ['st'] = { pos = 291, activeusers = 20, admins = 1, articles = 838, edits = 28355, files = 0, pages = 4240, users = 9398, depth = 110.2159 }, ['ami'] = { pos = 292, activeusers = 13, admins = 0, articles = 837, edits = 32100, files = 0, pages = 1654, users = 890, depth = 18.4911 }, ['tn'] = { pos = 293, activeusers = 19, admins = 2, articles = 783, edits = 26973, files = 0, pages = 3434, users = 9203, depth = 90.0378 }, ['blk'] = { pos = 294, activeusers = 22, admins = 0, articles = 776, edits = 14524, files = 0, pages = 3052, users = 161, depth = 40.93764 }, ['bm'] = { pos = 295, activeusers = 14, admins = 2, articles = 764, edits = 40179, files = 0, pages = 3140, users = 9835, depth = 123.7587 }, ['rmy'] = { pos = 296, activeusers = 19, admins = 1, articles = 730, edits = 50214, files = 0, pages = 2698, users = 16363, depth = 135.2656 }, ['ts'] = { pos = 297, activeusers = 10, admins = 2, articles = 711, edits = 36599, files = 0, pages = 3749, users = 8794, depth = 178.2338 }, ['chy'] = { pos = 298, activeusers = 9, admins = 1, articles = 662, edits = 24100, files = 0, pages = 2255, users = 10566, depth = 61.8851 }, ['ve'] = { pos = 299, activeusers = 13, admins = 1, articles = 638, edits = 19119, files = 0, pages = 2123, users = 7172, depth = 48.78954 }, ['rn'] = { pos = 300, activeusers = 23, admins = 1, articles = 620, edits = 23091, files = 0, pages = 2447, users = 8943, depth = 81.94124 }, ['iu'] = { pos = 301, activeusers = 22, admins = 2, articles = 593, edits = 44488, files = 0, pages = 3180, users = 16954, depth = 266.2559 }, ['ak'] = { pos = 302, activeusers = 21, admins = 1, articles = 590, edits = 28858, files = 0, pages = 2434, users = 12392, depth = 115.8146 }, ['ss'] = { pos = 303, activeusers = 14, admins = 3, articles = 565, edits = 38049, files = 0, pages = 2398, users = 7602, depth = 167.0022 }, ['ch'] = { pos = 304, activeusers = 10, admins = 1, articles = 541, edits = 22831, files = 0, pages = 2494, users = 14371, depth = 119.2994 }, ['ff'] = { pos = 305, activeusers = 52, admins = 0, articles = 505, edits = 24775, files = 0, pages = 2443, users = 7842, depth = 149.3534 }, ['pnt'] = { pos = 306, activeusers = 10, admins = 1, articles = 480, edits = 35119, files = 0, pages = 2035, users = 9429, depth = 181.1157 }, ['ady'] = { pos = 307, activeusers = 11, admins = 1, articles = 451, edits = 12032, files = 0, pages = 3082, users = 5959, depth = 132.8599 }, ['kcg'] = { pos = 308, activeusers = 15, admins = 1, articles = 446, edits = 15435, files = 0, pages = 1700, users = 396, depth = 71.77663 }, ['ik'] = { pos = 309, activeusers = 16, admins = 1, articles = 430, edits = 37744, files = 0, pages = 2581, users = 7913, depth = 365.9349 }, ['ee'] = { pos = 310, activeusers = 15, admins = 2, articles = 423, edits = 49524, files = 0, pages = 3052, users = 13210, depth = 626.8038 }, ['din'] = { pos = 311, activeusers = 19, admins = 1, articles = 317, edits = 8016, files = 0, pages = 1084, users = 5664, depth = 43.2913 }, ['sg'] = { pos = 312, activeusers = 12, admins = 2, articles = 296, edits = 20484, files = 0, pages = 1979, users = 5959, depth = 334.6215 }, ['pwn'] = { pos = 313, activeusers = 14, admins = 0, articles = 277, edits = 10547, files = 0, pages = 428, users = 815, depth = 7.322841 }, ['kl'] = { pos = 314, activeusers = 18, admins = 2, articles = 242, edits = 74444, files = 0, pages = 2257, users = 12255, depth = 2286.744 }, ['ti'] = { pos = 315, activeusers = 12, admins = 2, articles = 233, edits = 23699, files = 0, pages = 2723, users = 8443, depth = 993.9606 }, ['dz'] = { pos = 316, activeusers = 15, admins = 1, articles = 227, edits = 29277, files = 0, pages = 2279, users = 9173, depth = 1049.748 }, ['cr'] = { pos = 317, activeusers = 14, admins = 2, articles = 158, edits = 36876, files = 0, pages = 2157, users = 16685, depth = 2736.561 }, ['ng'] = { pos = 318, activeusers = 1, admins = 1, articles = 8, edits = 5923, files = 0, pages = 443, users = 2385, depth = 39530.88 }, ['cho'] = { pos = 319, activeusers = 1, admins = 1, articles = 6, edits = 4220, files = 0, pages = 201, users = 1809, depth = 22176 }, ['kj'] = { pos = 320, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 3548, files = 0, pages = 114, users = 1376, depth = 23536.62 }, ['mh'] = { pos = 321, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 4212, files = 0, pages = 206, users = 2140, depth = 52143.95 }, ['ho'] = { pos = 322, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 3786, files = 0, pages = 129, users = 1575, depth = 51771.35 }, ['ii'] = { pos = 323, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 11653, files = 0, pages = 189, users = 2031, depth = 237006 }, ['lrc'] = { pos = 324, activeusers = 2, admins = 1, articles = 1, edits = 140064, files = 0, pages = 237, users = 5036, depth = 3.291563E+07 }, ['mus'] = { pos = 325, activeusers = 0, admins = 1, articles = 1, edits = 3603, files = 0, pages = 115, users = 2348, depth = 407170.3 }, ['aa'] = { pos = 326, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4685, files = 0, pages = 509, users = 4062, depth = 0 }, ['hz'] = { pos = 327, activeusers = 0, admins = 1, articles = 0, edits = 4483, files = 0, pages = 176, users = 3761, depth = 0 }, ['kr'] = { pos = 328, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4641, files = 0, pages = 162, users = 5464, depth = 0 }, ['total'] = { activeusers = 281217, admins = 3756, articles = 59220375, edits = 3204908267, files = 2762099, pages = 244706364, users = 103422155, depth = 128.4843, date = '@1659218440' }, } return info 6udmsav53i0ucv1dl2qzje8omqcr4t8 2726164 2726120 2022-07-31T00:01:06Z MBHbot 26205 Scribunto text/plain local info = { ['en'] = { pos = 1, activeusers = 114084, admins = 1032, articles = 6555329, edits = 1105386974, files = 897320, pages = 56616645, users = 44195696, depth = 1138.638 }, ['ceb'] = { pos = 2, activeusers = 192, admins = 6, articles = 6125901, edits = 34881327, files = 0, pages = 11232158, users = 92837, depth = 2.157721 }, ['de'] = { pos = 3, activeusers = 17136, admins = 192, articles = 2711281, edits = 223442816, files = 128687, pages = 7487533, users = 3968050, depth = 92.60897 }, ['sv'] = { pos = 4, activeusers = 1921, admins = 66, articles = 2551759, edits = 50886531, files = 0, pages = 6116750, users = 829850, depth = 16.23752 }, ['fr'] = { pos = 5, activeusers = 16845, admins = 159, articles = 2441626, edits = 195255707, files = 68985, pages = 12127075, users = 4433102, depth = 253.3547 }, ['nl'] = { pos = 6, activeusers = 3468, admins = 36, articles = 2096493, edits = 62370499, files = 20, pages = 4462544, users = 1221683, depth = 17.80156 }, ['ru'] = { pos = 7, activeusers = 10617, admins = 76, articles = 1841112, edits = 124133234, files = 237573, pages = 7424780, users = 3223327, depth = 153.7741 }, ['es'] = { pos = 8, activeusers = 13388, admins = 63, articles = 1792038, edits = 144619120, files = 0, pages = 7700015, users = 6603542, depth = 204.1349 }, ['it'] = { pos = 9, activeusers = 7601, admins = 122, articles = 1764759, edits = 128303921, files = 139681, pages = 7480710, users = 2277793, depth = 179.9299 }, ['arz'] = { pos = 10, activeusers = 216, admins = 7, articles = 1595082, edits = 7104395, files = 1473, pages = 2004978, users = 187402, depth = 0.2339908 }, ['pl'] = { pos = 11, activeusers = 4061, admins = 102, articles = 1530582, edits = 67502893, files = 261, pages = 3552130, users = 1183779, depth = 33.15038 }, ['ja'] = { pos = 12, activeusers = 14820, admins = 40, articles = 1335608, edits = 90541873, files = 32228, pages = 3947909, users = 1961386, depth = 87.73457 }, ['zh'] = { pos = 13, activeusers = 8871, admins = 66, articles = 1293646, edits = 72678072, files = 60491, pages = 7103905, users = 3246733, depth = 206.3794 }, ['vi'] = { pos = 14, activeusers = 2017, admins = 20, articles = 1274771, edits = 68859760, files = 24461, pages = 19372482, users = 874572, depth = 716.4126 }, ['war'] = { pos = 15, activeusers = 93, admins = 3, articles = 1265915, edits = 6285252, files = 42, pages = 2881754, users = 52776, depth = 3.553472 }, ['uk'] = { pos = 16, activeusers = 3229, admins = 49, articles = 1181104, edits = 36617058, files = 110416, pages = 4104562, users = 636573, depth = 54.65553 }, ['ar'] = { pos = 17, activeusers = 4567, admins = 26, articles = 1180085, edits = 58770646, files = 49628, pages = 7790906, users = 2283597, depth = 236.7319 }, ['pt'] = { pos = 18, activeusers = 8617, admins = 56, articles = 1093952, edits = 63927159, files = 58352, pages = 5393979, users = 2785604, depth = 183.1142 }, ['fa'] = { pos = 19, activeusers = 5163, admins = 34, articles = 921573, edits = 35188551, files = 81588, pages = 5329840, users = 1138357, depth = 151.0649 }, ['ca'] = { pos = 20, activeusers = 1008, admins = 30, articles = 705460, edits = 30447519, files = 15475, pages = 1760630, users = 424859, depth = 38.68868 }, ['sr'] = { pos = 21, activeusers = 721, admins = 18, articles = 661010, edits = 25097561, files = 36106, pages = 3982201, users = 309737, depth = 159.1036 }, ['id'] = { pos = 22, activeusers = 3141, admins = 41, articles = 625755, edits = 21436075, files = 47359, pages = 3286464, users = 1342362, depth = 117.9241 }, ['ko'] = { pos = 23, activeusers = 1549, admins = 27, articles = 597567, edits = 33004276, files = 12676, pages = 2722542, users = 746515, depth = 153.2957 }, ['no'] = { pos = 24, activeusers = 990, admins = 40, articles = 594623, edits = 22718579, files = 5, pages = 1695350, users = 557764, depth = 45.91956 }, ['fi'] = { pos = 25, activeusers = 1540, admins = 30, articles = 534966, edits = 20612050, files = 69444, pages = 1406284, users = 519280, depth = 38.88205 }, ['hu'] = { pos = 26, activeusers = 1530, admins = 24, articles = 509003, edits = 25078064, files = 8384, pages = 1446838, users = 509152, depth = 58.84184 }, ['cs'] = { pos = 27, activeusers = 2055, admins = 32, articles = 507443, edits = 21495312, files = 1, pages = 1398281, users = 584651, depth = 47.37751 }, ['tr'] = { pos = 28, activeusers = 2975, admins = 24, articles = 503803, edits = 28142111, files = 37473, pages = 2372416, users = 1415459, depth = 163.1861 }, ['ce'] = { pos = 29, activeusers = 54, admins = 3, articles = 479369, edits = 8667781, files = 315, pages = 906012, users = 30576, depth = 7.578153 }, ['sh'] = { pos = 30, activeusers = 162, admins = 12, articles = 456799, edits = 41240145, files = 10240, pages = 4644131, users = 175843, depth = 746.1743 }, ['ro'] = { pos = 31, activeusers = 851, admins = 18, articles = 432288, edits = 14987803, files = 116401, pages = 2618071, users = 590560, depth = 146.3606 }, ['zh-min-nan'] = { pos = 32, activeusers = 91, admins = 6, articles = 431481, edits = 3129117, files = 362, pages = 1062738, users = 53761, depth = 6.302091 }, ['tt'] = { pos = 33, activeusers = 86, admins = 5, articles = 417491, edits = 3522590, files = 6074, pages = 564483, users = 42960, depth = 0.7735785 }, ['eu'] = { pos = 34, activeusers = 255, admins = 12, articles = 396561, edits = 8985433, files = 0, pages = 823471, users = 138266, depth = 12.64571 }, ['ms'] = { pos = 35, activeusers = 555, admins = 15, articles = 359482, edits = 5615217, files = 19612, pages = 1040736, users = 297679, depth = 19.37714 }, ['eo'] = { pos = 36, activeusers = 308, admins = 16, articles = 322422, edits = 7651052, files = 10894, pages = 711504, users = 198956, depth = 15.65946 }, ['he'] = { pos = 37, activeusers = 3185, admins = 32, articles = 319681, edits = 34328644, files = 73653, pages = 1336785, users = 992415, depth = 259.9514 }, ['hy'] = { pos = 38, activeusers = 420, admins = 11, articles = 292878, edits = 8468209, files = 11309, pages = 987517, users = 123514, depth = 48.23828 }, ['bg'] = { pos = 39, activeusers = 758, admins = 25, articles = 283287, edits = 11451505, files = 549, pages = 631299, users = 310808, depth = 27.37553 }, ['da'] = { pos = 40, activeusers = 701, admins = 25, articles = 282984, edits = 11186255, files = 0, pages = 906750, users = 434491, depth = 59.94001 }, ['azb'] = { pos = 41, activeusers = 123, admins = 5, articles = 241994, edits = 1520824, files = 245, pages = 570635, users = 37710, depth = 4.915354 }, ['sk'] = { pos = 42, activeusers = 515, admins = 10, articles = 241427, edits = 7393216, files = 0, pages = 548345, users = 221051, depth = 21.78976 }, ['kk'] = { pos = 43, activeusers = 192, admins = 16, articles = 231909, edits = 3052192, files = 10539, pages = 587429, users = 120592, depth = 12.21095 }, ['et'] = { pos = 44, activeusers = 426, admins = 33, articles = 229222, edits = 6162557, files = 758, pages = 541429, users = 167763, depth = 21.11505 }, ['min'] = { pos = 45, activeusers = 47, admins = 5, articles = 225526, edits = 2443751, files = 177, pages = 385203, users = 16074, depth = 3.180232 }, ['be'] = { pos = 46, activeusers = 266, admins = 11, articles = 220538, edits = 4160399, files = 3243, pages = 645357, users = 120344, depth = 23.92081 }, ['simple'] = { pos = 47, activeusers = 958, admins = 17, articles = 215617, edits = 8345468, files = 36, pages = 699009, users = 1220334, depth = 60.00685 }, ['hr'] = { pos = 48, activeusers = 490, admins = 11, articles = 212804, edits = 6419584, files = 20943, pages = 444854, users = 277193, depth = 17.15904 }, ['el'] = { pos = 49, activeusers = 1000, admins = 22, articles = 212069, edits = 9575341, files = 18491, pages = 629796, users = 367934, depth = 58.99091 }, ['lt'] = { pos = 50, activeusers = 317, admins = 10, articles = 203664, edits = 6637440, files = 23852, pages = 499531, users = 166061, depth = 28.04159 }, ['gl'] = { pos = 51, activeusers = 234, admins = 8, articles = 187216, edits = 6137067, files = 459, pages = 470794, users = 127950, depth = 29.90812 }, ['az'] = { pos = 52, activeusers = 712, admins = 17, articles = 185818, edits = 6541881, files = 23741, pages = 509737, users = 250949, depth = 38.99902 }, ['sl'] = { pos = 53, activeusers = 323, admins = 22, articles = 177184, edits = 5713552, files = 8335, pages = 439014, users = 213310, depth = 28.41958 }, ['ur'] = { pos = 54, activeusers = 298, admins = 11, articles = 173975, edits = 4988888, files = 12482, pages = 990599, users = 148827, depth = 110.9626 }, ['nn'] = { pos = 55, activeusers = 114, admins = 14, articles = 162591, edits = 3387073, files = 16, pages = 372280, users = 121514, depth = 15.13259 }, ['ka'] = { pos = 56, activeusers = 236, admins = 6, articles = 161967, edits = 4389414, files = 14832, pages = 459153, users = 142771, depth = 32.18494 }, ['uz'] = { pos = 57, activeusers = 709, admins = 18, articles = 155682, edits = 2723423, files = 2046, pages = 670830, users = 76187, depth = 44.45185 }, ['hi'] = { pos = 58, activeusers = 1224, admins = 6, articles = 152113, edits = 5588661, files = 3568, pages = 1187134, users = 706923, depth = 217.9584 }, ['th'] = { pos = 59, activeusers = 955, admins = 15, articles = 149285, edits = 10204672, files = 27279, pages = 971100, users = 428650, depth = 318.4571 }, ['ta'] = { pos = 60, activeusers = 310, admins = 31, articles = 147641, edits = 3474040, files = 7754, pages = 464769, users = 207060, depth = 34.4868 }, ['la'] = { pos = 61, activeusers = 156, admins = 21, articles = 137120, edits = 3686296, files = 0, pages = 275706, users = 157696, depth = 13.65781 }, ['cy'] = { pos = 62, activeusers = 133, admins = 16, articles = 134961, edits = 11093739, files = 11268, pages = 274456, users = 73481, depth = 43.18232 }, ['ast'] = { pos = 63, activeusers = 116, admins = 11, articles = 129863, edits = 3698111, files = 0, pages = 228387, users = 106390, depth = 9.320127 }, ['mk'] = { pos = 64, activeusers = 234, admins = 12, articles = 129637, edits = 4786147, files = 8676, pages = 523828, users = 103056, depth = 84.47977 }, ['bn'] = { pos = 65, activeusers = 1091, admins = 14, articles = 125864, edits = 6005810, files = 15257, pages = 986280, users = 382732, depth = 284.5675 }, ['zh-yue'] = { pos = 66, activeusers = 319, admins = 12, articles = 125852, edits = 1853056, files = 2626, pages = 283463, users = 243039, depth = 10.25286 }, ['lv'] = { pos = 67, activeusers = 291, admins = 13, articles = 114792, edits = 3656008, files = 25488, pages = 466388, users = 107700, depth = 73.54012 }, ['tg'] = { pos = 68, activeusers = 81, admins = 6, articles = 107654, edits = 1307375, files = 485, pages = 262571, users = 36024, depth = 10.31077 }, ['af'] = { pos = 69, activeusers = 181, admins = 16, articles = 104083, edits = 2511377, files = 9615, pages = 372375, users = 151612, depth = 44.81128 }, ['my'] = { pos = 70, activeusers = 155, admins = 4, articles = 103575, edits = 752233, files = 2978, pages = 216159, users = 102662, depth = 4.111711 }, ['vo'] = { pos = 71, activeusers = 31, admins = 2, articles = 95843, edits = 3289045, files = 0, pages = 226625, users = 32295, depth = 27.02323 }, ['mg'] = { pos = 72, activeusers = 56, admins = 3, articles = 94871, edits = 1045522, files = 3, pages = 245092, users = 28755, depth = 10.69543 }, ['bs'] = { pos = 73, activeusers = 170, admins = 9, articles = 90302, edits = 3413590, files = 5456, pages = 367604, users = 144196, depth = 87.56738 }, ['oc'] = { pos = 74, activeusers = 93, admins = 4, articles = 88257, edits = 2307985, files = 924, pages = 157033, users = 48265, depth = 8.925192 }, ['sq'] = { pos = 75, activeusers = 229, admins = 11, articles = 86021, edits = 2461548, files = 4726, pages = 263039, users = 143493, depth = 39.62909 }, ['mr'] = { pos = 76, activeusers = 182, admins = 12, articles = 85531, edits = 2137210, files = 19140, pages = 284052, users = 145397, depth = 40.5336 }, ['nds'] = { pos = 77, activeusers = 42, admins = 4, articles = 83853, edits = 989792, files = 0, pages = 162147, users = 48883, depth = 5.321754 }, ['ky'] = { pos = 78, activeusers = 75, admins = 2, articles = 81507, edits = 422673, files = 2688, pages = 111179, users = 33055, depth = 0.5038317 }, ['ml'] = { pos = 79, activeusers = 261, admins = 15, articles = 78883, edits = 3701076, files = 6962, pages = 487644, users = 162821, depth = 203.7967 }, ['be-tarask'] = { pos = 80, activeusers = 128, admins = 4, articles = 78660, edits = 2323310, files = 1886, pages = 226175, users = 76031, depth = 36.1266 }, ['te'] = { pos = 81, activeusers = 205, admins = 13, articles = 77622, edits = 3594028, files = 13439, pages = 305814, users = 114161, depth = 101.5676 }, ['sw'] = { pos = 82, activeusers = 181, admins = 14, articles = 74130, edits = 1233715, files = 2269, pages = 146998, users = 54820, depth = 8.109407 }, ['new'] = { pos = 83, activeusers = 22, admins = 2, articles = 72352, edits = 848724, files = 0, pages = 196935, users = 25002, depth = 12.77792 }, ['br'] = { pos = 84, activeusers = 78, admins = 6, articles = 72311, edits = 2001275, files = 5405, pages = 141565, users = 69959, depth = 12.96677 }, ['jv'] = { pos = 85, activeusers = 100, admins = 4, articles = 69816, edits = 1592355, files = 5430, pages = 177667, users = 53789, depth = 21.38807 }, ['vec'] = { pos = 86, activeusers = 43, admins = 5, articles = 68973, edits = 1100027, files = 724, pages = 140342, users = 32014, depth = 8.392216 }, ['ht'] = { pos = 87, activeusers = 50, admins = 3, articles = 67834, edits = 802955, files = 0, pages = 82006, users = 28440, depth = 0.4273788 }, ['pms'] = { pos = 88, activeusers = 34, admins = 4, articles = 66365, edits = 855275, files = 2069, pages = 101485, users = 25266, depth = 2.360123 }, ['pnb'] = { pos = 89, activeusers = 62, admins = 2, articles = 65762, edits = 606043, files = 225, pages = 113726, users = 32350, depth = 2.834813 }, ['su'] = { pos = 90, activeusers = 43, admins = 7, articles = 61275, edits = 628377, files = 545, pages = 97383, users = 28325, depth = 2.240667 }, ['lb'] = { pos = 91, activeusers = 73, admins = 5, articles = 60970, edits = 2390277, files = 2367, pages = 131382, users = 55023, depth = 24.26461 }, ['ba'] = { pos = 92, activeusers = 90, admins = 7, articles = 60254, edits = 1147295, files = 1454, pages = 169654, users = 35346, depth = 22.29328 }, ['lld'] = { pos = 93, activeusers = 19, admins = 2, articles = 59757, edits = 94090, files = 0, pages = 63193, users = 2190, depth = 0.004922698 }, ['ga'] = { pos = 94, activeusers = 87, admins = 7, articles = 57180, edits = 1065931, files = 1117, pages = 95788, users = 52410, depth = 5.073227 }, ['szl'] = { pos = 95, activeusers = 46, admins = 3, articles = 55835, edits = 347517, files = 0, pages = 69107, users = 21717, depth = 0.2841278 }, ['is'] = { pos = 96, activeusers = 119, admins = 19, articles = 54653, edits = 1758208, files = 3218, pages = 141351, users = 86521, depth = 31.30124 }, ['ku'] = { pos = 97, activeusers = 98, admins = 3, articles = 53827, edits = 1092238, files = 565, pages = 109083, users = 51667, depth = 10.55161 }, ['lmo'] = { pos = 98, activeusers = 34, admins = 5, articles = 53787, edits = 1111130, files = 4437, pages = 122639, users = 37626, depth = 14.84618 }, ['cv'] = { pos = 99, activeusers = 64, admins = 2, articles = 49576, edits = 749238, files = 537, pages = 97695, users = 31144, depth = 7.224998 }, ['fy'] = { pos = 100, activeusers = 69, admins = 8, articles = 49106, edits = 1082977, files = 7572, pages = 149896, users = 43353, depth = 30.43651 }, ['tl'] = { pos = 101, activeusers = 127, admins = 11, articles = 43000, edits = 1953094, files = 1897, pages = 233583, users = 123227, depth = 164.253 }, ['wuu'] = { pos = 102, activeusers = 52, admins = 4, articles = 42552, edits = 294248, files = 136, pages = 55367, users = 78561, depth = 0.4820141 }, ['ckb'] = { pos = 103, activeusers = 159, admins = 7, articles = 42216, edits = 964247, files = 1610, pages = 184319, users = 51160, depth = 59.27486 }, ['an'] = { pos = 104, activeusers = 69, admins = 6, articles = 42086, edits = 1834405, files = 1499, pages = 128302, users = 68184, depth = 60.00152 }, ['sco'] = { pos = 105, activeusers = 105, admins = 4, articles = 40557, edits = 861972, files = 690, pages = 146736, users = 94974, depth = 40.26263 }, ['diq'] = { pos = 106, activeusers = 29, admins = 3, articles = 40161, edits = 487133, files = 209, pages = 60549, users = 24894, depth = 2.073389 }, ['pa'] = { pos = 107, activeusers = 109, admins = 9, articles = 38318, edits = 607823, files = 1575, pages = 134122, users = 42193, depth = 28.32949 }, ['yo'] = { pos = 108, activeusers = 69, admins = 3, articles = 34269, edits = 552370, files = 168, pages = 59159, users = 24799, depth = 4.925566 }, ['io'] = { pos = 109, activeusers = 60, admins = 5, articles = 33317, edits = 991420, files = 0, pages = 48903, users = 33595, depth = 4.436697 }, ['ne'] = { pos = 110, activeusers = 94, admins = 5, articles = 32242, edits = 1066825, files = 1258, pages = 103386, users = 58528, depth = 50.24166 }, ['bar'] = { pos = 111, activeusers = 57, admins = 3, articles = 31631, edits = 830119, files = 1320, pages = 116395, users = 63368, depth = 51.21569 }, ['gu'] = { pos = 112, activeusers = 66, admins = 3, articles = 29943, edits = 824643, files = 0, pages = 117399, users = 68855, depth = 59.92254 }, ['als'] = { pos = 113, activeusers = 69, admins = 9, articles = 28973, edits = 1013825, files = 571, pages = 69652, users = 92305, depth = 28.69347 }, ['kn'] = { pos = 114, activeusers = 192, admins = 3, articles = 28345, edits = 1105313, files = 2592, pages = 129946, users = 75937, depth = 109.2862 }, ['scn'] = { pos = 115, activeusers = 37, admins = 5, articles = 26207, edits = 732732, files = 1407, pages = 55689, users = 41289, depth = 16.65156 }, ['bpy'] = { pos = 116, activeusers = 21, admins = 3, articles = 25085, edits = 886449, files = 47, pages = 62808, users = 23478, depth = 31.91707 }, ['ia'] = { pos = 117, activeusers = 42, admins = 6, articles = 23766, edits = 641704, files = 4, pages = 37726, users = 44638, depth = 5.868845 }, ['avk'] = { pos = 118, activeusers = 28, admins = 6, articles = 23702, edits = 112612, files = 0, pages = 28772, users = 3033, depth = 0.1790856 }, ['qu'] = { pos = 119, activeusers = 43, admins = 2, articles = 23067, edits = 650029, files = 0, pages = 55975, users = 27146, depth = 23.63521 }, ['mn'] = { pos = 120, activeusers = 113, admins = 3, articles = 21313, edits = 705266, files = 1475, pages = 97703, users = 77787, depth = 92.73185 }, ['nv'] = { pos = 121, activeusers = 13, admins = 2, articles = 20507, edits = 295882, files = 709, pages = 34657, users = 15091, depth = 4.064772 }, ['xmf'] = { pos = 122, activeusers = 30, admins = 3, articles = 19589, edits = 185308, files = 0, pages = 36477, users = 17059, depth = 3.775783 }, ['crh'] = { pos = 123, activeusers = 34, admins = 2, articles = 19555, edits = 177069, files = 0, pages = 39415, users = 17799, depth = 4.633657 }, ['si'] = { pos = 124, activeusers = 76, admins = 3, articles = 17998, edits = 508955, files = 3122, pages = 79704, users = 58215, depth = 75.05948 }, ['ha'] = { pos = 125, activeusers = 106, admins = 4, articles = 17346, edits = 162697, files = 0, pages = 30709, users = 18299, depth = 3.144294 }, ['bat-smg'] = { pos = 126, activeusers = 28, admins = 5, articles = 17081, edits = 355456, files = 109, pages = 29084, users = 24134, depth = 6.035104 }, ['frr'] = { pos = 127, activeusers = 20, admins = 5, articles = 16073, edits = 231094, files = 1323, pages = 41167, users = 17958, depth = 13.68313 }, ['os'] = { pos = 128, activeusers = 36, admins = 3, articles = 16064, edits = 523001, files = 165, pages = 59854, users = 22556, depth = 64.93096 }, ['gd'] = { pos = 129, activeusers = 31, admins = 6, articles = 15905, edits = 566860, files = 347, pages = 32200, users = 25574, depth = 18.47827 }, ['or'] = { pos = 130, activeusers = 45, admins = 5, articles = 15809, edits = 461119, files = 125, pages = 71586, users = 31041, depth = 80.18376 }, ['cdo'] = { pos = 131, activeusers = 19, admins = 4, articles = 15552, edits = 89354, files = 0, pages = 31339, users = 18937, depth = 2.938026 }, ['bug'] = { pos = 132, activeusers = 19, admins = 1, articles = 15401, edits = 200527, files = 0, pages = 19593, users = 12246, depth = 0.7582574 }, ['yi'] = { pos = 133, activeusers = 50, admins = 3, articles = 15389, edits = 578678, files = 1062, pages = 44179, users = 45363, depth = 45.84412 }, ['ilo'] = { pos = 134, activeusers = 24, admins = 2, articles = 15362, edits = 391817, files = 0, pages = 70145, users = 16172, depth = 71.03668 }, ['sd'] = { pos = 135, activeusers = 38, admins = 4, articles = 15235, edits = 240037, files = 145, pages = 56214, users = 15738, depth = 30.89381 }, ['ps'] = { pos = 136, activeusers = 52, admins = 1, articles = 15192, edits = 283116, files = 1726, pages = 54042, users = 27763, depth = 34.25983 }, ['am'] = { pos = 137, activeusers = 40, admins = 2, articles = 15037, edits = 371477, files = 1765, pages = 45908, users = 39140, depth = 34.10535 }, ['ban'] = { pos = 138, activeusers = 38, admins = 3, articles = 14762, edits = 120043, files = 112, pages = 29852, users = 5317, depth = 4.201956 }, ['nap'] = { pos = 139, activeusers = 29, admins = 3, articles = 14730, edits = 664662, files = 281, pages = 23705, users = 27680, depth = 10.40937 }, ['sah'] = { pos = 140, activeusers = 37, admins = 3, articles = 14247, edits = 381162, files = 1765, pages = 47627, users = 22168, depth = 43.93212 }, ['hsb'] = { pos = 141, activeusers = 43, admins = 4, articles = 13823, edits = 377285, files = 133, pages = 35370, users = 23038, depth = 25.91812 }, ['fo'] = { pos = 142, activeusers = 40, admins = 3, articles = 13771, edits = 368671, files = 0, pages = 40252, users = 26872, depth = 33.86798 }, ['map-bms'] = { pos = 143, activeusers = 31, admins = 1, articles = 13751, edits = 213130, files = 462, pages = 30202, users = 14917, depth = 10.10008 }, ['mai'] = { pos = 144, activeusers = 31, admins = 5, articles = 13722, edits = 229447, files = 115, pages = 39254, users = 11741, depth = 20.2364 }, ['li'] = { pos = 145, activeusers = 32, admins = 7, articles = 13644, edits = 454030, files = 623, pages = 65471, users = 26490, depth = 100.0609 }, ['mzn'] = { pos = 146, activeusers = 47, admins = 3, articles = 13443, edits = 165729, files = 263, pages = 30417, users = 30095, depth = 8.686766 }, ['gor'] = { pos = 147, activeusers = 20, admins = 2, articles = 13236, edits = 50641, files = 0, pages = 20737, users = 4014, depth = 0.7842981 }, ['eml'] = { pos = 148, activeusers = 30, admins = 3, articles = 13010, edits = 152134, files = 2739, pages = 35042, users = 23339, depth = 12.45061 }, ['ace'] = { pos = 149, activeusers = 30, admins = 3, articles = 12545, edits = 137218, files = 0, pages = 26464, users = 24094, depth = 6.38308 }, ['bcl'] = { pos = 150, activeusers = 43, admins = 3, articles = 12267, edits = 232936, files = 865, pages = 32812, users = 19648, depth = 19.91313 }, ['sa'] = { pos = 151, activeusers = 49, admins = 4, articles = 11773, edits = 469245, files = 445, pages = 70068, users = 35326, depth = 164.1982 }, ['shn'] = { pos = 152, activeusers = 13, admins = 2, articles = 11554, edits = 54746, files = 60, pages = 27062, users = 3268, depth = 3.644512 }, ['wa'] = { pos = 153, activeusers = 27, admins = 4, articles = 11538, edits = 388122, files = 619, pages = 27215, users = 22219, depth = 26.32842 }, ['zh-classical'] = { pos = 154, activeusers = 46, admins = 6, articles = 11397, edits = 379535, files = 0, pages = 96716, users = 94410, depth = 219.9196 }, ['lij'] = { pos = 155, activeusers = 28, admins = 8, articles = 11015, edits = 231127, files = 6, pages = 26617, users = 14464, depth = 17.4214 }, ['as'] = { pos = 156, activeusers = 102, admins = 4, articles = 10580, edits = 329176, files = 1708, pages = 72870, users = 34430, depth = 156.583 }, ['zu'] = { pos = 157, activeusers = 41, admins = 1, articles = 10571, edits = 96599, files = 0, pages = 23959, users = 17470, depth = 6.467005 }, ['ie'] = { pos = 158, activeusers = 30, admins = 3, articles = 10467, edits = 150143, files = 0, pages = 14232, users = 16864, depth = 1.364975 }, ['mrj'] = { pos = 159, activeusers = 16, admins = 1, articles = 10426, edits = 100475, files = 0, pages = 18629, users = 9940, depth = 3.338708 }, ['mhr'] = { pos = 160, activeusers = 22, admins = 1, articles = 10408, edits = 184771, files = 0, pages = 27175, users = 13087, depth = 17.64576 }, ['hif'] = { pos = 161, activeusers = 39, admins = 2, articles = 10268, edits = 272087, files = 192, pages = 42123, users = 29520, depth = 62.16873 }, ['hyw'] = { pos = 162, activeusers = 34, admins = 5, articles = 10235, edits = 194910, files = 0, pages = 21550, users = 7284, depth = 11.05402 }, ['mni'] = { pos = 163, activeusers = 17, admins = 1, articles = 10096, edits = 48534, files = 0, pages = 16198, users = 2155, depth = 1.094537 }, ['km'] = { pos = 164, activeusers = 61, admins = 6, articles = 9484, edits = 281624, files = 1101, pages = 33361, users = 36199, depth = 53.50656 }, ['hak'] = { pos = 165, activeusers = 33, admins = 1, articles = 9444, edits = 122356, files = 0, pages = 18258, users = 30336, depth = 5.837222 }, ['roa-tara'] = { pos = 166, activeusers = 11, admins = 2, articles = 9306, edits = 140122, files = 288, pages = 17643, users = 10799, depth = 6.374225 }, ['pam'] = { pos = 167, activeusers = 28, admins = 2, articles = 8846, edits = 295723, files = 403, pages = 21416, users = 19377, depth = 27.88197 }, ['ig'] = { pos = 168, activeusers = 105, admins = 5, articles = 8790, edits = 85766, files = 0, pages = 15187, users = 13771, depth = 2.991012 }, ['nso'] = { pos = 169, activeusers = 16, admins = 1, articles = 8516, edits = 49595, files = 0, pages = 10756, users = 5820, depth = 0.3190155 }, ['so'] = { pos = 170, activeusers = 65, admins = 1, articles = 8403, edits = 238578, files = 0, pages = 25654, users = 32101, depth = 39.1954 }, ['rue'] = { pos = 171, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8378, edits = 130796, files = 87, pages = 17621, users = 25308, depth = 9.034603 }, ['sn'] = { pos = 172, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8365, edits = 96931, files = 0, pages = 16622, users = 15429, depth = 5.68188 }, ['bh'] = { pos = 173, activeusers = 42, admins = 2, articles = 8009, edits = 723116, files = 54, pages = 68954, users = 29606, depth = 607.2508 }, ['se'] = { pos = 174, activeusers = 18, admins = 6, articles = 7802, edits = 300640, files = 0, pages = 20856, users = 26260, depth = 40.35441 }, ['myv'] = { pos = 175, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7702, edits = 139514, files = 0, pages = 26122, users = 11772, depth = 30.54806 }, ['vls'] = { pos = 176, activeusers = 21, admins = 5, articles = 7631, edits = 308794, files = 480, pages = 21210, users = 24616, depth = 46.09999 }, ['nds-nl'] = { pos = 177, activeusers = 17, admins = 6, articles = 7596, edits = 320640, files = 571, pages = 20398, users = 25825, depth = 44.64942 }, ['mi'] = { pos = 178, activeusers = 25, admins = 2, articles = 7422, edits = 153236, files = 0, pages = 13445, users = 16590, depth = 7.505573 }, ['sat'] = { pos = 179, activeusers = 38, admins = 3, articles = 7384, edits = 96220, files = 0, pages = 16897, users = 5425, depth = 9.451645 }, ['sc'] = { pos = 180, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7327, edits = 177250, files = 150, pages = 16366, users = 21889, depth = 16.48284 }, ['nah'] = { pos = 181, activeusers = 31, admins = 3, articles = 7154, edits = 499206, files = 170, pages = 19286, users = 20695, depth = 74.43969 }, ['vep'] = { pos = 182, activeusers = 25, admins = 1, articles = 6697, edits = 151080, files = 0, pages = 31014, users = 14442, depth = 64.22566 }, ['gan'] = { pos = 183, activeusers = 22, admins = 1, articles = 6490, edits = 394759, files = 146, pages = 33574, users = 38549, depth = 204.7695 }, ['kab'] = { pos = 184, activeusers = 20, admins = 2, articles = 6432, edits = 105886, files = 0, pages = 15895, users = 12014, depth = 14.41928 }, ['glk'] = { pos = 185, activeusers = 19, admins = 3, articles = 6417, edits = 61964, files = 807, pages = 13793, users = 14261, depth = 5.935515 }, ['tk'] = { pos = 186, activeusers = 41, admins = 2, articles = 6302, edits = 229311, files = 319, pages = 15616, users = 24712, depth = 32.0753 }, ['fiu-vro'] = { pos = 187, activeusers = 27, admins = 4, articles = 6218, edits = 176571, files = 201, pages = 12070, users = 13187, depth = 12.95744 }, ['co'] = { pos = 188, activeusers = 34, admins = 2, articles = 6201, edits = 379505, files = 0, pages = 14791, users = 19844, depth = 49.23601 }, ['bo'] = { pos = 189, activeusers = 20, admins = 1, articles = 6012, edits = 139810, files = 0, pages = 17552, users = 26417, depth = 29.34846 }, ['ab'] = { pos = 190, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5986, edits = 118085, files = 9, pages = 20321, users = 17687, depth = 33.32511 }, ['ary'] = { pos = 191, activeusers = 35, admins = 3, articles = 5684, edits = 184037, files = 39, pages = 43404, users = 6241, depth = 186.7285 }, ['frp'] = { pos = 192, activeusers = 31, admins = 2, articles = 5603, edits = 214436, files = 0, pages = 15418, users = 14684, depth = 42.67849 }, ['gv'] = { pos = 193, activeusers = 20, admins = 3, articles = 5592, edits = 308552, files = 186, pages = 20566, users = 18035, depth = 107.5771 }, ['kw'] = { pos = 194, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5516, edits = 199465, files = 6, pages = 11759, users = 13698, depth = 21.72873 }, ['kv'] = { pos = 195, activeusers = 20, admins = 1, articles = 5480, edits = 139472, files = 0, pages = 16675, users = 13216, depth = 34.90665 }, ['csb'] = { pos = 196, activeusers = 30, admins = 3, articles = 5432, edits = 185942, files = 0, pages = 8721, users = 15422, depth = 7.816628 }, ['pcd'] = { pos = 197, activeusers = 21, admins = 3, articles = 5409, edits = 68767, files = 49, pages = 10536, users = 15770, depth = 5.864041 }, ['ug'] = { pos = 198, activeusers = 29, admins = 1, articles = 5300, edits = 153646, files = 282, pages = 14877, users = 19758, depth = 33.72198 }, ['skr'] = { pos = 199, activeusers = 11, admins = 1, articles = 5228, edits = 26897, files = 0, pages = 5763, users = 1287, depth = 0.04887555 }, ['udm'] = { pos = 200, activeusers = 20, admins = 4, articles = 5176, edits = 120760, files = 9, pages = 17118, users = 13790, depth = 37.55223 }, ['zea'] = { pos = 201, activeusers = 14, admins = 3, articles = 5045, edits = 118687, files = 1, pages = 9592, users = 12036, depth = 10.05128 }, ['ay'] = { pos = 202, activeusers = 26, admins = 1, articles = 5026, edits = 95555, files = 0, pages = 8624, users = 15318, depth = 5.678348 }, ['gn'] = { pos = 203, activeusers = 26, admins = 2, articles = 4875, edits = 120929, files = 0, pages = 11269, users = 16402, depth = 18.4604 }, ['nrm'] = { pos = 204, activeusers = 16, admins = 2, articles = 4832, edits = 219209, files = 0, pages = 10368, users = 12327, depth = 27.75247 }, ['mt'] = { pos = 205, activeusers = 41, admins = 5, articles = 4722, edits = 277842, files = 1146, pages = 19077, users = 20152, depth = 134.5991 }, ['bjn'] = { pos = 206, activeusers = 29, admins = 2, articles = 4605, edits = 77050, files = 1, pages = 22399, users = 12781, depth = 51.36082 }, ['smn'] = { pos = 207, activeusers = 17, admins = 6, articles = 4489, edits = 65818, files = 0, pages = 14103, users = 2284, depth = 21.40633 }, ['lez'] = { pos = 208, activeusers = 17, admins = 3, articles = 4306, edits = 86641, files = 10, pages = 13026, users = 9783, depth = 27.27705 }, ['lfn'] = { pos = 209, activeusers = 29, admins = 1, articles = 4175, edits = 37953, files = 0, pages = 6666, users = 9163, depth = 2.026821 }, ['stq'] = { pos = 210, activeusers = 26, admins = 5, articles = 4066, edits = 120685, files = 438, pages = 10687, users = 12513, depth = 29.94401 }, ['lo'] = { pos = 211, activeusers = 27, admins = 1, articles = 4060, edits = 94842, files = 0, pages = 12331, users = 15393, depth = 31.92026 }, ['tum'] = { pos = 212, activeusers = 24, admins = 2, articles = 3892, edits = 29332, files = 0, pages = 5799, users = 7174, depth = 1.214351 }, ['mwl'] = { pos = 213, activeusers = 21, admins = 1, articles = 3881, edits = 98672, files = 0, pages = 10209, users = 12205, depth = 25.69546 }, ['olo'] = { pos = 214, activeusers = 15, admins = 2, articles = 3866, edits = 32070, files = 0, pages = 10604, users = 6003, depth = 9.18687 }, ['fur'] = { pos = 215, activeusers = 16, admins = 2, articles = 3759, edits = 170321, files = 318, pages = 8580, users = 13186, depth = 32.65206 }, ['rm'] = { pos = 216, activeusers = 20, admins = 3, articles = 3754, edits = 162950, files = 51, pages = 9593, users = 18505, depth = 41.09494 }, ['lad'] = { pos = 217, activeusers = 26, admins = 5, articles = 3603, edits = 208847, files = 23, pages = 12940, users = 19623, depth = 108.3877 }, ['ang'] = { pos = 218, activeusers = 44, admins = 2, articles = 3584, edits = 205488, files = 300, pages = 16447, users = 117664, depth = 160.9342 }, ['gom'] = { pos = 219, activeusers = 16, admins = 4, articles = 3548, edits = 206351, files = 0, pages = 9034, users = 8614, depth = 54.60984 }, ['koi'] = { pos = 220, activeusers = 15, admins = 1, articles = 3443, edits = 59711, files = 0, pages = 10971, users = 7883, depth = 26.01916 }, ['ext'] = { pos = 221, activeusers = 16, admins = 1, articles = 3368, edits = 115809, files = 0, pages = 7536, users = 16021, depth = 23.53492 }, ['tyv'] = { pos = 222, activeusers = 14, admins = 1, articles = 3362, edits = 43390, files = 0, pages = 11179, users = 8073, depth = 20.98319 }, ['dsb'] = { pos = 223, activeusers = 25, admins = 1, articles = 3325, edits = 142763, files = 0, pages = 11197, users = 17202, depth = 71.46623 }, ['dty'] = { pos = 224, activeusers = 15, admins = 3, articles = 3309, edits = 237378, files = 3, pages = 19181, users = 5492, depth = 284.7338 }, ['rw'] = { pos = 225, activeusers = 30, admins = 1, articles = 3309, edits = 85760, files = 0, pages = 9331, users = 11116, depth = 30.43999 }, ['ln'] = { pos = 226, activeusers = 28, admins = 4, articles = 3270, edits = 121736, files = 32, pages = 8560, users = 11782, depth = 37.2187 }, ['cbk-zam'] = { pos = 227, activeusers = 19, admins = 2, articles = 3127, edits = 110064, files = 0, pages = 8229, users = 13499, depth = 35.60601 }, ['av'] = { pos = 228, activeusers = 25, admins = 2, articles = 3029, edits = 82749, files = 0, pages = 14546, users = 13308, depth = 82.24307 }, ['dv'] = { pos = 229, activeusers = 21, admins = 3, articles = 3016, edits = 129928, files = 932, pages = 11192, users = 23322, depth = 85.31279 }, ['ksh'] = { pos = 230, activeusers = 15, admins = 3, articles = 2914, edits = 1606804, files = 0, pages = 10536, users = 21339, depth = 1043.388 }, ['gag'] = { pos = 231, activeusers = 25, admins = 1, articles = 2794, edits = 67732, files = 0, pages = 6576, users = 12642, depth = 18.87219 }, ['bxr'] = { pos = 232, activeusers = 21, admins = 2, articles = 2771, edits = 69845, files = 9, pages = 11036, users = 13794, depth = 56.30362 }, ['pfl'] = { pos = 233, activeusers = 18, admins = 4, articles = 2740, edits = 89825, files = 0, pages = 6912, users = 10735, depth = 30.12874 }, ['pap'] = { pos = 234, activeusers = 17, admins = 5, articles = 2629, edits = 89527, files = 0, pages = 5957, users = 13346, depth = 24.08307 }, ['pag'] = { pos = 235, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2578, edits = 73053, files = 0, pages = 8814, users = 7561, depth = 48.4966 }, ['pi'] = { pos = 236, activeusers = 10, admins = 2, articles = 2547, edits = 101621, files = 0, pages = 4634, users = 6630, depth = 14.72361 }, ['haw'] = { pos = 237, activeusers = 19, admins = 1, articles = 2454, edits = 96436, files = 0, pages = 5517, users = 15016, depth = 27.23209 }, ['awa'] = { pos = 238, activeusers = 15, admins = 1, articles = 2436, edits = 24104, files = 0, pages = 5347, users = 1897, depth = 6.437375 }, ['tay'] = { pos = 239, activeusers = 7, admins = 0, articles = 2420, edits = 54099, files = 0, pages = 2822, users = 1094, depth = 0.5289975 }, ['tw'] = { pos = 240, activeusers = 51, admins = 2, articles = 2105, edits = 92953, files = 0, pages = 5040, users = 13881, depth = 35.8546 }, ['inh'] = { pos = 241, activeusers = 18, admins = 2, articles = 2077, edits = 54201, files = 35, pages = 11596, users = 3271, depth = 98.17679 }, ['krc'] = { pos = 242, activeusers = 15, admins = 2, articles = 2057, edits = 106191, files = 0, pages = 14324, users = 9659, depth = 263.6523 }, ['xal'] = { pos = 243, activeusers = 17, admins = 1, articles = 2046, edits = 84904, files = 0, pages = 11804, users = 9262, depth = 163.6098 }, ['szy'] = { pos = 244, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2030, edits = 128389, files = 0, pages = 5358, users = 2304, depth = 64.40205 }, ['za'] = { pos = 245, activeusers = 13, admins = 1, articles = 2010, edits = 39341, files = 0, pages = 4140, users = 9724, depth = 10.67117 }, ['kaa'] = { pos = 246, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1936, edits = 45700, files = 3, pages = 5076, users = 10203, depth = 23.68335 }, ['dag'] = { pos = 247, activeusers = 38, admins = 4, articles = 1934, edits = 41405, files = 0, pages = 4392, users = 1771, depth = 15.22794 }, ['pdc'] = { pos = 248, activeusers = 27, admins = 1, articles = 1932, edits = 105115, files = 0, pages = 5831, users = 30291, depth = 73.41991 }, ['atj'] = { pos = 249, activeusers = 8, admins = 5, articles = 1909, edits = 14659, files = 0, pages = 3013, users = 3675, depth = 1.627164 }, ['to'] = { pos = 250, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1907, edits = 41558, files = 12, pages = 5324, users = 9207, depth = 25.06139 }, ['mdf'] = { pos = 251, activeusers = 16, admins = 3, articles = 1870, edits = 64118, files = 0, pages = 11550, users = 8504, depth = 148.7529 }, ['arc'] = { pos = 252, activeusers = 18, admins = 2, articles = 1851, edits = 95305, files = 0, pages = 6418, users = 18745, depth = 90.39932 }, ['kbp'] = { pos = 253, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1698, edits = 16052, files = 0, pages = 3373, users = 3826, depth = 4.630918 }, ['jam'] = { pos = 254, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1685, edits = 20756, files = 0, pages = 3021, users = 7194, depth = 4.319227 }, ['na'] = { pos = 255, activeusers = 19, admins = 2, articles = 1661, edits = 89519, files = 4, pages = 4880, users = 11463, depth = 68.89664 }, ['tcy'] = { pos = 256, activeusers = 34, admins = 2, articles = 1658, edits = 100812, files = 1, pages = 8691, users = 4896, depth = 208.7155 }, ['wo'] = { pos = 257, activeusers = 18, admins = 3, articles = 1651, edits = 104419, files = 0, pages = 5366, users = 13899, depth = 98.52634 }, ['kbd'] = { pos = 258, activeusers = 13, admins = 1, articles = 1595, edits = 43681, files = 0, pages = 6739, users = 9123, depth = 67.41828 }, ['nov'] = { pos = 259, activeusers = 14, admins = 3, articles = 1516, edits = 177697, files = 0, pages = 4403, users = 10815, depth = 146.3614 }, ['nia'] = { pos = 260, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1514, edits = 17425, files = 0, pages = 3585, users = 1196, depth = 9.094778 }, ['ki'] = { pos = 261, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1504, edits = 20599, files = 0, pages = 3072, users = 7947, depth = 7.288218 }, ['tet'] = { pos = 262, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1502, edits = 66554, files = 0, pages = 3906, users = 8904, depth = 43.64867 }, ['lg'] = { pos = 263, activeusers = 20, admins = 1, articles = 1418, edits = 26721, files = 0, pages = 4805, users = 7140, depth = 31.72761 }, ['bi'] = { pos = 264, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1393, edits = 41725, files = 0, pages = 3290, users = 12122, depth = 23.51976 }, ['tpi'] = { pos = 265, activeusers = 13, admins = 2, articles = 1351, edits = 86598, files = 0, pages = 5675, users = 12336, depth = 156.3157 }, ['jbo'] = { pos = 266, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1305, edits = 111640, files = 0, pages = 5713, users = 14966, depth = 222.9553 }, ['roa-rup'] = { pos = 267, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1292, edits = 205213, files = 0, pages = 4254, users = 12969, depth = 253.5435 }, ['nqo'] = { pos = 268, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1276, edits = 9857, files = 0, pages = 2566, users = 2845, depth = 3.926143 }, ['fj'] = { pos = 269, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1275, edits = 35385, files = 0, pages = 3628, users = 8334, depth = 33.21815 }, ['lbe'] = { pos = 270, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1264, edits = 50194, files = 0, pages = 14627, users = 7785, depth = 383.5397 }, ['kg'] = { pos = 271, activeusers = 16, admins = 1, articles = 1254, edits = 43783, files = 0, pages = 2900, users = 9946, depth = 26.0119 }, ['xh'] = { pos = 272, activeusers = 22, admins = 1, articles = 1225, edits = 33811, files = 0, pages = 3792, users = 11659, depth = 39.15338 }, ['mnw'] = { pos = 273, activeusers = 17, admins = 2, articles = 1224, edits = 33621, files = 0, pages = 4498, users = 2641, depth = 53.4793 }, ['ty'] = { pos = 274, activeusers = 10, admins = 2, articles = 1217, edits = 53067, files = 0, pages = 3009, users = 6842, depth = 38.23818 }, ['ks'] = { pos = 275, activeusers = 23, admins = 2, articles = 1168, edits = 61630, files = 9, pages = 7744, users = 9299, depth = 252.2695 }, ['cu'] = { pos = 276, activeusers = 25, admins = 2, articles = 1164, edits = 82560, files = 0, pages = 5563, users = 22982, depth = 211.9642 }, ['shi'] = { pos = 277, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1151, edits = 33311, files = 0, pages = 3831, users = 1441, depth = 47.14053 }, ['srn'] = { pos = 278, activeusers = 9, admins = 1, articles = 1112, edits = 39122, files = 0, pages = 2726, users = 7018, depth = 30.2338 }, ['trv'] = { pos = 279, activeusers = 16, admins = 0, articles = 1110, edits = 85284, files = 0, pages = 2055, users = 1176, depth = 30.07969 }, ['om'] = { pos = 280, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1090, edits = 37983, files = 0, pages = 3731, users = 9425, depth = 59.76512 }, ['sm'] = { pos = 281, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1065, edits = 42571, files = 0, pages = 3289, users = 9597, depth = 56.44433 }, ['gcr'] = { pos = 282, activeusers = 12, admins = 1, articles = 1049, edits = 16478, files = 0, pages = 2554, users = 2168, depth = 13.28023 }, ['alt'] = { pos = 283, activeusers = 9, admins = 2, articles = 1044, edits = 35786, files = 0, pages = 3647, users = 1605, depth = 60.99928 }, ['chr'] = { pos = 284, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1026, edits = 46137, files = 0, pages = 3903, users = 21732, depth = 92.94708 }, ['ltg'] = { pos = 285, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1014, edits = 35309, files = 0, pages = 3221, users = 6670, depth = 51.93062 }, ['guw'] = { pos = 286, activeusers = 21, admins = 2, articles = 975, edits = 27812, files = 0, pages = 1685, users = 457, depth = 8.752655 }, ['ny'] = { pos = 287, activeusers = 17, admins = 2, articles = 912, edits = 37774, files = 0, pages = 3997, users = 9330, depth = 108.1383 }, ['pih'] = { pos = 288, activeusers = 13, admins = 1, articles = 891, edits = 44097, files = 0, pages = 3321, users = 10436, depth = 98.76369 }, ['got'] = { pos = 289, activeusers = 17, admins = 1, articles = 866, edits = 46126, files = 0, pages = 3802, users = 17669, depth = 139.4473 }, ['mad'] = { pos = 290, activeusers = 25, admins = 0, articles = 860, edits = 8829, files = 0, pages = 1626, users = 1547, depth = 4.307761 }, ['st'] = { pos = 291, activeusers = 20, admins = 1, articles = 838, edits = 28355, files = 0, pages = 4240, users = 9398, depth = 110.2159 }, ['ami'] = { pos = 292, activeusers = 13, admins = 0, articles = 837, edits = 32100, files = 0, pages = 1654, users = 890, depth = 18.4911 }, ['tn'] = { pos = 293, activeusers = 19, admins = 2, articles = 783, edits = 27144, files = 0, pages = 3434, users = 9204, depth = 90.60861 }, ['blk'] = { pos = 294, activeusers = 22, admins = 0, articles = 776, edits = 14525, files = 0, pages = 3053, users = 161, depth = 40.96302 }, ['bm'] = { pos = 295, activeusers = 14, admins = 2, articles = 764, edits = 40179, files = 0, pages = 3140, users = 9835, depth = 123.7587 }, ['rmy'] = { pos = 296, activeusers = 19, admins = 1, articles = 730, edits = 50214, files = 0, pages = 2698, users = 16363, depth = 135.2656 }, ['ts'] = { pos = 297, activeusers = 10, admins = 2, articles = 711, edits = 36599, files = 0, pages = 3749, users = 8794, depth = 178.2338 }, ['chy'] = { pos = 298, activeusers = 9, admins = 1, articles = 662, edits = 24100, files = 0, pages = 2255, users = 10566, depth = 61.8851 }, ['ve'] = { pos = 299, activeusers = 13, admins = 1, articles = 638, edits = 19119, files = 0, pages = 2123, users = 7172, depth = 48.78954 }, ['rn'] = { pos = 300, activeusers = 23, admins = 1, articles = 620, edits = 23091, files = 0, pages = 2447, users = 8943, depth = 81.94124 }, ['iu'] = { pos = 301, activeusers = 22, admins = 2, articles = 593, edits = 44488, files = 0, pages = 3180, users = 16954, depth = 266.2559 }, ['ak'] = { pos = 302, activeusers = 21, admins = 1, articles = 590, edits = 28858, files = 0, pages = 2434, users = 12392, depth = 115.8146 }, ['ss'] = { pos = 303, activeusers = 14, admins = 3, articles = 566, edits = 38051, files = 0, pages = 2399, users = 7602, depth = 166.3519 }, ['ch'] = { pos = 304, activeusers = 10, admins = 1, articles = 541, edits = 22831, files = 0, pages = 2494, users = 14371, depth = 119.2994 }, ['ff'] = { pos = 305, activeusers = 52, admins = 0, articles = 505, edits = 24783, files = 0, pages = 2443, users = 7842, depth = 149.4016 }, ['pnt'] = { pos = 306, activeusers = 10, admins = 1, articles = 480, edits = 35119, files = 0, pages = 2035, users = 9429, depth = 181.1157 }, ['ady'] = { pos = 307, activeusers = 11, admins = 1, articles = 451, edits = 12032, files = 0, pages = 3082, users = 5959, depth = 132.8599 }, ['kcg'] = { pos = 308, activeusers = 15, admins = 1, articles = 446, edits = 15435, files = 0, pages = 1700, users = 397, depth = 71.77663 }, ['ik'] = { pos = 309, activeusers = 16, admins = 1, articles = 430, edits = 37744, files = 0, pages = 2581, users = 7913, depth = 365.9349 }, ['ee'] = { pos = 310, activeusers = 15, admins = 2, articles = 423, edits = 49524, files = 0, pages = 3052, users = 13210, depth = 626.8038 }, ['din'] = { pos = 311, activeusers = 19, admins = 1, articles = 317, edits = 8016, files = 0, pages = 1084, users = 5664, depth = 43.2913 }, ['sg'] = { pos = 312, activeusers = 12, admins = 2, articles = 296, edits = 20484, files = 0, pages = 1979, users = 5959, depth = 334.6215 }, ['pwn'] = { pos = 313, activeusers = 14, admins = 0, articles = 277, edits = 10547, files = 0, pages = 428, users = 815, depth = 7.322841 }, ['kl'] = { pos = 314, activeusers = 18, admins = 2, articles = 242, edits = 74444, files = 0, pages = 2257, users = 12255, depth = 2286.744 }, ['ti'] = { pos = 315, activeusers = 12, admins = 2, articles = 233, edits = 23699, files = 0, pages = 2723, users = 8444, depth = 993.9606 }, ['dz'] = { pos = 316, activeusers = 15, admins = 1, articles = 227, edits = 29277, files = 0, pages = 2279, users = 9173, depth = 1049.748 }, ['cr'] = { pos = 317, activeusers = 14, admins = 2, articles = 158, edits = 36876, files = 0, pages = 2157, users = 16685, depth = 2736.561 }, ['ng'] = { pos = 318, activeusers = 1, admins = 1, articles = 8, edits = 5923, files = 0, pages = 443, users = 2385, depth = 39530.88 }, ['cho'] = { pos = 319, activeusers = 1, admins = 1, articles = 6, edits = 4220, files = 0, pages = 201, users = 1809, depth = 22176 }, ['kj'] = { pos = 320, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 3548, files = 0, pages = 114, users = 1376, depth = 23536.62 }, ['mh'] = { pos = 321, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 4212, files = 0, pages = 206, users = 2140, depth = 52143.95 }, ['ho'] = { pos = 322, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 3786, files = 0, pages = 129, users = 1575, depth = 51771.35 }, ['ii'] = { pos = 323, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 11653, files = 0, pages = 189, users = 2031, depth = 237006 }, ['lrc'] = { pos = 324, activeusers = 2, admins = 1, articles = 1, edits = 140064, files = 0, pages = 237, users = 5036, depth = 3.291563E+07 }, ['mus'] = { pos = 325, activeusers = 0, admins = 1, articles = 1, edits = 3603, files = 0, pages = 115, users = 2348, depth = 407170.3 }, ['aa'] = { pos = 326, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4685, files = 0, pages = 509, users = 4062, depth = 0 }, ['hz'] = { pos = 327, activeusers = 0, admins = 1, articles = 0, edits = 4483, files = 0, pages = 176, users = 3761, depth = 0 }, ['kr'] = { pos = 328, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4641, files = 0, pages = 162, users = 5464, depth = 0 }, ['total'] = { activeusers = 281217, admins = 3756, articles = 59220315, edits = 3204942198, files = 2762014, pages = 244707322, users = 103423040, depth = 128.4869, date = '@1659225656' }, } return info 2amgo9m789hdza6sbv5o9lnw0ayvnjr 2726193 2726164 2022-07-31T02:00:50Z MBHbot 26205 Scribunto text/plain local info = { ['en'] = { pos = 1, activeusers = 114084, admins = 1032, articles = 6555348, edits = 1105403972, files = 897326, pages = 56617159, users = 44195942, depth = 1138.661 }, ['ceb'] = { pos = 2, activeusers = 192, admins = 6, articles = 6125901, edits = 34881347, files = 0, pages = 11232161, users = 92837, depth = 2.157724 }, ['de'] = { pos = 3, activeusers = 17136, admins = 192, articles = 2711285, edits = 223443384, files = 128687, pages = 7487549, users = 3968072, depth = 92.6092 }, ['sv'] = { pos = 4, activeusers = 1921, admins = 66, articles = 2551760, edits = 50886830, files = 0, pages = 6116754, users = 829852, depth = 16.23762 }, ['fr'] = { pos = 5, activeusers = 16845, admins = 159, articles = 2441630, edits = 195257072, files = 68985, pages = 12127227, users = 4433139, depth = 253.3602 }, ['nl'] = { pos = 6, activeusers = 3468, admins = 36, articles = 2096493, edits = 62370667, files = 20, pages = 4462546, users = 1221695, depth = 17.80163 }, ['ru'] = { pos = 7, activeusers = 10617, admins = 76, articles = 1841126, edits = 124133994, files = 237573, pages = 7424805, users = 3223341, depth = 153.7728 }, ['es'] = { pos = 8, activeusers = 13388, admins = 63, articles = 1792058, edits = 144620840, files = 0, pages = 7700072, users = 6603586, depth = 204.1338 }, ['it'] = { pos = 9, activeusers = 7601, admins = 122, articles = 1764762, edits = 128304508, files = 139681, pages = 7480757, users = 2277811, depth = 179.9317 }, ['arz'] = { pos = 10, activeusers = 216, admins = 7, articles = 1595082, edits = 7105394, files = 1473, pages = 2004979, users = 187405, depth = 0.2340247 }, ['pl'] = { pos = 11, activeusers = 4061, admins = 102, articles = 1530584, edits = 67502988, files = 261, pages = 3552135, users = 1183787, depth = 33.15038 }, ['ja'] = { pos = 12, activeusers = 14820, admins = 40, articles = 1335632, edits = 90543644, files = 32228, pages = 3947986, users = 1961419, depth = 87.73499 }, ['zh'] = { pos = 13, activeusers = 8871, admins = 66, articles = 1293661, edits = 72679024, files = 60492, pages = 7103952, users = 3246749, depth = 206.3782 }, ['vi'] = { pos = 14, activeusers = 2017, admins = 20, articles = 1274773, edits = 68860769, files = 24461, pages = 19372489, users = 874579, depth = 716.421 }, ['war'] = { pos = 15, activeusers = 93, admins = 3, articles = 1265915, edits = 6285252, files = 42, pages = 2881754, users = 52777, depth = 3.553472 }, ['uk'] = { pos = 16, activeusers = 3229, admins = 49, articles = 1181106, edits = 36617320, files = 110416, pages = 4104580, users = 636583, depth = 54.65609 }, ['ar'] = { pos = 17, activeusers = 4567, admins = 26, articles = 1180087, edits = 58771245, files = 49629, pages = 7790963, users = 2283630, depth = 236.7357 }, ['pt'] = { pos = 18, activeusers = 8617, admins = 56, articles = 1093957, edits = 63927826, files = 58352, pages = 5394021, users = 2785643, depth = 183.1161 }, ['fa'] = { pos = 19, activeusers = 5163, admins = 34, articles = 921575, edits = 35188962, files = 81588, pages = 5329885, users = 1138362, depth = 151.0676 }, ['ca'] = { pos = 20, activeusers = 1008, admins = 30, articles = 705462, edits = 30447655, files = 15475, pages = 1760637, users = 424864, depth = 38.68884 }, ['sr'] = { pos = 21, activeusers = 721, admins = 18, articles = 661010, edits = 25097628, files = 36106, pages = 3982215, users = 309742, depth = 159.1048 }, ['id'] = { pos = 22, activeusers = 3141, admins = 41, articles = 625755, edits = 21436380, files = 47359, pages = 3286473, users = 1342382, depth = 117.9262 }, ['ko'] = { pos = 23, activeusers = 1549, admins = 27, articles = 597569, edits = 33006205, files = 12676, pages = 2722482, users = 746529, depth = 153.2981 }, ['no'] = { pos = 24, activeusers = 990, admins = 40, articles = 594626, edits = 22720064, files = 5, pages = 1695353, users = 557765, depth = 45.922 }, ['fi'] = { pos = 25, activeusers = 1540, admins = 30, articles = 534967, edits = 20612505, files = 69444, pages = 1406289, users = 519284, depth = 38.88298 }, ['hu'] = { pos = 26, activeusers = 1530, admins = 24, articles = 509004, edits = 25078124, files = 8385, pages = 1446841, users = 509157, depth = 58.84188 }, ['cs'] = { pos = 27, activeusers = 2055, admins = 32, articles = 507446, edits = 21495372, files = 1, pages = 1398286, users = 584654, depth = 47.37712 }, ['tr'] = { pos = 28, activeusers = 2975, admins = 24, articles = 503810, edits = 28142421, files = 37478, pages = 2372432, users = 1415473, depth = 163.1838 }, ['ce'] = { pos = 29, activeusers = 54, admins = 3, articles = 479374, edits = 8667802, files = 315, pages = 906017, users = 30577, depth = 7.577971 }, ['sh'] = { pos = 30, activeusers = 162, admins = 12, articles = 456799, edits = 41240154, files = 10240, pages = 4644127, users = 175845, depth = 746.1735 }, ['ro'] = { pos = 31, activeusers = 851, admins = 18, articles = 432291, edits = 14987878, files = 116401, pages = 2618086, users = 590565, depth = 146.3601 }, ['zh-min-nan'] = { pos = 32, activeusers = 91, admins = 6, articles = 431481, edits = 3129133, files = 362, pages = 1062738, users = 53761, depth = 6.302123 }, ['tt'] = { pos = 33, activeusers = 86, admins = 5, articles = 417491, edits = 3522592, files = 6074, pages = 564483, users = 42960, depth = 0.7735791 }, ['eu'] = { pos = 34, activeusers = 255, admins = 12, articles = 396564, edits = 8985450, files = 0, pages = 823480, users = 138270, depth = 12.64576 }, ['ms'] = { pos = 35, activeusers = 555, admins = 15, articles = 359483, edits = 5615286, files = 19612, pages = 1040767, users = 297684, depth = 19.3784 }, ['eo'] = { pos = 36, activeusers = 308, admins = 16, articles = 322425, edits = 7651074, files = 10894, pages = 711509, users = 198961, depth = 15.65926 }, ['he'] = { pos = 37, activeusers = 3185, admins = 32, articles = 319683, edits = 34328826, files = 73653, pages = 1336792, users = 992429, depth = 259.9507 }, ['hy'] = { pos = 38, activeusers = 420, admins = 11, articles = 292879, edits = 8468248, files = 11309, pages = 987518, users = 123516, depth = 48.23813 }, ['bg'] = { pos = 39, activeusers = 758, admins = 25, articles = 283287, edits = 11451528, files = 549, pages = 631300, users = 310813, depth = 27.3757 }, ['da'] = { pos = 40, activeusers = 701, admins = 25, articles = 282986, edits = 11186275, files = 0, pages = 906752, users = 434494, depth = 59.93913 }, ['azb'] = { pos = 41, activeusers = 123, admins = 5, articles = 241994, edits = 1520834, files = 245, pages = 570635, users = 37711, depth = 4.915386 }, ['sk'] = { pos = 42, activeusers = 515, admins = 10, articles = 241427, edits = 7393231, files = 0, pages = 548346, users = 221054, depth = 21.78991 }, ['kk'] = { pos = 43, activeusers = 192, admins = 16, articles = 231909, edits = 3052195, files = 10539, pages = 587431, users = 120594, depth = 12.21105 }, ['et'] = { pos = 44, activeusers = 426, admins = 33, articles = 229222, edits = 6162568, files = 758, pages = 541429, users = 167764, depth = 21.11509 }, ['min'] = { pos = 45, activeusers = 47, admins = 5, articles = 225526, edits = 2443751, files = 177, pages = 385203, users = 16074, depth = 3.180232 }, ['be'] = { pos = 46, activeusers = 266, admins = 11, articles = 220538, edits = 4160410, files = 3243, pages = 645357, users = 120346, depth = 23.92088 }, ['simple'] = { pos = 47, activeusers = 958, admins = 17, articles = 215625, edits = 8345565, files = 36, pages = 699021, users = 1220352, depth = 60.00306 }, ['hr'] = { pos = 48, activeusers = 490, admins = 11, articles = 212804, edits = 6419619, files = 20943, pages = 444854, users = 277195, depth = 17.15913 }, ['el'] = { pos = 49, activeusers = 1000, admins = 22, articles = 212072, edits = 9575443, files = 18491, pages = 629802, users = 367940, depth = 58.99015 }, ['lt'] = { pos = 50, activeusers = 317, admins = 10, articles = 203664, edits = 6637481, files = 23852, pages = 499531, users = 166062, depth = 28.04177 }, ['gl'] = { pos = 51, activeusers = 234, admins = 8, articles = 187219, edits = 6137142, files = 459, pages = 470799, users = 127954, depth = 29.90763 }, ['az'] = { pos = 52, activeusers = 712, admins = 17, articles = 185818, edits = 6541897, files = 23741, pages = 509738, users = 250955, depth = 38.99929 }, ['sl'] = { pos = 53, activeusers = 323, admins = 22, articles = 177184, edits = 5713552, files = 8335, pages = 439014, users = 213313, depth = 28.41958 }, ['ur'] = { pos = 54, activeusers = 298, admins = 11, articles = 173975, edits = 4988916, files = 12482, pages = 990600, users = 148830, depth = 110.9633 }, ['nn'] = { pos = 55, activeusers = 114, admins = 14, articles = 162591, edits = 3387090, files = 16, pages = 372286, users = 121514, depth = 15.13328 }, ['ka'] = { pos = 56, activeusers = 236, admins = 6, articles = 161969, edits = 4389454, files = 14832, pages = 459155, users = 142773, depth = 32.1843 }, ['uz'] = { pos = 57, activeusers = 709, admins = 18, articles = 155683, edits = 2723455, files = 2046, pages = 670832, users = 76188, depth = 44.45184 }, ['hi'] = { pos = 58, activeusers = 1224, admins = 6, articles = 152113, edits = 5588702, files = 3568, pages = 1187139, users = 706928, depth = 217.9612 }, ['th'] = { pos = 59, activeusers = 955, admins = 15, articles = 149285, edits = 10204766, files = 27279, pages = 971106, users = 428653, depth = 318.4626 }, ['ta'] = { pos = 60, activeusers = 310, admins = 31, articles = 147641, edits = 3474124, files = 7754, pages = 464772, users = 207063, depth = 34.48806 }, ['la'] = { pos = 61, activeusers = 156, admins = 21, articles = 137120, edits = 3686296, files = 0, pages = 275706, users = 157699, depth = 13.65781 }, ['cy'] = { pos = 62, activeusers = 133, admins = 16, articles = 134961, edits = 11093742, files = 11268, pages = 274456, users = 73484, depth = 43.18233 }, ['ast'] = { pos = 63, activeusers = 116, admins = 11, articles = 129863, edits = 3698112, files = 0, pages = 228387, users = 106394, depth = 9.320128 }, ['mk'] = { pos = 64, activeusers = 234, admins = 12, articles = 129638, edits = 4786156, files = 8676, pages = 523829, users = 103056, depth = 84.47848 }, ['bn'] = { pos = 65, activeusers = 1091, admins = 14, articles = 125865, edits = 6006052, files = 15257, pages = 986282, users = 382737, depth = 284.5745 }, ['zh-yue'] = { pos = 66, activeusers = 319, admins = 12, articles = 125858, edits = 1853143, files = 2626, pages = 283482, users = 243042, depth = 10.25337 }, ['lv'] = { pos = 67, activeusers = 291, admins = 13, articles = 114792, edits = 3656043, files = 25488, pages = 466390, users = 107702, depth = 73.54136 }, ['tg'] = { pos = 68, activeusers = 81, admins = 6, articles = 107654, edits = 1307384, files = 485, pages = 262571, users = 36024, depth = 10.31084 }, ['af'] = { pos = 69, activeusers = 181, admins = 16, articles = 104083, edits = 2511377, files = 9615, pages = 372375, users = 151613, depth = 44.81128 }, ['my'] = { pos = 70, activeusers = 155, admins = 4, articles = 103575, edits = 752240, files = 2978, pages = 216160, users = 102665, depth = 4.111803 }, ['vo'] = { pos = 71, activeusers = 31, admins = 2, articles = 95682, edits = 3289206, files = 0, pages = 226464, users = 32296, depth = 27.13484 }, ['mg'] = { pos = 72, activeusers = 56, admins = 3, articles = 94871, edits = 1045522, files = 3, pages = 245092, users = 28755, depth = 10.69543 }, ['bs'] = { pos = 73, activeusers = 170, admins = 9, articles = 90302, edits = 3413643, files = 5456, pages = 367604, users = 144200, depth = 87.56874 }, ['oc'] = { pos = 74, activeusers = 93, admins = 4, articles = 88276, edits = 2308004, files = 924, pages = 157052, users = 48265, depth = 8.920344 }, ['sq'] = { pos = 75, activeusers = 229, admins = 11, articles = 86021, edits = 2461582, files = 4726, pages = 263040, users = 143494, depth = 39.62993 }, ['mr'] = { pos = 76, activeusers = 182, admins = 12, articles = 85530, edits = 2137248, files = 19140, pages = 284069, users = 145399, depth = 40.54019 }, ['nds'] = { pos = 77, activeusers = 42, admins = 4, articles = 83853, edits = 989792, files = 0, pages = 162147, users = 48883, depth = 5.321754 }, ['ky'] = { pos = 78, activeusers = 75, admins = 2, articles = 81507, edits = 422676, files = 2688, pages = 111179, users = 33055, depth = 0.5038354 }, ['ml'] = { pos = 79, activeusers = 261, admins = 15, articles = 78883, edits = 3701087, files = 6962, pages = 487646, users = 162823, depth = 203.7985 }, ['be-tarask'] = { pos = 80, activeusers = 128, admins = 4, articles = 78660, edits = 2323327, files = 1886, pages = 226175, users = 76032, depth = 36.12687 }, ['te'] = { pos = 81, activeusers = 205, admins = 13, articles = 77622, edits = 3594105, files = 13441, pages = 305817, users = 114162, depth = 101.5715 }, ['sw'] = { pos = 82, activeusers = 181, admins = 14, articles = 74132, edits = 1233728, files = 2269, pages = 147000, users = 54821, depth = 8.108945 }, ['new'] = { pos = 83, activeusers = 22, admins = 2, articles = 72352, edits = 848724, files = 0, pages = 196935, users = 25002, depth = 12.77792 }, ['br'] = { pos = 84, activeusers = 78, admins = 6, articles = 72311, edits = 2001275, files = 5405, pages = 141565, users = 69959, depth = 12.96677 }, ['jv'] = { pos = 85, activeusers = 100, admins = 4, articles = 69825, edits = 1592384, files = 5430, pages = 177683, users = 53791, depth = 21.38379 }, ['vec'] = { pos = 86, activeusers = 43, admins = 5, articles = 68973, edits = 1100029, files = 724, pages = 140342, users = 32014, depth = 8.392231 }, ['ht'] = { pos = 87, activeusers = 50, admins = 3, articles = 67834, edits = 802955, files = 0, pages = 82006, users = 28441, depth = 0.4273788 }, ['pms'] = { pos = 88, activeusers = 34, admins = 4, articles = 66365, edits = 855275, files = 2069, pages = 101485, users = 25266, depth = 2.360123 }, ['pnb'] = { pos = 89, activeusers = 62, admins = 2, articles = 65762, edits = 606043, files = 225, pages = 113726, users = 32350, depth = 2.834813 }, ['su'] = { pos = 90, activeusers = 43, admins = 7, articles = 61275, edits = 628378, files = 545, pages = 97383, users = 28325, depth = 2.240671 }, ['lb'] = { pos = 91, activeusers = 73, admins = 5, articles = 60971, edits = 2390278, files = 2367, pages = 131383, users = 55024, depth = 24.26364 }, ['ba'] = { pos = 92, activeusers = 90, admins = 7, articles = 60254, edits = 1147295, files = 1454, pages = 169654, users = 35346, depth = 22.29328 }, ['lld'] = { pos = 93, activeusers = 19, admins = 2, articles = 59757, edits = 94090, files = 0, pages = 63193, users = 2190, depth = 0.004922698 }, ['ga'] = { pos = 94, activeusers = 87, admins = 7, articles = 57182, edits = 1065991, files = 1117, pages = 95801, users = 52410, depth = 5.07536 }, ['szl'] = { pos = 95, activeusers = 46, admins = 3, articles = 55835, edits = 347517, files = 0, pages = 69107, users = 21718, depth = 0.2841278 }, ['is'] = { pos = 96, activeusers = 119, admins = 19, articles = 54653, edits = 1758239, files = 3218, pages = 141351, users = 86523, depth = 31.30179 }, ['ku'] = { pos = 97, activeusers = 98, admins = 3, articles = 53828, edits = 1092309, files = 565, pages = 109084, users = 51668, depth = 10.55181 }, ['lmo'] = { pos = 98, activeusers = 34, admins = 5, articles = 53787, edits = 1111200, files = 4437, pages = 122639, users = 37627, depth = 14.84712 }, ['cv'] = { pos = 99, activeusers = 64, admins = 2, articles = 49576, edits = 749238, files = 537, pages = 97695, users = 31144, depth = 7.224998 }, ['fy'] = { pos = 100, activeusers = 69, admins = 8, articles = 49106, edits = 1082977, files = 7572, pages = 149896, users = 43354, depth = 30.43651 }, ['tl'] = { pos = 101, activeusers = 127, admins = 11, articles = 43000, edits = 1953136, files = 1897, pages = 233583, users = 123228, depth = 164.2565 }, ['wuu'] = { pos = 102, activeusers = 52, admins = 4, articles = 42552, edits = 294249, files = 136, pages = 55367, users = 78563, depth = 0.4820158 }, ['ckb'] = { pos = 103, activeusers = 159, admins = 7, articles = 42216, edits = 964279, files = 1610, pages = 184322, users = 51161, depth = 59.27836 }, ['an'] = { pos = 104, activeusers = 69, admins = 6, articles = 42086, edits = 1834405, files = 1499, pages = 128302, users = 68184, depth = 60.00152 }, ['sco'] = { pos = 105, activeusers = 105, admins = 4, articles = 40557, edits = 861990, files = 690, pages = 146736, users = 94975, depth = 40.26347 }, ['diq'] = { pos = 106, activeusers = 29, admins = 3, articles = 40161, edits = 487133, files = 209, pages = 60549, users = 24894, depth = 2.073389 }, ['pa'] = { pos = 107, activeusers = 109, admins = 9, articles = 38319, edits = 607848, files = 1575, pages = 134123, users = 42193, depth = 28.32896 }, ['yo'] = { pos = 108, activeusers = 69, admins = 3, articles = 34269, edits = 552370, files = 168, pages = 59159, users = 24799, depth = 4.925566 }, ['io'] = { pos = 109, activeusers = 60, admins = 5, articles = 33317, edits = 991420, files = 0, pages = 48903, users = 33596, depth = 4.436697 }, ['ne'] = { pos = 110, activeusers = 94, admins = 5, articles = 32242, edits = 1066827, files = 1258, pages = 103388, users = 58532, depth = 50.24362 }, ['bar'] = { pos = 111, activeusers = 57, admins = 3, articles = 31631, edits = 830139, files = 1320, pages = 116395, users = 63368, depth = 51.21693 }, ['gu'] = { pos = 112, activeusers = 66, admins = 3, articles = 29943, edits = 824645, files = 0, pages = 117399, users = 68855, depth = 59.92268 }, ['als'] = { pos = 113, activeusers = 69, admins = 9, articles = 28974, edits = 1013826, files = 571, pages = 69653, users = 92305, depth = 28.6911 }, ['kn'] = { pos = 114, activeusers = 192, admins = 3, articles = 28345, edits = 1105313, files = 2592, pages = 129946, users = 75937, depth = 109.2862 }, ['scn'] = { pos = 115, activeusers = 37, admins = 5, articles = 26207, edits = 732732, files = 1407, pages = 55689, users = 41289, depth = 16.65156 }, ['bpy'] = { pos = 116, activeusers = 21, admins = 3, articles = 25085, edits = 886449, files = 47, pages = 62808, users = 23478, depth = 31.91707 }, ['ia'] = { pos = 117, activeusers = 42, admins = 6, articles = 23766, edits = 641704, files = 4, pages = 37726, users = 44638, depth = 5.868845 }, ['avk'] = { pos = 118, activeusers = 28, admins = 6, articles = 23702, edits = 112612, files = 0, pages = 28772, users = 3033, depth = 0.1790856 }, ['qu'] = { pos = 119, activeusers = 43, admins = 2, articles = 23067, edits = 650029, files = 0, pages = 55975, users = 27146, depth = 23.63521 }, ['mn'] = { pos = 120, activeusers = 113, admins = 3, articles = 21313, edits = 705270, files = 1475, pages = 97703, users = 77788, depth = 92.73238 }, ['nv'] = { pos = 121, activeusers = 13, admins = 2, articles = 20507, edits = 295882, files = 709, pages = 34657, users = 15091, depth = 4.064772 }, ['xmf'] = { pos = 122, activeusers = 30, admins = 3, articles = 19589, edits = 185308, files = 0, pages = 36477, users = 17060, depth = 3.775783 }, ['crh'] = { pos = 123, activeusers = 34, admins = 2, articles = 19555, edits = 177069, files = 0, pages = 39415, users = 17799, depth = 4.633657 }, ['si'] = { pos = 124, activeusers = 76, admins = 3, articles = 17998, edits = 508956, files = 3122, pages = 79704, users = 58215, depth = 75.05963 }, ['ha'] = { pos = 125, activeusers = 106, admins = 4, articles = 17346, edits = 162697, files = 0, pages = 30709, users = 18299, depth = 3.144294 }, ['bat-smg'] = { pos = 126, activeusers = 28, admins = 5, articles = 17081, edits = 355456, files = 109, pages = 29084, users = 24134, depth = 6.035104 }, ['frr'] = { pos = 127, activeusers = 20, admins = 5, articles = 16073, edits = 231094, files = 1323, pages = 41167, users = 17958, depth = 13.68313 }, ['os'] = { pos = 128, activeusers = 36, admins = 3, articles = 16064, edits = 523010, files = 165, pages = 59859, users = 22556, depth = 64.94148 }, ['gd'] = { pos = 129, activeusers = 31, admins = 6, articles = 15905, edits = 566860, files = 347, pages = 32200, users = 25574, depth = 18.47827 }, ['or'] = { pos = 130, activeusers = 45, admins = 5, articles = 15809, edits = 461123, files = 125, pages = 71586, users = 31042, depth = 80.18446 }, ['cdo'] = { pos = 131, activeusers = 19, admins = 4, articles = 15552, edits = 89354, files = 0, pages = 31339, users = 18937, depth = 2.938026 }, ['bug'] = { pos = 132, activeusers = 19, admins = 1, articles = 15401, edits = 200527, files = 0, pages = 19593, users = 12246, depth = 0.7582574 }, ['yi'] = { pos = 133, activeusers = 50, admins = 3, articles = 15390, edits = 578681, files = 1062, pages = 44180, users = 45363, depth = 45.83736 }, ['ilo'] = { pos = 134, activeusers = 24, admins = 2, articles = 15362, edits = 391817, files = 0, pages = 70145, users = 16172, depth = 71.03668 }, ['sd'] = { pos = 135, activeusers = 38, admins = 4, articles = 15235, edits = 240037, files = 145, pages = 56214, users = 15738, depth = 30.89381 }, ['ps'] = { pos = 136, activeusers = 52, admins = 1, articles = 15192, edits = 283117, files = 1726, pages = 54043, users = 27764, depth = 34.26107 }, ['am'] = { pos = 137, activeusers = 40, admins = 2, articles = 15037, edits = 371483, files = 1765, pages = 45908, users = 39142, depth = 34.1059 }, ['ban'] = { pos = 138, activeusers = 38, admins = 3, articles = 14763, edits = 120047, files = 112, pages = 29853, users = 5317, depth = 4.201385 }, ['nap'] = { pos = 139, activeusers = 29, admins = 3, articles = 14730, edits = 664662, files = 281, pages = 23705, users = 27680, depth = 10.40937 }, ['sah'] = { pos = 140, activeusers = 37, admins = 3, articles = 14247, edits = 381162, files = 1765, pages = 47627, users = 22168, depth = 43.93212 }, ['hsb'] = { pos = 141, activeusers = 43, admins = 4, articles = 13823, edits = 377285, files = 133, pages = 35370, users = 23039, depth = 25.91812 }, ['fo'] = { pos = 142, activeusers = 40, admins = 3, articles = 13771, edits = 368671, files = 0, pages = 40252, users = 26872, depth = 33.86798 }, ['map-bms'] = { pos = 143, activeusers = 31, admins = 1, articles = 13751, edits = 213130, files = 462, pages = 30202, users = 14917, depth = 10.10008 }, ['mai'] = { pos = 144, activeusers = 31, admins = 5, articles = 13722, edits = 229447, files = 115, pages = 39254, users = 11741, depth = 20.2364 }, ['li'] = { pos = 145, activeusers = 32, admins = 7, articles = 13644, edits = 454031, files = 623, pages = 65471, users = 26491, depth = 100.0611 }, ['mzn'] = { pos = 146, activeusers = 47, admins = 3, articles = 13443, edits = 165729, files = 263, pages = 30417, users = 30095, depth = 8.686766 }, ['gor'] = { pos = 147, activeusers = 20, admins = 2, articles = 13236, edits = 50641, files = 0, pages = 20737, users = 4014, depth = 0.7842981 }, ['eml'] = { pos = 148, activeusers = 30, admins = 3, articles = 13010, edits = 152134, files = 2739, pages = 35042, users = 23340, depth = 12.45061 }, ['ace'] = { pos = 149, activeusers = 30, admins = 3, articles = 12545, edits = 137218, files = 0, pages = 26464, users = 24095, depth = 6.38308 }, ['bcl'] = { pos = 150, activeusers = 43, admins = 3, articles = 12267, edits = 232937, files = 865, pages = 32812, users = 19648, depth = 19.91321 }, ['sa'] = { pos = 151, activeusers = 49, admins = 4, articles = 11773, edits = 469245, files = 445, pages = 70068, users = 35326, depth = 164.1982 }, ['shn'] = { pos = 152, activeusers = 13, admins = 2, articles = 11554, edits = 54746, files = 60, pages = 27062, users = 3268, depth = 3.644512 }, ['wa'] = { pos = 153, activeusers = 27, admins = 4, articles = 11538, edits = 388122, files = 619, pages = 27215, users = 22219, depth = 26.32842 }, ['zh-classical'] = { pos = 154, activeusers = 46, admins = 6, articles = 11397, edits = 379537, files = 0, pages = 96718, users = 94410, depth = 219.9265 }, ['lij'] = { pos = 155, activeusers = 28, admins = 8, articles = 11015, edits = 231127, files = 6, pages = 26617, users = 14464, depth = 17.4214 }, ['as'] = { pos = 156, activeusers = 102, admins = 4, articles = 10580, edits = 329176, files = 1708, pages = 72870, users = 34430, depth = 156.583 }, ['zu'] = { pos = 157, activeusers = 41, admins = 1, articles = 10571, edits = 96599, files = 0, pages = 23959, users = 17470, depth = 6.467005 }, ['ie'] = { pos = 158, activeusers = 30, admins = 3, articles = 10467, edits = 150143, files = 0, pages = 14232, users = 16864, depth = 1.364975 }, ['mrj'] = { pos = 159, activeusers = 16, admins = 1, articles = 10426, edits = 100475, files = 0, pages = 18629, users = 9940, depth = 3.338708 }, ['mhr'] = { pos = 160, activeusers = 22, admins = 1, articles = 10408, edits = 184771, files = 0, pages = 27175, users = 13087, depth = 17.64576 }, ['hif'] = { pos = 161, activeusers = 39, admins = 2, articles = 10268, edits = 272087, files = 192, pages = 42123, users = 29520, depth = 62.16873 }, ['hyw'] = { pos = 162, activeusers = 34, admins = 5, articles = 10235, edits = 194910, files = 0, pages = 21550, users = 7284, depth = 11.05402 }, ['mni'] = { pos = 163, activeusers = 17, admins = 1, articles = 10096, edits = 48534, files = 0, pages = 16198, users = 2155, depth = 1.094537 }, ['km'] = { pos = 164, activeusers = 61, admins = 6, articles = 9484, edits = 281624, files = 1101, pages = 33361, users = 36199, depth = 53.50656 }, ['hak'] = { pos = 165, activeusers = 33, admins = 1, articles = 9444, edits = 122356, files = 0, pages = 18258, users = 30336, depth = 5.837222 }, ['roa-tara'] = { pos = 166, activeusers = 11, admins = 2, articles = 9306, edits = 140122, files = 288, pages = 17643, users = 10799, depth = 6.374225 }, ['pam'] = { pos = 167, activeusers = 28, admins = 2, articles = 8846, edits = 295723, files = 403, pages = 21416, users = 19377, depth = 27.88197 }, ['ig'] = { pos = 168, activeusers = 105, admins = 5, articles = 8792, edits = 85768, files = 0, pages = 15189, users = 13772, depth = 2.989327 }, ['nso'] = { pos = 169, activeusers = 16, admins = 1, articles = 8516, edits = 49595, files = 0, pages = 10756, users = 5820, depth = 0.3190155 }, ['so'] = { pos = 170, activeusers = 65, admins = 1, articles = 8403, edits = 238578, files = 0, pages = 25654, users = 32101, depth = 39.1954 }, ['rue'] = { pos = 171, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8378, edits = 130796, files = 87, pages = 17621, users = 25308, depth = 9.034603 }, ['sn'] = { pos = 172, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8365, edits = 96931, files = 0, pages = 16622, users = 15430, depth = 5.68188 }, ['bh'] = { pos = 173, activeusers = 42, admins = 2, articles = 8009, edits = 723117, files = 54, pages = 68955, users = 29607, depth = 607.2628 }, ['se'] = { pos = 174, activeusers = 18, admins = 6, articles = 7802, edits = 300640, files = 0, pages = 20856, users = 26260, depth = 40.35441 }, ['myv'] = { pos = 175, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7702, edits = 139514, files = 0, pages = 26122, users = 11772, depth = 30.54806 }, ['vls'] = { pos = 176, activeusers = 21, admins = 5, articles = 7631, edits = 308794, files = 480, pages = 21210, users = 24616, depth = 46.09999 }, ['nds-nl'] = { pos = 177, activeusers = 17, admins = 6, articles = 7596, edits = 320640, files = 571, pages = 20398, users = 25826, depth = 44.64942 }, ['mi'] = { pos = 178, activeusers = 25, admins = 2, articles = 7422, edits = 153236, files = 0, pages = 13445, users = 16590, depth = 7.505573 }, ['sat'] = { pos = 179, activeusers = 38, admins = 3, articles = 7384, edits = 96220, files = 0, pages = 16897, users = 5425, depth = 9.451645 }, ['sc'] = { pos = 180, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7327, edits = 177250, files = 150, pages = 16366, users = 21889, depth = 16.48284 }, ['nah'] = { pos = 181, activeusers = 31, admins = 3, articles = 7154, edits = 499206, files = 170, pages = 19286, users = 20696, depth = 74.43969 }, ['vep'] = { pos = 182, activeusers = 25, admins = 1, articles = 6697, edits = 151080, files = 0, pages = 31014, users = 14442, depth = 64.22566 }, ['gan'] = { pos = 183, activeusers = 22, admins = 1, articles = 6490, edits = 394759, files = 146, pages = 33574, users = 38549, depth = 204.7695 }, ['kab'] = { pos = 184, activeusers = 20, admins = 2, articles = 6432, edits = 105886, files = 0, pages = 15895, users = 12014, depth = 14.41928 }, ['glk'] = { pos = 185, activeusers = 19, admins = 3, articles = 6417, edits = 61964, files = 807, pages = 13793, users = 14261, depth = 5.935515 }, ['tk'] = { pos = 186, activeusers = 41, admins = 2, articles = 6302, edits = 229312, files = 319, pages = 15616, users = 24712, depth = 32.07544 }, ['fiu-vro'] = { pos = 187, activeusers = 27, admins = 4, articles = 6218, edits = 176571, files = 201, pages = 12070, users = 13187, depth = 12.95744 }, ['co'] = { pos = 188, activeusers = 34, admins = 2, articles = 6201, edits = 379505, files = 0, pages = 14791, users = 19844, depth = 49.23601 }, ['bo'] = { pos = 189, activeusers = 20, admins = 1, articles = 6012, edits = 139810, files = 0, pages = 17552, users = 26417, depth = 29.34846 }, ['ab'] = { pos = 190, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5986, edits = 118085, files = 9, pages = 20321, users = 17687, depth = 33.32511 }, ['ary'] = { pos = 191, activeusers = 35, admins = 3, articles = 5684, edits = 184037, files = 39, pages = 43404, users = 6241, depth = 186.7285 }, ['frp'] = { pos = 192, activeusers = 31, admins = 2, articles = 5603, edits = 214436, files = 0, pages = 15418, users = 14684, depth = 42.67849 }, ['gv'] = { pos = 193, activeusers = 20, admins = 3, articles = 5596, edits = 308566, files = 186, pages = 20575, users = 18035, depth = 107.453 }, ['kw'] = { pos = 194, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5516, edits = 199465, files = 6, pages = 11759, users = 13698, depth = 21.72873 }, ['kv'] = { pos = 195, activeusers = 20, admins = 1, articles = 5480, edits = 139472, files = 0, pages = 16675, users = 13216, depth = 34.90665 }, ['csb'] = { pos = 196, activeusers = 30, admins = 3, articles = 5432, edits = 185942, files = 0, pages = 8721, users = 15422, depth = 7.816628 }, ['pcd'] = { pos = 197, activeusers = 21, admins = 3, articles = 5409, edits = 68767, files = 49, pages = 10536, users = 15770, depth = 5.864041 }, ['ug'] = { pos = 198, activeusers = 29, admins = 1, articles = 5300, edits = 153646, files = 282, pages = 14877, users = 19758, depth = 33.72198 }, ['skr'] = { pos = 199, activeusers = 11, admins = 1, articles = 5228, edits = 26897, files = 0, pages = 5763, users = 1287, depth = 0.04887555 }, ['udm'] = { pos = 200, activeusers = 20, admins = 4, articles = 5176, edits = 120760, files = 9, pages = 17118, users = 13790, depth = 37.55223 }, ['zea'] = { pos = 201, activeusers = 14, admins = 3, articles = 5045, edits = 118687, files = 1, pages = 9592, users = 12036, depth = 10.05128 }, ['ay'] = { pos = 202, activeusers = 26, admins = 1, articles = 5026, edits = 95555, files = 0, pages = 8624, users = 15318, depth = 5.678348 }, ['gn'] = { pos = 203, activeusers = 26, admins = 2, articles = 4875, edits = 120930, files = 0, pages = 11269, users = 16402, depth = 18.46055 }, ['nrm'] = { pos = 204, activeusers = 16, admins = 2, articles = 4832, edits = 219209, files = 0, pages = 10368, users = 12327, depth = 27.75247 }, ['mt'] = { pos = 205, activeusers = 41, admins = 5, articles = 4722, edits = 277844, files = 1146, pages = 19078, users = 20152, depth = 134.6118 }, ['bjn'] = { pos = 206, activeusers = 29, admins = 2, articles = 4605, edits = 77050, files = 1, pages = 22399, users = 12781, depth = 51.36082 }, ['smn'] = { pos = 207, activeusers = 17, admins = 6, articles = 4489, edits = 65818, files = 0, pages = 14103, users = 2284, depth = 21.40633 }, ['lez'] = { pos = 208, activeusers = 17, admins = 3, articles = 4306, edits = 86641, files = 10, pages = 13026, users = 9783, depth = 27.27705 }, ['lfn'] = { pos = 209, activeusers = 29, admins = 1, articles = 4175, edits = 37953, files = 0, pages = 6666, users = 9163, depth = 2.026821 }, ['stq'] = { pos = 210, activeusers = 26, admins = 5, articles = 4066, edits = 120685, files = 438, pages = 10687, users = 12513, depth = 29.94401 }, ['lo'] = { pos = 211, activeusers = 27, admins = 1, articles = 4060, edits = 94843, files = 0, pages = 12331, users = 15393, depth = 31.92059 }, ['tum'] = { pos = 212, activeusers = 24, admins = 2, articles = 3892, edits = 29332, files = 0, pages = 5799, users = 7174, depth = 1.214351 }, ['mwl'] = { pos = 213, activeusers = 21, admins = 1, articles = 3881, edits = 98672, files = 0, pages = 10209, users = 12205, depth = 25.69546 }, ['olo'] = { pos = 214, activeusers = 15, admins = 2, articles = 3866, edits = 32070, files = 0, pages = 10604, users = 6003, depth = 9.18687 }, ['fur'] = { pos = 215, activeusers = 16, admins = 2, articles = 3759, edits = 170321, files = 318, pages = 8580, users = 13186, depth = 32.65206 }, ['rm'] = { pos = 216, activeusers = 20, admins = 3, articles = 3754, edits = 162950, files = 51, pages = 9593, users = 18506, depth = 41.09494 }, ['lad'] = { pos = 217, activeusers = 26, admins = 5, articles = 3603, edits = 208847, files = 23, pages = 12940, users = 19624, depth = 108.3877 }, ['ang'] = { pos = 218, activeusers = 44, admins = 2, articles = 3584, edits = 205488, files = 300, pages = 16447, users = 117664, depth = 160.9342 }, ['gom'] = { pos = 219, activeusers = 16, admins = 4, articles = 3548, edits = 206351, files = 0, pages = 9034, users = 8614, depth = 54.60984 }, ['koi'] = { pos = 220, activeusers = 15, admins = 1, articles = 3443, edits = 59711, files = 0, pages = 10971, users = 7883, depth = 26.01916 }, ['ext'] = { pos = 221, activeusers = 16, admins = 1, articles = 3368, edits = 115809, files = 0, pages = 7536, users = 16021, depth = 23.53492 }, ['tyv'] = { pos = 222, activeusers = 14, admins = 1, articles = 3362, edits = 43390, files = 0, pages = 11179, users = 8073, depth = 20.98319 }, ['dsb'] = { pos = 223, activeusers = 25, admins = 1, articles = 3325, edits = 142763, files = 0, pages = 11197, users = 17202, depth = 71.46623 }, ['dty'] = { pos = 224, activeusers = 15, admins = 3, articles = 3309, edits = 237378, files = 3, pages = 19181, users = 5492, depth = 284.7338 }, ['rw'] = { pos = 225, activeusers = 30, admins = 1, articles = 3309, edits = 85760, files = 0, pages = 9331, users = 11117, depth = 30.43999 }, ['ln'] = { pos = 226, activeusers = 28, admins = 4, articles = 3270, edits = 121736, files = 32, pages = 8560, users = 11782, depth = 37.2187 }, ['cbk-zam'] = { pos = 227, activeusers = 19, admins = 2, articles = 3127, edits = 110064, files = 0, pages = 8229, users = 13499, depth = 35.60601 }, ['av'] = { pos = 228, activeusers = 25, admins = 2, articles = 3029, edits = 82750, files = 0, pages = 14546, users = 13308, depth = 82.24407 }, ['dv'] = { pos = 229, activeusers = 21, admins = 3, articles = 3016, edits = 129928, files = 932, pages = 11192, users = 23322, depth = 85.31279 }, ['ksh'] = { pos = 230, activeusers = 15, admins = 3, articles = 2914, edits = 1606804, files = 0, pages = 10536, users = 21339, depth = 1043.388 }, ['gag'] = { pos = 231, activeusers = 25, admins = 1, articles = 2794, edits = 67732, files = 0, pages = 6576, users = 12642, depth = 18.87219 }, ['bxr'] = { pos = 232, activeusers = 21, admins = 2, articles = 2771, edits = 69845, files = 9, pages = 11036, users = 13794, depth = 56.30362 }, ['pfl'] = { pos = 233, activeusers = 18, admins = 4, articles = 2740, edits = 89825, files = 0, pages = 6912, users = 10735, depth = 30.12874 }, ['pap'] = { pos = 234, activeusers = 17, admins = 5, articles = 2629, edits = 89527, files = 0, pages = 5957, users = 13346, depth = 24.08307 }, ['pag'] = { pos = 235, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2578, edits = 73053, files = 0, pages = 8814, users = 7561, depth = 48.4966 }, ['pi'] = { pos = 236, activeusers = 10, admins = 2, articles = 2547, edits = 101621, files = 0, pages = 4634, users = 6630, depth = 14.72361 }, ['haw'] = { pos = 237, activeusers = 19, admins = 1, articles = 2454, edits = 96436, files = 0, pages = 5517, users = 15016, depth = 27.23209 }, ['awa'] = { pos = 238, activeusers = 15, admins = 1, articles = 2436, edits = 24104, files = 0, pages = 5347, users = 1897, depth = 6.437375 }, ['tay'] = { pos = 239, activeusers = 7, admins = 0, articles = 2420, edits = 54101, files = 0, pages = 2822, users = 1094, depth = 0.529017 }, ['tw'] = { pos = 240, activeusers = 51, admins = 2, articles = 2105, edits = 92953, files = 0, pages = 5040, users = 13881, depth = 35.8546 }, ['inh'] = { pos = 241, activeusers = 18, admins = 2, articles = 2077, edits = 54201, files = 35, pages = 11596, users = 3272, depth = 98.17679 }, ['krc'] = { pos = 242, activeusers = 15, admins = 2, articles = 2057, edits = 106191, files = 0, pages = 14324, users = 9659, depth = 263.6523 }, ['xal'] = { pos = 243, activeusers = 17, admins = 1, articles = 2046, edits = 84904, files = 0, pages = 11804, users = 9262, depth = 163.6098 }, ['szy'] = { pos = 244, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2030, edits = 128389, files = 0, pages = 5358, users = 2305, depth = 64.40205 }, ['za'] = { pos = 245, activeusers = 13, admins = 1, articles = 2010, edits = 39341, files = 0, pages = 4140, users = 9724, depth = 10.67117 }, ['kaa'] = { pos = 246, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1936, edits = 45700, files = 3, pages = 5076, users = 10204, depth = 23.68335 }, ['dag'] = { pos = 247, activeusers = 38, admins = 4, articles = 1934, edits = 41420, files = 0, pages = 4392, users = 1771, depth = 15.23346 }, ['pdc'] = { pos = 248, activeusers = 27, admins = 1, articles = 1932, edits = 105115, files = 0, pages = 5831, users = 30292, depth = 73.41991 }, ['atj'] = { pos = 249, activeusers = 8, admins = 5, articles = 1909, edits = 14659, files = 0, pages = 3013, users = 3675, depth = 1.627164 }, ['to'] = { pos = 250, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1907, edits = 41558, files = 12, pages = 5324, users = 9207, depth = 25.06139 }, ['mdf'] = { pos = 251, activeusers = 16, admins = 3, articles = 1870, edits = 64118, files = 0, pages = 11550, users = 8504, depth = 148.7529 }, ['arc'] = { pos = 252, activeusers = 18, admins = 2, articles = 1851, edits = 95305, files = 0, pages = 6418, users = 18746, depth = 90.39932 }, ['kbp'] = { pos = 253, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1698, edits = 16052, files = 0, pages = 3373, users = 3826, depth = 4.630918 }, ['jam'] = { pos = 254, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1685, edits = 20756, files = 0, pages = 3021, users = 7195, depth = 4.319227 }, ['na'] = { pos = 255, activeusers = 19, admins = 2, articles = 1661, edits = 89519, files = 4, pages = 4880, users = 11463, depth = 68.89664 }, ['tcy'] = { pos = 256, activeusers = 34, admins = 2, articles = 1658, edits = 100812, files = 1, pages = 8691, users = 4896, depth = 208.7155 }, ['wo'] = { pos = 257, activeusers = 18, admins = 3, articles = 1651, edits = 104419, files = 0, pages = 5366, users = 13899, depth = 98.52634 }, ['kbd'] = { pos = 258, activeusers = 13, admins = 1, articles = 1595, edits = 43681, files = 0, pages = 6739, users = 9123, depth = 67.41828 }, ['nov'] = { pos = 259, activeusers = 14, admins = 3, articles = 1516, edits = 177697, files = 0, pages = 4403, users = 10815, depth = 146.3614 }, ['nia'] = { pos = 260, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1514, edits = 17425, files = 0, pages = 3585, users = 1196, depth = 9.094778 }, ['ki'] = { pos = 261, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1506, edits = 20605, files = 0, pages = 3074, users = 7947, depth = 7.26626 }, ['tet'] = { pos = 262, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1502, edits = 66573, files = 0, pages = 3906, users = 8904, depth = 43.66113 }, ['lg'] = { pos = 263, activeusers = 20, admins = 1, articles = 1418, edits = 26721, files = 0, pages = 4805, users = 7140, depth = 31.72761 }, ['bi'] = { pos = 264, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1393, edits = 41725, files = 0, pages = 3290, users = 12123, depth = 23.51976 }, ['tpi'] = { pos = 265, activeusers = 13, admins = 2, articles = 1351, edits = 86598, files = 0, pages = 5675, users = 12337, depth = 156.3157 }, ['jbo'] = { pos = 266, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1305, edits = 111640, files = 0, pages = 5713, users = 14966, depth = 222.9553 }, ['roa-rup'] = { pos = 267, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1292, edits = 205213, files = 0, pages = 4254, users = 12969, depth = 253.5435 }, ['nqo'] = { pos = 268, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1276, edits = 9857, files = 0, pages = 2566, users = 2845, depth = 3.926143 }, ['fj'] = { pos = 269, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1275, edits = 35385, files = 0, pages = 3628, users = 8334, depth = 33.21815 }, ['lbe'] = { pos = 270, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1264, edits = 50194, files = 0, pages = 14627, users = 7785, depth = 383.5397 }, ['kg'] = { pos = 271, activeusers = 16, admins = 1, articles = 1254, edits = 43783, files = 0, pages = 2900, users = 9946, depth = 26.0119 }, ['xh'] = { pos = 272, activeusers = 22, admins = 1, articles = 1225, edits = 33811, files = 0, pages = 3792, users = 11659, depth = 39.15338 }, ['mnw'] = { pos = 273, activeusers = 17, admins = 2, articles = 1224, edits = 33621, files = 0, pages = 4498, users = 2641, depth = 53.4793 }, ['ty'] = { pos = 274, activeusers = 10, admins = 2, articles = 1217, edits = 53067, files = 0, pages = 3009, users = 6842, depth = 38.23818 }, ['ks'] = { pos = 275, activeusers = 23, admins = 2, articles = 1168, edits = 61630, files = 9, pages = 7744, users = 9299, depth = 252.2695 }, ['cu'] = { pos = 276, activeusers = 25, admins = 2, articles = 1164, edits = 82560, files = 0, pages = 5563, users = 22983, depth = 211.9642 }, ['shi'] = { pos = 277, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1151, edits = 33311, files = 0, pages = 3831, users = 1441, depth = 47.14053 }, ['srn'] = { pos = 278, activeusers = 9, admins = 1, articles = 1112, edits = 39122, files = 0, pages = 2726, users = 7018, depth = 30.2338 }, ['trv'] = { pos = 279, activeusers = 16, admins = 0, articles = 1110, edits = 85284, files = 0, pages = 2055, users = 1176, depth = 30.07969 }, ['om'] = { pos = 280, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1090, edits = 37983, files = 0, pages = 3731, users = 9425, depth = 59.76512 }, ['sm'] = { pos = 281, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1065, edits = 42571, files = 0, pages = 3289, users = 9597, depth = 56.44433 }, ['gcr'] = { pos = 282, activeusers = 12, admins = 1, articles = 1049, edits = 16478, files = 0, pages = 2554, users = 2168, depth = 13.28023 }, ['alt'] = { pos = 283, activeusers = 9, admins = 2, articles = 1044, edits = 35786, files = 0, pages = 3647, users = 1605, depth = 60.99928 }, ['chr'] = { pos = 284, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1026, edits = 46137, files = 0, pages = 3903, users = 21732, depth = 92.94708 }, ['ltg'] = { pos = 285, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1014, edits = 35309, files = 0, pages = 3221, users = 6670, depth = 51.93062 }, ['guw'] = { pos = 286, activeusers = 21, admins = 2, articles = 975, edits = 27812, files = 0, pages = 1685, users = 457, depth = 8.752655 }, ['ny'] = { pos = 287, activeusers = 17, admins = 2, articles = 912, edits = 37774, files = 0, pages = 3997, users = 9330, depth = 108.1383 }, ['pih'] = { pos = 288, activeusers = 13, admins = 1, articles = 891, edits = 44097, files = 0, pages = 3321, users = 10437, depth = 98.76369 }, ['got'] = { pos = 289, activeusers = 17, admins = 1, articles = 866, edits = 46126, files = 0, pages = 3802, users = 17669, depth = 139.4473 }, ['mad'] = { pos = 290, activeusers = 25, admins = 0, articles = 860, edits = 8830, files = 0, pages = 1626, users = 1547, depth = 4.308249 }, ['st'] = { pos = 291, activeusers = 20, admins = 1, articles = 838, edits = 28355, files = 0, pages = 4240, users = 9398, depth = 110.2159 }, ['ami'] = { pos = 292, activeusers = 13, admins = 0, articles = 837, edits = 32100, files = 0, pages = 1654, users = 890, depth = 18.4911 }, ['tn'] = { pos = 293, activeusers = 19, admins = 2, articles = 783, edits = 27144, files = 0, pages = 3434, users = 9204, depth = 90.60861 }, ['blk'] = { pos = 294, activeusers = 22, admins = 0, articles = 776, edits = 14527, files = 0, pages = 3054, users = 162, depth = 40.99122 }, ['bm'] = { pos = 295, activeusers = 14, admins = 2, articles = 764, edits = 40179, files = 0, pages = 3140, users = 9835, depth = 123.7587 }, ['rmy'] = { pos = 296, activeusers = 19, admins = 1, articles = 730, edits = 50214, files = 0, pages = 2698, users = 16363, depth = 135.2656 }, ['ts'] = { pos = 297, activeusers = 10, admins = 2, articles = 711, edits = 36599, files = 0, pages = 3749, users = 8794, depth = 178.2338 }, ['chy'] = { pos = 298, activeusers = 9, admins = 1, articles = 662, edits = 24100, files = 0, pages = 2255, users = 10566, depth = 61.8851 }, ['ve'] = { pos = 299, activeusers = 13, admins = 1, articles = 638, edits = 19119, files = 0, pages = 2123, users = 7172, depth = 48.78954 }, ['rn'] = { pos = 300, activeusers = 23, admins = 1, articles = 620, edits = 23091, files = 0, pages = 2447, users = 8943, depth = 81.94124 }, ['iu'] = { pos = 301, activeusers = 22, admins = 2, articles = 593, edits = 44488, files = 0, pages = 3180, users = 16954, depth = 266.2559 }, ['ak'] = { pos = 302, activeusers = 21, admins = 1, articles = 590, edits = 28858, files = 0, pages = 2434, users = 12392, depth = 115.8146 }, ['ss'] = { pos = 303, activeusers = 14, admins = 3, articles = 566, edits = 38052, files = 0, pages = 2399, users = 7602, depth = 166.3563 }, ['ch'] = { pos = 304, activeusers = 10, admins = 1, articles = 541, edits = 22831, files = 0, pages = 2494, users = 14371, depth = 119.2994 }, ['ff'] = { pos = 305, activeusers = 52, admins = 0, articles = 505, edits = 24783, files = 0, pages = 2443, users = 7843, depth = 149.4016 }, ['pnt'] = { pos = 306, activeusers = 10, admins = 1, articles = 480, edits = 35119, files = 0, pages = 2035, users = 9429, depth = 181.1157 }, ['ady'] = { pos = 307, activeusers = 11, admins = 1, articles = 451, edits = 12032, files = 0, pages = 3082, users = 5959, depth = 132.8599 }, ['kcg'] = { pos = 308, activeusers = 15, admins = 1, articles = 446, edits = 15435, files = 0, pages = 1700, users = 397, depth = 71.77663 }, ['ik'] = { pos = 309, activeusers = 16, admins = 1, articles = 430, edits = 37744, files = 0, pages = 2581, users = 7913, depth = 365.9349 }, ['ee'] = { pos = 310, activeusers = 15, admins = 2, articles = 423, edits = 49524, files = 0, pages = 3052, users = 13210, depth = 626.8038 }, ['din'] = { pos = 311, activeusers = 19, admins = 1, articles = 317, edits = 8016, files = 0, pages = 1084, users = 5664, depth = 43.2913 }, ['sg'] = { pos = 312, activeusers = 12, admins = 2, articles = 296, edits = 20484, files = 0, pages = 1979, users = 5959, depth = 334.6215 }, ['pwn'] = { pos = 313, activeusers = 14, admins = 0, articles = 277, edits = 10547, files = 0, pages = 428, users = 816, depth = 7.322841 }, ['kl'] = { pos = 314, activeusers = 18, admins = 2, articles = 242, edits = 74444, files = 0, pages = 2257, users = 12255, depth = 2286.744 }, ['ti'] = { pos = 315, activeusers = 12, admins = 2, articles = 233, edits = 23699, files = 0, pages = 2723, users = 8444, depth = 993.9606 }, ['dz'] = { pos = 316, activeusers = 15, admins = 1, articles = 227, edits = 29277, files = 0, pages = 2279, users = 9173, depth = 1049.748 }, ['cr'] = { pos = 317, activeusers = 14, admins = 2, articles = 158, edits = 36876, files = 0, pages = 2157, users = 16685, depth = 2736.561 }, ['ng'] = { pos = 318, activeusers = 1, admins = 1, articles = 8, edits = 5923, files = 0, pages = 443, users = 2385, depth = 39530.88 }, ['cho'] = { pos = 319, activeusers = 1, admins = 1, articles = 6, edits = 4220, files = 0, pages = 201, users = 1809, depth = 22176 }, ['kj'] = { pos = 320, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 3548, files = 0, pages = 114, users = 1376, depth = 23536.62 }, ['mh'] = { pos = 321, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 4212, files = 0, pages = 206, users = 2140, depth = 52143.95 }, ['ho'] = { pos = 322, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 3786, files = 0, pages = 129, users = 1575, depth = 51771.35 }, ['ii'] = { pos = 323, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 11653, files = 0, pages = 189, users = 2031, depth = 237006 }, ['lrc'] = { pos = 324, activeusers = 2, admins = 1, articles = 1, edits = 140064, files = 0, pages = 237, users = 5036, depth = 3.291563E+07 }, ['mus'] = { pos = 325, activeusers = 0, admins = 1, articles = 1, edits = 3603, files = 0, pages = 115, users = 2348, depth = 407170.3 }, ['aa'] = { pos = 326, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4685, files = 0, pages = 509, users = 4062, depth = 0 }, ['hz'] = { pos = 327, activeusers = 0, admins = 1, articles = 0, edits = 4483, files = 0, pages = 176, users = 3761, depth = 0 }, ['kr'] = { pos = 328, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4641, files = 0, pages = 162, users = 5464, depth = 0 }, ['total'] = { activeusers = 281217, admins = 3756, articles = 59220382, edits = 3204978834, files = 2762030, pages = 244708539, users = 103423861, depth = 128.489, date = '@1659232841' }, } return info ii0s204cb3u5i3mcqj8wjtnbypon7v1 2726256 2726193 2022-07-31T04:00:49Z MBHbot 26205 Scribunto text/plain local info = { ['en'] = { pos = 1, activeusers = 114084, admins = 1032, articles = 6555393, edits = 1105417703, files = 897329, pages = 56617541, users = 44196226, depth = 1138.668 }, ['ceb'] = { pos = 2, activeusers = 192, admins = 6, articles = 6125901, edits = 34881347, files = 0, pages = 11232161, users = 92840, depth = 2.157724 }, ['de'] = { pos = 3, activeusers = 17136, admins = 192, articles = 2711287, edits = 223443967, files = 128687, pages = 7487557, users = 3968091, depth = 92.60944 }, ['sv'] = { pos = 4, activeusers = 1921, admins = 66, articles = 2551760, edits = 50887436, files = 0, pages = 6116763, users = 829857, depth = 16.23787 }, ['fr'] = { pos = 5, activeusers = 16845, admins = 159, articles = 2441642, edits = 195257655, files = 68985, pages = 12127235, users = 4433165, depth = 253.358 }, ['nl'] = { pos = 6, activeusers = 3468, admins = 36, articles = 2096493, edits = 62370747, files = 20, pages = 4462546, users = 1221704, depth = 17.80165 }, ['ru'] = { pos = 7, activeusers = 10617, admins = 76, articles = 1841139, edits = 124134753, files = 237573, pages = 7424842, users = 3223356, depth = 153.7721 }, ['es'] = { pos = 8, activeusers = 13388, admins = 63, articles = 1792079, edits = 144627666, files = 0, pages = 7700293, users = 6603634, depth = 204.1467 }, ['it'] = { pos = 9, activeusers = 7601, admins = 122, articles = 1764763, edits = 128305054, files = 139681, pages = 7480790, users = 2277824, depth = 179.9335 }, ['arz'] = { pos = 10, activeusers = 216, admins = 7, articles = 1595082, edits = 7106426, files = 1473, pages = 2004979, users = 187406, depth = 0.2340587 }, ['pl'] = { pos = 11, activeusers = 4061, admins = 102, articles = 1530585, edits = 67503315, files = 261, pages = 3552127, users = 1183794, depth = 33.15028 }, ['ja'] = { pos = 12, activeusers = 14820, admins = 40, articles = 1335663, edits = 90545385, files = 32228, pages = 3948048, users = 1961458, depth = 87.7333 }, ['zh'] = { pos = 13, activeusers = 8871, admins = 66, articles = 1293677, edits = 72680363, files = 60492, pages = 7104017, users = 3246783, depth = 206.3785 }, ['vi'] = { pos = 14, activeusers = 2017, admins = 20, articles = 1274778, edits = 68861201, files = 24461, pages = 19372500, users = 874590, depth = 716.4199 }, ['war'] = { pos = 15, activeusers = 93, admins = 3, articles = 1265915, edits = 6285252, files = 42, pages = 2881754, users = 52778, depth = 3.553472 }, ['uk'] = { pos = 16, activeusers = 3229, admins = 49, articles = 1181107, edits = 36617540, files = 110416, pages = 4104597, users = 636590, depth = 54.6567 }, ['ar'] = { pos = 17, activeusers = 4567, admins = 26, articles = 1180094, edits = 58771496, files = 49629, pages = 7791000, users = 2283649, depth = 236.7349 }, ['pt'] = { pos = 18, activeusers = 8617, admins = 56, articles = 1093962, edits = 63928308, files = 58353, pages = 5394053, users = 2785670, depth = 183.1171 }, ['fa'] = { pos = 19, activeusers = 5163, admins = 34, articles = 921579, edits = 35189193, files = 81588, pages = 5329909, users = 1138375, depth = 151.068 }, ['ca'] = { pos = 20, activeusers = 1008, admins = 30, articles = 705463, edits = 30447699, files = 15475, pages = 1760638, users = 424870, depth = 38.68877 }, ['sr'] = { pos = 21, activeusers = 721, admins = 18, articles = 661010, edits = 25097681, files = 36106, pages = 3982227, users = 309743, depth = 159.1058 }, ['id'] = { pos = 22, activeusers = 3141, admins = 41, articles = 625752, edits = 21436816, files = 47358, pages = 3286507, users = 1342401, depth = 117.9318 }, ['ko'] = { pos = 23, activeusers = 1549, admins = 27, articles = 597571, edits = 33008067, files = 12676, pages = 2722512, users = 746541, depth = 153.3081 }, ['no'] = { pos = 24, activeusers = 990, admins = 40, articles = 594626, edits = 22723646, files = 5, pages = 1695386, users = 557768, depth = 45.93111 }, ['fi'] = { pos = 25, activeusers = 1540, admins = 30, articles = 534967, edits = 20612973, files = 69444, pages = 1406293, users = 519285, depth = 38.88411 }, ['hu'] = { pos = 26, activeusers = 1530, admins = 24, articles = 509004, edits = 25078189, files = 8385, pages = 1446841, users = 509160, depth = 58.84204 }, ['cs'] = { pos = 27, activeusers = 2055, admins = 32, articles = 507446, edits = 21495415, files = 1, pages = 1398286, users = 584660, depth = 47.37722 }, ['tr'] = { pos = 28, activeusers = 2975, admins = 24, articles = 503810, edits = 28142585, files = 37478, pages = 2372437, users = 1415483, depth = 163.1853 }, ['ce'] = { pos = 29, activeusers = 54, admins = 3, articles = 479374, edits = 8667817, files = 315, pages = 906017, users = 30577, depth = 7.577983 }, ['sh'] = { pos = 30, activeusers = 162, admins = 12, articles = 456799, edits = 41240156, files = 10240, pages = 4644127, users = 175846, depth = 746.1735 }, ['ro'] = { pos = 31, activeusers = 851, admins = 18, articles = 432291, edits = 14987885, files = 116401, pages = 2618087, users = 590566, depth = 146.3602 }, ['zh-min-nan'] = { pos = 32, activeusers = 91, admins = 6, articles = 431481, edits = 3129148, files = 362, pages = 1062739, users = 53762, depth = 6.302167 }, ['tt'] = { pos = 33, activeusers = 86, admins = 5, articles = 417491, edits = 3522593, files = 6074, pages = 564483, users = 42960, depth = 0.7735792 }, ['eu'] = { pos = 34, activeusers = 255, admins = 12, articles = 396576, edits = 8985485, files = 0, pages = 823502, users = 138271, depth = 12.6453 }, ['ms'] = { pos = 35, activeusers = 555, admins = 15, articles = 359498, edits = 5615423, files = 19612, pages = 1040811, users = 297691, depth = 19.37809 }, ['eo'] = { pos = 36, activeusers = 308, admins = 16, articles = 322425, edits = 7651106, files = 10894, pages = 711509, users = 198961, depth = 15.65933 }, ['he'] = { pos = 37, activeusers = 3185, admins = 32, articles = 319684, edits = 34328955, files = 73653, pages = 1336793, users = 992445, depth = 259.9499 }, ['hy'] = { pos = 38, activeusers = 420, admins = 11, articles = 292879, edits = 8468331, files = 11309, pages = 987519, users = 123516, depth = 48.23869 }, ['bg'] = { pos = 39, activeusers = 758, admins = 25, articles = 283288, edits = 11451543, files = 549, pages = 631301, users = 310814, depth = 27.3755 }, ['da'] = { pos = 40, activeusers = 701, admins = 25, articles = 282985, edits = 11186308, files = 0, pages = 906753, users = 434496, depth = 59.94006 }, ['azb'] = { pos = 41, activeusers = 123, admins = 5, articles = 241994, edits = 1520845, files = 245, pages = 570635, users = 37713, depth = 4.915422 }, ['sk'] = { pos = 42, activeusers = 515, admins = 10, articles = 241429, edits = 7393244, files = 0, pages = 548349, users = 221054, depth = 21.78961 }, ['kk'] = { pos = 43, activeusers = 192, admins = 16, articles = 231909, edits = 3052200, files = 10539, pages = 587431, users = 120594, depth = 12.21107 }, ['et'] = { pos = 44, activeusers = 426, admins = 33, articles = 229222, edits = 6162570, files = 758, pages = 541429, users = 167765, depth = 21.1151 }, ['min'] = { pos = 45, activeusers = 47, admins = 5, articles = 225526, edits = 2443751, files = 177, pages = 385203, users = 16074, depth = 3.180232 }, ['be'] = { pos = 46, activeusers = 266, admins = 11, articles = 220539, edits = 4160467, files = 3243, pages = 645358, users = 120346, depth = 23.92095 }, ['simple'] = { pos = 47, activeusers = 958, admins = 17, articles = 215696, edits = 8345789, files = 36, pages = 699108, users = 1220362, depth = 59.96168 }, ['hr'] = { pos = 48, activeusers = 490, admins = 11, articles = 212804, edits = 6419657, files = 20943, pages = 444854, users = 277195, depth = 17.15924 }, ['el'] = { pos = 49, activeusers = 1000, admins = 22, articles = 212073, edits = 9575535, files = 18491, pages = 629804, users = 367943, depth = 58.99026 }, ['lt'] = { pos = 50, activeusers = 317, admins = 10, articles = 203664, edits = 6637509, files = 23852, pages = 499531, users = 166063, depth = 28.04188 }, ['gl'] = { pos = 51, activeusers = 234, admins = 8, articles = 187220, edits = 6137199, files = 459, pages = 470801, users = 127957, depth = 29.90767 }, ['az'] = { pos = 52, activeusers = 712, admins = 17, articles = 185818, edits = 6541902, files = 23741, pages = 509739, users = 250957, depth = 38.99948 }, ['sl'] = { pos = 53, activeusers = 323, admins = 22, articles = 177184, edits = 5713553, files = 8335, pages = 439014, users = 213315, depth = 28.41958 }, ['ur'] = { pos = 54, activeusers = 298, admins = 11, articles = 173975, edits = 4988941, files = 12482, pages = 990603, users = 148832, depth = 110.9644 }, ['nn'] = { pos = 55, activeusers = 114, admins = 14, articles = 162591, edits = 3387097, files = 16, pages = 372291, users = 121514, depth = 15.13383 }, ['ka'] = { pos = 56, activeusers = 236, admins = 6, articles = 161969, edits = 4389477, files = 14832, pages = 459155, users = 142774, depth = 32.18447 }, ['uz'] = { pos = 57, activeusers = 709, admins = 18, articles = 155690, edits = 2723518, files = 2046, pages = 670841, users = 76191, depth = 44.44862 }, ['hi'] = { pos = 58, activeusers = 1224, admins = 6, articles = 152117, edits = 5588750, files = 3568, pages = 1187154, users = 706938, depth = 217.9535 }, ['th'] = { pos = 59, activeusers = 955, admins = 15, articles = 149288, edits = 10204942, files = 27279, pages = 971118, users = 428657, depth = 318.4584 }, ['ta'] = { pos = 60, activeusers = 310, admins = 31, articles = 147630, edits = 3474264, files = 7754, pages = 464763, users = 207065, depth = 34.49569 }, ['la'] = { pos = 61, activeusers = 156, admins = 21, articles = 137120, edits = 3686296, files = 0, pages = 275706, users = 157700, depth = 13.65781 }, ['cy'] = { pos = 62, activeusers = 133, admins = 16, articles = 134961, edits = 11093743, files = 11268, pages = 274456, users = 73484, depth = 43.18233 }, ['ast'] = { pos = 63, activeusers = 116, admins = 11, articles = 129863, edits = 3698113, files = 0, pages = 228387, users = 106395, depth = 9.320132 }, ['mk'] = { pos = 64, activeusers = 234, admins = 12, articles = 129642, edits = 4786168, files = 8676, pages = 523835, users = 103057, depth = 84.47337 }, ['zh-yue'] = { pos = 65, activeusers = 319, admins = 12, articles = 125906, edits = 1853309, files = 2626, pages = 283579, users = 243047, depth = 10.24933 }, ['bn'] = { pos = 66, activeusers = 1091, admins = 14, articles = 125866, edits = 6006309, files = 15258, pages = 986289, users = 382748, depth = 284.5841 }, ['lv'] = { pos = 67, activeusers = 291, admins = 13, articles = 114792, edits = 3656071, files = 25488, pages = 466391, users = 107703, depth = 73.54218 }, ['tg'] = { pos = 68, activeusers = 81, admins = 6, articles = 107654, edits = 1307426, files = 485, pages = 262571, users = 36024, depth = 10.31117 }, ['af'] = { pos = 69, activeusers = 181, admins = 16, articles = 104083, edits = 2511379, files = 9615, pages = 372375, users = 151619, depth = 44.81131 }, ['my'] = { pos = 70, activeusers = 155, admins = 4, articles = 103575, edits = 752251, files = 2978, pages = 216163, users = 102666, depth = 4.112025 }, ['vo'] = { pos = 71, activeusers = 31, admins = 2, articles = 95682, edits = 3289206, files = 0, pages = 226464, users = 32296, depth = 27.13484 }, ['mg'] = { pos = 72, activeusers = 56, admins = 3, articles = 94871, edits = 1045522, files = 3, pages = 245092, users = 28755, depth = 10.69543 }, ['bs'] = { pos = 73, activeusers = 170, admins = 9, articles = 90302, edits = 3413648, files = 5456, pages = 367604, users = 144201, depth = 87.56887 }, ['oc'] = { pos = 74, activeusers = 93, admins = 4, articles = 88311, edits = 2308039, files = 924, pages = 157087, users = 48265, depth = 8.911425 }, ['sq'] = { pos = 75, activeusers = 229, admins = 11, articles = 86022, edits = 2461610, files = 4726, pages = 263040, users = 143494, depth = 39.62901 }, ['mr'] = { pos = 76, activeusers = 182, admins = 12, articles = 85530, edits = 2137282, files = 19140, pages = 284089, users = 145402, depth = 40.54615 }, ['nds'] = { pos = 77, activeusers = 42, admins = 4, articles = 83853, edits = 989792, files = 0, pages = 162147, users = 48883, depth = 5.321754 }, ['ky'] = { pos = 78, activeusers = 75, admins = 2, articles = 81507, edits = 422682, files = 2688, pages = 111179, users = 33055, depth = 0.5038425 }, ['ml'] = { pos = 79, activeusers = 261, admins = 15, articles = 78884, edits = 3701098, files = 6962, pages = 487647, users = 162823, depth = 203.7935 }, ['be-tarask'] = { pos = 80, activeusers = 128, admins = 4, articles = 78660, edits = 2323345, files = 1886, pages = 226175, users = 76033, depth = 36.12714 }, ['te'] = { pos = 81, activeusers = 205, admins = 13, articles = 77623, edits = 3594242, files = 13442, pages = 305831, users = 114162, depth = 101.5796 }, ['sw'] = { pos = 82, activeusers = 181, admins = 14, articles = 74132, edits = 1233747, files = 2269, pages = 147011, users = 54821, depth = 8.110911 }, ['new'] = { pos = 83, activeusers = 22, admins = 2, articles = 72352, edits = 848724, files = 0, pages = 196935, users = 25002, depth = 12.77792 }, ['br'] = { pos = 84, activeusers = 78, admins = 6, articles = 72311, edits = 2001275, files = 5405, pages = 141565, users = 69959, depth = 12.96677 }, ['jv'] = { pos = 85, activeusers = 100, admins = 4, articles = 69825, edits = 1592384, files = 5430, pages = 177683, users = 53793, depth = 21.38379 }, ['vec'] = { pos = 86, activeusers = 43, admins = 5, articles = 68973, edits = 1100033, files = 724, pages = 140344, users = 32014, depth = 8.392613 }, ['ht'] = { pos = 87, activeusers = 50, admins = 3, articles = 67834, edits = 802955, files = 0, pages = 82006, users = 28441, depth = 0.4273788 }, ['pms'] = { pos = 88, activeusers = 34, admins = 4, articles = 66365, edits = 855275, files = 2069, pages = 101485, users = 25266, depth = 2.360123 }, ['pnb'] = { pos = 89, activeusers = 62, admins = 2, articles = 65762, edits = 606043, files = 225, pages = 113726, users = 32351, depth = 2.834813 }, ['su'] = { pos = 90, activeusers = 43, admins = 7, articles = 61275, edits = 628380, files = 545, pages = 97383, users = 28325, depth = 2.240678 }, ['lb'] = { pos = 91, activeusers = 73, admins = 5, articles = 60971, edits = 2390278, files = 2367, pages = 131383, users = 55024, depth = 24.26364 }, ['ba'] = { pos = 92, activeusers = 90, admins = 7, articles = 60255, edits = 1147303, files = 1454, pages = 169655, users = 35347, depth = 22.29256 }, ['lld'] = { pos = 93, activeusers = 19, admins = 2, articles = 59757, edits = 94090, files = 0, pages = 63193, users = 2190, depth = 0.004922698 }, ['ga'] = { pos = 94, activeusers = 87, admins = 7, articles = 57183, edits = 1066083, files = 1117, pages = 95802, users = 52410, depth = 5.075568 }, ['szl'] = { pos = 95, activeusers = 46, admins = 3, articles = 55835, edits = 347518, files = 0, pages = 69107, users = 21719, depth = 0.2841286 }, ['is'] = { pos = 96, activeusers = 119, admins = 19, articles = 54653, edits = 1758249, files = 3218, pages = 141351, users = 86524, depth = 31.30197 }, ['ku'] = { pos = 97, activeusers = 98, admins = 3, articles = 53828, edits = 1092365, files = 565, pages = 109084, users = 51669, depth = 10.55235 }, ['lmo'] = { pos = 98, activeusers = 34, admins = 5, articles = 53787, edits = 1111354, files = 4437, pages = 122639, users = 37627, depth = 14.84917 }, ['cv'] = { pos = 99, activeusers = 64, admins = 2, articles = 49576, edits = 749238, files = 537, pages = 97695, users = 31145, depth = 7.224998 }, ['fy'] = { pos = 100, activeusers = 69, admins = 8, articles = 49106, edits = 1082979, files = 7572, pages = 149896, users = 43354, depth = 30.43657 }, ['tl'] = { pos = 101, activeusers = 127, admins = 11, articles = 43000, edits = 1953230, files = 1897, pages = 233591, users = 123231, depth = 164.2726 }, ['wuu'] = { pos = 102, activeusers = 52, admins = 4, articles = 42552, edits = 294249, files = 136, pages = 55367, users = 78564, depth = 0.4820158 }, ['ckb'] = { pos = 103, activeusers = 159, admins = 7, articles = 42216, edits = 964305, files = 1610, pages = 184323, users = 51161, depth = 59.28048 }, ['an'] = { pos = 104, activeusers = 69, admins = 6, articles = 42086, edits = 1834405, files = 1499, pages = 128302, users = 68186, depth = 60.00152 }, ['sco'] = { pos = 105, activeusers = 105, admins = 4, articles = 40557, edits = 862002, files = 690, pages = 146737, users = 94977, depth = 40.26451 }, ['diq'] = { pos = 106, activeusers = 29, admins = 3, articles = 40161, edits = 487133, files = 209, pages = 60549, users = 24895, depth = 2.073389 }, ['pa'] = { pos = 107, activeusers = 109, admins = 9, articles = 38320, edits = 607884, files = 1575, pages = 134125, users = 42195, depth = 28.32933 }, ['yo'] = { pos = 108, activeusers = 69, admins = 3, articles = 34269, edits = 552370, files = 168, pages = 59159, users = 24799, depth = 4.925566 }, ['io'] = { pos = 109, activeusers = 60, admins = 5, articles = 33317, edits = 991420, files = 0, pages = 48903, users = 33597, depth = 4.436697 }, ['ne'] = { pos = 110, activeusers = 94, admins = 5, articles = 32242, edits = 1066831, files = 1258, pages = 103388, users = 58532, depth = 50.24381 }, ['bar'] = { pos = 111, activeusers = 57, admins = 3, articles = 31631, edits = 830139, files = 1320, pages = 116395, users = 63368, depth = 51.21693 }, ['gu'] = { pos = 112, activeusers = 66, admins = 3, articles = 29943, edits = 824648, files = 0, pages = 117401, users = 68857, depth = 59.92461 }, ['als'] = { pos = 113, activeusers = 69, admins = 9, articles = 28974, edits = 1013827, files = 571, pages = 69653, users = 92306, depth = 28.69113 }, ['kn'] = { pos = 114, activeusers = 192, admins = 3, articles = 28345, edits = 1105328, files = 2592, pages = 129946, users = 75937, depth = 109.2877 }, ['scn'] = { pos = 115, activeusers = 37, admins = 5, articles = 26207, edits = 732735, files = 1407, pages = 55689, users = 41289, depth = 16.65163 }, ['bpy'] = { pos = 116, activeusers = 21, admins = 3, articles = 25085, edits = 886449, files = 47, pages = 62808, users = 23478, depth = 31.91707 }, ['ia'] = { pos = 117, activeusers = 42, admins = 6, articles = 23766, edits = 641704, files = 4, pages = 37726, users = 44638, depth = 5.868845 }, ['avk'] = { pos = 118, activeusers = 28, admins = 6, articles = 23702, edits = 112612, files = 0, pages = 28772, users = 3033, depth = 0.1790856 }, ['qu'] = { pos = 119, activeusers = 43, admins = 2, articles = 23067, edits = 650029, files = 0, pages = 55975, users = 27147, depth = 23.63521 }, ['mn'] = { pos = 120, activeusers = 113, admins = 3, articles = 21314, edits = 705280, files = 1475, pages = 97703, users = 77788, depth = 92.72256 }, ['nv'] = { pos = 121, activeusers = 13, admins = 2, articles = 20507, edits = 295882, files = 709, pages = 34657, users = 15091, depth = 4.064772 }, ['xmf'] = { pos = 122, activeusers = 30, admins = 3, articles = 19589, edits = 185309, files = 0, pages = 36477, users = 17060, depth = 3.775803 }, ['crh'] = { pos = 123, activeusers = 34, admins = 2, articles = 19555, edits = 177069, files = 0, pages = 39415, users = 17799, depth = 4.633657 }, ['si'] = { pos = 124, activeusers = 76, admins = 3, articles = 17999, edits = 508967, files = 3122, pages = 79707, users = 58215, depth = 75.05495 }, ['ha'] = { pos = 125, activeusers = 106, admins = 4, articles = 17346, edits = 162697, files = 0, pages = 30709, users = 18299, depth = 3.144294 }, ['bat-smg'] = { pos = 126, activeusers = 28, admins = 5, articles = 17081, edits = 355456, files = 109, pages = 29084, users = 24134, depth = 6.035104 }, ['frr'] = { pos = 127, activeusers = 20, admins = 5, articles = 16073, edits = 231094, files = 1323, pages = 41167, users = 17958, depth = 13.68313 }, ['os'] = { pos = 128, activeusers = 36, admins = 3, articles = 16064, edits = 523010, files = 165, pages = 59859, users = 22557, depth = 64.94148 }, ['gd'] = { pos = 129, activeusers = 31, admins = 6, articles = 15905, edits = 566860, files = 347, pages = 32200, users = 25574, depth = 18.47827 }, ['or'] = { pos = 130, activeusers = 45, admins = 5, articles = 15809, edits = 461125, files = 125, pages = 71586, users = 31043, depth = 80.1848 }, ['cdo'] = { pos = 131, activeusers = 19, admins = 4, articles = 15552, edits = 89355, files = 0, pages = 31339, users = 18937, depth = 2.938059 }, ['bug'] = { pos = 132, activeusers = 19, admins = 1, articles = 15401, edits = 200530, files = 0, pages = 19593, users = 12247, depth = 0.7582687 }, ['yi'] = { pos = 133, activeusers = 50, admins = 3, articles = 15390, edits = 578683, files = 1062, pages = 44180, users = 45364, depth = 45.83752 }, ['ilo'] = { pos = 134, activeusers = 24, admins = 2, articles = 15362, edits = 391817, files = 0, pages = 70145, users = 16172, depth = 71.03668 }, ['sd'] = { pos = 135, activeusers = 38, admins = 4, articles = 15235, edits = 240037, files = 145, pages = 56214, users = 15738, depth = 30.89381 }, ['ps'] = { pos = 136, activeusers = 52, admins = 1, articles = 15195, edits = 283122, files = 1726, pages = 54046, users = 27764, depth = 34.24625 }, ['am'] = { pos = 137, activeusers = 40, admins = 2, articles = 15037, edits = 371483, files = 1765, pages = 45908, users = 39142, depth = 34.1059 }, ['ban'] = { pos = 138, activeusers = 38, admins = 3, articles = 14763, edits = 120047, files = 112, pages = 29853, users = 5317, depth = 4.201385 }, ['nap'] = { pos = 139, activeusers = 29, admins = 3, articles = 14730, edits = 664662, files = 281, pages = 23705, users = 27680, depth = 10.40937 }, ['sah'] = { pos = 140, activeusers = 37, admins = 3, articles = 14247, edits = 381162, files = 1765, pages = 47627, users = 22168, depth = 43.93212 }, ['hsb'] = { pos = 141, activeusers = 43, admins = 4, articles = 13823, edits = 377285, files = 133, pages = 35370, users = 23041, depth = 25.91812 }, ['fo'] = { pos = 142, activeusers = 40, admins = 3, articles = 13771, edits = 368671, files = 0, pages = 40252, users = 26872, depth = 33.86798 }, ['map-bms'] = { pos = 143, activeusers = 31, admins = 1, articles = 13751, edits = 213130, files = 462, pages = 30202, users = 14917, depth = 10.10008 }, ['mai'] = { pos = 144, activeusers = 31, admins = 5, articles = 13722, edits = 229447, files = 115, pages = 39254, users = 11741, depth = 20.2364 }, ['li'] = { pos = 145, activeusers = 32, admins = 7, articles = 13644, edits = 454031, files = 623, pages = 65471, users = 26491, depth = 100.0611 }, ['mzn'] = { pos = 146, activeusers = 47, admins = 3, articles = 13443, edits = 165730, files = 263, pages = 30417, users = 30095, depth = 8.686819 }, ['gor'] = { pos = 147, activeusers = 20, admins = 2, articles = 13236, edits = 50641, files = 0, pages = 20737, users = 4014, depth = 0.7842981 }, ['eml'] = { pos = 148, activeusers = 30, admins = 3, articles = 13010, edits = 152134, files = 2739, pages = 35042, users = 23340, depth = 12.45061 }, ['ace'] = { pos = 149, activeusers = 30, admins = 3, articles = 12545, edits = 137218, files = 0, pages = 26464, users = 24095, depth = 6.38308 }, ['bcl'] = { pos = 150, activeusers = 43, admins = 3, articles = 12267, edits = 232937, files = 865, pages = 32812, users = 19650, depth = 19.91321 }, ['sa'] = { pos = 151, activeusers = 49, admins = 4, articles = 11773, edits = 469247, files = 445, pages = 70069, users = 35327, depth = 164.2021 }, ['shn'] = { pos = 152, activeusers = 13, admins = 2, articles = 11554, edits = 54746, files = 60, pages = 27062, users = 3268, depth = 3.644512 }, ['wa'] = { pos = 153, activeusers = 27, admins = 4, articles = 11538, edits = 388122, files = 619, pages = 27215, users = 22219, depth = 26.32842 }, ['zh-classical'] = { pos = 154, activeusers = 46, admins = 6, articles = 11397, edits = 379539, files = 0, pages = 96720, users = 94411, depth = 219.9334 }, ['lij'] = { pos = 155, activeusers = 28, admins = 8, articles = 11015, edits = 231128, files = 6, pages = 26618, users = 14464, depth = 17.42306 }, ['as'] = { pos = 156, activeusers = 102, admins = 4, articles = 10581, edits = 329181, files = 1708, pages = 72871, users = 34431, depth = 156.5537 }, ['zu'] = { pos = 157, activeusers = 41, admins = 1, articles = 10571, edits = 96599, files = 0, pages = 23959, users = 17471, depth = 6.467005 }, ['ie'] = { pos = 158, activeusers = 30, admins = 3, articles = 10467, edits = 150143, files = 0, pages = 14232, users = 16864, depth = 1.364975 }, ['mrj'] = { pos = 159, activeusers = 16, admins = 1, articles = 10426, edits = 100475, files = 0, pages = 18629, users = 9940, depth = 3.338708 }, ['mhr'] = { pos = 160, activeusers = 22, admins = 1, articles = 10408, edits = 184771, files = 0, pages = 27175, users = 13087, depth = 17.64576 }, ['hif'] = { pos = 161, activeusers = 39, admins = 2, articles = 10268, edits = 272087, files = 192, pages = 42123, users = 29520, depth = 62.16873 }, ['hyw'] = { pos = 162, activeusers = 34, admins = 5, articles = 10235, edits = 194910, files = 0, pages = 21550, users = 7284, depth = 11.05402 }, ['mni'] = { pos = 163, activeusers = 17, admins = 1, articles = 10096, edits = 48534, files = 0, pages = 16198, users = 2155, depth = 1.094537 }, ['km'] = { pos = 164, activeusers = 61, admins = 6, articles = 9484, edits = 281624, files = 1101, pages = 33361, users = 36199, depth = 53.50656 }, ['hak'] = { pos = 165, activeusers = 33, admins = 1, articles = 9444, edits = 122356, files = 0, pages = 18258, users = 30336, depth = 5.837222 }, ['roa-tara'] = { pos = 166, activeusers = 11, admins = 2, articles = 9306, edits = 140122, files = 288, pages = 17643, users = 10799, depth = 6.374225 }, ['pam'] = { pos = 167, activeusers = 28, admins = 2, articles = 8846, edits = 295723, files = 403, pages = 21416, users = 19377, depth = 27.88197 }, ['ig'] = { pos = 168, activeusers = 105, admins = 5, articles = 8794, edits = 85774, files = 0, pages = 15191, users = 13772, depth = 2.987783 }, ['nso'] = { pos = 169, activeusers = 16, admins = 1, articles = 8516, edits = 49595, files = 0, pages = 10756, users = 5820, depth = 0.3190155 }, ['so'] = { pos = 170, activeusers = 65, admins = 1, articles = 8403, edits = 238579, files = 0, pages = 25654, users = 32102, depth = 39.19557 }, ['rue'] = { pos = 171, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8378, edits = 130796, files = 87, pages = 17621, users = 25308, depth = 9.034603 }, ['sn'] = { pos = 172, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8365, edits = 96931, files = 0, pages = 16622, users = 15430, depth = 5.68188 }, ['bh'] = { pos = 173, activeusers = 42, admins = 2, articles = 8009, edits = 723121, files = 54, pages = 68958, users = 29610, depth = 607.2994 }, ['se'] = { pos = 174, activeusers = 18, admins = 6, articles = 7802, edits = 300640, files = 0, pages = 20856, users = 26260, depth = 40.35441 }, ['myv'] = { pos = 175, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7702, edits = 139514, files = 0, pages = 26122, users = 11772, depth = 30.54806 }, ['vls'] = { pos = 176, activeusers = 21, admins = 5, articles = 7631, edits = 308794, files = 480, pages = 21210, users = 24616, depth = 46.09999 }, ['nds-nl'] = { pos = 177, activeusers = 17, admins = 6, articles = 7596, edits = 320640, files = 571, pages = 20398, users = 25826, depth = 44.64942 }, ['mi'] = { pos = 178, activeusers = 25, admins = 2, articles = 7422, edits = 153236, files = 0, pages = 13445, users = 16590, depth = 7.505573 }, ['sat'] = { pos = 179, activeusers = 38, admins = 3, articles = 7384, edits = 96222, files = 0, pages = 16897, users = 5426, depth = 9.45184 }, ['sc'] = { pos = 180, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7327, edits = 177252, files = 150, pages = 16366, users = 21889, depth = 16.48303 }, ['nah'] = { pos = 181, activeusers = 31, admins = 3, articles = 7154, edits = 499206, files = 170, pages = 19286, users = 20697, depth = 74.43969 }, ['vep'] = { pos = 182, activeusers = 25, admins = 1, articles = 6697, edits = 151080, files = 0, pages = 31014, users = 14442, depth = 64.22566 }, ['gan'] = { pos = 183, activeusers = 22, admins = 1, articles = 6490, edits = 394759, files = 146, pages = 33574, users = 38549, depth = 204.7695 }, ['kab'] = { pos = 184, activeusers = 20, admins = 2, articles = 6432, edits = 105886, files = 0, pages = 15895, users = 12014, depth = 14.41928 }, ['glk'] = { pos = 185, activeusers = 19, admins = 3, articles = 6417, edits = 61964, files = 807, pages = 13793, users = 14261, depth = 5.935515 }, ['tk'] = { pos = 186, activeusers = 41, admins = 2, articles = 6302, edits = 229312, files = 319, pages = 15616, users = 24712, depth = 32.07544 }, ['fiu-vro'] = { pos = 187, activeusers = 27, admins = 4, articles = 6218, edits = 176571, files = 201, pages = 12070, users = 13187, depth = 12.95744 }, ['co'] = { pos = 188, activeusers = 34, admins = 2, articles = 6201, edits = 379505, files = 0, pages = 14791, users = 19844, depth = 49.23601 }, ['bo'] = { pos = 189, activeusers = 20, admins = 1, articles = 6012, edits = 139810, files = 0, pages = 17552, users = 26417, depth = 29.34846 }, ['ab'] = { pos = 190, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5986, edits = 118085, files = 9, pages = 20321, users = 17687, depth = 33.32511 }, ['ary'] = { pos = 191, activeusers = 35, admins = 3, articles = 5684, edits = 184037, files = 39, pages = 43404, users = 6241, depth = 186.7285 }, ['frp'] = { pos = 192, activeusers = 31, admins = 2, articles = 5603, edits = 214436, files = 0, pages = 15418, users = 14684, depth = 42.67849 }, ['gv'] = { pos = 193, activeusers = 20, admins = 3, articles = 5598, edits = 308573, files = 186, pages = 20578, users = 18035, depth = 107.3773 }, ['kw'] = { pos = 194, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5516, edits = 199465, files = 6, pages = 11759, users = 13698, depth = 21.72873 }, ['kv'] = { pos = 195, activeusers = 20, admins = 1, articles = 5480, edits = 139472, files = 0, pages = 16675, users = 13216, depth = 34.90665 }, ['csb'] = { pos = 196, activeusers = 30, admins = 3, articles = 5432, edits = 185942, files = 0, pages = 8721, users = 15422, depth = 7.816628 }, ['pcd'] = { pos = 197, activeusers = 21, admins = 3, articles = 5409, edits = 68767, files = 49, pages = 10536, users = 15770, depth = 5.864041 }, ['ug'] = { pos = 198, activeusers = 29, admins = 1, articles = 5300, edits = 153646, files = 282, pages = 14877, users = 19758, depth = 33.72198 }, ['skr'] = { pos = 199, activeusers = 11, admins = 1, articles = 5228, edits = 26897, files = 0, pages = 5763, users = 1287, depth = 0.04887555 }, ['udm'] = { pos = 200, activeusers = 20, admins = 4, articles = 5176, edits = 120760, files = 9, pages = 17118, users = 13790, depth = 37.55223 }, ['zea'] = { pos = 201, activeusers = 14, admins = 3, articles = 5045, edits = 118687, files = 1, pages = 9592, users = 12036, depth = 10.05128 }, ['ay'] = { pos = 202, activeusers = 26, admins = 1, articles = 5026, edits = 95555, files = 0, pages = 8624, users = 15318, depth = 5.678348 }, ['gn'] = { pos = 203, activeusers = 26, admins = 2, articles = 4875, edits = 120930, files = 0, pages = 11269, users = 16402, depth = 18.46055 }, ['nrm'] = { pos = 204, activeusers = 16, admins = 2, articles = 4832, edits = 219209, files = 0, pages = 10368, users = 12327, depth = 27.75247 }, ['mt'] = { pos = 205, activeusers = 41, admins = 5, articles = 4722, edits = 277844, files = 1146, pages = 19078, users = 20152, depth = 134.6118 }, ['bjn'] = { pos = 206, activeusers = 29, admins = 2, articles = 4605, edits = 77050, files = 1, pages = 22399, users = 12781, depth = 51.36082 }, ['smn'] = { pos = 207, activeusers = 17, admins = 6, articles = 4489, edits = 65818, files = 0, pages = 14103, users = 2284, depth = 21.40633 }, ['lez'] = { pos = 208, activeusers = 17, admins = 3, articles = 4306, edits = 86641, files = 10, pages = 13026, users = 9783, depth = 27.27705 }, ['lfn'] = { pos = 209, activeusers = 29, admins = 1, articles = 4175, edits = 37953, files = 0, pages = 6666, users = 9163, depth = 2.026821 }, ['stq'] = { pos = 210, activeusers = 26, admins = 5, articles = 4066, edits = 120685, files = 438, pages = 10687, users = 12513, depth = 29.94401 }, ['lo'] = { pos = 211, activeusers = 27, admins = 1, articles = 4060, edits = 94847, files = 0, pages = 12331, users = 15393, depth = 31.92194 }, ['tum'] = { pos = 212, activeusers = 24, admins = 2, articles = 3892, edits = 29332, files = 0, pages = 5799, users = 7174, depth = 1.214351 }, ['mwl'] = { pos = 213, activeusers = 21, admins = 1, articles = 3881, edits = 98672, files = 0, pages = 10209, users = 12205, depth = 25.69546 }, ['olo'] = { pos = 214, activeusers = 15, admins = 2, articles = 3866, edits = 32070, files = 0, pages = 10604, users = 6003, depth = 9.18687 }, ['fur'] = { pos = 215, activeusers = 16, admins = 2, articles = 3759, edits = 170321, files = 318, pages = 8580, users = 13186, depth = 32.65206 }, ['rm'] = { pos = 216, activeusers = 20, admins = 3, articles = 3754, edits = 162950, files = 51, pages = 9593, users = 18506, depth = 41.09494 }, ['lad'] = { pos = 217, activeusers = 26, admins = 5, articles = 3603, edits = 208847, files = 23, pages = 12940, users = 19625, depth = 108.3877 }, ['ang'] = { pos = 218, activeusers = 44, admins = 2, articles = 3584, edits = 205490, files = 300, pages = 16447, users = 117664, depth = 160.9358 }, ['gom'] = { pos = 219, activeusers = 16, admins = 4, articles = 3548, edits = 206351, files = 0, pages = 9034, users = 8614, depth = 54.60984 }, ['koi'] = { pos = 220, activeusers = 15, admins = 1, articles = 3443, edits = 59711, files = 0, pages = 10971, users = 7883, depth = 26.01916 }, ['ext'] = { pos = 221, activeusers = 16, admins = 1, articles = 3368, edits = 115809, files = 0, pages = 7536, users = 16022, depth = 23.53492 }, ['tyv'] = { pos = 222, activeusers = 14, admins = 1, articles = 3362, edits = 43390, files = 0, pages = 11179, users = 8073, depth = 20.98319 }, ['dsb'] = { pos = 223, activeusers = 25, admins = 1, articles = 3325, edits = 142763, files = 0, pages = 11197, users = 17202, depth = 71.46623 }, ['dty'] = { pos = 224, activeusers = 15, admins = 3, articles = 3309, edits = 237379, files = 3, pages = 19182, users = 5493, depth = 284.756 }, ['rw'] = { pos = 225, activeusers = 30, admins = 1, articles = 3309, edits = 85760, files = 0, pages = 9331, users = 11118, depth = 30.43999 }, ['ln'] = { pos = 226, activeusers = 28, admins = 4, articles = 3270, edits = 121736, files = 32, pages = 8560, users = 11782, depth = 37.2187 }, ['cbk-zam'] = { pos = 227, activeusers = 19, admins = 2, articles = 3127, edits = 110064, files = 0, pages = 8229, users = 13499, depth = 35.60601 }, ['av'] = { pos = 228, activeusers = 25, admins = 2, articles = 3029, edits = 82750, files = 0, pages = 14546, users = 13308, depth = 82.24407 }, ['dv'] = { pos = 229, activeusers = 21, admins = 3, articles = 3016, edits = 129928, files = 932, pages = 11192, users = 23322, depth = 85.31279 }, ['ksh'] = { pos = 230, activeusers = 15, admins = 3, articles = 2914, edits = 1606804, files = 0, pages = 10536, users = 21339, depth = 1043.388 }, ['gag'] = { pos = 231, activeusers = 25, admins = 1, articles = 2794, edits = 67732, files = 0, pages = 6576, users = 12642, depth = 18.87219 }, ['bxr'] = { pos = 232, activeusers = 21, admins = 2, articles = 2771, edits = 69845, files = 9, pages = 11036, users = 13794, depth = 56.30362 }, ['pfl'] = { pos = 233, activeusers = 18, admins = 4, articles = 2740, edits = 89825, files = 0, pages = 6912, users = 10735, depth = 30.12874 }, ['pap'] = { pos = 234, activeusers = 17, admins = 5, articles = 2629, edits = 89527, files = 0, pages = 5957, users = 13346, depth = 24.08307 }, ['pag'] = { pos = 235, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2578, edits = 73053, files = 0, pages = 8814, users = 7561, depth = 48.4966 }, ['pi'] = { pos = 236, activeusers = 10, admins = 2, articles = 2547, edits = 101621, files = 0, pages = 4634, users = 6630, depth = 14.72361 }, ['haw'] = { pos = 237, activeusers = 19, admins = 1, articles = 2454, edits = 96436, files = 0, pages = 5517, users = 15016, depth = 27.23209 }, ['awa'] = { pos = 238, activeusers = 15, admins = 1, articles = 2436, edits = 24104, files = 0, pages = 5347, users = 1897, depth = 6.437375 }, ['tay'] = { pos = 239, activeusers = 7, admins = 0, articles = 2420, edits = 54101, files = 0, pages = 2822, users = 1094, depth = 0.529017 }, ['tw'] = { pos = 240, activeusers = 51, admins = 2, articles = 2105, edits = 92953, files = 0, pages = 5040, users = 13881, depth = 35.8546 }, ['inh'] = { pos = 241, activeusers = 18, admins = 2, articles = 2077, edits = 54201, files = 35, pages = 11596, users = 3272, depth = 98.17679 }, ['krc'] = { pos = 242, activeusers = 15, admins = 2, articles = 2057, edits = 106191, files = 0, pages = 14324, users = 9659, depth = 263.6523 }, ['xal'] = { pos = 243, activeusers = 17, admins = 1, articles = 2046, edits = 84904, files = 0, pages = 11804, users = 9262, depth = 163.6098 }, ['szy'] = { pos = 244, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2030, edits = 128389, files = 0, pages = 5358, users = 2305, depth = 64.40205 }, ['za'] = { pos = 245, activeusers = 13, admins = 1, articles = 2010, edits = 39341, files = 0, pages = 4140, users = 9724, depth = 10.67117 }, ['kaa'] = { pos = 246, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1936, edits = 45700, files = 3, pages = 5076, users = 10204, depth = 23.68335 }, ['dag'] = { pos = 247, activeusers = 38, admins = 4, articles = 1934, edits = 41424, files = 0, pages = 4392, users = 1771, depth = 15.23493 }, ['pdc'] = { pos = 248, activeusers = 27, admins = 1, articles = 1932, edits = 105115, files = 0, pages = 5831, users = 30292, depth = 73.41991 }, ['atj'] = { pos = 249, activeusers = 8, admins = 5, articles = 1909, edits = 14659, files = 0, pages = 3013, users = 3675, depth = 1.627164 }, ['to'] = { pos = 250, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1907, edits = 41558, files = 12, pages = 5324, users = 9207, depth = 25.06139 }, ['mdf'] = { pos = 251, activeusers = 16, admins = 3, articles = 1870, edits = 64118, files = 0, pages = 11550, users = 8504, depth = 148.7529 }, ['arc'] = { pos = 252, activeusers = 18, admins = 2, articles = 1851, edits = 95305, files = 0, pages = 6418, users = 18747, depth = 90.39932 }, ['kbp'] = { pos = 253, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1698, edits = 16052, files = 0, pages = 3373, users = 3826, depth = 4.630918 }, ['jam'] = { pos = 254, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1685, edits = 20756, files = 0, pages = 3021, users = 7195, depth = 4.319227 }, ['na'] = { pos = 255, activeusers = 19, admins = 2, articles = 1661, edits = 89519, files = 4, pages = 4880, users = 11463, depth = 68.89664 }, ['tcy'] = { pos = 256, activeusers = 34, admins = 2, articles = 1658, edits = 100823, files = 1, pages = 8691, users = 4896, depth = 208.7382 }, ['wo'] = { pos = 257, activeusers = 18, admins = 3, articles = 1651, edits = 104419, files = 0, pages = 5366, users = 13899, depth = 98.52634 }, ['kbd'] = { pos = 258, activeusers = 13, admins = 1, articles = 1595, edits = 43681, files = 0, pages = 6739, users = 9123, depth = 67.41828 }, ['nov'] = { pos = 259, activeusers = 14, admins = 3, articles = 1516, edits = 177698, files = 0, pages = 4404, users = 10815, depth = 146.4304 }, ['nia'] = { pos = 260, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1514, edits = 17425, files = 0, pages = 3585, users = 1196, depth = 9.094778 }, ['ki'] = { pos = 261, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1506, edits = 20605, files = 0, pages = 3074, users = 7947, depth = 7.26626 }, ['tet'] = { pos = 262, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1502, edits = 66573, files = 0, pages = 3906, users = 8904, depth = 43.66113 }, ['lg'] = { pos = 263, activeusers = 20, admins = 1, articles = 1418, edits = 26721, files = 0, pages = 4805, users = 7140, depth = 31.72761 }, ['bi'] = { pos = 264, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1393, edits = 41725, files = 0, pages = 3290, users = 12123, depth = 23.51976 }, ['tpi'] = { pos = 265, activeusers = 13, admins = 2, articles = 1351, edits = 86598, files = 0, pages = 5675, users = 12337, depth = 156.3157 }, ['jbo'] = { pos = 266, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1305, edits = 111640, files = 0, pages = 5713, users = 14966, depth = 222.9553 }, ['roa-rup'] = { pos = 267, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1292, edits = 205213, files = 0, pages = 4254, users = 12969, depth = 253.5435 }, ['nqo'] = { pos = 268, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1276, edits = 9857, files = 0, pages = 2566, users = 2845, depth = 3.926143 }, ['fj'] = { pos = 269, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1275, edits = 35385, files = 0, pages = 3628, users = 8334, depth = 33.21815 }, ['lbe'] = { pos = 270, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1264, edits = 50194, files = 0, pages = 14627, users = 7785, depth = 383.5397 }, ['kg'] = { pos = 271, activeusers = 16, admins = 1, articles = 1254, edits = 43783, files = 0, pages = 2900, users = 9947, depth = 26.0119 }, ['xh'] = { pos = 272, activeusers = 22, admins = 1, articles = 1225, edits = 33811, files = 0, pages = 3792, users = 11659, depth = 39.15338 }, ['mnw'] = { pos = 273, activeusers = 17, admins = 2, articles = 1224, edits = 33621, files = 0, pages = 4498, users = 2641, depth = 53.4793 }, ['ty'] = { pos = 274, activeusers = 10, admins = 2, articles = 1217, edits = 53067, files = 0, pages = 3009, users = 6842, depth = 38.23818 }, ['ks'] = { pos = 275, activeusers = 23, admins = 2, articles = 1168, edits = 61636, files = 9, pages = 7745, users = 9299, depth = 252.3382 }, ['cu'] = { pos = 276, activeusers = 25, admins = 2, articles = 1164, edits = 82562, files = 0, pages = 5563, users = 22983, depth = 211.9694 }, ['shi'] = { pos = 277, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1151, edits = 33311, files = 0, pages = 3831, users = 1441, depth = 47.14053 }, ['srn'] = { pos = 278, activeusers = 9, admins = 1, articles = 1112, edits = 39122, files = 0, pages = 2726, users = 7018, depth = 30.2338 }, ['trv'] = { pos = 279, activeusers = 16, admins = 0, articles = 1110, edits = 85284, files = 0, pages = 2055, users = 1176, depth = 30.07969 }, ['om'] = { pos = 280, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1090, edits = 37983, files = 0, pages = 3731, users = 9426, depth = 59.76512 }, ['sm'] = { pos = 281, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1065, edits = 42572, files = 0, pages = 3289, users = 9597, depth = 56.44565 }, ['gcr'] = { pos = 282, activeusers = 12, admins = 1, articles = 1049, edits = 16478, files = 0, pages = 2554, users = 2168, depth = 13.28023 }, ['alt'] = { pos = 283, activeusers = 9, admins = 2, articles = 1044, edits = 35786, files = 0, pages = 3647, users = 1605, depth = 60.99928 }, ['chr'] = { pos = 284, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1026, edits = 46137, files = 0, pages = 3903, users = 21733, depth = 92.94708 }, ['ltg'] = { pos = 285, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1014, edits = 35309, files = 0, pages = 3221, users = 6670, depth = 51.93062 }, ['guw'] = { pos = 286, activeusers = 21, admins = 2, articles = 976, edits = 27818, files = 0, pages = 1685, users = 457, depth = 8.712019 }, ['ny'] = { pos = 287, activeusers = 17, admins = 2, articles = 912, edits = 37774, files = 0, pages = 3997, users = 9330, depth = 108.1383 }, ['pih'] = { pos = 288, activeusers = 13, admins = 1, articles = 891, edits = 44097, files = 0, pages = 3321, users = 10437, depth = 98.76369 }, ['got'] = { pos = 289, activeusers = 17, admins = 1, articles = 866, edits = 46126, files = 0, pages = 3802, users = 17669, depth = 139.4473 }, ['mad'] = { pos = 290, activeusers = 25, admins = 0, articles = 860, edits = 8830, files = 0, pages = 1626, users = 1547, depth = 4.308249 }, ['st'] = { pos = 291, activeusers = 20, admins = 1, articles = 838, edits = 28355, files = 0, pages = 4240, users = 9398, depth = 110.2159 }, ['ami'] = { pos = 292, activeusers = 13, admins = 0, articles = 837, edits = 32100, files = 0, pages = 1654, users = 890, depth = 18.4911 }, ['tn'] = { pos = 293, activeusers = 19, admins = 2, articles = 783, edits = 27144, files = 0, pages = 3434, users = 9204, depth = 90.60861 }, ['blk'] = { pos = 294, activeusers = 22, admins = 0, articles = 776, edits = 14527, files = 0, pages = 3054, users = 162, depth = 40.99122 }, ['bm'] = { pos = 295, activeusers = 14, admins = 2, articles = 764, edits = 40179, files = 0, pages = 3140, users = 9835, depth = 123.7587 }, ['rmy'] = { pos = 296, activeusers = 19, admins = 1, articles = 730, edits = 50214, files = 0, pages = 2698, users = 16363, depth = 135.2656 }, ['ts'] = { pos = 297, activeusers = 10, admins = 2, articles = 711, edits = 36599, files = 0, pages = 3749, users = 8794, depth = 178.2338 }, ['chy'] = { pos = 298, activeusers = 9, admins = 1, articles = 662, edits = 24100, files = 0, pages = 2255, users = 10566, depth = 61.8851 }, ['ve'] = { pos = 299, activeusers = 13, admins = 1, articles = 638, edits = 19119, files = 0, pages = 2123, users = 7172, depth = 48.78954 }, ['rn'] = { pos = 300, activeusers = 23, admins = 1, articles = 620, edits = 23091, files = 0, pages = 2447, users = 8943, depth = 81.94124 }, ['iu'] = { pos = 301, activeusers = 22, admins = 2, articles = 593, edits = 44488, files = 0, pages = 3180, users = 16954, depth = 266.2559 }, ['ak'] = { pos = 302, activeusers = 21, admins = 1, articles = 590, edits = 28858, files = 0, pages = 2434, users = 12392, depth = 115.8146 }, ['ss'] = { pos = 303, activeusers = 14, admins = 3, articles = 566, edits = 38052, files = 0, pages = 2399, users = 7602, depth = 166.3563 }, ['ch'] = { pos = 304, activeusers = 10, admins = 1, articles = 541, edits = 22831, files = 0, pages = 2494, users = 14371, depth = 119.2994 }, ['ff'] = { pos = 305, activeusers = 52, admins = 0, articles = 505, edits = 24783, files = 0, pages = 2443, users = 7843, depth = 149.4016 }, ['pnt'] = { pos = 306, activeusers = 10, admins = 1, articles = 480, edits = 35119, files = 0, pages = 2035, users = 9429, depth = 181.1157 }, ['ady'] = { pos = 307, activeusers = 11, admins = 1, articles = 451, edits = 12032, files = 0, pages = 3082, users = 5959, depth = 132.8599 }, ['kcg'] = { pos = 308, activeusers = 15, admins = 1, articles = 446, edits = 15435, files = 0, pages = 1700, users = 397, depth = 71.77663 }, ['ik'] = { pos = 309, activeusers = 16, admins = 1, articles = 430, edits = 37744, files = 0, pages = 2581, users = 7913, depth = 365.9349 }, ['ee'] = { pos = 310, activeusers = 15, admins = 2, articles = 423, edits = 49524, files = 0, pages = 3052, users = 13210, depth = 626.8038 }, ['din'] = { pos = 311, activeusers = 19, admins = 1, articles = 317, edits = 8016, files = 0, pages = 1084, users = 5664, depth = 43.2913 }, ['sg'] = { pos = 312, activeusers = 12, admins = 2, articles = 296, edits = 20484, files = 0, pages = 1979, users = 5959, depth = 334.6215 }, ['pwn'] = { pos = 313, activeusers = 14, admins = 0, articles = 277, edits = 10547, files = 0, pages = 428, users = 816, depth = 7.322841 }, ['kl'] = { pos = 314, activeusers = 18, admins = 2, articles = 242, edits = 74444, files = 0, pages = 2257, users = 12256, depth = 2286.744 }, ['ti'] = { pos = 315, activeusers = 12, admins = 2, articles = 233, edits = 23699, files = 0, pages = 2723, users = 8444, depth = 993.9606 }, ['dz'] = { pos = 316, activeusers = 15, admins = 1, articles = 227, edits = 29277, files = 0, pages = 2279, users = 9173, depth = 1049.748 }, ['cr'] = { pos = 317, activeusers = 14, admins = 2, articles = 158, edits = 36876, files = 0, pages = 2157, users = 16685, depth = 2736.561 }, ['ng'] = { pos = 318, activeusers = 1, admins = 1, articles = 8, edits = 5923, files = 0, pages = 443, users = 2385, depth = 39530.88 }, ['cho'] = { pos = 319, activeusers = 1, admins = 1, articles = 6, edits = 4220, files = 0, pages = 201, users = 1809, depth = 22176 }, ['kj'] = { pos = 320, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 3548, files = 0, pages = 114, users = 1376, depth = 23536.62 }, ['mh'] = { pos = 321, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 4212, files = 0, pages = 206, users = 2140, depth = 52143.95 }, ['ho'] = { pos = 322, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 3786, files = 0, pages = 129, users = 1575, depth = 51771.35 }, ['ii'] = { pos = 323, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 11653, files = 0, pages = 189, users = 2031, depth = 237006 }, ['lrc'] = { pos = 324, activeusers = 2, admins = 1, articles = 1, edits = 140064, files = 0, pages = 237, users = 5036, depth = 3.291563E+07 }, ['mus'] = { pos = 325, activeusers = 0, admins = 1, articles = 1, edits = 3603, files = 0, pages = 115, users = 2348, depth = 407170.3 }, ['aa'] = { pos = 326, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4685, files = 0, pages = 509, users = 4062, depth = 0 }, ['hz'] = { pos = 327, activeusers = 0, admins = 1, articles = 0, edits = 4483, files = 0, pages = 176, users = 3761, depth = 0 }, ['kr'] = { pos = 328, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4641, files = 0, pages = 162, users = 5464, depth = 0 }, ['total'] = { activeusers = 281217, admins = 3756, articles = 59220758, edits = 3205018281, files = 2762035, pages = 244710034, users = 103424662, depth = 128.4897, date = '@1659240040' }, } return info 8agrfzlg1877aixcykyff118stl1fr7 2726311 2726256 2022-07-31T06:00:49Z MBHbot 26205 Scribunto text/plain local info = { ['en'] = { pos = 1, activeusers = 114084, admins = 1032, articles = 6555422, edits = 1105430608, files = 897339, pages = 56617760, users = 44196498, depth = 1138.675 }, ['ceb'] = { pos = 2, activeusers = 192, admins = 6, articles = 6125901, edits = 34881347, files = 0, pages = 11232161, users = 92840, depth = 2.157724 }, ['de'] = { pos = 3, activeusers = 17136, admins = 192, articles = 2711305, edits = 223445495, files = 128694, pages = 7487594, users = 3968107, depth = 92.60911 }, ['sv'] = { pos = 4, activeusers = 1921, admins = 66, articles = 2551762, edits = 50888108, files = 0, pages = 6116765, users = 829864, depth = 16.23805 }, ['fr'] = { pos = 5, activeusers = 16845, admins = 159, articles = 2441647, edits = 195258719, files = 68985, pages = 12127285, users = 4433192, depth = 253.3597 }, ['nl'] = { pos = 6, activeusers = 3468, admins = 36, articles = 2096495, edits = 62370901, files = 20, pages = 4462552, users = 1221707, depth = 17.8017 }, ['ru'] = { pos = 7, activeusers = 10617, admins = 76, articles = 1841159, edits = 124136050, files = 237578, pages = 7424902, users = 3223373, depth = 153.7713 }, ['es'] = { pos = 8, activeusers = 13388, admins = 63, articles = 1792097, edits = 144629023, files = 0, pages = 7700350, users = 6603668, depth = 204.1457 }, ['it'] = { pos = 9, activeusers = 7601, admins = 122, articles = 1764765, edits = 128305569, files = 139681, pages = 7480813, users = 2277844, depth = 179.9346 }, ['arz'] = { pos = 10, activeusers = 216, admins = 7, articles = 1595082, edits = 7107419, files = 1473, pages = 2005118, users = 187410, depth = 0.234234 }, ['pl'] = { pos = 11, activeusers = 4061, admins = 102, articles = 1530591, edits = 67503628, files = 261, pages = 3552139, users = 1183799, depth = 33.15026 }, ['ja'] = { pos = 12, activeusers = 14820, admins = 40, articles = 1335674, edits = 90547313, files = 32228, pages = 3948080, users = 1961495, depth = 87.73443 }, ['zh'] = { pos = 13, activeusers = 8871, admins = 66, articles = 1293697, edits = 72681823, files = 60509, pages = 7104178, users = 3246811, depth = 206.3816 }, ['vi'] = { pos = 14, activeusers = 2017, admins = 20, articles = 1274787, edits = 68861674, files = 24462, pages = 19372519, users = 874598, depth = 716.4147 }, ['war'] = { pos = 15, activeusers = 93, admins = 3, articles = 1265915, edits = 6285252, files = 42, pages = 2881754, users = 52778, depth = 3.553472 }, ['uk'] = { pos = 16, activeusers = 3229, admins = 49, articles = 1181109, edits = 36617865, files = 110416, pages = 4104609, users = 636595, depth = 54.65722 }, ['ar'] = { pos = 17, activeusers = 4652, admins = 26, articles = 1180085, edits = 58771813, files = 49630, pages = 7791053, users = 2283672, depth = 236.7426 }, ['pt'] = { pos = 18, activeusers = 8617, admins = 56, articles = 1093961, edits = 63928768, files = 58353, pages = 5394058, users = 2785688, depth = 183.119 }, ['fa'] = { pos = 19, activeusers = 5163, admins = 34, articles = 921591, edits = 35189558, files = 81591, pages = 5329950, users = 1138390, depth = 151.0665 }, ['ca'] = { pos = 20, activeusers = 1008, admins = 30, articles = 705464, edits = 30447768, files = 15475, pages = 1760638, users = 424870, depth = 38.68867 }, ['sr'] = { pos = 21, activeusers = 721, admins = 18, articles = 661014, edits = 25097706, files = 36106, pages = 3982232, users = 309745, depth = 159.104 }, ['id'] = { pos = 22, activeusers = 3141, admins = 41, articles = 625755, edits = 21437205, files = 47358, pages = 3286517, users = 1342423, depth = 117.9331 }, ['ko'] = { pos = 23, activeusers = 1549, admins = 27, articles = 597583, edits = 33009037, files = 12677, pages = 2722579, users = 746549, depth = 153.3106 }, ['no'] = { pos = 24, activeusers = 990, admins = 40, articles = 594626, edits = 22726782, files = 5, pages = 1695407, users = 557771, depth = 45.93863 }, ['fi'] = { pos = 25, activeusers = 1540, admins = 30, articles = 534968, edits = 20613368, files = 69444, pages = 1406296, users = 519293, depth = 38.88481 }, ['hu'] = { pos = 26, activeusers = 1530, admins = 24, articles = 509005, edits = 25078299, files = 8385, pages = 1446847, users = 509164, depth = 58.84245 }, ['cs'] = { pos = 27, activeusers = 2055, admins = 32, articles = 507446, edits = 21495651, files = 1, pages = 1398288, users = 584666, depth = 47.37789 }, ['tr'] = { pos = 28, activeusers = 2975, admins = 24, articles = 503813, edits = 28142711, files = 37478, pages = 2372442, users = 1415498, depth = 163.1841 }, ['ce'] = { pos = 29, activeusers = 54, admins = 3, articles = 479377, edits = 8667869, files = 315, pages = 906020, users = 30577, depth = 7.577909 }, ['sh'] = { pos = 30, activeusers = 162, admins = 12, articles = 456801, edits = 41240163, files = 10240, pages = 4644129, users = 175848, depth = 746.1668 }, ['ro'] = { pos = 31, activeusers = 851, admins = 18, articles = 432294, edits = 14987924, files = 116401, pages = 2618098, users = 590569, depth = 146.3591 }, ['zh-min-nan'] = { pos = 32, activeusers = 91, admins = 6, articles = 431521, edits = 3129204, files = 362, pages = 1062780, users = 53763, depth = 6.300889 }, ['tt'] = { pos = 33, activeusers = 86, admins = 5, articles = 417491, edits = 3522599, files = 6074, pages = 564483, users = 42960, depth = 0.7735806 }, ['eu'] = { pos = 34, activeusers = 255, admins = 12, articles = 396576, edits = 8985504, files = 0, pages = 823504, users = 138271, depth = 12.64542 }, ['ms'] = { pos = 35, activeusers = 555, admins = 15, articles = 359498, edits = 5615517, files = 19612, pages = 1040813, users = 297694, depth = 19.37849 }, ['eo'] = { pos = 36, activeusers = 308, admins = 16, articles = 322431, edits = 7651193, files = 10894, pages = 711519, users = 198961, depth = 15.65903 }, ['he'] = { pos = 37, activeusers = 3185, admins = 32, articles = 319687, edits = 34329313, files = 73653, pages = 1336807, users = 992461, depth = 259.9506 }, ['hy'] = { pos = 38, activeusers = 420, admins = 11, articles = 292879, edits = 8468351, files = 11309, pages = 987520, users = 123516, depth = 48.23889 }, ['bg'] = { pos = 39, activeusers = 758, admins = 25, articles = 283288, edits = 11451579, files = 549, pages = 631301, users = 310815, depth = 27.37559 }, ['da'] = { pos = 40, activeusers = 701, admins = 25, articles = 282986, edits = 11186343, files = 0, pages = 906754, users = 434501, depth = 59.93975 }, ['azb'] = { pos = 41, activeusers = 123, admins = 5, articles = 241997, edits = 1520863, files = 245, pages = 570638, users = 37713, depth = 4.915333 }, ['sk'] = { pos = 42, activeusers = 515, admins = 10, articles = 241429, edits = 7393256, files = 0, pages = 548348, users = 221054, depth = 21.78955 }, ['kk'] = { pos = 43, activeusers = 192, admins = 16, articles = 231909, edits = 3052212, files = 10539, pages = 587432, users = 120595, depth = 12.21117 }, ['et'] = { pos = 44, activeusers = 426, admins = 33, articles = 229222, edits = 6162576, files = 758, pages = 541429, users = 167768, depth = 21.11511 }, ['min'] = { pos = 45, activeusers = 47, admins = 5, articles = 225526, edits = 2443755, files = 177, pages = 385203, users = 16074, depth = 3.180237 }, ['be'] = { pos = 46, activeusers = 266, admins = 11, articles = 220539, edits = 4160539, files = 3243, pages = 645358, users = 120346, depth = 23.92137 }, ['simple'] = { pos = 47, activeusers = 958, admins = 17, articles = 215741, edits = 8346009, files = 36, pages = 699160, users = 1220395, depth = 59.93552 }, ['hr'] = { pos = 48, activeusers = 490, admins = 11, articles = 212804, edits = 6419686, files = 20943, pages = 444854, users = 277196, depth = 17.15931 }, ['el'] = { pos = 49, activeusers = 1000, admins = 22, articles = 212072, edits = 9575602, files = 18491, pages = 629803, users = 367946, depth = 58.99132 }, ['lt'] = { pos = 50, activeusers = 317, admins = 10, articles = 203666, edits = 6637577, files = 23852, pages = 499535, users = 166063, depth = 28.04178 }, ['gl'] = { pos = 51, activeusers = 234, admins = 8, articles = 187221, edits = 6137240, files = 459, pages = 470801, users = 127958, depth = 29.90734 }, ['az'] = { pos = 52, activeusers = 712, admins = 17, articles = 185819, edits = 6541937, files = 23741, pages = 509741, users = 250957, depth = 38.99936 }, ['sl'] = { pos = 53, activeusers = 323, admins = 22, articles = 177184, edits = 5713570, files = 8335, pages = 439014, users = 213315, depth = 28.41967 }, ['ur'] = { pos = 54, activeusers = 298, admins = 11, articles = 173976, edits = 4989064, files = 12482, pages = 990626, users = 148835, depth = 110.9692 }, ['nn'] = { pos = 55, activeusers = 114, admins = 14, articles = 162591, edits = 3387101, files = 16, pages = 372291, users = 121515, depth = 15.13385 }, ['ka'] = { pos = 56, activeusers = 236, admins = 6, articles = 161969, edits = 4389493, files = 14832, pages = 459155, users = 142774, depth = 32.18459 }, ['uz'] = { pos = 57, activeusers = 709, admins = 18, articles = 155698, edits = 2723573, files = 2046, pages = 670858, users = 76194, depth = 44.44538 }, ['hi'] = { pos = 58, activeusers = 1224, admins = 6, articles = 152113, edits = 5588851, files = 3568, pages = 1187175, users = 706959, depth = 217.9756 }, ['th'] = { pos = 59, activeusers = 955, admins = 15, articles = 149290, edits = 10205153, files = 27279, pages = 971132, users = 428662, depth = 318.4611 }, ['ta'] = { pos = 60, activeusers = 310, admins = 31, articles = 147634, edits = 3474421, files = 7754, pages = 464774, users = 207070, depth = 34.49609 }, ['la'] = { pos = 61, activeusers = 156, admins = 21, articles = 137120, edits = 3686298, files = 0, pages = 275706, users = 157700, depth = 13.65782 }, ['cy'] = { pos = 62, activeusers = 133, admins = 16, articles = 134961, edits = 11093743, files = 11268, pages = 274456, users = 73485, depth = 43.18233 }, ['ast'] = { pos = 63, activeusers = 116, admins = 11, articles = 129863, edits = 3698114, files = 0, pages = 228387, users = 106398, depth = 9.320134 }, ['mk'] = { pos = 64, activeusers = 234, admins = 12, articles = 129645, edits = 4786186, files = 8676, pages = 523838, users = 103057, depth = 84.46929 }, ['zh-yue'] = { pos = 65, activeusers = 319, admins = 12, articles = 125939, edits = 1853415, files = 2626, pages = 283643, users = 243051, depth = 10.24626 }, ['bn'] = { pos = 66, activeusers = 1091, admins = 14, articles = 125867, edits = 6006660, files = 15258, pages = 986315, users = 382755, depth = 284.6052 }, ['lv'] = { pos = 67, activeusers = 291, admins = 13, articles = 114792, edits = 3656250, files = 25488, pages = 466391, users = 107703, depth = 73.54578 }, ['tg'] = { pos = 68, activeusers = 81, admins = 6, articles = 107659, edits = 1307448, files = 485, pages = 262586, users = 36024, depth = 10.31113 }, ['af'] = { pos = 69, activeusers = 176, admins = 16, articles = 104083, edits = 2511380, files = 9615, pages = 372376, users = 151620, depth = 44.81154 }, ['my'] = { pos = 70, activeusers = 155, admins = 4, articles = 103576, edits = 752262, files = 2978, pages = 216165, users = 102668, depth = 4.112041 }, ['vo'] = { pos = 71, activeusers = 31, admins = 2, articles = 95682, edits = 3289206, files = 0, pages = 226464, users = 32296, depth = 27.13484 }, ['mg'] = { pos = 72, activeusers = 56, admins = 3, articles = 94871, edits = 1045522, files = 3, pages = 245092, users = 28755, depth = 10.69543 }, ['bs'] = { pos = 73, activeusers = 170, admins = 9, articles = 90302, edits = 3413648, files = 5456, pages = 367604, users = 144202, depth = 87.56887 }, ['oc'] = { pos = 74, activeusers = 93, admins = 4, articles = 88337, edits = 2308068, files = 924, pages = 157113, users = 48265, depth = 8.904818 }, ['sq'] = { pos = 75, activeusers = 229, admins = 11, articles = 86022, edits = 2461610, files = 4726, pages = 263040, users = 143495, depth = 39.62901 }, ['mr'] = { pos = 76, activeusers = 182, admins = 12, articles = 85530, edits = 2137354, files = 19140, pages = 284138, users = 145405, depth = 40.56054 }, ['nds'] = { pos = 77, activeusers = 42, admins = 4, articles = 83853, edits = 989792, files = 0, pages = 162147, users = 48883, depth = 5.321754 }, ['ky'] = { pos = 78, activeusers = 75, admins = 2, articles = 81507, edits = 422682, files = 2688, pages = 111179, users = 33057, depth = 0.5038425 }, ['ml'] = { pos = 79, activeusers = 261, admins = 15, articles = 78884, edits = 3701126, files = 6962, pages = 487649, users = 162825, depth = 203.7962 }, ['be-tarask'] = { pos = 80, activeusers = 128, admins = 4, articles = 78660, edits = 2323365, files = 1886, pages = 226175, users = 76035, depth = 36.12745 }, ['te'] = { pos = 81, activeusers = 205, admins = 13, articles = 77623, edits = 3594408, files = 13446, pages = 305843, users = 114166, depth = 101.591 }, ['sw'] = { pos = 82, activeusers = 181, admins = 14, articles = 74132, edits = 1233828, files = 2269, pages = 147023, users = 54821, depth = 8.113453 }, ['new'] = { pos = 83, activeusers = 22, admins = 2, articles = 72352, edits = 848724, files = 0, pages = 196935, users = 25002, depth = 12.77792 }, ['br'] = { pos = 84, activeusers = 78, admins = 6, articles = 72311, edits = 2001276, files = 5405, pages = 141565, users = 69960, depth = 12.96678 }, ['jv'] = { pos = 85, activeusers = 100, admins = 4, articles = 69829, edits = 1592390, files = 5430, pages = 177687, users = 53793, depth = 21.38094 }, ['vec'] = { pos = 86, activeusers = 43, admins = 5, articles = 68973, edits = 1100036, files = 724, pages = 140342, users = 32014, depth = 8.392283 }, ['ht'] = { pos = 87, activeusers = 50, admins = 3, articles = 67834, edits = 802955, files = 0, pages = 82006, users = 28441, depth = 0.4273788 }, ['pms'] = { pos = 88, activeusers = 34, admins = 4, articles = 66365, edits = 855275, files = 2069, pages = 101485, users = 25266, depth = 2.360123 }, ['pnb'] = { pos = 89, activeusers = 62, admins = 2, articles = 65762, edits = 606043, files = 225, pages = 113726, users = 32352, depth = 2.834813 }, ['su'] = { pos = 90, activeusers = 43, admins = 7, articles = 61275, edits = 628400, files = 545, pages = 97383, users = 28326, depth = 2.240749 }, ['lb'] = { pos = 91, activeusers = 73, admins = 5, articles = 60971, edits = 2390280, files = 2367, pages = 131383, users = 55024, depth = 24.26366 }, ['ba'] = { pos = 92, activeusers = 90, admins = 7, articles = 60255, edits = 1147304, files = 1454, pages = 169655, users = 35347, depth = 22.29258 }, ['lld'] = { pos = 93, activeusers = 19, admins = 2, articles = 59757, edits = 94090, files = 0, pages = 63193, users = 2190, depth = 0.004922698 }, ['ga'] = { pos = 94, activeusers = 87, admins = 7, articles = 57183, edits = 1066244, files = 1117, pages = 95801, users = 52410, depth = 5.076125 }, ['szl'] = { pos = 95, activeusers = 46, admins = 3, articles = 55835, edits = 347518, files = 0, pages = 69107, users = 21719, depth = 0.2841286 }, ['is'] = { pos = 96, activeusers = 119, admins = 19, articles = 54653, edits = 1758256, files = 3218, pages = 141351, users = 86525, depth = 31.30209 }, ['ku'] = { pos = 97, activeusers = 98, admins = 3, articles = 53829, edits = 1092440, files = 565, pages = 109084, users = 51669, depth = 10.5523 }, ['lmo'] = { pos = 98, activeusers = 34, admins = 5, articles = 53788, edits = 1111361, files = 4437, pages = 122640, users = 37627, depth = 14.84859 }, ['cv'] = { pos = 99, activeusers = 64, admins = 2, articles = 49576, edits = 749239, files = 537, pages = 97696, users = 31145, depth = 7.225233 }, ['fy'] = { pos = 100, activeusers = 69, admins = 8, articles = 49106, edits = 1082983, files = 7572, pages = 149896, users = 43354, depth = 30.43668 }, ['tl'] = { pos = 101, activeusers = 127, admins = 11, articles = 43000, edits = 1953288, files = 1897, pages = 233598, users = 123235, depth = 164.2846 }, ['wuu'] = { pos = 102, activeusers = 52, admins = 4, articles = 42552, edits = 294250, files = 136, pages = 55367, users = 78565, depth = 0.4820174 }, ['ckb'] = { pos = 103, activeusers = 159, admins = 7, articles = 42217, edits = 964346, files = 1611, pages = 184329, users = 51161, depth = 59.28243 }, ['an'] = { pos = 104, activeusers = 68, admins = 6, articles = 42086, edits = 1834405, files = 1499, pages = 128302, users = 68186, depth = 60.00152 }, ['sco'] = { pos = 105, activeusers = 105, admins = 4, articles = 40557, edits = 862002, files = 690, pages = 146737, users = 94977, depth = 40.26451 }, ['diq'] = { pos = 106, activeusers = 29, admins = 3, articles = 40161, edits = 487133, files = 209, pages = 60549, users = 24896, depth = 2.073389 }, ['pa'] = { pos = 107, activeusers = 109, admins = 9, articles = 38321, edits = 607914, files = 1575, pages = 134127, users = 42196, depth = 28.32942 }, ['yo'] = { pos = 108, activeusers = 69, admins = 3, articles = 34269, edits = 552370, files = 168, pages = 59159, users = 24799, depth = 4.925566 }, ['io'] = { pos = 109, activeusers = 60, admins = 5, articles = 33317, edits = 991421, files = 0, pages = 48903, users = 33597, depth = 4.436701 }, ['ne'] = { pos = 110, activeusers = 94, admins = 5, articles = 32242, edits = 1066832, files = 1258, pages = 103389, users = 58533, depth = 50.24478 }, ['bar'] = { pos = 111, activeusers = 57, admins = 3, articles = 31631, edits = 830139, files = 1320, pages = 116395, users = 63368, depth = 51.21693 }, ['gu'] = { pos = 112, activeusers = 66, admins = 3, articles = 29943, edits = 824653, files = 0, pages = 117405, users = 68861, depth = 59.92842 }, ['als'] = { pos = 113, activeusers = 68, admins = 9, articles = 28974, edits = 1013827, files = 571, pages = 69653, users = 92306, depth = 28.69113 }, ['kn'] = { pos = 114, activeusers = 192, admins = 3, articles = 28346, edits = 1105379, files = 2592, pages = 129949, users = 75939, depth = 109.2868 }, ['scn'] = { pos = 115, activeusers = 37, admins = 5, articles = 26207, edits = 732735, files = 1407, pages = 55689, users = 41289, depth = 16.65163 }, ['bpy'] = { pos = 116, activeusers = 21, admins = 3, articles = 25085, edits = 886449, files = 47, pages = 62808, users = 23478, depth = 31.91707 }, ['ia'] = { pos = 117, activeusers = 42, admins = 6, articles = 23766, edits = 641704, files = 4, pages = 37726, users = 44638, depth = 5.868845 }, ['avk'] = { pos = 118, activeusers = 28, admins = 6, articles = 23703, edits = 112618, files = 0, pages = 28773, users = 3033, depth = 0.1790738 }, ['qu'] = { pos = 119, activeusers = 43, admins = 2, articles = 23067, edits = 650029, files = 0, pages = 55975, users = 27148, depth = 23.63521 }, ['mn'] = { pos = 120, activeusers = 113, admins = 3, articles = 21314, edits = 705293, files = 1475, pages = 97703, users = 77791, depth = 92.72427 }, ['nv'] = { pos = 121, activeusers = 13, admins = 2, articles = 20507, edits = 295882, files = 709, pages = 34657, users = 15091, depth = 4.064772 }, ['xmf'] = { pos = 122, activeusers = 30, admins = 3, articles = 19589, edits = 185309, files = 0, pages = 36477, users = 17060, depth = 3.775803 }, ['crh'] = { pos = 123, activeusers = 34, admins = 2, articles = 19555, edits = 177069, files = 0, pages = 39415, users = 17799, depth = 4.633657 }, ['si'] = { pos = 124, activeusers = 76, admins = 3, articles = 17999, edits = 508978, files = 3122, pages = 79707, users = 58215, depth = 75.05658 }, ['ha'] = { pos = 125, activeusers = 106, admins = 4, articles = 17346, edits = 162697, files = 0, pages = 30709, users = 18299, depth = 3.144294 }, ['bat-smg'] = { pos = 126, activeusers = 28, admins = 5, articles = 17081, edits = 355456, files = 109, pages = 29084, users = 24134, depth = 6.035104 }, ['frr'] = { pos = 127, activeusers = 20, admins = 5, articles = 16074, edits = 231096, files = 1323, pages = 41168, users = 17958, depth = 13.68121 }, ['os'] = { pos = 128, activeusers = 36, admins = 3, articles = 16064, edits = 523010, files = 165, pages = 59859, users = 22557, depth = 64.94148 }, ['gd'] = { pos = 129, activeusers = 31, admins = 6, articles = 15905, edits = 566860, files = 347, pages = 32200, users = 25574, depth = 18.47827 }, ['or'] = { pos = 130, activeusers = 45, admins = 5, articles = 15811, edits = 461135, files = 125, pages = 71589, users = 31043, depth = 80.16577 }, ['cdo'] = { pos = 131, activeusers = 19, admins = 4, articles = 15552, edits = 89355, files = 0, pages = 31339, users = 18937, depth = 2.938059 }, ['bug'] = { pos = 132, activeusers = 19, admins = 1, articles = 15400, edits = 200538, files = 0, pages = 19593, users = 12247, depth = 0.7587593 }, ['yi'] = { pos = 133, activeusers = 50, admins = 3, articles = 15390, edits = 578684, files = 1062, pages = 44180, users = 45364, depth = 45.8376 }, ['ilo'] = { pos = 134, activeusers = 24, admins = 2, articles = 15362, edits = 391817, files = 0, pages = 70145, users = 16172, depth = 71.03668 }, ['sd'] = { pos = 135, activeusers = 38, admins = 4, articles = 15235, edits = 240037, files = 145, pages = 56214, users = 15738, depth = 30.89381 }, ['ps'] = { pos = 136, activeusers = 52, admins = 1, articles = 15204, edits = 283140, files = 1726, pages = 54055, users = 27764, depth = 34.2022 }, ['am'] = { pos = 137, activeusers = 38, admins = 2, articles = 15037, edits = 371483, files = 1765, pages = 45908, users = 39143, depth = 34.1059 }, ['ban'] = { pos = 138, activeusers = 38, admins = 3, articles = 14763, edits = 120047, files = 112, pages = 29853, users = 5318, depth = 4.201385 }, ['nap'] = { pos = 139, activeusers = 29, admins = 3, articles = 14730, edits = 664662, files = 281, pages = 23705, users = 27681, depth = 10.40937 }, ['sah'] = { pos = 140, activeusers = 37, admins = 3, articles = 14248, edits = 381164, files = 1765, pages = 47629, users = 22168, depth = 43.92698 }, ['hsb'] = { pos = 141, activeusers = 43, admins = 4, articles = 13823, edits = 377285, files = 133, pages = 35370, users = 23041, depth = 25.91812 }, ['fo'] = { pos = 142, activeusers = 40, admins = 3, articles = 13771, edits = 368671, files = 0, pages = 40252, users = 26872, depth = 33.86798 }, ['map-bms'] = { pos = 143, activeusers = 31, admins = 1, articles = 13751, edits = 213130, files = 462, pages = 30202, users = 14917, depth = 10.10008 }, ['mai'] = { pos = 144, activeusers = 31, admins = 5, articles = 13722, edits = 229447, files = 115, pages = 39254, users = 11741, depth = 20.2364 }, ['li'] = { pos = 145, activeusers = 32, admins = 7, articles = 13644, edits = 454031, files = 623, pages = 65471, users = 26491, depth = 100.0611 }, ['mzn'] = { pos = 146, activeusers = 47, admins = 3, articles = 13443, edits = 165730, files = 263, pages = 30417, users = 30095, depth = 8.686819 }, ['gor'] = { pos = 147, activeusers = 20, admins = 2, articles = 13236, edits = 50641, files = 0, pages = 20737, users = 4014, depth = 0.7842981 }, ['eml'] = { pos = 148, activeusers = 30, admins = 3, articles = 13010, edits = 152134, files = 2739, pages = 35042, users = 23340, depth = 12.45061 }, ['ace'] = { pos = 149, activeusers = 27, admins = 3, articles = 12545, edits = 137218, files = 0, pages = 26464, users = 24095, depth = 6.38308 }, ['bcl'] = { pos = 150, activeusers = 43, admins = 3, articles = 12268, edits = 232940, files = 865, pages = 32813, users = 19650, depth = 19.90962 }, ['sa'] = { pos = 151, activeusers = 49, admins = 4, articles = 11773, edits = 469247, files = 445, pages = 70069, users = 35327, depth = 164.2021 }, ['shn'] = { pos = 152, activeusers = 13, admins = 2, articles = 11554, edits = 54746, files = 60, pages = 27062, users = 3268, depth = 3.644512 }, ['wa'] = { pos = 153, activeusers = 27, admins = 4, articles = 11538, edits = 388122, files = 619, pages = 27215, users = 22220, depth = 26.32842 }, ['zh-classical'] = { pos = 154, activeusers = 46, admins = 6, articles = 11397, edits = 379540, files = 0, pages = 96721, users = 94411, depth = 219.9369 }, ['lij'] = { pos = 155, activeusers = 28, admins = 8, articles = 11015, edits = 231128, files = 6, pages = 26618, users = 14464, depth = 17.42306 }, ['as'] = { pos = 156, activeusers = 102, admins = 4, articles = 10581, edits = 329204, files = 1708, pages = 72872, users = 34431, depth = 156.5675 }, ['zu'] = { pos = 157, activeusers = 41, admins = 1, articles = 10571, edits = 96599, files = 0, pages = 23959, users = 17471, depth = 6.467005 }, ['ie'] = { pos = 158, activeusers = 30, admins = 3, articles = 10467, edits = 150143, files = 0, pages = 14232, users = 16864, depth = 1.364975 }, ['mrj'] = { pos = 159, activeusers = 16, admins = 1, articles = 10426, edits = 100475, files = 0, pages = 18629, users = 9940, depth = 3.338708 }, ['mhr'] = { pos = 160, activeusers = 22, admins = 1, articles = 10408, edits = 184771, files = 0, pages = 27175, users = 13087, depth = 17.64576 }, ['hif'] = { pos = 161, activeusers = 39, admins = 2, articles = 10268, edits = 272088, files = 192, pages = 42124, users = 29521, depth = 62.17139 }, ['hyw'] = { pos = 162, activeusers = 34, admins = 5, articles = 10235, edits = 194910, files = 0, pages = 21550, users = 7284, depth = 11.05402 }, ['mni'] = { pos = 163, activeusers = 17, admins = 1, articles = 10096, edits = 48534, files = 0, pages = 16198, users = 2155, depth = 1.094537 }, ['km'] = { pos = 164, activeusers = 61, admins = 6, articles = 9484, edits = 281628, files = 1101, pages = 33361, users = 36199, depth = 53.50732 }, ['hak'] = { pos = 165, activeusers = 33, admins = 1, articles = 9444, edits = 122356, files = 0, pages = 18258, users = 30336, depth = 5.837222 }, ['roa-tara'] = { pos = 166, activeusers = 11, admins = 2, articles = 9306, edits = 140122, files = 288, pages = 17643, users = 10800, depth = 6.374225 }, ['pam'] = { pos = 167, activeusers = 28, admins = 2, articles = 8846, edits = 295723, files = 403, pages = 21416, users = 19377, depth = 27.88197 }, ['ig'] = { pos = 168, activeusers = 105, admins = 5, articles = 8794, edits = 85789, files = 0, pages = 15191, users = 13772, depth = 2.988305 }, ['nso'] = { pos = 169, activeusers = 16, admins = 1, articles = 8516, edits = 49595, files = 0, pages = 10756, users = 5820, depth = 0.3190155 }, ['so'] = { pos = 170, activeusers = 65, admins = 1, articles = 8403, edits = 238582, files = 0, pages = 25655, users = 32102, depth = 39.19908 }, ['rue'] = { pos = 171, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8378, edits = 130796, files = 87, pages = 17621, users = 25308, depth = 9.034603 }, ['sn'] = { pos = 172, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8365, edits = 96931, files = 0, pages = 16622, users = 15431, depth = 5.68188 }, ['bh'] = { pos = 173, activeusers = 42, admins = 2, articles = 8009, edits = 723121, files = 54, pages = 68958, users = 29610, depth = 607.2994 }, ['se'] = { pos = 174, activeusers = 18, admins = 6, articles = 7802, edits = 300640, files = 0, pages = 20856, users = 26260, depth = 40.35441 }, ['myv'] = { pos = 175, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7702, edits = 139514, files = 0, pages = 26122, users = 11772, depth = 30.54806 }, ['vls'] = { pos = 176, activeusers = 21, admins = 5, articles = 7631, edits = 308794, files = 480, pages = 21210, users = 24616, depth = 46.09999 }, ['nds-nl'] = { pos = 177, activeusers = 17, admins = 6, articles = 7596, edits = 320640, files = 571, pages = 20398, users = 25826, depth = 44.64942 }, ['mi'] = { pos = 178, activeusers = 25, admins = 2, articles = 7422, edits = 153236, files = 0, pages = 13445, users = 16590, depth = 7.505573 }, ['sat'] = { pos = 179, activeusers = 38, admins = 3, articles = 7384, edits = 96222, files = 0, pages = 16897, users = 5426, depth = 9.45184 }, ['sc'] = { pos = 180, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7327, edits = 177252, files = 150, pages = 16366, users = 21889, depth = 16.48303 }, ['nah'] = { pos = 181, activeusers = 31, admins = 3, articles = 7154, edits = 499206, files = 170, pages = 19286, users = 20697, depth = 74.43969 }, ['vep'] = { pos = 182, activeusers = 25, admins = 1, articles = 6697, edits = 151085, files = 0, pages = 31014, users = 14442, depth = 64.22778 }, ['gan'] = { pos = 183, activeusers = 22, admins = 1, articles = 6490, edits = 394759, files = 146, pages = 33574, users = 38549, depth = 204.7695 }, ['kab'] = { pos = 184, activeusers = 20, admins = 2, articles = 6432, edits = 105886, files = 0, pages = 15895, users = 12014, depth = 14.41928 }, ['glk'] = { pos = 185, activeusers = 19, admins = 3, articles = 6418, edits = 61965, files = 807, pages = 13794, users = 14261, depth = 5.933331 }, ['tk'] = { pos = 186, activeusers = 41, admins = 2, articles = 6302, edits = 229312, files = 319, pages = 15616, users = 24712, depth = 32.07544 }, ['fiu-vro'] = { pos = 187, activeusers = 27, admins = 4, articles = 6218, edits = 176571, files = 201, pages = 12070, users = 13187, depth = 12.95744 }, ['co'] = { pos = 188, activeusers = 34, admins = 2, articles = 6201, edits = 379505, files = 0, pages = 14791, users = 19845, depth = 49.23601 }, ['bo'] = { pos = 189, activeusers = 20, admins = 1, articles = 6012, edits = 139810, files = 0, pages = 17552, users = 26417, depth = 29.34846 }, ['ab'] = { pos = 190, activeusers = 22, admins = 2, articles = 5986, edits = 118085, files = 9, pages = 20321, users = 17688, depth = 33.32511 }, ['ary'] = { pos = 191, activeusers = 35, admins = 3, articles = 5684, edits = 184037, files = 39, pages = 43404, users = 6241, depth = 186.7285 }, ['frp'] = { pos = 192, activeusers = 31, admins = 2, articles = 5603, edits = 214436, files = 0, pages = 15418, users = 14684, depth = 42.67849 }, ['gv'] = { pos = 193, activeusers = 20, admins = 3, articles = 5598, edits = 308573, files = 186, pages = 20578, users = 18035, depth = 107.3773 }, ['kw'] = { pos = 194, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5516, edits = 199465, files = 6, pages = 11759, users = 13698, depth = 21.72873 }, ['kv'] = { pos = 195, activeusers = 20, admins = 1, articles = 5480, edits = 139472, files = 0, pages = 16675, users = 13216, depth = 34.90665 }, ['csb'] = { pos = 196, activeusers = 30, admins = 3, articles = 5432, edits = 185942, files = 0, pages = 8721, users = 15422, depth = 7.816628 }, ['pcd'] = { pos = 197, activeusers = 21, admins = 3, articles = 5409, edits = 68767, files = 49, pages = 10536, users = 15770, depth = 5.864041 }, ['ug'] = { pos = 198, activeusers = 29, admins = 1, articles = 5300, edits = 153646, files = 282, pages = 14877, users = 19758, depth = 33.72198 }, ['skr'] = { pos = 199, activeusers = 11, admins = 1, articles = 5228, edits = 26897, files = 0, pages = 5763, users = 1287, depth = 0.04887555 }, ['udm'] = { pos = 200, activeusers = 20, admins = 4, articles = 5176, edits = 120760, files = 9, pages = 17118, users = 13790, depth = 37.55223 }, ['zea'] = { pos = 201, activeusers = 14, admins = 3, articles = 5045, edits = 118700, files = 1, pages = 9594, users = 12036, depth = 10.05913 }, ['ay'] = { pos = 202, activeusers = 26, admins = 1, articles = 5026, edits = 95555, files = 0, pages = 8624, users = 15318, depth = 5.678348 }, ['gn'] = { pos = 203, activeusers = 26, admins = 2, articles = 4875, edits = 120930, files = 0, pages = 11269, users = 16402, depth = 18.46055 }, ['nrm'] = { pos = 204, activeusers = 16, admins = 2, articles = 4832, edits = 219209, files = 0, pages = 10368, users = 12328, depth = 27.75247 }, ['mt'] = { pos = 205, activeusers = 41, admins = 5, articles = 4722, edits = 277844, files = 1146, pages = 19078, users = 20152, depth = 134.6118 }, ['bjn'] = { pos = 206, activeusers = 29, admins = 2, articles = 4605, edits = 77050, files = 1, pages = 22399, users = 12781, depth = 51.36082 }, ['smn'] = { pos = 207, activeusers = 17, admins = 6, articles = 4489, edits = 65818, files = 0, pages = 14103, users = 2284, depth = 21.40633 }, ['lez'] = { pos = 208, activeusers = 17, admins = 3, articles = 4306, edits = 86641, files = 10, pages = 13026, users = 9783, depth = 27.27705 }, ['lfn'] = { pos = 209, activeusers = 29, admins = 1, articles = 4175, edits = 37953, files = 0, pages = 6666, users = 9163, depth = 2.026821 }, ['stq'] = { pos = 210, activeusers = 26, admins = 5, articles = 4066, edits = 120685, files = 438, pages = 10687, users = 12513, depth = 29.94401 }, ['lo'] = { pos = 211, activeusers = 27, admins = 1, articles = 4060, edits = 94847, files = 0, pages = 12331, users = 15393, depth = 31.92194 }, ['tum'] = { pos = 212, activeusers = 24, admins = 2, articles = 3892, edits = 29334, files = 0, pages = 5799, users = 7174, depth = 1.214434 }, ['mwl'] = { pos = 213, activeusers = 21, admins = 1, articles = 3881, edits = 98672, files = 0, pages = 10209, users = 12205, depth = 25.69546 }, ['olo'] = { pos = 214, activeusers = 15, admins = 2, articles = 3866, edits = 32070, files = 0, pages = 10604, users = 6003, depth = 9.18687 }, ['fur'] = { pos = 215, activeusers = 16, admins = 2, articles = 3759, edits = 170321, files = 318, pages = 8580, users = 13186, depth = 32.65206 }, ['rm'] = { pos = 216, activeusers = 20, admins = 3, articles = 3754, edits = 162950, files = 51, pages = 9593, users = 18506, depth = 41.09494 }, ['lad'] = { pos = 217, activeusers = 26, admins = 5, articles = 3603, edits = 208847, files = 23, pages = 12940, users = 19625, depth = 108.3877 }, ['ang'] = { pos = 218, activeusers = 41, admins = 2, articles = 3584, edits = 205492, files = 300, pages = 16447, users = 117664, depth = 160.9373 }, ['gom'] = { pos = 219, activeusers = 16, admins = 4, articles = 3548, edits = 206351, files = 0, pages = 9034, users = 8614, depth = 54.60984 }, ['koi'] = { pos = 220, activeusers = 15, admins = 1, articles = 3443, edits = 59711, files = 0, pages = 10971, users = 7883, depth = 26.01916 }, ['ext'] = { pos = 221, activeusers = 16, admins = 1, articles = 3368, edits = 115809, files = 0, pages = 7536, users = 16022, depth = 23.53492 }, ['tyv'] = { pos = 222, activeusers = 14, admins = 1, articles = 3362, edits = 43390, files = 0, pages = 11179, users = 8073, depth = 20.98319 }, ['dsb'] = { pos = 223, activeusers = 25, admins = 1, articles = 3325, edits = 142763, files = 0, pages = 11197, users = 17202, depth = 71.46623 }, ['dty'] = { pos = 224, activeusers = 15, admins = 3, articles = 3309, edits = 237379, files = 3, pages = 19182, users = 5493, depth = 284.756 }, ['rw'] = { pos = 225, activeusers = 30, admins = 1, articles = 3309, edits = 85760, files = 0, pages = 9331, users = 11118, depth = 30.43999 }, ['ln'] = { pos = 226, activeusers = 28, admins = 4, articles = 3270, edits = 121738, files = 32, pages = 8560, users = 11782, depth = 37.21931 }, ['cbk-zam'] = { pos = 227, activeusers = 19, admins = 2, articles = 3127, edits = 110064, files = 0, pages = 8229, users = 13499, depth = 35.60601 }, ['av'] = { pos = 228, activeusers = 25, admins = 2, articles = 3029, edits = 82750, files = 0, pages = 14546, users = 13308, depth = 82.24407 }, ['dv'] = { pos = 229, activeusers = 21, admins = 3, articles = 3016, edits = 129928, files = 932, pages = 11192, users = 23323, depth = 85.31279 }, ['ksh'] = { pos = 230, activeusers = 15, admins = 3, articles = 2914, edits = 1606804, files = 0, pages = 10536, users = 21339, depth = 1043.388 }, ['gag'] = { pos = 231, activeusers = 25, admins = 1, articles = 2794, edits = 67732, files = 0, pages = 6576, users = 12642, depth = 18.87219 }, ['bxr'] = { pos = 232, activeusers = 21, admins = 2, articles = 2771, edits = 69845, files = 9, pages = 11036, users = 13794, depth = 56.30362 }, ['pfl'] = { pos = 233, activeusers = 18, admins = 4, articles = 2740, edits = 89825, files = 0, pages = 6912, users = 10735, depth = 30.12874 }, ['pap'] = { pos = 234, activeusers = 17, admins = 5, articles = 2629, edits = 89527, files = 0, pages = 5957, users = 13346, depth = 24.08307 }, ['pag'] = { pos = 235, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2578, edits = 73053, files = 0, pages = 8814, users = 7561, depth = 48.4966 }, ['pi'] = { pos = 236, activeusers = 10, admins = 2, articles = 2547, edits = 101621, files = 0, pages = 4634, users = 6630, depth = 14.72361 }, ['haw'] = { pos = 237, activeusers = 19, admins = 1, articles = 2454, edits = 96436, files = 0, pages = 5517, users = 15016, depth = 27.23209 }, ['awa'] = { pos = 238, activeusers = 15, admins = 1, articles = 2436, edits = 24104, files = 0, pages = 5347, users = 1897, depth = 6.437375 }, ['tay'] = { pos = 239, activeusers = 7, admins = 0, articles = 2420, edits = 54101, files = 0, pages = 2822, users = 1094, depth = 0.529017 }, ['tw'] = { pos = 240, activeusers = 51, admins = 2, articles = 2105, edits = 92953, files = 0, pages = 5040, users = 13881, depth = 35.8546 }, ['inh'] = { pos = 241, activeusers = 18, admins = 2, articles = 2077, edits = 54201, files = 35, pages = 11596, users = 3272, depth = 98.17679 }, ['krc'] = { pos = 242, activeusers = 15, admins = 2, articles = 2057, edits = 106191, files = 0, pages = 14324, users = 9659, depth = 263.6523 }, ['xal'] = { pos = 243, activeusers = 17, admins = 1, articles = 2046, edits = 84904, files = 0, pages = 11804, users = 9262, depth = 163.6098 }, ['szy'] = { pos = 244, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2030, edits = 128389, files = 0, pages = 5358, users = 2305, depth = 64.40205 }, ['za'] = { pos = 245, activeusers = 13, admins = 1, articles = 2010, edits = 39341, files = 0, pages = 4140, users = 9724, depth = 10.67117 }, ['kaa'] = { pos = 246, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1937, edits = 45702, files = 3, pages = 5077, users = 10204, depth = 23.65528 }, ['dag'] = { pos = 247, activeusers = 38, admins = 4, articles = 1934, edits = 41425, files = 0, pages = 4392, users = 1771, depth = 15.2353 }, ['pdc'] = { pos = 248, activeusers = 27, admins = 1, articles = 1932, edits = 105115, files = 0, pages = 5831, users = 30292, depth = 73.41991 }, ['atj'] = { pos = 249, activeusers = 8, admins = 5, articles = 1909, edits = 14659, files = 0, pages = 3013, users = 3675, depth = 1.627164 }, ['to'] = { pos = 250, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1907, edits = 41558, files = 12, pages = 5324, users = 9207, depth = 25.06139 }, ['mdf'] = { pos = 251, activeusers = 16, admins = 3, articles = 1870, edits = 64118, files = 0, pages = 11550, users = 8505, depth = 148.7529 }, ['arc'] = { pos = 252, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1851, edits = 95305, files = 0, pages = 6418, users = 18747, depth = 90.39932 }, ['kbp'] = { pos = 253, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1698, edits = 16052, files = 0, pages = 3373, users = 3826, depth = 4.630918 }, ['jam'] = { pos = 254, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1685, edits = 20756, files = 0, pages = 3021, users = 7195, depth = 4.319227 }, ['na'] = { pos = 255, activeusers = 19, admins = 2, articles = 1661, edits = 89519, files = 4, pages = 4880, users = 11463, depth = 68.89664 }, ['tcy'] = { pos = 256, activeusers = 34, admins = 2, articles = 1659, edits = 100843, files = 1, pages = 8693, users = 4896, depth = 208.5394 }, ['wo'] = { pos = 257, activeusers = 18, admins = 3, articles = 1651, edits = 104419, files = 0, pages = 5366, users = 13899, depth = 98.52634 }, ['kbd'] = { pos = 258, activeusers = 13, admins = 1, articles = 1595, edits = 43681, files = 0, pages = 6739, users = 9123, depth = 67.41828 }, ['nov'] = { pos = 259, activeusers = 14, admins = 3, articles = 1516, edits = 177698, files = 0, pages = 4404, users = 10815, depth = 146.4304 }, ['nia'] = { pos = 260, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1514, edits = 17425, files = 0, pages = 3585, users = 1196, depth = 9.094778 }, ['ki'] = { pos = 261, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1506, edits = 20605, files = 0, pages = 3074, users = 7947, depth = 7.26626 }, ['tet'] = { pos = 262, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1502, edits = 66573, files = 0, pages = 3906, users = 8904, depth = 43.66113 }, ['lg'] = { pos = 263, activeusers = 20, admins = 1, articles = 1418, edits = 26721, files = 0, pages = 4805, users = 7140, depth = 31.72761 }, ['bi'] = { pos = 264, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1393, edits = 41725, files = 0, pages = 3290, users = 12123, depth = 23.51976 }, ['tpi'] = { pos = 265, activeusers = 13, admins = 2, articles = 1351, edits = 86598, files = 0, pages = 5675, users = 12337, depth = 156.3157 }, ['jbo'] = { pos = 266, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1305, edits = 111640, files = 0, pages = 5713, users = 14966, depth = 222.9553 }, ['roa-rup'] = { pos = 267, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1292, edits = 205213, files = 0, pages = 4254, users = 12969, depth = 253.5435 }, ['nqo'] = { pos = 268, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1276, edits = 9857, files = 0, pages = 2566, users = 2845, depth = 3.926143 }, ['fj'] = { pos = 269, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1275, edits = 35385, files = 0, pages = 3628, users = 8334, depth = 33.21815 }, ['lbe'] = { pos = 270, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1264, edits = 50194, files = 0, pages = 14627, users = 7785, depth = 383.5397 }, ['kg'] = { pos = 271, activeusers = 16, admins = 1, articles = 1254, edits = 43783, files = 0, pages = 2900, users = 9948, depth = 26.0119 }, ['xh'] = { pos = 272, activeusers = 22, admins = 1, articles = 1225, edits = 33811, files = 0, pages = 3792, users = 11659, depth = 39.15338 }, ['mnw'] = { pos = 273, activeusers = 17, admins = 2, articles = 1224, edits = 33621, files = 0, pages = 4498, users = 2641, depth = 53.4793 }, ['ty'] = { pos = 274, activeusers = 10, admins = 2, articles = 1217, edits = 53067, files = 0, pages = 3009, users = 6842, depth = 38.23818 }, ['ks'] = { pos = 275, activeusers = 23, admins = 2, articles = 1168, edits = 61655, files = 9, pages = 7734, users = 9299, depth = 251.9302 }, ['cu'] = { pos = 276, activeusers = 25, admins = 2, articles = 1164, edits = 82562, files = 0, pages = 5563, users = 22983, depth = 211.9694 }, ['shi'] = { pos = 277, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1151, edits = 33311, files = 0, pages = 3831, users = 1441, depth = 47.14053 }, ['srn'] = { pos = 278, activeusers = 9, admins = 1, articles = 1112, edits = 39122, files = 0, pages = 2726, users = 7018, depth = 30.2338 }, ['trv'] = { pos = 279, activeusers = 16, admins = 0, articles = 1110, edits = 85284, files = 0, pages = 2055, users = 1176, depth = 30.07969 }, ['om'] = { pos = 280, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1091, edits = 37993, files = 0, pages = 3732, users = 9426, depth = 59.65532 }, ['sm'] = { pos = 281, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1065, edits = 42572, files = 0, pages = 3289, users = 9597, depth = 56.44565 }, ['gcr'] = { pos = 282, activeusers = 12, admins = 1, articles = 1049, edits = 16478, files = 0, pages = 2554, users = 2168, depth = 13.28023 }, ['alt'] = { pos = 283, activeusers = 9, admins = 2, articles = 1044, edits = 35786, files = 0, pages = 3647, users = 1605, depth = 60.99928 }, ['chr'] = { pos = 284, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1026, edits = 46137, files = 0, pages = 3903, users = 21733, depth = 92.94708 }, ['ltg'] = { pos = 285, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1014, edits = 35309, files = 0, pages = 3221, users = 6670, depth = 51.93062 }, ['guw'] = { pos = 286, activeusers = 21, admins = 2, articles = 976, edits = 27818, files = 0, pages = 1685, users = 458, depth = 8.712019 }, ['ny'] = { pos = 287, activeusers = 17, admins = 2, articles = 912, edits = 37774, files = 0, pages = 3997, users = 9330, depth = 108.1383 }, ['pih'] = { pos = 288, activeusers = 13, admins = 1, articles = 891, edits = 44097, files = 0, pages = 3321, users = 10437, depth = 98.76369 }, ['got'] = { pos = 289, activeusers = 17, admins = 1, articles = 866, edits = 46126, files = 0, pages = 3802, users = 17669, depth = 139.4473 }, ['mad'] = { pos = 290, activeusers = 25, admins = 0, articles = 860, edits = 8830, files = 0, pages = 1626, users = 1547, depth = 4.308249 }, ['st'] = { pos = 291, activeusers = 20, admins = 1, articles = 838, edits = 28355, files = 0, pages = 4240, users = 9398, depth = 110.2159 }, ['ami'] = { pos = 292, activeusers = 20, admins = 0, articles = 837, edits = 32100, files = 0, pages = 1654, users = 890, depth = 18.4911 }, ['tn'] = { pos = 293, activeusers = 19, admins = 2, articles = 783, edits = 27146, files = 0, pages = 3434, users = 9204, depth = 90.61528 }, ['blk'] = { pos = 294, activeusers = 22, admins = 0, articles = 776, edits = 14531, files = 0, pages = 3056, users = 163, depth = 41.04766 }, ['bm'] = { pos = 295, activeusers = 14, admins = 2, articles = 764, edits = 40179, files = 0, pages = 3140, users = 9835, depth = 123.7587 }, ['rmy'] = { pos = 296, activeusers = 19, admins = 1, articles = 730, edits = 50214, files = 0, pages = 2698, users = 16363, depth = 135.2656 }, ['ts'] = { pos = 297, activeusers = 10, admins = 2, articles = 711, edits = 36599, files = 0, pages = 3749, users = 8795, depth = 178.2338 }, ['chy'] = { pos = 298, activeusers = 9, admins = 1, articles = 662, edits = 24100, files = 0, pages = 2255, users = 10566, depth = 61.8851 }, ['ve'] = { pos = 299, activeusers = 13, admins = 1, articles = 638, edits = 19120, files = 0, pages = 2123, users = 7173, depth = 48.79209 }, ['rn'] = { pos = 300, activeusers = 23, admins = 1, articles = 620, edits = 23091, files = 0, pages = 2447, users = 8943, depth = 81.94124 }, ['iu'] = { pos = 301, activeusers = 22, admins = 2, articles = 593, edits = 44488, files = 0, pages = 3180, users = 16954, depth = 266.2559 }, ['ak'] = { pos = 302, activeusers = 18, admins = 1, articles = 590, edits = 28858, files = 0, pages = 2434, users = 12392, depth = 115.8146 }, ['ss'] = { pos = 303, activeusers = 14, admins = 3, articles = 571, edits = 38057, files = 0, pages = 2404, users = 7602, depth = 163.1371 }, ['ch'] = { pos = 304, activeusers = 10, admins = 1, articles = 541, edits = 22831, files = 0, pages = 2494, users = 14372, depth = 119.2994 }, ['ff'] = { pos = 305, activeusers = 52, admins = 0, articles = 505, edits = 24783, files = 0, pages = 2443, users = 7843, depth = 149.4016 }, ['pnt'] = { pos = 306, activeusers = 10, admins = 1, articles = 480, edits = 35119, files = 0, pages = 2035, users = 9429, depth = 181.1157 }, ['ady'] = { pos = 307, activeusers = 10, admins = 1, articles = 451, edits = 12032, files = 0, pages = 3082, users = 5959, depth = 132.8599 }, ['kcg'] = { pos = 308, activeusers = 15, admins = 1, articles = 446, edits = 15435, files = 0, pages = 1700, users = 397, depth = 71.77663 }, ['ik'] = { pos = 309, activeusers = 16, admins = 1, articles = 430, edits = 37744, files = 0, pages = 2581, users = 7913, depth = 365.9349 }, ['ee'] = { pos = 310, activeusers = 15, admins = 2, articles = 423, edits = 49524, files = 0, pages = 3052, users = 13211, depth = 626.8038 }, ['din'] = { pos = 311, activeusers = 19, admins = 1, articles = 317, edits = 8016, files = 0, pages = 1084, users = 5664, depth = 43.2913 }, ['sg'] = { pos = 312, activeusers = 12, admins = 2, articles = 296, edits = 20484, files = 0, pages = 1979, users = 5959, depth = 334.6215 }, ['pwn'] = { pos = 313, activeusers = 14, admins = 0, articles = 277, edits = 10547, files = 0, pages = 428, users = 816, depth = 7.322841 }, ['kl'] = { pos = 314, activeusers = 18, admins = 2, articles = 242, edits = 74444, files = 0, pages = 2257, users = 12256, depth = 2286.744 }, ['ti'] = { pos = 315, activeusers = 12, admins = 2, articles = 233, edits = 23699, files = 0, pages = 2723, users = 8444, depth = 993.9606 }, ['dz'] = { pos = 316, activeusers = 15, admins = 1, articles = 227, edits = 29277, files = 0, pages = 2279, users = 9173, depth = 1049.748 }, ['cr'] = { pos = 317, activeusers = 14, admins = 2, articles = 158, edits = 36876, files = 0, pages = 2157, users = 16685, depth = 2736.561 }, ['ng'] = { pos = 318, activeusers = 1, admins = 1, articles = 8, edits = 5923, files = 0, pages = 443, users = 2385, depth = 39530.88 }, ['cho'] = { pos = 319, activeusers = 1, admins = 1, articles = 6, edits = 4220, files = 0, pages = 201, users = 1809, depth = 22176 }, ['kj'] = { pos = 320, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 3548, files = 0, pages = 114, users = 1376, depth = 23536.62 }, ['mh'] = { pos = 321, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 4212, files = 0, pages = 206, users = 2140, depth = 52143.95 }, ['ho'] = { pos = 322, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 3786, files = 0, pages = 129, users = 1575, depth = 51771.35 }, ['ii'] = { pos = 323, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 11653, files = 0, pages = 189, users = 2031, depth = 237006 }, ['lrc'] = { pos = 324, activeusers = 2, admins = 1, articles = 1, edits = 140064, files = 0, pages = 237, users = 5036, depth = 3.291563E+07 }, ['mus'] = { pos = 325, activeusers = 0, admins = 1, articles = 1, edits = 3603, files = 0, pages = 115, users = 2348, depth = 407170.3 }, ['aa'] = { pos = 326, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4685, files = 0, pages = 509, users = 4062, depth = 0 }, ['hz'] = { pos = 327, activeusers = 0, admins = 1, articles = 0, edits = 4483, files = 0, pages = 176, users = 3761, depth = 0 }, ['kr'] = { pos = 328, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4641, files = 0, pages = 162, users = 5464, depth = 0 }, ['total'] = { activeusers = 281284, admins = 3756, articles = 59221150, edits = 3205053713, files = 2762085, pages = 244711576, users = 103425454, depth = 128.4902, date = '@1659247241' }, } return info jgbw4og6ga110yi2ys3m518b098f5to 2726428 2726311 2022-07-31T08:01:05Z MBHbot 26205 Scribunto text/plain local info = { ['en'] = { pos = 1, activeusers = 114084, admins = 1032, articles = 6555447, edits = 1105444261, files = 897340, pages = 56618075, users = 44196830, depth = 1138.687 }, ['ceb'] = { pos = 2, activeusers = 192, admins = 6, articles = 6125901, edits = 34881351, files = 0, pages = 11232161, users = 92843, depth = 2.157724 }, ['de'] = { pos = 3, activeusers = 17136, admins = 192, articles = 2711341, edits = 223447688, files = 128697, pages = 7487662, users = 3968140, depth = 92.60796 }, ['sv'] = { pos = 4, activeusers = 1921, admins = 66, articles = 2551765, edits = 50888722, files = 0, pages = 6116769, users = 829869, depth = 16.23821 }, ['fr'] = { pos = 5, activeusers = 16845, admins = 159, articles = 2441646, edits = 195260509, files = 68985, pages = 12127352, users = 4433234, depth = 253.3644 }, ['nl'] = { pos = 6, activeusers = 3468, admins = 36, articles = 2096504, edits = 62371212, files = 20, pages = 4462567, users = 1221713, depth = 17.80166 }, ['ru'] = { pos = 7, activeusers = 10617, admins = 76, articles = 1841169, edits = 124138249, files = 237580, pages = 7424952, users = 3223405, depth = 153.7736 }, ['es'] = { pos = 8, activeusers = 13388, admins = 63, articles = 1792099, edits = 144629956, files = 0, pages = 7700366, users = 6603700, depth = 204.147 }, ['it'] = { pos = 9, activeusers = 7601, admins = 122, articles = 1764778, edits = 128306440, files = 139681, pages = 7480873, users = 2277865, depth = 179.9347 }, ['arz'] = { pos = 10, activeusers = 216, admins = 7, articles = 1595082, edits = 7107964, files = 1473, pages = 2005119, users = 187417, depth = 0.234253 }, ['pl'] = { pos = 11, activeusers = 4061, admins = 102, articles = 1530600, edits = 67504009, files = 261, pages = 3552158, users = 1183807, depth = 33.15021 }, ['ja'] = { pos = 12, activeusers = 14820, admins = 40, articles = 1335698, edits = 90549985, files = 32209, pages = 3948101, users = 1961534, depth = 87.73318 }, ['zh'] = { pos = 13, activeusers = 8871, admins = 66, articles = 1293735, edits = 72683377, files = 60513, pages = 7104301, users = 3246836, depth = 206.3764 }, ['vi'] = { pos = 14, activeusers = 2017, admins = 20, articles = 1274794, edits = 68862335, files = 24465, pages = 19372563, users = 874612, depth = 716.415 }, ['war'] = { pos = 15, activeusers = 93, admins = 3, articles = 1265915, edits = 6285252, files = 42, pages = 2881754, users = 52778, depth = 3.553472 }, ['uk'] = { pos = 16, activeusers = 3229, admins = 49, articles = 1181119, edits = 36618800, files = 110416, pages = 4104664, users = 636608, depth = 54.65864 }, ['ar'] = { pos = 17, activeusers = 4652, admins = 26, articles = 1180091, edits = 58772203, files = 49630, pages = 7791091, users = 2283692, depth = 236.7429 }, ['pt'] = { pos = 18, activeusers = 8617, admins = 56, articles = 1093963, edits = 63929008, files = 58353, pages = 5394071, users = 2785698, depth = 183.1196 }, ['fa'] = { pos = 19, activeusers = 5163, admins = 34, articles = 921599, edits = 35190190, files = 81591, pages = 5330019, users = 1138415, depth = 151.0688 }, ['ca'] = { pos = 20, activeusers = 1008, admins = 30, articles = 705462, edits = 30447836, files = 15475, pages = 1760639, users = 424875, depth = 38.68918 }, ['sr'] = { pos = 21, activeusers = 721, admins = 18, articles = 661017, edits = 25098314, files = 36106, pages = 3982243, users = 309749, depth = 159.1067 }, ['id'] = { pos = 22, activeusers = 3141, admins = 41, articles = 625763, edits = 21437653, files = 47362, pages = 3286548, users = 1342439, depth = 117.9335 }, ['ko'] = { pos = 23, activeusers = 1549, admins = 27, articles = 597588, edits = 33009342, files = 12677, pages = 2722602, users = 746559, depth = 153.3107 }, ['no'] = { pos = 24, activeusers = 990, admins = 40, articles = 594628, edits = 22726935, files = 5, pages = 1695428, users = 557778, depth = 45.93965 }, ['fi'] = { pos = 25, activeusers = 1540, admins = 30, articles = 534970, edits = 20613844, files = 69444, pages = 1406299, users = 519300, depth = 38.88542 }, ['hu'] = { pos = 26, activeusers = 1530, admins = 24, articles = 509011, edits = 25078557, files = 8385, pages = 1446861, users = 509169, depth = 58.8421 }, ['cs'] = { pos = 27, activeusers = 2055, admins = 32, articles = 507451, edits = 21495856, files = 1, pages = 1398295, users = 584671, depth = 47.37738 }, ['tr'] = { pos = 28, activeusers = 2975, admins = 24, articles = 503812, edits = 28142996, files = 37478, pages = 2372447, users = 1415509, depth = 163.1871 }, ['ce'] = { pos = 29, activeusers = 54, admins = 3, articles = 479412, edits = 8668019, files = 315, pages = 906055, users = 30579, depth = 7.576642 }, ['sh'] = { pos = 30, activeusers = 162, admins = 12, articles = 456802, edits = 41240174, files = 10240, pages = 4644130, users = 175850, depth = 746.1636 }, ['ro'] = { pos = 31, activeusers = 851, admins = 18, articles = 432299, edits = 14988010, files = 116402, pages = 2618118, users = 590576, depth = 146.3574 }, ['zh-min-nan'] = { pos = 32, activeusers = 91, admins = 6, articles = 431526, edits = 3129252, files = 362, pages = 1062787, users = 53764, depth = 6.300838 }, ['tt'] = { pos = 33, activeusers = 86, admins = 5, articles = 417491, edits = 3522616, files = 6074, pages = 564483, users = 42960, depth = 0.7735842 }, ['eu'] = { pos = 34, activeusers = 255, admins = 12, articles = 396576, edits = 8985528, files = 0, pages = 823506, users = 138273, depth = 12.64554 }, ['ms'] = { pos = 35, activeusers = 555, admins = 15, articles = 359502, edits = 5615614, files = 19612, pages = 1040830, users = 297700, depth = 19.37882 }, ['eo'] = { pos = 36, activeusers = 308, admins = 16, articles = 322437, edits = 7651348, files = 10894, pages = 711525, users = 198964, depth = 15.65863 }, ['he'] = { pos = 37, activeusers = 3185, admins = 32, articles = 319692, edits = 34330071, files = 73653, pages = 1336830, users = 992477, depth = 259.9529 }, ['hy'] = { pos = 38, activeusers = 420, admins = 11, articles = 292879, edits = 8468458, files = 11305, pages = 987514, users = 123516, depth = 48.23896 }, ['bg'] = { pos = 39, activeusers = 758, admins = 25, articles = 283289, edits = 11451635, files = 549, pages = 631304, users = 310819, depth = 27.37572 }, ['da'] = { pos = 40, activeusers = 701, admins = 25, articles = 282986, edits = 11186382, files = 0, pages = 906755, users = 434503, depth = 59.94009 }, ['azb'] = { pos = 41, activeusers = 123, admins = 5, articles = 242000, edits = 1520882, files = 245, pages = 570642, users = 37715, depth = 4.915268 }, ['sk'] = { pos = 42, activeusers = 515, admins = 10, articles = 241429, edits = 7393269, files = 0, pages = 548348, users = 221056, depth = 21.78958 }, ['kk'] = { pos = 43, activeusers = 192, admins = 16, articles = 231910, edits = 3052238, files = 10539, pages = 587434, users = 120596, depth = 12.2112 }, ['et'] = { pos = 44, activeusers = 426, admins = 33, articles = 229224, edits = 6162619, files = 758, pages = 541435, users = 167768, depth = 21.1152 }, ['min'] = { pos = 45, activeusers = 47, admins = 5, articles = 225526, edits = 2443756, files = 177, pages = 385203, users = 16075, depth = 3.180238 }, ['be'] = { pos = 46, activeusers = 266, admins = 11, articles = 220542, edits = 4160667, files = 3243, pages = 645367, users = 120347, depth = 23.92179 }, ['simple'] = { pos = 47, activeusers = 958, admins = 17, articles = 215768, edits = 8346211, files = 36, pages = 699200, users = 1220425, depth = 59.92178 }, ['hr'] = { pos = 48, activeusers = 490, admins = 11, articles = 212804, edits = 6419728, files = 20943, pages = 444854, users = 277197, depth = 17.15942 }, ['el'] = { pos = 49, activeusers = 1000, admins = 22, articles = 212074, edits = 9575846, files = 18491, pages = 629809, users = 367948, depth = 58.99228 }, ['lt'] = { pos = 50, activeusers = 317, admins = 10, articles = 203667, edits = 6637668, files = 23852, pages = 499537, users = 166063, depth = 28.04196 }, ['gl'] = { pos = 51, activeusers = 234, admins = 8, articles = 187221, edits = 6137329, files = 459, pages = 470801, users = 127958, depth = 29.90778 }, ['az'] = { pos = 52, activeusers = 712, admins = 17, articles = 185821, edits = 6541990, files = 23749, pages = 509752, users = 250958, depth = 39.00016 }, ['sl'] = { pos = 53, activeusers = 323, admins = 22, articles = 177185, edits = 5713640, files = 8335, pages = 439017, users = 213315, depth = 28.41993 }, ['ur'] = { pos = 54, activeusers = 298, admins = 11, articles = 173980, edits = 4989207, files = 12483, pages = 990641, users = 148838, depth = 110.9686 }, ['nn'] = { pos = 55, activeusers = 114, admins = 14, articles = 162591, edits = 3387130, files = 16, pages = 372292, users = 121515, depth = 15.13408 }, ['ka'] = { pos = 56, activeusers = 236, admins = 6, articles = 161975, edits = 4389533, files = 14832, pages = 459161, users = 142775, depth = 32.18208 }, ['uz'] = { pos = 57, activeusers = 709, admins = 18, articles = 155707, edits = 2723690, files = 2046, pages = 670874, users = 76197, depth = 44.4423 }, ['hi'] = { pos = 58, activeusers = 1224, admins = 6, articles = 152117, edits = 5589020, files = 3566, pages = 1187200, users = 706974, depth = 217.975 }, ['th'] = { pos = 59, activeusers = 955, admins = 15, articles = 149294, edits = 10205274, files = 27279, pages = 971150, users = 428669, depth = 318.4529 }, ['ta'] = { pos = 60, activeusers = 310, admins = 31, articles = 147636, edits = 3474516, files = 7754, pages = 464785, users = 207076, depth = 34.49724 }, ['la'] = { pos = 61, activeusers = 156, admins = 21, articles = 137120, edits = 3686299, files = 0, pages = 275706, users = 157701, depth = 13.65782 }, ['cy'] = { pos = 62, activeusers = 133, admins = 16, articles = 134962, edits = 11093764, files = 11268, pages = 274457, users = 73486, depth = 43.18161 }, ['ast'] = { pos = 63, activeusers = 116, admins = 11, articles = 129863, edits = 3698162, files = 0, pages = 228402, users = 106398, depth = 9.322481 }, ['mk'] = { pos = 64, activeusers = 234, admins = 12, articles = 129648, edits = 4786215, files = 8676, pages = 523843, users = 103059, depth = 84.46595 }, ['zh-yue'] = { pos = 65, activeusers = 319, admins = 12, articles = 125962, edits = 1853527, files = 2626, pages = 283685, users = 243051, depth = 10.24409 }, ['bn'] = { pos = 66, activeusers = 1091, admins = 14, articles = 125870, edits = 6006973, files = 15258, pages = 986361, users = 382769, depth = 284.6217 }, ['lv'] = { pos = 67, activeusers = 291, admins = 13, articles = 114803, edits = 3656572, files = 25488, pages = 466417, users = 107703, depth = 73.54033 }, ['tg'] = { pos = 68, activeusers = 81, admins = 6, articles = 107659, edits = 1307469, files = 485, pages = 262589, users = 36024, depth = 10.31158 }, ['af'] = { pos = 69, activeusers = 176, admins = 16, articles = 104085, edits = 2511385, files = 9615, pages = 372378, users = 151623, depth = 44.80966 }, ['my'] = { pos = 70, activeusers = 155, admins = 4, articles = 103576, edits = 752273, files = 2978, pages = 216168, users = 102669, depth = 4.112263 }, ['vo'] = { pos = 71, activeusers = 31, admins = 2, articles = 95682, edits = 3289206, files = 0, pages = 226464, users = 32297, depth = 27.13484 }, ['mg'] = { pos = 72, activeusers = 56, admins = 3, articles = 94871, edits = 1045525, files = 3, pages = 245092, users = 28755, depth = 10.69547 }, ['bs'] = { pos = 73, activeusers = 170, admins = 9, articles = 90302, edits = 3413649, files = 5456, pages = 367604, users = 144204, depth = 87.56889 }, ['oc'] = { pos = 74, activeusers = 93, admins = 4, articles = 88365, edits = 2308096, files = 924, pages = 157141, users = 48265, depth = 8.897697 }, ['sq'] = { pos = 75, activeusers = 229, admins = 11, articles = 86023, edits = 2461625, files = 4726, pages = 263042, users = 143496, depth = 39.62848 }, ['mr'] = { pos = 76, activeusers = 182, admins = 12, articles = 85531, edits = 2137369, files = 19140, pages = 284139, users = 145407, depth = 40.55973 }, ['nds'] = { pos = 77, activeusers = 42, admins = 4, articles = 83853, edits = 989793, files = 0, pages = 162148, users = 48884, depth = 5.321862 }, ['ky'] = { pos = 78, activeusers = 75, admins = 2, articles = 81507, edits = 422692, files = 2688, pages = 111180, users = 33058, depth = 0.5038838 }, ['ml'] = { pos = 79, activeusers = 261, admins = 15, articles = 78884, edits = 3701147, files = 6962, pages = 487652, users = 162826, depth = 203.7991 }, ['be-tarask'] = { pos = 80, activeusers = 128, admins = 4, articles = 78660, edits = 2323392, files = 1886, pages = 226175, users = 76035, depth = 36.12787 }, ['te'] = { pos = 81, activeusers = 205, admins = 13, articles = 77623, edits = 3594470, files = 13446, pages = 305852, users = 114170, depth = 101.5978 }, ['sw'] = { pos = 82, activeusers = 181, admins = 14, articles = 74139, edits = 1233893, files = 2269, pages = 147032, users = 54824, depth = 8.112297 }, ['new'] = { pos = 83, activeusers = 22, admins = 2, articles = 72352, edits = 848724, files = 0, pages = 196935, users = 25002, depth = 12.77792 }, ['br'] = { pos = 84, activeusers = 78, admins = 6, articles = 72311, edits = 2001277, files = 5405, pages = 141565, users = 69960, depth = 12.96678 }, ['jv'] = { pos = 85, activeusers = 100, admins = 4, articles = 69833, edits = 1592400, files = 5430, pages = 177691, users = 53794, depth = 21.37815 }, ['vec'] = { pos = 86, activeusers = 43, admins = 5, articles = 68973, edits = 1100054, files = 724, pages = 140342, users = 32014, depth = 8.392421 }, ['ht'] = { pos = 87, activeusers = 50, admins = 3, articles = 67834, edits = 802955, files = 0, pages = 82006, users = 28441, depth = 0.4273788 }, ['pms'] = { pos = 88, activeusers = 34, admins = 4, articles = 66365, edits = 855275, files = 2069, pages = 101485, users = 25266, depth = 2.360123 }, ['pnb'] = { pos = 89, activeusers = 62, admins = 2, articles = 65762, edits = 606043, files = 225, pages = 113726, users = 32353, depth = 2.834813 }, ['su'] = { pos = 90, activeusers = 43, admins = 7, articles = 61275, edits = 628402, files = 545, pages = 97383, users = 28326, depth = 2.240757 }, ['lb'] = { pos = 91, activeusers = 73, admins = 5, articles = 60971, edits = 2390280, files = 2367, pages = 131383, users = 55025, depth = 24.26366 }, ['ba'] = { pos = 92, activeusers = 90, admins = 7, articles = 60255, edits = 1147308, files = 1454, pages = 169655, users = 35348, depth = 22.29266 }, ['lld'] = { pos = 93, activeusers = 19, admins = 2, articles = 59757, edits = 94090, files = 0, pages = 63193, users = 2190, depth = 0.004922698 }, ['ga'] = { pos = 94, activeusers = 87, admins = 7, articles = 57184, edits = 1066317, files = 1117, pages = 95810, users = 52410, depth = 5.077921 }, ['szl'] = { pos = 95, activeusers = 46, admins = 3, articles = 55835, edits = 347518, files = 0, pages = 69107, users = 21719, depth = 0.2841286 }, ['is'] = { pos = 96, activeusers = 119, admins = 19, articles = 54653, edits = 1758256, files = 3218, pages = 141351, users = 86526, depth = 31.30209 }, ['ku'] = { pos = 97, activeusers = 98, admins = 3, articles = 53829, edits = 1092510, files = 565, pages = 109084, users = 51670, depth = 10.55298 }, ['lmo'] = { pos = 98, activeusers = 34, admins = 5, articles = 53788, edits = 1111361, files = 4437, pages = 122640, users = 37627, depth = 14.84859 }, ['cv'] = { pos = 99, activeusers = 64, admins = 2, articles = 49576, edits = 749239, files = 537, pages = 97696, users = 31145, depth = 7.225233 }, ['fy'] = { pos = 100, activeusers = 69, admins = 8, articles = 49106, edits = 1082988, files = 7572, pages = 149896, users = 43354, depth = 30.43682 }, ['tl'] = { pos = 101, activeusers = 127, admins = 11, articles = 43001, edits = 1953344, files = 1897, pages = 233603, users = 123236, depth = 164.2851 }, ['wuu'] = { pos = 102, activeusers = 52, admins = 4, articles = 42552, edits = 294251, files = 136, pages = 55367, users = 78565, depth = 0.4820191 }, ['ckb'] = { pos = 103, activeusers = 159, admins = 7, articles = 42219, edits = 964364, files = 1612, pages = 184333, users = 51163, depth = 59.2783 }, ['an'] = { pos = 104, activeusers = 68, admins = 6, articles = 42086, edits = 1834406, files = 1499, pages = 128302, users = 68187, depth = 60.00155 }, ['sco'] = { pos = 105, activeusers = 105, admins = 4, articles = 40557, edits = 862005, files = 690, pages = 146738, users = 94978, depth = 40.26514 }, ['diq'] = { pos = 106, activeusers = 29, admins = 3, articles = 40161, edits = 487134, files = 209, pages = 60549, users = 24896, depth = 2.073393 }, ['pa'] = { pos = 107, activeusers = 109, admins = 9, articles = 38323, edits = 607985, files = 1575, pages = 134123, users = 42196, depth = 28.32707 }, ['yo'] = { pos = 108, activeusers = 69, admins = 3, articles = 34269, edits = 552382, files = 168, pages = 59159, users = 24799, depth = 4.925673 }, ['io'] = { pos = 109, activeusers = 60, admins = 5, articles = 33317, edits = 991436, files = 0, pages = 48904, users = 33597, depth = 4.437247 }, ['ne'] = { pos = 110, activeusers = 94, admins = 5, articles = 32242, edits = 1066838, files = 1258, pages = 103389, users = 58533, depth = 50.24506 }, ['bar'] = { pos = 111, activeusers = 57, admins = 3, articles = 31631, edits = 830139, files = 1320, pages = 116395, users = 63368, depth = 51.21693 }, ['gu'] = { pos = 112, activeusers = 66, admins = 3, articles = 29943, edits = 824654, files = 0, pages = 117405, users = 68861, depth = 59.92849 }, ['als'] = { pos = 113, activeusers = 68, admins = 9, articles = 28974, edits = 1013827, files = 571, pages = 69653, users = 92307, depth = 28.69113 }, ['kn'] = { pos = 114, activeusers = 192, admins = 3, articles = 28348, edits = 1105574, files = 2592, pages = 129967, users = 75939, depth = 109.3099 }, ['scn'] = { pos = 115, activeusers = 37, admins = 5, articles = 26207, edits = 732735, files = 1407, pages = 55689, users = 41289, depth = 16.65163 }, ['bpy'] = { pos = 116, activeusers = 21, admins = 3, articles = 25085, edits = 886452, files = 47, pages = 62805, users = 23478, depth = 31.91363 }, ['ia'] = { pos = 117, activeusers = 42, admins = 6, articles = 23766, edits = 641704, files = 4, pages = 37726, users = 44638, depth = 5.868845 }, ['avk'] = { pos = 118, activeusers = 28, admins = 6, articles = 23703, edits = 112618, files = 0, pages = 28773, users = 3033, depth = 0.1790738 }, ['qu'] = { pos = 119, activeusers = 43, admins = 2, articles = 23067, edits = 650029, files = 0, pages = 55975, users = 27148, depth = 23.63521 }, ['mn'] = { pos = 120, activeusers = 113, admins = 3, articles = 21313, edits = 705297, files = 1475, pages = 97703, users = 77792, depth = 92.73592 }, ['nv'] = { pos = 121, activeusers = 13, admins = 2, articles = 20507, edits = 295882, files = 709, pages = 34657, users = 15091, depth = 4.064772 }, ['xmf'] = { pos = 122, activeusers = 30, admins = 3, articles = 19589, edits = 185309, files = 0, pages = 36477, users = 17060, depth = 3.775803 }, ['crh'] = { pos = 123, activeusers = 34, admins = 2, articles = 19555, edits = 177069, files = 0, pages = 39415, users = 17800, depth = 4.633657 }, ['si'] = { pos = 124, activeusers = 76, admins = 3, articles = 17999, edits = 509003, files = 3122, pages = 79713, users = 58216, depth = 75.06921 }, ['ha'] = { pos = 125, activeusers = 106, admins = 4, articles = 17346, edits = 162709, files = 0, pages = 30709, users = 18299, depth = 3.144526 }, ['bat-smg'] = { pos = 126, activeusers = 28, admins = 5, articles = 17081, edits = 355456, files = 109, pages = 29084, users = 24134, depth = 6.035104 }, ['frr'] = { pos = 127, activeusers = 20, admins = 5, articles = 16074, edits = 231100, files = 1323, pages = 41168, users = 17958, depth = 13.68145 }, ['os'] = { pos = 128, activeusers = 36, admins = 3, articles = 16064, edits = 523010, files = 165, pages = 59859, users = 22557, depth = 64.94148 }, ['gd'] = { pos = 129, activeusers = 31, admins = 6, articles = 15905, edits = 566860, files = 347, pages = 32200, users = 25574, depth = 18.47827 }, ['or'] = { pos = 130, activeusers = 45, admins = 5, articles = 15811, edits = 461135, files = 125, pages = 71589, users = 31043, depth = 80.16577 }, ['cdo'] = { pos = 131, activeusers = 19, admins = 4, articles = 15552, edits = 89355, files = 0, pages = 31339, users = 18937, depth = 2.938059 }, ['bug'] = { pos = 132, activeusers = 19, admins = 1, articles = 15400, edits = 200538, files = 0, pages = 19593, users = 12247, depth = 0.7587593 }, ['yi'] = { pos = 133, activeusers = 50, admins = 3, articles = 15390, edits = 578685, files = 1062, pages = 44180, users = 45364, depth = 45.83768 }, ['ilo'] = { pos = 134, activeusers = 24, admins = 2, articles = 15362, edits = 391817, files = 0, pages = 70145, users = 16172, depth = 71.03668 }, ['sd'] = { pos = 135, activeusers = 38, admins = 4, articles = 15235, edits = 240037, files = 145, pages = 56214, users = 15738, depth = 30.89381 }, ['ps'] = { pos = 136, activeusers = 52, admins = 1, articles = 15204, edits = 283146, files = 1726, pages = 54058, users = 27767, depth = 34.20631 }, ['am'] = { pos = 137, activeusers = 38, admins = 2, articles = 15037, edits = 371485, files = 1765, pages = 45908, users = 39144, depth = 34.10609 }, ['ban'] = { pos = 138, activeusers = 38, admins = 3, articles = 14763, edits = 120049, files = 112, pages = 29853, users = 5318, depth = 4.201456 }, ['nap'] = { pos = 139, activeusers = 29, admins = 3, articles = 14730, edits = 664662, files = 281, pages = 23705, users = 27681, depth = 10.40937 }, ['sah'] = { pos = 140, activeusers = 37, admins = 3, articles = 14248, edits = 381164, files = 1765, pages = 47629, users = 22168, depth = 43.92698 }, ['hsb'] = { pos = 141, activeusers = 43, admins = 4, articles = 13823, edits = 377285, files = 133, pages = 35370, users = 23041, depth = 25.91812 }, ['fo'] = { pos = 142, activeusers = 40, admins = 3, articles = 13771, edits = 368671, files = 0, pages = 40252, users = 26872, depth = 33.86798 }, ['map-bms'] = { pos = 143, activeusers = 31, admins = 1, articles = 13751, edits = 213130, files = 462, pages = 30202, users = 14917, depth = 10.10008 }, ['mai'] = { pos = 144, activeusers = 31, admins = 5, articles = 13722, edits = 229447, files = 115, pages = 39254, users = 11741, depth = 20.2364 }, ['li'] = { pos = 145, activeusers = 32, admins = 7, articles = 13644, edits = 454031, files = 623, pages = 65471, users = 26491, depth = 100.0611 }, ['mzn'] = { pos = 146, activeusers = 47, admins = 3, articles = 13443, edits = 165730, files = 263, pages = 30417, users = 30096, depth = 8.686819 }, ['gor'] = { pos = 147, activeusers = 20, admins = 2, articles = 13236, edits = 50641, files = 0, pages = 20737, users = 4014, depth = 0.7842981 }, ['eml'] = { pos = 148, activeusers = 30, admins = 3, articles = 13010, edits = 152134, files = 2739, pages = 35042, users = 23341, depth = 12.45061 }, ['ace'] = { pos = 149, activeusers = 27, admins = 3, articles = 12545, edits = 137218, files = 0, pages = 26464, users = 24096, depth = 6.38308 }, ['bcl'] = { pos = 150, activeusers = 43, admins = 3, articles = 12268, edits = 232944, files = 865, pages = 32813, users = 19651, depth = 19.90996 }, ['sa'] = { pos = 151, activeusers = 49, admins = 4, articles = 11772, edits = 469249, files = 445, pages = 70069, users = 35327, depth = 164.2364 }, ['shn'] = { pos = 152, activeusers = 13, admins = 2, articles = 11554, edits = 54747, files = 60, pages = 27063, users = 3268, depth = 3.644913 }, ['wa'] = { pos = 153, activeusers = 27, admins = 4, articles = 11538, edits = 388122, files = 619, pages = 27215, users = 22220, depth = 26.32842 }, ['zh-classical'] = { pos = 154, activeusers = 46, admins = 6, articles = 11397, edits = 379541, files = 0, pages = 96722, users = 94412, depth = 219.9404 }, ['lij'] = { pos = 155, activeusers = 28, admins = 8, articles = 11015, edits = 231128, files = 6, pages = 26618, users = 14464, depth = 17.42306 }, ['as'] = { pos = 156, activeusers = 102, admins = 4, articles = 10582, edits = 329218, files = 1708, pages = 72874, users = 34432, depth = 156.5453 }, ['zu'] = { pos = 157, activeusers = 41, admins = 1, articles = 10571, edits = 96599, files = 0, pages = 23959, users = 17471, depth = 6.467005 }, ['ie'] = { pos = 158, activeusers = 30, admins = 3, articles = 10467, edits = 150152, files = 0, pages = 14232, users = 16864, depth = 1.365057 }, ['mrj'] = { pos = 159, activeusers = 16, admins = 1, articles = 10426, edits = 100475, files = 0, pages = 18629, users = 9940, depth = 3.338708 }, ['mhr'] = { pos = 160, activeusers = 22, admins = 1, articles = 10408, edits = 184771, files = 0, pages = 27175, users = 13087, depth = 17.64576 }, ['hif'] = { pos = 161, activeusers = 39, admins = 2, articles = 10268, edits = 272089, files = 192, pages = 42125, users = 29522, depth = 62.17405 }, ['hyw'] = { pos = 162, activeusers = 34, admins = 5, articles = 10235, edits = 194910, files = 0, pages = 21550, users = 7284, depth = 11.05402 }, ['mni'] = { pos = 163, activeusers = 17, admins = 1, articles = 10096, edits = 48534, files = 0, pages = 16198, users = 2155, depth = 1.094537 }, ['km'] = { pos = 164, activeusers = 61, admins = 6, articles = 9484, edits = 281631, files = 1101, pages = 33361, users = 36200, depth = 53.50789 }, ['hak'] = { pos = 165, activeusers = 33, admins = 1, articles = 9444, edits = 122356, files = 0, pages = 18258, users = 30337, depth = 5.837222 }, ['roa-tara'] = { pos = 166, activeusers = 11, admins = 2, articles = 9306, edits = 140122, files = 288, pages = 17643, users = 10800, depth = 6.374225 }, ['pam'] = { pos = 167, activeusers = 28, admins = 2, articles = 8846, edits = 295724, files = 403, pages = 21416, users = 19377, depth = 27.88207 }, ['ig'] = { pos = 168, activeusers = 105, admins = 5, articles = 8794, edits = 85789, files = 0, pages = 15191, users = 13772, depth = 2.988305 }, ['nso'] = { pos = 169, activeusers = 16, admins = 1, articles = 8516, edits = 49595, files = 0, pages = 10756, users = 5820, depth = 0.3190155 }, ['so'] = { pos = 170, activeusers = 65, admins = 1, articles = 8403, edits = 238584, files = 0, pages = 25655, users = 32102, depth = 39.1994 }, ['rue'] = { pos = 171, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8378, edits = 130796, files = 87, pages = 17621, users = 25309, depth = 9.034603 }, ['sn'] = { pos = 172, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8365, edits = 96931, files = 0, pages = 16622, users = 15431, depth = 5.68188 }, ['bh'] = { pos = 173, activeusers = 42, admins = 2, articles = 8009, edits = 723121, files = 54, pages = 68958, users = 29610, depth = 607.2994 }, ['se'] = { pos = 174, activeusers = 18, admins = 6, articles = 7802, edits = 300640, files = 0, pages = 20856, users = 26261, depth = 40.35441 }, ['myv'] = { pos = 175, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7702, edits = 139514, files = 0, pages = 26122, users = 11772, depth = 30.54806 }, ['vls'] = { pos = 176, activeusers = 21, admins = 5, articles = 7631, edits = 308794, files = 480, pages = 21210, users = 24617, depth = 46.09999 }, ['nds-nl'] = { pos = 177, activeusers = 17, admins = 6, articles = 7596, edits = 320640, files = 571, pages = 20398, users = 25827, depth = 44.64942 }, ['mi'] = { pos = 178, activeusers = 25, admins = 2, articles = 7422, edits = 153236, files = 0, pages = 13445, users = 16590, depth = 7.505573 }, ['sat'] = { pos = 179, activeusers = 38, admins = 3, articles = 7384, edits = 96222, files = 0, pages = 16897, users = 5427, depth = 9.45184 }, ['sc'] = { pos = 180, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7327, edits = 177252, files = 150, pages = 16366, users = 21889, depth = 16.48303 }, ['nah'] = { pos = 181, activeusers = 31, admins = 3, articles = 7154, edits = 499206, files = 170, pages = 19286, users = 20697, depth = 74.43969 }, ['vep'] = { pos = 182, activeusers = 25, admins = 1, articles = 6697, edits = 151090, files = 0, pages = 31016, users = 14442, depth = 64.23633 }, ['gan'] = { pos = 183, activeusers = 22, admins = 1, articles = 6490, edits = 394759, files = 146, pages = 33574, users = 38549, depth = 204.7695 }, ['kab'] = { pos = 184, activeusers = 20, admins = 2, articles = 6432, edits = 105886, files = 0, pages = 15895, users = 12014, depth = 14.41928 }, ['glk'] = { pos = 185, activeusers = 19, admins = 3, articles = 6419, edits = 61966, files = 807, pages = 13795, users = 14261, depth = 5.931149 }, ['tk'] = { pos = 186, activeusers = 41, admins = 2, articles = 6302, edits = 229315, files = 319, pages = 15616, users = 24712, depth = 32.07586 }, ['fiu-vro'] = { pos = 187, activeusers = 27, admins = 4, articles = 6218, edits = 176571, files = 201, pages = 12070, users = 13187, depth = 12.95744 }, ['co'] = { pos = 188, activeusers = 34, admins = 2, articles = 6201, edits = 379511, files = 0, pages = 14791, users = 19845, depth = 49.23679 }, ['bo'] = { pos = 189, activeusers = 20, admins = 1, articles = 6012, edits = 139810, files = 0, pages = 17552, users = 26417, depth = 29.34846 }, ['ab'] = { pos = 190, activeusers = 22, admins = 2, articles = 5986, edits = 118085, files = 9, pages = 20321, users = 17689, depth = 33.32511 }, ['ary'] = { pos = 191, activeusers = 35, admins = 3, articles = 5684, edits = 184049, files = 39, pages = 43407, users = 6241, depth = 186.7575 }, ['frp'] = { pos = 192, activeusers = 31, admins = 2, articles = 5603, edits = 214436, files = 0, pages = 15418, users = 14684, depth = 42.67849 }, ['gv'] = { pos = 193, activeusers = 20, admins = 3, articles = 5598, edits = 308577, files = 185, pages = 20578, users = 18035, depth = 107.3787 }, ['kw'] = { pos = 194, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5516, edits = 199465, files = 6, pages = 11759, users = 13698, depth = 21.72873 }, ['kv'] = { pos = 195, activeusers = 20, admins = 1, articles = 5480, edits = 139472, files = 0, pages = 16675, users = 13216, depth = 34.90665 }, ['csb'] = { pos = 196, activeusers = 30, admins = 3, articles = 5432, edits = 185942, files = 0, pages = 8721, users = 15422, depth = 7.816628 }, ['pcd'] = { pos = 197, activeusers = 21, admins = 3, articles = 5409, edits = 68767, files = 49, pages = 10536, users = 15770, depth = 5.864041 }, ['ug'] = { pos = 198, activeusers = 29, admins = 1, articles = 5300, edits = 153646, files = 282, pages = 14877, users = 19758, depth = 33.72198 }, ['skr'] = { pos = 199, activeusers = 11, admins = 1, articles = 5228, edits = 26897, files = 0, pages = 5763, users = 1287, depth = 0.04887555 }, ['udm'] = { pos = 200, activeusers = 20, admins = 4, articles = 5176, edits = 120760, files = 9, pages = 17118, users = 13790, depth = 37.55223 }, ['zea'] = { pos = 201, activeusers = 14, admins = 3, articles = 5046, edits = 118724, files = 1, pages = 9597, users = 12036, depth = 10.06288 }, ['ay'] = { pos = 202, activeusers = 26, admins = 1, articles = 5026, edits = 95555, files = 0, pages = 8624, users = 15318, depth = 5.678348 }, ['gn'] = { pos = 203, activeusers = 26, admins = 2, articles = 4875, edits = 120930, files = 0, pages = 11269, users = 16402, depth = 18.46055 }, ['nrm'] = { pos = 204, activeusers = 16, admins = 2, articles = 4832, edits = 219209, files = 0, pages = 10368, users = 12328, depth = 27.75247 }, ['mt'] = { pos = 205, activeusers = 41, admins = 5, articles = 4722, edits = 277844, files = 1146, pages = 19078, users = 20152, depth = 134.6118 }, ['bjn'] = { pos = 206, activeusers = 29, admins = 2, articles = 4605, edits = 77050, files = 1, pages = 22399, users = 12781, depth = 51.36082 }, ['smn'] = { pos = 207, activeusers = 17, admins = 6, articles = 4489, edits = 65818, files = 0, pages = 14103, users = 2284, depth = 21.40633 }, ['lez'] = { pos = 208, activeusers = 17, admins = 3, articles = 4306, edits = 86641, files = 10, pages = 13026, users = 9783, depth = 27.27705 }, ['lfn'] = { pos = 209, activeusers = 29, admins = 1, articles = 4175, edits = 37953, files = 0, pages = 6666, users = 9164, depth = 2.026821 }, ['stq'] = { pos = 210, activeusers = 26, admins = 5, articles = 4066, edits = 120685, files = 438, pages = 10687, users = 12513, depth = 29.94401 }, ['lo'] = { pos = 211, activeusers = 27, admins = 1, articles = 4060, edits = 94847, files = 0, pages = 12331, users = 15393, depth = 31.92194 }, ['tum'] = { pos = 212, activeusers = 24, admins = 2, articles = 3892, edits = 29336, files = 0, pages = 5799, users = 7174, depth = 1.214517 }, ['mwl'] = { pos = 213, activeusers = 21, admins = 1, articles = 3881, edits = 98672, files = 0, pages = 10209, users = 12205, depth = 25.69546 }, ['olo'] = { pos = 214, activeusers = 15, admins = 2, articles = 3866, edits = 32070, files = 0, pages = 10604, users = 6003, depth = 9.18687 }, ['fur'] = { pos = 215, activeusers = 16, admins = 2, articles = 3759, edits = 170321, files = 318, pages = 8580, users = 13186, depth = 32.65206 }, ['rm'] = { pos = 216, activeusers = 20, admins = 3, articles = 3754, edits = 162950, files = 51, pages = 9593, users = 18506, depth = 41.09494 }, ['lad'] = { pos = 217, activeusers = 26, admins = 5, articles = 3603, edits = 208847, files = 23, pages = 12940, users = 19625, depth = 108.3877 }, ['ang'] = { pos = 218, activeusers = 41, admins = 2, articles = 3584, edits = 205492, files = 300, pages = 16447, users = 117664, depth = 160.9373 }, ['gom'] = { pos = 219, activeusers = 16, admins = 4, articles = 3548, edits = 206351, files = 0, pages = 9034, users = 8614, depth = 54.60984 }, ['koi'] = { pos = 220, activeusers = 15, admins = 1, articles = 3443, edits = 59711, files = 0, pages = 10971, users = 7883, depth = 26.01916 }, ['ext'] = { pos = 221, activeusers = 16, admins = 1, articles = 3368, edits = 115809, files = 0, pages = 7536, users = 16022, depth = 23.53492 }, ['tyv'] = { pos = 222, activeusers = 14, admins = 1, articles = 3362, edits = 43390, files = 0, pages = 11179, users = 8073, depth = 20.98319 }, ['dsb'] = { pos = 223, activeusers = 25, admins = 1, articles = 3325, edits = 142763, files = 0, pages = 11197, users = 17202, depth = 71.46623 }, ['dty'] = { pos = 224, activeusers = 15, admins = 3, articles = 3309, edits = 237379, files = 3, pages = 19182, users = 5493, depth = 284.756 }, ['rw'] = { pos = 225, activeusers = 30, admins = 1, articles = 3309, edits = 85760, files = 0, pages = 9331, users = 11118, depth = 30.43999 }, ['ln'] = { pos = 226, activeusers = 28, admins = 4, articles = 3270, edits = 121738, files = 32, pages = 8560, users = 11783, depth = 37.21931 }, ['cbk-zam'] = { pos = 227, activeusers = 19, admins = 2, articles = 3127, edits = 110064, files = 0, pages = 8229, users = 13499, depth = 35.60601 }, ['av'] = { pos = 228, activeusers = 25, admins = 2, articles = 3029, edits = 82750, files = 0, pages = 14546, users = 13308, depth = 82.24407 }, ['dv'] = { pos = 229, activeusers = 21, admins = 3, articles = 3016, edits = 129928, files = 932, pages = 11192, users = 23323, depth = 85.31279 }, ['ksh'] = { pos = 230, activeusers = 15, admins = 3, articles = 2914, edits = 1606804, files = 0, pages = 10536, users = 21340, depth = 1043.388 }, ['gag'] = { pos = 231, activeusers = 25, admins = 1, articles = 2794, edits = 67732, files = 0, pages = 6576, users = 12642, depth = 18.87219 }, ['bxr'] = { pos = 232, activeusers = 21, admins = 2, articles = 2771, edits = 69845, files = 9, pages = 11036, users = 13794, depth = 56.30362 }, ['pfl'] = { pos = 233, activeusers = 18, admins = 4, articles = 2740, edits = 89825, files = 0, pages = 6912, users = 10736, depth = 30.12874 }, ['pap'] = { pos = 234, activeusers = 17, admins = 5, articles = 2629, edits = 89527, files = 0, pages = 5957, users = 13346, depth = 24.08307 }, ['pag'] = { pos = 235, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2578, edits = 73053, files = 0, pages = 8814, users = 7561, depth = 48.4966 }, ['pi'] = { pos = 236, activeusers = 10, admins = 2, articles = 2547, edits = 101621, files = 0, pages = 4634, users = 6630, depth = 14.72361 }, ['haw'] = { pos = 237, activeusers = 19, admins = 1, articles = 2454, edits = 96436, files = 0, pages = 5517, users = 15016, depth = 27.23209 }, ['awa'] = { pos = 238, activeusers = 15, admins = 1, articles = 2436, edits = 24104, files = 0, pages = 5347, users = 1897, depth = 6.437375 }, ['tay'] = { pos = 239, activeusers = 7, admins = 0, articles = 2420, edits = 54101, files = 0, pages = 2822, users = 1094, depth = 0.529017 }, ['tw'] = { pos = 240, activeusers = 51, admins = 2, articles = 2105, edits = 92953, files = 0, pages = 5040, users = 13881, depth = 35.8546 }, ['inh'] = { pos = 241, activeusers = 18, admins = 2, articles = 2077, edits = 54206, files = 35, pages = 11596, users = 3272, depth = 98.18583 }, ['krc'] = { pos = 242, activeusers = 15, admins = 2, articles = 2057, edits = 106191, files = 0, pages = 14324, users = 9659, depth = 263.6523 }, ['xal'] = { pos = 243, activeusers = 17, admins = 1, articles = 2046, edits = 84904, files = 0, pages = 11804, users = 9262, depth = 163.6098 }, ['szy'] = { pos = 244, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2030, edits = 128389, files = 0, pages = 5358, users = 2305, depth = 64.40205 }, ['za'] = { pos = 245, activeusers = 13, admins = 1, articles = 2010, edits = 39341, files = 0, pages = 4140, users = 9724, depth = 10.67117 }, ['kaa'] = { pos = 246, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1937, edits = 45702, files = 3, pages = 5077, users = 10204, depth = 23.65528 }, ['dag'] = { pos = 247, activeusers = 38, admins = 4, articles = 1934, edits = 41426, files = 0, pages = 4392, users = 1771, depth = 15.23567 }, ['pdc'] = { pos = 248, activeusers = 27, admins = 1, articles = 1932, edits = 105115, files = 0, pages = 5831, users = 30295, depth = 73.41991 }, ['atj'] = { pos = 249, activeusers = 8, admins = 5, articles = 1909, edits = 14659, files = 0, pages = 3013, users = 3675, depth = 1.627164 }, ['to'] = { pos = 250, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1907, edits = 41558, files = 12, pages = 5324, users = 9207, depth = 25.06139 }, ['mdf'] = { pos = 251, activeusers = 16, admins = 3, articles = 1870, edits = 64118, files = 0, pages = 11550, users = 8505, depth = 148.7529 }, ['arc'] = { pos = 252, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1851, edits = 95305, files = 0, pages = 6418, users = 18747, depth = 90.39932 }, ['kbp'] = { pos = 253, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1698, edits = 16052, files = 0, pages = 3373, users = 3826, depth = 4.630918 }, ['jam'] = { pos = 254, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1685, edits = 20756, files = 0, pages = 3021, users = 7195, depth = 4.319227 }, ['na'] = { pos = 255, activeusers = 19, admins = 2, articles = 1661, edits = 89519, files = 4, pages = 4880, users = 11463, depth = 68.89664 }, ['tcy'] = { pos = 256, activeusers = 34, admins = 2, articles = 1659, edits = 100848, files = 1, pages = 8693, users = 4896, depth = 208.5497 }, ['wo'] = { pos = 257, activeusers = 18, admins = 3, articles = 1651, edits = 104419, files = 0, pages = 5366, users = 13900, depth = 98.52634 }, ['kbd'] = { pos = 258, activeusers = 13, admins = 1, articles = 1595, edits = 43681, files = 0, pages = 6739, users = 9123, depth = 67.41828 }, ['nov'] = { pos = 259, activeusers = 14, admins = 3, articles = 1516, edits = 177698, files = 0, pages = 4404, users = 10815, depth = 146.4304 }, ['nia'] = { pos = 260, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1514, edits = 17425, files = 0, pages = 3585, users = 1196, depth = 9.094778 }, ['ki'] = { pos = 261, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1506, edits = 20605, files = 0, pages = 3074, users = 7947, depth = 7.26626 }, ['tet'] = { pos = 262, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1502, edits = 66573, files = 0, pages = 3906, users = 8904, depth = 43.66113 }, ['lg'] = { pos = 263, activeusers = 20, admins = 1, articles = 1418, edits = 26721, files = 0, pages = 4805, users = 7140, depth = 31.72761 }, ['bi'] = { pos = 264, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1393, edits = 41725, files = 0, pages = 3290, users = 12123, depth = 23.51976 }, ['tpi'] = { pos = 265, activeusers = 13, admins = 2, articles = 1351, edits = 86598, files = 0, pages = 5675, users = 12337, depth = 156.3157 }, ['jbo'] = { pos = 266, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1305, edits = 111640, files = 0, pages = 5713, users = 14966, depth = 222.9553 }, ['roa-rup'] = { pos = 267, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1292, edits = 205213, files = 0, pages = 4254, users = 12969, depth = 253.5435 }, ['nqo'] = { pos = 268, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1276, edits = 9857, files = 0, pages = 2566, users = 2845, depth = 3.926143 }, ['fj'] = { pos = 269, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1275, edits = 35385, files = 0, pages = 3628, users = 8334, depth = 33.21815 }, ['lbe'] = { pos = 270, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1264, edits = 50194, files = 0, pages = 14627, users = 7785, depth = 383.5397 }, ['kg'] = { pos = 271, activeusers = 16, admins = 1, articles = 1254, edits = 43783, files = 0, pages = 2900, users = 9948, depth = 26.0119 }, ['xh'] = { pos = 272, activeusers = 22, admins = 1, articles = 1225, edits = 33811, files = 0, pages = 3792, users = 11659, depth = 39.15338 }, ['mnw'] = { pos = 273, activeusers = 17, admins = 2, articles = 1224, edits = 33621, files = 0, pages = 4498, users = 2641, depth = 53.4793 }, ['ty'] = { pos = 274, activeusers = 10, admins = 2, articles = 1217, edits = 53067, files = 0, pages = 3009, users = 6842, depth = 38.23818 }, ['ks'] = { pos = 275, activeusers = 23, admins = 2, articles = 1168, edits = 61662, files = 9, pages = 7735, users = 9300, depth = 252.0029 }, ['cu'] = { pos = 276, activeusers = 25, admins = 2, articles = 1164, edits = 82562, files = 0, pages = 5563, users = 22983, depth = 211.9694 }, ['shi'] = { pos = 277, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1151, edits = 33311, files = 0, pages = 3831, users = 1441, depth = 47.14053 }, ['srn'] = { pos = 278, activeusers = 9, admins = 1, articles = 1112, edits = 39122, files = 0, pages = 2726, users = 7018, depth = 30.2338 }, ['trv'] = { pos = 279, activeusers = 16, admins = 0, articles = 1110, edits = 85284, files = 0, pages = 2055, users = 1176, depth = 30.07969 }, ['om'] = { pos = 280, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1092, edits = 37995, files = 0, pages = 3733, users = 9427, depth = 59.53331 }, ['sm'] = { pos = 281, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1065, edits = 42572, files = 0, pages = 3289, users = 9597, depth = 56.44565 }, ['gcr'] = { pos = 282, activeusers = 12, admins = 1, articles = 1049, edits = 16478, files = 0, pages = 2554, users = 2168, depth = 13.28023 }, ['alt'] = { pos = 283, activeusers = 9, admins = 2, articles = 1044, edits = 35786, files = 0, pages = 3647, users = 1605, depth = 60.99928 }, ['chr'] = { pos = 284, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1026, edits = 46137, files = 0, pages = 3903, users = 21735, depth = 92.94708 }, ['ltg'] = { pos = 285, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1014, edits = 35309, files = 0, pages = 3221, users = 6670, depth = 51.93062 }, ['guw'] = { pos = 286, activeusers = 21, admins = 2, articles = 976, edits = 27822, files = 0, pages = 1685, users = 458, depth = 8.713271 }, ['ny'] = { pos = 287, activeusers = 17, admins = 2, articles = 912, edits = 37774, files = 0, pages = 3997, users = 9330, depth = 108.1383 }, ['pih'] = { pos = 288, activeusers = 13, admins = 1, articles = 891, edits = 44097, files = 0, pages = 3321, users = 10437, depth = 98.76369 }, ['got'] = { pos = 289, activeusers = 17, admins = 1, articles = 866, edits = 46126, files = 0, pages = 3802, users = 17670, depth = 139.4473 }, ['mad'] = { pos = 290, activeusers = 25, admins = 0, articles = 860, edits = 8830, files = 0, pages = 1626, users = 1547, depth = 4.308249 }, ['st'] = { pos = 291, activeusers = 20, admins = 1, articles = 838, edits = 28358, files = 0, pages = 4241, users = 9398, depth = 110.2664 }, ['ami'] = { pos = 292, activeusers = 20, admins = 0, articles = 837, edits = 32100, files = 0, pages = 1654, users = 890, depth = 18.4911 }, ['tn'] = { pos = 293, activeusers = 19, admins = 2, articles = 783, edits = 27167, files = 0, pages = 3445, users = 9204, depth = 91.14755 }, ['blk'] = { pos = 294, activeusers = 22, admins = 0, articles = 777, edits = 14540, files = 0, pages = 3061, users = 163, depth = 41.04414 }, ['bm'] = { pos = 295, activeusers = 14, admins = 2, articles = 764, edits = 40179, files = 0, pages = 3140, users = 9835, depth = 123.7587 }, ['rmy'] = { pos = 296, activeusers = 19, admins = 1, articles = 730, edits = 50214, files = 0, pages = 2698, users = 16363, depth = 135.2656 }, ['ts'] = { pos = 297, activeusers = 10, admins = 2, articles = 711, edits = 36599, files = 0, pages = 3749, users = 8795, depth = 178.2338 }, ['chy'] = { pos = 298, activeusers = 9, admins = 1, articles = 662, edits = 24100, files = 0, pages = 2255, users = 10566, depth = 61.8851 }, ['ve'] = { pos = 299, activeusers = 13, admins = 1, articles = 638, edits = 19120, files = 0, pages = 2123, users = 7173, depth = 48.79209 }, ['rn'] = { pos = 300, activeusers = 23, admins = 1, articles = 620, edits = 23091, files = 0, pages = 2447, users = 8943, depth = 81.94124 }, ['iu'] = { pos = 301, activeusers = 22, admins = 2, articles = 593, edits = 44488, files = 0, pages = 3180, users = 16954, depth = 266.2559 }, ['ak'] = { pos = 302, activeusers = 18, admins = 1, articles = 590, edits = 28858, files = 0, pages = 2434, users = 12392, depth = 115.8146 }, ['ss'] = { pos = 303, activeusers = 14, admins = 3, articles = 571, edits = 38057, files = 0, pages = 2404, users = 7602, depth = 163.1371 }, ['ch'] = { pos = 304, activeusers = 10, admins = 1, articles = 541, edits = 22831, files = 0, pages = 2494, users = 14372, depth = 119.2994 }, ['ff'] = { pos = 305, activeusers = 52, admins = 0, articles = 505, edits = 24783, files = 0, pages = 2443, users = 7843, depth = 149.4016 }, ['pnt'] = { pos = 306, activeusers = 10, admins = 1, articles = 480, edits = 35119, files = 0, pages = 2035, users = 9429, depth = 181.1157 }, ['ady'] = { pos = 307, activeusers = 10, admins = 1, articles = 451, edits = 12032, files = 0, pages = 3082, users = 5959, depth = 132.8599 }, ['kcg'] = { pos = 308, activeusers = 15, admins = 1, articles = 446, edits = 15435, files = 0, pages = 1700, users = 397, depth = 71.77663 }, ['ik'] = { pos = 309, activeusers = 16, admins = 1, articles = 430, edits = 37744, files = 0, pages = 2581, users = 7913, depth = 365.9349 }, ['ee'] = { pos = 310, activeusers = 15, admins = 2, articles = 423, edits = 49524, files = 0, pages = 3052, users = 13211, depth = 626.8038 }, ['din'] = { pos = 311, activeusers = 19, admins = 1, articles = 317, edits = 8016, files = 0, pages = 1084, users = 5664, depth = 43.2913 }, ['sg'] = { pos = 312, activeusers = 12, admins = 2, articles = 296, edits = 20484, files = 0, pages = 1979, users = 5959, depth = 334.6215 }, ['pwn'] = { pos = 313, activeusers = 14, admins = 0, articles = 277, edits = 10547, files = 0, pages = 428, users = 816, depth = 7.322841 }, ['kl'] = { pos = 314, activeusers = 18, admins = 2, articles = 242, edits = 74444, files = 0, pages = 2257, users = 12256, depth = 2286.744 }, ['ti'] = { pos = 315, activeusers = 12, admins = 2, articles = 233, edits = 23699, files = 0, pages = 2723, users = 8444, depth = 993.9606 }, ['dz'] = { pos = 316, activeusers = 15, admins = 1, articles = 227, edits = 29277, files = 0, pages = 2279, users = 9173, depth = 1049.748 }, ['cr'] = { pos = 317, activeusers = 14, admins = 2, articles = 158, edits = 36876, files = 0, pages = 2157, users = 16685, depth = 2736.561 }, ['ng'] = { pos = 318, activeusers = 1, admins = 1, articles = 8, edits = 5923, files = 0, pages = 443, users = 2385, depth = 39530.88 }, ['cho'] = { pos = 319, activeusers = 1, admins = 1, articles = 6, edits = 4220, files = 0, pages = 201, users = 1809, depth = 22176 }, ['kj'] = { pos = 320, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 3548, files = 0, pages = 114, users = 1376, depth = 23536.62 }, ['mh'] = { pos = 321, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 4212, files = 0, pages = 206, users = 2140, depth = 52143.95 }, ['ho'] = { pos = 322, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 3786, files = 0, pages = 129, users = 1575, depth = 51771.35 }, ['ii'] = { pos = 323, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 11653, files = 0, pages = 189, users = 2031, depth = 237006 }, ['lrc'] = { pos = 324, activeusers = 2, admins = 1, articles = 1, edits = 140064, files = 0, pages = 237, users = 5036, depth = 3.291563E+07 }, ['mus'] = { pos = 325, activeusers = 0, admins = 1, articles = 1, edits = 3603, files = 0, pages = 115, users = 2348, depth = 407170.3 }, ['aa'] = { pos = 326, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4685, files = 0, pages = 509, users = 4062, depth = 0 }, ['hz'] = { pos = 327, activeusers = 0, admins = 1, articles = 0, edits = 4483, files = 0, pages = 176, users = 3761, depth = 0 }, ['kr'] = { pos = 328, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4641, files = 0, pages = 162, users = 5464, depth = 0 }, ['total'] = { activeusers = 281284, admins = 3756, articles = 59221607, edits = 3205092285, files = 2762087, pages = 244713228, users = 103426397, depth = 128.4906, date = '@1659254457' }, } return info rbvv4q9k8ifvzxlczhqnlmvrgza07yv 2726596 2726428 2022-07-31T10:00:55Z MBHbot 26205 Scribunto text/plain local info = { ['en'] = { pos = 1, activeusers = 114084, admins = 1032, articles = 6555489, edits = 1105458626, files = 897277, pages = 56618221, users = 44197201, depth = 1138.689 }, ['ceb'] = { pos = 2, activeusers = 192, admins = 6, articles = 6125902, edits = 34881368, files = 0, pages = 11232170, users = 92844, depth = 2.157729 }, ['de'] = { pos = 3, activeusers = 17136, admins = 192, articles = 2711384, edits = 223450627, files = 128710, pages = 7487766, users = 3968201, depth = 92.60732 }, ['sv'] = { pos = 4, activeusers = 1921, admins = 66, articles = 2551772, edits = 50889300, files = 0, pages = 6116832, users = 829880, depth = 16.23865 }, ['fr'] = { pos = 5, activeusers = 16845, admins = 159, articles = 2441672, edits = 195263362, files = 68985, pages = 12127441, users = 4433287, depth = 253.3642 }, ['nl'] = { pos = 6, activeusers = 3468, admins = 36, articles = 2096519, edits = 62371852, files = 20, pages = 4462598, users = 1221728, depth = 17.80171 }, ['ru'] = { pos = 7, activeusers = 10617, admins = 76, articles = 1841197, edits = 124140256, files = 237581, pages = 7425057, users = 3223451, depth = 153.7735 }, ['es'] = { pos = 8, activeusers = 13388, admins = 63, articles = 1792112, edits = 144630949, files = 0, pages = 7700386, users = 6603733, depth = 204.1454 }, ['it'] = { pos = 9, activeusers = 7601, admins = 122, articles = 1764798, edits = 128307903, files = 139682, pages = 7480965, users = 2277889, depth = 179.935 }, ['arz'] = { pos = 10, activeusers = 218, admins = 7, articles = 1595083, edits = 7108625, files = 1473, pages = 2005125, users = 187422, depth = 0.2342795 }, ['pl'] = { pos = 11, activeusers = 4061, admins = 102, articles = 1530617, edits = 67504681, files = 261, pages = 3552204, users = 1183825, depth = 33.15033 }, ['ja'] = { pos = 12, activeusers = 14820, admins = 40, articles = 1335726, edits = 90551751, files = 32209, pages = 3948158, users = 1961563, depth = 87.7319 }, ['zh'] = { pos = 13, activeusers = 8871, admins = 66, articles = 1293759, edits = 72685223, files = 60517, pages = 7104427, users = 3246865, depth = 206.3775 }, ['vi'] = { pos = 14, activeusers = 2017, admins = 20, articles = 1274798, edits = 68862871, files = 24465, pages = 19372580, users = 874628, depth = 716.4166 }, ['war'] = { pos = 15, activeusers = 93, admins = 3, articles = 1265915, edits = 6285271, files = 42, pages = 2881754, users = 52778, depth = 3.553483 }, ['uk'] = { pos = 16, activeusers = 3229, admins = 49, articles = 1181150, edits = 36620932, files = 110416, pages = 4104743, users = 636626, depth = 54.65969 }, ['ar'] = { pos = 17, activeusers = 4652, admins = 26, articles = 1180099, edits = 58772644, files = 49630, pages = 7791170, users = 2283730, depth = 236.7442 }, ['pt'] = { pos = 18, activeusers = 8617, admins = 56, articles = 1093965, edits = 63929101, files = 58353, pages = 5394086, users = 2785715, depth = 183.1198 }, ['fa'] = { pos = 19, activeusers = 5163, admins = 34, articles = 921611, edits = 35190832, files = 81591, pages = 5330082, users = 1138444, depth = 151.0693 }, ['ca'] = { pos = 20, activeusers = 989, admins = 30, articles = 705464, edits = 30447997, files = 15475, pages = 1760636, users = 424882, depth = 38.68886 }, ['sr'] = { pos = 21, activeusers = 721, admins = 18, articles = 661018, edits = 25098419, files = 36107, pages = 3982246, users = 309754, depth = 159.1069 }, ['id'] = { pos = 22, activeusers = 3141, admins = 41, articles = 625735, edits = 21438125, files = 47363, pages = 3286532, users = 1342456, depth = 117.9482 }, ['ko'] = { pos = 23, activeusers = 1549, admins = 27, articles = 597614, edits = 33009908, files = 12677, pages = 2722666, users = 746576, depth = 153.3019 }, ['no'] = { pos = 24, activeusers = 990, admins = 40, articles = 594631, edits = 22727282, files = 5, pages = 1695467, users = 557782, depth = 45.94183 }, ['fi'] = { pos = 25, activeusers = 1540, admins = 30, articles = 534980, edits = 20614407, files = 69444, pages = 1406317, users = 519305, depth = 38.88525 }, ['hu'] = { pos = 26, activeusers = 1530, admins = 24, articles = 509015, edits = 25078797, files = 8381, pages = 1446860, users = 509177, depth = 58.84115 }, ['cs'] = { pos = 27, activeusers = 2055, admins = 32, articles = 507465, edits = 21496117, files = 1, pages = 1398321, users = 584677, depth = 47.37573 }, ['tr'] = { pos = 28, activeusers = 2975, admins = 24, articles = 503824, edits = 28143499, files = 37478, pages = 2372483, users = 1415526, depth = 163.1839 }, ['ce'] = { pos = 29, activeusers = 54, admins = 3, articles = 479442, edits = 8668157, files = 315, pages = 906085, users = 30581, depth = 7.575562 }, ['sh'] = { pos = 30, activeusers = 162, admins = 12, articles = 456805, edits = 41240194, files = 10240, pages = 4644137, users = 175851, depth = 746.1545 }, ['ro'] = { pos = 31, activeusers = 851, admins = 18, articles = 432303, edits = 14988193, files = 116403, pages = 2618160, users = 590586, depth = 146.3592 }, ['zh-min-nan'] = { pos = 32, activeusers = 91, admins = 6, articles = 431526, edits = 3129271, files = 362, pages = 1062787, users = 53764, depth = 6.300876 }, ['tt'] = { pos = 33, activeusers = 86, admins = 5, articles = 417491, edits = 3522639, files = 6074, pages = 564483, users = 42961, depth = 0.7735893 }, ['eu'] = { pos = 34, activeusers = 255, admins = 12, articles = 396576, edits = 8985561, files = 0, pages = 823508, users = 138273, depth = 12.64567 }, ['ms'] = { pos = 35, activeusers = 555, admins = 15, articles = 359504, edits = 5615704, files = 19612, pages = 1040836, users = 297702, depth = 19.37903 }, ['eo'] = { pos = 36, activeusers = 308, admins = 16, articles = 322439, edits = 7651550, files = 10894, pages = 711531, users = 198967, depth = 15.65904 }, ['he'] = { pos = 37, activeusers = 3185, admins = 32, articles = 319698, edits = 34330694, files = 73654, pages = 1336868, users = 992508, depth = 259.9569 }, ['hy'] = { pos = 38, activeusers = 420, admins = 11, articles = 292881, edits = 8468535, files = 11305, pages = 987519, users = 123518, depth = 48.23891 }, ['bg'] = { pos = 39, activeusers = 740, admins = 25, articles = 283291, edits = 11451765, files = 549, pages = 631306, users = 310824, depth = 27.37555 }, ['da'] = { pos = 40, activeusers = 701, admins = 25, articles = 282989, edits = 11186446, files = 0, pages = 906761, users = 434509, depth = 59.93933 }, ['azb'] = { pos = 41, activeusers = 117, admins = 5, articles = 242000, edits = 1520897, files = 245, pages = 570643, users = 37715, depth = 4.915338 }, ['sk'] = { pos = 42, activeusers = 515, admins = 10, articles = 241430, edits = 7393281, files = 0, pages = 548349, users = 221058, depth = 21.7894 }, ['kk'] = { pos = 43, activeusers = 192, admins = 16, articles = 231910, edits = 3052269, files = 10539, pages = 587435, users = 120598, depth = 12.21137 }, ['et'] = { pos = 44, activeusers = 426, admins = 33, articles = 229228, edits = 6162678, files = 758, pages = 541445, users = 167768, depth = 21.11509 }, ['min'] = { pos = 45, activeusers = 47, admins = 5, articles = 225526, edits = 2443756, files = 177, pages = 385203, users = 16076, depth = 3.180238 }, ['be'] = { pos = 46, activeusers = 270, admins = 11, articles = 220547, edits = 4160771, files = 3243, pages = 645380, users = 120351, depth = 23.92172 }, ['simple'] = { pos = 47, activeusers = 958, admins = 17, articles = 215779, edits = 8346390, files = 36, pages = 699230, users = 1220449, depth = 59.91909 }, ['hr'] = { pos = 48, activeusers = 490, admins = 11, articles = 212804, edits = 6419783, files = 20943, pages = 444854, users = 277201, depth = 17.15957 }, ['el'] = { pos = 49, activeusers = 1000, admins = 22, articles = 212075, edits = 9576000, files = 18491, pages = 629824, users = 367958, depth = 58.99522 }, ['lt'] = { pos = 50, activeusers = 317, admins = 10, articles = 203673, edits = 6637789, files = 23852, pages = 499546, users = 166066, depth = 28.04089 }, ['gl'] = { pos = 51, activeusers = 234, admins = 8, articles = 187222, edits = 6137393, files = 452, pages = 470803, users = 127958, depth = 29.90785 }, ['az'] = { pos = 52, activeusers = 681, admins = 17, articles = 185821, edits = 6542055, files = 23749, pages = 509752, users = 250963, depth = 39.00055 }, ['sl'] = { pos = 53, activeusers = 323, admins = 22, articles = 177186, edits = 5713694, files = 8335, pages = 439025, users = 213315, depth = 28.42089 }, ['ur'] = { pos = 54, activeusers = 298, admins = 11, articles = 173982, edits = 4989248, files = 12483, pages = 990643, users = 148841, depth = 110.9668 }, ['nn'] = { pos = 55, activeusers = 114, admins = 14, articles = 162591, edits = 3387204, files = 16, pages = 372292, users = 121515, depth = 15.13442 }, ['ka'] = { pos = 56, activeusers = 236, admins = 6, articles = 161973, edits = 4389599, files = 14833, pages = 459161, users = 142778, depth = 32.18379 }, ['uz'] = { pos = 57, activeusers = 709, admins = 19, articles = 155720, edits = 2723858, files = 2046, pages = 670925, users = 76203, depth = 44.4408 }, ['hi'] = { pos = 58, activeusers = 1224, admins = 6, articles = 152115, edits = 5589228, files = 3566, pages = 1187219, users = 706998, depth = 217.9942 }, ['th'] = { pos = 59, activeusers = 955, admins = 15, articles = 149293, edits = 10205442, files = 27279, pages = 971161, users = 428672, depth = 318.468 }, ['ta'] = { pos = 60, activeusers = 310, admins = 31, articles = 147637, edits = 3474628, files = 7754, pages = 464798, users = 207080, depth = 34.49953 }, ['la'] = { pos = 61, activeusers = 156, admins = 21, articles = 137120, edits = 3686312, files = 0, pages = 275710, users = 157706, depth = 13.65846 }, ['cy'] = { pos = 62, activeusers = 133, admins = 16, articles = 134962, edits = 11093784, files = 11268, pages = 274468, users = 73487, depth = 43.18678 }, ['ast'] = { pos = 63, activeusers = 113, admins = 11, articles = 129863, edits = 3698189, files = 0, pages = 228402, users = 106399, depth = 9.32255 }, ['mk'] = { pos = 64, activeusers = 234, admins = 12, articles = 129650, edits = 4786227, files = 8676, pages = 523848, users = 103061, depth = 84.46403 }, ['zh-yue'] = { pos = 65, activeusers = 319, admins = 12, articles = 125973, edits = 1853599, files = 2626, pages = 283696, users = 243052, depth = 10.2423 }, ['bn'] = { pos = 66, activeusers = 1065, admins = 14, articles = 125868, edits = 6007289, files = 15258, pages = 986382, users = 382782, depth = 284.6549 }, ['lv'] = { pos = 67, activeusers = 291, admins = 13, articles = 114804, edits = 3656677, files = 25489, pages = 466440, users = 107705, depth = 73.54674 }, ['tg'] = { pos = 68, activeusers = 81, admins = 6, articles = 107659, edits = 1307481, files = 485, pages = 262591, users = 36024, depth = 10.31186 }, ['af'] = { pos = 69, activeusers = 176, admins = 16, articles = 104086, edits = 2511428, files = 9615, pages = 372379, users = 151628, depth = 44.80944 }, ['my'] = { pos = 70, activeusers = 155, admins = 4, articles = 103576, edits = 752277, files = 2978, pages = 216169, users = 102670, depth = 4.112339 }, ['vo'] = { pos = 71, activeusers = 31, admins = 2, articles = 95682, edits = 3289208, files = 0, pages = 226464, users = 32297, depth = 27.13486 }, ['mg'] = { pos = 72, activeusers = 56, admins = 3, articles = 94871, edits = 1045527, files = 3, pages = 245092, users = 28756, depth = 10.69549 }, ['bs'] = { pos = 73, activeusers = 173, admins = 9, articles = 90302, edits = 3413691, files = 5456, pages = 367604, users = 144205, depth = 87.56998 }, ['oc'] = { pos = 74, activeusers = 93, admins = 4, articles = 88368, edits = 2308113, files = 924, pages = 157144, users = 48265, depth = 8.89699 }, ['sq'] = { pos = 75, activeusers = 229, admins = 11, articles = 86023, edits = 2461635, files = 4726, pages = 263042, users = 143497, depth = 39.62864 }, ['mr'] = { pos = 76, activeusers = 182, admins = 12, articles = 85532, edits = 2137395, files = 19140, pages = 284143, users = 145410, depth = 40.55993 }, ['nds'] = { pos = 77, activeusers = 42, admins = 4, articles = 83853, edits = 989794, files = 0, pages = 162149, users = 48885, depth = 5.321971 }, ['ky'] = { pos = 78, activeusers = 75, admins = 2, articles = 81507, edits = 422712, files = 2688, pages = 111181, users = 33059, depth = 0.5039372 }, ['ml'] = { pos = 79, activeusers = 261, admins = 15, articles = 78886, edits = 3701177, files = 6962, pages = 487659, users = 162828, depth = 203.7925 }, ['be-tarask'] = { pos = 80, activeusers = 129, admins = 4, articles = 78660, edits = 2323413, files = 1886, pages = 226175, users = 76035, depth = 36.1282 }, ['te'] = { pos = 81, activeusers = 205, admins = 13, articles = 77625, edits = 3594556, files = 13446, pages = 305853, users = 114170, depth = 101.5938 }, ['sw'] = { pos = 82, activeusers = 181, admins = 14, articles = 74150, edits = 1233918, files = 2269, pages = 147043, users = 54825, depth = 8.109448 }, ['new'] = { pos = 83, activeusers = 22, admins = 2, articles = 72352, edits = 848724, files = 0, pages = 196935, users = 25002, depth = 12.77792 }, ['br'] = { pos = 84, activeusers = 77, admins = 6, articles = 72311, edits = 2001281, files = 5405, pages = 141565, users = 69960, depth = 12.96681 }, ['jv'] = { pos = 85, activeusers = 100, admins = 4, articles = 69838, edits = 1592409, files = 5430, pages = 177697, users = 53795, depth = 21.37488 }, ['vec'] = { pos = 86, activeusers = 43, admins = 5, articles = 68973, edits = 1100067, files = 724, pages = 140342, users = 32014, depth = 8.392521 }, ['ht'] = { pos = 87, activeusers = 50, admins = 3, articles = 67834, edits = 802955, files = 0, pages = 82006, users = 28441, depth = 0.4273788 }, ['pms'] = { pos = 88, activeusers = 34, admins = 4, articles = 66365, edits = 855275, files = 2069, pages = 101485, users = 25266, depth = 2.360123 }, ['pnb'] = { pos = 89, activeusers = 62, admins = 2, articles = 65762, edits = 606043, files = 225, pages = 113726, users = 32354, depth = 2.834813 }, ['su'] = { pos = 90, activeusers = 43, admins = 7, articles = 61275, edits = 628410, files = 545, pages = 97385, users = 28327, depth = 2.240987 }, ['lb'] = { pos = 91, activeusers = 73, admins = 5, articles = 60970, edits = 2390284, files = 2367, pages = 131384, users = 55025, depth = 24.26569 }, ['ba'] = { pos = 92, activeusers = 85, admins = 7, articles = 60255, edits = 1147318, files = 1454, pages = 169655, users = 35349, depth = 22.29285 }, ['lld'] = { pos = 93, activeusers = 19, admins = 2, articles = 59757, edits = 94090, files = 0, pages = 63193, users = 2190, depth = 0.004922698 }, ['ga'] = { pos = 94, activeusers = 87, admins = 7, articles = 57184, edits = 1066421, files = 1117, pages = 95810, users = 52410, depth = 5.078416 }, ['szl'] = { pos = 95, activeusers = 46, admins = 3, articles = 55835, edits = 347518, files = 0, pages = 69107, users = 21719, depth = 0.2841286 }, ['is'] = { pos = 96, activeusers = 119, admins = 19, articles = 54653, edits = 1758257, files = 3218, pages = 141351, users = 86527, depth = 31.30211 }, ['ku'] = { pos = 97, activeusers = 98, admins = 3, articles = 53830, edits = 1092521, files = 565, pages = 109084, users = 51670, depth = 10.55231 }, ['lmo'] = { pos = 98, activeusers = 34, admins = 5, articles = 53788, edits = 1111366, files = 4437, pages = 122641, users = 37627, depth = 14.84897 }, ['cv'] = { pos = 99, activeusers = 64, admins = 2, articles = 49577, edits = 749240, files = 537, pages = 97697, users = 31146, depth = 7.224877 }, ['fy'] = { pos = 100, activeusers = 69, admins = 8, articles = 49107, edits = 1082995, files = 7572, pages = 149897, users = 43355, depth = 30.43558 }, ['tl'] = { pos = 101, activeusers = 127, admins = 11, articles = 43001, edits = 1953372, files = 1897, pages = 233604, users = 123239, depth = 164.2884 }, ['wuu'] = { pos = 102, activeusers = 52, admins = 4, articles = 42552, edits = 294252, files = 136, pages = 55367, users = 78565, depth = 0.4820207 }, ['ckb'] = { pos = 103, activeusers = 159, admins = 7, articles = 42221, edits = 964382, files = 1612, pages = 184338, users = 51165, depth = 59.27469 }, ['an'] = { pos = 104, activeusers = 68, admins = 6, articles = 42086, edits = 1834416, files = 1499, pages = 128302, users = 68188, depth = 60.00188 }, ['sco'] = { pos = 105, activeusers = 105, admins = 4, articles = 40557, edits = 862011, files = 690, pages = 146740, users = 94979, depth = 40.26639 }, ['diq'] = { pos = 106, activeusers = 29, admins = 3, articles = 40161, edits = 487134, files = 209, pages = 60549, users = 24896, depth = 2.073393 }, ['pa'] = { pos = 107, activeusers = 109, admins = 9, articles = 38326, edits = 608023, files = 1575, pages = 134127, users = 42197, depth = 28.32415 }, ['yo'] = { pos = 108, activeusers = 69, admins = 3, articles = 34269, edits = 552423, files = 168, pages = 59159, users = 24800, depth = 4.926039 }, ['io'] = { pos = 109, activeusers = 60, admins = 5, articles = 33317, edits = 991438, files = 0, pages = 48904, users = 33597, depth = 4.437256 }, ['ne'] = { pos = 110, activeusers = 94, admins = 5, articles = 32241, edits = 1066840, files = 1258, pages = 103387, users = 58536, depth = 50.24784 }, ['bar'] = { pos = 111, activeusers = 54, admins = 3, articles = 31631, edits = 830140, files = 1320, pages = 116395, users = 63369, depth = 51.21699 }, ['gu'] = { pos = 112, activeusers = 66, admins = 3, articles = 29944, edits = 824675, files = 0, pages = 117420, users = 68865, depth = 59.93754 }, ['als'] = { pos = 113, activeusers = 68, admins = 9, articles = 28974, edits = 1013828, files = 571, pages = 69653, users = 92309, depth = 28.69116 }, ['kn'] = { pos = 114, activeusers = 192, admins = 3, articles = 28360, edits = 1105886, files = 2592, pages = 130005, users = 75941, depth = 109.2723 }, ['scn'] = { pos = 115, activeusers = 37, admins = 5, articles = 26207, edits = 732736, files = 1407, pages = 55689, users = 41289, depth = 16.65165 }, ['bpy'] = { pos = 116, activeusers = 16, admins = 3, articles = 25085, edits = 886452, files = 47, pages = 62805, users = 23478, depth = 31.91363 }, ['ia'] = { pos = 117, activeusers = 42, admins = 6, articles = 23766, edits = 641704, files = 4, pages = 37726, users = 44638, depth = 5.868845 }, ['avk'] = { pos = 118, activeusers = 27, admins = 6, articles = 23704, edits = 112739, files = 0, pages = 28774, users = 3034, depth = 0.1792448 }, ['qu'] = { pos = 119, activeusers = 43, admins = 2, articles = 23067, edits = 650029, files = 0, pages = 55975, users = 27148, depth = 23.63521 }, ['mn'] = { pos = 120, activeusers = 113, admins = 3, articles = 21314, edits = 705301, files = 1475, pages = 97704, users = 77793, depth = 92.72679 }, ['nv'] = { pos = 121, activeusers = 13, admins = 2, articles = 20507, edits = 295882, files = 709, pages = 34657, users = 15091, depth = 4.064772 }, ['xmf'] = { pos = 122, activeusers = 30, admins = 3, articles = 19589, edits = 185309, files = 0, pages = 36477, users = 17061, depth = 3.775803 }, ['crh'] = { pos = 123, activeusers = 34, admins = 2, articles = 19555, edits = 177069, files = 0, pages = 39415, users = 17800, depth = 4.633657 }, ['si'] = { pos = 124, activeusers = 76, admins = 3, articles = 17999, edits = 509010, files = 3122, pages = 79714, users = 58219, depth = 75.07172 }, ['ha'] = { pos = 125, activeusers = 106, admins = 4, articles = 17346, edits = 162729, files = 0, pages = 30709, users = 18299, depth = 3.144912 }, ['bat-smg'] = { pos = 126, activeusers = 24, admins = 5, articles = 17081, edits = 355456, files = 109, pages = 29084, users = 24135, depth = 6.035104 }, ['frr'] = { pos = 127, activeusers = 20, admins = 5, articles = 16074, edits = 231100, files = 1323, pages = 41168, users = 17959, depth = 13.68145 }, ['os'] = { pos = 128, activeusers = 36, admins = 3, articles = 16064, edits = 523010, files = 165, pages = 59859, users = 22557, depth = 64.94148 }, ['gd'] = { pos = 129, activeusers = 31, admins = 6, articles = 15905, edits = 566860, files = 347, pages = 32200, users = 25575, depth = 18.47827 }, ['or'] = { pos = 130, activeusers = 45, admins = 5, articles = 15813, edits = 461139, files = 125, pages = 71590, users = 31044, depth = 80.1422 }, ['cdo'] = { pos = 131, activeusers = 19, admins = 4, articles = 15552, edits = 89355, files = 0, pages = 31339, users = 18937, depth = 2.938059 }, ['bug'] = { pos = 132, activeusers = 19, admins = 1, articles = 15400, edits = 200538, files = 0, pages = 19593, users = 12247, depth = 0.7587593 }, ['yi'] = { pos = 133, activeusers = 50, admins = 3, articles = 15390, edits = 578685, files = 1062, pages = 44180, users = 45364, depth = 45.83768 }, ['ilo'] = { pos = 134, activeusers = 24, admins = 2, articles = 15362, edits = 391817, files = 0, pages = 70145, users = 16172, depth = 71.03668 }, ['sd'] = { pos = 135, activeusers = 38, admins = 4, articles = 15235, edits = 240038, files = 145, pages = 56214, users = 15738, depth = 30.89394 }, ['ps'] = { pos = 136, activeusers = 52, admins = 1, articles = 15204, edits = 283146, files = 1726, pages = 54058, users = 27767, depth = 34.20631 }, ['am'] = { pos = 137, activeusers = 38, admins = 2, articles = 15037, edits = 371485, files = 1765, pages = 45908, users = 39144, depth = 34.10609 }, ['ban'] = { pos = 138, activeusers = 33, admins = 3, articles = 14763, edits = 120053, files = 112, pages = 29853, users = 5318, depth = 4.201595 }, ['nap'] = { pos = 139, activeusers = 29, admins = 3, articles = 14730, edits = 664662, files = 281, pages = 23705, users = 27681, depth = 10.40937 }, ['sah'] = { pos = 140, activeusers = 37, admins = 3, articles = 14248, edits = 381164, files = 1765, pages = 47629, users = 22169, depth = 43.92698 }, ['hsb'] = { pos = 141, activeusers = 43, admins = 4, articles = 13823, edits = 377285, files = 133, pages = 35370, users = 23041, depth = 25.91812 }, ['fo'] = { pos = 142, activeusers = 40, admins = 3, articles = 13771, edits = 368671, files = 0, pages = 40252, users = 26872, depth = 33.86798 }, ['map-bms'] = { pos = 143, activeusers = 31, admins = 1, articles = 13751, edits = 213130, files = 462, pages = 30202, users = 14917, depth = 10.10008 }, ['mai'] = { pos = 144, activeusers = 31, admins = 5, articles = 13722, edits = 229449, files = 115, pages = 39255, users = 11742, depth = 20.23765 }, ['li'] = { pos = 145, activeusers = 32, admins = 7, articles = 13644, edits = 454031, files = 623, pages = 65471, users = 26491, depth = 100.0611 }, ['mzn'] = { pos = 146, activeusers = 47, admins = 3, articles = 13443, edits = 165730, files = 263, pages = 30417, users = 30098, depth = 8.686819 }, ['gor'] = { pos = 147, activeusers = 20, admins = 2, articles = 13236, edits = 50641, files = 0, pages = 20737, users = 4014, depth = 0.7842981 }, ['eml'] = { pos = 148, activeusers = 30, admins = 3, articles = 13010, edits = 152141, files = 2739, pages = 35042, users = 23341, depth = 12.45118 }, ['ace'] = { pos = 149, activeusers = 27, admins = 3, articles = 12545, edits = 137218, files = 0, pages = 26464, users = 24098, depth = 6.38308 }, ['bcl'] = { pos = 150, activeusers = 42, admins = 3, articles = 12268, edits = 232944, files = 865, pages = 32813, users = 19652, depth = 19.90996 }, ['sa'] = { pos = 151, activeusers = 49, admins = 4, articles = 11772, edits = 469249, files = 445, pages = 70069, users = 35327, depth = 164.2364 }, ['shn'] = { pos = 152, activeusers = 13, admins = 2, articles = 11554, edits = 54747, files = 60, pages = 27063, users = 3268, depth = 3.644913 }, ['wa'] = { pos = 153, activeusers = 27, admins = 4, articles = 11538, edits = 388122, files = 619, pages = 27215, users = 22220, depth = 26.32842 }, ['zh-classical'] = { pos = 154, activeusers = 46, admins = 6, articles = 11397, edits = 379541, files = 0, pages = 96722, users = 94412, depth = 219.9404 }, ['lij'] = { pos = 155, activeusers = 28, admins = 8, articles = 11015, edits = 231128, files = 6, pages = 26618, users = 14464, depth = 17.42306 }, ['as'] = { pos = 156, activeusers = 100, admins = 4, articles = 10581, edits = 329229, files = 1708, pages = 72873, users = 34434, depth = 156.5822 }, ['zu'] = { pos = 157, activeusers = 41, admins = 1, articles = 10571, edits = 96599, files = 0, pages = 23959, users = 17472, depth = 6.467005 }, ['ie'] = { pos = 158, activeusers = 30, admins = 3, articles = 10467, edits = 150152, files = 0, pages = 14232, users = 16864, depth = 1.365057 }, ['mrj'] = { pos = 159, activeusers = 16, admins = 1, articles = 10426, edits = 100475, files = 0, pages = 18629, users = 9940, depth = 3.338708 }, ['mhr'] = { pos = 160, activeusers = 22, admins = 1, articles = 10408, edits = 184771, files = 0, pages = 27175, users = 13087, depth = 17.64576 }, ['hif'] = { pos = 161, activeusers = 39, admins = 2, articles = 10268, edits = 272091, files = 192, pages = 42127, users = 29524, depth = 62.17936 }, ['hyw'] = { pos = 162, activeusers = 34, admins = 5, articles = 10235, edits = 194910, files = 0, pages = 21550, users = 7285, depth = 11.05402 }, ['mni'] = { pos = 163, activeusers = 17, admins = 1, articles = 10096, edits = 48535, files = 0, pages = 16198, users = 2156, depth = 1.094559 }, ['km'] = { pos = 164, activeusers = 61, admins = 6, articles = 9484, edits = 281632, files = 1101, pages = 33361, users = 36202, depth = 53.50808 }, ['hak'] = { pos = 165, activeusers = 33, admins = 1, articles = 9444, edits = 122356, files = 0, pages = 18258, users = 30337, depth = 5.837222 }, ['roa-tara'] = { pos = 166, activeusers = 11, admins = 2, articles = 9306, edits = 140123, files = 288, pages = 17643, users = 10800, depth = 6.37427 }, ['pam'] = { pos = 167, activeusers = 28, admins = 2, articles = 8846, edits = 295724, files = 403, pages = 21416, users = 19378, depth = 27.88207 }, ['ig'] = { pos = 168, activeusers = 105, admins = 5, articles = 8794, edits = 85789, files = 0, pages = 15191, users = 13772, depth = 2.988305 }, ['nso'] = { pos = 169, activeusers = 16, admins = 1, articles = 8516, edits = 49595, files = 0, pages = 10756, users = 5820, depth = 0.3190155 }, ['so'] = { pos = 170, activeusers = 65, admins = 1, articles = 8403, edits = 238584, files = 0, pages = 25655, users = 32103, depth = 39.1994 }, ['rue'] = { pos = 171, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8378, edits = 130797, files = 87, pages = 17621, users = 25309, depth = 9.034673 }, ['sn'] = { pos = 172, activeusers = 30, admins = 1, articles = 8365, edits = 96932, files = 0, pages = 16622, users = 15431, depth = 5.681939 }, ['bh'] = { pos = 173, activeusers = 38, admins = 2, articles = 8009, edits = 723121, files = 54, pages = 68958, users = 29610, depth = 607.2994 }, ['se'] = { pos = 174, activeusers = 18, admins = 6, articles = 7802, edits = 300640, files = 0, pages = 20856, users = 26261, depth = 40.35441 }, ['myv'] = { pos = 175, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7702, edits = 139514, files = 0, pages = 26122, users = 11773, depth = 30.54806 }, ['vls'] = { pos = 176, activeusers = 21, admins = 5, articles = 7631, edits = 308797, files = 480, pages = 21210, users = 24619, depth = 46.10044 }, ['nds-nl'] = { pos = 177, activeusers = 17, admins = 6, articles = 7596, edits = 320640, files = 571, pages = 20398, users = 25827, depth = 44.64942 }, ['mi'] = { pos = 178, activeusers = 25, admins = 2, articles = 7422, edits = 153236, files = 0, pages = 13445, users = 16591, depth = 7.505573 }, ['sat'] = { pos = 179, activeusers = 38, admins = 3, articles = 7384, edits = 96222, files = 0, pages = 16897, users = 5427, depth = 9.45184 }, ['sc'] = { pos = 180, activeusers = 25, admins = 4, articles = 7327, edits = 177252, files = 150, pages = 16366, users = 21889, depth = 16.48303 }, ['nah'] = { pos = 181, activeusers = 31, admins = 3, articles = 7154, edits = 499206, files = 170, pages = 19286, users = 20697, depth = 74.43969 }, ['vep'] = { pos = 182, activeusers = 25, admins = 1, articles = 6697, edits = 151095, files = 0, pages = 31020, users = 14442, depth = 64.2513 }, ['gan'] = { pos = 183, activeusers = 22, admins = 1, articles = 6490, edits = 394759, files = 146, pages = 33574, users = 38550, depth = 204.7695 }, ['kab'] = { pos = 184, activeusers = 20, admins = 2, articles = 6432, edits = 105886, files = 0, pages = 15895, users = 12014, depth = 14.41928 }, ['glk'] = { pos = 185, activeusers = 19, admins = 3, articles = 6419, edits = 61966, files = 807, pages = 13795, users = 14261, depth = 5.931149 }, ['tk'] = { pos = 186, activeusers = 41, admins = 2, articles = 6302, edits = 229316, files = 319, pages = 15616, users = 24712, depth = 32.076 }, ['fiu-vro'] = { pos = 187, activeusers = 27, admins = 4, articles = 6218, edits = 176571, files = 201, pages = 12070, users = 13187, depth = 12.95744 }, ['co'] = { pos = 188, activeusers = 34, admins = 2, articles = 6201, edits = 379511, files = 0, pages = 14791, users = 19845, depth = 49.23679 }, ['bo'] = { pos = 189, activeusers = 17, admins = 1, articles = 6012, edits = 139810, files = 0, pages = 17552, users = 26417, depth = 29.34846 }, ['ab'] = { pos = 190, activeusers = 22, admins = 2, articles = 5986, edits = 118085, files = 9, pages = 20321, users = 17689, depth = 33.32511 }, ['ary'] = { pos = 191, activeusers = 33, admins = 3, articles = 5684, edits = 184056, files = 39, pages = 43407, users = 6242, depth = 186.7646 }, ['frp'] = { pos = 192, activeusers = 31, admins = 2, articles = 5603, edits = 214438, files = 0, pages = 15419, users = 14684, depth = 42.68482 }, ['gv'] = { pos = 193, activeusers = 20, admins = 3, articles = 5599, edits = 308582, files = 185, pages = 20581, users = 18035, depth = 107.3551 }, ['kw'] = { pos = 194, activeusers = 25, admins = 2, articles = 5516, edits = 199465, files = 6, pages = 11759, users = 13698, depth = 21.72873 }, ['kv'] = { pos = 195, activeusers = 20, admins = 1, articles = 5480, edits = 139472, files = 0, pages = 16675, users = 13216, depth = 34.90665 }, ['csb'] = { pos = 196, activeusers = 30, admins = 3, articles = 5432, edits = 185942, files = 0, pages = 8721, users = 15422, depth = 7.816628 }, ['pcd'] = { pos = 197, activeusers = 21, admins = 3, articles = 5409, edits = 68767, files = 49, pages = 10536, users = 15770, depth = 5.864041 }, ['ug'] = { pos = 198, activeusers = 29, admins = 1, articles = 5300, edits = 153646, files = 282, pages = 14877, users = 19758, depth = 33.72198 }, ['skr'] = { pos = 199, activeusers = 11, admins = 1, articles = 5228, edits = 26897, files = 0, pages = 5763, users = 1287, depth = 0.04887555 }, ['udm'] = { pos = 200, activeusers = 20, admins = 4, articles = 5176, edits = 120760, files = 9, pages = 17118, users = 13791, depth = 37.55223 }, ['zea'] = { pos = 201, activeusers = 14, admins = 3, articles = 5046, edits = 118734, files = 1, pages = 9598, users = 12036, depth = 10.0671 }, ['ay'] = { pos = 202, activeusers = 24, admins = 1, articles = 5026, edits = 95555, files = 0, pages = 8624, users = 15318, depth = 5.678348 }, ['gn'] = { pos = 203, activeusers = 26, admins = 2, articles = 4875, edits = 120930, files = 0, pages = 11269, users = 16402, depth = 18.46055 }, ['nrm'] = { pos = 204, activeusers = 16, admins = 2, articles = 4832, edits = 219209, files = 0, pages = 10368, users = 12329, depth = 27.75247 }, ['mt'] = { pos = 205, activeusers = 41, admins = 5, articles = 4722, edits = 277845, files = 1146, pages = 19078, users = 20152, depth = 134.6123 }, ['bjn'] = { pos = 206, activeusers = 25, admins = 2, articles = 4605, edits = 77050, files = 1, pages = 22399, users = 12781, depth = 51.36082 }, ['smn'] = { pos = 207, activeusers = 17, admins = 6, articles = 4489, edits = 65818, files = 0, pages = 14103, users = 2284, depth = 21.40633 }, ['lez'] = { pos = 208, activeusers = 17, admins = 3, articles = 4306, edits = 86641, files = 10, pages = 13026, users = 9783, depth = 27.27705 }, ['lfn'] = { pos = 209, activeusers = 29, admins = 1, articles = 4175, edits = 37953, files = 0, pages = 6666, users = 9164, depth = 2.026821 }, ['stq'] = { pos = 210, activeusers = 26, admins = 5, articles = 4066, edits = 120754, files = 438, pages = 10692, users = 12513, depth = 29.99236 }, ['lo'] = { pos = 211, activeusers = 27, admins = 1, articles = 4060, edits = 94847, files = 0, pages = 12331, users = 15393, depth = 31.92194 }, ['tum'] = { pos = 212, activeusers = 24, admins = 2, articles = 3955, edits = 29403, files = 0, pages = 5865, users = 7174, depth = 1.169223 }, ['mwl'] = { pos = 213, activeusers = 21, admins = 1, articles = 3881, edits = 98672, files = 0, pages = 10209, users = 12205, depth = 25.69546 }, ['olo'] = { pos = 214, activeusers = 15, admins = 2, articles = 3866, edits = 32070, files = 0, pages = 10604, users = 6003, depth = 9.18687 }, ['fur'] = { pos = 215, activeusers = 16, admins = 2, articles = 3759, edits = 170322, files = 318, pages = 8580, users = 13186, depth = 32.65225 }, ['rm'] = { pos = 216, activeusers = 20, admins = 3, articles = 3754, edits = 162950, files = 51, pages = 9593, users = 18506, depth = 41.09494 }, ['lad'] = { pos = 217, activeusers = 26, admins = 5, articles = 3604, edits = 208849, files = 23, pages = 12941, users = 19625, depth = 108.3203 }, ['ang'] = { pos = 218, activeusers = 41, admins = 2, articles = 3584, edits = 205492, files = 300, pages = 16447, users = 117665, depth = 160.9373 }, ['gom'] = { pos = 219, activeusers = 16, admins = 4, articles = 3548, edits = 206351, files = 0, pages = 9034, users = 8614, depth = 54.60984 }, ['koi'] = { pos = 220, activeusers = 15, admins = 1, articles = 3443, edits = 59711, files = 0, pages = 10971, users = 7883, depth = 26.01916 }, ['ext'] = { pos = 221, activeusers = 16, admins = 1, articles = 3368, edits = 115809, files = 0, pages = 7536, users = 16022, depth = 23.53492 }, ['tyv'] = { pos = 222, activeusers = 14, admins = 1, articles = 3362, edits = 43390, files = 0, pages = 11179, users = 8074, depth = 20.98319 }, ['dsb'] = { pos = 223, activeusers = 25, admins = 1, articles = 3325, edits = 142763, files = 0, pages = 11197, users = 17202, depth = 71.46623 }, ['dty'] = { pos = 224, activeusers = 15, admins = 3, articles = 3309, edits = 237379, files = 3, pages = 19182, users = 5493, depth = 284.756 }, ['rw'] = { pos = 225, activeusers = 30, admins = 1, articles = 3309, edits = 85760, files = 0, pages = 9331, users = 11118, depth = 30.43999 }, ['ln'] = { pos = 226, activeusers = 28, admins = 4, articles = 3270, edits = 121738, files = 32, pages = 8560, users = 11783, depth = 37.21931 }, ['cbk-zam'] = { pos = 227, activeusers = 19, admins = 2, articles = 3127, edits = 110064, files = 0, pages = 8229, users = 13500, depth = 35.60601 }, ['av'] = { pos = 228, activeusers = 24, admins = 2, articles = 3029, edits = 82750, files = 0, pages = 14546, users = 13308, depth = 82.24407 }, ['dv'] = { pos = 229, activeusers = 21, admins = 3, articles = 3016, edits = 129928, files = 932, pages = 11192, users = 23323, depth = 85.31279 }, ['ksh'] = { pos = 230, activeusers = 15, admins = 3, articles = 2914, edits = 1606804, files = 0, pages = 10536, users = 21340, depth = 1043.388 }, ['gag'] = { pos = 231, activeusers = 25, admins = 1, articles = 2794, edits = 67732, files = 0, pages = 6576, users = 12642, depth = 18.87219 }, ['bxr'] = { pos = 232, activeusers = 19, admins = 2, articles = 2771, edits = 69845, files = 9, pages = 11036, users = 13795, depth = 56.30362 }, ['pfl'] = { pos = 233, activeusers = 18, admins = 4, articles = 2740, edits = 89825, files = 0, pages = 6912, users = 10736, depth = 30.12874 }, ['pap'] = { pos = 234, activeusers = 17, admins = 5, articles = 2629, edits = 89529, files = 0, pages = 5957, users = 13346, depth = 24.08361 }, ['pag'] = { pos = 235, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2578, edits = 73053, files = 0, pages = 8814, users = 7561, depth = 48.4966 }, ['pi'] = { pos = 236, activeusers = 10, admins = 2, articles = 2547, edits = 101621, files = 0, pages = 4634, users = 6631, depth = 14.72361 }, ['haw'] = { pos = 237, activeusers = 19, admins = 1, articles = 2454, edits = 96436, files = 0, pages = 5517, users = 15016, depth = 27.23209 }, ['awa'] = { pos = 238, activeusers = 12, admins = 1, articles = 2436, edits = 24104, files = 0, pages = 5347, users = 1897, depth = 6.437375 }, ['tay'] = { pos = 239, activeusers = 7, admins = 0, articles = 2420, edits = 54101, files = 0, pages = 2822, users = 1094, depth = 0.529017 }, ['tw'] = { pos = 240, activeusers = 51, admins = 2, articles = 2105, edits = 92953, files = 0, pages = 5040, users = 13881, depth = 35.8546 }, ['inh'] = { pos = 241, activeusers = 18, admins = 2, articles = 2077, edits = 54208, files = 35, pages = 11596, users = 3272, depth = 98.18946 }, ['krc'] = { pos = 242, activeusers = 15, admins = 2, articles = 2057, edits = 106191, files = 0, pages = 14324, users = 9659, depth = 263.6523 }, ['xal'] = { pos = 243, activeusers = 17, admins = 1, articles = 2046, edits = 84904, files = 0, pages = 11804, users = 9262, depth = 163.6098 }, ['szy'] = { pos = 244, activeusers = 10, admins = 1, articles = 2030, edits = 128389, files = 0, pages = 5358, users = 2305, depth = 64.40205 }, ['za'] = { pos = 245, activeusers = 13, admins = 1, articles = 2010, edits = 39341, files = 0, pages = 4140, users = 9724, depth = 10.67117 }, ['kaa'] = { pos = 246, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1937, edits = 45712, files = 3, pages = 5077, users = 10204, depth = 23.66045 }, ['dag'] = { pos = 247, activeusers = 38, admins = 4, articles = 1934, edits = 41429, files = 0, pages = 4392, users = 1771, depth = 15.23677 }, ['pdc'] = { pos = 248, activeusers = 27, admins = 1, articles = 1932, edits = 105115, files = 0, pages = 5831, users = 30296, depth = 73.41991 }, ['atj'] = { pos = 249, activeusers = 6, admins = 5, articles = 1909, edits = 14659, files = 0, pages = 3013, users = 3676, depth = 1.627164 }, ['to'] = { pos = 250, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1907, edits = 41558, files = 12, pages = 5324, users = 9207, depth = 25.06139 }, ['mdf'] = { pos = 251, activeusers = 16, admins = 3, articles = 1870, edits = 64118, files = 0, pages = 11550, users = 8505, depth = 148.7529 }, ['arc'] = { pos = 252, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1851, edits = 95305, files = 0, pages = 6418, users = 18747, depth = 90.39932 }, ['kbp'] = { pos = 253, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1698, edits = 16052, files = 0, pages = 3373, users = 3826, depth = 4.630918 }, ['jam'] = { pos = 254, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1685, edits = 20756, files = 0, pages = 3021, users = 7195, depth = 4.319227 }, ['na'] = { pos = 255, activeusers = 19, admins = 2, articles = 1661, edits = 89519, files = 4, pages = 4880, users = 11463, depth = 68.89664 }, ['tcy'] = { pos = 256, activeusers = 34, admins = 2, articles = 1660, edits = 100893, files = 1, pages = 8701, users = 4896, depth = 208.6145 }, ['wo'] = { pos = 257, activeusers = 18, admins = 3, articles = 1651, edits = 104419, files = 0, pages = 5366, users = 13900, depth = 98.52634 }, ['kbd'] = { pos = 258, activeusers = 13, admins = 1, articles = 1595, edits = 43681, files = 0, pages = 6739, users = 9123, depth = 67.41828 }, ['nov'] = { pos = 259, activeusers = 14, admins = 3, articles = 1516, edits = 177698, files = 0, pages = 4404, users = 10815, depth = 146.4304 }, ['nia'] = { pos = 260, activeusers = 14, admins = 1, articles = 1514, edits = 17425, files = 0, pages = 3585, users = 1196, depth = 9.094778 }, ['ki'] = { pos = 261, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1506, edits = 20605, files = 0, pages = 3074, users = 7947, depth = 7.26626 }, ['tet'] = { pos = 262, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1502, edits = 66573, files = 0, pages = 3906, users = 8904, depth = 43.66113 }, ['lg'] = { pos = 263, activeusers = 20, admins = 1, articles = 1418, edits = 26722, files = 0, pages = 4805, users = 7140, depth = 31.72879 }, ['bi'] = { pos = 264, activeusers = 12, admins = 2, articles = 1393, edits = 41725, files = 0, pages = 3290, users = 12123, depth = 23.51976 }, ['tpi'] = { pos = 265, activeusers = 13, admins = 2, articles = 1351, edits = 86598, files = 0, pages = 5675, users = 12338, depth = 156.3157 }, ['jbo'] = { pos = 266, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1305, edits = 111640, files = 0, pages = 5713, users = 14966, depth = 222.9553 }, ['roa-rup'] = { pos = 267, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1292, edits = 205213, files = 0, pages = 4254, users = 12969, depth = 253.5435 }, ['nqo'] = { pos = 268, activeusers = 23, admins = 1, articles = 1276, edits = 9858, files = 0, pages = 2566, users = 2845, depth = 3.926542 }, ['fj'] = { pos = 269, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1275, edits = 35385, files = 0, pages = 3628, users = 8334, depth = 33.21815 }, ['lbe'] = { pos = 270, activeusers = 15, admins = 2, articles = 1264, edits = 50194, files = 0, pages = 14627, users = 7785, depth = 383.5397 }, ['kg'] = { pos = 271, activeusers = 16, admins = 1, articles = 1254, edits = 43783, files = 0, pages = 2900, users = 9948, depth = 26.0119 }, ['xh'] = { pos = 272, activeusers = 22, admins = 1, articles = 1225, edits = 33811, files = 0, pages = 3792, users = 11659, depth = 39.15338 }, ['mnw'] = { pos = 273, activeusers = 17, admins = 2, articles = 1224, edits = 33623, files = 0, pages = 4498, users = 2641, depth = 53.48248 }, ['ty'] = { pos = 274, activeusers = 10, admins = 2, articles = 1217, edits = 53067, files = 0, pages = 3009, users = 6842, depth = 38.23818 }, ['ks'] = { pos = 275, activeusers = 23, admins = 2, articles = 1168, edits = 61670, files = 9, pages = 7736, users = 9300, depth = 252.0798 }, ['cu'] = { pos = 276, activeusers = 25, admins = 2, articles = 1164, edits = 82562, files = 0, pages = 5563, users = 22983, depth = 211.9694 }, ['shi'] = { pos = 277, activeusers = 14, admins = 2, articles = 1151, edits = 33311, files = 0, pages = 3831, users = 1441, depth = 47.14053 }, ['srn'] = { pos = 278, activeusers = 9, admins = 1, articles = 1112, edits = 39122, files = 0, pages = 2726, users = 7018, depth = 30.2338 }, ['trv'] = { pos = 279, activeusers = 16, admins = 0, articles = 1110, edits = 85284, files = 0, pages = 2055, users = 1176, depth = 30.07969 }, ['om'] = { pos = 280, activeusers = 19, admins = 1, articles = 1092, edits = 37995, files = 0, pages = 3733, users = 9427, depth = 59.53331 }, ['sm'] = { pos = 281, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1065, edits = 42572, files = 0, pages = 3289, users = 9597, depth = 56.44565 }, ['gcr'] = { pos = 282, activeusers = 12, admins = 1, articles = 1049, edits = 16478, files = 0, pages = 2554, users = 2168, depth = 13.28023 }, ['alt'] = { pos = 283, activeusers = 9, admins = 2, articles = 1044, edits = 35786, files = 0, pages = 3647, users = 1605, depth = 60.99928 }, ['chr'] = { pos = 284, activeusers = 17, admins = 1, articles = 1026, edits = 46138, files = 0, pages = 3904, users = 21735, depth = 92.98991 }, ['ltg'] = { pos = 285, activeusers = 11, admins = 1, articles = 1014, edits = 35309, files = 0, pages = 3221, users = 6671, depth = 51.93062 }, ['guw'] = { pos = 286, activeusers = 21, admins = 2, articles = 976, edits = 27822, files = 0, pages = 1685, users = 458, depth = 8.713271 }, ['ny'] = { pos = 287, activeusers = 17, admins = 2, articles = 912, edits = 37774, files = 0, pages = 3997, users = 9330, depth = 108.1383 }, ['pih'] = { pos = 288, activeusers = 13, admins = 1, articles = 891, edits = 44097, files = 0, pages = 3321, users = 10437, depth = 98.76369 }, ['got'] = { pos = 289, activeusers = 17, admins = 1, articles = 866, edits = 46126, files = 0, pages = 3802, users = 17670, depth = 139.4473 }, ['mad'] = { pos = 290, activeusers = 25, admins = 0, articles = 860, edits = 8830, files = 0, pages = 1626, users = 1547, depth = 4.308249 }, ['st'] = { pos = 291, activeusers = 20, admins = 1, articles = 838, edits = 28358, files = 0, pages = 4241, users = 9398, depth = 110.2664 }, ['ami'] = { pos = 292, activeusers = 20, admins = 0, articles = 837, edits = 32100, files = 0, pages = 1654, users = 890, depth = 18.4911 }, ['tn'] = { pos = 293, activeusers = 19, admins = 2, articles = 783, edits = 27167, files = 0, pages = 3445, users = 9204, depth = 91.14755 }, ['blk'] = { pos = 294, activeusers = 22, admins = 0, articles = 777, edits = 14541, files = 0, pages = 3062, users = 163, depth = 41.06951 }, ['bm'] = { pos = 295, activeusers = 13, admins = 2, articles = 764, edits = 40179, files = 0, pages = 3140, users = 9835, depth = 123.7587 }, ['rmy'] = { pos = 296, activeusers = 19, admins = 1, articles = 730, edits = 50214, files = 0, pages = 2698, users = 16363, depth = 135.2656 }, ['ts'] = { pos = 297, activeusers = 10, admins = 2, articles = 711, edits = 36599, files = 0, pages = 3749, users = 8795, depth = 178.2338 }, ['chy'] = { pos = 298, activeusers = 9, admins = 1, articles = 662, edits = 24100, files = 0, pages = 2255, users = 10566, depth = 61.8851 }, ['ve'] = { pos = 299, activeusers = 13, admins = 1, articles = 638, edits = 19120, files = 0, pages = 2123, users = 7173, depth = 48.79209 }, ['rn'] = { pos = 300, activeusers = 23, admins = 1, articles = 620, edits = 23091, files = 0, pages = 2447, users = 8943, depth = 81.94124 }, ['iu'] = { pos = 301, activeusers = 22, admins = 2, articles = 593, edits = 44488, files = 0, pages = 3180, users = 16954, depth = 266.2559 }, ['ak'] = { pos = 302, activeusers = 18, admins = 1, articles = 590, edits = 28858, files = 0, pages = 2434, users = 12392, depth = 115.8146 }, ['ss'] = { pos = 303, activeusers = 14, admins = 3, articles = 571, edits = 38057, files = 0, pages = 2404, users = 7602, depth = 163.1371 }, ['ch'] = { pos = 304, activeusers = 10, admins = 1, articles = 541, edits = 22831, files = 0, pages = 2494, users = 14372, depth = 119.2994 }, ['ff'] = { pos = 305, activeusers = 52, admins = 0, articles = 505, edits = 24783, files = 0, pages = 2443, users = 7843, depth = 149.4016 }, ['pnt'] = { pos = 306, activeusers = 10, admins = 1, articles = 480, edits = 35119, files = 0, pages = 2035, users = 9429, depth = 181.1157 }, ['ady'] = { pos = 307, activeusers = 10, admins = 1, articles = 451, edits = 12032, files = 0, pages = 3082, users = 5959, depth = 132.8599 }, ['kcg'] = { pos = 308, activeusers = 15, admins = 1, articles = 446, edits = 15435, files = 0, pages = 1700, users = 397, depth = 71.77663 }, ['ik'] = { pos = 309, activeusers = 16, admins = 1, articles = 430, edits = 37744, files = 0, pages = 2581, users = 7913, depth = 365.9349 }, ['ee'] = { pos = 310, activeusers = 15, admins = 2, articles = 423, edits = 49524, files = 0, pages = 3052, users = 13211, depth = 626.8038 }, ['din'] = { pos = 311, activeusers = 19, admins = 1, articles = 317, edits = 8016, files = 0, pages = 1084, users = 5664, depth = 43.2913 }, ['sg'] = { pos = 312, activeusers = 12, admins = 2, articles = 296, edits = 20484, files = 0, pages = 1979, users = 5959, depth = 334.6215 }, ['pwn'] = { pos = 313, activeusers = 14, admins = 0, articles = 277, edits = 10547, files = 0, pages = 428, users = 816, depth = 7.322841 }, ['kl'] = { pos = 314, activeusers = 18, admins = 2, articles = 242, edits = 74444, files = 0, pages = 2257, users = 12256, depth = 2286.744 }, ['ti'] = { pos = 315, activeusers = 12, admins = 2, articles = 233, edits = 23699, files = 0, pages = 2723, users = 8444, depth = 993.9606 }, ['dz'] = { pos = 316, activeusers = 15, admins = 1, articles = 227, edits = 29277, files = 0, pages = 2279, users = 9173, depth = 1049.748 }, ['cr'] = { pos = 317, activeusers = 14, admins = 2, articles = 158, edits = 36876, files = 0, pages = 2157, users = 16685, depth = 2736.561 }, ['ng'] = { pos = 318, activeusers = 1, admins = 1, articles = 8, edits = 5923, files = 0, pages = 443, users = 2385, depth = 39530.88 }, ['cho'] = { pos = 319, activeusers = 1, admins = 1, articles = 6, edits = 4220, files = 0, pages = 201, users = 1809, depth = 22176 }, ['kj'] = { pos = 320, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 3548, files = 0, pages = 114, users = 1376, depth = 23536.62 }, ['mh'] = { pos = 321, activeusers = 0, admins = 1, articles = 4, edits = 4212, files = 0, pages = 206, users = 2140, depth = 52143.95 }, ['ho'] = { pos = 322, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 3786, files = 0, pages = 129, users = 1575, depth = 51771.35 }, ['ii'] = { pos = 323, activeusers = 0, admins = 1, articles = 3, edits = 11653, files = 0, pages = 189, users = 2031, depth = 237006 }, ['lrc'] = { pos = 324, activeusers = 2, admins = 1, articles = 1, edits = 140064, files = 0, pages = 237, users = 5036, depth = 3.291563E+07 }, ['mus'] = { pos = 325, activeusers = 0, admins = 1, articles = 1, edits = 3603, files = 0, pages = 115, users = 2348, depth = 407170.3 }, ['aa'] = { pos = 326, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4685, files = 0, pages = 509, users = 4062, depth = 0 }, ['hz'] = { pos = 327, activeusers = 0, admins = 1, articles = 0, edits = 4483, files = 0, pages = 176, users = 3761, depth = 0 }, ['kr'] = { pos = 328, activeusers = 1, admins = 1, articles = 0, edits = 4641, files = 0, pages = 162, users = 5464, depth = 0 }, ['total'] = { activeusers = 281138, admins = 3757, articles = 59222193, edits = 3205135520, files = 2762038, pages = 244715151, users = 103427573, depth = 128.4906, date = '@1659261641' }, } return info k1gd8000nch8mnc7ept5dpumiedl1hh Elon Musk 0 673358 2725700 2716590 2022-07-30T15:33:17Z 37.110.214.217 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat |ismi=Elon Musk |portret=Elon Musk Royal Society (crop1).jpg |tavsif= Musk [[London]]da (Iyul, 2018) |tug'ilgan paytidagi ismi=Elon Reeve Musk |faoliyati turi=Tadbirkor, muhandis, ixtirochi, investor |tavallud sanasi={{tugʻilgan sanasi va yoshi|1971|6|28}} |tavallud joyi={{TavalludJoyi|Pretoriya}}, [[Transilvaniya]], [[Janubiy Xitoy Respublikasi]] |fuqaroligi={{ZAF}}<br />{{CAN}}<br />{{USA}} |bolalari=6<ref name="sids">{{Yangiliklar manbasi|last=Petter|first=Olivia|date=26-iyul 2020-yil|title='There's Not Much I Can Do': Elon Musk Admits Grimes Does Majority Of Childcare For Two-month Old Son|url=https://www.independent.co.uk/life-style/elon-musk-son-grimes-childcare-interview-a9638321.html|work=The Independent|access-date=8-yanvar 2021-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20201116002628/https://www.independent.co.uk/life-style/elon-musk-son-grimes-childcare-interview-a9638321.html|archive-date=16-noyabr 2020-yil|url-status=live}}</ref> |bilimi=[[Qirollik Universiteti]]<br /> [[Pensilvaniya universiteti]] |imzo=Elon Musk Signature.png }} '''Elon Reeve Musk''' ({{talaffuz|Ilon Riv Mask}}; 28-iyun 1971-yilda tugʻilgan) biznes investor,<ref>{{Yangiliklar manbasi|last=Curtis|date=10-noyabr 2014-yil|title=Elon Musk 'to launch fleet of internet satellites'|url=http://www.telegraph.co.uk/technology/news/11220326/Elon-Musk-to-launch-fleet-of-internet-satellites.html|accessdate=23-iyun 2015-yil|quote="Elon Musk, inventor and business magnate"|first=Sophie|work=[[The Daily Telegraph]]|location=London}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.businessweek.com/printer/articles/71590-elon-musk-the-21st-century-industrialist|title=Elon Musk, the 21st Century Industrialist|last=Vance|first=Ashlee|date=13-sentabr 2012-yil|accessdate=23-iyun 2015-yil}}</ref> [[muhandis]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.asme.org/career-education/early-career-engineers/me-today/engineer-in-focus-elon-musk|title=Early Career Engineers, Conferences and Careers|publisher=asme.org|accessdate=4-noyabr 2015-yil}}</ref> va [[ixtiro]]chidir.<ref>{{Veb manbasi|url=http://inventors.about.com/od/mstartinventions/p/Elon-Musk.htm|title=Biography of Elon Musk|last=Bellis|first=Mary|publisher=About.com|accessdate=10-iyun 2015-yil}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi|title=The Top 10 Venture Capitalists on 2014's Midas List|url=http://www.forbes.com/video/3391084854001|accessdate=10-iyun 2015-yil|work=Forbes}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi|last=Albergotti|date=21-mart 2014-yil|title=Zuckerberg, Musk Invest in Artificial Intelligence Company|url=http://blogs.wsj.com/digits/2014/03/21/zuckerberg-musk-invest-in-artificial-intelligence-company-vicarious|accessdate=10-iyun 2015-yil|first=Reed|work=[[The Wall Street Journal]]}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.businessinsider.com/elon-musk-mark-zuckerberg-invest-in-vicarious-2014-3?IR=T|title=Elon Musk And Mark Zuckerberg Have Invested Million in a Mysterious Artificial Intelligence Company|last=Love|first=Dylan|date=21-mart 2014-yil|publisher=[[Business Insider]]|accessdate=10-iyun 2015-yil}}</ref> U [[SpaceX]] asoschisi, bosh direktori, bosh muhandisi, [[Tesla Inc.]] va [[Neuralink]] asoschisi va bosh direktori, [[SolarCity]] hamasoschisi va raisi, [[OpenAI]] hamraisi va [[Confinity]] bilan birlashib [[PayPal]] nomini olgan [[X.com]] asoschisi hisoblanadi.<ref>{{Yangiliklar manbasi|last=Martin LaMonica|date=21-sentabr 2009-yil|title=Tesla Motors founders: Now there are five|url=https://www.cnet.com/news/tesla-motors-founders-now-there-are-five/|author=Martin LaMonica|newspaper=CNET|work=CNET}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi|date=4-yanvar 2013-yil|title=A Brief history of Tesla|url=http://techcrunch.com/gallery/a-brief-history-of-tesla|accessdate=21-aprel 2014-yil|quote="Tesla was founded not by Elon Musk, but rather by Martin Eberhard and Marc Tarpenning in July 2003. The two bootstrapped the fledgling auto company until Elon Musk led the company's &nbsp;million Series A financing round in February 2004, when Musk became the company's Chairman of the Board."|work=Tech Crunch}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi|last=Hardy|last2=Bilton|first1=Quentin|first2=Nick|date=16-mart 2014-yil|title=Start-Ups Aim to Conquer Space Market|url=https://www.nytimes.com/2014/03/17/technology/start-ups-aim-to-conquer-space-market.html|accessdate=21-aprel 2014-yil|quote=Space Exploration Technologies, or Space X, started by the Tesla founder Elon Musk|last1=Hardy|first=Quentin|work=The New York Times}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.entrepreneur.com/article/232954|title=Trust Your Own Focus Group of One|date=11-aprel 2014-yil|publisher=Entrepreneur.com|accessdate=21-aprel 2014-yil|quote=Elon Musk, founder of PayPal, Tesla and SpaceX}}</ref>.  == Yoshlik yillari == === Taʻlim === == Kompaniyalar == [[Fayl:SpaceX CEO Elon Musk visits N&NC and AFSPC (190416-F-ZZ999-006).jpg|thumb|232px|Ilon Mask 2019-yilda.]] === Zip2 === === X.com va PayPal === === SolarCity === === OpenAI === === Tesla === {{Main article|Tesla (kompaniya)}} „Tesla“ kompaniyasining bosh ijrochi direktori Ilon Mask va moliyaviy direktori Zak Kirxornning maqomi oʻzgardi. Maskning yangi maqomini „Texnologiya qiroli“, Kirxornnikini esa „Tangalar hukmdori“ deb tarjima qilish mumkin.Shunga qaramay, Ilon va Zak bosh direktor hamda moliya direktori lavozimlarini saqlab qoladi<ref>{{veb manbasi |url= https://bugun.uz/2021/03/15/ilon-maskning-tesla-kompaniyasidagi-maqomi-ozgardi |title= Илон Маскнинг «Tesla» компаниясидаги мақоми ўзгарди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=15-03-2021}}</ref>. === Space X === {{Main article|SpaceX}} Ilon Mask koinotga „Space X“ qurilmasida emas „Virgin Galactic“ kompaniyasining kosmik qurilmasida uchishi maʼlum qilindi. Biroq qachon parvoz kuni aniq keltriilmagan. Qurilmadagi bitta joy 250 ming dollarga taklif qilingan<ref>{{veb manbasi |url=https://bugun.uz/2021/07/13/ilon-maskning-koinotga-oz-kosmik-qurilmasida-uchmasligi-malum-qilindi |title=Илон Маскнинг коинотга ўз космик қурилмасида учмаслиги маълум қилинди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=2021 йил 13 июль}}</ref>. Mask 2050-yilga qadar Marsga million kishini yuborishini, shuningdek, „SpaceX“ning sunʼiy yoʻldoshlar, ekipajlar va yuklarni sayyoraga yetkazib berishga imkon beradigan transport tizimini ishlab chiqishni rejalashtirgan. Britaniyalik astrofizik Martin Riz Dubayda boʻlib oʻtgan Butunjahon hukumatlar sammitidagi nutqida bu mavzuda Ilon Maskni tanqid qildi. Olimning soʻzlariga koʻra, Maskning ushbu gʻoyasi xavfli boʻlishi mumkin. Chunki Marsda yashash Janubiy qutbda yoki Everest choʻqqisida yashashdan yaxshiroq emas. Elon Musk ajoyib inson... Uning suhbatdoshi amerikalik astrofizik Nil Degrass Taysonning taʼkidlashicha, Marsda farovon hayot kechirish uchun odamlar uni Yerga aylantirishi kerak. Bundan ham oldin aytish joizki, Yerdagi yuzaga kelishi mumkin boʻlgan falokatdan qutilish uchun boshqa sayyoraga koʻchib oʻtish tobora haqiqatga toʻgʻri kelmaydigan holatga aylanmoqda<ref>{{veb manbasi |url=https://bugun.uz/2021/03/14/olimlar-ilon-maskni-odamlarni-marsga-zhonatish-havfidan-ogohlantirdi |title= Олимлар Илон Маскни одамларни Марсга жўнатиш хавфидан огоҳлантирди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=2021 йил 14 март}}</ref>. === Neuralink === === The Boring Company === === Hyperloop === == Boyligi == [[2021-yil]] yanvar oyi boshida Mask dunyodagi eng boy odamlar roʻyxatida Bezosni ortda qoldirib, birinchi oʻrinni egalladi. Biroq fevral oyida kompaniyasi aksiyalarining pasayishi oqibatida yana ikkinchi oʻringa qaytgan<ref>{{veb manbasi |url=https://bugun.uz/2021/03/10/ilon-mask-bir-kunda-25-milliard-dollarga-bojidi |title=Илон Маск бир кунда 25 миллиард долларга бойиди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=2021 йил 10 март}}</ref>. Mart oyiga koʻra,<ref name="net">{{Veb manbasi|url=https://www.bloomberg.com/billionaires/|title=Bloomberg Billionaires Index|website=Bloomberg|access-date=20-mart 2021-yil}}</ref> uning taxminan $169.8 milliard mablagʻi mavjud boʻlib, jahonning ikkinchi eng boy kishisidir.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.forbes.com/profile/elon-musk/?list=billionaires|title=Elon Musk|accessdate=21-mart 2017-yil}}</ref> 2016-yil dekabr oyida [[Forbes jurnalining Dunyoning eng qudratli shaxslari roʻyxati|Forbesning Dunyoning eng qudratli odamlari roʻyxatida]] 21-oʻrinni egallangan<ref name="auto1">{{Yangiliklar manbasi|date=December 2016|title=The World's Most Powerful People|url=http://www.forbes.com/sites/davidewalt/2016/12/14/the-worlds-most-powerful-people-2016/#26ec03f2368d|accessdate=14-dekabr 2016-yil|newspaper=Forbes|work=Forbes}}</ref>. 2021-yil aprel oyiga kelib, Maskning boyligi 169,8 milliard dollarni tashkil qildi. Dunyoning eng boy odamlari reytingida esa 188,6 milliard kapitalga ega boʻlgan „Amazon“ asoschisi Jeff Bezosdan soʻng ikkinchi oʻringa egalik qildi<ref>{{veb manbasi |url= https://bugun.uz/2021/04/06/ilon-mask-bir-sutkada-6-mlrd-dollarga-bojidi |title= Илон Маск бир суткада 6 млрд долларга бойиди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=06-04-2021}}</ref>. == Shaxsiy hayoti == salom == Manbalar == {{manbalar|3}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|1907769}} * {{Twitter}} * [https://www.forbes.com/profile/elon-musk/ ''Forbes'' profili] {{Tashqi havolalar}} {{Yil kishisi (Time), 2001-2025}} {{DEFAULTSORT:Musk, Elon}} [[Turkum:Milliarderlar]] [[Turkum:AQSh milliarderlari]] [[Turkum:Janubiy Afrika Respublikasi milliarderlari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik filantroplar]] {{bio-stub}} {{business-bio-stub}} 9ye8lelk2h998my9ma4ugwihvjlibvp 2725705 2725700 2022-07-30T15:34:39Z 37.110.214.217 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat |ismi=Elon Musk |portret=Elon Musk Royal Society (crop1).jpg |tavsif= Musk [[London]]da (Iyul, 2018) |tug'ilgan paytidagi ismi=Elon Reeve Musk |faoliyati turi=Tadbirkor, muhandis, ixtirochi, investor |tavallud sanasi={{tugʻilgan sanasi va yoshi|1971|6|28}} |tavallud joyi={{TavalludJoyi|Pretoriya}}, [[Transilvaniya]], [[Janubiy Afrika Respublikasi]] |fuqaroligi={{ZAF}}<br />{{CAN}}<br />{{USA}} |bolalari=6<ref name="sids">{{Yangiliklar manbasi|last=Petter|first=Olivia|date=26-iyul 2020-yil|title='There's Not Much I Can Do': Elon Musk Admits Grimes Does Majority Of Childcare For Two-month Old Son|url=https://www.independent.co.uk/life-style/elon-musk-son-grimes-childcare-interview-a9638321.html|work=The Independent|access-date=8-yanvar 2021-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20201116002628/https://www.independent.co.uk/life-style/elon-musk-son-grimes-childcare-interview-a9638321.html|archive-date=16-noyabr 2020-yil|url-status=live}}</ref> |bilimi=[[Qirollik Universiteti]]<br /> [[Pensilvaniya universiteti]] |imzo=Elon Musk Signature.png }} '''Elon Reeve Musk''' ({{talaffuz|Ilon Riv Mask}}; 28-iyun 1971-yilda tugʻilgan) biznes investor,<ref>{{Yangiliklar manbasi|last=Curtis|date=10-noyabr 2014-yil|title=Elon Musk 'to launch fleet of internet satellites'|url=http://www.telegraph.co.uk/technology/news/11220326/Elon-Musk-to-launch-fleet-of-internet-satellites.html|accessdate=23-iyun 2015-yil|quote="Elon Musk, inventor and business magnate"|first=Sophie|work=[[The Daily Telegraph]]|location=London}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.businessweek.com/printer/articles/71590-elon-musk-the-21st-century-industrialist|title=Elon Musk, the 21st Century Industrialist|last=Vance|first=Ashlee|date=13-sentabr 2012-yil|accessdate=23-iyun 2015-yil}}</ref> [[muhandis]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.asme.org/career-education/early-career-engineers/me-today/engineer-in-focus-elon-musk|title=Early Career Engineers, Conferences and Careers|publisher=asme.org|accessdate=4-noyabr 2015-yil}}</ref> va [[ixtiro]]chidir.<ref>{{Veb manbasi|url=http://inventors.about.com/od/mstartinventions/p/Elon-Musk.htm|title=Biography of Elon Musk|last=Bellis|first=Mary|publisher=About.com|accessdate=10-iyun 2015-yil}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi|title=The Top 10 Venture Capitalists on 2014's Midas List|url=http://www.forbes.com/video/3391084854001|accessdate=10-iyun 2015-yil|work=Forbes}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi|last=Albergotti|date=21-mart 2014-yil|title=Zuckerberg, Musk Invest in Artificial Intelligence Company|url=http://blogs.wsj.com/digits/2014/03/21/zuckerberg-musk-invest-in-artificial-intelligence-company-vicarious|accessdate=10-iyun 2015-yil|first=Reed|work=[[The Wall Street Journal]]}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.businessinsider.com/elon-musk-mark-zuckerberg-invest-in-vicarious-2014-3?IR=T|title=Elon Musk And Mark Zuckerberg Have Invested Million in a Mysterious Artificial Intelligence Company|last=Love|first=Dylan|date=21-mart 2014-yil|publisher=[[Business Insider]]|accessdate=10-iyun 2015-yil}}</ref> U [[SpaceX]] asoschisi, bosh direktori, bosh muhandisi, [[Tesla Inc.]] va [[Neuralink]] asoschisi va bosh direktori, [[SolarCity]] hamasoschisi va raisi, [[OpenAI]] hamraisi va [[Confinity]] bilan birlashib [[PayPal]] nomini olgan [[X.com]] asoschisi hisoblanadi.<ref>{{Yangiliklar manbasi|last=Martin LaMonica|date=21-sentabr 2009-yil|title=Tesla Motors founders: Now there are five|url=https://www.cnet.com/news/tesla-motors-founders-now-there-are-five/|author=Martin LaMonica|newspaper=CNET|work=CNET}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi|date=4-yanvar 2013-yil|title=A Brief history of Tesla|url=http://techcrunch.com/gallery/a-brief-history-of-tesla|accessdate=21-aprel 2014-yil|quote="Tesla was founded not by Elon Musk, but rather by Martin Eberhard and Marc Tarpenning in July 2003. The two bootstrapped the fledgling auto company until Elon Musk led the company's &nbsp;million Series A financing round in February 2004, when Musk became the company's Chairman of the Board."|work=Tech Crunch}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi|last=Hardy|last2=Bilton|first1=Quentin|first2=Nick|date=16-mart 2014-yil|title=Start-Ups Aim to Conquer Space Market|url=https://www.nytimes.com/2014/03/17/technology/start-ups-aim-to-conquer-space-market.html|accessdate=21-aprel 2014-yil|quote=Space Exploration Technologies, or Space X, started by the Tesla founder Elon Musk|last1=Hardy|first=Quentin|work=The New York Times}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.entrepreneur.com/article/232954|title=Trust Your Own Focus Group of One|date=11-aprel 2014-yil|publisher=Entrepreneur.com|accessdate=21-aprel 2014-yil|quote=Elon Musk, founder of PayPal, Tesla and SpaceX}}</ref>.  == Yoshlik yillari == === Taʻlim === == Kompaniyalar == [[Fayl:SpaceX CEO Elon Musk visits N&NC and AFSPC (190416-F-ZZ999-006).jpg|thumb|232px|Ilon Mask 2019-yilda.]] === Zip2 === === X.com va PayPal === === SolarCity === === OpenAI === === Tesla === {{Main article|Tesla (kompaniya)}} „Tesla“ kompaniyasining bosh ijrochi direktori Ilon Mask va moliyaviy direktori Zak Kirxornning maqomi oʻzgardi. Maskning yangi maqomini „Texnologiya qiroli“, Kirxornnikini esa „Tangalar hukmdori“ deb tarjima qilish mumkin.Shunga qaramay, Ilon va Zak bosh direktor hamda moliya direktori lavozimlarini saqlab qoladi<ref>{{veb manbasi |url= https://bugun.uz/2021/03/15/ilon-maskning-tesla-kompaniyasidagi-maqomi-ozgardi |title= Илон Маскнинг «Tesla» компаниясидаги мақоми ўзгарди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=15-03-2021}}</ref>. === Space X === {{Main article|SpaceX}} Ilon Mask koinotga „Space X“ qurilmasida emas „Virgin Galactic“ kompaniyasining kosmik qurilmasida uchishi maʼlum qilindi. Biroq qachon parvoz kuni aniq keltriilmagan. Qurilmadagi bitta joy 250 ming dollarga taklif qilingan<ref>{{veb manbasi |url=https://bugun.uz/2021/07/13/ilon-maskning-koinotga-oz-kosmik-qurilmasida-uchmasligi-malum-qilindi |title=Илон Маскнинг коинотга ўз космик қурилмасида учмаслиги маълум қилинди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=2021 йил 13 июль}}</ref>. Mask 2050-yilga qadar Marsga million kishini yuborishini, shuningdek, „SpaceX“ning sunʼiy yoʻldoshlar, ekipajlar va yuklarni sayyoraga yetkazib berishga imkon beradigan transport tizimini ishlab chiqishni rejalashtirgan. Britaniyalik astrofizik Martin Riz Dubayda boʻlib oʻtgan Butunjahon hukumatlar sammitidagi nutqida bu mavzuda Ilon Maskni tanqid qildi. Olimning soʻzlariga koʻra, Maskning ushbu gʻoyasi xavfli boʻlishi mumkin. Chunki Marsda yashash Janubiy qutbda yoki Everest choʻqqisida yashashdan yaxshiroq emas. Elon Musk ajoyib inson... Uning suhbatdoshi amerikalik astrofizik Nil Degrass Taysonning taʼkidlashicha, Marsda farovon hayot kechirish uchun odamlar uni Yerga aylantirishi kerak. Bundan ham oldin aytish joizki, Yerdagi yuzaga kelishi mumkin boʻlgan falokatdan qutilish uchun boshqa sayyoraga koʻchib oʻtish tobora haqiqatga toʻgʻri kelmaydigan holatga aylanmoqda<ref>{{veb manbasi |url=https://bugun.uz/2021/03/14/olimlar-ilon-maskni-odamlarni-marsga-zhonatish-havfidan-ogohlantirdi |title= Олимлар Илон Маскни одамларни Марсга жўнатиш хавфидан огоҳлантирди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=2021 йил 14 март}}</ref>. === Neuralink === === The Boring Company === === Hyperloop === == Boyligi == [[2021-yil]] yanvar oyi boshida Mask dunyodagi eng boy odamlar roʻyxatida Bezosni ortda qoldirib, birinchi oʻrinni egalladi. Biroq fevral oyida kompaniyasi aksiyalarining pasayishi oqibatida yana ikkinchi oʻringa qaytgan<ref>{{veb manbasi |url=https://bugun.uz/2021/03/10/ilon-mask-bir-kunda-25-milliard-dollarga-bojidi |title=Илон Маск бир кунда 25 миллиард долларга бойиди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=2021 йил 10 март}}</ref>. Mart oyiga koʻra,<ref name="net">{{Veb manbasi|url=https://www.bloomberg.com/billionaires/|title=Bloomberg Billionaires Index|website=Bloomberg|access-date=20-mart 2021-yil}}</ref> uning taxminan $169.8 milliard mablagʻi mavjud boʻlib, jahonning ikkinchi eng boy kishisidir.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.forbes.com/profile/elon-musk/?list=billionaires|title=Elon Musk|accessdate=21-mart 2017-yil}}</ref> 2016-yil dekabr oyida [[Forbes jurnalining Dunyoning eng qudratli shaxslari roʻyxati|Forbesning Dunyoning eng qudratli odamlari roʻyxatida]] 21-oʻrinni egallangan<ref name="auto1">{{Yangiliklar manbasi|date=December 2016|title=The World's Most Powerful People|url=http://www.forbes.com/sites/davidewalt/2016/12/14/the-worlds-most-powerful-people-2016/#26ec03f2368d|accessdate=14-dekabr 2016-yil|newspaper=Forbes|work=Forbes}}</ref>. 2021-yil aprel oyiga kelib, Maskning boyligi 169,8 milliard dollarni tashkil qildi. Dunyoning eng boy odamlari reytingida esa 188,6 milliard kapitalga ega boʻlgan „Amazon“ asoschisi Jeff Bezosdan soʻng ikkinchi oʻringa egalik qildi<ref>{{veb manbasi |url= https://bugun.uz/2021/04/06/ilon-mask-bir-sutkada-6-mlrd-dollarga-bojidi |title= Илон Маск бир суткада 6 млрд долларга бойиди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=06-04-2021}}</ref>. == Shaxsiy hayoti == salom == Manbalar == {{manbalar|3}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|1907769}} * {{Twitter}} * [https://www.forbes.com/profile/elon-musk/ ''Forbes'' profili] {{Tashqi havolalar}} {{Yil kishisi (Time), 2001-2025}} {{DEFAULTSORT:Musk, Elon}} [[Turkum:Milliarderlar]] [[Turkum:AQSh milliarderlari]] [[Turkum:Janubiy Afrika Respublikasi milliarderlari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik filantroplar]] {{bio-stub}} {{business-bio-stub}} 0vbtr7op10ycog49auiflufxwzo3lx2 Ozarbayjon madaniyati 0 674621 2726287 2693075 2022-07-31T05:36:08Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Tasvir:Pht-Vugar Ibadov eurovision (8).jpg|thumb|300px|Ozarbayjon xalq raqslari, Boku „Eurovision-2012“ da.]] '''Ozarbayjon madaniyati''' — Ozarbayjonda yashaydigan xalqlar madaniyati va mavjud davlatlar tarixi. Ozarbayjonda madaniyatni rivojlanishiga siyosiy va harbiy hodisalar hamda Ozarbayjonni Sharq va Gʻarb kesishgan joyida joylashgani tarixan taʼsir koʻrsatgan.<ref name="R1" /> XIV-XV asrlarda Ozarbayjon — turkiy etnosni shakllanishi bilan Ozarbayjon madaniyati ham rivojlanadi. Oʻzining muqobil markaziga ega boʻlmagan bu madaniyatni Usmoniylar madaniyatidan ajratish qiyindir. XV asrda Ozarbayjon madaniyatining ikki markazi shakllanadi: Janubiy Ozarbayjon va Tekislikli Qorabogʻ. XVI — XVIII asrda ushbu madaniyat markazlarining shakllanishi yakunlanadi. XIV — XV asrlar Ozarbayjon madaniyati haqida gapirar ekanmiz, Ozarbayjon adabiyoti va madaniyatning boshqa qismlari til bilan chambarchas bogʻliqligini taʼkidlash kerak. Aholi turkiylashganidan soʻng Moddiy madaniyat anʼanaviy boʻlib qoldi. Mustaqillikdan soʻng, Ozarbayjon madaniyati Eron hamda Arab madaniyatlari bilan uzviy aloqalarini saqlab qoladi. Ular umumiy din va umumiy madaniy — tarixiy anʼanalarga ega.<ref name="R2" /> Hozirgi davrgacha yetib kelgan arxeologik topilmalar va moddiy yodgorliklar Ozarbayjon hududida tarixdan ilgari davrda (Gobuston petrogliflari), shuningdek, Kavkaz Albaniyasi davrida (Kum va Lekit qishloqlaridagi ibodatxonalar) madaniyat rivojlanganini koʻrsatadi. Islomni tarqalishi bilan, Ozarbayjonda musulmon madaniyati rivojlangan, masjid, madrasa, maqbaralar qurilgan, ayniqsa, bezak sanʼatining ornamentli shakli rivojlandi. XIX asrda Ozarbayjonni Rossiya bilan birlashishi bilan, bu yerda yashaydigan aholi Rossiya madaniyati bilan tanishadi va u orqali jahon madaniyatiga yaqinlashadi. Sovet Ozarbayjoni davrida, Ozarbayjon madaniyati rivojlanishida tubdan oʻzgarishlar sodir boʻldi. XXI asrda Ozarbayjon madaniyat sohasida yangilandi.<ref name="R3" /> Ozarbayjon musulmon mamlakatlari orasida birinchi boʻlib milliy teatr (Mirza Fatali Axundovning „Sargyuzashti-vaziri-xani-Lenkoran“), opera (Uzeir Gadjibekovning „Layli va Majnun“) hamda baletga (Afrosiyob Badalbeylining „Qiz qal’asi“) asos solgan mamlakatlardan biridir. 1918-1920-yillarda Ozarbayjon Demokratik Respublikasi islom dunyosi hamda islom mamlakatlari orasida ayollar ovoz berish huquqiga ega boʻlgan birinchi davlat hisoblanadi.<ref name="R4" /> YUNESKO umumjahon Merosi roʻyxatiga Ozarbayjondan Icherisheher, Gobuston petrogliflari, nomoddiy madaniy merosi roʻyxatiga esa mugʻom, oshiq sanʼati, Navroʻz bayrami, anʼanaviy gilamchilik sanʼati, tor ijrosi sanʼati, Qorabogʻ otlarida Chovgan oʻyini, kalagai, mis idishi sanʼati, anʼanaviy lavash yopish kirgan. ANNA Qoʻlyozma Institutida saqlanib qolgan „Tibbiyot va farmatevtika haqidagi oʻrta asrlar qoʻlyozmasi“ YUNESKOning „Umumjahon xotirasi“ roʻyxatiga kiritilgan. == Ozarbayjon nomi == {{multiple image | align = right | direction = vertical | header = ''Atur'' va ''pat'' so’zlari [[Pahlaviy|Pahlaviy tilida]] | header_align = center | width = 150 | image1 = Aturpahlavi.png | image2 = Patpahlavi.png }} „Ozarbayjon“ toponimi parfyan va oʻrtaforsiy qadimgi Atroaptena yoki Midiya Atroaptena qadimgi davlat nomi — Aturpatakan soʻzidan kelib chiqqan.<ref name="R5" /><ref name="R6" /> Aleksandr Makedonskiy bosqinidan soʻng, Midiyaning soʻnggi axamoniy satrapi Atroapat oʻziga qirollik tashkil etgan joy — Midiyaning shimoliy qismini Midiya Atropatena yoki shunchaki Atroppatena deb atashdi.<ref name="R7" /><ref name="R8" /> „Aturpatkan“ nomidan oʻrtaforsiy „Azerbadgan“ orqali Ozarbayjon nomi kelib chiqadi.<ref name="R9" /><ref name="R10" /> Mamlakatda eron tilida soʻzlashadigan midiyalik qabilalari yashagan. Asl nomi manbasi hududda Zardushtiylik dini tarqalganligi va „olovdan himoyalangan“ yoki „olov joyi“ maʼnosi bilan bogʻliq.<ref name="R11" /><ref name="R12" /> Oʻrta asrlar arab geograflari atoqli ot Adarbador — „olov ibodatxonasi“ yoki „Olovni saqlovchi“ nomini boshqacha talqin qilishgan, ayniqsa Atropatenada koʻp sonli yonib turgan gulxanli zoroastr ibodatxonalari boʻlgan.<ref name="R9" /> XIX asr ozarbayjon tarixchisi Abbas Kuli Aga Bakixanov „Ozarbayjon“ soʻzi kelib chiqishini bu hududda eron xurramchilarini Arab xalifaligiga qarshi qoʻzgʻolini yetakchisi mashhur polkovnik Babek ismi bilan bogʻlagan.<ref name="R9" /> Asr oʻrtalarida, X asr arab tarixchisi, geograf va sayohatchisi Al-Masudi Ozarbayjon toponimi qoʻllangan hudud Araks shimoliga kengayganini takidlagan. Shimoli — sharqdagi Mugʻon choʻlini shuningdek, Ibn Xordadbex ham kiritgan. U Arran va Ozarbayjonni alohida tariflagan. Ozarbayjonning tarixiy markazi hamisha Urmiya koʻlidan sharqidagi togʻli hudud boʻlgan.<ref name="R13" /> Safaviylar davrida soliqdan olingan daromadlarni olish maqsadida Araks shimolidagi muayyan yerlar bir muddatga Ozarbayjon provinsiyasiga qoʻshilgan. „Iranika“ ensiklopediyasiga koʻra, Safaviylar davrida (XVI-XVII) „Ozarbayjon“ termini Araks shimolidagi ayrim hududlarni belgilash uchun qoʻllanilgan, lekin Safaviylar hukmronligi qulaganidan soʻng, bu manoda qoʻllanilmay qoldi; XIX asr rossiyadan ozarbayjon mualliflari (Mirza Adigyozalbek va Mirza Jamol Javonshir) uni faqatgina Araks janubidagi yerlarga nisbatan qoʻllay boshladi. Safaviylar davrida, M.Atkin fikricha, „Ozarbayjon“ nomi Sharqiy Kavkazning barcha musulmon xonliklari hamda Araks daryosi janubidagi hududlarga nisbatan qoʻllanilgan.<ref name="R14" /><ref name="R15" /> Erta arab geografiyasi davrida Ozarbayjon asosan Eron platosining shimoli-gʻarbiy qismini qamrab olgan. Mashhur rus sharqshunosi V.Bartold takidlashicha Araks Ozarbayjon va Arran oʻrtasida chegara hisoblangan. Britaniyalik antropolog Richard Tapper fikriga koʻra Mugan hududi tarixiy Ozarbayjonda joylashgan.<ref name="R16" /> Imperator Aleksandr III (1881-1894) davrida yevropa olimlari va jurnalistlari „Ozarbayjon“ terminini qoʻllay boshlashdi. Boku hamda Elisavetpol guberniyasiga ajratilgan Shirvon va Arran yerlarini belgilash uchun qoʻllashgan. Bu yerlarda qardosh fors ozarbayjon turkiylari yashagani sababli Rossiyada bunga 1917-yildan amal qila boshlashdi.<ref name="R17" /><ref name="R18" /> 1917-yilning 15-20 aprel kunlari Bokuda Kavkaz musulmonlari Kongresi kengashi boʻlib oʻtdi. Kengash davomida Ozarbayjon uchun avtonom maqom berilishi haqidagi ochiq talablar eshitildi. Lekin Gadji Zeynalabdin Tagiyevning taklifiga koʻra, „Ozarbayjon“ nomining oʻzi yakuniy rezolyutsiya matnidan olib tashlangan. 1918-yilning 28 may kuni Kavkaz orti seymining musulmonlar fraksiyasi oʻz majlisida Kavkaz Ozarbayjon davlatining mustaqilligini eʼlon qilish haqida qaror qabul qilishdi. Eron bu deklaratsiyaga qarshiligini bildirdi. Ozarbayjon Demokratik Respublikasi hukumati eron xatarlarini bostirish uchun xorij bilan muomala vaqtida oʻz hujjatlarida „Kavkaz Ozarbayjoni“ terminidan foydalandi.<ref name="R19" /><ref name="R20" /> == Ozarbayjonliklar nomi == [[Tasvir:Vue du petit et du grand Ararat prise du Village Tatare, Sirbaghan.jpg|left|250px]] XVI-XVII asrlar manbalarida Safaviylar davlatidagi boshqa xalqlar bilan birga Ozarbayjonliklar azaldan turkiy koʻchmanchi qabilalarining birlashmasiga nisbatan qoʻllanilgan „kilbashi“ termini bilan atalgan. XV-XVIII asrlarda ozarbayjonliklarni Usmoniylar imperiyasida ham atashgan. Usmoniy turklari uchun ularning tili boʻyicha ajralishi emas, balki islomning shealar mashabiga kirishi eʼtiborga olingan.<ref name="R21" /><ref name="R22" /> Janubiy Kavkaz Rossiya Imperiyasining bir qismi boʻlganidan soʻng, barcha turkiy xalqlarni azaldan tatarlar deb atagan rus hukumati ozarbayjonliklarni kavkaz yoki ozarbayjon tatarlari deb nomladi. Revolyutsiyadan oldin ozarbayjonliklarni forslar deb atashgan.<ref name="R23" /><ref name="R24" /> Ozarbayjon xalqida ularni avval bunday nomlashgani uchun konsensusi yoʻqdir, nomlashning oʻzi ijtimoiy rivojlanish darajasida belgilangan. Misol uchun, yarim koʻchmanchi hayot tarzini olib borgan va patriarxal — qabila aloqalari sarqitlarini saqlab qolgan aholi oʻzlarini qabila yoki nasabi boʻyicha atashgan (avsharlar, tekeli, kengarli, ayrumlar va h.k.). iqtisodiy faoliyat sohasi Ozarbayjonning alohida kichik tumanlari bilan cheklanib qolgan qishloq va shahar turgʻoq aholisi oʻzlarini hududiy mansublik boʻyicha atashgan (shirvonliklar, qorabogʻliklar, shekinlar, kubinlar va bokuliklar). Alesker Alekperov oxirgisini bir qator kichik xonliklar mavjud boʻlganida ajralish sarqiti deb hisoblagan.<ref name="R25" /><ref name="R29"/> Shu bilan birga diniy sabablarga koʻra ham nomlanish boʻlgan — „musulmonlar“, misol uchun XIX asr oxirida shoir Mirza Alekper Sobir oʻz vatandoshlariga shunday murojat qilardi.<ref name="R27" /><ref name="R28" /> Ozarbayjon tarix va sanʼat arboblari orasida ozarbayjon xalqiga turli murojat shakllarini uchratish mumkin. Qorabogʻ xonligining vaziri hamda shoir Molla Panox Vagif Ozarbayjonni faqatgina koʻchmanchi qabilalar „el“ boʻyicha ajratgan. Yozuvchi va faylasuf — materialist Mirza Fatali Axundov ozarbayjonliklarga nisbatan „kavkazlar“, „musulmonlar“ hamda „tatarlar“ nomlarini qoʻllagan. N.Narimonov esa aksincha umrining oxirigacha oʻzini turkiy deb atagan. „Ozarbayjonliklar“ yoki „Ozarbayjon turkiylari“ termini ozarbayjon muhitida ilk ibor 1891-yilda Kyoshkyul liberal boku gazetasi tomonidan eron — rossiya chegarasining ikki tomonida yashaydigan xalqni atash uchun taklif qilingan. XIX asrning oxiridan ushbu termin oʻzini atash uchun Eltsavetpol guberniyasida ham tarqala boshladi. Sovet Ozarbayjoni tashkil topganidan soʻng, birinchi marotaba aholini roʻyxatga olishda 1926-yilda ozarbayjonliklar „turkiylar“ sifatida takidlab oʻtilgan, lekin 1936-yil SSSR Konstitutsiyasi Loyihasini muhokama qilishda, SSSR xalq va millatlarga taluqli etnonimik terminologiyasi soddalashtirilgan. Shu bilan boshqalar qatorida „ozarbayjonliklar“ rasmiy nomi qabul qilingan va 1939-yildagi aholini roʻyxatga olishda bu nom qoʻllanilgan.<ref name="R29" /><ref name="R30" /><ref name="R31" /><ref name="R32" /><ref name="R33" /> == Madaniyatning tarixiy rivojlanishi == === Tarixdan avvalgi davr === [[Tasvir:Petroglyphs in Gobustan 01.jpg|325px|thumb|right|Odamlar va qayiq tasvirlangan Qobustan petroqlifi]] Ozarbayjon arxeologiyasi — hozirgi Ozarbayjon hududidagi arxeologik izlanish va topilmalar birlashmasi. Bugungi kunga kelib hozirgi Ozarbayjon hududida tarixdan avvalgi davr va bronza va temir asrining ibtidoiy madaniyati, antik va oʻrta asrga oid koʻp sonli yodgorliklari topilgan.<ref name="R34" /> Eng qadimgi odamlar hozirgi Ozarbayjon hududida taxminan eopleystotsen davrida yashagan va ashyoli madaniyatiga oiddir. Eramizdan avvalgi VI asrdan soʻng, eneolit davrida Ozarbayjon hududiga ommaviy ravishda odamlar koʻchib kelgan.<ref name="R35" /> 1960-yilda esa ozarbayjonlik arxeologlar Guruchay darasining Azix gʻorida paleontologik turar joyni topishgan. Bu yerda gʻorning madaniy plastlarning quyi gorizontlarida ibtidoiy odamlarning toshli qurollari topilgan.<ref name="R36" /> 1968-yilda Azix gʻoridagi izlanishlar vaqtida odamning (yosh juvon) preneandeltal — azixantopning pastki jagʻ suyaklari topilgan.<ref name="R37" /> Eramizdan avvalgi 8-5 mingyilliklarda Gobustonda qoyada chizilgan erta rasmlar paydo boʻladi. Qadimgi odamlarning sehrli totemik tushunchalari, ularning diniy marosimlari, turli hayvonlarga ovlarini aks ettiruvchi Gobuston qoyalarida saqlanib qolgan rasmlar Ozarbayjon hududida mezolit davridagi ibtidoiy sanʼatdan namunadir.<ref name="R38" /> Eneolit davri eramizdan avvalgi VI mingyillikda boshlangan va e.a. IV mingyillikgacha davom etgan.<ref name="R39" /> Misdan qurollar yasalishi boshlanadi. Lekin, toshdan yasalgan ish qurolllari koʻproq ishlatilgan. Aholi soni oshgan va odamlar yanada kengroq hududlarni egallagan. Aholi yashash joylari asosan dehqonchilik va chorvachilik bilan shugʻullanish uchun qulay boʻlgan daryo qirgʻoqlarida boʻlgan. Madaniyatning koʻpgina xossalari neolit madaniyatidan Yaqin Sharqni tashkil topganini koʻrsatadi.<ref name="R40" /><ref name="R41" /><ref name="R42" /> [[Tasvir:Female idol from Shaki Azerbaijan.JPG|150px|left]] Eramizdan avvalgi IV asr oʻrtalarida Ozarbayjonda (Agdamda) Leylatapa madaniyati boʻlgan. Sopol idishlarda koʻmish shu madaniyatga mansub. Leylatapa hududida uylarning zich joylashuvi Oldi Osiyo hududidagi uylarga hosdir. Ayrim rus olimlarning fikricha Leylatapa madaniyatlari Maykop madaniyati asoschilari hisoblanadi.<ref name="R43" /><ref name="R44" /><ref name="R45" /><ref name="R46" /> Eramizdan avvalgi IV-III mingyillikda tarkibiga Ozarbayjon ham kirgan katta hududda joylashgan Kura-Arak madaniyati mavjud boʻlgan. Bu madaniyat rudalar qatlamining keng qoʻllanilishi va temirchilikning rivojlanishi bilan izohlanadi. Bu davrda shuningdek kulolchilik, bogʻdorchilik, rivojlangan, Messopotamiya va Kichik Kavkazda esa savdo-sotiq rivojlangan.<ref name="R47" /><ref name="R48" /><ref name="R49" /><ref name="R50" /><ref name="R51" /> Bronza asri oxiri va temir asri boshlarida Mugon tekisligida va Talish togʻlarida Mugon madaniyati mavjud boʻlgan. Bu davrda asosiy faoliyat turlari chorvachilik va qishloq xoʻjaligi boʻlgan. Gʻarbiy Osiyo turidagi bronza va temir xanjarlar bu davrga hosdir.<ref name="R52" /><ref name="R53" /> Naxichevan AR hududida bronza asri oxiri va temir asri boshlarida Boʻyalgan Idishlar madaniyati boʻlgan. 1896, 1904 va 1926- yillarda Gizilvand monastiri yaqinida Naxichevan madaniyatiga oid toshli qutilar koʻmilgan yodgorligi topilgan.<ref name="R54" /> Eramizdan avvalgi XIII-VII asrlarda Sharqda va Markaziy Kavkazortida Xodjali — Gedebek madaniyati boʻlgan. Bu davr asosan koʻmilgan joylardan tashkil topgan. Xodjali qoʻrgʻonida 1895-yilda E.Resler tomonidan olib borilgan arxeologik qazish ishlari vaqtida, Assuriya shohi II Adadnirar ismi yozilgan marjonlar topilgan. Ivan Meshshanin fikricha bu topilma Ikichayarasi va Kavkaz orti Messopotamiyasi oʻrtasidagi munosabatlarni anglashga katta imkon beradi.<ref name="R55" /> === Ishguz davri === [[Tasvir:Gold scythian belt title from Mingachevir, Azerbaijan.JPG|200px|right]] Eramizdan avvalgi VII asrda skiflar hozirgi Ozarbayjon hududiga koʻchib kelishgan. Tarixiy manbalarda Ozarbayjon hududida skiflar tomonidan qurilgan davlat Ishguz deb nomlangan. Skiflar qirolligi asosi midiya tilidagi nom Sakashen boʻlgan deb tahmin qilinadi (Ozarbayjon Resublikasi gʻarbida Gyandjda). Richard Nelson Frey va Anatoliy Xazanovlarning fikricha, Skif qirolligi markazi Mugan tekisligi hisoblangan. Ishguz Midiya, Manna va Urartu davlatlari bilan chegaradosh edi. Eramizdan avvalgi VI asrda skiflar Urartuning maʼmuriy markazi Teyshebainni vayron qilishgan. Eramizdan avvalgi shaharning sugʻorish tizimining vayron qilinishi shahar hayotini yangilanmasligiga sabab boʻlgan.<ref name="R56" /><ref name="R57" /><ref name="R58" /><ref name="R59" /><ref name="R60" /><ref name="R61" /><ref name="R62" /><ref name="R63" /> Skiflar kamondan oʻq otish boʻyicha usta boʻlishgan. Bunga isbot qilib skif haykallari va ishlab chiqarilgan mahsulotlardagi oʻq rasmlari hisoblanadi. Yakdilligi bilan bir qatorda skiflar qabila birlashmasiga ega edi va harbiy boshliq tomonidan boshqarilgan qabilalar hisoblangan. Harbiy sohada ular Ozarbayjon hududidagi mahalliy aholi madaniyatiga katta taʼsir koʻrsatishgan. Skiflar aborigenlarni ot ustida kamondan oʻq otishga oʻrgatishgan.<ref name="R443"/><ref name="R65" /><ref name="R66" /> 1946-1953-yillarda S.M.Gaziyev boshchiligida Mingechevirda olib borilayotgan ekspeditsiya davomida bronza asrining oʻrta davrini qamrab olgan topilgan materiallar orasida skiflar maqbarasi ham topilgan. Umuman olganda Kavkaz janubi — sharqining turli tumanlarida kimmer — skiflar yurishlari davrida yangi xalqqa tegishli maqbara yodgorliklari topilgan hamda koʻmish udumlari paydo boʻlgan. Qazish vaqtida topilgan uzuk va muhrdagi rasmlar bu yodgorliklarni skiflarga tegishli ekanligini isbotlaydi. Shuningdek, skif qabrlarida kamon oʻqlari, qiyshiq pichoqlar, oʻtkirlovchi toshlar, qilich va nayza uchlari, bilaguzuklar, bronza oynalar topilgan.<ref name="R66" /> === Kavkaz Albaniyasi davri === [[Tasvir:Kishchurchsideview.JPG|275px|thumbnail|left|<center>Shekining Kish kishlogindagi alban kilisasi.</center>]] Eramizdan avvalgi IV-III asrlardan boshlab va eramizning VIII asrigacha Ozarbayjon hududida Kavkaz Albaniyasi mavjud boʻlgan. Bu davlatning poytaxti avval Kabalaka (Gabala), keyin esa Partav (Barda) shahri boʻlgan. Antik davrda Albaniyada yashagan aholi butparast boʻlgan. Strabonning fikricha bu yerda Quyosh, Zevs va Oyga sigʻinishgan. Strabon Iberiya chegaralari yaqinida joylashgan Oy ilohi ibodatxonasi va bu yerda bajarilgan odamni qurbonlikka keltirish udumini tasvirlab bergan. Albaniyada ibodatxonalarga katta yerlar ajratilgan va ularda ibodatxona qullari xizmat qilgan, ularning bir qismi ibodat bilan bogʻliq vazifalarni bajargan. Ular orasidan qurbonlik uchun odamlar tanlab olingan.<ref name="R67" /><ref name="R68" /> Eramizdan avvalgi IV asr — eramizning VIII asrida Janubiy Kavkazda, ayniqsa Kavkaz Albaniyasi hududida Koʻzali qabrlar madaniyati boʻlgan. Bu madaniyatda oʻlganlarni oʻralgan holatda oʻng yoki chap yonboshda gorizontal holatda koʻmishgan. Qabrda metal buyumlar (bronza va temir qurol aslahalar, mis, kumush va tilla taqinchoqlar), yogʻoch, tosh, loy va shishadan buyumlar boʻlgan. Keyingi qabrlarda Rim, Arshak va Sosoniylar tangalari uchraydi. Bu madaniyat ot mingan, dehqonchilik, chorvachilik, ov, baliqchilik va ustachilik bilan shugʻullangan aholiga oid. Eramizdan avvalgi III-I asrlarda Kavkaz Albaniyasi hududida Yaloylutapa madaniyati boʻlgan. Bizgacha yetib kelgan madaniyatning qabrlarida va qoʻrgʻonlarida topilgan turli mehnat qurollari, bu madaniyat vakillari dehqonchilik va vino ishlab chiqarish bilan shugʻullanganini koʻrsatadi.<ref name="R69" /><ref name="R70" /> Eramizning IV asrida mavjud Alban davlatida va oxirigacha xristianlik rasmiy davlat dini deb eʼlon qilingan va xristian mafkurasi taʼsirida boʻlgan. V asr boshida qirol Esuagenning hukmronligi davrida bu yerda turli guruh bolalari taʼlim olishgan. Hatto davlat ularning ovqatlanishi uchun pul ajratgan. Esuagenning oʻgʻli Vashagen III xristian dinini rivojlantirish uchun maʼlumotli ruhoniylarni tayyorlagan. Shu maqsadda diniy maktablar ochilgan.<ref name="R71" /><ref name="R72" /> Moisey Kalankatli shunday yozgan: <blockquote>„Olloh irodasi bilan taxtni egallagan qirol Vashagan, sehrgar, jodugar, butparast farzandlarini yegʻib maktabga toshirishni va u yerda ilohiy dinni oʻrgatish, xristian hayotini tushuntirish, ularni Uch Ugnumga ishontirish, kofirarni Ollohga sigʻinish yoʻliga qoʻyishga buyurgan“.<ref name="R73" /><ref name="R74" /><ref name="R75" /></blockquote> Albaniyada Nax-Dogʻiston guruhlarining lezgin tili guruhiga mansub alban tilida soʻzlashishgan. Shuningdek, Alban tarixchisi Moisey Kalankatuku xalqlar haqidagi yozuvlarida albanlar taʼkidlangan. X-XII asrlargacha bu til Kura daryosining chap qirgʻoqlarida keng tarqalgan, keyin esa, turkiy dialekt bilan almashtirilgan. Bunga alban tilidagi yozuvli qadimgi madaniy yodgorliklar isbot boʻla oladi. Buyum va diniy binolarda oʻyib yozilgan koʻpgina alban epigrafik namunalari topilgan. Bu yozuvlar eramizning VI-VIII asrlariga oid. 1947-1952-yillarda Mingechevirdagi qazish ishlari vaqtida oʻyib yozilgan alban yozuvlari namunalari topilgan. Misrning Santa Katerina shahrida ortodok monastiri — Avliyo Yekaterina Monastiri joylashgab va bu yerda Kavkaz Albanlari tilida yozilgan Sinay palimpsesti topilgan. Palimpsest Zaza Aleksidze tomonidan rasshifrovka qilingan.<ref name="R76" /><ref name="R77" /><ref name="R78" /> [[Tasvir:Caucasian albanian stone azerbaijan mingechaur2.jpg|300px|thumbnail|right|alban yozuvi bilan tosh kapitel]] Arxeologik materiallarini oʻrganish tadqiqodchilar uchun Kavkaz Albaniyasi sanʼatining rivojlanish pogʻonalari haqida oʻz fikrlarini bildirish imkonini beradi.<ref name="R79" /><ref name="R80" /> Oʻrta asrlar Alban sanʼati qadimgi davr Kavkaz Albaniyasi ustalari tomonidan avvalroq yaratilgan sanʼat asosida rivojlangan.<ref name="R81" /><ref name="R82" /><ref name="R83" /> Erta davr Kavkaz Albaniyasi sanʼati xususiyati tomonidan diniy gʻoyalarga asoslangan, yangi davrning boshlanishi bilan dinning taʼsiri susayadi, feodal kelib chiqish bilan bogʻliq yangi gʻoyalar tarqaladi.<ref name="R84" /><ref name="R85" /><ref name="R86" /><ref name="R87" /><ref name="R88" /><ref name="R89" /> Kavkaz Albaniyasi sanʼatida: zargarlik, toshga ishlov berish, yogʻochga ishlov berish, shisha, kulolchilik va monumental haykaltaroshlik hunarlari rivojlanadi.<ref name="R90" /><ref name="R91" /><ref name="R92" /><ref name="R93" /> Kavkaz Albaniyasi oʻzining alban kalendariga ega boʻlgan. Kavkaz Albanlari 352 yildan boshlab Aleksandr maktabining kalendarini ishlata boshlashgan. Ananiy Shirakliy, Ovanes Imastaserin va boshqalarning asarlariga koʻra, alban kalendari Misr tizimi kalendari hisoblangan. Alban tilida oylarning nomlari Navasardos, Tule, Namos, Chil, Bokavon, Mare, Bodjeone, Igul, Bontoke, Orili, Exna, Baxnadir.<ref name="R94" /> === Islom davri === [[Fayl:Gates gelati.jpg|thumb|left|250px|Ganja darvozalari arab tilida yozilgan boʻlib, 1062-yilda Abulzvar Shavur amri bilan qurilgan va hozirda Gurjistonning Gelati monastirida joylashgan.]] VIII asrda Kavkaz Albaniyasining Arab Xalifaligi tarkibiga kirishi bilan Ozarbayjonda islom dini rivojlana boshladi. Islomning tarqalishi Islom madaniyatining rivojlanishiga sabab boʻldi.<ref name="R4" /> Arab xalifaligining kuchsizlanishi bilan Ozarbayjon hududida Shirvonshohlar, Sadji, Salari, Ravvadi, Shaddadi feodal davlatlari paydo boʻldi. Shaddadi shohi Faxl bin Mahammad Araks daryosi ustidan koʻprik qurdi, Abyulasvar Shavur esa poytaxt Gyandj shahri atrofida chegara va kanal qurgan. Shirvonshohlar davrida Bokuda qurilish ishlari amalga oshirilgan va shahar rivojlantirilgan. XII asrda qal’a devorlari qurilgan va shahrning himoya tizimi mustahkamlangan. XV asrda Shirvonshohlar oʻz qarorgohini Shamaxidan Bokuga koʻchirganidan soʻng, „Gala“ shahrining qadimgi qismi hayotida „kristallanish“ asri boshlandi. XI asrda Shirvonshohlar saroyida al-Gazzi kabi shoirlar boʻlgan va ular arab tilida ijod qilishgan. XII asrda Abyulyula Gyandjavi, Falaki Shirvoni, Xagani Shirvoni va Myudjiraddin Beylyugani kabi koʻpgina shoirlar Manuchoxr III va uning oʻgʻli Axsitan I saroyida yegʻilishgan.<ref name="R95" /><ref name="R96" /> Tarixi mobaynida Ozarbayjon butun dunyoga koʻp faylasuf, shoir va olimlarni sovgʻa qilgan. Oʻrta asrlar olim va faylasuflari orasida koʻpgina matematik va falsafiy asarlar muallifi Baxmanyar Ozarbayjoni, „Astronomiya“ asari muallifi Abulgasan Shirvoniylar boʻlgan. Yana bir mashhur shaxs — Nizomiy Ganjaviy boʻlgan, u gumanistik uslubda ijod qilgan. Nizomiy asarlariga Arzindjon hukmdori Bahrom shoh ibn — Dovudga bagʻishlangan „Sirlar xazinasi“, Otabek Shamsaddin Mahammad Jahon Paxlavon Eldegizga bagʻishlangan „Xusrav va Shirin“, Axsitan I ga bagʻishlangan „Layli va Majnun“, Marag hukmdori Aliaddin Kyorpa Arslonga bagʻishlangan „Yetti goʻzal“ hamda Nusriddin Abubakr ibn Mahammad va Mosul hukmdori Malik Izzaddinlarga bagʻishlangan „Iskandarnoma“ kirgan.<ref name="R97" /><ref name="R98" /> [[Tasvir:Beyləqandan aşkarlanmış Elxanilər dövrünə aid saxsı boşqab.JPG|250px|thumb|right|Beylagonda Hulakulary davlatnga tegishli boʻlgan keramik plita topilgan.]] XI — XII asrlarda turkiy oʻgʻuz qabilalarini Sharqiy Kavkazortiga koʻchirilishi mahalliy aholi aksariyatining turkiylashishiga sabab boʻldi va bu Ozarbayjon xalqining shakllanishinining boshi edi. Saljuqiylar davlati hukmronligida hamda moʻgullar davrida turkiy qabilalarning koʻchishi davom etgan. Elxoniylar moʻgʻul armiyasining katta qismini turkiylar tashkil etgan.<ref name="R1" /><ref name="R99" /> XV asr ohirida Ozarbayjon aholisining turkiylashuvi yakunlandi va mustaqil Ozarbayjonning turkiy xalqi paydo boʻldi. XV asrda esa Anadolu turkiylari hamda Ozarbayjonlik turkiylar oʻrtasida etnik chegara paydo boʻldi.<ref name="R100" /><ref name="R101" /> Ozarbayjon turkiy etnosining shakklanishi Ozarbayjonning madaniy rivojlanishiga sabab boʻldi. Muqbil markazga ega boʻlmagan bu madaniyat ayrim davrlarda Usmoniylar madaniyatidan ajratilishi qiyin edi. XV asrda Ozarbayjon madaniyatida ikkita markaz shakllanadi: Janubiy Ozarbajon hamda Quyi Qorabogʻ. XV-XVIII asrlarda bu markazlarning shakllanishi yakunlanadi. Shuni yodda tutish kerakki, Ozarbayjon adabiyoti va madaniyatning boshqa qismlari uning tili bilan chambarchas bogʻliqdir. Moddiy madaniyat esa, aholining turkiylashuvidan avval topilgan. Mustaqillikdan soʻng, Ozarbayjon madaniyati Eron hamda Arab madaniyatlari bilan kuchli aloqani saqlab qoldi. Ular yagona din va madaniy — tarixiy anʼanalarga ega edi.<ref name="R1" /> XVIII asrda Ozarbayjonda kelib chiqishi turkiy hisoblangan sulolalar tomonidan boshqarilgan xonliklar shakllandi.<ref name="R16" /><ref name="R102" /> 1813-yilning Gyulyuston kelishuviga koʻra hamda 1828-yilning Turkmenchoy kelishuviga koʻra hozirgi Ozarbayjon Respublikasi hududi Rossiya tasarrufiga oʻtadi, Janubiy Ozarbayjon esa Eron tarkibida qoladi. Shunday qilib, ozarbayjonliklar chegarasi Araks daryosi hisoblangan ikkita imperiya tarkibida qolishga majbur boʻldilar. Eron va Rossiya madaniyatlari tasirida qolgan ozarbayjonliklar, asriy ijtimoiy evolyutsia natijasida bir- biridan farqlana boshladilar.<ref name="R103" /><ref name="R104" /><ref name="R105" /><ref name="R106" /> 1822-yilda parchalangan Qorabogʻ xonligi poytaxti hisoblangan Shusha shahri Ozarbayjon madaniyati markazlaridan biri boʻldi. Muayyan davrda bu shahar koʻpgina Ozarbayjon ziyolilari — shoir, yozuvchi va ayniqsa, musiqachilar (Ozarbayjon oshiglari, Ozarbayjon mugʻomi ijrochilari) uchun uy boʻldi.<ref name="R97" /><ref name="R107" /> Shusha shahrining tarixiy markazida 549 tarixiy uy (ulardan 72 Ozarbayjon tarixida oʻchmas iz qoldirgan shaxslarning uylari yoki muzey — uylar), 17 kvartal buloqlari, 17 masjid, 6 karvon saroy, 3 maqbara, 2 madrasa, bir nechta cherkov, monastir va qal’a devorlari mavjud. Bu yodgorliklarning aksariyati XIX asrda yashab oʻtgan Ozarbayjon meʼmori Kyarbalai Safixan Qorabogʻi tomonidan qurilgan va mashhur usta Kyarbalai Safarli tomonidan oʻsha davrning naqshlari bilan bezatilgan.<ref name="R108" /><ref name="R109" /> === Hozirgi davr === [[Tasvir:Кабинет министров Азербайджанской Республики IV-го правительственного состава.jpg|300px|left|thumb|Vazirlar Mahkamasining toʻrtinchi chaqirigʻi, Ozarbayjon Demokratik Respublikasi.]] XIX asrda Ozarbayjon Rossiya tarkibiga kirishi sababli bu yerda yashaydigan aholi Rossiya madaniyati yordamida jahon madaniyati bilan tanishishdi. Bu davrda Tbilisi shahri Ozarbayjon madaniyati rivojlanishida ahamiyatli markazlaridan biri hisoblanadi. Tbilisida Ozarbayjon madaniyatining yetuk namoyondalari yashagan — Molla Vali Vidadi, Mirza Fatali Axundzoda, Mirza Shafi Vazeh, Byulyuldjan, Rashid Bexbudov, Geysar Kashiyeva, Xadidja Gayibova va boshqalar.<ref name="R110" /> 1918-yilda Ozarbayjon Milliy Ittifoqi Mustaqillik dekloratsiyasini qabul qilib, Ozarbayjon Xalq Respublikasini tashkil etilishi haqida eʼlon qildi. 23 oy mavjud boʻlgan bu davlat Sharqdagi birinchi demokratik davlat sifatida tarixga kirgan (5 yildan soʻng, 1923-yilda Turkiya Respublikasi tashkil etildi) va Ozarbayjon ayollarga yuridik ovoz berish huquqi berilgan musulmon davlatlaridan birinchisi boʻldi.<ref name="R16" /><ref name="R111" /><ref name="R112" /><ref name="R113" /> 1920-1930-yillarda Boku shahri turkiy xalqlarning madaniy hayoti markaziga aylandi. Bu yerda Tatarston, Oʻzbekiston, Turkiya va boshqa joylardan yetuk ziyolilari yashab ijod qilgan. Ulardan aksariyati Stalin qatagʻoni qurboni boʻlgan. Qozoq adabiyoti bilan taqqoslaganda Ozarbayjon adabiyoti namoyondalari 1937-1938-yillar qatagʻonida kamroq jabr koʻrdi, lekin Kavkaz orti qatagʻonda eng koʻp jabrlangan hisoblanadi. Shuningdek, Ozarbayjonning koʻpgina ilm-fan namoyondalari Buyuk Tozalashning qurbonlariga aylanishdi.<ref name="R114" /><ref name="R115" /> 1920-yilda Ali Bayramov nomidagi Ayollar Klubida 7 ayol oʻzidan chodrani yechib tashladi va Ozarbayjonda chodrani yechish kompaniyasi boshlandi. Umuman olganda XX asr boshidan Ozarbayjon ayollari bu masalada birinchilardan edi. Bunga misollar keltirish mumkin: taʼlim sohasida Nigyar Shixlinskaya, Sona xonim Melixan, Adilya Shaxtaxtinskaya, Valida Tutaygut, teatr va kino sohasida Gyovhar Gaziyeva, Shovket Mamedova, Izzat Orudjzade, Gamar Salamzade, Gamar Almaszade, siyosatda Ayna Sultanova, Skina Aliyeva, parlamentni boshqargan va Naxichevan Avtonom Respublikasining Oliy Kengashi Prezidiumi Raisi etib saylangan birinchi ozarbayjon ayoli. 1931-yilda oʻzining birinchi parvozini amalga oshirgan Leyla Mamedbekova nafaqat Ozarbayjonda, balki Kavkaz, Janubiy Yevropa va Yaqin Sharqda ham birinchi ayol — uchuvchi boʻldi.<ref name="R116" /><ref name="R117" /><ref name="R118" /><ref name="R119" /><ref name="R120" /><ref name="R121" /><ref name="R122" /><ref name="R123" /><ref name="R124" /><ref name="R125" /><ref name="R126" /><ref name="R127" /> 1939-yilda Moskvada sovet memorlari Sadig Dadashev hamda Mikail Guseynov loyihalari boʻyicha Ozarbayjon pavilyoni qurilgan. Pavilyon ekspozitsiyasi Ozarbayjon SSR madaniyatini rivojlanishiga bagʻishlangan. 1930-yilda Aleksandr Shirvanzade Ozarbayjon SSRning birinchi xalq shoiri boʻldi, 1931-yilda esa Gurban Pirimov — Ozarbayjon SSRning birinchi xalq artisti boʻldi, 1965-yilda Samed Vurgun Ozarbayjon SSRning birinchi xalq shoiri boʻldi. Bokuda tavallud topgan mashhur shaxslarni misol tariqasida keltirish mumkin: Mstislav Rastropovich, Larisa Dolina, Vladimir Menshov, Yevgeniy Petrosyan, Garri Kasparov. Sovet davrida Yuliy Gusmanning QVZ (Quvnoqlar va Zukkolar) „Bokulik yigitlar“ jamoasi juda mashhur boʻlgan va 1988-yilda Ozarbayjonda tashkil etilgan QVZ jamoasi 1992, 1993, 1995-yillarda MDH chempioni boʻldi, 2000-yilda 10 eng yaxshi jamoalar orasida XX asr chempioni boʻldi.<ref name="R128" /><ref name="R129" /> 1953-yilning may oyida Ozarbayjon SSR Madaniyat Vazirligi tashkil etildi. 1988-yilda qoʻshiqchi va bastakor Rolad Byulbyuloglu Madaniyat Vaziri etib tayinlandi. Prezident Ilhom Aliyevning 2009-yil 30 yanvardagi farmoni bilan Ozarbayjon Madaniyat Vazirligi asosida Ozarbayjon Madaniyat va Turizm Vazirligi tashkil etilgan. Oʻsha yilda Abulfas Karayev Ozarbayjonning Madaniyat Vaziri etib tayinlangan. 2011-yilning 14 fevralida „boy Ozarbayjon madaniyatining insoniylik qadr qimmatini dunyoga tanitish, dunyo durdonalarini mamlakatimizda targʻib qilish, yosh avlodning adabiy — estetik didini shakllantirish“ maqsadida Kultura TV telekanali translyatsiyasini boshladi.<ref name="R130" /><ref name="R131" /><ref name="R132" /> XXI asrda Ozarbayjon koʻpgina xalqaro tadbirlarga mezbonlik qildi. Ulardan eng mashhuri — Yevrovideniyening 57 tanlovi hamda jahon tarixida ilk bor oʻtkazilgan Yevropa oʻyinlari. 2009-yil Boku shahri hamda 2018-yil Naxichevan „Islom madaniyati poytaxti“ etib tanlandi. 2016-yil Sheki shahri „Turkiy dunyo madaniyati poytaxti“, Gyandj shahri esa — „Yevropa yoshlari poytaxti“ etib saylandi.<ref name="R135"/><ref name="R135" /><ref name="R134" /> == Meʼmorchilik == === Qadimgi va antik davr meʼmorchiligi === {{Multiple image |align = left |direction = horizontal |image1 = Calxanqala.png |width1 = 226 |image2 = Kultepe.png |width2 = 235 |footer_align = center |footer = Chalxangala va Kyultapaning tiklangan yashash joylari shakli }} Tarixdan avvalgi davr yashash joylarining megalitik va tsiklopik qurilma qoldiqlari Kichik Kavkazning togʻli qismlari hamda Naxichevan hududida topilgan. Bunday qurilmalar Eneolit va Erta Bronza asriga taluqli. Bunday yashash joylariga namunalari Fizulin tumani hududidagi Karakyopektapa, Sadarak tumani hududidagi Sadarak qal’asi, Agdam tumani hududidagi Uzarliktapa, Babek tumani hududidagi Chalxangala, Agstafin tumani hududidagi Gargarlar tepaligi, Babek tumani hududidagi Kyultapa I, Djalilabad tumani hududidagi Alikomek tepaligi hamda Sharur tumani hududidagi Oglangalani kiritish mumkin.<ref name="R136" /> Manna davri meʼmorchiligi Eron Gʻarbi va Sharqiy Ozarbayjon hududidagi yodgorliklar asosida qisman oʻrganilgan. Rudbar shahri yaqinida joylashgan Marligtapa yashash joylari, Gansali, Dinxatapa, Gyoktapa, Xaftavantapa hamda Urmiya koʻli yonidagi toʻxtash joylari — Manna davri meʼmorchiligini oʻzida aks ettirgan yodgorliklardir. Manna davri yodgorliklari kabi, Atropatena davri meʼmorchiligi aks ettirgan asosiy yodgorliklar Eron Islom Respublikasi hududida joylashgan. Bu madaniyat namunasi sifatida Saggiz shahri yaqinida joylashgan Taxri Sulaymon yashash joyi hududining Kerefto gʻor — ibodatxonasi va Atropatena poytaxti Gazaka shahri qoldiqlarini aks ettirgan Kyudistan qoldiqlarini misol qilish mumkin. Kavkaz Albaniyasi meʼmorchiligi Ozarbayjonning Shimoli-Gʻarbiy va gʻarbiy tumanlarida saqlanib qolgan yodgorliklar asosida oʻrganilgan (Sheki tumani hududidagi Kish, Zeyzid, Bideyiz cherkovlari hamda Shabran tumanidagi Chiraggala aylana ibodatxonasi, Gabali tumani hududidagi Kabalaka yashash joyi va Kax tumanidagi Kilsadag cherkovi, Qozoq tumanidagi Gum bazilikasi, Lakit cherkovi, Yeddi kilsa monastiri, Mingechevir cherkov majmuasi, Avey cherkovi, Xodjavand tumani hududidagi Amaras monastiri, Lachin tumani hududidagi Sisarnavang monastiri va h.k.).<ref name="R137" /> Ozarbayjon hududida Gʻarbiy tuman yodgorliklari hamda Qorabogʻ hududi yodgorliklari asosida oʻrta asrlar xristian feodal davlatlari meʼmorchiligi qisman oʻrganib chiqilgan (Kelbedjer tumani hududidagi Gyandjasar va Xudaveng monastirlari, Lex qal’asi, Kedebek tumani hududidagi Xamshaveng monastiri, Agdam tumani hududidagi Avliyo Yelisey monastiri, Tartar tumani hududidagi Uch kyorpa va Xatiravang monastirlari, Djraberd va Xoxanaberd qal’alari, Xodjali tumani hududidagi Gaxadj qal’asi va h.k.). Ozarbayjon hududida Gum bazilikasi,Lakit va Giz galasi (Qiz qal’asi) cherkovlarini Bokuda bizning davrgacha yetib kelgan qadimgi qurilmalarni asos sifatida hisoblash mumkin.<ref name="R2" /> <center> <gallery mode=packed heights= "140px" widths= "180px" > Tasvir:Ancient Gabala00.jpg|<small>Kabalaka shahri qoldiqlari</small> Tasvir:General view of Chirag Gala.jpg|<small>Chıraqqala</small> Tasvir:Qum məbədi2.JPG|<small>Qum bazilikası</small> Tasvir:...Ծիծեռնավանք.jpg|<small>Sisarnavang monastırı</small> </gallery> </center> === Oʻrta asrlar meʼmorchiligi === {{Multiple image |align = right |direction = horizontal |image1 = Gandzasar Monastery1.jpg |width1 = 216 |image2 = Cümə Məscidi, Şamaxı. Sentyabr, 2016.jpg |width2 = 235 |footer_align = center |footer = Ganjasar monastiri va Shamaxi Juma masjidi }} Erta feodal davri memorchiligi Ozarbayjonda ulkan himoya qurilmalari Beshbarmag, Gilgilchay va Zagatala shahridagi toʻsinlarni qurilishi bilan tavsiflanadi. Ozarbayjon hududidagi islomga oid eng qadimgi qurilma VII asrda Shamaxada qurilgan Agsu va Juma masjidlari. VIII asrda arablar Ozarbayjonni bosib olganidan soʻng, davlat hududida Islom madaniyati tarqala boshladi, masjidlar, minorat, madrasa va maqbaralar qurildi.<ref name="R2" /><ref name="R4" /><ref name="R138" /> IX-X asrlarda Arab Xalifaligida, hokimiyatning susayishi natijasida, Ozarbayjondagi turli kichik sulolalar vaqtinchalik hokimiyatga erishdi. Bu davrda Barda, Shamaxa, Beylagan, Gyandja, Naxichevan, Maraga, Tebriz, Urmiya shaharlari asosiy yashash joylari boʻlgan va ular atrofida oʻziga hos hususiyatga ega mahalliy meʼmorchilik maktablari shakllangan (Shirvon — Absheron, Arran va Naxichevan — Maraga). Ushbu meʼmorchilik maktablarida — Naxichevan — Maragan maktabi sopol va bezakli gʻisht fasad ishlari bilan ajralib turgan, Shirvon — Absheron maktabi esa devolning silliq yuzasi va plastik ishlarning meʼmoriy elementlari kontrasti bilan ajralib turgan, Arran meʼmorchilik maktabi esa gʻishtli ishlari bilan ajralib turgan. XII-XIII asrlarda Ozarbayjon meʼmorchiligining eng goʻzal namunalari Bokudagi Mominexatun, Yusif Kyuseyir oʻgʻli, Gyulyustan, Giz galasi (Qiz qal’asi) maqbaralari, Qizil va Koʻk gumbaz maqbaralari, Mardakanaxdagi aylana va toʻrtburchak qal’alari, Nardaran va Bayil qal’alaridir.<ref name="R4" /> <center> <gallery mode=packed heights= "125px" widths= "225px" > Tasvir:Khoda Afarin bridges.jpg|<small>Xudaferin koʻprigi</small> Tasvir:Momina Khatun Tomb.jpg|<small>Momina Xatun maqbarasi</small> Tasvir:Şirvanşahlar sarayı 2016.jpg|<small>Shirvanşahlar sorayı</small> Tasvir:İmamzadə türbəsi (Gəncə) 2.jpg|<small>Ganja Imamzade qabri</small> Tasvir:Ordubad qeyseriyye zorxana svln4821.jpg|<small>Qeysariyya obidasi</small> </gallery> </center> XIV-XVI asrlarda shaharlarning kengayishi bilan gʻisht va tosh qurilmalari rivojlangan, eng goʻzal namunasi Shirvonshohlar saroyi hisoblanadi. Minora shaklidagi maqbaralar (Barda, Garabaglar va Xachindarbatli maqbaralari) hamda Ramana qal’asi, shuningdek, ikki qavatli va gumbaz koʻrinishidagi qurilmaga ega Diribaba maqbarasi, Tabrizdagi Gyok masjidi, Sultoniyadagi Olsaytu Xudayanda maqbarasi, Gyandjdagi Juma masjidi — bularning barchasi shu davrning mahalliy meʼmorchilik maktabiga mansubdir.<ref name="R4" /> XVII-XVIII asrlarda vujudga kelgan Safavi — Usmoniy urushlari sababli monumental meʼmorchilik namunalarining qurilishi kamaydi; shunga qaramay oʻsha davrda Gyanjdagi Imomzoda maqbarasi va Xon saroyi qurilishi yakunlandi, Shekida rasmlarga boy Xon saroyi va Gyok masjidi qurilishi ham yakunlandi.<ref name="R4" /> === Hozirgi davr meʼmorchiligi === {{Multiple image |align = right |direction = horizontal |image1 = Ismailiyye palace main façade, Baku, 2015.jpg |width1 = 240 |image2 = |width2 = 236 |footer_align = center |footer = İsmailiyah saroyi va Haydar masjidi }} XIX asrda Apsheron yarim orolida neft sanoatining rivojlanishi bilan, jamiyat va madaniy hayotda jonlanish boshlandi. XX asr boshlarida Boku Rossiya imperiyasining sanoat shaharlaridan biriga aylandi. Shahrning tez rivojlanishi iqtisodiy nuqtai nazardan millionerlar Emanuel Nobel, Gadji Zeynalabdin Tagiyev, Musa Nagiyev, Murtaza Muxtarov, Shamsi Asadullayev, Aleksandr Mantashev va boshqalar tomonidan yirik sarmoyalar kiritish uchun sharoitlar yaratadi, koʻpgina yangi bino va majmualar qurila boshlandi. Ozarbayjon shaharlarida metsenatlar buyurtmasiga koʻra, koʻpgina jamoat binolari, maktab, kasalxona va uylar qurila boshlandi. Bu davrda qurilgan meʼmoriy yodgorliklar orasida Ismailliya, Saadat, Tagiyeva saroylari, Opera va Balet Teatri binosi hamda Gyanji temir yoʻli binosini taʼkidlash mumkin. 1920-1930-yillar Sovet Ozarbayjoni meʼmorchiligi uchun konstruktiv gʻoya hukmronligi hosdir. Bu davrda meʼmorlar Aleksey Shusayev, aka-uka Vesninlar, S.S.Pen, G.M.Mikelov, shuningdek Mikail Guseynov ishlari erta davr bilan bogʻliq. 1934-yilda Ozarbayjon Kommunistik Partiyasi konstruktiv uslubni tanqid qildi va milliy meʼmorchilik anʼanalarini qaytarish haqida qaror qabul qildi.<ref name="R139" /> Konstruktiv uslub Ozarbayjonda oʻz oʻrnini topa olmadi, 30-40 yillarda S.A.Dadashev, V.A. Munts va Mikail Guseynov ishlarida klassik meʼmoriy anʼanalar va milliy meʼmorchilik elementlar birlashtirilgan, ularning taʼsiri Ozarbayjon meʼmorchiligida seziladi. Oʻsha davrda „klassik — milliy meʼmorchilik“ uslubida qurilgan asarlar orasida Davlat Uyi (1934), Boku Musiqa akademiyasi (1936), ANNA (1948-1960) binosi alohida eʼtiborni tortadi.<ref name="R139" /> 1936-yilda Ozarbayjon Meʼmorchiligi Uyushmasiga asos solingan. 1969-1982-yillarda Ozarbayjon SK KP ning birinchi kotibi Haydar Aliyev meʼmorlarni oʻz ishlarida element va milliy meʼmorchilikni birlashtirishga chorlagan. Oʻsha davr meʼmorchiligi namunalari orasida Boku metropolitenining Nizomiy (1970) va Elmar Akademiyasi (1976) stansiyalari, Zagulbadagi mehmonlar uyi, Gyanjdagi Kyapaz mehmonxonasi (1973), Bokudagi Apsheron mehmonxonasi (1965) eʼtiborni tortadi. Ozarbayjonning zamonaviy meʼmorchiligi oʻzida boshlangʻich davr meʼmorchilik anʼanalirini aks ettiradi, binolar islom, gotika, barokko, klassik va modern uslublarining milliy meʼmorchilik elementlari bilan birga aks ettiradi. Soʻnggi vaqtlarda qurilgan bino fasadlarida aglay toshlari, shuningdek, marmar, granit, alyumin panellar ishlatiladi. Ozarbayjon meʼmorchiligining qiziqarli namunalari orasida Olov minoralari, SOFAZ Tower, SOCAR Tower, Baku Tower, Trump Tower Baku, Boku Kristal zali, Boku Olimpiya Stadioni, Gyandji Davlat Filarmoniyasi binosi, Haydar Aliyev Markazi, Kongress Markazi binosi, Boku va Azure porti majmuasi, The Cresent Development Project, Haydar masjidi va boshqa meʼmoriy loyihalarni taʼkidlsh mumkin. <center> <gallery mode=packed heights= "110px" widths= "140px" > Tasvir:Mayoralty of Baku main façade, 2015.jpg|<small>Baki shahar hokimiyat binosi</small> Tasvir:FilarmonaSide.JPG|<small>Ozarbayjon davlat filarmoniyasi</small> Tasvir:Elektrik dəmiryol vağzalının binası.jpg|<small>Sabunchu elektr temir yoʻl vokzali binosi</small> Tasvir:Gülüstan sarayı.jpg|<small>Gulustan saroyi</small> </gallery> </center> == Tasviriy sanʼat == {{Multiple image |align = right |direction = horizontal |image1 = Shah Abbas mosque in Ganja 2.png |width1 = 205 |image2 = Lahic (cropped).jpg |width2 = 217 |footer_align = center |footer = Ganjaning Juma masjidida tarmoqning misoli va Lahij mis san'ati misoli }} BSE ga koʻra tarixiy mavjudlikning mahalliy sharoitlari oʻziga hos Ozarbayjon sanʼatini yaralishiga olib keldi. Bu sanʼat Yaqin Sharqning badiiy merosida oʻz oʻrnini topdi. VIII asrda Ozarbayjonda islomning tarqalishi tasviriy sanʼatning rivojlanishiga sabab boʻldi. Bu davrda diniy meʼmoriy yodgorliklarning qurilish vaqtida turli bezak va ornamentlar, kalligrafik elementlar, bezakli gʻishtlar va barelyeflardan foydalanilgan. Xalifalikning kuchsizlanishi bilan, Barda, Shamahi, Beylagan, Naxichevan, Shabran shaharlarida mahalliy sanʼat maktablari shakllangan. XV asrda Boku va Shamahi shaharlarida miniatyura sanʼati rivojlana boshladi. Bunga misol qilib Shamaha (kalligraf Sharafaddin Guseyn Sultani qoʻlyozmasi antologiyasi 1468, Britaniya muzeyi, London) hamda Boku (XV asr rassomi Abduldagi Bakuvi yon daftarchasidagi miniatyura, Torgapi saroyi, Istanbul) namunalarini keltirish mumkin. XVII-XVIII asrning Safavi — Usmoniylar urushlari va xonliklar oʻrtasidagi feodal ziddiyatlari sanʼatning rivojlanishiga ogʻir tasir koʻrsatgan.<ref name="R96" /> XVI-XVII asrlarda yogʻoch ornamentini badiiy loyihalash keng rivojlangan. Ornamentning asosiy hususiyati shundaki yogʻochlarni birlashtirganda mixlardan foydalanilmagan. XVI-XVII asrlarga Shayh Gyuneyda maqbarasidagi sandiq va Gyanj shahridagi Juma masjid minbari namunalari taluqli.<ref name="R4" /><ref name="R96" /> Lixidj uzoq muddat mobaynida mis idishlar yasash hunarmandchiligi bilan mashhur edi. Foydalanilgan mis idishlar but, uch boshli barg, uchburchaklar koʻrinishidagi ornamentlar bilan bezatilgan.<ref name="R140" /><ref name="R141" /><ref name="R142" /> === Gilamchilik === {{Multiple image |align = left |direction = horizontal |image1 = «Касымушагы».jpg |width1 = 170 |image2 = Ovçuluq carpet, Tabriz group of Azerbaijani carpets.jpg |width2 = 190 |image3 = Dervishs rug.jpg |width3 = 180 |footer_align = center |footer = Chapdan o'ngga: Garabagh, Shirvan va Tabriz gilamlari (Ozarbayjon milliy san'ati muzeyi) }} Ozarbayjon gilamlari haqida soʻz borarkan, Apsheron, Gyandj, Qozox, Shirvon, Qorabogʻ, Guba, Tebriz gilamlari nazarda tutiladi. Itanik ensiklopediyasiga koʻra, gilamchilik asosan hozirgi kunda Sharqiy Kavkazortida — azeri deb nomlanadigan turkiy aholi yashagan hududda tarqalgan. Boshqa xalq gilamchiligi kamroq ahamiyatga ega edi.<ref name="R143" /><ref name="R144" /> XVI asrda hokimiyatga Safaviylar kelishi bilan, Ozarbayjon gilamchiligi yuksak mahoratga yetdi hamda sanoat darajasiga yetdi. Shu davrning miniatyura rassomlari hamda kalligraflari ornamental sanʼat maktabining shakllanishida muhim roʻl oʻynashdi. Bu esa kelgusida Sharqiy sanʼat va yagona Tabriz maktabini yaratilishiga taʼsir qildi. XVI asrning ikkinchi yarimida Janubiy Ozarbayjonda afshan, barg — sitrusli, gyulband kompozitsiyalari rivojlangan. Bu kompozitsiyalar Shimoliy Ozarbayjon shaharlari tekstilchilari tomonidan berilgan edi. Tarixiy statistikaga koʻra, 1843-yilda Ozarbayjonning 6 kaspiyboʻyi provinsiyalarida 18000 gilam toʻqilgan.<ref name="R145" /><ref name="R146" /> Kuba va Shirvon gilamlari Bokuda, Qozox hamda Gyandj gilamlari esa, Tebriz hamda Istambulda sotilgan. 1850 va 1857-yillarda Tbilisidagi birinchi xalqaro antiqa buyumlar koʻrgazmasida ozarbayjon ustalari mukofotga sazovor boʻlishdi. XX asr oxirida tijorat neftini ishlab chiqarilishi sababli Boku va Ozarbayjonning boshqa hududlarining iqtisodiy rivojlanishi gilamchilikni rivojlanishiga sabab boʻldi. Bugungi kunda Ozarbayjonning koʻpgina hududlarida gilamchilik muvafaqiyat bilan rivojlanib kelmoqda, jami Ozarbayjonda 20 ortiq yirik va oʻrtacha gilamchilik kombinatlari mavjud.<ref name="R147" /><ref name="R148" /> Kuba, Kusar, Kyurdamir, Gyandj, Shemaxa, Shabran, Qozox, Tovuz, Sheki va Bokuda gilamchilikning qadimgi anʼanaviy sanʼati rivojlanishni davom etgan gilamchilik ishlab chiqarishi faoliyat yuritgan. Mashhur gilamdoʻstlardan biri Bokudagi gilam Muzey nomi berilgan Lyatif Kerimov boʻlgan.<ref name="R149" /> Turli xilda ishlab chiqarilgan: tukli — xali, xaliche, gebe va tuksiz — polos, sumax, kilim va boshqalar tat ishlari gilamlari mashhur boʻlgan. Tat gilamdoʻstligining markazlari Kuba tumani qishloqlari (Dara — Chichi, Shudug, Rustov, Kilvar) hamda Apsheron yarimoroli tumanidagi yashash joylari boʻlgan.<ref name="R150" /><ref name="R151" /> 2010-yil noyabrida „Ozarbayjondagi anʼanaviy gilamdoʻstlik sanʼati“ YUNESKO ning insoniyatning nomoddiy madaniy merosi roʻyxatiga kiritilgan.<ref name="R163"/><ref name="R153" /> === Rassomchilik === {{Multiple image |align = right |direction = horizontal |image1 = Shaki khan palace20.jpg |width1 = 300 |image2 = Portrait of sitting woman by Irevani.jpg |width2 = 158 |image3 = Mir Möhsün Nəvvab - Çiçəklənən kol.jpg |width3 = 151 |footer_align = center |footer = Chapdan o'ngga: Shaki Xon saroyi ichki qismi, Mirza Gadim Irevani - yosh ayolning portreti va Mir Moxsun Navvab - Gul gullari (Ozarbayjon milliy san'at muzeyi) }} XVII dan XIX asrgacha koʻpgina ozarbayjon rassomlari moyli boʻyoqlardan foydalanib, uy, saroy va hommomlarni bezashda ishtirok etishgan. Bunda nafaqat dekorativ motivlar, balki tarixiy — portretlar, jang va ov lavhalari tasvirlangan. Misol tariqasida Gambar tomonidan chizilgan Shekidagi xon saroyi yozuvlari, Bokudagi Xuseyn Kuli xon saroylari, Navvab tomonidan bajarilgan Erivanidagi sardorlar Saroyi xonalari yozuvlarini keltirish mumkin.<ref name="R96" /><ref name="R154" /><ref name="R155" /><ref name="R156" /><ref name="R157" /> Asr oʻrtalarida Ozarbayjon hududida rassomlar asosan kalligrafiya bilan shugʻullangan. Ozarbayjon sheʼriyati klassiki Nizomiy Ganjaviyning „Iskandar — noma“ (1418; Boku) poemasi qoʻlyozmasining yagona illustratsiyasi anʼanaga koʻra Ozarbayjondan kelgan otashparastlar ibodatxonasining vayron boʻlishini tasvirlaydi. Kitoblarning anʼanaviy illustratsiyasi keyingi asrlarda ham davom etdi. Bu akvarel, qamish pati va siyohlar yordamida masallar toʻplami -Sanskrit hikoya prozasi yodgorligi ozarbayjon tilidagi „Kalila va Dimna“ (XVIII asr) illustratsiya qilingan.<ref name="R163"/><ref name="R158" /><ref name="R160" /> XIX asrda Ozarbayjondagi yangi progressiv tasviriy sanʼat rivojlanishda muayyan ravishda ortda qoldi. Dastgohli realistik sanʼat juda sekin rivojlangan. XIX asrning ikkinchi yarimida (devor rasmlari, portret) real xususiyatlari sezilgan, portretli oʻxshashlik berishga harakat qilingan (dekorativ uslub rassomlari Mirza Kadim Erivani, Mir Moxsun Navvab, Usta Gambar Karabagi).<ref name="R161" /><ref name="R162" /> 1900-20-yillarda realistik demokratik yoʻnalish rassomlari — grafikchi A.A. Azimzoda hamda professional taʼlim olgan birinchi ozarbayjon rassomi B.Sh. Kengerli namoyish qilishdi. Soʻnggilari Sovet Ozarbayjon tasviriy sanʼatiga asos solishdi. Zamonaviy Ozarbayjon moyli xolst rassomchiligi asoschisi — oʻzi taʼlim olgan rassom Alibek Guseynzoda (1864-1940) hisoblanadi. Mahsus taʼlim olgan birinchi ozarbayjonlik rassom Keysar Kashiyeva (1893-1972) boʻlgan.<ref name="R4" /><ref name="R163" /> Professional rassomlardan birinchisi bu Bokuda professional bilim yurtiga asos solgan Azim Azimzoda boʻlgan. XX asr ikkinchi yarimi rassomlarida eng mashhurlari Tair Salaxov, Sattar Baxlulzoda, Mikail Abdullayev, Vidadi Narimanbekov, Rasim Babayev, Sanan Kurbonov hamda Togrul Narimanbekovlar hisoblanadi. Ozarbayjonda kitob illustratsiyasi ikki yoʻl bilan rivojlangan: ayrimlari qoʻlyozma illustratsiya asoslarini davom ettirgan (Kyazim Kyazimzoda), boshqalari esa grafik uslub va oq qora ranglardan foydalangan (Maral Raxmanzoda).<ref name="R154" /> === Haykaltaroshik === [[Tasvir:Near the horse-gravestone in Shusha.jpg|300px|right|thumb|Ozarbayjon qabristonida tosh ot haykali]] Asr oʻrtalarida turli yashash joylar hududlarida „baba“ (ozarbayjon tilida „ota-bobolar“) nomi bilan maʼlum ajdodlarning tosh haykallari qoʻyilgan. Ozarbayjonning hamma joylarida, vodiy, oʻrmon va togʻlarida qoʻy (boylik belgisi) hamda egarli otlarning toshdan yasalgan haykallari boʻlgan. Qabr toshlari hamda devorlar, Apsheron yarimoroli binolarining bezalishida oʻzining yuqori choʻqqisiga yetgan, relyefli oʻymakorlik bilan bezatilgan. Bokudagi Shirvonshohlar saroyi muzeyidagi arab yozuvili „Bail toshlari“ (XIII asr) odam va hayvon rasmlari bilan bezatilgan va bu antropomorfik yozuvlar namunasini aks ettiradi.<ref name="R166" /> XIX asrning ikkinchi yarimida Bokuning tez oʻsishi va yangi binolarni „tarixiy“ uslubda hamda haykallar bilan bezatish toshga oʻyish sanʼatining qayta tugʻilishi kuzatiladi. XIX asrning 20 yillar boshlarida haykallarda monumental kompozitsiyalar kuzatildi. Birinchi Ozarbayjonlik professional haykaltaroshi 1920-yildan boshlab muhojirlikda yashagan Zeynal Abdin bek Aliyev hisoblanadi. 1920-yildan boshlab Bokuda bir qancha rus haykaltaroshlari yashagan. Birinchi haykaltaroshlik ustaxonasi S.Gordetskiy tomonidan tashkil etilgan. 1923-yilda haykaltarosh E.Tripolskaya „26 bokulik komissarlar“ga atab monument qurgan. 1920-yildan 1930-yilgacha koʻp skverlar tarixiy shaxslar haykallari bilan bezatilgan. Haykallar roli 30-50 yillarda kuchaygan. Misol tariqasida M.F. Axundov (P.V.Sabsay, 1930), Nizomiy Ganjaviy (F.G.Abdurahmonov, 1949), N.Narimanov (D.M.Karyagdi, 1972), Xurshidbanu Natavan (O.G. Eldarov, 1060), U.Gadjibekov (T.G.Mamedov, 1960), M.Mushfigu (M.Rzayev, 1968), K.Karayev (F.I.Nadjafov, 2014) va boshqa haykallarini keltirish mumkin.<ref name="R164" /><ref name="R165" /><ref name="R167" /><ref name="R168" /><ref name="R169" /> 1970-yildan boshlab haykaltaroshlar oʻz asarlarini yogʻoch, marmar hamda granitdan yasagan. Cheklangan plastik shakllar G.G.Abdullayevning ishlarida kuzatiladi. F.Salayevning ishlarida klassik haykaltaroshlik qonunlari koʻrsatilgan. Birinchi ozarbayjonlik ayol — haykaltarosh Z.N.Mamedovaning ishlari mashhur.<ref name="R172"/><ref name="R172" /><ref name="R171" /><ref name="R173" /> == Til va adabiyot == === Ozarbayjon tili === {{Multiple image |align = left |direction = horizontal |image1 = Ismail's letter in azeri.jpg |width1 = 137 |image2 = Saksoniya şahzadəsi və Polşa kralı olan Frixdrix Avqusta yazılmış azərbaycanca məktub2.png |width2 = 209 |image3 = Обязательство, принятое Кубинским ханством перед Россией.jpg |width3 = 166 |footer_align = center |footer = Chapdan o'ngga: XVIII-XVII asrlarga qadar Safevî hukmdorlaridan diplomatik maqsadlar va XVIII asrning Qubo xonliklari diplomatik hujjatlariga yozgan xatlar }} Ozarbayjo tili Ozarbayjonning davlat tili hisoblanadi, u Eronning shimoli — gʻarbida, shuningdek, Gruziya, Turkiya va Rossiyada keng tarqalgan. U turkiy tillarning janubi-gʻarbiy tarmogʻining oʻgʻuz kichik guruhiga mansub. Ozarbayjon leksikasining ahamiyatli plastini arab va forsiy soʻzlar tashkil etgan.<ref name="R174" /> Arab soʻzlari ham maishiy ham terminologik leksikani qamrab olgan, eroniylik esa, uzoq vaqt davomida ozarbayjon — forsiy aloqalar boʻlgani bilan tavsiflanadi. Shuningdek, Kavkazning ozarbayjon tilida 4 dialekt guruhlari ajratiladi: sharqiy (boku, derbent, kuba va shemaxin dialektlari, mugan va lenkor shevalari), gʻarbiy (karabay, gyandjin, kozox (qozoq tili bilan adashtirmang) dialektlari, ayrum shevasi), shimoliy (shekin dialekti, zakatal — kaz shevasi), janubiy (naxichevan, tebriz va ordubad dialekti, erevan shevasi).<ref name="R175" /><ref name="R176" /><ref name="R177" /><ref name="R178" /><ref name="R179" /> [[Tasvir:Sayat Nova writes in azeri turkish.jpg|300px|left|thumb|Sayat Novaning ozarbayjon tilida sheʼriyati]] Bugungi kunda qabul qilingan ilmiy fikrga koʻra ozarbayjon tili XIV asrda mustaqil til sifatida ajralib chiqqan. N.G.Volkov takidlashicha, XVI-XVII asrlardan boshlab Muhammad Fizuli, Kovsi Tabrizi va boshqa ozarbayjon mualliflari ishlarida ozarbayjon adabiy va soʻzlashuv tilini birlashishi kuzatilgan.<ref name="R180" /><ref name="R181" /> Uning fikricha, ozarbayjon adabiy tili uzil — kesil soʻzlashuv tili bilan XIX yuzyillikning ikkinchi yarimida yaqinlashgan. XVI asr — XIX asrning boshlarida Ozarbayjonning katta qismi turkiy tilda soʻzlashadigan Safaviylar sulolasi shohlari boshqargan Forsiy imperiyasi taʼsirida boʻlgan. Safaviylar davlatida ozarbayjon tili deyarli yuz yilga saroy, armiya va sud tiliga aylandi (u bu maqomni yuz yil atrofida saqlab qolgan). XIX asrning yarimidanoq boku hamda shemaxi dialektlari asosida zamonayiv adabiy ozarbayjon tili shakllangan.<ref name="R182" /><ref name="R183" /> Aynan XIX asr oʻrtalarida ilk bor „ozarbayjon tili“ termini uchragan. Birinchi marotaba u ilmiy tarzda asoslanib professor Mirza Kazem — bek tomonidan ishlatilgan. Kavkazortida ozarbayjon tilini kengroq qoʻllanilishi faqatgina XIX asrning soʻnggi choragida uchragan. 1918-yilning 27 iyunida ozarbayjon tili Ozarbayjon Demokratik Respublikasining davlat tili deb eʼlon qilingan.<ref name="R184" /><ref name="R185" /> 1920-yilning 16 avgustida Azrevkon „1 va 2 pogʻonali maktablarda tillarni oʻqitish haqida“ dekret chiqardi va turkiy (ozarbayjon) tilini 2 pogʻonali maktablarda birinchi oʻqish yilidanoq oʻqitilishi majburiy etib belgilandi.<ref name="R186" /><ref name="R186" /> 1930-yillarda til nomi rasmiy ravishda „turkiydan“ „ozarbayjon“ nomiga oʻzgartirildi. 1956-yil 21 avgustida Ozarbayjon SSR ning 1937-yilgi Konstitutsiyasini respublikadagi davlat tili haqidagi maqola bilan toʻldirish haqidagi qonun qabul qilingan. Ozarbayjon mustaqillikka erishganidan soʻng, ozarbayjon tili Ozarbayjon Respublikasining davlat tili deb eʼlon qilindi.<ref name="R181" /><ref name="R187" /><ref name="R188" /><ref name="R189" /><ref name="R190" /><ref name="R191" /><ref name="R192" /><ref name="R193" /><ref name="R194" /><ref name="R195" /><ref name="R196" /><ref name="R197" /><ref name="R198" /><ref name="R199" /><ref name="R200" /><ref name="R201" /><ref name="R202" /><ref name="R203" /><ref name="R204" /><ref name="R205" /><ref name="R206" /><ref name="R207" /><ref name="R208" /><ref name="R209" /><ref name="R210" /><ref name="R211" /> === Ozarbayjon alifbosi === {{Multiple image |align = left |direction = horizontal |image1 = Fərhad Agazadənin latın əlifbası layihəsi (1906).jpg |width1 = 180 |image2 = Abdulla Əfəndizadənin layihəsi (1919).jpg |width2 = 90 |footer_align = center |footer = Farhad Aghazadiy (1906) va Abdulla b. Afandizade (1919) lotin yozuviga o'tish loyihalari }} 1922-yilgacha arab grafikali ozarbayjon alifbosidan foydalanilgan. Bu alifboga faqatgina turkiy tilga hos ayrim harflar (ڭ‎ گ ۋ ﭺ پ ژ‎) kirgan. Ozarbayjon madaniyatining muayyan vakillari arab grafikasi juda qiyin tizim ekanligini takidlagan. XIX asrning oʻrtalaridan arab grafikasining lotin grafikasiga almashtirish haqidagi ilk loyihalar berilgan. Bu loyihalarning birinchi muallifi Mirza Fatali Axundov boʻlgan. Uning loyihasi Istambulda qabul qilinmaganligi sababli, lotin va rus alifbosi asosida 32 undosh hamda 10 unli harflardan tashkil topgan yangi alifboni tuzdi.<ref name="R212" /><ref name="R213" /><ref name="R214" /> 1907-yilda Bokuda Oʻqituvchilarning ikkinchi Syezdida Farxod Afazoda, Abdulla bek Afandizoda hamda Sulayman Sani Axundovlar tomonidan tayyorlangan alifbo loyihasi muhokama qilingan. ANF vaqtida Xalq taʼlimi vazirligi Xudadad bek Malikaslanov bilan hamkorlikda alifbo islohoti bilan bogʻliq mahsus komissiya tuzishga farmon beradi va bu farmonga koʻra xalq taʼlimi vazirligi qoshida mahsus komissiya tashkil etiladi. Lekin Boku operatsiyasi alifbo islohotini oʻtkazishga imkon bermaydi.<ref name="R215" /> SSSR da Ozarbayjon birinchi boʻlib lotin alifbosiga oʻtadi. 1925-yilda Bokuda Samed aga Agamalioglu raisligida Yangi Turkiy Alifboning Umumsoyuz Qoʻmitasi tashkil etilgan. 1929-yilda arab grafikasi yangilangan lotin, 1939-yilda esa — kiril grafikasi bilan oʻzgartirilgan. 1958-yilda kirildagi Ozarbayjon alifbosi Ozarbayjon tili fonemasiga toʻgʻri kelishi uchun oʻzgartirilgan. Kirildagi Ozarbayjon alifbosi G va C harflari bilan kirildagi boshqa alifbolardan farqlanadi. 1991-yilda Ozarbayjon lotin grafikali ozarbayjon alifbosidan foydalana boshladi.<ref name="R216" /> Hozirgi vaqtda Ozarbayjon Respublikasida yashaydigan ozarbayjonliklar, yozuvda lotin grafikasidan foydalanishadi, Dogʻistonlik ozarbayjonliklar — kiril, Eronlik ozarbayjonliklar arab grafikasidan foydalanishadi.<ref name="R217" /> === Ozarbayjon folklori === Ozarbayjon xalq ogʻzaki adabiyotiga xalq qoʻshiqlari, afsonalar, sevgi hamda tarixiy — qahramonlik dostonlari, ertaklar, latifalar, maqollar, matallar, udum qoʻshiqlari, hazillar, bayotlar va h.k.lar kiradi. Xalq ijodi asarlari orasida mehnat qoʻshiqlari („Bichinchi negmesi“ — „Kosarch qoʻshigʻi“, „Zexmetin ishigi“ — „Mehnat nurlari“), tarixiy („Gachag Nabi“, „Piyada Kyor-ogli“ — „Piyoda Kyor — oʻgʻli“), lirik („Bu gelen yara banzar“ — „Sen sevgilimga oʻxshaysan“, „Ay, beri bax“ — „Bu yerga qara“, „Galanin dibinda“ — „Qal’a tagida“, „Ay Lachin“, „Sari Gyalin“), udum, xazilli („Yeri, yeri“) va boshqa turlarni takidlash mumkin. Ozarbayjon ertaklari XIX asrdan boshlab yegʻila boshladi. Yunon olimi Xann nemis va yunon ertaklari syujetlarini tuzdi, A.Aarne esa shunday ertaklar syujetini jahon ertaklari asosida tuzdi. 2000 yaqin syujetlar yegʻildi va 3 guruhga boʻlindi: hayvonlar haqida ertaklar, oddiy xalq haqidagi ertaklar va latifalar. Oddiy ertaklar toʻrt guruhga boʻlingan: sehrli ertaklar, afsona — ertaklar, novella — ertaklar hamda jinlar haqidagi ertaklar. Hayvonlar haqidagi ertaklarga misol qilib „Chil madyan“, „Armudanla tyulkyu“, „Mugaddas balig“, „Axmag kishi“,, sehr-jodu bilan bogʻliq ertaklarga — „Fatma va okuz“, „Fatmanin ineyi“, „Gyoychek Fatma“, „Shahzade M.talib“, „Shamsi Gamar“, „Garagash“, „Sehrli uzuk“, „Ax-vah“, „Ovchu Pirim“, xoʻjalik ertaklari — „Darzi shagirdi Ahmed“, „Dashdemirin nagili“, „Nushaperi xanim“, „Yeddi gardash bir badji“ va koʻpgina boshqa ertaklarni misol qilib keltirish mumkin.<ref name="R218" /><ref name="R219" /> Ozarbayjon xaq ogʻzaki adabiyotiga maqol va matallar kiradi. Ozarbayjonda maqoldan foydalanganda oratorlning fikri mustahkamlanadi, adabiy ifoda hamda nutqning tinglovchilar ustidan emotsional taʼsiri kuchayadi. Sovet turkshunosi va filologi Afrosiyob Vekilov shuni taʼkidladiki, Ozarbayjon maqol va matallar feodallik davrida asr oʻrtalarida paydo boʻlgan. Shining uchun, ularning aksariyati krestyanlarning majburiy ishlatishi va ularning huquqsizligiga qarshi eʼtirozlar bilan bogʻliq. Ozarbayjon maqol va matallar ilk bor Yerevan musulmonlar maktabining turkiy oʻqituvchisi Mirza Mammedveli Gamarlinskiy tomonidan nashr etilgan.<ref name="R220" /><ref name="R221" /> Turkiy tildagi birinchi yodgorlik bu — keyinchalik turkman, ozarbayjon va turk xalqlari tarkibiga kirgan ogʻuz qabilalari eposi — „Kitabi Dada Gorgud“ hisoblanadi. Epos Oʻrta Osiyoda ujudga kelgan, lekin ogʻuzlar nisbatan zich joylashgan Ozarbayjon hududida uzil — kesil shakllangan. Bu yerda hikoya va qoʻshiqlar XIII asrdan ertaroq shakllangan, XV asrga kelib esa ular yozma koʻrinishga yetgan. Bizgacha Ozarbayjon tilidagi Drezden qoʻlyozmasi hamda XVI asrning turkiy tiliga yaqin Vatikan qoʻlyozmasi yetib kelgan. Dostonda oʻgʻuzlarning bosib olingan Kavkaz yerlaridagi dindan qaytganlar bilan kurashi yozilgan.<ref name="R222" /><ref name="R223" /><ref name="R224" /><ref name="R225" /><ref name="R226" /><ref name="R227" /> Safaviylar davrida Ozarbayjon xalq dostonlari — „Shoh Ismoil“, „Asli va Kerem“, „Ashig Garib“, „Korogli“ yaratilgan. Bu dostonlar mahalliy dialektlar hamda klassik til bilan koʻprik rolini oʻynadi va keyinchalik Usmoniy, oʻzbek hamda forsiy adabiyotga taʼsir koʻrsatdi. Ushbu lirik va epik romanslar turkiy adabiyotning Usmoniy hamda Chagatay tarmoqlari bilan solishtirganda Ozarbayjon adabiyotining oʻziga hos hususiyati hisoblanishi mumkin.<ref name="R228" /><ref name="R229" /> === Ozarbayjon adabiyoti === Turkiyshunos va etnograf N.A. Baskakov Ozarbayjon adabiy tilining rivojlanish tarixini uch bosqichga boʻldi: * XIV-XVI asrlarda — adabiyotda forsiy tilni qoʻllagan va arab hamda forsiy soʻzarga boy boʻlgan qadimgi Ozarbayjon tilini rivojlanish davri. * XIX asrning ikkinchi yarmi — XX asrning boshi — adabiy Ozarbayjon tilini jonli soʻzlashuv tiliga ayanish davri hamda milliy adabiy tili normalarini egallash. * Oktabr revolyutsiyasidan soʻng — Ozarbayjon tilini „Ozarbayjon sotsialistik xalqi“ tiliga aylanish davri.<ref name="R230" /> Iranikning fikriga koʻra Ozarbayjon turkiy adabiyoti tarixi toʻrt bosqichdan iborat: * XIII asrdan 1828-yilda - Rossiyani Shimoliy Ozarbayjon hamda Eron xonligi ustidan gʻalaba natijasida Rossiya tarkibiga kirish davri. * 1828-yildan 1920-yillargacha - Sovet davri hamda Rossiya hamda Eronga Pexlevi hukmroniligi kelishidan avval (bu yerga Mashrut (1905 — 1911) davri ham kiradi). * Pexlevi davri (1925-1979) — SSSR va Buyuk Britaniya armiyalari Janubiy Ozarbayjonda boʻlgan davrda ozarbayjon tilida nashrlar taqiqlab qoʻyilgan, bu ushbu tilni Eronda rasmiy til sifatida foydalanilishini qiyinlashtirdi. * Eron Islom Inqilibidan oldingi davr — bu davrda Ozarbayjon tilida nashrlar taqiqlangan va Eron ozarbayjonlarining ona tilida taʼlim olish niyati qoniqtirmagan.<ref name="R181" /> === Oʻrta asrlar adabiyoti === {{Multiple image |align = left |direction = horizontal |image1 = XV century Azeri translation of great Persian work Gulshan-i Raz. second page.png |width1 = 151 |image2 = Page from Nasimi's turkish divan.png |width2 = 163 |image3 = Diwan of Gazi Burhaneddin2.png |width3 = 149 |footer_align = center |footer = Chapdan o'ngga: Alvan Shirazining "Gulshen-raz", Imadiddin Nasimi va G'oziy Burhoniddinning divanları }} Ozarbayjon tilidagi sheʼriyat asoschisi hamda ozarbayjon adabiyotidagi birinchi shoir — XIII asr oxiri — XIV asr boshlarida Xurosonda yashab ijod qilgan Gasanogli Izzeddin hisoblanadi. Ozarbayjon sheʼriyati rivojlanishida katta rol oʻynagan shaxs bu XIV-XV asrlarda yashab ijod qilgan, xirrifizm tarafdori Imadeddin Nasimidir. Nasimining zamondoshlari — Mustafo Zarir, Gazi Burxoniddin hamda Shoh Gasim Anvar oʻz sheʼrlarini ozarbayjon tilida oʻz sheʼrlarini yozishgan. Devoni Gazi Burxoniddinning leksikasi zamonaviy ozarbayjon tilidan farqlanmagan, lekin boshqa turkiy tillarda ijod qiladigan shoirlarning devonlaridan leksik jihatdan farqlangan. Ozarbayjon tilida lirik poemalarni Kara-Koyunli davlati sultoni Djaxonshoh Xagigi taxallusi ostida hamda Ak-Koyunlu davlati sultoni Yagublar yozishgan. Sulton Yagub saroyiga Navoi uslubida lirik gʻazallar muallifi shoir Kishveri yaqin boʻlgan. XV asrning yana bir shoiri Xatai Tabrizi ham ozarbayjon tilida ijod qilgan va oʻzining „Yusuf va Zulayho“ poemasini Ak-Koyunlu hukmdori Sutom Yagubga bagʻishlagan. Bu poema ozarbayjon tilida yozilgan birinchi poemalardan hisoblanadi. Sulton Yagub saroyida Navoi uslubida ozarbayjon tilida ijod qilgan Kishveri yashagan. Shoh Ismoil davrida uning saroyida „shoirlar shohi“ deb nomlangan Xabibi yashagan. Asr oʻrtalarida Ozarbayjonda tarjimonlik sanʼati rivojlangan. Uning birinchi namunalari - Mustafa Zaririning „Siratin — Nabi“ va „Fyutuxush — Shami“, Sherozining „Gyulshani — razi“, Tabrizining „Asrarname“ keltirish mumkin. XVI asr namunalari bu — Magsudining „Modjuznoma“, Nazinining „Xadisi-arbain“, Nishatining „Shyuxadaname“ hamda „Shayh Safi memuarlari“ asarlari, Mahmud Shirvoniyning „Xaridatyul — adjib“. XVI asrda Safaviy hukmdorlari Ismoil I hamda Taxmasib I hukmronligi davrlari Ozarbayjonning turkiy tili va adabiyoti tarixining rivojlanishida eng yuksalgan davrlari hisoblanadi. Xatoi taxallusi bilan Shoh Ismoil oʻzining ona tili boʻlmish ozarbayjon va qisman forsiy tilda ijod qilgan. Uning oʻgʻli mirza Safaviy ayrim mualliflarning fikricha ozarbayjon va forsiy tillarida bir xil ijod qilgan, lekin bizgacha uning forsiy tildagi sheʼriyatining kichik qismi yetib kelgan. Shoh Ismoil hukmronligidan boshlab taxminan butun asr davomida Safaviylar imperiyasida saroy, armiya va sudlarda ozarbayjon tilidan foydalanishgan. Shu darda Iroqda ham onat tili boʻlmish ozarbayjon, shuningdek, forsiy va arab tillarida bir xilda goʻzal ijod qilgan Fizuliy yashab ijod qilgan. Asarlari orasida ozarbayjon tilidagi „Layli va Majnun“, „Bangyu-Bade“, „Soxbatul Asmar“, „Shox va dilenchi“, „Xadisi — arbain“, „Xagigatis — syuada“ hamda „Shikayatname“ misol qilish mumkin. U Ozarbayjon sheʼriyati rivojlanishida katta roʻl oʻynadi.<ref name="R181" /><ref name="R231" /><ref name="R232" /><ref name="R233" /><ref name="R234" /> Ozarbayjon madaniyatida ashug anʼanasi XV-XVI asrlarda Ashug Gurban davrida rivojlana boshladi. Bu sanʼat tarixi juda qadimgi boʻlib, gopuzda chalgan ozanlar Gurban davrida sozda chaladigan ashuglar bilan oʻzgartirilgan. Shoh Ismoil Xatoi ashug sanʼati rivojlanishiga katta taʼsir koʻrsatgan. Qizilboshlar davrida ashuglar ozarbayjon tilida oʻz qoʻshiqlarini yozishgan. Oʻrta asrlarda bu sanʼat ustalari Sari Ashug, Ashug Abbas Tufarangli, Ashug Valex va boshqalarni keltirish mumkin.<ref name="R235" /><ref name="R236" /><ref name="R237" /> XVII-XVIII asrlarda mashhur shoirlar orasida Saib Tabrizi, Gyovsi Tabrizi, Mahammad Amani, Malik bek Avdji, Mirza Salex Tabrizi, Kalbali xan Myusaxib — Gyandjeli, Myurtazagulu xan Shamli va Tasir Tabrizilarni keltirish mumkin. Shoir Ryuknaddin Masud Mesixidan ozarbayjon tilida yaratilgan oʻrta asrlar sheʼriyatining eng yaxshi romantik poemalaridan biri „Varga va Gyulsha“ yetib kelgan. XVII asrda yashab oʻtgan Abbos II va uning tarixchisi hamda shoh Sulaymon Safavi vaziri Muhammad Toxir Vaxid Gazvini ozarbayjon tilida sheʼrlar yozishgan. Rey shahridan Tarzi Afshar ozarbayjon va forsiy tilida hajviyaviy sheʼrlarni oʻz ichiga olgan kichik devonining muallifi boʻlgan. Tarzchilik deb nomlangan sheʼriyatning bunday koʻrinishi Isfagan saroyida juda ommaviylashgan.<ref name="R181" /><ref name="R238" /><ref name="R239" /><ref name="R240" /><ref name="R241" /><ref name="R242" /><ref name="R243" /><ref name="R244" /><ref name="R245" /><ref name="R246" /><ref name="R247" /> {{Multiple image |align = right |direction = horizontal |image1 = Əhmədi Təbrizini Yusif və Züleyxa əsəri.png |width1 = 188 |image2 = Mejnun in the desert.png |width2 = 179 |image3 = Qovsi Tabrizi's poem.JPG |width3 = 177 |footer_align = center |footer = Chapdan o'ngga: Ahmad Tabrizining "Yusuf va Zulayxa", Mohammed Fuzulining "Layli va Majnun"i, Gavsi Tabrizining ozarbayjon tilida divoni }} XVIII asrda siyosiy voqealar sababli Eronning Ozarbayjon viloyatida turkiy adabiyot ortda qoldi, shimolda esa zamonaviy Ozarbayjon turkiy adabiyoti rivojlangan. Janubda adabiyot ham Ozarbayjon ham forsiy tillarida davom etgan, shimol shahar markazlarida adabiyot faqat Ozarbayjon tilida boʻlgan. XVIII asrda Shirvon maktabi shoirlari — Shakir Shirvani, Nishat Shirvani, Maxdjur Shirvani va Aga Mesix Shirvoniylar ijod qilgan. Bu davrda ashug sheʼriyatining xalq ogʻzaki adabiyotiga taʼsir kuchayadi. Yozma sheʼriyat xalq ogʻzaki ijodining motiv va terminlari bilan boyitilgan, sheʼriyat tili esa kanonik norma va stereotiplardan sezilarli ravishda tozalanadi. Ozarbayjon adabiyotida realizm asoschisi qorabogʻ xoni Molla Panox saroyidagi Vagif hisoblanadi. Uning sheʼriyatining asosiy mavzusi sevgi va insonning ichki dunyo goʻzalligi boʻldi. Vagif ijodi yozma sheʼriyatda keng qoʻllana boshlagan, xalq sheʼriyati shakli — goshmaga sezilarli taʼsir koʻrsatgan. Vagifning yaqin doʻsti, yana bir shoir Molla Veli Vidadi toʻgʻrisoʻzlik, mardlik, aql va ong kuchini madh qilgan, shuningdek, oʻzaro urush va feodal vahshiyliklarini tanqid qilgan. Uning pissimistik ruhi "Laylaklar’, „Shoir Vagifga noma“, „Yegʻlab ol“ sheʼrlarida oʻz aksini topdi. Vagif va Vidadi ijodi ozarbayjon adabiyotida XVIII asr sheʼriyat choʻqqisiga aylandi. XVIII asr eng ahamiyatli prozaik yodgorligi — „Shahriyor va Sanubar“ xalq dostoni asosida anonim muallif tomonidan yozilgan „Shahriyor haqidagi rivoyat“ hisoblanadi.<ref name="R181" /><ref name="R247" /><ref name="R248" /> Adabiyotning sust davri boʻlishiga qaramay, elegiya va motam shaklidagi shea adabiyoti keng tarqalgan. Bunday motamli qoʻshiqlarning mashhur mualliflari Nizamaldin Mahammad Dexgaragani, Seid Fattax Maragi, Gadji Xudaverdi Taib Xoy boʻlishgan.<ref name="R249" /><ref name="R250" /><ref name="R251" /><ref name="R252" /> === Zamonaviy Ozarbayjon adabiyoti === {{Multiple image |align = left |direction = horizontal |image1 = Reside bey ve sadet xanim.png |width1 = 180 |image2 = Aldanmis kevakib2 retouch.jpg |width2 = 150 |image3 = Hophopname.png |width3 = 177 |footer_align = center |footer = Chapdan o'ngga: Rashid aka va Saadet Xonum (Ismoil b. Gutgashinli), "Aldati qilingan Kavakib" (Mirzo Fatali Axundzadeh) va "Hofopnamah" (Mirza Alakbar Sabir) }} XIX asrda hozirgi Ozarbayjon Respublikasi hududi Rossiya imperiyasi tarkibiga kirganidan soʻng, mahalliy aholi forsiy anʼanalardan ajratib qoʻyildi va rus — yevropa anʼanalariga qoʻshildi. Bu davrda Gasim — bek Zakir, Seid Abulgasim Nebati, Seid Azim Shirvani, Xurshudbanu Natavan, Abbasgulu aga Bakixanov, Mirza Shafi Vazex, Ismail-bek Gutgashinli, Djalil Mamedkulizadelar ijod qilishgan. Asr oʻrtalarida ozarbayjon dramaturgiyasi paydo boʻladi, koʻzga koʻringan namoyondalardan ozarbayjon adabiyoti tanqid asoschisi, 1850-yildan 1857-yilgacha oltita komediya va bitta qissa yozgan Mirza Fatali Axundov, 1896-yilda birinchi ozarbayjon fojeasi „Faxreddin motami“ yaratgan Nadjaf — bek Vezirovlarni ajratish mumkin. Eron Ozarbayjonida shoir Seid Abdulgasem Nabati va shoira Xeyran — xanum ijod qilishgan. Oʻsha davr ozarbayjon adabiyotida ashug sheʼriyati katta oʻrin egallagan. Alesker, Nadjafkuli, Guseyn Bozalganli va boshqa ashuglar shuhrat qozongan.<ref name="R181" /><ref name="R253" /><ref name="R254" /><ref name="R255" /><ref name="R256" /><ref name="R257" /> XX asr boshlarida ozarbayjon adabiyotida progressiv romantizm asoschisi Muhammad Xadi, shuningdek, Guseyn Djavid, Mikail Mushfig, Abbas Saxxatlar oʻz ijodini boshlashdi.<ref name="R97" /><ref name="R208" /><ref name="R258" /><ref name="R259" /> Sovet Ozarbayjonining koʻzga koʻringan adabiyot namoyondalaridan Ozarbayjonning birinchi xalq shoiri Samed Vurgun, Suleyman Rustam, Rasul Rza, Mamed Said Ordubadi, Mirza Ibragimov, Bahtiyor Vahabzade va boshqalarni keltirish mumkin. Bu davrda Eron Ozarbayjonida Muhammad Xuseyn Shaxriyar, Samed Bexrangi va boshqalar ijod qilgan.<ref name="R260" /><ref name="R261" /><ref name="R262" /> Zamonaviy Ozarbayjon yozuvchilaridan rus kitobxonlari orasida nom qozongan kinodramaturg Rustam Ibragimbekov va detektiv romanlari muallifi Chingiz Abdullayevlarni keltirish mumkin, ular faqat rus tilida yozishgan.<ref name="R263" /><ref name="R264" /><ref name="R265" /> Sheʼriyat esa Nariman Gasanzade, Xalil Rza, Djabir Novruz, Vagif Samedogli, Nusrat Kesemenli, Ramiz Rovshan, Gamlet Isaxanli, Zalimxan Yagub va boshqalar tomonidan koʻrsatilgan.<ref name="R266" /><ref name="R267" /><ref name="R268" /><ref name="R269" /> == Musiqa == === Milliy musiqa asboblari === {{Multiple image |align = right |width = 250 |direction = vertical |caption_align = center |image1 = Ansemble of Sadykhjan.jpg |caption1 = Shushaning xonandalari |image2 = Ashiqs in Tabriz.jpg |caption2 = Tabriz ashiqlari }} Ozarbayjon musiqa sanʼati ustalari — Alixan Tabrizi va Rzadaddin Shirvani shushtar va sheshxanani yaratishdi. Turk sayohatchisi maʼlumotiga koʻra, oʻz davrining mashhur sozandasi Naxchivanli Murad aga Usmoniylar sultoni Murad III tomonidan Konstantinopolga koʻchirildi.<ref name="R270" /><ref name="R271" /><ref name="R272" /><ref name="R273" /><ref name="R274" /><ref name="R275" /> Ozarbayjon torli asboblariga gopuz, chogur, barbat, chang, rud, sentur, tor, kamancha, kanon, soz va Shirvon tanburi kiradi. Gopuz oʻrniga ozarbayjon ashuglari oʻz ijrolarida sozni qoʻllay boshladi va Ozarbayjon sozining soʻnggi shakli Shoh Ismoil Xatoi (XVI asr) davrida olingan.<ref name="R275" /><ref name="R276" /><ref name="R277" /><ref name="R278" /><ref name="R279" /><ref name="R280" /><ref name="R281" /> Boshqa torli musiqa asbobi, Ozarbayjon musiqa nishoni tor Ozarbayjon mugʻomini chalishda ishlatilgan. Ozarbayjonda tor XVIII asrda mashhur boʻldi. Iranik ensiklopediyasiga koʻra, Ozarbayjon Kavkazning boshqa hududlarida, ayniqsa mugam tizimi, tor va kamancha musiqa asboblarini oʻzlashtirib olgan armanilar orasida musiqa sanʼati ijro etilgan. XIX asrda Mirza Sadig tomonidan oʻzgartirilgan Ozarbayjon tori Eron Ozarbayjoni, Armaniston, Gruziya, Dogʻiston, Turkmaniston va Turkiyada ommalashdi.<ref name="R282" /><ref name="R283" /><ref name="R284" /> Ozarbayjon zarbli musiqa asboblariga nogʻora, gaval, daf, laggutular kiradi. Oʻlchamiga koʻra farqlanadigan nogʻora turlari mavjud: goshanagara, katta nogʻora, goltug nogʻora, djura nogʻora. Gaval tor va kamoncha bilan birga mugam triosida ishlatilgan. Ozarbayjonda laggutu asosan Lerik, Astara, Masalli, Lenkeran, Djalilabadda ishlatilgan, bu ikkita toʻrt burchakli yogʻoch qutilardan yasalgan zarbli asbob.<ref name="R275" /><ref name="R285" /><ref name="R286" /><ref name="R287" /> Ozarbayjon puflab chalinadigan asboblariga tulum, ney, zurna, balaban, tyutek kiradi. Ozarbayjon xalqining milliy musiqa asbobi hisoblangan balaban Eronning Sharqiy Ozarbayjonida va Ozarbayjon Respublikasida duduk deb atalgan.<ref name="R288" /><ref name="R289" /><ref name="R290" /> === Anʼanaviy musiqa === Ashug repertuari faqatgina dostonlar bilan cheklanib qolmagan. Janrlari turli boʻlsa-da, tematik tarzda ular konkret va ijtimoiy mavzularda yoziladi. Ashuglar sevgi mavzusida ertaklar, lirik qoʻshiqlar, gyozyallama, ustadnoma, satirik qoʻshiqlarni bilishgan. Ashuglar poetik shakldagi muxammas va dubeyt, shuningdek, sheʼriy shakldagi asar dodagdaymaz yaratishgan. Gyoychali Ashug Alesker kabi koʻpgina ashuglar xotirasida 50-60 dostonlar, oʻnlab hikoya va ertaklarni saqlagan. Zamonaviy ozarbayjonda professional ashuglar ikki kategoriyaga boʻlingan: ashug — ijrochilar va shoir — ashuglar.<ref name="R282" /><ref name="R283" /><ref name="R284" /> Ijrochi — ashuglar faqatgina ertak etish bilan mashhur boʻlmagan. Ular oʻz isteʼdodi va folklorni tushunishi boʻyicha, doston va hikoyalarning nashr qilingan qismiga oʻzgartirishlar kiritishgan. Badiiy ijod bilan shugʻullangan Shoir — ashuglar Ozarbayjonda ustod deb atalgan va oʻz shogirdlarini ashug sanʼatining asoslariga oʻrgatishgan. Bular ashug ustalari Gurbani, Ashug Abbas Tufarganli, Xasta Gasim, Ashug Alesker, Ashug Guseyn Bozalganli. Ular nafaqat ozarbayjon ashug sanʼatiga, balki Ozarbayjonning yozma adabiyotiga katta taʼsir koʻrsatishgan. Ashug musiqasi Ozarbayjon hududi — Gyandj, Qorabogʻ, Naxichevan va Salyanaxda tarqalgan, Janubiy Ozarbayjon hududida u Tebriz, Karadag, Maraga, Xoy va Urmiyeda tarqalgan. Tariel Mamedov 11 ashug maktabini ajratdi: Gyoycha, Tovuz, Borchali, Gyandja — Shamkir, Qorabogʻ, Karadag, Tebriz, Urmiya, Childir va Darbend.<ref name="R275" /><ref name="R285" /><ref name="R286" /><ref name="R287" /> Mugam Ozarbayjon Musiqa sanʼatining asosiy janrlaridan biri. Erta davrda mugam arab maqomi, turkiy maqom va forsiy dastgoh kirgan Oʻrta Sharq anʼanalari qismi sifatida oʻrganilgan. Lekin hozirda tinglovchilar zamonaviy ozarbayjonliklar hayotining bir qismi hisoblangan mugʻom bilan tanishish imkoniyatiga egadir. Ozarbayjonda mugʻom triosi — tor, kamancha va gaval bilan ijro etiladi. Gavalda koʻpincha qoʻshiqchining oʻzi ijro etgan. Ozarbayjon mugamiga 7 asosiy mugam kiradi (Rast, Shur, Segyax, Djaxargyax, Bayati-Shiraz, Shyushter, Xumayun, Kyurd — Ovshari), zarbli mugam (Xeyrati, Arazbari, Semai — Shams, Mansuriyya, Mani, Ovshari, Xeydari, Qorabogʻ shikestesi, Kyasma shikesta), rast mugamlari (Maxur — Xindi, Orta Maxur, Baati — Gadjar, Dyugax) kiradi. Mugamning mashhur ijrochilari Sattar, Djabbar Garyagdiogli, Medjid Bexbudov, Xan Shushinskiy, Byulbyuldjan, Seid Shushinskiy, Kechachiogli Mahammad, Zyulfyu Adigyozalov, Shovket Alekperova, Alim Gasimon, Sadikdjan, Gurban Pirimov va boshqalar. Mugom qoʻshiqchilari asosan Qorabogʻdan boʻlgan.<ref name="R288" /><ref name="R289" /><ref name="R290" /> Meyxana — bu xalq musiqa — sheʼriy ijod namunasi, oʻziga hos rechitativ improvizatsiya va ritmik poeziya. Meyxanada ikki yoki bir nechta ijrochi kuzatish shaklida ekspromt qilib gapirishadi. Meyxana janri tarixi shoir, mashshoq va darishlar ritmik musiqaga kuylashgan vaqtida oʻrta asrlarga taqaladi. SSSR davrida Aliaga Vaxid meyxanaga yozma adabiyotni kiritadi. === Zamonaviy musiqa === 1907-yilda Uzeir Gadjibekov „Layli va Majnunni“ yozib, Ozarbayjon opera sanʼatiga asos soladi. Bu opera nafaqat Ozarbayjonda, balki islom olamida ham birinchi boʻlgan. Uning eng mashhur „Arshin mal alan“ operettasi 1913-yilda yozilgan — u musiqali komediya boʻlgan. 40 yillarda „Xosrov va Shirin“ (Niyazi), „Vatan“ (Djovdet Gadjiyev va Kara Karayev), „Nizami“ (Afrasiab Badalbeyli) va boshqalar yozilgan. 1972-yilda Shafiga Axundova „Gyalin gayasi“ operasini yozadi, — u Ozarbayjondagi birinchi ayol bastakor boʻlgan. Hozirgi vaqtda Ozarbayjon operalari — Suleyman Aleskerovning („Bahadur va Sona“, „Solgun Chichekler“), Djahangir Djahangirovning („Xanendanin taleyi“, „Azad“), Vasif Adigyozalovning („Olyular“, „Natavan“), Ramiz Mustafayevning („Vagif“), Zakir Bagirovning („Aydin“), Nazim Aliverdibekovning („Djirtdan“) va boshqa operalar sahnalashtirilgan.<ref name="R107" /><ref name="R291" /><ref name="R292" /><ref name="R293" /><ref name="R294" /><ref name="R295" /><ref name="R296" /><ref name="R297" /><ref name="R298" /> 1930-yillarda Tofik Kuliyev dirijer Niyazi bilan Bokuda birinchi jaz orkestrini tashkil qilishganida, Ozarbayjon jazi paydo boʻlgan. Bunga qaramay, Ozarbayjonda jaz asoschisi Vagif Mustafazade hisoblanadi. U Ozarbayjon milliy musiqasini jaz elementlari bilan sintez qilib, yangi musqa janri — jaz - mugamni yaratdi. Bu janr ommalashganiga asosiy sababchi Rafik Babayev va uning vokal kvarteti „Gaya“ hisoblanadi. Hozirgi kunda mashhur jaz ijrochilari Aziz Mustafazade, Amina Figarova, Isfar Sarabski, Shahin Novreslini keltirish mumkin.<ref name="R299" /><ref name="R300" /><ref name="R301" /> 1931-yilda yozilgan Asaf Zeynallining „Fragmentlar“ syuitasi Ozarbayjon simfonik musiqasining birinchi namunasi hisoblanadi. Kara Karayev 1943-yilda dramatik va lirik tasvirlarning oʻtkir qarama-qarshiligi bilan tavsiflangan „1 simfoniyani“ yozgan.<ref name="R302" /><ref name="R303" /><ref name="R304" /> 1946-yilda fashizm ustidan gʻalabaga bagʻishlangan „2 simfoniya“ ni yozdi, unda Ozarbayjon musiqa anʼanalari va klassik uslub uygʻunlashgan. 1948-yilda Fikret Amirov simfonik mugam janrini yaratdi. U 3 simfonik mugam muallifi hisoblanadi: „Shur“, „Kyurd-Ovshari“ hamda „Gyulstani Bayati-Shiraz“.<ref name="R305" /><ref name="R306" /><ref name="R307" /> Bu janrda mugamga hos koʻpgina hususiyatlardan foydalanildi. Fikret Amirovdan tashqari simfonik mugam janriga Niyazi, Suleyman Aleskerov, Asef Zeynalli, Eldar Mansurov, Arif Melikov, Akshin Alizade, Faradj Karayev, Vasif Adigyozalov, Tofik Bakixanovlar murojat qilishgan.<ref name="R308" /><ref name="R309" /><ref name="R310" /> Kara Karayevning „Layli va Majnun“ simfonik poemasi Ozarbayjonda lirik-dramatik simfoniyaning boshlanishi hisoblanadi.<ref name="R311" /><ref name="R312" /><ref name="R313" /><ref name="R319"/> Ozarbayjon pop musiqasining paydo boʻlishi XX asrnin oʻrtalariga toʻgʻri keladi. 1956-yilda Ozarayjon Davlat Estrada Orkestri, 1957-yilda Tofik Ahmedov boshchiligidagi „Biz Bokudanmiz“ Estrada ansambli Ozarbayjon Estrada sanʼatining rivojlanishida muhim rol oʻynadi.<ref name="R321"/><ref name="R322"/> Keyinchalik Natavan Sheyxova, Ilhama Kuliyeva, Rauf Adigyozalov, Mobil Ahmedov, Yalchin Rzazade, Mubariz Tagiyev, Akif Islamzade, Flora Kerimova, Elmira Ragimovalar Tofik Ahmedov rahbarligi ostida Estrada orkestrida chiqa boshlashdi.<ref name="R323"/><ref name="R323"/><ref name="R324"/> 1961-yilda „Gaya“ kvartetti Ozarbayjon va SSSRda katta muvafaqiyat bilan ijod qildi. Bu davrda mumtoz pop musiqa, shu jumladan Rashid Bexbutov, Muslim Magomayev, Polada Byulbyulogli, Anatollu Ganiyev va Shaxlara Guliyevalar ijodi Estrada sanʼatini boyitdi. 1970-yillarda mumtoz pop-musiqa ustalari Mirza Babayev, Flora Kerimova, Shovket Alekperova, Ogtay Agayev katta muvafaqiyatlarga erishishdi. 1980-yilda „Baki payizi“ xalqaro festivali Ozarbayjon jaz musiqasida yangi musiqa toʻlqini yaralishida katta rol oʻynadi.<ref name="R319" /><ref name="R321" /><ref name="R320" /> Festival shuningdek sanʼat ustlari — Almaz Aleskerova, Faika Agayeva, [[Aygün Kazımova|Aygyun Kazimova]], Sarxan Sarxan, Samira Bagirova, Zyulfin Xanbabayeva hamda Ilgara Xayalalarning erta rivojlanishida katta rol oʻynadi. Eldar Gasimov va Nigyar Djamalalarning dueti 2011-yilda Yevrovideniye tanlovida 1 oʻrinni egalladi.<ref name="R322" /><ref name="R323" /><ref name="R324" /><ref name="R325" /><ref name="R326" /> == Raqslar == {{Multiple image |align = right |direction = horizontal |image1 = Khanchobany dance.jpg |width1 = 200 |image2 = Şalaxo.png |width2 = 200 |footer_align = center |footer = Chapdan o'ngga: Xonchobani, Shalaxo }} Ozarbayjon hududida milliy raqs sanʼatining aniqlanishi va shakllanishi uzoq yillar davom etdi. „Godu-godu“, „Kosa-kosa“, „Xadir Ilyas“ ommaviy marosim raqslarining tarixi qadim davrdan boshlangan. Oʻrta asrlar davrida ushbu ommaviy raqslardan turli shakllardagi milliy raqslar shakllandi. Ozarbayjon hududida mavjud davlat saroylarida mohir raqs ansambllari boʻlgan.<ref name="R327" /> Afsonaga koʻra, Qorabogʻ xoni raqqosasi, „Turadji“ raqsi bilan bogʻliq boʻlgan Nadjafgulu, oʻgʻlining toʻyida oʻz malohati va chiroyi bilan raqs sanʼati moʻjizalarini koʻrsatdi va bu bilan maftun boʻlgan xon „Sen huddi turadj kabi oʻynaysan“ deb aytadi.<ref name="R328" /> Shundan beri bu raqs „Turadj“ deb atala boshladi. XIX asr rus etnografi Ivan Shopen oʻz asarida „mirzei“ va magʻrur ayol raqslarini aks ettirdi. XIX asr oxirigacha Shemaxadagi guruhlarda ishlagan raqqosalar Shemaxin raqqosalari boʻlishdi. Bu guruhlar Buyuk Moʻgʻul Imperiyasi davrida hind aristokratlariga xizmat qilishgan va Hindistonda ishlashgan.<ref name="R329" /> 1920-yilda respublikada Sovet hokimiyati tiklanganidan soʻng, milliy raqslar yangi insonning maʼnaviy dunyo, mafkurasi va mehnat faoliyatini aks ettirgan yangi mavzularga ega boʻldi. „Paxtakorlar“, „Xosil raqsi“, „Baliqchilar raqsi“, „Samo raqsi“ kabi yangi raqslar paydo boʻldi.<ref name="R330" /> „Mirzei“, „Uzundara“ kabi saqlanib qolgan qadimgi raqslar bilan bir qatorda yangi raqslar ham paydo boʻldi. Ayrim Ozarbayjon raqs nomlari Ozarbayjonda mavjud boʻlgan qabilalar bilan bogʻliq boʻlgan.<ref name="R331" /> Misol uchun: „Terekeme“ raqsi ozarbayjon terekeme etnografik guruhi bilan bogʻliq, „Xanchobani“ raqsi esa — Shamaxin xonligida hukmronlik qilgan Xanchobani qabilalari bilan bogʻliq boʻlgan.<ref name="R332" /> Tematik ozarbayjon raqslari turli hil; mehnat („chobanlar“), udum (diniy-udum, sana, toʻy bilan bogʻliq), xoʻjalik („Mirzei“, „Turadji“), qahramonlik — harbiy („Djangi“), xorovodli — („Yalli“, „Xalay“) va boshqalar bilan bogʻliq raqslar mavjud. Eng mashhur raqslar „Terekeme“, „Gitgilida“, toʻyda va faqat ayollar tomonidan ijro etilgan „Innabi“, „Djeyran balasi“. Ozarbayjon xalq raqslari uch qismdan tashkil topgan. Birinchi qismi shiddatli va aylana boʻylab harakatlanishni aks ettiradi.<ref name="R330" /> Ikkinchisi — lirik, yaʼni raqqos bir joyda qotib qolganidek, raqqos korpusi bunda tekis va magʻrur. Uchinchi yana aylana boʻylab yurishni aks ettiradi — u shiddatli va tantanali, katta emotsionallik bilan. Raqslar odatda xalq cholgʻu asboblari joʻrligida ijro etiladi: zunachilar triosi (ikkita zurna va bir nogʻora), sazandari triosi (tor, kemancha, def). Ayol va erkaklar raqslari bir-biridan keskin farqlanadi.<ref name="R333" /> Raqs musiqasi ayollar raqsi — sekin lirik („Turadji“, „Uzundara“) yoki xursandchilik — jonlanish („Terekeme“), erkaklar raqsi — tantanali — buyuk („Mirzei-aql raqsi“), jozibador — aylanishli („Gaytagi“, „Askerani“) bilan aks ettirilgan. Jamoaviy raqslar — Yalli (ochiq havoda ijro etiladigan bayram aylana raqsi), Djangi — (mardonavor erkaklar raqsi) keng tarqalgan.<ref name="R330" /> Ozarbayjon raqslarining musiqaviy oʻlchami - 6/8 va 3/4. Xarakter va ritmiga koʻra, Ozarbayjon xalq raqslari toʻliq ravon, ravon va jonli boʻladi. Ular ritmik tuzilishi bilan shartlangan oʻziga xos rasmi bor. Koʻpgina raqslar, ayniqsa qadimgi raqslar sevimli hayvon yoki oʻsimlik nomlariga ega: „Djeyrani“ — jayron, „Lale“ — lola, „Benevshe“ — binavsha, „Innabi“ — meva daraxti mevasi.<ref name="R334" /> == Balet == Ozarbayjonda zamonaviy professional balet sanʼatining paydo boʻlishi opera va operettani rivojlanishi bilan bogʻliq. 1908-yildan boshlab Boku teatrlarida xoreografik nomerlar ijro etilgan milliy opera va musiqali komediyalar qoʻyilgan. Shuningdek, klassik baletlar — Chaykovskiyning „Lebedinoye ozero“, Adanning „Jizel“ sahna koʻrinishlari ijro etilgan.<ref name="R330" /><ref name="R335" /> Birinchi Ozarbayjon baleti bu Afrasiyab Badalbeylining „Giz galasi“ baleti 1940-yil sahnalashtirilgan. 1952-yilda Kara Karayeving „Yeddi gyozal“ baleti bilan Ozarbayjon balet sanʼatida yangi musiqa dramaturgiyasiga asos solgan.<ref name="R335" /> Bu bilan bir qatorda Kara Karayevning „Ildirimli yollarla“ („Chaqmoq yoʻlidan“) baleti Ozarbayjon teatr sanʼatiga jahon mashhurligini keltridi. Shu yiliyoq Soltan Gadjibekov zamonaviy odamlar hayotiga bagʻishlangan „Gyulshen“ baletini yozgan.<ref name="R336" /> 1961-yilda Arif Melikov tomonidan yozilgan „Maxabbat afsanasi“ („Muhabbat afsonasi“) baleti nafaqat Ozarbayjon, balki koʻpgina davlatlar opera teatrlari repertuarida muhim joy egallagan. 1968-yilda „Garadja giz“ („Qoracha qiz“) baleti Suleyman Sani Axundovning shu nomli hikoyasi asosida yozilib, Ozarbayjon Davlat Opera va Balet Akademik Teatri sahnasida qoʻyilgan. Bu balet bolalar uchun yozilgan birinchi yirik sahna asari boʻlgan. 2000-yilda balet janri yangi asarlar bilan boyidi — Xayyam Mirzazade „Aglar va Garalar“ („Oq va qoralar“), Agshin Alizade „Kavkaza syayaxet“ („Kavkazga sayohat“) va Polad Byulbyulogli „Eshg va Olyum“ („Sevgi va Olim“).<ref name="R337" /> == Teatr == {{Multiple image |align = left |direction = horizontal |image1 = Puppet game.png |width1 = 230 |image2 = Folk performance Kos-Kosa.jpg |width2 = 230 |image3 = Şəbih. Əzim Əzimzadə (retouched).jpg |width3 = 235 |footer_align = center |footer = Chapdan o'ngga: Rassom Azim Azimzadaning asarlarida qo'g'irchoq o'yin, kos-kosa o'yini va shabih diniy sahnasi }} Ozarbayjon xalqining teatr sanʼati manbalari qadimgi xalq bayramlari va raqslari bilan bogʻliq. Teatr harakati elementlari ozarbayjon xalq ijodining koʻpgina turlarida mavjud — oʻyin („gizlyanpach“ — berkinmachoq, „kesaldigach“ — polo oʻyini), qoʻshiqdagi oʻyinlar („kepenek“ — parvona, „benovshe“ — binavsha), toʻy marosimlarida („nishan“ — unashish, „duaxgapma“ — kelin yuzidan roʻmolini yechish, „toʻy“ — toʻy), sana bayrammlari („novuz“ — bahor kelishi, „kevsedj“ — qishga tayyorgarlik).<ref name="R338" /> Teatr namoyishlarining birinchi shakllariga erkaklarning jamoaviy raqsi „Yalli“, qiziqchilarning namoyishi, kyandirbazlar (dorbozlar), darvishlar, ilon oʻrgatuvchilarning namoyishlari kiradi.<ref name="R339" /> Ozarbayjon xalq teatri paydo boʻlishiga „Kosa-kosa“, „Garavelli“, „Shah Selim“, „Kechal pexlevan“, „Djeyran xanum“, „Moral oyunu“, „Kaftarkos“ („Sirtlon“), „Xan-xan“, „Tapdig choban“, „Tenbel gardash“ kabi xalq orasida mashhur boʻlgan teatrlashtirilgan muhim rol oʻynashdi.<ref name="R340" /><ref name="R341" /> Xalq teatridan farqli ravishda asr oʻrtalarida oʻzining sahnalarida feodal jamiyat mafkurasini aks ettirgan diniy — mistrial teatr Ozarbayjonda rivojlangan.<ref name="R342" /> Bunday namoyishlarga „Shabix“ teatrlashtirilgan marosim kiradi.<ref name="R343" /> Ozarbayjondagi qadimgi qoʻgʻirchoqlar teatri „Kilim arasi“ namoyishlari asr oʻrtalarida boʻlib oʻtgan, ularda xoʻjalikning nomuqobil holatlari, ijtimoiy tengsizlik, nohaqliklar koʻrsatilgan.<ref name="R344" /> [[Tasvir:Sharifzade as Sheykh Sanan.jpg|200px|right|thumb|Abbos Mirza Sharifzodaning „Shayx Sanon“i oʻynashi]] Ozarbayjonda professional drama teatrini paydo boʻlishi XIX asrda Shimoliy Ozarbayjon hududini Rossiyaga qoʻshilishi bilan kuchaygan rus xalqi madaniyati va sanʼati taʼsiri bilan bogʻliq. Birinchi spektakllar XIX asr oʻrtalarida Shushada (1848), Lenkoranda (1850), Shemaxida (1857-58) hamda zamonaviy Ozarbayjonning boshqa shaharlarida tashkil etilgan. Ozarbayjon milliy teatrining rivojlanishida Mirza Fatali Axundov komediyalarini sahnalashtirish muhim rol oʻynagan. Ozarbayjon tilidagi birinchi teatral spektakl 1873-yilning 10 (23) martida namoyish etilgan. Spektakl tashabbuskori real bilim yurti oʻqituvchisi Gasanbek Melikov — Zardabi va bilim yurti oʻquvchisi Nadjafkulibek Vezirov boʻlgan. Boku ommaviy majlisi sahnasida real bilim yurti oʻquvchilari M.F.Axundovning „Lenkaran xonligi vaziri“ pyesasi boʻyicha spektakl qoʻyishgan.<ref name="R345" /><ref name="R346" /> 1858-yilda Shemaxeda hozirgi Ozarbayjon hududida birinchi teatr binosini qurishdi.<ref name="R338" /><ref name="R346" /> 1899-yilda Gadji Zeynalabdin Tagiyev hisobiga bugungi kunda Musiqali komediyasi joylashgan Tagiyev teatri qurilgan.<ref name="R347" /><ref name="R348" /> 1919-yilda drama teatriga asos solindi, u SSSR xalq artistlari Mirza Aga Aliyev, Sidgi Ruxulla, Adil Iskanderov, Fatma Kadri, Nasiba Zeynalova, hizmat koʻrsatgan artist Ulvi Radjab, Konstantin Adamov, Aleksandr Allegrovlarni xalqqa mashhur qildi. Shuningdek, teatr — dekoratsiya sanʼati ham rivojlandi.<ref name="R349" /> Bokuda Rus dramatik teatri faoliyat koʻrsatishini taʼkidlash kerak. == Kinematografiya == Ozarbayjon kinematografiyasiga 1898-yil 2 avgustida asos solindi.<ref name="R350" /> Rus kinematografi Aleksandr Mixaylovich Mishon 1898-yil 4 avgustida ilk bor Bokuda mahalliy mavzularga bir nechta dokumental syujetlar olgan, bular „Bibi — Eybatdagi neft fontani yongʻini“, „Balaxanlarda neft fontani“, „shahar bogʻida xalq sayillari“, „Kavkaz raqsi“.<ref name="R351" /> 1916-yilda Ibraxim bek Musabekovning „Neft va milyonlarlar saltanatinda“ („Neft va millionlar saltanati“) romani asosida Ozarbayjonda birinchi shu nomli badiiy film suratga olindi, 1917-yilda Uzeir Gadjibekov operettasi asosida birinchi Ozarbayjon kinokomediyasi „Arshin mal alan“ suratga olingan.<ref name="R352" /> 192 yilda taʼsis etilgan Ozarbayjon Davlat Foto — Kino Boshqarmasi 1961-yilda Djabbar Djabbarli nomidagi „Azerbayjanfilm“ nomi bilan ataldi.<ref name="R353" /> 20 yillarda Ozarbayjon kinolarining mavzulari asosan savodsizlikga qarshi kurash, inqilob hamda ozarbayjon ayollarini ozodligi haqida boʻlgan. 1929-yilda Ozarbayjon ayoli real ravishda tasvirlangan rejisyor Amo bek Nazarovning „Sevil“ filmi olingan. Bu davrda Boku hayoti, neft sanoati koʻrsatilgan filmlar olingan. 30 yillar boshida xoʻjalik va tarixiy inqilob mavzularidagi filmlar olingan.<ref name="R354" /> 1936-yilda rejisyor Boris Barner birinchi boʻlib Ozarbayjonda ovozlashtirilgan „Mavi denizen saxilinde“ nomli filmini oldi.<ref name="R354" /> Ulugʻ Vatan Urushi davrida (1941-1945) urush qahramonlari haqidagi „Vatan oʻgʻli“, kinonovella „Bahtiyar“, badiiy film „Sualti gayig T-9“ filmlari olingan.<ref name="R355" /> 1945-yila „Arshin mal alan“ operettasi ekranizatsiyasi 136 davlatlarda namoyish etilgan va 86 tilga dublyaj qilingan.<ref name="R356" /> SSSRning oʻzidayoq bu film 16 milliondan ortiq tomoshabinlarni yegʻa oldi va bu filmning ijodiy jamoasi Stalin mukofoti bilan taqdirlangan.<ref name="R357" /> 40 yillar oxirida va 50 yillar boshlarida „Fatali xan“ va „Bakinin ishiglari“ („Boku olovlari“) badiiy — hujjatli va publitistik filmlari olingan.<ref name="R358" /> 50 yillar oxiri — 60 yillar boshlarida „Gizmir gyunash altinda“ („Jazirama osmon ostida“), „Onun boyuk ureyi“ („Uning katta yuragi“), „Onu bagishlamag olarmi?“ („Uni kechirish mumkinmi?“), „Ogey ana“ (Oʻgay ona), „Byoyuk dayag“ („Buyuk ustun“), „Telefonchu giz“ („Telefonchi qiz“) filmlari olingan — bu filmlarning barchasi turli sohadagi insonlar mehnatini aks ettirgan. 60 yillar boshlarida Kyorogli dostoni asosida „Kyorogli“ hamda Muhammad Fizulining „Leyli va Majnun“ asari asosida „Maxabbat dastani“ (Muhabbat dostoni) nomli rangli filmlar suratga olingan.<ref name="R354" /> „Arshin mal alan“ dan soʻng musiqali komediya janridagi „Gyuryush“ („Uchrashuv“), „O olmasin, bu olsun“ („Bu boʻlmasa boshqasi“), „Romeo myanim gonshumdur“ („Mening qoʻshnim Romeo“), „Axmed xaradadir?“ ("Ahmed qayerda?), „Ulduz“, „Gaynana“ filmlar suratga olingan va bu yillarda musiqali komediya janrli filmlari Ozarbayjon kinematografiyasida ustunlik qilgan. 70 yillar oxiri va 80 yillarda Ikkinchi jahon Urushi bilan bogʻliq „Bizim Djabish muallim“, „Sharikli chorek“ filmlari suratga olingan. 80 yillarda Ozarbayjon kinematografiyasida ahloq va ahloqiy mavzulari oldingi planda boʻlgan. Bu davrda „Park“, „Ozge omyur“, „Olsam, bagishla“, „Gyumyushyu furgon“, „Babamizin babasinin babasi“, „Bag mavsyumyu“, „Gyumyush gyol afsonasi“, „Burulgan“, „Taxribat“ filmalri ekran yuzini koʻrgan.<ref name="R354" /> Ozarbayjon mustaqillikka erishganidan soʻng, 90 yillarda Ozarbayjon filmlari soni avvalgi yillarga nisbatan kamaygan.<ref name="R354" /> Lekin bu yillarda ahamiyatli mavzularga bagʻishlangan „Yarasa“ va „Ozgya vaxt“ filmlari suratga olingan.<ref name="R359" /> Mustaqillik yillarida Haydar Aliyev hayoti haqidagi hujjatli filmlar suratga olingan.<ref name="R360" /> Ulardan biri Vagif Mustafayevning „G.Aliyev“ nomli koʻp sonli filmidir.<ref name="R361" /> Bu davrda vatanparvarlik mavzularidagi filmlar aksariyatni tashkil qilgan.<ref name="R362" /> „Ag atli“, „Umid“, „Farayd“, „Arxada galmish gyalyadjak“, „Yalan“ filmlari bunga misol boʻla oladi.<ref name="R363" /> 2007-yildan boshlab „Kavkaz“, „Gala“, „Saxya“, „Buta“, „Nabat“ filmlari Ozarbayjon tomonidan „Xorij tilidagi eng yaxshi film“ kategoriyasida „Oskar“ unvoniga taqdim qilingan, lekin ularning birontasi ham nomzodlikka oʻta olmadi. 2012-yilda „Buta“ filmi ushbu hurmatga sazovor boʻldi.<ref name="R364" /><ref name="R365" /><ref name="R366" /><ref name="R367" /><ref name="R368" /><ref name="R369" /> === Animatsiya === 1933-yilda „Azerbaydjanfilm“ studiyasi „Lyokbatan“ va „Neft simfoniyasi“ filmlarida texnik animatsiyasni qoʻllab, Ozarbayjonda animatsiyaga asos solgan. 1935-yilda Ozarbayjonda „Abbasin badbaxtliyi“ nomli birinchi multiplikatsion filmi olingan. 1969-yilning 28 fevralida Ozarbayjon xalq ertagi asosida „Djardtan“ nomli Ozarbayjon multiplikatsion filmi olingan. 1970-yilda 20 dan ortiq animatsion filmlar olingan: „Ayi va sichan“, „Tyulkyu Xadja gedir“, „Bulud niya aglayir“, „Gyoychek Fatma“, „Pis-pasa xanim va Sichan bey“, „Kirpi balasi va alma“.<ref name="R370" /><ref name="R371" /> 1980-yilda „Yaz oyunlari“, „Djyudjalarim“, „San belay djimbilisan“, „Xrizantema yarpagi“, „Chatin masala“ kabi animatsion filmlar ekran yuzini koʻrdi. Lekin multiplikatsion filmlar sifati avvalgiday emas edi.<ref name="R371" /> Bunga asosiy sabab past professionalizm, texnik jihoz va mahsus boʻyoqlarning yetishmasligi edi. 90 yillarda „Azanfilm“ „Bir dafa“, „Itxaf“, „Oda“, „Kitabi Dada Gorgud. Sakrain dastani“, „Karvan“, „Deniz sayaxati“ kabi multiplikatsion filmlarni suratga olgan. 2008-yilda Ozarbayjon animatsiyasining 75 yilligi nishonlandi.<ref name="R371" /> == Urf — odat va anʼanalar == === Oila === [[Tasvir:Cross cultural couple baku.jpg|250px|left|thumb|Ozarbayjon oilasi. XX asrning boshlarida]] Deyarlli XX asr boshigacha ozarbayjonliklar orasida patriarxal oila yashash tarzi oʻlgan. Oila boshligʻi, ayoli sarposidan tashqari oiladagi barcha koʻchar va koʻchmas mulkning toʻlaqonli egasi hisoblangan. Oila boshligʻi vasiyatnomasi boʻlmaganida, mulk shariatga koʻra boʻlingan. Masalan oʻgʻil qizga qaraganda ikki barobar koʻproq mulk olgan. Oʻlgan oila boshligʻining bevasi mulkning sakkizdan bir qismini, shuningdek, nikoh shartnomasiga koʻra shaxsan unga tegishli boʻlgan mulkni olgan.<ref name="R372" /> Inqilobdan oldin Ozarbayjon qishloqlarida qishloq hayoti yoki alohida oilaga taluqli ishlarda maslahatchi va vositachi sifatida ish tutgan chollar (Oqsoqollar) muhim roʻl oʻynashgan. Yoshlar va bolalar, shuningdek, ayollar biron bir masalani muhokama qilishda ishtirok etishga huquqi boʻlmagan. Ayrim hollardagina alohida hurmatga sazovor boʻlgan yoshi ulugʻ ayollar biron bir masalani muhokama qilish uchun chaqirilgan. Oila aloqalarida yoshlar kattalarga toʻla boʻysungan; oʻgʻil otasiga qarshi chiqishga yoki boʻysunmaslikka haqqi boʻlmagan. Kattalarga hurmat bugungi kunda ham ozarbayjonliklarning oila va jamiyat hayotida ahamiyatli element boʻlib qolmoqda.<ref name="R372" /> Inqilobdan oldingi yillarda erkaklar ayollarga nisbatan oilada imtiyozliroq holatda boʻlishgan. Qiz ota-ona uyida ona va buvisiga toʻliq boʻysungan. Turmushga chiqqan ayollar barcha narsada uyning eng keksa egasi — qaynionasi yoki katta qaynagʻasining xotiniga boʻysungan. Agar yoshlar erining ota-onasi bilan yashasa, kelin oiladagi barcha erkaklardan uzoq yurishi, yuzi va sochini barcha erkaklardan yopishi kerak edi. Baland gapirish yoki kulish odobsizlik hisoblangan.<ref name="R372" /> Bolalarga qarash onaning vazifasi boʻlgan. Oilada oʻgʻil bolalarning holati qizlarning holatidan keskin farq qilgan. 6-7 yoshdan boshlab oʻgʻil bolalarni dodasi, otasi va katta akasi tarbiya qilgan. Shu yoshdan boshlab bolalarni diniy tarbiyasi boshlangan.<ref name="R372" /> Ozarbayjonliklar oilasida katta oʻzgarishlar Sovet hukumati davrida boʻlib oʻtdi. Yangi yashash sharoitlari yangi oila xoʻjaligini olib keldi. Patriarxal sarqitlar deyarli butunlay yoʻq qilindi. Keyinchalik va hozirgi vaqtda oila yuridik jihatdan teng huquqli, iqtisodiy mustaqil, bir biriga mehr qoʻygan yoshlardan tuzila boshladi. Ozarbayjon ayollari erkaklar bilan teng ravishda qishloq xoʻjaligida, sanoat, qurilish, madaniyat va boshqa sohalarda ishlab kelmoqda. Bolalar tarbiyasi ham oʻzgardi. Bolalar va qizlar bir xil sharoitlarda tarbiyalanmoqda. Oila bilan bir qatorda bolalar tarbiyasida bolalar bogʻchalari, maktab va internatlar orqali jamiyat ham ishtirok etmoqa.<ref name="R372" /> === Nikoh === Ozarbayjonda nikoh qurish jarayoni uch boshqichdan tahskil topgan, ular bizning kunlarda ham koʻp kuzatiladi: 1. Oldindan kelishib olish — belge, ota-ona roziligidan soʻng, sovchilar uzuk, ipak roʻmol va shirinliklar beradi; 2. Unashtirish — nishan, bunda kuyov oilasi kelinga taqinchoqlar, mato va koʻylaklar taqdim qiladi, uning oilasi esa shirinliklar sovgʻa qiladi; 3. Toʻy — toʻy xonchasi — yaʼni toʻy sovgʻalari beriladi. Unashish kunida kuyov kelinga qizil yopinchiq bilan yopilgan qimmatbaho ipak matolar, padnisda sovgʻalar beradi.<ref name="R372" /> Avval nikoh tuzilganida yoshlarning roziligi soʻralmagan. Kuyov uchun kelinni uning onasi yoki opasi tanlagan; agar oilaning boshqa aʼzolariga yoqsa, kelin onasining oldiga norasmiy ravishda kuyovning qarindoshi keladi, soʻng otasi oldiga rasmiy ravishda sovchi erkaklar kelishgan. Sovchilar oʻzlari bilan bir yoki ikki oqsoqollar bilan kelishgan. Rozilik olinganidan soʻng, oʻz ichiga mexr va bashligni oluvchi kelin uchun haq toʻlash masalasini muhokama qilishgan, bu toʻlovni unashish kuni olib kelishgan. Bundan tashqari kuyov toʻydan oldin boʻlajak qalligʻini koʻrmasligi kerak edi. Keyinchalik bu odat yoʻq boʻldi, kelin va kuyov uchrashib, teatr, kin ova istirohat bogʻlariga borishadi. Hozirgi kunda nikov qiz va yigitning oʻzaro sevgi mahsuli hisoblanadi.<ref name="R372" /> Toʻy arafasida nikoh shartnomasi — kebin tuzilgan. Nikoh mulla ishtirokida oʻqilib imzo va ayrim hollarda muxr bilan tasdiqlanadi. Toʻyning birinchi kuni kuyov uyida toʻy bazmi uyushtirilgan, u yerda mehmonlar imkon qadar mezbonlarga pul (nemer, dushelge) sovgʻa qilishgan. Ularni alohida xonaga oʻtkazib palov bilan mehmon qilishgan. Toʻyning ikkinchi kuni mehmonlarni bozbash va palov bilan mehmon qilishgan, musiqa va hursandchilik butun kun mobaynida davom etgan. Uchinchi kun umumiy hursandchilikda qishloqning barcha aholisi ishtirok etgan. Shu kuni ota uyiga kuyovni gulxan, musiqa va oʻq otib olib kelishgan. Ozarbayjonning bir qator joylarida bu marosim uchun ikkita daraxt shoxiga pishiriqlar osib olib kelingan.<ref name="R372" /> Kelinni kuyov uyiga ketishidan bir necha soat oldin uni sovchi uyidan ota uyiga olib kelishgan va oʻsha yerda kelin koʻynagini kiydirishgan. Kelinning ona tomoni qarindoshlari kelin sarposi (djexiz) yegʻishda ishtirok etishgan. Hursandchilik va raqslardan soʻng kelinni kuyov uyiga olib ketishgan. Nikoh xona kelin sarpolari bilan bezatilgan. Toʻydan bir necha kundan soʻng, kuyov oilasi mehmondorchilik uyushtirgan va shundan soʻng, kelin oʻz xonasidan erkin chiqa olgan.<ref name="R372" /> Toʻy marosimlarining koʻpgina anʼanaviy — tantanali tomonlari bizning kungacha yetib kelgan: unashish, kelinga boʻlgan xushmuomalik, kelinga kelin koʻylagini kiydirish. Koʻpgina toʻy toʻlovlari berish odatdan chiqdi, toʻyga tayyorgarlik koʻrish muddatlari qisqardi, toʻy marosimida yangi elementlar paydo boʻldi.<ref name="R372" /> === Milliy kiyim === [[Tasvir:Azerigirls.JPG|300px|left|thumb|Ozarbayjon qizlari milliy liboslarda]] Ozarbayjon hududi kiyimidagi anʼanalari tabiiy geografik sharoitlarning xilma-xilligi sababli hamda ijtimoiy — iqtisodiy hayot va madaniyat rivojlanishi tarixan bir meyorda emasligi sababli oʻz asliyatini saqlab keladi. Kiyim mamlakatning muayyan bir zonasini xoʻjalik — madaniy rivojlanishini oʻzida aks ettirgan.<ref name="R142" /><ref name="R373" /> Ozarbayjon erkaklar kiyimi: ichki — tanaga kiyiladigan koʻynak (kyoynek) va kalson (dizlik). Ustki — shalvar va arxaligdan tashkil topgan. Arxalig belbogʻ yoki kushak (gurshag) bilan bogʻlangan. Arxalig tepasidan chuxa, sovuq togʻli hududlarda — qoʻy terisi (kyurk) yoki burka (yapindji) kiyilgan. Sharvarlar asosan uyda toʻqilgan shers matodan (shal) tikilgan. Arxalig ustidan yoshlar kumush yoki bezaklar bilan bezalgan charm belbogʻ kiyilgan. Chuxani uch xil bichimi mavjud — yigʻmali, burmali va yigʻma va burmali. Chuxa old qismi ochiq boʻlgan; ayrim holda old qismi qirqilgan joyidan yon tomonida gaziri (vezen) — oʻqdonlar joylashtirilgan. Qishloq joylarida odatda pastki qismi torayib ketgan yolgʻon qoʻlli, juda uzun poʻstin kiyishgan. Shaharliklar uchi tepaga qayrilgan charm boshmoqlar kiyishgan — charix, uzun va past qoʻnjli etiklar — mast keng tarqalgan. Deyarli barcha erkaklar moʻylov va soqol taqishgan. Bosh kiyimi (papax) tagidan matosiz tikilgan shapka (araxchin) taqilgan.<ref name="R142" /> XIX asr oxiri — XX asr boshida Ozarbayjon ayollar kiyimi ichki va ustki kiyim, shuningdek, yopinchiq — chadridan tashkil topgan. Kiyimdagi mahalliy farqlar milliy kiyim umumiy koʻrinishini oʻzgartirmay, faqatgina alohida detallarga taʼluqli. Ayollar ichki koʻylagi tunikasimon koʻylak (kyoynek), turli bichimdagi yubka (shelte, djyut-tuman) va ishton — tor (darbalak) va keng (djyutbalag) tashkil topgan.<ref name="R142" /> Ustki koʻylak (ust kyoynek), asosan Ozarbayjonning janubi — gʻarbiy zonasida keng tarqalgan kalta kiyim — arxaligdan iborat, gʻarbiy tumanda kyuldja nomi bilan mashhur, Apsheronda esa — don nomini olgan. Gyandji va Sheki tumanlarida yengli va qoʻltigʻi ochiq kiyim — lebbade kiyilgan. Arxalig ustidan charm yoki duxobali kamar taqilgan. Boy oiladan ayollar tilla va kumush kamarlar taqishgan. Oyogʻiga turli xildagi yorqin naskilar (djarob) kiyishgan, uning bezak ornamenti mahalliy gilam ornamentiga oʻxshaydi.<ref name="R142" /> Uydan chiqishda naski ustidan oʻtkir, tepaga qayrilgan uchli oyoq kiyim (bashmag) kiyishgan. Boy ayollar boʻyniga arpa koʻrinishidagi uzun marjon marvaridlar taqishgan. Sochini oʻrib, parchali tor bosh kiyimi — chutgu tagiga berkitishgan. Bosh kiyimi asosan baland boʻlmagan, dumaloq, yassi tubli boʻlgan. Bosh kiyimi ustidan katta boʻlmagan roʻmol kyalagai taqishgan. Soch, kaft va tirnoqlarni xnaga boʻyashgan. Kalgaining anʼanaviy sanʼati va belgisi, uni tayyorlanishi va taqilishi Ozarbayjon tomonidan YUNESKOning nomoddiy madaniy meros roʻyxatiga kiritildi.<ref name="R374" /><ref name="R375" /><ref name="R376" /> === Pazandachilik === {| style="width:400px; border:1px solid #ccc; float:right; margin:5px; border-collapse: collapse;" |- | [[Tasvir:Kalam dolmasi Azerbaijan.jpg|132px]] | [[Tasvir:Food Gechresh Azerbaijan 03.jpg|132px]] | [[Tasvir:Balıq ləvəngisi.jpg|132px]] |- | [[Tasvir:Azerbaijani khash.jpg|132px]] | [[Tasvir:Плов (азербайджанский вариант).JPG|132px]] | [[Tasvir:Piti 24.11.2013-01.jpg|132px]] |- | [[Tasvir:Azerbaijani dovğa.JPG|132px]] | [[Tasvir:Грюрза 2.jpg|132px]] | [[Tasvir:Çığırtma.JPG|132px]] |- ! colspan="3" style="font-size:1em; font-weight:normal; text-align:left; background-color:#F8F8FF;"|Ozarbayjon oshxonasiga tegishli oshxona (chapdan oʻngga): Hammayoqni toʻldirish, kebap, baliq, guruch, guruch, pita, dovga, gurzah, yonoq |} Ozarbayjon milliy ovqati turli xima-xilligi bilan ajralib turadi, unga oʻnlab taomlar kiradi: sutli, goʻshtli, xamirli, sabzavotli va h.k. Taom pishirish va isteʼmol qilish uslubi turli xildir.<ref name="R377" /> Avval taom geografik sharoit va odamlarning ijtimoiy holati boʻyicha farqlangan. Ozarbajonliklarning ovqat ratsionida non katta oʻrin egallaydi. Uni turli usullarda tayyorlashadi. Qishloq joylarida uni asosan temir, bir oz yassi sadjda yopishgan.<ref name="R382"/> Hozirgi kunda tuman va respublikaning shahar markazlarida keng tarqalgan tandirlarda non yopish ham ommalashgan. Tandirda asosan churek, lavash yopishgan, bahor va kuzda gutab — koʻkat va goʻsht solingan somsa turlari pishirilgan. Ozarbayjonda lavash lyule — kabob bilan tortiladi. Shuningdek, Ozarbayjon noni pishirilganda lavashdan foydalaniladi. Boshqa xamir taomlarni ham misol qilib keltirish mumkin: xashil, xingyal, syulfyulli, arishta ashi, byorek, umadj, govut, gindi, dyushbere, gyurza.<ref name="R379" /><ref name="R380" /> Goʻshtli taomlar katta xilma xilligi bilan ajralib turadi. Eng sevimli goʻsht bu qoʻy goʻshti hisoblanadi. Yangi qoʻy gʻoʻshti va mol goʻshtidan keyin kabob tayyorlanadigan basdirma pishiriladi. Eng koʻp tarqalgan taomlardan piti va bozbosh (qoʻy goʻshtidan quyuq shoʻrva) keltirish mumkin. Kyufte — bozbash (qiymadan olmadek kattalikda dumaloqchalar) taomi ham ommalashgan. Qoʻy goʻshti qiymasiga guruch va ziravorlar solib, karom bargi (bu taom kel dolmasi deb ataladi), tuzlangan yoki yangi uzilgan tok (yarpag dolmasi) oʻraladi, baqlajon, pomidor va katta bulgʻori qalampiriga solinadi. Qoʻy goʻshti qiymasini piyoz va ziravorlar bilan aralashtirib lyule — kabob tayyorlanadi.<ref name="R380" /><ref name="R381" /> Ozarbayjonda guruchli taomlar keng tarqalgan, asosan palov tayyorlash uchun ishlatiladi, palovning 50 gacha turi mavjud. Parranda goʻshtidan enga koʻp tarqalgan taom bu chigirtma.<ref name="R379" /> Uzum sharbati, tut mevasi, tarvuzdan boshab tayyorlanadi. Kizil, olcha, olxoʻridan nordon massa — turshlavash tayyorlanadi. Qovurilgan goʻsht, baliqga ziravor sifatida anor sharbati — narsharab ishlatiladi. Oʻziga hos konfet koʻrinishidagi — nogul, nabat, kyata, paxlava va shekerbura shirinliklar — keng tarqalgan.<ref name="R380" /> Turli xil shirinliklar — Shekin xalvasi, Shemaxi mutekkesi, Zagatal va Boku kurabye, Qorabogʻ kyata, Lenkyaram kyulchya, kuba — Xachmaz gozchyoreyi, Kuba timasi — bularning barchasi Ozarbayjonning turli hududlariga hosdir.<ref name="R382" /> === Ichimliklar === Ozarbayjonda choy ichish juda keng tarqalgan va choy mehmonlarga nisbatan mehmondoʻstlik va hurmat belgisi hisoblanadi. Uzoq muddat davomida Ozarbayjonda ishlatiladigan choy Xitoydan olib kelingan. Ozarbayjonda asosan koʻk choy ishlab chiqariladi, lekin qora choy ham kerakli miqdorda tarqalgan. Ozarbayjondagi har bir yashash joyida choyxonani uchratish mumkin. Lekin Oʻrta Osiyo choyxanalaridan farqi u yerda ovqatlanmaydilar, faqatgina shirinliklar bilan choy ichishadi. Choyxonalarda faqatgina erkaklar boʻlishadi, u yerda narda oʻynab boʻlgan voqealarni muhokama qilib gazetalar oʻqishadi.<ref name="R383" /><ref name="R384" /><ref name="R385" /><ref name="R386" /><ref name="R387" /><ref name="R388" /><ref name="R389" /><ref name="R390" /> == Sport == [[Tasvir:Sur-papaq.jpg|300px|right|thumb|Sur-papaq oʻyini]] Ozarbayjon sport anʼanalariga boy. Bu yerda kurash (gyulesh), shaxmat, narda, chovgan (ot polosi) va boshqa turlari keng tarqalgan.<ref name="R391" /> Ayniqsa ot sport turlarini taʼkidlash kerak. Ot xalq oʻyinlaridan eng ommalashgani nizaki netum, papax oyunu, kiz kuumay, syur papax va chovgan. Kiz kuumay (qizni tut) oʻyini quyidagicha koʻrinadi: jigit va qiz 400 metrga otda chopadi. Agar chavandoz qizni tuta olsa, u otda boʻla turib qizni oʻpish yoki quchoqlab olish haqiga ega boʻladi, orqaga qaytishda qiz jigitni qulashi kerak, agar tutib olsa, qiz uni qamchi bilan urishi mumkin boʻladi.<ref name="R392" /> Syur-papax oʻyini bir oz basketbolni eslatadi: ikkita jamoa moʻynali telpak bilan oʻynashadi, maydon chetlarida aylanali ikkita yogʻoch oʻrnatiladi; oʻyin maqsadi — raqib aylanasiga iloji boricha koʻproq marotaba telpakni kiritishdir. Ozarbayjonda qadmgi oʻyinlardan biri chovgan keng tarqalgan, bu yerda shuningdek ikkita jamoa mahsus klyushkalar yordamida raqib darvozasiga toʻp kiritishadi.<ref name="R393" /> Ozarbayjon otli oʻyinlarida mahalliy zotli otlar ayniqsa muvafaqiyatli ishlatilmoqda: qorabogʻ va deliboz. Ozarbayjonda chovgan milliy sport turi hisoblanadi. 2013-yilda Qorabogʻ otlaridagi anʼanaviy Ozarbayjon oʻyini chovgan Ozarbayjon tomonidan zudlik bilan himoya talab etadigan YUNESKOning nomoddiy madaniy meros roʻyxatiga kiritilgan. Narda oʻyini ham Ozarbayjon madaniyatida muhim rol oʻynaydi. U mamlakatimizda juda ommalashgan boʻlib, halq bu oʻyinni sevib oʻynaydi. Ozarbayjon ekspertlari narda oʻyinini xar hil turlarini yaratishgan.<ref name="R394" /> Gyulesh kurashi qadimdan Ozarbayjonda keng tarqalgan anʼanaviy sport oʻyini boʻlgan. Ozarbayjon Milliy Olimpiya Qoʻmitasi aʼzosi boʻlganidan soʻng, Olimpiya oʻyinlarida kurash boʻyicha 14 medalni qoʻlga kiritgan. Ozarbayjonning eng muvafaqiyatli kurashchilari — Namik Abdullayev, Togrul Askerov, Rovshen Bayramov, Sharif Sharifov, Mariya Stadnik, Djabrail Gasanov, Rasul Chinayev hamda Farid Mansurov. Bu Ozarbayjonda eng sevimli sport turidir. Mamlakatdagi enga katta sport uyushmasi bu — Ozarbayjon Futbol Federatsiyasi Uyushmasidir. Ozarbayjonning eng muvafaqiyatli futbol jamoalari bu — Neftchi boku, Gabala va Qorabogʻ. 2012-yilda Neftchi yevrokuboklar guruh bosqichiga yoʻllanma kiritgan Ozarbayjon tarixidagi birinchi futbol jamoasi boʻlgan. 2014-yilda "Qorabogʻ " musobaqaning asosiy bosqichida gʻalaba qozongan birinchi Ozarbayjon jamoasi sifatida tarixga kirdi. [[Tasvir:Stamp of Azerbaijan 389.jpg|230px|left|thumb|Ozarbayjonning birinchi olimpiya chempioni Nazim Huseynov]] Ozarbayjonda volleybol eng koʻp muhlislarni jalb etgan sport turlaridan biri boʻlgan vaVolleybol boʻyicha Ozarbayjon Superligasi dunyodagi eng kuchli ayollar ligasi hisoblanadi. Soʻnggi yillarda „Rabita“ Boku, „Azerreyl“ Boku, „Igtisadchi“ Boku hamda „Lokomotiv“ Boku Yevropa kuboklarida katta muvafaqiyatlarga erishishgan. Ozarbayjonning eng muvafaqiyatli valleybolchilaridan — Valeriya Korotenko, Oksana Parxomenko, Inessa Gorxmaz, Nataliya Mamedova, Alla Gasanova va Polina Rahimovalarni keltirish mumkin.<ref name="R395" /><ref name="R396" /><ref name="R397" /><ref name="R398" /><ref name="R399" /><ref name="R400" /> Ozarbayjon jahon shaxmatida eng kuchli mamlakatlardan biridir. Mamlakatda koʻp sonli xalqaro shaxmat turnir va musobaqalari oʻtkaziladi. 2009 va 2013-yillarda shaxmat boʻyicha Ozarbayjon erkaklar jamoasi Yevropa chempionlari boʻlishdi. Mamlakatning mashhur shahmatchilari Vyugar Xashimov, Vladimir Makrgonov, Garri Kasparov hamda Teymur Radjabovlar jahon shaxmatiga katta taʼsir koʻrsatishdi va yirik muvafaqiyatlarga erishishdi.<ref name="R401" /> Ozarbayjonning boshqa mashhur sortchilari — bu dyudochilar Elnur Mamedli, Elmar Gasimov, Rustam Orudjayev, Myovlud Miraliyev, Elxan Mamedov, karatechilar Rafael Agayev, shtanga boʻyicha ogʻir vaznli Nizami Pashayev, bokschilar Teymur Mamedov, Mahamadrasul Medjidov, Shain Imranov, Agasi Mamedov, paraolimpiyachi Ilham Zakiyev, kikbokschilar Eduard Mamedov, Zabit Samedov, qoidasiz kurash kurashchi Azad Askerov.<ref name="R402" /> Mamalkat Badiiy gimnastika boʻyicha 25 Yevropa chempionatiga, 42 Shaxmat olimpiyadasi, ayollar oʻrtasidagi FİFA U-17 jahon chempionati hamda 2015-yil Yevropa oʻyinlariga mezbonlik qildi.<ref name="R402" /><ref name="R403" /> Mamlakatda oʻtkaziladigan yilning eng ahamiyatli musobaqasi bu Baku Cup va xalqaro velotur Tur de Azərbaycan.<ref name="R402" /><ref name="R403" /> == Bayramlar va xotirali kunlar == {{Multiple image |align = right |direction = vertical |image1 = Əzim Əzimzadə - Varli evinde ramazan.jpg |width1 = 300 |image2 = Новруз Баку.jpg |width2 = 300 |footer_align = center |footer = Ozarbayjonda Ramazon va Novruzni o'tkazishi }} Ozarbayjonda nishonlanadigan bayramlardan Yangi Yil bayrami (1 va 2 yanvar), xalqaro ayollar kuni (8 mart), Fashizm ustidan gʻalaba kuni (9 may), Respublika kuni (28 may), Ozarbayjon xalqining xalqaro Qutqarish kuni (15 iyun), Ozarbayjon Respublikasining Qurolli kuchlar kuni (26 iyun), Davlat Mustaqilligi kuni (18 oktabr), Ozarbayjon Respublikasining Davlat Bayrogʻi kuni (9 noyabr), Konstitutsiya kuni (12 niyabr), Milliy tiklanish kuni (17 noyabr), Butun dunyo ozarbayjonlarning birdamlik kuni (31 dekabr), Navruz — 5 kun, Qurbon bayram — ikki kun, Ramazon — bayram — ikki kun. Bu bayram kunlari (Mustaqillik kuni, Milliy tiklanish kuni hamda Konstitutsiya kunlarida tashqari) dam olish kunlari hisoblanadi. Bundan tashqari 2006-yildan boshlab agar bayram kuni dam olish kuniga toʻgʻri kelib qolsa, undan keying kun ham dam olish kuni etib belgilanadi.<ref name="R404" /> Ozarbayjonda eng sevimli bayramlardan biri bu Navroʻzdir. Mamlakatda bu bayram deyarli bir xafta davom etadi. Odamlar tabiat yangilanishini bildiradigan bahorgi tengqurlik nishonlashadi. Bayram kunlari xalq sayillari va tantanalari oʻtkaziladi, dorbozlar, polvonlar oʻz mahoratlarini namoyish etishadi, maydonlarda spektakllar koʻrsatiladi. Kech tushishi bilan koʻchalarda olovlar yoqiladi, xalq fikriga koʻra uning alangalari yomonlik va kasalliklarni yoʻqotar ekan. Odamlar bir-birini qoʻlidan tutib gulxan atrofida oʻynaydi, keyin esa uning ustidan sakrab „Biz barcha tashvishlarimizni shu gulxanga tashlaymiz“ deb aytishadi. Bayramning soʻnggi seshanbasida bolalar qoʻshni uylarning eshigini taqillatib, ostonaga bosh kiyimini qoʻyib berkinishadi; uy egalari esa bu bosh kiyimlarga turli shirinliklar solishlari kerak boʻladi. Bayram kunlari uylarda turli noz-nematlar tayyorlanadi, ular orasida palov, shekerbura, paxlava, gogal va boshqalarini taʼkidlash mumkin. Navroʻzda shuningdek, tuxumlarni boʻyab bir-biriga urushtirish odati bor. Samani ekilib bugʻdoy oʻstiriladi. Stolga dasturxon yozib turli noz-nematlar bilan toʻldiriladi, shagʻam yoqib padnis oʻrtasiga qizil tasma bilan oʻralgan somon qoʻyiladi. 2009-yilda Navroʻz bir qator mamlakatlar nomidan, shu jumladan Ozarbayjondan ham, YUNESKOning insoniyatning nomoddiy madaniy meros roʻyxatiga qoʻyilgan.<ref name="R405" /><ref name="R406" /><ref name="R407" /> Har yil Ozarbayjonda anor terish mavsumida anor bayrami norasmiy tarzda nishonlanadi. Bayram kunlari Ozarbayjonning anorchilik markazi hisoblangan Geokchay shahrida, bogʻdorlar anorning turli navlari, anor sharbati, murabbolarni namoyish etadigan koʻrgazmalar boʻlib oʻtadi. 2000-yilda Boku shahrida mamlakatning avvalgi prezidenti Haydar Aliyev xotirasiga bagʻishlanib, uning tugʻilgan kuni 10 mayda boshlanib bir necha kun davod etadi. Anʼanaviy ravishda bayram kunlari Haydar Aliyev nomidagi bogʻda Respublika markaziy banki toʻgʻrisida mamlakatga olib keltirilgan kamyob gullardan rang-barang kompozitsiyalar namoyish etishadi.<ref name="R404" /><ref name="R408" /> Davlat darajasida mamlakatda nishonlanadigan diniy bayramlar orasida Qurbon bayram — qurbonlik keltirishkuni hamda Ramazon bayrami, 30 kunlik roʻza oyi yakunlanishi taʼkidlash mumkin. Davlat darajasida Ramazon 1993-yildan boshlab nishonlanib kelmoqda.<ref name="R404" /><ref name="R408" /> 20 yanvarda mamlakatda „Umumxalq motam kuni“ deb eʼlon qilingan. Bu kun, Qora Yanvar qurboni boʻlgan, yaʼni 1990-yilning 19 dan 20 yanvarigacha Bokuda Sovet Armiyasi boʻlinmalari tomonidan siyosiy muxolifatni bostirish vaqtida yuzlab tinch aholi xaloq boʻlgan kun yodga olinadi. Bu voqealar xotirasiga minglab odamlar 20 yanvar kuni shohidlar xiyoboni ziyorat qilishadi, bu yerda fojea qurbonlari dafn etilgan va ularning qabriga gullar qoʻyishadi. Ozarbayjonga rasmiy ravishda kelgan shaxslar ham shohidlar xiyoboniga ziyorat qilishadi.<ref name="R404" /><ref name="R408" /> Xodjali qirgʻini qurbonlari 26 fevral kuni yodga olinadilar. Ozarbayjon Milliy Majlisi bu kunni „Xodjali genotsidi kuni“ deb eʼlon qildi. Har yili 26 fevral kuni soat 17:00 Ozarbayjonda bir daqiqa sukut saqlab Xodjali qurbonlarini xotirasini yod etishadi. 1998-yildan boshlab 31 mart kunini „Ozarbayjonliklarning genotsidi kuni“ sifatida davlat darajasida nishonlanadi. Bu kun Boku va Boku guberniyasida 1918-yil mart oyida sodir boʻlgan qonli voqealar qurbonlari yod etiladi.<ref name="R404" /><ref name="R408" /> Norasmiy ravishda, mamlakat musulonlarining katta qismini tashkil etgan musulmon — shealarni, Kerbalada 680 yilda qiynoqqa solinib oʻldirilganini yodga olish kuni Ashur kuni nishonlanadi.<ref name="R404" /><ref name="R408" /> == Ilm-fan == {{Multiple image |align = left |direction = horizontal |image1 = Selimnameh by Shukri Bitlisi6.png |width1 = 160 |image2 = Page from Tİbbi Nebivi by Muhammad Bargushadi.jpg |width2 = 173 |image3 = Asrar al-Malakut.png |width3 = 165 |footer_align = center |footer = Chapdan o'ngga: Shukri Bitlisining «Selimname» asari(XVI asr), Mahamad Bargushadning «Tibbiy Nabaviy(Paygambar afandimizning tibbiy)» va Abbasqulu Aga Bakixanovning «Jannatning siri» (1840) }} Oʻrtan asrlar oʻrtalarida yashab ijod qilgan Mahammad Bargyushad, „Tibba Nabivi“ nomli tibbiyot haqidagi birinchi kitobni yozgan. 1712 ylida Mahammad Yusif Shirvani oʻz „Tibbname“ asarini ozarbayjon tilida yozadi. XVII — XVIII asrlarda Ozarbayjon olimlari Murtaza Gulu Shamlu, Abyulgasan Maragayi, Gasan ibn Rza Shirvani, Gadji Suleyman Erevani tibbiyot va farmakologiya bilan bogʻliq asarlar yozishgan. XIX asrda Shushada yashab oʻtgan Mirza Mammadgulu Tabib Ozarbayjon jarrohlik ilmiga asos soladi.<ref name="R409" /><ref name="R410" /><ref name="R411" /> Abbasguku aga Bakixanov 1841-yilda Gyulistani — Irem asarini yozadi va Ozarbayjonda tarixshunoslik faniga asos soladi. Tarix haqidago boshqa asarlarni ham misol keltirish mumkin: „Qarabaxnameler“, Iskandar bek Gadjinskiy „kubalik Fatali xon hayoti“, Gadji Seid Abdulxamid, Kerim aga Fatex va Mustafa aga Shuxinlarning Shekin xonligi tarixi haqidagi asarlari. 1880-1890 yillarda Movsyum bek Xanlarov Germaniyaning Strasburg Universitetida oʻqigan va Yevropada tahsil olgan birinchi ozarbayjonlik kimyogar boʻlgan.<ref name="R412" /><ref name="R413" /><ref name="R414" /><ref name="R415" /> Aleksey Chernyaevskiy va Safarali bek Velibekovlar tayyorlagan „Vatan dili“ kitobi 1882-1920-yillarda ozarbayjon bolalarining asosiy oʻquv qoʻllanmasi boʻlgan. Bu kitobga Gasanali xon Karadagi tarjima qilgan Ivan Krilov sheʼrlari kirgan. 1901-yilda Gadji Zeynalabdin Tagiyev tashabbusi bilan Bokuda qizlar uchun rus — musulmonlar maktabi tashkil etilgan, bu maktab nafaqat Boku Ozarbayjonda, balki Kavkaz, Rossiya imperiyasi hamda Musulmon Sharqida ham birinchi boʻlgan.<ref name="R416" /> 1920-yil boshlarida ANF hukumati yuzga yaqin talabalarni Gʻarbiy Yevropa, Turkiya va Rossiyada taʼlim olish uchun yubordi.<ref name="R417" /><ref name="R418" /> ANFning yana bir muhim faoliyati — bu 1919-yilda zamonaviy turdagi birinchi universitat Boku Davlat Universitetini qurilishi boʻldi.<ref name="R419" /> [[Tasvir:Shamakhi observatory.jpg|300px|right|thumb|Shamaxi Astrofizik Observatoriyasi]] SSSR Xalq Komissariatlari Kengashi farmoniga koʻra, 1945-yil 23 yanvarda SSSR Fanlar Akademiyasining Ozarbayjon filiali qoshida Ozarbayjon Milliy Ilm-fan Akademiyasi tashkil etildi. Bu davrda akademiya 4 boʻlim, 16 ilmiy — tadqiqot instituti, ilmiy — tadqiqot boʻlimi, 3 muzey, markaziy ilmiy kutubxona, Naxichevan, Gyandji, Xankendi va Kuba ilmiy asoslariga ega edi. Oʻsha yil Ozarbayjon Faniga 15 faoliyat yurituvchi aʼzolar saylandi. Ularning birlamchi tarkibiga Uzeyir Gadjibekov, Samed Vurgun, Mirza Ibragimov, Yusif Mamedliyev, Mirali Gashgay, Aleksandr Grossxeym, Sadig Dadashev, Iosif Esman, Mirasadulla Mirgasimov, Shamil Azizbekov, Aliashraf Alizade, Mustafa Topchubashev, Mikail Guseynov, Geydar Guseynov, Ivan Shirokogorovlar kirgan.<ref name="R420" /> 1945-yilning 31 martidagi akademiyaning amaldagi aʼzolarining birinchi umumiy majlisida Mir Asadulla Mirgasimov prezident etib saylandi. Keyingi yillarda Yusif Mamedaliyev (1947-1950, 1958-1961), Musa Aliyev (1950-1958), Zaxid Xalilov (1961-1967), Rustam Ismayilov (1967-1970), Gasan Abdullayev (1970-1983), Eldar Salayev (1983-1997), Faramaz Magsudov (1997-2000), Mahmud Kerimovlar (2001-2013) prezident boʻlishgan. 1960-yilda Shemaxin Astrofizika Observatoriyasi tashkil etilgan. Observatoriya hodimlari uchun observatoriya qurilmasiga muhim ahamiyat kasb etadigan, Yusif Mamedaliyev nomidagi yashash joyi qurilgan.<ref name="R421" /><ref name="R422" /><ref name="R423" /><ref name="R424" /><ref name="R425" /><ref name="R426" /><ref name="R429"/><ref name="R429"/><ref name="R429" /><ref name="R428" /> == Matbuot == {{Multiple image |align = right |direction = horizontal |image1 = Ekinci.jpg |width1 = 233 |image2 = |width2 = 173 |footer_align = center |footer = Chapdan o'ngga: "Ekinchi" gazetasi va "Sharqiy ayoli" jurnali }} 1828-yilda Tbilisida rus tilidagi „Tbilisskiye vedomosti“ gazetasi nashr etila boshladi, 1832-yilda esa „Tiflis xabari“ gazetasi nashr etila boshladi. "Kavkazskiy vestnik gazetasi 1841-yilda nashr etila boshladi, ozarbayjon tilida uning nomi „Kavkazin bu tarafinin xabari“ boʻlgan. Abasgulu aga Bekixanov hamda Mirza Fatali Axundovlarni bu gazetaga aloqasi boʻlgan, lekin ularni matbuot asoschilar deb hisoblab boʻlmaydi. Ozarbayjon tilida nashr etilgan birinchi gazeta va Rossiya Imperiyasida turkiy tilidagi gazeta „Akinchi“ hisoblangan. U 1875-yil 22 iyulda dunyo yuzini koʻrgan, uning bosh muharriri Gasan bek Zardabi boʻlgan. „Akinchi“ gazetasi yopilganidan ikki yildan soʻng, Djalal Unsizade muharrirligi ostida „Ziya“ gazetasi chiqa boshladi. 1906-yilda yozgan maqolasida Firudin bek Kyocharli bu gazetada diniy mavzular mavjudligini taʼkidlagan. 1883-yilda Djalil Unsizade taʼsis etgan „Kyoshkyul“ gazetasida Islomdagi fanatizmni tanqid qilgan. „Ziya“ va „Kyoshkyul“ gazetalari Azeri aksentini istambul turkiy shevaga yaqinlashtirmoqchi boʻlishgan, lekin buning uchun ularni chor hukumati taqib qilgan.<ref name="R430" /><ref name="R431" /><ref name="R432" /> „Kyoshkyul“ gazetasi yopildi, 14 yil davomida ozarbayjon tilida gazetalar nashr qilish taqiqlangan. Bu davrda Ozarbayjon ziyolilari ozarbayjon tilida qazeta chiqarishga harakat qilgan, lekin bunga erisha olmagan. Nariman Narimanov va Mahammad Amin Rasulzade „Xummat“ nashriyotini tashkil etishga harakat qilgan, 1904-yil oktabrida ozarbayjon tilida „Xummat“ gazetasi yashirin nashr qilindi. Bu ozarbayjon matbuotida birinchi ijtimoiy — demoktarik gazeta boʻlgan. 1906-yil noyabridan Ali bek Guseynzadening bosh muharrirligi ostida „Fyuyuzat“ gazetasi chiqa boshladi.<ref name="R432" /> 1906-yilning 7 aprelida bosh muharriri Djalil Mamedguluzade boʻlgan „Molla Nasreddin“ jurnali chiqa boshladi. Bu jurnal savodsizlik va fanatizmga qarshi kurashgan, oʻz fikrlarini oʻquvchilarga oddiy soʻzlashuv shaklida yetkazgan. Turli davrlarda jurnal Tbilisi, Tebrizi va Bokuda nashr etilgan, unda Omar Faig Nemamzade, Mirza Alekper Sabir, Abdurraxim bek Xagverdiyev, Ali Nazmi, Aligulu Gamkyusar, Mamed Said Ordubadi va boshqa shoir, yozuvchi, jurnalistlar hamda Oskar Shmerling, I. Potter, Azim Azimzadelar ijod qilgan.<ref name="R432" /> ANF hukmronligi davrida „Kommunist“ gazetasi yashirin tarzda chiqarilgan, sovet hukumati oʻrnatilganidan soʻng, gazeta faoliyati rasmiy shaklda davom etdi. 1923-yildan boshlab Ayna Sultanova muharrirligi ostida „Sharg gadinin“ jurnali chiqa boshladi, bu jurnal maqsadi Ozarbayjon ayollarini ommaviy — siyosiy hayotga jalb qilish edi. Keyinchalik bu jurnal nomi „Azerbaydjan gadinin“ nomiga oʻzgargan va „Literaturniy Azerbayjan“ va „Azerbayjanskaya neftyanaya promishlennost“ jurnallari bilan birga Ozarbayjonda katta nusxalarda chop etilgan.<ref name="R97" /><ref name="R433" /> Ozarbayjonda ozarbayjon tilidagi birinchi radio 1926-yilning 6 noyabrida tashkil etilgan — bu Ozarbayjon Davlat Radiosi boʻlgan. Ozarbayjon tilidagi birinchi hududiy radio 1930-yilda tashkil etilgan, bu — Naxichevan radiosi edi. Ozarbayjon tilidagi birinchi televizion kanal 1956-yilning 14 fevralida Ozarbayjon SSSRning Boku shahrida tashkil etilgan, bu Ozarbayjon televideniyesi edi.<ref name="R434" /><ref name="R435" /><ref name="R436" /> 1963-yilda ozarbayjon tilidagi birinchi hududiy telekanal — Naxichevan TV tashkil etilgan. 1991-yilning 9 martida Vaxid Mustafayev, Seyfulla Mustafayev va Mir Shaxin tomonidan ozarbayjon tilidagi birinchi tijorat televizion kanal — ANS TV tashkil etilgan. 1994-yilning 26 mayida ANS SM radiostansiyasi oʻz faoliyatini boshladi va Ozarbayjon hududida bu birinchi tijorat radiosi boʻlgan. 2002-yilning 5 oktabrida Ozarbayjon Respublikasining Milliy Televideniye va Radio Kengashi tashkil etilgan.<ref name="R437" /><ref name="R438" /> == Din == {{Multiple image |align = right |direction = vertical |image1 = Müqəddəs Mürdaşıyan Zənənlər Kafedralı.jpg |width1 = 200 |caption1 = Muqaddas Varfolomein qoldiqlari bo'lgan quti quti saqlanadigan kilisa, Baku, Ozarbayjon. |image2 = Müqəddəs Mürdaşıyan Zənənlər Kafedralında Müqəddəs Varfolomeyin nəşinin qalıqları saxlanan sənduqə.jpg |width2 = 200 |caption2= Muqaddas Varfolomein qoldiqlari bo'lgan quti. Yasamal tumaningda joylashgan kilisa, Baku, Ozarbayjon. |image3 = Bibi Heybat mosque 2.jpg |width3 = 200 |caption4 = Muso al-Kazimning qizi ko'milgan Bibiheybat masjidi }} === Islom === Ozarbayjon aholisining katta qismi Islom dinida. „Rew Research Center“ tashkiloti maʼlumotlariga koʻra Ozarbayjoning 99,2 % aholisini musulmonlar tashkil etadi. Aholining katta qismi shialarning djafar mazhabiga, kichik qismi esa — sunniylarning xanafiy mazhabiga mansub. Ozarbayjonning tahminan 85 % shialar, 15 % esa — sunniylardir.<ref name="R465" /><ref name="R466" /> VII — VIII asrlarda Ozarbayjonda Islomni keng tarqalishi bilan Islom madaniyati rivojlana boshladi, masjid, madrasa, maqbaralar qurila boshladi. Ulardan biri — Bibixeyat masjidi. Masjid yettinchi shea imomi Musa al-Kozimning qizi Xakima xanumning qabri ustida qurilgan. XIX asr boshida Kavkazorti hududining Rossiya imperiyasiga qoʻshilishi sababli, islom muassasasi tuzilmasida sezilarli oʻzgarishlar sodir boʻldi. 1823-yilda Kavkazorti shealarini boshqarish uchun sheyxulislom mansabi taʼsis etilgan. Bunday shaklda shakllangan Kavkaz Musulmonlar Boshqarmasi markazi avval Tbilisi boʻlgan, keyin esa Boku shahri boʻldi. Boshqarma vakolatlari Ozarbayjon, Gruziya va Rossiya Federatsiyasi Dogʻistoni, Chechnya, Ingushetiya, Karachayevo — Cherkesiya, Kabardino- Balkariya, Adigey va Shimoliy Osetiya — Alaniyani qamrab olgan.<ref name="R467" /><ref name="R468" /> === Boshqa dinlar === Ozarbayjon hududida zoroastrizm eramizning birinchi mingyilligida rivojlangan, mingyillikda ustunlik qilgan. Hozirgi davrda Ozarbayjonda zoroastriy dini, madaniyati va anʼanasiga hurmat bilan qarashadi. Ozarbayjon nomi, Ozarbayjonda Navroʻz bayramini oʻtkazish va Ateshgyax yodgorligida zoroastrizm izlarini koʻrish mumkin. Ozarbayjonda xristianlikning pravoslav, katolik va protestant oqimlari rivojlangan. 280000 — 450000 (3.1 %-4.8 %) sonli xristianlar asosan rus pravoslavlari, gruzin pravoslavlari va arman grigoryanlaridan tashkil topgan. Kelib chiqishidan avval musulmon, keyin esa protestantlikni qabul qilgan kichik guruh Ozarbayjonda mavjud.<ref name="R443" /><ref name="R439" /><ref name="R440" /><ref name="R441" /><ref name="R442" /><ref name="R444" /><ref name="R445" /><ref name="R446" /><ref name="R447" /><ref name="R448" /><ref name="R449" /><ref name="R450" /><ref name="R451" /><ref name="R452" /><ref name="R453" /><ref name="R454" /><ref name="R455" /><ref name="R456" /><ref name="R457" /><ref name="R458" /><ref name="R459" /><ref name="R460" /> Ozarbayjon yahudiylariga togʻ yahudiylari, ashkinaz yahudiylari hamda gruzin yahudiylari kiradi. 2002-yilda Ozarbayjonda 8900 yahudiy qayd etilgan, ulardan 5500 togʻli yahudiylar boʻlgan. Tarixan yahudiylar Ozarbayjonning Shemaxe shahrida yashagan, hozirgi vaqtda ularning aksariyati Boku, Gyandje, Sumgait, Kuba, Oguz va Gyokchada yashaydi.<ref name="R461" /><ref name="R462" /><ref name="R463" /><ref name="R464" /> Babizm tarafdorlari 1850-yildan boshlab Naxichevanda shakllangan. XX asr boshida Ozarbayjonning Boku shahridagi babizm sektasiga 2000 shaxs va Babizmning mahalliy Diniy Kengashi kirgan. Diniy maʼlumotlarning Arxiv Uyushmasining maʼlumotlariga koʻra, 2005-yilda Ozarbayjonda babizm diniga sigʻinadiganlar soni 1638 kishini tashkil etdi.<ref name="R469" /><ref name="R470" /><ref name="R471" /><ref name="R472" /><ref name="R473" /> == Turizm == [[Tasvir:Shahdag01.jpg|370px|left|thumb|Shahdag Turizm Kompleksi]] Turizm Ozarbayjon iqtisodining muhim qismini tashkil etadi. 1980-yillarda mamlakat mashhur turistik makon bo’lgan. SSSR tarqalib ketganidan so’ng va Tog’li Qorabog’ urushidan so’ng, turizm iqtisodi zaiflashgan hamda turizm markazi sifatida Ozarbayjon imidji ham zaiflashgan.<ref name="R474" /> 2000-yilgacha turizm iqtisodi kuchaya boshladi va mamlakatda turistlar sonini shiddatli oshishi sezildi.<ref name="R475" /> Hozirgi kunda Ozarbayjon diniy turizm, kurort va sog’lomlashtirish turizmi uchun ommalashgan joy bo’ldi. Ozarbayjon turizmini elit turistik joy sifatida rivojlanishi Ozarbayjon davlatining ustunligi hisoblanadi.<ref name="R476" /> Turizmni Ozarbayjon iqtisodiyotining eng daromadli sohalaridan biriga aylantirish davlatning milliy strategiyasi hisoblanadi. Bu faoliyat Ozarbayjon Madaniyat va Turizm Vazirligi tomonidan tatbiq etilmoqda.<ref name="R477" /> Ozarbayjonga kelayotgan turistlar uchun, Gyandj, Shemaxe, Ismailli, oku, Sheki, Gax a Gubada joylashgan tarixiy joylarga ekskursiyalar taklif etiladi, Boku, Nabran, Xudat, Xachmaz, Lenkoran va Astarga plyaj turlari, Masalla va Naftalanda joylashgan termal suvlarga sog’lomlashtirish turlar taklif etiladi.<ref name="R97" /><ref name="R478" /> O’z ma’danli suvlari bilan Gyandja ham dam olish uchun ommalashgan joy hisoblanadi.Tog’ turizmini rivojlantirish uchun Gabalada besh yulduzli mehmonxonalar tarmog’i tashkil etilgan. Gusardagi Shaxdaga etagida Shaxdag turistik markazi tashkil etilgan.<ref name="R479" /><ref name="R480" /><ref name="R481" /> == Rasmiy belgilar == [[Tasvir:Азербайджан флаг.jpg|300px|right]] Ozarbayjon bayrogʻi uch xil rang va oq sakkiz burchakli yulduz yarim oydan tashkil topgan. Bayroqdagi koʻk rang turkiylik, qizil rang — zamonaviy mustaqil ideologiyani, yashil rang esa Islomni bildiradi.<ref name="R482" /> Yarim oy Islom belgisi. Fatali xon Xoyskiyning taʼkidlashicha, yulduz burchaklarining soni bu eski alifboda yozilgan Ozarbayjon soʻzini bildiradi.<ref name="R483" /> Boshqa fikr boʻyicha sakkiz oʻgʻuz qabilasinini birlashishi (ozarbayjonliklar, usmoniylar, Chagatoylar, tatarlar, kozoxlar, qipchoqlar, saljuqlar va turkmanlar) sakkiz burchakli yulduzni anglatadi.<ref name="R484" /> AQSH veksillologi Uitni Smitning fikricha bayroq muallifi Ali bek Guseynzade boʻlgan. 1918-yilning 7 dekabrida Ozarbayjon Xalq Respublikasi Parlamenti ochilishi vaqtida Ozarbayjon bayrogʻi Parlament binosi boʻylab osilgan. 1991-yilning 5 fevralida Ozarbayjon Respublikasi Oliy Kengashi „Ozarbayjonn Respublikasi Davlat bayrogʻi haqidagi“ qonunni qabul qilgan va uni Davlat bayrogʻi deb eʼlon qilgan.<ref name="R484" /><ref name="R485" /> Ozarbayjon gerbi yoy ustidagi eman shoxlari va boshoqli sharqiy qalqon koʻrinishidan iborat. Ozarbayjon Respublikasi bayrogʻi ranglari fonidagi qalqonda sakkiz burchakli yulduz mavjud, yulduz markazida Olovlar mamlakati belgisi — gulxan aks ettirilgan.<ref name="R482" /> 1920-yilning 30 yanvarida NFA gerb loyihalarini namoyish qilish boʻyicha tanlov haqida qaror qabul qildi. Ozarbayjon gerbi Bokuda yashagan gruzin knyazi Shershavidze loyihasi boʻyicha qabul qilingan. 1991-yilda mustaqillikka erishilgandan soʻng, yana tanlov eʼlon qilindi, lekin hech bir loyiha qabul qilinmadi, loyiha originaliga ayrim oʻzgartirishlar kiritildi.<ref name="R486" /><ref name="R487" /> 1919-yilda Uzeir Gadjibekov Ahmed Djavad soʻzlariga Ozarbayjon madhiyasini yozdi, madhiya rasmiy ravishda 1992-yil 27 mayda qabul qilindi. Toʻqish vaqtida madhiya „Ozarbayjon marshi“ deb nomlangan, uni Ozarbayjon Xalq Respublikasidagi harbiy maktablarda ijro etishgan.<ref name="R482" /><ref name="R488" /><ref name="R489" /> 28 may kuni — Ozarbayjon mustaqilligini eʼlon qilish kuni deb eʼlon qilingan. Shu kuni 1918-yil Ozarbayjon Xalq Respublikasi Milliy Kengashi Tbilisida oʻtkazilayotgan birinchi majlisda Kavkaz maslahatchisi saroyining ikkinchi qavatdagi katta zalida Ozarbayjon Xal Respublikasini tashkil etilishi haqida eʼlon qilindi va 6 boʻlimdan iborat Mustaqillik Deklaratsiyasi imzolangan. 1990-yildan boshlab 28 may „Respublika kuni“ davlat bayrami sifatida nishonlanadi.<ref name="R490" /><ref name="R491" /> „Gizil Ulduz“ medali bu Ozarbayjon Milliy Qahramoni ordenidir. Medalning old tomoni — ikki tomonlama tekis nurlar va sakkiz burchakli yulduzdan tashkil topgan. Orqa tomonida oʻrtasida „Ozarbayjon Milliy Qahramoni“ soʻzlari yozilgan. 1998-yil 6 fevralida „Gizil Ulduz“ medali 1992-yil 7 iyuldan Ozarbayjon Milliy Qahramoni alohida ordeni hisoblangan „Ay-Ulduz“ medaliga almashtirilgan. Bu orden bilan Ozarbayjon mustaqilli va hududiy yaxlitlikni himoya qilishda Qahramonlik va Jasorat uchun taqdirlanadilar.<ref name="R492" /> [[Tasvir:Declaration of independence of Azerbaijan in Azerbaijani.jpg|300px|right|thumb|Ozarbayjon Mustaqillik Deklaratsiyasining asl nusxasi. Ozarbayjon Respublikasining Davlat Arxivi]] 2005-yil 28 aprelidan boshlab „Geydar Aliyev“ ordeni Ozarbayjon Respublikasining eng oliy unvoni hisoblanadi. Taʼsis etish vaqtida „Geydar Aliyev“ ordeni yulduz, orden zanjiri va belgisidan tashkil topgan. Oʻzgarishlardan soʻng, 2014-yil 3 fevral kuni ordenga koʻkrak nishoni belgisi qoʻshilgan.<ref name="R493" /><ref name="R494" /><ref name="R495" /> Koʻkrakda taqish uchun moʻljallangan Ordenning sakkiz burchakli yulduzi kumushdan yasalgan. Yulduz uchlari gul barglari koʻrinishida yasalgan. Yulduz ustida toʻlqinsimon aylana bilan dumaloq plastina oʻrnatilgan. Qilichli yulduzdan bu plastina yulduzning toʻrt burchagidan oʻtib, ikkita urilgan qilichlarda mahkamlanadi. Har bir qilich dastagiga brilliant tosh mahkamlangan. Dumaloq medalyondagi politlangan plastinadaHaydar Aliyev barelyefi aks ettirilgan. „Haydar Aliyev“ ordeni bilan Ozarbayjonni yashnashi, yuksalishi va shuhrat qozonishiga hissa qoʻshgan, Vatanni himoya qilish va Ozarbayjon Respublikasining davlat manfaatlari yoʻlida koʻrsatilgan qahramonlik va jasorati uchun taqdirlanadi. Ozarbayjon Prezidentiga orden maqomiga koʻra beriladi. Xorijiy fuqarolar Haydar Aliyev ordeni bilan Ozarbayjon oldidagi yuksak hizmatlari, ozarbayjon gʻoyasini tatbiq etishda alohida hizmatlari, butun dunyo ozarbayjonlarining birdamligini mustahkamlash, Ozarbayjonni boshqa davlatlar bilan siyosiy, iqtisodiy, ilmiy va madaniy aloqalarini mustahkamlashda alohida xizmatlari uchun taqdirlanadilar.<ref name="R494" /><ref name="R495" /> „Shox Ismoil“ ordeni 1993-yil 6 dekabrida tasdiqlangan Ozarbayjon Respublikasining Oliy harbiy ordeni hisoblanadi. Orden tilla hoshiyalangan ornametli aylana koʻrinishida kumush va oltindan yasalgan. Aylana joylashtirilgan qalqon oʻtasida koʻk fonda shoh Ismoil profili aks ettirilgan. „Shox Ismoil“ ordeni bilan Ozarbayjon Respublikasi Qurolli Kuhlarini tashkil etish va mustahkamlashda alohida hizmatlari uchun, Ozarbayjon Respublikasining hududiy yaxlitligini taʼminlashda alohida xizmatlari, Respublikada favqulodta holatlarni bartaraf etishda alohida xizmatlari uchun taqdirlanadilar.<ref name="R493" /> == Ozarbayjon madaniy merosini himoya qilish == [[Tasvir:Church of Saviour in Baku 1.jpg|150px|left|thumb|Qutqaruvchilar kilisasi]] 1918-yilda Bokuda genotsid sodir etgan armanilar tarixiy — meʼmoriy yodgorliklarga zarar yetkazishga intilishdi. Oʻsha davrda juda kuchli zarar koʻrgan binolarga Ismoiliya saroyi hamda Shirvonshoxlar saroyi ham kirgan. Ismoiliya avval talon — taroj qilinib keyin esa yoqib yuborilgan. Armanilar Shirvonshoxlar saroyi majmuasiga kiruvchi Shoh masjidi minorasini minalar bilan shikastladilar. Shemaxada armanilar tinch musulmon aholini oʻldirib Shemaxining Juma masjidini kuchli shikastlagan. Bokuda yashagan shemaxilik General Uilyam Montgomeri Tomson maʼlumotlariga koʻra, „shahar talon-taroj qilinib, soʻng yoqib yuborilgan, hech bir masjid saqlanib qolmagan“. Yongʻin vaqtida dashnoqlar masjidlarda tomonidan masjidda qamal qilingan 1800 tinch aholi yoqib yuborilgan, ular orasida ayollar, bolalar va qariyalar boʻlgan. Yongʻin vaqtida koʻp sonli kamyob qoʻlyozma va kitoblar yoʻq qilingan.<ref name="R550" /><ref name="R551" /><ref name="R552" /><ref name="R552" /><ref name="R553" /><ref name="R554" /> 1920-yilda Ozarbayjonda sovet rejimi tiklanganidan soʻng, bolsheviklar dinga qarshi kurashni boshlashdi. Dindor musulmonlar uchun muhim ahamiyatga ega boʻlgan Bibixeyat masjidi, Bokudagi Aleksandr Nevskiy pravoslav kavedrali va polsha katoliklar cherkovi hukumat nishonida boʻlishgan. Masjid va cherkovlar yoʻq qilinganidan soʻng, shu vaqtda Moskvada muhim tarixiy ahamiyatga ega boʻlgan meʼmoriy yodgorliklarni saqlab qolish haqida buyruq berilgan.<ref name="R555" /> Togʻli Qorabogʻ urushi davrida Shushadagi Yuqori Gyovher aga, Quyi Gyovher aga, Saatli masjidlari, Ozarbayjon opera qoʻshiqchisi Byulbyulning uy muzeyi shikastlangan, Ozarbayjon shoirasi Natavanning uyi yoqib tashlangan. Agdamdagi non muzeyi vayron qilingan. Fotosuratchi Andrey Galafeyev 2007-yilda mol goʻngi aks ettirilgan Agdamdagi Juma masjidini suratga olgan.<ref name="R556" /><ref name="R557" /><ref name="R558" /><ref name="R559" /><ref name="R560" /><ref name="R561" /><ref name="R562" /><ref name="R563" /><ref name="R564" /><ref name="R565" /><ref name="R566" /><ref name="R567" /> 2000-yilda Shirvonshohlar saroyi va Icherishexer bilan Qiz qal’asi, 2007-yilda Gobuston qal’a rasmlari panoramasi YUNESKOning umujahon meros obyektlari roʻyxatiga kiritildi. 2008-yilda Ozarbayjon mugʻomi, 2009-yilda Ozarbayjon ashug sanʼati, 2010-yilda Navroʻz bayrami, 2011-yilda Ozarbayjonning anʼanaviy gilamchilik sanʼati, 2012-yilda tor chalish sanʼati va uni tayyorlash, 2013-yilda qorabogʻ otlaridagi Chovgan oʻyini, 2014-yilda ayollar bosh kiyimi kelagai va uni taqish anʼanaviy sanʼati va uni belgisi, 2015-yilda Laxidja mis sanʼati, 2016-yilda lavash yopish anʼanasi — bularning barchasi YUNESKOning nomoddiy madaniy merosi roʻyxatiga kiradi. 2005-yilda Ozarbayjon, Muhammed Fizuli nomidagi ANNA Qoʻlyozma Insitutida saqlanadigan „Tibbiyot va farmatevtika boʻyicha oʻrta asr qoʻlyozmalari“ nomli uch qoʻlyozma — Ibn Sinoning „Tibbiyot fani Qonuni“ (II tom), Rustam Djurdjanning „Nizamshaxin extiyatlari“, Abu Al-Gasim Al-Zexrevining „Al-Megalya es-Selesun“ asarlari YUNESKOning Umumjahon Meros hujjatlari „Umumjahon yodgorlik“ roʻyxatiga kirgan.<ref name="R270" /><ref name="R568" /><ref name="R569" /><ref name="R570" /><ref name="R571" /><ref name="R572" /><ref name="R573" /><ref name="R574" /><ref name="R575" /><ref name="R576" /><ref name="R577" /><ref name="R578" /><ref name="R579" /><ref name="R580" /><ref name="R581" /> Ozarbayjonda umumjahon ahamiyatidagi meʼmoriy yodgorliklar qayd etilgan: Ateshkyax, Icherishexer (Muhammed masjidi, Giz galasi), Shirvonshohlar saroyi (Shirvonshohlarning yashash binosi, Devonxona, Shoh masjidi, Keygubad masjidi qoldiqlari, Seid Yaxya Bakuvi maqbarasi, Shirvonshohlar maqarasi, Murad darvozalari, Hammom), Kaspiyboʻyi mudofa qurilmalari (Katta Mardakan qasri, Kichik Mardakan qasri, Raman qasri, Nardalan qasri, Bail qasri, Chiraggala), Gutlu Musa maqbarasi, „Allax — Allax“ maqbarasi va Nushab qal’asi, Sinig koʻprigi, Lakit ibodatxonasi, Xanalig, Gyandjesar monastirlari, Xudaveng monastiri, Xudaferi koʻprigi, Laxidj Davlat Tarixiy — madaniy Qoʻriqxonasi, Yusif ibn Kusey muzeyi, Momine Xatun muzeyi, Karabaglar tarixiy Meʼmoriy Majmuasi, Gyulyustan Muzeyi, Ordubad Davlat Tarixiy — Madaniy Qoʻriqxonasi, Davlat Asosiy Yuqori Tarixiy — Meʼmoriy Qoʻriqxonasi va Sheki xon saroyi, Shusha Davlat Tarixiy — Meʼmoriy Qoʻriqxonasi.<ref name="R582" /> Haydar Aliyev Fondi qoʻllab — quvvatlashi bilan Dajavad xon dafn etilgan joyda muzey qurilib, qabr va qabr usti qayta tiklandi, Abdulla Shaig uy muzeyi qayta tiklandi, Xazar tumaning Mardakyan qishlogʻida zamonaviy kutubxona qurildi, Galada Arxeologik — Etnografik Muzey Majmuasi qurildi, Gyandji darvozalari avvalgi koʻrinishida qurildi, Agdjebedida Qorabogʻ mugʻomi Markazi qurildi, Bokuda Xalaro Mugam Markazi qurildi, Agdashda xalq artisti Gabil Aliyev nomidagi bolalar musiqa maktabi qurildi, Boku zamonaviy Sanʼat muzeyi tashkil etildi, Xazar tumanidagi Tyurkan va Bina qishloqlarida yangi madaniy markazlari qurildi, Gala Arxeologik — Etnografik Muzey majmuasi hududida Etno — Ekologik Markaz hamda Antik Qoʻlyozma Muzeyi tashkil etildi, Gyandjda Nizomiy — Ganjaviy Muzeyi, Mexseti Gyanjaviy Markazi qurildi, Bokuda Ozarbayjon Gilamlari va Xalq amaliy Sanʼati Davlat Muzeyini yaratish uchun yangi bino qurilishi amalga oshirilmoqda.<ref name="R583" /><ref name="R584" /><ref name="R585" /><ref name="R586" /><ref name="R587" /><ref name="R588" /><ref name="R589" /><ref name="R590" /><ref name="R591" /><ref name="R592" /><ref name="R593" /><ref name="R594" /><ref name="R595" /> === Toponimlar === [[Tasvir:Nənələr folklor və rəqs ansamblı.jpg|300px|right|thumb|"Nanalar" ansambli]] XX-XXI asrlarda Arman SSR va Armaniston Respublikasi hukumati davlatdagi turkiy toponimlarni oʻzgartirdi. Nomlarning oʻzgarishi armanilarning Armanistonga koʻchirilishi va ozarbayjonliklar deportatsiyasi bilan bogʻliq. Toponimlar oʻzgarishi usullariga toʻliq tarjima, toponimning bir qismi tarjimasi, lingvistik oʻzgarish va toponimni toʻliq oʻzgarishi kiradi. XX asr boshida 2310 geografik nomdan 2000 tasi kelib chiqishi turkiy boʻlgan. Koʻp sonli toponimlarni oʻzgarishi 1935-yilda, urushdan keyingi yillar, 1967-1968-yillarda va 1988-yilda sodir boʻldi. 1980-yillar oxirida Armanistonda kelib chiqish nomi turkiy boʻlgan 152 Ozarbayjon qishlogʻi boʻlgan. Armaniston Koʻchmas mulk Kadastrining Davlat Qoʻmitasi rahbari Manuk Vardanyan taʼkidlashicha 2006-yilda 53 qishloq nomi oʻzgartirildi, 2007-yilda 21 qishloq nomi oʻzgartirildi, bu jarayonni sekin kechishi arman nomlarni topish qiyinligi bilan tushuntiriladi. Shuningdek, XX-XXI asrlarda Armanistonda 107 gidronimlardan 71 oʻz nomini oʻzgartirgan, 315 oronimlardan 164 nomi oʻzgargan. Ulardan ayrimlari ikkita soʻzni birlashtirgan holda tashkil topgan, ikkinchi soʻz — gidronimlar uchun daryo, koʻl, buloq, suv turkiy soʻzlari, oronimlar uchun togʻ, choʻqqi, qoya turkiy soʻzlaridan tashkil topgan.<ref name="R596" /><ref name="R597" /><ref name="R598" /><ref name="R599" /><ref name="R600" /> Ozarbayjon tomoni Armanistonda toponimlarni oʻzgarishini „madaniyat terorizmi“ va „Lingvistik genotsid“ deb nomladi. Gruziyada tumanni maʼmuriy boʻlinishidan soʻng, gruzin nomlanishli, kelib chiqishi ozarbayjoncha boʻlgan toponimlar oʻzgartirila boshlandi. 1940-50 yillarda avval tuman markazlari oʻzgartirildi. Bolnis tumani atrofida 1989-92 yillarda asosan qishloq, togʻ va daryo nomlari oʻzgartirildi. 2005-yilda 27 iyunda Ozarbayjon Yevropa Kengashi Parlament Assambleyasi deputati R.Guseynov Gruziyada yashaydigan ozarbayjonliklar hamda ijtimoiy muammolar haqida hujjat taqdim qilindi va Ozarbayjon kelib chiqishli toponimlarni tiklash zaruriyati taʼkidlangan. Hujjat Assambleyada muhokama qilinib 11 deputat tomonidan tavsiya hujjati sifatida inzolangan.<ref name="R601" /><ref name="R602" /><ref name="R603" /><ref name="R604" /><ref name="R605" /><ref name="R606" /><ref name="R607" /><ref name="R608" /> == Manbalar == <span style="display:none;"> <ref name="R1" >The Grove Encyclopedia of Islamic Art and Architecture, 2009, bet.237</ref> <ref name="R2" >{{Yangiliklar manbasi|last1=[[Svante Kornel]]|first1=|title=The Politicization of Islam in Azerbaijan.|url=http://www.silkroadstudies.org/new/docs/Silkroadpapers/0610Azer.pdf|accessdate=14 aprel 2016|seperator=|archivedate=2013-04-18|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130418104957/http://www.silkroadstudies.org/new/docs/Silkroadpapers/0610Azer.pdf}}</ref> <ref name="R3" >MacKenzie, D. (1971). A concise Pahlavi dictionary (p. 5, 8, 18). London: Oxford university press.</ref> <ref name="R4" > {{veb manbasi |last=M. L. Chaumont |first= |year= |location= |title=Atropates |page= |edition= reprint |chapter= |url=http://www.iranicaonline.org/articles/atropates-aturpat-lit |publisher=Encyclopædia Iranica |doi= |isbn= }}</ref> <ref name="R5" > {{Kitob manbasi |last=Darmesteter |first=James |year=2004 |location= |title=Avesta Khorda Avesta: Book Of Common Prayer |page= 93 |edition= reprint |chapter=Frawardin Yasht |chapter-url=http://www.avesta.org/ka/yt13sbe.htm |publisher=Kessinger Publishing |doi= |isbn=978-1-4191-0852-5 }}</ref> <ref name="R6" > {{veb manbasi | title =Azerbaijan: Early History: Persian and Greek Influences | publisher = U.S. Library of Congress | url = http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0014) | accessdate = 7-iyun 2006-yil }}</ref> <ref name="R7" >Гусейнов, 1949, bet.107</ref> <ref name="R8" >Всемирная история. — Т. 3. — {{М.}}, 1957. — С. 132.</ref> <ref name="R9" >{{BSE|http://slovari.yandex.ru/~книги/БСЭ/Атропатена|başlıq=Атропатена}}</ref> <ref name="R10" >{{Kitob manbasi |language=english |last=Tapper |first=Richard |title=AZERBAIJAN i. Geography |volume=III |pages=205—215 |publisher=Encyclopædia Iranica |date=15-dekabr 1987-yil |url=http://www.iranicaonline.org/articles/azerbaijan-i}}</ref> <ref name="R11" >A History of Qarabagh: An Annotated Translation of Mirza Jamal Javanshir Qarabaghi’s Tarikh-e Qarabagh. Mazda Publishers, 1994, ISBN 1-56859-011-3 p. XV:{{oq|en|Although Azerbaijan was a geographical entity in the eighteenth and nineteenth centuries, the term was only used to identify the province in northwest Persia. The Safavids, at one time, for revenue purposes, included some of the lands north of the Arax river as part of the province of Azerbaijan. This practice gradually fell out of use after the fall of Safavids. To Mirza Jamal and Mirza Adigozal Beg, as well as other eighteen century and nineteenth-century authors, Azerbaijan referred to the region located south of the Arax river}}</ref> <ref name="R12" >В. Н. Левиатов. Очерки из истории Азербайджана в XVIII веке. — Баку: Изд-во АН Азербайджанской ССР, 1948. — С. 144. {{oq|ru|Один из современников Фатали-хана, полковник Бурнашёв, живший в Тбилиси в качестве уполномоченного российского правительства при царе Ираклии II, в 1786 г., в составленном им описании политического состояния областей азербайджанских писал следующее: «К теперешнему положению тех земель, которые под именем Адребиджани разумеются, начиная с севера прилежит Грузия, то есть царства Кахетинское и Карталинское; от востока море Каспийское и: провинция Гилян, от полудня область Ирак, от запада Туреция… Азербайджанских владельцев разделять должно на самовластных и зависимых, а первых — на могущих и маломощных. Дербентский или Куба-хан есть из числа могущих, почитают его довольно богатым, сила его собственная состоит из 3000 человек, но к предприятиям важным против своих соседей призывает он как ближние Адербиджанские ханы, как-то: Нухинский, Ширванский и Шушинский, владельцев из Дагестана и приводит бродяг лезгинских…». Приведённый документ важен не только как свидетельство современника о выдающейся роли, которую имел Фатали-хан в Азербайджане, важно заметить также и то, что полковник [[Бурнашев, Степан Данилович|Бурнашёв]] вопреки утверждениям большей части старой арабской и иранской географии и историографии, впервые в документе, написанном на русском языке, называет Азербайджаном не только области Мараги, Тебриза, Ардебиля, но и земли Шеки, Ганджи, Шуши, Нахичевана, Шемахи, Баку. Объяснение этому весьма простое. Находясь в Тбилиси, Бурнашёв при составлении описания пользовался сведениями, которые он получал от современников, знающих Азербайджан людей. Текст его описания ясно показывает отсутствие всяких заимствований из арабских или иранских письменных источников, в основе его лежит, живое повествование.}}</ref> <ref name="R13" >Шнирельман, 2003, bet.33</ref> <ref name="R14" >Swietochowski T. Russian Azerbaijan, 1905—1920. — Cambridge University Press, 2004. — С. 90. — ISBN 0521263107.</ref> <ref name="R15" >{{Citation |year= |title=Азербайджанская Народная Республика (Азербайджан Халг Джумхуриййети) — первая парламентская республика на Востоке (май 1918 г. — апрель 1920 г.) |url=http://www.azerbaijan.az/_History/_Middle/middle_03_r.html |access-date=2017-11-21 |archivedate=2011-05-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110523093953/http://www.azerbaijan.az/_History/_Middle/middle_03_r.html }}</ref> <ref name="R16" >Touraj Atabaki. [https://books.google.nl/books?id=M3adD9kNH1gC&pg=PA132&dq=1918+adopted+the+name+azerbaijan&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwiCrKL-nsLJAhUovXIKHR-JD40Q6AEIJTAB#v=onepage&q=1918%20adopted%20the%20name%20azerbaijan&f=false ''Iran and the First World War: Battleground of the Great Powers'''] I.B.Tauris, 4 sep. 2006 ISBN 978-1860649646 p 132</ref> <ref name="R17" >{{veb manbasi|last1=Gibson|first1=Owen|title=Azerbaijan's sponsorship of Atlético Madrid proves spectacular success|url=https://www.theguardian.com/football/2014/may/01/azerbaijan-sponsorship-atletico-madrid-spectacular-success|website=www.theguardian.com|accessdate=3-iyul 2014-yil}}</ref> <ref name="R18" >{{veb manbasi|title=Atletico Madrid: Azerbaijan logo edited out of Iran paper|url=http://www.bbc.co.uk/news/blogs-news-from-elsewhere-27343540|website=www.bbc.co.uk|publisher=[[BBC]]|accessdate=3-iyul 2014-yil}}</ref> <ref name="R19" >Волкова Н. Г. О названиях азербайджанцев на Кавказе // Ономастика Востока. — М.: Наука, 1980. — С. 209. {{oq|ru|Слово кызылбаши 'красноголовый' первоначально относилось к объединению нескольких тюркских племён Малой Азии, с помощью которых в начале XVI в. Сефевиды пришли к власти и создали огромное государство, на севере доходившее до Дербента, а на юге включавшее весь современный Иран. В источниках XVI-XVII вв. слово кызылбаши обозначало всех подданных Кызылбашского государства независимо от их этнической принадлежности, т.е. азербайджанцев, персов, татов, армян и.т.д. В турецком языке термин кызылбаши принял более узкое значение — так турки называли только персов. }}</ref> <ref name="R20" >Ali Arslan. "Osmanlılarda Coğrafi Terim Olarak 'Acem' Kelimesinin Manası Ve Osmanlı-Türkistan Bağlantısındaki Önemi (XV—XVIII. Yüzyıllar) — A.Ü. Osmanlı Tarihi Araştırma Ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı: 8, Ankara 1999.</ref> <ref name="R21" >{{Yangiliklar manbasi |title= Демоскоп Weekly. «Алфавитный список народов, обитающих в Российской Империи» |author= |newspaper= |date= |url=http://www.demoscope.ru/weekly/2005/0187/perep04.php |accessdate=2016-01-15 }}</ref> <ref name="R22" >Баку, губернский город // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.</ref> <ref name="R23" >Алекперов, 1960, bet.72-73</ref> <ref name="R24" >{{Kitob manbasi |language=russian |last=Под ред. Aleksandr Saqareli, А. А. Цагарели, Цагарели, Александр Антонович |title=Грамоты и другие исторические документы XVIII столетия, относящиеся к Грузии (с 1769 по 1801 год) |volume=II |page=22 |edition=выпуск II |location=СПб. |url=http://books.google.de/books?id=BCAHAwAAQBAJ&pg=PA22&dq=%22Адырбайджанцу%22&hl=ru&sa=X&ei=A3eVU9HBBeLm7Aaj7oCgDg&redir_esc=y#v=onepage&q=%22Адырбайджанцу%22&f=false}}</ref> <ref name="R25" >{{veb manbasi|url=http://www.sakharov-center.ru/publications/azrus/az_002.htm|title=Русское правление, модернизаторские элиты и становление национальной идентичности в Азербайджане|publisher=sakharov-center.ru|author=Тадеуш СВЕНТОХОВСКИЙ|archiveurl=https://www.webcitation.org/66MKBElo0?url=http://www.sakharov-center.ru/publications/azrus/az_002.htm|archivedate=2012-03-22|accessdate=2017-11-21}} {{Webarxiv|url=https://www.webcitation.org/66MKBElo0?url=http://www.sakharov-center.ru/publications/azrus/az_002.htm |date=2012-03-22 }}</ref> <ref name="R29">Шнирельман, 2003, pp=34</ref> <ref name="R29" >Шнирельман, 2003, pp=34</ref> <ref name="R27" >Алекперов, 1960, pp=71</ref> <ref name="R28" >Фарид Алекберли. Кто мы, от кого произошли и куда идем?, «Зеркало», 8 Август, 2009, Баку{{oq|ru| До 1936 года, жители демократической Азербайджанской Республики (1918—1920) и Азербайджанской Советской Республики были официально известны как турки … … потеряв нашу национальную самоидентификацию, мы застряли в дебатах на тему, кто мы, то есть происходим ли мы от шумеров, талышских племен, албанцев, мидийцев или какой-либо иной этнической группы. И не будет конца этим утомительным и глупым дебатам, если мы не признаем, что наше истинное этническое происхождение скрыто за невыразительным термином «Азербайджанцы». Мы происходим в основном от тюрков, а также курдов, татов, лезгинов и т. д..}}</ref> <ref name="R30" >Д. В. Гаджиев, М. М. Гусейнов – Первая для СССР находка ашельского человека (Азербайджан, Азыхская пещера)//Учен. зап. Азгосмединститута, 1970, т. 311</ref> <ref name="R31" >Вели Алиев, член-корреспондент НАНА, доктор исторических наук, профессор. Духовный мир конных и лодочных охотников эпохи бронза Азербайджана // Журнал "IRS".</ref> <ref name="R32" >Encyclopedic Dictionary of Archeology — Page 512 by Barbara Ann Kipfer</ref> <ref name="R33" >[http://www.metmuseum.org/toah/ht/02/waa/ht02waa.htm Anatolia and the Caucasus, 8000-2000 B.C.]</ref> <ref name="R34" >Kiguradze, T. 2001. Caucasian Neolithic. In: Peregrine, P. N. and Ember, M. (eds.), Encyclopedia of Prehistory. Volume 4: Europe. New York, Boston, Dordrecht, London, Moscow: Kluwer Academic / Plenum Publishers. Pp. 55-76.</ref> <ref name="R35" >[http://www.nasledie.org/v3/ru/?action=view&id=249227 Гуп «Наследие» В. Л. Ростунов]</ref> <ref name="R36" >Bünyadov, Z. və Yusifov, Y. (1994) "Azərbaycan Tarixi (ən qədim zamanlardan XX əsrədək)", Azərnəşr, Bakı, I cild, səh. 59-60.</ref> <ref name="R37" >Edens, Christoper (Aug–Nov 1995). "Transcaucasia at the End of the Early Bronze Age". Bulletin of the American Schools of Oriental Research (The American Schools of Oriental Research). 299/300 (The Archaeology of Empire in Ancient Anatolia): 54.</ref> <ref name="R38" >Jaimoukha, Amjad. The Chechens. Pages 25-6</ref> <ref name="R39" >{{Yangiliklar manbasi | title=Талиш-Муганская культура (Talish-Mugan Culture) | url=http://mapyourinfo.com/wiki/ru.wikipedia.org/%D0%9C%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%20%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0/ | publisher=mapyourinfo.com | date= | accessdate= }}{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> <ref name="R40" >{{Yangiliklar manbasi | title = Талиш-Муганская культура (Talish-Mugan Culture) | url=http://oval.ru/enc/70417.html | publisher=Большая Советская Энциклопедия | date= | accessdate = }}</ref> <ref name="R41" >{{Yangiliklar manbasi | title = МУГАНСКАЯ КУЛЬТУРА (Mugan Culture) | url=http://dic.academic.ru/dic.nsf/sie/11435/%D0%9C%D0%A3%D0%93%D0%90%D0%9D%D0%A1%D0%9A%D0%90%D0%AF | publisher=Академик | date= | accessdate = }}</ref> <ref name="R42" >{{Yangiliklar manbasi | title = Муганская культура (Mugan Culture) | url=http://archaeotourism.az/index.php?lang=ru&sectionid=1&sect=15&action=full | publisher=archaeotourism | date= | accessdate = }}</ref> <ref name="R43" >V.H.Əliyev. Azərbaycanda tunc dövrü boyalı qablar mədəniyyəti. Bakı, 1977</ref> <ref name="R44" >А л и е в В.Г. Культура эпохи средный бронзы Азербайджана. Б., 1991</ref> <ref name="R45" >V.B. Bahşaliyev - Nahçıvan arkeolojisi // Archaeology of Nahchivan. I., 1997</ref> <ref name="R46" >O. Belli, V. Bahşaliyev - Nahçıvan bölgesinde Orta ve Son Tunc Çağı boya bezemeli çanak çömlek kültürü. I., 2001</ref> <ref name="R47" >Aidə Məmmədova - NAXÇIVANIN BOYALIQABLAR MƏDƏNlYYƏTlNlN ÖYRƏNİLMƏ TARiXİ, Azerbaijan Archeology Vol.: 4 Num. 3-4</ref> <ref name="R48" >Ходжалы-кедабекская культура // БСЭ.</ref> <ref name="R49" >Ходжалы-кедабекская Культура // Советская историческая энциклопедия.</ref> <ref name="R50" >Аскольд И. Иванчик. Киммерийцы и скифы. Культурно-исторические и хронологические проблемы археологии восточноевропейских степей и Кавказа пред- и раннескифского времени. — М.-Берлин: Палеограф, 2001. — Т. II. — С. 155. — 324 с. — (Степные народы Евразии). {{oq|ru|…Трудно предполагать также, что бусина старше остального комплекса погребения более чем на триста лет. Таким образом, наиболее вероятно, что речь в данном случае должна идти об Ададнирари II. Находка бусины с его именем в 11 кургане Xоджалы вместе с ассирийским глазурованым сосудом указывает, таким образом, на датировку как этого кургана, так и синхронных ему курганов Мингечаура, IX в. до н. э.}}</ref> <ref name="R51" >И. И. Мещанинов. Ассирийская вотивная бусина в Азербайджане // Известия ООИА. — Баку, 1926. — Т. II.</ref> <ref name="R52" >V. Ömərov - Qədim Azərbaycan İşquz dövlətinin yaranması və süqutu, Səs qəzeti, 2012 2 avqust, səh. 14.</ref> <ref name="R53" >Погребова М. Н. Кавказ и Средняя Азия в древности и средневековье. // Памятники скифской культуры в Закавказье. — М., 1981. С. 42—58.</ref> <ref name="R54" >Дьяконов И. М. История Мидии. — М.-Л.: Академия Наук СССР, 1956.</ref> <ref name="R55" >Дамдамаев М. А., Луконин В. Г. Культура и экономика древнего Ирана. — М.: Наука, 1980.</ref> <ref name="R56" >[http://www.iranicaonline.org/articles/assyria- Encyclopædia Iranica. ASSYRIA]</ref> <ref name="R57" >The Cambridge History of Iran. — Cambridge University Press, 1985. — С. 103, 105, 125.</ref> <ref name="R58" >Хазанов А. М. Социальная история скифов. — М.: Наука, 1975. — С. 218-219.</ref> <ref name="R59" >Пиотровский Б. Б. По следам древних культур. Урарту.. — 1951. — С. 81-112.</ref> <ref name="R60" >Артамонов М. И. Киммерийцы и скифы. — Издательство Ленинградского Университета, 1974. — С. 26.</ref> <ref name="R61" >Техов Б. В. Скифы и Центральный Кавказ в VII - VI вв. до н.э.. — М., 1980. — С. 11.</ref> <ref name="R62" >Azərbaycan Tarixi (yeddi cilddə), Bakı, 2007, I cild.</ref> <ref name="R63" >Алиев К.Г. Античные источники по истории Азербайджана, Баку, 1986.</ref> <ref name="R443">[http://www.iranicaonline.org/articles/albania-iranian-aran-arm M.L. Chaumont, “Albania,”] Encyclopædia Iranica, I/8, pp. 806-810 (accessed on 17-may 2014-yil).</ref> <ref name="R65" >Ozarbayjon Sovet Ensiklopediyasi{{oq|az| Kür və Araz çayları hövzəsində, həmçinin Gürcüstan və Ermənistan ərazisində yayılmış arxeoloji mədəniyyət (e.ə. 2 əsr. – eramışın əvvəlləri). K.q.m. üçün, əsasən, qırmızı və ya boz rəngli iri küplərdə (hünd. 1,4 – 2 m) dəfn adəti xarakterikdir. Azərb.-da K.q.m.-nə aid qəbristanlıqlar Mincəçevir, Mil-Qarabağ, Şirvan, Naxçıvan və s. ərazilərdə aşkar edilmişdir. Ölülər bükülü vəziyyətdə sağ və ya sol börü üstə, əsasən üfiqi şəkildə dəfn olunmuşdur. Qəbirlərdən müxtəlif saxsı qablar, bəzək şeyləri, silahlar, əmək alətləri və s. aşkar edilmişdir. Tapıntılar, Qafqaz Albaniyasının [[Yaloylutəpə mədəniyyəti]] üçün də səciyyəvi olub forma və tərkib cəhətdən eyniyyət təşkil edir. K.q.m. Azərb.-nın düzən və dağətəyi r-ları üçün xarakterikdir. K.q.m.-nə mənsub əhali əkinçilik, maldarlıq, ovçuluq, balıqçılıq, sənətkarlıq və ticarətlə məşğul olmuşdur. Son dövrlərə aid qəbirlərdən Arşaki, Roma, Sasani pulları, şüşə qablar, qızıl və gümüşdən bəzəklər və s. tapılmışdır.}}</ref> <ref name="R66" >{{Yangiliklar manbasi |title=Ялойлутепинская культура |author= |newspaper= |date= |url=http://bse.sci-lib.com/article128284.html |accessdate=2016-12-09 }}</ref> <ref name="R67" >Кудрявцев О.В. Колхида, Иберия, Албания в III-I в. до н.э.//Всемирная история. М., 1956, т. 2</ref> <ref name="R68" >Qafqaz Albaniyası ilk orta əsrlərdə, T.M.Məmmədov</ref> <ref name="R69" >Дьяконов И.М., Старостин С.А. Хуррито-урартские и восточнокавказские языки // Старостин С.А. Труды по языкознанию. Москва: Языки славянских культур, 2007. Стр. 360</ref> <ref name="R70" >J. Gippert, W. Schulze. Some Remarks on the Caucasian Albanian Palimpsests / Iran and the Caucasus 11 (2007) {{oq|en|Nevertheless, it can be safely stated that from both a phonological and a lexical perspective the Caucasian „Albanian“ (which may well be styled „Old Udi“ from now on) has preserved the original Lezgian character of the language (more precisely: Eastern Samur) much better than contemporary Udi has.}}</ref> <ref name="R71" >Коряков Ю. Б. Атлас кавказских языков / РАН. Институт языкознания. М., 2006. С. 39; Карта № 15.</ref> <ref name="R72" >Климов Г. А. Языки мира: Кавказские языки. Агванский язык. — М.: Академия, 1999. — С. 459—460. — ISBN 978-5-85759-085-0</ref> <ref name="R73" >Philip L. Kohl, Mara Kozelsky, Nachman Ben-Yehuda. Selective Remembrances: Archaeology in the Construction, Commemoration, and Consecration of National Pasts. University of Chicago Press, 2007. ISBN 0-226-45058-9, ISBN 978-0-226-45058-2</ref> <ref name="R74" >Zaza Aleksidze - "Qafqaz Albaniyası yazının kəşfi və deşifrə olunması", Gürcüstan Elmlər Akademiyası bülleteni, səh 161, 2007</ref> <ref name="R75" >К. В. Тревер. Очерки по истории и культуре Кавказской Албании (IV в. до н. э. — VII в. н. э.), М. — Л., 1959. С. 318.</ref> <ref name="R76" >Philip L. Kohl, Mara Kozelsky, Nachman Ben-Yehuda. Selective Remembrances: Archaeology in the Construction, Commemoration, and Consecration of National Pasts. University of Chicago Press, 2007. ISBN 0-226-45058-9, 9780226450582</ref> <ref name="R77" >А. П. Новосельцев. Хазарское государство и его роль в истории Восточной Европы и Кавказа. — М.: Наука, 1990. — С. 31.</ref> <ref name="R78" >Азия на рубеже древности и средневековья. Закавказье в IV-XI вв. // «История Востока» (Восток в средние века).</ref> <ref name="R79" >А. К. Аликберов Кавказская Албания и лезгинские народы: актуальные проблемы, новые дискурсы. — М.: ИВ РАН, 2015. — С. 16-27.</ref> <ref name="R80" >Jean-Pierre Mahé L’historiographie arménienne de la conversion des Albaniens. — 2008.</ref> <ref name="R81" >А. П. Новосельцев. Генезис феодализма в странах Закавказья. — М.: Наука, 1980. — С. 31.</ref> <ref name="R82" >Заза Алексидзе Обнаружена письменность Кавказской Албании</ref> <ref name="R83" >М. С. Гаджиев Обычное право в текстах и комментариях. Каноны царя Албании Вачагана Благочестивого, 488 г. // Институт Востоковедения, ДНЦ, Институт истории, археологии, этнографии РАН. — М., 2009. — С. 83</ref> <ref name="R84" >Hubert Kayfhold. The History of Byzantine and Eastern Canon Law to 1500 / Wilfried Hartmann, Kenneth Pennington. — The Catholic University of America Press, 2012. {{oq|en|The canons of synod of the Albanian Church, which was held at the beginning of the fifth century under King Vacagan is contained in the Canon Book as well as in the History of the Albanians of Moses of Dasxuranc'i, originally written in Albanian but surviving only in Armenian (book I, chapter 26). The canons deal with dues to the churches, commemoration of the dead, religious houses, marital law, fasts, suits against clerics, and the like. }}</ref> <ref name="R85" >М. С. Гаджиев К интерпретации сведений о создании письменности Кавказской Албании. — М.: ИВ РАН, 2015. — С. 177-188.</ref> <ref name="R86" >{{Kitob manbasi | title = Очерки по истории и культуре Кавказской Албании IV в. до н. э.-VII в. н. э. | author = [[Kamilla Trever]]. | url= | publisher=Издательство Академии наук СССР | location=Москва-Ленинград | year = 1959 | pages=389 | isbn= | accessdate= }}</ref> <ref name="R87" >Гаибов В.А. О некоторых проблемах культа Геракла на эллинистическом Востоке (скальный комплекс Керефто в Иране). //Второй Всесоюзн. симпозиум по пробл. эллинистич. культуры на Востоке. Тез. докладов, Ереван, 1987.</ref> <ref name="R88" >Акопян А.М. Связи Армении и Кавказской Албании с Парфией. СА, 1979, № 4.</ref> <ref name="R89" >{{Kitob manbasi | title = Искусство Кавказской Албании (IV в. до н. э. — VII в. н. э.). | author = Н. И. Рзаев. | url= | publisher=Элм | location=Баку | year = 1976 | pages=138 | isbn= | accessdate= }}</ref> <ref name="R90" >Абрамян А. Г. Албанский календарь // Материалы второй Закавказской конференции по историй науки. — Б.: Элм, 1967.</ref> <ref name="R91" >{{cite encyclopedia | last = Peacock | first = Andrew | title = SHADDADIDS | encyclopedia = Encyclopædia Iranica, Online Edition | year = 2011 | accessdate = 14-mart 2015-yil | url = http://www.iranicaonline.org/articles/shaddadids | ref = harv | seperator = | archivedate = 2015-07-06 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20150706175404/http://www.iranicaonline.org/articles/shaddadids }}</ref> <ref name="R92" >Sara Aşurbəyli, Şirvanşahlar dövləti, Bakı, 2006</ref> <ref name="R93" >{{Yangiliklar manbasi |title=История Востока. В 6 т. Т. 2. Восток в средние века |author= |newspaper= |date= |url=http://www.kulichki.com/~gumilev/HE2/he2510.htm |accessdate=2015-12-14 }} {{oq|ru|Говоря о возникновении азербайджанской культуры именно в XIV-XV вв., следует иметь в виду прежде всего литературу и другие части культуры, органически связанные с языком. Что касается материальной культуры, то она оставалась традиционной и после тюркизации местного населения. Впрочем, наличие мощного пласта иранцев, принявших участие в формировании азербайджанского этноса, наложило свой отпечаток прежде всего на лексику азербайджанского языка, в котором огромное число иранских и арабских слов. Последние вошли и в азербайджанский, и в турецкий язык главным образом через иранское посредство. Став самостоятельной, азербайджанская культура сохранила тесные связи с иранской и арабской. Они скреплялись и общей религией, и общими культурно-историческими традициями}}</ref> <ref name="R94" >[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2075.html Field Listing :: Ethnic groups] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20190106010801/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2075.html |date=2019-01-06 }} (англ.). The World Factbook. ЦРУ. Проверено 23 мая 2012.</ref> <ref name="R95" >Golden, Peter B. (1992). An Introduction to the History of the Turkic Peoples. Otto Harrasowitz. pp. 385–386. ISBN 3-447-03274-X.</ref> <ref name="R96" >Yarshater, E (18-avgust 2011-yil). "The Iranian Language of Azerbaijan". Encyclopædia Iranica. Retrieved 25-yanvar 2012-yil.</ref> <ref name="R97" >Mostashari, 2006, pp=13</ref> <ref name="R98" >C.E.Bosworth, «Azerbaijan», in Encyclopedia Iranica (London and New York: Routledge and Kegan Paul, 1989)p.224</ref> <ref name="R99" >[https://books.google.az/books?id=ff2zOZYaZx0C&printsec=frontcover&hl=ru&source=gbs_v2_summary_r&redir_esc=y#v=onepage&q=&f=false Small nations and great powers Автор: Svante E. Cornell.]</ref> <ref name="R100" >[https://books.google.az/books?id=FZ2_aYHMl4IC&q=Iran&hl=ru&source=gbs_word_cloud_r&redir_esc=y#v=snippet&q=azeri&f=false Peoples of Western Asia. Marshall Cavendish Corporation.]</ref> <ref name="R101" >[http://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/iranian-azeris-a-giant-minority The Washington Institute for Near East Policy. Policy Watch #1111.]</ref> <ref name="R102" >Mattew O'Brien. Uzeir Hajibeyov and His Role in the Development of Musical Life in Azerbaijan. – Routledge, 2004. – С. 211. – ISBN 0-415-30219-6, 9780415302197 {{oq|en|But later writers have preferred to emphasise the importance of Shusha, one of the leading centres of Azeri culture, as providing a 'creative cradle' for the young boy.|}}</ref> <ref name="R103" >Suny, Ronald (1996). Armenia, Azerbaijan, and Georgia. DIANE Publishing. p. 108. ISBN 0788128132.</ref> <ref name="R104" >[http://shusha.az/susa-rayonun-%C9%99razisi-v%C9%99-t%C9%99bii-ehtiyatlari/ Şuşa rayonunun ərazisi və təbii sərvətləri, tarixi və memarlıq abidələri] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190517121728/http://shusha.az/susa-rayonun-%C9%99razisi-v%C9%99-t%C9%99bii-ehtiyatlari/ |date=2019-05-17 }}, shusha.az, İstifadə tarixi:9 yanvar 2015</ref> <ref name="R105" >{{Yangiliklar manbasi |title=Güntay Gəncalp: Tariximizdə sünni məscidlər ərəb, şiə məscidlər də fars dilini qoruyan səngərlər olmuşdur. |author=[[Güntay Gəncalp]], Hüseynov Nurlan |newspaper=kultura.az |date=2016-04-22 |url=http://www.kultura.az/news/20160422051441095 |accessdate=2016-12-09 }}</ref> <ref name="R106" >Kazemzadeh, Firuz (1951). The Struggle for Transcaucasia: 1917-1921. The New York Philosophical Library. pp. 124, 222, 229, 269–270. ISBN 0-8305-0076-6.</ref> <ref name="R107" >{{Yangiliklar manbasi |title=Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamenti (1918-1920-ci illər) |author= |newspaper= |date= |url=http://www.meclis.gov.az/?/az/content/68 |accessdate=2017-04-20 }}</ref> <ref name="R108" >М. Волхонский, В. Муханов. Указ. раб., с. 227</ref> <ref name="R109" >Ашнин Ф. Д., Алпатов В. М., Насилов Д. М. Репрессированная тюркология. — М.: «Восточная литература» РАН, 2002. — С. 296.</ref> <ref name="R110" >Свентоховский Т. Русское правление, модернизаторские элиты и становление национальной идентичности в Азербайджане // Азербайджан и Россия: общества и государства / Редактор-составитель Д. Е. Фурман. — М.: Летний сад, 2001.</ref> <ref name="R111" >Вечно живые традиции. — Баку: Азернешр, 1968. — С. 167.</ref> <ref name="R112" >{{veb manbasi|title=Azad və cəsur TÜRK QADINIna ithaf|url=http://www.azadliq.info/102191.html|website=www.azadliq.info|publisher=www.azadliq.info|accessdate=15 noyabr 2016|archiveurl=http://www.azadliq.info/102191.html|archivedate=15 noyabr 2016}}</ref> <ref name="R113" >{{veb manbasi|title=Ilk “avropalı” azərbaycanlı|url=http://www.mediapost-az.com/?type=xebergoster&xeber=yazar&id=1825|website=www.mediapost-az.com|publisher=www.mediapost-az.com|accessdate=15 noyabr 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161125173621/http://mediapost-az.com/?type=xebergoster&xeber=yazar&id=1825|archivedate=2016-11-25}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20161125173621/http://mediapost-az.com/?type=xebergoster&xeber=yazar&id=1825 |date=2016-11-25 }}</ref> <ref name="R114" >{{veb manbasi|title=«İlk»lərin müəllifi|url=http://www.anl.az/down/meqale/kaspi_az/2014/iyul/385354.htm|website=www.anl.az|publisher=www.anl.az|accessdate=15 noyabr 2016|archiveurl=http://www.anl.az/down/meqale/kaspi_az/2014/iyul/385354.htm|archivedate=15 noyabr 2016}}</ref> <ref name="R115" >{{veb manbasi|title=Azərbaycanın ilk aktrisası kimdir?|url=http://news.milli.az/culture/268287.html|website=news.milli.az|publisher=news.milli.az|accessdate=15 noyabr 2016|archiveurl=http://news.milli.az/culture/268287.html|archivedate=15 noyabr 2016}}</ref> <ref name="R116" >{{veb manbasi|title=Azərbaycanın ilk qadın opera müğənnisi...|url=http://anl.az/down/meqale/sherq/2011/may/el10.htm|website=anl.az|publisher=anl.az|accessdate=15 noyabr 2016|archiveurl=http://anl.az/down/meqale/sherq/2011/may/el10.htm|archivedate=15 noyabr 2016}}</ref> <ref name="R117" >{{veb manbasi|title=İlk kinoaktrisamız, kimyaçı akademikin əzablı həyatı|url=http://modern.az/az/news/77217/#gsc.tab=0|website=modern.az|publisher=modern.az|accessdate=15 noyabr 2016|archiveurl=http://modern.az/az/news/77217/#gsc.tab=0|archivedate=15 noyabr 2016}}</ref> <ref name="R118" >{{veb manbasi|title=Azərbaycanın ilk qadın reiissorunun 100 illiyi qeyd olundu|url=http://anl.az/down/medeniyyet2008/mart/medeniyyet2008_mart_196.htm|website=anl.az|publisher=anl.az|accessdate=15 noyabr 2016|archiveurl=http://anl.az/down/medeniyyet2008/mart/medeniyyet2008_mart_196.htm|archivedate=15 noyabr 2016}}</ref> <ref name="R119" >{{veb manbasi|title=My Life as Azerbaijan's First Ballerina|url=http://www.azer.com/aiweb/categories/magazine/ai103_folder/103_articles/103_almaszade.html|website=www.azer.com|publisher=www.azer.com|accessdate=15 noyabr 2016|archiveurl=http://www.azer.com/aiweb/categories/magazine/ai103_folder/103_articles/103_almaszade.html|archivedate=15 noyabr 2016}}</ref> <ref name="R120" >{{veb manbasi|title=Ayna Sultanova kimdir? – ARAŞDIRMA|url=http://deyerler.org/145565-ayna-sultanova-kimdire-v-araedirma.html|website=deyerler.org|publisher=deyerler.org|accessdate=15 noyabr 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170904172631/http://deyerler.org/145565-ayna-sultanova-kimdire-v-araedirma.html|archivedate=2017-09-04}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20170904172631/http://deyerler.org/145565-ayna-sultanova-kimdire-v-araedirma.html |date=2017-09-04 }}</ref> <ref name="R121" >{{veb manbasi|title=20 Yanvar: qanlı Bakı faciəsinin pərdəarxası, yaxud Naxçıvanın işğalı ssenarisi|url=http://www.anl.az/down/meqale/xalqqazeti/2013/yanvar/289735.htm|website=www.anl.az|publisher=www.anl.az|accessdate=15 noyabr 2016|archiveurl=http://www.anl.az/down/meqale/xalqqazeti/2013/yanvar/289735.htm|archivedate=15 noyabr 2016}}</ref> <ref name="R122" >The Living Age... by Eliakim Littell and Robert S. Littell. Making of America Project. Littell, Son & Company, 1934; p. 226-27</ref> <ref name="R123" >[http://www.times.am/?p=18701&l=ru/В+Азербайджане+обсуждают+вопрос+лишения+звания+«народного+писателя»+классика+армянской+литературы+Ширванзаде В Азербайджане обсуждают вопрос лишения звания «народного писателя» классика армянской литературы Ширванзаде]</ref> <ref name="R124" >Валентин Крапива. Парни из Баку. В игре и вне игры. — С. 16. — 110 с.</ref> <ref name="R125" >{{Yangiliklar manbasi |title=AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MƏDƏNİYYƏT NAZİRLİYİ |author= |newspaper= |date= |url=http://www.azerbaijan.az/_StatePower/_MinistersCabinet/ministersCabinet_10_a.html |accessdate=2015-12-14 }}</ref> <ref name="R126" >{{Yangiliklar manbasi |title=Президент Азербайджана создал новые министерства на базе двух старых |author= |newspaper= |date= |url=http://regnum.ru/news/581763.html |accessdate=2015-12-14 }}</ref> <ref name="R127" >[http://www.medeniyyettv.az/haggimizda.html#&slider1=1 MƏDƏNİYYƏT TELEVİZİYA KANALI HAQQINDA]</ref> <ref name="R128" >{{Yangiliklar manbasi |title=Capitals of Islamic Culture for the years 2005-2025 adopted by the Islamic Conferences of Culture Ministers |author= |newspaper= |date= |url=http://www.isesco.org.ma/capitals-of-islamic-culture/ |accessdate=2015-05-02 }}</ref> <ref name="R129" >{{Yangiliklar manbasi |title=Şəki paytaxt elan edildi|author= |newspaper= |date= |url=http://news.milli.az/country/385581.html |accessdate=2015-05-02 }}</ref> <ref name="R130" >{{Yangiliklar manbasi |title=Ganja 2016 |author=europeanyouthcapital.org |newspaper= |date=JUNE 12, 2014 |url=http://www.europeanyouthcapital.org/capitals/ganja-2016/ |accessdate=2017-03-20 |seperator= |archivedate=2017-05-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170522103239/http://www.europeanyouthcapital.org/capitals/ganja-2016/ |access-date=2017-11-21 |archive-date=2017-05-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170522103239/http://www.europeanyouthcapital.org/capitals/ganja-2016/ }}</ref> <ref name="R131" >[[Böyük Sovet Ensiklopediyası]]nda [https://slovari.yandex.ru/dict/bse/article/00001/17200.htm Азербайджанская ССР. Архитектура и изобразительное искусство Архитектура Азербайджана] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071031020751/http://slovari.yandex.ru/dict/bse/article/00001/17200.htm |date=2007-10-31 }} məqaləsi</ref> <ref name="R132" >[http://azer.com/aiweb/categories/magazine/ai111_folder/111_articles/111_kish_church.html ''J. Bjornar Storfjell, Ph.D.'' The Church in Kish. Carbon Dating Reveals its True Age. Azerbaijan International, Spring 2003]</ref> <ref name="R135">The Grove Encyclopedia of Islamic Art and Architecture, 2009, pp=237</ref> <ref name="R135"/> <ref name="R134" >А. В. Саламзаде. Народы Азербайджанской Советской Социалистической Республики. Архитектура / Под редакцией Б.А.Гарданова, А.Н.Гулиева, С.Т.Еремяна, Л.И.Лаврова, Г.А.Нерсесова, Г.С.Читая. — Народы Кавказа: Этнографические очерки: Издательство Академии наук СССР, 1962. — Т. 2. — С. 175.</ref> <ref name="R136" >[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_pictures/52/Азербайджанская «Популярная художественная энциклопедия.» Под ред. Полевого В. М.; М.: Издательство "Советская энциклопедия", 1986.]</ref> <ref name="R137" >{{Yangiliklar manbasi | title=The Soviet Period of Architecture in Azerbaijan| author=''Ilham Aliyev''|publisher=Azerbaijan International| url=http://azer.com/aiweb/categories/magazine/64_folder/64_articles/64_useynov.html| date=Winter 1998 }}</ref> <ref name="R138" >Бретаницкий Л. С., Веймарн Б. В. Искусство Азербайджана IV — XVIII веков / Редактор И. А. Шкирич. — Москва: Искусство, 1976. — 272 с.</ref> <ref name="R139" >Əfəndi R. Azərbaycan incəsənəti. — Б.: Şərq-Qərb, 2007. — 160 с. — ISBN 978-9952-34-116-4.</ref> <ref name="R140" >Ализаде А. Лагич, историко-культурный заповедник Азербайджана // журнал : İRS. — 2005. — № 4.</ref> <ref name="R141" >Лятиф Керимов. Азербайджанский ковёр. Том III. VI. Тебризский тип. А) Тебризская группа. Б.: «Гянджлик», 1983.</ref> <ref name="R142" >[http://www.iranicaonline.org/articles/carpets-xv Encyclopaedia Iranica. Caucasian Carpets. Richard Wright]. {{oq|en|Russian imperial expansion in the late 13th/19th century opened the Caucasus to the West, and what had been a modest local weaving industry evolved into a major source of exports. The main weaving zone was in the eastern Transcaucasus south of the mountains that bisect the region diagonally (see Figure 1), the area now comprised in the Azerbaijan SSR; it is the homeland of a Turkic population known today as Azeri (see AZERBAIJAN vi. Population and its Occupations and Culture). Other ethnic groups also practiced weaving, some of them in other parts of the Caucasus, but they were of lesser importance.}}</ref> <ref name="R143" >[http://www.cmgbooksandart.com/?page=shop/flypage&product_id=14205&CLSN_253=12539271912536d0982bce4db142e804 Siawosh AZADI; Latif KERIMOV; Werner ZOLLINGER. Azerbaijani-Caucasian Rugs. — Switzerland Ulmke Collection, 2001. — p. 135. — ISBN 3-925813-10-1 / 9783925813108] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160731181053/http://www.cmgbooksandart.com/?page=shop%2Fflypage&product_id=14205&CLSN_253=12539271912536d0982bce4db142e804 |date=2016-07-31 }}{{oq|en|From the 15th century and especially from the second half of the 16th century, the Afshan, Lachak-turundj, Goelbendlik and other carpet compositions which were developed in southern Azerbaijan were adopted by the weavers in the towns of northern Azerbaijan (Garabagh, Baku, Shirvan). The floral pattern on which these designs were based were soon transformed into geometric patterns which reflected the local technical and artistic preferences.}} {{oq|en|According to historical sources, the six Caspian districts of Azerbaijan produced 18,000 rugs and carpet fabrics in 1843. Carpets from Shirvan and Guba were sold in Baku and those from Kazak and Ganja in Tabriz and Istanbul.}}</ref> <ref name="R144" >[http://www.britannica.com/place/Iran#ref=ref315870 Britannica Encyclopedia. Iran. Shah Abbas.]{{oq|en|«The silk trade, over which the government held a monopoly, was a primary source of revenue. Ismāʿīl’s successor, Ṭahmāsp I (reigned 1524-76), encouraged carpet weaving on the scale of a state industry. ʿAbbās I (reigned 1588—1629) established trade contacts directly with Europe, but Iran’s remoteness from Europe, behind the imposing Ottoman screen, made maintaining and promoting these contacts difficult and sporadic.»}}</ref> <ref name="R145" >[http://www.britannica.com/art/Tabriz-school Britannica Encyclopedia. Tabriz school.]{{oq|en|«The Tabrīz school reached its apogee just as the Il-Khans were being vanquished by the Timurids (1370—1506), the dynasty of the Islāmic conqueror Timur. The school continued to be active in this period, though it was overshadowed by the workshops in Shīrāz and Herāt (see Shīrāz school; Herāt school). When the Ṣafavids came to power at the beginning of the 16th century, however, the ruler Shāh Esmāʿīl brought the master of the Herāt school, Behzād, to Tabrīz, and the school was revived with a radical change in style. The figures were individuals rather than types, and the colours were graded in marvelously subtle shades. Following the removal of the Ṣafavid court from Tabrīz, the school began to decline, and the Kazvin and Eṣfahān schools (see Eṣfahān school) then became the centres of painting in Iran.»}}</ref> <ref name="R146" >Р. Тагиева - Азербайджанский ковёр, Баку, 2003, стр. 158-163</ref> <ref name="R147" >Altstadt, 1992, pp=24</ref> <ref name="R148" >[https://books.google.az/books?lr=&cd=1&hl=ru&id=PpGZVbA9BmcC&dq=The+Official+Identification+and+Price+Guide+to+Oriental+Rugs&q=Azeri Joyce C. Ware. The Official Identification and Price Guide to Oriental Rugs. — House of Collectibles: 1992, p. 221. — ISBN 0-87637-882-3, 9780876378823.]</ref> <ref name="R149" >Мехди Зариф, 2006, pp=19</ref> <ref name="R150" >Мехди Зариф, 2006, pp=18</ref> <ref name="R151" >Мехди Зариф, 2006, pp=16-19</ref> <ref name="R163">The Grove Encyclopedia of Islamic Art and Architecture, 2009, pp=241</ref> <ref name="R163"/> <ref name="R163"/> <ref name="R153" >Шәки Ханларынын Сарајы / Под ред. Дж. Кулиева. — Азербайджанская советская энциклопедия: Главная редакция Азербайджанской советской энциклопедии, 1987. — Т. 10. — С. 502-503.</ref> <ref name="R154" >{{Citation |year= |title=Great Soviet Encyclopedia - Usta Gambar Garabaghi. |url=http://bse.chemport.ru/karabagi_usta_gambar.shtml |access-date=2017-11-21 |archivedate=2013-01-13 |archiveurl=https://archive.is/20130113195901/http://bse.chemport.ru/karabagi_usta_gambar.shtml }}</ref> <ref name="R155" >Под общ. ред. Б.В. Веймарна, Ю.Д. Колпинского (1964). General History of Art 5. М.: Искусство.</ref> <ref name="R156" >"Usta Gambar Garabaghi". Личности.</ref> <ref name="R157" >[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_pictures/52/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F "Azerbaijan Soviet Socialist Republic".]</ref> <ref name="R158" >[http://enc-dic.com/enc_art/Karabagi-usta-gambar-335.html "Usta Gambar Garabaghi". Encyclopedias & Dictionaries.]</ref> <ref name="R160" >Миклашевская Н. М. Художники XIX в. Мирза Кадым Эривани и Мир Мохсун Навваб / Под ред. Полевого В. М.. — Искусство Азербайджана. — Баку, 1954. — Т. IV.</ref> <ref name="R161" >История Азербайджана. — Б.: Издательство Академии наук Азербайджанской ССР, 1960. — Т. II. — С. 422.</ref> <ref name="R162" >[http://www.gender-az.org/index_az.shtml?id_main=19&id_sub=70&id_sub_sub=61 Azerbaijan Gender Information Centre]</ref> <ref name="R166" >The Grove Encyclopedia of Islamic Art and Architecture, 2009, pp=240</ref> <ref name="R164" >А. К. Лебедев. Василий Васильевич Верещагин: Жизнь и творчество. 1842—1904. Искусство, 1972. Стр. 42</ref> <ref name="R165" >Basile Vereschaguine. Voyage dans les provinces du Caucase. — Le Tour du Monde. — Leipzig, 1869. — С. 309.</ref> <ref name="R167" >А. Ю. Казиев. О видах народного бытового искусства // Искусство Азербайджана. — Б.: Издательство Академии наук Азербайджанской ССР, 1954. — Т. IV. — С. 31. {{oq|ru|Каменные надгробия в виде фигур лошадей и баранов, встречающиеся в различных районах Северного и Южного Азербайджана, являются примерами памятников азербайджанской средневековой круглой скульптуры. Несмотря на запрет ислама изображать живые существа, особенно в круглой скульптуре, дающей тень, народные мастера все же создавали как в живописи и орнаментике, так и в скульптуре изображения человека, животных и птиц, придавая им декоративный характер.}}</ref> <ref name="R168" >Народный комиссариат просвещения, Академия наук СССР, Институт этнографии имени Н. Н. Миклухо-Маклая. Советская этнография. Выпуски 4-6.. — Издательство Академии наук СССР, 1976.. — С. 40. {{oq|ru|Отметим также в качестве своеобразной параллели каменные надгробья с изваяниями коней или баранов, называемые в народе гон, которые служат еще одним примером нарушения догматики ислама…}}</ref> <ref name="R169" >Заур Ализаде. Первый азербайджанский профессиональный скульптор - Зейнал Абдин Алиев // газета. — «Зеркало», 04.07.2009.</ref> <ref name="R172">The Grove Encyclopedia of Islamic Art and Architecture, 2009, bet.240</ref> <ref name="R172"/> <ref name="R171" >Габибов Н. Д., Наджафов М. К. Искусство Советского Азербайджана. — М.: Искусство, 1960. — С. 132. — 198 с</ref> <ref name="R173" >Клюева И. В. Художественно-педагогическая деятельность Степана Эрьзи. — Саранск: Издательство Мордовского университета, 2007. — 202 с.</ref> <ref name="R174" >Мәммәдова (азерб.) // Азербайджанская советская энциклопедия / Под ред. Дж. Кулиева. — Б.: Главная редакция Азербайджанской советской энциклопедии, 1982. — C. VI. — S. 508.</ref> <ref name="R175" >{{Yangiliklar manbasi|title=İran Şahlarının İki Türkçe Mektubu|url=http://www.journals.istanbul.edu.tr/iuturkiyat/article/viewFile/1023000910/pdf|accessdate=2017-11-21|archivedate=2016-03-05|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305175135/http://www.journals.istanbul.edu.tr/iuturkiyat/article/viewFile/1023000910/pdf|access-date=2017-11-21|archive-date=2016-03-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20160305175135/http://www.journals.istanbul.edu.tr/iuturkiyat/article/viewFile/1023000910/pdf}}</ref> <ref name="R176" >Azərbaycan dili dialekt və şivələrinin təsnifi, səh. 19 // Azərbaycan dialektologiyasının əsasları: Ali məktəblər üçün dərs vəsaiti. Müəllif: Məmmədağa Şirəliyev. Bakı: "Marif", 1967, 424 səh. — Təkrar nəşr. Buraxılışa məsul: Əziz Güləliyev. Bakı: "Şərq–Qərb", 2008, 416 səh. ISBN 9789952341836</ref> <ref name="R177" >Introduction, page XIX. // [http://dl.lux.bookfi.org/genesis/611000/f7c839d4e27cb16c4c8450d34c5f967a/_as/%5BKurtulus_Oztopcu%5D_Elementary_Azerbaijani_(Turk_Di(BookFi.org).pdf Elementary Azerbaijani] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150919055853/http://dl.lux.bookfi.org/genesis/611000/f7c839d4e27cb16c4c8450d34c5f967a/_as/%5BKurtulus_Oztopcu%5D_Elementary_Azerbaijani_(Turk_Di(BookFi.org).pdf |date=2015-09-19 }}. Author: Kurtuluş Öztopçu. Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi. [[wikipedia:Santa Monica, California|Santa Monica (State of California)]] — Istanbul: Sanat Kitabevi, 2003, XXIII+381 pages. ISBN 9789759377304 {{en}}{{oq|en|1.6. The most-widely accepted classification of Azerbaijani dialects developed by Shiraliyev, divides them into four categories: Eastern: Guba, Baku, Shamakhy, Mugan, Lankaran; Western: Gazakh, Garabagh, Ganja, Airym; Northern: Shaki, Zagatala-Gakh; Southern: Nakhchivan, Ordubad, Tabriz, Yerevan.}}</ref> <ref name="R178" >Ширалиев М. Ш. Диалекты и говоры азербайджанского языка // Диалекты тюркских языков: очерки. — М.: «Восточная литература» РАН, 2010. — С. 36. — ISBN 978-5-02-036421-9.</ref> <ref name="R179" >Будагова З. И. Азербайджанский язык (краткий очерк). — Баку: Элм, 1982. — С. 7.</ref> <ref name="R180" >{{Yangiliklar manbasi |title=AZERBAIJAN viii. Azeri Turkish |author=G. Doerfer |newspaper=Iranica |date=15-dekabr 1988-yil |url=http://www.iranicaonline.org/articles/azerbaijan-viii |accessdate=2017-07-20 }} {{oq|en|On the other hand, many Azeri words (about 1,200) entered Persian (still more in Kurdish), since Iran was governed mostly by Azeri-speaking rulers and soldiers since the 16th century (Doerfer, 1963-75); these loanwords refer mainly to administration, titles, and conduct of war. This long-lasting Iranian-Azeri symbiosis must be borne in mind if one is to understand the modern history of Iran and its language correctly.}}</ref> <ref name="R181" >[https://ru.wikisource.org/wiki/%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%91%D0%B0%D0%BA%D1%83,_%D0%B3%D1%83%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B4 Баку, губернский город] // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.</ref> <ref name="R182" >Mazzaoui, Michel B; Canfield, Robert (2002). "Islamic Culture and Literature in Iran and Central Asia in the early modern period". Turko-Persia in Historical Perspective. Cambridge University Press. pp. 86–7. ISBN 978-0-521-52291-5. {{oq|en|Safavid power with its distinctive Persian-Shi'i culture, however, remained a middle ground between its two mighty Turkish neighbors. The Safavid state, which lasted at least until 1722, was essentially a "Turkish" dynasty, with Azeri Turkish (Azerbaijan being the family's home base) as the language of the rulers and the court as well as the Qizilbash military establishment. Shah Ismail wrote poetry in Turkish. The administration nevertheless was Persian, and the Persian language was the vehicle of diplomatic correspondence (insha'), of belles-lettres (adab), and of history (tarikh)}}</ref> <ref name="R183" >Savory, Roger (2007). Iran Under the Safavids. Cambridge University Press. p. 213. ISBN 978-0-521-04251-2. {{oq|en|qizilbash normally spoke Azari brand of Turkish at court, as did the Safavid shahs themselves; lack of familiarity with the Persian language may have contributed to the decline from the pure classical standards of former times}}</ref> <ref name="R184" >The Role of Azerbaijani Turkish in Safavid Iran, Willem Floor and Hasan Javadi</ref> <ref name="R185" >Zabiollah Safa (1986), "Persian Literature in the Safavid Period", The Cambridge History of Iran, vol. 6: The Timurid and Safavid Periods. Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-20094-6, pp. 948–65. P. 950 {{oq|en|In day-to-day affairs, the language chiefly used at the Safavid court and by the great military and political officers, as well as the religious dignitaries, was Turkish, not Persian; and the last class of persons wrote their religious works mainly in Arabic. Those who wrote in Persian were either lacking in proper tuition in this tongue, or wrote outside Iran and hence at a distance from centers where Persian was the accepted vernacular, endued with that vitality and susceptibility to skill in its use which a language can have only in places where it truly belongs.}}</ref> <ref name="R186" >Cyril Glassé (ed.), The New Encyclopedia of Islam, Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield Publishers, revised ed., 2003, ISBN 0-7591-0190-6, p. 392 {{oq|en|Shah Abbas moved his capital from Qazvin to Isfahan. His reigned marked the peak of Safavid dynasty's achievement in art, diplomacy, and commerce. It was probably around this time that the court, which originally spoke a Turkic language, began to use Persian}}</ref> <ref name="R187" >{{Yangiliklar manbasi |title=SOLAYMĀN I |author=Rudi Matthee |newspaper= |date= |url=http://www.iranicaonline.org/articles/solayman-1 |accessdate=2015-09-09 }}</ref> <ref name="R188" >Ardabil Becomes a Province: Center-Periphery Relations in Iran, H. E. Chehabi, International Journal of Middle East Studies, Vol. 29, No. 2 (May, 1997), 235 {{oq|en|Azeri Turkish was widely spoken at the two courts in addition to Persian, and Mozaffareddin Shah (r.1896-1907) spoke Persian with an Azeri Turkish accent....}}</ref> <ref name="R189" >Law, Henry D.G. (1984) "Modern Persian Prose (1920s-1940s)" Ricks, Thomas M. Critical perspectives on modern Persian literature Washington, D.C.: Three Continents Press s. 132 ISBN 0914478958, 9780914478959 "cited in Babak, Vladimir; Vaisman, Demian; Wasserman, Aryeh. "Political Organization in Central Asia and Azerbaijan": {{oq|en|During most of the Qajar rule, Turkish was the principal language spoken at the court, while Persian was the predominantly literary language.}}</ref> <ref name="R190" >Сумбатзаде А. С. Азербайджанцы, этногенез и формирование народа. — "Элм", 1990. — 304 с. — ISBN 5-8066-0177-3. {{oq|ru|Во второй половине XVIII в. азербайджанский язык впервые становится языком государственных актов, официальной переписки в административных учреждениях, в частности, в канцелярии Северо-восточного объединения, созданного Фатали-ханом. Об этом свидетельствуют сохранившиеся в русских архивах тексты разных документов подобного характера. Так, например, в документе на азербайджанском языке, направленном в феврале 1768 г. Кизлярскому коменданту русским чиновником, находившимся в то время в гор. Шемахе, очевидно, кумыком по национальности Темур-беком, было написано: «Кубинский Фатали-хан со внуком Аджи Челебиевым, Усейн-ханом, собрав войска свои, приняли движение... к новой и старой Шемахе, которыми без войны овладели». Сохранился текст соглашения, заключённого в апреле 1776 г. между южнодагестанскими феодалами и Фатали-ханом, об их примирении. В этом соглашении на чисто азербайджанском языке было написано следующее: «Между нами и дербентским, и кубинским Фатали-ханом в наши дела подводим черты и соглашаемся на примирение».}}</ref> <ref name="R191" >Keith Brown, Sarah Ogilvie. [https://books.google.ge/books?id=F2SRqDzB50wC&pg=PA111&dq=An+Azerbaijanian+koine%C2%B4&hl=ru&sa=X&ei=v9oCVfzdHsnWPdqlgdgN&ved=0CCcQ6AEwAA#v=onepage&q=An%20Azerbaijanian%20koine%C2%B4&f=false Concise encyclopedia of languages of the world]. — Elsevier, 2009. — С. 110-113. — ISBN 978-0-08-087774-7.</ref> <ref name="R192" >М. Ю. Лермонтов. Собрание сочинений / Под общей редакцией И. Л. Андроникова, Д. Д. Благого, Ю.Г. Оксмана. — М.: Государственное издательство художественной литературы, 1958. — Т. 4. — С. 450-451. — 596 с.</ref> <ref name="R193" >Кавказские языки // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.</ref> <ref name="R194" >Эзов Г. А. Сношения Петра Великого с армянским народом. — Типография Императорской Академии Наук, 1898.</ref> <ref name="R195" >Волкова Н. Г. Материалы экономических обследований Кавказа 1880-х годов как этнографический источник // Кавказский этнографический сборник. — М.: Наука, 1984. — Т. 8. — С. 222.</ref> <ref name="R196" >Charles Dowsett. Sayatʻ-Nova: an 18th-century troubadour : a biographical and literary study. Peeters Publishers, 1997. ISBN 90-6831-795-4, 9789068317954. P.422 {{oq|en|In any case, early 1758 seems to have been a time of feverish activity on the part of Sayat-Nova in the Azeri field. Although one cannot be sure, since Azeri was the lingua franca of the Caucasus and well understood at the Georgian court, it is possible that Sayat-Nova performed his songs in this language in public, in and outside Tiflis and T'elavi}}</ref> <ref name="R197" >''Əsgərova Q. İ.'' Dünya dillərində Azərbaycan mənşəli sözlər // Filologiya məsələləri. — Bakı, 2015. — No 4.</ref> <ref name="R198" >''Асланов Г. Н.'' Функционирование азербайджанских элементов в русском языке // Научные труды Азербайджанского педагогического института русского языка и литературы. — 1979. — № 1. — С. 19-27.</ref> <ref name="R199" >''Асланов А. М.'' Азербайджанский язык в орбите языкового взаимодействия: социально-лингвистическое исследование. — Б.: Элм, 1989. — 198 с.</ref> <ref name="R200" >''Джидалаев Н. С.'' Тюркизмы в дагестанских языках: опыт историко-этимологического анализа. — М.: Наука, 1990. — 251 с. — ISBN 5-02-011019-1.</ref> <ref name="R201" >''Исаев М. Г.'' Азербайджанские заимствования в Тлянандском говоре аварского языка // Материалы пятой региональной научной сессии по историко-сравнительному изучению иберийско-кавказских языков. — Орджоникидзе, 1977.</ref> <ref name="R202" >''Хатунцева Е. Б.'', Ахмедова Г. Н. Азербайджанские частицы в русской разговорной речи // Научные труды Азербайджанского педагогического института русского языка и литературы. — 1979. — № 3. — С. 11-17.</ref> <ref name="R203" >''Зәринәзадә Һ. Һ.'' Фарс дилиндә Азәрбајҹан сөзләри — Bakı, 1962.</ref> <ref name="R204" >Гусейнов, 1949, bet.126</ref> <ref name="R205" >Шнирельман, 2003, bet.34-35</ref> <ref name="R206" >C. E. Bosworth. Azerbaijan — Islamic history to 1941. Iranica.</ref> <ref name="R207" >Гасанлы Дж. СССР-Иран: Азербайджанский кризис и начало холодной войны (1941—1946 гг). — Герои Отечества, 2006. — С. 216. — ISBN 5-91017-012-0.</ref> <ref name="R208" >Конституции государств Азии: в 3 т. — Институт законодательства и сравнительного правоведения при Правительстве РФ: Норма, 2010. — Т. 1: Западная Азия. — С. 244. — ISBN 978-5-91768-124-5, ISBN 978-5-91768-125-2.</ref> <ref name="R209" >Гасанлы Дж. П. Хрущёвская «оттепель» и национальный вопрос в Азербайджане (1954-1959). — Флинта, 2009. — С. 175-177. — ISBN 978-5-9765-0792-0, УДК 94(5) ББК 63.3(5Азе)-4 Г22.</ref> <ref name="R210" >Гиляревский Р. С., Гривнин В. С. Определитель языков мира по письменности. — М.: Наука, 1964. — С. 48.</ref> <ref name="R211" >Советский Азербайджан: мифы и действительность. — Баку: Элм, 1987. — С. 293.</ref> <ref name="R212" >Тагиев И. Мирза Фатали Ахундов и новый тюркский алфавит // Культура и письменность Востока. — Б., 1928. — С. 58-61.</ref> <ref name="R213" >FƏRHAD AĞAZADƏ VƏ LATIN ƏLIFBASINA KEÇiD, İsaxan İsaxanlı</ref> <ref name="R214" >Алпатов В. М. 150 языков и политика. 1917—2000. Социолингвистические проблемы СССР и постсоветского пространства. — М.: Крафт+, Институт востоковедения РАН, 2000. — С. 48.</ref> <ref name="R215" >Гиляревский Р. С., Гривнин В. С. Определитель языков мира по письменности. — М.: Наука, 1964. — С. 47.</ref> <ref name="R216" >[[Məmmədhüseyn Təhmasib]]. Seçilmiş əsərləri. 2 cilddə. I cild. Bakı: Mütərcim, 2010. - səh. 474.</ref> <ref name="R217" >Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatı, Ramil Əliyev</ref> <ref name="R218" >А. П. Векилов. Народная поэзия Азербайджана / Под ред. Ф. Я. Прийма. — Л.: Советский писатель., 1978. — Т. 2. — С. 31-34. — 448 с.</ref> <ref name="R219" >Газ. «Хаят», 1905, № 20</ref> <ref name="R220" >Мелетинский Е. М. Огузский эпос «Китаб-и дэдэм Коркут» // История всемирной литературы: В 8 томах / АН СССР; Ин-т мировой лит. им. А. М. Горького. — М.: Наука, 1985. — Т. III. — С. 588—590.</ref> <ref name="R221" >Michael E. Meeker. The Dede Korkut Ethic (англ.) // International Journal of Middle East Studies. — 1992. — August (vol. 24, no. 3). — P. 395—417.</ref> <ref name="R222" >Китаби Деде Горгуд = Китаби-Дəдə Горгуд / Составители, транскрипция, упрощённый вариант и предисловие Фархада Зейналова и Самета Ализаде. — Б.: Язычы, 1988. — 265 с. — ISBN 5560002518. (азерб.)</ref> <ref name="R223" >Короглы Х. Китаби деде Коркуд // Большая советская энциклопедия. — М., 1973. — Т. XII. — С. 203.</ref> <ref name="R224" >Китаби-Дәдә Горгуд (азерб.) // Азербайджанская советская энциклопедия / Под ред. Дж. Кулиева. — Б.: Главная редакция Азербайджанской советской энциклопедии, 1981. — C. V. — S. 408.</ref> <ref name="R225" >{{Yangiliklar manbasi |title=OḠUZ KHAN NARRATIVES |author=İlker Evrım Bınbaş |newspaper=[[Encyclopædia Iranica]] |date=15-aprel 2010-yil |url=http://www.iranicaonline.org/articles/oguz-khan-narratives |accessdate=2016-12-09 }}</ref> <ref name="R226" >Даронян С. К. «Ашик-Кериб» Лермонтова и армянские записи сказания. — «Вестник общественных наук АН Армянской ССР», 1974. — № 4. — С. 79—92.</ref> <ref name="R227" >Sakina Berengian. Azeri and Persian literary works in twentieth century Iranian Azerbaijan. — Berlin: Klaus Schwarz Verlag, 1988. — С. 20. — 238 с. — ISBN 9783922968696. {{oq|en| It was also during the Safavid period that the famous Azeri folk romances — Shah Esmail, Asli-Karam, Ashiq Gharib, Koroghli, which are all considered bridges between local dialects and the classical language — were created and in time penetrated into Ottoman, Uzbek, and Persian literatures. The fact that some of these lyrical and epic romances are in prose may be regarded as another distinctive feature of Azeri compared to Ottoman and Chaghatay literatures.}}</ref> <ref name="R228" >Баскаков Н. А. Тюркские языки. — М.: Издательство восточной литературы, 1960. — С. 140.</ref> <ref name="R229" >В. И. Асланов. Из наблюдений над лексикой «Дивана» Кады Бурханеддина / Туркологика. Андрей Николаевич Кононов, Юрий Ашотович Петросян, Академия наук СССР. Отделение литературы и языка, Институт востоковедения (Академия наук СССР). — Л.: Наука, 1976. — С. 221. — 363 с. {{oq|ru|В Британском музее хранится единственный список «Дивана» незаслуженно забытого поэта Кады Бурханеддина Сивасского, одного из ярких представителей тюркоязычной литературы XIV века. «Диван», датированный 1393 г. и содержащий более 20 тыс. стихотворных строк, имеет большое значение не только для изучения истории тюркоязычной литературы, но и для исследования лексики грамматики, диалектологии юго-западной группы тюркских языков, в частности и азербайджанского языка в историческом аспекте. Лексика «Дивана» (в дальнейшем он именуется сокращенно — ДКБ) не имеет существенных расхождений с лексикой современного азербайджанского языка, но она значительно отличается от лексического состава диванов других тюркоязычных поэтов, не только эпохи самого Кады Бурханеддина…}}</ref> <ref name="R230" >Minorsky V. Jihan-shah Qara-Qoyunlu and his poetry.— BSOAS, XVI/2, London, 1954, p. 283, цит. по: [http://vostlit.narod.ru/Texts/rus/Hunji/vved.htm]</ref> <ref name="R231" >{{Yangiliklar manbasi |title=AZERBAIJAN x. Azeri Turkish Literature |author=H. Javadi and K. Burrill |newspaper=iranicaonline.org |date=15-dekabr 1988-yil |url=http://www.iranicaonline.org/articles/azerbaijan-x |accessdate=2017-01-10 }} </ref> <ref name="R232" >Хәтаи Тәбризи / Под ред. Дж. Кулиева. — Азербайджанская советская энциклопедия: Главная редакция Азербайджанской советской энциклопедии, 1987. — Т. X. — С. 80.</ref> <ref name="R233" >MÖHSÜN NAĞISOYLU (2011). XVI ƏSR AZƏRBAYCAN TƏRCÜMƏ ƏSƏRİ “KƏVAMİLÜT-TƏBİR”.</ref> <ref name="R234" >[http://mcm.bois.free.fr/booklet260135.pdf Anthology of Ashiq] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131105215618/http://mcm.bois.free.fr/booklet260135.pdf |date=2013-11-05 }} {{oq|en|The asiq tradition began to take root in Azerbaijani culture as of the 15th-16th century…}}</ref> <ref name="R235" >[http://oval.ru/enc/5601.html Ашуг в БСЭ]</ref> <ref name="R236" >Kishwar Rizvi. The Safavid Dynastic Shrine. — I.B.Tauris & Co Ltd, 2010. — С. 4. — ISBN 9781848853546. {{oq|en|In masterfully composed poetry, written in his native Azeri Turkish, Isma’il roused the passions of his Qizilbash, using the language of charismatic leadership and millennialism.}}</ref> <ref name="R237" >V. Minorsky, "The Poetry of Shah Ismail I," Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London 10/4 (1942): 1006–53.</ref> <ref name="R238" >[http://www.iranicaonline.org/articles/esmail-i-safawi#ii Roger M. Savory, Ahmet T. Karamustafa. Esmail I Ṣafawi (англ.). — Encyclopædia Iranica, 1998. — Т. VIII. — С. 628-636.] {{oq|en|To make this daʿwa more effective, Esmāʿīl addressed to his Turkman followers simple verses in the Azeri dialect of Turkish, using the pen name (taḵalloṣ) of Ḵaṭāʾī (see ii). These poems provide incontrovertible proof that Esmāʿīl encouraged his disciplesto consider him a divine incarnation}}</ref> <ref name="R239" >[http://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/91400/%D0%98%D1%81%D0%BC%D0%B0%D0%B8%D0%BB Исмаил I] — статья из Большой советской энциклопедии {{oq|ru|Поощрял развитие ремесла и торговли, укреплял государственный аппарат. Объявил государственной религией Шиизм. Покровительствовал поэтам, художникам, учёным. И. I известен как крупный азербайджанский поэт (писал под псевдонимом Хатаи).}}</ref> <ref name="R240" >Peter Rollberg. The modern encyclopedia of Russian and Soviet literature (including Non-Russian and Emigre literatures) / Edited by Harry B. Weber. — Academic International Press, 1987. — Т. 8. — С. 76. {{oq|en|In Mesopotamia Fuzuli was in intimate contact with three cultures — Turkic, Arabic, and Persian. Besides his native Azeri, he learned Arabic and Persian at an early age and acquired a through command of the literatures in all three languages, an accomplishment in wich the cosmopolitan literary and scholarly circles of Hilla played an important role.}}</ref> <ref name="R241" >Л. И. Климович. Литература народов СССР: хрестоматия для высших учебных заведений. — 3. — Просвещение, 1971. — Т. 1. — С. 89. {{oq|ru|Учился Физули сначала в Кербеле, а затем в [[Багдад]]е. Свободно владея тремя языками Ближнего Востока, он и стихи свои писал как по-[[азербайджанский язык|азербайджански]], так и по-[[фарси|персидски]] и по-[[арабский язык|арабски]]. На родном [[азербайджанский язык|азербайджанском языке]] им, в частности, написана романтическая поэма «Лейли и Меджнун», которая, как и другие произведения Физули, впервые в истории азербайджанской литературы с такой полнотой показала, что [[азербайджанский язык]] по своей выразительности, богатству и гибкости не уступает другим [[Ближний Восток|ближневосточным]] литературным языкам.}}</ref> <ref name="R242" >Bakir, Ziya Halil (2007) Türk literatürü dahileri toplamı. Kubbealtı Neşriyatı, İstanbul, s.239</ref> <ref name="R243" >[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/295642/Islamic-arts/13747/Ottoman-Turkey Encyclopaedia Britannica, s.v. Islamic Art] Islāmic literatures. The period from 1500 to 1800. Ottoman Turkey Poetry of Fuzûlî</ref> <ref name="R244" >''Jonathan Dewald''. Europe 1450 to 1789: Encyclopedia of the Early Modern World. — Charles Scribner’s Sons, 2004 — p.83 — ISBN 0-684-31206-9, 978068431206 {{oq|en|The reach of Ottoman literature is attested to by the case of Fuzuli (d. 1556), an attendant of a shrine in Iraq.}}</ref> <ref name="R245" >[http://feb-web.ru/feb/ivl/vl4/vl4-4172.htm АЗЕРБАЙДЖАНСКАЯ ЛИТЕРАТУРА, ФЭБ] "Русская литература и фольклор".</ref> <ref name="R246" >{{Citation |year= |title=Видади Молла Вели, БСЭ. |url=https://slovari.yandex.ru/~%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B8/ |access-date=2017-11-21 |archivedate=2015-11-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151106145655/https://slovari.yandex.ru/~%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B8/ }}</ref> <ref name="R247" >Гаджиева С. Ш. Дагестанские азербайджанцы. XIX — начало XX в.: Историко-этнографическое исследование. — М.: «Восточная литература» РАН, 1999.</ref> <ref name="R248" >Гаджиева С. Ш. Дагестанские терекеменцы: XIX - начало XX в. — Наука, 1990.</ref> <ref name="R249" >Вагабова Ф. И. Формирование лезгинской национальной литературы. — Махачкала, 1970. — С. 155.</ref> <ref name="R250" >Ихилов, М. М. Народности лезгинской группы: этнографическое исследование прошлого и настоящего лезгин, табасаранцев, рутулов, цахуров, агулов / ДФ АН СССР, ИИЯЛ им. Г. Цадасы. — Махачкала, 1967. — 370 с.</ref> <ref name="R251" >Alekseĭ Leontʹevich Narochnit︠s︡kiĭ. [https://books.google.az/books?id=C1hpAAAAMAAJ&q=%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%BC+%D1%8D%D0%BC%D0%B8%D0%BD+%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%B0%D0%BB+%D0%BD%D0%B0+%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BC&dq=%D0%B5%D1%82%D0%B8%D0%BC+%D1%8D%D0%BC%D0%B8%D0%BD+%D0%BF%D0%B8%D1%81%D0%B0%D0%BB+%D0%BD%D0%B0+%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BC&ei=Qj3QStmGHo6CzASTudyVDg&hl=ru&output=html&redir_esc=y История народов Северного Кавказа, конец XVIII в.-1917 г.] — Наука, 1988. — С. 376. — ISBN 5020094080, 9785020094086.</ref> <ref name="R252" >[https://books.google.az/books?ei=697DTpL8CoegOvTWofoN&ct=result&hl=ru&id=dqoYAAAAIAAJ&dq=%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%B8+%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9&q=.&redir_esc=y#search_anchor Большая советская энциклопедия.] — 1952. — С. 287. {{oq|ru|Связи с Азербайджаном способствовали возникновению в конце 19 в. у лезгин и светской письменной литературы. Виднейшим её представителем был Гасан-Алкадари (1834—1910) — автор широко распространённой книги „Асари-Дагестан“, написанной в 1892 на азербайджанском языке и представляющей собой свод восточных письменных сведений по истории Д. с многочисленными комментариями, замечаниями и стихотворными вставками самого Алкадарп.}}</ref> <ref name="R253" >Илья Карпенко. [http://www.lechaim.ru/ARHIV/184/region.htm Ворота Востока], Журнал ЛЕХАИМ.</ref> <ref name="R254" >Люциан Ипполитович Климович. [http://books.google.ru/books?id=dMEzAAAAMAAJ&q=%22%D0%B2+%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%B8%D0%B2%D0%B5+%D0%BF%D0%BE%D1%8D%D1%82%D0%B0+%D1%81%D0%BE%D1%85%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D1%81%D1%8C+%D0%BD%D0%B0+%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BC+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%B5+%D0%B4%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D1%86%D0%B0%D1%82%D1%8C+%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%85%D0%BE%D1%82%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B9%22&dq=%22%D0%B2+%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%B8%D0%B2%D0%B5+%D0%BF%D0%BE%D1%8D%D1%82%D0%B0+%D1%81%D0%BE%D1%85%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D1%81%D1%8C+%D0%BD%D0%B0+%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BC+%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA%D0%B5+%D0%B4%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%B4%D1%86%D0%B0%D1%82%D1%8C+%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%85%D0%BE%D1%82%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B9%22&hl=ru&sa=X&ei=8DveU-_WF4WhyAOy-YKgBQ&ved=0CBwQ6AEwAA Наследство и современность: очерки о нац. литературах]. — Сов. писатель, 1975. — С. 120.{{oq|ru|Сулейман Стальский, работая в Дербенте, Гяндже, Баку, Самарканде и других местах Средней Азии, освоил некоторые тюркские языки и позднее создавал произведения не только на родном, лезгинском, но и на азербайджанском языке. Так, на азербайджанском языке им сложено, в частности, стихотворение, прочитанное на Первом всесоюзном съезде советских писателей. В архиве поэта сохранилось на азербайджанском языке двенадцать стихотворений, всего насчитывающих около пятисот строк.}}</ref> <ref name="R255" >[https://books.google.ru/books?id=-HUrAAAAMAAJ&q=%22%D0%91%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%B5+%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%BE,+%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%B3%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%83%D1%8E+%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%80%D1%83+%D0%B2+%D0%94%D0%B0%D0%B3%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B5%22&dq=%22%D0%91%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D0%B5+%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%BE,+%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%B3%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%83%D1%8E+%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%80%D1%83+%D0%B2+%D0%94%D0%B0%D0%B3%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B5%22&hl=ru&sa=X&ei=MjjeU_zNNuP5yQP1_YLoCw&ved=0CBwQ6AEwAA Гамзатов Г. Г. Литература народов Дагестана дооктябрьского периода: типология и своеобразие художественного опыта]. — Наука, 1982. — С. 164. {{oq|ru|Более того, лезгинскую литературу в Дагестане отличает ещё такой специфический тип двуязычия, как отпочкование от национальной поэзии целого пласта произведений, созданных на азербайджанском языке. Такова значительная часть поэтического наследия Етима Эмина, X. Алкадари; С. Стальский как поэт начал со стихов на азербайджанском языке.}}</ref> <ref name="R256" >Крымский А. Е. Тюркские литературы // Энциклопедический словарь Гранат. — М., 1927. — Т. 41, Ч.X. — С. 365.</ref> <ref name="R257" >{{Yangiliklar manbasi | title=АЗЕРБАЙДЖАНСКАЯ ЛИТЕРАТУРА | publisher=ФЭБ "Русская литература и фольклор"| url=http://feb-web.ru/feb/ivl/vl7/vl7-2152.htm}}</ref> <ref name="R258" >Нариманов Нариман Кербалай Наджаф оглы // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.</ref> <ref name="R259" >[http://www.anl.az/el/r/Az_teatri_3_esr.pdf 130 Years of the Three Centuries] {{Az}} by Ilham Rahimli</ref> <ref name="R260" >[http://feb-web.ru/feb/ivl/vl8/Vl8-1812.HTM АЗЕРБАЙДЖАНСКАЯ ЛИТЕРАТУРА], ФЭБ "Русская литература и фольклор".</ref> <ref name="R261" >Алиш АВЕЗ. [http://azcongress.ru/2006/12/15/muhammedu_shahriyaru__100/ Мухаммеду Шахрияру – 100], Азербайджанский конгресс (15.12.06).</ref> <ref name="R262" >[http://samedvurgun.com/ru/index.php Самед Вургун - Жизнь и творчество,] Сайт Самеда Вургуна.</ref> <ref name="R263" >{{Citation |year= |title=Анар, ТОФИК МЕЛИКЛИ. Умер Бахтияр Вагабзаде, NIRA Aksakal. |url=http://aksakal.info/pages+view+377.html |access-date=2017-11-21 |archivedate=2017-12-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171201035351/http://aksakal.info/pages+view+377.html }}</ref> <ref name="R264" >Тельман ДЖАФАРОВ (ВЕЛИХАНЛЫ), Рустам КАМАЛ. [http://www.lgz.ru/article/7864/ Поставим многоточие], Сайт "Литературной газеты".</ref> <ref name="R265" >[http://1news.az/society/20140311045845150.html Акрама Айлисли предлагают в качестве кандидата на Нобелевскую премию мира]</ref> <ref name="R266" >{{Citation |year= |title=Akram Aylisli - for courage shown in his efforts to reconcile Azerbaijani and Armenian people |url=http://akramaylisli.info/english/nomination/ |access-date=2017-11-21 |archivedate=2014-12-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141209133851/http://akramaylisli.info/english/nomination/ }}</ref> <ref name="R267" >[http://armenpress.am/rus/news/753795/sergeiy-abashin-obyasnil-prichiniy-viydvizheniya-kandidaturiy.html Сергей Абашин объяснил причины выдвижения кандидатуры азербайджанского писателя Акрама Айлисли на Нобелевскую премию мира]</ref> <ref name="R268" >Выдающиеся музыкальные деятели. Официальный сайт Министерства культуры и туризма Азербайджана. Архивировано из первоисточника 17 января 2013.</ref> <ref name="R269" >Саадет Абдуллаева (доктор искусствоведения, профессор). [http://irs-az.com/new/pdf/201110/1318322511591959400.pdf Музыкальный инструмент мирового звучания] // İRS : журнал. — 2011. — № 1 (49).</ref> <ref name="R270" >[http://www.iranicaonline.org/articles/azerbaijan-xi Encyclopedia Iranica. Azerbaijan. Music of Azerbaijan] {{oq|en|The art music of Azerbaijan is connected with the Irano-Arabo-Turkish art of the maqām, of which the great theoreticians were notably Ṣafī-al-dīn Ormavī (d. 693/1294) and ʿAbd-al-Qāder b. Ḡaybī Marāḡī (d. 838/1435), who were originally from Urmia and Marāḡa in Azerbaijan.}} {{oq|en|Azeri art music is also played in other regions of the Caucasus, especially among the Armenians, who have adopted the system of maqām and the instruments kamāṇča and tār.}}</ref> <ref name="R271" >Ф. И. Челебиев [http://www.dissercat.com/content/morfologiya-dastgyakha Морфология дастгяха]. — С.-Петербург, 2009.</ref> <ref name="R272" >К. А. Касимов. Народы Азербайджанской Советской Социалистической Республики. Азербайджанцы. Народное творчество / Под редакцией Б. А. Гарданова, А. Н. Гулиева, С. Т. Еремяна, Л. И. Лаврова, Г. А. Нерсесова, Г. С. Читая. — Народы Кавказа: Этнографические очерки: Издательство Академии наук СССР, 1962. — Т. 2. — С. 157-159 (Народная музыка). — 684 с. {{oq|ru|Азербайджанские духовые народные инструменты двух типов — флейтового и гобойного. Н числу первых относится тутек —— пастушеская свирель простейшей конструкции, к числу вторых — балабан(26), разновидность цилиндрического гобоя. Оба инструмента имеют двойной тростниковый мундштук и одинаковое количество пальцевых отверстий. Разницу в звуке создает различное устройство звуковых каналов. К числу гобойных инструментов относится и зурна, коничесая форма канала которой сообщает её звуку резкость. Поэтому балабан чаще употребляется в помещении, зурна — на воздухе. Своеобразный и сильный звук зтих инструментов делает их любимыми народными инструментами. Саз с балабаном и ударным инструментом составляли ашугский ансамбль, а тар с кеманчей и бубном сопровождали исполнение певцов мугамов — ханенде, духовым же народным ансамблем можно считать гоша зурна (две зурны) в сопровождении балабана. 26. На территории древнего поселения Мингечаур обнаружен духовой музыкальный инструмент, сделанный на кости, относящийся к I в. до н. э., который является прототипом современного балабана.}}</ref> <ref name="R273" >{{Yangiliklar manbasi |title=Музыкальная энциклопедия. Баламан. Под ред. Ю. В. Келдыш. Т. 1. А — М.: Советская энциклопедия, 1973 |author= |newspaper= |date= |url=http://www.music-dic.ru/html-music-enc/b/822.html |accessdate=2015-12-14 }}</ref> <ref name="R274" >{{Yangiliklar manbasi |title=Толковый словарь русского языка Кузнецова. 1 е изд е: СПб.: Норинт. С. А. Кузнецов. 1998 … |author= |newspaper= |date= |url=http://dic.academic.ru/404.html |accessdate=2015-12-14 |archivedate=2017-02-02 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170202224040/http://dic.academic.ru/404.html }} БАЛАБА́Н -а; м. У азербайджанцев, узбеков и некоторых народов Северного Кавказа: народный духовой язычковый инструмент.</ref> <ref name="R275" >Сергей Александрович Токарев. Основы этнографии: Учеб. пособие для ист. специальностей вузов. — Высшая школа, 1968. — С. 311. — 359 с. {{oq|ru|Из других духовых инструментов у армян был парканзук (волынка), его предпочитали гусаны. У грузин — саламури (свирель), соинари (флейта), гудаствири (волынка), у азербайджанцев — тутек (свирель), балабан (гобой).}}</ref> <ref name="R276" >Глоссарий. Термины, встречающиеся в тексте. Народы Азербайджанской ССР / Под редакцией Б. А. Гарданова, А. Н. Гулиева, С. Т. Еремяна, Л. И. Лаврова, Г. А. Нерсесова, Г. С. Читая. — Народы Кавказа: Издательство Академии наук СССР, 1962. — Т. 2. — С. 637. {{oq|ru|Балабан (балабан) — духовой музыкальный инструмент типа гобоя…}}</ref> <ref name="R277" >{{Yangiliklar manbasi |title=BĀLĀBĀN |author=Ch. Albright) |newspaper=Iranica |date= |url=http://www.iranicaonline.org/articles/balaban-instrument |accessdate=2015-12-14 }}{{oq|ru|BĀLĀBĀN, a cylindrical-bore, double-reed wind instrument about 35 cm long with seven finger holes and one thumb hole, played in eastern Azerbaijan in Iran and Soviet Azerbaijan (where it is also called düdük).}}</ref> <ref name="R278" >{{Yangiliklar manbasi |title=Меджнун Керимов. Атлас традиционной азербайджанской музыки. Саз. |author= |newspaper= |date= |url=http://atlas.musigi-dunya.az/ru/saz.html |accessdate=2015-12-14 }}</ref> <ref name="R279" >Inna Naroditskaya. Recording reviews, Ethnomusicology, Vol.44, No.3, (Autumn, 2000). — Univercity of Illinois Press on behalf of Society for Ethnomusicology, 2000. — С. 539-544.{{oq|en|In earlier periods, musical scholars reffered to mugam as part of a broader Middle Eastern classical tradition that included Arab magam, Turkish makam, and Persian dasgah, but did not associate it specifically with Azeri culture. These an other recently issued discs offer listeners the possibility of becoming acquainted with mugam as an integral part of contemporary Azerbaijanian life}}</ref> <ref name="R280" >Inna Naroditskaya. Recording reviews, Ethnomusicology, Vol.44, No.3, (Autumn, 2000). — Univercity of Illinois Press on behalf of Society for Ethnomusicology, 2000. — С. 539-544. {{oq|en|The lyrics of the Rast are composed of several gazal(s) written by Azerbaijanian poets Vakhid and Fizuli, whose names woven into the last beit(s) of their poetry. The language of mugam has its own poetic vocabulary…Abdullayev's Zabul exposes a serious, reflective character and a clear structure. The khanande sings the poetry of Vahid, Shirvani and Nizami Ganjevi}}</ref> <ref name="R281" >Азербайджанская ССР — статья из Большой советской энциклопедии</ref> <ref name="R282" >[http://www.tourism.az/index.php?menu=5&submenu=47&lang=rus Категории ашугов]</ref> <ref name="R283" >Jean During. Azerbaijan 2. Musical categories. // Nеw Grоvе Ditiсtiоnаrу оf Мusiс аnd Мusiсiаns / Stanley Sadie, John Tyrrell. — 2. — Oxford University Press, 2001. — 2500 с. — ISBN 0195170679, 9780195170672. {{oq|en|The music of the ashyg is mainly to be found in the south, above all in the Kirovabad (north-east, Tauus, Kazakh), Karabakh and Nakhcivan (south-west) districts of the Republic of Azerbaijan as well as in Salyany (south-west) and in Azeri Iran in Tabriz, Karadagh, Maraghe, Khoy and as far as Orumïye (Rezaye). In certain regions such as Ganja both traditions exist alongside each other. Ashyg tend to perform in rural and provincial regions. Mugam, by contrast, has a largely urban audience. Apart from gatherings of experts, the festivities which are organized at weddings (toj) are preferred opportunities for performance in both genres.}}</ref> <ref name="R284" >[http://e-library.musigi-dunya.az/page11.html Tarıyel Məmmədov. Azərbaycan xalq-professional musiqisi: Aşıq sənəti. Bakı, "Musiqi Dünyası" elektron nəşriyyatı, 2003.]</ref> <ref name="R285" >Margaret Kaeter. Nations in Transition. The Caucasian Republics. — Infobase Publishing, 2004. — С. 93. — 166 с. — ISBN 9780816052684. {{oq|en|This did not stop jazz from developing, though. Vaqif Mustafazade (1940–79), a pianist, created a fusion of American jazz and traditional Azerbaijani improvisational music called “mugam jazz.” His music used improvised rhythms and scales with moody Muslim-style vocals based on traditional Azerbaijani meykhana, a rhythmic poetry similar to contemporary rap.}}</ref> <ref name="R286" >[http://meyxana.net/forum/showthread.php?91-Мейхана-%E2%80%93-она-и-в-Израиле-мейхана! МЕЙХАНА — ОНА И В ИЗРАИЛЕ МЕЙХАНА] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20171201042608/http://meyxana.net/forum/showthread.php?91-%D0%9C%D0%B5%D0%B9%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B0-%E2%80%93-%D0%BE%D0%BD%D0%B0-%D0%B8-%D0%B2-%D0%98%D0%B7%D1%80%D0%B0%D0%B8%D0%BB%D0%B5-%D0%BC%D0%B5%D0%B9%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B0%21 |date=2017-12-01 }} / Meyxana.Net</ref> <ref name="R287" >{{veb manbasi|title=Qəzəlxan Vahidin həyat hekayəsi|url=http://hafta.az/index2.php?m=yazi&id=148285|website=hafta.az|publisher=hafta.az|accessdate=11 may 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150522102539/http://hafta.az/index2.php?m=yazi&id=148285|archivedate=2015-05-22}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150522102539/http://hafta.az/index2.php?m=yazi&id=148285 |date=2015-05-22 }}</ref> <ref name="R288" >Charles van der Leeuw. Azerbaijan: A Quest for Identity. — Palgrave Macmillan, 2000. — С. 102. — 256 с. — ISBN 9780312219031. (eng.)</ref> <ref name="R289" >Ахундова Шəфигə Гулам гызы / Под ред. Дж. Кулиева. — Азербайджанская советская энциклопедия: Главная редакция Азербайджанской советской энциклопедии, 1976. — Т. 1. — С. 501.</ref> <ref name="R290" >[http://nashagazeta.ch/%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8/%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0/%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%87%D0%BD%D1%8B%D0%B5-%D1%83%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B8%D1%8F-%D0%B2-%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%80%D1%91 Ольга Юркина. Восточные удовольствия в Монтрё, Наша Газета (10.07.2009).]</ref> <ref name="R291" >{{veb manbasi|last1=Esslemont|first1=Tom|title= Azerbaijan mugham music makes revival |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/8503897.stm|website=news.bbc.co.uk|accessdate=29-iyun 2014-yil}}</ref> <ref name="R292" >{{veb manbasi|last1=Blair|first1=Betty|title= Mugham Jazz: Vagif Mustafazade |url=http://www.azer.com/aiweb/categories/magazine/ai123_folder/123_articles/123_vagif_mustafazade_eng.html|website=www.azer.com|publisher=[[Azerbaijan International]]|accessdate=29-iyun 2014-yil}}</ref> <ref name="R293" >{{Yangiliklar manbasi|script-title=ru:Шаин Новрасли- звезда на небосклоне джазовой музыки|url=http://www.anl.az/down/medeniyyet2008/yanvar/medeniyyet2008_yanvar_452.htm|publisher=www.anl.az|date=|accessdate=26-iyun 2014-yil|language=Russian}}</ref> <ref name="R294" >{{Kitob manbasi|last1=Noble|first1=John|title=Georgia, Armenia & Azerbaijan. Ediz. Inglese|date=2008|publisher=[[Lonely Planet]]|pages=233|accessdate=29-iyun 2014-yil}}</ref> <ref name="R295" >{{veb manbasi|last1=Fordham|first1=John|title=Shahin Novrasli: Bayati – review|url=https://www.theguardian.com/music/2014/feb/06/shahin-novrasli-bayati-review|website=www.theguardian.com|accessdate=29-iyun 2014-yil}}</ref> <ref name="R296" >[http://super-mp3.narod.ru/popular_people.html ВЫДАЮЩИЕСЯ МУЗЫКАЛЬНЫЕ ДЕЯТЕЛИ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110322080243/http://super-mp3.narod.ru/popular_people.html |date=2011-03-22 }}, Азербайджанский Музыкальный Портал</ref> <ref name="R297" >[http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=11311 Азербайджанская музыка. Сайт «Герои Страны».]</ref> <ref name="R298" >А. Бретаницкая. [http://www.belcanto.ru/karaev.html КАРА (Абульфаз оглы) КАРАЕВ], Belcanto.ru.</ref> <ref name="R299" >{{veb manbasi|last1=Əliyeva|first1=İradə|title=Azərbaycan estradasının yaradıcılarından biri|url=http://anl.az/down/meqale/azerbaycan/2014/may/372583.htm|website=anl.az|publisher=anl.az|accessdate=12-yanvar 2016-yil}}</ref> <ref name="R300" >{{veb manbasi|title=AZƏRBAYCAN MUSİQİSİ|url=http://mct.gov.az/az-music|website=mct.gov.az|publisher=mct.gov.az|accessdate=12-yanvar 2016-yil}}</ref> <ref name="R301" >{{veb manbasi|last1=Təhmirazqızı|first1=Səadət|title=Görkəmli bəstəkar, ifaçı və musiqi təşkilatçısı|url=http://www.anl.az/down/meqale/medeniyyet/2014/aprel/91.htm|website=www.anl.az|publisher=www.anl.az|accessdate=12-yanvar 2016-yil}}</ref> <ref name="R302" >{{veb manbasi|title="Qaya" qrupu|url=http://kayzen.az/blog/musiqi-qruplar%C4%B1/11896/qaya-qrupu.html|website=kayzen.az|publisher=kayzen.az|accessdate=12-yanvar 2016-yil}}</ref> <ref name="R303" >{{veb manbasi|title=Azərbaycanlı gizirə Xalq artisti adı verildi|url=http://anspress.com/index.php?a=2&cid=17&lng=az&nid=279840|website=anspress.com|accessdate=28-iyun 2014-yil|language=Azerbaijani|archivedate=2014-06-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140627192157/http://anspress.com/index.php?a=2&cid=17&lng=az&nid=279840}}</ref> <ref name="R304" >{{veb manbasi|last1=Karimi|first1=Siyavush|title=A Place for Mugham|url=http://www.azer.com/aiweb/categories/magazine/94_folder/94_articles/94_siyavush_karimi.html|website=www.azer.com|publisher=[[Azerbaijan International (jurnal)|Azerbaijan International]]|accessdate=15-yanvar 2016-yil}}</ref> <ref name="R305" >{{veb manbasi|title=Oxumaq qarmon çalmaqdan çox-çox asandır...|url=http://www.anl.az/down/meqale/express/2013/yanvar/288755.htm|website=www.anl.az|accessdate=26-iyun 2014-yil|language=Azerbaijani}}</ref> <ref name="R306" >{{veb manbasi|title=Это мой мир, в котором я творю|url=http://vatan.etnosmi.ru/one_stat.php?id=28655|website=vatan.etnosmi.ru|accessdate=26-iyun 2014-yil|archivedate=2016-03-04|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304230429/http://vatan.etnosmi.ru/one_stat.php?id=28655}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160304230429/http://vatan.etnosmi.ru/one_stat.php?id=28655 |date=2016-03-04 }}</ref> <ref name="R307" >{{veb manbasi|title=Дивный голос "Севгилим" из Южного Азербайджана|url=http://kultura.az/articles.php?item_id=20140513070854713&sec_id=23|website=kultura.az|accessdate=26-iyun 2014-yil|archivedate=2014-07-03|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140703203443/http://kultura.az/articles.php?item_id=20140513070854713&sec_id=23}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140703203443/http://kultura.az/articles.php?item_id=20140513070854713&sec_id=23 |date=2014-07-03 }}</ref> <ref name="R308" >{{veb manbasi|title=Faiq Ağayev - "Bakı payızı- 88 " haqqında....|url=https://www.youtube.com/watch?v=ZeTtFkUYg3Q|website=www.youtube.com|publisher=[[Youtube]]|accessdate=12-yanvar 2016-yil}}</ref> <ref name="R309" >{{veb manbasi|title=“Bakı payız”ı Azərbaycan estradasına kimləri bəxş edib?|url=http://publika.az/p/78337|website=publika.az|publisher=publika.az|accessdate=12-yanvar 2016-yil}}</ref> <ref name="R310" >{{veb manbasi|title="Vokal" kafedrası|url=http://www.admiu.edu.az/az.php?go=aktyorvokal|website=www.admiu.edu.az|publisher=www.admiu.edu.az|accessdate=12-yanvar 2016-yil}}</ref> <ref name="R311" >{{Yangiliklar manbasi| title= Azerbaijan wins the Eurovision Song Contest| publisher= BBC| date= 14-may 2011-yil| url= http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-13387886| accessdate= 14-may 2011-yil| archiveurl= https://web.archive.org/web/20110514035914/http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-13387886| archivedate= 2011-05-14| deadurl= no| seperator= }}</ref> <ref name="R312" >{{veb manbasi|first1=Cavid Ağa|title=Azərbaycan roku, niyə bu vəziyyətə gəldik?|url=http://www.bbc.com/azeri/blogs/2015/12/151209_javid_aga_blog|website=www.bbc.com|publisher=[[BBC]]|accessdate=13-yanvar 2016-yil}}</ref> <ref name="R313" >{{veb manbasi|title=Azərbaycanda rokun yaranması|url=http://bakuinfo.az/?p=9291|website=bakuinfo.az|publisher=[[APA]]|accessdate=13-yanvar 2016-yil|archivedate=2016-01-14|archiveurl=https://archive.today/20160114224514/http://bakuinfo.az/?p=9291}} {{Webarxiv|url=https://archive.today/20160114224514/http://bakuinfo.az/?p=9291 |date=2016-01-14 }}</ref> <ref name="R319">[http://www.azer.com/aiweb/categories/magazine/73_folder/73_articles/73_chingiz.html Documenting the Horrors of Karabakh]</ref> <ref name="R319"/> <ref name="R321">{{veb manbasi|title=Well-known Azerbaijani rapper Huseyn Darya dies|url=http://en.apa.az/xeber_azerbaijani_well-known_rapper_huseyn_dar_208681.html|work=en.apa.az|accessdate=13-may 2014-yil|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304115021/http://en.apa.az/xeber_azerbaijani_well-known_rapper_huseyn_dar_208681.html}}</ref> <ref name="R321"/> <ref name="R322">{{veb manbasi|title=ʻYetenek sizsiniz Türkiyə’də hamını ayağa qaldıran azərbaycanlı: ʻBizə heç kim kömək etmədi’ – MÜSAHİBƏ + VİDEO|url=http://azxeber.com/index.php?action=static_detail&static_id=55467|work=azxeber.com|accessdate=13-may 2014-yil}}</ref> <ref name="R322"/> <ref name="R323">{{veb manbasi|title=Популярные азербайджанские реперы представят совместный проект|url=http://news.mail.ru/inworld/azerbaijan/culture/11648440/|work=news.mail.ru|accessdate=13-may 2014-yil|archivedate=2014-05-13|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140513233901/http://news.mail.ru/inworld/azerbaijan/culture/11648440/}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140513233901/http://news.mail.ru/inworld/azerbaijan/culture/11648440/ |date=2014-05-13 }}</ref> <ref name="R323"/> <ref name="R324">{{veb manbasi|title=Запрещенную песню азербайджанского рэппера Эльшада Хосе можно услышать в Интернете|url=http://www.trend.az/life/showbiz/1205359.html|work=www.trend.az|accessdate=13-may 2014-yil}}</ref> <ref name="R324"/> <ref name="R320" >{{veb manbasi|title=Rep musiqisi|url=http://azerbaijans.com/content_288_az.html|work=Azerbaijanis.com|accessdate=29-dekabr 2011-yil}}</ref> <ref name="R325" >{{Yangiliklar manbasi |title=Национальные танцы на официальном сайте Нахичеванской автономной республики |author= |newspaper= |date= |url=http://www.nakhchivan.az/portal-en/mil-reqs.htm |accessdate=2015-12-14 }}{{oq|en|There is such a legend about the Turaji dancing. Once upon a time Najafgulukhan, the khan of the Garabagh khanate, had a very beautiful dancer and khan always valued her beauty and ability. One day in the wedding of the khan’s son this dancer demonstrates very mastery miracles of dancing. The khan admiring the view says loudly: -You are dancing as turaj (partridge).}}</ref> <ref name="R326" >И. Шопен. Исторический памятник состояния Армянской области в эпоху его присоединения к Российской империи. — Санкт-Петербург: Императорская Академия наук, 1852. — С. 899-900. — 1232 с.</ref> <ref name="R327" >[http://www.azeri.ru/az/cultur/359/ Ими восхищался Дюма] by Emil Karimov and Mehpara Aliyeva. Azeri.ru</ref> <ref name="R328" >[http://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/61900/%D0%90%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F Азербайджанская Советская Социалистическая Республика. XVII. Танец. Балет] — статья из Большой советской энциклопедии (3-е издание)</ref> <ref name="R329" >Составители: Гамэр Алмасзаде, И. Д. Кагарлицкая, Б. А. Мамедов, и А. В. Акопов. Азербайджанские народные танцы / под ред. Афрасияба Бадалбейли. — Б.: Объединённое издательство, 1959. — С. 6. {{oq|ru|Например, очень популярный в Азербайджане женский танец «Узундара» широко распространён и в Армении. Это объясняется тем, что, будучи танцем невесты, танец «Узундара» зародился в Карабахе. Узундара — название длинного ущелья в Карабахе. В своё время по этому ущелью провожали невесту. Известно, что в Карабахе вместе с азербайджанцами живёт много и армян. Естественно, что благодаря этому танец «Узундара» широко распространён и среди армянского народа.}}</ref> <ref name="R330" >{{Citation |year= |title=Ханчобаны в БСЭ |url=http://enciklopedia.jino-net.ru/1/154.html |access-date=2017-11-21 |archivedate=2009-06-16 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090616090224/http://enciklopedia.jino-net.ru/1/154.html }}</ref> <ref name="R331" >[http://www.azerbaijans.com/content_1594_az.html Azərbaycan xalq rəqsləri]</ref> <ref name="R332" >Э. А. Абасова. Азербайджанская музыка // Музыкальная энциклопедия / Под ред. Ю. В. Келдыша. — Москва: Советская энциклопедия, 1973—1982.</ref> <ref name="R333" >{{veb manbasi|title=Balet haqqında|url=http://www.azerbaijans.com/content_333_az.html|website=www.azerbaijans.com|publisher=www.azerbaijans.com|accessdate=14-yanvar 2016-yil}}</ref> <ref name="R334" >{{jurnal manbasi|title=Mədəniyyət və turizm |url= http://files.preslib.az/projects/azerbaijan/gl5.pdf|accessdate=14-yanvar 2016-yil}}</ref> <ref name="R335" >{{veb manbasi|title=Azərbaycanda ilk uşaq baletinin müəllifi|url= http://www.azadliq.info/29246.html|website=www.azadliq.info |publisher=www.azadliq.info|accessdate=14-yanvar 2016-yil}}</ref> <ref name="R336" >[http://bse2.ru/book_view.jsp?idn=027954&page=479&format=html%20%D0%A2 Театр Азербайджана]{{oq|ru|Театр Азербайджана происходит от древних азербайджанских народных празднеств и плясок.}}</ref> <ref name="R337" >БСЭ. Азерб. ССР. Театр и кино. стр. 479</ref> <ref name="R338" >[http://azteatr.musigi-dunya.az/file?id=143&dt=1871 Şəbih tamaşalarının dramaturgiyası və hazırlanma xüsusiyyətləri haqqında.]</ref> <ref name="R339" >H. Algar. [http://www.iranicaonline.org/articles/akundzada-playwright Āḵūndzāda] (англ.). — Encyclopædia Iranica, 1984. — Vol. I. — P. 735-740.</ref> <ref name="R340" >Азербайджанский театр за 100 лет. А. А. Алиева. Азербайджанское государственное издательство. 1974 г.</ref> <ref name="R341" >Становление и развитие азербайджанского театра. Ингилаб Керимов 1991 г.</ref> <ref name="R342" >Газета «Новое обозрение» 16 августа 1894 г.</ref> <ref name="R343" >{{Citation |year= |title=Азербайджанский театр |url=http://www.theatre-enc.ru/html/a/azerbaydjanskiy-teatr.html |access-date=2017-11-21 |archivedate=2011-03-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110309160146/http://www.theatre-enc.ru/html/a/azerbaydjanskiy-teatr.html }}</ref> <ref name="R344" >Театральная энциклопедия. Азербайджанский театр: {{oq|ru|Истоки театрального искусства азербайджанского народа связаны с древнейшими народными празднествами и плясками.}}</ref> <ref name="R345" >[http://uzeyirbook.musigi-dunya.az/ru/data.pl?id=612&lang=RU Тифлисский азербайджанский театр]</ref> <ref name="R346" >Б. Арутюнян. Армянский театр / Под ред. А. Анастасьева. — История советского драматического театра: 1926-1932: Наука, 1967. — Т. 3. — С. 343. — 616 с. {{oq|ru|Важным событием явилась организация в Ереване в 1928 году Азербайджанского театра — первого театра другого народа на территории Армении.}}</ref> <ref name="R347" >[http://www.baku.ru/enc-show.php?cmm_id=0&id=466&c=938 Баку: Энциклопедия / Люди / Международное сообщество бакинцев]</ref> <ref name="R348" >Azərbaycan Milli Ensiklopediyası: Azərbaycan. Ramiz Məmmədov. Kino. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası Elmi Mərkəzi, 2007.- səh. 812.</ref> <ref name="R349" >Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 13.</ref> <ref name="R350" >Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyası. Memarlıq və İncəsənət İnstitutu. Nazim Sadıxov. Azərbaycan bədii kinosu (1920-1935-ci illər). Bakı: Elm, 1970.- səh. 19.</ref> <ref name="R351" >Azərbaycan SSR Mədəniyyət Nazirinin 1958-ci il 22 avqust tarixli 268 nömrəli əmri</ref> <ref name="R352" >{{Yangiliklar manbasi |title=AZƏRBAYCANDA KİNO SƏNƏTİNİN YARANMA TARİXİ. SƏSSİZ DÖVR (1920-1935), AZƏRBAYCAN KİNOSU 1935-1988-Cİ İLLƏRDƏ. SƏSLİ DÖVR, AZƏRBAYCAN KİNOSU MÜSTƏQİLLİK DÖVRÜNDƏ |author=azerbaijan.az |newspaper= |date= |url=http://www.azerbaijan.az/portal/Culture/Cinema/cinema_a.html |accessdate=2015-12-14 |seperator= |archivedate=2018-07-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180725153352/http://www.azerbaijan.az/portal/Culture/Cinema/cinema_a.html }}</ref> <ref name="R353" >Азербайджанской ССР кинематография. Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. [[Sergey Yutkeviç|С. И. Юткевич]]; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987. — стр. 12.</ref> <ref name="R354" >[http://www.trud.ru/article/25-12-2015/1332650_abdulatipov_u_menja_est_pravilo_ranshe_vystrela_ne_padat.html Мамедова М. Аршин Мал Алан, или как Сталин приказал «Голливуд переплюнуть» // Труд : газета. — 17 Апреля 2003.]</ref> <ref name="R355" >[http://www.aif.ru/archive/1681369 Культура / Аршин мал алан (рус.).] Газета «Аргументы и Факты». Проверено 30 июня 2010.</ref> <ref name="R356" >{{Yangiliklar manbasi |title=AZERBAIDJAN SOVIETIQUE |author= |newspaper= |date= |url=http://www.festival-cannes.com/en/films/azerbaidjan-sovietique |accessdate=2017-07-03 }}</ref> <ref name="R357" >{{Yangiliklar manbasi |title=Azərbaycan kinosunun tarixi |author= |newspaper= |date= |url=http://azerbaijanfilmproduction.com/az/haqqimizda/azerbaycan-kinosu/ |accessdate=2015-12-14 }}</ref> <ref name="R358" >{{veb manbasi | title = Rule Thirteen: Special Rules for the Foreign Language Film Award | work = Academy of Motion Picture Arts and Sciences | publisher = Academy of Motion Picture Arts and Sciences | url = http://www.oscars.org/awards/academyawards/rules/86/rule13.html | accessdate = 2013-08-26 | archivedate = 2013-07-30 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20130730051948/http://www.oscars.org/awards/academyawards/rules/86/rule13.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130730051948/http://www.oscars.org/awards/academyawards/rules/86/rule13.html |date=2013-07-30 }}</ref> <ref name="R359" >{{veb manbasi|url=http://oscars.movies.yahoo.com/news/iw/20071018/1355.html|title=A Record 63 Countries Vying For Best Foreign-Language Oscar Nod|publisher=Yahoo! Movies|date=2007-10-17|accessdate=2008-08-22|archivedate=2008-09-26|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080926200107/http://oscars.movies.yahoo.com/news/iw/20071018/1355.html}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080926200107/http://oscars.movies.yahoo.com/news/iw/20071018/1355.html |date=2008-09-26 }}</ref> <ref name="R360" >{{veb manbasi|url=http://www.variety.com/awardcentral_article/VR1117979064.html?nav=news&categoryid=1982&cs=1|title=Oscar's foreign film race heats up|publisher=Variety (magazine)|author=Gaydos, Steven|author2=McCarthy, Libby |date=2008-01-15|accessdate=2008-08-22}}</ref> <ref name="R361" >{{veb manbasi |url=http://www.oscars.org/press/pressreleases/2011/20110119.html |title=9 Foreign Language Films Continue to Oscar® Race |accessdate=2011-01-19|work=oscars.org}}</ref> <ref name="R362" >{{Yangiliklar manbasi |title=Nika Awards. Awards for 2007 |author= |newspaper= |date= |url=http://www.imdb.com/event/ev0000495/2007 |accessdate=2016-12-09 }}</ref> <ref name="R363" >{{Yangiliklar manbasi |title=Действующие лица |author=Сергей Савостьянов |newspaper=Российская газета |date=01.04.2010 |url=https://rg.ru/2010/04/01/nika.html |accessdate=2016-12-09 }}</ref> <ref name="R364" >{{Yangiliklar manbasi |title=Номинанты Национальной кинематографической премии «НИКА» за 2011 год. |author= |newspaper= |date= |url=http://kino-nika.com/page89337.html |accessdate=2016-12-09 }}</ref> <ref name="R365" >{{Yangiliklar manbasi |title=Nika Awards. Awards for 2015 |author= |newspaper= |date= |url=http://www.imdb.com/event/ev0000495/2015 |accessdate=2016-12-09 }}</ref> <ref name="R366" >{{Yangiliklar manbasi |title=Nika Awards. Awards for 2011 |author= |newspaper= |date= |url=http://www.imdb.com/event/ev0000495/2011 |accessdate=2016-12-09 }}</ref> <ref name="R367" >{{Yangiliklar manbasi |title=Номинанты "НИКА-30" |author= |newspaper= |date= |url=http://kino-nika.com/page645987.html |accessdate=2017-04-20 }}</ref> <ref name="R368" >Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 47-49.</ref> <ref name="R369" >{{Yangiliklar manbasi |title=AZƏRBAYCANDA CİZGİ FİLMLƏRİNİN YARANMASININ QISA TARİXİ |author=azerbaijan.az |newspaper= |date= |url=http://www.azerbaijan.az/portal/Culture/Cartoons/cartoons_a.html |accessdate=2016-01-15 }}</ref> <ref name="R370" >И. М. Джафарзаде, Р. И. Бабаева, М. И. Атакишиева. Народы Азербайджанской Советской Социалистической Республики. Азербайджанцы. Семья и семейный быт / Под редакцией Б.А.Гарданова, А.Н.Гулиева, С.Т.Еремяна, Л.И.Лаврова, Г.А.Нерсесова, Г.С.Читая. — Народы Кавказа: Этнографические очерки: Издательство Академии наук СССР, 1962. — Т. 2. — С. 131-142.</ref> <ref name="R371" >З. А. Кильчевская, А. Г. Трофимова. Народы Азербайджанской Советской Социалистической Республики. Азербайджанцы. Одежда и украшения / Под редакцией Б.А.Гарданова, А.Н.Гулиева, С.Т.Еремяна, Л.И.Лаврова, Г.А.Нерсесова, Г.С.Читая. — Народы Кавказа: Этнографические очерки: Издательство Академии наук СССР, 1962. — Т. 2. — С. 121-127.</ref> <ref name="R372" >Azərbaycan etnoqrafiyası, 2007, bet.172</ref> <ref name="R373" >Azərbaycan etnoqrafiyası, 2007, bet.124</ref> <ref name="R374" >Azərbaycan etnoqrafiyası, 2007, bet.170</ref> <ref name="R375" >Azərbaycan etnoqrafiyası, 2007, bet.171</ref> <ref name="R376" >[http://www.gastronom.ru/recipe/377/lyulya-kebab Люля-кебаб, второе блюдо. Пошаговые кулинарные рецепты с фото на Gastronom.ru]</ref> <ref name="R377" >{{Citation |year= |title=Азербайджанская кулинарная книга |url=http://kulinarnayakniga.ru/world/azerb/ |access-date=2017-11-21 |archivedate=2017-11-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171122124834/http://kulinarnayakniga.ru/world/azerb/ }}</ref> <ref name="R382">Azərbaycan etnoqrafiyası, 2007, bet.206</ref> <ref name="R382"/> <ref name="R379" >Р. И. Бабаева, М. И. Атакишиева. Народы Азербайджанской Советской Социалистической Республики. Азербайджанцы. Пища / Под редакцией Б.А.Гарданова, А.Н.Гулиева, С.Т.Еремяна, Л.И.Лаврова, Г.А.Нерсесова, Г.С.Читая. — Народы Кавказа: Этнографические очерки: Издательство Академии наук СССР, 1962. — Т. 2. — С. 127-131.</ref> <ref name="R380" >Encyclopaedia Iranica. [http://www.iranicaonline.org/articles/bozbas-azeri-turkish-name-for-an-iranian-dish-abgust-e-sabzi BOZBĀŠ.] {{oq|en|Azeri Turkish name for an Iranian dish usually called ābgūšt-e sabzī }}</ref> <ref name="R381" >Azərbaycan etnoqrafiyası, 2007, bet.199</ref> <ref name="R383" >Г. А. Сергеева. Цахуры: этнокультурный облик в XX веке. — Расы и народы: Наука, 2001. — Т. 26. — С. 31.</ref> <ref name="R384" >Азербайджанская кухня. Шербеты. Чай. Сладости. Печенья. — DirectMEDIA. — ISBN 9785998937460.</ref> <ref name="R385" >Владимир Михайлович Семёнов. Азербайджанский чай // Чайные рецепты и чайные секреты / Под ред. Е. Н. Авадяева. — М.: Олма-Пресс, 2002. — С. 110. — 351 с. — ISBN 9785224038268.</ref> <ref name="R386" >Рустам Гаджиев. Отчаянные азербайджанцы // Коммерсант-Власть : журнал. — 2000. — № 35.</ref> <ref name="R387" >Altstadt, 1992, bet.244</ref> <ref name="R388" >Похлёбкин В. Н. История водки. — М.: Центрполиграф, 2005. — 403 с. — ISBN 978-5-9524-1895-3.</ref> <ref name="R389" >Кавказский календарь на 1854 год, изданный от канцелярии Наместника Кавказского. — Тифлис: Типография канцелярии Наместника Кавказского, 1853. — 776 с.</ref> <ref name="R390" >Лебедева Е. С. Особенности уголовно-правового регулирования производства и оборота алкогольной продукции по Уголовному кодексу РСФСР 1961 г. // Вестник Волжского университета им. В. Н. Татищева. — 2009. — № 70. — С. 149—156.</ref> <ref name="R391" >Георгий Заплетин, Гюльнара Ширинзаде. Русские в истории Азербайджана. — Ганун, 2008. — 366 с.</ref> <ref name="R392" >В. Парфенов. [http://www.horse.ru/oloshadi/structure.php?&cur=3801 Кавказские национальные конные игры] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190606132128/http://horse.ru/oloshadi/structure.php?&cur=3801 |date=2019-06-06 }}. — HORSE.RU, 2004.</ref> <ref name="R393" >David C. King. Cultures of the World. Azerbaijan. — Marshall Cavendish, 2006. — P. 108. — ISBN 0761420118.</ref> <ref name="R394" >[http://news.milli.az/society/58143.html Azərbaycanda nərdin yeni növləri yaradıldı]</ref> <ref name="R395" >[http://news.milli.az/sport/14802.html Azərbaycanda nə qədər futbolçu var?]</ref> <ref name="R396" >[http://ru.uefa.com/uefaeuropaleague/news/newsid=1853379.html ЦСКА вылетел из еврокубков]</ref> <ref name="R397" >[http://www.sovsport.ru/news/text-item/739363 «Карабах» выбил «Твенте» из Лиги Европы]</ref> <ref name="R398" >[http://apasport.az/news/96752 Avrokuboklarda ilk dəftərimiz]</ref> <ref name="R399" >[http://www.fivb.org/viewPressRelease.asp?No=44180&Language=en#.VPPZivmsWg1 More than just Mammadova: Azerbaijan’s ladies cause World Championship upset ]</ref> <ref name="R400" >[http://www.theguardian.com/sport/2014/dec/19/black-gold-sporting-glitter-azerbaijan-modern-sport Turning black gold into sporting glitter: what Azerbaijan tells us about modern sport]</ref> <ref name="R401" >[http://today.az/news/society/57078.html Azerbaijan’s chess team became European champion]</ref> <ref name="R402" >{{Yangiliklar manbasi |title='European Olympics' to be held in 2015 |author= |newspaper= |date= |url=http://edition.cnn.com/2012/12/08/sport/european-olympics-baku-sport/ |accessdate=2015-12-14 }}</ref> <ref name="R403" >[http://azertag.az/xeber/785967 Bakı 2016-cı ildə “Formula 1” yarışına ev sahibliyi edəcək]</ref> <ref name="R404" >{{Yangiliklar manbasi |title=Статья 105. Праздничные дни. Трудовой Кодекс Азербайджанской Республики. |author= |newspaper= |date= |url=http://ru.president.az/azerbaijan/holidays/ |accessdate=2016-02-06 |archivedate=2011-05-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110501103930/http://ru.president.az/azerbaijan/holidays/ }}</ref> <ref name="R405" >{{Yangiliklar manbasi |title= Новруз в Азербайджане|author= |newspaper= |date= |url=http://ru.euronews.com/2011/03/23/fire-in-the-heart-azerbaijan-celebrates-novruz/ |accessdate=2016-02-06 }}</ref> <ref name="R406" >Рафаэль Гусейнов. Азербайджанский Новруз. — журнал «İRS», 2004. — № 3. — С. 16.</ref> <ref name="R407" >[http://anl.az/el/Kitab/2013/Azf-274033.pdf Babayeva Xalidə. Azərbaycan folklorunda Xızır Nəbi (İlyas) obrazı, türk folkloru kontekstində (monoqrafiya)]. Bakı: "Çaşıoğlu", 2013.</ref> <ref name="R443"/> <ref name="R408" >{{Yangiliklar manbasi |title=Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin 24 fevral 1994-cü il tarixli, 791 saylı qərarı |author= |newspaper= |date= |url=http://www.e-qanun.az/framework/8796 |accessdate=2016-05-13}}</ref> <ref name="R409" >Эфендиев И. К. История медицины в Азербайджане с древнейших времён до наших дней / Под ред. проф. Э. М. Эфендиева и М. С. Султанова. — Б.: Издательство Академии наук Азербайджанской ССР, 1964. — 280 с.</ref> <ref name="R410" >Акиф Фарзалиев, Фарид Алекперов. Средневековые азербайджанские трактаты по медицине. Мухаммед Юсиф Ширвани Тиббнаме (Медицинская книга); Мухаммед Мумин. Тухфат аль-Муʻминин (Дары Мумина). — СПб.: Издательство Санкт-Петербургского университета, 2002. — С. 6. — 210 с.</ref> <ref name="R411" >Геюшев Н. Документальная память истории // Литературный Азербайджан. — 1989. — С. 116.</ref> <ref name="R412" >Гусейнов, 1949, bet.168</ref> <ref name="R413" >Ахмедов Э. М. А. К. Бакиханов: эпоха, жизнь, деятельность. — Б.: Элм, 1989.</ref> <ref name="R414" >Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, 2007, bet.547</ref> <ref name="R415" >Ханларов (азерб.) // Азербайджанская советская энциклопедия / Под ред. Дж. Кулиева. — Б.: Главная редакция Азербайджанской советской энциклопедии, 1986. — C. IX. — S. 50.</ref> <ref name="R416" >[http://www.azeribook.com/history/manaf_suleymanov/dni_minuvshie.html The Past Days] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070322195153/http://www.azeribook.com/history/manaf_suleymanov/dni_minuvshie.html |date=2007-03-22 }} by [[Manaf Suleymanov]]. 1990</ref> <ref name="R417" >Джафаров М. Г. Возвращение на Родину // «Зеркало» : газета. — 1998. — № 20. — С. 26—28.</ref> <ref name="R418" >Азербайджанская Демократическая Республика (1918―1920). Законодательные акты, 1998, bet.145</ref> <ref name="R419" >Азербайджанская Демократическая Республика (1918―1920). Законодательные акты, 1998, bet.101-103</ref> <ref name="R420" >Атаи А. А., Зейналов Р. А. Академическая биография Н. Б. Ибрагимова // Астрономический журнал Азербайджана — Национальная академия наук Азербайджана, 2008. — Т. 3, вып. 1–2. — С. 32–35.</ref> <ref name="R421" >{{veb manbasi|title=Arianespace signs deal to launch Azerbaijani satellite|url=http://www.news.az/articles/tech/26038|publisher=news.az|accessdate=5-noyabr 2010-yil|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101108155851/http://www.news.az/articles/tech/26038|archivedate=2010-11-08|deadurl=no}}</ref> <ref name="R422" >{{veb manbasi|title=Azerbaijan signs deal with Arianespace to launch satellite|url=http://www.space-travel.com/reports/Azerbaijan_signs_deal_with_Arianespace_to_launch_satellite_999.html|publisher=Space-Travel.com|accessdate=5-noyabr 2010-yil|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101106142156/http://www.space-travel.com/reports/Azerbaijan_signs_deal_with_Arianespace_to_launch_satellite_999.html|archivedate=2010-11-06|deadurl=no}}</ref> <ref name="R423" >[http://www.satellitetoday.com/st/headlines/Orbital-Contracted-to-Build-Azerbaijans-First-Satellite_34220.html Orbital Contracted to Build Azerbaijan’s First Satellite]</ref> <ref name="R424" >{{Citation |year= |title=Baku developing satellite to kick off national space program |url=http://www.hurriyetdailynews.com/n.php?n=baku-developing-satellite-to-kick-off-national-space-program-2009-12-03 |access-date=2017-11-21 |archivedate=2011-10-07 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111007035924/http://www.hurriyetdailynews.com/n.php?n=baku-developing-satellite-to-kick-off-national-space-program-2009-12-03 }}</ref> <ref name="R425" >{{veb manbasi|last=Mohney|first=Doug|title=New Oil Money Fueling Modest Space Dreams and Political Heartburn|url=http://satellite.tmcnet.com/topics/satellite/articles/181505-new-oil-money-fueling-modest-space-dreams-political.htm|accessdate=3-iyun 2011-yil}}</ref> <ref name="R426" >Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, 2007, bet.529</ref> <ref name="R429">Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, 2007, bet.530</ref> <ref name="R429"/> <ref name="R428" >М. Рафили. [http://feb-web.ru/feb/pushkin/serial/v36/v36-240-.htm Пушкин и Мирза-Фатали Ахундов]. — «Пушкинский временник»: Издательство Академии наук СССР, 1936. — С. 240-256.</ref> <ref name="R430" >Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, 2007, bet.531</ref> <ref name="R431" >Тадеуш Свентоховский, Brian C. Collins. Historical dictionary of Azerbaijan. — USA: Scarecrow Press, 1999. — С. 13-14. — 145 с. — ISBN 0810835509.</ref> <ref name="R432" >«Литературная энциклопедия.» В 11 т.; М.: 1929—1939. {{oq|ru|…В 1875 основал первую тюркскую газету «Экинчи» (Земледелец).}}</ref> <ref name="R433" >Azərbaycan mətbuatı tarixi, Akif Aşırlı</ref> <ref name="R434" >{{Yangiliklar manbasi|title=Mətbuat tarixi|url=http://azerbaijans.com/content_742_az.html|accessdate=21 aprel 2016|publisher=http://azerbaijans.com}}</ref> <ref name="R435" >"[http://www.britannica.com/place/Azerbaijan/Administration-and-social-conditions Azerbaijan]". Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc., 2016. Web. 24-Apr. 2016-yil. {{oq|en|In the course of its long history, Azerbaijan has given the world a number of outstanding thinkers, poets, and scientists. Among the medieval scientists and philosophers, Abul Hasan Bakhmanyar (11th century), the author of numerous works on mathematics and philosophy, and Abul Hasan Shirvani (11th–12th centuries), the author of Astronomy, may be noted. The poet and philosopher Nẹzāmī, called Ganjavī after his place of birth, Ganja, was the author of Khamseh (“The Quintuplet”), composed of five romantic poems, including “The Treasure of Mysteries,” “Khosrow and Shīrīn,” and “Leyli and Mejnūn.” The people of Azerbaijan have retained their ancient musical tradition. For example, the art of ashugs, who improvise songs to their own accompaniment on a stringed instrument called a kobuz, remains extremely popular. Mugams, vocal and instrumental compositions, are also widely known, the town of Shusha being particularly renowned for this art. Azerbaijan’s cultural institutions, including museums, theatres, and public libraries, are located in Baku. Many of them were established after World War II. The city has museums devoted to the art, history, and literature of Azerbaijan. In Nagorno-Karabakh there is a museum with material on the history and archaeology of the Armenian people of the region. The opera and ballet are widely attended. Some of Azerbaijan’s composers, notably Uzeir Hajjibekov (the operas Ker-Ogly and Leyli and Mejnūn and the operetta Arshin Mal ʾAlan) and Kara Karayev (the ballets Seven Beauties and The Path of Thunder), have international reputations. The latter’s symphonic music is also well known abroad. Throughout the Soviet period Azerbaijani literature was controlled by a system that saw mortal danger in even a modicum of creative freedom. Azerbaijani writers and other intellectuals were closely supervised and subjected to varying degrees of persecution. Azerbaijan has no private publishing; several government firms publish scientific books and magazines as well as books and magazines about art and literature in Azerbaijani, Russian, and other languages. In 1992 the Azerbaijani government switched from the Cyrillic to the Roman alphabet. The magazines Literaturny Azerbaydzhan (in Russian), Azerbaijan Gadïnï (“Azerbaijan Woman,” in Azerbaijani), and Azerbaydzhanskoye neftyanoye khozyaystvo (“Azerbaijan Petroleum Economy,” in Russian) have the highest circulation. Baku has several radio stations, a television studio, and a film studio.}}</ref> <ref name="R436" >{{veb manbasi|url=http://www.aztv.az/viewabout.php?lang=az&id=3|title=Azərbaycan Radiosunun fəaliyyəti|author=|date=|work=|publisher=aztv.az|accessdate=2014-05-15|language=az|archivedate=2011-02-07|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110207191756/http://www.aztv.az/viewabout.php?lang=az&id=3}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110207191756/http://www.aztv.az/viewabout.php?lang=az&id=3 |date=2011-02-07 }}</ref> <ref name="R437" >{{veb manbasi|url=http://www.ansradio.ws/site/about|title=HAQQIMIZDA|author=|date=|work=|publisher=ansradio.ws|accessdate=2014-09-04|language=az|archivedate=2014-08-31|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140831231207/http://www.ansradio.ws/site/about}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140831231207/http://www.ansradio.ws/site/about |date=2014-08-31 }}</ref> <ref name="R438" >{{veb manbasi|url=http://www.ntrc.gov.az/az/content/news/70.html|title=«ANS ÇM» Radiosu|publisher=ntrc.gov.az|accessdate=2014-09-04|language=az|archivedate=2015-03-16|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150316015144/http://ntrc.gov.az/az/content/news/70.html}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150316015144/http://ntrc.gov.az/az/content/news/70.html |date=2015-03-16 }}</ref> <ref name="R465" >{{veb manbasi|url=http://scwra.gov.az/structure/19/?%E2%80%9CAvropa%20v%C9%99%20G%C3%BCc%C3%BCstan%20y%C9%99hudil%C9%99ri%E2%80%9Dnin%20sinaqoqu|title=“Avropa və Gücüstan yəhudiləri”nin sinaqoqu|work=[[Azərbaycan Respublikası Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi]]}}</ref> <ref name="R466" >{{veb manbasi|url=http://scwra.gov.az/structure/18/?%E2%80%9CDa%C4%9F%20y%C9%99hudil%C9%99ri%E2%80%9Dnin%20sinaqoqu|title=“Dağ yəhudiləri”nin sinaqoqu|work=[[Azərbaycan Respublikası Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi]]}}</ref> <ref name="R467" >Шахла Нуризаде, кандидат исторических наук.. "Биби-Эйбат. Здесь возносят молитвы, здесь обретают исцеление". irs-az.com.</ref> <ref name="R468" >[http://www.i-u.ru/biblio/archive/pigulevskaja_istorija/06.aspx История Ирана с древнейших времен до конца XVIII века] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101227001903/http://www.i-u.ru/biblio/archive/pigulevskaja_istorija/06.aspx |date=2010-12-27 }}. — Л.: Издательство Ленинградского университета, 1958. — 390 с.</ref> <ref name="R439" >{{veb manbasi|url=http://www.aztv.az/viewabout.php?lang=az&id=2|title=Azərbaycan Televiziyasının fəaliyyəti|author=|date=|work=|publisher=aztv.az|accessdate=2014-05-15|language=az|archivedate=2017-07-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170722222513/http://www.aztv.az/viewabout.php?lang=az&id=2}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20170722222513/http://www.aztv.az/viewabout.php?lang=az&id=2 |date=2017-07-22 }}</ref> <ref name="R440" >{{veb manbasi|url=http://www.ansgroup.ws/index.php?id=52|title=Biz kimik ?|author=|date=|work=|publisher=ansgroup.ws|accessdate=2014-08-26|language=az}}</ref> <ref name="R441" >Карахмедова А.А. О некоторых памятниках митраизма на территории Кавказской Албании.//ИАН АзССР, серия истории, философии и права, 1975, № 1</ref> <ref name="R442" >Юсифов Ю.Б., Бабаев И.А. Кавказская Албания в эллинистическую эпоху. В кн.: Причерноморье в эпоху эллинизма.//Мат-лы III Все-союзн. симпозиума по древней истории Причерноморья. Цхалтубо, 1982, Тбилиси, 1985.</ref> <ref name="R444" >Ашурбейли С. Б. История города Баку. Период средневековья. — Б.: Азернешр, 1992. — 408 с. — ISBN 5-552-00479-5.</ref> <ref name="R445" >Mostashari, 2006, bet.149</ref> <ref name="R446" >James R.Russell. Zoroastrianism in Armenia. — Harvard University, 1987. — P. 524.</ref> <ref name="R447" >The Indian diaspora in Central Asia and its trade, 1550—1900 {{oq|en|… George Forster … On the 31st of March, I visited the Atashghah, or place of fire; and on making myself known to the Hindoo mendicants, who resided there, I was received among these sons of Brihma as a brother; an appellation they used on perceiving that I had acquired some knowledge of their mythology, and had visited their most sacred places of worship …}}</ref> <ref name="R448" >Alakbarov, Farid (Summer 2003), «Observations from the Ancients», Azerbaijan International 11 (2) {{oq|en|„according to historical sources, before the construction of the Indian Temple of Fire (Atashgah) in Surakhani at the end of the 17th century, the local people also worshiped at this site because of the 'seven holes with burning flame'.“}}</ref> <ref name="R449" >R. Khanam. Encyclopaedic ethnography of Middle-East and Central Asia: A-I, том 1. стр. 78{{oq|en|A cult of fire, which is regarded by the Azeri, is the holiest and purest element in nature (from the influence of Zoroastrianism)… The Persian influence is reflected in the continued celebration of the festival of Nuauroz, marking the beginning of the Zoroastrian New Year on 21 March.}}</ref> <ref name="R450" >Mary Boyce, M. Festivals. I. Zoroastrian. Encyclopaedia Iranica {{oq|en|It seems a reasonable surmise that Nowruz, the holiest of them all, with deep doctrinal significance, was founded by Zoroaster himself}}</ref> <ref name="R451" >[http://baku.eparhia.ru/leaflet/calendar/apostle_varfolomei_24june/ История одного праздника], Rus Pravoslav Kilsəsi Bakı yeparxiyasının rəsmi saytı, İstifadə tarixi: 26 iyun 2015</ref> <ref name="R452" >[http://www.sedmitza.ru/text/414458.html Житие и страдания святого апостола Варфоломея], Церковный научный центр "Православная Энциклопедия", 13 мая 2008, İstifadə tarixi: 26 iyun 2015</ref> <ref name="R453" >[http://udi.az/hystory/0002-2 Проповедь Святого Апостола Варфоломея], Alban-Udin Cəmiyyətinin rəsmi saytı, İstifadə tarixi: 26 iyun 2015</ref> <ref name="R454" >{{Citation |year= |title=Председатель Албано-Удинской христианской религиозной общины: «Сотни албанских храмов были либо разрушены, либо присвоены армянами» |url=http://ru.apa.az/news/237650 |access-date=2017-11-21 |archivedate=2013-03-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130329153250/http://ru.apa.az/news/237650 }}</ref> <ref name="R455" >Marqalı Foma, Wallis Budge redaktəsi, Hakimlər kitabı, səh. 315–16</ref> <ref name="R456" >A CONCISE HISTORY OF NESTORIAN CHRISTIANITY IN ASIA FROM THE PERSIAN SCHISM TO THE MODERN ASSYRIANS - AUBREY R. VINE, [http://ir.nmu.org.ua/bitstream/handle/123456789/125461/fba7f204f8a822be9705084ab0c2cf60.pdf?sequence=1&isAllowed=y səh. 118]{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> <ref name="R457" >Jean Maurice Fiey, Pour un Oriens Christianus novus; répertoire des diocèses Syriaques orientaux et occidentaux, səh 119.</ref> <ref name="R458" >Judith Pfeiffer, ''Politics, [https://www.academia.edu/1892538/Civitas_Thauris._The_significance_of_Tabrīz_in_the_spatial_frameworks_of_Christian_merchants_and_ecclesiastics_in_the_13th_and_14th_century Patronage and theTransmission of Knowledge in 13th–15th Century Tabriz], ISBN 978-90-04-25539-5''</ref> <ref name="R459" >[http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dn531.html Archdiocese of Nachitschewan (Naxivan, Nakhtchevan, Nakhchivan)]</ref> <ref name="R460" >{{veb manbasi | author=| date=13-sentabr 2005-yil| title=Foundation-laying Ceremony of Catholic Church Held in Baku| work= Today.az | url=http://www.today.az/news/society/20674.html| accessdate=2006-08-19}}</ref> <ref name="R461" >Виктор Дизендорф. [http://wolgadeutsche.net/diesendorf/Ist_demograf.pdf Историческая демография немецкого населения России и СССР (XVIII в. — начало XXI в.)]. — Роттенбург, 2010. — С. 42. — 241 с.</ref> <ref name="R462" >{{veb manbasi |title=Azerbaijan |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/aj.html |work=World Factbook |publisher=CIA |year=2009 |accessdate=4-iyun 2009-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090610081951/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/AJ.html |archivedate=10-iyun 2009-yil |deadurl=no |df=dmy }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160709035525/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/aj.html |date=2016-07-09 }}</ref> <ref name="R463" >{{ru icon}} [https://eleven.co.il/article/10098 The Electronic Jewish Encyclopædia: Azerbaijan]</ref> <ref name="R464" >{{ru icon}} [https://eleven.co.il/article/10381 The Electronic Jewish Encyclopædia: Baku]</ref> <ref name="R469" >[http://www.qafqazislam.com/az/muftilerimiz.php Müfti Tacuddin Mustafin] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140805115245/http://qafqazislam.com/az/muftilerimiz.php |date=2014-08-05 }}. qafqazislam.com {{az}}</ref> <ref name="R470" >[http://qafqazislam.com/az/qmi_sedri.php Qafqaz Müsəlmanlari İdarəsinin Sədri.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140701165230/http://qafqazislam.com/az/qmi_sedri.php |date=2014-07-01 }} qafqazislam.com {{az}}</ref> <ref name="R471" >{{Yangiliklar manbasi |title=Balci, Bayram; Jafarov, Azer (2007-02-21), "The Baha’is of the Caucasus: From Russian Tolerance to Soviet Repression {2/3}", Caucaz.com, archived from the original on 24-may 2011-yil|author= |newspaper= |date= |url=http://web.archive.org/web/20110524000119/http://www.caucaz.com/home_eng/breve_contenu.php?id=300 |accessdate=2016-02-06 }}</ref> <ref name="R472" >{{Yangiliklar manbasi |title="Baha'i Faith History in Azerbaijan". National Spiritual Assembly of the Bahá'ís of Azerbaijan. Retrieved 2008-12-22. |author= |newspaper= |date= |url=http://www.bahai.az/lib/articles/histofaz/history_en.shtml |accessdate=2016-02-06 |seperator= |archivedate=2012-02-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120219032306/http://www.bahai.az/lib/articles/histofaz/history_en.shtml }}</ref> <ref name="R473" >{{Yangiliklar manbasi |title=Dini etiqad azadlığı haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU |author= |newspaper= |date= |url=http://www.e-qanun.az/framework/7649 |accessdate=2016-02-06 }}</ref> <ref name="R474" >{{veb manbasi|url=http://files.preslib.az/projects/remz/pdf_en/atr_din.pdf|title=Religion in Azerbaijan|last=|first=|date=|website=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=|quote=}} {{oq|en|Azerbaijan is a secular country, in article 48 of its Constitution ensures the liberty of worship to everyone. Everyone has a right to choose any faith, to adopt any religion or to not practice any religion, to express one's view on the religion and to spread it. According to paragraphs 1-3 of Article 18 of the Constitution the religion acts separately from the government, each religion is equal before the law and the propaganda of religions, abating human personality and contradicting to the principles of humanism is prohibited. At the same time the state system of education is also secular. The law of the Republic of Azerbaijan (1992) "On freedom of faith" ensures the right of any human being to determine and express his view on religion and to execute this right.}}</ref> <ref name="R475" >{{Yangiliklar manbasi |title=Mapped: The world's most (and least) religious countries |author= |newspaper= |date= |url=http://www.telegraph.co.uk/travel/maps-and-graphics/most-religious-countries-in-the-world/ |accessdate=2017-07-03 }}</ref> <ref name="R476" >{{veb manbasi|url=http://www.osce.org/baku/27857 |title=Rapid Tourism Assessment for the Azerbaijan Tourism Sector Development Program – Organization for Security and Cooperation in Europe (OSCE) |accessdate=2013-09-09}}</ref> <ref name="R477" >[http://www.azadliq.org/content/article/388501.html Azərbaycan Qarabağın turizm imkanlarını təbliğ edir]</ref> <ref name="R478" >{{veb manbasi| last = Ismayilov| first = Rovshan| authorlink = | title = Azerbaijan: Baku Boom Has Yet to Hit Regions| work = | publisher = EurasiaNet| url = http://www.eurasianet.org/departments/insight/articles/eav081307.shtml| doi = | accessdate = 12-avgust 2007-yil| archiveurl = https://web.archive.org/web/20070819211953/http://www.eurasianet.org/departments/insight/articles/eav081307.shtml| archivedate = 2007-08-19| deadurl = no}}</ref> <ref name="R479" >{{veb manbasi |url=http://www.tourism.az/?menu=1&submenu=12&lang=eng |title=Ministry of Culture and Tourism of Azerbaijan: Goals |publisher=Tourism.az |date=6-fevral 2004-yil |accessdate=4-yanvar 2011-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101128233315/http://tourism.az/?menu=1&submenu=12&lang=eng |archivedate=2010-11-28 |deadurl=no }}</ref> <ref name="R480" >[http://www.country.alltravels.com.ua/ru/azerbaijan/ Азербайджан / Страна Азербайджан: города Азербайджана]</ref> <ref name="R481" >[http://www.ng.ru/culture/2010-08-05/8_azerbaijan.html Габала конкурирует с Вербье — Независимая газета, 2010-08-05.]</ref> <ref name="R482" >{{Citation |year= |title=«Шахдаг» потянет на два миллиарда. |url=http://tourismzona.ru/news.22798.html |access-date=2017-11-21 |archivedate=2011-11-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111106114006/http://tourismzona.ru/news.22798.html }}</ref> <ref name="R483" >[http://www.advantour.com/rus/azerbaijan/tourism.htm Туризм в Азербайджане]</ref> <ref name="R484" >İ. Əliyev, E. Məhərrəmov. Azərbaycan Respublikasınn Dövlət Rəmzləri. — Баку: Nurlan, 2008. — 500 экз.</ref> <ref name="R485" >[http://www.britannica.com/topic/flag-of-Azerbaijan Flag of Azerbaijan], Encyclopædia Britannica Online. {{oq|en|The star points were said to stand for eight traditional Turkic peoples—the Azerbaijanis (Azeris), Ottomans, Jagatais, Tatars, Kazakhs, Kipchaks, Seljuqs (Seljuks), and Turkmen. }}</ref> <ref name="R486" >Whitney Smith. Flag Lore Of All Nations. — Millbrook Press, 2001. — С. 13. — 112 с. — ISBN 9780761317531.</ref> <ref name="R487" >Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti. — Баку: Парламент (стенографический доклад), 1998. — Т. I. — С. 76.</ref> <ref name="R488" >{{Citation |year= |title=ГОСУДАРСТВЕНЫЙ ГЕРБ АЗЕРБАЙДЖАНСКОЙ РЕСПУБЛИКИ |url=http://www.azeri.ws/info/blazon.shtml |access-date=2017-11-21 |archivedate=2015-02-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150204110600/http://www.azeri.ws/info/blazon.shtml }}</ref> <ref name="R489" >Азербайджанская Демократическая Республика (1918―1920). Законодательные акты, 1998, bet.399-400</ref> <ref name="R490" >Etem Üngör. Türk marşları. — Анкара: Türk Kültürünü Aras̆tırma Enstitüsü, 1965. — С. 325. — 332 с.</ref> <ref name="R491" >Üzeyir bəy Hacıbəyov ensiklopediyası. — Bakı, 1996. — С. 21.</ref> <ref name="R492" >Азербайджанская Демократическая Республика (1918―1920). Законодательные акты, 1998, bet.316</ref> <ref name="R493" >{{veb manbasi |url = http://ru.president.az/azerbaijan/holidays |title = Трудовой Кодекс Азербайджанской Республики. Статья 105. Праздничные дни. |publisher = Официальный интернет сайт Президента Азербайджанской Республики |accessdate = 2014-07-31 }}</ref> <ref name="R494" >[http://e-qanun.az/framework/4605 ''"Azərbaycan Respublikasının bəzi qanunvericilik aktlarında dəyişikliklər edilməsi haqqında"'' Azərbaycan Respublikasının 6 fevral 1998-ci il tarixli, 429-IQD nömrəli Qanunu] {{az}}</ref> <ref name="R495" >[http://e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&docid=7898&doctype=0 ''"Azərbaycan Respublikasının orden və medallarının təsis edilməsi haqqında"'' Azərbaycan Respublikasının 10 noyabr 1992-ci il tarixli, 370 nömrəli Qanunu. e-qanun.az] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120330111428/http://e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&docid=7898&doctype=0 |date=2012-03-30 }} {{az}}</ref> <ref name="R550" >{{veb manbasi|title=Sinaqoqlar|url=http://scwra.gov.az/structures/62/1/0/?|website=scwra.gov.az|accessdate=6-mart 2017-yil|language=en}}</ref> <ref name="R551" >{{veb manbasi|url= http://www.greeks-su.com/ru/press/news/1889.html|title= Греки в Азербайджане|subtitle= |author= Иван Пилиджев|authorlink= |coauthors= |quote= |date= |format= |work= |publisher= Совет греков зарубежья|accessdate= 2016-03-28|lang= ru|description= |deadlink= yes|archiveurl= https://web.archive.org/web/20150127081311/http://www.greeks-su.com/ru/press/news/1889.html|archivedate= 2015-01-27}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150127081311/http://www.greeks-su.com/ru/press/news/1889.html |date=2015-01-27 }}</ref> <ref name="R552" >{{Yangiliklar manbasi | title = Архитектурные феномены Баку | url = http://musanagiyev.az/?page_id=402&lang=ru | publisher = | date = | accessdate = 03 avqust 2014 | seperator = | archivedate = 2012-04-25 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20120425092445/http://musanagiyev.az/?page_id=402&lang=ru }}</ref> <ref name="R553" >Рустамова-Тогиди С. А. 1918. Азербайджанские погромы в фотографиях и документах. Стр. 50</ref> <ref name="R554" >{{Citation |year= |title=Данные архивных материалов о зверствах армян в Шемахинском уезде (1918 г.) |url=http://karabakh-doc.azerall.info/ru/arxdoc/ad029.php |access-date=2017-11-21 |archivedate=2011-11-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111128131651/http://karabakh-doc.azerall.info/ru/arxdoc/ad029.php }}</ref> <ref name="R555" >{{Citation |year= |title=Данные архивных материалов о зверствах армян в Шемахинском уезде (1918 г.) |url=http://karabakh-doc.azerall.info/ru/arxdoc/ad029.php |access-date=2017-11-21 |archivedate=2011-11-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111128131651/http://karabakh-doc.azerall.info/ru/arxdoc/ad029.php }}</ref> <ref name="R556" >[http://news.bakililar.az/print_28208.html Президент Азербайджана ознакомился с мечетью Джума в Шемахе]{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> <ref name="R557" >{{veb manbasi |author = Шахла Нуризаде, кандидат исторических наук. |authorlink = |datepublished = 2007 |url = http://irs-az.com/new/pdf/1275844048892042186.pdf |title = Биби-Эйбат. Здесь возносят молитвы, здесь обретают исцеление |publisher = irs-az.com |accessdate = |archiveurl = https://www.webcitation.org/68IVbcZtA?url=http://irs-az.com/new/pdf/1275844048892042186.pdf |archivedate = 2012-06-09 }}</ref> <ref name="R558" >{{Citation |year= |title=Верхняя мечеть (1883 г.), Шуша, Нагорный Карабах. фотография 25 апреля 2005 года |url=http://www.rosfoto.ru/shop/photo/59200/ |access-date=2017-11-21 |archivedate=2008-10-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081006032011/http://www.rosfoto.ru/shop/photo/59200/ }}</ref> <ref name="R559" >{{Citation |year= |title=(Photo #2) Фотография 2006 года |url=http://news.bakililar.az/news_fotoreportaj_shusha_seqodnya_1619.html |access-date=2017-11-21 |archivedate=2007-12-18 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071218144330/http://news.bakililar.az/news_fotoreportaj_shusha_seqodnya_1619.html }}</ref> <ref name="R560" >{{Citation |year= |title=Фотография мечети Говхар-аги на сайте Фонда возрождения Шуши |url=http://www.shushi.org/viewpic.php?pic=gallery%2FVerin-mzkit-5.jpg |access-date=2021-01-24 |archivedate=2007-10-26 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071026215040/http://www.shushi.org/viewpic.php?pic=gallery%2FVerin-mzkit-5.jpg }}</ref> <ref name="R561" >[http://photofile.ru/users/galafeev/3153845/66855161/full_image/ Верхняя мечеть Говхар-аги. Фотография 2007 года]{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> <ref name="R562" >{{veb manbasi | title = Ermənilər Şuşanı dağıdır | url = http://arshiv.gamoh.info/archives.php_4E465B3E | accessdate = 26-iyul 2010-yil | archivedate = 2011-07-21 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20110721202828/http://arshiv.gamoh.info/archives.php_4E465B3E }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110721202828/http://arshiv.gamoh.info/archives.php_4E465B3E |date=2011-07-21 }}</ref> <ref name="R563" >{{veb manbasi | title = Karabakh monuments | url = http://karabakhmonuments.az/print_preview.php?id=42 | accessdate = 4-avgust 2010-yil | archivedate = 2011-07-06 | archiveurl = https://web.archive.org/web/20110706130822/http://karabakhmonuments.az/print_preview.php?id=42 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110706130822/http://karabakhmonuments.az/print_preview.php?id=42 |date=2011-07-06 }}</ref> <ref name="R564" >[http://news.bakililar.az/news_polad_byulbyul_oqly_8667.htm AZE.az — Последние новости Азербайджана, Кавказа, СНГ, мировые новости<!-- Заголовок добавлен ботом -->]{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> <ref name="R565" >[http://www.day.az/news/politics/84375.html Полад Бюльбюльоглу посетил дом своего отца в Шуше]. Day.az</ref> <ref name="R566" >{{Citation |year= |title=«Мы с удовольствием установим бюст перед домом поэтессы», — заявил в интервью Day. Az исполнительный директор фонда «Возрождение Шуши» Григор ОГАНЕСЯН |url=http://www.golos.am/index.php?option=com_content&task=view&id=19041&Itemid=53 |access-date=2017-11-21 |archivedate=2014-08-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140808055118/http://www.golos.am/index.php?option=com_content&task=view&id=19041&Itemid=53 }}</ref> <ref name="R567" >Геннадий Остапенко. [http://www.vokrugsveta.ru/vs/article/2704/ Чурек и Юха] // журнал : Вокруг Света. — Февраль 1990. — № 2.</ref> <ref name="R568" >Салимова А. Т. [http://www.bakililar.az/ca/history/khristark.html Влияние христианства на архитектуру Азербайджана]</ref> <ref name="R569" >[http://www.mountain.ru/article/article_display1.php?article_id=2309 Отчет о велосипедном походе по Армении и Нагорному Карабаху 2007]</ref> <ref name="R570" >{{veb manbasi |url = http://whc.unesco.org/en/list/958 |title = Walled City of Baku with the Shirvanshah's Palace and Maiden Tower |author = |date = 2000 |work = |publisher = [[UNESCO]] rəsmi saytı. |accessdate = |lang = |archiveurl = https://www.webcitation.org/66LOy9fX7?url=http://whc.unesco.org/en/list/958 |archivedate = 2012-03-22 }}</ref> <ref name="R571" >{{veb manbasi |url = http://whc.unesco.org/en/list/1076 |title = Gobustan Rock Art Cultural Landscape |author = |date = 2007 |work = |publisher = [[UNESCO]] rəsmi saytı. |accessdate = |lang = |archiveurl = https://www.webcitation.org/66LOy9fX7?url=http://whc.unesco.org/en/list/958 |archivedate = 2012-03-22 }}</ref> <ref name="R572" >{{Yangiliklar manbasi |title=Azerbaijani Mugham |author= |newspaper= |date= |url=http://www.unesco.org/culture/ich/en/RL/azerbaijani-mugham-00039 |accessdate=2015-12-14 }}</ref> <ref name="R573" >{{Yangiliklar manbasi |title=Art of Azerbaijani Ashiq |author= |newspaper= |date= |url=http://www.unesco.org/culture/ich/en/RL/art-of-azerbaijani-ashiq-00253 |accessdate=2015-12-14 }}</ref> <ref name="R574" >{{Yangiliklar manbasi |title=Novruz, Nowrouz, Nooruz, Navruz, Nauroz, Nevruz |author= |newspaper= |date= |url=http://www.unesco.org/culture/ich/en/RL/novruz-nowrouz-nooruz-navruz-nauroz-nevruz-00282 |accessdate=2015-12-14 }}</ref> <ref name="R575" >{{Yangiliklar manbasi |title=Nawrouz, Novruz, Nowrouz, Nowrouz, Nawrouz, Nauryz, Nooruz, Nowruz, Navruz, Nevruz, Nowruz, Navruz |author= |newspaper= |date= |url=http://www.unesco.org/culture/ich/en/RL/nawrouz-novruz-nowrouz-nowrouz-nawrouz-nauryz-nooruz-nowruz-navruz-nevruz-nowruz-navruz-01161 |accessdate=2016-11-08 }}</ref> <ref name="R576" >{{Yangiliklar manbasi |title=Traditional art of Azerbaijani carpet weaving in the Republic of Azerbaijan |author= |newspaper= |date= |url=http://www.unesco.org/culture/ich/en/RL/traditional-art-of-azerbaijani-carpet-weaving-in-the-republic-of-azerbaijan-00389 |accessdate=2015-12-14 }}</ref> <ref name="R577" >{{Yangiliklar manbasi |title=Craftsmanship and performance art of the Tar, a long-necked string musical instrument |author= |newspaper= |date= |url=http://www.unesco.org/culture/ich/en/RL/craftsmanship-and-performance-art-of-the-tar-a-long-necked-string-musical-instrument-00671 |accessdate=2015-12-14 }}</ref> <ref name="R578" >{{Yangiliklar manbasi |title=Chovqan, a traditional Karabakh horse-riding game in the Republic of Azerbaijan |author= |newspaper= |date= |url=http://www.unesco.org/culture/ich/en/USL/chovqan-a-traditional-karabakh-horse-riding-game-in-the-republic-of-azerbaijan-00905 |accessdate=2015-12-14 }}</ref> <ref name="R579" >{{Yangiliklar manbasi |title=Traditional art and symbolism of Kelaghayi, making and wearing women’s silk headscarves |author= |newspaper= |date= |url=http://www.unesco.org/culture/ich/en/RL/traditional-art-and-symbolism-of-kelaghayi-making-and-wearing-womens-silk-headscarves-00669 |accessdate=2015-12-14 }}</ref> <ref name="R580" >{{Yangiliklar manbasi |title=Copper craftsmanship of Lahij |author= |newspaper= |date= |url=http://www.unesco.org/culture/ich/en/RL/copper-craftsmanship-of-lahij-00675 |accessdate=2015-12-14 }}</ref> <ref name="R581" >{{Yangiliklar manbasi |title=Flatbread making and sharing culture: Lavash, Katyrma, Jupka, Yufka |author= |newspaper= |date= |url=http://www.unesco.org/culture/ich/en/RL/flatbread-making-and-sharing-culture-lavash-katyrma-jupka-yufka-01181 |accessdate=2016-11-08 }}</ref> <ref name="R582" >{{Yangiliklar manbasi |title=Ancient medical manuscripts of Azerbaijan in UNESCO’s World Memory Register |author= |newspaper= |date= |url=http://www.azdelunesco.org/?options=content&id=21 |accessdate=2015-06-22 }}{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> <ref name="R583" >{{veb manbasi | datepublished = 2006 | url = http://www.unesco.org/new/ru/moscow/about-this-office/single-view/news/medieval_manuscripts_on_medicine_and_pharmacy/#.VTJxBtysVue | title = Средневековые рукописи по медицине и аптечному делу. | publisher = unesco.org }}</ref> <ref name="R584" >{{Yangiliklar manbasi |title=UNESCO Atlas of the World's Languages in Danger. INTERACTIVE ATLAS |author=unesco.org |newspaper= |date= |url=http://www.unesco.org/languages-atlas/index.php |accessdate=2017-06-22 }}</ref> <ref name="R585" >[http://www.mct.gov.az/upload/1446100065mto.pdf Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci il tarixli, 132 nömrəli qərarına 1 nömrəli əlavə], [[Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi]], İstifadə tarixi:9 yanvar 2015</ref> <ref name="R586" >[http://news.milli.az/society/89231.html Cavad xanın ölümündən 208 il ötür], milli.az, 4 yanvar 2012, Yoxlanılıb: 21 iyul 2014</ref> <ref name="R587" >[http://heydar-aliyev-foundation.org/az/content/view/136/2246/Comərd-Qəssab-türbəsi Comərd Qəssab türbəsi], heydar-aliyev-foundation.org, Yoxlanılıb:21 iyul 2014</ref> <ref name="R588" >[http://mehriban-aliyeva.org/az/article/item/1163 SABUNÇU VƏ ƏZİZBƏYOV RAYONLARINDA BİR SIRA OBYEKTLƏRİN AÇILIŞI]{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, mehriban-aliyeva.org, 14.06.2007, Yoxlanılıb: 21 iyul 2014</ref> <ref name="R589" >[http://president.az/articles/3044 İlham Əliyev Arxeoloji-Etnoqrafik Muzey Kompleksinin ərazisində aparılan tikinti-quruculuq işləri ilə tanış olmuşdur], 07 sentabr 2011, Yoxlanılıb: 21 iyul 2014</ref> <ref name="R590" >[http://heydar-aliyev-foundation.org/az/content/view/136/2234/Gəncə-qapıları Gəncə qapıları], heydar-aliyev-foundation.org, Yoxlanılıb:21 iyul 2014</ref> <ref name="R591" >[http://heydar-aliyev-foundation.org/az/content/view/136/2218/Salyanda-Dövlət-Rəsm-Qalereyası Salyanda Dövlət Rəsm Qalereyası], heydar-aliyev-foundation.org, Yoxlanılıb:21 iyul 2014</ref> <ref name="R592" >[http://heydar-aliyev-foundation.org/az/content/view/136/2244/Qarabağ-Muğam-Mərkəzi Qarabağ Muğam Mərkəzi], heydar-aliyev-foundation.org, Yoxlanılıb:21 iyul 2014</ref> <ref name="R593" >[http://heydar-aliyev-foundation.org/az/content/view/136/93/Beynəlxalq-Muğam-Mərkəzi Beynəlxalq Muğam Mərkəzi], heydar-aliyev-foundation.org, Yoxlanılıb:21 iyul 2014</ref> <ref name="R594" >[http://heydar-aliyev-foundation.org/az/content/view/136/2220/Habil-Əliyev-adına-uşaq-musiqi-məktəbi Habil Əliyev adına uşaq musiqi məktəbi], heydar-aliyev-foundation.org, Yoxlanılıb:21 iyul 2014</ref> <ref name="R595" >[http://mehriban-aliyeva.org/az/article/item/845 HEYDƏR ƏLİYEV FONDUNUN PREZİDENTİ, YUNESKO-NUN VƏ İSESKO-NUN XOŞMƏRAMLI SƏFİRİ, MİLLİ MƏCLİSİN DEPUTATI MEHRİBAN XANIM ƏLİYEVA MÜASİR İNCƏSƏNƏT MUZEYİNİN AÇILIŞINDA İŞTİRAK ETMİŞDİR]{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, mehriban-aliyeva.org, 20.03.2009, Yoxlanılıb: 21 iyul 2014</ref> <ref name="R596" >[http://az.apa.az/news/233620 Azərbaycan prezidenti Qala Arxeoloji-Etnoqrafik Muzey Kompleksinin ərazisində aparılan tikinti-quruculuq işləri ilə tanış olub, Əntiq Əşyalar Muzeyinin açılışında iştirak edib ]{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, apa.az, 07 Sentyabr 2011, Yoxlanılıb:21 iyul 2014</ref> <ref name="R597" >[http://heydar-aliyev-foundation.org/az/content/view/136/3380/Gəncədə-Nizami-Gəncəvi-Muzeyi- Gəncədə Nizami Gəncəvi Muzeyi], heydar-aliyev-foundation.org, Yoxlanılıb:21 iyul 2014</ref> <ref name="R598" >[http://heydar-aliyev-foundation.org/az/content/view/136/3379/Gəncədə-Məhsəti-Gəncəvi-Mərkəzi Gəncədə Məhsəti Gəncəvi Mərkəzi], heydar-aliyev-foundation.org, Yoxlanılıb:21 iyul 2014</ref> <ref name="R599" >[http://www.cairn.info/article.php?ID_REVUE=CMR&ID_NUMPUBLIE=CMR_441&ID_ARTICLE=CMR_441_0179#no23 The alteration of place names and construction of national identity in Soviet Armenia. Arseny SAPAROV]</ref> <ref name="R600" >[http://www.isagambar.az/cefer-giyasi-eng.htm Джафар Гияси и Ибрагим Бозйель. ARMENIAN ACTS OF CULTURAL TERRORISM. [[Анкара]] 1997] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100119180939/http://www.isagambar.az/cefer-giyasi-eng.htm |date=2010-01-19 }} {{oq|en|In his Population of Soviet Armenia, published in 1932, Z. Korkodyan reports that in the 19th and early 20th centuries, about 2000 cites of the total 2310 were of Turkish origin.}}</ref> <ref name="R601" >[http://www.newsarmenia.ru/arm1/20070222/41641689.html Новости Армении. В 2007 году в Армении завершится процесс переименования населенных пунктов республики 16:21. 22/02/2007]</ref> <ref name="R602" >[http://www.cairn.info/article.php?ID_REVUE=CMR&ID_NUMPUBLIE=CMR_441&ID_ARTICLE=CMR_441_0179#Cairn_no29 Arseny Saparov, International Relations Department, London School of Economics, Houghton Street, London WC2A 2AE, A.Saparov@lse.ac.uk]</ref> <ref name="R603" >[http://www.isagambar.az/cefer-giyasi-eng.htm Джафар Гияси, Ибрагим Бозйель. Армянские акты культурного геноцида. [[Анкара]], 1997] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100119180939/http://www.isagambar.az/cefer-giyasi-eng.htm |date=2010-01-19 }} {{ref-en}}</ref> <ref name="R604" >{{Citation |year= |title=Borcalı tarixinin qısa xülasəsi |url=http://www.istoriya.az/borchali.php |access-date=2017-11-21 |archivedate=2016-03-05 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305100754/http://www.istoriya.az/borchali.php }}</ref> <ref name="R605" >[http://www2.ohchr.org/english/bodies/cerd/docs/ngos/MRMG_Georgia79.pdf Report of the Human Rights Monitoring Group of Ethnic Minorities, Renewal of toponymy as one of the real steps on reinstatement of interethnic dialog in Kvemo-Kartli region in Georgia.]</ref> <ref name="R606" >{{Citation |year= |title=Borçalı Cəmiyyəti Gürcüstanın Azərbaycandakı səfirliyi qarşısında etiraz aksiyası keçirdi |url=http://www.regionmedia.net/az/cemiyyet/3500-bor%C3%A7al%C4%B1 |access-date=2017-11-21 |archivedate=2016-03-05 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305134013/http://regionmedia.net/az/cemiyyet/3500-bor%c3%a7al%c4%b1 }}</ref> <ref name="R607" >[https://archive.is/20120708130443/assembly.coe.int/Documents/WorkingDocs/Doc05/EDOC10616.htm The position and social problems of Azerbaijanis compactly living in Georgia]</ref> <ref name="R608" >Жигалина О. И. Этносоциальная эволюция иранского общества. — М.: «Восточная литература» РАН, 1996. — 264 с. — ISBN 5-02-017952-3.</ref> </span> <div class="references" style="height: 400px; overflow: auto; padding: 3px" >{{manbalar|30em}}</div> [[Turkum:Ozarbayjon madaniyati]] [[Turkum:Ozarbayjon sanʼati]] [[Turkum:Ozarbayjon tarixi]] [[Turkum:Ozarbayjon geografiyasi]] [[Turkum:Ozarbayjon]] [[Turkum:Ozarbayjon meʼmoriy yodgorliklari‎]] [[Turkum:Urushlar]] [[Turkum:Millatlararo mojarolar]] 6bzlj4z7rgyu5rl4wp7lr2tyvqd8o63 Stan Lee 0 678176 2725623 2549099 2022-07-30T14:58:39Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Stan Lee''' (tug'. paytidagi ismi — '''Stanley Martin Lieber''', 28-dekabr, 1922-yil, [[Nyu York]], AQSh&ndash; 12-noyabr, 2018<ref name="autobio">Lee, Stan, and Mair, George. ''Excelsior!: The Amazing Life of Stan Lee'' (Fireside, 2002), p.5. ISBN 0-684-87305-2</ref>, [[Los Anjeles]], AQSh) — [[AQSh|Amerikalik]] komik-kitob yozuvchi, [[aktyor]] va produser. Sten Li [[komikslar]]ga<ref name="wrightp207">Wright, Bradford W. ''Comic Book Nation: The Transformation of Youth Culture in America'' (The Johns Hopkins University Press, 2003), ISBN 978-0-8018-7450-5, p. 207</ref><ref name=wrightp218>Wright, p. 218</ref> personaj yaratadi. U sobiq prezident va [[Marvel Comics]]<ref>{{veb manbasi|url=http://1.bp.blogspot.com/-Ehenm6Qnx2g/TpcQJrcCJII/AAAAAAAAAgA/77b39kyZftM/s1600/variety25-2.jpg|title=Wayback Machine|date=2012-02-14|accessdate=2017-07-17|archive-date=2012-02-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20120214162145/http://1.bp.blogspot.com/-Ehenm6Qnx2g/TpcQJrcCJII/AAAAAAAAAgA/77b39kyZftM/s1600/variety25-2.jpg}}</ref> nashriyotining direktorlar kengashi raisi. Sten Li [[Jack Kirby|Jek Kyorbi]] va [[Steve Ditko|Stiv Ditko]] bilan [[Oʻrgimchak-odam]], [[Halk (Marvel Comics)|Halk]], [[Doktor Strange]], [[Temir odam|Temir Odam]], [[Thor (Marvel Comics)|Thor]], [[Gʻaroyib odamlar]] hamda, [[Qora pantera (Marvel Comics)|Qora Pantera]] personajlarini yaratgan. U hattoki kameolarda ham o'ynagan. {{Shaxsiyat |ismi = Stan Lee |portret = Stan Lee by Gage Skidmore 3.jpg |portret imzosi = Sten Li 2014-yildagi Pheonix Comic-Con'da |tavsif = Sten Li 2014-yildagi Pheonix Comic-Con'da |tug'ilgan paytidagi ismi = Stanley Martin Lieber |tavallud sanasi = {{birth date |1922|12|28|df=yes}} |tavallud joyi = [[Manhattan]], [[New York (shahar)|Nyu York shahri]], [[Nyu York (shtat)|Nyu York]], AQSh<ref>{{veb manbasi |url=https://movies.yahoo.com/person/nina-jacobson/biography.html |title=Yahoo Movies biography |publisher=Movies.yahoo.com |date=20-aprel 2011-yil |accessdate=2-noyabr 2013-yil |archive-date=2016-01-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160116223734/https://movies.yahoo.com/person/nina-jacobson/biography.html }}</ref> |fuqaroligi = {{flagicon|USA}} [[AQSh]] |vafot sanasi =12-noyabr, 2018 (95 yosh) |vafot joyi =[[Los Anjeles]], AQSh |turmush ortogi = |universitet = |millati = [[Ingliz]] |dini = |otaonasi = |otasi = |onasi = |bolalari = 2 |bilimi = |partiyasi = |sayt = http://www.therealstanlee.com |imzo = Signature of Stan Lee.svg }} == Filmografiya == {{See also|Qasoskorlar: Poyonsiz jang}} [[Fayl:Stantheman.jpg|thumb|right|220px|Sten Li]] ===Film kameolari=== {| class="wikitable" !Yil !Film !Roli |- |1989 |''[[The Trial of the Incredible Hulk]]'' |Jury Foreman |- |1995 |''[[Mallrats]]'' |Himself |- |2000 |''[[Gʻaroyib odamlar (film)|Gʻaroyib odamlar]]'' |Hot Dog Vendor |- |2002 |''[[Oʻrgimchak-odam (film)|Oʻrgimchak-odam]]'' |Man at Fair |- |rowspan="2"|2003 |''[[Daredevil (film)|Daredevil]]'' |Old Man at Crossing |- |''[[Hulk (film)|Hulk]]'' |Security Guard |- |2004 |''[[Oʻrgimchak-odam 2]]'' |Man Dodging Debris |- |2005 |''[[Fantastic Four (2005 film)|Fantastic Four]]'' |Postman [[Willie Lumpkin]] |- |2006 |''[[Gʻaroyib odamlar: Soʻnggi intiqom]]'' |Water hose man |- |rowspan="2"|2007 |''[[Oʻrgimchak-odam 3]]'' |Man in Times Square |- |''[[Fantastic Four: Rise Of The Silver Surfer]]'' |Himself |- |rowspan="2"|2008 |''[[Temir odam (2008 film)|Temir odam]]'' |Man mistaken for [[Hugh Hefner]] |- |''[[The Incredible Hulk (film)|The Incredible Hulk]]'' |Milwaukee Man Drinking From Bottle |- |2010 |''[[Temir odam 2]]'' |Man mistaken for [[Larry King]] |- |rowspan="2"|2011 |''[[Thor (film)|Thor]]'' |Pick Up Truck Driver |- |''[[Kapitan Amerika: Birinchi qasoskor]]'' |Army General |- |rowspan="2"|2012 |''[[Qasoskorlar (2012 film)|Marvel's The Avengers]]'' |Random Citizen |- |''[[Yangi Oʻrgimchak-odam]]'' |Librarian |- |rowspan="2"|2013 |''[[Temir odam 3]]'' |Beauty Pageant Judge |- |''[[Thor: The Dark World]]'' |Mental Ward Patient |- |rowspan="4"|2014 |''[[Kapitan Amerika: Qish askari]]'' |Smithsonian Guard |- |''[[Yangi Oʻrgimchak-odam 2]]'' |Guest at Graduation |- |''[[Galaktika Qoʻriqchilari (film)|Guardians of the Galaxy]]'' |Xandarian Ladies' Man |- |''[[Big Hero 6 (film)|Big Hero 6]]'' |Fred's Dad (voice) |- |rowspan="2"|2015 |''[[Qasoskorlar: Altron erasi (2015 film)|Qasoskorlar: Ultron erasi]]'' |Drunk Man |- |''[[Chumoli-odam (film)|Ant-Man]]'' |Bartender |- |rowspan="4"|2016 |''[[Dedpul (film)|Dedpul]]'' |Strip Club DJ |- |''[[Kapitan Amerika: Fuqarolar urushi]]'' |Fed-Ex Man |- |''[[Gʻaroyib odamlar: Apokalipsis]]'' |Bystander |- |''[[Doktor Strenj (2016 film)|Doctor Strange]]'' |Man Reading ''The Doors of Perception'' in Bus |- |rowspan="3"|2017 |''[[Galaktika Qoʻriqchilari 2-qism]]'' |Watcher Informant |- |''[[Oʻrgimchak-odam: Uyga qaytish]]'' |Neighbor |- |''[[Thor: Ragnarok]]'' |Barber |- |rowspan="2"|2018 |''[[Qora pantera (film)|Qora Pantera]]'' |Casino Patron |- |''[[Avengers: Infinity War]]'' |Bus Driver |} == Havolalar == * {{Imdb name|0498278|Sten Li}} * [http://www.powentertainment.com POW! Entertainment] (rasmiy sayt) * [http://marvel-comics.ru/2009/09/sten-li-schitaet-sdelku-walt-disney-i-marvel-zaklyuchennoy-na-nebesah/ Sten Lining Disney bilan bitimi] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20100120005933/http://marvel-comics.ru/2009/09/sten-li-schitaet-sdelku-walt-disney-i-marvel-zaklyuchennoy-na-nebesah/ |date=2010-01-20 }} == Manba == {{manba}} [[Turkum:Marvel Comics ishchilari]] [[Turkum:Komik-kitob yozuvchilari]] [[Turkum:Sten Li|*]] [[Turkum:Amerikalik erkak aktyorlar]] [[Turkum:Amerikalik erkak ovoz aktyorlari]] pcxd1w648duwghuy9824rr0d12n3x8s Trần Đại Quang 0 678434 2725932 2549142 2022-07-30T18:01:17Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi |ismi = Trần Đại Quang |tasvir = |lavozimi = [[Vyetnam Prezidenti]] |premyer = [[Nguyễn Xuân Phúc]] |vitse-prezident = [[Đặng Thị Ngọc Thịnh]] |boshlanish davri = [[2-aprel]] [[2016-yil]] |tugash davri = [[21-sentyabr]] [[2018-yil]]gacha |oʻtmishdoshi_2 = [[Trương Tấn Sang]] |vorisi_2 = [[Đặng Thị Ngọc Thịnh]] (v.b.) |lavozimi_3 = [[Vyetnam]] ommaviy xavfsizlik vaziri |premyer_3 = [[Nguyễn Tấn Dũng]] |boshlanish davri_3 = [[3-avgust]] [[2011-yil]] |tugash davri_3 = [[8-aprel]] [[2016-yil]]gacha |oʻtmishdoshi_3 = [[Lê Hồng Anh]] |vorisi_3 = [[Tô Lâm]] |tavallud sanasi = {{birth date|1956|10|12|df=y}} |tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Ninbin}} |vafot sanasi = {{vafot sanasi va yoshi|2018|9|21|1956|10|12}} |vafot joyi = {{VafotJoyi|Xanoy}} |partiyasi = Kommunist |xotini = Nguyễn Thị Hiền |mansubligi = {{flagcountry|Vietnam}} |qoʻshin turi = [[Fayl:Vietnam Peopleʻs Public Security insignia.jpg|23px]] |xizmat qilgan yillari = 1972–2016 |unvoni = General-ofitser }} [[Fayl:Tran_Dai_Quang_2016_(cropped).jpg|thumb|Trần Đại Quang (2016)]] '''Trần Đại Quang''' ({{talaffuz|Chuan Day Kvan}}; [[12-oktyabr]] [[1956]] - [[21-sentabr]] [[2018]]) – [[Vyetnam]] Prezidenti ([[2-aprel]] [[2016-yil]] — [[21-sentyabr]] [[2018-yil]]).<ref>{{veb manbasi|url=http://dantri.com.vn/chinh-tri/tieu-su-tan-chu-tich-nuoc-tran-dai-quang-20160402094422347.htm|title=Tiểu sử tân Chủ tịch nước Trần Đại Quang|date=2017-06-02|access-date=2018-03-19|archive-date=2017-06-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20170602090417/http://dantri.com.vn/chinh-tri/tieu-su-tan-chu-tich-nuoc-tran-dai-quang-20160402094422347.htm}}</ref><ref>{{veb manbasi |title = Party Congress announces CPVCC Politburo members |publisher = Government of Vietnam |accessdate = [[25-iyun]] 2012 |date = [[19-yanvar]] 2011|url = http://news.gov.vn/Home/Party-Congress-announces-CPVCC-Politburo-members/20111/9872.vgp }}</ref><ref>http://www.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/tieusulanhdao?personProfileId=1780&govOrgId=2856</ref> == Manbalar == {{manbalar}} {{DEFAULTSORT:Trần Đại Quang}} {{president-stub}} {{bio-stub}} {{Vyetnam Prezidentlari}} lq0a1zb3v8tb9zmbenrqhm9nlae1zfc Kenneth Branagh 0 680293 2725536 2453821 2022-07-30T13:52:07Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Sir''' '''Kenneth Charles Branagh''' ([[10-dekabr]] [[1960]]- yilda tugʻilgan) — [[Buyuk Britaniya|Britaniyalik]] [[aktyor]], [[Film rejissor|rejissor]], [[Ssenariychi|ssenarist]] va [[produser]]. Besh karra [[Oscar]] va toʻrt karra [[Oltin globus]] mukofotlari nomzodi. Uch karra [[BAFTA]] va [[Emmy]] mukofotlari sovrindori. [[Britaniya imperiyasi ordeni]] sohibi. {{Shaxsiyat |ismi = Kennet Brana |asl ismi = Kenneth Branagh |portret = KennethBranaghApr2011.jpg |portret imzosi = Brana 2011-yil |tavsif = Branagh 2011-yil |tug'ilgan paytidagi ismi = Kenneth Charles Branagh |tavallud sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1960|12|10}} |tavallud joyi = [[Belfast]], [[Shimoliy Irlandiya]], [[Buyuk Britaniya]] |fuqaroligi = {{GB}} |vafot sanasi = |vafot joyi = |turmush ortogi = *[[Emma Thompson]] (1989-1995) * [[Lindsay Brunnock]] (2003-) |universitet = Royal Academy of Dramatic Art |millati = |dini = |kasbi = [[aktor]], rejissor, produser |mukofotlari = * [[Britaniya imperiyasi ordeni]] (2012) * [[BAFTA]] (1990), (2009), (2010) * [[Emmy]] (2011) |otaonasi = |otasi = |onasi = |bolalari = |bilimi = |partiyasi = |sayt = |imzo = }} == Filmografiya == === Rejissorlik boʻyicha === {| class="wikitable" |- ! Yil ! Film ! Boshqalar |- | 1988 |''[[Twelfth Night (1988 film)|Twelfth Night]]'' | |- | 1989 |''[[Henry V (1989 film)|Henry V]]'' | |- |1991 |''[[Dead Again]]'' | |- |rowspan=2|1992 |''[[Swan Song (1992 film)|Swan Song]]'' | Short film |- |''[[Peter's Friends]]'' | |- | 1993 |''[[Much Ado About Nothing (1993 film)|Much Ado About Nothing]]'' | |- |1994 |''[[Mary Shelley's Frankenstein (film)|Mary Shelley’s Frankenstein]]'' | |- | 1995 |''[[In the Bleak Midwinter (film)|In the Bleak Midwinter]]'' | |- |1996 |''[[Hamlet (1996 film)|Hamlet]]'' | |- | 2000 |''[[Love's Labour's Lost (film)|Loveʼs Labour’s Lost]]'' | |- |2003 |''[[Listening (film)|Listening]]'' | Short film |- |rowspan=2|2006 |''[[The Magic Flute (2006 film)|The Magic Flute]]'' | |- |''[[As You Like It (2006 film)|As You Like It]]'' | |- |2007 |''[[Sleuth (2007 film)|Sleuth]]'' | |- | 2011 |''[[Thor (film)|Thor]]'' | |- |2014 |''[[Jack Ryan: Shadow Recruit]]'' | |- |2015 |''[[Cinderella (2015 Disney film)|Cinderella]]'' | |- | 2017 | ''[[Murder on the Orient Express (2017 film)|Murder on the Orient Express]]'' | |- | 2019 |''[[Artemis Fowl (film)|Artemis Fowl]]'' | |} == Manba == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons turkum}} * {{iMDb name|110}} * [https://web.archive.org/web/20120927054756/http://www.talktalk.co.uk/entertainment/film/biography/artist/kenneth-branagh/biography/71 Biography] on Tiscali film section * [https://web.archive.org/web/20050410224403/http://home.nyc.rr.com/alweisel/premierekennethbranagh.htm Kenneth Branagh interview from Premiere] (1996) * [https://www.qub.ac.uk/directorates/InformationServices/TheLibrary/SpecialCollections/FileStore/Filetoupload,677760,en.pdf Branagh Collection at Queenʼs University, Belfast] * [http://www.birmingham.ac.uk/schools/edacs/departments/shakespeare/research/shakespeare-institute-library.aspx Renaissance Theatre Company Archive, Shakespeare Institute, University of Birmingham] * [http://www.branaghswallander.com/ Branagh’s Wallander] — Website relating to the BBC’s English-language Wallander starring Kenneth Branagh [[Turkum:Britaniya imperiyasi ordeni sohiblari]] [[Turkum:BAFTA mukofoti sohiblari]] [[Turkum:Emmy Award gʻoliblari]] [[Turkum:Ingliz erkak aktyorlari]] [[Turkum:Ingliz erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] hy2klwy3z5ha0u6bz864j0sd0gwihhl Oʻrgimchak-odam: Uydan uzoqda 0 684004 2726297 2704039 2022-07-31T05:42:17Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{rasmiy tarjima}} {{Film bilgiqutisi | nomi = Oʻrgimchak-odam: Uydan uzoqda | asl_nomi = Spider-Man: Far From Home | tasvir = Spider-Man Far From Home posteri.jpeg | izoh = Chiqishli poster | rejissor = [[Jon Watts]] | produser = {{Plainlist| * [[Kevin Feige]] * Amy Pascal }} | ssenariy_muallifi = {{Plainlist| * Chris McKenna * Erik Sommers }} | rollarda = {{Plainlist| * [[Tom Holland]] * [[Samuel L. Jackson]] * [[Zendaya]] * [[Cobie Smulders]] * [[Jon Favreau]] * J. B. Smoove * [[Jacob Batalon]] * Martin Starr * Marisa Tomei * Jake Gyllenhaal }} | bastakor = [[Michael Giacchino]] | kinematografiya = Matthew J. Lloyd | muharrir = {{Plainlist| * Dan Lebental * Leigh Folsom-Boyd }} | studiya = {{Plainlist| * [[Columbia Pictures]] * [[Marvel Studios]] * Pascal Pictures }} | distributor = [[Sony Pictures Releasing]] | premyera = {{Film tarixi|2019|6|26|[[Hollywood]]|2019|7|2|AQSh}} | vaqti = 129 daqiqa<ref name="Runtime" /> | mamlakat = {{AQSh}} | til = [[inglizcha]] | budjet = $160 million<ref name="BOM" /> | daromad = $1.132 milliard<ref name="BOM">{{Veb manbasi |url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=spidermanhomecoming2.htm |title=Spider-Man: Far From Home (2019) |website=[[Box Office Mojo]] |publisher=[[IMDb]] |access-date=3-iyul 2019-yil |dead-url=no}}</ref><ref name="NUM">{{Veb manbasi |url=https://www.the-numbers.com/movie/Spider-Man-Far-From-Home-(2019)#tab=summary |title=Spider-Man: Far From Home (2019) |website=[[The Numbers (website)|The Numbers]] |access-date=3-iyul 2019-yil |dead-url=no}}</ref> | keyingi_film = ''[[Oʻrgimchak-odam: Uyga yoʻl yoʻq]]'' }}'''''Oʻrgimchak-odam: Uydan uzoqda''''' ({{lang-en|'''Spider-Man: Far From Home'''}}) [[2019-yil filmlari|2019-yili]] katta ekranlarga chiqarilgan [[superqahramonlar haqidagi film]] boʻlib, [[Columbia Pictures]] va [[Marvel Studios]] tomonidan ishlab chiqarilgan hamda gg tomonidan tarqatilgan. Film [[Marvel Comics]] nashriyotidan tushirilgan [[Oʻrgimchak-odam]] qahramoniga asoslangan. Film ''[[Oʻrgimchak-odam: Uyga qaytish]]'' (2017) filmi sikveli boʻlib, [[Marvel Kinematografiya Koinoti]] (MKK) ning [[Marvel Kinematografiya Koinoti filmlari roʻyxati|23chi toʻliq hajmli filmi]]dir. ''Oʻrgimchak-odam: Uydan uzoqda'' filmi premyerasi [[Hollywood]]da 26-iyun 2019-yilda, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari]]da 2-iyul 2019-yilda [[3D film|3D]] va [[IMAX]] formatlarida boʻlib oʻtdi. Film mablagʻi $160 millionni tashkil qilib, kartina dunyo boʻylab $1.132 milliard daromad koʻrishga muvaffaq boʻldi va [[2019-yil filmlari#Eng kassabop filmlar|2019-yilning toʻrtinchi eng yuqori daromadli filmi]], dunyo miqyosida esa [[Eng kassabop filmlar roʻyxati|32chi eng yuqori daromadli film]] boʻldi. Ushbu film [[Oʻrgimchak-odam haqidagi filmlar]] orasida kassa yigʻimi milliard dollardan oshgan ilk film boʻldi. == Sujet == [[Meksika]]ning [[Ixtenco]] shahrida [[Nick Fury]] va Maria Hill gʻayritabiiy boʻronni oʻrganishadi va [[Yer]] Elementaliga duch kelishadi. [[Mysterio|Quentin Beck]] ismli super-qudratli odam, ushbu boʻron bilan kurashish uchun keladi. [[Nyu York shahri]]dagi Midtown Fan va Texnologiya Maktabi sakkiz oy oldin „Blip“ da tirilganlar orasida boʻlgan oʻquvchilarni qabul qilish uchun oʻquv yilini qayta boshlaydi.{{refn|name=Timeline|group=N|2019-yilda ishlangan ''[[Qasoskorlar: Intiho]]'' voqealari.}} Maktab [[Yevropa]]ga ikki haftalik yozgi taʼtil safari uyushtiradi. [[Oʻrgimchak-odam|Piter Parker]] [[Temir odam|Tony Stark]]ning oʻlimi haqida qaygʻurar ekan,{{refn|name=Timeline|group=N|2019-yilda ishlangan ''[[Qasoskorlar: Intiho]]'' voqealari.}} sinfdoshi MJga boʻlgan oʻsib borayotgan his-tuygʻularini tan olishni va [[superqahramon]]likdan qochishni rejalashtirmoqda. May xolasi tomonidan uyushtirilgan uysizlar uchun mablagʻ yigʻish marosimida Parkerga [[Happy Hogan]] Fury bilan bogʻlanishini aytadi, ammo Parker qoʻngʻiroqni eʼtiborsiz qoldirishni afzal koʻradi. Stark haqidagi savollardan charchagan Parker sayohatga ketadi. Parker va uning doʻstlari Italiyaning [[Venesiya]] shahriga sayohat qilishmoqda. Uning sinfdoshi Brad MJʼning sevgisiga raqib sifatida paydo boʻldi. Water Elemental Venesiyaga zarba berib, shaharni xarob qiladi. Beck kelib, mavjudotni yoʻq qildi. Fury Parker bilan uchrashadi va unga Starkning vorisi uchun moʻljallangan koʻzoynakni beradi. Koʻzoynak E.D.I.T.H sunʼiy intellekt bilan jihozlangan, u Stark Industriesʼning barcha maʼlumotlar bazalariga kirish huquqiga ega va katta orbital qurollarni yetkazib berishni boshqaradi. Parker Furyning dushmanga boʻlgan chaqirigʻini rad etadi va doʻstlarining yoniga qaytishni afzal koʻradi. Fury maktabning sayohat yoʻnalishini [[Praga]] shahriga yoʻnaltiradi, u yerda Fire Elemental kelishi rejalashtirilgan. Ushbu mavjudot karnavalda paydo boʻladi, ammo Beck Parkerning yordami bilan uni yoʻq qiladi. Fury va Hill, Parker va Beckni yangi superqahramon jamoasini shakllantirish masalasini muhokama qilish uchun [[Berlin]]ga taklif qiladi. Parker Beckni Starkning vorisi boʻlishga loyiq deb biladi va uni E.D.I.T.Hʼga meros qilib qoldiradi va koʻzoynakni topshiradi. Parkerga maʼlum boʻlmagan holda, Beck Stark Industries kompaniyasining sobiq holografik-illuziya mutaxassisi hisoblanib, u beqarorligi uchun ishdan boʻshatilgan. Endi u Elemental hujumlarini va qahramon sifatida maskaradga hujum qilish uchun ilgʻor projektor dronlaridan foydalangan holda sobiq Starkning norozi xodimlarini boshqaradi. MJ Parkerni Oʻrgimchak-odam ekanligini bilib qoladi. Ularning karnaval jangi paytida olgan parchalari, bu havo elementi simulyatsiyasini namoyish etuvchi projektor boʻlib, Beck firibgar ekanligini anglashadi. Parker Berlinga safar qiladi va Fury bilan uchrashadi. Oʻzining xayolida ekanligini anglagan Parker, Fury bilan suhbatdan soʻng, Beckni boʻysundirish uchun bir nechta xayollarga qarshi kurashadi. Fury Parkerni Beckning aldaganligi haqida aytilgan har qanday odamni boshqa bir xayolga aylanishidan oldin qochishga majbur qiladi. Oxir-oqibat poyezdni urib yuborgan va ogʻir yaralangan Parker hushidan ketib poyezd vagonida qulab tushadi. [[Niderlandiya]]dagi qamoqxonada uygʻongan Parker, u yerdan darhol chiqib ketadi va Hogan bilan bogʻlanadi. U Parker bilan [[London]]ga uchib ketadi va Parkerga Starkning superqahramon kostyum ishlab chiqarish mashinasini namoyish etadi. Londonda Beck E.D.I.T.H dan foydalanadi. U oʻzining eng katta xayolini toʻrtta Elementallarni birlashtirib, MJ va boshqa sirlarni ochgan odamlarni oʻldirish uchun qopqon sifatida ishlatadi. Parker xayolotni buzadi, shuning uchun Beck unga hujum qilish uchun dronlarni ochib beradi. Parker Beckni yengib, E.D.I.T.H. boshqaruvini qaytarib oladi va uchuvchisiz dron hujumlarini toʻxtatadi. Beck samolyotda oʻqqa tutilmagan oʻqlardan oʻladi. Beckning yordamchisi qochib ketadi. Parker Nyu Yorkka qaytib keladi va MJ bilan munosabatlarni boshlaydi. Oʻrta-kreditlar sahnasida, TheDailyBugle.net muxbiri J. Jonah Jameson Londonda boʻlib oʻtgan voqea haqidagi lavhalarni namoyish qiladi, unda Oʻrgimchak-odamni Beckning dron hujumlari va uning oʻlimida ayblab, qoralaydi. [[Post-kreditlar sahnasi]]da esa Skrulls Talos va Soren har doim Fury va Hill kabi yashirinishgani maʼlum boʻladi. == Rollarda == * [[Tom Holland]] roli [[Oʻrgimchak-odam|Peter Parker / Oʻrgimchak-odam]], radiofaol [[mutatsiya]]ga uchragan [[oʻrgimchak]] chaqib olishi ortidan super-kuchga ega boʻlgan oʻsmir va [[Qasoskorlar (komiks)|Qasoskor]] * [[Samuel L. Jackson]] roli [[Nick Fury]], sobiq [[S.H.I.E.L.D.]] aʼzosi * [[Zendaya]] roli Michelle / MJ, Parkerning sinfdoshi va sevgan qizi * [[Cobie Smulders]] roli Maria Hill * [[Jon Favreau]] roli Harold „Happy“ Hogan, „Stark Industries“da xavfsizlik boʻyicha boshliq hamda Tony Starkning sobiq haydovchisi va qoʻriqchisi * [[J. B. Smoove]] roli Julius Dell, Parkerning oʻqituvchisi * [[Jacob Batalon]] roli Ned Leeds, Parkerning eng yaqin doʻsti * [[Martin Starr]] roli Roger Harrington * [[Marisa Tomei]] roli May Parker, Parkerning xolasi * [[Jake Gyllenhaal]] roli [[Mysterio|Quentin Beck / Mysterio]] == Musiqa == Filmdagi barcha musiqalar [[Michael Giacchino]] tomonidan bastalangan.<ref name="Giacchino">{{veb manbasi |url=http://filmmusicreporter.com/2018/10/10/michael-giacchino-to-return-for-spider-man-far-from-home/ |sarlavha=Michael Giacchino to Return for 'Spider-Man: Far From Home' |vebsayt=Film Music Reporter |sana=10-oktabr 2018-yil |kirish sanasi=10-oktabr 2018-yil |arxiv-url=https://www.webcitation.org/735rcVe4o?url=http://filmmusicreporter.com/2018/10/10/michael-giacchino-to-return-for-spider-man-far-from-home/ |arxiv-sana=11-oktabr 2018-yil |url-status=live}}</ref><ref name="SoundtrackDetails">{{veb manbasi |url=http://filmmusicreporter.com/2019/06/20/spider-man-far-from-home-soundtrack-details/ |sarlavha=ʻSpider-Man: Far from Home’ Soundtrack Details |vebsayt=Film Music Reporter |sana=20-iyun 2019-yil |kirish sanasi=22-iyun 2019-yil |arxiv-sana=22-iyun 2019-yil |url-status=live}}</ref><ref name="HoustonTheme">{{veb manbasi |url=https://www.digitalspy.com/movies/a28193711/spider-man-far-from-home-captain-america-death/ |sarlavha=Spider-Man: Far From Home kills off a major Avenger off-screen |familiya=S |ism=Ian |sana=2-iyul 2019-yil |vebsayt=Digital Spy |kirish sanasi=3-iyul 2019-yil |url-status=live}}</ref> {{Track listing | title1 = Far From Home Suite Home | length1 = 8:27 | title2 = It's Perfect | length2 = 0:30 | title3 = World's Worst Water Feature | length3 = 7:30 | title4 = Multiple Realities | length4 = 3:32 | title5 = Brad to the Drone | length5 = 3:32 | title6 = Change of Plans | length6 = 2:28 | title7 = Night Monkey Knows How to Do It | length7 = 0:19 | title8 = Mr. One Hundred and One | length8 = 3:20 | title9 = Prague Rocked | length9 = 3:43 | title10 = Who's Behind Those Foster Grants | note10 = | length10 = 2:57 | title11 = Power to the People | length11 = 3:33 | title12 = Personal Hijinks | length12 = 3:53 | title13 = Praguenosis: BAD | length13 = 1:08 | title14 = A Lot of 'Splaining to Do | length14 = 2:14 | title15 = The Magical Mysterio Tour | length15 = 3:21 | title16 = Taking the Gullible Express / Spidey Sensitive | note16 = | length16 = 5:07 | title17 = Gloom and Doom | length17 = 4:16 | title18 = High and Flighty | length18 = 2:20 | title19 = An Internal Battle | length19 = 1:50 | title20 = Happy Landings | length20 = 2:58 | title21 = Tower of Cower | length21 = 5:12 | title22 = Bridging the Trap | length22 = 1:58 | title23 = Bridge and Love's Burning | length23 = 2:50 | title24 = Swinging Set | length24 = 1:47 | title25 = And Now This... | length25 = 0:58 |total_length = 79:43 }} == Chiqish == === Film teatrlar === ''Oʻrgimchak-odam: Uydan uzoqda'' filmi premyerasi [[Hollywood]]da 26-iyun 2019-yilda<ref name="WorldPremiere" />, Xitoy va Yaponiyada 28-itun 2019-yilda<ref name="ChinaRelease" /> va AQShda 2-iyul 2019-yilda<ref name="NewReleaseDate" /> [[3D film|3D]] va [[IMAX]] formatlarida boʻlib oʻtdi.<ref name="IMAXDeal" /> Film premyerasini dastlab 5-iyul 2019-yilda chiqarish rejalashtirilgan edi.<ref name="FarFromHome" /> ==Izohlar== {{Manbalar |group=N}} == Manbalar == {{Manbalar |refs= <ref name="Runtime">{{Citation |url=https://bbfc.co.uk/releases/spider-man-far-home-2019 |title=Spider-Man: Far From Home |publisher=[[British Board of Film Classification]] |access-date=15-iyun 2019-yil |year= |archivedate=2019-06-16 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190616090833/https://bbfc.co.uk/releases/spider-man-far-home-2019 }}</ref> <ref name="WorldPremiere">{{Veb manbasi |url=https://www.marvel.com/articles/movies/tune-in-the-spider-man-far-from-home-red-carpet-live-stream-on-june-26 |title=Tune in the ʻSpider-Man: Far From Home’ Red Carpet Live Stream on June 26 |website=[[Marvel Comics|Marvel.com]] |date=19-iyun 2019-yil |access-date=20-iyun 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190620195550/https://www.marvel.com/articles/movies/tune-in-the-spider-man-far-from-home-red-carpet-live-stream-on-june-26 |archive-date=20-iyun 2019-yil |dead-url=no}}</ref> <ref name="ChinaRelease">{{Veb manbasi |url=https://deadline.com/2019/05/spider-man-far-from-home-china-release-date-before-us-international-box-office-1202624899/ |title='Spider-Man: Far From Home' Will Swing Into China Ahead Of U.S. |last=Tartaglione |first=Nancy |last2=D'Alessandro |first2=Anthony |website=[[Deadline Hollywood]] |date=31-may 2019-yil |access-date=31-may 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190702125557/https://deadline.com/2019/05/spider-man-far-from-home-china-release-date-before-us-international-box-office-1202624899/ |archive-date=2019-07-02 |dead-url=no }}</ref> <ref name="NewReleaseDate">{{Veb manbasi |url=https://screenrant.com/spider-man-far-from-home-release-date/ |title=Spider-Man: Far From Home Release Date Moves Up 3 Days |website=Screen Rant |last=Schaefer |first=Sandy |date=17-aprel 2019-yil |access-date=17-aprel 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190417185047/https://screenrant.com/spider-man-far-from-home-release-date/ |archive-date=17-aprel 2019-yil |dead-url=no}}</ref> <ref name="IMAXDeal">{{Veb manbasi |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/imax-sony-pictures-sign-global-film-slate-deal-1154502 |title=Imax, Sony Pictures Sign Global Film Slate Deal (Exclusive) |last=Vlessing |first=Etan |work=[[The Hollywood Reporter]] |date=24-oktabr 2018-yil |access-date=15-yanvar 2019-yil |archive-url=https://www.webcitation.org/75RsZbpNY?url=https://www.hollywoodreporter.com/news/imax-sony-pictures-sign-global-film-slate-deal-1154502 |archive-date=15-yanvar 2019-yil |dead-url=no}}</ref> <ref name="FarFromHome">{{Veb manbasi |url=https://www.polygon.com/2018/6/23/17498072/spider-man-2-far-from-home-title |title=Tom Holland just revealed the full title of Spider-man 2 |last=Patches |first=Matt |work=[[Polygon (website)|Polygon]] |date=23-iyun 2018-yil |access-date=23-iyun 2018-yil |archive-url=https://www.webcitation.org/70P7wPWEy?url=https://www.polygon.com/2018/6/23/17498072/spider-man-2-far-from-home-title |archive-date=24-iyun 2018-yil |dead-url=no}}</ref> }} == Havolalar == * {{Rasmiy sayt|https://www.spidermanfarfromhome.movie/}} {{ref-en}} * {{IMDbda film|tt6320628}} {{Portal|Disney}} [[Turkum:2019-yil filmlari]] [[Turkum:2019-yil 3D filmlari]] [[Turkum:2019-yil superqahramon filmlari]] [[Turkum:Jon Watts filmlari]] [[Turkum:AQSh filmlari]] [[Turkum:Superqahramonlar haqidagi AQSh filmlari]] [[Turkum:Marvel Kinematografiya Koinoti filmlari]] [[Turkum:IMAX filmlar]] [[Turkum:Oʻrgimchak-odam haqidagi filmlar]] [[Turkum:Coming-of-age janridagi filmlar]] [[Turkum:Fentezi filmlar]] [[Turkum:Ingliz tilidagi filmlar]] g9i1y4g2e0fshi3likdbc518twv1gno Sang 0 684734 2725960 2039746 2022-07-30T18:20:24Z Muhammadjon Raxmataliyev 76887 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | oʻzbekcha nomi = Sang <br /> {{lang-ru|Санг}} | mavqe = Shaharcha | mamlakat = Oʻzbekiston | mintaqa turi = viloyat | mintaqa = Namangan viloyati | jadvalda mintaqa = | tuman turi = tuman | tuman = Pop tumani | jadvalda tuman = | jamoat turi = | jamoat = | jadvalda jamoat = | qaram = | gerb = | bayroq = |lat_dir = N|lat_deg= 40|lat_min= 51|lat_sec=43 |lon_dir = E|lon_deg= 71|lon_min= 11|lon_sec=19 |CoordAddon = |CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = 300 | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = | AP markazi balandligi = | iqlim = | rasmiy til = | aholi = | sanalgan yil = | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +5 | DST = | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = | sayt = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = }} '''Sang''' ({{lang-ru|Санг}}) — [[Oʻzbekiston Respublikasi]] [[Namangan viloyati]] [[Pop tumani]]ga qarashli shaharcha. Ushbu hududdan Sirdaryo oqib oʻtadi.Undan tashqari qadimda buyuk ipak yoʻlining bir qismi shu yerdan oʻtgan. Tarix manbalarada yozilishicha Zahiriddin Muhammad Bobur ushbu hududga Sang (Zang, zarang yaʼni "Tosh") nomini berib ketgan. == Manbalar == {{Manbalar}} {{stub}} [[Turkum:Oʻzbekiston:Shaharchalar]] jb11fr04wqqh27z7g5ng9lw1fhq2pyy Chodak 0 684738 2725475 2515999 2022-07-30T12:59:25Z Abdumannon Anvarov 76876 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | oʻzbekcha nomi = Chodak | mavqe = qishloq | mamlakat = Oʻzbekiston | mintaqa turi = viloyat | mintaqa = Namangan viloyati | jadvalda mintaqa = | tuman turi = tuman | tuman = Pop tumani | jadvalda tuman = | jamoat turi = | jamoat = | jadvalda jamoat = | qaram = | gerb = | bayroq = |lat_dir = N|lat_deg= 40|lat_min= 56|lat_sec=59 |lon_dir = E|lon_deg= 70|lon_min= 46|lon_sec=06 |CoordAddon = |CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = 300 | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = | AP markazi balandligi = | iqlim = | rasmiy til = | aholi = | sanalgan yil = | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +5 | DST = | telefon kodi = | pochta indeksi = | pochta indekslari = | sayt = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = }} '''Chodak''' — [[Oʻzbekiston Respublikasi]] [[Namangan viloyati]] [[Pop tumani]]ga qarashli qishloqlardan biri. == Manbalar == {{Manbalar}} {{stub}} [[Turkum:Oʻzbekiston:Shaharchalar]] rsngojciv8xtu9nuzrhhr55pgb8m19h Asteriks va sehrli damlama 0 685334 2726269 2708128 2022-07-31T04:43:40Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Rasmiy tarjima}} {{Film bilgiqutisi | nomi = Asteriks va sehrli damlama | asl_nomi = Astérix: Le Secret de la Potion Magique | tasvir = Asterix The Secret of the Magic Potion.jpg | izoh = Chiqishli poster | rejissor = Louis Clichy<br />[[Alexandre Astier]] | produser = | ssenariy = Alexandre Astier | rollarda = {{Plainlist| * [[Christian Clavier]] * [[Florence Foresti]] * Elie Semoun * [[:en:François Morel (actor)|François Morel]] * Alexandre Astier * Lionnel Astier }} | bastakor = [[Philippe Rombi]]<ref>http://filmmusicreporter.com/2018/10/10/philippe-rombi-scoring-asterix-the-secret-of-the-magic-potion/</ref> | kinematografiya = | muharrir = Bertrand Maillard | studiya = [[M6 Group]]<br>[[Mikros Image]] | distributor = [[:fr:Société nouvelle de distribution|Société nouvelle de distribution]] | chiqishi = {{Film tarixi|2018|12|05|df=y}} | vaqti = | mamlakat = [[Fransiya]] | tili = Fransuzcha | mablag'i = | daromad = $37.4 million<ref>https://www.boxofficemojo.com/movies/intl/?id=_fASTERIXTHESECRET01&mamlakat=FR&wk=2018W49&id=_fASTERIXTHESECRET01&p=.htm</ref> }}'''''Asteriks va Sehrli Damlama''''' ([[inglizcha]]: ''Astérix: Le Secret de la Potion Magique'') — 2018-yil [[Fransiya]]'ning [[Kompyuterli animatsiya|kompyuter-animatsion]] [[sarguzasht]] [[oila]]viy [[komediya]] [[film]]i.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.unifrance.org/film/44121/asterix-le-secret-de-la-potion-magique|sarlavha=Wikiwix's cache|vebsayt=archive.wikiwix.com|kirish sanasi=2018-10-01|arxiv-sana=2018-01-16|arxiv-url=http://archive.wikiwix.com/cache/20180116103334/https://www.unifrance.org/film/44121/asterix-le-secret-de-la-potion-magique|archive-date=2018-01-16|archive-url=http://archive.wikiwix.com/cache/20180116103334/https://www.unifrance.org/film/44121/asterix-le-secret-de-la-potion-magique}}</ref> ==Ovoz berganlar== * [[Christian Clavier]]<ref name=asterix>{{yangiliklar manbasi |last1=Langlois |first1=Caroline |title=Astérix - Le Secret de la potion magique : une affiche officielle pour la suite du Domaine des Dieux |url=http://www.allocine.fr/diaporamas/cinema/diaporama-18673428/ |accessdate=14-iyul 2018-yil |publisher=AlloCiné |date=1-iyun 2018-yil}}</ref> ovozi [[Asteriks (qahramon)|Asteriks]] * [[Bernard Alane]] ovozi Panoramix (Getafix) * [[Daniel Mesguich]] ovozi Sulfurix * [[Alex Lutz]] ovozi Teleferix * [[Alexandre Astier]]<ref name=asterix/> ovozi Oursenplus (Somniferus) * [[Elie Semoun]]<ref name=asterix/> ovozi Cubitus (Marcus Ubiquitus) * [[Gerard Hernandez]] ovozi Atmospherix * [[Guillaume Briat]]<ref>https://www.ladepeche.fr/article/2018/07/13/2835698-asterix-secret-potion-magique-devoile-images.html</ref> ovozi [[Obelix|Obeliks]] * [[Lionnel Astier]]<ref name=asterix/> ovozi Cétautomatix (Fulliautomatix) * [[:en:François Morel (actor)|François Morel]]<ref name=asterix/> ovozi Ordralfabétix (Unhygienix) * [[Florence Foresti]]<ref name=asterix/> ovozi Bonemine (Impedimenta) * Arnaud Léonard<ref>https://twitter.com/FrenchTubas/status/1017791079796572160</ref> ovozi Assurancetourix (Cacofonix) * Lévanah Solomon ovozi Pectine ==Manbalar== {{manbalar}} ==Havolalar== * [https://www.asterix.com/en/asterix-at-the-movies/animated-films/asterix-the-secret-of-the-magic-potion/ Rasmiy sahifa] * {{IMDbda film|8001346}} [[Turkum:2018-yil filmlari]] [[Turkum:2018-yil animatsion filmlari]] [[Turkum:Fransiya filmlari]] [[Turkum:Fransiya animatsion filmlari]] [[Turkum:Kompyuter-animatsion filmlar]] [[Turkum:Sarguzasht filmlar]] [[Turkum:Komediya filmlar]] [[Turkum:Fransuz tilidagi filmlar]] [[Turkum:Fransiya komediya filmlari]] qivr4s0o92oe1mkq4k6ff5f26bbkgqc Rango (film, 2011) 0 685737 2726578 2640859 2022-07-31T09:44:50Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Film bilgiqutisi | nomi = Rango | tasvir = Rango 2011 posteri.jpg | izoh = Chiqishli poster | rejissor = [[Gore Verbinski]] | produser = Gore Verbinski<br />[[Graham King]]<br />John B. Carls | hikoya = John Logan<br />Gore Verbinski<br />James Ward Byrkit | ssenariynavis = [[John Logan]] | rollarda = [[Johnny Depp]]<br />Isla Fisher<br />Abigail Breslin<br />Ned Beatty<br />Alfred Molina<br />[[Bill Nighy]]<br />Stephen Root<br />Harry Dean Stanton<br />[[Ray Winstone]]<br />Timothy Olyphant | bastakor = [[Hans Zimmer]] | kinematografiya = Roger Deakins | muharrir = Craig Wood | studiya = [[Paramount Pictures]]<br/ >[[Nickelodeon Movies]]<br/ >Blind Wink Productions<br />GK Films<br />Industrial Light & Magic | distributor = [[Paramount Pictures]] | chiqish = {{Film tarixi|2011|02|14|Westwood premiere|2011|3|4|AQSh}} | davomiyligi = 107 daqiqa | mamlakat = {{AQSh}} | til = [[inglizcha]] | mablagʻ = $135 million<ref name="BOM">{{Box Office Mojo manbasi |id=1192628 |title=Rango (2011) |access-date=3-mart, 2021 }}</ref><ref name="LABox">{{Yangiliklar manbasi | url=http://latimesblogs.latimes.com/entertainmentnewsbuzz/2011/03/movie-projector-rango-adjustment-bureau-beastly-take-me-home-tonight.html | title=Movie Projector: 'Rango' expected to shoot down the competition | last=Kaufman | first=Amy | work=[[Los Angeles Times]] | publisher=[[Tribune Company]] | date=3-mart 2011-yil | accessdate=3-mart 2011-yil | archiveurl=https://www.webcitation.org/5wzLrCK5S?url=http://latimesblogs.latimes.com/entertainmentnewsbuzz/2011/03/movie-projector-rango-adjustment-bureau-beastly-take-me-home-tonight.html | archivedate=6-mart 2011-yil}}</ref> | daromad = $245.7 million<ref name="BOM" /> }}'''''Rango''''' 2011-yilda ekranlarga chiqqan, [[Paramount Pictures]] tomonidan ishlab chiqarilgan va tarqatilgan [[komediya]] janridagi Amerika [[kompyuter-animatsion]] [[film]]idir. Kartina [[Gore Verbinski]] tomonidan suratga olingan boʻlib, ssenariynavis — [[John Logan]]dir. Film hamproduserlari Verbinski, [[Graham King]] va John B. Carls, filmdagi qahramonlarga ovoz berganlar [[Johnny Depp]], Isla Fisher, [[Bill Nighy]], Abigail Breslin, Alfred Molina, Harry Dean Stanton, [[Ray Winstone]], Timothy Olyphant, Stephen Root va Ned Beattydir. Ushbu multfilm yangi sherifga muhtoj boʻlgan Dirty shaharchasiga tasodifan kelib qolib, sherifga aylangan Rango ismli [[xameleon]] haqida hikoya qiladi. ''Rango'' multfilmi [[Oscar]]ning „Eng yaxshi toʻliq hajmli animatsion film“ nominatsiyasiga loyiq topilgan. == Ovoz berganlar == * [[Johnny Depp]] — Rango * Isla Fisher — Beans * Abigail Breslin — Priscilla * Ned Beatty — toshbaqa John * Alfred Molina — Roadkill * [[Bill Nighy]] — Jake ismli shaqildoq ilon * Harry Dean Stanton — Balthazar * [[Ray Winstone]] — Bad Bill * Timothy Olyphant — * Stephen Root — Doc ismli quyon * Beth Grant — Bonnie * Maile Flanagan — Boo * Nika Futterman — Akiano * [[Alanna Ubach]] — Boo, Cletus, Fresca va Miss Daisy * James Ward Byrkit — Waffles * John Cothran Jr. — Elgin * Gil Birmingham — Wounded Bird * Chris Parson — Kinski * Claudia Black — Angelique * Ryan Hurst — Jedidiah == Saundtrek == Film musiqasi [[Hans Zimmer]] tomomidan bastalangan boʻlib, qoʻshiqnavis va aktyor Rick Garcia, lotin rock guruhi [[Los Lobos]] va hardcore punk/industrial guruhi [[Lard]] ham ishtirok etishgan. {{track listing |headline = Rango<ref>{{Veb manbasi|title=Rango [Soundtrack]|url=https://www.amazon.com/Rango-Hans-Zimmer/dp/B004I3U7EE/ref=sr_1_1?s=music&ie=UTF8&qid=1334925848&sr=1-1|access-date=20-aprel, 2012|date=15-mart, 2011}}</ref><ref>{{Veb manbasi|title=Rango - Music From The Motion Picture|url=http://www.anti.com/catalog/view/168/Rango_Music_From_The_Motion_Picture|publisher=Anti-Records|access-date=8-may, 2012|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120823171513/http://anti.com/catalog/view/168/Rango_Music_From_The_Motion_Picture|archive-date=23-avgust, 2012|df=mdy-all}}{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120823171513/http://anti.com/catalog/view/168/Rango_Music_From_The_Motion_Picture |date=2012-08-23 }}</ref> | extra_column = Artist | total_length = 34:18 | title1 = Welcome Amigo | length1 = 1:06 | extra1 = Rick Garcia | title2 = Rango Suite | length2 = 5:57 | extra2 = [[Hans Zimmer]] | title3 = Certain Demise | length3 = 0:24 | extra3 = Hans Zimmer | title4 = [[:wiktionary:Medley|Medley]] — Itʼs A Metaphore / Forkboy | length4 = 0:43 | extra4 = Hans Zimmer / Lard | title5 = Welcome to Dirt | length5 = 0:58 | extra5 = Hans Zimmer | title6 = Nameʼs Rango | length6 = 1:31 | extra6 = Hans Zimmer | title7 = Lizard for Lunch | length7 = 1:26 | extra7 = Jose Hernandez, Anthony Zuniga, Robert Lopez | title8 = Stuck in Guacamole | length8 = 0:21 | extra8 = Hans Zimmer | title9 = Underground | length9 = 3:18 | extra9 = Hans Zimmer | title10 = We Ride, Really! | length10 = 0:50 | extra10 = Hans Zimmer | title11 = Rango and Beans | length11 = 1:04 | extra11 = Hans Zimmer | title12 = [[:wiktionary:Medley|Medley]] — Bats / Rango Theme / [[:en:Ride of the Valkyries]] / [[:en:The Blue Danube|An Der Schönen Blauen Donau, OP. 314]] | length12 = 4:28 | extra12 = Hans Zimmer / Hans Zimmer / FirstCom Music / Berliner Philharmoniker, Herbert von Karajan | title13 = The Bank’s Been Robbed | length13 = 0:22 | extra13 = Rick Garcia | title14 = Rango Returns | length14 = 1:16 | extra14 = Hans Zimmer | title15 = La Muerte a Llegado | length15 = 0:44 | extra15 = Rick Garcia & George DelHoyo | title16 = Itʼs a Miracle | length16 = 1:57 | extra16 = Hans Zimmer | title17 = El Canelo | length17 = 0:44 | extra17 = Los Lobos | title18 = The Sunset Shot | length18 = 0:53 | extra18 = Hans Zimmer | title19 = Walk Donʼt Rango | length19 = 2:47 | extra19 = Los Lobos | title20 = Rango Theme Song | length20 = 3:29 | extra20 = Los Lobos }} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * {{Rasmiy sayt|http://www.rangomovie.com/}}. [https://web.archive.org/web/20110715153728/http://www.rangomovie.com/assets/page/credits.html WebCitation arxivi]. * {{IMDbda film|1192628|Rango}} * [http://www.nick.com/shows/rango/ Rango Nickelodeonʼda] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130716192443/http://www.nick.com/shows/rango |date=2013-07-16 }} [[Turkum:2011-yil filmlari]] [[Turkum:2011-yil animatsion filmlari]] [[Turkum:AQSh filmlari]] [[Turkum:AQSh animatsion filmlari]] [[Turkum:Paramount Pictures filmlari]] [[Turkum:Ingliz tilidagi filmlar]] cg3zq6cuerasrp2iboonu3ok46ce5dg Misr arabcha Vikipediya 0 688766 2726101 2471204 2022-07-30T21:18:42Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Vikiloyiha |title = Misr arabcha Vikipediya<br />ويكيبيديا مصرى |image = Wikipedia-logo-v2-arz.svg |caption = ''Vikipediya'' logosi |url = [http://arz.wikipedia.org/ arz.wikipedia.org] |interwiki = [http://en.wikipedia.org/wiki/Main_Page Bosh sahifa] |language = [http://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias jami 285 tilda] |kazahk = |founded = [[2-aprel]] [[2008-yil]] |founder = [[Vikimedia Jamgʻarmasi]] |articles = {{NUMBEROF|ARTICLES|arz|N}} |engine = Wikimedia |license = erkin |adv = yoʻq }} '''Misr arabcha Vikipediya''' ({{lang-arz|ويكيبيديا مصرى}}) — Vikipediyaning [[misr tili]]dagi boʻlimi. Misr arabcha Vikipediya [[2008-yil]]ning aprel oyidan boshlab faoliyat yuritmoqda<ref>{{Citation |year= |title=Al-Ahram Hebdo, Dossier {{!}} Le masri est-il contre l’arabe ? |url=http://hebdo.ahram.org.eg/arab/ahram/2009/12/23/doss2.htm |access-date=2019-10-26 |archivedate=2014-01-31 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140131094043/http://hebdo.ahram.org.eg/arab/ahram/2009/12/23/doss2.htm }}</ref><ref name=autogenerated1>[http://www.lesdebats.com/editionsdebats/301209/culture.htm Les Débats<!-- Заголовок добавлен ботом -->] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120304083226/http://www.lesdebats.com/editionsdebats/301209/culture.htm |date=2012-03-04 }}</ref>. == Hozirgi ahvoli == {{CURRENTYEAR}}-yil {{CURRENTDAY}}-{{CURRENTMONTHNAME}} boʻyicha Misr arabcha Vikipediyada {{NUMBEROF|ARTICLES|arz|N}} maqolalar mavjud. {{NUMBEROF|USERS|arz|N}} foydalanuvchi roʻyxatdan oʻtgan, ularning {{NUMBEROF|ACTIVEUSERS|arz|N}} nafari oxirgi oy ichida kamida bitta tahrir qilgan, {{NUMBEROF|ADMINS|arz|N}} foydalanuvchi esa administrator. Jami tahrirlar soni — {{NUMBEROF|EDITS|arz|N}}. Teranligi (bugun): {{#expr: {{NUMBEROF|EDITS|arz}}*({{NUMBEROF|PAGES|arz}}-{{NUMBEROF|ARTICLES|arz}})^2/({{NUMBEROF|PAGES|arz}}*{{NUMBEROF|ARTICLES|arz}}^2) round 0}} Misr arabcha Vikipediya [[Vikipediya:Vikipediyalar tizmasi|barcha Vikipediya boʻlimlari]] orasida maqolalar soni boʻyicha {{Andoza:Vikipediya/Maqola soni boʻyicha oʻrni|arz}}-oʻrinda (''{{CURRENTDAY2}}.{{CURRENTMONTH}}.{{CURRENTYEAR}}''). == Statistik tarixi == * 6-dekabr 2008-yil: 100 maqola * 21-dekabr 2008-yil: 200 maqola * 22-yanvar 2009-yil: 500 maqola * 31-yanvar 2009-yil: 1 000 maqola * 14-mart 2009-yil: 2 000 maqola * 7-iyun 2009-yil: 3 000 maqola * 6-dekabr 2009-yil: 4 000 maqola * 7-mart 2010-yil: 5 000 maqola * 5-mart 2013-yil: 10 000 maqola == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [https://arz.m.wikipedia.org Mobil versiyasi] {{Wiki-stub}} {{Vikipediya 10000-100000}} [[Turkum:Vikipediya boʻlimlari]] ivvjyhl4s47siojxik7pyo4p47hmjjt Redmi 0 691032 2726592 2513802 2022-07-31T09:59:29Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 4 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shirkat bilgiqutisi|name=Redmi by Xiaomi|caption=|type=Sub-brand|key_people=Lu Weibing (General Manager)|products=[[Smartfon]]<br>[[Phablets]]<br>[[Laptop]]s<br>[[Smart TV]]s|parent=[[Xiaomi]]|foundation={{start date and age|2013|7|df=y}}<br>({{small|as Xiaomi Redmi series}})<br>{{start date and age|2019|1|10|df=y}}<br>({{small|sub-brand of Xiaomi}})|website=https://www.mi.com/}} [[Fayl:Xiaomi_Redmi_Note_3.jpg|thumb|308x308px| Redmi Note 3 ]] '''Redmi''' &ndash; [[Xitoy|Xitoyning]] [[Xiaomi]] elektronika [[Kompaniya|kompaniyasiga]] tegishli sub-brend. U budjetli [[smartfon]] tarmogʻi sifatida Xiaomi tomonidan 2013-yil iyul oyida taqdim etildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi|url=https://thenextweb.com/asia/2013/07/31/xiaomi-launches-red-rice-its-lowest-priced-phone-in-partnership-with-tencent-and-china-mobile/#!qZcQC|title=Xiaomi Launches Red Rice Phone|last=Hong|first1=Kaylene|date=2013-07-31|journal=The Next Web|accessdate=2017-06-17|language=en-US}}</ref> 2019-yilga kelib Xiaomiʼning alohida sub-brendiga aylandi, u oʻrta darajali va sifati nisbatan past qurilmalarni oʻz ichiga oladi, Xiaomiʼning oʻzi esa yuqori darajadagi flagmani Mi turkumidagi qurilmalarga eʼtibor qaratadi. Redmi telefonlari [[Android|Androidning]] oʻzgartirilgan varianti MIUI foydalanuvchi interfeysidan foydalanadi. Modellarni odatda 6" gacha bo'lgan displeyli sifati pastroq '''Redmi''' telefonlariga va 5" dan kattaroq displeyli '''Redmi Note''' seriyasining oʻrta va yuqori darajali qurilmalarga ajratish mumkin. '''Redmi A''' seriyali va '''Redmi Go''' seriyalari Osiyo va Evropaning bir qator mamlakatlari uchun ishlab chiqarilgan. Boshqa Xiaomi smartfonlaridan eng katta farq shundaki, ular arzonroq tarkibiy qismlardan foydalanadi va shuning uchun iqtisodiy jihatdan foydaliroq. 2014-yil avgust oyida ''The Wall Street Journal gazetasi'' 2014 yilining ikkinchi choragida Xiaomi Xitoyda smartfonlar etkazib berish reytingida 14 foiz bozor ulushiga ega ekanligini xabar qildi. <ref name="Dou">[https://blogs.wsj.com/digits/2014/08/04/xiaomi-overtakes-samsung-in-china-smartphone-market/ Xiaomi Overtakes Samsung in China Smartphone Market - Digits]. 4-avgust 2014-yil. ''[[The Wall Street Journal]]''.</ref> Xiaomi bir ozdan keyin Redmi Wear OS aqlli soatlarini ham ishga tushirishi mumkin. Redmiʼning bosh menenjeri Lu Vaybing bu haqda izoh bergan. Bu hodisa Redmiʼni aqlli soatlar sohasida yangi ishtirokchiga aylantiradi. <ref>{{Web manbasi|url=https://www.mobilescout.com/xiaomi/news/n114433/redmi-watch-wear-os-may-launch-soon-as-well.html|title=After Xiaomi, Redmi may launch a Wear OS smarwatch as well|work=Mobilescout.com|language=en|accessdate=2019-11-06}}</ref> == 2013-yil == 2013-yilda Redmi brendidagi birinchi telefon Xiaomi veb-sayti orqali sotuvga chiqarildi. == 2014-yil == 2014-yil 13 martda esa Veb-sayt orqali sotuvga qoʻyilgan smartfonlar Singapurda 8 daqiqa ichida sotilib boʻlindi. == 2015-yil == Redmi Note 3 2015-yil 24-noyabrda sotuvga qoʻyilgan; Oldingi smartfonlardan farqli oʻlaroq, u microSD uyasiga ega emas edi. Unda Mediatek Helio X10 Octa-core 2.0 GHz ishlatiladi. &nbsp;Oʻsha yilning oxirida chiqarilgan Snapdragon varianti Snapdragon 650ga asoslangan edi va microSD-ni qoʻllab-quvvatlardi. == 2016-yil == Redmi Pro qurilmasi Redmi seriyasida Pro liniyasi paydo boʻlishiga sabab boʻldi 2016-yil noyabr oyida Xiaomi Redmi 4 nomli yangi byudjet telefonini chiqardi. U polikarbonat korpusga ega, ikki sim-kartani qoʻllab-quvvatlaydi va Android 6.0.1 Marshmallowga asoslangan MIUI 8 da ishlaydi. Redmi 4 5 dyumli 720x1280 pikselli displeyga ega, 1,4 GHz octa-core protsessorli va 2 Gb tezkor xotiraga ega. == 2017-yil == 2017-yil dekabr oyida Xiaomi Redmi 5 va 5 Plusʼni namoyish etdi. Ular Redmi seriyasida 18: 9 ekran nisbati bilan ishlab chiqarilgan birinchi telefonlardir. == 2018-yil == 2018-yil fevral oyida Xiaomi Redmi Note 5 va 5 Proni namoyish qildi. Ular Xiaomiʼdan yuzni aniqlash xususiyatiga ega boʻlgan birinchi telefonlar edi. 2018-yil may oyida Xiaomi Redmi S2ni namoyish qildi. 2018-yil iyun oyida Xiaomi Redmi 6, 6A va 6 Pro-ni namoyish qildi. Redmi 6 Pro-bu Redmi seriyasida iPhone X-ga oʻxshash va 19: 9 ekran nisbatida edi 2018-yil sentyabr oyida Xiaomi Redmi Note 6 Pro-ni namoyish qildi. Bu Redmi seriyasida birinchi boʻlib toʻrtta kamerali (oldingi ikki kamerali va orqa tomonidagi ikkita kamerali) smartfon edi == 2019-yil == 2019-yil 10-yanvar kuni Xiaomi Redmi Note 7 va Redmi Note 7 Pro-ni namoyish qildi. Redmi Note 7 va Redmi Note 7 Pro-Redmi seriyasida 48 megapikselli (orqa kamerasi) birinchi telefonlardir. Shu yilda Redmi Xiaomiʼdan ajralib chiqib alohida sub-brendga aylandi. Redmi K20 va Redmi K20 Pro (shuningdek, ''Mi 9T'' sifatida ham sotiladi) bilan Redmi kompaniyasi flagman bozoriga hujumi qildi. Shuning uchun ham bu smartfon "Flagmanlar qotili" deb ham nomlandi == Qurulmalar roʻyxati == Agar qurilma bir nechta nomga ega boʻlsa, roʻyxat xitoycha nomlar boʻyicha tuziladi. === Redmi === {| class="wikitable sortable" ! rowspan="2" |Model ! rowspan="2" |Model number ! rowspan="2" |Release date ! rowspan="2" |Display type ! rowspan="2" |Display size ! rowspan="2" |Resolution ! rowspan="2" |4G LTE support ! rowspan="2" |System on chip ! rowspan="2" |GPU (Integrated with System on chip) ! rowspan="2" |RAM ! rowspan="2" |Internal Storage ! rowspan="2" |Primary camera ! rowspan="2" |Front camera ! rowspan="2" |Battery ! colspan="2" |Operating System |- !Initial !Current |- |Redmi 1<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/en/redmi|title=Redmi - mi.com|date=2015-06-07|accessdate=2017-06-18|archive-date=2015-06-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20150607033548/http://www.mi.com/en/redmi}}</ref><br /><br /> | |2013 |IPS |4.7" |HD 720p |No |Mediatek MT6589T 4x 1.5&nbsp;GHz ARM cortex-A7 |Imagination Technologies PowerVR SGX544 MP @357Mhz |1 GB LPDDR2 |4 GB eMMC 2.0 |8 MP Samsung S5K3H2/ OmniVision OV8825 |1.3 MP Aptina MT9M114 | |MIUI V5 Android 4.2.2 |MIUI 9 Android 4.4.2 |- |Redmi 1S<ref>{{Web manbasi|url=https://www.mi.com/in/redmi1s/|title=Buy Xiaomi Redmi 1S Online - Mi India|date=2016-09-22|accessdate=2018-07-02|archive-date=2016-09-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20160922120027/https://www.mi.com/in/redmi1s/}}</ref><br /><br /> | |2014.5 |IPS |4.7" |HD 720p |No |Qualcomm Snapdragon 4004x 1.6&nbsp;GHz ARM cortex-A7 |Qualcomm Adreno 305 @400Mhz |1 GB LPDDR3 |8 GB eMMC 4.2 |8 MP Samsung S5K3H2/ OmniVision OV8825 |1.6 MP OmniVision OV9760 |2000mAh |MIUI V5 Android 4.3 |MIUI 9 Android 4.4.4 |- |Redmi 1S 4G<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/hongmi1s4g/|title=4G版红米1S——小米手机官网|date=2016-03-05|accessdate=2018-07-02|archive-date=2016-03-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20160305064511/http://www.mi.com/hongmi1s4g/}}</ref><br /><br /> | |2014.5 |IPS |4.7" |HD 720p |Yes |MediaTek MT6582 4x 1.3&nbsp;GHz ARM cortex-A7 |ARM Mali-400 MP2 @400Mhz |1 GB LPDDR3 |8 GB eMMC 4.2 |8 MP Samsung S5K3H2/ OmniVision OV8825 |1.6 MP OmniVision OV9760 |2000mAh |MIUI V5 Android 4.2.2 |MIUI 9 Android 4.4.2 |- |Redmi 2<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/en/redmi2/specs/|title=Redmi 2 Specification - Mi Global Home|work=www.mi.com|language=en-EN|accessdate=2017-01-29}}</ref><br /><br /> | |2015.1 |IPS |4.7" |HD 720p |Yes |Qualcomm Snapdragon 4104x 1.2&nbsp;GHz ARM cortex-A53 |Qualcomm Adreno 306 @400Mhz |1 GB / 2 GB LPDDR3 |8 / 16 GB eMMC 5.0 |8 MP Samsung ISOCELL S5K4H8/ OmniVision OV8865 |2 MP OmniVision OV2680 |2200mAh |MIUI 6 Android 4.4.4 |MIUI 9 Android 5.1.1 |- |Redmi 2A<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/hongmi2a/specs/|title=红米手机2A 参数 - 小米商城|work=www.mi.com|language=zh-CN|accessdate=2017-06-18}}</ref> | |2015.4 |IPS |4.7" |HD 720p |Yes |Leadcore LC1860C4x 1.5&nbsp;GHz ARM cortex-A7 |ARM Mali-T628 MP2 @450Mhz |1 GB LPDDR3 |8 GB eMMC 5.0 |8 MP Samsung ISOCELL S5K4H8/ OmniVision OV8865 |2 MP OmniVision OV2680 | |MIUI 6 Android 4.4.4 |MIUI 9 Android 5.1.1 |- |Redmi 3<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/hongmi3/specs/|title=红米手机3 参数 - 小米商城|work=www.mi.com|language=zh-CN|accessdate=2017-06-18}}</ref><br /><br /> | |2015.12 |IPS |5" |HD 720p |Yes |Qualcomm Snapdragon 6164x 1.5&nbsp;GHz ARM cortex-A53 & 4x 1.2&nbsp;GHz ARM cortex-A53 |Qualcomm Adreno 405 @450Mhz |2 / 3 GB LPDDR3 |16 / 32 GB eMMC 5.1 |13 MP Samsung ISOCELL S5K3L8/ OmniVision OV13853 |5 MP OmniVision OV5670 |4100mAh |MIUI 7 Android 5.1.1 |MIUI 9 Android 5.1.1 |- |Redmi 3S<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/en/redmi3s/specs/|title=Red Mi 3s Specs - Mi Global Home|work=www.mi.com|language=en-EN|accessdate=2017-01-24}}</ref> | |2016.4 |IPS |5" |HD 720p |Yes |Qualcomm Snapdragon 4308x 1.4&nbsp;GHz ARM cortex-A53 |Qualcomm Adreno 505 @450Mhz |2 / 3 GB LPDDR3 |16 / 32 GB eMMC 5.1 |13 MP Samsung ISOCELL S5K3L8/ OmniVision OV13853 |5 MP OmniVision OV5670 |4100mAh |MIUI 7 Android 6.0.1 |MIUI 10 Android 6.0.1 |- |Redmi 3X<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/hongmi3x/specs/|title=红米手机3X-小米商城|work=www.mi.com|accessdate=2016-10-02}}</ref> | |2016.4 |IPS |5" |HD 720p |Yes |Qualcomm Snapdragon 4308x 1.4&nbsp;GHz ARM cortex-A53 |Qualcomm Adreno 505 @450Mhz |2 / 3 GB LPDDR3 |16 / 32 GB eMMC 5.1 |13 MP Samsung ISOCELL S5K3L8/ OmniVision OV13853 |5 MP OmniVision OV5670 |4100mAh |MIUI 7 Android 6.0.1 |MIUI 10 Android 6.0.1 |- |Redmi Pro<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/en/redmipro/#param|title=Mi Global Home|work=www.mi.com|language=en-EN|accessdate=24-yanvar 2017-yil}}</ref> | |2016.7 |OLED |5.5" |FHD 1080p |Yes |Mediatek Helio X20 / X25 4x 2.1&nbsp;GHz ARM cortex-A53 & 4x 2.3&nbsp;GHz ARM cortex-A53 & 2x 2.5&nbsp;GHz ARM cortex-A72 |ARM Mali-T880 MP4 @700Mhz |3 / 4 GB LPDDR3 |32 / 64 / 128 GB eMMC |13 MP Sony Exmor RS IMX258 & 5MP Samsung S5K5E8 |5 MP Samsung S5K5E8 | |MIUI 8 Android 6.0 |MIUI 10 Android 6.0 |- |Redmi 4<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/redmi4/specs/|title=红米4 参数 - 小米商城|work=www.mi.com|language=zh-CN|accessdate=2017-06-18}}</ref> | |2016.11 |IPS |5" |HD 720p |Yes |Qualcomm Snapdragon 4308x 1.4&nbsp;GHz ARM Cortex-A53 |Qualcomm Adreno 505 @450Mhz |2 GB LPDDR3 |16 / 32 GB eMMC 5.1 |13 MP Samsung ISOCELL S5K3L8/ OmniVision OV13853 |5 MP OmniVision OV5670 |4100mAh |MIUI 8 Android 6.0.1 |MIUI 10 Android 6.0.1 |- |Redmi 4A<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/sg/redmi4a/specs/|title=Mi Singapore|work=www.mi.com|language=en-SG|accessdate=2017-05-22}}</ref> | |2016.11 |IPS |5" |HD 720p |Yes |Qualcomm Snapdragon 4254x 1.4&nbsp;GHz ARM Cortex-A53 |Qualcomm Adreno 308 @400Mhz |2 / 3 GB LPDDR3 |16 / 32 GB eMMC 5.1 |13 MP OmniVision OV13850/Samsung S5K3L2 |5 MP OmniVision OV5675 |3120mAh |MIUI 8 Android 6.0.1 |MIUI 10 Android 6.0.1 (China) Android 7.1.2 (Global) |- |Redmi 4 Prime | |2016.11 |IPS |5" |FHD 1080p |Yes |Qualcomm Snapdragon 6258x 2.0&nbsp;GHz ARM Cortex-A53 |Qualcomm Adreno 506 @650Mhz |3 GB LPDDR3 |32 GB eMMC 5.1 |13 MP Samsung ISOCELL S5K3L8/ OmniVision OV13853 |5 MP OmniVision OV5670 |4100mAh |MIUI 8 Android 6.0.1 |MIUI 10 Android 6.0.1 |- |Redmi 4X<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/sg/redmi4x/specs/|title=Mi Singapore|work=www.mi.com|language=en-SG|accessdate=2017-05-22}}</ref> | |2017.3 |IPS |5" |HD 720p |Yes |Qualcomm Snapdragon 4358x 1.4&nbsp;GHz ARM Cortex-A53 |Qualcomm Adreno 505 @500Mhz |2 / 3 / 4 GB LPDDR3 |16 / 32 / 64 GB eMMC 5.1 |13 MP Samsung ISOCELL S5K3L8/ OmniVision OV13853 |5 MP OmniVision OV5670 |4100mAh |MIUI 8 Android 6.0.1 |MIUI 10 Android 7.1.2 |- |Redmi 5A<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/sg/redmi-5a/specs/|title=Mi Singapore|work=www.mi.com|language=en-SG|accessdate=2018-03-23}}</ref> | |2017.10 |IPS |5" |HD 720p |Yes |Qualcomm Snapdragon 425 4x 1.4&nbsp;GHz ARM Cortex-A53 |Qualcomm Adreno 308 @400Mhz |2 / 3 GB LPDDR3 |16 / 32 GB eMMC 5.1 |13 MP Samsung ISOCELL S5K3L8/ OmniVision OV13853 |5 MP OmniVision OV5675 |3000mAh |MIUI 9 Android 7.1.2 |MIUI 11 Android 8.1.0 |- |Redmi 5<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/sg/redmi-5/specs/|title=Mi Singapore|work=www.mi.com|language=en-SG|accessdate=2018-03-23}}</ref> | |2017.12 |IPS |5.7" |HD+ 1440 × 720 |Yes |Qualcomm Snapdragon 450 8x 1.8&nbsp;GHz ARM Cortex-A53 |Qualcomm Adreno 506 @600Mhz |2 / 3 GB LPDDR3 |16 / 32 GB eMMC 5.1 |12 MP OmniVision OV12A10/Sony Exmor RS IMX486 |5 MP OmniVision OV5675 |3300mAh |MIUI 9 Android 7.1.2 |MIUI 11 Android 8.1.0 |- |Redmi 5 Plus<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/sg/redmi-5-plus/specs/|title=Mi Singapore|work=www.mi.com|language=en-SG|accessdate=2018-03-23}}</ref><br /><br /><small>''India: Redmi Note 5''</small> | |2017.12 |IPS |5.99" |FHD+ 2160 × 1080 |Yes |Qualcomm Snapdragon 625 8x 2.0&nbsp;GHz ARM Cortex-A53 |Qualcomm Adreno 506 @650Mhz |3 / 4 GB LPDDR3 |32 / 64 GB eMMC 5.1 |12 MP OmniVision OV12A10/Sony Exmor RS IMX486 |5 MP OmniVision OV5675 |4000mAh |MIUI 9 Android 7.1.2 |MIUI 11 Android 8.1.0 |- |Redmi S2<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/redmis2/specs/|title=红米自拍手机 S2 参数 - 小米商城|work=www.mi.com|language=zh-CN|accessdate=2018-05-16}}</ref><br /><br /><small>''India: Redmi Y2''</small> | |2018.5 |IPS |5.99" |HD+ 1440 × 720 |Yes |Qualcomm Snapdragon 625 8x 2.0&nbsp;GHz ARM Cortex-A53 |Qualcomm Adreno 506 @650Mhz |3 / 4 GB LPDDR3 |32 / 64 GB eMMC 5.1 |12 MP Sony Exmor RS IMX486 & 5 MP Samsung S5K5E8 |16 MP Samsung ISOCELL S5K3P8 |3080mAh |MIUI 9 Android 8.1.0 |MIUI 11 Android 9.1.0 |- |Redmi 6<ref>{{Web manbasi|url=https://www.mi.com/redmi6/specs/|title=红米6 参数 - 小米商城|work=www.mi.com|language=zh-CN|accessdate=2018-06-17}}</ref> | |2018.6 |IPS |5.45" |HD+ 1440 × 720 |Yes |Mediatek Helio P22 8x 2.0&nbsp;GHz ARM Cortex-A53 |Imagination Technologies PowerVR GE8320 @500Mhz |3 / 4 GB LPDDR3 |32 / 64 GB eMMC 5.1 |12 MP Sony Exmor RS IMX486/OmniVision OV12A10 & 5 MP Samsung S5K5E8 |5 MP Samsung S5K5E8 |3000mAh |MIUI 9 Android 8.1.0 |MIUI 11 Android 9 |- |Redmi 6A<ref>{{Web manbasi|url=https://www.mi.com/redmi6a/specs/|title=红米6 参数 - 小米商城|work=www.mi.com|language=zh-CN|accessdate=2018-06-17}}</ref> | |2018.6 |IPS |5.45" |HD+ 1440 × 720 |Yes |Mediatek Helio A22 4x 2.0&nbsp;GHz ARM Cortex-A53 |Imagination Technologies PowerVR GE8100 @450Mhz |2 GB LPDDR3 |16 / 32 GB eMMC 5.1 |13 MP Samsung ISOCELL S5K3L8/OmniVision OV13855 |5 MP Samsung S5K5E8 |3000mAh |MIUI 9 Android 8.1.0 |MIUI 11 Android 9 |- |Redmi 6 Pro<ref>{{Web manbasi|title=红米6 Pro 参数 - 小米商城|url=https://www.mi.com/redmi6pro/specs/|accessdate=2018-06-27|language=zh-CN}}</ref> | |2018.6 |IPS |5.84" |FHD+ 2280 x 1080 |Yes |Qualcomm Snapdragon 625 8x 2.0&nbsp;GHz ARM Cortex-A53 |Qualcomm Adreno 506 @650Mhz |3 / 4 GB LPDDR3 |32 / 64 GB eMMC 5.1 |12 MP Sony Exmor RS IMX486/OmniVision OV12A10 & 5 MP Samsung S5K5E8 |5 MP Samsung S5K5E8 |4000mAh |MIUI 9 Android 8.1.0 |MIUI 10 Android 8.1.0 |- |Redmi Go<ref>{{Web manbasi|title=Xiaomi announces $90 Android Go budget phone|url=https://www.theverge.com/2019/1/29/18202620/xiaomi-android-go-redmi-oreo|work=[[The Verge]]|accessdate=29-yanvar 2019-yil|language=EN}}</ref> | |2019.2 |IPS |5.0" |HD+ 1280 x 720 |Yes |Qualcomm Snapdragon 425 4x 1.4&nbsp;GHz ARM Cortex-A53 |Qualcomm Adreno 308 @500Mhz |1 GB LPDDR3 |8 GB eMMC 5.1 |8 MP Samsung ISOCELL S5K4H8/ OmniVision OV8865 |5 MP Omnivision OV5670 |3000mAh | Android 8.1.0 ''Android Go'' | Android 8.1.0 ''Android Go'' |- |Redmi 7<ref>{{Web manbasi|title=红米7 参数 - 小米商城|url=https://www.mi.com/redmi7/specs/|accessdate=2019-03-18|language=zh-CN}}</ref> |M1901F9 |2019.3 |IPS |6.26" |HD+ 1520 x 720 |Yes |Qualcomm Snapdragon 632 8x 1.8&nbsp;GHz Kryo 250 Gold/Silver |Qualcomm Adreno 506 @6XXMHz |2/3/4 GB LPDDR3 |16/32/64 GB |12 MP Sony Exmor RS IMX486/OmniVision OV12A10 & 2 MP OmniVision OV02A10 |8 MP Samsung ISOCELL S5K4H7 |4000mAh |MIUI 10 Android 9 |MIUI 10 Android 9 |- |Redmi Y3<ref>{{Web manbasi|url=https://www.gsmarena.com/xiaomi_launches_redmi_y3_in_india_with_32mp_selfie_cam_and_snapdragon_632-news-36724.php|title=Xiaomi launches Redmi Y3 with 32MP selfie camera alongside Redmi 7 in India|work=gsmArena|date=24-aprel 2019-yil|accessdate=24-aprel 2019-yil}}</ref> | |2019.4 |IPS |6.3" |HD+ 1520 x 720 |Yes |Qualcomm Snapdragon 632 8x 1.8&nbsp;GHz Kryo 250 Gold/Silver |Qualcomm Adreno 506 @6XXMHz |3/4 GB LPDDR3 |32/64 GB |12 MP Sony Exmor RS IMX486/OmniVision OV12A10 & 2 MP OmniVision OV02A10 |32 MP |4000mAh |MIUI 9 Android 9 |MIUI 9 Android 9 |- |Redmi 7A<ref>{{Web manbasi|url=https://www.techradar.com/news/xiaomi-reveals-redmi-7a-ahead-of-the-official-launch-on-may-28|title=Xiaomi reveals Redmi 7A ahead of the official launch on May 28|work=[[TechRadar]]|author=Chauhan|first=Siddharth|date=23-may 2019-yil|accessdate=25-may 2019-yil}}</ref> | |2019.6 |IPS |5.45" |HD+ 1440 x 720 |Yes |Qualcomm Snapdragon 439 8x 2.0&nbsp;GHz ARM Cortex-A53 |Qualcomm Adreno 505 @ 450&nbsp;MHz |2/3 GB LPDDR3 |16/32 GB |13 MP Samsung ISOCELL S5K3L8/OmniVision OV13855 |5 MP Samsung S5K5E8 |4000mAh |MIUI 9 Android 9 |MIUI 9 Android 9 |- |Redmi 8A | |2019.9 |IPS |6.2" |HD+ 1520 x 720 |Yes |Qualcomm Snapdragon 439 8x 2.0&nbsp;GHz ARM Cortex-A53 |Qualcomm Adreno 505 @ 450&nbsp;MHz |2/3 GB LPDDR3 |32 GB |12 MP Sony Exmor RS IMX486/OmniVision OV12A10 |8 MP Samsung ISOCELL S5K4H7 |5000mAh |MIUI 10 Android 9 |MIUI 10 Android 9 |- |Redmi 8<ref>{{Web manbasi|url=https://m.gsmarena.com/redmi_8_unveiled_with_dual_camera_setup_snapdragon_439_soc_and_5000_mah_battery-news-39544.php|title=Redmi 8 unveiled with dual camera, Snapdragon 439 and 5,000 mAh battery|work=GSMArena|date=9-oktabr 2019-yil|accessdate=9-oktabr 2019-yil}}</ref> | |2019.10 |IPS |6.2" |HD+ 1520 x 720 |Yes |Qualcomm Snapdragon 439 8x 2.0&nbsp;GHz ARM Cortex-A53 |Qualcomm Adreno 505 @ 450&nbsp;MHz |4 GB LPDDR3 |64 GB |12 MP Sony Exmor RS IMX486/OmniVision OV12A10 & 2 MP OmniVision OV02A10 |8 MP Samsung ISOCELL S5K4H7 |5000mAh |MIUI 10 Android 9 |MIUI 10 Android 9 |} === Redmi K seriyasi === {| class="wikitable sortable" ! rowspan="2" | Model ! rowspan="2" | Model raqami ! rowspan="2" | Ishlab chiqarilish sanasi ! rowspan="2" | Displey turi ! rowspan="2" | Ekran oʻlchami ! rowspan="2" | Ruxsat ! rowspan="2" | 4G LTE-ni qoʻllab-quvvatlash ! rowspan="2" | 5G qoʻllab-quvvatlash ! rowspan="2" | Tizim chipda ! rowspan="2" | GPU (Integrated chip on System) ! rowspan="2" | Ram ! rowspan="2" | Ichki saqlash ! rowspan="2" | Birlamchi kamera ! rowspan="2" | Old kamera ! rowspan="2" | Batareya ! colspan="2" | Operatsion tizim |- ! Boshlangʻich ! Hozirgi |- | Redmi K20 <ref name="gsmA K20">{{Web manbasi|url=https://www.gsmarena.com/redmi_k20_pro_arrives_with_snapdragon_855_and_48_mp_camera-news-37250.php|title=Redmi K20 Pro arrives with Snapdragon 855 and 48 MP camera|work=gsmArena|date=28-may 2019-yil|accessdate=28-may 2019-yil}}</ref> | | rowspan="2" | 2019.6 | rowspan="3" | sAMOLED | rowspan="3" | 6.39 " | rowspan="3" | FHD + 2340x1080 | rowspan="5" | Ha | rowspan="4" | Yo'q | Qualcomm Snapdragon 730 8x 2.2 &nbsp; Gigagertsli Kryo 470 oltin / kumush | Qualcomm Adreno 618 @ 825 &nbsp; MHz | rowspan="2" | 6/8 GB LPDDR4X | rowspan="2" | 64/128/256 GB | 48 MP Sony IMX582 + 13 MP + 8 MP | rowspan="3" | 20 MP | rowspan="3" | 4000 mA / soat | rowspan="3" | MIUI 10 Android 9 | rowspan="5" | MIUI 11 Android 10 |- | Redmi K20 Pro | | Qualcomm Snapdragon 855 8x 2.84 &nbsp; Gigagertsli Kryo 485 | Qualcomm Adreno 640 @ 585 &nbsp; MHz | rowspan="2" | 48 MP Sony IMX586 + 13 MP + 8 MP |- | Redmi K20 Pro Premium Edition | | 2019.9 | Qualcomm Snapdragon 855+ 8x 2.96 &nbsp; Gigagertsli Kryo 485 | Qualcomm Adreno 640 @ 675 &nbsp; MHz | 8/12 GB LPDDR4X | 128/512 GB |- | Redmi K30 <ref name="K30">{{Web manbasi|url=https://www.techradar.com/in/news/xiaomi-redmi-k30-launched-in-china-to-become-the-cheapest-5g-smartphone|title=Xiaomi Redmi K30 launched in China to become the cheapest 5G smartphone|work=[[TechRadar]] India|author=Jhaveri|first=Aakash|date=10-dekabr 2019-yil|accessdate=10-dekabr 2019-yil}}</ref> | | rowspan="2" | 2019.12 | rowspan="2" | 120Hz IPS LCD | rowspan="2" | 6.67 " | rowspan="2" | FHD + 2400x1080 | Qualcomm Snapdragon 730G 8x 2.2 &nbsp; Gigagertsli Kryo 470 oltin / kumush | Qualcomm Adreno 618 @ 825 &nbsp; MHz | rowspan="2" | 6/8 GB LPDDR4X | rowspan="2" | 64/128/256 GB | rowspan="1" | 64 MP Sony IMX686 + 8 MP + 2 MP + 2 MP | rowspan="2" | 20 MP + 2 MP | rowspan="2" | 4500 mA / soat | rowspan="2" | MIUI 11 Android 10 |- | Redmi K30 5G | | Ha | Qualcomm Snapdragon 765G 8x (1x2.4 GHz + 1x2.2 GHz + 6x1.8 GHz) Kryo 475 Prime / Oltin / Kumush | Qualcomm Adreno 620 @ 750 &nbsp; MHz | 64 MP Sony IMX686 + 8 MP + 5 MP + 2 MP |} === Redmi Note === {| class="wikitable sortable" |+ !Model !Model number !Release date !Display type !Display size !Resolution !4G LTE support !System on chip !GPU (Integrated with System on chip) !RAM !Internal Storage !Primary camera !Front camera !Battery !Operating system |- |Redmi Note 3G<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/en/redminote|title=Redmi Note - mi.com|date=2014-05-30|accessdate=2017-01-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140530083650/http://www.mi.com/en/redminote#param|archivedate=2014-05-30}}</ref><br /><br /> | |2014.4 | rowspan="2" |IPS | rowspan="2" |5.5" | rowspan="2" |HD 720p |No |Mediatek MT6592 8x 1.4&nbsp;GHz or 1.7&nbsp;GHz | |1 / 2 GB LPDDR2 | rowspan="2" |8 GB eMMC 4.2 |13 MP OmniVision OV13850 | rowspan="2" |5 MP OmniVision OV5642 | | rowspan="2" |MIUI v9 Android 4.4 |- |Redmi Note 4G<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/en/note4g/|title=Redmi Note 4G - Mi Global Home|date=2015-04-03|accessdate=2017-01-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150403021058/http://www.mi.com/en/note4g/#param|archivedate=2015-04-03}}</ref><br /><br /> | |2014.6 |Yes |Qualcomm Snapdragon 400 4x 1.6&nbsp;GHz | |2 GB LPDDR3 |13 MP Sony Exmor RS IMX135/ OmniVision OV13850 | |- |Redmi Note Prime<ref>{{Web manbasi|url=https://www.mi.com/in/noteprime/|title=Redmi Note Prime Price - Buy Redmi Note Prime Online - Mi India|date=2016-10-14|accessdate=2018-07-02|archive-date=2016-10-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20161014075522/https://www.mi.com/in/noteprime/}}</ref><br /><br /> | |2014.12 | rowspan="2" |IPS | rowspan="2" |5.5" |HD 720p | rowspan="2" |Yes |Qualcomm Snapdragon 410 4x 1.2&nbsp;GHz | | rowspan="2" |2 GB LPDDR3 |16 GB emmc 5.0 |13 MP Samsung S5K3L2 |5 MP OmniVision OV5642 | |MIUI v9 Android 4.4 |- |Redmi Note 2<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/en/note2/specs/|title=Redmi Note 2 Specs - Mi Global Home|work=www.mi.com|language=en-EN|accessdate=2017-06-18}}</ref><br /><br /> | |2015.7 |FHD 1080p |Mediatek Helio X10 8x 2&nbsp;GHz or 2.2&nbsp;GHzy | |16 / 32 GB emmc 5.0 |13 MP Samsung ISOCELL S5K3M2 |5 MP OmniVision OV5670 | |MIUI v9 Android 5.0 |- |Redmi Note 3 ''<small>henessy</small>''<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/note3/specs/|title=红米Note 3 参数 - 小米商城|work=www.mi.com|language=zh-CN|accessdate=2017-06-18}}</ref> | |2015.11 | rowspan="3" |IPS | rowspan="3" |5.5" | rowspan="3" |FHD 1080p | rowspan="3" |Yes |Mediatek<br /><br />Helio X10<br /><br />8x 2&nbsp;GHz or 2.2&nbsp;GHz | | rowspan="3" |2 / 3 GB LPDDR3 |16 / 32 GB emmc 5.0 |13 MP Samsung ISOCELL S5K3M2/ OmniVision OV13853 | rowspan="2" |5 MP OmniVision OV5670 | |MIUI v9 Android 5.0 |- |Redmi Note 3 ''<small>kenzo</small>''<small><ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/sg/note3/specs/|title=Redmi Note 3 Specification|work=www.mi.com|language=en-IN|accessdate=2017-01-24}}</ref></small> | |2016.2 | rowspan="2" |Qualcomm Snapdragon 650 4x 1.4&nbsp;GHz & 2x 1.8&nbsp;GHz | | rowspan="2" |16 / 32 GB emmc 5.1 |16 MP Samsung ISOCELL S5K3P3/ OmniVision OV16880 | | rowspan="2" |MIUI v9 Android 6.0 |- |Redmi Note 3 Special Edition <small>''kate''</small><ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/tw/note3/specs/|title=紅米Note 3 規格 - 小米台灣官網|work=www.mi.com|language=zh-TW|accessdate=2017-09-09}}</ref> | |2016.6 | |16 MP |5 MP | |- |Redmi Note 4<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/redminote4/specs/|title=红米Note 4 参数 - 小米商城|work=www.mi.com|language=zh-CN|accessdate=2017-09-04}}</ref><br /><br /> | |2016.6 | rowspan="2" |IPS | rowspan="2" |5.5" | rowspan="2" |FHD 1080p | rowspan="2" |Yes |Mediatek Helio X20 2x 2.3&nbsp;GHz & 4x 2&nbsp;GHz & 4x 1.4&nbsp;GHz | |3 / 4 GB LPDDR3 |32 / 64 GB emmc 5.1 |13 MP Samsung ISOCELL S5K3L8/ OmniVision OV13853 | rowspan="2" |5 MP Samsung S5K5E8 |4,100 mAh |MIUI v9 Android 6.0 |- |Redmi Note 4X<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/redminote4x/specs/|title=红米Note 4X 参数 - 小米商城|work=www.mi.com|language=zh-CN|accessdate=2017-06-18}}</ref> | |2017.1 |Qualcomm Snapdragon 625 8x 2&nbsp;GHz | |2 / 3 / 4 GB LPDDR3 |16 / 32 / 64 GB emmc 5.1 |13 MP Sony Exmor RS IMX258/ Samsung ISOCELL S5K3L8 | |MIUI v9 Android 7.0 |- |Redmi Note 5A<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/sg/redmi-note-5a/specs/|title=Mi Singapore|work=www.mi.com|language=en-SG|accessdate=2017-12-28}}</ref><br /><br /><small>''India: Redmi Y1 lite''</small><ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/in/redmi-y1-lite/specs/|title=Redmi Y1 Lite - Mi India|work=www.mi.com|language=en|accessdate=2017-11-04}}</ref> | | rowspan="2" |2017.8 | rowspan="4" |IPS | rowspan="2" |5.5" | rowspan="2" |HD 720p | rowspan="4" |Yes |Qualcomm Snapdragon 425 4x 1.4&nbsp;GHz | |2 GB LPDDR3 |16 GB emmc 5.1 |13 MP |5 MP | | rowspan="2" |MIUI v9 Android 7.1 |- |Redmi Note 5A Prime<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/sg/redmi-note-5a-prime/specs/|title=Mi Singapore|work=www.mi.com|language=en-SG|accessdate=2017-12-28}}</ref><br /><br /><small>''India: Redmi Y1''</small><ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/in/redmi-y1/specs/|title=Redmi Y1 - Mi India|work=www.mi.com|language=en|accessdate=2017-11-04}}</ref><br /><br /> | |Qualcomm Snapdragon 435 8x 2&nbsp;GHz | |3 / 4 GB LPDDR3 |32 / 64 GB emmc 5.1 |16 MP |16 MP | |- |Redmi Note 5<ref>{{Web manbasi|url=http://www.mi.com/redminote5/specs/|title=红米 Note5 参数-小米商城|work=www.mi.com|language=zh-CN|accessdate=2018-03-16}}</ref><br /><br />''<small>India: Redmi Note 5 Pro</small>'' | |2018.2 |5.99" |FHD+ 2160×1080 | rowspan="2" |Qualcomm Snapdragon 636 4x 1.8GHz Kryo 260 Gold 4x 1.6GHz Kryo 260 Silver | | rowspan="2" |3 / 4 / 6 GB | rowspan="2" |32 / 64 GB | rowspan="2" |5 MP + 12 MP |13 MP<br /><br /><small>20 MP in India</small> | | rowspan="2" |MIUI v10 Android 8.1 |- |Redmi Note 6 Pro<br /><br />''<small>India: Redmi Note 6 Pro</small>'' | |2018.10 |6.26" |FHD+ 2280x1080 | |2 MP + 20 MP |4.000 mAh |- |Redmi Note 7 | |2019.01 | rowspan="3" |IPS | rowspan="3" |6.3" | rowspan="3" |FHD+ 2340x1080 | rowspan="3" |Yes |Qualcomm Snapdragon 660 4x2.2&nbsp;GHz Kryo 260 4x1.8&nbsp;GHz Kryo 260 |Qualcomm Adreno 512 | rowspan="3" |3/4/6 GB | rowspan="3" |32/64/128 GB eMMC |48MP (Samsung ISOCELL GM1) 0.8 micron f/1.8 + 5MP f/2.4 | rowspan="3" |13MP | rowspan="3" |4.000 mAh | rowspan="3" |MIUI 10 on Android 9.0 Pie |- |Redmi Note 7s <ref>{{Web manbasi|url=https://gadgets.ndtv.com/mobiles/news/redmi-note-7s-india-launch-may-20-specifications-xiaomi-2038401|title=Redmi Note 7S Is Xiaomi's Upcoming 48-Megapixel Camera Phone for India|work=NDTV Gadgets 360|language=en|accessdate=2019-11-27}}</ref> | |2019.05.20 |Octa-core 2.2GHz Qualcomm Snapdragon 660 processor clocked at 2.2GHz. | |48-megapixel primary camera sensor |- |Redmi Note 7 Pro | |2019.03 |Qualcomm Snapdragon 675 2x2.0&nbsp;GHz Kryo 460 Gold 6x1.7&nbsp;GHz Kryo 460 Silver |Qualcomm Adreno 612 |48MP Sony Exmor IMX586 0.8 micron f/1.8 + 5MP f/2.4 |- |Redmi Note 8 | | rowspan="2" |2019.09 | rowspan="3" |IPS |6.3" | rowspan="3" |FHD+ 2340x1080 | rowspan="3" |Yes |Qualcomm Snapdragon 665 4x2.0&nbsp;GHz Kryo 260 Gold 4x1.8&nbsp;GHz Kryo 260 Silver |Qualcomm Adreno 610 |4/6 GB |32/64/128 GB eMMC |48MP f/1.8 + 8MP f/2.2 + 2x 2MP f/2.4 |13MP |4000 mAh | rowspan="3" |MIUI 10 on Android 9.0 Pie |- |Redmi Note 8 Pro | |6.53" |Mediatek Helio G90T 2x Cortex-A76 6x Cortex-A55 |ARM Mali G76 MC4 @ 800&nbsp;MHz |6 GB (Global)/ 8 GB (China exclusive) |64/128 GB UFS2.1 |64MP Samsung ISOCELL GW-1 f/1.8 + 8MP f/2.2 + 2x 2MP f//2.4 |20MP |4500 mAh |- |Redmi Note 8T | |2019.11 |6.3 |Qualcomm Snapdragon 665 |Qualcomm Adreno 610 |3/4GB |32/64/128GB |48MP f/1.75 79.4° + 8MP f/2.2 120° + 2MP f/2.4 macro + 2MP depth camera |13MP f/2.0 |3900 mAh |} == Manbalar == {{Manbalar|3}} {{Xiaomi}} h27pbw7wsjhv32ql9nrk9zo72836rah Polshada COVID-19 pandemiyasi 0 693700 2726414 2636768 2022-07-31T07:32:55Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Epidemiya bilgiqutisi | nomi = Polshada COVID-19 pandemiyasi | tasvir = COVID-19 Pandemic Cases in Poland Powiats.svg | tasvir_eni = | image_upright = | alt = | izoh = | xarita1 = | izoh2 = | xarita2 = | izoh3 = | xarita3 = | izoh4 = | xarita4 = | izoh5 = | xarita5 = | izoh6 = | kasallik = [[COVID-19]] | virus_shtamm = [[SARS-CoV-2]] | joylashuv = [[Polsha]] | birinchi_holat = Uxan | arrival_date = 4-mart 2020-yil | sana = | boshlanishi = | turi = | tasdiqlangan_holatlar = 7,049 | faol_holatlar = | shubhali_holatlar = 2425 | ogʻir_holatlar = | tuzalish = 617 | oʻlim = 251 | territoriya = | total_ili = | vebsayt = {{URL|https://coronavirus.gov/}} }} [[COVID-19 koronavirus infeksiyasi]] [[ogʻir oʻtkir nafas olish sindromi koronavirusi 2]] (SARS-CoV-2) tufayli kelib chiqqan yangi yuqumli kasallik boʻlib, [[Polsha]]da ilk bor 2020-yil 4-mart oyida tarqaldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |url=https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114883,25742666,ministerstwo-zdrowia-w-polsce-wciaz-nie-ma-koronawirusa-zadna.html |title=Ministerstwo Zdrowia: W Polsce wciąż nie ma koronawirusa. Żadna z badanych próbek nie jest pozytywna |date=2020-02-29 |work=[[Gazeta Wyborcza]] |access-date=2020-02-29 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200229094555/https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114883,25742666,ministerstwo-zdrowia-w-polsce-wciaz-nie-ma-koronawirusa-zadna.html |archive-date=2020-02-29 |language=pl |trans-title=Health Ministry: There is still no coronavirus in Poland. None of the tests was positive<!-- trans-title is the English translation --> |url-access=<!-- (subscription/registration/limited) default=free --> |accessdate=2020-04-09 |archivedate=2020-02-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200229094555/https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114883,25742666,ministerstwo-zdrowia-w-polsce-wciaz-nie-ma-koronawirusa-zadna.html }}</ref><ref name="GazWyb_47suspected_27Feb">{{Yangiliklar manbasi |url=https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114883,25738189,47-osob-z-podejrzeniem-koronawirusa-w-polsce-szumowski-wirus.html |title=47 osób z podejrzeniem koronawirusa w Polsce. Szumowski: Wirus pojawi się w najbliższych dniach |date=2020-02-27 |work=[[Gazeta Wyborcza]] |access-date=2020-02-27 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200227174840/https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114883,25738189,47-osob-z-podejrzeniem-koronawirusa-w-polsce-szumowski-wirus.html |archive-date=2020-02-27 |language=pl |trans-title=47 people suspected of coronavirus infections in Poland. Szumowski: the virus will arrive in the coming days<!-- trans-title is the English translation --> |url-access=<!-- (subscription/registration/limited) default=free -->}}</ref>. [[2020-yil]] fevral va mart oylarida, Koronavirus pandemiyasi paytida, Polsha sogʻliqni saqlash organlari yetti taniqli koronaviruslardan biri boʻlgan SARS-CoV-2 tomonidan infeksiyaning shubhali holatlarini, shuningdek, uylarning karantini va monitoringini laboratoriya tekshiruvidan oʻtkazdilar. laboratoriyada SARS-CoV-2 infeksiyasi tasdiqlangan Polshadagi birinchi hodisa Zielona Goradagi kasalxonaga tushganligi tasdiqlandi va tasdiqlash [[2020-yil]] [[4-mart]]da eʼlon qilindi<ref name="usnews0304">{{Web manbasi |url=https://www.usnews.com/news/world/articles/2020-03-04/poland-reports-first-coronavirus-case-health-minister |title=Poland Reports First Coronavirus Case - Health Minister |date=4-mart 2020-yil |publisher=[[usnews.com]] |access-date=4-mart 2020-yil}}</ref><ref name="MOHPL_1stcase_4Mar">{{Web manbasi |url=https://www.gov.pl/web/zdrowie/pierwszy-przypadek-koronawirusa-w-polsce |title=Pierwszy przypadek koronawirusa w Polsce |date=2020-03-04 |website=[[Ministry of Health (Poland)|Ministry of Health]] |language=pl |trans-title=First case of coronavirus in Poland<!-- trans-title is the English translation --> |url-access=<!-- (subscription/registration/limited) default=free --> |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200304112521/https://www.gov.pl/web/zdrowie/pierwszy-przypadek-koronawirusa-w-polsce |archive-date=2020-03-04 |access-date=2020-03-04 }}</ref>. Polshada SARS-CoV-2 ning mahalliy uzatish bosqichi [[10-mart]] kuni Jahon sogʻliqni saqlash tashkilotiga eʼlon qilindi<ref name="WHO_sitreport_20200309">{{Web manbasi |url=https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200309-sitrep-49-covid-19.pdf |title=Coronavirus disease 2019 (COVID-19) – Situation Report – 49 |date=2020-03-09 |website=[[World Health Organization|WHO]] |url-access=<!-- (subscription/registration/limited) default=free --> |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200310055335/https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200309-sitrep-49-covid-19.pdf |archive-date=2020-03-10 |access-date=2020-03-22 }}</ref><ref name="WHO_sitreport_20200310">{{Web manbasi |url=https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200310-sitrep-50-covid-19.pdf |title=Coronavirus disease 2019 (COVID-19) – Situation Report – 50 |date=2020-03-10 |website=[[World Health Organization|WHO]] |url-access=<!-- (subscription/registration/limited) default=free --> |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200322182322/https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200310-sitrep-50-covid-19.pdf |archive-date=2020-03-22 |access-date=2020-03-22}}</ref>. Polshada [[2019-yil]] (COVID-19) koronavirus kasalligidan birinchi oʻlim 56 yoshli ayolning 12 mart kuni vafoti edi<ref>{{Web manbasi |url=https://twitter.com/MZ_GOV_PL/status/1238073702358626305 |title=Minister @SzumowskiLukasz w #MZ: Mamy pierwszy śmiertelny przypadek wywołany przez #koronawirus. Pacjentka w wieku 56 lat miała poważne problemy zdrowotne przed zakażeniem. |date=12-mart 2020-yil |website=Twitter |url-status=live}}</ref>. Polsha hukumati [[2020-yil]] [[28-fevral]]da Yevropa Ittifoqining boshqa 20 aʼzo davlatlar ishtirok etgan COVID-19 pandemiya bilan bogʻliq tibbiy asbob-uskunalarni sotib olish boʻyicha tender savdosida qatnashmadi. Polsha 6 mart kuni qoʻlqop, koʻzoynak, yuzni himoya qiluvchi vositalar, jarrohlik niqoblari va kiyimlarini sotib olish boʻyicha 17 mart kuni oʻtkazilgan tenderda qatnashdi; Yevropa Komissiyasi tenderdagi barcha soʻrovlar takliflar bilan qondirilganligini bildirdi. [[2020-yil]] [[9-aprel]] holatiga koʻra SARS-CoV-2 laboratoriyasi tomonidan tasdiqlangan 5575<ref name=":1">{{Web manbasi |url=https://twitter.com/MZ_GOV_PL/status/1248265817571168263 |title=(Tweet) |last=[total confirmed 5575, total deaths 174) |date=9-aprel 2020-yil |website=Twitter |url-status=live |archive-url=https://archive.today/20200409155148/https://twitter.com/MZ_GOV_PL/status/1248265817571168263 |archive-date=2020-04-09 |access-date=2020-04-09 }}</ref> laboratoriya holatlari va 174 oʻlim hollari mavjud va 2020 yil 9 aprel holatiga 284 ta tiklanish holatlari mavjud. == Tayyorgarlik == === Sinov va monitoring === === Yangi qonun: „specustawa“ === == Vaqt jadvali == === 2020 yil 4 martgacha === === 4-9 mart: faqat import qilingan holatlar === === 10 martdan 27 martgacha: mahalliy uzatish === === 28 mart — hozirgi kunga qadar: qariyalar uyi va shifoxona klasterlari === == Epidemiya nazorati == === SARS-CoV-2 sinovlari === === Tibbiy buyumlar === == Boshqa davlatlar bilan birdamlik == == Tibbiy xodimlarning Senzurasi == == SARS-CoV-2 ning Polsha hududida va atrofida tarqalishi == == Holatning batafsil soni == === COVID-19 vafot etishni COVID-19 boʻlmagan tasniflash === === Shubhali COVID-19 karantindagi oʻlim === === Norasmiy oʻlim === == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{COVID-19}} {{Portal|COVID-19}} [[Turkum:Davlat va territoriyalarga koʻra COVID-19 pandemiyasi]] drrtalweikopoy83ggsuqxxbayxjcbg Leonardo DiCaprio olgan mukofot va nominatsiyalar roʻyxati 0 699356 2725852 2640938 2022-07-30T17:01:42Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {| class="infobox" style="width:22em; text-align:left; font-size:90%; vertical-align:middle; background:#eef;" |+ <span style="font-size: 9pt">'''[[Leonardo DiCaprio]] olgan mukofot va nominatsiyalar roʻyxati'''</span> |- style="background:white;" | colspan="3" style="text-align:center;" | [[Fayl:Leonardo DiCaprio 2014.jpg|200px]]<br /> [[Leonardo DiCaprio|DiCaprio]]{{Small|[[The Wolf of Wall Street (2013 film)|The Wolf of Wall Street]]'' filmi taqdimotida London. 2014-yil}} |- | colspan="3" | {| class="collapsible collapsed" style="width:100%;" |- style="background:#d9e8ff; text-align:center;" !style="vertical-align: middle;"| Mukofot | style="background:#cec; font-size:8pt; width:60px;"| Yutuq | style="background:#ecc; font-size:8pt; width:60px;"| Nominatsiya |- | style="text-align:left;"| ;[[AACTA Awards]] |{{won|2}} |{{nom|4}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Oscar|Academy Awards (Oscar)]] |{{won|1}} |{{nom|7}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Alliance of Women Film Journalists]] |{{won|1}} |{{nom|2}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Austin Film Critics Association]] |{{won|1}} |{{nom|2}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Australian Film Critics Association]] |{{won|0}} |{{nom|1}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Berlin International Film Festival]] |{{won|1}} |{{nom|1}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Blockbuster Entertainment Awards]] |{{won|2}} |{{nom|2}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Boston Society of Film Critics]] |{{won|3}} |{{nom|3}} |- | style="text-align:left;"| ;[[BAFTA]] |{{won|1}} |{{nom|5}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Chicago Film Critics Association Award]] |{{won|2}} |{{nom|4}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Critic's Choice Movie Awards]] |{{won|2}} |{{nom|7}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Dallas–Fort Worth Film Critics Association]] |{{won|1}} |{{nom|5}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Detroit Film Critics Society]] |{{won|0}} |{{nom|3}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Dorian Awards]] |{{won|1}} |{{nom|3}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Dublin Film Critics' Circle]] |{{won|1}} |{{nom|2}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Empire Awards]] |{{won|0}} |{{nom|4}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Film Critics Circle of Australia]] |{{won|0}} |{{nom|1}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Oltin globus|Golden Globe Awards]] |{{won|3}} |{{nom|12}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Golden Raspberry Awards]] |{{won|1}} |{{nom|4}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Hollywood Critics Association]] |{{won|0}} |{{nom|1}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Hollywood Film Awards]] |{{won|1}} |{{nom|1}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Irish Film & Television Academy]] |{{won|2}} |{{nom|5}} |- | style="text-align:left;"| ;[[London Film Critics' Circle]] |{{won|0}} |{{nom|3}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Los Angeles Film Critics Association]] |{{won|1}} |{{nom|1}} |- | style="text-align:left;"| ;[[MTV Movie & TV Awards|MTV Movie Awards]] |{{won|4}} |{{nom|19}} |- | style="text-align:left;"| ;[[National Board of Review]] |{{won|4}} |{{nom|4}} |- | style="text-align:left;"| ;[[National Society of Film Critics]] |{{won|1}} |{{nom|1}} |- | style="text-align:left;"| ;[[New York Film Critics Circle]] |{{won|1}} |{{nom|1}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Nickelodeon Kids' Choice Awards]] |{{won|1}} |{{nom|1}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Online Film Critics Society]] |{{won|0}} |{{nom|3}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Palm Springs International Film Festival]] |{{won|1}} |{{nom|1}} |- | style="text-align:left;"| ;[[People's Choice Awards]] |{{won|1}} |{{nom|5}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Emmy|Primetime Emmy Awards]] |{{won|0}} |{{nom|1}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Rembrandt Award]] |{{won|1}} |{{nom|1}} |- | style="text-align:left;"| ;[[San Diego Film Critics Society]] |{{won|1}} |{{nom|2}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Santa Barbara International Film Festival]] |{{won|2}} |{{nom|2}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Satellite Awards]] |{{won|3}} |{{nom|9}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Saturn Award]]s |{{won|0}} |{{nom|3}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Scream Awards]] |{{won|1}} |{{nom|2}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Screen Actors Guild Award]]s |{{won|1}} |{{nom|11}} |- | style="text-align:left;"| ;[[St. Louis Film Critics Association]] |{{won|1}} |{{nom|4}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Teen Choice Awards]] |{{won|3}} |{{nom|10}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Vancouver Film Critics Circle]] |{{won|0}} |{{nom|2}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Visual Effects Society]] |{{won|0}} |{{nom|1}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Washington D.C. Area Film Critics Association]] |{{won|1}} |{{nom|5}} |- | style="text-align:left;"| ;[[Young Artist Award]]s |{{won|0}} |{{nom|3}} |} |- | {{Yutuq|Wins}} | colspan="2" width=50 {{won|99}} |- | Nominatsiyalar | colspan="2" width=50 {{nom|248}} |} [[Amerikaliklar|Amerikalik]] [[aktyor]] [[Leonardo DiCaprio]] 248 ta nominatsiya boʻyicha 99 ta mukofotga sazovor boʻlgan. U yetti karra [[Oscar|Akademiya(Oscar)]], oʻn uch karra [[Oltin globus]], besh karra [[BAFTA]] va oʻn bitta [[Screen Actors Guild Awards]] mukofotlariga nomzod boʻlgan. == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" |- ! scope="col" style="width:20%;"| Mukofot ! scope="col" style="width:6%;"| Yil{{efn|Indicates the year of the ceremony.}} ! scope="col" style="width:31%;"| Toifa ! scope="col" style="width:30%;"| Film ! scope="col" style="width:8%;"| Natija ! scope="col" style="width:4%;" class="unsortable"| Ref. |- ! scope="row" rowspan="4"|[[AACTA Awards]] | [[1st AACTA International Awards|2011]] | rowspan="2"|[[AACTA International Award for Best Actor|Best International Lead Actor]] | ''[[J. Edgar]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=2011 Winners & Nominees |url=http://www.aacta.org/winners-nominees/2011.aspx |publisher=[[Australian Academy of Cinema and Television Arts]] |accessdate=8-iyul 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150518033242/http://www.aacta.org/winners-nominees/2011.aspx |archivedate=18-may 2015-yil }}</ref> |- | rowspan="2"| [[3rd AACTA International Awards|2013]] | ''[[The Wolf of Wall Street (2013 film)|The Wolf of Wall Street]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;" rowspan="2"|<ref>{{web manbasi |title=Australian Academy announces 3rd AACTA Awards Nominees, renewed partnerships with Destination NSW and The Star, and new partners Foxtel and Audi |url=http://aacta.org/media/238619/final_3rdaacta_awards%20nominations_announcement.pdf |publisher=Australian Academy of Cinema and Television Arts |accessdate=8-iyul 2015-yil |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131214084358/http://aacta.org/media/238619/final_3rdaacta_awards%20nominations_announcement.pdf |archivedate=14-dekabr 2013-yil }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20131214084358/http://aacta.org/media/238619/final_3rdaacta_awards%20nominations_announcement.pdf |date=2013-12-14 }}</ref> |- | [[AACTA Award for Best Actor in a Leading Role|Best Lead Actor]] | ''[[Shovvoz Gatsby]]'' | {{won}} |- | [[5th AACTA International Awards|2016]] |[[AACTA International Award for Best Actor|Best International Lead Actor]] |''[[The Revenant (2015 film)|The Revenant]]'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=5th AACTA International Awards Nominees Are In |url=http://www.filmink.com.au/2016/the-5th-annual-accta-international-awards-nominees-are-in |publisher=FilmInk |accessdate=6-yanvar 2016-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160114055637/http://www.filmink.com.au/2016/the-5th-annual-accta-international-awards-nominees-are-in |archivedate=14-yanvar 2016-yil |date=6-yanvar 2016-yil }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="7"| [[Oscar|Akademiya(Oscar)]] |scope="row"| [[66th Academy Awards|1994]] | [[Academy Award for Best Supporting Actor|Best Supporting Actor]] | ''[[What's Eating Gilbert Grape]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|url=http://www.oscars.org/oscars/ceremonies/1994 |title=The 66th Academy Awards (1993) Nominees and Winners |publisher=Academy of Motion Picture Arts and Sciences |accessdate=16-yanvar 2014-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110429072543/http://www.oscars.org/awards/academyawards/legacy/ceremony/66th-winners.html |archivedate=29-aprel 2011-yil }}</ref> |- |scope="row"| [[77th Academy Awards|2005]] | rowspan="3" | [[Academy Award for Best Actor|Best Actor]] | ''[[Aviator (film)|The Aviator]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|url=http://www.oscars.org/oscars/ceremonies/2005 |title=Nominees & Winners for the 77th Academy Awards |publisher=Academy of Motion Picture Arts and Sciences |accessdate=12-iyul 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160101230853/http://oscars.org/oscars/ceremonies/2005 |archivedate=1-yanvar 2016-yil }}</ref> |- |scope="row"| [[79th Academy Awards|2007]] | ''[[Blood Diamond]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|last1=Cashin |first1=Rory |title=Opinion: Why has Leonardo DiCaprio never won an Oscar? |url=http://entertainment.ie/cinema/news/Opinion-Why-has-Leonardo-DiCaprio-never-won-an-Oscar/193825.htm |accessdate=8-iyul 2015-yil |work=[[The Irish Times]] |date=18-iyun 2013-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150707085703/http://entertainment.ie/cinema/news/Opinion-Why-has-Leonardo-DiCaprio-never-won-an-Oscar/193825.htm |archivedate=7-iyul 2015-yil }}</ref> |- |scope="row" rowspan=2 | [[86th Academy Awards|2014]] |rowspan=2 | ''The Wolf of Wall Street'' | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Oscar nominations 2014: full list of nominees |url=https://www.telegraph.co.uk/culture/film/oscars/10576384/Oscar-nominations-2014-full-list-of-nominees.html |accessdate=8-iyul 2015-yil |work=[[The Daily Telegraph]] |date=2-mart 2014-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150715113410/http://www.telegraph.co.uk/culture/film/oscars/10576384/Oscar-nominations-2014-full-list-of-nominees.html |archivedate=15-iyul 2015-yil }}</ref> |- | [[Academy Award for Best Picture|Best Picture]] | {{nom}} |- |scope="row"| [[88th Academy Awards|2016]] | rowspan="2"| Best Actor | ''The Revenant'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=Oscar Winners 2016: See the Complete List! |url=http://oscar.go.com/news/winners/oscar-winners-2016-see-the-complete-list |first=Jim |last=Donnelly |publisher=Academy of Motion Picture Arts and Sciences |date=29-fevral 2016-yil |accessdate=29-fevral 2016-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160301232004/http://oscar.go.com/news/winners/oscar-winners-2016-see-the-complete-list |archivedate=1-mart 2016-yil }}</ref> |- |scope="row"| [[92nd Academy Awards|2020]] | ''[[Bir paytlar Hollywoodda]]'' | Nominatsiya | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|url=https://oscar.go.com/news/winners/oscar-winners-2020-see-the-full-list |title=OSCAR WINNERS 2020: SEE THE FULL LIST |work=[[American Broadcasting Company]] |access-date=12-fevral 2020-yil |language=en}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="2"| [[Alliance of Women Film Journalists]] |2010 | Unforgettable Moment {{Small|(Shared with [[Ellen Page]])}} | ''[[Muqaddima (film)]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|last1=Knegt |first1=Peter |title=A Complete Guide To 2010-11 Awards |url=https://www.indiewire.com/article/tracking_the_oscar_precursors_a_complete_guide_to_award_season |publisher=[[Indiewire]] |accessdate=30-iyul 2015-yil |date=28-fevral 2011-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150824142911/http://www.indiewire.com/article/tracking_the_oscar_precursors_a_complete_guide_to_award_season |archivedate=24-avgust 2015-yil }}</ref> |- |2016 | Best Actor | ''The Revenant'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|url=http://awfj.org/eda-awards-2/2015-eda-award-winners/ |title=2015 EDA Award Winners |accessdate=8-fevral 2016-yil |publisher=Alliance of Women Film Journalists |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160621073756/http://awfj.org/eda-awards-2/2015-eda-award-winners/ |archivedate=21-iyun 2016-yil }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="2"| [[Austin Film Critics Association]] | 2007 |rowspan=2|Best Actor | ''[[Murtadlar]]'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|last1=Maxwell |first1=Erin |title=Austin critics unite on drama |url=https://variety.com/2007/film/awards/austin-critics-unite-on-drama-1117956582/ |accessdate=8-iyul 2015-yil |work=[[Variety]] |date=3-yanvar 2007-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150710002009/http://variety.com/2007/film/awards/austin-critics-unite-on-drama-1117956582/ |archivedate=10-iyul 2015-yil }}</ref> |- | 2015 | ''The Revenant'' | Nominatsiya | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=2015 Awards |url=http://austinfilmcritics.org/awards/2015-awards/ |publisher=Austin Film Critics Association |accessdate=8-fevral 2016-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160206052814/http://austinfilmcritics.org/awards/2015-awards/ |archivedate=6-fevral 2016-yil |date=7-dekabr 2016-yil }}</ref> |- ! scope="row" | [[Australian Film Critics Association]] |2014 | Best Actor |''[[Shovvoz Gatsby]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |title=The 2014 Australian Film Critics Association Film & Writing Awards were held at ACMI on Saturday March 1st. |url=http://www.afca.org.au/afca-2014-writing--film-awards.html |publisher=Australian Film Critic Organization |accessdate=30-iyul 2015-yil |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150822183442/http://www.afca.org.au/afca-2014-writing--film-awards.html |archivedate=22-avgust 2015-yil }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150822183442/http://www.afca.org.au/afca-2014-writing--film-awards.html |date=2015-08-22 }}</ref> |- ! scope="row"| [[Berlin International Film Festival]] |[[47th Berlin International Film Festival|1997]] | [[Silver Bear for Best Actor]] |rowspan=2|''[[Romeo + Juliet]]'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Kitob manbasi|last=Müller|first=Jürgen|title=Movies of the 90s|year=2001|publisher=[[Taschen]]|isbn=978-3-8228-5878-3|page=400}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="2"| [[Blockbuster Entertainment Awards]] |1997 | Favorite Actor&nbsp;— Romance | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref name="Inc.1997">{{Kitob manbasi|title=Billboard|url=https://archive.org/details/bub_gb_7QkEAAAAMBAJ|date=1-fevral 1997-yil|publisher=Nielsen Business Media, Inc.|page=[https://archive.org/details/bub_gb_7QkEAAAAMBAJ/page/n60 61]|issn=0006-2510}}</ref> |- |1998 | Favorite Actor&nbsp;— Drama | ''[[Titaniс (film)|Titanic]]'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Kitob manbasi|last=Wight|first=Douglas|title=Leonardo DiCaprio&nbsp;— The Biography|url=https://archive.org/details/leonardodicaprio0000wigh|date=27-aprel 2012-yil|publisher=John Blake Publishing, Limited|isbn=978-1-85782-957-0|page=[https://archive.org/details/leonardodicaprio0000wigh/page/n96 96]}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="3"| [[Boston Society of Film Critics]] |[[Boston Society of Film Critics Awards 2006|2006]] | Best Ensemble Cast | ''[[Murtadlar]]'' | Yutuq | style="text-align:center;"|<ref name="The Departed">{{Yangiliklar manbasi|title=The Departed&nbsp;– Awards |url=https://www.nytimes.com/movies/movie/310756/The-Departed/awards |accessdate=31-iyul 2015-yil |work=[[The New York Times]] |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150822100030/http://www.nytimes.com/movies/movie/310756/The-Departed/awards |archivedate=22-avgust 2015-yil }}</ref> |- |[[Boston Society of Film Critics Awards 2013|2013]] |ROWSPAN=2|[[Boston Society of Film Critics Award for Best Actor|Best Actor]] | ''The Wolf of Wall Street'' | Yutuq | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|last1=Knegt |first1=Peter |title='12 Years a Slave' Leads Boston Critics Awards |url=https://www.indiewire.com/article/12-years-a-slave-leads-boston-critics-awards |publisher=Indiewire |accessdate=31-iyul 2015-yil |date=8-dekabr 2013-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150702002903/http://www.indiewire.com/article/12-years-a-slave-leads-boston-critics-awards |archivedate=2-iyul 2015-yil }}</ref> |- |[[Boston Society of Film Critics Awards 2015|2015]] | ''The Revenant'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |title = Boston Society of Film Critics 2015 Winners |url = http://www.bostonfilmcritics.org/current-winners |accessdate = 6-dekabr 2015-yil |date = 4-dekabr 2015-yil |url-status = dead |archiveurl = https://web.archive.org/web/20151207063355/http://www.bostonfilmcritics.org/current-winners |archivedate = 7-dekabr 2015-yil |df = mdy-all }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="5"| [[British Academy Film Awards]] | [[58th British Academy Film Awards|2005]] | rowspan="5" | [[BAFTA Award for Best Actor in a Leading Role|Best Actor in a Leading Role]] | ''[[Aviator (film)|The Aviator]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=`Aviator' leads way for British awards |url=http://articles.chicagotribune.com/2005-01-18/news/0501180213_1_vera-drake-british-awards-british-academy |accessdate=8-iyul 2015-yil |work=[[Chicago Tribune]] |date=18-yanvar 2005-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150709082927/http://articles.chicagotribune.com/2005-01-18/news/0501180213_1_vera-drake-british-awards-british-academy |archivedate=9-iyul 2015-yil }}</ref> |- | [[60th British Academy Film Awards|2007]] | ''[[Murtadlar]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=This year's nominees|url=http://www.bafta.org/site/page287.html|publisher=[[British Academy of Film and Television Arts]]|accessdate=8-iyul 2015-yil|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070124220256/http://www.bafta.org/site/page287.html|archivedate=24-yanvar 2007-yil}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070124220256/http://www.bafta.org/site/page287.html |date=2007-01-24 }}</ref> |- | [[67th British Academy Film Awards|2014]] | ''The Wolf of Wall Street'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Baftas 2014: full list of winners |url=https://www.theguardian.com/film/2014/feb/16/baftas-2014-winners-full-list |accessdate=8-iyul 2015-yil |work=The Guardian |date=16-fevral 2014-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160808170403/https://www.theguardian.com/film/2014/feb/16/baftas-2014-winners-full-list |archivedate=8-avgust 2016-yil }}</ref> |- | [[69th British Academy Film Awards|2016]] | ''The Revenant'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi |last1=Lodderhose |first1=Diana |title='The Revenant,' Leonardo DiCaprio Dominate BAFTA Awards |url=https://variety.com/2016/film/news/bafta-awards-winners-2016-complete-list-british-academy-film-television-1201706004/ |accessdate=15-fevral 2016-yil |work=Variety |date=15-fevral 2016-yil |url-status=live |archiveurl=https://www.webcitation.org/query?url=http%3A%2F%2Fvariety.com%2F2016%2Ffilm%2Fnews%2Fbafta-awards-winners-2016-complete-list-british-academy-film-television-1201706004%2F&date=2016-09-04 |archivedate=4-sentabr 2016-yil }}</ref> |- | [[73rd British Academy Film Awards|2020]] | ''[[Bir paytlar Hollywoodda]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-51013333 |title=Bafta Film Awards 2020: The nominations in full |work=[[BBC News]] |date=7-yanvar 2020-yil |access-date=7-yanvar 2020-yil |language=en}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="4"| [[Chicago Film Critics Association]] | [[Chicago Film Critics Association Awards 1993|1993]] |Best Emerging Actor | ''Whatʼs Eating Gilbert Grape?'' | {{won}} |style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |title=Chicago Film Critics Awards&nbsp;– 1988-97 |url=http://www.chicagofilmcritics.org/index.php?option=com_content&view=article&id=49&Itemid=59 |publisher=[[Chicago Film Critics Association]] |accessdate=31-iyul 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150822153706/http://www.chicagofilmcritics.org/index.php?option=com_content&view=article&id=49&Itemid=59 |archivedate=22-avgust 2015-yil }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140416175418/https://chicagofilmcritics.org/index.php?option=com_content&view=article&id=49&Itemid=59 |date=2014-04-16 }}</ref> |- | [[Chicago Film Critics Association Awards 2006|2006]] | [[Chicago Film Critics Association Award for Best Actor|Best Actor]] | ''[[Murtadlar]]'' | {{nom}} |style="text-align:center;"|<ref name="The Departed"/> |- |[[Chicago Film Critics Association Awards 2012|2012]] | [[Chicago Film Critics Association Award for Best Supporting Actor|Best Supporting Actor]] | ''[[Django Unchained]]'' | {{nom}} |style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|last1=Knegt |first1=Peter |title='Zero Dark Thirty' Tops Chicago Film Critics Awards |url=https://www.indiewire.com/article/the-master-beasts-lead-chicago-film-critics-award-nominations |publisher=Indiewire |accessdate=31-iyul 2015-yil |date=17-dekabr 2012-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150824142904/http://www.indiewire.com/article/the-master-beasts-lead-chicago-film-critics-award-nominations |archivedate=24-avgust 2015-yil }}</ref> |- |[[Chicago Film Critics Association Awards 2015|2015]] | [[Chicago Film Critics Association Award for Best Actor|Best Actor]] | ''The Revenant'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|last1=Sharf |first1=Zack |title=The Indiewire 2015-16 Awards Season Winners Guide |url=https://www.indiewire.com/article/the-indiewire-2015-16-awards-season-winners-guide-20151201 |publisher=Indiewire |accessdate=9-fevral 2016-yil |date=8-fevral 2016-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160209041013/http://www.indiewire.com/article/the-indiewire-2015-16-awards-season-winners-guide-20151201 |archivedate=9-fevral 2016-yil }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="9"| [[Critics' Choice Movie Awards]] | [[10th Critics' Choice Awards|2005]] | rowspan="3" | [[Critics' Choice Movie Award for Best Actor|Best Actor]] | ''[[Aviator (film)|The Aviator]]'' | Nominatsiya | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=The Broadcast Film Critics Association Announces the Nominees for the 10th Annual Critics' Choice Awards|url=http://www.thefutoncritic.com/news/2004/12/15/the-broadcast-film-critics-association-announces-the-nominees-for-the-10th-annual-critics-choice-awards-17439/20041215wb01/|publisher=[[The Futon Critic]]|accessdate=8-iyul 2015-yil|date=15-dekabr 2004-yil}}</ref> |- | rowspan="3" | [[12th Critics' Choice Awards|2007]] | ''Blood Diamond'' | Nominatsiya | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Awards different, many names same |url=http://articles.chicagotribune.com/2006-12-13/news/0612130297_1_paul-dano-broadcast-film-critics-association-critics-choice-awards |accessdate=8-iyul 2015-yil |work=Chicago Tribune |date=13-dekabr 2006-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150709064650/http://articles.chicagotribune.com/2006-12-13/news/0612130297_1_paul-dano-broadcast-film-critics-association-critics-choice-awards |archivedate=9-iyul 2015-yil }}</ref> |- | rowspan="2" | ''[[Murtadlar]]'' | Nominatsiya |- | [[Critics' Choice Movie Award for Best Acting Ensemble|Best Acting Ensemble]] | Nominatsiya |- | [[17th Critics' Choice Awards|2012]] | Best Actor | ''J. Edgar'' | Nominatsiya | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |url=http://www.criticschoice.com/movie-awards/17th-annual-critics-choice-movie-awards-2012/ |title=17th Annual Critics' Choice Movie Awards (2012)&nbsp;– Best Picture: The Artist |date=13-dekabr 2011-yil |publisher=[[Broadcast Film Critics Association]] |accessdate=16-yanvar 2014-yil |url-status=live |archiveurl=https://www.webcitation.org/6D6Ju3iJ3?url=http://www.criticschoice.com/movie-awards/17th-annual-critics-choice-movie-awards-2012/ |archivedate=22-dekabr 2012-yil }}</ref> |- | [[19th Critics' Choice Awards|2014]] | [[Critics' Choice Movie Award for Best Actor in a Comedy|Best Actor in a Comedy]] | ''The Wolf of Wall Street'' | {{Won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|url=http://www.criticschoice.com/movie-awards/19th-annual-critics’-choice-movie-awards-2014-–-best-picture-12-years-a-slave/ |title=19th Annual Critics' Choice Movie Awards (2014)&nbsp;– Best Picture: 12 Years A Slave |date=16-yanvar 2014-yil |publisher=Broadcast Film Critics Association |accessdate=18-yanvar 2014-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140122023127/http://www.criticschoice.com/movie-awards/19th-annual-critics%E2%80%99-choice-movie-awards-2014-%E2%80%93-best-picture-12-years-a-slave/ |archivedate=22-yanvar 2014-yil }}</ref> |- | [[21st Critics' Choice Awards|2016]] |rowspan=2 |Best Actor | ''The Revenant'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Critics' Choice Awards: Winners List |url=https://variety.com/2016/film/news/critics-choice-awards-winners-list-2016-1201681953/ |accessdate=8-fevral 2016-yil |work=Variety |date=17-yanvar 2016-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160222170508/http://variety.com/2016/film/news/critics-choice-awards-winners-list-2016-1201681953/ |archivedate=22-fevral 2016-yil }}</ref> |- |rowspan=2|[[25th Critics' Choice Awards|2020]] |rowspan=2|''[[Bir paytlar Hollywoodda]]'' | {{nom}} |rowspan=2 align=center|<ref>{{web manbasi|url=https://deadline.com/2019/12/critics-choice-nominations-film-tv-nominees-list-1202803785/|title=ʻThe Irishmanʻ, ʻOnce Upon A Time In Hollywoodʻ Lead Criticsʻ Choice Nominations; Netflix Dominates With 61 Noms in Movies And TV|first1=Pete|last1=Hammond|date=8-dekabr 2019-yil}}</ref> |- |Best Acting Ensemble |{{nom}} |- ! scope="row" rowspan="5"|[[Dallas–Fort Worth Film Critics Association]] | 2004 | rowspan="5" | [[Dallas–Fort Worth Film Critics Association Award for Best Actor|Best Actor]] | ''[[Aviator (film)|The Aviator]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|last1=Masters |first1=Kim |title=Say It Ain't So, Dakota! |url=http://www.slate.com/articles/arts/hollywoodland/2006/12/say_it_aint_so_dakota.html |accessdate=8-iyul 2015-yil |work=[[Slate (magazine)|Slate]] |date=12-yanvar 2007-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150710092821/http://www.slate.com/articles/arts/hollywoodland/2006/12/say_it_aint_so_dakota.html |archivedate=10-iyul 2015-yil }}</ref> |- | rowspan="2" | 2006 | ''[[Murtadlar]]'' | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref name="mh061228">{{Yangiliklar manbasi|work=[[The Miami Herald]]|title=They Sure Know How to Pick 'Em |page=16E |url=http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=MH&s_site=miami&p_multi=MH&p_theme=realcities&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=11653C2BB3DCFE28&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM |date=28-dekabr 2006-yil |accessdate=8-iyul 2015-yil}}</ref> |- | ''Blood Diamond'' | {{nom}} |- | [[Dallas–Fort Worth Film Critics Association Awards 2013|2013]] | ''The Wolf of Wall Street'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |last1=Lodge |first1=Guy |title=2013 Dallas–Fort Worth Fillm Critics Association |url=http://www.hitfix.com/in-contention/2013-Dallas–Fort-worth-film-critics-association-awards |publisher=[[HitFix]] |accessdate=8-iyul 2015-yil |date=16-dekabr 2013-yil |df= }}{{dead link|date=October 2017|bot=medic}}{{cbignore|bot=medic}}</ref> |- | [[Dallas–Fort Worth Film Critics Association Awards 2015|2015]] | ''[[The Revenant]]'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |last1=Whale |first1=Chase |title=Dallas–Fort Worth Film Critics Name "Spotlight" Best Picture of 2015 |url=http://www.dfwcritics.com/Dallas–Fort-worth-film-critics-name-spotlight-best-picture-of-2015/ |publisher=The Dallas–Fort Worth Film Critics Association |accessdate=14-dekabr 2015-yil |date=14-dekabr 2015-yil |df= |archivedate=2016-04-25 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160425042204/http://www.dfwcritics.com/Dallas%E2%80%93Fort-worth-film-critics-name-spotlight-best-picture-of-2015/ }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160425042204/http://www.dfwcritics.com/Dallas%E2%80%93Fort-worth-film-critics-name-spotlight-best-picture-of-2015/ |date=2016-04-25 }}{{dead link|date=October 2017|bot=medic}}{{cbignore|bot=medic}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="4"|[[Detroit Film Critics Society]] |2008 | rowspan="3"|[[Detroit Film Critics Society Award for Best Actor|Best Actor]] | ''[[Revolutionary Road (film)|Revolutionary Road]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Revolutionary Road&nbsp;– Awards |url=https://www.nytimes.com/movies/movie/395937/Revolutionary-Road/awards |accessdate=31-iyul 2015-yil |work=The New York Times |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150822153757/http://www.nytimes.com/movies/movie/395937/Revolutionary-Road/awards |archivedate=22-avgust 2015-yil }}</ref> |- |2013 | ''The Wolf of Wall Street'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi |last1=Meyers |first1=Jeff |title=Detroit Film Critics Society Announces Best of 2013 |url=http://www.metrotimes.com/Blogs/archives/2014/04/24/detroit-film-critics-society-announces-best-of-2013 |accessdate=31-iyul 2015-yil |work=[[Metro Times]] |date=13-dekabr 2013-yil |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150826172446/http://www.metrotimes.com/Blogs/archives/2014/04/24/detroit-film-critics-society-announces-best-of-2013 |archivedate=26-avgust 2015-yil }}</ref> |- |2015 | ''The Revenant'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=The 2015 Detroit Film Critics Society Awards |url=http://detroitfilmcritics.com/the-2015-detroit-film-critics-society-awards/ |publisher=Detroit Film Critics Society |accessdate=9-fevral 2016-yil |date=14-dekabr 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160215204341/http://detroitfilmcritics.com/the-2015-detroit-film-critics-society-awards/ |archivedate=15-fevral 2016-yil }}</ref> |- |2019 |[[Detroit Film Critics Society|Best Ensemble]] |''[[Bir paytlar Hollywoodda]]'' |{{won}} | style="text-align:center;" rowspan="1"|<ref>{{Cite Web|url=https://www.mlive.com/michigansbest/2019/12/detroit-film-critics-society-names-parasite-marriage-story-the-irishman-as-top-films-in-2019.html/|title=Detroit Film Critics Society names ʻParasite," “Marriage Story,’ 'The Irishman’ as top films in 2019|date=9-dekabr 2019-yil}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="3"| [[Dorian Awards]] |[[Dorian Awards|2012]] |rowspan="3"|Film Lead Male Performance of the Year | ''J. Edgar'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|last1=Potts |first1=Kimberly |title=Muppets, Bieber, 'Skin I Live In' Among 2012 Dorian Award Nominees |url=https://www.thewrap.com/muppets-bieber-skin-i-live-among-2012-dorian-award-nominees-34287/ |publisher=[[TheWrap]] |accessdate=31-iyul 2015-yil |date=11-yanvar 2012-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150822125006/http://www.thewrap.com/muppets-bieber-skin-i-live-among-2012-dorian-award-nominees-34287/ |archivedate=22-avgust 2015-yil }}</ref> |- |[[Dorian Awards|2014]] | ''The Wolf of Wall Street'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|last1=Kilday |first1=Gregg |title='12 Years a Slave,' 'American Hustle' Among Dorian Award Nominees (Exclusive) |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/12-years-a-slave-american-671037 |accessdate=31-iyul 2015-yil |work=[[The Hollywood Reporter]] |date=14-yanvar 2014-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140501094256/http://www.hollywoodreporter.com/news/12-years-a-slave-american-671037 |archivedate=1-may 2014-yil }}</ref> |- |[[Dorian Awards|2015]] | ''The Revenant'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |last1=Kilday |first1=Gregg |title='Carol' Earns Multiple Mentions as Dorian Award Nominees Are Unveiled |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/carol-earns-multiple-mentions-as-855069 |accessdate=8-fevral 2016-yil |date=12-yanvar 2016-yil |url-status=live |archiveurl=https://www.webcitation.org/6i8VII26F?url=http://www.hollywoodreporter.com/news/carol-earns-multiple-mentions-as-855069 |archivedate=9-iyun 2016-yil }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="2"|[[Dublin Film Critics' Circle]] |2006 |rowspan="2"|Best Actor | ''[[Murtadlar]]'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=2006 Awards|url=http://dublinfilmcriticscircle.weebly.com/2006.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100308121514/http://dublinfilmcriticscircle.weebly.com/2006.html|archivedate=8-mart 2010-yil|publisher=Dublin Film Critics' Circle|accessdate=31-iyul 2015-yil}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20100308121514/http://dublinfilmcriticscircle.weebly.com/2006.html |date=2010-03-08 }}</ref> |- |2013 | ''The Wolf of Wall Street'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=The Dublin Film Critics' Circle announce their Best of 2013 Awards |url=http://entertainment.ie/cinema/news/The-Dublin-Film-Critics-Circle-announce-their-Best-of-2013-Awards/235101.htm |publisher=[[Entertainment.ie]] |accessdate=31-iyul 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150822124958/http://entertainment.ie/cinema/news/The-Dublin-Film-Critics-Circle-announce-their-Best-of-2013-Awards/235101.htm |archivedate=22-avgust 2015-yil }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="4"|[[Empire Awards]] |[[12th Empire Awards|2007]] |rowspan="4"|[[Empire Award for Best Actor|Best Actor]] |''[[Murtadlar]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |url=https://www.empireonline.com/awards/actor.asp |title=Best Actor|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070428152859/http://www.empireonline.com/awards/actor.asp|archivedate=28-aprel 2007-yil |work=[[Empire (film magazine)|Empire]] |accessdate=18-sentabr 2011-yil |date=18-mart 2018-yil}}</ref> |- |[[16th Empire Awards|2011]] |''[[Muqaddima (film)]]'' | {{nom}} |style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |url=https://www.empireonline.com/awards2011/winners/best-actor/ |title=Best Actor |work=Empire|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130613233809/http://www.empireonline.com/awards2011/winners/best-actor/ |archivedate=13-iyun 2013-yil|date=18-mart 2018-yil }}</ref> |- |[[19th Empire Awards|2014]] |''The Wolf of Wall Street'' | {{nom}} |style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|last1=Plumb |first1=Ali |url=https://www.empireonline.com/movies/news/jameson-empire-awards-2014-nominations/ |title=The Jameson Empire Awards 2014 Nominations Are Here |accessdate=18-avgust 2014-yil |date=24-fevral 2014-yil |work=Empire |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160112052906/http://www.empireonline.com/movies/news/jameson-empire-awards-2014-nominations/ |archivedate=12-yanvar 2016-yil }}</ref> |- |[[21st Empire Awards|2016]] |''The Revenant'' | {{nom}} |style="text-align:center;"|<ref>{{Citation |year= |title=Jameson Empire Awards 2016: Star Wars and Mad Max lead the nominations |url=https://www.empireonline.com/movies/news/star-wars-mad-max-empire-awards-2016-nominations-2/ |access-date=2020-09-01 |archivedate=2016-03-05 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305014837/http://www.empireonline.com/movies/news/star-wars-mad-max-empire-awards-2016-nominations-2/ }}</ref> |- ! scope="row"|[[Film Critics Circle of Australia]] |2013 | Best Actor | ''The Great Gatsby'' | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;" |<ref>{{web manbasi|last1=Chitwood |first1=Adam |title=Joel Edgerton to Write and Star in Thriller Felony |url=https://collider.com/joel-edgerton-felony/ |publisher=[[Collider (website)|Collider]] |accessdate=31-iyul 2015-yil |date=16-may 2012-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150908105816/http://collider.com/joel-edgerton-felony/ |archivedate=8-sentabr 2015-yil }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="12"|[[Golden Globe Awards]] | [[51st Golden Globe Awards|1994]] | [[Golden Globe Award for Best Supporting Actor&nbsp;– Motion Picture|Best Supporting Actor&nbsp;— Motion Picture]] | ''Whatʼs Eating Gilbert Grape'' | {{nom}} |- | [[55th Golden Globe Awards|1998]] | rowspan="7" | [[Golden Globe Award for Best Actor&nbsp;– Motion Picture Drama|Best Actor in a Motion Picture &nbsp;— Drama]] | ''[[Titaniс (film)|Titanic]]'' | {{nom}} |- | [[60th Golden Globe Awards|2003]] | ''[[Catch Me If You Can]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"| <ref>{{web manbasi|title='Chicago' grabs 8 Golden Globe nominations |url=http://edition.cnn.com/2002/SHOWBIZ/Movies/12/19/golden.globe.nominations/index.html?_s=PM:SHOWBIZ |publisher=CNN |accessdate=8-iyul 2015-yil |date=18-yanvar 2003-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150710164326/http://edition.cnn.com/2002/SHOWBIZ/Movies/12/19/golden.globe.nominations/index.html?_s=PM%3ASHOWBIZ |archivedate=10-iyul 2015-yil }}</ref> |- | [[62nd Golden Globe Awards|2005]] | ''[[Aviator (film)|The Aviator]]'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=2004 Golden Globe Awards nominees |url=http://usatoday30.usatoday.com/life/movies/movieawards/goldenglobes/2004-12-13-nominee-list_x.htm |accessdate=8-iyul 2015-yil |work=[[USA Today]] |date=13-dekabr 2004-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304041617/http://usatoday30.usatoday.com/life/movies/movieawards/goldenglobes/2004-12-13-nominee-list_x.htm |archivedate=4-mart 2016-yil }}</ref> |- | rowspan="2" | [[64th Golden Globe Awards|2007]] | ''[[Murtadlar]]'' | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=64th Golden Globe Awards Facts and Figures |url=http://www.hfpa.org/2006/12/64th-golden-globe-awards-facts-and-figures/ |publisher=Hollywood Foreign Press Association |accessdate=8-iyul 2015-yil |date=14-dekabr 2006-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150709083640/http://www.hfpa.org/2006/12/64th-golden-globe-awards-facts-and-figures/ |archivedate=9-iyul 2015-yil }}</ref> |- | ''Blood Diamond'' | {{nom}} |- | [[66th Golden Globe Awards|2009]] | ''Revolutionary Road'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=Complete List of Nominations for 2009 Golden Globes |url=http://www.eonline.com/news/72803/complete-list-of-nominations-for-2009-golden-globes |publisher=[[E!]] |accessdate=8-iyul 2015-yil |date=11-dekabr 2008-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150725234459/http://www.eonline.com/news/72803/complete-list-of-nominations-for-2009-golden-globes |archivedate=25-iyul 2015-yil }}</ref> |- | [[69th Golden Globe Awards|2012]] | ''J. Edgar'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Golden Globe Awards Nominations: The Complete List |url=https://www.hollywoodreporter.com/race/golden-globe-awards-nominations-nominees-list-274209 |accessdate=8-iyul 2015-yil |work=The Hollywood Reporter |date=15-dekabr 2011-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150711104302/http://www.hollywoodreporter.com/race/golden-globe-awards-nominations-nominees-list-274209 |archivedate=11-iyul 2015-yil }}</ref> |- | [[70th Golden Globe Awards|2013]] | Best Supporting Actor&nbsp;— Motion Picture | ''Django Unchained'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=70th Annual Golden Globe Awards Nominations |url=https://www.yahoo.com/movies/bp/watch-live-70th-annual-golden-globe-awards-nominations-132104931.html |publisher=[[Yahoo!]] |accessdate=8-iyul 2015-yil |date=13-dekabr 2012-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150709022816/https://www.yahoo.com/movies/bp/watch-live-70th-annual-golden-globe-awards-nominations-132104931.html |archivedate=9-iyul 2015-yil }}</ref> |- | [[71st Golden Globe Awards|2014]] | [[Golden Globe Award for Best Actor&nbsp;– Motion Picture Musical or Comedy|Best Actor in a Motion Picture&nbsp;— Musical or Comedy]] | ''The Wolf of Wall Street'' | {{Won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Golden Globes 2014: The complete list of nominees and winners |url=https://www.latimes.com/entertainment/movies/moviesnow/la-et-mn-golden-globes-nominees-winners-complete-list-story.html#axzz2nHEfg9AW&page=1 |accessdate=8-iyul 2015-yil |work=[[Los Angeles Times]] |date=12-yanvar 2014-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160612182038/http://www.latimes.com/entertainment/movies/moviesnow/la-et-mn-golden-globes-nominees-winners-complete-list-story.html |archivedate=12-iyun 2016-yil }}</ref> |- |[[73rd Golden Globe Awards|2016]] | Best Actor in a Motion Picture&nbsp;— Drama |''The Revenant'' | {{won}} | style="text-align:center;" |<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Golden Globes 2015: The complete list of nominees and winners |url=https://www.latimes.com/entertainment/envelope/la-et-mn-golden-globes-2016-nominees-winners-list-story.html |accessdate=10-dekabr 2015-yil |work=Los Angeles Times |date=10-dekabr 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161202175445/http://www.latimes.com/entertainment/envelope/la-et-mn-golden-globes-2016-nominees-winners-list-story.html |archivedate=2-dekabr 2016-yil }}</ref> |- |[[77th Golden Globe Awards|2020]] | Best Actor in a Motion Picture&nbsp;— Musical or Comedy | rowspan="3" |''[[Bir paytlar Hollywoodda]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;" |<ref>{{Yangiliklar manbasi|url=https://variety.com/2019/film/news/2020-golden-globes-nominations-list-nominees-1203426905/|title=Golden Globes 2020: The Complete Nominations List|work=Variety|date=9-dekabr 2019-yil|accessdate=9-dekabr 2019-yil|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191209155211/https://variety.com/2019/film/news/2020-golden-globes-nominations-list-nominees-1203426905/|archivedate=9-dekabr 2019-yil}}</ref> |- ! scope=row rowspan=2|[[Hollywood Critics Association|Hollywood Critics Association Award]]s |rowspan=2|[[2020 in film|2020]] |[[Hollywood Critics Association|Best Cast]] | {{nom}} |style="text-align:center;" rowspan=2|<ref>{{web manbasi |title=Hollywood Critics Association Awards 2020 (Former Los Angeles Online Film Critics Society Awards)|url=https://awardswatch.com/once-upon-a-time-leads-hollywood-critics-association-nominations/ |accessdate= 25-noyabr 2019-yil}}</ref> |- |[[Hollywood Critics Association|Best Leading Actor]] |{{nom}} |- ! scope="row"|[[Hollywood Film Awards]] |[[2004 in film|2004]] | [[Hollywood Film Award|Hollywood Actor Award]] | ''[[Aviator (film)|The Aviator]]'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |title=2004 Awards |url=http://www.hollywoodawards.com/winners-database/honorees-search/?winnerKeyword&winnerYear=2004&winnerCategory |publisher=Hollywood Film Awards |accessdate=31-iyul 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150822100011/http://www.hollywoodawards.com/winners-database/honorees-search/?winnerKeyword&winnerYear=2004&winnerCategory |archivedate=22-avgust 2015-yil }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150822100011/http://www.hollywoodawards.com/winners-database/honorees-search/?winnerKeyword&winnerYear=2004&winnerCategory |date=2015-08-22 }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="5"|[[Irish Film & Television Academy]] |[[4th Irish Film & Television Awards|2007]] | rowspan="5"| Best International Film Actor of the Year | ''[[Murtadlar]]'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=Winners 2007 |url= http://www.ifta.ie/winners/iftawinners2007.html |publisher=Irish Film & Television Academy |accessdate= 2-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305005827/http://ifta.ie/winners/iftawinners2007.html |archivedate= 5-mart 2016-yil }}</ref> |- |[[8th Irish Film & Television Awards|2011]] | ''[[Muqaddima (film)]]'' |{{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |title=Winners 2011 |url=http://www.ifta.ie/winners/iftawinners2011.html |publisher=Irish Film & Television Academy |accessdate=2-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://www.webcitation.org/6Ha5Fn23Q?url=http://www.ifta.ie/winners/iftawinners2011.html |archivedate=23-iyun 2013-yil }}</ref> |- |[[9th Irish Film & Television Awards|2012]] | ''J. Edgar'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=Winners 2012 |url=http://www.ifta.ie/winners/iftawinners2012.html |publisher=Irish Film & Television Academy |accessdate=2-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160121124910/http://www.ifta.ie/winners/iftawinners2012.html |archivedate=21-yanvar 2016-yil }}</ref> |- |[[11th Irish Film & Television Awards|2014]] | ''The Wolf of Wall Street'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi |last1=Barraclough |first1=Leo |title= Irish Film and Television Academy Lines Up Stellar Guest List for Awards |url= https://variety.com/2014/film/awards/irish-film-and-television-academy-lines-up-stellar-guest-list-for-awards-1201150152/ |accessdate= 3-avgust 2015-yil |work=Variety |date= 30-mart 2014-yil |url-status=live |archiveurl= https://web.archive.org/web/20150822100113/http://variety.com/2014/film/awards/irish-film-and-television-academy-lines-up-stellar-guest-list-for-awards-1201150152/ |archivedate= 22-avgust 2015-yil }}</ref> |- |[[13th Irish Film & Television Awards|2016]] | ''[[The Revenant]]'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=IFTA 2016 NOMINEES AND WINNERS |url=https://www.ifta.ie/awards/nominees_2016/ |accessdate=12-fevral 2020-yil |work=[[Irish Film & Television Academy]] }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="3"|[[London Film Critics Circle]] |[[London Film Critics Circle Awards 2004|2005]] | rowspan="3"|[[London Film Critics Circle Award for Actor of the Year|Best Actor of the Year]] | ''[[Aviator (film)|The Aviator]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Critics to honour Ken Loach |url=http://www.manchestereveningnews.co.uk/whats-on/film-and-tv/critics-to-honour-ken-loach-1133364 |accessdate=2-avgust 2015-yil |work=[[Manchester Evening News]] |date=19-fevral 2007-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150822183508/http://www.manchestereveningnews.co.uk/whats-on/film-and-tv/critics-to-honour-ken-loach-1133364 |archivedate=22-avgust 2015-yil }}</ref> |- |[[London Film Critics Circle Awards 2013|2014]] | ''The Wolf of Wall Street'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|last1=Kemp |first1=Stuart |title=12 Years a Slave' Leads London Critics' Circle Film Awards Nominations |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/12-years-a-slave-leads-666191 |accessdate=2-avgust 2015-yil |work=The Hollywood Reporter |date=17-dekabr 2013-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150822100208/http://www.hollywoodreporter.com/news/12-years-a-slave-leads-666191 |archivedate=22-avgust 2015-yil }}</ref> |- |[[London Film Critics Circle Awards 2015|2016]] | ''The Revenant'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|last1=Jaafar |first1=Ali |url=https://deadline.com/2016/01/mad-max-fury-road-45-years-score-multiple-awards-at-london-film-critics-circle-awards-1201684968/ |title='Mad Max: Fury Road'; '45 Years' Score Multiple Awards At London Film Critics' Circle Awards |website=[[Deadline Hollywood]] |date=17-yanvar 2016-yil |accessdate=8-fevral 2016-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160208165839/http://deadline.com/2016/01/mad-max-fury-road-45-years-score-multiple-awards-at-london-film-critics-circle-awards-1201684968/ |archivedate=8-fevral 2016-yil }}</ref> |- !scope="row"|[[Los Angeles Film Critics Association]] | 1993 | New Generation Award | ''Whatʼs Eating Gilbert Grape'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Leonardo DiCaprio&nbsp;— Awards |url=https://www.nytimes.com/movies/person/18926/Leonardo-DiCaprio/awards |accessdate=9-iyul 2015-yil |work=The New York Times |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150713222749/http://www.nytimes.com/movies/person/18926/Leonardo-DiCaprio/awards |archivedate=13-iyul 2015-yil }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="15"|[[MTV Movie & TV Awards]] |rowspan="3" | [[1997 MTV Movie Awards|1997]] | [[MTV Movie Award for Best Kiss|Best Kiss]] {{small|(shared with [[Claire Danes]])}} | rowspan="3" | ''Romeo + Juliet'' | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=1997 MTV Movie Awards |url=http://www.mtv.com/ontv/movieawards/1997/ |publisher=MTV |accessdate=8-iyul 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080423094834/http://www.mtv.com/ontv/movieawards/1997/ |archivedate=23-aprel 2008-yil }}</ref> |- | [[MTV Movie Award for Best On-Screen Duo|Best On-Screen Duo]] {{small|(shared with Claire Danes)}} | {{nom}} |- | [[MTV Movie Award for Best Performance|Best Male Performance]] | {{nom}} |- | rowspan="3" | [[1998 MTV Movie Awards|1998]] | Best Kiss {{small|(shared with [[Kate Winslet]])}} | rowspan="3" | ''[[Titaniс (film)|Titanic]]'' | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=1998 MTV Movie Awards |url=http://www.mtv.com/ontv/movieawards/1998/ |publisher=MTV |accessdate=8-iyul 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150126072819/http://www.mtv.com/ontv/movieawards/1998/ |archivedate=26-yanvar 2015-yil }}</ref> |- | Best Male Performance | {{won}} |- | Best On-Screen Duo {{small|(shared with Kate Winslet)}} | {{nom}} |- | rowspan="2" | [[2003 MTV Movie Awards|2003]] | Best Kiss {{small|(shared with [[Cameron Diaz]])}} | ''[[Gangs of New York]]'' | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=2003 MTV Movie Awards |url=http://www.mtv.com/ontv/movieawards/2003/ |publisher=MTV |accessdate=8-iyul 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150630105648/http://www.mtv.com/ontv/movieawards/2003/ |archivedate=30-iyun 2015-yil }}</ref> |- | rowspan="2" | Best Male Performance | ''Catch Me If You Can'' | {{nom}} |- | [[2005 MTV Movie Awards|2005]] | ''[[Aviator (film)|The Aviator]]'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=2005 MTV Movie Awards |url=http://www.mtv.com/ontv/movieawards/2005/ |publisher=MTV |accessdate=8-iyul 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150630222505/http://www.mtv.com/ontv/movieawards/2005/ |archivedate=30-iyun 2015-yil }}</ref> |- | [[2011 MTV Movie Awards|2011]] | [[MTV Movie Award for Best Jaw Dropping Moment|Best Jaw Dropping Moment]] {{small|(shared with Ellen Page)}} | ''[[Muqaddima (film)]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|last1=Ditzian |first1=Eric |title=''Eclipse'', ''Inception'' Lead 2011 MTV Movie Awards Nominations |publisher=MTV |url=http://www.mtv.com/news/1663146/2011-mtv-movie-awards-nominations/ |date=3-may 2011-yil |accessdate=9-iyul 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150802121541/http://www.mtv.com/news/1663146/2011-mtv-movie-awards-nominations/ |archivedate=2-avgust 2015-yil }}</ref> |- | rowspan="2" | [[2013 MTV Movie Awards|2013]] | [[MTV Movie Award for Best Villain|Best Villain]] | rowspan="2" | ''Django Unchained'' | {{nom}} | style="text-align:center;" rowspan="2"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|url=https://www.telegraph.co.uk/news/newsvideo/celebrity-news-video/9994292/MTV-Movie-Awards-Rebel-Wilson-and-The-Avengers-dominate-ceremony.html |title=Rebel Wilson and The Avengers dominate ceremony |date=9-iyul 2015-yil |work=The Daily Telegraph |accessdate=16-aprel 2013-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130419014410/http://www.telegraph.co.uk/news/newsvideo/celebrity-news-video/9994292/MTV-Movie-Awards-Rebel-Wilson-and-The-Avengers-dominate-ceremony.html |archivedate=19-aprel 2013-yil }}</ref> |- | Best On-Screen Duo {{small|(shared with [[Samuel L. Jackson]])}} | {{nom}} |- |[[2014 MTV Movie Awards|2014]] | Best WTF Moment | ''The Wolf of Wall Street'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|last1=Rosenfield |first1=Kat |url=http://www.mtv.com/news/1726084/mtv-movie-awards-real-winners-losers/ |title=2014 MTV Movie Awards: Here Are The Real Winners And Losers |date=14-aprel 2014-yil |publisher=MTV |accessdate=9-iyul 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150802121535/http://www.mtv.com/news/1726084/mtv-movie-awards-real-winners-losers/ |archivedate=2-avgust 2015-yil }}</ref> |- | rowspan="2"| [[2016 MTV Movie Awards|2016]] | Best Male Performance | rowspan="2"| ''[[Revenant|The Revenant]]'' |{{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|last1=Bell |first1=Crystal |title=Here Are Your 2016 MTV Movie Awards Nominees |url=http://www.mtv.com/news/2750915/mtv-movie-awards-nominations-2016/ |publisher=MTV News |accessdate=12-mart 2016-yil |date=8-mart 2016-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160312140854/http://www.mtv.com/news/2750915/mtv-movie-awards-nominations-2016/ |archivedate=12-mart 2016-yil }}</ref> |- |[[MTV Movie Award for Best Fight|Best Fight]] {{small|([[Hugh Glass]] (Leonardo DiCaprio) vs. [[Grizzly bear|The Bear]])}} |{{nom}} |- ! scope="row" rowspan="4"|[[National Board of Review]] |[[National Board of Review Awards 1993|1994]] | [[National Board of Review Award for Best Supporting Actor|Best Supporting Actor]] | ''Whatʼs Eating Gilbert Grape'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref name="NBR">{{web manbasi|title=Best Supporting Actor Archives |url=http://www.nationalboardofreview.org/award-names/best-supporting-actor/ |publisher=National Board of Review |accessdate=2-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150927043929/http://www.nationalboardofreview.org/award-names/best-supporting-actor/ |archivedate=27-sentabr 2015-yil }}</ref> |- |[[National Board of Review Awards 2006|2007]] | [[National Board of Review Award for Best Cast|Best Cast]] | ''[[Murtadlar]]'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=2006 Archives |url=http://www.nationalboardofreview.org/award-years/2006/ |publisher=National Board of Review |accessdate=2-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150820014929/http://www.nationalboardofreview.org/award-years/2006/ |archivedate=20-avgust 2015-yil }}</ref> |- |[[National Board of Review Awards 2012|2013]] | Best Supporting Actor | ''Django Unchained'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref name="NBR"/> |- |[[National Board of Review Awards 2013|2014]] | [[National Board of Review|Career Collaboration Award]] | [[Leonardo DiCaprio]] {{small|(shared with [[Martin Scorsese]])}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=2013 Award Winners |url=http://www.nationalboardofreview.org/award-years/2013/ |publisher=National Board of Review |accessdate=2-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150820015129/http://www.nationalboardofreview.org/award-years/2013/ |archivedate=20-avgust 2015-yil }}</ref> |- ! scope="row"|[[National Society of Film Critics]] |[[1993 National Society of Film Critics Awards|1994]] | [[National Society of Film Critics Award for Best Supporting Actor|Best Supporting Actor]] |rowspan=2|''Whatʼs Eating Gilbert Grape'' | Yutuq | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=What's Eating Gilbert Grape&nbsp;– Awards|url=https://www.nytimes.com/movies/movie/131137/What-s-Eating-Gilbert-Grape/awards|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160310084546/http://www.nytimes.com/movies/movie/131137/What-s-Eating-Gilbert-Grape/awards|archivedate=10-mart 2016-yil|accessdate=2-avgust 2015-yil|work=The New York Times}}</ref> |- ! scope="row"|[[New York Film Critics Circle]] |[[1993 New York Film Critics Circle Awards|1994]] | [[New York Film Critics Circle Award for Best Supporting Actor|Best Supporting Actor]] | Yutuq | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|last1=Mathews |first1=Jack |title=N.Y. Writers Pick 'List' but Bypass Spielberg : Movies: Film Critics Circle echoes its L.A. counterpart by naming 'Schindler's List' the best work of 1993 and 'The Piano's' Jane Campion best director. |url=https://articles.latimes.com/1993-12-16/entertainment/ca-2547_1_film-critics-circle |accessdate=2-avgust 2015-yil |work=Los Angeles Times |date=16-dekabr 1993-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150822183500/http://articles.latimes.com/1993-12-16/entertainment/ca-2547_1_film-critics-circle |archivedate=22-avgust 2015-yil }}</ref> |- ! scope="row"|[[Nickelodeon Kids' Choice Awards]] | [[2009 Kids' Choice Awards|2009]] | [[Kids' Choice Awards|Big Green Help Award]] | [[Leonardo DiCaprio]] | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |title=2009 Winners Release |url=http://www.nickkcapress.com/2009KCA/winners.php |publisher=[[Nickelodeon]] |accessdate=9-iyul 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151105153618/http://www.nickkcapress.com/2009KCA/winners.php |archivedate=5-noyabr 2015-yil }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20151105153618/http://www.nickkcapress.com/2009KCA/winners.php |date=2015-11-05 }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="3"|[[Online Film Critics Society|Online Film Critics Society Award]]s |[[Online Film Critics Society Awards 2004|2005]] |rowspan="3"|[[Online Film Critics Society Award for Best Actor|Best Lead Actor]] | ''[[Aviator (film)|The Aviator]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=2004 Awards (8th Annual) |url=http://www.ofcs.org/awards/2004-awards-8th-annual/ |publisher=Online Film Critics Society |accessdate=2-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151005203210/http://www.ofcs.org/awards/2004-awards-8th-annual/ |archivedate=5-oktabr 2015-yil |date=3-yanvar 2012-yil }}</ref> |- |[[Online Film Critics Society Awards 2006|2007]] | ''[[Murtadlar]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=2006 Awards (10th Annual) |url=http://www.ofcs.org/awards/2006-awards-10th-annual/ |publisher=Online Film Critics Society |accessdate=2-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151005190452/http://www.ofcs.org/awards/2006-awards-10th-annual/ |archivedate=5-oktabr 2015-yil |date=3-yanvar 2012-yil }}</ref> |- |[[Online Film Critics Society Awards 2015|2015]] | ''The Revenant'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|url=http://www.awardsdaily.com/2015/12/14/online-film-critics-society-announce-their-winners/ |title=Online Film Critics Society announce their winners |date=14-dekabr 2015-yil |work=[[Sasha Stone|Awards Daily]] |accessdate=8-fevral 2016-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160216181638/http://www.awardsdaily.com/2015/12/14/online-film-critics-society-announce-their-winners/ |archivedate=16-fevral 2016-yil }}</ref> |- ! scope="row"|[[Palm Springs International Film Festival]] |2009 | Best Ensemble Cast | ''Revolutionary Road'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=Revolutionary Road cast to receive Ensemble Award|url=http://www.psfilmfest.org/news/detail.aspx?NID=164&year=2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303210936/http://www.psfilmfest.org/news/detail.aspx?NID=164&year=2008|archivedate=3-mart 2016-yil|publisher=[[Palm Springs International Film Festival]]|accessdate=2-avgust 2015-yil|date=11-noyabr 2008-yil}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160303210936/http://www.psfilmfest.org/news/detail.aspx?NID=164&year=2008 |date=2016-03-03 }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="6"|[[People's Choice Awards]] | [[33rd People's Choice Awards|2007]] | [[33rd People's Choice Awards|Favorite On-Screen Match-Up]]<br />{{small|(shared with [[Matt Damon]] and [[Jack Nicholson]])}} | ''[[Murtadlar]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=People's Choice Award Nominees Announced |url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/11/07/AR2006110701100.html |accessdate=8-iyul 2015-yil |work=[[The Washington Post]] |date=7-noyabr 2006-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150712034614/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/11/07/AR2006110701100.html |archivedate=12-iyul 2015-yil }}</ref> |- | rowspan="2" | [[37th People's Choice Awards|2011]] | [[37th People's Choice Awards|Favorite On-Screen Team]]<br />{{small|(shared with [[Tom Hardy]], Ellen Page, [[Dileep Rao]], and [[Joseph Gordon-Levitt]])}} | rowspan="2" | ''[[Muqaddima (film)]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;" rowspan="2"|<ref>{{web manbasi |title=People's Choice Awards 2011 Nominees & Winners |url=http://www.peopleschoice.com/pca/awards/nominees/index.jsp?year=2011 |publisher=[[People's Choice Awards]] |accessdate=8-iyul 2015-yil |url-status=dead |archiveurl=https://www.webcitation.org/6CXuR4pK5?url=http://www.peopleschoice.com/pca/awards/nominees/index.jsp?year=2011 |archivedate=29-noyabr 2012-yil }}</ref> |- | [[37th People's Choice Awards|Favorite Movie Actor]] | {{nom}} |- | rowspan="2" | [[40th People's Choice Awards|2014]] | [[40th People's Choice Awards|Favorite Dramatic Movie Actor]] | rowspan="2" | ''[[Shovvoz Gatsby]]'' | {{won}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|last1=Toomey |first1=Alyssa |title=Glee, Katy Perry Lead People's Choice Award Nominations, 2 Broke Girls' Kat Dennings and Beth Behrs to Host |url=http://www.eonline.com/news/477644/glee-katy-perry-lead-people-s-choice-award-nominations-2-broke-girls-kat-dennings-and-beth-behrs-to-host |publisher=E! |accessdate=8-iyul 2015-yil |date=5-noyabr 2013-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170112042258/http://www.eonline.com/news/477644/glee-katy-perry-lead-people-s-choice-award-nominations-2-broke-girls-kat-dennings-and-beth-behrs-to-host |archivedate=12-yanvar 2017-yil }}</ref> |- | [[40th People's Choice Awards|Favorite Movie Actor]] | {{nom}} |- |[[45th People's Choice Awards|2019]] |Favorite Drama Movie Star |''[[Bir paytlar Hollywoodda]]'' |{{nom}} |align=center |<ref name=peoples-choice>{{web manbasi |last=Lewis |first=Hilary |url=https://www.hollywoodreporter.com/lists/2019-peoples-choice-awards-nominations-list-full-1236357 |title=People's Choice Awards: "Avengers:Endgame," "Game of Thrones," BTS Among Nominees |website=The Hollywood Reporter |access-date=14-yanvar 2020-yil |date=4-sentabr 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190904213113/https://www.hollywoodreporter.com/lists/2019-peoples-choice-awards-nominations-list-full-1236357 |archive-date=4-sentabr 2019-yil |url-status=live}}</ref> |- ! scope="row"|[[Primetime Emmy Awards]] | [[67th Primetime Emmy Awards|2014]] |[[Primetime Emmy Award for Outstanding Documentary or Nonfiction Special|Outstanding Documentary or Nonfiction Special]] (as Executive Producer) |''[[Virunga (film)|Virunga]]'' |{{nom}} |style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title= Leonardo DiCaprio {{!}} Television Academy |website= m.emmys.com |url= http://m.emmys.com/bios/leonardo-dicaprio }}</ref> |- ! scope="row"|[[Rembrandt Award]]s | 2014 | Beste Buitenlandse Acteur | ''[[Shovvoz Gatsby]]'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref name="Rembrandt">{{web manbasi |title=Rembrandt Awards 2015 |url=http://www.rembrandts.nl/ |publisher=[[Rembrandt Award]] |accessdate=2-avgust 2015-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150618100432/http://www.rembrandts.nl/# |archivedate=18-iyun 2015-yil |language=Dutch |url-status=live }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="3"|[[San Diego Film Critics Society]] | [[San Diego Film Critics Society Awards 2012|2012]] | [[San Diego Film Critics Society Award for Best Performance by an Ensemble|Best Performance by an Ensemble]] | ''Django Unchained'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|last1=Tapley |first1=Kristopher |title='The Master' Leads San Diego Film Critics Nominations |url=http://www.hitfix.com/in-contention/the-master-leads-san-diego-film-critics-nominations |publisher=HitFix |accessdate=2-avgust 2015-yil |date=10-dekabr 2012-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150822113112/http://www.hitfix.com/in-contention/the-master-leads-san-diego-film-critics-nominations |archivedate=22-avgust 2015-yil }}</ref> |- | [[San Diego Film Critics Society Awards 2015|2015]] | [[San Diego Film Critics Society Award for Best Actor|Best Performance by an Actor in a Leading Role]] | ''The Revenant'' | {{Won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |title=2015 San Diego Film Critics Society Award Winners |url=http://www.sdfcs.org/2015-sdfcs-award-winners/ |publisher=SDFCS |accessdate=14-dekabr 2015-yil |date=14-dekabr 2015-yil |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160107131032/http://www.sdfcs.org/2015-sdfcs-award-winners/ |archivedate=7-yanvar 2016-yil }}</ref> |- |[[2019 in film|2019]] | Best Performance by an Ensemble | ''[[Bir paytlar Hollywoodda]]'' | Nominatsiya | style="text-align:center;" |<ref name="SanDiegoFilmCriticsSocietyAwards"|<ref>{{web manbasi|url=https://www.awardscircuit.com/2019/12/03/24th-satellite-awards-announce-nominations-ford-v-ferrari-leads-the-way/|title=24th Satellite Awards Announce Nominations, 'Ford v Ferrari' Leads the Way • AwardsCircuit &#124; Entertainment, Predictions, Reviews|first=Karen M.|last=Peterson|date=3-dekabr 2019-yil|access-date=14-yanvar 2020-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20191204111038/https://www.awardscircuit.com/2019/12/03/24th-satellite-awards-announce-nominations-ford-v-ferrari-leads-the-way/|archive-date=4-dekabr 2019-yil|url-status=live}}{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20191209160436/https://www.awardscircuit.com/2019/12/03/24th-satellite-awards-announce-nominations-ford-v-ferrari-leads-the-way/ |date=2019-12-09 }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="2"|[[Santa Barbara International Film Festival]] |2013 | American Riviera Award | [[Leonardo DiCaprio]] | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |title=American Riviera Award honoring Leonardo DiCaprio |url=http://sbiff.org/american_riviera/ |publisher=Santa Barbara International Film Festival |accessdate=3-avgust 2015-yil |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150824172339/http://sbiff.org/american_riviera/ |archivedate=24-avgust 2015-yil }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150824172339/http://sbiff.org/american_riviera/ |date=2015-08-24 }}</ref> |- |2014 | Cinema Vanguard Award | [[Leonardo DiCaprio]] {{small|(Martin Scorsese qabul qildi)}} | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|last1=Gray |first1=Tim |title=Leonardo DiCaprio, Martin Scorsese To Receive Santa Barbara’s Vanguard Honor |url=https://variety.com/2014/film/awards/leonardo-dicaprio-martin-scorsese-to-receive-santa-barbaras-vanguard-honor-1201021823/ |accessdate=3-avgust 2015-yil |work=Variety |date=2-yanvar 2014-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150822100047/http://variety.com/2014/film/awards/leonardo-dicaprio-martin-scorsese-to-receive-santa-barbaras-vanguard-honor-1201021823/ |archivedate=22-avgust 2015-yil }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="10"|[[Satellite Awards]] |[[2nd Golden Satellite Awards|1998]] |rowspan="2"|[[Satellite Award for Best Actor&nbsp;– Motion Picture|Best Actor in a Motion Picture]] | ''[[Titaniс (film)|Titanic]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|url=http://www.pressacademy.com/award_cat/1998/ |title=1998 Winners |publisher=[[International Press Academy]] |accessdate=3-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141006092904/http://www.pressacademy.com/award_cat/1998/ |archivedate=6-oktabr 2014-yil }}</ref> |- | rowspan="3"|[[11th Satellite Awards|2006]] | ''Blood Diamond'' | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|url=http://www.pressacademy.com/award_cat/2006/ |title=2006 Winners |publisher=International Press Academy |accessdate=3-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150628235847/http://www.pressacademy.com/award_cat/2006/ |archivedate=28-iyun 2015-yil }}</ref> |- | [[Satellite Award for Best Supporting Actor&nbsp;– Motion Picture|Best Supporting Actor in a Motion Picture]] |rowspan="2"|''[[The Departed]]'' | {{won}} |- | [[Satellite Award for Best Cast&nbsp;– Motion Picture|Best Ensemble Cast in a Motion Picture]] | {{won}} |- |[[13th Satellite Awards|2008]] | rowspan="6"|Best Actor in a Motion Picture | ''Revolutionary Road'' | {{nom}} |style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|url=http://www.pressacademy.com/award_cat/2008/ |title=2008 Winners |publisher=International Press Academy |accessdate=3-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150628235504/http://www.pressacademy.com/award_cat/2008/ |archivedate=28-iyun 2015-yil }}</ref> |- |[[15th Satellite Awards|2010]] | ''[[Muqaddima (film)]]'' | {{nom}} |style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|url=http://www.pressacademy.com/award_cat/2010/ |title=2010 Winners |publisher=International Press Academy |accessdate=3-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140426101130/http://www.pressacademy.com/award_cat/2010/ |archivedate=26-aprel 2014-yil }}</ref> |- |[[16th Satellite Awards|2011]] | ''J. Edgar'' | {{nom}} |style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |url=http://www.pressacademy.com/award_cat/2011/ |title=2011 Winners |publisher=International Press Academy |accessdate=3-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://www.webcitation.org/68XjZD3wY?url=http://www.pressacademy.com/award_cat/current-nominees/ |archivedate=19-iyun 2012-yil }}</ref> |- |[[18th Satellite Awards|2014]] | ''The Wolf of Wall Street'' | {{nom}} |style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|url=http://www.pressacademy.com/award_cat/2013/ |title=2013 Winners |publisher=International Press Academy |accessdate=3-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160314010315/http://www.pressacademy.com/award_cat/2013/ |archivedate=14-mart 2016-yil }}</ref> |- |[[20th Satellite Awards|2016]] | ''The Revenant'' | {{won}} |style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|last1=Kilday |first1=Gregg |title=Satellite Awards Nominees Unveiled |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/2015-satellite-award-nominees-announced-844739 |date=1-dekabr 2015-yil |accessdate=8-fevral 2016-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151210124001/http://www.hollywoodreporter.com/news/2015-satellite-award-nominees-announced-844739 |archivedate=10-dekabr 2015-yil }}</ref> |- |[[24th Satellite Awards|2020]] |''[[Bir paytlar Hollywoodda]]'' |{{nom}} |align=center|<ref>{{web manbasi|title=Golden Satellite Awards 2020 Nominations|url=http://www.pressacademy.com/2019-ipa-awards/}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="3"|[[Saturn Award]]s | rowspan="2" | [[37th Saturn Awards|2011]] | rowspan="3" | [[Saturn Award for Best Actor|Best Actor in a Film]] |''[[Shutter Island (film)|Shutter Island]]'' | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|last1=Nordyke |first1=Kimberly |title='Inception,' 'Walking Dead' Top Saturn Awards Nominations |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/inception-walking-dead-top-saturn-160979 |accessdate=9-iyul 2015-yil |work=The Hollywood Reporter |date=23-fevral 2011-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150712082924/http://www.hollywoodreporter.com/news/inception-walking-dead-top-saturn-160979 |archivedate=12-iyul 2015-yil }}</ref> |- | ''[[Muqaddima (film)]]'' | {{nom}} |- | [[42nd Saturn Awards|2015]] | ''The Revenant'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |url=http://www.saturnawards.org/ |title=Saturn Award nominations |publisher=Saturn Awards |date=24-fevral 2016-yil |url-status=live |archiveurl=https://www.webcitation.org/6dMHt1vxY?url=http://www.saturnawards.org/ |archivedate=27-noyabr 2015-yil }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="2"|[[Scream Awards]] | rowspan="2"|[[2010 Scream Awards|2010]] | Best Science Fiction Actor |''[[Muqaddima (film)]]'' | {{won}} |style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=Scream 2010 |url=http://www.spike.com/event/scream/ |publisher=[[Spike (TV network)|Spike]] |accessdate=3-avgust 2015-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101101204637/http://www.spike.com/event/scream/ |archivedate=1-noyabr 2010-yil |url-status=unfit }}</ref> |- |rowspan=1|Best Horror Actor |''Shutter Island'' | {{nom}} |style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|last1=Moore |first1=Debi |title=Scream 2010 Nominees Announced |url=https://www.dreadcentral.com/news/19302/scream-2010-nominees-announced/ |publisher=[[Dread Central]] |accessdate=3-avgust 2015-yil |date=1-sentabr 2010-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160222205219/http://www.dreadcentral.com/news/19302/scream-2010-nominees-announced/ |archivedate=22-fevral 2016-yil }}</ref> |- ! scope="row" rowspan="11"|[[Screen Actors Guild Award]]s | [[3rd Screen Actors Guild Awards|1997]] | rowspan="2" | [[Screen Actors Guild Award for Outstanding Performance by a Cast in a Motion Picture|Outstanding Performance by an Ensemble Cast in a Motion Picture]] | ''[[Marvin's Room (film)|Marvinʼs Room]]'' | Nominatsiya | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |title=The 3rd Annual Screen Actors Guild Awards |url=http://www.sagawards.org/awards/nominees-and-recipients/3rd-annual-screen-actors-guild-awards |publisher=[[Screen Actors Guild Awards]] |accessdate=8-iyul 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://www.webcitation.org/66FSGuzKx?url=http://www.sagawards.org/awards/nominees-and-recipients/3rd-annual-screen-actors-guild-awards |archivedate=18-mart 2012-yil }}</ref> |- | [[4th Screen Actors Guild Awards|1998]] | ''[[Titaniс (film)|Titanic]]'' | Nominatsiya | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=The 4th Annual Screen Actors Guild Awards |url=http://www.sagawards.org/awards/nominees-and-recipients/4th-annual-screen-actors-guild-awards |publisher=Screen Actors Guild Awards |accessdate=8-iyul 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150626125537/http://www.sagawards.org/awards/nominees-and-recipients/4th-annual-screen-actors-guild-awards |archivedate=26-iyun 2015-yil }}</ref> |- | rowspan="2" | [[11th Screen Actors Guild Awards|2005]] | [[Screen Actors Guild Award for Outstanding Performance by a Male Actor in a Leading Role|Outstanding Performance by a Male Actor in a Leading Role in a Motion Picture]] | rowspan="2" | ''[[Aviator (film)|The Aviator]]'' | Nominatsiya | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |title=The 11th Annual Screen Actors Guild Awards |url=http://www.sagawards.org/awards/nominees-and-recipients/3rd-annual-screen-actors-guild-awards |publisher=Screen Actors Guild Awards |accessdate=8-iyul 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://www.webcitation.org/66FSGuzKx?url=http://www.sagawards.org/awards/nominees-and-recipients/3rd-annual-screen-actors-guild-awards |archivedate=18-mart 2012-yil }}</ref> |- |Outstanding Performance by an Ensemble Cast in a Motion Picture |{{nom}} |- | rowspan="3" | [[13th Screen Actors Guild Awards|2007]] | [[Screen Actors Guild Award for Outstanding Performance by a Male Actor in a Supporting Role|Outstanding Performance by a Male Actor in a Supporting Role in a Motion Picture]] | rowspan="2" | ''The Departed'' | {{nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=The 13th Annual Screen Actors Guild Awards |url=http://www.sagawards.org/awards/nominees-and-recipients/13th-annual-screen-actors-guild-awards |publisher=Screen Actors Guild Awards |accessdate=8-iyul 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://archive.is/20121204191422/http://www.sagawards.org/awards/nominees-and-recipients/13th-annual-screen-actors-guild-awards |archivedate=4-dekabr 2012-yil }}</ref> |- |Outstanding Performance by an Ensemble Cast in a Motion Picture |{{nom}} |- | rowspan=4|Outstanding Performance by a Male Actor in a Leading Role in a Motion Picture | ''Blood Diamond'' | Nominatsiya |- | [[18th Screen Actors Guild Awards|2012]] | ''J. Edgar'' | Nominatsiya | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|last1=Pizzello |first1=Chris |title=18th annual Screen Actors Guild Award winners |url=http://usatoday30.usatoday.com/life/movies/movieawards/story/2012-01-29/2012-screen-actors-guild-award-winners/52875340/1 |accessdate=9-iyul 2015-yil |work=USA Today |date=29-yanvar 2012-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150710075831/http://usatoday30.usatoday.com/life/movies/movieawards/story/2012-01-29/2012-screen-actors-guild-award-winners/52875340/1 |archivedate=10-iyul 2015-yil }}</ref> |- | [[22nd Screen Actors Guild Awards|2016]] | ''The Revenant'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=The 22nd Annual Screen Actors Guild Awards |url=http://www.sagawards.org/awards/nominees-and-recipients/22nd-annual-screen-actors-guild-awards |publisher=Screen Actors Guild Awards |accessdate=8-fevral 2016-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151222190025/http://www.sagawards.org/awards/nominees-and-recipients/22nd-annual-screen-actors-guild-awards |archivedate=22-dekabr 2015-yil }}</ref> |- |rowspan=2|[[26th Screen Actors Guild Awards|2020]] |rowspan=2|''[[Bir paytlar Hollywoodda]]'' | {{nom}} |align=center rowspan=2| <ref>{{web manbasi|url=http://www.sagawards.org/media/news/releases/nominations-announced-26th-annual-screen-actors-guild-awards-%C2%AE|title= 2020 SAG Awards Nominees}}</ref> |- |Outstanding Performance by an Ensemble Cast in a Motion Picture |{{nom}} |- ! scope="row" rowspan="4"|[[St. Louis Gateway Film Critics Association]] | rowspan="2"|[[St. Louis Gateway Film Critics Association Awards 2006|2007]] | rowspan="4"|[[St. Louis Gateway Film Critics Association Award for Best Actor|Best Actor]] | ''The Departed'' | {{nom}} | style="text-align:center;" rowspan="4"|<ref>{{web manbasi|title=STL Film Critics Annual Awards|url=http://www.stlfilmcritics.org/annual-awards/|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150624002421/http://www.stlfilmcritics.org/annual-awards/|archivedate=24-iyun 2015-yil|publisher=St. Louis Gateway Film Critics Association|accessdate=3-avgust 2015-yil}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110417105758/http://www.stlfilmcritics.org/annual-awards/ |date=2011-04-17 }}</ref> |- | ''Blood Diamond'' | {{nom}} |- |[[St. Louis Gateway Film Critics Association Awards 2008|2008]] | ''Revolutionary Road'' | {{nom}} |- |[[St. Louis Gateway Film Critics Association Awards 2015|2015]] | ''[[The Revenant]]'' | {{won}} |- ! scope="row" rowspan="10"|[[Teen Choice Awards]] | [[1999 Teen Choice Awards|1999]] | Film&nbsp;— Choice Hissy Fit | ''[[Celebrity (film)|Celebrity]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|last1=Passero |first1=Laura |title=Funky Categories Set Teen Choice Awards Apart |url=http://articles.courant.com/1999-08-12/entertainment/9908120634_1_teen-choice-awards-blockbuster-awards-award-show |accessdate=27-iyul 2015-yil |work=[[Hartford Courant]] |date=12-avgust 1999-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304074505/http://articles.courant.com/1999-08-12/entertainment/9908120634_1_teen-choice-awards-blockbuster-awards-award-show |archivedate=4-mart 2016-yil }}</ref> |- | rowspan="2" | [[2000 Teen Choice Awards|2000]] | Film&nbsp;— Choice Actor | rowspan="2" | ''[[The Beach (film)|The Beach]]'' | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Fox To Reveal Teen Choice Winners Tonight |url=http://articles.sun-sentinel.com/2000-08-22/lifestyle/0008210474_1_buffy-american-pie-vampire-slayer |accessdate=9-iyul 2015-yil |work=[[Sun-Sentinel]] |date=22-avgust 2000-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150711021903/http://articles.sun-sentinel.com/2000-08-22/lifestyle/0008210474_1_buffy-american-pie-vampire-slayer |archivedate=11-iyul 2015-yil |access-date=2020-09-01 |archive-date=2015-07-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150711021903/http://articles.sun-sentinel.com/2000-08-22/lifestyle/0008210474_1_buffy-american-pie-vampire-slayer }}</ref> |- | Film&nbsp;— Choice Chemistry {{small|(shared with [[Virginie Ledoyen]])}} | {{nom}} |- | rowspan="2" | [[2003 Teen Choice Awards|2003]] | Choice Movie Liplock {{small|(shared with Cameron Diaz)}} | ''Gangs of New York'' | {{nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;"|<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=2003 Teen Choice Awards Nominees |url=https://www.billboard.com/articles/news/70551/2003-teen-choice-awards-nominees |accessdate=9-iyul 2015-yil |work=[[Billboard (magazine)|Billboard]] |date=18-iyun 2003-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303232202/http://www.billboard.com/articles/news/70551/2003-teen-choice-awards-nominees |archivedate=3-mart 2016-yil }}</ref> |- | Choice Movie Liar | ''Catch Me If You Can'' | {{won}} |- | [[2005 Teen Choice Awards|2005]] | rowspan="2" | Choice Movie Actor: Drama | ''The Aviator'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=The Teen Choice Awards|url=http://www.fox.com/tca2005/nominees.htm|publisher=[[Fox Broadcasting Company|Fox]]|accessdate=9-iyul 2015-yil|archiveurl=https://web.archive.org/web/20060108193620/http://www.fox.com/tca2005/nominees.htm|archivedate=8-yanvar 2006-yil}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080205192001/http://www.fox.com/tca2005/nominees.htm |date=2008-02-05 }}</ref> |- | [[2007 Teen Choice Awards|2007]] | ''The Departed'' and ''Blood Diamond'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|last1=Finley|first1=Adam|title=Teen Choice nominees announced|url=http://www.aoltv.com/2007/07/03/teen-choice-nominees-announced/|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150713013420/http://www.aoltv.com/2007/07/03/teen-choice-nominees-announced/|archivedate=13-iyul 2015-yil|publisher=[[AOL]]|accessdate=27-iyul 2015-yil|date=3-iyul 2007-yil}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150713013420/http://www.aoltv.com/2007/07/03/teen-choice-nominees-announced/ |date=2015-07-13 }}</ref> |- | [[2010 Teen Choice Awards|2010]] | [[2010 Teen Choice Awards|Choice Movie Actor: Horror/Thriller]] | ''Shutter Island'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|last1=Finn|first1=Natalie|title=Vampires Don't Suck at Teen Choice Awards (Neither Do Justin Bieber, Sandra Bullock or the Kardashians)|publisher=E!|url=http://www.eonline.com/uberblog/b194304_vampires_dont_suck_teen_choice_awards.html|accessdate=9-iyul 2015-yil|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110629201843/http://www.eonline.com/uberblog/b194304_vampires_dont_suck_teen_choice_awards.html|archivedate=29-iyun 2011-yil |date=8-avgust 2010-yil}}</ref> |- | [[2013 Teen Choice Awards|2013]] |rowspan="2"| [[2013 Teen Choice Awards|Choice Movie Actor: Drama]] | ''[[Shovvoz Gatsby]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|last1=Bruna |first1=Nessif |title=2013 Teen Choice Award Nominations: Twilight and Vampire Diaries Are Tops, Taylor Swift and Harry Styles Square Off |url=http://www.eonline.com/news/422134/2013-teen-choice-award-nominations-twilight-and-vampire-diaries-are-tops-taylor-swift-and-harry-styles-square-off |publisher=E! |accessdate=9-iyul 2015-yil |date=22-may 2013-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140714132905/http://www.eonline.com/news/422134/2013-teen-choice-award-nominations-twilight-and-vampire-diaries-are-tops-taylor-swift-and-harry-styles-square-off |archivedate=14-iyul 2014-yil }}</ref> |- | [[2016 Teen Choice Awards|2016]] | ''The Revenant'' | {{won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|last1=Goodman |first1=Jessica |title=Teen Choice Awards 2016: See the full list of winners |url=https://www.ew.com/article/2016/07/31/teen-choice-awards-2016-winners-list |publisher=Entertainment Weekly |accessdate=1-avgust 2016-yil |date=31-iyul 2016-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160803002031/http://www.ew.com/article/2016/07/31/teen-choice-awards-2016-winners-list |archivedate=3-avgust 2016-yil }}</ref> |-¨ ! scope="row" rowspan="2"|[[Vancouver Film Critics Circle]] |[[Vancouver Film Critics Circle Awards 2006|2007]] | rowspan=2|[[Vancouver Film Critics Circle Award for Best Actor|Best Actor]] | ''The Departed'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=7th Annual Award Winners |url=http://vancouverfilmcritics.com/2007/01/09/7th-annual-award-winners/ |publisher=Vancouver Film Critics Circle |accessdate=3-avgust 2015-yil |date=9-yanvar 2007-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150715222747/http://vancouverfilmcritics.com/2007/01/09/7th-annual-award-winners/ |archivedate=15-iyul 2015-yil }}</ref> |- |2016 | ''The Revenant'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=2016 Nominees Announced |url=http://vancouverfilmcritics.com/2015/12/14/2016-nominees-announced |publisher=Vancouver Film Critics Circle |date=14-dekabr 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160123191745/http://vancouverfilmcritics.com/2015/12/14/2016-nominees-announced/ |archivedate=23-yanvar 2016-yil }}</ref> |- ! scope="row" |[[Visual Effects Society]] |[[Visual Effects Society Awards 2004|2005]] | Outstanding Performance by an Actor or Actress in a Visual Effects Film | rowspan="2"|''[[Aviator (film)|The Aviator]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=3rd Annual VES Awards|url=https://www.visualeffectssociety.com/ayear/3rd-annual-ves-awards|publisher=Visual Effects Society|accessdate=25-oktabr 2017-yil|date=24-mart 2015-yil|archive-date=2015-07-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20150722060105/https://www.visualeffectssociety.com/ayear/3rd-annual-ves-awards}}</ref> |- ! scope="row" rowspan="7"|[[Washington D.C. Area Film Critics Association]] |[[Washington D.C. Area Film Critics Association Awards 2004|2004]] | [[Washington D.C. Area Film Critics Association Award for Best Actor|Best Actor]] | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=2004 WAFCA Awards |url=http://www.wafca.com/awards/2004.htm |publisher=Washington D.C. Area Film Critics Association |accessdate=3-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150709175042/http://www.wafca.com/awards/2004.htm |archivedate=9-iyul 2015-yil }}</ref> |- |[[Washington D.C. Area Film Critics Association Awards 2008|2008]] | [[Washington D.C. Area Film Critics Association Award for Best Ensemble|Best Ensemble]] | ''Revolutionary Road'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=2008 WAFCA Awards |url=http://www.wafca.com/awards/2008.htm |publisher=Washington D.C. Area Film Critics Association |accessdate=3-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150709192739/http://www.wafca.com/awards/2008.htm |archivedate=9-iyul 2015-yil }}</ref> |- |[[Washington D.C. Area Film Critics Association Awards 2012|2012]] | [[Washington D.C. Area Film Critics Association Award for Best Supporting Actor|Best Supporting Actor]] | ''Django Unchained'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=2012 WAFCA Awards |url=http://www.wafca.com/awards/2012.htm |publisher=Washington D.C. Area Film Critics Association |accessdate=3-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150709172608/http://www.wafca.com/awards/2012.htm |archivedate=9-iyul 2015-yil }}</ref> |- |[[Washington D.C. Area Film Critics Association Awards 2013|2013]] |rowspan=3|Best Actor | ''The Wolf of Wall Street'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=2013 WAFCA Awards |url=http://www.wafca.com/awards/2013.htm |publisher=Washington D.C. Area Film Critics Association |accessdate=3-avgust 2015-yil |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150709163907/http://www.wafca.com/awards/2013.htm |archivedate=9-iyul 2015-yil }}</ref> |- |2015 | ''[[The Revenant]]'' | {{Won}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi|title=The 2015 WAFCA Awards|url=http://www.wafca.com/awards/|publisher=Washington D.C. Area Film Critics Association|accessdate=8-fevral 2016-yil|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160131082335/http://www.wafca.com/awards/|archivedate=31-yanvar 2016-yil}}</ref> |- | rowspan="2"| 2019 |rowspan=2|''[[Bir paytlar Hollywoodda]]'' | Nominatsiya | style="text-align:center;" rowspan=2|<ref>{{web manbasi |url=https://www.awardscircuit.com/2019/12/08/washington-dc-area-film-critics-association-winners-parasite-leads-top-wins-jennifer-lopez-picks-up-supporting-actress-win/ |title=Archived copy |access-date=14-yanvar 2020-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20191211024601/https://www.awardscircuit.com/2019/12/08/washington-dc-area-film-critics-association-winners-parasite-leads-top-wins-jennifer-lopez-picks-up-supporting-actress-win/ |archive-date=2019-12-11 |url-status=live }}{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20191211024601/https://www.awardscircuit.com/2019/12/08/washington-dc-area-film-critics-association-winners-parasite-leads-top-wins-jennifer-lopez-picks-up-supporting-actress-win/ |date=2019-12-11 }}</ref> |- | Best Ensemble | Nominatsiya |- ! scope="row" rowspan="3"|[[Young Artist Award]]s | rowspan="2"|[[12th Youth in Film Awards|1991]] | Best Young Actor in a Daytime Series | ''[[Santa Barbara (TV series)|Santa Barbara]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;" rowspan="2"|<ref>{{web manbasi |title=12th Annual Awards |url=http://www.youngartistawards.org/pastnoms12.htm |publisher=[[Young Artist Award]]s |accessdate=2-avgust 2015-yil |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150716012652/http://youngartistawards.org/pastnoms12.htm |archivedate=16-iyul 2015-yil }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150716012652/http://youngartistawards.org/pastnoms12.htm |date=2015-07-16 }}</ref> |- | Best Young Actor Starring in a New Television Series | ''[[Parenthood (1990 TV series)|Parenthood]]'' | {{nom}} |- |[[13th Youth in Film Awards|1992]] | Best Young Actor Co-starring in a Television Series | ''[[Growing Pains (TV series)|Growing Pains]]'' | {{nom}} | style="text-align:center;"|<ref>{{web manbasi |title=13th Annual Awards |url=http://www.youngartistawards.org/pastnoms13.htm |publisher=Young Artist Awards |accessdate=2-avgust 2015-yil |url-status=dead |archiveurl=https://www.webcitation.org/5ww3QZoLx?url=http://www.youngartistawards.org/pastnoms13.htm |archivedate=4-mart 2011-yil }} {{Webarxiv|url=https://www.webcitation.org/5ww3QZoLx?url=http://www.youngartistawards.org/pastnoms13.htm |date=2011-03-04 }}</ref> |- |} == Manbaalar == {{reflist|25em}} == Havolalar == {{notelist}} {{Leonardo DiCaprio}} {{featured list}} 87jjkcmhp90agq42wb65rnqnztjr68g Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Soʻnggi 4 700222 2726587 2711974 2022-07-31T09:56:17Z Malikxan 33427 +1 wikitext text/x-wiki {{Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Soʻnggi/Top}} {{Soʻnggi XS|A|Casual||31-iyul 2022-yil|10|0|0|M}} {{Soʻnggi XS|A|Nataeva||23-iyul 2022-yil|7|0|0|M}} {{Soʻnggi XS|A|Artemev Nikolay||8-may 2022-yil|7|0|0|M}} {{Soʻnggi XS|A|Muxriddin Azimov||8-may 2022-yil|6|0|0|M}} {{Soʻnggi XS|A|Gayrat98||8-may 2022-yil|6|0|0|M}} |}<noinclude> {{Hujjat}} </noinclude> 4lvl0palql2q78antgl52ne8ci0cmjb Bibihaybat masjidi 0 700390 2726391 2686851 2022-07-31T06:59:03Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Masjid |Oʻzbekcha nomi = Bibihaybat masjidi |Asl nomi = {{lang-az|Bibiheybət məscidi}} |Tasvir = Baku Bibi-EybatMosque 004 8705.jpg |Tasvir imzosi = |Tasvir kengligi = 280px |Mamlakat = Ozarbayjon |Hudud turi = |Hudud = |Joylashuv nomi = shahar |Joylashuvi = Bibihaybat |Manzil = |lat_dir =N|lat_deg =40|lat_min =18|lat_sec =31 |lon_dir =E|lon_deg =49|lon_min =49|lon_sec = 13 |region = |CoordScale = |Maqomi = |Maktab yoʻnalishi = shia |IDB = |Mulkdor = |Masjid turi = Jomeʼ-Masjid |Meʼmoriy uslub = Shirvan-Absheron arxitektura maktabi<ref name="bibieybat">{{web manbasi |author = Шахла Нуризаде, кандидат исторических наук. |authorlink = |datepublished = 2007 |url = http://irs-az.com/new/pdf/1275844048892042186.pdf |title = Биби-Эйбат. Здесь возносят молитвы, здесь обретают исцеление |publisher = irs-az.com |accessdate = |archiveurl = https://www.webcitation.org/68IVbcZtA?url=http://irs-az.com/new/pdf/1275844048892042186.pdf |archivedate = 2012-06-09 |url-status = live }}</ref> |Loyiha muallifi = Şirvanşah II Fərruxzad |Meʼmor = Mahmud ibn Sad |Binokor = |Binokorlik tashabbuschisi = |Homiylar = |Asosiy sana = |Qurila boshladi = 1281 |Qurilib bitkazildi = 1282 |Imom = |Holati = amaldagi |Umumiy maydoni = |Oʻlchami = |Bino maydoni = |Hajmi = |Gumbazlar soni = |Balandligi = |Gumbaz balandligi = |Gumbaz yoʻgʻonligi = |Minoralar soni = 2 ta |Minoralar balandligi = |Qurilish materiali = |Tarovih = + |Saharlik va iftor = + |Kutubxona = |Madrasa = |Sayt = |Qoʻshimcha maʼlumotlar = }} '''Bibihaybat masjidi''' ({{lang-az|Bibiheybət məscidi}}) — [[Ozarbayjon Respublikasi]]ning [[Boku]] koʻrfazida joylashgan shialar masjidi. Shirvanshoh davlatining yigirma sakkizinchi hukmdori Abulfath Farruxzad ibn Axsitan ibn Fariburz<ref name="Бретаницкий" /> tomonidan XIII asrning ikkinchi yarmida Ozarbayjon Elxoniylar davlati tarkibida boʻlgan paytda qurilgan shu nomdagi masjidning tiklangan versiyasidir. Mahmud ibn Saʼd tomonidan qurilgan masjid [[1936-yil]]da butun [[SSSR]]da dinga qarshi kurash paytida bolsheviklar tomonidan butunlay vayron qilingan. Bibihaybat majmuasida masjiddan tashqari, Sayyidlar avlodi Hakima Xonum kabi ulugʻvorlarning maqbaralari va qabrlari mavjud. Ushbu yodgorlik Ozarbayjonda islom meʼmoriy yodgorliklarining eng muhim namunasidir. Ozarbayjon shoiri Abbosgulu ogʻa Bakixonov, taniqli fransuz yozuvchisi Aleksandr Dyuma va Xurshidbanu Natavan, Qorabogʻ xonligining soʻnggi hukmdori Mehdigulu xon Javanshirning qizi bu yerga tashrif buyurishgan. Hozirgi kunda ham Ozarbayjonga tashrif buyurgan xorijiy davlatlarning vakillari masjidga tashrif buyuradilar<ref>{{yangiliklar manbasi |title=Yaponiyalı nazirin arvadı Bibiheybət məscidini ziyarət etdi |author= |newspaper= |date= |url=http://modern.az/articles/76795/1/ |accessdate=}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi |title=İranın vitse-prezidenti Bakıda Bibiheybət məscidini ziyarət edib |author= |newspaper= |date= |url=http://az.trend.az/azerbaijan/society/2324884.html |accessdate= |seperator= |archivedate=2016-11-16 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161116055644/http://az.trend.az/azerbaijan/society/2324884.html }}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi |title=Baş Nazirin xanımı Bibiheybət məscidində oldu |author= |newspaper= |date= |url=http://www.interpress.az/5804-ba-nazirin-xanm-bibiheybt-mscidind-oldu.html#.VXrgQka3Dew |accessdate= |seperator= |archivedate=2014-09-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140922114555/http://www.interpress.az/5804-ba-nazirin-xanm-bibiheybt-mscidind-oldu.html#.VXrgQka3Dew |access-date=2020-10-03 |archive-date=2014-09-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140922114555/http://www.interpress.az/5804-ba-nazirin-xanm-bibiheybt-mscidind-oldu.html#.VXrgQka3Dew }}</ref>. == Tarixi == === Qurilish sanasini aniqlash === [[Tasvir:Усыпальница1.jpg|200px|thumb|left|Bibihaybat masjididagi qabr]] Masjid shialarning yettinchi imomi Muso al-Kazimning qizi Hakima qabri ustiga qurilgan. Hakima [[Ali]] va [[Fotima]] avlodlari edi. Hakima unga zarar yetkazgan xalifalardan [[Boku]]ga qochib ketadi<ref name="bibieybat" />. Qabrdagi tosh yozuv Hakima xonimning muqaddas avlodga tegishli ekanligini isbotlaydi: {{quote|Bu yerga oltinchi imom Jaʼfar Sodiqning nevarasi, yettinchi imom Muso al-Kazimning qizi, sakkizinchi imom Ali al-Rzoning singlisi, [[Muhammad]] avlodlari dafn etilgan<ref name="bibieybat" />.}} Tarixchilar masjidning janubiy devoridagi yozuvga asoslanib, masjid qurilgan sana XIII asrning oxiri deb hisoblashadi. Masjid devorida arab tilida shunday yozilgan: „Mahmud ibn Saʼdning qurilishi“<ref name="Бретаницкий" >Л. С. Бретаницкий. Зодчество Азербайджана XII-XV вв. и его место в архитектуре Переднего Востока. — М.: Наука, 1966. — С. 158. — 556 с. <blockquote> {{oq|ru|Мечеть в пос. Ханлар (б. сел. Шихово, б. Биби-Эйбат) близ Баку была построена в конце XIII в. Разрушена она сравнительно недавно и известна по краткому описанию и нескольким фотографиям. Вытянутый, прямоугольный зал мечети перекрывался стрельчатым сводом и был разделен стрельчатой подпружной аркой. На южной стене находился богато декорированный михраб с расположенным около него мимбаром. Мечеть соединялась с пристроенной позднее небольшой усыпальницей. Зал слабо освещало небольшое окно в южной стене, где находилась и арабоязычная надпись с именем зодчего — Махмуда, сына Са'да, строителя замка в сел. Нардаран. В описании глухо говорится о применеии керамики с голубой глазурью и убранстве интерьера мечети. Строительная надпись на восточном фасаде, упоминаемая Б. Дорном и И. Березиным, сообщала, что мечеть построена Фаррухзадом II, сыном Ахситана II, позволяя датировать её временем его правления, т. е. 660-665 гг. х. (1264-65 - 1266-67).}}</blockquote></ref>. Mahmud ibn Saʼd Nardaran qalʼasini va Mulla Ahmad masjidini ham qurdirgan<ref name="mctgovaz">Министерство культуры и туризма Азербайджанской Республики. [http://www.mct.gov.az/?/ru/azculture/view/91/&PHPSESSID=689fc58770347ee67d54ba2ebe6d3a7d Развитие архитектуры в средние века.]mct.gov.az.</ref>. == Masjidning arxitekturasi == Bibihaybat masjidi majmuasini rivojlantirishni qurilishning olti bosqichiga boʻlish mumkin. Har bir bosqich majmuaga yangi bino qoʻshilishi bilan bogʻliq. Rivojlanish bosqichlari XIII asrdan XX asrning boshlariga qadar yoyilib borar ekan, majmua binolarini qurishda turli meʼmorlar qatnashdilar. Qadimgi qismi - qabrning janubiy qismida kubik shaklidagi masjid, 1305-1313-yillarda qurilgan va unga gʻarbdan bogʻlangan minora mavjud. Masjidning ushbu qismining meʼmori Mahmud ibn Saʼddir. Minora meʼmoriy tuzilishi jihatidan Shirvan-Absheron arxitektura maktabiga toʻgʻri keladi va Shirvan hududidagi oʻxshash binolarning rivojlanishini oʻrganish uchun juda muhimdir. Minoraning yuqori qismi naqshlar va stalaktitlar bilan bezatilgan. Bibihaybat masjidi meʼmoriy va rejalashtirish xususiyatiga koʻra oʻrta asrlarda [[Boku]]da keng tarqalgan masjid turiga kiraradi. Janub devoridagi mehrobning yarim doira shaklida joylashgan gumbazi stalaktitlar va oʻymakor naqshlar bilan bezatilgan. == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Bokudagi masjidlar]] <!--{{mosque-stub}} --> gz25qnjb7iyyxgdr4ugk1ga2znyhbvc Red (Taylor Swift qoʻshigʻi) 0 701467 2726590 2484024 2022-07-31T09:58:20Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Infobox song | name = Red | cover = Taylor Swift - Red (Single).png | alt = | border = yes | type = singl | artist = [[Taylor Swift]] | album = [[Red (Taylor Swift albomi)|Red]] | released = {{start date|2013|06|21}} | recorded = {{start date|2011|09|06}} | studio = | venue = | genre = [[Country]]<ref>{{Web manbasi |url=https://tasteofcountry.com/taylor-swift-red-song/ |title=Archived copy |access-date=17-iyul 2020-yil |archive-date=25-aprel 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190425182217/https://tasteofcountry.com/taylor-swift-red-song/ |url-status=dead }}</ref> | length = 3:40 | label = [[Big Machine Records|Big Machine]] | writer = Taylor Swift | producer = {{plainlist| * [[Dann Huff]] * [[:en:Nathan Chapman (record producer)|Nathan Chapman]] * Taylor Swift }} | chronology = [[Taylor Swift]] | prev_title = [[Highway Don't Care]] | prev_year = 2013 | next_title = [[Everything Has Changed]] | next_year = 2013 | misc = }} „'''Red'''“ — amerikalik qoʻshiqchi va qoʻshiqnavis [[Taylor Swift]] tomonidan ijro etilgan hamda toʻrtinchi [[Red (Taylor Swift albomi)|shu nomdagi]] studiya albomi uchun yozilgan qoʻshiq. 2012-yil 2-oktabrda [[AQSh]]da [[Big Machine Records]] tomonidan ''Red''ning ikkinchi reklama singlli sifatida chiqarildi, natijada 2013-yil 21-iyunda albomning beshinchi rasmiy singlli sifatida xizmat qildi.<ref>{{web manbasi |url=http://gfa.radioandrecords.com/publishGFA/GFANextPage.asp?sDate=06/24/2013&Format=4 |title=®R&R :: Going For Adds™ :: Country |publisher=Gfa.radioandrecords.com |date=24-iyun 2013-yil |accessdate=27-iyul 2013-yil |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131015090709/http://gfa.radioandrecords.com/publishGFA/GFANextPage.asp?sDate=06%2F24%2F2013&Format=4 |archivedate=15-oktabr 2013-yil |df=mdy-all }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20131015090709/http://gfa.radioandrecords.com/publishGFA/GFANextPage.asp?sDate=06%2F24%2F2013&Format=4 |date=2013-10-15 }}</ref><ref>{{web manbasi|last=Williott|first=Carl|title=Taylor Swift's 'Red' Nabs Countdown Campaign With iTunes & 'Good Morning America'|url=http://idolator.com/6927062/taylor-swift-red-countdown-itunes-good-morning-america|work=[[:en:Idolator (website)|Idolator]]|publisher=Buzz Media|accessdate=2-oktabr 2012-yil|date=21-sentabr 2012-yil|archive-date=2-iyul 2017-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170702225832/http://www.idolator.com/6927062/taylor-swift-red-countdown-itunes-good-morning-america|url-status=live}}</ref> Musiqiy jihatdan, „Red“, [[country]] janridagi qoʻshiq va uning matnida ranglar va metafora yordamida qizgʻin va shov-shuvli munosabatlar tasvirlangan. == Chiqish tarixi == {|class="wikitable plainrowheaders" |- ! scope="col"| Mamlakat ! scope="col"| Sanasi ! scope="col"| Format ! scope="col"| Leybl |- ! rowspan="2" scope="row" | AQSh | 2-oktabr 2012-yil<ref>{{web manbasi|url=http://www.idolator.com/6979742/taylor-swift-red-listen|title=Taylor Swift's "Red": Hear The Jangly Country Track - idolator|date=2-oktabr 2012-yil|website=idolator.com|access-date=5-noyabr 2013-yil|archive-date=12-sentabr 2017-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170912055627/http://www.idolator.com/6979742/taylor-swift-red-listen|url-status=live}}</ref> | raqamli shaklda yuklab olish | rowspan="2" | [[Big Machine Records]] |- | 24-iyun 2013-yil<ref>{{web manbasi | url=http://gfa.radioandrecords.com/publishGFA/GFANextPage.asp?sDate=06/24/2013&Format=4 | title=Going For Adds: Country (Week Of: 24-iyun 2013-yil) | work=[[Radio & Records]] | accessdate=16-iyun 2013-yil | url-status=dead | archiveurl=https://web.archive.org/web/20131015090709/http://gfa.radioandrecords.com/publishGFA/GFANextPage.asp?sDate=06%2F24%2F2013&Format=4 | archivedate=15-oktabr 2013-yil | df=mdy-all }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20131015090709/http://gfa.radioandrecords.com/publishGFA/GFANextPage.asp?sDate=06%2F24%2F2013&Format=4 |date=2013-10-15 }}</ref> | Country radio |} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * Taylor Swift rasmiy sayti: [https://web.archive.org/web/20121211085648/http://taylorswift.com/releases#release-7171 singl], (qoʻshiq matni bilan) * {{YouTube|Zlot0i3Zykw|"Red"}} {{Taylor Swift qoʻshiqlari}} [[Turkum:Taylor Swift qoʻshiqlari]] [[Turkum:Ingliz tilidagi qoʻshiqlar]] [[Turkum:2011-yil qoʻshiqlari]] 8io87dandcxljpevjz3a3ir2fr8xi5m Son Eseri 0 703847 2725583 2448802 2022-07-30T14:30:21Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Kitob bilgiqutisi | nomi = Son eseri | asl nomi = | tasvir = | izoh = | muallif = [[Halide Edib Adıvar]] | jild_artist = | janr =[[Roman]] | mamlakat =[[Turkiya]] | til =[[Turk tili|turkcha]] | tarjimon = | bezalishi = | seriya = | nashriyot = | nashr qilingan yili = [[1913-yil]] | oʻzbek_nashr_sanasi = | betlari = | avvalgisi = | keyingisi = | isbn = | Lib = | Bosh muharrirlar = | vebsayt = | izohlar = }} '''Son Eseri''' — [[Halide Edib Adıvar]] tomonidan yozilgan va [[1913-yil]]da nashr etilgan romantik roman. [[1913-yil]] [[13-sentabr]]dan [[12-dekabr]]iga qadar Tanin gazetasida seriyalangan va [[1919-yil]]da kitob boʻlib nashr etilgan asar<ref name=metin>[http://www.metincelal.net/turkce/edebiyatyazilari/benhepseni.htm Metin Celal, '''Son Eseri''', ''Metincelal.net Edebiyat yazıları]''</ref> rassom Müfide Kadriga bagʻishlangan. Muallif romanini [[1912-yil]]da Bolqon urushlari paytida hamshira boʻlganida yozgan, bu asarda yozuvchi Feridun Hikmet va yosh ayol rassom Komuranning umidsiz muhabbati haqida hikoya qilinadi<ref name=seher>[https://www.academia.edu/9190631/SON_ESER%C4%B0_MET%C4%B0NDE_ve_RES%C4%B0MDE_D%C3%96NEM_%C4%B0ZLER%C4%B0_Artful_Living Seher Öztürk, '''Son Eseri: Metinde ve Resimde Dönem İzleri''', ''Artfulliving.com.tr 17.07.2014'']{{Deadlink|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. Turmush qurgandan keyin ayollar va erkaklar bir-biriga qarashlari kabi turli xil muammolar oshkor boʻldi<ref name=utku/>. Asar [[Halide Edib Adıvar]]ning Muqaddima sahifasidan keyin „Romancı Niçin Yazar?“ nomli boʻlimi bilan boshlanadi. Asarning romanchi qahramoni va rivoyatchisi Feridun Hikmet tomonidan yozilgan bobning birinchi jumlasi „Men oʻttiz yetti yoshdaman va men roman yozuvchisiman“dir<ref name=seher/>. Garchi voqea erkak rivoyatchi ogʻzidan aytilgan boʻlsa-da, asosiy voqea - ayol qahramon<ref name=utku>{{Web manbasi |url=http://www.thesis.bilkent.edu.tr/0006741.pdf |title=Ayşegül Utku Günaydın, '''Cumhuriyet Öncesi Kadın Yazarların Romanlarında Toplumsal Cinsiyet ve Kimlik Sorunsalı (1877-1923) ''', ''Bilkent Ünviersitesi Türk Edebiyat Bölümü Doktora Tezi, Ağustos 2012'' |arxisana=16 Haziran 2015 |arxivurll=https://web.archive.org/web/20160304192420/http://www.thesis.bilkent.edu.tr/0006741.pdf |archivehistory=4 Mart 2016 |deathurl=evet |accessdate=2020-12-11 |archivedate=2016-03-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304192420/http://www.thesis.bilkent.edu.tr/0006741.pdf }}</ref>. Romanning [[1939-yil]]gi nashrida muallif biroz oʻzgartirishlar kiritgan. Ushbu oʻzgarishlardan biri romanning tugashiga tegishli. Adib ikkinchi nashrga „Saadet Mansion“ nomli boʻlimni qoʻshgan. Ushbu boʻlim Kâmuran vafotidan keyin Ahmet Sherif ismli jurnalistning Asım Bey bilan intervyusi va uning rasmlariga sharhlaridan iborat. == Manbalar == {{manbalar}} {{roman-stub}} [[Turkum:Halide Edib Adıvar romanlari]] [[Turkum:1913-yil romanlari]] [[Turkum:Turkcha romanlar]] {{Halide Edib Adıvar}} sac8vagtbvy96cnbmh01f92eltu3otb Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç 0 705035 2725702 2157298 2022-07-30T15:34:10Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Kitob bilgiqutisi | nomi = Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç | asl nomi = | tasvir= KuyrukluYıldızAltındaBirİzdivaç.jpg | izoh = | muallif = [[Hüseyin Rahmi Gürpınar]] | jild_artist = | janr =[[Roman]] | mamlakat =[[Usmonlilar imperiyasi]] | til =[[Turk tili|turkcha]] | tarjimon = | bezalishi = | seriya = | nashriyot = Mihran Matbaası | nashr qilingan yili =[[1912-yil]] | oʻzbek_nashr_sanasi = | betlari = | avvalgisi = | keyingisi = | isbn = | Lib = | Bosh muharrirlar = | vebsayt = | izohlar = }} '''Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç''' — [[Hüseyin Rahmi Gürpınar]] tomonidan yozilgan va [[1912-yil]]da Mihran Matbaası tomonidan chop etilgan roman. Roman, Halli Kometa [[1910-yil]] [[5-may]]da [[Istanbul]]da dunyoga zarba beradi degan mish-mish bilan zavq olish uchun konferensiyalar oʻtkazayotgan Irfan Galip bilan turmush quradigan sirli ayolning sarguzashtlari haqida hikoya qiladi<ref>Yrd. Doç. Dr. Gamze ÖKSÜZ, A.S. Puşkin'in “Köylü Hanımefendi” Öyküsü İle H.R. Gürpınar'ın “Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç” Romanının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi, The Journal of Academic Social Science Studies, Volume 5 Issue 8, p. 917-929, December 2012</ref>. == Kitobning mazmuni == Roman qahramonlaridan biri İrfan Galip Aksarayda yashaydi. İrfan Galipning otasidan qolgan katta boylik mavjud edi. İrfan Galip oʻqigan kitoblarini boshqalarda qoʻllaydigan odam boʻladi. Ammo uning atrofidagi odamlar uni hech tushunmaydilar. Irfan Galipning xarakteri oilasi va turk qizlaridan shikoyat qiladi va u oʻziga munosib odam topolmayman deb oʻylaganligi sababli, u nikoh toʻgʻrisida biroz pessimistik fikrga ega. Romanning eng diqqatga sazovor joylaridan biri bu Helley Yulduzining dunyoga qulashi haqidagi mish-mishlar<ref>''[http://www.edebiyatfakultesi.com/guyruklu_yildiz_altinda_bir_izdivac1.htm Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç]</ref><ref>{{Web manbasi |url=http://www.edebiyatfakultesi.com/guyruklu_yildiz_altinda_bir_izdivac1.htm |title=Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç |history=9 Nisan 2016 |access-date=2020-12-17 |archive-date=2016-04-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160409150951/http://www.edebiyatfakultesi.com/guyruklu_yildiz_altinda_bir_izdivac1.htm }}, Erişim tarihi: 11 Nisan 2016''</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Turkcha romanlar]] [[Turkum:1912-yil romanlari]] [[Turkum:Tarixiy romanlar]] fi114mc6w8y68sqwk2peyklxxsl8j5o Counter-Strike: Global Offensive 0 705862 2726675 2507859 2022-07-31T11:46:05Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''''Counter-Strike: Global Offensive''''' ('''''CS: GO''''') — bu HiddenPath Entertainment va [[Valve|Valve Corporation]] tomonidan ishlab chiqilgan online-shooter oʻyini. CS: GO — Counter-Strike seriyasidagi toʻrtinchi oʻyin hisoblanadi. U 2012-yil avgust oyida chiqqan. 2018-yil 6-dekabrdan Steam platformasida bepul. 6-dekabrga qadar CS sotib olganlar: avtomatik ravishda prime-status va LoyaltyBadge esdalik nishonini („Sadoqat uchun medal“) qoʻlga kiritdilar.<ref>{{Web manbasi|url=https://counterstrike.fandom.com/ru/wiki/Counter-Strike:_Global_Offensive|title=Counter-Strike: Global Offensive|work=Counter Strike Wiki|accessdate=}}</ref> Oʻyin mohiyati ikki jamoa: terrorchilar va kontr-terrorchilar oʻrtasidagi qarama-qarshiliklardan iborat. Terrorchilar va kontr-terrorchilarning maqsadi — dushman jamoasini yengish. Bu degani barcha raqiblarni yoʻq qilish yoki xaritaga bogʻliq vazifani bajarish (bombani portlatish/zararsizlantirish, garovga olinganlarni ushlab turish/qutqarish) degani.<ref>{{Web manbasi|url=https://www.destructoid.com/review-counter-strike-global-offensive-233724.phtml|title=Review: Counter-Strike: Global Offensive|work=Destructoid|accessdate=}}</ref> == O'yin Jarayoni == CS: GO da bitta oʻyin: maʼlum raundlar sonidan iborat. Oʻyin boshida oʻyinchiga oʻyin ichi pullari beriladi, bu pulga u qurol va anjomlar sotib olishi mumkin. Qanchalik samaraliroq oʻyin olib borsangiz, keyingi bosqichning boshida shuncha koʻp pul olasiz. Yomon niyat bilan qilingan harakatlar (masalan, doʻstona odamlarga oʻt qarata ochish) jarima bilan jazolanadi. Butun oʻyinda eng koʻp raundda yenggan jamoa gʻalaba qozonadi.<ref>{{Web manbasi|url=http://read.navi-gaming.com/en/team_news/money_system_in_csgo_explained|title=Money system in CS:GO explained|work=NAVIgaming|accessdate=|archive-date=2017-01-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20170102060245/http://read.navi-gaming.com/en/team_news/money_system_in_csgo_explained}}</ref> GlobalOffensive da 8 turdagi qurol mavjud: sovuq, pistoletlar, miltiq, avtomatlar, pistolet-pulemyotlar, shturm vintovkalari, snayper vintovkalari, pulemyotlar, granatalar.<ref>{{Web manbasi|url=https://counterstrike.fandom.com/ru/wiki/Оружие|title=Оружие|work=Counter Strike Wiki|accessdate=}}</ref> Patronlar alohida sotib olinmaydi. Toʻliq oʻq-dori zahirasi sotib olingan qurol bilan birga beriladi. Bundan tashqari, asosiy arsenal bilan birga siz qoʻshimcha ravishda Zeusx27 elektroshokerini sotib olishingiz mumkin. Oʻyinda bir nechta rejimlar mavjud: Competitive, Casual, Deathmatch, Arms Race, Demolition, Wingman, Flying Scoutsman, Danger Zone va Weapons Course. Yangi boshlaganlar uchun maxsus oʻquv xaritasi mavjud. Danger Zone — bu royal rejimi boʻlib, 18 ta oʻyinchi butunlay yangi xaritaga tushishadi. Har biri pichoq va planshet bilan oʻyin boshlab, qurol, oʻq-dori, kerakli anjomlar va pul qidirishi kerak. Oʻyinchilar yakka oʻzi yoki duetda oʻynashlari mumkin.<ref>{{Web manbasi|url=https://csgobettings.com/csgo-royal-battle-mode/|title=Counter-Strike: Global Offensive is completely free to play with royal battle mode|work=CSGObettings|accessdate=}}</ref><ref>{{Web manbasi|url=https://www.pcgamer.com/csgo-competitive-guide-your-first-match/|title=CS:GO competitive guide: your first match|work=PCGamer|accessdate=}}</ref> == Kibersport == Professional CS: GO turnirlari: ikkita kategoriyaga boʻlinadi: oddiy (uchinchi tomon tashkilotlar tomonidan oʻtkaziladi) va „Meydjorlar“/"Majorlar". „Majorlar“ — bu ValveCorporation oʻzi tomonidan tuzilgan yoki hech boʻlmaganda homiylik qilinganlar. Ular eng nufuzli hisoblanadi. Masalan, StarLadder Major 2019 mukofot jamgʻarmasi 1 000 000 $ ini tashkil etdi. Boshqa — Blast Premier 2020 ligasida esa bu koʻrsatkich 4 million 250 ming $ ga yetdi.<ref>{{Web manbasi|url=https://www.hltv.org/news/28645/blast-premier-2020-teams-announced|title=BLAST PREMIER 2020 TEAMS ANNOUNCED|work=HLTV|accessdate=}}</ref> Oʻzbekistonlik eng mashhur professional CS: GO oʻyinchisi: „SANJI“ laqabli Sanjar Kuliev. SANJI hozirda Rossiyaning „Virtus.pro“ eSports klubida oʻynamoqda.<ref>{{Web manbasi|url=https://virtus.pro/ru/team|title=Команда|work=Virtus.pro|accessdate=}}</ref> U faoliyati davomida 209 ming dollardan koʻproq pul ishlagan.<ref>{{Web manbasi|url=https://game-tournaments.com/csgo/player?country=105|title=Рейтинг игроков CS:GO|work=Game Tournaments|accessdate=}}</ref> == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://www.valvesoftware.com/games/csgo.html CS:GO] [[Turkum:Video oʻyinlar]] po0cz57z2cr0qyqwg86x82dwrtu1gv0 Foydalanuvchi:Azizxon Muzaffarov 2 709028 2725842 2719823 2022-07-30T16:52:21Z 82.215.121.67 Sahifadagi barcha matn oʻchirib tashlandi wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 Foydalanuvchi munozarasi:Azizxon Muzaffarov 3 709563 2725923 2517751 2022-07-30T17:51:47Z Optima D 72251 /* Maqolani nomlashda uslubiy uslubiy xatoliklar */ yangi mavzu wikitext text/x-wiki {{hello|[[Foydalanuvchi:Asadbek Botirqulov|Asadbek Botirqulov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Asadbek Botirqulov|munozara]]) 04:11, 17-Aprel 2021 (UTC)}} == Bilgiquti == Shaxsiyatlar bilgiqutisi maqolalar uchun moʻljallangan. Uni foydalanivchi sahifangizga [https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Foydalanuvchi:Azizxon%20Muzaffarov&action=history qoʻshish] yaramaydi. Ushbu masalada tahrirlar urushini boshlab notoʻgʻri ish qilyapsiz. — [[Foydalanuvchi:Kagansky|Kagansky]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara]]) 13:54, 3-Dekabr 2021 (UTC) == Shaxsiyat bilgiqutisi == [[Fayl:Information.svg|25px|alt=Axborot ikonasi]] Salom hamda Vikipediyaga xush kelibsiz! {{tl|Shaxsiyat bilgiqutisi}} [[shaxs]]lar haqidagi maqolalar uchun moʻljallangandir. Istasangiz, foydalanuvchi sahifangizda {{tl|Vikipediyachi}} andozasidan foydalanishingiz mumkin. Iltimos, ogohlantirishlarga qaramay, sababsiz tahrirlar urushini boshlamang. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Malikxan|<span style="color:green">Malikxan</span>]] <b><sup><small>[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]</small></sup></b> 16:27, 20-Fevral 2022 (UTC) :Bu andoza faqatgina shaxslar haqidagi maqolalar uchun moʻljallangan. Ogohlantirishlarga qaramay, bu andozani foydalanuvchi sahifangizga qoʻshishingiz, [[VP:Bloklash siyosati|chetlashtirilishingizga]] olib kelishi mumkin. [[Foydalanuvchi:Malikxan|<span style="color:green">Malikxan</span>]] <b><sup><small>[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]</small></sup></b> 17:12, 20-Fevral 2022 (UTC) Assalomu aleykum Uzr boshqa takrorlanmidi [[Foydalanuvchi:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Azizxon Muzaffarov|munozara]]) 15:59, 20-Aprel 2022 (UTC) == Maqolani nomlashda uslubiy uslubiy xatoliklar == Hormang! O‘zbekcha Vikipediyaga hissa qo‘shayotganingiz juda ham ajoyib. Lekin, bir xatolikka yo‘l qo‘ymoqdasiz. „Ozarboyjon fuqarosi passporti“, emas „Ozarbayjon fuqarolik passporti“, deya nomlash to‘g‘ri bo‘lar edi. Xuddi, „O‘zbekiston fuqarolik passporti“, degan jumla bilan bir xil bo‘ladi. Iltimos, keyingi safar bunday xatoliklarga yo‘l qo‘ymaslikka harakat qiling. Hurmat bilan, [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 17:51, 30-Iyul 2022 (UTC) aksla3zrzvtfo7pkkoyql6dkooesaoy 2725925 2725923 2022-07-30T17:54:32Z Azizxon Muzaffarov 61732 /* Maqolani nomlashda uslubiy uslubiy xatoliklar */ Javob wikitext text/x-wiki {{hello|[[Foydalanuvchi:Asadbek Botirqulov|Asadbek Botirqulov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Asadbek Botirqulov|munozara]]) 04:11, 17-Aprel 2021 (UTC)}} == Bilgiquti == Shaxsiyatlar bilgiqutisi maqolalar uchun moʻljallangan. Uni foydalanivchi sahifangizga [https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Foydalanuvchi:Azizxon%20Muzaffarov&action=history qoʻshish] yaramaydi. Ushbu masalada tahrirlar urushini boshlab notoʻgʻri ish qilyapsiz. — [[Foydalanuvchi:Kagansky|Kagansky]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara]]) 13:54, 3-Dekabr 2021 (UTC) == Shaxsiyat bilgiqutisi == [[Fayl:Information.svg|25px|alt=Axborot ikonasi]] Salom hamda Vikipediyaga xush kelibsiz! {{tl|Shaxsiyat bilgiqutisi}} [[shaxs]]lar haqidagi maqolalar uchun moʻljallangandir. Istasangiz, foydalanuvchi sahifangizda {{tl|Vikipediyachi}} andozasidan foydalanishingiz mumkin. Iltimos, ogohlantirishlarga qaramay, sababsiz tahrirlar urushini boshlamang. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Malikxan|<span style="color:green">Malikxan</span>]] <b><sup><small>[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]</small></sup></b> 16:27, 20-Fevral 2022 (UTC) :Bu andoza faqatgina shaxslar haqidagi maqolalar uchun moʻljallangan. Ogohlantirishlarga qaramay, bu andozani foydalanuvchi sahifangizga qoʻshishingiz, [[VP:Bloklash siyosati|chetlashtirilishingizga]] olib kelishi mumkin. [[Foydalanuvchi:Malikxan|<span style="color:green">Malikxan</span>]] <b><sup><small>[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]</small></sup></b> 17:12, 20-Fevral 2022 (UTC) Assalomu aleykum Uzr boshqa takrorlanmidi [[Foydalanuvchi:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Azizxon Muzaffarov|munozara]]) 15:59, 20-Aprel 2022 (UTC) == Maqolani nomlashda uslubiy uslubiy xatoliklar == Hormang! O‘zbekcha Vikipediyaga hissa qo‘shayotganingiz juda ham ajoyib. Lekin, bir xatolikka yo‘l qo‘ymoqdasiz. „Ozarboyjon fuqarosi passporti“, emas „Ozarbayjon fuqarolik passporti“, deya nomlash to‘g‘ri bo‘lar edi. Xuddi, „O‘zbekiston fuqarolik passporti“, degan jumla bilan bir xil bo‘ladi. Iltimos, keyingi safar bunday xatoliklarga yo‘l qo‘ymaslikka harakat qiling. Hurmat bilan, [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 17:51, 30-Iyul 2022 (UTC) :Assalomu alekum. Rahmat! O'zizam hormang. Lekin davlat nomi [[Ozarbayjon]] ku [[Foydalanuvchi:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Azizxon Muzaffarov|munozara]]) 17:54, 30-Iyul 2022 (UTC) 6eius7lkuh5lr4kyu9x6m6r4wej0wiu 2725935 2725925 2022-07-30T18:04:23Z Optima D 72251 /* Maqolani nomlashda uslubiy uslubiy xatoliklar */ Javob wikitext text/x-wiki {{hello|[[Foydalanuvchi:Asadbek Botirqulov|Asadbek Botirqulov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Asadbek Botirqulov|munozara]]) 04:11, 17-Aprel 2021 (UTC)}} == Bilgiquti == Shaxsiyatlar bilgiqutisi maqolalar uchun moʻljallangan. Uni foydalanivchi sahifangizga [https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Foydalanuvchi:Azizxon%20Muzaffarov&action=history qoʻshish] yaramaydi. Ushbu masalada tahrirlar urushini boshlab notoʻgʻri ish qilyapsiz. — [[Foydalanuvchi:Kagansky|Kagansky]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara]]) 13:54, 3-Dekabr 2021 (UTC) == Shaxsiyat bilgiqutisi == [[Fayl:Information.svg|25px|alt=Axborot ikonasi]] Salom hamda Vikipediyaga xush kelibsiz! {{tl|Shaxsiyat bilgiqutisi}} [[shaxs]]lar haqidagi maqolalar uchun moʻljallangandir. Istasangiz, foydalanuvchi sahifangizda {{tl|Vikipediyachi}} andozasidan foydalanishingiz mumkin. Iltimos, ogohlantirishlarga qaramay, sababsiz tahrirlar urushini boshlamang. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Malikxan|<span style="color:green">Malikxan</span>]] <b><sup><small>[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]</small></sup></b> 16:27, 20-Fevral 2022 (UTC) :Bu andoza faqatgina shaxslar haqidagi maqolalar uchun moʻljallangan. Ogohlantirishlarga qaramay, bu andozani foydalanuvchi sahifangizga qoʻshishingiz, [[VP:Bloklash siyosati|chetlashtirilishingizga]] olib kelishi mumkin. [[Foydalanuvchi:Malikxan|<span style="color:green">Malikxan</span>]] <b><sup><small>[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]</small></sup></b> 17:12, 20-Fevral 2022 (UTC) Assalomu aleykum Uzr boshqa takrorlanmidi [[Foydalanuvchi:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Azizxon Muzaffarov|munozara]]) 15:59, 20-Aprel 2022 (UTC) == Maqolani nomlashda uslubiy uslubiy xatoliklar == Hormang! O‘zbekcha Vikipediyaga hissa qo‘shayotganingiz juda ham ajoyib. Lekin, bir xatolikka yo‘l qo‘ymoqdasiz. „Ozarboyjon fuqarosi passporti“, emas „Ozarbayjon fuqarolik passporti“, deya nomlash to‘g‘ri bo‘lar edi. Xuddi, „O‘zbekiston fuqarolik passporti“, degan jumla bilan bir xil bo‘ladi. Iltimos, keyingi safar bunday xatoliklarga yo‘l qo‘ymaslikka harakat qiling. Hurmat bilan, [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 17:51, 30-Iyul 2022 (UTC) :Assalomu alekum. Rahmat! O'zizam hormang. Lekin davlat nomi [[Ozarbayjon]] ku [[Foydalanuvchi:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Azizxon Muzaffarov|munozara]]) 17:54, 30-Iyul 2022 (UTC) ::Va alaykum assalom! Yuqoridagi eslatmada urg‘u '''fuqarolik''' so‘ziga tushgandir. [[Belarus Respublikasi fuqarolik pasporti]] haqidagi maqolani o‘rganib chiqsangiz, yanada ajoyib maqolalar yarata olishingiz mumkin. Xayli kech, [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 18:04, 30-Iyul 2022 (UTC) rmcd3yfp2orkln6fxiiu64mnljc28yj 2725939 2725935 2022-07-30T18:05:07Z Optima D 72251 /* Maqolani nomlashda uslubiy uslubiy xatoliklar */ wikitext text/x-wiki {{hello|[[Foydalanuvchi:Asadbek Botirqulov|Asadbek Botirqulov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Asadbek Botirqulov|munozara]]) 04:11, 17-Aprel 2021 (UTC)}} == Bilgiquti == Shaxsiyatlar bilgiqutisi maqolalar uchun moʻljallangan. Uni foydalanivchi sahifangizga [https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Foydalanuvchi:Azizxon%20Muzaffarov&action=history qoʻshish] yaramaydi. Ushbu masalada tahrirlar urushini boshlab notoʻgʻri ish qilyapsiz. — [[Foydalanuvchi:Kagansky|Kagansky]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara]]) 13:54, 3-Dekabr 2021 (UTC) == Shaxsiyat bilgiqutisi == [[Fayl:Information.svg|25px|alt=Axborot ikonasi]] Salom hamda Vikipediyaga xush kelibsiz! {{tl|Shaxsiyat bilgiqutisi}} [[shaxs]]lar haqidagi maqolalar uchun moʻljallangandir. Istasangiz, foydalanuvchi sahifangizda {{tl|Vikipediyachi}} andozasidan foydalanishingiz mumkin. Iltimos, ogohlantirishlarga qaramay, sababsiz tahrirlar urushini boshlamang. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Malikxan|<span style="color:green">Malikxan</span>]] <b><sup><small>[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]</small></sup></b> 16:27, 20-Fevral 2022 (UTC) :Bu andoza faqatgina shaxslar haqidagi maqolalar uchun moʻljallangan. Ogohlantirishlarga qaramay, bu andozani foydalanuvchi sahifangizga qoʻshishingiz, [[VP:Bloklash siyosati|chetlashtirilishingizga]] olib kelishi mumkin. [[Foydalanuvchi:Malikxan|<span style="color:green">Malikxan</span>]] <b><sup><small>[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]</small></sup></b> 17:12, 20-Fevral 2022 (UTC) Assalomu aleykum Uzr boshqa takrorlanmidi [[Foydalanuvchi:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Azizxon Muzaffarov|munozara]]) 15:59, 20-Aprel 2022 (UTC) == Maqolani nomlashda uslubiy uslubiy xatoliklar == Hormang! O‘zbekcha Vikipediyaga hissa qo‘shayotganingiz juda ham ajoyib. Lekin, bir xatolikka yo‘l qo‘ymoqdasiz. „Ozarbayjon fuqarosi passporti“, emas „Ozarbayjon fuqarolik passporti“, deya nomlash to‘g‘ri bo‘lar edi. Xuddi, „O‘zbekiston fuqarolik passporti“, degan jumla bilan bir xil bo‘ladi. Iltimos, keyingi safar bunday xatoliklarga yo‘l qo‘ymaslikka harakat qiling. Hurmat bilan, [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 17:51, 30-Iyul 2022 (UTC) : Assalomu alekum. Rahmat! Oʻzizam hormang. Lekin davlat nomi [[Ozarbayjon]] ku [[Foydalanuvchi:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Azizxon Muzaffarov|munozara]]) 17:54, 30-Iyul 2022 (UTC) :: Va alaykum assalom! Yuqoridagi eslatmada urg‘u '''fuqarolik''' so‘ziga tushgandir. [[Belarus Respublikasi fuqarolik pasporti]] haqidagi maqolani o‘rganib chiqsangiz, yanada ajoyib maqolalar yarata olishingiz mumkin. Xayli kech, [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 18:04, 30-Iyul 2022 (UTC) 2vt3uba5j4njwr0diwsdeymv2dl1r5q 2725940 2725939 2022-07-30T18:05:41Z Azizxon Muzaffarov 61732 /* Maqolani nomlashda uslubiy uslubiy xatoliklar */ Javob wikitext text/x-wiki {{hello|[[Foydalanuvchi:Asadbek Botirqulov|Asadbek Botirqulov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Asadbek Botirqulov|munozara]]) 04:11, 17-Aprel 2021 (UTC)}} == Bilgiquti == Shaxsiyatlar bilgiqutisi maqolalar uchun moʻljallangan. Uni foydalanivchi sahifangizga [https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Foydalanuvchi:Azizxon%20Muzaffarov&action=history qoʻshish] yaramaydi. Ushbu masalada tahrirlar urushini boshlab notoʻgʻri ish qilyapsiz. — [[Foydalanuvchi:Kagansky|Kagansky]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara]]) 13:54, 3-Dekabr 2021 (UTC) == Shaxsiyat bilgiqutisi == [[Fayl:Information.svg|25px|alt=Axborot ikonasi]] Salom hamda Vikipediyaga xush kelibsiz! {{tl|Shaxsiyat bilgiqutisi}} [[shaxs]]lar haqidagi maqolalar uchun moʻljallangandir. Istasangiz, foydalanuvchi sahifangizda {{tl|Vikipediyachi}} andozasidan foydalanishingiz mumkin. Iltimos, ogohlantirishlarga qaramay, sababsiz tahrirlar urushini boshlamang. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Malikxan|<span style="color:green">Malikxan</span>]] <b><sup><small>[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]</small></sup></b> 16:27, 20-Fevral 2022 (UTC) :Bu andoza faqatgina shaxslar haqidagi maqolalar uchun moʻljallangan. Ogohlantirishlarga qaramay, bu andozani foydalanuvchi sahifangizga qoʻshishingiz, [[VP:Bloklash siyosati|chetlashtirilishingizga]] olib kelishi mumkin. [[Foydalanuvchi:Malikxan|<span style="color:green">Malikxan</span>]] <b><sup><small>[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]</small></sup></b> 17:12, 20-Fevral 2022 (UTC) Assalomu aleykum Uzr boshqa takrorlanmidi [[Foydalanuvchi:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Azizxon Muzaffarov|munozara]]) 15:59, 20-Aprel 2022 (UTC) == Maqolani nomlashda uslubiy uslubiy xatoliklar == Hormang! O‘zbekcha Vikipediyaga hissa qo‘shayotganingiz juda ham ajoyib. Lekin, bir xatolikka yo‘l qo‘ymoqdasiz. „Ozarbayjon fuqarosi passporti“, emas „Ozarbayjon fuqarolik passporti“, deya nomlash to‘g‘ri bo‘lar edi. Xuddi, „O‘zbekiston fuqarolik passporti“, degan jumla bilan bir xil bo‘ladi. Iltimos, keyingi safar bunday xatoliklarga yo‘l qo‘ymaslikka harakat qiling. Hurmat bilan, [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 17:51, 30-Iyul 2022 (UTC) : Assalomu alekum. Rahmat! Oʻzizam hormang. Lekin davlat nomi [[Ozarbayjon]] ku [[Foydalanuvchi:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Azizxon Muzaffarov|munozara]]) 17:54, 30-Iyul 2022 (UTC) :: Va alaykum assalom! Yuqoridagi eslatmada urg‘u '''fuqarolik''' so‘ziga tushgandir. [[Belarus Respublikasi fuqarolik pasporti]] haqidagi maqolani o‘rganib chiqsangiz, yanada ajoyib maqolalar yarata olishingiz mumkin. Xayli kech, [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 18:04, 30-Iyul 2022 (UTC) :::Haa uzr, Rahmat [[Foydalanuvchi:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Azizxon Muzaffarov|munozara]]) 18:05, 30-Iyul 2022 (UTC) 7q34k5oyqy6itzrbszwhq4965acx598 2725941 2725940 2022-07-30T18:07:20Z Optima D 72251 /* Maqolani nomlashda uslubiy uslubiy xatoliklar */ wikitext text/x-wiki {{hello|[[Foydalanuvchi:Asadbek Botirqulov|Asadbek Botirqulov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Asadbek Botirqulov|munozara]]) 04:11, 17-Aprel 2021 (UTC)}} == Bilgiquti == Shaxsiyatlar bilgiqutisi maqolalar uchun moʻljallangan. Uni foydalanivchi sahifangizga [https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Foydalanuvchi:Azizxon%20Muzaffarov&action=history qoʻshish] yaramaydi. Ushbu masalada tahrirlar urushini boshlab notoʻgʻri ish qilyapsiz. — [[Foydalanuvchi:Kagansky|Kagansky]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara]]) 13:54, 3-Dekabr 2021 (UTC) == Shaxsiyat bilgiqutisi == [[Fayl:Information.svg|25px|alt=Axborot ikonasi]] Salom hamda Vikipediyaga xush kelibsiz! {{tl|Shaxsiyat bilgiqutisi}} [[shaxs]]lar haqidagi maqolalar uchun moʻljallangandir. Istasangiz, foydalanuvchi sahifangizda {{tl|Vikipediyachi}} andozasidan foydalanishingiz mumkin. Iltimos, ogohlantirishlarga qaramay, sababsiz tahrirlar urushini boshlamang. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Malikxan|<span style="color:green">Malikxan</span>]] <b><sup><small>[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]</small></sup></b> 16:27, 20-Fevral 2022 (UTC) :Bu andoza faqatgina shaxslar haqidagi maqolalar uchun moʻljallangan. Ogohlantirishlarga qaramay, bu andozani foydalanuvchi sahifangizga qoʻshishingiz, [[VP:Bloklash siyosati|chetlashtirilishingizga]] olib kelishi mumkin. [[Foydalanuvchi:Malikxan|<span style="color:green">Malikxan</span>]] <b><sup><small>[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]</small></sup></b> 17:12, 20-Fevral 2022 (UTC) Assalomu aleykum Uzr boshqa takrorlanmidi [[Foydalanuvchi:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Azizxon Muzaffarov|munozara]]) 15:59, 20-Aprel 2022 (UTC) == Maqolani nomlashda uslubiy uslubiy xatoliklar == Hormang! O‘zbekcha Vikipediyaga hissa qo‘shayotganingiz juda ham ajoyib. Lekin, bir xatolikka yo‘l qo‘ymoqdasiz. „Ozarbayjon fuqarosi passporti“, emas „Ozarbayjon fuqarolik passporti“, deya nomlash to‘g‘ri bo‘lar edi. Xuddi, „O‘zbekiston fuqarolik passporti“, degan jumla bilan bir xil bo‘ladi. Iltimos, keyingi safar bunday xatoliklarga yo‘l qo‘ymaslikka harakat qiling. Hurmat bilan, [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 17:51, 30-Iyul 2022 (UTC) : Assalomu alekum. Rahmat! Oʻzizam hormang. Lekin davlat nomi [[Ozarbayjon]] ku [[Foydalanuvchi:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Azizxon Muzaffarov|munozara]]) 17:54, 30-Iyul 2022 (UTC) :: Va alaykum assalom! Yuqoridagi eslatmada urg‘u '''fuqarolik''' so‘ziga tushgandir. [[Belarus Respublikasi fuqarolik pasporti]] haqidagi maqolani o‘rganib chiqsangiz, yanada ajoyib maqolalar yarata olishingiz mumkin. Xayrli kech, [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 18:04, 30-Iyul 2022 (UTC) ::: Haa uzr, Rahmat [[Foydalanuvchi:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Azizxon Muzaffarov|munozara]]) 18:05, 30-Iyul 2022 (UTC) nxcpnrjuqnghvokwxuo0749yhvpcx62 Oral Ataniyazova 0 709862 2726265 2664494 2022-07-31T04:28:29Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Oral Aminovna Ataniyazova''' (tugʻ. 1956-yilda Qoraqalpoq ASSR, [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) — qoraqalpoq shifokori, olim va davlat arbobi, [[Fan doktori|tibbiyot fanlari doktori]], 2020-yildan Qoraqalpogʻiston Tibbiyot Instituti rektori, [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati]]ning aʼzosi III va IV chaqiriqlari. == Biografiya == Ataniyazova Oral Aminovna 1956-yilda Qora-Qalpoq ASSRda tugʻilgan. 2001-yilda [[Toshkent pediatriya tibbiyot instituti]]ning Nukus filiali direktori etib tayinlandi<ref>{{Web manbasi|url=http://karakalpakstan.uz/ru/page/show/182|title=Ректорат Каракалпакский медицинский институт|work=Портал государственной власти Республики Каракалпакстан|accessdate=2021-04-02|language=ru}}</ref><ref>{{Web manbasi|title=Вновь избранные сенаторы: кто они?|language=ru|url=https://www.gazeta.uz/ru/2015/01/16/senators/|work=Газета.uz|date=2015-01-16|accessdate=2021-04-02}}</ref>. 2015-yilda III chaqiriq Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining deputati, shuningdek Senatning Xalqaro aloqalar, tashqi iqtisodiy aloqalar, xorijiy investitsiyalar va turizm qoʻmitasi aʼzosi etib saylangan<ref>{{Web manbasi|title=Парламентарии Узбекистана за диалог между всеми нациями во имя мирного и инклюзивного будущего|language=ru|url=https://xs.uz/ru/post/parlamentarii-uzbekistana-za-dialog-mezhdu-vsemi-natsiyami-vo-imya-mirnogo-i-inklyuzivnogo-buduschego|work=xs.uz|accessdate=2021-04-02}}</ref>. 2020-yilda IV chaqiriq Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining deputati, shuningdek Senatning Fan, taʼlim va sogʻliqni saqlash qoʻmitasi aʼzosi etib saylangan<ref>{{Web manbasi|url=https://lex.uz/docs/5108384|title=327-IV-сон 10.06.2020. О создании межпарламентской группы Олий Мажлиса Республики Узбекистан по сотрудничеству с Национальной Ассамблеей Республики Корея|language=ru|work=lex.uz|accessdate=2021-04-02}}</ref>. Hukumatning 2020-yil 20-maydagi qarori bilan Oral Aminovna Ataniyazova [[Qoraqalpogʻiston tibbiyot instituti]]ning rektori etib tayinlandi<ref>{{Web manbasi|title=Постановлением Правительства назначены новые ректоры|url=https://www.uzdaily.uz/ru/post/52071|language=ru|work=UzDaily.uz|accessdate=2021-04-02}}</ref><ref>{{Web manbasi|url=https://uz.sputniknews.ru/20200520/Naznacheny-rektory-vuzov-v-Tashkente-i-Nukuse-14174463.html|title=Назначены ректоры вузов в Ташкенте и Нукусе|language=ru|work=Sputnik Узбекистан|date=2020-05-20|accessdate=2021-04-02}}</ref>. == Ilmiy faoliyat == [[Moskva]]da tibbiyot fanlari doktori unvonini olganidan soʻng Ataniyazova 1992-yilda [[Qoraqalpogʻiston]]dagi reproduktiv yoshdagi 5000 ayol oʻrtasida soʻrov oʻtkazdi. Natijalar hayratda qoldirdi: soʻrovda qatnashgan ayollarning 90% dan ortigʻi homiladorlik yoki tugʻruq paytida har qanday asoratlarga duch keldi<ref>{{Web manbasi|title=Ask us, involve us|language=en|work=[[UNEP]]|url=http://www.unep.org/ourplanet/imgversn/113/atan.html|date=2012-02-07|accessdate=2021-04-02|archive-date=2012-02-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20120207151424/http://www.unep.org/ourplanet/imgversn/113/atan.html}}</ref>. Bunga Qoraqalpogʻiston bilan chegaradosh [[Orol dengizi]] mintaqasidagi ekologik falokat sabab boʻlgan. Ushbu topilmalarga javoban Ataniyazova „Perzent“ deb nomlangan Qoraqalpogʻiston Reproduktiv salomatligi va atrof-muhitni muhofaza qilish markazini tashkil etdi, bu qoraqalpoq tilida „nasl“ degan maʼnoni anglatadi<ref>{{Web manbasi|language=en|title=Perzent--Karakalpak Center for Reproductive Health and Environment|url=http://www.friends-partners.org/CCSI/nisorgs/uzbek/perzent.htm|work=Friends-Partners.org|date=2009-05-10|accessdate=2021-04-02|archive-date=2009-05-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20090510070508/http://www.friends-partners.org/CCSI/nisorgs/uzbek/perzent.htm}}</ref>. Reproduktiv salomatlik boʻyicha tajribasidan kelib chiqib, u koʻplab jahon konferentsiyalarida asosiy maʼruzachi boʻlib, [[Birlashgan millatlar tashkiloti|Birlashgan Millatlar Tashkilotida]] nutq soʻzladi<ref>{{Web manbasi|url=http://www.goldmanprize.org/node/76|title=Oral Ataniyazova|language=en|work=GoldmanPrize.org|date=2006-05-16|accessdate=2021-04-02|archive-date=2006-05-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20060516055658/http://www.goldmanprize.org/node/76}}</ref>. == Mukofotlar == 2000-yilda Goldman Atrof-muhit mukofotiga sazovor boʻldi<ref>{{Web manbasi|language=en|url=https://www.goldmanprize.org/recipient/oral-ataniyazova/|title=Oral Ataniyazova|work=GoldmanPrize.org|publisher=Goldman Environmental Foundation|accessdate=2021-04-02}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Oʻzbekiston olimlari]] [[Turkum:Oʻzbekiston senatorlari]] bx6895ciwvypm4mmyuo139irxwwti63 Portal munozarasi:Mundarija 101 710057 2725467 2585001 2022-07-30T12:57:07Z Abdumannon Anvarov 76876 Xato toʻgʻirlandi wikitext text/x-wiki == O'zbekiston == Juda ham go'zal yurt [[Foydalanuvchi:Tashkentium|Tashkentium]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Tashkentium|munozara]]) 08:50, 29-May 2022 (UTC) mot4x8x28sjbdzld4it913gikgjwq5m One Piece 0 710427 2726250 2713375 2022-07-31T03:44:04Z Stephan1000000 46619 num_episodes wikitext text/x-wiki {{Telekoʻrsatuv bilgiqutisi | nomi = One Piece<br />ワンピース | tasvir = | image_ex = OnePiece 1.jpg | izoh = | genre = [[Sarguzasht]], [[fantaziya]] | creator = | developer = | presenter = | starring = | voices = | narrated = | theme_music_composer = | opentheme = | endtheme = | composer = | country = {{flagicon|Japan}} | language = [[Yapon tili|Yaponcha]] | num_series = | num_episodes = 1027 | list_episodes = One Piece qismlari roʻyxati | executive_producer = | producer = | asst_producer = | editor = | location = | runtime = | network = | picture_format = | audio_format = | first_run = | first_aired = [[20-Oktyabr]] [[1999]] | last_aired = bugun | preceded_by = | followed_by = | related = | vebsayt = | imdb_id = | tv_com_id = }}'''''One Piece''''', ([[yapon tili|yaponcha]]: ワンピース, '''''Wan Pīsu''''') — [[Eiichiro Oda]] tomonidan yozilgan va tasvirlangan yapon mangasidir. Anime teleserial suratga olindi [[Toei Animation]] kompaniyalari tomonidan manga asosida. [[Fuji TV]] telekanalida namoyish etilgan. == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda film|id=0388629}} * {{Rasmiy sayt|http://one-piece.com/}} (yapon tilida) * [http://www.shonenjump.com/j/rensai/onepiece.html Weekly Shōnen Jump sayti] (yapon tilida) * [https://web.archive.org/web/20160110161646/http://www.onepiece.com.au/grandline/ Madman Entertainment sayti] (ingliz tilida) [[Turkum:Anime]] [[Turkum:Manga]] [[Turkum:Yaponiya teleseriallari]] o4iiiyjbu9fxp3lvr66hn977unq31sm Pepperstone 0 710618 2726370 2395830 2022-07-31T06:44:25Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Pepperstone''' – Melburndagi [[broker]] boʻlib, moliya instrumentlari bozoriga, shu jumladan Forex, indekslar, aktsiyalar, xomashyo tovarlari, kriptovalyutalar va vlyutalar indeksidagi CFD kabilarga kirib ishlash imkoniyatini taqdim qilishga ixtisoslashgan.<ref>{{web manbasi|title=Pepperstone Forex Broker Information|url=http://forex.tradingcharts.com/forex_broker/Pepperstone_Financial_Pty_Ltd.html|lang=en|accessdate=2021-05-20|website=forex.tradingcharts.com}}</ref><ref>{{web manbasi|title=Available instruments|url=https://pepperstone.com/au/trading/instruments|lang=en|accessdate=2021-05-20|website=pepperstone.com}}</ref> == Tarixi == Pepperstone kompaniyasiga 2010-yilda Owen Kerr va Joe Davenport.tomonidan asos solingan.<ref>{{web manbasi|title=Owen Kerr, 2011 Anthill 30under30 Winner|url=http://anthillonline.com/owen-kerr-2011-anthill-30under30-winner/|lang=en|accessdate=2021-05-20|website=anthillonline.com}}</ref><ref>{{web manbasi|title=Australian Securities & Investments Commission|url=http://www2.search.asic.gov.au/cgi-bin/gfs010c?FORMID=authreproles&ORIGIN=far&REPNO=389931|lang=en|accessdate=2021-05-20|website=search.asic.gov.au|archive-date=2010-12-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20101212133026/http://www2.search.asic.gov.au/cgi-bin/gfs010c?FORMID=authreproles&ORIGIN=far&REPNO=389931}}</ref> 2013-yilda Pepperstone kompaniyasi Avstraliyaning qimmatbaho qogʻozlar va investitsiyalar boʻyicha komissiyasiga hamda Avstraliya politsiyasiga Avstraliya tarixidagi eng yirik insayderlik savdosi boʻyichsa jinoyat ishini ochishga yordam bergan.<ref>{{web manbasi|title=Alleged insider trading case cracked through LinkedIn|url=http://www.smh.com.au/business/alleged-insider-trading-case-cracked-through-linkedin-20140511-zr9mw.html|lang=en|accessdate=2021-05-20|website=smh.com.au}}</ref> OAVdagi boshqa xabarda taʼkidlanishicha, kompaniyaning yetakchi xodimi tartibga soluvchi organga axborotni ochiqlagani uchun ishdan boʻshatilgan. 2016-yil mart oyida Pepperstone oʻz biznesining salmoqli qismini Champ Private Equity kompaniyasiga sotganligini maʼlum qilgan. Champ Private Equity oʻzining Pepperstonedagi ulushini oʻsha bitimdan 2,5 yil oʻtib sotib yuborgan. Bu biznes Champ Fiona Lock kompaniyasining oliy rahbariyati-ijrochi direktor Tamas Szabo hamda uning boshqaruvchi direktori boshchiligidagi komanda tomonidan sotib olingan.<ref>{{web manbasi|title=CHAMP to exit Pepperstone; new role for managing director Fiona Lock|url=https://www.afr.com/street-talk/champ-to-exit-pepperstone-investment-sources-20180912-h159bu|lang=en|accessdate=2021-05-20|website=afr.com}}</ref> == Xizmatlar va ekspluatatsiya == Pepperstone Equinix dan foydalangan holda banklararo tarmoq faoliyatini qoʻllab-quvvatlaydi. Pepperstone valyuta savdosi uchun turlicha chetdan olinuvchi vositalar va infratuzilmadan, shu jumladan MetaTrader 4 va 5 hamda Zoho CRMdan foydalanadi. MT4ning koʻp sonli brokerlari qatori, kompaniya MT4 foizlar taqsimotini boshqarish boʻyicha instrumentni (PAMM) ham taklif qiladi.<ref>{{web manbasi|title=Pepperstone Floats Tool For FX Traders|url=http://www.institutionalinvestor.com/Article/2771776/Pepperstone-Floats-Tool-For-FX-Traders.html?ArticleId=2771776|lang=en|accessdate=2021-05-20|website=institutionalinvestor.com}}</ref> 2012-yil avgust oyida kompaniya MT4 platformasiga muqobil sifatida, oʻzining EDGE FX savdo platformasini yoʻlga qoʻyganligini maʼlum qildi. Pepperstone unchalik katta boʻlmagan summalarga moʻljallangan standart hisobraqam turini, shuningdek ancha tajribali treyderlar hamda algoritmik maslahatchilar uchun Razor hisob yozuvini taklif qiladi.<ref>{{web manbasi|title=Pepperstone Razor Forex Trading Account (SMART 100)|url=http://anthillonline.com/pepperstone-razor-forex-trading-account-smart-100/|lang=en|accessdate=2021-05-20|website=anthillonline.com}}</ref> == Tartibga solish == Pepperstone xizmatlaridan 188 ta mamlakatda foydalanish imkoniyati mavjud, AQSh, Yaponiya, Eron, Iroq, Suriya bundan mustasno.<ref>{{web manbasi|title=Pepperstone Review 2021|url=https://comparebrokers.co/pepperstone-review/|lang=en|accessdate=2021-05-20|website=comparebrokers.co}}</ref> Kompaniya faoliyati FCA UK, ASIC Australia, CySEC Cyprus, DFSA Dubai, CMA Kenya, SCB Bahamas va BaFin Germany tomonidan tartibga solinadi.<ref>{{web manbasi|title=Pepperstone Gains Germany’s BaFin License|url=https://www.financemagnates.com/forex/brokers/pepperstone-gains-germanys-bafin-license/|lang=en|accessdate=2021-05-20|website=financemagnates.com}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Shirkatlar]] [[Turkum:Pul]] sbb6cl99xtprw4q1saccdrqyp4rwiqo Muhsin Faxrizoda 0 711236 2726132 2692992 2022-07-30T22:28:28Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Olim bilgiqutisi |nomi =Muhsin Faxrizoda |tasvir =Mohsen Fakhrizadeh.jpg |eni =250px |izoh = |tugʻilgan_sanasi =1958-yil 21-mart <!-- {{Tugʻilgan kuni|Yil|Oy|Kun}} --> |tugʻilgan joyi ={{Bayroqikon|Eron}} Qum shahri |vafot_sanasi =2020-yil 27-noyabr |vafot_joyi = Absard shahri |istiqomat_joylari = |fuqaroligi = Eron |vatani = |millati = fors |sohasi = Yadro fizigi |ish_joylari = Imom Husayn universiteti |institutlar =Shahid Bexeshti universiteti<br /> Isfahon universiteti |alma_mater = |tezis_sarlavhasi= |akademik_rahbarlari = |mashhur_shogirdlari = |mashhur_ishlari = |oʻtkazayotgan_taʼsiri = |koʻrsatgan_taʼsiri = |mukofotlari = [[Fayl:Order of Nasr Ribbon.svg|30px]] <small>Nasr medali </small><ref>[https://www.entekhab.ir/fa/news/589869/ اهدای نشان درجه یک نصر به شهید فخری‌زاده / تصاویر نشان نصر مزین به امضای رهبری] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201223201645/https://www.entekhab.ir/fa/news/589869/%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D9%87-%DB%8C%DA%A9-%D9%86%D8%B5%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D9%81%D8%AE%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86-%D9%86%D8%B5%D8%B1-%D9%85%D8%B2%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%85%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%DB%8C |date=23-dekabr 2020-yil }} entekhab</ref><br />[[Fayl:Order of Khedmat.png|30px]] <small>Xizmat medali </small><ref>[https://en.irna.ir/news/84131386/Who-received-badge-of-service-in-Iran-anonymously Who received badge of service in Iran anonymously?] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201205205127/https://en.irna.ir/news/84131386/Who-received-badge-of-service-in-Iran-anonymously |date=5-dekabr 2020-yil }} ''[[Irna]]''</ref> |turmush_oʻrtogʻi= |dini = Islom (shia) |vebsayt = }} '''Muhsin Faxrizoda''' {{Lang-fa|محسن فخری زاده مهابادی}}; (1958-yilda Qum shahrida tugʻilgan<ref>{{veb manbasi |url= https://www.theguardian.com/world/2020/nov/27/mohsen-fakhrizadeh-thought-to-be-key-figure-in-irans-nuclear-efforts |sarlavha= Mohsen Fakhrizadeh: key figure in Iran's nuclear efforts who avoided limelight |muallif= |vebsayt=The Guardian |kirish sanasi=2020-yil 27-noyabr}}</ref>, 2020-yil 27-noyabr kuni Tehron yaqinidagi Absard shahrida oʻldirilgan<ref>{{veb manbasi |url= https://www.i24news.tv/fr/actu/international/moyen-orient/1606485407-iran-un-scientifique-nucleaire-assassine-pres-de-teheran-medias |sarlavha= Iran: un scientifique spécialisé dans le domaine du nucléaire assassiné près de Téhéran (médias) |muallif= |vebsayt=i24News |kirish sanasi=2020-yil 27-noyabr}}</ref>) — [[Eron]] fizigi. [[Islom inqilobi gvardiyasi]] zobiti va [[Tehron]] shahridagi Imom Husayn universitetining fizika professori. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi]] maʼlumotlariga koʻra, Faxrizoda Eron Mudofaa vazirligi va Eron Qurolli Kuchlarining katta ilmiy xodimi va Jismoniy tadqiqotlar markazi (PHRC) rahbari boʻlgan. U ballistik raketalar uchun yadroviy kallakni yaratish boʻyicha [[„Amad loyihasi“]] maxfiy dasturini boshqargan<ref name=p>{{veb manbasi |url= https://www.bbc.com/russian/news-55107593 |sarlavha=Убит "отец иранской бомбы". В Тегеране застрелили физика Фахризаде, которого считали главой ядерной программы |muallif= |vebsayt=BBC |kirish sanasi=2020-yil 27-noyabr}}</ref>. Shuningdek, u Islom inqilobi soqchilar korpusining katta zobiti boʻlgan<ref name=p />. Faxrizoda yadroviy qurol ishlab chiqaradigan SPND tadqiqot firmasini boshqargan. Isroil bosh vaziri Benyamin Netanyaxuning qayd etishicha, Faxrizoda Tehron butun yadro loyihasining rahbari boʻlgan<ref name=o />. Olim „Eron bombasining otasi“ degan nom bilan shuhrat qozongan<ref name=o>{{veb manbasi |url= https://bugun.uz/2021/02/09/eronlik_yadroshunos_olimning_olimida_harbiyning_ishtiroki_borligi_malum_qilindi |sarlavha= Эронлик ядрошунос олимнинг ўлимида ҳарбийнинг иштироки борлиги маълум қилинди |muallif= |vebsayt= Bugun.uz |kirish sanasi= 2021-yil 9-fevral |arxiv-sana= 2021-07-09 |arxiv-url= https://web.archive.org/web/20210709185249/https://bugun.uz/2021/02/09/eronlik_yadroshunos_olimning_olimida_harbiyning_ishtiroki_borligi_malum_qilindi |archive-date= 2021-07-09 |archive-url= https://web.archive.org/web/20210709185249/https://bugun.uz/2021/02/09/eronlik_yadroshunos_olimning_olimida_harbiyning_ishtiroki_borligi_malum_qilindi }}</ref>. 2020-yil 27-noyabr kuni qurolli hujum natijasida halok boʻldi. == Suiqasd == 2020-yil 27-noyabr kuni Tehron yaqinidagi Absard shahrida suiqasd uyushtirilgan<ref>{{veb manbasi |url= https://www.timesofisrael.com/head-of-irans-nuclear-weapons-program-said-assassinated-near-tehran/ |sarlavha= Head of Iranʼs nuclear weapons program is assassinated near Tehran |muallif= |vebsayt= The Times of Israil |kirish sanasi=2020-yil 27-noyabr}}</ref><ref>{{veb manbasi |url= https://www.reuters.com/article/iran-nuclear-scientist-death-int-idUSKBN2871TQ |sarlavha= Iranian nuclear scientist Fakhrizadeh dies in hospital after attack - state media |muallif= |vebsayt= Reuters |kirish sanasi=2020-yil 27-noyabr}}</ref>. Fahrizoda Tehron yaqinidagi Abserd shahrida oʻzining Nissan Teana shaxsiy transportini haydab ketayotganda pistirmaga uchradi<ref>{{veb manbasi |url= https://www.nytimes.com/2020/11/27/world/middleeast/iran-nuclear-scientist-assassinated-mohsen-fakhrizadeh.html |sarlavha= Live Updates: Iran’s Top Nuclear Scientist Killed in Attack, State Media Sa |muallif= |vebsayt= the New York Times |kirish sanasi= 2020-yil 27-noyabr |archive-date= 2020-11-27 |archive-url= https://web.archive.org/web/20201127210300/https://www.nytimes.com/2020/11/27/world/middleeast/iran-nuclear-scientist-assassinated-mohsen-fakhrizadeh.html }}</ref>. Odatda uchta zirhli mashinalar kolonnasi hamrohligida rafiqasi bilan oʻq oʻtkazmaydigan mashinada harakatlangan<ref name=l>{{veb manbasi |url= https://www.jpost.com/middle-east/fakhrizadeh-hit-squads-car-bombs-and-remote-controlled-guns-analysis-650637 |sarlavha= Fakhrizadeh: Hit squads, car bombs and remote-controlled guns - analysis |muallif= |vebsayt= The Jerusalem Post |kirish sanasi=2020-yil 30-noyabr}}</ref><ref>{{veb manbasi |url= https://www.haaretz.com/israel-news/.premium-top-iranian-nuke-scientist-was-killed-by-remote-controlled-machine-gun-report-says-1.9335540 |sarlavha= Top Iranian Nuclear Scientist Was Killed by Remote-controlled Machine Gun, Report Says |muallif= |vebsayt= Haaretz |kirish sanasi=2020-yil 1-dekabr}}</ref>.Voqealar toʻgʻrisida juda koʻp qarama-qarshi va bir-biriga mos kelmaydigan maʼlumotlar mavjud<ref name=l />. Eron hukumati suiqasdda mujohidlar va Isroilni aybladi<ref>{{veb manbasi |url= https://www.bbc.com/news/world-middle-east-55128970 |sarlavha= Mohsen Fakhrizadeh: Iran scientist 'killed by remote-controlled weapon' |muallif= |vebsayt=BBC |kirish sanasi=2020-yil 30-noyabr}}</ref>. Dastlabki mish-mishlarda Faxrizoda Nissan yuk mashinasida boʻlib, u yogʻoch uyum ostida yashiringan portlovchi moddalarni olib ketayotgani haqida boʻlgan. U oldinga harakatlanib ketayotganida qurollangan shaxslar tomonidan mashinasiga qarata oʻt ochilgan; Fahrizoda qoʻriqchilari va hujumchilar oʻrtasida toʻqnashuv boshlandi<ref name=p />. Faxrizoda ogʻir jarohat oldi va shoshilinch ravishda kasalxonaga joʻnatildi. U erda olgan jarohatlari tufayli vafot etgan<ref>{{veb manbasi |url= https://apnews.com/article/dubai-iran-united-arab-emirates-nuclear-weapons-israel-28d7c6e4abec1b82f2d2f3ad649bbe01 |sarlavha= Iran scientist linked to military nuclear program killed |muallif= |vebsayt=AP News |kirish sanasi=2020-yil 28-noyabr}}</ref>. 2010-2012-yillarda toʻrtta Eron yadro mutaxassisi oʻldirilgan. Tehron ularning oʻlimida Isroilni aybladi, ammo bunga dalil yoʻq. Faxrizoda ham bir necha yil oldin amalga oshirilgan muvaffaqiyatsiz suiqasddan omon qolgan<ref name=p />. Eron razvedka xizmatlari yadroviy fizik Muhsin Faxrizoda oʻldirilishi mumkin, deb hisoblashgan. Ammo ular buni jiddiy qabul qilmagan<ref>{{veb manbasi |url= https://www.kommersant.ru/doc/4593480 |sarlavha= Спецслужбы Ирана предполагали, что физика-ядерщика попытаются убить |muallif= |vebsayt=Коммерсанть |kirish sanasi=2020-yil 30-noyabr}}</ref>. === Tahlil === Kuzatuvchilar Faxrizodaning oʻldirilishi Isroilning Jo Bayden Eron bilan muzokaralarni boshlashiga toʻsqinlik qilish niyati bilan bogʻliq boʻlishi mumkin deb hisoblaydi<ref name=p />. Soʻnggi maʻlumotlarga koʻra, suiqasdga dastlabki tayyorgarlik ishlari bilan shugʻullangan odam Qurolli kuchlar aʼzosi boʻlgan. Razvedka fizikka yaqinlashib kelayotgan suiqasd va uning qayerda sodir boʻlishini ham bilgan, ammo ularga vaqt nomaʼlum boʻlgan. Qotillikdan besh kun oldin vazirlik ushbu maʼlumotni tegishli idoralarga yetkazgan, ammo jinoyatning oldini ololmagan<ref name=o />. == Manbalar == {{Manbalar|2}} [[Turkum:1958-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:2020-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:Fiziklar]] [[Turkum:Olimlar]] 4udpe61wje4wlospkt1amaq9w4u9htf SARS-CoV-2 shtammlari 0 711521 2726658 2602890 2022-07-31T11:31:41Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki 2019-yilda koronavirus pandemiyasini keltirib chiqargan ogʻir oʻtkir nafas olish sindromi SARS-CoV-2 minglab shtammlarga ega boʻlib, ba’zi shakllari transmissivlikni kuchaytirishi<ref name="SARS-CoV-2 variants of concern">{{jurnal manbasi |last1=Shahhosseini |first1=Nariman |last2=Babuadze |first2=George |last3=Wong |first3=Gary |last4=Kobinger |first4=Gary |title=Mutation Signatures and In Silico Docking of Novel SARS-CoV-2 Variants of Concern |journal=Microorganisms |date=2021 |volume=9 |issue=5 |page=926 |doi=10.3390/microorganisms9050926 |pmid=33925854 |pmc=8146828 |s2cid=233460887 |doi-access=free }}</ref>, xavfli virusga aylanish koʻrsatkichini oshirishi yoki ularga qarshi vaksinalarning samaradorligini pasayishtirishi tufayli muhim hisoblanadi<ref>{{yangiliklar manbasi|date=6-yanvar 2021-yil|title=Coronavirus variants and mutations: The science explained|language=en-GB|work=BBC News|url=https://www.bbc.com/news/science-environment-55404988|access-date=2-fevral 2021-yil}}</ref><ref name=":6">{{jurnal manbasi| vauthors = Kupferschmidt K |date=15-yanvar 2021-yil|title=New coronavirus variants could cause more reinfections, require updated vaccines|url=https://www.sciencemag.org/news/2021/01/new-coronavirus-variants-could-cause-more-reinfections-require-updated-vaccines|journal=Science|doi=10.1126/science.abg6028|access-date=}}</ref>. Buyuk Britaniyada 2021-yil mart oyida koronavirusning yangi shtammi qayd etildi. «VUI» deb nom berilgan VUI-202103/01 shtammi bilan bogʻliq birinchi ikki holat 4-mart kuni Angliya janubi-sharqida Antigua mamlakatidan yaqinda kelgan fuqarolarda aniqlangan<ref>{{web manbasi |url= https://bugun.uz/2021/03/11/buyuk-britaniyada-koronavirusning-yana-bir-yangi-shtammi-aniqlandi |title= Буюк Британияда коронавируснинг яна бир янги штамми аниқланди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=2021 йил 11 март}}</ref>. Jahon sogʻliqni saqlash tashkilotining Oʻzbekistondagi vakolatxonasi rahbari Liann Kuppens brifingda Koronavirusning yangi shtammi tez yuquvchan ekani va kasallik ogʻir kechishini taʼkidlagan<ref>{{web manbasi |url=https://bugun.uz/2021/03/17/koronavirusning-yangi-shtammida-kasallik-ogir-kechishi-malum-boldi-zhsstning-ozbekistondagi-vakili |title=«Коронавируснинг янги штаммида касаллик оғир кечиши маълум бўлди» — ЖССТнинг Ўзбекистондаги вакили |author= |website=Bugun.uz |accessdate=2021 йил 17 март}}</ref>. Filippin hukumati ham ushbu oyda mamlakatda koronavirusning «P.3» deb nomlangan yangi shtammi aniqlanganini ma’lum qildi. «P.3» birinchi marta Filippinda aniqlangan boʻlsa-da, Sogʻliqni saqlash vazirligi jurnalistlarga Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti shtammlarni nomlash uchun hudud nomidan foydalanishni tavsiya etmasligini aytib, yangi shtammni «filippincha» deb atamaslikni ta’kidlagan<ref>{{web manbasi |url= https://bugun.uz/2021/03/14/filippinda-ham-koronavirusning-yangi-shtammi-aniqlandi |title= Филиппинда ҳам коронавируснинг янги штамми аниқланди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=2021 йил 14 март}}</ref>.. ==Guruhlar== SARS-CoV-2’ning bir necha ming shtammlari mavjud. Ular odatda katta guruhlarga birlashtiriladi. SARS-CoV-2 uchun bir nechta turli xazina nomenklaturalari taklif qilingan. *2020-yil dekabr oyidan boshlab GISAID-da SARS-CoV-2 ni hCoV-19 deb belgilagan yettita (O, S, L, V, G, GH va GR) guruh aniqlandi. *Shuningdek, 2020-yil dekabr oyida Nextstrain beshta guruhni aniqladi (19A, 19B, 20A, 20B va 20C). *„International Journal of Infectious Diseases“ jurnalining 2020-yil noyabr oyidagi sonida chop etilgan maqolada beshta global guruh (G614, S84, V251, I378 va D392) haqida bayon etilgan. * „Zotdorlik“ atamasi 2020-yilda „Nature Microbiology“ jurnalida chop etilgan maqolaga kiritilgan bo’lib, 2020-yil dekabr oyidan boshlab beshta asosiy yoʻnalish aniqlangan (A, B, B.1, B.1.1 va B.1.177). ==Virusning sezilarli shtammlari== [[Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti]]ning favqulodda qoʻmitasi koronavirus boʻyicha insoniyatni yangi xavfdan ogohlantirdi va virusning toʻrtta turini «tashvishlantiruvchi» deb belgiladi. Hamda uning qatoriga alfa („britancha“), beta („Janubiy Afrika“), gamma („brazilcha“) va delta („hindcha“) shtammlarni kiritgan<ref>{{web manbasi |url= https://bugun.uz/2021/07/16/djsst-koronavirus-boyicha-insoniyatni-yangi-xavfdan-ogohlantirdi |title= ЖССТ коронавирус бўйича инсониятни янги хавфдан огоҳлантирди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=2021 йил 16 июль}}</ref>. ===Klaster 5=== Statens Serum Institut (SSI) tomonidan ΔFVI-spike deb nomlangan Klaster 5 Shimoliy Yutlandiyada topilgan. Ushbu shtamm qorakoʻzan boqiladigan fermadan odamlarga yuqqan deb ishoniladi. 2020-yil 4-noyabrda ushbu mutatsiyaning tarqalishini oldini olish va yangi mutatsiyalar paydo boʻlish xavfini kamaytirish maqsadida Daniyada qorakoʻzan populyatsiyasi yoʻq qilinishi eʼlon qilindi. COVID-19 pandemiyasiga qarshi milliy yoki xalqaro samaradorlikni xavf ostiga qoʻyadigan mutatsiyaning tarqalishini oldini olish uchun Shimoliy Yutlandiyaning yettita munitsipalitetlar yopildi va sayohatlarga cheklovlar oʻrnatildi. Jahon Sogʻliqni Saqlash Tashkiloti (JSST) Klaster 5 neytrallashishiga qarshi antitanachalar sezgirlikni oʻrtacha pasaytirish xususiyatga ega ekanini ta’kidladi. SSI COVID-19’ga qarshi ishlab chiqarilayotgan vaksinalar ta’sirida mutatsiya kelib chiqishidan ogohlantirdi. SSI lokdaun va ommaviy sinovlardan soʻng 2020-yil 19-noyabrda Klaster 5’ning yoʻq boʻlib ketish ehtimoli borligini e’lon qilgan<ref>{{web manbasi |url= https://sum.dk/nyheder/2020/november/de-fleste-restriktioner-lempes-i-nordjylland |title= De fleste restriktioner lempes i Nordjylland |author= |website=Sundhedsministeriet |accessdate=19.11.2020}}</ref>. Daniyadagi ekologik xavf tufayli toʻrt millionta oʻldirilgan qorakoʻzan avval qazib, soʻng yoqib tashlanishi ma’lum qilingan edi. Mamlakatda 2020-yilda 15 millionta hayvon, jumladan, ayrimlarida koronavirus aniqlangani va ularning mutasiyaga uchragan holda odamga yuqishi mumkinligi sabab oʻldirilgan va koʻmilgan. Ammo hayvon jasadlari tuproq yuzasiga chiqib, ichimlik suv manbalari, suzuvchi koʻlni ifloslantirgan. Shundan soʻng parlament qorakoʻzan jasadlarini eksgumasiya (jasadni koʻzdan kechirish va ekspertiza oʻtkazish zaruriyati tugʻilganda uni koʻmilgan joyidan qazib olish) va yoqish uchun ovoz bergan. Jarayon taxminan ikki oy davom etishi belgilangan. Atrof-muhitni muhofaza qilish vazirligi mahalliy aholidan koʻchada derazalarni ochmaslikni soʻragan<ref>{{web manbasi |url= https://bugun.uz/2021/05/11/daniyada-komilgan-4-millionga-yaqin-qorakozan-qajta-qazib-olinib-yoqib-yuboriladi |title= Данияда кўмилган 4 миллионга яқин қоракўзан қайта қазиб олиниб, ёқиб юборилади |author= |website=Bugun.uz |accessdate=2021 йил 11 май}}</ref>. ===Alfa=== {{Main|SARS-CoV-2 alfa shtammi}} 202012/01 (VOC-202012/01) shtammi 2020-yil dekabrida oʻrganila boshlangan. „Britancha shtamm“ nomi bilan ham qoʻllaniladi. B.1.1.7 liniyasi yoki 20B/501Y.V1 nomlari bilan ma’lum. Bu shtamm ilk marta Buyuk Britaniyada 2020-yil oktabr oyida sentabrda olingan namunani oʻrganish jarayonida topilgan. Bu variant boshqalariga nisbatan 30–70 foiz koʻproq transmissivlikka egaligi haqida ham maʼlumotlar bor, bundan tashqari, oʻlimlar foizi ham koʻp boʻlishi mumkinligi taxmin qilingan<ref>{{web manbasi |url= https://www.bbc.com/news/health-55768627 |title=Coronavirus: UK variant 'may be more deadly' |author=James Gallagher |website=BBC |accessdate=22-yanvar 2021-yil}}</ref>. 2021-yil 31-may kuni JSST rasmiy ravishda ushbu shtamm „alfa“ deb nomlanishini eʼlon qildi<ref>{{web manbasi |url= https://timesofindia.indiatimes.com/india/explained-why-who-named-covid-19-variants-found-in-india-as-kappa-and-delta/articleshow/83137667.cms |title=Explained: Why WHO named Covid-19 variants first found in In dia as 'Kappa' and 'Delta' |author= |website=The times of India |accessdate=1-Jun 2021-yil}}</ref><ref>{{web manbasi |url= https://www.who.int/news/item/31-05-2021-who-announces-simple-easy-to-say-labels-for-sars-cov-2-variants-of-interest-and-concern |title=WHO announces simple, easy-to-say labels for SARS-CoV-2 Variants of Interest and Concern |author= |website=World Health Organization |accessdate=31-may 2021-yil}}</ref>. Amerikaning «Novavax» biotexnologiya kompaniyasi tomonidan ishlab chiqilgan vaksina koronavirusning «britancha» shtammini zararsizlantirish koʻrsatkichi 86,3 foizni tashkil etgan. Tadqiqotda ishtirokchilarning 27 foizi 65 yoshdan oshganlar boʻlgan. Shuningdek, 18 yoshdan 84 yoshgacha boʻlgan 15 mingdan ortiq odam qatnashgan<ref>{{web manbasi |url=https://bugun.uz/2021/03/13/koronavirusning-britancha-shtammni-zararsizlantira-oladigan-yana-bir-vakczina-malum-boldi |title= Коронавируснинг «британча» штаммини зарарсизлантира оладиган яна бир вакцина маълум бўлди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=2021 йил 13 март}}</ref>. '''«Britancha» shtammini aniqlaydigan dunyodagi birinchi test tizimi''' — Rossiyaning „Roszdravnadzor“ koronavirusning «britancha» shtammini aniqlaydigan dunyodagi birinchi test tizimini roʻyxatdan oʻtkazdi. bu test tizimining ta’siri va natijasiga ishonchlilik darajasi yuqori. Mazkur test tizimi Rossiyada ishlab chiqilgan<ref>{{web manbasi |url= https://bugun.uz/2021/02/21/koronavirusning-britancha-shtammini-aniqlajdigan-dunyodagi-birinchi-test-tizimi-rojhatdan-otkazildi |title=Коронавируснинг «британча» штаммини аниқлайдиган дунёдаги биринчи тест тизими рўйхатдан ўтказилди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=2021 йил 21 февраль}}</ref>. ===Beta=== {{Main|SARS-CoV-2 beta shtammi}} Janubiy Afrika Sogʻliqni saqlash vazirligi 2020-yil 18-dekabrda 501.V2, 501.V2, 20C / 501Y.V2 yoki B.1.351 liniyalari deb ataladigan shtamm birinchi boʻlib Janubiy Afrikada topilgannini ma’lum qildi. Tadqiqotchilar va rasmiylarning ta’kidlashicha, ushbu kasallikning tarqalishi hech qanday asosiy tibbiy sharoitga ega boʻlmagan yoshlar orasida yuqori boʻlgan. Boshqa shtammlarga nisbatan bu holatlarda ogʻir kasallikka chalinish ehtimoli koʻproq. Shuningdek, Janubiy Afrika Sogʻliqni saqlash vazirligi ushbu virus virusning boshqa shtammlariga qaraganda tezroq tarqalishi sababli mamlakatda COVID-19 pandemiyasining ikkinchi toʻlqini uchun harakatlantiruvchi kuch boʻlishi mumkinligini ta’kidladi. Gap virus boshoq glikoproteininig retseptor-bogʻlovchi domenida (RBD) boruvchi uchta mutatsiya haqida ketyapti: N501Y[11] (501 pozitsiyasida asparagin aminokislotasi (N) oʻrniga tirozin aminokislotasi (Y)<ref>{{web manbasi |url= http://www.chem.qmul.ac.uk/iupac/AminoAcid/AA1n2.html |title= Nomenclature and Symbolism for Amino Acids and Peptides |author= |website= https://web.archive.org/ |accessdate= 9 октября 2008 |archive-date= 2008-10-09 |archive-url= https://web.archive.org/web/20081009023202/http://www.chem.qmul.ac.uk/iupac/AminoAcid/AA1n2.html }}</ref>) K417N va E484K<ref>{{web manbasi|lang=|url=https://www.who.int/docs/default-source/blue-print/who-com-statement_new-variant_rev1.pdf?sfvrsn=b87c0ad8_3&download=true|title=Statement of the WHO Working Group on COVID-19 Animal Models (WHO-COM) about the UK and South African SARS-CoV-2 new variants (PDF), World Health Organization|author=|website=|date=|publisher=}}</ref><ref>{{web manbasi|lang=en-US|url=https://blogs.sciencemag.org/pipeline/archives/2020/12/22/the-new-mutations|title=The New Mutations|author=Derek Lowe 22 December, 2020|website=In the Pipeline|date=2020-12-22|accessdate=2021-01-05|archive-date=2021-01-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20210129073128/https://blogs.sciencemag.org/pipeline/archives/2020/12/22/the-new-mutations}}</ref>. Bu mutatsiyalardan ikkitasi (E484K va N501Y) retseptor-bogʻlovchi domenning (RBD) retseptor-bogʻlovchi motivida (RBM) joylashgan<ref>{{web manbasi|lang=en-GB|url=https://www.sciencemediacentre.org/expert-reaction-to-south-african-variant-of-sars-cov-2-as-mentioned-by-matt-hancock-at-the-downing-street-press-briefing/|title=expert reaction to South African variant of SARS-CoV-2, as mentioned by Matt Hancock at the Downing Street press briefing {{!}} Science Media Centre|accessdate=2021-01-05}}</ref>. olti mamlakat mutaxassisslari ishtirokida ushbu shtamm ustida tadqiqot olib borilgan. Unda 2020-yil 5-mart va 10-dekabr kunlari orasida Janubiy Afrikada toʻplangan 2882 ta SARS-CoV-2 genomini tahlil qilingan. Shtammning boshoqli oqsilida sakkizta mutasiya aniqlangan. Biroq ular hali toʻliq oʻrganilmagan. Olimlarning aytishicha, izlanish davomida 501Y.V2’ning boshqa shtammlardan farqi inson organizmiga osonroq kirib borishi hamda immunitet tizimidan qocha olishida namoyon boʻlgan<ref>{{web manbasi |url= https://bugun.uz/2021/03/09/olimlar-zhanubij-afrika-shtammining-oziga-hos-hususiyati-haqida-qoshimcha-malumot-berdi |title= Олимлар «Жанубий Африка» штаммининг ўзига хос хусусияти ҳақида қўшимча маълумот берди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=2021 йил 9 март}}</ref>. Bu shtammning xususiyati ham shundaki, mazkur shtammni yuqtirgan odamlarda kasallik birdaniga boshlanib, jadal kechadi va qisqa muddatda oʻpkaning katta sohalarini jarohatlaydi. Shu bois kasallik boshqa shtammlarga nisbatan ogʻirroq kechadi<ref>{{web manbasi |url= https://bugun.uz/2021/04/26/bu-shtamm-qisqa-muddatda-opkaning-katta-qismini-zharohatlajdi-ssv-hodimi-koronavirusning-afrikancha-shtammi-haqida |title= «Бу штамм қисқа муддатда ўпканинг катта қисмини жароҳатлайди». ССВ ходими коронавируснинг «африканча» штамми ҳақида |author= |website=Bugun.uz |accessdate=2021 йил 26 апрель}}</ref> Oksford immunologi Ser Jon Bellning ta’kidlashicha, Janubiy Afrikadagi yangi shtamm vaktsinalarga chidamli boʻlishi mumkinligi sababli „katta savol“ tugʻdiradi va shu bilan umidlarni yoʻq qiladi va ularni qoʻrquv bilan almashtiradi<ref>{{web manbasi |url=https://www.telegraph.co.uk/news/2021/01/04/south-african-variant-may-evade-vaccines-testing-warn-scientists/ |title= South African variant may evade vaccines and testing, warn scientists |author=Knapton, Sarah |website= The Telegraph |accessdate=4-yanvar 2021-yil}}</ref>. ===Delta=== {{Main|SARS-CoV-2 delta shtammi}} 2020-yil oktabr oyida B.1.617.2 liniyasi birinchi marta Hindistonda aniqlangan<ref>{{web manbasi|title=PANGO lineages|url=https://cov-lineages.org/lineages/lineage_B.1.617.html|access-date=2021-04-18|website=cov-lineages.org}}</ref><ref name="Koshy">{{yangiliklar manbasi|date=8-aprel 2021-yil|title=Coronavirus {{!}} Indian 'double mutant' strain named B.1.617|language=en-IN|work=The Hindu|url=https://www.thehindu.com/news/national/indian-double-mutant-strain-named-b1617/article34274663.ece/amp/|vauthors=Koshy J}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi|date=10-aprel 2021-yil|title=India's variant-fuelled second wave coincided with spike in infected flights landing in Canada|publisher=Toronto Sun|url=https://torontosun.com/news/local-news/indias-variant-fuelled-second-wave-coincided-with-spike-in-infected-flights-landing-in-canada|access-date=10-aprel 2021-yil}}</ref>. Ommaviy axborot vositaalrda „hindcha shtamm“ nomi bilan keltiriladi. 2021-yil aprel oyining ikkinchi yarmida Hindiston deltasi shtami Rossiyaga kirib keldi<ref>[https://openmedia.io/news/n1/sozdatel-sputnika-v-rasskazal-ob-izmenyonnom-indijskom-shtamme-v-moskve-im-obyasnyayut-tretyu-volnu-covid-19/ Создатель «Спутника V» рассказал об изменённом индийском штамме в Москве. Им объясняют третью волну COVID-19], 16.06.2021</ref>. 2021-yil 14-iyunda Hindistonda B.1.617.2 ning mutatsiyaga uchragan varianti aniqlandi. U AY.1 varianti yoki „delta plyus“ nomi bilan mashhur<ref>{{web manbasi|last=Sharma|first=Milan|title=New 'Delta Plus' variant of SARS-CoV-2 identified; here's what we know so far|url=https://www.indiatoday.in/coronavirus-outbreak/story/delta-plus-variant-covid-corona-coronavirus-sarscov2-1814768-2021-06-14|access-date=2021-06-16|website=India Today|language=en}}</ref>. „Delta plyus“ boshoq oqsilida K417N mutatsiyasining mavjudligi bilan ajralib turadi. Tiklangan va emlangan odamlarda antikorlarning faolligini kamaytirishga qodir<ref>[https://lenta.ru/news/2021/06/21/deltaplusindia/ В Индии выявили новый штамм коронавируса «дельта плюс»], 21 июня 2021</ref>. Hindiston Sogʻliqni saqlash vazirligi „delta plyus“ning uchta oʻziga xos xususiyatini aniqladi: yuqumli kasallikning kuchayishi, oʻpka hujayralari retseptorlari bilan bogʻlanish qobiliyati va monoklonal antikor terapiyasiga potentsial qarshilik<ref>[https://www.finanz.ru/novosti/aktsii/v-indii-obnaruzhili-novy-sverkhzarazny-shtamm-covid-1030552882 В Индии обнаружили новый сверхзаразный штамм Covid], 24.06.2021</ref>. Buyuk Britaniyaning sogʻliqni saqlash xizmati tomonidan tadqiqot oʻtkazildi. Unda koronavirusning «hindcha» shtammiga qarshi qaysi prepatar samarali ekani aniqlandi. Ijobiy natija Amerikaning [[Pfizer/BioNTech COVID-19 vaksinasi|«Pfizer»]] va [[Oxford–AstraZeneca COVID-19 vaksinasi|«AstraZeneca»]] vaksinalarida qayd etilgan. «Pfizer» vaksinasining ikki dozasi «hindcha» shtammning «B.1.617.2» turiga qarshi 88 foiz va Britaniyaning «B.1.1.7» koronavirus variantiga qarshi 93 foiz samarali boʻlgan. «AstraZeneca» preparati mos ravishda 60 va 66 foiz natijalarni qayd etgan<ref>{{web manbasi |url= https://bugun.uz/2021/05/23/koronavirusning-hindcha-shtammiga-samarali-bolgan-ilk-vakczinalar-aniqlandi |title= Коронавируснинг «ҳиндча» штаммига самарали бўлган илк вакциналар аниқланди |author= |website= Bugun.uz |accessdate= 2021 йил 23 май |archivedate= 2021-06-29 |archiveurl= https://web.archive.org/web/20210629135931/https://bugun.uz/2021/05/23/koronavirusning-hindcha-shtammiga-samarali-bolgan-ilk-vakczinalar-aniqlandi }}</ref>. ===Gamma=== {{Main|SARS-CoV-2 gamma shtammi}} '''SARS-CoV-2 koronavirusining gamma shtammi''', boshqa nomlari P.1 liniyasi, 20J/501Y.V3, 202101/02<ref name="UK-VOC">{{web manbasi|last=Public Health England|date=27-fevral 2021-yil|title=Variants: distribution of cases data|url=https://www.gov.uk/government/publications/covid-19-variants-genomically-confirmed-case-numbers/variants-distribution-of-cases-data|deadlink=live|access-date=2021-02-27|website=GOV.UK|language=en}}</ref><br>– '''Brazilcha shtamm'''<ref>{{web manbasi|url=https://www.bbc.com/news/health-55676637 |title=Covid-19: Brazil virus already in UK 'not variant of concern', scientist says |date=15-yanvar 2021-yil |website=www.bbc.com |access-date=15-yanvar 2021-yil}}</ref><ref>{{web manbasi|url=https://news.sky.com/story/covid-19-one-of-two-brazilian-coronavirus-variants-detected-in-uk-says-virologist-12188419 |title=COVID-19: Virologist says Brazilian coronavirus variant detected in UK is not the one 'of concern' |date=15-yanvar 2021-yil |website=news.sky.com |access-date=15-yanvar 2021-yil}}</ref> — [[COVID-19]] shtammi. B.1.1.248 liniyasi [[2021-yil]] [[6-yanvar]]da [[Tokio]]da Infeksion kasalliklar milliy instituti (NIID) tomonidan aniqlangan. U [[Braziliya]]ning [[Amazonas (shtat)|Amazonas shtati]]dan Tokioga kelgan 4 kishida aniqlangan. Braziliyadagi Oswaldo Cruz Foundation tashkiloti xabar berishicha, bu shtamm Amazon tropik oʻrmonlarida tarqalgan. Bu shtamm boshoq oqsilning 12 mutatsiyasiga egadir, bular orasida N501Y va E484K ham bor. 2021-yil mart oyida Avstriyaning Zalsburg shahrida koronavirusning «brazilcha» shtammini yuqtirib olish bilan bogʻliq birinchi holat tasdiqlandi<ref>{{web manbasi |url= https://bugun.uz/2021/03/09/avstriyada-koronavirusning-brazilcha-shtammi-qajd-etildi |title= Австрияда коронавируснинг «бразилча» штамми қайд этилди |author= |website= bugun.uz |accessdate= 2021 йил 9 март |archivedate= 2021-07-19 |archiveurl= https://web.archive.org/web/20210719062340/https://bugun.uz/2021/03/09/avstriyada-koronavirusning-brazilcha-shtammi-qajd-etildi }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20210719062340/https://bugun.uz/2021/03/09/avstriyada-koronavirusning-brazilcha-shtammi-qajd-etildi |date=2021-07-19 }}</ref>. ===Lambda (C.37 liniyasi)=== 2020-yil avgust oyida birinchi marta Peruda C.37 liniyasi topildi<ref>{{web manbasi|title=Tracking SARS-CoV-2 variants|url=https://www.who.int/activities/tracking-SARS-CoV-2-variants|access-date=2021-06-17|website=[[World Health Organization]]|language=en}}</ref>. 2021-yil iyun oyida Peruda lambda shtami mamlakatda qayd etilgan barcha yuqumli kasalliklarning 81 foizini tashkil etdi. Argentina va Chilida lambdaning ulushi taxminan uchdan biriga teng<ref>{{web manbasi |url= https://kp.ua/covid/698518-v-latynskoi-ameryky-bushuet-novyi-opasnyi-shtamm-koronavyrusa-liambda |title= В Латинской Америки бушует новый опасный штамм коронавируса – "лямбда" |author= Алена Каташинская |website= КП в Украине |accessdate= 17 июня 2017}}</ref>. ===B.1.525 liniyasi=== B.1.525 liniyasi VUI-202102/03 yoki UK1188 deb ham ataladi, qisman 501.V2 shtammiga oʻxshaydi. Biroq u E484K mutasiyasi va yangi F888L mutasiyasi (boshoq oqsilining S2 domenidagi fenilalanin (F) ni leysin (L) bilan almashtirish) bilan farq qiladi. 2021-yil 16-fevral holatiga koʻra, ushbu shtamm Buyuk Britaniya, Daniya, Finlyandiya, Niderlandiya, Belgiya, Fransiya, Ispaniya, Nigeriya, Gana, Iordaniya, Yaponiya, Singapur, Avstraliya, Kanada va AQSH kabi 15 mamlakatda aniqlangan. Birinchi holatlar Buyuk Britaniyada va Nigeriyada 2020-yil dekabrida aniqlangan. 15-fevral holatiga koʻra bu Nigeriyadagi eng tez-tez koʻzga tashlanib aniqlanadigan boʻldi. 15-fevraldan boshlab Buyuk Britaniyada uning 38 ta holati aniqlandi. Daniyada 14-yanvardan 9-fevralgacha ushbu shtamm bilan bogʻliq 55 ta holat aniqladi, ulardan yettitasi bevosita xorijiy sayohatlar bilan bogʻliq edi. Kembrij universiteti professori Ravi Guptaning BBCga ma’lum qilishicha, B.1.525 ning ba’zi boshqa yangi shtammlarida allaqachon koʻrilgan muhim mutasiyalar mavjud. Ushbu liniya dunyoning 11 mamlakatida aniqlangan<ref>{{web manbasi |url=https://theins.ru/obshestvo/239444 |title= Одним мутантом больше: в мире начал распространяться новый, потенциально опасный, штамм Covid-19 |author=Ирина Якутенко |website=The Insider |accessdate=16 февраля 2021}}</ref>. ===B.1.1.7 + E484K=== Ruminiyaning Suchava shahridagi Shtefan chel Mare universiteti mutaxassislari vaksinalar samaradorligini pasaytiruvchi mutasiyalangan koronavirus turini aniqladi. ʻBritancha’ (B.1.1.7), ʻJanubiy Afrika’ (B.1.351) va ʻbrazilcha’ (P.1) nomi bilan tanilgan uchta xavfli mutasiyalangan shtammga Angliya Sogʻliqni saqlash vazirligi fevral oyida yangi virus turi — B.1.1.7 + E484K’ni qoʻshdi. E484K mutasiyasi vaksinada hosil boʻlgan antitanachalarga nisbatan koʻproq qarshilik koʻrsata oladi, bu esa vaksinalarning samaradorligini pasaytiradi. Suchava, Kluj, Yassi, Timish va Botashan shaharlarida koronavirus bilan kasallangan bemorlardan olingan 91 ta test namunalarining 88 tasida ʻbritancha’ va 1 holatda B.1.1.7 + E484K aniqlangan<ref>{{web manbasi |url= https://bugun.uz/2021/04/06/ruminiyada-koronavirusning-vakczina-tasiriga-qarshi-tura-oladigan-shtammi-aniqlandi |title= Руминияда коронавируснинг вакцина таъсирига қарши тура оладиган штамми аниқланди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=06-04-2021}}</ref>. ==Manbalar== {{Manbalar|2}} bbjzlohug8prz5uz28s145ulo9ell7q S&P 500 0 711545 2726656 2379564 2022-07-31T11:30:43Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''S&P 500''', AQSHdagi Standard and Poor's 500 ning qisqartmasi boʻlib, 500ta mahalliy kompaniyalarning aksiyalaridan iborat fond bozori indeksidir.<ref>{{Web manbasi |title=S&P 500 |url=https://www.britannica.com/topic/SandP-500 |accessdate=2021-07-19 |website=britannica.com}}</ref> Koʻplab investorlar buni amerika fond bozorining eng yaxshi koʻrsatkichi deb hisoblaydilar. Indeks oʻz ichiga 500 yetakchi kompaniyani oladi va bozorda kaptalizatsiya qilish mumkin boʻlgan mablagʻning 80%ga yaqinini qoplaydi. Amalda 500 listing kompaniyalarining koʻplari indeks sur’atiga faqat cheklanan ta’siriga egalar. S&P 500dagi oʻnta yirik fond aksiyalarining 2021-yil iyuni oxirida indeksdagi umumiy salmogʻi 26,6%ga yaqinni tashkil qiladi.<ref>{{Web manbasi |title=Top 10 S&P 500 Stocks by Index Weight |url=https://www.investopedia.com/top-10-s-and-p-500-stocks-by-index-weight-4843111|accessdate=2021-07-19 |website=investopedia.com}}</ref> S&P 500 indeksi 1957-yilda yaratilgan va asos aksiyalarning oʻrtacha solishtirma narxidan foydalanaib hisoblanadi, shu sababli bozor reytingi yuqori boʻlgan aksiyalar indeksining umumiy narxiga katta ta’sirga ega. 2005-yildan indeks erkin muomaladagi aksiyalar sonini hisobga oladi.<ref>{{Web manbasi |title=Key dates and milestones in the S&P 500's history |url=https://www.reuters.com/article/us-usa-stocks-sp-timeline-idUSBRE9450WL20130506 |accessdate=2021-07-19 |website=reuters.com}}</ref> Kompaniyalarni tanlashning asosiy mezoni bozor kapitalizatsiyasi hisoblanadi, lekin kompaniyaning [[Aksiya|aksiyalari]] likvidligi, oʻsish sur’ati, faoliyat turi hisobga olinadi.<ref>{{Web manbasi |title=How to invest S&P 500 Guide 2021|url=https://comparebrokers.co/compare/how-to-invest-sp-500/ |accessdate=2021-07-19|website=comparebrokers.co}}</ref><ref>{{Web manbasi |title=Towards the Declassification of S&P 500 Boards|url=https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2400652 |accessdate=2021-07-19|website=papers.ssrn.com}}</ref> Moliyaviy sektor, axborot texnologiylari va energetika sektorlari aksiyalari indeks narxining deyarli yarmini tashkil qiladi. Agar kompaniya yuqorida koʻrsatilgan talablarga toʻgʻri kelmasa, bu kechiktirmay chiqarib tashlanishiga olib kelmaydi. Indeksdan chiqarishning asosiy sababi sotib yuborish yoki qoʻshilib ketishdir.<ref>{{Web manbasi|title=S&P 500 Changes|url=http://sandp500changes.whw1.com/|accessdate=2021-07-19|website=sandp500changes.whw1.com|archive-date=2018-10-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20181023053146/http://sandp500changes.whw1.com/}}</ref> 2003-yildan S&P 500 EWI indeksi mavjud boʻlib, unda barcha 500 qatnashchi teng 2% salmoqqa ega. Indeksga har chorakda tuzatishlar kiritiladi.<ref>{{Web manbasi|title=S&P; 500 Equal Weight Index|url=http://us.spindices.com/indices/equity/sp-500-equal-weighted|accessdate=2021-07-19|website=us.spindices.com|archive-date=2015-08-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20150822120517/http://us.spindices.com/indices/equity/sp-500-equal-weighted}}</ref> == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Iqtisodiyot]] a5pf3l6o8avg0oq4lxq43kj24cnd7ha SARS-CoV-2 beta shtammi 0 711626 2726657 2602889 2022-07-31T11:31:25Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Beta shtamm'''<ref name="CovLineages1Jul">{{Web manbasi|title=GISAID - hCov19 Variants|url=https://www.gisaid.org/hcov19-variants/|access-date=2021-07-21|website=www.gisaid.org}}</ref><ref>{{Web manbasi |title=Tracking SARS-CoV-2 variants |url=https://www.who.int/activities/tracking-SARS-CoV-2-variants |access-date=1-iyun 2021-yil |website=www.who.int |language=en}}</ref>, shuningdek '''B.1.351 liniyasi''' nomi bilan yuritiladi<ref name="CovLineages1Jul" />. COVID-19ni keltirib chiqaradi. Mamlakat sogʻliqni saqlash boshqarmasi 2020-yil 18-dekabrda ushbu shtamm birinchi boʻlib oktabr oyida Janubiy Afrikaning Sharqiy Keyp viloyatidagi Nelson Mandela tumanida aniqlanganini ma'lum qildi<ref>{{Web manbasi|title=SA reaches grim milestone of 1 million Covid-19 cases|url=https://www.iol.co.za/news/south-africa/kwazulu-natal/sa-reaches-grim-milestone-of-1-million-covid-19-cases-a01906de-5442-451c-932f-84d6fc381b84|access-date=2020-12-29 |publisher=www.iol.co.za |language=en}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi|date=2020-12-28|title=Covid: South Africa passes one million infections as cases surge|language=en-GB|work=BBC News|url=https://www.bbc.com/news/world-africa-55462863 |access-date=2020-12-29}}</ref><ref name="nytimes">{{Web manbasi|url=https://www.nytimes.com/2020/12/19/world/south-africa-announces-a-new-coronavirus-variant.html |title=South Africa announces a new coronavirus variant|date=18-dekabr 2020-yil|access-date=20-dekabr 2020-yil|work=[[The New York Times]]|quote=N501Y...has been found in other countries, including the United Kingdom}}</ref>. Filogeografik tahlillar shuni koʻrsatadiki, bu shtamm Nelson Mandela ko'rfazida 2020-yil iyul yoki avgust oylarida paydo boʻlgan<ref>{{Yangiliklar manbasi|author=Houriiyah Tegally|display-authors=et.al|title=Emergence and rapid spread of a new severe acute respiratory syndrome-related coronavirus 2 (SARS-CoV-2) lineage with multiple spike mutations in South Africa|url=https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.12.21.20248640v1.full-text|date=22-dekabr 2020-yil|publisher=medrxiv|doi=10.1101/2020.12.21.20248640|quote=Spatiotemporal phylogeographic analysis suggests that the 501Y.V2 lineage emerged in early August (early July – end August 2020, 95% highest posterior density) in Nelson Mandela Bay.|accessdate=10-mart 2021-yil}}</ref>. Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti ushbu shtammni ilmiy nomni almashtirish uchun emas, balki jamoatchilik uchun keng qoʻllaniladigan nom sifatida Beta shtamm deb etiketladi<ref name="Tracking SARS-CoV-2 variants">{{Web manbasi|title=Tracking SARS-CoV-2 variants|url=https://www.who.int/activities/tracking-SARS-CoV-2-variants|access-date=2021-06-01|website=www.who.int|language=en}}</ref><ref>{{Web manbasi |author=TIMESOFINDIA.COM |title=Explained: Why WHO named Covid-19 variants first found in India as 'Kappa' and 'Delta' |website=The Times of India |url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/explained-why-who-named-covid-19-variants-found-in-india-as-kappa-and-delta/articleshow/83137667.cms |date=2021-06-02 |access-date=2021-06-02}}</ref>. JSST buni xavotir uygʻotishga sabab boʻladi deb hisoblaydi<ref name="Tracking SARS-CoV-2 variants" />. Tadqiqotchilar va rasmiylarning ta’kidlashicha, ushbu kasallikning tarqalishi hech qanday asosiy tibbiy sharoitga ega boʻlmagan yoshlar orasida yuqori boʻlgan. Boshqa shtammlarga nisbatan bu holatlarda ogʻir kasallikka chalinish ehtimoli koʻproq. Shuningdek, Janubiy Afrika Sogʻliqni saqlash vazirligi ushbu virus virusning boshqa shtammlariga qaraganda tezroq tarqalishi sababli mamlakatda COVID-19 pandemiyasining ikkinchi toʻlqini uchun harakatlantiruvchi kuch boʻlishi mumkinligini ta’kidladi. Gap virus boshoq glikoproteininig retseptor-bogʻlovchi domenida (RBD) boruvchi uchta mutatsiya haqida ketyapti: N501Y[11] (501 pozitsiyasida asparagin aminokislotasi (N) oʻrniga tirozin aminokislotasi (Y)<ref>{{Web manbasi |url= http://www.chem.qmul.ac.uk/iupac/AminoAcid/AA1n2.html |title= Nomenclature and Symbolism for Amino Acids and Peptides |author= |website= https://web.archive.org/ |accessdate= 9 октября 2008 |archive-date= 2008-10-09 |archive-url= https://web.archive.org/web/20081009023202/http://www.chem.qmul.ac.uk/iupac/AminoAcid/AA1n2.html }}</ref>) K417N va E484K<ref>{{Web manbasi|lang=|url=https://www.who.int/docs/default-source/blue-print/who-com-statement_new-variant_rev1.pdf?sfvrsn=b87c0ad8_3&download=true|title=Statement of the WHO Working Group on COVID-19 Animal Models (WHO-COM) about the UK and South African SARS-CoV-2 new variants (PDF), World Health Organization|author=|website=|date=|publisher=}}</ref><ref>{{Web manbasi|lang=en-US|url=https://blogs.sciencemag.org/pipeline/archives/2020/12/22/the-new-mutations|title=The New Mutations|author=Derek Lowe 22 December, 2020|website=In the Pipeline|date=2020-12-22|accessdate=2021-01-05|archive-date=2021-01-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20210129073128/https://blogs.sciencemag.org/pipeline/archives/2020/12/22/the-new-mutations}}</ref>. Bu mutatsiyalardan ikkitasi (E484K va N501Y) retseptor-bogʻlovchi domenning (RBD) retseptor-bogʻlovchi motivida (RBM) joylashgan<ref>{{Web manbasi|lang=en-GB|url=https://www.sciencemediacentre.org/expert-reaction-to-south-african-variant-of-sars-cov-2-as-mentioned-by-matt-hancock-at-the-downing-street-press-briefing/|title=expert reaction to South African variant of SARS-CoV-2, as mentioned by Matt Hancock at the Downing Street press briefing {{!}} Science Media Centre|accessdate=2021-01-05}}</ref>. olti mamlakat mutaxassisslari ishtirokida ushbu shtamm ustida tadqiqot olib borilgan. Unda 2020-yil 5-mart va 10-dekabr kunlari orasida Janubiy Afrikada toʻplangan 2882 ta SARS-CoV-2 genomini tahlil qilingan. Shtammning boshoqli oqsilida sakkizta mutasiya aniqlangan. Biroq ular hali toʻliq oʻrganilmagan. Olimlarning aytishicha, izlanish davomida 501Y.V2’ning boshqa shtammlardan farqi inson organizmiga osonroq kirib borishi hamda immunitet tizimidan qocha olishida namoyon boʻlgan<ref>{{Web manbasi |url= https://bugun.uz/2021/03/09/olimlar-zhanubij-afrika-shtammining-oziga-hos-hususiyati-haqida-qoshimcha-malumot-berdi |title= Олимлар «Жанубий Африка» штаммининг ўзига хос хусусияти ҳақида қўшимча маълумот берди |author= |website=Bugun.uz |accessdate=2021 йил 9 март}}</ref>. Bu shtammning xususiyati ham shundaki, mazkur shtammni yuqtirgan odamlarda kasallik birdaniga boshlanib, jadal kechadi va qisqa muddatda oʻpkaning katta sohalarini jarohatlaydi. Shu bois kasallik boshqa shtammlarga nisbatan ogʻirroq kechadi<ref>{{Web manbasi |url= https://bugun.uz/2021/04/26/bu-shtamm-qisqa-muddatda-opkaning-katta-qismini-zharohatlajdi-ssv-hodimi-koronavirusning-afrikancha-shtammi-haqida |title= «Бу штамм қисқа муддатда ўпканинг катта қисмини жароҳатлайди». ССВ ходими коронавируснинг «африканча» штамми ҳақида |author= |website=Bugun.uz |accessdate=2021 йил 26 апрель}}</ref> Oksford immunologi Ser Jon Bellning ta’kidlashicha, Janubiy Afrikadagi yangi shtamm vaktsinalarga chidamli boʻlishi mumkinligi sababli „katta savol“ tugʻdiradi va shu bilan umidlarni yoʻq qiladi va ularni qoʻrquv bilan almashtiradi<ref>{{Web manbasi |url=https://www.telegraph.co.uk/news/2021/01/04/south-african-variant-may-evade-vaccines-testing-warn-scientists/ |title= South African variant may evade vaccines and testing, warn scientists |author=Knapton, Sarah |website= The Telegraph |accessdate=4-yanvar 2021-yil}}</ref>. ==Tarixi== KwaZulu-Natal Universiteti Innovatsiya va ketma-ketligini o'rganish platformasi (KRISP) boshchiligidagi bir guruh genomistlar yangi variantni aniqladi<ref>{{Web manbasi|title=South African scientists who discovered new Covid-19 variant share what they know|website=www.theconversation.com|access-date=2021-03-01|url=https://theconversation.com/south-african-scientists-who-discovered-new-covid-19-variant-share-what-they-know-153313}}</ref>. Ushbu genom butun ketma-ketlik bilan topildi. Ushbu liniyadan bir nechta genomik ketma-ketliklar GISAID maʼlumotlar bazasiga yuborildi<ref>{{Web manbasi |url=https://www.ecdc.europa.eu/sites/default/files/documents/covid-19-GISAID-acknowledgement-threat-assessment-UK-variant.pdf |title=COVID-19 GISAID Acknowledgement Threat Assessment UK variant |author=Not stated |date=20-dekabr 2020-yil |website=ecdc.europa.eu |publisher=[[GISAID]] |page=9 |access-date=2020-12-29 |quote=''EPI_ISL_678594, EPI_ISL_678596, EPI_ISL_678597. Netcare. KRISP, KZN Research Innovation and Sequencing Platform. Giandhari J, Pillay S, Lessells R, Chimukangara B, Mdlalose K, York D, Khan S, Tegally H, Wilkinson E, de Oliveira T.''}}</ref>. 23-dekabr kuni Buyuk Britaniyaning Sogʻliqni saqlash vaziri Matt Hancock Janubiy Afrikadan Buyuk Britaniyaga sayohat qilgan ikki kishi Beta shtamm (501.V2) bilan kasallanganligini eʼlon qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last1=Sample |first1=Ian |last2=Grover |first2=Natalie |date=23-dekabr 2020-yil |title=South African Covid-19 variant has reached the UK, says Matt Hancock |url=https://www.theguardian.com/world/2020/dec/23/south-african-covid-19-variant-has-reached-the-uk-says-matt-hancock |work=[[The Guardian]] |location=London |access-date=2021-01-04}}</ref>. 28-dekabrda bu shtamm Shveytsariyada ikki kishida<ref name="bus-inside-switz">{{Web manbasi|title=South African Covid variant discovered in Switzerland|url=https://www.businessinsider.co.za/south-african-covid-variant-discovered-in-switzerland-2020-12|access-date=2020-12-29|website=BusinessInsider}}</ref> va Finlyandiyada bir kishida aniqlangan<ref name="yle-finland">{{Web manbasi|title=Update: New UK, South African variant Covid strains detected in Finland|url=https://yle.fi/uutiset/osasto/news/update_new_uk_south_african_variant_covid_strains_detected_in_finland/11716211|access-date=2020-12-29|website=Yle News}}</ref>. 29-dekabrda Janubiy Afrikadan Yaponiyaga borgan mehmonda<ref name="news24-Japan">{{Web manbasi|title=South African coronavirus variant found in Japan|url=https://www.news24.com/news24/world/news/south-african-coronavirus-variant-found-in-japan-20201229|access-date=2020-12-29|website=News24|language=en-US}}</ref> va Avstraliyaning Kvinslend shahrida boʻlgan chet el sayohatchisida ham kuzatilgan<ref name="9news-australia">{{Web manbasi|date=29-dekabr 2020-yil|title=First case of 'more contagious' coronavirus strain detected in Australia|url=https://www.9news.com.au/national/first-case-of-south-african-coronavirus-strain-detected-in-australia-in-queensland-returned-traveller/26cb85c6-1fc0-45ad-968d-b5a689dda620|website=9 News}}</ref>. 30-dekabrda Zambiyada<ref>{{Web manbasi|title=Second COVID-19 wave confirmed in Zambia|url=http://www.xinhuanet.com/english/2020-12/30/c_139630370.htm|date=30-dekabr 2020-yil|work=Xinhua News Agency}}</ref>, 31-dekabrda Fransiyada Janubiy Afrikadan qaytayotgan yoʻlovchida aniqlandi<ref>{{Yangiliklar manbasi|date=31-dekabr 2020-yil|title=France detects first case of South African strain of Covid-19|url=https://www.france24.com/en/france/20201231-france-detects-first-case-of-south-african-strain-of-covid-19| publisher=France24}}</ref>. 2021-yil 2-yanvarda ushbu shtammning birinchi holati [[Janubiy Koreya]]da aniqlandi<ref name="Donga Ilbo">{{Yangiliklar manbasi|date=2-yanvar 2021-yil|language=ko|title=남아공 '변이 코로나' 첫 국내 확인…영국발 변이도 4건 추가 |trans-title=South Africa's 'mutant corona' first confirmed in Korea... 4 additional variations from UK |url=https://www.donga.com/news/Society/article/all/20210102/104736108/1|publisher=Donga Ilbo}}</ref>. Avstriya 4-yanvar kuni ushbu shtammning birinchi holati va Alfa shtammining toʻrtta holati haqida xabar berdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |author=<!--Staff writer(s)/no by-line.--> |title=British, South African corornavirus mutations detected in Austria |url=https://www.reuters.com/article/us-health-coronavirus-austria-idUSKBN2991LT |work=[[Reuters]] |location=Berlin |date=4-yanvar 2021-yil |access-date=2021-01-06}}</ref>. ==Manbalar== {{Manbalar|2}} q7tsre4quabvzj99cv71a7lyk349lta Black Panther: Wakanda Forever 0 712584 2726605 2687612 2022-07-31T10:13:21Z 185.139.137.138 Aktyor vafotidan soʻng Marvel pradyuseri eng yaxshi va maqbul qaror shu boʻlishini aytdi va sobiq MMA va UFC kurashchisi Habib Nurmagamidovni Yangi Qora Pantera boʻlishi 1-Treyler da dafim marosimida koʻrsatib oʻtdi. wikitext text/x-wiki {{Film bilgiqutisi | nomi = Black Panther: Wakanda Forever | tasvir = Black Panther Wakanda Forever logo.png | izoh = Rasmiy logo | rejissor = Ryan Coogler | produser = [[Kevin Feige]] | ssenariy = {{Plainlist| * Ryan Coogler * Joe Robert Cole }} | rollarda = {{Plainlist| * [[Lupita Nyong'o]] * [[Danai Gurira]] * [[Martin Freeman]] * [[Letitia Wright]] * [[Winston Duke]] * [[Angela Bassett]] * [[Dominique Thorne]] * [[Tenoch Huerta]] }} | bastakor = [[Ludwig Göransson]] | kinematogragiya = Autumn Durald | muharrir = | studiya = [[Marvel Studios]] | distributor = [[Walt Disney Studios Motion Pictures|Walt Disney Studios<br />Motion Pictures]] | chiqish = {{Film tarixi|2022|11|11|AQSh}} | davomiyligi = | mamlakat = {{AQSh}} | til = inglizcha | budjet = | daromad = }}'''''Black Panther: Wakanda Forever''''' ({{tarjima|Qora pantera: Wakanda barhayot}}) — 2022-yilda katta ekranlarga chiqqan, [[Ryan Coogler]] tomonidan suratga olingan, [[Marvel Comics]] nashriyotidan tushirilgan [[Qora Pantera (komiks)|Qora Pantera]] personajiga asoslangan, [[Marvel Studios]] tomonidan ishlab chiqarilgan hamda [[Walt Disney Studios Motion Pictures]] distributor kompaniyasi tomonidan tarqatilgan [[Superqahramon film|superqahramon]]lar haqidagi Amerika [[film]]i. Bu kartina ''[[Qora Pantera (film)|Qora Pantera]]'' (2018) filmining sikveli boʻlib, [[Marvel Kinematografiya Koinoti]] (MKK) ning [[Marvel Kinematografiya Koinoti filmlari roʻyxati|30-toʻliq hajmli filmi]]idir. Filmning davomini ishlab chiqish toʻgʻrisidagi gʻoyalar 2018-yil fevral oyida ''Qora Pantera'' filmi kinoprokatlarga chiqqandan keyin soʻng boshlandi. Coogler bir oydan soʻng rejissor sifatida qaytishi haqida muzokara olib bordi va Marvel Studios 2019-yil oʻrtalarida film davomi suratga olinishini rasman tasdiqladi. Biroq, rejalarga 2020-yil avgustda oʻzgaradi [[Chadwick Boseman]]ning saraton tufaylivafot etishi ortidan Marvel TʼChalla qahramonini olib chiqmaslikka qaror qildi. Boshqa asosiy aktyorlar noyabr oyida qaytishi tasdiqlangan. ==Rollarda== * [[Lupita Nyong'o]] — Nakia * [[Danai Gurira]] — [[Okoye]] * [[Martin Freeman]] — Everett K. Ross * [[Letitia Wright]] — Shuri * [[Winston Duke]] — M'Baku * [[Angela Bassett]] — Ramonda * [[Dominique Thorne]] — [[Ironheart|Riri Williams / Ironheart]]<ref>{{veb manbasi |familiya=Johnston |ism=Dais |sana=16-avgust 2021-yil |sarlavha=Exclusive: ''Black Panther 2'' to film at MIT this weekend |url=https://www.inverse.com/entertainment/exclusive-black-panther-2-to-film-at-mit-this-weekend-ironheart |url-status=live |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20210816205247/https://www.inverse.com/entertainment/exclusive-black-panther-2-to-film-at-mit-this-weekend-ironheart |arxiv-sana=16-avgust 2021-yil |kirish sanasi=16-avgust 2021-yil |vebsayt=[[Inverse (website)|Inverse]]}}</ref> * [[Tenoch Huerta]] — [[Namor]] * Habib Nurmagamidov — BLACK PANTER == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda film|tt9114286}} {{film-stub}} [[Turkum:2022-yil filmlari]] [[Turkum:AQSh filmlari]] [[Turkum:Superqahramonlar haqidagi AQSh filmlari]] [[Turkum:Marvel Kinematografiya Koinoti filmlari]] [[Turkum:Ingliz tilidagi filmlar]] [[Turkum:2020-yillar superqahramonlar haqidagi filmlar]] 07e2imcg04zafu78iyo9c0conkcy5js 2726613 2726605 2022-07-31T10:34:46Z Malikxan 33427 [[Special:Contributions/185.139.137.138|185.139.137.138]] tahrirlari [[User:MalikxanBot|MalikxanBot]] versiyasiga qaytarildi wikitext text/x-wiki {{Film bilgiqutisi | nomi = Black Panther: Wakanda Forever | tasvir = Black Panther Wakanda Forever logo.png | izoh = Rasmiy logo | rejissor = Ryan Coogler | produser = [[Kevin Feige]] | ssenariy = {{Plainlist| * Ryan Coogler * Joe Robert Cole }} | rollarda = {{Plainlist| * [[Lupita Nyong'o]] * [[Danai Gurira]] * [[Martin Freeman]] * [[Letitia Wright]] * [[Winston Duke]] * [[Angela Bassett]] * [[Dominique Thorne]] * [[Tenoch Huerta]] }} | bastakor = [[Ludwig Göransson]] | kinematogragiya = Autumn Durald | muharrir = | studiya = [[Marvel Studios]] | distributor = [[Walt Disney Studios Motion Pictures|Walt Disney Studios<br />Motion Pictures]] | chiqish = {{Film tarixi|2022|11|11|AQSh}} | davomiyligi = | mamlakat = {{AQSh}} | til = inglizcha | budjet = | daromad = }}'''''Black Panther: Wakanda Forever''''' ({{tarjima|Qora pantera: Wakanda barhayot}}) — 2022-yilda katta ekranlarga chiqqan, [[Ryan Coogler]] tomonidan suratga olingan, [[Marvel Comics]] nashriyotidan tushirilgan [[Qora Pantera (komiks)|Qora Pantera]] personajiga asoslangan, [[Marvel Studios]] tomonidan ishlab chiqarilgan hamda [[Walt Disney Studios Motion Pictures]] distributor kompaniyasi tomonidan tarqatilgan [[Superqahramon film|superqahramon]]lar haqidagi Amerika [[film]]i. Bu kartina ''[[Qora Pantera (film)|Qora Pantera]]'' (2018) filmining sikveli boʻlib, [[Marvel Kinematografiya Koinoti]] (MKK) ning [[Marvel Kinematografiya Koinoti filmlari roʻyxati|30-toʻliq hajmli filmi]]idir. Filmning davomini ishlab chiqish toʻgʻrisidagi gʻoyalar 2018-yil fevral oyida ''Qora Pantera'' filmi kinoprokatlarga chiqqandan keyin soʻng boshlandi. Coogler bir oydan soʻng rejissor sifatida qaytishi haqida muzokara olib bordi va Marvel Studios 2019-yil oʻrtalarida film davomi suratga olinishini rasman tasdiqladi. Biroq, rejalarga 2020-yil avgustda oʻzgaradi [[Chadwick Boseman]]ning saraton tufaylivafot etishi ortidan Marvel TʼChalla qahramonini olib chiqmaslikka qaror qildi. Boshqa asosiy aktyorlar noyabr oyida qaytishi tasdiqlangan. ==Rollarda== * [[Lupita Nyong'o]] — Nakia * [[Danai Gurira]] — [[Okoye]] * [[Martin Freeman]] — Everett K. Ross * [[Letitia Wright]] — Shuri * [[Winston Duke]] — M'Baku * [[Angela Bassett]] — Ramonda * [[Dominique Thorne]] — [[Ironheart|Riri Williams / Ironheart]]<ref>{{veb manbasi |familiya=Johnston |ism=Dais |sana=16-avgust 2021-yil |sarlavha=Exclusive: ''Black Panther 2'' to film at MIT this weekend |url=https://www.inverse.com/entertainment/exclusive-black-panther-2-to-film-at-mit-this-weekend-ironheart |url-status=live |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20210816205247/https://www.inverse.com/entertainment/exclusive-black-panther-2-to-film-at-mit-this-weekend-ironheart |arxiv-sana=16-avgust 2021-yil |kirish sanasi=16-avgust 2021-yil |vebsayt=[[Inverse (website)|Inverse]]}}</ref> * [[Tenoch Huerta]] — [[Namor]] == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda film|tt9114286}} {{film-stub}} [[Turkum:2022-yil filmlari]] [[Turkum:AQSh filmlari]] [[Turkum:Superqahramonlar haqidagi AQSh filmlari]] [[Turkum:Marvel Kinematografiya Koinoti filmlari]] [[Turkum:Ingliz tilidagi filmlar]] [[Turkum:2020-yillar superqahramonlar haqidagi filmlar]] tontzsivthgu6htaxztxl2s3va89i1d Vikipediya:Tahrirlar soniga koʻra vikipediyachilar roʻyxati (botlarga koʻra) 4 712592 2725393 2724167 2022-07-30T12:03:31Z Jembot 17813 Bot: Maʼlumotlar yangilandi wikitext text/x-wiki {{/begin|200}} |- | 1 || [[User:DastyorBot|DastyorBot]] || [[Special:Contributions/DastyorBot|{{formatnum:516159}}]] |- | 2 || [[User:MalikxanBot|MalikxanBot]] || [[Special:Contributions/MalikxanBot|{{formatnum:261199}}]] |- | 3 || [[User:Ximik1991Bot|Ximik1991Bot]] || [[Special:Contributions/Ximik1991Bot|{{formatnum:197605}}]] |- | 4 || [[User:CoderSIBot|CoderSIBot]] || [[Special:Contributions/CoderSIBot|{{formatnum:187764}}]] |- | 5 || [[User:EmausBot|EmausBot]] || [[Special:Contributions/EmausBot|{{formatnum:103489}}]] |- | 6 || [[User:MerlIwBot|MerlIwBot]] || [[Special:Contributions/MerlIwBot|{{formatnum:91745}}]] |- | 7 || [[User:TXiKiBoT|TXiKiBoT]] || [[Special:Contributions/TXiKiBoT|{{formatnum:80410}}]] |- | 8 || [[User:Escarbot|Escarbot]] || [[Special:Contributions/Escarbot|{{formatnum:69842}}]] |- | 9 || [[User:Legobot|Legobot]] || [[Special:Contributions/Legobot|{{formatnum:67152}}]] |- | 10 || [[User:Xqbot|Xqbot]] || [[Special:Contributions/Xqbot|{{formatnum:39284}}]] |- | 11 || [[User:InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]] || [[Special:Contributions/InternetArchiveBot|{{formatnum:35269}}]] |- | 12 || [[User:Addbot|Addbot]] || [[Special:Contributions/Addbot|{{formatnum:28914}}]] |- | 13 || [[User:SieBot|SieBot]] || [[Special:Contributions/SieBot|{{formatnum:28363}}]] |- | 14 || [[User:YFdyh-bot|YFdyh-bot]] || [[Special:Contributions/YFdyh-bot|{{formatnum:27350}}]] |- | 15 || [[User:OchilovBot|OchilovBot]] || [[Special:Contributions/OchilovBot|{{formatnum:23928}}]] |- | 16 || [[User:VolkovBot|VolkovBot]] || [[Special:Contributions/VolkovBot|{{formatnum:19249}}]] |- | 17 || [[User:ArthurBot|ArthurBot]] || [[Special:Contributions/ArthurBot|{{formatnum:18710}}]] |- | 18 || [[User:Luckas-bot|Luckas-bot]] || [[Special:Contributions/Luckas-bot|{{formatnum:16696}}]] |- | 19 || [[User:Uzgen bot|Uzgen bot]] || [[Special:Contributions/Uzgen bot|{{formatnum:10709}}]] |- | 20 || [[User:ZéroBot|ZéroBot]] || [[Special:Contributions/ZéroBot|{{formatnum:10554}}]] |- | 21 || [[User:WikitanvirBot|WikitanvirBot]] || [[Special:Contributions/WikitanvirBot|{{formatnum:10294}}]] |- | 22 || [[User:JAnDbot|JAnDbot]] || [[Special:Contributions/JAnDbot|{{formatnum:10206}}]] |- | 23 || [[User:Thijs!bot|Thijs!bot]] || [[Special:Contributions/Thijs!bot|{{formatnum:9691}}]] |- | 24 || [[User:MelancholieBot|MelancholieBot]] || [[Special:Contributions/MelancholieBot|{{formatnum:8873}}]] |- | 25 || [[User:RedBot|RedBot]] || [[Special:Contributions/RedBot|{{formatnum:8357}}]] |- | 26 || [[User:タチコマ robot|タチコマ robot]] || [[Special:Contributions/タチコマ robot|{{formatnum:8161}}]] |- | 27 || [[User:Acebot|Acebot]] || [[Special:Contributions/Acebot|{{formatnum:6989}}]] |- | 28 || [[User:EdgarsBot|EdgarsBot]] || [[Special:Contributions/EdgarsBot|{{formatnum:6807}}]] |- | 29 || [[User:KLBot2|KLBot2]] || [[Special:Contributions/KLBot2|{{formatnum:6601}}]] |- | 30 || [[User:Makecat-bot|Makecat-bot]] || [[Special:Contributions/Makecat-bot|{{formatnum:6542}}]] |- | 31 || [[User:AlleborgoBot|AlleborgoBot]] || [[Special:Contributions/AlleborgoBot|{{formatnum:5802}}]] |- | 32 || [[User:LaaknorBot|LaaknorBot]] || [[Special:Contributions/LaaknorBot|{{formatnum:4667}}]] |- | 33 || [[User:Vagobot|Vagobot]] || [[Special:Contributions/Vagobot|{{formatnum:4451}}]] |- | 34 || [[User:IluvatarBot|IluvatarBot]] || [[Special:Contributions/IluvatarBot|{{formatnum:4449}}]] |- | 35 || [[User:Loveless|Loveless]] || [[Special:Contributions/Loveless|{{formatnum:4445}}]] |- | 36 || [[User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] || [[Special:Contributions/CommonsDelinker|{{formatnum:4280}}]] |- | 37 || [[User:Zorrobot|Zorrobot]] || [[Special:Contributions/Zorrobot|{{formatnum:4173}}]] |- | 38 || [[User:JackieBot|JackieBot]] || [[Special:Contributions/JackieBot|{{formatnum:4132}}]] |- | 39 || [[User:MBHbot|MBHbot]] || [[Special:Contributions/MBHbot|{{formatnum:4115}}]] |- | 40 || [[User:KamikazeBot|KamikazeBot]] || [[Special:Contributions/KamikazeBot|{{formatnum:3687}}]] |- | 41 || [[User:FoxBot|FoxBot]] || [[Special:Contributions/FoxBot|{{formatnum:3658}}]] |- | 42 || [[User:CarsracBot|CarsracBot]] || [[Special:Contributions/CarsracBot|{{formatnum:3570}}]] |- | 43 || [[User:Ptbotgourou|Ptbotgourou]] || [[Special:Contributions/Ptbotgourou|{{formatnum:3390}}]] |- | 44 || [[User:BotMultichill|BotMultichill]] || [[Special:Contributions/BotMultichill|{{formatnum:3244}}]] |- | 45 || [[User:Alexbot|Alexbot]] || [[Special:Contributions/Alexbot|{{formatnum:3100}}]] |- | 46 || [[User:HRoestBot|HRoestBot]] || [[Special:Contributions/HRoestBot|{{formatnum:2983}}]] |- | 47 || [[User:TjBot|TjBot]] || [[Special:Contributions/TjBot|{{formatnum:2650}}]] |- | 48 || [[User:Purbo T|Purbo T]] || [[Special:Contributions/Purbo T|{{formatnum:2576}}]] |- | 49 || [[User:PipepBot|PipepBot]] || [[Special:Contributions/PipepBot|{{formatnum:2201}}]] |- | 50 || [[User:JYBot|JYBot]] || [[Special:Contributions/JYBot|{{formatnum:2189}}]] |- | 51 || [[User:DragonBot|DragonBot]] || [[Special:Contributions/DragonBot|{{formatnum:2081}}]] |- | 52 || [[User:Darkicebot|Darkicebot]] || [[Special:Contributions/Darkicebot|{{formatnum:1852}}]] |- | 53 || [[User:Idioma-bot|Idioma-bot]] || [[Special:Contributions/Idioma-bot|{{formatnum:1848}}]] |- | 54 || [[User:MastiBot|MastiBot]] || [[Special:Contributions/MastiBot|{{formatnum:1725}}]] |- | 55 || [[User:Dinamik-bot|Dinamik-bot]] || [[Special:Contributions/Dinamik-bot|{{formatnum:1716}}]] |- | 56 || [[User:Rubinbot|Rubinbot]] || [[Special:Contributions/Rubinbot|{{formatnum:1590}}]] |- | 57 || [[User:Ripchip Bot|Ripchip Bot]] || [[Special:Contributions/Ripchip Bot|{{formatnum:1537}}]] |- | 58 || [[User:Mjbmrbot|Mjbmrbot]] || [[Special:Contributions/Mjbmrbot|{{formatnum:1451}}]] |- | 59 || [[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] || [[Special:Contributions/MediaWiki message delivery|{{formatnum:1441}}]] |- | 60 || [[User:Amirobot|Amirobot]] || [[Special:Contributions/Amirobot|{{formatnum:1434}}]] |- | 61 || [[User:IanraBot|IanraBot]] || [[Special:Contributions/IanraBot|{{formatnum:1365}}]] |- | 62 || [[User:Rezabot|Rezabot]] || [[Special:Contributions/Rezabot|{{formatnum:1358}}]] |- | 63 || [[User:Synthebot|Synthebot]] || [[Special:Contributions/Synthebot|{{formatnum:1316}}]] |- | 64 || [[User:AvicBot|AvicBot]] || [[Special:Contributions/AvicBot|{{formatnum:1257}}]] |- | 65 || [[User:GhalyBot|GhalyBot]] || [[Special:Contributions/GhalyBot|{{formatnum:1239}}]] |- | 66 || [[User:Movses-bot|Movses-bot]] || [[Special:Contributions/Movses-bot|{{formatnum:1187}}]] |- | 67 || [[User:HerculeBot|HerculeBot]] || [[Special:Contributions/HerculeBot|{{formatnum:1068}}]] |- | 68 || [[User:Robbot|Robbot]] || [[Special:Contributions/Robbot|{{formatnum:1022}}]] |- | 69 || [[User:D'ohBot|D'ohBot]] || [[Special:Contributions/D'ohBot|{{formatnum:1005}}]] |- | 70 || [[User:SilvonenBot|SilvonenBot]] || [[Special:Contributions/SilvonenBot|{{formatnum:977}}]] |- | 71 || [[User:MystBot|MystBot]] || [[Special:Contributions/MystBot|{{formatnum:972}}]] |- | 72 || [[User:TinucherianBot II|TinucherianBot II]] || [[Special:Contributions/TinucherianBot II|{{formatnum:953}}]] |- | 73 || [[User:Jembot|Jembot]] || [[Special:Contributions/Jembot|{{formatnum:952}}]] |- | 74 || [[User:Jotterbot|Jotterbot]] || [[Special:Contributions/Jotterbot|{{formatnum:892}}]] |- | 75 || [[User:AvocatoBot|AvocatoBot]] || [[Special:Contributions/AvocatoBot|{{formatnum:881}}]] |- | 76 || [[User:StigBot|StigBot]] || [[Special:Contributions/StigBot|{{formatnum:804}}]] |- | 77 || [[User:Almabot|Almabot]] || [[Special:Contributions/Almabot|{{formatnum:801}}]] |- | 78 || [[User:SassoBot|SassoBot]] || [[Special:Contributions/SassoBot|{{formatnum:790}}]] |- | 79 || [[User:Justincheng12345-bot|Justincheng12345-bot]] || [[Special:Contributions/Justincheng12345-bot|{{formatnum:761}}]] |- | 80 || [[User:HiW-Bot|HiW-Bot]] || [[Special:Contributions/HiW-Bot|{{formatnum:722}}]] |- | 81 || [[User:Gerakibot|Gerakibot]] || [[Special:Contributions/Gerakibot|{{formatnum:587}}]] |- | 82 || [[User:YaxshiBot|YaxshiBot]] || [[Special:Contributions/YaxshiBot|{{formatnum:577}}]] |- | 83 || [[User:YiFeiBot|YiFeiBot]] || [[Special:Contributions/YiFeiBot|{{formatnum:560}}]] |- | 84 || [[User:SpBot|SpBot]] || [[Special:Contributions/SpBot|{{formatnum:542}}]] |- | 85 || [[User:TechBot|TechBot]] || [[Special:Contributions/TechBot|{{formatnum:541}}]] |- | 86 || [[User:DarafshBot|DarafshBot]] || [[Special:Contributions/DarafshBot|{{formatnum:541}}]] |- | 87 || [[User:Byrialbot|Byrialbot]] || [[Special:Contributions/Byrialbot|{{formatnum:488}}]] |- | 88 || [[User:PixelBot|PixelBot]] || [[Special:Contributions/PixelBot|{{formatnum:433}}]] |- | 89 || [[User:DSisyphBot|DSisyphBot]] || [[Special:Contributions/DSisyphBot|{{formatnum:406}}]] |- | 90 || [[User:CasualBot|CasualBot]] || [[Special:Contributions/CasualBot|{{formatnum:403}}]] |- | 91 || [[User:Chobot|Chobot]] || [[Special:Contributions/Chobot|{{formatnum:366}}]] |- | 92 || [[User:CocuBot|CocuBot]] || [[Special:Contributions/CocuBot|{{formatnum:364}}]] |- | 93 || [[User:JhsBot|JhsBot]] || [[Special:Contributions/JhsBot|{{formatnum:335}}]] |- | 94 || [[User:Memty Bot|Memty Bot]] || [[Special:Contributions/Memty Bot|{{formatnum:327}}]] |- | 95 || [[User:AlnoktaBOT|AlnoktaBOT]] || [[Special:Contributions/AlnoktaBOT|{{formatnum:316}}]] |- | 96 || [[User:Louperibot|Louperibot]] || [[Special:Contributions/Louperibot|{{formatnum:297}}]] |- | 97 || [[User:Nallimbot|Nallimbot]] || [[Special:Contributions/Nallimbot|{{formatnum:291}}]] |- | 98 || [[User:AZatBot~uzwiki|AZatBot~uzwiki]] || [[Special:Contributions/AZatBot~uzwiki|{{formatnum:285}}]] |- | 99 || [[User:DixonDBot|DixonDBot]] || [[Special:Contributions/DixonDBot|{{formatnum:201}}]] |- | 100 || [[User:MahdiBot|MahdiBot]] || [[Special:Contributions/MahdiBot|{{formatnum:199}}]] |- | 101 || [[User:Sz-iwbot|Sz-iwbot]] || [[Special:Contributions/Sz-iwbot|{{formatnum:169}}]] |- | 102 || [[User:DirlBot|DirlBot]] || [[Special:Contributions/DirlBot|{{formatnum:116}}]] |- | 103 || [[User:Obersachsebot|Obersachsebot]] || [[Special:Contributions/Obersachsebot|{{formatnum:114}}]] |- | 104 || [[User:NobelBot|NobelBot]] || [[Special:Contributions/NobelBot|{{formatnum:96}}]] |- | 105 || [[User:SantoshBot|SantoshBot]] || [[Special:Contributions/SantoshBot|{{formatnum:92}}]] |- | 106 || [[User:AmphBot|AmphBot]] || [[Special:Contributions/AmphBot|{{formatnum:79}}]] |- | 107 || [[User:Muro Bot|Muro Bot]] || [[Special:Contributions/Muro Bot|{{formatnum:75}}]] |- | 108 || [[User:Dexbot|Dexbot]] || [[Special:Contributions/Dexbot|{{formatnum:74}}]] |- | 109 || [[User:DennyBot|DennyBot]] || [[Special:Contributions/DennyBot|{{formatnum:74}}]] |- | 110 || [[User:WikimediaNotifier|WikimediaNotifier]] || [[Special:Contributions/WikimediaNotifier|{{formatnum:73}}]] |- | 111 || [[User:Zwobot|Zwobot]] || [[Special:Contributions/Zwobot|{{formatnum:61}}]] |- | 112 || [[User:TohaomgBot|TohaomgBot]] || [[Special:Contributions/TohaomgBot|{{formatnum:56}}]] |- | 113 || [[User:MediaWiki default|MediaWiki default]] || [[Special:Contributions/MediaWiki default|{{formatnum:18}}]] |- | 114 || [[User:Flow talk page manager|Flow talk page manager]] || [[Special:Contributions/Flow talk page manager|{{formatnum:8}}]] {{/end}} 46hrt4h5x2r0rzir6bc7p7k475motia Vikipediya:Faol foydalanuvchilar reytingi 4 712595 2725391 2724165 2022-07-30T12:03:17Z Jembot 17813 Bot: Maʼlumotlar yangilandi wikitext text/x-wiki {{/begin|200}} |- | 1 || [[User:ShohjahonSobirov|ShohjahonSobirov]] || [[Special:Contributions/ShohjahonSobirov|{{formatnum:625}}]] || {{Permissions|ShohjahonSobirov}} |- | 2 || [[User:Djumanova|Djumanova]] || [[Special:Contributions/Djumanova|{{formatnum:461}}]] || {{Permissions|Djumanova}} |- | 3 || [[User:Diwikiped|Diwikiped]] || [[Special:Contributions/Diwikiped|{{formatnum:406}}]] || {{Permissions|Diwikiped}} |- | 4 || [[User:Mironshokh Ochilov|Mironshokh Ochilov]] || [[Special:Contributions/Mironshokh Ochilov|{{formatnum:403}}]] || {{Permissions|Mironshokh Ochilov}} |- | 5 || [[User:Boboyev1996|Boboyev1996]] || [[Special:Contributions/Boboyev1996|{{formatnum:334}}]] || {{Permissions|Boboyev1996}} |- | 6 || [[User:Finikchik|Finikchik]] || [[Special:Contributions/Finikchik|{{formatnum:332}}]] || {{Permissions|Finikchik}} |- | 7 || [[User:BaxtiyJahon|BaxtiyJahon]] || [[Special:Contributions/BaxtiyJahon|{{formatnum:307}}]] || {{Permissions|BaxtiyJahon}} |- | 8 || [[User:Speedbowl|Speedbowl]] || [[Special:Contributions/Speedbowl|{{formatnum:278}}]] || {{Permissions|Speedbowl}} |- | 9 || [[User:ShHamrayev|ShHamrayev]] || [[Special:Contributions/ShHamrayev|{{formatnum:258}}]] || {{Permissions|ShHamrayev}} |- | 10 || [[User:Optima D|Optima D]] || [[Special:Contributions/Optima D|{{formatnum:250}}]] || {{Permissions|Optima D}} |- | 11 || [[User:Ikromova Guli|Ikromova Guli]] || [[Special:Contributions/Ikromova Guli|{{formatnum:241}}]] || {{Permissions|Ikromova Guli}} |- | 12 || [[User:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] || [[Special:Contributions/Humoyun Qodirov|{{formatnum:212}}]] || {{Permissions|Humoyun Qodirov}} |- | 13 || [[User:Akobirolmasov diplomat|Akobirolmasov diplomat]] || [[Special:Contributions/Akobirolmasov diplomat|{{formatnum:183}}]] || {{Permissions|Akobirolmasov diplomat}} |- | 14 || [[User:Khasan azim1|Khasan azim1]] || [[Special:Contributions/Khasan azim1|{{formatnum:174}}]] || {{Permissions|Khasan azim1}} |- | 15 || [[User:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] || [[Special:Contributions/Azizxon Muzaffarov|{{formatnum:167}}]] || {{Permissions|Azizxon Muzaffarov}} |- | 16 || [[User:Zarxonim|Zarxonim]] || [[Special:Contributions/Zarxonim|{{formatnum:157}}]] || {{Permissions|Zarxonim}} |- | 17 || [[User:Alpasli|Alpasli]] || [[Special:Contributions/Alpasli|{{formatnum:135}}]] || {{Permissions|Alpasli}} |- | 18 || [[User:Mrjavokh1r|Mrjavokh1r]] || [[Special:Contributions/Mrjavokh1r|{{formatnum:124}}]] || {{Permissions|Mrjavokh1r}} |- | 19 || [[User:Nataev|Nataev]] || [[Special:Contributions/Nataev|{{formatnum:121}}]] || {{Permissions|Nataev}} |- | 20 || [[User:Вероника Мякушкина|Вероника Мякушкина]] || [[Special:Contributions/Вероника Мякушкина|{{formatnum:119}}]] || {{Permissions|Вероника Мякушкина}} |- | 21 || [[User:Umarxon III|Umarxon III]] || [[Special:Contributions/Umarxon III|{{formatnum:114}}]] || {{Permissions|Umarxon III}} |- | 22 || [[User:Artemev Nikolay|Artemev Nikolay]] || [[Special:Contributions/Artemev Nikolay|{{formatnum:113}}]] || {{Permissions|Artemev Nikolay}} |- | 23 || [[User:Mirishkorlik|Mirishkorlik]] || [[Special:Contributions/Mirishkorlik|{{formatnum:103}}]] || {{Permissions|Mirishkorlik}} |- | 24 || [[User:Yohanjon 23|Yohanjon 23]] || [[Special:Contributions/Yohanjon 23|{{formatnum:102}}]] || {{Permissions|Yohanjon 23}} |- | 25 || [[User:Mehriddin 01|Mehriddin 01]] || [[Special:Contributions/Mehriddin 01|{{formatnum:101}}]] || {{Permissions|Mehriddin 01}} |- | 26 || [[User:AnvarxonM|AnvarxonM]] || [[Special:Contributions/AnvarxonM|{{formatnum:100}}]] || {{Permissions|AnvarxonM}} |- | 27 || [[User:Umidaxon Shodiyeva|Umidaxon Shodiyeva]] || [[Special:Contributions/Umidaxon Shodiyeva|{{formatnum:94}}]] || {{Permissions|Umidaxon Shodiyeva}} |- | 28 || [[User:Abdumannobov|Abdumannobov]] || [[Special:Contributions/Abdumannobov|{{formatnum:93}}]] || {{Permissions|Abdumannobov}} |- | 29 || [[User:Qurbonoff|Qurbonoff]] || [[Special:Contributions/Qurbonoff|{{formatnum:89}}]] || {{Permissions|Qurbonoff}} |- | 30 || [[User:RakhimovaD|RakhimovaD]] || [[Special:Contributions/RakhimovaD|{{formatnum:86}}]] || {{Permissions|RakhimovaD}} |- | 31 || [[User:CyberNote|CyberNote]] || [[Special:Contributions/CyberNote|{{formatnum:85}}]] || {{Permissions|CyberNote}} |- | 32 || [[User:Visola Tangirova|Visola Tangirova]] || [[Special:Contributions/Visola Tangirova|{{formatnum:82}}]] || {{Permissions|Visola Tangirova}} |- | 33 || [[User:Uzesthetique|Uzesthetique]] || [[Special:Contributions/Uzesthetique|{{formatnum:82}}]] || {{Permissions|Uzesthetique}} |- | 34 || [[User:Iroda Burxonovna|Iroda Burxonovna]] || [[Special:Contributions/Iroda Burxonovna|{{formatnum:75}}]] || {{Permissions|Iroda Burxonovna}} |- | 35 || [[User:Nataeva|Nataeva]] || [[Special:Contributions/Nataeva|{{formatnum:75}}]] || {{Permissions|Nataeva}} |- | 36 || [[User:Гаффаров И. Қ.|Гаффаров И. Қ.]] || [[Special:Contributions/Гаффаров И. Қ.|{{formatnum:72}}]] || {{Permissions|Гаффаров И. Қ.}} |- | 37 || [[User:Behzodbek88|Behzodbek88]] || [[Special:Contributions/Behzodbek88|{{formatnum:71}}]] || {{Permissions|Behzodbek88}} |- | 38 || [[User:Elmurodjon qizi|Elmurodjon qizi]] || [[Special:Contributions/Elmurodjon qizi|{{formatnum:69}}]] || {{Permissions|Elmurodjon qizi}} |- | 39 || [[User:E'zozaxon|E'zozaxon]] || [[Special:Contributions/E'zozaxon|{{formatnum:68}}]] || {{Permissions|E'zozaxon}} |- | 40 || [[User:Malikxan|Malikxan]] || [[Special:Contributions/Malikxan|{{formatnum:61}}]] || {{Permissions|Malikxan}} |- | 41 || [[User:Wknewpages|Wknewpages]] || [[Special:Contributions/Wknewpages|{{formatnum:57}}]] || {{Permissions|Wknewpages}} |- | 42 || [[User:FreetimeeditorII|FreetimeeditorII]] || [[Special:Contributions/FreetimeeditorII|{{formatnum:55}}]] || {{Permissions|FreetimeeditorII}} |- | 43 || [[User:Jamshid Nurkulov|Jamshid Nurkulov]] || [[Special:Contributions/Jamshid Nurkulov|{{formatnum:53}}]] || {{Permissions|Jamshid Nurkulov}} |- | 44 || [[User:Lutfulloh7|Lutfulloh7]] || [[Special:Contributions/Lutfulloh7|{{formatnum:52}}]] || {{Permissions|Lutfulloh7}} |- | 45 || [[User:Abdulaziz uzbek|Abdulaziz uzbek]] || [[Special:Contributions/Abdulaziz uzbek|{{formatnum:50}}]] || {{Permissions|Abdulaziz uzbek}} |- | 46 || [[User:Akhrarova Ezoza|Akhrarova Ezoza]] || [[Special:Contributions/Akhrarova Ezoza|{{formatnum:49}}]] || {{Permissions|Akhrarova Ezoza}} |- | 47 || [[User:Daniya71|Daniya71]] || [[Special:Contributions/Daniya71|{{formatnum:45}}]] || {{Permissions|Daniya71}} |- | 48 || [[User:Muzaffar Turgunov|Muzaffar Turgunov]] || [[Special:Contributions/Muzaffar Turgunov|{{formatnum:44}}]] || {{Permissions|Muzaffar Turgunov}} |- | 49 || [[User:Erkyul|Erkyul]] || [[Special:Contributions/Erkyul|{{formatnum:43}}]] || {{Permissions|Erkyul}} |- | 50 || [[User:Gulomjon Gulomqodirov|Gulomjon Gulomqodirov]] || [[Special:Contributions/Gulomjon Gulomqodirov|{{formatnum:42}}]] || {{Permissions|Gulomjon Gulomqodirov}} |- | 51 || [[User:Ravshanbek Tohirov|Ravshanbek Tohirov]] || [[Special:Contributions/Ravshanbek Tohirov|{{formatnum:40}}]] || {{Permissions|Ravshanbek Tohirov}} |- | 52 || [[User:Nazirjon.Qosimjanov|Nazirjon.Qosimjanov]] || [[Special:Contributions/Nazirjon.Qosimjanov|{{formatnum:39}}]] || {{Permissions|Nazirjon.Qosimjanov}} |- | 53 || [[User:Azamat Nafiddinovich|Azamat Nafiddinovich]] || [[Special:Contributions/Azamat Nafiddinovich|{{formatnum:39}}]] || {{Permissions|Azamat Nafiddinovich}} |- | 54 || [[User:Nigina Yunusova|Nigina Yunusova]] || [[Special:Contributions/Nigina Yunusova|{{formatnum:38}}]] || {{Permissions|Nigina Yunusova}} |- | 55 || [[User:Muzaffar murodovich|Muzaffar murodovich]] || [[Special:Contributions/Muzaffar murodovich|{{formatnum:38}}]] || {{Permissions|Muzaffar murodovich}} |- | 56 || [[User:Salohiddin viki|Salohiddin viki]] || [[Special:Contributions/Salohiddin viki|{{formatnum:36}}]] || {{Permissions|Salohiddin viki}} |- | 57 || [[User:Dilim98|Dilim98]] || [[Special:Contributions/Dilim98|{{formatnum:34}}]] || {{Permissions|Dilim98}} |- | 58 || [[User:Umidjon Yuldashev|Umidjon Yuldashev]] || [[Special:Contributions/Umidjon Yuldashev|{{formatnum:32}}]] || {{Permissions|Umidjon Yuldashev}} |- | 59 || [[User:Dr.Aselessa|Dr.Aselessa]] || [[Special:Contributions/Dr.Aselessa|{{formatnum:30}}]] || {{Permissions|Dr.Aselessa}} |- | 60 || [[User:Ozoda Karimova|Ozoda Karimova]] || [[Special:Contributions/Ozoda Karimova|{{formatnum:29}}]] || {{Permissions|Ozoda Karimova}} |- | 61 || [[User:Husniddin Rasulov|Husniddin Rasulov]] || [[Special:Contributions/Husniddin Rasulov|{{formatnum:28}}]] || {{Permissions|Husniddin Rasulov}} |- | 62 || [[User:FarangisOrtiqova|FarangisOrtiqova]] || [[Special:Contributions/FarangisOrtiqova|{{formatnum:28}}]] || {{Permissions|FarangisOrtiqova}} |- | 63 || [[User:Guzaloybekovna|Guzaloybekovna]] || [[Special:Contributions/Guzaloybekovna|{{formatnum:27}}]] || {{Permissions|Guzaloybekovna}} |- | 64 || [[User:Leylajim|Leylajim]] || [[Special:Contributions/Leylajim|{{formatnum:27}}]] || {{Permissions|Leylajim}} |- | 65 || [[User:ABDULHAMIDXON|ABDULHAMIDXON]] || [[Special:Contributions/ABDULHAMIDXON|{{formatnum:26}}]] || {{Permissions|ABDULHAMIDXON}} |- | 66 || [[User:Spartak22|Spartak22]] || [[Special:Contributions/Spartak22|{{formatnum:25}}]] || {{Permissions|Spartak22}} |- | 67 || [[User:Shahzodbek95|Shahzodbek95]] || [[Special:Contributions/Shahzodbek95|{{formatnum:24}}]] || {{Permissions|Shahzodbek95}} |- | 68 || [[User:RASH.IHT|RASH.IHT]] || [[Special:Contributions/RASH.IHT|{{formatnum:23}}]] || {{Permissions|RASH.IHT}} |- | 69 || [[User:Bigkhanm|Bigkhanm]] || [[Special:Contributions/Bigkhanm|{{formatnum:23}}]] || {{Permissions|Bigkhanm}} |- | 70 || [[User:Thezillat|Thezillat]] || [[Special:Contributions/Thezillat|{{formatnum:22}}]] || {{Permissions|Thezillat}} |- | 71 || [[User:Sakinabonu|Sakinabonu]] || [[Special:Contributions/Sakinabonu|{{formatnum:22}}]] || {{Permissions|Sakinabonu}} |- | 72 || [[User:Young Economist7|Young Economist7]] || [[Special:Contributions/Young Economist7|{{formatnum:21}}]] || {{Permissions|Young Economist7}} |- | 73 || [[User:RadjapovaNB|RadjapovaNB]] || [[Special:Contributions/RadjapovaNB|{{formatnum:20}}]] || {{Permissions|RadjapovaNB}} |- | 74 || [[User:Bonu Nur|Bonu Nur]] || [[Special:Contributions/Bonu Nur|{{formatnum:20}}]] || {{Permissions|Bonu Nur}} |- | 75 || [[User:Muhammadsharif01|Muhammadsharif01]] || [[Special:Contributions/Muhammadsharif01|{{formatnum:20}}]] || {{Permissions|Muhammadsharif01}} |- | 76 || [[User:MuxlisaRahmatova|MuxlisaRahmatova]] || [[Special:Contributions/MuxlisaRahmatova|{{formatnum:19}}]] || {{Permissions|MuxlisaRahmatova}} |- | 77 || [[User:Umid1108|Umid1108]] || [[Special:Contributions/Umid1108|{{formatnum:19}}]] || {{Permissions|Umid1108}} |- | 78 || [[User:MUSLIMBEK FORWARD|MUSLIMBEK FORWARD]] || [[Special:Contributions/MUSLIMBEK FORWARD|{{formatnum:19}}]] || {{Permissions|MUSLIMBEK FORWARD}} |- | 79 || [[User:Murodbek5655|Murodbek5655]] || [[Special:Contributions/Murodbek5655|{{formatnum:19}}]] || {{Permissions|Murodbek5655}} |- | 80 || [[User:Olimidono|Olimidono]] || [[Special:Contributions/Olimidono|{{formatnum:17}}]] || {{Permissions|Olimidono}} |- | 81 || [[User:Shakhruza|Shakhruza]] || [[Special:Contributions/Shakhruza|{{formatnum:17}}]] || {{Permissions|Shakhruza}} |- | 82 || [[User:Saidov Javohir (JDPU)|Saidov Javohir (JDPU)]] || [[Special:Contributions/Saidov Javohir (JDPU)|{{formatnum:16}}]] || {{Permissions|Saidov Javohir (JDPU)}} |- | 83 || [[User:Ilm nafasi|Ilm nafasi]] || [[Special:Contributions/Ilm nafasi|{{formatnum:16}}]] || {{Permissions|Ilm nafasi}} |- | 84 || [[User:Luckybek|Luckybek]] || [[Special:Contributions/Luckybek|{{formatnum:16}}]] || {{Permissions|Luckybek}} |- | 85 || [[User:Bakhtiyarovna|Bakhtiyarovna]] || [[Special:Contributions/Bakhtiyarovna|{{formatnum:15}}]] || {{Permissions|Bakhtiyarovna}} |- | 86 || [[User:Kagansky|Kagansky]] || [[Special:Contributions/Kagansky|{{formatnum:15}}]] || {{Permissions|Kagansky}} |- | 87 || [[User:Panpanchik|Panpanchik]] || [[Special:Contributions/Panpanchik|{{formatnum:15}}]] || {{Permissions|Panpanchik}} |- | 88 || [[User:Siroj Turgunboyev|Siroj Turgunboyev]] || [[Special:Contributions/Siroj Turgunboyev|{{formatnum:15}}]] || {{Permissions|Siroj Turgunboyev}} |- | 89 || [[User:Samandarxo'ja|Samandarxo'ja]] || [[Special:Contributions/Samandarxo'ja|{{formatnum:14}}]] || {{Permissions|Samandarxo'ja}} |- | 90 || [[User:Mujgona|Mujgona]] || [[Special:Contributions/Mujgona|{{formatnum:14}}]] || {{Permissions|Mujgona}} |- | 91 || [[User:Divergent08|Divergent08]] || [[Special:Contributions/Divergent08|{{formatnum:14}}]] || {{Permissions|Divergent08}} |- | 92 || [[User:Munavvaraxon|Munavvaraxon]] || [[Special:Contributions/Munavvaraxon|{{formatnum:14}}]] || {{Permissions|Munavvaraxon}} |- | 93 || [[User:Убайдуллаева Исмигуль Шавкатиллаевна|Убайдуллаева Исмигуль Шавкатиллаевна]] || [[Special:Contributions/Убайдуллаева Исмигуль Шавкатиллаевна|{{formatnum:13}}]] || {{Permissions|Убайдуллаева Исмигуль Шавкатиллаевна}} |- | 94 || [[User:Usmonip|Usmonip]] || [[Special:Contributions/Usmonip|{{formatnum:12}}]] || {{Permissions|Usmonip}} |- | 95 || [[User:Joorayeff|Joorayeff]] || [[Special:Contributions/Joorayeff|{{formatnum:12}}]] || {{Permissions|Joorayeff}} |- | 96 || [[User:ShoboyevaGulchehra|ShoboyevaGulchehra]] || [[Special:Contributions/ShoboyevaGulchehra|{{formatnum:12}}]] || {{Permissions|ShoboyevaGulchehra}} |- | 97 || [[User:Asadullayeva Durdona Shuxratilla qizi|Asadullayeva Durdona Shuxratilla qizi]] || [[Special:Contributions/Asadullayeva Durdona Shuxratilla qizi|{{formatnum:12}}]] || {{Permissions|Asadullayeva Durdona Shuxratilla qizi}} |- | 98 || [[User:Sah1n9|Sah1n9]] || [[Special:Contributions/Sah1n9|{{formatnum:11}}]] || {{Permissions|Sah1n9}} |- | 99 || [[User:Fathullo315|Fathullo315]] || [[Special:Contributions/Fathullo315|{{formatnum:11}}]] || {{Permissions|Fathullo315}} |- | 100 || [[User:Amir.Temur|Amir.Temur]] || [[Special:Contributions/Amir.Temur|{{formatnum:11}}]] || {{Permissions|Amir.Temur}} |- | 101 || [[User:Zilola masirx'jayeva|Zilola masirx'jayeva]] || [[Special:Contributions/Zilola masirx'jayeva|{{formatnum:10}}]] || {{Permissions|Zilola masirx'jayeva}} |- | 102 || [[User:Sevinch293|Sevinch293]] || [[Special:Contributions/Sevinch293|{{formatnum:10}}]] || {{Permissions|Sevinch293}} |- | 103 || [[User:PirnazarovD|PirnazarovD]] || [[Special:Contributions/PirnazarovD|{{formatnum:10}}]] || {{Permissions|PirnazarovD}} |- | 104 || [[User:Abdug'ani Karimov|Abdug'ani Karimov]] || [[Special:Contributions/Abdug'ani Karimov|{{formatnum:10}}]] || {{Permissions|Abdug'ani Karimov}} |- | 105 || [[User:BlackStone30|BlackStone30]] || [[Special:Contributions/BlackStone30|{{formatnum:9}}]] || {{Permissions|BlackStone30}} |- | 106 || [[User:Sarvinoz1313|Sarvinoz1313]] || [[Special:Contributions/Sarvinoz1313|{{formatnum:9}}]] || {{Permissions|Sarvinoz1313}} |- | 107 || [[User:Metallurg texnolog|Metallurg texnolog]] || [[Special:Contributions/Metallurg texnolog|{{formatnum:9}}]] || {{Permissions|Metallurg texnolog}} |- | 108 || [[User:Ximik1991|Ximik1991]] || [[Special:Contributions/Ximik1991|{{formatnum:9}}]] || {{Permissions|Ximik1991}} |- | 109 || [[User:Mavlonov travel agent|Mavlonov travel agent]] || [[Special:Contributions/Mavlonov travel agent|{{formatnum:7}}]] || {{Permissions|Mavlonov travel agent}} |- | 110 || [[User:Старий Джен|Старий Джен]] || [[Special:Contributions/Старий Джен|{{formatnum:7}}]] || {{Permissions|Старий Джен}} |- | 111 || [[User:Shahnozaisomiddinova93|Shahnozaisomiddinova93]] || [[Special:Contributions/Shahnozaisomiddinova93|{{formatnum:7}}]] || {{Permissions|Shahnozaisomiddinova93}} |- | 112 || [[User:Gliwi|Gliwi]] || [[Special:Contributions/Gliwi|{{formatnum:7}}]] || {{Permissions|Gliwi}} |- | 113 || [[User:Ahror Akramovich|Ahror Akramovich]] || [[Special:Contributions/Ahror Akramovich|{{formatnum:7}}]] || {{Permissions|Ahror Akramovich}} |- | 114 || [[User:Humoyoon|Humoyoon]] || [[Special:Contributions/Humoyoon|{{formatnum:7}}]] || {{Permissions|Humoyoon}} |- | 115 || [[User:Laziz Baxtiyorov|Laziz Baxtiyorov]] || [[Special:Contributions/Laziz Baxtiyorov|{{formatnum:6}}]] || {{Permissions|Laziz Baxtiyorov}} |- | 116 || [[User:Aranciodimassimo|Aranciodimassimo]] || [[Special:Contributions/Aranciodimassimo|{{formatnum:6}}]] || {{Permissions|Aranciodimassimo}} |- | 117 || [[User:Shoxjahon Rahmonov|Shoxjahon Rahmonov]] || [[Special:Contributions/Shoxjahon Rahmonov|{{formatnum:6}}]] || {{Permissions|Shoxjahon Rahmonov}} |- | 118 || [[User:Murodjonqizi|Murodjonqizi]] || [[Special:Contributions/Murodjonqizi|{{formatnum:6}}]] || {{Permissions|Murodjonqizi}} |- | 119 || [[User:Ubaydullokhan|Ubaydullokhan]] || [[Special:Contributions/Ubaydullokhan|{{formatnum:5}}]] || {{Permissions|Ubaydullokhan}} |- | 120 || [[User:Qaxramonovna Nargiza|Qaxramonovna Nargiza]] || [[Special:Contributions/Qaxramonovna Nargiza|{{formatnum:5}}]] || {{Permissions|Qaxramonovna Nargiza}} |- | 121 || [[User:Mashkawat.ahsan|Mashkawat.ahsan]] || [[Special:Contributions/Mashkawat.ahsan|{{formatnum:5}}]] || {{Permissions|Mashkawat.ahsan}} |- | 122 || [[User:ShokirBeshimov|ShokirBeshimov]] || [[Special:Contributions/ShokirBeshimov|{{formatnum:5}}]] || {{Permissions|ShokirBeshimov}} |- | 123 || [[User:Behruzbek2007|Behruzbek2007]] || [[Special:Contributions/Behruzbek2007|{{formatnum:5}}]] || {{Permissions|Behruzbek2007}} |- | 124 || [[User:Immortal7M|Immortal7M]] || [[Special:Contributions/Immortal7M|{{formatnum:5}}]] || {{Permissions|Immortal7M}} |- | 125 || [[User:Nazrullayeva Komila|Nazrullayeva Komila]] || [[Special:Contributions/Nazrullayeva Komila|{{formatnum:4}}]] || {{Permissions|Nazrullayeva Komila}} |- | 126 || [[User:Khorazmiy|Khorazmiy]] || [[Special:Contributions/Khorazmiy|{{formatnum:4}}]] || {{Permissions|Khorazmiy}} |- | 127 || [[User:Latif001|Latif001]] || [[Special:Contributions/Latif001|{{formatnum:4}}]] || {{Permissions|Latif001}} |- | 128 || [[User:Sevaraziyo Bahodirova|Sevaraziyo Bahodirova]] || [[Special:Contributions/Sevaraziyo Bahodirova|{{formatnum:4}}]] || {{Permissions|Sevaraziyo Bahodirova}} |- | 129 || [[User:AzizaAbduraimova|AzizaAbduraimova]] || [[Special:Contributions/AzizaAbduraimova|{{formatnum:4}}]] || {{Permissions|AzizaAbduraimova}} |- | 130 || [[User:Stephan1000000|Stephan1000000]] || [[Special:Contributions/Stephan1000000|{{formatnum:4}}]] || {{Permissions|Stephan1000000}} |- | 131 || [[User:Nodirbek Abdumalikov|Nodirbek Abdumalikov]] || [[Special:Contributions/Nodirbek Abdumalikov|{{formatnum:4}}]] || {{Permissions|Nodirbek Abdumalikov}} |- | 132 || [[User:Tohir Berdimurodov|Tohir Berdimurodov]] || [[Special:Contributions/Tohir Berdimurodov|{{formatnum:4}}]] || {{Permissions|Tohir Berdimurodov}} |- | 133 || [[User:MiroJP|MiroJP]] || [[Special:Contributions/MiroJP|{{formatnum:4}}]] || {{Permissions|MiroJP}} |- | 134 || [[User:Gulijon2908|Gulijon2908]] || [[Special:Contributions/Gulijon2908|{{formatnum:3}}]] || {{Permissions|Gulijon2908}} |- | 135 || [[User:Favvora|Favvora]] || [[Special:Contributions/Favvora|{{formatnum:3}}]] || {{Permissions|Favvora}} |- | 136 || [[User:Nodirbek G'aniyev|Nodirbek G'aniyev]] || [[Special:Contributions/Nodirbek G'aniyev|{{formatnum:3}}]] || {{Permissions|Nodirbek G'aniyev}} |- | 137 || [[User:Abuibrohim1437|Abuibrohim1437]] || [[Special:Contributions/Abuibrohim1437|{{formatnum:3}}]] || {{Permissions|Abuibrohim1437}} |- | 138 || [[User:Humayro|Humayro]] || [[Special:Contributions/Humayro|{{formatnum:3}}]] || {{Permissions|Humayro}} |- | 139 || [[User:FMSky|FMSky]] || [[Special:Contributions/FMSky|{{formatnum:3}}]] || {{Permissions|FMSky}} |- | 140 || [[User:History uzbeks|History uzbeks]] || [[Special:Contributions/History uzbeks|{{formatnum:3}}]] || {{Permissions|History uzbeks}} |- | 141 || [[User:Doniyor Tajimuratov|Doniyor Tajimuratov]] || [[Special:Contributions/Doniyor Tajimuratov|{{formatnum:3}}]] || {{Permissions|Doniyor Tajimuratov}} |- | 142 || [[User:Amherst99|Amherst99]] || [[Special:Contributions/Amherst99|{{formatnum:3}}]] || {{Permissions|Amherst99}} |- | 143 || [[User:GiorgiXIII|GiorgiXIII]] || [[Special:Contributions/GiorgiXIII|{{formatnum:3}}]] || {{Permissions|GiorgiXIII}} |- | 144 || [[User:Kazman322|Kazman322]] || [[Special:Contributions/Kazman322|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Kazman322}} |- | 145 || [[User:Minorax|Minorax]] || [[Special:Contributions/Minorax|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Minorax}} |- | 146 || [[User:Islomov2|Islomov2]] || [[Special:Contributions/Islomov2|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Islomov2}} |- | 147 || [[User:Fuzuliy Nuriddinov|Fuzuliy Nuriddinov]] || [[Special:Contributions/Fuzuliy Nuriddinov|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Fuzuliy Nuriddinov}} |- | 148 || [[User:GulomNazarov|GulomNazarov]] || [[Special:Contributions/GulomNazarov|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|GulomNazarov}} |- | 149 || [[User:Abubakir Mo'minjonov|Abubakir Mo'minjonov]] || [[Special:Contributions/Abubakir Mo'minjonov|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Abubakir Mo'minjonov}} |- | 150 || [[User:Sharqshunoslik talabasi|Sharqshunoslik talabasi]] || [[Special:Contributions/Sharqshunoslik talabasi|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Sharqshunoslik talabasi}} |- | 151 || [[User:Kwamikagami|Kwamikagami]] || [[Special:Contributions/Kwamikagami|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Kwamikagami}} |- | 152 || [[User:Malika Rashidova|Malika Rashidova]] || [[Special:Contributions/Malika Rashidova|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Malika Rashidova}} |- | 153 || [[User:Allanur77|Allanur77]] || [[Special:Contributions/Allanur77|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Allanur77}} |- | 154 || [[User:Eurohunter|Eurohunter]] || [[Special:Contributions/Eurohunter|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Eurohunter}} |- | 155 || [[User:Mahliyo Tojimirzayeva|Mahliyo Tojimirzayeva]] || [[Special:Contributions/Mahliyo Tojimirzayeva|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Mahliyo Tojimirzayeva}} |- | 156 || [[User:Gerd Eichmann|Gerd Eichmann]] || [[Special:Contributions/Gerd Eichmann|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Gerd Eichmann}} |- | 157 || [[User:Avazbek2077|Avazbek2077]] || [[Special:Contributions/Avazbek2077|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Avazbek2077}} |- | 158 || [[User:Ahti-Saku|Ahti-Saku]] || [[Special:Contributions/Ahti-Saku|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Ahti-Saku}} |- | 159 || [[User:Bahromjon Soliyev|Bahromjon Soliyev]] || [[Special:Contributions/Bahromjon Soliyev|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Bahromjon Soliyev}} |- | 160 || [[User:Ramziddin Tursunov|Ramziddin Tursunov]] || [[Special:Contributions/Ramziddin Tursunov|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Ramziddin Tursunov}} |- | 161 || [[User:Kamronbek Mamaroziqov|Kamronbek Mamaroziqov]] || [[Special:Contributions/Kamronbek Mamaroziqov|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Kamronbek Mamaroziqov}} |- | 162 || [[User:Latipovferuz|Latipovferuz]] || [[Special:Contributions/Latipovferuz|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Latipovferuz}} |- | 163 || [[User:Odilbek Irisqulov|Odilbek Irisqulov]] || [[Special:Contributions/Odilbek Irisqulov|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Odilbek Irisqulov}} |- | 164 || [[User:Qudratov Shohnur|Qudratov Shohnur]] || [[Special:Contributions/Qudratov Shohnur|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Qudratov Shohnur}} |- | 165 || [[User:QurbonovBobur|QurbonovBobur]] || [[Special:Contributions/QurbonovBobur|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|QurbonovBobur}} |- | 166 || [[User:Doc Taxon|Doc Taxon]] || [[Special:Contributions/Doc Taxon|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Doc Taxon}} |- | 167 || [[User:Mtarch11|Mtarch11]] || [[Special:Contributions/Mtarch11|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Mtarch11}} |- | 168 || [[User:Shafii04|Shafii04]] || [[Special:Contributions/Shafii04|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Shafii04}} |- | 169 || [[User:Muazzam Dedakhanova|Muazzam Dedakhanova]] || [[Special:Contributions/Muazzam Dedakhanova|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Muazzam Dedakhanova}} |- | 170 || [[User:Enivern|Enivern]] || [[Special:Contributions/Enivern|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Enivern}} |- | 171 || [[User:Esanboyev Rustam|Esanboyev Rustam]] || [[Special:Contributions/Esanboyev Rustam|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Esanboyev Rustam}} |- | 172 || [[User:Azaberdanof|Azaberdanof]] || [[Special:Contributions/Azaberdanof|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Azaberdanof}} |- | 173 || [[User:Abdulxayeva Dilnoza|Abdulxayeva Dilnoza]] || [[Special:Contributions/Abdulxayeva Dilnoza|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Abdulxayeva Dilnoza}} |- | 174 || [[User:Zarifovna|Zarifovna]] || [[Special:Contributions/Zarifovna|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Zarifovna}} |- | 175 || [[User:MrSmartCoder|MrSmartCoder]] || [[Special:Contributions/MrSmartCoder|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|MrSmartCoder}} |- | 176 || [[User:Shakhodatrun|Shakhodatrun]] || [[Special:Contributions/Shakhodatrun|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Shakhodatrun}} |- | 177 || [[User:Khamdamov Davron|Khamdamov Davron]] || [[Special:Contributions/Khamdamov Davron|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Khamdamov Davron}} |- | 178 || [[User:Gulshoda Axmadjonova|Gulshoda Axmadjonova]] || [[Special:Contributions/Gulshoda Axmadjonova|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Gulshoda Axmadjonova}} |- | 179 || [[User:Cote d'Azur|Cote d'Azur]] || [[Special:Contributions/Cote d'Azur|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Cote d'Azur}} |- | 180 || [[User:Gullish|Gullish]] || [[Special:Contributions/Gullish|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Gullish}} |- | 181 || [[User:Abdusomadov Doniyor|Abdusomadov Doniyor]] || [[Special:Contributions/Abdusomadov Doniyor|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Abdusomadov Doniyor}} |- | 182 || [[User:FayziFeruziy|FayziFeruziy]] || [[Special:Contributions/FayziFeruziy|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|FayziFeruziy}} |- | 183 || [[User:Qodirova Dilfuza|Qodirova Dilfuza]] || [[Special:Contributions/Qodirova Dilfuza|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Qodirova Dilfuza}} |- | 184 || [[User:Dr.backward|Dr.backward]] || [[Special:Contributions/Dr.backward|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Dr.backward}} |- | 185 || [[User:Jimmy&Friends 2|Jimmy&Friends 2]] || [[Special:Contributions/Jimmy&Friends 2|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Jimmy&Friends 2}} |- | 186 || [[User:Dinaroxonim|Dinaroxonim]] || [[Special:Contributions/Dinaroxonim|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Dinaroxonim}} |- | 187 || [[User:Niso0529s|Niso0529s]] || [[Special:Contributions/Niso0529s|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Niso0529s}} |- | 188 || [[User:Zulfiyaxonim|Zulfiyaxonim]] || [[Special:Contributions/Zulfiyaxonim|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Zulfiyaxonim}} |- | 189 || [[User:Tosheva Ozoda|Tosheva Ozoda]] || [[Special:Contributions/Tosheva Ozoda|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Tosheva Ozoda}} |- | 190 || [[User:Lopezsuarez|Lopezsuarez]] || [[Special:Contributions/Lopezsuarez|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Lopezsuarez}} |- | 191 || [[User:Xosiyat Baxtiyorova|Xosiyat Baxtiyorova]] || [[Special:Contributions/Xosiyat Baxtiyorova|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Xosiyat Baxtiyorova}} |- | 192 || [[User:Durdona07|Durdona07]] || [[Special:Contributions/Durdona07|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Durdona07}} |- | 193 || [[User:Nordat|Nordat]] || [[Special:Contributions/Nordat|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Nordat}} |- | 194 || [[User:Jurnalistlar uyushmasi|Jurnalistlar uyushmasi]] || [[Special:Contributions/Jurnalistlar uyushmasi|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Jurnalistlar uyushmasi}} |- | 195 || [[User:Consumer2021|Consumer2021]] || [[Special:Contributions/Consumer2021|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Consumer2021}} |- | 196 || [[User:Muarrix|Muarrix]] || [[Special:Contributions/Muarrix|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Muarrix}} |- | 197 || [[User:Ravshanbey Sultan|Ravshanbey Sultan]] || [[Special:Contributions/Ravshanbey Sultan|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Ravshanbey Sultan}} |- | 198 || [[User:Karelj|Karelj]] || [[Special:Contributions/Karelj|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Karelj}} |- | 199 || [[User:UX87|UX87]] || [[Special:Contributions/UX87|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|UX87}} |- | 200 || [[User:Rartat|Rartat]] || [[Special:Contributions/Rartat|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Rartat}} {{/end}} iufjtzeiglzkxozwot0f5l7e3wcbwwd Katin qatliomi 0 713632 2725500 2521620 2022-07-30T13:21:27Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Trzy krzyze.jpg|220px|thumb|right|Katin-Xarkov-Mednoye yodgorligi (Świętokrzyskie togʻi, Polsha)]] '''Katin qatliomi''' [[Ikkinchi jahon urushi]] davomida [[Sovet]] armiyasi tomonidan sodir etilgan bir qator qotilliklarning nomidir. Bu qatliomda NKVD aʼzolari tomonidan taxminan 22 000 ta polyak harbiy mahbuslari oʻldirilgan. [[Smolensk]]dan taxminan 20 kilometr uzoqlikda joylashgan Katin yaqinidagi oʻrmonda oʻldirilgan mahbuslarning aksariyati ofitserlar boʻlgan. Katin qatliomi 1940-yilning aprel va may oylarida sodir boʻlgan. Qatliom NKVD rahbari [[Lavrentiy Beriya]]ning [[Stalin]]ga bergan Sovet politbyurosi tomonidan tasdiqlangan Polsha [[ofitser]]lar korpusining barcha aʼzolarini qatl qilish taklifi ortidan boshlangan. Katinda 4 000 dan 5 000 gacha kishi oʻldirilgan. 1990-yilda [[Sovet Ittifoqi]] oʻz aybini tan oladi hamda [[Mixail Gorbachev]] rasman kechirim soʻraydi. Katin qatliomidan 400 nafardan 450 nafargacha mahbus omon qolgan. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons turkum|Katyn Massacre}} * [http://memorial-katyn.ru/ Мемориал "Катынь"] (Katyn Memorial Museum, rasmiy sayt). {{ref-ru}} * Foreign and Commonwealth Office (FCO) (UK) „The Katyn Massacre: A Special Operations Executive perspective“ ''Historical Papers'' rasmiy hujjatlari, Foreign and Commonwealth Office. National Archives (BQ) tomonidan arxivlandi {{ref-en}}[https://web.archive.org/web/20170305002647/http://collections.europarchive.org/tna/20080205132101/www.fco.gov.uk/servlet/Front%3Fpagename%3DOpenMarket/Xcelerate/ShowPage%26c%3DPage%26cid%3D1050510186860 — 5-fevral 2008-yil]. {{ref-en}} * [https://www.archives.gov/research/foreign-policy/katyn-massacre/ Records Relating to the Katyn Forest Massacre at the US National Archives] * Benjamin B. Fischer „[https://www.cia.gov/library/center-for-the-study-of-intelligence/csi-publications/csi-studies/studies/winter99-00/art6.html The Katyn Controversy: Stalinʼs Killing Field]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20100324185250/https://www.cia.gov/library/center-for-the-study-of-intelligence/csi-publications/csi-studies/studies/winter99-00/art6.html |date=2010-03-24 }}“ ''Studies in Intelligence'' Winter, 1999-2000. {{ref-en}} * Timothy Snyder „[http://www.nybooks.com/blogs/nyrblog/2010/dec/01/russia-stalin-poland-katyn/ Russiaʼs Reckoning with Katyń]“ ''NYR Blog'', New York Review of Books, 1-dekabr 2010-yil. {{ref-en}} * [http://katyn.ipn.gov.pl/download/42/13503/ZESZYT04-StraceninaUkrainie.pdf Ukrainian Katyn List] {{ref-pl}} {{Tashqi havolalar}} gmo4zwg8hwu94qvzzth1t7el9xyfwm8 Slobodan Milošević 0 713720 2725566 2377625 2022-07-30T14:18:32Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi | ismi = Slobodan Milošević | asl ismi = Слободан Милошевић | tasvir = Stevan Kragujevic, Slobodan Milosevic, portret.jpg | uzunlik = | izoh = Milošević 1988-yilda | tartib = 3 | lavozim = Yugoslaviya Federativ Respublikasi Prezidenti | ismi ostida = | boshlanish davri = 23-iyul 1997-yil | tugash davri = 7-oktabr 2000-yil | premyer = {{plainlist| *[[Radoje Kontić]] *[[Momir Bulatović]]}} | oʻtmishdoshi = {{plainlist| *[[Zoran Lilić]] *Srđa Božović }} | vorisi = [[Vojislav Koštunica]] | avvalgisi = | keyingisi = | toj kiydirish marosimi = | tartib_2 = 1 | lavozim_2 = [[Serbiya Respublikasi]] prezidenti | ismi ostida_2 = | boshlanish davri_2 = 11-yanvar 1991-yil | tugash davri_2 = 23-iyul 1997-yil | premyer_2 = {{plainlist| *[[Dragutin Zelenović]] *[[Radoman Božović]] *[[Nikola Šainović]] *[[Mirko Marjanović]]}} | oʻtmishdoshi_2 = Lavozim yaratilgan | vorisi_2 = {{plainlist| *[[Dragan Tomić]] *[[Milan Milutinović]]}} | tartib_3 = 7 | lavozim_3 = Serbiya Sotsialistik Respublikasi prezidenti | ismi ostida_3 = | boshlanish davri_3 = 8-may 1989-yil | tugash davri_3 = 11-yanvar 1991-yil | premyer_3 = | oʻtmishdoshi_3 = {{plainlist| *[[Petar Gračanin]] *Ljubiša Igić}} | vorisi_3 = Lavozim yaratilgan | talaffuzi = | tugʻilgan paytidagi ismi = | tugʻilgan sanasi = {{birth date|1941|8|20|df=y}} | tugʻilgan joyi = [[Požarevac]], Serbiya | vafot sanasi = {{vafot sanasi va yoshi|2006|3|11|1941|8|20|df=y}} | vafot joyi = Hague, [[Niderlandiya]] | vafot sababi = | fuqaroligi = | millati = yugoslav (2003-yilga qadar) | partiya = {{plainlist| * SKJ (1959–1990) * SPS (1990–2006)}} | boshqa partiya = | boʻyi = | turmush_oʻrtogʻi = {{marriage|[[Mirjana Marković]]|1971}} | bolalari = {{hlist|[[Marko Milošević|Marko]]|Marija}} | otasi = | onasi = | nikohsiz jufti = | munosabatlar = | qarindoshlari = {{plainlist| *[[Borislav Milošević]] (akasi) *[[Milisav Koljenšić]] (amakisi)}} | istiqomat joyi = | taʼlim = | alma_mater = | kasbi = | mashhur ishlari = | maoshi = | kabinet = | qoʻmitalar = | portfolio = | ilmiy unvoni = | unvoni = | maʼlumoti = | mukofotlari = | sayt = | taxallus = „Sloba“ | mansubligi = | qoʻshin turi = | xizmat qilgan yillari = | harbiy_mukofotlari = }}'''Slobodan Milošević''' ({{lang-sr|Слободан Милошевић}}; 20-avgust 1941-yil&nbsp;— 11-mart 2006-yil) yugoslav va [[serbiya]] siyosatdonidir. U 1989-1992-yillarda Serbiya prezidenti, 1992-1997-yillarda Yugoslaviya Federativ Respublikasi tarkibida hamda 1997-2000-yillarda Yugoslaviya Federativ Respublikasi prezidenti lavozimini oʻtagan sanaladi. == Manbalar == {{manbalar}} == Adabiyotlar == {{Refbegin|40em}} * [https://web.archive.org/web/20101229051009/http://www.domovina.net/ Recorded telephone conversations of Slobodan Milošević as Yugoslav crisis unfolded (transcripts in English)] * {{Jurnal manbasi | last = Clark | first = Janine |date=May 2007 | title = National Minorities and the Milošević Regime | journal = Nationalities Papers | volume = 35 | issue = 2 | pages = 317–339 | doi = 10.1080/00905990701254375 | s2cid = 153832814 }} * Crnobrnja, Mihailo, „The Yugoslav Drama“ (McGill 1996) * Herman, Edward S. and David Peterson, [https://archive.today/20070505135012/http://www.zmag.org/simonsyugo.htm Marlise Simons on the Yugoslavia Tribunal: A Study in Total Propaganda Service], ZNet, 2004. * Herman, Edward S. and David Peterson, [https://web.archive.org/web/20060904021301/http://www.zmag.org/content/showarticle.cfm?SectionID=21&ItemID=10258 Milosevic’s Death in the Propaganda System], ZNet, 14-may 2006-yil. * Herman, Edward S. and David Peterson, [https://web.archive.org/web/20080313024024/http://www.zmag.org/content/showarticle.cfm?SectionID=21&ItemID=12321 Marlise Simons and the ''New York Times'' on the International Court of Justice Decision on Serbia and Genocide in Bosnia], ZNet, 2007. * Kelly, Michael J., ''Nowhere to Hide: Defeat of the Sovereign Immunity Defense for Crimes of Genocide & the Trials of Slobodan Milosevic and Saddam Hussein'' (Peter Lang 2005). * Laughland, John, „Travesty: the Trial of Slobodan Milosevic and the Corruption of International Justice“ (London: Pluto Press, 2007) * {{Jurnal manbasi | last = Vladisavljevic | first = Nebojsa |date=March 2004 | title = Institutional power and the rise of Milošević | journal = Nationalities Papers | volume = 32 | issue = 1 | pages = 183–205 | doi = 10.1080/0090599042000186160 | s2cid = 154090422 | url = http://eprints.lse.ac.uk/5369/ }} * {{Kitob manbasi|last=Parenti|first=Michael|author-link=Michael Parenti|title=To Kill a Nation: The Attack on Yugoslavia|url=https://books.google.com/books?id=qWbGftW07WoC|year=2002|orig-year=2000|publisher=Verso|isbn=978-1-85984-366-6}} * {{Jurnal manbasi|last1=Fridman|first1=Orli|title='It was like fighting a war with our own people': anti-war activism in Serbia during the 1990s |journal=The Journal of Nationalism and Ethnicity |year=2010|volume=39|issue=4|pages=507–522|doi=10.1080/00905992.2011.579953|s2cid=153467930}} {{Refend}} == Havolalar == * {{Commons turkum|Slobodan Milošević}} * [http://www.icty.org/case/slobodan_milosevic/ Slobodan Milošević, ayblash akti va transkriptlar] (ICTY) {{Tashqi havolalar}} [[Turkum:1941-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:2006-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:Siyosatchilar]] [[Turkum:Prezidentlar]] {{bio-stub}} ksek1byz33gk5fvxuhwrgo2llcmxlol Chrome OS 0 713831 2726631 2378177 2022-07-31T10:59:52Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Operatsion tizim |nomi=Chrome OS |logotip=[[Fayl:Google_Chrome_OS_logo.png|200px]] |tasvir=[[Fayl:ChromeOS_89_screenshot.webp|200px]] |caption=Chrome OS 87 ishchi stoli |ishlab chiquvchi=[[Google]] |oilasi=[[Linux]] ([[Unix]]simon)<ref name="Chrome OS official ann">{{Web manbasi |last=Pichai |first=Sundar |date=7-iyul 2009-yil |title=Introducing the Google Chrome OS |url=http://googleblog.blogspot.com/2009/07/introducing-google-chrome-os.html |access-date=11-iyul 2012-yil |website=Official Google Blog |publisher=Google, Inc.}}</ref> |negizi=Chromium OS |working_state= Chromebook, Chromebox, Chromebits, Chromebases, Chromeblets kabi qurilmalarga moʻljallangan |released={{Start date and age|2011|6|15}} |yozilgan tili=[[C (programming language)|C]], [[C++]], [[Assembly language|assembly]], [[JavaScript]], [[HTML5]], [[Python (programming language)|Python]], [[Rust (programming language)|Rust]] |supported_platforms=ARM32, ARM64, x86, x86-64 |yangilanish uslub=[[Internet]] orqali |kernel_type=monolit (Linux yadrosi)<ref name="Chromium OS Kernel Design">{{Web manbasi|url=https://www.chromium.org/chromium-os/chromiumos-design-docs/chromium-os-kernel|title=Kernel Design: Background, Upgrades|access-date=7-sentabr 2011-yil}}</ref> |interfeys=[[Google Chrome]] |negiz kodi= yopiq kodli hamda ochiq manbali komponentlar bilan |sayt=https://www.google.com/chromebook/chrome-os/ }} '''Chrome OS''' — [[Google]] tomonidan ishlab chiqilgan ARM yoki x86 protsessorli qurilmalar uchun moʻljallangan [[operatsion tizim]]<ref name="intro">{{Web manbasi|author=Sundar Pichai, Linus Upson.|date=7 июля 2009|url=http://googleblog.blogspot.com/2009/07/introducing-google-chrome-os.html|title=Introducing the Google Chrome{{nbsp}}OS|publisher=Ofitsialniy blog Google|accessdate=11 iyulya 2009|language=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/66eeFqwDL?url=http://googleblog.blogspot.com/2009/07/introducing-google-chrome-os.html|archivedate=2012-04-03}}</ref>. Google Chrome OS Gentoo [[GNU/Linux]] asosida tuzilgan va [[Google Chrome]] brauzeri standart brauzeridan sifati foydalanadi<ref>[http://www.chromium.org/chromium-os The Chromium Projects: Chromium{{nbsp}}OS]</ref>. Tizimning asosiy kodining koʻp qismi 2009-yil 19-noyabrda Chromium OS loyihasi sifatida chiqarilgan. Google Chrome OS oʻrnatilgan birinchi [[Laptop|noutbuklar]] taqdimoti 2010-yilning ikkinchi yarmida kutilgan edi, lekin ularning chiqarilishi kechiktirildi va 2011-yilning ikkinchi yarmiga qoldirilgan. Chrome OS Google tomonidan Microsoft ([[Windows]]) va Apple ([[Mac OS]]) oʻrtasida boʻlinadigan shaxsiy kompyuter operatsion tizimi bozorining bir qismini egallash uchun eksperimental harakat sifatida ishlab chiqilgan. Chrome OS Googleʼdan allaqachon mashhur boʻlgan brauzer imkoniyatlarini kengaytirish gʻoyasi asosida ishlab chiqilgan, aslida Googleʼning integratsiyalashgan xizmatlari bilan operatsion tizim-brauzerni taqdim etadi, bu yerda barcha foydalanuvchi maʼlumotlari sinxronlanadi. Internetda va bulutda saqlanadi. Chrome OS odatda netbuklarda ishlash uchun oddiy ochiq manbali Linux <ref>{{Web manbasi|language=en|url=https://www.zdnet.com/article/the-history-and-future-of-chrome-os/|title=The history and future of Chrome OS|author=Zack Whittaker|work=ZDNet|accessdate=2021-01-24}}</ref> . Uning asosiy isteʼmolchilari Internetda ishlash uchun kompyuterdan foydalanadigan foydalanuvchilar boʻlishi kerak edi <ref>{{Web manbasi|language=en-US|url=https://www.androidheadlines.com/2019/05/google-chrome-os-entire-history.html|title=From Netbooks To Desktop Replacements - The History Of Chrome OS|work=Android Headlines|date=2019-05-02|accessdate=2021-01-24}}</ref>. Operatsion tizimning rasmiy taqdimoti birinchi marta 2009-yil 7-iyulda boʻlib oʻtdi<ref>Pichai, Sundar Introducing the Google Chrome OS. Official Google Blog. Google, Inc. (7-iyul 2009-yil).</ref>. Shu bilan birga, Chrome OS shaxsiy kompyuterlarda emas, faqat netbuklarda chiqarilishi eʼlon qilindi<ref>Womack, Brian Google to Challenge Microsoft With Operating System. Bloomberg (8-iyul 2009-yil)</ref>. Garchi operatsion tizim qattiq disklarni qoʻllab-quvvatlasa-da, Google „yuqori ishonchlilik va ishlash“ni taʼminlash uchun Google operatsion tizimdagi bir qism maʼlumotlarni serverlarga joylashni ham koʻzda tutgan. Chrome OS texnik direktori Metall Papakipos operatsion tizim [[Windows 7]]ga qaraganda oltmish barobar qattir diskdan boʻsh joy talab etishini aytdi, muammosiz ishlashi uchun Chrome OS birdan uch gigabaytgacha boʻlgan boʻsh joyni talab qiladi<ref>Mearian, Lucas Google Chrome OS will not support hard-disk drives. Computerworld (19-noyabr 2009-yil)</ref>. 2009-yil 19-noyabrda Google Chromium OS deb nomlangan Chrome OS uchun manba kodini chiqardi. 2009-yil noyabr oyida oʻsha paytda Google vitse-prezidenti boʻlgan Sundar Pichai konferentsiyada operatsion tizimning dastlabki versiyasini namoyish etdi. Konfrensiyada u [[Google Chrome|Chrome brauzeriga]] oʻxshash ish stolini koʻrsatdi, lekin u yerda ilovalar yorliqlari ham bor edi. Matbuot anjumanida, operatsion tizim atigi yetti soniyada ishga tushdi, Pichai ishchi guruh yuklanish vaqtini yanada qisqartirish ustida ishlayotganini eʼlon qildi<ref>Yegulalp, Serdar Google Chrome OS Previewed. InformationWeek (5-dekabr 2009-yil).</ref><ref>Rapoza, Jim REVIEW: Google Chrome OS Developer Edition Provides Intriguing Look at Web-Only Computing. eWeek.com (3-dekabr 2009-yil)</ref>. 2010-yilda Google „Cr-48“ nomli bir qator Chromebookʼlarni sinovdan oʻtkazdi<ref>Casey Chan. Hereʼs the Cr-48, The First Chrome OS Laptop You Can Never Buy. Gizmodo (7 dekabrya 2010)</ref>. Chakana savdo modellarining chiqarilish sanasi 2010-yil oxiridan 2011-yil may oyigacha surildi. Google I/U konferentsiyasida Google yaqin davr ichida [[Acer]] va [[Samsung]] kompaniyalaridan ikkita Chromebook chiqarilishini eʼlon qildi<ref>Lawler, Richard Google unveils Acer Chromebook: $349, 11.6-inches with 6.5-hour battery. Engadget (11 maya 2011)</ref><ref>Hollister, Sean Official: Samsung reveals Chrome OS laptop — the Series 5. Engadget (11 maya 2011).</ref>. Samsung modeli 2011-yil 15-iyunda, Acer esa iyul oʻrtalarida chiqarildi. 2011-yil avgust oyida [[Netflix]] qurilmalardagi filmlar va teleshoularni uzatishga imkon beruvchi video oqim xizmati Chrome OSʼni qoʻllab-quvvatlashini eʼlon qildi, Ilgari Netflixʼga kirish Microsoft Silverlight dasturiy platformasi orqali taʼminlangan edi<ref>Richard Lawler. Netflix Watch Instantly streaming now works on ChromeOS, when itʼs working. Engadget (9 avgusta 2011).</ref>. 2012-yilga kelib Chromebooklarga talab osha boshladi va Google yaqin orada Samsung tomonidan ishlab chiqarilgan bir qator qurilmalar chiqarilishini eʼlon qildi<ref>Leo Kelion. Google Chrome OS computers updated with faster processors (29-may, 2012-yil).</ref>. Shuningdek, kompaniya „Samsung Series 3“ning bir qismi sifatida nettop yoki Chromebox va Chrome OSʼni qoʻllab-quvvatlaydigan birinchi shaxsiy kompyuterni chiqardi. Garchi yuqorida tavsiflangan kompyuterlar birinchi avlod Chromebookʼlarga qaraganda tezroq boʻlsa-da, ular oʻsha paytdagi boshqa chiqarilgan qurilmalarga qaraganda yetarlicha kuchli emas edi va netbuk bozoriga koʻproq mos edi. 2012-yil oktyabr oyida Samsung va Google yangi Chromebookʼlarni ancha arzon narxda sota boshladilar (250 [[AQSH dollari]]da). Bu, shuningdek, Samsung Exynos liniyalaridan biri boʻlgan ARM protsessorini qoʻllab-quvvatlaydigan birinchi modellar edi<ref>Nathan Olivarez-Giles. Google Debuts $250 Chromebook. Wired.</ref>. Narxni pasaytirish uchun Google va Samsung qurilmalarning xotira hajmi va ekran oʻlchamlarini ham kamaytirdi. ARM protsessori parraksiz Chromebookʼni chiqarishga imkon berdi. Bundan keyin Acer 199 AQSH dollarlik Intel Celeron protsessori oʻrnatilgan „Chromebook C7“ni chiqardi. Bundan ham past narx uchun Acer SSDʼni oʻrniga qattiq diskni tanladi<ref>Myriam Joire. Acer C7 Chromebook review: Chrome OS on the cheap, but at what cost?.</ref>. 2012-yil aprel oyida Google Chrome OS foydalanuvchi interfeysining birinchi yirik yangilanishini chiqardi, bu oddiy vazifalar paneli bilan bir qatorda „Aura“ deb nomlangan apparat tezlashtirilgan oyna boshqaruvchisini qoʻllab-quvvatladi. Yangilanish bilan Chrome OS brauzer-operatsion tizimi haqidagi dastlabki tushunchasidan voz kechdi va personal kompyuterlarning operatsion tizimiga oʻxshab qoldi<ref>Lardinois, Frederic. Googleʼs Chrome OS Will Soon Look More Like Windows Than A Browser (9-aprel 2012-yil).</ref>. [[Lenovo]] Chromebookʼni talabalar qurilmasi sifatida reklama qildi. 2012-yil iyul oyida Chrome OSʼning yangi 20-versiyasi bilan birga yaqinda ishga tushirilgan Google Drive bulutli xizmatini qoʻllab-quvvatladi. Google, oxirgi foydalanuvchilar nuqtayi nazaridan, ushbu operatsion tizimning asosiy xususiyatlari quyidagilar boʻlishini aytdi: * tezlik: yuklash, Internetga kirish, elektron pochtani qabul qilish va yuborish va hk; * Internet xizmatlari bilan qattiq integratsiya; * ishning ishonchliligi; * avtomatik xavfsizlik; * avtomatik yangilanish; * oddiylik; * „Google Play“ va „Android Nougat“ni qoʻllab-quvvatlaydi (2017-yilgi barcha Chromebookʼdan boshlab) * [[Android]] uslubidagi „moddiy dizayn“; * Debian GNU/Linux virtual mashinasi. Chrome OS odatdagi virtual ish stoli (DaaS) va veb-ilovaga (SaaS) masofadan kirish tushunchalarini amaliy amalga oshirish sifatida yaratilgan. Bu foydalanuvchilarga ilovlarni olish (yuklab olish), ilovalarni oʻrnatish va yangilash kabi tizim maʼmuri vazifalarini bajarishga boʻlgan ehtiyojni yoʻq qiladi. Qurilma (netbuk yoki noutbuk)lar yoʻqolsa yoki ishlamay qolsa, barcha maʼlumotlar Google hisobida saqlanishi ushbu operatsion tizimning afzaliklaridan biridir. Google Chrome OS turli xil qurilmalar uchun operatsion tizim sifatida sotiladi. Xususan kichik netbuklardan tortib to toʻliq hajmli ish stoli tizimigacha, x86 va ARM protsessor arxitekturasini qoʻllab-quvvatlaydi<ref name="intro"/>. Google Chrome OS jamoasi koʻplab texnologik kompaniyalar bilan yuqori sifatli foydalanuvchi tajribasini taʼminlaydigan yangi qurilmalarni loyihalash va ishlab chiqish uchun faoliyat olib boradi. Ular orasida [[Acer]], [[Adobe]], Asus, Freescale Semiconductor, [[Lenovo]], Qualcomm, Texas Instruments, [[Toshiba]]<ref>Sundar Pichai. Google Chrome OS — FAQ - http://chrome.blogspot.com/2009/07/google-chrome-os-faq.html</ref>, NVIDIA kabi kompaniyalar bor. Rivojlanishda [[Intel]] kompaniyasi ham ishtirok etmoqda, u bilan hamkorlik rasmiy eʼlondan bir muncha oldin boshlangan<ref>Dan Nystedt. Intel Is Working With Google on Chrome OS - http://www.pcworld.com/businesscenter/article/168196/intel_is_working_with_google_on_chrome_os.html {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20100309062450/http://www.pcworld.com/businesscenter/article/168196/intel_is_working_with_google_on_chrome_os.html |date=2010-03-09 }}</ref>. [[Dell]], shuningdek, Chrome OSʼni sinovdan oʻtkazmoqchi<ref>Agam Shah. Dell may test Google’s Chrome OS - http://www.infoworld.com/d/open-source/dell-may-test-googles-chrome-os-973</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} 2swe0b1nwngapzlr1cjejzsd0g6z0io Amazon Kindle 0 714101 2726230 2380952 2022-07-31T03:04:16Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Amazon Kindle''' – [[Amazon (shirkat)|Amazon]] kompaniyasi tomonidan elektron kitoblar uchun chiqarilgan moslamalar seiryasidir. Amazon Kindle moslamasi foydalanuvchilarga elektron kitob, gazeta, jurnal, blog va boshqa raqamli media ma’lumotlarini simsiz tarmoq orqali xarid qilish, yuklash, koʻrib chiqsh va oʻqush imkonini beradi.<ref>{{web manbasi|url=http://blog.seattletimes.nwsource.com/brierdudley/2007/11/chatting_with_amazons_kindle_d.html|title=Kindle hacking, iPod parallels and a chat with the Kindle director|website=blog.seattletimes.nwsource.com|access-date=2021-10-22|archive-date=2010-12-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20101221083337/http://blog.seattletimes.nwsource.com/brierdudley/2007/11/chatting_with_amazons_kindle_d.html}}</ref> Amazon.com shoʻba Lab126 kompaniyasi tomonidan ishlab chiqilgan apparat platformasi bitta moslama sifatida boshlangan, lekin endi oʻzi ichiga qator modellar: “Kindle”, “Kindle 2”, “Kindle3” (endi “Kindle Keyboard”), “Kindle 4” va “Kindle DX”, “Kindle 4 touch”, “Kindle 5” va “Kindle Paperwhite”, shuningdek, “Kindle for PC”, “Kindle for iPhone”, “Kindle for Mac”, “Kindle for Android” va “Kindle for BlackBerry” ilovalarini oladi. Kindle moslamalari elektr siyoh (E-Ink) texnologiyasi asosidagi displeyga ega – oxirgi avlod (oltinchi avlod) qogʻozda oʻqish taassuroti yaratish uchun kulrangning 16 gradatsiyasini minimal energiya sarflab qayta ishlaydi. Moslama Internet tarmogʻidan foydalanish imkoniyatini taqdim qiladi. Kindle moslamasiga elektron qogʻoz asosdagi boshqa moslamalar: Sony Reader, Barnes & Noble Nook, PocketBook Reader, iRex iLiad va boshqalar raqobatchi hisoblanadi.<ref>{{web manbasi|url=https://yavitrina.ru/article/7-luchshih-elektronnyh-knig-2021-goda|title=7 лучших электронных книг 2021 года|website=yavitrina.ru|access-date=2021-10-22}}</ref> Kindle moslamasi mikrodastur ta’minoti ARM platformasi uchun Linux asosga tayanadi.<ref>{{web manbasi|url=https://the-digital-reader.com/2016/05/19/oracle-gave-amazon-a-discount-on-java-to-keep-android-off-the-paperwhite-wait-what/|title=Oracle Gave Amazon a Discount on Java to Keep Android Off the Paperwhite – Wait, What?|website=the-digital-reader.com|access-date=2021-10-22}}</ref> == Tanqid == Amazon oʻz xohishiga koʻra bevosita Amazonda sotib olingan kitoblarni oʻchirib tashlashi mumkin. Masalan, Jorj Oruelning kompaniyaning tarqatish huquqi boʻlmagan “Molxona” va “1984” romnalari olib tashlangan. (xaridorlarga puli qaytarilgan).<ref>{{web manbasi|url=https://lenta.ru/news/2009/07/20/kindle/|title=Магазин Amazon удаленно стер книги Оруэлла с Kindle|website=lenta.ru|access-date=2021-10-22}}</ref><ref>{{web manbasi|url=https://www.nytimes.com/2009/07/18/technology/companies/18amazon.html|title=Amazon Erases Orwell Books From Kindle|website=nytimes.com|access-date=2021-10-22}}</ref> == Madaniyatda == Stiven Kingning “Ur” hikoyasi sujeti Kindle gadjeti asosiga (Kindle 2 boʻlsa kerak) qurilgan.<ref>Feleki D. N. Stephen King in the New Millennium: Gothic Mediations on New Writing Materialities. — Cambridge Scholars Publishing, 2018. — 255 p. — ISBN 978-1-5275-0407-3.</ref> == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Internet]] lycwe8vc5fhztwl8jz9jrdyregvo1tp London fond birjasi 0 714260 2725917 2392923 2022-07-30T17:44:56Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Coat of arms of the London Stock Exchange.svg|thumb|right|London fond birjasi gerbi]] [[Fayl:London Stock Exchange 1520.jpg|thumb|right|London fond birjasi]] '''London fond birjasi''' ({{lang-en|London Stock Exchange}}) [[Yevropa]]dagi eng qadimgi fond birjalaridan biri va dunyodagi eng mashhur qimmatli qogʻozlar bozorlaridan biridir. London fond birjasining oʻzi aktsiyadorlik jamiyati hisoblanib, uning aksiyalari shu yerning oʻzida sotiladi.<ref>{{web manbasi|url=https://www.londonstockexchange.com/stock/LSEG/london-stock-exchange-group-plc/company-page|title=London Stock Exchange Group Plc|website=londonstockexchange.com|access-date=2021-11-01}}</ref> == Tarixi == Rasman London fond birjasiga 1801-yilda asos solingan, lekin aslida [[Angliya]]da qimmatli qogʻozlar savdosi tarixi 16-asrdan boshlangan.<ref>{{web manbasi|url=https://bebusinessed.com/history/history-of-the-stock-market/|title=History of The Stock Market|website=bebusinessed.com|access-date=2021-11-01}}</ref> Oʻz kapitali bilan Xitoyga qimmat sayohatlarni moliyalashtirish imkoniga ega boʻlmagan Britaniya kompaniyalari [[Antverpen]]dagi xuddi shunday modelga amal qilgan holda, kompaniya kelajakdagi foydasi ulushiga ega boʻlish evaziga oltin yigʻishdi.<ref>{{web manbasi|url=https://londonita.com/londrablog/2012/04/24/la-prima-borsa-di-londra-royal-exchange/|title=La prima Borsa di Londra: Royal Exchange|website=londonita.com|access-date=2021-11-01|archive-date=2017-02-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20170225142931/https://londonita.com/londrablog/2012/04/24/la-prima-borsa-di-londra-royal-exchange/}}</ref> 1687-yilda Londonda oʻn beshta kompaniya oʻz qimmatli qogʻozlari bilan savdo qilardi. 1695-yilda allaqachon 150 ga yaqin kompaniya mavjud edi.<ref>{{web manbasi|url=https://comparebrokers.co/compare/united-kingdom-brokers/|title=Best United Kingdom Brokers Guide|website=comparebrokers.co|access-date=2021-11-01}}</ref> Pirovardida, ushbu aksiyalarning kichik bir qismigina faol sotildi, koʻplab kompaniyalar esa yaroqsiz boʻlib chiqdi. 1690-yillardagi Angliyaning IPO pufagini baʼzan 1990-yillardagi dot-kom pufagi bilan tenglashtiriladi. London fond birjasining asosiy indeksi 1984-yilning 3 yanvarida ishga tushirilgan FTSE100 hisoblanadi. U London fond birjasida kotirovkaga ega boʻlgan, eng koʻp kapitallashgan birinchi yuztalikdagi kompaniyalarni birlashtiradi.<ref>{{web manbasi|url=http://www.strategia-borsa.it/indice-borsa-londra.html|title=L'indice borsistico di Londra FTSE 100|website=strategia-borsa.it|access-date=2021-11-01}}</ref> 2020-yilda London fond birjasining umumiy daromadi 2124 million funt sterlingni tashkil etdi (2019-yilda 2,056 million funt sterling).<ref>{{web manbasi|url=https://www.lseg.com/sites/default/files/content/documents/LSEG%20Annual%20Report%202020.pdf|title=A leading financial markets infrastructure and data provider |website=lseg.com|access-date=2021-11-01}}</ref> 2021-yilgacha xalqaro birja savdolarining qariyb 50 foizi London fond birjasiga toʻgʻri kelgan. 2021-yilda London fond birjasidagi aksiyalarning oʻrtacha kunlik aylanmasi 8,6 milliard yevroni tashkil qildi.<ref>{{web manbasi|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2021-02-10/amsterdam-topples-london-as-europe-s-main-share-trading-hub-ft|title=Amsterdam Topples London as Europe’s Main Share-Trading Hub|website=bloomberg.com|access-date=2021-11-01}}</ref> == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons turkum}} * {{Rasmiy sayt|https://www.londonstockexchange.com/}} {{ref-en}} [[Turkum:Iqtisodiyot]] [[Turkum:London fond birjasi| ]] 6u4d7likn1pk5ivorwgwx2r585qyuvr Shaxnoza Yunusova 0 714299 2725516 2657039 2022-07-30T13:33:10Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Shaxnoza Yunusova | tasvir = | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = Boks | klub = | tavallud_sana = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1999|1|2}} | tavallud_yer = {{Tavallud joyi|Toshkent}}, [[Oʻzbekiston]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = | vazn = | medallar = | vebsayt = }} '''Shaxnoza Mutaljonovna Yunusova''' (tugʻ. 1999-yil 2- yanvar [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston|Oʻzbekiston]]) — oʻzbek [[boks]]chi, yarim oʻrta vazn toifasida ishtirok etadi . 2019-yilda boks boʻyicha Osiyo chempionatida bronza medalini qoʻlga kiritgan. Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi hisoblanadi. == Biografiya == Shaxnoza sport karerasini 2018-yilda boshlagan <ref>{{Veb manbasi|url=https://boxrec.com/en/amateurboxer/899729|title=BoxRec: Shakhnoza Yunusova|work=boxrec.com|accessdate=2020-11-20}}</ref> . 2018-yilda u boks boʻyicha ayollar oʻrtasidagi jahon chempionatida qatnashgan [[Kanada|va u yerda kanadalik]] raqibi Mariam Da Silva Rondoga 1/8 hisobida magʻlub boʻldi. Shaxnoza Yunusova [[Bangkok|2019- yilda Bangkokda]] ([[Tailand]]) boks boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida bronza medalini qoʻlga kiritdi <ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=http://stv.uz/news/newsuz/10575-boksery-uzbekistana-zavoevali-9-medaley-na-chempionate-azii.html|title=Боксеры Узбекистана завоевали 9 медалей на чемпионате Азии|work=Телерадиокомпания СТВ|accessdate=2020-11-20}}</ref>. U 2019- yilda [[Ulan-ude|Ulan-Ude]] ([[Rossiya]]) shahrida boʻlib oʻtgan ayollar oʻrtasidagi boks boʻyicha jahon chempionatida [[Tojikiston|u dastlabki uchrashuvda tojikistonlik]] raqibi Idimox Xolovani <ref>{{Veb manbasi|language=ru-ru|url=http://www.dialog.tj/news/tadzhikskaya-sportsmenka-proigrala-uzbechke-bokserskij-poedinok-na-chm|title=Таджикская спортсменка проиграла узбечке боксерский поединок на ЧМ {{!}} Sport {{!}} Dialog: Tadjikistan i mir|author=Dialog|work=www.dialog.tj|date=2019-10-05|accessdate=2020-11-20}}</ref> magʻlubiyatga uchratdi, ammo polshalik bokschi [[Karolina Koshevskaya]]ga yutqazib qoydi<ref>{{Veb manbasi|url=https://d152tffy3gbaeg.cloudfront.net/2019/10/C74E16.pdf|title=Wayback Machine|work=web.archive.org|date=2019-10-10|accessdate=2020-11-20|archive-date=2019-10-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20191010040702/https://d152tffy3gbaeg.cloudfront.net/2019/10/C74E16.pdf}}</ref><ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://rusbiathlon.ru/news/fight-club-martial-arts/boxing/id132218/|title=Новости единоборств России, Европы и мира 09.10.2019|work=rusbiathlon.ru|accessdate=2020-11-20}}</ref> . == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == https://boxrec.com/en/amateurboxer/899729 http://stv.uz/news/newsuz/10575-boksery-uzbekistana-zavoevali-9-medaley-na-chempionate-azii.html http://www.dialog.tj/news/tadzhikskaya-sportsmenka-proigrala-uzbechke-bokserskij-poedinok-na-chm https://web.archive.org/web/20191010040702/https://d152tffy3gbaeg.cloudfront.net/2019/10/C74E16.pdf https://rusbiathlon.ru/news/fight-club-martial-arts/boxing/id132218/ [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1999-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:2-yanvarda tugʻilganlar]] [[Turkum:2020-yilgi Yozgi Olimpiada o'yinlaridagi bokschilar]] [[Turkum:Ayol bokschilar]] [[Turkum:Oʻzbekiston bokschilari]] 4l61vppz4w0z4h67i7j8ys2jcd93u5l Ali Bongo Ondimba 0 714429 2726218 2690424 2022-07-31T02:38:32Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{familiyadoshlar|Bongo}} {{Davlat arbobi | ismi= Ali Bongo Ondimba | asl ismi={{Lang-fr|Ali Bongo Ondimba}} | tasvir= Ali Bongo - allocution du 21 mars 2020 (cropped).jpg | uzunlik=250px | lavozimi = [[Gabon Prezidenti]] | premyer = | boshlanish davri=[[2009-yil]] [[29-dekabr]] | tugash davri=2016-yil | oʻtmishdoshi = Umar Bongo Ondimba | vorisi= | lavozimi_2 = | boshlanish davri_2=[[2016-yil]] | tugash davri_2= | oʻtmishdoshi_2 = | vorisi_2= | tavallud sanasi={{tugʻilgan sanasi|1959|2|9}} | tavallud joyi={{TavalludJoyi|Brazzavil}}, [[Kongo Respublikasi]] | vafot sanasi= | vafot joyi= | partiya= | otasi= Umar Bongo Ondimba | onasi= Pasyans Dabani | xotini= Silvia Bongo Ondimba,<br/>Inge Lin Kollinz Bongo (1994-yildan 2015-yilgacha) | bolalari='''oʻgʻillari''': <br>Nuriddin Eduard Bongo Valentin,<br />Jalil Luis Bongo Valentin<br/>'''qizi:<br>'''Malika Bongo Ondimba | mukofotlari = | sayt = | imzo= }} '''Ali Bongo Ondimba''' ({{Lang-fr|Ali Bongo Ondimba}}; tugʻilgan vaqtidagi ismi - ''Alan Bernard Bongo''. [[1959]] [[9-fevral|yil 9-fevral]], [[Brazzavil]], [[Kongo Respublikasi]]) - [[gabon]]lik siyosatchi [[16-oktabr|, 2009-yil 16-oktabrdan]] Gabon prezidenti, 1999-yildan Gabon mudofaa vaziri, [[1989|1989-1991-yillarda]] Gabon tashqi ishlar vaziri. Gabon prezidenti Umar Bongo va Pasyans Dabanilarning oʻg'li. == Tarjimai holi == === Yoshlik vaqti === Ali Bongo [[Brazzavil]]da tugʻilgan. Uning otasi Albert-Bernard Bongo (keyinchalik Umar Bongo Ondimba), onasi esa Jozefina Kama (keyinchalik Pasyans Dabani)<ref>{{veb manbasi|til=fr|url=https://www.africaintelligence.fr/|sarlavha=Africa Intelligence : l&#39;information exclusive sur l&#39;Afrique|work=Africa Intelligence|kirish sanasi=2020-10-31}}</ref>. Bolaligi va yoshligi Fransiyada oʻtgan. 1977-1981-yillarda Sorbonnada huquq fakultetida tahsil olgan<ref name=":0">{{yangiliklar manbasi|title=Али Бонго Ондимба: президент Габона, биография и правление|author=Кусов В.Г.|first=Виталий|last=Кусов|url=https://africanrulers.ru/main/biographies/gabon_bongo_a/|work=Правители Африки: XXI век|date=|accessdate=2018-03-07|lang=ru}}</ref>. Doktorlik darajasini Xitoyning Uxan universitetida olgan. 1977-yilda u Charlz Bobbit tomonidan ishlab chiqarilgan A Brand New Man albomini chiqardi<ref>{{yangiliklar manbasi|accessdate=2020-10-31|date=2019-01-07|work=BBC News|title=Who is Ali Bongo, president of Gabon?|url=https://www.bbc.com/news/world-africa-46074728}}</ref> === Siyosiy faoliyati === Gabonga qaytib kelgach, u hukmron PDG partiyasiga aʼzo boʻldi va 1983-yilda u partiya Markaziy Qoʻmitasiga kirdi. 1986-yil sentabrda Siyosiy byuro aʼzosi etib saylandi<ref name=":0"/>. 1989-1991-yillarda Gabon tashqi ishlar vaziri boʻlgan (yangi konstitutsiya qabul qilingandan keyin oʻz lavozimini tark etishga majbur boʻlgan, chunki yangi konstitutsiyaga koʻra vazir 35 yoshga toʻlmagan shaxs boʻla olmaydi). 1990-yillar davomida u parlament aʼzosi boʻlgan. 1999-yilda u hukumat tarkibida Mudofaa vaziri etib tayinlangan. 2001-yil dekabr oyida boʻlib oʻtgan parlament saylovlarida Bongo Yuqori Ogue provinsiyasining Demokratik partiyasidan nomzod sifatida Milliy Assambleyaga saylandi. 2003-yilda u hukmron PDG partiyasi raisi oʻrinbosari lavozimini egalladi. 2005-yilda u Umar Bongoning yaʼni otasining prezidentlik kompaniyasi koordinatori boʻlgan. Otasi vafotidan soʻng u xalqqa murojaat qildi va dafn marosimida markaziy oʻrinni egalladi<ref name=":0"/>. [[30-avgust|Gabonda 2009-yil 30-avgustda]] sobiq prezident Umar Bongo vafoti munosabati bilan prezidentlik saylovlari boʻlib oʻtdi. Saylovda yigirmaga yaqin nomzod ishtirok etdi, biroq Ali Bongo hokimiyatning yashirin qoʻllab-quvvatlashidan foydalandi. Saylov kuni Ali Bongo oʻz gʻalabasini eʼlon qildi<ref>{{veb manbasi|muallif=|url=http://www.20min.ch/news/ausland/story/Der-Sohn-sieht-sich-als-Praesident-gewaehlt-20535045|sarlavha=Der Sohn sieht sich als Präsident gewählt|til=de|work=www.20min.ch|sana=|kirish sanasi=2019-01-12}}</ref>. === Saylovlar va prezidentlik === Umar Bongo 2009-yil 8-iyunda Ispaniya kasalxonasida vafot etdi. Oʻsha oqshom Ali Bongo televideniyeda paydo boʻlib, xalqni "marhum otamiz uchun juda qadrli bo'lgan birlik va tinchlikni saqlash uchun xotirjamlik, ma'naviy osoyishtalikka"<ref>{{veb manbasi|url=http://www1.rfi.fr/actuen/articles/114/article_3968.asp|sarlavha=RFI - Bongo's son appeals for calm as country goes into mourning|work=www1.rfi.fr|kirish sanasi=2020-10-31}}</ref> chaqirdi. [[Fayl:Ali Bongo Ondimba and Hillary Clinton.jpg|thumb|right|Ali Bongo AQSh davlat kotibi [[Hillary Clinton]] bilan uchrashuvi.]] Otasi tomonidan muhim lavozimlarga tayinlangan Alini koʻpchilik uning otasi 2009-yil iyun oyida vafotidan keyin uning oʻrnini egallashiga ishonishgan. Biroq, baʼzi matbuot xabarlari hokimiyat uchun kurash boʻlishini bashorat qilib, Bongo va uning singlisi Paskalina (prezident kabineti direktori) oʻrtasida "shavaatsiz raqobat" borligini koʻrsatdi. Ali Bongoning PDG rahbariyatini qoʻllab-quvvatlagani matbuotda ham shubha ostida qolmoqda va koʻpchilik gabonliklar “uni Kongo Brazzavilida tugʻilgan, Fransiyada oʻsgan, tub aholi tillarida gapirishda qiynaladigan buzilgan bola sifatida koʻradi”<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://www.independent.co.uk/news/world/europe/parisian-treasures-african-tyrants-french-government-may-seize-mansions-and-luxury-cars-corrupt-regimes-8706535.html|sarlavha=The Parisian treasures of African tyrants: French government may seize|work=The Independent|sana=2013-07-12|kirish sanasi=2020-11-06}}</ref>. Bongo 2009-yil 30-avgustga belgilangan muddatidan avvalgi prezidentlik saylovlarida Demokratik partiyadan nomzod boʻlish uchun ariza bergan oʻnta nomzoddan biri edi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.gabonews.ga/actualite/actualites_2007.php?Article=8056|sarlavha=Gabonews, Gabon: Dix candidats dont une femme pour la candidature du PDG à la prochaine présidentielle|work=web.archive.org|sana=2009-07-08|kirish sanasi=2020-11-06|archive-date=2009-07-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20090708045927/http://www.gabonews.ga/actualite/actualites_2007.php?Article=8056}}</ref>. Demokratik partiya bosh kotibi oʻrinbosari Anxel Ondo 16-iyul kuni partiya rahbariyati Konsensus asosida Bongoni DPG nomzodi sifatida tanlaganini eʼlon qildi, garchi bu qaror partiya qurultoyida hali rasman tasdiqlanmagan edi. [[Fayl:Obamas with Bongo and Dlamini-Zuma at summit.jpg|thumb|Bongo AQSh Prezidenti [[Barack Obama]] bilan.]] Prezidentlikka nomzod boʻlishiga qaramay, Bongo 2009-yil 22-iyulda tayinlangan hukumatda mudofaa vaziri boʻlib qoldi. Muxolifat Bongoning hukumat tarkibiga kiritilishiga keskin norozilik bildirdi. Muvaqqat prezident Rose Francine Rogombe barcha nomzodlar saylovda teng boʻlishi uchun Bongo almashtirilishini eʼlon qilganidan soʻng, ichki ishlar vaziri Jan-Fransua Ndongu saylovlar davomida Bongo oʻrniga muvaqqat mudofaa vaziri etib tayinlandi. [[4-sentabr|2009-yil 4-sentabrda]] Gabon Konstitutsiyaviy sudi prezidentlik saylovlari natijalarini tasdiqladi, unga koʻra Ali Bongo 41,7 foiz ovoz bilan yangi davlat rahbari boʻldi. Gabon televideniyasi jonli efirida sud uni rasman mamlakatning yangi prezidenti deb eʼlon qildi<ref>{{veb manbasi|muallif=|url=http://tass.ru/encyclopedia/person/%D0%91/bongo-ondimba-ali-ben|sarlavha=ИТАР-ТАСС|til=ru|work=tass.ru|sana=|kirish sanasi=2019-01-12}}</ref>. Inauguratsiya marosimi 16-oktabr kuni boʻlib oʻtdi. Ali Bongo prezidentligi Umar Bongo hukmronligi yillari bilan solishtirganda Fransiya bilan munosabatlarning yomonlashgani bilan ajralib turadi. Uzoq vaqt davomida (2008-2017) Frantsiya hukumati Bongo oilasining mulkiga bevosita taʼsir koʻrsatadigan korruptsiyaga qarshi tergov olib bordi. Bundan tashqari, Ali Bongo otasiga qaraganda kamroq obroʻli siyosatchi edi, shuning uchun Gabon endi Afrika diplomatiyasida faol ishtirok eta olmadi. 2012-yilda Fransiya bilan munosabatlarning yomonlashuvi fonida Bongo hatto Gabonning rasmiy tilini fransuz tilidan ingliz tiliga oʻzgartirish bilan tahdid qiladi.<ref name=":0"/> Yangi hukumat tarkibi 17-oktabr kuni eʼlon qilindi. U vazirlar sonini 30 tagacha qisqartirdi va oʻz saylov kampaniyasining hukumat hajmini qisqartirish va shu bilan xarajatlarni qisqartirish haqidagi vaʼdasini bajardi. Hukumat, shuningdek, asosan, yangi shaxslar, jumladan, koʻplab texnokratlardan iborat edi, biroq Pol Tongi (Tashqi ishlar vaziri), Jan-Fransua Ndongu (Ichki ishlar vaziri) va Laure Olga Gonju (aloqa vaziri) kabi bir qancha muhim vazirlar oʻz lavozimlarini saqlab qolishdi. 2011-yil 9-iyun kuni Ali Bongo va Barak Obama Oq uyda uchrashishdi<ref>{{veb manbasi|url=http://content.usatoday.com/communities/theoval/post/2011/06/obama-meeting-with-gabon-leader-is-attacked/1|sarlavha=Obama meeting with Gabon leader criticized|work=USATODAY.COM|kirish sanasi=2020-11-12}}</ref>. 2015-yil avgust oyida mamlakatning 55 yilligini nishonlash chogʻida Ali Bongo otasidan meros qolgan barcha pullarni Gabon yoshlar jamgʻarmasiga oʻtkazishini maʼlum qildi Oʻz qarorini tushuntirar ekan, u “barchamiz Umar Bongo Ondimbaning merosxoʻrlarimiz” va “hech bir gabonlik yoʻl chetida qolmasligini” aytdi<ref>{{veb manbasi|til=en-US|url=http://news.yahoo.com/gabon-president-says-giving-inheritance-countrys-youth-024926776.html|sarlavha=Gabon president says giving inheritance to country's youth|work=news.yahoo.com|kirish sanasi=2020-11-12}}</ref>. 2016-yilning avgustida Ali Bongo prezidentlik saylovlarida biroz farq bilan gʻalaba qozondi va qayta saylandi. Muxolifat nomzodi Jan Pin saylov natijalarini tan olmadi va oʻzi gʻalaba qozongani haqida bayonat berdi. Sentabr oyi boshida Gabon poytaxtida tartibsizliklar boʻlib oʻtdi, unda parlament binosi yoqib yuborildi. Ali Bongo yana Konstitutsiyaviy sudga murojaat qildi, sud uning Gabondagi prezidentlik saylovidagi gʻalabasini yana tan oldi. Ali Bongoning inauguratsiya marosimi 2016-yil 27-sentabrda boʻlib oʻtdi<ref>{{veb manbasi|url=http://izbircom.com/2016/09/29/габон-как-управляемая-демократия-ч/|sarlavha=Габон: как одна «управляемая демократия» чуть не стала неуправляемой|muallif=Желтов М. В.|sana=2016-09-28|work=ИнтерИзбирком|nashriyot=|kirish sanasi=2016-09-29}}</ref>. Ali Bongo Ondimba 2018-yil oktabr oyida [[insult]]ni boshdan kechirgan, shundan soʻng 24-oktabr kuni [[Ar-Riyod]]dagishifoxonaga yotqizilgan edi. Reabilitatsiya davolash ishlari[[Marokash]]da<ref>{{veb manbasi|muallif=|url=https://ria.ru/20190107/1549081915.html|sarlavha=В Габоне военные объявили о создании «Национального совета реставрации»|til=ru|work=ria.ru|sana=|kirish sanasi=2019-01-12}}</ref> amalga oshirildi. 2018-yil 24-oktabrdan 2019-yil 1-yanvargacha Bongo omma oldida koʻrinmadi, bu uning oʻlishi yoki nogiron boʻlib qolishi mumkinligi haqidagi mish-mishlarga sabab boʻldi<ref>{{veb manbasi|til=en-US|url=https://www.vanguardngr.com/2018/12/president-ali-bongo-of-gabon-down-with-stroke/|sarlavha=President Ali Bongo of Gabon down with stroke|work=Vanguard News|sana=2018-12-10|kirish sanasi=2020-11-12}}</ref>. 2019-yilning 1-yanvarida Bongo oʻlimi haqidagi mish-mishlarga chek qoʻyish uchun 2018-yil oktabr oyida kasal boʻlib qolganidan soʻng ijtimoiy tarmoqlarda eʼlon qilingan video namoyish qilindi<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://www.africanews.com/2019/01/01/i-am-now-fine-ali-bongo-tells-gabonese-in-new-year-message/|sarlavha='I am now fine': Ali Bongo tells Gabonese in New Year message|muallif=AfricaNews|work=Africanews|sana=2019-01-01CET12:20:00+01:00|kirish sanasi=2020-11-12}}</ref>. Shunga qaramay, xorijda istiqomat qiluvchi koʻplab Bongoga qarshi boʻlgan faollari videoning haqiqiyligiga shubha qilishdi, baʼzilari esa bu shaxs Bongo emas, balki uning qiyofadoshi ekanligini taʼkidladilar<ref>{{veb manbasi|url=http://www.digitaljournal.com/news/world/ailing-gabon-president-has-no-body-double-spokesman/article/544762|sarlavha=Ailing Gabon president has no 'body double': spokesman|work=www.digitaljournal.com|sana=2019-03-07|kirish sanasi=2020-11-12}}</ref><ref>{{veb manbasi|til=en-US|url=https://www.motherjones.com/politics/2019/03/deepfake-gabon-ali-bongo/|sarlavha=The bizarre and terrifying case of the "deepfake" video that helped bring an African nation to the brink|muallif=Ali Breland|work=Mother Jones|kirish sanasi=2020-11-12}}</ref>. 2019-yil avgust oyida Bongo insultdan soʻng birinchi marta omma oldida paydo boʻldi<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://www.aljazeera.com/news/2019/8/16/gabons-ali-bongo-makes-first-live-public-appearance-after-stroke|sarlavha=Gabonʻs Ali Bongo makes first live public appearance after stroke|work=www.aljazeera.com|kirish sanasi=2020-11-12}}</ref>. 2019-yil 7-yanvarda Gabon harbiylari davlat radiostantsiyasini egallab olishdi va qayta tiklash boʻyicha Milliy kengash tashkil etilganini eʼlon qildi<ref>{{veb manbasi|muallif=|url=https://tass.ru/mezhdunarodnaya-panorama/5978433|sarlavha=AFP: в Габоне военные захватили госрадиостанцию и призвали создать Совет по восстановлению|til=ru|work=tass.ru|sana=|kirish sanasi=2019-01-12}}</ref>. Ammo oʻsha kuni Aloqa vaziri Gi-Bertran Maponga xavfsizlik kuchlari tomonidan poytaxtda beshta asosiy qoʻzgʻalonchining toʻrttasi hibsga olingani, yana biri qidiruvga berilganini eʼlon qildi<ref>{{veb manbasi|muallif=|url=https://ria.ru/20190107/1549085127.html|sarlavha=В столице Габона арестовали мятежных военных|til=ru|work=ria.ru|sana=|kirish sanasi=2019-01-12}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=|url=https://lenta.ru/news/2019/01/07/gabon2/|sarlavha=Стали известны подробности подавления бунта в Габоне|til=ru|work=lenta.ru|sana=|kirish sanasi=2019-01-12}}</ref>. Bongoning tibbiy sabablarga koʻra siyosat bilan shugʻullana olmasligi natijasida Gabon chet el biznesmenlariga tegishli korxonalarga nisbatan qarshi rasmiy korruptsiyaning koʻpayishiga guvoh boʻldi<ref>{{Статья|ссылка=https://www.economist.com/middle-east-and-africa/2019/08/15/why-many-foreign-companies-are-on-the-verge-of-leaving-gabon|заглавие=Why many foreign companies are on the verge of leaving Gabon|год=2019-08-15|издание=The Economist|issn=0013-0613}}</ref>. == Shahsiy hayoti == Silvia Bongo Ondimba bilan turmush qurgan. Qizi Malika Bongo Ondimba va Nuriddin Eduard Bongo Valentin va Jalil Luis Bongo Valentin degan ikki oʻg'il bor. 1994-yilda Ali Bongo Los-Anjelesdan (Kaliforniya) boʻlgan ikkinchi xotini, amerikalik Inge Lin Kollinz Bongoga uylandi. Ali Bongo prezident etib saylanganida Inge Bongo Kaliforniyada oziq-ovqat talonlari hisobiga yashagan va keyinchalik u 2015-yilda ajrashish uchun ariza bergan<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://abcnews.go.com/International/gabons-lady-lives-food-stamps-california/story?id=8494060|sarlavha=Gabon's First Lady Lives on Food Stamps in California|muallif=A. B. C. News|work=ABC News|kirish sanasi=2020-11-12}}</ref>. Bongo musiqachi sifatida ham tanilgan, u tez-tez onasi Dabani Pasyans uchun qoʻshiqlar yozadi. == Eslatmalar (tahrirlash) == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{veb manbasi|muallif=|url=http://www.irinnews.org/report.aspx?reportid=53001|sarlavha=Who will succeed Omar Bongo?|til=en|work=www.irinnews.org|sana=|kirish sanasi=2019-01-12}} [[Turkum:Kishilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1959-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:9-fevralda tugʻilganlar]] [[Turkum:Gabon prizidentlari]] [[Turkum:Brazzavilda tug'ilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 0nf0ioa85i68y25m2a9cn0blrm2uzcf Sharif Halilov 0 714761 2725512 2657031 2022-07-30T13:29:19Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Sharif Xalilov | tasvir = | tasvirizoh = | jins = erkak | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[dzyudo]] | klub = | tavallud_sana = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1989|10|28}} | tavallud_yer = [[Buxoro]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = | vazn = 73 kg<br />81 kg<br />100 kg | medallar = | vebsayt = }} '''Sharif Oʻrinovich Xalilov''' (1989-yil 28-oktabr, [[Buxoro]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]]) — oʻzbek [[Paralimpiya dzyudo|dzyudochisi-paralimpiyachi]], 73 kg, 81 kg va 100 kg boʻlgan vazn toifalarida ishtirok etgan. [[2012-yilgi Yozgi Paralimpiya oʻyinlari]] kumush medali sovrindori, [[2016-yilgi Yozgi Paralimpiya oʻyinlari]] ishtirokchisi, [[2020-yilgi Yozgi Paralimpiya oʻyinlari|2020-yilgi Yozgi Paralimpiya oʻyinlarining]] bronza sovrindori, [[Para-Osiyo oʻyinlari]] gʻolibi va medali sovrindori, [[Koʻzi ojizlar va zaif koʻruvchilar oʻrtasida dzyudo boʻyicha Osiyo chempionati|Osiyo chempioni]], [[Koʻzi ojizlar va zaif koʻruvchilar oʻrtasidagi Jahon oʻyinlari]] sovrindori. == Karyerasi == 2010-yilda [[Guanchjou|Guanchjouda]] ([[Xitoy]]) boʻlib oʻtgan [[2010-yilgi Yozgi Para-Osiyo o'yinlari|Yozgi Para-Osiyo oʻyinlarida]] 73 kg vazn toifasida u finalda [[Yaponiya|yaponiyalik]] dzyudochi [[Xidekatsu Takaxasi|Xidekatsu Takaxashiga]] yutqazib, oʻyinlarning kumush medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://mg.uz/print/publish/doc/text59367_pobeda_paralimpiycev_uzbekistana_na_paraaziatskih_igrah_v_kitae|title=Победа паралимпийцев Узбекистана на Параазиатских играх в Китае (Версия для печати) {{!}} mg.uz|work=mg.uz|accessdate=2021-08-29}}</ref>. 2011-yilda [[Antaliya|Antaliyada]] ([[Turkiya]]) boʻlib oʻtgan koʻzi ojizlar va zaif koʻruvchilar oʻrtasidagi Jahon oʻyinlarida dzyudo boʻyicha 73 kg vazn toifasida bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.judoinside.com/event/11308/2011_IBSA_World_Games_Antalya/judo-results|title=JudoInside - IBSA World Games Antalya Event|work=www.judoinside.com|accessdate=2021-08-29}}</ref>. 2012-yilda [[London|Londonda]] ([[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]]) boʻlib oʻtgan yozgi Paralimpiya oʻyinlarida 73 kg vazn toifasida finalda [[Ukraina|ukrainalik]] dzyudochi [[Dmitriy Solovyov|Dmitriy Solovyovga]] yutqazib qoʻydi va shu tariqa oʻyinlarning kumush medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.uzinform.com/ru/news/20120831/15028.html|title=Шариф Халилов принес Узбекистану первую медаль Паралимпиады {{!}} Obщestvo {{!}} IP „UZINFORM“|work=www.uzinform.com|accessdate=2021-08-29}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://bukhara.moymir.uz/news/nagrajd-sharif-halilov.html|title=Награждение Шарифа Халилова|work=bukhara.moymir.uz|accessdate=2021-08-29}}</ref>. 2014-yilda Yozgi Para-Osiyo oʻyinlarida ham [[Inchxon|Incheon]] ([[Koreya Respublikasi|Janubiy Koreya]]) 81 kilogramm vazn toifasida, u magʻlub [[Rung Chatphueng|Rung Chatphuengdan]] ([[Tailand]]) final va oʻyinlarning oltin medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.judoinside.com/event/10629/2014_Asian_Para_Games_Incheon/judo-results|title=JudoInside - Asian Para Games Incheon Event|work=www.judoinside.com|accessdate=2021-08-28}}</ref>. 2015-yilda [[Seul]] ([[Koreya Respublikasi]]) boʻlib oʻtgan koʻzi ojizlar va zaif koʻruvchilar oʻrtasidagi Butunjahon oʻyinlarida dzyudo boʻyicha 81 kg vazn toifasida kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.judoinside.com/event/10632/2015_IBSA_World_Games_Seoul/judo-results|title=JudoInside - IBSA World Games Seoul Event|work=www.judoinside.com|accessdate=2021-08-29}}</ref>. 2016-yilda [[Rio-de-Janeyro|Rio-de-Janeyroda]] ([[Braziliya]]) boʻlib oʻtgan yozgi Paralimpiya oʻyinlarida 81 kg vazn toifasida 1/16 finalda britaniyalik [[Djonatan Dreynu|Djonatan Dreynuga]] yutqazib qoʻygandi. Tasalli raundida u avvaliga [[Fransiya|fransiyalik]] [[Olimpiya chempioni]] [[Siril Djonard|Siril Djonardni]] magʻlub etdi, keyin esa [[Eron|eronlik]] [[Seyed Omid Djafari|Seyed Omid Djafariga]] imkoniyatni boy berib, oʻyinlardagi ishtirokini yakunladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rio2016.com/en/paralympics/judo|title=Paralympic Judo - Rio 2016 Summer Paralympics|work=web.archive.org|date=2016-08-28|accessdate=2021-08-29|archive-date=2016-08-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20160828081847/https://www.rio2016.com/en/paralympics/judo}}</ref>. 2018-yilda [[Jakarta|Jakartada]] ([[Indoneziya]]) boʻlib oʻtgan [[2018-yiligi Yozgi Paraosiyo oʻyinlari|yozgi Paraosiyo oʻyinlarida]] 100 kg gacha vazn toifasida bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.judoinside.com/event/13260/2018_Asian_Para_Games_Jakarta/judo-results|title=JudoInside - Asian Para Games Jakarta Event|work=www.judoinside.com|accessdate=2021-08-28}}</ref>. 2019-yili [[Atirau|Atirauda]] ([[Qozogʻiston|Qozogʻiston]]) dzyudo boʻyicha koʻzi ojizlar va zaif koʻruvchilar oʻrtasida oʻtkazilgan Osiyo chempionatida 100 kg gacha vazn toifasida oltin medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.judoinside.com/event/13057/2019_IBSA_Asian_and_Oceania_Championships_Atyrau/judo-results|title=JudoInside - IBSA Asian and Oceania Championships Atyrau Event|work=www.judoinside.com|accessdate=2021-08-28}}</ref>. 2021-yilda [[Tokio|Tokioda]] ([[Yaponiya]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Paralimpiya oʻyinlarida 100 kg gacha vazn toifasida braziliyalik [[Antonio da Silva]] ustidan gʻalaba qozonib, bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.judo.uz/newws/2458|title=UJF|work=www.judo.uz|accessdate=2021-08-29}}</ref>. Oʻsha yili [[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti|Oʻzbekiston Prezidenti]] [[Shavkat Mirziyoyev|Shavkat Mirziyoyevning]] farmoni bilan Sharif Halilov [[Jasorat medali]] bilan taqdirlangan<ref>{{Veb manbasi|language=uz|url=https://uza.uz/ru/posts/o-nagrazhdenii-gruppy-sportsmenov-i-trenerov-dobivshixsya-vysokix-rezultatov-na-hvi-letnix-paralimpiyskix-igrax-v-gorode-tokio_300696|title=О награждении группы спортсменов и тренеров, добившихся высоких результатов на ХVI летних Паралимпийских играх в городе Токио|author=uza.uz|work=Uza.uz|date=2021-09-10|accessdate=2021-09-10}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} {{Portal|Biografiya}} {{Tashqi havolalar}} [[Turkum:Jasorat medali sohiblari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:28-oktabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston para-dzyudochilari]] otz8jbzg2l5j1xhsolzmvrp1mz7ko0s Rayhona Qodirova 0 714838 2726585 2591837 2022-07-31T09:54:03Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Rayhona Qodirova | tasvir = | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[boks]] | klub = | tavallud_sana = 10-noyabr 1993-yil | tavallud_yer = | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = 167 | vazn = | medallar = | vebsayt = }} '''Rayhona Yusuf qizi Qodirova''' (tugʻ. 10-noyabr 1993-yil, [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston]]) — oʻzbek bokschisi, super yengil vaznda ishtirok etadi. Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi. == Martaba == Rayhona Qodirova 10-noyabr 1993-yil Toshkentda tugʻilgan. 2018-yilda [[Qirgʻiziston|Qirgʻizistonda]] oʻtkazilgan xalqaro turnirda kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://uztag.info/ru/news/boksery-uzbekistana-zavoevali-13-nagrad-v-kyrgyzstane|title=Боксеры Узбекистана завоевали 13 наград в Кыргызстане|work=uztag.info|accessdate=2021-07-25}}</ref>. 2019-yilda [[Ulan-ude|Ulan-Ude]] shahrida ([[Rossiya]]) 60 kilogrammgacha vazn toifasida boks boʻyicha ayollar oʻrtasida boʻlib oʻtgan jahon chempionatida u [[Litva|litvalik]] Anna Starovoitovani 5:0 hisobida magʻlub etib, birinchi davrada muvaffaqiyatli ishtirok etdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://uz.sputniknews.ru/20191006/Raykhona-Kodirova-na-ChM-v-Ulan-Ude-my-ravnyaemsya-na-nashikh-bokserov-muzhchin-12564327.html|title=Райхона Кодирова: на ЧМ в Улан-Удэ мы равняемся на наших боксеров-мужчин|author=Sputnik Узбекистан|work=Sputnik Узбекистан|date=20191006T2054+0500|accessdate=2021-07-25}}</ref>. Ammo keyingi bosqichda u [[Mongoliya|mongolistonlik]] sportchi Monxorin Namuunga 1:4 hisobida magʻlub boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://d152tffy3gbaeg.cloudfront.net/2019/10/C74E16.pdf|title=Wayback Machine|work=web.archive.org|date=2019-10-10|accessdate=2021-07-25|language=en|archive-date=2019-10-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20191010040702/https://d152tffy3gbaeg.cloudfront.net/2019/10/C74E16.pdf}}</ref>. 2020-yilda [[Amman|Ammanda]] ([[Iordaniya]]) boʻlib oʻtgan Osiyo va Okeaniya Litsenziyali turnirida 60 kg gacha vazn toifasida ochilish jangida [[Yangi Zelandiya]] Troy Garton<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://uz.sputniknews.ru/20200305/Uzbekskaya-boksersha-s-triumfom-oderzhala-pobedu-v-Iordanii-13605554.html|title=Узбекская боксерша с триумфом одержала победу в Иордании|author=Sputnik Узбекистан|work=Sputnik Узбекистан|date=20200305T1442+0500|accessdate=2021-07-25}}</ref>. Biroq keyingi bosqichda u [[Tailand|tailandlik]] Sudaporn Sisondiga magʻlub boʻldi va shu tariqa ushbu turnirdagi chiqishlarini yakunladi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://olamsport.com/ru/news/rayxona-kodirova-vystupila-v-14-finala|title=Райхона Кодирова выступила в ¼ финала|work=Olamsport.com|accessdate=2021-07-25}}</ref>. 2021-yilda [[Dubay|Dubayda]] ([[Birlashgan Arab Amirliklari|BAA]]) boʻlib oʻtgan boks boʻyicha Osiyo chempionatida 60 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida [[Hindiston|hindistonlik]] sportchi Simranjit Baat chorak final uchrashuvida 1:4 hisobida magʻlub boʻlib oʻta olmadi<ref>http://amateur-boxing.strefa.pl/Championships/AsianChampionships2021.pdf#page=45</ref>. Rayhona Qodirova [[Tokio|Tokioda]] ([[Yaponiya]]) boʻlib oʻtgan XXXII [[Yozgi Olimpiada oʻyinlari 2020|Yozgi Olimpiada oʻyinlarida]] terma jamoaga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://www.gazeta.uz/ru/2021/07/12/squad-olympic/|title=Оглашён состав сборной Узбекистана для участия в Олимпиаде в Токио|work=Газета.uz|date=2021-07-12|accessdate=2021-07-25}}</ref>. Birinchi jangda u [[Kongo Demokratik Respublikasi|Kongo]] sportchisi Naomi Yumba bilan uchrashdi va 5:0 hisobida ishonchli gʻalabaga erishdi<ref>{{Veb manbasi|language=en|url=http://../../../en/results/boxing/olympic-schedule-and-results-date=2021-07-30.htm|title=Boxing Schedule & Results - 30 Jul {{!}} Tokyo 2020|work=..|accessdate=2021-07-25}}{{Deadlink|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. Chorak finalda u jahon chempioni [[Braziliya|braziliyalik]] Beatris Ferreyra bilan jang qildi, ammo 5:0 hisobida magʻlub boʻldi<ref>{{Veb manbasi|language=en|url=http://../../../en/results/boxing/olympic-schedule-and-results-date=2021-08-03.htm|title=Boxing Schedule & Results - 3 Aug {{!}} Tokyo 2020|work=..|accessdate=2021-08-03}}{{Deadlink|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. 2021-yilda [[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti|Oʻzbekiston Prezidenti]] [[Shavkat Mirziyoyev|Shavkat Mirziyoyevning]] farmoni bilan Olimpiya harakatini rivojlantirishga qoʻshgan ulkan hissasi uchun „Kelajak bunyodkori“ medali bilan taqdirlangan<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://uza.uz/ru/posts/o-nagrazhdenii-gruppy-sportsmenov-i-trenerov-dobivshixsya-vysokix-rezultatov-na-xxxii-letnix-olimpiyskix-igrax-v-gorode-tokio_292563|title=О награждении группы спортсменов и тренеров, добившихся высоких результатов на XXXII летних Олимпийских играх в городе Токио|author=uza.uz|work=Uza.uz|date=2021-08-13|accessdate=2021-08-13}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1993-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:10-noyabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:Ayol bokschilar]] [[Turkum:2020-yilgi Yozgi Olimpiada o'yinlaridagi bokschilar]] [[Turkum:Oʻzbekiston bokschilari]] 1wqxf4ipvusflc4ij98z7vbfsdd5shy Oleg Normatov 0 715136 2726244 2695264 2022-07-31T03:27:07Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Oleg Normatov | tasvir = | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[yengil atletika]] | klub = | tavallud_sana = 4-sentyabr 1981-yil | tavallud_yer = [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = 190 | vazn = | medallar = | vebsayt = }} '''Oleg Aleksandrovich Normatov''' (tugʻ. 4-sentyabr 1981-yil, [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston]]) — oʻzbek sportchisi, qisqa masofalarga toʻsiqlar osha yugurish boʻyicha mutaxassis, Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi. 2008-yilgi [[2008-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|Yozgi Olimpiada oʻyinlari]] ishtirokchisi, Markaziy Osiyo oʻyinlari sovrindori. == Martaba == 2002-yildan boshlab u xalqaro maydonda chiqish qila boshladi. [[Xitoy]]da [[yengil atletika]] boʻyicha yopiq inshootlarda oʻtkazilgan xalqaro musobaqada 60 metr masofaga toʻsiqlar osha yugurishda 8,34 soniya natija bilan oltinchi oʻrinni egalladi<ref name=":0">{{Veb manbasi|url=https://www.worldathletics.org/athletes/uzbekistan/oleg-normatov-14255947|title=Oleg NORMATOV {{!}} Profile {{!}} World Athletics|work=www.worldathletics.org|accessdate=2021-08-12}}</ref>. 2003-yilda [[Dushanbe|Dushanbe shahrida]] ([[Tojikiston]]) boʻlib oʻtgan Markaziy Osiyo oʻyinlarida sekundiga 110 metr masofaga 14,55 soniya natija bilan kumush medalni qoʻlga kiritdi. 2004-yilda [[Bishkek]]da ([[Qirgʻiziston]]) Olimpiada chempioni — Tatyana Kolpakova sovrinlari uchun oʻtkazilgan xalqaro musobaqada 110 metrga s/b masofada birinchi oʻrinni egalladi. Oʻsha yili [[Olmaota|Olmaota shahrida]] ([[Qozogʻiston]]) oʻtkazilgan „Gusman Kosanov xotirasi“ xalqaro tanlovida xuddi shu masofada uchinchi oʻrinni egalladi. [[Tehron]]da ([[Eron]]) oʻtkazilgan yengil atletika boʻyicha yopiq inshootlardagi Osiyo chempionatida u sekundiga 60 metr masofaga yugurishda saralashdan oʻta olmadi. 2005-yilda yengil atletika boʻyicha yopiq inshootlarda oʻtkazilgan Oʻzbekiston chempionatida 60&nbsp;m/s masofaga yugurishda finalda 8,29 s natija bilan birinchi oʻrinni egalladi. Oleg Oʻzbekiston chempionati, Qozogʻiston chempionati va „Gusman Kosanov xotirasi“ xalqaro musobaqasida 110 metr s/s masofaga yugurish boʻyicha birinchi oʻrinlarni egalladi. 2006-yilda u Olimpiya chempioni — Tatyana Kolpakova sovrinlari uchun xalqaro musobaqada va „Gusman Kosanov xotirasi“ xalqaro tanlovida birinchi boʻldi<ref name=":0"/>. 2007-yilda Olimpiya chempioni — Tatyana Kolpakova sovrinlari uchun oʻtkazilgan xalqaro musobaqada hamda „Gusman Kosanov xotirasi“ xalqaro tanlovida, shuningdek, Oʻzbekiston chempionatida yana birinchi oʻrinlarni egalladi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://uzreport.news/sports/itogi-mezhdunarodnogo-turnira-po-legkoy-atletike|title=Итоги международного турнира по легкой атлетике|work=UzReport.news|accessdate=2021-08-12}}</ref>. Oʻsha yili u [[Hindiston]]da boʻlib oʻtgan Yozgi Jahon urushi oʻyinlarida ishtirok etadi, ammo u muvaffaqiyatsiz ishtirok etdi va yarim finalda 14,21 soniya natija koʻrsatdi, bu turnir finaliga chiqish uchun etarli boʻlmadi. 2008-yili Oʻzbekiston kubogida 110 metr s/s masofaga 14,09 s natija bilan birinchi oʻrinni egallagan. Oʻsha yili Osiyo Gran-prisining ikki bosqichida uchinchi oʻrinni egalladi. [[Pekin]]da ([[Xitoy]]) boʻlib oʻtgan XXIX yozgi Olimpiya oʻyinlarida 110 m s/b masofaga saralashda u jahon rekordchisi [[kuba]]lik sprinter Dayron Robles bilan birga oltinchi poygada yugurdi va 14,00 soniya natija koʻrsatdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.2008.nbcolympics.com/trackandfield/resultsandschedules/rsc=ATM012900/index.html|title=2008 Beijing Summer Olympics - Track & Field {{!}} Athlete Profiles, Videos & Photos {{!}} Event Recap {{!}} NBC Olympics|work=web.archive.org|date=2012-08-21|accessdate=2021-08-12|archive-date=2012-08-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20120821045852/http://www.2008.nbcolympics.com/trackandfield/resultsandschedules/rsc=ATM012900/index.html}}</ref>. Biroq, bu turnirning final qismiga chiqish uchun etarli boʻlmadi va Oleg Olimpiadadagi chiqishlarini yakunladi. 2009-yilda u yana Oʻzbekiston chempionatida va Olimpiya chempioni — Tatyana Kolpakova sovrinlari uchun oʻtkazilgan xalqaro musobaqada birinchi oʻrinlarni egalladi, ammo natija avvalgi yillarga qaraganda ancha past va sport faoliyatini yakunlashga qaror qildi. 2021-yildan Oʻzbekiston Yengil atletika federatsiyasida Toshkent shahar hokimligi katta murabbiyi va mas’ul kotibi lavozimlarida ishlaydi<ref>{{Veb manbasi|url=https://uzathletics.uz/otdeleniya-regionov|title=Отделения регионов|work=uzathletics.uz|accessdate=2021-08-12}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:4-sentabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston yengil atletikachilari]] [[Turkum:2008-yilgi Yozgi Olimpiada o'yinlaridagi yengil atletikachilar]] 593de2lqjd62ratu5z0xl47tmsvwdo6 Anastasiya Svechnikova 0 715147 2726239 2697053 2022-07-31T03:21:45Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Anastasiya Svechnikova | tasvir = Anastasiya_Svechnikova.jpg | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[yengil atletika]] | klub = | tavallud_sana = 20-sentyabr 1992-yil | tavallud_yer = [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = 165 | vazn = 60 | medallar = | vebsayt = |mukofotlari = {{Shuhrat medali}} }} '''Anastasiya Vladimirovna Svechnikova''' '''(Zaitseva)''' (tugʻ. 20-sentyabr 1992-yil, [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston]]) — Oʻzbekiston [[Yengil atletika|sportchisi]], nayza uloqtirish boʻyicha ixtisoslashgan sportchi, Oʻzbekiston Respublikasining xalqaro toifadagi sport ustasi. Yoshlar oʻrtasidagi jahon chempioni, oʻsmirlar oʻrtasidagi Osiyo chempioni, 2008-yilgi [[2008-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|Yozgi Olimpiada oʻyinlari]] va 2012-yilgi [[2012-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|Yozgi Olimpiada oʻyinlarining]] eng yosh ishtirokchisi. == Martaba == 2007-yildan boshlab u xalqaro maydonda chiqish qila boshladi. [[Ostrava]]da ([[Chexiya]]) [[yengil atletika]] boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida nayza uloqtirish boʻyicha finalda 44,67 m natija bilan oʻn ikkinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|language=en|url=https://www.worldathletics.org/results/iaaf-world-youth-championships/2007/5th-iaaf-world-youth-championships-6943589|title=5th IAAF World Youth Championships|work=www.worldathletics.org|accessdate=2021-08-11}}</ref>. 2008-yilda [[Bidgoshch]]da ([[Polsha]]) oʻtkazilgan engil atletika boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida u 51,15 m natija bilan toʻqqizinchi oʻrinni egalladi. [[Jakarta]]da ([[Indoneziya]]) oʻtkazilgan yengil atletika boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi Osiyo chempionatida natija bilan kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.wjah.co.uk/wojc/ASJC/ASJC2008.html|title=Asian Junior Champs 2008|work=web.archive.org|date=2013-10-21|accessdate=2021-08-11|archive-date=2013-10-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20131021205909/http://www.wjah.co.uk/wojc/ASJC/ASJC2008.html}}</ref>. [[Pekin]]da ([[Xitoy]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiya oʻyinlarida u saralash bahslarida 55,31 m balandlikka nayza uloqtirdi va turnir finaliga chiqa olmay, atigi oʻn sakkizinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://results.beijing2008.cn/WRM/ENG/INF/AT/C73R/ATW053901.shtml|title=Athletics Women's Javelin Throw Results - The official website of the BEIJING 2008 Olympic Games|work=web.archive.org|date=2008-08-23|accessdate=2021-08-11|archive-date=2008-08-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20080823155645/http://results.beijing2008.cn/WRM/ENG/INF/AT/C73R/ATW053901.shtml}}</ref>. 2009-yilda Bressanoneda ([[Italiya]]) boʻlib oʻtgan yengil atletika boʻyicha yoshlar oʻrtasidagi jahon chempionatida u nayzani 53,25 m balandlikka uloqtirib, yoshlar oʻrtasida jahon chempioni boʻldi<ref>{{Veb manbasi|language=en|url=https://www.worldathletics.org/results/iaaf-world-youth-championships/2009/6th-iaaf-world-youth-championships-6998523|title=6th IAAF World Youth Championships|work=www.worldathletics.org|accessdate=2021-08-11}}</ref>. 2010-yilda [[Xanoy]]da ([[Vyetnam]]) oʻtkazilgan yengil atletika boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi Osiyo chempionatida 54,32 m natija bilan oltin medalni qoʻlga kiritdi<ref>https://web.archive.org/web/20100709180407/http://www.asianathletics.org/AJC2010/Results-day2.htm</ref>. Toshkentda oʻtkazilgan yengil atletika boʻyicha Oʻzbekiston chempionatida u nayzani 58,62 metrga uloqtirib, mamlakat chempioni boʻldi. 2011-yilda [[Kobe|Kobe shahrida]] ([[Yaponiya]]) boʻlib oʻtgan yengil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida u nayzani 45,26 metrga uloqtirib bor-yoʻgʻi toʻqqizinchi oʻrinni egallagan boʻlsa, Toshkentdagi Oʻzbekiston chempionatida nayzani 60,06 metrga uloqtirib, yana mamlakat chempioni boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.worldathletics.org/athletes/uzbekistan/anastasiya-svechnikova-14325074|title=Anastasiya SVECHNIKOVA {{!}} Profile {{!}} World Athletics|work=www.worldathletics.org|accessdate=2021-08-11}}</ref>. 2012-yilda Toshkentda u nayza uloqtirib, 61,17 m balandlikda mamlakat rekordini oʻrnatdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://uzathletics.uz/anastasiya-svechnikova|title=Анастасия Свечникова|work=uzathletics.uz|accessdate=2021-08-11}}</ref>. [[London]]dagi ([[Birlashgan Qirollik]]) XXX yozgi Olimpiya oʻyinlarida u 51,27 m balandlikka nayza uloqtirdi va saralashda atigi oʻn sakkizinchi oʻrinni egallab, turnirni tark etdi. 2015-yilda [[Uxan]]da ([[Xitoy]]) boʻlib oʻtgan engil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida 50,92 m natija bilan u atigi oltinchi oʻrinni egalladi. [[Bishkek|Bishkek shahrida]] ([[Qirgʻiziston]]) Olimpiya chempioni — Tatyana Kolpakova sovrinlari uchun oʻtkazilgan xalqaro musobaqada 58,61 m natija bilan birinchi oʻrinni egalladi. [[Kvanju]]da ([[Koreya Respublikasi]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Universiadada u saralash boʻyicha atigi oʻn yettinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.gwangju2015.com/IRS/resGJ2015/pdf/GJ2015/AT/GJ2015_AT_C73R_ATW053902.pdf|title=Wayback Machine|work=web.archive.org|date=2015-09-24|accessdate=2021-08-11|archive-date=2015-09-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20150924050836/http://www.gwangju2015.com/IRS/resGJ2015/pdf/GJ2015/AT/GJ2015_AT_C73R_ATW053902.pdf}}</ref>. 2017-yilda u sport karerasini yakunladi. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Shuhrat medali sohiblari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1992-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:20-sentabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston yengil atletikachilari]] 8ywrwh6lsi53u2t0gax1nis2qhrh2on Sergey Borzov 0 715271 2725488 2655978 2022-07-30T13:10:16Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 5 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Sergey Borzov | tasvir = | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[Baydarka va kanoeda eshkak eshish]] | klub = | tavallud_sana = 14-yanvar 1981-yil | tavallud_yer = [[Yangihayot]], [[Oʻrta Chirchiq tumani|Oʻrtachirchiq tumani]], [[Toshkent viloyati]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = 185 | vazn = 85 | medallar = | vebsayt = }} '''Sergey Vladimirovich Borzov''' (tugʻ. 14-yanvar 1981-yil, [[Yangihayot]], [[Oʻrta Chirchiq tumani|Oʻrtachirchiq tumani]], [[Toshkent viloyati]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) — oʻzbek [[Baydarka va kanoeda eshkak eshish|eshkak eshuvchi]], Oʻzbekiston milliy terma jamoasi safida toʻp surgan. [[2004-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|XXVIII yozgi Olimpiya oʻyinlari]] ishtirokchisi, [[Osiyo oʻyinlari]] gʻolibi va sovrindori, Osiyo chempionatlari va mamlakat chempionatining koʻp karra chempioni va sovrindori. == Martaba == U singlisi Yuliya bilan yoshligida eshkak eshishni boshlagan. 2002-yilda [[Busan]] [[Busan|shahrida]] ([[Koreya Respublikasi]]) boʻlib oʻtgan yozgi Osiyo oʻyinlarida 500 metr masofaga yugurishda kuchli toʻrtlikka kirib, bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.busan.go.kr/data/01_cityhall/05/result.pdf|title=Wayback Machine|work=web.archive.org|date=2013-10-05|accessdate=2021-08-24|archive-date=2013-10-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20131005003505/http://www.busan.go.kr/data/01_cityhall/05/result.pdf}}</ref>. 2004-yilda [[Afina]]da ([[Gretsiya]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiya oʻyinlarida yarim finalda Aleksey Babadjanov bilan 500 metr masofaga juftlik bahslarida ular 1: 33,654 natija koʻrsatdi, ammo bu finalga chiqish uchun etarli emas edi. turnir. Soʻngra 1000 metrga toʻrtta yugurishda ham ular 2:56,594 hisobida yarim finaldagi chiqishlarini yakunladilar<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/bo/sergey-borzov-1.html|title=Sergey Borzov Bio, Stats, and Results {{!}} Olympics at Sports-Reference.com|work=web.archive.org|date=2020-04-18|accessdate=2021-08-24|archive-date=2020-04-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20200418093457/https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/bo/sergey-borzov-1.html}}</ref>. 2005-yilda Pattayada ([[Tailand]]) eshkak eshish va kanoeda eshkak eshish boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida 500 va 1000 metrga toʻrttalik bahslarida oltin medalni qoʻlga kiritdi. 2006-yilda [[Doʻha]][[Doʻha|da]] ([[Qatar]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Osiyo oʻyinlarida u yakkalik bahslarida 500 metr masofaga 1: 49.427 natija bilan kumush medalni qoʻlga kiritdi, juftlik bahslarida esa Aleksey Babadjanov bilan birgalikda 500 metr masofani 1 masofada bosib oʻtdi: 37.202 va kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref>[https://web.archive.org/web/20070516013855/http://www.doha-2006.com/gi أسعار الذهب في السعودية]</ref>. 2007-yilda [[Koreya Respublikasi]]ning Xvacheon shahrida baydarka va kanoeda eshkak eshish boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida 500 metrga yakkalik bahslarida kumush va 1000 metrga bronza medalini qoʻlga kiritdi. Toʻrttalikda 200 va 500 metr masofada uchinchi, 1000 metrda esa ikkinchi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.canoe.or.jp/tournament/result/no12_asia_fw01.pdf|title=Wayback Machine|work=web.archive.org|date=2012-04-25|accessdate=2021-08-24|archive-date=2012-04-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20120425063833/http://www.canoe.or.jp/tournament/result/no12_asia_fw01.pdf}}</ref>. 2009-yilda [[Tehron]]da ([[Eron]]) eshkak eshish va kanoeda eshkak eshish boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida u 500 metrga juftlik bahslarida kumush, 5000 metrga Aleksey Babadjonov bilan birga oltin medalni qoʻlga kiritdi. 200 metr masofaga toʻrttalik bahsda ham oltin, 1000 metrga yugurishda esa faqat bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.canoe.or.jp/tournament/result/2009sp_asia02.pdf|title=Wayback Machine|work=web.archive.org|date=2012-04-25|accessdate=2021-08-24|archive-date=2012-04-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20120425001933/http://www.canoe.or.jp/tournament/result/2009sp_asia02.pdf}}</ref>. 2010-yilda [[Guanchjou]]da ([[Xitoy]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Osiyo oʻyinlarida u Aleksey Babadjanov bilan 200 metrga juftlik suzishda kumush medalni qoʻlga kiritdi va 1000 metrga toʻrtlikda 2: 57,373 natija bilan oltin medalni qoʻlga kiritdi. 2011-yilda [[Eron]]da eshkak eshish va kanoeda eshkak eshish boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida juftlik bahslarida 200 metr masofada atigi uchinchi, 1000 metrda esa ikkinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.canoeicf.com/dms/icf/documents/Disciplines/CSL/2012-Race-Information/OG/2012-Olympic-Qualification-Process-July-2010/Olympic%20Qualification%20Process%20-%20July%202010.pdf|title=Wayback Machine|work=web.archive.org|date=2012-03-20|accessdate=2021-08-24|archive-date=2012-03-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20120320083512/http://www.canoeicf.com/dms/icf/documents/Disciplines/CSL/2012-Race-Information/OG/2012-Olympic-Qualification-Process-July-2010/Olympic%20Qualification%20Process%20-%20July%202010.pdf}}</ref>. 2013-yilda [[Samarqand]]da ([[Oʻzbekiston]]) eshkak eshish va kanoeda eshkak eshish boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida yakkalik bahslarida 5000 metrga, toʻrtlik bahslarida 1000 metrga yugurishda kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=http://www.uzdaily.uz/en/post/24945|title=Asian Rowing and Canoe championship ends in Samarkand|author=UzDaily|work=UzDaily.uz|accessdate=2021-08-24}}</ref>. 2015-yilda Samarqandda oʻtkazilgan Oʻzbekiston chempionatida Aleksey Mochalov bilan birgalikda 1000 metr masofaga yugurishda oltin medalni qoʻlga kiritgan, shuningdek, toʻrttalik bahslarida birinchi oʻrinni egallagan<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=http://stv.uz/news/newsamar/1867-v-samarkande-podveli-itogi-lichnogo-chempionata-uzbekistana-po-greble.html|title=В Самарканде подвели итоги личного чемпионата Узбекистана по гребле|work=Телерадиокомпания СТВ|accessdate=2021-08-24}}</ref>. [[Palembang]]da ([[Indoneziya]]) eshkak eshish va kanoeda eshkak eshish boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida u 1000 metrga juftlik bahslarida kumush, kuchli toʻrtlikdan bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://sumsel.antaranews.com/berita/298535/hasil-kejuaraan-kano-asia-2015|title=Hasil Kejuaraan Kano Asia 2015|author=Home, Terkini, Top News, Terpopuler, Nusantara, Nasional|work=Antara News Sumsel|accessdate=2021-08-24}}</ref>. [[Milan (shahar)|Milanda]] ([[Italiya]]) baydarka va kanoeda eshkak eshish boʻyicha jahon chempionatida u taskin beruvchi finalda 500 metrga juftlik bahslarida 1:36,883 natija koʻrsatdi va issiqda uchinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.canoeresults.eu/view-results/sprint?eventid%5B%5D=4062#event|title=Canoeresults|work=www.canoeresults.eu|accessdate=2021-08-24}}</ref>. 2016-yilda u sport karerasini yakunladi. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:14-yanvarda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston baydarka va kanoechilari]] 8oe9anx8qtvssg3tupzu1jqj7bmoeag Aleksandra Kotlyarova 0 715601 2726213 2695259 2022-07-31T02:29:52Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Aleksandra Kotlyarova | tasvir = Aleksandra_Kotlyarova.jpg | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[yengil atletika]] | klub = | tavallud_sana = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1988|10|10}} | tavallud_yer = [[Samarqand]], Oʻzbekiston | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = | vazn = | medallar = | vebsayt = }} '''Aleksandra Aleksandrovna Kotlyarova''' (tugʻ. 10-oktyabr 1988-yil, [[Samarqand]], [[Oʻzbekiston]]) — uzunlikka sakrash boʻyicha ixtisoslashgan Oʻzbekiston sportchisi, Oʻzbekiston Respublikasining xalqaro toifadagi sport ustasi. [[Yengil atletika]] boʻyicha Osiyo chempionati, [[Osiyo oʻyinlari|yozgi Osiyo oʻyinlari]] va yengil atletika boʻyicha yopiq inshootlardagi Osiyo chempionati sovrindori. XXX yozgi Olimpiya oʻyinlari ishtirokchisi. == Martaba == 2005-yildan boshlab u xalqaro maydonda chiqish qila boshladi. Oʻsha yili [[Marokash (shahar)|Marokashda]] ([[Marokash]]) oʻtkazilgan oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida uzunlikka sakrashda 5,85 m natija bilan u saralashda 19-oʻrinni egalladi va turnirning final qismiga yoʻllanma oldi. 2006-yilda [[Makao]]da oʻtkazilgan yengil atletika boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi Osiyo chempionatida uzunlikka sakrashda 6,02 m natija bilan oltin medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.worldathletics.org/athletes/_/14325034|title=Aleksandra KOTLYAROVA {{!}} Profile {{!}} World Athletics|work=www.worldathletics.org|accessdate=2021-08-11|language=en}}</ref>. Biroq, [[Pekin]]da ([[Xitoy]]) oʻtkazilgan engil atletika boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida 5,39 m natija bilan u saralashda atigi 28-oʻrinni egalladi va turnir finaliga yoʻllanma oldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.wjah.co.uk/wojc/WJC/WJC2006.html|title=World Junior Championships 2006|work=web.archive.org|date=2013-03-12|accessdate=2021-08-11|language=en|archive-date=2013-03-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20130312025231/http://www.wjah.co.uk/wojc/WJC/WJC2006.html}}</ref>. 2009-yili [[Guanchjou]]da ([[Xitoy]]) oʻtkazilgan Osiyo chempionatida uzunlikka sakrashda 6,23 m natija bilan toʻrtinchi, uch hatlab sakrashda 13,94 m natija bilan ham toʻrtinchi oʻrinni egalladi. Oʻsha yili [[Xanoy]]da ([[Vyetnam]]) boʻlib oʻtgan Yopiq inshootlardagi Osiyo oʻyinlarida uzunlikka sakrashda toʻrtinchi, uch hatlab sakrashda beshinchi oʻrinni egalladi. 2010-yilda [[Doʻha]]da ([[Qatar]]) boʻlib oʻtgan yengil atletika boʻyicha jahon chempionatida uch hatlab sakrashda 13,45 m natija bilan u saralashda 14-oʻrinni egalladi. Guanchjouda (Xitoy) boʻlib oʻtgan yozgi Osiyo oʻyinlarida uch hatlab sakrashda 13,73 m natija bilan u yana toʻrtinchi, uzunlikka sakrashda esa bor-yoʻgʻi oʻn birinchi oʻrinni egalladi. 2011-yilda [[Kobe]]da ([[Yaponiya]]) boʻlib oʻtgan yengil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida uzunlikka sakrashda atigi sakkizinchi oʻrinni egalladi. 2012-yilda [[London]]da ([[Birlashgan Qirollik]]) boʻlib oʻtgan [[2012-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|Yozgi Olimpiya oʻyinlarida]] u uch hatlab sakrashda atigi 13,55 m balandlikka sakrab, turnirning final bosqichiga chiqa olmadi va yakuniy 28-oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|language=en|url=https://olympics.com/en/olympic-games/london-2012/results/athletics/triple-jump-women|title=London 2012 triple jump women Results - Olympic athletics|author=IOC|work=Olympics.com|accessdate=2021-08-11}}</ref>. 2013-yilda [[Puna|Puna shahrida]] ([[Hindiston]]) boʻlib oʻtgan yengil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida uch hatlab sakrashda 13,89 metr natija bilan kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://athleticsasia.org/AAC2013/finalresults.pdf|title=Wayback Machine|work=web.archive.org|date=2013-07-17|accessdate=2021-08-11|language=en|archive-date=2013-07-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20130717124259/http://athleticsasia.org/AAC2013/finalresults.pdf}}</ref>. 2014-yilda [[Inchxon|Inchxon shahrida]] ([[Koreya Respublikasi]]) boʻlib oʻtgan [[Yozgi Osiyo oʻyinlari 2014|Yozgi Osiyo oʻyinlarida]] u uch hatlab sakrashda 14,05 metr natija qayd etib, Olimpiya oʻyinlari chempioni [[qozogʻiston]]lik Olga Rypakovaga imkoniyatni<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.incheon2014ag.org/Sports/AT/Result?RSC=ATW062101&lang=en|title=Result {{!}} AT {{!}} Sports|work=web.archive.org|date=2014-12-27|accessdate=2021-08-11|language=en|archive-date=2014-12-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20141227134852/http://www.incheon2014ag.org/Sports/AT/Result?RSC=ATW062101&lang=en}}</ref>. Oʻsha yili [[Xanchjou]]da (Xitoy) boʻlib oʻtgan yengil atletika boʻyicha yopiq inshootlardagi Osiyo chempionatida uch hatlab sakrashda 13,45 m natija qayd etib, u faqat hamyurti Anastasiya Juravlevaga<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://www.gazeta.uz/ru/2014/02/17/athletics/|title=Легкоатлеты Узбекистана завоевали восемь медалей на чемпионате Азии|work=Газета.uz|date=2014-02-17|accessdate=2021-08-11}}</ref>. 2015-yilda [[Uxan|Uxan shahrida]] (Xitoy) boʻlib oʻtgan yengil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida u uch hatlab sakrashda 13,40 m natija bilan yana toʻrtinchi oʻrinni egalladi. 2016-yilda u sport karerasini yakunladi. == Manbalar == {{Manbalar}} {{DEFAULTSORT:Kotlyarova, Aleksandra}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:10-oktabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston yengil atletikachilari]] ral1t2go9q1g8xdja8659atzjxcwtyi Yekaterina Tunguskova 0 715609 2726126 2690894 2022-07-30T22:12:18Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Yekaterina Tunguskova | tasvir = | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = Yekaterina Vladimirovna Tunguskova | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[yengil atletika]] | klub = | tavallud_sana = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1993|11|10}} | tavallud_yer = [[Qoʻqon]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = | vazn = | medallar = | vebsayt = }} '''Yekaterina Vladimirovna Tunguskova''' (tugʻ. 10-may 1988-yil, [[Qoʻqon]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) — oʻzbek [[Yengil atletika|sportchisi]], uzoq masofalarga va marafon boʻyicha ixtisoslashgan, Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi. 2016-yilda u [[2016-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|XXXI Yozgi Olimpiya oʻyinlarida]] ishtirok etdi. == Martaba == 2012-yilda [[Dushanbe|Dushanbe shahrida]] ([[Tojikiston]]) oʻtkazilgan Xalqaro yarim marafonda 1 soat 19 daqiqa 53 soniya natija bilan oltinchi oʻrinni egalladi<ref>{{veb manbasi|til=ru-RU|url=https://vecherka.tj/archives/3960|sarlavha=Самому лучшему спортсмену Душанбе подарили квартиру|muallif=Вечёрка|work=Вечёрка|sana=2012-04-23|kirish sanasi=2021-08-09}}</ref>. 2016-yilda kross boʻyicha Oʻzbekiston chempionatida 5&nbsp;km masofaga yugurish boʻyicha ikkinchi oʻrinni egalladi. 10&nbsp;km masofaga oʻtkazilgan Tojikiston kubogida u 32.13.08 natija bilan birinchi oʻrinni egalladi va shu tariqa Olimpiada oʻyinlari meʼyorini bajardi<ref>{{veb manbasi|til=oz|url=https://olamsport.com/oz/news/rioga-yana-bir-yollanma-qoqondan|sarlavha=RIOga yana bir yo'llanma Qo'qondan|work=Olamsport.com|kirish sanasi=2021-08-10}}</ref>. Oʻsha yili [[Riga]] marafonida 2: 47,11 ball bilan u Olimpiya oʻyinlari standartini biroz bajarmay, 23-oʻrinni egalladi<ref>{{veb manbasi|url=https://uzathletics.uz/news/news_post/xxvi-lattelecom-riga-marathon|sarlavha=XXVI Lattelecom Riga marathon|work=uzathletics.uz|kirish sanasi=2021-08-10}}</ref>. [[Rio-de-Janeyro]]da ([[Braziliya]]) boʻlib oʻtgan yozgi Olimpiya oʻyinlarida u 10 000 metr masofaga yugurishda qatnashdi, ammo marraga yetib kelmadi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.rio2016.com/en/athlete/ekaterina-tunguskova|sarlavha=TUNGUSKOVA Ekaterina - Olympic Athletics {{!}} Uzbekistan|work=web.archive.org|sana=2016-08-15|kirish sanasi=2021-08-10|archive-date=2016-08-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20160815091807/https://www.rio2016.com/en/athlete/ekaterina-tunguskova}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.rio2016.com/en/athletics-standings-at-womens-10-000m|sarlavha=Women's 10,000m|work=web.archive.org|sana=2016-08-13|kirish sanasi=2021-08-10|archive-date=2016-08-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20160813081148/https://www.rio2016.com/en/athletics-standings-at-womens-10-000m}}</ref>. 2017-yilda [[Olmaota|Olmaota shahrida]] ([[Qozogʻiston]]) oʻtkazilgan „Gusman Kosanov memorial“ xalqaro musobaqasida u 1500 metrga yugurishda bronza, 5000 metrga yugurishda kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{veb manbasi|url=https://uzathletics.uz/tunguskova|sarlavha=Тунгускова Екатерина|work=uzathletics.uz|kirish sanasi=2021-08-10}}</ref>. 2018-yilda „Gusman Kosanov xotirasi“ xalqaro musobaqasida 5000 metr masofaga 17:13,44 natija bilan kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://prosports.kz/news/282686|sarlavha=Казахстанский легкоатлет стал первым в забеге на 5 000 метров на тунире Мемориала Гусмана Косанова.|work=Prosports.kz|kirish sanasi=2021-08-09}}</ref>. Oʻzbekiston kubogida u 5000 metr masofaga 17:07,64<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=http://sport.ziyonet.uz/ru/news/view?id=1485|sarlavha=Итоги Открытого Кубка Узбекистана по легкой атлетике|work=sport.ziyonet.uz|kirish sanasi=2021-08-09}}</ref> natija bilan birinchi oʻrinni egalladi. 2019-yilda Samarqand yarim marafoni 1:19:31 hisobida birinchi oʻrindan atigi 78 yuzinchi ortda qoldi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.kultura.uz/view_2_r_14209.html|sarlavha=Полумарафон в Самарканде привлек более 1100 участников - Kultura.uz|work=www.kultura.uz|kirish sanasi=2021-08-09}}</ref>. 2020-yilda [[Samarqand]] yarim marafonida 1:15:50 natija bilan uchinchi oʻrinni egalladi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=http://stv.uz/news/newsamar/15784-kak-proshel-vtoroy-samarkand-half-marathon.html|sarlavha=Как прошел второй Samarkand Half Marathon|work=Телерадиокомпания СТВ|kirish sanasi=2021-08-09}}</ref>. Toshkent xalqaro marafonida 2:28:55 natija bilan ikkinchi oʻrinni egalladi<ref>{{veb manbasi|til=ru-UZ|url=https://www.spot.uz/ru/2020/12/10/marathon/|sarlavha=Две лицензии и три рекорда: как завершился Второй Ташкентский международный марафон|work=Spot – Бизнес, технологии и инновации в Узбекистане|sana=2020-12-10|kirish sanasi=2021-08-09}}</ref>. Dongguan shahrida ([[Xitoy]]) oʻtkazilgan marafon boʻyicha Osiyo chempionatida 2:45:27 natija bilan u bor-yoʻgʻi sakkizinchi oʻrinni egalladi. 2021-yilda Toshkent xalqaro marafonida 2:35,25 natija bilan uchinchi oʻrinni egalladi<ref>{{veb manbasi|til=ru-UZ|url=https://www.gazeta.uz/ru/2021/03/29/marathon/|sarlavha=Как прошёл третий Ташкентский международный марафон|work=Газета.uz|sana=2021-03-29|kirish sanasi=2021-08-09}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Qoʻqonda tugʻilganlar]] [[Turkum:Kishilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:10-mayda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston yengil atletikachilari]] aktwy7hzuu789yz8k4ucpzvdmcaoemn Valentina Kibalnikova 0 715613 2726006 2690870 2022-07-30T19:04:16Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Valentina Kibalnikova | tasvir = Valentina_Kibalnikova.jpg | tasvirizoh = Valentina Kibalnikova yengil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida (2017) | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[yengil atletika]] | klub = | tavallud_sana = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1990|10|16}} | tavallud_yer = [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = 174 | vazn = 56 | medallar = | vebsayt = }} '''Valentina Sergeevna Kibalnikova''' (tugʻ. 16-oktabr 1990-yil, [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) — qisqa masofaga toʻsiqlar osha yugurish boʻyicha ixtisoslashgan oʻzbek sportchisi. 2016-yilda u yopiq inshootlardagi Osiyo chempionatida bronza medalini qoʻlga kiritdi. [[2016-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|XXXI Yozgi Olimpiya oʻyinlari ishtirokchisi]]. == Martaba == U 2007-yildan beri xalqaro maydonda chiqish qila boshladi. [[Ostrava]] ([[Chexiya]]) shahrida oʻtkazilgan [[yengil atletika]] boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida 100 metr masofaga toʻsiqlar osha yugurish boʻyicha 14,39 soniya natija koʻrsatib, turnir finaliga chiqa olmadi<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://www.worldathletics.org/results/iaaf-world-youth-championships/2007/5th-iaaf-world-youth-championships-6943589|sarlavha=5th IAAF World Youth Championships|work=www.worldathletics.org|kirish sanasi=2021-08-09}}</ref>. 2014-yilda [[Inchxon]]da ([[Koreya Respublikasi]]) boʻlib oʻtgan [[Yozgi Osiyo oʻyinlari 2014|Yozgi Osiyo oʻyinlarida]] 100 metr masofaga toʻsiqlar osha yugurishda 13,47 soniya natija qayd etib, beshinchi oʻrinni egallagan edi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.incheon2014ag.org/Sports/AT/Result?RSC=ATW011101&til=en|sarlavha=Result {{!}} AT {{!}} Sports|work=web.archive.org|sana=2014-12-20|kirish sanasi=2021-08-09|archive-date=2014-12-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20141220203457/http://www.incheon2014ag.org/Sports/AT/Result?RSC=ATW011101&til=en}}</ref>. 2015-yilda [[Uxan|Uxan shahrida]] ([[Xitoy]]) boʻlib oʻtgan yengil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida u 100 metr sekundiga 13,82 soniya natija bilan toʻqqizinchi oʻrinni egalladi<ref>{{veb manbasi|url=http://athleticsasia.org/index.php/results/21st-asian-athletics-championships-3-7-june-2015/41-asian-athletics-championship-2015-final-results/file|sarlavha=Wayback Machine|work=web.archive.org|sana=2016-01-05|kirish sanasi=2021-08-09|archive-date=2016-01-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20160105214009/http://athleticsasia.org/index.php/results/21st-asian-athletics-championships-3-7-june-2015/41-asian-athletics-championship-2015-final-results/file}}</ref>. 2016-yilda [[Doʻha]]da ([[Qatar]]) oʻtkazilgan yengil atletika boʻyicha yopiq inshootlardagi Osiyo chempionatida 60 metrga toʻsiqlar osha yugurishda 8,32 soniya natija koʻrsatib, bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.worldathletics.org/athletes/_/14325027|sarlavha=Valentina KIBALNIKOVA {{!}} Profile {{!}} World Athletics|work=www.worldathletics.org|kirish sanasi=2021-08-09}}</ref><ref>{{veb manbasi|til=ru|url=http://mail.stv.uz/news/newsuz/4125-svetlana-radzivil-stala-obladatelem-zolotoy-medali.html|sarlavha=Светлана Радзивил стала обладателем золотой медали|work=Телерадиокомпания СТВ|kirish sanasi=2021-08-09}}</ref>. Yengil atletika boʻyicha 100 metr masofaga oʻtkazilgan Oʻzbekiston kubogida birinchi oʻrinni egalladi. [[Bishkek]]da ([[Qirgʻiziston]]) oʻtkazilgan turnirda Olimpiya chempioni — Tatyana Kolpakova s/s ga 100 metrga yugurishda kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref name=":0">{{veb manbasi|url=https://uzathletics.uz/kibalnikova-1|sarlavha=Кибальникова Валентина|work=uzathletics.uz|kirish sanasi=2021-08-09}}</ref>. [[Olmaota|Olmaota shahrida]] ([[Qozogʻiston]]) oʻtkazilgan „Gusman Kosanov xotirasi“ xalqaro musobaqasida u sekundiga 100 metrga yugurishda 13.00 natija bilan kumush medalni qoʻlga kiritdi va [[Rio-de-Janeyro]]dagi ([[Braziliya]]) Yozgi Olimpiya oʻyinlari meʼyorini bajardi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=http://sport.ziyonet.uz/ru/news/view?id=109|sarlavha=Легкоатлетка Узбекистана завоевала лицензию на Олимпиаду в Рио|work=sport.ziyonet.uz|kirish sanasi=2021-08-09}}</ref>. XXXI Yozgi Olimpiya oʻyinlarida saralashda 13,29 soniya natija bilan u bor-yoʻgʻi oltinchi oʻrinni egalladi va oʻz chiqishlarini yakunlab, turnirning final qismiga bormadi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.rio2016.com/en/athletics-standings-at-womens-100m-hurdles|sarlavha=Women's 100m Hurdles|work=web.archive.org|sana=2016-08-06|kirish sanasi=2021-08-09|archive-date=2016-08-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20160806072806/https://www.rio2016.com/en/athletics-standings-at-womens-100m-hurdles}}</ref>. 2017-yilda [[Bxubaneshvar]]da ([[Hindiston]]) boʻlib oʻtgan yengil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida u 100 metr sekundiga 13,51 soniya natija koʻrsatdi, biroq bor-yoʻgʻi toʻrtinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Citation |year= |title=arxiv nusxasi |url=https://odisha2017.games/Application/uploadDocuments/events/Result20170708_181240.pdf |access-date=2021-11-22 |archivedate=2021-01-17 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210117021440/http://odisha2017.games/Application/uploadDocuments/events/Result20170708_181240.pdf }}</ref>. [[Ashxobod]]da ([[Turkmaniston]]) boʻlib oʻtgan [[Yopiq inshootlar va jang sanʼati boʻyicha V Osiyo oʻyinlari|Yopiq inshootlardagi Osiyo oʻyinlarida]] u s/s 60 metr masofaga 8,61 soniya natija bilan toʻrtinchi oʻrinni egalladi. 2019-yilda Toshkent shahrida oʻtkazilgan yengil atletika boʻyicha Oʻzbekiston kubogida sekundiga 100 metr masofaga yugurish boʻyicha u birinchi oʻrinni qoʻlga kiritdi<ref>{{veb manbasi|til=uz|url=https://uza.uz/ru/posts/legkoatlety-sorevnovalis-v-tashkente-19-08-2019|sarlavha=Легкоатлеты соревновались в Ташкенте|muallif=uza.uz|work=Uza.uz|sana=2019-08-19|kirish sanasi=2021-08-09}}</ref>. 2021-yilda yengil atletika boʻyicha Oʻzbekiston kubogi va Oʻzbekiston chempionatida 100 metr sekundiga yugurishda birinchi oʻrinlarni egallagan<ref name=":0"/>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Toshkentda tugʻilganlar]] [[Turkum:Kishilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1990-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:16-oktabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston yengil atletikachilari]] a6cqi5zuvcqr2s188lhj2f30zd1te2r Ruslan Qurbonov 0 715619 2726651 2695266 2022-07-31T11:22:12Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 5 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Ruslan Qurbonov | tasvir = Ruslan Kurbanov.jpg | tasvirizoh = Ruslan Qurbonov Jakartadagi [[Yozgi Osiyo o‘yinlari]]da (2018) | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[yengil atletika]] | klub = | tavallud_sana = 10-fevral 1993-yil | tavallud_yer = [[Samarqand]], [[Oʻzbekiston]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = | vazn = | medallar = | vebsayt = }} '''Ruslan Kamilevich Qurbonov''' (tugʻ. 10-fevral 1993-yil, [[Samarqand]], [[Oʻzbekiston]]) — uch hatlab sakrash boʻyicha Oʻzbekiston [[Yengil atletika|yengil atletikachisi,]] Oʻzbekiston Respublikasining xalqaro toifadagi sport ustasi. 2018-yil yozgi Osiyo oʻyinlarida kumush medalni qoʻlga kiritdi. 2019-yilda yengil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida oltin medalni qoʻlga kiritdi. 2016-yilgi Yozgi Olimpiya oʻyinlari va 2020-yilgi Yozgi Olimpiya oʻyinlari ishtirokchisi. == Martaba == Sport karerasini 2009-yilda boshlagan. 2009-yilda [[Singapur]]da boʻlib oʻtgan yoshlar oʻrtasidagi Osiyo oʻyinlarida uch hatlab sakrashda 14,59 m natija bilan uchinchi oʻrinni egalladi<ref>https://www.singaporeathletics.org.sg/wp-content/uploads/downloads/2013/09/2009-Asian-Youth-Games.pdf</ref>. Oʻsha yili [[Guanchjou]]da ([[Xitoy]]) boʻlib oʻtgan yengil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida u 15,49 m natija bilan atigi toʻqqizinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://aac18.tiwang.com/Out/ATR173A_AT0062E0000001ENG.htm|title=XVIII Asian Athletics Championships - Results Men's Triple Jump Final|work=web.archive.org|date=2010-01-16|accessdate=2021-07-27|archive-date=2010-01-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20100116133908/http://aac18.tiwang.com/Out/ATR173A_AT0062E0000001ENG.htm}}</ref>. 2010-yilda Singapurda boʻlib oʻtgan birinchi yozgi oʻsmirlar Olimpiya oʻyinlarida raqobatbardosh yoʻnalishda uch hatlab sakrash 15,48 m natija bilan oltinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.worldathletics.org/competitions/youth-olympic-games/1st-youth-olympic-games-athletics-7012994/timetable/bydiscipline/men/triple-jump?urlSlug=1st-youth-olympic-games-athletics-4685&competitionGroup=youth-olympic-games&discipline=triple-jump&type=bydiscipline&sex=men|title=1st Youth Olympic Games (athletics) Timetable {{!}} World Athletics|work=www.worldathletics.org|accessdate=2021-07-27}}</ref>. 2011-yilda [[Kobe]]da ([[Yaponiya]]) boʻlib oʻtgan yengil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida u muvaffaqiyatsiz ishtirok etdi va 15,51 m natija bilan bor-yoʻgʻi oʻninchi boʻldi<ref>https://www.jaaf.or.jp/aac19/startlist/liveresult/pc/r_m_TJ_f.pdf</ref>. 2012-yilda [[Barselona]]da ([[Ispaniya]]) oʻtkazilgan engil atletika boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida u 15,47 m ball bilan atigi oʻn ettinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.wjah.co.uk/wojc/WJC/WJC2012.html|title=World Junior Championships 2012|work=web.archive.org|date=2014-02-22|accessdate=2021-07-27|archive-date=2013-10-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20131005022722/http://www.wjah.co.uk/wojc/WJC/WJC2012.html}}</ref>. 2013-yilda [[Toshkent]]da oʻtkazilgan Oʻzbekiston chempionatida u 15,97 m natija koʻrsatib, oltin medalni qoʻlga kiritdi. 2014-yilda [[Xanchjou]]da ([[Xitoy]]) oʻtkazilgan yengil atletika boʻyicha yopiq inshootlardagi Osiyo chempionatida roppa-rosa 16 m natija koʻrsatib, bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://podrobno.uz:443/cat/sport/sborn-uzbekistana-chemp-azii-leg-atletika/|title=Сборная Узбекистана завоевала 8 медалей на чемпионате Азии по легкой атлетике|work=Podrobno.uz|accessdate=2021-07-27}}</ref>. Oʻsha yili [[Inchxon]]da ([[Koreya Respublikasi]]) boʻlib oʻtgan [[Yozgi Osiyo oʻyinlari 2014|Yozgi Osiyo oʻyinlarida]] 16,25 m natija bilan u bor-yoʻgʻi yettinchi boʻldi. 2015-yilda [[Uxan|Uxan shahrida]] ([[Xitoy]]) boʻlib oʻtgan yengil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida 15,70 m natija bilan u bor-yoʻgʻi oʻn birinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://athleticsasia.org/index.php/results/21st-asian-athletics-championships-3-7-june-2015/41-asian-athletics-championship-2015-final-results/file|title=Wayback Machine|work=web.archive.org|date=2016-01-05|accessdate=2021-07-27|archive-date=2016-01-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20160105214009/http://athleticsasia.org/index.php/results/21st-asian-athletics-championships-3-7-june-2015/41-asian-athletics-championship-2015-final-results/file}}</ref>. 2016-yilda [[Bishkek]]da ([[Qirgʻiziston]]) Olimpiya chempioni — Tatyana Kolpakova sovrinlari uchun oʻtkazilgan xalqaro musobaqada u 16,40 m natijani koʻrsatib, birinchi oʻrinni egalladi. 2016-yilning iyul oyida Andijon shahrida oʻtkazilgan Oʻzbekiston chempionatida 16,87 natija bilan birinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://uzathletics.uz/kurbanov|title=Курбанов Руслан|work=uzathletics.uz|accessdate=2021-07-27}}</ref>. 2016-yilda [[Rio-de-Janeyro]]da ([[Braziliya]]) boʻlib oʻtgan XXXI [[2016-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|Yozgi Olimpiada oʻyinlarida]] uch hatlab sakrash boʻyicha<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rio2016.com/en/athlete/ruslan-kurbanov|title=KURBANOV Ruslan - Olympic Athletics {{!}} Uzbekistan|work=web.archive.org|date=2016-08-15|accessdate=2021-07-27|archive-date=2016-08-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20160815092821/https://www.rio2016.com/en/athlete/ruslan-kurbanov}}</ref>. Biroq, u muvaffaqiyatsiz oʻynadi va saralashdan oʻta olmadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rio2016.com/en/athletics-standings-at-mens-triple-jump|title=Men's Triple Jump|work=web.archive.org|date=2016-09-02|accessdate=2021-07-27|archive-date=2016-09-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20160902045914/https://www.rio2016.com/en/athletics-standings-at-mens-triple-jump}}</ref><ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://www.championat.com/olympic/_olympismog/tournament/386/players/36936/|title=Руслан Курбанов - Олимпийские игры 2016|work=www.championat.com|accessdate=2021-07-27}}</ref>. 2018-yilda [[Jakarta]]da ([[Indoneziya]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Osiyo oʻyinlarida 16,62 m natija bilan hindistonlik sportchi Arpinder Singxga<ref>http://www.ocagames.com/orb/files/4/62/AG2018_OfficialResultBook_Athletics_v1.1.pdf</ref><ref>{{Veb manbasi|language=ru-RU|url=https://olympic.uz/ru/68606|title=Поздравляем Руслана Курбанова!|work=Национальный олимпийский комитет Узбекистана|accessdate=2021-07-27}}{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. 2019-yili [[Doʻha]]da ([[Qatar]]) yengil atletika boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida u 16,93 m natija bilan [[xitoy]]lik sportchi Chju Yaminni 6 santimetrga ortda qoldirib, qitʼaning oltin medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://www.uzdaily.uz/ru/post/43370|title=Руслан Курбанов вошел в историю легкой атлетики Узбекистана|author=UzDaily|work=UzDaily.uz|accessdate=2021-07-27}}</ref><ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://kun.uz/ru/59973683|title=Руслан Курбанов завоевал золотую медаль ЧА в тройном прыжке|author=Kun uz|work=Kun.uz|accessdate=2021-07-27}}</ref>. 2021-yil 29-may kuni Oʻzbekiston chempionatida, 29-iyun kuni Oʻzbekiston kubogida ham birinchi boʻldi. 2021-yil iyun oyida [[Bishkek]]da ([[Qirgʻiziston]]) Olimpiya chempioni — Tatyana Kolpakova sovrinlari uchun oʻtkazilgan xalqaro musobaqada u 17,17 m natija koʻrsatib, birinchi oʻrinni egalladi. Shu tariqa Ruslan [[Tokio]]da ([[Yaponiya]]) boʻlib oʻtadigan [[Yozgi Olimpiada oʻyinlari 2020|Yozgi Olimpiada oʻyinlariga]] litsenziya oldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.worldathletics.org/athletes/_/14376346|title=Ruslan KURBANOV {{!}} Profile|work=www.worldathletics.org|accessdate=2021-07-27}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1993-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:10-fevralda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston yengil atletikachilari]] p1mwha7zr8qv4oa3jlfpffunrtr3wkr MetaTrader 0 715638 2726062 2506202 2022-07-30T20:17:35Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''MetaTrader''' — MetaQuotes Software Corp. tomonidan ishlab chiqilgan, Forex, CFD va Fyuchers bozorlarida dilerlik xizmatlarini tashkil etish uchun moʻljallangan axborot va savdo platformasi. 2016-yil iyun oyidan boshlab platformaning toʻrtinchi versiyasi faol foydalanilmoqda va beshinchisi chiqarildi. Birinchi, ikkinchi va uchinchi platforma versiyalari ishlatilmaydi yoki qoʻllab-quvvatlanmaydi. == Dasturchi == == Tarixi == === FX Charts === === MetaQuotes === === MetaTrader 3 === === MetaTrader 4 === '''MetaTrader 4''', '''MT4''' sifatida ham tanilgan, onlayn treyderlar tomonidan keng qoʻllaniladigan elektron savdo platformasi.<ref>{{Web manbasi|title=Currency Trading Platform|url=https://www.investopedia.com/terms/forex/c/currency-trading-platforms.asp|access-date=2021-11-23|website=investopedia.com}}</ref> Ishlab chiqaruvchi kompaniya MetaQuotes Software hisoblanadi. Dasturiy taʼminot mijoz va shuningdek server komponentlaridan iborat. Server komponenti broker tomonidan boshqariladi va mijoz dasturiy taʼminoti broker mijozlariga taqdim etiladi, ular undan real vaqt rejimida narxlar va grafiklarni koʻrish, buyurtmalarni joylashtirish va oʻz hisob raqamlarini boshqarish uchun foydalanadilar. Mijoz [[Microsoft Windows]] bazasidagi ilova orqali kira oladi. [[Mac OS]] uchun MetaTrader 4 ning rasmiy versiyasi mavjud boʻlmasa-da, baʼzi brokerlar Mac OS uchun oʻzlari tomonidan ishlab chiqilgan MT4 variantlarini taqdim etadilar.<ref>{{Web manbasi|title=XEMarkets Launches XEM MT4 for Mac Operating System|url=http://www.forexbrokernews.com/xemarkets/xemarkets-launches-xem-mt4-for-mac-operating-system/|access-date=2021-11-23|website=forexbrokernews.com|archive-date=2017-04-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20170422033231/http://www.forexbrokernews.com/xemarkets/xemarkets-launches-xem-mt4-for-mac-operating-system/}}</ref> MetaTrader 4 asosan marja savdosiga yoʻnaltirilgan. Baʼzi yirik brokerlik kompaniyalari CFD savdosi uchun MetaTrader 4 dan foydalanadilar<ref>{{Web manbasi|title=AvaTrade Review 2021|url=https://comparebrokers.co/avatrade-review/|access-date=2021-11-23|website=comparebrokers.co}}</ref>, ammo u fond bozorida doimiy ishlash uchun moʻljallanmagan: * boshqa savdogarlar buni koʻrishlari uchun bozorda oʻz buyurtmangizni joylashtirishning hech qanday usuli; * bozorda mavjud buyurtmalar roʻyxatini koʻrishning hech qanday usuli; * variantlar bilan ishlash mexanizmlari; * kotirovka va yangiliklar manbasini ulashning usullari; * milliy valyutada ishlash mexanizmlari mavjud emas (mijoz terminali boʻyicha hisobot har doim ingliz tilida valyuta sifatida AQSh dollari bilan koʻrsatilgan holda tuziladi). MetaTrader 4 oʻz savdolarini avtomatlashtirishi mumkin boʻlgan oʻzining savdo skriptasi va robotlar kabi foydalanuvchi imkoniyatlari tufayli mashhur boʻla oldi.<ref>{{Web manbasi|title=Comparison Table MT4 and MT5|url=http://www.fxstreet.com/services/forex-software/metatrader-5/comparative-table/|access-date=2021-11-23|website=fxstreet.com|archive-date=2014-03-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20140312030800/http://www.fxstreet.com/services/forex-software/metatrader-5/comparative-table/}}</ref> MetaTrader 4 savdoni avtomatlashtirish uchun maxsus koʻrsatkichlar va savdo dasturlaridan foydalanishi mumkin. 2019-yil sentabr oyida oʻtkazilgan tadqiqotga koʻra, MetaTrader 4 dunyodagi eng mashhur Forex savdo platformasi boʻlgan.<ref>{{Web manbasi|title=Forex Trading Industry Statistics and Facts 2020|url=https://www.dailyforex.com/forex-articles/2020/09/forex-industry-statistics-2020/150275|access-date=2021-11-23|website=dailyforex.com}}</ref> === MetaTrader 5 === == Tanqidlar == == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Dasturiy taʼminot]] 2nxpcactldmxhrirjf3zvai19mvjhny Luiza Gʻanieva 0 715696 2725937 2695579 2022-07-30T18:04:30Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Luiza Gʻanieva | tasvir = | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[badiiy gimnastika]] | klub = | tavallud_sana = 11-noyabr 1995-yil | tavallud_yer = [[Qarshi]], [[Qashqadaryo viloyati]], [[Oʻzbekiston]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = | vazn = | medallar = | vebsayt = }} '''Luiza Shavkatovna Gʻanieva''' (tugʻ. 11-noyabr 1995-yil, [[Qarshi]], [[Qashqadaryo viloyati]], [[Oʻzbekiston]]) — [[badiiy gimnastika]] boʻyicha oʻzbek sportchisi, Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi, Oʻzbekiston Respublikasining xalqaro toifadagi sport ustasi. 2016-yilgi [[2016-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|Yozgi Olimpiada oʻyinlari]] ishtirokchisi, badiiy gimnastika boʻyicha Osiyo chempionati sovrindori. == Martaba == 2002-yildan Qarshi shahrida badiiy gimnastika bilan shugʻullana boshlagan, 2010-yildan esa Lyudmila Polivanova bilan shugʻullanadi<ref name=":0">{{Veb manbasi|url=https://www.gymnastics.sport/site/athletes/bio_detail.php?id=9592&type=licence|title=GANIEVA Luiza - FIG Athlete Profile|work=www.gymnastics.sport|accessdate=2021-08-13}}</ref>. 2011-yilda badiiy gimnastika boʻyicha Jahon chempionatida ham Monpele ([[Fransiya]]), u jami guruh mashqlar 47,800 ochko va oʻn sakkizinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.fedintgym.com/microsites/Montpellier/grp/c1/C73B_Results_GR%20Group%20Senior_Concours%20I.pdf|title=Wayback Machine|work=web.archive.org|date=2012-03-28|accessdate=2021-08-13|archive-date=2012-03-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20120328195547/http://www.fedintgym.com/microsites/Montpellier/grp/c1/C73B_Results_GR%20Group%20Senior_Concours%20I.pdf}}</ref>. 2013-yilda u [[Kiyev]]da ([[Ukraina]]) badiiy gimnastika boʻyicha oʻtkazilgan jahon chempionatida guruh mashqlarida jami 27,399 ball toʻplagan holda qatnashdi va bor-yoʻgʻi oʻn toʻqqizinchi oʻrinni egalladi<ref>http://r-gymnast.bplaced.net/RG/Results/VB2013.pdf</ref>. At badiiy gimnastika boʻyicha Osiyo chempionatida ham [[Toshkent]]da guruh mashqlar, u barcha-atrofida va oʻn klublari bilan jismoniy mashqlar qitʼasining bronza medalni qoʻlga kiritdi. 2014-yilda Gʻaniyeva [[Izmir]]da ([[Turkiya|Turkiya)]] oʻtkazilgan badiiy gimnastika boʻyicha jahon chempionatida guruh mashqlarida qatnashdi. Ikki mashq yakuni boʻyicha Oʻzbekiston terma jamoasi 30,116 ball toʻpladi va bor-yoʻgʻi oʻn oltinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rhythmicgymnasticsresults.com/worlds/2014/groupallaround.html|title=33rd Rhythmic Gymnastics World Championships Izmir (TUR) 2014 Sep 22-28|work=web.archive.org|date=2016-03-04|accessdate=2021-08-13|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304045946/http://www.rhythmicgymnasticsresults.com/worlds/2014/groupallaround.html}}</ref>. 2015-yilda Luiza [[Stuttgart]]da ([[Germaniya]]) badiiy gimnastika boʻyicha jahon chempionatida guruh mashqlarida ikkita mashq yigʻindisi boʻyicha jamoa bilan birgalikda 32,566 ball toʻpladi va faqat oʻninchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rhythmicgymnasticsresults.com/worlds/2015/group/aafinal.pdf|title=Wayback Machine|work=web.archive.org|date=2016-01-27|accessdate=2021-08-13|archive-date=2016-01-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20160127114549/http://www.rhythmicgymnasticsresults.com/worlds/2015/group/aafinal.pdf}}</ref>. Chechxonda ([[Koreya Respublikasi]]) badiiy gimnastika boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida u koʻpkurash va lentalar bilan guruh mashqlarida bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=http://stv.uz/news/newsuz/1786-uzbekistanki-zavoevali-zoloto-chempionata-azii-po-gimnastike.html|title=Узбекистанки завоевали «золото» чемпионата Азии по гимнастике|work=Телерадиокомпания СТВ|accessdate=2021-08-13}}</ref>. 2016-yil aprel oyida [[Rio-de-Janeyro]]da ([[Braziliya]]) Olimpiada oʻyinlarining test sinovlari boʻlib oʻtdi, unda Oʻzbekiston terma jamoasi jamoa sardori Luisa bilan birgalikda 32.832 ball toʻplab, ikkinchi oʻrinni egallab, Olimpiya oʻyinlariga litsenziya oldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://mg.uz/print/publish/doc/text122987_76_putevok_v_rio_zavoevali_uzbekistancy|title=76 путевок в Рио завоевали узбекистанцы (Версия для печати) {{!}} mg.uz|work=mg.uz|accessdate=2021-08-13}}</ref><ref>{{Veb manbasi|language=ru-RU|url=https://anhor.uz/news/sbornaya-po-gimnastike-zavoevala-licenziyu-na-olimpiadu-2016/|title=Сборная по гимнастике завоевала лицензию на Олимпиаду-2016|work=Anhor|date=2016-04-30|accessdate=2021-08-13}}</ref>. Oʻyinlar oldidan u [[Hyuston|Hyuston shahrida]] ([[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]) jamoa bilan mashgʻulot oʻtkazdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru-RU|url=https://anhor.uz/news/sbornaya-uzbekistana-po-gimnastike-poletela-akklimatizirovatysya/|title=Сборная Узбекистана по гимнастике полетела акклиматизироваться|work=Anhor|date=2016-08-01|accessdate=2021-08-13}}</ref>. Rio-de-Janeyroda (Braziliya) boʻlib oʻtgan XXXI yozgi Olimpiya oʻyinlarida guruh mashqlarida, saralash bahslarida Oʻzbekiston terma jamoasi bor-yoʻgʻi 31.166 ball toʻplab, oʻn ikkinchi oʻrinni egalladi, ammo turnirning final qismiga chiqa olmadi<ref>{{Citation |year= |title=arxiv nusxasi |url=https://assetrio2016.azureedge.net/_sport/r/i/Rio_2016_Gymnastic_Rhythmic_Results_Book_V1.0.pdf |access-date=2021-11-24 |archivedate=2016-10-30 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161030142314/https://assetrio2016.azureedge.net/_sport/r/i/Rio_2016_Gymnastic_Rhythmic_Results_Book_V1.0.pdf }}</ref><ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://gimnastika.pro/stars/611/26734/|title=Ганиева Луиза|work=gimnastika.pro|accessdate=2021-08-13}}</ref>. 2017-yilda [[Ulan-Bator]]da ([[Mongoliya]]) sport aerobikasi boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida individual mashqlarda qatnashgan, biroq saralash bahslarida bor-yoʻgʻi 16,650 ball toʻplagan va turnirning final bosqichiga chiqa olmadi<ref name=":0"/><ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=http://usport.uz/ru/news/view?id=908|title=Узбекистанские гимнасты впервые приняли участие в Чемпионате Азии по спортивной аэробике|work=usport.uz|accessdate=2021-08-13}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1995-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:11-noyabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston badiiy gimnastikachilari]] [[Turkum:Oʻzbekiston gimnastikachilari]] j5dwv9ciweqbv670mxva3j65rnhie2d Ö3 Austria Top 40 0 715716 2726146 2444954 2022-07-30T23:12:38Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Ö3 Austria Top 40''' rasmiy [[Avstriya]] musiqiy chartidir. Har juma kunida Hitradio Ö3 orqali efirga uzatiladi. Bu musiqiy chart singllar, navolar va raqamli yuklama chartlarini oʻz ichiga oladi. Ilk bor 26-noyabr 1968-yilda efirga uzatilgan. 1968-yildan 2007-yilga qadar dastur nomi oʻlaroq „Disc Parade“, „Die Großen 10 von Ö3“, „Pop Shop“, „Hit wähl mit“, „Die Großen 10“, „Ö3 Top-30“ ve „Ö3 Austria Top 40“ kabilar qoʻllanilgan. == Boshlovchilar == {| class="wikitable" ! Chart nomi !! Boshlovchilar |- |''Disc Parade''|| Ernst Grissemann, Rudi Klausnitzer |- |''Die Großen 10 von Ö3'' || Rudi Klausnitzer, Hans Leitinger |- |''Pop Shop'' || Hans Leitinger |- |''Hit wähl mit'' || Hans Leitinger, Udo Huber |- |''Die Großen 10'' || Udo Huber |- |''Ö3 Top-30'' || Udo Huber |- | ''Ö3 Austria Top 40'' || Avvalgilari: Udo Huber, Martina Kaiser, Matthias Euler-Rolle, Gustav Götz, Benny Hörtnagl, Thomas Filzer, Elke Rock<ref>{{Web manbasi|url=https://oe3.orf.at/sendungen/stories/oe3austriatop40|title=Die Single Jahrescharts 2019 - Ö3 Sendungen|website=oe3.ORF.at|language=de|access-date=23-aprel 2020-yil}}</ref> <br />Presently: Jana Petrik, Tarek Adamski<ref>[http://oe3.orf.at/sendungen/stories/oe3austriatop40 Ö3 Austria Top40] at [http://oe3.orf.at oe3.orf.at] (olmoncha)</ref> |- |} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://www.austriatop40.at/ Rasmiy Avstriya musiqiy charti] * [http://charts.orf.at/oe3/single Ö3 Austria Top 75]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120717081512/http://oe3.orf.at/charts/ |date=2012-07-17 }} * [http://www.austriancharts.at/ Austriya charti arxivi] {{music-stub}} {{DEFAULTSORT:O3 Austria Top 40}} [[Turkum:Musiqiy chartlar]] b8twakmtbmcvttk459a4qk1pxs9vobd Roksana Xudoyarova 0 715913 2726627 2695265 2022-07-31T10:52:35Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Roksana Xudoyarova | tasvir = | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[yengil atletika]] | klub = | tavallud_sana = 30-yanvar 2001-yil | tavallud_yer = [[Oʻzbekiston]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = | vazn = | medallar = | vebsayt = }} '''Roksana Sherzodovna Xudoyarova''' (tugʻ. 30-yanvar 2001-yil, [[Oʻzbekiston]]) — Oʻzbekiston sportchisi, asosan uzunlikka sakrashga ixtisoslashgan, Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi. 2017-yilda [[yengil atletika]] boʻyicha oʻgʻil-qizlar oʻrtasida oʻtkazilgan Osiyo chempionatida geptatlon boʻyicha kumush medalni qoʻlga kiritdi. == Martaba == 2017-yilda [[Bangkok|Bangkokda]] ([[Tailand]]) yengil atletika boʻyicha oʻgʻil-qizlar oʻrtasida, yetptatlon boʻyicha kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=http://sports/news/view/ChA-Roksana-Xudoyarova-zanyala-vtoroe-mesto-v-semibore|title=ЧА: Роксана Худоярова заняла второе место в семиборье|author=2017-05-24 06:44:00|work=sports.uz|date=2017-05-24|accessdate=2021-07-27}}{{Deadlink|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://athleticsasia.org/index.php/features/38-2nd-asian-youth-athletics-championship-2017|title=2nd Asian Youth Athletics Championship 2017|work=web.archive.org|date=2017-05-22|accessdate=2021-07-27|archive-date=2017-05-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20170522113718/http://athleticsasia.org/index.php/features/38-2nd-asian-youth-athletics-championship-2017}}</ref>. 2018-yilda [[Tehron|Tehronda]] ([[Eron]]) oʻtkazilgan yengil atletika boʻyicha yopiq inshootlardagi Osiyo chempionatida u 5,73 m natija bilan bor-yoʻgʻi beshinchi, uch hatlab sakrashda esa 12,69 m natija bilan yettinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.worldathletics.org/athletes/uzbekistan/roksana-khudoyarova-14791399|title=Roksana KHUDOYAROVA {{!}} Profile|work=www.worldathletics.org|accessdate=2021-07-27}}</ref>. Oʻsha yili Bangkokda (Tailand) boʻlib oʻtgan yengil atletika boʻyicha litsenziyalangan Osiyo turnirida, yozgi oʻsmirlar Olimpiya oʻyinlariga uch hatlab sakrashda 13,21 m natija koʻrsatib, oltin medal va Olimpiada yoʻllanmasini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru-RU|url=https://sportx.kz/kazakhstanskie-legkoatlety-vyigrali-tri-litsenzii-na-yunosheskuyu-olimpiadu/|title=Казахстанские легкоатлеты выиграли три лицензии на юношескую Олимпиаду|work=SportX.kz|date=2018-07-05|accessdate=2021-07-27|archive-date=2021-11-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20211126152844/https://sportx.kz/kazakhstanskie-legkoatlety-vyigrali-tri-litsenzii-na-yunosheskuyu-olimpiadu/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|language=en-US|url=https://www.singaporeathletics.org.sg/3rd-youth-olympic-games-2018-asia-qualification|title=3rd Youth Olympic Games 2018 – ASIA Qualification {{!}} Singapore Athletics|accessdate=2021-07-27}}</ref><ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=http://sport.ziyonet.uz/ru/news/view?id=1606|title=Когда реформы дают плоды: Легкоатлеты Узбекистана в один день завоевали две лицензии|work=sport.ziyonet.uz|accessdate=2021-07-27}}</ref>. Biroq, [[Buenos Ayres|Buenos Ayresda]] ([[Argentina]]) boʻlib oʻtgan yozgi oʻsmirlar Olimpiya oʻyinlarida u uch hatlab sakrashda 12,94 m natija bilan atigi toʻrtinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.worldathletics.org/competitions/youth-olympic-games/3rd-youth-olympic-games-7121767/results/women/triple-jump/final/result|title=3rd Youth Olympic Games {{!}} World Athletics|work=www.worldathletics.org|accessdate=2021-07-27}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.trackandfield.ru/ru/news/2018/10/8431|title=Мария Привалова – бронза в тройном прыжке|work=www.trackandfield.ru|accessdate=2021-07-27}}</ref>. 2019-yilda [[Doʻha|Doʻhada]] ([[Qatar]]) yengil atletika boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida ishtirok etdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru-UZ|url=https://www.gazeta.uz/ru/2019/04/24/athletics/|title=Легкоатлеты завоевали четыре медали на чемпионате Азии в Дохе|work=Газета.uz|date=2019-04-24|accessdate=2021-07-27}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://kknews.uz/uz/25221.html|title=Ўзбек спорти учун навбатдаги рекорд: Буэнос-Айресдаги ўсмирлар Олимпиадасида 36 нафар спортчи билан иштирок этамиз – Қорақалпоғистон Ахборот Агентлиги|work=kknews.uz|accessdate=2021-07-27}}</ref>. Biroq u muvaffaqiyatga erisha olmadi: uzunlikka sakrashda 6,08 m natija bilan atigi oltinchi, uch hatlab sakrashda 12,63 m natija bilan oʻninchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.aac2019.com/index.php/results?format=raw&sub_folder=&task=download&mime_type=application%2Fpdf&file=Results.pdf|title=Wayback Machine|work=web.archive.org|date=2019-04-25|accessdate=2021-07-27|archive-date=2019-04-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20190425053353/https://www.aac2019.com/index.php/results?format=raw&sub_folder=&task=download&mime_type=application%2Fpdf&file=Results.pdf}}</ref>. 2021-yil iyun oyida [[Bishkek|Bishkekda]] ([[Qirgʻiziston|Qirgʻiziston]]) Olimpiya chempioni — Tatyana Kolpakova sovrinlari uchun oʻtkazilgan xalqaro musobaqada uch hatlab sakrashda 14,36 m natija koʻrsatib, oltin medalni qoʻlga kiritdi. 2021-yil 26-iyun kuni Olma-Otada boʻlib oʻtgan Qozogʻiston kubogida uch hatlab sakrash boʻyicha 13,92 m natija bilan uchinchi boʻldi. 2021-yil 29-iyun kuni Toshkentda boʻlib oʻtgan Oʻzbekiston kubogida uch hatlab sakrashda 14,38 m natija koʻrsatib, oltin medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://uzathletics.uz/hudoyarova-roksana|title=Худоярова Роксана|work=uzathletics.uz|accessdate=2021-07-27}}</ref>. 2021-yilda u [[Tokio|Tokioda]] ([[Yaponiya]]) boʻlib oʻtadigan [[Yozgi Olimpiada oʻyinlari 2020|XXXII yozgi Olimpiya oʻyinlariga]] litsenziyani qoʻlga kiritdi va uch hatlab sakrashda bellashadilar<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://uz.sputniknews.ru/20210701/uzbekistanskie-sportsmeny-poluchili-uje-62-litsenziy-dlya-uchastiya-v-tokiyskoy-olimpiade-19501203.html|title=Узбекистанские спортсмены получили уже 62 лицензий для участия в токийской Олимпиаде|author=Sputnik Узбекистан|work=Sputnik Узбекистан|date=20210701T1708+0500|accessdate=2021-07-27}}</ref>. Biroq, u saralashda muvaffaqiyatsiz ishtirok etdi va 13,02 m natija bilan bor-yoʻgʻi oʻn toʻrtinchi oʻrinni egalladi va oldinga bormadi<ref>{{Veb manbasi|language=en-us|url=http://../../../en/results/athletics/result-women-s-triple-jump-qual-a00100-.htm|title=Athletics - Qualification - Group A Results|work=..|accessdate=2021-07-31}}{{Deadlink|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:2001-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:30-yanvarda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston yengil atletikachilari]] 3an72gf49wka7628k63b002vd3mhdlf Baxram Mendiboev 0 715984 2726316 2690703 2022-07-31T06:08:01Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Baxram Mendiboev | tasvir = | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[ogʻir atletika]] | klub = | tavallud_sana = 27-avgust 1983-yil | tavallud_yer = Qoraqalpogʻiston ASSR, [[Oʻzbekiston SSR]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = 168 | vazn = | medallar = {{Shuhrat medali}} | vebsayt = }} '''Baxram Rustamovich Mendiboev''' (tugʻ. 27-avgust 1983-yil, Qoraqalpogʻiston ASSR, [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]]) — [[Oʻzbekiston|oʻzbek]] [[Ogʻir atletika|ogʻir atletikachisi]] va murabbiyi, Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi. [[2012-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|2012-yilgi yozgi Olimpiada oʻyinlari]] aʼzosi, ogʻir atletika boʻyicha Oʻzbekiston milliy terma jamoasining [[Yozgi Olimpiada oʻyinlari 2020|2020-yilgi yozgi Olimpiada oʻyinlarida]] bosh murabbiyi. == Martaba == 2006-yildan boshlab u xalqaro musobaqalarda ishtirok eta boshladi. 2009-yilda [[Taldiqoʻrgʻan|Taldiqoʻrgʻan shahrida]] ([[Qozogʻiston|Qozogʻiston]]) ogʻir atletika boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida 69 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida dast koʻtarishda 141 kilogramm tosh koʻtarib, uchinchi boʻldi, biroq siltab koʻtarishda muvaffaqiyat qozona olmadi va qitʼa medalini qoʻlga kirita olmadi, toʻrtinchi oʻrinni egalladi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.a-w-f.net/RESULT/2009-Result-Men-kaz.doc|sarlavha=Wayback Machine|work=web.archive.org|sana=2012-05-23|kirish sanasi=2021-08-21|archive-date=2012-05-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20120523000214/http://www.a-w-f.net/RESULT/2009-Result-Men-kaz.doc}}</ref>. Goyang shahrida ([[Koreya Respublikasi]]) ogʻir atletika boʻyicha oʻtkazilgan jahon chempionatida jami 313 kilogramm natija bilan jahonda sakkizinchi oʻrinni egalladi. 2011-yilgi Osiyo chempionatida beshinchi, 2012-yilgi qita chempionatida esa bor-yoʻgʻi oʻninchi oʻrinni egalladi. [[London|Londondagi]] ([[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]]) Yozgi Olimpiya oʻyinlarida 69 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida siltab koʻtarishda 135 kilogrammgacha boʻlgan uchta urinish ham muvaffaqiyatsizlikka uchradi va Olimpiya oʻyinlarida muddatidan oldin yakunlandi<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://olympics.com/en/olympic-games/london-2012/results/weightlifting|sarlavha=London 2012 Weightlifting - Olympic Results by Discipline|muallif=IOC|work=Olympics.com|kirish sanasi=2021-08-21}}</ref>. 2013-yilda ogʻir atletika boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida sakkizinchi oʻrinni egalladi. Oʻsha yili Mendiboevning [[doping]] testi taqiqlangan stanozolol preparati borligini koʻrsatdi va u ikki yilga diskvalifikatsiya qilindi<ref>{{veb manbasi|til=en-US|url=https://iwf.sport/anti-doping/sanctions/|sarlavha=Sanctions|kirish sanasi=2021-08-21}}</ref>. Tez orada u sport karerasini yakunlab, murabbiylik faoliyatini boshladi. 2016-yilda [[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti|Oʻzbekiston Prezidenti]] [[Shavkat Mirziyoyev|Shavkat Mirziyoyevning]] farmoni bilan [[„Shuhrat“ medali|"Shuhrat" medali]] bilan taqdirlangan<ref>{{veb manbasi|til=uz|url=https://olamsport.com/uz/news/bir-guruh-murabbiylarimizda-davlat-mukofotlari|sarlavha=Бир гуруҳ мураббийларимизда Давлат мукофотлари!|work=Olamsport.com|kirish sanasi=2021-08-21}}</ref>. 2017-yilda ogʻir atletika boʻyicha Oʻzbekiston yoshlar terma jamoasi murabbiyi lavozimida ishlagan<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=http://sports/news/view/Komanda-Uzbekistana-po-tyajeloy-atletike-uchastvuet-v-chempionate-mira|sarlavha=Команда Узбекистана по тяжелой атлетике участвует в чемпионате мира|muallif=2017-04-03 15:45:00|work=sports.uz|sana=2017-04-03|kirish sanasi=2021-08-21}}{{Deadlink|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. [[Tokio|Tokioda]] ([[Yaponiya]]) boʻlib oʻtgan yozgi Olimpiya oʻyinlarida ogʻir atletika boʻyicha Oʻzbekiston terma jamoasi bosh murabbiyi lavozimida ishlagan<ref>{{veb manbasi|url=https://www.newsvl.ru/sport/2021/05/20/199574/|sarlavha=Сборные России и Узбекистана по тяжёлой атлетике проводят тестовые акклиматизационные сборы перед Олимпиадой в Токио (ФОТО) – Новости Владивостока на VL.ru|work=www.newsvl.ru|kirish sanasi=2021-08-21}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} {{DEFAULTSORT:Mendiboev, Baxram}} [[Turkum:Shuhrat medali sohiblari]] [[Turkum:Kishilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1983-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:27-avgustda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston ogʻir atletikachilari]] 90e6g47w1m799myh6e5p1rc6z3za9gz Marta Rostoburova 0 715992 2726023 2695581 2022-07-30T19:23:06Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Marta Rostoburova | tasvir = | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[badiiy gimnastika]] | klub = | tavallud_sana = 29-mart 1996-yil | tavallud_yer = [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = | vazn = | medallar = | vebsayt = }} '''Marta Vladislavovna Rostoburova''' (tugʻ. 29-mart 1996-yil, [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston]]) — [[badiiy gimnastika]] boʻyicha oʻzbek sportchisi, Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi. [[2016-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|2016-yilgi Yozgi Olimpiya oʻyinlari]] ishtirokchisi, badiiy gimnastika boʻyicha Osiyo chempionati sovrindori. == Martaba == 2001-yilda Tatyana Rogova rahbarligida Toshkentda badiiy gimnastika bilan shugʻullana boshladi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://uzreport.news/sports/itogi-pervenstva-tashkenta-po-hudozhestvennoy-gimnastike|title=Итоги первенства Ташкента по художественной гимнастике|work=UzReport.news|accessdate=2021-08-13}}</ref>. 2010-yildan badiiy gimnastika boʻyicha Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi<ref>{{Veb manbasi|url=http://db.gymnastics.uz/sportsman/975|title=Ростобурова Марта|work=db.gymnastics.uz|accessdate=2021-08-13}}</ref>. 2012-yilda u Lyudmila Polivanova rahbarligida mashgʻulotlarni boshladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gymnastics.sport/site/athletes/bio_detail.php?id=9594&type=licence|title=ROSTOBUROVA Marta - FIG Athlete Profile|work=www.gymnastics.sport|accessdate=2021-08-13}}</ref>. 2013-yilda u [[Kiyev|Kiyevda]] ([[Ukraina]]) oʻtkazilgan badiiy gimnastika boʻyicha jahon chempionatida guruh mashqlarida qatnashib, jami 27,399 ball toʻpladi va faqat oʻn toʻqqizinchi oʻrinni egalladi<ref>http://r-gymnast.bplaced.net/RG/Results/VB2013.pdf</ref>. [[Toshkent|Toshkent shahrida]] oʻtkazilgan badiiy gimnastika boʻyicha Osiyo chempionatida guruh mashqlarida koʻpkurash va oʻnta tayoq bilan mashq bajarishda qitʼamizning bronza medallarini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://mg.uz/print/publish/doc/text95492_gimnastki_uzbekistana_vpervye_stali_chempionami_azii_v_komandnom_mnogobore|title=Гимнастки Узбекистана впервые стали чемпионами Азии в командном многоборье (Версия для печати) {{!}} mg.uz|work=mg.uz|accessdate=2021-08-13}}</ref>. 2014-yilda Marta [[Izmir|Izmirda]] ([[Turkiya|Turkiya)]] oʻtkazilgan badiiy gimnastika boʻyicha jahon chempionatida guruh mashqlarida qatnashdi. Ikki mashq yakuni boʻyicha Oʻzbekiston terma jamoasi 30,116 ball toʻpladi va bor-yoʻgʻi oʻn oltinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rhythmicgymnasticsresults.com/worlds/2014/groupallaround.html|title=33rd Rhythmic Gymnastics World Championships Izmir (TUR) 2014 Sep 22-28|work=web.archive.org|date=2016-03-04|accessdate=2021-08-13|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304045946/http://www.rhythmicgymnasticsresults.com/worlds/2014/groupallaround.html}}</ref>. 2015-yilda Marta [[Stuttgart|Stuttgartda]] ([[Germaniya]]) oʻtkazilgan badiiy gimnastika boʻyicha jahon chempionatida guruh mashqlarida ikkita mashq yigʻindisi boʻyicha jamoa bilan birgalikda 32,566 ball toʻpladi va atigi oʻninchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rhythmicgymnasticsresults.com/worlds/2015/group/aafinal.pdf|title=Wayback Machine|work=web.archive.org|date=2016-01-27|accessdate=2021-08-13|archive-date=2016-01-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20160127114549/http://www.rhythmicgymnasticsresults.com/worlds/2015/group/aafinal.pdf}}</ref>. Chechxonda ([[Koreya Respublikasi]]) badiiy gimnastika boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida u koʻpkurash va lentalar bilan guruh mashqlarida bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=http://stv.uz/news/newsuz/1786-uzbekistanki-zavoevali-zoloto-chempionata-azii-po-gimnastike.html|title=Узбекистанки завоевали «золото» чемпионата Азии по гимнастике|work=Телерадиокомпания СТВ|accessdate=2021-08-13}}</ref><ref>{{Veb manbasi|language=ru-UZ|url=https://www.gazeta.uz/ru/2015/06/12/gymnastics/|title=Узбекистанки завоевали «золото» чемпионата Азии по гимнастике|work=Газета.uz|date=2015-06-12|accessdate=2021-08-13}}</ref>. 2016-yil aprel oyida [[Rio-de-Janeyro|Rio-de-Janeyroda]] ([[Braziliya]]) Olimpiada oʻyinlari boʻyicha test musobaqalari boʻlib oʻtdi, unda Oʻzbekiston terma jamoasi Marta bilan birgalikda 32.832 ball toʻpladi va ikkinchi oʻrinni egalladi va shu orqali Olimpiada oʻyinlariga litsenziya qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://mg.uz/print/publish/doc/text122987_76_putevok_v_rio_zavoevali_uzbekistancy|title=76 путевок в Рио завоевали узбекистанцы (Версия для печати) {{!}} mg.uz|work=mg.uz|accessdate=2021-08-13}}</ref><ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://gimnastika.pro/stars/611/26733/|title=Ростобурова Марта|work=gimnastika.pro|accessdate=2021-08-13}}</ref>. Oʻyinlar oldidan u [[Hyuston|Hyuston shahrida]] ([[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]) jamoa bilan mashgʻulot oʻtkazdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru-RU|url=https://anhor.uz/news/sbornaya-uzbekistana-po-gimnastike-poletela-akklimatizirovatysya/|title=Сборная Узбекистана по гимнастике полетела акклиматизироваться|work=Anhor|date=2016-08-01|accessdate=2021-08-13}}</ref>. Rio-de-Janeyroda (Braziliya) boʻlib oʻtgan XXXI yozgi Olimpiya oʻyinlarida guruh mashqlari, saralash bahslarida Oʻzbekiston terma jamoasi bor-yoʻgʻi 31,166 ball toʻplab, oʻn ikkinchi oʻrinni egalladi, ammo turnirning final qismiga chiqa olmadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://assetrio2016.azureedge.net/_sport/r/i/Rio_2016_Gymnastic_Rhythmic_Results_Book_V1.0.pdf|title=Результаты по художественной гимнастике (Рио, 2016)|accessdate=2021-11-28|archivedate=2016-10-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161030142314/https://assetrio2016.azureedge.net/_sport/r/i/Rio_2016_Gymnastic_Rhythmic_Results_Book_V1.0.pdf}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20161030142314/https://assetrio2016.azureedge.net/_sport/r/i/Rio_2016_Gymnastic_Rhythmic_Results_Book_V1.0.pdf |date=2016-10-30 }}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:29-martda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston badiiy gimnastikachilari]] [[Turkum:Oʻzbekiston gimnastikachilari]] qgrcybjwixgz1mm5kc0w4toiwg765wc Valeriya Davidova 0 716087 2726007 2695584 2022-07-30T19:05:36Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Valeriya Davidova | tasvir = | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[badiiy gimnastika]] | klub = | tavallud_sana = 15-dekabr 1997-yil | tavallud_yer = [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = | vazn = | medallar = | vebsayt = }} '''Valeriya Sergeyevna Davidova''' (tugʻ. 15-dekabr 1997-yil, [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston]]) — [[badiiy gimnastika]] boʻyicha oʻzbek sportchisi, Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi, Oʻzbekiston Respublikasining xalqaro toifadagi sport ustasi. [[2016-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|2016-yilgi yozgi Olimpiya oʻyinlari]] ishtirokchisi, Osiyo chempioni va medali sovrindori, shuningdek, [[Osiyo oʻyinlari]] chempioni. == Martaba == 2001-yilda Tatyana Rogova rahbarligida Toshkent shahrida badiiy gimnastika bilan shugʻullana boshladi<ref>{{Veb manbasi|title=Davidova Valeriya - FIG Athlete Profile|url=https://gymnastics.sport/site/athletes/bio_detail.php?id=26045|language=en|work=[[Международная федерация гимнастики|Fédération Internationale de Gymnastique]]|accessdate=2021-08-14}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://uzreport.news/sports/itogi-pervenstva-tashkenta-po-hudozhestvennoy-gimnastike|title=Итоги первенства Ташкента по художественной гимнастике|language=ru|work=UzReport.news|accessdate=2021-08-13}}</ref>. 2008-yildan Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi<ref>{{Veb manbasi|url=http://db.gymnastics.uz/sportsman/962|language=ru|title=Давыдова Валерия|work=Федерация гимнастики Узбекистана|accessdate=2021-08-14}}</ref>. 2013-yilda [[Toshkent|Toshkent shahrida]] oʻtkazilgan badiiy gimnastika boʻyicha Osiyo chempionatida jamoaviy mashqlarda oltin medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://gimnastika.pro/stars/611/18141/|title=Давыдова Валерия|work=Гимнастика PRO|accessdate=2021-08-13}}</ref>. 2014-yilda koʻpkurashda badiiy gimnastika boʻyicha Oʻzbekistonning mutlaq chempioni boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://vesti.uz/valeriya-davydova-absolyutnaya-chempionka-uzbekistana-po-hudozhestvennoj-gimnastike/|title=Валерия Давыдова — абсолютная чемпионка Узбекистана по художественной гимнастике|language=ru|work=Вести.uz|accessdate=2021-08-13}}</ref>. [[Inchxon|Inchxon shahrida]] ([[Koreya Respublikasi]]) boʻlib oʻtgan [[Yozgi Osiyo oʻyinlari 2014|yozgi Osiyo oʻyinlarida]] u jamoaviy chempionatda oltin medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|title=BySport {{!}} Schedule {{!}} Sports|language=en|url=http://www.incheon2014ag.org/Sports/Schedule/BySport/?RSC=GR0000000&lang=en|work=The 2014 Incheon Asian Games Organizing Committee|date=2014-10-07|accessdate=2021-08-13|archive-date=2014-10-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20141007010858/http://www.incheon2014ag.org/Sports/Schedule/BySport/?RSC=GR0000000&lang=en}}</ref><ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://podrobno.uz:443/cat/sport/Uzbekistan-v-chisle-stran-po-nagradam-aziada/|title=Узбекистан вошел в десятку стран по числу наград на Азиаде|work=Podrobno.uz|accessdate=2021-08-13}}</ref>. 2015-yilda Valeriya [[Stuttgart|Stuttgartda]] ([[Germaniya]]) badiiy gimnastika boʻyicha jahon chempionatida ikkita mashq yigʻindisi boʻyicha guruh mashqlarida jamoa bilan birgalikda 32,566 ball toʻpladi va faqat oʻninchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|work=RhythmicGymnasticsResults.com|language=en|date=2016-01-27|url=http://www.rhythmicgymnasticsresults.com/worlds/2015/group/aafinal.pdf|title=34th Rhythmic Gymnastics World Championships in Stuttgart (GER) Seniors Groups All-Around Final Sat 12-Sep 2015-yil Results|accessdate=2021-08-14|archive-date=2016-01-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20160127114549/http://www.rhythmicgymnasticsresults.com/worlds/2015/group/aafinal.pdf}}</ref>. Chechxonda ([[Koreya Respublikasi]]) badiiy gimnastika boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida u koʻpkurash va lentalar bilan guruh mashqlarida bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|title=Узбекистанки завоевали «золото» чемпионата Азии по гимнастике|url=http://stv.uz/news/newsuz/1786-uzbekistanki-zavoevali-zoloto-chempionata-azii-po-gimnastike.html|work=Телерадиокомпания СТВ|language=ru|accessdate=2021-08-13}}</ref><ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://www.gazeta.uz/ru/2015/06/12/gymnastics/|title=Узбекистанки завоевали «золото» чемпионата Азии по гимнастике|work=Газета.uz|date=2015-06-12|accessdate=2021-08-13}}</ref>. 2016-yilning aprel oyida [[Rio-de-Janeyro|Rio-de-Janeyroda]] ([[Braziliya]]) Olimpiada oʻyinlari boʻyicha test musobaqalari boʻlib oʻtdi, unda Oʻzbekiston terma jamoasi Davydova bilan birgalikda 32.832 ball toʻpladi va ikkinchi oʻrinni egalladi va shu orqali Olimpiada oʻyinlariga litsenziya qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://anhor.uz/news/sbornaya-po-gimnastike-zavoevala-licenziyu-na-olimpiadu-2016/|title=Сборная по гимнастике завоевала лицензию на Олимпиаду-2016|language=ru|work=Anhor.uz|date=2016-04-30|accessdate=2021-08-13}}</ref>. Oʻyinlar oldidan u [[Hyuston|Hyuston shahrida]] ([[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]) jamoa bilan mashgʻulot oʻtkazdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://anhor.uz/news/sbornaya-uzbekistana-po-gimnastike-poletela-akklimatizirovatysya/|title=Сборная Узбекистана по гимнастике полетела акклиматизироваться|language=ru|work=Anhor|date=2016-08-01|accessdate=2021-08-13}}</ref>. Rio-de-Janeyroda (Braziliya) boʻlib oʻtgan XXXI yozgi Olimpiya oʻyinlarida guruh mashqlari, saralash bahslarida Oʻzbekiston terma jamoasi bor-yoʻgʻi 31,166 ball toʻplab, oʻn ikkinchi oʻrinni egalladi, ammo turnirning final qismiga chiqa olmadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://assetrio2016.azureedge.net/_sport/r/i/Rio_2016_Gymnastic_Rhythmic_Results_Book_V1.0.pdf|title=Rio 2016 Gymnastic Rhythmic Results Book|language=en|work=assetrio2016.azureedge.net|accessdate=2021-11-30|archivedate=2016-10-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161030142314/https://assetrio2016.azureedge.net/_sport/r/i/Rio_2016_Gymnastic_Rhythmic_Results_Book_V1.0.pdf}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20161030142314/https://assetrio2016.azureedge.net/_sport/r/i/Rio_2016_Gymnastic_Rhythmic_Results_Book_V1.0.pdf |date=2016-10-30 }}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1997-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:15-dekabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston badiiy gimnastikachilari]] [[Turkum:Oʻzbekiston gimnastikachilari]] 3v4cikh2kkba4t7i924ypj8a1sqyz19 Moʻminjon Abdullaev 0 716093 2726129 2655942 2022-07-30T22:20:27Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Moʻminjon Abdullaev | tasvir = Dremiel Byers vs Muminjon Abdullaev 2012.jpg | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[yunon-rum kurashi]] | klub = | tavallud_sana = 24-dekabr 1989-yil | tavallud_yer = [[Bulungʻur tumani]], [[Samarqand viloyati]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = 190 | vazn = | medallar = | vebsayt = }} '''Moʻminjon Rustamovich Abdullaev<ref>[https://sports.uz/news/view/nagrajdeny-bortsy--zavoevavshie-litsenzii-na-tokiyskuyu-olimpiadu-14-04-2021 Nagrajdeni borsi, zavoevavshie litsenzii na Tokiyskuyu Olimpiadu]</ref>'''(tugʻ. 24-dekabr 1989-yil, [[Bulungʻur tumani]], [[Samarqand viloyati]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) — oʻzbek [[Yunon-rum kurashi|yunon-rum kurashchisi]], Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi. Uch karra Osiyo chempionati gʻolibi, Islom birdamlik oʻyinlari va Yopiq inshootlardagi Osiyo oʻyinlari kumush medali sovrindori. 2018-yil yozgi Osiyo oʻyinlarida oltin medalni qoʻlga kiritdi. Uchta olimpiada ishtirokchisi. == Martaba == 2010-yilda [[Nyu Deli]] ([[Hindiston]]) boʻlib oʻtgan Osiyo chempionatida 96 kg vazn toifasida bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>http://www.fila-official.com/images/FILA/resultats/2010/results_05_newdelhi.pdf{{Deadlink|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. 2011-yilda [[Istanbul]] ([[Turkiya]]) shahrida boʻlib oʻtgan jahon chempionatida 120 kg vazn toifasida 1/32 finalda [[Germaniya|nemis]] kurashchisi Niko Shmidtga yutqazib qoʻydi<ref name=":0">{{Citation |year= |title=Wrestling ABDULLAEV Muminjon — Tokyo 2020 Olympics |url=https://olympics.com/tokyo-2020/olympic-games/en/results/wrestling/athlete-profile-n1284000-abdullaev-muminjon.htm |access-date=2021-11-30 |archivedate=2021-07-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210729165232/https://olympics.com/tokyo-2020/olympic-games/en/results/wrestling/athlete-profile-n1284000-abdullaev-muminjon.htm }}</ref>. 2012-yilda [[London|Londonda]] ([[Birlashgan Qirollik]]) boʻlib oʻtgan [[2012-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|XXX yozgi Olimpiya oʻyinlarida]] 1/8 finalda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|amerikalik]] kurashchi Dremiel Byersga yutqazib qoʻydi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ab/muminzhon-abdullayev-1.html|title=Muminzhon Abdullayev Bio, Stats, and Results {{!}} Olympics at Sports-Reference.com|work=web.archive.org|date=2020-04-18|accessdate=2021-07-29|archive-date=2020-04-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20200418111003/https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ab/muminzhon-abdullayev-1.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://www.uzdaily.uz/ru/post/12122|title=Лондон-2012: Муминжон Абдуллаев проиграл в первом бою|author=UzDaily|work=UzDaily.uz|accessdate=2021-07-29}}</ref>. Olimpiya oʻyinlaridan soʻng Moʻminjon Abdullaevning [[doping]] testi ijobiy chiqdi va nandrolon (anabolik steroid) topildi, shundan soʻng u 2014-yilning 20-noyabriga qadar ikki yilga oʻyinlardan chetlashtirildi<ref>https://uww.org/sites/default/files/17-140808_list_of_antidoping_rules_violations_internet.pdf</ref>. 2016-yilda [[Rio-de-Janeyro|Rio-de-Janeyroda]] boʻlib oʻtgan [[2016-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|XXXI Yozgi Olimpiada oʻyinlarida]] 1/8 finalda [[Rossiya|rossiyalik]] kurashchi, boʻlajak bronza medali sovrindori Sergey Semyonovga yutqazib qoʻydi. 2017-yilda [[Nyu Deli]] ([[Hindiston]]) oʻtkazilgan Osiyo chempionatida 130 kg vazn toifasida bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>https://uww.org/sites/default/files/media/document/event/results/final-book-complete.pdf</ref>. Oʻsha yili [[Boku|Bokuda]] ([[Ozarbayjon]]) boʻlib oʻtgan Islom birdamlik oʻyinlarida hamda [[Ashxobod|Ashxobodda]] ([[Turkmaniston]]) oʻtkazilgan [[Yopiq inshootlar va jang sanʼati boʻyicha V Osiyo oʻyinlari|yakkakurash va yopiq inshootlardagi musobaqalarda Osiyo oʻyinlarida]] kumush medallarni qoʻlga kiritdi<ref name=":0"/>. 2018-yili [[Jakarta|Jakartada]] ([[Indoneziya]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Osiyo oʻyinlarida 130 kg vazn toifasida finalda [[Qozogʻiston|qozogʻistonlik]] kurashchi Nurmaxan Tinaliyevni 8:0 hisobida magʻlub etib, oʻyinlarning oltin medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://kun.uz/ru/90169638?q=/ru/90169638|title=Еще одно золото. Муминжон Абдуллаев-победитель Азиатских игр|author=Kun uz|work=Kun.uz|accessdate=2021-07-29}}</ref>. Oʻsha yili [[Bishkek|Bishkekda]] ([[Qirgʻiziston|Qirgʻiziston]]) boʻlib oʻtgan Osiyo chempionatida 130 kg vazn toifasida u finalda [[Eron|eronlik]] Behnam Aliakbar Mehdizade Arpatapega yutqazib, kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=http://kabar.kg/news/itogi-pervogo-dnia-chempionata-azii-po-bor-be-v-bishkeke/|title=Итоги первого дня чемпионата Азии по борьбе в Бишкеке: У Кыргызстана два «серебра» и две «бронзы»|author=Экономика, Политика, Общество, Президент, Парламент, Правительство|work=Информационное Агентство Кабар|accessdate=2021-07-29}}</ref>. 2019-yilda [[Nur-Sulton|Nur-Sultonda]] ([[Qozogʻiston|Qozogʻiston]]) boʻlib oʻtgan jahon chempionatida u chorak finalda eronlik Amir Gʻasemiga 3:1 hisobida yutqazib qoʻydi<ref>https://uww.org/sites/default/files/2019-09/nur-sultan_kz_final-book_1.pdf</ref>. Oʻsha yili [[Sian|Sianda]] ([[Xitoy]]) boʻlib oʻtgan Osiyo chempionatida u finalda yana eronlik Amir Gasemiga yutqazib, kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref>https://uww.org/sites/default/files/2019-04/results_04_xian.pdf</ref>. 2021-yilda [[Olmaota|Olmaota shahrida]] ([[Qozogʻiston|Qozogʻiston]]) boʻlib oʻtgan Osiyo saralash turnirida 130 kg vazn toifasida yarim finalda xitoylik Ling Jae Myung 9:0 hisobida magʻlub etdi va shu tariqa [[Yozgi Olimpiada oʻyinlari 2020|Yozgi Olimpiya oʻyinlariga]] litsenziyani qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://olamsport.com/ru/news/muminjon-abdullaev-zavoeval-putevku-na-olimpiadu|title=Муминжон Абдуллаев завоевал путевку на Олимпиаду|work=Olamsport.com|accessdate=2021-07-29}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:24-dekabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston kurashchilari]] hu547ir8snqqwuj09ys7bjbp9ki5w88 Luiza Galiulina 0 716102 2725936 2695587 2022-07-30T18:04:28Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Luiza Galiulina | tasvir = Luisa Galiulina (cropped).JPG | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = gimnastika | klub = | tavallud_sana = 23-iyun 1992-yil | tavallud_yer = [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = 145 | vazn = 35 | medallar = | vebsayt = }} '''Luiza Galiulina''' (tugʻ. 23-iyun 1992-yil, [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston]]) — oʻzbek gimnastikachisi, Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi. [[2008-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|2008-yilgi yozgi Olimpiya oʻyinlari]] va jahon chempionatlari ishtirokchisi, sport gimnastikasi boʻyicha [[Osiyo oʻyinlari|Osiyo oʻyinlari]] va jahon kubogi bosqichlari sovrindori. == Martaba == 2005-yilda [[Doʻha|Doʻhada]] ([[Qatar]]) gimnastika boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida koʻpkurashda u bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.gymnastics.uz/results/|title=Достижения|language=ru|work=Федерация гимнастики Узбекистана|accessdate=2021-08-21}}</ref>. 2008-yilda [[Pekin|Pekinda]] ([[Xitoy]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiada oʻyinlarida u koʻpkurashda yakkalik bahslarida 52,075 ball toʻpladi, ammo bu musobaqaning final qismiga chiqish uchun etarli boʻlmadi va Luiza atigi 59-oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|title=Gymnastics Artistic Women's Individual All-Around Results - All Around|work=The official website of the BEIJING 2008 Olympic Games|url=http://results.beijing2008.cn/WRM/ENG/INF/GA/C73H/GAW024101.shtml|date=2008-08-18|accessdate=2021-08-21|language=en|archive-date=2008-08-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20080818073019/http://results.beijing2008.cn/WRM/ENG/INF/GA/C73H/GAW024101.shtml}}</ref>. 2009-yilda [[London|Londonda]] ([[Birlashgan Qirollik]]) badiiy gimnastika boʻyicha jahon chempionatida u saralashdan oʻta olmadi. 2010-yilda [[Guanchjou|Guanchjouda]] ([[Xitoy]]) boʻlib oʻtgan yozgi Osiyo oʻyinlarida jamoaviy mashqlarda bronza medalini qoʻlga kiritdi. Bundan tashqari, muvozanat nurida mashqlarda u 14.350 ball toʻpladi, bu oʻyinlarning bronza medali uchun etarli edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jpn-gym.or.jp/artistic/2010/result/pdf/10ag_ef.pdf|title=第16回 アジア競技大会 女子種目別|work=Japan Gymnastics Association|date=2011-10-03|accessdate=2021-08-21|language=ja|archive-date=2011-10-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20111003163812/http://www.jpn-gym.or.jp/artistic/2010/result/pdf/10ag_ef.pdf}}</ref>. [[Rotterdam|Rotterdamda]] ([[Niderlandiya]]) oʻtkazilgan badiiy gimnastika boʻyicha jahon chempionatida u turnirning final bosqichiga yoʻllanmani qoʻlga kirita olmadi. 2011-yilda yana Jahon chempionatida u saralashdan oʻta olmadi<ref>{{Veb manbasi|title=GALIULINA Luiza - FIG Athlete Profile|language=en|url=https://gymnastics.sport/site/athletes/bio_detail.php?id=6382&type=licence|work=[[Международная федерация гимнастики|Fédération internationale de gymnastique]]|accessdate=2021-08-21}}</ref>. [[Gent|Gentda]] ([[Belgiya]]) badiiy gimnastika boʻyicha Jahon kubogi bosqichida u muvozanat nurida mashq bajarish boʻyicha bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref name=":0"/>. 2012-yilda [[Cottbus|Cottbusda]] ([[Germaniya]]) gimnastika boʻyicha Jahon kubogi bosqichida u muvozanat nurida mashqlar boʻyicha kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|title=Луиза Галиулина - призер Этапа Кубка мира по спортивной гимнастике|url=http://www.gymnastics.uz/news/56.html|language=ru|work=Федерация гимнастики Узбекистана|accessdate=2021-08-21}}</ref>. Gimnastika boʻyicha Trnava shahrida ([[Slovakiya]]) oʻtkazilgan „25 GYM Festival“ xalqaro turnirida u muvozanatni toʻsish boʻyicha oltin medal va koʻpkurashda bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref name=":0"/>. [[London|Londonda]] ([[Birlashgan Qirollik]]) yozgi Olimpiada oʻyinlarida oʻyinlar ochilishidan ikki kun oldin u diskvalifikatsiya qilindi, chunki [[doping]] testi taqiqlangan furosemid preparati mavjudligini koʻrsatdi va Luiza 2012-yil 1-avgustdan boshlab olti oyga barcha musobaqalardan chetlashtirildi<ref>{{Veb manbasi|title=Луиза Галиулина отстранена от соревнований на полгода|url=https://www.gazeta.uz/ru/2012/11/14/gymnastics/|language=ru|work=Газета.uz|date=2012-11-14|accessdate=2021-08-21}}</ref>. Dekabr oyida Butunjahon antidoping agentligi bu qarorga qarshi chiqdi va Luizani ikki yilga diskvalifikatsiya qildi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://www.uzdaily.uz/ru/post/15805|title=Луиза Галиулина отстранена от соревнований на два года|author=UzDaily|work=UzDaily.uz|accessdate=2021-08-21}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Toshkentda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1992-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:23-iyunda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston sport gimnastikachilari]] [[Turkum:Oʻzbekiston gimnastikachilari]] q3vjgt5ko6f01l6a2cwvrertf2sdmgu Sergey Voynov 0 716110 2725492 2695268 2022-07-30T13:11:37Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 8 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Sergey Voynov | tasvir = | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[yengil atletika]] | klub = | tavallud_sana = 26-fevral 1977-yil | tavallud_yer = [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = 188 | vazn = 89 | medallar = | vebsayt = }} '''Sergey Sergeevich Voynov''' (tugʻ. 26-fevral 1977-yil, [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]]) — [[Oʻzbekiston]] [[Yengil atletika|yengil atletikachisi]], nayza uloqtirish boʻyicha ixtisoslashgan sportchi, Oʻzbekiston Respublikasining xalqaro toifadagi sport ustasi. Oʻsmirlar oʻrtasida jahon chempioni<nowiki/>[[Osiyo oʻyinlari|, Osiyo oʻyinlari]] chempioni va sovrindori, Osiyo chempionati sovrindori, 1996, 2000, 2004-yillar Yozgi Olimpiada oʻyinlari ishtirokchisi. „Oʻzbekiston belgisi“, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sportchi koʻkrak nishoni bilan taqdirlangan<ref>{{Veb manbasi|language=ru-RU|url=https://veteransporta.uz/%d0%bd%d0%be%d0%ba-%d1%83%d0%b7%d0%b1%d0%b5%d0%ba%d0%b8%d1%81%d1%82%d0%b0%d0%bd%d0%b0/%d0%b7%d0%bd%d0%b0%d0%bc%d0%b5%d0%bd%d0%b8%d1%82%d1%8b%d0%b5-%d1%81%d0%bf%d0%be%d1%80%d1%82%d1%81%d0%bc%d0%b5%d0%bd%d1%8b-%d1%83%d0%b7%d0%b1%d0%b5%d0%ba%d0%b8%d1%81%d1%82%d0%b0%d0%bd%d0%b0/|title=Знаменитые спортсмены Узбекистана — Ветеран спорта|accessdate=2021-08-23|archive-date=2021-08-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20210823223323/https://veteransporta.uz/%d0%bd%d0%be%d0%ba-%d1%83%d0%b7%d0%b1%d0%b5%d0%ba%d0%b8%d1%81%d1%82%d0%b0%d0%bd%d0%b0/%d0%b7%d0%bd%d0%b0%d0%bc%d0%b5%d0%bd%d0%b8%d1%82%d1%8b%d0%b5-%d1%81%d0%bf%d0%be%d1%80%d1%82%d1%81%d0%bc%d0%b5%d0%bd%d1%8b-%d1%83%d0%b7%d0%b1%d0%b5%d0%ba%d0%b8%d1%81%d1%82%d0%b0%d0%bd%d0%b0/}}</ref>. == Martaba == 1994-yildan buyon xalqaro musobaqalarda qatnashib keladi. [[Jakarta|Jakartada]] ([[Indoneziya]]) yengil atletika boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi Osiyo chempionatida uchinchi, [[Lissabon|Lissabonda]] ([[Portugaliya]]) oʻtkazilgan yengil atletika boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida nayzani 72,74 metrga uloqtirib, 4-oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.wjah.co.uk/wojc/WJC/WJC1994.html|title=World Junior Championships 1994|work=web.archive.org|date=2013-10-31|accessdate=2021-08-23|archive-date=2013-10-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20131031071055/http://www.wjah.co.uk/wojc/WJC/WJC1994.html}}</ref>. 1995-yilda [[Jakarta|Jakartada]] ([[Indoneziya]]) boʻlib oʻtgan yengil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida 73,46 m natija bilan bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref name="автоссылка1">{{Veb manbasi|url=http://www.gbrathletics.com/ic/asc.htm|title=Asian Championships|work=www.gbrathletics.com|accessdate=2021-08-23}}</ref>. 1996-yilda [[Sidney|Sidneyda]] ([[Avstraliya (davlat)|Avstraliya]]) oʻtkazilgan engil atletika boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida u 79,78 metr natija bilan oltin medalni qoʻlga kiritib, chempionlik rekordini oʻrnatdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.wjah.co.uk/wojc/WJC/WJC1996.html|title=World Junior Championships 1996|work=web.archive.org|date=2013-10-31|accessdate=2021-08-23|archive-date=2013-10-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20131031070305/http://www.wjah.co.uk/wojc/WJC/WJC1996.html}}</ref>. [[Atlanta|Atlantada]] ([[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiada oʻyinlarida u 76,30 m balandlikka nayza uloqtirib, eng yaxshi natija koʻrsatmay, saralashda 24-oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://todor66.com/olim/1996/Athletics/Men_Javelin_Throw.html|title=Olympic Games 1996 Atlanta Athletics|work=web.archive.org|date=2007-09-30|accessdate=2021-08-23|archive-date=2007-09-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20070930203641/http://todor66.com/olim/1996/Athletics/Men_Javelin_Throw.html}}</ref>. Oʻsha yili Toshkentda oʻtkazilgan Oʻzbekiston chempionatida gʻoliblikni qoʻlga kiritdi. 1998-yilda [[Bangkok|Bangkokda]] ([[Tailand]]) boʻlib oʻtgan yozgi Osiyo oʻyinlarida nayzani 79,70 metrga uloqtirib, oltin medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.todor66.com/athletics/Asian_Games/1998/Men_Javelin_Throw.html|title=ATHLETICS ASIAN GAMES|work=www.todor66.com|accessdate=2021-08-23}}</ref>. Yengil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida u faqat toʻrtinchi oʻrinni egalladi. 1999-yilda [[Bishkek]] shahrida ([[Qirgʻiziston|Qirgʻiziston]]) boʻlib oʻtgan Markaziy Osiyo oʻyinlarida nayzani 83,12 metrga uloqtirib, oltin medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ocasia.org/Game/GameParticular.aspx?%2F2UC1PmV1wOZTxkPP%2FbrRA=%3D|title=Olympic Council of Asia : Games|work=web.archive.org|date=2018-02-28|accessdate=2021-08-23|archive-date=2018-02-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20180228012632/http://www.ocasia.org/Game/GameParticular.aspx?%2F2UC1PmV1wOZTxkPP%2FbrRA=%3D}}</ref>. Oʻsha yili [[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti|Oʻzbekiston Prezidentining]] farmoni bilan „Oʻzbekiston belgisi“ koʻkrak nishoni bilan taqdirlangan<ref>{{Veb manbasi|url=https://lex.uz/docs/2390668?query=%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82|title= УП-2073-сон 27.08.1998. О награждении в связи с семилетием независимости Республики Узбекистан группы спортсменов, добившихся высоких результатов|work=lex.uz|accessdate=2021-08-23}}</ref>. 2000-yilda [[Sidney|Sidneyda]] ([[Avstraliya]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiya oʻyinlarida u saralash boʻyicha atigi 25-oʻrinni egalladi va turnirning final qismiga chiqa olmadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://todor66.com/olim/2000/Athletics/Men_Javelin_Throw.html|title=Men Javelin Olympic Games Sidney 2000 - Saturday 23.09|work=web.archive.org|date=2012-03-14|accessdate=2021-08-23|archive-date=2012-03-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20120314140432/http://todor66.com/olim/2000/Athletics/Men_Javelin_Throw.html}}</ref>. Oʻsha yili [[Qozogʻiston]], [[Fransiya]], [[Italiya]], [[Portugaliya|Portugaliyada]] oʻtkazilgan xalqaro musobaqalarda birinchi oʻrinlarni egalladi. 2002-yilda [[Kolombo|Kolomboda]] ([[Shri Lanka]]) yengil atletika boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref name="автоссылка1"/>. [[Busan|Busan shahrida]] ([[Koreya Respublikasi]]) boʻlib oʻtgan yozgi Osiyo oʻyinlarida natija bilan bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://busanasiangames.org/Eng/AG/ba_scd_game_re_1.asp?GM_STATUS=2&GM_ID=ATM55&GM_FG=AT11&Gm_No=&Gm_Grp=1&Gm_Part=&Language=KOR&GM_DATE=20021012|title=Game Result|work=web.archive.org|date=2002-12-23|accessdate=2021-08-23|archive-date=2002-12-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20021223114154/http://busanasiangames.org/Eng/AG/ba_scd_game_re_1.asp?GM_STATUS=2&GM_ID=ATM55&GM_FG=AT11&Gm_No=&Gm_Grp=1&Gm_Part=&Language=KOR&GM_DATE=20021012}}</ref>. 2003-yilda [[Manila|Manilada]] ([[Filippin]]) oʻtkazilgan Osiyo chempionatida bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://sportfieber.pytalhost.com/l/leichtathletik/2003/2003.Asian%20Championships.pdf|title=Wayback Machine|work=web.archive.org|date=2013-09-27|accessdate=2021-08-23|archive-date=2013-09-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20130927231408/http://sportfieber.pytalhost.com/l/leichtathletik/2003/2003.Asian%20Championships.pdf}}</ref>. 2004-yilda Oʻzbekiston chempionati, [[Rossiya]] va [[Koreya Respublikasi|Koreyada]] oʻtkazilgan xalqaro turnirlarda gʻolib chiqqan. [[Afina (shahar)|Afinadagi]] ([[Gretsiya]]) yozgi Olimpiya oʻyinlarida u yana muvaffaqiyatsizlikka uchradi va saralashdan oʻta olmadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.worldathletics.org/competitions/olympic-games/28th-olympic-games-6913163?urlSlug=28th-olympic-games-3201&competitionGroup=olympic-games|title=World Athletics|work=www.worldathletics.org|accessdate=2021-08-23}}</ref>. 2006-yilda u yozgi Osiyo oʻyinlarida toʻqqizinchi oʻrinni egallab, medalsiz qoldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.doha-2006.com/gis/Sports/AT/IGATResultsSPF.aspx?rscid=0-053-053-E-00001|title=15th Asian Games Doha 2006|work=web.archive.org|date=2007-01-14|accessdate=2021-08-23|archive-date=2007-01-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20070114103736/http://www.doha-2006.com/gis/Sports/AT/IGATResultsSPF.aspx?rscid=0-053-053-E-00001}}</ref>. 2009-yilda u sport karerasini yakunladi. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1977-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:26-fevralda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston yengil atletikachilari]] fdbrjt9amac7sdlymy78fc4g5eg7x4q Kumushxon Fayzullaeva 0 716113 2725692 2695328 2022-07-30T15:29:35Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Kumushxon Fayzullaeva | tasvir = 2018-10-12 Weightlifting at the 2018 Summer Youth Olympics – Girls' 63kg – Clean & Jerk (Martin Rulsch) 130.jpg | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[ogʻir atletika]] | klub = | tavallud_sana = 20-yanvar 2002-yil | tavallud_yer = [[Oʻzbekiston]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = | vazn = | medallar = | vebsayt = }} '''Kumushxon Saʼdullaevna Fayzullaeva''' (tugʻ. 20-yanvar 2002-yil, [[Oʻzbekiston]]) — oʻzbek [[Ogʻir atletika|ogʻir atletikachisi]], Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi. U 2018-yilgi oʻsmirlar yozgi Olimpiya oʻyinlarida oltin medalni qoʻlga kiritdi. 2020-yil Tokioda boʻlib oʻtadigan yozgi Olimpiya oʻyinlari ishtirokchisi. == Martaba == 2017-yilda Kumushxon [[Bangkok|Bangkok shahrida]] ([[Tailand]]) oʻtkazilgan ogʻir atletika boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida 58 kg vazn toifasida bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.insidethegames.biz/articles/1049019/cummings-jr-breaks-own-world-record-on-way-to-victory-at-iwf-youth-world-championships|title=Cummings Jr breaks own world record on way to victory at IWF Youth World Championships|work=www.insidethegames.biz|date=1491577680|accessdate=2021-07-28}}</ref><ref>https://www.pzpc.pl/public/imprezy/2017/Bangkok2017_ResultsBook.pdf</ref>. Oʻsha yili [[Boku|Bokuda]] ([[Ozarbayjon]]) boʻlib oʻtgan Islom birdamligi oʻyinlarida 63 kg vazn toifasida kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref>https://iwf.sport/wp-content/uploads/downloads/2017/05/Baku_2017_Results_Book.pdf</ref>. 2018-yilda [[Toshkent|Toshkent shahrida]] ([[Oʻzbekiston|Oʻzbekiston]]) boʻlib oʻtgan ogʻir atletika boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida 63 kilogrammgacha vazn toifasida oltin medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=http://stv.uz/news/newsuz/9396-kumushhon-fayzullaeva-stala-chempionkoy-mira-po-tyazheloy-atletike.html|title=Кумушхон Файзуллаева стала чемпионкой мира по тяжёлой атлетике|work=Телерадиокомпания СТВ|accessdate=2021-07-29}}</ref>. Oʻsha yili u [[Ashxobod|Ashxobodda]] ([[Turkmaniston]]) boʻlib oʻtgan ogʻir atletika boʻyicha jahon chempionatida 64 kilogrammgacha vazn toifasida ishtirok etdi, ammo atigi 21 natija koʻrsata oldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.iwf.net/wp-content/uploads/downloads/2018/11/Results_Book_2018_Ashgabat.pdf|title=Wayback Machine|work=web.archive.org|date=2018-11-11|accessdate=2021-07-28|archive-date=2018-11-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20181111043844/https://www.iwf.net/wp-content/uploads/downloads/2018/11/Results_Book_2018_Ashgabat.pdf}}</ref>. [[Buenos Ayres|Buenos Ayresda]] ([[Argentina]]) boʻlib oʻtgan yozgi oʻsmirlar Olimpiya oʻyinlarida 63 kilogramm vazn toifasida dast koʻtarishda 94 kilogramm va siltab koʻtarishda 124 (umumiy natija 218 kilogramm) natija qayd etib, oltin medalni qoʻlga kiritdi<ref>http://www.pesistica.org/public/file_manager/ARCHIVIO/fipe/gare/internazionali/2018/10.06.18 %20-%20olimpiadi%20giovanili/2018%20-%20Results%20Book%20Giochi%20Olimpici%20Giovanili.pdf{{Deadlink|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://olympics.com/fr/infos/de-l-or-pour-les-halterophile-cristiano-ficco-et-kumushkhon-fayzullaeva|title=De l'or pour les haltérophiles Cristiano Ficco et Kumushkhon Fayzullaeva|work=Olympics.com|accessdate=2021-07-28}}</ref>. 2019-yilda Pattayada ([[Tailand]]) boʻlib oʻtgan ogʻir atletika boʻyicha jahon chempionatida 64 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida u 221 kilogramm natija bilan atigi oʻninchi boʻldi. Oʻsha yili [[Las Vegas|Las Vegasda]] ([[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]) boʻlib oʻtgan ogʻir atletika boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida 64 kilogrammgacha vazn toifasida u jami 215 kilogramm natija bilan oltin medalni qoʻlga kiritdi va bu yangi jahon rekordiga aylandi<ref>{{Veb manbasi|language=ru-UZ|url=https://www.gazeta.uz/ru/2019/03/13/weightlifting/|title=Кумушхон Файзуллаева установила мировой рекорд на ЧМ по тяжелой атлетике|work=Газета.uz|date=2019-03-13|accessdate=2021-07-29}}</ref><ref>{{Veb manbasi|language=en-US|url=https://iwf.sport/weightlifting_/athletes-bios/|title=Athletes / Bios|accessdate=2021-07-28|archivedate=2021-07-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210727090610/https://iwf.sport/weightlifting_/athletes-bios/}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20210727090610/https://iwf.sport/weightlifting_/athletes-bios/ |date=2021-07-27 }}</ref>. [[Doʻha|Doʻhada]] ([[Qatar]]) oʻtkazilgan 6-xalqaro kubokda siltab koʻtarish bahslarida 64 kg vazn toifasida bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>https://iwf.sport/results/results-by-events/?event=495{{Deadlink|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. 2020-yilda oʻsmirlar oʻrtasidagi Osiyo chempionatida 64 kg vazn toifasida 205 kg natija bilan oltin medalni qoʻlga kiritdi<ref name="автоссылка1">{{Veb manbasi|language=en-US|url=https://iwf.sport/results/results-by-events/|title=Results by Events|accessdate=2021-07-29}}</ref>. 2021-yilda [[Toshkent|Toshkentda]] ([[Oʻzbekiston]]) ogʻir atletika boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida u 76 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida 221 kilogramm natija koʻrsatib, [[Filippin|filippinlik]] Kristel Makroxonga atigi 4 kilogrammni boy berib, toʻrtinchi oʻrinni egalladi<ref name="автоссылка1"/>. Oʻsha yili Toshkent shahrida (Oʻzbekiston) ogʻir atletika boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasida oʻtkazilgan jahon chempionatida 71 kg vazn toifasida 225 kg natija bilan kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.insidethegames.biz/articles/1108300/reeves-wins-another-iwf-juniors-gold|title=Reeves takes fifth successive IWF Juniors gold|work=www.insidethegames.biz|date=1622145120|accessdate=2021-07-29}}</ref><ref>{{Veb manbasi|language=ru-RU|url=https://olympic.uz/ru/77768|title=Кумушхон Файзуллаева завоевала три медали чемпионата мира|work=Национальный олимпийский комитет Узбекистана|accessdate=2021-07-29}}{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. Shu tariqa u [[Tokio|Tokioda]] ([[Yaponiya]]) boʻlib [[Yozgi Olimpiada oʻyinlari 2020|oʻtadigan XXXII yozgi Olimpiya oʻyinlariga]] litsenziya olishga muvaffaq boʻldi va 76 kg vazn toifasida ishtirok etib, yakuniy oltinchi oʻrinni egalladi. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:2002-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:20-yanvarda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston ogʻir atletikachilari]] ab5g2qv3jhu618lmvw76dnoorheu6pz Ruslan Kudaev 0 716116 2726649 2655970 2022-07-31T11:22:02Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Ruslan Kudaev | tasvir = Ruslan Kudayev Challenge SNCF Reseau 2015 quals t091054.jpg | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[qilichbozlik]] | klub = | tavallud_sana = 8-may 1980-yil | tavallud_yer = [[Asaka (shahar)|Asaka]], [[Andijon viloyati]], [[Oʻzbekiston|Oʻzbekiston]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = 180 | vazn = | medallar = | vebsayt = }} '''Ruslan Ravilevich Kudaev''' (tugʻ. 8-may 1980-yil, [[Asaka (shahar)|Asaka]], [[Andijon viloyati]], [[Oʻzbekiston|Oʻzbekiston]]) — oʻzbek [[Qilichbozlik|qilichboz]]-shpaga, 2000-2016-yillarda Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi. [[2012-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|2012-yilgi yozgi Olimpiya oʻyinlari ishtirokchisi]], koʻp karra Oʻzbekiston chempioni, 2016-yildan qilichbozlik boʻyicha Oʻzbekiston terma jamoasi murabbiyi. == Martaba == Oʻn yoshida qilichbozlik bilan shugʻullana boshlagan, 1991-yildan buyon musobaqalarda qatnashib kelmoqda. 2003-yilda [[Oʻzbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti|Oʻzbekiston davlat jismoniy tarbiya institutini]] tamomlagan. 2005-yilda [[Leipzig|Leipzigda]] ([[Germaniya]]) qilichbozlik boʻyicha jahon chempionatida sakkizinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://fie.org/competitions/2005/244|title=INTERNATIONAL FENCING FEDERATION - The International Fencing Federation official website|work=INTERNATIONAL FENCING FEDERATION - The International Fencing Federation official website|accessdate=2021-08-21|language=en}}</ref>. Oʻsha yildan [[Navoiy]] shahrida murabbiy boʻlib ishlay boshladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.fencing.uz/ru/page/596/kudaev-ruslan-ravilevich|title=Кудаев Руслан Равильевич|work=www.fencing.uz|accessdate=2021-08-21|archive-date=2021-08-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20210821133133/https://www.fencing.uz/ru/page/596/kudaev-ruslan-ravilevich}}</ref>. [[Vakayama|Vakayamada]] ([[Yaponiya]]) Osiyo-Okeaniya uchun saralash turnirida Ruslan finalda [[Vyetnam|vyetnamlik]] Nguyen Tien Nyatni magʻlub etib, birinchi oʻrinni egalladi va shu tariqa XXX yozgi Olimpiya oʻyinlariga licenziyani qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://uzreport.news/sports/ruslan-kudaev-zavoeval-olimpiyskuyu-litsenziyu-po-fehtovaniyu|title=Руслан Кудаев завоевал олимпийскую лицензию по фехтованию|work=UzReport.news|accessdate=2021-08-21}}</ref>. [[London|2012-yilda Londonda]] ([[Birlashgan Qirollik]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiya oʻyinlarida yakkakurashda birinchi bosqichda [[Koreya Respublikasi|koreyalik]] sportchi Park Kyung Du bilan uchrashdi va 15:9 hisobida yirik gʻalaba qozondi. Keyingi bosqichda u [[Venesuela|venesuelalik]] qilichboz Silvio Fernandesga 3:15 hisobida imkoniyatni boy berdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.london2012.com/athlete/kudayev-ruslan-1042603/|title=Ruslan Kudayev - Fencing - Olympic Athlete {{!}} London 2012|work=web.archive.org|date=2012-09-12|accessdate=2021-08-21|language=en|archive-date=2012-09-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20120912125906/http://www.london2012.com/athlete/kudayev-ruslan-1042603/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://www.uzdaily.uz/ru/post/12058|title=Лондон-2012: Шпажист Руслан Кудаев не дошел до четвертьфинала|author=UzDaily|work=UzDaily.uz|accessdate=2021-08-21}}</ref>. [[Toshkent|Toshkentda]]<nowiki/>oʻtkazilayotgan qilichbozlik boʻyicha Markaziy Osiyo chempionatining yakkalik bahslari finalida Qozogʻiston vakili Albert Sheshin 15:13 hisobida zafar quchdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://www.gazeta.uz/ru/2012/11/17/fencing/|title=Руслан Кудаев победил на первом открытом чемпионате ЦА по фехтованию|work=Газета.uz|date=2012-11-17|accessdate=2021-08-21}}</ref>. 2014-yilda [[Qozon|Qozon shahrida]] ([[Rossiya]]) oʻtkazilgan qilichbozlik boʻyicha jahon chempionatida yakkakurashning 1/16 finalida shveycariyalik Fabian Kauterga 11:15 hisobida imkoniyatni boy bergan edi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://www.championat.com/other/_others/tournament/272/match/15872/|title=Прочие. Мужчины. Шпага. 1/16 финала. Онлайн трансляция, результаты - 20 июля 2014, воскресенье. 14:00 МСК - Фехтование. ЧМ-2014|work=www.championat.com|accessdate=2021-08-21}}</ref>. 2016-yilda u sportdagi faoliyatini yakunladi. Ruslan Kudaev shu yildan buyon Respublika oliy sport mahorati maktabida shpak boʻyicha katta murabbiy, shu bilan birga Oʻzbekiston terma jamoasining shopa sporti boʻyicha bosh murabbiyi lavozimida ishlab kelmoqda. U [[Malika Hakimova|Malika Hakimovaning]] birinchi va yagona murabbiyi <ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://prtuz.tatarstan.ru/index.htm/news/1957177.htm|title=Член сборной Узбекистана по фехтованию Малика Хакимова выиграла лицензию на участие в Олимпийских играх в Токио-2020 в финальном отборочном раунде, который прошел 21-24 марта в Казани|work=Представительство Республики Татарстан в Республике Узбекистан|accessdate=2021-08-21}}</ref> . == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1980-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:8-mayda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston qilichbozlari]] l1tx2i7e1sez9dt9m01svhvvyij46zq Liliya Doʻsmetova 0 716120 2725889 2695260 2022-07-30T17:22:01Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 4 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Liliya Doʻsmetova | tasvir = | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[yengil atletika]] | klub = | tavallud_sana = 11-fevral 1981-yil | tavallud_yer = [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = 179 | vazn = 68 | medallar = | vebsayt = }} '''Liliya Doʻsmetova''' (tugʻ. 11-fevral 1981-yil, [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]]) — [[Oʻzbekiston]] [[Yengil atletika|yengil atletikachisi,]] nayza uloqtirish boʻyicha ixtisoslashgan. [[2004-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|XXVIII yozgi Olimpiya oʻyinlari]] ishtirokchisi, Markaziy Osiyo oʻyinlari gʻolibi, yengil atletika boʻyicha Osiyo Gran-prisi sovrindori. == Martaba == 1999-yildan boshlab u xalqaro musobaqalarda qatnasha boshladi. Yengil atletika boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi Osiyo chempionatida yettinchi oʻrinni egalladi. 2002-yilda [[Olmaota|Olmaotada]] ([[Qozogʻiston|Qozogʻiston]]) Gusman Kosanov xotirasiga bagʻishlangan xalqaro turnirda, [[Bishkek|Bishkek shahrida]] Olimpiya chempioni — Tatyana Kolpakova sovrinlari uchun oʻtkazilgan xalqaro musobaqalarda, yengil atletika boʻyicha Toshkent shahrida oʻtkazilgan Oʻzbekiston kubogida gʻolib chiqdi. 2003-yilda [[Dushanbe|Dushanbe shahrida]] ([[Tojikiston]]) boʻlib oʻtgan Markaziy Osiyo oʻyinlarida u 50,21 metr natija bilan oltin medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ocasia.org/Game/GameParticular.aspx?9QoyD9QEWPduCD8hGsshwQ==|title=Olympic Council of Asia : Games|work=web.archive.org|date=2014-02-27|accessdate=2021-08-23|archive-date=2014-02-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20140227085838/http://www.ocasia.org/Game/GameParticular.aspx?9QoyD9QEWPduCD8hGsshwQ==}}</ref>. Oʻzbekiston chempionatida ham birinchi oʻrinni egalladi. 2004-yilda [[Afina (shahar)|Afinada]] ([[Gretsiya]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiya oʻyinlarida u nayzani 52,46 ball bilan uloqtirdi, ammo bu saralash uchun etarli boʻlmadi va u [[Olimpiada oʻyinlari|Olimpiya oʻyinlaridagi]] chiqishini yakunladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.la84foundation.org/5va/reports_frmst.htm|title=Wayback Machine|work=web.archive.org|date=2008-05-22|accessdate=2021-08-23|archive-date=2007-06-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20070612020125/http://www.la84foundation.org/5va/reports_frmst.htm}}</ref>. Oʻsha yili Liliya Bishkek, Olmaota va [[Toshkent|Toshkentda]] boʻlib oʻtgan musobaqalarda gʻolib chiqdi, shuningdek, [[Busan|Busanda]] ([[Koreya Respublikasi]]) oʻtkazilgan xalqaro musobaqalarda ikkinchi oʻrinni egalladi. 2005-yilda Olmaotada Kosanov xotirasiga bagʻishlangan xalqaro turnirda u 51,53 metr natija bilan birinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://www.caravan.kz/sport/mezhdunarodnyjj-turnir-memorial-kosanova-almaty-45-iyunya-rezultaty-sorevnovanijj-115217/|title=Международный турнир Мемориал Косанова. Алматы. 4-5 июня. Результаты соревнований:|work=www.caravan.kz|accessdate=2021-08-24}}</ref>. [[Inchxon|Inchxon shahrida]] ([[Koreya Respublikasi]]) yengil atletika boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida 54,52 m natija bilan toʻrtinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.worldathletics.org/athletes/uzbekistan/liliya-dusmetova-14325009|title=Liliya DUSMETOVA {{!}} Profile {{!}} World Athletics|work=www.worldathletics.org|accessdate=2021-08-24}}</ref>. 2007-yilda [[Bishkek|Bishkekda]] ([[Qirgʻiziston|Qirgʻiziston]]) nayza uloqtirish boʻyicha Kolpakova sovrinlari uchun oʻtkazilgan xalqaro musobaqada u oltin medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://uzreport.news/sports/itogi-mezhdunarodnogo-turnira-po-legkoy-atletike|title=Итоги международного турнира по легкой атлетике|work=UzReport.news|accessdate=2021-08-24}}</ref>. Yengil atletika boʻyicha Osiyo Gran-prisining bosqichlarida u kumush va ikkita bronza medalini qoʻlga kiritdi. Ammo [[Amman|Ammanda]] ([[Iordaniya]]) yengil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida u yana toʻrtinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.asianathletics.org/AAC07/day1-results.htm|title=ASIAN ATHLETICS ASSOCIATION 17th ASIAN ATHLETICS CHAMPIONSHIP 2007|work=web.archive.org|accessdate=2021-08-24|archive-date=2007-12-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20071207234200/http://www.asianathletics.org/AAC07/day1-results.htm}}</ref>. 2008-yilda Liliya Oʻzbekiston kubogida gʻolib chiqqan boʻlsa, Qozogʻistonda faqat uchinchi oʻrinni egalladi. 2009-yilda Toshkent, Bishkek va Olmaota shaharlarida oʻtkazilgan xalqaro musobaqalarda birinchi oʻrinni egalladi. Biroq, [[Guanchjou|Guanchjouda]] ([[Xitoy]]) yengil atletika boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida u yana muvaffaqiyatsizlikka uchradi va atigi beshinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://aac18.tiwang.com/Out/ATR173A_AT1053E0000001ENG.htm|title=XVIII Asian Athletics Championships - Results Women's Javelin Throw Final|work=web.archive.org|date=2010-01-16|accessdate=2021-08-24|archive-date=2010-01-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20100116134557/http://aac18.tiwang.com/Out/ATR173A_AT1053E0000001ENG.htm}}</ref>. Oʻsha yili u sport karerasini tugatdi. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:11-fevralda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston yengil atletikachilari]] 45hiyhnftq76ytrkecs3mw0xd45nqyv Yekaterina Fetisova 0 716128 2726125 2695585 2022-07-30T22:12:09Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Yekaterina Fetisova | tasvir = | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[badiiy gimnastika]] | klub = | tavallud_sana = 3-yanvar 2003-yil | tavallud_yer = [[Fargʻona]], [[Fargʻona viloyati]], [[Oʻzbekiston]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = 172 | vazn = | medallar = | vebsayt = }} '''Yekaterina Andreevna Fetisova''' (tugʻ. 3-yanvar 2003-yil, [[Fargʻona]], [[Fargʻona viloyati]], [[Oʻzbekiston]]) — [[badiiy gimnastika]] boʻyicha oʻzbek sportchisi, Oʻzbekiston sport ustasi, Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi. III yozgi oʻsmirlar Olimpiya oʻyinlari va [[Yozgi Olimpiada oʻyinlari 2020|XXXII yozgi Olimpiya oʻyinlari]] ishtirokchisi. == Martaba == Yekaterina gimnastika bilan 2008-yilda Fargʻonada shugʻullana boshlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gymnastics.sport/site/athletes/bio_detail.php?id=58765|title=FETISOVA Ekaterina - FIG Athlete Profile|work=www.gymnastics.sport|accessdate=2021-08-05}}</ref>. 2018-yili [[Kuala Lumpur|Kuala Lumpurda]] ([[Malayziya]]) badiiy gimnastika boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasida oʻtkazilgan Osiyo chempionatida u koʻpkurash bahslarida oltin medalni qoʻlga kiritdi. Oʻzbekiston kubogida Yekaterina koʻpkurashda yakkalik bahslarida bronza, lenta bilan mashq bajarishda oltin, halqa bilan kumush medalni qoʻlga kiritdi. Oʻsha yili u [[Buenos Ayres|Buenos Ayresda]] ([[Argentina]]) boʻlib oʻtgan yozgi oʻsmirlar Olimpiya oʻyinlarida shaxsiy koʻpkurashda qatnashdi, ammo muvaffaqiyatsiz ishtirok etdi va saralashda atigi 20-oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://s3-sa-east-1.amazonaws.com/jjoo-production-dp-sa/2018-10/GYM_Results_book_V1.1.pdf|title=Wayback Machine|work=web.archive.org|date=2018-10-23|accessdate=2021-08-05|archive-date=2018-10-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20181023014333/https://s3-sa-east-1.amazonaws.com/jjoo-production-dp-sa/2018-10/GYM_Results_book_V1.1.pdf}}</ref>. 2019-yilda Pattayada ([[Tailand]]) badiiy gimnastika boʻyicha boʻlib oʻtgan Osiyo chempionatida u koʻpkurashda umumjamoa hisobida oltin, halqa bilan mashq bajarish boʻyicha bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru-UZ|url=https://www.gazeta.uz/ru/2019/06/25/pattaya/|title=Гимнастки Узбекистана завоевали 13 медалей на ЧА в Таиланде|work=Газета.uz|date=2019-06-25|accessdate=2021-08-05}}</ref>. Oʻsha yili Oʻzbekiston chempionatida koʻpkurashda yakkalik bahslarida bronza, halqa va tayoq bilan mashq bajarishda bronza, toʻp bilan mashq bajarishda oltin medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://gimnastika.pro/stars/611/32627/|title=Фетисова Екатерина|work=gimnastika.pro|accessdate=2021-08-05}}</ref>. 2021-yilda [[Toshkent|Toshkentda]] oʻtkazilgan badiiy gimnastika boʻyicha Osiyo chempionatida Fetisova koʻpkurashda yakkalik bahslarida bronza, toʻp bilan urilganda esa oltin medalni qoʻlga kiritdi. 2021-yil 5-avgust kuni [[Sabina Tashkenbaeva]] [[COVID-19 koronavirus infeksiyasi|COVID-19]] infeksiyasiga chalingani va Olimpiadada qatnasha olmasligi maʼlum boʻldi. Sabinaning litsenziyasi shaxsiy edi, u 2021-yilgi jahon chempionatida uni muvaffaqiyatli qoʻlga kiritdi. Gimnastikachining litsenziyasi nominal boʻlganligi sababli, u oʻsha mamlakatning boshqa sportchisiga oʻtkazilmagan, lekin FIG qoidalariga koʻra, uni zaxira roʻyxatida birinchi boʻlgan sportchi oladi (roʻyxat natijalar asosida tuzilgan 2019-yilgi jahon chempionati). Litsenziyaga ega boʻlmagan gimnastikachilar roʻyxatida Oʻzbekiston vakili Yekaterina Fetisova ham birinchi boʻldi. Shu tariqa, Fetisova [[Tokio|Tokioda]] Tashkenbaevaning oʻrnini egallaydi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://gimnastika.pro/press/news/sabina_tashkenbaeva_ne_vystupit_v_tokio.html?utm_source=yxnews&utm_medium=desktop|title=Сабина Ташкенбаева не выступит в Токио|work=gimnastika.pro|accessdate=2021-08-06}}</ref>. U yozgi Olimpiya oʻyinlarida unchalik ishonchli ishtirok etmadi va 75,500 ball toʻpladi, saralashda 24-oʻrinni egalladi va finalga chiqa olmadi<ref>{{Veb manbasi|language=en-us|url=http://../../../en/results/rhythmic-gymnastics/results-individual-all-around-qual-a0000104.htm|title=Rhythmic Gymnastics - Qualification - Rotation 4 Results|work=..|accessdate=2021-08-06}}{{Deadlink|date=December 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:2003-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:3-yanvarda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston badiiy gimnastikachilari]] [[Turkum:Oʻzbekiston gimnastikachilari]] srb0x4iotp2d9yml9q584nlmcidmyik Zinnura Djuraeva 0 716136 2726140 2656003 2022-07-30T22:57:59Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Zinnura Djuraeva | tasvir = | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[dzyudo]] | klub = | tavallud_sana = 26-sentabr 1985-yil | tavallud_yer = [[Oʻzbekiston]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = | vazn = | medallar = | vebsayt = }} '''Zinnura Djuraeva''' (tugʻ. 26-sentabr 1985-yil, [[Oʻzbekiston]]) — oʻzbek [[Dzudo|dzyudochisi]], 48 kg gacha vazn toifasida ishtirok etadi. [[2008-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|XXIX yozgi Olimpiya oʻyinlari ishtirokchisi]], dzyudo boʻyicha Osiyo chempionati sovrindori . == Martaba == 2002-yildan boshlab u xalqaro musobaqalarda qatnasha boshladi. [[Busan|Busan shahrida]] ([[Koreya Respublikasi]]) boʻlib oʻtgan yozgi Osiyo oʻyinlarida 48 kilogramm vazn toifasida u yettinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.judoinside.com/event/2954/2002_Asian_Games_Busan/judo-results|title=Asian Games Busan Event|language=en|work=JudoInside.com|accessdate=2021-08-23}}</ref>. 2003-yilda Jeju shahrida ([[Koreya Respublikasi]]) dzyudo boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida 48 kg vazn toifasida bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.judoinside.com/event/2929/2003_Asian_Championships_Jeju/judo-results|title=Asian Championships Jeju Event|language=en|work=JudoInside.com|accessdate=2021-08-23}}</ref>. 2004-yilda [[Doʻha|Doʻhada]] ([[Qatar]]) dzyudo boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi Osiyo chempionatida bronza medalini qoʻlga kiritdi. [[Olmaota|Olmaotada]] ([[Qozogʻiston|Qozogʻiston]]) dzyudo boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida 48 kilogramm vazn toifasida u yana yettinchi oʻrinni egalladi. 2006-yilda [[Doʻha|Doʻhada]] ([[Qatar]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Osiyo oʻyinlarida 48 kg vazn toifasida 1/8 finalda [[Mongoliya|mongoliyalik]] dzyudochi Gereltuya Erdenechimegga yutqazdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://sportfieber.pytalhost.com/j/judo/asiangames/2006/JUW048000_C75%205.0.pdf|language=en|title=Wayback Machine|work=sportfieber.pytalhost.com|date=2014-05-29|accessdate=2021-08-23|archive-date=2014-05-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20140529052809/http://sportfieber.pytalhost.com/j/judo/asiangames/2006/JUW048000_C75%205.0.pdf}}</ref>. 2007-yilda [[Kuvayt|Kuvaytda]] boʻlib oʻtgan dzyudo boʻyicha Osiyo chempionatida 52 kg vazn toifasida u [[Yaponiya|yaponiyalik]] Natsuko Kimishimani magʻlub eta olmadi<ref>{{Veb manbasi|title=Asian Championships Kuwait City Event|url=https://www.judoinside.com/event/4801/2007_Asian_Championships_Kuwait_City/judo-matches?cId=52|language=en|work=JudoInside.com|accessdate=2021-08-23}}</ref>. 2008-yilda [[Pekin|Pekinda]] ([[Xitoy]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiya oʻyinlarida 52 kilogrammgacha vazn toifasida u birinchi bosqichda [[Germaniya|nemis]] dzyudochisi Romi Tarangul bilan uchrashdi, ammo uni magʻlub eta olmadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.olympedia.org/results/260644|title=Half-Lightweight (≤52 kilograms), Women|work=Olympedia.org|accessdate=2021-08-23|language=en}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gazeta.uz/ru/2008/08/10/sabirov/|title=Ришод Сабиров принес узбекской сборной первую медаль|work=Газета.uz|language=ru|date=2008-08-10|accessdate=2021-08-23}}</ref>. Jyeju ([[Koreya Respublikasi]]) shahrida oʻtkazilgan dzyudo boʻyicha Osiyo chempionatida 52 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida u yarim finalda [[Mongoliya]] vakili Mönkhbaataryn Bundmaaga imkoniyatni boy berib qoʻydi. Bronza medali uchun kechgan jangda u Tayvan vakili Shi Peyjunga imkoniyatni boy berdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.judoinside.com/event/5159/2008_Asian_Championships_Jeju/judo-matches?cId=52|title=Asian Championships Jeju Event|work=JudoInside.com|language=en|accessdate=2021-08-23}}</ref>. Osiyo chempionatidan soʻng u sport karerasini yakunladi. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:26-sentabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston dzyudochilari]] 08jznwx2yosmrynhfptchhidj5rd74r Aleksandr Urinov 0 716140 2726211 2695334 2022-07-31T02:29:20Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Aleksandr Urinov | tasvir = | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[ogʻir atletika]] | klub = | tavallud_sana = 24-fevral 1973-yil | tavallud_yer = [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = 186 | vazn = | medallar = | vebsayt = }} '''Aleksandr Urinov''' (tugʻ. 24-fevral 1973-yil, [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]]) — oʻzbek [[Ogʻir atletika|ogʻir atletikachisi]], Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi. 1996-yil Yozgi Olimpiya oʻyinlari va [[2004-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|2004-yil Yozgi Olimpiya oʻyinlarida]] qatnashgan. == Martaba == 1995-yildan xalqaro musobaqalarda qatnasha boshladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.iat.uni-leipzig.de/datenbanken/dbgwh/start.php|title=Database Weightlifting|work=www.iat.uni-leipzig.de|accessdate=2021-08-26}}</ref>. 1996-yilda [[Atlanta|Atlantada]] ([[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiya oʻyinlarida 99 kg gacha vazn toifasida u jami 365 kg toʻpladi va oʻyinlarda oʻn uchinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|language=ru-RU|url=https://olympic.uz/ru/38045|title=Участие тяжелоатлетов Узбекистана на Олимпийских играх|work=Национальный олимпийский комитет Узбекистана|accessdate=2021-08-26}}{{Deadlink|date=January 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. 2003-yilda [[Vancouver|Vancouverda]] ([[Kanada]]) boʻlib oʻtgan ogʻir atletika boʻyicha jahon chempionatida 105 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida siltab koʻtarishda 180 kilogramm, dast koʻtarishda 215 kilogramm, jami 395 kilogramm natija bilan toʻqqizinchi oʻrinni egalladi. dunyo, shuningdek, Afinadagi Olimpiya oʻyinlariga litsenziya oldi<ref>[https://iwf.sport/results/results-by-events/results-by-events-old-bw/?event_id=94 Results By Events Old BW — International Weightlifting Federation]</ref>. 2004-yilda [[Afina (shahar)|Afinada]] ([[Gretsiya]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiya oʻyinlarida 105 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida siltab koʻtarishda 185, siltab koʻtarishda esa 215 kilogramm, jami 400 kilogramm natija bilan sakkizinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|language=en|url=https://digital.la84.org/digital/collection/p17103coll8/id/58319/rec/36|title=Official Results 2004 page 1|work=digital.la84.org|accessdate=2021-08-26}}</ref>. 2006-yilda [[Santo-domingo|Santo-Domingoda]] ([[Dominika Respublikasi|Dominikan Respublikasi]]) boʻlib oʻtgan ogʻir atletika boʻyicha jahon chempionatida 105 kg gacha vazn toifasida u jami 365 kg vaznga ega boʻldi va dunyoda atigi oʻn beshinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.iwf.net/results/results_results.php?placecod=8|title=International Weightlifting Federation (IWF.NET)|work=web.archive.org|date=2008-12-02|accessdate=2021-08-26|archive-date=2008-12-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20081202053837/http://www.iwf.net/results/results_results.php?placecod=8}}</ref>. Chirchiq shahrida oʻtkazilgan ogʻir atletika boʻyicha Oʻzbekiston kubogida 105 kilogrammgacha vazn toifasida birinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|language=ru|url=https://uzreport.news/sports/zavershilsya-rozyigryish-kubka-uzbekistana-po-tyazheloy-atletike|title=Завершился розыгрыш Кубка Узбекистана по тяжелой атлетике|work=UzReport.news|accessdate=2021-08-26}}</ref>. [[Doʻha|Doʻhada]] ([[Qatar]]) boʻlib oʻtgan yozgi Osiyo oʻyinlarida 105 kg vazn toifasida yettinchi natijani koʻrsatdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.weightlifting1.narod.ru/ASIAN_Results.htm|title=Результаты Азиатских игр 2006 года|work=www.weightlifting1.narod.ru|accessdate=2021-08-26}}</ref>. Biroq, keyinchalik uning tahlillarida [[nasha]] moddasi borligi aniqlangan va natija bekor qilingan. == Manbalar == {{Manbalar}} {{DEFAULTSORT:Urinov, Aleksandr}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1973-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:24-fevralda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston ogʻir atletikachilari]] gz83xil4iq7x393dxnctftetvzl2k9x Roman Poltoraskiy 0 716146 2726628 2690793 2022-07-31T10:54:24Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Roman Poltoraskiy | tasvir = | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[yengil atletika]] | klub = | tavallud_sana = 22-iyul 1972-yil | tavallud_yer = [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = 195 | vazn = 120 | medallar = | vebsayt = }} '''Roman Geraldovich Poltoraskiy''' (tugʻ. 22-iyul 1972-yil, [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]]) — disk uloqtirish boʻyicha [[Oʻzbekiston]] [[Yengil atletika|yengil atletikachisi]]. XXVI yozgi Olimpiya oʻyinlari va XXVII yozgi Olimpiya oʻyinlari ishtirokchisi, Osiyo chempionati kumush medali sovrindori. == Martaba == 1991-yil dekabr oyida „Athletics“ jurnali maʼlumotlariga koʻra, u mamlakatda yilning eng yaxshi sportchilari roʻyxatiga kiritilgan<ref>http://rusathletics.info/wp-content/uploads/2019/10/%D0%9B%D0%90-1991-%E2%84%9612.pdf</ref>. 1995-yilda yengil atletika boʻyicha Oʻzbekiston chempionatida 61 metrga disk uloqtirib, birinchi oʻrinni egalladi. [[Jakarta|Jakartada]] ([[Indoneziya]]) oʻtkazilgan yengil atletika boʻyicha Osiyo chempionatida disk uloqtirish boʻyicha 57,36 metr natija qayd etib, kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.gbrathletics.com/ic/asc.htm|sarlavha=Asian Championships|work=www.gbrathletics.com|kirish sanasi=2021-08-27}}</ref>. 1996-yilda [[Jakarta|Jakartada]] ([[Indoneziya]]) disk uloqtirish boʻyicha xalqaro turnirda 58,54 metr natija bilan uchinchi boʻldi. [[Atlanta|Atlantadagi]] ([[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]) yozgi Olimpiya oʻyinlarida u saralash bosqichida 51,96 metrga disk uloqtirdi, ammo bu turnir finaliga yoʻllanma olish uchun yetarli boʻlmadi<ref>{{veb manbasi|url=http://todor66.com/olim/1996/Athletics/Men_Discus_Throw.html|sarlavha=Olympic Games 1996 Atlanta Athletics|work=web.archive.org|sana=2007-09-30|kirish sanasi=2021-08-27|archive-date=2007-09-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20070930201427/http://todor66.com/olim/1996/Athletics/Men_Discus_Throw.html}}</ref>. 1997-yilda 59,60 metrga disk uloqtirib, yana Oʻzbekiston chempionatida gʻolib chiqdi. 1998-yilda [[Olmaota|Olmaotada]] ([[Qozogʻiston|Qozogʻiston]]) Gusman Kosanov xotirasiga bagʻishlangan xalqaro turnirda 53,38 metr natija bilan uchinchi oʻrinni egalladi. 1999-yilda Toshkent shahrida oʻtkazilgan xalqaro musobaqada birinchi, [[Bishkek|Bishkek shahrida]] ([[Qirgʻiziston|Qirgʻiziston]]) 54,33 metr natija bilan ikkinchi oʻrinni egalladi. 2000-yilda [[Olmaota|Olmaotada]] boʻlib oʻtgan Kosanov xotirasiga bagʻishlangan turnirda uchinchi, keyin esa [[Toshkent|Toshkentdagi]] turnirda birinchi boʻldi. [[Sidney|Sidneyda]] ([[Avstraliya (davlat)|Avstraliya]]) boʻlib oʻtgan yozgi Olimpiya oʻyinlarida u saralash bosqichida atigi 47,83 ball bilan disk uloqtirib, 41-oʻrinni egalladi va finalga chiqa olmadi<ref>{{veb manbasi|url=http://todor66.com/olim/2000/Athletics/Men_Discus_Throw.html|sarlavha=Olympic Games 2000 Sidney Athletics|work=web.archive.org|sana=2007-09-30|kirish sanasi=2021-08-27|archive-date=2007-09-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20070930201109/http://todor66.com/olim/2000/Athletics/Men_Discus_Throw.html}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Toshkentda tugʻilganlar]] [[Turkum:Kishilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1972-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:22-iyulda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston yengil atletikachilari]] 44mxnjrfasffjhgrxiqjg91okhrug0e Ruslan Makarov 0 716152 2726650 2690797 2022-07-31T11:22:05Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Sportchi bilgiqutisi | ism = Ruslan Makarov | tasvir = | tasvirizoh = | jins = | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = [[ogʻir atletika]] | klub = | tavallud_sana = 19-yanvar 1987-yil | tavallud_yer = [[Toshkent viloyati]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | murabbiylar = | boy = 158 | vazn = | medallar = | vebsayt = }} '''Ruslan Makarov''' (tugʻ. 19-yanvar 1987-yil, [[Toshkent viloyati]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) — oʻzbekistonlik [[Ogʻir atletika|ogʻir atletikachi]], Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi, Oʻzbekiston Respublikasining xalqaro toifadagi sport ustasi. [[2012-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|2012-yilgi yozgi Olimpiya oʻyinlari]] ishtirokchisi, Osiyo chempionati sovrindori. == Martaba == 2011-yilda Tongling shahrida ([[Xitoy]]) ogʻir atletika boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida 56 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida jami 254 kilogramm natija bilan bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://iwf.sport/2011/04/14/results-from-the-asian-weightlifting-championships/|sarlavha=Results from the Asian Weightlifting Championships|work=International Weightlifting Federation|sana=2011-04-14|kirish sanasi=2021-08-21}}</ref>. 2012-yilda Pxyontek shahrida ([[Koreya Respublikasi]]) boʻlib oʻtgan ogʻir atletika boʻyicha Osiyo chempionatida u jami 262 kilogramm natija koʻrsatdi, biroq bor-yoʻgʻi toʻqqizinchi oʻrinni egalladi<ref>https://iwf.sport/wp-content/uploads/downloads/2012/04/Results_book_Asian_Ch_KOR_2012.pdf</ref>. [[London|Londonda]] ([[Birlashgan Qirollik]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiya oʻyinlarida 56 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida siltab koʻtarishda 117 kilogramm, siltab koʻtarishda esa uch urinishdan keyin 145 kilogrammni koʻtara olmadi va Olimpiya oʻyinlaridagi chiqishini yakunladi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ma/ruslan-makarov-1.html|sarlavha=Ruslan Makarov Bio, Stats, and Results {{!}} Olympics at Sports-Reference.com|work=web.archive.org|sana=2020-04-18|kirish sanasi=2021-08-21|til=en|archive-date=2020-04-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20200418100242/https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ma/ruslan-makarov-1.html}}</ref>. 2013-yilda [[Wrocław|Vrotslavda]] ([[Polsha]]) boʻlib oʻtgan ogʻir atletika boʻyicha jahon chempionatida 62 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida u jami 280 kilogrammga yetib, dunyoda toʻqqizinchi oʻrinni egalladi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://www.gazeta.uz/ru/2013/10/28/powerlifting/|sarlavha=Чемпионом мира впервые стал тяжелоатлет из Узбекистана|work=Газета.uz|sana=2013-10-28|kirish sanasi=2021-08-21}}</ref>. 2016-yilda Skadovsk shahrida ([[Ukraina]]) xizmat koʻrsatgan sport ustasi Yakov Kutsenko xotirasiga bagʻishlangan xalqaro turnirda 62 kilogrammgacha vazn toifasida jami 260 kilogramm natija koʻrsatib, birinchi oʻrinni egalladi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://vgoru.org/post/zoloto-ostavyly-doma|sarlavha=«Золото» оставили дома|work=vgoru.org|kirish sanasi=2021-08-21}}</ref>. 2017-yilda 62 kg gacha vazn toifasida ogʻir atletika boʻyicha Ukraina kubogida gʻolib chiqdi va jami 255 kg<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=http://nk-online.com.ua/suprugi-tyazheloatletyi-iz-novoy-kahovki-oderzhali-pobedu-na-otkryitom-kubke-skadovska/|sarlavha=Супруги-тяжелоатлеты из Новой Каховки одержали победу на открытом кубке Скадовска – Online Нова Каховка|kirish sanasi=2021-08-21|arxiv-sana=2021-11-30|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20211130202002/http://nk-online.com.ua/suprugi-tyazheloatletyi-iz-novoy-kahovki-oderzhali-pobedu-na-otkryitom-kubke-skadovska/}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://favoritekherson.co/2017/02/06/hersonec-stal-pobeditelem-kubka-ukrainy-2017-po-tyazheloy-atletike-v-svoey-vesovoy-kategorii/|sarlavha=Херсонец стал победителем Кубка Украины-2017 по тяжелой атлетике в своей весовой категории|work=Любимый Херсон {{!}} Novosti|kirish sanasi=2021-08-21}}</ref>. == Biografiya == 2016-yilda Oʻzbekistondan Ukrainaning [[Xerson viloyati|Xerson viloyatiga]] koʻchib kelgan<ref>https://kherson-news.net/sportivnii-kherson/item/4275-hersonskie-tjazheloatletki-stali-vtorymi-na-chempionate-strany.html</ref>. U ogʻir atletika boʻyicha Oʻzbekiston milliy terma jamoasining sobiq aʼzosi (hozirda Ukraina terma jamoasi aʼzosi) ogʻir atletikachi Anna Makarova (qimmati Pustovarova) bilan turmush qurgan<ref>{{veb manbasi|url=http://www.antalya2010wwc.com/|sarlavha=2010 ANTALYA WORLD WEIGHTLIFTING CHAMPIONSHIPS 13-27-sentabr 2010-yil TURKEY|work=web.archive.org|sana=2010-06-30|kirish sanasi=2021-08-21|til=en|archive-date=2010-06-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20100630092651/http://www.antalya2010wwc.com/}}</ref><ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://khersonline.net/novosti/sport/90818-hersoncy-na-letney-universiade-2017-v-taybee.html|sarlavha=Херсонцы на Летней Универсиаде-2017 в Тайбэе|work=ХЕРСОН Онлайн общественно политическое интернет издание|kirish sanasi=2021-08-21}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Kishilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1987-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:19-yanvarda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston ogʻir atletikachilari]] h77wijznh44b2djwtl9asrr9gh5hlmn Bayraktar TB2 0 716848 2726320 2692191 2022-07-31T06:10:56Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Uchish apparati | nomi = Bayraktar TB2 | aslnom = {{Lang-tr|Bayraktar TB2}} | tasvir = Bayraktar TB2 Ukrainian Navy.jpg | tasvir2=Bayraktar-TB2-draw.svg | tagyozuv = Ukraina droni | tagyozuv2= turkiya droni | turi = zarbdor UUA | loyihalovchi =Baykar Makina {{flagicon|TUR}} | ishlab_chiqaruvchi = Baykar Makina {{flagicon|TUR}} | konstruktor = | ilk_parvoz = 2014-yil avgust | ekspluatatsiya_boshlan = | ekspluatatsiya_tugashi = | maqomi = seriyali ishlab chiqarishda | asosiy_ekspluatant = {{flagicon|TUR}} | ekspluatantlar = *{{AZE}} *{{MAR}} *{{QAT}} *{{KGZ}} *{{LBY}} *{{TKM}} *{{UKR}} | ekspluatant = | ishlab_chiqarilgan_yillar = | umumiy_soni = 257+ (2021-yil noyabr)<ref>{{Web manbasi | url = https://www.aa.com.tr/tr/gundem/bayraktar-tb2-400-bin-ucus-saatini-basariyla-tamamladi/2431501 | sarlavha = Bayraktar TB2, 400 bin uçuş saatini başarıyla tamamladı | erişimtarihi = 11 Aralık 2021 | tarih = 26 Kasım 2021 | yayıncı = aa.com.tr | arşivtarihi = 26 Kasım 2021 | access-date = 2021-12-22 | archive-date = 2021-11-26 | archive-url = https://web.archive.org/web/20211126142249/https://www.aa.com.tr/tr/gundem/bayraktar-tb2-400-bin-ucus-saatini-basariyla-tamamladi/2431501 }}</ref> | ishlablab_chiqarish_narxi = 6 mln. $ | narxi = ~69 mln. [[Dollar|$]] (majmua tarkibida 6 ta dron, 2 ta boshqaruv stantsiyasi, 200 ta oʻq-dori va qoʻshimcha moslamalar)<ref>{{veb manbasi |lang=ru |url=https://focus.ua/politics/412395-ukraina-kupila-u-turcii-shest--boevyx-udarnyx-bespilotnikov-za-69-mln--smi |sarlavha=Украина купила у Турции шесть ударных беспилотников за $69 млн, – СМИ |website=ФОКУС |yili=2018-11-19 |access-date=2021-10-26}}</ref> | asos_model = TB2 | variantlar = }} '''Bayraktar TB2''' ({{lang-tr|Bayraktar TB2}}) [[Turkiya]]ning zarbdor operativ-taktik oʻrta-balandlik [[odamsiz havo apparati]]dir. 4 ta osma boshqariladigan oʻq-dorilarga ega boʻlgan Bayraktar TB2 osmonda 12 dan 24 soatgacha uchishi mumkin. Maksimal boshqaruv masofasi 150&nbsp;km gacha<ref name=":11">{{veb manbasi|til=en|url=http://www.theguardian.com/world/2020/dec/29/uk-defence-secretary-hails-azerbaijans-use-of-drones-in-conflict|sarlavha=UK wants new drones in wake of Azerbaijan military success|work=the Guardian|sana=2020-12-29|kirish sanasi=2021-10-29}}</ref>. Bu osmonda doimiy ravishda navbatchilik oʻtashga va nishonlarni aniqlagandan soʻng, oldingi chiziqqa oʻtib tezda raketalarni uchirishga imkon beradi (reaktsiya vaqti [[Harbiy-havo kuchlari|aviatsiyaga]] qaraganda ancha qisqa boʻladi va bu qisqa vaqt ichida mavjud boʻlgan nishonlarni samarali urish imkonini beradi). Ushbu dron "Baykar Makina"<ref>[https://warfiles.ru/114809-tureckiy-udarnyy-bespilotnik-bayraktar-tb2.html/ Турецкий ударный беспилотник Bayraktar TB2] // warfiles.ru.</ref> xususiy kompaniyasi tomonidan layihalashtirilgan va ishlab chiqariladi. == Tarixi == Loyihani ishlab chiqish 2000-yillarda Baykar Makina tomonidan boshlangan. TB2 birinchi marta 2009-yilda ishga tushirilgan Bayraktar TB1 ga asosida ishlab chiqilgan. Dronning ilk parvozi 2014-yilda amalga oshirilgan<ref>[https://www.militaryfactory.com/aircraft/detail.asp?aircraft_id=1679/ Bayraktar TB2].</ref>. 2014-yilning iyun va avgust oylarida Bayraktar TB2 uchuvchisiz havo vositalari boʻyicha oʻrta balandlikdagi taktik UUA sinfida parvoz davomiyligi boʻyicha jahon rekordini yangiladi. U osmonda 8&nbsp;km balandlikda 24 soat 34 daqiqa boʻlgan<ref name=":1">[https://mil.in.ua/uk/ukrayina-kupuye-turetski-udarni-bpla/ Україна купує турецькі ударні БПЛА].</ref>. 2014-yilda UAA birinchi marta Turkiya sharqida kurdlarga qarshi operatsiya vaqtida ishlatilgan. 2015-yil dekabr oyida UMTAS TQUMRKning test sinovlari boʻlib oʻtdi<ref name=":16">{{veb manbasi|til=en-US|url=https://defense-update.com/20151219_umtas_bayraktar.html|sarlavha=Turkish UMTAS Missile Dropped From a Bayraktar Tactical Drone|muallif=Tamir Eshel|work=Defense Update:|sana=2015-12-19|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20210507055612/https://defense-update.com/20151219_umtas_bayraktar.html|arxiv-sana=2021-05-07|kirish sanasi=2021-11-20}}</ref>. == Konstruktsiya == UAA kuzovi kompozit materiallardan tayyorlangan va avtomatik uchish va qoʻnish tizimi bilan jihozlangan. Agar kerak boʻlsa, qurilma yarim avtonom parvoz rejimida<ref name=":0">{{veb manbasi|url=https://baykardefence.com/uav-15.html|sarlavha=BAYKAR Unmanned Aerial Vehicle Systems|work=baykardefence.com|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20210817123710/https://baykardefence.com/uav-15.html|arxiv-sana=2021-08-17|kirish sanasi=2020-10-21}}</ref>, yerdan boshqarilmasdan ishlashi mumkin. UAA Kanada<ref name=":13">[https://lenta.ru/news/2020/11/21/engine/ Канада лишила Турцию двигателей для «убийц» российских «Панцирей»] // [[Лента. Ру]], 21 ноября 2020</ref> Rotax 912 ichki yonuv dvigateli 100 ot kuchiga ega boʻlgan [[Havo vinti|surish tipidagi]] parrak bilan jihozlangan. 2020-yil oktabr oyida [[Togʻli Qorabogʻdagi qurolli toʻqnashuv (2020)|Ikkinchi Qorabogʻ urushi]] paytida Ozarbayjon armiyasi tomonidan Togʻli Qorabogʻdagi arman qoʻshinlariga qarshi uchuvchisiz uchuvchi apparatlaridan foydalanganligi sababli Kanadaning Bombardier Recreational Products kompaniyasi tomonidan Turkiyaga dvigatellar yetkazib berish vaqtincha toʻxtatilgan edi<ref>[https://www.cbc.ca/news/politics/canada-turkey-drone-azerbaijan-armenia-1.5751266 Canada suspends exports of military drone technology to Turkey] // CBC News, 5-oktabr 2020-yil.</ref>. Bayraktar TV2 UAA uchun dvigatellar ishlab chiqarish imkoniyati Ukraina korxonalarida oʻrganilmoqda, ular allaqachon yuqori balandlikda ucha oladigan zarbdor UUA "Bayraktar Akinji" uchun dvigatellar ishlab chiqarmoqda. UAAning standart foydali yuki quyidagilarni oʻz ichiga oladi: * modulli elektro-optik va infraqizil kameralar, * boshqariladigan oʻq-dorilar yoki koʻp funksiyali AFAR radarlari<ref name=":0"/> uchun lazerli uzoqnioʻlchagich va lazerli nishonkoʻrsatgich. * Eski havo mudofaa tizimlarini zararsizlantirish uchun qurilmaga radioelektron urush<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://vz.ru/world/2020/3/11/1028062.html|sarlavha=Турецким беспилотникам приписали фантастические успехи в Сирии|work=ВЗГЛЯД.РУ|kirish sanasi=2020-10-04}}</ref> moduli oʻrnatilishi mumkin. UAA dushmanning radioelektron urush uskunasidan himoyalangan, GPS tizimiga bogʻliq boʻlmagan avtonom navigatsiya tizimi<ref name=":0"/> va past RCS ga ega.<ref>{{veb manbasi|til=|url=https://www.defenseworld.net/news/27424/Did_UK_s_Defense_Secretary_Praise_Turkey_s_Drones__EW_Systems_#.X_NotFUzZhE|sarlavha=Turkish Drones in Libya, EW Systems in Syria “Game-Changing”: UK Defense Secretary|muallif=|work=www.defenseworld.net|sana=|nashriyot=|kirish sanasi=2021-01-04|iqtibos=“Both drones can endure EW threats... and TB-2s' small radar cross-section (RCS) value helped us win against vulnerable Syrian tanks,”}}</ref> Yuqori sifatli optoelektron tizimi (Kanadaning [http://factmil.com/publ/strana/kanada/kanadskie_stancii_vozdushnoj_razvedki_serii_mx/74-1-0-227 CMX-15d Wescam] havo razvedka stantsiyasi ishlatiladi) tufayli, Bayraktar dronlari 7&nbsp;km balandlikda nishonni urishi mumkin va bunda eskirgan yoki past-balandlikka uchuvchi havo mudofaa tizimlari<ref name=":3">{{veb manbasi|til=ru|url=https://zvezdaweekly.ru/news/20206151625-rTG2W.html|sarlavha=Почему «Панцири» несут потери в Ливии?|muallif=Юрий Кнутов|work=Еженедельник «ЗВЕЗДА»|kirish sanasi=2020-11-22}}</ref> unga qarshi tura olmaydi. Kanadaning Turkiyaga Wescam CMX-15 D optip-elektron modullarini yetkazib berishni taqiqlashi munosabati bilan 2021-yilning noyabr oyidan Bayraktar TB2 Turkiyada ishlab chiqarilgan Aselsan CATS optik-elektron tizimlari bilan jihozlana boshlandi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://ednews.net/ru/news/world/488190-turcii-zaklyutchen-kontrakt-postavku-aselsan|sarlavha=В Турции заключен контракт на поставку ASELSAN CATS для Bayraktar TB2 - ФОТО|work=Eurasia Diary|kirish sanasi=2021-11-20}}</ref><ref>{{veb manbasi|til=en-US|url=https://www.livik.net/2021/11/12/aselsan-cats-order-for-bayraktar-tb2/|sarlavha=ASELSAN CATS order for Bayraktar TB2|work=Livik|sana=2021-11-12|kirish sanasi=2021-11-20|arxiv-sana=2021-11-20|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20211120070911/https://www.livik.net/2021/11/12/aselsan-cats-order-for-bayraktar-tb2/}}</ref><ref name=":17">{{veb manbasi|url=https://www.baykartech.com/en/payload-systems/|sarlavha=BAYKAR Unmanned Aerial Vehicle Systems {{!}} Payload Systems|work=www.baykartech.com|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20211030024746/https://www.baykartech.com/en/payload-systems/|arxiv-sana=2021-10-30|kirish sanasi=2021-11-20}}</ref>. == Qurollanish == [[Fayl:Roketsan_display_in_Kyiv_01.jpg|thumb|230x230px| UMTAS raketalari "Зброя та безпека" (Qurol va xavfsizlik) koʻrgazmasida. Kiev, 2017-yil]] Quyidagilarni koʻtara oladi: * lazerli boshqariladigan va uchish masofasi 0,5–8&nbsp;km boʻlgan 2 ta boshqariladigan UMTAS tankga qarshi raketa<ref name=":16"/> yoki 8&nbsp;km masofagacha boʻlgan statsionar va harakatlanuvchi obʼektlarga zarba bera oladigan, 4 ta sozlanishi yuqori aniqlikdagi Bozok, Roketsan MAM-C, MAM-L,<ref name=":0"/><ref name=":17"/> aviabombalari. == Buyurtmalar == 2011-yildan beri Turkiya 107 ta Bayraktar TB2ni<ref>{{veb manbasi|url=https://armstrade.org/includes/periodics/news/2020/0603/160058153/detail.shtml|sarlavha=ЦАМТО / Новости / Компания Baykar Makina увеличила количество проданных БЛА «Байрактар TB2» до 107 ед.|work=armstrade.org|kirish sanasi=2020-11-22|arxiv-sana=2021-12-22|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20211222192349/https://armstrade.org/includes/periodics/news/2020/0603/160058153/detail.shtml}}</ref> oʻz qurolli kuchlariga qabul qilib oldi. 2017-yilda, [[Qatar]]ga<ref name=":2">{{veb manbasi|til=en-US|url=https://www.defensenews.com/unmanned/2019/01/14/turkish-firm-to-sell-drones-to-ukraine-in-69-million-deal/|sarlavha=Turkish firm to sell drones to Ukraine in $69 million deal|muallif=Burak Ege Bekdil|work=Defense News|sana=2019-01-14|kirish sanasi=2020-10-21}}</ref> 3ta boshqaruv stantsiyalari bilan 6 ta TB2s UUAlar yetkazib berildi. 2018-yilda Ukraina umumiy qiymati 69 million dollarlik 6 ta dron, 3 ta boshqaruv stansiyasi va ular uchun raketalar sotib olish boʻyicha shartnoma imzoladi<ref name=":1"/><ref name=":2"/>, yetkazib berish 2019-yilning noyabr oyida yakunlandi.2020-yil oktabr oyida Ukraina yana 48 ta dron sotib olish yoki birgalikda yigʻish imkoniyatini koʻrib chiqayotgani maʼlum qildi<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://www.dailysabah.com/business/defense/ukraine-considers-buying-48-bayraktar-tb2-drones-from-turkey|sarlavha=Ukraine considers buying 48 Bayraktar TB2 drones from Turkey|muallif=DAILY SABAH|work=Daily Sabah|sana=2020-10-06|kirish sanasi=2020-10-21}}</ref> va shartnoma 2021-yil sentabr oyida imzolandi<ref>[https://ria.ru/20200209/1564434593.html?in=t В Турции объяснили, зачем продают оружие "противнику России"] // [[РИА Новости]], 30.09.2021</ref>. Polsha 24 dona dronga buyurtma bergan. Birinchi partiya 2022-yilda yetkazib berilishi kerak<ref>[https://www.reuters.com/world/europe/poland-become-first-nato-country-buy-turkish-drones-2021-05-22/ Poland to become first NATO country to buy Turkish drones (''Reuters''. 22-may 2021-yil. Retrieved 22-may 2021-yil.)]</ref>. == Operatorlar == [[Fayl:Bayraktar_TB2_operators_and_potential_buyers.svg|thumb|300x300px| Bayraktar TB2 operatorlari koʻk, potentsial operatorlar binafsha rangda]] * {{Flagcountry|AZE}} — 2020-yil holatiga koʻra miqdori nomaʼlum boʻlgan Bayraktar TB2<ref>{{veb manbasi|til=en-US|url=https://www.defensenews.com/unmanned/2020/06/25/azerbaijan-to-buy-armed-drones-from-turkey/|sarlavha=Azerbaijan to buy armed drones from Turkey|muallif=Burak Ege Bekdil|work=Defense News|sana=2020-06-25|kirish sanasi=2020-11-22}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.thedrive.com/the-war-zone/36777/everything-we-know-about-the-fighting-that-has-erupted-between-armenia-and-azerbaijan|sarlavha=Everything We Know About The Fighting That Has Erupted Between Armenia And Azerbaijan|muallif=Joseph Trevithick and Thomas Newdick|work=The Drive|kirish sanasi=2020-11-22}}</ref> * {{Flagcountry|QAT}} — 2020-yil holatiga koʻra 6 ta Bayraktar TB2 va 3 ta mobil boshqaruv stantsiyasi<ref>{{veb manbasi|url=https://armstrade.org/includes/periodics/news/2020/0415/144557538/detail.shtml|sarlavha=ЦАМТО / Новости / Минобороны Катара продемонстрировало применение БЛА «Байрактар» TB2 в ходе учений|work=armstrade.org|kirish sanasi=2020-11-22|arxiv-sana=2021-12-22|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20211222192352/https://armstrade.org/includes/periodics/news/2020/0415/144557538/detail.shtml}}</ref> * {{Flagcountry|LIB}} — 2020-yildan boshlab [[Milliy kelishuv hukumati (Liviya)|Liviya Milliy Kelishuv Hukumatining]] harbiylashtirilgan harbiylari tasarrufida mavjud<ref>{{veb manbasi|url=https://rg.ru/2020/05/13/eshche-odin-tureckij-udarnyj-bespilotnik-bayraktar-tb2-sbili-v-livii.html|sarlavha=Еще один турецкий ударный беспилотник Bayraktar TB2 сбили в Ливии|work=Российская газета|kirish sanasi=2020-11-22}}</ref><ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://www.aljazeera.com/news/2020/5/28/largest-drone-war-in-the-world-how-airpower-saved-tripoli|sarlavha=ʻLargest drone war in the worldʻ: How airpower saved Tripoli|muallif=Alex Gatopoulos|work=www.aljazeera.com|kirish sanasi=2020-11-22}}</ref> * {{Flagcountry|TUN}} <sup class="noprint" style="white-space: nowrap">&#x5B; ''[[Vikipediya:Manbalarga ishoratlar|<span style="" title="не указан источник на утверждение (12 октября 2021)">manba aniqlanmagan 71 kun</span>]]'' &#x5D;</sup> * {{Flagcountry|TUR}} ** Turkiya quruqlik kuchlari - 2020-yil holatiga koʻra 33 ta Bayraktar TB2 bor [30] ** Turkiya dengiz kuchlari - 2020-yil holatiga Turkiya dengiz aviatsiyasida 4 ta Bayraktar TB2 mavjud [31] ** Turkiya jandarmeriyasi - 2021-yil holatiga koʻra 18 ta Bayraktar TB2 bor<ref>The Military Balance 2021,p.155</ref> * {{Flagcountry|UKR}} ** Ukraina Harbiy havo kuchlari - 2021-yil holatiga koʻra 6 ta Bayraktar TB2 bor<ref>The Military Balance 2021. — P. 210</ref> ** Ukraina dengiz kuchlari - 2021-yil holatiga koʻra 6 ta Bayraktar TB2 bor<ref>{{veb manbasi|url=https://lenta.ru/news/2021/07/15/bayraktartb2/|sarlavha=На Украине пообещали применить Bayraktar TB2 для уничтожения российских кораблей|work=lenta.ru|kirish sanasi=2021-10-24}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.interfax.ru/world/778032|sarlavha=ВМС Украины получили первый ударный беспилотник из Турции|work=Interfax.ru|kirish sanasi=2021-10-24}}</ref> * {{Flagcountry|TRK}} — 2021-yil holatiga koʻra, 6 ta Bayraktar TB2 va 3 ta mobil boshqaruv stantsiyasi mavjud<ref name=":9">{{veb manbasi|til=tr|url=https://www.savunmasanayist.com/turkmenistana-bayraktar-tb2-ihracati/|sarlavha=Türkmenistanʻa Bayraktar TB2 İhracatı {{!}} SavunmaSanayiST|sana=2021-09-27|kirish sanasi=2021-09-27}}</ref> * {{Flagcountry|KGZ}} — 2021-yil holatiga koʻra Bayraktar TB2 ning nomaʼlum soni<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://www.interfax.ru/world/810205|sarlavha=Киргизия первой из стран ОДКБ получила от Турции ударные дроны Bayraktar|work=Interfax.ru|kirish sanasi=2021-12-19}}</ref> * {{Flagcountry|MAR}} — 13 ta Bayraktar TB2 buyurtma qilingan<ref>{{veb manbasi|url=https://www.airrecognition.com/index.php/news/defense-aviation-news/2021/september/7667-morocco-receives-first-turkish-bayraktar-tb2-unmanned-aerial-vehicle.html|sarlavha=Morocco receives first Turkish Bayraktar TB2 Unmanned Aerial Vehicle|work=www.airrecognition.com|kirish sanasi=2021-12-19}}</ref><ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://enovosty.com/news/news_abroad/full/2209-turciya-nachala-postavlyat-v-marokko-bespilotniki-bayraktar-tb2|sarlavha=Турция начала поставлять в Марокко беспилотники Bayraktar TB2 {{!}} Экономические Новости|work=enovosty.com|sana=2021-09-22|kirish sanasi=2021-12-19}}</ref> == Jangovar qoʻllanish == === Turkiya === [[2016|2016-yilda]] TQRT UMTAS bilan dronning kurd otryadlariga qarshi muvaffaqiyatli jangovar ishlatilishi haqida rasmiy maʼlumotlar paydo boʻldi. Bu dronning eʼlon qilingan taktik va texnik xususiyatlarni tasdiqladi. Turkiya bayonotiga koʻra, 2016-yildan 2018-yilgacha ushbu uchuvchisiz uchoqlarning Turkiya janubi-sharqida va Suriya shimolida bergan zarbalari bilan Kurdiston ishchilar partiyasi boʻlinmalarining bir qancha yetakchilari boshqa jangarilar bilan birga jami 400 ga yaqin kishi yoʻq qilingan<ref name=":4">{{veb manbasi|til=en|url=https://theintercept.com/2019/05/14/turkey-second-drone-age/|sarlavha=How Turkey Defied the U.S. and Became a Killer Drone Power|muallif=Umar FarooqUmar FarooqMay 14 2019, 10:00 A.m|work=The Intercept|sana=|nashriyot=|kirish sanasi=2020-12-09|iqtibos=According to official sources, Turkish TB2s carrying Turkish-made guided bombs killed 449 people in northwestern Syria between January and April 2018.}}</ref><ref name=":5">{{veb manbasi|til=ru|url=https://inosmi.ru/military/20200304/246984668.html|sarlavha=The Intercept (США): вторая эра дронов|muallif=© ИноСМИ ru 2000-2020|work=ИноСМИ.Ru|sana=2020-03-04|nashriyot=|kirish sanasi=2020-12-09}}</ref>. === Suriya === 2018-yilning yanvar-aprel oylarida Turkiya qurolli kuchlari Suriya shimoli-gʻarbidagi “Zaytun novdasi ” operatsiyasi doirasida Bayraktardan boshqariladigan havo bombalari yordamida Turkiyada terrorchi deb topilgan 449 kishini yoʻq qildi<ref name=":4"/><ref name=":5"/><ref>{{veb manbasi|til=|url=https://www.aa.com.tr/tr/analiz-haber/askeri-harek%C3%A2tlarin-kuvvet-carpani-insansiz-hava-araclari/1122660|sarlavha=skeri harekâtların kuvvet çarpanı: İnsansız hava araçları|muallif=Necdet Özçelik|work=|sana=2018-04-19|nashriyot=}}</ref>. === Liviya === 2019-yilda Bayraktar TB2 Liviyada Xaftar armiyasiga qarshi<ref>[https://www.africanmilitaryblog.com/2019/06/libya-turkish-made-bayraktar-tb2-uav-seen-at-the-gna-held-airbase?v=11aedd0e4327/ Libya: Turkish-made Bayraktar TB2 UAV seen at the GNA-held airbase] // africanmilitaryblog.com</ref> ishlatilgan. Liviyada "G'azab vulqoni" operatsiyasi paytida (2019-2020) birinchi marta ushbu turdagi dronlar LMA tasarrufidagi "Pantsir C1" havo mudofaa raketa tizimi tomonidan urib tushirildi<ref>[https://www.mei.edu/publications/turning-tide-how-turkey-won-war-tripoli Turning the Tide. Jason Pack, Wolfgang Pusztai. Middle East Institute. 10-noyabr 2020-yil]</ref>. Keyinchalik, Turkiyaning "Anadolu" agentligi va Ukraina "Defence Express" agentligining maʼlumotlariga koʻra, 2020-yil iyuniga qadar ushbu dronlar yordamida LMAga tegishli kamida 7 ta Pantsir-C1 havo mudofaa tizimi (eksport versiyasi)<ref name=":3"/><ref>{{veb manbasi|url=https://lenta.ru/news/2020/05/22/genocide/|sarlavha=Истребление турецкими Bayraktar TB2 российских «Панцирь-С1» назвали геноцидом|work=lenta.ru|kirish sanasi=2020-11-12}}</ref><ref name=":14">{{veb manbasi|url=https://lenta.ru/news/2020/06/19/pantzir/|sarlavha=В России объяснили геноцид «Панцирей» турецкими Bayraktar TB2|work=lenta.ru|kirish sanasi=2020-11-12}}</ref><ref name=":15">{{veb manbasi|url=https://lenta.ru/news/2020/07/08/deadzone/|sarlavha=«Геноцид» российских «Панцирей» объяснили «мертвой воронкой»|work=lenta.ru|kirish sanasi=2020-11-12}}</ref>, tanklar va boshqa texnikalar yoʻq qilingan. AQShning "Yaqin Sharq instituti" maʼlumotlariga koʻra, "Pantsirey" radarlari ilgari Turkiyaning [[:en:KORAL Electronic Warfare System|KORAL]] radioelektron urush tizimlari tomonidan aniqlangan va ularga xalaqit berilgan, shundan soʻng "Pantsirey" boshqariladigan raketa va artilleriya yordamida oʻqqa tutilgan yoki zarba beruvchi UUAlar bilan zarba berilgan<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://www.mei.edu/publications/turning-tide-how-turkey-won-war-tripoli|sarlavha=Turning the Tide: How Turkey Won the War for Tripoli|muallif=|work=Middle East Institute|sana=2020-11-10|sahifalar=с. 12|nashriyot=|kirish sanasi=2021-01-03}}</ref>. LMA maʼlumotlariga koʻra, 2020-yil 31-martda Turkiyaning 10 ga yaqin Bayraktar TB2 droni urib tushirilgan<ref>{{veb manbasi|til=|url=https://rg.ru/2020/03/31/sily-pvo-haftara-sbili-ocherednoj-tureckij-bespilotnik-bayraktar-tb2.html|sarlavha=Силы ПВО Хафтара сбили очередной турецкий беспилотник Bayraktar TB2|muallif=|work=Российская газета|sana=2020-03-31|nashriyot=|kirish sanasi=2020-12-12|iqtibos=Bayraktar TB2, которые обслуживаются и управляются турецким персоналом, активно используют для ударов по различным объектам, позициям, военной технике и живой силе ЛНА. Порой такие атаки бывают достаточно эффективными. В то же время значительны потери и самих беспилотников. По разным оценкам, сбито уже около десятка таких дронов.}}</ref>, 20-aprelda TB2 yoʻqotishlari 20-28 tagacha koʻtarilgan, biroq mustaqil ekspertlar 20 dan kamrogʻi urib tushirilgan deb hisoblaydilar<ref name=":82">{{veb manbasi|til=|url=https://rg.ru/2020/04/20/panciri-uspeshno-ohotiatsia-na-tureckie-udarnye-bespilotniki-v-livii.html|sarlavha="Панцири" успешно охотятся на турецкие ударные беспилотники в Ливии|muallif=|work=Российская газета|sana=2020-04-20|nashriyot=|kirish sanasi=2020-12-11|iqtibos=Всего же, по данным ряда источников, с ноября прошлого года по настоящее время расчеты находящихся в Ливии "Панцирей" уничтожили 28 боевых беспилотников Bayraktar TB2. Независимые эксперты считают, что эти цифры завышены: реально сбиты менее двух десятков.}}</ref>. === Suriya === “Bayraktar TB2” UUA 2020-yil fevral oyi oxirida Turkiyaning Suriyaning Idlib viloyatida<ref>[https://aftershock.news/?q=node/839251/ Эрдоган сдал трассу М4 ради перемирия]</ref> Suriya Respublikasi hukumat kuchlari va hukumatga sodiq boshqa harbiy tuzilmalariga qarshi “Bahor qalqoni” operatsiyasi chogʻida keng qoʻllanilgan. Turkiya Mudofaa vazirligi maʼlumotlariga koʻra, bor-yoʻgʻi bir kechada turk armiyasi Suriya armiyasiga katta zarar yetkazgan: 23 ta tank, 23 ta artilleriya tizimi, 309 ta Suriya harbiysi, 5 ta vertolyot yoʻq qilingan, 2 ta Pantsir-C1 yoʻq qilingan yoki shikastlangan. Asosan Bayraktar va ANKA-S uchuvchisiz uchish apparatlari, shuningdek, uchuvchisiz uchish apparatlari tomonidan nishonga yoʻnaltirilgan artilleriyadan foydalanilgan. Turkiyaning "KORAL" radioelektron urush tizimlari Suriya havo mudofaasi radarlarini oldindan aniqladi va ularni "ko'r qildi", keyin havo mudofaa tizimlari UUA zarbalari bilan yoʻq qilindi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.defenseworld.net/news/26643/How_Turkey_Won_the_Electronic_Warfare_Battle_Against_Syria_in_Idlib#.X5m7x3lDYzR|sarlavha=How Turkey Won the Electronic Warfare Battle Against Syria in Idlib|work=www.defenseworld.net|kirish sanasi=2021-11-21}}</ref><ref name=":6">{{veb manbasi|til=|url=https://tass.ru/opinions/7990777|sarlavha=Использование ударных дронов в Идлибе: какие выводы может сделать Россия|muallif=|work=ТАСС|sana=2020-03-16|nashriyot=|kirish sanasi=2020-12-10|iqtibos=Было заявлено, что системы радиоэлектронной борьбы Турции сыграли "жизненно важную роль", позволив беспилотникам уничтожить сирийские системы ПВО, несмотря на закрытие российской группировкой и правительственными войсками Сирии воздушного пространства над Идлибом. По словам министра обороны Турции Хулуси Акара, только за одну ночь армия обстреляла более 200 целей, уничтожив пять вертолетов, 23 танка, 23 артиллерийских орудия, зенитные ракетные комплексы "Бук" и "Панцирь", а также 309 солдат сирийских войск. В атаке участвовали самые современные оперативно-тактические беспилотники Bayraktar TB2 и многоцелевые TAI Anka. Именно их массированное применение обеспечило невиданный успех турецкой армии.}}</ref>. Shu bilan birga, A. I. Kots 26-28-fevral kunlari 191 nafar suriyalik harbiy xizmatchi halok boʻlganini va 293 nafari yaralanganini tasdiqladi, sabablarini koʻrsatmasdan turib, 23 tank, 16 piyoda jangovar mashina, 9 MLRS<ref>{{veb manbasi|til=ru-RU|url=https://www.politnavigator.net/siriya-ponesla-tyazhelye-poteri-no-sbila-12-bespilotnikov-turcii.html|sarlavha=Сирия понесла тяжелые потери, но сбила 12 беспилотников Турции|muallif=|work=Политнавигатор|sana=2020-03-03|nashriyot=|kirish sanasi=2021-01-04|iqtibos=«Показали только что в одной курилке потери сирийских правительственных сил с 26 по 28 февраля. Не турецкие, конечно, бравурные агитки, но потери серьезные. 191 погибший, 293 раненых, уничтожены либо повреждены: 23 танка, 16 БМП, 9 РСЗО», – перечислил Коц в своем блоге. Кроме того, по его данным, «ударом по наблюдательному пункту иранцев убиты 43 КСИРовца». «Сирийцы в общем сбили 12 турецких беспилотников. Пять – Анка и семь – Байрактар. Сбивали Панцирями и Буками», – уточнил он успехи Дамаска.|arxiv-sana=2021-12-22|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20211222192349/https://www.politnavigator.net/siriya-ponesla-tyazhelye-poteri-no-sbila-12-bespilotnikov-turcii.html}}</ref> yoʻq qilindi. Biroq, tez orada Suriya qoʻshimcha havo mudofaa kuchlarini ("Buk M2E " HHM tizimlari va boshqalar)<ref name=":6" /><ref>{{veb manbasi|url=https://nvo.ng.ru/armament/2020-07-02/1_1098_armament.html|sarlavha=«Панцирь» держит удар / Вооружения / Независимая газета|work=nvo.ng.ru|kirish sanasi=2020-12-10}}</ref> oldingi chiziqqa tortib, 3 kun ichida 4 tadan 6 tagacha Bayraktar va 2 ta ANKA-Sni urib tushirdi, shundan soʻng sulh tuzildi<ref>{{veb manbasi|url=https://smallwarsjournal.com/jrnl/art/turkeys-drone-war-syria-red-team-view|sarlavha=Turkeyʻs Drone War in Syria – A Red Team View {{!}} Small Wars Journal|work=smallwarsjournal.com|kirish sanasi=2020-12-10}}</ref><ref name=":7">{{veb manbasi|url=https://www.almasdarnews.com/article/syrian-army-shoots-down-turkish-drone-in-idlib-10th-in-3-days-photo/|sarlavha=Syrian Army shoots down Turkish drone in Idlib, 10th in 3 days: photo|til=en|work={{Iw|Al-Masdar News}}|sana=2020-03-04|kirish sanasi=2021-12-22|arxiv-sana=2021-11-13|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20211113012605/https://www.almasdarnews.com/article/syrian-army-shoots-down-turkish-drone-in-idlib-10th-in-3-days-photo/|archive-date=2021-11-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20211113012605/https://www.almasdarnews.com/article/syrian-army-shoots-down-turkish-drone-in-idlib-10th-in-3-days-photo/}}</ref>. [[Fayl:Bayraktar_TB2_at_2020_Victory_Parade_in_Baku.jpg|thumb|230x230px| Ozarbayjon QK tarkibidagi Bayraktar TB2 2020-yil 10-dekabrda Bokudagi Gʻalaba paradida]] === Tog'li Qorabog' === 2020-yil sentabr-noyabr: Ozarbayjon Qurolli Kuchlari [[Togʻli Qorabogʻdagi qurolli toʻqnashuv (2020)|Togʻli Qorabogʻ uchun janglarda]] Turkiyaning Bayraktar TB2 rusumli dronidan faol foydalandi. Koʻp sonli tanklar, " Osa " ZRK, " Strela-10 "<ref>{{veb manbasi|url=https://lenta.ru/news/2020/10/03/bayraktar/|sarlavha=В России признали господство турецких Bayraktar TB2 над Карабахом|work=lenta.ru|kirish sanasi=2020-11-14}}</ref>, OʻORT, katta kalibrli artilleriya va boshqa texnikalar<ref>{{veb manbasi|url=https://www.thedrive.com/the-war-zone/36777/everything-we-know-about-the-fighting-that-has-erupted-between-armenia-and-azerbaijan|sarlavha=Everything We Know About The Fighting That Has Erupted Between Armenia And Azerbaijan|muallif=Joseph Trevithick and Thomas Newdick|work=The Drive|kirish sanasi=2020-11-14}}</ref>, 1 ZRK " Tor"<ref>{{veb manbasi|til=|url=https://minval.az/news/124054387|sarlavha=На Ходжавендском направлении фронта уничтожен вражеский ЗРК «Тор-M2KM»: видео|muallif=|work=|sana=|nashriyot=|kirish sanasi=2021-12-22|arxiv-sana=2021-12-22|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20211222192349/https://minval.az/news/124054387|archive-date=2021-12-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20211222192349/https://minval.az/news/124054387}}</ref>. Toʻqnashuv vaqtida Togʻli Qorabogʻ havo hujumidan mudofaa kuchlari 6 ta Bayraktar TB2<ref>{{veb manbasi|url=https://arsenal-otechestva.ru/article/1385-nebo-karabakha|sarlavha=НЕБО КАРАБАХА|muallif=Александр Бухаров|work=Арсенал Отечества|kirish sanasi=2021-11-05}}</ref> ni yoʻq qildi. === Ukraina === 2021-yil 26-oktabrda Ukraina Qurolli Kuchlari ilk marta ''Bayraktar TB2 dan'' [[Donetsk Xalq Respublikasi|DXRga]] qarshi janglarda foydalandi<ref>{{veb manbasi|url=https://lenta.ru/news/2021/10/27/bayraktar/|sarlavha=Первый удар турецкого беспилотника Bayraktar в Донбассе показали на видео|work=lenta.ru|kirish sanasi=2021-10-27}}</ref>. Dron zarbasi bilan 122 millimetrli D-30 gaubitsasini yoʻq qilindi, gaubitsa 15&nbsp;km masofadan Granit qishloğidagi Ukraina pozitsiyalarini oʻqqa tutayotgan edi. {{Efn|Предельная дистанция стрельбы для данного типа орудия.}} {{Efn|Информация не подтверждена со стороны Донбасса.}} == Mutaxassislarning fikrlari == Rossiyaning Enix kompaniyasi (UUA ishlab chiqaruvchisi) bosh konstruktori V.Pobejimovning soʻzlariga koʻra, bunday UUAlardan faqatgina [[havo hujumidan mudofaa]] tizimi va radar razvedkasi mavjud boʻlmagan mahalliy ziddiyatlar sharoitda foydalanish mumkin. Shu bilan birga, Togʻli Qorabogʻning havo mudofaasi bilan xizmat qiladigan "Repellent" tipidagi radielektron urush vositalari va ularning analoglaridan UUAni boshqarish kanallarini bostirish uchun foydalanish har doim ham samarali emas, chunki ularning diapazoni kichik (10&nbsp;km dan kam)<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://www.business-gazeta.ru/article/484290|sarlavha=Казанский «Эникс»: «Турецкие беспилотчики предлагали нам сотрудничать»|work=БИЗНЕС Online|kirish sanasi=2020-12-04}}</ref>. Bayraktar kabi past tezlikdagi UUAlar radar tizimlari tomonidan aniqlangandan soʻng, braziliyaning Embraer EMB 314 Super Tucano kabi pulemyot yoki toʻp bilan qurollangan past tezlikdagi turbovintli qiruvchi samolyotlarga hujumiga nisbatan juda zaif boʻlishi mumkin. === Yo'qotishlar === Maʼlum holatlar: * 2018-yilning 2-iyulida Turkiya harbiy-havo kuchlarining modernizatsiya qilingan Bayraktar TB2 droni katta ehtimol bilan dvigatelining ishdan chiqishi oqibatida [[Hatay (viloyat)|Hatay]]<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://fighterjetsworld.com/air/turkish-air-force-bayraktar-tb-2s-armed-drone-crashed-in-hatay-province/5362/|sarlavha=Turkish Air Force Bayraktar TB-2S armed drone crashed in Hatay province|sana=2018-07-02|nashriyot=Fighter Jets World|kirish sanasi=2020-05-26}}</ref> viloyatida qulagan. * 2019-yil dekabr oyida LMA [[Tarobulus al-Gʻarb|Tripoli]] yaqinidagi Ayn Zarahda Turkiyaning ikkita Bayraktar TB2 dronini urib tushirganini eʼlon qildi<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://english.aawsat.com/home/article/2152391/libya-lna-downs-two-turkish-drones-tripoli|sarlavha=Libya: LNA Downs Two Turkish Drones in Tripoli|nashriyot=Asharq AL-awsat|kirish sanasi=2020-05-26}}</ref> * [[2020]] -yil 2-yanvar kuni Turk Qurolli Kuchlarining Bayraktar TB2 droni LMA kuchlari tomonidan Tripoli yaqinidagi Mitiga<ref>{{veb manbasi|muallif=Tyler Durden|url=https://www.zerohedge.com/geopolitical/libyan-rebels-shoot-down-turkish-plane-moments-after-ankara-approves-sending-troops|sarlavha=Libyan Rebels Shoot Down Turkish Plane Moments After Ankara Approves Sending Troops|til=en|work={{Iw|ZeroHedge}}|sana=2020-01-02}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.rt.com/news/477432-libya-haftar-turkey-plan-shot/|sarlavha=Libyan forces claim to have shot down Turkish aircraft after Haftar declares 'jihad' on Ankara|til=en|work=[[RT]]|sana=2020-01-03}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=Harro Ranter|url=https://aviation-safety.net/wikibase/231892|sarlavha=Incident Bayraktar TB2 drone, 02-Jan 2020-yil|til=en|work=[[Aviation Safety Network]]|iqtibos=The military drone was reportedly shot down by LNA armed forces.|kirish sanasi=2020-10-27}}</ref> aeroportidan janubda urib tushirildi. * 2020-yil 25-fevralda Turk Qurolli Kuchlarining Bayraktar TB2 droni LMAga BAA tomonidan taqdim etilgan "Pantsir C1" havo mudofaa raketa tizimi tomonidan urib tushirildi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.almasdarnews.com/article/libyan-army-shoots-down-turkish-aircraft-in-southern-tripoli/|sarlavha=Libyan Army shoots down Turkish aircraft in southern Tripoli|til=en|work={{Iw|Al-Masdar News}}|sana=2020-02-25|kirish sanasi=2021-12-22|arxiv-sana=2021-10-06|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20211006053829/https://www.almasdarnews.com/article/libyan-army-shoots-down-turkish-aircraft-in-southern-tripoli/|archive-date=2021-10-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20211006053829/https://www.almasdarnews.com/article/libyan-army-shoots-down-turkish-aircraft-in-southern-tripoli/}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.alhadath.net/alhadath/2020/02/26/الجيش-الليبي-يسقط-طائرة-تركية-مسيرة-جنوب-طرابلس.html|sarlavha=«الجيش الليبي يسقط طائرة تركية جنوب طرابلس»|til=ar|work={{Iw|Al-Hadath}}|sana=2020-02-26}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=Harro Ranter|url=https://aviation-safety.net/wikibase/233254|sarlavha=Incident Bayraktar TB2, 25-Feb 2020-yil|til=en|work=[[Aviation Safety Network]]|iqtibos=It was shot down by LNA armed forces short after take off.|kirish sanasi=2020-10-25}}</ref><ref>{{veb manbasi|til=en-US|url=https://www.africanmilitaryblog.com/2020/02/libya-lna-shoots-down-gna-tb2-bayraktar-uav|sarlavha=Libya: LNA shoots down GNA TB2 Bayraktar UAV|muallif=Kazim Abdul|work=Military Africa|sana=2020-02-25|kirish sanasi=2020-12-10}}</ref>. * 2020-yil 3-mart kuni Turkiya Qurolli kuchlarining Bayraktar TB2 droni Halab viloyatining gʻarbiy qismida SAA kuchlari tomonidan urib tushirildi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.almasdarnews.com/article/syrian-army-shoots-down-turkish-military-drone-in-western-aleppo-photos/|sarlavha=Syrian Army shoots down Turkish military drone in western Aleppo: photos|til=en|work={{Iw|Al-Masdar News}}|sana=2020-03-03|kirish sanasi=2021-12-22|arxiv-sana=2020-10-28|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20201028212624/https://www.almasdarnews.com/article/syrian-army-shoots-down-turkish-military-drone-in-western-aleppo-photos/|archive-date=2020-10-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20201028212624/https://www.almasdarnews.com/article/syrian-army-shoots-down-turkish-military-drone-in-western-aleppo-photos/}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://fighterjetsworld.com/latest-news/aircraft-crash/two-turkish-air-force-drone-reportedly-shot-down-by-syrian-air-defense-over-idlib/20604/|sarlavha=Two Turkish Air Force Drone Reportedly Shot Down By Syrian Air Defense Over Idlib|til=en|work=Fighter Jets World|sana=2020-03-03}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://southfront.org/in-photos-syrian-troops-shot-down-turkish-bayraktar-tb2-combat-drone-near-saraqib/|sarlavha=In Photos: Syrian Troops Shot Down Turkish Bayraktar TB2 Combat Drone Near Saraqib|til=en|work=SouthFront|sana=2020-03-03}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=Harro Ranter|url=https://aviation-safety.net/wikibase/233507|sarlavha=Incident Bayraktar TB2, 03-Mar 2020-yil|til=en|work=[[Aviation Safety Network]]|iqtibos=The Turkish military drone was shot down by the Syrian Army.|kirish sanasi=2020-10-25}}</ref>. * 2020-yil 4-mart kuni Turkiya Qurolli kuchlarining Bayraktar TB2 droni Idlibda urib tushirildi<ref name=":7"/><ref>{{veb manbasi|url=https://southfront.org/in-photos-turkish-combat-drone-shot-down-by-syrian-army-in-greater-idlib/|sarlavha=In Photos: Turkish Combat Drone Shot Down By Syrian Army In Greater Idlib|til=en|work=SouthFront|sana=2020-03-04}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=Harro Ranter|url=https://aviation-safety.net/wikibase/233600|sarlavha=Incident Bayraktar Tactical UAS, 04-Mar 2020-yil|til=en|work=[[Aviation Safety Network]]|iqtibos=The Turkish drone was shot down by the Syrian Arab Army.|kirish sanasi=2020-10-25}}</ref>. * 2020-yil, 9-mart kuni Bayraktar TB2 turk droni havoga koʻtarilganidan koʻp oʻtmay Suriya bilan chegaraga yaqin joyda va [[Batman, Turkiya|mamlakat janubidagi Batman]] aerodromi yaqinida, qulab tushdi<ref>{{veb manbasi|url=https://southfront.org/turkish-bayraktar-tb2-combat-drone-crashed-near-syrian-border/|sarlavha=Turkish Bayraktar TB2 Combat Drone Crashed Near Syrian Border|til=en|work=SouthFront|sana=2020-03-10}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.gazeteilksayfa.com/batmanda-iha-dustu-68362h.htm|sarlavha=Batmanʻda İHA düştü|til=tr|work=Gazete İlk Sayfa|sana=2020-03-09}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.airturkhaber.com/manset/batmanda-bayraktar-tb2-dustu/|sarlavha=Batmanʻda Bayraktar TB2 düştü|til=tr|work=AirTurkHaber.com|sana=2020-03-09}}</ref>. * 2020-yil 18-mart kuni ANNA News jamoasi Saraqib shahrida urib tushirilgan turkiyalik Bayraktar TB2 dronining qoldiqlari topilgani haqida xabar berdi<ref>{{veb manbasi|til=en|url=http://remmont.com/165949/|sarlavha=Wreckage Of Turkish Combat Drone Uncovered In Southeast Idlib (Photos)|sana=2020-03-18|nashriyot=LATEST NEWS|kirish sanasi=2020-05-26|arxiv-sana=2020-03-18|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20200318225020/http://remmont.com/165949/}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://t.me/anna_news/4437|sarlavha=ANNA-NEWS|nashriyot=Telegram|kirish sanasi=2020-05-26}}</ref>. * 2020-yil 30-mart kuni Bayraktar TB2 MKH Tripoli janubida LMA kuchlari tomonidan urib tushirildi<ref>{{veb manbasi|url=https://almarsad.co/en/2020/03/31/lna-downs-another-turkish-bayraktar-drone-loaded-at-mitiga-airbase/|sarlavha=LNA Downs Another Turkish Bayraktar Drone Loaded at Mitiga Airbase|til=en|work=Al Marsad|sana=2020-03-31}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.itamilradar.com/2020/03/31/new-drone-shot-down-south-of-tripoli/|sarlavha=New drone shot down south of Tripoli|til=en|work=ItaMilRadar|sana=2020-05-26}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.mideastdiscourse.com/2020/03/31/made-in-turkey-destroyed-in-libya-another-bayraktar-tb2-combat-drone-downed/|sarlavha=Made in Turkey, Destroyed in Libya. Another BAYRAKTAR TB2 Combat Drone Downed|til=en|work=Mideast Discourse|sana=2020-03-31}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://southfront.org/made-in-turkey-destroyed-in-libya-another-bayraktar-tb2-combat-drone-downed-photos-videos/|sarlavha=Made In Turkey, Destroyed In Libya. Another Bayraktar TB2 Combat Drone Downed (Photos, Videos)|til=en|work=SouthFront|sana=2020-03-31}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=Harro Ranter|url=https://aviation-safety.net/wikibase/234615|sarlavha=Incident Bayraktar TB2, 30-Mar 2020-yil|til=en|work=[[Aviation Safety Network]]|iqtibos=The military drone was shot down by LNA armed forces.|kirish sanasi=2020-10-25}}</ref>. * 2020-yil 4-aprelda MKHning Bayraktar TB2 droni LMA kuchlari tomonidan Liviya shimolidagi Sirte<ref>{{veb manbasi|url=https://fighterjetsworld.com/latest-news/aircraft-crash/libyan-national-army-shoots-down-turkish-bayraktar-tb2-drone-operated-by-gna/21082/|sarlavha=Libyan National Army Shoots Down Turkish Bayraktar TB2 Drone Operated By GNA|til=en|work=Fighter Jets World|sana=2020-04-05}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://southfront.org/libyan-national-army-shot-down-another-turkish-bayraktar-tb2-combat-drone-photo/|sarlavha=Libyan National Army Shot Down Another Turkish Bayraktar-TB2 Combat Drone (Photo)|til=en|work=SouthFront|sana=2020-04-05}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=Harro Ranter|url=https://aviation-safety.net/wikibase/234768|sarlavha=Incident Bayraktar TB2 drone, 04-Apr 2020-yil|til=en|work=[[Aviation Safety Network]]|iqtibos=The GNA drone was shot down by Lybian National Army (LNA) armed forces.|kirish sanasi=2020-10-27}}</ref> shahrida urib tushirildi. * 2020-yil 13-aprelda MKHning Bayraktar TB2 droni LMA kuchlari tomonidan Mitiga aeroporti yaqinida urib tushirildi<ref>{{veb manbasi|muallif=Fahad Shabbir|url=https://www.urdupoint.com/en/world/libyas-eastern-based-forces-say-downed-turki-892363.html|sarlavha=Libya's Eastern-Based Forces Say Downed Turkish Drone In Over Tripoli|til=en|work={{Iw|UrduPoint}}|sana=2020-04-14}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=Harro Ranter|url=https://aviation-safety.net/wikibase/235058|sarlavha=Incident Bayraktar TB2 drone T94, 13-Apr 2020-yil|til=en|work=[[Aviation Safety Network]]|iqtibos=The GNA military drone was apparently downed upon takeoff by armed forces of the Libyan National Army (LNA).|kirish sanasi=2020-10-25}}</ref>. * 2020-yil 16-aprelda MKHning Bayraktar TB2 droni LMA kuchlari tomonidan Beni Validdan<ref>{{veb manbasi|url=https://www.almasdarnews.com/article/libya-becomes-graveyard-for-turkish-drones-as-3-more-shot-down/|sarlavha=Libya becomes graveyard for Turkish drones as 3 more shot down|til=en|work={{Iw|Al-Masdar News}}|sana=2020-04-17|kirish sanasi=2021-12-22|arxiv-sana=2020-12-04|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20201204024926/https://www.almasdarnews.com/article/libya-becomes-graveyard-for-turkish-drones-as-3-more-shot-down/|archive-date=2020-12-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20201204024926/https://www.almasdarnews.com/article/libya-becomes-graveyard-for-turkish-drones-as-3-more-shot-down/}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://southfront.org/turkish-combat-drones-continue-falling-in-libya-photos/|sarlavha=Turkish Combat Drones Continue Falling In Libya (Photos)|til=en|work=SouthFront|sana=2020-04-17}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=Harro Ranter|url=https://aviation-safety.net/wikibase/235131|sarlavha=Incident Bayraktar TB2 drone T95, 16-Apr 2020-yil|til=en|work=[[Aviation Safety Network]]|iqtibos=The military Turkish drone was downed by armed forces of the Libyan National Army (LNA).|kirish sanasi=2020-10-27}}</ref> shimoliy-sharqda 10&nbsp;km uzoqda urib tushirildi. * 2020-yil 18-apreldaMKHning Bayraktar TB2 droni Tripoli janubida LMA kuchlari tomonidan urib tushirildi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.skynewsarabia.com/middle-east/1337727-الجيش-الليبي-يسقط-طائرة-تركية-مسيرة-جنوب-طرابلس|sarlavha=الجيش الليبي يسقط طائرة تركية مسيرة جنوب طرابلس|til=ar|work={{Iw|Sky News Arabia}}|sana=2020-04-18}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://southfront.org/libyan-army-shoots-down-another-turkish-bayraktar-combat-drone-videos/|sarlavha=Libyan Army Shoots Down Another Turkish Bayraktar Combat Drone (Videos)|til=en|work=SouthFront|sana=2020-04-18}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=Harro Ranter|url=https://aviation-safety.net/wikibase/235175|sarlavha=Incident Bayraktar TB2 drone, 18-Apr 2020-yil|til=en|work=[[Aviation Safety Network]]|iqtibos=The Turkish military drone was downed by armed forces of the Libyan National Army (LNA).|kirish sanasi=2020-10-27}}</ref>. * 2020-yil 2-may kuni Bayraktar TB2 Mitiga aeroportining janubida, Tripolining Arad hududidagi turar-joy binosiga qulab tushdi<ref>{{veb manbasi|url=https://almarsad.co/en/2020/05/02/al-heliq-international-community-must-withdraw-recognition-from-the-gna-and-stop-turkish-invasion-of-libya/|sarlavha=Al-Heliq: International Community Must Withdraw Recognition from the GNA and Stop Turkish Invasion of Libya|til=en|nashriyot=Al Marsad|kirish sanasi=2020-05-26}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://southfront.org/another-turkish-bayraktar-combat-drone-crashes-in-libya-photos/|sarlavha=Another Turkish Bayraktar Combat Drone Crashes In Libya (Photos)|til=en|work=SouthFront|sana=2020-05-02}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=Harro Ranter|url=https://aviation-safety.net/wikibase/235730|sarlavha=Incident Bayraktar TB2 drone, 02-may 2020-yil|til=en|work=[[Aviation Safety Network]]|iqtibos=The Turkish made drone was shot down by armed forces of the Libyan National Army (LNA).|kirish sanasi=2020-10-27}}</ref>. * 2020-yil 9-may kuni LMA harbiy axborot boʻlimi LMA havo mudofaa tizimlari Turkiyaning Bayraktar TB2 uchuvchisiz uchoqlariga hujum qilib, Ayn-Zardagi al-Kabail yaqinida urib tushirilgani haqida xabar berdi. * 2020-yil 12-may kuni LMA 82-piyoda bataloni vakillarining soʻzlariga koʻra Al-Shvareyf mintaqasi yaqinida LMA havo mudofaa vositalari turk UUAni urib tushirishga muvaffaq boʻlganligi haqida xabarlar paydo boʻldi. LMA Harbiy maʼlumot departamenti, shuningdek fotomateriallar taqdim etdi, bu esa UUA Bayraktar TB2 modeli ekanligini koʻrsatdi. * 2020-yil 19-oktabrda TQR mudofaa armiyasi Bayraktar TB2 havo hujumidan mudofaa boʻlinmasi<ref>{{veb manbasi|url=https://ru.armeniasputnik.am/karabah/20201020/24990027/Turetskiy-bespilotnik-s-kanadskoy-videokameroy-v-Minoborony-Armenii-raskryli-detali.html|sarlavha=Турецкий беспилотник с канадской видеокамерой: в Минобороны Армении раскрыли детали|work=[[Sputnik]]|sana=2020-10-20}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.almasdarnews.com/article/armenian-forces-shoot-down-turkish-and-israeli-made-drones-video/|sarlavha=Armenian forces shoot down Turkish and Israeli-made drones: video|til=en|work={{Iw|Al-Masdar News}}|sana=2020-10-20|kirish sanasi=2021-12-22|arxiv-sana=2020-12-01|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20201201142210/https://www.almasdarnews.com/article/armenian-forces-shoot-down-turkish-and-israeli-made-drones-video/|archive-date=2020-12-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20201201142210/https://www.almasdarnews.com/article/armenian-forces-shoot-down-turkish-and-israeli-made-drones-video/}}</ref> tomonidan oʻqqa tutilganini eʼlon qildi. TQR mudofaa armiyasi CMX-15D optikelektron tizimini qoʻlga kiritgan<ref>{{veb manbasi|url=https://panarmenian.net/eng/news/286779|sarlavha=Karabakh displays wreckage of Turkish Bayraktar drone|til=en|work=[[PanARMENIAN.net]]|sana=2020-10-20}}</ref> Kanadalik ishlab chiqaruvchi kompaniya ushbu tizimni Turkiyaga yetkazib berishni taqiqlaganini eʼlon qildi<ref>{{veb manbasi|url=https://baykardefence.com/faydaliyuksistemleri.php|sarlavha=Payload Systems|til=en|nashriyot=Baykar|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20200804020926/https://baykardefence.com/faydaliyuksistemleri.php|arxiv-sana=2020-08-04}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=Levon Sevunts|url=https://www.cbc.ca/news/politics/armenia-turkey-azerbaijan-nagorno-karabakh-drone-champagne-1.5770144|sarlavha=Armenia claims it found Canadian tech on downed Turkish drone|til=en|nashriyot=[[Canadian Broadcasting Corporation]]|sana=2020-10-20}}</ref>. Malumot uchun, 1 dona Wescam CMX-15D modulining narxi 1 million dollardan ortiq<ref>{{veb manbasi|til=|url=https://govtribe.com/opportunity/federal-contract-opportunity/l-3-mx-15d-sensor-turrets-w5r8gz17r0234|sarlavha=Federal Contract Opportunity for L-3 MX-15D Sensor Turrets|muallif=|work=govtribe.com|sana=2017|nashriyot=|kirish sanasi=2020-12-20}}</ref> turadi. * 2020-yil 20-oktabr kuni Bayraktar TB2 Togʻli Qorabogʻdagi jangovar zonada TQR mudofaa armiyasining havo mudofaasi tomonidan urib tushirilgan. Armaniston Mudofaa vazirligi maʼlumotni qoʻllab-quvvatlash uchun UUA<ref>{{veb manbasi|url=https://www.almasdarnews.com/article/armenian-forces-shoot-down-another-turkish-drone-over-karabakh-photos/|sarlavha=Armenian forces shoot down another Turkish drone over Karabakh: photos|til=en|work={{Iw|Al-Masdar News}}|sana=2020-10-21|kirish sanasi=2021-12-22|arxiv-sana=2021-01-16|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20210116064303/https://www.almasdarnews.com/article/armenian-forces-shoot-down-another-turkish-drone-over-karabakh-photos/|archive-date=2021-01-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20210116064303/https://www.almasdarnews.com/article/armenian-forces-shoot-down-another-turkish-drone-over-karabakh-photos/}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://southfront.org/in-photos-armenia-shows-turkish-bayraktar-tb2-drone-downed-in-karabakh/|sarlavha=In Photos: Armenia Shows Turkish Bayraktar TB2 Drone Downed In Karabakh|til=en|work=SouthFront|sana=2020-10-20}}</ref> vayronalari fotosuratlarini eʼlon qildi. * 2020-yil 22-oktabrda TQR mudofaa armiyasi yana bir Bayraktar TB2 samolyoti yoʻq qilinganini eʼlon qildi, shu bilan birga urib tushirilgan uchuvchisiz samolyot koʻrsatilgan boʻlishi mumkin boʻlgan fotosuratlar chop etilgan va 20-oktabrda eʼlon qilingan<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://southfront.org/armenian-forces-shot-down-another-bayraktar-tb2-over-nagorno-karabakh-video-photos/|sarlavha=Armenians Claim They Shot Down Another Bayraktar TB2 Over Nagorno-Karabakh (Video, Photos)|muallif=SouthFront|sana=2020-10-22|kirish sanasi=2020-12-18}}</ref>. Shundan soʻng, Kanadaning "Bombardier" kompaniyasi Turkiyaga oʻzining Rotax samolyot dvigatellarini yetkazib berishni toʻxtatganini eʼlon qildi<ref>{{yangiliklar manbasi|work=CBC|title=Bombardier Recreational Products suspends delivery of aircraft engines used on military drones {{!}} CBC News|url=https://www.cbc.ca/news/politics/turkey-armenia-azerbaijan-drones-bombardier-1.5775350}}</ref>. * 2020-yil 8-noyabrda Bayraktar TB2 Togʻli Qorabogʻda TQR mudofaa armiyasining havo hujumidan mudofaa kuchlari tomonidan urib tushirildi<ref>{{veb manbasi|til=en-US|url=https://defence-blog.com/news/armenia-claims-it-shot-down-azerbaijani-bayraktar-tb2-combat-drone.html|sarlavha=Armenia claims it shot down Azerbaijani Bayraktar TB2 combat drone|muallif=|work=defence-blog.com|sana=2020-11-08|nashriyot=|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20201209184810/https://defence-blog.com/news/armenia-claims-it-shot-down-azerbaijani-bayraktar-tb2-combat-drone.html|arxiv-sana=2020-12-09|kirish sanasi=2020-11-12|archive-date=2020-12-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20201209184810/https://defence-blog.com/news/armenia-claims-it-shot-down-azerbaijani-bayraktar-tb2-combat-drone.html}}</ref><ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://www.facebook.com/shushanstepanyan/posts/3397402973629172|sarlavha=Shushan Stepanyan|muallif=Шушан Степанян, пресс-секретарь Минобороны Армении|work=www.facebook.com|sana=|nashriyot=|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20201209185535/https://www.facebook.com/shushanstepanyan/posts/3397402973629172|arxiv-sana=2020-12-09|kirish sanasi=2020-12-09}}</ref>. Liviyadagi Al-Masdar News nashriga koʻra, 2020-yilning oʻzida<ref>[https://atalayar.com/en/content/turkish-bayraktar-and-russian-pantsir-has-turkey-gained-advantage-over-russian-weaponry%C2%A0 Turkish Bayraktar and Russian Pantsir: Has Turkey Gained Advantage over Russian Weaponry? 24.12.2020]</ref> Pantsir-S havo mudofaa raketa tizimilari tomonidan 47 ta Bayraktar TB2 yoʻq qilingan,<ref>{{veb manbasi|til=en-US|url=https://moderndiplomacy.eu/2020/12/24/turkish-bayraktar-and-russian-pantsir-has-turkey-gained-advantage-over-russian-weaponry/|sarlavha=Turkish Bayraktar vs Russian Pantsir: Has Turkey gained the advantage over Russian weaponry?|work=AMN - Al-Masdar News {{!}} المصدر نيوز|sana=2020-12-24|kirish sanasi=2020-12-27}}</ref>. Taxminlarga koʻra, Turkiya 2019-yilda Liviyadagi MKH kuchlariga 6 ta birlikdan 2 ta komplekt yetkazib bergan. Ulardan kamida 6 tasi BAA tomonidan LMA kuchlariga yetkazib berilgan Xitoyning Wing Loong II dronlari tomonidan Mitiga (Tripoli) aeroportidagi bazada yoʻq qilingan. 2019-yil oxirida Turkiya 6 ta Bayraktardan iborat 3-toʻplamni MKHga topshirdi.<ref>{{veb manbasi|til=en-US|url=https://www.africanmilitaryblog.com/2019/09/drone-war-in-libya-wing-long-ii-versus-bayraktar-tb2|sarlavha=Drone war in Libya: Wing Loong II versus Bayraktar TB2|muallif=Military Africa|work=Military Africa|sana=2019-09-26|kirish sanasi=2021-01-03|arxiv-sana=2021-12-22|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20211222203904/https://www.africanmilitaryblog.com/2019/09/drone-war-in-libya-wing-long-ii-versus-bayraktar-tb2}}</ref>... === ZRK "Pantsir-C1" "Bayraktar"ga qarshi === 2021-yil 19-dekabr kuni Rossiya Aerokosmik kuchlari (VKS RF) zenit-raketa qoʻshinlari boshligʻining oʻrinbosari Yuriy Muravkin Bayraktar dronlari haqida gapirar ekan: “Bu juda oson nishon, Pantsir uchun juda mazali”, dedi. Uning soʻzlariga koʻra, Bayraktar shunday tezlik va massa oʻlchovli xususiyatlarga egaki, “qoniqarli” baho olish uchun tayyorlangan harbiylar uchun ham dronni urib tushirish qiyin ish emas<ref>{{veb manbasi|url=https://tass.ru/armiya-i-opk/13243065|sarlavha=Минобороны считает турецкий беспилотник Bayraktar легкой целью для ПВО|work=ТАСС|kirish sanasi=2021-12-20|iqtibos="Во всем важны нюансы. Если в "Панцире" нет расчета, если расчет стоит на улице, если "Панцирь" не находится в боевом режиме, то это просто полигонная цель для тренировки расчетов Bayraktar, - пояснил Муравкин, отвечая на вопрос корреспондента о причинах уничтожения комплексов ПВО расчетами беспилотников в Сирии и Ливии. ЗРПК "Панцирь-С" несет вооружение из двух 30-миллиметровых пушек, каждая из которых способна делать до 40 выстрелов в секунду, а также 12 зенитных ракет. Комплекс способен поражать воздушные цели, летящие на скорости до 1000 м/с (3М), на дистанции до 20 км}}</ref>. Matbuotda va tahliliy maqolalarda "Pantsir C1" va "Bayraktar" oʻzaro jang sharoitida bir-birini yoʻq qilishda samaradorligini solishtirishga koʻp urinishlar boʻlgan.<ref name=":13"/><ref name=":3"/><ref name=":14"/><ref name=":15"/><ref name=":82"/>. AQSh Mudofaa vazirligi tahlilchisi 2019-2020-yillarda Liviya va Suriyadagi mojarolar paytida Turkiyaning 19 ta Bayraktar TB2 (har bir birlik uchun 2,5 million dollar) yoʻqotishlarining taxminiy qiymatini 47,5 million dollarga baholadi, bu esa ushbu UUAlar tomonidan yoʻq qilingan 8 ta "Pantsir C1" havo mudofaa raketa tizimlarining 112 million dollarilik eksport narxidan 2 barobar kamdir. Tanklar va boshqa zirhli transport vositalari, artilleriya va raketa tizimlarining UUA zarbalari natijasida yoʻq qilingan narxini hisobga olsak, yoʻqotish nisbati Bayraktar foydasiga yanada yuqoriroqdir. Rossiyalik tahlilchilar yoʻqotishlarning boshqa nisbati va ularning qiymatini keltirib oʻtishadi: 1 Bayraktar TB2 eksport qiymati 5 million dollar va urib tushirilgan 54 Bayraktar, ular tomonidan yoʻq qilingan 9 ta "Pantsir C1" havo mudofaa raketa tizimlari eksport qiymati bir birlik uchun 14 million dollar boʻlishini hisobga olsak, 9 ta "Pantsir C1" ning umumiy qiymati 270 million dollar boʻlsa. 54 ta Bayraktar 126 million dollarga tushmoqda va bu shuni koʻrsatadiki Bayraktar narx jihatidan ancha ustunlikka ega.<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://versia.ru/tureckie-bla-bayraktar-tb2-okazalis-bezzashhitny-pered-rossijskimi-zrpk-pancir-s1|sarlavha=Турецкие БЛА Bayraktar TB2 оказались беззащитны перед российскими ЗРПК «Панцирь-С1»|work=versia.ru|kirish sanasi=2021-01-08}}</ref>. == Texnik xususiyatlari == [[Fayl:Bayraktar_GCS_Cutaway.jpg|thumb|230x230px| Drone boshqaruv markazi.]] * Uzunligi: 6,5 m * Qanotlari kengligi: 12 m * Maksimal uchish ogʻirligi: 650&nbsp;kg<ref name=":12">{{yangiliklar manbasi|accessdate=2021-10-29|website=BBC News Русская служба|title=Война будущего. Как конфликт в Карабахе повлияет на развитие военных беспилотников|url=https://www.bbc.com/russian/features-54923381}}</ref> * ichki yonuv dvigateli: 100 ot kuchiga ega [[Havo vinti|surish tipidagi]] Rotax 912. parragi bilan. * Foydali yuk: 150&nbsp;kg<ref name=":10">{{veb manbasi|url=https://www.baykartech.com/en/uav/bayraktar-tb2/|sarlavha=The Bayraktar TB2|muallif=Baykar|kirish sanasi=2021-10-28}}</ref> gacha (oʻq-dorilar - 95 gacha) foydali yuk<ref name=":0" />, shu jumladan 55&nbsp;kg - elektro-optik kuzatuv va Kanada ishlab chiqarilgan Wescam CMX 15D lazer koʻrsatgich<ref>Web manbasi|language=eng|url=https://www.baykarsavunma.com/upload/ingilizce/Baykar_catalog_eng.pdf|title=Bayraktar TB2 Tactical UAV|author=Baykar|date=2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200522171929/https://www.baykarsavunma.com/upload/ingilizce/Baykar_catalog_eng.pdf%7Carchivedate%3D2020-05-22</ref>. * Maksimal tezlik: 222&nbsp;km/soat * Kruiz tezligi: 130&nbsp;km / soat * Er stansiyasidan boshqarish radiusi - 150&nbsp;km<ref name=":11"/><ref name=":12" /> * Shifti: 8200 m * Avtonomligi: 27 soat<ref name=":0"/><ref>[http://zonwar.ru/news3/news_569_Bayraktar_TB2.html Турецкий ударный БПЛА «Bayraktar TB2»]</ref> [https://www.baykartech.com/en/uav/bayraktar-tb2/] * Zarba masofasi 8 kmgacha boʻlgan boshqariladigan raketalar uchun 4 ta osma punkti (MAM-L - GPS / INS dan foydalanganda 14&nbsp;km)<ref name=":17"/><ref name=":8" /> ** TQZR UMTAS - 37,5&nbsp;kg ** sozlanishi rejali aviabombasi MAM-C (yuqori portlovchi parchalanish yoki zirhni teshuvchi yonuvchan kallagi bilan) - 6,5&nbsp;kg<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://www.roketsan.com.tr/en/products/mam-c-smart-micro-munition|sarlavha=Roketsan - MAM-C Smart Micro Munition|muallif=Roketsan|work=Roketsan|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20211111044722/https://www.roketsan.com.tr/en/products/mam-c-smart-micro-munition|arxiv-sana=2021-11-11|kirish sanasi=2021-11-20}}</ref> ** sozlanishi rejali aviabomba MAM-L (yuqori portlovchi parchalanish, zirh teshuvchi yoki termobarik kallak bilan) - 22&nbsp;kg<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://www.roketsan.com.tr/en/products/mam-l-smart-micro-munition|sarlavha=Roketsan - MAM-L Smart Micro Munition|muallif=Roketsan|work=Roketsan|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20211111051811/https://www.roketsan.com.tr/en/products/mam-l-smart-micro-munition|arxiv-sana=2021-11-11|kirish sanasi=2021-11-20}}</ref> ** 16&nbsp;kg ogʻirlikdagi sozlanishi rejali aviabomba Bozok<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://www.depo.ua/rus/war/kileri-tankiv-scho-mozhut-turecki-bezpilotniki-yaki-zakupila-ukrayina-20190115899639|sarlavha=Киллеры танков: Что могут турецкие беспилотники, которые закупила Украина – новости АТО|work=www.depo.ua|kirish sanasi=2021-12-10}}</ref> == Galereya == <gallery widths="164" heights="125" class="center"> Fayl:Taktikplatfomr.JPG|Bayraktar TB2 Fayl:Baykar UAV Team.jpg|Dronelarni ishlab chiqish guruhi Fayl:Bayraktar During Sun rise.jpg|Dron Bayraktar TB2. Saros koʻrfazida quyosh chiqishi paytida 6000 metr balandlikda quyruq kamerasi bilan suratga olingan. Fayl:Bayraktar TB2.jpg|Bayraktar TB2 4 ta boshqariladigan havo bombasi (2 MAM-C va 2 MAM-L) bilan parvoz qilmoqda. Fayl:KaleBaykarIDEF2015 (3).JPG|2015-yilda Baykar stendida, IDEF 2015 </gallery> == Shuningdek q. == * Bayraktar, Selchuk * Bayraktar Mini UUA * Bayraktar Akınji * TAI Aksungur * Kargu * Orion (UUA)<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://ru.armeniasputnik.am/russia/20201028/25094029/Luchshe-Bayraktar-ekspert-rasskazal-o-rossiyskom-BPLA-Orion-.html|sarlavha=Мощнее Bayraktar: эксперт рассказал о российском БПЛА "Орион"|work=Sputnik Армения|kirish sanasi=2020-12-04}}</ref> * " Korsar" (UUA) == Manbalar == {{Manbalar}} qcp0tnozm06slp6q4704c97coninnmq Kolumbiya demografiyasi 0 719922 2725613 2478177 2022-07-30T14:51:22Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Pyramide Colombie.PNG|thumb|Kolumbiya aholisining yosh piramidasi]] Ushbu maqolada '''Kolumbiya demografiyasi''' boʻyicha statistik maʼlumotlar keltirilgan. '''Aholisi''': 45 644 023 (2009-yil hisoblari)<ref>{{Web manbasi|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/co.html|date=2009-05-13|title=CIA World Factbook|access-date=2022-01-14|archive-date=2009-05-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20090513074502/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/co.html}}</ref> '''Yoshga koʻra tuzilishi:''' * 0-14 yosh: 28,9 % * 15-64: 65,4 % * 65 metr va undan yuqori: 5,6 % (2009) '''Oʻrtacha yosh:''' * jami: 27,1 m. * erkak: 26,1 m. * ayollar: 28 yosh (Sharh 2009) '''Aholining-yillik oʻsishi:''' 1377 % (2009) === Tugʻilish va oʻlim=== Tugʻilish darajasi: 19,57 tugʻilganlar /-yiliga 1000 aholi (2009-yil sharhi)''' Oʻlim darajasi:-yiliga 1000 aholiga 5,54 oʻlim (2008-yil sharhi)''''' {| class="wikitable" |- ! style="width:60pt;"| Yil ! style="width:50pt;"| UTK (Umumiy) ! style="width:50pt;"| KTK (Umumiy) ! style="width:50pt;"| UTK (Shaharlarda) ! style="width:50pt;"| KTK (Shaharlarda) ! style="width:50pt;"| UTK (Qishloqlarda) ! style="width:50pt;"| KTK (Qishloqlarda) |- | 1981–83 | style="text-align:right;"| | style="text-align:right;"| 3.65 | style="text-align:right;"| | style="text-align:right;"| | style="text-align:right;"| | style="text-align:right;"| |- | 1986 | style="text-align:right;"| | style="text-align:right;"| 3.34 (2.81) | style="text-align:right;"| | style="text-align:right;"| 2.76 (2.42) | style="text-align:right;"| | style="text-align:right;"| 4.88 (3.87) |- | 1990 | style="text-align:right;"| 26.1 | style="text-align:right;"| 2.9 (2.2) | style="text-align:right;"| 25.7 | style="text-align:right;"| 2.5 (2.1) | style="text-align:right;"| 27.0 | style="text-align:right;"| 3.8 (2.7) |- | 1995 | style="text-align:right;"| 26 | style="text-align:right;"| 3.0 (2.2) | style="text-align:right;"| 25 | style="text-align:right;"| 2.5 (1.9) | style="text-align:right;"| 30 | style="text-align:right;"| 4.3 (2.8) |- | 2000 | style="text-align:right;"| 22.7 | style="text-align:right;"| 2.6 (1.8) | style="text-align:right;"| 21.6 | style="text-align:right;"| 2.3 (1.7) | style="text-align:right;"| 25.6 | style="text-align:right;"| 3.8 (2.3) |- | 2005 | style="text-align:right;"| 20.4 | style="text-align:right;"| 2.4 (1.7) | style="text-align:right;"| 19.0 | style="text-align:right;"| 2.1 (1.5) | style="text-align:right;"| 24.3 | style="text-align:right;"| 3.4 (2.1) |- | 2010 | style="text-align:right;"| 18 | style="text-align:right;"| 2.1 (1.6) | style="text-align:right;"| 17 | style="text-align:right;"| 2.0 (1.5) | style="text-align:right;"| 20 | style="text-align:right;"| 2.8 (1.9) |- | 2015<ref>{{web manbasi|title=Ministerio de Salud y Profamilia entregan resultados de la ENDS 2015|url=https://www.minsalud.gov.co/Paginas/Ministerio-de-Salud-y-Profamilia-entregan-resultados-de-la-ENDS-2015.aspx |publisher=Ministerio de Salud y Protección Social de Colombia|access-date=12-dekabr 2016-yil}}</ref> | style="text-align:right;"| 16.4 | style="text-align:right;"| 2.0 (1.6) | style="text-align:right;"| 15.7 | style="text-align:right;"| 1.8 (1.5) | style="text-align:right;"| 18.5 | style="text-align:right;"| 2.6 (1.9) |- |} Kutilgan tugʻilish koeffitsenti (KTK) va Umumiy tugʻolish koeffitsenti (UTK):<ref>{{web manbasi|url=http://microdata.worldbank.org/index.php/catalog/dhs#_r=&collection=&country=&dtype=&from=1890&page=4&ps=&sk=&sort_by=nation&sort_order=&to=2014&topic=&view=s&vk=|title=MEASURE DHS: Demographic and Health Surveys|website=Microdata.worldbank.org|access-date=7-iyul 2016-yil}}</ref> '''Shaharlarda yashovchi aholi ulushi:''' 74 % (2008-yilda okrug) [[Fayl:Densidad pop col.png|thumb|Aholi zichligi boʻyicha xarita (eng zich joylashgan hududlar qizil rang bilan belgilangan)]] '''Gender taqsimoti:''' * Tugʻilganda: har bir ayolga 1,03 erkak 15 yoshgacha: har bir ayolga 1,02 erkak * 15-64 yosh: har bir ayolga 0,95 erkak * 65 yosh va undan katta: har bir ayolga 0,75 erkak Jami aholi: har bir ayolga 0,96 erkak (2009-yil sharhi) * Hayotning birinchi-yilidagi chaqaloqlar oʻlimi: har 1000 tugʻilgan chaqaloqqa 18,9 oʻlim (2009) '''Oʻrtacha umr koʻrish:''' * jami: 72,81 m. * erkaklar: 68,98 m. * ayollar: 76,76 m. (2009-yil sharhi) [[Fayl:Colombia-demography.png|thumb|Kolumbiya aholisining oʻzgarishi]] '''15 yoshdan oshganlarning savodxonligi:''' * umumiy: 90,4 % * erkaklar: 90,1 % * ayollar: 90,7 % (2005-yil aholini roʻyxatga olish) '''Immigratsiya indeksi''' (mamlakatga koʻchib kelganlar va yil davomida koʻchib kelganlar oʻrtasidagi farq): −0,26 immigrant / 1000 aholi. (Sharh 2009) == Havolalar == <references /> * [[Turkum:Kolumbiya]] a2s2ikw40j4p758wnp6ribzoy46j6pv Marina Xmelevskaya 0 721016 2726011 2692867 2022-07-30T19:11:22Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Marina Sergeyevna Xmelevskaya''' ([[1990-yil]] [[30-iyul]]da tugʻilgan) — uzoq masofalarga va marafonlarga ixtisoslashgan [[oʻzbek]] [[Yengil atletika|sportchisi]], Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosi. 2016-yilda u [[2016-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari]]da ishtirok etdi.<ref name="Bio">{{veb manbasi |url=https://www.rio2016.com/en/athlete/marina-hmelevskaya |sarlavha=Marina Hmelevskaya |kirish sanasi=15-avgust 2016-yil |work=Rio 2016 |arxiv-sana=2016-11-25 |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20161125204758/https://www.rio2016.com/en/athlete/marina-hmelevskaya |archive-date=2016-11-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161125204758/https://www.rio2016.com/en/athlete/marina-hmelevskaya }}</ref> == Karyera == 2014-yilda [[Dushanbe|Dushanbe shahrida]] ([[Tojikiston]]) boʻlib oʻtgan Xalqaro yarim marafonda 1:18:12 hisobida toʻrtinchi oʻrinni egalladi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://tajikta.tj/ru/news/v-tadzhikistane-sredi-pobediteley-polumarafona-v-chest-dnya-stolitsy-tadzhikov-ne-okazalos|sarlavha=В Таджикистане среди победителей полумарафона в честь Дня столицы таджиков не оказалось|work=tajikta.tj|kirish sanasi=2021-08-07}}</ref><ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://podrobno.uz:443/cat/sport/marafon-v-duwanbe/|sarlavha=Узбекские легкоатлеты завоевали золото и серебро на полумарафоне в Душанбе|work=Podrobno.uz|kirish sanasi=2021-08-07}}</ref>. 2015-yilda u Berlin marafonida qatnashib, 2:38:36 hisobida 26-oʻrinni egalladi va [[Rio-de-Janeyro|Rio-da-Janeyroda]] ([[Braziliya]]) yozgi Olimpiya oʻyinlari standartini yakunladi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://uznews.uz/ru/article/287/|sarlavha=Легкоатлетка из Узбекистана завоевала лицензию на Олимпийские игры 2016|work=https://uznews.uz|kirish sanasi=2021-08-07}}</ref>. Oʻsha yili Dushanbeda boʻlib oʻtgan Xalqaro yarim marafonda 1:16,09 natija bilan ikkinchi oʻrinni egalladi<ref name=":0">{{veb manbasi|url=https://uzathletics.uz/hmelevskaya-marina|sarlavha=Хмелевская Марина|work=uzathletics.uz|kirish sanasi=2021-08-07}}</ref>. 2016-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida marafon boʻyicha u 2:45:06 natija bilan atigi 77-oʻrinni egalladi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.rio2016.com/en/athletics-womens-marathon|sarlavha=Women's Marathon Schedule & Results – Olympic Athletics|work=web.archive.org|sana=2016-08-26|kirish sanasi=2021-08-07|archive-date=2016-08-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20160826181030/https://www.rio2016.com/en/athletics-womens-marathon}}</ref>. 2017-yilda [[Nur-Sulton|Ostona]] ([[Qozogʻiston|Qozogʻiston]]) shahrida oʻtkazilgan xalqaro marafonda 2:37:51 natija bilan kumush medalni qoʻlga kiritdi.<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=http://sport.ziyonet.uz/ru/news/view?id=856|sarlavha=Наши легкоатлеты - победители Марафона в Астане|work=sport.ziyonet.uz|kirish sanasi=2021-08-07}}</ref> Oʻsha yili Dongguanda ([[Xitoy]]) boʻlib oʻtgan marafon boʻyicha Osiyo chempionatida u 2:39:52<ref name=":0"/> hisobida yettinchi oʻrinni egalladi. 2018-yilda [[Mayami|Mayamida]] ([[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]) oʻtkazilgan Xalqaro yarim marafonda u 1:19:51 natija bilan uchinchi oʻrinni egalladi. [[Atlanta]] marafonida (AQSh) u 2:52:31 natija bilan birinchi oʻrinni egalladi. Dushanbe shahrida (Tojikiston) oʻtkazilgan xalqaro yarim marafonda 1:16:05 natija bilan u yana ikkinchi boʻldi. 2019-yilda Samarqand yarim marafonida uchinchi, [[Olmaota]]da ([[Qozogʻiston|Qozogʻiston]]) oʻtkazilgan marafonda 2:45:44 hisobida ikkinchi oʻrinni egalladi. 2020-yilda Samarqand yarim marafonida 1:14:03 soat natija bilan ikkinchi oʻrinni egalladi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://themag.uz/post/samarkand-half-marathon-v-cifrah-kak-proshel-blagotvoritelnyj-zabeg|sarlavha=Samarkand Half Marathon в цифрах: как прошел благотворительный забег • TheMag.uz|muallif=nasiba|work=TheMag.uz|sana=2020-11-04|kirish sanasi=2021-08-07}}</ref>. Oʻsha yili II Toshkent xalqaro marafonida ham 2:30:39 natija bilan ikkinchi oʻrinni egalladi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://www.gazeta.uz/ru/2020/12/11/marathon/|sarlavha=Бегуны завоевали две лицензии и установили три рекорда на Втором Ташкентском международном марафоне|work=Газета.uz|sana=2020-12-11|kirish sanasi=2021-08-07}}</ref>. 2021-yili III Toshkent xalqaro marafonida 2:36:29 natija bilan atigi toʻrtinchi oʻrinni egallagan edi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.worldathletics.org/athletes/uzbekistan/marina-hmelevskaya-14325016|sarlavha=Marina HMELEVSKAYA {{!}} Profile {{!}} World Athletics|work=www.worldathletics.org|kirish sanasi=2021-08-07}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Tashqi havolalar}} [[Turkum:Fargʻonada tugʻilganlar]] [[Turkum:Kishilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1990-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:30-iyulda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston yengil atletikachilari]] 33xnqhkzurq9mnfz476c3f0vj837fi0 Ratchet & Clank 2 0 721402 2726580 2562817 2022-07-31T09:49:42Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Video oʻyin | nomi = Ratchet & Clank 2 | tasvir = | izoh = | developer = [[Insomniac Games]] | publisher = [[Sony Computer Entertainment]] | director = | producer = | designer = [[Brian Allgeier]] | programmer = Alexander Hastings<br />Brian Hastings | artist = John Fiorito | composer = [[David Bergeaud]]<br />Niels Bye Nielsen | series = ''[[Ratchet & Clank]]'' | platforms = [[PlayStation 2]] | released = {{vgrelease|NA|2003-yil 11-noyabr|Yevropa Ittifoqi|2003-yil 21-noyabr|AUS|2003-yil}} | genre = Platformer | modes = Bir oʻyinchi }} '''''Ratchet & Clank 2''''' ('''''Ratchet & Clank: Going Commando''''') [[2003-yil]]i chiqarilgan [[3D]] [[platformer]] janridagi [[video oʻyin]] boʻlib, [[Insomniac Games]] shirkati tomonidan ishlab chiqarilgan va [[Sony Computer Entertainment]] tomonidan nashr etilgan. [[PlayStation 2]] uchun moʻljallangan. ''[[Ratchet & Clank]]'' video oʻyinlar franshizasining ikkinchisidir. Oʻyin ikki qahramonning fazo boʻylab qilgan sarguzashtlari haqida hikoya qiladi: Ratchet — [[koinot]]dagi Lombax turining soʻnggi vakillaridan biri — va Clank — kichik [[robot]] va koʻplab texnik xususiyatlarga ega va yaxshigina [[yumor]] tuygʻusiga sohib Ratchetning doʻsti. 2007-yil 30-iyun holatiga koʻra, ushbu video oʻyin umumjahon boʻylab deyarli 3 million nusxada sotildi.<ref>{{web manbasi|url=https://www.newspapers.com/clip/85184768/|title=Sitting out merger-go-round|newspaper=Los Angeles Times|page=29|date=26-noyabr 2007-yil|access-date=28-avgust 2021-yil|via=Newspapers.com}}</ref> == Reyting == {{Video game reviews |MC = 90/100<ref name="metacritic"/> |1UP = A<ref name="1up"/> |EuroG = 9/10<ref name="eurogamer"/> |GI = 9.5/10<ref name="gameinformer"/> |GamePro = {{Rating| 4.5| 5}}<ref name="gamepro"/> |GSpot = 8.8/10<ref name="gamespot"/> |GSpy = {{Rating|4|5}}<ref name="gamespy"/> |GameZone = 9.4/10<ref name="gamezone"/> |IGN = 9.4/10<ref name="ign"/> |award1Pub = [[IGN]] |award1 = Hamma vaqtlarning top 25 PS2 oʻyinlari (11-)<ref name="igntop25"/> |award2Pub = [[IGN]] |award2 = Oy oʻyini (2003-yil noyabr)<ref name="igngameofthemonth"/> }} ''Ratchet & Clank 2'' video oʻyin [[tanqidchi]]lari tomonidan ijobiy baholandi. {{clear}} == Manbalar == {{manbalar|refs= <ref name="metacritic">{{web manbasi| url=http://www.metacritic.com/games/platforms/ps2/ratchetandclankgoingcommando| title=''Ratchet & Clank: Going Commando'' PS2| work=[[Metacritic]]| publisher=CBS Interactive| access-date=18-iyun 2009-yil| archive-url=https://www.webcitation.org/5hmIow2hY?url=http://www.metacritic.com/games/platforms/ps2/ratchetandclankgoingcommando| archive-date=24-iyun 2009-yil| url-status=dead}}</ref> <ref name="1up">{{web manbasi| url=http://www.1up.com/do/reviewPage?cId=3112012&p=2&sec=REVIEWS| title=''Ratchet & Clank: Going Commando'' (PS2)| author=1UP Staff| work=1UP.com| publisher=UGO Entertainment| date=9-may 2004-yil| access-date=18-iyun 2009-yil| archive-url=https://www.webcitation.org/5hmJt6ZBv?url=http://www.1up.com/do/reviewPage?cId=3112012&p=2&sec=REVIEWS| archive-date=24-iyun 2009-yil| url-status=dead}} {{Webarxiv|url=https://www.webcitation.org/5hmJt6ZBv?url=http://www.1up.com/do/reviewPage?cId=3112012 |date=2009-06-24 }}</ref> <ref name="eurogamer">{{web manbasi| url=http://www.eurogamer.net/articles/r_ratchetandclank2_ps2| title=''Ratchet & Clank 2: Locked & Loaded''| last=Bramwell| first=Tom| publisher=Eurogamer| date=12-noyabr 2003-yil| access-date=18-iyun 2009-yil| archive-url=https://www.webcitation.org/5hm6P8COK?url=http://www.eurogamer.net/articles/r_ratchetandclank2_ps2| archive-date=24-iyun 2009-yil| url-status=dead}}</ref> <ref name="gameinformer">{{jurnal manbasi| journal=Game Informer| url=http://www.gameinformer.com/NR/exeres/A400A13A-7D0B-4431-9570-99325467A07B.htm| title=''Ratchet & Clank: Going Commando''| last=Reiner| first=Andrew| author2=McNamara, Andy| publisher=Game Informer Magazine| date=December 2003| access-date=18-iyun 2009-yil| archive-url=https://www.webcitation.org/5hm73ecFk?url=http://www.gameinformer.com/NR/exeres/A400A13A-7D0B-4431-9570-99325467A07B.htm| archive-date=24-iyun 2009-yil| url-status=dead}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20081206002511/http://www.gameinformer.com/NR/exeres/A400A13A-7D0B-4431-9570-99325467A07B.htm |date=2008-12-06 }}</ref> <ref name="gamepro">{{web manbasi| url=http://www.gamepro.com/article/reviews/31677/ratchet-clank-going-commando/| title=''Ratchet & Clank: Going Commando''| last=Dingo| first=Star| work=GamePro| publisher=IDG Entertainment| date=11-noyabr 2003-yil| access-date=19-iyun 2009-yil| archive-url=https://www.webcitation.org/5hmRN8Tnx?url=http://www.gamepro.com/article/reviews/31677/ratchet-clank-going-commando/| archive-date=24-iyun 2009-yil| url-status=dead}} {{Webarxiv|url=https://www.webcitation.org/5hmRN8Tnx?url=http://www.gamepro.com/article/reviews/31677/ratchet-clank-going-commando/ |date=2009-06-24 }}</ref> <ref name="gamespot">{{web manbasi| url=http://www.gamespot.com/ps2/action/ratchetandclank2/review.html?om_act=convert&om_clk=gssummary&tag=summary;read-review| title=''Ratchet & Clank: Going Commando'' Review| last=Gerstmann| first=Jeff| work=GameSpot| publisher=CBS Interactive| date=11-noyabr 2003-yil| access-date=19-iyun 2009-yil| archive-url=https://www.webcitation.org/5hmRPWFEx?url=http://www.gamespot.com/ps2/action/ratchetandclank2/review.html?om_act=convert&om_clk=gssummary&tag=summary;read-review| archive-date=24-iyun 2009-yil| url-status=dead}} {{Webarxiv|url=https://www.webcitation.org/5hmRPWFEx?url=http://www.gamespot.com/ps2/action/ratchetandclank2/review.html?om_act=convert&om_clk=gssummary&tag=summary;read-review |date=2009-06-24 }}</ref> <ref name="gamespy">{{web manbasi| url=http://ps2.gamespy.com/playstation-2/ratchet-and-clank-going-commando/6353p1.html| title=''Ratchet & Clank: Going Commando ''| last=Turner| first=Benjamin| work=GameSpy| publisher=IGN Entertainment| date=12-noyabr 2003-yil| access-date=19-iyun 2009-yil| archive-url=https://www.webcitation.org/5hmRRC8uG?url=http://ps2.gamespy.com/playstation-2/ratchet-and-clank-going-commando/6353p1.html| archive-date=24-iyun 2009-yil| url-status=dead}} {{webarxiv|format=addlpages|date=24-iyun 2009-yil|url=https://www.webcitation.org/5hmRRqkUo?url=http://ps2.gamespy.com/playstation-2/ratchet-and-clank-going-commando/6353p2.html|title=Page 2}}</ref> <ref name="gamezone">{{web manbasi| url=http://ps2.gamezone.com/gzreviews/r22001.htm| title=''Ratchet & Clank: Going Commando'' Review| last=McElfish| first=Carlos| work=GameZone| publisher=GameZone Online| date=21-noyabr 2003-yil| access-date=19-iyun 2009-yil| archive-url=https://www.webcitation.org/5hmRXMQGR?url=http://ps2.gamezone.com/gzreviews/r22001.htm| archive-date=24-iyun 2009-yil| url-status=dead}} {{Webarxiv|url=https://www.webcitation.org/5hmRXMQGR?url=http://ps2.gamezone.com/gzreviews/r22001.htm |date=2009-06-24 }}</ref> <ref name="ign">{{web manbasi| url=http://ps2.ign.com/articles/458/458896p1.html| title=''Ratchet and Clank Going Commando''| last=Perry| first=Douglass C.| publisher=IGN Entertainment| date=11-noyabr 2003-yil| access-date=19-iyun 2009-yil| archive-url=https://www.webcitation.org/5hmRwcbFs?url=http://ps2.ign.com/articles/458/458896p1.html| archive-date=24-iyun 2009-yil| url-status=dead}} {{webarxiv |format=addlpages |date=24-iyun 2009-yil |url=https://www.webcitation.org/5hmRwwXBa?url=http://ps2.ign.com/articles/458/458896p2.html |title=Page 2 |url2=https://www.webcitation.org/5hmRx8Q1E?url=http://ps2.ign.com/articles/458/458896p3.html |date2=2009-06-24 |url3=https://www.webcitation.org/5hmRxLAxp?url=http://ps2.ign.com/articles/458/458896p4.html|date3=2009-06-24|url4=https://www.webcitation.org/5hmRxXLhd?url=http://ps2.ign.com/articles/458/458896p5.html|date4=2009-06-24|title2=Page 3|title3=Page 4|title4=Page 5}}</ref> <ref name="igntop25">{{web manbasi| url=http://ps2.ign.com/articles/772/772296p1.html| title=The Top 25 PS2 Games of All Time| author=IGN PlayStation Team| publisher=IGN Entertainment| date=16-mart 2007-yil| access-date=19-iyun 2009-yil| archive-url=https://www.webcitation.org/5hmRaf1Am?url=http://ps2.ign.com/articles/772/772296p1.html| archive-date=24-iyun 2009-yil| url-status=dead}} {{webarxiv|format=addlpages|date=24-iyun 2009-yil|url=https://www.webcitation.org/5hmRbewqb?url=http://ps2.ign.com/articles/772/772296p2.html|url2=https://www.webcitation.org/5hmRcFVuF?url=http://ps2.ign.com/articles/772/772296p3.html |date2=2009-06-24 |title=Page 2|title2=Page 3}}</ref> <ref name="igngameofthemonth">{{web manbasi| url=http://ps2.ign.com/articles/442/442331p1.html| title=Game of the Month: November 2003| author=IGNPS2| publisher=IGN Entertainment| date=26-noyabr 2003-yil| access-date=19-iyun 2009-yil| archive-url=https://www.webcitation.org/5hmRZRkhj?url=http://ps2.ign.com/articles/442/442331p1.html| archive-date=24-iyun 2009-yil| url-status=dead}} {{Webarxiv|url=https://www.webcitation.org/5hmRZRkhj?url=http://ps2.ign.com/articles/442/442331p1.html |date=2009-06-24 }}</ref> }} == Havolalar == * {{Rasmiy sayt|https://www.insomniacgames.com/games/ratchet-clank-going-commando/}} {{ref-en}} * [https://www.mobygames.com/game/ratchet-clank-going-commando ''Ratchet & Clank 2''] MobyGames saytida {{ref-en}} {{Tashqi havolalar}} [[Turkum:Video oʻyinlar]] [[Turkum:Ratchet & Clank]] {{videogame-stub}} 4vgz43433hs58zhrbrz28f5hzhyrnf4 CAC 40 0 721522 2726519 2497180 2022-07-31T09:09:42Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''CAC 40''' (Cotation Assistée en Continu) [[Fransiya]]ning eng muhim [[Fond birjasi|fond]] indeksi hisoblanadi. Indeksning boshlangʻich qiymati-1000 punkt-1987-yil 31-dekabrda belgilangan.<ref>{{Web manbasi|title=CAC 40 index profile|url=http://www.euronext.com/editorial/wide/editorial-2667-EN-FR0003500008.html?selectedMep=1|access-date=2022-02-22|website=euronext.com|archive-date=2007-12-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20071209130116/http://www.euronext.com/editorial/wide/editorial-2667-EN-FR0003500008.html?selectedMep=1}}</ref> == Indeksni hisoblash == Indeks aksiyalari Euronext Paris fond birjasida savdo qilinadigan 40 ta eng yirik kompaniyaning kapitallashuv asosidagi aksiyalari bahosining oʻrtacha arifmetik koʻrsatkichi sifatida hisoblanadi. Qirqta kompaniyaning har biri bozorda mavjud boʻlgan qimmatli qogʻozlar qiymatiga qarab oʻlchanadigan oʻz indeksiga ega. Ogʻirliklar kompaniyadan kompaniyaga uning erkin kapitallashuviga qarab farq qiladi. Oʻlchash vaqtida kompaniya CAC 40da maksimal ogʻirligi 15% gacha qisqartiriladi.<ref>{{Web manbasi|title=Rules for the CAC 40® index|url=http://www.euronext.com/fic/000/050/871/508718.pdf|access-date=2022-02-22|website=euronext.com|archive-date=2011-06-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20110616051936/http://www.euronext.com/fic/000/050/871/508718.pdf}}</ref> 2003-yil 1-dekabrdan boshlab kapitallashuvni hisoblashda faqat erkin muomaladagi aksiyalar hisobga olinadi.<ref>{{Web manbasi|title=Le CAC 40, qu’est-ce que c’est?|url=https://www.lafinancepourtous.com/decryptages/marches-financiers/acteurs-de-la-finance/bourse/le-cac-40/le-cac-40-qu-est-ce-que-c-est/|access-date=2022-02-22|website=lafinancepourtous.com}}</ref> Indeks birjaning ish kunlarida har 30 soniyada Markaziy Yevropa vaqti bilan 9:00 dan 17:30 gacha hisoblanadi.<ref>{{Web manbasi|title=Trading indices|url=https://comparebrokers.co/compare/trading-indices/|access-date=2022-02-22|website=comparebrokers.co}}</ref> == Tanlov mezonlari == CAC 40 tarkibi har chorakda, Conseilcientifique des Indeces (CSI) ekspertlar qoʻmitasi tomonidan yangilab turiladi. Oʻzgarishlar har doim mart, iyun, sentabr va dekabr oylarining uchinchi juma kunlarida kuchga kiradi. Har yili sentabr oyida erkin oʻzgaruvchan aksiyalar soni qayta koʻrib chiqiladi.<ref>{{Web manbasi|title=CAC 40: comment le conseil des indices choisit les heureux élus|url=https://business.lesechos.fr/directions-financieres/financement-et-operations/introduction-en-bourse/0202982889548-cac-40-comment-le-conseil-des-indices-choisit-les-heureux-elus-8852.php#Xtor=AD-6000|access-date=2022-02-22|website=business.lesechos.fr}}</ref><ref>{{Web manbasi|title=Le Conseil scientifique des indices, grand manitou du CAC 40 (ENCADRE)|url=https://www.lepoint.fr/bourse/le-conseil-scientifique-des-indices-grand-manitou-du-cac-40-encadre-02-09-2010-1231794_81.php |access-date=2022-02-22|website=lepoint.fr}}</ref> == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Iqtisodiyot]] 3kbvihgw7z0frja1m44tg48ryx2vscp Vikipediya:Administratorlar/Tarix 4 721593 2726611 2712004 2022-07-31T10:31:35Z Malikxan 33427 upd. wikitext text/x-wiki <!-- Based off [[m:Template:StewardsChart]] --> <timeline> ImageSize = width:1100 height:auto barincrement:25 PlotArea = right:20 left:20 top:5 bottom:60 Legend = position:bottom orientation:horizontal Colors = id:bg value:rgb(0.9,0.9,1) id:major value:black id:minor value:rgb(0.8,0.8,0.8) id:text value:black id:header value:rgb(0.6,0.6,0.9) id:htext value:white id:current value:rgb(0.5,0.9,0.5) legend:Administrator id:former value:rgb(0.8,0.8,0.8) legend:Sobiq_administrator BackgroundColors = canvas:bg TimeAxis = orientation:horizontal DateFormat = dd/mm/yyyy Period = from:01/01/2004 till:01/01/2023 ScaleMajor = gridcolor:major unit:year increment:1 start:01/01/2004 ScaleMinor = gridcolor:minor unit:month increment:1 start:01/01/2004 BarData = Bar:HAdmins Barset:SAdmins PlotData = width:15 textcolor:text bar:HAdmins color:header textcolor:htext width:20 shift:(-95,-5) fontsize:m from:01/01/2004 till:end text:"Administratorlar" barset:SAdmins shift:(5,-5) anchor:from fontsize:m color:former from:01/05/2006 till:01/04/2016 text:"[[Foydalanuvchi:Azim|Azim]]" color:former from:01/05/2006 till:01/08/2014 text:"[[Foydalanuvchi:Ismanov|Ismanov]]" color:former from:01/05/2006 till:01/04/2016 text:"[[Foydalanuvchi:Uzgen|Uzgen]]" color:current from:25/06/2007 till:end text:"[[Foydalanuvchi:Abdulla|Abdulla]]" color:former from:01/05/2012 till:01/02/2019 text:"[[Foydalanuvchi:Casual|Casual]]" color:current from:03/07/2012 till:end text:"[[Foydalanuvchi:Nataev|Nataev]]" color:current from:14/05/2013 till:end text:"[[Foydalanuvchi:Amir.Temur|Amir.Temur]]" color:current from:11/06/2013 till:end text:"[[Foydalanuvchi:Xusinboy_Bekchanov|Xusinboy_Bekchanov]]" color:current from:26/01/2015 till:end text:"[[Foydalanuvchi:Sociologist|Sociologist]]" color:former from:01/03/2016 till:01/06/2016 text:"[[Foydalanuvchi:Farzisabon|Farzisabon]]" color:current from:20/04/2016 till:end text:"[[Foydalanuvchi:Ximik1991|Ximik1991]]" color:current from:26/12/2016 till:end text:"[[Foydalanuvchi:Umarxon_III|Umarxon_III]]" color:current from:29/08/2018 till:end text:"[[Foydalanuvchi:PlanespotterA320|PlanespotterA320]]" color:current from:13/10/2019 till:end text:"[[Foydalanuvchi:Malikxan|Malikxan]]" color:current from:18/09/2020 till:end text:"[[Foydalanuvchi:Albatros777|Albatros777]]" color:current from:18/11/2021 till:end text:"[[Foydalanuvchi:Kagansky|Kagansky]]" color:current from:06/03/2022 till:end text:"[[Foydalanuvchi:Jamshid Nurkulov|Jamshid Nurkulov]]" color:current from:08/05/2022 till:end text:"[[Foydalanuvchi:Artemev Nikolay|Artemev Nikolay]]" color:current from:08/05/2022 till:end text:"[[Foydalanuvchi:Gayrat98|Gayrat98]]" color:current from:08/05/2022 till:end text:"[[Foydalanuvchi:Muxriddin.Azimov|Muxriddin.Azimov]]" color:current from:23/07/2022 till:end text:"[[Foydalanuvchi:Nataeva|Nataeva]]" barset:break at:01/01/2004 at:01/01/2004 at:01/01/2004 at:01/01/2004 color:current from:30/07/2022 till:end text:"[[Foydalanuvchi:Casual|Casual]]" </timeline> cul73rg0re5040uetzqei4wl2oaeerd Xsolla 0 722988 2726115 2549096 2022-07-30T21:54:04Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{wikify}} {{xatolar}} {{Shirkat bilgiqutisi}} '''<big>Xsolla</big>''' (2011-yilgacha — '''2pay''' ) ― bu onlayn o'yinlarda to'lovlarni qabul qilish xizmati 2005-yilda Rossiyada yaratilgan. Xsolla kompaniyasining bosh ofisi Los-Anjelesda (AQSh) joylashgan, kompaniyaning Perm va Seulda vakolatxonalari ham mavjud. Xsolla hamkorlari orasida: Steam,<ref>{{web manbasi|url=http://store.steampowered.com/news/6568 |title=News — Xsolla And Valve Announce Cash Payments to Steam in Russia |publisher=Store.steampowered.com |date=2011-10-20 |accessdate=2013-08-30}}</ref><ref>{{web manbasi|url= http://www.theverge.com/gaming/2011/10/24/2510647/valve-steam-payments-cash-kiosks-russia |title=Steam payments available through cash kiosks in Russia |publisher=The Verge |date=2011-10-20 |accessdate=2013-09-26}}</ref> Twitch.tv <ref>{{web manbasi|url= http://www.gamasutra.com/view/news/38029/Valve_Lets_Russian_Steam_Users_Pay_Cash_At_Kiosks.php |title=Valve Lets Russian Steam Users Pay Cash At Kiosks |publisher=Gamasutra |date=2011-10-20 |accessdate=2013-09-26}}</ref>, Epic Games, Gaijin, Xiaomi, Neople, Ubisoft, PUBG Corporation va boshqalar. == '''Kompaniya tarixi''' == Kompaniya 2005-yilda Aleksandr Agapitov tomonidan Perm shahrida tashkil etilgan. === Rivojlanish === 2010-yilda kompaniyaning bosh ofisi Kaliforniyaning Los-Anjeles shahriga ko'chirildi. Kompaniya o'z nomini 2Paydan Xsollaga o'zgartirdi. [[Artemiy Lebedev]]ning studiyasi tomonidan yaratilgan yangi korporativ uslub ishlab chiqildi <ref>{{web manbasi|url=https://help.twitch.tv/customer/en/portal/articles/2134815-vat-information|title=Global Methods of Payment & VAT Information|date=|accessdate=2016-04-29|archive-date=2016-05-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20160530112618/https://help.twitch.tv/customer/en/portal/articles/2134815-vat-information|deadlink=yes}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160530112618/https://help.twitch.tv/customer/en/portal/articles/2134815-vat-information |date=2016-05-30 }}</ref>. === Istiqbollari === Kompaniya direktori Aleksandr Agapitovning soʻzlariga koʻra, 2014-yilda kompaniya daromadining yarmidan koʻpi Amerika va Yevropa bozorlaridagi video oʻyinlar ishlab chiquvchilari va noshirlaridan tushgan. Xsolla Osiyo uchun ham o'z xizmatlarini faol ravishda kengaytirmoqda. 2018-yilda Xsolla ishlab chiquvchilarga o'yinlarni o'zlari chiqarishga yordam beradigan vositalar va xizmatlar to'plamini chiqardi. === Sekinlashuv va ishdan bo'shatish === 2021-yil 4-avgust kuni Xsolla 150 ga yaqin xodimini ishdan boʻshatgani ma’lum boʻldi. Kompaniyaning asoschisi va rahbari Aleksandr Agapitov ishdan bo'shatilgan xodimlarga xat yubordi, unda shunday deyilgan: " [[Katta hajmli maʼlumot|Katta ma'lumotlar]] jamoasi" ularning mehnat xizmatlaridagi faolligini tahlil qilib, ularni "ishlamaydigan va samarasiz" deb tan oldi. Agapitovning so'zlariga ko'ra, ishdan bo'shatishning asosiy sababi Xsolla 40 foizlik o'sishni to'xtatgan. Agapitov tanlagan ishdan bo'shatish usuli ijtimoiy tarmoqlar foydalanuvchilari va HR mutaxassislarini g'azablantirdi.<ref name="meduza.io">https://meduza.io/feature/2021/08/05/150-rabotnikov-kompanii-xsolla-uznali-ob-uvolnenii-potomu-chto-big-data-pokazala-ih-nevovlechennost-chto-proizoshlo-potom</ref> == '''Global qamrov''' == Kompaniyaning hamkorlari butun dunyo bo'ylab 2000 dan ortiq dasturchilardir <ref name="meduza.io"/>, ular bilan kompaniya Shimoliy Amerika, Yevropa, Osiyo, Rossiya va MDH mamlakatlarida 1100 dan ortiq o'yinlar ustida ishlaydi.<ref>{{yangiliklar manbasi|title=Colossal $8 million global campaign for game developers makes history|url=https://www.campaignlive.com/article/colossal-8-million-global-campaign-game-developers-makes-history/1466393|accessdate=2018-08-22}}</ref> Kompaniya 130 xil valyutada 700 dan ortiq toʻlov usullarini qoʻllab-quvvatlaydi va 200 dan ortiq mamlakatlarda 20 tilda xizmatlar koʻrsatadi. Kompaniyaning mahsulotlari sizga filiallar va ta'sir o'tkazuvchilar uchun dasturlarni boshqarish, o'yinchilarni jalb qilish uchun o'z [[Vebsayt|veb-saytlaringizni]] yaratish, virtual va jismoniy tovarlarni bitta do'kon orqali sotish, foydalanuvchini tezkor autentifikatsiya qilish uchun mintaqaviy usullarni taqdim etish, [[Axborot|kontentni]] etkazib berish tezligi va narxini nazorat qilish imkonini beradi. Kompaniya yangi to'lov tizimlarini (Skrill,<ref>{{web manbasi|url=http://xsolla.com/press-center/ukraine|title=Xsolla Focuses On Ukrainian Online Gaming Payments' Market — Xsolla|date=2013-12-02|accessdate=2018-08-22|archive-date=2013-12-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20131202224734/http://xsolla.com/press-center/ukraine}}</ref> SafetyPay, Centili, va boshqalarni) qo'shish orqali kengaymoqda. d. ) va butun dunyo boʻylab video oʻyinlar ishlab chiquvchilari va noshirlari bilan shartnomalar imzolash orqali (Valve,<ref>[http://www.gamer.ru/everything/xsolla-i-valve-anonsirovali-platezhnuyu-sistemu-dlya-steam-v-rossii Xsolla и Valve uchun toʻlov tizimini eʼlon qildi Steam Rossiyada]</ref> Ubisoft, PUBG Corporation va Epic Games). == '''Manbalar''' == {{Manbalar}} == Havolalar == * [http://xsolla.com/ Xsolla rasmiy sayti] baj28l8xwqd2xscqgp1y78lbi6y1gd4 Manikuagan (krater) 0 723405 2725993 2571568 2022-07-30T18:52:17Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:STS009 Manicouagan.jpg|thumb]]{{Maʼnolari|Manikuagan (maʼnolari)}}'''Manikuagan krateri''' [[Kanada]]ning [[Quebec (provinsiya)|Kvebek]] viloyati markaziy qismidagi zarba krateri boʻlib, diametri 5&nbsp;km boʻlgan [[asteroid]] bilan toʻqnashuv natijasida hosil boʻlgan. Asteroid zarbasi diametri taxminan 100&nbsp;km boʻlgan kraterni paydo qildi, ammo [[Choʻkindi togʻ jinslari|choʻkindi jinslarning]] [[eroziya]]si va choʻkishi natijasida koʻrinadigan oʻlcham 71&nbsp;km gacha kamaydi. Bu Yerdagi eng katta beshinchi kraterdir<ref>{{web manbasi |url = http://www.passc.net/EarthImpactDatabase/Diametersort.html |deadlink = yes |title = Earth Impact Database |accessdate = 2011-02-15 |archiveurl = https://www.webcitation.org/6HdY3QHjO?url=http://www.passc.net/EarthImpactDatabase/Diametersort.html |archivedate = 2013-06-25 }} {{Webarxiv|url=https://www.webcitation.org/6HdY3QHjO?url=http://www.passc.net/EarthImpactDatabase/Diametersort.html |date=2013-06-25 }}</ref>. Bobil togʻi ("Bobil") kraterning markaziy choʻqqisi ekanligi taxmin qilinadi. Kraterda hozirda Manikuagan suv ombori joylashgan. M. S. Markov va V. S. Fedorovskiylar Manikuagan krateri paydo boʻlganda 10<sup>23</sup> [[Joul|J]] energiya ajralib chiqqanligini va 1000&nbsp;km <sup>3</sup> togʻ jinslari eriganligini koʻrsatdilar<ref>{{книга|автор=Кац Я.Г., Полетаев А.И., Сулиди-Кондратьев Е.Д.|заглавие=Кольцевые структуры лика планеты|серия=Новое в жизни, науке, технике. Серия «Науки о Земле»; № 5, 1989|страницы=22|год=1989|место=М.|издательство=[[Знание (издательство, Москва)|Знание]]|ссылка=http://www.meteorite.narod.ru/proba/stati/stati40.htm}}</ref>. Oxirgi tadqiqotlar shuni koʻrsatdiki, toʻqnashuv natijasida erigan jinslar 214 ± 1 million yoshda. Shunday qilib, bu toʻqnashuv [[Trias sistemasi|Trias davri]] tugashidan 13 ± 1 million yil oldin sodir boʻlgan (zamonaviy shkala boʻyicha 201,3 ± 0,2 million yil oldin<ref name="ISC_2012">[https://stratigraphy.org/icschart/ChronostratChart2012.pdf ''Международная стратиграфическая шкала'' (версия за август 2012)] на сайте Международной комиссии по стратиграфии</ref>) va trias-yura davrining yoʻqolishiga sabab boʻlishi mumkin emas edi<ref>{{статья|заглавие=Did the Manicougan impact trigger end-of-Triassic mass extinction?|издание=Geology|том=20|страницы=51.54|doi=10.1130/0091-7613(1992)020<0051:DTMITE>2.3.CO;2|bibcode=1992Geo....20...51H|язык=en|тип=journal|автор=Hodych, J. P.; G. R. Dunning|год=1992|nodot=1}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20131020101919/http://ottawa-rasc.ca/wiki/index.php?title=Odale-Articles-Manicouagan Manikuagan tuzilishini havodan o'rganish, fotosurat]{{En icon}} [[Turkum:Geography of Quebec]] [[Turkum:Triassic period]] ay69mt9zfcazta7zlrw6y228eq0x68x Muqobil investitsiyalar 0 723524 2726135 2528366 2022-07-30T22:35:18Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:1930_Packard_840_Grand_Tourer.jpg|thumb|200x200px| Pranlal Bhogilal kolleksiyasidan nodir avtomobil, Katwada, [[Hindiston]].]] '''Muqobil investitsiyalar''' — uzoq muddatda foyda olish maqsadida klassik boʻlmagan aktivlarga kiritilgan [[investitsiya]]lar. Ushbu atama erkin boʻlib, [[Sharob|vino]], [[sanʼat]], antiqa buyumlar, [[tanga]]lar, [[Pochta markasi|markalar]]<ref>{{yangiliklar manbasi|accessdate=2020-03-06|first=John|last=Greenwood|date=2008-10-06|id=0307-1235|title=First class returns for alternative investments|url=https://www.telegraph.co.uk/finance/personalfinance/investing/3144943/First-class-returns-for-alternative-investments.html}}</ref> qadimiy avtomobillar kabi turli investitsiyalarni, shuningdek, koʻchmas mulk, muammoli qimmatli qogʻozlar, venchur kapitali, film ishlab chiqarish, shuningdek [[kriptovalyuta]]lar kabi moliyaviy aktivlarni oʻz ichiga olishi mumkin. Muqobil investitsiyalar anʼanaviy investitsiyalarga qarama-qarshi tushuncha sanaladi. == Xususiyatlari == Muqobil investitsiyalar baʼzi hollarda moliyaviy xavfni kamaytirish uchun investitsiya portfelini diversifikatsiya qilish maqsadida ham ishlatiladi. Ushbu turdagi investitsiyalarning baʼzi xususiyatlari quyidagilardan iborat: * Anʼanaviy moliyaviy investitsiyalar bilan past korrelyatsiya ; * Baʼzi hollarda, aktivning qiymatini toʻgʻri aniqlashning imkonsizligi; * Muqobil investitsiyalar nisbatan [[Likvidlilik|likvid]] boʻlishi mumkin; * Daromadlilikni oldindan aytish yoki prognoz qilish qiyinligi. == Likvid muqobil investitsiyalar == Likvid muqobil investitsiyalar — bu kundalik [[Likvidlilik|likvidlikni]] taʼminlovchi muqobil investitsiyalardir. Likvid muqobil investitsiyalar [[Yalpi ichki mahsulot|YaIM]] oʻsishidan qatʼiy nazar daromad keltirishi, tizimli bozor xavfidan himoyalangan va yangi tizimli xavfni yaratish uchun juda kichik boʻlishi kerak<ref name=":2">{{web manbasi|url=http://adventalternatives.com/defining-liquid-alternative|title=The Definition of A Liquid Alternative|website=Advent Alternatives|accessdate=7-yanvar 2017-yil|archive-date=2015-01-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20150119073211/http://adventalternatives.com/defining-liquid-alternative}}</ref>. Xedj-fondlarni likvid muqobil investitsiyalar sifatida tasniflash mumkin. Garchi anʼanaviy xedj-fondlarda likvidlik boʻyicha cheklovlari uchrashi mumkin boʻlsa-da, „likvid muqobil investitsiyalar“ atamasi odatda uzoq muddatli/qisqa muddatli kapital investitsiyalar kabi xedj fondi strategiyalaridan foydalanadigan roʻyxatdan oʻtgan investitsion fondlarga murojaat qilish uchun ishlatiladi<ref name=":0">{{web manbasi|lang=|url=http://wealthmanagement.com/impact-2014/drowning-liquid-alts|title=Drowning in Liquid Alts {{!}} IMPACT 2014 content from WealthManagement.com|author=|website=|date=30-mart 2015-yil|publisher=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150330223225/http://wealthmanagement.com/impact-2014/drowning-liquid-alts|archivedate=30-mart 2015-yil|access-date=16-iyun 2016-yil}}</ref>. === AQSHda === Likvid muqobil investitsiyalar [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQShda]] 2000-yillarning oxirida — bunday aktivlar 2010-yildagi 124 milliard dollardan 2014-yilda 310 milliard dollarga oshganda mashhurlikka erishgan. == Manbalar == {{Manbalar}} lp10hh6qv8if3s684uvmmpte4a7z87z Adeleyd (daryo) 0 723530 2725421 2606134 2022-07-30T12:26:24Z Akhmadjon Odilov 68082 wikitext text/x-wiki {{xatolar}} {{Daryo bilgiqutisi}} '''Adeleyd''' ({{Lang-en|Adelaide River}}) — [[Avstraliya]]da kema qatnovi mavjud boʻlgan daryo hisoblanib, mamlakatning shimoliy hududi orqali oqib oʻtadi va [[Darvin]] shahridan 50 km shimoli-sharqda [[Timor dengizi]]ga quyiladi<ref>{{web manbasi|url=http://au.totaltravel.yahoo.com/destinations/destination/australia/nt/topend/darwin/adelaide-river/|deadlink=yes|title=Adelaide River, Northern Territory Australia|first=|last=|website=Totaltravel|year=2011 [last update]|accessdate=|archiveurl=https://www.webcitation.org/6CaT4f7OG?url=http://au.totaltravel.yahoo.com/destinations/destination/australia/nt/topend/darwin/adelaide-river/|archivedate=2012-12-01}} {{Webarxiv|url=https://www.webcitation.org/6CaT4f7OG?url=http://au.totaltravel.yahoo.com/destinations/destination/australia/nt/topend/darwin/adelaide-river/ |date=2012-12-01 }}</ref>. Uning uzunligi — 180&nbsp;km. tashkil etadi<ref>Steve Parish: ''Australian Touring Atlas''. Steve Parish Publishing, Archerfield QLD 2007. ISBN 978-1-74193-232-4. S. 95</ref>. U ikki daryoning qoʻshilishidan hosil boʻlgan. Manbaning balandligi 149 m. mutlaq balandlik<ref name="bonzle">{{web manbasi|author = |url = http://maps.bonzle.com/c/a?a=p&cmd=sp&zix=r&p=210361&st=&s=Adelaide%20River&pg=1&m=0&wnb=91772837&c=1&x=135.05007&y=-14.26711&w=119305&mpsec=0 |title = ''Map of Adelaide River, NT''. Bonzle.com |lang = |website = maps.bonzle.com |date = |accessdate = 2019-07-28 |deadlink = no}}</ref>. Adeleyd daryosida kichik Adeleyd-River nomli kichik shaharcha mavjud. Adeleyd daryosi Jon Lort Stoks va L. R. Fitsmoris tomonidan, 1839-yilda ''"Beagle"'' kemasida Shimoliy hudud qirgʻoqlarini oʻrganish boʻyicha tadqiqot oʻtkazish paytida kashf etilgan<ref name="gutenberg">{{web manbasi|author = |url = http://www.gutenberg.org/files/12115/12115.txt |title = Дневник Джона Лорта Стокса. |lang = en |website = www.gutenberg.org |date = |accessdate = 2019-07-28 |deadlink = no}}</ref>. Sayohatchilar daryoni Britaniya qiroli Uilyam IV ning rafiqasi Adelaid Saksen-Mayningen sharafiga nomlashgan. Keyinchalik, 1862-yilda Jon Makdouell Styuart tomonidan daryo qayta oʻrganilgan ({{Lang-en|John McDouall Stuart}})<ref name="adelaide">{{web manbasi |url = http://etext.library.adelaide.edu.au/s/stuart/john_mcdouall/journals/chapter6.html |deadlink = yes |title = Журнал Джона Мак-Дональ Стюарта. |lang = en |archiveurl = https://web.archive.org/web/20080917160254/http://etext.library.adelaide.edu.au/s/stuart/john_mcdouall/journals/chapter6.html |archivedate = 2008-09-17 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080917160254/http://etext.library.adelaide.edu.au/s/stuart/john_mcdouall/journals/chapter6.html |date=2008-09-17 }}</ref>. Tuproqning unumdorligi yuqori boʻlganligi sababli, 1881-yilda koʻchmanchilar sugʻoriladigan dehqonchilikka oʻtib, [[qahva]], shakarqamish, [[kauchuk]] yetishtirishga harakat qilishdi. Biroq, 1886-yildagi ogʻir iqlim sharoiti tufayli ushbu hudud tashlab ketilgan. 1954-yilda [[Sholi|guruch]] yetishtirishga urinib koʻrishdi, ammo barcha harakatlar muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Daryo subekvatorial zonada joylashganligi sababli, unda ikki mavsum mavjud: quruq va nam. Quruq mavsumda u yuqori oqimlarda quriydi va quyi oqimlarda sayoz boʻladi. Va aksincha — nam mavsumda tropik yomgʻir tufayli quyiladi. == Manbalar == {{manbalar}} == Adabiyot == * Adelaida, reka // Ensiklopedicheskiy slovar Brokgauza i Yefrona : v 86 t. (82 t. i 4 dop.). — SPb., 1890—1907. 14jicefbvzd9e1yppv0azp4tlo3urq9 Vuzetka 0 724021 2726073 2596401 2022-07-30T20:28:07Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Vuzetka''' ({{lang-pl|wuzetka}}) — [[Varshava]]dan kelib chiqqan qaymoqli [[shokolad]]li [[biskvit]] va qaymoqli tort. Uning nomi, ehtimol Varshava Sharqiy-Gʻarbiy viyadukidan (Trasa WZ) kelib chiqqan boʻlib, yonida qandolatchilik doʻkoni joylashgan. Ushbu qandolatchilik do`koni birinchi marta 1940-yillarning oxirida shirinliklarni sotishni boshlagan. Varshava oshxonasi uchun anʼanaviy shirinlik, faqat Varshavadagi kafe va restoranlar dasturxoniga tortiladii, ammo tez orada u butun [[Polsha]]da sevimli uy shirinligiga aylandi. Vuzette — qayta tiklangan Varshavaning ramzi<ref>[https://www.bestprivateguides.com/articles/sladkie-simvoli-polshi-art-555.php Sladkie simvoli Polshi]</ref>. == Tarix == [[Desert|Shirin]]lik 1940-1950-yillar oxirida Varshavada endigina tashkil etilgan qandolatchilik doʻkonlaridan birida paydo boʻlgan. Biroq, nomining aniq kelib chiqishi bahsli. Tarixchilar va baʼzi manbalar tort, ehtimol, qandolatchilik yonida oʻtgan Varshava Sharqiy-Gʻarbiy (Trasa WZ) nomini olgan, deb extimol qilishadi<ref>{{veb manbasi|url=https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,95190,6303064,Slodka_tajemnica_warszawskiego_torcika_W_Z.html?disableRedirects=true|title=Wyborcza.pl|website=warszawa.wyborcza.pl}}</ref>. Boshqa manbalarda bu nom Varshava qandolat fabrikalari (Warszawskie Zakłady Cukiernicze) yoki „shokoladli tortlar“ (wypiek z czekolad) degan maʼnoni anglatuvchi „WZC“ qisqartmasidan kelib chiqqanligini taʼkidlaydi<ref>{{veb manbasi|url=https://wawainfo.pl/wuzetka-280920-bm-skad-nazwa-ciasta|title=Niezwykłe "wuzetki" to jeden z symboli Warszawy, lubicie? Ich historia jest zaskakująca|website=WawaINFO|access-date=2021-07-12|archive-date=2020-10-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20201030110649/https://wawainfo.pl/wuzetka-280920-bm-skad-nazwa-ciasta|deadlink=yes}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20201030110649/https://wawainfo.pl/wuzetka-280920-bm-skad-nazwa-ciasta |date=2020-10-30 }}</ref>. „Kremikli pishiriqlar“ (wypiek z kremem) qisqartmasi ham ishlatish mumkin<ref>{{veb manbasi|url=http://www.komplet.pl/artykuly/wuzetka-krolowa-warszawskich-kawiarni///|title=Wuzetka: królowa warszawskich kawiarni|website=komplet.pl/|access-date=2022-05-06|archive-date=2019-12-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20191229055726/http://www.komplet.pl/artykuly/wuzetka-krolowa-warszawskich-kawiarni///}}</ref>. Qandolat doʻkoni, ehtimol, yaqin joyda yoki Varshavaning Muranov tumanidagi Anders koʻchasi, 5-uyda joylashgan Kino Muranow binosida joylashgan boʻlishi mumkin<ref>{{veb manbasi|url=https://www.krolestwogarow.pl/2017/02/wuzetka.html|title=Wuzetka|first=Autor: królestwo|last=garów}}</ref>. == Tayyorlanishi == Ikki dona kvadratsimon shokolad, bugʻdoy uni, tuxum, shakar va kakaodan tayyorlanadi. Aralashma pechda 180&nbsp;°C daraja issiqlikda 20-30 daqiqa davomida pishiriladi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.ofeminin.pl/kuchnia/przepisy/ciasto-wz-sprawdzony-przepis-na-slynny-przysmak-z-cukierni/cpxeyx3|title=Słynna wuzetka — domowe ciasto jak z cukierni, które uratuje jesień|date=2-avgust 2018-yil|website=www.ofeminin.pl}}</ref>. Keyin pishirilgan qatlamlar punshga botiriladi. Yuqori qatlam yupqa qatlamli marmelad yoki murabbo bilan qoplanadi, soʻngra qalin shokoladli pomadka bilan qoplanadi. Magʻzi 36% koʻpirtirilgan qaymoq, shakar kukuni va jelatindan iborat<ref>{{veb manbasi|url=https://przepisyjoli.com/2014/01/ciasto-wz/|title=CIASTO WZ – NAJLEPSZY PRZEPIS |website=przepisyjoli.com}}</ref>. Tort anʼanaviy tarzda qaymoq bilan qoplanadi. == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Polsha pishiriqlar]] [[Turkum:Varshava]] f0g5x0rr7s5l35hg4qkramnjs74jepv Makmaffin 0 724111 2725976 2594043 2022-07-30T18:38:39Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Taom bilgiqutisi |nomi = Makmaffin |tasvir = McD-Egg-McMuffin.jpg }} '''Makmaffin''' — bu sendvichlari oilasiga taalluqli boʻlib, deyarli yarim asr davomida [[McDonald's]] fast-fud xalqaro tarmogʻiga tashrif buyuruvchilarga taklif qilingan (faqatgina nonushta uchun) nonushta yeguligi hisoblanadi. Tuxumli makmaffin oilasiga Benedikt tuxumiga birinchi va asosiyligi oʻziga xos oʻrindosh boʻldi (ingliz maffin, vetchina, tuxum, golland sousi). == Taomning tavsifi == Standart makmaffin AQSh va Kanadada anʼanaviy ravishda vetchina (Kanada bekoni) va Amerika pishlogʻi boʻlaklaridan iborat boʻlib, u yumaloq shaklda qovurilgan tuxum bilan birlashtiriladi. Bularning barchasi oldindan ozgina qovurib olingan va [[Sariyogʻ|sariyogʻ bilan surtilgan]] ingliz muffini bilan birga dasturxonga tortiladi<ref>{{veb manbasi|url=http://nutrition.mcdonalds.com/nutritionexchange/nutrition_ingredients.html|title=McDonald's USA — USA Core Menu Items by Ingredients|website=web.archive.org|date=2009-04-26|accessdate=2020-08-12|archive-date=2009-04-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20090426045305/http://nutrition.mcdonalds.com/nutritionexchange/nutrition_ingredients.html}}</ref><ref>{{veb manbasi|lang=ru|url=http://mcdonalds123.ru/menyu/makmaffin.html|title=МакМаффин {{!}} Vse o Makdonalds|author=McDonalds123.ru|website=|date=|publisher=|accessdate=2020-08-12}}</ref>. == Tarixi == McDonald’s tuxumli sendvich retsepti ilk bora 1972-yilda McDonald’s franshizasining egasi va tuxum Benedikt tuxumining katta muxlisi Xerbert „Xerb“ Peterson (Santa-Barbara, Kaliforniya) tomonidan taklif<ref name=":0">{{veb manbasi|lang=en|url=https://www.latimes.com/local/la-me-peterson27mar27-story.html|title=Egg McMuffin inventor Herb Peterson dies at 89|author=|website=Los Angeles Times|date=2008-03-27|publisher=|accessdate=2020-08-12}}</ref> qilingan. Peterson yangi retseptni kompaniyaning oʻsha paytdagi prezidenti Rey Krokga tomonidan taqdim etdi, u nonushta sendvichlari kontseptsiyasini yangi bozor segmentini ochish yoʻlida muhim qadamga aylangan<ref name=":0" /><ref>{{veb manbasi|lang=en|url=https://archive.org/details/grindingitoutmak00kroc_0|title=Grinding it out : Ray Kroc : Free Download, Borrow, and Streaming|website=Internet Archive|accessdate=2020-08-12}}</ref>. The Egg McMuffin vakolatli nomi ostida ushbu yegulikning birinchi rasmiy savdosi 1972-yilda Bellevilleda ([[Nyu-Jersi]] shtati) yoʻlga kiritilgan<ref name=":1">{{veb manbasi|lang=en|url=https://nationaltoday.com/national-egg-mcmuffin-day/|title=NATIONAL EGG MCMUFFIN DAY — 2-mart 2020-yil|author=|website=National Today|date=2020-03-02|publisher=|accessdate=2020-08-12}}</ref>. == Qiziqarli faktlar == * 2-mart kuni, AQShda Milliy Egg McMuffin<ref name=":1"/> kuni keng nishonlanadi == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:McDonald's]] {{stub}} me14wdjad61um8mny52xvj28ynab6m5 Molxona (novella) 0 724142 2725427 2638413 2022-07-30T12:31:44Z Akhmadjon Odilov 68082 wikitext text/x-wiki {{xatolar}} {{Kitob bilgiqutisi|Nomi=Molxona|Original nomi=Animal Farm: A Fairy Story|Rasm=Animal Farm (uzbek edition).jpg|Janr=[[Novella]]|Til=[[Ingliz tili|Ingliz]]|Original nashr qilingan yili=1945-yil|Tarjimon=[[Karim Bahriyev]]|Nashriyot="Secker and Warburg"|isbn=978-9943-23-149-8 (O'zbekcha nashr)|Yozuvchi=[[George Orwell|Jorj Oruell]]|mamlakat=[[Birlashgan Qirollik]]|oʻzbek_nashr_sanasi=2021-yil ("NIHOL" nashriyoti)|sahifalar=112 bet (Original nashr) 100 bet (O'zbekcha nashr)|Bosh muharrirlar=M.A. Nurmuhamedova}} '''''Molxona''''' – bu 1945-yil 17-avgustda [[George Orwell|Jorj Oruell]] tomonidan yozilgan [[Rivoyat|rivoyat-qissadi]]r. Asarda bir guruh ferma hayvonlarining oʻz inson xoʻjayinlariga qarshi qoʻzgʻalib, natijada [[Erkinlik|erkin]], [[Tenglik|teng]] va baxtli [[jamiyat]] qurishga umid qilishlari hikoya qilinadi. Asar voqealari "Qoʻrgʻoncha" nomli fermada boʻlib oʻtadi. Oxir-oqibat hayvonlar inqilobga erishib mustaqil jamiyat qurishni niyat qilishadi. Ammo Napoleon deb atalmish [[choʻchqa]] diktaturasi ostida oldingidan ham ayanchli hayot kechira boshlaydi.<ref>[https://metro.co.uk/2015/08/17/12-things-you-may-not-know-about-animal-farm-for-17th-5317058/ "12 Things You May Not Know About Animal Farm".] ''Metro''.</ref><ref>[https://www.historytoday.com/archive/animal-farm-sixty-years "''Animal Farm'': Sixty Years On"]. ''History Today''.</ref> Oruellning oʻzi taʼkidlashicha, mazkur asar [[1917]]-yilgi Rus inqilobi va undan keyingi [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSRdagi]] [[Iosif Stalin|Stalin]] davri hodisalariga nisbatan oʻxshatishdir.<ref>[[Harold Bloom|Bloom, Harold]] (2009). ''[https://books.google.com/books?id=V7C4bXGsrc8C&q=Mr+Frederick+allegory+hitler&pg=PA70 Bloom's Modern Critical Interpretations: Animal Farm – New Edition]'' (1st ed.). Infobase Publishing. ISBN <bdi>978-1604135824</bdi>.</ref> Asardagi hayvonlar ma'lum tarixiy shaxslar ramzi sifatida namoyon boʻladi. Shuningdek, asardagi Napoleon, Snouboll, Qichqiroq kabi qahramonlar hukmron tabaqa illatlarini, Boksyor, Klover, Benjamin, Molli kabi laqabli hayvonlar esa ishchi tabaqa vakillari hayotini aks ettirish uchun xizmat qilgan. [[Fayl:Animal Farm — 1st edition.jpg|alt=Animal Farm|thumb|Birinchi (1945) nashr muqovasi]] == Manbalar == 7skjnq56wz56w0mlxwgdp3ezaqefp9u Moretta (ichimlik) 0 724672 2726123 2544098 2022-07-30T22:04:24Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{wikify}}'''Moretta, Moretta Fano''' — Italiyaning Pesaro va Urbino provinsiyasidagi Fano shahridan kelib chiqqan issiq qahva  ichimligi. U kuchli va shirin taʼmga ega boʻlib, odatda ovqatdan keyin ichiladi yoki sovuq kunlarda issiq ichimlik sifatida isteʼmol qilinadi. U uch (pastdan boshlab)  qatlam bilan tavsiflanadi: likyor, qora qahva va qahva koʻpigi. Likyor oʻrniga shakar yoki limon qobigʻi erigan issiq rom yoki konyak ishlatilishi mumkin. Tayyor ichimlik oldindan qizdirilgan klassik shisha stakanga marxamat qilinadi<ref name="lafa_RICE">{{Cite web |title=RICETTA ORIGINALE MORETTA FANESE |sito=La Fano di Oggi |date= |accessdate=17 aprile 2018 |url=https://www.lafanodioggi.it/2013/08/20/ricetta-originale-moretta-fanese/ |archive-date=2020-03-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200324003837/https://www.lafanodioggi.it/2013/08/20/ricetta-originale-moretta-fanese/ }}</ref><ref name="lavazza">{{Cite web |title=Moretta Fanese |accessdate=17 aprile 2018 |url=https://www.lavazza.it/it/magazine/coffee-culture/coffee-hacks/moretta-fanese.html}}</ref>. == Tarix == Fano port shahridan (Pesaro e Urbino) dengizchilar va baliqchilar ichimlikni yaratishlari mumkin edi, chunki ular ish joylarida sovuqotmaslik uchun shunga oʻxshash masalliqlardan tayyorlangan ichimlik isteʼmol qilardilar. Vaqt oʻtishi bilan bu masalliqlar moretta uchun asos boʻldi. 2004-yilda AIBES Morettani kokteyl sifatida rasman tan olindi<ref>{{Cite web|url=http://www.confesercentipu.it/moretta%20pi%C3%B9%20grande%2004.htm|title=Confesercenti PU|author=|website=|date=|publisher=|accessdate=18 ноября 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20060510170352/http://www.confesercentipu.it/moretta%20pi%C3%B9%20grande%2004.htm|archivedate=10 мая 2006}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20060510170352/http://www.confesercentipu.it/moretta%20pi%C3%B9%20grande%2004.htm |date=2006-05-10 }}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * [https://www.morettadifano.it/moretta-di-fano-una-storia-a-strati/ Una storia a strati, Moretta di Fano] [[Turkum:Qahva ichimliklari]] [[Turkum:Italiya Madaniyati]] c779xa4npdj2sw9d502ngmqha2n783c Kalya (sho‘rva) 0 724743 2725417 2548831 2022-07-30T12:20:23Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Kalya''' (turk tilidan ''kalja'' yoki estoncha ''kala — „baliq''“) — rus oshxonasining qadimgi taomi boʻlib, shoʻr bodring namakobida pishirilgan baliqli yoki goʻshtli shoʻrvadir. Bu zamonaviy tuzlangan bodring shoʻrvalarning eski turi. Kalya retseptlari professional pazandachilik adabiyotida XVIII-asrning oxirida paydo boʻlgan, ammo taomning oʻzi ancha oldin paydo boʻlgan, bu haqda XVI—XVII-asrlar manbalarida eslab oʻtiladi. Kalyaning saqlanib qolgan eng qadimgi retsepti 1610-1613-yillarga toʻgʻri keladi, bu shoʻrvaning batafsil retseptini V. A. Levshin (1795) va E. A. Avdeyevalar (1841) qoldirgan. Kalyaning eng keng tarqalgan turida yogʻli baliqqa payus ikra qoʻshilgan yoki faqat ikradan tayyorlangan.<ref>{{книга|автор =[[Ковалёв, Николай Иванович (учёный)|Ковалёв Н. И.]], Куткина М. Н., Карцева Н. Я.|заглавие =Русская кухня. Учебное пособие |место =М. |издательство =Издательский дом «Деловая литература» |год =2000 |страницы =213—214 |страниц =520 |isbn =5-93211-006-6 |тираж =5000}}</ref> Shuningdek, parranda goʻshtidan (oʻrdak, tovuq, qirgʻovul kalya) retseptlar boʻlgan, baʼzida bodring oʻrniga tuzlangan karam suvi yoki kvasli namakob ishlatilgan. Baʼzi retseptlarda kalyaga namakob oʻrniga limon qoʻshilgan. V. I. Dalning izohli lugʻatida kalya borshning bir turi boʻlib, bodring, lavlagi va goʻshtli namakobda pishirilishi, roʻzada baliq va ikra bilan tayyorlanishi keltirilgan<ref>{{книга|заглавие =Книга гастронома. Русская домашняя кухня |место =М. |издательство =Эксмо |год =2009 |страницы =152 |страниц =256 |isbn =978-5-699-37404-5}}</ref>. Kalya — achchiq va xushxoʻr, quyuq shoʻrva. Hozirgi vaqtda kalya shoʻrtak-nordon taʼm bilan yaxshi ketadigan dengiz baliqlari, masalan paltus, zubatkalardan tayyorlanishi mumkin<ref>{{Citation |year= |title=Уха. Русская уха. Калья. ТРАДИЦИОННАЯ РУССКАЯ КУХНЯ<!-- Заголовок добавлен ботом --> |url=http://supercook.ru/russian/rus-11.html |access-date=2022-05-11 |archivedate=2012-01-20 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120120222556/http://supercook.ru/russian/rus-11.html }}</ref>. Kalya tarqalgan davrda u bayram taomi hisoblangan, shoʻrvapazlar „kaleyshik“ yoki „kaleyshitsa“ deb nomlangan (ularni kalyamuxlislari deb ham atashgan: kalya qayerda boʻlsa, men shu yerdaman). Vaqt oʻtishi bilan rus oshxonasida kalya deyarli uchramaydigan boʻlib qoldi, uning oʻrnini shoʻrvalar egalladi. Agar biror joyda haqiqiy kalya tayyorlansa, koʻpincha, „baliq shoʻrva“ deb notoʻgʻri atashadi. == Manbalar == {{Manbalar}} == Adabiyotlar == * {{Книга|автор=Ковалёв В. М., Могильный Н. П.|заглавие=Русская кухня: традиции и обычаи|ссылка=https://archive.org/details/libgen_00147630|часть=Рассольник|место=М.|издательство=[[Советская Россия (издательство)|Советская Россия]]|год=1990|страницы=[https://archive.org/details/libgen_00147630/page/n122 122]—123|страниц=256|isbn=5-268-00916-8|тираж=150000|ref=В. М. Ковалёв}} * {{Книга|автор=[[Ковалёв, Николай Иванович (учёный)|Ковалёв Н. И.]]|часть=Рассольники|заглавие=Блюда русского стола. История и названия|издательство=Лениздат|год=1995|страницы=45—47|страниц=317|isbn=5-289-01718-6|тираж=10000|ref=Н. И. Ковалёв}} * {{Книга|автор=[[Похлёбкин, Вильям Васильевич|Похлёбкин В. В.]]|заглавие=Национальные кухни наших народов|часть=Рассольники (русская кухня)|ответственный=(Основные кулинарные направления, их история и особенности. Рецептура)|место=М.|издательство=Лёгкая и пищевая промышленность|год=1983|страницы=25—26|страниц=304|ref=В. В. Похлёбкин. Национальные кухни наших народов}} * {{Книга|автор=[[Усов, Владимир Васильевич (учёный)|Усов В. В.]]|часть=Рассольник|заглавие=Основы кулинарного мастерства: искусство приготовления закусок и основных блюд|ответственный=Владимир Усов, Лидия Усова|издание=|место=М.|издательство=[[Эксмо]]|год=2017|страницы=240—242|страниц=384|серия=Кулинарное искусство. От профессионалов|isbn=978-5-699-80934-9|тираж=|ref=В. В. Усов}} [[Turkum:Oziq-ovqat]] [[Turkum:Taomlar]] 7waxt2khx16xy7ge4okxvqdl4jbev32 Burrito 0 724753 2726483 2596351 2022-07-31T08:46:54Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Burrito''' ({{lang-es|burrito}}, „eshak“, {{lang-es|burro}} — [[eshak]]) — turli xil magʻizli, oʻralgan yumshoq bugʻdoy tortillasidan (tortilla) iborat meksika taomi, masalan, qiyma goʻsht, yaxshilab pishgan loviya, [[Sholi|guruch]], [[pomidor]], avakado yoki [[pishloq]]. Didga qarab, salat, [[smetana]] va chilli asosidagi salsa ham taomga qoʻshiladi. Fajitadan farqli oʻlaroq, burrito tayyor boʻlib, ichi toʻldirilgan holda beriladi, fajita uchun esa tortilladan alohida tortilla beriladi va tortillaga aynan nimani oʻrashni hamma mustaqil tanlaydi. == Xilma-xilligi == * Nam burrito qizil enchila sousiga oʻxshash qizil chili sousi bilan toʻldiriladi, ustiga eritilgan maydalangan pishloq qoʻshiladi. Odatda qoʻl bilan emas, pichoq va sanchqi bilan tovoqdan yeyiladi<ref>{{veb manbasi|lang=en|url=https://archive.org/details/isbn_0313314365|title=Food [electronic resource] : a dictionary of literal and nonliteral terms|author=Palmatier, Robert Allen|website=Internet Archive|date=|publisher=|accessdate=2020-07-30}}</ref>. Bu nav baʼzan „boʻgʻilgan“, „enchilada uslubida“, mojado (ispancha „hoʻl“) yoki suiso („shveytsarcha“; [[Ispan tili|ispan tilida]] pishloq yoki qaymoq bilan toʻldirilgan taomlar uchun ishlatiladi) deb nomlanadi. Michigan shtatining Grand Rapids shahridagi Beltline bari 1966-yilda nam burritoni taqdim etgani aytiladi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.beltlinebar.com/about-us|title=About-us — Beltline Bar|website=web.archive.org|date=2017-04-20|accessdate=2020-07-30|archive-date=2017-04-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20170420105142/http://www.beltlinebar.com/about-us}}</ref>. * Burrito kosasi texnik jihatdan burrito emas, chunki uning nomiga qaramay, u tortillasiz beriladigan burritolarni toʻldirishdan iborat. Magʻizlar idishga solinadi, pastki qismiga guruch qatlami<ref>{{Книга|ссылка=https://www.worldcat.org/oclc/1029760353|заглавие=The world's best bowl food : where to find it & how to make it|место=Oakland, Calif.|страниц=1 online resource|isbn=978-1-78701-921-8, 1-78701-921-7}}</ref> qoʻyiladi. 2017-yilda burrito kosasining isteʼmolga tayyor versiyasi taqdim etildi<ref>{{veb manbasi|lang=en|url=https://www.armytimes.com/news/your-army/2016/12/10/burrito-bowls-meat-sticks-and-more-are-coming-to-your-mres-in-2017/|title=Burrito bowls, meat sticks and more are coming to your MREs in 2017|author=Charlsy Panzino|website=Army Times|date=2017-08-07|accessdate=2020-07-30}}</ref>. Qovurilgan tortilla (tostada) ichidagi marulga asoslangan tako salati bilan adashtirmaslik kerak. * Nonushtalik burrito — bu nonushta mahsulotlaridan, xususan, un tortillasiga oʻralgan tuxumli omletdan iborat amerikalik nonushta. Ushbu uslub bir nechta mintaqaviy Amerika oshxonalarida, xususan Nyu-Meksiko, janubi-gʻarbiy oshxona, Kaliforniya oshxonasi va Teks-Meksda ixtiro qilingan va ommalashgan. * Chimichanga — janubi-gʻarbiy va Teks-Meks oshxonalarida, shuningdek, Meksikaning Sinaloa va Sonora shtatlarida mashhur boʻlgan chuqur qovurilgan burrito<ref>{{Книга|ссылка=https://www.worldcat.org/oclc/298183754|автор=Sen, Amit.|заглавие=Academic dictionary of cooking|год=2005|место=Delhi|издательство=Isha Books|страниц=314 pages|isbn=81-8205-194-0, 978-81-8205-194-2}}</ref>. * Tacos burritoga oʻxshaydi, lekin yopiq emas, balki ochiq, odatda kichikroq va koʻpincha bugʻdoydan koʻra makkajoʻxori unidan tayyorlanadi<ref>{{Книга|ссылка=https://www.worldcat.org/oclc/1090419512|автор=Partaker, Eric,|заглавие=The Chilango burrito bible : mind-blowing Mexican flavours|место=London|страниц=192 pages|isbn=978-0-7515-7353-4, 0-7515-7353-1}}</ref>. Texas Monthly taco muharriri burritolar takoning bir turi ekanligini taʼkidlaydi<ref>{{veb manbasi|lang=en|url=https://www.newyorker.com/culture/annals-of-gastronomy/americas-first-taco-editor-says-that-burritos-are-actually-tacos|title=America’s First Taco Editor Says That Burritos Are Actually Tacos|author=Helen Rosner|website=The New Yorker|accessdate=2020-07-30}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum:Meksika oshxonasi]] [[Turkum:Tez Oziq-Ovqat]] stko7kzules8mfxu97v4irxomyxskyw Tuxumli qahva 0 724816 2725954 2557615 2022-07-30T18:17:13Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Tuxumli qahva''' ({{lang-vi|Cà phê trứng}}) — anʼanaviy ravishda [[tuxum]] sarigʻi, [[Qand|shakar]], quyultirilgan [[sut]] va robusta qahvasidan tayyorlangan Vyetnam ichimligi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.telegraph.co.uk/travel/destinations/asia/vietnam/11155441/Hanoi-street-food-tour-grazing-Vietnamese-style.html|title=Hanoi street food tour: grazing, Vietnamese style|website=www.telegraph.co.uk|access-date=2021-07-03}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://english.vov.vn/Travel/Egg-coffee-makes-world-top-10-best-drink-list/283342.vov|title=Egg coffee makes world top 10 best drink list {{!}} VOV Online Newspaper|website=web.archive.org|date=2014-12-07|access-date=2021-07-03|archive-date=2014-12-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20141207064818/http://english.vov.vn/Travel/Egg-coffee-makes-world-top-10-best-drink-list/283342.vov}}</ref>. Ichimlik [[Xanoy]]dan kelib chiqqan va butun [[Vyetnam]] boʻylab tortiladi<ref>{{veb manbasi|url=http://oivietnam.com/2014/12/egg-them-on/|title=Egg Them On {{!}} Oi — Oi: Everywhere You Go…|website=web.archive.org|date=2015-01-21|access-date=2021-07-03|archive-date=2015-01-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20150121134125/http://oivietnam.com/2014/12/egg-them-on/}}</ref>. == Tarix == Afsonaga koʻra, urush paytida sut tanqis boʻlgan, shuning uchun uning oʻrniga tuxum sarigʻi ishlatilgan. Xanoydagi Giang qahvasi tovuq tuxumi sarigʻi, qahva kukuni, quyultirilgan sut va ixtiyoriy pishloqdan tayyorlangan ichimlik bilan mashhur. Chashka baʼzan issiq suv havzasida tortiladi yoki haroratni saqlab qolish uchun kichik shamga qoʻyiladi. Qahva asoschisi [[Nguyen Jiang]]ning oʻgʻlining aytishicha, otasi 1940-yillarning oxirida Vyetnamda sut mahsulotini tuxum sarigʻi bilan almashtirganda, bu ichimlik retseptini ishlab chiqdi<ref>{{veb manbasi|url=http://blogs.wsj.com/scene/2013/09/13/in-hanoi-an-adventure-for-coffee-lovers/|title=In Hanoi, an Adventure for Coffee Lovers — Scene Asia — WSJ|website=web.archive.org|date=2014-12-08|access-date=2021-07-03|archive-date=2019-07-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20190727060923/https://blogs.wsj.com/scene/2013/09/13/in-hanoi-an-adventure-for-coffee-lovers/}}</ref><ref>{{veb manbasi|lang=en|url=https://lemiapp.com/lemi/hanois-coffee-habit|title=Hanoi's Coffee Habit by @lemi in Hanoi, Vietnam {{!}} Lemi — Discover and Shop Local|website=lemiapp.com|access-date=2021-07-03}}</ref>. == Tarkibi va tayyorlash == Qahva tayyorlash uchun mahsulotlar: tovuq tuxumi, shakar, sut va qahva. Tuxum sarigʻi, sut va shakar bilan qoʻlda koʻpirtiriladi va qaynatilgan. Keyin issiq yoki sovuq qahva bu aralashmaga quyiladi, bu esa chiroyli aromatik koʻpik hosil qiladi. Qahva ichishdan oldin koʻpikni isteʼmol qilish uchun choy qoshiq beriladi. Ichimlik kichik stakanda beriladi. Ichimlikni issiq tutish uchun stakandagi qahva iliq suvli idishga joylashtiriladi. Tuxum aralashmasini toʻldirgandan soʻng, stakan tagida qahva yanada boy taʼmga ega boʻladi. == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Tuxumli taomlar]] [[Turkum:Qahva ichimliklari]] [[Turkum:Vyetnam oshxonasi]] [[Turkum:Ichimliklar]] ckv584o5q80wvbi54bh4uussm1qxifs Shayton taomi 0 724970 2725518 2596297 2022-07-30T13:34:05Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Shayton taomi''' ({{lang-en|Devil’s food cake}}) ― mashhur [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|amerikalik]] [[shokolad]]li tort<ref name="history"/>. Bu, qaysidir maʼnoda, Angel Food yengil tortiga qarama-qarshidir. Tort boshqa nomlar ostida ham mavjud — ''red velvet cake'', ''red devil’s cake''<ref>18-asrdan beri pazandachilikda shayton (''deviled'', ''devilish'') soʻzi ziravorlar koʻp boʻlgan achchiq yoki achchiq ovqatni anglatadi.[http://whatscookingamerica.net/History/Cakes/DevilsFoodCake.htm History of Devil’s Food Cake]{{ref-en}}</ref>, ''Waldorf Astoria cake'', ''demon cake'', ''devil’s delight cake'', ''satan cake'', ''mahogany cake'', ''oxblood cake'' va ''$100 cake''<ref name="njbbt2">{{veb manbasi|author=Suzanne Scott|authorlink=|datepublished=2003|url=http://www.njbbt.org/ripoff1161.htm|title=It’s All Mixed Up! The History and True Facts About Baking Devil’s Food Cake|format=|work=|publisher=New Jersey Baker’s Board of Trade|accessdate=2009-06-06|lang=en|description=(in webarchive now)|archive-date=2004-08-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20040805042002/http://www.njbbt.org/ripoff1161.htm}}</ref>. Boshqa shokoladli tortlardan farqli oʻlaroq, uni tayyorlashda koʻproq soda ([[pH]]ni oshiradi va chuqur qizil daraxt rangi uchun [[kakao]] bilan birlashadi) va kamroq tuxum ishlatiladi. Boshqa masalliqlar [[Moy|sariyogʻ]], [[un]], baʼzan [[qaymoq]] yoki tvorog<ref> {{Книга|автор=Samuel A. Matz|часть=|заглавие=Bakery Technology and Engineering|оригинал=|ссылка=https://books.google.com/books?id=rU1wQotD3jIC&pg=PA344&dq=difference+between+chocolate+cake+and+devil%27s+food+cake#PPA345,M1|ответственный=|издание=|место=|издательство=Springer|год=1991|том=|pages=344—345|allpages=853|серия=|isbn=9780442308551|тираж=}}{{En icon}} </ref>. Yana bir farq — eritilgan shokolad va [[Sut|sutni]] ishlatmasdan, buning oʻrniga shokoladli glazur va issiq suvdan foydalanishdir. Ushbu shirinlik [[1902]]-yilda „Mrs. Rorer’s New Cook Book“yangi oshpazlik kitobi ({{lang-en|Sarah Tyson Rorer}}) da paydo boʻlgan. [[1913]]-yilga kelib, retsept Amerikaning koʻplab oshxona kitoblarida chop etildi<ref name="history">{{veb manbasi|author = Linda Stradley|authorlink = |datepublished = 2004|url = http://whatscookingamerica.net/History/Cakes/DevilsFoodCake.htm|title = History of Devil’s Food Cake|format = |work =|publisher = |accessdate = 2009-06-06|lang = en|archiveurl = https://www.webcitation.org/66bRRfA34?url=http://whatscookingamerica.net/History/Cakes/DevilsFoodCake.htm|archivedate = 2012-04-01|deadlink = no}}</ref><ref>{{kitob manbasi|author=Judith Fertig|часть=|заглавие=All-American desserts|оригинал=|url=https://books.google.com/books?id=uioOx6UHZkcC&pg=PA144&dq=devil%27s+food+cake+chocolate+cake|publisher=Harvard Common Press|accessdate=2003|pages=144|allpages=512|isbn=9781558321915}}{{En icon}}</ref>. [[1940-lar|1940-yillarda]] bir shahar afsonasi bor edi, unda restoran mexmoni tort retseptini soʻraganda 100 dollarlik banknotaga ega boʻldi. Gʻazablanib, u retseptni ommaga eʼlon qildi (shuning uchun tortning boshqa nomi — ''$100 cake''). Boshqa nom, ''Waldorf Astoria cake'', [[1950-lar|1950-yillardan]] beri mashhur boʻlgan versiyadan kelib chiqqan boʻlib, tort [[New York (shahar)|Nyu-Yorkdagi]] Waldorf Astoria mehmonxonasi restoranining ixtirosi hisoblanadi. Va buning uchun hech qanday dalil boʻlmasa-da, mehmonxona restorani versiyasini bajonidil qoʻllab-quvvatlaydi. Amarant rangi (E123) tort tayyorlashda kerakli rangga erishish uchun ishlatilgan, 1970-yillarda AQSh oziq-ovqat va farmatsevtika idorasi kanserogen xususiyatga ega boʻlganligi sababli uni taqiqlagan, shundan soʻng "shayton taomining mashhurligi pasaygan<ref name="history" />. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/160238/devils-food-cake Devil’s food cake] [[Turkum:Alifbo boʻyicha taomlar]] [[Turkum:Amerika pishiriqlar]] [[Turkum:Tortlar]] eup8x81xyacuth9aunhn0rrb3hd4mwm Skon 0 725049 2725561 2596285 2022-07-30T14:16:53Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Vikilugʻat|скон}} [[Fayl:Scone_varieties.jpg|left|thumb|250x250px| Turli-tuman skonlar.]] '''Skon''' ({{lang-en|scone}}) — ingliz shirin pishiriqlarining umumiy nomi. Skonlar odatda choy bilan birga beriladi. Ular Angliyada (ayniqsa, mamlakatning janubi-gʻarbiy qismida), Shotlandiya va Kornuollda, shuningdek, Britaniyaning koʻplab sobiq koloniyalarida ommalashgan. Skon uchun, odatda, bugʻdoy uni ishlatiladi, lekin, baʼzida, boshqa un, masalan, joʻxori uni ishlatish mumkin. Odatda, pishiriqlarga koʻptiruvchi kukun qoʻshiladi. Ushbu pishiriqlar Kornuol yoki Devonshir choyxoʻrligining ajralmas qismidir. == Tarixi va tavsifi == Dastlab skonlar oʻrtacha idishning oʻgʻzidek oʻlchamda yumaloq va yassi qilib pishirilgan. Ular xamirturushsiz suli unidan tayyorlanib, tovada pishirilgan, keyin uchburchak boʻlaklarga boʻlinib, dasturxonga tortilgan<ref>[https://www.russianfood.com/recipes/recipe.php?rid=137548 Skoni s kolbasoy i sirom]</ref>. Bugungi kunda koʻpchilik bunaqa katta dumaloq nonni „obinon“ ({{lang-en|bannock}}) va uning qismlarini — „skon“ deb ataydi. Shotlandiyada ikkala soʻz ham ishlatilishi mumkin. Koʻptirish kukuni keng tarqalgach, skonlar pechda pishirila boshlandi. Zamonaviy skonlar Britaniya va Irlandiyaning koʻplab novvoyxonalarida, oziq-ovqat doʻkonlarida, restoranlarda va supermarketlarda mavjud, ammo aksar uy bekalari hali ham ularni uyda pishirishni afzal koʻrishadi. Doʻkonlarda sotiladigan skonlar odatda yumaloq shaklga ega, ammo olti burchaklilari ham topiladi<ref>{{veb manbasi|url = http://www.kitchenproject.com/history/Scones.htm|title = "The History of Scones"|author = Food History|date = 2001-03-01. Retrieved 2008-09-09.|publisher = |lang=en}}</ref>. Uy sharoitida tayyorlangan pishiriqlar turli shakllarda boʻladi<ref>[https://www.tveda.ru/recepty/ovsyanye-skony/ Ovsyanie skoni]</ref> va koʻpincha, noyob oilaviy retseptlardan tayyorlanadi. Koʻpincha, skonlarga [[Sultoniy|mayiz]] qoʻshiladi. Mayizdan tashqari, boshqa talay qoʻshimchalardan foydalanish mumkin, ammo ichiga narsa toʻldirilmagan skon klassik hisoblanadi. Koʻpchilik skonlar oʻrtacha shirinlikda yoki chuchuk boʻlsa-da, piyoz yoki bekon solinadigan oʻtkirroq taʼmli turlari ham bor. == Sobiq koloniyalarda == [[Fayl:Large_Irish_Scone_with_Sultanas.jpg|left|thumb|250x250px| Mayizli skon.]] === Avstraliya === Xamirga qaynatilgan qovoq pyuresini qoʻshib tayyorlangan qovoqli skonlar Avstraliyada yuqori martabali siyosatchining rafiqasi Florens Belke-Petersen<ref>{{veb manbasi|url=http://www.smh.com.au/lifestyle/homestyle/tried-and-tasted/how-to-bake-the-perfect-scone-20110504-1e7xn.html|title=Best Scone Recipe, How To Make Scones|website=web.archive.org|date=2016-05-07|accessdate=2020-08-30|lang=en|archive-date=2016-05-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20160507053105/http://www.smh.com.au/lifestyle/homestyle/tried-and-tasted/how-to-bake-the-perfect-scone-20110504-1e7xn.html}}</ref> tufayli juda ommalashib ketgan va u oʻzining mashhur pazandalik kitobiga qovoqli pishiriqlar retseptini kiritgan. Bundan tashqari, Avstraliyada maydalangan xurmo qoqisi va tovada qovurilgan skonlar mavjud. Qovurilgan skonlar, odatda, sovuq oylarda tayyorlanadi. Ular „puftalun“ deb ataladi. === Yangi Zelandiya === Yangi Zelandiyada pishloqli skonlar mashhur boʻlib, koʻpincha, [[Qahvaxona|kafelarda]] beriladi<ref>{{veb manbasi|lang=en|url=https://www.stuff.co.nz/dominion-post/capital-life/cafe-scene/8614684/On-the-hunt-for-the-best-scones-in-town|title=On the hunt for the best scones in town|website=Stuff|date=2013-04-30|accessdate=2020-09-30}}</ref>. Biroq Edmondsning mashhur pazandalik kitobiga koʻra, bu mamlakatda skon tayyorlash uchun faqat un, koʻptirish kukuni, tuz, sariyogʻ va sut ishlatiladi. Skonlar Yangi Zelandiyada mashhur boʻlib, koʻpincha, „kiviana“ (Yangi Zelandiya madaniy merosining hazilomuz nomi) qismi sifatida qabul qilinadi. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum:Oziq-ovqat]] [[Turkum:Pishiriqlar]] rz3xd0ckg1etv21z0khzqz3iqzbwc3a Messier 37 0 725050 2726060 2549293 2022-07-30T20:16:38Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''M 37 tarqoq toʻdasi''' ('''Messiye Obyekti 37''', '''NGC 2099''') ― Aravakash yulduz turkumidagi tarqoq yulduzlar toʻdasidir. Toʻdada 19 ta [[oq mitti yulduzlar]] kuzatiladi, ulardan 11 tasi 0,75 dan 0,95 gacha boʻlgan Quyosh massasi oraligʻida<ref>{{veb manbasi|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2015ApJ...807...90C/abstract|title=Initial-Final Mass Relation for 3 to 4 M⊙ Progenitors of White Dwarfs from the Single Cluster NGC 2099|access-date=2021-05-09|archive-date=2021-05-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20210509060633/https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2015ApJ...807...90C/abstract|deadlink=no}}</ref>. Ushbu toʻdadagi oq mitti yulduzlardan biri bu turdagi obyektlar nisbatan juda katta 1,28 Quyosh massasiga ega<ref>{{veb manbasi|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2016ApJ...820L..18C/abstract|title=An Ultramassive 1.28 M⊙ White Dwarf in NGC 2099|access-date=2021-05-09|archive-date=2021-05-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20210509060635/https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2016ApJ...820L..18C/abstract|deadlink=no}}</ref>. NGC 2099 asosiy ketma-ketligidagi yulduzlar soni taxminan 1599 yulduzni tashkil etadi. NGC 2099 dagi qizil yulduzlarning ulushi [[NGC 6866]]ga<ref>{{veb manbasi|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2016MNRAS.455..785J/abstract|title=Identification of cluster MS stars and their implication - I. NGC 2099 and NGC 6866}}</ref> qaraganda koʻproqdir. Toʻdada 24 ta [[Oʻzgaruvchan yulduzlar|oʻzgaruvchan yulduzlar]] topilgan. Ulardan 9 tasi Qalqonning Delta tipidagi oʻzgaruvchan yulduzlar (lekin, katta ehtimol bilan, ulardan faqat 2 tasi M 37 ga tegishli), 7 tasi tutilgan ikkilik yulduzlar va 1 tasi oʻziga xos oʻzgaruvchidir<ref>{{veb manbasi|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2007PASP..119..239K/abstract|title=Variable Stars in the Open Cluster NGC 2099 (M37)}}</ref>. == Kashfiyot tarixi == Bu toʻda [[1654]]-yildan oldin Jovanni Battista Godierna tomonidan kashf etilgan, ammo bu faqat 1984-yilda aniqlandi. Sharl Messiye uni 1764-yilda mustaqil ravishda kashf etgan<ref>{{veb manbasi |author = Frommert H., Kronberg C. |url = http://messier.seds.org/m/m037.html |title = Messier 37 |work = [http://messier.seds.org The Messier Catalog] |publisher = [https://seds.org SEDS] |accessdate = 2012-11-07 |lang = en |archiveurl = https://www.webcitation.org/6CIW7zsX2?url=http://messier.seds.org/m/m037.html |archivedate = 2012-11-19 }}</ref>. == Kuzatishlar == [[Fayl:Auriga_constellation_map_ru_lite.png|left|thumb|200x200px| Aravakash yulduz turkumida joylashgan M 37 tarqoq toʻdasi ]] M 37 uchta mashhur Aravakash tarqoq toʻdasining eng yorqinidir. Boshqa yulduz turkumlari singari, uni kuzdan bahorgacha kuzatish mumkin. Teleskop izlovchisi yoki dala durbinlari bilan toʻdani θ Aravakash dan taxminan 5 daraja janubda kuzatish qiyin emas (aniqrogʻi, υ Aur da). Oʻrtacha optikli teleskopda (150-200 mm) toʻda yuzga yaqin oq-sariq xira yulduzlar boʻlib koʻrinadi, ular sochilgan manka yormasi kabi, okulyarning koʻrish maydonini toʻldiradi. Toʻda markazida toʻq sariq rangli qoʻsh yulduz yorqinligi va rangi bilan ajralib turadi. == Messiye katalogidagi osmon qoʻshnilari == [[Fayl:M37_open_cluster.jpg|thumb| M 37 tarqoq toʻdasi]] * M 36 — (uch daraja shimoli-gʻarbda) — Aravakashning yana bir toʻdasi; * M 38 — (yanada shimoli-gʻarbiy tomonda) — Aravakashning uchinchi yorqin toʻdasi; * [[Hulkar|M 45]] — (gʻarbda, Savr yulduz turkumida ham) — Pleyadalar toʻdasi; * [[Qisqichbaqasimon tumanlik|M 1]] — (janubda, Savr yulduz turkumida) — mashhur Qisqichbaqasimon tumanlik; * M 35 — (janubiy-sharqda, Egizaklar turkumida) — yorqin tarqoq toʻda. == "Messiye Marafoni" dagi kuzatishlar ketma-ketligi == … M 38 → M 36 → '''M 37''' → M 35 → M 41 … == Manbalar == {{manbalar}} <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * [http://spider.seds.org/ngc/ngc.cgi?2099 Informatsiya na angliyskom] i [http://spider.seds.org/ngc/ngc_fr.cgi?2099 fransuzskom] * [http://spider.seds.org/ngc/revngcic.cgi?NGC2099 Informatsiya] * [http://vizier.u-strasbg.fr/viz-bin/VizieR-S?NGC+2099 VizieR] * [http://nedwww.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=NGC+2099 NASA/IPAC Extragalactic Database] * [http://adsabs.harvard.edu/cgi-bin/basic_connect?qsearch=%22NGC+2099 %22&version=1 Spisok publikatsiy, posvyaщyonnix NGC 2099] *[http://messier.seds.org/m/m037.html Messier 37] *[http://messier.seds.org The Messier Catalog] *[https://web.archive.org/web/20130107120836/http://messier.seds.org/m/m037.html Arxivirovano] [[Turkum:Messiye obyektlari]] [[Turkum:Tarqoq toʻdalar]] [[Turkum:Aravakash (yulduz turkumi)]] mjxe3o1rx8w7icnhfsa6amh9evwd7ak Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/Ishtirokchilar 4 725319 2726222 2723098 2022-07-31T02:46:25Z Urunov Shoxijahon 75015 wikitext text/x-wiki # [[Foydalanuvchi:Speedbowl|Speedbowl]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Speedbowl|munozara]]) 13:08, 22-Iyun 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Hakimova Charos|Hakimova Charos]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Hakimova Charos|munozara]]) 17:25, 22-Iyun 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Abdulloh avgc|<span style="font-family: Lucida Calligraphy "><b style="color: #008000">Abdul</b><b style="color:blue">loh </b><span style="border-radius:9em;padding:0 7px;background: linear-gradient(45deg, rgba(5,181,146,7) 0%, rgba(8,166,462,3) 85%);"><span style="color:#red"></b>avgc</b></span>]]</span> [[Image:Bouncywikilogo.gif|25px]]<sup>[[Foydalanuvchi munozarasi:Abdulloh avgc|<span style="color:red;font-family:Lucida Calligraphy">'''(💬munozara!)'''</span></sup>]] 09:03, 27-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:MARJONA QIYOMOVA|MARJONA QIYOMOVA]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MARJONA QIYOMOVA|munozara]]) 13:00, 29-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Azizbek Abduraimov!Azizbek Abduraimov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Azizbek Abduraimov!munozara]]) 17:58, 26-may 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:NurliHayot|Nursulton Jangiboyev]] ([[Foydalanuvchi:NurliHayot|Nursulton Jangiboyev]]) 18:44, 20-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Marjon toshmi|Marjon toshmi]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Marjon toshmi|munozara]]) 18:44, 24-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Otabek Rizayev|Otabek Rizayev]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Otabek Rizayev|munozara]]) 06:29, 22-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Marbax94|Marbax94]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Marbax94|munozara]]) 10:23, 24-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Javlonbevvikkiuz]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Javlonbevvikkiuz|munozara]]) 10.19, 21-May (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Spartak22|Spartak22]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Spartak22|munozara]]) 06:57, 22-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 23:23, 19-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:DKYAT1991|DKYAT1991]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:DKYAT1991|munozara]]) 14:49, 19-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Ilyosov Shohruh|Ilyosov Shohruh]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Ilyosov Shohruh|munozara]]) 18:08, 19-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Ibrohimov Diyorbek|Ibrohimov Diyorbek]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Ibrohimov Diyorbek|munozara]]) 10:34, 18-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Muhammadsodiq.111|Muhammadsodiq Mamadjonov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Muhammadsodiq Mamadjonov|munozara]]) 4:00 , 10-iyul 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Diliy.daily|Diliy.daily]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Diliy.daily|munozara]]) 08:48, 16-May 2022 (UTC) # [[Maxsus:Contributions/185.139.137.28|185.139.137.28]] 03:55, 20-Iyul 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Tohiirr|Tohiirr]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Tohiirr|munozara]]) 13:49, 16-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:RedaktorWiki|RedaktorWiki]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:RedaktorWiki|munozara]]) 20:41, 16-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Dr MAHMUDOV1121|Dr MAHMUDOV1121]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Dr MAHMUDOV1121|munozara]]) 14:13, 17-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:QalandarDev|Qalandar Axmedov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:QalandarDev|munozara]]) 03:49, 18-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:AnvarBotir|AnvarBotir]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:AnvarBotir|munozara]]) 15:06, 18-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:KhanmTeam|KhanmTeam]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:KhanmTeam|munozara]]) 05:22, 9-Iyul 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Asliddin Turobov|Asliddin Turobov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Asliddin Turobov|munozara]]) 21:17, 18-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Ibrohimov Diyorbek|Ibrohimov Diyorbek]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Ibrohimov Diyorbek|munozara]]) 10:30, 18-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Asadnosirjonov|Asadnosirjonov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Asadnosirjonov|munozara]]) 11:49, 18-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Jamshid Abdurazzoqov|Jamshid Abdurazzoqov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Jamshid Abdurazzoqov|munozara]]) 12:15, 18-May 2022 (UTC)''Abdurazzoqovjamshid'' # --[[Foydalanuvchi:Abdumajitov Abboskhon|Abdumajitov Abboskhon]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abdumajitov Abboskhon|munozara]]) 13:51, 18-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Jaloladdin|Jaloladdin]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Jaloladdin|munozara]]) 21:07, 18-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:O`zMUGEOL|OʻzMUGEOL]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:O`zMUGEOL|munozara]]) 20:02, 18-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:ASO group|ASO group]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:ASO group|munozara]]) 02:54, 19-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Yohanjon 23|Yohanjon 23]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Yohanjon 23|munozara]]) 09:21, 19-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Rustam Designer|Rustam Designer]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Rustam Designer|munozara]]) 03:18, 19-may 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi: Abdullohaz|Abdullohaz]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abdullohaz|munozara]]) # --[[Foydalanuvchi:Abdullohaz|Abdullohaz]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abdullohaz|munozara]]) 04:26, 20-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:ZokirovShohrux]]([[Foydalanuvchi munozarasi: Zokirov Shohrux|munozara]]) # --[[Foydalanuvchi:DilyorbekOfficial|DilyorbekOfficial]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:DilyorbekOfficial|munozara]]) 12:21, 19-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Sanvinik|Sanvinik]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Sanvinik|munozara]]) 13:23, 19-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Saibboyeva Bibijon|Saibboyeva Bibijon]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Saibboyeva Bibijon|munozara]]) 14:53, 20-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Maftuna Rustam qizi|Maftuna Rustam qizi]] ([[Foydalanuvchi munozarasi: Maftuna Rustam qizi|munozara]]) 22:20, 19-may 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Abdurahim Abduqaxxorov|Abdurahim Abduqaxxorov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abdurahim Abduqaxxorov|munozara]]) 18:23, 19-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Sohibajmol1393|Sohibajmol1393]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Sohibajmol1393|munozara]]) 19:01, 19-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Muborak Jamolovna]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Muborak Jamolovna|munozara]]) 19-may 2022 # --[[Foydalanuvchi:Nodirbek Abdumalikov|Nodirbek Abdumalikov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Nodirbek Abdumalikov|munozara]]) 19:43, 19-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Maryam02.22|Maryam02.22]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Maryam02.22|munozara]]) 18:32, 19-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Maryamxon Murodilova|Maryamxon Murodilova]]([[Foydalanuvchi munozarasi:Maryamxon Murodilova|munozara]]) 20:05, 19-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Shahzod fayzullayev|Shahzod fayzullayev]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Shahzod fayzullayev|munozara]]) 04:47, 20-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:The worst person235|The worst person235]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:The worst person235|munozara]]) 06:57, 20-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Marjona Qiyomova| Marjon Toshmi]] # --[[Foydalanuvchi:Yuldoshov G&#39;ayrat|Yuldoshov G&#39;ayrat]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Yuldoshov G&#39;ayrat|munozara]]) 13:53, 20-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Umidbek1774|Umidbek1774]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Umidbek1774|munozara]]) 17:34, 20-May 2022 # --[[Foydalanuvchi:Quldur2004|Ismoil Gofurov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Quldur2004|munozara]]) 19:07, 20-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Saibboyeva Bibijon|Saibboyeva Bibijon]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Saibboyeva Bibijon|munozara]]) 14:43, 20-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Zokirov Shuhratjon|Zokirov Shuhratjon]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Shuhratjon|munozara]]) 19:52, 20-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:protokoluz|Keldiyorovich]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:protokoluz|munozara]]) Botdan roʻyhatdan oʻtgan: 03:10, 13-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Turg‘unboyeva Muhlisaxon|Turg‘unboyeva Muhlisaxon]] 21:51, 20-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Mavlonberdiyev Kamronbek|Nuraliyevich]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Nuraliyevich|munozara]]) 23:29, 20-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Diyorbekuz|Satimboyev Diyorbek]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Diyorbekuz|munozara]]) 04:02, 21-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Nilu-navruz|Nilu-navruz]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Nilu-navruz|munozara]]) 05:05, 21-May 2022 (UTC) #  — :Assalomu Allaykum [[Foydalanuvchi:Ravshanbek Tohirov|Ravshanbek Tohirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Ravshanbek Tohirov|munozara]]) 11:51, 24-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:DilshodNorqulov|Dilshod Norqulov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:DilshodNorqulov|munozara]]) 05:10, 21-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Urgutuz|Gʻayrat Qurbonov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Urgutuz|munozara]]) 15:48, 21-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Ikromjon wiki|Ikrom Xoliyorov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Ikromjon wiki|munozara]]) 16:00, 21-may 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Nataev|<span style="color:red;">N</span><span style="color:blue;">ataev</span>]] <sup>[[Foydalanuvchi munozarasi:Nataev|munozara]]</sup> 11:33, 21-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:murodboev]] ([[Jahongir Murodboev|munozara]]) 17:16, 21-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:FarhodYusupov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:FarhodYusupov|munozara]]) 19:16, 21-May 2022-yil (UTC+5) # <span style="border-radius:9em;padding:0 7px;background: linear-gradient(45deg, rgba(0,131,176,1) 0%, rgba(0,180,219,1) 85%);">[[Foydalanuvchi:Vikichizar|<span style="color:#FFF">'''Vikichizar'''</span>]]</span> <sup>[[User talk:Vikichizar|💬]]</sup> 05:47, 22-May 2--022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Madinabonu Vakhobova]] ([[Madinabonu Vakhobova|munozara]]) 11:56, 22-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Qurbonov Bekmurod]] ([[Qurbonov Bekmurod|munozara]] # --[[Foydalanuvchi:FreetimeeditorII|<span style="font-family: Lucida Calligraphy "><b style="color: #008000">Free</b><b style="color:#f10">Time</b><b style="color:#008000"> EditorII</b>]] [[Image:Bouncywikilogo.gif|25px]]<sup>[[Foydalanuvchi munozarasi:FreetimeeditorII|<span style="color:blue;font-family:Lucida Calligraphy">'''(munozara!)'''</span></sup>]] 11:28, 22-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Guli Eshontayeva|Guli Eshontayeva]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Guli Eshontayeva|munozara]]) 11:37, 22-May 2022 (UTC) # −−[[Foydalanuvchi:Alpasli|Alpasli]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Alpasli|munozara]]) 09:52, 23-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Bekmurod Makhmudov|Bekmurod Makhmudov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Bekmurod Makhmudov|munozara]]) 09:56, 23-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Nishonov shahzod|ishqning_oshiqi]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Nishonov shahzod|munozara]]) 12:41, 23-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] ([[Azizxon Muzaffarov|munozara]]) 15:24, 23-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Doniyor Tajimuratov|Doniyor Tajimuratov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Doniyor Tajimuratov|munozara]]) 15:18, 23-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Anora19|Anora19]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Anora19|munozara]]) 15:38, 23-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Abdullaev Saidakbar|Abdullaev Saidakbar]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abdullaev Saidakbar|munozara]]) 16:18, 23-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:A.Hamidov|A.Hamidov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:A.Hamidov|munozara]]) # --[[Foydalanuvchi:Turgunov Muzaffar| Turgunov Muzaffar]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Turgunov Muzaffar|munozara]]) 11:26, 23-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Murodjonqizi|Murodjonqizi]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Murodjonqizi|munozara]]) 03:39, 24-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Marbax94|Marbax94]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Marbax94|munozara]]) 15:21, 24-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Celiagout|Celiagout]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Celiagout|munozara]]) 10:30, 24-May 2022 (UTC)) # --[[Foydalanuvchi:Ravshanbek Tohirov|Ravshanbek Tohirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Ravshanbek Tohirov|munozara]]) 11:50, 24-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Musiqashunos|Musiqashunos]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Musiqashunos|munozara]]) 19:22, 24-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Zohidbek Mengliboyev|Zohidbek Mengliboyev]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Zohidbek Mengliboyev|munozara]]) 01:39, 25-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Atomic of]] ̥̥̥̥̥ ̥̥̥̥̥͔͔͔͔͔͋͋͋͋͋͋͋͋͋ ͎͎͎͎͒͒͒͒͒͢ ҉҉҈ ̥̥̥̥̥ ̥̥̥̥̥̥̥̥̥̥̥͋͋͋͋͋͋•{{|}}([[Foydalanuvchi munozarasi:Atomic of|munozara]]) 01:24, 25-May (UTC)[javob berish] # Xolida Choriyeva # --[[Foydalanuvchi:Xondamir04|Xondamir04]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Xondamir04|munozara]]) 05:37, 26-May 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Doniyor Tajimuratov|Doniyor12345~]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Doniyor Tajimuratov|munozara]]) 02:16, 27-May 2022 (UTC)12345 # --[[Foydalanuvchi:Abdurahmon Shukurov|Abdurahmon -]] # --[[Foydalanuvchi: Nodirbek Yo'lchiyev1987|Nodirbek Yoʻlchiyev1987]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Nodirbek Yo'lchiyev1987|munozara]]) 20:52, 29-may 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Munisa_Shaxlo]] ([[Munisa_Shaxlo|munozara]] # --[[Foydalanuvchi:Kalabayeva_Marina]]([Kalabayeva _Marina|munozara]] # --[[Foydalanuvchi:Elan_Davidov]]([Elan_Davidov|munozara]]--'' # --[[Foydalanuvchi:Sandjarovich|Sandjarovich]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Sandjarovich|munozara]]) 18:27, 6-Iyun 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Xorazmshox01|Xorazmshox01]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Xorazmshox01|munozara]]) 16:33, 7-Iyun 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:RakhimovaD|RakhimovaD]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:RakhimovaD|munozara]]) 18:20, 7-Iyun 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Mutarjim(viki)|Mutarjim(viki)]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Mutarjim(viki)|munozara]]) 05:55, 2-Iyun 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Zayniddin.Mahmudov.UzDJTU|Zayniddin.Mahmudov.UzDJTU]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Zayniddin.Mahmudov.UzDJTU|munozara]]) 13:59, 3-Iyun 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Вики2010|Viki2010]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Вики2010|munozara]]) 06:43, 9-Iyun 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Najjarvatid|Najjarvatid]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Najjarvatid|munozara]]) 10:50, 9-Iyun 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Bakhtiyarovna|Bakhtiyarovna]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Bakhtiyarovna|munozara]]) 19:27, 9-Iyun 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi: FaridShavkatullayev|FaridShavkatullayev]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:FaridShavkatullayev|munozara]]) 21:21, 10-Iyun 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Alperen|Alperen]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Alperen|munozara]]) 17:23, 17-Iyun 2022‎ # --[[Foydalanuvchi:Salohiddin viki|Salohiddin viki]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Salohiddin viki|munozara]]) 15:06, 22-Iyun 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Xusniddin Xolmatov|Xusniddin Xolmatov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Xusniddin Xolmatov|munozara]]) 12:50, 18-Iyun 2022 (UTC) # ----[[Foydalanuvchi:Erkyul|Erkyul]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Erkyul|munozara]]) 01:49, 21-Iyun 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Abdurasul Sodiqov|Abdurasul Sodiqov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abdurasul Sodiqov|munozara]]) 16:35, 22-Iyun 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Otabek Alladustov | Otabek Alladustov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Otabek Alladustov|munozara]]) 23:11, 25-iyul 2022 (UTC) # --[[Википисатель | Vikipisatel]] [[Foydalanuvchi:Википисатель|Vikipisatel]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Википисатель|munozara]]) 09:50, 26-Iyun 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Ozoda Karimova|Ozoda Karimova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Ozoda Karimova|munozara]]) 12:31, 26-Iyun 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Akobirolmasov diplomat| Akobirolmasov diplomat]] ([[Foydalanuvchi munozarasi: Akobir O'lmasov|munozara]]) 21:45, 26-iyun 2022(UTC) # -- [[Foydalanuvchi:Husan Jo`rayev | Husan Joʻrayev]] ([[Foydalanuvchi munozarasi: Husan Jo`rayev |munozara]]) 18:10, 27-iyun 2022(UTC) # -- [[Foydalanuvchi:‪Daniya71‬ | Daniya Sharafutdinova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Daniya Sharafutdinova |munozara]]) 28-iyun 2022 # [[Foydalanuvchi:Sevaraziyo Bahodirova|Sevaraziyo Bahodirova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Sevaraziyo Bahodirova|munozara]]) 05:58, 1-Iyul 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Don-Doka|Don-Doka]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Don-Doka|munozara]]) 04:37, 3-Iyul 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Salohiddin viki|Salohiddin viki]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Salohiddin viki|munozara]]) 20:57, 3-Iyul 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Dilnoza Haydarova|Dilnoza Haydarova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Dilnoza Haydarova|munozara]]) 15:32, 7-Iyul 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Abdulaziz uzbek|Abdulaziz uzbek]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abdulaziz uzbek|munozara]]) 04:15, 9-Iyul 2022 (UTC) # — [[Foydalanuvchi:Uzbek wikiwriter|Uzbek wikiwriter]] # --[[Foydalanuvchi:Nabikhanov Valikhan|Nabikhanov Valikhan]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Nabikhanov Valikhan|munozara]]) 12:18, 11-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi: Sayyid Muzaffarbek|Sayyid Muzaffarbek]] # [[Foydalanuvchi:Abdug&#39;ani Karimov|Abdug&#39;ani Karimov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abdug&#39;ani Karimov|munozara]]) 15:37, 13-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Khamidov Sobir|Khamidov Sobir]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Khamidov Sobir|munozara]]) 05:20, 16-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Uzesthetique|Uzesthetique]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Uzesthetique|munozara]]) 06:09, 18-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Irodabaxtiyorjonqizi21|Irodabaxtiyorjonqizi21]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Irodabaxtiyorjonqizi21|munozara]]) 09:52, 18-Iyul 2022 (UTC) # -- [[Foydalanuvchi:‪Davronbek Tursunboyev‬ | Davronbek Tursunboyev]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Davronbek Tursunboyev |munozara]]) #[[Foydalanuvchi:Davronbek Tursunboyev|Davronbek Tursunboyev]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Davronbek Tursunboyev|munozara]]) 10:09, 18-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:RadjapovaNB|RadjapovaNB]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:RadjapovaNB|munozara]]) 18:10, 19-Iyul 2022 (UTC) # -- Mahbuba Ismonaliyeva [munozara] # [[Foydalanuvchi:Saidov Javohir (JDPU)|Saidov Javohir (JDPU)]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Saidov Javohir (JDPU)|munozara]]) 13:48, 20-Iyul 2022 (UTC) #--[[Foydalanuvchi:Guzaloybekovna|Guzaloybekovna]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Guzaloybekovna|munozara]]) 20:20, 21-Iyul 2022 (UTC)-- # [[Foydalanuvchi:BlackStone30|BlackStone30]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:BlackStone30|munozara]]) # [[Foydalanuvchi: MadyaIbodova|MadyaIbodova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MadyaIbodova|munozara]]) 11:40, 24-iyul 2022 (UTS) #--[[Foydalanuvchi:Abdusomadov Doniyor|Abdusomadov Doniyor]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abdusomadov Doniyor|munozara]]) 04:57, 25-Iyul 2022 # [[Foydalanuvchi:Abdurahmon Rahimov|Abdurahmon Rahimov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abdurahmon Rahimov|munozara]]) 15:41, 25-Iyul 2022 (UTC) # --[[Foydalanuvchi:Diyora0826|Diyora0826]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Diyora0826|munozara]]) 07:23, 26-Iyul 2022 (UTC) #--[[Foydalanuvchi:Divergent08|Divergent08]] ([[Foyfalanuvchi munozarasi:Divergent08|munozara]]) 22:34, 26-Iyul 2022 (UTC) # −−[[Foydalanuvchi:Metallurg texnolog|Metallurg texnolog]] ([[Foyfalanuvchi munozarasi:Metallurg texnolog|munozara]]) # --[[Foydalanuvchi :Urunov Shoxijahon|Urunov Shoxijahon]] ([[Foydalanuvchi munozarasi :Urunov Shoxijahon|munozara]]) rcuxy9ql88l3qc7uabxn2t98c5k0xx5 Alyonka Zupanchich 0 725397 2726227 2557297 2022-07-31T03:00:19Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Alyonka Zupanchich Jerdin''' ({{Lang-sl|Alenka Zupančič Žerdin}} ; ) — [[Sloveniya|sloveniyalik]] faylasuf, [[psixoanaliz]] va kontinental falsafa boʻyicha mutaxassis hisoblanadi. U psixoanalitik nazariyotchi va faylasuf boʻlib, Mladen Dolar va Slavo Jijek bilan birgalikda Shimoliy Amerika va Yevropada lakanov psixonalisi boʻyicha ommabop boʻlgan. == Biografiya == U 1966-yilning 1-aprelida Sloveniya, [[Yugoslaviya|Yugoslaviyaning]][[Lyublyana]] shahrida tavallud topgan. 1989-yilda u Lyublyansk universitetining sanʼat fakultetini tamomlagan. 1990-yilda [[Lyublyana universiteti|Lyublyansk universiterida]] tahsil olib, 1995-yilda „''Dejanje in zakon, nezavedno in pojem''“<ref>{{Книга|ссылка=https://www.worldcat.org/title/dejanje-in-zakon-nezavedno-in-pojem-doktorska-disertacija/oclc/444637862|автор=Alenka Zupančič, Slavoj Žižek|заглавие=Dejanje in zakon, nezavedno in pojem: doktorska disertacija|год=1995|место=Ljubljana|издательство=A. Zupančič}}</ref> mavzusida doktorlik dissertatsiyasini himoya qilgan. 1997-yilda Parij universiteti VIIIning Alen Badyu rahbarligi ostida ikkinchi doktorlik dissertatsiyasini himoya qiladi. <ref>{{Cite web|lang=en|url=https://ps-zrc-sazu.org/kdosmo/zupancic/?lang=en|title=Zupančič – Podiplomska šola ZRC SAZU|access-date=2021-04-13}}</ref> Hozirda Sloveniya fanlar va sanʼat akademiyasining va Sloveniya Fanlar va Sanʼat Akademiyasi <ref>{{Cite web|lang=en|url=https://giam.zrc-sazu.si/en/predstavitev|title=Predstavitev|website=Geografski inštitut Antona Melika|access-date=2021-04-13}}</ref> da yetakchi ilmiy xodimi hamda kafedrasi professori boʻlgan.<ref>{{Cite web|lang=en|url=https://egs.edu/|title=The European Graduate School|website=The European Graduate School|archive-url=https://web.archive.org/web/20100421054900/http://www.egs.edu/faculty/alenka-zupancic/biography/|archive-date=2010-04-21|access-date=2021-04-13}}</ref> <ref>{{Cite web|lang=sl|url=https://fi2.zrc-sazu.si/sl/sodelavci/alenka-zupan%C4%8Di%C4%8D-sl|title=prof. dr. Alenka Zupančič Žerdin|website=Filozofski inštitut|date=2011-05-12|access-date=2021-04-13}}</ref> Lyublyan psixoanaliz maktabida ishlaydi, u yerda lakan psixoanalizining asoslarini oʻrgatadi. Unga va uning falsafasiga Jak Lakan va sloven arboblari Mladen Dolar va Slavoj Jijeklar taʼsir koʻrsatgan. U axloq, adabiyot, komediya va muhabbat haqidagi kitoblarni yozgan. 3558 kutubxona fondida 6 tilda 242 ta asar va 305 ta nashrning muallifi hisoblanadi. == Kitoblar == * ''Etik des Realen.'' ''Kant, Lacan'' . Turia + Kant, Wien, 1995 yil. * Das Reale einer Illusion ''.'' ''Suhrkampp, Frankfurt, 2001 yil.'' * ''The Shortest Shadow: Nietzscheʼs Philosophy of the Two'' (Cambridge, Mass.; London: The MIT Press, 2003). [[:ru:Special:BookSources/9780262740265|ISBN 9780-262-74026-5]].. * ''The Fifth Condition, [in:] Think Again. Alain Badiou and the Future of Philosophy'' (London: Continuum, 2004). * ''The Odd One In: on Comedy'', preface by Slavoj Žižek (Cambridge, Mass.; London: The MIT Press, 2007). * ''Why Psychoanalysis: Three Interventions'' (Aarhus University Press, 2008). * ''Odd One In: On Comedy''. MIT Press, Cambridge, Mass. 2008. * ''Warum Psychoanalyse?'' Diaphanes, Zürich, 2009. * ''Der Geist der Komödie''. Übers., Nachw. Frank Ruda, Jan Völker. Merve, Berlin 2014. * ''Was ist Sex?'' Psychoanalyse und Ontologie. Turia +Kant, Wien/Berlin 2019. ISBN 978-3-85132-962-9 . ** Rezension von Larissa Kunert: ''Sex is just a three-letter-word'', Dschungel, Beilage zu jungle world, 49, 5. Dezember 2019, S. 6f. === Italiya tilidagi kitoblar === * ''Etica del reale.'' ''Kant, Lacan'' (Luiji Franchesko Klementening kura), Orthotes Edrice, Napoli 2012; ISBN 978-88-97806-07-3 . == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [http://splet02.izum.si/cobiss/bibliography?code=11158&langbib=slv COBISS-Osebna bibliografiyasi] . * [https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&query=1060787717 Literatur von und über Alenka Zupančič] Germaniya Milliy kutubxonasi veb-saytida. * [https://www.worldcat.org/identities/lccn-n00087601 Literatur von und über Alenka Zupančič] WorldCat bibliografik maʼlumotlar bazasida. * [https://web.archive.org/web/20100421054900/http://www.egs.edu/faculty/alenka-zupancic/biography/ Alenka Zupanchic] Yevropa Oliy maktabi veb-saytida. * Sloveniya Fanlar va Sanʼat Akademiyasi veb-saytida [http://fi.zrc-sazu.si/?q=node/21/ Alenka Zupanchichning profili]. * {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110816042902/http://fi.zrc-sazu.si/?q=node%2F21%2F |date=2011-08-16 }} * {{Cite web|url=https://www.lacan.com/shadowaz.htm|title=Alenka Zupancic|website=www.lacan.com|access-date=2021-04-13}} * {{Cite web|lang=sl|url=http://reviews.media-culture.org.au/modules.php?name=News&file=article&sid=2572|title=The Odd One In: On Comedy by Alenka Zupančič|author=Adam Atkinson|publisher=Media Culture Reviews|archive-url=https://web.archive.org/web/20110311142511/http://www.reviews.media-culture.org.au/modules.php?name=News&file=article&sid=2572|archive-date=2011-03-11|access-date=2021-04-13}} * [https://egs.edu/biography/alenka-zupancic/ Alenka Zupančič EGS Faculty Page (Biography & Works)] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1966-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:1-aprelda tugʻilganlar]] e00uqm1arzm4ky5zp8rkywwafgix7ut Margarita kokteyli 0 725414 2726009 2601197 2022-07-30T19:07:17Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''"Margarita"''' ({{lang-es|Margarita}} - "dastorgul") - likyor qoʻshilgan tekila va laym sharbatidan tayyorlanuvchi alkogolli kokteyl. Xalqaro barmenlar assotsiatsiyasining (IBA) rasmiy kokteyllaridan biri hisoblanadi, toifasi "Zamonaviy klassika" ({{lang-en|Contemporary classics}})<ref name="Contemporary">{{veb manbasi|url=https://iba-world.com/contemporary-classics/|title=Contemporary classics|work=|location=|lang=en|publisher=Сайт Международной ассоциации барменов|accessdate=2017-04-06|archiveurl=https://archive.is/20170309092712/http://iba-world.com/contemporary-classics/|archivedate=2017-03-09}}</ref>, bir muddat avval aperitiflar toifasiga kirgan (''"Pre-dinner")''<ref>{{veb manbasi|title=IBA Offical Cocktails|url=http://www.iba-world.org/english/cocktails/|work=|location=|lang=en|publisher=Сайт Международной ассоциации барменов|accessdate=2020-05-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090906140254/http://www.iba-world.org/english/cocktails/|archivedate=2009-09-06}}</ref>. Hajmiga koʻra long drink sifatida sifatida tasniflanadi ("uzoq kokteyl"){{Manba yoʻq|22|05|2020}}. Dunyoda eng ko'p iste'mol qilinadigan, tekila asosida tayyorlanadigan eng mashhur va ommabop, shuningdek, ehtimolki, eng qadimgi kokteyllardan biri<ref name="Кучер">{{книга|автор=Кучер Л. С., Шкуратова Л. М.|заглавие=Технология приготовления коктейлей и напитков|издание=Профессиональное образование|место=М.|издательство=Академия|год=2005|ref="Кучер, Шкуратова"|страницы=178}}</ref><ref name="библия">{{Книга |автор = Фёдор Евсевский |заглавие = Библия бармена |издание = 2-е издание |место = {{М}} |издательство = Евробукс |год = 2008 |страницы = 193, 248}}</ref>. Nordon ta'mi tufayli u sour kokteyllar guruhiga kiradi<ref name="Кучер" />. == Kelib chiqishi == Lotin Amerikasida taxminan 1936-1948-yillar oralig'ida paydo boʻlgani taxmin qilinadi. Uning paydo boʻlishiga doir koʻplab taxminlar mavjud boʻlib, ularning barchasida Margarita ismli ayol nomi keltiriladi. Eng mashhur taxminlardan birida kokteylni 1948-yilda Margarita Seymz ixtiro qilgani aytiladi. Akapulkodagi qabul marosimida tortiq qilingan kokteyl [[Hilton Hotels & Resorts|Hilton]] mehmonxonalar tarmog'i egasi Tommy Hiltonga tekila kokteyli, Cointreau fransuz apelsin likyori va laym sharbati aralashtirilgan kokteyl yoqib qoladi; Hilton ushbu retseptni o'z mehmonxonalaridagi bar va restoranlarga tarqatadi<ref name="Кучер"/><ref name="библия"/> Meksikaning ba'zi tumanlarida tarkibiga Cointreau likyori emas, oʻtli Damiyana likyori kiradigan kokteyl mashhurdir. Damiyana likyori mayya hindulari keng qoʻllagan va afrodiziyak hisoblanuvchi (Damiana,''Turnera diffusa'') - afrodizyak bo'lgan Turner sprawling ''Damiana o'simligidan yasalgan''<ref>[https://alcoproof.ru/cocktail-margarita/ Alcoproof.ru]</ref>. == Tayyorlanishi == Kokteyl tekila, Cointreau apelsin [[Likyor|likyori]] (yoki triple sek o'rnini bosuvchi), laym (yoki limon) sharbati va muzdan iborat. Tekila, likyor va sharbatning nisbatiga doir raqamlar keltiriladi - 2:1:2, 2:1:1, 3:2:1, 3:1:1 va 1:1:1. 2:1:2<ref name="alcofun"/> "tarixiy toʻg'ri" deb hisoblanadi. Bunday nisbatda tayyorlangan kokteyl ta'mi uyg'unroq va kokteylning alohida komponentlari unda sezilmaydi. "Cointreau" kompaniyasi esa 2:1:1 nisbatni "original" nisbat deb hisoblaydi<ref>{{veb manbasi|title=The Original Margarita|url=https://www.cointreau.com/int/en/cocktails/original-margarita|publisher=Cointreau|accessdate=2017-10-30|language=en}}</ref> IBA<ref name="IBA_receipt">{{veb manbasi|url=https://iba-world.com/cocktails/margarita/|title=Margarita|lang=en|publisher=Сайт Международной ассоциации барменов|accessdate=2019-01-26|archive-date=2019-03-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20190306043318/https://iba-world.com/cocktails/margarita/|deadlink=yes}}</ref> ga muvofiq kokteyl tarkibi: * 50 ml tekila * 20 ml "Cointreau" * 15 ml yangi siqilgan laym sharbati Barcha komponentlar shakerda [[muz]] bilan aralashtiriladi, so'ng kokteyl muz va sitrus (laym) qoldiqlaridan filtrlanadi. Buning uchun double strain usuli qoʻllaniladi - ya'ni kokteylni finjonga quyishda laym pyuresi va muz bo'laklari stakanga tushmasligi uchun ichimlik bir vaqtning o'zida strainer va elak (sieve)dan oʻtkaziladi<ref name="alcofun">{{veb manbasi|url=http://alcofun.ru/koktejli/margarita/|title=Рецепт коктейля маргарита|author=|website=|date=|publisher=}}</ref>. Qirralari tuz bilan ishlov berilgan Margarita bokalida tortiq qilinadi. == Turlari == Klassik Margarita kokteylining turlari juda ko'p. Cointreau apelsin likyorini turli xil ta'm va rangdagi likyorlar bilan almashtirish (yoki ularni Cointreau-ga qo'shish orqali), Margarita kokteylining turli xil navlarini olish mumkin. "Koʻk" Margaritada kurakao likyori qoʻshiladi. Bundan tashqari shaftoli, qulupnay, ananas va boshqa turdagi "margarita"lar bor. Barcha masalliqlarni mikserda maydalangan muz bilan urish orqali "Muzlatilgan Margarita" hosil qilinadi. == Qiziq faktlar == "[[Guinness rekordlar kitobi|Ginnesning rekordlar kitobi]]"da dunyodagi eng katta Margarita kokteyli tayyorlangani qayd etilgan. Uning hajmi 32 ming litrdan ortiq boʻlgan<ref>{{veb manbasi|title=Largest glass of margarita|url=http://www.guinnessworldrecords.com/world-records/largest-glass-of-margarita|date=2011-10-14|publisher=Guinness World Records|accessdate=2017-10-30|language=en}}</ref>. == Turlari == * Skinny Margarita - ikki komponentli kokteyl bo'lib, unga likyor qo'shilmaydi va faqat tekila va Rose navli laym sharbati muz bilan chayqatiladi hamda tuz bilan tortiq qilinadi<ref>{{veb manbasi|lang=en|url=https://www.tasteofhome.com/collection/2-ingredient-cocktails/|title=2-Ingredient Cocktails You'll Want to Memorize|author=Lauren Cahn|website=Taste of Home|date=|publisher=|accessdate=2020-08-27}}</ref>.. * Birmarita (yoki Coronarita))<ref>{{veb manbasi|lang=en|url=https://www.buzzfeed.com/coronaextra/beer-cocktails-you-should-probably-try-today|title=9 Beer Cocktails You Should Probably Try This Summer|author=Corona Extra|website=BuzzFeed|accessdate=2020-08-27}}</ref> - bu pivoli kokteyli boʻlib, unda bir shisha Corona markasidagi pivo yoki boshqa yengil taʼmli pivo<ref>{{veb manbasi|lang=en|url=https://www.rachaelraymag.com/recipe/beer-margaritas|title=Beer Margaritas|author=Rachael Ray Every Day|website=Rachael Ray In Season|accessdate=2020-08-27}}</ref> Margarita kokteyliga teskari tarzda quyiladi<ref>{{veb manbasi|lang=en|url=https://www.liquor.com/articles/bourbon-root-beer/|title=Forget Ginger Ale. This Is the Perfect Bourbon Mixer.|website=Liquor.com|accessdate=2020-08-27}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://alcoproof.ru/cocktail-margarita/ Klassik margaritaning tarixi va retsepti] * [https://iba-world.com/cocktails/margarita/ IBA veb-saytidagi Margarita kokteyli] Архивная копия {{En icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> * [https://web.archive.org/web/20170407063145/http://barclass.ru/glossary/coctails/all/Margarita.php Rossiya Barmenlar Uyushmasi veb-saytida Margarita kokteyli] n8jfzio99yua7ruzm0x1tda6xpa9l5g Rosomaxa 0 725744 2726634 2693485 2022-07-31T11:02:29Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Wolverine_on_rock.jpg|right|thumb| Qoyalardagi Subsar ]]'''Suvsar''' <ref name="Ушаков">[http://ushakovdictionary.ru/word.php?wordid=66829 РОСОМАХА // Толковый словарь Ушакова]</ref>({{lang-la|Gulo gulo}}) - Mustelidlar yoki martenlar (lot. Mustelidae) — yirtqichlar turkumigaga sutemizuvchilar oilasiga mansub. [[Suvsarlar|Gulo]] turi yagona vakili ([[Lotin tili|lotincha]] " ''ochopat'' " dan tarjima qilingan). Ikki kenja turi mavjud: ''Gulo gulo gulo'' ([[Yevrosiyo|Evroosiyo]]) va ''Gulo gulo luscus'' ([[Shimoliy Amerika]]). == Tashqi koʻrinish == Mustelidlar oilasida dengiz otteri va braziliya otteridan soʻng turadi. Ogʻirligi 11 dan 9 kg gacha (boshqa manbalarda - 9 dan 30 kg gacha) oʻzgarib turadi, urgʻochilarning vazni 10-30% kamroq. boʻyi 70-86 xm, dumi 18-23sm. Tashqi koʻrinishi bo'ri ayiq yoki boʻrsiqga oʻxshaydi: boʻyi past, qoʻpol; orqa oyoqlari oldi oyoqlariga nisbatan balandroq. Boshi katta, tumshugʻi choʻzilgan; dumi qisqa, bekamu. Panjalari katta: eniga 10 sm uzunligi 9 sm, bu chuqur va yumshoq qordan oson harakatlanishiga imkon berasi. Tirnoqlati katta, ilmoqli. Maymoq oyoqligini sababi u qadam bosganda butun panjasini qoyadi. Tishlar kuchli, oʻtkir qirrali. Rosomaxa moʻynasi qalin, uzun, qoʻpol, jigarrang yoki jigarrang-qora rangga ega boʻlib, sargʻish yoki oltin chiziqli boshning tepasidan pastga, yelkalari va orqa qismidan pastga tushadi. == Yashash makonlari == Rosomaxa taygada, oʻrmon-tundrada va qisman [[Yevrosiyo|Yevroosiyo]] va [[Shimoliy Amerika]] tundralarida keng tarqalgan. Evropada u [[Skandinaviya yarim oroli|Skandinaviya yarim orolining shimolida,]] [[Finlandiya|Finlyandiya]], [[Estoniya]], [[Latviya]], [[Litva]], [[Rossiya]], qisman [[Polsha]] va [[Belarus|Belorussiyada]] saqlanib qolgan. [[Rossiya]]ning janubiy chegarasi [[Tver viloyati|Tver]], [[Kirov viloyati|Kirov]], [[Leningrad viloyati|Leningrad]] va [[Vologda viloyati|Vologda]] viloyatlari va Perm oʻlkasidan o'tadi; Rosomaxa [[Sibir]] va [[Uzoq Sharq|Uzoq Sharqda]] keng tarqalgan. Shuningdek, Murmansk viloyatidagi [[Kola yarim oroli|Kola yarim orolida]], [[Kareliya]], [[Pskov viloyati|Pskov]] va [[Novgorod viloyati|Novgorod]] viloyatlarida, [[Komi|Komi Respublikasida]], [[Kamchatka|Kamchatkada]] tarqalgan. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQShning]] [[Michigan]] shtatlaridan biri "Rosomaxa shtati" laqabini olgan.{{lang-en|The Wolverine State}}). == Hayot tarzi == [[Fayl:Wolverine,_Kristiansand_Zoo.jpg|thumb| Hayvonot bog'idagi Rossomaxa. Kristiansand, Norvegiya]] Rosomaxa hayotining koʻp qismini yolg'iz oʻtkazadi, oʻz hududining chegaralarini oʻz jinsidagi shaxslardan faol himoya qiladi. Uyasi uchun ildizlar ostida, tosh yoriqlarida va boshqa tanho joylar mos keladi; oqshom chogʻida ovqatlanish uchun chiqadi. Koʻpgina [[Suvsarlar|mustelidlardan]] farqli oʻlaroq, passiv turmush tarzini olib boradi, doimiy ravishda oʻz ovlash hududida oʻlja qidirib yuradi, uning umumiy maydoni {{Nobr|1500—2000 км²}}. Daraxtlarga osongina koʻtariladi. Oʻtkir koʻrish, eshitish va sezgiga ega. Tulkiga oʻxshash tovushlarni chiqaradi. Rosomaxa xijolatli emas: u koʻpincha [[Boʻri|boʻrilar]] va [[Ayiqlar|ayiqlarning]] oʻlja qoldiqlarini eydi, oq toʻngʻiz, [[Qurlar|qora guruch]], findiq, [[Sichqonsimonlar|sichqonchani oʻxshash kemiruvchilarni]] ushlaydi. Koʻpincha yirik tuyoqli hayvonlarni ovlaydi: u [[Bugʻusimonlar|kiyik]], elik, mushk kiyik, elk, togʻ qoʻylariga hujum qilishi mumkin. Bunday holda, odatda yosh buzoqlar, jarohatlangan, zaiflashgan yoki kasal hayvonlar uning qurboni boʻladi. Oʻlja yugurish orqali taʻqib qilinadi: rosomaxa tez yugurmaydi, lekin u juda chidamli va oʻz oʻljasini charchatishga harakat qiladi. Koʻpincha ovchilarning qishki kulbalarini buzadi (koʻpincha oʻtkir hidli izlar qoldiradi) va tuzoqlardan oʻljani oʻgʻirlaydi. Yirik rosomaxalar yolgʻiz boʻrilarga hujum qilgan holatlar boʻlgan. Yozda u qush tuxumlari, ari lichinkalari, mevalar va [[Asal|asalni]] isteʻmol qiladi. U baliq tutadi - polinya yaqinida yoki yumurtlama paytida, oʻlik (oʻlik, uxlayotgan) baliqlarni ixtiyoriy ravishda oladi. U qushlarni ovlaydi, yerdagi uyalarida utiganida ushlaydi. Rosomaxa daraxtlarda yerda harakatlangandaka harakatlanadi. Rosomaxa oʻzidan 5 baravar kattaroq oʻljani oʻldirishga qodir, ammo qor qoplami etarlicha chuqur boʻlsa, u erda yirik hayvonlar tiqilib qoladi. Bundan tashqari, u odamga hujum qilishi mumkin, lekin faqat burchak taqalib qolsa. Rosomaxa dushmanlari birinchi navbatda [[Boʻri|boʻrilar]], pumalar<ref>{{Книга|ссылка=https://books.google.com.ua/books?id=Dqg2AQAAMAAJ&q=mountain+lion+kill+wolverine&pg=SL14-PA36&redir_esc=y#v=snippet&q=mountain%20lion%20kill%20wolverine&f=false|заглавие=White River National Forest (N.F.), Land and Resource Management Plan: Environmental Impact Statement|год=2002|страниц=288}}</ref>, shuningdek, [[Amerika qora ayigʻi|qora]] va jigarrang ayiqlardir. Shunga qaramay, rosomaxa juda qoʻrqmas va xavfli hayvondir (faqat hind [[Asalxoʻr|asal]] boʻrsiq ga, (mustelidlar oilasidan) solishtirish mumkin), shuning uchun hatto ayiq ham rosomaxa bilan uchrashganda, uni chetlab oʻtishga harakat qiladi. Tabiiy sharoitda rosomaxa 10 yilgacha, asirlikda esa 17 yilgacha yashaydi<ref name="wildfauna">[https://wildfauna.ru/rosomaxa Энциклопедия диких животных Wildfauna.ru - Росомаха]</ref>. == Koʻpayish == Juftlik faqat maydan avgustgacha naslchilik mavsumida sodir boʻladi. Urgʻochi har ikki yilda bir marta nasl beradi. Erkak va ayol bir necha hafta birga boʻlishadi. Ammo urugʻlantirilgan tuxum darhol boʻlinishni boshlamaydi. Oddiy embrion rivojlanishi faqat 7-8 oydan keyin boshlanadi va taxminan 30-40 kunlik samarali homiladorlikdan soʻng, koʻpincha fevral yoki mart oylarida, himoyalangan joylarda, urgʻochi ikki-toʻrt bola tugʻishi mumkin. Har birining vazni taxminan 100 gramm. 4 hafta oʻtgach, ular koʻzlarini ochadilar. 10 hafta davomida ular ona suti bilan oziqlanadilar, keyin onasi ularga yarim hazm qilingan ovqat beradi. 3 oydan keyin, yozning boshida, bolalar birinchi marta uydan chiqib ketishadi. Yosh shaxslar onalari bilan yana 2 yil qoladilar, soʻngra oʻzlarining kattalar hayotini boʻydoq sifatida boshlaydilar<ref name="wildfauna"/>. == Iqtisodiy ahamiyati == Rosomaxa moʻynasi noyob ovchi oʻljasidir va shuning uchun juda qimmatlidir. Rosomaxa terisidan yoqalar, bosh kiyimlar va boshqa kiyimlar tikilgan. Rosomaxa moʻynasining oʻziga xos xususiyati shundaki, u sovuqda qotib qolmaydi<ref>{{Книга|автор=Нагрецкий Л. Н., Стахровский Е. В., Замахаев В. А., Воробьева М. П., Митрофанова Л. А., Пичугин Ю. В., Москов В. А.|заглавие=Организация и техника охоты|издание=Лесная промышленность|место=М.|год=1977|страниц=240}}</ref>. Tabiatda olingan rosomaxa bolalari odamlarga juda yaxshi koʻnikib, butunlay uysal va yumshoq muomalali boʻlib qoladilar<ref>{{Книга|автор=Терновский Д.В.|заглавие=Биология куньих (Mustelidae)|ссылка=|место=Новосибирск|издательство=Наука|год=1977}}</ref>. Boshqa maʻlumotlarga koʻra, rosomaxa bir necha avlod asirlikda boʻlganidan keyin ham oʻzlashmagan va odamlarga nisbatan oʻta tajovuzkorlik koʻrsatadilar === Rosomaxa geraldikasi === Geraldikada rosomaxa jasorat, qatʻiyat va oxirigacha borishga tayyorlikni anglatadi va kamdan-kam hollarda shimolda (hayvonning yashash joyi) joylashgan munitsipalitetlarning gerblarida mavjud.<gallery class="center"> Fayl:Flag of Kirovsky (Yakutia).png|[[Кировский эвенский национальный наслег (Кобяйский улус)|Kirov bayrog'i Nasleg]], [[Якутия|Yakutiya]] Fayl:Bardu komm.svg|[[Барду|Bardu]] munitsipaliteti gerbi ([[Норвегия|Norvegiya]]) Fayl:Gunnarskogs vapen.svg|[[Гуннарског|Gunnarskog kommunasi gerbi]] (1863-1970-yillarda mavjud, Shvetsiya) Fayl:Kittilä.vaakuna.svg|[[Киттиля|Kittilä]] gerbi (Finlyandiya) Fayl:337th Infantry Regiment Distinctive Unit Insignia.jpg|[[:en:337th Infantry Regiment (United States)|337-piyoda polkining]] gerbi, AQSh armiyasi (1917-yildan beri faol) Fayl:40thInfRegtCOA.png|[[:en:40th Infantry Regiment (United States)|40-piyoda polkining]] gerbi, AQSh armiyasi (1917-1944)</gallery> == Galereya == <gallery class="center" caption="Rosomaxa Moskva zoparkida"> Fayl:Росомаха I.jpg Fayl:Росомаха II.jpg Fayl:Росомаха III.jpg Fayl:Росомаха IIII.jpg </gallery> == Havolalar == * [http://www.sevin.ru/vertebrates/index.html?Mammals/235.html Rossiyaning umurtqali hayvonlari:rosomaxa]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120609194757/http://www.sevin.ru/vertebrates/index.html?Mammals%2F235.html |date=2012-06-09 }} * [http://www.inferret.ru/page-id-85.html Rosomaxa - tur tavsifi] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20081013142433/http://www.inferret.ru/page-id-85.html |date=2008-10-13 }} 2008 Arxiv nusxasi [[Turkum:Evroosiyo sutemizuvchilari]] [[Turkum:Janubiy Amerika sutemizivchilari]] [[Turkum:Yirtqichlar]] 3y43oe6svrcrtd2czcofs1gqhbpd8f2 Bauzi 0 725790 2726315 2596102 2022-07-31T06:07:22Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Indonesia_Ethnic_Groups_Map_-_ru.svg|thumb|400x400px| Bauzi Indoneziya etno-lingvistik xaritasida.]] [[Fayl:COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Het_stroomgebied_van_de_boven_Mamberano_in_Nieuw_Guinea_waar_het_explorateurs_bivak_ligt_TMnr_10020882.jpg|thumb|400x400px| Mamberamo daryosining ogʻzi]] '''Bauzi''' ({{lang-id|Bauzi}}) — Indoneziyaning Papua (sobiq Irian Jaya) provinsiyasi shimoli-gʻarbida yashovchi papua qabilasi. Turli manbalarga koʻra ularning soni 1500<ref name=":3">{{veb manbasi|url=http://www.indonesia-tourism.com/east-papua/bauzi.html|title=The Bauzi Tribe - Papua|date=2012-01-06|accessdate=2018-08-04|archive-date=2012-01-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20120106153120/http://www.indonesia-tourism.com/east-papua/bauzi.html}}</ref>, 2000 va 2200 kishi deb taxmin qilinadi<ref name=":0">{{veb manbasi|url=http://peoplegroups.org/explore/PeopleGroupDetails.aspx?peid=22465#topmenu|title=PeopleGroups.org - Bauri of Indonesia|author=PeopleGroups.org|accessdate=2018-08-04}}{{Deadlink|date=may 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref name=":1">{{yangiliklar manbasi|title=Bauzi in Indonesia|first=Joshua|last=Project|url=https://joshuaproject.net/people_groups/19071/ID|accessdate=2018-08-04|language=en}}</ref>. == Joylashtirilishi == Bauzi xalqining tarqalish maydoni Mamberamo viloyatining shimoliy va markaziy qismlarida Papua<ref>{{Книга|автор=Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde; et al. (1982). Excerpta Indonesica, Issues 25-34. Centre for Documentation of Modern Indonesia, Royal Institute of Linguistics and Anthropology.|заглавие=|ответственный=|издание=|место=|издательство=|год=|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref> provinsiyasining shimoli-gʻarbiy qismidagi Mamberamo daryosining gʻarbiy qismi va qirgʻoqlari oʻrtasida joylashgan. Ular Vakaid, Noyadi, Danau Bira, Solom, Kustara, Neao, Itaba qishloqlariga egalik qiladilar<ref name=":1" />. == Hayot tarzi == Bauzi xalqining asosiy kasbi ovchilik va terimchilikdir. 1980-yillarda qabila kashf etilganidan beri missionerlar [[XX asr|Bauzi]] tsivilizatsiyasiga olib kirishga yordam berishdi. Ushbu ishning natijasi ibodat joyi sifatida ishlatilgan cherkov, shuningdek, Bauzi qabilasiga ijtimoiy xizmat koʻrsatish zali qurilishi boʻldi. Qabilalar jangi endi Bauzi madaniyatining muhim qismi emas<ref name=":3" />. == Din == Oʻtmishda Bauzi xalqi animi kultlari, tabiat va ruh kuchlariga boʻlgan eʼtiqodlarga amal qilgan. Hozirgi davrda bausiylarning 65% nasroniylikni qabul qilgan<ref name=":0" />. Ulardan 10 % evangelistlar. == Til == Bauzi bir xil tilda gaplashadi. Soʻnggi yillarda tilshunoslar tilni oʻrganib, turli adabiyotlarni, jumladan [[Bibliya|Injilni]] bauzi tiliga tarjima qilishmoqda<ref name=":2">{{yangiliklar manbasi|title=Tribe of Irian Jaya|url=https://panoramaindonesia.wordpress.com/2008/07/04/unique-heritage-and-culture/|work=Panoramaindonesia's Weblog|date=2008-07-04|accessdate=2018-08-04|language=en}}</ref>. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum: Indoneziya Xalqlari]] [[Turkum: Papuanlar]] j65dr7w2yjr9zp1lhq5eatfde0bbq97 Kapkeyk 0 725840 2725436 2593727 2022-07-30T12:41:44Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Taom bilgiqutisi}} '''Kapkeyk''' (soʻzma-soʻz tarjima qilinganda „finjon keksi“, shuningdek, „fairy cake“ — „ertaknamo tort“ nomlari bilan ham mashxur) — keksning amerikacha nomi. Kichik oʻlchamdagi pirojniy (diametri 5-6 sm va 60-65 gr.)<ref>{{veb manbasi|url=https://xn--80ajchmregk.xn--p1ai/blog/chto-takoe-kapkeyki/|title=Что такое капкейки? Описание, история, калорийность|date=2016-05-25|publisher=Блог кондитерской Пироженка.рф|lang=ru|accessdate=2019-10-07}}</ref> bir kishi [[Oziq-ovqat|isteʼmoli]] uchun moʻljallangan, u yupqa qogʻoz yoki pishiriq uchun moʻljallangan alyuminiyli qolip ichida pishiriladi. Aksariyat hollarda qandolat bezaklarining turli elementlarini oʻz ichiga oladi. Kapkeyklarning birinchi retseptlari 1796 va 1828-yillarda pazandachilik kitoblarida keltirilgan. Odatda uning tarkibiy mahsulotlari sifatida [[Sariyogʻ|sariyogʻ]], [[Qand|shakar]], tuxum va [[un]] sanab oʻtilgan boʻlsa-da, pishiriqning bir necha xil retseptlari mavjud. Ingliz tilida soʻzlashuvchi mamlakatlarda kapkeyklar odatda tugʻilgan kun dasturxonlariga tortiladi. == Retseptlar == Kapkeyklar aksariyat hollarda katta tortlar uchun kerakli mahsulotlardan: [[Moy|sariyog ']], [[Qand|shakar]], tuxum va [[un]]dan tayyorlanadi<ref>{{veb manbasi|url=https://eda.ru/recepty/kapkeik|title=Капкейк, 94 пошаговых рецепта с фото на сайте «Еда»|publisher=eda.ru|lang=en|accessdate=2019-10-07}}</ref>. Kapkeykni pishirish uchun deyarli har qanday tort (biskvit) ning retseptidan foydalanish mumkin. [[Xamir]]ga qoʻshimcha hid bersa ham, tarkibiga [[Sultoniy|mayiz]], rezavorlar, [[Yongʻoq|yongʻoqlar]] yoki shokolad qirindisini qoʻshsa ham boʻladi. Kapkeyklar kichkina oʻlchami tufayli bir necha qavatdan iborat odatiy piroglarga nisbatan tez-tez pishirib turiladi. Kapkeyklarni glazur yoki boshqa turdagi bezaklar bilan qoplash mumkin. Ularni shuningdek, glazur yoki qandolat kremi bilan toʻldirsa ham boʻladi. Oz miqdordagi kremli kapkeyklar tayyorlashda pishiriqda[[qoshiq]] yoki [[pichoq]] yordamida teshik hosil qilinadi. Tijoriy qandolat uylarida krem pishiriqqa shprits bilan toʻldiriladi. == Doʻkonlar == 21-asrning boshlarida AQSHda kekslar savdosi mashhur boʻlib ketdi, bu kekslardan boshqa hech narsa sotmaydigan, pirojniylarga oid nostalgiya hissini uygʻotadigan qandolat uylari edi. Nyu-York shahridagi qandolat uylari, misol uchun „Magnoliya“ kabi doʻkonlar „Sex and the City“<ref>{{veb manbasi|url=http://articles.cnn.com/2010-03-23/living/cupcake.craze_1_cupcake-craze-classroom-birthday-parties-chocolate?_s=PM:LIVING|title=Cupcake passion more than a trend - CNN|website=web.archive.org|date=2010-10-25|accessdate=2020-07-31|archive-date=2010-10-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20101025172048/http://articles.cnn.com/2010-03-23/living/cupcake.craze_1_cupcake-craze-classroom-birthday-parties-chocolate?_s=PM:LIVING}}</ref> kabi mashhur televizion shoulardagi ishtiroki bilan mashhur boʻlib ketdi. AQShdagi eng yirik keks doʻkonlari tarmogʻini boshqaruvchi „Crumbs Bake Shop“ aksiyalarining narxi 2011-yilda oʻzining eng yuqori choʻqqisiga chiqdi. Mahalliy va ixtisoslashtirilgan oilaviy doʻkonlar oʻrtasidagi raqobat tufayli savdoning kamayishi, shuningdek, oziq-ovqat doʻkonlari oʻrtasidagi raqobatning kuchayishi 2013-yilda kompaniya istiqboli va aksiyalari narxining keskin pasayishiga olib keldi<ref>{{yangiliklar manbasi|accessdate=2020-07-31|first=Emily Maltby and Sarah E.|last=Needleman|date=2013-04-17|id=0099-9660|website=Wall Street Journal|title=Forget Gold, the Gourmet-Cupcake Market Is Crashing|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424127887324345804578425291917117814}}</ref>. „Jorjtaun keksi“ — Vashingtonda ochilgan birinchi keks doʻkoni edi. Keks doʻkoni 2010-yilda „TLC’s DC Cupcakes“ — doʻkon va uning sohibalari — opa-singil Sofi LaMontan va Ketrin Kallinislar haqidagi olti epizodli realiti-shou<ref>{{veb manbasi|url=http://usatoday30.usatoday.com/life/television/news/2010-07-15-dccupcakes15_ST_N.htm|title='DC Cupcakes': Washington's purveyors of power pastry - USATODAY.com|website=usatoday30.usatoday.com|accessdate=2020-07-31}}</ref> taqdimotidan soʻng shuhrat qozondi. [[Kaliforniya|Kaliforniyaning]] Beverli-Xillz hududida joylashgan „Sprinkles Cupcakes“ doʻkoni oziq-ovqat tarmogʻining kekschilar orasidagi raqobat yulduzi boʻlgan Kendis Nelson va uning turmush oʻrtogʻi Charlz Nelson<ref>{{veb manbasi|lang=en|url=https://www.huffpost.com/entry/candace-nelsons-sprinkles-cupcakes_n_2133153|title=Why We Love The Cupcake|author=Sasha Bronner|website=HuffPost|date=2012-11-14|accessdate=2020-07-31}}</ref> ga tegishli. „Sprinkles“ — bir vaqtning oʻzida ichida 350 ta keks saqlashi mumkin boʻlgan bankomat taqdim etgan birinchi keks doʻkoni edi<ref>{{veb manbasi|lang=|url=https://www.bizjournals.com/dallas/news/2014/01/17/sprinkles-cupcake-atm-shuts-down-for.html|title=More cupcakes! Sprinkles shuts down ATM to increase capacity|author=|website=www.bizjournals.com|date=|publisher=|accessdate=2020-07-31}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} == Shuningdek qarang == * [[Keks]] * [[Maffin]] * [[Pirojniy]] [[Turkum:Cupcakes]] jgqpt4es7qvcmj3awd1l6y1zbr6d6nx Pokistondagi armanlar 0 726053 2726411 2593655 2022-07-31T07:28:13Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''[[Pokiston|Pokistondagi]] armanlar''' — '''Pokistonda''' yashovchi etnik [[armanlar]]. Koʻpgina armanlar [[XX asr|XX asr boshidagi]] iqtisodiy yuksalish davrida [[Karochi|Karachiga]] koʻchib ketishgan. Pokistondagi taniqli arman jamoalarini Karachi, [[Lohur|Lahor]] va poytaxtda, [[Islomobod|Islomobod shahrida]] topish mumkin<ref>{{Статья|ссылка=https://www.livehistoryindia.com/cover-story/2017/08/30/the-armenians-of-india|автор=Khatchaturian, Anthony|заглавие="The Armenians of India"|год=|язык=|издание=Live History India|тип=|месяц=|число=|том=|номер=|страницы=|issn=}}</ref>. == Tarixi == Miloddan avvalgi [[XV asr|XV asrda]] Usmonlilar va Safaviylar [[Armaniston togʻligi|Armaniston togʻlarini]] bosib olishlari natijasida koʻplab armanlar [[Usmonlilar imperiyasi|Usmonli]] va [[Safaviylar davlati|Safaviylar imperiyalari]] boʻylab joylashdilar va baʼzilari oxir-oqibat [[Boburiylar davlati|Buyuk Moʻgʻul]]lar Hindistoniga yetib borishdi. [[Akbar Jaloliddin Muhammad|Akbar]] hukmronligi davrida Akbarning rafiqasi Mariam Begum Saheba va bosh sudya Abdul Xay kabi armanlar imperiyada obroʻ-eʼtibor qozondilar. Armanlar Hindistonning [[Dehli sultonligi|Dehli]] va Bengaliya kabi boshqa qismlarida gubernator va general sifatida obroʻ-eʼtibor qozongan boʻlsa-da, ular Lahorda ham bor edi<ref>{{Статья|ссылка=http://www.ebooksread.com/authors-eng/lahore-museum-pakistan/a-descriptive-guide-to-the-department-of-archaeology--antiquities-microform-oha/page-3-a-descriptive-guide-to-the-department-of-archaeology--antiquities-microform-oha.shtml|автор=Percy Brown|заглавие=A descriptive guide to the Department of archaeology & antiquities|год=1908|язык=|издание=Lahore Museum (Pakistan)|тип=|месяц=|число=|том=|номер=|страницы=25|issn=}}</ref><ref>{{Книга|автор=Jean Philippe Vogel|заглавие=“Armenian inscriptions in Baluchistan”|ответственный=|год=1904|издание=|место=|издательство=Archaeological Survey of India|страницы=|страниц=|isbn=}}</ref><ref>{{Статья|ссылка=http://www.dli.gov.in/scripts/FullindexDefault.htm?path1=/data_copy/upload/0079/912&first=1&last=618&barcode=6010010079907|автор=Hughes R. Bullier|заглавие=Baluchistan District Gazetter|год=1907|язык=|издание=Series Kharan Vol-VII|тип=|месяц=|число=|том=|номер=|страницы=|issn=}}</ref>. 1606 va 1618-yillardagi arman yozuvlari arxeologlar tomonidan 1901-yilda [[Balujiston (tarixiy viloyat)|Balujistonning]] Loralay tumani, Tal Chotiali hududidan topilgan<ref name=":0">{{Статья|ссылка=https://web.archive.org/web/20140911213808/http://202.41.82.144/scripts/FullindexDefault.htm?path1=%2Fdata_copy%2Fupload%2F0077%2F839&first=1&last=684&barcode=6010010077834|автор=Jacob Seth Mesrovb|заглавие=Armenians in India - From the Earliest Times to the Present|год=1937|язык=|место=Calcutta|издание=Armenians at Lahore|тип=|месяц=|число=|том=|номер=|страницы=201-206|issn=}}</ref>. [[XVII asr|XVII asr boshlarida]] bu yerda arman jamiyati tashkil topdi. 1908-yilda ingliz zobiti shunday deb yozgan: "Kanada hududida hech qanday arman koloniyalari topilmagan. Shunday qilib, biz XVII asrdagi arman koʻchmanchilari Islomni qabul qilib, brahui va belujaning mahalliy qabilalari bilan butunlay birlashib ketgan deb taxmin qilishimiz mumkin". XVI-asrda, Buyuk Moʻgʻullar imperiyasi davrida, Lahorda katta arman jamoati bor edi. Lahorda, shuningdek, Fort Lahor yaqinida arman cherkovi va qabriston boʻlgan chegaralangan arman mavzesi ham boʻlgan, arman va Gruziya artilleriyasi esa Ahmad-Shoh Durra bostirib kirganida gubernator Mir Mannu tomonidan yollangan; Lahorda gollandiya Sharqiy Hindiston kompaniyasining ekspeditsiya ishtirokchilari koʻplab arman ruhoniylari haqida yozganlar. Arman jamoati shaharda rivojlandi va ularning aksariyati oddiy savdogarlar boʻlsa-da, jamoa aʼzolari pivo va sharob doʻkonlari egalari sifatida ham tanilgan. Lahorda Buyuk moʻgʻullar imperatori Akbar davrida „arman xristian savdogarlari tomonidan ishlatilgan“ cherkov bor edi<ref>{{Книга|ссылка=https://books.google.com/books?id=7JCE-lwPHDoC&pg=PA10|автор=Theodore P. C. Gabriel|заглавие=Christian Citizens in an Islamic State: The Pakistan Experience|ответственный=|год=2007|издание=|место=|издательство=Ashgate Publishing, Ltd.|страницы=10|страниц=|isbn=9780754660361}}</ref>. 1711-yilda Lahorda [[Arman apostol cherkovi|Arman apostol cherkovining]] yepiskopi paydo boʻldi. Biroq, koʻplab armanlar, jumladan, yigirmata savdogar oilalari bilan moʻgʻul noibi tahdididan keyin shaharni tark etishdi. Jamiyat [[XVIII asr|XVII va XVIII asrlarda]] sezilarli darajada qisqardi, ammo Britaniya Hindistoni hokimiyatining kelishi bilan [[Janubiy Osiyo|Janubiy Osiyoning]] bu qismida armanlarning mavjudligi XX boshlarigacha davom etdi. 1907-yilda Lahorda qolgan armanlarga [[Kalkutta|Kalkuttadagi]] hind yeparxiyasining primati, arman arxiyepiskopi Saak Ayvadyan tashrif buyurdi<ref>{{Статья|ссылка=https://web.archive.org/web/20120223003549/http://menq.am/history/chap1_part09.htm|автор=Annie Basil, Naira Mkrtchyan|заглавие=Indian Settlement in Armenia and Armenian Settlements in India and South Asia|год=1969|язык=|место=Calcutta|издание=Armenian College; Indian Historical Review|тип=|месяц=|число=|том=|номер=|страницы=63|issn=}}</ref><ref>{{veb manbasi|lang=|url=http://freepages.genealogy.rootsweb.ancestry.com/~chaterfamilytree/lahore.htm|title=Details about the Armenian community of Lahore on Chater Genealogy site|author=|website=|date=|publisher=|access-date=2022-05-19|archive-date=2012-06-30|archive-url=https://archive.today/20120630211327/http://freepages.genealogy.rootsweb.ancestry.com/~chaterfamilytree/lahore.htm}}</ref>. == Shuningdek qarang == * [[Arman diasporasi]] * [[Armaniston-Pokiston munosabatlari]] * [[Hindistondagi armanlar]] == Manbalar == {{manbalar}} <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum: Pokiston Xalqlari]] [[Turkum: Arman diasporasi]] kx7hhn5xm33g9msjn0sxne4vgu4lsib Krubyane 0 726105 2725671 2601126 2022-07-30T15:23:03Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Kaszuby-grupy-lokalne-ru.png|thumb| Krubianlar (''krëbanë'' yoki ''zoborôcë'') Kashubiya xaritasida]] '''Krubyane''' (kashubs. krëbanë, krëbanie, {{lang-pl|krubanie, krubany}}) — Kashubiyaning janubi-sharqiy qismida yashovchi kashubiyaliklarning sub- etnik guruhi — Kosyej tumanidagi Dziemiany va Karsin kommunalarida hamda Chojnik tumanidagi Brusi kommunalarida. Krubiyaliklar ''toʻsiqlar'' sifatida ham tanilgan (kashubsk. zabòrôcë, zoborôcë, {{lang-pl|zaboracy, zaboraki}})<ref name="Kaszuby">{{veb manbasi|url=http://szkola.interklasa.pl/f019/strona/pol/jezyk.html|title=Kaszuby|accessdate=|lang=pl|description=Język. Literatura|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BUfw2FFL?url=http://szkola.interklasa.pl/f019/strona/pol/jezyk.html|archivedate=2012-10-18}}</ref><ref name="Nazwy etniczne z kaszub">{{veb manbasi|url=http://www.dialektologia.uw.edu.pl/index.php?l1=leksykon-kaszubski&lid=1165|title=Dialekty i gwary polskie. Kompendium internetowe pod redakcją Haliny Karaś|accessdate=|lang=pl|description=Leksykon kaszubski. Nazwy etniczne z kaszub (autor: Jerzy Treder)|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BUfthDxS?url=http://www.dialektologia.uw.edu.pl/index.php?l1=leksykon-kaszubski|archivedate=2012-10-18}}</ref><ref name="Oficjalna strona Zaborskiego Parku Krajobrazowego">{{veb manbasi|url=http://zaborypark.eco.pl/html/dziedzictwo.htm|title=Oficjalna strona Zaborskiego Parku Krajobrazowego|accessdate=|lang=pl|description=Dziedzictwo kulturowe w Zaborskim parku krajobrazowym. Podział regionalny kaszubskich grup etnicznych|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BrH9TP28?url=http://zaborypark.eco.pl/html/dziedzictwo.htm|archivedate=2012-11-01}} {{Webarxiv|url=https://www.webcitation.org/6BrH9TP28?url=http://zaborypark.eco.pl/html/dziedzictwo.htm |date=2012-11-01 }}</ref>. Krubiyaliklar, barcha Kashubiyaliklar singari, [[Katolitsizm|katoliklardir]]. == Nomi == Subetnik etnonimning birinchi varianti — Krubianlar (kashubsk. krëbanë, krëbanie, ilgari ''kùrbanie'') — bu soʻzning [[Etimologiya|etimologiyasi]] toʻliq aniq emas, bu kashubiyaliklar guruhining nomi ''kùrban'' soʻzidan kelib chiqqan degan taxmin mavjud — „yogʻ uchun loydan yasalgan idish“. Qurbon apellyatsiyasidan ''Krubyanlar'' nomi, xususan, B. Syxta (''B. sychta'')<ref>{{книга|автор = Popowska-Taborska H. |заглавие = Kaszubszczyzna. Zarys dziejów |ссылка = |место = Warszawa|издательство = [[PWN]] |год = 1980 |страницы = 23 |isbn = |ref=}}</ref>. Etnonimning ikkinchi varianti — toʻsiqlar — bu kashubiyaliklar guruhining joylashgan joyi — Zabori viloyati bilan bogʻliq ({{lang-pl|Zabory}}) <span lang="pl" style="font-style:italic;">Lesno</span> yaqinida (pol {{lang-pl|Leśno}}), Svornihatse ({{lang-pl|Swornigacie}}), Brusov va Karsina ({{lang-pl|Karsin}}). Bu „devor ortida yashash“ iborasini bildiradi ({{lang-pl|za borem}}) — Tucholskiy Borining shimolida<ref name="Nazwy etniczne z kaszub" />. Zabora toponimi qadim zamonlardan beri maʼlum boʻlib, u Pomeraniya knyazlari hujjatlarida (''terra Tabor'', ''Saborda'' ([[1292]]), ''terra Zaborensis'' ([[1299]])) va Pomeraniyani salibchilar tomonidan bosib olingan vaqtga oid hujjatlarda (''das land Saborn''). Oʻrta asrlarda Zaborskiy yerlari gʻarbdagi Brda daryosidan Vda daryosigacha boʻlgan hududlarni egallagan ({{lang-pl|Wda}}) va Vdzydze koʻli ({{lang-pl|Wdzydze}}) sharqda, shimolda uning chegaralari zamonaviy Chojnicki tumani chegaralariga toʻgʻri keldi, janubda ular Czernitsa ({{lang-pl|Czernica}}). Baʼzan, keng maʼnoda, Krubyanlardan tashqari, kashubiyaliklarning boshqa guruhlari toʻsiqlar deb ataladi. == Soʻzlashuvi == Oʻtmishda krubiyaliklar orasida janubiy kashubiyalik ''zaborskiy'' yoki ''krub'' soʻzlashuvi keng tarqalgan edi (kashubian gvara krëbańsko, {{lang-pl|gwary zaborskie, gwary krubańskie}})<ref name="Kaszubszczyzna literacka">{{veb manbasi|url=http://www.rastko.net/rastko-ka/content/view/281/26/|title=Растко-Кашуби — Rastkò-Kaszëbë — Rastko-Kaszuby|accessdate=|lang=pl|description=J. Treder: Kaszubszczyzna literacka (Cechy, fazy i tendencje rozwojowe)|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120911075218/http://www.rastko.net/rastko-ka/content/view/281/26/|archivedate=2012-09-11}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.dialektologia.uw.edu.pl/index.php?l1=kaszubszczyzna&l2=kaszubszczyzna-charakterystyka|title=Dialekty i gwary polskie. Kompendium internetowe pod redakcją Haliny Karaś|accessdate=|lang=pl|description=Kaszubszczyzna. Charakterystyka kaszubszczyzny (autor: Jerzy Treder)|archiveurl=https://www.webcitation.org/6BrFtRLzm?url=http://www.dialektologia.uw.edu.pl/index.php?l1=kaszubszczyzna|archivedate=2012-11-01}}</ref>. F.Lorentz Krubyan aholi punkti hududida Lesna''-Brussko-Velevskiy'' lahjasini ajratib koʻrsatdi. Unga qoʻshimcha ravishda u boshqa dialektlarni ham ''Zaborskiy'' lahjasiga kiritdi va u ikki guruhga boʻldi: ''Shimoliy Zaborskiy dialektlari'' (Grabovskiy, ''Koscejskiy'', ''Skozhevskiy'', ''Gostomskiy'', ''Lipushskiy'') va ''Janubiy Zaborskiy dialektlari'' (''Lesnensko-Brussko-Velevskiy,'' ''Svozhenskiy''){{Sfn|Lorentz|1927}}. == Anʼanalar == Krubiyaliklarning anʼanaviy kasblari chorvachilik, ovchilik, baliqchilik, asalarichilik va qatron tayyorlsh edi. Anʼanaviy hunarmandchilikdan gʻildirak va arava yasash, ot jabduqlari va egar yasash, kashtachilik, kulolchilik va temirchilik kabilar bor edi. Oʻtmishda koʻplab hunarmandchilik va hunarmandchilik Krubiyaliklar uchun muhim daromad manbai boʻlgan. Anʼanaviy xalq liboslari, qoʻshiq va raqslar hali ham Brusi shahridagi "Krëbane" folklor guruhi tomonidan saqlanib qolgan. == Shuningdek qarang == * [[Kashubiyaliklar]] * [[Koscierie poviat]] * [[Chojnicky poviat]] == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Adabiyotlar == * {{книга|автор = [[Лоренц, Фридрих (лингвист)|Lorentz F.]] |ссылка =http://pbc.gda.pl/dlibra/docmetadata?id=1399&showContent=true |заглавие = Gramatyka Pomorska, Zeszyt 1 |издание = |место = Poznań |издательство = Instytut Zachodnio-słowiański przy Uniwersytecie Poznańskim |год = 1927 |страниц = 70 |isbn = |ref = Lorentz}} == Havolalar == * {{veb manbasi|url=http://www.rastko.net/rastko-ka/component/option,com_frontpage/Itemid,1/|title=Растко-Кашуби — Rastkò-Kaszëbë — Rastko-Kaszuby|accessdate=|lang=|description=сайт о языке, культуре, традициях и истории кашубов на польском, сербском и английском языках|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120911074135/http://www.rastko.net/rastko-ka/component/option,com_frontpage/Itemid,1/|archivedate=2012-09-11}} [[Turkum:kichik etnik guruhlar]] [[Turkum: Polsha Aholisi]] cw751a74pu2x5i16k5rav057y27koap Pashtisada 0 726231 2726331 2595986 2022-07-31T06:26:00Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Pashtisada''' (kro {{lang-hr|Pašticada}} — mol goʻshtidan tayyorlanadigan va Xorvatiyada mashhur boʻlgan maxsus qaylali xorvat milliy taomi<ref>{{veb manbasi|title=Dalmatinska pašticada babe Nane na kaštelanski način|url=https://www.coolinarika.com/recept/dalmatinska-pasticada-babe-nane-na-kastelanski-nacin/|access-date=2020-12-25|website=Coolinarika|language=hr}}</ref><ref>{{veb manbasi|last=|first=|date=2017-05-10|title=Pašticada|url=http://gastrodiva.bloger.index.hr/post/pasticada/1026539.aspx|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170510115256/http://gastrodiva.bloger.index.hr/post/pasticada/1026539.aspx|archive-date=2017-05-10|access-date=2020-12-25|website=gastrodiva.bloger.index.hr|language=hr}}</ref><ref>{{ Cite web|url=https://www.recepti.hr/pasticada|title=Pašticada|author=|date=2012.|work=recepti.hr|language=hr|publisher=|accessdate=2020-11-26}}</ref>. Taom koʻpincha Dalmasiya pashtisadasi deb ham ataladi, chunki u aynan [[Dalmatsiya|Dalmasiyadan]] kelib chiqqan. Ushbu taom muhim bayramlar, shu jumladan toʻylar taomnomasining ajralmas bir qismidir. Pashtisada odatda nokki yoki keng enli uy ugrasi bilan birga dasturxonga tortiladi. Pashtisadani Xorvatiya oshxonasining choʻqqisi deb ataydilar<ref>[https://brela.hr/ru/41/gastronomiia Gastronomiya]</ref>. == Retsept == Bu eski retseptlarga koʻra, bir necha kun davom pishiriladigan, sabr-toqatni talab qiluvchi, tayyorlash jarayoni koʻp bosqichli goʻshtli taomidir. Pashtisada mol yoki buzoq goʻshtidan tayyorlanadi. Shuningdek, ot va ilvasin goʻshtidan pashtisada tayyorlash mumkin ekanligi ham maʼlum. Birinchi bosqichda goʻsht xushboʻy sirka bilan marinadlanadi. Ikkinchi bosqichda goʻsht boʻlagi qovuriladi. Uchinchi bosqichda, goʻsht sukatlar, koʻp hollarda qora olxoʻri va qalampirmunchoq, muskat yongʻogʻi, dafna yaprogʻi, qalampir kabi ziravorlar, Proshek vinosi qoʻshilgan qaylada pishiriladi. Sabzavotlar pishirgandan soʻng qayla bilan aralashtiriladi. Eski retseptlarda taomni pishirgandan keyin darhol stolga tortmaslik kerakligi aytiladi. Goʻshtni sovutish, toʻrtburchak shaklda kesish, yana bir bor qovurish va gʻalvirdan oʻtkazilgan qayla bilan dasturxonga tortish kerak. == Tarixi == Pashtisadaning kelib chiqishi haqida aniq maʼlumotlar mavjud emas. Dubrovnikda yozilgan eng qadimgi retsept 15-asrga toʻgʻri keladi<ref>[https://www.thefooddictator.com/the-hirshon-croatian-beef-stew-pasticada/ The hirshon croatian beef-stew — Pasticada/]</ref>. Dalmatiyaning Veliko Brdo qishlogʻida, qirgʻoq boʻyidagi Makarska shahri yaqinida joylashgan Biokovo etagida 30-sentabr kuni nishonlanadigan qishloq homiysi — Avliyo Ieronim kunini nishonlash vaqtida dasturxonga anʼanaviy tarzda pashtisada tortiq etilgan. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Bibliografiya == * Marjanovich-Radica, Dika 1988-yil. ''Dalmatiya oshxonasi''. Zagreb: Mladost * https://web.archive.org/web/20170510115256/http://gastrodiva.bloger.index.hr/post/pasticada/1026539.aspx [[Turkum: Xorvatiya oshxona]] [[Turkum: go'sht ovqatlarni]] i15brx8l95h4b613ucasfpgpmtmnj6o Beksli kriket klubi 0 726323 2726326 2595963 2022-07-31T06:22:31Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Beksli kriket klubi''' ({{lang-en|Bexley Cricket Club}}) — ([[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]]) [[London|Londonning]] Beksli tumanidagi [[kriket]] klubi. == Tarixi == Beksli kriket klubi 1805-yilda tashkil etilgan{{Sfn|Cox|2003}}. Londonning Beksli tumanidagi Menor-Veyning hozirgi maydoni klub tomonidan 1866-yildan beri foydalaniladi<ref name="v1" />. Tarixan, klub Janubi-Sharqiy Angliyadagi eng kuchli klublardan biri boʻlgan{{Sfn|Hill|1990}}. 1996-yilda u Kent Kriket Ligasi chempioni<ref>{{veb manbasi|lang=en|url=https://www.bexleycc.co.uk/photos/the-kent-tour--964871.html|title=StackPath|website=www.bexleycc.co.uk|access-date=2021-12-26}}</ref><ref>{{veb manbasi|lang=en|url=https://www.yumpu.com/en/document/read/8476645/handbook-on-line-2012-forester-kent-cricket-league-uknet|title=Handbook on line 2012 - Forester Kent Cricket League - Uk.net|author=Yumpu.com|website=yumpu.com|access-date=2021-12-26}}</ref> boʻldi va Evening Standard Challenge Trophy musobaqasida ikki marta final oʻyinida qatnashdi. Beksli kriket klubida shanba kungi musobaqalarda oltita jamoa va yakshanba kuni ikkita jamoa qatnashadi<ref name="v1" />. 2010-yilda Beksli klubi birinchi marta ayollar jamoasini maydonga tushirdi. Shuningdek, klubda 9-17 yoshli oʻyinchilar uchun „Kolts“ boʻlimi ham mavjud<ref name=v1>{{veb manbasi|lang=en|url=http://www.bexleycc.co.uk/home.php|title=Bexley Cricket Club|website=web.archive.org|date=2013-10-04|access-date=2021-12-26|archive-date=2013-10-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20131004220848/http://www.bexleycc.co.uk/home.php}}</ref>. Keyinchalik Angliya uchun sinov oʻyinlarida ishtirok etgan Beksli Kriket klubi aʼzolari orasida Robert Key<ref name=bvsc>{{veb manbasi|lang=en|url=https://www.bvsc.co.uk/contacts/view/722|title=Bexley Cricket Club {{!}} Bexley Voluntary Service Council|website=www.bvsc.co.uk|access-date=2021-12-26}}</ref><ref>{{veb manbasi|lang=en|url=https://www.londonwritingguy.com/post/a-conversation-with-kent-ccc-s-jas-singh|title=A CONVERSATION WITH KENT CCC's JAS SINGH|author=Harjot Sidhu|website=London Writing Guy|date=2021-11-17|access-date=2021-12-26}}</ref>, Min Patel<ref>{{veb manbasi|lang=en|url=https://bexley.play-cricket.com/website/web_pages/15704|title=Bexley CC|website=bexley.play-cricket.com|access-date=2021-12-26}}</ref><ref name=bvsc />, Jeyms Tredvell<ref>{{veb manbasi|lang=en|url=https://www.yumpu.com/en/document/read/38375614/download-bexley-cricket-club|title=Download - Bexley Cricket Club|author=Yumpu.com|website=yumpu.com|access-date=2021-12-26}}</ref> va Artur Vellard<ref name=leigh>{{veb manbasi|lang=en|url=http://leighacademy.org.uk/wp-content/uploads/2020/03/PCA%20Masters%202020.pdf|title=PCA Masters 2020. Leigh Academies Trust v The Professional Cricketers Association|website=Leigh Academies Trust}}</ref> bor. Klub bilan, shuningdek, ingliz nogiron kriketchisi Frederik Dov ham bogʻliq<ref name="leigh" />. == Manbalar == {{manbalar}} <references group="" responsive="1"></references> == Adabiyotlar == * {{Книга|ссылка=https://books.google.ru/books?id=33251epC4hwC|автор=Richard William Cox|заглавие=British Sport: Local histories|год=2003|издательство=Psychology Press|страниц=320|isbn=978-0-7146-5251-1|ref=Cox}} * {{Книга|ссылка=https://books.google.com/books?id=nCrKPgAACAAJ&newbks=0|автор=Roger Bryan Hill|заглавие=History of Bexley Cricket Club|год=1990|издательство=R. B. Hill|страниц=136|isbn=978-0-9516032-0-8|ref=Hill}} * {{Книга|ссылка=https://books.google.com/books?id=o0rdSQAACAAJ&newbks=0|автор=Roger Bryan Hill|заглавие=The presidents of Bexley Cricket Club|год=1993|издательство=R. Hill|страниц=49|isbn=978-0-9516032-1-5}} == Havolalar == * {{YouTube|HKWctTjyHB4|Видео с обращением директора клуба}} [[Turkum:1805-yilda tashkil etilgan tashkilotlar]] [[Turkum:Buyuk Britaniyada kriket]] rzbx4lprwmf518zw3koxjfeor5w0ar2 Krumgorn 0 726341 2725672 2595954 2022-07-30T15:23:26Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Krumgorn''' ({{lang-de|Krummhorn}} — „qiyshiq shox“) ― yogʻochdan yasalgan [[Puflama musiqa cholgʻulari|puflab chalinadigan musiqa asbobi]], oʻz nomini oʻziga xos egriligi tufayli olgan. == Tarixi == Krumgorn XV asrda<ref >{{veb manbasi|title=Krummhorn|url=https://www.musiklexikon.ac.at/ml/musik_K/Krummhorn.xml|website=Oesterreichisches Musiklexikon online|lang=de|access-date=2021-04-22|archive-date=2021-04-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20210422231620/https://www.musiklexikon.ac.at/ml/musik_K/Krummhorn.xml|deadlink=no}}</ref>{{Sfn|Campbell, Greated, Myers|2004}}{{Sfn|Polk|2004}}{{Sfn|Jackson|2013}} paydo boʻlgan, ehtimol 1450-yillardan keyin{{Sfn|Kite-Powell|2007}} (biroq baʼzi manbalarda birinchi eslatma 1300-yilga{{Sfn|Булучевский, Фомин|1974}} toʻgʻri keladi). U XVI—XVII asrlarda, ayniqsa, Germaniya, Italiya va Gollandiyada juda mashhur boʻlgan{{Sfn|Булучевский, Фомин|1974}}<ref >{{veb manbasi|author=Barra R. Boydell|title=Crumhorn|url=https://www.oxfordmusiconline.com/grovemusic/view/10.1093/gmo/9781561592630.001.0001/omo-9781561592630-e-0000006904?rskey=QlvDDN&result=1|website=Grove Music Online|lang=en|access-date=2021-04-22|archive-date=2021-04-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20210422231628/https://www.oxfordmusiconline.com/grovemusic/view/10.1093/gmo/9781561592630.001.0001/omo-9781561592630-e-0000006904?rskey=QlvDDN&result=1|deadlink=no}}</ref>. Gollandiyadan krumgorn Ispaniyaga oʻtadi; u Angliyada ham maʼlum boʻlgan — masalan, musiqa asboblarini toʻplagan qirol Genrix VIII mulkini inventarizatsiya qilishda boshqa narsalar qatorida 11 (yoki 18) krumgorn qayd etilgan{{Sfn|Jackson|2013}}{{Sfn|Наумова|2013}}. Krumgornlar asosan professional musiqachilar tomonidan ijro etilgan; faqat krumgornlardan tashkil topgan ansambllar ham mavjud edi{{Sfn|Campbell, Greated, Myers|2004}}{{Sfn|Polk|2004}}. Shunga qaramay, krumgorn{{Sfn|Jackson|2013}} uchun maxsus yozilgan asarlar juda kam. Tanasida tor silindrsimon kanali boʻlgan yogʻochdan yasalgan krumgorn pastki qismida xarakterli egilib koʻpincha lotin harfi J ga{{Sfn|МЭС|1990}}{{Sfn|Harvard Dictionary of Music|2003}} oʻxshaydi. Odatda, u teshikni parmalashdan soʻng, yogʻochni isitish yoki bugʻ bilan taʼsir koʻrsatish orqali yaratilgan<ref>{{veb manbasi|author=Ian Pittaway|title=The crumhorn: a short history|url=https://earlymusicmuse.com/crumhorn-short-history/|website=Early Music Muse|lang=en|access-date=2021-04-24|archive-date=2021-04-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20210424131112/https://earlymusicmuse.com/crumhorn-short-history/|deadlink=no}}</ref>. Toʻgʻri uchastkada cholgʻu teshiklari mavjud: 6-7 tasi oldinda va bittasi orqada{{Sfn|МЭС|1990}}{{Sfn|Риман|1904}}. Ovoz qoʻsh qamish trosti bilan chiqariladi; ijro etganda, ijrochining lablari toʻgʻridan-toʻgʻri qamish bilan aloqa qilmaydi, chunki u tirqishi boʻlgan maxsus himoya kapsulasiga joylashtirilgan{{Sfn|МЭС|1990}}{{Sfn|Campbell, Greated, Myers|2004}}<ref name="Iowa">{{veb manbasi|title=Crumhorn|url=https://www.music.iastate.edu/antiqua/instrument/crumhorn|publisher=Iowa State University|lang=en|access-date=2021-04-22|archive-date=2021-04-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20210422231628/https://www.music.iastate.edu/antiqua/instrument/crumhorn|deadlink=no}}</ref>. Diapazon [[Oktava|oktavadan]] biroz oshadi (koʻpincha nona ichida qoladi){{Sfn|МЭС|1990}}{{Sfn|Риман|1904}}. Krumgornning bir nechta turlari bor: diskant, alt, bas va boshqalar{{Sfn|МЭС|1990}}{{Sfn|Риман|1904}}. U oʻziga oʻxshash boʻlgan bombard, shalmey va pommerdan unchalik keskin boʻlmagan tembr{{Sfn|МЭС|1990}}{{Sfn|Булучевский, Фомин|1974}} bilan ajralib turadi. Rimann musiqa lugʻatida bu cholgʻu ohangida „melanxolik xarakter“ borligi taʼkidlangan; keyinchalik uning tovush ohangiga taqlid qiluvchi organ registr asbobiga uning nomi berilgan{{Sfn|Риман|1904}}. Zamonaviy mualliflar krumgorn tovushini kazu bilan solishtirishadi{{Sfn|Kite-Powell|2007}}. Allaqachon XVII asrda, krumgorn asta-sekin oʻz mashhurligini yoʻqotdi va musiqa sohasidan gʻoyib boʻldi{{Sfn|Булучевский, Фомин|1974}}{{Sfn|Campbell, Greated, Myers|2004}}. Biroq, XX asrda haqiqiy ijrochilarning qiziqishi tufayli bu asboblar qaytadan yasala boshlandi{{Sfn|Campbell, Greated, Myers|2004}}. == Izohlar == {{Manbalar|1|group=К}} == Manbalar == {{manbalar}} == Adabiyotlar == * {{Книга|автор=Булучевский Ю. С., Фомин В. С.|часть=Крумгорн|заглавие=Старинная музыка|место=Л|издательство=Музыка|год=1974|страницы=66|ref=Булучевский, Фомин}} * {{Книга|часть=Крумгорн|заглавие=Музыкальный энциклопедический словарь|ответственный=Г. В. Келдыш|место=М|издательство=Советская энциклопедия|год=1990|страницы=280|ref=МЭС}} * Krumgorn // Muzikalniy slovar : v 3 t. / sost. X. Riman; dop. russkim otdelom pri sotrud. P. Veymarna i dr.; per. i vse dop. pod red. Yu. D. Engelya. — per. s 5-go nem. izd. — Moskva—Leypsig : izd. B. P. Yurgensona, 1904. — T. 2. — S. 698—699. * Naumova N. I. Korol Genrix VIII — muzikant // Starinnaya muzika. — 2013. — № 1 (79). — S. 1—10. * {{Книга|автор=Murray Campbell, Clive Greated, Arnold Myers|заглавие=Musical Instruments: History, Technology, and Performance of Instruments of Western Music|ссылка=https://books.google.ru/books?id=D_15UtgRVJsC&newbks=1&newbks_redir=0&printsec=frontcover&pg=PA86&dq|издательство=Oxford University Press|год=2004|allpages=510|ref=Campbell, Greated, Myers}} * {{Книга|часть=Crumhorn|заглавие=The Harvard Dictionary of Music|ссылка часть=https://books.google.ru/books?id=02rFSecPhEsC&newbks=1&newbks_redir=0&printsec=frontcover&pg=PA229&dq|ответственный=Don Michael Randell|издательство=Harvard University Press|год=2003|pages=229|ref=Harvard Dictionary of Music}} * {{Книга|автор=Roland Jackson|часть=Crumhorn|заглавие=Performance Practice: A Dictionary-Guide for Musicians|ссылка часть=https://books.google.ru/books?id=Qeq1AQAAQBAJ&pg=PA115&dq|издательство=Routledge|год=2013|pages=114—115|ref=Jackson}} * {{Книга|автор=Jeffery Kite-Powell|часть=Capped Double Reeds: Crumhorn — Kortholt — Schreierpfeif|заглавие=A Performer's Guide to Renaissance Music, Second Edition|ссылка=https://archive.org/details/performersguidet00jeff|ссылка часть=https://books.google.ru/books?id=vbvwAAAAQBAJ&newbks=1&newbks_redir=0&printsec=frontcover&pg=PA79&dq|издательство=Indiana University Press|год=2007|allpages=504|ref=Kite-Powell}} * {{Книга|автор=Keith Polk|заглавие=German Instrumental Music of the Late Middle Ages: Players, Patrons and Performance Practice|ссылка=https://books.google.ru/books?id=4jny_mNxkhcC&newbks=1&newbks_redir=0&printsec=frontcover&pg=PA74&dq|издательство=Cambridge University Press|год=2004|allpages=272|ref=Polk}} == Havolalar == * {{veb manbasi|title=Крумгорн (crumhorn)|url=http://www.sonata-etc.ru/instruments/list/0/rus/124.html|website=Sonata-etc.ru}} * {{veb manbasi|author=Nicholas Lander|title=Crumhorn Home Page|url=http://www.recorderhomepage.net/crumhorn.html|lang=en|access-date=2022-05-20|archive-date=2012-07-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20120704100603/http://www.recorderhomepage.net/crumhorn.html}} * {{veb manbasi|author=Adelheid Rech|title=Music in the Daily Life of Vermeer: The Crumhorn|url=http://www.essentialvermeer.com/folk_music/crumhorn.html|lang=en}} [[Turkum:yog'och shamol musiqa asboblari]] [[Turkum: tarixiy musiqa asboblari]] s42vkrdlayzsxf8upr8r0u2bo1r2oyr Boeing 787 Dreamliner 0 727359 2726412 2593268 2022-07-31T07:30:30Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Samolyot bilgiqutisi |nomi = Boeing 787 Dreamliner |tasvir = [[Fayl:A4O-SE - Oman Air - Boeing 787-9 Dreamliner - MSN 39291 - VGHS.jpg|250px|center]] |turi = yo'lovchi samolyoti |ishlab_chiqaruvchi = Boeing tijorat samolyotlari |ishlab_chiqarish_yillari = 2007-yildan hozirga qadar |versiyalar = 787-8 <br> 787-9 <br> 787-10 |birinchi_parvoz = 2009-yil 15-dekabr |davlat={{flag|USA}} [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|foydalanuvchilar={{flag|Yaponiya}} [[All Nippon Airways]] <br> {{Flag|USA}} [[United Airlines]] <br> {{flag|UK}} [[British Airways]] <br> {{Flag|Isroil}} [[EI AI]] <br> {{Flag|Polsha}} [[LOT]] <br> {{Flag|Meksika}} [[Aeromexico]]}} '''Boeing 787''' ("'''Dreamliner'''")- 2003-yil iyul oyida Boeing 787 uchun eng yaxshi nom uchun tanlov o'tkazdi. Natijaga koʻra 500 mingdan ziyod kishi '''"Dreamliner"''' nomini maʼqullab ovoz berdi. Shu tariqa Boeing 787 Dreamliner nomi bilan dunyoni zabt etishda davom etmoqda. 2004-yil 26-aprelda [[:en:All Nippon Airways|All Nippon Airways]] Dreamliner uchun xaridor bo'lib, 2008-yil oxirida etkazib berish uchun 50 ta samolyotga buyurtma berdi. Boeing 787 innovatsion mahsulotdir, chunki tarixda birinchi marta samolyotning tuzilishi [[Alyuminiy|alyuminiydan]] emas, balki [[:en:Composite material|yengil kompozit]] materiallardan yasalgan. Ushbu yechim samolyotning og'irligini sezilarli darajada kamaytirishi va shuning uchun uni iqtisodiy jihatdan foydali qilishi mumkin. Kompaniya yangi avialayner ga qaraganda 20% kam yoqilg'i sarflaydi deb va'da berdi. Shuningdek, zamonaviy [[Dvigatel|dvigatellar]] va zamonaviy [[Aerodinamika|aerodinamik]] echimlar tufayli zamonaviy samolyotlar bilan taqqoslaganda 787 samolyoti 40% ga samaraliroq bo'ladi. = Tarix = === Sonic Cruiser === 1990-yillarning oxiriga kelib, [[:en:Boeing_767|Boeing 767 eskirganligi va Airbus A330]] kabi raqib bilan raqobatlasha olmasligi ma'lum bo'ldi. 2001-yilda Boeing yangi loyiha, Boeing [[:ru:Boeing_Sonic_Cruiser|Sonic Cruiser]]<ref>[http://www.boeing.com/news/releases/2001/q2/news_release_010619d.html Boeing: Boeing Parijdagi aviasalonda kelajakni ochib berdi] </ref> ishlab chiqilishini e'lon qildi. Boeing ta'kidlashicha, yangi samolyot 767 yoki A330 dan kam yoqilg'i sarflab (parvoz vaqtining qisqarishi tufayli) yuqori tezlikda ucha oladi. Biroq, [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|11-sentabr teraktlari]] va neft narxining oshishi tufayliaviakompaniyalarni tezlikdan ko'ra iqtisod ko'proq qiziqtirayotgani ma'lum bo'ldi va qimmat va texnologik jihatdan ham murakkab bo'lgan Sonic Cruiser loyihasi to'xtatildi. [[Fayl:Boeing Sonic Cruiser 3-view.svg|alt=Boeing Sonic Cruiser|center|thumb|305x305px|Boeing Sonic Cruiser]] === Boeing 787 === [[2004-yil|2004-yil 26-aprelda]] Boeing o'zining yangi loyihasini [[777 (son)|7E7]] kod nomi ostida dunyoga taqdim etdi. Ushbu yangi loyiha o'zidan oldingi ko'plab g'oyalar va texnologiyalarni meros qilib olgan Sonic Cruiser o'rniga xizmat qildi. 2005-yil 28-yanvarda Boeing 7E7 samolyoti Boeing 787 nomi ostida ishlab chiqarilishini e'lon qildi. 2005-yil 25-aprelda , ya'ni loyiha boshlanganidan bir yil o'tgach, 787-ning ko'rinishi tasdiqlandi. Samolyotning birinchi sinov parvozi 2007-yilning yozida amalga oshirilishi rejalashtirilgan edi. Bir qator kechikishlardan so'ng, Boeing 787 birinchi marta 2009-yil 15-dekabrda parvoz qildi. Dreamliner bir qator aviashoularda , xususan, 2010 -yil 19-iyulda ochilgan Buyuk Britaniyaning Farnboro shahridagi eng yirik aviasalonda namoyish etilgan<ref>[[:en:Farnborough,_Hampshire|Farnboro, Xempshir — Wikiwandhttps://en.wikipedia.org › wiki]]</ref>. Samolyot MAKS-2011 xalqaro Moskva aviasalonida ham ishtirok etgan.<ref>[http://aviatrap.ru/aeronovosti/34-airplane-news/53-boing787test.html Boeing 787 ning birinchi sifati kutilmoqda...]</ref> = Tuzilishi = === Uchuvchi xonasi === Samolyot simli simli tizim yordamida boshqariladi. Umuman olganda, boshqaruv bo'lmasi arxitekturasi Boeing 777 samolyotiga o'xshaydi. Boeing 787 boshqaruv bo'lasi ko'p funksiyali displeylar o'rnatilgan. Boshqarish tizimiga "parvozlarning elektron rejasi" - ikkita ekran (har bir uchuvchi uchun bittadan) kiradi.Bundan tashqari, old oyna shaffof ko'rsatkichlar bilan jihozlangan bo'lib, ular bir vaqtning o'zida layner ma'lumotlarini va "derazadan tashqarida" nima bo'layotganini ko'rish imkonini beradi. Haqiqiy vaqtda keng ko'lamli radioaloqa kanalidan foydalangan holda avtomatik diagnostika tizimi ma'lumotlarni yerga ta'mirlash xizmatiga yuboradi. Ushbu tizim samolyot mexanizmlarida muayyan muammolar paydo bo'lishini mustaqil ravishda taxmin qilishga qodir, bu esa kechikish ehtimolini kamaytirishga va diagnostika va ta'mirlashga sarflanadigan vaqtni qisqartirishga yordam beradi<ref>[http://www.aerospace-technology.com/projects/dreamliner / Aerokosmik texnologiya. 2013-05-09]</ref><ref>https://ru.wikipedia.org/wiki/Boeing_787_Dreamliner#cite_note-21</ref>. [[Fayl:Boeing_787_Dreamliner_Cockpit_(flight_deck).jpg|center|thumb|489x489px]] === '''Yo'lovchilar xonasi''' === Boeing 787-8 yo'lovchi salonida 296 yo'lovchi (bitta sinf konfiguratsiyasida), 240 yo'lovchi (ikki sinf konfiguratsiyasida), 234 yo'lovchi (uch sinf konfiguratsiyasida) joylashishi mumkin. salonning kengligi 5,5 metr va [[Airbus|Airbus A330 va A340]] dan 38 santimetr kengroq. Boeing 787 samolyotining oynalari boshqa tijorat samolyotlariga qaraganda kattaroq (27x 47 sm). Odatdagi plastik derazalar o'rniga, aqlli oynasi elektrokimyoviy xiralashish xususiyatiga ega derazadan foydalanilgan.Derazalarning balandligi 46 sm ni tashkil etadi - bu barcha tijorat laynerlari orasida rekorddir. Boeing 787 samolyotining ajoyib xususiyatlaridan biri bu ichki yoritishdir. Dreamliner salonidagi svetodiodlar ekipajga parvozning turli bosqichlariga qarab yorug'lik nurlarini sozlash imkonini beradi.Hojatxonalar hajmi oshirildi va ustki javonlar sezilarli darajada kengaydi ularning har biriga g'ildirakli to'rtta chamadon joylashishi mumkin, bu Boeing 767 samolyotidan sezilarli darajada ko'pdir<ref>[https://www.airlines-inform.ru/commercial-aircraft/boeing-767-300.html Boeing 767-300 - yo'lovchi samolyoti. Fotosurat...https://www.airlines-inform.ru › tijorat samolyoti]</ref>. === Bosimlarni saqlash tizim === Dreamlinerning yanada mustahkam [[Kompozitsiya uslubi|kompozit]] korpusi salondagi bosimni 1800 m balandlikda ushlab turishga imkon beradi, odatiy [[alyuminiy]] yo'lovchi samolyotining salonida [[bosim]] 2400 m balandlikda bo'ladi. [[Fayl:ANA_Boeing_787-8_Dreamliner_cabin_LED_show.jpg|center|thumb|414x414px]] Boeing 787 samolyotida [[turbulentlik]] paytida yo'lovchilarga qulaylik yaratadigan texnologiyasi o'rnatilgan. Boeing kompaniyasining ta'kidlashicha, ushbu silliq parvoz texnologiyasi harakatlanuvchi yo'lovchilar sonini sakkiz baravarga kamaytiradi. Havo bosimining o'zgarishini aniqlash uchun samolyot hududida maxsus sensorlar joylashgan bo'lib, bu [[turbulentlik]] belgilaridan biridir. Sensorlarning ko'rsatkichlari asosida kompyuter tizimi samolyotning [[vertikal]] tebranishini bostirish uchun [[fapelonlarning]] holatini moslashtiradi. Yo'lovchi salonining bosim tizimi yangi usulda tashkil etilgan. Salonga yetkazib berish uchun havo harorati 600 darajadan yuqori bo'lgan dvigatellardan olinib, sovutgichlardan o'tadi va Dreamliner-da havo salonga to'g'ridan-to'g'ri tashqi muhitdan elektr kompressorlari orqali yetkazib beriladi. Bu havo namligining yetarli emasligi muammosini yo'q qiladi. Dreamliner-dagi ko'proq nam havo yo'lovchilar uchun eng katta qulaylikni ta'minlaydi. [[Fayl:A7-BCE Boeing 787-8 Dreamliner Qatar Airways.jpg|center|thumb|321x321px]] = Shovqinni kamaytirish choralari = === Dvigatellar === Boeing kompaniyasi [[NASA]] bilan birgalikda dvigatel korpuslari qismlarining yangi shaklini ishlab chiqdi. Dvigatel ''nasellarining'' orqa qirrasi ''tishli shaklga'' ega. Tishlar "chevron" deb nomlanadi. Boeing kompaniyasining ta'kidlashicha, bu yechim reaktiv oqimi atrofdagi havo bilan silliq aralashishi hisobiga dvigatel shovqinini kamaytiradi va bir necha yuz kilogramm ovoz o'tkazmaydigan materiallarni tejaydi. Ishlab chiquvchilar, shuningdek, harorat bilan shaklini o'zgartiradigan qotishmalardan foydalangan holda, o'zgaruvchan geometriyali chevronlar bilan tajriba o'tkazdilar. Bunday chevronlar parvoz paytida reaktiv oqimga egilishi va kruiz parvozida dastlabki holatiga qaytishi kerak. Ishlab chiquvchilarning fikriga ko'ra, ko'rilgan chora-tadbirlar tashqi va ichki shovqinni [https://peskiadmin.ru/uz/ot-chego-zavisit-gromkost-i-vysota-tona-fizicheskie-parametry-zvuka.html 15 dB] ga kamaytirdi<ref>Frontiers Online. <small>2013-yil 4-fevralda olindi. Asl nusxadan</small></ref>. = Tarkib = Boeing kompaniyasi Boeing 787 samolyotining uchta modelini ishlab chiqaradi. === Boeing 787-8 === [[:ru:Boeing_767|Boeing 767-200ER]] va [https://www.biletik.aero/handbook/samolety/skhemy-salonov-samoletov/samolet-boeing-767-300er-numeratsiya-mest-v-salone-skhema-posadochnykh-mest-luchshie-mesta/ Boeing 767-300ER] o'rniga mo'ljallangan oilaning asosiy versiyasi. ''250 tagach''a yoʻlovchini sigʻdira oladi va ''13600 km'' gacha parvoz masofasini bosib o'tadi. 787-8 ning narxi ''248,3 million'' dollarni tashkil etadi. 2011-yilda foydalanishga topshirilgan<ref>[[:ru:Boeing_787_Dreamliner#cite_ref-24|↑ ANA]] </ref>. [[Fayl:Boeing 787-8 first flight taxi.jpg|center|thumb|328x328px|Boeing 787-8 modeli]] === Boeing 787-9 === Kengaytirilgan versiya, ''290 yo'lovchini'' sig'dira oladi, Maksimal masofaga uchishi ''14100 km''. [http://www.airlines-inform.ru/commercial-aircraft/boeing-767-400.html Boeing 767-400ER] o'rniga mo'ljallangan. Boeing 787-9 samolyotini [https://www.aviatorjoe.net/go/compare/A340-200/A330-200/ Airbus A330 va Airbus A340-200] yo'lovchi versiyalariga raqobatchi sifatida yaratgan. Narxi ''292,5 million dollar''  . 787-9 birinchi marta 2013-yil 17-sentabrda parvoz qildi va 2014-yil 7-avgustda tijorat xizmatiga kirdi<ref>[http://www.flightglobal.com/news/articles/boeing-787-9-takes-off-for-maiden-flight-390652/ Boeing 787-9 birinchi]</ref><ref>[http://www.ana.co.jp/eng/aboutana/press/2014/140731.html 787-9]</ref>. [[Fayl:N1015X Air Tahiti Nui Boeing 787-9 Dreamliner 4.jpg|center|thumb|253x253px|Boeing 787-9 modeli]] === Boeing 787-10 === [https://pegasfly.com/ru/fleet/boeing777-200er Boeing 777-200, Boeing 777-200ER] o'rnini bosadigan va qisqa yo'nalishlarda ''Airbus A350-1000'' bilan raqobatlasha oladigan ''300-330 yo'lovchini'' sig'dira oladigan kengaytirilgan versiya ''2013-yilda Le-Burjda'' ko'rgazmasida taqdim etilgan<ref>[http://www.flightglobal.com/news/articles/paris-boeing-launches-787-10-with-five-customers-387321/ Boeing 787-10 ni besh narsa bilan ishga tushirdi]</ref>. Parvoz masofasi taxminan 12 ming km. Narxi 338,4 million dollar. 787-10 ni ishlab chiqarish 2016-yilda boshlangan. 2018-yilda foydalanishga topshirilgan<ref>[https://boeing.mediaroom.com/2016-03-15-Boeing-787-10-Dreamliner-Begins-Major-Assembly Boeing 787-10 Dreamliner yirik yig'ilishni boshladi]</ref><ref>[https://australianaviation.com.au/2018/06/singapore-airlines-takes-its-first-boeing-787-10/ Singapore Airlines aviakompaniyasi oʻzining birinchi Boeing 787-10]</ref>. [[Fayl:Boeing 787-10 test aircraft (35598123175) (cropped).jpg|center|thumb|Boeing 787-10 modeli]] === Amalga oshirilmagan loyihalar === * Boeing 787-3. 296 o'rinli variant bo'lib, 6500 km masofani bosib o'ta oladi. Qisqa masofali baland bo'lgan yo'nalishlar uchun mo'ljallangan. Ushbu variant Yaponiyaning ichki reyslarida Boeing 767 va Airbus A300 samolyotlarini almashtirish uchun mo'ljallangan edi<ref>[http://seattletimes.nwsource.com/html/boeingaerospace/2013672244_boeingprices14.html Boeing samolyot narxini 5,2% ga oshirdi, qisqa masofali]</ref>, ammo loyiha 2010-yil dekabr oyida barcha 787-3 buyurtma 787-8 buyurtmaga aylantirilgandan so'ng bekor qilindi<ref>[http://www.flightglobal.com/news/articles/ana-abandons-787-3-336950/ ANA 787-3]</ref>. = Texnik xususiyatlari = {| class="wikitable" |+ !Rusumi !787-8 !787-9 !787-10 |- |Yo'lovchi sig'imi |242 |290 |330 |- |Uzunlik |56.69 m |63 m |68.27 m |- |Qanot uzunligi | colspan="3" |60.17 m |- |Qanot maydoni | colspan="3" |325m<math>^2</math> |- |Qanotni egilish burchagi | colspan="3" |32.2<math>^\circ</math> |- |Balandligi | colspan="3" |17 m |- |Fuzelaj o'lchamlari | colspan="3" |Kengligi: 5,77 m Balandligi: 5,97 m |- |Yuk tashish hajmi |138,2 m³ 28 LD3 konteyner |174,5 m³ 36 LD3 konteyner |192,6 m³ 40 LD3 konteyner<ref>[http://www.boeing.com/assets/pdf/commercial/airports/acaps/787brochure.pdf 787-10 Aeroportga moslik risolasi]</ref> |- |Maksimal uchish og'irligi |227 930 kg |192 777 kg |201 849 kg |- |Bo'sh vazni |118 000 kg |126 000 kg |132 000 kg |- |Maksimal tezlik | colspan="3" |956 km/soat |- |Parvoz masofasi |13 620 km |14 140 km |11 910 km |- |maksimal balandligi | colspan="3" |13 100 m |- |Dvigatellar | colspan="3" |2 × General Electric GEnx-1B yoki 2 × Rolls-Royce Trent 1000 |- |Yonilg'i istemoli |4800 kg/soat |5400 kg/soat |5700 kg/soat |} = Manbalar = # [https://www.wired.com/2010/03/boeing-787-passes-incredible-wing-flex-test/ Boeing 787 ajoyib Wing Flex sinovidan] # [https://www.reuters.com/article/2013/01/17/us-boeing-dreamliner-idUSBRE90F1N820130117 Boeing Dreamliner samolyotlari butun dunyo bo'ylab akkumulyatorlarni tekshirishga asoslanadi | Reuters]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130120121411/http://www.reuters.com/article/2013/01/17/us-boeing-dreamliner-idUSBRE90F1N820130117 |date=2013-01-20 }} # [http://www.newairplane.com/ Boeing: The Boeing Company Official Websitehttp://www.newairplane.com] # [http://www.faa.gov/news/press_releases/news_story.cfm?newsId=14213 Press-reliz - FAA Boeing 78][http://avstop.com/june_2013/boeing_to_launch_787_10_dreamliner_the_most_efficient_jetliner_in_history.htm Boeing tarixdagi eng samarali 787-10 Dreamliner samolyotini sotuvga chiqaradi] # [http://www.faa.gov/news/press_releases/news_story.cfm?newsId=14213 dizayni va ishlab chiqarishini ko'rib chiqadi] # [https://lenta.ru/news/2011/07/03/dreamalittledream/ "Dreamliner"] [[Turkum:Boeing]] [[Turkum:Samolyotlar]] pnrlrhub4i9dze2zt8n4b7b24wpbjp5 Qiz qal'asi (Turkiya) 0 727429 2726474 2722968 2022-07-31T08:40:28Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Qiz qal’asi''' (Qiz minorasi) (turkcha Kiz Kulesi)- Oʻrta asrlarda qurilgan. [[Vizantiya]] davri meʼmorchiligi namunasi. Leander minorasi nomi bilan ham tanilgan.[[Turkiya]]ning [[Istanbul]] shahridagi Uskudar sohilidagi kichik orolchada joylashgan. Urushdagi gʻalabasidan soʻng, asli [[yunon]]lardan boʻlgan generali Alkibiades (turkcha Uskudar) kichik bir qoya ustiga [[Qora dengiz]]dan kelayotgan kemalar uchun maxsus stansiya qurgan. 1110-yilda [[Vizantiya]] imperatori Aleksiy Komnen bu yerda tosh devor bilan oʻralgan yogʻoch minora qurdirdi. [[Tasvir:Maiden's Tower on the Bosphorus.jpg|800px|]] Minoradan temir zanjir [[Yevropa]] qirgʻogʻida, [[Konstantinopol]]dagi Mangana hududida qurilgan boshqa minoraga mahkamlangan. Orol [[Osiyo]] sohiliga mudofaa devori orqali ulanib ketgan. Bu devorning suv osti qoldiqlari hali ham saqlanib qolgan. [[1453]]-yilda Usmonlilar [[Konstantinopol]]ni (Istanbul) zabt etganda, minorada [[venetsiya]]lik Gabriele Trevisano qoʻmondonlik qilgan [[Vizantiya]] garnizoni joylashgan edi. Keyinchalik bu inshoot [[Usmonli turklar]]i tomonidan Fotih Sulton Mehmed hukmronligi davrida qoʻriq minorasi sifatida foydalanilgan. Bu minoraning yana bir Leander minorasi degan nomi bor. Qal’a [[1509]]-yildagi zilzila paytida vayron boʻlgan, keyin [[1721]]-yilda yonib ketgan. [[Tasvir:Kiz kulesi1.JPG|thumb|]] Keyinchalik undan mayoq sifatida foydalanilgan. va [[1731]] va [[1734]]-yillarda uning atrofidagi devorlar taʼmirlangan, [[1763]]-yilgacha u tosh yordamida rekonstruksiya qilingan. 1829-yildan qal’adan karantin hududi sifatida ishlatilgan. 1832-yilda qal’a Sulton Mahmud II tomonidan qayta tiklangan. Bu tiklanish 1945-yilda bandargoh maʼmuriyati tomonidan davom ettirildi. Eng soʻnggi restavratsiya 1998-yilda Jeyms Bondning „Dunyo yetarli emas“ (The World Is Not Enough) filmi uchun boshlangan. [[1999]]-yil 17-avgustdagi zilziladan keyin ehtiyot chorasi sifatida qadimiy qal’a atrofi poʻlat tayanchlar bilan mustahkamlandi. [[Tasvir:Kiz Kulesi Maiden Tower In Istanbul (22930227).jpeg|thumb|]] Minoraning ichki qismi qadimgi Rim, Vizantiya va Usmonli poytaxtlari manzarasi bilan bezatilgan kafe va restoranga aylantirilgan. Kemalar kuniga bir necha marta minoraga sayyohlarni tashiydi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.kizkulesi.com.tr/DayTime/DayTimeBoatTransfer.aspx|title=Maiden's Tower official website: Timetable of boat transfers to the tower|access-date=2022-05-23|archive-date=2009-12-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20091218074854/http://www.kizkulesi.com.tr/DayTime/DayTimeBoatTransfer.aspx}}</ref> Vizantiya imperatoriga qizi 18 yoshga yetganida, uni ilon chaqib oʻldirishi haqida bashorat qilinadi. Qirol esa bu bashoratni amalga oshmasligi uchun dengizning boʻyiga ilonlar chiqa olmaydigan qilib bir qal’a qurdiradi va malikani oʻsha yerga joylashtiradi. Ammo qal’aga yuborilgan uzum toʻla savat ichiga kirib olgan ilon malikani chaqib oʻldiradi. Imperator qizining jasadini temirdan bir tobut yasatib, Ayosofiyaning kiraverishiga baland joyga qoʻydiradi. Malikaning oʻlimidan keyin ham ilon uni tark etmagani haligacha rivoyat qilinadi. Shuning uchun ham '''Qiz (Maiden) qal’asi''' deb ham yuritiladi. Uning '''Leander''' degan nomi esa boshqa bir yunon afsonasidan kelib chiqqan.Aytishlaricha [[Gellespont]] qirgʻogʻida yashaydigan Gero va [[abidos]]lik Leander degan yigit bir-birlarini sevib qolishadi. Har kecha Gero minorada olov yoqib, Leander boʻgʻozni suzib oʻtib, uning yoniga kelishini kutadi, yigit aynan oʻsha olovni mayoq sifatida bilib, u tomon harakatlanadi. Ammo bir kuni olov oʻchib qoladi va Leander oxirigacha suzib borolmay qoladi. Shunda tongda, uning oʻlik tanasi Geroning oyoqlariga suzib keladi. Uni koʻrgan Gero umidsizlikka tushib, minoradan oʻzini dengizga tashlaydi. Qiz minorasi nomi ham shu qadimiy hikoyadan kelib chiqqan boʻlishi mumkin. Bugungi kunda minoraning birinchi qavatida restoran, tepasida esa kafe joylashgan. Minora 1966-1981-yillardagi 10 liralik turk banknotlarining orqa tomonida tasvirlangan.<ref>[http://www.tcmb.gov.tr/yeni/eng/ Central Bank of the Republic of Turkey] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090615060512/http://www.tcmb.gov.tr/yeni/eng/ |date=2009-06-15 }}. Banknote Museum: 6. Emission Group — Ten Turkish Lira — [http://www.tcmb.gov.tr/yeni/banknote/E6/204.htm I. Series] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090417230317/http://tcmb.gov.tr/yeni/banknote/E6/204.htm |date=2009-04-17 }} & [http://www.tcmb.gov.tr/yeni/banknote/E6/206.htm II. Series] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090416010657/http://tcmb.gov.tr/yeni/banknote/E6/206.htm |date=2009-04-16 }}. — Retrieved on 20 April 2009.</ref> Istanbulning 2020-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlariga mezbonlik uchun bergan arizasida Qiz qal’asi logotipi koʻzga tashlandi. Qal’a butun dunyo boʻylab mashhurlikka erishgan. Bu bir qator filmlarda koʻzga tashlanadi. Masalan, Jeyms Bondning „Dunyo yetarli emas“ filmida, 1963-yilda suratga olingan „ Rossiyadan sevgi bilan“ , Hitman, Kurtlar Vadisi, Majruh chechaklar, Boy qiz va kambagʻal yigit filmlarida, Amerikaning The Amazing Race 7 realiti-shousida, Turkiyaning Erta qush dasturlarida koʻrinish bergan. Qal’a Assassinʼs Creed: Revolutsiya oʻyinida tasvirlangan, qal’ada oʻyinni yakunlash uchun bosh qahramon toʻplashi kerak boʻlgan bitta Masyaf kaliti joylashgan. [[Fayl:Istanbul bogazici siluet.jpg|thumb|250px|Maidenʼs Tower and the [[Sarayburnu|Seraglio Point]]]] == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://www.3dmekanlar.com/maidens_tower.htm Virtual tour of Maidenʼs Tower (3D panoramas)] * [http://www.serenti.org/kiz-kulesi-tarihcesi-ve-efsaneleri/ Detailed History and Legends of Maidenʼs Tower.] {{in lang|tr}} * [https://web.archive.org/web/20160507043057/https://www.kiyiemniyeti.gov.tr/Index.aspx Directorate General of Coastal Safety] * [https://www.nomadsguidetoturkey.com/maidens-tower/ Nomad’s Guide to Turkey] [[Turkum:Turkiya]] [[Turkum:Arxitektura]] [[Turkum:Minoralar]] splxoqns5d5onjzbdphc49wsk4341k3 Yugi 0 727538 2726133 2593194 2022-07-30T22:31:34Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:023_Description_of_all_the_Russian_state-dwelling_peoples_-_Ein_Ostiakischer_Hermelin-Fänger,_1790_(crop).jpg|right|thumb| Ostyak oqsuvsar ovlashda. XVIII asr oxiri.]] '''Yugi'''<ref name="2010 Census">[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab5.xls Всероссийская перепись населения 2010 года] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20211223052305/http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab5.xls |date=2021-12-23 }} xls.</ref> (oʻz nomi ''Yugin'', ''Yuganlar''; eskirgan nomi — '''Dyukanlar''', '''Ostyaklar''', shuningdek Sim '''Ostyaklari''', Sim '''Ketalari''') — [[Yenisey|Yeniseyning]] oʻrta oqimida yashovchi mahalliy kam sonli xalq. Tarixiy jihatdan ular [[Krasnoyarsk oʻlkasi|Krasnoyarsk]] oʻlkasining Turuxanskiy tumanida yashaydilar. Inqilobdan keyin va 2002-yilgacha ular aholini roʻyxatga olish bilan ajralib turmagan va [[Ketlar]] deb hisobga olingan. Aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, 2002-yil holatiga koʻra, Rossiyada 19 yuglar<ref name="2002 Census">[http://www.perepis2002.ru/ct/doc/TOM_04_03.xls Vserossiyskaya perepis naseleniya 2002 goda] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20061104083455/http://www.perepis2002.ru/ct/doc/TOM_04_03.xls |date=2006-11-04 }} xls.</ref> va 2010-yilga kelib — bu xalqning 1 vakili yashagan. Ilgari ular Turuxanskiydagi Dubches va Yenisey tumanidagi Sim daryosi boʻyida yashagan. Ularning tili bitta ona tilida soʻzlashuvchida saqlanib qolgan (2010-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra). Yenisey tillari oilasiga mansub, Ketga yaqin. Yoʻq boʻlib ketish arafasida. Yuglarning anʼanaviy mashgʻulotlari ovchilik (ular oqsuvsar va boshqa kemiruvchilarni ovlagan<ref>{{veb manbasi|lang=ru|url=https://nazaccent.ru/content/9045-kuhnya-russkih-yuga-rossii.html|title=Национальный акцент|website=nazaccent.ru|access-date=2021-03-18}}</ref>) va baliq ovlash. Anʼanaviy turar-joyi — bu qayin poʻstlogʻi oʻrindiqli konus shaklidagi chodir, tuproq bilan qoplangan yogʻoch karkasli yarim choh. Anʼanaviy ovqati — goʻsht, baliq, yovvoyi oʻsimliklar va ildizlar, keyinchalik — un va echki sutidan tayyorlangan pishiriqlar. == Shuningdek qarang == * [[Yug tili]] == Manbalar == {{manbalar}} <references group="" responsive="1"></references> == Adabiyotlar == * {{книга |автор = |часть = Кеты и юги |заглавие = [[Народы России. Атлас культур и религий]] |оригинал = |ссылка = |место = М. |издательство = [[Дизайн. Информация. Картография]] |год = 2010 |страниц = 320 |isbn = 978-5-287-00718-8}} * {{книга|автор=|часть=Юги|ссылка часть=http://www.krskstate.ru/80/narod/etnoatlas/0/etno_id/38|заглавие=Этноатлас Красноярского края|оригинал=|ссылка=http://www.krskstate.ru/80/narod/etnoatlas|викитека=|ответственный=Совет администрации Красноярского края. Управление общественных связей ; гл. ред. [[Рафиков, Рашит Гиззатович|Р. Г. Рафиков]] ; редкол.: [[Кривоногов, Виктор Павлович|В. П. Кривоногов]], Р. Д. Цокаев|издание=2-е изд., перераб. и доп|место=Красноярск|издательство=Платина (PLATINA)|год=2008|том=|страницы=|столбцы=|страниц=224|серия=|isbn=978-5-98624-092-3|тираж=|ref=Этноатлас Красноярского края|deadlink=да|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141129041312/http://www.krskstate.ru/80/narod/etnoatlas|archivedate=2014-11-29}} == Havolalar == * [http://www.perepis2002.ru/index.html?id=17 Всероссийская перепись населения 2002 года. Том 4 — «Национальный состав и владение языками, гражданство» ]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120126074108/http://www.perepis2002.ru/index.html?id=17 |date=2012-01-26 }} [[Turkum:Rossiyadagi etnik guruhlar]] lsqidpbdvp5b2f926srrr9padsnq2s6 Antiy 0 727624 2726252 2595788 2022-07-31T03:51:47Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Antiy''' ({{lang-grc|Άντείας, Άντίας}} {{lang-grc|Άντείας, Άντίας}}, {{lang-la|Anteias}}) — Rim mifologiyasi qahramoni, baʼzi versiyalarga koʻra, Rimga asos solinishi haqidagi afsonaning asosiy ishtirokchisi. == Afsona == Antiy sehrgar Kirka (lotincha talqinda — Sirse) va oqpadar [[Odissey|Odisseyning]] uchta oʻgʻlidan biri edi. Uning ukalari Rom va Ardey boʻlib, ularning har biri Rimdagi yirik shaharlarga ([[Rim]] va [[Ardea|Ardey]]ga) asos solishgan<ref>''Irad Malkin''. [https://books.google.ru/books?id=8eORbgLB6a4C&redir_esc=y The Return of Odysseus: Colonization and Ethnicity]. University of California Press, 1998. — 370 p.</ref>. Ushbu afsona [[Rim]] asoschilari boʻlmish Romul va Rem haqidagi afsonaga juda oʻxshab ketadi. Qadimgi manbalarga koʻra, [[Tirren dengizi]] sohilida, Rimdan 70 km janubda joylashgan [[Anzio|Antiy]]<ref name="anzio">[http://webcitation.org/mainframe.php Ansio] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200210002242/http://webcitation.org/mainframe.php |date=2020-02-10 }}. Slovar izobrazitelnogo iskusstva. — 2004—2009.</ref> (yoki Antium) shahriga aynan Antiy tomonidan asos solingan. Shahar oʻz nomini ham mana shundan olgan<ref>''Stefan Vizantiyskiy''. Άντεία.</ref>. Ayni vaqtda shahar [[Anzio|Antsio]] deb ataladi. Antiyga asos solinishi haqidagi afsona yunon tarixchisi Ksenagorning<ref>''Erich S. Gruen''. [https://books.google.ru/books?id=B0B1lebMbWwC&redir_esc=y Culture and National Identity in Republican Rome]. Cornell University Press, 1992. — 347 p.</ref> asarlari orqali bizgacha yetib kelgan. Ksenagorning qachon yashab oʻtgani nomaʼlum. Aftidan, u oʻz asarini Antiy shahri allaqachon Rim bilan tenglashib olgan va bitta darajada turgan vaqtda yozgan. == Antiyning haqiqiy hikoyasi == Darhaqiqat, Antiy dastlabda Latsiy hududida hayot kechirgan qadimgi xalq — volskilar poytaxti boʻlgan. Antium anchagina mustahkam va himoyalangan shahar edi<ref name="anzio"/>. Miloddan avvalgi V asrda Volko-Rim urushlari boʻlib oʻtgani maʼlum. Miloddan avvalgi 468-yilda.volski xalqi magʻlubiyatga uchragan<ref name="anzio" />, shundan soʻng rimliklar Antiumga shaharni Rimga moslashtirish uchun kolonistlarni yuborgan<ref>''Saskia T. Roselaar''. [https://books.google.ru/books?id=HeIyAQAAQBAJ&redir_esc=y Process of Integration and Identity Formation in the Roman Republic]. BRILL, 2012. — 416 p.</ref>. [[Rim imperiyasi]] davrida shahar Rim [[Patritsiylar|patrisiylari]] uchun hashamatli villalar quriladigan maydonga aylangan, bu yerda [[Asklepiy]] va Fortuna ibodatxonalari ham qurilgan<ref name="anzio" />. Zamonamiz olimlarining fikricha, qadimgi solnomalarda Antiyning Rim bilan tenglashtirishi oʻsha davrlarda, Rim va Ardey bilan bir qatorda Antiumning ham aka-ukalar tomonidan asos solingan uchta shahardan biri boʻlgani bilan bogʻliq<ref>''James H. Richardson, Federico Santangelo''. [https://books.google.ru/books?id=bWUJBAAAQBAJ&redir_esc=y The Roman Historical Tradition: Regal and Republican Rome]. Oxford University Press, 2014. — 372 p.</ref>. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * ''Uilyam Smit'' (tahrir.). [https://quod.lib.umich.edu/cgi/t/text/text-idx?c=moa;idno=ACL3129.0001.001 Yunon va Rim tarjimai holi va mifologiyasi lugʻati.] [https://quod.lib.umich.edu/cgi/t/text/text-idx?c=moa;idno=ACL3129.0001.001 Turli yozuvchilar tomonidan]. Enn Arbor, Michigan: Michigan universiteti kutubxonasi, 2005-yil. [[Turkum: Rim mifologiyasi]] [[Turkum: Rim afsonalari qahramonlari]] [[Turkum: shahar Eponimlari]] [[Turkum:yaqin afsonalar]] 16p2fglu0vsayutcmxlnjbwmk0qvv8h Mek 0 727638 2726056 2688150 2022-07-30T20:01:24Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:TNG_map.svg|thumb|400x400px| Yangi Gvineya tillari xaritasida Mek taqsimoti]] '''Mek''' — Indoneziyaning Papua (sobiq Irian Jaya) provinsiyasining sharqiy qismida yashovchi papua qabilasi<ref name=":0">{{kitob manbasi|author=Pamela J. Stewart & Andrew Strathern (2005). Expressive Genres and Historical Change: Indonesia, Papua New Guinea, and Taiwan. Ashgate. ISBN 0-7546-4418-9|title=|agency=|edition=|location=|publisher=|year=|pages=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>. Bu qabila Yangi Gvineyaning markaziy qismidagi eng koʻp sonli qabila boʻlib, soni taxminan 40 000 kishiga atrofida ekani aytiladi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.oysteinlundandersen.com/West-Papua/Mek-tribal-area/Mek_tribe_Nalca_and_Kona_new_guinea.html|sarlavha=Mek tribal area, New Guinea. Nalca and Kona photos|sana=2012-07-17|kirish sanasi=2018-08-05|archive-date=2012-07-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20120717010104/http://www.oysteinlundandersen.com/West-Papua/Mek-tribal-area/Mek_tribe_Nalca_and_Kona_new_guinea.html}}</ref>. == Joylashuvi == Mek xalqi [[Yangi gvineya|Yangi Gvineya]] orolining markaziy qismidagi Papua viloyatining sharqiy qismidagi baland togʻlarda keng tarqalgan. Ular gʻarbdan yali va dani xalqlari bilan chegaradosh boʻlib, meklardan sharqdagi yerlarda ok qabilasi vakillari yashaydi. Indoneziya va [[Papua Yangi Gvineya|Papua-Yangi Gvineya]] chegarasi mek va oklarni ajratib turadi<ref>{{kitob manbasi|author=Jelle Miedema|title=Perspectives on the Bird's Head of Irian, Jaya, Indonesia: Proceedings of the Conference, Leiden, 13-17 October 1997|url=https://books.google.nl/books?id=sIsIpnAjT9YC&pg=PA294&dq=mek+people&hl=de&sa=X&ei=7TTaVIukGIGyPdD6gIAE&ved=0CCkQ6AEwAA#v=onepage&q=mek%20people&f=false|publisher=Rodopi|year=1998|страниц=994|isbn=9042006447}}</ref>. [[1972|1972-yilda]] meklar ilk marotaba Eypo hududiga koʻchib oʻtishgan, [[1974]]-yilda Indoneziya hukumati ular bilan aloqa oʻrnatgan. Mek yerlarida samolyotlar uchish-qoʻnish yoʻlaklari barpo etilgan. [[1976|1976-yilda]] boshqa qabilalar bilan adovat poyoniga yetdi. Meklar [[tosh davri]] xalqlarining anʼanaviy turmush tarzini tark etib, turmush tarzining madaniy shakliga oʻtgan<ref>{{kitob manbasi|author=Steinzeit — heute — Forschungen im Bergland von Neuguinea (Nr. 1–27), Hrsg.: Museum für Völkerkunde Berlin / Staatliche Museen Preußischer Kulturbesitz, 1978, Blätter 15–27|title=|agency=|edition=|location=|publisher=|year=|pages=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>. == Maishiy turmushi == Meklar oʻtroq [[Dehqonchilik|dehqonlardir]]. Ular taxminan 300 yillardan buyon [[Batat|shirin kartoshka]] yetishtirish bilan shugʻullanib keladi. Bundan tashqari, [[yams]], taro, [[banan]] va shakarqamish ham yetishtirishadi<ref name=":0"/> == Dini == Mek xalqining anʼanaviy dini [[Ajdodlarga sigʻinish|ajdodlarga sigʻinish]] marosimiga asoslangan. [[1981|1981-yilda]] har uchinchi mek [[Xristianlik|nasroniylikni]] qabul qilgan<ref name=":0"/> == Tili == Mek tilida 40 000 ga yaqin kishi soʻzlashadi. U uchta shevaga boʻlinadi<ref>{{yangiliklar manbasi|title=Korupun-Sela|url=https://www.ethnologue.com/language/kpq|work=Ethnologue|accessdate=2018-08-05|language=en}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi|title=Nalca|url=https://www.ethnologue.com/language/nlc|work=Ethnologue|accessdate=2018-08-05|language=en}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi|title=Nipsan|url=https://www.ethnologue.com/language/nps|work=Ethnologue|accessdate=2018-08-05|language=en}}</ref>.. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] lnu96wn34mvkpjhnth0z0ayovcf4ihj Kastamonu 0 727918 2725487 2593035 2022-07-30T13:09:25Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 15 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | oʻzbekcha nomi = Kastamonu | tasvir = Kastamonu1.jpg | mavqe = [[Shahar]] | mamlakat = Turkiya | mintaqa turi = | mintaqa = | jadvalda mintaqa = | tuman turi = | tuman = | jadvalda tuman = | jamoat turi = | jamoat = | jadvalda jamoat = | qaram = Respublika | gerb = | bayroq = |lat_deg= 41|lat_min= 22 |lat_sec = 35 |lon_deg= 33|lon_min= 46 |lon_sec = 35 |CoordAddon = type:city_region:UZ | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = 250 | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki boʻlinishi = | rahbar turi = Hokim | rahbar = Galip Vidinlioğlu | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = 1,834,04 | balandlik turi = | AP markazi balandligi = 390 | iqlim = | rasmiy til = [[Turk tili|turkcha]] | aholi = 96,217 | aholi_izohlar = | sanalgan yil = 2012 | zichlik = 70 | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = {{ubl|[[Islom|Musulmonlar]]|[[Masihiylik|xristianlar]]|va boshqalar}} | etnoxoronim = | vaqt mintaqasi = +3 | DST = | telefon kodi = | pochta indeksi = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | sayt = https://www.kastamonu.bel.tr | sayt tili = }} '''Kastamonu''' — [[Turkiya|Turkiya Respublikasi]]ning [[Kastamonu (viloyat)|Kastamonu]] viloyatining markazi hisoblanadi. 2000-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, shahr aholisi 102,059 kishi boʻlib, shundan 64,606 nafari shahar markazida istiqomat qiladi<ref name="die">{{veb manbasi |url=http://www.die.gov.tr/nufus_sayimi/2000tablo5.xls |title=Census 2000, Key statistics for urban areas of Turkey |access-date=2008-11-17 |author=Turkish Statistical Institute |author-link=Turkish Statistical Institute |format=XLS |language=tr |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070927020309/http://www.die.gov.tr/nufus_sayimi/2000tablo5.xls |archive-date=27-sentabr 2007-yil }} {{Webarxiv|url=https://www.webcitation.org/5QWEsWFnQ?url=http://www.die.gov.tr/nufus_sayimi/2000tablo5.xls |date=2007-07-22 }}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.geohive.com/cntry/turkey.aspx?levels=Karadeniz|title=Statistical information on Turkey's administrative units|access-date=2008-11-22|author=GeoHive}}</ref>. (2010-yilda shahar markazi aholisi — 91,012 kishi boʻlgan<ref>[http://report.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnksdb2=&ENVID=adnksdb2Env&report=idari_yapi_09sonrasi.RDF&p_il1=37&p_yil=2010&p_dil=1&desformat=html Statistical Institute]{{dead link|date=May 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>.) Shahar 1,834 km2-maydonni egallaydi va 904 m balandlikda joylashgan<ref>{{veb manbasi |url= http://www.statoids.com/ytr.html|title=Statistical information on districts of Turkey |access-date=2008-11-22 |author=Statoids}}</ref>. == Tarix == [[Tasvir:Kastamonu Governor's Office.jpg|thumb|left|200px|Hukumatning tarixiy idorasi]] [[Tasvir:Kastamonu_Şeyh_Şaban-ı_Veli_..._-_panoramio_(1).jpg|thumb|middle|200px|Kastamonu qadimgi Usmonli uyi]] [[Tasvir:Kastamonu_Cumhuriyet_Meydanı_Anıt.JPG|thumb|middle|200px|Kastamonu Respublika yodgorligi]] Shaharga miloddan avvalgi XVIII asrda asos solingan deb tahmin qilinadi. Shahar [[Rim imperiyasi]] davrida ''Timonion'' (yunonchada: ''Τιμόνιον'') nomi bilan atalgan. Shahar nomining oʻzgarishi X asrga toʻgʻri keladi. [[Vizantiya imperiyasi|Vizantiya imperatori]] Isaak I Komnenosning otasi boʻlgan mashhur sarkarda Manuel Erotikos Komnenosga imperator Vasiliy II Kastamonu atrofidagi yerlarni bergan. Keyin Manuel Erotikos Komnenos u yerda Kastra Komnenon (Κάστρα Κομνηνῶν) nomli qalʼa qurdirdi. Kastra Komnenon nomi Kastamone deb qisqartirilgan, keyin esa Kastamoni va Kastamonu nomi bilan turkiylashgan<ref>Runciman, pp. 54-55</ref>. [[Ibn Battuta]] shaharga tashrif buyurib, uni „eng katta va eng yaxshi shaharlardan biri, bu yerda tovarlar koʻp va narxlar past“ deb yozib qoldirgan. U bu yerda qirq kun yashagan<ref>{{kitob manbasi|last1=Battutah|first1=Ibn|title=The Travels of Ibn Battutah|date=2002|publisher=Picador|location=London|isbn=9780330418799|pages=117}}</ref>. Shaharning mashhur soʻfiy avliyosi Shayx Shabon Veliy boʻlgan<ref>{{veb manbasi|title=ŞÂBÂN-ı VELÎ - TDV İslâm Ansiklopedisi|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/saban-i-veli|access-date=2020-09-11|website=islamansiklopedisi.org.tr|language=tr}}</ref><ref>[https://www.laluask.com/2020/03/14/saban-i-veli/ Laluask: Şaban-ı Veli]</ref>. Shahar oʻrta asrlarda [[Candaroğulları bekligi]] va [[Çobanoğulları bekligi]]ning poytaxti vazifasini bajargan. === Iqtisodiy tarixi === XX asr boshlarida Kastamonu atrofida nikel qazib olingan<ref name=Prothero106>{{kitob manbasi|last=Prothero|first=G.W.|title=Anatolia|year=1920|publisher=H.M. Stationery Office|location=London|page=106|url=http://www.wdl.org/en/item/11766/view/1/106/}}</ref>. == Taʼlim == Kastamonuda 2006-yilda oldin Anqara universiteti va Gazi universiteti qoshida boʻlgan mavjud kollejlar, maktablar va institutlarni oʻz ichiga olgan Kastamonu universiteti tashkil etilgan. Kastamonudagi taniqli oʻrta maktabl: Abdurrahmon Pasa Lisesi boʻlib, shuningdek, Kastamonu Lisesi sifatida ham tanilgan. Ushbu ltsey Usmonlilar imperiyasining oxirida Onadoʻlida tashkil etilgan birinchi zamonaviy oʻrta maktab hisoblanadi. Kastamonu Mustafo Kaya Lisesi Istanbul, Anqara va Izmirdan soʻngra Turkiyadagi eng muvaffaqiyatli oʻrta maktablardan biri sanaladi. == Aholisi == {| class="wikitable sortable" style="font-size:0.90em; width:30em; text-align:center; float: " |- ! style="width:5em;" | Yil ! style="width:5em;" | Umumiy ! style="width:5em;" | Shahar markazi ! style="width:5em;" | Shahar atrofi |- | 1965<ref>{{veb manbasi|url=http://www.webcitation.org/6BsppuhYV|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210524063406/https://www.webcitation.org/6BsppuhYV|archivedate=2021-05-24|title=1965 genel nüfus sayımı verileri|publisher=Türkiye İstatistik Kurumu|lang=turkchaerişimtarihi=2012-yil 3-noyabr|biçim=html|access-date=2022-05-25}}</ref> || 67.093 || 23.485 || 43.608 |- | 1970<ref>{{veb manbasi|url=http://www.webcitation.org/6BtnZ6c3I|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210524195200/https://www.webcitation.org/6BtnZ6c3I|arşivtarihi=3 Kasım 2012|title=1970 genel nüfus sayımı verileri|publisher=Türkiye İstatistik Kurumu|archivedate=2021-05-24|biçim=html|access-date=2022-05-25}}</ref> || 79.279 || 29.338 || 49.941 |- | 1975<ref>{{veb manbasi|url=http://www.webcitation.org/6Btq868TN|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210524060306/https://www.webcitation.org/6Btq868TN|archivedate=2021-05-24|title=1975 genel nüfus sayımı verileri|publisher=Türkiye İstatistik Kurumu|erişimtarihi=3 Kasım 2012|biçim=html|access-date=2022-05-25}}</ref> || 80.099 || 29.993 || 50.106 |- | 1980<ref>{{veb manbasi|url=http://www.webcitation.org/6Btuhca68|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210508032658/https://www.webcitation.org/6Btuhca68|archivedate=2021-05-08|title=1980 genel nüfus sayımı verileri|publisher=Türkiye İstatistik Kurumu|erişimtarihi=3 Kasım 2012|biçim=html|access-date=2022-05-25}}</ref> || 88.321 || 35.464 || 52.857 |- | 1985<ref>{{veb manbasi|url=http://www.webcitation.org/6Btwlw9xU|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210508054459/https://www.webcitation.org/6Btwlw9xU|archivedate=2021-05-08|title=1985 genel nüfus sayımı verileri|publisher=Türkiye İstatistik Kurumu|erişimtarihi=3 Kasım 2012|biçim=html|access-date=2022-05-25}}</ref> || 98.109 || 46.986 || 51.123 |- | 1990<ref>{{veb manbasi|url=http://www.webcitation.org/6BtyP2izT|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210524123507/https://www.webcitation.org/6BtyP2izT|archivedate=2021-05-24|title=1990 genel nüfus sayımı verileri|publisher=Türkiye İstatistik Kurumu|erişimtarihi=3 Kasım 2012|biçim=html|access-date=2022-05-25}}</ref> || 94.279 || 51.560 || 42.719 |- | 2000<ref>{{veb manbasi|url=http://www.webcitation.org/6Bu0XZGRi|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210506225122/https://www.webcitation.org/6Bu0XZGRi|archivedate=2021-05-06|title=2000 genel nüfus sayımı verileri|publisher=Türkiye İstatistik Kurumu|erişimtarihi=3 Kasım 2012|biçim=html|access-date=2022-05-25}}</ref> || 102.059 || 64.606 || 37.453 |- | 2007<ref>{{veb manbasi|url=http://www.webcitation.org/6Bu21AgVf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210524190540/https://www.webcitation.org/6Bu21AgVf|archivedate=2021-05-24|title=2007 genel nüfus sayımı verileri|publisher=Türkiye İstatistik Kurumu|erişimtarihi=3 Kasım 2012|biçim=html|access-date=2022-05-25}}</ref> || 115.332 || 80.582 || 34.750 |- | 2008<ref>{{veb manbasi|url=http://www.webcitation.org/6Bu3pCo6h|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210524200628/https://www.webcitation.org/6Bu3pCo6h|archivedate=2021-05-24|title=2008 genel nüfus sayımı verileri|publisher=Türkiye İstatistik Kurumu|erişimtarihi=3 Kasım 2012|biçim=html|access-date=2022-05-25}}</ref> || 115.871 || 80.946 || 34.925 |- | 2009<ref>{{veb manbasi|url=http://www.webcitation.org/6BuD2j8HQ|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210524111826/https://www.webcitation.org/6BuD2j8HQ|archivedate=2021-05-24|title=2009 genel nüfus sayımı verileri|publisher=Türkiye İstatistik Kurumu|erişimtarihi=3 Kasım 2012|biçim=html|access-date=2022-05-25}}</ref> || 119.867 || 86.085 || 33.782 |- | 2010<ref>{{veb manbasi|url=http://www.webcitation.org/6BuFeJBo4|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210506231742/https://www.webcitation.org/6BuFeJBo4|archivedate=2021-05-06|title=2010 genel nüfus sayımı verileri|publisher=Türkiye İstatistik Kurumu|erişimtarihi=3 Kasım 2012|biçim=html|access-date=2022-05-25}}</ref> || 123.972 || 91.012 || 32.960 |- | 2011<ref>{{veb manbasi|url=http://www.webcitation.org/6BuGwL1fS|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210524061849/https://www.webcitation.org/6BuGwL1fS|archivedate=2021-05-24|title=2011 genel nüfus sayımı verileri|publisher=Türkiye İstatistik Kurumu|erişimtarihi=3 Kasım 2012|biçim=html|access-date=2022-05-25}}</ref> || 125.787 || 93.347 || 32.440 |- | 2012<ref>{{veb manbasi|url=http://www.webcitation.org/6EZxlOnrD|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210524114904/https://www.webcitation.org/6EZxlOnrD|archivedate=2021-05-24|title=2012 genel nüfus sayımı verileri|publisher=Türkiye İstatistik Kurumu|erişimtarihi=8 Mart 2013|biçim=html|access-date=2022-05-25}}</ref> || 128.537 || 96.217 || 32.320 |- | 2013<ref>{{veb manbasi|url=http://www.webcitation.org/6NPUxRydo|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210513231156/https://www.webcitation.org/6NPUxRydo|archivedate=2021-05-13|title=2013 genel nüfus sayımı verileri|publisher=Türkiye İstatistik Kurumu|erişimtarihi=15 Şubat 2014|biçim=html|access-date=2022-05-25}}</ref> || 132.710 || 98.456 || 34.254 |- | 2014<ref>{{veb manbasi|url=http://www.webcitation.org/6WFD4LFQO|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210513224044/https://www.webcitation.org/6WFD4LFQO|archivedate=2021-05-13|title=2014 genel nüfus sayımı verileri|publisher=Türkiye İstatistik Kurumu|erişimtarihi=10 Şubat 2015|biçim=html|access-date=2022-05-25}}</ref> || 137.391 || 103.724 || 33.667 |- | 2015 || 140.944 || 110.908 || 30.036 |- | 2016|| 146.103 || 114.131 || 31.972 |- | 2017|| 145.754 || 116.737 || 29.017 |- | 2018 || 148.931 || 118.282 || 30.649 |- | 2019 || 152.553 || 124.454 || 28.099 |- | 2020|| 151.500 || 124.018 || 27.482 |} '''Izoh:''' 1987-yilda İhsangazi shaharchasining ajralib chqishi ortidan, shahar aholisi kamaygan<noinclude> == Iqlim == Kastamonu qishi sovuq va yozi iliq boʻlgan nam kontinental iqlimga ega. Yogʻingarchilik yil davomida bir tekis taqsimlanib, bahor oylarida sezilarli oʻsish kuzatiladi. {{Joy iqlimi | Joy_ot = Kastamonu shahri | Manba = Turkiya davlat meteorologiya xizmati<ref name = TSMS>{{veb manbasi | url = https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?k=H&m=KASTAMONU | title = Resmi İstatistikler: İllerimize Ait Mevism Normalleri (1991–2020) | publisher = Turkish State Meteorological Service | language = tr | access-date = 24-aprel 2021-yil}}</ref> | Yan_oʻr = -0.6 | Yan_oʻr_yogʻin = 29.4 | Fev_oʻr = 1.1 | Fev_oʻr_yogʻin = 28.1 | Mar_oʻr = -4.8 | Mar_oʻr_yogʻin = 38.5 | Apr_oʻr = 9.5 | Apr_oʻr_yogʻin = 50.5 | May_oʻr = 14.2 | May_oʻr_yogʻin = 77.9 | Iyn_oʻr = 17.7 | Iyn_oʻr_yogʻin = 89.6 | Iyl_oʻr = 20.5 | Iyl_oʻr_yogʻin = 36.0 | Avg_oʻr = 20.5 | Avg_oʻr_yogʻin = 38.2 | Sen_oʻr = 16.2 | Sen_oʻr_yogʻin = 38.7 | Okt_oʻr = 11.2 | Okt_oʻr_yogʻin = 34.8 | Noy_oʻr = 4.9 | Noy_oʻr_yogʻin = 27.5 | Dek_oʻr = 0.7 | Dek_oʻr_yogʻin = 36.1 | Yil_oʻr = 10.1 | Yil_oʻr_yogʻin = 525.3 | Yan_oʻr_min = -3.8 | Yan_oʻr_maks = 3.6 | Fev_oʻr_min = -3.1 | Fev_oʻr_maks = 6.9 | Mar_oʻr_min = -0.4 | Mar_oʻr_maks = 11.5 | Apr_oʻr_min = 3.4 | Apr_oʻr_maks = 17.0 | May_oʻr_min = 7.7 | May_oʻr_maks = 21.7 | Iyn_oʻr_min = 11.0 | Iyn_oʻr_maks = 25.3 | Iyl_oʻr_min = 13.0 | Iyl_oʻr_maks = 28.8 | Avg_oʻr_min = 13.1 | Avg_oʻr_maks = 29.1 | Sen_oʻr_min = 9.5 | Sen_oʻr_maks = 24.6 | Okt_oʻr_min = 5.9 | Okt_oʻr_maks = 18.7 | Noy_oʻr_min = 0.5 | Noy_oʻr_maks = 11.2 | Dek_oʻr_min = -2.4 | Dek_oʻr_maks = 4.8 | Yil_oʻr_min = 4.5 | Yil_oʻr_maks = 16.9 | Yan_m_min = -26.9 | Yan_m_maks = 17.3 | Fev_m_min = -22.3 | Fev_m_maks = 21.1 | Mar_m_min = -19.7 | Mar_m_maks = 27.8 | Apr_m_min = -8.5 | Apr_m_maks = 31.4 | May_m_min = -3.6 | May_m_maks = 35.1 | Iyn_m_min = -0.2 | Iyn_m_maks = 37.5 | Iyl_m_min = 3.8 | Iyl_m_maks = 42.2 | Avg_m_min = 0.9 | Avg_m_maks = 40.2 | Sen_m_min = -1.5 | Sen_m_maks = 39.3 | Okt_m_min = -7.5 | Okt_m_maks = 32.5 | Noy_m_min = -19.3 | Noy_m_maks = 24.7 | Dek_m_min = -23.7 | Dek_m_maks = 21.1 | Yil_m_min = -26.9 | Yil_m_maks = 42.2 | Yan_suv = | Fev_suv = | Mar_suv = | Apr_suv = | May_suv = | Iyn_suv = | Iyl_suv = | Avg_suv = | Sen_suv = | Okt_suv = | Noy_suv = | Dek_suv = | Yil_suv = }} == Transport == [[Tasvir:Kastamonu_Uzunyaz%C4%B1_Airport_Terminal_Building.jpg|thumb|middle|200px|Kastamonu aeroporti]] Kastamonu asosiy avtovokzali Turkiyaning koʻpgina yirik shaharlariga avtobus qatnoviga ega. Kastamonu aeroporti faol xizmat koʻrsatadi. Kastamonu, shuningdek, Gʻarbiy Qora dengiz mintaqasi uchun asosiy temir yoʻl punkti hisoblanadi. == Taniqli mahalliy insonlar == * [[Latifî]] (1491-1582), Usmonli yozuvchisi * [[Iovan Tsaous]] (Yiannis Eitziridis) (1893-1942), yunon musiqachi va kompozitor * [[Oğuz Atay]] (1934-1977), romannavis * [[Rıfat Ilgaz]] (1911-1993), romannavis * [[Halit Akmansü]] (1883-1923), Usmonli va Turkiya qoʻshinlarida harbiy ofitser ==Galireya== <gallery> Tasvir:Kastamonu dan (2012) - panoramio.jpg|Shahar markazi Tasvir:TAŞ_MEKTEP_E.M.L_-_panoramio.jpg|Kastamonu maktab binosi Tasvir:Kastamonu Üniversitesi Rektörlüğü.JPG|Kastamonu universiteti Tasvir:Kastamonu da yeşillikler içinde konak - panoramio.jpg|Tarixiy turk uyi Tasvir:KastamonuPir.jpg|Maqbara Tasvir:Nasrullah Mosque, Kastamonu.jpg|Nasrulla masjidi Tasvir:Across_the_mountains.jpg|Kure togʻlari milliy bogʻi Tasvir:Ilıca_Şelalesi.jpg|Kure togʻlari milliy bogʻi Tasvir:Küre_Dağları_Milli_Parkı_Menük_köyü_Cide_Kastamonu.jpg|Kure togʻlari milliy bogʻi Tasvir:Küre_Dağları_Milli_Parkı_Çukurçal_Köyü_Cide_Kastamonu.jpg|Kure togʻlari milliy bogʻi Tasvir:Küre_mountains.jpg|Kure togʻlari milliy bogʻi Tasvir:On_the_road_to_mountains.jpg|Kure togʻlari milliy bogʻi Tasvir:Pinarbasi1.jpg|Kure togʻlari milliy bogʻi Tasvir:Pinarbasi10.jpg|Kure togʻlari milliy bogʻi Tasvir:Pinarbasi2.jpg|Kure togʻlari milliy bogʻi Tasvir:Pinarbasi3.jpg|Kure togʻlari milliy bogʻi </gallery> == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Kastamonu tarixi]] mzlw4nwwrvy6hhobb5k9c0wq9b69uu1 Rajanyu 0 728067 2726571 2595712 2022-07-31T09:39:46Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Rajanyu''' ({{lang-pt|machete de rajão}}) Madeyra (Portugaliya) orolida paydo boʻlgan, xalq raqslariga hamrohlik qilish uchun ishlatiladigan, kichik besh torli gitara. == Tarixi == Rajanyu koʻpincha Madeyra anʼanaviy folklor raqslari va ukulele bilan assotsiatsiyalanadi. Bu haqda birinchi eslatmalardan biri XVII asrga toʻgʻri keladi. 1879-yilda portugaliyalik muhojirlar (musiqa asboblari biznesiga ega boʻlganlar) rajanyuni (shuningdek, alt va bragani) Gavayaga<ref>{{veb manbasi|url=http://www.ukuleleguild.org/history.php|title=Welcome to the 'Ukulele Guild of Hawai'i|website=web.archive.org|date=2004-08-03|access-date=2021-03-30|archive-date=2004-08-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20040803005054/http://www.ukuleleguild.org/history.php}}</ref> olib kelishadi, u yerda keyinchalik „taro-patchli skripka“<ref>{{jurnal manbasi|title=Musical Instruments of Ancient Hawaii|url=https://archive.org/details/sim_musical-quarterly_1939-10_25_4/page/498|jstor=738862|journal=The Musical Quarterly|volume=25|issue=4|pages=498–506|last1=Johnson|first1=Orme|year=1939|doi=10.1093/mq/XXV.4.498}}</ref> nomini oladi. Rajanyuni „ukulele onasi“ deb ham atash mumkin<ref>{{veb manbasi|url=http://www.coolhanduke.com/history.html|title=History of the Ukulele|website=www.coolhanduke.com|access-date=2016-09-27|archive-date=2017-03-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20170315230048/http://coolhanduke.com/history.html|deadlink=no}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20170315230048/http://coolhanduke.com/history.html |date=2017-03-15 }}</ref>. 1897-yilda rajanyu koʻp miqdorda Shimoliy Afrikaga eksport qilingan. == Tavsifi == Rajanyu uzunligi 70 sm boʻlib, dizayni va chalish texnikasi boʻyicha gitaraga oʻxshaydi<ref>{{veb manbasi|lang=en-US|url=https://portoguitarra.com/en/produtos/rajao/|title=Rajão|website=Porto Guitarra|date=2014-01-21|access-date=2021-03-30|archive-date=2021-04-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20210417061635/https://portoguitarra.com/en/produtos/rajao/|deadlink=no}}</ref>. Zamonaviy rajanyularda koʻpincha metall torlar ishlatiladi<ref name=":0">{{veb manbasi|url=http://atlasofpluckedinstruments.com/europe.htm#madeira|title=ATLAS of Plucked Instruments - Europe West|website=atlasofpluckedinstruments.com|access-date=2021-03-30|archive-date=2021-04-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20210416000141/https://atlasofpluckedinstruments.com/europe.htm#madeira|deadlink=no}}</ref>. Besh torli rajanyu qatori: D <sub>4</sub> -G <sub>4</sub> -C <sub>4</sub> -E <sub>4</sub> -A <sub>4</sub><ref>{{Kitob manbasi|title=The Ukulele: A History|last=Tranquada|first=Jim|publisher=University of Hawaii, Honolulu|year=2012|isbn=9780824835446|location=Hawaii|pages=41}}</ref>; olti torli rajanyu qatori: D <sub>4</sub> -G <sub>4</sub> -C <sub>4</sub> -E <sub>4</sub> -A <sub>4</sub> -A <sub>4</sub><ref name=":0" />. Torlar (besh qatorli) quyidagi tartibda joylashtirilgan<ref>{{veb manbasi|url=http://www.hotel-madeira.net/pt/ceha-madeira.html|title=ceha-madeira|website=www.hotel-madeira.net|access-date=2021-03-30|archive-date=2010-05-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20100531222502/http://www.ceha-madeira.net/livros/infante.html|deadlink=no}}</ref>: * Birinchisi: La * Ikkinchisi: Mi * Uchinchisi: Do * Toʻrtinchisi: Sol * Beshinchisi: Re == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://www.oneline.pt/oficina/portugues/page0/page0.html Mestre Karlos Xorxe (fabricante de rajões) sayti]. * [http://www.encontrosdaeira.com/index.php?option=com_content&view=article&catid=45 %3Ainstrumentos&id=65 %3Ao-braguinha&Itemid=86 Associação Cultural Encontros da Eira sayti]. * [http://www.attambur.com/Recolhas/Antologia_Madeira/antologia_da_musica_tradicional_da_madeira_cp2.htm Artigo de Manuel Morais, musiqashunos tadqiqotchi]. * [http://www.madeira-in-a-box.com/product.php?id_product=158 Madeira-in-a-box sayti]. * [http://www.hiloguitars.com/AboutUkuleles.html Ukulele tarixi] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20100326041940/http://www.hiloguitars.com/AboutUkuleles.html |date=2010-03-26 }} Arxivnaya kopiya. * [https://web.archive.org/web/20040803005054/http://www.ukuleleguild.org/history.php Gavayi Ukulele gildiyasi]. * [http://www.ceha-madeira.net/elucidario/r/raj.htm Verbete Rajão no Elucidário Madeirense On-line (Atlantiko tarixiy markazi)]. * [http://www.ceha-madeira.net/elucidario/r/raj.htm Verbete Braguinha no Elucidário Madeirense On-line (Centro de Estudos de História da Madeyra)]. == Bibliografiya == * MORAIS, Manuel. ''Zamonaviy asboblar bilan mashhur'' ; Xarabanda Revista nº12, 1997, pág. 11.12 va 13. * FRUTUOSO, Gaspar. ''Saudades da Terra'' (6 jild.). Ponta Delgada (Akores): Instituto Cultural de Ponta Delgada, 2005. 124p. [[:pt:Especial:Fontes de livros/9729216703|ISBN 972-9216-70-3]]. * SANTOS, Carlos M. ''Tocares va cantares da ilha: estudo do folclore da Madeyra''. Funchal, 1937-yil. [[Turkum: Gitara]] [[Turkum: Portugal musiqa asboblari]] [[Turkum:Madeira Madaniyati]] fvrxudm505prw0se2vwtvc21b559z4o Belgiyadagi ukrainlar 0 728186 2726330 2592924 2022-07-31T06:25:12Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Belgiyadagi ukrainlar''' ([[Ukrain tili|Ukr]]. ''Ukrainci u Belgíí̈'') ― [[Belgiya|Belgiyada]] yashovchi ukrain milliy ozchiligidir<ref>Кабузан В. М. Украинцы в мире: динамика численности и расселения. 20-е годы XVIII века — 1989 год: формирование этнических и политических границ украинского этноса. Институт российской истории РАН. — Москва: Наука, 2006. — 658 с. ISBN 5-02-033991-1</ref>. Hozirda Belgiyada rasmiy ravishda kamida 4000 nafar ukrainaliklar istiqomat qiladi, ularning asosiy qismi [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi jahon urushi]] tugaganidan keyin Belgiyaga koʻchib kelgan “eski diaspora”<ref name=":0">Українці у світі : довідник / авт.-упоряд. В. М. Воронін, С. А. Дроздовська. - К. : Український Центр духовної культури, 2005. - 143 с. - ISBN 966-8039-52-7</ref>. Ularning aksariyati Genk, [[Lyej|Liej]] va [[Brussel (shahar)|Bryussel]] shaharlarida istiqomat qiladi. Asosan iqtisodiyotning turli tarmoqlarida va xizmat koʻrsatish sohasida band boʻlganlar<ref>{{veb manbasi|url=http://www.dengi-info.com/archive/article.php?aid=2573|title=Украинцы в Бельгии|author=Феликс Борисов|work=|date=|publisher=Информационно-аналитическое издательство // 7 (241) июнь 2014|deadlink=|accessdate=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402162542/http://www.dengi-info.com/archive/article.php?aid=2573|archivedate=2015-04-02}}</ref>. == Diaspora tarixi == Belgiyadagi ukrain diasporasi mamlakatning iqtisodiy va siyosiy hayotiga sezilarli taʼsir koʻrsatmaydi. Shu bilan birga, Belgiyada yashagan 70-yil davomida Ukraina jamoat tashkilotlari va birlashmalari ukrain madaniyati, urf-odatlari va anʼanalarini oʻrgatish, milliy oʻziga xoslik va etnik oʻziga xoslikni saqlashga qaratilgan ijtimoiy, madaniy va maʼrifiy faoliyatda katta tajriba toʻpladi. 1947-49-yillarda Ukraina yordam qoʻmitasi (UDK) tuzildi, uning toʻrt ming aʼzosi boʻlgan 26 boʻlimi, 10 dan ortiq xor, raqs va drama klublari mavjud edi. [[Taras Shevchenko]] nomidagi Belgiya-Ukraina xori, “Yavor” musiqiy-vokal ansambli, Limburg provinsiyasining “Poltava” raqs guruhi nafaqat Belgiyada, balki [[Fransiya]], [[Germaniya]], [[Lyuksemburg|Lyuksemburg,]] [[Avstriya]]da ham shuhrat qozongan boʻlib, yoshlarni ukrain ruhida tarbiyalashga katta taʼsir koʻrsatdi. Ular bu davlatlarda bir necha bor konsertlar bilan chiqishgan. == Diniy hayoti == 1970-yillarning oxirida Ukraina tashkilotlari oʻz faoliyatini qisqartira boshladilar. Bu, birinchi navbatda, avlodlar almashinuvi bilan bogʻliq edi. Diniy tashkilotlar yaxshiroq saqlanib qoldi, chunki ruhoniylar juda faol edilar va ukrainlarni cherkov atrofida jamlashga intilishdi<ref name=":0">Українці у світі : довідник / авт.-упоряд. В. М. Воронін, С. А. Дроздовська. - К. : Український Центр духовної культури, 2005. - 143 с. - ISBN 966-8039-52-7</ref>. Genk shahridagi UAPCh pravoslav jamiyati 1948-yilda ochilgan. 1988-yilda qurilgan Genkdagi Arxangel Maykl pravoslav cherkovi Gʻarbiy Yevropada Kiyev Rusining ming yillik choʻqintirish yubileyini nishonlash va asosiy bayram markaziga aylandi. Ukraina jamiyati mablagʻlari hisobidan qurilgan Genk shahridagi cherkov, nafaqat, Ukraina diniy xizmatlarini koʻrsatadigan joy, balki ukrain xalqining madaniyati, tarixi, anʼanalari va urf-odatlarini saqlash va targʻib qilish markaziga aylandi. Bu shahardagi Ukraina hamjamiyatining ikkinchi eʼtiborga molik maʼnaviy markazi choʻqintiruvchi Yuhannoning yunon-katolik cherkovidir. Shuni taʼkidlash kerakki, ikkala Ukraina cherkovi Genk shahrining meʼmoriy bezaklari hisoblanadi. Ular koʻplab turistik yoʻriqnomalarda qayd etilgan, bu madaniy va diniy markazlarga rasmiy delegatsiyalar, chet ellik sayyohlar guruhlari va shahar mehmonlari mamnuniyat bilan tashrif buyurishadi<ref name=":1">{{veb manbasi|url = http://ar25.org/node/552|title = Українці в країнах Бенілюксу|author = Игорь Винниченко|work = |date = 2003-02-18|publisher = Народний оглядач|lang = |accessdate = 2015-03-26}}</ref>. == Ijtimoiy faoliyati == Hozirgi vaqtda Ukraina yordam qoʻmitasi, Belgiyadagi Ukraina ayollar ittifoqi (UUB), Belgiyadagi ukrainlar ittifoqi (SB) va Belgiyadagi Ukraina yoshlar ittifoqi (UM) kabi tashkiliy muassasalar tomonidan faol ijtimoiy faoliyat olib borilmoqda. Ushbu kichik birlashma va tashkilotlarning faoliyatini koʻp yillar davomida Yemelyan Koval boshqargan Belgiyadagi Ukraina jamoat tashkilotlari Bosh kengashi muvofiqlashtiradi. U, shuningdek, UDC<ref>Зарубіжне українство : інформ. кат. / Укр. Всесвіт. координац. Рада, Т-во зв'язків з українцями за межами України (Т-во "Україна"), Ін-т дослідж. діаспори ; [уклад.: Оксана Малиновська та ін. ; ред. Ігор Винниченко]. - К. : [б. в.], 1997. - 150 с. - ISBN 5-87274-329-7</ref><ref>{{veb manbasi|url = http://ukrainians.be/uk/index/news|title = Українці Бельгії|author = |work = |date = |publisher = }}</ref>. raisi hisoblanadi. == Manbalar == {{manbalar}} == Adabiyotlar == * Кабузан В. М. Украинцы в мире: динамика численности и расселения. 20-е годы XVIII века — 1989 год: формирование этнических и политических границ украинского этноса. Институт российской истории РАН. — Москва: Наука, 2006. — 658 с. [[:ru:Special:BookSources/5020339911|ISBN 5-02-033991-1]] * {{veb manbasi|url=http://www.dengi-info.com/archive/article.php?aid=2573|title=Украинцы в Бельгии|author=Феликс Борисов|work=|date=|publisher=Информационно-аналитическое издательство // 7 (241) июнь 2014|deadlink=|accessdate=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402162542/http://www.dengi-info.com/archive/article.php?aid=2573|archivedate=2015-04-02}} * ''Игорь Винниченко.''&nbsp;[https://www.ar25.org/article/ukrayinci-v-krayinah-benilyuksu.html Українці в країнах Бенілюксу]. Народний оглядач&nbsp;(18&nbsp;февраля 2003) * Українці у світі : довідник / авт.-упоряд. В. М. Воронін, С. А. Дроздовська. - К. : Український Центр духовної культури, 2005. - 143 с. - [[:ru:Special:BookSources/9668039527|ISBN 966-8039-52-7]] * Зарубіжне українство : інформ. кат. / Укр. Всесвіт. координац. Рада, Т-во зв'язків з українцями за межами України (Т-во "Україна"), Ін-т дослідж. діаспори ; [уклад.: Оксана Малиновська та ін. ; ред. Ігор Винниченко]. - К. : [б. в.], 1997. - 150 с. - [[:ru:Special:BookSources/5872743297|ISBN 5-87274-329-7]] [[Turkum:Ukraina]] [[Turkum:Diasporalar]] [[Turkum: Belgiya Aholisi]] [[Turkum: Ukraina diasporasi|Belgiya]] 65si1knh9l5onvz6sxi53377q9vfv61 Meksikadagi ukrainlar 0 728188 2726057 2595669 2022-07-30T20:01:55Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Meksikadagi ukrainlar''' ({{lang-uk|Українці в Мексиці}}) ― [[Meksika|etnik]] jamoalardan biri<ref>Kabuzan V. M. Ukrainsi v mire: dinamika chislennosti i rasseleniya. 20-e godi XVIII veka — 1989 god: formirovanie etnicheskix i politicheskix granits ukrainskogo etnosa. Institut rossiyskoy istorii RAN. — Moskva: Nauka, 2006. — 658 s. ISBN 5-02-033991-1</ref>, aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra soni 1005 nafar<ref>{{veb manbasi|url=http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/integracion/pais/historicas10/Tema1_Poblacion.pdf|title=Estadísticas históricas de México 2009|author=|website=|date=|publisher=}}</ref>, ammo bu raqam rasmiy maʼlumotlardan sezilarli darajada oshishi mumkin. Ularning aksariyati [[Avstriya-Vengriya imperiyasi|Avstriya-Vengriya]]<ref>Ukraїnsі u svіtі : dovіdnik / avt.-uporyad. V. M. Voronіn, S. A. Drozdovska. — K. : Ukraїnskiy Tsentr duxovnoї kulturi, 2005. — 143 s. — ISBN 966-8039-52-7</ref> dan kelgan va shartnoma asosida shu mamlakatda qolayotgan ukrainalik siyosiy muhojirlarning avlodlaridir. Eng yirik jamoat tashkiloti [[Meksika]] ukrainlari assotsiatsiyasi „Slavutich“ boʻlib, uni Xotyaintseva Natalya Vasilevna boshqaradi, [[Mexiko shahri|Mexiko]] va [[Monterey (California)|Monterey]] milliy universitetlarida ukrain tili boʻlimlari ishlab turibdi, ukrain raqs ansambli va bitta gazeta mavjud<ref name=":0"/>. == Diasporaning tarixi va bugungi kuni == Meksikadagi birinchi ukrainaliklar [[Avstriya-Vengriya imperiyasi|Avstriya-Vengriya]] imperiyasidan kelgan muhojirlar boʻlib, ular Kampeche shahriga joylashdilar. Qishloqda yashovchi muhojirlarining aksariyati Markaziy va Shimoliy Meksikada hamda [[Yukatan|Yukatan yarim orolida]] qishloq xoʻjaligida band. Ukrainaliklar [[Mexiko shahri|Mexiko]], [[Puebla]], Kuernavaka, [[Toluka]], [[Monterrey (Meksika)|Monterrey]], Kampeche, [[Verakrus (shahar)|Verakrus]] va Akapulko<ref name=":0"/> shaharlarida ham yashaydilar. Muhojirlarning eski toʻlqinida kelgan ukrainaliklarning katta qismi olimlar, oʻqituvchilar, musiqachilar, sirk ijrochilari va rassomlardir. Ular, asosan, Meksikada shartnoma asosida ishlaydi<ref name=":0">{{Yangiliklar manbasi|title=Українці в Мексиці - Глобал аналітик|url=http://www.global-analityk.com/%D0%BC%D1%96%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B5-%D0%B6%D0%B8%D1%82%D1%82%D1%8F/%D1%83%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%97%D0%BD%D1%86%D1%96-%D0%B2-%D0%BC%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B8%D1%86%D1%96/|work=Глобал аналітик|date=2017-02-08|accessdate=2017-03-15|language=ru|author=Роман Кухаренко}}</ref>. Zamonaviy davrda oʻzgaruvchan emigratsiya tendensiyalari tufayli, yangi kelgan ukrainaliklarning aksariyati IT texnologiyalari boʻyicha mutaxassislardir. Shuningdek, boshqa mamlakatlardan ukrainaliklar — yirik xalqaro kompaniyalarning xodimlari [[Meksika|Meksikaga]] koʻchiriladi. Oila aʼzolaridan biri [[Meksikanlar|meksikalik]] boʻlgan koʻplab aralash oilalar mavjud. IT va muhandislikdan tashqari, koʻplab ukrainaliklar turizm va restoran biznesida ishlaydi<ref name=":0"/>. == Ukraina tashkilotlari == [[Meksika|Meksikadagi]] ukrainaliklarning ijtimoiy hayoti diasporaning nisbatan kichikligi tufayli unchalik faol emas. Eng yirik jamoat tashkiloti ''Meksika ukrainlarining'' ''"Slavutich" uyushmasi'' boʻlib, uni Xotyaintseva Natalya Vasilevna boshqaradi. Mexiko va Monterey Milliy universitetida ukrain tili kafedralari<ref>Ukraїnska mova v Latinskіy Ameritsі. // Ukraїnska mova: Yensiklopedіya/ Redkol.: Rusanіvskiy V. M., Taranenko O. O. (spіvgolova), M. P. Zyablkj ta іn. — 2-ge vid., vipr. і dop. — K.: Vid-vo „Ukr. ensikl.“ іm. M. P. Bajana, 2004. — 824 s: іl. І8VN 966-7492-19-2 st. 728—729</ref>, ukrain raqs ansambli, [[Ukrain tili|ukrain]] tilidagi gazeta va [[Mexiko shahri|Mexiko shahrida]] ukrain restorani mavjud. 2014-yilda, [[Qrim anneksiyasi|Qrim inqirozi]] paytida Meksika tomonlarni muloqotga va tinch yoʻl bilan hal qilishga chaqirdi. Meksika hukumati BMT va xalqaro hamjamiyatning „Ukrainaning birligi va hududiy yaxlitligini hurmat qilish“ talablarini qoʻllab-quvvatlaydi<ref>{{veb manbasi|url=http://saladeprensa.sre.gob.mx/index.php/es/comunicados/3772-074|title=México manifiesta su profunda preocupación por el deterioro de la situación en Ucrania|author=|website=|date=2015-07-09|publisher=|accessdate=2019-12-15|archive-date=2015-07-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20150709214331/http://saladeprensa.sre.gob.mx/index.php/es/comunicados/3772-074}}</ref>. == Adabiyotlar == * {{yangiliklar manbasi|title=Українці в Мексиці - Глобал аналітик|url=http://www.global-analityk.com/%D0%BC%D1%96%D0%B6%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B5-%D0%B6%D0%B8%D1%82%D1%82%D1%8F/%D1%83%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%97%D0%BD%D1%86%D1%96-%D0%B2-%D0%BC%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B8%D1%86%D1%96/|work=Глобал аналітик|date=2017-02-08|accessdate=|language=ru|author=Роман Кухаренко}} * Ukraїnska mova v Latinskіy Ameritsі. // Ukraїnska mova: Yensiklopedіya/ Redkol.: Rusanіvskiy V. M., Taranenko O. O. (spіvgolova), M. P. Zyablkj ta іn. — 2-ge vid., vipr. і dop. — K.: Vid-vo „Ukr. ensikl.“ іm. M. P. Bajana, 2004. — 824 s: іl. І8VN 966-7492-19-2 st. 728—729 * Kabuzan V. M. Ukrainsi v mire: dinamika chislennosti i rasseleniya. 20-e godi XVIII veka — 1989-god: formirovanie etnicheskix i politicheskix granits ukrainskogo etnosa. Institut rossiyskoy istorii RAN. — Moskva: Nauka, 2006. — 658 s. [[:ru:Special:BookSources/5020339911|ISBN 5-02-033991-1]] * Ukraїnsі u svіtі: dovіdnik / avt.-uporyad. V. M. Voronіn, S. A. Drozdovska. — K. : Ukraїnskiy Tsentr duxovnoї kulturi, 2005. — 143 s. — [[:ru:Special:BookSources/9668039527|ISBN 966-8039-52-7]] == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum:Diaspora]] [[Turkum:Meksika]] [[Turkum:Ukrainlar]] [[Turkum:Meksika Xalqlari]] nvo5rfrc4tbgll2ksjt57tv0kkg4upa Olimpiya stadioni (Rim) 0 728218 2726248 2592905 2022-07-31T03:41:38Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Stadion bilgiqutisi | stadium_name = Olimpiya stadioni | bgcolor = | nickname = | image = | fullname = | location = [[Rim]], {{Italiya bayrogʻi}} [[Italiya]] | coordinates = | broke_ground = [[1928-yil]] | built = | opened = [[1937-yil]] | renovated = | expanded = [[1990-yil]] | closed = | demolished = | owner = Italiya milliy olimpiya qoʻmitasi | operator = | surface = | construction_cost = | architect = Enrico Del Debbio (1927)<br/>Luigi Moretti (1932)<br/>Annibale Vitellozzi (1953 va 1990)<br/>Maurizio Clerici (1990)<ref>{{veb manbasi|url=http://www.worldstadiums.com/stadium_menu/architecture/stadium_design/roma_olimpico.shtml|title='''worldstadiums.com'''}}</ref> | structural engineer = | services engineer = | general_contractor = | project_manager = | main_contractors = | former_names = | tenants = Regbi boʻyicha Italiya terma jamoasi, [[Roma (futbol klubi)|Roma]], [[Lazio (futbol klubi)|Lazio]] | seating_capacity = 72.700 | dimensions = 105m × 68m | scoreboard = }} '''Olimpiya stadioni''' ([[italyan tili|ital.]] Stadio Olimpico) — [[Rim]] shahrida joylashgan futbol stadioni. «Italiya forumi» sport majmuasining tarkibiga kiradi. Italiya Milliy Olimpiya qo'mitasiga tegishli. Oʻyingoh [[Rim]]ning ikkita futbol klubining uy arenasi hisoblanadi: [[Roma (futbol klubi)|Roma]] va [[Lazio (futbol klubi)|Lazio]]. [[Fayl:L'Olimpico - panoramio.jpg|thumb]] == Asosiy maʼlumotlar == 1968- va 1980-yilgi Yevropa chempionatlari final oʻyinlari (2020-yilgi Yevropa chempionatininh guruh bosqichida 3 ta oʻyin va pley-offda 1 ta oʻyin boʻlib oʻtdi), shuningdek, 1990-yilgi Jahon chempionati finaliga mezbonlik qilgan. Stadion 4 marta (1977, 1984, 1996, 2009) Yevropa kubogi/UEFA Chempionlar ligasi finaliga mezbonlik qilgan. Rim Olimpiya stadionidan ko'ra Yevropa asosiy turnirining finaliga [[London]]ning [[Wembley|Uembli stadioni]] koʻproq mezbonlik qilgan - 7 marta (1963, 1968, 1971, 1978, 1992, 2011, 2013). Olimpiya stadioni faqat sport turlariga moslanganiga qaramay, musiqiy konsertlar ham boʻlib turadi. Xususan, [[1998-yil]] [[6-iyun]]da Claudio Baglionining konserti bo'lib o'tadi, bu konsert hanuzgacha Olimpikoda jami 100 000 dan ortiq tomoshabin yigʻilgani munosabati bilan rekord oʻrnatgan, bunda yordam bergan omil sahna stadionning markazida joylashgani va tomoshabinlar sahna atrofiga oʻrnatilgan o'rindiqlarda oʻtirgani bilan izohlanadi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.corriere.it/spettacoli/15_maggio_21/tutto-baglioni-concerto-a1577a8a-ff8a-11e4-8e1b-bb088a57f88b.shtml|title='''"Tutto Baglioni in concerto"'''|publisher=CORRIERE|date=21-may 2015-yil}}</ref>. == Tribunalar == [[Fayl:Curva sud roma campione.jpg|thumb|Roma muhlislari tomonidan egallangan Curva Sud]] [[Fayl:Tifosi curva nord lazio.jpg|thumb|Lazio muhlislari tomonidan egallangan Curva Nord]] Stadionning hozirgi sig'imi 72.698 bo'lib, quyidagicha taqsimlangan<ref>{{veb manbasi|url=http://www.vigilfuoco.it/informazioni/sitiSpeciali/GestioneSiti/downloadFile.asp?s=2&f=682|title='''"Stadio Olimpico – nuove tecniche di safety & security"'''|publisher=VIGILI DEL FUOCO|date=15-iyul 2009-yil|access-date=2022-05-25|archive-date=2011-07-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20110722144157/http://www.vigilfuoco.it/informazioni/sitiSpeciali/GestioneSiti/downloadFile.asp?s=2&f=682}}</ref>: *''Tribuna Monte Mario'' – 16,555 *''Tribuna Tevere'' – 16,397 *''Distinti Sud Ovest'' – 5,747 *''Distinti Sud Est'' – 5,637 *''Distinti Nord Ovest'' – 5,769 *''Distinti Nord Est'' – 5,597 *''Curva Sud'' – 8,486 *''Curva Nord'' – 8,520 == Oʻtkazilgan musobaqalar == * 1960-yilgi yozgi Olimpiya o'yinlari * 1968-yilgi futbol boʻyicha Yevropa chempionati * 1974-yil Yengil atletika bo'yicha Yevropa chempionati * 1975-yil yozgi Universiada * 1977-yil Yevropa kubogi finali * 1980-yilgi futbol boʻyicha Yevropa chempionati * 1984-yil Yevropa kubogi finali * 1987-yil yengil atletika bo'yicha jahon chempionati * 1990-yilgi Jahon chempionati * 1996-yil UEFA Chempionlar Ligasi finali * 2001-yil yozgi Deaflimpiya o'yinlari * 2009-yil UEFA Chempionlar Ligasi finali * 2020-yilgi futbol boʻyicha Yevropa chempionati == Mashhur xalqaro futbol musobaqalari == === Futbol boʻyicha Yevropa chempionati 1968 === Stadion Euro-1968 o'yinlari o'tkaziladigan joylardan biriga aylanib, unda uchta o'yin o'tkazilgan. {{Clear}} {|class="wikitable" style="text-align:left; width:100%;" |- !Sana !Vaqt (UTC+02 boʻyicha) !Jamoa #1 !Natija !Jamoa #2 !Bosqich !Tashrif |- | rowspan="2" |8-iyun 1968||15:00|| '''{{Angliya bayrogʻi}} [[Angliya]]''' ||style="text-align:center;"| 2–0 || {{SSSR bayrogʻi}} [[SSSR]]||Uchinchi oʻrin uchun bahs||style="text-align:center;"| 68,817 |- |21:15|| {{Italiya bayrogʻi}} [[Italiya]] ||style="text-align:center;"| 1–1 ||[[Fayl:Flag of Yugoslavia (1946-1992).svg|25px]] [[Yugoslaviya]]||Final||style="text-align:center;"| 68,817 |- style="background:gold;" |10-iyun 1968||21:15|| '''{{Italiya bayrogʻi}} [[Italiya]]''' ||style="text-align:center;"| 2–0 || [[Fayl:Flag of Yugoslavia (1946-1992).svg|25px]] [[Yugoslaviya]] ||Qaytadan final||style="text-align:center;"| 32,886 |} === Futbol boʻyicha Yevropa chempionati 1980 === Stadion Euro-1980 o'yinlari o'tkaziladigan joylardan biriga aylanib, unda toʻrtta o'yin o'tkazilgan. {{Clear}} {|class="wikitable" style="text-align:left; width:100%;" |- !Sana !Vaqt (UTC+02 boʻyicha) !Jamoa #1 !Natija !Jamoa #2 !Bosqich !Tashrif |- |11-iyun 1980||17:45|| {{Chexoslovakiya bayrogʻi}} [[Chexoslovakiya]]||style="text-align:center;"| 0–1 || '''{{Germaniya bayrogʻi}} [[GDR]]'''|| rowspan="2" |Guruh 1||style="text-align:center;"| 10,500 |- |14-iyun 1980||20:30|| {{Yunoniston bayrogʻi}} [[Gretsiya]]||style="text-align:center;"| 1–3 || '''{{Chexoslovakiya bayrogʻi}} [[Chexoslovakiya]]''' || style="text-align:center;" | 7,614 |- |18-iyun 1980||20:30|| {{fb|ITA}} ||style="text-align:center;"| 0–0 || {{Belgiya bayrogʻi}} [[Belgiya]]||Guruh 2||style="text-align:center;"| 42,318 |- style="background:gold;" |22-iyun 1980||20:30|| {{Belgiya bayrogʻi}} [[Belgiya]] ||style="text-align:center;"| 1–2 || '''{{Germaniya bayrogʻi}} [[GDR]]''' ||Final||style="text-align:center;"| 47,860 |} === Futbol boʻyicha Jahon chempionati 1990 === Stadion 1990-yilgi Jahon chempionati o'yinlari o'tkaziladigan joylardan biriga aylanib, unda oltita o'yin o'tkazilgan. {{Clear}} {|class="wikitable" style="text-align:left; width:100%;" |- !Sana !Vaqt (UTC+02 boʻyicha) !Jamoa #1 !Natija !Jamoa #2 !Bosqich !Tashrif |- |9-iyun 1990|| rowspan="5" |21:00|| rowspan="4" | '''{{fb|ITA}}''' ||style="text-align:center;"| 1–0 || {{Avstriya bayrogʻi}} [[Avstriya]]|| rowspan="3" |Guruh A||style="text-align:center;"| 73,303 |- |14-iyun 1990|| style="text-align:center;" | 1–0 || {{fb|USA}} || style="text-align:center;" | 73,423 |- |19-iyun 1990|| style="text-align:center;" | 2–0 || {{Chexoslovakiya bayrogʻi}} [[Chexoslovakiya]]|| style="text-align:center;" | 73,303 |- |25-iyun 1990|| style="text-align:center;" | 2–0 || {{fb|URU}} ||1/16 final||style="text-align:center;"| 73,303 |- |30-iyun 1990|| {{Irlandiya bayrogʻi}} [[Irlandiya]]||style="text-align:center;"| 0–1 || '''{{fb|ITA}}''' ||Chorak final||style="text-align:center;"| 73,303 |- style="background:gold;" |8-iyul 1990||20:00|| '''{{Germaniya bayrogʻi}} [[GDR]]''' ||style="text-align:center;"| 1–0 || {{fb|ARG|}} ||Final||style="text-align:center;"| 73,603 |} === Futbol boʻyicha Yevropa chempionati 1980 === Stadion Euro-1980 o'yinlari o'tkaziladigan joylardan biriga aylanib, unda toʻrtta o'yin o'tkazilgan. {|class="wikitable" style="text-align:left; width:100%;" |- !Sana !Vaqt (UTC+02 boʻyicha) !Jamoa #1 !Natija !Jamoa #2 !Bosqich !Tashrif |- |11-iyun 2021|| rowspan="2" |21:00|| {{fb|TUR}} ||style="text-align:center;"|0–3|| '''{{fb|ITA}}''' || rowspan="3" |Guruh A||style="text-align:center;"| 12,916 |- |16-iyun 2021|| rowspan="2"| '''{{fb|ITA}}''' ||style="text-align:center;"| 3–0 || {{fb|SUI}} || style="text-align:center;" |12,445 |- |20-iyun 2021||18:00 ||style="text-align:center;"| 1–0 || {{fb|WAL}} || style="text-align:center;" |11,541 |- |3-iyul 2021||21:00|| {{Ukraina bayrogʻi}} [[Ukraina]]||style="text-align:center;"| 0–4 || '''{{fb|ENG}}''' ||Chorak final||style="text-align:center;"| 11,880 |} == Manbalar == {{manbalar}} ofowutkg9y3ei3owzjyg8lvoicl3r9u Savakotlar 0 728231 2725425 2592896 2022-07-30T12:31:26Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Savakotlar ―''' savakot, savaklar (fin. savakot, savolaiset) — Savo provinsiyasi hududida rivojlangan fin etnik guruhiga mansub xalqlardan biri. SMahalliy hududidan tashqari, savakota ham Ingermanlandda yashagan, ularning bir qismi XVII asrdagi migratsiya davrida koʻchib kelgan. U yerda savakotlar va evremeyslar asosida boshqa millat-ingermanlandliklar xalqi shakillandi. == Ingermanlanddagi Savakots == 1617-yilda Rossiya va Shvetsiya oʻrtasidagi deyarli yarim asrlik davom etgan harbiy qarama-qarshilik Stolbovskiy tinchligi bilan yakunlandi, unga koʻra Shvetsiya Korelskayaning Vodskaya Pyatinaning deyarli butun yarmini, shu jumladan Ingermanland va Korelskiy tumaniga ega boʻldi. Ushbu hududlardagi uzoq muddatli harbiy harakatlar ushbu hududlarning aholisini sezilarli darajada kamaytirdi, bu yerda Shvetsiya hukmronligiga oʻtishdan oldin karellar (Korelskiy tumanida), Izhora, Vod, ruslar (Ingermanlandda) yashagan, ularning barchasi asosan provaslav diniga eʼtiqod qilishgan.Soʻngra, Shvetsiya maʼmuriyati koʻmagida, Sharqiy Finlandiya (savo er) kolonistlari bilan boʻsh yerlarni bosqichma — bosqich toʻdira boshladi — aslida savakotlar va Fin Kareliyasi-finlangan Karelian-evremeyslar bilan, har ikkisi etnik guruhlar lyuteran dinga eʼtiqod qilar edi. Fin tadqiqotchilarining fikriga koʻra, „savakot“ atamasini faqat Savodan kelgan odamlar bilan aniqlash notoʻgʻri, chunki Ingriyaga boshqalardan oldin qoʻnim topgan Evremeiset nafaqat Savodan kelgan barcha keyingi koʻchmanchilarga savakot nomini bergan<ref>''[[Мусаев, Вадим Ибрагимович|Musaev V. I.]]'' [http://rss.archives.ceu.hu/archive/00001120/01/126.pdf The Ingrian Question as a Historical and Political Phenomenon. S.6 (Leskinen X. Zaselenie i demografiya Ingermanlandii S. 194)] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130928112146/http://rss.archives.ceu.hu/archive/00001120/01/126.pdf |date=2013-09-28 }}</ref>. Vaqt oʻtishi bilan, Shvetsiya hukumati repressiv siyosati karelning koʻp qismini Rossiya qirolligiga (ular Tver, Novgorod va olonetskiyga ixcham ravishda joylashtirilgan) koʻchib oʻtishga majbur qildi va kichikroq — hukmron finnopor lyuteranlar orasida assimilyatsiya qilishdi. Ijora va rahbarlar faqat qisman pravoslav dinini va original madaniyatini saqlab, lekin Ingermanlandda milliy va diniy ozchilik boʻlib, ularning yashash ota-bobolarining yurtlarida qolgan. Shunday qilib, Savakots va Evremeis Stolbovskiy tinchligi<ref>{{veb manbasi |url=http://vedlozero.ru/knowledge/karelia/history/books/zherbin.html |title=''Жербин А. С.'' // Переселение карел в Россию в XVII веке. ИЯЛИ АН СССР, 1956 г. |accessdate=2015-11-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150921034807/http://vedlozero.ru/knowledge/karelia/history/books/zherbin.html |archivedate=2015-09-21 |deadlink=yes }}</ref>. ostida Shvetsiya tomonidan sotib olingan Neva yerlarida ustun aholiga aylandi. Ingermanlandda savakotlar Koltushey yaqinida, shuningdek, Mgi, Moloskovits, Gubanits tumanida yashagan; Dudergof balandliklarida, Ropshi yaqinida evremeslar bilan  yashagan. P. I. Koppenning yozishicha, XIX asr oʻrtalarida ular 43 ming kishi boʻlgan boʻlsa,  lekin XIX—XX asr boʻsagʻasida etnik konsolidatsiya jarayoni natijasida savakotlarning oʻz-oʻzini anglash guruhi umumfinlar bilan almashdi (oʻzini Ingrian Finlar deb tan olgan holda)<ref>[http://www.enclo.lenobl.ru/object/1803558063?lc=ru ''Chistyakov A. Yu.'' Statya „Savakot“ v ensiklopedii „Kultura Leningradskoy oblasti“]</ref>. == Mashhur Savakotlar == * [[Urho Kekkonen|Urxo Kekkonen]] — 20-asr oʻrtalarida Finlyandiya Prezidenti va Bosh vaziri. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == # Savakoti / / Brokxaus va Efronning entsiklopedik lugʻati : 86 tonnada (82 tonna va 4 ta qoʻshimcha). — Sankt-Peterburg., 1890-1907. # [http://www.narodru.ru/article1285.html Finlar-Ingrian.] [http://www.narodru.ru/article1285.html „Rossiya xalqlari“ veb-sayti.] [[Turkum: finno-ugri xalqlari]] [[Turkum: Finlyandiya Xalqlari]] [[Turkum:Ingermanland Aholisi]] [[Turkum:Leningrad viloyati tarixi]] 22xq2ahm3ttctes8vjk37t7s1j8hd27 Rothe Erde 0 728295 2726647 2592868 2022-07-31T11:07:59Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Rothe Erde''' ― ThyssenKrupp konserni aʼzosi. ''Rothe Erde firmasi'' [[Podshipnik|podshipniklar]] (masalan, sferik va rolikli aylanuvchi boʻgʻinlar va sim rolikli podshipniklar), poʻlat va rangli metallardan yasalgan choksiz halqalar, shuningdek, burilish halqalari va konstruktiv elementlarning yirik ishlab chiqaruvchilardan biri sifatida tanilgan<ref> Hoesch Rothe Erde Schmiedag // 20th Century Press Archives — 1908.</ref>. == Tanqid == 2009-yilda zavodni taʼmirlash va kengaytirish jarayonida Dortmund-Gʻarbiy fuqarolarning tashabbusi bilan tunda shovqin kuchayib borayotgani haqida shikoyat kelib tushdi<ref>{{veb manbasi|lang=de|url=https://www.wr.de/staedte/dortmund/klage-gegen-ausbauplaene-rothe-erde-id734966.html|title=Klage gegen Ausbaupläne Rothe Erde|author=Von Andreas Winkelsträter|date=2009-02-06|access-date=2022-03-31|archive-date=2022-03-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20220331170908/https://www.wr.de/staedte/dortmund/klage-gegen-ausbauplaene-rothe-erde-id734966.html|deadlink=no}}</ref>. Turar-joy mavzelari orqali katta hajmli yuklarni doimiy ravishda tashish ham doimiy tanqidlarga sabab boʻladi. Kompaniya iqtisodiy sabablarga koʻra mavjud temir yoʻl xizmatidan deyarli foydalanmaydi. Yoʻllarning shikastlanishi, havoning ifloslanishi, maktabga ketayotgan velosipedchilar va bolalar uchun xavf va toʻxtash joylarining yomonlashuvi haqidagi xabarlar [[Dortmund]] hukumatining taʼsirisiz qolmoqda<ref> Gregor Boldt. Anwohner erhöhen Druck auf Bezirksvertretung (нем.). Westfälische Rundschau[de] (8 сентября 2009)</ref><ref>{{veb manbasi|lang=de|url=https://www.ruhrnachrichten.de/dortmund/schwertransporter-rollen-seit-monaten-durchs-kreuzviertel-ein-ende-ist-nicht-in-sicht-1316880.html|title=Schwertransporter rollen seit Monaten durchs Kreuzviertel - ein Ende ist nicht in Sicht|author=Max Nölke|access-date=2022-03-31|archive-date=2021-08-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20210826030526/https://www.ruhrnachrichten.de/dortmund/schwertransporter-rollen-seit-monaten-durchs-kreuzviertel-ein-ende-ist-nicht-in-sicht-1316880.html}}</ref><ref>{{veb manbasi|lang=de|url=https://www.ruhrnachrichten.de/dortmund/lastwagen-im-kreuzviertel-rauben-anwohnern-den-schlaf-plus-1409228.html|title=Lastwagen im Kreuzviertel rauben Anwohnern den Schlaf|author=Susanne Riese|date=2019-05-23|access-date=2022-03-31|archive-date=2021-06-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20210628081625/https://www.ruhrnachrichten.de/dortmund/lastwagen-im-kreuzviertel-rauben-anwohnern-den-schlaf-plus-1409228.html}}</ref>. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * http://www.rotheerde.com/ * https://web.archive.org/web/20071006234221/http://www.thyssenkrupp.ru/rote_erde.html [[Turkum: alifbo tartibida tashkilotlar]] [[Turkum: rulman ishlab chiqaruvchilari]] 1uzqc5lejojghn2ktxuhnssfdo5829e Koyper belbogʻi 0 728373 2725640 2605215 2022-07-30T15:07:19Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Use dmy dates|date=July 2020}} [[File:Kuiper belt plot objects of outer solar system.png|upright=1.3|thumb|Neptun orbitasidan tashqaridagi Kuiper kamaridagi maʼlum obyektlar (Scale in [[Astronomical unit|AU]]; [[epoch (astronomy)|epoch]] as of January 2015.) {| | {{legend2|#FFFF00|[[Quyosh]]}}<br /> {{legend2|#666666|Yupiter troyalari}}<br /> {{legend2|#FF3333|[[Gigant sayyoralar]]: {{hlist|class=inline|[[Yupiter|J]]|[[Saturn|S]]|[[Uranus|U]]|[[Neptun|N]]}}}}<br /> {{legend2|#006700|[[Kentavr (minor planet)|Kentavrlar]]}} | valign=top | {{legend2|#870087|Neptun troyalari}}<br /> {{legend2|#FFD68F|'''Rezonansli koyper belbog'i'''}}<br /> {{legend2|#009EE6|'''Klassik koyper belbog'i'''}}<br /> {{legend2|#545400|Tarqalgan disk}} |} ]] '''Koyper belbogʻi''' — [[Quyosh tizimi|Quyosh tizimining]] [[Neptun]] orbtasidan boshlanadigan aylanma [[yulduz]] diski. Quyoshdan 30 a.b. masofadan 50 a.b. masofagacha boʻlgan qismni oʻz ichiga oladi<ref name="a">{{jurnal manbasi |title=Collisional Erosion in the Primordial Edgeworth-Kuiper Belt and the Generation of the 30-50 AU Kuiper Gap |journal=The Astrophysical Journal |url=https://iopscience.iop.org/article/10.1086/304912 |accessdate=25-may 2022-yil}}</ref>. Tashqi tuzilishi Ateroidlar belbogʻini eslatadi, biroq Koyper belbogʻi Asteroidlar belbogʻidan taxminan 20 barobar eniga kattaroq va massasi 20-200 barobar ortiqroq. == Tarixi == [[File:Pluto-Charon-v2-10-1-15.jpg|thumb|Pluton va Xaron]] [[Pluton]] kashf etilganida juda koʻp olimlar u uning oʻzi turgan hududda yagona osmon jismi emasligini, Neptun orbitasidan narida koʻplab shu turdagi jismlar boʻlishi mumkinligini taxmin qilishgan. Ulardan biri astronom olim Leonard Fredrik edi. U 1930-yildayoq „Pluton shu hududdan topiladigan osmon jismlari toʻplamining dastlabkisi boʻlishi mumkin“ degan edi. 1943-yilda astronom Kennet Edjvont, oʻzining [[Quyosh tizimi|Quyosh tizimining]] paydo boʻlishi haqidagi farazlarida Quyosh tizimining chetki qismi tarqoq boʻlib, [[sayyoralar|sayyoralar]] hosil boʻlishi uchun yetarli zichlikka ega boʻlmagani uchun bu hududda kichkina oʻlchamdagi osmon jismlari hosil boʻlgan boʻlishi mumkin, deb taʼkidlaydi. 1951-yilda astronom [[Gerrit Pieter Kuiper|Jerard Koyper]] „Astrophysics: A Topical Symposium“ nomli maqolasida — Quyosh tizimining ilk paydo boʻlishi bosqichlarida, uning chetki qismida, kichik osmon jismlaridan iborat boʻlgan oʻziga xos gardish hosil boʻlganini, ammo u hozirgacha saqlanib qolgan boʻlishi ehtimoli kam ekanligini takidlaydi. 1992-yil 30-avgustda astronomlar Jeyn Lu va Devit Juitt Gavay Universtitetidagi Mauna-Kea teleskopidan foydalanib, ilk marta Koyper Belbogʻi Obyektlarini (KBO) kashf etishga muvaffaq boʻlishdi.<ref name="b">{{veb manbasi |last1=Qosimov |first1=Muzaffar |title=Koyper belbog‘i |url=https://orbita.uz/index.php?option=com_content&view=article&id=432:koyper-belbogi&catid=38:astronomiya&Itemid=59 |website=https://orbita.uz/ |accessdate=25-may 2022-yil |date=24.02.2014}}</ref> Koyper belbogʻi joylashgan osmon jismlari — Koyper Belbogʻi Obyektlari deb yuritiladi. Yaqin tarixda koinotning bu hududida — [[Pluton]], [[Makemake]], va [[Haumea]] aniqlangan. Shuningdek, Plutonning tabiiy yoʻldoshi Xaron, [[karlik sayyora]] maqomiga nomzod boʻlgan — Ork, Iksion, Kvavarlar va Varunalar Koyper belbogʻining yirik jismlaridan hisoblanadi.<ref name="b"/> U kashf etilganidan beri maʼlum boʻlgan KBOlari soni mingdan ortib ketdi va diametri 100 km dan ortiq boʻlgan 100 000 dan ortiq KBOlar mavjudligi taxmin qilinmoqda. Bu gipoteza keyingi oʻn yilliklarda koʻplab shakllarni oldi. 1962 yilda fizik G.V. Kemeron „Quyosh tizimining chekkasida juda katta miqdordagi mayda materiallar“ mavjudligini taxmin qildi. 1964 yilda kometa tuzilishi haqidagi mashhur „dirty snowball“ gipotezasini ommalashtirgan Fred Uippl „kometa kamari“ Uran orbitasidagi taxminiy nomuvofiqliklarni keltirib chiqaradigan darajada katta boʻlishi mumkin deb oʻylagan va bu qidiruvga turtki boʻlgan. == Kashf etilishi == [[File:Maunatele.jpg|thumb|upright=1.25|Mauna Kea tepaligida joylashgan teleskoplar majmuasi, ular yordamida Koyper belbogʻi topilgan.]] 1987 yilda oʻsha paytda MIT da boʻlgan astronom Devid Jevitt „Quyosh tizimining tashqi boʻshligi“ haqida koʻp oʻyladi. U oʻsha paytdagi aspirant Jeyn Luni [[Pluton]] orbitasidan tashqarida boshqa obyektni topishga harakat qilishda yordam berishga undagan, chunki u: „Agar biz buni qilmasak, hech kim buni qilmaydi“ deb hisoblagan.<ref name="d">{{veb manbasi |title=Discovery of the candidate Kuiper belt object 1992 QB1 |url=https://www.nature.com/articles/362730a0 |website=https://www.nature.com/ |accessdate=25-may 2022-yil |date=22-aprel, 1993-yil}}</ref> Arizonadagi Kitt Peak Milliy rasadxonasi va Chilidagi Cerro Tololo Amerika Qoʻshma Shtatlariaro rasadxona [[teleskop|teleskoplaridan]] foydalangan holda, oʻz tadqiqotlarini miltillovchi taqqoslagich yordamida oʻtkazdilar. Nihoyat, besh yillik urinishlardan soʻng, Jewitt va Luu 1992 yil 30 avgustda Koyper Belbogʻi Obyekti boʻlishga nomzod "1992 QB 1 " ni eʼlon qilishdi. Bu obyektga keyinchalik 15760 Albion deb nom berildi. Olti oy oʻtgach, ular KBO hududida ikkinchi obyekt (181708) 1993 FW ni topdilar.<ref name="k">{{veb manbasi |last1=Luu, J. ; Jewitt, D. ; Marsden, B. G. Abstract |title=1993 FW |url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1993IAUC.5730....1L/abstract |website=https://ui.adsabs.harvard.edu/ |accessdate=25-may 2022-yil |date=1993, mart}}</ref> 2018 yilga kelib, Koyper belbogʻining 2000 dan ortiq obyektlari topilgan.<ref name="e">{{veb manbasi |title=10 Things to Know About the Kuiper Belt |url=https://solarsystem.nasa.gov/news/792/10-things-to-know-about-the-kuiper-belt/ |website=https://solarsystem.nasa.gov/ |accessdate=25-may 2022-yil |date=14-dekabr, 2018}}</ref> Dastlab KBO ning hajmi va tabiati deyarli nomaʼlum edi. 2010-yillarning oxirida ikkita uchuvchisiz kosmik kema KBO ning yaqinidan yaqindan uchib oʻtdi, bu esa Plutonni va boshqa KBO ni ancha yaqinroqdan kuzatish imkonini berdi. == Nomlanishi == [[File:Gerard Kuiper 1964b.jpg|left|thumb|upright| Astronom [[Gerrit Pieter Kuiper|Jerard Koyper]] sharafiga ushbu osmon jismlari toʻplami Koyper belbogʻi deb atalgan]] Koyper belbogʻi baʼzan Edjvort-Koyper belbogʻi deb ham ataladi.Ayrim astronimik manbalarda Edjvort belbogʻi deb ham keltiriladi. Brayan G. Marsdenning taʼkidlashicha, na Edjvort va na Koyper biz koʻrib turgan osmon jismlari toʻplami haqida yozmagan. Lekin Fred Uipll buni asarlarida keltirib oʻtgan<ref>{{kitob manbasi |last1=Davies |first1=John K |title=Beyond Pluto: Exploring the outer limits of the solar system |url=https://archive.org/details/beyondplutoexplo00davi |date=2001 |publisher=Cambridge University Press}}</ref>. Shuning uchun bu masalada Fred Uipll hurmatga loyiq deb hisoblaydi. KBO lar bazan „Koyperoidlar“ deb ataladi. Bu nom Klayd Tombaugh tomonidan taklif qilingan. "Trans-Neptun obyekti " (TNO) atamasi bir nechta ilmiy guruhlar tomonidan belbogʻdagi obyektlar uchun tavsiya etiladi. TNOlar orbitadagi barcha ob’ektlarni oʻz ichiga oladi. == Tuzilishi == [[File:TheKuiperBelt classes-en.svg|thumb|Orbita tasnifi (yarim asosiy oʻqlar sxemasi)]] Koyper belbogʻi astonomik nuqtai nazardan qaralganda kichik osmon jismlari toʻplamidan iborat. Bu jismlar togʻ jinslari, metallar, muzlagan holatdagi [[ammiak]], [[metan]] va [[suv|suvdan]] tashkil topgan.<ref name="b"/> Uning chekka hududlarini ham hisobga olgan holda, Koyper kamari taxminan 30-55 a.b dan choʻzilgan. Koyper belbogʻi ancha qalin boʻlib, asosiy kontsentratsiya ekliptika tekisligidan oʻn gradusgacha choʻzilgan va obyektlar tarqoq taqsimlangan. Uning ekliptikaga oʻrtacha 1,86 daraja egilgan.<ref name="g">{{jurnal manbasi |last1=Michael E. Brown |first1=Margaret Pan |title=The Plane of the Kuiper Belt |journal=The Astronomical Journal |url=https://web.archive.org/web/20200412143632/http://pdfs.semanticscholar.org/4fc0/a6282a93a0ccedd858586ac95857528cf26b.pdf |accessdate=25-may 2022-yil}}</ref> == Klassik Koyper Belbogʻi == [[File:KBO diagram eccentricity.png|thumb|Trans-Neptun jismlarining turli dinamik sinflari.]] [[Neptun]] bilan 2:3 va 1:2 rezonanslari oraligʻida, taxminan 42-48 a.b. da, Neptun bilan tortishish oʻzaro taʼsiri uzoq vaqt davomida sodir boʻladi va ob’ektlar orbitalari deyarli oʻzgarmagan holda mavjud boʻlishi mumkin. Bu hudud klassik Koyper belbogʻi sifatida tanilgan va uning aʼzolari hozirgi kunga qadar kuzatilgan KBOlarning uchdan ikki qismini tashkil qiladi. Birinchi kashf etilgan zamonaviy KBO (Albion, lekin uzoq vaqt (15760) 1992 QB 1 deb ataladi) ushbu guruhning prototipi hisoblanganligi sababli, klassik KBO lar koʻpincha kubevanos („QB-1-os“) deb ataladi.<ref name="s">{{veb manbasi |title=Large Scattered Planetesimals and the Excitation of the Small Body Belts |url=http://occult.mit.edu/_assets/documents/publications/Elliot2005AJ129.1117.pdf |website=http://occult.mit.edu/ |accessdate=25-may 2022-yil |date=9-iyun, 2007-yil}}</ref> Xalqaro Astronomiya Ittifoqi ([[ingliz tili|inglizcha]] AIU) tomonidan oʻrnatilgan koʻrsatmalarga koʻra klassik KBO larga yaratilish bilan bogʻliq mifologik mavjudotlarning nomlarini berishni talab qilinadi. Klassik Koyper kamari ikki alohida populyatsiyaning birikmasi kabi koʻrinadi. Birinchisi, „dinamik sovuq“ populyatsiya sifatida tanilgan, sayyoralar kabi orbitalarga ega; deyarli aylana shaklida, orbital ekssentrisiteti 0,1 dan kam.<ref name="l">{{veb manbasi |last1=Petit, J.-M.; Gladman |first1=B.; Kavelaars, J.J.; Jones |title=Reality and origin of the Kernel of the classical Kuiper Belt |url=http://meetingorganizer.copernicus.org/EPSC-DPS2011/EPSC-DPS2011-722.pdf |publisher=EPSC-DPS Joint Meeting |accessdate=25-may 2022-yil}}</ref> Ikkinchisi, „dinamik issiq“ populyatsiyaning orbitalari ekliptikaga 30° gacha koʻproq moyil boʻladi. Ikki populyatsiya haroratdagi har qanday katta farq tufayli emas, balki gazdagi zarrachalarga oʻxshab, ular qizib ketganda nisbiy tezligini oshiradigan boʻlgani uchun shunday nomlangan. == Kelib chiqishi == [[File:Lhborbits.png|left|thumb|upright=1.8|Tashqi sayyoralar va Koyper belbogʻini koʻrsatadigan simulyatsiya: (a) Yupiter/Saturn 1:2 rezonansidan oldin, (b) Neptunning orbital siljishidan keyin Koyper belbogʻi obyektlarining Quyosh tizimiga tarqalishi, (c) Yupiter tomonidan Koyper belbogʻi jismlarini chiqarib yuborganidan keyin]] Koyper belbogʻining aniq kelib chiqishi va uning murakkab tuzilishi hali ham toʻliq oʻrganilmagan va astronomlar Pan-STARRS va kelajakdagi LSST kabi bir nechta keng qamrovli tadqiqot [[teleskop|teleskoplarining]] kuztishlari tugashini kutishmoqda, bu esa hozirda nomaʼlum boʻlgan koʻplab KBO larni ochib beradi. Ushbu tadqiqotlar koʻplab savollarga javoblarni aniqlashga yordam beradigan maʼlumotlarni taqdim etadi. Koyper kamari [[Quyosh]]Quyosh atrofidagi asl protoplanetar diskning boʻlaklaridan iborat boʻlib, ular [[Sayyora|sayyoralarga]] toʻliq qoʻshila olmagan va oʻrniga diametri 3000 kilometrdan (1900 milya) kichikroq boʻlgan katta jismlarga aylangan. Pluton va Xarondagi [[krater|kraterlar]] sonining oʻrganish natijasida kichik kraterlarning kamligi aniqlandi, bu obyektlar juda kichikroq, taxminan kilometrlik jismlardan toʻplangan emas, balki toʻgʻridan-toʻgʻri diametri oʻnlab kilometrlar oraligʻida katta obyektlar sifatida shakllanganligini koʻrsatdi.<ref name="q">{{veb manbasi |title=Pluto may have ammonia-fueled ice volcanoes |url=http://www.astronomy.com/news/year-of-pluto/2015/11/pluto-may-have-ammonia-fueled-ice-volcanoes |website=http://www.astronomy.com/vv |publisher=Astronomy Magazine |accessdate=26-may 2022-yil |date=9-noyabr, 2015-yil}}</ref> Hozirda eng ommabop boʻlgan „Nice model“ning asl nusxasi Kuiper kamarining „sovuq“ va „issiq“ populyatsiyalari, rezonansli obyektlar va tarqoq disk kabi koʻplab xususiyatlarini aks ettiradi, ammo u hali ham oʻz tasdigʻini topmagan. == Tarkibi == Quyosh va yirik sayyoralardan uzoqda joylashganligi sababli, Koyper kamari obyektlari Quyosh tizimining boshqa obyektlarini shakllantirgan va oʻzgartirgan jarayonlardan nisbatan taʼsirlanmagan deb hisoblanadi. Shuning uchun, ularning tarkibini aniqlash eng qadimgi Quyosh tizimining tuzilishi haqida muhim maʼlumotlar beradi. Kichik oʻlchamlari va Yerdan haddan tashqari uzoqligi tufayli KBO larning kimyoviy tarkibini aniqlash juda qiyin. Astronomlar samoviy jismning tarkibini aniqlashning asosiy usuli — spektroskopiya. Obyektning yorugʻligi uning tarkibiy ranglariga boʻlinganda, [[kamalak|kamalakga]] oʻxshash tasvir hosil boʻladi. Ushbu tasvir spektr deb ataladi. Turli moddalar yorugʻlikni turli toʻlqin uzunliklarida yutadi va maʼlum bir ob’ekt uchun spektr ochilganda, uning tarkibidagi moddalar yorugʻlikning oʻsha toʻlqin uzunligini yutgan joylarda qorongʻu chiziqlar (yutilish chiziqlari deb ataladi) paydo boʻladi. Har bir element yoki birikmaning oʻziga xos spektroskopik belgisi bor va obʼyektning toʻliq spektral „barmoq izi“ni oʻqib, astronomlar uning tarkibini aniqlashlari mumkin. Tahlillar shuni koʻrsatadiki, Koyper kamari obyektlari tosh va [[suv]], [[metan]] va [[ammiak]] kabi turli xil muzlar aralashmasidan iborat. Zichlik diametrlari va [[massa|massalari]] aniqlangan oz sonli obyektlar uchun maʼlum. Zichliklar 0,4 dan 2,6 g/sm 3 gacha . Eng kam [[zichlik|zichlikdagi]] ob’ektlar asosan muzdan iborat deb hisoblanadi. Eng zich jismlar, yupqa muz qobigʻi boʻlgan toshlardan iborat. Kichik obyektlar uchun kichik zichlik va eng katta obyektlar uchun katta zichlik tendentsiyasi mavjud. Garchi hozirgi kunga qadar koʻpchilik KBOʻlar zaifligi tufayli spektral xususiyatsiz koʻrinsa-da, ularning tarkibini aniqlashda bir qator muvaffaqiyatlarga erishildi.<ref>{{veb manbasi |title=The Compositions of Kuiper Belt Objects |url=http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/papers/50000/Quaoar.pdf |website=https://web.archive.org/ |publisher=Annual Review of Earth and Planetary Sciences |accessdate=26-may 2022-yil |archive-date=2007-06-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070621182808/http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/papers/50000/Quaoar.pdf }}</ref> Pluton va Quaoar kabi eng yirik KBO lar [[metan]], [[azot]] va [[uglerod oksid|uglerod oksidi]] kabi uchuvchi birikmalarga boy sirtlarga ega; bu molekulalarning mavjudligi, koʻp jihatdan Koyper belbogʻining 30-50 K haroratdagi oraligʻida oʻrtacha bugʻ bosimiga bogʻliq. Bu ularga vaqti-vaqti bilan sayyora yuzalari bugʻlanib, keyin yana qor boʻlib tushishiga imkon beradi, qaynash [[harorat|harorati]] yuqori boʻlgan birikmalar esa qattiq qoladi. Ushbu uchta birikmaning eng katta KBO lardagi nisbiy miqdori bevosita ularning sirt tortishish kuchi va atrof-muhit haroratiga bogʻliq. == Massa va hajm taqsimoti == Keng yoyilganiga qaramay, Koyper belbogʻining umumiy massasi nisbatan past. Dinamik issiq populyatsiyaning umumiy massasi Yer massasining 1 % ni tashkil qiladi . Dinamik sovuq populyatsiyalar soni Yer massasining atigi 0,03 % ni tashkil etgan holda ancha kichikroq ekanligi taxmin qilinmoqda.<ref name="x">{{veb manbasi |last1=Morbidelli |first1=Alessandro (2005) |title=Origin and Dynamical Evolution of Comets and their Reservoirs |url=https://arxiv.org/abs/astro-ph/0512256 |website=https://arxiv.org/ |accessdate=26-may 2022-yil}}</ref>Dinamik issiq populyatsiya Quyoshga yaqinroq shakllangan va gigant sayyoralarning koʻchishi jarayonida tashqariga tarqalib ketgan ancha katta populyatsiya qoldigʻi deb hisoblanadi. Dinamik sovuq populyatsiyaning kichik umumiy massasi Quyosh tizimining shakllanish modellari uchun baʼzi muammolarni keltirib chiqaradi, chunki diametri 100 km (62 mil) dan katta boʻlgan KBO larni toʻplash uchun katta massa talab qilinadi. Agar sovuq klassik Koyper kamari doimo hozirgi past zichlikka ega boʻlsa, bu katta jismlar kichikroq sayyoralarning toʻqnashuvi va birlashishi natijasida hosil boʻlishi mumkin emas edi. Yaqinda oʻtkazilgan tadqiqotlar shuni koʻrsatdiki, issiq klassik va sovuq klassik ob’ektlarning oʻlchamlari taqsimoti har xil qiyaliklarga ega. Issiq ob’ektlar uchun qiyalik katta diametrlarda q = 5,3 va kichik diametrlarda q = 2,0 ga teng, 110 km da qiyalik oʻzgarishi. Sovuq jismlar uchun qiyalik katta diametrlarda q = 8,2 va kichik diametrlarda q = 2,9 ga teng, 140 km da nishab oʻzgarishi. Radiusi 1 km dan past boʻlgan Koyper belbogʻining eng kichik maʼlum boʻlgan obyektlari faqat yulduz okkultatsiyasi orqali aniqlangan, chunki ular juda xira (35 magnitudali) boʻlib, Hubble kosmik teleskopi kabi teleskoplar tomonidan toʻgʻridan-toʻgʻri koʻrish mumkin emas.<ref>{{veb manbasi |title=Hubble Finds Smallest Kuiper Belt Object Ever Seen |url=https://hubblesite.org/contents/news-releases/2009/news-2009-33.html |website=https://hubblesite.org/ |accessdate=26-may 2022-yil |date=Dekabr, 2009}}</ref> == Tarqalgan obyektlar == [[File:TheKuiperBelt Projections 100AU Classical SDO.svg|left|thumb|upright=1.25|Tarqalgan disk ob’ektlari (qora), klassik KBOʻlar (koʻk) va 2: 5 rezonansli ob’ektlar (yashil) orbitalarini taqqoslash. Boshqa KBO larning orbitalari kulrang. (Taqqoslash uchun orbital oʻqlari tekislangan.)]] Tarqalgan disk — Koyper Belbogʻi Obyektlari kam joylashgan hudud boʻlib, u ham Koyper belbogʻi hissasiga toʻgʻri keladi. Lekin, 100 a.b. masofadan ortiqroqqa choʻziladi. Tarqalgan Disk Obyektlar (TDO) juda elliptik orbitalarga ega, koʻpincha ekliptikaga juda moyil. Quyosh sistemasi shakllanishining aksariyat modellarida KBO va TDO larning dastlab birlamchi belbogʻda hosil boʻlishini, keyinchalik [[gravitatsiya|gravitatsion]] oʻzaro taʼsirlar, xususan, [[Neptun]] bilan obyektlarni tashqariga, baʼzilarini barqaror orbitalarga (KBO lar), baʼzilarini esa beqaror orbitalarga, tarqoq diskga yuborishni koʻrsatadi. Oʻzining beqaror tabiati tufayli tarqoq disk Quyosh tizimidagi koʻplab qisqa davrli kometalarning kelib chiqish nuqtasi boʻlgan deb taxmin qilinadi. Ularning dinamik orbitalari vaqti-vaqti bilan ularni ichki Quyosh tizimiga majburlab, avval kentavrlarga, keyin esa qisqa davrli kometalarga aylantiradi.<ref>{{veb manbasi |last1=Craig B. Agnor & Douglas |first1=P. Hamilton (2006) |title=Neptune's capture of its moon Triton in a binary-planet gravitational encounter |url=https://archive.org/details/encyclopediaofso0000unse_u6d1/page/575 |website=https://archive.org/ |publisher=Nature |accessdate=26-may 2022-yil}}</ref> == Eng katta KBO lar == 2000 yildan beri diametri 500 dan 1500 km (932 milya) gacha boʻlgan, Plutonning diametrining yarmidan koʻpi boʻlgan bir qator KBO lar topildi. 50000 Quaoar, 2002-yilda kashf etilgan klassik KBO, diametri 1200 km dan oshadi. 2005 yil 29-iyulda eʼlon qilingan Makemake va Haumea eng kattalaridan hisoblanadi. 28978 Ixion (2001-yilda kashf etilgan) va 20000 Varuna (2000-yilda kashf etilgan) kabi boshqa obyektlarning diametri taxminan 600-700 km (373-435 mil) ni tashkil qiladi. == Quyoshdan tashqarida Koyper belbogʻlari == [[File:Kuiper belt remote.jpg|thumb|upright=1.25|Debris discs around the stars [[HD 139664]] and [[HD 53143]] — black circle from [[coronograph|camera]] hiding stars to display discs.]] 2006-yilga kelib, astronomlar Quyoshdan boshqa toʻqqiz yulduz atrofidagi Koyper belbogʻiga oʻxshash tuzilmalar boʻlgan chang disklarini aniqlashdi. Ular ikki toifaga boʻlinadi: radiusi 50 a.b dan yuqori boʻlgan keng belbogʻlar va 20 dan 30 a.b. gacha boʻlgan radiusli va nisbatan keskin chegaralarga ega boʻlgan tor belbogʻlar (taxminan Quyosh tizimi kabi). Bundan tashqari, quyosh tipidagi yulduzlarning 15-20 foizida Koyper belbogʻiga oʻxshash massiv tuzilmalardan dalolat beruvchi infraqizil nurlanish koʻpligi kuzatiladi. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [https://spacecenter.org/what-is-the-kuiper-belt/|What is the Kuiper Belt? | Space Center Houston] * [https://nineplanets.org/kuiper-belt/|Kuiper Belt | Facts, Information, History & Definition] * [https://www.space.com/16144-kuiper-belt-objects.html|Kuiper Belt Objects: Facts about the Kuiper Belt & KBOs] * [https://studfile.net/preview/14047593/page:64/| Asteroidlar va mitti sayyoralar] * [https://www.youtube.com/watch?v=cwmCW6eWCRg|The Kuiper Belt and its implications] YouTube * [https://www.youtube.com/watch?v=DxWnFYEpUOM|What Is The Kuiper Belt?] YouTube * [https://www.youtube.com/watch?v=fBkOVqr-4-U|What is The Kuiper Belt: Objects At The Edge Of…] YouTube [[Turkum:Astronomiya]] [[Turkum:Fizika]] [[Turkum:Matematika]] [[Turkum:Karlik sayyora]] 4aqwybfk7lhd9lvhci4o8h8725ropsd Foydalanuvchi:Immortal7M 2 728383 2726589 2578126 2022-07-31T09:58:08Z Immortal7M 72080 wikitext text/x-wiki === Immortal7M === {{#babel:uz-N|en-3}} 9eax8q6d1k4kxl0ardhcpc7ewtlq8q5 2726591 2726589 2022-07-31T09:59:23Z Immortal7M 72080 /* Immortal7M */ wikitext text/x-wiki === Immortal7M === {{#babel:uz-N|en-3|ru-3}} gf78xdmwvn8c3dpm9jvxss8618rtihy 2726594 2726591 2022-07-31T10:00:22Z Immortal7M 72080 /* Tillar */ wikitext text/x-wiki === Tillar === {{#babel:uz-N|en-3|ru-3}} c0o9r7fsptbk82qx8484wzd2ye3ptz2 2726612 2726594 2022-07-31T10:33:41Z Immortal7M 72080 /* Tillar */ wikitext text/x-wiki === Men haqimda=== {{User Wikipedian For |ismi = Immortal7M |yil = 2022 |oy = 05 |kun = 01 }} === Tillar === {{#babel:uz-N|en-3|ru-3}} === Hissam === <div class="mw-collapsible-content"> <div style="height: 1700px; border: 1px solid green; overflow: auto; padding: 3px" > {{div col|3}} ''Quyidagi sahifalarni yaratdim:'' * [[Clar'endon, Edward Hyde]] * [[Science, technology, engineering, and mathematics(Fan, texnologiya, muhandislik va matematika)]] * [[Pramod P. Khargonekar]] j5finyzsj35n5r15szzrhm6zjinl3gx 2726626 2726612 2022-07-31T10:49:37Z Immortal7M 72080 /* Hissam */ wikitext text/x-wiki === Men haqimda=== {{User Wikipedian For |ismi = Immortal7M |yil = 2022 |oy = 05 |kun = 01 }} === Tillar === {{#babel:uz-N|en-3|ru-3}} === Hissam === <div class="mw-collapsible-content"> <div style="height: 700px; width: 500px; border: 2px solid green; overflow: auto; padding: 3px" > {{div col|1}} ''Quyidagi sahifalarni yaratdim:'' * [[Clar'endon, Edward Hyde,]] * [[STEM (Fan, texnologiya, muhandislik va matematika)]] * [[Pramod P. Khargonekar]] * [[Nadin to'foni (2012)]] * [[Georgia Institute of Technology School of Physics]] * [[Thomas J. Hudner Jr.]] * [[El Hatillo Municipality, Venezuela]] * [[Hindiston Iqtisodiyoti]] * [[Shohlar davri)| Shohlar davri]] * [[Sokolova, Lyubov Sergeyevna]] * [[Vetnam va Jahon banki]] 3wa7srasgtc5h7bxmmxpiot7jwkx3r4 Sindxi xalqi 0 728542 2725552 2592780 2022-07-30T14:07:54Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Sindhilar, shuningdek,''' sindi ('''Sindhi''') — asosan [[Pokiston|Pokistonning]] tarixiy [[Sind]] mintaqasida, shuningdek [[Hindiston|Hindistonda]] yashovchi xalq. Ularning soni 60 millionga yaqinligi aytiladi.<ref>{{Citation |year= |title=Population Census Organization, Government of Pakistan — Population by Mother Tongue |url=http://www.statpak.gov.pk/depts/pco/statistics/other_tables/pop_by_mother_tongue.pdf |access-date=2022-05-26 |archivedate=2006-02-17 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20060217220529/http://www.statpak.gov.pk/depts/pco/statistics/other_tables/pop_by_mother_tongue.pdf }}</ref> Sindhilarning oʻz tili bor — [[Sindh tili|sindhi]], ularning koʻpchiligi Islom dining [[Ahl as-Sunna val-Jamoa|sunniy aqidasiga]] [[Islom|eʼtiqod]] qiladi, shuningdek, [[zardushtiylik]], [[Hinduiylik|hinduizm]], [[Sikhizm|sikxizm]] va [[Xristianlik|nasroniylikni]] qabul qilganlar ham bor.<ref>[http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=IN Ethnologue report for India], [https://www.webcitation.org/5msJ1wYs1] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20210512023423/https://www.webcitation.org/5msJ1wYs1 |date=2021-05-12 }}</ref> Hind sindhlari asosan hinduiylik dini vakillaridir. [[1947]]-yilda Hindiston boʻlinib, [[Hindiston]] va [[Pokiston]] tashkil topganidan soʻng, Hindistondan muhojir-migrantlarning katta guruhi Pokistonga, shu jumladan, Sindga koʻchib oʻtgan.<ref>''K. Kesavapany, A. Mani, Palanisamy Ramasamy.'' [https://books.google.com/books?id=39lJz_L4MdUC&pg=PA211&dq=hong+kong+sikhs+7500±wiki±wikipedia&hl=en&ei=y7oATur2FIXovQO84o2dDg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CC4Q6AEwAQ Rising India and indian communities in East Asia / Institute of Southeast Asian Studies]</ref> Shuningdek, Sindda yashovchi hindularning bir qismi Hindistonga koʻchib oʻtishga majbur boʻldi. == Tarixi == [[Hind]] daryosi vodiysining eng qadimgi xalqlaridan biri. Sindhilar madaniyatiga ularning hududiga oʻzdavrida bostirib kirgan yunonlar va makedoniyaliklar, [[saklar]] va oq [[Hunlar|xunnlar]] ([[Eftaliylar|eftalitlar]]), [[arablar]], forslar, turklar, afgʻonlar va boshqa xalqlar maʼlum darajada taʼsir koʻrsatgan. == Madaniyati == Sindhilarning aksariyati [[dehqonchilik]], [[Qoramolchilik|chorvachilik]] va baliqchilik bilan shugʻullanadi. Ayrimlari sanoat sohalarida band. Sindhilar Yangi yilni Chaitra bayramining ikkinchi kuni nishonlaydi. == Manbalar == {{Manbalar}} == Adabiyotlar == * Janubiy Osiyo xalqlari. / Ed. N. R. Guseva va boshqalar — M. : SSSR Fanlar akademiyasining nashriyoti, 1963-yil. * TSB. e1gffz7zen09m8hjs66w4enrs6fc73a Liritsa 0 728585 2725902 2595612 2022-07-30T17:31:12Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Joueur_de_Gadoulka_en_costume_-_Montenegro.jpg|right|338x338px]] '''Liritsa''' (''lieritsa'', {{lang-hr|lirica, lijerica}}, qisqacha „lira“<ref name=":0">{{veb manbasi|url=http://melma.ru/myzykalnye-instrumenty/ethnic_music_instr/66-lizherika.html|title=Лижерика|website=melma.ru|access-date=2021-04-27}}</ref>) — serb-xorvat kamonli musiqiy asbob, [[Dalmatsiya|Dalmatiya]], shuningdek, [[Bosniya va Gersegovina|Bosniya va Gertsegovina]] janubida ommabop.<ref name=":1">{{veb manbasi|url=http://heo.ba/heo_instrumenti.asp|title=HERCEGOVAČKI ETNO OKRET - HEO|website=web.archive.org|date=2009-12-07|access-date=2021-04-27|archive-date=2009-12-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20091207005545/http://heo.ba/heo_instrumenti.asp}}</ref> Tipologik jihatdan bolgar [[gadulka]], [[Gagauzlar|gagauz]] keushe, krit lirasi, serb va makedoncha kemene (chemene, chemane, {{lang-mk|ќемане}}, {{lang-sr|ćemane, ћемане}}), pontiy lirasi va [[gusle]] janubiy slavyanlarning koʻpchiligi orasida keng tarqalgan. == Tarixi == Liritsaning prototipi sifatida, ehtimol, Vizantiyaning lirasi sababchi boʻlib, koʻplab Yevropa kamonli cholgʻu asboblarining ajdodi hisoblanadi.<ref name=":2">{{veb manbasi|lang=hr|url=http://www.matis.hr/zbornici/2002/text/ba_71.htm|title=LIRICA - TRADICIJSKO GLAZBALO HRVATSKOGA JADRANA|author=JOŠKO ĆALETA, VIDO BAGUR|website=web.archive.org|date=2011-09-29|access-date=2021-04-27|archive-date=2011-09-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20110929143019/http://www.matis.hr/zbornici/2002/text/ba_71.htm}}</ref>. Также некоторые музыковеды отмечают сильную схожесть с критской лирой<ref name=":2" /> Shuningdek, baʼzi musiqashunoslar Krit lirasi bilan kuchli oʻxshashlikni qayd etishgan.<ref name=":2" /> XI-XII asrlarda Yevropa manbalarida kamon cholgʻu asboblari haqida gap ketganda ''fidel (fiddl)'' va ''lira'' nomlari bir-birining oʻrnida ishlatiladi.<ref name=":3">{{veb manbasi|lang=en|url=https://www.britannica.com/art/stringed-instrument|title=Stringed instrument|website=Encyclopedia Britannica|access-date=2021-04-27}}</ref>. Keyingi asrlarda Yevropada shakli jihatidan farq qiluvchi ikki turdagi kamon cholgʻu asboblari yaratilgan. Toʻrtburchak turi, ''lira da brachcho'' nomi bilan mashhur boʻlgan; ikkinchisi, yelka va tizzalari orasiga tutilib chalinadi, uning nomi — {{Tarjima qilinmagan 5|лира да гамба|4=Lirone}} lira da gamba. [[Uygʻonish davri|Uygʻonish davrida]] gambalar zodagonlar orasida mashhur hisoblangan nafis asbob boʻlgan. Ammo, oxir-oqibat, ular l''ira da brachcho<ref name=":3"/>'' ning balandroq (dastlab kam aristokratcha) oilasiga yoʻl berishdi. Bugungi kunda liritsadan anʼanaviy motivlar va xalq musiqasini ijro etishda qoʻllaniladi. Masalan, lindjo juft raqsi ({{lang-hr|linđo}}), Xorvatiya qirgʻoqlari boʻylab va [[Adriatika dengizi|Adriat dengizining]] yaqin orollarida keng tarqalgan boʻlib, liritsa musiqasi<ref name=":0"/> ostida ijro etiladi, raqqosalar ijro davomida musiqachi atrofida harakatlanishadi.<ref name="lindo">[https://house-marusic.livejournal.com/29693.html Lindjo — HOUSE MARUSIC — LiveJournal]</ref> Shuning ortidan asbob „Adriat lirasi“ laqabini oladi.<ref name=":2"/> XX asrning oxirida liritsa musiqachi {{Tarjima qilinmagan 5|Мате Булич|4=Mate Bulić}} Mate Bulich tufayli ommalashgan, u xorvat xalq musiqasiga asoslangan pop musiqasini taqdim etgan. 2014-yilda Xorvatiya pochtasi liritsa<ref>{{Статья|ссылка=https://kazancons.ru/images/magazine/Булатова.pdf|автор=Булатова, Динара Айдаровна|заглавие=Тюркский след в инструментальной культуре народов Восточной Европы (на материале шейковых хордофонов)|год=2018|язык=ru|издание=Музыка. Искусство, наука, практика|номер=3(23)|страницы=79—87|issn=2226-3330}}</ref> aks etgan 3,10 kun markasini chiqargan. == Tuzilishi va ijro == Nok shaklidagi uch torli yogʻochdan yasalgan cholgʻu asbobi. Tovushi kamon chalish orqali chiqadi ({{lang-hr|luk}}anʼanaviy nomi). Musiqachi asbobni chap tizzasiga qoʻyib, oʻtirgan holda chaladi. Shu bilan birga, ijrochi oʻng oyogʻi bilan raqqosalar uchun toʻgʻri ritmni uradi.<ref name=":0"/> Baʼzan ijrochi (lirichar yoki lierichar, {{lang-hr|liričar, lijeričar}}) unga joʻr boʻlib kuylaydi.<ref name=":1"/><ref name="lindo"/> == Manbalar == {{Manbalar}} == Adabiyotlar == * {{Книга|ответственный=Под общ. ред. Е.В. Гиппиуса|заглавие=Народные музыкальные инструменты и инструментальная музыка. Сборник статей и материалов. Часть 2|автор=Рихтман Ц.|часть=Несколько замечаний о балканской лире|ссылка часть=http://opentextnn.ru/old/data/files/rikhtman.pdf|место=М.|издательство=Советский композитор|год=1988|страницы=122—126|страниц=325|ref=Рихтман}} == Havolalar == * {{YouTube|dX0U7LZzTlU|Уличный музыкант играет на лирице}} * {{YouTube|zOli6Nfc3WY|Линджо под аккомпанемент лирицы, 1970 год, деревня [[:hr:Mrčevo (Dubrovnik)|Мрчево]] ({{lang-hr|Mrčevo}}) pod Dubrovnikom}} * {{YouTube|XCLP2xGnr-o|Документальный фильм [[Радио и телевидение Хорватии|HRT]], посвящённый линджо и лирице}} 2xk6ros3po1p6pi4jezm7zbzxx4hq8r Autocars Co. 0 728939 2726275 2595552 2022-07-31T05:00:54Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Autocars Co.''' ({{lang-he|אוטוקרס}} ‎‎) — Isroilning avtomobil ishlab chiqaruvchi korxonasi<ref name="nz">{{veb manbasi|title=Articles: 1967 Hino Contessa 1300 – Rear Guard Assault – 176|url=http://www.classiccar.co.nz/articles/rear-guard-assault-1967-hino-contessa-1300-176|website=www.classiccar.co.nz|access-date=2022-05-27|archive-date=2013-11-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20131104220450/http://www.classiccar.co.nz/articles/rear-guard-assault-1967-hino-contessa-1300-176}}</ref>. 1957-yilda tashkil etilgan, 1970-yillarning boshida esa oʻz faoliyatini toʻxtatgan<ref name="col">{{veb manbasi|author=קית אדמס|title=סיפורה של אוטוקרס הישראלית|url=http://www.collect.co.il/content.aspx?id=88|website=collect.co.il|date=he|access-date=2019-07-23|archive-date=2018-09-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20180925204419/http://www.collect.co.il/content.aspx?id=88|deadlink=no}}</ref>. Yitzhak Shovinskiy (1914-1981) va Vladislav Shendlerlar asos solishgan[he] (1914-1988<ref>|[https://www.nevo.co.il/law_word/Law10/YALKUT-3614.pdf '''ילקוט הפרסומים''', 3614 (י"ז בשבט התשמ"ט, 23 בינואר 1989), עמ' 1243].</ref>). [[Fayl:Flickr_-_Government_Press_Office_(GPO)_-_SABRA_SPORTS_CARS_AND_'CARMEL_12'_PASSENGER_CARS.jpg|thumb| Sabra, Susitai Karmel zavodda, 1967-yil.]] == Sabra == Autocars co. '''Sabra''' markali avtomobillar ishlab chiqargan ({{lang-he|צברה}})<ref name="rev">{{veb manbasi|title=Autocars Co.|url=https://www.revolvy.com/page/Autocars-Co.|website=revolvy.com|lang=en|access-date=2019-07-23|archive-date=2019-07-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20190723225649/https://www.revolvy.com/page/Autocars-Co.|deadlink=no}}</ref>. Asosiy modellari: * [[Sushita]]; * Kamel; * Gilboa; * Sabra sporti; Bir nechta avtomobillar Gretsiyadagi [[Attica]] zavodida yigʻilgan. == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum: Isroil avtomobil kompaniyalari]] th4sdnokr2q3zardd74ne397fybouvz Reebok 0 729444 2726593 2688311 2022-07-31T10:00:14Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shirkat bilgiqutisi |nomi = Reebok |tasvir = Reebok 2019 logo.svg | birjada qayd etilishi = |asos solingan = [[1895]] |faoliyati = [[Ommabop kompaniya]] |muhim shaxslar = |asoschilari = |shiori = |joylashuvi = {{bayroq|AQSh}}: [[Kenton]], [[Massachusets]] | mahsulotlari = sport kiyimi va poyabzali | yillik aylanma mablagi = |daromad = |sof foyda = |ishchilar soni = |sayt = [http://www.reebok.com www.reebok.com] }} '''Reebok International Limited''' — Amerika [[Sport|sport kiyimlari]], poyabzal va aksessuarlar kompaniyasi. Bosh qarorgohi [[Boston|Bostonda]] ([[Massachusetts|Massachusets shtati]]) joylashgan. 2005-yildan beri u [[Adidas]] kompaniyasining shoʻba korxonasi hisoblanadi<ref name="автоссылка12">{{yangiliklar manbasi|accessdate=2020-06-15|first=Dennis K. Berman in New York, Stephanie Kang in Los Angeles and Matthew Karnitschnig in Gütersloh, Germany Staff Reporters of THE WALL STREET|last=JOURNAL|date=2005-08-19|id=0099-9660|website=Wall Street Journal|title=Adidas Nears Deal to Buy Reebok In Effort to Gain Ground on Nike|url=https://www.wsj.com/articles/SB112304841978003570|archivedate=2020-06-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200615125216/https://www.wsj.com/articles/SB112304841978003570}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi|accessdate=2020-06-15|first=Stuart|last=Elliott|date=2005-08-04|id=0362-4331|website=The New York Times|title=Adidas's Reebok Purchase Sets a Challenge for Nike|url=https://www.nytimes.com/2005/08/04/business/media/adidass-reebok-purchase-sets-a-challenge-for-nike.html|archivedate=2015-04-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150410175008/http://www.nytimes.com/2005/08/04/business/media/04adco.html?_r=0&pagewanted=all}}</ref>. Reebok fitnes, [[yugurish]] va CrossFit sport kiyimlarini, shu jumladan aksessuarlar va poyabzallarni ishlab chiqaradi va tarqatadi. CrossFit va Spartan Race uchun rasmiy poyabzal va kiyim homiysidir<ref>{{veb manbasi|til=|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2013-09-18/reebok-turns-to-race-from-hell-to-revive-former-glory|sarlavha=Reebok Turns to ʻRace From Hell’ to Revive Former Glory|muallif=|vebsayt=www.bloomberg.com|sana=|nashriyot=|kirish sanasi=2020-06-15|arxiv-sana=2020-06-15|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20200615125217/https://www.bloomberg.com/news/articles/2013-09-18/reebok-turns-to-race-from-hell-to-revive-former-glory|deadlink=no}}</ref>. Kompaniya 1958-yilda [[Angliya|Angliyaning]] [[Bolton]] shahrida 1895-yilda tashkil etilgan J.W. Foster and Sons kompaniyasining sherigi sifatida tashkil etilgan<ref name="автоссылка2">Rourke, Elizabeth; Hedblad, Edna; Salamie, David (1999). International Directory of Company Histories: „Reebok International Ltd.“.</ref>. 1958-yildan 1986-yilgacha barcha Reebok kiyimlari kompaniyaning inglizcha kelib chiqishini bildirish uchun Buyuk Britaniya bayrogʻi bilan bezatilgan boʻlib, u Reebokning „klassik“ kiyim liniyasida tasvirlangan<ref>{{veb manbasi|url=https://www.dailymail.co.uk/news/article-2570933/Reebok-unveils-new-delta-logo-sportswear-company-moves-professional-athletes-fitness-buffs.html|sarlavha=Reebok unveils its new 'delta' logo targeting Crossfit|muallif=Daily|vebsayt=Mail Online|sana=2014-03-01|kirish sanasi=2020-06-15|arxiv-sana=2020-11-11|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20201111170141/https://www.dailymail.co.uk/news/article-2570933/Reebok-unveils-new-delta-logo-sportswear-company-moves-professional-athletes-fitness-buffs.html|deadlink=no}}</ref><ref name="автоссылка33">{{veb manbasi|til=en|url=https://adage.com/article/news/change-reebok-logo-shift-pros-crossfit/291923|sarlavha=Change: Reebok Logo Indicates Shift From Pros to Crossfit|vebsayt=adage.com|sana=2014-02-28|kirish sanasi=2020-06-15|arxiv-sana=2020-09-19|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20200919085923/https://adage.com/article/news/change-reebok-logo-shift-pros-crossfit/291923|deadlink=no}}</ref>. == Tarixi == === Ilk tarixi === 1895-yilda Jozef Uilyam Foster 14 yoshida [[Angliya|Angliyaning]] [[Bolton]] shahridagi otasining ustaxonasi tepasidagi oʻz yotoqxonasida ishlay boshladi va bir qancha eng birinchi tishli krossovkalarni oʻylab topdi<ref name="автоссылка4">{{yangiliklar manbasi|accessdate=2020-06-15|title=Adidas buys Reebok to conquer US|url=https://www.telegraph.co.uk/finance/2920095/Adidas-buys-Reebok-to-conquer-US.html|archivedate=2020-06-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200615161202/https://www.telegraph.co.uk/finance/2920095/Adidas-buys-Reebok-to-conquer-US.html}}</ref>. 1900-yilda u oʻzining „J.W. Foster“ kompaniyasiga asos soldi, keyinchalik u oʻgʻillariga qoʻshildi va kompaniya nomini J.W. Foster and Sons ga oʻzgartirdi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.shoebacca.com/brand/reebok|sarlavha=Reebok - SHOEBACCA.com|vebsayt=web.archive.org|sana=2014-01-18|kirish sanasi=2020-06-15|archive-date=2014-01-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20140118045412/http://www.shoebacca.com/brand/reebok}}</ref>. Foster „Olympic works“ nomli kichik fabrika ochdi va asta-sekin oʻzining „running pumps“lari bilan sportchilar orasida mashhur boʻldi<ref name="автоссылка4" />. Kompaniya Britaniya sportchilari kiygan Union Jack bayrogʻi ostida poyabzallarni tarqatishni boshladi<ref>Colea, Jason (2016). Golden Kicks: The Shoes that Changed Sport. Bloomsbury Publishing. pp. 14-16.</ref>. 1958-yilda Boltonda asoschining ikki nabirasi Joseph va Jeffery Foster hamroh Reebok kompaniyasiga asos solishdi. 1979-yilda [[Chicago|Chikagodagi]] xalqaro krossovkalar koʻrgazmasida amerikalik biznesmen Pol Fireman „Reebok“ga eʼtibor qaratdi. U Reebok brendini [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQShda]] litsenziyalash va tarqatish shartnomasini imzoladi. Boʻlim Reebok USA Ltd. deb nomlangan. 1981-yilga kelib, Reebok savdosi 1,5 million dollardan oshdi<ref name="автоссылка2">Rourke, Elizabeth; Hedblad, Edna; Salamie, David (1999). International Directory of Company Histories: „Reebok International Ltd.“.</ref>. === 1980-1990-yillar === 1982-yilda Reebok ayollar uchun moʻljallangan birinchi sport poyabzali boʻlgan Reebok Freestyle aerobik krossovkasini debyut qildi<ref name="автоссылка2">Rourke, Elizabeth; Hedblad, Edna; Salamie, David (1999). International Directory of Company Histories: „Reebok International Ltd.“.</ref><ref>McDonald, Mark A.; Milne, George R. (1999). „Cases in Sport Marketing“. Jones and Bartlett Publishers. pp. 63-86.</ref>. Keyingi yili Reebok savdosi 13 million dollarni tashkil etdi<ref>{{veb manbasi|url=https://archive.fortune.com/magazines/fortune/fortune_archive/1988/05/23/70575/index.htm|sarlavha=AMERICA'S FASTEST-GROWING COMPANIES They have roared from birth to billions by grabbing hold of major trends and somehow hanging on. Now they must take new risks to keep the growth going. - 23-may 1988-yil|vebsayt=archive.fortune.com|kirish sanasi=2020-06-15|arxiv-sana=2020-06-15|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20200615145728/https://archive.fortune.com/magazines/fortune/fortune_archive/1988/05/23/70575/index.htm|deadlink=no}}</ref>. [[Fayl:Ryan_Giggs_United.jpg|thumb| Ryan Giggz oʻzining Reebok Sprintfit futbol butsasida]] Kompaniya 1980-yillarning oʻrtalari va oxirlarida tennis va aerobika poyabzallaridan yugurish va basketbolga qadar kengayishni boshladi, oʻsha paytdagi sport poyabzali sanoatining eng yirik segmentlaridan biriga aylandi<ref name="автоссылка5">{{yangiliklar manbasi|accessdate=2020-06-15|website=The New York Times|title=Market Place; A Brisk Pace Is Set by Nike|url=https://www.nytimes.com/1986/01/21/business/market-place-a-brisk-pace-is-set-by-nike.html}}</ref>. Fireman 1984-yilda ingliz bosh kompaniyasini sotib oldi. IPOga qoʻshimcha ravishda brend Boris Bekker va Jon Mak-Enro tomonidan ommalashtirilgan Newport Classic va bugungi kunda Reebok Club C nomi bilan mashhur boʻlgan Revenge Plus bilan tennisni zabt etadi. Rasmiy ravishda Reebok Amerika kompaniyasi 1985-yilda Nyu-York fond birjasida RBK belgisi ostida roʻyxatga olingan<ref>{{yangiliklar manbasi|accessdate=2020-06-15|website=The New York Times|title=Market Place; The Surging Reebok Stock|url=https://www.nytimes.com/1986/05/15/business/market-place-the-surging-reebok-stock.html}}</ref><ref name="автоссылка5"/>. 1986-yilda Reebok oʻzining logotipi tashkil etilganidan beri mavjud boʻlgan Union Jack bayrogʻini vektor logotipiga oʻzgartirdi — Union Jack abstrakt chizigʻini poyga yoʻli kesib oʻtdi — logotip poyabzallarning yon tomonlarida yorqin koʻrinishda aks etadivi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.brandsoftheworld.com/search/logos?search_api_views_fulltext=Reebok|sarlavha=Search {{!}} Brands of the World™|vebsayt=www.brandsoftheworld.com|kirish sanasi=2020-06-15|arxiv-sana=2020-06-15|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20200615145715/https://www.brandsoftheworld.com/search/logos?search_api_views_fulltext=Reebok|deadlink=no}}</ref>. P. Bu [[National Basketball Association|NBA]] va NFLdagi professional sportchilar bilan shartnomalarni litsenziyalashni boshlaganida kompaniyaning brend ishlab chiqarishga oʻtganidan darak berardi<ref name="автоссылка62">{{veb manbasi|til=en|url=https://www.fastcompany.com/3027567/how-reeboks-crossfit-logo-took-over-the-mothership|sarlavha=How Reebok Became The Brand For Crossfit Junkies|muallif=John Brownlee|vebsayt=Fast Company|sana=2014-03-13|kirish sanasi=2020-06-15|arxiv-sana=2020-06-15|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20200615145714/https://www.fastcompany.com/3027567/how-reeboks-crossfit-logo-took-over-the-mothership|deadlink=no}}</ref>.. 1980-yillarda Reebok sport kiyimlari va aksessuarlarini (kollej/professional sport arenasiga kirishi bilan bir qatorda), 1980-yillarning oxirida esa bolalar sport poyafzallarining yangi qatorini („Weeboks“ deb nom olgan) chiqara boshladi<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-1987-03-15-8701200671-story.html|sarlavha=THE TRAINING OF TRENDY TOTS|muallif=Clarence Petersen|vebsayt=chicagotribune.com|kirish sanasi=2020-06-15|arxiv-sana=2020-06-16|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20200616055359/https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-1987-03-15-8701200671-story.html|deadlink=no}}</ref>. Yil oxiriga kelib, Reebok savdosi taxminan 1 milliard dollarni tashkil etdi. Kompaniyaning eng mashhur texnologiyalaridan biri boʻlgan Reebok Pump 1989-yildan 1992-yilga kelib 100 dan ortiq professional sportchilar, shu jumladan Shaquille OʻNeal tomonidan kiyilgan<ref>{{veb manbasi|til=|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/1993-12-19/can-reebok-regain-its-balance|sarlavha=Can Reebok Regain Its Balance?|muallif=|vebsayt=www.bloomberg.com|sana=|nashriyot=|kirish sanasi=2020-06-15|arxiv-sana=2020-06-15|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20200615154038/https://www.bloomberg.com/news/articles/1993-12-19/can-reebok-regain-its-balance|deadlink=no}}</ref>. === 2000-yillar === [[Fayl:Reebok_World_headquarters.jpg|right|thumb| Reebok shtab-kvartirasi Kanton, [[Massachusetts|Massachusets]], [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]]] [[Fayl:Reebok-11k-inlineskates-2011.jpg|right|thumb| Reebok konkisi]] Reebok [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] va 2000-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarining yakkalik bahslarida gʻolib chiqqanidan keyin [[Venus Williams]] bilan shartnoma imzoladi<ref>{{yangiliklar manbasi|accessdate=2020-06-15|first=Richard|last=Sandomir|date=2000-12-22|id=0362-4331|website=The New York Times|title=TENNIS; Having Style Pays Off for Venus Williams|url=https://www.nytimes.com/2000/12/22/sports/tennis-having-style-pays-off-for-venus-williams.html|archivedate=2020-06-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200615143918/https://www.nytimes.com/2000/12/22/sports/tennis-having-style-pays-off-for-venus-williams.html}}</ref>. 2000-yil dekabr oyida Reebok NFL bilan barcha 32 jamoa uchun forma va poyabzallarni oʻz ichiga olgan litsenziyalangan NFL mahsulotlarini ishlab chiqarish va sotish boʻyicha mutlaq huquqlar uchun 10 yillik litsenziya shartnomasini imzoladi.<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2000-dec-20-fi-2360-story.html|sarlavha=Reebok Granted NFL Apparel Licensing Rights|muallif=|vebsayt=Los Angeles Times|sana=2000-12-20|kirish sanasi=2020-06-15|arxiv-sana=2020-06-15|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20200615140523/https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2000-dec-20-fi-2360-story.html|deadlink=no}}</ref>. 2001-yilda Reebok 2004-2005-yilgi mavsumdan boshlab oʻn yil davomida 29 [[National Basketball Association|NBA]] va 16 WNBA jamoalari uchun eksklyuziv kiyim yetkazib beruvchiga aylandi<ref>{{veb manbasi|url=https://money.cnn.com/2001/08/01/companies/reebok/|sarlavha=Reebok nets NBA - 1-Aug. 2001-yil|vebsayt=money.cnn.com|kirish sanasi=2020-06-15|arxiv-sana=2020-06-16|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20200616005536/https://money.cnn.com/2001/08/01/companies/reebok/|deadlink=no}}</ref><ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2001-aug-02-sp-29711-story.html|sarlavha=NBA Signs 10-Year Deal With Reebok|muallif=|vebsayt=Los Angeles Times|sana=2001-08-02|kirish sanasi=2020-06-15|arxiv-sana=2020-06-15|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20200615140520/https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2001-aug-02-sp-29711-story.html|deadlink=no}}</ref>. Shartnoma, shuningdek, Reebok vektor logotipini 2004-yilgi Amerika Qoʻshma Shtatlari Olimpiya basketbol jamoasi liboslariga<ref>Andy Bernstein (August 6, 2001). „Reebok locks up more than NBA with 10-year licensing deal“. Sport Business Daily.</ref> qoʻshilishini koʻzda tutgan. 2003-yilda Reebok shuningdek, Kanada Futbol Ligasi uchun rasmiy forma va kiyim yetkazib beruvchiga aylandi.<ref>{{veb manbasi|url=https://sgbonline.com/reebok-inks-official-supplier-deal-with-cfl/|sarlavha=Reebok Inks Official Supplier Deal with CFL {{!}} SGB Media Online|vebsayt=sgbonline.com|kirish sanasi=2020-06-15|arxiv-sana=2020-06-15|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20200615140519/https://sgbonline.com/reebok-inks-official-supplier-deal-with-cfl/|deadlink=no}}</ref>. Reebok 2004-yilda Milliy xokkey ligasining rasmiy homiysiga aylandi. Kompaniya CCM va Reebok brendlari ostida xokkey kiyim-anjomlarini ishlab chiqarishni boshladi. Reebok 2005-yildan Reebok logotipidan foydalangan holda haqiqiy va nusxalangan MHL formalarida CCM nomini bekor qildi. CCM 2007-yilda „Reebok-CCM Hockey“ga aylandi. Reebok xokkey uskunalari liniyalarining koʻp qismini 2015-yildan keyin CCMga koʻchirdi<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://www.sportsrec.com/406961-what-does-ccm-stand-for-on-hockey-equipment.html|sarlavha=What Does CCM stand for on Hockey Equipment?|vebsayt=SportsRec|kirish sanasi=2020-06-15|arxiv-sana=2020-06-15|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20200615140520/https://www.sportsrec.com/406961-what-does-ccm-stand-for-on-hockey-equipment.html|deadlink=no}}</ref>. 2020-yil 1-oktabrda Reebok xalqaro bozorda Rossiyaning Monochrome brendi bilan kapsula chiqardi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://www.kommersant.ru/doc/4512284|sarlavha=Reebok выпустили на международный рынок капсулу с российским брендом|vebsayt=www.kommersant.ru|sana=2020-10-01|kirish sanasi=2020-10-01|arxiv-sana=2020-10-02|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20201002074802/https://www.kommersant.ru/doc/4512284|deadlink=no}}</ref>. === Adidas tomonidan sotib olinishi === 2005-yilda [[Adidas]] Reebokni shoʻba korxonasi sifatida sotib oldi va ikkita eng yirik sport kiyimlari kompaniyasini birlashtirdi, lekin faoliyatni alohida brend nomlari ostida saqlab qoldi. Adidas barcha chiqarilgan Reebok aksiyalarini sotib olib, 3,8 milliard dollarlik bitimni yakunladi<ref>{{yangiliklar manbasi|accessdate=2020-06-15|date=2005-08-03|website=The New York Times|title=Adidas Is Said to Be Close to Deal to Acquire Reebok|url=https://www.nytimes.com/2005/08/03/business/adidas-is-said-to-be-close-to-deal-to-acquire-reebok.html}}</ref>. Sotib olingandan soʻng, Adidas 2006-yilda NBA uchun rasmiy forma yetkazib beruvchisi sifatida Reebok oʻrnini egalladi. Reebok 2004-yildan beri prezident boʻlib kelgan Pol Fayrman oʻrniga 2006-yilning yanvarida Pol Xarringtonni kompaniya prezidenti va bosh direktori etib tayinladi. Xarrington kompaniyaga 1994-yilda qoʻshilgan va Reebok kompaniyasining global operatsiyalar boʻyicha bosh vitse-prezidenti va taʼminot zanjiri boʻyicha bosh direktori edi<ref>"Harrington named CEO of Reebok Brand division". Boston Business Journal. January 10, 2006.</ref>. === Logotip tarixi === <gallery> Fayl:Reebok logo77.png|1977–1986-yillar Fayl:Reebok logo93.png|1986–2000-yillar Fayl:Reebok logo2000.png|2000–2005 Fayl:Reebok logo05.png|2005–2008 Fayl:Reebok logo.svg|2008–2014 Fayl:Reebok delta logo.svg|2014–2019 Reebok_logo20.png|2019 - </gallery> == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Brendlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 8zcxyo291fiq7w29x19xr6ieglcmysi Katta siqilish 0 729581 2725510 2592362 2022-07-30T13:28:57Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Big_Crunch.gif|thumb| Katta siqilish animatsiyasi]] '''Katta siqilish''' - bu koinotning yakuniy taqdirining faraziy ssenariysi bo'lib, unga ko'ra koinotning kengayishi oxir-oqibat teskari tomonga o'zgaradi va koinot qayta siqiladi, natijada kosmik miqyos omili nolga yetadi, bu hodisadan keyin koinot reformatsiyasi boshlanadi, yangi [[Katta portlash|Katta Portlash]] sodir bo'ladi. Dalillarning aksariyati bu farazning to'g'ri emasligini ko'rsatadi. Buning o'rniga, astronomik kuzatishlar koinotning kengayishi [[Gravitatsiya|tortishish kuchi]] ta'sirida sekinlashmasdan emas, balki tezlashayotganini ko'rsatadi, bu koinotning issiqlik o'limi bilan yakunlanishi ehtimoli ancha yuqori ekanligini ko'rsatadi.<ref name=":0">{{Veb manbasi|url=https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2011/popular-information/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.quantamagazine.org/how-will-the-universe-end-katie-mack-explains-20200622/}}</ref><ref>{{jurnal manbasi|last=Perlmutter|first1=Saul|date=April 2003|title=Supernovae, Dark Energy, and the Accelerating Universe|journal=[[Physics Today]]|language=en|volume=56|issue=4|pages=53–60|doi=10.1063/1.1580050|bibcode=2003PhT....56d..53P|issn=0031-9228}}</ref> == Umumiy tasavvur == Big Crunch ssenariysi butun koinotdagi materiyaning zichligi yetarlicha yuqori bo'lib, tortishish kuchi Katta portlash bilan boshlangan kengayishni yengib o'tishini taxmin qiladi. FLRW kosmologiyasi o'rtacha energiya zichligi, Habbl parametri va kosmologik doimiylik asosida kengayish oxir-oqibat to'xtab qoladimi yoki yo'qligini taxmin qilishi mumkin. Agar metrik kengayish to'xtagan bo'lsa, u holda qisqarish muqarrar ravishda sodir bo'ladi, vaqt o'tishi bilan tezlashadi va koinotni o'ziga xos [[gravitatsion kollaps]] bilan tugallanadi. "Katta sakrash" deb nomlangan aniqroq nazariya shuni ko'rsatadiki, olam o'zi boshlangan holatga tushib, keyin yana bir Katta portlashni boshlashi mumkin, shuning uchun koinot abadiy davom etadi, lekin kengayish bosqichlaridan o'tadi (Katta portlash) va qisqarish (Katta Siqilish).<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.windows.ucar.edu/tour/link=/the_universe/Crunch.html|title=arxiv nusxasi|access-date=2022-05-28|archive-date=2010-03-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20100316211915/http://www.windows.ucar.edu/tour/link=/the_universe/Crunch.html}}</ref> 1990-yillarning oxiri va 2000-yillarning boshidagi eksperimental dalillar (yaʼni, uzoqdagi oʻta yangi yulduzlarni standart shamlar sifatida kuzatish va [[Reliktiv nurlanish|kosmik mikrotoʻlqinli fonning]] toʻgʻri yechilgan xaritasi)<ref>{{jurnal manbasi|arxiv=astro-ph/0409264|doi=10.1088/1475-7516/2004/12/006|bibcode=2004JCAP...12..006W|title=Current observational constraints on cosmic doomsday|year=2004|last=Wang|first1=Yun|last2=Kratochvil|first2=Jan Michael|last3=Linde|first3=Andrei|last4=Shmakova|first4=Marina|journal=Journal of Cosmology and Astroparticle Physics|volume=2004|issue=12|pages=006}}</ref> koinotning kengayishini sekinlashtirmaydi degan xulosaga olib keldi, tortishish kuchi aksincha ortadi. 2011-yilgi [[Fizika boʻyicha Nobel mukofoti|fizika bo'yicha Nobel mukofoti]] ushbu kashfiyotga hissa qo'shgan tadqiqotchilarga berildi.<ref name=":0"/> Fizik Rojer Penrouz umumiy nisbiylikka asoslangan nazariyani ilgari surdi, unga ko'ra koinot barcha materiya parchalanib, yorug'likka aylanmaguncha kengayib boradi. Koinotdagi hech narsa u bilan bog'liq bo'lmagan vaqt yoki masofa shkalasiga ega bo'lmagani uchun, u Katta portlash bilan bir xil bo'ladi (natijada keyingi Katta portlash bo'lib, keyingi siklni boshlaydigan Katta Siqilish turiga olib keladi).<ref>Penrose, Roger. "Cycles of Time: An Extraordinary New View of the Universe [Hardcover]." (2011).</ref> Penrouze va Gurzadyan konformal siklik kosmologiyaning belgilarini [[Reliktiv nurlanish|kosmik mikroto'lqinli fonda]] potensial ravishda topish mumkinligini taklif qildilar; 2020-yil holatiga ko'ra, ular aniqlanmagan.<ref>{{jurnal manbasi|last=Jow|first1=Dylan L.|last2=Scott|first2=Douglas|date=2020-03-09|title=Re-evaluating evidence for Hawking points in the CMB|url=https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1475-7516/2020/03/021|journal=Journal of Cosmology and Astroparticle Physics|volume=2020|issue=3|pages=021|arxiv=1909.09672|bibcode=2020JCAP...03..021J|doi=10.1088/1475-7516/2020/03/021|issn=1475-7516}}</ref> == Fizik nazariyalardan empirik ssenariylarga == Agar skalyar maydon tomonidan rivojlanayotgan va noldan yetarlicha pastga o'tadigan monoton kamayuvchi potensial tomonidan boshqariladigan kvintessensiya shakli qora energiya va joriy ma'lumotlarning (ayniqsa, qora energiyadagi kuzatuv cheklovlari) (asosiy) tushuntirishi ham to'g'ri bo'lsa, tezlashuvchi kengayish sodir bo'ladi. Koinotning qisqarishi yaqin kelajakdagi 100 million yil ichida qisqarishga teskari bo'ladi. Andrey-Ijas-Steinhardt tadqiqotiga ko'ra, ssenariy "tabiiy ravishda siklik kosmologiyalar va kvant tortishish haqidagi so'nggi taxminlarga" mos keladi. Tadqiqot shuni ko'rsatadiki, sekin qisqarish fazasi "koinot kengayishning yangi bosqichiga o'tgunga qadar 1 milliard yil muddatgacha davom etadi".<ref>{{Yangiliklar manbasi|title=Predicting how soon the universe could collapse if dark energy has quintessence|url=https://phys.org/news/2022-05-universe-collapse-dark-energy-quintessence.html|accessdate=14-may 2022-yil}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi|title=The universe could stop expanding 'remarkably soon', study suggests|url=https://www.livescience.com/end-cosmic-expansion|accessdate=14-may 2022-yil}}</ref><ref>{{jurnal manbasi|last=Andrei|first1=Cosmin|last2=Ijjas|first2=Anna|last3=Steinhardt|first3=Paul J.|authorlink3=Paul Steinhardt|title=Rapidly descending dark energy and the end of cosmic expansion|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences|date=12-aprel 2022-yil|volume=119|issue=15|pages=e2200539119|doi=10.1073/pnas.2200539119|pmid=35380902|arxiv=2201.07704|bibcode=2022PNAS..11900539A|language=en|issn=0027-8424}}</ref> == Effektlar == Pol Devis taxminan 100 milliard yil o'tgach sodir bo'ladigan, Katta siqilish sodir bo'ladigan ssenariyni ko'rib chiqdi. Uning modelida qisqaruvchi koinot taxminan teskari kengayish bosqichiga o'xshab rivojlanadi. Birinchi navbatda, galaktikalar klasterlari, keyin esa galaktikalar birlashadi va CMB fotonlari ko'k rangga o'tishi bilan [[Reliktiv nurlanish|kosmik mikroto'lqinli fonning]] (CMB) harorati ko'tarila boshlaydi. Yulduzlar oxir-oqibat bir-biriga shunchalik yaqinlashadiki, ular bir-biri bilan to'qnashishni boshlaydilar. CMB M tipidagi yulduzlarga qaraganda issiqroq bo'lgandan so'ng (Devis modelidagi Katta siqilishdan taxminan 500 000 yil oldin), ular endi o'z issiqliklarini tarqata olmaydilar va bug'lanib ketguncha o'zlarini "pishiradilar"; Bu O-tipli yulduzlar Katta siqilishdan taxminan 100 000 yil oldin qaynab ketguncha ketma-ket issiqroq yulduzlarga aylanishda davom etadi. So'nggi daqiqalarda koinotning harorati shunchalik yuqori bo'larki, [[Atom|atomlar]] va [[Atom yadrosi|atom yadrolari]] parchalanib, allaqachon birlashayotgan [[Qora tuynuk|qora tuynuklarga]] singib ketadi. Katta siqilish paytida koinotdagi barcha materiya [[Katta portlash|Katta portlashga]] o'xshash cheksiz issiq, cheksiz zichlikdagi yagonalikka aylanadi.<ref name="Davies1994">{{Kitob manbasi|last=Davies|first=Paul|title=The Last Three Minutes: Conjectures About The Ultimate Fate of the Universe|publisher=[[Basic Books]]|year=1997|isbn=978-0-465-03851-0}}</ref> Katta inqirozdan keyin yangi koinotni yaratadigan yana bir Katta portlash sodir bo'lishi mumkin. == Shuningdek qarang ==   == Manbalar == {{Manbalar}}{{Big Bang timeline}}{{Doomsday}} [[Turkum:Fizik kosmologiya]] ocu49y9woxbpformpt91muuogd83fl4 Akruks 0 730246 2726201 2592152 2022-07-31T02:11:49Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Akruks''' (Alpha Southern Cross, lat. Alpha Crucis, qisqartma a Cru) — Janubiy xoch yulduz turkumidagi eng yorqin yulduz. Bu kattaligi 0,77 m boʻlgan koʻp yulduzli va tungi osmondagi eng yorqin oʻn uchinchi yulduzdir<ref>{{veb manbasi|author=David Darling|title=Acrux (Alpha Crucis)|url=http://www.daviddarling.info/encyclopedia/A/Acrux.html|accessdate=2009-09-06|archiveurl=https://www.webcitation.org/6G0mRiG0U?url=http://www.daviddarling.info/encyclopedia/A/Acrux.html|archivedate=2013-04-20}}</ref>. Akruksning toʻgʻri nomi Bayer α va Crux turkumining lotin nomlaridan iborat. Yulduzning lotin nomi Braziliya ilm-fan kemasi „Alfa Krutsis“[en], buning sharafiga, oʻz navbatida Merkuriydagi tosiq nomlangan (lat. Alpha Crucis Rupes)<ref> Hog E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (англ.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. 27–30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846</ref>. == Jismoniy xususiyatlar == Akruks quyosh sistemasidan taxminan 320 yorugʻlik yilida joylashgan uchta yulduz tizimidir. Tizimning ikkita komponenti α1 va α2 (boshqa belgi: α Cru A va α Cru B) teleskop orqali koʻrilganda vizual ravishda ajratiladi, ular orasidagi burchak masofasi 4 yoy soniya. α1 va α2 komponentlari mos ravishda +1,33m va +1,75m koʻrinadigan kattalikka ega. Ularning sirt harorati mos ravishda 28 000 va 26 000 K atrofida, yorqinligi esa Quyoshnikidan 25 000 va 16 000 marta katta. α1 va α2 taxminan 430 AU da joylashgan, ularning harakati deyarli sezilmaydi. Ikkala yulduz ham 1500-yildan ortiq vaqt davomida bir-birining atrofida toʻliq aylanadi. α1 ning oʻzi spektroskopik binar boʻlib, komponentlari 14 va 10 quyosh massalari atrofida va orbital davri 76 kun; ular taxminan 1 AU masofada joylashgan. α2 komponentining massasi va α1 komponentining yorqinligi yulduzlar kelajakda supernovalar kabi portlashi mumkinligini koʻrsatadi. Zaif komponent α1 portlashdan keyin katta oq mitti boʻlishi mumkin. Janubiy xochdagi C yoki α3 ning Janubiy xochi Alfa-ning yana bir komponenti B4 sinfining subgiantidir va uchta Akruks tizimidan 90 burchak soniyasida yotadi. α3 ning Akruks bilan tortishish kuchi bilan bogʻliq boʻlishi mumkin deb taxmin qilinadi. Biroq, agar u haqiqatan ham Akruksga yaqin boʻlsa, u oʻz sinfi uchun juda yorqin boʻlar edi. Bu, ehtimol, Akruks yulduzining tortishish shovqinidan tashqarida yotadigan optik-qoʻshaloq yulduzdir va 640 yorugʻlik yilida (200 ta) Quyoshdan ikki barobar koʻproq boʻlishi mumkin. == madaniy ahamiyati == Akruks, boshqa yulduzlar qatorida, Braziliya bayrogʻida tasvirlangan, u yerda San Paulu<ref>{{veb manbasi|url=https://fotw.info/flags/br_astro.html|title=Astronomy of the Brazilian Flag|publisher=Flags Of The World|access-date=2022.05.14|archive-date=2018-11-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20181116193156/https://fotw.info/flags/br_astro.html}}</ref> davlatini ifodalaydi == Shuningdek qarang == * [[Eng yorqin yulduzlar ro'yxati]] == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [https://jumk.de/astronomie/big-stars/acrux.shtml Akrux] * [http://www.daviddarling.info/encyclopedia/A/Acrux.html Acrux (Alpha Crucis)]{{En icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> * [http://stars.astro.illinois.edu/sow/acrux.html Alpha Crucis]{{En icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> [[Turkum:oq va ko'k subgigantlar]] [[Turkum: uch yulduz]] [[Turkum: spektral-juft yulduzlar]] [[Turkum:Bayer Xususiyatlari]] [[Turkum:OB-Chayonlar uyushmasi-Centauri]] [[[[Turkum:optik-ikki yulduz]] [[Turkum: Janubiy Xoch (yulduz turkumi)] [[Turkum: B-sinf yulduzlari]] 4t1403ublb204xumxve8bkd8zx4pwjp Abay (Keles tumani) 0 730469 2726175 2601186 2022-07-31T00:51:23Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Maʼnolari|Abay}} {{Bilgiquti aholi punkti | oʻzbekcha nomi = Abay | asl nomi = Абай | tasvir = | mavqe = Qishloq | mamlakat = Qozogʻiston | mintaqa turi = Viloyat | mintaqa = Turkiston viloyati | jadvalda mintaqa = Turkiston viloyati | tuman turi = | tuman = Keles tumani | jadvalda tuman = | jamoat turi = | jamoat = | jadvalda jamoat = | qaram = | gerb = | bayroq = |lat_deg = 41 |lat_min = 20 |lat_sec = 55.65 |lon_deg = 68 |lon_min = 56 |lon_sec = 40.28 |CoordScale = 25000 | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Akim | rahbar = | asos solingan = XIX | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = | AP markazi balandligi = | iqlim = keskin kontinental | rasmiy til = [[Qozoq tili|Qozoqcha]] | aholi = {{Formatnum:21221}}<ref name="Stat2019">{{veb manbasi|url=http://stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT305821|title=Численность населения Республики Казахстан по полу в разрезе областей, городов, районов, районных центров и посёлков на начало 2019 года|publisher=Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан|accessdate=2019-11-28|archive-date=2020-06-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20200613081608/http://stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT305821|deadlink=no}}</ref> | sanalgan yil = 2019 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = [[islom|musulmonlar]] | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +6 | DST = | telefon kodi = +7 725 32<ref>[http://kazindex.ru/16/index.html Turkiston viloyatining telefon kodlari]</ref> | pochta indeksi = | pochta indekslari = | avtomobil kodi = X-(eskisi), 13-(yangisi) | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = }} '''Abay''' – [[Turkiston viloyati]], [[Keles tumani]]dagi qishloq, tumanning maʼmuriy markazi. Aholisi [[2019-yil]]gi statistikaga koʻra 21 221 kishini tashkil qiladi. == Geografik joylashuvi == Viloyat markazi [[Turkiston]] shahridan jububga tomon 224 km uzodlikda, Keles daryosining oʻng qirgʻogʻida joylashgan. == Aholisi == [[1999-yil]]da qishloq aholisi 15 454 kishini (jumladan 7557 erkaklar va 7897 nafari ayollar) tashkil qildi, [[2009-yil]]da 17 700 kishini (jumladan 8608 erkaklar va 9092 nafari ayollar) tashkil qildi.<ref>{{Citation |year= |title=2009 жылғы Қазақстан Республикасы халық санағы |url=http://www.stat.kz/p_perepis/DocLib1/%D0%9D%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5%20%D1%80%D1%83%D1%81%201%20%D1%82%D0%BE%D0%BC.pdf |access-date=2022-05-31 |archivedate=2013-11-14 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131114010423/http://www.stat.kz/p_perepis/DocLib1/%D0%9D%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5%20%D1%80%D1%83%D1%81%201%20%D1%82%D0%BE%D0%BC.pdf }}</ref> == Manbalar == {{Manbalar}} {{stub}} drf6tyt6jxe55ndvm4af3le24n32pe8 Kataoniya milliy kuni 0 730499 2725491 2595306 2022-07-30T13:11:24Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Bayram bilgiqutisi}} [[Fayl:Rafael_Casanova_11_Setembre.jpg|right|thumb|267x267px| ''Barselonadagi Rafael Kazanova haykali poyiga gul qoʻyish'']] '''Kataloniya milliy kuni''' ({{lang-ca|Diada Nacional de Catalunya}}) har yili [[11-sentabr|11- sentabrda nishonlanadi]]<ref>{{veb manbasi|url=http://www.gencat.cat/catalunya/cas/simbols.htm|title=Los símbolos nacionales. Cataluña. Generalitat de Cataluña|date=2010-02-13|accessdate=2018-08-28|archive-date=2010-02-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20100213095803/http://www.gencat.cat/catalunya/cas/simbols.htm}}</ref>. U [[1714|1714-yilda]] Barselona qamali yakunlangani munosabati bilan nishonlanadi. Ispaniya qirollik taxti uchun urushning soʻnggi jangi oqibatida [[Katalonlar|kataloniyaliklar]] oʻz muxtoriyatini boy bergan. <u>Urush a jang gʻolibi, Ispaniya qiroli Filipp V (oʻsha vaqtda Anjuy gersogi) Kataloniya zodagonligi archgertsog Charlz VI’ga, uning tomonidan Ispan qirollik taxtini egallashida qoʻllab-quvvatlangani, shu jumladan, harbiy koʻmak koʻrsatgani</u>uchun jazo sifatida Aragon Qirolligi va Kataloniyaning barcha huquq va imtiyozlarini bekor qilgan. Shu bilan qirollik tugatilgan. [[1980|1980-yilda]] oʻz faoliyatini qayta boshlagan [[Kataloniya]] generalitati (muxtoriyat hukumati) oʻzining ilk qarori bilan 11-sentabrni Diade ({{lang-ca|La Diada}}) — Kataloniya milliy kuni deb eʼlon qildi. Kataloniyaning millatchilik kayfiyatidagi tashkilotlari va [[Siyosiy partiyalar|siyosiy partiyalari]] shakllangan anʼanaga koʻra, Rafael Kazanova yodgorligi poyiga gul qoʻyadi. U frantsuz-ispan armiyasining Barselona shahar oʻzini-oʻzi mudofaa kuchlarini boshqargan va [[1714]]-yilda Barselona himoyasida katta rol oʻynagan. Shu bilan Kataloniya millatchiligining „ustunlaridan“ biriga aylangan. 11-sentabr kun davomida turli siyosiy aksiyalar, namoyishlar, konsertlar, bayram tadbirlari boʻlib oʻtadi. Barselonaning koʻplab fuqarolari oʻz kiyimlariga milliy ramzlar tushirilgan timsollarni taqadi, balkonlarda Kataloniya milliy bayroqlari osiladi<ref>{{yangiliklar manbasi|title=El 11 de septiembre, día de la fiesta nacional de Cataluña|url=https://bueno-bonito-barcelona.com/11-septiembre-fiesta-nacional-catalunya/|work=Bueno Bonito Barcelona|date=2016-12-22|accessdate=2018-08-28|language=es}}</ref>. == Shuningdek qarang == * [[Kataloniyadagi noroziliklar (2012)]] * [[katalon usuli]] == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == {{Qardosh loyihaga ishorat}} * [https://web.archive.org/web/20090503165134/http://www.gencat.cat/catalunya/cat/simbols.htm#seccio3 Kataloniya Generalitati veb-saytida Kataloniya milliy kunini eʼlon qilish toʻgʻrisidagi akt haqida maʼlumot] (Katal. <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на каталанском языке">)</small> ,{{Ref-es}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на испанском языке">)</small> ,{{En icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> * [https://web.archive.org/web/20070928130428/http://www.teranyina.net/diada.ct/idiomes/angles.htm „Dyad“ — Kataloniya milliy kuni haqida maʼlumot]{{En icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> * [http://www.eroj.org/lp/diada.htm Lorenzo Peña tomonidan Dyad haqidagi maqola]{{Ref-es}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на испанском языке">)</small> 5a3kbmethw0qunl6peyau3bwtd6l0tx Kalit usuli 0 730822 2725402 2591908 2022-07-30T12:13:04Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''"Kalit" usuli''' (shuningdek,'''sinxron''' usul sifatida ham tanilgan)-insonning psixofiziologik o'zini o'zi boshqarishda stress energiyasidan foydalanish va ularning muammolarini hal qilish usuli.1980-yillarning boshlarida Yu.A.Sovet va rus olimi, tibbiyot fanlari nomzodi, Dog'iston Respublikasida xizmat ko'rsatgan shifokor, psixiatr Xasai Magomedovich Aliyev tomonidan Gagarin nomidagi kosmonavtlarni tayyorlash markazida yaratilgan. == Usulning mohiyati == Usulning mohiyati vaziyatni boshqarish ko'nikmalarini egallashdan iborat<ref name="Zhuravlev">{{Veb manbasi|url=http://osdusshor.ru/media/biblioteka/sportivnaya-meditsina/psikhologicheskaya-regulyatsiya-i/vsya-kniga.pdf}}</ref>.U psixologik va fiziologik o'zini o'zi boshqarishning mavjud usullarini va neyropsikologik stressni bartaraf etishga qaratilgan umumiy insoniy hissiy harakatlarini tahlil qilishga asoslangan.U miya faoliyatining modeli va asosiy usullarini o'z ichiga oladi.U miyaning naqshini va asosiy funktsiyalarini o'z ichiga oladi.Asosiy yondashuv-xayoliy harakatlarni refleksli bajarishda g'oyaviy-refleks printsipi asosida bajariladigan mashqlar majmuasidir<ref name="SF">{{Veb manbasi|url=http://sportfiction.ru/articles/psikhologicheskoe-soprovozhdenie-obrazovatelnogo-prostranstva-sistemy-fizicheskogo-vospitaniya-podra/}}</ref>. Barcha mashqlar minimal harakat bilan individual va qulay harakatni izlashda farqlanadi."Ustuvor tanlash" tamoyili bo'yicha bunday qidiruv buzilishlarning hayajonlanishi bilan birgalikda harakat chastotasini joriy holat bilan sinxronlashtirishni ta'minlaydi<ref name="Zhuravlev"/>.Bu stressning o'z-o'zidan kamayishiga va miyaning ishlash naqshida neytral holatning paydo bo'lishiga olib keladi,bunga alohida e'tibor beriladi. Neytral holatda organizm birinchi navbatda stress va charchoq bilan bog'liq kamchiliklarni qoplaydi va tiklanish jarayoni faollashadi [1].Mobilizatsiya, ichki muvozanat,dam olish, meditatsiya va jangovar trans holatiga erishish uchun u ongli ravishda holatni ixtiyoriy ravishda o'zgartirish holatini o'rgatadi [3].U psixosomatik kasalliklar, qo'rquv va mustaqillikni davolashda psixoterapiyada qo'llaniladi [4]. U stressli vaziyatlarda xayoliy, orzu qilingan xatti-harakatlar yordamida stressga chidamlilikni oldindan qayta ishlaydi. Stressga qarshi mashg'ulotlar stress maxsus modellashtirilgan noqulay sharoitlarda ataylab amalga oshiriladi, bu mahoratning barqarorligini va uni real vaziyatlarda tiklash imkoniyatini ta'minlaydi [5]. Neytral holatda sportchilar kerakli harakatlarni aqliy ravishda qoplashlari mumkin. Bundan tashqari, u har qanday ijod turi [2], ijodiy yechimlarni izlash, har qanday trening [6] va barcha mumkin bo'lgan ko'nikmalarni o'rgatish uchun idealdir. Usul ruhiy jihatdan sog'lom odamlar uchun hech qanday kontrendikatsiyaga ega emas.Boshqa hollarda,u shifokor nazorati ostida o'zlashtirilishi mumkin. == Ilova == 1981-1983-yillarda Yu.A.Gagarin nomidagi Kosmonavtlarni tayyorlash markazida yosh psixiatr Xasai Aliyev ideomotor harakatlar yordamida kosmonavtlarning quruqlik sharoitida vaznsizligini modellashtirish va stress va ortiqcha yuklarni o'zlashtirish usulini ishlab chiqdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.mgzt.ru/№-56-от-30-июля-2008г/не-дать-стрессу-править-миром}}</ref>. Keyinchalik bu usul korxonalarda inson omilining ta'sirini kamaytirish va xodimlarning sog'lig'ini himoya qilish uchun joriy etildi.Ushbu xodimlar 1983-1986-yillarda SSSR MEP <nowiki>''</nowiki>POSistor<nowiki>''</nowiki> ishlab chiqarish birlashmasi mikromontaj zavodining operatorlari va 1990-1998-yillarda <nowiki>''</nowiki>Dagenergo<nowiki>''</nowiki> korxonasining energiya dispetcherlari bo'lgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://dagenergo.ru/news/597|title=arxiv nusxasi|access-date=2022-05-31|archive-date=2006-10-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20061007085140/http://www.dagenergo.ru/news/597}}</ref>. 1987-yilda SSSR Sog'liqni saqlash vazirligi ishda stress va charchoqni kamaytirish,o'rganish va mashq qilish jarayonini optimallashtirish,ruhiy kasalliklar va psixosomatik kasalliklarning oldini olish va tuzatish usulini taklif qildi.Usul hali ham bu yo'nalishda ishlab chiqilmoqda<ref>{{Veb manbasi|url=https://cyberleninka.ru/article/n/k-voprosu-o-preodolenii-dezadaptivnyh-psihicheskih-sostoyaniy-u-kursantov-voennyh-vuzov}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://cyberleninka.ru/article/n/psihosomaticheskiy-podhod-k-diagnostike-i-lecheniyu-patsientov-s-vertebrogennoy-tservikalgiey}}</ref><ref>Шарипова М. М. Психорефлексотерапия с использованием метода «ключ». Рефлексотерапия 2002; 2: с. 44—46.</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://cyberleninka.ru/article/n/srez-nauchnyh-issledovaniy-posvyaschennyh-refleksoterapii-i-traditsionnoy-meditsine}}</ref>. Rospatent "Charchoqni kamaytirish usuli" innovatsiyasini 1785711-raqami bilan ro'yxatdan o'tkazdi va 1995-yilda "Psixologik va fiziologik o'z-o'zini tartibga solish usuli va rag'batlantirish moslamasi" ni 2041721-raqami bilan ro'yxatdan o'tkazdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.freepatent.ru/patents/2041721}}</ref>. So'nggi yillarda bu usul sportchilar<ref name="Zhuravlev"/><ref>{{Veb manbasi|url=http://bmsi.ru/doc/78a6e96e-c4a9-4997-b8dd-7a90ac3c78b5}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://bmsi.ru/doc/42bb6ff6-9102-48ed-9576-7b99e25db11d}}</ref><ref name="SF"/>,Mars-500 sinovchilari<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.mk.ru/science/article/2010/04/08/464834-marsianam-pomogut-obhoditsya-bez-seksa.html}}</ref> va harbiylar<ref>{{Veb manbasi|url=https://rg.ru/2006/01/13/stress.html}}</ref> (shu jumladan K-141 Kursk atom suv osti kemasiga kirishdan oldin xodimlar) tomonidan qo'llanilgan.),Rossiya Ichki ishlar vazirligi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aif.ru/archive/1722108}}</ref>, [[Rossiya Federatsiyasining Federal xavfsizlik xizmati|FSB]] va MES xodimlari<ref>{{Veb manbasi|url=https://cyberleninka.ru/article/n/samoregulyatsiya-sotrudnikov-mchs-priemy-i-metody}}</ref>,maktab o'quvchilari va talabalari<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aif.ru/health/psychologic/tri_minuty_sinhrogimnastiki_kak_spravitsya_so_stressom_pered_ekzamenami}}</ref>,Kizlyar, Kaspiy,Yessentuki,Beslan<ref>{{Veb manbasi|url=http://psyjournals.ru/files/1774/mpj_2006_4_Aliev_Zakharov.pdf}}</ref>,Moskva va boshqalarning stressga qarshi mashg'ulotlari sifatida. b.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.radiosvoboda.org/a/27784963.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.nord-news.ru/news/2013/04/01/?newsid=46400}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sgutv.ru/semeynyiy-doktor/tvideo_8891.htm}}</ref>. == Manbalar == * Aliev X. M. O'zingiz uchun kalit: O'z-o'zini tartibga solish bo'yicha tadqiqotlar. - M.: Yosh gvardiya, 1990-yil. * Israpilova K. Doktor Xasayaning kaliti. - Maxachqal'a: Dog'iston kitob nashriyoti, 1991-yil. ISBN IB 2653 * Aliev X. M. Stressga qarshi noyob foyda. - Maxachqal'a, 1994-yil. * Aliev X. M. Stressdan himoya qiling. Zamonaviy sharoitda o'zingizni qanday saqlash va sotish. - M.: Martin, 1996-yil. * Aliev X. M. Muvaffaqiyat uchun qayerdan kuch olish kerak. Psixofiziologik o'zini o'zi boshqarish tizimi "Kalit". - SPb: Techinvest, 1998-yil. * Aliev X. M. Psixologlar, kasbiy maslahatchilar va ijtimoiy ishchilar uchun stressga qarshi trening. - SPb: Techinvest, 1998-yil. * Aliev X. M. Usul Stressga qarshi kurashning kaliti. - Rostov-na-Donu: Feniks, 2003-yil. * Aliev X. M. Uning yuzi yoki baxt formulasi. - M.: Olma Press, 2004-yil * Aliev X. M. O'zingiz uchun kalit. Yashirin xususiyatlarni ochish. - M.: Veche, 2008-yil. * Aliev X. M. "Kalit" usuli. Imkoniyatlaringizni blokdan chiqaring. O'zingizni anglang. - Sankt-Peterburg: Pyotr, 2009-yil. * Aliev X. M. "Kalit" usuli. Dunyongizni oching! Ichki zaxiralarni qo'shing. - Sankt-Peterburg: Pyotr, 2011-yil. * Aliev X. M. Stressni kamaytirish. - M.: Exmo, 2011-yil. <nowiki>ISBN 978-5-699-49077-6</nowiki> * Dr. Aliev, Hasai. Sinxrom usuli. Ichki erkinlik, stressga chidamlilik va ijodkorlikning yangi cho'qqilari uchun kalit. - Bloomington AQSh: AuthorHouse Publishing, 2011-yil. - B. 204 b. - <nowiki>ISBN 978-1456779115</nowiki>. * Aliev, Hasai. Soi cl (Texte imprimé : "la clé" usuli stress va stress omillariga buzilmaydigan muammolarga erishishga imkon beradi / Hasaï Aliev; Jan-Pol Tuzening frantsuzcha versiyasi ; Silvi Templeur tomonidan rus tiliga tarjimasi). - Parij: Economica-Anthropos, 2009. - 172 p. - <nowiki>ISBN 978-2-7178-5728-3</nowiki>. [[Turkum:Psixoterapiya]] dx12a5lgs5ivoqhqt1wuh7r2308rj49 Sedna 0 730941 2725466 2596694 2022-07-30T12:56:34Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{no iwiki}} [[Fayl:Sedna.png|thumb|Sedna]] {{Infobox planet | minorplanet = yes | background = #C2E0FF | name = 90377 Sedna | symbol = [[Fayl:Sedna symbol (bold).svg|24px|⯲]] | image = Sedna PRC2004-14d.jpg | image_size = 250 | image_alt = Sedna seen through Hubble | caption = Sedna as imaged by the [[Hubble Space Telescope]] | discoverer = [[Michael E. Brown|Michael Brown]]<br />[[Chad Trujillo]]<br />[[David L. Rabinowitz|David Rabinowitz]] | discovered = 14-noyabr 2003 | mpc_name = (90377) Sedna | adjective = Sednian | alt_names = 2003 VB 12 | named_after = Sedna | mp_category = Neptun orti obyekti | orbit_ref = | epoch = 31-may 2020 (2458900.5)0 | eccentricity = 0.8496 | period = {{val|11390}} (barycentric) | inclination = 11.9307° | asc_node = 144.248° | arg_peri = 311.352° | mean_anomaly = 358.117° | avg_speed = 1.04&nbsp;km/s | dimensions = {{val|995|80|u=km}}<br />{{small|(termofizik model)}}<br />{{val|1060|100|u=km}}<br />{{small|(std. termal model)}}<br />{{val|1025|135|u=km|p=>&nbsp;}}<br />{{small|(okkulyatsiya akkordi)}} | mass = | density = | surface_grav = | escape_velocity = | rotation = 10 soat 0.4 kun | magnitude = 20.8 | single_temperature = ≈ 12 K | mean_motion = }} '''Sedna (kichik sayyora belgisi 90377 Sedna)''' — Quyosh tizimining tashqi qismida joylashgan mitti sayyora boʻlib, hozirda oʻz orbitasining eng ichki qismida joylashgan; 2021-yil holatiga ko'ra u Quyoshdan 84 astronomik birlik, ya'ni Neptundan deyarli uch baravar uzoqroqdir. Spektroskopiya shuni ko'rsatdiki, Sednaning sirt tarkibi boshqa Neptun orti obyektlari tarkibiga o'xshaydi, asosan [[suv]], [[metan]] va [[tolinlar]] bilan [[azot]] muzlari aralashmasidir. Uning yuzasi [[Quyosh tizimi]] obyektlari orasida eng qizg'ish sirtlardan biridir. Deyarli butun orbitasi uchun Sedna Quyoshdan hozirgidan ham uzoqroq: uning orbitasi uzoq muddatli kometalardan tashqari Quyosh tizimidagi eng kattalaridan biri bo'lib, afelioni 937 a.b. deb baholanadi. 937 a.b. Neptun masofasidan 31 marta, yorugʻlik yilining 1,5% (yoki 5,5 yorugʻlik kuni) va yulduzlararo fazo chegarasini belgilaydigan geliopauzaning eng yaqin qismidan ancha uzoqdir. ([[Eris]] va [[Gonggong]] hozirda Quyoshdan uzoqroqda, mos ravishda 96,0 a.b. va 88,3 a.b. da, Sednadan 84,7 a.b. (2019-yil holatiga)), chunki Sedna perigelionga yaqin<ref>{{veb manbasi |title=AstDys (136199) Eris Ephemerides |url=https://newton.spacedys.com/astdys/index.php?pc=1.1.3.1&n=136199&oc=500&y0=2019&m0=1&d0=1&h0=0&mi0=0&y1=2020&m1=1&d1=1&h1=0&mi1=0&ti=1.0&tiu=days |publisher=Department of Mathematics, University of Pisa, Italy}}</ref><ref>{{veb manbasi |title=AstDys (225088) 2007 OR10 Ephemerides |url=https://newton.spacedys.com/astdys/index.php?pc=1.1.3.1&n=225088&oc=500&y0=2019&m0=1&d0=1&h0=0&mi0=0&y1=2020&m1=1&d1=1&h1=0&mi1=0&ti=1.0&tiu=days |publisher=Department of Mathematics, University of Pisa, Italy}}</ref>. Sedna juda cho'zilgan orbitaga ega va Quyoshga eng yaqin masofaga 76 a.b. masofasiga qaytish uchun taxminan 11 400 yil kerak bo'ladi. Kichik sayyoralar markazi hozirda Sednani Neptunning tortishish ta'sirida juda cho'zilgan orbitalarga yuborilgan obyektlar guruhining tarqalgan diskining bir qismi sifatida tasnifladi. Ushbu tasnifga e'tiroz bildirildi, chunki uning periglioni ma'lum sayyoralarning birortasi tomonidan tarqalib ketgan bo'lishi uchun juda katta. Ba'zi astronomlar uni norasmiy ravishda ichki Oort bulutining birinchi ma'lum a'zosi deb atashadi. Bu, shuningdek, obyektning yangi orbital sinfi, sednoidlarning prototipidir. ==Tarix== Sedna (vaqtinchalik 2003-yilda VB 12 deb belgilangan) Maykl Braun (Kaltek), Chad Trujillo (Egizaklar rasadxonasi) va Devid Rabinowitz (el universiteti) tomonidan 2003-yil 14-noyabrda kashf etilgan. Bu kashfiyot 2001-yilda Samuel Oschin bilan boshlangan tadqiqotning bir qismini tashkil etdi. Yale kompaniyasining 160 megapikselli Palomar Quest kamerasidan foydalangan holda Kaliforniyaning San-Diego yaqinidagi [[Palomar rasadxonasi|Palomar rasadxonasidagi]] teleskop. O'sha kuni obyektning 4,6 yoy soniya harakatlanishi kuzatildi yulduzlarga nisbatan 3,1 soatdan ortiq, bu uning masofasi taxminan 100 a.b. ekanligini ko'rsatdi. Kuzatuvlar 2003-yil noyabr-dekabr oylarida Chilidagi Cerro Tololo Amerikalararo rasadxonasida SMARTS teleskopi, Arizona shtati Nogales shahridagi Tenagra IV teleskopi va Gavayidagi Mauna Keadagi Kek rasadxonasi yordamida kuzatildi. 2003-yil avgust oyida Samuel Oschin teleskopida va 2001-2002-yillarda Yerga yaqin asteroidlarni kuzatish konsortsiumida olingan oldindan kuzatuvlarini birlashtirish uning orbitasini aniq aniqlash imkonini berdi. Hisob-kitoblar shuni ko'rsatdiki, obyekt uzoqdan yuqori eksantrik bo'ylab harakatlanayotgan edi, orbita Quyoshdan 90,3 a.b. masofada<ref>{{veb manbasi |title=MPEC 2004-E45 : 2003 VB12 |url=https://minorplanetcenter.net/mpec/K04/K04E45.html |publisher=IAU: Minor Planet Center. 15 March 2004}}</ref>. Keyinroq 1990-yil 25-sentabrgacha boʻlgan Palomar raqamli osmon tadqiqoti suratlarida oldingi tasvirlar topilgan. ===Nomlash=== Braun dastlab Sednaga afsonaviy arvoh kemasi nomini olgan "Uchib yuruvchi gollandiyalik" yoki "Gollandiyalik" laqabini berdi. Obyektga rasmiy nom berish uchun Braun Inuit mifologiyasidagi "Sedna" nomini tanladi. [[Quaoar]]dan farqli o'laroq, osongina talaffuz qilinadi. O'z veb-saytida u shunday yozgan: Bizning yangi kashf etilgan obyektimiz Quyosh tizimidagi eng sovuq, eng uzoq joydir, shuning uchun biz uni sovuq Arktikaning tubida yashaydigan inuit dengiz ma'budasi Sedna sharafiga nomlashni o'rinli deb bilamiz<ref>{{veb manbasi |last1=Brown |first1=Mike |title=Sedna |url=http://www.gps.caltech.edu/~mbrown/sedna/ |publisher=Caltech}}</ref>. Braun, shuningdek, Xalqaro Astronomiya Ittifoqining (XAI) Kichik sayyoralar markaziga Sedna orbital hududida topilgan kelajakdagi obyektlar arktika mifologiyalaridagi mavjudotlar nomi bilan atalishini taklif qildi. Jamoa "Sedna" nomini obyektning rasman raqamlanishidan oldin ommaga e'lon qildi, bu havaskor astronomlar jamoasi o'rtasida ba'zi tortishuvlarga sabab bo'ldi. Kichik sayyoralar markazi rahbari Brayan Marsden bunday harakat protokolni buzish ekanligini va XAI ning ayrim aʼzolari bunga qarshi ovoz berishlari mumkinligini aytdi<ref>{{veb manbasi |last1=Walker |first1=Duncan (16 March 2004) |title=How do planets get their names? |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/magazine/3515658.stm |publisher=BBC News}}</ref>. ===Orbita=== [[Fayl:Sedna solar system Jan1 2017.png|thumb|left|upright=1|Sedna orbitasi tashqi Quyosh tizimi jismlarining orbitalariga qarama-qarshi joylashgan (yuqori va yon ko'rinishlari, Plutonning orbitasi binafsha rang, Neptunniki ko'k).]] [[Fayl:Sednoid apparent magnitudes.png|thumb|left|upright=1|Sedna va boshqa ikkita sednoidning 10 000 yillik aniq kattaliklari]] Sedna Quyosh tizimidagi oʻxshash oʻlchamdagi yoki undan kattaroq maʼlum boʻlgan obyektlar orasida ikkinchi eng uzun orbital davriga ega boʻlib, taxminan 11400-yilga teng. Uning orbitasi oʻta eksantrik boʻlib, afelioni 937 a.b. va perigelioni taxminan 76 a.b. da baholanadi. Ushbu perigelion 2012 VP 113 kashfiyotiga qadar ma'lum bo'lgan Quyosh tizimi obyektlarining eng kattasi edi. Sedna afeliyasida Quyosh atrofida Yer orbital tezligining atigi 1,3% atrofida aylanadi. Sedna kashf etilganda u 89,6 a.b. edi. Quyoshdan perigelionga yaqinlashdi va Quyosh tizimidagi eng uzoq obyekt bo'ldi. Keyinchalik Sedna Erisdan oshib ketdi, u xuddi shu so'rovda 97 a.b. da afelion yaqinida aniqlangan. Ba'zi uzoq davrli kometalarning orbitalari Sednanikidan uzoqroqqa cho'zilgan. Ular juda xira bo'lib, ichki Quyosh tizimidagi perigeliyaga yaqinlashgandan tashqari, kashf qilish mumkin emas. Hatto Sedna 2076-yilning oʻrtalarida perigelionga yaqinlashganda ham, [[Quyosh]] oʻz osmonida yulduzga oʻxshash juda yorqin nuqta sifatida paydo boʻlar edi, bu Yerdagi toʻlin Oydan 100 marta yorqinroq ko'rinadi. Birinchi marta kashf etilganida, Sedna g'ayrioddiy uzoq aylanish davriga (20 dan 50 kungacha) ega deb hisoblangan<ref>{{veb manbasi |title=Hubble Observes Planetoid Sedna, Mystery Deepens |url=http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2004/14/ |publisher=Hubblesite, STScI-2004-14. 2004}}</ref>. Dastlab Sednaning aylanishi Plutonning yoʻldoshi Xaronga oʻxshash katta ikkilik hamrohning tortishish kuchi taʼsirida sekinlashgani taxmin qilingan edi. 2004-yil mart oyida Hubble kosmik teleskopi tomonidan bunday sun'iy yo'ldoshni qidirishda hech narsa topilmadi, MMT teleskopining keyingi o'lchovlari shuni ko'rsatadiki, taxminan 10 soatlik aylanish davri ancha qisqaroq bo'lib, bu jism uchun odatiydir. ==Xususiyatlari== [[Fayl:Artist's conception of Sedna.jpg|thumb|Rassomning Sedna ingl. Sedna qizg'ish rangga ega.]] Sednaning V diapazoni mutlaq kattaligi (H) taxminan 1,8 ga teng va u taxminan 0,32 albedoga ega, shuning uchun uning diametri taxminan 1000 km ni tashkil qiladi. U kashf etilgan paytda u 1930-yilda Plutondan beri Quyosh tizimida topilgan eng yorqin obyekt edi. 2004-yilda kashfiyotchilar uning diametriga 1800 km yuqori chegara qo'yishdi<ref>{{veb manbasi |last1=W. M. Grundy; K. S. Noll |first1=D. C. Stephens (2005) |title=Diverse Albedos of Small Trans-Neptunian Objects |url=http://cds.cern.ch/record/821965 |publisher=Icarus. Lowell Observatory, Space Telescope Science Institute}}</ref>, ammo 2007-yilga kelib u qayta ko'rib chiqildi. 2012-yilda Gerschel kosmik observatoriyasining oʻlchovlari Sednaning diametrini 995 ± 80 km deb koʻrsatdi, bu esa uni [[Pluton]] yoʻldoshidan kichikroq ekanligini bildiradi. 2013-yil 13-yanvarda Sedna tomonidan yulduzlarning okkultatsiyasi boʻyicha avstraliyalik kuzatuvchilar uning diametri boʻyicha xuddi shunday natijalarni keltirib, akkord uzunliklarini berdi (1025 ± 135 km va1305 ± 565 km). Sednaning ma'lum yo'ldoshlari yo'qligi sababli, hozirda kosmik zond yubormasdan uning massasini aniqlash mumkin emas. Sedna hozirda sun'iy yo'ldoshga ega bo'lmagan eng katta Neptun orti Quyosh orbitasi obyektidir<ref>{{veb manbasi |last1=Lakdawalla, E |first1=(19 October 2016) |title=DPS/EPSC update: 2007 OR10 has a moon! |url=http://www.planetary.org/blogs/emily-lakdawalla/2016/10190940-dpsepsc-update-2007-or10.html |publisher=The Planetary Society}}</ref>. Sun'iy yo'ldoshni topish uchun faqat bir marta urinish qilingan va sun'iy yo'ldoshni o'tkazib yuborish ehtimoli 25% gacha bo'lganligi taxmin qilingan. SMARTS teleskopining kuzatishlari shuni ko'rsatadiki, ko'rinadigan yorug'likda Sedna Quyosh tizimidagi eng qizg'ish jismlardan biri bo'lib, [[Mars]] kabi qizil rangga ega. Chad Trujillo va uning hamkasblari Sednaning toʻq qizil rangi ultrabinafsha nurlanishiga uzoq vaqt taʼsir qilgandan soʻng oddiyroq organik birikmalardan hosil boʻlgan uglevodorodli loy yoki tolinning sirt qoplamidan kelib chiqqan deb taxmin qilishadi. Uning yuzasi rang va spektrda bir xil; buning sababi, Sedna, Quyoshga yaqinroq bo'lgan jismlardan farqli o'laroq, kamdan-kam hollarda boshqa jismlar tomonidan ta'sirlanishi mumkin, bu esa 8405 Asbolusda yangi muzli materialning yorqin qismlarini ko'rsatishi mumkin. Sedna va yana ikkita juda uzoq obyektlar - 2006 SQ 372 va (87269) 2000 OO 67 - tashqi klassik Koyper belbog'i obyektlari va kentavr 5145 Pholus bilan ranglarini bo'lishib, xuddi shunday kelib chiqish mintaqasini ko'rsatadi. Trujillo va uning hamkasblari Sedna yuzasi tarkibiga metan muzi uchun 60% va suv muzi uchun 70% yuqori chegaralarni qo'yishdi. Metanning mavjudligi Sedna yuzasida tolinlarning mavjudligini qo'shimcha ravishda tasdiqlaydi, chunki ular metan nurlanishi natijasida hosil bo'ladi<ref>{{veb manbasi |last1=J. P. Emery; C. M. Dalle Ore; D. P. Cruikshank; Fernández, Y. R. |first1=Trilling, D. E.; Stansberry, J. A. (2007) |title=Ices on 90377 Sedna: Conformation and compositional constraints |url=https://doi.org/10.1051%2F0004-6361%3A20067021 |publisher=Astronomy and Astrophysics}}</ref>. Barucci va uning hamkasblari Sedna spektrini Triton spektri bilan solishtirdilar va metan va azot muzlariga tegishli zaif yutilish zonalarini aniqladilar. Ushbu kuzatishlar natijasida ular sirtning quyidagi modelini taklif qildilar: 24% triton tipidagi tolinlar, 7% amorf uglerod, 10% azotli muzlar, 26% metanol va 33% metan<ref>{{veb manbasi |last1=M. A. Barucci; D. P. Cruikshank; E. Dotto; Merlin, F.; Poulet, F.; Dalle Ore, C. |first1=Fornasier, S.; De Bergh, C. (2005) |title=Is Sedna another Triton? |url=https://doi.org/10.1051%2F0004-6361%3A200500144 |publisher=Astronomy & Astrophysics}}</ref>. Metan va suv muzlarining aniqlanishi 2006-yilda Spitzer kosmik teleskopi o'rta infraqizil fotometriyasi tomonidan tasdiqlangan. Sirtda azotning mavjudligi, hech bo'lmaganda, qisqa vaqt ichida Sednaning zaif atmosferaga ega bo'lishi mumkinligini ko'rsatadi. Perigelionga yaqin bo'lgan 200 yillik davrda Sednadagi maksimal harorat 35,6 K (-237,6 ° C) dan oshishi kerak. Uning chuqur qizil rangli spektral qiyaligi organik moddalarning yuqori konsentratsiyasidan dalolat beradi. Uning yuzasida va uning zaif metan yutilish zonalarida Sedna yuzasidagi metan yangi cho'kkan emas, balki qadimiy ekanligini ko'rsatadi. Bu shuni anglatadiki, Sedna juda sovuq, metan uning yuzasidan bug'lanib, keyin qor bo'lib qaytib tushadi, bu Tritonda va ehtimol Plutonda ham sodir bo'ladi. ==Tasnifi== [[Fayl:Sednoid orbits.png|thumb|Sedna orbitasi diagrammasi, 2012-yil VP 113 va masshtab uchun 100 a.b. panjarali Leleākūhonua]] Quyosh tizimidagi ob'ektlarni rasman kataloglaydigan Kichik sayyoralar markazi Sednani tarqoq obyekt sifatida tasniflaydi<ref>{{veb manbasi |last1=IAU: Minor Planet Center |first1=(2 July 2008) |title=List of Centaurs and Scattered-Disk Objects |url=http://www.minorplanetcenter.org/iau/lists/Centaurs.html |publisher=Central Bureau for Astronomical Telegrams, Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics}}</ref>. Bu guruhlash katta shubha ostiga olindi va koʻplab astronomlar uni bir nechta boshqa obyektlar (masalan, 2000 CR 105) bilan birgalikda kengaytirilgan tarqoq disk obyektlari (E-TDO) deb nomlangan uzoqdagi obyektlarning yangi toifasiga joylashtirishni taklif qilishdi<ref>{{veb manbasi |last1=Gladman |first1=Brett J. (2001) |title=Evidence for an Extended Scattered Disk? |url=http://www.obs-nice.fr/gladman/cr105.html |publisher=Observatoire de la Côte d'Azur}}</ref>. Ajratilgan obyektlar, uzoqdan ajratilgan obyektlar yoki Deep Ecliptic Survey tomonidan rasmiy tasnifda tarqoq-kengaytirilgan. Sednaning kashfiyoti qaysi astronomik obyektlarni sayyora deb hisoblash kerak va qaysi biri yo'q degan savolni jonlantirdi. 2004-yil 15-martda mashhur matbuotda Sedna haqidagi maqolalarda o'ninchi sayyora topilgani haqida xabar berildi. Bu savolga 2006-yil 24-avgustda qabul qilingan Xalqaro Astronomiya Ittifoqining sayyora ta'rifi ostida javob berildi, bu ta'rifga ko'ra, sayyora o'z orbitasi atrofini tozalashi kerak edi. Sednaning Stern-Levison parametri 1 dan ancha kichik deb baholanadi va shuning uchun uning atrofida boshqa obyektlar hali topilmagan bo'lsa ham, orbitasini tozalagan deb hisoblash mumkin emas. ==Taqiqot== Sedna perigelionga 2076-yilning iyulida keladi. Quyoshga bunday yaqinlik 12 000 yil davomida boshqa takrorlanmaydigan tadqiqot imkoniyatini beradi. Sedna NASA ning Quyosh tizimini tadqiq qilish veb-saytida ro'yxatga olingan bo'lsa-da<ref>{{veb manbasi |title=Solar System Exploration: Multimedia: Gallery |url=http://solarsystem.nasa.gov/multimedia/display.cfm?IM_ID=1504 |access-date=2022-05-31 |archive-date=2012-09-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120930074104/http://solarsystem.nasa.gov/multimedia/display.cfm?IM_ID=1504 }}</ref>, NASA hozirda biron bir missiya turini ko'rib chiqayotgani ma'lum emas<ref>{{veb manbasi |title=Solar System Exploration: Missions to Dwarf Planets |url="Solar System Exploration: Missions to Dwarf Planets}}</ref>. 2033-yil 6-may yoki 2046-yil 23-iyun kungi uchirilish sanasi asosida Yupiterning tortishish kuchi yordamida Sednaga uchib oʻtish missiyasi 24,48 yil davom etishi mumkinligi hisoblab chiqilgan. Kosmik kema yaqin kelganida Sedna Quyoshdan 77,27 yoki 76,43 a.b. masofada boʻladi (mos ravishda 2057 yoki 2070-yil oxiri). 2018-yil may oyida astrofizik Itan Sigel Sednani perigelionga yaqinlashganda oʻrganish uchun kosmik zond missiyasini omma oldida himoya qildi. Siegel Sednani mumkin bo'lgan ichki Oort bulut obyekti maqomi tufayli qiziqarli kuzatuv obyekti sifatida tavsifladi. Sednaning uzoq orbital davri tufayli "biz uni yana ko'p ming yillar davomida Quyoshga yaqin joyda o'rganish imkoniga ega bo'lmaymiz"<ref>{{veb manbasi |last1=Siegel |first1=Ethan |title=Is Humanity Ignoring Our First Chance For A Mission To An Oort Cloud Object? |url=https://www.forbes.com/sites/startswithabang/2018/05/22/is-humanity-ignoring-our-first-chance-for-a-mission-to-an-oort-cloud-object/#5c721c266953 |publisher=Forbes}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} ==Havolalar == * {{jurnal manbasi |author1=Lucie Jílková |author2=Simon Portegies Zwart |author3=Tjibaria Pijloo |author4=Michael Hammer |title=How Sedna and family were captured in a close encounter with a solar sibling |url=https://academic.oup.com/mnras/article/453/3/3157/1750314 |journal=[[Monthly Notices of the Royal Astronomical Society]] |volume=453 |issue=3 |date=1-noyabr 2015-yil |pages=3157–3162 |orig-year=9 June 2015 |arxiv=1506.03105 |doi=10.1093/mnras/stv1803|bibcode=2015MNRAS.453.3157J |s2cid=119188358 }} * [https://www.nasa.gov/vision/universe/solarsystem/planet_like_body.html NASA's Sedna page] (Discovery Photos) * [http://web.gps.caltech.edu/~mbrown/sedna/ Mike Brown's Sedna page] kv0l6pli4pztu9z8f0jos3lqbhsc0ax Quaoar 0 730952 2726529 2596912 2022-07-31T09:17:41Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{no iwiki}} [[Fayl:Quaoar PRC2002-17e.jpg|thumb|Quaoar karlik sayyorasi]] {{Infobox planet | minorplanet = yes | name = 50000 Quaoar | symbol = [[Fayl:Quaoar symbol (bold).svg|24px]] | background = #C2E0FF | image = quaoar-weywot_hst.jpg | image_size = 250 | caption = Quaoar va uning yo'ldoshi Veyvot 2006-yilda Hubble teleskopi tomonidan suratga olingan | discovery_ref = | discoverer = [[Chadwick A. Trujillo]]<br/>[[Michael E. Brown]] | discovery_site = [[Palomar rasadxonasi]] | discovered = 4-Iyun 2002 | mpc_name = (50000) Quaoar | alt_names = 2002 LM 60 | named_after = Qua-o-ar / Kwawar | mp_category = Neptun orti obyekti | orbit_ref = | epoch = 31 May 2020 (2459000.5) | observation_arc = 65.27 yil (23,839 kun) | aphelion = 45.488 a.b. ({{val|6.805|ul=Tm}}) | perihelion = 41.900 a.b. ({{val|6.268|u=Tm}}) | time_periastron = ≈&thinsp;11-Fevral 2075<br/>±17 kun | semimajor = 43.694 a.b. ({{val|6.537|u=Tm}}) | eccentricity = 0.04106 | period = 288.83 yil (105,495 kun) | mean_anomaly = 301.104° | inclination = 7.9895° | asc_node = 188.927° | arg_peri = 147.480° | satellites = 1 {{small|(Weywot)}} | dimensions = {{nowrap|{{val|1138|48|34|fmt=commas}}&thinsp;×&thinsp;{{val|1036|44|31|u=km|fmt=commas}}}} | mean_diameter = {{val|1110|5|fmt=commas}} (hajm ekvivalenti)<br/>{{val|1121|1.2|u=km|fmt=commas}} (akkord) | mean_radius = {{val|555|2.5}} (hajm ekvivalenti)<br/>{{val|560.5|0.6|u=km}} (akkord) | flattening = {{val|0.0897|0.006}} | surface_area = {{val|3.83|e=6|u=km2}} | volume = {{val|7.02|e=8|u=km3}} | mass = {{val|1.40|0.21|e=21|u=kg}} | density = {{val|1.99|0.46|u=g/cm3}}<br/>{{val|2.18|0.43|0.36|ul=g/cm3}} | albedo = {{val|0.109|0.007}} | rotation = {{val|8.8394|0.0002}} soat}} '''Quaoar (50000 Quaoar)''', vaqtinchalik nomi 2002 LM 60 ,[[Neptun]] ortidagi muzli sayyoralar mintaqasi bo'lgan [[Koyper belbog'i|Koyper belbog'idagi]] mitti sayyoradir. Rezonansga ega bo'lmagan obyekt (cubewano), diametri taxminan 1121 km (697 milya) bo'lib, Pluton diametrining yarmiga teng. Obyekt amerikalik astronomlar Chad Trujillo va Maykl Braun tomonidan 2002-yil 4-iyun kuni [[Palomar rasadxonasi|Palomar rasadxonasida]] kashf etilgan. Uning yuzasida oz miqdorda metan mavjud bo'lib, uni faqat Koyper belbog'ining eng katta obyektlari ushlab turishi mumkin. 2007-yil fevral oyida Braun tomonidan Quaoar orbitasidagi sinxron yoʻl boʻlgan Veyvot topildi. Veyvotning kengligi 170 km (110 mil) ga teng. Ikkala obyekt ham Janubiy Kaliforniyadagi tub joy amerikalik Tongva xalqining mifologik shaxslari sharafiga nomlangan. Quaoar - Tongva yaratuvchisi xudosi va Veyvot uning o'g'li. ==Tarix== ===Kashfiyot=== [[Fayl:P48 1994 Jean Large.jpg|200px|thumb|left|Quaoar Palomar rasadxonasida Samuel Oschin teleskopi yordamida topilgan]] [[Fayl:Quaoar discovery animation.gif|200px|thumb|left|Quaoarning sekin harakatini ko'rsatuvchi 4,5 soat davomida olingan uchta kashfiyot tasvirining animatsiyasi (strelka bilan ko'rsatilgan)]] Quaoar 2002-yil 4-iyunda amerikalik astronomlar Chad Trujillo va Maykl Braun tomonidan Kaliforniyaning San-Diego okrugidagi Palomar tog' tizmasidagi [[Palomar rasadxonasi|Palomar rasadxonasida]] kashf etilgan<ref>{{veb manbasi |title=50000 Quaoar (2002 LM60) |url=https://www.minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=50000 |publisher=Minor Planet Center. International Astronomical Union}}</ref>. Bu kashfiyot Palomar rasadxonasining 1,22 metrli Samuel Oschin teleskopi yordamida [[Koyper belbog'i|Koyper belbog'ining]] eng yorqin obyektlarini qidirish uchun mo'ljallangan Caltech Wide Area Sky Survey dasturining bir qismini tashkil etdi. Quaoar birinchi marta 2002-yil 5-iyun kuni Trujillo tomonidan tasvirlarda, Ophiuchus yulduz turkumi yulduzlari orasida sekin harakatlanayotgan 18,6 magnitudali xira jismni payqaganida aniqlangan. Quaoar uzoqdagi obyekt uchun nisbatan yorqin ko'rindi, bu uning kattaligi mitti sayyora Plutonning diametriga teng bo'lishi mumkinligini ko'rsatdi. Quaoar orbitasini aniqlash uchun Braun va Trujillo arxivdan oldingi tasvirlarni qidirishni boshladilar. Ular 1996- va 2000-2002-yillarda turli observatoriyalardan Near-Earth Asteroid Tracking tadqiqoti tomonidan olingan bir nechta tasvirlarni olishdi. Xususan, ular 1983-yil may oyida astronom Charlz T. Koval tomonidan olingan ikkita arxiv fotosuratini topdilar<ref>{{veb manbasi |last1=Marsden |first1=Brian G. (7 October 2002) |title=MPEC 2002-T34 : 2002 LM60 |url=https://www.minorplanetcenter.net/mpec/K02/K02T34.html |publisher=Minor Planet Electronic Circular}}</ref>, u oʻsha paytda [[Palomar rasadxonasi|Palomar rasadxonasida]] faraz qilingan X sayyorani qidirayotgan edi<ref>{{veb manbasi |last1=Nadin |first1=Elisabeth (7 October 2002) |title=Caltech scientists find largest object in solar system since Pluto's discovery |url=https://www.caltech.edu/about/news/caltech-scientists-find-largest-object-solar-system-plutos-discovery-618 |publisher=Caltech Matters. California Institute of Technology}}</ref>.<ref>{{veb manbasi |last1=Wilford |first1=John Noble (8 October 2002) |title=Telescopes Find a Miniplanet At the Solar System's Edge |url=https://www.nytimes.com/2002/10/08/science/telescopes-find-a-miniplanet-at-the-solar-system-s-edge.html?searchResultPosition=3 |publisher=The New York Times}}</ref> Braun va Truxillo ushbu dastlabki tasvirlardan Quaoar orbitasi va masofasini hisoblab chiqishga muvaffaq bo'lishdi. Keyinchalik Quaoarning qo'shimcha tasvirlari aniqlandi, eng birinchi olingan tasvirini Edvard Roads 1954-yil 25-mayda Palomar observatoriyasi osmon tadqiqotidan olingan fotografik plastinkada topdi. Quaoar kashfiyoti haqida e'lon qilishdan oldin Braun Quaoarning o'lchamini o'lchash uchun Hubble kosmik teleskopi yordamida keyingi kuzatuvlarni o'tkazishni rejalashtirgan edi. Shuningdek, u kashfiyotni imkon qadar tezroq e'lon qilishni rejalashtirgan va kuzatuvlar davomida kashfiyot ma'lumotlarini maxfiy saqlashni zarur deb topgan. Braun o'zining Hubble taklifini tengdoshlar tomonidan ko'rib chiqilayotganda yuborish o'rniga, o'z taklifini to'g'ridan-to'g'ri Hubble operatorlaridan biriga yubordi, u esa Braunga darhol vaqt ajratdi<ref>{{veb manbasi |title=Hubble Spots an Icy World Far Beyond Pluto |url=http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2002/17/text/ |publisher=HubbleSite. Space Telescope Science Institute. 7 October 2002 |access-date=2022-06-01 |archive-date=2007-08-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070802014217/http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2002/17/text/ }}</ref>. Hubble uchun kuzatish algoritmini oʻrnatayotganda Braun Mauna Gavayi, Uran yo'ldoshlarida kriovuqon bo'yicha tadqiqotning bir qismi sifatida Keadagi Kek teleskoplaridan birini ishlatishni ham rejalashtirgan edi. Bu unga keyingi kuzatuvlar uchun qoʻshimcha vaqt berdi va iyul oyidagi butun kuzatish sessiyasidan foydalanib, Quaoar spektrini tahlil qildi va uning sirt tarkibini tavsifladi. Quaoar kashfiyoti 2002-yil 7-oktabrda Kichik sayyoralar markazi tomonidan Kichik sayyoralar elektron doiralarida rasman e’lon qilindi. Unga vaqtinchalik 2002 LM 60 nomi berildi, bu uning kashfiyoti 2002-yil iyun oyining birinchi yarmida sodir boʻlganligini koʻrsatadi<ref>{{veb manbasi |title=How Are Minor Planets Named? |url=https://minorplanetcenter.net/iau/info/HowNamed.html |publisher=Minor Planet Center. International Astronomical Union}}</ref>. Quaoar iyun oyining birinchi yarmida topilgan 1512-obyekt boʻlib, oldingi harf va uning vaqtinchalik belgilanishidagi raqamlar bilan koʻrsatilgan. O'sha kuni Trujillo va Braun Amerika Astronomiya Jamiyatining 34- yillik yig'ilishida Quaoar kuzatuvlari bo'yicha o'zlarining ilmiy natijalarini e'lon qilishdi. ===Nom va belgisi=== Quaoar kashfiyotidan so'ng, potentsial kattaligi va noma'lum tabiati tufayli X sayyorasiga havola sifatida dastlab unga vaqtinchalik "Object X" laqabi berildi. O'sha paytda Quaoarning o'lchami noaniq edi va uning yuqori yorqinligi kashfiyot guruhini uning o'ninchi sayyora bo'lishi mumkinligini taxmin qilishga olib keldi. Iyul oyida Xabbl kosmik teleskopi yordamida Quaoar o'lchamini o'lchaganidan so'ng, jamoa obyektning nomlarini, xususan, Yangi Dunyo mifologiyasidagi nomlarni ko'rib chiqishni boshladi. Xalqaro Astronomiya Ittifoqining (XAI) kichik sayyoralarni nomlash konventsiyasiga koʻra, rezonansga ega boʻlmagan Koyper belbog'i obyektlari yaratilish xudolari sharafiga nomlanishi kerak. Jamoa tub joy amerikalik mifologiyalardan Quaoarni kashf etgan Palomar tog'i mintaqasidagi nomlarni tanlashga qaror qildi. Internetda qidirish orqali jamoa oxir-oqibat Los-Anjeles atrofidagi mahalliy Tongva xalqining yaratuvchisi xudosi Kvavar nomini tanlashga qaror qildi. Tongvalar Los-Anjeles havzasining birinchi aholisi boʻlib , u yerda Maykl Braun instituti, Kaliforniya texnologiya instituti joylashgan. Braunning so'zlariga ko'ra, "Quaoar" nomi uchta bo'g'in bilan talaffuz qilinadi va Trujilloning Quaoar veb-sayti uch bo'g'inli talaffuzni beradi, / ˈ k w ɑː. oʊ (w) ɑːr /, Tongva talaffuzining taxminiy shakli sifatida[ˈkʷaʔuvar]. Ismni ikki boʻgʻin sifatida ham talaffuz qilish mumkin, / ˈ k w ɑː w ɑːr / bu Kvavar xudosining odatiy inglizcha imlosi va talaffuzini aks ettiradi Tongva mifologiyasida Kvavar (yoki Quaoar) koinotning yaratuvchi kuchi bo'lib, qo'shiq kuylaydigan va raqsga tushadigan xudo. Quaoarning shakli yoki jinsi yo'q. Rivoyatlarga ko'ra u dastlab Veyvotni (Osmon Otasi) yaratish uchun kuylaydi va raqsga tushadi, keyin ular Chehooit (Yer onasi) va Tamit (Quyosh bobo) ni kuylaydilar. Ular xudolarni kuylab, raqsga tushgach, yaratilish kuchi yanada murakkablashdi, chunki har biri qo'shiq va raqsga qo'shildi. Oxir-oqibat, tartibsizlikni kamaytirgandan so'ng, ular dunyoni qo'llab-quvvatlagan buyuk etti gigantni yaratdilar. Keyin ular pastroq hayvonlarni va oxir-oqibat birinchi erkak va ayol Tobohar va Pahavitni tug'dirdilar. Tongva mifologiyasidagi ismlarni o'rganib chiqqandan so'ng, Braun va Trujillo Tongva a'zolari borligini tushunishdi va ruxsat olish uchun ular bilan bog'lanishni o'ylashdi. Ular qabila tarixchisi Mark Akunya bilan maslahatlashib, u Kvavar nomi yangi topilgan obyektga mos kelishini aytdi. Tongvalar orasida bu imlo afzalroq boʻlgani uchun bu nom Qua-o-arga oʻzgartirildi. Biroq, ismning imlosi keyinchalik uaoa toʻrt unli birikmasidan kelib chiqqan noaniq talaffuzi tufayli Braun tomonidan qayta koʻrib chiqildi, ingliz tilidagi boshqa hech bir soʻz unlilarning bunday maxsus birikmasiga ega emas.(Haqiqatan ham, u birinchi qu undoshining bir qismi sifatida qabul qilingan taqdirda ham, ingliz tilidagi boshqa hech bir soʻzda aoa unlilari ketma-ketligi mavjud emas, Paraoa joy nomi bundan mustasno.) Nima boʻlishidan qatʼi nazar, Quaoar nomi va kashfiyoti oktabr oyida ommaga eʼlon qilindi, ammo Braun nomi XAI ning Kichik jismlar nomenklaturasi qo'mitasi (CSBN) tomonidan ma'qullanishini talab qilmagan edi. Quaoarning nomi obyektning rasmiy raqamlanishidan oldin e'lon qilingan, Brayan Marsden - Kichik sayyoralar markazi rahbari - 2004-yilda Sedna nomi qayd etilgan vaqt davomida protokolning buzilishi deb ta'kidlagan. Braun tomonidan kashf etilgan yana bir yirik Neptun orti obyekti e'lon qilindi. Shunga qaramay, ism CSBN tomonidan tasdiqlangan va nomlash maqolalari Quaoarning rasmiy raqamlanishi bilan birga 2002-yil 20-noyabrda Minor Planet Circular jurnalida chop etilgan<ref>{{veb manbasi |title=M.P.C. 47066 |url=https://minorplanetcenter.net/iau/ECS/MPCArchive/2002/MPC_20021120.pdf |publisher=Minor Planet Center. International Astronomical Union. 20 November 2002}}</ref>. ==Orbita tasnifi== [[Fayl:TheKuiperBelt Orbits Quaoar.svg|thumb|upright=1.5|Pluton (qizil) va Neptun (oq) bilan solishtirganda Quaoar orbitasining ekliptik ko'rinishi (ko'k). Taxminan perigelion (q) va afelion (Q) sanalari ularning tegishli orbitalari uchun belgilangan.]] [[Fayl:Cubewanos.png|thumb|upright=1|Quaoar orbitasining qutb ko'rinishi (sariq) va boshqa yirik Koyper belbog'i obyektlari]] Quaoar Quyosh atrofida o'rtacha 43,7 a.b. (6,54 milliard km; 4,06 milliard milya) masofada aylanadi, Quyosh atrofida bir to'liq aylanishni bajarish uchun 288,8 yil kerak bo'ladi. Orbital ekssentrisiteti 0,04 bo'lgan Quaoar deyarli aylana orbita bo'ylab harakatlanadi, masofa perigeliyda 42 a.b. dan afelionda 45 a.b. gacha o'zgarib turadi. Bunday masofalarda Quyoshdan keladigan yorugʻlik Quaoarga yetib borishi uchun 5 soatdan koʻproq vaqt ketadi. Quaoar oxirgi marta 1932-yil oxirida afeliondan oʻtgan va hozirda Quyoshga yiliga 0,035 a.b. yoki sekundiga taxminan 170 metr (soatiga 380 milya) tezlikda yaqinlashmoqda<ref>{{veb manbasi |title=Horizon Online Ephemeris System for 50000 Quaoar (2002 LM60) |url=http://ssd.jpl.nasa.gov/horizons.cgi?find_body=1&body_group=sb&sstr=50000 |publisher=Jet Propulsion Laboratory}}</ref>. Quaoar 2075-yilning fevralida perigilionga keladi. Quaoar deyarli aylana orbitaga ega bo'lganligi sababli, u Neptunga yaqinlashmaydi, shuning uchun uning orbitasi Neptunning tortishish ta'sirida sezilarli darajada bezovtalanishi mumkin. Quaoarning Neptun orbitasi bilan kesishgan minimal masofasi bor-yoʻgʻi 12,3 a.b. ni tashkil qiladi — u oʻz orbitasi davomida Neptunga bu masofada yaqinlashmaydi, chunki u Neptun bilan oʻrtacha harakatdagi orbital rezonansda emas. Deep Ecliptic Survey tomonidan oʻtkazilgan simulyatsiyalar shuni koʻrsatadiki, Quaoar orbitasining perigelion va afelion masofalari keyingi 10 million yil ichida sezilarli darajada oʻzgarmaydi; Quaoar orbitasi uzoq muddatda barqaror ko'rinadi. Quaoar, odatda, Kichik sayyoralar markazi tomonidan Neptun orti obyekti yoki uzoqdagi [[karlik sayyora]] sifatida tasniflanadi, chunki u Neptundan tashqarida tashqi Quyosh tizimida joylashgan. Quaoar [[ Neptun]] bilan oʻrtacha harakat rezonansida boʻlmagani uchun u Kichik sayyoralar markazi va Deep Ecliptic Survey tomonidan klassik Koyper belbog'i obyekti (cubewano) sifatida ham tasniflangan. Quaoar orbitasi ekliptika tekisligiga oʻrtacha 8 gradusga moyil boʻlib, dinamik sovuq aholi ichida Koyper belbogʻidagi obyektlarning moyilligi bilan solishtirganda nisbatan yuqori<ref>{{veb manbasi |title="The Solar System Beyond The Planets |url=http://www.ifa.hawaii.edu/faculty/jewitt/papers/2006/DJ06.pdf |publisher=Solar System Update. Springer |access-date=2022-06-01 |archive-date=2007-09-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070925203400/http://www.ifa.hawaii.edu/faculty/jewitt/papers/2006/DJ06.pdf }}</ref>. Chunki Quaoarning orbital moyilligi 4 darajadan kattaroqdir, u yuqori moyillik klassik Koyper belbog'i obyektlarining dinamik issiq populyatsiyasining bir qismidir. Quaoar kabi issiq klassik Koyper belbog'i jismlarining yuqori moyilliklari Neptunning ilk Quyosh sistemasidagi tashqi koʻchishi paytida tortishish kuchining tarqalishi natijasida yuzaga kelgan deb taxmin qilinadi. ==Xususiyatlari== Quaoar albedosi yoki aks ettirish qobiliyati Varunaning 0,127 albedosiga o'xshash 0,1 ga teng bo'lishi mumkin. Bu Quaoar yuzasida yangi muz yo'qolganligini ko'rsatishi mumkin<ref>{{veb manbasi |title="TNOs are Cool": A survey of the trans-Neptunian region. IX. Thermal properties of Kuiper belt objects and Centaurs from combined Herschel and Spitzer observations |url=http://www.aanda.org/articles/aa/pdf/2013/09/aa22047-13.pdf |publisher=Astronomy & Astrophysics}}</ref>. Sirt oʻrtacha qizil rangda, yaʼni Quaoar koʻk rangga qaraganda qizil va yaqin infraqizil spektrda nisbatan koʻproq aks etadi. Koyper belbog'i obyektlari Varuna va Ixion ham spektral sinfda o'rtacha qizil rangga ega. Kattaroq Koyper belbog'i obyektlari ko'pincha yorqinroq bo'ladi, chunki ular yangi muz bilan qoplangan, yuqori albedoga ega va shuning uchun ular neytral rangga ega. Radioaktiv parchalanish orqali ichki isitishning 2006-yilgi modeli Quaoar mantiya-yadro chegarasida suyuq suvning ichki okeanini ushlab turishga qodir emasligini taxmin qildi. Quaoar yuzasida metan va boshqa uchuvchi moddalar mavjudligi, u uchuvchi moddalarning sublimatsiyasi natijasida hosil bo'lgan zaif atmosferani qo'llab-quvvatlashi mumkinligini ko'rsatadi. O'lchangan o'rtacha harorat ~ 44 K (-229,2 °C) bo'lsa, Quaoar atmosfera bosimining yuqori chegarasi bir necha mikrobar oralig'ida bo'lishi kutilmoqda. Quaoarning kichik oʻlchami va massasi tufayli Quaoarda azot va uglerod oksidi atmosferasiga ega boʻlish ehtimoli istisno qilingan, chunki gazlar Quaoardan chiqib ketadi. Atmosfera bosimining yuqori chegarasi 2019-yildagi navbatdagi yulduz okkulatsiyasidan keyin 10 nanobargacha kuchaytirildi. ==Massa va zichlik== [[Fayl:Quaoar-red-ssc2004-05c (edit).jpg|thumb|left|Rassomning Quaoarning o'rtacha qizil yuzasi va uning yo'ldoshi Veyvot haqidagi taassurotlari]] Quaoar ikkilik obyekt bo'lganligi sababli, tizimning massasini ikkilamchi orbitadan hisoblash mumkin. Quaoarning taxminiy zichligi {{val|2.2|u=g/cm3}} va taxminiy o'lchami 1121 km (697 milya) uning mitti sayyora ekanligini ko'rsatadi. Amerikalik astronom Maykl Braun ta'kidlashicha, Quaoar mitti sayyora "bo'lishi kerak". Yorugʻlik egri-amplitudasi tahlili faqat kichik ogʻishlarni koʻrsatadi, bu esa Quaoar haqiqatan ham kichik albedo dogʻlari boʻlgan sferoid va shuning uchun mitti sayyora ekanligini koʻrsatadi. Sayyorashunos olim Erik Asphaugning ta'kidlashicha, Quaoar ancha kattaroq jism bilan to'qnashib, Quaoardan quyi zichlikdagi mantiyani olib tashlagan va undan zichroq yadro qoldirgan bo'lishi mumkin. U Quaoar dastlab muz mantiyasi bilan qoplanganini tasavvur qildi, bu uni hozirgi hajmidan 300 km (190 mil) dan 500 km (310 milya) gacha kattaroq ekanligini ko'rsatdi. ==Hajmi== {| class="wikitable floatleft" style="text-align: center; font-size: 0.9em; margin-right: 12px;" |+ Quaoar uchun taxminiy o'lchamlar !Yil!!Diametr (km)!!Usul |- |2004 |{{val|1260|190|fmt=commas}} |tasvirlash |- |2007 |{{val|844|207|190}} |issiqlik |- |2010 |{{val|890|70}} |issiqlik/tasvirlash |- |2013 |{{val|1074|138|fmt=commas}} |issiqlik |- |2013 |{{val|1110|5|fmt=commas}} |okkultatsiya |- |2019 |{{val|1121|1.2|fmt=commas}} |okkultatsiya |} [[Fayl:Quaoar hubble.jpg|thumb|upright|right|Hubble fotosurati Quaoar o'lchamini o'lchash uchun ishlatiladi]] [[Fayl:Quaoar, Earth & Moon size comparison.png|thumb|upright|right|Quaoar Yer va Oyga nisbatan]] Quaoar diametri taxminan 1121 km (697 milya) bo'lgan, shakli biroz yassilangan tekis sferoid deb taxmin qilinadi. Hisob-kitoblar Quaoar tomonidan 2013- va 2019-yillarda yulduz oldidan oʻtadigan yulduz okkultatsiyasi kuzatuvlaridan olingan. Quaoarning o'lchangan ekvator diametri {{val|1138|+48|-34|u=km|fmt=commas}} km, Quaoar gidrostatik muvozanatda ekanligiga ishoniladi, u Maklaurin sferoidi sifatida tasvirlangan. Quaoar taxminan Plutonning yoʻldoshi Xaron kabi katta va massivdir. Quaoar Plutonning taxminan yarmiga teng. 2002-yilda kashf etilgan vaqtda Quaoar Pluton kashf etilgandan beri Quyosh tizimida topilgan eng katta obyekt edi. Quaoarning oʻlchami keyinchalik pastga qarab qayta koʻrib chiqildi va kattaroq obyektlar ([[Eris]], [[Haumea]], [[Makemake]] va [[Gonggong]]) kashf etilganligi sababli oʻlchami almashtirildi. 2010- yilda Quaoar bo'lishi taxmin qilingan Spitzerning o'rtacha og'irligi va Xabblning tuzatilgan taxminlaridan foydalangan holda diametri 890 km deb topilgan. 2011-yil 4-may kuni nomaʼlum 16-magnitudali yulduzni yopib qoʻygan obyekt soyasini kuzatishda Quaoarning diametri 1170 km (730 mil) deb baholangan. 2013-yilda Gerschel kosmik observatoriyasi tomonidan oʻtkazilgan oʻlchovlar Quaoarning diametri 1070 km (660 milya) ekanligini koʻrsatdi. Oʻsha yili Quaoar 15,8 magnitudali yulduzni yopib, akkord uzunligini hosil qildi, 1100 ± 5 km, bu Herschel taxminiga mos keladi. 2019-yil iyun oyida Quaoar tomonidan boshqa okkultatsiya ham xuddi shunday akkord uzunligini berdi ya'ni 1121 ± 1,2 km. ==Aylanish== Quaoarning aylanish davri noaniq va Quaoarning ikkita mumkin bo'lgan aylanish davri berilgan (8,64 soat yoki 17,68 soat). 2003-yil mart-iyun oylarida kuzatilgan Quaoarning aylanish yorugʻlik egri chizigʻidan olingan boʻlib, uning aylanish davri 17,6788 soatni tashkil qiladi. ==Tabiiy yo'ldoshi== Quaoarda 2006-yilda kashf etilgan Weywot (to'liq belgi (50000) Quaoar I Weywot) nomli tabiiy yo'ldosh mavjud. Uning diametri 170 km (110 mil) atrofida ekanligi taxmin qilinadi. == Manbalar == {{manbalar}} ==Havolalar== * [http://www.chadtrujillo.com/quaoar/ Quaoar haqida tezkor savollar]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20100808123854/http://www.chadtrujillo.com/quaoar/ |date=2010-08-08 }} * [http://vimeo.com/8475837 Quaoar katta tezlikda Pluton o'lchamidagi kattaroq jismga tegishi mumkin edi] Kreyg Agnor, E. Asphaug * [https://web.archive.org/web/20041227095227/https://www.nature.com/news/2004/041206/pf/041206-7_pf.html Chilly Chilly Quaoarning o'tmishi iliqroq edi] – Nature.com maqolasi * [https://www.space.com/25817-quaoar.html Quaoar: Plutondan tashqari] – Elizabet Xauellning SPACE.com dagi sayyora maqolasi * [http://iota-es.de/JOA/JOA2020_1.pdf Yupiterdan tashqari - (50000) Quaoar] [[Turkum:Astronomiya]] [[Turkum:Astrofizika]] [[Turkum:Fizika]] [[Turkum:Tabiat]] 91cvg7tufoj9ou0te3ftjt905svv79f Moʻyinqum tumani 0 731447 2726130 2604103 2022-07-30T22:20:45Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Moʻyinqum tumani''' — Jombil [[Jambul (viloyat)|viloyatining]] shimoli-sharqiy qismidagi maʼmuriy birlik. Yer maydoni 50,4 ming km2. Gʻarbdan sharqqa 330 km,janubdan shimolga 275 km ga choʻzilgan.Aholisi 32539 kishi (2019). 1964-yil 31-dekabrda Qozogʻiston SSR Oliy Soveti Prezidiumining Farmoni bilan sobiq Koʻkterek tumani hududida hozirgi Moʻyinqum tumani tashkil etildi. Tuman markazi Furmanovka qishlogʻi edi. == Hududning geografik xususiyatlari == Moʻyinqum tumani Janubiy Qozogʻistonning markazida shimoliy kenglikning 40—46 gradus va sharqiy uzunlikning 68—74 gradus kengligida joylashgan.Tumanning sharqidan gʻarbigacha boʻlgan masofa 330 km,janubdan shimolgacha esa 275 km.Tuman shimolda Qaragʻanda viloyatidan 190 km,shimoli-sharqda Balxash koʻli bilan 115 km uzoqlikda chegaradosh.Tumanning janubi-sharqiy chegarasi Olmaota viloyatining 140 kilometri va viloyatning Qoʻrday tumanining 40 kilometri bilan chegaradosh.Janub chegarasi Shu shahridan 180 km,T.Risqulov tumanlaridan 120 km.Janubi-gʻarb va gʻarbda Talas tumani bilan 250 km,gʻarb va shimoli-gʻarbda Sarisu tumani bilan 250 km ga yaqin chegaradosh. Tuman chegaralarining umumiy uzunligi 1285 km,umumiy maydoni 59330 kv.km. 1970-yil 1-yanvar holatiga tuman aholisi 46517 kishini tashkil qildi. Moʻyinqum tumani viloyat hududining 42 foizini egallab,yer maydoni boʻyicha viloyatda birinchi,aholi soni boʻyicha sakkizinchi oʻrinda turadi.Tumanning maydoni G'arbiy Evropadagi Niderlandiya,Belgiya, Lyuksemburg va Manako kabi kichik davlatlar hududiga deyarli teng. == Hududning tabiiy resurslari == Moʻyinqum tumanining tuprogʻi boshqacha.Tumanning janubi-sharqida va gʻarbida qirlar va baland platolar yoʻq. Boshqa tomondan,qumtepalar va burmalar,Balxash ko'lining janubiy qirg'og'ini egallagan vodiyning shimoli-sharqida Shu-Ili tog'lari massivi katta maydonni egallaydi.Dengiz sathidan 1800 m balandlikda joylashgan Qirgʻiz Olatausining bir tarmogʻi edi.Xantov balandligi 1053 metr. Bu tog'dan Jiek deb nomlangan tepalik boshlanadi va bir necha o'nlab kilometrlardan keyin Jeltau va 947 metr balandlikdagi Jambil tog'igacha davom etadi.Keyin Qoʻyjarilgan,Mayjarilgan, Baygara, Shagʻirli choʻllarini turli togʻlar bilan bogʻlaydi. Tumanda Shudan tashqari boshqa daryolar ham bor.Bular Bilqildak,Saribuloq,Oqsuyek,Qiyaqti,Qorasoy,Shyntas boʻlib, har qaysisi sugʻorishda foydalaniladi.Biroq,ularning aksariyati ochiq yoki past sho'r daryolardir.Faqat Saribuloq va Qorasoyning suvi chuchuk.Biroq, yoz oylarining oxiriga kelib,bu daryolarning ko'pchiligi chekinadi.Moʻyinqum tumanida koʻllar koʻp.Ularning eng kattasi,albatta, Balxash ko'lidir. Tumanning umumiy maydoni 304 kvadrat kilometr, chuqurligi 8-12 m. Ko'lning g'arbiy qirg'oqlari toshloq. Ularning ichida Qoraqamis, Qashqanteniz, Shompek koʻrfazlari eng yirik hisoblanadi. Orollarda pichan ko'p. Koʻlga daryo va soylar oqib tushmasa-da, Balxash koʻliga yoz oylarida quyosh issiqligi biroz ta’sir qiladi. Ammo unga quyiladigan Ili, Qoratol, Lepsi, Ayakoz daryolari koʻp boʻlgani uchun Balxash koʻli katta boʻlganda uning kanalidan atigi 0,40-0,77 mm ga kamayadi. Faqat iyun-iyul oylarida Balxash ko'li ko'pincha dekabr oyining o'rtalarida muzlaydi va aprel oyining oxirida eriydi. == Tuman tarixi == 1903-yilda Gulyaevkada hozirgi Moʻyinqum tumani markazi Furmanovka qishlogʻida 4 ta uy boʻlgan.U yerga birinchi boʻlib Gulyaev Fedor Yakovlevich ismli oʻrta tabaqali dehqon kelib qoʻnim topgan.Ilgari F.Ya.Gulyayev har yili yozda Qirgʻizistonning Shalduar shahridan mol haydab yurgan. Keyinchalik ular bu hududga joylashdilar.Gulyaevka bilan birga Alekseevka qishlog'i paydo bo'ldi.Hozirgi Mayak uchastkasi Furmanovka qishlogʻidan 30 km gʻarbda joylashgan.U yerda nemislar koʻp boʻlgani uchun mahalliy aholi uni koʻpincha nemis qishlogʻi,bozorni esa nemis bozori deb atashgan. 1925-1926-yillarda mayda bolsheviklarni birlashtirish, bolsheviklar kengashlari ijroiya qoʻmitalari tashkil etish, maʼmuriy boshqarmalar hududlarini belgilash ishlari olib borildi.Oʻsha yillarda 18 ta katta oʻlkani oʻz ichiga olgan Oqkoʻltik,Agashak,Jalayir volostlari (keyinchalik qishloq sovetlari deb oʻzgartirildi) birlashtirilib,Gulyaev qishloq kengashi tashkil etildi.Uning markazi sobiq Gulyaevka (hozirgi Furmanovka qishlog'i) edi. Oʻsha paytda qishloqda atigi 40-50 ta uy bor edi.Bu qishloq Soveti dastlab Gulyaev qishloq Soveti,keyinchalik Gulyaev okrugi deb atalgan.Qishloq kengashining tuman sifatida rasman nomlanishi haqidagi arxiv hujjatlari saqlanib qolgan. Gulyaev bo'linma bo'lgan yillarda Gulyaevka qishlog'i alohida qishloq bo'lib,uning birinchi rahbari etib Vasiliy Gulyaev saylangan. Gulyaev qishloq soveti yoki okrugini 18 nafar sobiq oqsoqollar,shu jumladan oltita qishloq kengashi boshqargan 1925-yil oxirida Koʻkterek volosti mamlakatlarida–Kokirek qishloq Soveti tuzilib,u Jetisu viloyati,Olmaota okrugi Shokpar okrugiga qarashli edi. Jalayir volosti ham qishloq sovetiga aylantirildi.Mamlakatda Sovet hokimiyatining dastlabki yillarida Jambil nomidagi sovxozning hozirgi markazi yaqinida Olaigʻir suv ombori qazilib,40 ga yaqin uy-joy barpo etildi,chorvachilik bilan shugʻullandi. 1922-1925-yillarda №4 qishloqda "Soyuz" qo'shma tashkiloti tashkil etildi.Sobiq masjid 1927-yilda maktabga aylantirilib,u yerda 30 ga yaqin bola tahsil olgan.Shu yili hozirgi Furmanov nomidagi sovxozning Ernazar qishlogʻida boshlangʻich maktab ochildi. Hozirgi “Taldioʻzak” sovxozi hududida shoir va notiq Qilishbay degan odam boʻlgan.Jambil nomidagi sovxozda Bektosh degan shoir,Zikir degan polvon,“Qumozek” sovxozi hududida Doʻrmishev Moldabek degan shoir boʻlgan. “Koʻkterek” sovxozidan tashqari shoirlar Kenjexoʻja,Sautbek,Jidebay bor edi.Ular quyi Shuga tez-tez tashrif buyurib,oʻz san’atlarini namoyish etishardi.Sautbek qoʻshiqchi va bastakor ham boʻlgan.Uning “Oqboʻpe” qoʻshigʻi Moʻyinqumdagi “Beskepe” degan joyda chiqqan. Taniqli qozoq-sovet shoiri Iso Bayzakov Sautbekning “Oqboʻpe” she’riga syujet sifatida “Oqboʻpe” qoʻshigʻini chiqarish tarixini soʻzlab berdi.Hozirgi “Moʻyinqum” sovxozi markazidan 14-15 km sharqda joylashgan “Quralai sulu maqbarasi” bilan bogʻliq holda “Kuralay sulu” she’rini ham yozgan.Bunday san’atkorlar san’atining ravnaq topishiga Oktabr inqilobigachagina viloyatga kelgan bastakor va qoʻshiqchi Baluan Sholakning ta’siri katta boʻlgan.U Koʻkshetov shonjarlari ta’qibidan qutulib,3-4 yil Sambet oʻlkasida Shu daryosi boʻylab sayohat qilgan. 1928-yil boshida Sirdaryo viloyati tugatilib,oʻrniga uning hududida bir necha oʻzgarishlar kiritilib,Sirdaryo okrugi tashkil etildi.Bu tuman 21 ta tumanni o'z ichiga olgan. Ulardan biri 1928-yil 23-iyunda tashkil etilgan,markazi Novotroitsk boʻlgan Moʻyinqum tumani edi.1924-yilda Bolys nomi bekor qilindi.Qishloq soveti Ijroiya qoʻmitasi deb atalgan.Maʼmuriy-maʼmuriy organlar,jumladan,Gulyaev tumanidagi 18 qishloqni qamrab olgan 6 ta qishloq kengashi birlashtirildi.Bu kengaytirilgan qishloq Soveti ijroiya qoʻmitasi yoki okrugi tarkibiga hozirgi Shu tumanining gʻarbiy qismi, quyi Shu daryosining chap qirgʻogʻidagi barcha aholi punktlari kirgan.Yangi tashkil etilgan Moʻyinqum tumani tarkibiga Gulyaev tumanidagi 6 ta qishloq,Sovetga qarashli 12 ta qishloq,Sovetning 18 ta aholi punktidan tashqari 18 ta qishloq fuqarolar yigʻini hisoblangan.Tuman Sirdaryo tumaniga boʻysunadi. Shu daryosining oʻng qirgʻogʻidagi aholi punktlari Olmaota tumanining Shokpar tumaniga qarashli. Bu tumanning markazi dastlab Koʻktoʻbe qishlogʻi, keyin Voskresenskoe (hozirgi Leninskoe) qishlogʻi boʻlgan. Oʻsha davrdagi arxiv hujjatlariga koʻra, 1929-yilda Shokpar tumaniga Moʻyinqumdagi Koʻkirek qishloq Soveti tashrif buyurgan. Oʻsha yillari hozirgi Minoral qishlogʻi ahli ham Shokpar tumanida boʻlgan. 1930-1931-yillarda koʻchmanchi oʻlkani joylashtirish,ma’muriy organlarni takomillashtirish,hududiy chegaralarni belgilash muhim ahamiyat kasb etdi.Shuning uchun shaxsiy xoʻjaliklarni maksimal darajada kollektivlashtirish,sovet hokimiyatining xoʻjalik va madaniy qurilishga rahbarligini maksimal darajada oshirish maqsadida 1930-yil avgust oyida SSSR Markaziy Ijroiya Qoʻmitasi va Xalq Komissarlari Soveti tumanlarni tugatish toʻgʻrisida qaror qabul qildi va ularning yaratilishi.Shu munosabat bilan Qozogʻistonning 13 ta tumani,193 ta tuman oʻrniga markazga bevosita boʻysunuvchi 121 ta yirik tumanlar tashkil etildi.1931-yil 17-dekabrda Sirdaryo tumani butunlay vayron boʻldi.Xuddi shu rayonlashtirish davrida 1931-yil oxirida 10 ta artel va bir necha sun’iy yoʻldoshga ega boʻlgan sobiq Moʻyinqum va Shokpar tumanlari birlashib,Novotroitsk qishlogʻi tuman markazi boʻlib qolgan. 49745 nafar aholi istiqomat qiladigan bu tuman Olmaota viloyati hududiga 1932-yil 20-fevraldan 1939-yil 14-oktabrgacha,yaʼni Jambil viloyati tashkil topgunga qadar kirib kelgan.Negaki, 1932-yil yanvar oyida okruglar ishini yengillashtirish maqsadida KPSS Markaziy Komiteti Almati,Aqtoʻbe,Sharqiy Qozogʻiston, Qaragʻanda, Gʻarbiy Qozogʻiston va Janubiy Qozogʻiston viloyatlarini tashkil etish toʻgʻrisida qaror qabul qildi. 1932-yil Qozogʻiston Markaziy Ijroiya Qoʻmitasining ikkinchi sessiyasi ushbu qarorning bajarilishini ta’minladi. 1926-yilda Gulyaevka qishlogʻidan 30-35 km pastda joylashgan sobiq Alekseevka qishlogʻida tashkil etilgan korxonaning asosiy xoʻjaligi chorvachilik edi."Mayak" kompaniyasi 1932-yilgacha mavjud edi. 1928-yil kuzida Moʻyinqum tumaniga markazdan kommunistlar Oraz Jandosov,Jusupbek Arystanov,Qoratayev,Esbolovlarning kelishi eng katta voqealardan biri boʻldi.Ular Shu daryosi boʻyidagi mamlakatlarda boʻlib,jamoa xoʻjaliklari,“TOZ”,chorvachilikni tashkil etishni targʻib qildilar, “Ittifoq kuryeri” faoliyatini yaxshilashga amaliy yordam koʻrsatdilar. Shu daryosining narigi tomonida Gulyaev qishloq, Qiziltol qishloq sovetlari va Quyi Shu xalqlari vakillarini yigʻib, hozirgi “Qumozek” sovxozidan 10-15 km sharqda joylashgan Boʻtaboy gumbazida uch kunlik yigʻilish oʻtkazdi. Gulyaevka qishlogʻi atrofida 4 ta “xoʻzaoʻil” tashkil etilgan. Ularni ko'pincha Kumbel,Jeldiirmen,Koralas deb atashgan. Ularning barchasi 1931-yilda “Semeysozoq” artelida birlashgan.Oraz Jandosov Koʻkirek qishloq kengashida boʻlib,yigʻilishlar oʻtkazdi,komissiyalar tuzdi. Oraz Jandosovning Shu viloyatiga tashrifi xalq xoʻjaligini musodara qilish va kollektivlashtirishni tezlashtirishga katta taʼsir koʻrsatdi. 1929-1930-yillarda sobiq №6 qishloqlar (hozirgi Birlik qishlogʻi),yangi “Oʻzyntoʻgʻon” shirkati tashkil etilib,1932-yilda “Komintern”,“Korkey”,“Koʻltaban”,“Birlik” jamoa xoʻjaliklariga tamal toshini qoʻydi".Hozirgi “Aydarli” sovxozining markaziy hovlisi 1920-1925-yillarda Koʻkirek volostidagi sobiq 1-sonli qishloqda,1925-1930-yillarda Koʻkirek qishloq Sovetida xoʻjalikni jamoalashtira boshladi. 1929-yilda bu yerda 27 shaxsiy xoʻjalikdan iborat “Aydarli” shirkati tashkil etilgan. U sobiq Stalin arteli bilan birlashib, Kenes nomli kolxoz tuzdi. Bu kolxoz nihoyat Shu daryosining oʻng qirgʻogʻida, “Aydarli”dan 3-4 km gʻarbda joylashgan “Binazar” suv omboridan suv chiqarish uchun qulay boʻlgan joyga joylashdi. 1930-yilda Qiziltol qishloq Sovetiga qarashli hozirgi Jambil sovxozining “Yntali” uchastkasidagi Janibek degan qishloq artelga aylantirildi. Artel 1928-yilda u yerda tashkil etilgan kompaniya tomonidan tashkil etilgan.Hozirgi Amankeldi sovxozida istiqomat qiluvchi mamlakatlarda 1930-yilgacha ham shirkatlar tuzila boshlandi.Hozirgi Qiziltu qishlogʻi,yaʼni Shu daryosidan 3-4 km janubda joylashgan sobiq Oqdala qishlogʻida 1929-1932-yillarda “Qizil yulduz”,“Umtil” nomli chorvadorlar boʻlgan.1932-yilda bu kompaniyalar birgalikda “Qizil oktabr” artelini tashkil qildilar. 1930-1931-yillarda hozirgi “Taldiozek” sovxozining hududida Karl Marks nomidagi va yana “Taldiozek” shirkati tashkil etilgan Hozirgi “Qumozek” sovxozi hududidagi shirkatlar 1929-1930-yillarda tashkil etilgan.Oʻtmishda sovxoz markazi oʻrnida 19 qishloq boʻlgan.1928-1930-yillarda hozirgi "Qoraboget" sovxozi hududida 20 qishloq yashagan. == Manbalar == # ↑ [http://www.mojunkum.gov.kz/dinamika/dinamikadem.htm Жамбыл облысының Статистика департаменті. 01.07.2019] # [http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar ↑ Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2019 жылдың басындағы саны]{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130117233602/http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar |date=2013-01-17 }} # ↑ 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы f3hsf1htshwkyx5yvldco5vmysbbo89 Michael E. Brown 0 731574 2726072 2604509 2022-07-30T20:26:24Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Mike Brown Caltech 2021 01.jpg|thumb|Mike Brown, Caltech]] '''Michael E. Brown''' (1965-yil 5-iyunda tug'ilgan) amerikalik astronom bo'lib, 2003-yildan beri Kaliforniya Texnologiya Institutida (Kaltek) sayyora astronomiyasi professori<ref name="a">{{veb manbasi |last1=Brown |first1=Michael |title=Curriculum vitae |url=http://www.gps.caltech.edu/~mbrown/papers/cv.html |accessdate=2-iyun 2022-yil}}</ref>. Uning jamoasi ko'plab Neptun orti jismlarini kashf etgan, jumladan, mitti sayyora Eris, dastlab Plutondan kattaroq deb hisoblangan, sayyora ta'rifi bo'yicha bahs-munozaralarni keltirib chiqargandi. O'zi va boshqalar uni "Plutonni o'ldirgan" deb atashgan, chunki u Erisni va boshqa bir qancha ehtimollarni kashf etgandan so'ng Plutonning mitti sayyoraga tushirilishiga yordam bergan. U 2012-yilda "Koyper belbog'ini kashf etgani va tavsiflagani uchun” Kavli mukofotiga sazovor boʻlgan (Jeyn X. Luu va Devid K. Jevitt bilan birgalikda). ==Yoshlik davri va ta'lim== [[Fayl:Michael E Brown 1.jpg|left|thumb|Michael E. Brown ]] Brown Alabama shtatining Xantsvill shahrida tug'ilgan va Virjil I. Grissom o'rta maktabini 1983-yilda tamomlagan. U 1987-yilda Prinston universitetida fizika bo'yicha AB diplomini olgan, u yerda Prinston Tower klubi a'zosi edi. Braun Edvard Grot rahbarligida "Sheyn-Virtanen galaktikalari sonining korrelyatsiya funktsiyasini o'lchashni simulyatsiya qilish" nomli katta dissertatsiyasini yakunladi<ref name="b">{{veb manbasi |last1=Brown |first1=Michael E |title=Simulating the measurement of the correlation function of the Shane-Wirtanen galaxy counts |url=https://catalog.princeton.edu/catalog/4122334 |publisher=Princeton, NJ: Department of Physics |accessdate=2-iyun 2022-yil}}</ref>. U Kaliforniya universitetida, Berklida aspiranturada oʻqigan, u yerda 1990-yilda astronomiya boʻyicha magistr va Ph.D. 1994-yilda astronomiya boʻyicha ilmiy darajani yoqlagan<ref name="a"/>. ==Karyera== ===Kashfiyotlar=== Brown Kichik sayyoralar markazi tomonidan 29 ta kichik sayyorani jamoasi bilan birgalikda kashf etgan. [[Haumea|Haumeani]] hisobga olmaganda<ref name="d">{{veb manbasi |title=Minor Planet Discoverers (by number) |url=https://www.minorplanetcenter.net/iau/lists/MPDiscsNum.html |publisher=Minor Planet Center |accessdate=2-iyun 2022-yil}}</ref>. U ilmiy hamjamiyatda [[Quyosh]] atrofida aylanib yuradigan uzoq obyektlarni o'rganishi bilan mashhur. Uning jamoasi ko'plab Neptun orti obyektlarini kashf etdi. Ayniqsa, ulardan diqqatga sazovori [[Eris]], mitti sayyora va [[Pluton|Plutondan]] ko'ra massivligi ma'lum bo'lgan yagona [[Neptun]] orti obyekti bo'lib, bu Plutonning sayyora holatidan tushishiga olib keladi; [[Sedna]], sayyoraga oid bu ichki Öpik-Oort bulutining birinchi kuzatilgan jismi deb hisoblangan. Braun jamoasi mashhur Eris va uning oyini Disnomiya deb nomladi, mos ravishda Xena va Gabrielle norasmiy ismlari bilan Xenaning ikkita asosiy qahramoni: Jangchi malika sharafiga nom berdi. 2001-yilda Jan-Lyuk Margo bilan birgalikda u asteroid belbog'ida ikkita kichik sayyora yo'ldoshlari Romulus va Linusni ham kashf etdi. ===Haumea bahsi=== [[Fayl:Mike Brown Caltech 2021 03.jpg|thumb|Mike Brown, Caltech 2021-yil]] Brown va uning jamoasi, shuningdek, Haumea mitti sayyorasini Xose Luis Ortis Moreno va Ispaniyadagi Syerra-Nevada rasadxonasidagi hamkasblari tomonidan kashf qilinishi e'lon qilinganidan oldin taxminan olti oy davomida kuzatgan. Braun dastlab Ortiz jamoasiga Xaumea kashfiyoti uchun kredit berilishini qo'llab-quvvatlagan edi. Biroq, keyingi ma'lumotlar shuni ko'rsatdiki, Haumeani kuzatish paytida Braun jamoasi teleskoplari ko'rsatilgan arxivlar mavjud bo'lgan veb-saytga Ortizning e'lonidan oldingi uch kun ichida sakkiz marta IP-manzillari bo'lgan kompyuterlar veb-saytigakirgni kuzatilgan. Ushbu veb-saytga kirish Braun Haumea kashfiyoti haqida e'lon qilishni rejalashtirgan bo'lajak konferentsiya ma'ruzasi uchun tezisni chop etganidan bir hafta o'tib keldi; Abstrakt Haumea uchun onlayn teleskop jurnallarida ishlatiladigan kod bilan bir xil kod bilan atalgan; va Andalusiya kompyuterlari ushbu kodni o'z ichiga olgan jurnallarga to'g'ridan-to'g'ri xuddi internet qidiruvidan keyin bo'lgani kabi, arxivning bosh sahifasini yoki boshqa sahifalarini ko'zdan kechirmasdan kiritishdi<ref name="c">{{veb manbasi |last1=Brown |first1=Michael |title=The electronic trail |url=http://www.gps.caltech.edu/~mbrown/planetlila/ortiz/ |accessdate=2-iyun 2022-yil}}</ref>. Ushbu onlayn faoliyat haqida so'ralganda, Ortiz Braunga elektron pochta orqali javob berdi, unda Braun "obyektlarni yashirish" uchun aybdor deb taxmin qildi va "hozir biz elektron pochta almashishimizning yagona sababi bu sizning obyektingiz haqida xabar bermaganligingizdir" dedi<ref name="e">{{veb manbasi |last1=Overbye |first1=Dennis (September 13, 2005) |title=One Find, Two Astronomers: An Ethical Brawl |url=https://www.nytimes.com/2005/09/13/science/space/13plan.html?ei=5090&en=7f5f96302a67ae30&ex=1284264000&emc=rss&pagewanted=all |publisher=The New York Times |accessdate=2-iyun 2022-yil}}</ref>. Braunning taʼkidlashicha, Ortizning bu bayonoti inson oʻz tadqiqotini toʻgʻriligiga ishonch hosil qilmaguncha tahlil qilib, keyin uni har qanday ommaviy eʼlondan oldin ekspertlar koʻrigiga topshirish boʻyicha qabul qilingan ilmiy amaliyotga ziddir. Biroq, Kichik sayyoralar markaziga Ortiz taqdim etgan kashfiyot kreditini taqdim etish uchun obyektning orbitasini etarlicha aniq hisoblash kerak. Xalqaro Astronomiya Ittifoqining o'sha paytdagi direktori Xose Karlos del Toro o'zini Ortisdan uzoqlashtirib, uning tadqiqotchilari o'zlari uchun "yakka javobgar" ekanini ta'kidladi. Braun Xalqaro Astronomiya Ittifoqiga Xaumea kashfiyotchisi sifatida Ortizni emas, balki uning jamoasini ko'rsatishni so'radi. Xalqaro Astaronomiya Ittifoqi ataylab Haumea kashfiyotchisini tan olmadi. Topish sanasi va joylashuvi 2003-yil 7-martda Ortizning Sierra Nevada rasadxonasida keltirilgan. Biroq, mitti sayyoraga XAI Braun tomonidan taklif qilingan Haumea nomini qabul qildi, bu Ortizning Ataecina emas, balki Haumea ikki oyining nomlariga mos keladi. ===Taklif etilgan 9-sayyora=== 2016-yil yanvar oyida Braun va uning hamkori Kaltek astronomi Konstantin Batygin [[Yer]] va [[Neptun]] o'rtasidagi katta sayyora bo'lgan to'qqizinchi sayyora mavjudligini tahmin qilishdi<ref>{{veb manbasi |title=Evidence of a Ninth Planet |url=https://www.youtube.com/watch?v=6poHQ2h00ZA |publisher=Youtube |accessdate=2-iyun 2022-yil}}</ref>. Ikki astronom yozib olingan intervyuda 2016-yil 20-yanvarda 9-sayyorani taklif qilish boʻyicha oʻz usullari va sabablarini bayon qildilar<ref>{{veb manbasi |title=Scientists Find Hints Of A Giant, Hidden Planet In Our Solar System |url=https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2016/01/20/463087037/hints-of-a-hidden-distant-planet-in-our-solar-system |publisher=NPR.org |accessdate=2-iyun 2022-yil}}</ref>. ==Mukofotlar== Brown Timening 2006-yilning eng nufuzli 100 kishisidan biri deb topildi<ref>{{veb manbasi |last1=Lemonick |first1=Michael D |title=The 2006 TIME 100: Scientists & Thinkers: Mike Brown |url=http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,1975813_1975844_1976426,00.html |publisher=Time |accessdate=2-iyun 2022-yil |archive-date=2013-08-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130823144817/http://www.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,1975813_1975844_1976426,00.html }}</ref>. 2007-yilda u Kaltekning eng nufuzli o'qituvchilik sharafi bo'lgan Kaltekning yillik "Feynman" mukofotini oldi. 1998-yil 28-aprelda topilgan 11714 asteroid Mikebroun uning sharafiga nomlangan<ref>{{veb manbasi |title=11714 Mikebrown (1998 HQ51) |url=http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=11714+Mikebrown |publisher=(online). JPL Small-Body Database Browser |accessdate=2-iyun 2022-yil}}</ref>. 2012-yilda Braun astrofizika bo'yicha Kavli mukofotiga sazovor bo'ldi. ==Mashhur talabalari== Brownning sobiq aspirantlari va aspirantlari orasida astrofiziklar Adam Burgasser, Jan-Lyuk Margot, Chad Trujillo, Mark Kuchner, Antonin Bushez, Emili Schaller, Darin Ragozzin<ref>{{veb manbasi |last1=Michael |first1=E. Brown |title=Research |url=http://www.gps.caltech.edu/~mbrown/research.html |publisher=Caltech |accessdate=2-iyun 2022-yil}}</ref> va Megan Shvamb bor. ==Shaxsiy hayoti== Michael E. Brown 2003-yil 1-martda Dayan Binni bilan turmush qurdi. Ularning bir nafar qiz farzandi bor. == Manbalar == {{manbalar}} 52relljiglp300i51ohjxsab97o5mfj Xaron 0 731639 2726113 2604028 2022-07-30T21:39:25Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Charon-Neutral-Bright-Release.jpg|thumb|upright|Xaron - Plutonnning tabiiy yo'ldoshi]] {{Infobox planet | name = Xaron | image = Charon in True Color - High-Res.jpg | caption = Charon in true color, imaged by ''[[New Horizons]]'' | discoverer = James W. Christy | discovered = 22-iyun, 1978 | alt_names = S/1978 P 1 | pronounced = {{IPAc-en|ˈ|k|ɛər|ən}} | note = yes | named_after = Kashfiyotchining rafiqasi Sharlin va Kharōn | epoch = {{val|2452600.5}}<br/>(2002 Nov 22) | semimajor = {{val|19591.4}} km (planetosentrik)<br>{{val|17181.0}} km (baresentrik) | eccentricity = 0.0002 | periapsis=19,587 km | period = {{val|6.3872304|0.0000011|u=d}}<br>(6 d, 9 h, 17 m, 36.7 ± 0.1 s) | avg_speed = 0.21 km/s | inclination = {{val|0.080|u=°}} {{nowrap|(Pluton ekvatoriga)}}<br>{{val|119.591|0.014|u=°}} {{nowrap|(Plutonnnig orbitasi)}}<br>{{val|112.783|0.014|u=°}} {{nowrap|(ekliptikaga)}} <!-- The latter are based on the Charonian orbital pole of α=133.046±0.014°, δ=-6.145±0.014° in [[J2000]] coordinates ([[International Celestial Reference Frame|ICRF]]) given in Buie et al. (ref name="Buie_2006")--> | asc_node = {{val|223.046|0.014|u=°}} | satellite_of = [[Pluto]] | mean_radius = {{val|606.0|0.5|u=km}} {{nowrap|(0.095 Yer radiusi, 0.51 Pluton radiusi)}} | flattening = <0.5% | surface_area = {{val|4.6|e=6|u=km2}} {{nowrap|(0.0090 Yer yuzasi)}} | volume = {{val|9.32|.14|e=8|u=km3}} {{nowrap|(0.00086 Yer hajmi)}} | mass = {{val|1.586|0.015|e=21|u=kg}} ({{val|2.66|e=-4|u=Yer massasi}})<br>(Pluton massasining 12.2%) | density = {{val|1.702|0.017|u=g/cm3}} | surface_grav = {{val|0.288|ul=m/s2}} | escape_velocity = 0.59 km/s}<br>0.37 mi/s | single_temperature = 53 K (-220 °C) | rotation = synchronous | axial_tilt = | magnitude = 16.8 | abs_magnitude = 1 }} '''Xaron''' (/ˈk ɛər ən/ yoki /ˈʃæren /), (134340) Pluton I nomi bilan tanilgan, mitti sayyora Plutonning beshta ma'lum tabiiy yo'ldoshlarining eng kattasi. Uning o'rtacha radiusi 606 km (377 milya). Xaron [[Pluton]], [[Eris]], [[Haumea]], [[Makemake]] va [[Gonggong|Gonggongdan]] keyin oltinchi eng katta Neptun orti obyektidir<ref>{{veb manbasi |title=Trans-Neptunian objects |url=http://www.johnstonsarchive.net/astro/tnos.html#LAR |accessdate=a}}</ref>. U 1978-yilda Amerika Qoʻshma Shtatlari dengiz observatoriyasida topilgan Vashington, Kolumbiya okrugi, va Amerika Qo'shma Shtatlari dengiz observatoriyasi Flagstaff stantsiyasida (NOFS) olingan fotosuratlar yordamida. Xaron shimoliy qutbining qizil-jigarrang qopqog'i hayotning muhim tarkibiy qismlari bo'lishi mumkin bo'lgan tolinlardan, organik makromolekulalardan iborat. Ushbu tolinlar Pluton atmosferasidan ajralib chiqadigan metan, azot va tegishli gazlardan ishlab chiqarilgan va orbitadagi Oyga 19 000 km (12 000 mil) dan ortiq masofaga uzatilgan<ref>{{veb manbasi |last1=Bromwich, Jonah Engel |first1=St. Fleur, Nicholas (14 September 2016) |title=Why Pluto's Moon Charon Wears a Red Cap |url=https://www.nytimes.com/2016/09/15/science/pluto-moon-charon.html |publisher=The New York Times}}</ref>. New Horizons kosmik kemasi Pluton tizimiga tashrif buyurgan yagona zonddir. 2015-yilda u Xaronga 27 000 km (17 000 mil) ga yaqinlashdi. ==Kashf etilishi== [[Fayl:Charon Discovery.jpg|thumb|left|Xaronning dengiz observatoriyasidagi Flagstaff stantsiyasida Pluton tasvirida vaqt o'zgaruvchan bo'rtib ko'rinishini kashf qilgan (chapda tepada ko'rilgan, lekin o'ngda yo'q) rasm.]] Xaron Amerika Qo'shma Shtatlari dengiz observatoriyasi astronomi Jeyms Kristi tomonidan Amerika Qo'shma Shtatlari dengiz observatoriyasi Flagstaff stantsiyasida (NOFS) 1,55 metrli (61 dyuym) teleskop yordamida kashf etilgan<ref>{{veb manbasi |title=Charon Discovery Image |url=http://solarsystem.nasa.gov/multimedia/display.cfm?IM_ID=572 |publisher=Solar System Exploration |access-date=2022-06-03 |archive-date=2013-05-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130502041319/http://solarsystem.nasa.gov/multimedia/display.cfm?IM_ID=572 }}</ref>. U 1978-yil 22-iyun kuni ikki oy oldin teleskop yordamida olingan fotografik plitalardagi Plutonning yuqori darajada kattalashtirilgan tasvirlarini tekshirgan edi. Kristi vaqti-vaqti bilan bir oz cho'zilish paydo bo'lishini payqadi. Boʻrtiq 1965-yil 29-aprelga oid plitalarda tasdiqlangan<ref>{{veb manbasi |last1=Dick |first1=Steven J. (2013) |title=The Pluto Affair |url=https://books.google.com/books?id=IT8oAAAAQBAJ&pg=PA9 |publisher=Discovery and Classification in Astronomy: Controversy and Consensus. Cambridge University Press}}</ref>. Xalqaro Astronomiya Ittifoqi 1978-yil 7-iyulda Kristining kashfiyoti haqida rasman eʼlon qildi. Plutonning keyingi kuzatuvlari shuni ko'rsatdiki, bu bo'rtma kichikroq hamrohlik qiluvchi jism tufayli yuzaga kelgan. Burilish davriyligi Plutonning yorug'lik egri chizig'idan ma'lum bo'lgan Plutonning aylanish davriga to'g'ri keldi. Bu sinxron orbitani ko'rsatdi, bu esa bo'rtiq effekti haqiqiy bo'lib, soxta emasligini aniq ko'rsatdi. Bu Plutonning o'lchamini, massasini va boshqa jismoniy xususiyatlarini qayta baholashga olib keldi, chunki Pluton-Xaron tizimining hisoblangan massasi va albedosi ilgari faqat Plutonga tegishli edi. ==Nomlanishi== [[Fayl:Lytovchenko Olexandr Kharon.jpg|thumb|right|upright=1.5|Xaron Yunon mifologiyasida o'liklarning paromchisi Xaron sharafiga nomlangan, Aleksandr Litovchenkoning XIX asrdagi ushbu rasmida ko'rsatilgan.]] Muallif Edmond Hamilton 1940-yilda chop etilgan "Kapitan kelajakni chaqirish " ilmiy-fantastik romanida Plutonning uchta yo'ldoshiga ishora qilib, ularni Xaron , Stiks va Cerberus deb atagan. Xaron kashf etilgandan so'ng, dastlab S/1978 P 1 vaqtinchalik belgisi bilan tanilgan, yaqinda o'rnatilgan konventsiyaga ko'ra, 1978-yil-24-iyunda Kristi birinchi marta rafiqasi Sharlinning "Char" taxallusining ilmiy-ma'rifiy versiyasi sifatida Charon ismini taklif qildi. Harbiy dengiz observatoriyasidagi hamkasblari Persefonni taklif qilishgan boʻlsalar-da, Kristi Charon tasodifan yunon mifologik figurasiga ishora qilganini bilganidan soʻng unga yopishib oldi: Charon (/ˈk ɛər ən/; Qadimgi yunoncha : ħnrĽn) - o'liklarning paromchisi, afsonada rimliklar o'zlarining xudosi Pluton bilan tanishgan Hades yoki Plouton (qadimgi yunoncha: lóōtōn, Ploúton) bilan chambarchas bog'liq. XAI bu nomni 1985-yil oxirida rasman qabul qildi va 1986-yil 3-yanvarda e'lon qildi. Ismning afzal talaffuzi haqida kichik munozaralar mavjud. Mifologik parom Charon uchun o'rnatilgan klassik talaffuzga amal qilish amaliyoti "k" tovushi (IPA / k /) bilan Merriam-Webster va Oksford ingliz lug'atlari kabi yirik ingliz tilidagi lug'atlarda qo'llaniladi. ==Paydo bo'lishi nazariyasi== 2005-yilda Robin Kanup tomonidan chop etilgan simulyatsiya ishlari Xaron Yer va Oy kabi 4,5 milliard yil oldin to'qnashuv natijasida hosil bo'lishi mumkinligini ko'rsatdi. Ushbu modelda Koyper belbog'ining katta obyekti Plutonga yuqori tezlikda urilib, o'zini yo'q qildi va Plutonning tashqi mantiyasining katta qismini portlatib yubordi va Xaron vayronalardan birlashdi<ref>{{veb manbasi |last1=Canup |first1=Robin (January 28, 2005) |title=A Giant Impact Origin of Pluto–Charon |url=http://www.sciencemag.org/cgi/content/full/307/5709/546 |publisher=Science}}</ref>. Keyinroq, Pluton va Xaron bir-birining orbitasiga chiqishdan oldin to'qnashgan ikkita jism bo'lishi mumkin deb taxmin qilinadi. To'qnashuv metan kabi uchuvchi muzlarni qaynatish uchun etarlicha kuchli bo'lar edi (CH4) lekin ikkala tanani ham yo'q qilish uchun bu yetarli emas. Pluton va Xaronning juda o'xshash zichligi, ta'sir sodir bo'lganda, manbaning to'liq farqlanmaganligini anglatadi. ==Atmosfera== [[Fayl:Pluto-Charon system-new.gif|thumb|left|Pluton-Charon tizimining simulyatsiya qilingan ko'rinishi, Pluton o'zidan tashqaridagi bir nuqtani aylanib chiqishini ko'rsatadi. Ikki jism o'rtasidagi o'zaro to'lqinlar ham ko'rinadi]] Xaronning o'zida doimiy atmosfera yo'q, u aylanib yuradigan sayyora Pluton esa doimiy atmosferaga ega. Plutonning yo'ldoshini o'rab turgan kichik atmosfera haqida mish-mishlar bor edi, ammo hech qanday isbot keltirilmadi. Xaronning paydo bo'lishi to'qnashuv natijasida sodir bo'lgani taxmin qilinganligi sababli, Pluton oyining sovutish bosqichi yo'qligini anglatadi, bu yerda atrofdagi gazlar qattiq atmosferaga kondensatsiyalanadi va bu uning hosil bo'lishiga imkon bermaydi<ref>{{veb manbasi |last1=Cain |first1=Fraser (2006-01-05) |title=Charon has no Atmosphere |url=https://www.universetoday.com/11252/charon-has-no-atmosphere/ |publisher=Universe Today}}</ref>. Ba'zi o'ziga xos sharoitlarda Xaronning tortishish kuchi Pluton atmosferasining bir qismini, xususan Plutonning muz hosil bo'lishidagi azotni Xaron o'z yuzasiga tortadi. Azot Xaronga yetib borishdan oldin asosan ikki jism orasidagi tortishish markazida ushlanib qoladi, lekin uni Xaronga olib boradigan gaz sirtdan mahkam ushlab turiladi. Gaz asosan azot ionlaridan iborat va shunchalik kichikki, atmosfera deyilishi ahamiyatsiz<ref>{{veb manbasi |last1=Tucker, O. J.; Johnson, R. E. |first1=Young, L. A. (2015-01-15) |title=Gas transfer in the Pluto–Charon system: A Charon atmosphere |url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0019103514002462 |publisher=Icarus. Special Issue: The Pluto System}}</ref>. Xaron yuzasida muz hosil bo'lishining ko'plab spektral belgilari ba'zilarni muz shakllanishi atmosferani ta'minlashi mumkinligiga ishonishga olib keldi, ammo atmosferani ta'minlaydigan shakllanishlar hali tasdiqlanmagan. U nisbatan past tortishish kuchiga ega, chunki uning massasi tufayli har qanday atmosfera tez sur'atlar bilan yuzadan kosmosga chiqib ketadi<ref>{{veb manbasi |last1=Alan. |first1=Stern, S. (2017) |title=Pluto and Charon |url=http://worldcat.org/oclc/963785129 |publisher=University of Arizona Press |accessdate=3-iyun 2022-yil}}</ref>. Yulduz jismlari atmosferasini tekshirishda qoʻllaniladigan yulduz okkultatsiyasi orqali ham olimlar 1986-yilda Plutonda yulduz okkultatsiyasi sinovini oʻtkazishga urinayotganda sinab koʻrilganidek, mavjud atmosferani tasdiqlay olmaydilar. Xaron, shuningdek, Pluton atmosferasining himoyachisi bo'lib, odatda Pluton bilan to'qnashadigan va uning atmosferasiga zarar yetkazadigan quyosh shamolini to'sib qo'yadi. Xaron bu quyosh shamollarini to'sib qo'yganligi sababli, Plutonning o'rniga o'zining atmosferasi kamayadi. Bu hodisa, shuningdek, Xaronda nima uchun atmosfera yo'qligi haqida jiddiy taxminni izohlaydi; unda atmosfera to'plana boshlaganda, quyosh shamollari uni yopib qo'yadi.Shunga qaramay, Xaronda atmosfera bo'lishi mumkin. Ilgari ta'kidlanganidek, Pluton o'z atmosferasidagi ko'plab gazlarni Xaronga o'tkazadi va Xaron bu gazlarning chiqib ketishini oldini olishda muammoga duch keladi. Xaronning zichligini 1,71 g sm^3 deb hisoblasak, bu bizda mavjud taxminiy hisob bo'lsa, u Plutonnikiga nisbatan 0,6 sirt tortishish kuchiga ega bo'ladi. Shuningdek, u Plutonga qaraganda yuqori o'rtacha molekulyar og'irlikka va past ekzobaza sirt haroratiga ega<ref>{{veb manbasi |title=1991LPI....22..347E Page 347 |url=https://adsabs.harvard.edu/full/1991LPI....22..347E |publisher=adsabs.harvard.edu |accessdate=3-iyun 2022-yil}}</ref>. Charon yuzasida korbanat angidrid gazi va suv bug'ining muhim dalillari mavjud, ammo bu bug'lar past bug' bosimi tufayli hayotiy atmosfera uchun etarli emas. Pluton yuzasi juda ko'p muz shakllariga ega, ammo ular uchuvchan, ya'ni ular metan kabi uchuvchi moddalardan iborat. Bu uchuvchi muz tuzilmalari ko'plab geologik faollikni keltirib chiqaradi va uning atmosferasini doimiy ravishda ushlab turadi, Xaronning muz tuzilmalari asosan suv va karbonat angidriddan iborat bo'lib, ular harakatsiz qolishi mumkin bo'lgan va atmosferaga umuman ta'sir qilmaydigan kamroq uchuvchi moddalardir. ==Orbita== {{multiple image | align = right | direction = horizontal | width = | header = Plutonning barimarkazi atrofidagi Pluton yo'ldoshlarining animatsiyasi - Ekliptik tekislik | image1 = Animation of moons of Pluto - Front view.gif | caption1 = Old ko'rinishi | image2 = Animation of moons of Pluto - Side view.gif | caption2 = Old ko'rinishi | footer ={{legend2|khaki| [[Pluton]]}}{{·}}{{legend2|RoyalBlue| Xaron}}{{·}}{{legend2|Lime| [[Styx]]}}{{·}}{{legend2|Magenta| [[Nix]]}}{{·}}{{legend2|Cyan| [[Kerberos]]}}{{·}}{{legend2|Orangered| [[Hydra]]}} }} Xaron va Pluton har 6,387 kunda bir-birini aylanib chiqadi. Ikkala obyekt bir-biriga tortishish kuchi bilan bog'langan, shuning uchun har biri bir xil yuzni boshqasiga qaratadi. Bu Yer va Oy bilan solishtirganda, Oy har doim Yerga bir tomoni bilan ko'ringani kabidir. Xaron va Pluton o'rtasidagi o'rtacha masofa 19 570 km (12 160 milya). Xaronning kashfiyoti astronomlarga Pluton tizimining massasini va o'zaro okkultatsiyalarni aniq hisoblash imkonini berdi. Ularning o'lchamlarini aniqladilar. Biroq, 2005-yil oxirida Plutonning tashqi yo'ldoshlari topilgunga qadar, ikkala jismning faqat taxmin qilinishi mumkin bo'lgan individual massalarini ko'rsatilmagan. ==Xususiyatlari== [[Fayl:Charon, Earth & Moon size comparison.jpg|thumbnail|right|Hajmi bo'yicha taqqoslash: Yer , Oy va Xaron]] Xaronning diametri 1212 kilometr (753 milya), Pluton diametrining yarmidan sal ko'proq. Mitti sayyora Ceresdan kattaroq, u Quyosh tizimidagi oʻn ikkinchi eng katta tabiiy yoʻldoshdir. Xaron hatto hajmi bo'yicha Uranning yo'ldoshlari Umbriel va Arielga o'xshaydi. Xaronning sekin aylanishi, agar Xaron gidrostatik muvozanatda bo'lish uchun yetarlicha massiv bo'lsa, ozgina tekislash yoki oqim buzilishi bo'lishi kerakligini anglatadi. Mukammal sferadan har qanday og'ish New Horizons missiyasi tomonidan kuzatuvlar natijasida aniqlanishi uchun juda kichik hisoblanadi. Xaronda bunday tekislikning yo'qligi uning hozirgi vaqtda gidrostatik muvozanatda ekanligini yoki shunchaki uning orbitasi o'z tarixining boshida, hali issiq bo'lganida hozirgisiga yaqinlashganligini anglatishi mumkin. New Horizons tomonidan olib borilgan kuzatuvlardan olingan ommaviy yangilanishlarga asoslanib, Xaron va Plutonning massa nisbati 0,1218:1 ni tashkil qiladi<ref>{{veb manbasi |title=The New Horizons team refers to a dark patch on Pluto's moon as 'Mordor' |url=https://theweek.com/speedreads/566694/new-horizons-team-refers-dark-patch-plutos-moon-mordor |publisher=The Week |accessdate=3-iyun 2022-yil}}</ref>. Bu Oy va Yerga nisbatan ancha katta: 0,0123:1. Massa nisbati yuqori bo'lganligi sababli, barisentr Pluton radiusidan tashqarida joylashgan va Pluton-Xaron tizimi mitti qo'sh sayyora deb ataladi. Ikki katta dunyo atrofida orbitada to'rtta kichikroq sun'iy yo'ldoshlar bilan Pluto-Charon tizimi aylanma sayyoralarning orbital barqarorligini o'rganishda ko'rib chiqilgan. ===Ichki tuzilishi=== [[Fayl:Charonsinre.jpg|thumb|left|Xaronning ichki tuzilishi haqidagi ikkita qarama-qarshi nazariya]] Xaronning hajmi va massasi uning zichligini hisoblash imkonini beradi, 1,702 ± 0,017 g/sm ^3, shundan ma'lum bo'lishicha, Xaronning zichligi Plutonga qaraganda bir oz kichikroq 45% muzgacha (± 5%), Pluton esa taxminan 70% toshdan iborat. New Horizons kuzatishlaridan oldin Xaronning ichki tuzilishi haqida ikkita qarama-qarshi nazariya mavjud edi: ba'zi olimlar Xaronni Plutonga o'xshagan, tosh yadroli va muzli mantiyaga ega bo'lgan tabaqalashtirilgan jism deb o'ylashgan, boshqalari esa u butun bo'ylab bir xil bo'ladi deb o'ylashgan<ref>{{veb manbasi |title=Charon |url=http://www.planetsedu.com/moon/charon/ |publisher=Planetsedu.com |accessdate=3-iyun 2022-yil}}</ref>. Oldingi pozitsiyani tasdiqlovchi dalillar 2007-yilda Gemini observatoriyasi tomonidan Xaron yuzasida ammiak gidratlari va suv kristallari parchalarini kuzatish faol kriogeyserlar mavjudligini ko'rsatganida topilgan. Muzning hali ham kristalli shaklda ekanligi uning yaqinda to'planganligini ko'rsatdi, chunki Quyosh nurlanishi uni taxminan o'ttiz ming yildan keyin amorf holatga olib kelishi mumkin edi. ===Yuzasi=== [[Fayl:PIA20036-Charon-YoungestCrater-20150714.jpg|thumb|left|Organa , Xaronning eng yosh krateri.]] [[Fayl:NH-Charon-Day1-TenImages-20150714-20151120.jpg|thumb|left|Xaronning turli burchaklardagi eng yaxshi aniqlikdagi tasvirlari mozaikasi]] Azot va metan muzlaridan tashkil topgan Pluton yuzasidan farqli o'laroq, Xaron yuzasida kamroq uchuvchi suv muzlari hukmronlik qiladi. 2007-yilda Gemini Observatoriyasi tomonidan o'tkazilgan tadqiqotlar Xaron yuzasida ammiak gidratlari va suv kristallari bo'laklari bo'yicha kuzatuvlar faol kriyogeyzerlar va kriovulkanlar mavjudligini ko'rsatdi. Shimoliy qutb mintaqasida New Horizons jamoasi tomonidan norasmiy ravishda "Mordor" deb nomlangan juda katta qorong'i hudud hukmronlik qiladi. Bu hodisaning ijobiy izohi shundaki, ular Pluton atmosferasidan chiqib ketgan gazlarning kondensatsiyasi natijasida hosil boʻladi<ref>{{veb manbasi |last1=Corum |first1=Jonathan (15 July 2015) |title=New Horizons Reveals Ice Mountains on Pluto |url=https://www.nytimes.com/interactive/2015/07/15/science/space/new-horizons-pluto-flyby-photos.html |publisher=The New York Times |accessdate=3-iyun 2022-yil}}</ref>. Qishda harorat -258 °C bo'lib, azot, uglerod oksidi va metanni o'z ichiga olgan bu gazlar qattiq shakllarga kondensatsiyalanadi; bu muzlar quyosh nurlanishiga uchraganda, ular kimyoviy reaksiyaga kirishib, turli xil qizg'ish tolinlarni hosil qiladi. Keyinchalik, Xaron fasllari o'zgarganda, hudud yana Quyosh tomonidan qizdirilganda, qutbdagi harorat -213 ° C gacha ko'tariladi, buning natijasida uchuvchi moddalar sublimatsiyalanadi va Xarondan qochib ketadi va faqat tolinlar ortda qoladi. Millionlab yillar davomida tolin qoldiqlari qalin qatlamlarni hosil qilib, muzli qobiqni qoplaydi<ref name="j">{{veb manbasi |last1=Howett |first1=Carley (11 September 2015) |title=New Horizons probes the mystery of Charon's red pole |url=http://phys.org/news/2015-09-horizons-probes-mystery-charon-red.html |accessdate=3-iyun 2022-yil}}</ref>. Mordorga qo'shimcha ravishda, New Horizons keng o'tmishdagi geologiyaning dalillarini topdi, bu Xaronning ehtimoldagidan farqlanishini ko'rsatadi; xususan, janubiy yarimsharda shimoliy yarim sharga qaraganda kamroq kraterlar mavjud va ular ancha qo'polroqdir, bu esa, ehtimol, ichki okeanning qisman yoki to'liq muzlashi bilan bog'liq bo'lgan katta hajmli qayta tiklanish hodisasi o'tmishda sodir bo'lganligini ko'rsatadi. 2018-yilda Xalqaro Astronomiya Ittifoqi Xarondagi bir kraterni hind eposi Mahabharata qahramoni Revati deb atadi<ref>{{veb manbasi |title=Crater on Pluto's largest moon named Revati, after a character from Mahabharata |url=https://www.thenewsminute.com/article/naming-crater-pluto-s-largest-moon-revati-astronomers-honour-india-79705 |accessdate=3-iyun 2022-yil}}</ref><ref>{{veb manbasi |title=Hindus welcome naming crater on Pluto's largest moon Charon after Revati - News Patrolling |url=http://m.dailyhunt.in/news/india/english/news+patrolling-epaper-newspatr/hindus+welcome+naming+crater+on+pluto+s+largest+moon+charon+after+revati-newsid-87295150 |publisher=Dailyhunt}}</ref>. Xaronda kamida 1000 km (620 milya) ga ekvator kamari sifatida cho'zilgan Serenity Chasma kabi bir qator keng grabenlar yoki kanyonlar mavjud. Argo Chasma potentsial ravishda 9 km (6 milya) chuqurlikka ega, tik qoyalari bilan quyosh tizimidagi eng baland qoya unvoni uchun Mirandadagi Verona Rupes bilan raqobatlasha oladi. ==Tasnifi== [[Fayl:PIA20375-PlutoMoon-Charon-NightSide-20150717.jpg|thumb|Xaron - " New Horizons " tomonidan ko'rilgan tungi tomon (2015-yil 17-iyul)]] Pluton - Xaron tizimining massa markazi (barisentri) ikkala jismdan tashqarida joylashgan. Ikkala obyekt ham bir-birini aylanib chiqmaganligi va Charon Plutonning 12,2% massasiga ega bo'lganligi sababli, Xaronni Pluton bilan ikkilik tizimning bir qismi deb hisoblash kerakligi ta'kidlangan. Xalqaro Astronomiya Ittifoqi (XAI) Xaronni Plutonning shunchaki tabiiy yo'ldoshi deb hisoblashini ta'kidlaydi, ammo Xaronni o'z-o'zidan mitti sayyora deb tasniflash mumkinligi haqidagi fikr keyinroq ko'rib chiqilishi mumkin<ref>{{veb manbasi |title=Pluto and the Developing Landscape of Our Solar System |url=http://www.iau.org/public/themes/pluto/ |publisher=IAU}}</ref>. 2006-yilda atamani qayta ta'riflash bo'yicha taklif loyihasida XAI sayyorani Quyosh atrofida aylanadigan jism sifatida belgilashni taklif qildi, u tortishish kuchlari obyektni (deyarli) sferik holga keltirishi uchun yetarlicha katta. Ushbu taklifga ko'ra, Xaron sayyora sifatida tasniflangan bo'lar edi, chunki loyihada sayyora tabiiy yo'ldoshi aniq belgilab qo'yilgan bo'lib, unda barisentr asosiy tanada joylashgan bo'lishi kerak. Yakuniy ta'rifda Pluton mitti sayyora sifatida qayta tasniflangan, ammo sayyoraviy tabiiy yo'ldoshning rasmiy ta'rifi hal qilinmagan. Xaron hozirda XAI tomonidan tan olingan mitti sayyoralar ro'yxatida emas. Agar taklif loyihasi qabul qilinganida, hatto Oy ham milliardlab yillar davomida sayyoralar qatoriga kiritilar edi. Oyni Yerdan asta-sekin uzoqlashtiradigan to'lqinlar tezlashishi uni etarlicha uzoqlashtiradiki, tizimning massa markazi endi Yerda emas<ref>{{veb manbasi |last1=Robert Roy Britt |first1=(2006-08-18) |title=Earth's moon could become a planet |url=http://edition.cnn.com/2006/TECH/space/08/18/moon.planet |publisher=CNN Science & Space}}</ref>. Plutonning boshqa yo'ldoshlari - Niks, Gidra, Kerberos va Stiks - bir xil barisentr orbitasi bo'ylab aylanishadi, lekin ular sharsimon bo'lish uchun etarlicha katta emas va ular shunchaki Plutonning (yoki Pluton-Xaron tizimining) tabiiy yo'ldoshlari hisoblanadi. == Manbalar == {{manbalar}} ==Havolalar== * [https://web.archive.org/web/20141008221417/http://solarsystem.nasa.gov/planets/profile.cfm?Object=Plu_Charon Xaron profili] [http://solarsystem.nasa.gov NASAning Quyosh tizimini o'rganish saytida] * {{jurnal manbasi |bibcode=1978AJ.....83.1005C |title=The satellite of Pluto |journal=Astronomical Journal |volume=83 |pages=1005 |last1=Christy |first1=J. W |last2=Harrington |first2=R. S |s2cid=120501620 |year=1978 |doi=10.1086/112284}} * [http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/4230918.stm Hubble Plutonning yangi xaritasini ochib berdi], [[BBC]] News, 12-sentabr, 2005-yil * {{jurnal manbasi |arxiv=astro-ph/0602082 |last1=Person |first1=M. J |title=Charon's radius and density from the combined data sets of the 2005 July 11 occultation |journal=The Astronomical Journal |volume=132 |issue=4 |pages=1575–1580 |last2=Elliot |first2=J. L |last3=Gulbis |first3=A. A. S |last4=Pasachoff |first4=J. M |last5=Babcock |first5=B. A |last6=Souza |first6=S. P |last7=Gangestad |first7=J |year=2006 |doi=10.1086/507330|bibcode=2006AJ....132.1575P |s2cid=6169239 }} * [https://web.archive.org/web/20090320174750/http://spacescience.arc.nasa.gov/agu/abstracts/Deschetal.pdf Xaron va boshqa Koyper belbog'idagi kriyovulqonizm] * [https://web.archive.org/web/20131208200701/http://pluto.jhuapl.edu/news_center/news/20130710.php New Horizons kamerasi Plutonning eng katta yo'ldoshini aniqladi – 2013-yil, 10-iyul] [[Turkum:Astronomiya]] [[Turkum:Fizika]] [[Turkum:Tabiat]] [[Turkum:Astrofizika]] ovolw4guutdq2hxpf54opfyfymqjnvc Qatar Airways 0 731928 2726442 2724285 2022-07-31T08:24:45Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Infobox airline|logo=Qatar Airways Logo.png|IATA=QR|ICAO=QTR|callsign=QATARI|founded= [[1993]]|bases=[[Xamad xalqaro aeroporti]]|alliance=[[Oneworld]]|fleet_size=238|destinations=160|website=http://www.qatarairways.com|headquarters={{Bayroqikon|Qatar}}, [[Doha]]}} '''Qatar Airways kompaniyasi QCSC''' ({{lang-ar|القطرية}} &#x200E;, '''Qatar Airways''' sifatida faoliyat yuritadi, [[Qatar|Qatarning]] milliy aviakompaniyasi boʻlib, shtab-kvartirasi mamlakat poytaxti [[Doʻha|Dohada]] joylashgan. Aviakompaniya 160 dan ortiq yoʻnalishlarga parvoz qiladi, ularning barchasi xalqaro hisoblanadi. Qatar Airways Britaniyaning Skytrax agentligi<ref>{{Veb manbasi|url=https://skytraxratings.com/the-worlds-5-star-airlines|sarlavha=The World’s official 5-Star Airlines™ — SKYTRAX<!-- Заголовок добавлен ботом -->|kirish sanasi=2021-06-21|arxivsana=2021-04-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210415070311/https://skytraxratings.com/the-worlds-5-star-airlines}}</ref> maʼlumotlariga koʻra eng yuqori besh yulduzli aviakompaniyalar roʻyxatiga kiritilgan. Qatar Airways xuddi shu tashkilot tomonidan 2021-yilda 6-marta ham dunyoning eng yaxshi aviakompaniyasi deb topildi. Oneworld yoʻlovchi aviatsiyasi alyansining aʼzosi. Qatar Airways 2021-yilda misli koʻrilmagan oltinchi marta (ilgari 2011, 2012, 2015, 2017, 2019-yillarda) dunyoning eng yaxshi aviakompaniyasi unvonini qoʻlga kiritib, sohaning soʻzsiz yetakchisi boʻlishda davom etmoqda.<ref>{{Veb manbasi|til=ru-ru|url=https://travelvesti.ru/news/qatar-airways-v-6-j-raz-priznana-aviakompaniej-goda-agentstvom-skytrax.html|sarlavha=Qatar Airways - «Авиакомпания года»: в 6-й раз!|ish=Вести туризм|kirish sanasi=2021-10-02|arxivsana=2021-10-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211002192311/https://travelvesti.ru/news/qatar-airways-v-6-j-raz-priznana-aviakompaniej-goda-agentstvom-skytrax.html}}</ref> == Yoʻnalish tarmogʻi == 2017-yil yanvar holatiga koʻra Qatar Airways [[Afrika]], [[Osiyo]], [[Yevropa]], [[Shimoliy Amerika]], [[Janubiy Amerika]], [[Avstraliya]] va [[Okeaniya|Okeaniyadagi]] 160 dan ortiq yoʻnalishlarga xizmat koʻrsatadi. 2017-yil 6-fevral kuni Qatar Airways’ning [[Boeing 777|Boeing 777 samolyoti Dohadan]] [[Oklend (shahar)|Oklendga eng uzoq davom etgan toʻxtovsiz tijoriy parvozni amalga oshirdi.]] Layner 16 soat 20 daqiqada 14500 kilometr masofani bosib oʻtdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Рейс "Доха-Окленд" стал самым длинным в истории |language=ru |url=https://newsnetwork.tv/movie/18443/ |access-date=2018-06-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180624232810/https://newsnetwork.tv/movie/18443/ |archive-date=2018-06-24}}</ref> == Flot == [[Fayl:Qatar_Airways_A330-202_(A7-AEJ)_at_Manchester_Airport.jpg|right|thumb| Airbus A330-300 ''Qatar Airways'' Manchester aeroportida, Buyuk Britaniya]] [[Fayl:Doha_Qatar_Airways_Boeing_777-300ER_lineup.jpg|right|thumb| [[Boeing 777|Boeing 777-300ER]] ''Qatar Airways'' Doha xalqaro aeroportida, Qatar]] [[Fayl:Qatar_Airways_(A7-BEX)_Boeing_777-3DZ(ER)_departing_Sydney_Airport_(1).jpg|alt=|thumb| [[Boeing 777|Boeing 777-300ER]] Qatar Airways]] [[Fayl:Qatar.airways.a330-200.a7-acf.arp.jpg|right|thumb| Airbus A330-200 yaqinlashmoqda]] 2018-yil 20-fevral kuni Qatar havo yoʻllari birinchi [[Airbus A350|Airbus A350-1000 samolyotini]] qabul qildi. [[Fayl:QatarairwaysA320.jpg|right|thumb| Berlin Tegel aeroportida Airbus A320-200 ]] [[Fayl:Qatar_Airways,_A7-AHP,_Airbus_A320-232_(26292349127).jpg|alt=|thumb| Airbus A320 Qatar Airways]] == Samolyot kabinalari == [[Fayl:ITB2016_Qatar_Airways_(4)Travelarz.jpg|alt=|thumb| [[Airbus A380|Airbus A380 - 800]] Business Class Interior ''Qatar Airways'']] Parvozlar davomida raqamli sunʼiy yoʻldosh televideniesi xizmati Evropa va arab telekanallarini efirga uzatadi. Barcha uzoq masofalarga uchuvchi samolyotlar shaxsiy parvoz paytida koʻngilochar tizimlar, jumladan, talab boʻyicha video, telekoʻrsatuvlar, musiqa kanallari, oʻyinlar, interaktiv parvoz xaritasi va shaxsiy telefon bilan jihozlangan. === Birinchi klass === Birinchi toifadagi salon faqat [[Airbus A380|A380-800]] samolyoti bortida mavjud. Yoʻlovchilarga toʻliq yotgan yoʻlovchi oʻrindiqlari, 15 dyuymli video displeylar, shu jumladan televizor, koʻp kanalli audio eshittirishlar, shaxsiy telefon, elektr rozetkalari, koʻrpa-toʻshak, pijama va boshqa tungi aksessuarlar bilan taʼminlangan. === Biznes klassi === Biznes-klass yoʻlovchilariga karavotning gorizontal holatiga yigʻiladigan oʻrindiqlarning qulayligi taklif etiladi. 2017-yilda aviakompaniyaning biznes-klass zali Skytrax agentligi maʼlumotlariga koʻra dunyodagi barcha aviakompaniyalar orasida eng yaxshisi deb topildi. =====Yuk===== [[Fayl:Boeing_747-8F_-_Qatar_Airways_Cargo_AN5074311.jpg|thumb|Qatar Airways yuk [[Boeing 747-8F]]]] [[Fayl:Qatar_Airways_Cargo_Boeing_777F_Meulemans.jpg|thumb|Qatar Airways yuk [[Boeing 777F]]]] ''Qatar Airways Cargo'' aviakompaniyasi{{'}} yuk tashish boʻlimi dunyodagi uchinchi yirik xalqaro yuk tashuvchi hisoblanadi.<ref>{{veb manbasi |url=http://www.gizmodo.com.au/ 2016/05/the-new-airbus-a350-is-now-to-uching to-avstraliya/ |title=Yangi Airbus A350 Avstraliyaga uchmoqda |birinchi=Rae |oxirgi=Jonston |publisher=gizmodo.com.au |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160506054632/http://www.gizmodo.com.au/2016/05/the-new-airbus-a350-is |archive-date=2016-05-06 |df=mdy-all |date=2016-05-05 |access-date=2022-06-13 }}</ref><ref name="thepeninsulaqatar.com">{{veb manbasi|url=http://www.thepeninsulaqatar.com/Display_news.asp?section=business_news&month=september2008&file=business_news2008203. xml|archive-url=https://web.archive.org/web/20090321165715/http://www.thepeninsulaqatar.com/Display_news.asp?section=business_news&month=septem|url-status=dead|title=Thepeninsulaqatar.com|archive-date=2009-03-21|access-date=2022-06-13}}</ref> 2010-yil 18-avgustda aviakompaniya [[Doha]]dagi markazidan [[O'Hare xalqaro aeroporti|Chikago-O'Hare]]ga [[Amsterdamda]] toʻxtash bilan birinchi maxsus yuk tashish xizmatini ishga tushirdi.<ref>{{veb manbasi |url=http://www.ameinfo.com/239240.html |title=Qatar Airways Chikagodagi yuk tashish xizmatini boshlaydi |publisher=AMEinfo.com |kirish -date=7-iyun, 2012 |url-status=o'lik |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20100803064848/http://www.ameinfo.com/239240.html |arxiv-date= 2010-yil 3-avgust |df=mdy-all}}</ref> 2013-yilning 13-martida Qatar Airways yuklari uchta A330F yukidan birinchisi A300-600F oʻrniga BOC aviatsiyasidan ijara asosida yetkazib berildi.<ref>{{veb manbasi |url=http://www.airbus.com/newsevents/news- voqealar-yagona/tafsilot/qatar-airways-o'zining-birinchi-a330-200f-yuk-samolyotini-qabul qiladi |title=Qatar Airways o'zining birinchi A330-200F yuk samolyotini oladi & # 124; Airbus Press-reliz |publisher=Airbus.com |date=2017-02-15 |access-date=2017-02-25 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/ 20161030142756/http://www.airbus.com/newsevents/news-events-single/detail/qatar-airways-receives-its-first-a330-200f-cargo-aircraft/ |arxiv-date=30-oktabr, 220-oktabr df=mdy-all }}</ref><ref>{{veb manbasi |url=http://www.qatarairways.com/sd/en/press-release.page?pr_id=pressrelease_052213-delivery-of-three%20%20-a330f&locale_id=en_gl. |title=Press-reliz - Qatar Airways |publisher=Qatarairways.com |access-date=2015-yil 24-aprel |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20151015142657/ |archive-date=2015-10-15 |df=mdy-all }}</ref> [[Global Supply Systems]] uchta [[Boeing 747-8F]] samolyotini BA 2014-yilning 17-yanvarida shartnomani bekor qilguniga qadar British Airways World Cargo uchun [[hoʻl ijara|Yoʻl ijara]] kelishuvi ostida ishlatgan.<ref>{{cite yangiliklar |muallif=Rohit T.K. |sana=2014-yil 17-yanvar |sarlavha=Atlas Air British Airways bilan shartnomasini yoʻqotdi, shoʻngʻidi |url=https://www.reuters.com/article/us-atlasair-britishairways-idUSBREA0G11R20140117 |work=Reuters |access-date =21-yanvar, 2014-yil |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20140120231535/http://www.reuters.com/article/2014/01/17/us- atlasair-britishairways-idUSBREA0G11R20140117 |archive-date=2014-yil 20-yanvar |df=mdy-all }}</ref> Qatar Airways bilan IAG Cargo uchun parvozlarni [[Boeing 777F]] yordamida amalga oshirish boʻyicha kelishuv e’lon qilindi. .<ref>{{veb manbasi |url=https://www.iagcargo.com/iagcargo/portlet/en/html/noticiasMenu/main/view |title=IAG Cargo Qatar Airways bilan yuk tashish shartnomasini imzoladi |sana=17-yanvar , 2014 | nashriyot=IAG yuk |kirish sanasi=2014-yil 21-yanvar |url-status=jonli |archive-url=https://web.archive.org/web/20140201212143/https://www.iagcargo.com/iagcargo/portlet/en/html/noticiasMenu/main/view |archive-date=1-fevral, 2014 |df=mdy-all }}</ref> 2015-yil 18-martda Qatar Airways Cargo 2015-yilning 4-aprelidan boshlab Los-Anjelesga haftasiga ikki marta Boeing 777 yuk tashuvchi qatnovini yoʻlga qoʻyishini eʼlon qildi, bu Qatar Airways Cargoning Xyuston, Chikago va Atlanta bilan birga AQShdagi toʻrtinchi yuk tashuvchi manziliga aylanadi.<ref>{{veb manbasi |url=http://www.qatarairways.com/global/en/press-release.page?pr_id=pressrelease_qr-cargo-lax-180315. |title=Press-reliz - Qatar Airways |access-date=2015-yil 24-aprel |url-status=o'lik |archive-url=https://web.archive.org/web/20150904000258/http://www.qatarairways./ |archive-date=2015-09-04 }}</ref> 2016-yil 27-dekabrda Qatar Airways Cargo Amerika qit’asidagi toʻrtta yangi yoʻnalishga yuk tashish faoliyatini boshlashini e’lon qildi, Boeing 777 yuk tashuvchilar haftasiga ikki marta Janubiy Amerikaning Buenos-Ayres, San-Paulu, Kito va Shimoliy Amerikaning Mayami shahriga, 2017-yil 2-fevraldan boshlab parvoz qiladi.<ref>{{veb manbasi |url=http://www.qatarairways.com/qa/en/press-release.page?pr_id=pressrelease_cargodestinations |title=QATAR HAVO YOLLARI YUKLARINI TO'RTTA YANGI E'lon qildi. AMERIKADAGI YUK TASHILGAN NOMONLAR |publisher=Qatarairways.com |access-date=2017-02-25 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20161228201723/http://http// |archive-date=2016-12-28 |df=mdy-all }}</ref> == bonus dasturi == '''Qmiles kompaniyasining''' tez-tez uchuvchilarni mukofotlash dasturi (Qatar Airways Privilege Club) shartlari Germaniyaning Lufthansa kompaniyasining Miles va koʻproq bonus dasturlari, Middle East Airlines kompaniyasining Sidar Miles, Yaponiyaning All Nippon Airways kompaniyasining Mileage Club va United Airlines kompaniyasining Mileage Plus bonus dasturlariga toʻliq va ikki tomonlama qoʻllaniladi. Shuningdek, Qmiles bonus dasturi a’zolari bir qator kompaniyalar – mehmonxonalar va avtoturargohlar egalari xizmatlaridan foydalanishlari mumkin. == Imtiyozli terminal == Birinchi va biznes klass yoʻlovchilari uchun ''Qatar Airways'' Premium Terminal binosi Doha xalqaro aeroportida 2006-yilning qishida ochilgan. Terminal 9 oyda 90 million [[AQSh dollari|AQSH dollariga]] qurilgan boʻlib, umumiy qurilish maydoni 10.&nbsp;000 kvadrat metrni tashkil etadi. Premium terminal yoʻlovchilarni roʻyxatdan oʻtkazish xizmatlari, boj olinmaydigan doʻkonlar, konferents-zallar, bolalar xonalari, oʻyin maydonchalari, davolash xonalari, saunalar, jakuzilar, shuningdek, butun restoranlar tarmogʻiga xizmat koʻrsatadi. == Hamkorlik shartnomalari == [[Fayl:QatarAirwaysHoustonPavilions.JPG|thumb| ''Qatar Airways'' ofislari [[Hyuston|Xyuston]] markazida]] 2013-yil 30-oktabrda aviakompaniya '''yagona''' jahon ittifoqiga qoʻshildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.oneworld.com/news-information/oneworldnews/-/asset_publisher/QtTQ7EuCzxhd/content/qatar-airways-to-join-oneworld-on-30-october-2013/maximized|sarlavha=Qatar Airways to join oneworld on 30 October 2013 - oneworld news - oneworld<!-- Заголовок добавлен ботом -->|kirish sanasi=2013-11-01|arxivsana=2015-05-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518075507/http://www.oneworld.com/news-information/oneworldnews/-/asset_publisher/QtTQ7EuCzxhd/content/qatar-airways-to-join-oneworld-on-30-october-2013/maximized}}</ref>. 2014-yil avgust holatiga koʻra ''Qatar Airways'' butun dunyo boʻylab quyidagi aviakompaniyalar bilan kodshering shartnomalariga ega: {| | * All Nippon Airways (Yulduzlar Alyansi) * Asiana Airlines (Star Alliance) * American Airlines (oneworld)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.smartertravel.com/blogs/today-in-travel/qatar-airways-to-partner-with-american-oneworld.html?id=13667425|sarlavha=Qatar Airways to Partner with American, Oneworld|kirish sanasi=2013-02-02|arxivsana=2013-02-10|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130210000441/http://www.smartertravel.com/blogs/today-in-travel/qatar-airways-to-partner-with-american-oneworld.html?id=13667425}}</ref> * Garuda Indoneziya (Osmon jamoasi) * Lufthansa (Yulduzlar ittifoqi) | | * Malaysia Airlines (oneworld) * Middle East Airlines (Sky Team) * Filippin havo yo'llari * S7 Airlines (oneworld) * United Airlines (Star Alliance) |} == Aviahalokatlar va baxtsiz hodisalar == * 2006-yil 1-iyun kuni Doha-Shanxay yoʻnalishi boʻyicha QR889 reysini amalga oshirayotgan Airbus A330-200 (roʻyxatga olish raqami A7-ACI) Shanxay Pudong xalqaro aeroportiga qoʻnish vaqtida ikkala dvigateli ham ishdan chiqdi. Biroz vaqt oʻtgach, uchuvchilar dvigatellarni ishga tushirishga muvaffaq boʻlishdi va layner Shanxay aeroportiga xavfsiz qoʻndi. * 2007-yil 19-aprelda A300-600R samolyotiga texnik xizmat koʻrsatish vaqtida (roʻyxatga olish raqami A7-ABV) Abu-Dabi xalqaro aeroportining omborida yongʻin sodir boʻldi, natijada layner jiddiy shikastlangan va keyinchalik hisobdan chiqarilgan.. == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [http://www.qatarairways.com Rasmiy sayt] * [https://web.archive.org/web/20130613201250/http://qatartohouston.com/ Qatardan Xyustonga] - Qatar Airways [[Turkum:Qatar aviakompanyalari]] [[Turkum:Aviakompaniyalar]] n06d7mazl4qpf9b9ldpmg4r2n6v1kp1 Tholin 0 731980 2725840 2604539 2022-07-30T16:50:55Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:UltimaThule_CA06_color_20190516.png|thumb|''New Horizons rangli kompozitsion 486958 Arrokot tasviri , uning yuzasida tolinlardan qizil rangli ko'rinadi<ref name="NASA-20190516">{{veb manbasi|url=https://www.nasa.gov/feature/nasa-s-new-horizons-team-publishes-first-kuiper-belt-flyby-science-results|title=NASA's New Horizons Team Publishes First Kuiper Belt Flyby Science Results|publisher=NASA|date=16-may 2019-yil|access-date=16-may 2019-yil}}</ref>.]] '''Tolinlar''' (yunoncha tholós (tholós) "tumanli" yoki "loyqa" degan ma'noni anglatadi) oddiy uglerodning quyosh ultrabinafsha nurlari yoki kosmik nurlar nurlanishi natijasida hosil bo'lgan turli xil organik birikmalardir. Tarkibida karbonat angidrid, metan, etan va ko'pincha azot bilan birgalikda [[suv]] ham mavjud. Tolinlar bir-biriga bogʻlangan boʻlinmalarning takrorlanuvchi zanjirlaridan va funktsional guruhlarning, odatda nitril va uglevodorodlarning murakkab birikmalaridan hamda ularning aminlar va fenillar kabi parchalangan shakllaridan tashkil topgan tartibsiz polimerga oʻxshash materiallardir. Tolinlar hozirgi davrda Yerda tabiiy ravishda hosil bo'lmaydi, lekin ular tashqi [[Quyosh tizimi|Quyosh tizimidagi]] muzli jismlar yuzasida juda ko'p miqdorda va tashqi Quyosh tizimi sayyoralari va ularning yo'ldoshlari atmosferasida qizg'ish aerozollar shaklida topilgan. Suv mavjud bo'lganda, tolinlar prebiyotik kimyo uchun hom ashyo bo'lishi mumkin (ya'ni, hayotning asosiy kimyoviy moddalarini tashkil etuvchi jonsiz kimyo). Ularning mavjudligi Yerda va ehtimol boshqa sayyoralarda hayotning kelib chiqishiga ta'sir qiladi. [[Atmosfera|Atmosferadagi]] zarrachalar sifatida tolinlar yorug'likni tarqatadi va hoyot faoliyatiga ta'sir qilishi mumkin. Tolinlar laboratoriyada ishlab chiqarilishi mumkin va odatda turli xil tuzilmalar va xususiyatlarga ega bo'lgan ko'plab kimyoviy moddalarning heterojen aralashmasi sifatida o'rganiladi. Termogravimetrik tahlil kabi usullardan foydalangan holda, astrokimyogarlar ushbu tolin aralashmalarining tarkibini va ulardagi alohida kimyoviy moddalarning aniq xarakterini tahlil qiladilar<ref>{{veb manbasi |last1=Sarah |first1=Hörst |title=What in the world(s) are tholins? |url=http://www.planetary.org/blogs/guest-blogs/2015/0722-what-in-the-worlds-are-tholins.html |publisher=Planetary Society |accessdate=4-iyun 2022-yil}}</ref>. ==Umumiy ma'lumotlar== [[Fayl:Poly(acrylonitrile).png|150px|thumb|Poliakrilonitril, asosan, nitril va aminokislotalarni o'z ichiga olgan polimerlar sifatida kimyoviy degradatsiyaga uchragan holda, tolinlarning faraz qilingan polimer komponentlaridan biridir. U eksperimental ravishda tolin aralashmalarini yaratish uchun ishlatiladi.]] "Tolin" atamasi astronom Karl Sagan va uning hamkasbi Bishun Xare tomonidan o'zining Miller-Urey tipidagi tajribalarida [[Titan]] atmosferasida topilgan metan o'z ichiga olgan gaz aralashmalari bo'yicha o'tkazilgan tajribalarida olingan tavsiflash qiyin bo'lgan moddalarni tasvirlash uchun kiritilgan. Ularning "tholin" nomini taklif qilgan qog'ozida shunday deyilgan: Oxirgi o'n yil davomida biz laboratoriyamizda koinotda ko'p bo'lgan CH gazlari aralashmasidan turli xil murakkab organik qattiq moddalarni ishlab chiqarmoqdamiz. Ultrabinafsha (UV) yorug'lik yoki uchqun oqimi bilan sintez qilingan mahsulot jigarrang, ba'zan yopishqoq, qoldiq bo'lib, an'anaviy analitik kimyoga chidamliligi tufayli "chiqib bo'lmaydigan polimer" deb nomlanadi. Ular "Biz “tolinlar” (Grekcha lὸlos, loyli; lekin ayni paytda, tonoz yoki gumbaz)ni namunasiz tavsiflovchi atama sifatida taklif qilamiz" deb buni izohladilar. Tolinlar o'ziga xos birikma emas, balki molekulalar spektrini, jumladan, heteropolimerlarni<ref>{{veb manbasi |title=A Bit of Titan on Earth Helps in the Search for Life's Origins |url=https://uanews.arizona.edu/story/bit-titan-earth-helps-search-lifes-origins |publisher=Lori Stiles, University of Arizona |accessdate=4-iyun 2022-yil}}</ref><ref>{{veb manbasi |last1=Cleaves, H. James; Neish, Catherine; Callahan, Michael P.; Parker, Eric |first1=Fernández, Facundo M.; Dworkin, Jason P. (2014) |title=Amino acids generated from hydrated Titan tholins: Comparison with Miller–Urey electric discharge products |url=https://doi.org/10.1016%2Fj.icarus.2014.04.042 |publisher=Icarus}}</ref> tavsiflaydi, ular ba'zi sayyora yuzalarida qizg'ish, organik sirt qoplamini beradi. Tolinlar bir-biriga bog'langan bo'linmalarning takrorlanuvchi zanjirlaridan va funktsional guruhlarning murakkab birikmalaridan tashkil topgan tartibsiz polimerga o'xshash materiallardir<ref>{{veb manbasi |last1=Cruikshank, D. |first1=et al |title=THE COLORS OF 486958 2014 MU69 ("ULTIMA THULE"): THE ROLE OF SYNTHETIC ORGANIC SOLIDS (THOLINS) |url=https://www.hou.usra.edu/meetings/lpsc2019/pdf/2051.pdf |publisher=50th Lunar and Planetary Science Conference 2019}}</ref>. Sagan va Xare "Tolinlarning xususiyatlari ishlatiladigan energiya manbasiga va prekursorlarning dastlabki miqdoriga bog'liq bo'ladi, ammo turli tolinlar orasida umumiy fizik va kimyoviy o'xshashlik bor" degan fikrni ilgari suradilar. Ushbu sohadagi ba'zi tadqiqotchilar tolinlarning toraytirilgan ta'rifini afzal ko'rishadi, masalan, S. Xörst shunday deb yozgan edi: „Shaxsan men "tolinlar" so'zini faqat laboratoriyada ishlab chiqarilgan namunalarni tavsiflashda ishlatishga harakat qilaman, chunki biz qanday qilib to'yinganligini hali bilmaymiz. Biz laboratoriyada ishlab chiqaradigan material Titan yoki Triton (yoki Pluton!) kabi joylarda topilgan materialga o'xshaydi“. Fransuz tadqiqotchilari ham tolinlar atamasini faqat laboratoriyada ishlab chiqarilgan namunalarni analog sifatida tavsiflashda qo'llashadi. NASA olimlari, shuningdek, laboratoriya simulyatsiyasi mahsulotlari uchun "tholin" so'zini afzal ko'radilar va astronomik jismlar ustidagi haqiqiy kuzatishlar uchun "o'tga chidamli qoldiqlar" atamasini qo'llashadi. ==Shakllanishi== [[Fayl:Formation of tholins in Titan's upper atmosphere.svg|thumb|upright=1.4|Titan atmosferasida tolinlarning hosil bo'lishi]] Tolinlar yulduzlararo muhitning asosiy tarkibiy qismi deb tahmin qilinadi. Titanda ularning kimyosi yuqori balandliklarda boshlanadi va qattiq organik zarralar hosil bo'lishida ishtirok etadi. Ularning asosiy elementlari uglerod, azot va vodoroddir. Eksperimental ravishda sintez qilingan tolinlarning laboratoriya infraqizil spektroskopiyasi tahlili mavjud kimyoviy guruhlar, jumladan birlamchi aminlar, nitrillar va CH kabi alkil qismlarining oldingi identifikatsiyasini tasdiqladi. O'ng tomonda ko'rsatilgandek, tolinlar tabiatda piroliz va radioliz deb nomlanuvchi kimyoviy reaktsiyalar zanjiri orqali hosil bo'ladi deb taxmin qilinadi. Bu molekulyar azotning dissotsiatsiyasi va ionlanishi bilan boshlanadi va metan energetik zarralar va quyosh nurlanishi bilan davom etadi. Buning ortidan etilen, etan, asetilen, vodorod siyanidi va boshqa kichik oddiy molekulalar va kichik musbat ionlar hosil bo'ladi. Keyingi reaktsiyalar benzol va boshqa organik molekulalarni hosil qiladi, ularning polimerizatsiyasi og'irroq molekulalardan iborat aerozol hosil bo'lishiga olib keladi, keyin esa quyida joylashgan sayyora yuzasida kondensatsiyalanadi va cho'kadi. Past bosimda hosil boʻlgan tolinlar oʻz molekulalarining ichki qismida azot atomlarini oʻz ichiga oladi, yuqori bosimda hosil boʻlgan tolinlar esa terminal pozitsiyalarida azot atomlariga ega boʻlish ehtimoli koʻproq. ==Biologik ahamiyati== Ba'zi tadqiqotchilar [[Yer]] o'z rivojlanishining dastlabki bosqichida organik birikmalar tolinga boy kometalar tomonidan ekilgan bo'lishi mumkin, deb taxmin qilishgan va bu hayotning rivojlanishi uchun zarur bo'lgan xom ashyoni ta'minlaydi. Taxminan 2,4 milliard yil avval sodir bo'lgan Buyuk Oksigenlanish hodisasidan beri atmosferadagi erkin kislorod komponentining oksidlovchi xususiyatlari tufayli tolinlar hozirgi Yerda tabiiy ravishda mavjud emas<ref>{{veb manbasi |last1=Trainer |first1=Melissa (2013) |title=Atmospheric Prebiotic Chemistry and Organic Hazes |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3796891 |publisher=Current Organic Chemistry |accessdate=4-iyun 2022-yil}}</ref>. Laboratoriya tajribalari ming yillar davomida saqlanishi mumkin bo'lgan katta suyuq suv havzalari yaqinidagi tolinlar prebiyotik kimyoning shakllanishiga yordam berishi mumkinligini ko'rsatadi va bu unsur Yerdagi hayotning kelib chiqishiga ta'sir qiladi. Shuningdek, ekzosayyora atmosferasidagi zarrachalar sifatida tolinlar yorugʻlik tarqalishiga taʼsir qiladi va sayyora sirtlarini ultrabinafsha nurlanishdan himoya qiluvchi ekran vazifasini oʻtaydi, bu esa tiriklik uchun zaruriy omildir<ref>{{veb manbasi |title=Mooning over Titan's atmosphere |url=http://www.spectroscopynow.com/details/ezine/sepspec14793ezine/Mooning-over-Titans-atmosphere.html |publisher=SpectroscopyNOW. (15 October 2006)}}</ref>. Laboratoriya simulyatsiyalari aminokislotalar bilan bog'liq hosil bo'lgan qoldiqlarni topdi, bu esa muhim astrobiologik ta'sirga ega. Yerda turli xil tuproq bakteriyalari laboratoriyada ishlab chiqarilgan tolinlardan yagona uglerod manbai sifatida foydalanishga qodir. Tolinlar avtotrofiya rivojlanishidan oldin geterotrof mikroorganizmlar uchun birinchi mikrobial oziq-ovqat vazifasini o'tagan bo'lishi mumkin. ==Kosmosda== [[Fayl:Huygens surface color.jpg|thumb|left|upright|Gyuygens qo'nish qurilmasidan ko'rinib turganidek, Titanning yuzasi. Tolinlar sirtning ham, atmosfera tumanlarining ham qizg'ish rangining manbai ekanligiga shubha qilingan edi.]] Sagan va Xare bir nechta joylarda tolinlarning mavjudligini ta'kidlaydilar: "Yerning ibtidoiy okeanlarining tarkibiy qismi sifatida; tashqi sayyoralar va Titan atmosferasidagi qizil aerozollarning tarkibiy qismi sifatida; kometalarda mavjud, uglerodli xondritlar asteroidlar va sayyoradan oldingi quyosh tumanliklari va yulduzlararo muhitning asosiy tarkibiy qismi sifatida. Tashqi Quyosh sistemasidagi kometalar, kentavrlar, koʻplab muzli yoʻldoshlar va [[Koyper belbog'i]] obyektlari sirtlari tolin konlariga boy. ===Tabiiy yo'ldoshlarda=== ====Titan==== Titan tolinlari azotga boy organik moddalardir [[Titan]] atmosferasida va yuzasida topilgan [[azot]] va [[metan]] gazsimon aralashmalarining nurlanishi natijasida hosil bo'ladi. Titan atmosferasi taxminan 97% azot, 2,7±0,1% metan va qolgani boshqa gazlardan iborat<ref>{{veb manbasi |last1=Coustenis, Athena |first1=Taylor, Frederic W. (2008) |title=Titan: Exploring an Earthlike World |url=https://archive.org/details/titanexploringea00cous |publisher=World Scientific}}</ref>. Titan misolida, atmosferasidagi tuman va to'q sariq-qizil rang ikkalasi ham tolinlar mavjudligidan kelib chiqqan deb taxmin qilinadi. ====Yeuropa (Yevropa)==== [[Tasvir:PIA20028 - Europa's varied surface features (rotated).jpg|thumb|right|Europa yuzasidagi tolinlar bilan bo'yalgan chiziqli yoriqlar]] Yupiterning Yevropa tabiiy yo'ldoshidagi rangli hududlar tolinlar deb taxmin qilinadi<ref>{{veb manbasi |title=Europa Mission to Probe Magnetic Field and Chemistry |url=http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?feature=4602 |publisher=Jet Propulsion Laboratory. 27 May 2015}}</ref>. Yevropaning zarba kraterlari va tizmalarining morfologiyasi, piroliz va radioliz sodir boʻladigan yoriqlardan suyuqlangan materialning chiqib ketishini koʻrsatadi. Evropada rangli tolinlarni hosil qilish uchun moddalar manbai (uglerod, azot va suv) va reaktsiyalarni amalga oshirish uchun energiya manbai bo'lishi kerak. Evropaning suv muz qobig'idagi aralashmalar ichki qismdan tanani qayta tiklaydigan kriovulqon hodisalar sifatida paydo bo'lishi va kosmosdan sayyoralararo chang sifatida to'planishi taxmin qilinadi. ====Rhea==== [[Fayl:PIA18438-SaturnMoon-Rhea-20141104-fig2.jpg|thumb|Saturnning Rhea yo'ldoshining orqa yarim shari tolinlar bilan qoplangan.]] [[Fayl:Pluto’s Heart - Like a Cosmic Lava Lamp.jpg|thumb|" New Horizons " kosmik kemasi tomonidan Plutondagi Sputnik Planitianing yaqindan ko'rinishi, azotli muzlik muzliklari va qizil rangli tolinlarni ko'rsatmoqda.]] [[Saturn|Saturnning]] Rhea yo'ldoshining orqa yarim sharidagi keng qorong'u joylar tolinlar to'plangan deb taxmin qilinadi. ====Triton==== [[Neptun|Neptunning]] [[Triton]] yo'ldoshi tolinlarga xos qizg'ish rangga ega ekanligi kuzatiladi. Triton atmosferasi asosan azotdan iborat boʻlib, unda ma'lum miqdorda metan va uglerod oksidi mavjud<ref>{{veb manbasi |title=Neptune's Moon Triton |url=https://www.universetoday.com/56042/triton/ |publisher=Matt Williams, Universe Today. 16 October 2016}}</ref><ref>{{veb manbasi |title=Triton: In Depth |url=http://solarsystem.nasa.gov/planets/triton/indepth |publisher=Bill Dunford, NASA Planetary Science Division |access-date=2022-06-04 |archive-date=2015-11-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151117013842/http://solarsystem.nasa.gov/planets/triton/indepth }}</ref>. ===[[Karlik sayyora|Karlik sayyoralar]]=== ====Pluton==== Tolinlar mitti sayyora [[Pluton|Plutonda]] ham uchraydi<ref>{{veb manbasi |title=Pluto: The 'Other' Red Planet |url=http://www.nasa.gov/nh/pluto-the-other-red-planet |publisher=NASA. 3 July 2015}}</ref>, shuning uchun uning sirtida qizil<ref>{{veb manbasi |title=NASA released an incredibly detailed photo of snow - and something else - on Pluto |url=http://www.businessinsider.com/nasa-released-an-incredibly-detailed-photo-of-snow-and-something-else-on-pluto-2016-3 |publisher=Business Insider Australia, Mar. 6, 2016}}</ref> va Pluton atmosferasida ko'k rang<ref>{{veb manbasi |last1=Amos |first1=Jonathan (8 October 2015) |title=New Horizons: Probe captures Pluto's blue hazes |url=https://www.bbc.com/news/science-environment-34481347 |publisher=BBC News}}</ref> kuzatiladi. Xaron shimoliy qutbining qizil-jigarrang qopqog'i, Plutonning beshta yo'ldoshining eng kattasi, [[Pluton]] atmosferasidan chiqarilgan metan, azot va tegishli gazlardan hosil bo'lgan va tolinlardan tashkil topgan deb taxmin qilinadi. ====Ceres==== Tolinlar Dawn missiyasi tomonidan mitti sayyora [[Ceres|Ceresda]] aniqlangan<ref>{{veb manbasi |title=Dawn discovers evidence for organic material on Ceres (Update) |url=https://phys.org/news/2017-02-scientists-geology-ceres.html |publisher=February 2017}}</ref>. Sayyora yuzasining katta qismi uglerodga nihoyatda boy, uning yuzasida massa boʻyicha taxminan 20% uglerod mavjud<ref>{{veb manbasi |title=Team finds evidence for carbon-rich surface on Ceres |url=https://phys.org/news/2018-12-team-evidence-carbon-rich-surface-ceres.html |publisher=Southwest Research Institute. Published by PhysOrg. 10 December 2018}}</ref>. Uglerod miqdori Yerda tahlil qilingan uglerodli xondrit meteoritlariga qaraganda besh baravar yuqori. ====Makemake==== Makemake metanni, ko'p miqdorda etan va tolinlarni, shuningdek, ozroq miqdorda etilen, asetilen va yuqori massali alkanlarni ko'rsatishi mumkin, ular metanning quyosh nurlanishining fotolizi natijasida hosil bo'lishi mumkin<ref>{{veb manbasi |last1=M. E. Brown |first1=E. L. Schaller; G. A. Blake (2015) |title=Irradiation products on the dwarf planet Makemake |url=https://authors.library.caltech.edu/57340/1/1538-3881_149_3_105.pdf |publisher=The Astronomical Journal}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Kimyo]] [[Turkum:Astrofizika]] [[Turkum:Astronomiya]] [[Turkum:Tabiat]] [[Turkum: Organik kimyo]] 4tl6xlha2r752h32xu28l109odd9y0s Tarqalgan disk 0 732202 2725796 2686610 2022-07-30T16:09:46Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Eris and dysnomia2.jpg|thumb|300px|[[Eris]], eng katta maʼlum boʻlgan tarqoq diskli obyekt (markazda) va uning yoʻldoshi [[Dysnomia]] (obyektning chap tomonida)]] '''Tarqalgan disk''' (yoki tarqoq disk) [[Quyosh tizimi|Quyosh tizimidagi]] uzoq yulduz atrofidagi disk boʻlib, u Neptun orti obyektlarining kengroq oilasining bir qismi boʻlgan muzli kichik quyosh sistemasi jismlari bilan siyrak joylashadi. Tarqalgan diskli obyektlar (TDO) orbital ekssentrisitetlari 0,8 gacha, moyilliklari 40° gacha va perigeliya 30 dan koʻproq astronomik birlikka ega. Ushbu ekstremal orbitalar gaz gigantlari tomonidan tortishish „tarqalishi“ natijasidir va obyektlar Neptun sayyorasi tomonidan taʼsirlanishda davom etmoqda<ref>{{veb manbasi |last1=Maggie Masetti |first1=(2007) |title=Cosmic Distance Scales – The Solar System |url=http://heasarc.gsfc.nasa.gov/docs/cosmic/solar_system_info.html |publisher=Website of NASA's High Energy Astrophysics Science Archive Research Center}}</ref>. Eng yaqin tarqalgan disk jismlari Quyoshga taxminan 30-35 a.b. da yaqinlashsa-da, ularning orbitalari 100 a.b. dan ancha uzoqlashishi mumkin. Bu tarqoq jismlarni Quyosh tizimidagi eng sovuq va eng uzoq jismlar qatoriga kiritadi. Tarqalgan diskning eng ichki qismi anʼanaviy ravishda [[Koyper belbog'i]] deb ataladigan orbitadagi jismlarning tonus shaklidagi hududi bilan bir-biriga toʻgʻri keladi, lekin uning tashqi chegaralari Quyoshdan ancha uzoqroqda va Koyper belbogʻiga qaraganda ekliptikadan ancha yuqori va nisbatan pastda joylashgan. Oʻzining beqaror tabiati tufayli astronomlar tarqoq diskni Quyosh tizimidagi koʻpgina davriy kometalarning paydo boʻlish joyi deb hisoblashadi, kentavrlar esa [[Yupiter]] va [[Neptun]] oʻrtasidagi muzli jismlar populyatsiyasi obyektning koʻchishining oraliq bosqichidir. Oxir-oqibat, gigant sayyoralarning qoʻzgʻalishlari bunday jismlarni [[Quyosh]] tomon yuboradi va ularni davriy kometalarga aylantiradi. Taklif etilgan [[Oort buluti| Oort bulutining]] koʻplab obyektlari ham tarqalgan diskda paydo boʻlgan deb taxmin qilinadi. Ajratilgan obyektlar tarqoq disk obyektlaridan keskin farq qilmaydi va baʼzilari, masalan, Sedna baʼzan ushbu guruhga kiritilgan deb hisoblangan. == Kashf etilishi == Anʼanaga koʻra, miltillovchi komparator kabi qurilmalar astronomiyada Quyosh tizimidagi obyektlarni aniqlash uchun ishlatilgan, chunki bu obyektlar ikkita ekspozitsiya oʻrtasida harakatlanadi — bu fotografik plitalar yoki plyonkalarni ochish va ishlab chiqish kabi koʻp vaqt talab qiladigan qadamlarni oʻz ichiga oladi, keyin esa miltillovchi komparatordan foydalaniladi. 1980-yillarda teleskoplarda CCD ga asoslangan kameralardan foydalanish toʻgʻridan-toʻgʻri elektron tasvirlarni ishlab chiqarishga imkon berdi, keyinchalik ularni osongina raqamlashtirish va raqamli tasvirlarga oʻtkazish mumkin edi. CCD plyonkadan koʻra koʻproq yorugʻlik olganligi sababli (kiruvchi yorugʻlikning 90 % ga nisbatan 10 %) va miltillash endi sozlanishi kompyuter ekranida amalga oshirilishi mumkin edi, soʻrovlar yuqori oʻtkazuvchanlikka imkon berdi. Natijada yangi kashfiyotlar toʻlqini boʻldi: 1992-yildan 2006-yilgacha mingdan ortiq Neptun orti obyektlari aniqlandi<ref>{{veb manbasi |last1=Sheppard |first1=Scott S. (October 16–18, 2005) |title=Small Bodies in the Outer Solar System |url=http://www.ciw.edu/sheppard/pub/Sheppard06smallbodies.pdf |publisher=New Horizons in Astronomy: Frank N. Bash Symposium 2005 |access-date=2022-06-04 |archive-date=2006-10-12 |archive-url=http://webarchive.loc.gov/all/20061012062457/http://www.ciw.edu/sheppard/pub/Sheppard06smallbodies.pdf }}</ref>. Bunday deb eʼtirof etilgan birinchi tarqoq diskli obyekti (TDO) (15874) 1996 TL 66 boʻlgan dastlab 1996-yilda Gavayidagi Mauna Keada joylashgan astronomlar tomonidan aniqlangan. 1999-yilda xuddi shu soʻrovda yana uchtasi aniqlangan: 1999 CV 118 , 1999 CY 118 va 1999 CF 119<ref>{{veb manbasi |last1=Jewitt |first1=David C. (August 2009) |title=Scattered Kuiper Belt Objects (SKBOs) |url=New Horizons in Astronomy: Frank N. Bash Symposium 2005 |publisher=Institute for Astronomy}}</ref>. Hozirda TDO sifatida tasniflangan birinchi obyekt 1995-yilda Spacewatch tomonidan topilgan 1995 TL 8 edi. 2011-yil holatiga koʻra 200 dan ortiq TDO aniqlangan<ref>{{veb manbasi |last1=IAU: Minor Planet Center |first1=(2011-01-03) |title=List Of Centaurs and Scattered-Disk Objects |url=http://www.minorplanetcenter.org/iau/lists/Centaurs.html |publisher=Central Bureau for Astronomical Telegrams, Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics}}</ref>, jumladan Gǃkúnǁʼhòmdímà (Shvamb, Brown va Rabinowitz tomonidan kashf etilgan), 2002 TC 302 (NEAT), Eris (Brown, Trujillo va Rabinow) Sedna (Brown, Trujillo va Rabinowitz) va 2004 VN 112 (Deep Ecliptic Survey). [[Koyper belbog'i|Koyper belbogʻidagi]] va tarqoq diskdagi obyektlar soni taxminan teng deb taxmin qilingan boʻlsa-da, ularning uzoqroqligi sababli hozirgi kunga qadar kamroq TDO kuzatilganligini anglatadi. == Neptun orti fazosining boʻlimlari == [[Fayl:TheKuiperBelt Projections 100AU Classical SDO.svg|thumb|210px|Klassik va 5:2 rezonansli Koyper belbogʻi obyektlari bilan solishtirganda, tarqoq disk populyatsiyasining ekssentrikligi va moyilligi]] Maʼlum boʻlgan Neptun orti obyektlari koʻpincha ikkita subpopulyatsiyaga boʻlinadi: Koyper belbogʻi va tarqoq disk<ref>{{veb manbasi |last1=Morbidelli, Alessandro |first1=Brown, Michael E. (2004-11-01) |title=The Kuiper Belt and the Primordial Evolution of the Solar System |url=http://www.lpi.usra.edu/books/CometsII/7004.pdf |publisher=In M. C. Festou; H. U. Keller; H. A. Weaver (eds.). Comets II. Tucson (AZ): University of Arizona Press}}</ref>. Neptun orti obyektlarining uchinchi rezervuari, Oort buluti gipoteza qilingan, ammo Oort bulutining toʻgʻridan-toʻgʻri tasdiqlangan kuzatuvlari amalga oshirilmagan. Baʼzi tadqiqotchilar tarqoq disk va „ajratilgan obyektlar“ bilan toʻldirilgan ichki Oort buluti oʻrtasida oʻtish joyini taklif qilishadi<ref>{{veb manbasi |last1=Gomes, Rodney S.; Fernandez, Julio A.; Gallardo, Tabare |first1=Brunini, Adrian (2008) |title=The Scattered Disk: Origins, Dynamics and End States |url=http://www.fisica.edu.uy/~gallardo/scatdisk.pdf |publisher=Universidad de la Republica, Uruguay}}</ref>. === Koyper kamariga nisbatan tarqalgan disk === Koyper belbogʻi nisbatan qalin torus (yoki „donut“) boʻlib, taxminan 30 dan 50 a.b.<ref>{{veb manbasi |last1=De Sanctis, M. C. |first1=Capria, M. T.; Coradini, A. (2001) |title=Thermal Evolution and Differentiation of Edgeworth-Kuiper Belt Objects |url=https://doi.org/10.1086%2F320385 |publisher=The Astronomical Journal}}</ref> gacha choʻzilgan boʻlib, Koyper belbogʻining ikkita asosiy populyatsiyasini (KBO) oʻz ichiga oladi: klassik Koyper belbogʻi obyektlari (yoki „cubewanos“). Neptun tegmagan orbitalarda yotadigan va rezonansli Koyper belbogʻi obyektlari; [[Neptun]] aniq orbital nisbatga ega boʻlganlar, masalan, 2: 3 (obyekt Neptunning har uchta orbitasi uchun ikki marta aylanadi) va 1: 2 (obyekt har ikki Neptun orbitasi uchun bir marta aylanadi). Bu nisbatlar orbital rezonanslar deb ataladi. 2:3 rezonansda boʻlganlar „plutinoslar“ deb nomlanadi, chunki Pluton ularning guruhining eng katta aʼzosi, 1:2 rezonanslari esa „ikkitinoslar“ deb nomlanadi. Koyper belbogʻidan farqli oʻlaroq, tarqoq diskli aholi Neptun tomonidan taʼsirga uchrashi mumkin<ref>{{veb manbasi |last1=Morbidelli, Alessandro |first1=Levison, Harold F. (2007) |title=Kuiper Belt Dynamics |url=https://archive.org/details/encyclopediaofso0000unse_u6d1/page/589 |publisher=In Lucy-Ann Adams McFadden; Paul Robert Weissman; Torrence V. Johnson (eds.). Encyclopedia of the Solar System (2nd ed.)}}</ref>. Davom ettirilayotgan tadqiqotlar shuni koʻrsatadiki, kentavrlar , [[Yupiter]]va [[Neptun]] oʻrtasida aylanib yuruvchi muzli sayyoralar sinfi, shunchaki [[Neptun]] tomonidan Quyosh tizimining ichki qismiga tashlangan TDO lar boʻlishi mumkin. (29981) 1999 TD 10 kabi baʼzi obyektlar farqni kichiklashtiradi<ref>{{veb manbasi |last1=Silber |first1=Kenneth (1999) |title=New Object in Solar System Defies Categories |url=http://www.space.com/scienceastronomy/solarsystem/centaur_disc_991111.html |publisher=space.com |access-date=2022-06-04 |archive-date=2005-09-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20050921034710/http://www.space.com/scienceastronomy/solarsystem/centaur_disc_991111.html }}</ref> va Kichik sayyoralar markazi rasmiy ravishda barcha Neptun orti obyektlarini kataloglaydigan (MPC) endi kentavrlar va TDO larni birgalikda roʻyxatga oladi. Biroq, MPC Koyper belbogʻi va tarqoq disk oʻrtasida aniq farq qiladi, bu barqaror orbitalardagi obyektlarni (Koyper belbogʻi) tarqoq orbitalardagi obyektlardan (tarqalgan disk va kentavrlar) ajratib turadi. Biroq, Koyper belbogʻi va tarqoq disk oʻrtasidagi farq aniq emas va koʻplab astronomlar tarqoq diskni alohida populyatsiya sifatida emas, balki Koyper belbogʻining tashqi hududi sifatida koʻrishadi. Tarqalgan diskning jismlari uchun „tarqalgan Koyper belbogʻi obyekti“ (yoki TKBO) atamasi ham ishlatiladi. === Ajratilgan obyektlar === Kichik sayyoralar markazi 90377 Sedna Neptun orti obyektini tarqoq diskli obyekt sifatida tasniflaydi. Uning kashfiyotchisi [[ Michael E. Brown|Maykl E. Braun]] buning oʻrniga uni tarqoq diskning aʼzosi emas, balki ichki Oort-bulut obyekti sifatida koʻrib chiqishni taklif qildi, chunki perigeliy masofasi 76 a.b. boʻlganligi sababli, u tortishish kuchi taʼsiriga tushish uchun juda uzoq masofada joylashgan<ref>{{veb manbasi |last1=Brown |first1=Michael E |title=Sedna (The coldest most distant place known in the solar system; possibly the first object in the long-hypothesized Oort cloud) |url=http://www.gps.caltech.edu/~mbrown/sedna/ |publisher=California Institute of Technology, Department of Geological Sciences}}</ref>. Ushbu taʼrifga koʻra, perigeliysi 40 a.b. dan katta boʻlgan obyekt tarqalgan diskdan tashqarida tasniflanishi mumkin. Sedna yagona bunday obyekt emas: (148209) 2000 CR 105 (Sednadan oldin topilgan) va 2004 VN 112 Neptun taʼsirida boʻlish uchun juda uzoqda perigeliy masofaga ega. Bu astronomlar oʻrtasida kengaytirilgan tarqoq disk (K-TDO) deb nomlangan yangi kichik sayyoralar toʻplami haqida munozaraga olib keldi<ref>{{veb manbasi |last1=Gladman |first1=Brett J |title=Evidence for an Extended Scattered Disk? |url=http://www.obs-nice.fr/gladman/cr105.html |publisher=Observatoire de la Cote d'Azur}}</ref>. 2000 CR 105, shuningdek, ichki Oort-bulut obyekti yoki (ehtimol) tarqoq disk va ichki Oort buluti oʻrtasidagi oʻtish obyekti boʻlishi mumkin. Yaqinda bu obyektlar „ajratilgan“, yoki uzoqdan ajratilgan ob’ektlar (UAO) deb atala boshladi. Tarqalgan va ajratilgan hududlar oʻrtasida aniq chegaralar yoʻq. TDO larni „yuqori ekssentrik orbitalar, Neptun orqasida perigeliy va 1: 2 rezonansdan tashqari yarim katta oʻqlar“ deb taʼriflaganlar. Ushbu taʼrifga koʻra, barcha uzoqdan ajratilgan obyektlar TDO lardir. Ajratilgan jismlarning orbitalarini Neptunning tarqalishi orqali hosil qilish mumkin emasligi sababli, muqobil sochilish mexanizmlari ilgari surildi, jumladan, oʻtayotgan yulduz yoki uzoqdagi, sayyora oʻlchamidagi obyekt, shu bilan bir qatorda, bu obyektlar oʻtayotgan yulduzdan olingan deb taxmin qilingan. JL Elliott va boshqalar tomonidan 2005-yilda Deep Ecliptic Survey hisoboti tomonidan kiritilgan sxema ikki toifani ajratadi: tarqoq-yaqin (yaʼni tipik TDO) va tarqoq-kengaytirilgan (yaʼni ajratilgan obyektlar)<ref>{{veb manbasi |last1=Elliot, J. L. |first1=Kern, S. D.; Clancy, K. B.; et al. (2005) |title=The Deep Ecliptic Survey: A Search for Kuiper Belt Objects and Centaurs. II. Dynamical Classification, the Kuiper Belt Plane, and the Core Population |url=https://doi.org/10.1086%2F427395 |publisher=The Astronomical Journal}}</ref>. Tarqalgan yaqin jismlar orbitalari rezonanssiz, sayyora orbitalarini kesib oʻtmaydigan va Tisserand parametri (Neptunga nisbatan) 3 dan kam boʻlgan jismlardir. Tarqalgan choʻzilgan jismlar Tisserand parametriga ega (nisbiy) Neptunga 3 dan katta va oʻrtacha ekssentriklik 0,2 dan katta. == Orbitalar == [[Fayl:KBOs and resonances.png|right|thumb|660px|Neptun orti obyektlarining taqsimlanishi, gorizontalda yarim katta oʻq va vertikal oʻqda moyillik. Tarqalgan disk obyektlari kulrangda, Neptun bilan rezonansga ega boʻlgan obyektlar qizil rangda koʻrsatilgan. Klassik Koyper belbogʻi obyektlari (cubewanos) va sednoidlar mos ravishda koʻk va sariq rangga ega.]] Tarqalgan disk juda dinamik muhitdir. Ular hali ham Neptun tomonidan taʼsirlanishi sababli, TDO larning orbitalari doimo buzilish xavfi ostida boʻlib Oort bulutiga yoki ichkariga, kentavrlar populyatsiyasiga va oxir-oqibat Yupiter kometalar oilasiga yuboriladi. Shu sababli Gladman va boshqalar olimlar hududni tarqoq emas, balki tarqalish diski deb atashni afzal koʻradi. Koyper belbogʻidagi obyektlardan (KBO) farqli oʻlaroq, tarqoq diskli jismlarning orbitalari ekliptikadan 40 ° ga qadar moyil boʻlishi mumkin.] TDO lar odatda 50 a.b. dan katta yarim asosiy oʻqi boʻlgan oʻrta va yuqori ekssentrikliklarga ega boʻlgan orbitalar bilan tavsiflanadi, ammo ularning perigeliysi ularni [[Neptun]] taʼsiriga olib keladi. Taxminan 30 a.b. perigeliyga ega boʻlish tarqoq jismlarning oʻziga xos xususiyatlaridan biridir, chunki bu Neptunga oʻzining tortishish taʼsirini oʻtkazishga imkon beradi. Klassik obyektlar (cubewanos) tarqoq obyektlardan juda farq qiladi: barcha kubevanlarning 30 % dan ortigʻi past moyil, aylanaga yaqin orbitalarda joylashgan boʻlib, ularning ekssentrikliklari 0,25 ga teng. Klassik obyektlar 0,2 dan 0,8 gacha ekssentrikliklarga ega. Tarqalgan jismlarning moyilligi ekstremal KBO larga oʻxshash boʻlsa-da, juda oz sonli tarqoq jismlarning orbitalari KBO populyatsiyasining koʻp qismi kabi ekliptikaga yaqin joylashgan. Tarqalgan diskdagi harakatlar tasodifiy boʻlsa-da, ular shunga oʻxshash yoʻnalishlarga amal qilishadi, yaʼni TDO lar Neptun bilan vaqtinchalik rezonanslarga tushib qolishlari mumkin. Tarqalgan diskdagi mumkin boʻlgan rezonans orbitalariga misollar 1:3, 2:7, 3:11, 5:22 va 4:79. == Shakllanishi == [[Fayl:Lhborbits.png|thumb|left|400px|Tashqi sayyoralar va Koyper belbogʻini koʻrsatadigan simulyatsiya: a) Yupiter/Saturn 2:1 rezonansidan oldin b) Neptun orbital siljishidan keyin Koyper belbogʻi jismlarining Quyosh tizimiga tarqalishi c) Yupiter tomonidan Koyper belbogʻi jismlarini chiqarib yuborganidan keyin]] Tarqalgan disk hali ham yaxshi oʻrganilmagan: Koyper belbogʻining va tarqoq diskning shakllanishining barcha kuzatilgan xususiyatlarini tushuntiradigan hech qanday modeli hali taklif qilinmagan. Zamonaviy modellarga koʻra, tarqoq disk Koyper belbogʻi obyektlari (KBO) Neptun va boshqa tashqi sayyoralar bilan tortishish oʻzaro taʼsirida eksantrik va moyil orbitalarga „tarqalganida“ hosil boʻlgan. Bu jarayonning qancha vaqtda sodir boʻlgani noaniqligicha qolmoqda. Bir gipoteza Quyosh tizimining butun yoshiga teng davrni taxmin qiladi; ikkinchisi tarqalish Neptunning ilk migratsiya davrida nisbatan tez sodir boʻlganligini taʼkidlaydi. Quyosh tizimining butun yoshi davomida uzluksiz shakllanish modellari shuni koʻrsatadiki, Koyper belbogʻidagi zaif rezonanslarda (masalan, 5:7 yoki 8:1) yoki kuchli rezonanslar chegaralarida obyektlar millionlab orbitallarda zaif orbital beqarorlikni rivojlanishi mumkin. Ayniqsa, 4:7 rezonansi katta beqarorlikka ega. KBO lar, shuningdek, massiv jismlarning yaqin oʻtishi yoki toʻqnashuvlar orqali beqaror orbitalarga oʻtkazilishi mumkin. Vaqt oʻtishi bilan, tarqoq disk asta-sekin bu izolyatsiya qilingan hodisalardan hosil boʻladi. == Tarkibi == [[Fayl:2003 UB313 near-infrared spectrum.png|thumb|200px|[[Eris]] va [[Pluton|Plutonning]] infraqizil spektrlari, ularning umumiy metan yutilish chiziqlarini taʼkidlaydi]] Tarqalgan jismlar, Neptun orti obyektlari kabi, past zichlikka ega va asosan suv va metan kabi muzlatilgan uchuvchi moddalardan iborat. Tanlangan Koyper belbogʻi va tarqoq jismlarning spektral tahlili oʻxshash birikmalarning belgilarini aniqladi. Astronomlar dastlab butun Neptun orti aholisi xuddi shu mintaqada paydo boʻlgan va bir xil jarayonlarga duchor boʻlganligi sababli, xuddi shunday qizil sirt rangini namoyon qiladi deb taxmin qilishgan. Xususan, TDO larda Quyoshdan keladigan quyosh nuri taʼsirida kimyoviy jihatdan [[Tholin|tolinlarga]] aylangan koʻp miqdorda sirtda metan boʻlishi kutilgan edi. Bu koʻk nurni oʻzlashtiradi va qizgʻish rang hosil qiladi. Aksariyat klassik obyektlar bu rangni aks ettiradi, lekin tarqoq obyektlarda unday emas; aksincha, ular oq yoki kulrang koʻrinishga ega. Maykl E. Braun, tarqoq jismni kashf etgan [[Eris]], uning rangi oqargan boʻlishi mumkin, chunki Quyoshdan hozirgi masofada uning metan atmosferasi butun yuzasi boʻylab muzlab qolgan va bir dyuym qalinlikdagi qatlam hosil qiladi (yorqin oq muz). Pluton, aksincha, Quyoshga yaqinroq boʻlganida, metan faqat sovuqroq, yuqori albedo hududlarida muzlab, past albedo tolin bilan qoplangan hududlarni muzdan holi qoldiradi. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [https://www.youtube.com/watch?v=7sUTeCxim9E| Koyper belbogʻi va tarqalgan disk] Youtube * [https://www.youtube.com/watch?v=_bRWKpb8MWs| Tarqalgan disk] Youtube * [https://www.guide-to-the-universe.com/the-scattered-disc.html| Quyosh tizimida Tarqalgandisk obyektlari] * [https://astronomy.swin.edu.au/cosmos/S/scattered+disk+objects| Tarqalgan disk obyektlari] [[Turkum:Astronomiya]] [[Turkum:Astrofizika]] [[Turkum:Fizika]] [[Turkum:Tabiat]] jbcmhic55ln1w6vifks5z3rnlqnux31 Butun dunyo ozarbayjonlarining birdamlik kuni 0 732510 2726488 2622308 2022-07-31T08:54:11Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Butun dunyo ozarbayjonlarining birdamlik kuni''' [[1991]][[16-dekabr|-yil 16-dekabrda]] oʻsha paytda<ref>{{veb manbasi |url=http://xronika.az/main/82-azerbajjdzhancy-mira-otmechajut-den-solidarnosti.html |title=Азербайджанцы мира отмечают День солидарности » Xronika.Az |accessdate=2011-01-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111014034712/http://xronika.az/main/82-azerbajjdzhancy-mira-otmechajut-den-solidarnosti.html |archivedate=2011-10-14 |deadlink=yes }}</ref><ref>{{veb manbasi |url=http://vesti.az/news.php?id=63854 |title=Сегодня День солидарности азербайджанцев мира - Vesti.Az |accessdate=2011-01-04 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110102134904/http://vesti.az/news.php?id=63854 |archivedate=2011-01-02 |deadlink=yes }}</ref><ref>[http://www.d-a-k.org/index.php?option=com_content&view=article&catid=105%3Aotherinfo&id=730%3Adak-31-dkabr-duenya-azrbaycanllarnn-hmrylik-guenue-v-yeni-l-bayram-muenasibtil-50-milyonluq-soydamz-uerkdn-tbrik-edir&Itemid=1 DAK 31 Dekabr Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü və Yeni İl Bayramı münasibətilə 50 milyonluq soydaşımızı ürəkdən təbrik edir]</ref> [[Naxichevan Avtonom Respublikasi|Naxichevan Muxtor Respublikasi]] Oliy Majlisi raisi lavozimini egallab turgan [[Haydar Aliyev]] tomonidan birinchi marta <span lang="az" style="font-style:italic;">dunyo ozarbayjonlarining birdamlik kuni</span> eʼlon qilingan, shundan soʻng bu butun Ozarbayjon xalqining milliy bayramiga aylangan. 31-dekabrda nishonlanadi<ref>[http://www.calend.ru/holidays/0/0/681/ День солидарности азербайджанцев всего мира — 31 декабря. История и особенности праздника в проекте Календарь Праздников 2010]</ref>. Dunyodagi ozarbayjonlar soni bir necha oʻn millionlarni tashkil etadi<ref name="Би-би-си">{{yangiliklar manbasi | title=Глава 6. 1988-1990 гг. Азербайджанская трагедия |publisher=Русская служба Би-би-си| url=http://news.bbc.co.uk/hi/russian/in_depth/newsid_4664000/4664799.stm|author=Том де Ваал |date=2005-07-08 | lang=ru}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi | title=Пространство и время в мировой политике и международных отношениях|publisher=МГИМО-Университет| url=http://www.mgimo.ru/fileserver/books/rami4konvent/t8-yunusov.pdf |date=2005-07-08 | lang=ru}}</ref>, ularning aksariyati [[Ozarbayjon|Ozarbayjon Respublikasidan]] tashqarida: [[Eron]], [[Turkiya]], [[Rossiya]], [[Gruziya]], [[Germaniya]], [[Fransiya]], [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya,]] [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]], [[Ukraina]], qator [[Mustaqil davlatlar hamdoʻstligi|MDH mamlakatlari]] va [[Skandinaviya]] kabi davlatlarda yashaydi. Eng katta ozarbayjon irredentasi (kamida 15,5 million kishi))<ref>{{yangiliklar manbasi | title=Азербайджанцы и мир |publisher=Радио Свободы| url=http://archive.svoboda.org/programs/rtl/2001/RTL.010401.asp |author=Тенгиз Гудава |date=2010-12-29 | lang=ru}}</ref> [[Eron|Eronda]] yashaydi. 1989-yil 31-dekabrda [[Naxichevan Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi]] hududida olomon Sovet-Eron chegarasini vayron qildi. Minglab [[Ozarbayjonlar|ozarbayjonliklar]] Erondagi vatandoshlari bilan birodarlik qilish uchun koʻp oʻn yilliklardagi birinchi imkoniyatdan ilhomlanib [[Araz|Araks daryosidan]] oʻtishd<ref name=autogenerated2>[http://joshuaproject.net/clusters/126 Joshua Project - People Cluster: Azerbaijani] joshuaproject.net {{ref-en}}</ref><ref name=autogenerated1>[https://web.archive.org/web/20091029104855/http://encarta.msn.com/media_701500404/Languages_Spoken_by_More_Than_10_Million_People.html WebCite query result] {{ref-en}}</ref>. Shu kuni [[Istanbul|Istanbulda]] ozarbayjonliklarning birinchi Jahon Kongressi<ref>[http://joshuaproject.net/people_groups/18859/IR Azerbaijani, Azeri Turk in Iran] joshuaproject.net {{ref-en}}</ref> ochildi. 31-dekabrni Jahon ozarbayjonlari birdamlik kuni deb eʼlon qilinishiga shu ikki voqea sabab boʻldi. {{iqtibos|Butun dunyo ozarbayjonlarining birdamlik kuni milliy bayramining asosiy gʻoyasi barcha ozarbayjonliklarning ahilligi va birdamligi, Ozarbayjon hukumatchiligi, xalqimizning milliy va maʼnaviy qadriyatlarga hurmati, ozarbayjon xalqiga tegishli gʻoya va hissiyotlar, tarixiy vatanga bogʻlanganlik kabi tuygʻularni qamrab oladi.||muallif=[[Ozarbayjon]] prezidenti [[Ilhom Aliyev]]}} == Manbalar == {{manbalar}} == Shuningdek qarang == * [[Ozarbayjonda dam olish kunlari]] == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20090104181748/http://www.diaspora.az/qurultay/solidarity-ru.htm 31 -dekabr — Jahon ozarbayjonlar birdamlik kuni] [[Turkum: dam olish kunlari 31-dekabr]] [[Turkum: Ozarbayjon Bayramlari]] 4sunbb3skasz9cid18ti23az7ldj0zn „1941-1945-yillardagi Ulugʻ Vatan urushidagi gʻalabaning 50 yilligi“ yubiley medali 0 732543 2726150 2643588 2022-07-30T23:17:30Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Mukofot bilgiqutisi |Nomi = „1941-1945 yillardagi Ulug' Vatan urushidagi g'alabaning 50 yilligi" yubiley medali |Tasvir = 50 ann WW2 obverse.jpg |TasvirLenta = 50 years of victory rib.png |Tasvir oʻlchami = 200px |Lenta oʻlchami = 100px |OriginalName = |Shior = |Mamlakat = {{flag|Rossiya}}<br />{{flag|Ukraina}}<br />{{flag|Armaniston}}<br />{{flag|Belarus|1991}}<br />{{flag|Qozogʻiston}}{{flag|Oʻzbekiston}}<ref>{{veb manbasi |title=Указ Президента Республики Узбекистан от 20 апреля 1995 года № УП-1100 « О награждении участников войны и тружеников тыла 1941-1945 годов в связи с празднованием 50-летия победы над фашизмом» |url=https://lex.uz/ru/docs/1727287 |website=Lex.uz |accessdate=5-iyun 2022-yil}}</ref><br />{{flag|Ozarbayjon}}<ref>{{veb manbasi |title=Указ президента Республики Азербайджан № 322. "1941 — 1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində Qələbənin 50 illiyi” yubiley medalı ilə təltif haqqında |url=https://e-qanun.az/framework/9327 |website=e-qanun.az |accessdate=5-iyun 2022-yil}}</ref> |Turi = esdalik medal |KimgaTopshiriladi =Ikkinchi jaxon urushi xizmati qatnashchilari |TaqdirlashAsosi = |Holati = qoʻllanilmaydi |Koʻrsatkichlari = diametri-32mm lenta kengligi-24mm |TaʼsisSanasi =[[1993-yil]] [[7-iyul]] |BirinchiTaqdirlash = |OxirgiTaqdirlash = |Soni = taxminan 19 500 000 |ToʻngʻichMukofot =[[ Ota-ona shon-sharafi ordeni]] |KenjaMukofot =[[„1941-1945-yillardagi Ulugʻ Vatan urushidagi Gʻalabaning 60 yilligi“ yubiley medali]] |Mos keladi = }} '''"1941-1945 yillardagi Ulugʻ Vatan urushidagi gʻalabaning 50 yilligi" yubiley medali''' — Roosiya Federatsiyasining 1993-yil 7-iyuldagi 5336-1-sonli qonuni bilan 1941-1945-yillardagi Ulugʻ Vatan urushidagi gʻalabaning 50 yilligiga bagʻishlab taʼsis etilgan<ref>{{veb manbasi |title=Rossiya Federatsiyasining 1993 yil 7 iyuldagi 5336-1-sonli qonuni" (rus tilida). Rossiya Federatsiyasi Prezidenti huzuridagi Davlat mukofotlari bo'yicha komissiya. 1999-12-15 |url=http://award.adm.gov.ru/doc/z5336.htm |website=web.archive.org |accessdate=7-iyun 2022-yil |archive-date=2011-01-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110103185124/http://award.adm.gov.ru/doc/z5336.htm }}</ref>. [[Rossiya]], [[Ukraina]], [[Qozogʻiston]] va [[Belarus]] davlat mukofoti. Rossiya Federatsiyasi Prezidentining 2010-yil 7-sentyabrdagi 1099-sonli „Rossiya Federatsiyasining davlat mukofotlari tizimini takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida“gi Farmonidan keyin amaldagi davlat mukofotlari roʻyxatidan olib tashlangan<ref name="rg.ru2022">{{veb manbasi |title=Указ Президента Российской Федерации от 7 сентября 2010 г. N 1099 «О мерах по совершенствованию государственной наградной системы Российской Федерации» |url=https://rg.ru/documents/2010/09/15/nagrady-dok.html |website=rg.ru |accessdate=5-iyun 2022-yil}}</ref>. == Medal toʻgʻrisidagi nizom == * SSSR Qurolli Kuchlari saflarida Ulugʻ Vatan urushi harbiy harakatlarida qatnashgan harbiy xizmatchilar va fuqarolar,SSSRning vaqtincha bosib olingan hududlarida Ulugʻ Vatan urushi yillarida faoliyat yuritgan partizanlar va yashirin tashkilotlarning aʼzolari,Ulugʻ Vatan urushi davrida SSSR Qurolli Kuchlarida xizmat qilgan harbiy xizmatchilar va fuqarolar, [["1941-1945-yillardagi Ulugʻ Vatan urushida Germaniya ustidan qozonilgan gʻalaba uchun" medallar bilan taqdirlangan shaxslar shuningdek „Yaponiya ustidan qozonilgan gʻalaba uchun“, „1941-1945 yillardagi Ulugʻ Vatan urushida Germaniya ustidan qozonilgan gʻalaba uchun“ medali uchun sertifikatga ega boʻlgan shaxslar. * Ulugʻ Vatan urushi yillarida fidokorona mehnati uchun SSSR ordenlari, „1941-1945 yillardagi Ulugʻ Vatan urushidagi jasoratli mehnati uchun“ medallar bilan taqdirlangan front mehnatkashlari, „[["Mehnatdagi jasorati uchun" medali|Mehnatdagi jasorati uchun]]“, „Mehnatdagi faxriy xizmati uchun“, „[[„Leningrad mudofaasi uchun“ medali|Leningrad mudofaasi uchun]]“, „[[„Moskva mudofaasi uchun“ medali|Moskva mudofaasi uchun]]“, „[[„Odessa mudofaasi uchun“ medali|Odessa mudofaasi uchun]]“, [[„Sevastopol mudofaasi uchun“ medali]], „[[„Stalingrad mudofaasi uchun“ medali|Stalingrad mudofaasi uchun]]“, „[[„Kiyev mudofaasi uchun“medali|Kiyev mudofaasi uchun]]“, „[[„Kavkaz mudofaasi uchun“medali|Kavkazni himoya qilgani uchun]]“, „[[Qamaldagi Leningrad aholisi]]“ koʻkrak nishoni bilan taqdirlangan shaxslar. * Ikkinchi jahon urushi davrida natsistlar va ularning ittifoqchilari tomonidan yaratilgan kontslagerlar, gettolar va boshqa qamoqxonalarda voyaga etmagan sobiq asirlar. * Mustaqil Davlatlar Hamdo‘stligidan tashqarida bo‘lgan,SSRda milliy harbiy kuchlar tarkibida partizan bo‘linmalari, yashirin guruhlar va boshqa antifashistik guruhlar tarkibida jang qilgan, Ulug‘ Vatan urushidagi g‘alabaga katta hissa qo‘shgan chet el fuqarolari „1941-1945 yillardagi Ulugʻ Vatan urushidagi gʻalabaning 50 yilligi“ yubiley medali bilan taqdirlangan.<ref>{{veb manbasi |title="1941-1945 yillardagi Ulug 'Vatan urushidagi G'alabaning 50 yilligi" yubiley medali to'g'risidagi nizom."(rus tilida) |url=http://award.adm.gov.ru/medal/medal_14.htm |website=web.archive.org |accessdate=7-iyun 2022-yil |archive-date=2011-02-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110203145645/http://award.adm.gov.ru/medal/medal_14.htm }}</ref> == Medalning tavsifi == „1941-1945 yillardagi Ulugʻ Vatan urushidagi gʻalabaning 50 yilligi“ yubiley medali dumaloq, diametri 32 mm, tombakdan qilingan . Medalning old tomonida Kreml devori,Spasskaya minorasi,Avliyo Bazil sobri, va bayramona otashinlar tasviri, medalning quyi qismida „Vatan urishi“ ordeni bilan dafna novdalari tasvirlangan.Medal tasvirining orqa tomonida  „1941-1945-yillardagi Ulug‘ Vatan urushidagi G‘alabaga 50 yil“, chap tomonida „1945“ oʻng tomonda „1995“ yozuvlari yozilgan.Quyi qismida „1941-1945 yillardagi Ulug‘ Vatan urushidagi G‘alabaga 50 yil“ yozuvni dafna novdalari medal aylansi boʻylab quyidan yarimigacha oʻrab turadi.Medaldagi barcha yozuvlar va tasvirlar qavariq qilib tasvirlangan. Medal beshburchak blok bilan bogʻlangan boʻlib, eni 24 mm boʻlgan qizil ipak tasmasi bilan qoplangan.Lentaning chap chetida beshta chiziq bor: uchta qora va ikkita toʻq sariq.Chiziq #kengligi 2 mm, qora chiziqlar kengligi 1 mm boʻlgan toʻq sariq rangli chiziqlar bilan chegaralangan. == Sohiblari == '''Rossiya Federatsiyasi''' # Ikkinchi Jahon urushi uchuvchisi Sovet Ittifoqi Qahramoni katta leytenant Anna Yegorova # Armiya generali Anatoliy Kornukov # Ikkinchi Jahon urushi artilleriya ofitseri polkovnik Ivan Fedorovich Ladyga # Ikkinchi jahon urushi piyoda askarlari ofitseri va yozuvchi Vasil Bykay # Stalingrad faxriysi, aktyor va rejissyor Yuriy Petrovich Lyubimov # Ikkinchi jahon urushi qatnashchisi, pianinochi va bastakor Tixon Nikolaevich Xrennikov # Sovet Ittifoqi marshali Vasiliy Ivanovich Petrov # Xalq qoʻshiqchisi Lyudmila Georgievna Zykina # Siyosatchi Vladimir Ivanovich Dolgix '''Chet el fuqarolari''' # Polsha generali va prezidenti Voytsex Yaruzelski # Britaniya qirollik dengiz floti boshligʻi kichik ofitser Uilyam Frederik „Bill“ Stoun # Amerika qoʻmondoni Robert Trimble, Poltava aviabazasi 1945 yil == Havolalar == * Zakon Rossiyskoy Federatsii ot 7 iyulya 1993 g. № 5336-I "Ob uchrejdenii yubileynoy medali „50 let Pobedi v Velikoy Otechestvennoy voyne 1941—1945 gg.“" // Rossiyskaya gazeta. — 10 avgusta 1993. * Yubileynaya medal „50 let Pobedi v Velikoy Otechestvennoy voyne 1941—1945 gg.“ (nedostupnaya ssilka). Gosudarstvennie nagradi Respubliki Belarus. Data obrasheniya: 12 dekabrya 2009. Arxivirovano 3 yanvarya 2011 goda. * Ukaz prezidenta Ukraini № 339/95. Pro nagorodjennya yuvіleynoyu medallyu „50 let Pobedi v Velikoy Otechestvennoy voyne 1941—1945 gg.“ (ukr.) * Ukaz prezidenta Ukraini № 266/95. Pro poryadok vruchennya yuvіleynoi medalі „50 let Pobedi v Velikoy Otechestvennoy voyne 1941—1945 gg.“ (ukr.) * Reshenie o Polojenii o yubileynoy medali „50 let Pobedi v Velikoy Otechestvennoy voyne 1941-1945 gg.“, eyo opisanii i poryadke finansirovaniya rasxodov na eyo izgotovlenie (prinyato na zasedanii Soveta glav gosudarstv SNG 24 dekabrya 1993 goda v Ashxabade). == Manbalar == {{manbalar}} == Adabiyotlar == * Izotova M. A., Tsaryova T. B. Ordena i medali Rossii i SSSR. — Rostov-na-Donu: OOO ID „Valdis“, 2010. — S. 631—634. — 736 s. — ISBN 978-5-9567-0960-3.   bh06o6w5jgjp6bkoj81cyvfjllls96s Taypeyda Boeing 747 halokati 0 732598 2725804 2627301 2022-07-30T16:19:15Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Samolyot bilgiqutisi |nomi = Reys 006 Singapore Airlines |tasvir = [[Fayl:Singapore Airlines Flight 006 wreckage 2.png|220px|center]] |turi = Aviahalokat |davlat = Singapur }} '''''Taypeyda Boeing 747 halokati''' [[31-oktabr| 2000]] yilning 31-oktabr seshanba kuni sodir boʻlgan katta samolyot halokati. Boeing 747-412 aviakompaniya Singapur havo yoʻllari [[Singapur]]—[[Taypey]]—[[Los Anjeles|Los-Anjeles]] yoʻnalishi boʻyicha SQ006 rejalashtirilgan qitʼalararo parvozini amalga oshirdi, ammo Taypeydan kechqurun Typhoon sharoitida amalga oshirilgan parvoz paytida ekipaj notoʻgʻri yoʻl bilan uchish-qoʻnish yoʻlagiga qo'nishga harakat qilgan.Bu19-asr oxiri-20-asr boshlariga toʻgʻri keladi.'' == Samolyot == Boeing 747-412 (roʻyxatga olish raqami 9V-SPK, zavod 28023, seriya 1099) 1997-yilda bunyod etildi.(birinchi parvoz 12-yanvar kuni amalga oshirildi). Shu samolyot yilning 21-yanvar kuni Singapur havo yoʻllari aviakompaniyasiga topshirildi. &amp;<ref>[http://www.airfleets.net/ficheapp/plane-b747-28023.htm Singapore Airlines 9V-SPK (Boeing 747 — MSN 28023)]</ref><ref>[https://www.planespotters.net/airframe/boeing-747-400-9v-spk-singapore-airlines/ejl8j3 9V-SPK SINGAPORE AIRLINES BOEING 747-400]</ref>. == Ekipaj va yoʻlovchilar == Samolyot tajribali ekipaj tomonidan boshqarildi, uning tarkibi quyidagicha edi: * Havo kemasining qoʻmondoni (KVS) — 41 yoshli Fong Chicong juda tajribali uchuvi.U „Airbus A310“, „[[Boeing 747|Boeing 747-200]]“ va „Boeing 747-300“ samolyotlarini boshqargan. Boeing 747-400 komandiri lavozimida — 1998-yil 13-apreldan (bundan oldin uni ikkinchi uchuvchi sifatida boshqargan)ishlagan. * Ikkinchi uchuvchi — 36 yoshli Latif Sairano.Tajribali uchuvchi Singapur havo yoʻllarida 6 yil-u 4 oy (6-iyun 1994-yil) ishlagan. Airbus A310, [[Boeing 777|Boeing 777-200]] va Boeing 777-300 samolyotlarini boshqargan. „Boeing 747-400“ ning ikkinchi uchuvchisi — 2000-yil fevraldan boshlab o'z faoliyatini boshlagan. * Tajribali uchuvchi Singapur havo yoʻllarida 8 yilu 7 oy (9 mart 1992-yil) da ishlagan. Airbus A310 samolyotini boshqargan (ikkinchi uchuvchi sifatida). „Boeing 747-400“ KVS — 1995-yil iyun oyidan buyon. 5508 soat uchib, ulardan 4518 tasi Boeing 747-400 samolyotida. Samolyot kabinasida 17 ta parvoz xodimlari ishladi: * {{lang-en|Tay Kiok Cheng}}), * <span lang="en" style="font-style:italic;">Tsang Hiu fan</span>, {{lang-zh|曾晓凡}}), * Chua Meifun (<span lang="en" style="font-style:italic;">Chua Mei Fung</span>), * <span lang="en" style="font-style:italic;">Lee Kok Heng</span>), * Chua Puayhyang (<span lang="en" style="font-style:italic;">Chua Puay Hiang</span>), * * * * &nbsp;<span lang="en" style="font-style:italic;">Lim Beng Hoong</span>), * [[Английский язык|Oʻtish: saytda harakatlanish, qidiruv]]&nbsp;<span lang="en" style="font-style:italic;">Amir Bin Husin</span>), * Oʻtish: <span lang="en" style="font-style:italic;">Goh Boon Hwee</span>), * Shahrin Shoh bin Qamarshoh (<span lang="en" style="font-style:italic;">Shahrin Shah Bin Kamarshah</span>), * Oʻtish: <span lang="en" style="font-style:italic;">Koh Hwee Khim</span>), * Ingliz Tili<span lang="en" style="font-style:italic;">Ang Miau Lee</span>), * Chu Soumei Anne Marie (<span lang="en" style="font-style:italic;">Chew Sou May Ann Marie</span>), * Oʻtish: saytda harakatlanish, qidiruv<span lang="en" style="font-style:italic;">Huang Hui Min</span>, {{lang-zh|黄慧敏}}), * Farzana BTE Abdul Razak (<span lang="en" style="font-style:italic;">Farzana Bte Abdul Razak</span>), * Oʻtish: saytda harakatlanish, qidiruv<span lang="en" style="font-style:italic;">Chia Jong Kai Simon</span>), * Oʻtish<span lang="en" style="font-style:italic;">Isnin Bin Mohamed Sohot</span>), * Anandan Suresh (<span lang="en" style="font-style:italic;">Anandan Suresh</span>). {| class="standard collapsible collapsed" ! colspan="4" |Bortda odamlar fuqaroligi |- !Fuqarolik !Yoʻlovchilar !Ekipaj !Jami |- |{{Bayroqikon|Австралия}} [[Avstraliya]] |1 |0 |1 |- |{{Bayroqikon|Бразилия}} [[Braziliya]] |1 |0 |1 |- | Kanada |1 |0 |1 |- |{{DEU}} |1 |0 |1 |- |{{IND}} |11 |0 |11 |- |{{Bayroqikon|Индонезия}} [[Indoneziya]] |5 |0 |5 |- |{{IRL}} |1 |0 |1 |- |{{Bayroqikon|Япония}} [[Yaponiya]] |1 |0 |1 |- |{{Bayroqikon|Малайзия}} [[Malayziya]] |8 |1 |9 |- | Meksika |3 |0 |3 |- |{{Bayroqikon|Сингапур}} [[Singapur]] |11 |17 |28 |- | Ispaniya |1 |0 |1 |- |[[Tailand]] |2 |0 |2 |- |{{GBR}} |4 |0 |4 |- | AQSh |47 |0 |47 |- |[[Vyetnam|Vyetnam]] |2 |0 |2 |- |'''Jami''' |'''159''' |'''20''' |'''179''' |} == Voqealar xronologiyasi == === Oldingi holatlar === [[Fayl:Xangsane_2000_track.png|right|thumb|250x250px|"Ksangsan"Typhoon harakati sxemasi]] [[Fayl:SA006_Runway.png|right|thumb|250x250px|SQ006 uchish-qoʻnish yoʻlagida 5R uchish-qoʻnish <small>yoʻlagida (sariq va qizil chiziqlar samolyotning haqiqiy traektoriyasini va yopiq uchish-qoʻnish yoʻlagiga oʻtishni anglatadi; yashil chiziq 006 parvozini 5L uchish-qoʻnish yoʻlagida harakat qilish kerak boʻlgan toʻgʻri traektoriyani bildiradi)</small>]] [[Fayl:Singapore_Airlines_Flight_006_wreckage.png|right|thumb|250x250px|006 parvozining burun qismlari]] [[Fayl:Sa747-400006.png|right|thumb|250x250px|006 parvoz yoʻlovchilarining ([[:en:Aviation Safety Council|ASC]]) joylashuviga qarab jarohati diagrammasi]] Boeing 747-412 9v-SPC samolyoti parvozi 06-oktabrda boshlangan va Singapur—Taypey—Los-Anjeles yoʻnalishi boʻylab oʻtishi rejalashtirilgan SK30 parvozini amalga oshirdi; keyinchalik samolyot Singapurga qaytishi kerak edi. 00: 00 mahalliy vaqt bilan Taypeyda vaqtinchalik toʻxtash vaqtida uchuvchilar mehmonxonaga dam olish uchun bordilar: 35 NST va Chan Kaishi aeroportiga yoʻl oldi. 21 :53da uchuvchilar kelishi haqida xabar berishdi, oldindan tayyorlangan brifinglar va parvoz hujjatlarini olishdi. Singapur havo yoʻllari Xitoyning EVA Air aviakompaniyasi bilan Singapur havo yoʻllari ekipajlariga Chan Kaishi aeroportida uchish rejalarini taqdim etish boʻyicha shartnoma imzoladi. Keyin ekipaj B5 otoparkida joylashgan samolyotga keldi. NOTAM ogohlantirishlariga koʻra, ekipaj 5r (oʻng) bandining qisman yopilishi haqida xabar berildi. Uchuvchilar oʻrtasida kelishilgan holda CVSNI boshqarish va olib tashlash. 22 : 57 da ekipaj Taypey ichki ishlar boʻlimini tark etishga ruxsat oldi. Atis „Tango“ tizimi soʻrov boʻyicha quyidagi maʼlumotlarni taqdim etdi: Kutish ILS tarmoqli nol besh chap, kategoriya ikki yondashuv, nol ikki nol, besh ikki impuls, besh yuz metr koʻrinishi, tarmoqli nol besh chap, koʻrinishi toʻrt yuz ellik metr, tarmoqli nol olti besh yuz metr ikki yuz fut uchun bulutli bulutga eʼtibor bering, kuchli yomgʻir bilan kuchli bulutli, Novembre Sierra rulet yana bir bor Sierra Novembre dan foydalanadigan samolyotlarga sekin va ehtiyotkorlik bilan amal qilish tavsiya etiladi. Rune Novembre Papa alfa biri va Alfa uch uchun yopiq. Novembre Four va Novembre Five zero besh oʻrtasida oʻng joriy ishlar tufayli yopildi. Novembre Four va Novembre Five sukut boʻyicha mos keladi…. === Tabiiy ofat === 5 kishilik ekipaj boshlash uchun ATC xizmatlaridan toʻgʻri koʻrsatma oldi, ammo KVS juda erta oʻgirilib, yopiq uchish-qoʻnish yoʻlagida № 5l 215 metrga yetib bormasdan xato qildi. Noqulay ob — havo sharoiti tufayli — 24-oktabr oyida tashkil etilgan [[:en:Typhoon Xangsane (2000)|"Ksangsan" tayfun]] va 31-oktabr Taypeyga yaqinlashdi va uchuvchilar yopiq chiziqning oxirida qurilish va taʼmirlash uskunalarini koʻrmadilar: ikkita [[ekskavator]], ikkita vibratsiyali patnis, bitta kichik [[buldozer]] va karyera oʻrnatish; shuningdek, bir nechta beton toʻsiqlar mavjud edi. ATC xizmatlari, shuningdek, samolyot notoʻgʻri chiziqqa tushganini sezish uchun vaqt topa olmadi, chunki Chan-Kaishi aeroporti uchish-qoʻnish yoʻlagida samolyotlarning harakatini kuzatish uchun maxsus er radarlari bilan jihozlanmagan. 41 soniyadan soʻng, uchish-qoʻnish yoʻlagining tezlashuvi vaqtida, SQ006 parvozi yuqori tezlikda 5R uchish-qoʻnish yoʻlagining oxirida joylashgan qurilish va taʼmirlash uskunasiga tushdi. Chap qanot ekskavator kraniga tushib, yiqilib tushdi, shassisning burun burchagi ham tushdi; oʻng qanot yuk koʻtaruvchi yuk mashinasi bilan toʻqnashuvdan keyin qulab tushdi. Shikastlangan yonilgʻi tanklaridan aviakerosin oqadi, u darhol yonadi. Chiziq boʻylab bir necha yuz metr masofani bosib oʻtib, Liner ikki qismga boʻlinib, olovga tushdi. Voqea joyiga 41 ta yongʻin mashinasi, 58 ta tezyordam avtomobili va 436 ta qutqaruvchi keldi; taxminan 1-noyabr kuni,soat 00: 00 da yongʻin o'chirildi. Falokat natijasida Liner butunlay qulab tushdi va yondi(faqat quyruq qismi nisbatan omon qoldi). 83 kishi halok boʻldi — 4 ekipaj aʼzosi (Suresh, Miauli, Kokheng va Bunhvi parvoz xodimlari) va 79 nafar yoʻlovchi; halok boʻlganlarning aksariyati samolyotning m.arkaziy qismida (ekskavator bilan samolyot toʻqnashuvi natijasida portlatilgan yonilgʻi tanklari joylashgan joyda) edi. 96 kishi tirik qolgan — 16 nafar ekipaj aʼzosi (uchala uchuvchi va 13 nafar parvoz xizmatchisi) va 80 nafar yoʻlovchi; ulardan 71 nafari mexanik jarohatlanish va kuyishdan jarohatlangan. Bu haqda [[:ru:China_Airlines|China Airlines]] <ref name="FactualData302">"[http://www.asc.gov.tw/acd_files/135-c7contupload.pdf SQ006 Accident Investigation Factual Data Collection Group Report], " () ''Aviation Safety Council, Taiwan, Republic of China'', 30 of 38</ref>saytida xabar berilgan. 2021-yil holatiga koʻra, bu Boeing 747-400 yoʻlovchi samolyotining yagona falokati. == Tergov == SQ006 parvoz falokatining sabablarini tekshirish [[:en:Aviation Safety Council|aviatsiya xavfsizligi Kengashi (ASC)]] tomonidan amalga oshirildi. Tergovning yakuniy hisoboti 2002-yil 30-aprelda eʼlon qilindi. Hisobotga koʻra, falokatning asosiy sababi samolyot tark etgan uchish-qoʻnish yoʻlagining sonini tekshirmagan ekipajning koʻplab xatolari edi. Ekipaj barcha kerakli kartochkalarga ega edi, ammo ulardan foydalanmadilar va natijada ular notoʻgʻri tarzda yopiq uchish-qoʻnish yoʻlagidan uchib ketishdi. Bundan tashqari, KVS va ikkinchi uchuvchi 5r yopiq chiziqqa oʻgirilgandan soʻng, Boeing 747-400 bilan jihozlangan [[:en:Primary flight display|PFD]] elektron monitorida joylashuvini tekshirmadi. Natijada, ekipaj qoʻpol xatolar va murakkab meteorologik sharoitlar natijasida falokatga uchradi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=aviation-safety.net|url=http://aviation-safety.net/database/record.php?id=20001031-0|nashriyot=Aviation Safety Network|kirish sanasi=17 September 2010}}</ref>. == Falokatning oqibatlari == * „Ksangsan“ Typhoon * falokatdan keyingi kun 1-noyabr kuni tarqaldi. * Singapur havo yoʻllari yoʻlovchilarga va 006 parvoz ekipajiga hurmat belgisi sifatida Singapur—Taypey—Los-Anjelesga SQ006-dan SQ030-ga, soʻngra SQ028-ga va ushbu yoʻnalish boʻyicha Boeing 777-da uchib ketdi. 2008yil 1-oktabr kungi parvozlar bekor qilindi. == Madaniy jihatlar == 006-reysdagi Singapur havo yoʻllari falokati Kanadadagi hujjatli teleserialining 12 mavsumida bir qator samolyot ''halokatiga oid tekshiruvlar orqali'' namoyish etildi. == Shuningdek == * Mexiko shahridagi DC-10 falokati == Eslatmalar == {{Manbalar|2}} == Manbalar == * {{Veb manbasi|url=http://asndata.aviation-safety.net/reports/2000/20001031-0_B744_9V-SPK.pdf|sarlavha=Окончательный отчёт расследования|nashriyot=Aviation Safety Council|kirish sanasi=2016-05-01|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304205156/http://asndata.aviation-safety.net/reports/2000/20001031-0_B744_9V-SPK.pdf|arxivsana=2016-03-04}} ; Singapore Airlines press statements * [https://web.archive.org/web/*/http://www.singaporeair.com/SQ006_reports.html Flight SQ006 Information] ; Cockpit voice recorder data * [http://aviation-safety.net/investigation/cvr/transcripts/cvr_sq006.php Cockpit voice recorder and air traffic control transcript for Singapore Airlines Flight 006] ; News and media articles * Opisanie proisshestviya na Aviation Safety Network * [http://www.airlinesafety.com/editorials/Singapore006.htm ''Rushing to Die: The Crash of Singapore Airlines Flight 006''] Arxivnaya kopiya ot 7-iyunya 2007 na Wayback Machine * [http://www.cbsnews.com/stories/2000/11/06/national/main247130.shtml?source=search_story Passenger Sues Singapore Airlines], ''CBS News'' * [https://web.archive.org/web/20090207160607/http://www.catholic.org.tw/vntaiwan/y2vienam/51vietin.htm List of deceased on SQ 006] * „[https://web.archive.org/web/20080307160201/http://www.channelnewsasia.com/cna/sq006/deceasedsporeans.htm Goodbye].“ ''Channel News Asia''. (Singaporeans who died on SQ006) (Archive) ** [https://web.archive.org/web/20040312133903/http://cnasec.channelnewsasia.com/sq006/tribute_frame_postings.htm Tributes] (Archived) * [https://web.archive.org/web/20030112051642/http://cnasec.channelnewsasia.com/sq006/pictures4.htm Pictures of SQ006] (Archived) * [http://archives.cnn.com/TRANSCRIPTS/0010/31/bn.08.html CNN Interview with John Diaz, a survivor] * [http://transcripts.cnn.com/TRANSCRIPTS/0011/01/bn.01.html CNN Transcript] „Singapore Airlines Official Promises to Do All Possible for Flight 006 Victims, Their Families“ * [https://web.archive.org/web/20071103133251/http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=%2Fnews%2F2000%2F11%2F01%2Fwcras01.xml ''The Telegraph'' „A miracle so many survived“] * [http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/taiwan/1372703/%27I-can%27t-believe-they-tried-to-take-off%27.html ''The Telegraph'' „I canʼt believe they tried to take off“] Arxivirovano 5 maya 2013 goda. * [https://web.archive.org/web/20060107180205/http://sg.netor.com/m/box200011/m21.asp?BoardID=21 Archive of Memorial Website for SQ 006] * [http://www.oprah.com/article/omagazine/omag_200704_mission/1 Interview of business class survivor John Diaz] by [[Oprah Winfrey]] * Tan, S Y. „[http://www.sma.org.sg/smj/4306/4306e2.pdf Blame the Pilots, Blame the Doctors: Lessons from SQ 006]“ ( {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150924102817/http://www.sma.org.sg/smj/4306/4306e2.pdf |date=2015-09-24 }}). ''Singapore Medical Journal''. 2002, Vol 43 (46), p.&nbsp;276. * [http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/1953116.stm Singapore anger at Taiwan crash report], ''BBC'' * [https://web.archive.org/web/20001110042100/http://abcnews.go.com/wire/World/reuters20001101_77.html British Crash Survivor Speaks of 'Wall of Flameʼ], ''ABC News'' * [https://web.archive.org/web/20010331051857/http://sq006.com/ Nolan Law Group Website about SQ006 and the lawyers' opinions] (archived) * "[http://english.peopledaily.com.cn/english/200011/01/eng20001101_54084.html Seventy Killed in Singapore Airlines Plane Crash], " ''Peopleʼs Daily'' [[Turkum:Samolyotlar]] [[Turkum:Singapur]] [[Turkum:2000]] 39y7li0plg432o3jkogl1mxghb23ob7 Takayasu sindromi 0 732673 2725760 2622240 2022-07-30T15:55:14Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Takayasu sindromi (nonspesifik aortoarterit)''' - [[aorta]] va uning shoxlarini ta'sir qiluvchi autoimmun [[Yalligʻlanish|yallig'lanish kasalligi]] {{Sfn|Сыволап, Курилец|2014}}. Bu [[tizimli vaskulit]]lar guruhiga kiradi, katta arteriyalar devorida samarali yallig'lanish rivojlanishi bilan tavsiflanadi.Kasallik holatlari hamma joyda qayd etilgan, ammo yosh ayollar unga ko'proq moyil bo'lishadi {{Sfn|Сыволап, Курилец|2014}}. Kasallangan ayollar va erkaklar nisbati 8: 1 ni tashkil qiladi va kasallik odatda 15 yoshdan 30 yoshgacha o'zini namoyon qiladi. Yuqori muchalarda pulsning tez-tez yo'qolishi tufayli " pulssiz kasallik" {{Sfn|Сыволап, Курилец|2014}} deb ham ataladi. == Tarix == Takayasu sindromi holati birinchi marta [[1908|1908-yilda]] doktor Mikito Takayasu tomonidan Yaponiya oftalmologlar jamiyatining o'n ikkinchi yig'ilishida tasvirlangan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.whonamedit.com/synd.cfm/2722.html|sarlavha=Takayasu's arteritis|muallif=Trombeta A., Constantin J., Caccamise W. Ch. Sr|ish=|nashriyot=whonamedit.com|kirish sanasi=2013-10-06|til=en}} </ref> {{Sfn|Takayasu|1908}}. Doktor Takayasu [[Toʻr parda|ko'zning to'r pardasida]] [[Qon tomirlari|qon tomirlarining]] o'ziga xos halqasimon ko'rinishini tasvirlab berdi. Uning ikki hamkasbi (doktor Onishi va doktor Kagoshima) xuddi shu yig'ilishda pulssiz bilaklari bilan og'rigan bemorlarning ko'zlarida xuddi shunday ko'rinishlar haqida xabar berishdi. Endi ma'lumki, to'rsimon qon tomirlarining paydo bo'lishi bo'yin tomirlarining torayishi uchun angiogenez reaksiyasi bo'lib, bu ham ba'zi bemorlarda qo'lning qon tomirlarida pulsning yo'qolishini tushuntiradi. == Patomorfologiya == Morfologik o'zgarishlar dinamikasi ma'lum qonuniyatga ega. Granulomatoz arterit kam sonli yirik ko'p yadroli hujayrali infiltratda mononuklear hujayralar ustunligi bilan aniqlanadi. Ushbu bosqichda jarayon adventitsiyada va tomirning o'rta qobig'ida, shuningdek, [https://www.kenhub.com/en/library/anatomy/vasa-vasorum vasa vasorumda] joylashadi. Kasallikning rivojlanishi bilan tolali granulomalar hosil bo'ladi, elastik tolalar vayron bo'ladi, tomir devorining silliq mushak hujayralari yemiriladi. Vaqt o'tishi bilan tomir endoteliysi va tomirning o'rta qobig'ining qalinlashishi kuzatiladi, bu silliq mushak hujayralarining ko'payishi, kollagen va mukopolisaxaridlarning cho'kishi bilan bog'liq. Ehtimol, parietal trombozning rivojlanishi. Yallig'lanishning oxirgi bosqichida, shu jumladan davom etayotgan terapiya fonida, tomir endoteliysi va adventitsiyaning fibrozi, kam mononuklear infiltratsiya bilan o'rta tomir membranasining degeneratsiyasi mavjud. == Alomatlar == Bemorlarning taxminan yarmida birlamchi jismoniy alomatlar namoyon bo'ladi : darmonsizlik, [[isitma]], uyqu buzilishi, vazn yo'qotish, bo'g'imlarda og'riq va charchoq. Ko'pincha [[anemiya]] va [[Eritrotsitlarning choʻkish tezligi|eritrotsitlar cho'kish tezligining]] oshishi bilan birga keladi. Bu bosqich asta-sekin susayadi va surunkali bosqichga o'tadi, aorta va uning shoxlarida yallig'lanish jarayonlari bilan tavsiflanadi. Takayasu sindromi bilan og'rigan bemorlarning ikkinchi yarmida faqat dastlabki somatik belgilarsiz qon tomir tizimidagi kech o'zgarishlar aniqlanadi. Murakkab bosqichlarda tomirlar devorlarining zaifligi mahalliy [[Anevrizma|anevrizmalarga]] olib kelishi mumkin. Shuningdek, sindrom odatda bemorda Raynaud fenomenini keltirib chiqaradi. '''Ta'sir qilingan hududlarni tavsiflovchi Takayasu sindromining kech bosqichlarining to'rt turi mavjud:''' * Birinchi tur - faqat aorta yoyi va undan cho'zilgan arteriyalar ta'sirlanadi * Ikkinchi tur - faqat ko'krak va qorin aortasi ta'sirlanadi * Uchinchi tur - aorta yoyi ko'krak va qorin bo'shlig'i bilan birgalikda ta'sirlanadi. * To'rtinchi tur - o'pka arteriyasidagi patologik o'zgarishlar qo'shiladi. == Davolash == Takayasu sindromi bo'lgan bemorlarga prednizolon buyuriladi. Kundalik boshlang'ich doza tana vazniga 1 mg / kg ni tashkil qiladi. Prednizolonning yuqori dozalarini uzoq muddatli qo'llashda sezilarli nojo'ya ta'sirlar tufayli, boshlang'ich doza bir necha hafta davomida asta-sekin kamayadi. NAA nonspesifik arterioarteritni davolash konservativ va jarrohlik usullarini o'z ichiga oladi. Kerakli davolanishsiz kasallik organlarda qon aylanishining yomonlashuvi, shuningdek, noqulay prognoz bilan progressiv kurs bilan tavsiflanadi. == Prognoz == Uzoq vaqt davomida bemorlarning ahvoli qoniqarli bo'lib qolmoqda, bu esa kollateral qon aylanishining rivojlanishi bilan bog'liq. ''Ushbu sindromda o'limning eng ko'p uchraydigan sabablari:'' insult, miokard infarkti, kamroq tez-tez aorta anevrizmasining yorilishi. == Manbalar == {{Manbalar|2}} == Adabiyotlar == * {{Статья|автор=Takayasu M.|заглавие=A case with peculiar changes of the central retinal vessels|оригинал=|ссылка=|автор издания=|издание=Acta Societatis ophthalmologicae Japonicae|тип=|место=Tokyo|издательство=|год=1908|номер=12|pages=554|issn=|язык=en|ref=Takayasu}} * {{Veb manbasi|url=http://www.consilium-medicum.com.ua/issues/1/15/140/|sarlavha=Клиническая картина, диагностика и лечение неспецифического аортоартериита у детей|muallif=Лыскина Г. А., Успенская Е. В.|sana=2008|ish=Consilium medicum Ukraina, №10, 14–19|nashriyot=consilium-medicum.com.ua|kirish sanasi=2013-09-27}} * {{Статья|автор=Сыволап В. В., Курилец Л. О.|заглавие=Случай синдрома Такаясу в клинической практике|ссылка=http://zmj.zsmu.edu.ua/article/download/27451/24643|издание=Запорожский медицинский журнал|год=2014|номер=4(85)|pages=90–94|issn=2306-4145|ref=Сыволап, Курилец}} == Havolalar == * {{Veb manbasi|url=http://www.hopkinsvasculitis.org/types-vasculitis/takayasus-arteritis/|sarlavha=Johns Hopkins Vasculitis Center Discusses Takayasu’s Arteritis|nashriyot=hopkinsvasculitis.org; archive.org|kirish sanasi=2016-01-27|til=en|archive-date=2012-11-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20121119033035/http://www.hopkinsvasculitis.org/types-vasculitis/takayasus-arteritis/}} * {{Veb manbasi|url=http://www.takayasus.org/|sarlavha=Takayasu’s Arteritis Research Association|nashriyot=takayasus.org; archive.org|kirish sanasi=2016-01-27|til=en|archive-date=2006-06-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20060621170110/http://www.takayasus.org/}} [[Turkum:Tibbiyot]] [[Turkum:Alfavit boʻyicha kasallanishlar]] exya37kxwuog18duigy0muyh5wxihbl 15760 Albion 0 733115 2726162 2621957 2022-07-30T23:50:55Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:1992 QB1 crop.jpg|thumb|115760 Albion tasviri]] '''15760 Albion''' — vaqtinchalik belgisi 1992 QB 1, [[Pluton]] va [[Xaron]]dan keyin kashf etilgan birinchi [[Neptun orti obyektlari|Neptun orti obyekti]] hisoblanadi. Diametri taxminan 108–167 kilometr bo'lib, u 1992-yilda Devid C.Jevitt va Jeyn X. Luu tomonidan Gavayidagi Mauna Kea rasadxonasida kashf etilgan. Ushbu kashfiyotdan so'ng ular obyektga ''"Smaylik"'' deb nom berishdi va u qisqa vaqt davomida matbuot tomonidan o'ninchi sayyora sifatida e'tirof etildi<ref name="onbir">{{veb manbasi |last1=Collander-Brown, S.; Maran, M. |first1=Williams, I. P. (2000-10-11) |title=The effect on the Edgeworth-Kuiper Belt of a large distant tenth planet |url=https://academic.oup.com/mnras/article/318/1/101/1141308 |publisher=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society}}</ref>. Bu "sovuq" klassik [[Koyper belbog'i]] obyekti bo'lib, ushbu turdagi obyekt uchun "cubewano" nomini keltirib chiqardi<ref name="onuch">{{veb manbasi |last1=Dr. David |first1=Jewitt |title=Classical Kuiper Belt Objects |url=http://www2.ess.ucla.edu/~jewitt/kb/def_classical.html |publisher=David Jewitt/UCLA}}</ref>. Belgilanishining QB 1 qismidagi "QB 1" ning vaqtinchalik belgilanishni dekodlash shuni ko'rsatadiki, bu o'sha yilning avgust oyining ikkinchi yarmida topilgan 27-obyekt erkan<ref name="bir">{{veb manbasi |title=JPL Small-Body Database Browser: 15760 Albion (1992 QB1) |url=https://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=2015760 |publisher=(2019-01-02 last obs.). Jet Propulsion Laboratory}}</ref>. 2018-yil yanvar holatiga koʻra, Neptundan tashqarida yana 2400 ga yaqin obyektlar topilgan, ularning aksariyati klassik Koyper belbog'i obyektlaridir. Uilyam Bleyk mifologiyadan Albion nomini ushbu obyekt uchun tanlagan. ==Nomlash== [[Fayl:AnimatedOrbitOf157601992QB1.gif|thumb|left|upright|To'rtta tashqi sayyoraning orbitasi (qizil) (15760) Albion (ko'k) bilan solishtirganda]] Bu kichik sayyora ingliz shoiri va rassomi Uilyam Bleykning (1757-1827) murakkab mifologiyadan Albion nomi bilan atalgan. ''Albion'' - orolda yashovchi qadimgi odam bo'lib, uning bo'linishi natijasida To'rt Zoa: Urizen, Tarmas, Luva/Ork va Urthona/Loslar hosil bo'lgan. Albion nomining o'zi Britaniyaning qadimgi va mifologik nomidan kelib chiqqan<ref name="uch">{{veb manbasi |title=15760 Albion (1992 QB1) |url=https://www.minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=15760 |publisher=Minor Planet Center |accessdate=7-iyun 2022-yil}}</ref>. Rasmiy nomlash maqolasi Minor Planet Center tomonidan 2018-yil 31-yanvarda chop etilgan (MPC 108697)<ref name="onbesh">{{veb manbasi |title="MPC/MPO/MPS Archive |url=https://www.minorplanetcenter.net/iau/ECS/MPCArchive/MPCArchive_TBL.html |publisher=Minor Planet Center}}</ref>. Kashfiyotchilar (15760) 1992 QB 1<ref name="onolti">{{veb manbasi |title=What Lurks in the Outer Solar System? |url=https://science.nasa.gov/headlines/y2001/ast13sep_1.htm |publisher=Science@NASA, 13 September 2001) |access-date=2022-06-07 |archive-date=2001-12-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20011218053828/https://science.nasa.gov/headlines/y2001/ast13sep_1.htm }}</ref> uchun "Smayli" nomini taklif qilishgan, ammo bu nom allaqachon amerikalik astronom Charlz Xyu Smayli nomi bilan atalgan 1613 Smiley asteroidi uchun ishlatilgandi. U 15760<ref name="besh">{{veb manbasi |last1=Marc W. Buie |first1=(30 November 1999) |title=Orbit Fit and Astrometric record for 15760 |url=http://www.boulder.swri.edu/~buie/kbo/astrom/15760.html |publisher=SwRI, Space Science Department}}</ref> raqamini oldi va 2018-yil yanvarigacha nomsiz qoldi (odatda u oddiygina "QB1" deb atalar edi). ==O'xshashlik== Keyingi yili ya'ni, 1993-yilda shunga o'xshash orbitalardagi ko'plab obyektlar topildi. Shu jumladan (15788) 1993 SB, (15789) 1993 SC, (181708) 1993 FW va (385185) 1993 RO kabi obyektlar kashf etildi. 15760 Albion topilganidan keyin yigirma yil ichida Quyoshdan taxminan 30 a.b. dan 50 a.b. gacha bo'lgan orbitada Koyper belbog'ida mingdan ortiq jism topildi. Pluton va Albionning o'zidan ko'ra ko'proq jismlarning keng to'plamini ochib berdi<ref name="onyetti">{{veb manbasi |title=The Kuiper Belt at 20 |url=https://www.astrobio.net/also-in-news/the-kuiper-belt-at-20/ |publisher=Astrobiology Magazine. 2012-09-01}}</ref>. 2018-yilga kelib, 2000 dan ortiq [[Koyper belbog'i]] obyektlari topildi. ==Shuningdek qarang== *[[Neptun orti obyektlari]] *[[Koyper belbog'i]] == Manbalar == {{manbalar}} ==Havolalar== * [https://iota-es.de/JOA/JOA2019_4.pdf Beyond Jupiter: 15760 Albion], Nikolai Wünsche, ''Journal for Occultation Astronomy'', October 2019 * [http://www2.ess.ucla.edu/~jewitt/kb.html The Discovery of the Kuiper Belt], David Jewitt, ''Astronomy Beat'', 3 May 2010 * [https://www.eso.org/public/news/eso9214/ New Planet Found in the Outer Solar System], European Southern Observatory, 2 October 1992 * [http://www2.ess.ucla.edu/~jewitt/kb/qb1.html 1992 QB1 - First Object Discovered in Kuiper Belt], David Jewitt, 14 September 1992 k49fwvjz6e3wei86yicar620g3sdq1v Lagranj nuqtasi 0 733220 2725789 2621906 2022-07-30T16:05:42Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Lagrange points simple.svg|thumb|upright=1.35|Ikki jismli tizimning tortishish kuchi va markazdan qochma kuchidan kelib chiqadigan samarali potentsialning kontur grafigi aylanadigan mos yozuvlar tizimida. O'qlar beshta Lagrange nuqtasi atrofidagi potentsial gradientlarini ko'rsatadi - ular tomon pastga (qizil) yoki ulardan uzoqda (ko'k). Aksincha, L 4 va L 5 nuqtalari potentsialning yuqori nuqtalari hisoblanadi. Nuqtalarning o'zida bu kuchlar muvozanatlashgan.]] [[Fayl:Animation of Wilkinson Microwave Anisotropy Probe trajectory.gif |thumb |upright=1.35|right| Quyosh-Yerdagi L2 kosmik kemasiga misol<br>{{legend2|magenta|WMAP}}{{·}}{{legend2|RoyalBlue|[[Yer]]}}]] '''Lagranj nuqtalari''' (/ l ə ˈ ɡ r ɑː n dʒ /, shuningdek, Lagranj nuqtalari, L nuqtalari yoki libration nuqtalari) — osmon mexanikasida ikkita massiv orbita jismlari ta'siri ostida kichik massali jismlar uchun muvozanat nuqtalaridir. Matematik jihatdan, bu ikkita jism uchinchisiga qaraganda ancha kattaroq bo'ladi<ref name="bir">{{veb manbasi |last1=Cornish |first1=Neil J. (1998) |title=The Lagrange Points |url=http://www.physics.montana.edu/faculty/cornish/lagrange.pdf |publisher=WMAP Education and Outreach |access-date=2022-06-07 |archive-date=2015-09-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150907090116/http://www.physics.montana.edu/faculty/cornish/lagrange.pdf }}</ref>. Odatda, ikkita massiv jism o'sha nuqtada uchinchijismga orbitasini o'zgartiradigan nuqtada muvozanatsiz tortishish kuchi bilan ta'sir qiladi. Lagranj nuqtalarida ikkita katta jismning tortishish kuchlari va markazdan qochma kuch bir-birini muvozanatlashtiradi<ref name="ikki">{{veb manbasi |last1=Weisstein |first1=Eric |title=Lagrange Points |url=https://scienceworld.wolfram.com/physics/LagrangePoints.html |publisher=Eric Weisstein's World of Physics}}</ref>. Lagranj nuqtalari tabiiy yo'ldoshlar uchun juda qulay joylashishi mumkin, chunki bir nechta orbita ta'siriga ega bo'lgan jismlar, kerakli orbitani saqlab qolish uchun Lagranj nuqtalarida orbitaga joylashtirilgan kichik jismlar katta jismlarning massa markaziga nisbatan kamida ikki yo'nalishda muvozanatda bo'ladi. ==Tarixi== Lagranjning uchta kollinear nuqtasi (L 1 , L 2 , L 3) Leonhard Eyler tomonidan taxminan 1750-yilda, Jozef-Lui Lagranj qolgan ikkitasini kashf qilishdan o'n yil oldin kashf etilgan<ref name="to'rt">{{veb manbasi |last1=Koon, W. S.; Lo, M. W.; Marsden, J. E. |first1=Ross, S. D. (2006) |title=Dynamical Systems, the Three-Body Problem, and Space Mission Design |url=http://www.cds.caltech.edu/~marsden/books/Mission_Design.html |access-date=2022-06-07 |archive-date=2008-05-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080527145955/http://www.cds.caltech.edu/~marsden/books/Mission_Design.html }}</ref>. 1772-yilda Lagranj "Essay on the three-body problem" ni nashr etdi. Birinchi bobda u umumiy uch jism muammosini ko'rib chiqdi. Shundan kelib chiqib, ikkinchi bobda u aylana orbitalari bo'lgan har qanday uchta massa uchun ikkita maxsus doimiy orbita yechimlarni ko'rsatdi. ==Logranj nuqtalaridagi obyektlar== L 4 va L 5 ning tabiiy barqarorligi tufayli sayyoralar tizimlarining o'sha Lagranj nuqtalarida orbita bo'ylab tabiiy yo'ldoshlarni topish odatiy holdir. Ushbu nuqtalarda joylashgan obyektlar odatda "troyanlar" yoki "troyan asteroidlari" deb nomlanadi. Bu nom Quyosh-Yupiter L 4 va L 5 nuqtalarida aylanib yurgan asteroidlarga berilgan nomlardan kelib chiqqan bo'lib, ular Troya urushi davridagi epik she'riy Gomerning Illiadasida aks etgan mifologik personajlardan olingan. Yupiterdan oldinda joylashgan L 4 nuqtasidagi asteroidlar yunoncha belgilar sharafiga nomlangan Illiada va "yunon lageri" deb ataladi. L 5 nuqtasida joylashganlar troyan belgilar nomi bilan atalgan va "Troyan lageri" deb ataladi. Ikkala lager ham troyan jismlarining turlari hisoblanadi. Quyosh va Yupiter Quyosh tizimidagi ikkita eng katta jism bo'lganligi sababli, boshqa jismlarga qaraganda Quyosh-Yupiter troyanlari ko'proq. Biroq, boshqa orbital tizimlarning Lagranj nuqtalarida kamroq miqdordagi obyektlar ma'lum: * Quyosh-Yer L 4 va L 5 nuqtalarida sayyoralararo chang va kamida ikkita asteroid, 2010 TK 7 va 2020 XL 5 mavjud<ref name="to'qqiz">{{veb manbasi |last1=Choi 2011-07-27T17:06:00Z |first1=Charles Q. (27 July 2011) |title=First Asteroid Companion of Earth Discovered at Last |url=https://www.space.com/12443-earth-asteroid-companion-discovered-2010-tk7.html |publisher=Space.com}}</ref><ref name="o'n">{{veb manbasi |title=NASA - NASA's Wise Mission Finds First Trojan Asteroid Sharing Earth's Orbit |url=https://www.nasa.gov/home/hqnews/2011/jul/HQ_11-247_WISE_Trojan.html |publisher=www.nasa.gov}}</ref>. [[Fayl:L4 diagram.svg|thumb|left|200px|L 4 da tortishish tezlanishlari]] * Yer-Oy L 4 va L 5 nuqtalarida Kordilevskiy bulutlari deb nomlanuvchi sayyoralararo chang kontsentratsiyasi mavjud<ref name="o'nuch">{{veb manbasi |last1=Slíz-Balogh, Judit; Barta, András |first1=Horváth, Gábor (2019) |title=Celestial mechanics and polarization optics of the Kordylewski dust cloud in the Earth-Moon Lagrange point L5. Part II. Imaging polarimetric observation: new evidence for the existence of Kordylewski dust cloud |url=https://doi.org/10.1093%2Fmnras%2Fsty2630 |publisher=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society}}</ref>. Ushbu oʻziga xos nuqtalarda barqarorlik quyosh tortishish taʼsirida ancha murakkablashadi<ref name="o'nto'rt">{{veb manbasi |last1=Freitas, Robert |first1=Valdes, Francisco (1980) |title=A Search for Natural or Artificial Objects Located at the Earth–Moon Libration Points |url=http://www.rfreitas.com/Astro/SearchIcarus1980.htm |publisher=Icarus}}</ref>. * Quyosh- Neptun L 4 va L 5 nuqtalarida bir necha o'nlab ma'lum ob'ektlar, Neptun troyanlari mavjud<ref name="o'nbesh">{{veb manbasi |title=List Of Neptune Trojans |url=http://www.minorplanetcenter.org/iau/lists/NeptuneTrojans.html |publisher=Minor Planet Center}}</ref>. * Marsda to'rtta qabul qilingan Mars troyanlari mavjud : 5261 Eureka, 1999 UJ 7, 1998 VF 31 va 2007 NS 2. * Saturnning yo'ldoshi Tetis o'zining L 4 va L 5 nuqtalarida, Telesto va Kalipsoda Saturnning ikkita kichikroq yo'ldoshiga ega. Boshqa Saturn yo'ldoshi, Dione ham ikkita Lagranj rbitaliga ega, L 4 nuqtasida Helen va L 5 da Polydeuceslar bor. Yoldoshlar Lagranj nuqtalari atrofida azimutal ravishda aylanib yuradilar, Polideuklar Saturn-Dione L 5 dan 32 ° gacha uzoqlashadigan eng katta og'ishlarni tavsiflaydi. Gigant zarba gipotezalarining bir versiyasiga ko'ra, Theia nomli obyekt Quyosh-Yerning L 4 yoki L 5 nuqtasida hosil bo'lgan va orbitasi beqarorlashgandan so'ng Yerga qulab tushgan hamda Oyni hosil qilgan. * Ikkilik yulduzlarda Roche lobining tepasi L 1 da joylashgan; Agar yulduzlardan biri o'zining Roche bo'lagidan o'tib kengaysa, u o'zining hamrohi yulduziga materiyani yo'qotadi, bu Roche lobi to'lib ketishi deb nomlanadi. [ iqtibos kerak] [[Fayl:Lagrangian points equipotential.png|thumb|link={{filepath:Lagrangian_points_equipotential.gif}}|Yulduzni (sariq) soat sohasi farqli ravishda aylanib yuruvchi sayyoraning (ko'k) Lagranj nuqtalari (qizil) va orbitani o'z ichiga olgan tekislikdagi samarali potentsial (teng potentsialli binafsha konturli kulrang kauchuk choyshab modeli) o'rtasidagi munosabatni vizualizatsiya qilish.]] ==Tafsilotlar== Lagranj nuqtalari cheklangan uch jismli muammoning doimiy yechimi hisoblanadi. Masalan, ikkita massiv jismning umumiy barimarkazi atrofida orbitalarda aylanib yurgan holda, kosmosda beshta pozitsiya mavjud bo'lib, ularda nisbatan arzimas massaga ega uchinchi jism ikki massiv jismga nisbatan o'z o'rnini saqlab qolish uchun joylashtirilishi mumkin. Ikkita massiv jismning tortishish maydonlari Lagranj nuqtalarida markazga qo'zg'atuvchi kuchni ta'minlab, kichikroq uchinchi jismga nisbatan statsionar bo'lishiga imkon berdi. == Manbalar == {{manbalar}} ==Havolalar== * Joseph-Louis, Comte Lagrange, from Oeuvres Tome 6, "Essai sur le Problème des Trois Corps"—[https://web.archive.org/web/20160506112535/http://www.ltas-vis.ulg.ac.be/cmsms/uploads/File/Lagrange_essai_3corps.pdf Essai (PDF)]; source [http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k229225j.image.r=Lagrange%2C+Joseph-Louis%2C.langEN.f231.pagination Tome 6 (Viewer)] * "Essay on the Three-Body Problem" by J-L Lagrange, translated from the above, in [http://www.merlyn.demon.co.uk/essai-3c.htm merlyn.demon.co.uk]. * [http://eulerarchive.maa.org/pages/E304.html Considerationes de motu corporum coelestium]—[[Leonhard Euler]]—transcription and translation at [http://www.merlyn.demon.co.uk/euler304.htm merlyn.demon.co.uk]. * [https://www.esa.int/Enabling_Support/Operations/What_are_Lagrange_points What are Lagrange points?]—[[European Space Agency]] page, with good animations * [https://web.archive.org/web/20030605101737/http://www.physics.montana.edu/faculty/cornish/lagrange.html Explanation of Lagrange points]—Prof. Neil J. Cornish * [https://map.gsfc.nasa.gov/mission/observatory_l2.html A NASA explanation]—also attributed to Neil J. Cornish * [http://math.ucr.edu/home/baez/lagrange.html Explanation of Lagrange points]—Prof. John Baez [[Turkum:Fizika]] [[Turkum:Astrofizika]] [[Turkum:Astronomiya]] jf6vv90wxtcg0zerlu2fgoaqe4wo6ig Cho‘qintirgan ota kokteyli 0 733459 2726629 2622613 2022-07-31T10:56:13Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Godfather cocktail.jpg|thumb|292x292px|'''Choʻqintirgan ota kokteyli''' 1972-yillar ]] '''Choʻqintirgan ota kokteyli''' ({{lang-en|Godfather}}) — skotch va amarettodan tashkil topgan [[Alkogolli ichimliklar|spirtli]] kokteyl. Bu „Choʻqintirgan ona“ kokteylining „yaqin qarindoshi“. Xalqaro barmenlar assotsiatsiyasining (IBA) „Zamonaviy klassik“ toifasidagi ({{lang-en|Contemporary classics}}) rasmiy kokteyllaridan biri<ref name="drinkit">{{veb manbasi|url=https://drinkit.guru/recipes/61|title=Коктейль «Крёстный отец»|work=Рецепт и способ приготовления|lang=|publisher=drinkit.guru|accessdate=12 марта 2017 года|archive-date=2016-08-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20160819154140/https://drinkit.guru/recipes/61|deadlink=no}}</ref>. == Tarkibi == * Shotlandiya viskisi 35 ml; * Amaretto 35 ml; * Muz. Old feshn bokali muz bilan toʻldiriladi, viski va bodom likyori quyiladi, undan keyin kokteyl ehtiyotkorlik bilan aralashtiriladi<ref name="Contemporary">{{veb manbasi|url=http://iba-world.com/contemporary-classics/|title=Сайт Международной ассоциации барменов|work=коктейли Современная классика|location=|lang=en|publisher=iba-world.com|accessdate=12 марта 2017 года|archiveurl=https://archive.is/20170309092712/http://iba-world.com/contemporary-classics/|archivedate=2017-03-09}}</ref>. == Tarixi == Koʻpgina holatlardagidek, bu kokteylning ham aniq kelib chiqishi nomaʼlum. U xuddi shu nomdagi [[The Godfather|film]] chiqishidan biroz oldin mashhur boʻldi. Afsonaga koʻra, „Choʻqintirgan ota“ kino dostonida asosiy rollardan birini oʻynagan taniqli kino aktyori [[Marlon Brando]] bu kokteylni boshqalardan afzal koʻrgan. Bundan tashqari, ehtimol, bu kokteyl shunday nomlanishiga sabab, unga italyan amaretto [[Likyor|likyori]] qoʻshilgani uchundir. == Turli variantlari == Disaronno 1:2 amaretto va [[viski]] nisbatini tavsiya qiladi, yaʼni 25 ml amaretto va 50 ml viski<ref>{{veb manbasi|url=http://www.disaronno.com/drinks/godfather/|title=Disaronno » GODFATHER|website=web.archive.org|date=2013-05-31|accessdate=2020-09-30|archive-date=2013-05-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20130531031006/http://www.disaronno.com/drinks/godfather/}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * [http://iba-world.com/iba-council/ Сайт Международной ассоциации барменов] * [http://iba-world.com/cocktails/god-father/ Коктейль Godfather на сайте IBA] * [http://barclass.ru/glossary/coctails/all/God_father.php Коктейль Godfather на сайте Барменской ассоциации] [[Turkum: alifbo tartibida mexnat]] [[Turkum: viski bilan mexnat]] [[Turkum: suyuqlik bilan mexnat]] lnxcdjt8lj6t4t46tafm09qx5uii4re Qora dumli quyon 0 733466 2725435 2621732 2022-07-30T12:41:08Z Behzodbek88 70684 wikitext text/x-wiki {{Avtomatik taksonquti | range_map = Black-tailed Jackrabbit area.png | range_map_caption = | nomi = Qora dumli quyon | tasvir = My, What Big Ears You Have! (2103626690).jpg | izoh = | olam = [[Hayvonlar]] | tip = [[Xordalilar]] | sinf = [[Sut emizuvchilar]] | turkum = [[Quyonsimonlar]] | oila = [[Quyonlar]] | urugʻ = [[Quyon]] | sarlavha = Xalqaro ilmiy nomi | sarlavha_matn = ''Lepus californicus'' J. E. Gray, [[1837]] | sarlavha2 = [[Areal]] }} '''Qora dumli quyon''', yoki '''Kaliforniya quyoni'''({{lang-la|Lepus californicus}}) - AQShning gʻarbiy qismida va Meksikada yashaydigan quyonlarning eng keng tarqalgan turi. == Tavsifi == Qora dumli quyonning uzun quloqlari va kuchli orqa oyoqlari boʻlib, tana uzunligi 47 dan 63 sm gacha, vazni 1,5 dan 3 kg gacha yetishi mumkin. Ayol quyonlar erkaklaridan biroz yirikroq boʻladi. Dumining uzunligi 5 dan 11 sm gacha, quloqlari 10 dan 13 sm gacha boʻladi. Bunday ajoyib rivojlangan quloqchalar quruq, issiq iqlimda tana haroratini tartibga solish uchun moslashgan: quloqlarining kengligi ortiqcha issiqlikni tezroq suvutishga imkon beradi, terlash sodir boʻlmaydi, bu esa oʻz holatida qimmatbaho namlikning yoʻqolishiga olib kelmaydi<ref name=":0">{{Книга|автор=|заглавие=Большой атлас животных|ответственный=пер. с итал. Л.В. Золоевой|издание=|место=М.|издательство=Астрель, АСТ|год=2001|страницы=182|страниц=256|isbn=5-17-005253-7}}</ref>. Tananing yuqori qismidagi moʻynasining rangi kulrang-jigarrang boʻlib, qorni oq rangga ega boʻladi. Quyonning orqa tomonida qora chiziq ungan va qora dumi bor. == Tarqalishi == Qora dumli quyon [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]ning gʻarbiy qismida va [[Meksika|Meksikada]] eng keng tarqalgan quyon turidir. Dengiz sathidan 3700 m gacha balandlikdagi quruq landshaftlarda, yarim choʻllarda, kengliklarda uchraydi. == Hayot tarzi == Erta tongda va kechasi faol. Kunduzi u butalar soyasida yashirinadi. Ular yolgʻiz hayot kechiradilar, oʻzlarini yirtqichlardan himoya qiladilar, birinchi navbatda, ularning tabiy kamuflaji va soatiga 50 dan 60 km gacha boʻlgan yugurish tezligi qutqaradi. Bundan tashqari, quyonlar tik turgan joydan 6 metr balandgacha sakrashga qodir. == Oziqlanishi == Oziqlanish oʻtlar va oʻsimliklarning yashil qismlaridan iborat, shuningdek, daraxtlar va kaktuslarning shoxlari va qobigʻidan iborat. Oʻsimlik ozuqasiga ehtiyoji juda katta boʻlgani sababli toʻxtovsiz ovqatlanishadi. Suvga boʻlgan ehtiyojini ovqatidan olgani sababli, suvga boʻlgan ehtiyoji kichik. == Ko'payishi == Urgʻochisi 41-47 kunlik homiladorlikdan keyin yiliga uch-toʻrt marta birdan oltitagacha, koʻpincha 3-4ta dan tugʻadi. Kichkintoylar toʻliq shakllangan holda tugʻiladi va tugʻilishning birinchi kunlaridanoq oʻtni yula oladi<ref name=":0">{{Книга|автор=|заглавие=Большой атлас животных|ответственный=пер. с итал. Л.В. Золоевой|издание=|место=М.|издательство=Астрель, АСТ|год=2001|страницы=182|страниц=256|isbn=5-17-005253-7}}</ref>. Ayol yosh avlodga taxminan 3 dan 4 kungacha gʻamxoʻrlik qiladi, keyin esa bolalarni tark etadi. Asirlikda quyonlarning umr koʻrish davomiyligi 5 yildan 6 yilgacha yetib borishi mumkin, ammo tabiatda ular kasalliklar, yirtqichlar va boshqa sabablarga koʻra ancha oldin oʻlishadi. == Adabiyotlar == * Troy L. Eng yaxshi: Lepus californicus. Sutemizuvchilar turlari. 530, 1996, S. 1-10 [http://www.science.smith.edu/departments/Biology/VHAYSSEN/msi/pdf/i0076-3519-530-01-0001.pdf] == Manbalar == [[Turkum:Hayvonlar]] 1aq0iz498z8rrrq8fq20vn38lpduxz8 Cillian Murphy 0 733488 2726646 2621718 2022-07-31T11:07:37Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Aktyor bilgiqutisi |nomi=Cillian Murphy |tasvir=Cillian Murphy-2014.jpg |tavalludsanaa={{tugʻilgan sanasi va yoshi|df=yes|1976|5|25}} |tavalludjoyi=[[Cork]], [[Irlandiya]] |fuqaroligi={{Irlandiya bayrogʻi}}[[Irlandiya]] |kasbi=Aktyor |height=172 cm (5 ft 8 in) |faoliyat_yillari=1996-hozirgacha |turmush oʻrtogʻi= ''Yvonne McGuinness''(2004) |children=2 }} '''Cillian Murphy''' ([[Angliya | inglizcha]]:/ˈkɪliən/; 1976-yil 25-mayda tugʻilgan) — [[irlandiya]]lik aktyor. U ''The Sons of Mr. Green Genes'' rok guruhining solisti, gitarachisi va soʻzlari muallifi edi. 1990-yillarning oxirida u rekord darajadagi kelishuvni rad etdi va sahnada, qisqa va mustaqil filmlarda rol oʻynay boshladi. Uning birinchi mashhur filmlari orasida ''"28 kundan keyin zombi dahshatidagi Jim"'' (2002), qorongʻu komediya ''"Intermission"'' (2003) va ''"Qizil koʻz"'' (2005) trilleri kiradi. U ''"Plutonda nonushta"'' (2005) komediya-dramasida transgender irlandiyalik ayol rolini oʻynadi, bu unga ''"Muzikl yoki komediyadagi eng yaxshi aktyor"'' nominatsiyasida „[[Oltin globus]]“ mukofotiga nomzod boʻlishiga sabab boʻldi. Murphy rejissor [[Christopher Nolan]] bilan hamkorligi, superqahramonlik filmlarining ''"Qorongʻu ritsar"'' [[Batman]] trilogiyasida Qoʻrqinchli rolini oʻynaganligi (2005-2012) va „Inception“ (2010) ilmiy-fantastik trilleri, „Dunkerk“ (2017) jangovar dramasida suratga tushishi bilan tanilgan. Yaqinlashib kelayotgan biopik ''Oppengeymer''da (2023) nomli fizik sifatida namoyon boʻladi. U suratga tushgan boshqa filmlar qatoriga „Arpani silkituvchi shamol“ (2006) harbiy dramasi, „Quyosh nuri“ (2007) ilmiy-fantastik trilleri, „Vaqt“ (2011) ilmiy-fantastik trilleri, „Antropoid“ jangovar dramasidagi filmlar kiradi. 2013-yildan 2022-yilgacha u [[BBC]]ning „[[Peaky Blinders (teleserial) | Peaky Blinders]]“ kriminal dramasi serialida '''Tommi Shelbi''' rolini oʻynagan, buning uchun u 2017 va 2018-yillarda ''"Eng yaxshi aktyor"'' uchun [[Irlandiya]] kino va televideniesi mukofotini qoʻlga kiritgan. 201- yilda Murphy „Misterman“ yakkaxon spektakli uchun „Eng yaxshi aktyor“ nominatsiyasida ''Irish Times teatr mukofoti'' va ''"Eng yaxshi yakkaxon ijro uchun Drama Desk"'' mukofotini qoʻlga kiritdi. 2020-yilda The Irish Times uni eng buyuk irland kino aktyorlaridan biri deb atadi.<ref>{{yangiliklar manbasi |url=https://www.irishtimes.com/culture/film/the-50-greatest-irish-film-actors-of-all-time-in-order-1.4271988 |title=The 50 greatest Irish film actors of all time |first1=Donald |last1=Clarke |first2=Tara |last2=Brady |newspaper=[[Irish Times]] |date=13-iyun 2020-yil |access-date=14-iyun 2020-yil |archive-date=5-avgust 2020-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20200805112424/https://www.irishtimes.com/culture/film/the-50-greatest-irish-film-actors-of-all-time-in-order-1.4271988 |url-status=live }}</ref> Irlandiyalik aktyor ''Yvonne McGuinness''ga uylangan, uning ikki oʻgʻli bor. == Hayoti == [[Fayl:Introduction to University Programme (IUP) career workshop c.1992 (9423657442).jpg|Cillian Murphy |left |thumb |300px]] Murphy 1976-yil 25-mayda ''Duglas''da tugʻilgan. Uning onasi [[Fransiya | fransuz]] tilidan dars bergan, otasi Brendan esa Taʼlim va malakalar departamentida ishlagan.<ref>{{yangiliklar manbasi|author=Walsh, John|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/film-and-tv/features/murphys-lore-meet-the-action-hero-who-looks-on-the-verge-of-tears-442417.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20080420045449/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/film-and-tv/features/murphys-lore-meet-the-action-hero-who-looks-on-the-verge-of-tears-442417.html|archive-date=20-aprel 2008-yil|title=Murphy's lore: Meet the action hero who looks on the verge of tears|work= The Independent|date=31-mart 2007-yil|url-status=dead|access-date= 18-iyul 2007-yil}}</ref> Bobosi, xolalari, amakilari ham oʻqituvchi boʻlgan. U ''Cork''dagi Ballintempl shahrida ukasi Paidi va ikkita opasi Sile va Orla bilan birga katta boʻlgan.<ref>{{yangiliklar manbasi|author=O'Sullivan, Gemma|url=http://entertainment.timesonline.co.uk/tol/arts_and_entertainment/article1006185.ece|title=Ireland: Sane Boy of the Western World|work=The Sunday Times|date=1-fevral 2004-yil|access-date=11-dekabr 2007-yil|archive-date=15-iyun 2011-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20110615064840/http://entertainment.timesonline.co.uk/tol/arts_and_entertainment/article1006185.ece|url-status=live}}</ref><ref name="Premiere 2005 best">{{veb manbasi|author=Lytal, Cristy|url= http://www.premiere.com/features/2487/the-24-finest-performances-of-2005-page24.html |title=The 24 Finest Performances of 2005: Cillian Murphy|publisher= Premiere|date= February 2006|access-date=19-iyul 2007-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20081205015457/http://www.premiere.com/features/2487/the-24-finest-performances-of-2005-page24.html |archive-date=5-dekabr 2008-yil }}</ref> U 10 yoshida qoʻshiq yozish va ijro etishni boshlagan. U katolik boʻlib tarbiyalangan va pullik katolik oʻrta maktabi ''Presentation Brothers'' kollejida oʻqigan, u yerda akademik boʻlib yaxshi oʻqigan, lekin tez-tez muammoga duch kelgan, baʼzan esa toʻxtatilgan; u oʻzining toʻrtinchi yilida oʻzini notoʻgʻri tutish qiyinchilikka arzimasligiga qaror qildi. Maktab oʻquv dasturining asosiy qismi boʻlgan sportga unchalik qiziqmas, maktabda badiiy izlanishlar eʼtibordan chetda qolganini aniqladi. Murphy oʻrta maktabda Corcadorca teatr kompaniyasi direktori Pat Kiernan tomonidan taqdim etilgan drama modulida qatnashganida oʻzining birinchi spektakl taʼmini his qildi. Keyinchalik u bu tajribani „katta yuqori“ va „toʻliq jonli“ tuygʻu sifatida taʼrifladi va u keyin taʼqib qilishni boshladi.<ref>{{yangiliklar manbasi|author=Jackson, Joe|title=From Cork to Gotham|newspaper=Sunday Independent Life Magazine|date=8-fevral 2004-yil}}</ref> Uning [[Angliya | ingliz tili]]dan oʻqituvchisi boʻlgan yozuvchi William Wall uni aktyorlik bilan shugʻullanishga undagan, ammo u rok yulduzi boʻlishni maqsad qilgan. U oʻsmirlik va 20 yoshning boshida ukasi Paidi bilan birga bir nechta guruhlarda qoʻshiq kuyladi va gitara chaldi va [[The Beatles | Beatles]]ga berilib ketgan duet oʻzlarining eng muvaffaqiyatli guruhini Frank Zappa qoʻshigʻidan qabul qilgan ''The Sons of Mr Green Genes'' deb nomladilar. Keyinchalik uning aytishicha, guruh „bemaʼni qoʻshiqlar va cheksiz gitara sololariga ixtisoslashgan“. Ularga ''Acid Jazz Records'' tomonidan beshta albomdan iborat shartnoma taklif qilingan, ular buni rad etishgan, chunki Páidi hali maktabda edi va duet rekord yorligʻiga Murphy kompozitsiyalari huquqini bergani uchun oladigan oz miqdordagi pulga rozi boʻlmagan.<ref>{{yangiliklar manbasi|author=O'Hagan, Sean|url=https://www.theguardian.com/film/2006/jun/11/features.review1|title=I just want to challenge myself with each role|work=The Observer|date=11-iyun 2006-yil|access-date=8-avgust 2007-yil|archive-date=8-yanvar 2014-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20140108025956/http://www.theguardian.com/film/2006/jun/11/features.review1|url-status=live}}</ref> Keyinchalik Murphy shunday deb tan oldi: ''"Oʻtmishga qarab, biz imzo chekmaganimizdan juda xursandman, chunki siz oʻz hayotingizni yorliq va butun musiqangiz bilan imzolagansiz"''.<ref>{{yangiliklar manbasi |url=http://www.highbeam.com/doc/1G1-193361405.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20140611073343/http://www.highbeam.com/doc/1G1-193361405.html|url-status=dead|archive-date=11-iyun 2014-yil|title=Hollywood star Cillian Murphy has swapped his movie script to spin the disks this week. |newspaper=Evening Herald |location=Dublin |date=10-fevral 2009-yil |access-date=3-mart 2014-yil}}</ref> Murphy 1996-yilda Cork universiteti kollejida (UCC) huquqshunoslik boʻyicha oʻqishni boshlagan, biroq uning birinchi yil imtihonlarida muvaffaqiyatsizlikka uchragan, chunki u “hech qanday ambitsiyalari yoʻq edi”. U nafaqat o'z guruhi bilan band edi, balki UCCda ish boshlaganidan keyin bir necha kun ichida qonun u qilmoqchi bo`lgan narsa emasligini tushundi. Corcadorcaning Kiernan rejissorligidagi "Soat mexanizmi apelsin" spektaklini ko'rgandan so'ng, aktyorlik uning qiziqishini uyg'ota boshladi. Murphy, shuningdek, Cork opera teatrida namoyish etilgan "Kichik dahshatlar do'koni" spektaklida bosh rolni o'ynadi. Keyinchalik u o'sha paytdagi asosiy motivatsiya aktyorlik karerasini emas, balki ziyofatlarga borish va ayollar bilan uchrashish ekanligini tan oldi. == Karyera == === 1996-2001: Dastlabki davr === [[Fayl:Cast & Crew World Premiere The Party Berlinale 2017.jpg|Cillian Murphy qizil gilamda| right|thumb |300px ]] Murphy Pat Kirnanga Corcadorca Theatre Companyda tinglovga kirguniga qadar bosim oʻtkazdi va 1996-yil sentabr oyida u Enda Walshning ''Disko Pigs''lari filmida oʻzgaruvchan Kork oʻsmirining rolini oʻynab, sahnada oʻzining professional aktyorlik debyutini qildi. Uolsh Merfi bilan uchrashganini va kashf qilganini esladi: "U haqida bir narsa bor edi — u juda jumboq edi va u haqiqiy borligi bilan xonaga kirardi va siz „Xudoyim“ deb borasiz. Bu hammaning qonli koʻzlari bilan hech qanday aloqasi yoʻq edi. har doim davom etadi." Murphy shunday dedi: ''"Men aql bovar qilmas darajada takabbur edim va yoʻqotadigan hech narsam yoʻq edi va bu qismga mos edi, shekilli."''<ref>{{yangiliklar manbasi|author=Abramowitz, Rachel|url=https://articles.latimes.com/2007/mar/11/entertainment/ca-cillian11|title=Cillian Murphy: More to offer than pale blue eyes|work=Los Angeles Times|date=8-mart 2007-yil|access-date=10-mart 2007-yil|archive-date=20-iyun 2008-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20080620034239/http://articles.latimes.com/2007/mar/11/entertainment/ca-cillian11|url-status=live}}</ref> Dastlab Corkda uch hafta yugurishni maqsad qilgan edi. Disco Pigs ikki yil davomida [[Yevropa]], [[Kanada]] va [[Avstraliya]] boʻylab gastrol safarlarini yakunladi va Murphy ikkala universitetni va uning guruhini tark etdi. Garchi u musiqaga qaytishni niyat qilgan boʻlsa-da, birinchi agenti ''Disko Pigs''lari spektaklini tomosha qilganidan soʻng u vakillikni qoʻlga kiritdi va uning aktyorlik karerasi boshlandi. U boshqa koʻplab teatr spektakllarida, jumladan, Shekspirning „Much Ado About Nothing“ (1998), „Qishloq bolasi“ va „Juno va Paykok“ (ikkalasi ham 1999) filmlarida rol oʻynagan.<ref>{{kitob manbasi|last1=Willis|first1=John A.|last2=Blum|first2=Daniel C.|title=Screen World|url=https://books.google.com/books?id=9NVkAAAAMAAJ|year=2002|publisher=Crown Publishers|isbn=9781557834782|access-date=27-fevral 2016-yil|archive-date=28-iyun 2014-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20140628232406/http://books.google.com/books?id=9NVkAAAAMAAJ|url-status=live}}</ref> U „On the Edge“ (2001) kabi mustaqil filmlarda va Filleann an Feall (2000) va Watchmen (2001) kabi qisqa metrajli filmlarda suratga tusha boshladi.[15] U, shuningdek, „Disko Pigs“ (2001) filmida oʻz rolini takrorladi va BBC telekanalining „Biz hozir yashayotgan yoʻli“ mini-serialida suratga tushdi.<ref>{{yangiliklar manbasi|last=Harris|first=Will|title=Cillian Murphy interview|url=https://www.avclub.com/article/cillian-murphy-64107|newspaper=A.V. Club|access-date=2-mart 2014-yil|date=28-avgust 2011-yil|archive-date=30-oktabr 2014-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20141030200046/http://www.avclub.com/article/cillian-murphy-64107|url-status=live}}</ref> Bu davrda u Corkdan koʻchib oʻtdi va bir necha yil avval [[Dublin]]ga, soʻngra 2001-yilda [[London]]ga koʻchib oʻtdi.<ref>{{yangiliklar manbasi|author=Heller, Scott|url=https://www.boston.com/ae/movies/articles/2006/01/01/murphys_lawseek_diversity/|title=Murphy's law: seek diversity|work=The Boston Globe|date=1-yanvar 2006-yil|access-date=22-avgust 2007-yil|archive-date=18-iyun 2008-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20080618172855/http://www.boston.com/ae/movies/articles/2006/01/01/murphys_lawseek_diversity/|url-status=live}}</ref> === 2002-2004: ''28 kundan keyin'' filmi va yutuqlar === 2002-yilda Murphy [[Dublin]]dagi ''Gate teatri''da Nil LaButening „Narsalar shakli“ nomli teatr spektaklida Odam rolini ijro etdi. ''The Irish Times'' uchun yozgan Fintan OʻTul Murphyning faoliyatini yuqori baholadi: ''"Murphy oʻzining metamorfozini taʼsirchan noziklik va aql bilan oʻlchaydi"''.<ref>{{veb manbasi|last=O'Toole|first=Fintan|date=7-fevral 2002-yil|title=Reviews|url=https://www.irishtimes.com/culture/reviews-1.1049523|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201017134910/https://www.irishtimes.com/culture/reviews-1.1049523|archive-date=17-oktabr 2020-yil|access-date=3-oktabr 2020-yil|website=The Irish Times|language=en}}</ref> U ''Danny Boyle''ning „28 kundan keyin“ (2002) dahshatli filmida bosh rolni ijro etgan. U pandemiyadan omon qolgan Jimni tasvirlagan, u [[London]] kasalxonasida komadan uygʻonganidan soʻng „oʻzini kimsasiz, post-apokaliptik dunyoda yolgʻiz topishdan hayron boʻlgan“. Kasting direktori Geyl Stivens Boylga „Disko Pigs“ filmidagi ijrosi bilan hayratda qolgan Murphy rolini tinglashni taklif qildi. Stivensning taʼkidlashicha, suratga olish paytida uning nozik fizikasini koʻrgandan keyingina film boshida uni toʻliq yalangʻoch tasvirlashga qaror qilishgan. Uning eslashicha, Murphy suratga olish paytida uyatchan va kameradan bir oz uzoqroq qarashga moyil edi, lekin u ''"hayolparast, kuchsizlangan, film uchun ajoyib boʻlgan suzuvchi sifatga ega"'' deb hayratda qoldi. 2002-yil oxirida [[Buyuk Britaniya]]da chiqarilgan, keyingi 28-iyuldan keyin esa [[Shimoliy Amerika]]da mashhur boʻlib, butun dunyo boʻylab muvaffaqiyat qozondi va Murphy birinchi marta ommaviy tomoshabinlar oldiga qoʻydi.<ref>{{yangiliklar manbasi |author=Diorio, Carl |url=https://variety.com/2003/film/news/summer-summary-a-fish-tale-1117890252/ |title=Summer summary: A fish tale |work=Variety |date=3-avgust 2003-yil |access-date=17-avgust 2007-yil |archive-date=17-oktabr 2020-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20201017134909/https://variety.com/2003/film/news/summer-summary-a-fish-tale-1117890252/ |url-status=live }}</ref> 2004-yilda u ''Druid teatr kompaniyasi'' bilan [[Irlandiya]] boʻylab gastrollarda boʻldi, „Gʻarbiy dunyoning oʻyinchisi“ filmida (Christy Mahon rolini oʻynagan) Harry Hynes boshchiligida — u ilgari 1999-yilda „Juno“ teatr spektakllarida Murphyni boshqargan. Paycock — shuningdek, The Country Boy filmida ham.<ref>{{yangiliklar manbasi |url=http://www.highbeam.com/doc/1G1-178119682.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20140611073352/http://www.highbeam.com/doc/1G1-178119682.html|url-status=dead|archive-date=11-iyun 2014-yil|title=Juno |newspaper=Variety |date=31-mart 2008-yil|access-date=3-mart 2014-yil}}</ref> === 2005-2011: Yovuz rollar va muhim muvaffaqiyat === [[Fayl:Cillianmurphy.jpg|thumb|150px|left|Murphy 2005-yilgi New York Film Festivalida]] Murphy [[Christopher Nolan]]ning „[[Batman: Muqaddima]]“ (2005) filmida doktor ''Jonathan Crane'' rolida paydo boʻldi. Dastlab Bryus Ueyn/Betmen rolini tinglash uchun soʻralgan Merfi hech qachon oʻzini superqahramonga toʻgʻri keladigan fizikaga ega deb koʻrmagan, balki rejissor [[Christopher Nolan | Nolan]] bilan aloqa oʻrnatish imkoniyatini tugʻdirgan. Bosh rolni Kristian Beyl egallagan boʻlsa-da, Nolan Merfidan shunchalik hayratda ediki, u unga qoʻrqinchli qoʻrqinchli doktor Kreynning yordamchi rolini berdi. Nolan Spin jurnaliga shunday dedi: „Uning koʻzlari eng gʻayrioddiy va men uning koʻzoynagini yaqindan olib tashlashi uchun bahonalar oʻylab topishga harakat qildim.“ U Reychel MakAdamsni tungi parvozda qoʻrqitadigan Jekson Rippner rolini oʻynadi. Ues Kreyvenning „Qizil koʻz“ trillerida (2005). New York Times kino tanqidchisi Manohla Dargisning taʼkidlashicha, Merfi „mukammal yovuz odam“ boʻlgan va uning „chaqaloq blyuzlari suvni muzlatib qoʻyadigan darajada sovuq koʻrinadi va uning boʻrilar oʻziga xos dahshatini anglatadi“. Film ijobiy baholandi va dunyo boʻylab deyarli 100 million dollar ishlab topdi. Murphy oʻzining 2005-yildagi qabih rollari uchun bir qancha mukofotlarga nomzod boʻlgan, shular qatorida 2006-yilda [[Batman: Muqaddima]]" filmi uchun [[MTV Movie Awards (mukofoti) |MTV kino mukofoti]]da „Eng yaxshi yovuz qahramon“ nominatsiyasi ham bor edi. Entertainment Weekly uni oʻzining 2005-yildagi „Yozgi MVP“lar qatoriga kiritdi. „Nyu-Yorker“ muxbiri Devid Denbi shunday yozgan edi: „Cillian Murphy, farishtalarga oʻxshab, dahshatli koʻrinishga ega boʻlib, soʻnggi filmlardagi eng nafis jozibali yirtqich hayvonlardan biri“. 2010-yilda u „Golveydan Brodveygacha“ va yana teatrga qaytdi, bu Druid Teatr kompaniyasining 35 yilligini nishonlagan sahna koʻrinishi edi. Elliot Peyj, Syuzan Sarandon va Bill Pullman ishtirok etgan toʻgʻridan-toʻgʻri video psixologik triller „Pikok“ (2010), Murphy oʻzini oʻzi ham oʻz xotini ekaniga ishontirib, odamlarni aldab, oʻziga xosligi boʻlmagan erkak rolini oʻynadi. ''The Washington Times'' gazetasi muxbiri Kristian Toto filmni „Cillian Murphy tomonidan qoʻzgʻatuvchi burilish bilan ajoyib tarzda tashkil etilgan psixologik drama“ deb taʼkidladi va Murphy dragda oʻynash uchun begona boʻlmasa ham, uning filmdagi ishi „ Genderga asoslangan chiqishlar uchun yangi standart“. Murphy navbatdagi [[Christopher Nolan]]ning „Inception“ (2010) filmida tadbirkor Robert Fisher rolini oʻynadi, uning fikriga Di Kaprioning Kobb qahramoni kirib, uni biznesini tugatishga ishontiradi. Oʻsha yili Merfi Tron: Legacy filmida Tronning asl antagonisti Ed Dillingerning (Devid Uorner) oʻgʻli Edvard Dillinger kichik dasturchi sifatida ham nomaʼlum kamo rolini ijro etdi. === 2011-yildan hozirgi kungacha: Keyingi muvaffaqiyatlar, Peaky Blinders va Sokin hudud II qism === [[Fayl:Peaky Blinders Logo.png|Peaky_Blinders_Logo| left | 300px| thumb]] 2013-yildan beri Murphy [[Birinchi jahon urushi]]dan keyingi davrda [[Birmingem]]dagi jinoiy guruh haqidagi [[BBC]] teleserialida ''Tomas Shelbi'' rolini oʻynagan.<ref>https://www.bbc.co.uk/mediacentre/latestnews/2012/peakyblinders.html</ref> [[Jason Statham]]ni rolga dastlab rejissor Stiven Knight tanlagan, u ikkala aktyor bilan ham rol haqida suhbatlashish uchun uchrashgan.<ref>https://web.archive.org/web/20200618045720/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/news/jason-statham-peaky-blinders-cillian-murphy-tommy-shelby-steven-knight-a9545736.html</ref> Keyinroq Knight shunday dedi: „Cillian, siz u bilan uchrashganingizda, Tommi emasligi aniq, lekin men buni tushunmaydigan darajada ahmoq edim.“ U Murphydan ''"Esingizda boʻlsin, men aktyorman"'' matnli xabarini olgach, Murphyni tanladi. Murphy ''The Independent'' nashriga shunday dedi: "[Ssenariylar] juda jozibali va ishonchli edi, xarakter juda boy va murakkab, qatlamli va qarama-qarshi edi. Men „Men buni qilishim kerak“ deb oʻyladim. " [[Peaky Blinders (teleserial) | Peaky Blinders]] maqtovga sazovor boʻldi va yuqori baholarga sazovor boʻldi. Ikkinchi seriya BBCda 2014-yil oktabr oyida efirga uzatila boshlandi. 25-avgust kuni 5-mavsumning birinchi epizodi BBC One telekanalida efirga uzatildi. Digital Spy rejissori Entoni Birn intervyusida, „agar biz suratga olishni yanvar oyida (2021) boshlagan boʻlsak, biz may yoki iyungacha tugatmagan boʻlardik va keyin yana 6 oylik tahrirlash davom etadi“, dedi. Bu [[Peaky Blinders (teleserial) | Peaky Blinders]]ning soʻnggi mavsumi uchun chiqish sanasini 2021-yil oxiri yoki 2022-yilning boshiga qoʻyadi. 2013-yilda Murphy Money guruhining Hold Me Forever singli uchun musiqiy videoklip bilan rejissorlik debyutini qilgan. Videoda ingliz milliy baletining raqqosalari tasvirlangan va [[London]]dagi The Old Vic teatrida suratga olingan.<ref>https://www.indiewire.com/2013/07/watch-inception-star-cillian-murphys-directorial-debut-a-meh-worthy-ballet-music-video-37129/</ref> Murphy [[Christopher Nolan]]ning „Dunkirk“ (2017) jangovar filmida halokatga uchragan kemadan qutqarib olingan armiya zobiti rolini oʻynadi. U oʻzining ism-sharifi yoʻq va oddiygina titrayotgan askar sifatida eʼtirof etilgan xarakterini ''"minglab askarlar boshidan kechirgan narsaning vakili, bu urush olib kelishi mumkin boʻlgan chuqur hissiy va psixologik zarar"'' ekanligini his qildi. 2021-yil 28-mayda chiqarilgan „Sokin hudud“ II-qismida Murphy omon qolgan va Abbotlarning eski oilaviy doʻsti Emmett rolini oʻynaydi. Murphy qahramoni birinchi filmdagi voqealardan soʻng Abbottsni istamay oladi.<ref>https://www.looper.com/429805/how-cillian-murphy-accidentally-changed-the-way-a-quiet-place-part-ii-was-filmed-exclusive/</ref> Murphy [[Christopher Nolan | Nolan]]ning 2023-yil 21-iyulda chiqadigan Oppengeymer filmida [[Robert Downey Jr.]] bilan rol oʻynashi tasdiqladi.<ref>https://deadline.com/2021/10/cillian-murphy-j-robert-oppenheimer-christopher-nolans-universal-film-july-2023-1234852888/</ref> == Ommaviy tasvir == Murphyda shaxsiy stilist yoki publitsist yoʻq, atrofidagilarsiz sayohat qiladi va koʻpincha film premyeralarida yolgʻiz qatnashadi.<ref>{{yangiliklar manbasi|author=Tenorman, Scott|url=http://metro.co.uk/2009/10/27/cillian-murphy-241075/|title=60 Second Interview: Cillian Murphy|newspaper=Metro|date=12-yanvar 2006-yil|access-date=22-avgust 2007-yil|archive-date=17-oktabr 2020-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20201017135002/https://metro.co.uk/2009/10/27/cillian-murphy-241075/|url-status=live}}</ref><ref name="NYT">{{yangiliklar manbasi|author=Lyall, Sarah|url=https://www.nytimes.com/2003/12/07/movies/film-the-heartthrob-in-the-walk-up.html|title=Film; The Heartthrob in the Walk-Up|newspaper=The New York Times|date=7-dekabr 2003-yil|access-date=26-fevral 2014-yil|archive-date=13-mart 2014-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20140313195756/http://www.nytimes.com/2003/12/07/movies/film-the-heartthrob-in-the-walk-up.html|url-status=live}}</ref> Oʻzini shaxsiy, u mashhurlar sahnasiga qiziqish yoʻqligini tan oladi va qizil gilamdagi tajribani „yengib oʻtishni istamaydigan“ qiyinchilik deb biladi.<ref>{{yangiliklar manbasi|author=Brady, Tara|url=http://www.hotpress.com/features/interviews/2918769.html|title=Here Comes the Sun|newspaper=Hot Press|date=19-aprel 2007-yil|access-date=18-iyul 2007-yil|archive-date=27-sentabr 2007-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20070927002033/http://www.hotpress.com/features/interviews/2918769.html|url-status=live}}</ref> U qasddan tabloidlarni qiziqtirmaydigan turmush tarzini olib boradi va „Men hech qanday bahs-munozara yaratmaganman, uxlamayman, mast holda borib yiqilmayman“ deb aytmaslikni afzal koʻradi. Uning aktyorlikdan tashqari hayoti va 2010-yilgacha, u ''Perrier’s Bounty''ni targʻib qilish uchun [[Irlandiya]]ning ''Late Late Show''da mehmon boʻlgunga qadar hech qanday televizion tok-shoularda qatnashmadi, lekin u hali ham oʻzini tutib qoladi. 2015-yilda u GQning 50 ta eng yaxshi kiyingan erkaklaridan biri deb topildi.<ref>{{jurnal manbasi |first=Robert |last=Johnson |title=50 Best Dressed Men |url=http://www.gq-magazine.co.uk/gallery/best-dressed-men-2015 |magazine=GQ |date=5-yanvar 2015-yil |access-date=7-fevral 2015-yil |archive-date=24-iyun 2017-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20170624002438/http://www.gq-magazine.co.uk/gallery/best-dressed-men-2015 |url-status=dead }}</ref> == Yutuq va nominatsiyalar == {|class="wikitable sortable" |- !Yil !Film !Yutuq !Nominatsiya !Natija !{{Abbr|Ref.|Reference}} |- |2002 |''Disco Pigs'' |Ourense Mustaqil Film Festivali mukofoti |Eng yaxshi aktyor |{{won}} |<ref>{{veb manbasi|title=BBC - Cillian Murphy - Media Centre|url=https://www.bbc.co.uk/mediacentre/proginfo/2020/21/cillian-murphy|access-date=6-oktabr 2020-yil|website=www.bbc.co.uk|archive-date=17-oktabr 2020-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20201017135008/https://www.bbc.co.uk/mediacentre/proginfo/2020/21/cillian-murphy|url-status=live}}</ref> |- | rowspan="2" |2003 | rowspan="3" |''28 kundan keyin'' | Imperiya mukofoti | Eng yaxshi debut |{{nom}} | rowspan="2" |<ref>[https://web.archive.org/web/20090325125328/http://www.ifta.ie/awards/winnersdocs/IFTAWinners2003.pdf „Irlandiya kino va televideniyesining birinchi yillik mukofotlari gʻoliblari“], ''IFTA.ie''. Retrieved 21 October 2007.</ref> |- |Irlandiya kino va televideniyesi mukofoti |Bosh roldagi eng yaxshi aktyor |{{nom}} |- |2004 |[[MTV Movie Awards (mukofoti) | MTV Movie Award]] |Eng yaxshi ijro |{{nom}} |<ref>{{veb manbasi|date=12-oktabr 2018-yil|title=Cillian Murphy · BIFA · British Independent Film Awards|url=https://www.bifa.film/people/cillian-murphy/|access-date=6-oktabr 2020-yil|website=BIFA · British Independent Film Awards|language=en-GB|archive-date=9-oktabr 2020-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20201009200923/https://www.bifa.film/people/cillian-murphy/|url-status=live}}</ref> |- | rowspan="3" |2005 |''[[Batman: Muqaddima]]'' | rowspan="2" | Irlandiya kino va televideniyesi mukofoti | Eng yaxshi ikkinchi roldagi aktyor |{{nom}} | rowspan="2" |<ref>{{veb manbasi|title=Winners 2005 {{!}} IFTA {{!}} Irish Film & Television Academy {{!}} Irish Film & Television Awards|url=https://www.ifta.ie/awards/iftawinners2005.html|access-date=6-oktabr 2020-yil|website=www.ifta.ie|archive-date=9-oktabr 2020-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20201009200921/https://www.ifta.ie/awards/iftawinners2005.html|url-status=live}}</ref> |- |''Qizil koʻz'' |Eng yaxshi aktyor |{{nom}} |- |''Plutondagi nonushta'' |Sunʼiy yoʻldosh mukofoti |Kino, komediya yoki musiqiy filmdagi eng yaxshi aktyor |{{nom}} |<ref>[https://web.archive.org/web/20111111091323/http://www.pressacademy.com/satawards/index.html „10th Annual Satellite Awards Nominations Announcement“], ''PressAcademy.com'', 17 December 2005. Retrieved 21 September 2007.</ref> |- |rowspan=7|2006 |''[[Batman: Muqaddima]]'' |London kino tanqidchilari mukofoti |Britaniyada yilning eng yaxshi yordamchi aktyori |{{nom}} | |- |''Plutondagi nonushta'' |[[Oltin globus]] | Komediya yoki musiqiy filmdagi eng yaxshi aktyor |{{nom}} |<ref>{{veb manbasi|title=Cillian Murphy|url=https://www.goldenglobes.com/person/cillian-murphy|access-date=6-oktabr 2020-yil|website=www.goldenglobes.com|language=en|archive-date=14-oktabr 2020-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20201014150000/https://www.goldenglobes.com/person/cillian-murphy|url-status=live}}</ref> |- |''Qizil koʻz'' |Saturn mukofoti |Eng yaxshi ikkinchi plandagi aktyor |{{nom}} |<ref>[https://web.archive.org/web/20060627021617/http://www.saturnawards.org/32SaturnAwardsNom.doc „''Star Wars:Episode III — Revenge of the Sith'' leads the nomination list for The 32nd Annual Saturn Awards“], ''SaturnAwards.org'', 15 February 2006. Retrieved 18 October 2007.</ref> |- |''Plutondagi nonushta'', ''Arpani tebratgan shamol'' |Yevropa kino mukofoti |Eng yaxshi aktyor |{{nom}} |<ref>{{jurnal manbasi|date=6-noyabr 2006-yil|title=European Film Award nominations for Murphy|journal=RTÉ|url=https://www.rte.ie/entertainment/2006/1106/408305-murphyc/}}</ref> |- |rowspan=5|''Arpani tebratgan shamol'' |Britaniya film mukofoti |Britaniya filmlaridagi eng yaxshi aktyor roli |{{nom}} | |- |Dublin kino tanqidchilari mukofoti |Eng yaxshi aktyor |{{nom}} | |- |''GQ Buyuk Britaniya mukofoti'' |Yil aktyori |{{won}} | |- |rowspan=4|2007 |[[BAFTA]] mukofoti |Mashhur yulduz |{{nom}} |<ref>[http://www.bafta.org/film/awards/orange-rising-star-2007,2292,BA.html „The Orange Rising Star Award 2007“] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120914193651/http://www.bafta.org/film/awards/orange-rising-star-2007,2292,BA.html |date=2012-09-14 }}, ''BAFTA.org''. Date 9 February 2007, Retrieved 25 February 2014.</ref> |- |Irlandiya kino va televideniyesi mukofoti |Bosh roldagi eng yaxshi aktyor |{{nom}} | rowspan="2" |<ref>{{veb manbasi|title=Winners 2007 {{!}} IFTA {{!}} Irish Film & Television Academy {{!}} Irish Film & Television Awards|url=https://www.ifta.ie/awards/iftawinners2007.html|access-date=6-oktabr 2020-yil|website=www.ifta.ie|archive-date=9-oktabr 2020-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20201009114530/https://www.ifta.ie/awards/iftawinners2007.html|url-status=live}}</ref> |- |''Plutondagi nonushta'' |Irlandiya kino va televideniyesi mukofoti |Bosh roldagi eng yaxshi aktyor |{{won}} |- |rowspan=2|''Sunshine filmi'' |Britaniya mustaqil film mukofoti |Britaniya mustaqil filmidagi eng yaxshi aktyor roli |{{nom}} |<ref>Kemp, Stuart. [https://web.archive.org/web/20071025060956/http://www.hollywoodreporter.com/hr/content_display/awards_festivals/news/e3i1b5eaa9788e54461e77d2a5a233d7256 „Brit indie film noms favor ''Control''“], ''The Hollywood Reporter''. Retrieved 23 October 2007.</ref> |- |2008 |Irlandiya kino va televideniyesi mukofoti |Bosh roldagi eng yaxshi aktyor |{{nom}} |<ref> [http://www.ifta.ie/nominees0708/index.htm „Nominees of the 5th Annual Irish Film & Television Awards“] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131208020314/http://www.ifta.ie/nominees0708/index.htm|date=8-dekabr 2013-yil}}, ''IFTA.ie''. Retrieved 9 January 2008. </ref> |- |rowspan=3|2010 |rowspan=2|''[[Muqaddima]]'' |Vashington DC hududi kino tanqidchilari uyushmasi mukofoti |Eng yaxshi ansambl |{{nom}} |<ref>[http://www.dcfilmcritics.com/awards/ „The 2010 WAFCA Award Winners“] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191208112148/http://www.dcfilmcritics.com/awards/ |date=8-dekabr 2019-yil }}, ''dcfilmcritics.com'', 6 December 2010. Retrieved 22 March 2011.</ref> |- |rowspan=2|Irlandiya kino va televideniyesi mukofoti |Ikkilamchi roldagi aktyor |{{nom}} | rowspan="2" |<ref>{{veb manbasi|title=Winners of the 8th Annual Irish Film & Television Awards 2011 {{!}} IFTA {{!}} Irish Film & Television Academy {{!}} Irish Film & Television Awards|url=https://www.ifta.ie/awards/iftawinners2011.html|access-date=6-oktabr 2020-yil|website=www.ifta.ie|archive-date=9-oktabr 2020-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20201009102612/https://www.ifta.ie/awards/iftawinners2011.html|url-status=live}}</ref> |- |''Perrierning mukofoti'' |Bosh roldagi aktyor |{{nom}} |- |rowspan=3|2012 |rowspan="2"|''Misterman'' |Irish Times teatr mukofoti |Eng yaxshi aktyor |{{won}} | |- |Drama Desk mukofoti |Ajoyib bir kishilik shou |{{won}} | |- |''Singan'' |Britaniya mustaqil film mukofoti |Eng yaxshi ikkinchi plandagi aktyor |{{nom}} |<ref>{{veb manbasi|date=11-oktabr 2012-yil|title=Broken · BIFA · British Independent Film Awards|url=https://www.bifa.film/film/broken-2/|access-date=6-oktabr 2020-yil|website=BIFA · British Independent Film Awards|language=en-GB|archive-date=17-oktabr 2020-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20201017135009/https://www.bifa.film/film/broken-2/|url-status=live}}</ref> |- |2015 |rowspan=2|''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' |Irlandiya kino va televideniyesi mukofoti |Dramadagi bosh roldagi eng yaxshi aktyor |{{nom}} |<ref>{{veb manbasi|title=IFTA {{!}} Irish Film & Television Academy {{!}} Irish Film & Television Awards|url=https://www.ifta.ie/awards/iftawinners2017.php|access-date=6-oktabr 2020-yil|website=www.ifta.ie|archive-date=9-oktabr 2020-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20201009085028/https://www.ifta.ie/awards/iftawinners2017.php|url-status=live}}</ref> |- |rowspan=2|2017 |Milliy televideniye mukofoti |Eng yaxshi drama spektakl |{{nom}} |<ref>{{veb manbasi|last=|first=|date=26-yanvar 2017-yil|title=The National Television Awards 2017 – winners in full|url=https://www.radiotimes.com/news/tv/entertainment/2017-01-26/the-national-television-awards-2017-winners-in-full/|access-date=7-yanvar 2021-yil|website=Radio Times|language=en}}</ref> |- |''Antropoid'' |Chexiya sherlari mukofoti |Bosh roldagi eng yaxshi aktyor |{{nom}} |<ref>{{veb manbasi|last=McNeice|first=Katie|date=20-yanvar 2017-yil|title=War-drama 'Anthropoid' starring Cillian Murphy & Jamie Dornan earns 12 Czech Lion Awards Nominations {{!}} The Irish Film & Television Network|url=http://www.iftn.ie/news/?act1=record&only=1&aid=73&rid=4290189&tpl=archnews&force=1|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201010155056/http://www.iftn.ie/news/?act1=record&only=1&aid=73&rid=4290189&tpl=archnews&force=1|archive-date=10-oktabr 2020-yil|access-date=6-oktabr 2020-yil|website=www.iftn.ie}}</ref> |- |2018 |rowspan="3"|''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' |Irlandiya kino va televideniyesi mukofoti |Dramadagi bosh roldagi eng yaxshi aktyor |{{won}} |<ref>{{veb manbasi|title=IFTA {{!}} Irish Film & Television Academy {{!}} Irish Film & Television Awards|url=https://www.ifta.ie/awards/iftawinners2018.php|access-date=6-oktabr 2020-yil|website=www.ifta.ie|archive-date=9-oktabr 2020-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20201009085430/https://www.ifta.ie/awards/iftawinners2018.php|url-status=live}}</ref> |- |rowspan="2"|2020 |Milliy televideniye mukofoti |Eng yaxshi drama spektakl |{{won}} |<ref>{{veb manbasi|last=Jeffery|first=Morgan|date=29-yanvar 2020-yil|title=Cillian Murphy wins best Drama Performance award at the National Television Awards|url=https://www.radiotimes.com/news/tv/2020-01-29/cillian-murphy-best-actor-ntas/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200609032901/https://www.radiotimes.com/news/tv/2020-01-29/cillian-murphy-best-actor-ntas/|archive-date=9-iyun 2020-yil|access-date=6-oktabr 2020-yil|website=Radio Times|language=en}}</ref> |- |Irlandiya kino va televideniyesi mukofoti |Dramadagi bosh roldagi eng yaxshi aktyor |{{nom}} |<ref>{{veb manbasi|title=IFTA Academy {{!}} Irish Film & Television Academy {{!}} Irish Film & Television Awards|url=https://ifta.ie/awards/nominees_2020/index.html|access-date=7-yanvar 2021-yil|website=ifta.ie}}</ref> |- |2021 | rowspan="2" |''Sokin hudud II qism'' |Gollivud tanqidchilari uyushmasi mavsum oʻrtasidagi film mukofoti |Eng yaxshi ikkinchi plandagi aktyor |{{won}} |<ref>{{veb manbasi|title=The 2021 Hollywood Critics Association (HCA) Midseason Awards Winners|url=http://www.nextbestpicture.com/2/post/2021/07/the-2021-hollywood-critics-association-hca-midseason-awards-winners.html|access-date=2022-02-24|website=Next Best Picture|language=en}}</ref> |- |2022 |Tanqidchilar tanlovi super mukofoti |Qoʻrqinchli filmdagi eng yaxshi aktyor |{{nom}} |<ref>{{veb manbasi|last=Couch|first=Aaron|date=2022-02-22|title='Spider-Man,' 'Shang-Chi' Lead Critics Choice Super Awards Film Nominations|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/critics-choice-super-awards-2022-nominations-nominees-list-1235097398/|access-date=2022-02-24|website=The Hollywood Reporter|language=en-US}}</ref> |} == Manbalar == {{manbalar | 2}} == Havolalar == {{commons category|Cillian Murphy}} * {{IMDb name|0614165}} * [https://www.instagram.com/accounts/login/?next=/cillianmurphyofficiall/ Cillian Murphy Instagram muxlislari] [[Turkum: 25-mayda tugʻilganlar]] [[Turkum: 1976-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum: Aktyorlar]] [[Turkum: Kishilar]] [[Turkum: Irlandiya]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] kr8yb3oz5tvabrg40dz0wryitwn2gep Rosaly Lopes 0 733502 2726630 2690236 2022-07-31T10:59:34Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Olim bilgiqutisi |nomi = Rosaly Lopes |tasvir = Rosaly Lopes2.jpg|thumb |birth_date = 8-yanvar, 1957-yil |birth_place = Rio de Janeiro |residence = |nationality = |ethnicity = |field = sayyoralar geologi, vulqonlarni o'rganuvchi olim |work_institutions = NASA |father = |mother = |mukofotlari = 2005-yil Karl Sagan medali; 2014-Louell Tomas The Explorers Club mukofoti }} '''Rosaly MC Lopes''' (1957-yil 8-yanvarda tug'ilgan) — geolog, vulqonlarni o'rganuvchi olim, ko'plab ilmiy maqolalar va bir nechta kitoblar muallifi, shuningdek, ta'lim sohasi hodimi. Uning asosiy ilmiy qiziqishlari vulqonlarga e'tibor qaratgan holda sayyoralar va yer yuzasidagi jarayonlarga yo'naltirilgan<ref name="uch">{{veb manbasi |last1=Ross |first1=Michael Elsohn (2014) |sarlavha=A world of her own : 24 amazing women explorers and adventurers |url=https://books.google.com/books?id=EPHQAgAAQBAJ&pg=PA13 |nashriyot=Chicago: Chicago Review Press}}</ref><ref name="to'rt">{{veb manbasi |last1=Lopes |first1=Rosaly M |sarlavha=Rosaly M. C. Lopes (Resumé) |url=https://science.jpl.nasa.gov/people/Lopes/Lopes_Resume2008.pdf |nashriyot=Jet Propulsion Laboratory, NASA |access-date=2022-06-07 |archive-date=2010-06-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100620195123/https://science.jpl.nasa.gov/people/Lopes/Lopes_Resume2008.pdf }}</ref><ref name="besh">{{veb manbasi |last1=Lopes |first1=Rosaly M |sarlavha=Planetary Science: People / Rosaly Lopes |url=http://science.jpl.nasa.gov/people/Lopes/ |nashriyot=Jet Propulsion Laboratory, NASA}}</ref>. ==Hayoti va faoliyati== Lopes Braziliyaning Rio-de-Janeyro shahrida tug'ilgan va yoshligida Ipanema mahallasi yaqinida yashagan. Qisman NASA ning Poppy Northcutt tomonidan ilhomlantirilgan<ref name="uch"/> u 1975-yilda London universitetida astronomiya bo'yicha o'qish uchun Angliyaga Londonga ko'chib o'tdi. U 1978-yilda astronomiya yoʻnalishini imtiyozli diplom bilan tamomlagan. Oʻqishining soʻnggi semestrida u Jon Guest bilan sayyoraviy fanlar kursini oldi<ref name="yetti">{{veb manbasi |last1=Shalby |first1=Colleen (15-avgust 2012-yil) |sarlavha=Rosaly Lopes and the enigmatic workings of volcanoes |url=http://membercentral.aaas.org/blogs/member-spotlight/rosaly-lopes-and-enigmatic-workings-volcanoes |nashriyot=AAAS Member Central}}</ref> va kursdan uch hafta oʻtgach, Etna togʻi portladi. Lopes o'z ta'lim sohasini yerdagi va kosmosdagi vulqonlarga o'zgartirishga qaror qildi<ref name="uch"/><ref name="yetti"/><ref name="sakkiz">{{veb manbasi |last1=Peckyno, Robert |first1=(19-dekabr 2011-yil) |sarlavha=Interview: Rosaly M.C. Lopes, Planetary Scientist |url=https://volcanoworld.wordpress.com/2011/12/19/rosaly-lopes/ |nashriyot=Volcano World : Supplement}}</ref>. Doktorlik dissertatsiyasi uchun u [[sayyora]]lar [[geologiya]]si va vulqonologiya bo'yicha ixtisoslashgan va doktorlik dissertatsiyasini tugatgan. Lopes 1986-yilda sayyorashunoslik fanidan Yer va Marsdagi vulqon jarayonlarini taqqoslash bo'yicha dissertatsiya va Ph.D. yoqlash davomida faol vulqonlarga ko'p sayohat qildi<ref name="yetti"/> va [[Buyuk Britaniya]]ning vulqon otilishi kuzatuv guruhi a'zosi bo'ldi. Uning faol vulqonning birinchi tajribasi 1979-yilda Sitsiliyadagi Etna tog'ida bo'lgan<ref name="uch"/>. Lopes doktorlikdan keyingi faoliyatini zamonaviy astronomiya kuratori va [[Buyuk Britaniya]]ning Grinvich shahridagi Eski Qirollik rasadxonasida astronomiya bo'limi boshlig'ining o'rinbosari sifatida boshlagan. 1989-yilda u Italiyaning Neapol shahridagi Vezuviy rasadxonasida tashrif buyuruvchi tadqiqotchi sifatida xavf-xatarlarni xaritalash ishlarini olib bordi<ref name="uch"/>. U 1989-yilda [[Kaliforniya]]ning Pasadena shahridagi Jet harakatlanish laboratoriyasiga Milliy tadqiqot kengashining doimiy tadqiqotchisi sifatida qo'shildi va ikki yildan so'ng Galileo kosmik kemasi loyihasining a'zosi bo'ldi<ref name="yetti"/>. U 1996-yildan 2001-yilgacha [[Yupiter]]ning vulqon yoʻldoshi Io kuzatuvlarini rejalashtirish va tahlil qilish boʻyicha Yaqin infraqizil xaritalash spektrometri guruhida ishlagan. U Ioda ilgari hech qachon faolligi aniqlanmagan 71 ta vulqonni topdi<ref name="uch"/><ref name="o'n">{{veb manbasi |last1=Thornton, Stuart |first1=(11-may 2011-yil) |sarlavha=Cold Explosion |url=http://education.nationalgeographic.org/news/cold-explosion/ |nashriyot=National Geographic}}</ref>. 2002-yilda u [[Saturn]] orbitasidagi ''Kassini'' kosmik kemasini qo'llab-quvvatlovchi RADAR guruhida tadqiqotchi bo'ldi<ref name="yetti"/>. U Saturn, uning yoʻldoshlari va halqalarini ilmiy kuzatishlarni rejalashtirgan va 2003-2010-yillarda Cassini Satellites Orbiter Science Teamga hamraislik qilgan. Uning Kassiniga asosiy qiziqishi Saturnning eng katta yoʻldoshi Titanga qaratilgan. RADAR asbobidan olingan sintetik diafragma radar ma'lumotlari Titanning vulqon xususiyatlariga ega ekanligini ko'rsatadi, lekin Yerdagi yoki Iodagi silikat vulkanizmiga o'xshamaydi. Titan oqimlari va boshqa vulqon xususiyatlari, ehtimol, muz vulqonizmi (kriyovulqonizm) natijasidir<ref name="o'n"/><ref name="o'nuch">{{veb manbasi |sarlavha=Surface features on Titan form like Earth's, but with a frigid twist |url=http://www.iau.org/static/archives/releases/pdf/iau0915.pdf |nashriyot=INTERNATIONAL ASTRONOMICAL UNION}}</ref>. U NASA va Yevropa kosmik agentligining kelajakdagi missiyalarini, jumladan Saturn va Titanga missiyalarni o'rganish bo'yicha guruh a'zosi sifatida bir nechta tadqiqotlarda qatnashgan. Lopes bir qancha qoʻmitalarda, jumladan Amerika Fanni Rivojlantirish Assotsiatsiyasi yillik Dastur qoʻmitasi va Amerika Astronomiya Jamiyatining Sayyora fanlari boʻlimi qoʻmitasida ishlaydi. [[Xalqaro Astronomiya Ittifoqi]]ning Sayyoralar tizimi nomenklaturasi bo'yicha ishchi guruhining Tashqi sayyoralar guruhining raisi. Uning oldingi qo'mita tajribasi NASA ning yangi chegaralarini rejalashtirish uchun Milliy Fanlar akademiyasi (Milliy tadqiqot kengashining Koinot tadqiqotlari kengashi qo'mitasini o'z ichiga oladi) missiyalari (2007–2008), JPL Direktorining Ayollar bo'yicha maslahat qo'mitasi, Amerika Geologiya Jamiyatining Ozchiliklar, Geologiya sohasidagi ayollar qo'mitasi va Amerika Geofizika Ittifoqining xilma-xillik bo'yicha quyi qo'mitasi kabi qo'mitalarda yeg'ilgan. Uning mukofotlari orasida 1991-yilda Comisión Feminil Mexicana Nacional tomonidan fan boʻyicha Latinalar medali, Mayami shahrida joylashgan GEM televideniyesining 1997-yilda fan va texnologiya boʻyicha eng yaxshi ayol mukofoti, Amerika Astronomiya Jamiyatining 2005-yilgi Karl Sagan medali, 2007 NASA Exceptional Service medali va 2014 Louell Tomas mukofoti kiradi. U Xalqaro Astronomiya Ittifoqi, Amerika Geofizika Jamiyati, AAAS, Qirollik Geografiya Jamiyati va Tadqiqotchilar klubi aʼzosi. Lopes 100 dan ortiq ilmiy maqolalar, kitoblar va ensiklopediya yozuvlari muallifi. U ommaviy axborot vositalarida faol bo'lgan, Discovery Channel, National Geographic Channel , History Channel, PBS va Amerika televideniyasidagi Nightline kanallarida ko'plab hujjatli filmlarda namoyish etilgan va milliy hamda xalqaro ommaviy axborot vositalarida chop etilgan intervyularni olgan. U yettita kitob yozgan, jumladan, "Volcanic Worlds: Exploring the Solar System Volcanoes" (Praxis-Springer, 2004), "Io After Galileo: A New View of Jupiter's Volcanic Moon" (Praxis-Springer, 2007), va "Alien Volcanoes" (Johns Hopkins Press, 2008), "The Volcano Adventure Guide" (Cambridge University Press, 2005) sayyoradagi har bir vulqon va ular atrofida oʻzini qanday tutish kerakligi, faol vulqonlarni ziyorat qilish yoki suratga olishni xohlovchilar uchun zarur boʻlgan maʼlumotlarni tasvirlaydi<ref name="yetti"/><ref name="o'nto'rt">{{veb manbasi |last1=Radford, Tim |first1=(12-yanvar 2005-yil) |sarlavha=Peer review: The Volcano Adventure Guide by Rosaly Lopes |url=https://www.theguardian.com/science/2005/jan/13/peerreview.research |nashriyot=Science}}</ref>. Faol vulqonlar atrofida nima qilayotganingizni bilishingiz kerak... Men umuman tayyor bo'lmagan odamlarga duch keldim. Rosaly Lopes<ref name="yetti"/> ==Qiziqishlari== [[Fayl:Rosaly Lopes1.jpg|thumb|left|''Rosaly Lopes'' britaniyalik geolog]] Lopes milliy va xalqaro miqyosda ta'lim, xilma-xillik va targ'ibot tarafdoridir. U Yevropa, Osiyo va Amerikaning bir qancha mamlakatlarida ommaviy ma’ruzalar oʻqigan va 1992-1993-yillarda Birlashgan Millatlar Tashkiloti, Yevropa kosmik agentligi, Sayyoralar jamiyati seminarlarining hammuallifi boʻlgan. 2005-yilda u Karl Sagan medali bilan taqdirlangan. Amerika Astronomiya Jamiyatining sayyorashunoslik fanlari bo'limi tomonidan uning xalq ta'limidagi sa'y-harakatlari, xususan, ispan guruhlari va yosh ayollar orasida e'tirof etilgan. Uning sevimli mashg'ulotlariga sho'ng'ish, piyoda sayr qilish, vulqonlarni ziyorat qilish va vulqon rasmlarini yig'ish kiradi. ==Media sohasi== Lopes media, televideniya sohalarida ham ilm-fanni keng targ'ib qilgan. Uning bir necha media loyihalarini keltiramiz: * History Channel da "Prehistoric Megastorms" (2008); * "Heads Up" Science Series, Knowledge TV, Canada, episode on New Horizons (January 2008); * History Channel da "Search for E.T.", in "The Universe" series (August 2007); PBS "Wired Science" interview on volcanoes (October 2007); * Discovery Channelda "Titan: Rendezvous with Saturn's Moon" (updated version, May 2007); * National Geographic Television kanalida "Naked Science: Deadliest Planets" (December 2006); * History Channel da "Ask Mr. Know-It-All", pilot episode (as expert on volcanic dust), 2006; * History Channel da "Inside the Volcano" (December 2006); * Discovery Channel da "Rewind 2006" (science stories of 2006, December 2006); * National Geographic Television kanalida "Hollywood Science: Forces of Nature" (April 2006); * Nightline da "Galileo" (September 2003); * Discovery Channel da "Planet Storm" (2001); * Discovery Channel da "95 Worlds and Counting" (2001) == Manbalar == {{manbalar}} ==Havolalar== * [http://dps.aas.org/prizes/sagan| "Carl Sagan Medal for Excellence in Public Communication in Planetary Science"] Division for Planetary Sciences *[https://explorers.org/events/detail/the_2014_lowell_thomas_awards_dinner| "The 2014 Lowell Thomas Awards Dinner"] The Explorers Club * [http://www.iau.org/administration/membership/individual/6979/| "Rosaly M. C. Lopes"] International Astronomical Union [[Turkum:Geologiya]] [[Turkum:Geografiya]] [[Turkum:Astronomiya]] [[Turkum:Tabiat]] s0mww8sck0551xas1ldzoslz0yag749 Kriyovulqon 0 733740 2725668 2621644 2022-07-30T15:21:28Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Tasvir:Doom Mons, Sotra Patera, Mohini Fluctus (cropped).png|thumb|right|Doom Mons, Saturnning yo'ldoshi Titandagi eng ishonchli aniqlangan kriovulqonlardan biri]] '''Kriyovolqon''' (ba'zan norasmiy ravishda muz vulqoni deb ataladi) — [[suv]], [[ammiak]] yoki [[metan]] kabi uchuvchi moddalarni muzlash nuqtasida yoki undan past bo'lgan juda sovuq muhitda otiladigan vulqon turidir. Shakllanish jarayoni kriyovulqonizm deb ataladi. Birgalikda kriyomagma, kriyolava yoki muz-vulqon eritmasi deb ataladigan bu moddalar odatda suyuqlikdir va plumelar hosil qilishi mumkin. Otilishdan so'ng, kriyomagma atrof-muhit haroratiga juda past ta'sir qilganda qattiq shaklga kondensatsiyalanishi kutilmoqda. Kriyovolqonlar potentsial ravishda muzli yo'ldoshlarda va [[Quyosh tizimi]]ning qor chizig'idan o'tib, suvi ko'p bo'lgan boshqa obyektlarida paydo bo'lishi mumkin (masalan, [[Pluton]]<ref>{{veb manbasi |last1=Witze |first1=Alexandra (2015) |title=Ice volcanoes may dot Pluto's surface |url=http://www.nature.com/news/icy-volcanoes-may-dot-pluto-s-surface-1.18756 |publisher=Nature}}</ref>). [[Pluton]], [[Titan]] va [[Ceres]]dagi mumkin bo'lgan kriyovulqonlar sifatida bir qator xususiyatlar aniqlangan. Shuningdek, Yevropadagi gumbazlarning bir qismi kriovulqon bo'lib chiqishi mumkin<ref>{{veb manbasi |last1=Fagents |first1=Sarah (2003-12-27) |title=Considerations for Effusive Cryovolcanism on Europa: The Post-Galileo Perspective |url=https://doi.org/10.1029%2F2003JE002128 |publisher=Journal of Geophysical Research}}</ref><ref>{{veb manbasi |title=Cryovolcanic Emplacement of Domes on Europa |url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0019103516303840 |publisher=[[Icarus]]}}</ref>. Bundan tashqari, ular vulqonlarni hosil qilishlari maʼlum boʻlmasa-da, muz geyzerlari [[Enceladus]]da va potentsial ravishda kuzatilgan. Muzlarni eritish va kriyovulqonlarni ishlab chiqarish uchun Quyosh tizimining ba'zi jismlarida potentsial energiya manbalaridan biri to'lqinlarning ishqalanishidir<ref>{{veb manbasi |last1=Greenberg |first1=Richard (2002) |title=Tidal-tectonic processes and their implications for the character of Europa's icy crust |url=https://doi.org/10.1029%2F2000rg000096 |publisher=Reviews of Geophysics}}</ref>. Muzlatilgan materiallarning shaffof konlari zarur issiqlikni to'playdigan yer osti issiqxona effektini yaratadi. [[Koyper belbog'i]]ning [[Quaoar]] obyektining o'tmishdagi isishi belgilari olimlarning o'tmishda kriyovolqonizmni namoyon qilganligi haqida taxmin qilishlariga olib keldi. Radioaktiv parchalanish bunday faoliyat uchun zarur bo'lgan energiyani ta'minlashi mumkin, chunki kriyovulqonlar ammiak bilan aralashtirilgan suvni chiqarishi mumkin, bu suv 180 K (-95 °C) da eriydi va vulqondan oqib chiqadigan juda sovuq suyuqlik hosil qiladi. ==Kuzatishlar== [[Tasvir:Fountains of Enceladus PIA07758.jpg|thumb|150px|left|Saturnning E halqasini oziqlantiradigan [[Enceladus]] plumelari janubiy qutb yaqinidagi "Yo'lbars chiziqlari"dan paydo bo'lganga o'xshayd.]] 2005-yil 27-noyabrda ''Kassini'' Enceladusning janubiy qutbidagi geyzerlarni suratga oldi<ref>{{veb manbasi |last1=Chang, Kenneth |first1=(March 12, 2015) |title=Suddenly, It Seems, Water Is Everywhere in Solar System |url=https://www.nytimes.com/2015/03/13/science/space/suddenly-it-seems-water-is-everywhere-in-solar-system.html |publisher=The New York Times}}</ref>. Kriyovulqon faollikning bilvosita dalillari keyinchalik Quyosh tizimining boshqa bir qancha muzli yo'ldoshlarida , jumladan [[Yevropa]], [[Titan]] va [[Miranda]]da kuzatildi. Kassini Titanda kriyovulqonlar deb taxmin qilingan bir qancha xususiyatlarni kuzatdi. Kriovolqonizm - bu Titan atmosferasida topilgan metanning muhim manbai ekanligi taxmin qilingan jarayonlardan biri<ref>{{veb manbasi |last1=Media Relations Office: Cassini Imaging Central Laboratory For Operations |first1=(2009) |title=Cassini Finds Hydrocarbon Rains May Fill The Lakes |url=http://ciclops.org/view.php?id=5471&js=1 |publisher=Space Science Institute, Boulder, Colorado |access-date=2022-06-07 |archive-date=2011-07-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110725171249/http://ciclops.org/view.php?id=5471&js=1 }}</ref>. 2007-yilda Gemini observatoriyasi tomonidan Plutonning yo'ldoshi [[Xaron]] yuzasida ammiak gidratlari va suv kristallari parchalarini ko'rsatadigan kuzatuvlar faol kriovulqonlar yoki kriogeyzerlar mavjudligini ko'rsatdi<ref>{{veb manbasi |title=Charon: An ice machine in the ultimate deep freeze |url=http://www.spaceflightnow.com/news/n0707/17charon/ |publisher=Gemini Observatory. 2007.}}</ref><ref>{{veb manbasi |last1=Cook; Desch, Steven J.; Roush, Ted L.; Trujillo, Chadwick A.; Geballe, T. R. |first1=et al. (2007) |title=Near-Infrared Spectroscopy of Charon: Possible Evidence for Cryovolcanism on Kuiper Belt Objects |url=http://www.iop.org/EJ/article/0004-637X/663/2/1406/70488.html |publisher=The Astrophysical Journal}}</ref>. 2015-yilda [[New Horizons]] kompaniyasining keyingi kuzatuvlari Xaron haqidagi bu fikrni qoʻllab-quvvatladi<ref>{{veb manbasi |last1=Beatty, Kelly |first1=(2 October 2015) |title=Charon: Cracked, Cratered, and Colorful |url=http://www.skyandtelescope.com/astronomy-news/charon-cracked-cratered-and-crazy-100220155/ |publisher=Sky and Telescope}}</ref>. Plutonning oʻzida kriyovulqonlarning ikkita xususiyati aniqlangan<ref>{{veb manbasi |last1=Witze, A. |first1=(2015-11-09) |title=Icy volcanoes may dot Pluto's surface |url=http://www.nature.com/news/icy-volcanoes-may-dot-pluto-s-surface-1.18756 |publisher=Nature News}}</ref>. 2015-yilda Ceres [[karlik sayyora]]si krateri ichidagi ikkita aniq yorqin nuqta Dawn kosmik kemasi tomonidan tasvirlangan va bu kriyovolqon kelib chiqishi mumkinligi haqidagi taxminlarga olib keldi<ref>{{veb manbasi |last1=O'Neill, Ian |first1=(25 February 2015) |title=Ceres' Mystery Bright Dots May Have Volcanic Origin |url=http://news.discovery.com/space/ceres-mystery-bright-dots-may-have-volcanic-origin-150225.htm |publisher=Discovery Communications}}</ref>. 2016-yil sentabrida NASA JPL va NASA Goddard olimlari Ceresdagi katta Ahuna gumbazi “Quyosh tizimining boshqa joylarida koʻrilmagan vulqon gumbazi” degan xulosaga kelishdi. Katta togʻ tabiatan vulqon boʻlishi mumkin. Xususan, u silikatlar o'rniga suv kabi uchuvchi moddalardan hosil bo'lgan suyuqlikni otadigan vulqon bo'lib, potentsial ravishda tuzli loy aralashmasidan hosil bo'lgan va geologik jihatdan yaqin o'tmishda paydo bo'lgan kriovulqonning yagona ma'lum namunasi hisoblanadi<ref>{{veb manbasi |title=News |url=http://dawn.jpl.nasa.gov/news/news-detail.html?id=6611}}</ref>. Bundan tashqari, Ceresning ba'zi taniqli yorqin nuqtalari (ayniqsa, Okkator krateridagilar) ham kelib chiqishi kriovulqon bo'lishi mumkin<ref>{{veb manbasi |title=Ceres: The tiny world where volcanoes erupt ice |url=http://www.spacedaily.com/reports/Ceres_The_tiny_world_where_volcanoes_erupt_ice_999.html}}</ref>. 2017-yil mart oyida chop etilgan tadqiqot shuni koʻrsatadiki, Okkatorning eng soʻnggi yirik otilishi taxminan 4 million yil oldin sodir boʻlgan va shuning uchun [[Ceres]] hali ham faol boʻlishi mumkin. == Manbalar == {{manbalar}} ==Havolalar== * [http://www.nineplanets.org/triton.html Triton] - Triton at the eight Planets * [http://www.solarviews.com/cap/nep/triton1.htm South Pole of Triton] - Triton at SolarViews.com *[https://web.archive.org/web/20060818152154/http://www.planetary.org/news/2005/0730_Enceladus_South_Polar_Stripes_Spew.html Enceladus' South Polar Stripes Spew "Warm" Water] - News article at the [http://www.planetary.org Planetary Society] * [http://www.lpi.usra.edu/meetings/lpsc2007/pdf/1901.pdf Cryovolcanism on Charon and other Kuiper Belt Objects] * [http://www.geo.mtu.edu/volcanoes/ice/ Ice Volcanoes of Lake Superior's South Shore] [[Turkum:Astronomiya]] [[Turkum:Tabiat]] [[Turkum:Astrofizika]] [[Turkum:Fizika]] 86o0llds5k0zers2qdicnlv5g3wndis Yahoo! News 0 733748 2726118 2621641 2022-07-30T21:58:37Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Michael Bennet on On the Move.jpg|thumb| Yahoo! News —''On the Move''.]] '''Yahoo! News''' — bu Yahoo! tomonidan internetga asoslangan yangiliklar ulashuvchi sifatida yaratilgan veb-sayt. Sayt [[Yahoo]] tomonidan yaratilgan, 1996-yil avgust oyida Bred Klavsi ismli dasturiy ta'minot muhandisi. Maqolalar Associated Press, Reuters, Fox News, Al Jazeera, ABC News, USA Today, CNN va BBC News kabi yangiliklar xizmatlaridan olinadi. 2001-yilda Yahoo! News internetdagi birinchi "eng ko'p xat yuborilgan" sahifani ishga tushirdi. Bu innovatsion gʻoya sifatida yaxshi qabul qilindi va odamlarning onlayn axborot manbalarining yangiliklar iste’moliga ta’siri haqidagi tushunchalarini kengaytirdi<ref>{{veb manbasi |last1=LiCalzi O'Connell, Pamela |first1=(29 January 2001) |title=New Economy; Yahoo Charts the Spread of the News by E-Mail, and What It Finds Out Is Itself Becoming News |url=https://www.nytimes.com/2001/01/29/business/new-economy-yahoo-charts-spread-e-mail-what-it-finds-itself-becoming.html |publisher=New York Times}}</ref>. Yahoo 2006-yilning 19-dekabriga qadar yangiliklar maqolalari uchun sharhlarga ruxsat berdi, so'ng, shu vaqtgacha bo'lgan sharh oʻchirildi. Sharhlar 2010-yil 2-martda qayta yoqildi<ref name="uch">{{veb manbasi |last1=Tartakoff, Joseph |first1=(3 March 2010) |title=Yahoo News Brings News Commenting Back |url=http://paidcontent.org/2010/03/03/419-yahoo-news-brings-news-commenting-back/ |publisher=PaidContent |access-date=2022-06-07 |archive-date=2012-10-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121013045757/http://paidcontent.org/2010/03/03/419-yahoo-news-brings-news-commenting-back/ }}</ref>. 2011-yilga kelib Yahoo oʻzining asosiy media tashkiloti boʻlish rejalarining bir qismi sifatida oʻz eʼtiborini original kontentga kiritish uchun kengaytirdi. Faxriy jurnalistlar (jumladan, Valter Shapiro va Virjiniya Xeffernan) ishga olindi, veb-sayt 2012-yil fevral oyida birinchi marta Oq uy matbuot korpusida muxbirga ega bo'ldi<ref name="to'rt">{{veb manbasi |last1=Stableford, Dylan |first1=(2012-02-01) |title=Yahoo News hires Olivier Knox as its first White House correspondent |url=https://www.yahoo.com/news/blogs/cutline/yahoo-news-hires-olivier-knox-first-white-house-114041483.html |publisher=Yahoo! News}}</ref><ref name="besh">{{veb manbasi |last1=Byers, Dylan |first1=(2 February 2012) |title=Yahoo steals NY Times' Virginia Heffernan |url=Byers, Dylan (2 February 2012). "Yahoo steals NY Times' Virginia Heffernan". Politico |publisher=Politico}}</ref>. Amazonga tegishli marketing maʼlumotlarini yigʻish kompaniyasi (Alexa) Yahoo! News ni dunyodagi eng yaxshi yangiliklar saytlaridan biri deb e'tirof etgan. 2013-yil noyabr oyida Yahoo! sobiq Today Show va CBS Evening News boshlovchisi Keti Kurikni ishga oldi. U 2017-yilda Yahoo! dan ketdi. 2021-yil 3-mayda Verizon ''Verizon Media''ni Apollo Global Management tomonidan taxminan 5 milliard dollarga sotib olishini va bitim yopilgandan keyin oddiygina Yahoo deb nomlanishini, Verizon yangi guruhdagi kichik 10% ulushini saqlab qolishini eʼlon qildi. Bitim 2021-yil 1-sentabrda tugatildi. ==Mobil ilova== Yahoo! iOS va Android uchun turli toifadagi eng koʻp oʻqiladigan yangiliklarni jamlovchi dastur ishlab chiqdi. Ilova 2014-yilda Apple Design Awards mukofoti sovrindorlaridan biri boʻlgan<ref name="o'nbesh">{{veb manbasi |last1=Rose, Mike |first1=(3 June 2014) |title=Threes, Monument Valley and more pick up Apple Design Awards |url=http://www.gamasutra.com/view/news/218814/Threes_Monument_Valley_and_more_pick_up_Apple_Design_Awards.php |publisher=Gamasutra}}</ref>. ==Reyting== 2019-yil yanvar holatiga ko'ra Yahoo! News Alexa ma'lumotlariga ko'ra, global yangiliklar saytlari orasida Fox Newsdan oldinda va CNNdan keyin oltinchi o'rinni egalladi. == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Siyosat]] 1zgwre7wwvzbxyktuo9wcx1byxco159 AK47 0 733841 2726168 2627242 2022-07-31T00:38:50Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Qurol bilgiqutisi | image = [[Fayl:AK47.jpg|300px|AK47]] | name = Avtomat Kalashnikov<br>kalibr 5,45 mm 1974-yil nusxasi<br>(AK-74) | origin = {{Flagicon|USSR}} | type = [[Avtomat (qurol)|avtomat]] <!-- Вид оружия -->| is_ranged = yes <!-- История службы -->| service = [[1974-yil]]dan beri | used_by = qarang ''[[#Ekspluatant-davlatlar|Ekspluatant-davlatlar]]'' | wars = [[Avfgʻon urushi (1979—1989)]]<br>[[Nikakaragua fuqorolar urushi]]<br>SSSRdan keyingi hududlardagi issiq nuqtalar<br>[[Iroq urushi]]<br>[[Suriyadagi fuqorolar urushi]]<br>[[Avfgʻonistondagi urush (2001—2021)]] <!-- История создания -->| designer = [[Mixail Timofeyevich Kalashnikov]] | design_date = [[1974-yil]]<br>[[1991-yil]] (АК-74М) | manufacturer = [[Injev mashinasozlik zavodi]] | unit_cost = 35 000 rublga yaqin | production_date = 1974 — hozirgi payitgacha | number = | variants = qarang ''[[#Variantlar|Variantlar va modernizatsiyalar]]'' <!-- Характеристики -->| weight = 3,3 / 3,6 (patronlarsiz / patronlar bilan)<br> 3,2 / 3,5 (АКС-74 patronlarsiz / patronlar bilan)<br> 5,9 (АК-74Н patronlar bilan, tungi moʻljali bilan)<br> 5,8 (АКС-74Н patronlar bilan, tungi moʻljali bilan)<ref name="мануал">Руководство по 5,45-мм автомату Калашникова (АК-74, АК-74С, АК-74Н, АКС-74Н) и 5,45-мм ручному пулемёту Калашникова (РПК-74, РПКС-74, РПК-74Н, РПКС-74Н) — М.: Военное издательство Министерства обороны СССР, 1982</ref><br> 3,6 / 3,9 (АК-74М patronlarsiz / patronlar bilan)<br> 5,8 (АК-74М patronlarsiz, НСПУМ tungi moʻljali bilan) <br> 5,7 (АК-74М patronlarsiz, НСПУ-3 tungi moʻljali bilan)<ref name="manufacturer">[http://izhmash.ru/rus/product/ak74m.shtml Описание АК-74М] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090330082209/http://izhmash.ru/rus/product/ak74m.shtml |date=2009-03-30 }} на сайте [[Ижевский машиностроительный завод|производителя]]</ref><br> 0,23 — boʻsh magazin<br> 0,32 — pichoqcha 6х4 | length = 940 / 1089 (pichoqchasiz /<br>pichoqcha bilan) <br> 940 / 700 (АКС-74 qoʻyilgan /<br>qoʻyilmagan priklad)<br> 943 / 704 (АК-74М qoʻyilgan /<br>qoʻyilmagan priklad) | part_length = 372 — uchining narezli qismi<br>415 — [[Дульный тормоз|DTK]]siz 485 DTK bilan | width = 70 (АК-74М)<br>121 (НСПУМ tungi moʻljali bilan)<br>140 (НСПУ-3 tungi moʻljali bilan)<ref name="manufacturer"/> | height = 195 (АК-74М)<br>282 (НСПУМ tungi moʻljali bilan)<br>310 (НСПУ-3 tungi moʻljali bilan)<ref name="manufacturer"/> <!-- Стрелковое оружие -->| cartridge = [[5,45×39 mm]] (qarang [[#Patronlar|Patronlar]]) | caliber = 5,45 | action = [[porox gazlari chiqarilishi]]<br>[[buriladigan zatvor]] | rate = ~600<ref name="мануал"/> | velocity = 910<ref name="manufacturer"/> | range = 1000 (ochiq moʻljal)<br>300 (tungi moʻljali)<ref name="manufacturer"/> | max_range = 3150 (oʻq parvozi)<ref name="мануал"/> | feed = korobkali sektorli 30 patronga magazin (45 patronli РПК-74 magazinlarini va 60 patronli magazinlarni ishlatish imkoniyati bor) | sights = oʻzgartiriladigan ochiq, optik moʻljal mahkamlanishi nazarga olinmagan (АК-74М, АК-74Н, АКС-74Н lardan tashqari) <!-- Дополнительно -->}} '''7,62 mm Kalashnikov avtomati (AK)''' (qurolli kuchlarga foydalanishga topshirilgunga qadar u AK edi, AK-46 bilan adashtirmaslik kerak) - [[1849|1949-yilda]] SSSR tomonidan qurolli kuchlarga qabul qilingan avtomat ; GRAU indeksi - '''56-A-212'''. U 1947-yilda M. T. Kalashnikov tomonidan AK-46 sinovlarida muvaffaqiyatsizlikka uchraganidan soʻng, A. A. Bulkin tomonidan ishlab chiqilgan AB-46 avtomati asosida ishlab chiqilgan. AK va uning modifikatsiyalari dunyodagi eng keng tarqalgan [[Qurol-yarogʻlar|oʻqotar qurollar]] boʻlib, u [[Guinness rekordlar kitobi|Ginnesning rekordlar kitobiga kiritilgan]] : bu avtomatning 100 milliondan ortiq donalari mavjud, u dunyoning 106 mamlakatida xizmat qiladi<ref name=":1">{{Veb manbasi|til=ru|url=https://ria.ru/20091110/192865083.html|sarlavha=20 фактов об автомате Калашникова|ish=РИА Новости|sana=2009-11-10|kirish sanasi=2021-09-30}}</ref>. Ushbu turdagi (shu jumladan litsenziyalangan va litsenziyasiz nusxalari, shuningdek, AK asosidagi uchinchi tomon ishlanmalari) dunyodagi barcha oʻqotar qurollarning 1/5 qismini oʻz ichiga oladi. 7,62 mm kalibrli Kalashnikov avtomati asosida turli kalibrli harbiy va fuqarolik oʻqotar qurollar oilasi, shu jumladan AKM va AK74 avtomatlari va ularning modifikatsiyalari, Kalashnikov qoʻl pulemyoti, karbinlar va "Sayga" silliq stvolli qurollar va boshqalar yaratildi, shu jumladan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]] va chet ellarda. [[2013]] yilda [[Rossiya Federatsiyasi|Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlarining]] zaxiradagi va qurollanishdagi Kalashnikov avtomatining barcha turlarining umumiy soni 17 000 000 donani tashkil etdi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=17 миллионов автоматов Калашникова находится на складах Минобороны|url=http://city-fm.ru/programs/issues/show/439708.html|sana=2013-02-28|ish=Московское информационное радио City FM|kirish sanasi=2017-03-21|til=ru|archive-date=2014-02-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20140202131908/http://city-fm.ru/programs/issues/show/439708.html}}</ref>. == Yaratilishi va ishlab chiqarishga yoʻlga qoʻyish == Sovet qurolli kuchlari uchun avtomatni yaratish boʻyicha ishlarning boshlanishi 1943-yil 15-iyulda SSSR Mudofaa xalq komissarligi qoshidagi Texnik kengashning yigʻilishi boʻlib, unda qoʻlga olingan nemis MKb.42 (H) (kelajakdagi StG-44 prototipi) avtomatini oʻrganish natijalariga koʻra dunyodagi birinchi ommaviy oraliq 7,92 mm patronli 7,92 × 33 mm, kalibrli Kurz, shuningdek, [[Lend-liz]] orqali yetkazib berilgan Amerika yengil samozaryadli 30 Carbine patronli M1 Carbine (Garand) karabini 7,62 × 33 mm kalibrli, uchun , qurol-yarogʻning yangi yoʻnalishining katta ahamiyati haqida gʻoya va nemis patroniga oʻxshash "qisqartirilgan" patronni zudlik bilan ishlab chiqish zarurati haqida savol qoʻyildi, shuningdek, buning uchun qurol ham. Yangi patronning birinchi namunalari yigʻilishdan keyin bir oy ichida OKB-44 da yaratildi va uning sinov-sanoat ishlab chiqarilishi 1944-yil mart oyida boshlandi. Na SSSR na Gʻarb Tadqiqotchilar muomalada boʻlgan versiya: bu patron toʻliq yoki qisman oldingi nemis eksperimental ishlanmalaridan koʻchirilgan (xususan, 7,62 × 38,5 mm kalibrli Geco patroni deb nomlashgan); versiyaning haqiqiy tasdigʻini topmadilar. Sovet tomoni bunday oʻzgarishlardan xabardor boʻlganmi yoki yoʻqmi, hatto maʻlum ham emas. 1943-yil noyabr oyida N. M. Elizarov va B. V. Syomin tomonidan ishlab chiqilgan yangi 7,62 mm oraliq patron uchun chizmalar va texnik spetsifikatsiyalar yangi qurol kompleksini ishlab chiqishda ishtirok etgan barcha tashkilotlarga yuborildi. Ushbu bosqichda u 7,62x41 mm kalibrga ega edi, ammo keyinchalik qayta ishlandi va sezilarli darajada oʻzgartirildi, bunda patronlar 7,62x39 mm ga oʻzgartirildi. [[Fayl:AK-47_and_SKS_DD-ST-85-01268.jpg|left|thumb|270x270px| AK va SKS]] Bir oraliq patron ostidagi yangi qurollar kompleksiga avtomat, shuningdek, samozaryad va samozaryad boʻlmagan magazinli karabinlar va qoʻl pulemyoti kirishi kerak edi. Ishlab chiqilgan qurol piyoda askarlariga taxminan 400 m masofada samarali oʻq otish imkoniyatini berishi kerak edi, bu [[pistolet-pulemyot]] tegishli koʻrsatkichidan oshib ketar edi va haddan tashqari ogʻir, kuchli va qimmat miltiq va pulemyot oʻq-dorilari uchun qurollardan unchalik kam emas edi. Bu unga toʻpponcha va miltiq patronlarini qoʻllagan, va Shpagin va Sudaev pistolet-pulemyotlarini oʻz ichiga olgan, Mosin magazinli samozaryad boʻlmagan miltigʻi va uning asosidagi magazinli karabinlarning bir nechta modellarini oʻz ichiga olgan, Tokarev samozaryad miltigʻi, shuningdek, turli xil tizimlarning pulemyotlari, Qizil Armiyaga xizmatdagi individual oʻqotar qurollarning butun arsenalini muvaffaqiyatli almashtirishga imkon berdi. Keyinchalik, kontseptsiyaning yaqqol eskirganligi sababli magazinli karbin ishlab chiqish toʻxtatildi; ammo, SKS samozaryad karabin (Simonov samozaryad karabini) kam vaqt davomida (1970-yillarning boshlariga qadar) ishlab chiqarildi, chunki avtomatga qaraganda ancha past jangovar sifatlarga va texnologiyaga ega edi, Degtyarev RPD pulemyoti esa keyinchalik (1961) avtomat - RPK (Kalashnikov qoʻl pulemyoti) bilan keng birlashtirilgan modelga almashtirildi. Avtomatning oʻzini ishlab chiqishga kelsak, u bir necha bosqichlardan oʻtdi va turli xil konstruktorlarning koʻplab tizimlar ishtirok etgan bir qator tanlovlarni oʻz ichiga oldi. 1944-yilda sinov natijalariga koʻra, A. I. Sudayev tomonidan ishlab chiqilgan AS-44 avtomati qayta ishlab chiqishga saralab olindi. U qayta ishlab chiqildi va kichik seriyalarda chiqarildi, ularning harbiy sinovlari kelgusi yilning bahor va yoz oylarida GSOVGda, shuningdek [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]] hududidagi bir qator boʻlinmalarda oʻtkazildi. Ijobiy sharhlarga qaramay, armiya rahbariyati qurol massasini kamaytirishni talab qildi. == Konstruktsiyasi va ishlash printsipi == [[Fayl:AKAnimation2.gif|thumb|150x150px| AK avtomatikasi [[stvol]] devoridagi teshikdan chiqarilgan porox gazlarining energiyasi tufayli ishlaydi]] [[Fayl:AK-47_and_M16_DM-SN-82-07699.JPEG|thumb|220x220px| Avtomatlar detallari ajratilganda:<br />yuqoridagi - M16 ,<br />pastdagi - AKMS]] == Dunyoda ishlatilishi == [[Fayl:AK-47_operators_of_the_world.svg|center|thumb|600x600px| Kalashnikov avtomatlarining tarqalish geografiyasi:{{Legend|#ff0000|AK ekspluatantlari}}{{Legend|#ff6a00|AK asosida ozining modellarini chiqarayotgan/chiqargan davlatlar}}{{Legend|#ff00c3|faqat modernizatsiyalangan avtomat ekspluatantlari}}]] SSSR hukumati, hech boʻlmaganda, soʻz bilan aytganda, "sotsializm ishiga" sodiqligini eʻlon qilgan har bir kishiga avtomatlarni bajonidil yetkazib berar edi. Natijada, baʻzi uchinchi dunyo mamlakatlarida AK tirik tovuqdan arzonroqdir. Buni dunyoning deyarli har qanday issiq nuqtasidan olingan hisobotlarda koʻrish mumkin. AK dunyoning ellikdan ortiq davlatlarining muntazam armiyalari, shuningdek, koʻplab norasmiy guruhlar, shu jumladan [[Terrorizm|terroristik]] guruhlar tomonidan qoʻllaniladi. Bundan tashqari, "qardosh davlatlar" AK ishlab chiqarish uchun bepul litsenziya oldilar, masalan, [[Bolgariya]], [[Vengriya]], [[Germaniya Demokratik Respublikasi|Sharqiy Germaniya]], [[Xitoy]], [[Polsha]], [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreya]] va [[Yugoslaviya]]. AK bilan ishlashni oʻrganish koʻp vaqt talab qilmaydi (avtomatdan foydalanish boʻyicha toʻliq armiya kursi atigi 10 soatni tashkil qiladi). === Birinchi jangovar foydalanish === Jahon miqyosida AK dan ommaviy jangovar foydalanishning birinchi holati [[1956]] yil 1-noyabrda Vengriyadagi qoʻzgʻolonni bostirish paytida sodir boʻlgan. === [[Vyetnam urushi]] === AK, shuningdek, [[Vyetnam urushi|Vyetnam urushining]] ramzlaridan biriga aylandi, urush davomida Shimoliy Vyetnam armiyasi askarlari va Vyetkong partizanlari tomonidan keng qoʻllanilgan. === [[Afgʻoniston]] === [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Afgʻonistondagi urush]] AKning dunyo boʻylab tarqalishini tezlashtirdi. Endi avtomat bilan isyonchilar va terrorchilar qurollangan edilar. Markaziy razvedka boshqarmasi mujohidlarga, [[Pokiston]] orqali asosan, Xitoyda ishlab chiqarilgan (XXRda, AK Type 56 belgisi ostida litsenziya boʻyicha juda koʻp miqdorda ishlab chiqarilgan) Kalashnikov avtomatlari bilan saxiylik bilan taʻminladi. AK arzon va ishonchli qurol edi, shuning uchun AQSh uni afzal koʻrdi. Sovet qoʻshinlari olib chiqilishidan oldin ham Gʻarb [[ommaviy axborot vositalari]] mintaqadagi AKlarning koʻpligiga eʻtibor qaratdi va "Kalashnikov madaniyati" tushunchasi leksikonga kirdi. 1989-yil 15-fevralda soʻnggi sovet qoʻshinlari Afgʻonistonni tark etgach, mujohidlarning rivojlangan qurol-yarogʻ infratuzilmasi yoʻqolmadi, aksincha, mintaqa iqtisodiyoti va madaniyatiga integratsiya qilindi. Afgʻon mujohidlari yetakchisi Ahmad Shoh Mas’ud, “Siz qaysi qurolni afzal koʻrasiz? ” dega savolga, “Kalashnikov, albatta” deb javob berdi<ref>{{Книга|автор=Jones, Kent|часть=Afghanistan|заглавие=Physical evidence: selected film criticism{{en icon}}|оригинал=|ссылка=https://books.google.com/books?id=N1sbzu6PkZQC&lpg=PP1&hl=ru&pg=PP1#v=onepage&q&f=false|ответственный=|издание=|место=Middletown, CT|издательство=Wesleyan University Press|год=2007|volume=|pages=119|allpages=232|серия=Wesleyan film|isbn=0-8195-6844-9|тираж=}}</ref>. NATO qoʻshinlari Afgʻonistonga kiritilgach, amerikaliklar Markaziy razvedka boshqarmasi mujohidlar uchun sotib olgan bir xil AKlarga duch kelishga majbur boʻldi. [[Vashington post|Washington Post gazetasiga]] koʻra, afgʻonistonlik oʻspirin tomonidan Kalashnikov avtomatidan otib oʻldirilgan 1-darajali serjant Natan Ross Chepmen bu urushda dushman oʻtidan halok boʻlgan birinchi amerikalik boʻldi (iCasualties.org mustaqil internet saytiga koʻra, Afgʻonistonda dushman oʻtidan halok boʻlgan birinchi amerikalik Jonni Spenn edi<ref>[http://icasualties.org/OEF/Nationality.aspx?hndQry=US icasualties.org]</ref>). === [[Iroq|Iroqdagi]] urush === Koalitsiya harbiy kuchlarini hayratda qoldirgan holda, yangi tashkil etilgan Iroq armiyasining askarlari AK-larni talab qilib, Amerika M16 va M4 larini qoʻlga olishdan bosh tortishdi. Vaqtinchalik koalitsiya maʻmuriyatining katta maslahatchisi <span lang="en" style="font-style:italic;"><span title="Walter B. Slocombe — версия статьи «Слоукомб, Уолтер» на английском языке">Valter B. Slocombe</span></span> ning soʻzlariga koʻra: ''"12 yoshdan oshgan har bir iroqlik uni ajratib olishi va koʻzlari yumilgan holda yigʻishi va juda yaxshi otishi mumkin"''. === Postsovet davri === SSSR parchalanganidan soʻng, [[Varshava shartnomasi tashkiloti|Varshava shartnomasining]] koʻplab mamlakatlari oʻz arsenallarini sotishni boshladilar, ammo bu AK narxining pasayishiga olib kelmadi. 1980-1990-yillar oxirida avtomat narxining taxminan 1100 [[AQSh dollari|dollardan]] 800 dollargacha sezilarli pasayishi faqat [[Yaqin Sharq|Yaqin Sharqda]] sodir boʻldi, [[Osiyo]] va [[Amerika (qitʼa)|Amerikada]] narxlar hatto oshdi (taxminan 500 dollardan 700 dollargacha boʻlgan oraliqda) lekin [[Sharqiy Yevropa|Sharqiy Yevropada]] va [[Afrika|Afrikada]] ular deyarli oʻzgarmadi ($200-300 oraligʻida). == Tasvirlari == <gallery mode="packed" class="center" heights="120" caption="'''AK''' va '''AKM''' Ijmash &quot;Rossiya qurol-yarog'i&quot; ko'rgazmasida"> Fayl:AK 1 and 2 model.jpg|Kalashnikov avtomati [[6Х2|6X2 pichoqli]] 1 va 2-modellar Fayl:AK 3 model.jpg|AK 3-model Fayl:AK folding.jpg|AKC Fayl:AKM 1229368320 o.jpg|AKM Fayl:AKML.jpg|[[НСП-3|NSP-3]] tungi moʻljaliga ega AKML Fayl:Tishina automatic grenade launcher.jpg|AKM asosidagi " [[Тишина (стрелково-гранатомётный комплекс)|Jimjitlik]] " [[Стрелково-гранатомётный комплекс|oʻqotar-granamyot kompleksi]] Fayl:AK74 1 model and AKS74.jpg|AK74 1-model va [[6Х5|AKS74]] 6X5 [[6Х5|pichoqli]] </gallery> == Ekspluatant-davlatlar == {{Columns-list|2|* {{AFG}}<ref name="washingtonpost">{{yangiliklar manbasi |first=Larry |last=Kahaner |title=Weapon Of Mass Destruction |newspaper=[[The Washington Post]] |date=2006-11-26 |url=http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/11/24/AR2006112400788.html |accessdate=2010-04-03}}</ref> * {{ALB}}<ref name="jones2009">{{книга |заглавие=Jane's Infantry Weapons 2009–2010 |издание=35 |издательство=[[Jane’s Information Group|Jane's Information Group]] |ссылка=http://books.google.com/books?id=A5ngPgAACAAJ |isbn=978-0-7106-2869-5 |ответственный=Jones, Richard D.; Ness, Leland S. |день=27 |месяц=1 |год=2009 }}</ref> * {{DZA}}<ref name="jones2009"/> * {{AGO}}<ref name="jones2009"/> * {{ARM}}<ref name="jones2009"/> * {{AZE}}<ref name="jones2009"/> * {{BGD}}<ref name="jones2009"/> * {{BLR}}<ref name="jones2009"/> * {{BEN}}<ref name="jones2009"/> * {{BIH}}<ref name="jones2009"/> * {{BWA}}<ref name="jones2009"/> * {{BGR}}<ref name="jones2009"/> * {{BFA}} * {{BDI}} * {{KHM}}<ref name="jones2009"/> * {{CPV}}<ref name="jones2009"/> * {{CAF}}<ref name="jones2009"/> * {{TCD}}<ref name="jones2009"/> * {{CHN}}: Variant [[Tip 56]].<ref name="miller2001">{{книга |заглавие=Illustrated directory of twentieth century guns |ссылка=http://books.google.com/?id=GgpRPgAACAAJ |isbn=978-1-84065-245-1 |язык=en |автор=D. M. O. Miller |день=31 |месяц=8 |год=2001}}</ref> * {{COM}}<ref name="jones2009"/> * {{CUB}}<ref name="jones2009"/> * {{COD}}<ref name="jones2009"/> * {{DJI}} * {{DDR}}<ref name="popenker">[http://world.guns.ru/assault/as01-e.htm Modern Firearms – AK-47 AKM]. World.guns.ru (2011-01-24). Retrieved on 2011-03-14.</ref> * {{EGY}}<ref name="jones2009"/> * {{ERI}}<ref name="jones2009"/> * {{GNQ}}<ref name="jones2009"/> * {{ETH}}<ref name="jones2009"/> * {{GAB}}<ref name="jones2009"/> * {{GEO}}<ref name="jones2009"/> * {{GHA}} * {{GRC}}<ref>{{veb manbasi |url=http://www.kalibar.rs/code/navigate.php?Id=74 |title=Trojanski Konj za Teroriste |language=sr |author=Milosevic, Milan |year=2005 |publisher=Kalibar |accessdate=2009-04-04 |archiveurl=https://www.webcitation.org/5rzTsOf8X?url=http://www.kalibar.rs/code/navigate.php?Id=74 |archivedate=2010-08-15 |deadlink=no }}</ref><ref>{{veb manbasi |url=http://www.astynomia.gr/images/stories/DOCS/Attachment11480_ENHMEROTIKO_EKAM_ENGL.pdf |title=Greece Ministry of Public Order Press Office: Special Anti-Terrorist Unit |year=July 2004 |publisher=http://astynomia.gr – Official Website of the Hellenic Police |accessdate=2009-09-27 |archiveurl=https://www.webcitation.org/5rOg1WIHo?url=http://www.astynomia.gr/images/stories/DOCS/Attachment11480_ENHMEROTIKO_EKAM_ENGL.pdf |archivedate=2010-07-21 |lang=en |deadlink=yes }}</ref> * {{GIN}}<ref name="jones2009"/> * {{GNB}}<ref name="jones2009"/> * {{GUY}}<ref name="jones2009"/> * {{HUN}}<ref name="jones2009"/> * {{IND}}<ref>{{veb manbasi|url=http://www.business-standard.com/india/news/maha%5Cs-elite-counter-terror-unit-force-one-becomes-operational/377563/|title=Maha's elite counter terror unit Force One becomes operational|accessdate=2010-07-05|publisher=Business Standard}}</ref> * {{IRN}}<ref name="jones2009"/> * {{IRQ}}<ref name="washingtonpost"/><ref name="jones2009"/> * {{ISR}}<ref name="jones2009"/> * {{KAZ}}<ref name="jones2009"/> * {{KEN}} * {{KGZ}}<ref name="jones2009"/> * {{LAO}}<ref name="jones2009"/> * {{LBN}}<ref name="jones2009"/> * {{LSO}}<ref name="jones2009"/> * {{LBR}}<ref name="jones2009"/> * {{LBY}}<ref name="jones2009"/> * {{MKD}}<ref>[http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/2006/10/12/feature-03 Macedonian military police, US National Guard conduct joint manoeuvres]. SETimes.com. Retrieved on 2011-03-14.</ref> * {{MDG}}<ref name="jones2009"/> * {{MLI}}<ref name="jones2009"/> * {{MLT}}: Variant [[Tip 56]].<ref name="jones2009"/> * {{MRT}} * {{MDA}}<ref name="jones2009"/> * {{MAR}}<ref name="jones2009"/> * {{MNG}}<ref name="jones2009"/> * {{MOZ}}<ref name="jones2009"/> * {{MMR}} * {{NAM}}<ref name="jones2009"/> * {{NER}} * {{NGA}} * {{PRK}}: Variant Tip 58.<ref name="jones2009"/> * {{PAK}}: Variant [[Tip 56]].<ref>[http://www.pakdef.info/pakmilitary/army/regiments/ssg.html Pakistan Military Consortium]. www.PakDef.info (1989-05-29). Retrieved on 2011-03-14.</ref> * {{PAL}}<ref>[http://www.nytimes.com/2008/09/06/world/middleeast/06mideast.html Israel Aids Palestinians With Arms], New York Times. September 5, 2008.</ref> * {{PER}}<ref name="jones2009"/> * {{PHL}}<ref>{{veb manbasi|url=http://www.pia.gov.ph/?m=12&sec=reader&rp=1&fi=p060902.htm&no=3&date=09/02/2006|title=Santiago city forms SWAT team to combat crime|accessdate=2010-02-01|publisher=Philippine Information Agency|date=2006-09-02}}</ref> * {{POL}}<ref name="popenker"/> * {{QAT}}<ref name="jones2009"/> * {{COG}}<ref name="jones2009"/> * {{ROD}} * {{ROU}}<ref name="jones2009"/> * {{RUS}}<ref name="jones2009"/> * {{RWA}} * {{STP}}<ref name="jones2009"/> * {{SAD}}<ref>[http://www.nickryan.net/articles/sahara.html Western Sahara – In the unforgiving deserts of south west Algeria, Nick Ryan meets the nomads fighting a 25 year battle.]</ref> * {{SEN}} * {{SRB}}<ref name="jones2009"/> * {{SYC}}<ref name="jones2009"/> * {{SLE}}<ref name="jones2009"/> * {{SOM}}<ref name="jones2009"/> * {{ZAF}} * {{SSD}} * {{URS}}<ref name="miller2001"/> * {{LKA}}: Variant [[Tip 56]].<ref name="jones2009"/> * {{SDN}}<ref name="jones2009"/> * {{SUR}}<ref name="jones2009"/> * {{SYR}}<ref name="jones2009"/> * {{TJK}}<ref name="jones2009"/> * {{TZA}}<ref name="jones2009"/> * {{TGO}}<ref name="jones2009"/> * {{TKM}}<ref name="jones2009"/> * {{TUR}}<ref name="jones2009"/> * {{UGA}}<ref name="jones2009"/> * {{ARE}}<ref name="jones2009"/> * {{UKR}}<ref name="jones2009"/> * {{UZB}}<ref name="jones2009"/> * {{VNM}}<ref name="miller2001"/> * {{YEM}}<ref name="jones2009"/> * {{YUG}}<ref name="popenker"/> * {{ZMB}}<ref name="jones2009"/> * {{ZWE}}<ref name="jones2009"/>}} == Manbalar == {{manbalar}} == Adabiyotlar == * Наставление по стрелковому делу. 7,62-мм автомат Калашникова (АК). Изд. 2-е. — М.: Военное издательство Министерства обороны СССР, 1960. * Наставление по стрелковому делу. 7,62-мм модернизированный автомат Калашникова (АКМ и АКМС). 3-е изд. — М.: Военное издательство Министерства обороны СССР, 1970. * Монетчиков С. Б. История русского автомата. — СПб.: Атлант, 2005. ISBN 5-98655-006-4 * Кристофер Чиверс. АК-47 и эволюция войны. 2010. * Малимон А. А. Отечественные автоматы (записки испытателя-оружейника), М. Типография ВА РВСН им. Петра Великого, 1999. adww0zmoxb7kq99ccfai8tzvbbmvnf0 Qora rus kokteyli 0 733941 2726499 2621541 2022-07-31T08:58:34Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''"Qora rus"''' ({{lang-en|Black Russian}}) — [[aroq]] va qahva [[Likyor|likyoriga]] asoslangan kokteyl (masalan, Kahlúa). U hazm qiluvchi (desert) sifatida tasniflanadi. Xalqaro barmenlar assotsiatsiyasining (XBA) „Zamonaviy klassika“ toifasidagi ({{lang-en|Contemporary classics}}) rasmiy kokteyllaridan biri<ref name="Contemporary">{{Veb manbasi|url=http://iba-world.com/contemporary-classics/|sarlavha=Сайт Международной ассоциации барменов|ish=коктейли Современная классика|til=en|nashriyot=iba-world.com|kirish sanasi=2017-04-09|arxivurl=https://archive.is/20170309092712/http://iba-world.com/contemporary-classics/|arxivsana=2017-03-09}}</ref>. == Tarixi == Kokteyl birinchi marta 1949-yilda belgiyalik barmen Gustav [[:en:Perle Mesta|Tope]] tomonidan tayyorlangan boʻlib, uni [[Brussel (shahar)|Bryusseldagi]] Metropol mehmonxonasida oʻsha paytda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQShning]] [[Lyuksemburg|Lyuksemburgdagi]] elchisi Pearl Mesta sharafiga tayyorlagan<ref name="sicard">{{Veb manbasi|url=http://www.fabulousfoods.com/index.php?option=com_resource&controller=article&article=21219&category_id=237&Itemid=177|familiya=Sicard|ism=Cheri|sarlavha=Featured Cocktails - Black Russian and White Russian|til=en|nashriyot=FabulousFoods.com|sana=2007-08-06|kirish sanasi=2017-04-09|arxivurl=https://archive.today/20130425210303/http://www.fabulousfoods.com/articles/21219/featured-cocktails-black-russian-and-white-russian|arxivsana=2013-04-25}}</ref>. Kokteyl barcha qahvali kokteyllarning ajdodi hisoblanadi. „Qora“ qahva likyorining rangini anglatardi, „rus“ esa aroq bilan bogʻliq edi. Boshqa tomondan, bu nom {{SSSR}} va {{AQSh}} oʻrtasida endigina boshlangan [[Sovuq urush|Sovuq urushning]] qorongʻu davri ramzi edi. Qahvani oʻz ichiga oluvchi omixta ichimliklarning ajdodi hisoblangan ushbu kokteyl jahon kokteyllari toʻplamiga (Gota) faqat XBAning ikkinchi qayta nashrida kiritilgan edi<ref>[http://lolbar.ru/2011/01/black-russian/ — LolBar.ru — Kokteyl Chyorniy Russkiy]</ref>. == Retsepti va ingrediyentlari == === Tarkibi === * [[aroq]] — 50 ml (5/7 qism) * kofe likyori — 20 ml (2/7 qism) * ezilgan [[muz]]. Tayyorlash usuli: ''muz bilan tayyorlash''. Eski uslubdagi bokalda ezilgan muz ustiga quyib tortiladi. Eski modadagi stakanga ozuqaviy muz toʻldirib, keyin aroq, qahva likyori quyiladi va ehtiyotkorlik bilan muzga aralashtiriladi. '''Eslatma:''' [[Oq ruscha|Oq rus]] kokteylini tayyorlash uchun ustiga ehtiyotkorlik bilan 30 ml krem qoʻshiladi (baʼzi retseptlarga koʻra, „Oq rus“ aralashtiriladi<ref name="Black Russian">{{Veb manbasi|url=http://iba-world.com/cocktails/black-russian/|sarlavha=Сайт Международной ассоциации барменов|ish=Коктейль Black Russian|til=en|nashriyot=iba-world.com|kirish sanasi=2017-04-09}}</ref><ref name="Чёрный русский">{{Veb manbasi|url=http://barclass.ru/glossary/coctails/all/Black_russian.php|sarlavha=Сайт Барменской ассоциации России|ish=Коктейль Чёрный русский|til=|nashriyot=barclass.ru|kirish sanasi=2017-04-09|archive-date=2017-02-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20170215062334/http://barclass.ru/glossary/coctails/all/Black_russian.php}}</ref>, baʼzilariga koʻra — yoʻq<ref>[http://www.webtender.com/db/drink/985 White Russian]</ref><ref>[http://lolbar.ru/2011/09/white-russian/ Retsept kokteylya Beliy russkiy]</ref>.) == Variantlari == * '''Dirty Black Russian''', '''Tall Black Russian''', '''Australian Black Russian''' yoki '''Colorado Bulldog''': Haybolda beriladi va kola qoʻshiladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.fluidtrade.co.uk/cocktailview.aspx?CocktailID=303&x=0|sarlavha=View Cocktail Recipe :: Tall Black Russian|ish=web.archive.org|sana=2009-11-03|kirish sanasi=2020-09-30|archive-date=2009-11-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20091103184824/http://www.fluidtrade.co.uk/cocktailview.aspx?CocktailID=303&x=0}}</ref>. * '''Black Magic''': ozgina limon sharbati va limonli bezak bilan beriladi. * '''Brown Russian''': zanjabil el<ref>{{Veb manbasi|url=http://spiritdrinks.com/cocktails/BrownRussian.aspx|sarlavha=Brown Russian|ish=spiritdrinks.com|kirish sanasi=2020-09-30}}</ref> bilan birga haybol stakanda beriladi. == Shuningdek qarang == * [[Oq ruscha|Oq rus]] == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://iba-world.com/iba-council/ Sayt Mejdunarodnoy assotsiatsii barmenov] * [http://iba-world.com/cocktails/black-russian/ Kokteyl Black Russian na sayte IBA]<small title="на английском языке" class="ref-info" style="cursor:help;">)</small> * [https://web.archive.org/web/20170409211322/http://barclass.ru/glossary/coctails/all/Black_russian.php Kokteyl Black Russian na sayte Barmenskoy assotsiatsii Rossii] [[Turkum:Kokteyllar alifbo tartibida]] [[Turkum:Kokteyl]] [[Turkum:Alkogolli kokteyllar]] [[Turkum: aroq bilan mexnat]] [[Turkum: suyuqlik bilan mexnat]] 99o5p5pe1ivf41786qb6kbnzxm8k1ps Charles T. Kowal 0 734065 2726610 2689925 2022-07-31T10:28:20Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Olim bilgiqutisi | name = Charles Thomas Kowal | image = Charles_T._Kowal.jpg | size = | birth_date = {{tugʻilgan sanasi|1940|11|8}} | birth_place = | death_date = {{vafot sanasi va yoshi|2011|11|28|1940|11|8}} | death_place = | residence = | fuqaroligi = | field = [[astronomiya]] | work_institution = | doctoral_advisor = | mashhur_ishlari = Quyosh tizimining tashqi obyektlarini kashf qilish | mukofotlari = Ilmiy tarix bo'yicha RR Nyuton mukofoti }} '''Charles T. Kowal'''(1940-yil 8-noyabr - 2011-yil 28-noyabr) — [[Quyosh tizimi]]dagi kuzatishlari va kashfiyotlari bilan mashhur amerikalik astronom boʻlgan. 1961-yildan 1984-yilgacha Kaltekdagi Maunt Wilson va Palomar tog'i rasadxonalarida astronom sifatida faoliyat yuritgan. Bu davrda u Quyosh tizimi obyektlarining birinchi sinfini - kentavrlarni topdi, [[Yupiter]] sayyorasining ikkita yo'ldoshini kashf qildi kashf etdi. So'ng bir necha [[asteroid]]lar, [[kometa]]lar va o'ta yangi yulduzlarni hammualliflik asosida kashf etdi. U 1979-yilda astronomiyaga qo'shgan hissasi uchun Jeyms Kreyg Uotson medali bilan taqdirlangan. ==Tadqiqot== 1960-yillarda Koval Palomar 48 dyuymli Shmidt teleskopi bilan kuzatuv olib borgan va bu kuzatuvlar asosida taniqli kosmolog Frits Zvikkining olti jildlik "Galaktikalar va Galaktikalar klasterlari" katalogiga hissa qo'shgan. Koval shaxsan 81 ta o'ta yangi yulduzni, shu jumladan SN 1972e ni kashf etdi. 1973-yilda Kaltech astronomlari Eleanor Xelin va Gen Shomeyker ilgari noma'lum bo'lgan Yer yaqinidagi asteroidni izlash va kuzatish bo'yicha kuzatuv dasturini boshlagan. Dastur bo'yicha Palomar 18 dyuymli Shmidt teleskopida Planet-Crossing Asteroid Survey (PCAS) fotografik plitasini o'rganishni boshladilar. Garchi birinchi navbatda Shmidt teleskopi o'ta yangi yulduzlar kuzatish tadqiqotida ishlagan bo'lsa-da, Koval kattaroq teleskop yordamida PCAS dasturi uchun ayniqsa zaif asteroidlarning "muhim kuzatishlarini"<ref name="to'rt">{{veb manbasi |last1=Kowal, C. T.; Sargent, W. L. W. |first1=Zwicky, F. (June 1970) |sarlavha=The 1969 Palomar Supernova Search |url=https://doi.org/10.1086%2F128951 |nashriyot=Publications of the Astronomical Society of the Pacific.}}</ref> amalga oshirdi. U kashf etgan asteroidlarga va birgalikdagi kashfiyotlari qatoriga Aten asteroidi, 2340 Hathor asteroidlari, Apollon asteroidlari, 1981 Midas, 2063 Bacchus, 2102 Tantal va (5660) 1974 MA, Amor asteroidlari, (4596) 1981 QB, (4688) 1980 WF, troyan asteroidlari, 2241 Alcathous va 2594 Acamas asteroidlari kiradi. Keyinchalik PCAS dasturi 48 dyuymli Shmidt telskopiga ko'chib o'tdi va 1995-yil iyunigacha jami 25 yil davom etdi. Koval 1970-yillar davomida XAI aylanma tizimi orqali [[Quyosh tizimi]]dagi yangi kashfiyotlar, oʻta yangi yulduzlar haqidagi hisobotlarni kuzatdi<ref name="olti">{{veb manbasi |sarlavha=Author Query: Kowal, C. T. Query Results from the Astronomy Database |url=http://adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-abs_connect?return_req=no_params&author=Kowal,%20C.%20T.&db_key=AST}}</ref> va yangi obyektlarni qidirdi. U Yupiterning ikkita yo'ldoshini kashf etdi: 1974-yilda Leda va 1975-yilda Themisto. Bular Yupiterning 13- va 14-yo'ldoshlari edi<ref name="yetti">{{veb manbasi |last1=Marsden, Brian G. |first1=(7-oktabr 1975-yil) |sarlavha=IAUC 2846: N Mon 1975 (= A0620-00); N Cyg 1975; 1975h; 1975g; 1975i; Sats OF JUPITER |url=http://www.cbat.eps.harvard.edu/iauc/02800/02846.html#Item6 |nashriyot=Central Bureau for Astronomical Telegrams, International Astronomical Union}}</ref>. 1976-yil dekabridan 1985-yil fevraligacha Koval ekliptika tekisligida osmonni uzoqdagi, sekin harakatlanuvchi Quyosh tizimi obyektlarini qidirdi. Yupiterdan tashqarida faqat bitta obyekt topildi: 1977-yilda kashf etilgan 2060 Chiron, asteroid va kometa kabi g'ayrioddiy xususiyatga ega edi. 15 yildan keyin ikkinchisi topilganidan keyin u kentavrlar sinfidagi birinchi obyekt sifatida tan olindi. Kentavrlar - Yupiter va Neptun o'rtasida aylanib yuradigan beqaror orbitalarga ega jismlar. Ular, ehtimol, Koyper belbog'idan kattaroq sayyoralarni izalash orqali jalb qilingan. Koval 99P/Kowal, 104P/Kowal, 134P/Kowal-Vavrova, 143P/Kowal- Mrkos va 158P/Kowal-LINEAR davriy kometalarini, ayrimlarini boshqa olimlar bilan hamkorlikda kashf etgan. 1980-yilda Kovalning astronomik tarix bo'yicha tadqiqotlari 1613-yilda Galileo Galileyning Neptunni Yupiter yaqinida ko'rsatgan chizmasini topdi, bu Neptunning 1846-yilda kashf etilishidan oldin<ref name="to'qqiz">{{veb manbasi |last1=Kowal, Charles T. |first1=(December 2008) |sarlavha=Galileo's Observations of Neptune |url=http://www.dioi.org/vols/wf0.pdf |nashriyot=The International Journal of Scientific History}}</ref>; Koval ushbu "hayratlanarli darajadagi" topilma uchun Ilmiy tarix bo'yicha RR Nyuton mukofoti bilan taqdirlandi. ==Mukofotlar== * Koval 1979-yilda "e'tiborga molik astronomik kashfiyotlari, xususan, Chiron, Leda va ko'plab o'ta yangi yulduzlar" uchun Milliy Fanlar Akademiyasining Jeyms Kreyg Uotson medali bilan taqdirlangan<ref>{{veb manbasi |sarlavha=Awards: James Craig Watson Medal |url=http://nas.nasonline.org/site/PageServer?pagename=AWARDS_watson |nashriyot="Awards: James Craig Watson Medal |access-date=2022-06-11 |archive-date=2011-11-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111116073931/http://nas.nasonline.org/site/PageServer?pagename=AWARDS_watson }}</ref>. * Plutondagi Koval krateri uning sharafiga nomlangan. == Manbalar == {{manbalar}} lqljjf6c8g5bbtplpblz90zb808b4c7 Zirali pishloq 0 734420 2726141 2621290 2022-07-30T22:58:15Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Zirali pishloq''' (latv. Ķimeņu siers) yoki Yanov pishlogʻi (latv. Jāņu siers) — zira urugʻi qoʻshilgan nordon sutli pishloq, Latviya oshxonasining anʼanaviy taomi boʻlib, Yan bayrami uchun tayyorlanadi. „Yanov pishloq“ deb nomlangan zirali pishloq kelib chiqishi geografik oʻrnini koʻrsatib, Yevropa Ittifoqi milliy mahsulotlar reestriga kiritilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2015-11-17 |title=Янов сыр включен в европейский реестр национальных продуктов |publisher=[[LETA]] |url=http://www.leta.lv/es/item/1337B4D4-F3CA-9662-97AB-C936539475C1/rus:news/ |access-date=2018-07-20}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2015-11-17 |title=Евросоюз признал тминный сыр Латвии эксклюзивным продуктом |publisher=[[Delfi]] |url=https://rus.delfi.lv/biznes/bnews/evrosoyuz-priznal-tminnyj-syr-latvii-eksklyuzivnym-produktom.d?id=46731111 |access-date=2018-07-20}}</ref>. Birinchi marta Yanov pishlogʻi 1796-yildagi „Latviska pavāru gāmata;  muižas pavāriem par mācību visādus kungu ēdienus gārdi vārīt un sataisīt“ kitobida eslatib oʻtiladi. Yan pishlogʻi nomli pishloqni Latviyaning faqat 6 ta davlatlari ishlab chiqarishi huquqiga ega: „Valmieras piens“, „Dundagas pienotava“, „Lazdonas piensaimnieks“, „Rankas piens“, „Straupe“ va „Jaunpils pienotava“<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Дойкин |first=Семен |date=2017-06-01 |title=Право производить Янов сыр получили только шесть производителей |work=baltnews.lv |url=http://baltnews.lv/riga_news/20170601/1019915883.html |access-date=2018-07-20 |archive-date=2018-09-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180909094517/http://baltnews.lv/riga_news/20170601/1019915883.html }}</ref>. == Ishlab chiqarish == Pishloqning asosiy tarkibiy qismi tvorog va yangi sut, ammo boshqa mahsulotlar ham qoʻshilishi mumkin.  Anʼanaga koʻra, pishloqqa zira qoʻshiladi. Sut qaynatiladi va tvorog qismlarga boʻlib qoʻshiladi. Aralashma aralashtiriladi va sut zardob ajralmaguncha qaynatiladi.  Zardob drenajlanadi, pishloq massasi siqib chiqariladi.  Iliq massaga eritilgan sariyogʻ, tuxum, smetana, tuz va zira qoʻshiladi va past olovda isitiladi. Massa bir hil mustahkamlik hosil qilgunga qadar doimo aralashtiriladi. Tayyor massa qolipga yoyiladi va sovutil<ref>{{Книга|заглавие=Jāņu siers|год=2004|издательство=[[Sabiedriska organizācija|SO]] „Siera klubs”|место=Rīga|isbn=9984-976-20-3|страницы=204|автор=Linda Dumpe, Anna Šmite, Aija Golde}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} <references group="" responsive="1"></references> == Adabiyotlar == * Linda Dumpe, Anna Šmite, Aija Golde (2004). Jāņu siers. Rīga: SO «Siera klubs». 204. lpp. ISBN 9984-976-20-3. == Havolalar == * {{Veb manbasi|sana=2018-06-23|url=https://rus.tvnet.lv/4595508/recepty-na-ligo-yanov-syr-iz-darov-lesa|sarlavha=Рецепты на Лиго: Янов сыр из даров леса|ish=rus.tvnet.lv|kirish sanasi=2018-07-20}} * {{Veb manbasi|sana=2019-06-23|url=https://lv.sputniknews.ru/infographics/20190623/11863716/Yanov-syr--simvol-solntsa.html|sarlavha=Янов сыр – символ солнца|nashriyot=[[Sputnik]]|kirish sanasi=2019-12-24}} [[Turkum:Latviya PDO mahsulotlari]] [[Turkum:Pishloqlar alifbo tartibida]] [[Turkum:Latviya oshxonasi]] [[Turkum:Internetdan iqtibos keltiring (til ko'rsatilmagan)]] [[Turkum:Noto'g'ri ishlatilgan maqolalar]] 969jfepbpp90nw7c1kdgiumk1p146wy Marriott International 0 734517 2726022 2621230 2022-07-30T19:21:14Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Infobox company | name = Marriott International, Inc. | tasvir = Marriott hotels logo14.svg | 200px | type = Ommaviy | founders = ''J. Willard Marriott <br/>Alice Marriott'' | founded = {{Start date and age|1927|3|5}} [[Vashington]], {{AQSh bayrogʻi}}[[AQSH]] | headquarters = [[Bethesda (Maryland) | Bethesda]], [[Maryland]] | area_served = Dunyo boʻylab | key_people = Bill Marriott<br />{{small|(ijroiya raisi)}}<br />Stephanie Linnartz<br />{{small|(president)}}<br />Anthony Capuano<br />{{small|(boshqaruvchi direktor)}} | industry = Mehmonxona sanoati | locations = 8,484 | products = ''mehmonxona <br /> kurortlar'' | revenue = {{increase}} [[dollar | $]]13.86 milliard(2021) | operating_income = {{increase}} [[dollar | $]]1.75 milliard(2021) | net_income = {{increase}} [[dollar | $]]1.10 milliard(2021) | assets = {{increase}} [[dollar | $]]25.55 milliard(2021) | equity = {{increase}} [[dollar | $]]1.41 milliard(2021) | num_employees = 120,000 (Dekabr 2021) | owner = | subsid = <div> * Marriott Hotels & Resorts * The Ritz-Carlton Hotel Company * Le Méridien * Sheraton Hotels and Resorts </div> | website = {{URL|https://www.marriott.com/|marriott.com}} |}} [[Fayl:Marriott_hotels_map.png|thumb|Marriott International hotels dunyo boʻylab]] [[Fayl: San Diego Marriott.jpg|thumb|upright| Marriott mehmonxonasi]] [[Fayl:WTC1.jpg|thumb|left|Marriott World Trade Center terror hujumidan keyingi koʻrinishi]] [[Fayl:GM headquarters in Detroit.JPG|thumb|upright|Detroitdagi mehmonxona]] '''Marriott International''' — [[AQSH | Amerika]]ning transmilliy kompaniyasi boʻlib, mehmonxona, turar-joy va vaqtincha ijaraga beriladigan mulklarni boshqaradi va turar joylarga litsenziya beradi. Bosh qarorgohi [[Maryland]] shtatining [[Bethesda (Maryland) | Bethesda]] shahrida joylashgan. Kompaniyaga ''J. Willard Marriott'' va uning rafiqasi ''Alice Marriott'' tomonidan asos solingan. == Profil == '''Marriott''' — mavjud xonalar soni boʻyicha dunyodagi eng yirik mehmonxonalar tarmogʻi. U 131 mamlakat va hududlarda 1 423 044 ta xonani oʻz ichiga olgan 7 642 ta obyektga va 30 ta brendga ega.<ref name ="Marriot">{{yangiliklar manbasi | last=McDowell | first=Edward | title=Bible Now Shares Hotel Rooms With Some Other Good Books | url=https://www.nytimes.com/1995/12/26/us/bible-now-shares-hotel-rooms-with-some-other-good-books.html | work=[[The New York Times]] |date=26-dekabr 1995-yil| url-access=subscription}}</ref> Ushbu 7 642 ta mulkdan 2 149 tasi Marriott tomonidan, 5 493 tasi esa franchayzing shartnomalari asosida boshqa kompaniyalar tomonidan boshqariladi. Kompaniya shuningdek, 20 ta mehmonxona band qilish markazlarini boshqaradi.<ref name = "Marriot" /> Marriott International 1993-yilda Marriott korporatsiyasi ikki kompaniyaga boʻlinganida tashkil topgan: mulklarni franchayzing va boshqaradigan Marriott International va mulkka egalik qiluvchi Host Marriott Corporation (hozirgi Host Hotels & Resorts).<ref name=retrospective>{{yangiliklar manbasi | title= "A RETROSPECTIVE" | url=https://www.hosthotels.com/our-company/a-retrospective |date=9-iyun 2022-yil}}</ref> Taʼsischilar Mormon missionerlari boʻlganligi sababli, Mormon kitobining nusxalari [[Bibliya]]ga qoʻshimcha ravishda mehmonxona xonalarida taqdim etiladi. == Tarixi == [[Fayl: Key Bridge Marriott - Watergate scandal location.jpg|thumb| Marriott International]] === Dastlabki davr === '''Marriott''' korporatsiyasi 1927-yilda Alice Marriott bilan [[Vashington]]da pivo stendini ochgan ''John Willard Marriott'' tomonidan asos solingan.<ref>{{veb manbasi | url=https://www.blogs.marriott.com/marriott-on-the-move/2007/05/remembrances-of-mom.html | title=Remembrances of Mom – Marriott on the Move | last=Marriott | first=Bill | publisher=Marriott International | date=9-may 2007-yil}}</ref> [[Vashington]]dagi nam yozda mormon missionerlari sifatida, Marriotts shahar aholisiga salqin ichimlik olish uchun joy kerakligiga amin edi.<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://www.entrepreneur.com/article/197668 | title=J. Willard Marriott: From Root Beer To Riches | work=Entrepreneur | date=10-oktabr 2008-yil}}</ref> Marriotts keyinchalik oʻz korxonalarini Hot Shoppes restoranlari tarmogʻiga aylantirdi.<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/06/26/AR2007062601413.html | title=Root Beer Roots | work=The Washington Post | first=Michael | last=Rosenwald | date=1-iyul 2007-yil}}</ref> 1953-yilda Hot Shoppes, Inc. birlamchi ommaviy kompaniyaga aylandi.<ref>{{veb manbasi | url=https://www.marriott.com/about/culture-and-values/history.mi#earlyyears | title=Our Story | publisher=Marriott International}}</ref> Kompaniya 1957-yil 16-yanvarda [[Virginia | Virginiya]] shtatining [[Arlington (Virginia) | Arlington]] shahrida oʻzining birinchi mehmonxonasi — ''Twin Bridges Motor Hotel''ni ochdi. Bir kechaga 9 dollar turadi, mashinasi boʻlgan har bir kishi uchun qoʻshimcha 1 dollar. Uning ikkinchi mehmonxonasi, [[Roslyn (Washington) | Rosslin]]dagi ''Key Bridge Marriott'' 1959-yilda ochilgan va Marriott International kompaniyasining eng uzun doimiy ishlaydigan mehmonxonasi hisoblanadi.<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://wtop.com/business-finance/2016/08/key-bridge-marriotts-future-is-uncertain/ | title=Key Bridge Marriott's future is uncertain | first=Jeff | last=Clabaugh | work=WTOP | date=2-avgust 2016-yil}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://www.bisnow.com/washington-dc/news/mixed-use/new-owner-of-key-bridge-marriott-plans-to-add-450-residential-units-to-rosslyn-site-97790 | title=New Owner Of Key Bridge Marriott Plans To Add 450 Residential Units To Rosslyn Site | work=Bisnow Media | date=4-mart 2019-yil}}</ref> Hot Shoppes, Inc. nomi 1967-yilda Marriott korporatsiyasi deb oʻzgartirildi.<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://www.alexandriava.gov/uploadedFiles/historic/info/attic/2013/Attic20130307HotShoppes.pdf | title=Before hotels, magnate dabbled in restaurants | work=Alexandria Times | date=7-mart 2013-yil}}</ref> 1976-yilda kompaniya ikkita tematik parkni ochdi: [[Kaliforniya]]ning ''Buyuk Amerika'' va ''Buyuk Amerikaning Six Flags''.<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://www.blogs.marriott.com/marriott-on-the-move/2019/08/take-a-spin-on-national-roller-coaster-day.html | title=TAKE A SPIN ON NATIONAL ROLLER COASTER DAY | last=Marriott | first=Bill | work=Marriott International | date=16-avgust 2019-yil}}</ref> === Marriott International === Marriott International 1993-yilda Marriott korporatsiyasi ikki kompaniyaga boʻlinganida tashkil topgan: mulklarni franchayzing va boshqaradigan Marriott International, Inc. va mulkka egalik qiluvchi Host Marriott Corporation (hozirgi Host Hotels & Resorts).<ref name=retrospective/> 1995-yilda Marriott onlayn bron qilishni taklif qilgan birinchi mehmonxona kompaniyasi edi.<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://www.forbes.com/asap/1998/0824/082_print.html |title=Services | work=[[Forbes]]}}</ref> 1995-yil aprel oyida Marriott ''The Ritz-Carlton Hotel'' kompaniyasining 49 % ulushini sotib oldi. Marriottning fikricha, bu Ritz-Carlton koʻplab mulklari bilan muammoli zanjirning savdosi va foyda marjasini oshirishi mumkin, yo pulni yoʻqotadi yoki qiyinchilik bilan hisobni buzadi. Marriottning narxi 200 million dollarga yaqin naqd pul va qarz sifatida baholangan. Kelgusi yili Marriott The Ritz-Carlton, [[Atlanta]]ni sotib olish uchun 331 million dollar sarfladi va 1983-yilda The Ritz-Carlton, [[Boston]]ni sotib olgan va Ritzni kengaytirgan koʻchmas mulk ishlab chiqaruvchisi ''William Johnson''ga tegishli ikkita koʻchmas mulk ulushini sotib oldi. Keyingi yigirma yil ichida Carlton xoldingi va Ritz-Carlton taymer bozori kengaydi. ''Ritz Carlton'' Marriottning bron qilish tizimi va sotib olish kuchidan foyda koʻrdi. 1998-yilda Marriott ''The Ritz-Carlton''ning koʻpchilik egalik huquqini qoʻlga kiritdi.<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://www.washingtonpost.com/archive/business/2002/06/19/ritz-carlton-to-be-based-in-md/e6d51bfb-7111-429e-bf4b-3882bd7482ee/ | title=Ritz-Carlton to Be Based in Md. | first=Renae | last=Merle | work=The Washington Post | date=19-iyun 2002-yil}}</ref> 1997-yilda kompaniya Renaissance Hotels va Ramada brendlarini Chow Tai Fook Group va uning sherik kompaniyasi ''New World Development''dan sotib oldi.<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1997-02-19-fi-30139-story.html | title=Marriott to Buy Renaissance for 3 Billion | first=Jesus | last=Sanchez | work=Los Angeles Times | date=19-fevral 1997-yil | url-access=subscription}}</ref> Marriott International ham New World Development kompaniyasiga tegishli mehmonxonalarni boshqarish boʻyicha shartnoma imzoladi.<ref>{{veb manbasi | url=https://www.nwd.com.hk/sites/default/files/ar1998e.pdf | title=1998 Annual Report | date=1998 | pages=34–35 | publisher=New World Development}}</ref> 2001-yilda Marriott ''Jahon Savdo Markazi'' [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari | 11-sentabr xurujlari]] paytida vayron qilingan. 2003-yilda kompaniya oʻzining katta turar-joy mulklarini (hozirgi ''Sunrise Senior Living''ning bir qismi) va ''Marriott Distribution Services''ni korporativ ravishda ajratishni yakunladi.<ref>{{veb manbasi | url=https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/1048286/000119312504027964/d10k.htm#tx96660_3 | title=Form 10-K for the Fiscal Year Ended January 2, 2004| publisher=U.S. Securities and Exchange Commission}}</ref> 2004-yilda kompaniya ''Ramada'' brendiga boʻlgan huquqini 1997-yilda sotib olingan Cendantga sotdi.<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://www.washingtonpost.com/archive/business/2004/04/03/marriott-to-sell-stake-in-2-us-brands/1ce97bb2-6426-4867-b82e-296145c310e6/ | title=Marriott to Sell Stake in 2 U.S. Brands | first=Dana | last=Hedgpeth | work=The Washington Post | date=3-aprel 2004-yil}}</ref> 2005-yilda Marriott International va Marriott Vacation Club International [[George W. Bush | Jorj V. Bush]]ning ikkinchi inauguratsiyasiga maksimal 250 000 dollar hissa qoʻshgan 53 ta tashkilotdan ikkitasi edi.<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://www.usatoday.com/news/washington/2005-01-14-price_x.htm | work=USA Today | date=14-yanvar 2005-yil | title=Some question inaugural's multi-million price tag}}</ref> 2006-yil 19-iyulda '''Marriott''' 2006-yil sentabr oyidan boshlab [[AQSH | Amerika Qoʻshma Shtatlari]] va [[Kanada]]da faoliyat yuritgan barcha binolarda chekishni taqiqladi.<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/2006/07/20/marriott-hotels-ban-smoking-in-rooms/507da560-1edd-439f-be84-738b3f50a51d/ | title=Marriott Hotels Ban Smoking In Rooms | first=Michael S. | last=Rosenwald | work=The Washington Post | date=20-iyul 2006-yil}}</ref> 2007-yilda Marriott [[Shimoliy Amerika]]dagi barcha mulklarida trans yogʻlari boʻlmagan taomlarni taqdim etgan birinchi mehmonxona tarmogʻiga aylandi.<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://www.wsj.com/articles/SB117039313292596076 | title=Marriott to Cut Trans Fat At U.S., Canada Hotels | work=The Wall Street Journal | date=2-fevral 2007-yil | url-access=subscription}}</ref> 2003-yilda ''Marriott mehmonxonasi''da, 2008-yilda ''[[Islomobod]] Marriott mehmonxonasi''da va 2009-yilda [[Jakarta]]da sodir etilgan portlashlar kompaniya tomonidan franchayzed yoki boshqariladigan mehmonxonalarga taʼsir koʻrsatdi. 2018-yil 30-noyabrda Marriott Starwoodning sobiq brendlari maʼlumotlar buzilganligini oshkor qildi. Oshkorlikdan soʻng, [[New York]] Bosh prokurori ''Barbara Underwood'' maʼlumotlar buzilishi boʻyicha tergov eʼlon qildi<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://www.foxbusiness.com/markets/marriott-says-starwood-database-hacked | title=Marriott discloses data breach that could affect up to 500M guests | first=Megan | last=Henney | work=Fox News | date=30-noyabr 2018-yil}}</ref> Kiberhujum [[Xitoy]]ning razvedka maʼlumotlarini yigʻish harakatlarining bir qismi ekanligi aniqlandi, u sogʻliqni sugʻurtalovchilarni va yana millionlab [[AQSH | amerika]]liklarning xavfsizlikni tasdiqlovchi fayllarini buzdi. Xakerlar Davlat xavfsizlik vazirligi, mamlakatning kommunistlar tomonidan nazorat qilinadigan fuqarolik josuslik agentligi nomidan ishlaganlikda gumon qilinmoqda.<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://www.nytimes.com/2018/12/11/us/politics/trump-china-trade.html | title=Marriott Data Breach Is Traced to Chinese Hackers as U.S. Readies Crackdown on Beijing | last1=Sanger | first1=David E. | last2=Perlroth | first2=Nicole | last3=Thrush | first3=Glenn | last4=Rappeport | first4=Alan | work=[[The New York Times]] |issn=0362-4331 | date=11-dekabr 2018-yil | url-access=subscription}}</ref> Dastlab, Marriott 500 million mijozning shaxsiy maʼlumotlari fosh qilinganini aytdi. 2019-yil yanvar oyida kompaniya zarar koʻrgan mehmonlar sonini „383 milliondan kam“ mijozlarga yangiladi va mijozning koʻpgina toʻlov kartalarining amal qilish muddati tugaganini daʼvo qildi.<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://www.zdnet.com/article/marriott-says-less-than-383-million-guests-impacted-by-breach-not-500-million/ | title=Marriott says less than 383 million guests impacted by breach, not 500 million | first=Catalin | last=Cimpanu | work=ZDNet | date=4-yanvar 2019-yil}}</ref> 2020-yil aprel oyida, [[COVID-19 pandemiyasi]] davrida kompaniya qoʻshimcha tozalik standartlarini joriy qildi, jumladan dezinfektsiyalovchi elektrostatik purkagichlardan foydalanishni, mehmonxonaning barcha xonalariga dezinfektsiyalovchi salfetkalarni qoʻshishni va koʻproq joy ajratish uchun jamoat joylaridagi mebellarni olib tashlash yoki qayta tartibga solishni talab qildi.<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://news.marriott.com/news/2020/04/21/marriott-international-launches-global-cleanliness-council-to-promote-even-higher-standards-of-cleanliness-in-the-age-of-covid-19 | title=Marriott International Launches Global Cleanliness Council to Promote Even Higher Standards of Cleanliness in the Age of COVID-19 | work=Marriott International | date=21-aprel 2020-yil}}</ref> [[COVID-19 pandemiyasi | Pandemiya]] davrida global bandlik darajasi 31 % ga kamaydi.<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://www.phocuswire.com/Marriott-earnings-Q2-2020 | title=Marriott believes worst is over, global occupancy at 30% | first=Christina | last=Jelski | work=Phocuswire | date=11-avgust 2020-yil}}</ref> Prezident va bosh direktor Arne Sorenson 2021-yil 15-fevralda oshqozon osti bezi saratonidan vafot etdi.<ref>{{yangiliklar manbasi | url=https://www.cnn.com/2021/02/16/business/marriott-ceo-arne-sorenson-death/index.html | title=Marriott CEO Arne Sorenson has died after pancreatic cancer fight | work=[[CNN]] | date=16-fevral 2021-yil | last=Valinsky | first=Jordan}}</ref> 2021-yil 23-fevralda Anthony Capuano Sorensenning bosh direktori va direktori lavozimini egallash uchun tayinlandi, u avvalroq '''Marriott''' guruhining global rivojlanish, dizayn va operatsiyalar boʻyicha prezidenti lavozimida ishlagan. 2021-yil noyabr oyida kompaniya [[Praga]]dagi mulklaridan birida Butunjahon [[Uygʻurlar]] Qurultoyini oʻtkazishdan bosh tortgani uchun „siyosiy betaraflik“ sabablarini koʻrsatib, tanqid qilindi.<ref>{{yangiliklar manbasi|last=Allen-Ebrahimian|first=Bethany|last2=Lawler|first2=Dave|date=18-noyabr 2021-yil|title=Marriott refused to host Uyghur conference, citing "political neutrality"|work=Axios|url=https://www.axios.com/marriott-uyghur-conference-d6deb429-9b5e-4759-ba10-98d59e81be12.html|access-date=18-noyabr 2021-yil}}</ref> === Rahbarlik === * ''Ijrochi rais:'' Bill Marriott (1985-yildan) * ''Bosh direktor:'' Anthony Capuano (2021-yildan) ==== Sobiq raislar roʻyxati ==== # ''J. Willard Marriott'' (1927-1985) ==== Sobiq ijrochi direktorlar roʻyxati ==== # ''J. Willard Marriott'' (1927-1972) # ''Bill Marriott'' (1972-2012) # ''Arne Sorenson'' (2012-2021) === Yutuqlar === 2020-yil noyabr oyida '''Marriott International''' ''Working Mother'' jurnali tomonidan ''"Ijrochi ayollar uchun eng yaxshi 75 ta kompaniya"'' qatoriga kiritildi.<ref>{{yangiliklar manbasi | title=Working Mother Media Names Top 75 Companies for Executive Women | url=https://wwd.com/business-news/media/working-mother-media-names-top-75-companies-for-executive-women-1234666503/ | last=Lockwood | first=Lisa | date=1-dekabr 2020-yil | work=Working Mother}}</ref> == Moliya == {| class="wikitable float-left" style="text-align: right;" !Yil !Daromad<br /> million dollar !Sof foyda<br />million dollar !Jami aktivlar<br />million dollar !Ishchilar |- |2005 |11,129 |669 |8,530 |143,000 |- |2006 |11,995 |608 |8,588 |150,600 |- |2007 |12,990 |696 |8,942 |151,000 |- |2008 |12,879 |362 |8,903 |146,000 |- |2009 |10,908 | −346 |7,933 |137,000 |- |2010 |11,691 | 458 |8,983 |129,000 |- |2011 |12,317 |198 |5,910 |120,000 |- |2012 |11,814 |571 |6,342 |127,000 |- |2013 |12,784 |626 |6,794 |123,000 |- |2014 |13,796 |753 |6,833 |123,500 |- |2015 |14,486 | 859 |6,082 |127,500 |- |2016 |15,407 |808 |24,140 |226,500 |- |2017 |20,452 |1,459 |23,948 |177,000 |- |2018 |20,758 |1,907 |23,696 |176,000 |- |2019 |20,972 |1,273 |25,051 |174,000 |- |2020 |10,571 |−267 |24,701 |121,000 |- |2021 |13,857 |1,099 |25,553 |120,000 |} == Uglerod izi == Marriott International 2020-yil 31-dekabrda tugaydigan oʻn ikki oy davomida ''CO2e emissiyasi''ning umumiy miqdorini (toʻgʻridan-toʻgʻri + bilvosita) 5,166 Kt (-1,643 /-24,1 % yillik) da maʼlum qildi va 2050-yilga kelib sof nol emissiyaga erishmoqchi.<ref>{{veb manbasi |title=Marriott International's Sustainability Report for 2021Q3 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211026012922/https://news.marriott.com/news/2021/09/22/marriott-international-announces-ambition-to-go-net-zero |url=https://news.marriott.com/news/2021/09/22/marriott-international-announces-ambition-to-go-net-zero|archive-date=26-oktabr 2021-yil }} </ref> {| class="wikitable" |+ Marriott International kompaniyasining yillik CO2e emissiyasining umumiy miqdori — bozorga asoslangan 1-koʻlami + 2-koʻlami (kilotonnalarda) |- ! Dekabr 2017 !! Dekabr 2018 !! Dekabr 2019 !! Dekabr 2020 |- | 6,238<ref>{{veb manbasi |title=Marriott International's ESG Datasheet for 2017Q4 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211211223843/http://serve360.marriott.com/wp-content/uploads/2019/09/Marriott-CY2018-Assurance-Statement.pdf |url=http://serve360.marriott.com/wp-content/uploads/2019/09/Marriott-CY2018-Assurance-Statement.pdf|archive-date=11-dekabr 2021-yil }} [https://analytics.exerica.com/App/Name/Marriott%20International/Total%20CO2e%20Emissions%20-%20Market-Based%20Scope%201%20%2b%20Scope%202/2017Q4/12/2017Q4 Alt URL]</ref> || 6,836<ref>{{veb manbasi |title=Marriott International's ESG Datasheet for 2018Q4 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210421104332/https://serve360.marriott.com/wp-content/uploads/2019/09/CY18-Marriott-Assurance-Statement-ASRauthorized.pdf |url=https://serve360.marriott.com/wp-content/uploads/2019/09/CY18-Marriott-Assurance-Statement-ASRauthorized.pdf|archive-date=21-aprel 2021-yil }} [https://analytics.exerica.com/App/Name/Marriott%20International/Total%20CO2e%20Emissions%20-%20Market-Based%20Scope%201%20%2b%20Scope%202/2018Q4/12/2018Q4 Alt URL]</ref> || 6,809<ref>{{veb manbasi |title=Marriott International's ESG Datasheet for 2019Q4 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210421104310/http://serve360.marriott.com/wp-content/uploads/2020/10/2020_Serve360_Assurance.pdf |url=http://serve360.marriott.com/wp-content/uploads/2020/10/2020_Serve360_Assurance.pdf|archive-date=21-aprel 2021-yil }} </ref> || 5,166<ref name="Marriott International Total CO2e emissions for 2020Q4">{{veb manbasi |title= "Marriott International's ESG Datasheet for 2020Q4" |url= http://serve360.marriott.com/wp-content/uploads/2021/09/2021_Serve_360_Report.pdf |access-date= 2022-06-09 |archive-date= 2021-09-24 |archive-url= https://web.archive.org/web/20210924193948/http://serve360.marriott.com/wp-content/uploads/2021/09/2021_Serve_360_Report.pdf }}</ref> |} == Marriott brendlari == === Buyuk Amerika parklari === [[Fayl:Marriott - Frenchman's Cove - USVI.jpg|thumb|left|Virjiniya Marriot | 300px]] Marriott uchta tematik parkni ishlab chiqdi, ulardan ikkitasi ochildi: [[Kaliforniya]]ning ''Buyuk Amerikasi'' va Buyuk Amerikaning olti bayrogʻi 1976-yildan 1984-yilgacha faoliyat yuritgan. Parklar [[Kaliforniya]]ning [[Santa Clara (Utah) | Santa Klara]] shahrida joylashgan; [[Gournay]], [[Illinoys]]; va [[Vashington]]da taklif qilingan, lekin hech qachon qurilmagan joy va Amerika tarixini nishonlash mavzusiga bagʻishlangan. Marriott egalik qilish davridagi Amerika mavzusidagi hududlarga „Carousel Plaza“ (asosiy darvozalardan keyingi birinchi qism) kiradi; kichik shaharcha mavzusidagi „Maydon maydoni“; „Oʻrta Gʻarbdagi yirik chorvachilik koʻrgazmasi okrug yarmarkasida“ „Asr navbati“ qishloq yarmarkasi mavzusi bilan; XIX asr Yangi [[Angliya]] portidan ilhomlangan „Yanki porti“; [[Kanada]]/[[Alyaska]]dagi daraxt kesish lageriga oʻxshash „Yukon hududi“; va [[Fransiya | fransuz]] kvartalida namunali „Orlean joyi“. Ochilishda bogʻlar deyarli bir xil sxemalarga ega edi. 1984-yilda '''Marriott''' oʻzining tematik parki boʻlinmasini yoʻq qildi; ikkala park ham sotilgan va bugungi kunda milliy tematik park zanjirlari bilan bogʻlangan. [[Gournay]] joylashuvi ''Six Flags Theme Parks''ga sotilgan va u bugungi kunda ''Six Flags Great America'' nomi bilan ishlaydi. [[Santa Clara (Utah) | Santa Klara]] joylashgan joy Santa Klara shahriga sotilgan, u asosiy mulkni saqlab qolgan va parkni ''Kings Entertainment Company''ga sotgan, 1993-yilda [[Paramount (California) | Paramount]] Parks deb oʻzgartirilgan. 1993-yildan 2006-yilgacha Santa Klara joylashuvi Paramountning Buyuk Amerikasi sifatida tanilgan. 2006-yilda Paramount Parks ''Cedar Fair Entertainment'' kompaniyasi tomonidan sotib olindi; Santa Klara parki bugungi kunda [[Kaliforniya]]ning Buyuk Amerikasi sifatida ishlaydi. Ular sotilgandan keyingi yillarda ikkala bogʻning joylashuvi sezilarli darajada farq qildi. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * {{Official|https://www.marriott.com}} * [https://www.facebook.com/Marriott/ Marriot Facebook] * [https://twitter.com/marriott Marriot Twitter] [[Turkum: Shirkatlar]] [[Turkum: Sanoat]] [[Turkum: Iqtisodiyot]] [[Turkum: Biznes]] fma5mu160irze1mrbvoms1cqal6scln Pedofiliya 0 734634 2726357 2688259 2022-07-31T06:38:45Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Pedofiliya''' — kattalar yoki oʻsmirlar balogʻatga yetmagan bolalarga nisbatan asosiy yoki eksklyuziv jinsiy moyillikni boshdan kechiruvchi [[Ruhiy kasallik|psixiatrik kasallikdir]]<ref>{{kitob manbasi|title=Criminological and Forensic Psychology|isbn=978-1118510377|publisher=[[SAGE Publications]]|year=2013|accessdate=7-iyul 2018-yil|page=155|url=https://books.google.com/books?id=daqHAwAAQBAJ&pg=PA155}}</ref><ref>{{kitob manbasi|last=Seto|first=Michael|date=2008|title=Pedophilia and Sexual Offending Against Children|location=Washington, D.C.|publisher=American Psychological Association|page=vii|isbn=978-1-4338-2926-0}}</ref>. Qiz bolalarda [[Balogʻatga yetish|balogʻatga]] yetish jarayonini odatda 10 yoki 11 yoshda, oʻgʻil bolalarda esa 11 yoki 12 yoshda boshlansa-da<ref name="Kail">{{kitob manbasi|last=Kail|first=RV|title=Human Development: A Lifespan View|isbn=978-0495600374|publisher=Cengage Learning|year=2010|page=296|edition=5th|url=https://books.google.com/books?id=E-n5E7oyCgoC&pg=PA296|accessdate=2016-04-15}}</ref>, pedofiliya mezonlari balogʻatga yetishning chegaralanish nuqtasini 13 yoshgacha uzaytiradi<ref>{{kitob manbasi|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th Edition|publisher=[[American Psychiatric Association|American Psychiatric Publishing]]|url=http://dsm.psychiatryonline.org/book.aspx?bookid=556|year=2013|accessdate=25-iyul 2013-yil}}</ref>. „Pedofiliyaga moyil“ (pedofil) deya nomlanish uchun shaxs, kamida, 16 yoshda va balogʻatga yetmagan boladan kamida besh yosh katta boʻlishi kerak<ref name="DSM 5" /><ref>{{veb manbasi|sarlavha=The ICD-10 Classification of Mental and Behavioural Disorders Diagnostic criteria for research World|nashriyot=[[World Health Organization]]/[[ICD-10]]|yil=1993|kirish sanasi=2012-10-10|url=https://www.who.int/classifications/icd/en/GRNBOOK.pdf|iqtibos=B. A persistent or a predominant preference for [[child sexual abuse|sexual activity]] with a prepubescent child or children. C. The person is at least 16 years old and at least five years older than the child or children in B.|arxivsana=2016-06-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160618131606/http://www.who.int/classifications/icd/en/GRNBOOK.pdf}}</ref>. ''Ruhiy kasalliklar diagnostikasi va statistik qoʻllanmasida'' (DSM-5) ''pedofiliya'' '''[[Ruhiy buzilish|psixologik buzilish]]''' deb ataladi va qoʻllanma uni balogʻatga yetmagan bolalarga nisbatan kuchli va takrorlanuvchi jinsiy istaklar va ularga nisbatan harakat qilingan yoki ularga sabab boʻlgan [[Fantaziya|xayollarni]] oʻz ichiga olgan parafiliya sifatida belgilaydi<ref name="DSM 5">{{kitob manbasi|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th Edition|publisher=[[American Psychiatric Association|American Psychiatric Publishing]]|url=http://dsm.psychiatryonline.org/book.aspx?bookid=556|year=2013|accessdate=25-iyul 2013-yil}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true">[http://dsm.psychiatryonline.org/book.aspx?bookid=556 ''Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th Edition'']. [[Amerika Psixiatriya Assotsiatsiyasi|American Psychiatric Publishing]]. 2013. [https://wayback.archive-it.org/all/20130710172145/http://dsm.psychiatryonline.org/book.aspx?bookid=556 Archived] from the original on July 10, 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">July 25,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Kasalliklarning xalqaro tasnifi (ICD-11) buni „balogʻat yoshiga yetgunga qadar boʻlgan bolalarni oʻz ichiga olgan doimiy jinsiy fikrlar, xayollar, istaklar yoki xatti-harakatlar bilan namoyon boʻladigan jinsiy qoʻzgʻalishning barqaror, yoʻnaltirilgan va kuchli shakli“ sifatida belgilaydi<ref name="ICD-11">{{veb manbasi|sarlavha=ICD-11 for Mortality and Morbidity Statistics|nashriyot=[[World Health Organization]]/[[ICD-11]]|sana=2018|kirish sanasi=7-iyul 2018-yil|url=https://icd.who.int/browse11/l-m/en#/http://id.who.int/icd/entity/517058174|iqtibos=Pedophilic disorder is characterized by a sustained, focused, and intense pattern of sexual arousal—as manifested by persistent sexual thoughts, fantasies, urges, or behaviours—involving pre-pubertal children. In addition, in order for Pedophilic Disorder to be diagnosed, the individual must have acted on these thoughts, fantasies or urges or be markedly distressed by them. This diagnosis does not apply to sexual behaviours among pre- or post-pubertal children with peers who are close in age.|arxivsana=1-avgust 2018-yil|arxivurl=https://archive.today/20180801205234/https://icd.who.int/browse11/l-m/en%23/http://id.who.int/icd/entity/294762853#/http://id.who.int/icd/entity/517058174}}</ref>. Ommabop foydalanishda ''pedofiliya'' soʻzi koʻpincha bolalarga boʻlgan har qanday jinsiy qiziqish yoki bolalarning jinsiy zoʻravonlik harakatlariga, shu jumladan jismoniy yoki aqliy rivojlanish darajasidan qatʼiy nazar, voyaga etmaganlarga aloqador jinsiy qiziqishga nisbatan qoʻllaniladi<ref name="Gavin">{{kitob manbasi|title=Criminological and Forensic Psychology|isbn=978-1118510377|publisher=[[SAGE Publications]]|year=2013|accessdate=7-iyul 2018-yil|page=155|url=https://books.google.com/books?id=daqHAwAAQBAJ&pg=PA155}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGavin2013">Gavin H (2013). [https://books.google.com/books?id=daqHAwAAQBAJ&pg=PA155 ''Criminological and Forensic Psychology'']. [[SAGE nashrlari|SAGE Publications]]. p.&nbsp;155. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-1118510377|<bdi>978-1118510377</bdi>]]. [https://web.archive.org/web/20190330110422/https://books.google.com/books?id=daqHAwAAQBAJ&pg=PA155 Archived] from the original on March 30, 2019<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">July 7,</span> 2018</span>.</cite></ref><ref name="setovii">{{kitob manbasi|last=Seto|first=Michael|date=2008|title=Pedophilia and Sexual Offending Against Children|location=Washington, D.C.|publisher=American Psychological Association|page=vii|isbn=978-1-4338-2926-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSeto2008">Seto, Michael (2008). ''Pedophilia and Sexual Offending Against Children''. Washington, D.C.: American Psychological Association. p.&nbsp;vii. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-1-4338-2926-0|<bdi>978-1-4338-2926-0</bdi>]].</cite></ref><ref>{{jurnal manbasi|title=Pedophilia|journal=JAMA|volume=288|issue=19|pages=2458–65|date=November 2002|pmid=12435259|doi=10.1001/jama.288.19.2458|url=http://jama.ama-assn.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=12435259|access-date=2008-09-05|archivedate=2020-03-04|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200304103354/http://jamanetwork.com/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=12435259}}</ref>. Ushbu soʻz balogʻatga yetmagan bolalarga nisbatan jinsiy moyillikni bolalarga nisbatan jinsiy zoʻravonlik harakati bilan bogʻlaydi<ref name="ames">{{jurnal manbasi|first1=M. Ashley|last=Ames|first2=David A.|last2=Houston|title=Legal, social, and biological definitions of pedophilia|journal=[[Archives of Sexual Behavior]]|volume=19|issue=4|pages=333–42|date=August 1990|pmid=2205170|doi=10.1007/BF01541928}}</ref><ref name="lanning3e">{{veb manbasi|sarlavha=Child Molesters: A Behavioral Analysis|url=http://www.missingkids.com/en_US/publications/NC70.pdf|muallif=Lanning, Kenneth|yil=2010|nashriyot=National Center for Missing & Exploited Children|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101224092439/http://www.missingkids.com/en_US/publications/NC70.pdf|arxivsana=2010-12-24}}</ref>. Tadqiqotchilar ushbu noaniq taʼrifni inkor qiladilar. Chunki bolalarga jinsiy zoʻravonlik qilgan odamlar pedofil sifatida koʻrilsa-da<ref name="faganJAMA" /><ref>{{jurnal manbasi|title=A profile of pedophilia: definition, characteristics of offenders, recidivism, treatment outcomes, and forensic issues|journal=Mayo Clin. Proc.|volume=82|issue=4|pages=457–71|year=2007|pmid=17418075|doi=10.4065/82.4.457}}</ref>ushbu jinsiy jinoyatchilar, agar ular balogʻatga yetmagan bolalarga birlamchi yoki eksklyuziv jinsiy qiziqish bildirmasalar, pedofil hisoblanmaydilar<ref name="ames" /><ref name="Oxford">{{kitob manbasi|first=Paul H.|last=Blaney|title=Oxford Textbook of Psychopathology|series=Oxford Series in Clinical Psychology|edition=2nd|date=2009|publisher=Oxford University Press, USA|location=Cary, North Carolina|quote=Some cases of child molestation, especially those involving incest, are committed in the absence of any identifiable deviant erotic age preference.|isbn=978-0-19-537421-6|page=528}}</ref><ref name="Edwards">{{jurnal manbasi|editor-first=Marianne|editor-last=James|title=Treatment for Paedophiles; Treatment for Sex Offenders|url=https://aic.gov.au/file/5759/download?token=53fJP8hS|journal=Paedophile Policy and Prevention|issue=12|pages=74–75|access-date=2018-07-27|archivedate=2018-07-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180727145918/https://aic.gov.au/file/5759/download?token=53fJP8hS}}</ref> va baʼzi pedofillar bolalarni tahqirlashmaydi<ref>{{jurnal manbasi|first1=James M.|last=Cantor|first2=Ian V.|last2=McPhail|title=Non-offending Pedophiles|journal=Current Sexual Health Reports|volume=8|issue=3|date=September 2016|doi=10.1007/s11930-016-0076-z|pages=121–128}}</ref>. Pedofiliya birinchi marta 19-asr oxirida rasman tan olingan va nom berilgan. 1980-yillardan beri ushbu sohada katta miqdordagi tadqiqotlar olib boriladi. Koʻpincha erkaklarda hujjatlashtirilgan boʻlsa-da, kasallikni aniqlangan ayollar ham bor<ref name="setowomen">{{kitob manbasi|first=Michael|last=Seto|title=Pedophilia and Sexual Offending Against Children|url=https://archive.org/details/pedophiliasexual00seto|publisher=American Psychological Association|location=Washington, D.C.|date=2008|pages=[https://archive.org/details/pedophiliasexual00seto/page/n83 72]–74|isbn=978-1-4338-2926-0}}</ref><ref name="genpsych">{{kitob manbasi|first=Howard H.|last=Goldman|title=Review of General Psychiatry|publisher=McGraw-Hill Professional Psychiatry|location=New York|date=2000|isbn=978-0-8385-8434-7|page=374}}</ref>. Tadqiqotchilar mavjud hisob-kitoblarga koʻra, ayol pedofillarning haqiqiy sonini kam miqdorda ifodalaydilar<ref name="psychiatrictimes.com">{{jurnal manbasi|first1=Lisa J.|last=Cohen|first2=Igor|last2=Galynker|url=http://www.psychiatrictimes.com/articles/psychopathology-and-personality-traits-pedophiles|title=Psychopathology and Personality Traits of Pedophiles|journal=[[Psychiatric Times]]|date=8-iyun 2009-yil|access-date=7-mart 2014-yil|volume=26|issue=6|archivedate=5-may 2020-yil|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200505231526/https://www.psychiatrictimes.com/articles/psychopathology-and-personality-traits-pedophiles}}</ref>. Pedofiliya uchun hech qanday davo ishlab chiqilmagan, ammo bolalarga jinsiy zoʻravonlik qilish holatlarini kamaytiradigan davolash usullari mavjud<ref name="faganJAMA">{{jurnal manbasi|title=Pedophilia|journal=JAMA|volume=288|issue=19|pages=2458–65|date=November 2002|pmid=12435259|doi=10.1001/jama.288.19.2458|url=http://jama.ama-assn.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=12435259|access-date=2008-09-05|archivedate=2020-03-04|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200304103354/http://jamanetwork.com/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=12435259}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFFaganWiseSchmidtBerlin2002">Fagan PJ, Wise TN, Schmidt CW, Berlin FS (November 2002). [https://web.archive.org/web/20200304103354/http://jamanetwork.com/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=12435259 „Pedophilia“]. ''JAMA''. '''288''' (19): 2458-65. [[Raqamli obyekt identifikatori|doi]]:[[doi:10.1001/jama.288.19.2458|10.1001/jama.288.19.2458]]. [[PubMed|PMID]]&nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12435259 12435259]. Archived from [http://jama.ama-assn.org/cgi/pmidlookup?view=long&pmid=12435259 the original] on 2020-03-04<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2008-09-05</span></span>.</cite></ref>. Pedofiliyaning aniq sabablari hali ham aniqlanmagan<ref name="setocause">{{kitob manbasi|last=Seto|first=Michael|date=2008|title=Pedophilia and Sexual Offending Against Children|url=https://archive.org/details/pedophiliasexual00seto|location=Washington, D.C.|publisher=American Psychological Association|page=[https://archive.org/details/pedophiliasexual00seto/page/n112 101]|isbn=978-1-4338-2926-0}}</ref>. Jinsiy aloqada boʻlgan bolalarda pedofiliya boʻyicha olib borilgan baʼzi tadqiqotlar uni turli nevrologik anomaliyalar va psixologik patologiyalar bilan bogʻlaydi<ref>{{kitob manbasi|first=Michael|last=Seto|title=Sexual Deviance: Theory, Assessment, and Treatment|edition=2|publisher=The Guilford Press|location=New York City|page=168|chapter=Pedophilia: Psychopathology and Theory|editor=Laws|chapterurl=https://books.google.com/books?id=yIXG9FuqbaIC&pg=PA164|date=2008|isbn=9781593856052|accessdate=2018-01-17}}</ref>. Qoʻshma Shtatlarda, 1997-yilda Kanzaslik ''Xendriks'' maʼlum ruhiy kasalliklar, xususan, pedofiliya tashxisi qoʻyilgan jinsiy jinoyat sifatida cheksiz jazilarga duchor boʻlganligi aytib oʻtiladi<ref name="setocivil">{{kitob manbasi|first=Michael|last=Seto|title=Pedophilia and Sexual Offending Against Children|publisher=[[American Psychological Association]]|location=Washington, DC|date=2008|page=xii, 186|isbn=978-1-4338-2926-0}}</ref>. == Taʼriflari == ''Pedofiliya'' soʻzi [[Yunon tili|yunoncha]] „bola“ degan maʼnoni anglatuvchi páῖs, πáisos (''paîs, payós'') va philia (''philia''), „doʻstona sevgi“ yoki „doʻstlik“ soʻzlaridan kelib chiqqan<ref name="Liddell, H.G. 1959">{{kitob manbasi|first=H.G.|last=Liddell|title=Intermediate Greek-English Lexicon|publisher=[[Oxford University Press|Oxford At The Clarendon Press]]|location=Oxford, England|date=1959|isbn=978-0-19-910206-8}}</ref>. ''Pedofiliya'' atamasi 13 yoki undan kichik yoshdagi balogʻatga yetmagan bolalarga nisbatan asosiy yoki eksklyuziv jinsiy qiziqishga ega boʻlgan shaxslar uchun qoʻllaniladi<ref name="DSM 5"/><ref name="ICD-10">{{veb manbasi|sarlavha=The ICD-10 Classification of Mental and Behavioural Disorders Diagnostic criteria for research World|nashriyot=[[World Health Organization]]/[[ICD-10]]|yil=1993|kirish sanasi=2012-10-10|url=https://www.who.int/classifications/icd/en/GRNBOOK.pdf|iqtibos=B. A persistent or a predominant preference for [[child sexual abuse|sexual activity]] with a prepubescent child or children. C. The person is at least 16 years old and at least five years older than the child or children in B.|arxivsana=2016-06-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160618131606/http://www.who.int/classifications/icd/en/GRNBOOK.pdf}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.who.int/classifications/icd/en/GRNBOOK.pdf „The ICD-10 Classification of Mental and Behavioural Disorders Diagnostic criteria for research World“] <span class="cs1-format">(PDF)</span>. [[Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti|World Health Organization]]/[[ICD-10]]. 1993. Section F65.4 „Paedophilia“. [https://web.archive.org/web/20160618131606/http://www.who.int/classifications/icd/en/GRNBOOK.pdf Archived] <span class="cs1-format">(PDF)</span> from the original on 2016-06-18<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-10-10</span></span>. <q>B. A persistent or a predominant preference for [[Bolaning jinsiy zo'ravonligi|sexual activity]] with a prepubescent child or children. C. The person is at least 16 years old and at least five years older than the child or children in B.</q></cite></ref>. ''Infantofiliya'' — pedofiliyaning kichik turi boʻlib, u 5 yoshgacha boʻlgan bolalar (ayniqsa, [[Goʻdak|chaqaloqlar]]) uchun jinsiy moyilliklar taʼrifi uchun ishlatilinadi<ref>{{jurnal manbasi|first1=David M.|last=Greenberg|first2=John|last2=Bradford|first3=Susan|last3=Curry|title=Infantophilia—a new subcategory of pedophilia?: a preliminary study|url=http://jaapl.org/content/23/1/63|journal=The Bulletin of the American Academy of Psychiatry and the Law|volume=23|issue=1|pages=63–71|date=1995|pmid=7599373|access-date=2019-09-27|archivedate=2019-09-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190927152855/http://jaapl.org/content/23/1/63}}</ref><ref name="mayoclinic">{{jurnal manbasi|title=A profile of pedophilia: definition, characteristics of offenders, recidivism, treatment outcomes, and forensic issues|journal=Mayo Clin. Proc.|volume=82|issue=4|pages=457–71|year=2007|pmid=17418075|doi=10.4065/82.4.457}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHallHall2007">Hall RC, Hall RC (2007). „A profile of pedophilia: definition, characteristics of offenders, recidivism, treatment outcomes, and forensic issues“. ''Mayo Clin. Proc''. '''82''' (4): 457-71. [[Raqamli obyekt identifikatori|doi]]:[[doi:10.4065/82.4.457|10.4065/82.4.457]]. [[PubMed|PMID]]&nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17418075 17418075].</cite></ref>. Ushbu soʻz, baʼzan, ''nepiofiliya'' deb ham ataladi ({{lang-el|νήπιος}} (''népios'') „chaqaloq“ yoki „bola“ degan maʼnoni anglatadi. Bu esa oʻz navbatida „ne-“ va „gapirmaslik“ degan maʼnoni anglatuvchi „epos“ soʻzlaridan kelib chiqqan boʻlsa-da, akademik manbalarda bu atama kam qoʻllaniladi<ref name="Goode2009">{{kitob manbasi|first=Sarah D.|last=Goode|title=Understanding and Addressing Adult Sexual Attraction to Children: A Study of Paedophiles in Contemporary Society|url=https://books.google.com/books?id=uNKOAgAAQBAJ|date=2009|publisher=[[Routledge]]|location=London, England|isbn=978-1-135-25804-7|pages=13–14|accessdate=2017-06-13}}</ref><ref>{{kitob manbasi|first=D. Richard|last=Laws|title=Sexual Deviance: Theory, Assessment, and Treatment|url=https://archive.org/details/sexualdevianceth00laws|publisher=[[Guilford Press]]|location=London, England|date=2008|isbn=978-1-59385-605-2|page=[https://archive.org/details/sexualdevianceth00laws/page/n190 176]}}</ref>. ''Gebefiliya'' 11 yoshdan 14 yoshgacha boʻlgan balogʻat yoshidagi oʻsmirlarga nisbatan asosiy yoki eksklyuziv jinsiy qiziqishga ega boʻlgan shaxslar sifatida aniqlanadi<ref>{{jurnal manbasi|title=Pedophilia, hebephilia, and the DSM-V|journal=Arch Sex Behav|volume=38|issue=3|pages=335–50|date=June 2009|pmid=18686026|doi=10.1007/s10508-008-9399-9}}</ref>. DSM-5 gebefiliyani tashxislar qatoriga kiritilmaydi. Dalillar gebefiliyaning pedofiliyadan alohida ekanligini koʻrsatsa-da, ICD-10 oʻzining pedofiliya taʼrifiga erta balogʻat yoshini (gebefiliyaning bir jihati) oʻz ichiga oladi, bu ikki filiya oʻrtasidagi jismoniy rivojlanishni qamrab oladi<ref name="SetoReview">{{jurnal manbasi|last=Seto MC|year=2009|title=Pedophilia|journal=Annual Review of Clinical Psychology|volume=5|pages=391–407|doi=10.1146/annurev.clinpsy.032408.153618|pmid=19327034}}</ref>. ''Gebefiliya'' bilan bir qatorda, baʼzi klinisyenler pedofiliyadan biroz yoki butunlay ajralib turadigan boshqa toifalarni taklif qilishdi; bularga ''pedogebefiliya'' (pedofiliya va gebefiliya birikmasi) va ''efebofiliya'' (efebofiliya patologik hisoblanmaydi) kiradi<ref name="dsm5.org">{{veb manbasi|url=http://www.dsm5.org/ProposedRevision/Pages/proposedrevision.aspx?rid=186|sarlavha=APA DSM-5 {{!}} U 03 Pedophilic Disorder|kirish sanasi=2012-02-01|arxivsana=2011-11-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111113205242/http://www.dsm5.org/ProposedRevision/Pages/proposedrevision.aspx?rid=186}}</ref><ref name="www.usccb.org">{{veb manbasi|ism=Frederick|muallif=S. Berlin|sarlavha=Interview with Frederick S. Berlin, M.D., Ph.D|nashriyot=Office of Media Relations|kirish sanasi=2008-06-27|url=http://www.usccb.org/comm/kit6.shtml|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110623130406/http://www.usccb.org/comm/kit6.shtml|arxivsana=23-iyun 2011-yil}}</ref>. == Belgilari == === Rivojlanish bosqichi === Pedofiliya balogʻat yoshidan oldin yoki ushbu davrda paydo boʻladi va vaqt oʻtishi bilan barqarorlasha boradi<ref name="cutler">{{Cite encyclopedia|editor-last=Cutler|editor-first=Brian L.|title=Pedophilia|encyclopedia=Encyclopedia of Psychology and Law|publisher=SAGE Publications, Inc.|year=2008|isbn=978-1-4129-5189-0|page=549|volume=2}}</ref><ref name="faganJAMA"/> Ushbu sabablarga koʻra, pedofiliya fenomenologik jihatdan geteroseksual yoki gomoseksual orientatsiyaga oʻxshash jinsiy moyillikning buzilishi sifatida tavsiflangan<ref name="cutler" />. Biroq, bu kuzatishlar pedofiliyani ruhiy kasallik sifatida tasniflashni istisno etmaydi. Chunki pedofillik xatti-harakatlar zarar keltiradi va ruhiy salomatlik boʻyicha mutaxassislar baʼzan pedofillarga bolalarga zarar bermaslikka yordam berishlari mumkin<ref name="Berlin">{{jurnal manbasi|first1=Fred S.|last=Berlin|title=Treatments to Change Sexual Orientation|journal=[[American Journal of Psychiatry]]|date=2000|volume=157|issue=5|page=838|doi=10.1176/appi.ajp.157.5.838|pmid=10784491}}</ref>. Amerika Psixiatriya Assotsiatsiyasi oʻzining chop etilgan DSM-5 qoʻllanmasida parafiliya va „parafiliya buzilishi“ oʻrtasidagi farqni koʻrsatadigan va keyinchalik „pedofiliya“ va „pedofiliya buzilishi“ boʻlinmalarini tashkil etganligi sababli pedofiliyani jinsiy orientatsiya deb hisoblaganligi haqidagi notoʻgʻri talqinlarga javoban. ", assotsiatsiya izoh berdi: "„[S]jinsiy orientatsiya“ pedofil buzilishning diagnostik mezonlarida qoʻllaniladigan atama emas va uni DSM-5 matn muhokamasida ishlatish xato va „jinsiy qiziqish“ deb oʻqilishi kerakdir." Ular qoʻshimcha qilishdi: „Aslida, APA pedofiliya buzilishini“ jinsiy orientatsiya "emas, „parafiliya“ deb biladi. Ushbu xato DSM-5 ning elektron versiyasida va qoʻllanmaning keyingi nashrida tuzatiladi." Ular bolalar va oʻsmirlarni jinsiy zoʻravonlik va ekspluatatsiya qilganlarni jinoiy javobgarlikka tortish saʼy-harakatlarini qatʼiy qoʻllab-quvvatlashlarini va „shuningdek, kelajakda zoʻravonlik harakatlarining oldini olish maqsadida pedofil kasalligi bilan ogʻriganlarni davolash usullarini ishlab chiqish boʻyicha davomli saʼy-harakatlarni qoʻllab-quvvatlashlarini“ aytishadi<ref name="Wetzstein">{{yangiliklar manbasi |last=Wetzstein |first=Cheryl |date=31-oktabr 2013-yil |title=APA to correct manual: Pedophilia is not a 'sexual orientation' |work=[[The Washington Times]] |publisher=Washington Times LLC |location=Washington DC |url=http://www.washingtontimes.com/news/2013/oct/31/apa-correct-manual-clarification-pedophilia-not-se/ |url-status=live |access-date=14-fevral 2014-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20210317020215/https://www.washingtontimes.com/news/2013/oct/31/apa-correct-manual-clarification-pedophilia-not-se/ |archive-date=17-mart 2021-yil}}</ref>. === Kasallikning umumiy va shaxsiy xususiyatlari === Jinsiy aloqada boʻlgan bolalarda pedofiliya boʻyicha tadqiqotlar koʻpincha pedofil shaxs oʻzini past baholashi, depressiya, tashvish va shaxsiyat muammolari kabi boshqa psixopatologiyalar bilan birga sodir boʻlishi haqida xabar beradi<ref>{{jurnal manbasi|last=Marshall WL|title=The relationship between self-esteem and deviant sexual arousal in nonfamilial child molesters|journal=Behavior Modification|volume=21|issue=1|pages=86–96|year=1997|pmid=8995044|doi=10.1177/01454455970211005}}</ref>. Ushbu buzilishning oʻziga xos xususiyatlarimi, namuna olishning notoʻgʻriligi artefaktlarimi yoki jinsiy jinoyatchi sifatida aniqlanish oqibatlarimi, bular aniq emas<ref name="setocomorbidity">{{kitob manbasi|first=Michael|last=Seto|title=Sexual Deviance: Theory, Assessment, and Treatment|edition=2|publisher=The Guilford Press|location=New York City|page=168|chapter=Pedophilia: Psychopathology and Theory|editor=Laws|chapterurl=https://books.google.com/books?id=yIXG9FuqbaIC&pg=PA164|date=2008|isbn=9781593856052|accessdate=2018-01-17}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true">Seto, Michael (2008). [https://books.google.com/books?id=yIXG9FuqbaIC&pg=PA164 „Pedophilia: Psychopathology and Theory“]. In Laws, D. Richard (ed.). ''Sexual Deviance: Theory, Assessment, and Treatment'' (2&nbsp;ed.). New York City: The Guilford Press. p.&nbsp;168. [[ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9781593856052|<bdi>9781593856052</bdi>]]. [https://web.archive.org/web/20200820030546/https://books.google.com/books?id=yIXG9FuqbaIC&pg=PA164 Archived] from the original on 2020-08-20<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2018-01-17</span></span>.</cite></ref>. Adabiyotlarni koʻrib chiqish paytida yuzaga kelgan bir xulosasiga koʻra, pedofillarning shaxsiy oʻzaro bogʻliqligi va psixopatologiyasi boʻyicha tadqiqotlar kamdan-kam hollarda uslubiy jihatdan toʻgʻri boʻladi. Bu qisman pedofillar va bolalar jinsiy jinoyatchilar oʻrtasidagi chalkashlik, shuningdek, pedofillarning vakili, jamoat namunasini olish qiyinligi tufaylidir<ref>Okami, P. & Goldberg, A. (1992). „Personality Correlates of Pedophilia: Are They Reliable Indicators?“, ''Journal of Sex Research'', Vol. 29, No. 3, pp. 297-328. "For example, because an unknown percentage of true pedophiles may never act on their impulses or may never be arrested, forensic samples of sex offenders against minors clearly do not represent the population of „pedophiles“, and many such persons apparently do not even belong to the population of „pedophiles“."</ref>. Seto (2004) taʼkidlashicha, klinik sharoitda mavjud boʻlgan pedofillar oʻzlarining jinsiy imtiyozlari yoki boshqalarning bosimi tufayli u erda boʻlishlari mumkin. Bu ularning psixologik muammolarni koʻrsatish ehtimolini oshiradi. Xuddi shunday, axloq tuzatish muassasalaridan ishga qabul qilingan pedofillar jinoyat sodir etgani uchun sudlangan boʻlib, ular jamiyatga zid xususiyatlarni namoyon qilish ehtimolini oshiradi<ref name="seto2004">{{jurnal manbasi|last=Seto MC|title=Pedophilia and sexual offenses against children|journal=Annu Rev Sex Res|volume=15|pages=321–61|year=2004|pmid=16913283}}</ref>. Koen va boshqalar tomonidan pedofiliya diagnostikasi mezonlariga javob beradigan bolalar jinsiy huquqbuzarlari namunasida oʻz-oʻzini anglash va shaxslararo faoliyatning buzilishi haqida xabar berilgan.(2002) Mualliflar pedofillik harakatlari uchun motivatsiyaga hissa qoʻshishi mumkinligini taklif qilishdi. Tadqiqotda pedofil huquqbuzarlar sogʻlom jamoa nazorati bilan solishtirganda psixopatiya va kognitiv buzilishlarga ega edi. Bu ularning jinoiy xulq-atvorini toʻxtata olmasliklari asosi sifatida talqin qilinadi<ref>{{jurnal manbasi|title=Personality impairment in male pedophiles|journal=Journal of Clinical Psychiatry|volume=63|issue=10|pages=912–9|date=October 2002|pmid=12416601|doi=10.4088/JCP.v63n1009}}</ref>. 2009 va 2012-yillardagi tadqiqotlar shuni koʻrsatdiki, pedofil boʻlmagan bolalar jinsiy huquqbuzarlari psixopatiyani koʻrsatgan, ammo pedofillar bunday qilishmagan<ref>{{jurnal manbasi|last=Strassberg, Donald S., Eastvold, Angela, Kenney, J. Wilson, Suchy, Yana|title=Psychopathy among pedophilic and nonpedophilic child molesters|journal=Child Abuse & Neglect|volume=36|issue=4|pages=379–382|year=2012|doi=10.1016/j.chiabu.2011.09.018|pmid=22571910}}</ref><ref>{{jurnal manbasi|last=Suchy, Yana|last2=Whittaker, Wilson J.|last3=Strassberg, Donald S.|last4=Eastvold, Angela|title=Facial and prosodic affect recognition among pedophilic and nonpedophilic criminal child molesters|journal=Sexual Abuse: A Journal of Research and Treatment|volume=21|issue=1|pages=93–110|year=2009|doi=10.1177/1079063208326930|pmid=19218480}}</ref>. Uilson va Koks (1983) bir guruh pedofillar klubi aʼzolarining xususiyatlarini oʻrganishdi. Pedofillar va nazoratchilar oʻrtasidagi eng sezilarli farqlar introversiya miqyosida edi, pedofillarda uyatchanlik, sezgirlik va tushkunlik yuqori edi. Pedofillar nevrotizm va psixotizm boʻyicha yuqori ball toʻplashdi, ammo guruh sifatida patologik deb hisoblash uchun etarli emas. Mualliflar „sabab va oqibatni aniqlashda qiyinchilik bor“ deb ogohlantiradilar. Biz pedofillar bolalarga moyilmi yoki yoʻqligini ayta olmaymiz, chunki ular juda introvert boʻlganligi sababli, ular bolalar bilan muloqotni kattalarnikiga qaraganda kamroq xavfli deb bilishadi yoki ularning introversiyasi bilan bogʻliq boʻlgan ijtimoiy chekinish ularning afzal koʻrganligi sababli paydo boʻlgan izolyatsiya natijasidir, yaʼni. u uygʻotadigan ijtimoiy norozilik va dushmanlik"<ref>{{jurnal manbasi|last=Wilson G. D.|last2=Cox D. N.|year=1983|title=Personality of paedophile club members|journal=Personality and Individual Differences|volume=4|issue=3|pages=323–329|doi=10.1016/0191-8869(83)90154-X}}</ref>. Klinik boʻlmagan soʻrovda pedofillarning 46 foizi jinsiy qiziqishlari bilan bogʻliq sabablarga koʻra oʻz joniga qasd qilish haqida jiddiy oʻylashgan, 32 foizi buni amalga oshirishni rejalashtirgan va 13 foizi allaqachon bunga uringan<ref name="jahnkeblind">{{jurnal manbasi|last=Jahnke, S., Hoyer, J.|year=2013|title=Stigma against people with pedophilia: A blind spot in stigma research?|journal=International Journal of Sexual Health|volume=25|issue=3|pages=169–184|doi=10.1080/19317611.2013.795921}}</ref>. 1982 va 2001-yillar oraligʻida chop etilgan sifatli tadqiqotlarni koʻrib chiqish shuni koʻrsatdiki, bolalar jinsiy zoʻravonliklari shaxsiy ehtiyojlarini qondirish uchun kognitiv buzilishlardan foydalanadilar, uzr soʻrash orqali suiisteʼmollikni oqlaydilar, oʻz harakatlarini sevgi va oʻzaro munosabat sifatida qayta belgilaydilar va kattalar va bolalar munosabatlariga xos boʻlgan kuch nomutanosibligidan foydalanadilar.<ref>{{jurnal manbasi|last=Lawson L|title=Isolation, gratification, justification: offenders' explanations of child molesting|journal=Issues in Mental Health Nursing|volume=24|issue=6–7|pages=695–705|year=2003|pmid=12907384|doi=10.1080/01612840305328}}</ref>. Boshqa kognitiv buzilishlar orasida „bolalar jinsiy mavjudotlar sifatida“, jinsiy xatti-harakatlarning nazoratsizligi va „jinsiy huquqqa ega boʻlish“ gʻoyasi kiradi<ref>{{jurnal manbasi|title=Implicit cognitive distortions and sexual offending|journal=Sexual Abuse: A Journal of Research and Treatment|volume=16|issue=4|pages=333–350|year=2004|pmid=15560415|doi=10.1177/107906320401600406}}</ref>. === Bolalar pornografiyasi === [[Bolalar pornografiyasi|Bolalar pornografiyasini isteʼmol qilish bolani]] tahqirlashdan koʻra pedofiliyaning ishonchli koʻrsatkichidir<ref name="setocp">{{jurnal manbasi|title=Child pornography offenses are a valid diagnostic indicator of pedophilia|journal=J Abnorm Psychol|volume=115|issue=3|pages=610–5|date=August 2006|pmid=16866601|doi=10.1037/0021-843X.115.3.610|quote=The results suggest child pornography offending is a stronger diagnostic indicator of pedophilia than is sexually offending against child victims}}</ref>. Garchi baʼzi pedofil boʻlmaganlar ham bolalar pornografiyasini koʻrishadi<ref>{{jurnal manbasi|title=Child Molesters: A Behavioral Analysis, Fifth Edition|first1=Kenneth V.|last=Lanning|year=2010|publisher=National Center for Missing and Exploited Children|url=http://www.missingkids.com/en_US/publications/NC70.pdf|page=79|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101224092439/http://www.missingkids.com/en_US/publications/NC70.pdf|archivedate=2010-12-24}}</ref>. Bolalar pornografiyasidan shaxsiy jinsiy qoniqish yoki boshqa kollektorlar bilan savdo qilishdan tortib, bolalarni parvarish qilish jarayonining bir qismi sifatida jinsiy zoʻravonlikka tayyorlashgacha boʻlgan turli maqsadlarda foydalanish mumkin<ref name="CrossonTower208">{{kitob manbasi|title=Understanding child abuse and neglect|url=https://archive.org/details/understandingchi0000cros|first=Cynthia|last=Crosson-Tower|isbn=978-0-205-40183-3|publisher=Allyn & Bacon|year=2005|page=[https://archive.org/details/understandingchi0000cros/page/208 208]}}</ref><ref name="Wortley14">{{jurnal manbasi|title=Child Pornography on the Internet|last=Richard Wortley|last2=Stephen Smallbone|journal=Problem-Oriented Guides for Police|volume=No. 41|pages=14–16|url=http://www.cops.usdoj.gov/Publications/e04062000.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150107070400/http://www.cops.usdoj.gov/Publications/e04062000.pdf|archivedate=2015-01-07}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150107070400/http://www.cops.usdoj.gov/Publications/e04062000.pdf |date=2015-01-07 }}</ref><ref name="Levesque64">{{kitob manbasi|title=Sexual Abuse of Children: A Human Rights Perspective|first=Roger J. R.|last=Levesque|year=1999|page=[https://archive.org/details/sexualabuseofchi0000leve/page/64 64]|publisher=Indiana University|isbn=978-0-253-33471-8|url=https://archive.org/details/sexualabuseofchi0000leve/page/64}}</ref>. Bolalar pornografiyasining pedofil tomoshabinlari koʻpincha bolalar pornografiyasi toʻplamini yoshi, jinsi, jinsiy harakati va fantaziyasiga koʻra toʻplash, tartibga solish, toifalash va yorliqlash haqida obsesif boʻlishadi<ref name="CrossonTower200">{{kitob manbasi|title=Understanding child abuse and neglect|url=https://archive.org/details/understandingchi0000cros|first=Cynthia|last=Crosson-Tower|isbn=978-0-205-40183-3|publisher=Allyn & Bacon|year=2005|pages=[https://archive.org/details/understandingchi0000cros/page/198 198]–200}}</ref>. FQB agenti Ken Lanningning soʻzlariga koʻra, pornografiyani „yigʻish“ ular shunchaki pornografiyani koʻrishlarini anglatmaydi, balki uni saqlab qolishadi va „bu ularning eng sevimli jinsiy fantaziyalarini aniqlash, kuchaytirish va tasdiqlash uchun keladi“<ref name="lanning79">{{jurnal manbasi|title=Child Molesters: A Behavioral Analysis, Fifth Edition|first1=Kenneth V.|last=Lanning|year=2010|publisher=National Center for Missing and Exploited Children|url=http://www.missingkids.com/en_US/publications/NC70.pdf|page=79|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101224092439/http://www.missingkids.com/en_US/publications/NC70.pdf|archivedate=2010-12-24}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFLanning2010">Lanning, Kenneth V. (2010). [https://web.archive.org/web/20101224092439/http://www.missingkids.com/en_US/publications/NC70.pdf „Child Molesters: A Behavioral Analysis, Fifth Edition“] <span class="cs1-format">(PDF)</span>. National Center for Missing and Exploited Children: 79. Archived from [http://www.missingkids.com/en_US/publications/NC70.pdf the original] <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 2010-12-24.</cite><span data-ve-ignore="true"> </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Cite journal|cite journal]]<nowiki>}}</nowiki></code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment" data-ve-ignore="true">Cite journal requires <code class="cs1-code">&#x7C;journal=</code> ([[Yordam: CS1 xatolari|help]])</span> [[Turkum:CS1 errors: missing periodical]]</ref>. Lanningning taʼkidlashicha, yigʻish jinoyatchi nima qilishni istayotganining yagona eng yaxshi koʻrsatkichidir, lekin nima qilinganligi yoki qilinishi shart emas<ref name="lanning107">{{jurnal manbasi|title=Child Molesters: A Behavioral Analysis, Fifth Edition|first1=Kenneth V.|last=Lanning|year=2010|publisher=National Center for Missing and Exploited Children|url=http://www.missingkids.com/en_US/publications/NC70.pdf|page=107|archiveurl=https://web.archive.org/web/20101224092439/http://www.missingkids.com/en_US/publications/NC70.pdf|archivedate=2010-12-24}}</ref>. Tadqiqotchilar Teylor va Quaylening taʼkidlashicha, bolalar pornografiyasining pedofil kollektorlari koʻpincha oʻz kolleksiyalarini kengaytirishga bagʻishlangan anonim internet hamjamiyatlarida qatnashadilar<ref>{{jurnal manbasi|last=Quayle, E.|last2=Taylor, M.|year=2002|title=Child pornography and the internet: Assessment Issues|journal=British Journal of Social Work|volume=32|issue=7|page=867|doi=10.1093/bjsw/32.7.863}}</ref>. == Omillar == Pedofiliya sabablari hali nomaʼlum boʻlsa-da, tadqiqotchilar 2002-yildan boshlab pedofiliyani miya tuzilishi va funktsiyasi bilan bogʻlaydigan bir qator topilmalar haqida xabar berishni boshladilar. Jinoyat adliya tizimi ichidagi va tashqarisidagi turli manbalardan, shuningdek nazoratdan olingan shaxslarni sinovdan oʻtkazgan ushbu tadqiqotlar pedofiliya va past [[Intellektuallik koeffitsiyenti|IQ]] oʻrtasidagi bogʻliqlikni,<ref name="Blanchard2007">{{jurnal manbasi|last=Blanchard R.|last2=Kolla N. J.|last3=Cantor J. M.|last4=Klassen P. E.|last5=Dickey R.|last6=Kuban M. E.|last7=Blak T.|year=2007|title=IQ, handedness, and pedophilia in adult male patients stratified by referral source|journal=Sexual Abuse: A Journal of Research and Treatment|volume=19|issue=3|pages=285–309|doi=10.1177/107906320701900307|pmid=17634757}}</ref><ref name="Cantor2004">{{jurnal manbasi|title=Intelligence, memory, and handedness in pedophilia|journal=Neuropsychology|volume=18|issue=1|pages=3–14|year=2004|pmid=14744183|doi=10.1037/0894-4105.18.1.3}}</ref><ref name="Cantor2005">{{jurnal manbasi|title=Quantitative reanalysis of aggregate data on IQ in sexual offenders|journal=Psychological Bulletin|volume=131|issue=4|pages=555–568|year=2005|pmid=16060802|doi=10.1037/0033-2909.131.4.555}}</ref> xotira testlarida yomonroq ball<ref name="Cantor2004" />, yuqori koʻrsatkichlarni aniqlaydi<ref name="Cantor2004" /><ref>{{jurnal manbasi|title=Handedness in pedophilia and hebephilia|journal=Archives of Sexual Behavior|volume=34|issue=4|pages=447–459|year=2005|pmid=16010467|doi=10.1007/s10508-005-4344-7}}</ref><ref>{{jurnal manbasi|last=Bogaert AF|title=Handedness, criminality, and sexual offending|journal=Neuropsychologia|volume=39|issue=5|pages=465–469|year=2001|pmid=11254928|doi=10.1016/S0028-3932(00)00134-2}}</ref>. IQ farqlaridan yuqori va yuqori maktab bahosidagi muvaffaqiyatsizlik darajasi,<ref>{{jurnal manbasi|title=Grade failure and special education placement in sexual offenders' educational histories|journal=Archives of Sexual Behavior|volume=35|issue=6|pages=743–751|year=2006|pmid=16708284|doi=10.1007/s10508-006-9018-6}}</ref> oʻrtacha boʻydan past boʻlishi,<ref name="pmid17952597">{{jurnal manbasi|title=Physical height in pedophilic and hebephilic sexual offenders|journal=Sex Abuse|volume=19|issue=4|pages=395–407|year=2007|pmid=17952597|doi=10.1007/s11194-007-9060-5}}</ref><ref>{{jurnal manbasi|last=McPhail|first1=Ian V.|last2=Cantor|first2=James M.|date=2015-04-03|title=Pedophilia, Height, and the Magnitude of the Association: A Research Note|journal=Deviant Behavior|volume=36|issue=4|pages=288–292|doi=10.1080/01639625.2014.935644|issn=0163-9625}}</ref> boʻlish ehtimoli yuqori. bolalik davridagi bosh jarohatlari natijasida hushidan ketish,<ref name="Blanchard2002">{{jurnal manbasi|title=Retrospective self-reports of childhood accidents causing unconsciousness in phallometrically diagnosed pedophiles|journal=[[Archives of Sexual Behavior]]|volume=31|issue=6|pages=511–526|year=2002|pmid=12462478|doi=10.1023/A:1020659331965}}</ref><ref>{{jurnal manbasi|title=Self-reported injuries before and after age 13 in pedophilic and non-pedophilic men referred for clinical assessment|journal=Archives of Sexual Behavior|volume=32|issue=6|pages=573–581|year=2003|pmid=14574100|doi=10.1023/A:1026093612434}}</ref> va [[MRT|MRI]] tomonidan aniqlangan miya tuzilmalarida bir nechta farqlar<ref name="Cantor2008">{{jurnal manbasi|title=Cerebral white matter deficiencies in pedophilic men|journal=Journal of Psychiatric Research|volume=42|issue=3|pages=167–183|year=2008|pmid=18039544|doi=10.1016/j.jpsychires.2007.10.013}}</ref><ref name="pmid16876824">{{jurnal manbasi|title=Structural brain abnormalities in the frontostriatal system and cerebellum in pedophilia|journal=J Psychiatr Res|volume=41|issue=9|pages=753–62|year=2007|pmid=16876824|doi=10.1016/j.jpsychires.2006.06.003}}</ref><ref>{{jurnal manbasi|title=Brain pathology in pedophilic offenders: Evidence of volume reduction in the right amygdala and related diencephalic structures|journal=Archives of General Psychiatry|volume=64|issue=6|pages=737–746|year=2007|pmid=17548755|doi=10.1001/archpsyc.64.6.737}}</ref>. Bunday tadqiqotlar shuni koʻrsatadiki, tugʻilishda pedofil boʻlish ehtimolini keltirib chiqaradigan yoki oshiradigan bir yoki bir nechta nevrologik xususiyatlar mavjud. Baʼzi tadqiqotlar shuni koʻrsatdiki, pedofillar pedofil boʻlmagan bolalarga nisbatan kognitiv jihatdan kamroq buzilgan<ref>{{jurnal manbasi|last=Joyal, CC, Plante-Beaulieu, J. & De Chanterac, A.|title=The neuropsychology of sexual offenders: A meta-analysis.|journal=Journal of Sexual Abuse|volume=26|issue=2|pages=149–177|year=2014|url=https://www.researchgate.net/publication/236138973|quote=The distinction between nonpedophilic child molesters and exclusive pedophile child molesters, for instance, could be crucial in neuropsychology because the latter seem to be less cognitively impaired (Eastvold et al., 2011; Schiffer & Vonlaufen, 2011; Suchy et al., 2009). Pedophilic child molesters might perform as well as controls (and better than nonpedophilic child molesters) on a wide variety of neuropsychological measures when mean IQ and other socioeconomic factors are similar (Schiffer & Vonlaufen, 2011). In fact, some pedophiles have higher IQ levels and more years of education compared with the general population (Langevin et al., 2000; Lothstein, 1999; Plante & Aldridge, 2005).|doi=10.1177/1079063213482842|pmid=23567470|access-date=2018-01-17|archivedate=2022-01-25|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220125032115/https://www.researchgate.net/publication/236138973_The_Neuropsychology_of_Sex_Offenders_A_Meta-Analysis}}</ref>. 2011-yilgi tadqiqot shuni koʻrsatdiki, pedofil bolalarni tajovuzkorlar javobni inhibe qilishda kamchiliklarga ega, ammo xotirada yoki kognitiv moslashuvchanlikda nuqsonlar yoʻq<ref>{{jurnal manbasi|last=Schiffer, B., & Vonlaufen, C.|title=Executive dysfunctions in pedophilic and nonpedophilic child molesters.|journal=Journal of Sexual Medicine|volume=8|issue=7|pages=1975–1984|year=2011|doi=10.1111/j.1743-6109.2010.02140.x|pmid=21210954}}</ref>. Oilaviy irsiyatning dalillari pedofiliyaning rivojlanishi uchun „irsiy omillar javobgar ekanligini koʻrsatadi, ammo isbotlamaydi“<ref>{{jurnal manbasi|title=Is there familial transmission of pedophilia?|journal=J. Nerv. Ment. Dis.|volume=172|issue=9|pages=546–8|date=September 1984|pmid=6470698|doi=10.1097/00005053-198409000-00006}}</ref>. 2015-yilgi tadqiqot shuni koʻrsatdiki, pedofil jinoyatchilar normal IQga ega<ref name="Paraphilia Reseach IQ">{{jurnal manbasi|last=Azizian|first1=Allen|title=Cognitional Impairment: Is There a Role for Cognitive Assessment in the Treatment of Individuals Civilly Committed Pursuant to the Sexually Violent Predator Act?|journal=Sexual Abuse: A Journal of Research and Treatment|volume=28|date=2015|issue=1–15|pages=755–769|doi=10.1177/1079063215570757|pmid=25698358|url=http://a.pomf.se/hzsgkd.pdf|access-date=27-aprel 2016-yil|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150611205726/http://a.pomf.se/hzsgkd.pdf|archivedate=11-iyun 2015-yil}}</ref>. Strukturaviy [[MRT|MRI]] yordamida oʻtkazilgan yana bir tadqiqot shuni koʻrsatdiki, erkak pedofillarda oq moddaning miqdori nazorat guruhiga qaraganda kamroq<ref>{{jurnal manbasi|title=Cerebral white matter deficiencies in pedophilic men|journal=Journal of Psychiatric Research|volume=42|issue=3|pages=167–183|year=2008|pmid=18039544|doi=10.1016/j.jpsychires.2007.10.013}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCantorKabaniChristensenZipursky2008">Cantor JM, Kabani N, Christensen BK, Zipursky RB, Barbaree HE, Dickey R, Klassen PE, Mikulis DJ, Kuban ME, Blak T, Richards BA, Hanratty MK, Blanchard R (2008). „Cerebral white matter deficiencies in pedophilic men“. ''Journal of Psychiatric Research''. '''42''' (3): 167-183. [[Raqamli obyekt identifikatori|doi]]:[[doi:10.1016/j.jpsychires.2007.10.013|10.1016/j.jpsychires.2007.10.013]]. [[PubMed|PMID]]&nbsp;[//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18039544 18039544].</cite></ref>. Funktsional magnit-rezonans tomografiya (fMRI) shuni koʻrsatdiki, pedofiliya tashxisi qoʻyilgan bolalar tajovuzkorlari kattalarning jinsiy qoʻzgʻatuvchi rasmlarini koʻrishda pedofil boʻlmagan odamlarga nisbatan [[Gipotalamus gipotalamik soha|gipotalamusning]] faollashuvini kamaytirgan<ref>{{jurnal manbasi|last=Walter|display-authors=etal|year=2007|title=Pedophilia Is Linked to Reduced Activation in Hypothalamus and Lateral Prefrontal Cortex During Visual Erotic Stimulation|doi=10.1016/j.biopsych.2006.10.018|pmid=17400196|journal=Biological Psychiatry|volume=62|issue=6|pages=698–701}}</ref>. 2008-yilda oʻtkazilgan funktsional neyroimaging tadqiqoti shuni koʻrsatadiki, geteroseksual „pedofil sud-tibbiy statsionar bemorlarda“ jinsiy stimullarni markaziy qayta ishlash „jinsiy kompulsiv xatti-harakatlar kabi stimul bilan boshqariladigan xatti-harakatlar bilan bogʻliq boʻlishi mumkin boʻlgan“ prefrontal tarmoqlarning buzilishi bilan oʻzgarishi mumkin. Topilmalar, shuningdek, „[[Ereksiya|jinsiy qoʻzgʻalish“]] jarayonining [[Idrok|kognitiv]] bosqichidagi disfunktsiyani" ham koʻrsatishi mumkin<ref>{{jurnal manbasi|title=Functional brain correlates of heterosexual paedophilia|journal=NeuroImage|volume=41|issue=1|pages=80–91|date=May 2008|pmid=18358744|doi=10.1016/j.neuroimage.2008.02.008}}</ref>. Wilson Sex Fantasy Questionnaire imtihonidan foydalangan holda 200 ta heteroseksual erkaklarning jinsiy fantaziyalarini tahlil qilgan tadqiqot shuni koʻrsatdiki, parafillik darajasi aniq boʻlgan erkaklarda (shu jumladan pedofiliya) kattaroq aka-uka soni koʻproq, 2D: 4D raqamlar nisbati yuqori (bular prenatal [[Androgenlar|androgenning]] past taʼsirini koʻrsatadi) va chap qoʻl boʻlish ehtimoli yuqori, bu buzilgan yarim sharning miya lateralizatsiyasi deviant attraktsionlarda rol oʻynashi mumkinligini koʻrsatadi<ref>{{jurnal manbasi|title=Neurodevelopmental Correlates of Paraphilic Sexual Interests in Men|journal=[[Archives of Sexual Behavior]]|volume=37|issue=1|pages=166–172|date=February 2007|pmid=18074220|doi=10.1007/s10508-007-9255-3}}</ref>. == Jamiyat va madaniyat == === Antipedofiliya harakati === Pedofilga qarshi faollik pedofillarga, pedofillarni himoya qiluvchi guruhlarga va bolalar pornografiyasi va bolalarning jinsiy zoʻravonligi kabi pedofiliya bilan bogʻliq deb hisoblangan boshqa hodisalarga qarshi qarshilikni oʻz ichiga oladi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.bbc.co.uk/worldservice/programmes/global_crime_report/investigation/cybercrime2.shtml|sarlavha=Global Crime Report – INVESTIGATION – Child porn and the cybercrime treaty part 2 – BBC World Service|ish=bbc.co.uk|kirish sanasi=2008-01-24|arxivsana=2010-02-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100228030246/http://www.bbc.co.uk/worldservice/programmes/global_crime_report/investigation/cybercrime2.shtml}}</ref>. Pedofilga qarshi deb tasniflangan toʻgʻridan-toʻgʻri harakatlarning aksariyati jinsiy jinoyatchilarga qarshi, kattalar va bolalar oʻrtasidagi jinsiy faoliyatni qonuniylashtirishni qoʻllab-quvvatlovchi pedofillarga va voyaga etmaganlardan jinsiy aloqa qilishni soʻragan Internet foydalanuvchilariga qarshi namoyishlarni oʻz ichiga oladi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.pjfi.org/|sarlavha=The Perverted Justice Foundation Incorporated – A note from our foundation to you|nashriyot=[[Perverted-Justice]]|kirish sanasi=16-mart 2012-yil|arxivsana=14-mart 2021-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210314210259/http://www.pjfi.org/}}</ref><ref name="NYT06Dec">{{yangiliklar manbasi |last=Salkin |first=Allen |author-link=Allen Salkin |last2=Happy Blitt |date=2006-12-13 |title=Web Site Hunts Pedophiles and TV Goes Along |work=[[The New York Times]] |location=New York, New York |url=https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9D07E2DB1531F930A25751C1A9609C8B63&sec=&spon=&pagewanted=all |url-status=live |access-date=16-mart 2012-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20090224124410/http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9D07E2DB1531F930A25751C1A9609C8B63&sec=&spon=&pagewanted=all |archive-date=2009-02-24 |quote='Every waking minute he's on that computer,' said his mother, Mary Erck-Heard, 46, who raised her son after they fled his father, whom she described as alcoholic. Mr. Von Erck legally changed his name from Phillip John Eide, taking his maternal grandfather's family name, Erck, and adding the Von.}}</ref>. Ommaviy axborot vositalarining pedofiliyaga boʻlgan eʼtibori axloqiy vahima hodisalariga olib keladi, xususan, pedofiliya shaytoniy marosimlarni suiisteʼmol qilish va kunduzgi parvarishlashda jinsiy zoʻravonlik bilan bogʻliq xabarlardan keyin<ref name="Jewkes1">{{kitob manbasi|first=Yvonne|last=Jewkes|title=Media and crime|publisher=[[Sage Publications]]|location=Thousand Oaks, California|year=2004|pages=[https://books.google.com/books?id=7rSICweU5QYC&pg=PA76 76–77]|isbn=978-0-7619-4765-3}}</ref>. Hushyorlik holatlari, shuningdek, sudlangan yoki gumon qilinayotgan bolalarga nisbatan jamoatchilik eʼtiboriga javoban xabar qilingan. 2000-yilda, Buyuk Britaniyada gumon qilingan pedofillarga „ism berish va sharmanda qilish“ boʻyicha ommaviy axborot vositalari kampaniyasidan soʻng, yuzlab aholi gumon qilingan pedofillarga qarshi norozilik bildirish uchun koʻchalarga chiqdi va oxir-oqibat politsiya aralashuvini talab qiladigan zoʻravonlikka oʻtadi. == Shuningdek qarang: == * Jinsiy munosabatlardagi yosh nomutanosibligi * Rozilik yoshi * Bolalar jinsiy aloqasi * Bolalar savdosi * Qoʻllab-quvvatlash va javobgarlik doiralari * Gerontofiliya * Parafiliyalar roʻyxati * Dunkelfeldning oldini olish loyihasi == Manbalar == {{manbalar}} == Qoʻshimcha oʻqish == * [[:en:Malcolm_Gladwell|Gladwell, Malcolm]]. „[http://www.newyorker.com/arts/critics/atlarge/2012/09/24/120924crat_atlarge_gladwell In Plain View].“ („[[:en:Jerry_Sandusky|Jerry Sandusky]] and the Mind of a Pedophile“) ''[[:en:The_New_Yorker|The New Yorker]]''. 2012-yil 24-sentabr. * Philby, Charlotte. „[https://www.independent.co.uk/life-style/love-sex/taboo-tolerance/female-sexual-abuse-the-untold-story-of-societys-last-taboo-1767688.html Female sexual abuse: The untold story of society’s last taboo].“ ''[[:en:The_Independent|The Independent]].'' 8-avgust, 2009-yil. * Bleyer, Jennifer. „[https://web.archive.org/web/20121203065140/http://www.slate.com/articles/health_and_science/medical_examiner/2012/09/stop_childhood_sexual_abuse_how_to_treat_pedophilia_.2.html How Can We Stop Pedophiles? Stop treating them like monsters.]“ ''[[:en:Slate_(magazine)|Slate]]''. 2012-yil 24-sentabr, dushanba. * Fong, Diana. Editor: Nancy Isenson. „[http://www.dw.de/if-im-attracted-to-children-i-must-be-a-monster/a-16727957 'If I’m attracted to children, I must be a monster'].“ ''[[:en:Die_Welt|Die Welt]]''. 2013-yil 29-may. == Havolalar == * [http://individual.utoronto.ca/james_cantor/blog2.html Pedofiliya boʻyicha MRI tadqiqotini tushunish] Archived * [https://www.justice.gov/opa/documents/ceos-delego-indictment-twitched.pdf ''Delego operatsiyasidan ayblov''](PDF) ( {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140327063333/http://www.justice.gov/opa/documents/ceos-delego-indictment-twitched.pdf |date=2014-03-27 }}) * [http://www.virped.org ''Fazilatli pedofillar,'' huquqbuzarlikdan xoli boʻlishga harakat qiladigan, huquqbuzarlik qilmaydigan pedofillar uchun onlayn yordam.] * [https://www.helpwantedprevention.org/ HelpWantedPrevention.org, Jons Xopkins universitetining bolalarni jalb qilishni boshqarish uchun onlayn oʻz-oʻziga yordam kursi] [[Turkum:Pedofiliya]] [[Turkum:Ruhiy kasalliklar]] [[Turkum:Psixologiya]] [[Turkum:Psixologik tushunchalar]] [[Turkum:Jinsiy moyillik]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 7x8nppa84r47v7ozo2044flellfshr0 Muhojirun 0 734992 2726131 2627517 2022-07-30T22:28:18Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki Muhojirlar ({{lang-ar|المهاجرون|al-muhājirūn}} rum ,birlik {{Lang|ar|مهاجر}} ,muhājir) Islomni birinchi qabul qilganlar va Islom payg'ambari Muhammadning maslahatchilari va qarindoshlari bo'lib, u bilan [[Makka|Makkadan]] [[Madina (shahar)|Madinaga]] hijrat qilganlar, bu voqea Islomda ''[[hijrat]]'' deb nomlanadi. [[Madina (shahar)|Madinalik]] ilk musulmonlar ''[[Ansor|ansorlar]]'' (“yordamchilar”) deb ataladi. == Muhammad davrida == Hamzaning birinchi karvon yurishidagi muvaffaqiyatsiz hujumidan taxminan bir oy oʻtgach, Muhammad ''Ubay''da boshchiligidagi oltmish ''nafar muhojirlar guruhiga'' Suriyadan qaytayotgan va yuz kishi himoyalangan ''Quraysh karvoni''da navbatdagi operatsiya oʻtkazishni topshirdi. Bu karvonning rahbari [[Abu Sufyon|Abu Sufyon ibn Harb]] edi. Musulmonlar partiyasi [[Hijoz|Hijozdagi]] sug'orish joyi bo'lgan ''Tanyatul-Murra''gacha borishdi. Qurayshlar karvonga hujum qilish uchun musulmonlar turgan joydan ancha uzoqda bo'lgani uchun hech qanday jang bo'lmadi. Shunga qaramay, [[Saʼd ibn Abu Vaqqos|Sa’d ibn Abu Vaqqos]] Qurayshga oʻq otdi. Bu Islomning birinchi o'qi sifatida tanilgan. Bu kutilmagan hujumga qaramay, hech qanday jang boʻlmadi va musulmonlar quruq qoʻl bilan qaytdilar. ''Ubay''da islom bayrogʻini birinchi boʻlib koʻtargan deb ishoniladi; boshqalarning aytishicha, birinchi bayroqni Hamza ko'targan.<ref name="Mubarakpuri, The Sealed Nectar p. 127">Mubarakpuri, The Sealed Nectar p. 127</ref><ref name="pre-badr">{{Citation |year= |title=Witness Pioneer "Pre-Badr Missions and Invasions" |url=http://www.witness-pioneer.org/vil/Books/SM_tsn/ch4s4.html |access-date=2011-08-12 |archivedate=2011-09-27 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110927031129/http://www.witness-pioneer.org/vil/Books/SM_tsn/ch4s4.html }}</ref> ''Sa'd ibn Abu Vaqqos''ga uchinchi bosqinga boshchilik qilish buyurildi. Uning guruhi yigirmaga yaqin muhojirlardan iborat edi. Ushbu reyd avvalgisidan taxminan bir oy o'tgach amalga oshirildi. Sa'd o'z askarlari bilan Makka yo'lida Xarror vodiysida pistirma qo'yib, Suriyadan qaytib kelayotgan Makka karvoniga bostirib kelishni kutdi. Ammo karvon allaqachon oʻtib ketgan va musulmonlar Madinaga jangsiz qaytishgan.<ref name="Mubarakpuri, The Sealed Nectar p. 127">Mubarakpuri, The Sealed Nectar p. 127</ref><ref name="Mubarakpuri p. 147">Mubarakpuri, Sealed Nectar, P 147</ref><ref name="Wahhāb p. 345">Muḥammad Ibn ʻAbd al-Wahhāb, Mukhtaṣar zād al-maʻād, p. 345.</ref> ''Vaddan bosqini'' deb nomlanuvchi to'rtinchi reyd Muhammad shaxsan 70 nafar, asosan muhojir askarlari bilan ishtirok etgan birinchi hujum edi.<ref name="Mubarakpuri, The Sealed Nectar p. 127">Mubarakpuri, The Sealed Nectar p. 127</ref> Aytishlaricha, Madinaga ko'chib o'tgandan o'n ikki oy o'tgach, Muhammadning o'zi ''Vaddan''ga (Al-Abva) karvon bosqinini olib boradi. Bundan maqsad Quraysh karvonlarini toʻsish edi. Bosqinchilar bosqin chogʻida birorta ham Qurayshga duch kelmadi. Buvat bosqini deb nomlanuvchi beshinchi bosqin ham Muhammad tomonidan boshqarilgan. Al-Abva bosqinidan bir oy o'tgach, u shaxsan 200 kishini, jumladan, muhojirlar va [[Ansor|ansorlarni]] Quraysh savdogarlarining karvon yo'lidagi Bavotga olib bordi. Qurayshlik [[Umayya ibn Xalaf]] boshchiligidagi 100 chavandoz hamrohligida 1500 ta tuya podasi. [[Muhammadning yurishlari ro'yxati|Bu bosqinlardan]] maqsad ''Quraysh dini''ga amal qilganliklari uchun zulmga uchramaslik uchun Makkadan Madinaga hijrat qilganlarida yoʻqotganlarini qaytarib olish edi. Quraysh musulmonlardan qolgan mol-mulk va mol-mulkni tortib olib, sotdi.<ref name="Wahhāb p. 346">Muḥammad Ibn ʻAbd al-Wahhāb, Mukhtaṣar zād al-maʻād, p. 346.</ref> Karvonga 100 nafar qurayshlik va ular bilan birga 2500 ta tuya bor edi.<ref name="Mubarakpuri, The Sealed Nectar p. 128">Mubarakpuri, The Sealed Nectar (Free Version), p. 128</ref> == Roʻyxat == === Erkaklar === * [[Hamza ibn Abdul Muttolib|Hamza ibn Abdulmuttalib]], Muhammadning amakisi * [[Abbos ibn Abdulmuttalib|Al-Abbos ibn Abdulmuttalib]], Muhammadning amakisi va [[Abbosiylar|Banu Abbosning]] avlodi. * [[Salmon al-Forisiy|Fors Salmon]] * [[Bilol ibn Raboh]] * Xunais ibn Huzayfa<ref>[http://www.islamweb.net/ver2/archive/article.php?lang=E&id=40070 IslamWeb]</ref> * [[Abu Zar Gʻiforiy|Abu Zarr al-Gʻiforiy]]<ref name="Peshawar">[[Peshawar Nights]] on [http://www.al-islam.org/peshawar/7.2.html Al-Islam.org]</ref> * Miqdod ibn Asvad<ref name="Peshawar" /> * Ammor ibn Yosir<ref name="Peshawar" /> * Abu Burayda al-Aslamiy<ref name="Peshawar" /> * Xolid ibn Said<ref name="Peshawar" /> '''[[Roshidun|Sunniy Rashidun]]''' * [[Abu Bakr Siddiq|Abu Bakr]], Muhammadning katta hamrohi va qaynotasi. [[Oysha|Oyshaning]] otasi. * [[Umar ibn Xattob|Umar]], Muhammadning katta hamrohi va qaynotasi. Hafsaning otasi. * [[Usmon ibn Affon|Usmon]] Muhammadning ikkinchi amakivachchasi va kuyovi. Ummu Kulsum va [[Ruqayya binti Muhammad|Ruqayyaning]] eri. * Muhammadning amakivachchasi va kuyovi [[Ali]]. [[Fotima|Fotimaning]] eri. === Ayollar === * Muhammadning ikkinchi xotini Savda binti Zamoa * Muhammadning uchinchi xotini [[Oysha|Oisha]] * Fotima binti Asad, Abu Tolibning xotini, Alining onasi va Muhammadning xolasi. * Asmo' binti Abu Bakr, [[Zubayr ibn Avvom|Zubayrning]] xotini va Muhammadning kelin opasi. * Luboba bint al-Horis, Abbosning xotini, Muhammadning xolasi va kelini * Ummu Rumon, [[Abu Bakr Siddiq|Abu Bakrning]] xotini va Oisha orqali Muhammadning qaynonasi. ==== Muhammadning qizlari ==== * [[Fotima]], Muhammadning qizi va Ali ibn Abu Tolibning xotini * [[Ruqayya binti Muhammad|Ruqayya]], Muhammadning qizi va Usmon ibn Affonning xotini * Ummu Kulsum, Muhammadning qizi va Usmon ibn Affonning xotini * Muhammadning qizi va Abu al-Os ibn ar-Rabiyning xotini Zaynab * Umoma binti Zaynab, Muhammadning nabirasi va Ali ibn Abu Tolibning xotini == Shuningdek qarang == * Muhojir * Sahobalar orasidagi birodarlik * [[Sahoba|Sahobaga sunniy qarash]] * [[Muhammadning yurishlari ro'yxati|Muhammadning ekspeditsiyalari ro'yxati]] == Manba == <references /> [[Turkum:Islom tarixi]] ttag14mjrxse4hqe1xyy5x4q2euq32k Antaliya aeroporti 0 735102 2726251 2624435 2022-07-31T03:47:00Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Antaliya aeroporti''' (IATA) :'''AYT,'''ICAO :'''LTAI),'''[[Turkiya|Turkiyaning]] [[Antaliya]] viloyatiga xizmat koʻrsatuvchi xalqaro aeroport. Aeroport,ayniqsa yozda Turkiyaning janubiy qirg'oqlaridan millionlab turk va chet ellik sayyohlarni kutib oladi.Xalqaro aeroportlar kengashi ''(ACI)'' 2018 maʼlumotlariga koʻra '',''<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Top 30 European Airports 2018|url=https://www.aci-europe.org/component/downloads/downloads/5829.html|ish=aci-europe.org|nashriyot=Airports Council International|kirish sanasi=25 Ocak 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200125173936/https://www.aci-europe.org/component/downloads/downloads/5829.html|arxivsana=25 Ocak 2020|til=İngilizce|sana=6 Şubat 2019}}</ref> [[Yevropa|Yevropaning]] yoʻlovchilarning harakatchanligi boʻyicha tuzilishi eng faol 14 ta aeroportdan biridir. 2019-yil dekabr oyi oxiri holatiga koʻra, Davlat aeroportlari bosh boshqarmasi<ref name="DHMİ">{{Veb manbasi|sarlavha=Gelen-Giden Yolcu Trafiği (2019 Aralık sonu itibarıyla)|url=https://www.dhmi.gov.tr/Lists/IstatistikList/Attachments/367/YOLCU.pdf|ish=dhmi.gov.tr|nashriyot=[[Devlet Hava Meydanları İşletmesi|DHMİ]]|kirish sanasi=25 Ocak 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200125151306/https://www.dhmi.gov.tr/Lists/IstatistikList/Attachments/367/YOLCU.pdf|arxivsana=25 Ocak 2020}}</ref> maʼlumotlariga koʻra, bu Istanbul aeroportidan keyin Turkiyaning ikkinchi yirik aeroportidir. == Tarix == Aeroport dastlab harbiy maqsadlarda qurilgan.Aeroport 1985-yilda,Turk Havo Yo'llari kichik hududda va 1960-yilda 300 kvadrat metrlik terminal binosida rejali reyslarni amalga oshira boshlaganida xalqaro qatnovga ochilgan.<ref name="Sabah">{{Veb manbasi|sarlavha=Antalya Havaalanı|url=https://www.sabah.com.tr/akdeniz/2016/01/11/antalya-havaalani|ish=sabah.com.tr|nashriyot=[[Sabah (gazete)|Sabah]]|kirish sanasi=25 Ocak 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200125182137/https://www.sabah.com.tr/akdeniz/2016/01/11/antalya-havaalani|arxivsana=25 Ocak 2020|sana=11 Ocak 2016}}</ref>Ichki va xalqaro turizmni rivojlantirish bilan birga,aeroportning birinchi xalqaro terminalining qurilishi 1996-yil iyul oyida Bayındır Holding tomonidan boshlangan va 1998-yil aprel oyida foydalanishga topshirilgan.<ref name="İMO">{{Veb manbasi|sarlavha=50. Yılda 50 Eser, Ulaştırma Yapıları|url=http://www.imo.org.tr/resimler/ekutuphane/pdf/16638_38_48.pdf|ish=imo.org.tr|nashriyot=[[İnşaat Mühendisleri Odası]]|kirish sanasi=26 Ocak 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200215203600/http://www.imo.org.tr/resimler/ekutuphane/pdf/16638_38_48.pdf|arxivsana=15 Şubat 2020|sana=20 Nisan 2007}}</ref>Bu terminal Turkiyadagi yig'ish-ishlash-uzatish modelining birinchi terminalidir. 1999-yilda Bayindir xalqaro terminal operatori Fraport terminal operatsiyalarini birja aktsiyalarining ellik foizini<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Antalya'da, ikinci havalimanı tartışması|url=https://v3.arkitera.com/v1/haberler/2002/04/19/antalya.htm|ish=arkitera.com|nashriyot=Arkitera|kirish sanasi=26 Ocak 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200215203114/https://v3.arkitera.com/v1/haberler/2002/04/19/antalya.htm|arxivsana=15 Şubat 2020|sana=19 Nisan 2002}}</ref> 25 million evroga sotib oldi va 2006-yil aprel oyida aktsiyalarning qolgan qismi muvaffaqiyatli xarid orqali terminal biznesiga sotildi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha='Havalimanlarındaki bu işletme süreleriyle yabancılar zor gelir'|url=http://www.radikal.com.tr/ekonomi/havalimanlarindaki-bu-isletme-sureleriyle-yabancilar-zor-gelir-800258/|ish=radikal.com.tr|nashriyot=[[Radikal (gazete)|Radikal]]|kirish sanasi=26 Ocak 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200215202855/http://www.radikal.com.tr/ekonomi/havalimanlarindaki-bu-isletme-sureleriyle-yabancilar-zor-gelir-800258/|arxivsana=15 Şubat 2020|sana=13 Aralık 2006}}</ref> DHMI mintaqadagi eng tez o'sib borayotgan xalqaro yo'lovchi tashishni boshqarish uchun ikkinchi xalqaro terminalni qurish va ishlatish bo'yicha tender o'tkazdi,g'olib bo'lgan Chelebi Holding-IS Holding konsorsiumi 2004-yil may oyida qurilishni boshladi va terminal 2005-yil aprel oyida foydalanishga topshirildi.<ref name="İMO"/>Chelebi-IS konsorsiumi terminaldan 2009-yil sentabrigacha,shartnoma muddati tugaguniga qadar ishlagan.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Çelebi Hava Servisi A.Ş. 30 Eylül 2009 Tarihinde Sona Eren 9 Aylık Ara Döneme Ait Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu|url=https://www.kap.org.tr/tr/ek-indir/33E8343696D1023CE0530A4A622B5826|ish=kap.org.tr|nashriyot=Kamuoyunu Aydınlatma Platformu|kirish sanasi=26 Ocak 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200215203709/https://www.kap.org.tr/tr/ek-indir/33E8343696D1023CE0530A4A622B5826|arxivsana=15 Şubat 2020}}</ref> Ikki xalqaro terminal 50 yil ichida Qurilish muhandislari palatasida 50 ta ish o'rinlarini o'z ichiga olgan. 2007-yil may oyida Fraport-IC konsorsiumi aeroportning birinchi ichki va xalqaro terminallari,VIP va CIP terminallari hamda 2009-yildan 2024-yil oxirigacha ikkinchi xalqaro terminalini boshqarish huquqini qoʻlga kiritdi.<ref name="AYT-yeni">{{Veb manbasi|sarlavha=Şirket|url=https://www.antalya-airport.aero/kurumsal/sirket|ish=antalya-airport.aero|kirish sanasi=26 Ocak 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200215203246/https://www.antalya-airport.aero/kurumsal/sirket|arxivsana=15 Şubat 2020}}</ref>Konsorsium qurilish boshlanganidan 11 oy oʻtgach,2010-yil aprel oyida ish boshlagan mavjud ichki terminalni modernizatsiya qilish uchun 100 million yevro sarmoya kiritdi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Antalya Havalimanı 45 milyon kapasiteye ulaştı|url=https://www.haberturk.com/ekonomi/airport/haber/508776-antalya-havalimani-45-milyon-kapasiteye-ulasti|ish=haberturk.com|nashriyot=[[Habertürk]]|kirish sanasi=27 Ocak 2020|sana=18 Nisan 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200217213400/https://www.haberturk.com/ekonomi/airport/haber/508776-antalya-havalimani-45-milyon-kapasiteye-ulasti|arxivsana=17 Şubat 2020}}</ref>2018-yilning may oyida TAV Airports Ichtash IC aksiyalarini sotib olib, Fraportning teng huquqli hamkoriga aylandi. Aeroport 2011-yilda Xalqaro aeroportlar kengashi tomonidan “10-25 million yoʻlovchi” nominatsiyasida “Yevropaning eng yaxshi aeroporti” deb tan olingan.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=ACI awards Turkey's Antalya airport as best airport in Europe|url=https://www.worldbulletin.net/economy/aci-awards-turkeys-antalya-airport-as-best-airport-in-europe-h76449.html|ish=worldbulletin.net|nashriyot=World Bulletin|kirish sanasi=25 Ocak 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200125185603/https://www.worldbulletin.net/economy/aci-awards-turkeys-antalya-airport-as-best-airport-in-europe-h76449.html|arxivsana=26 Ocak 2020|til=İngilizce|sana=19 Temmuz 2011}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Türkiye'nin en yoğun ikinci havalimanı Antalya'da|url=https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/turkiyenin-en-yogun-ikinci-havalimani-antalyada/31747|ish=aa.com.tr|nashriyot=[[Anadolu Ajansı]]|kirish sanasi=25 Ocak 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200125185940/https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/turkiyenin-en-yogun-ikinci-havalimani-antalyada/31747|arxivsana=26 Ocak 2020|sana=28 Haziran 2015}}</ref> === Parvozlar yopiq === {{Aeroport-yoʻnalishlar|[[Atlasglobal]]|[[Istambul aeroporti|Istambul]]}} === Bekor qilingan reyslar === {{Aeroport-yoʻnalishlar|[[Onur Air]]|[[Sakirpas aeroport9|Adana]], [[Izmir Adnan Menderes aeroport|Izmir]]}} == Yuk == {| class="wikitable sortable" |+ !Aviakompaniyalar ! |- | Turk havo yo'llari | Istanbul |} == Statistika == {{Col-begin}} {{Col-2}} </center> {| class="toccolours" border="1" cellpadding="4" style="border-collapse:collapse" |+ '''Antaliya aeroport foydalanadigan yo'lovchilar soni'''<ref name="TÜİK">{{web kaynağı |başlık=İBSS'ye göre hava meydanlarında iniş-kalkış yapan uçak sayısı ile iç ve dış hatlarda taşıma, 2004-2018 |url=http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=379 |website=tuik.gov.tr |yayıncı=[[Türkiye İstatistik Kurumu]] |erişimtarihi=25 Ocak 2020 |arşivURL=https://web.archive.org/web/20200125122324/http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=379 |arşivtarihi=25 Ocak 2020 |tarih=20 Eylül 2019 |ölüurl=no }}</ref> |- bgcolor=lightgrey ! Жыл ! Ішкі желі ! Өзгерту (%) ! Халықаралық желі ! Өзгерту (%) ! Барлығы ! Өзгерту (%) |- | 2019<ref group="not" name="not">2019 Aralık sonu verilerine göre (kesin olmayan).</ref><ref name="DHMİ" /> | 7.078.219 | {{Loss}} %6,57 | 28.635.987 | {{Profit}} %18,68 | 35.714.206 | {{Profit}} %12,65 |- | 2018 | 7.575.871 | {{Profit}} %2,05 | 24.127.993 | {{Profit}} %30,78 | 31.703.864 | {{Profit}} %22,54 |- | 2017 | 7.423.766 | {{Profit}} %5,33 | 18.448.685 | {{Profit}} %57,41 | 25.872.451 | {{Profit}} %37,85 |- | 2016 | 7.048.239 | {{Profit}} %2,05 | 11.720.296 | {{Loss}} %43,82 | 18.768.535 | {{Loss}} %32,41 |- | 2015 | 6.906.364 | {{Profit}} %10,84 | 20.863.040 | {{Loss}} %5,48 | 27.769.404 | {{Loss}} %1,89 |- | 2014 | 6.230.885 | {{Profit}} %12,75 | 22.072.307 | {{Profit}} %2,70 | 28.303.192 | {{Profit}} %4,75 |- | 2013 | 5.526.485 | {{Profit}} %11,80 | 21.492.138 | {{Profit}} %6,65 | 27.018.623 | {{Profit}} %7,66 |- | 2012 | 4.943.308 | {{Profit}} %9,45 | 20.152.836 | {{Loss}} %1,75 | 25.096.144 | {{Profit}} %0,27 |- | 2011 | 4.516.485 | {{Profit}} %22,26 | 20.511.172 | {{Profit}} %11,97 | 25.027.657 | {{Profit}} %13,69 |- | 2010 | 3.694.085 | {{Profit}} %17,83 | 18.318.942 | {{Profit}} %20,44 | 22.013.027 | {{Profit}} %19,99 |- | 2009 | 3.135.139 | {{Profit}} %22,56 | 15.210.554 | {{Loss}} %6,11 | 18.345.693 | {{Loss}} %2,36 |- | 2008 | 2.588.054 | {{Profit}} %1,48 | 16.201.203 | {{Profit}} %6,87 | 18.789.257 | {{Profit}} %6,09 |- | 2007 | 2.550.396 | {{Profit}} %5,97 | 15.159.989 | {{Profit}} %23,90 | 17.710.385 | {{Profit}} %20,96 |- | 2006 | 2.406.626 | {{Profit}} %49,60 | 12.235.417 | {{Loss}} %14,17 | 14.642.043 | {{Loss}} %7,71 |- | 2005 | 1.608.749 | {{Profit}} %47,21 | 14.256.114 | {{Profit}} %13,48 | 15.864.863 | {{Profit}} %16,17 |- | 2004 | 1.092.858 | {{Белгісіз}} | 12.563.195 | {{Белгісіз}} | 13.656.053 | {{Белгісіз}} |} </center> {{Col-2}} {| class="toccolours" border="1" cellpadding="4" style="border-collapse:collapse" |+ '''Yil tashiladigan yuk (tonna)'''<ref name="TÜİK" /> |- bgcolor=lightgrey ! Yil ! Ichki aylanma ! O'zgarish (%) ! Xalqora aylanma ! O'zgarish (%) ! Барлығы ! Өзгерту (%) |- | 2019<ref group="not" name="not"></ref><ref>{{web kaynağı |başlık=Yük Trafiği (2019 Aralık sonu itibarıyla) |url=https://www.dhmi.gov.tr/Lists/IstatistikList/Attachments/367/Y%C3%9CK.pdf |website=dhmi.gov.tr |yayıncı=[[Devlet Hava Meydanları İşletmesi|DHMİ]] |erişimtarihi=26 Ocak 2020 |arşivURL=https://web.archive.org/web/20200217213120/https://www.dhmi.gov.tr/Lists/IstatistikList/Attachments/367/Y%C3%9CK.pdf |arşivtarihi=17 Şubat 2020 |ölüurl=no }}</ref> | 66.070 | {{Profit}} %2,32 | 359.965 | {{Profit}} %18,35 | 426.035 | {{Profit}} %15,54 |- | 2018 | 64.570 | {{Loss}} %0,93 | 304.160 | {{Profit}} %31,85 | 368.730 | {{Profit}} %24,63 |- |- | 2017 | 65.176 | {{Profit}} %4,41 | 230.678 | {{Profit}} %38,72 | 295.854 | {{Profit}} %29,35 |- |- | 2016 | 62.423 | {{Loss}} %2,78 | 166.294 | {{Loss}} %41,38 | 228.717 | {{Loss}} %34,26 |- |- | 2015 | 64.211 | {{Profit}} %6,29 | 283.684 | {{Loss}} %5,80 | 347.895 | {{Loss}} %3,78 |- |- | 2014 | 60.413 | {{Profit}} %10,34 | 301.135 | {{Profit}} %3,64 | 361.548 | {{Profit}} %4,70 |- |- | 2013 | 54.754 | {{Profit}} %12,33 | 290.553 | {{Profit}} %5,04 | 345.307 | {{Profit}} %6,13 |- |- | 2012 | 48.743 | {{Loss}} %49,61 | 276.619 | {{Loss}} %32,83 | 325.362 | {{Loss}} %36,02 |- |- | 2011 | 96.733 | {{Profit}} %23,49 | 411.807 | {{Profit}} %11,56 | 508.540 | {{Profit}} %13,65 |- |- | 2010 | 78.333 | {{Profit}} %0,81 | 369.147 | {{Profit}} %20,40 | 447.480 | {{Profit}} %16,44 |- | 2009 | 77.705 | {{Profit}} %39,62 | 306.610 | {{Loss}} %5,57 | 384.315 | {{Profit}} %1,04 |- | 2008 | 55.653 | {{Profit}} %3,15 | 324.707 | {{Profit}} %5,98 | 380.360 | {{Profit}} %5,55 |- | 2007 | 53.952 | {{Profit}} %4,23 | 306.394 | {{Profit}} %23,83 | 360.346 | {{Profit}} %20,44 |- | 2006 | 51.764 | {{Profit}} %48,19 | 247.433 | {{Loss}} %13,73 | 299.197 | {{Loss}} %7,00 |- | 2005 | 34.931 | {{Profit}} %40,89 | 286.801 | {{Profit}} %13,09 | 321.732 | {{Profit}} %15,56 |- | 2004 | 24.793 | {{Белгісіз}} | 253.612 | {{Белгісіз}} | 278.405 | {{Белгісіз}} |} </center> {{Col-end}} ===== Eslatmalar ===== * 2000 - Xalqaro terminalda birinchi marta umumiy yo'lovchilar soni 9 mln.<ref name="aytport">{{Veb manbasi|sarlavha=Antalya Airport International Terminal|url=http://www.aytport.com/content/en/term/hist.htm|ish=aytport.com (Arşivlenmiş)|kirish sanasi=25 Ocak 2020|sana=2007|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200222141327/http://web.archive.org/web/20070202135301/http://www.aytport.com/content/en/term/hist.htm|arxivsana=2020-02-22}}</ref> * 2003-yil - xalqaro terminalda birinchi marta umumiy yo'lovchilar soni bo'yicha - 10 mln. * DHMI Antaliya aeroportiga ko'ra, 2019-yil dekabr oyi oxirida Turkiya xalqaro aeroportlardan xalqaro yo'lovchilarning qariyb 26 foizini qabul qilgan.<ref name="DHMİ"/> == Transport<ref>http://www.havas.com.tr/tr/Hizmetlerimiz/OtobusHizmetleriVeOtopark/OtobusServisNoktalari/Pages/Antalya.aspx</ref><ref>https://www.antalya-airport.aero/yolcu-ve-ziyaretciler/ulasim-ve-otopark/otobusler-ve-toplu-tasima</ref><ref>https://www.antalya-airport.aero/ulasimharitasi/index.html</ref> == {| class="wikitable" !Tarmoq ! Yo'nalishlar ! To'lov |- ! 600 ! Antaliya avtobus terminali ! |- ! 800 ! Lara ! |- ! <span style="background-color:#3D3938; color:white;">Hawash</span> ! Shahar markazi ! 13.00 lira |} {| class="wikitable" !Tarmoq ! Yo'nalishlar |- ! Tramvay ! G'olib |} === Havolalar === * [http://www.havas.com.tr/tr/Hizmetlerimiz/OtobusHizmetleriVeOtopark/OtobusServisNoktalari/Pages/Antalya.aspx Havas veb-sayti] == Turar joy xizmatlari == {| class="wikitable" |+ !Kompaniya ! Aviakompaniyalar |- ! TGS ! Turk havo yo'llari, AnadoluJet, SunExpress |- ! Hawash ! Pegasus |- ! Chelebi ! Onur Air |} * [https://www.tgs.aero/ TGS veb-sayti] * [http://www.havas.com.tr/tr/Hizmetlerimiz/YerHizmetleri/HizmetNoktalari/Pages/Antalya.aspx Hawash veb-sayti] * [https://www.celebiaviation.com/tr Chelebi veb-sayti] == Baxtsiz hodisalar va hodisalar == * 2002-yil 9-noyabr - Antonov An-26 yuk kemasi Rossiyaning Tyumen aviakompaniyasidan [[Misr|Misrning Xurgada]] aeroportidan Antaliya aeroportiga soat 19:00 da uchish-qoʻnish yoʻlagigacha 300-400 metr masofada joylashgan.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Antalya'da Rus uçağı düştü|url=http://www.hurriyet.com.tr/gundem/antalyada-rus-ucagi-dustu-108657|ish=hurriyet.com.tr|nashriyot=[[Hürriyet (gazete)|Hürriyet]]|kirish sanasi=27 Ocak 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200215203931/https://www.hurriyet.com.tr/gundem/antalyada-rus-ucagi-dustu-108657|arxivsana=15 Şubat 2020|sana=9 Kasım 2002}}</ref> U elektr simlarini ulash orqali yiqildi. Hodisa oqibatida 20 kishi jabrlangan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |url=http://gazetearsivi.milliyet.com.tr}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Kazayı soruşturacak Türk uzmanlar da Rus yapımı uçakla Irak'a gitti|url=http://www.gazetevatan.com/kazayi-sorusturacak-turk-uzmanlar-da-rus-yapimi-ucakla-irak-a-gitti-102624-gundem/|ish=gazetevatan.com|nashriyot=[[Vatan (gazete)|Vatan]]|kirish sanasi=27 Ocak 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200215204117/http://www.gazetevatan.com/kazayi-sorusturacak-turk-uzmanlar-da-rus-yapimi-ucakla-irak-a-gitti-102624-gundem/|arxivsana=15 Şubat 2020|sana=10 Ocak 2007}}</ref> * 2019-yil 26-yanvar - Noqulay ob-havo tufayli soat 11:00 da sodir bo'lgan [[Tornado|dovul]] aeroport minoralarini vayron qildi,<ref name="Hürriyet">{{Veb manbasi|sarlavha=Son dakika: Antalya Havalimanı'nda hortum faciası... Antalya Valisi: Zaruri olmadıkça dışarı çıkmayın|url=http://www.hurriyet.com.tr/gundem/antalyada-denizde-cikan-hortum-goruntulendi-41095273|ish=hurriyet.com.tr|nashriyot=[[Hürriyet (gazete)|Hürriyet]]|kirish sanasi=26 Ocak 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200215204252/https://www.hurriyet.com.tr/gundem/antalyada-denizde-cikan-hortum-goruntulendi-41095273|arxivsana=15 Şubat 2020|sana=26 Ocak 2019}}</ref> aeroport platformasida ikkita samolyot va politsiya vertolyotiga qisman zarar etkazdi; Ikki avtobus, bitta mikroavtobus va ikkita zinapoya qulagan. Antaliya gubernatori Munir Karalo'g'lu voqeada 12 kishining jarohatlanganini ma'lum qildi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Antalya'da şiddetli yağış ve hortum nedeniyle zor anlar yaşanıyor|url=https://www.aa.com.tr/tr/gunun-basliklari/antalyada-siddetli-yagis-ve-hortum-nedeniyle-zor-anlar-yasaniyor/1375391|ish=aa.com.tr|nashriyot=[[Anadolu Ajansı]]|kirish sanasi=26 Ocak 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200215204432/https://www.aa.com.tr/tr/gunun-basliklari/antalyada-siddetli-yagis-ve-hortum-nedeniyle-zor-anlar-yasaniyor/1375391|arxivsana=15 Şubat 2020|sana=26 Ocak 2019}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Antalya Havalimanı'nda hortum: 12 yaralı|url=https://www.trthaber.com/haber/turkiye/antalya-havalimaninda-hortum-12-yarali-402605.html|ish=trthaber.com|nashriyot=[[TRT Haber]]|kirish sanasi=26 Ocak 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200215204607/https://www.trthaber.com/haber/turkiye/antalya-havalimaninda-hortum-12-yarali-402605.html|arxivsana=15 Şubat 2020|sana=26 Ocak 2019}}</ref> == Rasmlar == <gallery> Fayl:Сурет:Antalyahavalimanı2.JPG Fayl:Сурет:Antalyahavalimanı1.JPG|Interer ko'rinishi Fayl:Сурет:Antalyan Airport Inside.jpg|Іchinda Fayl:Сурет:Antalyahavalimanı3.JPG|Turkish Airlines Fayl:Сурет:Antalya Havalimani.jpg Fayl:Сурет:Antalya Havalimani - panoramio.jpg </gallery> == Manbalar == <references group=""></references> [[Turkum:Aeroportlar]] iocfu22in2ytax3yohtazbg26ptkkvq Winterthur jangi 0 735258 2726102 2681771 2022-07-30T21:21:00Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi |nomi= Winterthur jangi |tasvir= [[Fayl:Topographic map of Battle of Winterthur 1799.svg|300px]] |izoh= |sana= 27-may, 1799-yil |yer= [[Winterthur]], [[Zurich|Zürich]], [[Shveysariya|Switzerland]] |sabab= |natija= Avstriya g'alabasi |raqib1= [[File:Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_(after_1400).svg|border|22px]] [[Avstriya]]<br /> |raqib2= {{flagicon|Fransiya}}[[Fransiya]]<br /> |qomondon1= [[File:Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_(after_1400).svg|border|22px]]Friedrich Freiherr von Hotze <br /> [[File:Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_(after_1400).svg|border|22px]]Friedrich Joseph <br /> |qomondon2= {{flagicon|France}} Michel Ney |kuch1= 8000 kishi |kuch2= 7000 kishi |yoqotishlar1= 1000 kishi oʻldirilgan, yaralangan yoki yoʻqolgan |yoqotishlar2= 800 kishi oʻldirilgan, yaralangan yoki yoʻqolgan<ref name=":7" /> }} '''Winterthur jangi''' (27-may, 1799-yil) [[Fransuz inqilobiy urushlari]]<nowiki/>ning bir qismi boʻlgan Ikkinchi Koalitsiya urushi paytida Danube armiyasining elementlari (qismlari) va [[Gabsburglar|Gabsburg]] armiyasining elementlari (qismlari) oʻrtasidagi kechgan muhim jarayon edi. [[Winterthur]] shahri [[Shveysariya]]<nowiki/>dagi kichik shahar boʻlib, [[Zurich]]<nowiki/>dan 18 kilometr shimoli-sharqda joylashgan. Yettita yoʻlning kesishmasida joylashganligi sababli, shaharni ushlab turgan armiya Shveysariyaning katta qismiga va Reyn daryosidan Germaniya janubiga oʻtadigan nuqtalarga kirishni nazorat qilardi. Ishtirok etgan kuchlar kichik boʻlsa-da, avstriyaliklarning fransuz qoʻshinlariga 11 soatlik hujumini davom ettirish qobiliyati Zurich shimolidagi tepalikda uchta Avstriya kuchlarining birlashishiga olib keldi va bir necha kundan keyin fransuzlarning magʻlubiyatiga olib keldi. 1799-yil may oyining oʻrtalariga kelib, avstriyaliklar Shveysariyaning bir qismini fransuzlardan tortib olishadi. Hotze va graf Heinrich von Bellegarde qoʻmondonligi ostidagi kuchlar fransuzlarni Grizonlardan siqib chiqarishdi. Archgertsog Charles qoʻmondonligi ostida Avstriyaning asosiy armiyasi Ostrach va Stockach janglarida Jean-Baptiste Jourdanning 25 000 kishilik Danube armiyasini magʻlub etganidan soʻng, Shveysariyaning Schaffhauzen shahrida [[Reyn]] daryosini kesib oʻtdi va Zurich atrofidagi tekisliklarda Hotzening hamda Nauendorf grafi Friedrich Josephning qoʻshinlari bilan birlashishga tayyorlanadi. Fransiyaning Helvetiya va Danube armiyalari Andre Massena qoʻmondonligi ostida bu birlashishni oldini olishga harakat qilishadi. Masséna Michel Ney va kichik aralash otliq va piyoda qoʻshinni Zurichdan Winterthurga Hotzening kuchlarini toʻxtatish uchun yuboradi. Keskin kurashga qaramay, har ikkala tomon ham koʻp qurbonlar berishgan boʻlsada, avstriyaliklar fransuzlarni Winterthur togʻlaridan siqib chiqarishga muvaffaq boʻlishadi. Iyun oyining boshida [[Gabsburglar|Gabsburg]] qoʻshinlarining birlashuvi boʻlib oʻtganidan soʻng, Archgertsog Charles Zurichdagi fransuz pozitsiyalariga hujum qiladi va fransuzlarni Limmatdan tashqariga chekinishga majbur qiladi. == Urushdan oldingi vaziyat == === Siyosiy va diplomatik vaziyat === Dastlab, Yevropa hukmdorlari Fransiyadagi inqilobni ular aralashishi kerak boʻlmagan, balki fransuz qiroli va uning fuqarolari oʻrtasidagi ziddiyat sifatida koʻrishadi. Inqilobiy ritorika kuchayib borar ekan, Yevropa hukmdorlari oʻzlarining manfaatlarini Louis va uning oilasi manfaatlari bilan birdek eʼlon qildilar. Ushbu Pillnits Deklaratsiyasi, agar qirol oilasiga biror narsa boʻladigan boʻlsa, noaniq, ammo juda jiddiy oqibatlarga olib kelishi bilan tahdid qiladi.<ref name=":0" /> Fransiyaning pozitsiyasi tobora qiyinlashadi. Xalqaro munosabatlardagi muammolarni murakkablashtirgan fransuz muhojirlari aksilinqilob uchun tashviqotni davom ettirdilar. 1792-yil 20-aprelda Fransiya Milliy Konvensiyasi Avstriyaga urush eʼlon qiladi. Birinchi Koalitsiya Urushida (1792-1798) Fransiya u bilan quruqlik yoki suv chegaralarini baham koʻradigan koʻpgina Yevropa davlatlariga, shuningdek, Portugaliya va [[Usmonlilar imperiyasi|Usmonli imperiyasiga]] qarshi chiqadi. Koalitsiya kuchlari Verdun, Kayzerslautern, Neervinden, Mayns, Amberg va Vyurtsburgda bir nechta gʻalabalarga erishgan boʻlsada, [[Napoleon|Napoleon Bonapartning]] Italiya shimolidagi saʼy-harakatlari Avstriya kuchlarini ortga suradi va bu vaziyat Leoben tinchligi (17-aprel, 1797-yil) toʻgʻrisidagi kelishuvga hamda keyinchalik, Campo Formio shartnomasi(17-oktyabr, 1797-yil) bilan yakunlanadi.<ref name=":0" /> Shartnoma tegishli tomonlar oʻrtasida aniq hududiy va toʻlov tafsilotlarini ishlab chiqish uchun uchrashuvlar oʻtkazishni talab qilardi. Reynlandiyaning oʻrtalarida joylashgan kichik shaharcha Rastattda chaqirilgan Kongress tezda intriga va diplomatik pozitsiyalar botqogʻida izdan chiqadi. Fransuzlar koʻproq hudud talab qiladilar. Avstriyaliklar esa belgilangan hududlarni berishni istamaydilar. Kongress muammolarini kuchaytirib, Fransiya va Birinchi Koalitsiya ittifoqchilarining aksariyati oʻrtasida keskinlik kuchayadi. Ferdinand (Neapol qiroli) Fransiyaga kelishilgan soliqlarni toʻlashdan bosh tortadi va uning fuqarolari bu rad etishdan keyin isyon koʻtarishadi. Shundan soʻng Fransuzlar Neapolni bosib olib, Parfenopiya Respublikasini tuzadilar. Shveysariya kantonlarida, Fransiya Respublikasi tomonidan ragʻbatlantirilgan respublika qoʻzgʻoloni Shveysariya Konfederatsiyasining agʻdarilishiga va Helvetiya Respublikasining barpo etilishiga olib keladi.<ref name=":0" /> [[Direktoriya|Fransuz Direktoriyasi]] avstriyaliklar yana bir urush boshlashni rejalashtirayotganiga amin edi. Darhaqiqat, Fransiya qanchalik zaif koʻrinsa, avstriyaliklar, neapolliklar, ruslar va inglizlar bu imkoniyatni shunchalik jiddiy muhokama qilishardi.<ref name=":1" /> Bahorning oʻrtalarida avstriyaliklar Rossiya [[Pavel I|podshosi Pavel]] bilan kelishuvga erishdilar. Unga koʻra [[Aleksandr Suvorov]] yana 60 000 askar bilan Italiyada Avstriyaga yordam berish uchun nafaqadan qaytariladi.<ref name=":2" /> === 1799-yilda urushning boshlanishi === 1799-yilda Fransuz Direktoriyasining harbiy strategiyasi barcha jabhalarda hujum kampaniyalarini oʻtkazishga chaqiradi: markaziy Italiya, Shimoliy Italiya, Shveysariya kantonlari, yuqori Reynlandiya va Niderlandiya. Nazariy jihatdan, fransuzlarning umumiy kuchlari 250 000 kishilik qoʻshindan iborat edi. Ammo bu jang dalasida emas, balki qogʻozda edi.<ref name=":3" /> 1799-yil qish tugaganda, general Jean-Baptiste Jourdan va Danube armiyasining qogʻoz quvvati 50 000 kishilik, ammo haqiqiy kuchi 25 000 kishilik<ref name=":4" /> qoʻshini 1-mart kuni [[Bazel]] va [[Kehl]] oʻrtasida [[Reyn]] daryosini kesib oʻtadi. Ushbu kesib oʻtish rasmiy ravishda Campo Formio shartnomasini buzadi.<ref name=":0" /> Danube armiyasi Qora oʻrmondan oʻtib, mart oyining oʻrtalarida [[Ostrach]] qishlogʻi tomonidan Shveysariya Platosining gʻarbiy va shimoliy chekkasida hujumkor pozitsiyani oʻrnatadi.<ref name=":5" /> Andre Massena oʻzining 30 000 kishilik qoʻshini bilan allaqachon Shveysariyaga bostirib kirgan va Chur dagi Grizon Alplariga hamda Inn daryosi boʻyidagi Finstermuenzga muvaffaqiyatli oʻtib olgan edi. Nazariy jihatdan, uning chap qanoti [[Boden koʻli|Konstans koʻlining]] sharqiy qirgʻogʻida Piere Marie Barthelemy Ferino boshchiligidagi Jourdanning oʻng qanot qoʻshinlari bilan bogʻlanishi kerak edi.<ref name=":3" /> Avstriyaliklar oʻz qoʻshinlarini [[Dunay|Tiroldan]] Danubegacha boʻlgan chiziqda toʻplagan edilar. 46 000 kishilik kuch graf Heinrich von Bellegarde qoʻmondonligi ostida Tirol mudofaasini tashkil etardi. 26 000 kishidan iborat yana bir kichik Avstriya kuchlari Friedrich Freiher von Hotze qoʻmondonligi ostida Vorarlbergni qoʻriqlagan. Avstriyaning asosiy armiyasi — Archgertsog Charles qoʻmondonligi ostida 80 000 ga yaqin qoʻshin — Lexning sharqiy tomonidagi Bavariya, Avstriya va Zalsburg hududlarida qishlashdi. Ostrach (21 mart) va Stokach (25 mart) janglarida Avstriyaning asosiy kuchi Danube armiyasini Qora oʻrmonga qarab chekinishga majbur qiladi. Charles Shveysariyaning Shaffhauzen shahrida yuqori Reyn daryosini kesib oʻtishni rejalashtirgan edi. Friedrich Freiher von Hotze oʻz kuchlarining bir qismini (taxminan 8000) gʻarbga olib keldi, qolgan qismini esa Vorarlbergni himoya qilish uchun qoldirdi. Shu bilan birga, Nauendorf grafi Friedrich Joseph Avstriyaning asosiy kuchlarining chap qanotini Eglisau tomonidan Reyn boʻylab olib keldi. Ular Avstriyaning asosiy armiyasi bilan birlashishni, [[Zurich|Zurichning]] shimoliy kirish nuqtalarini nazorat qilishni va Massena bilan jangga kirishishni rejalashtirdilar.<ref name=":6" /> May oyining oʻrtalariga kelib, fransuzlarning ruhiyati past edi. Ular qoʻshimcha kuchlar bilan toʻldirilgan boʻlishlariga qaramay Ostrach va Stockachda dahshatli yoʻqotishlarga duch kelishdi. Danube armiyasining ikki yuqori martabali ofitseri Charles Mathieu Isidore Decaen va Jean-Joseph Ange d’Hautpoul oʻzlarining katta ofitserlari Jourdan tomonidan tan olingan nojoʻya hatti-harakatlarda ayblanib, harbiy sudga tortildilar. Jean-Baptiste Bernadotte va Laurent de Gouvion Saint-Cyr kasal edilar yoki sogʻliklarini tiklash uchun armiya lagerlarini tark etganliklarini daʼvo qilishardi. Massenaning kuchlari Feldkirchda Hotze qoʻshini tomonidan qaytarildi va ortga qaytishga majbur boʻldi va LeCourbening Tiroldagi Bellegardening avstriyalik kuchlariga qarshi tura olmagani Massenaning janubiy qanotini, shuningdek, markaziy va shimoliy qanotlarini orqaga tortib olishga majbur qildi. Maqsad qanotlarda chekinayotgan qoʻshinlar bilan aloqa qila olish edi. Shu nuqtada, shuningdek, Shveysariya yana qoʻzgʻolon koʻtardi, bu safar fransuzlarga qarshi va Zurich Masséna egallashi mumkin boʻlgan oxirgi himoya pozitsiyasiga aylandi.<ref name=":3" /> [[Fayl:Eulach en Elgg 721.jpg|thumb|Elggda Hotze oʻzining oldingi postlarini oʻrnatadi. Qishki qorlar erib ketgan boʻlsada, yer hali ham hoʻl edi va soylar hali ham toʻliq bahor oqimida edi.]] === Yetakchilik === Ostrach va Stokachdagi janglardagi magʻlubiyatlardan va Danube armiyasining Qora oʻrmonga chekinishidan soʻng, Fransuz Direksiyasi 1799-yil aprel oyida Jean-Baptiste Jourdanni lavozimidan boʻshatdi va Helvetiya armiyasiga ham, Danube armiyasiga ham qoʻmondonlik qilishni Andre Massenaga topshirdi. Zurichga shimoliy yoʻlni himoya qilib, Massena oʻzida mavjud boʻlgan eng yaxshi qoʻmondonlarni toʻpladi. Oxir-oqibat, bu qoʻmondonlarning uchtasi Fransiyaning marshali va boʻlinmaning ishonchli generali Tharreau boʻladi.<ref name=":7" /> Fransuzlarning ahvoli ogʻir edi. Ular nafaqat janubi-gʻarbiy Germaniyada magʻlub boʻlgandilar, balki afsonaviy Aleksandr Suvorov u yerdagi koalitsiya kuchlariga qoʻmondonlik qilish uchun 60 000 nafar ruslar bilan Italiya shimoliga yoʻl olgan edi. Grizonlarda 20 000 kishidan iborat boʻlgan qoʻshin bilan graf Heinrich Bellegarde Massenaning kuchini Italiyadan har qanday yordamdan samarali ravishda ajratib qoʻydi. Eng qoʻrqinchlisi, Archgertsog Charlesning asosiy qoʻshini bir kundan kamroq vaqt talab qiladigan masofa ichida edi. Charles armiyasining hajmining kattaligi bilan ham Massenani oʻrab olishi mumkin boʻlibgina qolmay, agar Massena gʻarbga chekinsa, Charlesning pozitsiyasi uning Fransiya tomon chekinish yoʻlini kesib qoʻyar edi. Massena, agar Charlesning Nauendorf qoʻmondonligi ostidagi chap qanoti sharqdan kelayotgan Hotzening kuchi bilan birlashsa, Charles hujum qilishini va uni Zurichdan siqib chiqarishini bilar edi.<ref name=":6" /> Avstriya kuchlarining bunday birlashishiga yoʻl qoʻymaslik uchun Massena Winterthurda markazlashgan oldingi chiziqni tajribali Jean Victor Tharreauning umumiy qoʻmondonligi ostida oʻrnatadi. Fransuz qoʻshinlari notekis yarim doira shaklida joylashgan boʻlib, uning markaziy qismini Winterthur tashkil qilgan. Winterthur brigadalarining qoʻmondonligi eng muhimi edi. Agar markaz oʻz oʻrnini ushlab tura olmasa, qanotlar yakkalanib, tor-mor keltirilardi. Massena 1799-yil 27-mayda Winterthurga yangi lavozimga tayinlangan boʻlinma generali Michel Neyni markazga qoʻmondonlik qilish uchun yuboradi. {| |[[Fayl:André_Masséna_(Fontaine_et_Gros).jpg|alt=Formal full-length portrait of Masséna in dress military uniform, comprising white breeches with knee length black boots, dark cutaway coat with high collar and gold embroidery, a red shoulder sash and gold waist sash. He wears a large star of honour on his breast. He is a tall dark man with a long face and thick eyebrows. He looks quizzically at the observer and holds a marshal’s baton, and sabre.|thumb|Andre Massena shimoliy Shveysariyadagi fransuz kuchlariga qoʻmondonlik qilgan.]] |[[Fayl:Marechal_Ney.jpg|thumb|Michel Ney (''rasmda'') va Winterthurda tugʻilgan Jean-de-Dieu Soult oʻrtasidagi raqobat [[Napoleon urushlari]] davomida davom etdi.]] |[[Fayl:Général_JEAN_VICTOR_THARREAU_(1767-1812).jpg|alt=Formal full-length portrait of a Tharreau in uniform, in a rocky landscape. He is a short, solidly built man with a round face and alert dark eyes. His pale skin contrasts with his black curly hair and heavy cheek whiskers. He looks out of the picture to the left while gesturing backward with his right hand. He holds a sword in his left hand.|thumb|Jean Victor Tharreau Winterthur yaqinidagi fransuz hujum chizigʻiga qoʻmondonlik qildi va Soultga Neyning shahar mudofaasini qoʻllab-quvvatlashni buyurdi.]] |[[Fayl:Jean-de-Dieu_Soult,_maréchal_duc_de_Dalmatie_(1769-1851).jpg|alt=Formal full-length portrait of Soult in uniform, in a coastal landscape with military barracks and beacon post. He is a sturdily built man with swarthy skin, short black hair, a cleft chin and prominent ears. Both his facial expression and his stance express arrogance. He holds a marshal’s baton and hat.|thumb|Jean-de-Dieu Soultning (''rasmda'') Neyga yordam berishdan bosh tortishi fransuzlarni gʻalabadan va oxir-oqibat shahardan mahrum qildi.]] |} Massena Neyni Shveysariyaning markaziy qismidagi Claude Lecourbe qoʻshinlarining tashqi postiga qoʻmondonlik qilishdan orqaga qaytardi va unga yangi, oʻz unvoniga mosroq vazifa berdi. Ney otliq ofitserlarga xos boʻlgan jasorat bilan va shuhrat bilan keladi, ammo aralash kuchlarni boshqarishda minimal tajribaga ega edi. Oʻzini isbotlash uchun qaygʻurgan, lekin protokollardan xabardor boʻgan Ney Tharreauning shtab-kvartirasiga shoshilgan edi, lekin buyruqni qabul qilishdan oldin ''xizmat maktublarini'' kutishga majbur boʻladi. Bu maktublar 25-may kuni yetib keladi. Winterthurdagi qoʻshinlar tarkibiga Dominique Mansuy Roget boshchiligidagi toʻrtta batalondan iborat brigada, Theodore Maxime Gazan boshchiligidagi zaif brigada va Frederic Henri Walther boshchiligdagi otliqlar brigadasi kirardi.<ref name=":8" /> {| |[[Fayl:Georg_Decker_Archduke_Charles_-_Duke_of_Teschen.jpg|link=https://uz.wikipedia.org/wiki/Fayl:Georg_Decker_Archduke_Charles_-_Duke_of_Teschen.jpg|alt=Half-length oil portrait of the Archduke Charles by [[Georg Decker]]. Charles wears a white high-collared military jacket of the Austrian army and has a red and white sash over his right shoulder. He wears two decorations, a cross on his breast and another medal at his neck. He has a long fleshy face, short brown hair, and light eyes, and gazes calmly towards the viewer. His arms are folded across his chest.|thumb| Muqaddas Rim imperatorining ukasi Archgertsog Charles Reyn daryosini kesib oʻtdi va Syurixda frantsuzlarga hujum qilishdan oldin Hotzening kelishini kutdi. ''Georg Decker tomonidan ishlangan portret'']] |[[Fayl:Friedrich_von_Hotze.jpg|alt=Miniature portrait of Hotze. He has white hair and dark eyebrows, a large nose and prominent chin. He wears a cross of honour on a ribbon of the Austrian colours around his neck and passed through a buttonhole of his civilian jacket.|thumb|Shveysariyada tugʻilgan Hotze fransuzlarni Winterthurdan quvib chiqardi, keyinchalik iyun oyining boshlarida Massenani va uning qoʻshinini Zurichdan taʼqib qilishda muhim rol oʻynadi.]] |[[Fayl:Heinrich_von_Bellegarde.jpg|alt=Engraved reproduction of a formal portrait of Bellegarde. He is an elderly man with wispy grey hair and long eyebrows, bony features and an imperious expression. He wears military uniform and numerous decorations. His gloved hands are folded over the hilt of a sword.|thumb|Sakson grafi Heinrich Bellegarde janubiy va sharqiy oʻtishlarni fransuzlardan qoʻriqlagan.]] |[[Fayl:Suvorov_by_Schteiben.jpg|alt=A full-length portrait of Alexander Suvorov. He is shown as a dynamic elderly man with aquiline features, windblown hair and eyebrows that are raised quizzically. He wears a military cape and clasps his sword hilt.|thumb|Avstriyaning yangi ittifoqchisi Aleksandr Suvorov Italiya shimolidagi 60 ming rus qoʻshiniga qoʻmondonlik qilgan.]] |} Ney singari, Avstriyalik qoʻmondon Friedrich Freiher von Hotze ham otliq ofitser edi. Neydan farqli oʻlaroq, u katta dala tajribasiga ega edi. Shveysariyada tugʻilgan Hotze 1758-yilda Württemberg gertsogining harbiy xizmatiga kirgan va ''Rittmeister'', yaʼni otliqlar kapitanligigacha koʻtarilgan. U [[Yetti yillik urush|Yetti yillik urushda]] qisqa muddat qatnashgan, ammo hech qanday jang koʻrmagan. Keyinchalik Rus-Turk urushida (1768-74) rus armiyasida xizmat qilgan. Avstriya komissiyasi bilan u Gabsburg imperator armiyasiga qoʻshiladi va Bavariya vorisligi uchun qisqa urushda (1778-79) xizmat qiladi. Birinchi koalitsiya urushidagi, xususan, Würzburg jangidagi harakatlari unga Archgertsog Charlesning ishonchini qozontiradi va Charlesning akasi<nowiki/>[[Frans I|, Muqaddas Rim imperatori Francis II]] tomonidan zodagonlar darajalariga koʻtariladi. == Jarayon == [[Fayl:Stein am Rhein Luftbild 1997.jpg|thumb|Nauendorf qanotining bir qismi Shtayn (Reyndagi) va Eglisauda Reyn daryosini kesib oʻtadi va 26-mayga kelib Andelfingenga yetib keladi hamda Charlesning asosiy armiyasi bilan aloqa oʻrnatadi.]] === Dastlabki vaziyat === 1799-yil 22-mayda Nauendorf grafi Friedrich Joseph [[Konstanz]], Shtayn va [[Eglisau|Eglisauda]] Reyn boʻylab qoʻshinning katta qismini boshqardi. Hotzening qoʻshinlari Reyn daryosini hali ham togʻ oqimi boʻlgan sharqidan kesib oʻtib, Grizonlardan Toggenburgga oʻtib, Zurich tomon harakatlanardi.<ref name=":9" /> Bu ikki kuch Archgertsog Charlesning 100 000 lik qoʻshini bilan qoʻshilishiga yoʻl qoʻymaslik uchun, 22-may kuni Massena va Danube armiyasining 23 000 lik qoʻshini Zurichdan Winterthur yoʻnalishi boʻyicha yurishdi.<ref name=":9" /> Winterthurdan oʻtib, ular yana 14 kilometr yoʻlni bosib oʻtishdi shimoli-sharqda, 25-mayda Frauenfeldda ikki qoʻshin toʻqnashdi. Deyarli toʻrtga bir farq bilan kamchilik boʻlgan Hotzening kuchi fransuzlar tomonidan qattiq talon-taroj qilinadi. Hotzening 750 nafar odamlari oʻldirilgan yoki yaralangan va 1450 kishi qoʻlga olinganedi. Bundan tashqari, Hotze ikkita qurol ham yoʻqotadi. Uning buyruq boʻyicha ikkinchi qoʻmondoni, general-mayor Christoph Karl von Piacsek jang paytida yaralanadi va keyinroq olgan jarohatlaridan vafot etadi.<ref name=":7" /> Fransuz qoʻshinlarining ustunligiga qaramay, Hotze oʻz kuchini jangdan chiqarib olib, fransuz pozitsiyasi atrofida manevr qiladi va Winterthur yoʻnalishi boʻylab qochib ketadi.<ref name=":9" /> Bu paytda, 26-mayga kelib Nauendorf [[Andelfingen (Zürich)|Andelfingen]] yaqinida lager quradi va Avstriyaning asosiy kuchlari bilan aloqani tiklaydi. Nauendorf bilan birlashgan Archgertsog Charles Zurichda fransuzlarga hujum qilishdan oldin sharqdan keladigan Hotzening kuchini kutadi. Oʻsha kuni kechqurun Hotze Frauenfeld va [[Hüttwilen]] oʻrtasida lager quradi. Nauendorf pozitsiyasidan taxminan 10 kilometr janubi-sharqda joylashib, oʻzining oldingi postlarini Winterthurdan atigi 9 kilometr sharqda boʻlgan Islikon va [[Elgg|Elgggacha]] joʻnatadi.<ref name=":10" /> === Toʻqnashuv === [[Fayl:Battle of Winterthur details.png|thumb|left|Hotze qoʻshinlari ertalab Winterthurning chekkasiga yetib kelishadi va darhol Neyning pozitsiyasiga hujum qilishadi. Peshingacha uning qoʻshinlari sariq rang bilan belgilangan Nauendorf va Archgertsog Charles qoʻshinlariga qoʻshiladi.]] 27-may kuni ertalab Hotze oʻz kuchlarini uchta ustunga yigʻadi va Winterthur tomon yurish boshlaydi. Unga qarshi Michel Ney, oʻzining yangi qoʻmondonlik qilayotgan 3000 kishilik boʻlinmasini Ober-Winterthur (shahardan 6 kilometr shimolida) deb ataluvchi past-balandliklar halqasi atrofida joylashtiradi., yaʼni 6 ga yaqin past yotgan tepaliklar halqasi atrofida joylashtiradi.<ref name=":10" /> Unga yaqinlashayotgan Avstriya kuchlarining kattaligini hisobga olib, Ney Winterthurga chekinishni rejalashtiradi. U bu harakatni amalga oshirishdan oldin, oldinga chiziqning umumiy qoʻmondoni Jean Victor Tharreau oʻz pozitsiyasiga yurdi va Jean-de-Dieu Soultning boʻlinmasini yuborib, Neyni qoʻllab-quvvatlashini aytdi. Ney buni butun old chizigʻi boʻylab turishi kerakligini va u izolyatsiya qilinmasligini anglatadi deb tushundi. Uning kichik kuchlari Soult boʻlinmasidan qoʻshimcha kuchlarni olardi. Shunday qilib, Ney Gazan qoʻmondonligi ostidagi eng zaif brigadani Frauenfeld tomon uzoq vodiy boʻylab harakatlanishni buyurdi va Roget qoʻmondonligi ostidagi boshqa brigadaga Avstriyaning qanotli manevrlarini oldini olish uchun oʻng tomonga oʻtishni buyurdi.<ref name=":10" /> Tong oʻrtalarida Hotzening ilgʻor qoʻriqchilari dastlab Roget brigadasidan, soʻngra deyarli darhol Gazandan moʻtadil fransuz qarshiligiga duch keladi.<ref name=":8" /> Avstriyaning oldindagi qoʻshinlari Gazanning kuchsiz brigadasini tezda bosib oldi va Islikon qishlogʻini oʻrab turgan oʻrmonlarni egallab oldi. Islikondan gʻarbda joylashgan Gundeschwil, Schottikon, Wiesendangen va Stogen qishloqlarini nazoratga olganidan soʻng Hotze oʻzining ikkita boʻlinmasini Fransuz frontiga qaratib qoʻydi, uchinchisi esa Ney kutganidek<ref name=":8" />, fransuzlarning oʻng tomoniga burildi.<ref name=":10" /> Tong oʻrtalarida Ney Gazan brigadasi bilan oldinga qarab harakat qiladi va dushmanning oʻziga qarab kelayotganini koʻradi. Hali ham Soultning qanotlarda yordamga kelishini kutgan holda, Ney uch kun oldin Frauenfeldda Massena qoʻshinlari Hotze qoʻshiniga zarba berganidek oson gʻalabani kutgan edi. U Hotzening Winterthur shimolidagi chorrahani himoya qiladigan 8000 kishilik qoʻshini borligini hali anglamagan edi.<ref name=":8" /> Ney koʻproq odamlarini oldinga olib keladi va Avstriyaning chap qanotiga qarshi harakat qiladi. U Avstriya kengligida ot bilan yerga tushadi. Oti oʻldiriladi va Ney tizzasidan jarohat oladi. U yarasini bogʻlab, boshqa otni chaqiradi va yana jangga kirishadi.<ref name=":10" /> [[Fayl:Winterthur Battle 1799.svg|thumb|left|Avstriya (sariq) va Fransiya (qizil) armiyalari Zurich shahrining asosiy chorrahalarini egallab olish uchun joylashishadi.]] Ney endilikda ikkita muammoga duch keladi: u Soultning qoʻllab-quvvatlovchi kuchlari har ikkala qanotdan tezlik bilan kelishini kutadi va avstriyaliklar toʻgʻridan-toʻgʻri uning markazi tomon kuch bilan kelganini bilmas edi.<ref name=":8" /> Garchi Roget brigadasi avstriyaliklarning qanot pozitsiyani qoʻllab-quvvatlashiga yoʻl qoʻymaslik uchun yetarlicha kuchli boʻlsa-da, Gazan brigadasi Avstriyaning ustun qoʻshiniga qarshilik koʻrsatish uchun juda zaif edi, chunki Hotze qoʻshinlari oldinga siljishda davom etib, jangga kirishishda davom etardi.<ref name=":10" /> [[Fayl:Rikon - Töss IMG 2734.JPG|thumb|right|Reyn irmogʻi boʻlgan Töss jang maydonining asosiy qismidan oʻtgan. Daryo boʻylab koʻprikni ushlab turish fransuzlar uchun imkonsiz boʻlib chiqadi, ammo toʻplardan otish avstriyaliklarning kesib oʻtishni ham imkonsiz qiladi.]] Nihoyat, Soult kelmasligini qabul qilgan Ney oʻz pozitsiyasini saqlab qolishga umid qila olmagani kabi avstriyaliklarni ham orqaga siljitishga koʻzi yetmaydi. U Winterthurga chekinishi kerak degan xulosaga keladi. Chekinishni qoʻriqlash uchun u Walther va uning otliq qoʻshinlariga Stieg koʻprigi tepasida joylashgan Tössda joylashishni buyuradi.<ref name=":10" /> U yerdan otliqlar tartibli chekinishni himoya qilishlari mumkin edi. Tossni toʻydiradigan loyqa daryo oʻrtasida Ney Toss qishlogʻini va tepaliklar tizmasiga olib boradigan yoʻlni qoʻriqlaydigan ikkinchi otryadni joylashtiradi va u yerga bir nechta toʻp qoʻyadi. Uning orqa qoʻriqchisi togʻ tizmasidan avstriyaliklarning old qismiga oʻz artilleriyasidan zarba berishi mumkin edi.<ref name=":8" /> Walther uchun koʻprikdagi vaziyat Neyning kuchlarini Winterthurga oʻtkazguncha himoyalana oladigan boʻlib koʻrindi. Lekin Avstriyaning uning himoyasiga zarba bergan kuchlari shiddatli jangdan soʻng 90 daqiqada himoya chizigʻini yorib oʻtishadi.<ref name=":10" /> Ammo shu yerda avstriyaliklarning oldinga shiljishi toʻxtab qoladi. Hotzening askarlari Waltherning askarlarini koʻprikdan uzoqlashtirgan boʻlsalarda, ularning oʻzlari koʻprikdan oʻta olmaydi. Neyning orqa qoʻriqchisi togʻ tizmasidan turib, koʻprikdan oʻtib tepalikka koʻtarilishga uringan avstriyaliklarni toʻplardan oʻqqa tutib turardi. Hotze oʻz odamlarini toʻgʻridan-toʻgʻri toʻpdan otilayotgan oʻqlarga tutish berishning befoydaligini tan olib, uning oʻrniga ularni barqaror mushketyorlar toʻqnashuviga buyuradi. Bu harakat samarali boʻladi, chunki Ney yana jarohat oladi. Bu safar chap qoʻlidan va ikkinchi oti ham oʻldiriladi. U Gazanga qoʻmondonlikni topshiradi va Gazan pozitsiyadan chiqib ketishni davom ettiradi.<ref name=":8" /> Archgertsog Hotzening Winterthur chorrahalarini qoʻlga olishdagi muvaffaqiyati haqida eshitgach, u oʻz qoʻshinlarini Nauendorfnining qoʻshinlarini koʻpaytirishga va Winterthurning 7 kilometr shimoliy-gʻarbida joylashgan Neftenbach qishlogʻi va atrofini egallashga yoʻnaltiradi.<ref name=":7" /> Fransuz old chizigʻining bir qismi sifatida Neftenbachni qoʻriqlayotgan Nicolas Oudinot va uning odamlari kunning koʻp qismida qishloqni ushlab turishadi, lekin tushdan keyin Pfungengacha 4 kilometr chekinishga majbur boʻladi. Uning u yerdagi pozitsiyasini himoya qilish mumkin emas edi va u Zurichning chekkasigacha ortga qaytariladi. Neftenbachni egallagan Charles Ney kuchlari va Hotzening qanotlari oʻrtasida katta qoʻshinlar guruhini joylashtiradi va fransuzlarni Zurichga tomon chekinishga majbur qiladi. Tharreau Toss atrofida manevr qilib, oʻzining oldingi chizigʻini tiklashga harakat qiladi, ammo Massena Zurich va Neftenbach oʻrtasida umumiy duch kelishni xohlamaydi, na u yerda va na u vaqtda. Shveysariya va Danube qoʻshinlari Charlesga qarshi qoʻyishga tayyor emas edi. Massenaning kuchlari Charlesning butun armiyasiga qarshi turish uchun zarur boʻlgan miqyosdagi jangga tayyor emas edi va u Avstriyaning yaqinlashib kelayotgan hujumiga qarshi chiziq oʻrnatish uchun Zurich tomonidan himoyaga muhtoj edi. Oxir-oqibat, Tharreau butun oldinga chiziq bilan Zurichga chekinadi. Toʻqnashuv umumiy 11 soat davom etgan.<ref name=":10" /> == Jang natijasi == Hotzening kuchi nisbatan katta yoʻqotishga uchraydi. 8000 kishidan 1000 kishi (12,5 foiz) oʻldirilgan, yaralangan yoki bedarak yoʻqolgan edi. Ammo uning yoʻqotishlari Neyning yoʻqotishlariga (7000 askaridan 800 nafari (11,5 foiz) oʻldirilgan, yarador yoki bedarak yoʻqolgan) taqqoslanarli edi.<ref name=":7" /> Eng muhimi, Hotze nafaqat fransuzlarni Winterthurdan ortga qaytarishga, balki oʻz kuchlarini Nauendorf va Charles bilan birlashtirishga ham muvaffaq boʻladi. Birlashgan Avstriya kuchlari Zurichdagi Massenaning pozitsiyalari atrofida yarim doira boʻylab joylashadi.<ref name=":10" /> Fransuzlar uchun, Frauenfelddagi muvaffaqiyatlariga qaramay, jarayon muvaffaqiyatli boʻlmagan edi. Toʻqnashuvda Ney yetarlicha yaralangan, darhol taʼtilga chiqgan va 22-iyulgacha harakat va qoʻmondonlikdan tashqarida qolgan edi.<ref name=":8" /> Jangning oʻtkazilishi, shuningdek, fransuz qoʻmondonlik tizimining zaifligini koʻrsatadi. Bunda yuqori martabali ofitserlar, bu holda Soult va Tharreau oʻrtasidagi shaxsiy adovat va raqobat fransuz harbiy maqsadlariga putur yetkazadi. Tharreau oxir-oqibat Soultni itoatsizlikda ayblaydi. Soult oʻz boʻlinmasini Neyning qanotlariga oʻtkazish toʻgʻrisidagi aniq va toʻgʻridan-toʻgʻri buyruqlariga qaramay, Neyga yordamga borishni qatʼiyan rad etadi.<ref name=":10" /> Bundan tashqari, fransuzlar avstriyaliklarning qatʼiyatliligi va harbiy mahoratini xavfli ravishda past baholaydilar.<ref name=":8" /> ''Oq xalatlilar (''fransuzlar avstriyaliklarni shunday ataganlar) fransuzlar oʻylaganidan koʻra ancha yaxshi askarlar edilar va Ostrach, Stokach va Winterthurdagi voqealarga qaramay, fransuzlar bu notoʻgʻri qarashda davom etadilar. Bu 1809-yilga qadar, yaʼni Aspern-Essling jangi va Wagram janglaridan bir necha hafta oʻtib Napoleonni Avstriya harbiylari haqidagi fikrini qayta koʻrib chiqishga majbur qilgunga qadar oʻzgarmaydi.<ref name=":11" /> Nihoyat, Winterthurdagi jang Zurichdagi gʻalabaga imkon berdi. Avstriya qoʻshinlari Zurichning gʻarbi, shimoli va sharqida birlashganidan soʻng, Charles Zurichdagi Massenaning pozitsiyalariga hujum qilish uchun yetarlicha ustun kuchga ega ekanligiga qaror qiladi.<ref name=":0" /> Suvorov qoʻmondonlik qilgan va Italiyadagi togʻlarda joylashgan Avstriyaning boshqa korpusisiz uning birlashgan hujumni rivojlantirish strategiyasi butunlay mumkin emas edi. Bu Massenaning Zurichdagi qoʻmondonligining yaqin atrofini oʻrab olishiga imkon yaratib, fransuzlarning pozitsiyasini chidab boʻlmas holga keltirardi.<ref name=":3" /> Shunga qaramay, Birinchi Zurich jangida (4-7 iyun, 1799-yil) Avstriya armiyasi fransuzlarni Zurichni tark etishga majbur qiladi. Masséna Limmat boʻylab chekinadi va u yerda shaharga qaragan past-baland tepaliklarda mudofaa pozitsiyasini oʻrnatadi hamda shaharni qaytarib olish imkoniyatini kutadi.<ref name=":0" /> == Manbalar == <ref name=":9">{{kitob manbasi |last1=Alison |first1=Archibald |title=History of Europe from the fall of Napoleon in 1815 to the accession of Louis Napoleon in 1852 |date=1855 |publisher=Harper & Brothers Publishers |location=New York |accessdate=11-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":8">{{kitob manbasi |last1=Atteridge |first1=Andrew Hilliarde |title=The bravest of the brave, Michel Ney: marshal of France, duke of Elchingen |url=https://archive.org/details/bub_gb_LDEPAAAAYAAJ |date=1913 |publisher=Brentano |location=New York |accessdate=11-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":0">{{kitob manbasi |last1=Blanning |first1=T. C. W. |title=The French Revolutionary Wars, 1787-1802 |date=1996 |publisher=Arnold |location=London |isbn=0-340-56911-5 |accessdate=11-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref>{{kitob manbasi |last1=Bodart |first1=Gaston |title=Losses of life in modern wars, Austria-Hungary: France. |url=https://archive.org/details/lossesoflifeinmo00bodauoft |date=1916 |publisher=Clarendon Press |location=Oxford}}</ref>. <ref>{{veb manbasi |last1=Ebert |first1=Jens-Florian |title=Die Österreichischen Generäle 1792-1815 |url=http://www.napoleon-online.de/AU_Generale/ |website=www.napoleon-online.de |accessdate=13-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":1">{{kitob manbasi |last1=Gallaher |first1=John G. |title=Napoleon's enfant terrible : General Dominique Vandamme |date=2008 |publisher=University of Oklahoma Press |location=Tulsa |isbn=978-0-8061-3875-6 |accessdate=11-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref>{{kitob manbasi |last1=Hollins |first1=David |title=Austrian Commanders of the Napoleonic Wars, 1792–1815 |date=2004 |publisher=Osprey |location=London}}</ref>. <ref>{{kitob manbasi |last1=Jourdan |first1=Jean-Baptiste |title=A Memoir of the operations of the army of the Danube under the command of General Jourdan, taken from the manuscripts of that officer |date=1799 |publisher=Debrett |location=London}}</ref>. <ref name=":11">{{veb manbasi |last1=Hicks |first1=Peter |title=THE BATTLE OF ASPERN/ESSLING |url=https://www.napoleon.org/en/history-of-the-two-empires/articles/the-battle-of-aspernessling/ |website=www.napoleon.org |publisher=NAPOLEON.org |accessdate=13-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref>{{kitob manbasi |last1=Hug |first1=Lena |last2=Stead |first2=Richard |title=Switzerland |date=1902 |publisher=G. P. Putnam's Sons |location=New York}}</ref>. <ref>{{veb manbasi |last1=Kessinger |first1=Roland |title=Order of battle Of the French Army of the Danube, |url=http://home.wanadoo.nl/g.vanuythoven/French%20OOB%20Danube%2003-1799.htm |website=web.archive.org |accessdate=13-iyun 2022-yil |archive-date=2010-05-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100507150941/http://home.wanadoo.nl/g.vanuythoven/French%20OOB%20Danube%2003-1799.htm }}</ref>. <ref>{{kitob manbasi |last1=Kudrna |first1=Leopold |last2=Digby |first2=Smith |title=A biographical dictionary of all Austrian Generals in the French Revolutionary and Napoleonic Wars, 1792–1815 |date=2008 |publisher=Piacsek |url=https://web.archive.org/web/20191221172142/http://www.napoleon-series.org/index.html |accessdate=13-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref>{{kitob manbasi |last1=Peter |first1=Armin |title=River Fragmentation and Connectivity Problems in Swiss Rivers; The Effect on the Fish Communities |date=1999-2000 |publisher=EAWAG, Limnological Research Center, Swiss Federal Institute for Environmental Science and Technology |location=Kastanienbaum, Switzerland}}</ref>. <ref name=":6">{{kitob manbasi |last1=Phipps |first1=Ramsey Weston |title=The Armies of the First French Republic. Volume 5: "The armies of the Rhine in Switzerland, Holland, Italy, Egypt and the coup d'etat of Brumaire, 1797–1799" |date=1939 |publisher=Oxford University Press |location=Oxford}}</ref>. <ref name=":3">{{kitob manbasi |last1=Rodger |first1=A. B. |title=The War of the Second Coalition: A strategic commentary |date=1964 |publisher=Clarendon Press |location=Oxford |accessdate=11-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":5">{{kitob manbasi |last1=Gunther |first1=Rothenberg E. |title=Napoleon's Great Adversary: Archduke Charles and the Austrian Army 1792-1914 |date=2007 |publisher=Spellmount |location=Stroud (Gloccester) |page=74 |accessdate=11-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":2">{{kitob manbasi |last1=Seaton |first1=Albert |title=The Austro-Hungarian army of the Napoleonic wars; |date=1973 |publisher=Osprey Publishing |location=London |isbn=978-0-85045-147-4 |accessdate=11-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref>{{kitob manbasi |last1=Senior |first1=Terry J. |title=The Top Twenty French Cavalry Commanders: No. 5 General Claude-Pierre Pajol |date=2008 |publisher=Piacsek}}</ref>. <ref name=":10">{{kitob manbasi |last1=Shadwell |first1=Lawrence |title=Mountain warfare illustrated by the campaign of 1799 in Switzerland: being a translation of the Swiss narrative, compiled from the works of the Archduke Charles, Jomini, and other ... |date=1875 |publisher=Henry S. King |location=London}}</ref>. <ref name=":7">{{kitob manbasi |last1=Smith |first1=Digby |title=The Greenhill Napoleonic wars data book |date=1998 |publisher=Greenhill Books |location=London |isbn=1-85367-276-9}}</ref>. <ref name=":4">{{kitob manbasi |last1=Young |first1=John D.D. |title=A History of the Commencement, Progress, and Termination of the Late War between Great Britain and France which continued from the first day of February 1793 to the first of October 1801 |date=1802 |publisher=Turnbull |location=Edinburg |edition=Volume 2 |accessdate=11-iyun 2022-yil}}</ref>. lcmqbof2552txjmp95n7nd4l4g9l7js Oltin toʻp 0 735317 2726254 2624937 2022-07-31T03:56:07Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 5 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Film mukofoti bilgiqutisi|image=[[Fayl:FigoBallond'Or2000 (cropped).jpg|220px|thumb|right]]|name=Oltin to'p|announced_date=1956|website=www.francefootball.fr|most_awards=Lionel Messi (7 ta mukofot)|most_nominations=Cristiano Ronaldo (17 ta nominatsiya)|organizer=France Football}} '''Oltin toʻp''' ({{lang-fr|Ballon d'Or}}) — [[1956-yil]]dan beri [[Fransiya]]ning ''France Football'' yangiliklar jurnali tomonidan taqdim etilayotgan yillik [[futbol]] mukofoti. 2010- va 2015-yillar oraligʻida [[FIFA]] bilan kelishuvga koʻra, mukofot vaqtincha FIFA tomonidan yilning eng yaxshi futbolchisi (1991-yilda tashkil etilgan) bilan birlashtirildi va [[FIFA Oltin toʻp]] nomi bilan tanildi. Bu hamkorlik 2016-yilda yakuniga yetdi va mukofot „Oltin toʻp“ga qaytarildi, FIFA ham o‘zining alohida yillik mukofoti „Eng yaxshi FIFA erkak futbolchisi“ ga qaytdi. FIFAning qoʻshma „Oltin toʻp“ sovrindorlari har ikki mukofot tashkiloti tomonidan ham gʻolib deb hisoblanadi. Sport yozuvchilari Gabriel Xano va Jak Ferranlar tomonidan ishlab chiqilgan „Oltin toʻp“ mukofoti 1956-yildan 2006-yilgacha futbol jurnalistlari tomonidan oʻtkazilgan ovoz berish natijalariga koʻra oʻtgan yil davomida eng yaxshi oʻyin koʻrsatgan deb topilgan erkak futbolchiga berilardi.<ref name=":0" /> 2007-yildan keyin terma jamoalar murabbiylari va sardorlariga ham ovoz berish huquqi berildi.<ref name=":0" /> Dastlab, u faqat Yevropalik futbolchilarga topshirilgan va '''Yevropada''' '''yilning eng yaxshi futbolchisi''' mukofoti sifatida tanilgan. 1995-yilda „Oltin to‘p“ Yevropa klublarida faoliyat yuritayotgan, kelib chiqishi har qanday davlatdan boʻlgan barcha futbolchilarni qamrab olish uchun kengaytiriladi.<ref name=":1" /><ref name=":2" /> Mukofot 2007-yilda global mukofotga aylandi, unga koʻra butun dunyodagi barcha professional futbolchilar ishtirok etishlari mumkin edi.<ref name=":3" /> == Tarix == Angliyalik Stanley Matthews „Oltin to‘p“ning ilk g‘olibi bo‘ladi.<ref name=":4" /> 2007-yilgacha bu mukofot odatda ingliz tilida va koʻplab xalqaro ommaviy axborot vositalarida kontinental Yevropaning eng yaxshi futbolchisi mukofoti sifatida tanilgan. 2007-yildan keyin ham u FIFAning Jahon oʻyinchisi mukofoti bilan birlashtirilgunga qadar, kelib chiqishi Yevropa mukofoti boʻlgani uchun odatda shu nom bilan tanilgan va shu nom bilan atalgan.<ref name=":5" /><ref name=":6" /><ref name=":7" /><ref name=":8" /> Liberiyalik George Weah, yagona afrikalik sovrindor, 1995-yilda mukofotni qoʻlga kiritgan birinchi yevropalik boʻlmagan kishi boʻldi, yaʼni tanlov qoidalari birinchi marta oʻzgartirilgan yili bu hodisa sodir boʻldi.<ref name=":2" /> Braziliyalik [[Ronaldo]] ikki yildan so‘ng, mukofotning birinchi Janubiy Amerikalik g‘olibiga aylandi.<ref name=":2" /> 2007-yilda barcha qitʼalardagi oʻyinchilarni oʻz ichiga olgan ikkinchi qoida oʻzgarishi yangi gʻoliblarni keltirmadi, chunki oʻshandan beri barcha gʻoliblar oʻzlarining gʻalabalari davomida faqat Yevropada faoliyatda boʻlishdi. [[Lionel Messi]] bu sovrinni rekord 7 marta qoʻlga kiritgan boʻlsa, uni 5 marta qoʻlga kiritgan [[Cristiano Ronaldo]] bu borada ikkinchi oʻrinda. Uch nafar futbolchilar bu sovrinni uch martadan qoʻlga kiritishgan: Johan Cruyff, Michel Platini va [[Marco van Basten|Marko van Basten]]. Har biri (davlat sifatida) yettitadab sovringa ega bo‘lgan holda, eng ko‘p „Oltin to‘p“ni Gollandiyalik, Germaniyalik, Argentinalik va Portugaliyalik futbolchilar qo‘lga kiritishgan. Germaniya (1972, 1981-yillarda) va Gollandiya (1988-yilda) futbolchilari bir davlatdan boʻla turib bir yil ichida uchta yuqori oʻrinni egallagan yagona oʻyinchilar boʻlishadi. Germaniya (1972) va ayniqsa Italiya klublari (1988-1990) ham yuqoridagi kabi muvaffaqiyatga erishadilar, shu jumladan ikki yil (1988, 1989) kuchli uchlik noyob rekord tariqasida faqat [[Milan (futbol klubi)|"Milan"]] oʻyinchilaridan tashkil topgan edi. 2009-2012 va 2015-2016-yillarda Ispaniya klublari oldin kuzatilmagan mutloq ustunlikka erishishadi. [[FC Barcelona|"Barselona"]] (2010) esa uchta eng yaxshi oʻyinchiga ega ikkinchi klub (Milandan keyingi) boʻladi. Ikkita ispan klubi, „Barselona“ va [[Real Madrid CF|"Real Madrid"]] ham eng koʻp gʻoliblarni qoʻlga kiritish boʻyicha mos ravishda oʻn ikki va oʻn bir gʻalaba bilan klublar reytingida yetakchilik qilishmoqda.<ref name=":9" /> 2010- va 2015-yillar oraligʻida (ushbu yillar ham kiradi) mukofot oʻziga oʻxshash „FIFA Jahonning eng yaxshi oʻyinchisi“ mukofoti bilan birlashtiriladi va „FIFA Oltin toʻp“ ga aylanadi. Shundan soʻng esa, FIFA va ''France Football'' nashri birlashish haqidagi shartnomani toʻxtatishadi.<ref name=":10" /> 2011-yildan keyin, [[UEFA]] Yevropaning eng yaxshi futbolchisi uchun „Oltin to‘p“ anʼanasini saqlab qolish maqsadida „UEFA Yevropaning eng yaxshi futbolchisi mukofoti“ni yaratadi. Sakkiz nafar futbolchi (Bobbi Charlton, [[Franz Beckenbauer]], Gerd Myuller, Paolo Rossi, [[Zinedine Zidane|Zinedin Zidan]], [[Rivaldo]], Ronaldinho va Kaka) o‘z faoliyatlari davomida [[FIFA Jahon chempionati]], Yevropa kubogi / [[UEFA Chempionlar Ligasi]] va „Oltin to‘p“ni qo‘lga kiritishgan.<ref name=":11" /> Mukofot soʻnggi oʻn yilliklarda hujumkor oʻyinchilar foydasiga qarama-qarshilikni koʻrsatadi.<ref name=":0" /> Vaqt oʻtishi bilan mukofot liga va klublarning yanada eksklyuziv (cheklangan liga va klublarga) toʻplamiga oʻtadi.<ref name=":0" /> 1995-yilgacha 10 ta liga Oltin toʻpni gʻoliblar bilan taʼminlab kelgan boʻlsa, 1995-yildan buyon faqatgina Angliya, Fransiya, Germaniya, Italiya va Ispaniya mukofotni gʻoliblar bilan taʼminlamoqda.<ref name=":0" /> Ispaniya La Ligasi eng ko‘p „Oltin to‘p“ sohiblariga ega.<ref name=":0" /> „Barselona“ va „Real Madrid“ 1995-yildan beri „Oltin toʻp“ni eng koʻp gʻoliblar bilan taʼminlamoqda.<ref name=":0" /> 2020-yilda France Footballning egasi hisoblangan L'Équipe guruhi butun dunyo boʻylab futbol klublarining mavsumlarini qisqartirgan [[COVID-19 pandemiyasi]] tufayli ushbu yil uchun mukofot berilmasligiga qaror qiladi.<ref name=":12" /> == Gʻoliblar == {| class="wikitable" |+ Kalit |- | '''‡'''|| Bu „Oltin toʻp“ni qoʻlga kiritgan oʻyinchi oʻsha yili FIFAning „Yilning eng yaxshi oʻyinchisi“ sovrinini yoki FIFAning eng yaxshi erkak futbolchisi mukofoti ni ham qoʻlga kiritganini koʻrsatadi(1991-2009 yillarda va 2016-yildan buyon mavjud) |} [[Fayl:Lionel_Messi_20180626.jpg|thumb|[[Lionel Messi]] yettita sovrin bilan tarixda eng ko‘p „Oltin to‘p“ni qo‘lga kiritgan.]] [[Fayl:George_Weah_-_Milan_AC_1996-97_(cropped).jpg|thumb|[[George Weah]] bu sovrinni qoʻlga kiritgan birinchi yevropalik boʻlmagan va birinchi Afrikalik futbolchi boʻldi.]] [[Fayl:LevYashin.JPG|thumb|[[Lev Yashin]] sovrinni qoʻlga kiritgan yagona darvozabondir.]] {| class="wikitable sortable" |+ OLTIN TOʻP (1956-2009) |- ! Yil !! Oʻrin !! Oʻyinchi !! Jamoasi !! Ballari |- ! rowspan="3" | '''1956''' | '''1''' || {{Flagicon|England}}'''Stanley Matthews''' || {{Flagicon|England}}'''Blackpool''' ||'''47''' |- | 2 || {{Flagicon|Spain}}Alfredo Di Stéfano || {{Flagicon|Spain}}Real Madrid || 44 |- | 3 || {{Flagicon|France}}Raymond Kopa || {{Flagicon|Spain}}Real Madrid || 33 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="4" | '''1957'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Spain}}'''Alfredo Di Stéfano'''|| {{Flagicon|Spain}}'''Real Madrid'''|| '''72''' |- | 2 || {{Flagicon|England}}Billy Wright || {{Flagicon|England}}Wolverhampton Wanderers || 19 |- | rowspan="2" | 3 || {{Flagicon|England}}Duncan Edwards || {{Flagicon|England}}Manchester United || rowspan="2" | 16 |- | {{Flagicon|France}}Raymond Kopa || {{Flagicon|Spain}}Real Madrid |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" |'''1958'''|| '''1'''|| {{Flagicon|France}}'''Raymond Kopa'''|| {{Flagicon|Spain}}'''Real Madrid'''|| '''71''' |- | 2 || {{Flagicon|Germany}}Helmut Rahn || {{Flagicon|Germany}}Rot-Weiss Essen || 40 |- | 3 || {{Flagicon|France}}Just Fontaine || {{Flagicon|France}}Reims || 23 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1959'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Spain}}'''Alfredo Di Stéfano'''|| {{Flagicon|Spain}}'''Real Madrid'''|| '''80''' |- | 2 || {{Flagicon|France}}Raymond Kopa || {{Flagicon|France}}Reims || 42 |- | 3 || {{Flagicon|Wales}}John Charles || {{Flagicon|Italy}}Juventus || 24 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" |'''1960'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Spain}}'''Luis Suárez'''|| {{Flagicon|Spain}}'''Barcelona'''|| '''54''' |- | 2 || {{Flagicon|Hungary}}Ferenc Puskás || {{Flagicon|Spain}}Real Madrid || 37 |- | 3 || {{Flagicon|Germany}}Uwe Seeler || {{Flagicon|Germany}}Hamburger SV || 33 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" |'''1961'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Italy}}'''Omar Sívori'''|| {{Flagicon|Italy}}'''Juventus'''|| '''46''' |- | 2 || {{Flagicon|Spain}}Luis Suárez || {{Flagicon|Italy}}Internazionale || 40 |- | 3 || {{Flagicon|England}}Johnny Haynes || {{Flagicon|England}}Fulham || 22 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1962''' | '''1''' |{{Flagicon|Czech Republic}}'''Josef Masopust''' |{{Flagicon|Czech Republic}}'''Dukla Prague''' |'''65''' |- | 2 || {{Flagicon|Portugal}}Eusébio || {{Flagicon|Portugal}}Benfica || 53 |- | 3 || {{Flagicon|Germany}}Karl-Heinz Schnellinger || {{Flagicon|Germany}}1. FC Köln || 33 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" |'''1963''' | '''1''' |{{Flagicon|USSR}}'''Lev Yashin''' |{{Flagicon|USSR}}'''Dynamo Moscow''' |'''73''' |- | 2 || {{Flagicon|Italy}}Gianni Rivera || {{Flagicon|Italy}}Milan || 55 |- | 3 || {{Flagicon|England}}Jimmy Greaves || {{Flagicon|England}}Tottenham Hotspur || 50 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" |'''1964''' | '''1''' |{{Flagicon|Scotland}}'''Denis Law''' |{{Flagicon|England}}'''Manchester United''' |'''61''' |- | 2 || {{Flagicon|Spain}}Luis Suárez || {{Flagicon|Italy}}Internazionale || 43 |- | 3 || {{Flagicon|Spain}}Amancio || {{Flagicon|Spain}}Real Madrid || 38 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1965''' | '''1''' |{{Flagicon|Portugal}}'''Eusébio''' |{{Flagicon|Portugal}}'''Benfica''' |'''67''' |- | 2 || {{Flagicon|Italy}}Giacinto Facchetti || {{Flagicon|Italy}}Internazionale || 59 |- | 3 || {{Flagicon|Spain}}Luis Suárez || {{Flagicon|Italy}}Internazionale || 45 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" |'''1966''' | '''1''' |{{Flagicon|England}}'''Bobby Charlton''' |{{Flagicon|England}}'''Manchester United''' |'''81''' |- | 2 || {{Flagicon|Portugal}}Eusébio || {{Flagicon|Portugal}}Benfica || 80 |- | 3 || {{Flagicon|Germany}}Franz Beckenbauer || {{Flagicon|Germany}}Bayern Munich || 59 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" |'''1967''' | '''1''' |{{Flagicon|Hungary}}'''Flórián Albert''' |{{Flagicon|Hungary}}'''Ferencváros''' |'''68''' |- | 2 || {{Flagicon|England}}Bobby Charlton || {{Flagicon|England}}Manchester United || 40 |- | 3 || {{Flagicon|Scotland}}Jimmy Johnstone || {{Flagicon|Scotland}}Celtic || 39 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1968''' | '''1''' |{{Flagicon|Northern Ireland}}'''George Best''' |{{Flagicon|England}}'''Manchester United''' |'''61''' |- | 2 || {{Flagicon|England}}Bobby Charlton || {{Flagicon|England}}Manchester United || 53 |- | 3 || {{Flagicon|Yugoslavia}}Dragan Džajić || {{Flagicon|Yugoslavia}}Red Star Belgrade || 46 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" |'''1969'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Italy}}'''Gianni Rivera'''|| {{Flagicon|Italy}}'''Milan'''|| '''83''' |- | 2 || {{Flagicon|Italy}}Gigi Riva || {{Flagicon|Italy}}Cagliari || 79 |- | 3 || {{Flagicon|Germany}}Gerd Müller || {{Flagicon|Germany}}Bayern Munich || 38 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" |'''1970'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Germany}}'''Gerd Müller'''|| {{Flagicon|Germany}}'''Bayern Munich'''|| '''77''' |- | 2 || {{Flagicon|England}}Bobby Moore || {{Flagicon|England}}West Ham United || 70 |- | 3 || {{Flagicon|Italy}}Gigi Riva || {{Flagicon|Italy}} Cagliari || 65 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1971'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Netherlands}}'''Johan Cruyff'''|| {{Flagicon|Netherlands}}'''Ajax'''|| '''116''' |- | 2 || {{Flagicon|Italy}}Sandro Mazzola || {{Flagicon|Italy}} Internazionale || 57 |- | 3 || {{Flagicon|Northern Ireland}}George Best || {{Flagicon|England}}Manchester United || 56 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" |'''1972'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Germany}}'''Franz Beckenbauer'''|| {{Flagicon|Germany}}'''Bayern Munich'''|| '''81''' |- | 2 || {{Flagicon|Germany}}Gerd Müller || {{Flagicon|Germany}}Bayern Munich || rowspan="2" | 79 |- |3|| {{Flagicon|Germany}}Günter Netzer || {{Flagicon|Germany}}Borussia Mönchengladbach |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" |'''1973'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Netherlands}}'''Johan Cruyff'''|| {{Flagicon|Spain}}'''Barcelona'''|| '''96''' |- | 2 || {{Flagicon|Italy}}Dino Zoff || {{Flagicon|Italy}}Juventus || 47 |- | 3 || {{Flagicon|Germany}}Gerd Müller || {{Flagicon|Germany}}Bayern Munich || 44 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1974'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Netherlands}}'''Johan Cruyff'''|| {{Flagicon|Spain}}'''Barcelona'''|| '''116''' |- | 2 || {{Flagicon|Germany}}Franz Beckenbauer || {{Flagicon|Germany}}Bayern Munich || 105 |- | 3 || {{Flagicon|Poland}}Kazimierz Deyna || {{Flagicon|Poland}}Legia Warsaw || 35 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" |'''1975'''|| '''1'''|| {{Flagicon|USSR}}'''Oleg Blokhin'''|| {{Flagicon|USSR}}'''Dynamo Kyiv'''|| '''122''' |- | 2 || {{Flagicon|Germany}}Franz Beckenbauer || {{Flagicon|Germany}}Bayern Munich || 42 |- | 3 || {{Flagicon|Netherlands}}Johan Cruyff || {{Flagicon|Spain}}Barcelona || 27 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1976'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Germany}}'''Franz Beckenbauer'''|| {{Flagicon|Germany}}'''Bayern Munich'''|| '''91''' |- | 2 || {{Flagicon|Netherlands}}Rob Rensenbrink || {{Flagicon|Belgium}}Anderlecht || 75 |- | 3 || {{Flagicon|Czech Republic}}Ivo Viktor || {{Flagicon|Czech Republic}}Dukla Prague || 52 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1977'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Denmark}}'''Allan Simonsen'''|| {{Flagicon|Germany}}'''Borussia Mönchengladbach'''|| '''74''' |- | 2 || {{Flagicon|England}}Kevin Keegan || {{Flagicon|Germany}}Hamburger SV || 71 |- | 3 || {{Flagicon|France}}Michel Platini || {{Flagicon|France}}Nancy || 70 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1978'''|| '''1'''|| {{Flagicon|England}}'''Kevin Keegan'''|| {{Flagicon|Germany}}'''Hamburger SV'''|| '''87''' |- | 2 || {{Flagicon|Austria}}Hans Krankl || {{Flagicon|Spain}}Barcelona || 81 |- | 3 || {{Flagicon|Netherlands}}Rob Rensenbrink || {{Flagicon|Belgium}}Anderlecht || 50 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1979'''|| '''1'''|| {{Flagicon|England}}'''Kevin Keegan'''|| {{Flagicon|Germany}}'''Hamburger SV'''|| '''118''' |- | 2 || {{Flagicon|Germany}}Karl-Heinz Rummenigge || {{Flagicon|Germany}}Bayern Munich || 52 |- | 3 || {{Flagicon|Netherlands}}Ruud Krol || {{Flagicon|Netherlands}}Ajax || 41 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1980'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Germany}}'''Karl-Heinz Rummenigge'''|| {{Flagicon|Germany}}'''Bayern Munich'''|| '''122''' |- | 2 || {{Flagicon|Germany}}Bernd Schuster || {{Flagicon|Spain}}Barcelona || 34 |- | 3 || {{Flagicon|France}}Michel Platini || {{Flagicon|France}}Saint-Étienne || 33 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1981'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Germany}}'''Karl-Heinz Rummenigge'''|| {{Flagicon|Germany}}'''Bayern Munich'''|| '''106''' |- | 2 || {{Flagicon|Germany}}Paul Breitner || {{Flagicon|Germany}}Bayern Munich || 64 |- | 3 || {{Flagicon|Germany}}Bernd Schuster || {{Flagicon|Spain}}Barcelona || 39 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1982'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Italy}}'''Paolo Rossi'''|| {{Flagicon|Italy}}'''Juventus'''|| '''115''' |- | 2 || {{Flagicon|France}}Alain Giresse || {{Flagicon|France}}Girondins de Bordeaux || 64 |- | 3 || {{Flagicon|Poland}}Zbigniew Boniek || {{Flagicon|Italy}}Juventus || 39 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1983'''|| '''1'''|| {{Flagicon|France}}'''Michel Platini'''|| {{Flagicon|Italy}} '''Juventus'''|| '''110''' |- | 2 || {{Flagicon|Scotland}}Kenny Dalglish || {{Flagicon|England}}Liverpool || 26 |- | 3 || {{Flagicon|Denmark}}Allan Simonsen || {{Flagicon|Denmark}}Vejle BK || 25 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1984'''|| '''1'''|| {{Flagicon|France}}'''Michel Platini'''|| {{Flagicon|Italy}}'''Juventus'''|| '''110''' |- | 2 || {{Flagicon|France}}Jean Tigana || {{Flagicon|France}}Girondins de Bordeaux || 57 |- | 3 || {{Flagicon|Denmark}}Preben Elkjær || {{Flagicon|Italy}}Hellas Verona || 48 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1985'''|| '''1'''|| {{Flagicon|France}}'''Michel Platini'''|| {{Flagicon|Italy}}'''Juventus'''|| '''127''' |- | 2 || {{Flagicon|Denmark}}Preben Elkjær || {{Flagicon|Italy}} Hellas Verona || 71 |- | 3 || {{Flagicon|Germany}}Bernd Schuster || {{Flagicon|Spain}}Barcelona || 46 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1986'''|| '''1'''|| {{Flagicon|USSR}}'''Igor Belanov'''|| {{Flagicon|USSR}}'''Dynamo Kyiv'''|| '''84''' |- | 2 || {{Flagicon|England}}Gary Lineker || {{Flagicon|Spain}}Barcelona || 62 |- | 3 || {{Flagicon|Spain}}Emilio Butragueño || {{Flagicon|Spain}}Real Madrid || 59 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1987'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Netherlands}}'''Ruud Gullit'''|| {{Flagicon|Italy}}'''Milan'''|| '''106''' |- | 2 || {{Flagicon|Portugal}}Paulo Futre || {{Flagicon|Spain}}Atlético Madrid || 91 |- | 3 || {{Flagicon|Spain}}Emilio Butragueño || {{Flagicon|Spain}}Real Madrid || 61 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1988'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Netherlands}}'''Marco van Basten'''|| {{Flagicon|Italy}}'''Milan'''|| '''129''' |- | 2 || {{Flagicon|Netherlands}}Ruud Gullit || {{Flagicon|Italy}}Milan || 88 |- | 3 || {{Flagicon|Netherlands}}Frank Rijkaard || {{Flagicon|Italy}}Milan || 45 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1989'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Netherlands}}'''Marco van Basten'''|| {{Flagicon|Italy}}'''Milan'''|| '''129''' |- | 2 || {{Flagicon|Italy}}Franco Baresi || {{Flagicon|Italy}}Milan || 80 |- | 3 || {{Flagicon|Netherlands}}Frank Rijkaard || {{Flagicon|Italy}}Milan || 43 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1990'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Germany}}'''Lothar Matthäus'''|| {{Flagicon|Italy}} '''Internazionale'''|| '''137''' |- | 2 || {{Flagicon|Italy}}Salvatore Schillaci || {{Flagicon|Italy}} Juventus || 84 |- | 3 || {{Flagicon|Germany}}Andreas Brehme || {{Flagicon|Italy}}Internazionale || 68 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="4" | '''1991'''|| '''1'''|| {{Flagicon|France}}'''Jean-Pierre Papin'''|| {{Flagicon|France}}'''Marseille'''|| '''141''' |- | rowspan="3" | 2 || {{Flagicon|Yugoslavia}}Dejan Savićević || {{Flagicon|Yugoslavia}}Red Star Belgrade || rowspan="3" | 42 |- | {{Flagicon|Yugoslavia}}Darko Pančev || {{Flagicon|Yugoslavia}}Red Star Belgrade |- | {{Flagicon|Germany}}Lothar Matthäus || {{Flagicon|Italy}}Internazionale |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1992'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Netherlands}}'''Marco van Basten ‡''' || {{Flagicon|Italy}}'''Milan'''|| '''98''' |- | 2 || {{Flagicon|Bulgaria}}Hristo Stoichkov || {{Flagicon|Spain}}Barcelona || 80 |- | 3 || {{Flagicon|Netherlands}}Dennis Bergkamp || {{Flagicon|Netherlands}}Ajax || 53 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1993'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Italy}}'''Roberto Baggio ‡''' || {{Flagicon|Italy}}'''Juventus'''|| '''142''' |- | 2 || {{Flagicon|Netherlands}}Dennis Bergkamp || {{Flagicon|Italy}}Internazionale || 83 |- | 3 || {{Flagicon|France}}Eric Cantona || {{Flagicon|England}}Manchester United || 34 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1994'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Bulgaria}}'''Hristo Stoichkov'''|| {{Flagicon|Spain}}'''Barcelona'''|| '''210''' |- | 2 || {{Flagicon|Italy}}Roberto Baggio || {{Flagicon|Italy}}Juventus || 136 |- | 3 || {{Flagicon|Italy}}Paolo Maldini || {{Flagicon|Italy}}Milan || 109 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1995'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Liberia}}'''George Weah ‡''' || {{Flagicon|Italy}}'''Milan'''|| '''144''' |- | 2 || {{Flagicon|Germany}}Jürgen Klinsmann || {{Flagicon|Germany}}Bayern Munich || 108 |- | 3 || {{Flagicon|Finland}}Jari Litmanen || {{Flagicon|Netherlands}}Ajax || 67 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1996'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Germany}}'''Matthias Sammer'''|| {{Flagicon|Germany}}'''Borussia Dortmund'''|| '''144''' |- | 2 || {{Flagicon|Brazil}}Ronaldo || {{Flagicon|Spain}}Barcelona || 143 |- | 3 || {{Flagicon|England}}Alan Shearer || {{Flagicon|England}}Newcastle United || 107 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1997'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Brazil}}'''Ronaldo ‡''' || {{Flagicon|Italy}}'''Internazionale'''|| '''222''' |- | 2 || {{Flagicon|Serbia and Montenegro}}Predrag Mijatović || {{Flagicon|Spain}}Real Madrid || 68 |- | 3 || {{Flagicon|France}}Zinedine Zidane || {{Flagicon|Italy}}Juventus || 63 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1998'''|| '''1'''|| {{Flagicon|France}}'''Zinedine Zidane ‡''' || {{Flagicon|Italy}}'''Juventus'''|| '''244''' |- | 2 || {{Flagicon|Xorvatiya}}Davor Šuker || {{Flagicon|Spain}}Real Madrid || 68 |- | 3 || {{Flagicon|Brazil}}Ronaldo || {{Flagicon|Italy}} Internazionale || 66 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''1999'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Brazil}}'''Rivaldo ‡''' || {{Flagicon|Spain}}'''Barcelona'''|| '''219''' |- | 2 || {{Flagicon|England}}David Beckham || {{Flagicon|England}}Manchester United || 154 |- | 3 || {{Flagicon|Ukraine}}Andriy Shevchenko || {{Flagicon|Italy}}Milan || 64 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''2000'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Portugal}}'''Luís Figo'''|| {{Flagicon|Spain}}'''Real Madrid'''|| '''197''' |- | 2 || {{Flagicon|France}}Zinedine Zidane || {{Flagicon|Italy}}Juventus || 181 |- | 3 || {{Flagicon|Ukraine}}Andriy Shevchenko || {{Flagicon|Italy}}Milan || 85 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''2001'''|| '''1'''|| {{Flagicon|England}}'''Michael Owen'''|| {{Flagicon|England}}'''Liverpool'''|| '''176''' |- | 2 || {{Flagicon|Spain}}Raúl || {{Flagicon|Spain}}Real Madrid || 140 |- | 3 || {{Flagicon|Germany}}Oliver Kahn || {{Flagicon|Germany}}Bayern Munich || 114 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''2002'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Brazil}}'''Ronaldo ‡''' || {{Flagicon|Spain}}'''Real Madrid'''|| '''169''' |- | 2 || {{Flagicon|Brazil}}Roberto Carlos || {{Flagicon|Spain}}Real Madrid || 145 |- | 3 || {{Flagicon|Germany}}Oliver Kahn || {{Flagicon|Germany}}Bayern Munich || 110 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''2003'''|| '''1'''|| '''Pavel Nedvěd'''|| {{Flagicon|Italy}}'''Juventus'''|| '''190''' |- | 2 || {{Flagicon|France}}Thierry Henry || {{Flagicon|England}}Arsenal || 128 |- | 3 || {{Flagicon|Italy}}Paolo Maldini || {{Flagicon|Italy}}Milan || 123 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''2004'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Ukraine}}'''Andriy Shevchenko'''|| {{Flagicon|Italy}}'''Milan'''|| '''175''' |- |2 |{{Flagicon|Portugal}}Deco |{{Flagicon|Spain}}Barcelona |139 |- |3 |{{Flagicon|Brazil}}Ronaldinho |{{Flagicon|Spain}}Barcelona |133 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" |'''2005''' | '''1''' |{{Flagicon|Brazil}}'''Ronaldinho ‡''' |{{Flagicon|Spain}}'''Barcelona''' |'''225''' |- |2 |{{Flagicon|England}}Frank Lampard |{{Flagicon|England}}Chelsea |148 |- |3 |{{Flagicon|England}}Steven Gerrard |{{Flagicon|England}}Liverpool |142 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" |'''2006''' | '''1''' |{{Flagicon|Italy}}'''Fabio Cannavaro ‡''' |{{Flagicon|Spain}}'''Real Madrid''' |'''173''' |- |2 |{{Flagicon|Italy}}Gianluigi Buffon |{{Flagicon|Italy}}Juventus |124 |- |3 |{{Flagicon|France}}Thierry Henry |{{Flagicon|England}}Arsenal |121 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" |'''2007''' | '''1''' |{{Flagicon|Brazil}}'''Kaká ‡''' |{{Flagicon|Italy}}'''Milan''' |'''444''' |- |2 |{{Flagicon|Portugal}}Cristiano Ronaldo |{{Flagicon|England}}Manchester United |277 |- |3 |{{Flagicon|Argentina}}Lionel Messi |{{Flagicon|Spain}}Barcelona |255 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" |'''2008''' | '''1''' |{{Flagicon|Portugal}}'''Cristiano Ronaldo ‡''' |{{Flagicon|England}}'''Manchester United''' |'''446''' |- |2 |{{Flagicon|Argentina}}Lionel Messi |{{Flagicon|Spain}}Barcelona |281 |- |3 |{{Flagicon|Spain}}Fernando Torres |{{Flagicon|England}}Liverpool |179 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" |'''2009''' | '''1''' |{{Flagicon|Argentina}}'''Lionel Messi ‡''' |{{Flagicon|Spain}}'''Barcelona''' |'''473''' |- |2 |{{Flagicon|Portugal}}Cristiano Ronaldo |{{Flagicon|Spain}}Real Madrid |233 |- |3 |{{Flagicon|Spain}}Xavi |{{Flagicon|Spain}}Barcelona |170 |} {| class="wikitable sortable" |+ FIFA OLTIN TOʻP (2010-2015) |- ! Yil !! Oʻrin !! Oʻyinchi !! Jamoasi !! Ballari |- | rowspan="3" | '''2010'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Argentina}}'''Lionel Messi'''|| {{Flagicon|Spain}}'''Barcelona'''|| '''22.65 %''' |- | 2 || {{Flagicon|Spain}}Andrés Iniesta || {{Flagicon|Spain}}Barcelona || 17.36 % |- | 3 || {{Flagicon|Spain}}Xavi || {{Flagicon|Spain}}Barcelona || 16.48 % |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''2011'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Argentina}}'''Lionel Messi'''|| {{Flagicon|Spain}}'''Barcelona'''|| '''47.88 %''' |- | 2 || {{Flagicon|Portugal}}Cristiano Ronaldo || {{Flagicon|Spain}}Real Madrid || 21.60 % |- | 3 || {{Flagicon|Spain}}Xavi || {{Flagicon|Spain}}Barcelona || 9.23 % |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''2012'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Argentina}}'''Lionel Messi'''|| {{Flagicon|Spain}}'''Barcelona'''|| '''41.60 %''' |- | 2 || {{Flagicon|Portugal}}Cristiano Ronaldo || {{Flagicon|Spain}}Real Madrid || 23.68 % |- | 3 || {{Flagicon|Spain}}Andrés Iniesta || {{Flagicon|Spain}}Barcelona || 10.91 % |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''2013'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Portugal}}'''Cristiano Ronaldo'''|| {{Flagicon|Spain}}'''Real Madrid'''|| '''27.99 %''' |- | 2 || {{Flagicon|Argentina}}Lionel Messi || {{Flagicon|Spain}}Barcelona || 24.72 % |- | 3 || {{Flagicon|France}}Franck Ribéry || Bayern Munich || 23.36 % |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''2014'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Portugal}}'''Cristiano Ronaldo'''|| {{Flagicon|Spain}}'''Real Madrid'''|| '''37.66 %''' |- | 2 || {{Flagicon|Argentina}}Lionel Messi || {{Flagicon|Spain}}Barcelona || 15.76 % |- | 3 || {{Flagicon|Germany}}Manuel Neuer || Bayern Munich || 15.72 % |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''2015'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Argentina}}'''Lionel Messi'''|| {{Flagicon|Spain}}'''Barcelona'''|| '''41.33 %''' |- | 2 || {{Flagicon|Portugal}}Cristiano Ronaldo || {{Flagicon|Spain}}Real Madrid || 27.76 % |- | 3 || {{Flagicon|Brazil}}Neymar || {{Flagicon|Spain}}Barcelona || 7.86 % |} {| class="wikitable sortable" |+ OLTIN TOʻP (2016 —) |- ! Yil !! Oʻrin !! Oʻyinchi !! Jamoasi !! Ballari |- | rowspan="3" | '''2016'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Portugal}}'''Cristiano Ronaldo''' || {{Flagicon|Spain}}'''Real Madrid'''|| '''745''' |- | 2 || {{Flagicon|Argentina}}Lionel Messi || {{Flagicon|Spain}}Barcelona || 316 |- | 3 || {{Flagicon|France}}Antoine Griezmann || {{Flagicon|Spain}}Atlético Madrid || 198 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''2017'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Portugal}}'''Cristiano Ronaldo''' || {{Flagicon|Spain}}'''Real Madrid'''|| '''946''' |- | 2 || {{Flagicon|Argentina}}Lionel Messi || {{Flagicon|Spain}}Barcelona || 670 |- | 3 || {{Flagicon|Brazil}}Neymar || {{Flagicon|France}}Paris Saint-Germain || 361 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''2018'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Xorvatiya}}'''Luka Modrić''' || {{Flagicon|Spain}}'''Real Madrid'''|| '''753''' |- | 2 || {{Flagicon|Portugal}}Cristiano Ronaldo || {{Flagicon|Italy}}Juventus || 476 |- | 3 || {{Flagicon|France}}Antoine Griezmann || {{Flagicon|Spain}}Atlético Madrid || 414 |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''2019'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Argentina}}'''Lionel Messi''' || {{Flagicon|Spain}} '''Barcelona'''|| '''686''' |- | 2 || {{Flagicon|Netherlands}}Virgil van Dijk || {{Flagicon|England}}Liverpool || 679 |- | 3 || {{Flagicon|Portugal}}Cristiano Ronaldo || {{Flagicon|Italy}}Juventus || 476 |- ! colspan="5" | |- | '''2020'''|| colspan="4" | Cancelled due to the COVID-19 pandemic |- ! colspan="5" | |- | rowspan="3" | '''2021'''|| '''1'''|| {{Flagicon|Argentina}}'''Lionel Messi'''|| {{Flagicon|France}}'''Paris Saint-Germain'''|| '''613''' |- | 2 || {{Flagicon|Poland}}Robert Lewandowski || {{Flagicon|Germany}}Bayern Munich || 580 |- | 3 || {{Flagicon|Italy}}Jorginho || {{Flagicon|Italy}}Chelsea || 460 |} === Oʻyinchilar boʻyicha gʻalabalar === [[Fayl:Cristiano_Ronaldo_and_Lionel_Messi_-_Portugal_vs_Argentina,_9th_February_2011.jpg|thumb|Cristiano Ronaldo (chapda) va Lionel Messi 2008 yildan 2021 yilgacha boʻlgan davrda 13 martadan 12 tasida sovrinni qoʻlga kiritishdi.]] [[Fayl:Michel_Platini_in_Moscow_2.jpg|thumb|Michel Platini ketma-ket uch yil davomida gʻalaba qozongan (1983-85).]] [[Fayl:Vertrek_Ajax_naar_Zweden_voor_Europa_Cup_II_wedstrijd_tegen_Malmo_FF_Cruijff_(,_Bestanddeelnr_933-9096.jpg|thumb|Gollandiya vakillari Johan Cruyff (chapda) va Marko van Bastenlarning har ikkalasi uch martadan g‘alaba qozonishgan.]] '''Eslatma:''' Bir martalik gʻoliblar, agar ular boshqa yil ichida ikkinchi yoki uchinchi oʻrinlarni egallagan boʻlsalargina ushbu jadvalga kiritilgan. {| class="wikitable sortable" |+ |- ! Oʻyinchi !! Gʻolib !! Ikkinchi oʻrin !! Uchinchi oʻrin |- | {{Flagicon|Argentina}}'''Lionel Messi''' | 7 (2009, 2010, 2011, 2012, 2015, 2019, 2021) || 5 (2008, 2013, 2014, 2016, 2017) || 1 (2007) |- | {{Flagicon|Portugal}}'''Cristiano Ronaldo''' | 5 (2008, 2013, 2014, 2016, 2017) || 6 (2007, 2009, 2011, 2012, 2015, 2018) || 1 (2019) |- | {{Flagicon|France}}'''Michel Platini''' | 3 (1983, 1984, 1985) || — || 2 (1977, 1980) |- | {{Flagicon|Netherlands}}'''Johan Cruyff''' | 3 (1971, 1973, 1974) || — || 1 (1975) |- | {{Flagicon|Netherlands}}'''Marco van Basten''' | 3 (1988, 1989, 1992) || — || — |- | {{Flagicon|Germany}}'''Franz Beckenbauer''' | 2 (1972, 1976) || 2 (1974, 1975) || 1 (1966) |- | {{Flagicon|Brazil}}'''Ronaldo''' | 2 (1997, 2002) || 1 (1996) || 1 (1998) |- | {{Flagicon|Spain}}'''Alfredo Di Stéfano''' | 2 (1957, 1959) || 1 (1956) || — |- | {{Flagicon|England}}'''Kevin Keegan''' | 2 (1978, 1979) || 1 (1977) || — |- | {{Flagicon|Germany}}'''Karl-Heinz Rummenigge''' | 2 (1980, 1981) || 1 (1979) || — |- | {{Flagicon|Spain}}'''Luis Suárez''' | 1 (1960) || 2 (1961, 1964) || 1 (1965) |- | {{Flagicon|Portugal}}'''Eusébio''' | 1 (1965) || 2 (1962, 1966) || — |- | {{Flagicon|England}}'''Bobby Charlton''' | 1 (1966) || 2 (1967, 1968) || — |- | {{Flagicon|France}}'''Raymond Kopa''' | 1 (1958) || 1 (1959) || 2 (1956, 1957) |- | {{Flagicon|Germany}}'''Gerd Müller''' | 1 (1970) || 1 (1972) || 2 (1969, 1973) |- | {{Flagicon|France}}'''Zinedine Zidane''' | 1 (1998) || 1 (2000) || 1 (1997) |- | {{Flagicon|Italy}}'''Gianni Rivera''' | 1 (1969) || 1 (1963) || — |- | {{Flagicon|Netherlands}}'''Ruud Gullit''' | 1 (1987) || 1 (1988) || — |- | {{Flagicon|Germany}}'''Lothar Matthäus''' | 1 (1990) || 1 (1991) || — |- | {{Flagicon|Italy}}'''Roberto Baggio''' | 1 (1993) || 1 (1994) || — |- | {{Flagicon|Bulgaria}}'''Hristo Stoichkov''' | 1 (1994) || 1 (1992) || — |- | {{Flagicon|Ukraine}}'''Andriy Shevchenko''' | 1 (2004) || — || 2 (1999, 2000) |- | {{Flagicon|Northern Ireland}}'''George Best''' | 1 (1968) || — || 1 (1971) |- | {{Flagicon|Denmark}}'''Allan Simonsen''' | 1 (1977) || — || 1 (1983) |- | {{Flagicon|Brazil}}'''Ronaldinho''' | 1 (2005) || — || 1 (2004) |} === Mamlakatlar boʻyicha gʻalabalar === [[Fayl:Andriy_Shevchenko,_Oleh_Blokhin,_Ihor_Belanov.jpeg|thumb|"Oltin toʻp"ni uch ukrainalik futbolchilar qoʻlga kiritishgan: [[Andriy Shevchenko|Andrey Shevchenko]], Oleh Blokhin va Ihor Belanov.]] [[Fayl:Gullit_+_Van_Basten_1987_(cropped).jpg|thumb|[[Marco van Basten|Marko van Basten]] (chapda) va Rud Gullitt, AC Milan va Gollandiya terma jamoasidagi jamoadoshlar, 1987-yildan 1989-yilgacha ketma-ket gʻalaba qozonishgan.]] {| class="wikitable sortable" |+ |- ! Mamlakat !! Oʻyinchi !! Gʻalabalar soni |- | {{Flagicon|Argentina}}[[Argentina]] | 1 || 7 |- | {{Flagicon|Netherlands}}[[Niderlandiya]] | 3 || 7 |- | {{Flagicon|Portugal}}[[Portugaliya]] | 3 || 7 |- | {{Flagicon|Germany}}[[Germaniya]] | 5 || 7 |- | {{Flagicon|France}}[[Fransiya]] | 4 || 6 |- | {{Flagicon|Italy}}[[Italiya]] | 5 || 5 |- | {{Flagicon|Brazil}}[[Braziliya]] | 4 || 5 |- | {{Flagicon|England}}[[Angliya]] | 4 || 5 |- | {{Flagicon|USSR}}[[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqi]] | 3 || 3 |- | {{Flagicon|Spain}}[[Ispaniya]] | 2 || 3 |- | {{Flagicon|Bulgaria}}[[Bolgariya]] | 1 || 1 |- | {{Flagicon|Xorvatiya}}[[Xorvatiya]] | 1 || 1 |- | {{Flagicon|Czech Republic}}[[Chexiya]] | 1 || 1 |- | {{Flagicon|Czechoslovakia}}[[Chexoslovakiya]] | 1 || 1 |- | {{Flagicon|Denmark}}[[Daniya]] | 1 || 1 |- | {{Flagicon|Hungary}}[[Vengriya]] | 1 || 1 |- | {{Flagicon|Liberia}}[[Liberiya]] | 1 || 1 |- | {{Flagicon|Northern Ireland}}[[Shimoliy Irlandiya]] | 1 || 1 |- | {{Flagicon|Scotland}}[[Shotlandiya]] | 1 || 1 |- | {{Flagicon|Ukraine}}[[Ukraina]] | 1 || 1 |} === Klublar boʻyicha gʻalabalar === {| class="wikitable sortable" |+ |- ! Klub nomi !! Oʻyinchilar soni !! Gʻalabalar soni |- | {{Flagicon|Spain}}[[FC Barcelona|Barcelona]] | 6 || 12 |- | {{Flagicon|Spain}}[[Real Madrid CF|Real Madrid]] | 7 || 11 |- | {{Flagicon|Italy}}[[Juventus]] | 6 || 8 |- | {{Flagicon|Italy}}[[Milan (futbol klubi)|Milan]] | 6 || 8 |- | {{Flagicon|Germany}}[[FC Bayern Munich|Bayern Munich]] | 3 || 5 |- | {{Flagicon|England}}[[Manchester United F.C.|Manchester United]] | 4 || 4 |- | {{Flagicon|Ukraine}}Dynamo Kyiv | 2 || 2 |- | {{Flagicon|Italy}}[[Internazionale Milano (futbol klubi)|Internazionale]] | 2 || 2 |- | {{Flagicon|Germany}}Hamburger SV | 1 || 2 |- | {{Flagicon|Netherlands}}Ajax | 1 || 1 |- | {{Flagicon|Portugal}}Benfica | 1 || 1 |- | {{Flagicon|England}}Blackpool | 1 || 1 |- | {{Flagicon|Germany}}Borussia Dortmund | 1 || 1 |- | {{Flagicon|Germany}}Borussia Mönchengladbach | 1 || 1 |- | {{Flagicon|Czech Republic}}Dukla Prague | 1 || 1 |- | {{Flagicon|Russia}}Dynamo Moscow | 1 || 1 |- | {{Flagicon|Hungary}}Ferencváros | 1 || 1 |- | {{Flagicon|England}}[[Liverpool F.C.|Liverpool]] | 1 || 1 |- | {{Flagicon|France}}Marseille | 1 || 1 |- | {{Flagicon|France}}[[Paris Saint-Germain FC|Paris Saint-Germain]] | 1 || 1 |} == Qoʻshimcha mukofotlar == "'''Super Oltin toʻp'''" nomi ostidagi faxriy mukofot 1989-yilda ''France Football'' ning ovoz berish bosqichida Johan Cruyff va Michel Platinini ortda qoldirgan Alfredo Di Stefanoga berildi.<ref name=":13" /> Oradan o‘n yil o‘tgach, ''France Football'' nashri o‘zining sobiq „Oltin to‘p“ egalari bilan maslahatlashganidan so‘ng [[Pele|Peleni]] '''Asrning eng yaxshi futbolchisi''' deb tanladi. Oldingi 34 nafar gʻoliblar orasida 30 nafari ovoz bergan, Stanley Matthews, Omar Sivori va [[George Best]] betaraf qolgan, [[Lev Yashin]] esa vafot etgan. Har bir saylovchiga besh ballgacha boʻlgan beshta ovoz berildi; ammo, Di Stefano faqat birinchi oʻrinni tanladi, Platini birinchi va ikkinchi oʻrinlarni va [[George Weah]] beshinchi oʻrin uchun ikki futbolchi tanladi. [[Pele]] 17 nafar saylovchi tomonidan eng yaxshi deb topildi va ikkinchi oʻrinni egallagan [[Diego Maradona]] toʻplagan ballar sonidan deyarli ikki baravar koʻp ball oldi.<ref name=":14" /> {| class="wikitable sortable" |+ Asrning eng yaxshi futbolchisi |- ! Oʻyinchi !! Ballar !! 1- !! 2- !! 3- !! 4- !! 5- |- | {{Flagicon|Brazil}}[[Pele|Pelé]] | 122 || 17 || 5 || 4 || 2 || 1 |- | {{Flagicon|Argentina}}[[Diego Maradona]] | 65 || 3 || 6 || 5 || 5 || 1 |- | {{Flagicon|Netherlands}}Johan Cruyff | 62 || 1 || 4 || 7 || 9 || 2 |- | {{Flagicon|Spain}}Alfredo Di Stéfano | 44 || 4 || 3 || 3 || 1 || 1 |- | {{Flagicon|France}}Michel Platini | 40 || 1 || 5 || 1 || 3 || 6 |} 2016-yilda „Oltin to‘p“ning 60-yilligi munosabati bilan ''France Football'' nashri 1995-yilgacha taqdim etilgan mukofotlarning qayta bahosini eʼlon qildi, o‘shangacha bu sovrinni faqat yevropalik futbolchilar qo‘lga kiritish huquqiga ega edi. Bu vaqt oraligʻida taqdim etilgan 39 ta „Oltin toʻp“dan 12 tasi Janubiy Amerikalik futbolchilarga topshirilgan boʻlar edi. Pele va Diego Maradonadan tashqari, Garrincha, Mario Kempes va Romario retrospektiv tarzda munosib gʻolib deb topildi. Biroq, asl qabul qiluvchilar oʻzgarishsiz qoladi. Maradona va Pele ham mos ravishda 1995- va 2013- yillarda futboldagi xizmatlari uchun faxriy „Oltin toʻp“ni olishgan.<ref name=":15" /><ref name=":16" /> {| class="wikitable sortable" |+ Le nouveau palmarès (xalqaro qayta baholash) |- ! Yil !! Gʻolib !! Alternativ |- ! 1958 | {{Flagicon|France}}Raymond Kopa || {{Flagicon|Brazil}}[[Pele|Pelé]] |- ! 1959 | {{Flagicon|Spain}}Alfredo Di Stéfano || {{Flagicon|Brazil}}[[Pele|Pelé]] |- ! 1960 | {{Flagicon|Spain}}Luis Suárez || {{Flagicon|Brazil}}[[Pele|Pelé]] |- ! 1961 | {{Flagicon|Italy}}Omar Sívori || {{Flagicon|Brazil}}[[Pele|Pelé]] |- ! 1962 | {{Flagicon|Czechoslovakia}}Josef Masopust || {{Flagicon|Brazil}}Garrincha |- ! 1963 | {{Flagicon|USSR}}Lev Yashin || {{Flagicon|Brazil}}[[Pele|Pelé]] |- ! 1964 | {{Flagicon|Scotland}}Denis Law || {{Flagicon|Brazil}}[[Pele|Pelé]] |- ! 1970 | {{Flagicon|Germany}}Gerd Müller || {{Flagicon|Brazil}}[[Pele|Pelé]] |- ! 1978 | {{Flagicon|England}}Kevin Keegan || {{Flagicon|Argentina}}Mario Kempes |- ! 1986 | {{Flagicon|USSR}}Igor Belanov || {{Flagicon|Argentina}}[[Diego Maradona]] |- ! 1990 | {{Flagicon|Germany}}Lothar Matthäus || {{Flagicon|Argentina}}[[Diego Maradona]] |- ! 1994 | {{Flagicon|Bulgaria}}Hristo Stoichkov || {{Flagicon|Brazil}}Romário |} 1978-yilda ''France Football'' o'sha yili "Janubiy Amerikada yilning eng yaxshi futbolchisi" sovrini haqida maqola chop etdi. Maqolada Janubiy Amerikaning Yulduzlar jamoasi va Yevropaning Yulduzlar jamoasi o'rtasidagi o'yin faraz qilingan edi. Ushbu jamoalarni tuzishda, o'yinchilarning mukofotlar reytingidagi o'rniga qaralgan. {| class="wikitable sortable" |+ 1978-yilda France Football tomonidan tuzilgan Yevropaning Yulduzlar jamoasi |- ! Darvozabon !! Himoyachilar !! Yarim himoyachilar !! Hujumchilar |- |{{Flagicon|Sweden}}Ronnie Hellström |{{Flagicon|France}}Marius Trésor {{Flagicon|Netherlands}}Ruud Krol {{Flagicon|Germany}}Rainer Bonhof {{Flagicon|Italy}}Antonio Cabrini |{{Flagicon|Netherlands}}Willy van de Kerkhof {{Flagicon|Netherlands}}Arie Haan {{Flagicon|Scotland}}Graeme Souness |{{Flagicon|England}}Kevin Keegan {{Flagicon|Austria}}Hans Krankl {{Flagicon|Netherlands}}Rob Rensenbrink |- | || || || |} 2021-yilda ''France Football'' "Yilning eng yaxshi to'purari" mukofotini yaratdi. Ushbu mukofot ligada 41 ta gol urib rekord mavsum o'tkazgan Robert Levandovskiga berildi.<ref name=":17" /> == Oltin toʻp orzular jamoasi == [[Oltin toʻp orzular jamoasi]] == Manbalar == <ref>{{veb manbasi |title=Ballon d'Or: Players who have received the most nominations |url=https://www.90min.com/posts/ballon-dor-players-who-have-received-most-nominations |website=www.90min.com |publisher=90min |accessdate=12-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":0">{{jurnal manbasi |last1=Anderson |first1=Christopher J. |last2=Arrondel |first2=Luc |last3=Blais |first3=André |last4=Daoust |first4=Jean-François |last5=Laslier |first5=Jean-François |last6=Straeten |first6=Karine Van der |title=Messi, Ronaldo, and the Politics of Celebrity Elections: Voting for the Best Soccer Player in the World |journal=Perspectives on Politics |date=2020 |volume=18 |issue=1 |pages=91–110 |doi=https://doi.org/10.1017%2FS1537592719002391 |accessdate=12-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":1">{{veb manbasi |title=Matthews wins first Golden Ball |url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/7750881.stm |website=www.news.bbc.co.uk |publisher=BBC Sport |accessdate=12-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":2">{{veb manbasi |title=The 1990s Ballon d'Or winners |url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/7750898.stm |website=www.news.bbc.co.uk |publisher=BBC Sport |accessdate=12-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":3">{{veb manbasi |title=Kaka wins 2007 award |url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/7750910.stm |website=www.news.bbc.co.uk |publisher=BBC Sport |accessdate=12-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":4">{{veb manbasi |title=Ronaldo joins legendary list |url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/7743176.stm |website=www.news.bbc.co.uk |publisher=BBC Sport |accessdate=12-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":5">{{veb manbasi |title=Kaka named world's best player |url=https://www.theguardian.com/football/2007/dec/17/newsstory.acmilan |website=www.theguardian.com |publisher=The Guardian |accessdate=12-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":6">{{veb manbasi |title=Kaka named European Footballer of the Year |url=https://www.worldsoccer.com/news/kaka-named-european-footballer-of-the-year-165113 |website=www.worldsoccer.com |publisher=WorldSoccer |accessdate=12-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":7">{{veb manbasi |last1=Ogden |first1=Mark |title=Manchester United's Cristiano Ronaldo wants 'to get better' after winning European award |url=https://www.telegraph.co.uk/sport/football/players/cristiano-ronaldo/3542652/Mancheter-Uniteds-Cristiano-Ronaldo-desperate-to-retain-European-Footballer-of-the-Year-award-Football.html |website=www.telegraph.co.uk |publisher=Telegraph Media Group Limited |accessdate=12-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":8">{{veb manbasi |title=FIFA World Player Gala 2008 |url=https://www.fifa.com/photos/galleries/fifa-world-player-gala-2008-991790 |website=www.fifa.com |publisher=FIFA |accessdate=12-iyun 2022-yil |archive-date=2020-07-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200726200513/https://www.fifa.com/photos/galleries/fifa-world-player-gala-2008-991790 }}</ref>. <ref name=":9">{{veb manbasi |title=Rankings by wins |url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/europa-poy.html#wins |website=www.rsssf.com |publisher=Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation |accessdate=12-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":10">{{veb manbasi |title=The FIFA Ballon d’Or is born |url=http://www.fifa.com/ballondor/archive/edition=1999902010/news/newsid=1268497/index.html |website=www.fifa.com |publisher=FIFA.com |accessdate=12-iyun 2022-yil |archive-date=2012-12-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121222031005/http://www.fifa.com/ballondor/archive/edition=1999902010/news/newsid=1268497/index.html }}</ref>. <ref name=":11">{{veb manbasi |title=Kaka: Former Brazil, AC Milan and Real Madrid midfielder announces retirement |url=https://www.bbc.com/sport/football/42386038 |website=www.bbc.com |publisher=BBC Sport |accessdate=12-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":12">{{veb manbasi |last1=Ferré |first1=Pascal |title=THE BALLON D’OR® WILL NOT BE AWARDED IN 2020 |url=https://blog.lequipe.fr/communiques/the-ballon-dor-will-not-be-awarded-in-2020/ |website=www.blog.lequipe.fr |publisher=L'Equipe |accessdate=12-iyun 2022-yil |archive-date=2020-07-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200720131723/https://blog.lequipe.fr/communiques/the-ballon-dor-will-not-be-awarded-in-2020/ }}</ref>. <ref>{{veb manbasi |title=La liste complète des lauréats du Ballon d'or, de 1956 à nos jours. |url=https://www.francefootball.fr/ballon-d-or/palmares/ |website=www.francefootball.fr |publisher=France Football |accessdate=12-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref>{{veb manbasi |title=World Player of the Year - Winners |url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/fifa-awards.html#player |website=www.rsssf.com |publisher=Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation |accessdate=12-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":13">{{veb manbasi |title=On this day, Di Stéfano won the Super Ballon d'Or |url=https://www.realmadrid.com/en/news/2015/12/on-this-day-di-stefano-won-the-super-ballon-dor |website=www.realmadrid.com |publisher=Real Madrid |accessdate=12-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":14">{{veb manbasi |title=France Football's Football Player of the Century |url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/best-x-players-of-y.html |website=www.rsssf.com |publisher=Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation |accessdate=12-iyun 2022-yil |archive-date=2010-01-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100130073556/http://www.rsssf.com/miscellaneous/best-x-players-of-y.html }}</ref>. <ref name=":15">{{veb manbasi |title=Combien de Ballon(s) d'Or France Football aurait pu remporter Diego Maradona ? |url=https://www.francefootball.fr/news/Combien-de-ballon-s-d-or-france-football-aurait-pu-remporter-diego-maradona/1187918 |website=www.francefootball.fr |publisher=France Football |accessdate=12-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":16">{{veb manbasi |title=Pele receives FIFA Ballon d’Or Prix d’Honneur |url=http://www.fifa.com/ballondor/news/newsid=2259756/index.html |website=www.fifa.com |publisher=FIFA.com |accessdate=12-iyun 2022-yil |archive-date=2014-01-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140114110809/http://www.fifa.com/ballondor/news/newsid=2259756/index.html }}</ref>. <ref name=":17">{{veb manbasi |last1=Netherton |first1=Alexander |title=https://web.archive.org/web/20140114110809/http://www.fifa.com/ballondor/news/newsid=2259756/index.html |url=https://www.eurosport.com/football/ballon-d-or/2021/ballon-d-or-2021-bayern-munich-striker-robert-lewandowski-wins-goalscorer-of-the-year-award_sto8649415/story.shtml |website=www.eurosport.com |publisher=EUROSPORT |accessdate=12-iyun 2022-yil}}</ref>. <references /> == Havolalar == * {{cite web|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/europa-poy.html |title=European Footballer of the Year ("Ballon d'Or") |publisher=Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation |date=9 October 2008 |access-date=5 December 2008}} * {{cite journal|url=http://www.francefootball.fr/ballon-d-or/palmares/ |title=La liste complête des lauréats du Ballon d'or, de 1956 à nos jours |journal=France Football |access-date=24 March 2015}} jljd145vdq5wv0ooajzqc0gq87hv0dx Richard A. Kowalski 0 735352 2726609 2690232 2022-07-31T10:20:47Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Richard A. Kowalski''' (1963-yilda tug'ilgan) amerikalik astronom bo'lib, u ko'plab [[asteroid]]lar va [[kometa]]larni , jumladan, Yerga yaqin obyektlarni kashf etgan. Kowalski butun umri davomida [[astronomiya]] bilan shug'ullanib, sayyorashunoslik faniga e'tibor qaratgan. 1990-yillarda Floridada havaskor sifatida u asteroidlarni astrometrik va fotometrik kuzatishlarga qiziqish bildirgan. U 1997-yil o'rtalarida "Minor Planet Mailing List" nomli ro'yxatni boshlagan<ref name="bir">{{veb manbasi |last1=Richard Kowalski |first1=(21-iyul 2008-yil) |sarlavha=10 Years of the Minor Planet Mailing List |url=http://tech.groups.yahoo.com/group/mpml/message/20858 |nashriyot=Minor Planet Mailing List}}</ref>. Kowalski 1998-yilda 14627 Emilkowalskini kashf etgan. 1999-yilda u Deep Space I missiyasini qo'llab-quvvatlash uchun kuzatishlar o'tkazish maqsadida 0,6 m Ritchey-Chrétien teleskopidan foydalanishga taklif qilindi. Shuningdek, 1999-yilda u Arizona shtatining Flagstaff shahridagi Louell rasadxonasida birinchi Kichik sayyora havaskor-professional seminarining ilmiy koordinatori bo'lgan. U 2005-yil sentabr oyidan beri Arizona shtatining Tucson shahrida joylashgan Catalina Sky Survey (CSS) a'zosi bo'lib, o'n uchta kometa bilan birga Yerga yaqin va asosiy belbog'dagi yuzlab asteroidlarni topdi. Ulardan 226P/Pigott-LINEAR-Kowalski davriy kometasi Edvard Pigottning 1783-yildagi yo'qolgan kometasining qayta tiklanishi edi. Kowalski 2013-yil Xellouin kuni ertalab C/2013 US10 kometasini kashf etdi. 2008-yil 6-oktabrda Lemmon togʻi rasadxonasida CSS 1,5 metr (60 dyuym) teleskopi bilan kuzatuv chogʻida u 2008 TC 3 ni kashf etdi. Bu asteroid kashf etilganidan taxminan 20 soat oʻtgach, Sudan ustidan Yer atmosferasiga kirib, avval kashf etilgan birinchi asteroidga aylandi. Kowalski 2008 TC 3 ning kichik bir qismi bilan taqdirlangan<ref name="besh">{{veb manbasi |last1=Richard Kowalski |first1=(21-sentabr 2009-yil) |sarlavha=2008 TC3 to Almahatta Sitta and back to Tucson |url=http://tech.groups.yahoo.com/group/mpml/message/22341 |nashriyot=Minor Planet Mailing List}}</ref>. 2014-yil 1-yanvarda Kowalski yana bir ta'sir qiluvchi asteroidni topdi, bu 2014 AA deb belgilandi. Ushbu asteroidning zarba zonasi Atlantika okeanining o'rtasida edi<ref name="olti">{{veb manbasi |last1=NASA |first1=(3-yanvar 2014-yil) |sarlavha=The First Discovered Asteroid of 2014 Collides With The Earth - An Update |url=http://neo.jpl.nasa.gov/news/news182a.html |access-date=2022-06-12 |archive-date=2017-02-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170211170917/http://neo.jpl.nasa.gov/news/news182a.html }}</ref><ref name="yetti">{{veb manbasi |last1=Kelly Beatty - Sky & Telescope |first1=(3-yanvar 2014-yil) |sarlavha=Small Asteroid 2014 AA Hits Earth |url=http://www.skyandtelescope.com/news/Small-Asteroid-2014-AA-Hits-Earth-238481431.html}}</ref>. Asosiy belbog' asteroidi 7392 Kowalski uning sharafiga nomlangan<ref name="o'n">{{veb manbasi |sarlavha=7392 Kowalski (1984 EX) |url=http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=7392+Kowalski |nashriyot=JPL Small-Body Database Browser}}</ref>. Kowalski FAA tomonidan sertifikatlangan tijorat uchuvchisi bo'lib, parvoz o'qituvchilari orasida o'z reytingiga ega. U, shuningdek , Arizona shtatining Tucson shahrida erkin fotografiya studiyasini boshqaradi. == Manbalar == {{manbalar}} ==Havolalar== * [http://www.lpl.arizona.edu/css/ Catalina Sky Survey] bosh sahifa * [http://www.fullmoonphotography.net/g96_2008_10_06.htm 2008-yilda TC3 topilgan tundagi vaqt oralig'ida yaratilgan video lavha] * [http://tech.groups.yahoo.com/group/mpml/ Minor Planet Mailing List] * [http://www.fullmoonphotography.net/ Full Moon Photography] [[Turkum:olimlar]] [[Turkum:astronomiya]] [[Turkum:astrofizika]] 4qyrupt9dycwo6cz3ieg8ktwuui5pbt Ajay Devgn 0 736175 2726199 2635168 2022-07-31T02:07:12Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Ajay Devgn''' {{Aktyor bilgiqutisi | ismi = '''Vishal Veeru Devgn''' | tasvir = [[Fayl:Ajay_Devgn_promoting_All_the_Best.jpg|thumb| Devgan ''All the Best: Qiziqarli boshlanadi'' (2009) aktsiyalari paytida]] | tugʻilgan_paytidagi_ismi = Vishal Veeru Devgan | tavalludi_sanasi = 1969-yil 2-aprel | tavallud_joyi = [[Nyu Deli|Yangi Dehli]], [[Hindiston]],[[Panjob (shtat)|Panjob]] | fuqaroligi = Hindiston | kasbi = [[Aktor]], [[Produser]],[[Rejissor|Rejissor]] | filmlari = | janr = | amplua = | yoʻnalish = | faoliyat_yillari = 1991-yildan hozirgi kungacha | turmush_oʻrtogʻi = Kajol Mukherji(Devgan) | bolalari = Nisa 2003-yil, Yug 2010-yil | qarindoshlari = | sovrinlar = [[Filmfare]],[[Padma Shri]] | imdb_id = | sayt = }} [[Turkum:Articles with hCards]] == Biografiyasi == '''Vishal Veeru Devgn—'''1969-yil 2-aprelda [[Hindiston]] [[Nyu Deli|Dehli]] da,[[Panjob (shtat)|Panjob]] ooilasida tugʻilgan, professional sifatida '''Ajay Devgan''' nomi bilan tanilgan, hind aktyori, rejissori va produseri. U yuzdan ortiq hind filmlarida suratga tushgan. Devgan koʻplab mukofotlarni qoʻlga kiritgan, jumladan ikkita Milliy Film mukofoti va toʻrtta [[Filmfare]] mukofoti. 2016- yilda u Hindiston hukumati tomonidan mamlakatning toʻrtinchi eng yuqori fuqarolik mukofoti boʻlgan [[Padma Shri]] bilan taqdirlangan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/bollywood/news/deeply-humbled-elated-to-receive-padma-shri-ajay-devgn/articleshow/50718277.cms|sarlavha=Deeply humbled, elated to receive Padma Shri: Ajay Devgn|ish=[[The Times of India]]|sana=27 January 2017|kirish sanasi=18 March 2022}}</ref> == Faoliyati va filmlari == Devgan oʻzining professional faoliyatini 1991-yilda ''Phool Aur Kaante'' bilan boshlagan.<ref name="1991 BO">{{Veb manbasi|url=http://boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=197&catName=MTk5MQ==|sarlavha=Box Office 1991|ish=Box Office India|kirish sanasi=10 January 2007|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110121001213/http://boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=197&catName=MTk5MQ%3D%3D|arxivsana=21 January 2011}}</ref><ref>{{Veb manbasi|muallif=Sampurn Wire|sarlavha=Ajay Devgan a versatility expert|url=http://thaindian.com/newsportal/entertainment/ajay-devgn-a-versatility-expert_100376547.html|nashriyot=Thaindian.com|kirish sanasi=7 June 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140222045130/http://www.thaindian.com/newsportal/entertainment/ajay-devgn-a-versatility-expert_100376547.html|arxivsana=22 February 2014}}</ref> Soʻngra " ''Jigar'' " (1992), " ''Sangram'' " (1993), " ''Dilvale'' " (1994), " ''Diljale'' " (1996) kabi muvaffaqiyatli filmlarda bosh rollarni ijro etgan jangovar qahramon sifatida mashhurlikka erishdi. U " ''Zaxm'' „ (1998), ''“Hum Dil De Chuke Sanam"'' (1999), „ ''Kompaniya“'' (2002), „ ''Divangi“'' (2002) va ''"Bhagat Singx afsonasi"'' (2002) filmlarida tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻlgan filmlarni ijro etdi. „ ''Golmaal: Fun Unlimited“'' (2006) muvaffaqiyatidan soʻng u Rohit Shetti bilan bir qator jangovar komediyalarda hamkorlik qildi, shu jumladan " ''Golmaal Qaytadi'' " (2008), ''Hammasi yaxshi: Qiziq boshlanadi'' (2009), ''Golmaal 3'' (2010), ''Singham'' (2011), ''Bol Bachchan'' (2012), ''Singham Qaytadi'' (2014) va ''Golmaal Again'' (2017). Uning eng yuqori daromad keltirgan filmlari qatoriga ''Total Dhamaal'' (2019) va ''Tanhaji'' (2020) kiradi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Ajay Devgn Filmography|url=https://boxofficeindia.com/actor.php?actorid=44|kirish sanasi=23 November 2020|ish=boxofficeindia.com}}</ref> == Rejissor faoliyati == Bundan tashqari, Devgan 2000-yilda tashkil etilgan Ajay Devgn FFilms ishlab chiqarish kompaniyasiga ega. 2008-yilda u ''U Me Aur Xum'' bilan rejissor sifatida debyut ishini boshlaydi. U 1999-yildan beri kinoaktrisa [[Kajol]] bilan turmush qurgan. [[Fayl:Ajay_and_Kajol.jpg|left|thumb| Devgan rafiqasi [[Kajol]] bilan 2013-yilda tadbirda]] Devgan asli [[Amritsar|Amritsardan]] ([[Panjob (shtat)|Panjob]]) panjoblik hindu oilasida tugʻilgan.<ref name="ajy">{{Veb manbasi|url=http://www.rediff.com/movies/2005/nov/30ajay.htm|sarlavha="Ajay Devgn: I am a reserved person."}}</ref> Oilaning [[Mumbay|Mumbaydagi]] [[Bollywood|hind kino sanoati]] bilan aloqalari bor. Devganning otasi [[Veeru Devgan]] kaskadyor xoreograf va jangovar filmlar rejissori, onasi [[Veena]] esa kino produseri. Uning akasi Anil Devgan kinorejissor va ssenariy muallifi. Devgan Juxu shahridagi Silver Beach oʻrta maktabini tamomlagan va keyin Mithibai kollejida oʻqigan. == Oilasi == Devgan " ''Jigar'' " filmini suratga olish paytida aktrisa Karisma Kapur bilan munosabatlarni boshlagan, ammo munosabatlarini 1995-yilda tugatgan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://daily.bhaskar.com/article/CEL-when-ajay-devgn-left-karisma-kapoor-and-married-kajol-4305245-PHO.html|sarlavha=When Ajay Devgn left Karisma Kapoor and married Kajol|ish=Daily Bhaskar|kirish sanasi=1 May 2016}}</ref> Oʻsha yili Devganning aktrisa [[Kajol|Kajol Mukherji]] bilan munosabatlari ular ''Gundarajda'' birga rol oʻynagan paytda boshlangan.<ref name="India Today (2006)">{{Veb manbasi|url=http://indiatoday.intoday.in/story/kajol-returns-to-unsettle-bollywood-reigning-deities/1/181245.html|sarlavha="After motherhood, Kajol returns in a role designed to unsettle filmdom's reigning deities."|kirish sanasi=9 December 2012|arxivsana=5 October 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131005183624/http://indiatoday.intoday.in/story/kajol-returns-to-unsettle-bollywood-reigning-deities/1/181245.html}}</ref> Ommaviy axborot vositalari ularni qarama-qarshi xarakterga ega boʻlganligi sababli „bir-biriga oʻxshamas juftlik“ deb atashgan.<ref name="Rediff (2011)">{{Veb manbasi|url=http://www.rediff.com/movies/slide-show/slide-show-1-happiest-marriages-in-bollywood/20110523.htm|sarlavha="The Happiest marriages in Bollywood."}}</ref><ref name="Tribune India (2003)">{{Veb manbasi|url=http://www.tribuneindia.com/2003/20030427/spectrum/main5.htm|sarlavha="Bonding of the bubbly belle & the brooder."}}</ref> 1999-yil 24-fevralda er-xotin Devgan uyida anʼanaviy Maxarashtrian hindulik marosimida turmush qurishdi.<ref name="Srnivasan (1999)">Srnivasan V. {{Veb manbasi|url=http://www.rediff.com/movies/1999/feb/25kaj.htm|sarlavha="Quietly were they wed."}}</ref><ref name="Bhattacharya (2010)">Bhattacharya R. {{Veb manbasi|url=http://www.hindustantimes.com/chunk-ht-ui-homepage-tab3-02/Kajol-Ajay-the-perfect-couple/515850/H1-Article1-513911.aspx|sarlavha="Kajol, Ajay the perfect couple."|access-date=2022-06-14|archive-date=2013-01-25|archive-url=https://archive.today/20130125065853/http://www.hindustantimes.com/chunk-ht-ui-homepage-tab3-02/Kajol-Ajay-the-perfect-couple/515850/H1-Article1-513911.aspx}}</ref> Er-xotinning ikki farzandi bor. Ularning qizi Nisa 2003-yilda<ref name="Times of India (2003)">{{Veb manbasi|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2003-04-20/news-interviews/27274297_1_baby-girl-kajol-first-child|sarlavha="Kajol delivers baby girl."|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131002172623/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2003-04-20/news-interviews/27274297_1_baby-girl-kajol-first-child|arxivsana=2 October 2013}}</ref>, oʻgʻli Yug esa 2010-yilda<ref name="Times of India (2010)">{{Veb manbasi|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2010-09-13/news-interviews/28265481_1_baby-boy-ajay-devgn-congrats-ajay|sarlavha="Kajol, Ajay welcome baby boy."|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131002111149/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2010-09-13/news-interviews/28265481_1_baby-boy-ajay-devgn-congrats-ajay|arxivsana=2 October 2013}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://tribuneindia.com/2003/20030427/spectrum/main5.htm|sarlavha="It takes two tango bonding of the bubbly belle & the brooder."|kirish sanasi=25 August 2010|arxivsana=7 May 2003|arxivurl=https://web.archive.org/web/20030507210902/http://www.tribuneindia.com/2003/20030427/spectrum/main5.htm}}</ref><ref name="Tribune India (2003)" /> tugʻilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://bolly.sawfnews.com/actor.aspx?id=2|sarlavha="Ajay Devgan's life."|kirish sanasi=13 September 2012|arxivsana=18 August 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120818162212/http://bolly.sawfnews.com/actor.aspx?id=2}}</ref> '''2009-yil avgust oyida ''Devgan'' oilasining iltimosiga binoan Devgan familiyasining imlosini Devgn deb oʻzgartirdi'''.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.filmibeat.com/bollywood/gupshup/2009/ajay-changes-name-260809.html|sarlavha=Ajay Devgan drops A off his name|muallif=J|ism=Upala|sana=26 August 2009|ish=FilmiBeat|til=en|kirish sanasi=14 December 2018}}</ref> U amaliyotchi Shayva hindu boʻlib, u oʻzining filmlarida boshqa diniy mavzular qatorida aks ettirilgan Rudraksha kiygan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://mdaily.bhaskar.com/news/ENT-ajay-devgn-conducts-shiv-puja-in-jaipur-with-kajol-4153558-NOR.html/|sarlavha=Insight Into Religious Views}} </ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.dnaindia.com/entertainment/report-om-namah-shivaya-for-ajay-devgn-and-sanjay-dutt-1652427/|sarlavha=Reliable Account of Personal Life}} </ref><ref>Ghose D. {{Veb manbasi|url=http://www.bollywoodmantra.com/news/happy-birthday-ajay-devgan/8799/|sarlavha="Happy Birthday, Ajay Devgan; Golmaal Returns."}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://sawfnews.com/bollywood/49497.aspx|sarlavha="Ajay devgn gets birthday surprise on Rock 'n Roll sets."|kirish sanasi=25 August 2010|arxivsana=15 July 2012|arxivurl=https://archive.is/20120715102213/http://sawfnews.com/bollywood/49497.aspx}}</ref><ref>Sinha S. {{Veb manbasi|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/bollywood/news-interviews/Extra-marital-affairs-happen-Ajay-Devgn/articleshow/5185495.cms|sarlavha="xtra-marital affairs happen: Ajay Devgn."|ish=[[The Times of India]]}}</ref> Devgn suratga olish joylariga, reklama aksiyalariga va shaxsiy sayohatlarga olib borish uchun shaxsiy samolyotga ega boʻlgan birinchi [[Bollywood|Bollivud]] shaxsi edi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://economictimes.indiatimes.com/news/news-by-industry/media/entertainment-/entertainment/Ajay-Devgan-buys-a-personal-aircraft/articleshow/6721631.cms|sarlavha="Ajay Devgn buys a personal aircraft."}}</ref> 1996-yilda Devgn Mithun Chakraborty, Rambha va Aditya Pancholi bilan ''Jung'' jangovar filmida rol oʻynadi. Uning navbatdagi nashri [[Twinkle Khanna]] bilan ''Jaan'',<ref name="boxofficeindia3">{{Veb manbasi|url=http://www.boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=202&catName=MTk5Ng%3D%3D|sarlavha="Box Office 1996."|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110121001213/http://www.boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=202&catName=MTk5Ng%3D%3D|arxivsana=21 January 2011}}</ref> deb nomlangan jangovar film edi. Keyin u Garri Bavejaning " ''Diljale'' " filmida rol oʻynadi va u erda Shaka ismli terrorchi personajni oʻynadi.<ref name="boxofficeindia3" /> [[Fayl:Prachi_Desai,_Abhishek_Bachchan,_Ajay_Devgn,_Asin_'Bol_Bachchan'_team_on_the_sets_of_Taarak_Mehta_Ka_Ooltah_Chashmah_04.jpg|thumb| Prachi Desai, Abhishek Bachchan, Ajay Devgan, Asin ' Bol Bachchan ' jamoasi Taarak Mehta Ka Ooltah Chashmah toʻplamlarida]] == Manbalar == [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1969-yilda tugʻilganlar]] h80btcvjex5r15mcafadb3bxcsy641r Tourette sindromi 0 736315 2725908 2688421 2022-07-30T17:35:10Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Tourette sindromi''' (Tourette ''kasalligi, Gilles de la Tourette sindromi'', DSM- 5da — Tourette buzilishi ,{{Lang-en|Tourette’s disorder}}) genetik jihatdan aniqlangan [[Markaziy nerv sistemasi|markaziy asab tizimining]] buzilishi boʻlib, u har qanday yoshda oʻzini namoyon qiladi va bunda bemor kun davomida koʻp harakatli tiklar va kamida bitta ovozli tik chiqarishi bilan tavsiflanadi. Tik({{lang-fr|tic}} "mushaklarning burishishi; „tik“) — tez, stereotipli, qisqa muddatli ixtiyorsiz elementar harakat<ref name ="РМЖ">{{veb manbasi |muallif=Фесенко Ю. А., Лохов М. И., Рубина Л. П. |sana=2005 |url=https://www.rmj.ru/articles/obshchie-stati/Sovremennyy_podhod_k_diagnostike_i_lecheniyu_tikoznyh_rasstroystv_u_detey/ |sarlavha=Современный подход к диагностике и лечению тикозных расстройств у детей |work=Каталог статей |nashriyot=Независимое издание для практикующих врачей |kirish sanasi=2018-02-26 |til=ru |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190226111355/https://www.rmj.ru/articles/obshchie-stati/Sovremennyy_podhod_k_diagnostike_i_lecheniyu_tikoznyh_rasstroystv_u_detey/ |arxiv-sana=2019-02-26 |deadlink=no }}</ref>, tashqi tomondan refleksga oʻxshaydi yoki maqsadli<ref name="СтоименовыЭнциклСлов">{{kitob manbasi |author=[[Стоименов, Йордан Александров|Стоименов Й. А.]], [[Стоименова, Мая Йорданова|Стоименова М. Й.]], [[Коева, Правда Йорданова|Коева П. Й.]] и др. |title=Психиатрический энциклопедический словарь |url=https://archive.org/details/isbn_966608306X|location=К. |publisher=«МАУП» |year=2003 |страниц=1200 |pages=[https://archive.org/details/isbn_966608306X/page/1019 1019]—1020 |isbn=966-608-306-X}}</ref> giperkinezning bir turi.  Giperkineziyalar (yunoncha ὑπthr „kuchli“ va kínēs „harakat“ soʻzlaridan) miyaning notoʻgʻri buyrugʻiga koʻra bir mushak yoki butun muskullar guruhining qisqarishi deb ataladi. Tourette sindromi Amerika ruhiy kasalliklar diagnostikasi va statistik qoʻllanmasining, boshqa tikli buzilishlar sahifasi bilan bir qatorda neyrorivojlanishning harakatli buzilishi<ref name="DSM-5Neuro">{{kitob manbasi|author=[[Американская психиатрическая ассоциация|American Psychiatric Association]]|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-5)|year=2013|pages=81—85|allpages=992|location=[[Арлингтон (округ, Виргиния)|Arlington, VA]]|publisher=«American Psychiatric Publishing»|isbn=978-0-89042-554-1|url=http://dsm.psychiatryonline.org/doi/book/10.1176/appi.books.9780890425596}}</ref> sifatida qoʻllanmaning beshinchi nashrida (DSM-5), tasniflanadi. [[Diqqat yetishmasligi va giperaktivligi sindromi|Diqqat yetishmasligi va giperaktivlik sindromi bilan]] kechuvchi Tourette sindromi<ref name="Brown2009">{{kitob manbasi|author=Thomas E. Brown|title=ADHD Comorbidities: Handbook for ADHD Complications in Children and Adults|url=https://books.google.com/books?id=tqfHS0xfF-IC&pg=PA294|year=2009|publisher=American Psychiatric Pub|isbn=978-1-58562-158-3|pages=294—295}}</ref> tez-tez komorbid holatda uchraydi. Avvallari Tourette sindromi odobsiz yoki ijtimoiy jihatdan nooʻrin va haqoratli soʻzlarni (koprolaliya) baqirib aytish bilan bogʻliq boʻlgan kamdan-kam uchrovchi va gʻayrioddiy sindrom deb hisoblangan. Biroq, bu alomat Tourette sindromi boʻlgan kam sonli odamlarda uchraydi.Tourette sindromli odamlarning [[Intellektuallik koeffitsiyenti|intellektual salohiyati]] va umr koʻrish davomiyligi normada. Koʻpchilik bolalarda tiklarning faollik darajasi oʻsmirlik yoshi tugaganida ozayadi va kattalarda Tourette sindromining kuchli darajasi kam uchraydi. Tourette sindromli mashhur odamlar hayotning barcha sohalarida uchrab turadi.<ref>[http://www.tsa-usa.org/People/LivingWithTS/LivingTS.htm Portraits of adults with TS.] [[Tourette Syndrome Association]]. Retrieved on January 4, 2007.</ref>  Tourette sindromining etiologiyasida [[Genetika|genetik]] va atrof-muhit omillari maʼlum bir ahamiyatga ega, ammo kasallikning aniq sabablari nomaʼlum. Aksariyat hollarda davolanish talab etilmaydi. Tiklarning har bir holati uchun samarali dorilar mavjud emas, lekin bemorning ahvolini yengillashtiruvchi dori-darmonlar va davolash usullaridan foydalanish oqlangan. Kasallikni oʻrganish, tushuntirish ishlarini olib borish va bemorlarga ruhiy koʻmak berish davolash rejasining muhim qismidir. Ushbu kasallikning nomini Jan Martin Charcot oʻz shogirdi,[[1885|1885-yilda]] bu sindrom bilan ogʻrigan 9 bemor haqidagi maʼruzasini nashr etgan fransuz [[Shifokor|shifokori]] va nevrologi Gilles de la Tourette sharafiga qoʻyishni taklif etgan. == Tarixi == === Ilmiy davrdan oldingi davr (Oʻrta asrlar) === Birinchi marta Tourette sindromiga oʻxshash holat [[1486]] yilda G. Kramer va Y. Sprenger tomonidan yozilgan " Jodugarlar bolgʻasi " ({{Lang-la|«Malleus Maleficarum»}}) da tasvirlangan. Kitobda harakatli va ovozli tiklari boʻlgan va „ins-jins tekkan“ deb hisoblangan ruhoniy tasvirlangan<ref name="Arq">{{veb manbasi|muallif=H. A. G. Teive, H. F. Chien, R. P. Munhoz, E. R. Barbosa.|familiya=|ism=|muallifhavola=|hammualliflar=|sana=2008-12|url=http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0004-282X2008000600035&lng=en&nrm=iso&tlng=en|sarlavha=Charcot's contribution to the study of Tourette's syndrome|ish=Arquivos de Neuro-Psiquiatria vol.66 no. 4|nashriyot=Scientific Electronic Library Online|kirish sanasi=2013-07-05|til=en|arxivurl=https://www.webcitation.org/6HuZ0TREE?url=http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext|arxivsana=2013-07-06}}</ref>. === 19-asr === [[Fayl:Jean_Itard.jpg|thumb|242x242px| J. M. G. Itard — fransuz shifokori, bolalar psixiatriyasining asoschilaridan biri, birinchi marta Tourette sindromini ilmiy nuqtai nazarda taʼriflagan odam<ref>{{veb manbasi|muallif=Sara Newman.|familiya=|ism=|muallifhavola=|hammualliflar=|sana=2010-03-01|url=http://hpy.sagepub.com/content/17/3/333|sarlavha=J.-M. G. Itard's 1825 study: movement and the science of the human mind|ish=History of Psychiatry|nashriyot=SAGE journals|kirish sanasi=2013-07-07|til=en|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Hw1vy9cd?url=http://hpy.sagepub.com/content/17/3/333|arxivsana=2013-07-07}}</ref>]] [[1825|1825-yilda]] J. M. G. Itard, oʻsha paytda kar -soqovlar Qirollik institutining rahbarining (hozirgi Parij kar-soqov yoshlar milliy instituti) ({{Lang-fr|«Mémoire sur quelques fonctions involontaires des appareils de la locomotion, de la préhension et de la voix»}} („Harakatni ushlab turish va ovoz bilan bogʻliq organlar tizimining baʼzi ixtiyoriy funktsiyalarini ilmiy tekshirish“) maqolasida Tourette sindromining 10 ta holatini (7 bemor — erkaklarda) tasvirlab berdi.<ref name="Arq"/> U bemorlar orasida parijlik aristokrat va oʻz davrining juda nufuzli shaxsi boʻlgan Markiza Dampierni tasvirlaydi<ref>{{veb manbasi|muallif=Sara Newman.|familiya=|ism=|muallifhavola=|hammualliflar=|sana=2010-03-01|url=http://hpy.sagepub.com/content/17/3/333|sarlavha=What is Tourette Syndrome?|ish=|nashriyot=National Tourette Syndrome Assotiation|kirish sanasi=2013-07-18|til=en|arxivurl=https://www.webcitation.org/6INOqlXBA?url=http://hpy.sagepub.com/content/17/3/333|arxivsana=2013-07-25}}</ref>. Oʻsha paytda u zamonaviy olimlar tomonidan juda kam taʼriflangan koprolaliya holatidan aziyat chekdi. Xonim oʻzining kelib chiqishi, aql-zakovati va olijanob xulq-atvoriga keskin qarama-qarshi boʻlgan odobsiz soʻzlar koʻrinishida ovozli tiklar yaratardi<ref name="Arq" />. [[1861|1861-yilda]] Tourette sindromini oʻrganishga muhim hissa qoʻshgan A. Trousseau oʻzining klinik tibbiyot va terapiya boʻyicha darsligida bir nechta holatlarni tasvirlab bergan<ref name="Arq"/>. == Epidemiologiya == Tourette sindromi hozirda kam uchraydigan kasallik deb hisoblanmaydi, lekin har doim ham toʻgʻri tashxis qoʻyilmasligi mumkin, chunki aksariyat holatlar yengil koʻrinishda boʻladi. 1ta dan 10 ta gacha boʻlgan 1000 ta bolalarda Tourette sindromi mavjud<ref name="LombrosoScahill">Lombroso PJ, Scahill L. [http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pubmed&pubmedid=17937978 „Tourette syndrome and obsessive-compulsive disorder“.] ''Brain Dev''. 2008 Apr;30(4):231-7. PMID 17937978</ref> ; 1000 kishidan 10 dan ortigʻi tikli buzilishga ega<ref name="NIH">[http://www.ninds.nih.gov/disorders/tourette/detail_tourette.htm Tourette Syndrome Fact Sheet]. [[National Institute of Neurological Disorders and Stroke]]/[[National Institutes of Health]] (NINDS/NIH), February 14, 2007. Retrieved on May 14, 2007.</ref><ref name="CommunitySample">Scahill L, Williams S, Schwab-Stone M, Applegate J, Leckman JF. „Disruptive behavior problems in a community sample of children with tic disorders“. ''Adv Neurol.'' 2006;99:184-90. PMID 16536365</ref>. Boshqa maʼlumotlarga koʻra, sindromining umumiy populyatsiyada tarqalishi 10 000 kishidan 3-5 tani tashkil qiladi<ref name="Попов">{{kitob manbasi|author=Ю. В. Попов, В. Д. Вид|title=Современная клиническая психиатрия|location=М.|publisher=Экспертное бюро-М|year=1997|volume=|pages=442—445|страниц=496|isbn={{ISBN с опечаткой|номер_с_опечаткой=5-86065-32-9|в_шаблоне=1}}<!--9 символов вместо 10 по стандарту-->}}</ref>. Bunda erkaklar ustunlik qiladi (3:1)<ref name="Попов" />. == Etiologiya == Tourette sindromining [[Etiologiya|etiologiyasi]] va aniq sababi nomaʼlum, ammo u genetik va atrof-muhit omillari bilan bogʻliqligi aniqlangan<ref name="AN2intro">Walkup JT, Mink JW, Hollenback PJ, (eds). ''Advances in Neurology, Vol. 99, Tourette Syndrome.'' Lippincott, Williams & Wilkins, Philadelphia, PA, 2006, p. xv. ISBN 0-7817-9970-8</ref>. Genetika tadqiqotlari shuni koʻrsatdiki,Tourette sindromi holatlarining aksariyati irsiydir, ammo uning qanday kelib chiqishining aniq mexanizmi va oʻziga xos [[gen]]i<ref name="Zinner">Zinner (2000).</ref>hali aniqlanmagan<ref>Robertson MM (2000), p. 425.</ref>. Baʼzi hollarda Tourette sindromi ''sporadik'', yaʼni ota-onadan meros boʻlib oʻtmaydi<ref name="Asmus">{{Статья|заглавие=Epsilon-sarcoglycan is not involved in sporadic Gilles de la Tourette syndrome.|издание=Neurogenetics|том=6|номер=1|страницы=55—56|pmid=15627203|doi=10.1007/s10048-004-0206-z|язык=en|автор=Asmus F., Schoenian S., Lichtner P., Munz M., Mayer P., Muller-Myhsok B. et al.|год=2005}}</ref>. Tourette sindromi bilan bogʻliq boʻlmagan tiklar koʻrinishidagi boshqa kasalliklarga ''turettizmlar'' deyiladi<ref name="Mejia">{{Статья|заглавие=Secondary tics and tourettism.|издание={{Нп3|Revista Brasileira de Psiquiatria}}|tom=27|nomer=1|stranitsi=11—17|pmid=15867978|doi=10.1590/s1516-44462005000100006|yazik=und|avtor=Mejia N. I., Jankovic J.|god=2005}}</ref>. Tourette sindromi boʻlgan odam gen(lar)ni oʻz farzandlaridan biriga oʻtkazish ehtimoli taxminan 50 % ni tashkil qiladi, ammo bu sindrom oʻzgaruvchan gen ekspressiyasi va toʻliq penetransi boʻlmagan holatdir. Shunday qilib, maʼlum bir genetik nuqsonni meros qilib olgan har bir kishi simptomlarni rivojlantirmaydi; hatto eng yaqin qarindoshlarda ham har xil simptomlar boʻlishi yoki umuman boʻlmasligi mumkin. Gen(lar) Tourette sindromida yengil tik (vaqtinchalik yoki surunkali tiklar) yoki tiklarsiz obsessiv-kompulsiv alomatlar sifatida ifodalanishi mumkin. Gen(lar)ni meros qilib olgan bolalarning faqat ozchiligida tibbiy yordam talab qiladigan alomatlar mavjud<ref name="TSAFAQ">[https://web.archive.org/web/20060106020124/http://www.tsa-usa.org/what_is/Faqs.html Tourette Syndrome: Frequently Asked Questions.] [[Tourette Syndrome Association]]. Archived January 6, 2006.</ref>. Jins nuqsonli genning namoyon boʻlishiga taʼsir qiladi, erkaklarda tiklar ayollarga qaraganda koʻproq uchraydi. Tourette sindromini keltirib chiqarmaydigan yuqumli yoki psixosotsiyal omillar uning ogʻirlashishiga taʼsir qilishi<ref name="Zinner">Zinner (2000).</ref> ehtimoldan holi emas. Autoimmun jarayonlari tiklarning paydo boʻlishiga va baʼzi hollarda ularning kuchayishiga olib kelishi mumkin. 1998-yilda ruhiy salomatlik milliy institutining amerikalik olimlari [[Streptokokk|streptokokkdan keyingi]] autoimmun jarayoni natijasida bir guruh bolalarda obsessiv-kompulsiv buzilishlar va tiklar paydo boʻlishi mumkinligini taxmin qildilar. 5 diagnostika mezoniga javob beradigan bolalar ushbu gipotezaga koʻra, streptokokk infektsiyasi bilan bogʻliq boʻlgan bolalikdagi autoimmun nevropsixiyatrik kasalliklarga [[Ingliz tili|ega]] deb tasniflanadi [[Abbreviatura|(izglizcha qisqartmasi]] PANDAS)<ref name="NIHPANDAS">[http://intramural.nimh.nih.gov/pdn/web.htm PANDAS.] [[NIH]]. Retrieved on November 25, 2006.</ref>. Bu munozarali gipoteza klinik va laboratoriya tadqiqotlarining eʼtiborida boʻlgan, ammo isbotlanmagan<ref>Immune activation: </ref>. Tiklar [[Koʻrish doʻmbogʻi|talamus]], bazal gangliyalar va frontal loblarning disfunktsiyasi natijasidir, deb ishoniladi<ref name="AN2intro">Walkup JT, Mink JW, Hollenback PJ, (eds). ''Advances in Neurology, Vol. 99, Tourette Syndrome.'' Lippincott, Williams & Wilkins, Philadelphia, PA, 2006, p. xv. ISBN 0-7817-9970-8</ref>. Neyroanatomik modellar miyaning kortikal va subkortikal tuzilmalarining neyron aloqalaridagi nosozliklar sindromida ishtirok etadi<ref name="Zinner">Zinner (2000).</ref> va neyrovizualizatsiya texnologiyalari bazal gangliyalar va frontal giruslarning ishtiroki deb hisoblanadi. Obsessiv-kompulsiv buzilishning ayrim shakllari genetik jihatlarda Tourette sindromi bilan bogʻliq boʻlishi mumkin. Tanadagi [[magniy]] etishmovchiligi va buning natijasida kelib chiqadigan metabolik kasalliklar Tourette sindromi va baʼzi bir qator kasalliklarning sabablaridan biri boʻlishi mumkinligini koʻrsatadigan nazariya ham taklif qilingan<ref name="Grimaldi">Grimaldi B.L. „[http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0306987701914471 The central role of magnesium deficiency in Touretteʼs syndrome: causal relationships between magnesium deficiency, altered biochemical pathways and symptoms relating to Touretteʼs syndrome and several reported comorbid conditions]“. ''Medical Hypotheses''. 2002; '''58'''(1):47-60</ref>, magniy birikmalari va [[Piridoksin|B6 vitaminini]] qabul qilish koʻp bemorlar holatini yaxshilashi mumkin.<ref name="Garcia-Lopez"> Rafael Garcia-Lopez et al. „[http://www.biomedcentral.com/content/pdf/1745-6215-10-16.pdf New therapeutic approach to Tourette Syndrome in children based on a randomized placebo-controlled double-blind phase IV study of the effectiveness and safety of magnesium and vitamin B6]“. ''Trials'', Biomed Central Ltd. 2009 Mar; 10(16).</ref>. == Diagnostika == Tiklar qoʻqqisdan paydo boʻlib takrorlanuvchi, monoton, ritmik boʻlmagan harakatlar (motor tics) va alohida mushak guruhlarini oʻz ichiga olgan guruhlar shaklida paydo boʻladi<ref name="phenomenology">{{Статья|title=Phenomenology of tics and natural history of tic disorders.}}</ref> Tourette sindromi turiga va davomiyligiga (vaqtinchalik yoki surunkali) qarab " DSM-IV " ga koʻra tasniflanadigan tik kasalliklari turlaridan(motor yoki ovoz tiklar) biridir. Vaqtinchalik tik buzilishi 4 haftadan 12 oygacha davom etadigan bir nechta harakatli tiklari, ovozli tiklari yoki ikkalasidan iborat boʻlgan holatdir. Surunkali tik buzilishlari bir yildan koʻproq vaqt davomida mavjud boʻlgan bitta yoki koʻp, harakatli yoki ovozli tiklar (lekin ikkalasi ham bir vaqtda emas) boʻlishi mumkin<ref name="phenomenology"/>. Tourette sindromi bemorda bir yildan ortiq vaqt davomida bir nechta harakatli tiklar va kamida bitta ovozli tik mavjud boʻlganda tashxis qilinadi<ref name="BehaveNet">{{kitob manbasi|author=[[Американская психиатрическая ассоциация|American Psychiatric Association]]|title=Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fourth Edition, Text Revision (DSM-IV-TR)|location=[[Вашингтон|Washington, DC]]|publisher=«American Psychiatric Publishing»|year=2000|pages=|allpages=943|isbn=978-0-89042-025-6|url=https://dsm.psychiatryonline.org/doi/pdf/10.1176/appi.books.9780890420249.dsm-iv-tr|chapter=Tourette’s Disorder|url часть=http://behavenet.com/capsules/disorders/touretteTR.htm}}</ref>.<blockquote class="ts-Начало_цитаты-quote"></blockquote> == Tiklar == Tiklar „gʻayritabiiy xatti-harakatlar“, „normal harakat fonida oldindan aytib boʻlmaydigan tarzda vaqti-vaqti bilan sodir boʻladigan“<ref name="TSADef">{{Статья|title=Definitions and classification of tic disorders. The Tourette Syndrome Classification Study Group.|url=http://www.tsa-usa.org/research/definitions.html|archive-date=2006-04-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20060426232033/http://www.tsa-usa.org/research/definitions.html}}</ref>, harakatlar va tovushlardir. Tourette sindromi bilan bogʻliq tiklar soni, chastotasi, ogʻirlik darajasi va anatomik joylashuvi boʻyicha farqlanadi. Hissiy qaygʻurishlar har bir bemorda tiklarni ogʻirlik darajasini va chastotasini individual ravishda oshiradi yoki kamaytiradi. Shuningdek, baʼzi bemorlarda tiklar ketma-ket davom etadi<ref name="phenomenology"/>. Koprolaliya (taqiqlangan soʻz va iboralarni oʻz-oʻzidan talaffuz qilish) Tourette kasalligining eng mashhur belgisidir. Turli manbalarga koʻra, u bemorlarning 10 % namoyon boʻladi. Koprolaliya odatda oʻsmirlik davrida boshlanadi, keyinchalik kopropraksiya (nomaqbul imo-ishoralar) bilan almashadi<ref name="Незнанов-клинические-рек">{{kitob manbasi|title=Психиатрия|url=https://archive.org/details/libgen_00334749|agency=Под ред. Н. Г. Незнанова, Ю. А. Александровского, Л. М. Барденштейна, В. Д. Вида, В. Н. Краснова, Ю. В. Попова|location=М.|publisher=«ГЭОТАР-Медиа»|year=2009|pages=[https://archive.org/details/libgen_00334749/page/n449 453]—456|страниц=512|series=Клинические рекомендации|isbn=978-5-9704-1297-8}}</ref>. Ekolaliya (boshqa odamlarning soʻzlarini takrorlash) va palilaliya (oʻz soʻzini takrorlash) kamroq uchraydi ammo mos ravishda harakatli va ovozli tiklar kasallikning boshida, koʻzni miltillash va yoʻtalish shaklida paydo boʻladi<ref>Malone DA Jr, Pandya MM. „Behavioral neurosurgery“. ''Adv Neurol.'' 2006;99:241-47. PMID 16536372</ref>. Bundan tashqari, exopraksiya (boshqalarning harakatlarini taqlid qilish) ham uchrab turadi. Boshqa harakat buzilishlarining patologik harakatlaridan (masalan, [[xoreya]], distoni, miyokloniya va diskineziya) farqli oʻlaroq, Tourette tiklari monoton, vaqtincha bostilib turadigan, ritmik boʻlmagan va koʻpincha chidab boʻlmas istak bilan birga keladi<ref>Jankovic J. „Differential diagnosis and etiology of tics“. ''Adv Neurol.'' 2001;85:15-29. PMID 11530424</ref>. Tik paydo boʻlishidan oldin, Touretta sindromi boʻlgan koʻpchilik odamlar aksirish yoki teri qichishganda uni tirnash kabi kuchli istaklarni boshdan kechiradilar<ref>Cohen AJ, Leckman JF. „Sensory phenomena associated with Gilles de la Touretteʼs syndrome“. ''J Clin Psychiatry''. 1992 Sep;53(9):319-23. PMID 1517194</ref><ref name="Prado">Prado HS, Rosário MC, Lee J, Hounie AG, Shavitt RG, Miguel EC. [http://www.cnsspectrums.com/aspx/article_pf.aspx?articleid=1540 „Sensory phenomena in obsessive-compulsive disorder and tic disorders: a review of the literature“.] ''CNS Spectr.'' 2008;13(5):425-32. PMID 18496480. Retrieved on May 31, 2008.</ref>. Bemorlar tiklarga istak chaqiruvchilar-bosim yoki energiyaning<ref name="Prado" /> zoriqishi deb taʼriflaydilar, va tiklardan foydalanishadi chunki ular oʻzlarini yengil<ref name="Prado" /> yoki yaxshi his qilishlar uchun „kerak“<ref name="Kwak">Kwak C, Dat Vuong K, Jankovic J. „Premonitory sensory phenomenon in Touretteʼs syndrome“. ''Mov Disord''. 2003 Dec;18(12):1530-33. PMID 14673893</ref> boʻladilar.<ref name="Kwak" />. Bunday holatning misollari tomoqdagi begona jism borligi yoki yelkadagi noqulayliklar hissi bunday holat sizda tomoqni tozalashga yoki yelkani qisishga olib keladi. Yana bir misol — koʻzlardagi diskomfortni bartaraf etish uchun ularni miltillatish. Touretta sindromidagi tiklarning nashr etilgan tavsiflari diagnostika mezonlariga kiritilmagan boʻlsa ham, kasallikning asosiy belgisi sifatida aniqlanadi<ref name="Bliss">Bliss J. „Sensory experiences of Gilles de la Tourette syndrome“. ''Arch Gen Psychiatry''. 1980 Dec;37(12):1343-47. PMID 6934713</ref><ref>Scahill LD, Leckman JF, Marek KL. „Sensory phenomena in Touretteʼs syndrome“. ''Adv Neurol''. 1995;65:273-80. PMID 7872145</ref><ref>Miguel EC, do Rosario-Campos MC, Prado HS, ''et al.'' „Sensory phenomena in obsessive-compulsive disorder and Touretteʼs disorder“. ''J Clin Psychiatry''. 2000 Feb;61(2):150-56. PMID 10732667</ref>. == Davolash == [[Fayl:Clonidine_pills_and_patch.jpg|thumb|220x220px| Klonidin — Tourette sindromi uchun ishlatiladigan [[Dori|dorilardan]] biri.]] Tourette sindromini davolash bemorlarga eng muammoli simptomlarni boshqarishga yordam berishga qaratilgan<ref name="Zinner">Zinner (2000).</ref>. Aksariyat hollarda Tourette sindromi yengil boʻladi va [[Farmakologiya|farmakologik]] davolanishni talab qilmaydi. Tiklarni davolash (agar kerak boʻlsa) ular bilan bogʻliq holatlarni bartaraf etishga qaratilgan. Tiklari boʻlgan barcha odamlarda qoʻshimcha boʻlgan kasalliklar mavjud emas, agar ular mavjud boʻlsa, davolanish talab qilinadi. Tourette sindromi uchun hech qanday davolash va barcha odamlar uchun sezilarli nojoʻya taʼsirlari boʻlmagan universal dorilar yoʻq. Bemorlarning oʻz kasalliklarini qabul qilishlari tikli buzilishlarini yanada samarali boshqarish imkonini beradi<ref name="Zinner" />. Tourette sindromi belgilarini boshqarish farmakologik terapiya, shuningdek, [[psixoterapiya]], toʻgʻri [[Xulq|xulq-atvorni]] oʻz ichiga oladi. Farmakologik davolash ogʻir simptomlar uchun ajratilgan, boshqa davolash usullari (masalan, qoʻllab-quvvatlovchi psixoterapiya va kognitiv xulq-atvor terapiyasi) [[Depressiya (tibbiyot)|depressiya]] va ijtimoiy izolyatsiyani oldini olishga yoki yengillashtirishga yordam beradi. Bemorni oʻqitish, oilasi va atrofidagi odamlar (masalan, doʻstlar, maktablar) asosiy davolash strategiyalaridan biri boʻlib, bular yengil holatlarda talab qilinadigan eng kerakli va foydali boʻlishi mumkin<ref name="Zinner" /><ref name="Robertson2005PMJ">Stern JS, Burza S, Robertson MM. „Gilles de la Touretteʼs syndrome and its impact in the UK“. ''Postgraduate Medicine Journal.'' 2005 Jan;81(951):12-9. PMID 15640424</ref>. [[Fayl:Haloperidol.svg|alt=4-[4-(4-chlorophenyl)-4-hydroxy-1-piperidyl]-1-(4-fluorophenyl)-butan-1-one|left|thumb| Galoperidolning tuzilishi. Galoperidol — bu baʼzida Tourette sindromining ogʻir holatlarini davolashda ishlatiladigan [[Neyroleptik moddalar|antipsixotik dori]].]] [[Dori|Dorilar]] simptomlar bemorning normal faoliyatiga toʻsqinlik qilganda qoʻllaniladi<ref name="TSAFAQ"/>. Dori sinflari — tipik va atipik [[Neyroleptik moddalar|antipsixotik preparatlar]], shu jumladan risperidon, ziprasidon, haloperidol, pimozid va flufenazin — taʼsiri uzoq va qisqa muddatli boʻlishi mumkin. Bundan tashqari, baʼzida ularning oʻzlari ham tiklar ga olib kelishi mumkin. Antigipertansif dorilar klonidin va guanfasin ham tiklarni davolash uchun ishlatiladi; va tadqiqotlar oʻzgaruvchan samaradorlikni koʻrsatdi, ammo taʼsir antipsikotiklarga qaraganda pastroqdir. Tourette sindromida (umumiy tiklar va bolalarda ovoz chiqarish) metoklopramidni (serukal) qoʻllash boʻyicha tadqiqotlar ijobiy natijalarni koʻrsatdi, ammo shifokorlar pediatriya amaliyotida foydalanish uchun kattaroq sinovlar kerakligini taʼkidlamoqdalar. [[Antidepressantlar|Trisikllik antidepressantlar]], (masalan, fluoksetin) va lityum preparatlari Tourette sindromi bilan bogʻliq obsessiya, konsentratsiya va [[Depressiya (tibbiyot)|depressiya]] muammolari uchun ishlatiladi<ref name="Попов"/>. == Manbalar == {{manbalar}} * [[Turkum:Asab tizimining kasalliklari]] [[Turkum:Depressiya]] [[Turkum:Psixoterapiya]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] ougy3529nbfm6g71wt0q1f32lg42iff Kosmopoliten kokteyli 0 736581 2725635 2639972 2022-07-30T15:04:39Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Kosmopoliten kokteyli''' — aroq, tripel-sek likyori, limon va rezavor sharbatiga asoslangan alkogolli kokteyliButun kun kokteyli sifatida tasniflanadi({{lang-en|All day cocktail}}). Xalqaro barmenlar uyushmasining (IBA) rasmiy kokteyllaridan biri, „Zamonaviy klassika“ toifasi (eng. Contemporary classics)<ref name="Contemporary">{{Veb manbasi|url=https://iba-world.com/contemporary-classics/|sarlavha=Сайт Международной ассоциации барменов|ish=коктейли Современная классика|til=en|nashriyot=iba-world.com|kirish sanasi=2017-03-09|arxivurl=https://archive.is/20170309092712/http://iba-world.com/contemporary-classics/|arxivsana=2017-03-09}}</ref>. == Tarix == Dastlab, kokteyl „Absolut Citron“ aroq uchun maxsus yaratilgan, limon taʼmiga ega boʻlgan. Boshqa bir versiyaga koʻra, „kosmopoliten“ Cheryl Kuk yaratgan (eng. Cheryl Kuk), Janubiy plyaj (Janubiy plyaj), Florida shtatidagi ayol bufetchi.Suhbatlardan birida u 1985-yilda bu ichimlikni ixtiro qilganini aytdi, garchi bu vaqtgacha, 1970-yillarning oxirida, u gey barlarda mashhur edi. Uning „kosmopoliten“ retsepti quyidagicha: „Absolut Citron“ arogʻi 40 ml, tripel-sek apelsin likyorasi, Roseʼs limon sharbati va kokteylga pushti rang berish uchun bir oz rezavor. Ichimlikni yaratishda ishtirok etgan yana bir qahramon Tobi Chekkini edi. Toby Cecchini) Manxettendan. U kokteyl tayyorladi, Kuk retseptini asos qilib oldi va kichik oʻzgarishlarni amalga oshirdi. Triple-seka oʻrniga 15 ml  Kuantro likyorini qoʻshdi va 15ml laym sharbati uning retsepti „Kosmopoliten“ni tayyorlash uchun standart boʻldi. Uzoq vaqt davomida bu kokteyl gey-klub muxlislari orasida mashhur boʻlib kelgan. Biroq, u faqat 1998-yilda „Sex and the City“ teleserialining chiqishi munosabati bilan keng shuhrat qozondi, unda Kosmopolitan kokteyli qahramonlarning sevimli ichimligi boʻlgan. == Turlari == * Nyu-Jersidagi haqiqiy uy bekalari yulduzi Keti Vakil oʻzining sevimli shirinliklaridan biri boʻlgan qizil baxmal tort<ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.paramuspost.com/article.php/20120228155309676|sarlavha=Red Velvet Cosmo Introduced By Kathy Wakile of The Real Housewives of New Jersey|ish=The+Paramus+Post+-+Greater+Paramus+News+and+Lifestyle+Webzine|kirish sanasi=2020-08-28|arxivsana=2018-01-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180105123102/http://www.paramuspost.com/article.php/20120228155309676}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.bravotv.com/the-real-housewives-of-new-jersey/season-4/bio/kathy-wakile|sarlavha=Kathy Wakile {{!}} Bravo TV Official Site|ish=web.archive.org|sana=2013-11-05|kirish sanasi=2020-08-28|archive-date=2013-11-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20131105125439/http://www.bravotv.com/the-real-housewives-of-new-jersey/season-4/bio/kathy-wakile}}</ref> asosida Cosmo Red Velvetni yaratdi. * Bokira kosmopolit uchun aroq va uch soniyani apelsin sharbati va pushti limonad bilan almashtiring<ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://goshindig.com/cosmopolitan-cocktail/|sarlavha=How to make a Cosmopolitan Cocktail Drink – Recipe, Mocktail and History|muallif=Brian|ish=Outdoor Entertaining At Go Shindig|sana=2016-12-21|kirish sanasi=2020-08-28|arxivsana=2020-08-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200808031704/https://goshindig.com/cosmopolitan-cocktail/}}</ref>. * Kimbal Maskning „The Kitchen“ asaridagi CosNOpolitan tarkibida klyukva sharbati, ohak, apelsin achchiqlari va soda mavjud. == Manbalar == {{manbalar}} == Shuningdek qarang == * [[Pina kolada]] == Havolalar == * [https://iba-world.com/iba-council/ Xalqaro barmenlar assotsiatsiyasi veb-sayti] Arxivnaya kopiya -da arxivlangan{{En icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> * [https://iba-world.com/cocktails/cosmopolitan/ IBA veb-saytidagi Cosmopolitan kokteyli] Arxivnaya kopiya -da arxivlangan{{En icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> * [https://web.archive.org/web/20170317091350/http://barclass.ru/glossary/coctails/all/Cosmopolitan.php Barmenlar uyushmasi veb-saytida kosmopolit kokteyli] [[Turkum: spirtli mexnat]] [[Turkum:Alfavit kokteyllari]] [[Turkum: aroq bilan mexnat]] [[Turkum: likyor bilan mexnat]] p5hioqr9o3cszfz6swz1w343z9b6bkd Long Island Iced Tea 0 736585 2725919 2635826 2022-07-30T17:45:48Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Long Island Iced Tea''' — ({{lang-en|Long Island Iced Tea}}) aroq, jin, tekila va romga asoslangan mashhur kokteyl. Bundan tashqari, kokteylga odatda tripl sek (yoki kuantro), kola (yoki muzli choy) va boshqalarni oʻz ichiga oladi. „Long Island“ — eng kuchli kokteyllardan biri (taxminan 28 foiz spirtli ichimliklarni oʻz ichiga oladi). Long drink sifatida tasniflanadi. Xalqaro barmenlar uyushmasining (IBA) rasmiy kokteyllaridan biri, „Zamonaviy klassika“ toifasi (eng. Contemporary classics)<ref name="Contemporary">{{Veb manbasi|url=https://iba-world.com/contemporary-classics/|sarlavha=Сайт Международной ассоциации барменов|ish=коктейли Современная классика|til=en|nashriyot=iba-world.com|kirish sanasi=2017-04-01|arxivurl=https://archive.is/20170309092712/http://iba-world.com/contemporary-classics/|arxivsana=2017-03-09}}</ref>. == Tarix == Nyu-York koʻrfazidagi birinchi turar — joy markazi-Long Island orolining nomi bilan atalgan kokteyl. Kokteyl birinchi marta taqiq yillarida ixtiro qilingan degan versiya keng tarqalgan, chunki tashqi va xushboʻyligi ice tea (muzli choy) ga oʻxshaydi. Biroq, kokteyl birinchi marta XX asrning 70-yillarida Long-Island orolidagi Smittown tungi klubining barmeni Kris Bendiksen tomonidan tayyorlangan deb hisoblanadi<ref>{{Citation|last=DeGroff|first=Dale|title=The Craft of the Cocktail|year=2002|publisher=Clarkson Potter|location=New York|isbn=0609608754}}</ref>. == Tarkibi == IBA kokteyli retsepti<ref>{{Veb manbasi|url=https://iba-world.com/cocktails/long-island-iced-tea/|sarlavha=Сайт Международной ассоциации барменов|ish=LONG ISLAND ICED TEA|til=en|nashriyot=iba-world.com|kirish sanasi=2019-03-18|arxivsana=2018-01-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180120140054/http://iba-world.com/cocktails/long-island-iced-tea}}</ref>: * 15 ml [[aroq]]; * 15 ml jin; * 15 ml yengil [[Rom (ichimlik)|rom]]; * 15 ml tekila; * 15 ml uchlik soniya; * 20 ml shakar siropi; * 30 ml limon sharbati; * Bir chayqaladigan kola. Barcha ingredientlar muz bilan toʻldirilgan haybl stakanida  aralashtiriladi. Kokteylning koʻrinishi va xushboʻyligi muzli choydan farq qilmaydi. Spiralli limon (garnir sifatida)  yoki bir tilim limon bilan bezatilishi mumkin<ref>{{Veb manbasi|url=http://lolbar.ru/2010/11/long-island/|sarlavha=Коктейль Лонг Айленд|kirish sanasi=2011-01-24|arxivsana=2011-03-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110316042916/http://lolbar.ru/2010/11/long-island/}}</ref>. == Variantlar == Long-Islendning mashhurligi oʻzining hayboll oilasining paydo boʻlishiga olib keldi<ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.huffpost.com/entry/long-island-iced-tea_n_59808912e4b0d6e28a109ae8|sarlavha=The Name Of The Man Who Created The Long Island Iced Tea Is Just Too Perfect|ish=HuffPost|sana=2017-08-02|kirish sanasi=2020-08-29|arxivsana=2022-01-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220107142120/https://www.huffpost.com/entry/long-island-iced-tea_n_59808912e4b0d6e28a109ae8}}</ref>. Long-Islenddagi oʻzgarishga misol-bu Grateful Dead (shuningdek, Purple Rain yoki Black Superman nomi bilan ham tanilgan), u Long-Islendda boʻlgani kabi bir xil aralashmani ishlatadi, ammo Triple Sec oʻrniga Chambord shot va kola limon-laym soda bilan almashtiriladi: oʻziga xos koʻk rangga ega<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.idrink.com/v.html?id=4542|sarlavha=Purple Rain drink recipe|ish=web.archive.org|sana=2016-08-05|kirish sanasi=2020-08-29|archive-date=2016-08-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20160805231019/http://www.idrink.com/v.html?id=4542}}</ref>. Agar  kolani rezavor sharbati bilan almashtirsangiz, qizil rangga ega boʻlgan Long Beach Iced Tea olinadi<ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.tablespoon.com/recipes/long-island-iced-tea/aca5dbcf-c1be-4228-9413-4f7483808ada|sarlavha=Long Island Iced Tea|ish=Tablespoon.com|kirish sanasi=2020-08-29|arxivsana=2020-09-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200926060548/https://www.tablespoon.com/recipes/long-island-iced-tea/aca5dbcf-c1be-4228-9413-4f7483808ada}}</ref>. Agar Coca-cola Midori bilan almashtirilsa, yashil rangga aylanib Tokio Iced Tea olinadi<ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://en.1001cocktails.com/cocktails/cocktail_adios-motherfucker_359810.aspx|sarlavha=Adios Motherfucker|muallif=Marmiton-aufeminin|ish=1001Cocktails_en|kirish sanasi=2020-08-29|arxivsana=2020-09-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200922152715/https://en.1001cocktails.com/cocktails/cocktail_adios-motherfucker_359810.aspx}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [https://iba-world.com/iba-council/ Xalqaro barmenlar assotsiatsiyasi veb-sayti] Arxivnaya kopiya {{En icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> * [https://iba-world.com/cocktails/long-island-iced-tea/ IBA veb-saytida Long Island muzli choyi]{{En icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> * [https://web.archive.org/web/20170401235746/http://barclass.ru/glossary/coctails/all/Long_island_iced_tea.php Rossiya Barmenlar Uyushmasi veb-saytida kokteyli Long Island muzli choyi] [[Turkum:Alfavit kokteyllari]] [[Turkum: Jin bilan mexnat]] [[Turkum: aroq bilan mexnat]] [[Turkum: tekila kokteyllari]] [[Turkum: Rum bilan mexnat]] [[Turkum: likyor bilan mexnat]] [[Turkum:uzoq ichimlik]] l4n63wwczkvcam30xl3oqk22k7k3q0z Wizz Air 0 736686 2726103 2724206 2022-07-30T21:23:21Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Infobox airline | airline = Wizz Air Hungary Ltd. | image = | IATA = W6<ref name=iata>{{veb manbasi|title=IATA - Airline and Airport Code Search|url=http://www.iata.org/publications/Pages/code-search.aspx|website=iata.org|access-date=1-may 2015-yil}}</ref> | ICAO = WZZ | callsign = WIZZ AIR | aoc = | hubs = | focus_cities = | frequent_flyer = * Wizz Discount Club | alliance = | fleet_size = 142 (including subsidiaries)<!--Please verify that this matches the fleet table at the bottom of this page.--> | destinations = [[List of Wizz Air destinations|150]] | parent = Wizz Air Holdings plc | traded_as = | num_employees = | logo = Wizz_Air_logo_2015.svg | logo_size = 150 | founded = 2003-yil sentabr | headquarters = [[Budapesht]], [[Vengriya]] | key_people = | bases = | framestyle = | title = | secdondary_hubs = | subsidiaries = *[[Wizz Air Abu Dhabi]] *[[Wizz Air UK]] | revenue = {{decrease}} €739.0 milliard (2021)<ref name=ar>{{veb manbasi|url=https://wizzair.com/static/docs/default-source/downloadable-documents/corporate-website-transfer-documents/results-and-presentations/wizz-air-fy21-results---02-06-2021_458630a7.pdf|title=Annual Results 2021|publisher=Wizz Air|access-date=17-fevral 2022-yil}}</ref> | operating_income = {{decrease}} €(434.5) million (2021)<ref name=ar/> | net_income = {{decrease}} €(576.0) million (2021)<ref name=ar/> | lounge = | website = }} '''Wizz Air''' — [[Vengriya|Vengriyaning]]<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Hungarian Wizz Air Opens Fifth Hub in Poland|nashriyot=''Business Week''|url=http://investing.businessweek.com/research/stocks/private/snapshot.asp?privcapId=9263282|kirish sanasi=2008-03-20|arxivurl=https://www.webcitation.org/666UbxHgl?url=http://investing.businessweek.com/research/stocks/private/snapshot.asp?privcapId=9263282|arxivsana=2012-03-12}}</ref><ref>{{veb manbasi|sarlavha=Fliers reap benefits in Eastern Europe|nashriyot=''International Herald Tribune''|url=http://www.iht.com/articles/2004/08/23/eeair_ed3_.php|kirish sanasi=2008-03-20|arxivurl=https://www.webcitation.org/666UcoQWS?url=http://www.nytimes.com/2004/08/23/style/23iht-eeair_ed3_.html|arxivsana=2012-03-12}}</ref> byudjet aviakompaniyasi (past tashuvchisi) shtab-kvartirasi Vechshda (Pest okrugi) joylashgan. Asosan [[Markaziy Yevropa]] bozorida faoliyat yurituvchi kompaniya Katovitse, Poznan, Varshava (Şopen) va Gdansk ([[Polsha]]) aeroportlarida bazalariga ega; Budapesht ([[Vengriya]]); Sofiya ([[Bolgariya]]); Kluj-Napoka, Buxarest, Timisoara, Targu -Muresh ([[Ruminiya]]); [[Nikola Tesla nomidagi xalqaro aeroport|Belgrad]] ([[Serbiya]]), Lvov, Kiev (Julyaniy) ([[Ukraina]]); Vilnyus ([[Litva]]); Kutaisi ([[Gruziya]]), Skopye ([[Shimoliy Makedoniya]]), Kishinyov ([[Moldova]]). Rossiyaga qabul qilingan yagona xorijiy byudjet sinfidagi aviakompaniya. == Tarix == Aviakompaniya 2003-yil sentabr oyida tashkil etilgan. Asosiy investor transportga sarmoya kiritishga ixtisoslashgan Amerikaning Indigo Partners xususiy kompaniyasi edi. Birinchi parvoz [[2004]]-[[19-may|yil 19-mayda]] [[Katowice|Katovitsedan]] [[Polsha]] va [[Vengriya]] [[Yevropa Ittifoqi|Yevropa Ittifoqiga]] va Yevropa umumiy aviatsiya bozoriga qoʻshilganidan 19-kun oʻtib amalga oshirildi. Aviakompaniya faoliyatining dastlabki uch yarim oyida 250 ming yoʻlovchini, faoliyatining birinchi yilida esa deyarli 1,4 million yoʻlovchini tashidi. 2012-yil oxiriga kelib kompaniya 50 million yoʻlovchini tashidi<ref>{{veb manbasi|url=https://wizzair.com/de-DE/about_us/news/wizde17|sarlavha=WIZZ AIR: 50 MILLIONEN PASSAGIERE IN ACHT JAHREN|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130720030919/https://wizzair.com/de-DE/about_us/news/wizde17|arxivsana=2013-07-20}}</ref>. [[BIM|Bosh direktor]] va direktorlar kengashi raisi Yozsef Varadi, boshqa Vengriya aviakompaniyasi Malevning sobiq [[BIM|bosh direktori]]. Kompaniya [[London|Londonda]] roʻyxatdan oʻtgan, shoʼba korxonalari Polsha, Vengriya, Bolgariyada ochilgan. Wizz Air Bulgaria oʻz faoliyatini [[2005]]-yil sentabr oyida boshlagan<ref name="AW">[[Airliner World]], январь 2007</ref>. Wizz Air Ukraine Kievda tashkil etilgan boʻlib, u 2008-yildan 2015-yilgacha ish olib borgan. === Ukrainada === 2008-yil 11-iyulda aviakompaniya Ukrainaning ichki yo'nalishlarida - Kievdan (Borispol aeroporti) Lvov, Xarkov, Odessa, Zaporojye va Simferopolga, shuningdek Simferopoldan Lvov va Xarkovga parvozlarni amalga oshira boshladi.{{Manba yoʻq|6|09|2013}}. 2013-2014-yillarda kompaniya Ukrainada faqat bitta ichki reysni amalga oshirdi - Kiyevdan Simferopolga (yozda). 2014-yil 11-martdan boshlab, [[Qrim anneksiyasi|Rossiya Qrimni anneksiya qilgani]] sababli Wizz Air Qrimga parvoz qilmayapti. Birinchi xalqaro parvoz 2008-yil 17-dekabrda London, Luton aeroportiga amalga oshirildi{{Manba yoʻq|6|09|2013}}. 2013-yilda Ukrainaning quyidagi shaharlaridan muntazam xalqaro havo tashishlar amalga oshiriladi: Kievdan (Julyany) - Budapesht, Barselona (Jirona), Valensiya, Venetsiya (Treviso), Dortmund, Gamburg (Lyubek), Katovitse, Kyoln, Kutaisi., Larnaka, London (Luton), Memmingen (Myunxen-G'arbiy), Moskva, Milan (Bergamo) va Neapol va boshqalar. Lvovdan - Venetsiya (Treviso), Dortmund va Milan (Bergamo). Donetskdan - Dortmund va Kutaisigacha, 2013-yil 1-oktabrdan - London (Luton), Memmingen (Myunxen-Vest), Milan (Bergamo) va Rimga (Fiumicino). Xarkovdan Vena, Dortmund, Budapesht, Gdansk, Katovitse, Krakov, Vrotslavga 2020-yil 8-martdan boshlab 2011-yil 27-martda Kievdagi Wizz aviabazasi Boryspil aeroportidan Kiev-Julyaniy aeroportiga koʻchirildi.{{Manba yoʻq|6|09|2013}}. ==Korporativ ishlar== [[Fayl:Hungary Budapest Laurus Offices IMG 20181102 130107-2000.jpg|thumb|Laurus ofisi B binosi, Wizz Air bosh ofisi]] [[Fayl:HA-LWG.jpg|thumb|Wizz Air Airbus A320-200 kabinasi]] [[Fayl:HA-LWK_LLBG_11-07-2014a.jpg|thumb|Wizz Air [[Airbus A320-200]] kompaniyaning sobiq kiyimida]] [[Fayl:Wizz Air, HA-LYT, Airbus A320-232 (37889467144) (2).jpg|thumb|Wizz Air [[Airbus A320-200]] kompaniyaning yangi libosida]] ===Bosh ofis=== Joriy bosh ofisni Laurus ofislarida topish mumkin (Laurus Irodaház) B binosi, [[Budapesht]],<ref>{{veb manbasi|url=https://wizzair.com/en-gb/information-and-services /about-us/company-information#/|sarlavha=Kompaniya haqida ma'lumot|nashriyotchi=Wizz Air|kirish sanasi=2018-10-28|iqtibos=Laurus Offices <nowiki>| Koer ko'chasi 2/A | B bino | H-1103 | Budapesht, Vengriya</nowiki> }}</ref> 2015-yil mart oyidan beri.<ref>{{veb manbasi |title=Wizz Air Erste Group Immorentning Budapeshtdagi Laurus ofislarining eng yangi yirik ijarachisi |url=https://www. erstegroup.com/de/news-media/news-views/2016/04/21/wizz-air-laurus-offices-budapest |website=erstegroup.com |access-date=29-oktabr 2018-yil |date=21-aprel 2016-yil} }</ref> Ilgari uning bosh ofisi [[Budapesht Ferenc Liszt xalqaro aeroporti]]da edi.<ref name="AirportHQ">"[http://www.bud.hu/english/business-and-partners/ mulk Mulkni rivojlantirish] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20111224221527/http://www.bud.hu/english/business-and-partners/property |date=2011-12-24 }}." (, [http://www.bud.hu/_Images/english/business-and-partners/property/000000751_brossura1.jpg.jpg_MAXI.jpg rasmga qarang] {{Webarchive|url=https://web.archive. org/web/20161003124908/http://www.bud.hu/_Images/english/business-and-partners/property/000000751_brossura1.jpg.jpg_MAXI.jpg |date=2016-10-03}) [Buzt] Ferens xalqaro aeroporti]]. 2011-yil 11-dekabrda olindi.</ref><ref>"[http://wizzair.com/about_us/company_information/? Kompaniya haqida umumiy ma'lumot] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120522181424/http://wizzair.com/about_us/company_information/ |date=2012-05-22 }}." Wizz Air. 2011-yil 11-dekabrda olindi. "Wizz Air Hungary Airlines Ltd. BUD International Airport Building 221 H-1185 Budapest"</ref> Wizz Air 2010-yil oktabr oyida ijara shartnomasini imzolagan va 2011-yil iyun oyida 150 nafar xodim bilan u yerga koʻchib oʻtgan. Aviakompaniya koʻproq joy egallagan. Aviakompaniya kelganidan keyin yangilangan ofis binosida {{convert|2000|sqm|sqft}}maydon Ochiq rejali ofislarga ega boʻlgan muassasada 150 ga yaqin xodim ishlagan.<ref name="AirportHQ"/> Uning bosh ofisi aeroportda boʻlgunga qadar u [[Vecsés]]dagi C2 Airport Business Parkida joylashgan edi.<ref>{{veb manbasi |url=http://wizzair.com/about_us/company_information/? |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20090312090822/http://wizzair.com/about_us/company_information/ |arxiv-sana=2009-03-12 |sarlavha=Kompaniya ma'lumotlari |kirish sanasi =2009-10-25 |url-status=live }} "Wizz Air Hungary Airlines Ltd. Airport Business Park C2, Lőrinci út 59 2220 Vecsés, Vengriya"</ref> ===Operatsiyalar=== Barcha Evropa arzon tashuvchilari kabi Wizz Air xizmatlardan foydalanish xarajatlari va to'lovlarini kamaytirish uchun kichikroq yoki ikkilamchi aeroportlardan foydalanishni afzal ko'radi. Shuningdek, u Wizz Café deb nomlangan [[buy-on-board]] oziq-ovqat xizmati va boshqa mahsulotlar uchun Wizz Boutique deb nomlangan ikkinchi xizmatga ega.<ref>"[http://wizzair.com/travel_services/WizzCafe /?til=UZ Wizz kafesi va Wizz butiki] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120215204022/http://wizzair.com/travel_services/WizzCafe/?language=EN |date= 2012-02-15 }}." Wizz Air. 2012-yil 3-fevralda olindi.</ref> 2022-yil 8-iyun kuni kompaniya Yevropaning samolyot ishlab chiqaruvchisi [[Airbus]] bilan vodorod bilan ishlaydigan samolyotlarni ishlab chiqish boʻyicha hamkorlik memorandumini imzoladi.<ref>{{veb manbasi |sana=2022-06-09 | sarlavha=Wizz Air Airbus bilan vodorod bilan ishlaydigan samolyot operatsiyalari bo'yicha hamkorlik qiladi |url=https://aviationa2z.com/index.php/2022/06/09/wizz-air-partners-with-airbus-on-hydrogen-powered- aircraft-operations/ |kirish sanasi=13-iyun, 2022-yil|veb-sayt=Aviation A2Z |til=en-US}}</ref> === Narxlar === 2008-yildan beri Wizz Air doimiy ravishda Rossiya bozoriga kirishga harakat qilmoqda, ammo Rossiya hukumati tomonidan Aeroflotni qoʻllab-quvvatlovchi doimiy toʻsiqlar tufayli buni amalga oshira olmadi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.avianews.com/russia/2013/04/8_wizzair_subsidiary_russia.shtml|sarlavha=Wizz Air может создать дочку в России|kirish sanasi=2013-07-21|arxivsana=2013-05-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130519031511/http://www.avianews.com/russia/2013/04/8_wizzair_subsidiary_russia.shtml}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.travel.ru/news/2013/03/22/214872.html|sarlavha=Wizzair могут вновь не пустить в Россию / Украина : Авиакомпании / Travel.Ru|kirish sanasi=2013-07-21|arxivsana=2013-05-10|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130510105857/http://www.travel.ru/news/2013/03/22/214872.html}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.travel.ru/news/2013/02/13/213127.html|sarlavha=Wizzair ищет пути начала полетов в Россию / Венгрия : Авиакомпании / Travel.Ru|kirish sanasi=2013-07-21|arxivsana=2013-07-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130704011823/http://www.travel.ru/news/2013/02/13/213127.html}}</ref> (bu juda shubhali. " ''Malev " ning'' bankrotligiva Malev singari Oneworld alyansining bir qismi boʻlgan Sibir Airlines kompaniyasining S7 brendini juda faol reklama qilish). Rasmiy ravishda, bu tashuvchi va parvozlar uchun juda koʻp talablarning mavjudligi bilan izohlandi, ammo 2013-yil yoziga kelib, Wizz Air bu talablarga rioya qildi va Rossiyadan birinchi reys ochilishini rasman eʼlon qildi: Moskva (Vnukovo) - Budapeshtga 2013-yil 23-sentabrdan parvozlar amalga oshiriladi<ref name="WizzAir">{{veb manbasi|url=http://www.travel.ru/news/2013/07/19/220037.html|sarlavha=Wizzair начала продажу билетов на линии Будапешт — Москва / Венгрия : Авиакомпании / Travel.Ru|kirish sanasi=2013-07-21|arxivsana=2013-09-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130916232332/http://www.travel.ru/news/2013/07/19/220037.html}}</ref>. 2017-yilda aviakompaniya<ref>{{veb manbasi|url=https://aviationtribune.com/airlines/europe/wizz-air-connect-budapest-saint-petersburg-new-route/|sarlavha=Wizz Air to Connect Budapest and Saint Petersburg with a New Route|nashriyot=aviationtribune.com|til=en|kirish sanasi=2017-05-08|arxivsana=2017-05-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170506111938/http://aviationtribune.com/airlines/europe/wizz-air-connect-budapest-saint-petersburg-new-route/}}</ref> 2017-yil 27-avgustdan Sankt-Peterburg-Budapesht reysi boshlanganini eʼlon qildi. 2017-yil 8-may holatiga koʻra, aviakompaniyaning veb-saytida Sankt-Peterburgdan chorshanba va yakshanba kunlari uchadigan chiptalarni sotib olish mumkin. 2019-yilda aviakompaniya 2019-yil 1-oktabrdan Moskva-London va 2019-yil 2-oktabrdan Sankt-Peterburg-London yoʻnalishi boʻyicha qatnovlar yoʻlga qoʻyilganligini e’lon qildi. 2019-yilning noyabr oyidan Qozonga muntazam reys yoʻlga qoʻyildi. 2020-yil 17-iyun kuni Wizz Air Sankt-Peterburgda oʻzining birinchi operatsion bazasi ochilishini eʼlon qildi<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://wizzair.com/en-gb/information-and-services/about-us/news/2020/06/17/wizz-air-announces-its-first-russian-base-in-saint-petersburg|sarlavha=WIZZ AIR ANNOUNCES ITS FIRST RUSSIAN BASE IN SAINT PETERSBURG 1 AIRCRAFT AND 5 NEW ROUTES TO 5 COUNTRIES|muallif=|ish=|sana=|nashriyot=|kirish sanasi=2020-06-24|arxivsana=2020-06-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200623155604/https://wizzair.com/en-gb/information-and-services/about-us/news/2020/06/17/wizz-air-announces-its-first-russian-base-in-saint-petersburg}}</ref>. Aviakompaniya Pulkovo aeroportida 1 ta Airbus A320 samolyotini bazaga qoʻyadi va 2020-yil 18-sentabrdan boshlab beshta yangi yoʻnalish boʻyicha parvozlarni boshlaydi – Zalsburg (Avstriya), Oslo (Norvegiya), Kopengagen (Daniya), Stokgolm-Skavsta (Shvetsiya) ga., shuningdek, Maltaga. Kompaniya avvalroq 2020-yil iyun oyida Sankt-Peterburgdan Bratislava va Vilnyusga, shuningdek, 2020-yil iyul oyida Sofiya va Buxarestga yangi yoʻnalishlar ochilishi haqida eʼlon qilgan edi<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://wizzair.com/en-gb/information-and-services/about-us/news/2020/01/20/wizz-air-announces-further-expansion-br-from-saint-petersburg|sarlavha=WIZZ AIR ANNOUNCES FURTHER EXPANSION FROM SAINT PETERSBURG|muallif=|ish=|sana=|nashriyot=|kirish sanasi=2020-06-24|arxivsana=2020-06-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200627072605/https://wizzair.com/en-gb/information-and-services/about-us/news/2020/01/20/wizz-air-announces-further-expansion-br-from-saint-petersburg}}</ref>, biroq bu rejalar pandemiya sababli keyinga surilgan edi. 2020-yil 14-iyulda Sankt-Peterburgdan Boloniya, Venetsiya, Milan, Turin va Kataniyaga yana 5 ta yangi yoʻnalish ochilishi maʼlum boʻldi<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://wizzair.com/en-gb/flights/russia|sarlavha=Flights to Russia|muallif=|ish=|sana=|nashriyot=|kirish sanasi=2020-07-14|arxivsana=2020-07-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200714141154/https://wizzair.com/en-gb/flights/russia}}</ref>. Hozirgacha jami 16 ta yoʻnalish eʼlon qilingan. == Yoʻnalishlar == {{Asosiy|Wizz Air yoʻnalishlari roʻyxati}} [[Fayl:Whizzair.a320-200.lz-wza.leavesground.arp.jpg|right|thumb| Bolgariyada roʻyxatdan oʻtgan [[Airbus A320|Airbus A320-200 samolyoti]] [[Angliya|Angliyaning]] Luton aeroportida parvoz qilmoqda.]] [[Fayl:Wizz_Air_Destinations_2012.png|left|thumb| Evropadagi Wizz Air yoʻnalishlari xaritasi (eskirgan)]] Wizz Air 2008-yilda [[Katowice aeroporti|Katowice]] va London Luton oʻrtasida yangi xizmatlarni ishga tushirdi.<ref>{{veb manbasi |url=http://wizzair.com/about_us/news/#pgf8573 |sarlavha=Wizz Air ishga tushirildi. London Gatwick - Katowice reys |sana=2007-08-09 |kirish sanasi=2008-05-05 |url-status=dead |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20100306180142/http://http/#pgf8573 |arxiv-sana=2010-03-06 }}</ref> 2008-yil yanvar oyida Gdanskdan [[Gyoteburg]], Bornmut va Koventriga parvozlar boshlandi. 2008-yil yozida Wizz Air Katovitse va Budapeshtdan [[Girona]]ga yozgi mavsumiy xizmatlarni, shuningdek, [[Gdansk]]dan Gironaga yangi haftalik qatnovni qayta yoʻlga qoʻydi. Budapeshtdan boshqa yozgi xizmatlar [[Heraklion]], [[Korfu]], [[Burgas]] va [[Varna, Bolgariya|Varna]]; Katovitsedan Krit-Heraklion va Burgasgacha; va Varshavadan Korfu va Burgasgacha. Shuningdek, u [[Luton aeroporti|London–Luton]]dan Burgasga haftasiga uch marta xizmat koʻrsatishni qayta ishga tushirdi. 2008-yil 2-oktabrda Wizz Air uchta Airbus A320 samolyotiga buyurtma berilgandan soʻng Ruminiyadagi bir qator xizmatlar chastotasi oshishini e’lon qildi.<ref>{{veb manbasi |url=http://wizzair.com/about_us/news/ #jk98judt1/ |sarlavha=Wizz Air uchta yangi A320 samolyotini qoʻshdi va Ruminiyada sigʻimini ikki baravar oshirdi - kelgusi olti oy ichida 15 ta yangi yo'nalish |url-status=dead |arxiv-url=https://web.archive.org/web/ 20100306180142/http://wizzair.com/about_us/news/#jk98judt1/ |arxiv-sana=2010-03-06 }}</ref> 2012-yil fevral oyida Wizz Air 2012-yil 18-iyundan boshlab [[Debrecen xalqaro aeroporti]]dan Londonga parvozlarni boshlashini eʼlon qildi.<ref>{{veb manbasi |url=http://wizzair.com/about_us/news/ ?language=HU#wizhu032/ |sarlavha=Wizz Air 2012-yil 18-iyundan Debresen va London oʻrtasida parvozlarni boshlaydi |kirish sanasi=15-fevral 2012-yil |arxiv-sana=6-yanvar 2012-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20120106152840/http://wizzair.com/about_us/news/?language=HU#wizhu032/ |url-status=dead}}</ref> 2012-yil 11-sentabrda Wizz Air Isroilnong [[Tel-Aviv]] shahriga va undan parvoz qiladigan yangi yoʻnalishlarni eʼlon qildi.<ref>{{veb manbasi|url=http://wizzair.com/en-GB/about_us/news/wizen122/|sarlavha=Wizz Air Isroilga/Isroilga arzon tariflarni ishga tushirdi}}</ref> 2013-yil 12-aprelda Wizz Air 2013-yil 17-iyundan boshlab [[Budapesht aeroporti]]dan Bokuning [[Haydar Aliyev xalqaro aeroporti]]ga parvozlarni boshlashini eʼlon qildi.<ref>{{veb manbasi|url=http:// wizzair.com/en-GB/about_us/news/wizen167|sarlavha=WIZZ AIR Ozarbayjonga kirdi|work=wizzair.com|kirish sanasi=13-iyun 2015-yil|arxiv-sana=17-may 2015-yil|arxiv-url=https:/ /web.archive.org/web/20150517175641/https://wizzair.com/en-GB/about_us/news/wizen167|url-status=dead}}</ref> 2013-yil 26-iyun kuni Wizz Air kompaniyasi kirishini e'lon qildi. [[Slovakiya]]n bozori, 2013-yil sentabr oyidan boshlab [[Koshice xalqaro aeroporti]]dan yangi marshrut qoʻshildi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.airportkosice.sk/en/news/ 347|sarlavha=Wizz Air sentabr oyida Koshice-London yo'nalishini boshlaydi! - Koshice aeroporti|work=airportkosice.sk|kirish sanasi=13-iyun, 2015-yil}}</ref> 2013-yil 31-may Wizz Air [[Bosniya va Gersegovina|Bosniya va Gersegovinaga]] (Tuzla aeroporti)<ref>{{veb manbasi|url=https://wizzair.com/en-GB/about_us/news/wizen164|sarlavha=Low Fares Land In Bosnia Herzegovina|ish=wizzair.com|til=en|sana=2013-03-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130601114623/https://wizzair.com/en-GB/about_us/news/wizen164|arxivsana=2013-06-01|kirish sanasi=2019-12-20}}</ref>, 17-iyun - [[Ozarbayjon|Ozarbayjonga]] (Boku)<ref>{{veb manbasi|url=https://wizzair.com/ru-RU/about_us/news/wizru45|sarlavha=Wizz Air выходит на Азербайджан|til=ru|ish=wizzair.com|sana=2013-04-11|kirish sanasi=2019-12-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130610011037/https://wizzair.com/ru-RU/about_us/news/wizru45|arxivsana=2013-06-10}}</ref> reyslarni ochdi. 23-sentabrdan Rossiyaga (Vnukovo aeroporti), 24-sentabrdan [[Moldova|Moldovaga]] (Kishinyov)<ref>{{veb manbasi|url=https://wizzair.com/en-GB/about_us/news/wizen174|sarlavha=Wizz Air Opens Flights To Moldova|til=en|ish=wizzair.com|sana=2013-06-13|kirish sanasi=2019-12-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130719064634/https://wizzair.com/en-GB/about_us/news/wizen174|arxivsana=2013-07-19}}</ref>, 28-oktabrdan [[Birlashgan Arab Amirliklari|BAAga]] (Dubay Jahon markaziy aeroporti)<ref>{{veb manbasi|url=https://wizzair.com/en-GB/about_us/news/wizen163|sarlavha=Wizz Air Launches 4 Routs To Dubai|til=en|ish=wizzair.com|sana=2013-04-03|kirish sanasi=2019-12-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130601115226/https://wizzair.com/en-GB/about_us/news/wizen163|arxivsana=2013-06-01}}</ref> parvozlar boshlandi. 2015-yil 26-iyun kuni aviakompaniya Bosniya va Gertsegovinadagi [[Tuzla xalqaro aeroporti]]da oʻzining 19-bazasini ochdi va aeroportda bitta yangi Airbus A320 samolyotini joylashtirdi. Aeroportda joylashgan bitta samolyot bilan Wizz Air 2015-yil 26-iyundan boshlab [[Memmingen aeroporti]] (Myunxen yaqinida) va [[Sandefjord aeroporti, Torp]] (Oslo yaqinida) ga yangi yo'nalishlarni ochdi, shuningdek, [[ Frankfurt–Han aeroporti]] va [[Stokgolm Skavsta aeroporti]], 2015-yil 28-iyundan boshlanadi.<ref>{{veb manbasi|url=http://worldairlinenews.com/2014/11/08/wizz-air-to -establish-it-19th-base-at-tuzla-in-bosna-hersegovina/|sarlavha=Wizz Air oʻzining 19-bazasini Bosna-Gersegovinaning Tuzla shahrida tashkil qiladi|sana=8-noyabr 2014-yil|kirish-date=16-aprel, 2016-yil}}</ref> 2019-yil oxiri holatiga koʻra, aviakompaniya 44 mamlakatdagi 151 aeroportda 710 ta yoʻnalishga parvozlarni amalga oshirdi va 2019-yil noyabr oyida deyarli 3 million yoʻlovchini tashidi.<ref name="results2012">{{veb manbasi|url=https://wizzair.com/ru-ru/informatsiya-i-uslugi/investor-relations/general-information|sarlavha=General Information|ish=wizzair.com|til=en|kirish sanasi=2019-12-20|arxivsana=2019-12-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191218193958/https://wizzair.com/ru-ru/informatsiya-i-uslugi/investor-relations/general-information}}</ref> == Flot == 2022-yil mart oyida Wizz Air floti oʻrtacha yoshi 5,5 yil boʻlgan 133 ta samolyotdan iborat edi: 2018-yil 30-aprelda 273 ta samolyotga buyurtma bergan Wizz Air yangi samolyotlarni bron qilish boʻyicha eng yuqori koʻrsatkichga ega boʻlib, Norwegian Airning 220 ta samolyot buyurtmasidan oshib ketdi. 2019-yil 7-mart Wizz Air 184 ta A321neo-ning birinchisini buyurtma asosida yetkazib berdi. Bu haqda Airbus matbuot xizmati xabar berdi. Germaniyaning Gamburg shahridagi Airbus zavodida Wizz Air bosh direktori Jozsef Varadi va Airbus tijorat direktori Kristian Sherer ishtirokida tantanali tadbir boʻlib oʻtdi. “Samolyot Pratt & Whitney GTF dvigatellari bilan jihozlangan. Yoʻlovchi saloni bir toifali sxemada ishlab chiqarilgan va 239 nafargacha yoʻlovchini tashishga moʻljallangan”. == Faoliyat == [[2008]]-yilda yoʻlovchi tashish 5,9 million kishini tashkil etdi.<ref>[http://www.aviaport.ru/digest/2009/01/14/164666.html Wizz Air в 2008 году увеличила объём пассажироперевозок на 41 % — до 5,9 млн]</ref>, 2011-yilda - 11 million<ref>{{veb manbasi|url=https://wizzair.com/ru-RU/about_us/news/wizru0038|sarlavha=В 2011 ГОДУ WIZZ AIR ПЕРЕВЕЗЛА 11 МИЛЛИОНОВ ПАССАЖИРОВ|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121015165014/https://wizzair.com/ru-RU/about_us/news/wizru0038|arxivsana=2012-10-15}}</ref>, 2012-yilda - 12 million<ref name="results2012"/>, 2013-yilda - 13,5 million<ref>{{veb manbasi|url=https://wizzair.com/en-GB/about_us/news/wizen220|sarlavha=WIZZ AIR CARRIED 13.5 MILLION PASSENGERS.|muallif=|ish=|sana=2014-01-07|nashriyot=|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150214201204/https://wizzair.com/en-GB/about_us/news/wizen220|arxivsana=2015-02-14}}</ref>, 2014-yilda - 15,8 million<ref>{{veb manbasi|url=https://wizzair.com/en-GB/about_us/news/wizzen292|sarlavha=WIZZ AIR CARRIED 15.8 MILLION PASSENGERS IN 2014|muallif=|ish=|sana=2015-01-14|nashriyot=wizzair|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150214200929/https://wizzair.com/en-GB/about_us/news/wizzen292|arxivsana=2015-02-14}}</ref> Wizz Air — arzon aviakompaniyasi<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Wizz Air offering new biz fare|nashriyot=''CNN''|url=http://www.cnn.com/2005/TRAVEL/01/12/bt.wizz.business.travel/index.html|kirish sanasi=2008-03-20|arxivurl=https://www.webcitation.org/68D1eGp3E?url=http://www.cnn.com/2005/TRAVEL/01/12/bt.wizz.business.travel/index.html|arxivsana=2012-06-06}}</ref>, yoʻlovchilar parvozni oʻzi, soliqlar va yigʻimlarni toʻlaydi, ular qoʻshimcha yoqilgʻi toʻlovi, sugʻurta va qoʻshimcha xizmatlar hamda xavfsizlik toʻlovini oʻz ichiga olishi mumkin. Boshqa arzon kompaniyalar singari, WizzAir ham salonda olib boriladigan qoʻl yukiga qattiq cheklovlar qoʻyadi. 2018-yildan boshlab faqat 40 x 30 x 20 sm oʻlchamdagi qoʻl yuki bepul. == Tanqid == 2009-yil dekabr oyida Yevropada kuchli qor yogʻishi paytida Wizz Air aviakompaniyasining bekor qilingan reysidagi yoʻlovchilar itlar va gaz bilan samolyotdan chiqarib yuborilgani xabar qilingan edi. Aviakompaniya vakillari vaziyatni xavfsizlik qoidalariga rioya qilish va ekipajning ish vaqti tugashi zarurligi bilan izohladi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.avianews.com/ukraine/2009/december/22.htm|sarlavha=Пассажиров отмененного рейса Wizz Air Лондон — Киев выгоняли из самолета собаками и газом|kirish sanasi=2010-03-15|arxivsana=2012-05-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120518012628/http://www.avianews.com/ukraine/2009/december/22.htm}}</ref>. == Havo hodisalari == {| class="wikitable" ! width="50" |sana ! width="100" | Kengash raqami ! width="140" | Joy ! width="45" | Qurbonlar ! width="500" | Voqea tavsifi |- | 19.03.12 |{{Vengriya bayrogʻi}}</img> |</img> [[Eyndxoven]] | 0/174 | Wizz Air samolyoti (turi: [[Airbus A320|Airbus A320-200]]) Riga – Eyndxoven yoʻnalishi boʻylab harakatlanayotganda dvigateldagi nosozlik tufayli favqulodda qoʻnishni amalga oshirdi. Samolyot favqulodda qoʻnishni amalga oshirgan Eyndxoven aeroportining favqulodda xizmatlari muammolar haqida ogohlantirilgan, biroq tekshiruv vaqtida jiddiy muammolar qayd etilmagan<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://www.euromag.ru/articles/samolet-wizzair-sovershil-avarijnuju-posadku-iz-za-dyma-v-dvigatele/|sarlavha=Самолет Wizzair совершил аварийную посадку из-за дыма в двигателе|ish=www.euromag.ru|kirish sanasi=2022-02-08|arxivsana=2022-02-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220208094732/https://www.euromag.ru/articles/samolet-wizzair-sovershil-avarijnuju-posadku-iz-za-dyma-v-dvigatele/}}</ref>. |} {| class="wikitable" ! width="50" |sana ! width="100" | Kengash raqami ! width="140" | Joy ! width="45" | Qurbonlar ! width="500" | Voqea tavsifi |- | |{{Vengriya bayrogʻi}}</img> HA-LWM |</img> [[Rim]] | 0/172 | Buxarest – Ciampino (Rim) yoʻnalishida harakatlanayotgan Wizz Air samolyoti (turi: [[Airbus A320|Airbus A320-232]]) Rimning Leonardo da Vinchi xalqaro aeroportiga (Fiumicino) favqulodda qoʻnishni amalga oshirdi. Samolyotlardan biri laynerdan chiqmadi, layner bitta shassi ustiga o'tirib, yon tomoniga tushib ketdi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://www.newsru.com/world/08jun2013/romeplane.html|sarlavha=В аэропорту Рима аварийно сел самолет с невыпущенным шасси|ish=NEWSru.com|sana=2013-06-08|kirish sanasi=2022-02-08|arxivsana=2022-02-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220208094734/https://www.newsru.com/world/08jun2013/romeplane.html}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://aviation-safety.net/database/record.php?id=20130608-0|sarlavha=ASN Aircraft accident Airbus A320-232 HA-LWM Roma-Fiumicino Airport (FCO)|muallif=Harro Ranter|ish=aviation-safety.net|kirish sanasi=2022-02-08|arxivsana=2021-12-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211209214114/https://aviation-safety.net/database/record.php?id=20130608-0}}</ref>. |} == Galereya == <center><gallery widths="200px" heights="250px" perrow="5"> Fayl:Wizzair Airbus 320 HA-LWC EPPO-4.jpg|Airbus 320 HA-LWC EPPO Fayl:Wizzair Airbus 320 HA-LPL EPPO.jpg|Airbus 320 HA-LPL EPPO Fayl:Wizzair Airbus 320 EPPO-2.jpg|Wizzair Airbus 320 EPPO Fayl:Wizzair Airbus 320 HA-LWC EPPO-3.jpg|Airbus 320 HA-LWC EPPO Fayl:Wizzair Airbus 320 HA-LPL EPPO-5.jpg|Airbus 320 HA-LPL EPPO Fayl:Wizzair Airbus 320 EPPO-8.jpg|Airbus 320 EPPO Fayl:Wizzair Airbus 320 HA-LWC EPPO-6.jpg|Airbus 320 HA-LWC EPPO Fayl:Wizzair Airbus 320 HA-LWC EPPO-7.jpg|Airbus 320 HA-LWC EPPO Fayl:Wizzair Airbus 320 HA-LPL EPPO-9.jpg|Airbus 320 HA-LPL EPPO Fayl:Wizzair Airbus 320 HA-LPL EPPO-10.jpg|Airbus 320 HA-LPL EPPO Fayl:Wizzair Airbus 320 HA-LPL EPPO-11.jpg|Airbus 320 HA-LPL EPPO Fayl:Wizzair Airbus 320 EPPO-12.jpg|Airbus 320 EPPO </gallery></center> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * [https://wizzair.com Wizz Air rasmiy veb-sayti] [[Turkum:Vengriya aviakompanyalari]] [[Turkum:Aviakompaniyalar]] curbvzz67e60me41lgvslb28sc9e31a Saud al-Hoshimiy 0 736743 2725423 2688343 2022-07-30T12:28:26Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Turkum:Articles with hCards]] {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Saud al-Hoshimiy|tavallud sanasi=1964-yil|tavallud joyi=[[Jeddah]],Saudiya Arabistoni|portret=سعود مختار صورة شخصية.JPEG|bilimi=Qirol Faysal universitetida doktori|kasbi=Inson huquqlari kampaniyasi aktivisti va shifokor|asl ismi=Saud Mukhtar al-Hashimiy|fuqaroligi=Saudiya Arabistoni fuqarosi|faoliyat_yillari=1993-2007-yillar}}'''Saud Muxtor al-Hoshimiy''' ({{lang-ar|سعود مختار الهاشمي}}, 1964-yilda tugʻilgan)<ref name="A I">{{veb manbasi|url=https://www.amnesty.org/en/documents/mde23/020/2012/en/|format=PDF|sarlavha=Saudi Arabia urged to allow prisoner of conscience to visit ill mother|sana=19-oktabr 2012-yil|nashriyot=Amnesty International|kirish sanasi=21-oktabr 2012-yil}}</ref> — Saudiya Arabistoni shifokori. Xalqaro hamjamiyatda hibsga olingani asosiy mavzu boʻlgan Saudiya Arabistonidagi inson huquqlari kampaniyasining tarafdori. == Qisqa tavsif == Saud Muxtor al-Hoshimiy 1988-yilda Qirol Abdulaziz universitetini tamomlagan, keyin esa 1993-yilda Qirol Faysal universitetida doktorlik dissertatsiyasini himoya qilgan. U Jiddada shifokor boʻlib ishlagan, shuningdek, Butunjahon oilaviy shifokorlar tashkiloti aʼzosi boʻlgan. ''Madinada'' koʻplab maqolalar yozgan. == Hibsga olinishi va sud == Al-Hoshimiy va Saudiya Arabistoni hukumatining siyosiy partiya<ref name="H RW">{{veb manbasi|url=https://www.hrw.org/news/2011/02/22/saudi-arabia-political-prisoners-released-new-ones-arrested|sarlavha=Saudi Arabia: Political Prisoners Released, New Ones Arrested|sana=23-fevral 2011-yil|nashriyot=Human Rights Watch|arxivsana=21-oktabr 2012-yil|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Ba6yVZ2m?url=http://www.hrw.org/news/2011/02/22/saudi-arabia-political-prisoners-released-new-ones-arrested|kirish sanasi=21-oktabr 2012-yil}}</ref> yoki inson huquqlari tashkilotini tuzishni rejalashtirgan<ref name="AI 2">{{veb manbasi|url=https://www.amnesty.org/en/news/saudi-arabia-lengthy-sentences-reformists-worrying-development-2011-11-23|sarlavha=Saudi Arabia: Lengthy sentences for reformists a worrying development|sana=23-noyabr 2011-yil|nashriyot=Amnesty International|arxivsana=21-oktabr 2012-yil|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Ba72nnvT?url=http://www.amnesty.org/en/news/saudi-arabia-lengthy-sentences-reformists-worrying-development-2011-11-23|kirish sanasi=21-oktabr 2012-yil}}</ref> yana sakkiz nafar tanqidchilari (Musa al-Qirni, Suliaman al-Rashudiy, Abdul Rahmon Xon, Essam Basraviy, Sayfiddin al-Sharif, Fahd al-Qurshiy Abdul Rahmon al-Shumayriy) bilan birga 2007-yilning fevralida [[Jidda|Jiddada]] hibsga olingan. Al-Hoshimiy tergov hibsxonasida bir hafta davomida ochlik eʼlon qilgan va bunga qoʻriqchilari uning ichki kiyimigacha yechib, bir necha soat sovuq kamerada qoldirishgan<ref name="AI"/>. Shundan soʻng u „Al-Jazira“ telekanali bilan bogʻlanib, hukmdorning ruxsatisiz pul yigʻishganini tan olishga majbur boʻldi<ref>{{veb manbasi|url=https://2009-2017.state.gov/documents/organization/186659.pdf|format=PDF|sarlavha=Saudi Arabia|nashriyot=US Department of State|kirish sanasi=21-oktabr 2012-yil}}</ref>. Islom Inson Huquqlari Komissiyasi (IHRC) maʼlumotlariga koʻra, u 2010-yilning noyabr oyida ham elektr toki urishi bilan qiynoqqa solingan<ref name="IHR C">{{veb manbasi|url=http://www.ihrc.org.uk/activities/alerts/10032-action-alert-saudi-arabia-demand-the-release-of-reformist-dr-al-hashimi-from-his-illegal-imprisonment|sarlavha=Action Alert: Saudi Arabia – Demand the release of reformist Dr. Al-Hashimi from his illegal imprisonment|sana=7-fevral 2012-yil|nashriyot=Islamic Human Rights Commission|arxivsana=21-oktabr 2012-yil|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Ba8NyouY?url=http://www.ihrc.org.uk/activities/alerts/10032-action-alert-saudi-arabia-demand-the-release-of-reformist-dr-al-hashimi-from-his-illegal-imprisonment|kirish sanasi=21-oktabr 2012-yil}}</ref>. Yuqorida aytib oʻtilgan toʻqqiz nafar shaxs jinoyat ishlari boʻyicha ixtisoslashtirilgan sudda 2011-yilda koʻrib chiqilgan. Ularning advokatlari dastlab ularga qoʻyilgan ayblovlar haqida maʼlumot olishdan bosh tortganlar va sud majlislari ommaviy axborot vositalari va kuzatuvchilar uchun yopilgan. Xalqaro Amnistiya sud jarayonini „oʻta adolatsiz“ deb tanqid qilgan<ref name="AI2">{{veb manbasi|url=https://www.amnesty.org/en/news/saudi-arabia-lengthy-sentences-reformists-worrying-development-2011-11-23|sarlavha=Saudi Arabia: Lengthy sentences for reformists a worrying development|sana=23-noyabr 2011-yil|nashriyot=Amnesty International|arxivsana=21-oktabr 2012-yil|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Ba72nnvT?url=http://www.amnesty.org/en/news/saudi-arabia-lengthy-sentences-reformists-worrying-development-2011-11-23|kirish sanasi=21-oktabr 2012-yil}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.amnesty.org/en/news/saudi-arabia-lengthy-sentences-reformists-worrying-development-2011-11-23 „Saudi Arabia: Lengthy sentences for reformists a worrying development“]. Amnesty International. 23 November 2011. from the original on 21 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2012</span>.</cite></ref>. Al-Hoshimiy jinoiy ishlar boʻyicha ixtisoslashtirilgan sudi tomonidan "Saudiya Arabistoni qiroliga boʻysunmaslik, davlatga qarshi tashkilot tuzish, sud tizimi mustaqilligini shubha ostiga qoʻyish, pul yuvish va „terrorizmni qoʻllab-quvvatlash“ kabi ayblar bilan aybdor deb topilgan va noyabr oyida 30 yilga qamalgan, bundan tashqari 2 million rial (534 000 AQSh dollari) miqdorida jarimaga ham tortilgan<ref name="AI"/>. == Qamoqdagi hayoti == Al-Hoshimiy qamoqqa olinganda bir qancha xalqaro inson huquqlari tashkilotlari uning nomidan tashviqot olib borishgan. Birlashgan Millatlar Tashkilotining Oʻzboshimchalik bilan hibsga olish boʻyicha ishchi guruhi uning hibsga olinishini oʻzboshimchalik va noqonuniy deb topdi<ref name="IHRC">{{veb manbasi|url=http://www.ihrc.org.uk/activities/alerts/10032-action-alert-saudi-arabia-demand-the-release-of-reformist-dr-al-hashimi-from-his-illegal-imprisonment|sarlavha=Action Alert: Saudi Arabia – Demand the release of reformist Dr. Al-Hashimi from his illegal imprisonment|sana=7-fevral 2012-yil|nashriyot=Islamic Human Rights Commission|arxivsana=21-oktabr 2012-yil|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Ba8NyouY?url=http://www.ihrc.org.uk/activities/alerts/10032-action-alert-saudi-arabia-demand-the-release-of-reformist-dr-al-hashimi-from-his-illegal-imprisonment|kirish sanasi=21-oktabr 2012-yil}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.ihrc.org.uk/activities/alerts/10032-action-alert-saudi-arabia-demand-the-release-of-reformist-dr-al-hashimi-from-his-illegal-imprisonment „Action Alert: Saudi Arabia — Demand the release of reformist Dr. Al-Hashimi from his illegal imprisonment“]. Islamic Human Rights Commission. 7 February 2012. from the original on 21 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2012</span>.</cite></ref>. Xalqaro Amnistiya tashkiloti uni vijdon mahkumi deb eʼlon qildi va al-Hoshimiy „''soʻz va uyushmalar erkinligi huquqini tinch yoʻl bilan amalga oshirgani“'' uchun qamalganini aytdi<ref name="AI">{{veb manbasi|url=https://www.amnesty.org/en/documents/mde23/020/2012/en/|format=PDF|sarlavha=Saudi Arabia urged to allow prisoner of conscience to visit ill mother|sana=19-oktabr 2012-yil|nashriyot=Amnesty International|kirish sanasi=21-oktabr 2012-yil}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.amnesty.org/en/documents/mde23/020/2012/en/ „Saudi Arabia urged to allow prisoner of conscience to visit ill mother“] <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Amnesty International. 19 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2012</span>.</cite></ref>. Xalqaro Inson huquqlari federatsiyasi va Qiynoqlarga qarshi Butunjahon tashkiloti qoʻshma bayonot chiqarib, bu ishga „shoshilinch aralashish“ kerakligini aytdi, jumladan al-Hoshimiyni zudlik bilan va soʻzsiz ozod qilishga chaqirdi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.fidh.org/Incommunicado-detention-Fear-of,4005|sarlavha=Incommunicado detention / Fear of ill-treatment - SAU 001 / 0207 / OBS 015|sana=7-fevral 2007-yil|nashriyot=International Federation for Human Rights|arxivsana=21-oktabr 2012-yil|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Ba88hxgG?url=http://www.fidh.org/Incommunicado-detention-Fear-of,4005|kirish sanasi=21-oktabr 2012-yil}}</ref>. [[Human Rights Watch|Human Rights Watch tashkiloti]] Saudiya Arabistoni hukumatini al-Hoshimiyni „siyosiy mahbus“ sifatida ushlab turganlikda tanqid qilib, „''siyosiy mahbuslarni qayta ushlash demokratik oʻzgarishlar talablarini qondirmaydi''“ deb taʼkidladi<ref name="HRW">{{veb manbasi|url=https://www.hrw.org/news/2011/02/22/saudi-arabia-political-prisoners-released-new-ones-arrested|sarlavha=Saudi Arabia: Political Prisoners Released, New Ones Arrested|sana=23-fevral 2011-yil|nashriyot=Human Rights Watch|arxivsana=21-oktabr 2012-yil|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Ba6yVZ2m?url=http://www.hrw.org/news/2011/02/22/saudi-arabia-political-prisoners-released-new-ones-arrested|kirish sanasi=21-oktabr 2012-yil}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.hrw.org/news/2011/02/22/saudi-arabia-political-prisoners-released-new-ones-arrested „Saudi Arabia: Political Prisoners Released, New Ones Arrested“]. Human Rights Watch. 23 February 2011. from the original on 21 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2012</span>.</cite></ref>. Buyuk Britaniya Musulmonlarning Jamoatchilik bilan aloqalar qoʻmitasi al-Hoshimiy va boshqa mahbuslarni „siyosiy tizimni tinch yoʻl bilan isloh qilish tarafdori“ deb taʼrifladi va ularni ozod qilish uchun petitsiya boshladi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.mpacuk.org/content/view/3570/|sarlavha=Petition to Release Dr Saud Al Hashimi & Colleagues|sana=10-may 2007-yil|nashriyot=Muslim Public Affairs Council UK|arxivsana=21-oktabr 2012-yil|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Ba96mywj?url=http://www.mpacuk.org/content/view/3570/|kirish sanasi=21-oktabr 2012-yil}}</ref>. IHRC xabar berishicha, 2012-yil fevral oyi holatiga koʻra al-Hoshimiy sudlanganidan keyin bir kishilik kamerada saqlanishda davom etgan<ref name="IHRC"/>. 2012-yil oktabr oyida Xalqaro Amnistiya tashkiloti al-Hoshimiyning onasi ogʻir kasal boʻlib, oʻzini oʻlim arafasida ekanligini, al-Hoshimiyni kasalxonada onasini koʻrishga ruxsat berish haqida murojaat qildi<ref name="AI"/>. Shuncha xalqaro tashkilotlarning soʻrov va petitsiyalariga qaramay al-Hoshimiyning taqdiri haqida rasmiy maʼlumotlar mavjud emas. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1964-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 4u4h5forlj1x4yomna9bn73a3l3iawb Teresa ona 0 736776 2725821 2691389 2022-07-30T16:31:56Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi | ismi = Kalkuttalik Teresa | asl ismi = Agnes Gonxha Bojaxhiu | tasvir = MotherTeresa 090.jpg | uzunlik = | izoh = | lavozim = Avliyo Teresa | bayroq = | boshlanish davri = | tugash davri = | prezident = | tugʻilgan sanasi = {{tugʻilgan sanasi|1910|8|26}} | tugʻilgan joyi = [[Skopye]], [[Usmonlilar imperiyasi|Usmonli imperiyasi]] | vafot sanasi = {{vafot sanasi va yoshi|1997|9|5|1910|8|26}} | vafot joyi = [[Kalkutta]], [[Hindiston]] | vafot sababi = Yurak xuruji | dafn etilgan joyi =[[Kalkutta]] | fuqaroligi = | millati = arman | partiya = | turmush_oʻrtogʻi = | bolalari = | otasi = Nikollë Bojaxhiu | onasi = Dranafile (Drana) Bernai Bojaxhiu | nikohsiz jufti = | munosabatlar = | qarindoshlari = | istiqomat joyi = | dini = [[Xristian]] | taʼlim = | kasbi = | unvoni = {{Nobel mukofoti}} | maʼlumoti = | mukofotlari = }} '''Kalkuttalik Avliyo<ref>{{veb manbasi|url=https://meduza.io/news/2016/09/04/mat-terezu-prichislili-k-liku-svyatyh|sarlavha=Мать Терезу причислили к лику святых — Meduza|til=ru|kirish sanasi=2016-09-04}}</ref>Teresa''' (haqiqiy ismi '''Agnes Gonxha Bojaxhiu''' ;{{lang-sq|Anjezë Gonxhe Bojaxhiu}} ; [[1910]] -[[26-avgust|yil 26-avgust]], [[Skopye]], [[Usmonlilar imperiyasi|Usmonli imperiyasi]]<ref>{{veb manbasi|url=http://www.vatican.va/news_services/liturgy/saints/ns_lit_doc_20031019_madre-teresa_en.html|sarlavha=Mother Teresa of Calcutta (1910-1997), biography|nashriyot=www.vatican.va|kirish sanasi=2019-01-09}}</ref> — [[1997]]-[[5-sentabr|yil 5-sentabr]], [[Kalkutta]], [[Hindiston]]), butun dunyoda '''Teresa ona''' nomi bilan mashhur<ref>{{veb manbasi|url=http://gramota.ru/slovari/dic/?ag=x&word=%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%B0|sarlavha=Тереза. Словарь собственных имён русского языка. Печатное издание М.: ООО «Издательство "Мир и Образование"», 2010. Электронная версия, «ГРАМОТА.РУ», 2011.|muallif=Ф. Л. Агеенко.|ish=|iqtibos=Тере́за, -ы [тэрэ] (мать Тереза) (основательница и настоятельница католич. Ордена милосердия в Калькутте, Индия)|sana=|nashriyot=gramota.ru|kirish sanasi=2018-08-29}}</ref><ref>{{kitob manbasi|author=Лопатин В. В., Нечаева И. В., Чельцова Л. К.|chapter=|url часть=|title=Прописная или строчная? Орфографический словарь|orig-year=|url=|agency=Отв. ред. Н. Уварова|edition=|location=М.|publisher=Эксмо|year=2011|volume=|pages=264|страниц=512|series=Библиотека словарей ЭКСМО|isbn=978-5-699-49001-1, ББК 81.2Рус-4|тираж=2500|ref=}}</ref>  [[Katolitsizm|katolik]] rohiba, kambagʻallar va bemorlarga xizmat qiliuvchi mehr-shafqat rohibalari missionerlar monastir jamoatining asoschisi. [[Tinchlik boʻyicha Nobel mukofoti|Tinchlik uchun Nobel mukofoti laureati]] (1979) 2003-yilda katolik cherkovi tomonidan bahtiyorlar siymosi safiga kiritilgan , 2016-yil 4-sentabrda esa kanonizatsiya qilingan (avliyolar safiga kiritilgan)<ref>{{veb manbasi|url=http://www.svoboda.org/a/27966210.html|sarlavha=Ватикан причислил монахиню мать Терезу к лику святых|nashriyot=Радио "Свобода"|til=|sana=2016-09-04|kirish sanasi=2016-09-04}}</ref>. Teresaning faoliyati rohibaning shubhali siyosiy aloqalari, xayriya qilingan mablagʻlardan samarasiz foydalanganligi va davolash vaqtida ogʻriq qoldiruvchi vositalardan foydalanishni rad qilgani uchun tanqid qilingan.{{Oʻtishga|#Критика}}. == Biografiya == [[Fayl:Sisters_of_Charity.jpg|left|thumb| Milliy [[sari]] kiygan xayriya missionerlari]] [[Fayl:Missionaries_of_Charity_Mother_House.jpg|thumb| Kalkutta xayriya uyi ]] [[Fayl:Nirmal_Hriday_facade.jpg|thumb| Nirmal Xriday, Teresa onaning Kalkutta hospisi , 2007-yil]] Agnes 1910-yil 26-avgustda Makedoniyaning [[Skopye]] shahrida<ref name="MToC" /> tugʻilgan. Kosovo-albanlari Dranfile va Nikollëning kenja farzandi boʻlgan.<ref>{{kitob manbasi|title=The Marriage Devotional: 365 Simple Ways to Celebrate Your Love|publisher={{Нп3|InterVarsity Press}}|isbn=978-0830834723|pages=97|url=https://books.google.com/?id=vzx3U2_cpogC|author=Poplin, Mary|year=2011}}. — „Mother Teresa, Albanian Catholic Nun Founder of the missionaries of charity“.</ref> Keyinchalik, Teresa ona 27-avgust choʻqintirilgan kunini „haqiqiy tugʻilgan kunim“ deb ataydi.<ref name="MToC">(2002) „Mother Teresa of Calcutta (1910—1997)“. ''Vatican News Service''. Retrieved 30 May 2007.</ref> Uning ota-onasi [[Katolitsizm|katolik]] edi. Uning Agata ismli singlisi va Lazar ismli ukasi bor edi. Oila juda badavlat boʻlib, uning otasi yirik qurilish kompaniyasining egasi va muvaffaqiyatli savdogar edi. Dranfile koʻp vaqtini ibodat va hayriya ishlariga bagʻishlardi. Kambagʻallarni Boyagyu oilasi iliq kutib olardi, bundan tashqari, Dranfile oʻz farzandlari bilan bir nechta kambagʻal oilalalarni yoʻqlab borardi. Nikollë 1919-yilda oʻldirilgandan soʻng uch farzand bilan yolgʻiz qolgan Dranfile, tikuvchilik, kashtachilik va boshqa turli ishlar bilan kun kechirgan<ref name="автоссылка1">[http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/childhood Detstvo]</ref>. Agnes 1928-yilda oʻrta maktabni tugatgan. Bir kuni u cherkov ruhoniysi Hindistondagi missionerlarning maktublarini oʻqiyotganini eshitdib qoladi, uning taʼkidlashicha, shundan keyin ichki ovoz uni Hindistonda missioner boʻlishga undagan. U [[Irlandiya|Irlandiyaga]] ketib u yerda „Loretoning Irland hamshiralari“ monastir tashkilotiga qoʻshiladi<ref name="автоссылка1"/>. Koʻp oʻtmay, tashkilot uni [[Kalkutta|Kalkuttaga]] yuboradi va 1937-yilda Agnes monastir qasamyodini qabul qiladi. Avliyo Teresa de Lizye sharafiga Teresa ismini oʻziga oladi. Song, taxminan 20 yil davomida monastirdagi qizlar maktabida dars beradi<ref>[http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/sister-and-tutoress Sestra i nastavnitsa]</ref>. 1946-yil 10-sentabrda Teresa ona Darjilingdagi har yili oʻtkaziladigan Muqaddas Govenyaga boradi. U yerga ketayotib, poyezdda: „Bor va kambagʻallar orasida yasha, Men sen bilan boʻlaman“ degan ichki ovozni eshitganini aytadi<ref>[http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/second-call Vtoroy zov]</ref>. Ammo, faqatgina 1948- yil avgust oyida monastirni tark etish va Kalkuttaning kambagʻal hamda qashshoqlariga yordam berish ruhsatini qoʻlga kiritadi<ref>[http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/outside-the-monastery-walls Vne sten monastirya]</ref>. 1950-yil 7-oktabrda Teresa ona Rim papasi Pi XII dan opa-singil missionerlar muhabbati tashkilotini yaratishga ruxsat oladi, tashkilot faoliyati millati va dinidan qatʼi nazar qashshoqlar va ogʻir kasallangan bemorlar uchun maktab, boshpana va kasalxonalar yaratishga qaratilgan edi.<ref>[http://motherteresa.ru/mother-teresa/bio/missionaries-of-charity Orden miloserdiya]</ref>. 1996-yilga kelib bu tahkilot dunyoning 111 ta davlatda 400 ta filiali, dunyoning 120 ta davlatda 700 ta Mehribonlik uylari oʻz ichiga oldi, 500 ming oilaga muntazam oziq-ovqat yordami koʻrsatildi, kasalxonalarda, moxov koloniyalarida,[[Orttirilgan immun tanqisligi sindromi|OITS]] bilan kasallangan bemorlar poliklinikalarida 250 ming kishiga tibbiy yordam koʻrsatildi. Tashkilot filiallariga qarashli maktablarda 20 ming bola tahsil oldi. Tashkilot faoliyati jismoniy shaxslar, korxonalar, jamoat va xalqaro tashkilotlar, davlat organlarining xayriya mablagʻlari hisobidan moliyalashtiriladi. Norasmiy hisob-kitoblarga koʻra, uning yillik byudjeti 10-50 milliard dollarni tashkil qiladi<ref>[https://www.kommersant.ru/doc/13774 Angel dlya ada]</ref>. 1973-yilda Teresa ona din sohasidagi taraqqiyot uchun Templeton mukofotining [[Laureat|birinchi]] laureati boʻldi. 1979-yilda Teresa ona „jabrlangan odamga yordam berishdagi faoliyati uchun“ [[Tinchlik boʻyicha Nobel mukofoti|Nobel mukofotiga sazovor boʻldi]]. U 1997-yil 5-sentabrda [[Kalkutta|Kalkuttada]] ([[Hindiston]]) 88 yoshida vafot etdi. == Diniy hayot == Bir kun Teresa ona oʻzining xizmati haqida uning [[Iso Masih|Masihga]] boʻlgan ishonchiga asoslanganligini aytdi. Baʼzi manbalarga koʻra, Teresa ona oʻzining diniy qarashlari haqida deyarli ellik yil davom etgan shubha va kurashlarni boshdan kechirgan, baʼzi manbalarga koʻra, vafotigacha „na qalbida, na yuragida Xudoning borligini his qilgan.“<ref>{{veb manbasi|url=https://time.com/time/world/article/0,8599,1655415,00.html|sarlavha=Time: Кризис веры Матери Терезы|kirish sanasi=2020-09-07|arxivsana=2013-08-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130816032159/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1655415,00.html}}</ref>,Teresa ona Xudoning borligiga chuqur shubha qilganligi va imonsizligi tufayli kuchli ogʻriqni boshdan kechirganini aytadi. == Salomatligining yomonlashishi va vafoti == Teresa ona [[Rim|Rimda]] 1984-yilda [[Rim]] papasi [[John Paul II|John Poul II]] ning oldiga tashrifi chogʻida yurak xurujiga uchradi. 1989-yilda ikkinchi xurujdan soʻng unga sunʼiy yurak stimulyatori oʻrnatildi. 1991-yilda [[Meksika|Meksikada]] [[Zotiljam|pnevmoniya]] bilan kurashganidan soʻng, yurak bilan bogʻliq muammolardan aziyat chekdi. Teresa ona rahm-shafqat tashkilot rahbari lavozimidan voz kechishni taklif qildi. Ammo tashkilot rohibalari yashirin ovozda unga qarshi ovoz berishdi. 1996-yil aprel oyida Teresa ona yoqa suyagini yiqish oqibatida sindirib oldi. Oʻsha yilning avgust oyida[[bezgak]] bilan kasallandi, shuningdek, chap qorincha yetishmovchiligidan aziyat chekdi. Uning yuragi operatsiya qilinsada, sogʻligʻi yomonlashayotgani aniq edi. Teresa ona kasal boʻlib qolganida, oʻzining klinikalaridan birida emas, balki [[Kaliforniya|Kaliforniyadagi]] yaxshi jihozlangan shifoxonada davolanishga qaror qildi. Kalkutta arxiyepiskopi Henri Sebastian D' Sauzaning aytishicha, Teresa ona yurak xastaligi bilan birinchi marta kasalxonaga yotqizilganida, u ruhoniyga Teresaning ruxsati bilan ekskorizmani (jinni chiqarib tashlashni) buyurgan, chunki u Teresani shaytonning tahdidi ostida boʻlishi mumkinligiga ishongan. 1997-yil 13-martda Teresa ona mehr-shafqat tashkiloti rahbari lavozimini tark etdi. U 1997-yil 5-sentabrda vafot etdi. Uning vafoti vaqtida Teresa ona ishlagan missionerlar tashkilotidan 123 ta mamlakatdan 4000 missionerlar bor edi. == Mukofotlar == [[Fayl:President_Ronald_Reagan_presents_Mother_Teresa_with_the_Medal_of_Freedom_at_a_White_House_Ceremony_in_the_Rose_Garden.jpg|thumb|230x230px|<center> Prezident [[Ronald Reagan|Raegan]] Teresa onaga Ozodlik medalini topshirmoqda.</center>]] * Padma Shri (1962, [[Hindiston]])<ref>{{veb manbasi|url=http://archive.india.gov.in/myindia/padmashri_awards_list1.php?start=2250|sarlavha=Padma Shri Awardees|nashriyot=[[Правительство Индии]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017|arxiv-sana=2014-06-15|arxiv-url=https://archive.today/20140615201354/http://archive.india.gov.in/myindia/padmashri_awards_list1.php?start=2250|archive-date=2014-06-15|archive-url=https://archive.today/20140615201354/http://archive.india.gov.in/myindia/padmashri_awards_list1.php?start=2250}}</ref>. * Ramon Magsaysay mukofoti (1962, [[Filippin]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.rmaf.org.ph/newrmaf/main/awardees/awardee/profile/6|sarlavha=Mother Teresa|nashriyot=[[Премия Рамона Магсайсая]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170405135442/http://www.rmaf.org.ph/newrmaf/main/awardees/awardee/profile/6|arxivsana=2017-04-05}}</ref>. * Jon XXIII tinchlik mukofoti (1971, [[Vatikan shahri|Vatikan]])<ref>{{veb manbasi|url=https://w2.vatican.va/content/paul-vi/it/speeches/1971/january/documents/hf_p-vi_spe_19710106_premio-giovanni-xxiii.html|sarlavha=Awarding of the John XXIII International Peace Prize to Sister Teresa Boyaxhiu (6-yanvar 1971-yil)|nashriyot=[[Святой Престол]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>. * Templeton mukofoti (1973, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.templetonprize.org/previouswinner.html#teresa|sarlavha=Previous Templeton Prize Winners|nashriyot=[[Темплтоновская премия]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>. * [[Albert Schweitzer|Albert Shvaytser]] xalqaro mukofoti (1975, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]])<ref>{{veb manbasi|url=https://archive.org/details/uncw_schweitzerawards1975_a|sarlavha=Albert Schweitzer International Prizes Ceremony at UNC-Wilmington|nashriyot=[[Университет Северной Каролины в Уилмингтоне]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> * La Storta insoniyatga xizmatlari uchun medali (1976, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]])<ref>{{veb manbasi|url=http://digitalservices.scranton.edu/cdm/singleitem/collection/p9000coll7/id/2774/rec/1|sarlavha=Mother Teresa receives La Storta Medal, 1976|nashriyot=[[Скрантонский университет]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>. * [[Britaniya imperiyasi ordeni|Britaniya imperiyasining ofitser darajasi ordeni]] (1977, [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]])<ref>{{veb manbasi|url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/47418/supplement/22|sarlavha=Supplement 47418, page 22|nashriyot=[[The London Gazette]]|sana=30 декабря 1977|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>. * Balzan mukofoti (1978, [[Italiya]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.balzan.org/en/prizewinners/mother-theresa-calcutta|sarlavha=Mother Theresa of Calcutta|nashriyot=[[Премия Бальцана]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>. * Tinchlik uchun [[Tinchlik boʻyicha Nobel mukofoti|Nobel mukofoti]] (1979, [[Shvetsiya]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1979/|sarlavha=The Nobel Peace Prize 1979|nashriyot=[[Нобелевский комитет]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>.. * Bharat Ratna (1980, [[Hindiston]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.archive.india.gov.in/myindia/bharatratna_awards_list1.php?start=20|sarlavha=Bharat Ratna Awardees|nashriyot=[[Правительство Индии]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017|arxiv-sana=2017-07-15|arxiv-url=https://archive.today/20170715103324/http://www.archive.india.gov.in/myindia/bharatratna_awards_list1.php?start=20|archive-date=2017-07-15|archive-url=https://archive.today/20170715103324/http://www.archive.india.gov.in/myindia/bharatratna_awards_list1.php?start=20}}</ref>. * Skopyening faxriy fuqaroligi (1980, Makedoniya)<ref>{{veb manbasi|url=https://skopje.gov.mk/DesktopDefault.aspx?tabindex=0&tabid=585|sarlavha=Мајка Тереза|nashriyot=[[Скопье|Город Скопье]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> * [[Avstraliya ordeni|Avstraliya Companion darajasi ordeni]] (1982, [[Avstraliya]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.itsanhonour.gov.au/honours/honour_roll/search.cfm?aus_award_id=882114&search_type=advanced&showInd=true|sarlavha=Bojaxhiu, Teresa. Companion of the Order of Australia|nashriyot=[[Правительство Австралии]]|sana=26 января 1982|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> * „Buyuk xizmatlari uchun“ ordeni (1983, [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]])<ref>{{veb manbasi|url=https://www.royalcollection.org.uk/collection/2002815/mother-teresa-honoured-by-hm-queen-elizabeth-ii|sarlavha=Mother Teresa honoured by HM Queen Elizabeth II|nashriyot={{нп5|Royal Collection Trust|Royal Collection Trust|en|Royal Collection Trust}}|sana=24-noyabrya 1983|kirish sanasi=15-iyulya 2017}}</ref>. * Prezidentning Ozodlik medali (1985, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.presidency.ucsb.edu/ws/?pid=38458|sarlavha=Announcement of the Recipients of the Presidential Medal of Freedom|nashriyot=[[Калифорнийский университет в Санта-Барбаре|Президентский проект Калифорнийского университета в Санта-Барбаре]]|sana=8 апреля 1985|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> * Sovet tinchlik qoʻmitasining „Tinchlik uchun kurashchi“ oltin medali (1987, [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]])<ref>{{veb manbasi|url=https://ria.ru/history/20060827/53182300.html|sarlavha=96 лет назад родилась мать Тереза|nashriyot=[[РИА Новости]]|sana=27 августа 2006|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>. * [[Lev Tolstoy]] nomidagi Rossiya bolalar jamgʻarmasining oltin medali (1990, [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.detfond.org/ru/about/nagrady-rdf/medal-im-ln-tolstogo/laureaty-mezhdunarodnoj-zolotoj-medali-imeni-lva-tolstogo/?preview|sarlavha=Лауреаты международной золотой медали имени Льва Толстого|nashriyot=[[Российский детский фонд]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>. * Zagrebning faxriy fuqaroligi (1990, [[Xorvatiya]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.zagreb.hr/en/od-1990-godine-republika-hrvatska/1391|sarlavha=Od 1990. godine (Republika Hrvatska)|nashriyot=[[Загреб|Город Загреб]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref> * Qirolicha Yelena ordeni (1995, [[Xorvatiya]])<ref>{{veb manbasi|url=https://narodne-novine.nn.hr/clanci/sluzbeni/1995_09_62_1122.html|sarlavha=Odluka kojom se odlikuje Veleredom kraljice Jelene s lentom i Danicom|nashriyot={{нп5|Narodne novine|Narodne novine|en|Narodne novine}}|sana=22-avgusta 1995|kirish sanasi=15-iyulya 2017}}</ref> * AQShning faxriy fuqaroligi (1996, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]])<ref>{{veb manbasi|url=https://www.senate.gov/pagelayout/reference/three_column_table/HonoraryCitizens_US.htm|sarlavha=Honorary Citizens of the United States|nashriyot=[[Сенат США]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>. * Tabassum ordeni (1996, [[Polsha]])<ref>{{veb manbasi|url=http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/1663492,Matka-Teresa-z-Kalkuty-ogloszona-swieta-Niesmy-w-sercu-jej-usmiech|sarlavha=Matka Teresa z Kalkuty ogłoszona świętą. "Nieśmy w sercu jej uśmiech"|nashriyot=[[Польское радио]]|sana=4 сентября 2016|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>. * AQSh Kongressining Oltin medali (1997, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]])<ref>{{veb manbasi|url=https://history.house.gov/Institution/Gold-Medal/Gold-Medal-Recipients/|sarlavha=Congressional Gold Medal Recipients|nashriyot=[[Палата представителей США]]|sana=|kirish sanasi=15 июля 2017}}</ref>. == Tereza ona xotiralari == [[Fayl:Mother-teresa-skopje.JPG|thumb| Teresaning ona shahri [[Skopye|Skopyeda]]gi Teresa ona haykali]] * Albaniyaning eng yirik xalqaro aeroporti Teresa ona nomi bilan atalgan<ref>{{veb manbasi|url=http://krugosvet.ru/enc/strany_mira/ALBANIYA.html?page=0,15#part-31|sarlavha=Энциклопедия Кругосвет: Албания|nashriyot=Кругосвет|kirish sanasi=2012-02-28|arxivurl=https://www.webcitation.org/68d2gA3mE?url=http://krugosvet.ru/enc/strany_mira/ALBANIYA.html?page=0,15#part-31|arxivsana=2012-06-23}}</ref>. * 2010-yilda Hindistonda Teresa onaga bagʻishlangan 5 rupiylik tanga chiqarildi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.ccoins.ru/asia/india3.html|sarlavha=Каталог монет. Республика Индия — юбилейные монеты|kirish sanasi=2012-01-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130213224546/http://ccoins.ru/asia/india3.html|arxivsana=2013-02-13}}</ref>. * 2011-yil 26-sentabrda Moskvada Bibi Maryamning begʻubor kontseptsiyasi sobori hududida Teresa ona haykali ochilishi boʻldi<ref>[http://www.blagovest-info.ru/index.php?ss=2&s=4&id=43093 Na otkritii pamyatnika materi Tereze v Moskve glavnoy temoy stalo razrushenie priyuta dlya bezdomnix]</ref>. === Teresa ona haqida filmlar === Tereza ona haqida bir qancha hujjatli va badiiy filmlar suratga olingan: * 1969-yilda hujjatli film, 1971-yilda Teresa ona haqida Malkolm Muggerijning „Something Beautiful for God“ kitobi ham chiqdi. * 1994-yil „Doʻzax farishtasi“(Hell`s Angel) hujjatli filmi Tereza onaning faoliyatini tanqid qiladi. * 2003-yilda „ Kalkuttalik Tereza onas (Madre Teresa)“ filmi chiqdi, u 2007-yilda „CAMIE award“ mukofotini oldi. Bosh rolni mashhur britaniyalik aktrisa Olivia Hussi ijro etgan. == Tanqid == Kanadalik olimlar Serj Larivet, Jenevyev Chenard va Kerol Senxalning hisobotiga koʻra, Teresa klinikalari millionlab dollarli xayriyalar olishgan, lekin ularning bemorlari tibbiy yordam, tizimli diagnostika, zarur ovqatlanish va jabrlanganlar uchun yetarli [[Analgetiklar|ogʻriq qoldiruvchi]] vositalari qabul qilmagan<ref name="Université de Montréal">{{yangiliklar manbasi |last=Larivée |first=Serge |last2=Carole Sénéchal |last3=Geneviève Chénard |date=2013-03-01 |title=Mother Teresa: anything but a saint&nbsp;... |publisher=[[Université de Montréal]] |url=http://www.nouvelles.umontreal.ca/udem-news/news/20130301-mother-teresa-anything-but-a-saint.html |access-date=2013-03-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160401151627/http://www.nouvelles.umontreal.ca/udem-news/news/20130301-mother-teresa-anything-but-a-saint.html |archive-date=2016-04-01}}</ref> : „ Teresa ona kasallar xochdagi Masih kabi azob chekishi kerak deb hisoblagan“<ref>{{veb manbasi|url=https://www.theglobeandmail.com/life/the-hot-button/mother-teresa-was-anything-but-a-saint-new-canadian-study-claims/article9317551/|sarlavha=Mother Teresa was 'anything but a saint,' new Canadian study claims|sana=2013-03-05|ish=The Globe and Mail|muallif=Adriana Barton}}</ref>. Germaniyaning Stern jurnalida chop etilgan hisobotda aytilishicha, 1991-yilda rahm-shafqat missiyasi tomonidan olingan xayriyalarning atigi 7 foizi xayriya maqsadlarida ishlatilgan<ref>[https://www.forbes.com/2010/08/10/forbes-india-mother-teresa-charity-critical-public-review.html Pointing Fingers At Mother Teresaʼs Heirs. Forbes. 8/10/2010]</ref>. 1963-yil 26-iyulda uning tugʻilgan shahri Skopye zilziladan jiddiy zarar koʻrganida (1070 kishi halok boʻlgan va binolarning 75 foizi vayron boʻlgan), Agnes oʻzining monastir tashkilotidan moliyaviy yordam ajratishdan bosh tortdi. Hindistonda yuz minglab odamlarning hayotiga zomin boʻlgan tabiiy ofatlar chogʻida Teresa ona jabrlanganlar uchun odamlarni duoga chaqirgan, biroq u hech qachon yordam uchun pul ajratmagan. Tadqiqotchilar shubhali siyosiy aloqalarga, uning qoʻlidan katta miqdorda pul oʻtganiga va Teresa onaning 100 mamlakatdagi 517 tashkilotida kasal va oʻlayotganlarga yomon gʻamxoʻrlik koʻrsatilayotganiga ishora qilmoqda. Taniqli rohiba bemorning taqdiri azoblanishiga ishonib, shafqatsiz va dogmatik qarashlarga amal qilgan holda ogʻriq qoldiruvchi vositalardan foydalanishni taqiqladi, va shuningdek u, ajralish, abort va kontratseptsiyaga keskin qarshi chiqdi<ref>[http://zn.ua/WORLD/uchenye-obraz-materi-terezy-sozdan-pressoy-i-ne-vyderzhivaet-proverki-faktami-118143_.html Uchenie: Obraz materi Terezi sozdan pressoy i ne viderjivaet proverki faktami]</ref>. Tashkilotning mehribonlik uylari koʻpincha juda ayanchli, yomon va iflos edi. Kasallar esa yetarli oziq-ovqat va ogʻriq qoldiruvchi vositalarni olmagan. Bularni mablagʻ yetishmasligi bilan bogʻlab boʻlmasdi — Teresa ona butun dunyodan koʻp miqdorda pul olgandi.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=CALCUTTA PERSPECTIVE: Mother Theresa's care for the dying|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0140673694923531|sana=1994-09-17|nashriyot=[[The Lancet]]|muallif=Robin Fox|kirish sanasi=2016-08-16|til=en|iqtibos=|arxivurl=|arxivsana=}}</ref> Mehribonlik tashkiloti davosi bor va davolab boʻlmaydigan bemorlarni ajratmadi, shuning uchun yashab qolgan odamlar infektsiyadan oʻlish va davolab boʻlmaslik xavfi ostida edi. Teresa onaning oʻzi oʻz ob’ektlarini „Oʻlganlar uchun uylar“ (Houses of the Dying) deb atagan. Boshpanalarda yaratilgan shart-sharoitlardan farqli oʻlaroq, Teresa onaning oʻzi Amerika Qoʻshma Shtatlari, Yevropa va Hindistondagi taniqli tibbiy klinikalarga malakali tibbiy yordam olish uchun murojaat qilgan, bu esa Kristofer Xitchens<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Nobel-Winner Aided the Poorest|url=https://www.washingtonpost.com/wp-srv/inatl/longterm/teresa/stories/obit090697.htm|kirish sanasi=2013-08-26|iqtibos=In 1983, she had a heart attack, and in 1989, she received a pacemaker. In 1991, she was treated in California for heart ailments and pneumonia. In 1993 in Rome, she broke three ribs. In the same year, she developed malaria, which was complicated by heart and lung problems. Last April, she broke her collarbone. She also suffered from arthritis and failing eyesight.|arxivurl=https://www.webcitation.org/6JdF8ODZm?url=http://www.washingtonpost.com/wp-srv/inatl/longterm/teresa/stories/obit090697.htm|arxivsana=2013-09-14}}</ref> kabi tanqidchilar tomonidan ikkiyuzlamachilikda ayblanishiga sabab boʻlgan. Teresaning eng mashhur tanqidchilaridan biri ingliz jurnalisti, adabiyotshunos olim va [[Antiteizm|antiteist]] Hristofer Xitchens, „Missionerlik pozitsiyasi: nazariya va amaliyotda Teresa ona“ (''The Missionary Position:Mother Teresa in Theory and Practice'') esse muallifi edi. 2003-yilgi maqolasida u shunday deb yozadi: „Bu bizni boylarga indulgentsiya sotib ularni doʻzax otashidan qutqaradigan oʻrta asrdagi cherkov korruptsyiyasiga qaytarib olib keladi. Teresa ona kambagʻallarning doʻsti emas edi. U qashshoqlikning doʻsti edi. U azob-uqubatlar Xudoning sovgʻasi ekanligini aytgan. U oʻz hayotini ayollarni majburan farzand koʻrishdan ozod qilishga va dunyoda qashshoqlikning oldini olishning yagona samarali yoʻli boʻlgan ayollar emansipatsiyasini oldini olishga, bagʻishladi“<ref>{{veb manbasi|url=http://www.slate.com/articles/news_and_politics/fighting_words/2003/10/mommie_dearest.html|sarlavha=Mommie Dearest|nashriyot=''Slate''|familiya=Hitchens|ism=Christopher|sana=2015-12-18|kirish sanasi=2015-12-19}}</ref>.Teresa oʻzining yurak xastaliklarini davolash uchun zamonaviy klinikani tanlaganida Hitchens uni ikkiyuzlamachilikda aybladi<ref>''cf.'' Fr. James Martin, SJ, Letter in ''The New York Review of Books'', 19 September 1996 [http://www.nybooks.com/articles/1996/09/19/in-defense-of-mother-teresa/ In Defense of Mother Teresa], accessed 2 February 2014.</ref>. == Manbalar == == Adabiyotlar == * {{kitob manbasi|author=Вандерхилл Э.|title=Мистики XX века.Энциклопедия|agency=Пер. с англ. Д. Гайдук|url=|location=М.|publisher=МИФ: Локид|year=1996|volume=|страниц=522|pages=|isbn=5-87214-023-3|ref=Вандерхилл}} * ''Nemtina A. A.'' Mat Tereza. — M.: Izd-vo Fransiskansev, 2013. — 139 s., 1000 ekz. — ISBN 978-5-89208-105-4 * ''[[:fr:Jean-Michel Di Falco|Jan-Mishel di Falko]].'' Mat Tereza. Vera tvorit chudesa. — M.: Tekst, 2004. — ISBN 5-7516-0481-4 == Havolalar == * [http://motherteresa.ru/ Teresa onaga bagʻishlangan veb-sayt] (rus. <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на русском языке">)</small> * [https://sites.google.com/site/2015mamkin/home/biblioteka/mat-tereza-v-lubom-slucae Ona Teresa.] [https://sites.google.com/site/2015mamkin/home/biblioteka/mat-tereza-v-lubom-slucae „Nima boʻlganda ham yaxshilik qil“] * [http://selfire.com/2008/07/1175/ Teresa ona.] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200323120547/http://selfire.com/2008/07/1175/ |date=2020-03-23 }} [http://selfire.com/2008/07/1175/ Hayot hikoyasi] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200323120547/http://selfire.com/2008/07/1175/ |date=2020-03-23 }} * [http://selfire.com/2008/09/1651/ Tereza ona.] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200323120549/http://selfire.com/2008/09/1651/ |date=2020-03-23 }} [http://selfire.com/2008/09/1651/ Iqtibos] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200323120549/http://selfire.com/2008/09/1651/ |date=2020-03-23 }} * [http://selfire.com/2008/09/1677/ Tereza ona.] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200323120547/http://selfire.com/2008/09/1677/ |date=2020-03-23 }} [http://selfire.com/2008/09/1677/ Kam maʼlum faktlar] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200323120547/http://selfire.com/2008/09/1677/ |date=2020-03-23 }} * [http://nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1979/ Nobel mukofoti veb-saytidagi sahifa]{{En icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> * [https://www.youtube.com/watch?v=9WQ0i3nCx60 Tereza ona haqida film]{{En icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> * [http://www.delphis.ru/journal/article/vest-o-materi-tereze Tereza ona haqidagi yangiliklar] * [https://web.archive.org/web/20160907201240/http://direct-press.ru/v-mire/71839-v-vatikane-kanonizirovali-mat-terezu-opublikovano-video Tereza ona Vatikanda kanonizatsiya qilindi — video chop etildi] [[Turkum:Tinchlik boʻyicha Nobel mukofoti sovrindorlari]] [[Turkum:Kishilar]] [[Turkum:1997-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:5-sentabrda vafot etganlar]] [[Turkum:1910-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:26-avgustda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] t93sspf8az05t30rophn0gyfns5ro38 5335 Damocles 0 736847 2726165 2634810 2022-07-31T00:09:02Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''(5335) Damocles''' — vaqtinchalik belgisi 1991 DA, kentavr va damokloidlarning nomi, Halley tipidagi va uzoq davrdagi faol boʻlmagan yadrolar boʻlishi mumkin boʻlgan kichik sayyoralar guruhi kometadir. U 1991-yil 18-fevralda [[Avstraliya]]dagi Sayding Spring rasadxonasida avstraliyalik astronom Robert Maknaut tomonidan kashf etilgan. Yunon mifologiyasining qahramonlaridan biri boʻlgan Damocl sharafiga nomlangan. == Tavsif == Damocl kashf etilganda, u boshqa maʼlum boʻlganlardan butunlay farq qiladigan orbitada ekanligi aniqlandi. Damocl orbitasi Mars afelioni ichidan Urangacha yetib bordi. U [[Quyosh tizimi]]ning aylanaga yaqin orbitasidan ichki [[Quyosh tizimi]]ga olib boradigan eksantrik orbitaga oʻtayotganga oʻxshardi. Dunkan Steel, Gerxard Xan, Mark Beyli va Devid Asher uning uzoq muddatli dinamik evolyutsiyasi prognozlarini amalga oshirdilar va uning Yerni kesib oʻtuvchi [[asteroid]] boʻlish ehtimolini aniqladilar. Hamda ular umrining chorak qismini shunday orbitada oʻtkazishi mumkin deb tahmin qildilar. Damocl hozirgi kungacha va undan keyin oʻn minglab yillar davomida barqaror orbitaga ega, chunki uning yuqori moyil orbitasi ushbu obyektni Yupiter yoki Saturnga yaqinlashtirmaydi<ref name="oʻn">{{veb manbasi |last1=Asher, David J. |first1=Bailey; Hahn; Steel (1994) |title=Asteroid (5335) Damocles and its implications for cometary dynamics |url=https://doi.org/10.1093%2Fmnras%2F267.1.26 |publisher=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society}}</ref>. Damoclning Drako yoʻnalishidan Marsda u bilan bogʻliq boʻlgan [[meteorit]] yomgʻiri boʻlishi mumkinligi haqida baʼzi taxminlar mavjud<ref name="oʻnikki">{{veb manbasi |title=Meteor Showers and Their Parent Bodies |url=http://star.arm.ac.uk/~aac/showers.jpg |access-date=2022-06-16 |archive-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081003155932/http://star.arm.ac.uk/~aac/showers.jpg }}</ref>. Obyektning Mars orbitasining minimal kesishishi masofasi (Mars MOID) 0,057 a.b. (8 500 000 km; 5 300 000 mil) va Uran MOID 0,3 a.b. (45 000 000 km; 28 000 milya) ga teng<ref name="ikki">{{veb manbasi |title=(5335) Damocles (1991 DA) |url=https://www.minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=5335 |publisher=Minor Planet Center}}</ref>. 2019-yil holatiga koʻra, Damocl [[Quyosh]]dan 19,6 a.b. uzoqlikda joylashgan boʻlib, koʻrinadigan kattaligi 26,3 ga teng<ref name="sakkiz">{{veb manbasi |title=AstDyS Damocles Ephemerides |url=https://newton.spacedys.com/astdys/index.php?pc=1.1.3.0&n=Damocles |publisher=Department of Mathematics, University of Pisa, Italy}}</ref>. Obyekt Quyoshdan eng uzoq nuqtasiga 2011-yilda erishgan. Sifatdosh shakli Damoclean, /dæməˈkliːən/. Rasmiy nomlash maqolasi Minor Planet Center tomonidan 1993-yil 1-sentabrda nashr etilgan (MPC 22508)<ref name="oʻnuch">{{veb manbasi |title=MPC/MPO/MPS Archive |url=https://www.minorplanetcenter.net/iau/ECS/MPCArchive/MPCArchive_TBL.html |publisher=Minor Planet Center}}</ref>. Damocl qilichi — haddan tashqari osilgan tahdid, qadimgi Yunonistondan uzoq vaqtdan beri mavjud boʻlgan siyosiy metafora. == Manbalar == {{manbalar}} fa6xb9d5u2z3woj2ldr8ah3j0al6vbi C/2009 R1 0 736851 2726518 2634807 2022-07-31T09:09:36Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''C/2009 R1 (McNaught)''', McNaught kometasi nomi bilan maʼlum boʻlgan ellikdan ortiq kometalardan biri<ref name="toʻrt">{{veb manbasi |title=Comet in the June dawn |url=http://www.skyandtelescope.com/observing/highlights/94277259.html |publisher=Sky and Telescope. New Track Media |access-date=2022-06-16 |archive-date=2010-05-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100522021617/http://www.skyandtelescope.com/observing/highlights/94277259.html }}</ref> — davriy boʻlmagan kometa, Britaniya-Avstraliya astronomi Robert H. MakNaught tomonidan 2009-yil 9-sentabrda Uppsala Janubiy Shmidt teleskopi yordamida Avstraliyaning Yangi Janubiy Uelsdagi Siding Spring rasadxonasida kashf etilgan<ref name="besh">{{veb manbasi |title=C/2009 R1 (McNaught) |url=http://cometography.com/lcomets/2009r1.html}}</ref>. Topilma xuddi shu kuni Tenerifedagi Optik Ground Station teleskopida tasdiqlandi<ref name="besh"/>. Bu kashfiyotdan keyin kometaning oldingi suratlari 2009-yil 20-iyul, 1-avgust va 18-avgustda topilgan edi<ref name="besh"/>. C/2009 R1 [[Quyosh tizimi]]ni butunlay tark etadi, deb ishoniladi. == Kuzatish == C/2009 R1 (McNaught) 2010-yil iyun oyi boshida C/2009 R1 Andromeda va Persey yulduz turkumlarida durbin bilan koʻrindi. Astronomlar kometa yorqinroq oʻsishini va shimoliy yarim sharda qurolsiz koʻzga koʻrinib turishini bashorat qilishgan<ref name="olti">{{veb manbasi |last1=Rao |first1=Joe (2010-06-08) |title=New Comet Visible in Early Morning Sky |url=http://www.space.com/spacewatch/new-comet-mcnaught-visible-100608.html |publisher=Space.com}}</ref> obyekt oʻsha paytda u Auriga va Egizaklar turkumlari orasida paydo boʻlgan<ref name="sakkiz">{{veb manbasi |title=C/2009 R1 (McNaught) |url=http://www.aerith.net/comet/catalog/2009R1/2009R1.html |publisher=Multitudinous Image-based Sky-survey and Accumulative Observations}}</ref>. Hozircha C/2009 R1 kutilganidan yorqinroq boʻlib chiqdi, shu sababli Sky and Telescope onlayn maqolani „Iyun shafaqidagi zaif kometa“ dan „Iyun shafaqidagi kometa“ deb qayta nashr qildi<ref name="oʻnikki">{{veb manbasi |title=Faint Comet in the June Dawn (Google cache of the original article) |url=http://www.skyandtelescope.com/observing/objects/comets/94277259.html |publisher=Comet in the June Dawn (updated and retitled article) |access-date=2022-06-16 |archive-date=2012-12-01 |archive-url=https://archive.today/20121201044836/http://www.skyandtelescope.com/observing/objects/comets/94277259.html }}</ref>. C/2009 R1 oxir-oqibat 2010-yil 30-iyundan 2-iyulgacha 2 magnitudali yorqinlikka erishishi kutilmoqda, oxirgi sana perigelyani belgilaydi; biroq u yorishganda, uning Quyoshga yaqinligi koʻrishni qiyinlashtiradi va u faqat tong va shom vaqtida ufq yaqinida koʻrinadi. 13-iyunga kelib, kometaning changi natijasida hosil boʻlgan ikkinchi dum ham koʻrinib qoldi. Kometa oʻzining „taʼsirchan yashil va uzun ion dumi“ bilan ajralib turadi, u 2010-yil 6-iyun holatiga koʻra tashqi koʻrinishi „tayoqdagi olma“ ga oʻxshatilgan. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [[NASA]] [[Jet Propulsion Laboratory]] Small-Body Database Browser on [http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?orb=1;sstr=2009+R1 C/2009 R1] * [[NASA]] [[Astronomy Picture of the Day]]: ** June 17, 2010, [http://antwrp.gsfc.nasa.gov/apod/ap100617.html Comet McNaught Passes NGC 1245] ** June 7, 2010, [http://antwrp.gsfc.nasa.gov/apod/ap100607.html Comet McNaught Becoming Visible to the Unaided Eye] * [http://www.perseus.gr/Astro-Comets-2009-R1-McNaught-20100608.htm Comet C/2009 R1 (McNaught) in Andromeda] [[Turkum:Astronomiya]] [[Turkum:Astrofizika]] [[Turkum:Tabiat]] mdltzn5xqculbliw9m56h79i68cv8ly Suvarnabhumi 0 737072 2725715 2688387 2022-07-30T15:40:14Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 4 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Suvarnabhumi''' yoki '''Suvannaphum''' ({{lang-th|สุวรรณภูมิ}} — „Oltin yer“,{{lang-en|Suvarnabhumi}}, [[Xalqaro fonetik alifbo|mpha]]. sùwānnápʰūːm, SBIA, ''Suvannapum'' deb talaffuz qilinadi) — [[Bangkok]] xalqaro [[Aeroport|aeroporti]], [[Tailand|Tailanddagi]] eng yirik aeroport, Janubi-Sharqiy Osiyodagi eng yirik havo markazlaridan biri. [[2006]] — [[28-sentabr|yil 28-sentabrdan]] ishga tushirila boshlandi. U Bangkokning sharqida, Samut Prakan provinsiyasining {{Tarjima qilinmagan 5|Bangphli||en|Bang Phli District}} amfesida joylashgan. Aeroport Bangkokning Lat Krabang tumaniga tutashgan va shahar markazidan taxminan 25 kilometr uzoqlikda joylashgan. Aeroport Thai Airways International, Bangkok Airways va boshqalar uchun asosiy markaz hisoblanadi. Bu, shuningdek, 2012-yil 1-oktabrdan boshlab Thai AirAsia kompaniyasining asosiy markazi edi oʻz faoliyatini Don Mueangga koʻchirdi. Aeroportdan jamoat transportida ham Bangkokga (shu jumladan Don Mueang aeroportiga) va qoʻshni viloyatlar va shaharlarga borishingiz mumkin. == Nomi == Loyihalash vaqtida aeroport „Nong Nguhau“ (Tai {{lang-th|หนองงูเห่า}}"Kobralar botqogʻi". 2000-yil 29-sentabrda qirol [[Bhumibol Adulyadej|Phumibol Adulyadet]] unga afsonaviy " {{Tarjima qilinmagan 5|Suvarnabhumi, qurolligi|Suvarnabhumi|en|Suvarnabhumi}} " („Oltin er“) qirolligi nomini berdi. Suvarnabhumi „Oltin burni, goʻyoki hozirgi Tailand va nafaqat [[Birma|Myanma]], [[Tailand]], [[Laos]], [[Kambodja]], [[Vyetnam|Vetnam]], [[Malayziya]], [[Singapur]]<ref name=":11">{{veb manbasi|url=http://www.royin.go.th/dictionary/index.php|sarlavha=พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔|muallif=|ish=|sana=|nashriyot=www.royin.go.th|kirish sanasi=2019-03-20}}</ref> ni qamrab olgan hudud“ hisoblanadi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.royin.go.th/?knowledges=%e0%b8%9c%e0%b8%b4%e0%b8%94%e0%b9%81%e0%b8%81%e0%b9%89%e0%b9%84%e0%b8%94%e0%b9%89-%e0%b9%91|sarlavha=ผิดแก้ได้ (๑) (๖ สิงหาคม ๒๕๕๗)|nashriyot=สำนักงานราชบัณฑิตยสภา|til=th|kirish sanasi=2019-03-20}}</ref><ref name=":12">{{veb manbasi|url=http://www.suvarnabhumiairport.com/ebiz/suvarnabhumi.portal?_nfpb=true&portlet_2_1_actionOverride=%2Fnbia%2FSubMenuTemplate%2FnbiaDisplay&_windowLabel=portlet_2_1&portlet_2_1commonBrudCrum=Thai+Auspicious+Name&portlet_2_1param=Thai+Auspicious+Name&portlet_2_1rightparam=Thai+Auspicious+Name|sarlavha=:: Suvarnabhumi Airport :: Gateway to Asia|sana=2011-07-28|nashriyot=web.archive.org|kirish sanasi=2019-03-20|archive-date=2011-07-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20110728095831/http://www.suvarnabhumiairport.com/ebiz/suvarnabhumi.portal?_nfpb=true&portlet_2_1_actionOverride=%2Fnbia%2FSubMenuTemplate%2FnbiaDisplay&_windowLabel=portlet_2_1&portlet_2_1commonBrudCrum=Thai+Auspicious+Name&portlet_2_1param=Thai+Auspicious+Name&portlet_2_1rightparam=Thai+Auspicious+Name}}</ref> Aeroport nomi sanskrit tilidan kelib chiqqan (aeroportning nomi khīīī̱n — oltin<ref>{{veb manbasi|url=https://th.wiktionary.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%93|sarlavha=สุวรรณ - วิกิพจนานุกรม|nashriyot=th.wiktionary.org|kirish sanasi=2019-03-20}}</ref>, भूमि — yer<ref>{{veb manbasi|url=https://th.wiktionary.org/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4#%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B5|sarlavha=ภูมิ - วิกิพจนานุกรม|nashriyot=th.wiktionary.org|kirish sanasi=2019-03-20}}</ref>). Biroq, 2011-yilda {{Tarjima qilinmagan 5|Tailand Qirollik jamiyati||en|Royal Society of Thailand}} yangi {{Tarjima qilinmagan 5|nfqcrbq tarjima|Tailand rasmiy lugʻatini|en|Royal Institute Dictionary}} chiqardi, u erda bu soʻzni „kẖộḱḱนนะพูม“<ref name=":11"/> deb oʻqishning transkripsiyasini beradi, uni „Suvannabhum“ ga osongina transkripsiya qilinadi. asl imlo esa Tailand jamiyatida bahsli edi.<ref>{{veb manbasi|url=http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2009/01/K7464208/K7464208.html|sarlavha=PANTIP.COM : K7464208 คำว่า สุวรรณภูมิ ในภาษาอังกษฤนั้น... [ห้องเรียนภาษาอังกฤษ]|nashriyot=topicstock.pantip.com|kirish sanasi=2019-03-20}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.royin.go.th/?knowledges=%e0%b8%95%e0%b8%b1%e0%b8%a7%e0%b9%80%e0%b8%82%e0%b8%b5%e0%b8%a2%e0%b8%99%e0%b8%81%e0%b8%b1%e0%b8%9a%e0%b9%80%e0%b8%aa%e0%b8%b5%e0%b8%a2%e0%b8%87%e0%b8%ad%e0%b9%88%e0%b8%b2%e0%b8%99-%e0%b8%9d%e0%b9%88|sarlavha=ตัวเขียนกับเสียงอ่าน : ฝ่ายตะวันออก (๖) โดย รศ. ดร.นิตยา กาญจนะวรรณ|nashriyot=สำนักงานราชบัณฑิตยสภา|til=th|kirish sanasi=2019-03-20}}</ref> == Tarix == === Ochilish === Suvarnabhumi aeroporti sobiq Don Mueang aeroporti oʻrniga qurilgan. Dastlab, barcha muntazam reyslarni eskisidan yangi aeroportga oʻtkazish rejalashtirilgan edi va kelajakda Don Muang butunlay yopiladi. 2006-yil 28-sentabrda aeroport muntazam reyslar uchun yopildi. Biroq, 2007-yil mart oyida Don Muang aeroportlari Suvarnabhumini arzon kompaniyalardan qisman tushirish uchun poytaxtning ikkinchi aeroporti sifatida qaytadan foydalanila boshlandi.<ref name="автоссылка1">{{veb manbasi|url=https://www.airport-technology.com/projects/donmeunginternationa/|sarlavha=Don Mueang International Airport (Formerly Bangkok International Airport)|nashriyot=Airport Technology|til=en|kirish sanasi=2019-03-21}}</ref> === erta bosqichlar === * 1959-yil — hukumat yangi xalqaro aeroport gʻoyasini ilgari surdi. * 1960-yil — Hukumat dastlabki soʻrovlarni oʻtkazish uchun Litchfield kompaniyasini yolladi va amerikalik mutaxassislarning tavsiyalariga muvofiq aeroport shaharning sharqida mos masofada joylashgan boʻlishi kerakligini aniqladi. * 1961-yil — Transport va kommunikatsiyalar vazirligi rivojlanish uchun saytni tasdiqladi: Samut Prakan provinsiyasining Rajadhewa, Nongprue, Srisajorakehnoi amphe {{Tarjima qilinmagan 5|Banghli||en|Bang Phli District}} tambonlari hududi. * 1971-yil — Northop Airport Development Corporation aeroportni 20 yillik kontsessiya ostida qurish taklifini kiritdi. * 1963-yildan 1973-yilgacha Fuqaro aviatsiyasi departamenti 32 [[Kvadrat kilometr|km² maydonni]] sotib oldi. * 1974-yildan 1991-yilgacha qurilish masalasi koʻrib chiqilmadi. * 1991-yil — Hukumat aeroport qurilishi zarur degan xulosaga keldi va Tailand aeroporti maʼmuriyatiga (AAT) loyihani davom ettirishga ruxsat berdi. * 1992-yil 20-mart — Tailand aeroportlari departamenti rivojlanish va qurilishni nazorat qilish uchun GEC konsalting kompaniyasini yolladi. * 1992-yil 25-mart — Hukumat Bangkokda ikkinchi xalqaro aeroportni qurish boʻyicha maxsus qoʻmita tuzdi. * 1995-yil 23-may — Tailand aeroportlari departamenti MJTA guruhini (Merphy Jahn Architecture, TAMS maslahatchisi, ACT Engineering maslahatchisi)<ref name=":14">{{veb manbasi|url=https://www.airport-technology.com/projects/suvarnabhumi-airport/|sarlavha=Suvarnabhumi Airport (BKK/VTBS)|nashriyot=Airport Technology|til=en|kirish sanasi=2019-03-21}}</ref> 1 terminal va koridor qurish uchun {{Tarjima qilinmagan 5|konkors|konkorsa|en|Concourse}}. * 1996-yil 27-fevral — Yangi Bangkok xalqaro aeroporti kompaniyasi davlat korxonasi tashkil etildi ({{lang-en|New Bangkok International Airport, NBIA}}), aeroport qurilishi uchun javobgardir. * 1997-yil 27-may — Hukumat yiliga 20 million kishilik yoʻlovchi tashish uchun moʻljallangan, 68,832 million baht qiymatidagi 1 uchish-qoʻnish yoʻlagiga ega aeroport qurilishini tasdiqladi. * 1998-yil, 21-yul — Hukumat yoʻlovchi tashishni yiliga 30 million kishiga oshirish rejasiga oʻzgartirishni tasdiqladi. Endi 2 ta uchish-qoʻnish yoʻlagi tasdiqlandi va byudjet 120 milliard bahtga koʻtarildi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.suvarnabhumiairport.com/about_history_en.php|sarlavha=Suvarnabhumi Airport|sana=2012-04-27|nashriyot=web.archive.org|kirish sanasi=2019-03-21|archive-date=2012-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20120427044052/http://www.suvarnabhumiairport.com/about_history_en.php}}</ref> === Moliyalashtirish === 2001-yilda terminal (15,09 milliard baht) va konkurs (21,58 milliard baht) qurilishi boʻyicha shartnoma ITO Tailand-Yaponiya qoʻshma korxonasi tomonidan yutib olingan.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.thefreelibrary.com/Italian-Thai-Japanese+group+offers+lowest+price+for+new+airport-a080292122|sarlavha=Italian-Thai-Japanese group offers lowest price for new airport. - Free Online Library|nashriyot=www.thefreelibrary.com|kirish sanasi=2019-03-21}}</ref> 2002-yilda Tailand aeroportlari boshqarmasi (AAT) Tailand aeroportlari jamoat kompaniyasi (AOT PLC) sifatida 70 % davlat ulushi bilan xususiylashtirildi (xukumatning xuddi shunday ulushi 2019-yilda saqlanib qolgan).<ref name=":3"/> 2003-yilda Tailand-Yaponiya qoʻshma korxonasi ITO 7,44 milliard baht taklifi bilan uchish-qoʻnish yoʻlagi qurilishi boʻyicha shartnomada gʻolib chiqdi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.thefreelibrary.com/Bangkok+contract-a0107254205|sarlavha=Bangkok contract. - Free Online Library|nashriyot=www.thefreelibrary.com|kirish sanasi=2019-03-21}}</ref> 2006-yilda Yangi Bangkok xalqaro aeroporti kompaniyasi nihoyat Tailand (Tailand) aeroportlari jamoat kompaniyasi tomonidan qabul qilindi {{lang-th|บริษัท ท่าอากาศยานไทย จำกัด (มหาชน)}}{{lang-en|Airports of Thailand PLC}}) [[2002|2002-yilda]] tashkil etilgan.<ref>{{veb manbasi|url=http://investor.airportthai.co.th/news.html/id/157992/group/newsroom_set|sarlavha=Airports of Thailand Public Company Limited|nashriyot=investor.airportthai.co.th|kirish sanasi=2019-03-21}}</ref> 2006-yilga kelib aeroport qurilishiga 125 milliard baht sarmoya kiritildi. 73 milliard baht (58,4 %) Yaponiya xalqaro hamkorlik bankidan (JBIC) kredit olib keldi.<ref>{{Статья|title=Suvarnabhumi Airport : Noise Impact Compensation Management|url=https://www.tci-thaijo.org/index.php/NCRJ/article/download/25024/21300/|volume=|pages=175—196|issn=}}</ref> Aeroport uchun xaridlar JBICning qatʼiy shaffoflik va ochiqlik standartlariga muvofiq amalga oshirildi. Yaponiya bankining bunday ishtiroki aeroport yoʻlovchilar manfaati uchun qurilmoqda, degan populistik bayonotlarga qaramay, Yaponiya va Tailand eksportchi kompaniyalarining Bangkok bilan tunu-kun bogʻlangan aeroportga, [[Sanoat|sanoat korxonalariga]] ehtiyoji tufaylidir. Zamonaviy magistrallar va u bilan qurilgan Lemchabang porti muhim rol oʻynadi{{Manba yoʻq|10|03|2019}} === Missiyani boshqarish minorasi === ==== Tuproqni tayyorlash ==== Qurilish ishlari boshlanishidan oldin, qisman botqoqlik bilan band boʻlgan kelajakdagi aeroport hududini quritish kerak edi. Ayniqsa, „Bangkok gil“ qatlami — qalinligi 8-10 metr boʻlgan juda yumshoq loy qatlami tashvishga soldi. Buning uchun kelajakdagi aeroportning perimetri boʻylab qirgʻoqlar, drenaj kanallari yaratildi va oldindan yuklangan vertikal drenaj tizimi oʻrnatildi. Chuqurligi 10 metr boʻlgan drenaj quvurlarini tartibga solish tuzilishi tagida 1 metrli tomoni boʻlgan kvadratga ega edi. Drenaj uchun joylarda vakuumli vertikal drenaj tizimi ham ishlatilgan. Bu bosqichda jami 6 million kub metr qum, 9 million kvadrat metr filtr mato, 41 ming kilometr drenaj quvurlari, 5,3 million kub metr shagʻal ishlatilgan. Istalgan tuproq xususiyatlariga erishish uchun drenaj 6 oydan ortiq davom etdi. Natijada yer sathi oʻrtacha 1 metrga pasaydi. Tuproqqa tayyorgarlik ishlarining birinchi bosqichi 1997-yil noyabr oyida boshlangan. Ishlarning katta qismi 2003-yil sentabrida, barcha tuproq ishlari esa 2004-yil avgustida yakunlandi. Jami byudjet 9,54 milliard baht edi.<ref>{{Статья|title=Case study of ground improvement work at the Suvarnabhumi Airport of Thailand|volume=Volume 3}}</ref><ref>{{Статья|title=Back-analyses of flow parameters of PVD improved soft Bangkok clay with and without vacuum preloading from settlement data and numerical simulations|volume=}}</ref> ==== Dastlabki qurilish ishlari ==== Qoziq oʻrnatish shartnomasi 2001-yil 12-sentabrda imzolangan. 2001-yil oktabr oyida umumiy maydoni 32 km² boʻlgan aeroportning poydevorini qurish ishlari boshlandi. Qurilish jarayonida qoziqlarning kerakli miqdori va sifatini hisoblash uchun 19 ta sinov burgʻulash va yana 20 ta nazorat burgʻulash ishlari amalga oshirildi. Tuproq ostida 100 dan 200 metrgacha chuqurlikda bir nechta suvli qatlamlar aniqlangan. Loyihaviy muammolar suvli qatlamlarning sezilarli darajada kamayishi natijasida yuzaga kelishi mumkin boʻlgan choʻkish va qoziqlarning salbiy ishqalanishi, shuningdek, hududning turli qismlarida turli darajadagi (15 000 metrik tonna vertikal yuk) yuklanish bilan bogʻliq edi. Shuningdek, yumshoq tuproqning umumiy tuzilishini, shu jumladan loy qatlamlarini ham, yumshoq gil va qumlarni ham hisobga olish kerak edi. Togʻ jinsi 500 m dan ortiq chuqurlikda joylashgan.Qurilish jarayonida oldindan zoʻriqtirilgan beton qoziqlar (diametri 600 mm boʻlgan 15019 dona 17 ta mashina oʻrnatilgan) va burgʻuli qoziqlar (9647 dona 600 mm va 771 dona) ishlatilgan. 100 mm boʻlaklar). Qoziqlar −42 m gacha boʻlgan turli xil chuqurliklarga oʻrnatildi, shuningdek, metro tunneli uchun umumiy maydoni 20 000 m² boʻlgan 306 ta panellar oʻrnatildi. Loyiha 4 ta subpudratchi tomonidan amalga oshirildi va burgʻulash qurilmalarining bir qismi Singapurda ijaraga olingan. Qoziq dizayni Bangkokdagi suv isteʼmolining kutilayotgan qisqarishi natijasida suvli qatlamlarning qaytishi mumkinligini koʻrsatadi. ==== Terminal 1 ==== [[Bhumibol Adulyadej|Tailand qiroli]] 2002-yil 19-yanvarda aeroportning birinchi terminaliga tamal toshini qoʻydi.<ref name=":12"/> Terminalni qurish uchun Yevropa, Yaponiya va Amerikaning eng yaxshi mutaxassislari taklif qilingan. Terminalni ishlab chiqishda ishtirok etgan asosiy kompaniyalar:<ref>{{veb manbasi|url=http://www.archdaily.com/772509/passenger-terminal-complex-suvarnabhumi-airport-jahn|sarlavha=Passenger Terminal Complex Suvarnabhumi Airport / Jahn|sana=2015-08-26|nashriyot=ArchDaily|til=en|kirish sanasi=2019-03-18}}</ref> * 1994-yilda xalqaro tanlovda gʻolib boʻlgan arxitektura yechimi 1995-yildan 2005-yilgacha Murphu/Jahn<ref>{{veb manbasi|url=https://www.jahn-us.com/suvarnabhumi|sarlavha=Suvarnabhumi International Airport|nashriyot=JAHN|til=en|kirish sanasi=2019-03-18}}</ref> tomonidan amalga oshirildi. * Muhandislik yechimi Verner Sobek Ingenieure (fasad qurilishi, interyer dizayni)<ref name=":10">{{veb manbasi|url=https://www.wernersobek.de/ru/projects-ru/material-ru/glass-ru/bangkok-airport/|sarlavha=Аэропорт Бангкока|sana=2014-11-14|nashriyot=Werner Sobek|til=ru|kirish sanasi=2019-03-18}}</ref>, [http://www.johnmartinnevada.com/projects/aviation-2/ John A. Martin & Associates of Nevada] va ACT Consultants Co., Ltd tomonidan ishlab chiqilgan. * Loyiha boshqaruvi — TAMS Consultants / Earth Tech * [https://www.martinmartin.com/project/bangkok-airport/ Martin/Martin konsalting muhandislari] tomonidan asosiy terminal dizayni. * Iqlim dizayni — [https://transsolar.com/projects/filter:chronological Transsolar Energietechnik]. * HVAC — Flack + Kurtz. * Yann Kersalé tomonidan yoritish dizayni. * Ovoz dizayni — Blum Laboratorium. * Badiiy dizayn — NT Architects — Plannerlar. * Bagaj tranziti dizayni — BNP Associates. * Asosiy pudratchi ITO (Italiya-Tailand taraqqiyoti, Takenaka korporatsiyasi va Obayashi korporatsiyasi) oʻrtasidagi qoʻshma korxona. === Yuk terminali === Aeroportni ochish muddati 2005-yil 29-sentabr boʻlgan, biroq koʻp sonli byudjyetning ortiqcha sarflanishi, qurilishdagi xatolar va korrupsiyaga oid ayblovlar tufayli bu muddat bajarilmagan.{{Manba yoʻq|10|03|2019}} 2005-yil 29-sentabrda (aeroportning dastlabki ochilish sanasi) Don Mueang aeroportidan Suvarnabhumi aeroportiga Thai Airways kompaniyasining ikkita samolyoti yordamida ramziy sinov parvozlari amalga oshirildi.<ref name=":13">{{veb manbasi|url=http://www.suvarnabhumiairport.com/about_annal_en.php|sarlavha=Suvarnabhumi Airport|sana=2012-04-14|nashriyot=web.archive.org|kirish sanasi=2019-03-21|archive-date=2012-04-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20120414172627/http://www.suvarnabhumiairport.com/about_annal_en.php}}</ref> * Aeroportning yoʻlovchilar bilan tajriba ekspluatatsiyasi 2006-yil 29-iyulda oltita aviakompaniya tomonidan ichki reyslarda amalga oshirildi: Thai Airways, Nok Air, Thai AirAsia, Bangkok Airways, PB-Air va One-two-go Airline. Aeroportdan 24 ta reysda 4800 yoʻlovchi joʻnab ketdi. Bosh vazir Thaksin Shinavatra eski Don Mueang aeroportidan yangi Suvarnabxumi aeroportiga uchayotganida ramziy marosimda ishtirok etdi.<ref name=":13"/> * Xalqaro qatnovdagi birinchi sinov parvozlari 2006-yil 1-sentabrda amalga oshirilgan. Thai Airlines kompaniyasining 2 ta Boeing-747-400 va Airbus- [[Boeing 747|A300-600]] samolyotlari bir vaqtning oʻzida 9:19 da aeroportdan [[Singapur]] va [[Hong Kong|Gonkongga]] uchdi. Soat 15:50 da xuddi shu samolyotlar orqaga uchib, 19L va 19R uchish-qoʻnish yoʻlaklarida bir vaqtda qoʻnishni amalga oshirdi. Ushbu sinov parvozlari aeroportning katta miqdordagi samolyotlar oqimini boshqarishga tayyorligini koʻrsatdi. * 15-sentabr kuni aeroport cheklangan asosda ishlay boshladi, u Jetstar Asia kompaniyasining [[Singapur|Singapurga]] kuniga uchta reyslarini va Thai Airways kompaniyasining Phitsanulok, [[Chiangmay (shahar)|Chiang May]] va Ubon Ratchathani shaharlariga baʼzi ichki reyslarini amalga oshirdi. ** [[21-sentabr|21-sentabr kuni]] ularga Bangkok Airways qoʻshildi. ** 25-sentabr — " Thai AirAsia ", ** 26-sentabr — " Nok Air ". Sinovlar davomida aeroport IATA tomonidan tayinlangan vaqtinchalik koddan foydalandi — '''NBK'''. === Mehmonxona === Suvarnabhumi aeroporti 2006-yil 28-sentabr kuni ertalab soat 3:00 da rasman ochildi<ref name=":13"/> va Don Mueang aeroportidan barcha reyslarni qabul qildi. Shu paytdan boshlab '''NBK''' kodi bekor qilindi va '''BKK''' kodi yangi aeroportga oʻtkazildi, Don Mueangga esa DMK kodi berildi.<ref name="автоссылка1"/> * Birinchi parvoz Lufthansa Cargo yuk reysi LH8442 [[Mumbay|Mumbaydan]] soat 03:05 da kelgan.<ref name=":15">{{veb manbasi|url=http://atwonline.com/news/story.html?storyID=6587|sarlavha=ATW: LH Cargo set to be first into Suvarnabhumi|sana=2007-09-27|nashriyot=web.archive.org|kirish sanasi=2019-03-21|archive-date=2007-09-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20070927001605/http://atwonline.com/news/story.html?storyID=6587}}</ref> * Birinchi parvoz Saudiya Arabistonining Ar- [[Ar-Riyod|Riyodga]] yuk tashuvchi yuk reysi boʻldi.<ref name=":15" /> * Aerosvitning [[Kiyev|Kievdan]] VV171 reysi kelgan birinchi yoʻlovchi reysi boʻldi.<ref name=":15" /> * Aerosvitning Kievga VV172 birinchi yoʻlovchi reysi.<ref name=":15" /> == Tanqid == [[Fayl:VTBS_layout.png|alt=|thumb|250x250px| Aeroport xaritasi]] === Texnik xizmatlar === Aeroportda ikkita parallel uchish-qoʻnish yoʻlagi (ikkalasining kengligi 60 m, uzunligi 4000 va 3700 m) va ikkita parallel taksi yoʻllari mavjud boʻlib, ular bir vaqtning oʻzida uchish va qoʻnish imkoniyatini taʼminlaydi.<ref name=":7"/> === Missiyani boshqarish minorasi === Aeroportda jami 120 ta avtoturargoh mavjud, jumladan, 51 ta havo koʻprigi va 69 ta masofaviy; Ulardan 8 tasi [[Airbus A380|Airbus-A380 ni]] olishi mumkin.<ref name=":7"/> === Muzey === [[Fayl:Terminal_de_l'aéroport_international_de_Bangkok.JPG|thumb| Terminal 1 asosiy bino]] U yiliga 45 million yoʻlovchining maksimal hisoblangan yoʻlovchi oqimiga ega. Ichki va xalqaro reyslarga xizmat koʻrsatadigan bitta binodan iborat. Yetib kelish zonasi ikkinchi darajada, joʻnab ketish maydoni toʻrtinchi darajada. Bino maydoni 563 000 m².<ref name=":7"/>. Terminal toʻliq oynali bino boʻlib, tomi uzunligi 561 metr va eni 210 metr boʻlib, 16 ta ustun bilan mustahkamlangan. Kemerli oraliqlar 126 yoki 81 metrni tashkil qiladi. Uyingizda quyosh va yomgʻirdan himoya qilishni taʼminlaydigan qanotlar shaklida panjurlar shaklida qilingan.<ref name=":10"/> Terminalning xususiyatlaridan biri sovuq zamin tizimidir. Shovqinli konditsioner tizimlarini oʻrnatmaslik uchun polning tosh plitalari ostiga sovuq suvli quvurlar yotqizilgan. Terminalda NABCO kirish guruhlari, Schlage armaturalari bilan Ceco temir eshiklari mavjud. Yoʻlovchi oʻrindiqlari Akaba tomonidan ishlab chiqarilgan. Marblex va Lindner tomonidan ishlab chiqarilgan pol qoplamasi. Yoʻlovchi transport vositalari KONE ([[Lift|liftlar]]), Mitsubishi ([[Eskalator|eskalatorlar]]), Hitachi (travolatorlar) tomonidan ishlab chiqariladi. Bagaj tashish tizimi Kawasaki tomonidan ishlab chiqarilgan.<ref>{{Статья|title=Murhpy/Jahn joins engineers Werner Sobek and Matthias Schuler to bring Suvarnabhumi airport, Bangkok's sleek new air terminal, in for a landing|pages=108—117, 132}}</ref> Bagaj tashish tizimiga ulangan 360 ta roʻyxatdan oʻtish taymerlari va joʻnash joyida 100 ta bagajsiz roʻyxatga olish taymerlari mavjud.<ref name=":14"/> Aeroport egasining yoʻlovchi terminali binosi dunyodagi eng kattasi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.airportthai.co.th/en/|sarlavha=Home|nashriyot=Airports of Thailand|til=en|kirish sanasi=2019-03-17}}</ref> degan daʼvolariga qaramay, 2008-yilgacha Gonkong xalqaro aeroporti 570 000 m² maydoni bilan yetakchilik qildi. 2008-yildan beri Pekin poytaxti xalqaro aeroportining 3-sonli terminali 986 000 m² maydonga ega boʻlib, birinchi oʻrinni egalladi. ==== Konkurs ==== [[Fayl:Bangkok_-_Suvarnabhumi_International_(BKK_-_VTBS)_AN2155718.jpg|thumb| Terminal koʻchalaridan biri]] Konkurs bir-biriga bogʻlangan 7 ta shartli boʻlimlardan iborat boʻlib, har bir boʻlimning oʻz belgilanishi mavjud. A, B, C, D, E, F, G. Faqat A saloni ichki reyslarga xizmat qiladi.<ref name=":7"/> Korpuslar korpusi qisman Hightex ovoz yutuvchi membrana shisha tolasidan yasalgan boʻlib, jami 108 ta boʻlaklar umumiy maydoni 108 000 m²<ref>{{veb manbasi|url=https://www.hightex-membrane.de/projects/details/suvarnabhumi-airport-bangkok/|sarlavha=Suvarnabhumi Airport Bangkok|nashriyot=www.hightex-membrane.de|kirish sanasi=2019-03-18}}</ref> Butun koridorning maydoni 381 000 m², kengligi 40 metr, maksimal balandligi 25 metr, umumiy uzunligi 3213 metr. Ramka poʻlatdan yasalgan.<ref name=":14"/> === Mehmonxona === [[Fayl:VTBS-Main_Parking_building.JPG|thumb| Avtoturargoh va parvozni boshqarish minorasi]] 600 xonali Novotel brendi mehmonxonasi (Accor Group tomonidan boshqariladi) kirishdan 300 metr uzoqlikda joylashgan.<ref name=":7">{{veb manbasi|url=http://www.suvarnabhumiairport.com/en/1092-suvarnabhumi-about-airport|sarlavha=About suvarnabhumi airport|muallif=AOT|ish=suvarnabhumiairport.com|sana=|nashriyot=}}</ref> === avtoturargoh === Mehmonxona va terminal oʻrtasida umumiy sigʻimi 5000 ta mashinaga moʻljallangan ikkita 5 qavatli avtoturargoh mavjud. Shuningdek, 1000 ta mashina uchun 30 000 m² qoʻshimcha toʻxtash joyi mavjud.<ref name=":7"/> === velosiped yoʻli === Parvozni boshqarish minorasi dunyodagi eng baland minora (132,2 m), soatiga 76 ta parvozga xizmat koʻrsatish uchun barcha zarur narsalar bilan jihozlangan.<ref name=":7"/> === Yuk terminali === Yuk tashish xizmati kompleksi alohida joylashgan boʻlib, umumiy maydoni 549,416 m² boʻlib, yiliga 3 million tonna yuk aylanmasiga xizmat koʻrsatishga qodir. === Texnik xizmatlar === Hududda ICAO tasnifiga koʻra 10-darajali 3 ta yongʻin va qutqaruv boʻlinmasi mavjud. Hududda transformator podstansiyasi mavjud. Yer osti suv taʼminoti tarmogʻining uzunligi 35 km. Oʻz suv tozalash inshootlari kuniga 18 ming kub metr suvni qayta ishlashga, keyin uni konditsionerlik va sugʻorish tizimlariga qayta taqsimlashga qodir.<ref name=":7"/> == Reytinglar va mukofotlar == SkyTrax tomonidan tuzilgan yoʻlovchilar qulayligi boʻyicha dunyodagi eng yaxshi aeroportlar roʻyxatida Suvarnabhumi 2018-yilda 36-oʻrinni egalladi.<ref name=":2"/> 2021-yilga kelib, aeroport reytingda 66-oʻringa tushib ketdi.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Limited |first=Bangkok Post Public Company |title=Suvarnabhumi's global ranking plunges |work=Bangkok Post |url=https://www.bangkokpost.com/business/2175167/suvarnabhumis-global-ranking-plunges |access-date=2022-03-29}}</ref> 2018-yilgi AirHelp reytingida aeroport baholangan 143 tadan 63-oʻrinni egalladi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.airhelp.com/en/airhelp-score/airport-ranking/|sarlavha=World’s Top Airports Revealed|nashriyot=AirHelp|til=en|kirish sanasi=2019-03-18}}</ref> == Rivojlanish rejalari == Yoʻlovchilar pasport nazoratida uzoq kutish vaqti, kutish zalidagi doimiy muammolar, mobil telefonlarni quvvatlantirish uchun punktlarning yetarli emasligi, xodimlarning munosabati yomon, maʼlumot kiosklarida chet el tilida soʻzlashuvchi sayyohlarga xizmat koʻrsatish sifati yetarli emasligini qayd etadi<ref name=":2"/> Aeroport bir necha yillardan buyon 30 % dan ortiq quvvat bilan ishlamoqda va yiliga 60 milliondan ortiq yoʻlovchiga yiliga 45 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatmoqda. Hatto sunʼiy yoʻldosh binosining foydalanishga topshirilishi ham yoʻlovchilar oqimini saqlab qolgan holda normal xizmat koʻrsatish darajasiga erishishga imkon bermaydi. Bu sayyohlik sanoati va butun Tailand iqtisodiyotiga salbiy taʼsir koʻrsatadi.<ref name=":2">{{veb manbasi|url=http://www.nationmultimedia.com/detail/national/30356743|sarlavha=Planned airport terminal could cause chaos: experts|nashriyot=The Nation|til=en|kirish sanasi=2019-03-10}}</ref> Yuqoridagi kamchiliklarga qoʻshimcha ravishda , Xalqaro havo transporti assotsiatsiyasi (IATA) uchish-qoʻnish yoʻlaklarining sifatsizligini ham taʼkidlaydi: sirtda smola, yoriqlar va chuqurliklar mavjudligi. Bu parvozlar xavfsizligi va aviatsiya va texnik xizmat koʻrsatish uskunalari va xodimlarining eskirishiga bevosita taʼsir qiladi.<ref name=":6">{{Статья|title=Immediate and long-term priorities for Thailand’s Airports|url=https://www.iata.org/about/worldwide/asia_pacific/Documents/IATA%20submission-Airports%20of%20Thailand%20April%202017.pdf}}</ref> Bundan tashqari, har xil aeroport xizmatlarining narxi ham, miqdori ham doimiy ravishda oshib borayotgani tanqid qilinadi. Aviakompaniyalar chegara nazorati xizmatlarini saqlash uchun pul toʻlashga majbur. Toʻlovlar aviakompaniya uchun transport xarajatlarini oshiradi va aeroportning mashhurligiga salbiy taʼsir qiladi.<ref name=":6"/> === Joriy rivojlanish rejasi === ==== Faza 2 ==== Aeroport sigʻimini 60 million yoʻlovchiga yetkazish. Boshqaruv kompaniyasi aeroportning oʻtkazish qobiliyatini yiliga 45 dan 60 million yoʻlovchiga oshirish uchun 62 503 214 000 baht qiymatiga ega Suvarnabhumi aeroportini rivojlantirish loyihasini ishga tushirdi. Loyiha maydoni 216 ming m² boʻlgan 4 qavatli „Midfield Satellite 1“ sunʼiy yoʻldosh terminalini qurishni oʻz ichiga oladi va 8 ta F sinfidagi (A380 uchun) va 20 ta E sinfidagi eshiklarni (B747 uchun)<ref>{{veb manbasi|url=https://ocms.airportthai.co.th/?route=article&id=17|sarlavha=Midfield Satellite 1|muallif=|ish=|sana=|nashriyot=ocms.airportthai.co.th|kirish sanasi=2019-03-16}}</ref> ichiga oladi.<ref>{{veb manbasi|url=https://ocms.airportthai.co.th/?route=article&id=17|sarlavha=Midfield Satellite 1|muallif=|ish=|sana=|nashriyot=ocms.airportthai.co.th|kirish sanasi=2019-03-16}}</ref>. 60 000 kvadrat metrga kengaytiriladigan asosiy yoʻlovchi terminali bilan. m² sunʼiy yoʻldosh avtomatik er osti poyezdlari orqali ulanadi.<ref name=":0">{{veb manbasi|url=http://airportthai.co.th/pdf/AOT_AR_PDF-en.pdf|sarlavha=AOT Annual report 2015|muallif=|ish=|sana=|nashriyot=|kirish sanasi=2016-03-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160331003304/http://airportthai.co.th/pdf/AOT_AR_PDF-en.pdf|arxivsana=2016-03-31}}</ref> Dizayn loyihasi Tailand dizayn studiyasi Design 103 International Ltd<ref>{{veb manbasi|url=https://www.d103group.com/en/project/satellite-terminal-1/|sarlavha=Satellite Terminal 1 - Design103|nashriyot=www.d103group.com|kirish sanasi=2019-03-17}}</ref> tomonidan ishlab chiqilgan boʻlib, loyihada HOK Group, Inc. kompaniyalar guruhi ishlagan.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.hok.com/design/type/aviation-transportation/suvarnabhumi-international-airport-midfield-satellite-concourse/|sarlavha=Suvarnabhumi International Airport Midfield Satellite Concourse|muallif=HOK|nashriyot=www.hok.com|til=en|kirish sanasi=2019-03-17}}</ref>, NACO (funktsional dizayn)<ref>{{veb manbasi|url=https://naco.nl/portfolio_page/bangkok-international-airport/|sarlavha=Bangkok International Airport|nashriyot=NACO Airport Consultancy and Engineering|til=en|kirish sanasi=2019-03-17}}</ref>, MAA Group<ref>{{veb manbasi|url=http://www2.maaconsultants.com/en/projects/detail.php?dpid=92|sarlavha=MAA GROUP Consulting Engineering|nashriyot=www2.maaconsultants.com|kirish sanasi=2019-03-17}}</ref>, PPS One Works Ltd tomonidan boshqariladigan qurilish.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.one-works.com/our-works/suvarnabhumi-international-airport-bkk-phase-ii|sarlavha=Suvarnabhumi International Airport (BKK) - Phase II|muallif=One Works|nashriyot=One Works|til=en|kirish sanasi=2019-03-17}}</ref> * Qurilish 2015-yilda yakunlanishi kerak edi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.airport-technology.com/uncategorised/news94419-html/|sarlavha=Thailand Approves Suvarnabhumi Airport Expansion|sana=2010-08-26|nashriyot=Airport Technology|til=en|kirish sanasi=2019-03-21}}</ref> * Ammo 2012-yilda ishga tushirish muddati 2017-yilga koʻchirildi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.airport-technology.com/uncategorised/newssuvarnabhumi-airport-undergo-19bn-expansion/|sarlavha=Suvarnabhumi airport to undergo 72.9bn expansion|sana=2012-06-01|nashriyot=Airport Technology|til=en|kirish sanasi=2019-03-21}}</ref> * 2014-yilda loyiha harbiy hukumat tomonidan tasdiqlanmagani uchun toʻxtatib qoʻyilgan edi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.airport-technology.com/news/newsthailand-approves-19bn-suvarnabhumi-airport-expansion-plan-4394274/|sarlavha=Thailand approves 73.9bn Suvarnabhumi Airport expansion plan|sana=2014-10-05|nashriyot=Airport Technology|til=en|kirish sanasi=2019-03-21}}</ref> * Sanalar qoldirildi va modernizatsiya 2019-yilda yakunlanishi kerak edi. * Biroq, 2019-yildan boshlab, tugatish muddati 2021-yilga koʻchirildi.<ref name=":3"/> * 2021-yilda sunʼiy yoʻldosh terminali 2023-yilda ishga tushishi eʼlon qilingan edi.<ref name=":16">https://www.airportthai.co.th/wp-content/uploads/2021/12/AnnualReport2021en.pdf</ref> ==== 3-bosqich ==== Aeroportni modernizatsiya qilishning ushbu qismi 2017-2021-yillarda yakunlanishi va 2025-yilga kelib aeroportning oʻtkazish qobiliyatini yiliga 90 million yoʻlovchiga yetkazishi kerak.<ref name=":3">{{kitob manbasi|author=AOT|title=Airport of Thailand PLC 2018 Annual Report|url=http://aot.listedcompany.com/misc/AR/20190108-aot-ar-2018-en.pdf|agency=|edition=|location=|publisher=|year=2019|pages=|страниц=260|isbn=}}</ref> Ikki muhim qismni ajratib koʻrsatish mumkin. ===== Ikkinchi terminalning qurilishi ===== Birinchi marta 2014-yilda taklif qilingan asosiy terminalning shimoli-sharqiy qanotida ikkinchi terminal qurish loyihasi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.samuitimes.com/aot-asked-to-reconsider-suvarnabhumi-airport-expansion-plan/|sarlavha=AOT asked to reconsider Suvarnabhumi Airport expansion plan|sana=2018-09-30|nashriyot=Samui Times|til=en|kirish sanasi=2019-03-10}}</ref> ham muhandislar, ham jamoat arboblari tomonidan tanqid qilindi.<ref name=":2"/> 1993-yilgi loyihada ham, 2003-yilgi bosh rejada ham asosiy terminalning shimoli-sharqida terminal qurish nazarda tutilmaganiga qaramay, loyiha tasdiqlandi va foydalanishga topshirildi.<ref name=":4">{{veb manbasi|url=https://www.bangkokpost.com/news/politics/1630574/act-flags-airport-graft-risk|sarlavha=ACT flags airport graft risk|muallif=Bangkok Post Public Company Limited|nashriyot=https://www.bangkokpost.com|kirish sanasi=2019-03-10}}</ref> Qurilish 420 000 m² maydonda amalga oshiriladi. Loyihaga 42 milliard [[Bat|baht]] sarmoya kiritiladi. Terminalda 14 ta eshik boʻladi. Taxminiy quvvati yiliga 30 million yoʻlovchini tashkil etadi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.bangkokpost.com/news/general/1547198/new-terminal-strays-from-plan|sarlavha=New terminal strays from plan|muallif=Bangkok Post Public Company Limited|nashriyot=https://www.bangkokpost.com|kirish sanasi=2019-03-10}}</ref> Ikkinchi terminalning dizayn loyihasi sanʼatshunoslar tomonidan plagiatgacha boʻlgan ikkinchi darajali deb tan olingan. Loyiha muallifining oʻzi dizayn oʻzining mehmonxona loyihasiga nisbatan ikkinchi darajali ekanligini tan oldi. Boshqa manbalarga [http://livingasean.com/design-update/duangrit-bunnag-group-wins-suvarnabhumi-airport-terminal-2-project-design-contest/ koʻra, DBALP konsortsiumi tomonidan yaratilgan] dizayn Yaponiya janubidagi [http://kkaa.co.jp/works/architecture/yusuhara-wooden-bridge-museum/ Yusuxara yogʻoch koʻprik muzeyi dizaynining] plagiatidir. Bu 2018-yil 22-avgustda [http://livingasean.com/design-update/duangrit-bunnag-group-wins-suvarnabhumi-airport-terminal-2-project-design-contest/2/ SA Group-dan boshqa, mashhurroq dizayn] diskvalifikatsiya qilinganidan keyin tasdiqlangan loyihaga aylanishiga toʻsqinlik qilmadi.<ref>{{veb manbasi|url=https://worldarchitecture.org/article-links/epzep/dbalp_consortiums_airport_design_faces_plagiarism_claims_for_copying_kumas_yusuhara_museum.html|sarlavha=DBALP Consortium's airport design faces plagiarism claims for copying Kuma's Yusuhara Museum|nashriyot=World Architecture Community|til=en|kirish sanasi=2019-03-10}}</ref> Ushbu qismni amalga oshirish 2020-2026-yillarga moʻljallangan va 2030-yilgacha aeroportning oʻtkazish qobiliyatini yiliga 105 million yoʻlovchiga yetkazadi. Taxminlarga koʻra, aynan shu bosqichda uchinchi terminal quriladi.<ref name=":3"/> Taxminan nomi „Midfield Satellite 2“ (SAT-2).<ref name=":16"/> Suvarnabhumida, 2017-yil maʼlumotlariga koʻra, tashilgan yoʻlovchilar soni va parvozlar va qoʻnishlar soni boʻyicha eng mashhurlari Thai Airways, Bangkok Airways va Thai Smile Airways hisoblanadi.<ref name=":5"/> == Xabarlar == === Oddiy yoʻlovchi === [[Fayl:P4-EAS_(18960156560).jpg|right|thumb| Boeing 757-200 Air Astana Suvarnabhumi aeroportida]] [[Fayl:Boeing_757-200_EZ-A010.jpg|thumb| Turkmaniston havo yoʻllari aviakompaniyasining Boeing 757-200 EZ-A010 samolyoti Bangkok, Suvarnabhumi aeroportida. Bagaj yuklanmoqda]] === Mashhur xalqaro yoʻnalishlar === 2014-yilda tirbandlikning kamayishi reyslarning bir qismini Bangkokning ikkinchi aeroportiga oʻtkazish bilan bogʻliq. {| class="wikitable sortable" style="font-size: 90% width= align= margin:auto;" |+Savannabhum aeroporti atrofidagi mashhur xalqaro yoʻnalishlar<ref>{{veb manbasi|url=http://airportthai.co.th/uploads/profiles/0000000002/filemanager/files/AOT%202014%20TRAFFIC%20REPORT_update%281%29.pdf|sarlavha=AOT Traffic Report 2014|muallif=|ish=|sana=|nashriyot=|kirish sanasi=2016-03-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151117114015/http://airportthai.co.th/uploads/profiles/0000000002/filemanager/files/AOT%202014%20TRAFFIC%20REPORT_update%281%29.pdf|arxivsana=2015-11-17}}</ref><ref name=":5"/> ! Aeroport ! Joy 2014-yilda ! Yoʻlovchilar olib ketilgan 2014-yilda, odamlar ! Oʻzgartirish<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> 2013/14, % ! Yoʻlovchilar olib ketilgan 2017-yilda, odamlar ! Oʻzgartirish<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> 2016/17, % ! Joy 2017-yilda |- | Gonkong | bitta | align="right" | 3 020 742 | {{Loss}} 15.3 | 3 971 531 | ▲ 0,73 | bitta |- | Singapur — Changi | 2 | align="right" | 2 612 113 | {{Loss}} 21.9 | 3 128 653 | ▲ 6.82 | 2 |- | [[Inchxon aeroporti|Seul — Incheon]] | 3 | align="right" | 1 907 423 | {{Loss}} 10.1 | 2629925 | ▲ 14.93 | 3 |- | Dubay | toʻrtta | align="right" | 1 478 495 | {{Loss}} 22.3 | 2 025 049 | ▲ 16.98 | toʻrtta |- | Tokio — Narita | 5 | align="right" | 1 289 104 | {{Loss}} 2.9 | 1 136 068 | {{Loss}} 0,84 | sakkiz |- | Taypey — Taoyuan | 6 | align="right" | 1 113 418 | {{Loss}} 13.0 | 1 613 265 | ▲ 25.03 | 5 |- | Shanxay — Pudong | 7 | align="right" | 962 177 | {{Loss}} 19.6 | 1 417 765 | ▲ 7.27 | 6 |- | Kuala Lumpur | sakkiz | align="right" | 868 887 | {{Loss}} 15.6 | 1 106 755 | ▲ 19.32 | 9 |- | Tokio — Xaneda | 9 | align="right" | 816 968 | {{Loss}} 8.6 | 1 094 946 | ▲ 3.71 | oʻn |- | Guanchjou — Baiyun | oʻn | align="right" | 752 345 | {{Loss}} 13.1 | 1 237 258 | ▲ 14.57 | 7 |} === Yillar boʻyicha tashish === {| class="wikitable sortable" style="font-size: 90% width= align= margin:auto;" |+Savannabhum aeroporti orqali yillar boʻyicha transport statistikasi ! style="width:75px" | Yil ! style="width:100px" | Yoʻlovchilar soni, kishi. ! style="width:75px" | oʻtgan yilga nisbatan oʻzgarish, % ! style="width:125px" | Parvozlar ! style="width:100px" | Yuk va pochta tashiladi |- ! 2006<ref name=":5">{{Статья|title=Air Traffic Report 2017|url=http://airportthai.co.th/wp-content/uploads/2018/07/Annual-Airport-2017.pdf}}</ref> | 11 652 669 | | 73 770 | 306 247 |- ! 2007<ref name=":5" /> | 41 210 081 | ▲ 253.65 | 261 592 | 1 220 000 |- ! 2008<ref name=":5" /> | 38 603 490 | {{Loss}} 6.33 | 245 719 | 1 173 084 |- ! 2009<ref name=":5" /> | 40 500 224 | ▲ 4.91 | 253 967 | 1 045 194 |- ! 2010<ref name=":5" /> | 42 784 967 | ▲ 5.64 | 265 896 | 1 310 146 |- ! 2011<ref name=":5" /> | 47 910 744 | ▲ 11.98 | 299 566 | 1 321 853 |- ! 2012<ref name=":5" /> | 53 002 328 | ▲ 10.63 | 314 199 | 1 345 490 |- ! 2013<ref name=":5" /> | 51 363 451 | {{Loss}} 11.92 | 297 616 | 1 236 223 |- ! 2014<ref name=":5" /> | 46 423 352 | {{Loss}} 9.62 | 289 568 | 1 234 176 |- ! 2015<ref>{{Статья|title=Traffic Report 2015|url=https://www.airportthai.co.th/wp-content/uploads/2018/07/summary2015.compressed.pdf}}</ref> | 52 902 110 | ▲ 13.96 | 317 066 | 1 230 563 |- ! 2016<ref>{{Статья|title=Traffic Report 2016|url=https://www.airportthai.co.th/wp-content/uploads/2018/07/REPORT-2016.pdf}}</ref> | 55 892 663 | ▲ 5.65 | 336 356 | 1 306 435 |- ! 2017<ref name=":5"/> | 60 860 358 | ▲ 8.89 | 350 509 | 1 439 941 |- ! 2018<ref>{{Статья|title=AOT Air Traffic Calendar Year 2018 - 12 Month (Jan-Dec 2018)|url=http://aot.listedcompany.com/misc/statistic/2019/20190121-aot-traffic-calendar-2018-12m.pdf}}</ref> | 63 378 923 | ▲ 4.1 | 369 474 (shundan 281 879 tasi xalqaro) | 1 494 599 |- ! 2019<ref>http://investor.airportthai.co.th/misc/statistic/2019/20200121-aot-traffic-calendar-2019-12m.pdf</ref> | 65 424 564 | ▲ 3.2 | 380 052 | 1 324 272 |- ! 2020<ref>http://investor.airportthai.co.th/misc/statistic/2021/20210121-aot-traffic-calendar-2020-12m.pdf</ref> | 16 706 235 | {{Loss}} 74.4 | 152 614 | 904 362 |- ! 2021<ref>http://investor.airportthai.co.th/misc/statistic/2021/20220124-aot-traffic-calendar-2021-12m.pdf</ref> | 5 663 701 | {{Loss}} 66 | 111 729 | 1 120 357 |} == Xususiyatlari == Velosiped majmuasi aerodromni suv toshqinlaridan himoya qilish ishlari doirasida 2014-yilda uchish-qoʻnish yoʻlaklari atrofida yaratila boshlandi. Majmua avtoturargoh, doʻkonlar, ijaraga berish idorasi, dush va kiyim almashtirish xonalari, nazorat-oʻtkazish punktidan iborat. Shahar va 23,5 km uzunlikdagi veloyoʻlni bogʻlovchi jamoat transportida velosipedda harakatlanish taqiqlanadi. Kirish bepul va majmua aeroportlari Thailand Plc va Siam Commercial Bank Plc tomonidan taʼminlanadi va boshqariladi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.bangkokpost.com/news/general/1569810/hm-to-open-suvarnabhumi-airport-bike-track|sarlavha=HM to open Suvarnabhumi airport bike track|muallif=Bangkok Post Public Company Limited|nashriyot=https://www.bangkokpost.com|kirish sanasi=2019-03-17}}</ref> == Hodisalar == * 2013-yilning 9-sentabr kuni Thai Airways aviakompaniyasining Guanchjou shahridan uchib kelgan Airbus A330-300 TG679 reysi uchish-qoʻnish yoʻlagidan chiqib ketdi. Samolyot bortida 288 yoʻlovchi va 14 ekipaj aʼzosi boʻlgan. 14 kishi jarohatlangan. Samolyotdan tushirish favqulodda narvonlarda amalga oshirildi.<ref>{{veb manbasi|url=https://news.yahoo.com/thai-airways-skids-off-runway-13-passengers-hurt-100044275.html|sarlavha=Thai Airways skids off runway; 13 passengers hurt|nashriyot=news.yahoo.com|til=en|kirish sanasi=2019-03-18}}</ref> * 2017-yilning 30-mart kuni 32 yoshli Avstraliya fuqarosi 4-qavatdan yiqilib yiqilib vafot etdi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.smh.com.au/world/australian-man-dies-at-bangkoks-suvarnabhumi-airport-20170331-gvaffk.html|sarlavha=Australian man dies at Bangkok's Suvarnabhumi Airport|muallif=Lindsay Murdoch|sana=2017-03-30|nashriyot=The Sydney Morning Herald|til=en|kirish sanasi=2019-03-18}}</ref> * 2018-yilning 8-oktabr kuni Thai Airways aviakompaniyasining TG679 reysini amalga oshiruvchi Boeing 747-400 samolyoti qoʻnish vaqtida uchish-qoʻnish yoʻlagidan chiqib ketdi va oʻt ustida 100 metrga sirgʻanib ketdi. Samolyot bortida Gonkongdan uchayotgan 97 yoʻlovchi va 18 ekipaj aʼzosi boʻlgan. Ular favqulodda slaydlardan foydalanishdi. 1 kishi jarohatlangan.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.dailymail.co.uk/travel/travel_news/article-6255913/Boeing-747-careers-runway-landing-heavy-rain-Bangkok.html|sarlavha=Boeing 747 careers off runway after landing in heavy rain in Bangkok|sana=2018-10-09|nashriyot=Mail Online|kirish sanasi=2019-03-18}}</ref> * 2018-yilning 6-may kuni uyushgan jinoiy guruh tomonidan toʻlov uchun aeroportda 39 yoshli ayol muvaffaqiyatli oʻgʻirlab ketilgan.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.thesun.co.uk/news/6348611/female-tourist-kidnapped-thailand-airport-after-getting-off-plane/|sarlavha=Chilling moment female tourist is kidnapped at packed Thai airport popular with Brits seconds after getting off her plane|sana=2018-05-22|nashriyot=The Sun|til=en|kirish sanasi=2019-03-18}}</ref> * 2018-yilning 12-oktabr kuni 52 yoshli germaniyalik sayyoh toʻrtinchi qavatdan qulab tushdi. Oʻlimga uchragan.<ref name=":9">{{veb manbasi|url=https://www.bangkokpost.com/news/general/1560998/brazilian-dj-injured-in-fall-at-suvarnabhumi-terminal|sarlavha=Brazilian DJ injured in fall at Suvarnabhumi terminal|muallif=Bangkok Post Public Company Limited|nashriyot=https://www.bangkokpost.com|kirish sanasi=2019-03-18}}</ref> * 2018-yilning 19-oktabr kuni braziliyalik 31 yoshli sayyoh uchinchi qavatdan yiqilib, oyogʻini 2 joyidan sindirdi.<ref name=":9" /> * 2019-yilning 7-fevral kuni xizmat toʻxtash joyi binosida oʻt oʻchirish moslamasi portlab ketdi. 1 nafar xodim halok boʻldi, 4 nafari yaralandi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.bangkokpost.com/news/general/1625242/one-dead-4-injured-in-accident-at-arl-airport-car-park|sarlavha=One dead, 4 injured in accident at Airport Link car park|muallif=Bangkok Post Public Company Limited|nashriyot=https://www.bangkokpost.com|kirish sanasi=2019-03-18}}</ref> * 2019-yilning 11-fevral kuni 44 yoshli rossiyalik sayyoh 4-qavatdan sakrab oʻz joniga qasd qildi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.chiangraitimes.com/russian-tourists-jumps-to-his-death-at-bangkoks-suvarnabhumi-airport.html|sarlavha=Russian Tourists Jumps to his Death at Bangkok’s Suvarnabhumi Airport – CTN News – Chiang Rai Times|nashriyot=www.chiangraitimes.com|kirish sanasi=2019-03-18}}</ref> Aeroport xavfsizlik xizmati turli xil giyohvand moddalar, jumladan, geroin, ketamin, kokain kabi turli xil yuklar boʻlgan narkokurerlarni muntazam ravishda ushlab turadi.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Limited |first=Bangkok Post Public Company |title=Drug mules arrested, heroin, ketamine seized at airport |work=Bangkok Post |url=https://www.bangkokpost.com/thailand/general/2224207/drug-mules-arrested-heroin-ketamine-seized-at-airport |access-date=2022-03-29}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi |last=Limited |first=Bangkok Post Public Company |title=Woman held at airport with cocaine from Dubai |work=Bangkok Post |url=https://www.bangkokpost.com/thailand/general/2222631/woman-held-at-airport-with-cocaine-from-dubai |access-date=2022-03-29}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi |last=Limited |first=Bangkok Post Public Company |title=Brazilians arrested, cocaine worth B46.5m seized at airport |work=Bangkok Post |url=https://www.bangkokpost.com/learning/easy/2265051/brazilians-arrested-cocaine-worth-b46-5m-seized-at-airport |access-date=2022-03-29}}</ref> == Xususiyatlari == === Muzey === Birinchi terminal binosi yonida joylashgan 3-sonli avtoturargohning tomida (6-qavat) joylashgan muzeyda aeroport tarixi bilan tanishishingiz mumkin. Bino 2016-yilda ochilgan<ref>{{veb manbasi|url=https://www.bangkokpost.com/travel/tourists-and-expats/1148761/suvarnabhumi-airport-museum|sarlavha=Suvarnabhumi Airport Museum|muallif=Bangkok Post Public Company Limited|nashriyot=https://www.bangkokpost.com|kirish sanasi=2019-03-16}}</ref>. Muzey umumiy maydoni 900 m² boʻlgan 9 ta zaldan iborat. Unda havo transportining rivojlanishi va aeroport qurilishi tasvirlangan. Ish kunlari soat 9.00 dan 16.00 gacha bepul tashrif buyurish mumkin.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.museumthailand.com/en/museum/Suvarnabhumi-Airport-Museum|sarlavha=Suvarnabhumi Airport Museum :: Museum Thailand|muallif=Museum Thailand|nashriyot=www.museumthailand.com|kirish sanasi=2019-03-16}}</ref> === velosiped yoʻli === [[Fayl:Suvarnabhumi_Sky_Lane.jpg|thumb| Aeroport atrofidagi maxsus velosiped yoʻlakchasi]] Velosiped majmuasi aerodromni suv toshqinlaridan himoya qilish ishlari doirasida 2014-yilda uchish-qoʻnish yoʻlaklari atrofida yaratila boshlandi. Majmua avtoturargoh, doʻkonlar, ijaraga berish idorasi, dush va kiyim almashtirish xonalari, nazorat-oʻtkazish punktidan iborat. Shahar va 23,5 km uzunlikdagi veloyplni bogʻlovchi jamoat transportida velosipedda harakatlanish taqiqlanadi. Kirish bepul va majmua aeroportlari Thailand Plc va Siam Commercial Bank Plc tomonidan taʼminlanadi va boshqariladi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.bangkokpost.com/news/general/1569810/hm-to-open-suvarnabhumi-airport-bike-track|sarlavha=HM to open Suvarnabhumi airport bike track|muallif=Bangkok Post Public Company Limited|nashriyot=https://www.bangkokpost.com|kirish sanasi=2019-03-17}}</ref> * Birinchi, test ochilishi 2014-yil 23-martda boʻlib oʻtdi;<ref name=":8">{{veb manbasi|url=http://www.suvarnabhumiairport.com/th/aot-skylane|sarlavha=Sky-Lane|muallif=AOT|ish=|sana=|nashriyot=}}</ref> * ikkinchi, tantanali ochilish 2014-yil 20-noyabrda transport vaziri boshchiligida boʻlib oʻtdi;<ref name=":8" /> * uchinchi marta 2015-yil 26-dekabrda Sky Lane Thailand nomi bilan velosiped yoʻli tantanali ravishda ochildi;<ref>{{veb manbasi|url=http://suvarnabhumiairport.com/th/doyouknows/65/สิ้นสุดการรอคอย-รู้หรือไม่-sky-lane-ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิเปิดให้บริการอย่างเป็นทางการแล้วนะจ้ะ|sarlavha=Do you know Sky Lane|muallif=AOT|ish=|sana=|nashriyot=}}</ref> * toʻrtinchi marta xuddi shu velosiped yoʻli [[Vajiralongkorn|Tailand qiroli]] tomonidan 2018-yil 23-noyabr kuni Happy and Healthy Bike Lane nomi bilan tantanali ravishda ochildi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.bangkokpost.com/news/general/1581118/king-opens-new-airport-bike-lane|sarlavha=King opens and pedals airport bike track|muallif=Bangkok Post Public Company Limited|nashriyot=https://www.bangkokpost.com|kirish sanasi=2019-03-17}}</ref> <gallery> Fayl:Кафе с общими столами в зоне прилета.JPG|Kelganlar hududida umumiy stolli kafe Fayl:Зона прилета.JPG|kelish hududi Fayl:Suvarnabhumi Airport, Hall, Bangkok, Thailand.jpg|joʻnash zonasi Fayl:Магазины беспошлинной торговли.jpg|Bojsiz doʻkonlar Fayl:Suvarnabhumi Airport, Sunset, Bangkok, Thailand.jpg|Ichki Fayl:Украшения в зоне вылета.jpg|Ketish zonasidagi bezaklar. [[Пахтанье Молочного океана|Sut okeanining chayqalishi]]. Fayl:Центральная клумба в саду.jpg|Bogʻdagi markaziy gulzor Fayl:Suvarnabhumi Airport, Airfield, Thailand.jpg|Uchish-qoʻnish yoʻlagi </gallery> == Shuningdek qarang == * [[Donmuang]] == Manbalar r == {{Manbalar}} [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] r2tilgryfynyuinebcyi05xiawuonmo Xitoy Xalq Respublikasi iqtisodiyoti 0 737278 2726114 2688479 2022-07-30T21:44:02Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 8 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Xitoy Xalq Respublikasi''' '''iqtisodiyoti''' [[YIM boʻyicha davlatlar roʻyxati|nominal YaIM]] boʻyicha dunyoda ikkinchi oʻrinda, yalpi ichki mahsulot boʻyicha xarid qobiliyati pariteti boʻyicha birinchi ([[2014|2014- yildan beri]]) ([[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQShdan]] keyin). [[Xalqaro valyuta jamgʻarmasi|XVF]] maʼlumotlariga koʻra, 2014-yilning birinchi yarmida, dastlabki natijalarga koʻra, Xitoy YaIM YaIM boʻyicha AQShni ortda qoldirdi, yil oxiriga kelib ulush va hajm mos ravishda 16,48 ni tashkil etdi. 17,632 trillion dollarga nisbatan 16,28 % va 17,46 trillion dollarni tashkil etdi<ref name="autogenerated1">[http://russian.people.com.cn/31518/6576949.html] // Jenmin Jibao, 19.01.2009</ref>. Amaldagi standartlarga muvofiq, yillik yalpi ichki mahsulot ga muvofiq dastlabki hisob-kitoblar va yakuniy tuzatishlar amalga oshiriladi. Mamlakat yalpi ichki mahsulotini baholashda shuni yodda tutish kerakki, ushbu maʼlumotlar oʻtgan yillar uchun doimiy ravishda yuqoriga qarab qayta koʻrib chiqiladi, shuning uchun joriy koʻrsatkichlar 1-2 % ga farq qilishi mumkin<ref name="autogenerated1"/>. Amaldagi standartlarga muvofiq har yili YaIMga dastlabki, dastlabki va yakuniy tuzatishlar kiritiladi. Xitoy iqtisodiyotining oʻziga xos xususiyati qishloq xoʻjaligi mahsulotlarining mamlakat yalpi ichki mahsulotidagi ulushini, ayniqsa, 1990-1995-yillarda qisqartirish tendentsiyasi pastga sakrab tushdi va keyin yotgan holatda boʻldi. == Umumiy maʼlumot == Xitoy iqtisodiyoti soʻnggi 30 yil davomida barqaror oʻsib bormoqda va 2010-[[YIM boʻyicha davlatlar roʻyxati|yilda nominal YaIM boʻyicha dunyoda]] ikkinchi oʻrinni egalladi (2014-yilda professor-oʻqituvchilar soni boʻyicha [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQShdan]] keyin). 2009-yilda YaIM 5,02 trillion dollarni tashkil qildi.<ref name="rbc430265">{{veb manbasi|url=http://top.rbc.ru/economics/02/07/2010/430265.shtml|sarlavha=Китай пересмотрел в сторону повышения рост ВВП в 2009г.|muallif=РБК|kirish sanasi=02.07.2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150128115125/http://top.rbc.ru/economics/02/07/2010/430265.shtml|arxivsana=2015-01-28}}</ref> 2010-yilning aprel-iyun oylarida Xitoy bu borada Yaponiyani ortda qoldirdi<ref>[http://www.nytimes.com/2010/08/16/business/global/16yuan.html?_r=1&pagewanted=all China Passes Japan to Become No. 2 Economy] // NYTimes.com</ref>). YaIM muvozanatini hisobga olgan holda, Xitoy birinchi oʻrinda ([[Xalqaro valyuta jamgʻarmasi|XVF]] maʼlumotlariga koʻra, 2014-yilda 17,6 trillion xalqaro dollar), AQShdan oldinda. Shu bilan birga, 2015-2021-yillar uchun turli tahlilchilar tomonidan koʻplab prognozlar berilgan.<ref>[http://www.fxteam.ru/forex/obzor-finansovoi-pressy/33440.html Kitay obgonit Ameriku za desyat let.]</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.ria.ru/economy/20111108/484261984.html#13507512128982&message=resize&relto=register&action=addClass&value=registration|sarlavha=Экономика Китая догонит США к 2015 году, считает Conference Board &#124; РИА Новости|kirish sanasi=2013-01-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131012045655/http://www.ria.ru/economy/20111108/484261984.html#13507512128982&message=resize&relto=register&action=addClass&value=registration|arxivsana=2013-10-12}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://prognozoff.ru/prognozy_dolgosrochnye/prognozy_dlya_kitaya/|sarlavha=Прогнозы для Китая — Prognozoff|kirish sanasi=2013-01-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130312050729/http://prognozoff.ru/prognozy_dolgosrochnye/prognozy_dlya_kitaya/|arxivsana=2013-03-12}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.chinapro.ru/rubrics/1/6159/|sarlavha=ChinaPRO – Деловой журнал про Китай: новости Китая, экономика Китая, бизнес с Китаем, выставки в Китае, доставка из Китая, товары из Китая, поставки из Китая, производство в К …|kirish sanasi=2013-01-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130603132309/http://www.chinapro.ru/rubrics/1/6159/|arxivsana=2013-06-03}}</ref>, [http://www.vesti.ru/doc.html?id=448206&cid=6] va 2040-yilga kelib, AQShda aylanish hajmi uch barobar ortadi<ref>{{veb manbasi|url=http://theeconomiccollapseblog.com/archives/10-reasons-why-the-reign-of-the-dollar-as-the-world-reserve-currency-is-about-to-come-to-an-end|sarlavha=10 Reasons Why The Reign Of The Dollar As The World Reserve Currency Is About To Come To An End|kirish sanasi=2013-01-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130128182143/http://theeconomiccollapseblog.com/archives/10-reasons-why-the-reign-of-the-dollar-as-the-world-reserve-currency-is-about-to-come-to-an-end|arxivsana=2013-01-28}}</ref>. Hech qachon hech narsa boʻlmasligiga ishonadigan skeptiklar notoʻgʻri.<ref>{{veb manbasi|url=http://expert.ru/2011/02/2/kitaj-ne-obgonit-ssha-evrosoyuz-ne-vyiderzhit-konkurentsii-so-shtatami/|sarlavha=Китай не обгонит США, Евросоюз не выдержит конкуренции со Штатами|kirish sanasi=2013-01-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121228012746/http://expert.ru/2011/02/2/kitaj-ne-obgonit-ssha-evrosoyuz-ne-vyiderzhit-konkurentsii-so-shtatami/|arxivsana=2012-12-28}}</ref> Qoʻshma Shtatlar 1872-yilda dunyodagi birinchi mukofotni qoʻlga kiritdi. 21-asr boshida Xitoy sanoat ishlab chiqarishi boʻyicha dunyodagi eng yirik sanoat qudrati, shuningdek, kosmik va yadroviy davlat — koʻmir, temir, marganets, qoʻrgʻoshin-rux, surma va volfram qazib olish boʻyicha dunyodagi eng yirik davlatdir. rudalar, shuningdek, yogʻoch ishlab chiqarish boʻyicha oldingi qatorda. Xitoyda ham sezilarli darajada neft, gaz va [[Uran (kimyoviy unsur)|uran qazib]] olinadi. Xitoyda dunyodagi nodir metallar ([[molibden]], [[vanadiy]], [[surma]]) zahiralarining 37 foizi mavjud. Oʻtgan asrning 80-yillarida katta miqdorda investitsiyalar natijasida ushbu minerallarni ishlab chiqarish bugungi kunda Xitoyda jahon ishlab chiqarishining 95 foizini tashkil qiladi. % ga tegishli{{Sfn|Гемават, Панкадж|2013}} Xitoy dunyodagi eng yirik sanoat mahsulotlari — koks, choʻyan, poʻlat va poʻlat quvurlar, alyuminiy, rux, qalay, nikel, televizorlar, radio va mobil telefonlar, kir yuvish va tikuv mashinalari, velosipedlar, mototsikllar, soatlar, fotoapparatlar, oʻgʻitlar ishlab chiqarish boʻyicha dunyodagi eng yirik hisoblanadi.., paxta va shoyi gazlamalar, sement, poyabzal, goʻsht, bugʻdoy, sholi, joʻxori, kartoshka, paxta, olma, tamaki, sabzavot, ipak pilla; Parrandalar, choʻchqalar, qoʻylar, echkilar, otlar va treskalar boʻyicha dunyoda eng katta, shuningdek baliq ovlash boʻyicha oldinda. Bundan tashqari, Xitoy har yili avtomobil ishlab chiqaradigan dunyodagi eng yirik avtomobil ishlab chiqaruvchisi (2010-yilda 18 milliondan ortiq).) oldingi yetakchilardan koʻproq — AQSh va Yaponiya birgalikda<ref>[http://kaig.ru/China.html Rossiya, Kitay i SShA v sifrax]</ref>. Iqtisodiy oʻsishning yuqori sur’atlarida (1992-yil — 14,2 %, 1998-yil — 7,8 %) keng tarqalgan. 1995-yil Iqtisodiyotning haddan tashqari qizib ketishidan qoʻrqib, boshqaruv 8-9 oʻsdi % doirasida saqlashga qaror qildi. Ishlab chiqarishning intensivlashuvi ham salbiy oqibatlarga olib keladi: qishloq joylarida yashirin ishsizlik darajasi rasmiy koʻrsatkichdan (4,6 foiz) deyarli ikki baravar koʻp. Xitoy noqonuniy ravishda [[Emigratsiya|emigratsiyani]] ragʻbatlantirmoqda<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Обучение на Хайнане|url=http://hainan-edu.com/china.php|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121230053102/http://hainan-edu.com/china.php|arxivsana=2012-12-30|kirish sanasi=2013-01-19}}</ref> Qashshoqlik darajasi 128 000 000 kishi (kuniga kamida 1 dollar)<ref>[http://lenta.ru/news/2011/11/30/poor/ Za odin den v Kitae stalo na 100 millionov bednyakov bolshe] // Lenta.ru</ref>. Tarkibiy oʻzgarishlarni ragʻbatlantirish uchun Xitoy oʻz taʼlim tizimini rivojlantirmoqda, talabalarni chet elda (ayniqsa, AQSh va Yaponiyada), ishlab chiqarish, yangi materiallar, telekommunikatsiya, [[biotexnologiya]] va sogʻliqni saqlash kabi [[Dasturiy taʼminot|dasturiy taʼminot va]] texnologiya sohalarida oʻqitadi. importni ragʻbatlantiradi. Xitoyda 500 milliondan ortiq internet foydalanuvchisi bor va mamlakat mobil telefondan foydalanuvchilar soni boʻyicha dunyoda yetakchilik qilmoqda va 2012-yilda 1 milliard foydalanuvchiga yetdi<ref>[http://www.3dnews.ru/629907/ Chislo abonentov mobilnoy svyazi v Kitae ofitsialno.]</ref>. [[Pekin]] shimolida, Xaydyan tumanida, Xitoyning " [[Silicon vodiysi|Kremniy vodiysi]] " va bir qator yirik shaharlarda, shuningdek, zamonaviy milliy sanoat va texnologik parklar tashkil etilgan. Xitoy Xalq Respublikasi Davlat Kengashining ishlab chiqarish quvvatlarini modernizatsiya qilish boʻyicha oʻn yillik rejasiga koʻra (2015), Xitoy ishlab chiqaruvchilari nemis raqobatchilari darajasiga yaqinlashib, boshqa rivojlanayotgan mamlakatlar kompaniyalari bilan solishtirganda oʻz mavqeini yaxshilashlari kerak. == Tarix == 1840-1860-yillar Afyun urushidagi magʻlubiyatdan soʻng Xitoy tashqi savdo uchun Xitoy dengiz portlarini ochadigan adolatsiz shartnoma imzolashga majbur boʻldi, bu vaqtda bojxona toʻlovi 5 foiz qilib belgilandi. Oʻshandan beri bir asr davomida Xitoy bojxona toʻlovlari dunyodagi eng past boʻldi: 1913-yilda 4 % va 1925-yilda 8,5 %. Taqqoslash uchun — oʻsha yillarda AQSh bojxona toʻlovi 30 % edi. [[1911|1911-yilda]] imperatorning agʻdarilishi va Gomindanning islohotlari Xitoyga sezilarli iqtisodiy tiklanishni bermadi: 1950-yilgacha Xitoyning jon boshiga toʻgʻri keladigan yalpi ichki mahsuloti oʻsha darajada saqlanib qoldi (baʼzi tebranishlar bilan) va XIX asr boshlarida taxminan $. 500 dollarni tashkil etadi. Shu bilan birga, Gʻarb mamlakatlarida aholi jon boshiga yalpi ichki mahsulot bir necha barobar oshdi. 1949-yilda Xitoyda hokimiyat tepasiga [[Mao Zedong|Mao Szedun]] boshchiligidagi kommunistlar keldi. Mao maʼmuriyati uzoq davom etgan parchalanish davridan keyin mamlakatni birlashtirish jarayonining kuchayishi, Xitoyni sanoatlashtirish va aholi farovonligining barqaror oʻsishi bilan ajralib turdi. Biroq, „Buyuk sakrash“ kabi kommunistik iqtisodiy tajribalar iqtisodiy inqiroz va ommaviy ocharchilikka olib keldi. 1979-yilda Mao Szedun (1976) vafotidan keyin, „Islohotlar va oshkoralik siyosati“ nashr etildi. Islohotlarning birinchi bosqichida qishloq xoʻjaligi va transportning yuqori oʻsishi Mao davridagi koʻplab cheklovlarni olib tashlash orqali taʼminlandi. Partiya yirik, mayda ishlab chiqarish, tartibsiz sanoatni rivojlantirishni ragʻbatlantirdi. Bu aholining koʻpligi bilan bogʻliq edi. Mamlakatda texnik jihatdan qoloq boʻlgan koʻplab kichik korxonalar, hunarmandlar, tikuvchilar, poyabzalchilar va boshqalar mavjud. Hunarmandchilikning betartib rivojlanishi tufayli moddiy va moliyaviy resurslarning sezilarli darajada changlanishi mamlakat ishlab chiqarish tuzilmasida tartibsizliklarga, ishlab chiqarish quvvatlaridan yomon foydalanishga, xom ashyo, energiya va suv resurslarining surunkali tanqisligiga olib keldi. Davlat korxonalari asosan yutqazdi. Xitoyda [[Bozor iqtisodiyoti|bozor iqtisodiyotini]] yaratish Kommunistik partiya rahbarligida besh yillik rejalar asosida amalga oshirilmoqda. Iqtisodiyot xilma-xillikni saqlaydi. Tszyan Szemin davrida davlat korxonalari uchun „chet elga chiqish“ davlat strategiyasi eʼlon qilindi va uni amalga oshirish uchun qulay sharoitlar 2001-yilda mamlakat JSTga aʼzo boʻlganidan keyin yaratildi. ; Xitoy fond bozorining pasayishiga qarang (2015) [[2015|2015-yilning avgust oyida]] Xitoy iqtisodiyoti jiddiy muammolarni boshdan kechira boshladi. Xitoy Xalq banki yuanni keskin ravishda 1,9 foizga devalvatsiya qildi, bu eksport muammolari bilan bogʻliq edi (Pekin 1994-yil yanvaridan boshlab milliy valyuta kursining shunga oʻxshash pasayishiga yoʻl qoʻymadi). 2015-yilning 12-iyundan avgustigacha Xitoy fond bozori 29 foizga pasayib, 2,8 trillion dollar kapitallashuvni yoʻqotdi. Avgust oyi oxirida Xitoy bozori, hatto Markaziy bank yuanni ikki kun ichida ikkinchi marta devalvatsiya qilganidan keyin ham pasayishda davom etdi.<ref>[http://www.bbc.com/russian/business/2015/08/150812_china_yuan_devaluation Bank Kitaya devalviroval yuan vtoroy raz za dva dnya] // BBC Russkaya slujba</ref><ref>[http://www.novayagazeta.ru/news/1695788.html Kitay rezko devalviroval yuan iz-za problem v ekonomike] // Novaya Gazeta</ref><ref>[http://lenta.ru/news/2015/12/14/china/ Kitay vnov devalviroval yuan] // Lenta.ru</ref><ref>[http://www.gazeta.ru/business/2015/07/05/6867317.shtml Krizis v Kitae mojet otrazitsya na rossiyskom biznese] // Gazeta.Ru</ref> 2015-yil dekabr oyida yuan ikki marta qadrsizlandi, 14-dekabrda esa 137 bazaviy punktgacha qadrsizlandi. Xitoydan kapital oqimi 2015-yilda 7 barobar oshib, bir [[trillion]] AQSH dollarini tashkil etdi. Bu kuzatuvlar olib borilgan 2006-yildan beri eng yuqori miqdor edi<ref>[http://www.rosbalt.ru/business/2016/01/25/1483112.html Ottok kapitala iz Kitaya v 2015 godu viros v 7 raz i dostig trilliona dollarov] // rosbalt.ru</ref><ref>[http://www.rbc.ru/economics/25/01/2016/56a60c0f9a79470f4921f793 Ottok kapitala iz Kitaya dostig $1 trln] // RBK</ref> [[2016|2016-yilda Xitoy iqtisodiyotidagi inqiroz]] davom etdi: yilning birinchi savdo kunida Xitoyning CSI300 indeksi 7 foizga pasaydi. Shu sababli Xitoy savdo bozorlari kun oxirigacha yopildi. 2016-yilning 4-yanvarida Pekin milliy valyutaning (eurusd_tod) dollarga nisbatan kursini 6,5032 yuangacha pasaytirdi. 4,5 yil ichida birinchi marta valyutalarning ogʻirligi bir dollar uchun 6,5 yuandan zaifroq boʻldi.<ref>[http://www.dw.com/ru/%D0%B8%D0%B7-%D0%B7%D0%B0-%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F-%D0%BD%D0%B0-%D0%B1%D0%B8%D1%80%D0%B6%D0%B0%D1%85-%D0%B2-%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B0%D0%B5-%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B0-%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BB%D1%8F-%D0%B0%D0%BA%D1%86%D0%B8%D1%8F%D0%BC%D0%B8/a-18956859 Iz-za padeniya na birjax v Kitae ostanovlena torgovlya aksiyami] // DW.</ref> 25-fevral kuni Xitoyda fond indekslari 6 % dan koʻproqqa tushib ketdi. Shanxay kompozit indeksi yil boshidan buyon 23 foizga pasaydi.<ref>[http://www.rbc.ru/finances/25/02/2016/56ceeaf79a79477657e838e8?from=rbc_choice Obval v Kitae: pochemu ne upali mirovie rinki :: Finansi :: RBK]</ref> 29-fevral kuni Xitoy fond bozori yana pasaydi.<ref>[http://rusvesna.su/economy/1456728575]</ref> Mart oyi boshida Moody’s xalqaro reyting agentligi Xitoyning kredit reytingini „barqaror“dan „salbiy“ga tushirishga qaror qildi.<ref>[http://www.gazeta.ru/business/news/2016/03/02/n_8318285.shtml Moody’s ponizilo prognoz po kreditnomu reytingu Kitaya do „negativnogo“ — Gazeta.]</ref> 2016-yilning birinchi choragida Xitoyning umumiy qarzi yalpi ichki mahsulotning 237 foizini tashkil etib, rekord darajada oʻsdi.<ref>[https://lenta.ru/news/2016/04/25/chinadebt/]</ref> Yuan kursini barqarorlashtirish maqsadida Xitoy valyuta zaxiralarini qisqartirishni boshladi. 2016-yilning oʻrtalaridan boshlab mamlakat valyuta zahiralari doimiy ravishda kamayib bormoqda, buning natijasida 2017-yil yanvar oyi boshida 2011-yilning fevral oyidagi eng past darajaga tushdi<ref>[https://www.vz.ru/news/2017/1/7/852499.html]</ref><ref>[https://lenta.ru/news/2016/11/07/chinacb/]</ref><ref>[http://www.rbc.ru/rbcfreenews/587083429a7947256d0adb4f]</ref>. Xitoy jahon [[Valyuta rezervlari|valyuta zaxiralarining]] yarmiga ega. 2012-yil Xitoy 2 trln dollar Daromad olindi va shu bilan birga xarajatlar koʻpaydi. 2014-yilda Xitoy oʻz zahiralarida AQSH dollarining toʻplanish sur’atini sezilarli darajada pasaytirdi va zahiralarning oʻsish surʼatini sezilarli darajada pasaytirdi, butun dunyo boʻylab investitsiyalarni oshirdi. 2011-yilning yozida Xitoy banklari kuniga 2 mlrd. sotilgan va daromadning katta qismini [[Yevro|yevroga]] aylantirgan. Shuningdek, milliy valyutadagi kontragentga bosqichma-bosqich oʻtish (masalan '', svop shartnomasi'') sodir boʻldi (Rossiya va Xitoy oʻrtasida valyuta almashinuvi imzolandi). [[2011|2011-yil]] Aprel Xitoy Markaziy banki xalqaro hisob [[AQSh dollari|-kitoblarda dollardan]] butunlay voz kechish rejalarini eʼlon qildi. 2014-yilning kuzida Xitoy va boshqa davlatlar XVFga muqobil rivojlanish banki tashkil etilishini eʼlon qildilar, XVJ islohotlari muvaffaqiyatsizlikka uchragani uchun iyul oyida AQSh tomonidan kuzatildi<ref>[http://smart-lab.ru/blog/193743.php BRIKS sozdast alternativniy MVF] / Blog im. INSIDERpro / Klub treyderov sMart-Lab</ref>. Xitoy Xalq Respublikasi bank tizimi asosan davlat sektoriga kredit beradi: 2006-yilda xususiy biznesga kamida 1 ta Kreditlarning foizdan kamroq qismi jinoyat olamidagi yirik davlat banklari tomonidan berilgan. Soʻnggi yillarda bank sektorini milliylashtirish jarayoni sekin kechdi: 2013-yil dekabr oyida beshta yirik davlat banklarining depozit sertifikatlarini erkin sotish boshlandi va 2014-yil boshida Davlat kengashi 5 ta toʻliq xususiy tijorat banklari (Shanxay, Tyanjin, Chjejiang va Guangdong). yaratish dasturini tasdiqladi<ref name="autogenerated2" />. Xitoy banklari asta-sekin chet elga chiqmoqda: 2013-yil boshida Xitoyning 16 ta banki 1050 ta xorijiy yuridik shaxslarni, shu jumladan 49 ta davlatda shoʻba korxonalari, filiallari, vakolatxonalari va turli darajadagi qoʻshma korxonalarini tashkil qildi<ref name="autogenerated2" />. == Qishloq xoʻjaligi == [[Fayl:Hongta_District_-_rural_landscape_off_Hwy_G213_-_P1350724.JPG|thumb|Motor pulluk bilan haydash, [[Yuxi]], [[Yunnan]]]] Xitoy, birinchi navbatda [[Qishloq xoʻjaligi|, qishloq xoʻjaligida]] jiddiy suv tanqisligidan aziyat chekmoqda. Soʻnggi 10 yil ichida (2008-yil) mamlakatda ekin maydonlari 123 million mu/1 gektar = 15 mu/<ref>[http://russian.people.com.cn/31521/6454264.html V Kitae soxranyaetsya polojitelnaya tendensiya razvitiya selskoxozyaystvennogo proizvodstva]</ref> ga kamaydi. == Sanoat == 1949-yilda Xitoy Xalq Respublikasi eʼlon qilingandan soʻng, mamlakatda qisqa muddatda sanoatlashtirish amalga oshirildi va bu sanoatning jadal rivojlanishiga imkon berdi. Biroq, yana oʻttiz yil davomida Xitoyning iqtisodiy oʻsishi sezilarli darajada sekinlashdi. Faqat 1979-yildan boshlab, Xitoy chet el investitsiyalari kirib kelishi uchun yopiq jamiyatdan ochiq jamiyatga oʻtgandan soʻng, mamlakat modernizatsiya va rivojlanish, sanoat ishlab chiqarishi davriga kirdi. [[Hong Kong|Gonkongning]] geografik yaqinligi xorijiy kompaniyalar uchun asosiy afzallik boʻlib, ular Xitoyda eksportga yoʻnaltirilgan ishchilarni yigʻish zavodlarini joylashtirishni boshladilar. 1980-yillarning oʻrtalarida Xitoy hukumati sarmoyalarni ragʻbatlantirish uchun toʻrtta [[Erkin iqtisodiy zonalar|maxsus iqtisodiy zonani]] yaratdi: Shanxay, Chjuxay, Shantod va Xaykou, bu erda toʻgʻridan-toʻgʻri xorijiy investitsiyalar Gonkong, Tayvan va Qoʻshma Shtatlardan kelgan 14 ta qirgʻoqboʻyi shaharlari va portlari ochildi. Gʻarb sarmoyadorlari Xitoyning eng yirik ichki bozoriga kirish imkoniga ega. Tez orada birlamchi va ikkilamchi qayta ishlovchi sanoat korxonalari joylashgan arzonroq ishchi kuchiga ega 18 shahar ochildi. Bu [[Transmilliy korporatsiya|TMKlarning]] mazkur hududlarga koʻchirilishiga, shuningdek, mahalliy korxonalarning modernizatsiya qilinishiga olib keldi. 1990-yil Yangi korporativ siyosat joriy etildi, mualliflik huquqini himoya qilish qoidalari kuchga kirdi, bu esa Yaponiya, AQSh va Gʻarbiy Evropadan sarmoyalarni kuchaytirdi. Iqtisodiyotning ilgari yopilgan tarmoqlari: koʻchmas mulk, transport, telekommunikatsiya, chakana savdo va boshqalar ochildi. Zavod va zavodlar soni boʻyicha dunyoda birinchi oʻrinda turadi. Oʻtgan 50 yil ichida Xitoyda 370 mingta yangi sanoat korxonasi qurildi. Bugungi kunda Xitoyda 360 ta sanoat mavjud. Sanoatning anʼanaviy rivojlangan tarmoqlari (toʻqimachilik, koʻmir, qora metallurgiya) bilan bir qatorda yangi sanoat tarmoqlari: neft qazib olish, neftni qayta ishlash, kimyo, farmatsevtika, avtomobilsozlik, aviatsiya, aerokosmik, elektronika sanoati paydo boʻldi. Bundan tashqari, Xitoyda mashinasozlik jadal rivojlanmoqda: umumiy, ogʻir, energetika, mashinasozlik, sanoat uskunalari, transport, qishloq xoʻjaligi, kemasozlik, avtomobilsozlik, elektronika, aerokosmik sanoat. Xitoydagi Xitoy zavod va zavodlarining aksariyati yirik sanoat markazlarida va neg. sharqiy va qirgʻoq provinsiyalarida: Jiangsu, Shanxay, Liaoning, Shandong, Guangdong, Zhejiang, Fujian, Anhui, Jiangxi va boshqalar. b., shuningdek, Shanxay, Tyanjin, Chongqing va Gonkongda jamlangan. Yirik muhandislik markazlari, Shanxay, Xarbin, Pekin, Shenyang, Tianjin, Dalian, Chongqing, Nankin, Guanchjou, Qingdao, Zhengzhou, Sian, Chengdu va boshqalar. Xitoyning paxtani qayta ishlash zavodlari va chorvachilik mahsulotlarining aksariyati mamlakat shimoli-gʻarbida, zavod va fabrikalar esa qogʻoz, shakar va sut sanoatida, asosan, Xitoyning shimoli-sharqida joylashgan. Janubi-gʻarbda oziq-ovqat sanoati rivojlangan. Xitoy sanoatining oʻziga xos xususiyati shundaki, boy tabiiy resurslarga qaramay, qazib olish sanoatining rivojlanishi, odatda, qayta ishlash sanoatidan orqada qolmoqda. Yengil sanoatda toʻqimachilik va oziq-ovqat sanoati yetakchi oʻrinni egallab, barcha sanoat mahsulotlarining 21 tasini tashkil etadi. % beradi. == Energiya == [[Fayl:200407-sandouping-sanxiadaba-4.med.jpg|thumb| Uch dara suv omboridagi gidroelektr stansiyasi]] 2013-yilda birlamchi energiya resurslari isteʼmoli 2852,4 million tonna neft ekvivalentini, shu jumladan, 67,5 tonna [[Koʻmir|koʻmirni]] tashkil etdi. %, [[neft]] uchun — 17,8 %, gidroenergetika uchun — 7,2 %, [[Tabiiy gazlar|tabiiy gaz]] uchun — 5,1 %, [[Yadro energetikasi|atom energiyasi]] uchun — 0,9 %, boshqa qayta tiklanuvchi energiya manbalari uchun — 1,5 %<ref>[http://www.histant.ru/sites/default/files/inafran/Rassohin_disser.pdf Strategii neftegazovix TNK v stranax Afriki yujnee Saxari] — dissertatsiya Rassoxina N. A. (2015), S. 174</ref>. Xitoy oʻz vaqtida nafaqat oʻzini, balki qoʻshnilari Janubiy Koreya va Yaponiyani ham energiya bilan taʼminlagan. 1993-yildan beri u energiya resurslarining ikkinchi yirik yetkazib beruvchisi, neftning sof importchisi boʻldi va 10 yildan soʻng, [[2003|2003-yilda]] u dunyoda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQShdan]] keyin ikkinchi yirik neft importchisiga aylandi. Tez iqtisodiy oʻsish Xitoyni energiya importiga juda bogʻliq qiladi. Bu ikki tomonlama jarayon boʻlib, buning natijasida Xitoy jahon energetika bozori va boshqa mamlakatlarning energiya siyosatiga, energiyaning jahon narxlariga sezilarli taʼsir koʻrsatadi, ishlab chiqarish oʻsishini ragʻbatlantiradi, shuningdek, kanallarni taqsimlash va yangilarini yaratishni ragʻbatlantiradi. Shunday qilib, hozirgi vaqtda Xitoyning jahon neft importidagi ulushi 16 % (2015)<ref>[http://www.worldstopexports.com/crude-oil-imports-by-country/ Crude Oil Imports by Country] // worldstopexports.com</ref> va [[2000|2000-]]yilda jahon talabining oʻsishi — 30 %. %. Shunday qilib, ishonch bilan aytish mumkinki, energetika sohasining rivojlanishidan — rivojlanayotgan mamlakatlarda hukmronlikka bosqichma-bosqich oʻtishiga toʻliq ishonch bilan aytish mumkin. ; Koʻmir [[Fayl:Sorting_coal_out_of_waste_stone.jpg|thumb| Shaxtada: chiqindi jinslardan koʻmir boʻlaklarini tanlash (1999).)]] Koʻmir sanoat sohasida, birinchi navbatda, poʻlat ishlab chiqarishda asosiy energiya manbai hisoblanadi. 1993-yilgacha Xitoy, birinchi navbatda, boy koʻmir zahiralari tufayli energiya xavfsizligi muammosiga duch kelmadi. [[Koʻmir|Koʻmir]] har doim Xitoyning energiya balansida muhim rol oʻynagan va barcha isteʼmol qilinadigan resurslarning 70 % dan ortigʻini tashkil qiladi. Shu munosabat bilan Xitoy jahon energiya narxlarining beqarorligiga kamroq moslashdi va faqat oʻzini oʻzi taʼminlash strategiyasini amalga oshirdi. 2010-yilda ishlab chiqarish 3,2 mlrd. tonnani tashkil etadi, bu [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQShdagidan]] ikki barobar koʻpdir (koʻmir qazib olish boʻyicha ikkinchi oʻrinda). Asosiy muammo — energiya resurslariga boʻlgan ichki ehtiyojni koʻmir hisobiga qondirish uchun mamlakat boʻylab konlarning kontsentratsiyasi yoʻqligi. Xitoy yalpi ichki mahsulotining yarmini tashkil etuvchi mamlakatning sharqiy va janubi-sharqida koʻmir zahiralarining atigi 17 foizi joylashgan. Natijada koʻmirning 60 % dan ortigʻi oʻrtacha masofasi 550 km boʻlgan [[Temir yoʻl transporti|temir yoʻl]] transportida tashiladi, bu esa yuk ortish yoʻllariga zoʻriqish hosil qiladi, natijada tez-tez avariyalar va yetkazib berishda uzilishlar yuzaga keladi. 1992-yildan boshlab davlat koʻmir narxi ustidan nazoratni bosqichma-bosqich pasaytirdi, lekin bu liberallashuvga olib kelmadi va natijada narxlar yirik davlat kompaniyalari va tayyor mahsulotning yirik xaridorlari oʻrtasidagi kelishuv asosida belgilanadi. Natijada xalqaro sifatli koʻmirning ichki narxi 5-7 dollardan oshadi. 2003-yilda koʻmir eksporti eng yuqori choʻqqiga chiqdi va pasaydi. Import, asosan, Avstraliya va Indoneziyadan oʻsa boshladi. 2007-yilning birinchi choragida yuqori ichki koʻmir narxlari va transport bilan birgalikda isteʼmolning oʻsishi bilan Xitoy koʻmirning birinchi aniq importchisi boʻldi. Bu koʻmir sanoati infratuzilmasini yetarli darajada moliyalashtirmaslik va ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni bartaraf etish uchun ogohlantirish sifatida belgilandi. Minalar portlashi va suv toshqini haqidagi xabarlar deyarli har hafta keladi, biroq vaziyat oʻnlab yillar davomida oʻzgarmagan. Rasmiy statistik maʼlumotlarga koʻra, har yili 6000 ga yaqin odam (haqiqiy raqamdan bir necha baravar koʻp) favqulodda konda halok boʻladi. Bu bir qator baxtsiz hodisalardan keyin koʻplab koʻmir konlarining yopilishiga olib keldi. Birinchi [[neft]] [[1949]]-yilda Xitoyda qazib olindi; Daqing konini oʻzlashtirish 1960- yilda boshlangan<ref name="autogenerated4">[http://www.histant.ru/sites/default/files/inafran/Rassohin_disser.pdf Strategii neftegazovix TNK v stranax Afriki yujnee Saxari] — dissertatsiya Rassoxina N. A. (2015), S. 68</ref>. 1993-yil Xitoyning energetika sektori uchun burilish davri boʻlib, oʻz-oʻzini taʼminlash davrining tugashini koʻrsatdi. Xitoy 1965-yildan beri birinchi marta neft tanqisligini boshdan kechirdi. 1965-yilgacha Xitoyda bu turdagi yoqilgʻi etishmayotgan edi, keyinchalik u SSSRdan [[Import|olib kelingan]]. Biroq, Daqing keyinchalik yirik konlarni oʻzlashtirganidan soʻng, 1970-yillarning boshlarida Xitoy nafaqat oʻzini, balki neft qoʻshnilarini ham taʼminlay oldi. Keyinchalik mamlakat sharqida yana bir qancha konlar topildi. Neft eksporti ham asosiy valyuta manbalaridan biriga aylandi. ; Neft Birinchi [[neft]] [[1949]]-yilda Xitoyda qazib olindi; Daqing konini oʻzlashtirish 1960-yilda boshlangan<ref name="autogenerated4"/>. 1993-yil Xitoyning energetika sektori uchun burilish davri boʻlib, oʻz-oʻzini taʼminlash davrining tugashini koʻrsatdi. Xitoy 1965-yildan beri birinchi marta neft tanqisligini boshdan kechirdi. 1965-yilgacha Xitoyda bu turdagi yoqilgʻi etishmayotgan edi, keyinchalik u SSSRdan [[Import|olib kelingan]]. Biroq, Daqing keyinchalik yirik konlarni oʻzlashtirganidan soʻng, 1970-yillarning boshlarida Xitoy nafaqat oʻzini, balki neft qoʻshnilarini ham taʼminlay oldi. Keyinchalik mamlakat sharqida yana bir qancha konlar topildi. Neft eksporti ham asosiy valyuta manbalaridan biriga aylandi. 1980-yillarning boshidan neft sanoatiga investitsiyalarning kamligi, eski konlarning tugashi va yangi ishlab chiqarishning yoʻqligi tufayli neft qazib olishning oʻsish surʼati pasayib ketdi. Samarasiz strategiya natijasida Xitoyning 1973 va 1978-yillardagi oʻzini-oʻzi taʼminlovchi „neft zarbalari“ hech qanday taʼsir koʻrsatmadi, Gʻarb davlatlari energiya tejovchi texnologiyalar va energiya xavfsizligi masalalariga, jumladan, atrof-muhitga etkazilgan zararni minimallashtirishga, samarali ishlab chiqarishga eʼtibor qaratdilar. Biroq, Xitoyda neft konlarini oʻrganish juda faol edi — 1997-yildan 2006-yilgacha 230 ta konlar topildi<ref>[http://www.histant.ru/sites/default/files/inafran/Rassohin_disser.pdf Strategii neftegazovix TNK v stranax Afriki yujnee Saxari] — dissertatsiya Rassoxina N. A. (2015), S. 68—69</ref>. Xitoyning tasdiqlangan neft zaxiralari 2006-yil boshida 18,3 milliard barrelgacha oshdi. 2025-yilda bu koʻrsatkich 19,6 milliard barrelgacha oshadi. Shu bilan birga, oʻrganilmagan zaxiralar 14,6 milliard barrelni tashkil etadi. 2004-yil holatiga koʻra, Xitoy neft [[Import|isteʼmolining]] uchdan bir qismini tashkil etdi. 2004-yilda Xitoyda oʻn yil davomida neft isteʼmolining oʻrtacha yillik oʻsishi 6,7 ni tashkil etdi %, va neft qazib olishning oʻrtacha yillik oʻsishi 1,75 ni tashkil qiladi faqat%. 2002-yilda neft qazib olish 168 mln. tonnani, isteʼmol hajmi esa 245 mln. tonna. 2010-yil boshidan boshlab deyarli butun mamlakatda neft qazib olish va qayta ishlash uchta davlat kompaniyasi tomonidan nazorat qilinadi<ref>[http://www.histant.ru/sites/default/files/inafran/Rassohin_disser.pdf Strategii neftegazovix TNK v stranax Afriki yujnee Saxari] — dissertatsiya Rassoxina N. A. (2015), S. 69</ref>. Importning oʻsishi, shuningdek, Xitoyda ham konlarni oʻzlashtirish yoki ishlab chiqarishning yanada samarali usullarini joriy etishdan koʻra arzonroq ekanligi bilan bogʻliq. Energiya xavfsizligi masalalarini hal qilishda Xitoy rahbariyati, birinchi navbatda, taʼminot manbalarini [[Diversifikatsiya|diversifikatsiya qilishga]] tayanadi — 1990-yillarning birinchi yarmida yetkazib berishlar asosan beshta davlatdan amalga oshirilgan boʻlsa, 1997-yilda ularning soni 35 taga yetdi. Importga qaramlikni bartaraf etish uchun Xitoy milliy neftni qayta ishlash kompaniyasi (CNOOC) tomonidan amalga oshirilayotgan shelfdagi gaz va neft zaxiralarini ishlab chiqarishni faollashtirish rejalashtirilgan. ; Gaz [[Tabiiy gazlar|Tabiiy gaz]] energiya isteʼmolining atigi 3-4 % ni tashkil qiladi, boshqa koʻplab mamlakatlarda bu koʻrsatkich 21-25 % ni tashkil qiladi % Energiya resurslaridan foydalanishni diversifikatsiya qilish uchun Xitoy tabiiy gaz isteʼmoli ulushini oshirishi kerak. Hisob-kitoblarga koʻra, ushbu turdagi yoqilgʻi isteʼmoli 2003-yildan 2030-yilgacha yiliga oʻrtacha 6,8 martani tashkil qiladi. % ga oshadi. 2020-yilga kelib Xitoy 200 milliard kub metr tabiiy gaz isteʼmol qiladi, shundan atigi 120 milliardi ichki manbalar hisobidan qoplanadi. Qaramlikni kamaytirish usullaridan biri ichki gaz zaxiralaridan tashqi neftni oʻzlashtirish boʻlib, keyinchalik uni suyultirilgan holda tashish mumkin. Xitoyning tabiiy resurslarni geologik qidiruvi zaifligini hisobga olib, tabiiy gaz uchun kompensatsiya toʻlash kerak. Biroq, ularning rivojlanish va rivojlanish istiqbollari juda keng. 2009-yilgacha Xitoy odatda tabiiy gaz bilan oʻzini oʻzi taʼminlagan, ammo keyinchalik importga ehtiyoj bor edi<ref name="autogenerated4"/>. Hozirda 40 Gazning % si Sichuan provinsiyasidagi gaz konlaridan, qolgan qismi asosan qoʻshma gazlarni ishlab chiqaradigan neft konlaridan keladi; 2009-yilda mamlakatda 18 million tonnaga yaqin qoʻshma gaz suyultirilgan<ref name="autogenerated4" />. Kelajakda Janubiy Xitoy dengizidan gaz tokchalarini yetkazib berish ham rejalashtirilgan, ammo bu juda kichik. Ichki gaz manbalari keskin cheklangan. Shu sababli, energiya xavfsizligini diversifikatsiya qilish strategiyasi, birinchi navbatda, energiya resurslarini koʻpaytirish orqali elektr energiyasini ishlab chiqarish uchun suyultirilgan gaz (SNG) etkazib berish uchun alohida boʻlimga ega. Shuningdek, u qisman koʻmirni gaz bilan almashtirish hisobiga atmosferaga zararli chiqindilar miqdorini kamaytiradi. 2006-yilda Xitoyga LNG ([[Avstraliya|Avstraliyadan]]) yetkazib berish boshlandi. 2012-yildan beri LNGning asosiy manbalari [[Qatar]] boʻlib kelgan. Rossiyadan Sibirga gaz quvurini ishga tushirish rejalashtirilgan (2019-yildan). Ushbu loyihalarning aksariyati kechiktirilmoqda, chunki import qilinadigan LNG narxi energiya manbalarini mahalliy ishlab chiqarish narxidan yuqori. LNG taʼminotining asosiy ulushi Xitoyning janubiy viloyatlari, [[Guandun|Guangdong]] va Fujianga toʻgʻri keladi, chunki ular sanoatning eng yuqori oʻsish sur’atlariga ega va koʻmirdan qimmatroq LNG sotib olishga qodir. Shanxay va Pekin kabi yirik shaharlarda ham gazlashtirish dasturi mavjud. ; Atom energiyasi Atom energiyasi Xitoyda elektr energiyasining eng yirik manbai hisoblanadi (Xitoy atom elektr stansiyalarining umumiy quvvati 28,8 GVt, 2016-yil aprel) 3 % dan bir oz koʻproq beradi. Oxirgi nashr etilgan milliy rivojlanish strategiyasiga koʻra, Xitoyning 2030-yilgacha boʻlgan davrda energetikani rivojlantirish rejasi, atom energetikasi muhim hissa qoʻshadi. Bu vaqtga kelib Xitoy yadroviy energetikaning dunyodagi eng yirik isteʼmolchilaridan biri boʻlib, yadro reaktorlari sonini 110 taga yetkazishi kerak. === Qayta tiklanadigan energiya === [[2009|2009-yilda]] Xitoyda 226 [[Vatt|GVt]] qayta tiklanadigan energiya manbalari mavjud edi. Shu jumladan 197 GVt [[Gidroelektr stansiya|elektr stansiyalari]], 25,8 GVt shamol elektr stantsiyalari, 3,2 GVt [[biomassa]] va 0,4 GVt quvvatga ulangan fotoelektr stansiyalari. Davlat energetika boshqarmasining statistik maʼlumotlariga koʻra, 2012-yil yakuniga koʻra, respublikada faoliyat koʻrsatayotgan GESlarning umumiy quvvati 250 GVt, umumiy elektr energiyasi ishlab chiqarish 800 ming GVt/soatni tashkil qilgan. Shu bilan birga, ishlayotgan shamol energetika bloklarining umumiy quvvati 60 GVt dan ortiq, elektr energiyasi ishlab chiqarish — qariyb 100 000 GVt/soat, umumiy yillik quvvati — 12,57 GVt/soat, atom energetika bloklari oʻz elektr energiyasini ishlab chiqarish — 98 ming GVt/soat, umumiy quvvati 7 GVt ni tashkil etadi. yiliga quyosh energiyasi<ref>[http://polpred.com/?ns=1&ns_id=795123 Kitay. Elektroenergetika]</ref>. 2020-yilga kelib Xitoy hukumati 300 GVt quvvatga ega yangi GESlar, 150 GVt quvvatga ega shamol elektr stansiyalari, 30 GVt biomassa stansiyalari, 20 GVt quvvatga ega fotoelektr stansiyalarini qurishni rejalashtirmoqda. Elektr stansiyalarida ishlaydigan qayta tiklanadigan energiya manbalarining umumiy quvvati 500 GVt ga etadi va Xitoyning elektr energiyasining umumiy quvvati 2020-yilda 1600 GVt ga oshadi.<ref>[http://www.renewableenergyworld.com/rea/news/article/2010/07/renewable-energy-policy-update-for-china?cmpid=rss Renewable Energy Policy Update For China] // renewableenergyworld.com, 21-iyulya 2010</ref> ; Shamol energiyasi [[Fayl:Wind_farm_xinjiang.jpg|thumb|300x300px| Xitoyda shamol elektr stantsiyasi]] Xitoy shamol energetikasida 2015-yil iyun holatiga koʻra Xitoyda 105 GVt quvvatga ega shamol elektr stantsiyalari mavjud edi<ref>[http://economictimes.indiatimes.com/news/international/business/chinas-wind-power-capacity-to-hit-120-gigawatts-by-2015/articleshow/49428252.cms Chinaʼs wind power capacity to hit 120 gigawatts by 2015] // economictimes.indiatimes.com</ref>. 2009-yil oxirida 90 ga yaqin Xitoy kompaniyalari shamol turbinalari, 50 dan ortiq kompaniya pichoqlari va 100 ga yaqin kompaniyalar turli komponentlarni ishlab chiqardi<ref>[http://www.renewableenergyworld.com/rea/news/article/2010/06/chinas-wind-industry-is-about-to-get-squeezed?cmpid=rss Chinaʼs Wind Industry Is About To Get Squeezed] // renewableenergyworld.com, 10-iyunya 2010</ref>. [[2010]]-yilda Xitoy 40 GVt dan koʻproq quvvatga AQShni ortda qoldirdi va oʻrnatilgan shamol generatorlari energiya boʻyicha jahon yetakchisiga aylandi. Rejaga koʻra, 13-Besh yillik rejada (2016-2020) Xitoy yana 100 GVt shamol energiyasini joriy etishni rejalashtirmoqda<ref name="13x5">[http://www.bizjournals.com/prnewswire/press_releases/2015/10/14/MN27803 Wind Turbine Blade Industry Supply and Demand for 2015-2017] </ref>. == Savdo == [[Fayl:Wuhan-Chongwen-Plaza-0367.jpg|thumb| Chunwen eng yirik zamonaviy ofis va savdo markazlaridan biridir. Hubei Publishing Group ([[Uxan|Wuhan]]) shu yerda joylashgan.]] [[Fayl:Port of Shanghai, Yangshan Deep-water Harbour Zone, 02.jpg|thumb|[[Shanxay porti]] dunyodagi eng yirik port va Xitoyning eksport darvozasi]] Zamonaviy Xitoy iqtisodiyotining oʻziga xos xususiyati uning [[Jahon bozori|tashqi bozorlarga]] bogʻliqligidir. Xitoy eksport boʻyicha dunyoda birinchi oʻrinda turadi. Davlat valyuta tushumining 80 % eksport hissasiga toʻgʻri keladi. Taxminan 20 mln. Odam ish bilan taʼminlangan. Yalpi sanoat va qishloq xoʻjaligi mahsulotining 20 foizi tashqi bozorga eksport qilinadi. Eksport nomenklaturasining soni 50 mingtani tashkil etadi. Xitoy 182 mamlakat va mintaqalar bilan savdo-iqtisodiy aloqalarni oʻrnatgan, jumladan, 80 davlat bilan hukumatlararo savdo bitimlari va protokollari. Xitoyning asosiy savdo hamkorlari rivojlangan kapitalistik mamlakatlar, birinchi navbatda, tashqi savdo aylanmasining 55 % ni tashkil etadigan [[Yaponiya]], [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]] va Gʻarbiy Yevropa davlatlari hisoblanadi. {{Manba yoʻq|19|05|2011}} Eng raqobatbardosh mahsulotlar hali ham kiyim- [[Kiyim|kechak]], poyabzal va [[Oʻyinchoq|oʻyinchoqlar]] boʻlib, [[elektronika]], velosiped, motor va avtomobilsozlik, transport va qurilish, mashinasozlik eksporti faol rivojlanmoqda. 2004-yildan beri Xitoy ofis va [[Elektr aloqa|telekommunikatsiya]] uskunalari eksporti boʻyicha va 2005-yildan boshlab yuqori texnologiyali eksportning umumiy hajmi boʻyicha dunyoda ishonchli yetakchi boʻlib kelmoqda ([http://refru.ru kitobga] qarang). Xitoyning [[Mato|toʻqimachilik]] sanoati dunyoda birinchi oʻrinda turadi, shuning uchun Xitoyning eksporti koʻpchilik mamlakatlarda namoyon boʻladi. Toʻqimachilik korxonalari sintetik matolardan kiyim tikishga ixtisoslashgan. Ushbu sanoat korxonalari butun mamlakat boʻylab tarqalgan, lekin eng yiriklari Shanxay, [[Guanchjou|Kanton]] va Xarbinda joylashgan. Xitoyning Shimoliy Amerika, Yaponiya va Gʻarbiy Evropaga eksporti yuqori sifat standartlariga ega. Ushbu mahsulotlar koʻplab xorijiy korporatsiyalarning mamlakatning qirgʻoqboʻyi viloyatlarida joylashgan filiallarida ishlab chiqariladi. Shimoliy va ichki hududlarda etakchi brendlarning soxta mahsulotlarini ishlab chiqarishga ixtisoslashgan koʻplab hunarmandchilik korxonalari joylashgan. Ushbu mahsulotning sifati va narxi past. 1980-yillarning oʻrtalaridan boshlab oziq-ovqat xavfsizligi taʼminlandi. Bugungi kunda meva, baliq va dengiz mahsulotlari eksport qilinadi (asosiy oziq-ovqat bozorlari [[Mustaqil davlatlar hamdoʻstligi|MDH]] mamlakatlari, ayniqsa, Rossiyaning Uzoq Sharqi, oziq-ovqat bilan Xitoy 44). % himoyalangan). Bundan tashqari, qishloq xoʻjaligi mahsulotlari eksporti boʻyicha yetakchi oʻrin [[paxta]] hisoblanadi. 2012-yil Xitoyning jami import va eksporti 3 trillion 866,76 milliard AQSH dollarini tashkil qildi<ref>{{veb manbasi|url=http://russian.people.com.cn/31518/8089820.html|sarlavha=Главное таможенное управление КНР: Объём китайско-российской торговли в 2012 г. достиг 88 млрд долларов США|kirish sanasi=2013-01-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130123183001/http://russian.people.com.cn/31518/8089820.html|arxivsana=2013-01-23}}</ref> (2000-yilda Xitoyning tashqi savdosi atigi 530 milliard AQSH dollarini tashkil etgan<ref>Ostrovskiy A.V. Strani BRIKS (Braziliya, Rossiya, Indiya, Kitay, YuAR): opit sravnitelnogo analiza ekonomicheskogo razvitiya // Rossiya i Kitay: noviy vektor razvitiya sotsialno-ekonomicheskogo sotrudnichestva Materiali II Mejdunarodnoy nauchno-prakticheskoy konferensii. — Blagoveщensk, 2013. — S. 10</ref>. Xususan, eksport hajmi 2 trillion 48,93 milliard AQSH dollarini, 7,9 Import hajmi 1 trillion 817,83 milliard AQSH dollarini (oʻsish 4,3 foiz) tashkil etdi. %). Tashqi savdo balansining ijobiy saldosi 231,1 milliard AQSH dollarini tashkil etib, oʻtgan yilga nisbatan 48,1 foizga oʻsdi. == Atrof muhitning ifloslanishi == Amaldagi Gʻarb texnologiyalari tannarxini maksimal darajada pasaytirish hisobiga iqtisodiyotning tez oʻsishi (qimmatbaho tozalash inshootlaridan voz kechish ham) Xitoyda jiddiy [[Ekologiya|ekologik]] muammolarni keltirib chiqardi. Hukumat bu muammodan juda xavotirda, ekologik jinoyatlar uchun jazoni oʻlim jazosigacha oshirmoqda<ref>[http://mag-union.ru/%d0%b2-%d0%ba%d0%b8%d1%82%d0%b0%d0%b5-%d0%b7%d0%b0-%d0%b7%d0%b0%d0%b3%d1%80%d1%8f%d0%b7%d0%bd%d0%b5%d0%bd%d0%b8%d0%b5-%d0%be%d0%ba%d1%80%d1%83%d0%b6%d0%b0%d1%8e%d1%89%d0%b5%d0%b9-%d1%81%d1%80%d0%b5/ V Kitae za zagryaznenie okrujayuщey sredi budut kaznit]</ref>. Hisob-kitoblarga koʻra, Xitoyning ekin maydonlarining 20 % gacha ifloslangan. Bu Rossiya bilan gaz yetkazib berish boʻyicha shartnoma tuzishning sabablaridan biri, chunki koʻmir isteʼmolining keyingi oʻsishi juda xavfli tuyuldi. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] p5e8fdsxcko1k45pdmr9e98xqiyfseh Alex Graham (producer) 0 737296 2726215 2660475 2022-07-31T02:32:27Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Alex Graham''' (Aleks Grem) — 1953-yilda tugʻilgan [[Shotlandiya|shotlandiyalik]] televizion produser va jurnalist. Glazgoda (Shotlandiya) tugʻilgan Alex Graham sobiq Hamilton akademiyasi maktabida va Glazgo universitetida tahsil olgan, soʻngra 1978-yilda [[London]] City universitetining jurnalistika boʻyicha diplomini olgan<ref name="bir">{{veb manbasi |title=Archived copy |url=http://www.york.ac.uk/ipup/events/speakers/alexgraham-biography.pdf |access-date=2022-06-17 |archive-date=2012-10-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121001172401/http://www.york.ac.uk/ipup/events/speakers/alexgraham-biography.pdf }}</ref>. 1976-yilda Glazgo universitetida oʻqib yurgan chogʻida u davlat xarajatlarini qisqartirishning universitet talabalariga taʼsirini koʻrsatuvchi „So you think you know about the cuts“ nomli filmida hamkorlik qilgan. Bradford Telegraph va Argus va The Sunday Times gazetalarida jurnalist sifatida ishlagan. Graham 1979-yilda London Weekend televideniesi jamoasiga qoʻshildi va u 1983-yilda Diverse Productions ga ishga oʻtdi. Channel 4 ning „Diverse Reports“ va „The Media Show“ kabi dolzarb masalalar seriyasining muharriri boʻldi. 1987-yilda Wall to Wall Television Ltd. teledasturlarini ishlab chiqarish kompaniyasini tashkil etgan Graham oʻshandan beri koʻplab mashhur dasturlarni yaratish va ishlab chiqarish bilan shugʻullanadi, jumladan, The 1900 House; The 1940s House; A Rather English Marriage; Who Do You Think You Are va New Tricks<ref name="bir"/>. Wall to Wall savdo jurnali Real Screen tomonidan dunyodagi eng yaxshi yettita mustaqil produserdan biri deb topildi va koʻplab mukofotlarga sazovor boʻldi, jumladan, BAFTA; Emmi; Qirollik televideniye jamiyati va Peabody mukofotlari va 2009-yilda oʻzining birinchi hujjatli filmi „Man on Wire“ uchun Oskarni qoʻlga kiritdi<ref name="bir"/>. 2007-yilda Wall to Wall Shed Media Group plc tarkibiga kirdi, uning boshqaruv aʼzosi Alex Graham eng yirik aktsiyadorlardan biri hisoblanadi. Shuningdek, u Sheffild xalqaro hujjatli filmlar festivali boshqaruvi aʼzosiva Kino va televideniye uchun produserlar jamiyatining (PACT) sobiq raisi, hozirda uning homiylar guruhining aʼzosi<ref name="bir"/><ref name="ikki">{{veb manbasi |title=Thirteen, New York Public Media. Press room. Biographies |url=http://www.thirteen.org/pressroom/pdf/regency/RegencyProdBios.pdf}}</ref>. Alex Graham — Qirollik televideniye jamiyati va Qirollik sanʼat jamiyati aʼzosi, Bornmut universiteti Media maktabining tashriflar boʻyicha xodimi<ref name="uch">{{veb manbasi |title=Shed Media – directors’ biographies, Alex Graham |url=http://www.shed-media.com/investors/board.html}}</ref>. 2016-yil sentabr oyida Graham Guardian Media guruhini boshqaradigan Scott Trust raisi etib tayinlandi va yil oxirida Dame Liz Forganning oʻrnini egallaydi<ref name="toʻrt">{{veb manbasi |last1=Jackson |first1=Jasper (22 September 2016) |title=Alex Graham appointed as seventh chair of the Scott Trust |url=https://www.theguardian.com/media/2016/sep/22/alex-graham-appointed-chair-scott-trust-guardian-media-group |publisher=The Guardian}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://www.realscreen.com Real Screen television and film trade magazine] * [http://www.bournemouth.ac.uk University of Bournemouth] dpebq948j2nzox8j8vi8cdysoucctpi Ramziddin Saidov 0 737329 2726576 2655965 2022-07-31T09:42:54Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 4 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{bilgiquti sportchi | ism = Ramziddin Beshimovich Saidov | tasvir = | tasvirizoh = | jins = Erkak | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = Dzyudo | klub = | tavallud_sana = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1982|4|14}} | tavallud_yer = {{TavalludJoyi|Buxoro viloyati}}, [[Oʻzbekiston]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | medallar = {{Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sportchi}}{{Doʻstlik ordeni}} [[„Shuhrat“ medali]] }} {{Medallar |uzunlik = 255px |tasvir = |medallar = {{musobaqa|Osiyo chempionati}} {{medal|Oltin|[[Osiyo chempionati 2004|Olma-Ota 2004]]|81 kg gacha}} {{medal|Oltin|[[Osiyo chempionati 2011|Abu-Dabi 2011]]|100 kg gacha}} {{medal|Oltin|[[Osiyo chempionati 2012|Toshkent 2012]]|100 kg gacha}} {{medal|Bronza|[[Osiyo chempionati 2016|Toshkent 2016]]|100 kg gacha}} {{musobaqa|Yozgi Olimpiya oʻyinlari}} {{medal|Oltin|[[Yozgi Olimpiya oʻyinlari 2006|Doha 2006]]|90 kg gacha}} {{medal|Bronza|[[Yozgi Olimpiya oʻyinlari 2010|Doha 2010]]|100 kg gacha}} {{medal|Oltin|[[Yozgi Olimpiya oʻyinlari 2014|London 2014]]|100 kg gacha}} {{musobaqa|[[Jahon Harbiy oʻyinlari]]}} {{medal|Kumush|[[Jahon Harbiy oʻyinlari 2007|Haydarobod 2007]]|90 kg gacha}} }} '''Ramziddin Beshimovich Saidov''' ([[1982]]-yil [[14-aprel]], [[Buxoro viloyati]], [[Oʻzbekiston|Oʻzbekiston]]) — oʻzbek dzyudochisi, 81 dan 100 kilogrammgacha vazn toifasida ishtirok etadi. XXVIII  yozgi Olimpiya oʻyinlari va XXX yozgi Olimpiya oʻyinlari ishtirokchisi, dzyudo boʻyicha Osiyo chempioni, Osiyo oʻyinlari va Jahon harbiy oʻyinlari sovrindori. Xalqaro toifadagi hakam, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sportchi. == Sport faoliyati == Rustam Toʻraev<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://sportportal.uz/ramziddin-saidov-ya-schastliv-uchastvovat-v-olimpiade-i-kak-sportsmen-i-kak-sudya/|sarlavha=Рамзиддин Саидов: «Я счастлив участвовать в Олимпиаде и как спортсмен, и как судья»|ish=Sport Portal|sana=2021-08-17|kirish sanasi=2021-08-21|arxivsana=2021-08-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210821111750/https://sportportal.uz/ramziddin-saidov-ya-schastliv-uchastvovat-v-olimpiade-i-kak-sportsmen-i-kak-sudya/}}</ref> qoʻl ostida dzyudo bilan mashgʻul boʻla boshladi. [[2004]]-yilda [[Olmaota|Olma-Otada]] ([[Qozogʻiston]]) oʻtkazilgan dzyudo boʻyicha Osiyo chempionatida 81 kg vazn toifasida u finalda eronlik dzyudochi Rizo Chaxandagni magʻlub etib, oltin medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.judo.or.jp/old/200405_asia_championship/|sarlavha=Results of 2004 Asia Championship|ish=web.archive.org|sana=2014-09-12|kirish sanasi=2021-08-18|archive-date=2014-09-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20140912162137/http://www.judo.or.jp/old/200405_asia_championship/}}</ref>. [[Afina (shahar)|Afinadagi]] ([[Gresiya]]) Yozgi Olimpiya oʻyinlarida 81 kg vazn toifasida 1/32 finalda belaruslik dzyudochi Sergey Shundikovga oʻyinni boy berdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.olympedia.org/results/19302|sarlavha=Olympedia – Half-Middleweight (≤81 kilograms), Men|ish=www.olympedia.org|kirish sanasi=2021-08-21|arxivsana=2021-08-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210826132643/https://www.olympedia.org/results/19302}}</ref>. [[2006]]-yilda Dohadagi (Qatar) Yozgi Osiyo oʻyinlarida 90 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida 1/16 finalda koreyalik dzyudochi Xvan Xi Txega yutqazib, keyin oltin medalni qoʻlga kiritdi. Taskin beruvchi raundida avvaliga quvaytlik Yusuf Al-Enazi, soʻngra indoneziyalik dzyudochi Krisna Bayu, oʻyin niyaoyasida bronza medali uchun kechgan jangda eronlik Hossein Gomini magʻlub etdi<ref>http://sportfieber.pytalhost.com/j/judo/asiangames/2006/JUM090000_C75%204.0.pdf</ref>. [[2007]]-yilda Haydarobodda (Hindiston) boʻlib oʻtgan Jahon Harbiy oʻyinlarida kumush medalni olishga muvaffaq boʻldi. [[2010]]-yilda [[Guanchjou|Guanchjouda]] ([[Xitoy]]) boʻlib oʻtgan yozgi Osiyo oʻyinlarida 100 kg vazn toifasida turnirning bronza medalini qoʻlga kiritadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.alljudo.net/uploadDocument/2010-asian-games-judo-M.pdf|sarlavha=Архивированная копия|kirish sanasi=2021-08-21|arxivsana=2012-07-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120729053123/http://www.alljudo.net/uploadDocument/2010-asian-games-judo-M.pdf}}</ref>. [[2011]]-yili [[Abu-Dabi]] ([[Birlashgan Arab Amirliklari|Birlashgan Amir Amirligi]]) shahrida oʻtkazilgan dzyudo boʻyicha Osiyo chempionatida 100 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida finalda koreyalik dzyudochi Xvan Xi Txe<ref>{{Veb manbasi|url=http://onlinejua.org/admin/result/files/resultfile34%5B0%5D.pdf|sarlavha=Архивированная копия|kirish sanasi=2021-08-21|arxivsana=2020-11-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201122120610/http://onlinejua.org/admin/result/files/resultfile34%5B0%5D.pdf}}</ref>, [[2012]]-yili [[Toshkent|Toshkentda]] boʻlib oʻtgan Osiyo chempionati finalida eronlik sportchi Javod Majubni<ref>{{Veb manbasi|url=http://onlinejua.org/admin/result/files/resultfile39%5B0%5D.pdf|sarlavha=Архивированная копия|kirish sanasi=2021-08-21|arxivsana=2020-07-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200707220504/http://onlinejua.org/admin/result/files/resultfile39%5B0%5D.pdf}}</ref> magʻlubiyatga uchratgan. [[2012]]-yilda [[London|Londondagi]] ([[Buyuk Britaniya]]) Yozgi Olimpiya oʻyinlarida 100 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida chorak finalda olimpiya chempioni moʻgʻulistonlik dzyudochi Naidangiin Tuvshinbayarga oʻyinni boy bergandi. Ramziddin Saidov  taskin beruvchi raundda avvaliga Ozarbayjon vakili Elmar Gasimovadan qoʻli baland keldi, biroq bronza medali uchun kechgan jangda Yevropa chempionati gʻolibi, germaniyalik dzyudochi Dmitriy Petersga yutqazib qoʻydi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.london2012.com/mm/Document/sport/General/01/32/60/94/JUResultsBookV2_Neutral.pdf|sarlavha=Wayback Machine|ish=web.archive.org|kirish sanasi=2021-08-21|archive-date=2013-05-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20130511025426/http://www.london2012.com/mm/Document/sport/General/01/32/60/94/JUResultsBookV2_Neutral.pdf}}</ref><ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.uzdaily.uz/ru/post/12080|sarlavha=Лондон-2012: Рамзиддин Саидов проиграл бой за бронзовую медаль|muallif=UzDaily|ish=UzDaily.uz|kirish sanasi=2021-08-21|arxivsana=2021-08-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210821094746/https://www.uzdaily.uz/ru/post/12080}}</ref>. [[2014]]-yilda [[Inchxon]] shahrida ([[Koreya Respublikasi]]) boʻlib oʻtgan yozgi Osiyo oʻyinlarida 100 kg vazn toifasida bronza medali sohibi boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.incheon2014ag.org/Sports/JU/NumberofentriesbyNOC/?RSC=JU0000000&lang=en|sarlavha=NumberofentriesbyNOC {{!}} JU {{!}} Sports|ish=web.archive.org|sana=2014-10-06|kirish sanasi=2021-08-21|archive-date=2014-10-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20141006171428/http://www.incheon2014ag.org/Sports/JU/NumberofentriesbyNOC/?RSC=JU0000000&lang=en}}</ref>. 2016-yilda Toshkentda boʻlib oʻtgan dzyudo boʻyicha Osiyo chempionatida 100 kilogramm vazn toifasida bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://onlinejua.org/result_detail.php?pid=53|sarlavha=JUDO UNION OF ASIA|ish=web.archive.org|sana=2017-07-04|kirish sanasi=2021-08-21|archive-date=2017-07-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20170704143313/http://onlinejua.org/result_detail.php?pid=53}}</ref>. Sport faoliyati yakunlagach, u hakamlik qila boshladi va xalqaro toifadagi hakam maqomini oldi. Shu bilan bir qatorda koʻpgina sport musobaqalarida hakamlik qildi. [[2020]]-yil [[Tokio|Tokiodagi]] ([[Yaponiya]]) yozgi Olimpiya oʻyinlarida u dzyudo boʻyicha hakamlik qilgan<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://yuz.uz/ru/news/nash-sudya-ramziddin-saidov-budet-sudit-dzyudo-na-olimpiade-v-tokio|sarlavha=Наш судья Рамзиддин Саидов будет судить дзюдо на Олимпиаде в Токио|ish=https://yuz.uz|kirish sanasi=2021-08-21|arxivsana=2021-08-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210821100240/https://yuz.uz/ru/news/nash-sudya-ramziddin-saidov-budet-sudit-dzyudo-na-olimpiade-v-tokio}}</ref><ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://olympic.uz/ru/82962|sarlavha=Бекмурод Олтибоев и Рамзиддин Саидов на Олимпиаде в Токио|ish=Национальный олимпийский комитет Узбекистана|kirish sanasi=2021-08-21}}</ref>. == Davlat mukofotlari == * [[Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sportchi|“Oʻzbekiston Respublikasida xizmat kursatgan sportchi”]] * [[„Shuhrat“ medali|“Shuhrat” medali sohibi]] * “Oʻzbekiston belgisi” koʻkrak nishoni * [[Doʻstlik ordeni|“Doʻstlik” ordeni]] == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:2012-yilgi Yozgi Olimpiada o'yinlaridagi dzyudochilar]] [[Turkum:Doʻstlik ordeni sohiblari]] [[Turkum:Shuhrat medali sohiblari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1982-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:14-aprelda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sportchilar]] [[Turkum:Oʻzbekiston dzyudochilari]] i86x1wvg3yyt6s57htk77xfl7bn86du Monica Bellucci 0 737444 2726112 2640681 2022-07-30T21:39:17Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Monica Bellucci|portret=Monica Bellucci San Sebastián.jpg|tavsif=M.Belucci (2017)|tugʻilgan paytidagi ismi=Monica Anna Maria Bellucci ({{talaffuz|Monika Anna Mariya Beluchchi}})|tavallud sanasi={{tugʻilgan sanasi va yoshi|df=yes|1964|9|30}}|tavallud joyi=[[Città di Castello]], [[Umbria]], [[Italiya]]|vafot sanasi=<!-- {{vafot sanasi va yoshi|df=yes|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} Death date then birth -->|kasbi={{hlist|Actress|model}}|faoliyat_yillari={{plainlist| *1977–hozirgacha (model) *1990–hozirgacha (aktrisa) }}|turmush oʻrtogʻi={{ubl|{{marriage|Claudio Carlos Basso|1990|1992|reason=divorced}}|{{marriage|[[Vincent Cassel]]|1999|<!--Please discuss on the talk page before adding a divorce year.-->reason=divorced}}}}|bolalari=2}} '''Monica Anna Maria Bellucci''' ({{talaffuz|Monika Anna Mariya Beluchi}}; [[1964-yil]] [[30-sentabr]]da tugʻilgan) — [[Italiya|italiyalik]] [[aktrisa]] va [[model]]. U oʻz faoliyatini modalar boʻyicha model sifatida boshlagan. [[Dolce & Gabbana]] va [[Dior]] kompaniyalari uchun model boʻlib, italyan filmlarida, keyinroq esa amerika va fransiyalik kinoijodkorlar tomonidan suratga olingan bir qator filmlarda rollar ijro etgan. Bellucci, aktrisa sifatida, Frencis Ford Coppolaning gotik, romantik-qoʻrqinchli filmi — ''[[Bram Stoker's Dracule]]''' (1992) da bosh qahramon, qirol Drakulaning, rafiqasi rolini ijro etadi. Aktrisa, shuningdek, ''Gaspar Noé'' suratga olgan qoʻrqinchli film — ''[[Irréversible]]''da (2002) hamda Mel Gibsonning „''[[The Passion of the Christ]]''“ (2004) injilga asoslangan dramasida „''Mary Magdalene''“ rolini ijro etgan. 2003-yilda ''[[Matritsa: Qayta yuklash]]'' va ''[[Matritsa: Inqilob|Matrisa: Inqilob]]'' ilmiy-fantastik filmlaridagi [[Persephone|Persefon]] roli bilan ommaga taniqli aktrisalar qatoridan oʻrin olishni boshlagan. U 2015-yilgi [[James Bond]] bosh rolni ijro etgan ''[[Spectre|Spektr]]'' filmida tarixidagi eng keksa qiz oʻrtogʻi — Bondning sevgilisga aylanadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Retter|ism=Emily|sarlavha=Oldest ever Bond girl Monica Bellucci reveals how a woman of 51 can have killer sex appeal|sana=20-oktabr 2015-yil|url=https://www.mirror.co.uk/3am/celebrity-news/oldest-ever-bond-girl-monica-6669499|ish=Daily Mirror|kirish sanasi=26-sentabr 2020-yil}}</ref>. == Yoshligi == Bellucci 1964-yil 30-sentabrda [[Umbriatico|Umbria]]ning [[Città di Castello]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.elsalvador.com/noticias/2003/10/30/escenarios/escen1.html|sarlavha=Persephone|ism=Claudio|muallif=Martínez|ish=[[El Diario de Hoy]]|til=es|sana=30-oktabr 2003-yil|kirish sanasi=9-noyabr 2009-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120111141735/http://www.elsalvador.com/noticias/2003/10/30/escenarios/escen1.html|arxivsana=11-yanvar 2012-yil}}</ref> Brunella Briganti va Pasquale Belluccilar xonadonida yagona farzand boʻlib dunyoga keladi. Boʻlajak model [[San Giustino|San-Guistinodagi]] Lama shahrida oʻsib ulgʻayadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://corrieredellumbria.corr.it/news/spettacoli/153799/Monica-Bellucci-in-vacanza-a-casa.html|sarlavha=Monica Bellucci in vacanza a casa dei genitori|ish=corrieredellumbria.corr.it}}</ref><ref>Rogers, Chris (4 December 2016). [http://hollywoodlife.com/2014/12/04/monica-bellucci-james-bond-24-spectre-facts/ „Monica Bellucci: 5 Things To Know About The New 'Bond' Girl“]. Hollywood Life.</ref><ref>[http://www.boomsbeat.com/articles/108314/20160314/42-facts-model-actress-monica-bellucci.htm „42 facts about model and actress Monica Bellucci“]. BoomsBeat. 14 March 2016. Retrieved 27 January 2017.</ref>. == Karyerasi == === Model sifatida === [[Fayl:Monica_Bellucci_(cannesPhotoCall)-.jpg|left|thumb|Bellucci 2002-yilgi [[Cannes film festivali]]da ''[[Irréversible]]'' filmi premyerasida.]] ''Monica Bellucci'' 13 yoshida mahalliy foto ixlosmandlari tomonidan olingan suratlarga tushish orqali modellik sohasiga kirib kelgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://glamourphotography.co/book-reviews/monica-bellucci-by-monica-bellucci-with-introduction-by-giuseppe-tornatore-book-review/|sarlavha="Monica Bellucci" by Monica Bellucci with Introduction by Giuseppe Tornatore – Book Review|ism=Author|muallif=Yucel|sana=4-avgust 2011-yil}}</ref>. 1988-yilda Belluchchi Perugia universitetining huquq fakultetini tark etadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://nypost.com/2000/12/24/style-substance-monica-bellucci/|sarlavha=Style & Substance: Monica Bellucci|ish=New York Post|sana=24-dekabr 2000-yil}}</ref>. Bu bilan bir vaqtda, Yevropaning moda markazlaridan biri boʻlmish — [[Milan (shahar)|Milan]] shahriga koʻchib oʻtadi va u yerda model-agent [[Piero Piazzi]] yordamida [[Elite Model Management]] bilan shartnoma tuzadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.corriere.it/moda/news/15_agosto_21/uomo-che-inventa-top-oggi-vogliono-solo-modelle-usa-getta-e337dfa6-480c-11e5-9031-22dbf5f9fa34.shtml?refresh_ce-cp|sarlavha=L'uomo che inventa le top: "Oggi vogliono solo modelle usa e getta"|til=it|ish=Corriere della Serra|muallif=Pollo|ism=Paola|sana=21-avgust 2015-yil|kirish sanasi=3-iyul 2021-yil}}</ref>. 1989-yilga kelib, u [[Parij]] va [[Nyu-York]] shaharlarida modalar boʻyicha model sifatida mashhurlikka erishadi. U [[Dolce & Gabbana]] va fransuz brendi boʻlmish ''[[Elle]]'' va boshqalar uchun suratga tushadi. Oʻsha yili Bellucci kino sohasiga kirib keladi va aktyorlik saboqlarini ola boshlaydi. 2001-yil fevral oyida ''[[Esquire nashri]]'' muqovasida va beshta sezgi haqidagi maqolasida Bellucci rasmlari aks ettiriladi. 2003-yilda u ''Maxim'' filmida suratga tushadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.maximonline.com/girls_of_maxim/pictures_and_bio/977/MonicaBellucci.girl|sarlavha=Monica Bellucci Photos|kirish sanasi=15-yanvar 2007-yil|ish=[[Maxim (magazine)|Maxim]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070115234017/http://www.maximonline.com/girls_of_maxim/pictures_and_bio/977/MonicaBellucci.girl|arxivsana=15-yanvar 2007-yil}}</ref>., ''[[Men's Health]]'' jurnali uni 21-oʻrinda eʼlon qilgan holda, „Barcha vaqtlarning top 100 ayoli“ roʻyxatiga kiritadi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The 100 Hottest Women of All-Time|url=http://www.menshealth.com/sex-women/hottest-women-all-time|ish=Men's Health|kirish sanasi=3-yanvar 2012-yil|yil=2011}}</ref>. ''[[AskMen]]'' aktrisani 2002-yilda birinchi raqamli eng orzu qilingan ayol deb topadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.askmen.com/specials/2002_top_99/1.html|sarlavha=Monica Bellucci|nashriyot=AskMen.com|kirish sanasi=6-iyul 2012-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121202103358/http://www.askmen.com/specials/2002_top_99/1.html|arxivsana=2-dekabr 2012-yil}}</ref>. Ikki milliy gazetaga koʻra, u italyan [[seks-ramz]]i hisoblanadi<ref name="Guardian">{{Yangiliklar manbasi |last=Salisbury |first=Mark |date=23-oktabr 2005-yil |title=Danger woman |work=The Observer |location=UK |url=http://film.guardian.co.uk/interview/interviewpages/0,,1598393,00.html |access-date=26-may 2007-yil}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Morgoglione |first=Claudia |date=14-oktabr 2006-yil |title=Monica baronessa divertente per Virzì "Bello quel ruolo un po' da mignotta" |language=it |work=La Repubblica |location=Italy |url=http://www.repubblica.it/2006/10/sezioni/spettacoli_e_cultura/cinema/roma/monica-bellucci/monica-bellucci/monica-bellucci.html |access-date=26-may 2007-yil}}</ref>. 2004-yilda qizi Devaga homilador boʻlganida, Bellucci Italiyaning [[geteroseksual]] juftliklarga tugʻilishni oldini olishni cheklovchi va yolgʻiz ayollar yoki bir jinsli juftliklarni istisno qiladigan, surrogatlik va inson yordamida tadqiqotlarni cheklovchi qonuniga norozilik sifatida Italiyaning ''[[Vanity Fair]]'' jurnali uchun yarim-yalangʻoch suratga tushadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Owen |first=Richard |date=4-iyun 2005-yil |title=Actresses fight Pope over fertility |work=The Times |location=UK |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/article529864.ece |access-date=30-may 2007-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20111010124016/http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/article529864.ece |archive-date=10-oktabr 2011-yil}} [http://www.freerepublic.com/focus/f-religion/1417024/posts Alt URL]</ref>. Aktrisa jurnalning 2010-yil aprel soni uchun homilador hamda yarim yalangʻoch suratga tushishga rozi boʻladi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Moms-to-Be Who've Dared to Bare!|url=http://www.people.com/people/celebritybabies/gallery/0,,20368376,00.html#20783171|ish=[[People (magazine)|People]]|sana=11-may 2010-yil|ism=Shanelle|muallif=Rein-Olowokere|kirish sanasi=12-may 2010-yil}}</ref>. 2006-yildan 2010-yilgacha Bellucci bir qator [[Dior]] mahsulotlarining yuzi boʻlib kelgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://models.com/people/monica-bellucci|sarlavha=Monica Bellucci – Actor Profile – Photos & latest news|nashriyot=Models.com|kirish sanasi=6-iyul 2012-yil}}</ref>. 2012-yilda [[Dolce & Gabbana]] [[brend]]ining ning yangi yuziga aylanadi<ref name="Lawrenson">{{Veb manbasi|ism=Amy|muallif=Lawrenson|url=http://www.elleuk.com/beauty/news/monica-bellucci-dolce-gabbana-s-new-face|sarlavha=Monica Bellucci Dolce & Gabbana's new face|arxivurl=https://archive.today/20130122015059/http://www.elleuk.com/beauty/news/monica-bellucci-dolce-gabbana-s-new-face|arxivsana=22-yanvar 2013-yil|ish=[[Elle (magazine)|Elle]]|sana=17-fevral 2012-yil}}</ref>. Model Nyu-York shahridagi [[Elite Model Management|Elite+]] shirkati bilan birga ishlaydi. ''Bellucci'' [[Milan]] shahrida [[D'management Group]] va Londondagi ''[[Storm Management]]'' bilan shartnoma imzolaydi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.stormmodels.com/MonicaBellucci.html?boardId=1005|sarlavha=Monica Bellucci|nashriyot=[[Storm Model Management]]|kirish sanasi=8-avgust 2010-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110716154242/http://www.stormmodels.com/MonicaBellucci.html?boardId=1005|arxivsana=16-iyul 2011-yil}}</ref>. Bellucci, shuningdek, 2016-yil fevral oyida ''GQ Italia'' uchun ham suratga tushadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gqitalia.it/magazine/2017/02/07/5-cose-che-ancora-non-sapete-di-monica-bellucci|sarlavha=5 cose che ancora non sapete di Monica Bellucci|ish=GQ Italia}}</ref>. Bellucci [[Dolce va Gabbana]] uchun 2019-yil bahori Milan shahrida boʻlib oʻtgan moda haftaligining uchish-qoʻnish yoʻlagida koʻrinish beradi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Milan Fashion Week: Dolce & Gabbana's DNA Is in the Beauty of All Women |work=The Hollywood Reporter |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/milan-fashion-week-dolce-gabbana-s-dna-is-beauty-all-women-1146480 |access-date=2-noyabr 2018-yil}}</ref>. Unga [[Isabella Rossellini]], [[Eva Herzigová]] va [[Helena Christensen]] qoʻshiladi. Ular modaning diqqat markaziga qaytgan 90-yillarning supermodellari oqimini davom ettiradilar. === Aktrisalik faoliyati === [[Fayl:Monica_Bellucci,_Women's_World_Awards_2009_b.jpg|thumb|252x252px| Bellucci, 2009-yilgi ''[[Women's World Award]]'' taqdirlash marosimida.]] Belluccining kino boʻyicha karyerasi 1990-yillarning boshida boshlangan. U „''[[The Riffa|La Riffa]]''“ (1991) va ''[[Bram Stoker's Dracula]]'' (1992) filmlarida kichik rollarni ijro etgan. 1996-yilda u ''[[“The Apartment”]]'' filmidagi Liza obrazi uchun ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun [[César Award|''César Award'']] nomzod etib koʻrsatiladi hamda aktrisa sifatidagi mavqeini mustahkamlanadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.telegraph.co.uk/culture/3588732/Fantasy-made-flesh.html|arxivurl=https://ghostarchive.org/archive/20220111/https://www.telegraph.co.uk/culture/3588732/Fantasy-made-flesh.html|arxivsana=11-yanvar 2022-yil|sarlavha=Fantasy made flesh|sana=5-oktabr 2006-yil|kirish sanasi=17-aprel 2009-yil|ish=The Daily Telegraph|muallif=Campion|ism=Chris}}</ref>. U ''[[Malena]]'' (2000), ''[[Brotherhood of the Wolf]]'' (2001) va ''[[Irréversible]]'' (2002) filmlaridagi rollaridan soʻng dunyo boʻylab tomoshabinlar orasida mashhur boʻladi. Oʻshandan beri u [[Yevropa kinosohasi|Yevropa]] va [[Hollywood]] kinoijodkorlari tomonidan suratga olingan ''[[Tears of The Sun]]'' (2003), „''[[Matritsa: Qayta yuklash]]''“ (2003), ''[[The Passion of the Christ]]'' (2004), ''[[Aka-uka Grimmlar|"Aka-uka Grimmlar"]]'' (2005), „''[[Le Deuxième sufle]]''“ (2007), „''[[Shoot 'Em Up]]“'' (2007), „''[[Dont Look Back]]“'' (2009) va ''"[[Afsungarning shogirdi]]"'' (2010) kabi koʻplab filmlarda rol ijro etgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Peter Sciretta |date=19-iyun 2009-yil |title=First Look: Monica Bellucci in The Sorcerer's Apprentice |publisher=slashfilm.com |url=http://www.slashfilm.com/first-look-monica-bellucci-in-the-sorcerers-apprentice/ |access-date=19-iyun 2015-yil}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Bellucci, Monica|url=http://movies.about.com/od/belluccimonica/|nashriyot=[[About.com]]|kirish sanasi=19-iyun 2015-yil}}</ref>. U, dastlab, 2007-yilda chiqarilishi rejalashtirilgan ''Soniya'' biopikida hind siyosatchisi [[Sonia Gand]]i obrazini koʻrsatishi kerak edi, biroq loyiha toʻxtatiladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.contactmusic.com/news.nsf/story/indian-government-demands-halt-to-gandhi-biopic_1003058|sarlavha=Monica Bellucci – Indian Government Demands Halt To Gandhi Biopic|sana=20-iyul 2006-yil|kirish sanasi=29-oktabr 2010-yil}}</ref>. Bellucci „''Shut 'Em Up“'' (2007) filmining fransuz va italyan nashrlari uchun dublyajda ishtorik etadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.craveonline.com/entertainment/film/article/monica-belluccis-balancing-act-64993|sarlavha=Monica Bellucci's balancing act|sana=5-sentabr 2007-yil|kirish sanasi=21-oktabr 2007-yil|ish=[[CraveOnline]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100331202756/http://www.craveonline.com/entertainment/film/article/monica-belluccis-balancing-act-64993|arxivsana=31-mart 2010-yil}}</ref>. U, shuningdek, 2005-yilda „''[[Robotlar (film)|Robotlar]]''“ animatsion filmining fransuzcha versiyasi uchun „''Prince of Forsia: Warrior Within''“ video oʻyinida Cappining fransuz tilidagi ovozini ijro etgan. 50 yoshida u James Bond filmi namoyishida eng keksa qiz nomiga sazovor boʻladi. ''[[Spectre|Spektr]]'' (2015) filmida [[Lucia Sciarra]] rolini ijro etadi. Uch yil oʻtgach, u [[avstraliya]]lik kinoijodkorlar tomonidan suratga olingan ''[[Nekrotronic]]'' filmida paydo boʻladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/09/nekrotronic-monica-bellucci-toronto-film-festival-video-interview-1202459327/|sarlavha='Nekrotronic's Monica Bellucci On Playing Soul-Sucking Queen Of The Internet-Age Underworld – Toronto Studio|ism=Matt|muallif=Grobar|sana=7-sentabr 2018-yil}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://awfj.org/blog/2018/08/14/whats-up-down-under-monica-ballucci-fronts-nekrotronic-at-tiff-premier-alexandra-heller-nicholas-reports/|sarlavha=What's Up Down Under? Bellucci Fronts NEKROTRONIC at TIFF — Alexandra Heller-Nicholas – ALLIANCE OF WOMEN FILM JOURNALISTS}}</ref>. 2021-yilda u 39-Torino kinofestivalida hayoti davomida erishgan yutuqlarini hisobga olgan holda badiiy innovatsiyalar uchun [[Stella Della Mole|''Stella Della Mole'']] mukofoti bilan taqdirlangan. == Shaxsiy hayoti == Bellucci 1990-yilda italiyalik fotograf Klaudio Karlos Bassoga turmushga chiqadi, shundan soʻng, 18 oydan keyin ajrashishadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Williams |first=Sally |date=15-iyul 2017-yil |title=Monica Bellucci on life after divorce and finding herself in her 50s |work=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/films/2017/07/15/monica-bellucci-life-divorce-finding-50s/ |url-status=live |url-access=limited |access-date=13-dekabr 2021-yil |archive-url=https://archive.today/20201102015003/https://www.telegraph.co.uk/films/2017/07/15/monica-bellucci-life-divorce-finding-50s/ |archive-date=2020-11-02 }}</ref>. Aktrisa fransuz aktyori [[Vincent Cassel]] bilan 1996-yilda suratga olingan ''[[The Appartment]]'' filmi davomida tanishishgan<ref name="hp2013">{{Yangiliklar manbasi |date=26-avgust 2013-yil |title=Monica Bellucci, Vincent Cassel To Divorce After 14 Years |work=[[HuffPost]] |url=http://www.huffingtonpost.com/2013/08/26/monica-bellucci-vincent-cassel-divorce-splitting_n_3817219.html |access-date=26-avgust 2013-yil}}</ref>. Ular 1999-yilda turmush qurishadi<ref name="hp2013" /> va ikki qizi farzand koʻrishadi: Deva (2004-yilda tugʻilgan) va Léonie (2010-yilda tugʻilgan)<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Silverman |first=Stephen M. |date=14-sentabr 2004-yil |title="Passion" actress bellucci has baby girl |work=[[People (magazine)|People]] |url=http://www.people.com/people/article/0,,696499,00.html |access-date=8-avgust 2010-yil}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25-may 2010-yil |title=Actress Monica Bellucci has baby girl |agency=Agence France-Presse |url=https://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5gGo-agIP6DA24A6pMUPXT6ELdShw |access-date=8-avgust 2010-yil}}</ref>. Er-xotin 2013-yilning 26-avgustida<ref name="hp2013" />ajrashishadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Robey |first=Tim |date=28-may 2016-yil |title=Vincent Cassel: 'Women like security. Men prefer adventure' |work=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/films/2016/05/28/vincent-cassel-women-like-security-men-prefer-adventure/ |url-status=live |url-access=limited |access-date=13-dekabr 2021-yil |archive-url=https://archive.today/20200511171017/https://www.telegraph.co.uk/films/2016/05/28/vincent-cassel-women-like-security-men-prefer-adventure/ |archive-date=2020-05-11 }}</ref>. ''[["The Passion of the Christ"]]'' filmi haqidagi ''"The Big Question''" hujjatli filmida Bellucci shunday deydi: ''"Men barcha dinlarni hurmat qilsam va ularga qiziqsam ham, men [[Agnostitsizm|agnostikman]].'' ''Agar men ishonadigan narsa bor boʻlsa, oʻsha narsa — sirli energiya; Toʻlqinlar paytida okeanlarni toʻldiradigan, tabiat va mavjudotlarni birlashtiradigan narsa''"<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.brainyquote.com/quotes/monica_bellucci_746291|sarlavha=Monica Bellucci Quotes|kirish sanasi=3-mart 2018-yil|nashriyot=BrainyQuote}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Monica Bellucci Quotes|url=https://motivationquotes.org/quotes/1567788011162|kirish sanasi=1-iyun 2020-yil|nashriyot=MotivationQuotes}}</ref>.  2009-yilda Bellucci kinofestivalga sayohat paytida hibsga olingan rejissor [[Roman Polanski|Roman Polanskini]] qoʻllab-quvvatlash uchun petitsiyaga imzo chekadi. Ayblov 1977-yilda [[jinsiy zoʻravonlik]] ayblovlari bilan bogʻliq boʻlib, ushbu voqea film festivallari anʼanalariga putur yetkazadi<ref>{{Veb manbasi|sana=2012-06-04|sarlavha=Le cinéma soutient Roman Polanski / Petition for Roman Polanski - SACD|url=http://www.sacd.fr/Le-cinema-soutient-Roman-Polanski-Petition-for-Roman-Polanski.1340.0.html|kirish sanasi=2022-04-20|ish=archive.ph|archive-date=2012-06-04|archive-url=https://archive.today/20120604100742/http://www.sacd.fr/Le-cinema-soutient-Roman-Polanski-Petition-for-Roman-Polanski.1340.0.html}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shoard |first=Catherine |last2=Agencies |date=29-sentabr 2009-yil |title=Release Polanski, demands petition by film industry luminaries |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2009/sep/29/roman-polanski-petition |url-status=live |access-date=12-iyun 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190628013652/https://www.theguardian.com/film/2009/sep/29/roman-polanski-petition |archive-date=28-iyun 2019-yil}}</ref>. Bellucci italyan, fransuz va ingliz tillarini yaxshi biladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/news/people/monica-bellucci-inside-the-world-of-the-bond-girl-italian-siren-and-dolce-and-gabbana-muse-9906994.html|sarlavha=Monica Bellucci: Inside the world of the new Bond woman, not the new Bond girl|ism=Ella|muallif=Alexander|ish=The Independent|sana=5-dekabr 2014-yil|kirish sanasi=2-sentabr 2020-yil}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theglassmagazine.com/exclusive-interview-with-monica-bellucci/|sarlavha=Monica Bellucci tells Glass how she leads her life through her work|ism=Arjun|muallif=Sajip|nashriyot=Glass magazine|sana=22-iyun 2018-yil|kirish sanasi=2-sentabr 2020-yil}}</ref>. == Filmografiyasi == === Filmlarda === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" |Nom ! scope="col" |Rol ! scope="col" |Qaydlar |- |1991 |''[[The Raffle]]'' |Francesca | |- | rowspan="2" |1992 |''Bram Stoker’s Dracula'' |one of Draculaʼs brides | |- |''[[:it:Ostinato destino|Ostinato Destino]]'' |Marina/Angela | |- | rowspan="2" |1994 |''[[:it:Briganti - Amore e libertà|Briganti — Amore e libertà]]'' |Costanza | |- |''I mitici — Colpo gobbo a Milano'' |Debora | |- | rowspan="3" |1995 |''Palla di neve'' |Melina | |- |''Il cielo è sempre più blu'' | | |- |''Bible: Joseph'' (miniseries) |Firavnning ayoli | |- | rowspan="2" |1996 |''L’Appartement'' |Lisa | |- |''[[:it:Sorellina e il principe del sogno|Sorellina e il principe del sogno]]'' |Malika | |- | rowspan="4" |1997 |''[[:it:Stressati|Stressati]]'' | | |- |''Dobermann'' |Nat the Gypsy | |- |''Mauvais genre'' |Camille | |- |''[[:it:Come mi vuoi (film)|Come mi vuoi]]'' |Nellina | |- | rowspan="4" |1998 |''Le Plaisir'' |Qiz | |- |''Compromise'' |Monique | |- |''Kaputt Mundi'' |Giulia Giovannini | |- |''A los que aman'' |Valeria | |- | rowspan="2" |1999 |''[[:fr:Comme un poisson hors de l'eau|Comme un poisson hors de l’eau]]'' |Myrtille | |- |''Méditerranées'' |Marguerite | |- | rowspan="3" |2000 |''Under Suspicion'' |Chantal Hearst | |- |''Franck Spadone'' |Laura | |- |''Malèna'' |Malèna Scordia | |- |2001 |''Le pacte des loups'' |Sylvia | |- | rowspan="2" |2002 |''Astérix &amp;amp; Obélix: Mission Cléopâtre'' |[[Kleopatra|Cleopatra]] | |- |''Irréversible'' |Alex | |- | rowspan="4" |2003 |''Remember Me, My Love'' |Alessia | |- |''Tears of the Sun'' |Dr. Lena Fiore Kendricks | |- |''{{Sortname|The|Matrix Reloaded}}'' |Persephone | |- |''{{Sortname|The|Matrix Revolutions}}'' |Persephone | |- | rowspan="3" |2004 |''{{Sortname|The|Passion of the Christ}}'' |Mary Magdalene | |- |''Secret Agents'' |Barbara/Lisa | |- |''She Hate Me'' |Simona Bonasera | |- | rowspan="2" |2005 |''{{Sortname|The|Brothers Grimm|The Brothers Grimm (film)}}'' |The Mirror Queen | |- |''How Much Do You Love Me?'' |Daniela | |- |2006 |''Sheitan'' |La belle vampiresse | |- | rowspan="2" |2006 |''Napoleon and Me'' |Baroness Emilia Speziali | |- |''The Stone Council'' |Laura Siprien | |- | rowspan="4" |2007 |''Heartango'' |L’inafferrabile | |- |''Manual of Love 2'' |Lucia | |- |''Shoot 'Em Up'' |Donna Quintano | |- |''Le deuxième souffle'' |Manouche | |- | rowspan="2" |2008 |''Sanguepazzo'' |Luisa Ferida | |- |''L’uomo che ama'' |Alba | |- | rowspan="4" |2009 |''Ne te retourne pas'' |Jeanne | |- |''{{Sortname|The|Private Lives of Pippa Lee}}'' |Gigi Lee | |- |''Baarìa — La porta del vento'' |Bricklayer’s girlfriend | |- |''Omaggio a Roma'' |Tosca | |- | rowspan="3" |2010 |''{{Sortname|The|Whistleblower}}'' |Laura Leviani | |- |''{{Sortname|The|Sorcerer's Apprentice|The Sorcerer's Apprentice (2010 film)}}'' |Veronica Gorloisen | |- |''Rose, c’est Paris'' |L’esprit de gala | |- | rowspan="2" |2011 |''Manuale d’amore 3'' |Viola | |- |''Un été brûlant'' |Angèle | |- |2012 |''Rhino Season'' |Mina | |- |2013 |''[[:fr:Des gens qui s'embrassent]]'' |Giovanna | |- | rowspan="2" |2014 |''The Wonders'' |Milly Catena | |- |[[:pt:Na Quebrada|''Na Quebrada'']] |Paola | |- | rowspan="2" |2015 |''Ville-Marie'' |Sophie | |- |''[[Spectre|Spektor]]'' |Lucia Sciarra | |- |2016 |''On the Milky Road'' |Nevesta | |- |2018 |''Nekrotronic'' |Finnegan | |- | rowspan="2" |2019 |''The Best Years of a Life'' |Elena | |- |''Spider in the Web'' |Angela | |- |2020 |''The Man Who Sold His Skin'' |Soraya Waldy | |- | rowspan="2" |2021 |''Fantasies (Les Fantasmes)''<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/title/tt14336036/?ref_=fn_al_tt_1|sarlavha=Fantasies (2021)|ish=imdb.com|kirish sanasi=3-iyul 2021-yil}}</ref> |Sabrina | |- |''La Befana vien di notte II — Le origini'' |Dolores | |- |2022 |''Memory'' |Davana Sealman | |- |} === Televideniye === {| class="wikitable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" |Nom ! scope="col" |Rol ! class="unsortable" scope="col" |Qaydlar |- |1990 |''Vita coi figli'' |Elda |TV film |- |2016 |''Mozart in the Jungle'' |Alessandra |Ikkinchi darajali obraz, 5ta epizod |- |2017 |''Twin Peaks: The Return'' |Herself |Epizod: „14-qism“ |- |2018 |''Call My Agent!'' |Herself |2ta epizodlar |- |TBA |Radical Eye: The Life and Times of Tina Modotti | | |- |} === Videooʻyinlar === {| class="wikitable" !Yil ! Nom ! Ovozli rol |- | 2003-yil | ''[[Matritsa: Kirish]]'' | Persephone |- | 2004-yil | ''[[Prince of Persia: Warrior Within]]'' |Kaileena |- | 2005-yil | [[Matritsa: Qayta yuklash]] | Persephone |- |} === Dublyaj rollari === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 2003-yil | ''[[Sinbad: Yetti dengiz afsonasi]]'' | Marina | Fransuz dub |- | 2005-yil | ''[[Robotlar (film)|Robotlar]]'' | Cappy | Fransuz dub |- |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == [[Fayl:Monica_Bellucci_Cannes_2017.jpg|thumb| Belluchci [[2017 Cannes film festivali|2017-yilgi Kann kinofestivalida]]]] {| class="wikitable sortable" !Yil ! Mukofot ! Turkum ! Nomzod qilingan ish ! Natija |- | 1997-yil | [[Cezar Awards]] | Eng istiqbolli aktrisa | ''L’Apartement'' | {{Nom}} |- | 2001-yil | [[European Film Awards]] | Eng yaxshi aktrisa uchun ''tomoshabinlar mukofoti'' | ''Malena'' | {{Nom}} |- | rowspan="5" | 2003-yil | [[Saturn mukofoti]] | Eng yaxshi ikkinchi plandagi aktrisa | ''Le pacte des loups'' | {{Nom}} |- | Italiya milliy kinojurnalistlari sindikati | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun ''kumush tasma'' | ''Ricordati meni'' | {{Gʻolib}} |- | Cinescape janri „Kelajak yuzi“ mukofoti | Eng yaxshi ayol | ''[[Matritsa: Qayta yuklash]]''<br /> va ''[[Matritsa: Inqilob]]'' | {{Nom}} |- | David di Donatello mukofotlari | Eng yaxshi ikkinchi plandagi aktrisa | ''Ricordati meni'' | {{Nom}} |- | Teen Choice mukofotlari | Tanlov filmi Ayol yulduzi | ''[[Matritsa: Qayta yuklash|Matritsa qayta yuklandi]]''<br /> va ''Quyosh koʻz yoshlari'' | {{Nom}} |- | 2004-yil | MTV kino mukofotlari | Eng yaxshi oʻpich | ''[[Matritsa: Qayta yuklash|Matritsa qayta yuklandi]]''<br /><br /><br /><br /><small>([[Keanu Reeves|Keanu Rivz]] bilan)</small> | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 2005-yil | Globo d’oro | Yevropa Oltin Globus | | {{Gʻolib}} |- | Italiya milliy kinojurnalistlari sindikati | rowspan="2" | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun ''kumush tasma'' | ''[[The Passion of the Christ|Masihning ehtiroslari]]'' | {{Nom}} |- | 2007-yil | Italiya milliy kinojurnalistlari sindikati | ''N'' | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 2017-yil | Italiya milliy kinojurnalistlari sindikati | Yevropalik Nastro d’Argento | ''Somon yoʻlida'' | {{Gʻolib}} |- | San-Sebastyan kinofestivali | Faxriy Donostiya mukofoti | rowspan="3" | | {{Gʻolib}} |- | 2020-yil | Magritte mukofoti | Faxriy Magritte mukofoti | {{Gʻolib}} |- | rowspan="2" | 2021-yil | David di Donatello mukofotlari | David Speciale | {{Gʻolib}} |- | Torino kinofestivali | Badiiy innovatsiyalar uchun Stella Della Mole mukofoti | Bir umrlik yutuq | {{Gʻolib|Honoured}}<ref name="torino: variety">{{yangiliklar manbasi|url=https://variety.com/2021/film/global/monica-bellucci-torino-film-festival-1235126208/ |title= 'I Love Men But I Am Inspired by Women,' Monica Bellucci Says at Torino Film Festival |author= Marta Balaga |work= Variety |date= 4-dekabr 2021-yil |access-date= 13-dekabr 2021-yil |language=en}}</ref> |} == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1964-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Aktrisalar]] [[Turkum:Italiyalik aktrisalar]] [[Turkum:Modellar (kasb)]] [[Turkum:WikiAyollar]] 55vdncd4397utl26r2v9iwzrczh9337 Tissot 0 738744 2725859 2660432 2022-07-30T17:05:35Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shirkat | name = TISSOT SA | type = Sho'ba korxona | tasvir = Le Locle, usine Tissot.JPG | image_size = 250px | founded = {{Start date and age|1853}} | founder = Charles-Félicien Tissot<br /> Charles-Emile Tissot | hq_location = {{flagicon|Switzerland}} Le Locle, [[Shveysariya]] | key_people = Sylvain Dolla (CEO — Bosh direktor)<br />Georges Nicolas Hayek Jr. (Boshqaruv raisi) | product = Soatlar, vaqt asboblari va tizimlari | revenue = {{profit}} €1 mlrd (2017) | num_employees = 250 | parent = [[The Swatch Group]] | website = {{URL|https://www.tissotwatches.com/}} }} '''Tissot''' '''SA''' ({{IPA-fr|[ti'so]}}) — [[Shveysariya|Shveysariyaning]] hashamatli soatlar ishlab chiqaruvchisi hisoblanadi.<ref name=":0" /><ref name=":1" /> Kompaniya 1853-yilda Shveysariyaning Le Locle shahrida Charles-Félicien Tissot va uning oʻgʻli Charles-Émile Tissot tomonidan tashkil etilgan.<ref name=":2" /> Bir nechta birlashish va nom oʻzgarishlaridan soʻng, Tissot SA ga egalik qiluvchi guruh nomi 1998-yilda [[The Swatch Group]] deb oʻzgartirildi.<ref name=":3" /> Tissot yana bir Shveysariya soat ishlab chiqaruvchi firmasi Mathey-Tissot bilan bogʻliq emas. == Tarixi == === Mustaqil kompaniya === Tissot 1853-yilda Charles-Félicien Tissot va uning oʻgʻli Charles-Émile Tissot tomonidan Shveysariyaning Le Locle shahrida, [[Yura|Jura togʻlarining]] Neuchâtel hududida tashkil etilgan.<ref name=":2" /> Ota va oʻgʻil jamoasi qolip ustasi (Charles-Félicien Tissot) va soat ishlab chiqaruvchi (Charles-Emile) shaklida ishlashgan. Uning oʻgʻli yoshligidan soat yasashga qiziqqan. Ikkalasi oʻsha paytda uylarini kichik „zavod“ga aylantirdilar.<ref name=":4" /> Charles-Emil Tissot 1858-yilda Rossiyaga joʻnab ketdi va oʻzining ''savonnette'' choʻntak soatlarini [[Rossiya imperiyasi]] boʻylab sotishga muvaffaq boʻldi.<ref name=":5" /> 2021-yilda kompaniya Le Locle shahridagi soat minorasini taqlid qilish uchun moʻljallangan yuzga ega boʻlgan [https://www.tissotwatches.com/en-gb/t0064073626600.html Le Locle Powermatic 80] ni sotdi. === Omega, SSIH, ASUAG, SMH === Tissot 1930-yilda [[Omega SA]] soat kompaniyasi bilan birlashib, SSIH (Société Suisse pour l’Industrie Horlogère)<ref name=":3" /> ni tashkil etdi va bu davrdagi Tissot-Omega soatlari kollektorlar tomonidan izlanadi. Tissotning rasmiy vaqt hisoblagichi sifatida birinchi mashgʻuloti 1938-yilda boʻlib, ular Jura togʻlarida joylashgan kompaniyaning oʻz shahri yaqinidagi Villars-sur-Ollonda bir qator changʻi poygalari vaqtini belgilashgan. Tissot 1938-yilda Shveysariyada changʻi uchish vaqtini aniqlash uchun va 1957-yilda Devis kubogi uchun ishlatilgan. SSIH-ASUAG 1983-yilda tashkil topgan (Allgemeine Schweizerische Uhrenindustrie Aktiengesellschaft, ASUAG, soat sanoatiga yetkazib beruvchi holding kompaniyasi edi),<ref name=":3" /> keyinchalik esa SMH (Société Suisse de Microélectronique et d’horlogerie; 1983-1985)<ref name=":3" /> deb nomlangan. === Swatchning shoʻba korxonasi === SMH 1998-yilda [[The Swatch Group|''the Swatch Group'']] nomini oldi.<ref name=":3" /> Tissot SA Shveysariyaning Le Locle shahrida qoldi va 160 mamlakatda sotildi. Tissot soatlari The Swatch Group tomonidan „oʻrta darajadagi bozor“ mahsulotlari sifatida tasniflanadi.<ref name=":6" /> Tissot — velosport, mototsikl, qilichbozlik va xokkey boʻyicha jahon chempionatlarining rasmiy vaqt hisobchisidir. Tissot „Formula-1“ avtopoygalari boʻyicha Lotus, Renault va Sauber jamoalarining homiysi boʻlgan. Ilgari qoʻl soniya hisoblagichlari rasmiy vaqtni taʼminlash uchun yetarli edi. Soʻnggi paytlarda ishlab chiqaruvchilar va sport tashkilotlari birgalikda aniq voqealar uchun aniqroq tizimlarni ishlab chiqadilar. Masalan, raqobatli velosiped poygalarida datchiklar velosiped va trekka joylashtiriladi va trek vaqtlari va ishlash maʼlumotlarini taqdim etish uchun kompyuterlar bilan bogʻlanadi. == Shior == Tissot kompaniyasining shiori: „Innovators by Tradition“ (tarjimasi: „''Anʼanaga koʻra innovatorlar''“).<ref name=":7" /><ref name=":8" /> == Soat ishlab chiqarish == === Mashhur ixtirolar === Tissot birinchi ommaviy ishlab chiqarilgan choʻntak soatini, shuningdek, 1853-yilda ikki vaqt zonali birinchi choʻntak soatini va 1929-1930-yillarda birinchi antimagnit soatni taqdim etdi.<ref name=":5" /> Tissot, shuningdek, 1930-yillarning boshlarida antimagnit qoʻl soatlarini ishlab chiqaradigan ilk kompaniyalardan biri edi.<ref name=":9" /> Tissot kompaniyasi birinchi boʻlib plastmassadan soatlar (1971-yilda Idea 2001), toshdan (1985-yilda Alp granitli ''RockWatch''), marvarid onasi (1987-yilda ''Pearl'' soati) va yogʻochdan (1988-yilda ''Wood'' soati) soatlar ishlab chiqargan.<ref name=":2" /> Tissot 1999-yilda „T-Touch“ texnologiyasiga ega boʻlgan birinchi teginish soatini taqdim etdi. Ushbu texnologiyani oʻz ichiga olgan soatlarda kompas, barometr, altimetr va termometr kabi turli funksiyalarni boshqarish uchun sensorli sapfir kristallari mavjud. 2014-yilgi ''T-Touch Expert Solar'' va ''T-Touch Lady Solar'' 25 ta funksiyalarga ega edi.<ref name=":10" /> === Galereya === [[Fayl:Tissot - 1958.jpg|thumb|170x170px|1958-yildagi Tissot soati, qoʻlda burab kuch berish (mexanika soat), 33 millimetr, qoʻlda burash bilan ichki harakatlanish.]] <gallery> Fayl:Tissot_Couturier_watch_on_hand.jpg|Tissot Couturier Fayl:Tissot Handaufzug, 1958.jpg|Tissot 1958 Fayl:Tissot Twotimer.jpg|Tissot Twotimer, 1990 Fayl:Tissot PRC 200 T17.1.586.52.jpg|Tissot PRC 200 (T17.1.586.52) Fayl:Tissot pocket watch, open - 20110212.jpg|Tissot cho'ntak soati, ochiq holatda </gallery> === Atrof-muhit reytingi === [[Fayl:Top 5 Gold Producers.png|thumb|border|left|Oltin qazib oluvchi 5 ta davlat]] 2018-yil dekabr oyida Butunjahon tabiatni muhofaza qilish jamgʻarmasi (WWF) Shveysariyadagi 15 ta yirik soat ishlab chiqaruvchi va zargarlar uchun ekologik reytinglarni koʻrsatuvchi rasmiy hisobotini eʼlon qildi.<ref name=":11" /><ref name=":12" /> Tissot va boshqa yettita ishlab chiqaruvchilar, jumladan, Omega, Rolex va Longines, eng past ekologik reytingga ega boʻldilar. Bu esa ishlab chiqaruvchining oʻz ishlab chiqarish faoliyatining atrof-muhitga va iqlimga taʼsirini bartaraf etish uchun juda kam choralar koʻrganini koʻrsatadi.<ref name=":11" /><ref name=":12" /> Ishlab chiqarish faoliyatida shaffoflikning yoʻqligi va ifloslanish, tuproqning tanazzulga uchrashi va oʻrmonlarning kesilishi kabi ekologik muammolarning asosiy sababi boʻlgan oltin kabi qimmatbaho xom-ashyo manbalari bilan bogʻliq xavotirlar mavjud.<ref name=":11" /><ref name=":12" /> Vaziyat, ayniqsa, oltin qazib olish boʻyicha yetakchi mamlakatlar boʻlgan rivojlanayotgan mamlakatlarda, jumladan, Xitoy, Rossiya va Janubiy Afrikada jiddiy.<ref name=":13" /><ref name=":14" /><ref name=":15" /><ref name=":16" /> Hisob-kitoblarga koʻra, soatlar va zargarlik buyumlari dunyo boʻylab yillik oltin ishlab chiqarishning 50 % dan ortigʻini (2000 tonnadan ortiq) ishlatadi, lekin koʻp hollarda soat kompaniyalari oʻzlarining xomashyosi qayerdan kelganini va materiallarni yetkazib beruvchilar ekologik toza texnologiyalardan foydalanayotganligini koʻrsata olmaydilar yoki koʻrsatishni xohlamaydilar.<ref name=":11" /> [[Fayl:TissotLeLocle.jpg|thumb|Tissot Le Locle]] == Marketing == Tissot brend elchilari boʻlish uchun basketbolchilar, aktyorlar, kriketchilardan tortib MotoGP poygachilarigacha boʻlgan keng doiradagi mashhurlar bilan hamkorlik qilgan. Tissot brendi elchilari orasida: Toni Parker, Liu Yi Fey, Virat Kohli, Dipika Padukone, Xuang Xiaoming, Xorxe Lorenso, Tomas Lüti, Neha Kakkar, Mark Markes va Rana Daggubatilar bor.<ref name=":17" /> == Mijozlar == Tissot soatlarini Cambridge gertsoginyasi Catherine, Sarah Bernhardt, qoʻshiqchi Carmen Miranda, Grace Kelly, Elvis Presley va Nelson Mandelalar taqishgan.<ref name=":5" /> == Ommaviy madaniyatda == James Stewart Rear Windowda Tissot soatini taqgan. T-Touch soatlarini Angelina Jolie „Lara Croft Tomb Raider: The Cradle of Life“ va „Mr & Mrs. Smith“ filmlarida taqib yurgan. Simon Pegg „Mission: Impossible — Rogue Nation“ filmida T-Touch taqgan. == Homiyliklar == Tissot koʻp yillar davomida MotoGP, xokkey, velosport, Xalqaro Basketbol Federatsiyasi (FIBA), qilichbozlik boʻyicha jahon chempionati, Ayollar Milliy Basketbol Assotsiatsiyasi<ref name=":18" /> kabi bir qancha sport turlari boʻyicha vaqtni hisoblash uchun mas’ul rasmiy vaqt hisobchisi boʻlib kelgan. Basketbolda Shveysariya terma jamoasi,<ref name=":19" /> Xitoy Basketbol Assotsiatsiyasi, NBA va boshqa tegishli tadbirlar, jamoalar va tashkilotlarga homiylik qilgan. == Shuningdek qarang == * [[:en:List_of_watch_manufacturers|Soat ishlab chiqaruvchilari roʻyxati]] * [[:en:Swiss_made|Swiss Made]] (tarjimasi: ''Shveysariyada ishlab chiqarilgan'') == Manbalar == <ref name=":0">{{veb manbasi |title=Company overview of Tissot SA |url=https://www.bloomberg.com/profile/company/7320258Z:SW|website=www.bloomberg.com |publisher=Bloomberg |accessdate=18-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":1">{{veb manbasi |title=Tissot - Swatch Group |url=https://www.swatchgroup.com/en/companies-brands/watches-jewelry/tissot |website=www.swatchgroup.com |publisher=The Swatch Group |accessdate=18-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":2">{{veb manbasi |title=Tissot: The Brand |url=http://www.tissot.ch/thebrand.html |website=https://www.tissotwatches.com/fr-ch/ |publisher=Tissot |access-date=2022-06-18 |archive-date=2014-12-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141202222443/http://www.tissot.ch/thebrand.html }}</ref>. <ref name=":3">{{kitob manbasi |last1=Fallet |first1=Estelle |title=Le roman d'une fabrique de montres |date=2002 |publisher=Tissot SA |location=Le Locle |isbn=2-940333-00-9 |accessdate=18-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":4">{{veb manbasi |title=A LOOK BACK AT TISSOT |url=https://montrespubliques.com/new-1minute-reads/a-look-back-at-tissot |website=www.montrespubliques.com |publisher=Montres Publiques |accessdate=18-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":5">{{veb manbasi |title=Tissot Official Website: History |url=https://www.tissotwatches.com/?mod_communication/chapter_history |website=https://www.tissotwatches.com/fr-ch/ |publisher=Tissot |accessdate=18-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":6">{{veb manbasi |title=Middle Range watches – (Tissot, Balmain, Certina, Mido, Hamilton, Calvin Klein) |url=http://www.swatchgroup.com/brands_and_companies/watches_and_jewelry/middle_range |website=www.theswatchgroup.com |publisher=The Swatch Group |accessdate=18-iyun 2022-yil |archive-date=2018-04-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180422170501/http://www.swatchgroup.com/brands_and_companies/watches_and_jewelry/middle_range }}</ref>. <ref name=":7">{{veb manbasi |title=Official Tissot Website - Our Heritage |url=https://www.tissotwatches.com/en-us/heritage |website=www.tissotwatches.com |publisher=Tissot |accessdate=18-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":8">{{veb manbasi |title=Tissot — The “Innovator By Tradition” |url=https://medium.com/@swisswatchbrand/tissot-the-innovator-by-tradition-240de7e82112 |website=www.medium.com |publisher=Swiss Watch Brand |accessdate=18-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":9">{{veb manbasi |title=THE 1-MINUTE HISTORY OF ANTI-MAGNETIC WATCHES |url=https://montrespubliques.com/1minute-reads/the-1-minute-history-of-anti-magnetic-watches?rq=tissot |website=www.montrespubliques.com |publisher=Montres Publiques |accessdate=18-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":10">{{veb manbasi |title=THE NEW TISSOT T-TOUCH EXPERT SOLAR |url=https://www.anytimewatches.com/en/the-new-tissot-t-touch-expert-solar.html |website=www.anytimewatches.com |publisher=Anytime Watches |accessdate=18-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":11">{{kitob manbasi |title=Environmental rating and industry report 2018 |date=Dekabr 2018 |publisher=World Wide Fund for Nature |location=Switzerland |url=https://www.wwf.ch/sites/default/files/doc-2018-12/2018_12_07_WWF%20Watch%20and%20Jewellery%20Report%202018_final_e_0.pdf |accessdate=18-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":12">{{veb manbasi |title=Swiss luxury watches fail to meet environmental standards |url=https://www.swissinfo.ch/eng/politics/benchmark-report_swiss-luxury-watches-fail-to-meet-environmental-standards/44628536 |website=www.swissinfo.ch |publisher=SWI, a branch of Swiss Broadcasting Corporation |accessdate=18-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":13">{{kitob manbasi |last1=Vidal |first1=John |title="How developing countries are paying a high price for the global mineral boom" |date=15.08.2015 |publisher=The Observer |url=https://www.theguardian.com/global-development/2015/aug/15/developing-countries-high-price-global-mineral-boom |accessdate=18-iyun 2022-yil |ref=ISSN 0029-7712}}</ref>. <ref name=":14">{{veb manbasi |title=China needs to get to grips with its gold mining pollution crisis |url=https://chinadialogue.net/en/pollution/6996-china-needs-to-get-to-grips-with-its-gold-mining-pollution-crisis/ |website=www.chinadialogue.net |publisher=China Dialogue |accessdate=18-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":15">{{veb manbasi |title=Mining in Russia: An economic boost or an environmental threat? |url=https://born2invest.com/articles/mining-in-russia-an-economic-boost-or-an-environmental-threat/ |website=www.born2invest.com |publisher=Born2Invest |accessdate=18-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":16">{{veb manbasi |title=South Africa has failed to protect locals from gold mine pollution: Harvard report |url=https://www.mining.com/south-africa-has-failed-to-protect-locals-from-gold-mine-pollution-harvard-report/ |website=www.mining.com |publisher=MINING.com |accessdate=18-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":17">{{veb manbasi |title="Official Tissot Website - Meet our ambassadors" |url=https://www.tissotwatches.com/en-us/ambassadors |website=www.tissotwatches.com |publisher=Tissot |accessdate=18-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":18">{{veb manbasi |title=NBA, watchmaker Tissot announce multiyear partnership |url=https://www.espn.com/nba/story/_/id/13813208/nba-watchmaker-tissot-announce-multi-year-partnership |website=www.espn.com |publisher=ESPN |accessdate=18-iyun 2022-yil}}</ref>. <ref name=":19">{{veb manbasi |title=FIBA Eurobasketbol 2017 |url=https://www.fiba.basketball/eurobasket/2017/qualifiers/Switzerland/#iset=716054ac-6f03-4c86-8f2a-8e4bccbd32dc&iid=73368a21-f38b-4a95-a006-2d913f206dd5 |website=www.fiba.com |publisher=FIBA.com |accessdate=18-iyun 2022-yil}}</ref>.<references /> == Havolalar == * [https://www.tissotwatches.com/fr-ch/ Rasmiy veb-sahifasi] [[Turkum:Shveysariya soat brendlari]] [[Turkum:The Swatch Group]] 4ewipsqsk0sdrouz3f7y84q1j2vlcu1 RM (qo'shiqchi) 0 739181 2726562 2678898 2022-07-31T09:29:41Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Musiqachi bilgiqutisi|ismi=Kim Namjun|eni=250px|izoh=RM 2019-yilda|tavalludi sanasi=12.09.1994|tavalludi joyi=Koreya Respublikasi, [[Koyan|Ilsan]]|faoliyat yillari=[[2010]] - h.v|kasblari=reper, qo'shiq muallifi, musiqa produseri|janr=[[hip-hop]], [[K-pop]]|foto=RM for Dispatch in Las Vegas, May 2019 (2).png|tugʻilgan paytidagi ismi=[[Корейский язык|кор.]] 김남준|guruh=[[BTS]]|sayt=https://ibighit.com/bts/kor/profile/|fuqaroligi={{Bayroq|Koreya Respublikasi}}}} '''Kim Namjun''' ({{lang-ko|김남준}} ; [[1994]]-[[12-sentabr|yil 12-sentabr]], '''RM''' (sobiq '''Rap Monster''') nomi bilan mashhur boʻlgan [[Koreya Respublikasi|janubiy koreyalik]] [[Rap|repper]], [[Qoʻshiqnavis|qoʻshiq muallifi]] va produser. U Big Hit Music ostida Janubiy Koreyaning [[BTS]] bolalar guruhining rahbari va repperi. 2015-yilda u o'zining birinchi ''RM'' mikstaypini chiqardi. ''2018-yilda uning ikkinchi mikstaypi "mono". Albom 119 dan ortiq mamlakatlarda iTunes-da birinchi o'rinni egalladi.'' ''U BTS diskografiyasida ko'plab qo'shiqlarning muallifi va produseri sifatida qayd etilgan, uning nomiga 186 dan ortiq qo'shiqlar ro'yxatga olingan<ref>{{veb manbasi|url=http://www.billboard.com/articles/columns/k-town/7640805/jb-rap-monster-solo-songs-soundcloud-listen|sarlavha=JB & Rap Monster Kick Off the New Year With Solo Tracks on SoundCloud|ish=Billboard|sana=4-yanvar 2017-yil|kirish sanasi=22-fevral 2017-yil|arxivsana=2017-02-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170205013240/http://www.billboard.com/articles/columns/k-town/7640805/jb-rap-monster-solo-songs-soundcloud-listen}}</ref>.'' == Biografiya == Kim Namjun 1994-yil 12-sentabrda [[Koreya Respublikasi|Janubiy Koreyaning]] Dongjak-gu shahrida tugʻilgan, 4-5 yoshida ota-onasi bilan Ilsan shahriga koʻchib oʻtgan va u yerda bolaligi oʻtgan<ref>{{veb manbasi|url=http://bts.ibighit.com/bts.php|sarlavha=LOVE YOUR SELF 結 Self|ish=web.archive.org|sana=2019-03-27|kirish sanasi=2022-01-29|archive-date=2018-10-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20181024005758/http://bts.ibighit.com/bts.php}}</ref><ref>{{veb manbasi|til=ko|url=http://www.topstarnews.net/news/articleView.html?idxno=335316|sarlavha=[현장] 방탄소년단(BTS) RM-슈가, 서울시 홍보대사 소감 “대한민국 대표라는 마음에 영광”|ish=톱스타뉴스|sana=2017-12-10|kirish sanasi=2022-01-29|arxivsana=2020-07-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200719095652/http://www.topstarnews.net/news/articleView.html?idxno=335316}}</ref><ref>Song, Myŏng-sŏn (2016). ''Hiphap hada : Han’guk, hiphap kŭrigo sam'' (Ch’op’an ed.). Sŏul-si. ISBN <bdi>979-11-86559-11-6</bdi>. OCLC 987381114. <q>I was born in 1994 and lived in Seoul until I was 4. My mother and father came to Seoul without any footholds, and after suffering for a while, they wanted to settle down and when I was 4 we ended up moving to Ilsan. Therefore, our family’s main house is still in Ilsan.</q></ref>. Oilaning toʻngʻich farzandi, singlisi bor<ref>{{veb manbasi|url=http://thestar.chosun.com/m/view.html?query=INEEDU&contid=2015043001348|sarlavha=[더스타프로필] 방탄소년단 랩몬스터, 감출수 없는 '섹시 예찬론자' 본능|ish=web.archive.org|sana=2018-10-18|kirish sanasi=2022-01-29|archive-date=2018-10-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20181018003108/http://thestar.chosun.com/m/view.html?query=INEEDU&contid=2015043001348}}</ref>. Bolaligida Namjun ingliz tilini onasi unga sotib olgan Amerikaning “ [[Friends|Doʻstlar]] ” serialini tomosha qilib oʻrgangan<ref>{{veb manbasi|til=en-US|url=https://www.billboard.com/music/music-news/bts-rap-monster-get-to-know-leader-7850195/|sarlavha=Get To Know BTS: Rap Monster|muallif=Tamar Herman, Tamar Herman|ish=Billboard|sana=2017-07-01|kirish sanasi=2022-01-29|arxivsana=2022-01-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220129134732/https://www.billboard.com/music/music-news/bts-rap-monster-get-to-know-leader-7850195/}}</ref><ref name="автоссылка1">{{veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/travel/ct-bts-s-rap-monster-talks-travel-20170531-story.html|sarlavha=BTS's Rap Monster talks travel|muallif=Jae-Ha Kim, Tribune Content Agency|ish=chicagotribune.com|kirish sanasi=2022-01-29|arxivsana=2019-12-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191204093911/https://www.chicagotribune.com/travel/ct-bts-s-rap-monster-talks-travel-20170531-story.html}}</ref>. U maktab oʻquvchisi sifatida sheʼr yozishni yaxshi koʻrardi va turli tanlovlarda mukofotlarga sazovor boʻlgan<ref name="автоссылка2">Song, Myeong-seon (2016). ''힙합하다 1: 한국, 힙합 그리고 삶'' [''Let’s Do Hip Hop: Korea, Hip Hop, and Life''] (in Korean). ISBN <bdi>9791186559116</bdi>.</ref>. U oʻz asarlarini bir yilga yaqin sheʼriyat forumida chop etib, kitobxonlar eʼtiborini tortdi. Ayni paytda uning 5-sinfda “Koreya yarim orolining yoʻlbarsi” nomi bilan yozgan asarlaridan biri koʻpchilikka ma’lum. Uning bolalikdagi orzusi shoir yoki yozuvchi boʻlish edi<ref name="автоссылка2" />. 11 yoshida u Epik Highning "Fly" qo'shig'ini tinglaganidan keyin [[Hip hop|hip-hop musiqasiga]] qiziqa boshladi<ref>Baek, Su-jeong (October 15, 2013). «방탄소년단, 네 꿈은 뭐니? (인터뷰)» [Bulletproof Boys, what is your dream? (interview)]. ''Ten Asia'' (in Korean). Archived from the original on September 13, 2017. Retrieved October 20, 2018.</ref>. 12 yoshida u Yangi Zelandiya maktabida 4 oy tahsil oldi<ref name="автоссылка1"/>. Namjun o'rta maktab o'qituvchisi tomonidan amerikalik reper [[Eminem|Eminemning]] ijodi bilan tanishtirilgach, RM (Kim Namjunning haqiqiy sahna nomi) qo'shiq matnini yozishga, bu qo'shiqlarning matnini chop etishga va o'zi "zo'r" deb hisoblagan qo'shiqlarni do'stlari bilan baham ko'rishga qiziqib qolgan. Shunday qilib, RM asta-sekin o'z matnini yozishga o'tdi va uning so'zlari musiqa bilan qo'shilganda qo'shiqqa aylanishini aytdi. 2007-yilda, o'rta maktabning kichik yilida, RM mahalliy havaskor hip-hop to'garaklarida rep kuylashni boshladi va Adobe Audition (o'sha paytda Cool Edit deb nomlangan) yordamida o'zining birinchi o'zi yozgan yozuvini yaratdi. Keyinchalik u 2008-yilda o'zining birinchi konsertida ishtirok etdi. Oxir-oqibat RM koreys yer osti hip-hop sahnasida Runch Randa taxallusi ostida faolroq bo'ldi, bir qator treklarni chiqardi va Ziko kabi boshqa repperlar bilan hamkorlik qildi.<ref>{{veb manbasi|url=https://bts-trans.tumblr.com/post/56148920646/interview-130722-cuvism-magazine|sarlavha=[INTERVIEW] 130722 - Cuvism Magazine|muallif=bts-trans|ish=bts-trans|kirish sanasi=2022-01-29|arxivsana=2022-01-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220129134743/https://bts-trans.tumblr.com/post/56148920646/interview-130722-cuvism-magazine}}</ref> U, shuningdek, Marvel J, l11ven, Supreme Boi, Iron, Kyum2, Kidoh, Samsoon, Illipse va DJ Snatchdan iborat Daenamhyup hip-hop jamoasining bir qismi edi. Ular 2009-yildan 2013-yilgacha faol bo'lishdi, shundan so'ng Namjun BTS bilan debyut qildi va u guruh ichidagi reklama kampaniyalariga e'tibor qaratganligi sababli loyihalarda ishtirok etishni to'xtatdi. Uning birinchi guruhining faoliyati ham ishtirokchilarning boshqa jamoalarga ketishi sababli to'xtatildi<ref>{{veb manbasi|url=http://kultscene.com/5-songs-to-get-ready-for-rock-bottom-crews-show-in-london/|sarlavha=5 Songs to Get Ready for Rock Bottom Crew’s Show in London|ish=Kult Scene|sana=10-fevral 2016-yil|kirish sanasi=22-fevral 2017-yil|arxivsana=2017-02-25|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170225132342/http://kultscene.com/5-songs-to-get-ready-for-rock-bottom-crews-show-in-london/}}</ref>. RM o'zining ajoyib bilimi tufayli ko'pchilik tomonidan e'tiborga olinadi. 7-sinfda [[Ingliz tili|ingliz tilidan imtihondan 850 ball olgan]]<ref>{{veb manbasi|url=https://twitter.com/bangtanitl/status/570975509477064704|sarlavha=Army Base в Твиттере|ish=Twitter|sana=26-fevral 2015-yil|kirish sanasi=22-fevral 2017-yil|arxivsana=2016-03-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305153816/https://twitter.com/bangtanitl/status/570975509477064704}}</ref>. Oʻqishni tamomlagandan soʻng, RM til, matematika, chet tili va ijtimoiy fanlar boʻyicha universitetga kirish imtihonlarida mamlakatdagi eng yaxshi 1% oʻrinni egalladi, IQ 148<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://www.vice.com/en/article/rgpv77/rap-monster-rm-bts-korean-hip-hop-2015|sarlavha=Rap Monster Is Proving Assumptions About Korean Idol Rappers Wrong|ish=www.vice.com|kirish sanasi=2022-01-29|arxivsana=2020-08-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200805075224/https://www.vice.com/en_au/article/rap-monster-rm-bts-korean-hip-hop-2015}}</ref>. O'zining ona tili koreys tilidan tashqari, u ingliz va [[Yapon tili|yapon]] tillarini yaxshi biladi, barcha Big Hit stajyorlari ushbu til bo'yicha asosiy bilimlarni olganlaridan keyin u uni o'rganishni davom ettirdi. RM ning ota-onasi uning ilmiy yutuqlari tufayli musiqa karyerasiga bo'lgan qiziqishiga keskin qarshi edi va RM dastlab o'qishga e'tibor qaratish uchun musiqani chetga surib qo'yishga qaror qildi. Onasini repper bo'lishiga ruxsat berishga ko'ndirish uchun u undan "mamlakatdagi birinchi reper bo'ladigan o'g'il bo'lishimni xohlaysizmi yoki 5000-chi talaba bo'lishimni xohlaysizmi" deb so'radi. == Karyera == === 2013-yil - hozirgi kun: BTS debyuti va karyerasi === [[Fayl:170529_RM_at_a_press_conference_for_the_BBMAs.png|left|thumb|291x291px| RM [[Billboard Music Awards]] uchun matbuot anjumanida, 2017-yil may]] Namjun 2010-yilda tinglovdan oʻtib, BTS guruhining birinchi a’zosi sifatida tanlangan. Bir necha yil davomida u yana ikkita repper: J-Hope va Suga<ref>{{veb manbasi|url=http://www.dailydot.com/upstream/bts-kpop-korean-boy-band/|sarlavha=How BTS is changing K-pop for the better|ish=One Daily Dot|sana=12-may 2016-yil|kirish sanasi=22-fevral 2017-yil|arxivsana=2017-02-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170202030453/http://www.dailydot.com/upstream/bts-kpop-korean-boy-band/}}</ref> bilan birga mashq qildi. 2013-yil 13-iyunda u ''2 Cool 4 Skool''<ref>{{veb manbasi|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/39190/bts-reveals-bts-of-mv|sarlavha=[Video] BTS Rides the School Bus in Making of ʻNo More Dream’|ish=MWave|sana=24-iyun 2013-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161116074742/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/39190/bts-reveals-bts-of-mv|arxivsana=2016-11-16|kirish sanasi=22-fevral 2017-yil}}</ref> debyut yagona albomidan "No More Dream" qo'shig'i bilan guruh a'zolaridan biri sifatida debyut qildi. U guruhning diskografiyasidagi ko'plab treklarning muallifi va produseri. === 2015-yil - hozirgi: ''RM'' va ''mono'' === RM ko'plab taniqli koreys va amerikalik ijodkorlar bilan hamkorlik qilgan. 2015-yil 4-martda u reper Uorren G bilan "PDD (Please Don't Die)" trekini chiqardi, shuningdek, musiqiy videoni taqdim etdi<ref>{{veb manbasi|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/88528/video-bts-rap-monster-and-warren-g-call-out-all-the-haters-in-pdd-mv|sarlavha=[Video] BTS′ Rap Monster and Warren G Call Out All the Haters in ′P.D.D′ MV|ish=MWave|sana=3-mart 2015-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170225155123/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/88528/video-bts-rap-monster-and-warren-g-call-out-all-the-haters-in-pdd-mv|arxivsana=2017-02-25|kirish sanasi=22-fevral 2016-yil}}</ref>. 20-mart kuni u Krizz Kaliko bilan hamkorlikda ishlab chiqarilgan "Rush" trekini aks ettirgan o'zining yakkaxon mikstaypini taqdim etdi (bundan oldin BTS 2014-yilda yillik MBC Gayo Daejejeon festivalining ochilishida u bilan birga chiqish qilgan)<ref>{{veb manbasi|url=https://soundcloud.com/bangtan/08-rush-feat-krizz-kaliko|sarlavha=08 Rush (Feat. Krizz Kaliko)|ish=Soundcloud|sana=20-mart 2015-yil|kirish sanasi=22-fevral 2017-yil|arxivsana=2016-03-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304091527/https://soundcloud.com/bangtan/08-rush-feat-krizz-kaliko}}</ref>. Mixtayp 2015-yilning eng yaxshi 50 ta hip-hop albomiga 48-oʻrinda kirdi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.spin.com/2015/12/the-50-best-hip-hop-albums-of-2015/|sarlavha=The Top 50 Best Hip-Hop Albums Of 2015|ish=Spin|sana=16-dekabr 2015-yil|kirish sanasi=22-fevral 2017-yil|arxivsana=2021-03-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210319185310/https://www.spin.com/2015/12/the-50-best-hip-hop-albums-of-2015/}}</ref>. 9-aprel kuni Primary RM va Kvon Ji Ah ishtirokida "U" qo'shig'i yozilgan ''2-1'' mini albomini chiqardi. " Fantastik to'rtlik " filmi uchun u Mandy Ventris bilan "Fantastic" qo'shig'ini ham yozgan<ref>{{veb manbasi|url=http://www.sportsseoul.com/news/read/270187|sarlavha=랩몬스터, 마블 원작 '판타스틱4' 콜라보 음원 '판타스틱' 4일 발매|ish=Sports Seoul|sana=1-avgust 2015-yil|kirish sanasi=22-fevral 2017-yil|arxivsana=2020-05-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200509114237/http://www.sportsseoul.com/news/read/270187}}</ref>. 20-sentabr kuni RM ''2015 All Force One (AFO) Hot & Cool kontsertida'' ishtirok etdi. 2016-yil 30-avgustda Xomme duetining "Dilemma" musiqasi chiqdi va u yerda Bang Si Hyuk<ref>{{veb manbasi|url=http://star.mt.co.kr/view/stview.php?no=2016082508261801567&type=1&outlink=1|sarlavha=방시혁·랩몬스터, 옴므 신곡 지원사격..30일 '딜레마' 발표|ish=StarNews|sana=25-avgust 2016-yil|kirish sanasi=22-fevral 2017-yil|arxivsana=2020-06-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200606043500/https://star.mt.co.kr/stview.php?no=2016082508261801567&type=1&outlink=1}}</ref> bilan birga trek produseri bo'ldi. 2017-yil 20-martda amerikalik reper Ueyl bilan "Change" qo'shig'i chiqdi va videoklip<ref>{{veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=9rAyprZdo7o|sarlavha=RM, Wale ʻChange|ish=YouTube|sana=20-mart 2017-yil|kirish sanasi=20-mart 2017-yil|arxivsana=2017-03-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170321002059/https://www.youtube.com/watch?v=9rAyprZdo7o}}</ref> ham taqdim etildi. 15-dekabr kuni [[Fall Out Boy]] RM<ref>{{veb manbasi|url=http://hollywoodlife.com/2017/12/15/fall-out-boy-champion-remix-rm-bts/|sarlavha=BTS’ RM Raps In English For Epic Remix Of Fall Out Boy’s ʻChampion’ & The A.R.M.Y Is Not Okay|ish=Hollywood Life|sana=14-dekabr 2017-yil|kirish sanasi=12-aprel 2018-yil|arxivsana=2018-04-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180412145700/http://hollywoodlife.com/2017/12/15/fall-out-boy-champion-remix-rm-bts/}}</ref> ishtirokida "Champion" remiksini chiqardi. 2018-yil 23-oktabrda RM oʻzining ikkinchi mikstaypi ''mono''<ref>{{veb manbasi|url=http://newsen.com/news_view.php?uid=201810210020100410#07pz|sarlavha=방탄소년단 RM, 23일 두번째 믹스테이프 발표 ʻ혼네·넬 참여’[뮤직와치]|ish=Newsen|sana=21-oktabr 2018-yil|kirish sanasi=10-fevral 2019-yil|arxivsana=2020-05-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200520080738/https://www.newsen.com/news_view.php?uid=201810210020100410#07pz}}</ref> ni chiqardi. 24-oktabr kuni u guruhning qolgan a’zolari bilan birga Koreya Respublikasi Prezidentining beshinchi darajali “Madaniy xizmatlari uchun” ordeni bilan taqdirlandi<ref>{{veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/ranking/read?oid=312&aid=0000354692|sarlavha='대중문화예술상' BTS, 문화훈장 화관 최연소 수훈...유재석부터 故 김주혁까지 '영광의 얼굴들' (종합)|ish=Naver|sana=24-oktabr 2018-yil|kirish sanasi=10-fevral 2019-yil|arxivsana=2020-06-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200616023357/https://entertain.naver.com/ranking/read?oid=312&aid=0000354692}}</ref>. == Diskografiya == === Mikstayplari === * ''RM'' (2015) * ''mono'' (2018) == Videografiya == ''Asosiy maqola:'' '''''[[BTS|Bangtan Boys]]''''' == Mukofotlar va nominatsiyalar == [[Fayl:RM_on_the_33rd_Golden_Disc_Awards_red_carpet,_5_January_2019.jpg|left|thumb|271x271px|Namjun 2019-yil yanvar oyida 33- Oltin disk mukofotlari marosimida qizil gilamda]] == Manbalar == {{Manbalar|2}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1994-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:12-sentabrda tugʻilganlar]] 743po32595yc8ickrkzq6etn93597d4 Carmelo Di Bella 0 739452 2726579 2678800 2022-07-31T09:45:38Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Carmelo Di Bella|tasvir=CarmeloDiBella.jpg|izoh=Di Bella menejer sifatida|tavallud_sana={{tugʻilgan sanasi|1921|1|30}}|tavallud_joyi=[[Catania]], [[Italiya]]|vafot_sana={{vafot sanasi va yoshi|1992|9|9|1921|1|30}}|vafot_joyi=[[Palermo]], [[Italiya]]|joriyklub=|pozitsiya=[[Midfielder|Chap qanot yarim himoyachisi]]|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Calcio Catania|Catania]]|yillar1=1939–1941|klublar1=[[Calcio Catania|Catania]]|isht1=49|gollar1=2|yillar2=1941–1949|klublar2=[[U.S. Città di Palermo|Palermo]]|isht2=111|gollar2=12|yillar3=1949–1951|klublar3=[[U.S. Igea Virtus Barcellona|Igea Virtus]]|isht3=|gollar3=|yillar4=1951–1952|klublar4=[[S.C. Marsala 1912|Marsala]]|isht4=|gollar4=|yillar5=1952–1954|klublar5=[[A.S.D. Akragas Calcio|Akragas]]|isht5=|gollar5=|boshliqyillar1=1950–1951|boshliqklublar1=[[U.S. Igea Virtus Barcellona|Igea Virtus]] (player/manager)|boshliqyillar2=1951–1952|boshliqklublar2=[[S.C. Marsala 1912|Marsala]] (o'yinchi/menejer)|boshliqyillar3=1952–1954|boshliqklublar3=[[A.S.D. Akragas Calcio|Akragas]] (o'yinchi/menejer)|boshliqyillar4=1955–1957|boshliqklublar4=[[Pol. Termitana A.D.|Termitana]]|boshliqyillar5=1957–1958|boshliqklublar5=[[Calcio Catania|Catania]] (yoshlar jamoasi)|boshliqyillar6=1958–1966|boshliqklublar6=[[Calcio Catania|Catania]]|boshliqyillar7=1966–1967|boshliqklublar7=[[F.C. Catanzaro|Catanzaro]]|boshliqyillar8=1967–1971|boshliqklublar8=[[U.S. Città di Palermo|Palermo]]|boshliqyillar9=1971–1973|boshliqklublar9=[[Calcio Catania|Catania]]|boshliqyillar10=1974–1976|boshliqklublar10=[[A.C. Reggiana 1919|Reggiana]]}} '''Carmelo Di Bella''' (1921-yil 30-yanvar — 1992-yil 9-sentabr) italiyalik [[Futbol|futbolchi]] va murabbiy. Di Bella o'z faoliyatining katta qismini Sitsiliyada o'tkazdi, u yerda orolning eng muvaffaqiyatli futbol klublari Cataniya va [[Palermo (futbol klubi)|Palermo]] bilan bog'liq holda taniqli shaxs edi. == O'yin karyerasi == Di Bella, chap qanot o'yinchisi bo'lib, professional faoliyatini o'zining tug'ilgan shahri Cataniya jamoasida boshlagan. 1941-yildan boshlab u J''uventina Palermo''da o'ynadi, keyin jamoa nomi 1946-yilda [[Palermo (futbol klubi)|Palermo]] deb o'zgartirildi. U shuningdek, 1948–49-yillarda ''rozanero'' bilan A Seriyaning bir mavsumini oʻtkazdi, toʻqqizta oʻyinda maydonga tushdi va bitta gol urdi. U 1954-yilda [[Agrigento|Agrigentoning]] kichik jamoasi Akragas uchun o'yinchi/menejer sifatida ikki mavsum ishlaganidan dan so'ng futbol o'ynashni tark etdi. == Boshqaruv karyerasi == Ikki mavsum [[Termini Imerese|Termini]] Imeresening kichik Termitana jamoasida murabbiy sifatida ishlagandan so'ng, Di Bella 1957-yilda Cataniya yoshlar jamoasi murabbiyi etib tayinlandi. 1958–59-yillarda, atigi o'n ikkita o'yin qolganida, texnik direktor Felice Borelning dastlabki ko'magida klubni C Seriyaga tushib ketishdan qutqarish maqsadida Blagoje Maryanovich o'rniga Di Bella chaqirildi. Di Bella mavsumni o'n oltinchi o'rin bilan yakunladi, bu esa Cataniyaga quyi ligaga tushib ketmaslik imkonini berdi va natijada u Cataniya boshqaruviga tasdiqlandi. Di Bella 1966-yilgacha Cataniyani boshqardi, o'z lavozimidan iste'foga chiqib, 1960-yilda A Seriyaga ko'tarilgan va iste'foga qadar Sicilia klubini Italiya oliy divizioniga olib chiqqan. Keyin Di Bella Catanzaro bilan shartnoma imzoladi va 1967-yilda A Seriyaga ko'tarila olmadi. 1967-yilda u Palermo bosh murabbiyi bo'ldi va u yerda darhol B seriyada g'olib chiqdi va ''rozaneroni'' A Seriyaga qaytardi. U 1971-yilda Palermoni tark etib, Cataniyaga qaytib keldi, biroq ''rossoblù'' bilan oldingi g'alabalarini takrorlamadi (B Seriyada sakkizinchi, keyin beshinchi). 1974-yilda u B Seriyaning Reggiana jamoasiga murabbiy bo'ldi: u birinchi mavsumida quyi ligaga tushib qolishdan qutildi, ikkinchisida esa qutila olmadi. 1976–77-yillarda u yana Cataniyaga ustozlik qildi, ammo quyi ligaga tushib qolishdan qutila olmadi. 1981-yilda uning so'nggi murabbiylik faoliyati Palermo bosh murabbiyi sifatida bo'ldi: 28-turdan boshlab ''rozanero''ni boshqarishga chaqirilib u klubga B seriyadan tushib ketmaslikka yordam berdi. Di Bella 1992-yilda [[Palermo|Palermoda]] vafot etgan. === Boshqaruv statistikasi === {| class="wikitable" style="text-align: center" ! rowspan="2" |Jamoa ! rowspan="2" |Mamlakat ! rowspan="2" |Dan ! rowspan="2" |Gacha ! colspan="5" |Liga ! colspan="5" |Kubok ! colspan="5" |Jami |- !G !W !D !L !G'laba % !G !W !D !L !G'alaba % !G !W !D !L !Win % |- | align="left" |U.S. Catanzaro 1929<ref name="webalice">{{veb manbasi|url=http://www.webalice.it/stasin/catanzaro.html|sarlavha=Catanzaro Season Summaries|ish=webalice.it|kirish sanasi=2-may 2022-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170612000146/http://www.webalice.it/stasin/catanzaro.html|arxivsana=2017-06-12}}</ref><ref name="calcio-seriea">{{veb manbasi|url=http://calcio-seriea.net/allenatori_societa/2017/43/|sarlavha=Club Managers|ish=calcio-seriea.it|kirish sanasi=11-may 2022-yil}}</ref> | Italiya | align="left" |1-iyul 1966-yil | align="left" |30-iyun 1967-yil {{WDL|38|14|14|10}} {{WDL|1|0|0|1}} {{WDL|39|14|14|11}} |- | align="left" |U.S. Catanzaro 1929<ref name="webalice" /><ref name="calcio-seriea" /> | Italiya | align="left" |13-yanvar 1974-yil | align="left" |30-iyun 1974-yil {{WDL|23|7|9|7}} {{WDL|0|0|0|0}} {{WDL|23|7|9|7}} |- ! colspan="4" |Total {{WDLtot|61|21|23|17}} {{WDLtot|1|0|0|1}} {{WDLtot|62|22|23|17}} |} == Yutuqlar == === O'yinchi === * 1941–42 C Seriya (Palermo) * 1947–48 B seriya (Palermo) === Menejer === * 1967–68 B seriya (Palermo) == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20070927003309/http://www.enciclopediadelcalcio.com/Di%20Bella.html Enciclopedia Del Calcio-dagi profil] [[Turkum:Italiya futbolchilari]] [[Turkum:1992-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1921-yilda tugʻilganlar]] gy47fuhs9eztzb0z094f6gew8z4lvm4 Ӧ harfiga yodgorlik 0 739487 2726149 2678782 2022-07-30T23:16:51Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''"Ӧ" harfiga''' '''yodgorlik''' — haykaltarosh Aleksandr Viborov tomonidan yaratilgan va 2011-yilda [[Siktivkar|Siktivkarda]] ochilgan yodgorlik. Yodgorlik gʻoyasi muallifi Rossiya [[Rossiya fanlar akademiyasi|Fanlar]] akademiyasining Ural filiali Komi ilmiy markazi Til, adabiyot va tarix instituti xodimi Aleksey Rassixayev boʻlgan. Shahar aholisining qarori bilan yodgorlik Komi madaniyat markazi yaqinida oʻrnatildi. Ochilish [[2011]]-yil 12-iyunda [[Siktivkar|Siktivkar shahrining]] kunida boʻlib oʻtdi. Yodgorlik Pervomayskaya va Babushkina koʻchalari chorrahasida, Komi madaniyat markazi oldidagi maydonda oʻrnatildi. Yodgorlik ogʻirligi ikki tonna boʻlgan ikki metrli tosh boʻlib, ustiga „Ӧ“ harfi oʻyib yozilgan<ref>{{veb manbasi|url=http://severtourism.ru/respublika-komi/pamyatnik-bukve-o-v-syiktyivkare.html|sarlavha=Памятник букве О в Сыктывкаре &#124; Туризм по северо-западу России|nashriyot=severtourism.ru|til=ru|kirish sanasi=2017-03-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170214190524/http://severtourism.ru/respublika-komi/pamyatnik-bukve-o-v-syiktyivkare.html|arxivsana=2017-02-14}}</ref>. Yodgorlikni aniq qayerga oʻrnatish haqidagi bahslar olti oydan ortiq davom etdi. Viborovning asari taxminan bir yil davomida Milliy galereyaning orqa hovlisida yotdi. Haykaltarosh ishga bir oydan kamroq vaqt sarfladi. Yodgorlik shahar maʼmuriyatiga 50 ming rubldan kamroqqa tushdi<ref>{{veb manbasi|url=https://komikz.ru/news/society/3305|sarlavha=Александр Выборов: «Монумент букве „ӧ“ — не памятник, а символ» &#124; Красное Знамя|muallif=Сивкова, Анастасия|nashriyot=komikz.ru|til=ru|kirish sanasi=2017-03-22|archive-date=2017-03-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322204744/https://komikz.ru/news/society/3305}}</ref>. 2015-yilda, yaʼni yodgorlik oʻrnatilganidan 4 yil oʻtgach, unda nom yozilgan lavha paydo boʻldi. Yodgorlik „Komi Voytir“ tashabbusi bilan oʻrnatilgani qayd etilgan. Ӧ — Komi alifbosining 18-harfi. Komi soʻzlarini yozish uchun bu harf birinchi boʻlib G. F. Miller tomonidan 18-asr oʻrtalarida ishlatilgan<ref>{{veb manbasi|url=https://komiinform.ru/news/122946/|sarlavha=Комиинформ &#124; На памятнике букве Ӧ в Сыктывкаре появилась именная табличка|nashriyot=komiinform.ru|kirish sanasi=2017-03-22|arxivsana=2018-07-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180716194827/https://komiinform.ru/news/122946/}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Yodgorliklar]] [[Turkum:Komi]] [[Turkum: Syktyvkar Yodgorliklari / Maktub Ӧ]] [[Turkum:Syktyvkar shahar afsonalari]] 4q2mqhsp1pcxw70uqde4uwvensglgfw Mansurbek Chashemov 0 739566 2725999 2678731 2022-07-30T18:55:31Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{bilgiquti sportchi | ism = Mansurbek Xolboyevich Chashemov' | tasvir = | tasvirizoh = | jins = Erkak | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = Ogʻir atletika | klub = | tavallud_sana = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1983|6|22}} | tavallud_yer = {{TavalludJoyi|Oʻzbekiston SSR}} | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | medallar = [[„Shuhrat“ medali|“Shuhrat” medali]] {{Doʻstlik ordeni}} }} {{Medallar |uzunlik = 255px |tasvir = |medallar = {{musobaqa|Osiyo chempionati}} {{medal|Kumush|[[Osiyo chempionati 2009|Taldikorgan 2009]]|85 kg gacha}} {{musobaqa|Osiyo oʻyinlari}} {{medal|Kumush|[[Osiyo oʻyinlari 2010|Guanchjou 2010]]|85 kg gacha}} }} '''Mansurbek Xolboyevich Chashemov''' ([[1983]]-yil [[22-iyun|22-iyunda]] tugʻilgan, [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]]) — oʻzbek ogʻir atletikachisi va murabbiyi, Oʻzbekiston terma jamoasi a’zosi. XXIX yozgi Olimpiya oʻyinlari ishtirokchisi, Osiyo chempionatlari va Osiyo oʻyinlari gʻolibi. == Sportdagi faoliyati == [[2008]]-yilda [[Pekin|Pekinda]] ([[Xitoy]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiada oʻyinlarida 85 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida dast koʻtarishda 165 kilogramm, siltab koʻtarishda esa 202 kilogramm va jami 367 kilogramm natija bilan beshinchi oʻrinni egalladi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.2008.nbcolympics.com/weightlifting/resultsandschedules/rsc=WLM085000/standings.html|sarlavha=2008 Beijing Summer Olympics - Weightlifting {{!}} Athlete Profiles, Videos & Photos {{!}} Events & Weight Classes {{!}} NBC Olympics|ish=web.archive.org|sana=2012-07-30|kirish sanasi=2021-08-23|archive-date=2012-07-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20120730233702/http://www.2008.nbcolympics.com/weightlifting/resultsandschedules/rsc=WLM085000/standings.html}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.olympedia.org/results/263033|sarlavha=Olympedia – Light-Heavyweight (≤85 kilograms), Men|ish=www.olympedia.org|kirish sanasi=2021-08-23}}</ref>. [[Kanadzava|Kanazavada]] ([[Yaponiya]]) ogʻir atletika boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida siltab koʻtarishda oʻz vazn toifasida 191 kg tosh koʻtardi, bu uchinchi urinish boʻldi, biroq unga qit’a birinchiligi chempionatida umumiy hisobda medal olish uchun yetarli boʻlmadi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.a-w-f.net/RESULT/2008-Result%20of%20japan.htm|sarlavha=Untitled Document|ish=web.archive.org|sana=2012-05-20|kirish sanasi=2021-08-23|archive-date=2012-05-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20120520072657/http://www.a-w-f.net/RESULT/2008-Result%20of%20japan.htm}}</ref>. [[2009|2009-]]yilda [[Qozogʻiston|Qozogʻistondagi]] [[Toldiqoʻrgʻon]] shahrida ogʻir atletika boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida 85 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida dast koʻtarishda 164 kilogramm, siltab koʻtarishda esa 198 kilogramm natija koʻrsatib, jami 362 kilogramm natija bilan birinchi kumush medalni qoʻlga kiritdi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.a-w-f.net/RESULT/2009-Result-Men-kaz.doc|sarlavha=Wayback Machine|ish=web.archive.org|sana=2012-05-23|kirish sanasi=2021-08-23|archive-date=2012-05-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20120523000214/http://www.a-w-f.net/RESULT/2009-Result-Men-kaz.doc}}</ref>. [[2009]]-yilda Oʻzbekiston Prezidenti [[Islom Karimov|Islom Karimovning]] farmoni bilan [[„Shuhrat“ medali|“Shuhrat” medali]] bilan taqdirlangan<ref>{{veb manbasi|url=https://lex.uz/acts/1521068|sarlavha=Награждение граждан в связи с восемнадцатилетием Узбекистана|ish=lex.uz|kirish sanasi=2021-08-23}}</ref>. [[2010]]-yilda [[Xitoy|Xitoydagi]] [[Guanchjou|Guanchjouda]] boʻlib oʻtgan Yozgi Osiyo oʻyinlarida 85 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida jami 372 kilogramm natija koʻrsatib, hamyurtimiz yana kumush medalni qoʻlga kiritishga muvaffaq boʻldi<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://4sport.ua//news?id=5332|sarlavha=В последние дни на 16-х Азиатских играх, Гуанчжоу, Китай|ish=4sport.ua|kirish sanasi=2021-08-23}}</ref>. [[2016]]-yilda [[Qoraqalpogʻiston Respublikasi]] ixtisoslashtirilgan bolalar va oʻsmirlar sport maktabida ishlab, Qoraqalpogʻistonda xizmat koʻrsatgan murabbiy unvoni bilan taqdirlangan<ref>{{veb manbasi|url=http://sovminrk.gov.uz/qr/news/show/8055|sarlavha=Қарақалпақстан Республикасы Жоқарғы Кеңеси Президиумының Қарары|ish=sovminrk.gov.uz|kirish sanasi=2021-08-23}}</ref><ref>{{veb manbasi|til=uz|url=https://olamsport.com/uz/news/bir-guruh-jismoniy-tarbiya-va-sport-mutaxassislari-mukofotlandi|sarlavha=Бир гуруҳ жисмоний тарбия ва спорт мутахассислари мукофотланди|ish=Olamsport.com|kirish sanasi=2021-08-23}}</ref>. [[2018]]-yilda ogʻir atletika boʻyicha Oʻzbekiston terma jamoasida murabbiy boʻlib ishlaydi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=http://sports/news/view/Sostav-tyajeloatletov-Uzbekistana-na-Aziatskie-igry-01-08-2018|sarlavha=Состав тяжелоатлетов Узбекистана на Азиатские игры|muallif=2018-08-01 15:22:00|ish=sports.uz|sana=2018-08-01|kirish sanasi=2021-08-23}}</ref>. [[2019]]-yilda Oʻzbekiston Prezidenti [[Shavkat Mirziyoyev]] farmoni bilan [[Doʻstlik ordeni|“Doʻstlik” ordeni]] bilan taqdirlangan<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://president.uz/ru/lists/view/2882|sarlavha=О награждении группы особо отличившихся работников сферы образования и воспитания в связи с Днем учителей и наставников|ish=president.uz|kirish sanasi=2021-08-23}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Doʻstlik ordeni sohiblari]] [[Turkum:Shuhrat medali sohiblari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1983-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:22-iyunda tugʻilganlar]] [[Turkum:Sportchilar]] [[Turkum:Oʻzbekiston ogʻir atletikachilari]] 65msoe9cqm1m3wi3c407vjnqh18raaw Wilton Chamberlain 0 739869 2726099 2678581 2022-07-30T21:16:37Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Wilt Chamberlain3.jpg|thumb|Wilt Chamberlain]] '''Wilton Norman (Wilt) Chamberlain''' (1936-yil 21-avgust, Filadelfiya, [[Pensilvaniya]] — 1999-yil 12-oktabr, Bel Air, [[Kaliforniya]]) — amerikalik basketbol markaziy oʻyinchisi. Chemberlen savatga tushirish, hisob toʻplash va chidamlilik boʻyicha koʻplab NBA rekordlariga ega. U NBA tarixida toʻpni olish boʻyicha birinchi oʻrinni egallab turibdi — 23924ta. U NBA uchrashuvida bitta oʻyinda toʻplangan ochkolar soni boʻyicha rekord muallifi — 100 ochko. U mavsum davomida har bir oʻyinda oʻrtacha 40 va 50 ochkodan koʻproq toʻplagan. U, shuningdek, butun NBA faoliyati davomida har bir oʻyinda kamida 30 ochko va 20 marotaba toʻpni olib qoʻyish toʻplagan yagona oʻyinchidir. Garchi u pley-offda<ref name=":11">{{veb manbasi|url=http://static.espn.go.com/sportscentury/features/00014133.html|sarlavha=ESPN.com: Wilt battled 'loser' label|nashriyot=static.espn.go.com|kirish sanasi=2019-05-09}}</ref> koʻp magʻlubiyatga uchragan boʻlsa-da, Chemberlen ikki karra NBA chempioni (1967, 1972), toʻrt karra NBA MVP (1960, 1966-68), NBA yilning eng yaxshi yangi oʻyinchisi boʻlgan muvaffaqiyatli karyerasini davom ettirdi. Bitta NBA Finalining MVP mukofotini olgan, 13 marta NBA All-Star oʻyinida qatnashgan va 10 marta Yulduzlar jamoasiga tanlangan (1960-62, 1964, 1966-68 — birinchi jamoa, 1963, 1965, 1972). — ikkinchi buyruq)<ref name=":10">{{veb manbasi|url=https://www.nba.com/history/legends/profiles/wilt-chamberlain|sarlavha=NBA.com: Legends profile: Wilt Chamberlain|nashriyot=www.nba.com|kirish sanasi=2019-05-09}}</ref> Chemberlen basketbol tarixidagi eng koʻzga koʻringan oʻyinchilardan biri hisoblanadi<ref name=":10"/><ref name=":1">{{veb manbasi|url=http://static.espn.go.com/nba/news/1999/1012/110493.html|sarlavha=Chamberlain towered over NBA|nashriyot=ESPN.com|kirish sanasi=2011-06-14|arxiv-url=https://www.webcitation.org/65JfyhPsR?url=http://static.espn.go.com/nba/news/1999/1012/110493.html|arxiv-sana=2012-02-09|deadlink=no}}</ref> 1979-yildan beri Basketbol Shon-sharaf zali aʼzosi va 1996-yildan beri NBA tarixidagi 50 ta eng buyuk oʻyinchilar roʻyxati aʼzosi<ref name=":6">{{veb manbasi|url=https://www.hoophall.com/hall-of-famers/wilt-chamberlain|sarlavha=Official Website of the Naismith Memorial Basketball Hall of Fame - Hall of Famers|sana=2008-02-16}}</ref> 1980-yilda u NBAning 35 yilligi uchun ramziy jamoaga qoʻshildi. U NBAda Golden State Warriors, Filadelfiya 76 va Los-Anjeles Leykers jamoalarida oʻynagan. U NBAga qoʻshilishdan oldin Kanzas universitetida va Garlem Globetrotters bilan oʻynagan. Chemberlenning boʻyi 7,1 fut (2,16 m) boʻlgan va karerasining boshida 250 funt (110 kg))<ref name=":2">{{veb manbasi|url=http://www.sportingnews.com/archives/wilt/article9.html|sarlavha=The Sporting News: Basketball Scrapbook - Wilt Chamberlain|sana=2007-12-13|nashriyot=web.archive.org|kirish sanasi=2019-05-09|archive-date=2007-12-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20071213003050/http://www.sportingnews.com/archives/wilt/article9.html}}</ref> ogʻirligda boʻlgan, keyin esa Leykers safida oʻynab, 275 va oxir-oqibat 300 funt (140 kg) gacha vaznga ega boʻlgan. == Manbalar == {{manbalar}} ji112tyjqmuttmnvug0cdopj8ijsrps Maine-coon 0 739903 2725975 2688719 2022-07-30T18:34:54Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Категория:Породы кошек]] '''Meyn Kun''' ({{lang-en|Maine Coon}}) - Amerika Qo'shma Shtatlarining shimoli-sharqidagi [[Meyn]] shtati mushuklaridan kelib chiqqan [[Shimoliy Amerika|Shimoliy Amerikaning]] an'anaviy mushuk zoti hisoblanadi. "Maine Coon" nomi ikki so'zdan olingan. Birinchisi, Meyn shtatining nomi, ikkinchisi esa {{lang-en|racoon}} so'zidan olingan, bu "rakun" deb tarjima qilinadi. Bu Meyn shtatining rasmiy shtat ramzidir. Mushuklarning eng yirik zoti hisoblanadi erkaklarining vazni 5,9 dan 8,2 kg gacha (kastratsiyalangan - 15 kg gacha), urg'ochilar esa 3,6 dan 5,4 kg gacha (kastratsiyalangan - 7,5-8,5 kg gacha)<ref name="Weight">{{kitob manbasi|title=The Maine Coon Cat|publisher={{Нп3|Capstone Publishers|Capstone Press|en|Capstone Publishers}}|year=2000|location=Minnesota|pages=4|isbn=0-7368-0565-6|author=Mattern, Joanne; Pedley, Carol A.}}</ref>. Voyaga etgan mushuklarda yerdan balandliklari balandlik 25 dan 41 sm gacha, dumi bilan qo'shib hisoblaganda umumiy uzunligi 120 sm gacha (dumining uzunligi 36 sm gacha)<ref name="RoyalCanin">{{veb manbasi|sarlavha=Maine Coon: A Gentle Giant|nashriyot=[[Royal Canin]]|url=http://www.royalcanin.us/brochures/maine_coon_31_brochure.pdf|format=pdf|kirish sanasi=2008-10-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110723080912/http://www.royalcanin.us/brochures/maine_coon_31_brochure.pdf|arxivsana=2011-07-23}}</ref>. Mushukning to'liq potentsial hajmiga 3 yoshdan 5 yoshgacha yetishadi , boshqa mushuklarning ko'pchiligida esa 1 yoshda o'z hajmini to'liq egallaydi<ref name="CFF">{{veb manbasi|sarlavha=Maine Coon Cat|nashriyot=Cat Fanciers Federation|url=http://cffinc.org/files/pdf/MAINECOON.pdf|kirish sanasi=2017-09-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20091229171306/http://cffinc.org/files/pdf/MAINECOON.pdf|arxivsana=2009-12-29}}</ref>. Biroq, boshqa asta-sekin etuiladigan zotlar ham bor, ular kattaligi ham yirik (masalan, Norvegiya o'rmon mushugi). Barcha meyn-kunlarning quloqlari uchlarida mayda tuklarga ega bo'lishadi. Meyn-kun tanasining uzunligi bir metr yoki undan ham uzun bo'ladi , rasmiy ravishda ro'yxatga olingan eng uzun Meyn kunning tanasi uzunligi 1 metr 23 santimetrga teng edi. Yangi tug'ilgan, Meyn Coon mushukchalari oddiy mushuk mushukchalarga qaraganda biroz kattaroqdir. Yashab keta oladigan yangi tug'ilgan Meyn-kun mushukchalarining eng kam vazni 80 gramm, Meyn-kun mushukchalarining normal vazni 100-180 gramm.{{Manba yoʻq|22|04|2021}} Meyn-kundagi jinsiy dimorfizm sezilarli darajada namoyon bo'ladi. Mushuklar tug'ilishda kattalar kabi urg'ochilari erkaklarga qaraganda sezilarli darajada kichikroq bo'lishadi. Og'irlikdagi farq uchdan birgacha bo'lishi mumkin, mushuklar o'rtasidagi vaznning o'rtacha to'rtdan bir qismi. Meyn Kun - uzun yungli mushuk. Jun qoplami yumshoq va ipakdek mayin , jun tuzilishi va rangi zot turiga qarab farq qilishi mumkin. Bosh va elkalardagi yunglari uzunligi qisqaroq, qorin va yon tomonlarda yunglar uzunroq, ba'zi mushuklarning bo'ynida dekorativ yelka yunglari mavjud.Ko'pgina mahalliy zotlar singari, Meyn Coon juni mavsumiy o'zgarishlarga duchor bo'ladi, yozda u engilroq va qisqa, qishda yungi biroz uzunroq va zich pastki juni yanada rivojlangan. Meyn-kunlar oddiy uy mushuklariga xos bo'lgan har qanday rangda bo'lishi mumkin, ammo shokolad, lavanda, rang-barang kabi boshqa zotlarning mumkin bo'lgan aralashmasini ko'rsatadigan sun'iy ranglarni barcha federatsiyalar ham qabul qilmaydi. Masalan, Meyn -kun ranglaridagi rang nuqtasi faqat TICAda qabul qilinadi. Zotdagi eng keng tarqalgan naqsh - Rossiyada "jaydari" rang sifatida tanilgan jigarrang va tutunli tabby. Ko'zning barcha ranglari rang standartlariga muvofiq qabul qilinadi, oq rangdan tashqari jun rangi ko'k bo'lgan mushuklarda (ya'ni, ikki xil rangdagi ko'z) paydo bo'lgan hollar bundan mustasno. Meyn-kun jun qoplamasi qalin va sovuq iqlimga juda moslashgan. Qorindagi zich yung va orqa oyoqlarda cho'zilgan yunglar muz ustida cho'kkalab o'tirishga imkon beradi, zotning doimiy xususiyati bo'lgan panjalar orasidagi polidaktiliya va uzun tuklar qorda yurishni osonlashtiradi. Qorda bu panjalar juda muhim chunki ular maydonni oshirib, panjalarga sezilarli qo'shimcha vaznsiz barqarorlikni beradi. Ichkaridan oʻsib chiqqan junli va choʻzilgan jun to'plari quloqlarda issiqlikni saqlashga yordam beradi. Yangi Angliya hududida yashovchi asl Meyn-kun mushuklarining ko'pchiligi polidaktilizm (bir yoki bir nechta qo'shimcha barmoqlarning mavjudligi) xususiyatiga ega edi. Garchi ba'zi manbalarda bu xususiyat Meyn shtatidagi Meyn-kun mushuklar populatsiyasining taxminan 40 foizida sodir bo'lgan deb hisoblansa-da, polidaktilizm endi kamdan-kam hollarda Meyn Kunda shou rishtalarida uchraydi, chunki bu umumiy me'yorlar bo'yicha qabul qilinishi mumkin emas. Qadimgi, mahalliy zotga xos bo'lgan bu xususiyat shou halqalarida avtomatik diskvalifikatsiya bo'lganligi sababli zotda deyarli yo'q bo'lib ketgan. Hozirgi vaqtda polidaktiliya geni mushukning sog'lig'iga xavf tug'dirmaydigan asosiy autosomal dominant gen ekanligi isbotlangan. Hozirgi vaqtda xususiy tashkilotlar va selektsionerlar Meyn-Kunlarda polidaktiliyaning yo'qolishining oldini olishni o'z oldiga maqsad qilib qo'ygan va bunday hayvonlarni WCF va OFK tomonidan qabul qilingan asosiy zot liniyalaridan alohida ko'paytirishni maqsad qilgan. Meyn Kunda polidaktiliyani qabul qiluvchi federatsiyalar: CFA, TICA, CFF, ACFA, NZCF. == Zotning tarixi == [[Fayl:Cosey_the_Maine_Coon_cat,_1895.jpg|left|thumb|221x221px| <small>Kosi ismli mushuk 1895-yilda Nyu-Yorkdagi Madison Square Gardensdagi mushuklar ko'rgazmasida g'olib chiqdi.</small>]] Meyn kun zoti sovuq iqlim sharoiti ta'siri ostida tabiiy ravishda rivojlangan zot hisoblanadi. Meyn-kunlarning kelib chiqishi haqida "muqobil" versiyalar (turli xil afsonalar) mavjud. Maine Coons adabiyotda birinchi marta 1861-yilda tilga olingan. "Dengiz oti" kemasidan kapitan Jenks ismli mushuk haqidagi ma'lumoti shu vaqtga to'g'ri keladi. U 1861-yilda Boston va Nyu-Yorkdagi ko'rgazmalarda namoyish etilgan va bu zot mashhurligining boshlanishiga sabab bo'ldi , ammo 19-20-asrlar oxirida, uzun yungli forslar Meyn-kundan oshib ketishdi. Meyn-kunni zot sifatida faqat dehqonlar uning kattaligi va ovchilik fazilatlarini qadrlaganliklari sababli saqlab qolishdi. Zamonaviy zot standartlari 1967-yilda qabul qilingan. 1990-yillarda Meyn-kun o'zining haqiqiy mashhurligiga erishgan. Ammo Meyn Kunlar birinchi marta 1908-yilda CFA felinologik federatsiyasida zot sifatida ro'yxatga olingan, u erda Molli Bond ismli Meyn-kun mushugi ushbu federatsiyada ro'yxatga olingan beshinchi mushuk bo'lgan. 2002-yildan beri WCF Bosh Assambleyasining Milanda bo'lib o'tgan yig'ilishda ushbu zotning genotipi to'g'risidagi ma'lumotlarga asoslanib, Meyn-kunlarni quyidagi zotlarning mushuklari bilan chatishtirish maqul deb topilgan bu zotlar : Norvegiya o'rmoni mushugi, Turk Angorasi, Sibir mushugi. Bunday chatishtirishning zarurligi va maqsadga muvofiqligi to'g'risida qaror klub rahbari tomonidan qabul qilingan. [[Fayl:Мейн-кун_Элвис.jpg|thumb|326x326px| Meyn-kun mushugi]] == Salomatlik va kasallik == Meyn kunlar odatda sog'lom va bardoshli zot hisoblanadi , qishning sovuq iqlimiga moslashgan. Shvetsiyadagi uy mushuklarining hayotini sug'urtalash bo'yicha ma'lumotlarning tahlili (2003-2006) Meyn-kunlarning o'rtacha umr ko'rish davomiyligi 12,5 yil yoki undan ko'proq (ushbu zotdagi ro'yxatga olingan hayvonlarning 74 foizi; yarmidan ko'pi) degan xulosaga kelishimizga imkon beradi.(54 % - 16, 5 yil va undan ortiq yashagan)<ref>{{Статья|title=Mortality of Life-Insured Swedish Cats during 1999–2006: Age, Breed, Sex, and Diagnosis|url=http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1939-1676.2009.0396.x/abstract}}</ref>. Meyn-kunga xavf soluvchi jiddiy kasalliklar uy mushuklari va odamlar uchun xos bo'lgan Gipertrofik kardiyomiyopatiyadir (HCM) zotdor yoki zotsiz bo'lsin , mushuklarda eng ko'p uchraydigan yurak kasalligidir. Maine Coons uchun bu kadallik o'rta va keksa yoshdagi mushuklarda o'zini namoyon qiladigan autosomal dominant genning natijasidir, deb hisoblanadi. HCM o'pka shishi, orqa oyoq-qo'llarning to'satdan falajlanishi va o'limga olib keladigan progressiv kasallikdir. Shuning uchun o'z vaqtida tashxis qo'yish juda muhimdir. AQShda HKM uchun mas'ul bo'lgan gen uchun DNK testini o'tkazish amaliyoti mavjud<ref>{{veb manbasi|url=http://www.vetmed.wsu.edu/deptsVCGL/felineTests.aspx|sarlavha=Cat DNA Test Service from the VCGL at the College of Veterinary Medicine|kirish sanasi=2016-12-06|arxiv-sana=2008-10-15|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20081015072004/http://www.vetmed.wsu.edu/deptsVCGL/felineTests.aspx|archive-date=2008-10-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20081015072004/http://www.vetmed.wsu.edu/deptsVCGL/felineTests.aspx}}</ref>. [[Fayl:Котенок_Мейн_Кун_питомник_Liger_Cat.JPG|thumb| Meyn-kun mushukchasi]] Yana bir yuqori sog'liq muammosi - bu [[Orqa miya mushaklarining atrofiyasi|orqa miya mushaklari atrofiyasi]] (SMA), shuningdek, magistral va oyoq-qo'llarning skelet mushaklariga impulslarni o'tkazadigan orqa miya neyronlariga ta'sir qiluvchi genetik jihatdan aniqlangan (autosomal retsessiv) kasallik. Birinchi alomatlar 3-4 oylik mushukchalarda paydo bo'ladi. Mushukchalar tanasini orqa qismi yurish paytida chayqaladi; tik turganida tizzalari deyarli yerga tegadi. 5-6 oyligida hayvon mebeldan bemalol sakrab tusha olmaydi va pastga sakrab tushganda u ko'pincha bemalol tushadi. Biroq, kasal mushukchalar yaxshi ovqatlanishadi va o'ynashadi; ko'p yillar davomida haqiqiy uy, ya'ni tashqariga chiqmaydigan mushuklar sifatida yashaydi. SMA uchun test ham amalga oshirilmoqda<ref name=":0">{{veb manbasi|url=http://www.mcbfa.org/healthfiles.html|sarlavha=MCBFA Health Issues|kirish sanasi=2016-12-06}}</ref>. Hip displazi - uning pastligi, bir yoki ikkala bo'g'imga ta'sir qiladi. Bu kasallik odatda Meyn-kunlar va fors mushuklariga o'xshagan katta zotlarga ta'sir qiladi. Kasallik ham genetik jihatdan aniqlanadi, lekin yoshi bilan o'zini namoyon qiladi, ko'pincha mushuklarda osteoartrit shaklida boshlanadi - hayvon oqsoqlana boshlaydi<ref name=":0"/>. [[Buyrak polikistozi|Buyrak polikistik kasalligi]] (PKD) irsiy, asta-sekin rivojlanib boruvchi, qaytmas kasallik bo'lib, Fors mushugi va unga tegishli zotlar orasida tarqalgan deb taxmin qilinadi<ref name=":0"/>. So'nggi tadqiqotlardan ma'lum bo'ldiki , buyrak kistalari Meyn-Kunlarda kamroq uchraydi va fors mushuklarida PKD bilan bog'liq emas.Kistlari borligi aniqlangan Meyn Kunda PKD uchun genetik test salbiy natija ko'rsatadi.<gallery class="center" widths="200" heights="200"> Fayl:3dayMaineCoon.jpg|Meyn-kun mushukchasi 3 kunlik Fayl:Cat-MaineCoon-Cookie.png|2,5 oylik mushukcha Fayl:Bertacoon.jpg|Meyn Kun ([[Самка|ayol]]) Fayl:Мейн кун W.Ch.Ais Black Liger Cat.jpg|Qora marmar Meyn-kun mushuki bir yarim yil ichida </gallery> == Manbalar == {{Manbalar|2}} == Adabiyotlar == * Мэйн-кун / Красносельская С. П. // Монголы — Наноматериалы [Электронный ресурс]. — 2012. — С. 589. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 21). — <nowiki>ISBN 978-5-85270-355-2</nowiki>. == Havolalar == * Мэйн-кун / Красносельская С. П. // Большая российская энциклопедия [Электронный ресурс]. — 2017. [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 9dmy0xzi06z5niqmmgs1y1cbat8meb0 Аn-158 0 739937 2726148 2678547 2022-07-30T23:14:47Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Samolyot |nomi = Аn-158 |tasvir = [[Fayl:Cubana - Antonov An-158.jpg|220px|center]] |turi = [[Yoʻlovchi samolyoti|samolyot]] |ishlab_chiqaruvchi = {{bayroq|Ukraina}} '''Aviant|GP „Antonov“, „Antonov“ ishlab chiqarish zavodining filiali''' |davlat = {{bayroq|Ukraina}} <br/> {{Kuba bayrogʻi}} [[Kuba]] |birinchi_parvoz = [[28-aprel]] [[2010-yil]]da |xizmatga_kirish = |xizmatdan_kirish = |konstruktor = [[Balabuev Petr Vasilyevich|P. V. Balabuev]] |foydalanuvchilar = [[Ukraina va Kuba havo kuchlari]] |birlikning_narxi = [[USD|$]]30 mln |loyiha_narxi = |ishlab_chiqarish_yillari = 2010 — hozirgi kun ichida. |ishlab_chiqarishdan_birliklar = 7<ref>{{veb manbasi |url=http://russianplanes.net/planelist/Antonov/An-148</ref> |versiyalar = [[Ан-178]] }} '''An-158''' (''An-148-200'') — [[Ukraina|Ukrainaning]] qisqa masofali [[Tor korpusli samolyot|tor]] kuzovli yoʻlovchi samolyotidir. Samolyot O.K.Antonov tomonidan ishlab chiqilgan. Bu 3100 km gacha boʻlgan masofaga 89-99 yoʻlovchini tashish uchun moʻljallangan An-148 modelining yana bir ishlanmasidir. An-158 yuk koʻtarish quvvatiga ega asosiy modelning kengaytirilgan versiyasi boʻlib, dastlab '''An-148-200''' deb nomlangan. Antonov konstruktorlik byurosining bosh konstruktori Dmitriy Kivaning soʻzlariga koʻra, bitta '''An-158''' samolyotining narxi konfiguratsiyasiga qarab 30 million dollarni tashkil qiladi. == Yaratilish tarixi == 2010-yil 21-aprelda [[Kiyev|Kievda]] taqdim etilgan<ref name="segodnia20100421">[http://www.segodnya.ua/news/14131630.html An-158 pokazali narodu] {{Wayback 2|url=http://www.segodnya.ua/news/14131630.html}} // segodnya.ua</ref><ref name="Ъ">[https://web.archive.org/web/20100426185714/http://kommersant.ua/doc.html?docId=1357919 Model dlya podrajaniya: „Antonov“ pokazal svoy noviy passajirskiy samolyot] // [[Коммерсантъ]]</ref>. An-158 ning birinchi parvozi 2010-yil 28-aprelda „Antonov“ davlat korxonasi aerodromidan amalga oshirildi<ref name="korespond280421">[http://ua.korrespondent.net/business/1071769 Noviy ukraїnskiy lіtak zdіysniv pershiy polіt] {{Wayback 2|url=http://ua.korrespondent.net/business/1071769}}{{Uk icon}}</ref>. Sertifikatlash 2011-yil 28-fevral kuni yakunlandi. == Dizayn == Turbojet ikki dvigatelli yuqori qanotli samolyot. An-158 va An-148 oʻrtasidagi asosiy farqlar: [[Fayl:UR-NTN_02.jpg|right|thumb| MAKS-2011 aviasalonida An-158]] * yoʻlovchi oʻrindiqlari soni 99 kishiga koʻpaytirildi; * yoʻlovchi saloni 1,7 metrga kengaytirilgan; * yoʻlovchilar salonidagi bagaj javonlari hajmi oshirildi; * yaxshilangan qanot dizayni; * yoqilgʻi sarfini 3 % ga kamaytirish; * toʻgʻridan-toʻgʻri operatsion xarajatlarni 12 % ga qisqartirdi. Samolyotning maksimal parvoz ogʻirligi bir xil boʻlib qoldi — bu ''An-148-100E'' modifikatsiyasiga toʻgʻri keladi, u eng uzun parvoz masofasiga ega va 43,7 tonnani tashkil qiladi. Fyuzelyaj sigʻimi va yoʻlovchilar sigʻimini oshirishga amaliy parvoz masofasining nisbatan qisqarishi hisobiga erishildi. Yoʻlovchilarning taxminiy soni bilan bu ikki toifali sxemada 3100 km ni tashkil etadi, bu ''An-148-100B'' modifikatsiyasidan 400 km kam (bir toifali sxemada 75 yoʻlovchi) masofani bosib oʻtishi belgilandi. === Fyuzelyaj === An-158 — bu asosiy modelning (An-148) quvvati oshirilgan takomillashtirilgan versiyasi. Layner fyuzelyaji ikkita qoʻshimcha boʻlim (fyuzelyaj oldida 1150 mm va markaziy qism orqasida 550 mm) tufayli asosiy modeldan 1700 mm uzunroq edi. An-158-da kabinani joylashtirishning bir nechta variantlari amalga oshirilishi mumkin: * 89 oʻringa moʻljallangan ikki klass. Biznes-klassda 10 oʻrin (oʻrindiq balandligi 863,6 mm) va ekonom-klassda 79 oʻrin (oʻrindiq balandligi 787,4 mm). 2 ta oshxona va 2 ta hojatxona. * 97 oʻringa moʻljallangan bitta sinf (oʻrindiqning balandligi 762 mm). 2 ta oshxona va 2 ta hojatxona. AK „Kubana“ ning tartibida. * 99 oʻringa moʻljallangan bitta sinf (oʻrindiqning balandligi 762 mm). 2 ta oshxona va 1 ta hojatxona. === Shassi === '''An-158''' shassisini mustahkamlash talab qilinmadi, chunki samolyotning maksimal parvoz ogʻirligi bir xil boʻlib qoldi — bu ''An-148-100E'' modifikatsiyasiga toʻgʻri keladi, u eng uzoq parvoz masofasiga ega va 43,7 tonnani tashkil qiladi. === Qanot === An-158 qanotining soʻnggi aerodinamik sirtlari (CAP) bilan jihozlangan boʻlib, ular dastlabki hisob-kitoblarga koʻra, yoqilgʻi samaradorligini 3-4 % ga oshirishi kerak (aniq maʼlumotlar sinov natijalaridan olinadi, shu bilan birga ''An-148'' samolyoti qanotining CAPni jihozlashning maqsadga muvofiqligi hal qilingan) edi; agar kerak boʻlsa, ishlayotgan samolyotni oʻzgartirish mumkin boʻlgan. === Sistema === Ivchenko-Progress tomonidan ishlab chiqilgan D-436-148 dvigateli 6730 kg yukni koʻtara olishi belgilangan. An-158 yonilgʻi sarfi 1650 kg/soat (An-148 uchun 1550 kg/soat); Antonov davlat korxonasi maʼlumotlariga koʻra, An-158 yoqilgʻi sarfi An-148 bilan solishtirganda 9 foizga, toʻgʻridan-toʻgʻri ekspluatatsiya xarajatlari esa 12 foizga kamaydi. === Kokpit === Kokpit koʻp funksiyali suyuq kristall koʻrsatkichlarga ega zamonaviy [[avionika]] majmuasi bilan jihozlangan yuksak darajadagi prototip. == Ommaviy ishlab chiqarish == 2021-yil aprel holatiga koʻra, jami 7 ta samolyot ishlab chiqarilgan boʻlib, ulardan 1 tasi prototip hisoblanadi. {| class="wikitable" |+An-158 ning seriyali ishlab chiqarilishi ! Qurilish yili ! 2010 ! 2011 ! 2012 ! 2013 ! 2014 ! 2015 ! 2016 ! 2017 ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 |- | Samolyot qurilgan | 1 | 0 | 0 | 3 | 2 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |} == Operatsion maʼlumotlar == An-158 foydalanish mumkin: * oddiy va qiyin ob-havo sharoitida yilning istalgan vaqtida kechayu kunduz; * 70° shimoldan 55° janubgacha boʻlgan geografik kengliklar oraligʻida; * −30 ° S gacha boʻlgan atrof-muhit haroratida tabiiy muzlash sharoitida; * yer yuzasiga yaqin atrof-muhit havosi haroratida −55 ° S dan + 45 ° S gacha; * dengiz sathidan −300 dan +4000 m gacha balandlikda joylashgan aerodromlarda; * RNP1 aniqligi bilan B-RNK V va P-RNK V tizimidagi xalqaro yoʻnalishlarda; * SID, STAR, yondashuv sxemasiga koʻra; * IIIA toifali ICAO qoʻnishni amalga oshirish. Hozirda Ekvador (Latacunga, 2800 m) va Boliviya (La Paz/El-Alto, 4000 m) yuqori balandlikdagi aerodromlarida yer va parvoz sinovlaridan soʻng qoʻshimcha samolyot turi sertifikatlarini olish uchun hujjatlar tayyorlanmoqda. An-158 asfaltlanmagan uchish-qoʻnish yoʻlaklarida ishlatilmaydi<ref>[http://www.aviaport.ru/sites/ru/ra/radikal/s017/i434/1609/d7/b2688f649052.png Ekspluatatsionnie faktori 148.20.0000.000.000TU]</ref>. == Operatorlar == * {{Flagcountry|Куба}}: 2015-yil 5-iyun holatiga koʻra Cubana de Aviación 6 ta samolyotni boshqardi. 2012-yilgi shartnomaga koʻra yana 4 ta An-158 samolyotlarini yetkazib berish rejalashtirilgan<ref>{{veb manbasi|url=http://www.antonov.com/news/209|sarlavha=Ан−158 и Ан−148 выходят на рынок Латинской Америки|kirish sanasi=2012-09-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120805165531/http://www.antonov.com/news/209|arxivsana=2012-08-05}}</ref>. 2015-yil 25-avgustda VEB guruhiga kiruvchi Roseximbank (Panamaning Janubiy Amerikadagi Aircraft Leasing SA lizing kompaniyasini moliyalashtiradi) Ilyushin Finance Co lizing kompaniyasi bilan shartnoma imzoladi. Kuba Respublikasiga umumiy tranzaksiya qiymati 70 mln AQSH dollari boʻlgan 3 ta An-158 samolyotini yetkazib berishni moliyalashtirishni tashkil etish toʻgʻrisida shartnoma imzoladi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.aviaport.ru/news/2015/08/25/355243.html|sarlavha=«Росэксимбанк» профинансирует поставки самолётов на Кубу|kirish sanasi=2015-08-25|arxivsana=2015-08-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150828000356/http://www.aviaport.ru/news/2015/08/25/355243.html}}</ref>. 2015-yil 21-oktabr Ilyushin Finance Co. Lizing kompaniyasi Kubaga qoʻshimcha 4 ta An-158 samolyotini yetkazib berishni taklif qildi<ref>{{veb manbasi|url=http://news.rambler.ru/business/31697367|sarlavha=Лизинговая компания «Ильюшин Финанс Ко» может поставить Кубе ещё 4 самолётов|kirish sanasi=2015-10-22|arxivsana=2015-12-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151222112841/http://news.rambler.ru/business/31697367/}}</ref>. Biroq, Cubana de Aviación An-158 ning bir qator nosozliklariga duch keldi, bu esa normal ishlashini qiyinlashtirdi<ref>[http://www.diariodecuba.com/cuba/1479766155_26884.html Cubanaʼs fleet: VIPs come first] {{Wayback 2|url=http://www.diariodecuba.com/cuba/1479766155_26884.html|date=20170829074311}} // Diario de Cuba</ref>. == Buyurtmalar == {| class="wikitable" ! colspan="6" style="align: center; background: lightsteelblue;" |Taʼminot shartnomalari imzolandi |- ! style="background: lavender;" | Xaridor ! style="background: lavender;" | turi ! style="background: lavender;" | Buyurtma qilingan ! style="background: lavender;" | Variant ! style="background: lavender;" | Eslatma ! style="background: lavender;" | Yetkazib berildi |- |'''[[Kubana]]''' | align="center" | An-158 | align="center" | 6 | align="center" | 4 | align="center" | Ilyushin Finance Co.OAO orqali lizing. | align="center" | 6<ref>{{veb manbasi|url=http://korrespondent.net/business/companies/1549558-ukraina-peredala-kube-pervyj-samolet-an-158|sarlavha=Украина передала Кубе первый самолёт Ан-158|kirish sanasi=2013-04-18|arxivsana=2013-04-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130419152202/http://korrespondent.net/business/companies/1549558-ukraina-peredala-kube-pervyj-samolet-an-158}}</ref> |- |'''Iroq kompaniyasi''' | align="center" | An-158 | align="center" | 1 | align="center" | 0 | align="center" | „UkrOboronProm“ davlat korporatsiyasi orqali xarid qilish | align="center" | 0<ref>{{veb manbasi|url=http://biz.liga.net/all/transport/novosti/3103687-gp-antonov-poluchilo-zakazy-na-43-samoleta.htm|sarlavha=ГП Антонов получило заказы на 43 самолёта|kirish sanasi=2015-09-08|arxivsana=2016-09-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160907012108/http://biz.liga.net/all/transport/novosti/3103687-gp-antonov-poluchilo-zakazy-na-43-samoleta.htm}}</ref> |- |} == Raqobatchilar == * {{Bayroqikon|Россия}} [[Sukhoi Superjet 100]] * {{Bayroqikon|Канада}} [[Bombardier CRJ700]] * {{Bayroqikon|Канада}} {{bayroq|Fransiya}} [[Airbus A220]] * {{Bayroqikon|Япония}} [[Mitsubishi Regional Jet]] * {{Bayroqikon|Бразилия}} * {{bayroq|Xitoy}} [[COMAC ARJ21 Xiangfeng]] == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Avia-Mir portali sahifalarida [http://avia-mir.com/ru/an/an-158/ An-158], An-158 foto va video. * [https://web.archive.org/web/20130411001236/http://www.antonov.com/aircraft/passenger-aircraft/an-158 An-158 ANTONOV veb-saytida] * Flightglobal sharhlovchisi Piter Kollinzning An-158 uchishi haqidagi taassurotlari: [http://ru-aviation.livejournal.com/2119318.html maqolaning rus tiliga] [http://www.flightglobal.com/news/articles/in-focus-a-flight-test-of-antonovs-an-158-regional-jet-364992/ ingliz tilidagi asl] tarjimasi * samolyot haqida qoʻshimcha batafsil maʼlumotlar [http://www.ato.ru/content/158-sovershil-pervyi-polet http://www.ato.ru/content/158-sovershil-pervyi-fly] * [http://philatelist.by/marka/2013-n1309-marka-samolet-an-158.html Ukrainaning pochta markasida An-158]. [[Turkum:Samolyotlar]] [[Turkum:An-24]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 0uhxafq5oj7mn3v4gxx4owjlvwtikle Magnetar 0 739971 2725965 2678529 2022-07-30T18:28:15Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:The_Hibernating_Stellar_Magnet_(artist's_impression).jpg|thumb|220x220px| Magnetar rassom tasavvur qilganidek]] '''Magnetar''' yoki '''magnitar'''<ref>В современной русскоязычной литературе формы написания через «е» и через «и» конкурируют. В популярной литературе и новостных лентах преобладает калька с [[Английский язык|англ.]]&nbsp;<span lang="en" style="font-style:italic;">magnetar</span> — «''магн'''е'''тар''», тогда как специалисты в последнее время склоняются к написанию «''магн'''и'''тар''» (см., напр., ''Потехин А. Ю.'' Физика нейтронных звёзд // Успехи физических наук, т. 180, с. 1279—1304 (2010)). Аргументы в пользу такого написания приведены, например, в обзоре С. Б. Попова и М. Е. Прохорова (см. список литературы).</ref> — favqulodda kuchli [[Magnit maydon|magnit maydonga]] ega (10 <sup>11</sup> [[Tesla|T]] gacha) [[Neytron yulduzlar|neytron yulduz]]dir. Nazariy jihatdan, magnetarlarning mavjudligi 1992-yilda bashorat qilingan va ularning haqiqiy mavjudligining birinchi dalili 1998-yilda [[Burgut (yulduzlar turkumi)|Aquila]] yulduz turkumidagi SGR 1900+14 manbasidan [[Gamma-nurlanish|gamma]] va [[Rentgen nurlari|rentgen nurlanishining]] kuchli portlashini kuzatishda yaqqol olingan. Biroq, 1979-yil 5-martda kuzatilgan chaqnash magnitar bilan ham bog'liq. Magnetarlarning umri taxminan 1 million yilni tashkil etishi isbotlandi<ref>{{veb manbasi|url=https://postnauka.ru/faq/55161|sarlavha=FAQ: Магнитары|muallif=|ish=Postnauka.ru|sana=2015-10-19|nashriyot=|til=ru|kirish sanasi=2019-09-27}}</ref>. Magnetarlar koinotdagi eng kuchli magnit maydonga ega<ref>{{veb manbasi|url=https://www.popmech.ru/science/7544-zvezdnyy-gibrid-pulsar-plyus-magnetar/|sarlavha=Звездный гибрид: Пульсар плюс магнетар|muallif=|ish=Популярная механика|sana=2008-03-31|nashriyot=[[Популярная механика]]|til=ru|kirish sanasi=2019-09-27}}</ref>. == Tavsif == Magnetarlar [[Neytron yulduzlar|neytron yulduzining]] yaxshi tushunilmagan turi bo'lib, ular [[Yer|Yerga]] yetarlicha yaqin yulduzdir. Magnitarlarning diametri taxminan 20-30 km ni tashkil qiladi, ammo ularning ko'pchiligining massasi Quyosh massasidan oshadi. Magnit shu qadar siqilganki, bir nuqta 100 million tonnadan oshadi<ref>В реальности вещество не может иметь такую плотность при недостаточно большой массе тела. Если из нейтронной звезды выделить часть размером с горошину и обособить его от всего остального её вещества, то оставшаяся масса не сможет удержать прежнюю плотность, и «горошина» станет взрывообразно расширяться.</ref>. Ko'pgina ma'lum magnitarlar juda tez aylanadi, hech bo'lmaganda soniyada bir nechta aylanish o'qi atrofida aylanadi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.space-art.co.uk/image.php?gallery=stars-nebulae&image=magnetar|sarlavha=Magnetar (1999)|muallif=Mark A. Garlick|ish=www.space-art.co.uk|sana=|nashriyot=|til=en|kirish sanasi=2007-12-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071214174229/http://www.space-art.co.uk/pages-en/stars-I/Magnetar.htm|arxivsana=2007-12-14}}</ref>. Ular rentgen nurlariga yaqin bo'lgan gamma nurlanishida kuzatiladi va radio emissiyasini chiqarmaydi<ref>{{veb manbasi|url=https://elementy.ru/nauchno-populyarnaya_biblioteka/25524/25528|sarlavha=«Физический минимум» на начало XXI века|muallif=[[Гинзбург, Виталий Лазаревич|Гинзбург В. Л.]]|ish=elementy.ru|sana=2005-03-21|nashriyot=«Элементы большой науки»|til=ru|kirish sanasi=2019-09-27}}</ref>. Magniterlarning hayot aylanishi juda qisqa. Ularning kuchli magnit maydonlari taxminan 10 000 yildan so'ng yo'qoladi, shundan so'ng ularning faolligi va rentgen nurlanishi to'xtaydi. Bir hisob-kitobga ko'ra, bizning galaktikamiz mavjud bo'lgan davrda 30 milliongacha magnit hosil bo'lishi mumkin edi<ref>{{veb manbasi|url=http://solomon.as.utexas.edu/~duncan/magnetar.html#Epilog|sarlavha=Magnetars, Soft Gamma Repeaters and Very Strong Magnetic Fields|muallif=Robert C. Duncan|ish=Home Page of Robert Duncan|sana=1998|nashriyot=Robert C. Duncan, University of Texas at Austin|til=en|kirish sanasi=2009-08-04|arxivurl=https://www.webcitation.org/65lZdNyW6?url=http://solomon.as.utexas.edu/~duncan/magnetar.html#Epilog|arxivsana=2012-02-27}}</ref>. Magnetarlar boshlang'ich massasi taxminan 40 M<ref>{{veb manbasi|url=http://www.spaceref.com/news/viewpr.html?pid=31470|sarlavha=How Much Mass Makes a Black Hole?|muallif=European Southern Observatory|ish=|sana=2010-08-19|nashriyot=www.spaceref.com|til=en|kirish sanasi=2019-09-27}}</ref> bo'lgan massiv yulduzlardan hosil bo'ladi. Gamma-nur pulsatsiyasidan keyin ma'lum bo'lgan birinchi kuchli olov 1979-yil 5-martda Venera-11 va Venera-12 AMSda "Konus" eksperimenti paytida qayd etilgan va gamma-nurlarining pulsori bilan bog'liq bo'lgan birinchi kuzatuvdir<ref>{{Статья|автор=Алексей Понятов|заглавие=Импульсивная|издание=[[Наука и жизнь]]|год=2018|номер=10|страницы=26—37|язык=ru}}</ref> {{Rp|35}}. Keyinchalik, bunday emissiyalar [[1998]] va [[2004]]-yillarda turli sun'iy yo'ldoshlar tomonidan qayd etilgan. == Magnetar modeli == Odatiy chaqnashda chiqariladigan energiya miqdori soniyaning o'ndan bir qismini tashkil qiladi, bu Quyosh tomonidan bir yil ichida chiqariladigan energiya miqdori bilan solishtirish mumkin. Bunday aql bovar qilmaydigan energiya ajralib chiqishiga "yulduzlarning chayqalishi" — neytron yulduzining qattiq yuzasi (qobig'i) yorilishi va uning ichki qismidan magnit maydon tomonidan tutilgan va gamma nurlanishida chiqariladigan kuchli proton oqimlarining chiqishi sabab bo'lishi mumkin. Ushbu chaqnashlarni tushuntirish uchun magnetar, o'ta kuchli magnit maydonga ega neytron yulduzi tushunchasi taklif qilindi. Agar neytron yulduzi tez aylanayotganda tug'ilsa, neytron yulduz mavjudligining dastlabki bir necha soniyalarida muhim rol o'ynaydigan aylanish va konveksiyaning qo'shma ta'siri "faol" deb nomlanuvchi murakkab jarayon orqali kuchli magnit maydon hosil qilishi mumkin. Neytron yulduzining issiq (~ 1010 K) yadrosida ishlaydigan bunday dinamo ~ 1015 gauss magnit induksiyasiga ega magnit maydon yaratishi mumkinligi nazariyachilarni hayratda qoldirdi. Sovutgandan so'ng (bir necha o'n soniyadan keyin) konvektsiya va dinamo o'z harakatlarini to'xtatadi. Davriy portlashlar paytida kuchli rentgen nurlarini chiqaradigan ob'ektlarning yana bir turi anomal rentgen pulsarlari — AXP (Anomal rentgen pulsarlari) deb ataladi. SGR va AXP ko'pgina an'anaviy radio pulsarlarga qaraganda uzoqroq orbital aylanishlar (2-12 s) bilan tavsiflanadi. Hozirgi vaqtda SGR va AXP ob'ektlarning yagona sinfini ifodalaydi, deb ishoniladi (2015-yil holatiga ko'ra, ushbu sinfning 20 ga yaqin vakillari ma'lum)<ref>{{Статья|title=Neutron Stars—Thermal Emitters|url=https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs11214-014-0102-2}}</ref><ref>{{Статья|title=Magnetars: Properties, Origin and Evolution|url=https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs11214-015-0146-y}}</ref>. == Mashhur magnetarlar == [[Fayl:SGR_1806-20_108530main_cloudballPrint.jpg|thumb|300x300px| [[2004]]-[[27-dekabr|yil 27-dekabrda]] quyosh sistemamizga SGR 1806-20 dan [[Gamma-nurlanish|gamma nurlarining]] portlashi keldi (''rassom ko'rinishida tasvirlangan''). Portlash shunchalik kuchli ediki, u Yer atmosferasiga 50 000 [[Yorugʻlik yili|yorug'lik yili uzoqlikda]] ta'sir qildi.]] 2021-yil avgust holatiga koʻra, oʻttizta magnit aniqlangan, ulardan yigirma toʻrttasi astronomlar tomonidan qabul qilingan, yana oltitasi tasdiqlanishini kutmoqda<ref name="mcgill">{{veb manbasi|url=http://www.physics.mcgill.ca/~pulsar/magnetar/main.html|sarlavha=McGill SGR/AXP Online Catalog|kirish sanasi=2021-01-26}}</ref>. Ma'lum magnetarlarga misollar: * SGR 1806-20, Yerdan taxminan 50 000 yorug'lik yili uzoqlikda, [[Somon yoʻli|Somon yo'li]] galaktikamizning qarama-qarshi tomonida, [[Qavs (Zodiak yulduz turkumi)|Sagittarius]] yulduz turkumida joylashgan. [[2004]]-[[27-dekabr|yil 27-dekabrda]] SGR 1806-20 yuzasidagi portlashdan radiatsiya Yerga yetib keldi. Gamma diapazonida portlash to'lin oydan ko'ra yorqinroq edi. Magnit sekundning oʻndan birida [[Quyosh]] 100 marta chiqaradigan energiyadan koʻproq (1,3 {{E|39}} [[Joul|J]]) energiya chiqaradi. Bunday portlash [[1604]]-yilda [[Kepler Iogann|Iogannes Kepler]] tomonidan kuzatilgan SN 1604 o'ta yangi yulduzi portlagandan keyin galaktikadagi eng katta portlash sanaladi. * SGR 1900 + 14, 20 ming yorug'lik yili uzoqlikda, [[Burgut (yulduzlar turkumi)|Burgut]] yulduz turkumida joylashgan. Uzoq muddatli past emissiya emissiyasidan so'ng (faqat 1979 va 1993-yillarda sezilarli portlashlar) 1998-yil may-avgust oylarida kuchaydi va 1998-yil 27-avgustda aniqlangan portlash NEAR Shoemaker kosmik kemasini o'chirishga majbur qilish uchun etarlicha kuchli edi. 2008-yil 29-mayda [[NASA|NASAning]] Spitzer teleskopi ushbu magnitar atrofida materiya halqalarini aniqladi. Bu halqa 1998-yilda kuzatilgan portlash paytida hosil bo'lgan deb ishoniladi<ref>{{veb manbasi|url=http://science.nasa.gov/headlines/y2008/29may_magnetar.htm?list793087|sarlavha=Strange Ring Found Around Dead Star|muallif=|ish=NASA Science|sana=2008-05-29|nashriyot=|til=en|kirish sanasi=2008-05-29|arxivurl=http://arquivo.pt/wayback/20160516160912/http://science.nasa.gov/headlines/y2008/29may_magnetar.htm?list793087|arxivsana=2016-05-16}}</ref>. * 1E 1048.1-5937 — [[Kema quyrugʻi|Karina]] yulduz turkumida 9 ming yorug'lik yili uzoqlikda joylashgan anomal rentgen pulsar holatda namoyon bo'ladi. Magnitar hosil bo'lgan yulduzning massasi [[Quyosh|Quyoshnikidan]] 30-40 marta katta edi. 2008-yil sentabr holatiga ko'ra, ESO dastlab magnit deb o'ylangan ob'ektni topgani haqida xabar beradi, SWIFT J195509+261406; u dastlab gamma-nurlarining portlashlari natijasida kashf etilgan (GRB 070610). 2017-yil dekabr oyida xalqaro astronomlar jamoasi yangi yulduz DES16C2nm markazida magnit borligini tasdiqladi<ref>{{veb manbasi|url=https://naked-science.ru/article/sci/v-centre-samoy-dalekoy-gipernovoy|sarlavha=В центре самой далекой гиперновой обнаружили магнетар|muallif=Руслан Зораб|ish=naked-science.ru|sana=2018-02-21|nashriyot=Naked Science|til=ru|kirish sanasi=2018-03-13}}</ref><ref>{{Статья|автор=M. Smith, M. Sullivan, R. C. Nichol, L. Galbany, C. B. D'Andrea|заглавие=Studying the Ultraviolet Spectrum of the First Spectroscopically Confirmed Supernova at redshift two|издание=[[The Astrophysical Journal]]|год=2018-02-08|страницы=37|язык=en}}</ref>. To'liq ro'yxat magnetarlar katalogida keltirilgan<ref>{{veb manbasi|url=http://www.physics.mcgill.ca/~pulsar/magnetar/main.html|sarlavha=McGill Online Magnetar Catalog|kirish sanasi=17-dekabr 2007-yil|muallif=|ish=http://www.physics.mcgill.ca|sana=Last modified: 2016-03-24|nashriyot=McGill Pulsar Group|til=en}}</ref>. 2020-yil mart oyida SWIFT J1818.0-1607 anomal magnitari topildi. == Manbalar == {{Manbalar}} == Adabiyotlar == {{Refbegin|2}} * {{Статья|title=Астрофизика одиночных нейтронных звёзд: радиотихие нейтронные звёзды и магнитары|url=http://astrometric.sai.msu.ru/V72.pdf}} * {{kitob manbasi|author=[[Попов, Сергей Борисович (астрофизик)|Попов С. Б.]]|title=Суперобъекты. Звезды размером с location|agency=|edition=|location=М.|publisher=Альпина нон-фикшн|year=2019|pages=|страниц=240|isbn=978-5-91671-490-6|тираж=3000}} * {{Статья|title=The strongest cosmic magnets: soft gamma-ray repeaters and anomalous X-ray pulsars|url=http://www.springerlink.com/content/l6g366211v258642/}}{{Deadlink|date=iyun 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Oʻlikhavola}} * Peter Douglas Ward, Donald Brownlee ''Rare Earth: Why Complex Life Is Uncommon in the Universe''. Springer, 2000. ISBN 0-387-98701-0. * Chryssa Kouveliotou ''The Neutron Star-Black Hole Connection''. Springer, 2001. ISBN 1-4020-0205-X. * NASA Astrophysics Data System (ADS): [http://adsbit.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?bibcode=1982ApJ...260..371K Katz, J. I., Ap.J. 260, 371 (1982)] * [http://adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-bib_query?bibcode=1999ApJ...510L.115K&db_key=AST&high=3eb1acc4ea06362 NASA ADS, 1999: Discovery of a Magnetar Associated with the Soft Gamma Repeater SGR 1900+14] * [https://web.archive.org/web/20101225162543/http://www.cita.utoronto.ca/~thompson/magnetar.pdf Chryssa Kouveliotou, Robert Duncan, and Christopher Thompson, "Magnetars, " Scientific American, Feb. 2003, pp. 34-41] (PDF) * {{Статья|url=http://adsbit.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?bibcode=1992ApJ...392L...9D|title=Formation of Very Strongly Magnetized Neutron Stars: Implications for Gamma-Ray Bursts}} * [https://web.archive.org/web/20101225040000/http://www.space.com/scienceastronomy/060828_mystery_monday.html Strange Pulsing Star Puzzles Astronomers] — A magnetar found to emit radio waves, contrary to previous theories. * [https://web.archive.org/web/20090706070904/http://www.exploration-space.com/04-apr-2007-esa-1.html 04/04/07: X-ray Satellites Catch Magnetar in Gigantic Stellar 'Hiccup'] {{Refend}} == Havolalar == * {{yangiliklar manbasi |date=2005-02-02 |title=Origin of magnetars |publisher=CNN |url=http://www.cnn.com/2005/TECH/space/02/01/universe.magnets/index.html}} * {{yangiliklar manbasi |date=2005-02-18 |title=The Brightest Blast |publisher=Sky and Telescope |url=http://skyandtelescope.com/news/article_1464_1.asp |access-date=2009-04-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080516211847/http://skyandtelescope.com/news/article_1464_1.asp |archive-date=2008-05-16}} * [http://www.sciencedaily.com/releases/2005/02/050201193246.htm Creation of magnetars solved] Formed when the biggest stars explode{{En icon}} * [https://web.archive.org/web/20090311072756/http://science.msfc.nasa.gov/newhome/headlines/ast20may98_1.htm NASA: «Magnetar» discovery solves 19-year-old mystery]{{En icon}} * [https://web.archive.org/web/20120204052356/http://solomon.as.utexas.edu/~duncan/magnetar.html Robert C. Duncan, University of Texas at Austin: 'Magnetars', Soft Gamma Repeaters & Very Strong Magnetic Fields]{{En icon}} [[Turkum:Astrofizika]] [[Turkum:Fizika]] q5u1kbteoe2cm5gmx63qcvqut0cnp9c Ayfonografiya 0 740137 2726281 2678443 2022-07-31T05:15:46Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Ayfonografiya''' ({{lang-en|iPhoneography}}) mobilografiyaning bir boʻlimi boʻlib, bu funksiya birinchi boʻlib ixtiyoriy deb eʼlon qilingan qurilmalarda kamera funksiyalarining birinchi qismini taʼminlaydi. Nomidan koʻrinib turibdiki, [[2007]]-yilda [[IPhone|Apple iPhone]] paydo boʻlishi bilan birga paydo boʻldi<ref name="The Art of Iphoneography">{{veb manbasi|url=http://www.artofiphoneography.com/|sarlavha=Архивированная копия|kirish sanasi=2013-03-19|arxivsana=2012-05-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120530215125/http://www.artofiphoneography.com/}}{{veb manbasi|url=http://www.artofiphoneography.com/|sarlavha=Архивированная копия|kirish sanasi=2013-03-19|arxivsana=2012-05-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120530215125/http://www.artofiphoneography.com/}}</ref><ref name="The Rough Guide to Digital Photography">{{kitob manbasi|title=The Rough Guide to Digital Photography|year=2011|publisher={{Нп3|Rough Guides}}|isbn=978-1405381178|pages=187|url=https://books.google.com/books?id=KYgn9F_DDgEC&pg=PA187&dq=Iphoneography&hl=en&sa=X&ei=17nXT6CGA-KY2wW6-MifDw&ved=0CEoQ6AEwAw#v=onepage&q=Iphoneography&f=false|ref=Goldsworthy|author=Goldsworthy, Sophie}}</ref>. Tor maʼnoda ayfonografiya — bu smartfon, koʻpincha [[IPhone|Apple iPhone]] bilan suratga olish sanʼati. Oddiy [[Fotografiya|fotografiyadan]] farqli oʻlaroq, ayfonografiya oʻziga xos xususiyatlarga ega. [[Fayl:Storm_is_coming.jpg|right|thumb|250x250px| „Boʻrondan oldin“. Ayfonografiyaning foto-misoli.]] Ayfonografiyaning mohiyati shunchaki [[smartfon]] bilan suratga olish emas, balki mobil qurilmaning oʻzida dasturiy vositalar yordamida fotosuratlarni majburiy badiiy ishlov berishdir. Ushbu turdagi fotosuratlar muxlislari soni doimiy ravishda oʻsib bormoqda. Ular oʻz asarlarini fotoxosting saytlariga yuklaydi va internet orqali sotadi. Fotosuratchilar koʻrgazmalar va mahorat darslarida qatnashadilar. Mobil telefon bilan suratga olishda koʻplab nuanslar va talablar mavjud, ammo toʻliq kameralarda boʻlgan juda foydali xususiyatlar (masalan, almashtiriladigan linzalar, tezkor optika, qoʻlda fokus) yetishmayapti. Ayfonografiya anʼanaviy qurilmalar bilan suratga olishdan koʻra mobilroq va telefon bilan yaxshi suratga olish kamtarona kamera sigʻimlari tufayli qiyinroq. Yaqin vaqtgacha ayfonografiya ishlari faqat iOS qurilmasi yordamida yaratilgan fotosuratlar sifatida taʼriflangan boʻlsa, endilikda ushbu mobil operatsion tizimlar uchun ilovalar va fotoxizmatlarning umumiyligi tufayli [[Android]] smartfoni yordamida yaratilgan suratlar ham ayfonografiya chegarasiga kiradi. (Bu ilovalar birinchi marta iOS qurilmalari uchun paydo boʻlgan, shuning uchun „ayfonografiya“ deya nomlanadi). == Ayfonografiya tarixi == Ayfonografiya 2007-yilda 2 megapikselli kamerali birinchi avlod [[IPhone|Apple iPhone]] taqdimoti bilan birga keldi. Bundan tashqari, ushbu fotografiya usuli tezda mashhurlikka erisha boshladi. Keyinchalik [[IPhone|Apple iPhone]] kamerasining ruxsati va tasvir sifati jihatidan yaxshilanishi bilan professional fotograflar bu sohaga faol qiziqish bildirishdi va iPhone fotografiyasining qadrini taniy boshladilar<ref name="iphoneography.com">{{veb manbasi|familiya=Evans|ism=Glyn|sarlavha=iphoneography|url=http://www.iphoneography.com/|kirish sanasi=2012-06-12|arxivurl=https://www.webcitation.org/6FJDRowaN?url=http://www.iphoneography.com/|arxivsana=2013-03-22}}</ref><ref name="iphoneographycentral">{{veb manbasi|familiya=Fitz-Gerald|ism=Nicki|sarlavha=iphoneographycentral|url=http://www.iphoneographycentral.com/|kirish sanasi=2012-06-12|arxivurl=https://www.webcitation.org/6FJDSfin1?url=http://www.iphoneographycentral.com/|arxivsana=2013-03-22}}</ref><ref name="Life in Lofi: Iphoneography">{{veb manbasi|familiya=Yawnick|ism=Marty|sarlavha=Life in Lofi: Iphoneography|url=http://lifeinlofi.com/|kirish sanasi=2012-06-12|arxivsana=2012-06-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120608075306/http://lifeinlofi.com/}}</ref>. Xususan, serialni yaratgan taniqli fotograf Deymon Vinter Afgʻonistondagi janglarni hipstomatik suratga olgani uchun<ref>{{veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2010/11/22/world/asia/22grunts.html|sarlavha=Between Firefights, Jokes, Sweat and Tedium|kirish sanasi=2017-09-29|arxivsana=2017-10-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171023154418/http://www.nytimes.com/2010/11/22/world/asia/22grunts.html}}</ref> mukofotlarga sazovor boʻlgan<ref>[https://web.archive.org/web/20120119025721/http://miss-fotos.tumblr.com/iphoneography iPhoneography?] {{недоступная ссылка|число=17|месяц=05|год=2013|url=http://miss-fotos.tumblr.com/iphoneography}}, included a [[Pulitzer Prize]]</ref>. Mashhur The [[The New York Times|New York Times]] nashri shu mavzuda bir qator xabarlarni chop etdi<ref name="ReferenceA">{{veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2011/09/01/arts/dance/art-of-summer-grand-centrals-fluid-human-dance.html?_r=2|sarlavha=The Fluid Human Dance That Is Grand Central|kirish sanasi=2017-09-29|arxivsana=2017-02-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170213165550/http://www.nytimes.com/2011/09/01/arts/dance/art-of-summer-grand-centrals-fluid-human-dance.html?_r=2}}</ref>. Internetda ayfonografiya muxlislari jamoalari bor edi, ular uni faol ravishda qiziqtira boshladilar va ommalashtira boshladilar. 2010-yilda [[Instagram|Instagramning]] chiqarilishi bilan yoʻnalish yanada ijtimoiy boʻldi. Odamlarga dastur oynasidan chiqmasdan tezda yangi fotosuratlar yaratish, keyin oddiy effektlarni qoʻllash va ularni Internetga joylashtirish imkoniyati berildi. Instagramning mashhurligi oshgani sayin, ayfonografiya ham mashhur boʻldi. [[Fayl:IPhoneography_Sunflowers.jpg|right|thumb|200x200px| „Kungaboqar“]] Ayfonografiya shu qadar mashhur boʻldiki, u taʼlim muassasalarida fan sifatida oʻrganila boshlandi. Shunday qilib, London kolleji talabalarga yangi kurs — ayfonografiya yoki iPhone yordamida qanday qilib professional suratga olishni oʻrganishni taklif qilgan dunyodagi birinchi taʼlim muassasasiga aylandi. Londonning Kensington va Chelsi kollejlaridagi yangi kurs oʻqituvchilari smartfonlarning asosiy afzalligi haqida „Har doim siz bilan birga boʻlgan kamera“ deb aytishadi. Ular professional fotografiya uskunalariga nisbatan yengil, arzon va ulardan foydalanish oson. Biz faqat oʻrganishimiz kerak. Ayfonografiyani alohida mavzuga ajratish gʻoyasi 25 yillik tajribaga ega professional fotograf Richard Greyga keldi. Uning soʻzlariga koʻra, oʻquvchilar iPhoneʼdan foydalanish, qoʻngʻiroq qilish va internetga kirishdan tashqari, qiziqarli suratlar yaratishingiz mumkinligiga shubha ham qilmaydi. [[London]] ayfonografiya markazi deb ataladi. 2011-yil oxirida u yerda Acquire Gallery-da Pixel This koʻrgazmasi boʻlib oʻtdi, unda ishtirok etish bepul edi va gʻoliblar sovgʻalar oldilar. Keyinchalik, [[Android]] mobil operatsion tizimi uchun ilovalarning versiyalari eʼlon qilindi (bu operatsion tizim dunyodagi eng keng tarqalganlaridan biri boʻlganligi sababli, ancha arzon qurilmalarga ega boʻlgan koʻplab odamlar fotografiyaning ushbu yoʻnalishiga qoʻshilishi mumkin). Har qanday sanʼat singari, ayfonografiya xalqaro miqyosda boʻlib, chegara va chegaralarni bilmaydi, shuning uchun dunyoning koʻplab mamlakatlarida mahalliy jamoalar va muxlislar guruhlari paydo boʻldi, ular uni oʻz mamlakatlarida tobora koʻproq tarqatmoqda. == Xususiyatlari == * faqat [[smartfon]] orqali olingan fotosuratlar * faqat smartfonda qayta ishlangan fotosuratlar * yorqinlik/kontrast oʻzgardi * fotosuratga filtrlar va effektlar qoʻllaniladi * ramka qoʻshish mumkin * turli xil mobil dasturlardan, hatto bir vaqtning oʻzida bir nechta ilovalardan foydalanishingiz mumkin * tasvirlar koʻpincha kvadrat shaklida boʻladi == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{veb manbasi|url=http://www.aif.ru/techno/mobile/26944|sarlavha=Айфонография – снимаем подлинные шедевры на камеру iPhone|muallif=Марина Пурим|sana=2011-07-28|nashriyot=АиФ|kirish sanasi=2014-02-22}} * {{veb manbasi|url=http://rus.ruvr.ru/2012/02/10/65807708/|sarlavha=Айфонография как наука|muallif=Елена Балаева|sana=2012-02-12|nashriyot=Радио «Голос России»|kirish sanasi=2014-02-22}} * [http://iphoneography.ru/ Pervoe soobщestvo ayfonografii v Rossii] * [http://www.igraphy.ru Uroki, soveti, novosti iz mira ayfonografii na iGraphy] * [http://www.facebook.com/iPhoneographyUA Odno iz soobщestv ayfonografii v sotsialnoy seti Facebook] * [http://www.iguides.ru/index.php?prefix=iphoneography Konkursi ayfonografii na iGuides] * [https://lugaland.com/news/zabavnaja_ajfonografija_ot_broka_dehvisa/2014-01-12-261 Zabavnaya ayfonografiya ot Broka Devisa] [[Turkum:Tasviriy sanʼat]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] b8khpyu9wgc5af8dyz725bqgeepxl3i „Konchilikdagi jasoratli mehnati uchun“ ordeni (Ukraina) 0 740247 2726159 2688529 2022-07-30T23:18:52Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Mukofot bilgiqutisi |Nomi = "Konchilikdagi jasoratli mehnati uchun" ordeni (Ukraina) |Tasvir= Order For Brave Miners' Work 01.jpg |TasvirLenta= Order For Brave Miners' Work 1st Class of Ukraine.png | OriginalName = '''Орден «За доблесну шахтарську працю»''' |Tasvir oʻlchami=150px |Lenta oʻlchami=60px |Mamlakat= {{bayroq|Ukraina}} |Turi=[[orden]] |Holati= |TaʼsisSanasi=[[2-sentabr]] [[2008-yil]]da |KimgaTopshiriladi = |ToʻngʻichMukofot=[[Ivan Mazepaning xochi]] |KenjaMukofot=[["Ukrainadagi harbiy xizmatlari uchun" medali]] }} '''"Konchilikdagi jasoratli mehnati uchun" ordeni''' ({{Lang-uk|Орден «За доблесну шахтарську працю»}}) — Ukraina davlat mukofotidir. Orden [[2008]]-[[2-sentabr|yil 2-sentabrda]] Ukraina Oliy Radasi tomonidan Ukraina Konstitutsiyasiga muvofiq tashkil etilgan. Orden uchta darajaga ega, eng yuqorisi 1-darajalidir. Ukraina prezidenti tomonidan tasdiqlangan farmon fuqarolarni koʻmir, temir rudasi, rangli va nodir metallar, marganets va uran rudalari, shuningdek, togʻ-kon sanoatida mehnatsevarlikni ragʻbatlantirish maqsadida tashkil etilgan. „Mehnat uchun“ ordeni Ukraina Prezidentining farmoni bilan taqdirlanadi. Mehnat ordeni bilan taqdirlangan shaxs orden koʻkrak nishoni va belgilangan namunadagi orden daftarchasi bilan taqdirlanadi. Mukofot vafotidan keyin ham berilishi mumkin. == Mukofotning tarixi == * [[2008]]-[[2-sentabr|yil 2-sentabrda]] Ukraina Oliy Radasi „Togʻ-kon sanoati nufuzini oshirish toʻgʻrisida“ gi 345-VI-sonli Ukraina qonunini qabul qildi, unga koʻra, Ukrainaning „Ukraina davlat mukofotlari toʻgʻrisida“ gi qonuniga oʻzgartirishlar kiritish orqali, a. Ukrainaning yangi „<nowiki><b>Jasoratli konchi uchun</b></nowiki>“ — I, II, III darajali davlat mukofoti taʼsis etildi. * [[30-aprel|2009-yil 30-aprelda]] Ukraina Prezidenti V.A.Yushchenkoning 282/ [[2009|2009-]]sonli farmoni bilan buyruqning belgilarining tavsifini oʻz ichiga olgan buyruq Nizomi tasdiqlandi<ref>{{veb manbasi|url=http://news.bigmir.net/ukraine/133593/|sarlavha=Ющенко учредил орден За доблестный шахтёрский труд|kirish sanasi=2010-08-03|arxivsana=2016-04-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160422030807/http://news.bigmir.net/ukraine/133593}}</ref>. === Mukofotlar === * [[2010]][[27-avgust|-yil 27-avgustda]] Ukraina Prezidenti [[Viktor Yanukovich|V.F.Yanukovichning]] 874/2010-sonli buyrugʻi bilan Birinchi 19 kishi „Koʻmir sanoati xodimlarini Ukraina davlat mukofotlari bilan mukofotlash toʻgʻrisida“gi farmon bilan konchilikdagi jasorat ordeni bilan taqdirlandi. III bosqich, Staxanov harakatining 75 yilligi va Konchilar kuni munosabati bilan taqdirlandi<ref>[http://www.president.gov.ua/documents/12274.html Ukaz Prezidenta Ukraїni № 874/2010 vіd 27 serpnya 2010 roku „Pro vіdznachennya derjavnimi nagorodami Ukraїni pratsіvnikіv vugіlnoї promislovostі“] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100830140201/http://www.president.gov.ua/documents/12274.html|date=2010-08-30}}{{ref-uk}}</ref>. * [[2011]][[25-avgust|-yil 25-avgustda]] yana 27 kishi III darajali „Qadrdon konchilik mehnati uchun“ ordeni bilan taqdirlandi<ref>[http://www.president.gov.ua/documents/13921.html Ukaz Prezidenta Ukraїni № 877/2011 vіd 25 serpnya 2011 roku „Pro vіdznachennya derjavnimi nagorodami Ukraїni“] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140709131229/http://president.gov.ua/documents/13921.html |date=2014-07-09 }}{{ref-uk}}</ref>. * [[2012]][[23-fevral|-yil 23-fevralda]] III darajali orden bilan yer osti konchi — „Marganets kon-boyitish kombinati“ aksiyadorlik jamiyati kompleks tozalash brigadasi brigadiri P. I. Dzyabenko taqdirlandi<ref>[http://www.president.gov.ua/documents/14540.html Ukaz Prezidenta Ukraїni № 139/2012 vіd 23 lyutogo 2012 roku „Pro vіdznachennya derjavnimi nagorodami Ukraїni pratsіvnikіv pіdpriєmstv, ustanov ta organіzatsіy Dnіpropetrovskoї oblastі“] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140709062259/http://president.gov.ua/documents/14540.html |date=2014-07-09 }}{{ref-uk}}</ref>. * [[2012]]-[[4-iyul|yil 4-iyulda]] III darajali orden bilan Pokrovskoye kon boshqarmasi (Pokrovskoye) aktsiyadorlik jamiyati kon boshqarmasi uchastkasi konchilar ustasi V. F. Zubak.taqdirlandi<ref>[http://www.president.gov.ua/documents/14901.html Ukaz Prezidenta Ukraїni № 433/2012 vіd 4 lipnya 2012 roku „Pro vіdznachennya derjavnimi nagorodami Ukraїni pratsіvnikіv pіdpriєmstv, ustanov ta organіzatsіy Doneskoї oblastі“] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20121016050724/http://www.president.gov.ua/documents/14901.html |date=2012-10-16 }}{{ref-uk}}</ref>. * [[2012]][[24-avgust|-yil 24-avgustda]] yana 47 kishi III darajali „Kadrdon mehnati uchun“ ordeni bilan taqdirlandi<ref>[http://www.president.gov.ua/documents/15007.html Ukaz Prezidenta Ukraїni № 520/2012 vіd 24 serpnya 2012 roku „Pro vіdznachennya derjavnimi nagorodami Ukraїni“] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20121130213742/http://www.president.gov.ua/documents/15007.html |date=2012-11-30 }} {{ref-uk}}</ref>. * [[2013]]-[[22-yanvar|yil 22-yanvarda]] III darajali orden bilan „Torazantrasit“ (Donetsk viloyati) davlat korxonasining „Progress“ shaxtasi alohida boʻlinmasi togʻ-kon ishchisi R. N. Bednosheev taqdirlandi<ref>[http://www.president.gov.ua/documents/15386.html Ukaz Prezidenta Ukraїni № 35/2013 vіd 22 sіchnya 2013 roku „Pro vіdznachennya derjavnimi nagorodami Ukraїni z nagodi Dnya Sobornostі ta Svobodi Ukraїni“] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130124035158/http://www.president.gov.ua/documents/15386.html|date=2013-01-24}}{{ref-uk}}</ref>. * [[22-avgust|2013-yil 22-avgust kuni]] yana 30 nafar shaxs III darajali „Kadrli konchilik mehnati uchun“ ordeni bilan taqdirlandi<ref>[http://www.president.gov.ua/documents/15968.html Ukaz Prezidenta Ukraїni № 437/2013 vіd 22 serpnya 2013 roku „Pro vіdznachennya derjavnimi nagorodami Ukraїni“] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140708145445/http://president.gov.ua/documents/15968.html |date=2014-07-08 }}{{ref-uk}}</ref>. == Tavsif == Jasoratli konchilar ordeni nishoni tosh billurdan yasalgan boʻlib, tekis qirralari boʻlgan xoch shakliga ega. Xochning oʻrtasida oq emal bilan qoplangan olmos shaklidagi medalyon joylashgan boʻlib, unda Ukrainaning kichik Davlat gerbi tasvirlangan. Ukrainaning kichik Davlat gerbi ostida xoch va sariq metall bolgʻa bor. Medalyon burchaklari lenta bilan hoshiyalangan va toʻq qizil rangli emal bilan qoplangan, unga „Konchi“ yozuvi tushirilgan. Yuqoridan, lenta dafna yaprogʻi shoxlari, pastdan — eman barglari bilan oʻralgan. Xoch aniq qorongʻi nurlari boʻlgan toʻrtburchaklar yulduzga qoʻyilgan. Xochning qarama-qarshi uchlari orasidagi gerbning oʻlchami — 42 mm. Belgining orqa tomoni tekis boʻlib, har bir daraja uchun alohida raqam oʻyilgan. Halqa yordamida xoch koʻk va sariq chiziqlar bilan toʻq qizil ipak moir lentasi bilan bezatilgan toʻrtburchaklar metall blokga biriktirilgan. Poyafzal oʻlchami: balandligi — 45 mm, kengligi — 28 mm. Blokning orqa tomonida buyurtma nishonini mahsulotga mahkamlash uchun mahkamlagich mavjud. Konchilikda xizmatlari uchun ordeni lenta bilan bogʻlangan toʻrtburchaklar metall plastinka. Planka oʻlchami: balandligi — 12 mm, kengligi — 24 mm. === I darajali „Jasoratli konchi“ ordeni === 1-darajali orden koʻkrak nishoni [[Kumush|kumushdan yasalgan]]. 1-darajali nishon uchun — yozuv, dafna va eman shoxlari tasviri, xoch va lentalar — sariq metalldan yasalgan. 1-darajali nishon bloki sariq metalldan yasalgan boʻlib, oʻrtada 10 mm kenglikdagi bitta sariq chiziq va har tomondan ikkitadan 2 mm koʻk chiziq bilan qoplangan. === II darajali „Jasoratli konchi“ ordeni === II darajali ordenli nishon — nikel kumushdan yasalgan. 2-darajali medal belgisi uchun — yozuv, dafna va eman shoxlari tasviri, xoch va lenta — oq metalldan yasalgan. 2-darajali nishonlar palubasi oq metalldan yasalgan boʻlib, oʻrtada har biri eni 6 mm boʻlgan ikkita sariq chiziq va yon tomonlarida eni 2 mm boʻlgan uchta koʻk chiziq bilan qoplangan. === III darajali „Jasoratli konchi“ ordeni === III darajali ordeni nishoni — nikel kumushdan yasalgan. III darajali ordeni nishoni uchun — yozuv, dafna va eman barglari shoxlari tasviri, lentalar, shpallar va lentalar — oq metalldan yasalgan. II toifali nishon bloki oq metalldan yasalgan boʻlib, oʻrtada har birining kengligi 4 mm boʻlgan uchta sariq chiziq va yon tomonlarida har biri eni 2 mm boʻlgan toʻrtta koʻk chiziq bilan qoplangan. == Taqish tartibi == I, II, III darajali „Jasoratli konchilik uchun“ ordeni koʻkrakning chap tomonida Ukraina Prezidenti — Ivan Mazepa koʻkrak nishonidan keyin taqiladi. == Shuningdek == * Ukraina mukofotlari * Ukrainada xizmat koʻrsatgan konchi == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [http://zakon1.rada.gov.ua/cgi-bin/laws/main.cgi?nreg=282 %2F2009 Ukraina Prezidentining 2009-sonli 282/2009-sonli Farmoni „Jasoratli kon ishlari uchun“ ordeni toʻgʻrisida"]{{Uk icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на украинском языке">)</small> * [http://zakon1.rada.gov.ua/cgi-bin/laws/main.cgi?nreg=345-17 Ukrainaning 345-VI-sonli „Konchi mehnatining obroʻsini oshirish toʻgʻrisida“ gi qonuni]{{Uk icon}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на украинском языке">)</small> [[Turkum:Ordenlar]] [[Turkum:Ukraina]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] b1hvvzh9cswwd5yjtiti0gqcd96r7e1 Kanada dollari 0 740970 2725422 2688060 2022-07-30T12:27:29Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Valyuta|Nomi=Kanada dollari|Asl nomlanishi=dollar canadien {{ref-fr}}|Tasvir=Banknote of the Colonial Bank of Canada.jpg|ISO4217=HKD (344)|Davlat nomi={{Flag|Kanada}}|Simvol=$, C$, CA$ va CAD}} '''Kanada dollari''' ({{lang-fr|dollar canadien}} ;{{lang-en|Canadian dollar}}, ISO 4217 kodi — SAPR, qisqartirilgan belgi — $ yoki C $) [[Kanada|Kanadaning]] [[Valyuta|pul birligidir]]. 1858-yilda kiritilgan. Bir Kanada dollari 100 sentdan iborat. 2007-yilda Kanada dollari valyuta bozorida dunyodagi eng faol sotiladigan valyutalar orasida 7-oʻrinni egalladi<ref>http://www.bis.org/publ/rpfxf07t.pdf (December 2007) Bank for International Settlements</ref>. AQSh iqtisodiyoti va [[AQSh dollari]], kamroq darajada [[Iyena|Yaponiya yen]], [[Xitoy yuani|Xitoy yuan]] va [[Yevro|evro]] Kanada dollari kursidagi oʻzgarishlarga sezilarli taʼsir koʻrsatadi. == Tarix == === Ispaniya dollari === Kanadada qoʻllanilgan birinchi pul birligi [[Ispaniya imperiyasi|ispan koloniyalari]] uchun chiqarilgan ispan dollari — reallar edi. === Oltin dollar === 1841-yilda Britaniyaning Kanada provinsiyasi [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]] oltin dollariga teng boʻlgan va besh shillingdan iborat oʻz dollarini joriy qildi. Rasmiy ravishda, Kanada dollari 1858-yilda Kanada funtini almashtirdi. Bundan oldin Kanadada oʻzining naqd puli yoʻqligi sababli ancha murakkab kotirovka tizimi qoʻllanilgan va Britaniya, Amerika va Meksika tangalari, shuningdek, Kanada banklari tomonidan chiqarilgan qogʻoz obligatsiyalar va mis tokenlar ishlatilgan. === Frankofon Kanada === Fransuz kanadaliklarining (va ayniqsa Kvebekliklarning) soʻzlashuv nutqida Kanada dollari koʻpincha oʻyin deb ataladi ({{lang-fr|piasse}}) va sent (std. {{lang-fr|un cent}}) „su“ deb ataladi ({{lang-fr|sou}}). Bu [[Fransiya mustamlaka imperiyasi|Frantsiya mustamlakalarida]] valyutalarning anʼanaviy nomlariga hurmatdir (qarang. Yangi Frantsiya). == Banknotalar == [[Fayl:Dominion_of_Canada_one_Dollar_banknote_of_1898.jpg|thumb|329x329px| Bir Dollar Dominion Kanada 1898-yil]] [[Fayl:Canadian_bills2.jpg|right|thumb| Kanada dollari banknotalari (yuqoridan pastga) Wilfrid Laurier, Jon A. MakDonald, [[Elizabeth II|Yelizaveta II]], Uilyam Lyon Makkenzi King va Robert Borden]] Kanadadagi birinchi qogʻoz pullar dollarda (oʻsha paytda hali ham Amerika edi, chunki Kanadaning rasman oʻz valyutasi yoʻq edi) 1813-1815-yillarda chiqarilgan Britaniya armiyasining banknotalari edi. Kanada dollarlarida nominal qilingan banknotalar keyinchalik 1830-yillardan boshlab ustav banklari, baʼzi mustamlaka hukumatlari (birinchi navbatda, 1866-yilda Kanada provinsiyasi tomonidan), keyinroq esa 1870-yildan boshlab Kanada Konfederatsiyasi tomonidan chiqarilgan. Baʼzi munitsipalitetlar ham oʻzlarining banknotlarini chiqarishgan. 1935-yilda Kanada Banki tashkil topdi. U Kanada pullarining federal emissiyasini oʻz zimmasiga oldi va 1, 2, 5, 10, 20, 25, 50, 100, 500 va 1000 dollarlik banknotlarni chiqarishni boshladi. 1944-yilda qonuniy banklarga oʻz pullarini chiqarish taqiqlandi. Emissiya huquqi faqat Kanada Qirollik Banki ''va Monreal Bankida'' qoldi. 1935-yildan keyin banknotlar dizaynida sezilarli oʻzgarishlar yuz berdi. Shuningdek, 1937, 1954, 1970, 1986-yillarda qogʻoz pullarning yangi seriyalari muomalaga kiritildi. 2011-yildan boshlab Kanada Banki polimer banknotlarni chiqarishni boshladi: 2011-yil 15-noyabr — 100 dollar, 2012-yil 26-mart — 50 dollar<ref>[http://news.numizmatik.ru/kanada-vypustila-polimernye-50-dollarov__n4514.html Kanada vipustila polimernie 50 dollarov]</ref>, 2012-yil 7-noyabr — 20 dollar. 2013-yil oxirigacha 10 va 5 dollarlik polimer kupyuralar muomalaga chiqariladi. Kanada banknotalari Kanada Banki bilan tuzilgan shartnoma asosida Kanada banknotlari kompaniyasi va BA International Inc tomonidan hozirda chop etiladi. Kanada Bankining 1935-yildan beri chiqarilgan barcha banknotalari qonuniy toʻlov vositasidir, ammo banknotlarning ayrim nominallari muomalada deyarli qoʻllanilmaydi. Shunday qilib, 1989 va 1996-yillardan beri 1 va 2 dollarlik banknotalar muomalaga chiqarilmagan va muomaladagi tangalar bilan almashtirilgan. 25 va 500 dollar 1935-yildan beri chiqarilmaydi, 1000 dollar — 2000-yildan beri qoʻllanilmoqda<ref>[https://www.bankofcanada.ca/banknotes/upcoming-changes-to-legal-tender-status-for-older-bank-notes/ Upcoming changes to legal tender status for older bank notes], Bank Kanadi{{en icon}}</ref>. 2018-yil uchun byudjet eʼlon qilinganidan soʻng, Kanada banki 1000 dollarlik banknotalar, shuningdek, amalda foydalanilmayotgan 1, 2, 25 va 500 dollarlik kupyuralarni muomaladan chiqarish niyatida ekani maʼlum boʻldi. Ushbu banknotlarni qaytarib olish muddati hali eʼlon qilinmagan, ammo bu ancha uzoq boʻlishi kutilmoqda<ref>[https://news.knopka.ca/read/3759 Kanada izimaet iz obraщeniya tisyachedollarovie banknoti], Knopka.ca</ref>. == Tangalar == {{Asosiy|Kanada dollari tangalari}} [[Fayl:Canadian 1 and 2 dollar coins.png|thumb|right|upright=1,15|''loonie'' va ''toonie'' laqabli bir va ikki dollarlik tangalar]] Tangalar [[Kanada qirollik zarbxonasi]]ning [[Vinnipeg]], [[Manitoba]] va [[Ottava]], [[Ontario]]dagi korxonalari tomonidan 5¢ ([[nikel) nominalida ishlab chiqariladi. (Kanada tangasi)|nikel]]), 10¢ ([[dime (Kanada tangasi)|dime]]), 25 ¢ ([[chorak (Kanada tangasi)|chorak]]), 50 ¢ ([[50-tsent) dona (Kanada tangasi)|50¢ dona]]) (garchi 50¢ dona endi banklarga tarqatilmaydi va faqat toʻgʻridan-toʻgʻri zarbxonada mavjud, shuning uchun juda kam tirajda), $1 ([[loonie]]) va $2 ([[toonie]]). Kanadada zarb qilingan oxirgi 1¢ tanga ([[penni (Kanada tangasi)|penni]]) 2012-yil 4-mayda zarb qilingan,<ref>{{yangiliklar manbasi |title=Kanadaning so'nggi pennisi zarb qilingan |url=http: //www.cbc.ca/news/canada/manitoba/story/2012/05/04/mb-canada-last-penny-mint.html |access-date=2012-yil 28-may |gazeta=CBC |date=may 4, 2012-yil |arxiv sanasi=2012-yil 4-sentabr |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20120904122048/http://www.cbc.ca/news/canada/manitoba/story/2012 /05/04/mb-canada-last-penny-mint.html |url-status=live }}</ref> va tiyinni taqsimlash 2013-yil 4-fevralda toʻxtatildi.<ref>{{yangiliklar manbasi |title= Kanada pennisi ishlab chiqarish toʻxtatildi: 4-fevral Kanadaning mis rangli tangasining rasmiy tugashini belgilab berdi |url=http://www.huffingtonpost.ca/2013/02/01/canadian-penny-discontinued-february-4_n_2600127 |access.html sana=2013-yil 28-iyun |gazeta=Huffington Post Kanada |sana=1-fevral, 2013-yil |archive-date=2013-yil 20-iyul |archive-url=https://web.archive.org/web/20130720071/ /www.huffingtonpost.ca/2013/02/01/canadian-penny-di scontinued-february-4_n_2600127.html |url-status=live }}</ref> oʻshandan beri naqd pul oʻtkazmasining narxi eng yaqin besh sentga yaxlitlanadi. Penni qonuniy toʻlov vositasi boʻlib qolmoqda, garchi ular faqat toʻlov sifatida qabul qilinadi va oʻzgarish sifatida qaytarilmaydi. Standart dizaynlar toʻplamining orqa tomonida Kanada ramzlari, odatda yovvoyi tabiat, [[Obverse va teskari|old]]da [[Elizabet II]] tasviri mavjud. Ayrim tiyinlar, nikellar va tiyinlar muomalada qoladi, ularda [[Jorj VI]] timsoli mavjud. Shuningdek, [[Amerika dollari|Amerika tangalari]] AQSHga yaqin joylashganligi va tangalarning oʻlchamlari bir xil boʻlganligi sababli muomalada boʻlishi odatiy holdir. Turli xil teskari koʻrinishdagi esdalik tangalar ham tartibsiz asosda, koʻpincha choraklarda chiqariladi. 50¢ tangalar muomalada kam uchraydi; ular koʻpincha yigʻiladi va aksariyat viloyatlarda kundalik operatsiyalarda muntazam foydalanilmaydi. === Tangalar tarixi === 1858-yilda Kanada provinsiyasi tomonidan bronza 1¢ va 0,925 kumush 5¢, 10¢ va 20¢ tangalar chiqarildi. 1859-yilda zarb qilingan 1¢ tangalardan tashqari, 1870-yilgacha 5¢ va 10¢ ni ishlab chiqarish qayta yoʻlga qoʻyilgan va kumush 25¢ va 50¢ sotuvga chiqarilgunga qadar boshqa tangalar chiqarilmagan. 1908-1919-yillarda Ottavada [[oltin suveren|suverenlar]] (Kanadada ${{frac|4,86|2|3}} uchun qonuniy tender) „C“ zarb belgisi bilan urildi. [[Fayl:1914 Canadian $5 gold reverse.jpg|thumb|right|1914-yildagi 5 dollarlik oltin Kanada tangasi. Orqa tomonida Kanada Dominioni qoʻllari bilan qalqon tasvirlangan. Tanganing ogʻirligi 8,36{{nbsp}}g va 90 % oltin boʻlib, u 7,524{{nbsp}}g oltinni tashkil qiladi. Uning diametri 21,59{{nbsp}} mm va chetida 1,82{{nbsp}} mm qalinlikda.]] Kanada oʻzining birinchi oltin tangalarini 1912-yilda 5 va 10 dollar koʻrinishida ishlab chiqargan. Ushbu tangalar 1912-yildan 1914-yilgacha ishlab chiqarilgan. Old tomonda [[Qirol Jorj V]] tasviri, orqa tomonida esa Kanada Dominioni qoʻllari bilan qalqon joylashgan. [[Yukon]]dagi [[Klondayk daryosi]] vodiysidan olingan oltin tangalardagi oltinning katta qismini tashkil qiladi. Tanga ishlab chiqarilishidan ikki yil oʻtgach, Birinchi jahon urushi boshlandi va tangalarni ishlab chiqarish Kanada oltin zahiralarini qattiqroq nazorat qilish foydasiga toʻxtatildi. 1914-yilda ishlab chiqarilgan tangalarning aksariyati oʻsha paytda muomalaga kirmagan va baʼzilari 2012-yilda sotilgunga qadar 75 yildan koʻproq vaqt davomida saqlangan.Yuqori sifatli namunalar ommaga sotildi va koʻzga yoqmaydiganlari eritildi.<ref>{{veb manbasi |url=http://www.mint.ca/store/news/a-national-treasure-resurfaces-as -theroyal-canadian-mint-offers-rere-importunity-to-ega-canadas-first-gold-coins-crafted-with-pridefrom-19121914-17400003?cat=News+releases&nId=700002&parentnId=6Mint=6Mb |sarlavha=Kanada qirollik zarbxonasi Kanadaning 1912-1914-yillarda gʻurur bilan ishlab chiqarilgan birinchi oltin tangalariga egalik qilish uchun noyob imkoniyatni taqdim etar ekan, milliy xazina qayta tiklandi |vebsayt=www.mint.ca |kirish sanasi=2015-yil 15-dekabr |arxiv sanasi=2015-yil 22-dekabr |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20151222113911/http://www.mint.ca/store/news/a-national-treasure-resurfaces-as-theroyal- |arxiv-sana=2015-12-22 }}{{Deadlink|date=iyul 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> 1920-yilda 1¢ oʻlchami kichraytirildi va 5¢, 10¢, 25¢ va 50¢ tangalarning kumush nozikligi 0,800 kumush/.200 misga tushirildi. Ushbu kompozitsiya 1966-yilgacha 10¢, 25¢ va 50¢ boʻlaklar uchun saqlanib qoldi, ammo 5¢ parchaning qadrsizlanishi 1922-yilda davom etdi, kumush 5¢ butunlay kattaroq nikel tanga bilan almashtirildi. 1942-yilda urush davridagi chora sifatida 5¢ tangada nikel [[tombac]] bilan almashtirildi, uning shakli yumaloqdan [[dodekagonal]] ga oʻzgartirildi. Xrom qoplangan poʻlat 1944 va 1945-yillarda va 1951 va 1954-yillarda 5¢ uchun ishlatilgan, shundan soʻng nikel qayta qabul qilingan. 5¢ 1963-yilda yumaloq shaklga qaytdi. 1935-yilda 0,800 kumush [[voyageur dollar]] muomalaga kiritildi. 1939-1945-yillardagi urush yillari bundan mustasno, ishlab chiqarish 1967-yilgacha saqlanib qoldi. 1967-yilda 0,800 kumush / 0,200 mis va oʻsha yilning oxirida 0,500 kumush / 500 mis 10 ¢ va 25 ¢ tangalar chiqarildi. 1968-yilda yanada pasayish kuzatildi: 0,500 ta nozik kumush tangalar va choraklar yil oʻrtalarida butunlay nikel bilan almashtirildi. 1968-yildagi barcha 50¢ va 1 dollarlik tangalar hajmi kichraytirilgan va faqat sof nikelda ishlab chiqarilgan. Shunday qilib, 1968-yil Kanadada har qanday muomaladagi kumush tangalar chiqarilgan oxirgi yil boʻldi. 1982-yilda 1¢ tanga oʻn ikki burchakli tangaga oʻzgartirildi va 5¢ keyinchalik kupro-nikel qotishmasiga aylantirildi. 1987-yilda aureat bilan qoplangan nikeldan zarb qilingan 1 dollarlik tanga sotuvga chiqarildi. 1996-yilda [[Bimetalik tangalar|bimetalik]] 2 dollarlik tanga paydo boʻldi. 1997-yilda mis bilan qoplangan rux 1¢ dagi bronza oʻrnini egalladi va u dumaloq shaklga qaytdi. Buning ortidan, 2000-yilda 1¢, 5¢, 10¢, 25¢ va 50¢ boʻlgan, 1¢ mis bilan qoplangan, qolganlari [[kupro-nikel] bilan qoplangan, yanada arzonroq qoplangan poʻlat tangalar muomalaga kiritildi. ]. 2012-yilda 1 va 2 dollarlik tangalar uchun koʻp qatlamli poʻlatdan yasalgan texnologiya joriy etildi. Shuningdek, oʻsha yili 1¢ tanga zarb qilish toʻxtatildi va uning muomaladan chiqarilishi 2013-yilda boshlandi. Anʼanaviy ravishda tangalar uchun quyidagi metallar ishlatilgan: * 1 tsent (2013-yildan beri chiqarilmaydi, lekin rasmiy ravishda qonuniy toʻlov vositasi boʻlib qoladi) — mis, guruch, mis qoplangan poʻlat * 5 sent — nikel, nikel bilan qoplangan poʻlat * 10 sent — kumush, nikel bilan qoplangan poʻlat * 25 tsent — kumush (1968-yilgacha), nikel (1968-1999), nikel bilan qoplangan poʻlat (1999-yildan) * 50 tsent — kumush (1968-yilgacha), nikel, nikel bilan qoplangan poʻlat (1999-yildan). Aslida, 50 sentlik tanga muomalada emas va uni kollektorlar sotib olishmoqda. * 1 dollar — kumush (1935-1967), nikel (1968-1986), latun bilan qoplangan nikel (1987-2011), latun bilan qoplangan poʻlat (2012-yildan). * 2 dollar — bimetal: nikel halqadagi alyuminiy-bronza qotishmasi (1996- yildan). == Valyuta kursi rejimi == [[Fayl:Канадский_доллар_Георга_Пятого_1935.jpg|right|thumb|320x320px| Kanada Jorj V dollari. 1935-yil, [[kumush]]. Orqa tarafdagi „qayiqchi“ (sayohatchi) dizayni (muallif E. Xon) 1935-1986-yillarda ishlatilgan.]] Kanada dollari oʻzining geografik yaqinligi va Kanadaning [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]] [[Import|importiga]] sezilarli darajada bogʻliqligi tufayli AQSh iqtisodiyoti va yaqinda [[Osiyo-Tinch okeani iqtisodiy hamkorlik tashkiloti|APEC]] mamlakatlari iqtisodiyoti tomonidan kuchli taʼsir koʻrsatmoqda. Kanada dollari ayirboshlash kursining [[Iqtisodiy sikl|davriy]] tebranishlari Kanada iqtisodiyotini 20-asr va 21-asr boshlarida xarakterlagan va xarakterlashda davom etmoqda. Shunday qilib, 1976-yilgacha Kanada dollari AQSh dollaridan biroz qimmatroq edi, keyin esa 2003-yilga qadar zaiflashdi, uning oʻsishi belgilandi. Arzon Kanada dollari AQSh bozorida Kanada tovarlari (ayniqsa, xom ashyo) raqobatbardoshligi uchun vosita boʻldi. Asta-sekin, AQSh iqtisodiyotida salbiy tendentsiyalarning rivojlanishi bilan 2005-2007-yillarda dollar kursining bosqichma-bosqich pasayishi boshlandi. 2007-yil sentabr oyida Kanada dollari AQSh dollariga tenglashdi, ammo bu Kanada isteʼmolchilari va eksportchilariga qattiq taʼsir qildi. 2010-yil noyabr oyida Kanada dollari ham AQSh dollari bilan paritetga yetdi, shundan soʻng Kanada dollari yana zaiflasha boshladi. Kanada hozirda erkin suzuvchi valyuta kursi rejimiga ega. Valyuta siyosati samaradorligining mezoni (valyuta kursi langari) inflyatsiya koʻrsatkichlari hisoblanadi. [[Fayl:CAD_USD_Exchange_Rates.png|center]] == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20101228051543/http://www.bonistica.ru/cat/america/canada Barcha emissiya seriyalarining Kanada dollarlari.] [https://web.archive.org/web/20101228051543/http://www.bonistica.ru/cat/america/canada Banknotalar va tavsiflar.] * [http://www.cdnpapermoney.com/ Kanada dollari haqida veb-sayt{{Ref-en}}] [http://www.cdnpapermoney.com/ <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small>] * [http://www.numicanada.com/ Kanada dollari haqida veb-sayt{{Fr icon}}] [http://www.numicanada.com/ <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на французском языке">)</small>] * [http://finance.yahoo.com/q/bc?s=CADUSD=X&t=2y&l=on&z=l&q=l&c= Soʻnggi ikki yil davomida Kanada dollarining AQSh dollariga nisbatan kotirovkalari{{Ref-en}}] [http://finance.yahoo.com/q/bc?s=CADUSD=X&t=2y&l=on&z=l&q=l&c= <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small>] * [https://web.archive.org/web/20070715032648/http://www.currencymuseum.ca/eng/collection/index.php Kanada pul muomalasi tarixi{{Ref-en}}] [https://web.archive.org/web/20070715032648/http://www.currencymuseum.ca/eng/collection/index.php <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small>] * [https://web.archive.org/web/20090605024744/http://www.bankofcanada.ca/en/dollar_book/index.html Kanada dollarining tarixi{{Ref-en}}] [https://web.archive.org/web/20090605024744/http://www.bankofcanada.ca/en/dollar_book/index.html <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small>] * http://www.bankofcanada.ca/en/banknotes/index.html Arxiv nusxasi * [http://www.mint.ca Kanada qirollik zarbxonasi{{Ref-en}}] [http://www.mint.ca <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small>] * [http://ru.ucoin.net/catalog/?country=canada Kanada tangalari (katalog va galereya)] * [http://tomovl.ru/zarubezhnye_monety/Kanadskij_dollar_1987.html 1 tanga Kanada dollari: 1935 (kumush), 1968 (nikel), 1986 („loonie“)] * [http://www.bis-ans-ende-der-welt.net/Kanada-B.htm Kanada banknotlar galereyasi]{{Ref-de}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на немецком языке">)</small>{{Ref-en}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> [[Turkum:Valyutalar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] e3leyixsjv0xqmqtmvu128dl4hswr39 Avstraliya meʼmorchilik sanʼati 0 741154 2726279 2711817 2022-07-31T05:08:56Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Queenslander_home,_Australia.jpg|thumb|320x320px| Kvinslend uslubidagi uy]] '''Avstraliya meʼmorchiligi uslubi asrlar''' davomida [[Yevropa|Yevropada]] hukmronlik qilgan revivalistik yoʻnalishlar kabi, birinchi navbatda, hosilaviy boʻlgan va Yevropa uslublaridan ozuqa olgan.<ref>{{Kitob manbasi|last=Dixon|first=Roger|title=Victorian Architecture: With a Short Dictionary of Architects and 251 Illustrations|url=https://books.google.com/books?id=dL3CQgAACAAJ|year=1978|publisher=Thames and Hudson|isbn=978-0-500-18163-8}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|last=Lewis|first=Arnold|title=American Victorian architecture: a survey of the 70's and 80's in contemporary photographs|url=https://archive.org/details/isbn_9780486231778|year=1975|publisher=Dover Publications|isbn=978-0-486-23177-8}}</ref> == Fon == Yevropaliklarning mahalliy aholi bilan dastlabki aloqalari ularni aborigenlar va Torres boʻgʻozi orollari xalqlarining turmush tarzini notoʻgʻri talqin qilishga olib keldi. XX-asrga qadar aborigenlar va Torres boʻgʻozi orollari xalqlarida doimiy binolar va oʻziga xos meʼmorchilik shakllari yoʻqligi haqida notoʻgʻri fikr ham mavjud edi. Aborigen jamoalarini „koʻchmanchi“ deb belgilash erta koʻchmanchilarga anʼanaviy yerlarni egallab olishlarini, ularda doimiy aholi yashamaganligini daʼvo qilib oqlash imkonini berdi. Hozirgi kunda koʻplab dalillar toʻplami mahalliy anʼanaviy arxitektura shakllarining keng doirasi (etno arxitektura sifatida tanilgan) va qurilish boʻyicha murakkab bilimlar mavjudligini koʻrsatadi.<ref>{{Kitob manbasi|first=Richard|last=Apperly|year=1989|title=A pictorial guide to identifying Australian architecture|edition=Paperback, 1994|publisher=HarperCollins|location=Sydney, Australia|isbn=0-207-18562-X}}</ref> [[Fayl:Migdal oz.jpg|thumb|Migdal]] Oʻn toʻqqizinchi asrda avstraliyalik meʼmorlar [[Angliya|Angliyadagi]] oʻzgarishlardan ilhomlangan holda oʻz uslublarini yaratishga kirishdi. Bunda qisman Angliyadan Avstraliyaga amaliyot oʻtash uchun kelgan koʻp sonli meʼmorlar ham sabab boʻldi. XX asrda Amerika va xalqaro taʼsirlar hukmronlik qildi. XX asr oxirida Avstraliya asta-sekin koʻp madaniyatli davlatga aylanganligi sababli, [[Immigratsiya|immigrantlarning]] taʼsiri ham yaqqol namoyon boʻldi. Import qilingan ekzotik uslublar bundan oldinroq tarixiy ahamiyatga ega boʻlgan kam sonli Joss uylari va [[Sinagoga|ibodatxonalarida]] mavjud edi. Soʻnggi paytlarda boshqa global va Janubi-Sharqiy Osiyo taʼsiri Avstraliya meʼmorchiligi uslublariga ozgina taʼsir koʻrsatdi. <ref>''George Wilkie — Building Your Own Home'' — Section on Architectural Styles. 2017.</ref> Baʼzi meʼmoriy uslublarga [[iqlim]] kabi mahalliy omillarning bevosita taʼsiri boʻldi (toʻgʻridan-toʻgʻri „Filigri“, " Kvinslender " va „ Federatsiya uyi“ uslublari) va mahalliy materiallar va koʻnikmalar hosil boʻldi. Baʼzi avstraliyalik arxitektorlar, xususan, Garri Norris, Roy Grounds, Robin Boyd, Frederik Romberg va Garri Seidler kabi turar-joy arxitektorlari turli harakatlarning boshida boʻlishgan. == Uslub toifalari == Avstraliya arxitektura uslublarini ikkita asosiy toifaga boʻlish mumkin: „turar joy“ va „turar joy boʻlmagan“. Turar-joy uslublari eng keng tarqalgan boʻlsa va Avstraliyada qurilgan binolarning aksariyat qismini tashkil qiladi, ammo turar-joy boʻlmagan binolar koʻproq uslublarni namoyish etadi. '''Batafsil uslublar:''' * Kvinslend va Migdal uslublari * Avstraliyaning turar-joy boʻlmagan meʼmoriy uslublari 1788-yildan hozirgi kungacha == Shuningdek qarang == * [[Xitoy meʼmorchilik sanʼati]] * [[Vizantiya meʼmorchilik sanʼati]] == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://www.dropbearito.com/australian_architecture_satire.htm Avstraliya meʼmoriy merosi — satira] * [https://web.archive.org/web/20091024003216/http://geocities.com/asiedydd/styles.htm Styles] * [http://www.canberrahouse.com.au Canberra House] * [https://web.archive.org/web/20051223235418/http://www.canterbury.nsw.gov.au/library/resource/resthous.htm#styles Style resources] [[Turkum: Arxitektura]] [[Turkum: Avstraliya]] i5p4d4aofnj1ibg6r3f9ebgo4bu6f8d Foydalanuvchi:Diwikiped 2 741251 2726539 2650052 2022-07-31T09:23:13Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki Qozixonova Dilnoza Dilmurod qizi. 2002-yil 18-iyunda Farg‘ona viloyati, Marg‘ilon shaxrida tug‘ilgan. Hozirda Farg‘ona Davlat Universiteti talabasi. {{Uz}} q315lhloln9gd7xuj1x434u2mv5lgfi 2726543 2726539 2022-07-31T09:24:14Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki Qozixonova Dilnoza Dilmurod qizi. 2002-yil 18-iyunda Farg‘ona viloyati, Marg‘ilon shaxrida tug‘ilgan. Hozirda Farg‘ona Davlat Universiteti talabasi. {{#babel:uz-N}} dr8q5zttagfjnop8m75y4ckyvwaa1r9 Yahyo Imomov 0 741448 2726119 2658505 2022-07-30T21:58:58Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{bilgiquti sportchi | ism = Yahyo Qurbonmurodovich Imomov | tasvir = | tasvirizoh = | jins = Erkak | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = Dzyodo | klub = | tavallud_sana = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1989|12|24}} | tavallud_yer = {{TavalludJoyi|Denov tumani}}, [[Surxondaryo viloyati|Surxondaryo viloyatining]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | medallar = }} {{Medallar |uzunlik = 255px |tasvir = |medallar = {{musobaqa|Osiyo chempionati}} {{medal|Bronza|[[Osiyo chempionati 2012|Toshkent 2012]]|81kg gacha}} {{musobaqa|Gran-pri}} {{medal|Bronza|[[Gran-pri 2017|Toshkent 2017]]|81kg gacha}} {{medal|Oltin|[[Gran-pri 2016|Toshkent 2016]]|81kg gacha}} {{medal|Oltin|[[Gran-pri 2015|Budapesht 2015]]|81kg gacha}} {{medal|Kumush|[[Gran-pri 2014|Toshkent 2014]]|81kg gacha}} {{medal|Bronza|[[Gran-pri 2013|Abu-dabi 2013]]|81kg gacha}} {{medal|Bronza|[[Gran-pri 2013|Toshkent 2013]]|81kg gacha}} }} '''Yahyo Qurbonmurodovich Imomov''' ([[1989]]-yil [[24-dekabr|24-dekabrda]] tugʻilgan, [[Surxondaryo viloyati|Surxondaryo viloyatining]] [[Denov tumani]]<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://olympic.uz/ru/65567|sarlavha=Поздравляем Муминжона Абдуллаева и Яхё Имамова|ish=Национальный олимпийский комитет Узбекистана|kirish sanasi=2021-08-18}}</ref>, [[Oʻzbekiston]]) — oʻzbek dzyudochisi, 81 kg vazn toifasida ishtirok etadi. XXX yozgi Olimpiya oʻyinlari ishtirokchisi, Osiyo chempionati gʻolibi, dzyudo boʻyicha Gran-pri va “Katta dubulgʻa” turniri gʻolibi va sovrindori<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://spjme.uz/federacija-dzjudo-surhandarinskoj-ob/|sarlavha=«Якка кураш олами – Мир единоборств»|kirish sanasi=2021-08-18|arxivsana=2021-08-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818192744/https://spjme.uz/federacija-dzjudo-surhandarinskoj-ob/}}</ref>. == Sport faoliyati == Imomov Yahyo [[2012]]-yilda dzyudo boʻyicha [[Toshkent|Toshkentda]] ([[Oʻzbekiston]]) oʻtkazilgan Osiyo chempionatida 81 kilogramm vazn toifasida yarim finalda Koreya Respublikasi boʻlajak chempion Kim Je Bomga yutqazib qoʻygandi. Keyinchalik Imamov taskin beruvchi raundda qozogʻistonlik dzyudochi Islom Bozbayevni magʻlub etib, qit’aning bronza medalini qoʻlga kiritadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://onlinejua.org/admin/result/files/resultfile39%5B0%5D.pdf|sarlavha=JUA Continental Championships 2012 (UZB Tashkent, 27-28 April 2012)|til=en|ish=Judo Union Of Asia|sana=2012-04-30|kirish sanasi=2021-09-03|arxivsana=2020-07-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200707220504/http://onlinejua.org/admin/result/files/resultfile39%5B0%5D.pdf}}</ref>. Imomov [[London|Londonda]] boʻlib oʻtgan ([[Buyuk Britaniya]]) Yozgi Olimpiada oʻyinlarida 81 kg vazn toifasida 1/16 finalda Kim Chje Bom bilan boʻlgan bellashuvda imkoniyatni boy berdi<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/im/yakhyo-imomov-1.html|sarlavha=Yakhyo Imomov Bio, Stats, and Results|ish=Sports-Reference.com|sana=2020-04-18|kirish sanasi=2021-08-18|archive-date=2020-04-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20200418111214/https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/im/yakhyo-imomov-1.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.olympedia.org/results/316393|sarlavha=Olympedia – Half-Middleweight (≤81 kilograms), Men|til=en|ish=Olympedia.org|kirish sanasi=2021-08-18|arxivsana=2021-08-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210819131629/http://www.olympedia.org/results/316393}}</ref>. U [[Moskva|Moskvada]] ([[Rossiya]]) boʻlib oʻtgan “Katta dubulgʻa” turkumiga kiruvchi turnirda finalda rossiyalik dzyudochi Murat Xabachirovga magʻlub boʻlib, kumush medal olishga sazovor boʻladi. U [[2013]]-yilda [[Parij|Parijda]] ([[Fransiya]]) boʻlib oʻtgan "Katta dubulgʻa" turnirida 81 kg vazn toifasida finalda gruziyalik dzyudochi Avtandil Chrikishvilini magʻlub etadi<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.uzdaily.uz/ru/post/14450|sarlavha=Дзюдоист Яхё Имамов завоевал золотую медаль в Париже|ish=UzDaily.uz|kirish sanasi=2021-08-18|arxivsana=2021-08-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818183604/https://www.uzdaily.uz/ru/post/14450}}</ref>. [[Qozon]] shahrida ([[Rossiya]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Universiadada 81 kg vazn toifasida finalda yaponiyalik Takonori Nagasaga yutqazib, kumush medal sohibi boʻladi<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.uzdaily.uz/ru/post/16321|sarlavha=Яхё Имамов выиграл серебряную медаль Универсиады|ish=UzDaily.uz|kirish sanasi=2021-08-18|arxivsana=2021-08-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818183604/https://www.uzdaily.uz/ru/post/16321}}</ref>. Soʻng u [[Abu-Dabi]] ([[BAA]])dagi Gran-prida bronza medalini qoʻlga kiritadi<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.gazeta.uz/ru/2013/11/25/judo/|sarlavha=Узбекские дзюдоисты завоевали пять медалей в ОАЭ|ish=Газета.uz|sana=2013-11-25|kirish sanasi=2021-08-18|arxivsana=2021-08-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818192742/https://www.gazeta.uz/ru/2013/11/25/judo/}}</ref>. Yahyo Imomov [[2014]]-yilda dzyudo boʻyicha [[Toshkent|Toshkentda]] oʻtkazilgan Gran-prida finalda yunonlik dzyudochi Roman Mustopulosga (hozirgi Vedat Albayrak) imkoniyatni boy bergan edi. [[2015]]-yilda [[Budapesht|Budapeshtda]] ([[Vengriya]]) dzyudo boʻyicha Gran-prida birinchi oʻrinni egallagan<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=http://judokramatorsk.info/publikaciya/yaxya-imamov-90-kg-uzbekistan-put-k-finalu-gran-pri-budapesht-2015/|sarlavha=Яхья Имамов 90 кг (Узбекистан)— путь к финалу "Гран- При" Будапешт 2015|ish=Дзюдо Краматорск|kirish sanasi=2021-08-18|arxivsana=2021-08-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818192751/http://judokramatorsk.info/publikaciya/yaxya-imamov-90-kg-uzbekistan-put-k-finalu-gran-pri-budapesht-2015/}}</ref>, [[2016]]-yilda [[Toshkent|Toshkentdagi]] bellashuvda unga yana omad kulib boqadi. Imomov [[2017]]-yilda dzyudo boʻyicha Toshkentda oʻtkazilgan Gran-pri musobaqasida u bor-yoʻgʻi bronza medalini olishga muvaffaq boʻladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.ijf.org/athlete/6989/results?results_rank_group=gp&results_place=1|sarlavha=Yakhyo IMAMOV|til=en|ish=IJF.org|kirish sanasi=2021-08-18|arxivsana=2021-08-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818192741/https://www.ijf.org/athlete/6989/results?results_rank_group=gp&results_place=1}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:2012-yilgi Yozgi Olimpiada o'yinlaridagi dzyudochilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:24-dekabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston dzyudochilari]] imf8npn6l4jx47993justhwxve3ovm1 Murat Kalikulov 0 741484 2726136 2692998 2022-07-30T22:36:12Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{bilgiquti sportchi | ism = Murat Kalikulov | tasvir = | tasvirizoh = | jins = Erkak | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = Dzyodo | klub = | tavallud_sana = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1978|8|17}} | tavallud_yer = {{TavalludJoyi|Toshkent}}, [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | medallar = }} {{Medallar |uzunlik = 255px |tasvir = |medallar = {{musobaqa|[[Osiyo chempionati]]}} {{medal|Bronza|[[Osiyo chempionati 2004|Olmaota 2004]]|66kg gacha}} {{musobaqa|[[Universiada]]}} {{medal|Kumush|[[Universiada 2001|Pekin 2001]]|66kg gacha}} }} '''Murat Kalikulov''' ([[1978]]-yil [[19-avgust]], [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]]) — oʻzbek dzyudochisi, 66 kilogrammgacha vazn toifasida ishtirok etgan. [[2004-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|XXVIII  yozgi Olimpiya oʻyinlari]] ishtirokchisi, Osiyo chempionati va Jahon Universiadasi sovrindori. == Sport faoliyati == Murat Kalikulov [[1999]]-yildan xalqaro musobaqalarda ishtirok eta boshlaydi. U [[Moskva|Moskvada]] boʻlib oʻtgan ([[Rossiya]]) jahon chempionatida 1/8 finalda rossiyalik dzyudochi Viktor Krestyaninovga imkoniyatni qoʻldan boy beradi. Murat Kalikulov [[2001]]-yilda [[München|Myunxenda]] ([[Germaniya]]) boʻlib oʻtgan dzyudo boʻyicha jahon chempionatida 66 kilogrammgacha vazn toifasida boʻlgan bellashuvda yana magʻlubiyat sari yuz tutadi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.ijf.org/event/qEventView.php?Page=1&MenuCode=110100&TableName=T_Event&Idx=44|sarlavha=Welcome to International Judo Federation Web-site|ish=web.archive.org|sana=2006-10-15|kirish sanasi=2021-08-25|archive-date=2006-10-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20061015105359/http://www.ijf.org/event/qEventView.php?Page=1&MenuCode=110100&TableName=T_Event&Idx=44}}</ref>. [[Minsk]] shahrida ([[Belarus]]) dzyudo boʻyicha oʻtkazilgan jahon kubogida vazni 66 kilogrammgacha boʻlgan sportchilar oʻrtasida finalda ukrainalik Mussa Nastuyevga imkoniyatni boy berib, kumush medalni qoʻlga kiritdi. [[Pekin|Pekinda]] ([[Xitoy]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Universiadada 66 kg vazn toifasida finalda rossiyalik dzyudochi Magomed Jafarovga imkoniyatni boy berib, turnirning kumush medaliga sazovor boʻladi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://www.sport-express.ru/newspaper/2001-08-27/15_10/|sarlavha=УНИВЕРСИАДА|ish=sport-express.ru|kirish sanasi=2021-08-25}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://en.people.cn/english/200108/26/eng20010826_78332.html|sarlavha=Djafarov Wins Men's Judo -66kg Gold at Universiade|ish=en.people.cn|kirish sanasi=2021-08-25}}</ref>. [[2004]]-yilda [[Olmaota|Olma-Otada]] ([[Qozogʻiston]]) boʻlib oʻtgan dzyudo boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida 66 kg vazn toifasida bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.judo.or.jp/old/200405_asia_championship/|sarlavha=Results of 2004 Asia Championship|ish=web.archive.org|sana=2014-09-12|kirish sanasi=2021-08-25|arxiv-sana=2014-09-12|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20140912162137/http://www.judo.or.jp/old/200405_asia_championship/|archive-date=2014-09-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20140912162137/http://www.judo.or.jp/old/200405_asia_championship/}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://sport.gazeta.kz/news/server-muradasilov-uzbekistan-ot-kazakhstana---ni-na-shag-newsID12051.html|sarlavha=Сервер Мурадасилов: Узбекистан от Казахстана - ни на шаг {{!}} Спорт.Gazeta.kz|ish=web.archive.org|sana=2014-12-14|kirish sanasi=2021-08-25|archive-date=2014-12-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20141214180131/http://sport.gazeta.kz/news/server-muradasilov-uzbekistan-ot-kazakhstana---ni-na-shag-newsID12051.html}}</ref>. [[Afina (shahar)|Afinada]] ([[Gresiya]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiya oʻyinlarida 66 kg vazn toifasida birinchi davrada serbiyalik dzyudochi Milosh Miyalkovichga iagʻlub boʻladi<ref>{{yangiliklar manbasi |date=2004-08-15 |title=Men's 60-66kg judo results |url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/olympics_2004/martial_arts/results/3534218.stm |access-date=2021-08-25}}</ref>. [[Porto Sant'Elpidio|Portu Sant Elpidio]] ([[Italiya]]) shahrida oʻtkazilgan xalqaro turnirda vazni 66 kilogrammgacha boʻlgan polvonlar bahsida bronza medalini qoʻlga kiritdi. Chirchiq shahrida oʻtkazilgan Oʻzbekiston chempionatida oʻz vazn toifasida birinchi oʻrinni egalladi. Murat Kalikulov [[2004]]-yilda u sport faoliyatiga nuqta qoʻyishga qaror qilldi. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Toshkentda tugʻilganlar]] [[Turkum:Kishilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1978-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:19-avgustda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston dzyudochilari]] mrnuu44djjsyc8x5dosgxfr0bsvqmmv Kanadada yahudiylik dini 0 741670 2725429 2715213 2022-07-30T12:34:34Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Diniy guruh bilgiqutisi|name=Yahudiylik dini|flag=Flag of Israel.svg|flag_size=300 px|flag_caption=Yahudiylikning asosiy ramzi tushurillgan Isroil davlatining bayrog`i|population=15 mln atrofida|founder=Payg`ambar Ibrohim alayhissalom|languages=[[ingliz tili]], [[Hebrew language|Hebrew]], [[Yiddish language|Yiddish]], [[rus tili]], [[venger tili]], [[roman tillari]], [[fransuz tili]], [[fors tili]], [[arab tili]], [[ispan tili]], [[Afrika tillari]], [[polyak]], [[nemis tili]], [[mandarin]]|website=http://www.globalreligiousfutures.org/}} {| class="wikitable" |+Yahudiylik dini tarqalgan davlatlar !Davlatlar |- |'''[[Afrika]]''' [[Jazoir]] [[Angola]] [[Misr]] [[Efiopiya]] [[Liviya]] [[Marokash]] [[Janubiy Afrika Respublikasi]] [[Tunis]] [[Zimbabve]] |- |'''[[Osiyo]]''' [[Afg'oniston]] [[Xitoy]] [[Hindiston]] [[Indoneziya]] [[Eron]] [[Iroq]] [[Yaponiya]] [[Livan]] [[Malayziya]] [[Pokiston]] [[Filippin]] [[Suriya]] [[Turkiya]] [[O'zbekiston]] [[Vetnam]] [[Yaman]] |- |'''[[Yevropa]]''' [[Armaniston]] [[Avstriya]] [[Ozarbayjon]] [[Belarus]] [[Bolgariya]] [[Kipr]] [[Chexiya]] [[Estoniya]] [[Finlandiya]] [[Fransiya]] [[Gruziya]] [[Germaniya]] [[Gretsiya]] [[Vengriya]] [[Italiya]] [[Latviya]] [[Litva]] [[Moldova]] [[Niderlandiya]] [[Polsha]] [[Portugaliya]] [[Ruminiya]] [[Rossiya]] [[Serbiya]] [[Ispaniya]] [[Shvetsiya]] [[Ukraina]] [[Buyuk Britaniya]] |- |'''[[Amerika]]''' [[Kanada]] [[Amerika Qo'shma Shtatlari]] [[Argentina]] [[Boliviya]] [[Braziliya]] [[Chili]] [[Kolumbiya]] [[Kuba]] [[Dominikan Respublikasi]] [[Ekvador]] [[Salvador]] [[Gayana]] [[Gaiti]] [[Yamayka]] [[Meksika]] [[Paragvay]] [[Peru]] [[Puerto-Riko]] [[Surinam]] [[Urugvay]] [[Venesuela]] |- |'''[[Okeaniya]]''' [[Avstraliya]] [[Fiji]] [[Guam]] [[Yangi Zelandiya]] [[Palau]] |} '''Kanadadagi yahudiylar'''— bu yahudiylikni oʻz dini sifatida qabul qiladigan va etnik yahudiy [[Yahudiylik|boʻlgan]] [[Kanadaliklar|Kanada fuqarolari]]. Kanadalik yahudiylar katta yahudiy diasporasining bir qismi boʻlib, dunyodagi uchinchi yirik [[Yahudiylar|yahudiy jamoasini]] tashkil qiladi, faqat Isroil va Qoʻshma Shtatlardagilardan bundan oshadi.<ref>{{jurnal manbasi|url=http://www.cbs.gov.il/shnaton61/st02_27.pdf|title=JEWISH POPULATION IN THE WORLD AND IN ISRAEL|publisher=CBS|access-date=2011-11-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111026202909/http://www.cbs.gov.il/shnaton61/st02_27.pdf|archivedate=2011-10-26}}</ref><ref name="autogenerated1975">{{veb manbasi|url=http://www.jcpa.org/dje/books/canch1.htm|sarlavha=The Canadian Jewish Experience|nashriyot=Jcpa.org|sana=1975-10-16|kirish sanasi=2011-11-22}}</ref> 2016-yil holatiga koʻra, Kanada Statistikasi Kanadadagi yahudiy dinining 435 200 tarafdorini<ref>{{veb manbasi|url=http://www12.statcan.gc.ca/nhs-enm/2011/dp-pd/dt-td/Rp-eng.cfm?LANG=E&APATH=3&DETAIL=0&DIM=0&FL=A&FREE=0&GC=0&GID=0&GK=0&GRP=0&PID=105399&PRID=0&PTYPE=105277&S=0&SHOWALL=0&SUB=0&Temporal=2013&THEME=95&VID=0|sarlavha=2011 National Household Survey: Data tables: Religion|nashriyot=Statistics Canada|sana=2011|kirish sanasi=9-sentabr 2014-yil}}</ref> va yahudiylarni etnik kelib chiqishini daʼvo qilgan 309 650 kishini sanab oʻtdi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www12.statcan.gc.ca/nhs-enm/2011/dp-pd/dt-td/Rp-eng.cfm?TABID=1&LANG=E&APATH=3&DETAIL=0&DIM=0&FL=A&FREE=0&GC=0&GK=0&GRP=1&PID=105396&PRID=0&PTYPE=105277&S=0&SHOWALL=0&SUB=0&Temporal=2013&THEME=95&VID=0&VNAMEE=&VNAMEF=|sarlavha=2011 National Household Survey: Data tables: Ethnic Origin|nashriyot=Statistics Canada|sana=2011|kirish sanasi=9-sentabr 2014-yil}}</ref> Ulardan biri ikkinchisini oʻz ichiga olmaydi va bu ikki oqimni birlashtirishga harakat qilgan tadqiqotlar Kanadada 475 000 dan ortiq yahudiylarni qamrab olgan.<ref name="Shahar">{{veb manbasi|url=http://www.jewishdatabank.org/Studies/details.cfm?StudyID=743|sarlavha=The Jewish Population of Canada – 2016 National Household Survey|muallif=Shahar|ism=Charles|sana=2011|nashriyot=Berman Jewish Databank|kirish sanasi=9-sentabr 2014-yil}}</ref><ref name="CIJA">{{veb manbasi|url=http://www.cija.ca/issues/basic-demographics-of-the-canadian-jewish-community/|sarlavha=Basic Demographics of the Canadian Jewish Community|sana=2011|nashriyot=The Centre for Israel and Jewish Affairs|kirish sanasi=9-sentabr 2014-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131202223345/http://www.cija.ca/issues/basic-demographics-of-the-canadian-jewish-community/|arxivsana=2-dekabr 2013-yil}}</ref><ref name="virtuallibrary">{{Cite encyclopedia|url=https://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/Judaism/jewpop.html|title=Jewish Population of the World|date=2012|encyclopedia=Jewish Virtual Library|accessdate=9-sentabr 2014-yil}}</ref> Bu jami Kanada aholisining taxminan 1,4 foizini tashkil qiladi. Kanadadagi yahudiylar jamoasi asosan [[Ashkenazilar|Ashkenazi yahudiylari]] va ularning avlodlaridan iborat. Boshqa yahudiy etnik boʻlinishlari ham ifodalangan va Sefarad yahudiylari, Mizrahi yahudiylari va Bene Isroilni oʻz ichiga oladi. [[Yahudiylik|Yahudiy]] dinini qabul qilgan bir qator yahudiy-Kanada hamjamiyatini tashkil etadi, bu yahudiy madaniy anʼanalarining keng doirasini namoyon qiladi va yahudiy diniy marosimlarining toʻliq spektrini oʻz ichiga oladi. Garchi ular kichik ozchilik boʻlsalar ham birinchi yahudiy muhojirlar gubernator Edvard Kornuollis bilan [[Galifaks|Yangi Shotlandiyaning Halifax]] shahrini (1749) tashkil etish uchun kelganlaridan beri ular mamlakatda ochiq ishtirok etishgan.<ref>Sheldon Godfrey and Judy Godfrey. </ref> == Ilk tarix (1759-1850) == Britaniya Yangi Fransiyani zabt etishdan oldin, Yangi [[Yangi Shotlandiya|Shotlandiyada]] yahudiylar bor edi. Kvebekda rasmiy yahudiylar yoʻq edi, chunki [[Lyudovik XIV|qirol Lyudovik XIV]] 1663-yilda Kanadani rasman Fransiya Qirolligining provinsiyasiga aylantirganda, u mustamlakaga faqat Rim katoliklari kirishi mumkinligi haqida farmon chiqargan. Istisnolardan biri 1738-yilda oʻgʻil qiyofasida kelgan yahudiy qizi Ester Brandeau edi va dinni qabul qilishdan bosh tortganidan keyin Fransiyaga qaytarib yuborilgunga qadar bir yil shu yerda qoldi.<ref>[http://www.biographi.ca/009004-119.01-e.php?BioId=34791 Brandeau, Esther] Dictionary of Canadian Biography Online</ref> Kanadadagi yahudiylarning eng qadimgi hujjatlari Britaniya armiyasining Fransiya va Hindiston urushi, Shimoliy Amerikadagi [[Yetti yillik urush|yetti yillik urushdagi]] yozuvlardir. 1760-yilda 1-baron Amherst general Jeffri Amherst [[Monreal (Kanada)|Monrealga]] hujum qilib, Kanadani inglizlar uchun bosib oldi. Bir nechta yahudiylar uning polklari aʼzolari edi va uning ofitserlar korpusi orasida besh yahudiy bor edi: Samuel Jeykobs, Emmanuel de Kordova, Aaron Xart, Hananiel Garsiya va Isaak Miramer.<ref>Canadaʼs Jews: A Social and Economic Study of Jews in Canada in the 1930s. </ref> Ushbu beshlikning eng koʻzga koʻringanlari biznes sheriklari Samuel Jeykobs va Aaron Xart edi. 1759-yilda general ser Frederik Haldimand shtabida Britaniya armiyasining komissarligi lavozimida Jeykobs [[Quebec (provinsiya)|Kvebekning]] birinchi yahudiy rezidenti va shu tariqa birinchi kanadalik yahudiy sifatida qayd etildi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.cjnews.com/node/81170|sarlavha=Exhibition celebrates history of Quebec City Jews – The Canadian Jewish News|ism=Janice|muallif=Arnold|sana=28-may 2008-yil|ish=Cjnews.com|kirish sanasi=18-avgust 2017-yil}}{{Deadlink|date=iyul 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> 1749-yildan Jeykobs [[Yangi Shotlandiya|Yangi Shotlandiyaning]] [[Galifaks|Halifax]] shahrida ingliz armiyasi ofitserlarini taʼminlab kelgan. 1758-yilda u Fort Kamberlendda edi va keyingi yili Kvebekda Vulf armiyasi bilan birga edi.<ref name="ReferenceA">Canadaʼs Entrepreneurs: From The Fur Trade to the 1929 Stock Market Crash: Portraits from the Dictionary of Canadian Biography. </ref> Kanadada qolib, keyinchalik u Richelieu vodiysining dominant savdogariga va Sent-Denis-sur-Rishelyening senyoriga aylandi.<ref>Search Out the Land: The Jews and the Growth of Equality in British Colonial America, 1740-1867. </ref> Biroq, Jeykobs fransuz kanadalik qizga uylangani va bolalarini katolik qilib tarbiyalagani sababli, u koʻpincha yahudiyga uylangan va uning bolalarini yoki hech boʻlmaganda oʻgʻillarini tarbiyalagan Aaron Xart foydasiga Kanadadagi birinchi doimiy yahudiy koʻchmanchi sifatida eʼtibordan chetda qoladi.<ref name="ReferenceA" /> Leytenant Xart birinchi marta Kanadaga [[New York (shahar)|Nyu-York shahridan]] 1760-yilda Monrealdagi Jefferi Amxerstning komissarligi sifatida kelgan. Armiyadagi xizmati tugaganidan keyin u Trois-Rivièresga joylashdi. Oxir-oqibat, u juda badavlat yer egasi va hurmatli jamiyat aʼzosiga aylandi. Uning toʻrt oʻgʻli bor edi: Muso, Benyamin, Hizqiyo va Iskandar, ularning barchasi Monrealda taniqli boʻlib, yahudiy jamiyatini qurishda yordam berishadi. Uning oʻgʻillaridan biri Hizqiyo 1807-yil 11-apreldagi qoʻshimcha saylovda Quyi Kanada qonun chiqaruvchi organiga saylandi va Britaniya imperiyasidagi rasmiy muxolifatdagi birinchi yahudiy boʻldi. Hizqiyo qonun chiqaruvchi organdan chiqarib yuborildi, chunki uning dini asosiy omil boʻldi.<ref>Denis Vaugeois, „Hart, Ezekiel“, in ''Dictionary of Canadian Biography'', vol. 7, University of Toronto/Université Laval, 2003, accessed June 9, 2013, [http://www.biographi.ca/en/bio/hart_ezekiel_7E.html online]</ref> Quyi Kanada general-gubernatori ser Jeyms Genri Kreyg Xartni himoya qilishga urindi, ammo qonun chiqaruvchi organ uni 1808- va 1809-yillarda ishdan boʻshatdi. Keyinchalik fransuz kanadaliklar buni inglizlarning Kanadadagi rolini buzishga urinishi deb bilishdi. Hizqiyo qonun chiqaruvchi organga qayta saylandi, ammo yahudiylarga Kanadada bir avloddan keyin saylangan lavozimni egallashga ruxsat berilmadi.  Qadimgi yahudiy kanadaliklarning aksariyati moʻyna savdosi bilan shugʻullangan yoki Britaniya armiyasi qoʻshinlarida xizmat qilgan. Bir nechtasi savdogar yoki yer egalari edi. Monrealdagi yahudiylar jamoasi kichik boʻlsa-da, atigi 200 kishidan iborat boʻlsa-da, ular 1768-yilda Kanadadagi eng qadimgi sinagoga boʻlgan Shearith Isroilning Monrealdagi ispan va portugal sinagogasini qurdilar. U 1846-yilgacha Monrealdagi yagona sinagoga boʻlib qoldi.<ref name="bh.org.il">{{veb manbasi|sarlavha=The Jewish Community of Montreal|url=https://dbs.bh.org.il/place/montreal|nashriyot=[[The Museum of the Jewish People at Beit Hatfutsot]]|kirish sanasi=25-iyun 2018-yil}}</ref> Baʼzi manbalar ibodatxonaning haqiqiy tashkil etilishini Notr-Dam koʻchasida 1777-yilga toʻgʻri keladi.<ref>{{kitob manbasi|title=Montreal and Vicinity: being a history of the old town, a pictorial record of the modern city, its sports and pastimes, and an illustrated description of many charming summer resorts around|last=Hinshelwood|first=N.M.|year=1903|publisher=Desbarats & co. by commission of the City of Montreal and the Department of Agriculture|location=Canada|page=55|url=https://books.google.com/books?id=fDkTAAAAYAAJ|accessdate=1-yanvar 2012-yil}}</ref> Tez orada isyonlar va noroziliklar Kanadada mas’uliyatli hukumatni talab qila boshladi. „Xristian sifatidagi eʼtiqod toʻgʻrisida“ qasam ichishni talab qiluvchi qonun 1829-yilda yahudiylarning qasamyod qilmasligini taʼminlash uchun oʻzgartirildi. 1831-yilda taniqli fransuz-kanadalik siyosatchi Lui-Jozef Papineau Britaniya imperiyasining boshqa joylaridan yigirma yetti yil oldin yahudiylarga toʻliq teng siyosiy huquqlar beruvchi qonunga homiylik qildi. 1832-yilda qisman Hizqiyo Xartning ishi tufayli yahudiylarga xristianlar kabi siyosiy huquq va erkinliklarni kafolatlovchi qonun qabul qilindi. 1830-yillarning boshlarida nemis yahudiy Samuel Liebshits Kanadaning Yuqori qismidagi qishloqda joylashgan Jewsburg (hozirda Kitchener, Ontarioda nemis tegirmonlari sifatida kiritilgan) ga asos solgan.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.kpl.org/gsr/placenamestwp.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2006-09-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060827045302/http://www.kpl.org/gsr/placenamestwp.htm|arxivsana=2006-08-27}}</ref> 1850-yilga kelib, Kanadada atigi 450 yahudiy yashagan, ularning aksariyati Monrealda toʻplangan.<ref name="Schoen feld">{{veb manbasi|muallif=Schoenfeld|ism=Stuart|sarlavha=Jewish Canadians|url=https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/jewish-canadians|ish=The Canadian Encyclopedia|kirish sanasi=29-iyun 2020-yil}}</ref> Avraam Jeykob Franks 1767-yilda [[Kvebek|Kvebek shahriga]] joylashdi.<ref>{{kitob manbasi|last=Isidore Singer|title=The Jewish Encyclopedia: A Descriptive Record of the History, Religion, Literature, and Customs of the Jewish People from the Earliest Times to the Present Day|url=https://books.google.com/books?id=R0gYAQAAMAAJ&pg=PA286|year=1907|publisher=Funk & Wagnalls|page=286}}</ref> Keyinchalik Monreal yahudiy jamiyatining rahbari boʻlgan uning oʻgʻli Devid Salesbi (yoki Solsberi) Frenks ham 1774-yilgacha Kvebekda yashagan. Uzoq vaqt davomida Kvebek shahrida jamoat ishlarida taniqli shaxs boʻlgan Ibrohim Jozef 1832-yilda otasining vafotidan koʻp oʻtmay u yerda oʻz qarorgohini egalladi. Kvebek shahrining yahudiy aholisi koʻp yillar davomida juda kichik boʻlib qoldi va tashkilotdagi dastlabki harakatlar samarali va qisqa muddatli edi. 1853-yilda qabriston sotib olindi va oʻsha yili zalda ibodatxona ochildi, unda xizmatlar vaqti-vaqti bilan oʻtkazildi, ammo 1892-yilgacha Kvebek shahridagi yahudiy aholisi hozirgi Beyt-Isroil sinagogasini doimiy tashkil etishga ruxsat berish uchun yetarli darajada koʻpaygan edi. Jamoatga 1897-yilda reestr yuritish huquqi berildi. Boshqa kommunal muassasalar Kvebek ibroniy kasallari assotsiatsiyasi, Kvebek immigrantlarga yordam berish assotsiatsiyasi va Kvebek sionistik jamiyati edi. 1905-yilga kelib bu yerda yahudiylar soni 350 ga yaqin edi, jami 68 834 kishi.<ref>{{kitob manbasi|last=Singer and Adler|title=The Jewish Encyclopedia: A Descriptive Record of the History, Religion, Literature, and Customs of the Jewish People from the Earliest Times to the Present Day|url=https://books.google.com/books?id=R0gYAQAAMAAJ&pg=PA286|year=1907|publisher=Funk & Wagnalls|page=286}}</ref> 1871-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Kanadada 1115 yahudiy, Monrealda 409, Torontoda 157 va Gamiltonda 131, qolganlari Brantford, Kvebek, Sent-Jon, Kingston va Londonda yashagan.<ref name="Schoenfeld">{{veb manbasi|muallif=Schoenfeld|ism=Stuart|sarlavha=Jewish Canadians|url=https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/jewish-canadians|ish=The Canadian Encyclopedia|kirish sanasi=29-iyun 2020-yil}}</ref> == Kanada yahudiy jamoasining oʻsishi (1850-1939) == [[Fayl:Congregation_Emanu-El,_Victoria,_British_Columbia,_Canada_06.jpg|right|thumb| Emmanu-El ibodatxonasi (1863), [[Viktoriya (Kanada)|Viktoriya, Britaniya Kolumbiyasi]], Kanadadagi eng qadimgi ibodatxona va Shimoliy Amerikaning gʻarbiy sohilidagi eng qadimgi ibodatxona.]] 1880-yillarda Rossiyadagi pogromlarning boshlanishi va 20-asrning boshlarida oʻsib borayotgan [[antisemitizm]] orqali millionlab yahudiylar Gʻarbga koʻchib oʻtishni boshladilar. Amerika Qoʻshma Shtatlari bu muhojirlarning katta qismini qabul qilgan boʻlsa-da, Kanada hukumati va Kanada Tinch okeani temir yoʻlining Konfederatsiyadan keyin Kanadani rivojlantirishga qaratilgan harakatlari tufayli Kanada ham koʻchib kelish uchun tanlangan joy edi. 1880-1930-yillarda Kanadadagi yahudiylar soni 155 000 dan oshdi. Oʻsha paytda, Monrealda 1901-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, faqat 6861 yahudiy istiqomat qilgan.<ref>{{kitob manbasi|title=Montreal and Vicinity: being a history of the old town, a pictorial record of the modern city, its sports and pastimes, and an illustrated description of many charming summer resorts around|last=Hinshelwood|first=N.M.|year=1903|publisher=Desbarats & co.|location=Canada|isbn=978-0-226-49407-4|page=53|url=https://books.google.com/books?id=fDkTAAAAYAAJ|accessdate=1-yanvar 2012-yil}}</ref> Yahudiy muhojirlar kambagʻallarning ijtimoiy va farovon ehtiyojlarini qondirish uchun kexilla deb nomlangan jamoa tuzilmasini yaratish anʼanasini keltirdilar. Bu yahudiy qochqinlarning deyarli barchasi juda kambagʻal edi. Kanadaga ancha oldin kelgan badavlat yahudiy xayriyachilar, yahudiylarning yangi mamlakatda oʻrnatilishiga yordam berishni oʻzlarining ijtimoiy mas’uliyati deb bilishgan. Shunday odamlardan biri Ibroniy xayriya jamiyatiga asos solgan Avraam de Sola edi. Monreal va Torontoda kommunal tashkilotlar va guruhlarning keng doirasi rivojlandi. Yaqinda kelgan muhojir yahudiylar ham ''landsmenschaften'', asli shu qishloqdan kelgan odamlar gildiyalariga asos solgan. Bu muhojirlarning aksariyati yirik shaharlarda jamoalar tashkil etishgan. Kanada tarixidagi birinchi aholini roʻyxatga olish, 1871-yilda Kanadada 1115 yahudiy boʻlgan; Monrealda 409, [[Toronto|Torontoda]] 157, [[Gamilton|Gamiltonda]] 131 va qolganlari [[San-lavrentiy daryosi|Sent-Lorens daryosi boʻyidagi]] kichik jamoalarga tarqalib ketgan.<ref name="Schoenfeld"/> 1914-yilda Aleksandriya meri etib saylangan Jorj Saymon Kanadadagi birinchi yahudiy meri, shuningdek, oʻsha paytdagi mamlakatdagi eng yosh meri boʻlish sharafiga sazovor boʻldi. U 1969-yilda oʻninchi prezidentlik muddatini oʻtayotib, toʻsatdan vafot etdi.<ref name="canadasfirstm">{{jurnal manbasi|title=Canada's first Jewish mayor dies suddenly|journal=The Ottawa Citizen|date=1-fevral 1964-yil|volume=121st Year|issue=403|page=15}}</ref> 1911-yilga kelib, Kanadaning barcha yirik shaharlarida yahudiy jamoalari mavjud edi. 1914-yilga kelib, Kanadada 100 000 ga yaqin yahudiy bor edi, ularning toʻrtdan uch qismi Monreal yoki Torontoda yashagan.<ref name="Schoenfeld"/> Kanadalik yahudiylarning aksariyati Avstriya yoki [[Rossiya imperiyasi|Rossiya imperiyalaridan]] kelgan ''[[Ashkenazilar|Ashkenaziylar]]'' edi.<ref name="Schoenfeld" /> 20-asrning boshlarida Sharqiy Evropada yahudiy millatchiligining ikkita raqobatdosh yoʻnalishi mavjud edi, yaʼni sionizm va yahudiylarning alohida madaniy institutlarini shakllantirishni maʼqul koʻrgan yana bir tendentsiya yahudiy tilini targʻib qilishga qaratilgan.<ref name="Schoenfeld" /> Yahudiy kitoblari toʻplamiga ega Monreal yahudiy kutubxonasi kabi muassasalar oxirgi tendensiyaga misol boʻldi.<ref name="Schoenfeld" /><gallery> Fayl:Benhart.jpg|[[Benjamin Hart (businessman)|Benjamin Xart]], tadbirkor, militsiya zobiti va tinchlik adolati, 1855-yil Fayl:The Ward as viewed from Eaton factory.jpg|[[The Ward, Toronto|Uord, Toronto]], asosan yahudiylar yashaydigan mahalla, 1910-yil Fayl:Jewish rag picker, Bloor Street West.jpg|Yahudiy latta teruvchi, Bloor Street West, Toronto, 1911-yil Fayl:Dedication of the new Synagogue.jpg|Yangi sinagoganing bag'ishlanishi, [[Kirkland Lake|Kirkland ko'li]], [[Ontario]]. Tavrotni olib yurgan ravvin Jozef Rabin, 1929-yil Fayl:Canadian Jewish Farm School, Georgetown, Ontario (1929).jpg|[[Georgetown, Ontario|Ontario shtatining Jorjtaun shahridagi]] Kanada yahudiy fermasi maktabi 1927-yilda tashkil etilgan va Birinchi jahon urushidan keyin Kanadaga olib kelingan polshalik urush etimlari uchun oʻquv maktabi boʻlib xizmat qilgan<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Ida Siegel with Edmund Scheuer at the Canadian Jewish Farm School, Georgetown|nashriyot=Ontario Jewish Archives|url=http://search.ontariojewisharchives.org/Permalink/descriptions278803|kirish sanasi=1-iyul 2014-yil}}</ref> </gallery>Kanada Yahudiy Kongressi (KYK) 1919-yilda tashkil etilgan va 90 yil davomida Kanada yahudiy jamiyatining asosiy vakillik organi boʻladi. Uning ishining katta qismi immigratsiya, inson huquqlari va antisemitizm muammolari atrofida hukumatni lobbi qilishga qaratilgan edi. 1919-yildagi Versal shartnomasining shartlaridan biri Polsha, Ruminiya va Chexoslovakiya kabi koʻp yahudiylar yashaydigan Sharqiy Evropa davlatlarini Millatlar Ligasi bilan ozchiliklarning huquqlarini himoya qilish majburiyatini olgan „ozchiliklar shartnomalari“ edi. muvofiqlik. KYK qisman Kanada hukumatini Sharqiy Yevropa davlatlari „ozchiliklar haqidagi shartnomalar“ shartlariga rioya qilishlarini taʼminlash uchun Millatlar Ligasida oʻz taʼsiridan foydalanish uchun lobbi qilish uchun tashkil etilgan.<ref name="Schoenfeld"/> 1933-yil 6-avgustda Kanadadagi eng mashhur antisemit voqealardan biri boʻlib oʻtdi, bu „''Kristi Pits qoʻzgʻoloni“'' deb nomlanadi. Oʻsha kuni Torontodagi beysbol oʻyinidan soʻng, bir guruh yigitlar fashistlar timsolidan foydalangan holda, yuzlab erkaklar ishtirokida irqiy nafrat asosida, Toronto tarixidagi eng yirik jangovar jangni boshlashdi.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Bitonti |first=Daniel |date=9-avgust 2013-yil |title=Remembering Toronto's Christie Pits Riot |work=Theglobeandmail.com |url=https://www.theglobeandmail.com/news/toronto/remembering-the-christie-pits-riot/article13695461/ |access-date=18-avgust 2017-yil |via=The Globe and Mail}}</ref> 1934-yilda Monrealning Notre-Dam kasalxonasiga yahudiy shifokor tayinlanishiga javoban Kanada kasalxonasida birinchi tibbiy ish tashlash boʻlib oʻtgan yana bir antisemitizm hodisasi yuz berdi.<ref name="2003-12-09-cmaj">{{jurnal manbasi|last=Wilton|first1=P|title=Days of shame, Montreal, 1934.|journal=Canadian Medical Association Journal|date=9-dekabr 2003-yil|volume=169|issue=12|pages=1329|pmid=14662683|pmc=280601}}</ref><ref name="2010-11-25-cjn">{{yangiliklar manbasi |last=Lazarus |first=David |date=25-noyabr 2010-yil |title=Doctor was central figure in 1934 hospital strike |work=The Canadian Jewish News |url=https://www.cjnews.com/news/canada/doctor-central-figure-1934-hospital-strike |access-date=21-iyul 2021-yil}}</ref><ref name="imjm">{{veb manbasi|sarlavha=Dr. Sam Rabinovitch and The Notre-Dame Hospital Strike - Hôpital Notre-Dame - Museum of Jewish Montreal|url=http://imjm.ca/location/2395|ish=imjm.ca|kirish sanasi=21-iyul 2021-yil|til=en}}</ref><ref name="2021-07-18-aish">{{yangiliklar manbasi |last=Miller |first=Yvette Alt |date=18-iyul 2021-yil |title=Montreal's Days of Shame: When 75 Doctors Went on Strike until a Jewish Doctor Resigned |language=en |work=aishcom |url=https://www.aish.com/jw/s/Montreals-Days-of-Shame-When-75-Doctors-Went-on-Strike-until-a-Jewish-Doctor-Resigned.html |access-date=21-iyul 2021-yil}}</ref> Doktor Sem Rabinovich Fransiya-Kanada kasalxonasiga tayinlangan birinchi yahudiy boʻlardi.<ref name="2003-12-09-cmaj" /> „Uyat kunlari“ deb nomlangan toʻrt kunlik ish tashlashda stajyorlar „''hech kimga, shu jumladan shoshilinch bemorlarga yordam koʻrsatishda''n“ bosh tortdilar.<ref name="2003-12-09-cmaj" /> Doktor Rabinovich hech qanday bemorga boshqa yoʻl bilan davolanmasligini tushunib, isteʼfoga chiqqanidan keyin ish tashlash toʻxtatildi.<ref name="2003-12-09-cmaj" /> === Gʻarbda yahudiylarning turar joyi === [[Fayl:Graves_in_Jewish_cemetery_at_Lipton_Colony,_Saskatchewan.jpg|left|thumb| Lipton koloniyasidagi yahudiy qabristonidagi qabrlar, Saskachevan, 1916-yil]] 1800-yillarning oxiri va 1900-yillarning boshlarida yahudiy mustamlakachi assotsiatsiyasi kabi utopik harakatlar orqali Kanada dashtlarida oʻn beshta yahudiy fermer xoʻjaligi koloniyalari tashkil etildi.<ref name="jones" /> Koloniyalarning baʼzilari juda yaxshi ishladilar, qisman [[Sharqiy Yevropa|Sharqiy Evropadan]] boʻlgan yahudiylarga eski mamlakatda fermer xoʻjaliklariga egalik qilishlari mumkin emas edi va shuning uchun dehqonchilikda kam tajribaga ega edi. Yaxshi ishlagan aholi punktlaridan biri [[Janubiy Afrika Respublikasi|janubiy afrikalik]] fermerlar tomonidan boshlangan [[Saskachevan|Saskachevandagi]] Yid’n koʻprigi edi. Oxir-oqibat, [[Litva|Litvadan]] Janubiy Afrikaga borgan Janubiy Afrikalik yahudiylar Evropadan toʻgʻridan-toʻgʻri yahudiy oilalarini ularga qoʻshilishga taklif qilgani uchun jamoa kengayib bordi va aholi punkti oxir-oqibat shaharga aylandi, uning nomi keyinchalik inglizcha Edenbridge nomiga oʻzgartirildi.<ref name="jones">{{veb manbasi|url=http://www.jewishlibraries.org/ajlweb/publications/proceedings/proceedings2003/jones.pdf|sarlavha=1: Yiddish culture in Western Canada|kirish sanasi=2011-05-18|archive-date=2011-07-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20110716080937/http://www.jewishlibraries.org/ajlweb/publications/proceedings/proceedings2003/jones.pdf}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.mhs.mb.ca/docs/transactions/3/jewsandwest.shtml|sarlavha=MHS Transactions: The Contribution of the Jews to the Opening and Development of the West|ism=Gordon|muallif=Goldsborough|ish=Mhs.mb.ca|kirish sanasi=18-avgust 2017-yil}}</ref><ref>{{veb manbasi|sarlavha=Story of Saskatchewan's Jewish farmers goes to national museum|url=http://www.cbc.ca/news/canada/saskatchewan/story-of-saskatchewan-s-jewish-farmers-goes-to-national-museum-1.1302867|nashriyot=[[CBC News]]|kirish sanasi=18-may 2016-yil|sana=12-iyul 2013-yil}}</ref> Ammo yahudiylarning qishloq xoʻjaligi ikkinchi avlodga qadar davom etmadi.<ref name="jones" /> Edenbridgeʼdeki Bet Isroil ibodatxonasi endi belgilangan meros obyekti hisoblanadi. Bu vaqtda gʻarbdagi yahudiy kanadaliklarning aksariyati omborchi yoki savdogar edi. Koʻpchilik yangi temir yoʻllarda doʻkonlar qurib, qurilish ishchilariga tovarlar va materiallar sotdi, ularning aksariyati yahudiy edi.  Keyinchalik, temir yoʻl tufayli, bu uy -joylarning baʼzilari obod shaharlarga aylandi. Bu vaqtda Kanada yahudiylari ham gʻarbiy qirgʻoq baliqchilik sanoatini rivojlantirishda muhim rol oʻynagan, boshqalari esa telegraf liniyalarini qurishda ishlagan.  Baʼzilar, eng qadimgi Kanada yahudiylaridan boʻlib, moʻyna tutqichlari sifatida ota-bobolariga sodiq qolishgan. Birinchi yirik yahudiy tashkiloti B’nai B’rit edi. Bugungi kunga qadar B’nai B’rith Canada jamiyatning mustaqil advokatlik va ijtimoiy xizmat tashkiloti hisoblanadi. Shuningdek, bu vaqtda, 1907-yilda ishchilar doirasining Monreal boʻlimi tashkil etilgan. Bu guruh Rossiyaning Pale of Settlement hududida taqiqlangan yahudiy Mehnat Bund partiyasining bir boʻlagi edi. Bu Mainning radikal, kommunistik boʻlmagan, diniy boʻlmagan, ishchilar sinfi uchun tashkilot edi.<ref>Smith, p.123</ref> === Yahudiylarning oʻsishi va yahudiy jamoat tashkiloti === [[Fayl:Jewish_general_hospital_montreal.jpg|left|thumb| '''Monrealda yahudiy umumiy kasalxonasi 1934-yilda ochilgan.''']] Birinchi [[Birinchi jahon urushi|jahon urushi]] boshlanishi bilan Kanadada taxminan 100 000 yahudiy bor edi, ularning toʻrtdan uch qismi Monreal yoki Torontoda yashagan. Yevropalik qochqinlarning koʻp bolalari savdogar sifatida ish boshladilar va oxir-oqibat chakana sotuvchilar va ulgurji savdogarlar kabi tashkil etilgan korxonalarda ishlashdi. Yahudiy kanadaliklar Kanada kiyim-kechak va toʻqimachilik sanoatining rivojlanishida muhim rol oʻynagan.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Jewish Canadians|url=https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/jewish-canadians|muallif=Schoenfeld|ism=Stuart|sana=2012-12-03|ish=The Canadian Encyclopedia|kirish sanasi=2020-05-29}}</ref> Koʻpchilik ter doʻkonlarida ishchi boʻlib ishlagan; baʼzilari esa ishlab chiqarish ob’ektlariga egalik qilgan. Yahudiy savdogarlari va ishchilari shaharlardan kichik shaharchalarga tarqalib, sinagogalar, jamoat markazlari va maktablar qurishdi. Aholi soni koʻpaygan sari, Kanada yahudiylari oʻnlab raqobatlashuvchi sektalarning mavjudligiga qaramay, oʻzlarini jamoa sifatida tashkil qila boshladilar. Kanada yahudiylari kongressi (KYK) 1919-yilda bir nechta kichik tashkilotlarning birlashishi natijasida tashkil etilgan. KYKning maqsadi yahudiy kanadaliklarning umumiy manfaatlari nomidan gapirish va immigrant yahudiylarga yordam berish edi. Eng katta yahudiy jamoasi oʻsha paytda Kanadaning eng katta, eng boy va kosmopolit shahri boʻlgan Monrealda edi.<ref name="Waller">{{veb manbasi|muallif=Waller|ism=Harold|sarlavha=Montreal, Canada|url=https://www.jewishvirtuallibrary.org/montreal-canada|ish=Jewish Virtual Library|nashriyot=Encyclopedia Judacia|kirish sanasi=29-iyun 2020-yil}}</ref> 20-asrning boshlarida Monrealga kelgan yahudiylarning aksariyati yahudiy tilida soʻzlashuvchi ''ashkenaziylar'' edi, ammo ularning farzandlari fransuz tilini emas, balki ingliz tilini tanlashdi.<ref name="Waller" /> 1964-yilgacha Kvebekda xalq taʼlimi tizimi yoʻq edi, aksincha, protestant cherkovlari va katolik cherkovi tomonidan boshqariladigan ikkita parallel taʼlim tizimi mavjud edi. Yahudiy jamiyati oʻz taʼlim tizimini yaratish uchun moliyaviy resurslarga ega emasligi sababli, koʻpchilik yahudiy ota-onalar oʻz farzandlarini katolik maktab tizimidan farqli ravishda yahudiylarni qabul qilishga tayyor boʻlgan ingliz tilida soʻzlashuvchi protestant maktab tizimiga yozishni tanladilar.<ref name="Waller" /> KYK shtab-kvartirasi Monrealda boʻlgan, Monrealdagi Yahudiy jamoat kutubxonasi va Monreal Yiddish teatri esa Kanadadagi eng yirik yahudiy madaniyat muassasalaridan ikkitasi edi.<ref name="Waller" /> Monreal yahudiylari bir necha mahallalarda toʻplanishgan, bu esa jamiyatning oʻziga xosligini kuchli his qilgan.<ref name="Waller" /> 1930-yilda Buyuk Depressiya taʼsiri ostida Kanada Sharqiy Yevropadan immigratsiyani keskin cheklab qoʻydi, bu esa immigratsiya qobiliyatiga salbiy taʼsir koʻrsatdi.<ref name="Schoenfeld"/> Yahudiy muhojirlari gʻayriyahudiylar uchun iqtisodiy raqobat sifatida koʻrilgan antisemitizm muhitida, KYK rahbariyati viski magnati Samuel Bronfman tomonidan qabul qilindi, u hukumatni koʻproq yahudiylarning kelishiga ruxsat berishga ishontirishi mumkin edi.<ref name="Schoenfeld" />Yevropada yahudiylar uchun vaziyat yomonlashgani sababli, koʻproq yahudiy immigratsiyasiga ruxsat berish KYKning asosiy tashvishiga aylandi.<ref name="Schoenfeld" /> Koʻpgina kanadalik yahudiylar anʼanaviy ravishda ozchiliklarning doʻsti sifatida koʻrilgan Liberal partiyaga ovoz berishlari orqali 1935-yildan boshlab liberal Bosh vazir Uilyam Lyon Makkenzi King oʻzini juda ham xushmuomala qilib koʻrsatdi. Makkenzi King immigratsiya qonunini oʻzgartirishni qatʼiyan rad etdi va Kanada mutanosib ravishda fashistlar Germaniyasidan eng kam yahudiy qochqinlarni qabul qildi.<ref name="Schoenfeld" /> == Ikkinchi jahon urushi davrida (1939-1945) == [[Fayl:Jewish_Canadian_soldiers_during_WWII.jpg|left|thumb| '''Yahudiy askarlari Ikkinchi [[Ikkinchi Jahon urushi|jahon urushi]] paytida Kanada armiyasida jang qilishgan.''']] [[Fayl:Stolperstein_Rudi_Terhoch_Velen-Ramsdorf.jpg|left|thumb| '''Stolperstein Rudi Terxoch uchun [[Velen]]-Ramsdorf, Kanadada omon qolgan yahudiy''']] 17 mingga yaqin yahudiy kanadaliklar Ikkinchi [[Ikkinchi Jahon urushi|jahon urushi]] paytida Kanada qurolli kuchlarida xizmat qilganlar.<ref>[https://www.veterans.gc.ca/eng/remembrance/people-and-stories/jewish-canadian-service Jewish Canadian service in the Second World War]</ref> Qirolichaning oʻz miltiqlar polkining mayor Ben Dunkelman 1944-45-yillarda Yevropaning shimoli-gʻarbiy qismidagi yurishlarida taniqli askar boʻlib, oʻzining jasorati va otishma ostidagi qobiliyati uchun yuksak mukofotga sazovor boʻlgan. 1943-yilda Monreallik Saidye Rosner Bronfman, viski magnatining rafiqasi Samuel Bronfman ichki frontdagi faoliyati uchun MBE (Britaniya imperiyasi ordeni aʼzosi) etib tayinlandi.<ref name="Curtis">{{veb manbasi|muallif=Curtis|ism=Christopher|sarlavha=The Bronfman Family|url=https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/bronfman-family|ish=The Canadian Encyclopedia|kirish sanasi=30-iyun 2020-yil}}</ref> Saidye Bronfram Monrealda 7 000 ayolni xorijda xizmat qilayotgan kanadalik askarlarga paketlar tayyorlash uchun tashkil qilgan, buning uchun u qirol Jorj VI tomonidan tan olingan.<ref name="Curtis" />&nbsp; 1945-yilda bir nechta tashkilotlar birlashdilar va bir necha yillar davomida Kanadadagi eng yirik yahudiy birodarlik tashkilotlaridan biri boʻlgan chap qanot Birlashgan Yahudiy xalqlari ordenini tashkil qildilar.<ref>Ester Reiter and Roz Usiskin, „[http://www.vcn.bc.ca/outlook/library/articles/jewsontheleft/p05Forum1.htm Jewish Dissent in Canada: The United Jewish Peopleʼs Order]“, paper presented on May 30, 2004 at a forum on „Jewish Dissent in Canada“, at a conference of the Association of Canadian Jewish Studies (ACJS) in Winnipeg.</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=Benazon|ism=Michael|url=http://www.vcn.bc.ca/outlook/library/articles/jewsontheleft/p05Forum.htm|sarlavha=Forum on Jewish Dissent|nashriyot=Vcn.bc.ca|sana=2004-05-30|kirish sanasi=2011-05-18}}</ref> Qoʻshma Shtatlarda boʻlgani kabi, jamiyatning Holokost haqidagi xabarlarga munosabati oʻnlab yillar davomida toʻxtatildi. Bialystok (2000) taʼkidlashicha, 1950-yillarda jamiyat muhokamadan „deyarli mahrum“ edi. Har yetti kanadalik yahudiydan biri omon qolgan va ularning farzandlari boʻlsa-da, koʻpchilik kanadalik yahudiylar ''"nima boʻlganini bilishni istamagan''". Uning taʼkidlashicha, munozara uchun asosiy toʻsiq „voqeani tushuna olmaslik“ edi. Ogohlik 1960-yillarda paydo boʻldi, ammo jamiyat antisemitizm yoʻqolmaganligini angladi.<ref>Franklin Bialystok, ''Delayed Impact: The Holocaust and the Canadian Jewish Community'' (Montreal: McGill-Queenʼs University Press, 2000) pp 7-8</ref> == Urushdan keyingi davr (1945-1999) == 1940-yillardan 1960-yillarga qadar Kanada yahudiy jamiyatining bosh vakili sifatida tan olingan odam Torontodagi Muqaddas Gullar ibodatxonasining ravvini Avraam Faynberg edi.<ref name="Menkis">{{veb manbasi|muallif=Menkis|ism=Richard|sarlavha=Abraham L. Feinberg|url=https://www.jewishvirtuallibrary.org/abraham-l-feinberg|ish=Jewish Virtual Encyclopedia|nashriyot=Encyclopaedia Judaica|kirish sanasi=23-iyun 2020-yil}}</ref> 1950-yilda Doroti Sangster ''Macleans’da'' u haqida shunday deb yozgan edi: „Bugun Amerikada tugʻilgan ravvin Faynberg Kanada minbarini egallagan eng bahsli shaxslardan biridir. Gʻayriyahudiylar uni Kanada yahudiylarining rasmiy ovozi deb bilishadi. Bu haqiqat bir necha yil oldin Monreal meri Xud uni doʻstlariga ''Le Cardinal des Juifs'' — yahudiylarning kardinali sifatida tanishtirganida toʻgʻri namoyon boʻldi“.<ref name="Sangster">{{yangiliklar manbasi |last=Sangster |first=Dorothy |date=1-oktabr 1950-yil |title=The Impulsive Crusader of Holy Blossom |publisher=MacLean's |url=https://archive.macleans.ca/article/1950/10/1/the-impulsive-crusader-of-holy-blossom |access-date=23-iyun 2020-yil}}</ref> Feynberg turli xil ijtimoiy adolat saʼy-harakatlarida juda faol boʻlib, ozchiliklarga nisbatan kamsitishlarga qarshi qonunlar va „cheklovchi shartnomalar“ ni tugatish uchun kampaniya olib bordi.<ref name="Menkis" /> 1945-yilda Re Drummond Wren ishida, yahudiy guruhi, Ishchilar taʼlimi assotsiatsiyasi (VEA) yahudiylarga mulkni ijaraga berish yoki sotishni taqiqlovchi „cheklovchi shartnomalar“ ga qarshi chiqdi.<ref name="Girard, Philip page 251">Girard, Philip &nbsp;''Bora Laskin: Bringing Law to Life'', Toronto: University of Toronto Press, 2015 page 251</ref> Bu ish orqali qandaydir sozlash boʻldi, chunki VEA sudlarda „cheklovchi shartnomalar“ning qonuniyligiga eʼtiroz bildirish uchun Torontoda „cheklovchi kelishuv“ga ega boʻlgan mulkni ongli ravishda sotib olgan edi, sudya Jon Keiller MakKey rad etdi. 1945-yil 31-oktabrdagi qarorida „cheklovchi ahdlar“<ref name="Girard, Philip page 251" /> 1948-yilda Drummond Wren ishi boʻyicha MacKayning qarori Ontario Oliy sudi tomonidan Noble v Alley ishida bekor qilindi, u „cheklovchi shartnomalar“ „qonuniy va ijro etilishi mumkin“ deb qaror qildi.<ref name="Levine, Allan p.219">Levine, Allan ''Seeking the Fabled City: The Canadian Jewish Experience'', Toronto: McClelland & Stewart, 2018 p.219</ref> Anna Nobl ismli ayol Beach Oʻ Pines kurortidagi yozgi uyini Ontario shtatining London shahridan kelgan yahudiy tadbirkor Bernard Vulfga sotishga qaror qildi. Savdoni Beach OʻPines Resort Assotsiatsiyasi toʻsib qoʻydi, u kottejlarni „yahudiy, ibroniy, semit, negr yoki rangli irq yoki qon“ga mansub har qanday shaxsga sotishni taqiqlovchi „cheklovchi kelishuv“ga ega edi.<ref name="Levine, Allan p.219" /> Kanada Yahudiy Kongressining Jamoatchilik bilan aloqalar boʻyicha qoʻshma qoʻmitasi va ravvin Faynberg boshchiligidagi B’nai B’rit koʻmagida Noble qarori Kanada Oliy sudiga shikoyat qilindi, u 1950-yil noyabr oyida „cheklovchi shartnomalarga“ qarshi qaror chiqardi. faqat texnik jihatdan „yahudiy, ibroniy, semit, negr yoki rangli irq yoki qon“ iborasi juda noaniq edi<ref name="Levine, Allan p.219" /> Urushdan keyin Kanada immigratsiya siyosatini liberallashtirdi. 1940-yillarning oxirlarida 40 000 ga yaqin Xolokostdan omon qolganlar vayron boʻlgan hayotlarini qayta tiklashga umid qilishgan. 1947-yilda ishchilar doirasi va yahudiy mehnat qoʻmitasi Kalmen Kaplanskiy va Moshe Lyuis boshchiligidagi yahudiy qochqinlarni Monrealga igna hunarmandchiligida olib kelish loyihasini boshladi.<ref>Smith, p. 215</ref> Ular buni federal hukumatning „ommaviy mehnat“ dasturi orqali amalga oshirishga muvaffaq boʻlishdi, bu esa mehnatni koʻp talab qiladigan sanoatlarga oʻsha ish joylarini toʻldirish uchun yevropalik koʻchirilganlarni Kanadaga olib kelishga imkon berdi.<ref>Smith, p. 216</ref> Lyuisning ushbu va boshqa loyihalardagi ishi uchun Monreal filiali 1950-yilda vafotidan keyin Moshe Lyuis filiali deb oʻzgartirildi. Yahudiy mehnat qoʻmitasining Kanadadagi boʻlimi ham 1975-yilda Moshe Lyuis jamgʻarmasini tashkil qilganda uni sharaflagan.<ref>Smith, p. 218</ref> Urushdan keyingi davrda universitetlar yahudiy abituriyentlarni qabul qilishga koʻproq tayyor edilar va 1945-yildan keyin oʻnlab yillar oʻtgach, koʻplab kanadalik yahudiylar oddiy ishchi sifatida ishlaydigan quyi sinf guruhidan ''burjua'' mutaxassislari sifatida ishlaydigan oʻrta sinf guruhiga oʻtishga intildilar.<ref name="Schoenfeld"/> Yaxshiroq maʼlumot olish qobiliyatiga ega boʻlgan koʻplab yahudiylar shifokor, oʻqituvchi, huquqshunos, stomatolog, buxgalter, professor va boshqa ''burjua'' kasblariga aylanishadi.<ref name="Schoenfeld" /> Geografik jihatdan Toronto va Monrealning ichki shaharlarida yashovchi koʻplab yahudiylar shahar atrofiga koʻchib oʻtishga moyil edi.<ref name="Schoenfeld" /> Qishloqlarda yashovchi yahudiylar shaharlarga borganlarida, qishloq yahudiy jamoalari deyarli yoʻq boʻlib ketdi.<ref name="Schoenfeld" /> Koʻproq bagʻrikeng munosabatni aks ettirgan kanadalik yahudiylar madaniy sahnada faollashdilar.<ref name="Schoenfeld" /> Urushdan keyingi oʻn yilliklarda Piter C. Nyuman, Ueyn va Shuster, Mordekay Richler, [[Leonard Cohen|Leonard Koen]], Barbara Frum, Jozef Rozenblatt, Irving Layton, Eli Mandel, AM Klein, Genri Kreysel, Adele Vizman, Kattaton, Rabim Vadding Styuart Rozenberg sanʼat, jurnalistika va adabiyot sohalarida eʼtiborga loyiq shaxslar edi.<ref name="Schoenfeld" />&nbsp; [[1960-lar|1960]]-yillardan boshlab [[Yahudiylar|yahudiylarning]] yangi immigratsiya toʻlqini boshlandi. Shimoliy Afrikadan kelgan bir qator fransuz tilida soʻzlashuvchi yahudiylar Monrealga joylashishdi.<ref name="Schoenfeld"/> Janubiy Afrikaning baʼzi yahudiylari 1961-yilda [[Janubiy Afrika Respublikasi|Janubiy Afrika]] respublika boʻlganidan keyin Kanadaga koʻchib ketishga qaror qilishdi va 1970-yillarning oxirida aparteidga qarshi tartibsizliklar va fuqarolar tartibsizliklari bilan boshlangan yana bir toʻlqin kuzatildi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.cjnews.com/news/canada/archive-collects-stories-southern-african-jews|sarlavha=Archive collects stories of Southern African Jews|muallif=Canadian Jewish News|sana=2-sentabr 2014-yil|kirish sanasi=15-noyabr 2015-yil|muallifhavola=Canadian Jewish News}}</ref> Ularning aksariyati [[Ontario (Kanada)|Ontarioda]], eng katta jamoa [[Toronto|Torontoda]], keyin esa [[Gamilton|Hamilton]], London va Kingstonda joylashgan. Bu davrda Zimbabve yahudiylarining kichikroq toʻlqinlari ham mavjud edi. 1961-yilda Lui Rasminskiy Kanada Bankining birinchi yahudiy gubernatori boʻldi. Kanada Bankining avvalgi har bir gubernatori Ottavadagi nufuzli Rideau klubining aʼzosi boʻlgan, biroq Rasminskiyning Rideau klubiga aʼzo boʻlish haqidagi arizasi diniy eʼtiqodi tufayli rad etilgan, bu rad etish uni chuqur xafa qilgan.<ref name="Rasminsky">{{veb manbasi|sarlavha=Louis Rasminsky|url=https://www.jewishvirtuallibrary.org/rasminsky-louis|ish=Jewish Virtual Encyclopedia|nashriyot=Encyclopaedia Judaica|kirish sanasi=30-iyun 2020-yil}}</ref> Rideau klubi orqali jamoatchilik tanqidiga javoban oʻz siyosatini oʻzgartirdi, Rasminskiy 1973-yilda bank rahbari sifatida nafaqaga chiqqanidan keyingina klubga qoʻshildi.<ref name="Rasminsky" /> 1968-yilda Vindzorlik liberal deputat Herb Grey yahudiy federal vazirlar mahkamasi vaziri boʻldi. 1970-yilda Bora Laskin Kanada Oliy sudining birinchi yahudiy sudyasi va 1973-yilda Oliy sudning birinchi yahudiy bosh sudyasi boʻldi. 1971-yilda Devid Lyuis Kanadaning yirik siyosiy partiyasini boshqargan birinchi yahudiy boʻlib, Yangi Demokratik partiyaning rahbari boʻldi. 1976-yilda Kvebek provinsiyasi saylovlarida ayirmachi ''Kvebek partiyasi'' (PQ) gʻalaba qozondi, bu Monrealning ingliz tilida soʻzlashuvchi yahudiylarining Torontoga katta parvoziga sabab boʻldi va taxminan 20 000 kishini Monrealni tark etdi.<ref name="Waller"/> Monrealning yahudiy jamoasi federalizmning qal’asi boʻlib kelgan va Kvebek separatistlari oʻzlarining fransuz-kanadaliklar uchun milliy davlat yaratish ideali bilan yahudiylarga nisbatan dushmanlik qilishgan.<ref name="Waller" /> 1980- va 1995-yillardagi referendumlarda Monreal yahudiylari koʻpchilik ovoz bilan Kvebekning Kanadada qolishi uchun ovoz berishgan.<ref name="Waller" /> 1945-yildan keyin Kanadaning rasmiy siyosati Sharqiy Yevropadan kelgan muhojirlarni fashistlar Germaniyasi uchun jang qilgan boʻlsalar ham, ular anti-kommunistik boʻlganlarida qabul qilish edi. Misol uchun, asosan [[Galitsiya|Galisiyadagi]] ukrainaliklardan yollangan <nowiki><i id="mwAe0">Galizien</i></nowiki> 14-Vaffen SS diviziyasining faxriylari Kanadaga joylashdilar.<ref name="Littman, Sol p.180">Littman, Sol ''Pure Soldiers Or Sinister Legion: The Ukrainian 14th Waffen-SS Division'', Montreal: Black Rose, 2003 p.180</ref> 14-Vaffen-SS diviziyasining harbiylari urush jinoyatlarini sodir etganliklari eʼtiborga olinmadi, chunki ular Sovuq urush uchun foydali deb hisoblangan.<ref name="Littman, Sol p.180" /> Ontario shtatidagi Okvill shahridagi jamoat yodgorligi 14-SS divizioni askarlarini qahramon sifatida sharaflaydi.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Pugliese |first=David |date=17-may 2018-yil |title=Canadian government comes to the defence of Nazi SS and Nazi collaborators but why? |publisher=Ottawa Citizen |url=https://ottawacitizen.com/news/national/defence-watch/canadian-government-comes-to-the-defence-of-nazi-ss-and-nazi-collaborators-but-why |access-date=30-iyun 2020-yil}}</ref> 1980-yillardan boshlab, yahudiy guruhlari Kanada hukumati 1940-1950-yillarda Kanada hukumati ochiq qoʻllar bilan kutib olgan Sharqiy Yevropadan Axis hamkorlarini deportatsiya qilish uchun Kanada hukumatini lobbi qila boshladilar.<ref name="Schoenfeld"/> 1997-yilda Kanadadagi [[Simon Wiesenthal markazi|Saymon Vizental markazi]] operatsiyalari boshligʻi Sol Littmanning hisobotida Kanada 1950-yilda 14-Vaffen-SS boʻlimining 2000 nafar faxriylarini hech qanday tekshiruvsiz qabul qilganligi, Amerikaning „''60 daqiqa''“ yangiliklar dasturi Kanada Boltiqboʻyi davlatlaridan kelgan 1000 ga yaqin SS faxriylariga Kanada fuqarosi boʻlishga ruxsat berganligini koʻrsatdi va ''Jerusalem Post'' Kanadani fashistlarning urush jinoyatchilari uchun „deyarli baxtli boshpana“ deb atagan.<ref name="Tugend">{{yangiliklar manbasi |last=Tugend |first=Tom |date=7-fevral 1997-yil |title=Canada admits letting in 2,000 Ukrainian SS troopers |publisher=Jewish News of Northern California |url=https://www.jweekly.com/1997/02/07/canada-admits-letting-in-2-000-ukrainian-ss-troopers/ |access-date=29-iyun 2020-yil}}</ref> Kanadalik yahudiy tarixchisi Irving Abellaning taʼkidlashicha, Sharqiy yevropaliklar uchun urushdan keyingi Kanadaga kirishning eng yaxshi usuli „SS tatuirovkasini koʻrsatish edi. Bu sizning kommunizmga qarshi ekanligingizni isbotlardi“.<ref name="Tugend" /> Yahudiy guruhlari bosimiga qaramay, Kanada hukumati kanadalik saylovchilarning katta qismini tashkil etuvchi Sharqiy Yevropadagi saylovchilarni xafa qilishdan qoʻrqib, natsist urush jinoyatchilarini deportatsiya qilishga majbur boʻldi.<ref name="Tugend" /> == Bugungi kunda Kanada yahudiylari == Bugungi kunda Kanadadagi yahudiy madaniyati amaldagi yahudiylar va [[Din|dinga]] amal qilmaslikni tanlaganlar (dunyoviy yahudiylar) tomonidan saqlanadi. Kanadadagi deyarli barcha yahudiylar ikki [[Davlat tili|rasmiy tildan]] birida gaplashadi, lekin koʻpchilik [[Fransuz tili|fransuz]] [[Ingliz tili|tilidan ingliz]] tilida gaplashadi. Aksariyat Ashkenazi yahudiylari ingliz tilida birinchi til sifatida gaplashadi, shu jumladan [[Quebec (provinsiya)|Kvebekdagi]] koʻpchilik Ashkenazi yahudiylari ham.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Why do Montreal Jews speak English?|ism=Matthew|muallif=Meland|nashriyot=National Observatory on Language Rights|sana=2016-06-10|kirish sanasi=2019-11-11|url=https://odl.openum.ca/en/pourquoi-la-communaute-juive-montrealaise-parle-t-elle-anglais/}}</ref> [[Quebec (provinsiya)|Kvebekdagi]] Sefarad yahudiylari, aksincha, koʻpincha fransuz tilini birinchi til sifatida bilishadi. Biroq, bu umumiy tendensiyadan tez-tez istisnolar mavjud va Monrealdagi koʻplab Ashkenazi va Sefarad yahudiylari ikki tilda soʻzlashadi. Diniy marosimlardan tashqari [[Ivrit|ibroniy tilida]] gapiradiganlar soni ortib bormoqda, bir nechta yahudiylar esa [[Idish|yahudiy]] tilini saqlab qolgan. Yahudiy konfessiyalariga kelsak, Kanada yahudiylarining 26 foizi konservativ, 17 foizi pravoslav, 16 foizi islohotchi, 29 foizi „shunchaki yahudiy“, qolgan 12 foizi esa kichikroq harakatlarga moslashgan. Kanadalik yahudiylar orasida oʻzaro nikohlar nisbatan past, turmush qurgan yahudiylarning 77 foizi yahudiy turmush oʻrtogʻiga ega.<ref name="Project Details">{{veb manbasi|sarlavha=Project Details|url=https://www.environicsinstitute.org/projects/project-details/survey-of-jews-in-canada|kirish sanasi=2021-06-29|ish=www.environicsinstitute.org}}</ref> Kanadadagi yahudiylarning aksariyati [[Ontario (Kanada)|Ontario]] va Kvebekda, undan keyin [[Britaniya Kolumbiyasi]], [[Manitoba (Kanada)|Manitoba]] va [[Alberta|Albertada]] yashaydi. Toronto eng yirik yahudiy aholi markazi boʻlsa-da, Monreal bu rolni koʻplab ingliz tilida soʻzlashuvchi yahudiy kanadaliklar Torontoga joʻnab ketgunga qadar oʻynagan, chunki 1970-yillarda Kvebekda millatchi siyosiy partiyalarning kuchayishi va Kvebekning til qonuni natijasida Kvebek federatsiyani tark etishi mumkinligidan qoʻrqishgan.<ref>{{veb manbasi|url=http://www12.statcan.ca/english/profil01/CP01/Index.cfm?Lang=E|sarlavha=Statistics canada: 2001 Community Profiles|nashriyot=2.statcan.ca|sana=2002-03-12|kirish sanasi=2011-05-18}}</ref><gallery> Fayl:Bens (1).jpg|[[Bens De Luxe Delicatessen & Restaurant|Ben's Deli]] 20-asrda Monreal ramzi edi Fayl:Rockwood park loyalist house 041.jpg|[[Saint John Jewish Historical Museum|Sent-Jon yahudiy tarixi muzeyi]] [[Saint John, New Brunswick|, Nyu-Brunsvik, Sent-Jon]] Fayl:Siegels Bagels Granville Island Vancouver.jpg|Siegel's [[Bagels|Bagelsdagi]] belgi, [[Granville Island|Granvil oroli]], [[Vancouver|Vankuver]] Fayl:Assoc Jewish Senior CJPAC Toronto Mayoral Debate.jpg|Yahudiy qariyalar assotsiatsiyasi / [[Canadian Jewish Political Affairs Committee|CJPAC]] Toronto merligiga nomzodlar bahsini o'tkazmoqda, 2010-yil Fayl:Schwartz's Charcuterie Hebraique Montreal Quebec.jpg|[[Schwartz's|Shvartsning]] ibroniy delikatesi, Monrealdagi mashhur deli Fayl:Jewish members Pride Toronto Parade.jpg|[[LGBT]] faxri uchun [[Toronto Pride]] 2009 paradining yahudiy a'zolari </gallery>Tugʻilishning pastligi tufayli yahudiy aholisi juda sekin oʻsib bormoqda. Kanadalik yahudiylarning aholisi Sobiq Sovet Ittifoqi, Isroil va boshqa mamlakatlardan koʻp immigratsiyaga qaramay, 1991-yildan 2001-yilgacha atigi 3,5 foizga oʻsdi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.jfgv.org/items/CensusCanadaPart1.pdf|sarlavha=Microsoft Word - Canada_Part1General Demographics_Report.doc|ish=Jfgv.org|kirish sanasi=2011-05-18}}</ref> Soʻnggi paytlarda antisemitizm tobora ortib borayotgan tashvishga aylanib bormoqda, soʻnggi yillarda antisemitizm hodisalari haqidagi xabarlar keskin ortib bormoqda. Bunga Devid Ahenakyu va Ernst Zündel tomonidan yaxshi eʼlon qilingan antisemit fikrlar kiradi. 2009-yilda antisemitizmga qarshi kurash boʻyicha Kanada parlament koalitsiyasi barcha toʻrtta asosiy federal siyosiy partiyalar tomonidan antisemitizmni, yaʼni yangi antisemitizmni tekshirish va unga qarshi kurashish uchun tashkil etilgan.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.cpcca.ca/about.htm|sarlavha=CanadianParliamentaryCoalitiontoCombatAntisemitism|nashriyot=Cpcca.ca|kirish sanasi=2011-05-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110706173716/http://www.cpcca.ca/about.htm|arxivsana=2011-07-06}}</ref> Biroq, antisemitizm Kanadada yahudiylar koʻp boʻlgan koʻplab mamlakatlarga qaraganda kamroq tashvishlantirmoqda. B’nai B’rith Inson huquqlari boʻyicha ligasi voqealarni kuzatib boradi va bu hodisalarning yillik auditini tayyoraydi. Kanadadagi yahudiylarning tugʻilish darajasi Qoʻshma Shtatlardagidan ancha yuqori. 2001-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra TFR 1,91 ni tashkil qiladi. Bu Kanadada koʻp sonli pravoslav yahudiylarning mavjudligi bilan bogʻliq. Aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, yahudiylarning tugʻilish darajasi va TFR nasroniylar (1,35), buddistlar (1,34), dinsizlar (1,41) va sikxlar (1,9) populyatsiyalaridan yuqori, ammo hindularnikidan (2,05) va va musulmonlar (2.01) biroz pastroq.<ref>{{veb manbasi|yil=2005|sarlavha=Report on the Demographic Situation in Canada (Catalogue no. 91-209-XIE)|url=http://www.statcan.ca/english/freepub/91-209-XIE/91-209-XIE2003000.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20081030183351/http://www.statcan.ca/english/freepub/91-209-XIE/91-209-XIE2003000.pdf|arxivsana=30-oktabr 2008-yil|kirish sanasi=2010-08-25|nashriyot=Statistics Canada}}</ref> 21-asrda Kanadada antisemitistik vandalizm va 2013-yil avgust oyida Vinnipegda va Torontoning katta qismida natsistlarning ramzlarini purkash hollari soni bilan antisemitistik voqealar koʻlami ortdi.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=McQueen |first=Cynthia |date=12-avgust 2013-yil |title=Anti-Semitic vandalism in motion across GTA |work=Theglobeandmail.coom |url=https://www.theglobeandmail.com/news/toronto/anti-semitic-vandalism-in-motion-across-gta/article13724378/ |access-date=18-avgust 2017-yil |via=The Globe and Mail}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.jewsnews.co.il/2013/08/14/antisemitism-in-canada-swastikas-in-winnipeg.html|sarlavha=Antisemitism In Canada: Swastikas In Winnipeg|sana=14-avgust 2013-yil|ish=Jewsnews.co.il|kirish sanasi=18-avgust 2017-yil|archive-date=2016-08-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20160821045141/http://www.jewsnews.co.il/2013/08/14/antisemitism-in-canada-swastikas-in-winnipeg.html}}</ref> 2014-yil 26-fevralda Kanada tarixida birinchi marta B’nai Brith Canada parlament tepaligiga tashrif buyurgan va bosh vazir, elchilar bilan uchrashgan Sefarad jamoasi rahbarlari, faollari, xayriyachilar va maʼnaviyat yetakchilaridan iborat rasmiy delegatsiyaga boshchilik qildi. va boshqa nufuzli shaxslar.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.cjnews.com/canada/sephardi-delegation-heads-ottawa-meets-pm#sthash.rJiA3Muj.dpuf|sarlavha=Sephardi delegation heads to Ottawa, meets PM – The Canadian Jewish News|ism=Sheri|muallif=Shefa|sana=2-mart 2015-yil|ish=Cjnews.com|kirish sanasi=18-avgust 2017-yil}}</ref> [[Fayl:TorontoIsr.JPG|thumb| '''Isroillik kanadaliklar va yahudiy kanadaliklar [[Toronto|Torontoda]] Yom Haʼatzmautni nishonlashmoqda.''']] 21-asr boshidan beri Kanadaga yahudiylarning immigratsiyasi davom etdi va yillar oʻtishi bilan ularning soni ortib bordi. Fransiyada antisemitizm harakatlarining kuchayishi va zaif iqtisodiy sharoitlar tufayli, yangi kelgan yahudiylarning aksariyati fransuz yahudiylari boʻlib, ular, asosan, yangi iqtisodiy imkoniyatlarni qidirmoqdalar ([[Isroil|Isroilda]] yoki boshqa joylarda, Kanada fransuz yahudiylari yashash uchun eng yaxshi yoʻnalishlardan biri hisoblanadi).<ref>{{veb manbasi|url=http://www.i24news.tv/fr/actu/international/ameriques/52740-141129-l-autre-destination-des-juifs-de-france-le-canada|sarlavha=The destination of French Jews, Canada|ish=I24news.fr|kirish sanasi=1-iyul 2015-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161006151416/http://www.i24news.tv/fr/actu/international/ameriques/52740-141129-l-autre-destination-des-juifs-de-france-le-canada|arxivsana=6-oktabr 2016-yil}}</ref> Xuddi shu sabablarga koʻra va madaniy va til yaqinligi tufayli Belgiya-Yahudiy hamjamiyatining bir nechta aʼzolari Kanadani yangi uy sifatida tanlaydilar. Monrealdagi yahudiy jamiyati nafaqat [[Belgiya]] va [[Fransiya|Fransiyadan]], balki Yevropa va dunyoning boshqa qismlaridan kelgan bu muhojirlarni jalb qilish va ularni oʻz uyidagidek his qilish uchun harakat qilmoqda.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.cjnews.com/news/will-jews-flee-belgium-and-france-quebec|sarlavha=Will Jews flee Belgium and France for Quebec?|muallif=The [[Canadian Jewish News]]|kirish sanasi=7-iyun 2015-yil}}</ref> Argentina yahudiylarining va [[Lotin amerikasi|Lotin Amerikasining boshqa qismlaridan immigratsiyasi ham mavjud, Argentina Lotin Amerikasidagi]] [[Argentina|eng]] katta yahudiy jamiyati va [[Amerika (qitʼa)|Amerika]] Qoʻshma Shtatlari va Kanadaning oʻzidan keyin uchinchi oʻrinda turadi.<ref name="The Jewish Agency for Israel">{{veb manbasi|url=http://jafi.org/nr/exeres/ef51326b-a217-4e16-8b3c-61f996184077,frameless.htm?nrmode=published|sarlavha=The Jewish Community of Canada: A History of the Canadian Jewish Community|muallif=The Jewish Agency for Israel|kirish sanasi=7-iyun 2015-yil}}</ref> Biroq, fransuz yahudiylari emigratsiyasining vazni muvozanatli boʻlishi kerak, chunki u yiliga jami 2000 dan 3000 kishigacha (Frantsiyadagi ~ 500 000 kishilik jamiyatdan) va bu ikki ming kishining faqat bir foizi Kanadaga boradi. Bundan tashqari, Kanadaga oʻqish va ishlash uchun koʻchib kelgan isroillik yahudiylarning faol aholisi bor. Kanadadagi Isroil hamjamiyati oʻsib bormoqda va u 30 000 kishiga ega boʻlgan eng yirik Isroil diaspora guruhlaridan biridir.<ref name="The Jewish Agency for Israel"/> Kanadaga kelgan isroillik yahudiylarning kichik bir qismi Efiopiya yahudiylaridir. == Demografiyasi == === Viloyat yoki hudud boʻyicha yahudiy kanadaliklar === [[Fayl:Canada-jewish-population.jpg|thumb|400x400px| '''Kanadadagi yahudiylarning ulushi, 2001-yil.''']] [[Fayl:Canada-jewish-population-2019-data.jpg|thumb|400x400px| '''Kanada-yahudiy-aholisi-2019-maʼlumotlar''']] Kanada Statistik maʼlumotlariga va Kanada Birlashgan Yahudiy Federatsiyalari maʼlumotlariga koʻra 2011-yilda Kanadadagi viloyat va hudud boʻyicha yahudiy Kanada aholisi:<ref name=":0">[http://www.jewishdatabank.org/Studies/downloadFile.cfm?FileID=3131 http://www.jewishdatabank.org/Studies/downloadFile.cfm?]</ref> {| class="wikitable sortable" !Viloyat yoki hudud ! [[Yahudiylar|Yahudiylar soni]] ! Foiz |- | style="background:silver" | '''{{Bayroq|Canada}}''' '''{{Bayroq|Canada}}''' | style="background:silver" | 391 665 | style="background:silver" | 1,2 % |- |Ontario | 226 610 | 1,8 % |- |Quebek | 93 625 | 1,2 % |- |Britaniya Kolumbiyasi | 35 005 | 0,8 % |- |Alberta | 15 795 | 0,4 % |- |Manitoba | 14 345 | 1,2 % |- |Yangi Shotlandiya | 2910 | 0,3 % |- |Sasketchevan | 1905 | 0,2 % |- |Yangi Brunsvick | 860 | 0,1 % |- |Nyufoundland va Labrador | 220 | 0,0 % |- |Shahzoda Eduard oroli | 185 | 0,1 % |- |Yukon | 145 | 0,4 % |- |Shimoli-gʻarbiy hududlar | 40 | 0,1 % |- |Nunavat | 15 | 0,1 % |} === Shahar boʻyicha yahudiy kanadaliklar === {| class="wikitable sortable" ! ! colspan="3" | 2001 ! colspan="3" | 2011<ref>{{veb manbasi|url=https://www.jewishdatabank.org/databank/search-results/study/743|ish=www.jewishdatabank.org|kirish sanasi=2019-06-29}}</ref> ! Trend |- ! Shahar ! Aholi ! yahudiylar ! Foiz ! Aholi ! yahudiylar ! Foiz ! |- | Katta Toronto hududi | 5 081 826 | 179,100 | 3,5 % | 6 054 191 | 188 710 | 3,1 % |{{Profit}} 5,4 % |- | Katta Monreal | 3 380 645 | 92 975 | 2,8 % | 3 824 221 | 90 780 | 2,4 % |{{Loss}} 2,4 % |- | Kattaroq Vankuver | 1 967 480 | 22 590 | 1,1 % | 2 313 328 | 26 255 | 1,1 % |{{Profit}} 16,2 % |- | [[Kalgari]] | 943 315 | 7950 | 0,8 % | 1 096 833 | 8335 | 0,8 % |{{Profit}} 4,8 % |- | [[Ottava (Kanada)|Ottava]] | 795 250 | 13 130 | 1,7 % | 883 390 | 14 010 | 1,6 % |{{Profit}} 6,7 % |- | [[Edmonton]] | 666,105 | 4920 | 0,7 % | 812 201 | 5550 | 0,7 % |{{Profit}} 12,8 % |- | [[Vinnipeg (shahar)|Vinnipeg]] | 619 540 | 14 760 | 2,4 % | 663 617 | 13 690 | 2,0 % |{{Loss}} 7,2 % |- | [[Gamilton|Hamilton]] | 490 270 | 4,675 | 1,0 % | 519 949 | 5,110 | 1,0 % |{{Profit}} 9,3 % |- | Kitchener-Waterloo | 495 845 | 1950 | 0,4 % | 507 096 | 2,015 | 0,4 % |{{Profit}} 3,3 % |- | [[Galifaks|Halifax]] | 355 945 | 1985 | 0,6 % | 390 096 | 2120 | 0,5 % |{{Profit}} 6,8 % |- | London | 336 539 | 2290 | 0,7 % | 366 151 | 2675 | 0,7 % |{{Profit}} 16,8 % |- | [[Viktoriya (Kanada)|Viktoriya]] | 74,125 | 2595 | 3,5 % | 80 017 | 2740 | 3,4 % |{{Profit}} 5,6 % |- | Vindzor | 208 402 | 1525 | 0,7 % | 210 891 | 1515 | 0,7 % |{{Loss}} 0,7 % |} == Ijtimoiy-iqtisodiyot == === Taʼlim === Mamlakat boʻylab koʻplab yahudiylarning kunlik maktablari, shuningdek, bir qator Yeshivot mavjud. Torontoda yahudiy bolalarning taxminan 40 % yahudiy boshlangʻich maktablarida va 12 % yahudiy oʻrta maktablarida oʻqishadi. Monreal uchun koʻrsatkichlar yuqoriroq: mos ravishda 60 % va 30 %. Yahudiy boshlangʻich maktablarida qatnashish boʻyicha milliy oʻrtacha koʻrsatkich kamida 55 % ni tashkil qiladi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.jafi.org.il/nr/exeres/ef51326b-a217-4e16-8b3c-61f996184077,frameless.htm?nrmode=published|sarlavha=Jews of Canada|nashriyot=Jafi.org.il|sana=2008-12-02|kirish sanasi=2011-11-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120508103000/http://www.jafi.org.il/nr/exeres/ef51326b-a217-4e16-8b3c-61f996184077,frameless.htm?nrmode=published|arxivsana=2012-05-08}}</ref> [[Fayl:Trinquadfacingprovostlodge.jpg|right|thumb| Kanadalik yahudiylar Kanadaning yetakchi oliy oʻquv yurtlari talabalari tarkibining salmoqli foizini tashkil qiladi. Masalan[[Toronto universiteti|, Toronto universitetida]] kanadalik yahudiylar talabalar sonining 5 foizini tashkil qiladi, bu Kanadadagi yahudiylarning ulushidan 5 baravar koʻp.<ref name=":1">{{veb manbasi|sarlavha=Top 60 Jewish Schools - Hillel|url=https://www.hillel.org/college-guide/top-60-jewish-schools|kirish sanasi=2021-06-26|ish=Default}}</ref>]] Kanadadagi yahudiylar jamiyati mamlakatdagi eng maʼlumotli guruhlardan biridir. 1991-yilda Torontodagi oʻnta shifokor va stomatologdan toʻrttasi yahudiy boʻlib, milliy miqyosda kanadaliklarga qaraganda toʻrt baravar koʻp yahudiylar aspiranturani tamomlaganlar. Xuddi shu tadqiqotda kanadalik yahudiylarning 43 foizi bakalavr yoki undan yuqori maʼlumotga ega ekanligi aniqlandi. Britaniya kelib chiqishi boʻlganlar uchun taqqoslanadigan koʻrsatkich 19 foizni va butun Kanada aholisi uchun atigi 16 foizni tashkil qiladi.<ref name="bnaibrith1">{{veb manbasi|sarlavha=From Immigration To Integration – Chapter Sixteen|url=http://www.bnaibrith.ca/institute/millennium/millennium16.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120330062146/http://www.bnaibrith.ca/institute/millennium/millennium16.html|arxivsana=2012-03-30|kirish sanasi=2011-11-20|nashriyot=Bnaibrith.ca}}</ref><ref name="bnaibrith2">{{veb manbasi|sarlavha=The Institute for International Affairs Page|url=http://www.bnaibrith.ca/institute/millennium/millennium19.html#8|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120330062151/http://www.bnaibrith.ca/institute/millennium/millennium19.html#8|arxivsana=2012-03-30|kirish sanasi=2011-11-20|nashriyot=Bnaibrith.ca}}</ref> 2016-yilda 25-64 yoshdagi kattalar kanadalik yahudiylarning 80 foizi bakalavr darajasiga ega boʻlgan, Kanada aholisining atigi 29 foizi esa bakalavr darajasiga ega edi. Ushbu yosh oraligʻidagi kanadalik yahudiylarning qoʻshimcha 37 foizi aspirantura yoki professional darajaga ega edi.<ref name="Project Details"/> Kanadalik yahudiylar Kanada aholisining taxminan bir foizini tashkil qiladi, ammo Kanadadagi eng nufuzli universitetlarning talabalari sonining sezilarli darajada katta qismini tashkil qiladi.<ref name="Hillel">{{veb manbasi|sana=2008-01-08|sarlavha=Carleton University – Hillel: The Foundation for Jewish Campus Life|url=http://www.hillel.org/HillelApps/JLOC/Campus.aspx?AgencyId=17273|kirish sanasi=2011-12-09|nashriyot=Hillel}}</ref> {| class="wikitable sortable" !Reputatsiya reytingi (Maklin)<ref>{{veb manbasi|sana=2020-10-08|sarlavha=Canada's best universities by reputation: Rankings 2021|url=https://www.macleans.ca/education/university-rankings/canadas-best-universities-by-reputation-rankings-2021/|kirish sanasi=2021-06-29|ish=Macleans.ca|til=en}}</ref> ! style="width:210px;" | Universitet ! style="width:50px;" | Yahudiy talabalar<ref name=":1"/><ref>{{veb manbasi|sana=2017-06-28|sarlavha=Mcgill University - Hillel College Guide|url=http://hillel.org/college-guide/list/record/mcgill-university|kirish sanasi=2021-06-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170628154415/http://hillel.org/college-guide/list/record/mcgill-university|arxivsana=2017-06-28}}</ref><ref>{{veb manbasi|sana=2017-06-28|sarlavha=Concordia University Sir George And Loyola Campus - Hillel College Guide|url=http://hillel.org/college-guide/list/record/concordia-university--sir-george-and-loyola-campus|kirish sanasi=2021-06-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170628151230/http://hillel.org/college-guide/list/record/concordia-university--sir-george-and-loyola-campus|arxivsana=2017-06-28}}</ref> ! Talabalar sonining %<ref name=":1" /> |- | 1 | [[Toronto universiteti]] | 3000 | 5 % |- | 2 | Britaniya Kolumbiyasi universiteti | 1000 | 2 % |- | 3 | Vaterloo universiteti | 1200 | 3 % |- | 4 | MakGill universiteti | 3550 | 10 % |- | 5 | Makmaster universiteti | 900 | 3 % |- | 7 | Qirolicha universiteti | 2000 | 7 % |- | 8 | Gʻarbiy Ontario universiteti | 3250 | 10 % |- | 15 | Ryerson universiteti | 1650 | 3 % |- | 17 | Konkordiya universiteti | 1125 | 3 % |- | 18 | Ottava universiteti | 850 | 2 % |- | 20 | York universiteti | 4000 | 7 % |} === Bandlik darajasi === 1880-yillardagi yahudiylarning ommaviy immigratsiyasidan oldin, Kanada yahudiy jamoasi Kanadadagi boshqa etnik guruhlarga nisbatan nisbatan boy edi, bu ajralib turadigan xususiyat bugungi kungacha davom etmoqda.  18- va 19-asrlarda yuqori tabaqadagi yahudiylar moʻyna savdogarlari, savdogarlar va tadbirkorlar boʻlishga moyil edilar.<ref name="multiculturalcanada1">{{veb manbasi|url=http://multiculturalcanada.ca/Encyclopedia/A-Z/j3/4|sarlavha=Economic Life &#124; Multicultural Canada|nashriyot=Multiculturalcanada.ca|kirish sanasi=2011-11-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110813033819/http://www.multiculturalcanada.ca/Encyclopedia/A-Z/j3/4|arxivsana=2011-08-13}}</ref> 20-asrning oxirida yahudiylarning aksariyat uy xoʻjaliklari boshliqlari oʻz-oʻzini ish bilan taʼminlaydigan ulgurji sotuvchilar, chakana sotuvchilar yoki savdogarlar edi, garchi koʻp sonli yahudiylar 1900- va 1910-yillarning boshlarida, xususan, tikuvchilik sohasida koʻk yoqali ishchi kuchiga kira boshladila. 1915-yilga kelib, Toronto yahudiy jamoasining yarmi oʻz-oʻzini ish bilan taʼminlagan, qolgan qismi esa mehnat bozorining ikkilamchi segmentida asosan yahudiy boʻlmaganlar tomonidan ishlaydigan koʻk yoqali ishchilar edi. 1930-yillarning boshlariga kelib, Torontoda yahudiylarga qarashli 400 ga yaqin kiyim-kechak doʻkonlari va fabrikalari mavjud edi va oq rangli Anglo-Sakson ishlab chiqaruvchilarining bu sektordagi nazorati umuman yoʻq edi. Geograf Daniel Xiebert shunday deb yozgan edi: „Yahudiy tadbirkorlari muvaffaqiyatga erishdilar, chunki ular oʻz etnik guruhlari ichidagi resurslarga, masalan, yahudiylarga qarashli kiyim-kechak chakana savdo doʻkonlarining koʻpligi va ayniqsa, malakali etnik ishchi kuchining mavjudligiga tayanishi mumkin edi“.<ref>{{jurnal manbasi|last=Hiebert|first1=Daniel|title=Jewish Immigrants and the Garment Industry of Toronto, 1901-1931: A Study of Ethnic and Class Relations|journal=Annals of the Association of American Geographers|date=1993|volume=83|issue=2|pages=243–271|doi=10.1111/j.1467-8306.1993.tb01934.x|jstor=2563495|url=https://www.jstor.org/stable/2563495|access-date=16-dekabr 2021-yil}}</ref> 1930-yilda lombardlarda ishlaydigan kanadaliklarning yarmi yahudiy edi. Oʻsha yili yahudiylarning atigi 2,2 foizi huquq yoki tibbiyot sohasida ishlagan (garchi bu Kanadadagi umumiy koʻrsatkich 1,1 foizdan ikki baravar koʻp).<ref>{{veb manbasi|muallif=Kay|ism=Jonathan|sarlavha=The story of Jewish immigrants to Canada, and how they prospered|url=https://thecjn.ca/perspectives/the-story-of-jewish-immigrants-to-canada-and-how-they-prospered/|ish=The Canadian Jewish News|sana=23-yanvar 2019-yil|nashriyot=The Canadian Jewish News|kirish sanasi=16-dekabr 2021-yil}}</ref> Kanadalik yahudiylarning 1940-yillar va asr oʻrtalarigacha mehnat va kasaba uyushmalari faolligidagi ishtiroki diqqatga sazovordir. Kanada yahudiy mehnat qoʻmitasi, aʼzolari soni 50 000 kishiga yetgan, yirik yahudiy aʼzosi boʻlgan kasaba uyushmalarini, shu jumladan Xalqaro Ayollar tikuvchilik ishchilari uyushmasi, Birlashgan kiyim-kechak ishchilari kasaba uyushmasi va Birlashgan qalpoq, qalpoq va paxta ishchilari uyushmasi.<ref>{{veb manbasi|muallif=Godwin|ism=Matthew|sarlavha=A legacy worth fighting for: the Left and the Jewish community|url=https://www.broadbentinstitute.ca/373252/a_legacy_worth_fighting_for_the_left_and_the_jewish_community|ish=PressProgress|sana=12-sentabr 2017-yil|nashriyot=The Broadbent Institute|kirish sanasi=16-dekabr 2021-yil}}</ref> Ikkinchi Jahon Urushidan keyin yahudiy kanadaliklar ishda tarkibiy antisemitizmga qarshi kurashga eʼtibor qaratdilar.<ref>{{jurnal manbasi|last=Frager|first1=Ruth A.|last2=Patrias|first2=Carmela|title=Ethnic, Class and Gender Dynamics among Jewish Labour Activists and Jewish Human Rights Activists|journal=Canadian Jewish Studies / Études juives canadiennes|date=2015|volume=21|issue=1|pages=143–160|url=https://cjs.journals.yorku.ca/index.php/cjs/article/view/39914|access-date=16-dekabr 2021-yil}}</ref> Kanadadagi koʻplab universitetlar, majlislar zallari, banklar, taʼlim muassasalari, professional uyushmalar va bizneslar yahudiy arizachilarni kamsitishdi yoki ishtirok etishni va kvotalar orqali koʻtarilishni cheklashdi.<ref>{{veb manbasi|muallif=Berton|ism=Pierre|sarlavha=No Jews Need Apply|url=https://archive.macleans.ca/article/1948/11/1/no-jews-need-apply|ish=Maclean's|nashriyot=St. Joseph Communications|kirish sanasi=16-dekabr 2021-yil}}</ref> 1960-yillarning oxiri va 1970-yillarning boshlarida yahudiy advokatlarining oʻz jamiyatidan tashqarida advokatlik bilan shugʻullanishi mumkin boʻldi, natijada 1990-yillarda Kanadaning yirik yuridik firmalarida ishlagan yahudiy advokatlar soni sezilarli darajada koʻpaydi. 1960-yilgi tadqiqot shuni koʻrsatdiki, yahudiylarning 40 foizi oʻz sinfining eng yaxshi 10 foizida baholarga ega boʻlsa-da, soʻralgan yahudiy yuristlarning atigi 8 foizi yirik yuridik firmalarda ishlagan, bu esa ish haqining pasayishiga olib kelgan. 1990-yillarga kelib, yirik firmalarda ishlaydigan yahudiylar va yahudiy boʻlmaganlar soni koʻproq yoki kamroq tenglashdi.<ref>{{veb manbasi|muallif=Nigro|ism=Mario|sarlavha=The Jewish Immigrant Experience and the Practice of Law in Montreal, 1830 to 1990|url=https://canlii.ca/t/2bdh|ish=CanLII|kirish sanasi=16-dekabr 2021-yil}}</ref> === Iqtisodiyot === Environics tadqiqot instituti tomonidan Kanada yahudiy jamoasining 2018-yildagi tadqiqotiga koʻra, uy xoʻjaliklarining yillik daromadi quyidagicha boʻlgan:<ref>{{veb manbasi|muallif=Neuman|ism=Keith|sarlavha=2018 Survey of Jews in Canada|url=https://www.environicsinstitute.org/projects/project-details/survey-of-jews-in-canada|ish=Environics Institute|kirish sanasi=4-iyul 2021-yil}}</ref> {| class="wikitable" |+Uy xoʻjaligining yillik daromadi ! Daromad ! namuna foizlari |- | 75 ming dollardan kam | 21 % |- | 75-150 ming dollar | 24 % |- | 150 ming dollar va undan yuqori | 22 % |- | Bilmayman/Javob yoʻq | 32 % |} ==== Boylik ==== [[Fayl:Photo_of_bronfman.jpg|right|thumb| Samuel Bronfman — Kanadalik yahudiylar oilasi Bronfmanlar sulolasining aʼzosi.]] Kanadalik yahudiylarning aksariyati oʻrta sinfga (45 000 dollardan 120 000 dollargacha<ref>{{veb manbasi|muallif=Hogan|ism=Stephanie|sarlavha=Who is Canada's middle class?|url=https://www.cbc.ca/news/politics/canada-votes-2019-middle-class-trudeau-scheer-definition-1.5317206|ish=CBC|nashriyot=CBC Radio-Canada|kirish sanasi=22-sentabr 2021-yil}}</ref> daromad sifatida belgilangan) yoki oʻrtadan yuqori sinfga kirsa-da, baʼzi kanadalik yahudiy oilalar favqulodda iqtisodiy muvaffaqiyatlarga erishdilar. Bronfmanlar,<ref>{{veb manbasi|muallif=Curtis|ism=Christopher G.|sarlavha=Bronfman Family|url=https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/bronfman-family|ish=The Canadian Encyclopedia|nashriyot=Historica Canada|kirish sanasi=22-sentabr 2021-yil}}</ref> Belzberglar, Olmoslar, Reyxmanlar,<ref>{{veb manbasi|muallif=Niosi|ism=Jorge|sarlavha=Reichmann Family|url=https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/reichmann-family|ish=The Canadian Encyclopedia|nashriyot=Historica Canada|kirish sanasi=22-sentabr 2021-yil}}</ref> va Shermanlar kabi taniqli Kanada yahudiy oilalari Kanadadagi yahudiylar orasida haddan tashqari boylikning choʻqqisini ifodalaydi. Kanadalik yahudiylar Kanada biznesining 100 ta eng boy kanadaliklar roʻyxatining taxminan 17 foizini tashkil qiladi.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Canada's Richest People: The Complete Top 100 Ranking|url=https://www.canadianbusiness.com/lists-and-rankings/richest-people/100-richest-canadians-complete-list/|ish=Canadian Business|nashriyot=St. Joseph Communications|kirish sanasi=22-sentabr 2021-yil}}</ref> ==== Qashshoqlik ==== Kanadalik yahudiylarning nisbiy iqtisodiy muvaffaqiyati Kanada yahudiy jamoasida qashshoqlik yoʻqligini koʻrsatmaydi. 2015-yil holatiga koʻra, 15 yoshdan oshgan kanadalik yahudiylarning oʻrtacha daromadi 30,670 dollarni tashkil etadi va Kanada yahudiylarining 14,6 foizi qashshoqlik chegarasidan pastda yashaydi, qashshoqlik Toronto hududidagi yahudiylar orasida toʻplangan.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Community Profiles - Jewish Canada|url=https://www.jewishcanada.org/community-profiles|ish=Jewish Federations of Canada|nashriyot=JFC-UIA}}</ref> (Taqqoslash uchun, yahudiy boʻlmagan kanadaliklar ulushi qashshoqlik chegarasidan pastda 14,8 % ni tashkil qiladi). Yahudiy erkaklarga qaraganda biroz koʻproq yahudiy ayollar qashshoqlikda yashaydilar va qashshoqlik eng koʻp 15-24 yoshdagi kanadalik yahudiylar va 65 yoshdan oshganlar orasida toʻplangan. Qashshoqlik darajasi faqat oʻrta maʼlumotga ega boʻlgan kanadalik yahudiylar orasida eng koʻp toʻplangan va aspirantura darajasiga ega boʻlganlar orasida eng past qashshoqlik darajasi bilan erishilgan taʼlim darajasi bilan kuchli bogʻliqlik mavjud.<ref>{{veb manbasi|muallif=Shahar|ism=Charles|sarlavha=2011 National Household Survey Analysis The Jewish Population of Canada (Parts 3 and 4)|url=https://cdn.fedweb.org/fed-99/2/2011%2520Canada_Parts%25203%2520%25204_Jewish%2520Seniors%2520%2520Poverty_Final%2520Report.pdf|ish=Jewish Federations of Canada - UIA|nashriyot=Jewish Federations of Canada - UIA|kirish sanasi=4-iyul 2021-yil}}</ref> {{Shimoliy Amerika mamlakatlari}} {{Katta yettilik}} {{Katta yigirmatalik}} {{G 20 sammitlari}} == Shuningdek qarang == {{Portal|Canada|Judaism|History}} * Yaqin Sharq Kanadaliklar * Tarixiy yahudiy mahallasi, Monreal * Isroillik kanadaliklar * Kanadadagi pravoslav yahudiy jamoalari roʻyxati * Kanadalik yahudiylarning roʻyxati * Kanadada antisemitizm == Manbalar == {{Manbalar}} '''Eslatmalar''' # {{Note|jppistudy}}Data based on a [https://web.archive.org/web/20051216205211/http://www.jpppi.org.il/JPPPI/SendFile.asp?TID=67&FID=2377 study] by ''Jewish People Policy Institute'' (JPPI). # {{Note|jppistudy}}Data based on a [https://web.archive.org/web/20051216205211/http://www.jpppi.org.il:80/JPPPI/SendFile.asp?TID=67&FID=2377 study] by ''Jewish People Policy Institute'' (JPPI). '''Bibliografiya'''{{refbegin}} * Brown, Michael. ''[https://www.questia.com/read/7681201?title=Jew%20or%20Juif%3f%20Jews%2c%20French%20Canadians%2c%20and%20Anglo-Canadians%2c%201759-1914 Jew or Juif? Jews, French Canadians, and Anglo-Canadians, 1759-1914]'' Jewish Publication Society, 1987 * Brym, Robert J., William Shaffir, and Morton Weinfeld. ''The Jews in Canada'' (1993) * Davies, Alan T. ''[https://books.google.com/books?id=3kLgn7dIEwIC&pg=PA55&dq=Jews+in+Canada&hl=en&ei=lUfTTbqyHsLL0QGDwIz1Cw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=0CEoQ6AEwAjgK#v=onepage&q&f=false Antisemitism in Canada : history and interpretation]'', Wilfrid Laurier University Press, (1992) * Goldberg, David Howard. ''[https://www.questia.com/read/27498528?title=Foreign%20Policy%20and%20Ethnic%20Interest%20Groups%3a%20American%20and%20Canadian%20Jews%20Lobby%20for%20Israel Foreign Policy and Ethnic Interest Groups: American and Canadian Jews Lobby for Israel]'' (1990) * Greenstein, Michael ed. ''[https://books.google.com/books?id=hLN0O5JyeXQC&printsec=frontcover&dq=Contemporary+Jewish+Writing+in+Canada:+An+Anthology&hl=en&ei=rkbTTdHtGMTk0QGr5JnnCw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CDoQ6AEwAA#v=onepage&q&f=false Contemporary Jewish Writing in Canada: An Anthology]'' (2004). 233 pp. Primary sources * Greenstein, Michael. "How They Write Us: Accepting and Excepting 'the Jew' in Canadian Fiction, " ''[[Shofar: An Interdisciplinary Journal of Jewish Studies]]'', Volume 20, Number 2, Winter 2002, pp.&nbsp;5-27 looks at non-Jewish authors. * Jedwab, Jack. ''Canadian Jews in the 21st Century: Identity and Demography'' (2010) * Lipinsky, Jack. ''Imposing Their Will: An Organizational History of Jewish Toronto, 1933-1948'' (McGill-Queenʼs University Press; 2011) 352 pages * Martz, Fraidi. ''Open Your Hearts: The Story of the Jewish War Orphans in Canada'' (Montreal: Véhicule Press, 1996. 189 pp.) * Rosenberg, Louis, and Morton Weinfeld. ''[https://books.google.com/books?id=ORDFC43PDZwC&lpg=PR11&ots=8OGkw5cAtv&dq=Canadaʼs%20Jews%3A%20A%20Social%20and%20Economic%20Study%20of%20Jews%20in%20Canada%20in%20the%201930s&pg=PP3#v=onepage&q&f=false Canadaʼs Jews: A Social and Economic Study of Jews in Canada in the 1930s]'' (1939; reprinted 1993) * {{kitob manbasi|author1=Singer, Isidore|author2=Cyrus Adler|title=The Jewish Encyclopedia: A Descriptive Record of the History, Religion, Literature, and Customs of the Jewish People from the Earliest Times to the Present Day|url=https://books.google.com/books?id=R0gYAQAAMAAJ|year=1907|publisher=Funk & Wagnalls}} * Srebrnik, Henry. ''Creating the Chupah: The Zionist Movement and the Drive for Jewish Communal Unity in Canada, 1898-1921'' (2011) * Srebrnik, Henry. ''Jerusalem on the Amur: Birobidzhan and the Canadian Jewish Communist Movement, 1924-1951'' (2008) * Troper, Harold. ''The Defining Decade: Identity, Politics, and the Canadian Jewish Community in the 1960s'' (2010) * Tulchinsky, Gerald J. J. ''[https://books.google.com/books?id=fIZ6wftL3oQC&printsec=frontcover&dq=Canada%27s+Jews:+a+people%27s+journey&hl=en&ei=V0bTTbjtCKXm0QHRtv3YCw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CDEQ6AEwAA#v=onepage&q&f=false Canadaʼs Jews: A Peopleʼs Journey]'' (2008), the standard scholarly history * Weinfeld, Morton. „[https://books.google.com/books?id=dbUuX0mnvQMC&printsec=frontcover&dq=Encyclopedia+of+Canada%27s+Peoples&hl=en&ei=NUfTTaacE8nw0gH_3d22Cw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CDAQ6AEwAA#v=onepage&q&f=false Jews]“ in Paul Robert Magocsi, ed. ''Encyclopedia of Canadaʼs Peoples'' (1991), pp 860-81, the basic starting point. * Weinfeld, Morton. W. Shaffir, and I. Cotler, eds. ''The Canadian Jewish Mosaic'' (1981), sociological studies {{refend}} '''Birlamchi manbalar'''{{refbegin}} * Jacques J. Lyons and Abraham de Sola, ''Jewish Calendar with Introductory Essay'', Montreal, 1854 * ''Le Bas Canada'', Quebec, 1857 * ''People of Lower Canada'', 1860 * ''The Star'' (Montreal), December 30, 1893. {{refend}} '''Qoʻshimcha oʻqish uchun''' * Abella, Irving. ''Koʻp rangli palto''. Toronto: Porterning asosiy kitoblari, 1990-yil. * Godfrey, Sheldon va Godfrey, Judith. ''Erni qidiring''. Monreal: MakGill universiteti nashriyoti, 1995-yil. * Jedvab, Jek. ''21-asrda Kanada yahudiylari: shaxs va demografiya'' (2010) * Leonoff, Kiril. ''Kashshoflar, Pedlars va Namoz shollari: Miloddan avvalgi va Yukondagi yahudiy jamoalari''. 1978-yil. * <bdi><cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSmith1989">[[Maxsus:Kitob manbalari/0-929091-04-3|0-929091-04-3]]</cite></bdi> * Shrayber. ''Kanada.'' ''Shengold yahudiy entsiklopediyasi'' Roklend, MD: 2001-yil.{{ISBN|1-887563-66-0}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/1-887563-66-0|1-887563-66-0]]. * Tulchinskiy, Jerald. ''Ildiz olish''. Toronto: Porterning asosiy kitoblari, 1992-yil. * [https://web.archive.org/web/20041227094918/http://www.jafi.org.il/education/identity/2-4canada.html Yahudiy agentligining Kanada haqidagi hisoboti] == Havolalar == * [http://www.cjnews.com/ Kanada yahudiy yangiliklari] * [https://web.archive.org/web/20110720045227/http://www.cjc.ca/ Kanada yahudiy kongressi sayti] * [http://www.nfb.ca/film/jews_of_winnipeg/ ''Vinnipeg yahudiylari''] 1973-yilda Kanada Milliy kino kengashi hujjatli filmi [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] nuf0xurizlqhcyix2hf2uzik9bobt0m „Gʻarbiy Sibirning yer osti boyliklarini oʻzlashtirish va neft-gaz kompleksini rivojlantirish uchun“ medali 0 741843 2726157 2691904 2022-07-30T23:18:23Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Mukofot bilgiqutisi |Nomi = „Gʻarbiy Sibirning er osti boyliklarini oʻzlashtirish va neft-gaz kompleksini rivojlantirish uchun“ medali |Tasvir = Medal For Development of the Petrochemical Complex of Western Siberia.jpg |TasvirLenta = SU Medal For the Tapping of the Subsoil and Expansion of the Petrochemical Complex of Western Siberia ribbon.svg |Tasvir oʻlchami = 200px |Lenta oʻlchami = 100px |OriginalName = |Shior = |Mamlakat = {{SSSR}} |Turi = medal |KimgaTopshiriladi = |TaqdirlashAsosi = 1978-yil 28-iyul |Holati = qoʻllanilmaydi |Koʻrsatkichlari = diametri-32mm lenta kengligi-24mm |TaʼsisSanasi = |BirinchiTaqdirlash = |OxirgiTaqdirlash = |Soni = taxminan 25 000 |ToʻngʻichMukofot = [[„RSFSRning Chernozem boʻlmagan mintaqasini oʻzgartirganligi uchun“ medali]] |KenjaMukofot =[[„Ishchilar va dehqonlar Qizil Armiyasining XX yilligi“ medali]] |Mos keladi = }} '''„Gʻarbiy Sibirning er osti boyliklarini oʻzlashtirish va neft-gaz kompleksini rivojlantirish uchun“ medali''' — [[SSSR]] davlat mukofoti. [[SSSR]] Oliy Kengashi Prezidiumining 1978-yil 28-iyuldagi farmoni bilan tashkil etilgan<ref name="libussru"/>. == Medal toʻgʻrisidagi nizom == „Gʻarbiy Sibirning yer osti boyliklarini oʻzlashtirish va neft-gaz kompleksini rivojlantirish uchun“ medali [[Gʻarbiy Sibir]]ning er osti boyliklarini oʻzlashtirish va [[neft]]-[[gaz]] kompleksini rivojlantirishdagi faol ishtirokchilarga Gʻarbiy Sibirdagi fidokorona mehnati uchun, [[neft]] va [[gaz]] [[kon]]larini aniqlash, qidirish va oʻzlashtirish, neft va gazni qazib olish va [[sanoat]]da qayta ishlash, sanoat va uy-joy [[fuqaro]]lik ob’ektlarini, [[avtomobil]] yoʻllarini qurish, [[energiya]] taʼminoti, [[transport]] va [[neft-gaz]] majmuasini ishlab chiqarish boʻyicha boshqa xizmatlar, shuningdek, [[neft-gaz]] kompleksi hududida joylashgan ilmiy-tadqiqot va loyiha tashkilotlari, muassasa va ishlab chiqarish sohasidagi tashkilotlar, partiya, [[sovet]] kasaba uyushmasi va komsomol organlari xodimlari uning rivojiga oʻz vijdonan mehnati bilan hissa qoʻshganlarga topshirildi. Medal Gʻarbiy Sibir neft-gaz kompleksi hududlarida qoida tariqasida kamida uch yil ishlagan ishchilar va xizmatchilarga beriladi. [[SSSR]] Oliy Kengashi Prezidiumi nomidan, RSFSR Oliy Kengashi Prezidiumi nomidan „Gʻarbiy Sibirning yer osti boyliklarini va neft-gaz kompleksini rivojlantirish uchun“ medali bilan taqdirlangan<ref name="libussru"/>. Medal bilan taqdirlash gʻoyalari RSFSR Oliy Kengashi Prezidiumiga SSSR va RSFSR vazirliklari va idoralari, mineral xomashyoni oʻzlashtirish va neft va gazni rivojlantirish boʻyicha ish olib borayotgan korxonalar va tashkilotlar tomonidan taqdim etilgan. Korxonalar, muassasalar, tashkilotlarning maʼmuriy rahbarlari, partiya, kasaba uyushma yoki komsomol tashkilotlari yoki mehnat jamoalari va ijroiya qoʻmitalari tomonidan „Gʻarbiy Sibirning er osti boyliklarini oʻzlashtirganligi va neft-kimyo kompleksini kengaytirganligi uchun“ medali bilan taqdirlash boʻyicha xalq deputatlari tuman yoki shahar Kengashiga tavsiyalar berildi.  Keyin potentsial oluvchilarning nomlari tasdiqlash uchun Gʻarbiy Sibir neft-kimyo kompleksini rivojlantirish bilan shugʻullanadigan turli kompaniyalar va tashkilotlarni nazorat qiluvchi turli vazirlik va idoralarga yuborildi. Qabul qiluvchilarning ismlari keyin [[Tyumen]] yoki [[Tomsk]] viloyatlari ijroiya qoʻmitlariga yuborildi. „Gʻarbiy Sibirning er osti boyliklarini oʻzlashtirish va neft-gaz kompleksini rivojlantirish uchun“ medali koʻkrakning chap tomoniga taqilgan va [[„Qora yer boʻlmagan hududni oʻzgartirganligi uchun“ medali]]dan keyin joylashgan<ref>{{veb manbasi |title="Rossiya Federatsiyasi Prezidentining 2010-yil 7-sentyabrdagi 1099-sonli Farmoni" |url=https://rg.ru/documents/2010/09/15/nagrady-dok.html |website=rg.ru |accessdate=4-iyul 2022-yil}}</ref>. == Medalning tavsifi == „Gʻarbiy Sibirning yer osti boyliklarini oʻzlashtirish va neft-gaz kompleksini rivojlantirish uchun“ medali tompakdan (guruchdan) yasalgan va diametri 32 mm boʻlgan muntazam doira shakliga ega. Medalning old tomonida [[neft]] minoralari, gaz ushlagichlari va quvur yotqizuvchi fonida oʻroq va bolgʻa tasvirlangan. Aylana boʻylab „Gʻarbiy Sibirning yer osti boyliklarini oʻzlashtirish va neft-gaz kompleksini oʻzlashtirish uchun“ yozuvi va besh qirrali yulduzcha tasviri joylashgan. Medalning orqa tomonida besh qirrali yulduz va beshburchak koʻrinishidagi nurlar fonida „SSSR“ yozuvi joylashgan. Quyida kesishgan dafna va eman novdalari mavjud. Medaldagi barcha yozuvlar va tasvirlar qavariq qilib ishlangan. Medalning chekkalari rom bilan chegaralangan<ref name="libussru">{{veb manbasi |title=«SSSR Oliy Soveti Prezidiumining 1978-yil 28-iyuldagi farmoni» |url=http://www.libussr.ru/doc_ussr/usr_9718.htm |website=libussr.ru |accessdate=4-iyul 2022-yil}}</ref>. Medal koʻz va halqa bilan kengligi 24 mm boʻlgan ipak muare lentasi bilan qoplangan beshburchak blokga bogʻlangan boʻlib, qirralari boʻylab 6 mm kengligida och yashil chiziqlar va oʻrtada 6 mm kengligida koʻk chiziq bilan qoplangan. Ochiq yashil va koʻk rangli chiziqlar kengligi 1 mm oq chiziq va eni 2 mm boʻlgan qora chiziq bilan ajratilgan<ref name="libussru"/>. == Tasvirlar == <gallery widths="200px" heights="200px"> Fayl:Medal For Development of the Petrochemical Complex of Western Siberia A.jpg Fayl:Medal For Development of the Petrochemical Complex of Western Siberia B.jpg </gallery> == Qabul qiluvchilar (qisman roʻyxati) == Quyidagi shaxslar „Gʻarbiy Sibirning er osti boyliklarini oʻzlashtirgani va neft-kimyo kompleksini kengaytirganligi uchun“ medali bilan taqdirlanganlar<ref>{{veb manbasi |title="Surgutskiy tumanining faxriy fuqarolari ro'yxati" |url=http://www.admsr.ru/about_the_district/honorary_citizens/ |website=archive.ph |accessdate=4-iyul 2022-yil |archive-date=2013-04-16 |archive-url=https://archive.is/20130416144016/http://www.admsr.ru/about_the_district/honorary_citizens/ }}</ref>. * [[Ivan Yegorovich Korovin]]  * [[Vladimir Leonidovich Bogdanov]]  * [[Aleksandr Yakovlevich Kosyakov]]  * [[Andrey Filipovich Muxa]]  * [[Viktor Yanukovich Redikultsev]]  * [[Aleksandr Viktorovich Sarychev]]  * [[Soloxin Valentin Fedorovich]]  * [[Valentina Fedorovna Arova]]  * [[Dmitriy Vasilyevich Makushenko]]  * [[Aleksandr Karlovich Shpeter]]  * [[Sergey Evgenevich Korepanov]]  * [[Irek Saitgalievich Xarisov]]  * [[Tamara Fedorovna Bortsova]]  * [[Vladimir Dmitrievich Bikovskiy]]  * [[Igor Vladimirovich Belousenko]] == Manbalar == {{manbalar}} 63t2z86d1g06dpkfdsdplm0tcj7s9mv „Boltiq dengizi flotiga 300 yil“ medali 0 741849 2726154 2683811 2022-07-30T23:18:02Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Mukofot bilgiqutisi |Nomi = „Boltiq dengizi flotiga 300 yil“ medali |Tasvir = Medal 300 Years of the Baltic Fleet MoD RF.jpg |TasvirLenta = 300letavb rib.png |Tasvir oʻlchami = 200px |Lenta oʻlchami = 100px |OriginalName = |Shior = |Mamlakat = {{flag|Rossiya}} |Turi = Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining medal |KimgaTopshiriladi = |TaqdirlashAsosi = |Holati = taqdirlanadi |Koʻrsatkichlari = diametri-32mm lenta kengligi-24mm |TaʼsisSanasi = 2003-yil 16-may |BirinchiTaqdirlash = |OxirgiTaqdirlash = |Soni = taxminan |ToʻngʻichMukofot = [["Mudofaa vazirligiga 200 yil" medali]] |KenjaMukofot = |Mos keladi = }} [[Fayl:Andrey Gushchin.jpg|350px|thumb|right|[[Gushchin Andrey Yurievich]] "Boltiq dengizi flotiga 300 yil" medali sohibi]] '''"Boltiq dengizi flotiga 300 yil" medali''' — [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] Mudofaa vazirligining  idoraviy medali. Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirining 2003-yil 16-maydagi 160-son buyrugʻi bilan taʼsis etilgan<ref name="libussru">{{veb manbasi |title=Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirining 2003 yil 16 maydagi 160-sonli buyrug'i "Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining "Boltiq dengizi flotiga 300 yil" esdalik medalini ta'sis etish to'g'risida" |url=http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/12676/index.shtml |website=web.archive.org |accessdate=5-iyul 2022-yil |archive-date=2008-05-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080504223653/http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/12676/index.shtml }}</ref>. == Mukofotlash qoidalari == Nizomga muvofiq „Boltiq dengizi flotiga 300 yil“ medali bilan * 2003-yil 18-may holatiga koʻra, oʻz xizmat vazifalarini vijdonan bajarayotgan va kalendarda 10 yil va undan ortiq ish stajiga ega boʻlgan Boltiq flotining harbiy xizmatchilari ; * 2003-yil 18-may holatiga koʻra, oʻz xizmat vazifalarini vijdonan bajarayotgan va harbiy xizmatni hisobga olgan holda 25 yil va undan ortiq ish stajiga ega boʻlgan Boltiq flotining fuqarolik xodimlari; * Boltiq flotiga yuklangan vazifalarni hal qilishda yordam beradigan boshqa shaxslar taqdirlanadi<ref name="libussru"/>. Medal Boltiq floti qoʻmondoni taklifiga binoan Dengiz floti bosh qoʻmondoni buyrugʻi bilan belgilangan tartibda beriladi. Medal koʻkrakning chap tomonida taqilgan va Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining „Mudofaa vazirligining 200 yilligi“ medalidan keyin joylashgan. == Medalning tavsifi == Medal kumushrang metalldan yasalgan boʻlib, diametri 32 mm boʻlgan doira shaklida, har ikki tomonida qavariq hoshiyali bilan chegaralangan. Medalning old tomoni markazida rostral ustun koʻrinishidagi relef tasviri, oʻng tomonda  Rossiya Federatsiyasi dengiz floti ( Andreevskiy) bayrogʻining relef tasviri, chap tomonda aylana boʻylab  „Boltiq Floti“ markazda ikki qatorda „300 yil“ yozuvlari joylashgan. Medalning orqa tomonida markazida Harbiy-dengiz floti gerbining relyefli tasviri, yuqori qismda aylana boʻylab „MUDOFAA VAZIRLIGI“, pastki qismida, „ROSSIYA FEDERATSIYASI“ yozuvlari tasvirlangan<ref name="libussru"/>. Koʻz va halqa yordamida medal kengligi 24 mm boʻlgan ipak muare tasmasi bilan qoplangan beshburchak blokga ulanadi. Lentaning chap chetida 10 mm kenglikdagi toʻq sariq chiziq kengligi 2 mm boʻlgan qora chiziq bilan chegaralangan, oʻngda — teng koʻk va oq chiziqlar, oq chiziqning oʻrtasida — kengligi 2 mm boʻlgan ikkita qizil chiziq. Medalning elementlari ramziy maʼnoni anglatadi: * rostral ustun tasviri (dengiz flotining shakllanishi davrida rus dengizchilari tomonidan qoʻlga kiritilgan qahramonlik gʻalabalarining yodgorlik ramzi) — Boltiq floti dengizchilarining Vatan himoyasidagi jasorati va qahramonligi; * rossiya Federatsiyasining dengiz (Andreevskiy) bayrogʻining tasviri — Boltiq floti dengiz flotiga tegishli; * medal lentasining toʻq sariq chizigʻi, qora chiziq bilan chegaralangan — medalning Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining idoraviy mukofoti sifatidagi holati; * lentaning koʻk va oq chiziqlari (Avliyo Endryu bayrogʻining ranglari) — dengiz flotining shaxsiy tarkibini mukofotlash uchun medalning maqsadi; * ikkita qizil chiziq — Boltiq flotining harbiy xizmatlari, ikki marta Qizil Bayroq ordeni bilan taqdirlangan<ref>{{veb manbasi |title=Boltiq dengiz floti |url=https://onagradah.ru/medal-ministerstva-oborony-rf-300-let-baltijskomu-flotu-2/ |website=onagradah.ru |accessdate=5-iyul 2022-yil}}</ref>. == Boltiq floti tarixi == [[Boltiq]] floti uning asoschisi Buyuk [[Pyotr]] nomi bilan uzviy bogʻliq. Rasmiy asos solingan sana — 1703-yil 18-may. Bu kun 30 ta qayiqdan iborat kichik flotiliya [[Neva]] boʻgʻziga kirib kelgan 2 ta shved harbiy kemasini qoʻlga kiritgani bilan mashhur. Operatsiyani Pyotrning oʻzi boshqargan. Jangda [[Semenovskiy]] va [[Preobrajenskiy]] [[polk]]larining[[ askar]]lari ishtirok etdilar, ularning barchasi keyinchalik ushbu voqea uchun maxsus tayyorlangan medal bilan taqdirlandilar, unda „Misli koʻrilmagan voqea sodir boʻladi“ deb yozilgan. Xuddi shu yillarda [[Boltiq]] floti uchun birinchi dengiz kemasi zaxiralarni tark etdi. U [["Standart"]] deb nomlangan. Shu bilan birga, [[Rossiya]] [[flot]]i uchun[[ Fort Kronshlot]] bazasini qurish boshlandi. [[Voronejda Admiralty]] maktabi tashkil etildi. Bir yil oʻtgach, ular [[Sankt-Peterburg]]da [[Rossiya]] kemasozlik asosiga aylangan [["Admiralty"]] kemasozlik zavodini qurishga kirishdilar. Shimoliy urush boshlanganda, [[Rossiyada]] bir nechta uzun qayiqlar bor edi. Uning oxiriga kelib, mamlakat ajoyib flotga ega buyuk dengiz kuchiga aylandi. [[Busiz Butrus]] poytaxtni koʻchirmas edi. Boltiq floti dengizchilari eng yirik dengiz janglarida, masalan [[Gangut]]da gʻalaba qozonishdi. Boltiq boʻyilar [[Rossiya]]ning eng koʻzga koʻringan dengiz qoʻmondonlari edi. Ular orasida [[F. Ushakov]], [[P. Naximov]], [[M. Lazarev]] va boshqalar bor. Boltiq dengizchilari yangi erlarni kashf etdilar, Uzoq Sharqni oʻzlashtirdilar va dunyoni aylanib chiqdilar. Antarktidani kashf etish sharafi aynan ularga tegishli. Boltiq flotining kemalari deyarli barcha dengiz va okeanlarni haydashdi. Boltiq dengizchilari Rossiyaning ilgari oʻrganilmagan shimoliy qirgʻoqlarini tasvirlab, u erda rus koloniyalari mavjud boʻlishi uchun Amerikaga borishdi. V. Bering, N.A.ning buyuk ismlarini hamma biladi. Yurtimiz shon-shuhratini ko‘targan Rimskiy-Korsakov, V.Dahl, F.Bellinghauzen,[[ A.Krilov]]. Birinchi jahon urushi paytida Boltiq floti dengizchilari Boltiqboʻyi uchun janglarda nemislarni magʻlub etishga muvaffaq boʻlishdi. Bu Germaniya oʻsha paytda kuchlarning katta ustunligiga qaramay sodir boʻldi. Vatan urushi yillarida Boltiq flotining shaxsiy tarkibi ommaviy qahramonlik koʻrsatdi. Dengizchilar [[Tallin]], Liepaja mudofaasida qatnashdilar, [[Moonsund]] orollarini, [[Oranienbaum]], Oreshek va boshqalarni himoya qildilar. Hamma joyda mardlik va qahramonlik koʻrsatdilar. Boltiq flotining harbiy xizmatchilari dushmanning 1205 ta kemasini, 2500 dan ortiq samolyotlarini yoʻq qildi. Boltiqboʻyi eng yaxshi sovet suv osti kemalari A. Marinesko, Grishchenko edi. 110 000 Boltiq dengizchilari quruqlikda jang qildilar va Leningraddan Daniyaning Bornholm oroliga yurishdi. Hech qanday yoʻqotishlar yoʻq edi. Dengiz tubida 8500 dan ortiq dengizchilar yotadi. 1159 ta kema va 47 ta suv osti kemasi yoʻqolgan. Boltiq flotining yoshi uch yuz yildan oshgan boʻlsa-da, bugungi kunda u hali ham yosh. U ilgʻor qurol va jihozlar bilan jihozlangan, deyarli har qanday vazifani hal qilishga qodir zamonaviy kemalardan iborat<ref>{{veb manbasi |title=Boltiq dengiz floti |url=https://onagradah.ru/medal-ministerstva-oborony-rf-300-let-baltijskomu-flotu-2/ |website=onagradah.ru |accessdate=5-iyul 2022-yil}}</ref>.. == Medal sovrindorlari == Koʻplab odamlar mukofotga sazovor boʻlishdi, ular orasida taniqli shaxslar xususan: * Din arbobi Moskva Patriarxi Kirill, dunyoda V.M. Gundyaev. 1946 yilda tugʻilgan, 2009 yildan beri Moskva va butun Rossiya Patriarxi. * Yepiskop Nazariy, 1952 yilda tugʻilgan. Aleksandr Nevskiy Lavraning vikarisi. * Professor G.A. Antyufeev. Moskvaning birinchi darajali faol davlat maslahatchisi. „MEPhI“ yadro universiteti kafedra mudiri. * V.A. Boku. 1953 yilda tugʻilgan, atoqli qoʻmondon, armiya generali. * A.Yu. Gushchin. 1966 yilda tugʻilgan. General-mayor, Rossiya Federatsiyasi Qahramoni unvoniga ega. * A.A. Komaritsin. 1966 yilda tugʻilgan. Admiral, professor, texnika fanlari doktori. Yaqin-yaqingacha u Rossiya geografiya jamiyati raisi lavozimida ishlagan. * USTIDA. Makarov. 1949 yilda tugʻilgan. 2012 yilgacha RF Mudofaa vazirligi boshligʻi oʻrinbosari lavozimida ishlagan. * SM. Pinchuk. 1971 yilda tugʻilgan. Rossiya harbiy rahbari, kontr-admiral. Novorossiysk dengiz bazasini boshqaradi. * I.I. Ryabinin. 1936 yilda tugʻilgan. SSSR vitse-admirali. * K.S. Sidenko. 1953 yilda tugʻilgan admiral, nafaqada. Sharqiy okrug qoʻshinlariga qoʻmondonlik qilgan. * A.M. Halmuhamedov. 1954 yilda tugʻilgan, general-mayor. Yaqin-yaqingacha O‘zbekiston Respublikasi Havo hujumidan mudofaa qo‘shinlari va Harbiy havo kuchlariga qo‘mondonlik qilgan. * S.S. Sheiko. 1967 yilda tugʻilgan. Polkovnik, Rossiya Qahramoni<ref>{{veb manbasi |title=Boltiq dengiz floti |url=https://onagradah.ru/medal-ministerstva-oborony-rf-300-let-baltijskomu-flotu-2/ |website=onagradah.ru |accessdate=5-iyul 2022-yil}}</ref>.. == Manbalar == {{manbalar}} pd1s2yl07nhf80coinlzc62wxulopsd "Sovet Ittifoqi floti admirali S. G. Gorshkov" medali 0 741852 2726160 2682569 2022-07-30T23:23:04Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Mukofot bilgiqutisi |Nomi = "Sovet Ittifoqi floti admirali S. G. Gorshkov" medali |Tasvir = Medal of Admiral Gorshkov MoD RF.jpg |TasvirLenta = Admiral Gorshkov rib.png |Tasvir oʻlchami = 200px |Lenta oʻlchami = 100px |OriginalName = |Shior = |Mamlakat = {{flag|Rossiya}} |Turi = Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining medal |KimgaTopshiriladi = |TaqdirlashAsosi = |Holati = taqdirlanadi |Koʻrsatkichlari = diametri-32mm lenta kengligi-24mm |TaʼsisSanasi = 2003-yil 27-yanvar <br /> 2013-yil 21-yanvar |BirinchiTaqdirlash = |OxirgiTaqdirlash = |Soni = taxminan |ToʻngʻichMukofot = [[„Armiya generali Xrulyov“ medali]] |KenjaMukofot = |Mos keladi = }} '''Admiral Gorshkov medali''' — [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] Mudofaa vazirligining idoraviy medali boʻlib, [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] [[Mudofaa]] vazirining 2003-yil 27-yanvardagi 25-son buyrugʻi bilan taʼsis etilgan<ref>{{veb manbasi |title=Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirining 2003 yil 27 yanvardagi 25-sonli buyrug'i "Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining "Admiral Kuznetsov" va "Admiral Gorshkov" medallarini ta'sis etish to'g'risida" |url=http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/12649/index.shtml |website=web.archive.org |accessdate=5-iyul 2022-yil |archive-date=2008-05-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080504223638/http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/12649/index.shtml }}</ref>. Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirining 2009-yil 23-sentyabrdagi 1023-son buyrugʻi bilan mukofotlash bekor qilingan. 2013-yil 21-yanvardagi buyrugʻi bilan „Sovet Ittifoqi floti admirali S. G. Gorshkov“ medali nomi bilan qayta taʼsis etilgan<ref>{{cite web|url=http://geroldmeyster.ru/?page_id=2008|title=Приказ Министра обороны Российской Федерации от 21 января 2013 года|publisher=Сайт Главного военного герольдмейстера|datepublished=|accessdate=2013-12-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131229034249/http://geroldmeyster.ru/?page_id=2008|archivedate=2013-12-29|deadlink=yes}}</ref>. == Mukofotlash qoidalari == Nizomga koʻra, „Sovet Ittifoqi floti admirali S. G. Gorshkov“ medali dengiz floti shaxsiy tarkibiga quyidagilar uchun beriladi: * Dengiz floti uchun moʻljallangan [[kema]]lar, [[suv osti kemalari]], [[samolyot]]lar va boshqa harbiy texnikani oʻz vaqtida va sifatli ishlab chiqish, sinovdan oʻtkazish va ishga tushirishga katta shaxsiy hissa qoʻshgan ; * kemalarni, suv osti kemalarini avariyasiz bogʻlash va dengiz sinovlari, yangi samolyotlarni yaratish; * qurol va harbiy texnikaning jangovar qobiliyatini sezilarli darajada yaxshilash imkonini bergan yangi konstruktiv yechimlarni joriy etish; * qurol va harbiy texnikani muvaffaqiyatli ishlab chiqish va ularning muammosiz ishlashi , Ulugʻ Vatan urushidagi gʻalabaning 60 yilligi sharafiga [[Qizil maydon]]dagi paradda ishtirok etgan (standartchilar, [[gid]]lar, birinchi qator) Medal [[Qurolli Kuchlar]]ning boshqa boʻlinmalarining shaxsiy tarkibiga, shuningdek, dengiz floti uchun moʻljallangan kemalar, suv osti kemalari, [[samolyotlar]] va boshqa harbiy texnikani loyihalash, qurish va taʼmirlashda bevosita ishtirok etgan boshqa shaxslarga berilishi mumkin. == Medalning tavsifi == Medal kumushrang metalldan yasalgan boʻlib, diametri 32 mm boʻlgan doira shaklida, har ikki tomonida qavariq hoshiyali qilib ishlangan. Medalning old tomonida markazida chap tomonda Sovet Ittifoqi floti admirali [[S. G. Gorshkov]] portretining boʻrtma tasviri, oʻng tomonda yuqori qismda  ikki qatorli boʻrtma yozuv: „ADMIRAL GORSHKOV“ yozuvi, pastki qismida oʻng tomonda [[samolyot]] tashuvchi [[kreyser]] va uning ostidagi yadro suv osti kemasining relef tasviri joylashgan. Medalning orqa tomonida markazida Harbiy-dengiz floti gerbining relyefli tasviri, yuqori qismda aylana boʻylab  „MUDOFAA VAZIRLIGI“ yozuvi, pastki qismida  „ROSSIYA FEDERATSIYASI“ yozuvi joylashgan. Koʻz va halqa yordamida medal kengligi 24 mm boʻlgan [[ipak]] muare tasmasi bilan qoplangan beshburchak blokga ulanadi. Lentaning oʻng chetida 10 mm kenglikdagi toʻq sariq chiziq 2 mm kengligida qora chiziq bilan chegaralangan, chapda teng koʻk va oq chiziqlar bilan qoplangan. Medalning elementlari ramziy maʼnoni anglatadi: * Sovet Ittifoqi floti admirali S. G. Gorshkov portreti tasviri — S. G. Gorshkovning dengiz flotining yuqori texnik jihozlanishiga erishishdagi ulkan shaxsiy xizmatlari; * samolyot tashuvchi kreyser va yadroviy suv osti kemasining tasviri dengiz floti texnologiyasi va qurollarini takomillashtirishning asosiy yoʻnalishlari; * medal lentasining toʻq sariq chizigʻi, qora chiziq bilan chegaralangan  medalning Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining idoraviy mukofoti sifatidagi holati; * lenta chiziqlarining koʻk va oq ranglari ( [[Avliyo Endryu]] bayrogʻining ranglari ) Harbiy-dengiz kuchlari xodimlarini mukofotlash uchun medalning maqsadi. == Gʻoliblar uchun qoʻshimcha mukofotlar == Rossiya Federatsiyasining „Faxriylar toʻgʻrisida“ Federal qonuni va uni ishlab chiqishda qabul qilingan qonunosti hujjatlariga muvofiq 2008-yil 20-iyungacha „Sovet Ittifoqi floti admirali N. G. Kuznetsov“ medali bilan taqdirlangan shaxslar tegishli ish stajiga ega boʻlgan taqdirda „mehnat faxriysi“ unvonini berilishiga haqli<ref>[http://www.kazan.aif.ru/society/details/kakie_nagrady_dayut_pravo_na_status_veterana_truda_polnyy_spisok_dlya_rt Kakie nagradi dayut pravo na status veterana truda?], Statya v gazete „Argumenti i Fakti“ № 17 ot 26.04.2017 g., Aleksandra Dorfman.</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} nqek7fz79sbkbdub88qaw589elaci3o „Armiya generali Xrulev“ medali 0 741853 2726153 2682608 2022-07-30T23:17:50Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Mukofot bilgiqutisi |Nomi =  „Armiya generali Xrulev“ medali |Tasvir = Medal of General Khrulev MoD RF.jpg |TasvirLenta = General Hrulyov rib.png |Tasvir oʻlchami = 200px |Lenta oʻlchami = 100px |OriginalName = |Shior = |Mamlakat = {{bayroq|Rossiya}} |Turi = [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasining]] medali |KimgaTopshiriladi = |TaqdirlashAsosi = |Holati = taqdirlanadi |Koʻrsatkichlari = diametri-32mm lenta kengligi-24mm |TaʼsisSanasi = 2004-yil 10-iyul |BirinchiTaqdirlash = |OxirgiTaqdirlash = |Soni = |ToʻngʻichMukofot = [[„Admiral Gorshkov“ medali]] |KenjaMukofot = [[„Armiya generali Margelov“ medali]] |Mos keladi = }} '''"Armiya generali Xrulev" medali''' — [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] Mudofaa vazirligining idoraviy medali. [[Rossiya ]]Federatsiyasi Mudofaa vazirining 2004-yil 10-iyuldagi 210-son buyrugʻi bilan taʼsis etilgan<ref name="Libuu">{{veb manbasi |title=Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirining 2004 yil 10 iyuldagi 210-sonli buyrug'i "Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining "Armiya generali Xrulev" medali to'g'risida" |url=http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/12652/index.shtml |website=web.archive.org |accessdate=5-iyul 2022-yil |archive-date=2008-05-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080504223643/http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/12652/index.shtml }}</ref>. == Mukofotlash qoidalari == Nizomga koʻra „Armiya generali Xrulev“ medali [[Rossiya ]]Federatsiyasi [[Qurolli Kuchlar]]ining moddiy-texnika taʼminoti [[ofitser]]lari, [[harbiy]] sohaga mas’ul mansabdor shaxslarning xizmati bilan taqdirlangan Qurolli Kuchlarning  yuqori martabali [[ofitser]]lariga, kema xoʻjaligi, Qurolli Kuchlarda kalendar hisobiga koʻra 20 va undan ortiq yil xizmat qilgan va ishlagan, shuningdek harbiy xizmat faxriylari qoʻshinlarni kuchlarni moddiy-texnik taʼminlashni tashkil etishga qoʻshgan katta shaxsiy hissasi uchun taqdirlanishgan. Medal Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlarining moddiy-texnika taʼminoti boshligʻi, Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirining oʻrinbosari buyrugʻi bilan uning oʻrinbosarlari va yordamchilari, Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlarining moddiy-texnik taʼminoti boʻlimi boshligʻiga boʻysunadigan harbiy boshqaruv organlari rahbarlarining takliflari bilan beriladi<ref name="Libuu"/>. Medal Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlari harbiy xizmatchilari tomonidan harbiy kiyim kiyish qoidalariga muvofiq taqiladi va Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining Admiral Gorshkov medalidan keyin joylashgan. == Medalning tavsifi == Medal kumushrang metalldan yasalgan boʻlib, diametri 32 mm boʻlgan doira shaklida, har ikki tomonida qavariq hoshiyali qilib ishlangan. Medalning old tomonida markazda armiya generali [[A.V. Xrulev]] portretining boʻrtma tasviri, pastki qismidagi doira ichida „ARMIYA GENERALI XRULEV“ yozuvi joylashgan. Medalning orqa tomonida oʻrtada ikki qatorda „Logistikasiz gʻalaba yoʻq“ yozuvi, yuqori qismda aylana boʻylab  „MUDOFAA VAZIRLIGI“, pastki qismida - „ROSSIYA FEDERATSIYASI“ yozuvlari joylashgan<ref name="Libuu"/>. Koʻz va halqa yordamida medal kengligi 24 mm boʻlgan ipak muare tasmasi bilan qoplangan beshburchak blokga ulanadi. Lentaning oʻng chetida 10 mm kenglikdagi toʻq sariq chiziq kengligi 2 mm boʻlgan qora chiziq bilan, chapda teng oʻlchamdagi koʻk va qip-qizil chiziqlar bilan chegaralangan<ref name="Libuu"/>. Medalning elementlari ramziy maʼnoni anglatadi: * armiya generali A.V.Xrulev portreti tasviri 1941-1945-yillardagi Ulugʻ Vatan urushi davrida va urushdan keyingi davrda armiya generali A.V.Xrulevning qoʻshinlarni moddiy-texnik taʼminotini tashkil etishdagi ajoyib xizmatlari ; * „Logistikasiz gʻalaba yoʻq“ yozuvi Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlarining moddiy-texnik taʼminoti shiori va uning Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlarini rivojlantirishdagi roli; * medal lentasining toʻq sariq chizigʻi, qora chiziq bilan chegaralangan medalning Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining idoraviy mukofoti sifatidagi holati; * koʻk va qip-qizil chiziqlar — Rossiya va Sovet qoʻshinlarining choraklik xizmati ofitserlarining harbiy kiyimlaridagi ranglarning tarixiy davomiyligi. == Gʻoliblar uchun qoʻshimcha mukofotlar == Rossiya Federatsiyasining „Faxriylar toʻgʻrisida“gi Federal qonuni va uni ishlab chiqishda qabul qilingan qonunosti hujjatlariga muvofiq 2008-yil 20-iyungacha „Armiya generali Xrulev“ medali bilan taqdirlanganlat tegishli  ish stajiga ega boʻlgan shaxslar " Mehnat faxriysi " unvonini berishga haqli<ref>[http://www.kazan.aif.ru/society/details/kakie_nagrady_dayut_pravo_na_status_veterana_truda_polnyy_spisok_dlya_rt Kakie nagradi dayut pravo na status veterana truda?], Statya v gazete „Argumenti i Fakti“ № 17 ot 26.04.2017 g., Aleksandra Dorfman.</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} kdaadzpva5rxtezjcd5kva0dqndpjjk „Armiya generali Margelov“ medali 0 741854 2726152 2682779 2022-07-30T23:17:47Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Mukofot bilgiqutisi |Nomi = „Armiya generali Margelov“ medali |Tasvir = Medal Army General Margelov MoD RF.jpg |TasvirLenta = General Margelov rib.png |Tasvir oʻlchami = 200px |Lenta oʻlchami = 100px |OriginalName = |Shior = |Mamlakat = |Turi = Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining medal |KimgaTopshiriladi = |TaqdirlashAsosi = |Holati = taqdirlanadi |Koʻrsatkichlari = diametri-32mm lenta kengligi-24mm |TaʼsisSanasi = 2005-yil 6-may |BirinchiTaqdirlash = |OxirgiTaqdirlash = |Soni = taxminan |ToʻngʻichMukofot = [[„Armiya generali Xrulev“ medali]] |KenjaMukofot = [[„General-mayor Aleksandr Aleksandrov“ medali]] |Mos keladi = }} '''"Armiya generali Margelov" medali''' — [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] [[Mudofaa ]]vazirligining idoraviy medali boʻlib, [[Rossiya ]]Federatsiyasi Mudofaa vazirining 2005-yil 6-maydagi 182-son buyrugʻi bilan taʼsis etilgan<ref name="Libuu">{{veb manbasi |title=Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirining 2005 yil 6 maydagi 182-sonli "Havo-desant kuchlarining harbiy geraldik belgilari to'g'risida" buyrug'i. |url=http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/12780/index.shtml |website=web.archive.org |accessdate=5-iyul 2022-yil |archive-date=2008-06-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080605135759/http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/12780/index.shtml }}</ref>. == Mukofotlash qoidalari == Nizomga koʻra „Armiya generali Margelov“ medali bilan [[havo-desant]] kuchlarida 15 yil va undan ortiq vaqt davomida vijdonan xizmat qilgan harbiy xizmatchilar, [[„Buyuk xizmatlari uchun“ ordeni]] bilan taqdirlanadilar, Havo-desant kuchlarida 20 yildan ortiq vijdonan ishlagan havo-desant kuchlarining fuqarolik xodimlari, ushbu medal Havo-[[desant]] kuchlarining zaxiradagi yoki isteʼfodagi faxriylariga, kalendar hisobiga koʻra 25 yil va undan koʻproq xizmat qilganlarga, shuningdek Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlarining harbiy xizmatchilari va fuqarolik xodimlariga shaxsiy hissasi uchun berilishi mumkin. Havo-desant kuchlarini mustahkamlash va rivojlantirish , Havo-desant qoʻshinlari qoʻmondoni buyrugʻi bilan uning oʻrinbosarlari, qoʻshinlar, harbiy qismlar komandirlari va Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlari tashkilotlari boshliqlari (rahbarlari) taklifiga binoan Mudofaa vazirligi tomonidan belgilangan tartibda beriladi<ref>{{veb manbasi |title="ARMIYA GENERALI MARGELOV" MEDALI |url=https://nagrada.moscow/base/shownagr/1918/full |website=nagrada.moscow |accessdate=5-iyul 2022-yil}}</ref>. Medal Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlari harbiy xizmatchilari tomonidan harbiy kiyim kiyish qoidalariga muvofiq taqiladi va Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining [[„Armiya generali Xrulev“ medali]]dan keyin joylashgan<ref name="Libuu"/>. == Medalning tavsifi == Medal oltin rangli metalldan yasalgan, diametri 32 mm boʻlgan doira shaklida, har ikki tomonida qavariq hoshiyali bilan chegaralangan. Medalning old tomonining chap tomonda pastki qismida  armiya generali Margelov portretining rel’ef tasviri, uning tepasida samolyotdan qoʻnayotgan desantchilarning rel’ef tasviri, oʻng tomonda yuqori qismda ikki qatorli „Armiya generali MARGELOV“ yozuvi, uning ostida  uchta gaubitsa va uchta BMDning relyefi tasviri joylashgan. Medalning orqa tomonida markazda  Havo-desant kuchlari oʻrta gerbining boʻrtma tasviri, yuqori qismida aylana boʻylab  „MUDOFAA VAZIRLIGI“ yozuvi, pastki qismida „Rossiya Federatsiyasi“ yozuvi joylashgan<ref name="Libuu"/>. Koʻz va halqa yordamida medal kengligi 24 mm boʻlgan ipak muare tasmasi bilan qoplangan beshburchak blokga ulanadi. Lentaning oʻng chetida 10 mm kenglikdagi toʻq sariq chiziq 2 mm kenglikdagi qora chiziq bilan chegaralangan, chap tomonda 10 mm kenglikdagi koʻk chiziq 2 mm kenglikdagi yashil chiziq bilan chegaralangan<ref name="Libuu"/>. Medalning elementlari ramziy maʼnoni anglatadi: * armiya generali Margelov portretining tasviri Armiya generali Margelovning Havo-desant kuchlarini yaratishdagi ulkan shaxsiy xizmatlari; * medal lentasining toʻq sariq chizigʻi, qora chiziq bilan chegaralangan  medalning Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining idoraviy mukofoti sifatidagi holati; * lentaning chap chetining koʻk rangi va uning chetining yashil rangi (Havo-desant kuchlari bayrogʻining ranglari) Havo-desant kuchlari shaxsiy tarkibini mukofotlash uchun medalning maqsadi hisoblanadi. 0vq3otna9vg22s7pktdzkgb7i2bx35i „General-mayor Aleksandr Aleksandrov“ medali 0 741856 2726155 2682711 2022-07-30T23:18:16Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Mukofot bilgiqutisi |Nomi = „General-mayor Aleksandr Aleksandrov“ medali  |Tasvir = Medal of General Alexandrov MoD RF.jpg |TasvirLenta = Major general Alexander Aleksandrov rib.png |Tasvir oʻlchami = 200px |Lenta oʻlchami = 100px |OriginalName = |Shior = |Mamlakat = {{bayroq|Rossiya}} |Turi = [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining]] [[medal]] |KimgaTopshiriladi = |TaqdirlashAsosi = |Holati = taqdirlanadi |Koʻrsatkichlari = diametri-32mm lenta kengligi-24mm |TaʼsisSanasi = 2005-yil 2-avgust |BirinchiTaqdirlash = |OxirgiTaqdirlash = |Soni = |ToʻngʻichMukofot = [[„Armiya generali Margelov“ medali]] |KenjaMukofot = |Mos keladi = }} '''"General-mayor Aleksandr Aleksandrov" medali''' — [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] Mudofaa vazirligining idoraviy medali boʻlib, [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] [[Mudofaa]] vazirining 2005-yil 2-avgustdagi 317-son buyrugʻi bilan taʼsis etilgan. Medal dizayni muallifi  rassom polkovnik V. B. Xrapkov<ref>{{veb manbasi |title=Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirining 2005 yil 2 avgustdagi 317-sonli buyrug'i "Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining "General-mayor Aleksandr Aleksandrov" medalini ta'sis etish to'g'risida" |url=http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/12834/index.shtml |website=web.archive.org |accessdate=5-iyul 2022-yil |archive-date=2008-04-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080417193929/http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/12834/index.shtml }}</ref><ref>{{veb manbasi |title="Harbiy madaniyatda geraldika" - Vladimir Xrapkov ko'rgazmasi ("Fotomarkaz" uyushmasi) |url=http://foto-expo.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=716:l-r-&catid=56:-2017&Itemid=141 |website=foto-expo.ru |accessdate=5-iyul 2022-yil}}</ref>. == Mukofotlash qoidalari == Nizomga koʻra, „General-mayor Aleksandr Aleksandrov“ medali bilan [[Qurolli Kuchlar]]ning [[harbiy]] xizmatchilari, Qurolli Kuchlarning fuqarolik xodimlari, Qurolli Kuchlarning zaxiradagi yoki isteʼfodagi faxriylari shuningdek boshqa fuqarolar , Rossiya Federatsiyasi va chet el fuqarolari [[Rossiya]]ning harbiy vatanparvarlik musiqasini yaratish va ommalashtirish va armiya musiqa madaniyatini rivojlantirishga qoʻshgan katta shaxsiy hissasi uchun taqdirlanadi. Medal [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] Davlat [[kotib]]i  Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirining oʻrinbosari buyrugʻi bilan Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlari shaxsiy tarkibi bilan ishlash Bosh boshqarmasi boshligʻining taklifiga binoan Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlari Mudofaa vazirligi tomonidan belgilangan tartibda beriladi. Medal Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlari harbiy xizmatchilari tomonidan harbiy kiyim kiyish qoidalariga muvofiq taqiladi va Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining [[„Armiya generali Margelov“ medali]]dan keyin joylashgan. == Medalning tavsifi == Medal [[oltin]] rangli metalldan yasalgan, diametri 32 mm boʻlgan doira shaklida, har ikki tomonida qavariq hoshiyali bilan chegaralangan. Medalning old tomoni markazda koʻtarilgan nurlar fonida [[Aleksandr Vasilyevich Aleksandrov ]] portretining relyefli profilli tasviri, uning ostida  [[lira]] va [[dafna]] novdalarining relyef tasviri, yuqori qismidagi doira ichida  boʻrtma [[„GENERAL-MAYOR ALEKSANDR ALEKSANDROV“]] yozuvi joylashgan. Medalning orqa tomoni oʻrtada toʻrt qatorli boʻrtma  „Harbiy musiqa rivojiga qoʻshgan hissasi uchun“ yozuvi, [[kartush]] qalqonida toʻrtta jingalak (uchta tepada, bitta pastda) bilan hoshiyalangan bannerlar, qurollar va barabanlardan iborat armaturakarnaylar bilan, uning tepasida  liraning boʻrtma tasviri,  yuqori qismda aylana boʻyab  „MUDOFAA VAZIRLIGI“, pastki qismida „ROSSIYA FEDERATSIYASI“ yozuvlari joylashgan. Koʻz va halqa yordamida medal kengligi 24 mm boʻlgan [[ipak]] muare tasmasi bilan qoplangan beshburchak blokga ulanadi. Lentaning oʻng chetida 10 mm kenglikdagi toʻq sariq chiziq kengligi 2 mm boʻlgan qora chiziq bilan, chapda — 12 mm kenglikdagi oq chiziq bilan chegaralangan, uning oʻrtasida 2 mm kenglikdagi ikkita qizil chiziq bor. bir-biridan 4 mm masofada. Medalning elementlari ramziy maʼnoni anglatadi: * general-mayor A.V. Aleksandrov portreti tasviri ( Sovet Armiyasi qoʻshiq va raqs ansamblini yaratuvchisi, uning boshligʻi va badiiy rahbari)  harbiy-vatanparvarlik musiqasi va armiya musiqa madaniyatini rivojlantirishdagi ulkan yutuqlari; * lira (musiqiy sanʼat ramzi)  A. V. Aleksandrovning musiqiy va ijodiy faoliyati;chiqayotgan quyosh nurlari (yorugʻlik, rivojlanish, hayot ramzi) —A. V. Aleksandrovning Rossiyada harbiy-vatanparvarlik musiqasi va armiya musiqa madaniyatini rivojlantirishga qoʻshgan katta hissasi;dafna novdasi (medallarda ishlatiladigan anʼanaviy geraldik element) harbiy shon-sharafning eng yuqori belgisi; * kartush qalqoni (Vatan mudofaasi ramzi) va armatura (qurollar, bannerlar va boshqa harbiy atributlarning dekorativ toʻplami) — Rossiyaning harbiy-vatanparvarlik musiqasini targʻib qilish va ommalashtirishda harbiy musiqachilar anʼanalarining davomiyligi va armiya musiqa madaniyati; * medal lentasining toʻq sariq chizigʻi, qora chiziq bilan chegaralangan medalning Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining idoraviy mukofoti sifatidagi holati; * oq fonda ikkita qizil chiziq ( Qizil Bayroq ordeni lentasining ranglari)  A. V. Aleksandrov nomidagi ansamblning Vatan himoyachilarining maʼnaviyatini mustahkamlashdagi xizmatlari == Gʻoliblar uchun qoʻshimcha mukofotlar == Rossiya Federatsiyasining „Faxriylar toʻgʻrisida“ Federal qonuni va uni ishlab chiqishda qabul qilingan qonunosti hujjatlariga muvofiq, 2008-yil 20-iyungacha „General-mayor Aleksandr Aleksandrov“ medali bilan taqdirlangan shaxslar agar ular tegishli  ish stajiga ega boʻlsa [["Mehnat faxriysi"]] unvonini berishga haqli<ref>{{veb manbasi |title=Qanday mukofotlar mehnat faxriysi maqomiga ega bo'lish huquqini beradi? |url=http://www.kazan.aif.ru/society/details/kakie_nagrady_dayut_pravo_na_status_veterana_truda_polnyy_spisok_dlya_rt |website=www.kazan.aif.ru |accessdate=5-iyul 2022-yil}}</ref>.  == Manbalar == {{manbalar}} 5jwesfdr8x0k2fcxlir9u2ucwmdnszg „General-polkovnik Dutov“ medali 0 741857 2726156 2682622 2022-07-30T23:18:19Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Mukofot bilgiqutisi |Nomi = "General-polkovnik Dutov" medali |Tasvir = Medal of General Dutov MoD RF.jpg |TasvirLenta = Medal of General Dutov MoD RF.jpg |Tasvir oʻlchami = 200px |Lenta oʻlchami = 100px |OriginalName = |Shior = |Mamlakat = {{bayroq|Rossiya|Rossiya Federatsiyasi}} |Turi = Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining medali |KimgaTopshiriladi = |TaqdirlashAsosi = |Holati = taqdirlanadi |Koʻrsatkichlari = diametri-32mm lenta kengligi-24mm |TaʼsisSanasi = 2006-yil 7-noyabr |BirinchiTaqdirlash = |OxirgiTaqdirlash = |Soni = taxminan |ToʻngʻichMukofot = [[„Armiya generali Komarovskiy“ medali]] |KenjaMukofot = |Mos keladi = }} '''"General polkovnik Dutov" medali''' — [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] Mudofaa vazirligining idoraviy medali. [[Rossiya ]]Federatsiyasi Mudofaa vazirining 2006-yil 7-noyabrdagi 450-son buyrugʻi bilan taʼsis etilgan<ref>{{veb manbasi |title=Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirining 2006 yil 7 noyabrdagi 450-sonli buyrug'i "Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining "general-polkovnik Dutov" medalini ta'sis etish to'g'risida" |url=http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/36136/index.shtml |website=web.archive.org |accessdate=5-iyul 2022-yil |archive-date=2008-04-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080411145316/http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/36136/index.shtml }}</ref>. == Mukofotlash qoidalari == Nizomga koʻra „General-polkovnik Dutov“ medali Qurolli Kuchlarni moliyaviy-iqtisodiy qoʻllab-quvvatlashni rivojlantirish va yaxshilashga, Qurolli Kuchlar shaxsiy tarkibining ijtimoiy himoyasini oshirishga qoʻshgan ulkan shaxsiy hissasi, ishbilarmonlik fazilatlari, yuksak kasbiy mahorat koʻrsatganligi uchun taqdirlanadi. * Qurolli Kuchlar moliya-xoʻjalik organlarining ushbu organlarda kalendar hisobiga koʻra 10 va undan ortiq yil xizmat qilgan harbiy xizmatchilari va fuqarolik xodimlari; * Rossiya Federatsiyasining harbiy xizmatdan boʻshatilgan fuqarolari, kalendar boʻyicha 20 yil va undan koʻp xizmat qilgan, Qurolli Kuchlarning moliya-xoʻjalik organlarida kalendar hisobiga 10 yil va undan koʻproq vaqt davomida xizmat qilgan; * Qurolli Kuchlarni moliyaviy va iqtisodiy taʼminlash bilan bogʻliq muammolarni hal qilishda yordam beradigan boshqa shaxslar; Mudofaa vazirligi tomonidan belgilangan tartibda Iqtisodiyot va moliya xizmati boshligʻining buyrugʻi bilan taqdirlanadi. Medal Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlari harbiy xizmatchilari tomonidan harbiy kiyim kiyish qoidalariga muvofiq taqiladi va Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining [[„Armiya generali Komarovskiy“ medali]]dan keyin joylashgan. == Medalning tavsifi == Medal kumushrang metalldan yasalgan boʻlib, diametri 32 mm boʻlgan doira shaklida, har ikki tomonida qavariq hoshiya bilan chegaralangan. Medalning old tomoni markazida general-polkovnik V. N. Dutovning boʻrtma tasviri, uning pasti tomonida yarim aylanaga „GENERAL-POLKONIK DUTOV“ yozuvi joylashtirilgan. Ordenning orqa tomoni markazida uch qatorli boʻrtma yozuv „Harbiy iqtisodiyot va moliyani rivojlantirishga qoʻshgan hissasi uchun“, yuqori qismda  „MUDOFAA VAZIRLIGI“ yozuvi, pastki qismida  „ROSSIYA FEDERATSIYASI“ yozuvlari joylashgan. Koʻz va halqa yordamida medal kengligi 24 mm boʻlgan ipak muare tasmasi bilan qoplangan beshburchak blokga ulanadi. Lentaning oʻng chetida eni 10 mm boʻlgan toʻq sariq chiziq 2 mm kenglikdagi qora chiziq bilan chegaralangan, chapda  eni 12 mm boʻlgan qip-qizil chiziq, uning oʻrtasida 2 mm kengligida kumush chiziq joylashgan. Medalning elementlari ramziy maʼnoni anglatadi: * General-polkovnik V. N. Dutov portreti 1941-1945-yillardagi Ulugʻ Vatan urushi davrida qoʻshinlarni moliyaviy qoʻllab-quvvatlashni tashkil etishdagi ajoyib xizmatlari shuningdek 30 yil davomida Qurolli Kuchlarning moliyaviy xizmatlarini muvaffaqiyatli boshqarish; * Medal lentasining qora chiziq bilan chegaralangan to‘q sariq chizig‘i Mudofaa vazirligining idoraviy mukofoti sifatidagi medalning maqomi; * Qurolli Kuchlar organlari medalning maqsadi Qurolli Kuchlarning moliya va xoʻjalik organlarining harbiy xizmatchilariga mukofot berishdir. Rossiya Federatsiyasining „Faxriylar toʻgʻrisida“gi Federal qonuni va uni ishlab chiqishda qabul qilingan qonunosti hujjatlariga muvofiq 2008-yil 20-iyungacha „General-polkovnik Dutov“ medali bilan taqdirlangan, tegishli  ish stajiga ega boʻlgan shaxslar " Mehnat faxriysi " unvonini berishga haqli<ref>[http://www.kazan.aif.ru/society/details/kakie_nagrady_dayut_pravo_na_status_veterana_truda_polnyy_spisok_dlya_rt Kakie nagradi dayut pravo na status veterana truda?], Statya v gazete „Argumenti i Fakti“ № 17 ot 26.04.2017 g., Aleksandra Dorfman.</ref>.  == Manbalar == {{manbalar}} qvqe2fx3tl7uf554k1mmf1x2wp53ss4 „Armiya generali Komarovskiy“ medali 0 741860 2726151 2682831 2022-07-30T23:17:44Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Mukofot bilgiqutisi |Nomi = „Armiya generali Komarovskiy“ medali |Tasvir = Medal Army General Komarovsky MoD RF.jpg |TasvirLenta = General Komarovsky rib.png |Tasvir oʻlchami = 200px |Lenta oʻlchami = 100px |OriginalName = |Shior = |Mamlakat = {{bayroq|Rossiya}} |Turi = [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining]] [[medali]] |KimgaTopshiriladi = |TaqdirlashAsosi = |Holati = taqdirlanadi |Koʻrsatkichlari = diametri-32mm lenta kengligi-24mm |TaʼsisSanasi = 2006-yil 2-may |BirinchiTaqdirlash = |OxirgiTaqdirlash = |Soni = taxminan |ToʻngʻichMukofot = [[„Suv osti kuchlaridagi xizmatlari uchun“ medali]] |KenjaMukofot =[[„General-polkovnik Dutov“]] medali |Mos keladi = }} '''"Armiya generali Komarovskiy" medali''' — [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] Mudofaa vazirligining  idoraviy medalidir , Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirining 2006-yil 2-maydagi 175-son buyrugʻi bilan taʼsis etilgan. U [[SSSR ]][[Mudofaa]] vazirining oʻrinbosari, davlatning bir qator muhim mudofaa ob’ektlarini qurish boshligʻi, armiya generali [[Aleksandr Nikolaevich Komarovskiy]] nomi bilan atalgan<ref name="Libuu">{{veb manbasi |title=Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirining 2006 yil 2 maydagi 175-sonli buyrug'i "Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining "Armiya generali Komarovskiy" medalini ta'sis etish to'g'risida" |url=http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/12779/index.shtml |website=web.archive.org |accessdate=5-iyul 2022-yil |archive-date=2008-05-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080504223713/http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/12779/index.shtml }}</ref>. == Mukofotlash qoidalari == Nizomga muvofiq „Armiya generali Komarovskiy“ medali bilan: * [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] Mudofaa vazirligining chorak va tartibga solish xizmatida, harbiy qismlarda va tashkilotlarda 10 yil va undan koʻproq vaqt davomida qoʻshinlarni joylashtirishda benuqson xizmat qilish uchun shartnoma boʻyicha harbiy xizmatni oʻtayotgan harbiy xizmatchilar; * harbiy burch va maxsus topshiriqlarni bajarishda koʻrsatgan jasorati uchun chorak va tartib xizmatida, harbiy qismlar va qoʻshinlarni joylashtirish tashkilotlarida xizmat qilayotgan harbiy xizmatchilar; * Qurolli Kuchlar harbiy xizmatchilari, harbiy qismlar va tashkilotlarda qoʻshinlarni toʻgʻrilash va jihozlash boʻyicha kalendar hisobiga koʻra 15 yil va undan ortiq muddat ishlagan fuqarolar, harbiy xizmat faxriylari, harbiy xizmatchilar, harbiy qurilish majmuasi qoʻshinlarni joylashtirishni tashkil etish, shuningdek, choraklik va joylashtirish xizmatiga, harbiy qismlarga yuklangan vazifalarni hal qilishda yordam beradigan boshqa shaxslar va qoʻshinlarni joylashtirishni tashkil etish faol ishtok etgan shaxslar taqdirlanadi<ref> Kakie nagradi dayut pravo na status veterana truda?, Statya v gazete „Argumenti i Fakti“ № 17 ot 26.04.2017 g., Aleksandra Dorfman.</ref>. Medal Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligi choraklik va tartibga solish xizmati boshligʻining buyrugʻi bilan beriladi. Medal Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlari harbiy xizmatchilari tomonidan harbiy kiyim kiyish qoidalariga muvofiq taqiladi va Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining [[„Suv ​​osti kuchlarida xizmatlari uchun“ medali]]dan keyin joylashgan. == Medalning tavsifi == Medal kumushrang metalldan yasalgan boʻlib, diametri 32 mm boʻlgan doira shaklida, har ikki tomonida qavariq hoshiyali. Medalning old tomoni markazida armiya generali A. N. Komarovskiy portretining boʻrtma tasviri pastki qismidagi doira ichida boʻrtma yozuv „ARMIYA GENERALI KOMAROVSKY“ yozuvi joylashgan. Medalning orqa tomonida markazida ikki qatorda „Yaratilish, mehnat va mudofaa“ yozuvi, yuqori qismda aylana boʻylab  „MUDOFAA VAZIRLIGI“, pastki qismida „ROSSIYA FEDERATSIYASI“ yozuvlari joylashgan<ref name="Libuu"/>. Koʻz va halqa yordamida medal kengligi 24 mm boʻlgan shoyi muare lentasi bilan qoplangan beshburchak blokga ulanadi. Lentaning oʻng chetida 10 mm kenglikdagi toʻq sariq chiziq 2 mm kenglikdagi qora chiziq bilan chegaralangan, chapda  teng qizil va qora chiziqlar bilan qoplangan<ref name="Libuu"/>. Medalning elementlari ramziy maʼnoni anglatadi: * armiya generali A. N. Komarovskiy portreti — qoʻshinlar hayotini taʼminlash uchun zarur shart-sharoitlarni yaratishdagi ajoyib xizmatlari; * medal lentasining toʻq sariq chizigʻi, qora chiziq bilan chegaralangan  medalning Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining idoraviy mukofoti sifatidagi holati; medal lentasining qizil va qora chiziqlari (harbiy quruvchilarning anʼanaviy ranglari) medalning maqsadi harbiy qoʻmondonlik va nazorat organlarida, harbiy qismlar va tashkilotlarda xizmat qilayotgan harbiy xizmatchilarni qoʻshinlarni choraklashtirish va jihozlash uchun mukofotlashdir. == Gʻoliblar uchun qoʻshimcha mukofotlar == Rossiya Federatsiyasining „Faxriylar toʻgʻrisida“ Federal qonuni va uni ishlab chiqishda qabul qilingan qonunosti hujjatlariga muvofiq 2008-yil 20-iyungacha „Armiya generali Komarovskiy“ medali bilan taqdirlangan ish stajiga ega boʻlgan shaxslar [[„Mehnat faxriysi“]] unvonini berishga haqli<ref>[http://www.kazan.aif.ru/society/details/kakie_nagrady_dayut_pravo_na_status_veterana_truda_polnyy_spisok_dlya_rt Kakie nagradi dayut pravo na status veterana truda?], Statya v gazete „Argumenti i Fakti“ № 17 ot 26.04.2017 g., Aleksandra Dorfman.</ref>. == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20080504223713/http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/12779/index.shtml Prikaz Ministra oboroni Rossiyskoy Federatsii ot 2 maya 2006 g. № 175 "Ob uchrejdenii medali Ministerstva oboroni Rossiyskoy Federatsii „General armii Komarovskiy“"] * {{статья|автор=Ильин А. В.|ссылка=http://history.milportal.ru/arxiv/voenno-istoricheskij-zhurnal-2008-g/voenno-istoricheskij-zhurnal-9-2008-g/|заглавие=МЕДАЛИ МИНИСТЕРСТВА ОБОРОНЫ РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ|издание=[[Военно-исторический журнал]]|год=2008|номер=9|страницы=}} == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum: Rossiya Mudofaa vazirligi mukofotlari / armiya generali Komarovskiy]] 6lo15ib4fywbp6uojdhdgdpbxisgtw9 „Jangovar hamdoʻstlikni mustahkamlash uchun“ medali (Rossiya Mudofaa vazirligi) 0 741862 2726158 2682887 2022-07-30T23:18:38Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Mukofot bilgiqutisi |Nomi =  "Jangovar hamdoʻstlikni mustahkamlash uchun" medali 2017 |Tasvir = Medal for Military Cooperation type 3.jpg |TasvirLenta = RUS For Strengthening Military Cooperation Medal ribbon 2017.svg |Tasvir oʻlchami = 200px |Lenta oʻlchami = 100px |OriginalName = |Shior = |Mamlakat = {{bayroq|Rossiya}} |Turi = [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] [[Mudofaa ]]vazirligining [[medal]]i |KimgaTopshiriladi = |TaqdirlashAsosi = |Holati = taqdirlanadi |Koʻrsatkichlari = diametri-32mm lenta kengligi-24mm |TaʼsisSanasi = 2017-yil 14-dekabr |BirinchiTaqdirlash = |OxirgiTaqdirlash = |Soni = |ToʻngʻichMukofot = [[„Minalardan tozalash uchun“ medali]] |KenjaMukofot = |Mos keladi = }} '''"Jangovar hamdoʻstlikni mustahkamlash uchun" medali ''' ({{lang-ru|Медаль «За укрепление боевого содружества»}}) — [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] [[Mudofaa]] vazirligining idoraviy medalidir. [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] Mudofaa vazirining 1995-yil 27-martdagi 123-son buyrugʻi bilan tashkil etilgan<ref name="Libuu">{{veb manbasi |title=Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirining 1995 yil 27 martdagi 123-sonli "Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining mukofotlari to'g'risida" buyrug'i. |url=http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/12631/index.shtml |website=web.archive.org |accessdate=5-iyul 2022-yil |archive-date=2008-05-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080504223628/http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/12631/index.shtml }}</ref>. Xuddi shu yili bir xil medallar [[Federal Chegara Xizmati]] ( FPS ), [[Hukumat Aloqa va Axborot Federal Agentligida]] ( FAPSI ) joriy etildi. Keyinchalik Mudofaa vazirligi medalining nizomi va koʻrinishi [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] [[Mudofaa]] vazirining 2009-yil 5-martdagi 85-son<ref name="libussru"/> va 2017-yil 14-dekabrdagi 777-son buyrugʻi bilan oʻzgartirildi<ref name="777-sonli qaror"/>.  == Medal toʻgʻrisida nizom == „Jangovar hamdoʻstlikni mustahkamlash uchun“ medali [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] [[Qurolli Kuchlar]]ining harbiy xizmatchilari va fuqarolik xodimlariga [[Rossiya]]ning xalqaro [[harbiy]] hamkorlik va harbiy-texnikaviy hamkorlik sohasidagi davlat siyosatini shakllantirish va amalga oshirishdagi xizmatlari uchun beriladi. [[Federatsiya]] xorijiy [[davlat]]lar va xalqaro tashkilotlar shuningdek [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasining]] boshqa fuqarolari va Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlariga yuklangan vazifalarni hal qilishda yordam beradigan chet el fuqarolari ushbu medal bilan taqdirlanadi. Medal koʻkrakning chap tomoniga taqiladi va boshqa medallar mavjud boʻlgan taqdirda Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining „Minalardan tozalash uchun“ medalidan keyin joylashgan<ref name="777-sonli qaror"/>. == Medalning tavsifi == [[Fayl:Удостоверение к медали «За укрепление боевого содружества» (2017).png|thumb|left|250px|<center>Medal uchun sertifikat (2017)]] „Jangovar hamdoʻstlikni mustahkamlash uchun“ medali oltin rangli metalldan yasalgan, diametri 32 mm bo‘lgan doira shaklida, har ikki tomonida qavariq hoshiya bilan chegaralangan. Medalning old tomonida markazda diagonal bo‘ylab kesib o‘tilgan qilichlarda „JANGDAGI HAMDO‘STLIKNI MUSTAHKAMLASH UCHUN“ yozuvi bo‘lgan, pastki qismida eman novdalari bilan hoshiyalangan kartush qalqonning tasviri joylashgan. Medalning orqa tomonida markazda Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligi gerbining bir rangli relyefli tasviri, aylana boʻylab boʻrtma yozuv „MUDOFAA VAZIRLIGI“, pastki qismida „Rossiya Federatsiyasi“ yozuvlari tasvirlangan<ref name="777-sonli qaror">{{veb manbasi |title=Rossiya xavfsizlik Mudofaa vazirining 2017 yil 14 dekabrdagi 777-son buyrug'i "Rossiya nazoratining Mudofaa vazirligiviy belgilari to'g'risida" |url=http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001201801190034?index=0&rangeSize=1 |website=publication.pravo.gov.ru |accessdate=5-iyul 2022-yil}}</ref>. Medal ko‘z va halqa yordamida kengligi 24 mm bo‘lgan [[ipak]] oval [[Muare naqsh|muare]] tasmasi bilan qoplangan beshburchak blok bilan bog‘langan. Lentaning oʻng chetida 8 mm kenglikdagi toʻq sariq chiziq kengligi 2 mm boʻlgan ikkita qora chiziq bilan chegaralangan, chapda 4 mm kenglikdagi qizil chiziq qirralarning boʻylab har biri kengligi 2 mm boʻlgan yashil va koʻk chiziqlar bilan chegaralangan<ref name="777-sonli qaror"/>. == Medal namunasi 2009 == {{Mukofot bilgiqutisi |Nomi = "Jangovar hamdo'stlikni mustahkamlash uchun" medali 2009 |Tasvir = Medal for Military Cooperation type 3.jpg |TasvirLenta = ForStrengtheningCombatCooperation2009 rib.png |Tasvir oʻlchami = 200px |Lenta oʻlchami = 100px |OriginalName = |Shior = |Mamlakat = {{bayroq|Rossiya}} |Turi = [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] [[Mudofaa ]]vazirligining [[medal]]i |KimgaTopshiriladi = |TaqdirlashAsosi = |Holati = qoʻllanilmaydi |Koʻrsatkichlari = diametri-32mm lenta kengligi-24mm |TaʼsisSanasi = 2009-yil 5-mart |BirinchiTaqdirlash = |OxirgiTaqdirlash = |Soni = |ToʻngʻichMukofot = [["1999 yil 12 iyundagi marsh ishtirokchisi Bosniya-Kosovo" medali]] |KenjaMukofot =[["Muhandislik ta'minoti vazifalarini bajarishdagi tirishqoqligi uchun" medali]] |Mos keladi = }} === Medal toʻgʻrisida nizom === "Jangovar hamdoʻstlikni mustahkamlash uchun" medali (2009) Qurolli Kuchlarning harbiy xizmatchilari va fuqarolik xodimlariga, shuningdek [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasining]] boshqa fuqarolariga va xorijiy fuqarolarga harbiy hamdoʻstlikni mustahkamlash va doʻstlik bilan harbiy hamkorlikni mustahkamlashdagi xizmatlari, davlatlar, Qurolli Kuchlar zimmasiga yuklatilgan vazifalarni hal qilishda yordam bergani uchun berilgan<ref name="libussru"/> . === Medal tavsifi === [[Fayl:MO RF for combat coop type 2 reverse.jpg|thumb|left|145px|<center>Medalning orqa tomoni (2009)]] [[Fayl:Медаль «За укрепление боевого содружества» (2009) удостоверение.jpg|thumb|left|250px|<center>Medal uchun sertifikat (2009)]] „Jangovar hamdoʻstlikni mustahkamlash uchun“ medali oltin rangli metalldan yasalgan, diametri 32 mm bo‘lgan doira shaklida, har ikki tomonida qavariq hoshiya bilan chegaralangan. Medalning old tomonida markazda diagonal bo‘ylab kesib o‘tilgan qilichlarda „JANGDAGI HAMDO‘STLIKNI MUSTAHKAMLASH UCHUN“ yozuvi bo‘lgan, pastki qismida eman novdalari bilan hoshiyalangan kartush qalqonning tasviri joylashgan. Medalning orqa tomonida markazda Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligi gerbining bir rangli relyefli tasviri, aylana boʻylab boʻrtma yozuv „MUDOFAA VAZIRLIGI“, pastki qismida „Rossiya Federatsiyasi“ yozuvlari tasvirlangan<ref name="libussru">{{veb manbasi |title=Rossiya bozori Mudofaa vazirining 2009 yil 5 martdagi 85-sonli buyrug'i "Rossiya Mudofaa vazirligining "Harbiy xizmatdagi farqi uchun" va "Jangovar hamdo'stlikni foyda uchun" medallarini ta'minlash to'g'risida" |url=http://www.businesspravo.ru/Docum/DocumShow_DocumID_157990.html |website=businesspravo.ru |accessdate=5-iyul 2022-yil}}</ref> . Medal koʻz va halqa orqali 24 mm kenglikdagi ipak muare tasmasi bilan qoplangan beshburchak blokga bogʻlangan. Lentaning oʻng chetida 10 mm kenglikdagi toʻq sariq chiziq kengligi 2 mm boʻlgan qora chiziq bilan chegaralangan, chap tomonda 4 mm kenglikdagi qizil chiziq har birining kengligi 2 mm boʻlgan yashil va koʻk rangli chiziqlar bilan chegaralangan<ref name="libussru"/> . „Jangovar hamdoʻstlikni mustahkamlagani uchun“ medalining elementlari quyidagilardan iborat: * qalqon (Vatan himoyasi ramzi), qilich (qurolli kurash ramzi va quruqlikdagi qoʻshinlarning harbiy geraldik belgilarining elementi) — Vatanni himoya qilishga tayyorlik; * eman shoxlari (bardoshlik va jasorat ramzi) — harbiy shon-sharaf; * medal lentasining qora chiziq bilan chegaralangan toʻq sariq chizigʻi — medal Qurolli Kuchlarning nishon belgilari tizimiga tegishli; * medal lentasining koʻk, yashil va qizil chiziqlari — medalning maqsadi harbiy hamdoʻstlik va harbiy hamkorlikni mustahkamlashdagi xizmatlari uchun mukofotlashdir. == Medal namunasi 1995 == {{Mukofot bilgiqutisi |Nomi =„Jangovar hamdoʻstlikni mustahkamlash uchun“ medali 1995 |Tasvir =MinistryOfDefenceForStrengtheningOfBrotherhoodOfArms.jpg |TasvirLenta =ForStrengtheningCombatCooperation rib.png |Tasvir oʻlchami = 200px |Lenta oʻlchami = 100px |OriginalName = |Shior = |Mamlakat = {{bayroq|Rossiya}} |Turi = [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]] Mudofaa vazirligining medali |KimgaTopshiriladi = |TaqdirlashAsosi = |Holati = qoʻllanilmaydi |Koʻrsatkichlari = diametri-32mm lenta kengligi-24mm |TaʼsisSanasi = 1995-yil 27-mart |BirinchiTaqdirlash = 1996-yil 3-yanvar |OxirgiTaqdirlash = |Soni = |ToʻngʻichMukofot = |KenjaMukofot = |Mos keladi = }} === Medal toʻgʻrisida nizom === Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining „Jangovar hamdoʻstlikni mustahkamlash uchun“ medali (1995) Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlarining harbiy xizmatchilari va fuqarolik xodimlariga, baʼzi hollarda harbiy hamdoʻstlikni va harbiy hamkorlikni mustahkamlashda qoʻshgan xizmatlari uchun xorijiy fuqarolar taqdirlangan. Medal koʻkrakning chap tomonida taqilgan va Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining „Harbiy xizmatdagi farqi uchun“ medali oldida joylashgan. === Medal tavsifi === [[Fayl:Medal Za ukreplenie boevogo sodruzhestva back.jpg|thumb|left|<center>Medalning orqa tomoni (1995)]] [[Fayl:Медаль «За укрепление боевого содружества» (1995) удостоверение.jpg|thumb|left|250px|<center>Medal uchun sertifikat (1995)]] „Jangovar hamdoʻstlikni mustahkamlash uchun“ medali tombakdan (qizil guruchdan) yasalgan boʻlib, diametri 32 mm boʻlgan doira shakliga ega, har ikki tomonida qavariq halqa bilan chegaralangan. Medalning old tomonida markazda oʻzaro oʻralgan qilichlar fonida qalqonning boʻrtma tasviri joylashtirilgan. Qalqonning markazida besh qatordan iborat boʻrtma yozuv  „JANGDAGI HAMDOʻSTLIGINI MUSTAHKAMLASH UCHUN“, pastki qismida eman novdalarining relyefi tasviri joylashgan. Medalning orqa tomonida markazda uch qatordan iborat boʻrtma yozuv „Rossiya FEDERATSIYASI MUDOFAA VAZIRLIGI“, ustki qismida tebranish lentasining relef tasviri, pastki qismida dafna shoxlarining relyef tasviri joylashgan. Koʻz va halqa yordamida medal kengligi 24 mm boʻlgan ipak muare tasmasi bilan qoplangan beshburchak blokga ulanadi. Lentaning chetlari boʻylab 5 mm kengligida koʻk chiziqlar, oʻrtada 5 mm kengligida qizil chiziq bilan ajratilgan teng yashil chiziqlar bilan qoplangan. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20080504223628/http://www.mil.ru/849/12215/12346/12394/12631/index.shtml Prikaz Ministra oboroni Rossiyskoy Federatsii ot 27 marta 1995 g. №&nbsp;123 „O nagradax Ministerstva oboroni Rossiyskoy Federatsii“] * [http://www.businesspravo.ru/Docum/DocumShow_DocumID_157990.html Prikaz Minoboroni RF ot 5 marta 2009 g. № 85 "Ob uchrejdenii medaley Ministerstva oboroni Rossiyskoy Federatsii „Za otlichie v voennoy slujbe“ i „Za ukreplenie boevogo sodrujestva“"] * [https://web.archive.org/web/20180331173900/http://ckp-vmf.ru/page7.html Poryadok razmeщeniya gosudarstvennix nagrad, vedomstvennix znakov otlichiya i inix geraldicheskix znakov na voennoy forme odejdi voennoslujaщix (s uchyotom punkta 78 razdela VI prilojeniya 1 k prikazu Ministra oboroni Rossii ot 22 iyunya 2015 g. № 300)] 17h0ov7j0a4bw78sa9d2xs7zvs00upw Barbara (futbolchi) 0 741993 2726304 2680986 2022-07-31T05:51:44Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = Bárbara | image = Bárbara Micheline - Brasil e Suécia no Maracanã (28746916480).jpg | image_size = 240px | caption = Bárbara at Olympic semi-finals in Rio 2016 | fullname = Bárbara Micheline do Monte Barbosa | birth_date = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|df=yes|1988|7|4}} | birth_place = [[Recife]], Brazil<ref>{{veb manbasi|publisher=[[Sports Reference]]|title=Bárbara|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ba/barbara-1.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20200418032155/https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ba/barbara-1.html|url-status=dead|archive-date=18-aprel 2020-yil|access-date=18-iyul 2015-yil}}</ref> | height = 171cm<ref>{{veb manbasi|title=List of Players – Brazil|url=http://www.fifadata.com/document/FWWC/2015/pdf/FWWC_2015_SquadLists.pdf|publisher=[[FIFA]]|access-date=20-iyun 2015-yil|page=2|date=8-iyun 2015-yil}}</ref> | position = Goalkeeper | currentclub = Kindermann | clubnumber = 1<ref>{{veb manbasi|title=Confederação Brasileira de Futebol súmula on-line – CBF, jogo 65|url=http://conteudo.cbf.com.br/sumulas/2014/554265se.pdf|publisher=[[Brazilian Football Confederation]]|access-date=20-dekabr 2014-yil|language=pt|date=29-oktabr 2014-yil}}</ref> | years1 = | clubs1 = Sport | caps1 = | goals1 = | years2 = 2008 | clubs2 = Santa Cruz | caps2 = | goals2 = | years3 = 2008 | clubs3 = Napoli | caps3 = | goals3 = | years4 = 2009–2010 | clubs4 = Sunnanå | caps4 = 36 | goals4 = 0 | years5 = 2011 | clubs5 = Sport | caps5 = | goals5 = | years6 = 2011–2012 | clubs6 = Foz Cataratas | caps6 = | goals6 = | years7 = 2013 | clubs7 = São Caetano | caps7 = | goals7 = | years8 = 2014 | clubs8 = BV Cloppenburg | caps8 = 4 | goals8 = 0 | years9 = 2014 | clubs9 = Kindermann | caps9 = 13 | goals9 = 0 | years10 = 2015 | clubs10 = [[Botafogo Futebol Clube (PB)|Botafogo]] | caps10 = 3 | goals10 = 0 | years11 = 2016 | clubs11 = Foz Cataratas | caps11 = 5 | goals11 = 0 | years12 = 2017– | clubs12 = Kindermann | caps12 = 60 | goals12 = 0 | nationalteam1 = [[Brazil women's national football team|Brazil]] | nationalyears1 = 2007– | nationalcaps1 = 41 | nationalgoals1 = 0 | medaltemplates = {{Medal|Sport|Women's [[Association football|football]]}} {{Medal|Country|{{BRA}}}} {{Medal|Competition|[[FIFA Women's World Cup]]}} {{Medal|Silver|[[2007 FIFA Women's World Cup|2007 China]]|Team}} {{MedalCompetition|[[Football at the Summer Olympics|Olympic Games]]}} {{MedalSilver|[[2008 Summer Olympics|2008 Beijing]]|[[Football at the 2008 Summer Olympics|Team]]}} {{Medal|Competition|[[Football at the Pan American Games|Pan American Games]]}} {{Medal|Gold|[[2007 Pan American Games|2007 Rio de Janeiro]]|[[Football at the 2007 Pan American Games – Women's tournament|Team]]}} {{Medal|Silver|[[2011 Pan American Games|2011 Guadalajara]]|[[Football at the 2011 Pan American Games|Team]]}} {{MedalGold|[[Football at the 2015 Pan American Games|2015 Toronto]]|[[Football at the 2015 Pan American Games – Women's tournament|Team]]}} | club-update = 18:00, 12 October 2020 (UTC) | nationalteam-update = 18:06, 23 June 2015 (UTC) }} '''Bárbara Micheline do Monte Barbosa''' (1988-yil 4-iyulda tugʻilgan) — ommaga Barbara nomi bilan tanilgan, braziliyalik futbolchi, Kindermann va Braziliya ayollar milliy futbol jamoasida darvozabon sifatida faoliyat yuritadi. Barbara Italiya, Shvetsiya va Germaniya klublarida, shuningdek, vatani Braziliya jamoasida oʻynagan. 2007-yilda terma jamoada debyut qilganidan beri u Braziliya terma jamoasi safida 30 dan ortiq oʻyinda muvaffaqiyat qozongan. U oʻz mamlakati terma jamoasi tarkibida ayollar oʻrtasidagi FIFA Jahon chempionatining toʻrtta mavsumda va ikkita Olimpiya oʻyinlari futbol turnirlarida ishtirok etgan. == Klubdagi faoliyati == 2008-yilning kuzida Barbara Italiyaning „Napoli“ klubiga oʻtdi<ref name="toʻrt">{{veb manbasi |title=Mercato, il Carpisa prende in Brasile il portiere Barbara |url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/2008/10/11/mercato-il-carpisa-prende-in-brasile-il.html}}</ref>. U 2009-yil boshida Shvetsiyaning „Sunnanå SK“ Damallsvenskan jamoasiga oʻtdi va 2010-yilgi mavsum oxirida klub quyi ligaga tushib ketgunga qadar ikki mavsum qoldi. Barbara 2013-2014-yilgi mavsumda Frauen-Bundesliga klubi BV Kloppenburg uchun toʻrtta liga oʻyinida qatnashdi<ref name="olti">{{veb manbasi |title=Barbara Do Monte |url=http://www.framba.de/content/index.php?option=com_content&view=article&id=5050:barbara-do%20monte&Itemid=457 |publisher=Framba.de (in German) |access-date=2022-06-23 |archive-date=2015-07-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150721171753/http://www.framba.de/content/index.php?option=com_content&view=article&id=5050:barbara-do%20monte&Itemid=457 }}</ref>. == Xalqaro faoliyati == 2006-yilgi FIFA U-20 ayollar oʻrtasidagi jahon chempionatida FIFA.com sayti uchinchi oʻrinni egallaganida Braziliya terma jamoasida Barbaraning darvozaboni „asosiy omil“ boʻlganini xabar qildi<ref name="yetti">{{veb manbasi |title=Asian celebration at Russia 2006 |url=https://www.fifa.com/tournaments/womens/u20womensworldcup/russia2006/match-center |publisher=FIFA}}</ref>. U 2007-yilgi Panamerika oʻyinlari uchun Braziliya terma jamoasiga chaqirilgan<ref name="toʻqqiz">{{veb manbasi |title=Bárbara |url=http://pan.uol.com.br/pan/2007/modalidades/futebol/brasileiros/barbarabarbosa.jhtm |publisher=(in Portuguese). Universo Online}}</ref>. Barbara 2008-yilgi Pekin Olimpiadasida Braziliya terma jamoasining birinchi darvozaboni boʻlgan. Braziliya finalda Qoʻshma Shtatlarga qoʻshimcha boʻlimlardan soʻng 1:0 hisobida magʻlub boʻlganida u kumush medalni qoʻlga kiritdi. Yakuniy bahsdan soʻng Barbara braziliyalik ayollarning futboli rivojlanmayotgani haqida maʼlumot berdi va u olti oy davomida oʻz klubidan maosh olmaganini aytdi<ref name="oʻn">{{veb manbasi |title=Difficult future for Brazil after defeat |url=http://www.fifa.com/tournaments/archive/womensolympic/beijing2008/news/newsid=859694/index.html |publisher=FIFA |access-date=2022-06-23 |archive-date=2015-07-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150722062902/http://www.fifa.com/tournaments/archive/womensolympic/beijing2008/news/newsid=859694/index.html }}</ref>. Barbara 2011-, 2015- va 2019-yillarda Braziliya terma jamoasining jahon chempionatida ishtirok etgan. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20110630153045/http://www.fifa.com/womensworldcup/players/player=251049/index.html Bárbara Micheline do Monte Barbosa] — FIFA World Cup profile [[Turkum:WikiFutbol]] 1czj0un2tmjqjzxjm5vgbnf84ulxa75 Soib Qurbonov 0 742077 2725581 2659243 2022-07-30T14:25:20Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{bilgiquti sportchi | ism = Soib Qurbonov | tasvir = Soyib Kurbonov Judo at the 2017 Islamic Solidarity Games 4 (cropped).jpg | tasvirizoh = | jins = Erkak | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = Dzyodo | klub = | tavallud_sana = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1988|2|3}} | tavallud_yer = {{TavalludJoyi|Oʻzbekiston}} | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | medallar = }} {{Medallar |uzunlik = 255px |tasvir = |medallar = {{musobaqa|[[Osiyo chempionati]]}} {{medal|Kumush|[[Osiyo chempionati 2016|Toshkent 2016]]|100kg gacha}} {{musobaqa|[[Osiyo oʻyinlari]]}} {{medal|Bronza|[[Osiyo oʻyinlari 2014|Inchxon 2014]]|jamoaviy}} }} '''Soib Qurbonov''' ([[1988]]-yil [[3-fevral|3-fevralda]] [[Oʻzbekiston|Oʻzbekistonda]] tugʻilgan) — oʻzbekistonlik dzyudochi, 100-kg gacha boʻlgan vazn toifasida ishtirok etib keladi. XXXI yozgi Olimpiya oʻyinlari ishtirokchisi, dzyudo boʻyicha Osiyo chempionati sovrindori, dzyudo boʻyicha Gran-pri sovrindori, Osiyo oʻyinlari va Jahon Universiadasi sovrindori. == Sport faoliyati == Soib Qurbonov [[2013]]-yilda [[Rio-de-Janeyro|Rio-de-Janeyroda]] ([[Braziliya]]) dzyudo boʻyicha oʻtkazilgan jahon chempionatida 100-kg gacha boʻlgan vazn toifasida bronza medali uchun olib borilgan bahsda germaniyalik dzyudochi Dmitriy Petersga yutqazib qoʻydi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aloqada.com/News/2013/09/01/soib_kurbanov_ostalsya_v_shage_ot_bronzovoy_medali_chm_po_dzyudo_v_brazilii|sarlavha=Соиб Курбанов остался в шаге от бронзовой медали ЧМ по дзюдо в Бразилии}}</ref>. [[Qozon|Qozon shahrida]] ([[Rossiya]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Jahon Universiadasida 100-kg vazn toifasida bronza medali qoʻlga kiritadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://sportrbc.ru/news/575544f09a79471029884f09|sarlavha=Дзюдоист З.Махмадов принес России серебряную награду Универсиады}}</ref>. U [[2014]]-yil [[Inchxon]] shahridagi ([[Koreya Respublikasi]]) yozgi Osiyo oʻyinlarida Oʻzbekiston terma jamoasi bilan jamoaviy bahslarda bronza medali sohibi boʻladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.incheon2014ag.org/Sports/JU/DrawSheet/?RSC=JUM400000&lang=en|sarlavha=DrawSheet {{!}} JU {{!}} Sports|access-date=2022-06-26|archive-date=2014-10-02|archive-url=https://archive.today/20141002080330/http://www.incheon2014ag.org/Sports/JU/DrawSheet/?RSC=JUM400000&lang=en}}</ref>. [[2015]]-yilda [[Toshkent|Toshkentda]] dzyudo boʻyicha oʻtkazilgan Gran-pri turnirida bronza medalini qoʻlga kiritadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.championat.com/other/news-2262865-dzjudoist-bilalov--prizjor-turnira-gran-pri-v-tashkente.html|sarlavha=Дзюдоист Билалов – призёр турнира Гран-при в Ташкенте}}</ref>. Soib Qurbonov [[2016]]-yilda Toshkentdagi dzyudo boʻyicha Osiyo chempionatida 100-kg gacha boʻlgan vazn toifasida turnir finalida Olimpiya oʻyinlari chempioni moʻgʻulistonlik dzyudochi Naidan Tuvshinbayarga yutqazib, kumush medalni qoʻlga kiritadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ippon.org/jua_sen2016.php|sarlavha=IJF live results}}</ref>. [[Budapesht|Budapeshtda]] ([[Vengriya]]) dzyudo boʻyicha oʻtkazilgan Gran-pri bosqichida 100 kg gacha vazn toifasida finalda gollandiyalik Mishel Korrelaga imkoniyatni boy bergan boʻlsa<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gazeta.uz/ru/2016/06/27/judo/|sarlavha=Дзюдо: Узбекистанцы завоевали четыре медали в Будапеште}}</ref>, Toshkentdagi bosqichda finalda Ozarbayjonlik Jalil Shukuh ustidan gʻalaba qozonib, oltin medalni qoʻlga kiritadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://uz.vesti.news/soib-kurbanov-stal-pobeditelem-granpri-tashkenta-16100907302132.htm|sarlavha=Соиб Курбанов стал победителем Гран-при Ташкента}}</ref>. 100 kg vazn toifasida [[Rio-de-Janeyro]] ([[Braziliya]]) birinchi davrada Yevropa chempioni ukrainalik dzyudochi Artyom Blochenkoga imkoniyatni boy berdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rio2016.com/en/judo-standings-ju-men-100-kg|sarlavha=Men -100 kg|access-date=2022-06-24|archive-date=2016-08-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20160820025640/https://www.rio2016.com/en/judo-standings-ju-men-100-kg}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rio2016.com/en/athlete/soyib-kurbonov|sarlavha=KURBONOV Soyib - Olympic Judo {{!}} Uzbekistan|access-date=2022-06-24|archive-date=2016-08-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20160815093352/https://www.rio2016.com/en/athlete/soyib-kurbonov}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:2016-yilgi Yozgi Olimpiada o'yinlaridagi dzyudochilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:3-fevralda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston dzyudochilari]] 3rjayc9vcnt7w7pmi4qwcgs6vepd4km O‘tkir Qurbonov 0 742085 2726313 2658169 2022-07-31T06:01:50Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{bilgiquti sportchi | ism = O'tkir Qurbonov | tasvir = | tasvirizoh = | jins = Erkak | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = Dzyodo | klub = | tavallud_sana = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1983|2|3}} | tavallud_yer = {{TavalludJoyi|Jarqoʻrgʻon tumani}}, [[Surxondaryo viloyati]], [[Oʻzbekiston]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | medallar = }} {{Medallar |uzunlik = 255px |tasvir = |medallar = {{musobaqa|Osiyo chempionati}} {{medal|Bronza|[[Osiyo chempionati 2007|Kuvayt 2007]]|100kg gacha}} {{medal|Bronza|[[Osiyo chempionati 2008|Chedju 2008]]|100kg gacha}} {{musobaqa|Osiyo oʻyinlari}} {{medal|Bronza|[[Osiyo oʻyinlari 2006|Doxa 2006]]|100kg gacha}} {{medal|Bronza|[[Osiyo oʻyinlari 2010|Guanchjou 2010]]|100kg gacha}} {{musobaqa|Jahon harbiy oʻyinlari}} {{medal|Oltin|[[Jahon harbiy oʻyinlari 2007|Haydarobod 2007]]|100kg gacha}} }} '''O'tkir Qurbonov''' ([[1983]]-yil [[3-fevral]], [[Surxondaryo viloyati]], [[Jarqoʻrgʻon tumani]], [[Oʻzbekiston]]) — oʻzbek dzyudochisi, 100 kg vazn toifasida ishtirok etadi. Oʻzbekiston terma jamoasi a’zosi, Oʻzbekiston Respublikasining xalqaro toifadagi sport ustasi. [[2008]]-yilgi yozgi Olimpiya oʻyinlari ishtirokchisi, dzyudo boʻyicha Osiyo chempionati va Osiyo oʻyinlari sovrindori, Jahon harbiy oʻyinlari gʻolibi, dzyudo boʻyicha Gran-pri bosqichi gʻolibi, dzyudo boʻyicha jahon kubogi sovrindori va gʻolibi. == Sport faoliyati == Oʻtkir Qurbonov [[2006]]-yilda [[Doʻha|Dohada]] ([[Qatar]]) boʻlib oʻtgan yozgi Osiyo oʻyinlarida 100-kg gacha boʻlgan vazn toifasida chorak finalda qozogʻistonlik dzyudochi Asxat Jitkeyevga yutqazib qoʻygandi. U tasalli beruvchi bahsda avvaliga tailandlik Pongpisanu Pratepvadtananon ustidan gʻalaba qozondi, soʻngra moʻgʻulistonlik Syend-Ayuushiin Ochirbatni, bronza medali uchun esa qatarlik Muhammad Ali Ayyaddan qoʻli baland keladi. Qurbonov [[2007]]-yilda [[Haydarobod|Haydarobodda]] ([[Hindiston]]) boʻlib oʻtgan yozgi Jahon harbiy oʻyinlarida 100 kg vazn toifasida slovakiyalik Zoltana Palkovachni magʻlub etib, oltin medalni oladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.judo.ru/results/819/|sarlavha=Всемирные Игры военнослужащих в Индии / Федерация дзюдо России}}</ref>. [[Kuvayt|Quvaytda]] oʻtkazilgan dzyudo boʻyicha Osiyo chempionatida bronza medalini qoʻlga kiritadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ijf.org/news/qNewsView.asp?MenuCode=NewsNew&TableName=T_News&Idx=891|sarlavha=Wayback Machine|access-date=2022-06-24|archive-date=2008-05-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20080504211125/http://www.ijf.org/news/qNewsView.asp?MenuCode=NewsNew&TableName=T_News&Idx=891}}</ref>. U [[2008]]-yili Chejuda ([[Janubiy Koreya]]) dzyudo boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida 100 kg vazn toifasida bronza medalini<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.judoinside.com/event/view/5159/judo-matches|sarlavha=JudoInside - Asian Championships Jeju Event}}</ref>. [[Pekin|Pekindagi]] ([[Xitoy]]) Yozgi Olimpiya oʻyinlarida 100 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida u birinchi davrada ruminiyalik dzyudochi Daniel Brat bilan toʻqnash keladi, ammo imkoniyatni qoʻldan boy beradi<ref>{{Veb manbasi|url=http://results.beijing2008.cn/WRM/ENG/INF/JU/C75/JUM100000.shtml|sarlavha=Judo Men -100 kg Contest List - The official website of the BEIJING 2008 Olympic Games|access-date=2022-06-24|archive-date=2008-08-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20080814084735/http://results.beijing2008.cn/WRM/ENG/INF/JU/C75/JUM100000.shtml}}</ref>. Oʻtkir Qurbonov [[2010]]-yilda [[Guanchjou|Guanchjoudagi]] ([[Xitoy]]) Yozgi Osiyo oʻyinlarida mutlaq vazn toifasida qozogʻistonlik dzyudochi Ulan Risqul ustidan gʻalaba qozonib, bronza medalini qoʻlga kiritadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.alljudo.net/uploadDocument/2010-asian-games-judo-M.pdf|sarlavha=Архивированная копия}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.uzdaily.uz/ru/post/4726|sarlavha=Азиатские игры: Уткир Курбанов стал бронзовым призером}}</ref>. [[Abu-Dabi|Abu-Dabida]] ([[BAA]]) dzyudo boʻyicha Gran-pri bosqichida kumush medalini, [[Olmaota|Olma-Otada]] ([[Qozogʻiston]]) dzyudo boʻyicha oʻtkazilgan jahon kubogida ham kumush, [[2011]]-yilda esa oltin medalga sazovor boʻladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://spjme.uz/federacija-dzjudo-surhandarinskoj-ob/|sarlavha=Федерация дзюдо Сурхандарьинской области – Республиканский социально-политический онлайн журнал "Якка кураш олами – Мир единоборств"}}</ref>. [[2012]]-yilda Toshkentdagi dzyudo boʻyicha Jahon kubogida 100 kg vazn toifasida yaponiyalik dzyudochi Daisuke Kabayashidan ustun kelib, kumush medal sohibi boʻladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gazeta.uz/ru/2012/09/24/judo/|sarlavha=Кубок мира по дзюдо прошел в Ташкенте (фото)}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:2008-yilgi Yozgi Olimpiada o'yinlaridagi dzyudochilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1983-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:3-fevralda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston dzyudochilari]] hovbj3mm1hbs13dcrsyyr7rp6n0n919 Turk jangchilari yodgorligi 0 742098 2725942 2658157 2022-07-30T18:09:21Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Turk jangchilari yodgorligi''' — 1918-yilda [[Boku]] shahrini ozod qilish uchun halok boʻlgan turk askarlariga yodgorlik. == Tarixi == Turk generali Nuri posho qoʻmondonligidagi Kavkaz islom armiyasi va [[Ozarbayjon Demokratik Respublikasi]] qurolli tuzilmalari bir tomondan, [[Boku kommunasi]] (Markaziy Kaspiy diktaturasi) qurolli tuzilmalari va general Lionel Denstervil qoʻmondonligi ostidagi britan ekspeditsiya korpusi ikkinchi tomondan olib borgan [[Boku]] uchun jang [[1918|1918-yil]] sentabr oyida boʻlib oʻtgan<ref>{{Veb manbasi|til=en-GB|url=https://rsaa.org.uk/uncategorised/celebrating-the-centenary-of-azerbaijan-the-battle-for-baku/|sarlavha=Celebrating the Centenary of Azerbaijan: The Battle for Baku – The Royal Society for Asian Affairs|muallif=Briony Watson|kirish sanasi=2021-10-16|arxivsana=2021-10-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211016203348/https://rsaa.org.uk/uncategorised/celebrating-the-centenary-of-azerbaijan-the-battle-for-baku/}}</ref>. Harbiy harakatlar natijasida Britaniya qoʻshinlari va Markaziy Kaspiy diktaturasi ODR poytaxtiga aylangan Bokuni tark etishga majbur boʻldi<ref>{{Veb manbasi|til=en-US|url=https://www.historynet.com/world-war-i-battle-for-baku.htm|sarlavha=World War I: Battle for Baku|ish=HistoryNet|sana=2006-06-12|kirish sanasi=2021-10-16|arxivsana=2021-10-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211016203346/https://www.historynet.com/world-war-i-battle-for-baku.htm}}</ref><ref>{{Статья|url=https://www.jstor.org/stable/4283916|title=The Battle for Baku (May-sentabr 1918): A Peculiar Episode in the History of the Caucasus}}</ref>. Natijada 2000 ga yaqin turk askari halok boʻldi. == Yodgorlik == Yodgorlik Shahidlar xiyoboni yonida joylashgan boʻlib, u ommaviy qabr, stela va masjiddan iborat. Qurilish 1999-yil 24-iyunda boshlangan, ochilish marosimi 2000-yil 9-aprelda boʻlib oʻtgan, unda [[Ozarbayjon prezidenti|Ozarbayjon Prezidenti]] [[Haydar Aliyev]] va Turkiya Prezidenti [[Süleyman Demirel|Sulaymon Demirel]] ishtirok etgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.utm.com.tr/eng/projeler/15_Baku.htm|sarlavha=MEMORIAL FOR TURKISH MARTYRIES AND TERRITORIAL PLANNING PROJECT, BAKU-AZERBAIJAN 1999|ish=web.archive.org|sana=2019-01-02|kirish sanasi=2021-10-16|archive-date=2019-01-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20190102193334/http://www.utm.com.tr/eng/projeler/15_Baku.htm}}</ref>. == Shuningdek qarang == * [[Boku uchun jang (1918)]] * [[ Shahidlar masjidi]] * [["Mangu olov" monumenti]] == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Boku meʼmoriy yodgorliklari]] [[Turkum:Ozarbayjon-Turkiya]] 5w6d0t2vuufqb9z3ojmjo0z0iaten0a Shokir Mo‘minov 0 742101 2725535 2690828 2022-07-30T13:47:42Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{bilgiquti sportchi | ism = Shokir Mo'minov | tasvir = | tasvirizoh = | jins = Erkak | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = Dzyodo | klub = | tavallud_sana = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1983|2|17}} | tavallud_yer = {{TavalludJoyi|Denov tumani}}, [[Surxondaryo viloyati]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | medallar = }} {{Medallar |uzunlik = 255px |tasvir = |medallar = {{musobaqa|Osiyo chempionati}} {{medal|Bronza|[[Osiyo chempionati 2003|Chedju 2003]]|73kg gacha}} {{medal|Bronza|[[Osiyo chempionati 2007|Kuvayt 2007]]|73kg gacha}} {{medal|Bronza|[[Osiyo chempionati 2009|Taybey 2009]]|81kg gacha}} {{musobaqa|Osiyo oʻyinlari}} {{medal|Bronza|[[Osiyo oʻyinlari 2006|Doʻha 2006]]|73kg gacha}} }} '''Shokir Mo'minov''' ([[1983]]-yil [[17-fevral]], [[Surxondaryo viloyati]], [[Denov tumani]], [[Oʻzbekiston]]) — oʻzbek dzyudochisi, 73 kg va 81 kg vazn toifasida ishtirok etuvchi, Oʻzbekiston terma jamoasi a’zosi. [[2008]]-yilgi yozgi Olimpiya oʻyinlari ishtirokchisi, dzyudo boʻyicha Osiyo oʻyinlari va Osiyo chempionati sovrindori. == Sport faoliyati == Shokir Moʻminov [[2003]]-yili Chedjuda ([[Janubiy Koreya]]) dzyudo boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida 73 kg vazn toifasida bronza medalini qoʻlga kiritadi. U [[2006]]-yilda [[Doʻha|Dohadagi]] ([[Qatar]]) Yozgi Osiyo oʻyinlarida 73 kg gacha vazn toifasida yarim finalda koreyalik dzyudochi Li Von Xiga yutqazib qoʻyib, ammo bronza medali uchun bahsda qozogʻistonlik Aydar Kabimollayevni magʻlub etishga muvaffaq boʻlgan<ref>{{veb manbasi|url=https://spjme.uz/federacija-dzjudo-surhandarinskoj-ob/|sarlavha=Федерация дзюдо Сурхандарьинской области – Республиканский социально-политический онлайн журнал "Якка кураш олами – Мир единоборств"}}</ref>. [[2007]]-yilda [[Kuvayt|Quvaytdagi]] dzyudo boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida qit’amizning ikkinchi bronza medalini qoʻlga kiritadi. Moʻminov [[2008]]-yilda [[Pekin|Pekindagi]] ([[Xitoy]]) Yozgi Olimpiya oʻyinlarida 73 kg gacha boʻlgan vazn toifasida chexiyalik dzyudochi Yaromira Jezek ustidan birinchi bosqichda gʻalaba qozondi, ammo keyingi bosqichda jahon chempioni Van Ki Chunga imkoniyatni boy berdi. Soʻng tasalli raundda qozogʻistonlik Rinat Ibragimovni yenggan boʻlsa, keyin braziliyalik Leandr Gilyerga imkoniyatni boy berdi<ref>{{veb manbasi|url=http://results.beijing2008.cn/WRM/ENG/INF/JU/C75/JUM073000.shtml|sarlavha=Judo Men -73 kg Contest List - The official website of the BEIJING 2008 Olympic Games|access-date=2022-06-24|archive-date=2008-09-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20080907213843/http://results.beijing2008.cn/WRM/ENG/INF/JU/C75/JUM073000.shtml}}</ref>. U [[2009]]-yilda Tayvan poytaxti Taypeda boʻlib oʻtgan dzyudo boʻyicha Osiyo chempionatida 81 kg gacha boʻlgan vazn toifasida qit’amizning bronza medalini olishga muvaffaq boʻladi. Moʻminov [[2010]]-yilda Guanjoudagi (Xitoy) Yozgi Osiyo oʻyinlarida 81 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida finalda koreyalik Kim Je Bomga yutqazib, kumush medalni qoʻlga kiritgan edi. Ammo bellashuvdan soʻng Shokirning doping-testi metilgeksanamin tufayli ijobiy chiqdi, shunda barcha natijalar bekor qilinib, kumush medaldan mahrum qilinadi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.uzdaily.uz/ru/post/4776|sarlavha=Узбекский дзюдоист дисквалифицирован за допинг|muallif=UzDaily}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi |last=Ransom |first=Ian |date=2010-11-19 |title=Uzbek stripped of silver medal for doping |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/idINIndia-53027320101119 |access-date=2021-08-22}}</ref>. 2010-yilda Tunisda dzyudo boʻyicha Gran-pri bosqichida uchinchi oʻrinni qoʻlga kiritadi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.judoinside.com/judoka/27274/Shokir_Muminov/judo-career|sarlavha=JudoInside - Shokir Muminov Judoka}}</ref> va shu yili u sportdagi faoliyatini nihoyasiga yetkazadi. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:2008-yilgi Yozgi Olimpiada o'yinlaridagi dzyudochilar]] [[Turkum:Surxondaryoda tugʻilganlar]] [[Turkum:Kishilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1983-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:17-fevralda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston dzyudochilari]] mt6hevtafxvp2i4rmfm31fo6pzc5i3e Xurshid Nabiyev 0 742128 2726116 2658129 2022-07-30T21:56:05Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{bilgiquti sportchi | ism = Xurshid Nabiyev | tasvir = | tasvirizoh = | jins = Erkak | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = Dzyodo | klub = | tavallud_sana = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1985|8|11}} | tavallud_yer = {{TavalludJoyi|Oʻzbekiston}} | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | medallar = }} {{Medallar |uzunlik = 255px |tasvir = |medallar = {{musobaqa|Osiyo chempionati}} {{medal|Kumush|[[Osiyo chempionati 2008|Chedju 2008]]|90kg gacha}} {{medal|Bronza|[[Osiyo chempionati 2013|Bangkok 2013]]|90kg gacha}} {{musobaqa|Universiada}} {{medal|Oltin|[[Universiada 2007|Bangkok 2007]]|90kg gacha}} }} '''Xurshid Nabiyev''' ([[1985]]-yil [[11-avgust|11-avgustda]] Oʻzbekistonda tugʻilgan) — oʻzbekistonlik dzyudochi, 90 kg vazn toifasida ishtirok etadi, Oʻzbekiston terma jamoasi a’zosi. [[2008]]-yilgi yozgi Olimpiya oʻyinlari ishtirokchisi, dzyudo boʻyicha Osiyo chempionati sovrindori, Jahon Universiadasi gʻolibi, dzyudo boʻyicha Gran-pri va “Katta dubulgʻa” turniri gʻolibi. == Sport faoliyati == U [[2004]]-yilda dzyudo boʻyicha talabalar oʻrtasida oʻtkazilgan jahon chempionatida 73 kg vazn toifasida finalda italiyalik Franchesko Bryuyer ustidan gʻalaba qozonib, oltin medalni qoʻlga kiritadi<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://sportrbc.ru/news/5754ca149a794743bb226bed|sarlavha=Дзюдо. Россияне выиграли в субботу лишь одну бронзу чемпионата мира|ish=[[РБК]] Спорт|kirish sanasi=2021-08-22}}</ref>. [[2007]]-yilda [[Tailand|Tailandning]] [[Bangkok]] shahrida boʻlib oʻtgan Yozgi Universiadada 90 kg vazn toifasida finalda fransiyalik dzyudochi Nikolas Brissonni yengib, oltin medalga sazovor boʻladi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Competition Result for Men's Double Trap Team|url=http://www.bangkok2007.com/en/main/index2.php|til=en|ish=Bangkok2007.com|sana=2008-06-21|kirish sanasi=2021-08-23|archive-date=2008-06-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20080621064106/http://www.bangkok2007.com/en/main/index2.php}}</ref>. Xurshid Nabiyev [[2008]]-yili Janubiy Koreyaning Chedju shahrida dzyudo boʻyicha oʻtkazilgan Osiyo chempionatida 90 kg vazn toifasida yaponiyalik dzyudochi Xiroshi Izumiga imkoniyatni boy berib, qit’aning kumush medalini qoʻlga kiritadi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Asian Championships Jeju Event|url=https://www.judoinside.com/event/view/5159/judo-matches|til=en|ish=JudoInside.com|kirish sanasi=2021-08-22}}</ref>. [[Pekin|Pekinda]] ([[Xitoy]]) boʻlib oʻtayotgan Yozgi Olimpiada oʻyinlarida vazni 90 kg gacha boʻlgan birinchi davrada britaniyalik dzyudochi Uinston Gordonga qarshi tatamiga chiqdi va hech qanday muammosiz uni magʻlub etadi. Keyingi raundda Xurshid ozarbayjonlik Elxan Mammadovga imkoniyatni boy beradi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Judo Men -90 kg Contest List|ish=The official website of the BEIJING 2008 Olympic Games|url=http://results.beijing2008.cn/WRM/ENG/INF/JU/C75/JUM090000.shtml|sana=2008-09-11|kirish sanasi=2021-08-22|til=en|archive-date=2008-09-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20080911103504/http://results.beijing2008.cn/WRM/ENG/INF/JU/C75/JUM090000.shtml}}</ref>. Sportchimiz [[2009]]-yili [[Bangkok|Bangkokda]] oʻtkazilgan jang san’atlari boʻyicha Osiyo oʻyinlarida 90 kg vazn toifasida bronza medalini oladi<ref>{{Veb manbasi|til=ru|sarlavha=Азиатские игры по боевым искусствам|url=https://olympic.uz/ru/aziatskie-igry/aziatskie-igry-po-boevym-iskusstvam|ish=[[Национальный олимпийский комитет Узбекистана]]|kirish sanasi=2021-08-22}}</ref>. [[2010]]-yili [[Germaniya|Germaniyaning]] [[Dyusseldorf]] shahrida dzyudo boʻyicha Gran-pri musobaqasida ham kumush medalni qoʻlga kiritadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://judo.ru/results/2359/|til=ru|sarlavha=Турнир «Гран-при» / Федерация дзюдо России|ish=judo.ru|kirish sanasi=2021-08-22}}</ref>. U [[Yaponiya]]ning [[Tokio]] shahrida dzyudo boʻyicha “Katta dubulgʻa” musobaqasida bronza medalini<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=http://wrestlingua.com/judo/1755-grand-slam-tokyo-day-2.html|sarlavha=Итоги второго дня этапа «Grand Slam» по дзюдо в Японии|ish=Wrestlingua.com|kirish sanasi=2021-08-22}}</ref>, [[2011]]-yili Chedjuda boʻlib oʻtgan dzyudo boʻyicha Jahon kubogida 90 kg vazn toifasida bronza medali<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://uzreport.news/sports/hurshid-nabiev-zavoeval-bronzovuyu-medal-kubka-mira-po-dzyudo|sarlavha=Хуршид Набиев завоевал бронзовую медаль Кубка мира по дзюдо|ish=UzReport.news|kirish sanasi=2021-08-22}}</ref>, Olma-Ota bosqichida esa kumush medal sohibi boʻladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.uzdaily.uz/ru/post/8327|sarlavha=В Алматы дзюдоисты Узбекистана выиграли восемь медалей|ish=UzDaily.uz|til=ru|kirish sanasi=2021-08-22}}</ref>. Oʻsha yili Xurshid [[Parij]] shahrida boʻlib oʻtgan “Katta dubulgʻa” turkumiga kiruvchi turnirda bronza medalini qoʻlga kiritishga muvaffaq boʻladi<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://mg.uz/print/publish/doc/text60257_uzbekskie_dzyudoisty_na_turnire_bolshogo_shlema_v_parije_v_komandnom_zachete_zanyali_vtoroe_mesto|sarlavha=Узбекские дзюдоисты на турнире Большого шлема в Париже в командном зачете заняли второе место|ish=mg.uz|kirish sanasi=2021-08-22}}</ref>. Xurshid Nabiyev [[2013]]-yilda [[Bangkok]] shahrida oʻtkazilgan dzyudo boʻyicha Osiyo chempionatida 90 kg vazn toifasida bronza medalini olgan boʻlsa<ref>{{Veb manbasi|til=en|url=http://onlinejua.org/admin/event/files/eventfile82%5B1%5D.pdf|sarlavha=Asian Championships 2013 (THA Bangkok, 19-20 April 2013)|ish=Judo Union Of Asia|sana=2013-04-22|kirish sanasi=2021-11-23}}</ref> , [[Qozogʻiston|Qozogʻiston]]ning [[Olmaota]] shahrida oʻtkazilgan dzyudo boʻyicha Gran-pri turnirida u finalda qozogʻistonlik sportchi Islom Bozbayevga yutqazib, kumush medalga sazovor boʻladi<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.gazeta.uz/ru/2013/09/30/judo/|sarlavha=Узбекистан занял седьмое место на Гран-при по дзюдо в Алматы|ish=Газета.uz|sana=2013-09-30|kirish sanasi=2021-08-22}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:2008-yilgi Yozgi Olimpiada o'yinlaridagi dzyudochilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:11-avgustda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston dzyudochilari]] ajfcyv9d38hum5skdjbtjqeka8bw3jr Arizona chiz-krispi 0 742324 2726259 2657993 2022-07-31T04:17:02Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Arizona chiz-krispi''' ({{lang-en|Arizona cheese crisp}}), [[Arizona|Arizonada]] oddiy '''chiz-krisp''' bu — qirgʻichdan chiqarilgan [[pishloq]] bilan tortilgan unli tortilya<ref>Stern, J. 500 Things to Eat Before It's Too Late: And the Very Best Places to Eat Them / J. Stern, M. Stern. — Houghton Mifflin Harcourt, 2009. — P. 306. — ISBN 978-0-547-05907-5. Архивная копия от 25 июля 2021 на Wayback Machine</ref>. Taomni tayyorlash uchun pishloq bilan qoplangan tortilya (odatda turli pishloqlar solinadi) oldindan sariyogʻ yoki margarin bilan yogʻlangan metall pitsa idishiga solinadi va qarsildoq boʻlgunga qadar pishiriladi. Arizona chiz-krispi [[Kesadilya|kesadilyaga]] oʻxshaydi, lekin qarsildoq pishloq qobigʻi aylantirilmasligi va kulcha qarsildoq boʻlgunicha pishirilishi bilan farqlanadi. Unga piyoz, kashnich yoki qalampir ham sepiladi<ref>{{Veb manbasi|til=en|url=http://7thspace.com/tasty_recipes/115857/arizona_cheese_crisp.html|sarlavha="Arizona Cheese Crisp" 7th Space Interactive"|access-date=2022-06-24|archive-date=2008-12-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20081203215744/http://7thspace.com/tasty_recipes/115857/arizona_cheese_crisp.html}}</ref>. Arizona chiz-krispi [[Tucson (Arizona)|Tusondagi]] „El Charro“ kafesi tufayli mashhur boʻlgan degan taxminlar mavjud<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.shaboomskitchen.com/archives/appetizers/cheesecrisp.html|sarlavha=Shaboom's Kitchen -- Recipe Archives - El Charro Cheese Crisp|ish=www.shaboomskitchen.com|kirish sanasi=2021-07-25|arxivsana=2016-11-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161109100100/http://www.shaboomskitchen.com/archives/appetizers/cheesecrisp.html}}</ref>. Arizona chiz-krispi [[Arizona]] tashqarisida kam uchraydi, Puerto Penyasko va [[San Diego|San-Diego]] kabi Arizona sayyohlari orasida mashhur boʻlgan joylar bundan mustasno. == Manbalar == {{manbalar}} <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum: Snack]] [[Turkum:pishloq idishlari]] [[Turkum:Arizona Madaniyati]] [[Turkum: Amerika oshxonasi]] 49xknppiwfkij9ycfgxoef36iu66y7b Rossiya davlati hukmdorlari 0 742558 2726642 2677306 2022-07-31T11:04:23Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{stub}} '''Rus, Rossiya davlati, Rossiya imperiyasi, Rossiya Respublikasi / Rossiya davlati, RSFSR, SSSR, Rossiya Federatsiyasi hukmdorlari ([[862]] - [[{{CURRENTYEAR}}]])''' Xronologiyadagi batafsil ma'lumotlar va nomuvofiqliklar eslatmalarda keltirilgan. [[1918]] yilgacha bo'lgan sanalar [[Yulian taqvimi|eski uslubda]]<ref>Даты IX—X веков в соответствии с традицией даются по [[Повесть временных лет|ПВЛ]], кроме тех случаев, когда существует общепринятое уточнение по независимым источникам. Для киевских князей точные даты внутри года (время года или месяц и число) указываются, если они названы в источниках или когда есть основания полагать, что уход предыдущего князя и приход нового совершались одновременно. Как правило, в летописях фиксировались даты, когда князь садился на престол, покидал его посмертно или терпел поражение в открытом сражении с соперниками (после которого уже не возвращался в Киев). В остальных случаях дата сведения со стола обычно не называлась и поэтому не может быть точно определена. Иногда встречается и обратная ситуация, при которой известно, в какой день стол был покинут прежним князем, но не сказано, когда его занял князь-преемник. Аналогичным образом указываются даты для владимирских князей. Для ордынской эпохи, когда право на Владимирское великое княжество передавалось по ханскому [[Ярлык (грамота)|ярлыку]], началом правления указывается дата, когда князь садился на стол в самом Владимире, а концом — когда фактически терял контроль над городом. Для московских князей начало правления указывается с даты смерти предыдущего князя, а для периода [[Междоусобная война в Московской Руси (1425—1453)|Московской усобицы]] по фактическому владению Москвой. Для российских царей и императоров начало правления, как правило, указывается с даты смерти предыдущего монарха. Для президентов Российской Федерации — с даты вступления в должность. </ref>. Kiyev Rusining parchalanish davridagi hukmdorlar Rossiyaning nominal poytaxti [[XIII asr]] o'rtalarigacha [[Kiyev|Kiev]], [[XIII asr]] o'rtalaridan [[1389]] yilgacha - [[Vladimir]], [[1389]] yildan - [[Moskva]] bo'lganligi asosida aniqlanadi. An'anaga ko'ra, ro'yxatga [[Vladimir (davlat)|Vladimirning]] Buyuk knyazlari ([[1157]]-yildan [[1243]]-yilgacha bo'lgan davrda) va [[Moskva buyuk knyazligi|Moskvaning]] o'ziga xos knyazlari ([[1263|1263-1389]]) kiradi[[1389|,]] ular [[Rus (davlat)|Rossiya yerlarining]] oliy suverenlari bo'lmagan, ammo sulolaviy va tarixiy nuqtai nazardan Rossiya hukmdorlari hisoblanadilar. Ro'yxatga haqiqiy rahbarlar va regentlar, zamonaviy Rossiya hududidagi poytaxtni nazorat qilmagan boshqa subyektlarning hukmdorlari, huquqni olgan yoki hukmdor lavozimiga kirish uchun ariza bergan, ammo unga kirmagan shaxslar va [[Rossiya Sovet Federativ Sotsialistik Respublikasi|RSFSR]]ning [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]] tashkil topganidan [[Rossiya prezidenti|boshlab Rossiya Prezidenti]] lavozimini tashkil etishigacha bo'lgan davrdagi nominal rahbarlari kiritilmagan.{{Clear}} == Novgorod knyazlari == * Ryurik ([[862]]-[[879]])<ref>Начал княжить в 6370 (862) году (ПСРЛ, т. I, стб. 19-20). Умер в 6387 (879) году (ПСРЛ, т. I, стб. 22). По [[Лаврентьевская летопись|Лаврентьевскому списку]] [[Повесть временных лет|ПВЛ]] и [[Новгородская первая летопись|Новгородской I летописи]] сел в [[Новгород|Новгороде]], по [[Ипатьевская летопись|Ипатьевскому списку]] — в [[Старая Ладога|Ладоге]], в [[864 год|864 году]] основал Новгород и перебрался туда (ПСРЛ, т. I, стб. 20, т. III <НІЛ. М.;Л., 1950.> — С. 106, ПСРЛ, т. II, стб. 14). Как показывают археологические исследования, Новгорода в [[IX век|IX веке]] ещё не существовало; упоминания о нём в летописях относятся к [[Рюриково Городище|Городищу]].</ref> * [[Oleg Bashoratchi]] ([[879]]-[[882]])<ref name=":0">Начал княжить в 6387 (879) году (ПСРЛ, т. I, стб. 22). В ПВЛ и [[Договоры Руси с Византией|Русско-византийском договоре 911 года]] — князь, соплеменник или родственник Рюрика, правивший в период малолетства Игоря (ПСРЛ, т. I, стб. 18, 22, 33, ПСРЛ, т. II, стб. 1). В Новгородской I летописи фигурирует как воевода при Игоре (ПСРЛ, т. III, стр. 107).</ref> == [[Kiyev rusi|Kiyevning buyuk knyazlari]] == * == [[Vladimir (davlat)|Vladimir buyuk knyazlari]] == * Andrey Yurievich Bogolyubskiy ([[1157]] yil 4-iyun - [[1174]] yil 29-iyun)<ref>Получил Владимир в качестве волости в '''1140-х''' годах. Сел в Ростове и Суздале в 1157 году (мартовский 6665 в Лаврентьевской летописи, ультрамартовский 6666 в Ипатьевской летописи) (ПСРЛ, т. I, стб. 348, т. II, стб. 490). Точная дата в ранних летописях не указана. По Московско-Академической летописи и «[[Летописец Переяславля Суздальского|Летописцу Переяславля Суздальского]]» — '''4 июня''' (ПСРЛ, т. 41, стр. 88), в Радзивилловской летописи — '''4 июля''' (ПСРЛ, т. 38, стр. 129). Оставил своей резиденцией Владимир, сделав его столицей княжества. Убит вечером '''29 июня''', в праздник Петра и Павла (в Лаврентьевской летописи ультрамартовский 6683 год) (ПСРЛ, т. I, стб. 369) По Ипатьевской летописи '''28 июня''', в канун праздника Петра и Павла (ПСРЛ, т. II, стб. 580), по Софийской первой летописи 29 июня 6683 года (ПСРЛ, т. VI, вып. 1, стб. 238).</ref> * Mixalko Yurievich ([[1174]])<ref>Сел во Владимире в ультрамартовском 6683 году, но после '''7 недель''' осады удалился (то есть примерно в сентябре) (ПСРЛ, т. I, стб. 373, т. II, стб. 596).</ref> * Yaropolk Rostislavich ([[1174]] yil sentabr - [[1175]] yil 15-iyun)<ref>Сел во Владимире (ПСРЛ, т. I, стб. 374, т. II, стб. 597) в 1174 (ультрамартовском 6683) году. '''15 июня''' 1175 (ультрамартовского 6684) года побежден и бежал (ПСРЛ, т. II, стб. 601).</ref> * Mixalko Yurievich ([[1175]] yil 15-iyun - [[1176]] yil 20-iyun)<ref>Сел во Владимире '''15 июня''' 1175 (ультрамартовского 6684) года (ПСРЛ, т. I, стб. 377). (В Никоновской летописи 16 июня, но ошибка устанавливается по дню недели (ПСРЛ, т. IX, стр. 255). Умер '''20 июня''' 1176 (ультрамартовского 6685) года (ПСРЛ, т. I, стб. 379, т. IV, стр. 167).</ref> * Vsevolod Yurievich Katta uyasi ([[1176]] yil iyun - [[1212]] yil 15-aprel)<ref>Сел на престол во Владимире после смерти брата в июне 1176 (ультрамартовского 6685) года (ПСРЛ, т. I, стб. 380). Умер, по Лаврентьевской летописи, '''13 апреля''' 6720 (1212) года, на память св. Мартина (ПСРЛ, т. I, стб. 436) В Тверской и Воскресенской летописям '''15 апреля''' на память апостола Аристарха, в воскресенье (ПСРЛ, т. VII, стр. 117; т. XV, стб. 311), в Никоновской летописи '''14 апреля''' на память св. Мартина, в воскресенье (ПСРЛ, т. X, стр. 64), в Троицкой летописи '''18 апреля''' 6721 года, на память св. Мартина (Троицкая летопись. С.299). В 1212 году 15 апреля — воскресенье.</ref> * Yuriy Vsevolodovich ([[1212]] yil aprel - [[1216]] yil 27-aprel)<ref>Сел на престол после смерти отца в соответствии с его волей (ПСРЛ, т. X, стр. 63). '''27 апреля''' 1216 года, в среду, покинул город, оставив его брату (ПСРЛ, т. I, стб. 440, число в летописи прямо не указано, но это следующая среда после 21 апреля, которое было четвергом).</ref> * Konstantin Vsevolodovich ([[1216]] yil aprel - [[1218]] yil 2-fevral)<ref>Сел на престол в 1216 (ультрамартовском 6725) году (ПСРЛ, т. I, стб. 440). Умер '''2 февраля''' 1218 года (ультрамартовского 6726 года, так в Лаврентьевской и Никоновской летописях) (ПСРЛ, т. I, стб. 442, т. X, стр. 80) В Тверской и Троицкой летописях 6727 год (ПСРЛ, т. XV, стб. 329; Троицкая летопись. С.304).</ref> * Yuriy Vsevolodovich ([[1218]] yil fevral - [[1238]] yil 4 mart)<ref>Сел на престол после смерти брата. Убит в [[Битва на реке Сити|битве с татарами]] '''4 марта''' 1238 года (в Лаврентьевской летописи всё ещё под 6745 годом, в Московско-Академической летописи под 6746) (ПСРЛ, т. I, стб. 465).</ref> * Yaroslav Vsevolodovich ([[1238]] - [[1246]] yil 30-sentabr)<ref name="orda">C [[1243]] по [[1462 год|1462 годы]] русские князья получали власть с санкции [[Ханы Золотой Орды|ханов]] (в русской терминологии «царей») [[Золотая Орда|Золотой Орды]], которые признавались верховными правителями русских земель.</ref><ref>Сел на престол после смерти брата в 1238 году (ПСРЛ, т. I, стб. 467). Умер '''30 сентября''' 1246 года (ПСРЛ, т. I, стб. 471)</ref> * Svyatoslav Vsevolodovich ([[1246]] - [[1248]] yil boshi)<ref>Сел на престол в 6755 (1247) году, когда пришла весть о смерти Ярослава (ПСРЛ, т. I, стб. 471, т. X, стр. 134). По Московско-Академической летописи, сел на престол в 1246 году после поездки в Орду (ПСРЛ, т. I, стб. 523), по Новгородской четвёртой летописи, сел в 6755 году (ПСРЛ, т. IV, стр. 229). Изгнан в начале 1248 года Михаилом. Согласно Рогожскому летописцу, вторично сел на престол после гибели Михаила (1249), но его прогнал Андрей Ярославич (ПСРЛ, т. XV, вып. 1, стб. 31). В других летописях этого сообщения нет.</ref> * Mixail Yaroslavich Horobrit ([[1248]] yil boshi - [[1249|1248/1249-yil qish]] [[1248|)]]<ref>Изгнал Святослава в 6756 году (ПСРЛ, т. IV, стр. 229). Погиб в [[Протва (река)|сражении]] с литовцами зимой 6756 (1248/1249) года (ПСРЛ, т. I, стб. 471). По Новгородской четвёртой летописи — в 6757 году (ПСРЛ, т. IV, стб. 230). Месяц точно неизвестен.</ref> * Andrey Yaroslavich ([[1249]] yil dekabr - [[1252]] yil 24-iyul)<ref>Сел на престоле зимой 6757 (1249/50) года (в '''декабре'''), получив княжение от хана (ПСРЛ, т. I, стб. 472), соотношение известий в летописи показывает, что он вернулся в любом случае ранее 27 декабря. Бежал из Руси во время татарского нашествия в 6760 ('''1252''') году (ПСРЛ, т. I, стб. 473), потерпев поражение в битве на день святого Бориса ('''24 июля''') (ПСРЛ, т. VII, стр. 159). По Новгородской первой младшего извода и Софийской первой летописям, это было в 6759 году (ПСРЛ, т. III, стр. 304, т. VI, вып. 1, стб. 327), по пасхальным таблицам середины XIV века (ПСРЛ, т. III, стр. 578), Троицкой, Новгородской четвёртой, Тверской, Никоновской летописям — в 6760 году (ПСРЛ, т. IV, стр. 230; т. X, стр. 138; т. XV, стб. 396, Троицкая летопись. С.324).</ref> * [[Aleksandr Nevskiy|Aleksandr Yaroslavich Nevskiy]] ([[1252]] - [[1263]] yil 14-noyabr)<ref>В 6760 (1252) году получил в Орде великое княжение и сел во Владимире (ПСРЛ, т. I, стб. 473) (по Новгородской четвёртой летописи — в 6761 году (ПСРЛ, т. IV, стр. 230). Умер '''14 ноября''' 6771 (1263) года (ПСРЛ, т. I, стб. 524, т. III, стр. 83).</ref> * Tverlik Yaroslav Yaroslavich ([[1264]] - [[1272]])<ref>Сел на престол в 6772 (1264) году (ПСРЛ, т. I, стб. 524; т. IV, стр. 234). В украинской [[Густынская летопись|Густынской летописи]] он называется ещё и киевским князем, однако достоверность данного известия под вопросом из-за позднего происхождения источника (ПСРЛ, т. 40, стр. 123, 124). Умер зимой 1271/72 (ультрамартовский 6780 в пасхальных таблицах (ПСРЛ, т. III, стр. 579), в Новгородской первой и Софийской первой летописях, мартовский 6779 в Тверской и Троицкой летописях) году (ПСРЛ, т. III, стр.89, т. VI, вып. 1, стб. 353, т. XV, стб. 404; Троицкая летопись. С.331). Сопоставление с упоминанием смерти княгини Марии Ростовской 9 декабря показывает, что Ярослав умер уже в начале 1272 года (ПСРЛ, т. I, стб. 525).</ref> * Kostromalik Vasiliy Yaroslavich ([[1272]] - [[1277]] yil yanvar)<ref>Сел на престол после смерти брата в 6780 году. Умер зимой 6784 (1276/77) года (ПСРЛ, т. III, стр. 323), в '''январе''' (Троицкая летопись. С.333).</ref> * Dmitriy Aleksandrovich Pereyaslavskiy ([[1277]] - [[1281]])<ref>Сел на престол в 6784 (1276/77) году после смерти дяди (ПСРЛ, т. X, стр. 153; т. XV, стб. 405). Упоминания о поездке в Орду в этом году отсутствуют.</ref> * Andrey Aleksandrovich Gorodetskiy ([[1281]] - [[1283]])<ref>Получил в Орде великое княжение в 1281 (ультрамартовском 6790 (ПСРЛ, т. III, стр.324, т. VI, вып. 1, стб. 357), зимой 6789 года, придя на Русь в декабре (Троицкая летопись. С.338; ПСРЛ, т. X, стр. 159) году. Примирился с братом в 1283 (ультрамартовском 6792 или мартовском 6791 году (ПСРЛ, т. III, стр. 326, т. IV, стр. 245; т. VI, вып. 1, стб. 359; Троицкая летопись. С.340). Такая датировка событий принята Н. М. Карамзиным, Н. Г. Бережковым и А. А. Горским, В. Л. Янин предлагает датировку: зима 1283—1285 годы (см. анализ: ''Горский А. А.'' Москва и Орда. М., 2003. — С. 15-16).</ref> * Dmitriy Aleksandrovich Pereyaslavskiy ([[1283]] - [[1293]] yil dekabr)<ref>Пришел из Орды в 1283 году, получив великое княжение от Ногая. Лишился его в 1293 году.</ref> * Andrey Aleksandrovich Gorodetskiy ([[1293]] - [[1304]] yil 27-iyul)<ref>Получил в Орде великое княжение в 6801 (1293) году (ПСРЛ, т. III, стр. 327, т. VI, вып. 1, стб. 362), вернулся на Русь зимой (Троицкая летопись. С.345). Умер '''27 июля''' 6812 (1304) года (ПСРЛ, т. III, стр. 92; т. VI, вып. 1, стб. 367, т. VII, стр. 184) (В Новгородской четвёртой и Никоновской летописях 22 июня (ПСРЛ, т. IV, стр. 252, т. X, стр. 175), в Троицкой летописи ультрамартовский 6813 год (Троицкая летопись. С.351).</ref> * Tverlik Mixail Yaroslavich ([[1304]] yil kuzi - [[1318]] yil 22-noyabr)<ref>Получил великое княжение в 1305 (мартовском 6813, в Троицкой летописи ультрамартовском 6814) году (ПСРЛ, т. VI, вып. 1, стб. 368, т. VII, стр. 184). (По Никоновской летописи — в 6812 году (ПСРЛ, т. X, стр. 176), вернулся на Русь осенью (Троицкая летопись. С.352). Казнен в Орде '''22 ноября''' 1318 (в Софийской первой и Никоновской летописям ультрамартовского 6827, в Новгородской четвёртой и Тверской летописях мартовского 6826) года в среду (ПСРЛ, т. IV, стр. 257; т. VI, вып. 1, стб. 391, т. X, стр. 185). Год устанавливается по дню недели.</ref> * Moskvalik Yuriy Danilovich ([[1318]] - [[1322]] yil 2-noyabr)<ref>Вышел из Орды с татарами летом 1317 (ультрамартовском 6826, в Новгородской чётвертой летописи и Рогожском летописце мартовском 6825) года (ПСРЛ, т. III, стр. 95; т. IV, стб. 257), получив великое княжение (ПСРЛ, т. VI, вып. 1, стб. 374, т. XV, вып. 1, стб. 37). Убит Дмитрием Тверским в Орде. (Троицкая летопись. С.357; ПСРЛ, т. X, стр. 189) 6833 (1325) года (ПСРЛ, т. IV, стр. 260; VI, вып. 1, стб. 398).</ref> * Dmitriy Mixaylovich Tverning dahshatli ko'zlari ([[1322]] - [[1326]] yil 15-sentabr)<ref>Получил великое княжение в 6830 (1322) году (ПСРЛ, т. III, стр. 96, т. VI, вып. 1, стб. 396). Прибыл во Владимир зимой 6830 года (ПСРЛ, т. IV, стр. 259; Троицкая летопись. С.357) или осенью (ПСРЛ, т. XV, стб. 414). По пасхальным таблицам, сел в 6831 году (ПСРЛ, т. III, стр. 579). Казнен '''15 сентября''' 6834 (1326) года (ПСРЛ, т. XV, вып. 1, стб. 42, т. XV, стб. 415).</ref> * Tverskoylik Aleksandr Mixaylovich ([[1326]] - [[1328]])<ref>Получил великое княжение осенью 6834 (1326) года (ПСРЛ, т. X, стр. 190; т. XV, вып. 1, стб. 42). Когда татарское войско двинулось на Тверь зимой 1327/8 года, бежал в Псков, а затем в Литву.</ref> * Suzdallik Aleksandr Vasilyevich ([[1328]] - [[1331]]), Moskva [[Ivan I Kalita|Ivan Danilovich Kalita]] ([[1328]] - [[1331]]) (hamma hukmdor)<ref>В 1328 году хан [[Узбек-хан|Узбек]] разделил великое княжение, дав Александру Владимир и Поволжье (ПСРЛ, т. III, стр.469, в московских летописях этот факт не упомянут). По Софийской первой, Новгородской четвёртой и Воскресенской летописям, умер в 6840 году (ПСРЛ, т. IV, стр. 265; т. VI, вып. 1, стб. 406, т. VII, стр. 203), по Тверской летописи — в 6839 году (ПСРЛ, т. XV, стб. 417), в Рогожском летописце его смерть отмечена дважды — под 6839 и 6841 годами (ПСРЛ, т. XV, вып. 1, стб. 46), по Троицкой и Никоновской летописям — в 6841 году (Троицкая летопись. С.361; ПСРЛ, т. X, стр. 206). По введению к Новгородской первой летописи младшего извода, княжил 3 либо 2 с половиной года (ПСРЛ, т. III, стр. 467, 469). А. А. Горский принимает датировку его смерти 1331 годом (''Горский А. А. ''Москва и Орда. М., 2003. — С.62).</ref> * Moskvalik [[Ivan I Kalita|Ivan Danilovich Kalita]] ([[1331]] - [[1340]] yil 31 mart)<ref>Сел на великое княжение в 6836 (1328) году (ПСРЛ, т. IV, стр. 262; т. VI, вып. 1, стб. 401, т. X, стр. 195). Формально был соправителем Александра Суздальского (не занимая владимирского стола), но действовал самостоятельно. После смерти Александра пошел в Орду в 6839 (1331) году (ПСРЛ, т. III, стр. 344) и получил всё великое княжение (ПСРЛ, т. III, стр. 469). Умер '''31 марта''' 1340 года (ультрамартовского 6849 года (ПСРЛ, т. IV, стр. 270; т. VI, вып. 1, стб. 412, т. VII, стр. 206), по пасхальным таблицам, Троицкой летописи и Рогожскому летописцу в 6848 году (ПСРЛ, т. III, стр. 579; т. XV, вып. 1, стб. 52; Троицкая летопись. С.364).</ref> * Semyon Ivanovich Moskva bilan faxrlanadi ([[1340]] yil 1-oktabr - [[1353]] yil 26-aprel)<ref>Получил великое княжение осенью ультрамартовского 6849 года (ПСРЛ, т. VI, вып. 1, стб.). Сел во Владимире 1 октября 1340 года (Троицкая летопись. С.364). Умер '''26 апреля''' ультрамартовского 6862 года (в Никоновской мартовского 6861) (ПСРЛ, т. X, стр. 226; т. XV, вып. 1, стб. 62; Троицкая летопись. С.373). (В Новгородской четвёртой о его смерти сообщается дважды — под 6860 и 6861 годами (ПСРЛ, т. IV, стр. 280, 286), по Воскресенской — 27 апреля 6861 года (ПСРЛ, т. VII, стр. 217)</ref> * Ivan Ivanovich Qizil Moskva ([[1354]] yil 25-mart - [[1359]] yil 13-noyabr)<ref>Получил великое княжение зимой 6861 года, после Крещения. Сел во Владимире '''25 марта''' 6862 (1354) года (Троицкая летопись. С.374; ПСРЛ, т. X, стр. 227). Умер '''13 ноября''' 6867 (1359) года (ПСРЛ, т. VIII, стр. 10; т. XV, вып. 1, стб. 68).</ref> * Suzdal-Nijniy Novgorodlik Dmitriy Konstantinovich ([[1360]] yil 22-iyun - [[1362]] yil dekabr)<ref>Хан [[Науруз хан|Навруз]] зимой 6867 года (то есть в начале 1360 года) дал великое княжение Андрею Константиновичу, а тот уступил его брату Дмитрию (ПСРЛ, т. XV, вып. 1, стб. 68). Приехал во Владимир '''22 июня''' (ПСРЛ, т. XV, вып. 1, стб. 69; Троицкая летопись. С.377) 6868 (1360) года (ПСРЛ, т. III, стр. 366, т. VI, вып. 1, стб. 433). При приближении московского войска покинул Владимир.</ref> * [[Dmitriy Donskoy|Dmitriy Ivanovich Donskoy]] Moskva ([[1363]] yil yanvar oyining boshi - bahori)<ref>Получил великое княжение в 6870 (1362) году (ПСРЛ, т. IV, стр. 290; т. VI, вып. 1, стб. 434). Сел во Владимире в 6870 году перед Крещением (то есть '''в начале января 1363''' года) (ПСРЛ, т. XV, вып. 1, стб. 73; Троицкая летопись. С.378).</ref> * Suzdal-Nijniy Novgorodlik Dmitriy Konstantinovich ([[1363]] yil bahori)<ref>Получив новый ярлык от хана, сел во Владимире в 6871 (1363) году, княжил '''1 неделю''' и был согнан Дмитрием (ПСРЛ, т. X, стр. 12; т. XV, вып. 1, стб. 74; Троицкая летопись. С.379). По Никоновской — 12 дней (ПСРЛ, т. XI, стр. 2).</ref> * [[Dmitriy Donskoy|Dmitriy Ivanovich Donskoy]] Moskva ([[1363]] yil bahori - [[1389]] yil 19-may)<ref>Сел во Владимире в 6871 (1363) году. После этого ярлык на великое княжение получали Дмитрий Константинович Суздальский зимой 1364/1365 (отказался в пользу Дмитрия) и Михаил Александрович Тверской в 1370, повторно в 1371 (в том же году ярлык был возвращён Дмитрию) и в 1375, но никаких реальных последствий это не имело. Дмитрий умер '''19 мая''' 6897 (1389) года в среду во второй час ночи (ПСРЛ, т. IV, стр. 358; т. VI, вып. 1, стб. 501; Троицкая летопись. С.434) (в Новгородской первой младшего извода 9 мая (ПСРЛ, т. III, стр. 383), в Тверской летописи 25 мая (ПСРЛ, т. XV, стб. 444).</ref> * Moskvalik [[Vasiliy I|Vasiliy Dmitrievich]] ([[1389]] yil 15-avgust - [[1425]] yil 27-fevral)<ref>Получил великое княжение по завещанию отца. Сел во Владимире '''15 августа''' 6897 (1389) года (ПСРЛ, т. XV, вып. 1, стб. 157; Троицкая летопись. С.434) По Новгородской четвёртой и Софийской первой в 6898 году (ПСРЛ, т. IV, стр. 367; т. VI, вып. 1, стб. 508). Умер '''27 февраля''' 1425 (6933 сентябрьского) года во вторник в третий час ночи (ПСРЛ, т. VI, вып. 2, стб. 51, т. XII, стр. 1) в мартовском 6932 году (ПСРЛ, т. III, стр. 415), в ряде рукописей Никоновской летописи ошибочно 7 февраля).</ref> == [[Moskva buyuk knyazligi|Moskva knyazlari va buyuk knyazlari]] == * Daniil Aleksandrovich (nominal [[1263]] yil, aslida [[1271]] yildan ([[1282|1282-yildan]] kechiktirmay) - [[1303]] yil 5 mart)<ref>Предположительно, Даниил получил княжество после смерти своего отца — Александра Невского (1263), в возрасте 2-х лет. Первые семь лет с 1264 по 1271 находился на воспитании у дяди — великого князя Владимирского и Тверского Ярослава Ярославича, наместники которого в это время управляли Москвой (ПСРЛ, т.15, стб. 474). Первое упоминание о Данииле как Московском князе относится к 1282 году, но, вероятно, его вокняжение всё же произошло раньше. (см. ''Кучкин В. А.'' Первый московский князь Даниил Александрович // Отечественная история. № 1, 1995). Умер '''5 марта''' 1303 во вторник (ультрамартовского 6712) года (ПСРЛ, т. I, стб. 486; Троицкая летопись. С.351). В Никоновской летописи 4 марта 6811 года (ПСРЛ, т. X, стр. 174), день недели указывает на 5 марта.</ref> * Yuriy Daniilovich ([[1303]] yil 5-mart - [[1325]] yil 21-noyabr)<ref>Убит '''21 ноября''' (Троицкая летопись. С.357; ПСРЛ, т. X, стр. 189) 6833 (1325) года (ПСРЛ, т. IV, стр. 260; VI, вып. 1, стб. 398).</ref> * Ivan I Danilovich Kalita ([[1325]] yil 21-noyabr - [[1340]] yil 31 mart)<ref name="autogenerated1">См. выше.</ref> * Semyon Ivanovich Proud ([[1340]] yil 31-mart - [[1353]] yil 26-aprel)<ref name="autogenerated1" /> * Ivan II Ivanovich Red ([[1353]] yil 26-aprel - [[1359]] yil 13-noyabr)<ref name="autogenerated1" /> * Dmitriy Ivanovich Donskoy ([[1359]] yil 13-noyabr - [[1389]] yil 19-may)<ref name="autogenerated1" /> * Vasiliy I Dmitrievich ([[1389]] yil 19-may - [[1425]] yil 27-fevral)<ref name="autogenerated1" /> * [[Vasiliy II TYOMNIY|Vasiliy II Vasilyevich Dark]] ([[1425]] yil 27-fevral - [[1433]] yil 25-aprel)<ref>Сел на престол сразу после смерти отца, но брат Юрий Дмитриевич оспорил его права на власть (ПСРЛ, т. VIII, стр. 92; т. XII, стр. 1). Получив ярлык на великое княжение, сел на престол в 6942 ('''1432''') году. По Софийской второй летописи, '''5 октября''' 6939 года, 10 индикта, то есть осенью 1431 года (ПСРЛ, т. VI, вып. 2, стб. 64) (По Новгородской первой в 6940 году (ПСРЛ, т. III, стр. 416), по Новгородской четвёртой в 6941 году (ПСРЛ, т. IV, стр. 433), по Никоновской летописи в 6940 году на Петров день (ПСРЛ, т. VIII, стр. 96; т. XII, стр. 16). Место проведения интронизации является дискуссионным вопросом. Большинство летописей просто сообщают, что Василий вернулся из Орды в Москву, но Софийская первая и Никоновская летопись добавляют, что он сел «у Пречистые у Золотых дверей» (ПСРЛ, т. V, стр. 264, ПСРЛ, т. XII, стр. 16), что может указывать на Успенский собор Владимира. Версию об интронизации Василия во Владимире отстаивает В. Д. Назаров (см. Василий II Васильевич // БРЭ. Т.4. — С.629).</ref> * Yuriy Dmitrievich Zvenigorodskiy ([[1433]] yil bahor-yoz)<ref>Победил Василия 25 апреля 6941 (1433) года и занял Москву, но вскоре оставил её (ПСРЛ, т. VIII, стр. 97-98, т. XII, стр. 18).</ref> * Vasiliy II Vasilyevich Dark ([[1433]] yil yozi - [[1434]] yil 31 mart)<ref>Вернулся в Москву после ухода Юрия, но был им вновь разбит в Лазареву субботу 6942 (то есть 20 марта 1434) года (ПСРЛ, т. XII, стр. 19).</ref> * Yuriy Dmitrievich Zvenigorodskiy ([[1434]] yil 31-mart - 5-iyun)<ref>Взял Москву в среду на Светлой неделе 6942 (то есть '''31 марта''' 1434) года (ПСРЛ, т. XII, стр. 20) (по Софийской второй — на Страстной неделе 6942 года (ПСРЛ, т. VI, вып. 2, стб. 66), но вскоре умер (по Тверской летописи 4 июля (ПСРЛ, т. XV, стб.490), по другим — 6 июня (примечание 276 к тому V «Истории государства Российского», по Архангельской летописи).</ref> * Vasiliy Yuryevich Kosoy ([[1434]] yil 5-iyun - iyul oyi boshi)<ref>Сел на престол после смерти отца, но через месяц княжения покинул город (ПСРЛ, т. VI, вып. 2, стб. 67, т. VIII, стр. 99; т. XII, стр. 20).</ref> * Vasiliy II Vasilyevich Dark ([[1434]] yil iyul boshi - [[1445]] yil 7-iyul)<ref>Вновь сел на престол в 1442 году. Был разбит в битве с татарами и попал в плен.</ref> * Dmitriy Yurievich Shemyaka ([[1445]] [[7-iyul|yil 7-iyul]] - [[26-oktabr|26-oktabr]])<ref>Прибыл в Москву вскоре после пленения Василия. Узнав о возвращении Василия, бежал в Углич. В первоисточниках отсутствуют прямые указания на его великое княжение, но вывод о нём делается рядом авторов. См. {{veb manbasi|url=http://annals.xlegio.ru/rus/zimin/zimin.htm|sarlavha=Архивированная копия|kirish sanasi=2010-02-15|arxivsana=2011-07-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110722013229/http://annals.xlegio.ru/rus/zimin/zimin.htm}}{{veb manbasi|url=http://annals.xlegio.ru/rus/zimin/zimin.htm|sarlavha=Архивированная копия|kirish sanasi=2010-02-15|arxivsana=2011-07-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110722013229/http://annals.xlegio.ru/rus/zimin/zimin.htm}}).</ref> * Vasiliy II Vasilyevich Dark ([[1445]] [[26-oktabr|yil 26-oktabr]] - [[1446]] yil 13-fevral)<ref>Въехал в Москву 26 октября. Захвачен в плен, ослеплен 16 февраля 1446 (сентябрьского 6954) года (ПСРЛ, т. VI, вып. 2, стб. 113, т. XII, стр. 69).</ref> * Dmitriy Yurievich Shemyaka ([[1446]] yil 12-fevral - [[1447]] yil 17-fevral)<ref>Занял Москву 12 февраля в девятый час ночи (то есть по современному счёту '''13 февраля''' после полуночи) 1446 года (ПСРЛ, т. VIII, стр. 115; т. XII, стр. 67). Первым из московских князей использовал титул [[Государь всея Руси]]. Москва была взята в отсутствие Шемяки сторонниками Василия Васильевича ранним утром на Рождество сентябрьского 6955 года ('''25 декабря''' 1446 года) (ПСРЛ, т. VI, вып. 2, стб. 120).</ref> * Vasiliy II Vasilevich Dark ([[1447]] yil 17-fevral - [[1462]] yil 27 mart)<ref>В конце декабря 1446 года москвичи вновь целовали крест за него, он сел на престол в Москве 17 февраля 1447 (сентябрьского 6955) года (ПСРЛ, т. VI, вып. 2, стб. 121, т. XII, стр. 73). Умер '''27 марта''' 6970 (1462) года в субботу в третий час ночи (ПСРЛ, т. VI, вып. 2, стб. 158, т. VIII, стр. 150; т. XII, стр. 115) (По Строевскому списку Новгородской четвёртой 4 апреля (ПСРЛ, т. IV, стр. 445), по списку Дубровского и по Тверской летописи — 28 марта (ПСРЛ, т. IV, стр. 493, т. XV, стб. 496), по одному из списков Воскресенской летописи — 26 марта, по одному из списков Никоновской летописи 7 марта (по Н. М. Карамзину — 17 марта в субботу — примечание 371 к тому V «Истории государства Российского», но расчёт дня недели ошибочен, верно 27 марта).</ref>, Ivan III Vasilyevich Buyuk ([[1449]] yil - 27-mart [[1462]] yil) (hamma hukmdor) * [[Ivan III Vasilyevich|Buyuk Ivan III Vasilyevich]] ([[1462]] yil 27-mart - [[1505]] yil 27-oktabr)<ref>Первый суверенный правитель России после свержения [[Татаро-монгольское иго|ордынского ига]]. Умер '''27 октября''' 1505 (сентябрьского 7014) года в первый час ночи с понедельника на вторник (ПСРЛ, т. VIII, стр. 245; т. XII, стр. 259) (По Софийской второй 26 октября (ПСРЛ, т. VI, вып. 2, стб. 374). По Академическому списку Новгородской четвёртой летописи — 27 октября (ПСРЛ, т. IV, стр. 468), по списку Дубровского — 28 октября (ПСРЛ, т. IV, стр. 535).</ref> ** Ivan Ivanovich Young ([[1471]] yil iyun - [[1490]] yil 7 mart) (hamma hukmdor)<ref>С июня 1471 года в актах и летописях начинает именоваться великим князем, став наследником и соправителем отца. Умер 7 марта 1490 года в восьмой час ночи (ПСРЛ, т. VI, стр. 239).</ref> ** Dmitriy Ivanovich Vnuk ([[1498]] yil 4-fevral - [[1502]] yil 14-aprel) (hamma hukmdor)<ref>Был посажен Иваном III «на великое княжение Владимирское, Московское, Новгородское и всея Руси» (ПСРЛ, т. VI, стр. 242). Впервые была проведена церемония венчания на царство и впервые для коронации использовалась [[Шапка Мономаха|«шапка Мономаха»]]. В 1502 году Иван III изменил своё решение, объявив своим наследником сына Василия.</ref> ** Vasiliy III Ivanovich ([[1502]] yil 14-aprel - [[1505]] yil 27-oktabr) (hamma hukmdor)<ref>Был венчан Иваном III на великое княжение (ПСРЛ, т. VIII, стр. 242). После смерти отца унаследовал престол.</ref> * [[Vasiliy III|Vasiliy III Ivanovich]] ([[1505]] yil 27-oktabr - [[1533]] yil 4-dekabr)<ref>Сел на престол в 1505 году. Умер 3 декабря 7042 сентябрьского года в двенадцатый час ночи, со среды на четверг (то есть '''4 декабря''' 1533 года перед рассветом) (ПСРЛ, т. IV, стр. 563, т. VIII, стр. 285; т. XIII, стр. 76).</ref> * [[Ivan IV Grozniy|Ivan IV Vasilevich dahshatli]] ([[1533]] yil 4-dekabr - [[1547]] yil 16-yanvar)<ref>До 1538 регентшей при малолетнем Иване была [[Елена Глинская]]. Умерла '''3 апреля''' 7046 ('''1538''') года (ПСРЛ, т. VIII, стр. 295; т. XIII, стр. 98, 134). С [[1538 год|1538]] по [[1547 год|1547]] боярское правление ([[Бельские (Рюриковичи)|Бельские]], [[Глинские (дворянский род)|Глинские]], [[Шуйские]])</ref> == Rus podsholar == * '''Ryurikovichlar''' * Ivan IV Vasilyevich Grozniy ([[1547]] yil 16-yanvar - [[1584]] [[28-mart|yil 18 mart]])<ref>16 января 1547 венчан на царство. Умер 18 марта 1584 около семи часов вечера.</ref> ** Simeon Bekbulatovich ([[1575]] yil 30-oktabrdan kechiktirmay - [[1576]] yil 18-iyuldan oldin emas) - nominal ravishda Butun Rossiyaning Buyuk Gertsogi * [[Fyodor Ivanovich|Fedor I Ivanovich]] ([[1584]] [[29-mart|yil 19 mart]] - [[1598]] [[17-yanvar|yil 7-yanvar]])<ref>Венчан на царство [[10 июня|31 мая]] 1584. Умер [[17 января|7 января]] 1598 в час ночи.</ref> '''Godunovlar''' * Irina Fyodorovna Godunova ([[1598]] [[17-yanvar|yil 7-yanvar -]] [[25-yanvar|15]] yanvar) - podshoh Fedor Ivanovichning rafiqasi, Buyuk imperator, hukmdor<ref>Бояре после смерти Фёдора присягнули его жене Ирине и издавали указы от её имени. Через '''восемь дней''' она ушла в монастырь, но в официальных документах продолжала именоваться «государыней царицей и великой княгиней».</ref> * [[Boris godunov|Boris Fedorovich Godunov]] ([[1598]] [[27-fevral|yil 17-fevral]] - [[1605]] [[23-aprel|yil 13-aprel]])<ref>Избран Земским собором 17 февраля. Венчался на царство 1 сентября. Умер 13 апреля около трёх часов пополудни.</ref> * Fedor II Borisovich Godunov ([[1605]] [[23-aprel|yil 13-aprel]] - [[11-iyun|1-iyun]])<ref>Унаследовал престол после смерти отца. В результате восстания москвичей, признавших царём Лжедмитрия, 1 июня арестован и через 10 дней убит.</ref> '''Qiyin davrlar''' * Soxta Dmitriy I (taxminan Grigoriy Otrepyev) ([[1605]] [[30-iyun|yil 20-iyun]] - [[1606]] [[27-may|yil 17-may]])<ref>Въехал в Москву 20 июня 1605. Венчался на царство 30 июля. Убит утром 17 мая 1606. Выдавал себя за царевича [[Дмитрий Углицкий|Дмитрия Ивановича]]. Согласно выводам правительственной комиссии царя Бориса Годунова, поддерживаемым большинством исследователей, настоящее имя самозванца [[Григорий Отрепьев|Григорий (Юрий) Богданович Отрепьев]].</ref> * [[Vasiliy IV Shuyskiy|Vasiliy IV Ivanovich Shuiskiy]] ([[1606]] [[29-may|yil 19-may]] - [[1610]] [[27-iyul|yil 17-iyul]])<ref>Избран боярами, участниками заговора против Лжедмитрия. Венчался на царство [[11 июня|1 июня]]. Свергнут боярами (формально низложен Земским собором) и насильственно пострижен в монахи 17 июля 1610.</ref> == Semiboyarshina va Zemstvo hukumati == Semiboyarshina * Mstislavskiy Fedor Ivanovich ([[1610]] [[27-iyul|yil 17-iyul]] - [[1612]] [[4-noyabr|yil 22-oktabr]])<ref>Возглавлял Боярскую думу. Вёл переговоры с поляками. После освобождения Москвы от интервентов до приезда Михаила Романова формально принимал поступавшие государственные документы как старейший член Думы. Другими членами Думы были бояре: [[Иван Михайлович (князь воротынский)|Воротынский Иван Михайлович]], [[Трубецкой, Андрей Васильевич|Трубецкой Андрей Васильевич]],[[Голицын, Андрей Васильевич|Голицын Андрей Васильевич]], [[Лыков-Оболенский Борис Михайлович]], [[Романов Иван Никитич]], [[Шереметев Фёдор Иванович]]. </ref> '''Zemstvo hukumati'''<ref>Высший орган исполнительной власти на освобождённой от интервентов территории. Учреждён 30 июня 1611 года [[Земский собор|Советом всей земли]], функционировал до весны 1613 года. Первоначально возглавлялся тремя руководителями (лидерами [[Первое ополчение|Первого ополчения]]): Д. Т. Трубецким, И. М. Заруцким и П. П. Ляпуновым. Затем Ляпунов был убит, а Заруцкий в августе 1612 выступил против народного ополчения. Весной 1611 года в Нижнем Новгороде возникло [[Второе народное ополчение|Второе ополчение]] под руководством К. Минина (избран земским старостой [[11 сентября|1 сентября]] 1611) и Д. М. Пожарского (прибыл в Нижний Новгород [[7 ноября|28 октября]] 1611). Весной 1612 им был сформирован новый состав Земского правительства. Второе ополчение организовало изгнание интервентов из Москвы и созыв Земского собора, избравшего на царство Михаила Романова. После объединения Первого и Второго ополчений '''в конце сентября''' 1612 руководителем Земского правительства формально стал Д. Т. Трубецкой.</ref> * Dmitriy Timofeevich Trubetskoy ([[1611]] [[10-iyul|yil 30-iyun]] - [[1613]] yil bahori), Ivan Martynovich Zarutskiy ([[1611]] yil 30-iyun - [[1612]] yil avgust), Prokopiy Petrovich Lyapunov ([[1611]] yil 30-iyun - [[1-avgust|22-iyul]]) * [[Dmitriy Pojarskiy|Dmitriy Mixaylovich Pojarskiy]], [[Kuzma Minin]] ([[1612]] yil kuzi - [[1613]] yil bahori) == Rus podsholari == '''[[Romanovlar]]''' * [[Mixail Fyodorovich|Mixail Fedorovich]] ([[1613]] [[3-mart|yil 21-fevral]] - [[1645]] [[23-iyul|yil 13-iyul]])<ref>[[24 марта|14 марта]] 1613 дал согласие занять русский престол. Избран Земским собором '''21 февраля''', '''11 июля''' венчан на царство в Успенском соборе Кремля. Умер во втором часу ночи '''13 июля 1645'''.</ref> ** Patriarx Filaret - ([[1619]] [[11-iyun|yil 1-iyun]] - [[1633]] [[10-oktabr|yil 1-oktabr]]) (hamma hukmdor)<ref>Освобождён из польского плена 1 июня 1619. До конца жизни официально носил титул «великого государя».</ref> * [[Aleksey Mixaylovich]] ([[1645]] [[23-iyul|yil 13-iyul]] - [[1676]] [[8-fevral|yil 29-yanvar]])<ref>Венчание на царство [[8 октября|28 сентября]] 1645. Умер 29 января 1676 в 9 часов вечера.</ref> * Fedor III Alekseevich ([[1676]] [[9-fevral|yil 30-yanvar]] - [[1682]] [[7-may|yil 27-aprel]])<ref>Венчание на царство [[28 июня|18 июня]] 1676. Умер 27 апреля 1682.</ref> * Ivan V Alekseevich ([[1682]] [[7-may|yil 27-aprel]] - [[1696]] [[8-fevral|yil 29-yanvar]]) - podsho Pyotr I bilan birgalikda hukmronlik qilgan<ref>После смерти Фёдора Боярская дума провозгласила царём Петра в обход Ивана. Однако в результате борьбы придворных группировок было решено объявить братьев соправителями и [[26 мая|5 июня]] Иван был провозглашён «старшим царём». Совместное венчание на царство [[25 июня|5 июля]] 1682. Умер 29 января 1696. С [[8 июня|29 мая]] 1682 по [[17 сентября|7 сентября]] 1689 регентшей при юных царях была их сестра царевна [[Софья Алексеевна]].</ref> * [[Pyotr I|Buyuk Pyotr I]] ([[1682]] [[7-may|yil 27-aprel]] - [[1721]] [[2-noyabr|yil 22-oktabr]]) - Ivan V bilan birga 1696-yilgacha hukmronlik qilgan. == [[Rossiya imperiyasi|Rus imperatorlari]] == * Buyuk Pyotr I ([[1721]] [[2-noyabr|yil 22-oktabrdan]] [[1725]] [[8-fevral|yil 28-yanvargacha]])<ref>Принял титул императора 22 октября ([[2 ноября]]) 1721 года. Умер 28 января 1725 в начале шестого утра.</ref> * [[Yekaterina I Alekseyevna|Ketrin I]] ([[1725]] [[8-fevral|yil 28-yanvar]] - [[1727]] [[17-may|yil 6-may]])<ref>Коронация [[18 мая|7 мая]] 1724 при жизни Петра. Взошла на престол 28 января 1725. Умерла 6 мая 1727 в 9 часов вечера.</ref> * [[Pyotr II Alekseyevich|Pyotr II]] ([[1727]] [[17|yil 6-may]] - [[1730]] [[30-yanvar|yil 19-yanvar]])<ref>Коронация [[7 марта|25 февраля]] 1728 года. Умер 30 января 1730 года в первом часу ночи.</ref> * Anna Ioannovna ([[1730]] [[15-fevral|yil 4-fevral]] - [[1740]] [[28-oktabr|yil 17-oktabr]])<ref>Избрана на российский престол членами [[Верховный Тайный совет|Верховного Тайного совета]]. [[26 февраля|15 февраля]] 1730 торжественно въехала в Москву. Коронация [[9 мая|28 апреля]] 1730. Умерла 17 октября 1740 года в 9 часов вечера.</ref> * Ivan VI ([[1740]] [[28-oktabr|yil 17-oktabr]] - [[1741]] [[6-dekabr|yil 25-noyabr]])<ref>Стал императором в двухмесячном возрасте. Формально царствовал при регентстве сначала [[Бирон, Эрнст Иоганн|Бирона]] (до 9 ноября 1740), а затем собственной матери [[Анна Леопольдовна|Анны Леопольдовны]]. Не короновался. Свергнут с престола Елизаветой Петровной в ночь с 24 на 25 ноября 1741 года и вместе с родителями заточён в тюрьму. В прижизненных источниках фигурировал как '''Иван III''' (считая от Ивана Грозного). Порядковый номер VI утвердился за ним в позднейшей историографии.</ref> * [[Yelizaveta Petrovna|Elizaveta Petrovna]] ([[1741]] [[6-dekabr|yil 25-noyabr]] - [[1762|1761]] [[5-yanvar|yil 25-dekabr]])<ref>Коронация [[6 мая|25 апреля]] 1742 года. Умерла 25 декабря 1761 года в четвёртом часу дня.</ref> * [[Pyotr III Fyodorovich|Pyotr III]] ([[1762|1761]] [[5-yanvar|yil 25-dekabr]] - [[1762]] [[9-iyul|yil 28-iyun]])<ref>Свергнут Екатериной 28 июня 1762 года и заточён в тюрьму. При жизни не короновался. Коронован посмертно (сыном Павлом I) [[6 декабря|25 ноября]] 1796 года.</ref> * [[Yekaterina II Alekseyevna|Buyuk Ketrin II]] ([[1762]] [[9-iyul|yil 28-iyun]] - [[1796]] [[17-noyabr|yil 6-noyabr]])<ref>Императрица с 25 декабря 1761 (как супруга Петра III). Взошла на престол, свергнув мужа, 28 июня 1762. Скончалась 6 ноября 1796 года в 9 часов 45 минут пополудни.</ref> * [[Pavel I|Pol I]] ([[1796]] [[17-noyabr|yil 6-noyabr]] - [[1801]] [[23-mart|yil 11 mart]])<ref>Коронация [[16 апреля|5 апреля]] 1797 года. Убит в результате заговора в ночь на 12 марта 1801 года.</ref> * [[Aleksandr I]] ([[1801]] [[24-mart|yil 12 mart]] - [[1825]] [[1-dekabr|yil 19-noyabr]])<ref>Коронация [[27 сентября|15 сентября]] 1801. Умер 19 ноября 1825 года в 11 часов утра.</ref> * [[Nikolay I]] ([[1-dekabr|19-noyabr]], aslida [[1825]] [[25-dekabr|yil 13-dekabr]] - [[1855]] [[2-mart|yil 18-fevral]])<ref>Александр при жизни назначил его наследником, а его старший брат [[Константин Павлович]] отказался от престола, однако об этом было известно только узкому кругу приближённых, из-за чего возникла ситуация [[Междуцарствие 1825 года|междуцарствия]] и началось принесение присяги Константину. Подписал манифест о своём восшествии на престол 13 декабря, отдельным пунктом в манифесте оговаривалось, что временем вступления на престол будет считаться 19 ноября — день смерти Александра I. Коронация [[3 сентября|22 августа]] 1826 года. Коронация в Варшаве польским королём [[24 мая|12 мая]] 1829 года. Умер в двенадцать минут первого часа пополудни 18 февраля 1855 года.</ref> * [[Aleksandr II]] ([[1855]] [[2-mart|yil 18-fevral]] - [[1881]] [[13-mart|yil 1 mart]])<ref>Коронация [[7 сентября|26 августа]] 1856 года. Умер после покушения 1 марта 1881 в 3 часа 35 минут пополудни.</ref> * [[Aleksandr III]] ([[1881]] [[13-mart|yil 1 mart]] - [[1894]] [[1-noyabr|yil 20-oktabr]])<ref>Коронация [[27 мая|15 мая]] 1883 года. Умер 20 октября 1894 года в 2 часа 15 минут пополудни.</ref> * [[Nikolay II]] ([[1894]] [[1-noyabr|yil 20-oktabr]] - [[1917]] [[15-mart|yil 2 mart]])<ref>Коронация [[26 мая|14 мая]] 1896 года. Подписал [[Отречение Николая II|Манифест об отречении от престола]] '''2 (15) марта 1917''' года в 23 часа 40 минут (в документе время подписания было указано царём, как 15 часов — время принятия решения). Николай передал престол [[Михаил Александрович (сын Александра III)|Михаилу Александровичу]], который 3 (16) марта отказался принять власть, заявив, что вопрос об устройстве России должно решать [[Всероссийское учредительное собрание|Учредительное собрание]].</ref> == Muvaqqat hukumat rahbarlari == * Lvov Georgiy Evgenievich ([[1917]] [[15-mart|yil 2 (15) mart]] - [[21-iyul|8 (21) iyul]])<ref>По указу Николая II, подписанному вместе с отречением 2 (15) марта 1917, был назначен Председателем Совета Министров. В тот же день временным комитетом Государственной Думы был назначен министром-председателем и министром внутренних дел Временного правительства (занимал эти должности в Первом и Первом коалиционном составах правительства). 7 (20) июля ушёл в отставку.</ref> * [[Aleksandr Kerenskiy|Kerenskiy Aleksandr Fedorovich]] ([[1917]] [[21-iyul|yil 8 (21) iyul]] - 25-oktabr ([[7-noyabr|7-noyabr]])<ref>Министр-председатель с 8 (21) июля 1917 (во втором коалиционном составе, [[Директория (Совет пяти)|«Директории»]] и третьем коалиционном составе правительства). Утром 25 октября (7 ноября) выехал из Петрограда. В ночь на 26 октября (8 ноября) все остальные члены Временного правительства были арестованы. Сложил с себя полномочия министра-председателя 1 (14) ноября.</ref> == Rossiyaning oliy hukmdori == * [[Aleksandr Kolchak|Kolchak Aleksandr Vasilevich]] ([[1918]] [[18-noyabr|yil 18-noyabr]] - [[1920]] [[7-fevral|yil 7-fevral]]) == [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet davlati rahbarlari]] == '''RSFSR, SSSR Xalq Komissarlari Sovetining raisi''' * [[Vladimir Lenin|Lenin Vladimir Ilyich]] (25-oktabr ([[7-noyabr|7-noyabr]]), [[1917|1917-yil]] - [[1924]] [[21-yanvar|yil 21-yanvar]])<ref>Формально не был главой государства и партии. На момент [[Октябрьская революция|Октябрьской революции]] был членом [[Политбюро|Политбюро ЦК РСДРП (б)]]. '''27 октября (9 ноября) 1917 года''' возглавил в должности председателя [[Совет народных комиссаров РСФСР]], с '''6 июля 1923''' — [[Совет народных комиссаров СССР]]. Умер '''21 января 1924 года''' в 18 часов 50 минут.</ref> '''Sovet davlatining rasmiy rahbarlari'''<ref>Юридически высшим должностным лицом советского государства были:<br />с '''1917 г.''' — Председатель [[ВЦИК]] РСФСР;<br />с '''1922 г.''' — Председатель [[ЦИК СССР]] (де-юре главами ЦИК было от 4 до 7 равноправных председателей, по одному от каждой союзной республики, де-факто ЦИК возглавлял председатель от РСФСР);<br /> с '''1938 г.''' — Председатель [[Президиум Верховного Совета СССР|Президиума Верховного Совета СССР]];<br />с '''1989 г.''' — Председатель [[Верховный Совет СССР|Верховного Совета СССР]];<br />с '''1990 г.''' — [[Президент СССР]].<br />При этом, в соответствии с [[Конституция СССР|Конституцией]], с 1917 по 1989 гг. главой государства считался коллективный орган — соответственно, ВЦИК, ЦИК СССР и Президиум Верховного Совета СССР. После 1989 года СССР возглавлял единоличный глава государства.</ref> * Kamenev Lev Borisovich (27-oktabr (9-noyabr) - [[1917]] yil [[21-noyabr|8-noyabr (21]])<ref>Избран на заседании ВЦИК II созыва. Сложил полномочия.</ref> * Sverdlov Yakov Mixaylovich ([[1917]] [[21-noyabr|yil 8 (21) noyabr]] - [[1919]] [[16-mart|yil 16 mart]])<ref>Избран на заседании ВЦИК II созыва. Умер во время нахождения в должности.</ref> * Vladimirskiy Mixail Fedorovich ([[1919]] [[16-mart|yil 16 mart]] - [[1919]] [[30-mart|yil 30 mart]] amaldagi)<ref>Постановлением Президиума ВЦИК от 16 марта 1919 г. обязанности Председателя ВЦИК были временно возложены на М. Ф. Владимирского как члена Президиума ВЦИК. 30 марта 1919 г. обязанности Председателя ВЦИК перешли к избранному на эту должность М. И. Калинину.</ref> * [[Mixail Kalinin|Kalinin Mixail Ivanovich]] ([[1919]] [[30-mart|yil 30]] mart - [[1946]] [[19-mart|yil 19 mart]])<ref>Председатель Всероссийского ЦИК до 15 июля 1938. После образования СССР — в должности Председатель Президиума ЦИК СССР (30 декабря 1922 — 12 января 1938). После упразднения этой должности стал Председателем Президиума Верховного Совета (с 17 января 1938, избран Верховным Советом СССР 1-го созыва). В печати за Калининым закрепилось почётное прозвище ''' «всероссийский староста» ''' (авторство фразы приписывал себе [[Троцкий, Лев Давыдович|Л. Д. Троцкий]], назвавший так Калинина при назначении на должность в 1919 году), с середины 1920-х гг. — ''' «всесоюзный староста» '''. Ушёл на пенсию 19 марта 1946.</ref> * Shvernik Nikolay Mixaylovich ([[1946]] [[19-mart|yil 19]] mart - [[1953]] [[15-mart|yil 15 mart]])<ref>Избран Верховным Советом СССР 2-го созыва. Освобожден от занимаемой должности Верховным Советом СССР 3-го созыва.</ref> * Voroshilov Kliment Efremovich ([[1953]] [[15-mart|yil 15 mart]] - [[1960]] [[7-may|yil 7-may]])<ref>Избран Верховным Советом СССР 3-го созыва. Освобожден от занимаемой должности Верховным Советом СССР 5-го созыва.</ref> * Brejnev Leonid Ilyich ([[1960]] [[7-may|yil 7-may]] - [[1964]] [[15-iyul|yil 15-iyul]])<ref>Избран Верховным Советом СССР 5-го созыва. Освобожден от занимаемой должности Верховным Советом СССР 6-го созыва.</ref> * Mikoyan Anastas Ivanovich ([[1964]] [[15-iyul|yil 15-iyul]] - [[1965]] [[9-dekabr|yil 9-dekabr]])<ref>Избран и освобождён от занимаемой должности Верховным Советом СССР 6-го созыва.</ref> * Podgorniy Nikolay Viktorovich ([[1965]] [[9-dekabr|yil 9-dekabr]] - [[1977]] [[16-iyun|yil 16-iyun]])<ref>Избран Верховным Советом СССР 6-го созыва. Освобожден от занимаемой должности Верховным Советом СССР 9-го созыва.</ref> * Brejnev Leonid Ilyich ([[1977]] [[16-iyun|yil 16-iyun]] - [[1982]] [[10-noyabr|yil 10-noyabr]])<ref>Избран Верховным Советом СССР 9-го созыва. Умер во время нахождения в должности.</ref> * Kuznetsov Vasiliy Vasilevich ([[1982]] [[10-noyabr|yil 10-noyabr]] - [[1983]] - [[16-iyun|yil 16-iyun]])<ref>Первый заместитель Председателя Президиума Верховного Совета СССР (7 октября 1977 — 18 июня 1986). В периоды вакансий, вызванных смертью Л. И. Брежнева, Ю. В. Андропова и К. У. Черненко (10 ноября 1982 — 16 июня 1983, 9 февраля 1984 — 11 апреля 1984; 10 марта 1985 — 2 июля 1985), выполнял обязанности Председателя Президиума Верховного Совета СССР.</ref> * Andropov Yuriy Vladimirovich ([[1983]] [[16-iyun|yil 16-iyun]] - [[1984]] [[9-fevral|yil 9-fevral]])<ref>Избран Верховным Советом СССР 10-го созыва. Умер во время нахождения в должности.</ref> * Kuznetsov Vasiliy Vasilyevich ([[1984]] [[9-fevral|yil 9-fevral]] - [[1984]] [[11-aprel|yil 11-aprel]] amaldagi)<ref name="autogenerated1">См. выше.</ref> * Chernenko Konstantin Ustinovich ([[1984]] [[11-aprel|yil 11-aprel]] - [[1985]] [[10-mart|yil 10 mart]])<ref>Избран Верховным Советом СССР 11-го созыва. Умер во время нахождения в должности.</ref> * Kuznetsov Vasiliy Vasilyevich ([[1985]] [[10-mart|yil 10 mart]] - [[1985]] [[2-iyul|yil 2-iyul]] amaldagi)<ref name="autogenerated1" /> * Gromyko Andrey Andreevich ([[1985]] [[2-iyul|yil 2-iyul]] - [[1988]] [[1-oktabr|yil 1-oktabr]])<ref>Избран и освобождён от должности Верховным Советом СССР 11-го созыва. Ушёл на пенсию.</ref> * Gorbachev Mixail Sergeevich ([[1988]] [[1-oktabr|yil 1-oktabr]] - [[1990]] [[15-mart|yil 15 mart]])<ref>'''1 октября 1988 года''' Верховным Советом СССР 12-го созыва избран Председателем Президиума Верховного Совета СССР. '''25 мая 1989 года''' I Съездом народных депутатов СССР избран Председателем Верховного Совета СССР. '''15 марта 1990 года ''' III Съездом народных депутатов СССР освобожден от занимаемой должности в связи с избранием Президентом СССР.</ref> '''RKP(b), VKP(b), KPSS Markaziy Komiteti Bosh kotiblari'''<ref>Должность Генерального (в 1953—1966 гг. Первого) секретаря ЦК Коммунистической партии была учреждена в апреле 1922 года и после смерти Ленина фактически стала высшей государственной должностью.</ref> * [[Iosif Stalin|Stalin Iosif Vissarionovich]] ([[1922]] [[3-aprel|yil 3-aprel]] - [[1953]] [[5-mart|yil 5 mart]]) * [[Nikita Xrushchyov|Xrushchev Nikita Sergeevich]] (aslida [[14-mart|14 mart]], rasmiy ravishda [[1953]] [[7-sentabr|yil 7-sentabr]] - [[1964]] [[14-oktabr|yil 14-oktabr]]) * [[Leonid Brejnev|Brejnev Leonid Ilyich]] ([[1964]] [[14-oktabr|yil 14-oktabr]] - [[1982]] [[10-noyabr|yil 10-noyabr]])<ref>Избран Пленумом ЦК КПСС. Умер '''10 ноября 1982 года''' в 08 часов 30 минут.</ref> * [[Yuriy Andropov|Andropov Yuriy Vladimirovich]] ([[1982]] [[12-noyabr|yil 12-noyabr]] - [[1984]] [[9-fevral|yil 9-fevral]])<ref>Избран Пленумом ЦК КПСС. Умер '''9 февраля 1984 года''' в 16 часов 50 минут.</ref> * Chernenko Konstantin Ustinovich ([[1984]] [[13-fevral|yil 13-fevral]] - [[1985]] [[10-mart|yil 10 mart]])<ref>Избран Пленумом ЦК КПСС. Умер '''10 марта 1985 года''' в 19 часов 20 минут.</ref> * [[Mixail Gorbachyov|Gorbachev Mixail Sergeevich]] ([[1985]] [[11-mart|yil 11 mart]] - [[1991]] [[24-avgust|yil 24-avgust]])<ref>Избран Пленумом ЦК КПСС. Сложил с себя полномочия Генерального секретаря '''24 августа 1991 года'''.</ref> '''SSSR Prezidenti''' * Gorbachev Mixail Sergeevich ([[1990]] [[15-mart|yil 15 mart]] - [[1991]] [[25-dekabr|yil 25-dekabr]])<ref>С 18 по 22 августа 1991 года Горбачёв фактически был отстранён от власти в связи с событиями, получившими название «[[Августовский путч]]». В этот период полноту власти в стране принял на себя [[Государственный комитет по чрезвычайному положению]] (ГКЧП СССР) во главе с вице-президентом СССР [[Янаев, Геннадий Иванович|Г. И. Янаевым]], провозгласившим себя исполняющим обязанности Президента СССР.</ref> == [[Rossiya prezidenti|Rossiya Federatsiyasi prezidentlari]] == * [[Boris Yeltsin|Yeltsin Boris Nikolaevich]] ([[1991]] [[10-iyul|yil 10-iyul]] - [[1999]] [[31-dekabr|yil 31-dekabr]]) * [[Vladimir Putin|Putin Vladimir Vladimirovich]] ([[1999]] [[31-dekabr|yil 31-dekabr]], [[2000]] [[7-may|yil 7-maygacha]] - [[2008]] yil 7-maygacha)<ref>С 12 часов 00 минут '''31 декабря 1999 года''' назначен исполняющим обязанности Президента Российской Федерации. Избран всенародным голосованием '''26 марта 2000 года'''. Вступил в должность '''7 мая'''. Переизбран '''14 марта 2004 года'''. После окончания второго срока президентства стал Председателем Правительства Российской Федерации (8 мая 2008 — 7 мая 2012).</ref> * [[Dmitriy Medvedev|Medvedev Dmitriy Anatolyevich]] ([[2008]] yil 7 [[7-may|may]] - [[2012]] [[7-may|yil 7-may]])<ref>Избран всенародным голосованием '''2 марта 2008 года'''. Вступил в должность '''7 мая'''.</ref> * Putin Vladimir Vladimirovich ([[2012]] [[7-may|yil 7-may]] - hozir)<ref>[[Список действующих глав государств и правительств|Действующий президент]] России. Избран на третий срок всенародным голосованием '''4 марта 2012 года''', вступил в должность '''7 мая'''. Переизбран на четвёртый срок '''18 марта 2018 года''', вступил в должность '''7 мая'''.</ref>  == Manbalar == == Havolalar == [[Turkum:Rossiya hukmdorlari]] [[Turkum:Yevropa hukmdorlari ro'yxati]] [[Turkum:Osiyo hukmdorlari ro'yxati]] nbh3oum7h6qygz0rbaali00uznyn55t Aleksandr Arosev 0 742687 2726208 2677250 2022-07-31T02:26:53Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Aleksandr Arosev|portret=|tavsif=|asl ismi=Алекса́ндр Аро́сев|tugʻilgan paytidagi ismi=Aleksander Yakovlevich Arosev|tavallud sanasi={{tugʻilgan sanasi|1890|06|06|df=y}}|tavallud joyi=[[Kazan]], Russian Empire|vafot sanasi={{vafot sanasi va yoshi|1938|02|10|1890|06|06|df=y}}|vafot joyi=[[Moskva]], Sovet Ittifoqi|kasbi=Diplomat, yozuvchi|faoliyat_yillari=|bolalari={{flatlist| *3 ([[Olga Aroseva]]) }}}} [[Turkum:Articles with hCards]] '''Aleksandr Yakovlevich Arosev''' (ruscha Aleksándr Yákovlevich Arósev; <abbr>25-may</abbr> (6-iyun) 1890-yil, [[Qozon]] — 1938-yil 10-fevral, [[Moskva]]) — rus inqilobchisi, [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|sovet]] diplomati va yozuvchisi. == Biografiya == Arosev tikuvchi oilasida tugʻilgan. Uning onasi „ Narodnaya Volya“ inqilobchisi Villi Avgust Iogan Goldshmidtning (germaniyalik Boltiqboʻyi) qizi, otasi esa sobiq serflarning oʻgʻli edi. 1905-yilda Sotsialistik inqilobchilar partiyasiga qoʻshildi va 1905-yil inqilobida qatnashdi. 1907-yilda eski doʻsti [[Vyacheslav Molotov|Vyacheslav Skryabin]] (keyinchalik Vyacheslav Molotov) taʼsiri ostida u Rossiya Sotsial-demokratik Mehnat partiyasining [[bolsheviklar]] fraksiyasiga qoʻshildi<ref>{{kitob manbasi|last=|first=|title=rosev Alexander Yakovlevich // Great Soviet Encyclopedia : [in 30 volumes] / ed. A.M. Prokhorov - 3rd ed. - M.: Soviet Encyclopedia, 1969.|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref>. Bolsheviklar safiga qoʻshilganidan keyin Arosev 1909-yilda chet elga qochib ketgunga qadar bir necha bor hibsga olingan. Keyin u Liej universitetining falsafa fakultetida tahsil oldi. 1911-yilda [[Kapri|Kaprida]] [[Maksim Gorkiy]] bilan uchrashdi va keyinroq Moskvaga qaytib keldi va yana hibsga olindi. U jazo muddatini oʻtagan va 1916-yilda imperator Rossiya armiyasiga safarbar qilingan va [[Fevral inqilobi|fevral inqilobiga]] qadar u yerda xizmat qilgan. [[Oktabr inqilobi|Oktabr inqilobi davrida]] u Moskva harbiy inqilobiy qoʻmitasining aʼzosi boʻlgan va bolsheviklar otryadlariga qoʻmondonlik qilgan. Aynan uning buyrugʻi bilan kadetlar qoʻlida boʻlgan [[Kreml (qalʼa)|Kreml]] tomon oʻq uzildi. 1918-yilda u Glavvozduxflot komissari boʻldi. Oʻsha yilning 18-sentabrida [[Qozon]] Provansning Spassk shahrida uning onasi, sotsialistik-inqilobchi Mariya Avgustovna Vertinskaya Oq Chexoslovakiya korpusi tomonidan otib tashlandi<ref>{{veb manbasi|url=http://triozera16-56.ucoz.ru/publ/neistovaja_marija/1-1-0-62|sarlavha=Неистовая Мария - Мои статьи - Каталог статей - Персональный сайт}}</ref>. 1919-yilda u Janubiy frontning 10-armiyasi shtab-kvartirasining komissari boʻlgan. 1920-yilda u Ukraina Oliy inqilobiy tribunalining raisi etib tayinlandi. 1921-yildan Partiya va Oktabr inqilobi tarixi institutida direktor oʻrinbosari boʻlib ishlagan, 1924-yilda Lenin nomidagi institut deb nomlangan. 1927-yilgacha Arosev Cheka va OGPUning Sovet davlat qimmatli qogʻozlarida ham faol boʻlgan. 1927-yilda Arosev [[Litva|Litvadagi]] Sovet elchisi, 1929-yildan 1934-yilgacha Chexoslovakiyadagi muxtor elchi, soʻngra [[Fransiya|Fransiyadagi]] Sovet elchixonasida ishlagan. 1934-yildan 1937-yilgacha Arosev Xorijiy mamlakatlar bilan madaniy aloqalar jamiyati (VOKS) raisi boʻlgan. U Butunittifoq yozuvchilar qurultoyining delegati boʻlgan. 1935-yilda yozuvchining SSSRga tashrifi chogʻida [[Romain Rolland|Romen Rollan]] va [[Iosif Stalin]] oʻrtasidagi uchrashuvda tarjimon sifatida qatnashgan. Arosev qirgʻoq boʻyidagi mashhur uy- joy majmuasida yashovchi edi<ref>{{veb manbasi|muallif=|ism=|sana=|sarlavha=Official site of the Museum "House on the Embankment"|url=http://museumdom.narod.ru/bio09/aroseva.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131016234014/http://museumdom.narod.ru/bio09/aroseva.html|arxivsana=2013-10-16|kirish sanasi=|ish=}}</ref>. Arosev 1937-yil 3-iyulda Buyuk tozalash davrida, u [[Rossiyada fuqarolar urushi|fuqarolar urushidan]] beri tanish boʻlgan Nikolay Yejovning oldiga borganidan keyin hibsga olingan. Tergov jarayonida qiynoqlarga duch kelmaslik uchun tergovchilar undan talab qilgan barcha iqrorliklarga imzo chekkan, biroq sud jarayonida bosim ostida iqror boʻlganini aytib, qaytarib olgan. Bu davrda Arosev eski doʻsti Vyacheslav Molotovga uning sud jarayoniga aralashishini soʻrab, bir necha bor xat yozgan, ammo u hech qanday javob olmadi. 1938-yilda SSSR Oliy sudi Harbiy kollegiyasi tomonidan oʻlimga hukm qilingan. 1938-yil 10-fevralda u Vladimir Antonov-Ovseenko bilan birga otib tashlandi<ref>{{veb manbasi|muallif=|ism=|sana=|sarlavha=Olga Alexandrovna Aroseva - Biographies, memoirs, stories|url=http://eternaltown.com.ua/content/view/7476/2/1/0/|arxivurl=https://archive.today/20120709154118/http://eternaltown.com.ua/content/view/7476/2/1/0/|arxivsana=2012-07-09|kirish sanasi=|ish=}}</ref>. Aleksandr Arosev 1956-yilda reabilitatsiya qilingan. == Adabiy martaba == Arosev yozuvchi faoliyatini surgun paytida boshlagan. Debyutini 1916-yilda „Dadgorlar“ qissasi va „Beloshveyk“ sheʼri bilan qilgan. 1917-yilda „Tvorchestvo“ jurnali bir nechta hikoyalarni nashr etdi. 1919-yilda u viloyat gazetasi „Znamya Revolyutsii“ muharriri; ocherk va hikoyalarini gazetada chop etgan. Uning aksariyat asarlari chorizmga qarshi inqilobiy kurash, bolsheviklar qahramonligi haqida edi. U bolalar uchun bir qancha kitoblar ham yozgan. Arosev Aleksandr Voronskiy bilan " ''Krasnaya Nov'' " jurnalida, keyinroq " ''Noviy mir " jurnalida ishlagan''<ref>{{veb manbasi|muallif=|ism=|sana=|sarlavha=Arosev. Verlag Mehring website. (De)|url=http://www.mehring-verlag.de/kurzbiografien/glossary-detail/arosew-alexander-j/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160517220140/http://www.mehring-verlag.de/kurzbiografien/glossary-detail/arosew-alexander-j/|arxivsana=2016-05-17|kirish sanasi=|ish=}}</ref>. Arosev RSFSRning eng koʻzga koʻringan proletar yozuvchilaridan biri hisoblangan va hibsga olinmaguncha uning koʻplab asarlari jurnallarda vahshiyona nashr etilgan. Ammo reabilitatsiyadan soʻng uning faqat bitta kitobi — „Oq narvon“ nashr etildi. == Oila va xotira == U aktrisalar Yelena (1923-2016) va Olga Arosevaning otasi edi. Uning toʻngʻich qizi Natalya Aroseva (1919-1990) SSSRning chex tilidagi yetakchi tarjimonlaridan biri, „Yerdagi iz“ romani muallifi otasiga bagʻishlangan. Greta Freund bilan ikkinchi nikohidan Dmitriy ismli oʻgʻli bor (1934). Oʻlimidan sal oldin chop etilgan „Kim ikki marta yashagan“ soʻnggi kitobida aktrisa Olga Aroseva otasining kundaliklarini nashr etdi<ref>{{veb manbasi|muallif=|ism=|sana=|sarlavha=Olga Aroseva: Reading my father's diaries, I almost went blind from tears - Evening Moscow|url=http://vmdaily.ru/news/2012/04/24/olga-aroseva-chitaya-dnevniki-ottsa-ya-edva-ne-oslepla-ot-slez-144561.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131020070159/http://vmdaily.ru/news/2012/04/24/olga-aroseva-chitaya-dnevniki-ottsa-ya-edva-ne-oslepla-ot-slez-144561.html|arxivsana=2013-10-20|kirish sanasi=|ish=}}</ref>. Moskvadagi Golovinskiy qabristonida uning senotafasi bor. Ukrainadagi [[Donetsk]] va [[Krivoy rog|Krivoy Rog]] (2016-yilda Krasnobalkovskaya koʻchasi deb oʻzgartirilgan) koʻchalariga Aleksandr Arosev nomi berildi<ref>{{yangiliklar manbasi |last= |first= |date= |title=In the Ternovsky district of Krivoy Rog, streets with a Soviet name will be replaced with the names of the ATO heroes |work= |url=https://one.kr.ua/news/3673 |url-status=live |access-date=}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:1938-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1890-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] djcfjui10xsvtikqnv3xx3u2cd6wu4c Qozogʻistondagi abortlar 0 742788 2726520 2657709 2022-07-31T09:10:22Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Qozog'istonda [[Abort|abortlar]]''' 12 haftagacha tanlab olingan protsedura sifatida qonuniydir,keyin esa faqat istisno hollarda ruxsat etiladi<ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://srhr.org/abortion-policies/country/kazakhstan/|sarlavha=Country profile: Kazakhstan|sana=2018-04-05|kirish sanasi=2019-07-11|archive-date=2018-04-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20180405233912/http://srhr.org/abortion-policies/country/kazakhstan/}}</ref>.Tegishli qonunchilik sovet qonunchiligidan meros bo'lib qolgan,kontratseptiv vosita sifatida abortga qonuniy ruxsat bergan qonunlarga asoslanadi <ref name="United Nations Population Division, Department of Economic and Social Affairs"/>. == Qonunlar == Qozog'istonda abortni tartibga soluvchi qonunchilik Reproduktiv huquqlar to'g'risidagi qonun (2004-yil) {{Sfn|Kazakhstan Association on Sexual and Reproductive Health|2012}}, Jinoyat kodeksi (1997-yil) va Sog'liqni saqlash vazirligining Abortning tibbiy-ijtimoiy ko'rsatkichlari (2008-yil) <ref name=":0"/> {{Sfn|Other sources refer to Order 626 of the Ministry of Health (October 2009), “On approving realisation rules in relation to artificial termination of pregnancy”, and RK “Populations Health and Healthcare System” Code, Article 104.}} ga asoslanadi. Abort quyidagi hollarda qonuniy hisoblanadi <ref name=":0"/> : * Agar homilador ayolning sog'lig'i quyidagi usullardan biri bilan xavf ostida bo'lsa,uchta tibbiyot Namuna:Ref+ ( ginekolog, muassasa rahbari va uning holati bo'yicha ekspert) qo'mitasining roziligi talab qilinadi. ** Agar ayolning hayoti homiladorlik yoshiga cheklovlarsiz xavf ostida bo'lsa Namuna:Ref+ . ** Agar ayolning sog'lig'i homiladorlik davrini cheklamasdan jiddiy shikastlangan bo'lsa Namuna:Ref+ . ** Ayolning ruhiy salomatligi uchun xavf mavjud bo'lsa <ref name=":4"/> . * So'rov bo'yicha, har qanday sababga ko'ra, jumladan, qon munosabatlaridan homiladorlik kabi sabablar <ref name=":4" /> . * Agar homilador ayolda kognitiv yoki [[Intellekt|intellektual]] buzilishlar bo'lsa Namuna:Ref+ . * Voyaga etmagan qizning homiladorligi ota-onasi yoki boshqa kattalarning ruxsatini talab qiladi. Namuna:Ref+ . Qonuniy abortlar xususiy markazlarda,ayollar maslahat markazlarida,[[Tugʻruqxona|tug'ruqxonalarda]], ayollar maslahat xonalari bo'lgan klinikalarda,ko'plab [[Kasalxona|shifoxonalarda]] va oilaviy tibbiyot muassasalarida amalga oshiriladi{{Sfn|Olds; Westoff}}.Homiladorlikning ikkinchi trimestridagi abort faqat perinatal markazlarda, tug'ruqxonalarda va ko'p tarmoqli shifoxonalarda amalga oshirilishi mumkin <ref name=":0"/> . Davlat abortlar xavfsizligini ta'minlash choralarini ko'radi <ref name=":4"/> va homilador ayollarni abort qilish bo'yicha tekshiruvdan o'tkazishga majbur qiladi <ref name=":0"/> Namuna:Ref+ .Noqonuniy abort provayderlari sanktsiyalarga duchor bo'ladi <ref name=":0" /> Namuna:Ref+ .Kontratseptivlar abortdan keyin beriladi <ref name=":0" /> Namuna:Ref+. == Tarix == Qozog'istonda abortlarning tarqalishi haqidagi ma'lumotlar asosan ikkita manbadan olinadi:Qozog'iston Sog'liqni saqlash vazirligi va Qozog'iston Demografik va tibbiy tadqiqotlar vazirligi {{Sfn|Westoff}}.Ushbu protsedura bir muncha vaqt qonuniy bo'lganligi sababli,mamlakatda yuqori sifatli so'rovlar va boshqa ma'lumotlar mavjud.Biroq,ma'lumotlar ba'zan bir-biriga zid Namuna:Ref+ {{Sfn|Olds; Westoff}} . === Sovet davrida === [[XX asr|Yigirmanchi asrning]] ko'p qismida [[abort]] [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqida]] davlat tomonidan qo'llanilgan [[Homiladorlikdan saqlanish|kontratseptsiyaning]] asosiy usuli edi{{Sfn|Westoff}}. [[1920|1920-yilda,]]<nowiki/>iqtisodiy inqiroz davrida,qonuniy abort sanitariya ta'minlash uchun zarur chora edi,shuning uchun Sovet Ittifoqi vaqtinchalik chora sifatida majburiy abort qonuniylashtirilgan {{Sfn|Michaels}} .Qozog‘istonda mahalliy qozoqlar qonuniylashtirishga qarshi chiqdi.Keyingi o'n yil ichida abortga qarshi kurash qozoqlar orasida muhim tendentsiyaga aylandi,Sovet (asosan slavyan) amaldorlari tomonidan hujumga uchragan madaniy tayanch sifatida rasmiylashtirildi {{Sfn|Michaels}}.Hatto qonuniylashtirish jarayonida Rossiya hukumati qozoqlarning abortga qarshiligini qo‘llab-quvvatlagan {{Sfn|Michaels}} .Shifokorlar tez-tez abort qilish sog'liq uchun xavfli ekanligini ogohlantiradi {{Sfn|Michaels}}.Abortlar qonuniylashtirilgach,ular qonunchilar o‘ylagandek tez-tez ishlatilmadi-klinikalarda pul tugab qoldi va bemorlar abort uchun pul to‘lashlari kerak edi. Abortlarni asosan Qozog‘istonda yashovchi rus millatiga mansub ayollar amalga oshirgan (barcha abortlarning 0,002 foizi asosan shaharlarda yashovchi qozoq ayollari tomonidan amalga oshirilgan) {{Sfn|Michaels}} . Qozoqlar orasida abortning an'anaviy turlari mavjud bo'lib,ular asosan o'simlik abortidan foydalanadilar,abort ateros hisoblanadi {{Sfn|Michaels}}.[[Rossiya|Rossiyada]] bo'lgani kabi Qozog'istonda ham abortlar soni [[1927]]-yildan [[1928|1928-yilgacha]] oshdi.Bu o‘sish jarrohlik amaliyoti haqidagi ma’lumotlarning ko‘payishi va mahalliy aholining abortga bo‘lgan munosabatining o‘zgarishi bilan bog‘liq.Noqonuniy abortlar kamayib,noqonuniy abortlar darajasi oshib bordi. Bu qonuniy abort amaliyotiga ishonmaslikni boshlagan va uni taqiqlagan amaldorlarni xavotirga soldi {{Sfn|Michaels}} . Noqonuniy abortlar shifokorlar quyidagi sabablardan biri bilan abort qilishdan bosh tortganlarida sodir bo'lgan.Bu sabablar:birinchi trimestrdan keyin homiladorlik,birinchi homiladorlik yoki xavfli kasalliklar bilan homiladorlik{{Sfn|Michaels}}.Qonuniy ravishda mavjud bo'lgan abortlar noqonuniy abortlarni to'liq bartaraf etmaganligi sababli,Sovet hukumati abortni jinoyat deb hisoblash to'g'risidagi qarorni tasdiqladi.{{Sfn|Michaels}}Yillarning boshlarida sovet rasmiylari abortlar va ularning qonuniylashtirilishini ochiq tanqid qildilar. Qozog'istonda kontratseptsiyaning boshqa usullari haqida ma'rifatga qarshi bo'lganlar va to'satdan taqiqning oqibatlari haqida abortni bosqichma-bosqich taqiqlashni tarafdorlari orasida xavotir bor edi {{Sfn|Michaels}} . Qonuniy abortlar davri [[1936]]-[[27-iyun|yil 27-iyunda]] "Onalik va bolalikni muhofaza qilish to'g'risida" [[Dekret|gi Farmonning]] qabul qilinishi bilan yakunlandi {{Sfn|Michaels}}.Qonunga ko'ra,faqat hayoti xavf ostida bo'lgan bemorlar abort qilish huquqiga ega. Noqonuniy abortlar xavfsiz sanitariya sharoitlarini kafolatlamadi {{Sfn|Michaels}}.Viloyat hukumati huquqni muhofaza qilish tizimini o'rnatdi:shifokorlar oylik komissiyaga homiladorlikni to'xtatish to'g'risidagi arizani topshirish orqali o'z tajribasini e'lon qilishlari kerak edi. Abortning noqonuniyligi patriarxal ijtimoiy vaziyatda ayollarning an'anaviy rolini kuchaytirdi,chunki u ayollarning onalar imidjini va shuning uchun Sovet taxminlariga muvofiq "yaxshi vatanparvar" tushunchasini kuchaytirdi {{Sfn|Michaels}}.Matbuot undan noqonuniy abort qilgan ayollarga qarshi tashviqot vositasi sifatida foydalandi,ularni Vatanning oʻjar dushmani sifatida koʻrsatdi {{Sfn|Michaels}}.Qozoq ayollari kamdan-kam hollarda abortga murojaat qilganligi sababli,ular jinoiy javobgarlikka tortilmagan {{Sfn|Michaels}}.Abort belgilari bilan kasalxonaga borgan ayollar tekshirildi.Noqonuniy abort qilgan shifokorlar uch yilgacha ozodlikdan mahrum etilishi mumkin {{Sfn|Қылмыстық Кодексінің 140 бабы}} .Bu [[Arxiv|yashirin]] faoliyat haqida hech qanday tasdiqlangan ma'lumotlar yo'q {{Sfn|Michaels}}, lekin ommaviy axborot vositalari noqonuniy abort paytida topilgan ayollar odatda turmushga chiqmagan, deb taklif qiladi {{Sfn|Michaels}} . [[1940]]-yilda bir holatda, abort bilan bog'liq alomatlari bo'lgan o'n bir ayol hibsga olinib,o'z oilalaridan ajratilgan,davlat nazoratiga olingan va jamoatchilik kamsitilishiga duchor bo'lgan.Keyinchalik barcha ayblovlar olib tashlandi {{Sfn|Michaels}} Mahalliy abort tarafdorlari yo'qligi sababli ular turli yo'llar bilan odamlarga tashviqot tarqatishga harakat qilishdi {{Sfn|Michaels}}.Kampaniyaning jamiyatga ta'sirini o'lchash qiyin,chunki uning ta'siri borligi haqida juda kam dalillar mavjud{{Sfn|Michaels}}. Urushdan keyingi davrda tashviqot abortlar soni kamaymaganligini ko'rsatdi {{Sfn|Michaels}}.[[1953|1953-yilda]] [[Iosif Stalin]] vafotidan so'ng,davlat noqonuniy abortchilarni ta'qib qilishni to'xtatdi va shifokorlar iltimosiga binoan homiladorlikning birinchi trimestrida abortdan foydalanishdi.[[1968|1968-yilda]] Sovet Ittifoqi yana bir bor talab {{Sfn|Michaels}} abortni qonuniylashtirdi. === Mustaqillik davrida === {| class="wikitable" !Yili ! Qonuniy abortlar darajasi (15-44 yoshdagi 1000 ayolga) |- | 1995-yil | 53 {{Sfn|Westoff}} |- | 1999-yil | 43.9, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.un.org/esa/population/publications/abt/tabtras.htm|sarlavha=World Abortion Policies 1999|arxivurl=https://web.archive.org/web/20040815154629/http://www.un.org/esa/population/publications/abt/tabtras.htm|arxivsana=2019-07-11}}</ref> yoki rasmiy maʼlumotlarga koʻra 57 dan 55 gacha {{Sfn|Westoff}} |- | 2004-yil | 35 <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.un.org/en/development/desa/.../worldAbortionPoliciesWallChart2007.pdf|sarlavha=World Abortion Policies 2007 (wall chart)}}</ref> |- | 2008-yil | 32,3 <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/abortion/abortion-policies.asp|sarlavha=World Abortion Policies 2011 (wall chart)|til=EN|kirish sanasi=2019-07-11}}</ref> |- | 2010-yil | 27.4 <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/policy/world-abortion-policies-2013.asp|sarlavha=World Abortion Policies 2013 (wall chart)|til=EN|kirish sanasi=2019-07-11}}</ref> |- | 2012-yil | 24,5 <ref name=":4">{{Veb manbasi|url=https://www.un.org/en/development/desa/population/publications/policy/abortionPoliciesAndReproductiveHealth.asp|sarlavha=Abortion Policies and Reproductive Health around the World|yil=2014|til=EN|kirish sanasi=2019-07-11}}</ref> |} [[1991|1991-yilda]] [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSRdan]] mustaqillikka erishgandan so'ng,Qozog'iston abortni boshqa [[Homiladorlikdan saqlanish|kontratseptsiya]] usullari bilan almashtira boshladi {{Sfn|Westoff}}.Qozog'istonning tegishli qonunchiligiga mamlakatning sovet davridagi o'tmishi ta'sir ko'rsatdi <ref name="United Nations Population Division, Department of Economic and Social Affairs"/>.Abortning boshqa kontratseptsiya usullari foydasiga kamayganiga qaramay {{Sfn|Olds; Westoff}} {{Sfn|Westoff}} <ref name="United Nations Population Division, Department of Economic and Social Affairs" />,abort [[1990]]-yillarda <ref name="United Nations Population Division, Department of Economic and Social Affairs" /> eng koʻp qoʻllaniladigan kontratseptsiya usuli boʻlib qoldi.Mamlakat mustaqillikka erishgandan so'ng,abortlar ko'pincha xususiy sektorda amalga oshirildi, bu abort to'g'risidagi rasmiy ma'lumotlarning kamayishiga olib keldi {{Sfn|Westoff}} . [[1995]]-yildan [[1999]]-yilgacha bo'lgan ma'lumotlarga asoslangan tadqiqot shuni ko'rsatdiki,abortlar asosan shaharlarda,keyin [[Nur-Sulton|poytaxt]] [[Olmaota]] va mamlakatning [[Shimoliy Qozogʻiston|shimoliy]]-sharqiy viloyatlarida amalga oshirilgan{{Sfn|Westoff}}.Abort qilgan ayollarning aksariyati etnik [[ruslar]] edi.Ta'lim darajasi yuqori bo'lgan hududlarda abortlar sezilarli darajada kamaydi {{Sfn|Westoff}} .Turmushga chiqqan ayollar abort qilgan barcha ayollarni tashkil qiladi, bu asosan nikohdan oldin [[Jinsiy hayot|jinsiy aloqaning]] kamdan-kam uchraydiganligi sababli, ayniqsa musulmon mamlakatlarida . Abortning asosiy sabablari, birinchi navbatda , tug'ilishni cheklash, shuningdek, tug'ilish orasidagi vaqtni ko'paytirishdir {{Sfn|Westoff}} . Mamlakatda birinchi [[homiladorlik]] kamdan-kam hollarda abort qilinadi {{Sfn|Westoff}} . Homiladorlikning to'xtash ehtimoli 36,8% ni tashkil etdi.Abortdan kelib chiqqan [[Homiladorlikdan saqlanish|kontratseptsiya]] natijasida yuzaga kelgan [[Abort|homiladorlik]] ulushi 67% ni tashkil etdi.Qozog‘istonda [[Demografiya|demografik]] va [[Tibbiyot|tibbiy]] ko‘rik davomida tasodifiy 3771 nafar ayol o‘rtasida o‘tkazilgan so‘rov natijalariga ko‘ra,“Tasodifiy homiladorlik holatida abort qilinadimi?”.Ayollarning 35,6% ijobiy javob berdi,20,6% ishonchsiz, qolganlari esa salbiy {{Sfn|Westoff}} . [[1994]]-yil [[fevral]] oyida abort va onalar o'limini kamaytirish maqsadida tibbiyot muassasalarida oilani rejalashtirish xizmatlarini tashkil etishni nazarda tutuvchi oilani rejalashtirish dasturi tasdiqlandi <ref name="United Nations Population Division, Department of Economic and Social Affairs">{{Veb manbasi|url=http://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/policy/AbortionPoliciesReproductiveHealth.pdf|sarlavha=Abortion Policies: A Global Review|familiya=United Nations Population Division, Department of Economic and Social Affairs|yil=2002}}</ref>. [[1993]]-yildan [[1997]]-yilgacha [[Birlashgan millatlar tashkiloti|Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] mamlakatda reproduktiv salomatlik dasturlarini moliyalashtirdi, ularning asosiy maqsadi abortlar sonini kamaytirish edi {{Sfn|Olds; Westoff}} . [[1995]]-yildan [[1999]]-yilgacha abortlar rasman bepul edi,lekin amalda odamlar 8 dan 20 dollargacha pul to'lashlari kerak edi {{Sfn|Olds; Westoff}} . Bu to'lovlar odatda qishloq joylarda amalga oshirilmaydi {{Sfn|Olds; Westoff}} . {{Sfn|Olds; Westoff}} yilda keng ko'lamli kampaniya noqonuniy abortning xavfi haqida ogohlantirildi. Qonunlar [[1996]]-yildan [[2013]]-yilgacha o'zgarishsiz qoldi <ref name=":4"/> . [[1999]]-yilda Qozog'istondagi barcha abortlarning yarmiga yaqinida vakuumli aspiratsiya usuli qo'llanilgan. [[2000|2000-yilda]] abortlar sonini qisqartirish bo'yicha umummilliy hukumat dasturi tasdiqlandi. Dasturning maqsadi tibbiyot xodimlarini o'qitish va aholini kontratseptsiyaning boshqa usullari haqida xabardor qilish edi {{Sfn|Olds; Westoff}}. [[Birlashgan millatlar tashkiloti|Birlashgan Millatlar Tashkilotining]] [[2002|2002-yilgi]] hisobotida so'rov bo'yicha abort birinchi trimestrda hech qanday maxsus motivatsiyasiz amalga oshirilganligi tushuntirilgan;12 dan 28 haftagacha ushbu xizmat faqat ma'lum ijtimoiy yoki tibbiy sharoitlar mavjud bo'lganda taqdim etildi <ref name="United Nations Population Division, Department of Economic and Social Affairs"/>. [[2001|2001-yilda]] Sog'liqni saqlash vazirligining homiladorlikni tugatishning tibbiy asoslari va qoidalari to'g'risidagi buyrug'i tasdiqlandi <ref name=":1"/> . [[2009|2009-yilda]] Vazirlikning № 626 buyrug'i <ref name=":2"/> tasdiqlandi, ularga [[2012|2012-yilda]] quyidagi [[Aspekt|jihatlar]] bo'yicha o'zgartirishlar kiritildi: {| class="wikitable" |+ ! 2009-yilda abort qilish shartlari <ref name=":1"/> ! 2012-yilda abort qilish shartlari <ref name=":2"/> |- | 12 haftagacha: * Talab bo'yicha 12 dan 22 haftagacha, ijtimoiy sabablarga ko'ra, shu jumladan: * Homiladorlik paytida erining o'limi; * Ayolni yoki uning erini ozodlikdan mahrum qilish; * Ayol yoki uning erining ishsizligi; * Agar ayol turmushga chiqmagan bo'lsa; * Ota-ona huquqlaridan mahrum qilish yoki cheklash; * Agar homiladorlik zo'rlashning natijasi bo'lsa; * Agar ayol qochqin yoki majburiy migrant maqomiga ega bo'lsa; * Agar oilada nogiron bola bo'lsa; * Homiladorlik davrida ajrashgan taqdirda; * Agar oilada 4 yoki undan ortiq bola bo'lsa; * Homila nuqsonlari bo'lsa. Cheksiz homiladorlik davri: * Hayot uchun xavfli tibbiy dalillar mavjud bo'lganda homilador ayolning roziligi bilan. 16 yoshgacha bo'lgan voyaga etmaganlar uchun ota-onalarning roziligi talab qilinadi. Davlat ijtimoiy yoki tibbiy sabablarga ko'ra abortlarni moliyalashtiradi. | 12 haftagacha: * Talab bo'yicha 12 dan 22 haftagacha, ijtimoiy sabablarga ko'ra, shu jumladan: * Homiladorlik paytida erining o'limi; * Ayolni yoki uning erini ozodlikdan mahrum qilish; * Ayol yoki uning erining ishsizligi; * Agar ayol turmushga chiqmagan bo'lsa; * Ota-ona huquqlaridan mahrum qilish yoki cheklash; * Agar homiladorlik zo'rlashning natijasi bo'lsa; * Agar ayol qochqin yoki majburiy migrant maqomiga ega bo'lsa; * Agar oilada nogiron bola bo'lsa; * Homiladorlik davrida ajrashgan taqdirda; * Agar oilada 4 yoki undan ortiq bola bo'lsa; * Agar bemor 18 yoshdan kichik bo'lsa. Cheksiz homiladorlik davri: * Homilador ayolning hayotiga xavf tug'diradigan tibbiy dalillar mavjud bo'lganda, uning roziligi bilan; * Homila nuqsonlari bo'lsa. 18 yoshgacha bo'lgan voyaga etmaganlar uchun ota-onalarning roziligi talab qilinadi. Davlat ijtimoiy yoki tibbiy sabablarga ko'ra abortlarni moliyalashtiradi. |} Huquqiy abort xususiy markazlarda,ayollar maslahat markazlarida {{Sfn|Olds; Westoff}},[[Tugʻruqxona|tug'ruqxonalarda]],ayollar maslahat xonalari bo'lgan klinikalarda,ko'plab [[Kasalxona|shifoxonalarda]] va oilaviy guruhlarda qo'llaniladi.Abortlar sonining muvaffaqiyatli qisqarishiga [[Taʼlim|ta'lim]],[[axborot]] va [[Aloqa|kommunikatsiya]] sohasidagi sa'y-harakatlar (masalan, ijtimoiy tarmoqlardagi " Qizil olma " kampaniyasi ) orqali erishildi, bu esa aholini kontratseptsiyaning zamonaviy usullaridan foydalanishga undadi. Biroq, [[ruslar]] orasida abort darajasi 33% ga kamaydi, qozoqlar orasida esa bu sezilarli darajada past bo'lgan {{Sfn|Olds; Westoff}} . Mifepriston va misoprostol homiladorlikni tugatish uchun ishlatilgan<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.spdc.pt/files/publicacoes/Pub_AbortionlegislationinEuropeIPPFEN_Feb2009.pdf|sarlavha=Abortion legislation in Europe|familiya=Kazakhstan Association on Sexual and Reproductive Health|yil=2009|sahifalar=45–46}}</ref><ref name=":2">{{Veb manbasi|url=https://www.ippfen.org/sites/ippfen/files/2016-12/Final_Abortion%20legislation_September2012.pdf|sarlavha=Abortion legislation in Europe|familiya=Kazakhstan Association on Sexual and Reproductive Health|yil=2012|sahifalar=44–45}}</ref>. Mamlakatda o'smirlarning abort qilish darajasi yuqori <ref>{{Veb manbasi|url=https://tbinternet.ohchr.org/_layouts/15/treatybodyexternal/Download.aspx?symbolno=CRCC15Add.213&Lang=en|sarlavha=CONSIDERATION OF REPORTS SUBMITTED BY STATES PARTIES UNDER ARTICLE 44 OF THE CONVENTION - Kazakhstan|familiya=Committee on the Rights of the Child|yil=2003|kirish sanasi=2019-07-11}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://tbinternet.ohchr.org/_layouts/treatybodyexternal/Download.aspx?symbolno=CRCCKAZCO3&Lang=en|sarlavha=CONSIDERATION OF REPORTS SUBMITTED BY STATES PARTIES UNDER ARTICLE 44 OF THE CONVENTION - Kazakhstan|familiya=Committee on the Rights of the Child|yil=2007|kirish sanasi=2019-07-11}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://tbinternet.ohchr.org/_layouts/treatybodyexternal/Download.aspx?symbolno=CRC/C/KAZ/CO/4|sarlavha=Concluding observations on the fourth periodic report of Kazakhstan|familiya=Committee on the Rights of the Child|yil=2015|kirish sanasi=2019-07-11}}</ref>. Qozog‘iston jinsiy va reproduktiv salomatlik assotsiatsiyasi [[2009]] va 2012-yillarda [[Olmaota|Olmaotada]] [[2012|tibbiy abortlar]] faqat xususiy markazlarda qo‘llanilganidavlat tibbiyot markazlarida bu xizmatlarni ko‘rsatish faqat oxirgi yilda ko‘rib chiqilganini ma’lum qildi.Assotsiatsiya,shuningdek<nowiki/>[[2007|,2007-yilda Olmaotada]] 11 666 ta abort amalga oshirilgani, ularning 74,3 foizi dilatatsiya va kuretaj yordamida amalga oshirilgani haqida xabar berdi <ref name=":1"/>.Xususiy amaliyotchilar orasida ushbu xizmatning o'rtacha narxi 2009-yilda <ref name=":1" /> 5000 [[Tenge|tengeni]] (41 [[AQSh dollari]]) va 2012-yilda <ref name=":2"/> 200 dollarni tashkil etdi. 2007-yilda o'tkazilgan tadqiqot shuni ko'rsatdiki,abortning yuqori darajasi,ayniqsa qishloq joylarida tibbiy xizmatlardan foydalanish cheklanganligi bilan bog'liq bo'lishi mumkin.Mavjud usullarning yo'qligi tufayli intrauterin preparatlar odatda Qozog'istonda kontratseptiv vositalar sifatida professional yordamisiz qo'llaniladi. Shu sababli, abort mamlakatda qo'llaniladigan [[Homiladorlikdan saqlanish|kontratseptsiyaning]] asosiy usuli bo'lishi mumkin <ref>{{Veb manbasi|url=https://tbinternet.ohchr.org/_layouts/treatybodyexternal/Download.aspx?symbolno=CEDAWCKAZCO2&Lang=en|sarlavha=Concluding comments of the Committee on the Elimination of Discrimination against Women: Kazakhstan|yil=2007|kirish sanasi=2019-07-11}}</ref> . 2010-yilgi hisobotda hukumat jinsiy va reproduktiv salomatlik, jumladan,abort haqida hech qanday ma'lumot bermagani aniqlandi <ref>{{Veb manbasi|url=https://tbinternet.ohchr.org/_layouts/treatybodyexternal/Download.aspx?symbolno=EC.12KAZCO1&Lang=en|sarlavha=Consideration of reports submitted by States parties under article 40 of the Covenant - Kazakhstan|yil=2011|kirish sanasi=2019-07-11}}</ref> . [[2011|2011-yilgi]] hisobotda o'smirlarning homiladorligi va xavfli abortlar o'limning asosiy sabablari ekanligi aniqlangan.Asosiy sabab - mamlakatda maxsus profilaktika dasturlari mavjud emas <ref>{{Veb manbasi|url=https://tbinternet.ohchr.org/_layouts/treatybodyexternal/Download.aspx?symbolno=CCPRCKAZCO1&Lang=en|sarlavha=Consideration of reports submitted by States parties under article 40 of the Covenant - Kazakhstan|yil=2011|kirish sanasi=2019-07-11}}</ref> . == Statistika == === Mamlakat tarixidagi abort ko'rsatkichlari === Jadval ma'lumotlarining ta'rifi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Historical abortion statistics, Kazakhstan|url=http://www.johnstonsarchive.net/policy/abortion/ab-kazakhstan.html|kirish sanasi=2020-03-30}}</ref> : * ''Tirik tug'ilganlar.'' * Xabar qilingan ''abortlar, shu jumladan qonuniy ravishda qayd etilgan abortlar soni'' kiradi. * ''Abortlar (AWRs)'' butun dunyo bo'ylab abort to'g'risidagi hisobotlar va ish hujjatlarida qayd etilgan va baholanadigan abort holatlari to'plamidir. * ''Mamlakat aholisi orasida abortlar.'' * ''Xorijiy mamlakatlar rezidentlari orasida abortlar.'' * ''Mamlakat aholisi orasida abortlarning umumiy soni'' * Homila ''o'limiga'' odatda homila o'limi yoki homiladorlikning kamida 20 haftasi o'lik tug'ilish kiradi. * ''Abortlar'', odatda, homiladorlikning davomiyligidan qat'i nazar, spontan abortlar, o'lik yoki o'lik tug'ilishlar sonini o'z ichiga oladi. * ''Abort qilish [[Koeffitsiyent|darajasi]]'' - 1000 tirik tug'ilgan chaqaloqqa to'g'ri keladigan abortlar soni. * ''Abort darajasi [[Foiz|-]]'' homiladorlik davridagi abortlar (homila o'limi / abortdan tashqari) ulushi. * ''Aholining abort qilish darajasi - bu'' yashash joyidagi 15-49 yoshdagi 1000 ayolga to'g'ri keladigan abortlar soni. * ''Abortlar chastotasi (AWR)'' - bu dunyo bo'ylab 15 yoshdan 39 yoshgacha bo'lgan 1000 ayolga to'g'ri keladigan abortlar soni. {| class="wikitable" ! rowspan="2" |Yili* ! rowspan="2" |Tirik tug'ilganlar soni ! rowspan="2" |Abortlar haqida xabar berilgan ! rowspan="2" |Abortlar (AVR) ! rowspan="2" |Mamlakat aholisi orasida abortlar ! rowspan="2" |Xorijiy mamlakatlar rezidentlari orasida abortlar ! rowspan="2" |Mamlakat aholisi orasida umumiy abortlar ! rowspan="2" |Noqonuniy abortlar ! rowspan="2" |Abortlar ! rowspan="2" |Homila o'limi ! colspan="2" |Abort darajasi ! colspan="2" |Abortlar foizi ! rowspan="2" |Aholi orasida abort qilish darajasi ! rowspan="2" |Abortlarning tez-tezligi (AVR) |- !Mamlakatga kelgan / chiqib ketgan fuqarolar !Mamlakatda hamma !Mamlakatga kelgan / chiqib ketgan fuqarolar !Mamlakatda hamma |- |1925 | |582 |582 |(582) | |582 | | | | | | | | | |- |1926 | | | | | | | | | | | | | | | |- |1927 | |2,360 |2,360 |(2,360) | |2,360 | | | | | | | | | |- |1928 | |6,127 |6,127 |(6,127) | |6,127 | | | | | | | | | |- |1929 | |1,950 |1,950 |(1,950) | |1,950 | | | | | | | | | |- |1930 | |2,660 |2,660 |(2,660) | |2,660 | | | | | | | | | |- |1931 | |2,190 |2,190 |(2,190) | |2,190 | | | | | | | | | |- |1932 | |840 |840 |(840) | |840 | | | | | | | | | |- |1933 | | | | | | | | | | | | | | | |- |1934 | | | | | | | | | | | | | | | |- |1935 | | | | | | | | | | | | | | | |- |1936 | | | | | | | | | | | | | | | |- |1937 | | | | | | | | | | | | | | | |- |1938 | | | | | | | | | | | | | | | |- |1939 | | | | | | | | | | | | | | | |- |1940 |(254,000) | | | | | | | | | | | | | | |- |1941 | | | | | | | | | | | | | | | |- |1942 | |11,214 |11,214 |(11,214) | |11,214 |1,675 | | | | | | | | |- |1943 | |1,600 |1,600 |(1,600) | |1,600 | | | | | | | | | |- |1944 | |7,811 |7,811 |(7,811) | |7,811 |1,278 | | | | | | | | |- |1945 | |10,303 |10,303 |(10,303) | |10,303 |1,684 | | | | | | | | |- |1946 | |15,901 |15,901 |(15,901) | |15,901 |3,866 | | | | | | | | |- |1947 | |16,263 |16,263 |(16,263) | |16,263 |3,096 | | | | | | | | |- |1948 | |4,079 |4,079 |(4,079) | |4,079 |4,079 | | | | | | | | |- |1949 | | | | | | | | | | | | | | | |- |1950 |(251,900) | | | | | | | | | | | | | | |- |1951 |(270,000) | | | | | | | | | | | | | | |- |1952 |(262,600) | | | | | | | | | | | | | | |- |1953 |(260,300) | | | | | | | | | | | | | | |- |1954 |(275,700) | | | | | | | | | | | | | | |- |1955 |(299,300) | |(25,000) | | | | | | | | | | | | |- |1956 |(304,800) | |(58,000) | | | | | | | | | | | | |- |1957 |(326,100) | |(101,000) | | | | | | | | | | | | |- |1958 |(355,300) | |(164,000) | | | | | | | | | | | | |- |1959 |(349,100) | |(228,000) | | | | | | | | | | | | |- |1960 |371,828 | |(335,000) | | | | | | | | | | | | |- |1961 |377,002 | |(363,000) | | | | | | | | | | | | |- |1962 |368,298 | |(379,000) | | | | | | | | | | | | |- |1963 |352,400 | |(388,000) | | | | | | | | | | | | |- |1964 |330,511 | |(389,000) | | | | | | | | | | | | |- |1965 |320,585 | |(404,000) | | | | | | | | | | | | |- |1966 |313,465 | |(392,000) | | | | | | | | | | | | |- |1967 |307,197 | |(381,000) | | | | | | | | | | | | |- |1968 |302,022 | |(372,000) | | | | | | | | | | | | |- |1969 |302,179 | |(370,000) | | | | | | | | | | | | |- |1970 |306,652 | |(372,000) | | | | | | | | | | | | |- |1971 |317,423 |382,702 |382,702 |(382,702) | |382,702 | | | |1,205.7 |1,205.7 |54.66 |54.66 | | |- |1972 |318,551 |383,764 |383,764 |(383,764) | |383,764 | | | |1,204.7 |1,204.7 |54.64 |54.64 | | |- |1973 |321,075 |387,626 |387,626 |(387,626) | |387,626 | | | |1,207.3 |1,207.3 |54.70 |54.70 | | |- |1974 |338,291 |377,070 |377,070 |(377,070) | |377,070 | | | |1,114.6 |1,114.6 |52.71 |52.71 | | |- |1975 |343,668 |390,809 |390,809 |(390,809) | |390,809 | | | |1,137.2 |1,137.2 |53.21 |53.21 |124.0 | |- |1976 |350,362 |395,712 |395,712 |(395,712) | |395,712 | | | |1,129.4 |1,129.4 |53.04 |53.04 | | |- |1977 |349,379 |406,247 |406,247 |(406,247) | |406,247 | | | |1,162.8 |1,162.8 |53.76 |53.76 | | |- |1978 |355,337 |392,734 |392,734 |(392,734) | |392,734 | | | |1,105.2 |1,105.2 |52.50 |52.50 | | |- |1979 |354,320 |380,692 |380,692 |(380,692) | |380,692 | | | |1,074.4 |1,074.4 |51.79 |51.79 | | |- |1980 |356,013 |378,125 |378,125 |(378,125) | |378,125 | | | |1,062.1 |1,062.1 |51.51 |51.51 |108.3 | |- |1981 |367,950 |359,824 |359,824 |(359,824) | |359,824 | | | |977.9 |977.9 |49.44 |49.44 | | |- |1982 |373,416 |364,087 |364,087 |(364,087) | |364,087 | | | |975.0 |975.0 |49.37 |49.37 |103.3 | |- |1983 |378,577 |362,371 |362,371 |(362,371) | |362,371 | | | |957.2 |957.2 |48.91 |48.91 | | |- |1984 |389,091 |349,366 |349,366 |(349,366) | |349,366 | | | |897.9 |897.9 |47.31 |47.31 |98.1 | |- |1985 |396,929 |367,334 |367,334 |(367,334) | |367,334 | | | |925.4 |925.4 |48.06 |48.06 | | |- |1986 |410,846 |332,055 |332,055 |(332,055) | |332,055 | | | |808.2 |808.2 |44.70 |44.70 |91.5 | |- |1987 |417,139 |329,819 |329,819 |(329,819) | |329,819 | | | |790.7 |790.7 |44.15 |44.15 | | |- |1988 |407,116 |362,596 |362,596 |(362,596) | |362,596 | | | |890.6 |890.6 |47.11 |47.11 |97.1 | |- |1989 |380,849 |358,124 |358,124 |(358,124) | |358,124 | | |3,916 |940.3 |940.3 |48.46 |48.46 |72.4 |101.58 |- |1990 |362,081 |355,173 |355,173 |(355,173) | |355,173 | | |3,692 |980.9 |980.9 |49.52 |49.52 |92.4 |100.03 |- |1991 |353,174 |358,484 |358,484 |(358,484) | |358,484 | | |3,474 |1,015.0 |1,015.0 |50.37 |50.37 |87.7 |100.40 |- |1992 |337,612 |346,405 |346,405 |(346,405) | |346,405 | | |3,184 |1,026.0 |1,026.0 |50.64 |50.64 |84.1 |96.76 |- |1993 |315,482 |290,703 |290,703 |(290,703) | |290,703 | | |2,710 |921.5 |921.5 |47.96 |47.96 |70.1 |81.93 |- |1994 |305,624 |261,834 |261,834 |(261,834) | |261,834 | | |2,705 |856.7 |856.7 |46.14 |46.14 |63.1 |75.39 |- |1995 |276,125 |224,100 |224,100 |(224,100) | |224,100 | | |2,455 |811.6 |811.6 |44.80 |44.80 |54.3 |66.14 |- |1996 |253,175 |194,187 |194,187 |(194,187) | |194,187 | | |2,365 |767.0 |767.0 |43.41 |43.41 |47.2 |58.11 |- |1997 |232,356 |156,751 |156,751 |(156,751) | |156,751 | | |2,206 |674.6 |674.6 |40.28 |40.28 |38.3 |47.61 |- |1998 |222,380 |149,248 |149,248 |(149,248) | |149,248 | | |2,055 |671.1 |671.1 |40.16 |40.16 |36.7 |46.01 |- |1999 |211,815 |138,197 |138,197 |(138,197) | |138,197 | | |1,899 |652.4 |652.4 |39.48 |39.48 |34.0 |42.92 |- |2000 |217,379 |134,111 |134,111 |(134,111) | |134,111 | | |1,812 |616.9 |616.9 |38.15 |38.15 |32.8 |41.58 |- |2001 |220,748 |136,787 |136,787 |(136,787) | |136,787 | | |1,719 |619.7 |619.7 |38.26 |38.26 |33.2 |42.22 |- |2002 |227,169 |124,523 |124,523 |(124,523) | |124,523 | |1,788 |1,748 |548.2 |548.2 |35.41 |35.41 |30.0 |38.10 |- |2003 |246,933 |127,180 |127,180 |(127,180) | |127,180 | |1,751 |1,768 |515.0 |515.0 |34.00 |34.00 |35.0 |38.49 |- |2004 |270,737 |129,495 |129,495 |(129,495) | |129,495 | |1,873 |1,729 |478.3 |478.3 |32.35 |32.35 |30.4 |38.66 |- |2005 |278,977 |125,654 |125,654 |(125,654) | |125,654 | |2,138 |1,899 |450.4 |450.4 |31.05 |31.05 |29.1 |37.00 |- |2006 |278,977 |130,599 |130,599 |(130,599) | |130,599 | | |2,066 |468.1 |468.1 |31.89 |31.89 |30.1 |37.85 |- |2007 |321,963 |133,097 |133,097 |(133,097) | |133,097 | | |2,171 |413.4 |413.4 |29.25 |29.25 |31.1 |38.02 |- |2008 |339,269 |123,992 |123,992 |(123,992) | |123,992 | | |4,021 |365.5 |365.5 |26.77 |26.77 |28.1 |34.99 |- |2009 |357,552 |113,320 |113,320 |(113,320) | |113,320 | | |3,713 |316.9 |316.9 |24.07 |24.07 |24.7 |31.67 |- |2010 |367,752 |106,074 |106,074 |(106,074) | |106,074 | | |3,488 |288.4 |288.4 |22.39 |22.39 |23.0 |29.37 |- |2011 |372,801 |95,288 |95,288 |(95,288) | |95,288 | | |3,285 |255.6 |255.6 |20.36 |20.36 |24.2 |26.27 |- |2012 |381,005 |95,654 |95,654 |(95,654) | |95,654 | | |3,453 |251.1 |251.1 |20.07 |20.07 |24.2 |26.43 |- |2013 |387,227 |84,265 |106,000 |(84,265) | |84,265 | | |3,206 |217.6 |217.6 |17.87 |17.87 |18.4 |29.43 |- |2014 |399,951 |83,709 |83,709 |(83,709) | |83,709 | | |3,371 |209.3 |209.3 |17.31 |17.31 | |23.35 |- |2015 |398,073 |81,440 |81,440 |(81,440) | |81,440 | | |2,344 |204.6 |204.6 |16.98 |16.98 | |22.82 |- |2016 |400,694 |78,857 |78,857 |78,857 | |78,857 | | |2,382 |196.8 |196.8 |16.44 |16.44 | | |- |2017 |390,262 |80,328 |80,328 |80,328 | |80,328 | | |2,321 |205.8 |205.8 |17.07 |17.07 | | |- |2018 |397,799 | |(80,000) | | | | | |2,257 | | | | | | |- |2019 | | |(80,000) | | | | | | | | | | | | |} <nowiki>*</nowiki> Oxirgi oʻzgartirishlar 2020-yil 14-yanvarda kiritilgan. === Hududlar bo'yicha abortlar soni === {| class="wikitable sortable" ! rowspan="2" |Mintaqa / Viloyat / Shahar<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Kazakhstan abortions and live births by region, 1999-2008|url=http://www.johnstonsarchive.net/policy/abortion/kazakhstan/ab-kazakhstanr.html|kirish sanasi=2020-03-31}}</ref> ! colspan="10" |Yili* |- !1999 !2000 !2001 !2002 !2003 !2004 !2005 !2006 !2007 !2008 |- |Olmati (shahar) |14,421 |10,013 |11,037 | | |17,487 | | |16,000 |16,100 |- |Nur-Sulton | | | | | |8,113 | | | |9,600 |- |MARKAZIY / SHARQIY QOZOGISTON | |34,400 | | | |33,126 | | | |29,700 |- |Sharqiy Qozog'iston | |18,039 | | | | | | | |16,600 |- |Qarag'anda | |16,400 | | |16,700 | | |10,300 | |13,100 |- |SHIMOLIY QOZOQISTON | | | | | |32,898 | | | |29,800 |- |Oqmo'la | | | | |11,700 | | | | |10,200 |- |Qo'stanoy | | | | | | | | | |8,200 |- |SHIMOLIY QOZOQISTON | |7,608 | | |7,660 | | | | |6,300 |- |Pavlodar | | | | | | | | | |5,100 |- |JANUBIY QOZOG'ISTON | | | | | |20,294 | | | |20,900 |- |Olmati | |13,249 | | | | | | |5,000 |4,800 |- |Qizilo'rda | |2,801 | | | | | | | |1,700 |- |JANUBIY QOZOG'ISTON | |7,758 | | | | | | | |9,200 |- |JAMBIL | | | | | | | | | |5,200 |- |G'ARBIY QOZOG'ISTON | | | | | |17,549 | | | |17,700 |- |OQTO'BE | | | | | | | | | |3,900 |- |ATIRAU | |1,957 | | | | | | | |1,700 |- |MANG'ISTAU | | | | | | | | | |3,400 |- |G'ARBIY QOZOG'ISTON | | | |7,000 |15,700 | | | | |8,700 |- |UMUMIY QOZOGISTON |'''138,197''' |'''134,111''' |'''136,787''' |'''124,523''' |'''127,180''' |'''129,495''' |'''125,654''' |'''130,599''' |'''133,097''' |'''124,000''' |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Adabiyot == * Kazakhstan Association on Sexual and Reproductive Health Kazakhstan // Abortion legislation in Europe — 8th. — Brussels: IPPF European Network, 2009.— P.45–46. * Kazakhstan Association on Sexual and Reproductive Health Kazakhstan // Abortion legislation in Europe — 9th. — Brussels: IPPF European Network, 2012. — P. 44–45. * {{Cite journal|last1=Michaels|first1=Paula A.|title=Motherhood, Patriotism, and Ethnicity: Soviet Kazakhstan and the 1936 Abortion Ban|journal=Feminist Studies|volume=27|issue=2|pages=307–333|doi=10.2307/3178760}} * Abortion and Contraception in Georgia and Kazakhstan — New York. * Westoff Charles F. The substitution of contraception for abortion in Kazakhstan in the 1990s — Calverton, Maryland: ORC Macro, 2000. * United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division Abortion Policies : A Global Review — 2002. * United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division Abortion policies and reproductive health around the world — 2014. — <nowiki>ISBN 978-92-1-056837-1</nowiki>. ibnvcdf0wsgwzdtl40biac870lk6iih Ramsgit 0 742833 2726574 2677201 2022-07-31T09:42:33Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Ramsgit''' ({{lang-en|Ramsgate}})-[[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniyaning]] sharqiy qismidagi Kent okrugidagi shahar,Tanet okrugi tarkibiga kiradi.Bu 19-asrning buyuk ingliz qirg'oq shaharlaridan biri edi. 2001-yilda uning aholisi 40 mingga yaqin edi. Ramsgitning asosiy diqqatga sazovor joyi qirg'oq chizig'i bo'lib, uning asosiy tarmoqlari [[turizm]] va [[Baliq ovlash|baliqchilikdir]]. == Tarix == Ramsgit baliqchilik va dehqonchilik bilan shug'ullanuvchi dehqon qishlog'i sifatida shakllangan. 597-yilda Rim papasi Gregorining iltimosiga binoan xristian missioner Avgustin Ramsgeytga keldi.<ref>{{veb manbasi|url=http://augustineshrine.co.uk/?page_id=33|sarlavha=Welcome - Shrine of St Augustine, Ramsgate|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160911191332/http://augustineshrine.co.uk/?page_id=33|arxivsana=11-sentabr 2016-yil}}</ref>Shahar haqidagi eng qadimgi ma'lumot Remmesgate (mahalliy Kristina de Remmesgate sifatida) va Remisgatedir.<ref>{{veb manbasi||url=http://www.kentarchaeology.ac/khrp/khrpa.html|sarlavha=Kent Hundred Rolls Home}}</ref> Ramisgeyt va Raunsgeyt nomlari 1290-yillar atrofida Avliyo Lorens cherkovi yozuvlarida uchraydi<ref>Encyclopedia.com: OED etymology of "raven"</ref> [[Fayl:Ramsgate_Sands.jpg|left|thumb|250x250px| 1854-yil Ramsgit qumli plyaji]] [[Fayl:The_sands,_Ramsgate,_Kent,_England,_ca._1899.jpg|left|thumb|250x250px| Ramsgit, 1899-yil]] Ramsgit qurilishi 1749-yilda boshlangan va taxminan 1850-yilda yakunlangan. Materik Yevropaga yaqinligi tufayli Ramesgit 1940-yilda Napoleon urushlari paytida Dyunkerkni evakuatsiya qilishda ham muhim rol o'ynagan Arxitektor A.V.Pugin va uning oʻgʻillari Ramsgitda yashab,u yerda bir qancha muhim binolar,jumladan Avliyo Avgustin cherkovi, Greg va Granvil mehmonxonasini qurishgan. Rassom [[Vincent van Gogh|Vinsent Van Gog]] 1876-yil aprel oyida 23 yoshida Ramsgitga ko'chib o'tdi.U Royal Roaddagi mahalliy maktabda o'qituvchi bo'lib ishlagan va u erda o'z lavozimini egallagan.<ref>{{veb manbasi|url=http://vangoghletters.org/vg/letters/RM07/letter.html|sarlavha=RM07 (-,): To Theo van Gogh. Ramsgate, April-may 1876. - Vincent van Gogh Letters|kirish sanasi=21-avgust 2016-yil}}</ref>U akasi Teoga yozgan maktublaridan birida u atrofini shunday tasvirlagan:Shunda biz dengizni tabiiy holatda ko'ramiz va u go'zaldir." 1901-yilda Tanet orolida Ramsgit,Margate va Broadsters shaharlarini 11 milga bog'laydigan elektr tramvay xizmati joriy etildi. [[Birinchi jahon urushi|Birinchi jahon urushi paytida]] Ramsgit Zeppelin samolyot bombardimonining nishoniga aylandi.<ref>{{veb manbasi|url=http://ramsgatehistory.com/zeppelin_raid.html|sarlavha=Zeppelin Raid 1915|sana=25-avgust 2011-yil|kirish sanasi=5-noyabr 2018-yil|archive-date=2011-08-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20110825152956/http://ramsgatehistory.com/zeppelin_raid.html}}</ref>Aerodrom Ikkinchi Jahon urushida muhim rol o'ynadi.Hozir u Kent xalqaro aeroporti deb ataladi,ammo yaqinda yopildi. Ikkinchi jahon urushi yaqinlashar ekan,Ramsgit shahar kengashi sobiq temir yo'l tunnelida 60 000 kishini joylashtirish uchun chuqur tunnellar tarmog'ini qurish rejalarini amalga oshirishga kirishdi.Tunnellar 1939-yil 1-iyunda ochilgan. 75 yil o'tib, 2014-yilda ushbu tarmoqning bir qismi tashrif buyuruvchilar uchun ochiq edi. [http://www.ramsgatetunnels.org/index.html] 1939-yil oktabr oyida Qirollik dengiz floti Hams-Ferventdagi Ramsgatda qirg'oq harbiy bazasini tashkil etdi, u 1945-yil sentabrgacha motorli torpedo qayiqlari,raketa otish moslamalari va motorli qurilmalarga qo'mondonlik qildi. Evakuatsiyadan so'ng,Ramsgit Dubrdan keyin ikkinchi eng gavjum portga aylandi,port orqali 43 ming kishi o'tib, 82 ta maxsus poezdda tashildi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.historylearningsite.co.uk/dunkirk_evacuation_trains.htm|sarlavha=Dunkirk Evacuation and Trains - History Learning Site|kirish sanasi=21-avgust 2016-yil}}</ref> == Geografiya == [[Fayl:Ramsgatemap1945.jpg|right|thumb| 1945-yil Ramsgit xaritasi]] Ramsgit [[London]] markazidan 78 mil uzoqlikda joylashgan.Joylashuv nuqtai nazaridan sharq Buyuk Britaniyaning janubi-sharqidagi eng yaxshi nuqtalardan biridir Shahar ikkita aholi punkti: vodiy qirg'og'idagi baliqchilar jamoasi va qishloq xo'jaligi fermerlari uyushmasi,hozirda Sankt-Lorens cherkovi.Tog' jinslari Sharqiy qoya va G'arbiy qoya deb ataladi va ular asosan turar-joylardir.Toshli cho'qqilarning ikki tomonida parklar va qirg'oqlarda qumli plyajlar mavjud. == Iqlim == Ramsgit Buyuk Britaniyada tipik okeanik iqlimga ega (Keppen iqlim tasnifi Cfb);Met Office meteorologiya stantsiyasi Manston aeroporti yaqinida,shahar markazidan ikki kilometr g'arbda joylashgan. 2003-yil avgust oyida eng yuqori harorat 34,6°C (94,3°F)<ref>{{veb manbasi|url=http://eca.knmi.nl/utils/monitordetail.php?seasonid=14&year=2003&indexid=TXx&stationid=1862|sarlavha=2003 Maximum|kirish sanasi=1-mart 2011-yil}}</ref> edi, garchi bu yilning eng issiq kuni bo'lsa ham, o'rtacha 28,5 ° C (83,3 ° F).<ref>{{veb manbasi|url=http://eca.knmi.nl/utils/calcdetail.php?seasonid=0&periodid=1971-2000&indexid=TXx&stationid=1862|sarlavha=Annual average warmest day|kirish sanasi=1-mart 2011-yil}}</ref> Eng past harorat 1986-yil fevral oyida -14,5°C (5,9°F) da qayd etilgan. Yilning eng sovuq kechasi o'rtacha -6,2 ° C (20,8 ° F.<ref>{{veb manbasi|url=http://eca.knmi.nl/utils/monitordetail.php?seasonid=8&year=1986&indexid=TNn&stationid=1862|sarlavha=1986 Minimum|kirish sanasi=1-mart 2011-yil}}</ref> O'rtacha yog'ingarchilik yiliga 600 mm ni tashkil qiladi,bu Angliyaning quruq qismiga o'xshaydi.106,6 kun ichida 1 mm dan ortiq yogʻingarchilik kutilmoqda. == Iqtisodiyot == [[Fayl:Ramsgate_Harbour.JPG|thumb| Ramsgate ko'plab mashhur bar va pablarga ega]] Ramsgitning asosiy tarmoqlari [[turizm]] va [[Baliq ovlash|baliqchilikdir]].Shaharda 800 dan ortiq yaxtaga ega bo'lgan to'shaklarda ishlaydigan bir qator dengiz kompaniyalari mavjud.Shahar [[Kollej|kollejlari]] talabalarga chet tili sifatida ingliz tilini ham taklif qiladi Ramsgit eng qimmatli baliq ovlash hududi bo'lishiga qaramay (2003-yilda ~ 700 000 funt), baliqchilik sanoati pasayib bormoqda.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.coastalkent.net/data/fact/document/Fisheries.pdf|sarlavha=Kent Coastal Network|kirish sanasi=2006-12-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070926133448/http://www.coastalkent.net/data/fact/document/Fisheries.pdf|arxivsana=26-sentabr 2007-yil}}</ref> Port Ramsgit bir necha yillardan beri ko'p kanalli paromlar bilan ta'minlangan.Avvalroq Sally Ferries Dunkirk yo'lovchi va avtomobil parom xizmatlarini taklif qilgan.2013-yil Aprelgacha Transeuropa Ferries Ramsgate va Ostend o'rtasidagi yuk va transport paromlarini boshqargan Shaharda yengil sanoat mavjud.Rivojlanayotgan sanoat elektr energiyasi ishlab chiqarishdir.Sohil yaqinida shamol elektr stansiyasini qurish loyihasi doirasida 800 ta ish oʻrni yaratilishi kutilmoqda Ramsgit bozori har juma va shanba kunlari High Street,King Street va Queen Streetda o'tkaziladi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.thanet.gov.uk/council__democracy/thanet_fact_file/markets.aspx|sarlavha=Markets|sana=27-sentabr 2006-yil|kirish sanasi=5-noyabr 2018-yil|archive-date=2006-09-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20060927081731/http://www.thanet.gov.uk/council__democracy/thanet_fact_file/markets.aspx}}</ref> == Demografiya == 2001-yilgi aholini ro'yxatga olish ma'lumotlariga ko'ra, Ramsgit aholisi [[Birlashgan Qirollik|39,639]] kishi edi. Tug'ilgan joyi bo'yicha: 95,6% Buyuk Britaniya, 0,7% Irlandiya, 0,6% Germaniya, 0,6% G'arbiy Yevropa mamlakatlari, 0,3% Sharqiy Yevropa, 0,6% Uzoq Sharq, 0,5% Afrika, 0,3% Shimoliy Amerika, 0,3% Janubiy Osiyo, 0,2% % Yaqin Sharq, 0,2% Okeaniya va 0,1% Janubiy Amerika. Diniga ko'ra: 71,6% [[Xristianlik|xristianlar]], 0,3% [[Musulmon|musulmonlar]], 0,1% hindular, 0,3% buddistlar va 0,1% sikxlar va yahudiylar 17,9 foizi diniy e’tiqodsizlar sifatida roʻyxatga olingan. Har 100 ayolga 91,2 erkak to'g'ri keladi.Yosh boʻyicha 6% 0-4 yosh, 16% 5-15 yosh, 5% 16-19 yosh, 31% 20-44 yosh, 24% 45-64 yosh, 24% % 65 va undan katta yoshdagilar edi. == Turizm == [[Fayl:Ramsgate_beach.JPG|thumb|250x250px| Ramsgitning qumli plyaji]] Rumsgitning diqqatga sazovor joyi uning qirg'oq chizig'i, xususan,Ramsgate Meyn Sands. Ramsgit tomonidan urush paytida foydalanilgan tunnellar 2014-yildan beri jamoatchilikka ochiq edi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.ramsgatetunnels.org/|sarlavha=Ramsgate Tunnels|muallif=Phil Spain|kirish sanasi=21-avgust 2016-yil}}</ref> Ramsgitda pushti halqali yovvoyi to'tiqushlar bor. Ularning kelib chiqish tarixi haligacha sir bo'lib qolmoqda.Ba'zi manbalarga ko'ra,ular 1800-yillarda Britaniya Hindistonidan savdo kemalaridan qochib ketishgan.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/thanet/news/exotic-green-winged-aliens-will-12756/|sarlavha=Exotic green winged aliens will be the focus of new research|sana=2014-02-13}}</ref> Mahalliy kengash Ramsgit va qoʻshni shaharlarga tashrif buyuradigan sayyohlar uchun maxsus [[Vebsayt|veb-sayt]] ochmoqda<ref>{{veb manbasi|url=http://www.visitthanet.co.uk|sarlavha=Visit Thanet}}</ref> Ramsgit har yili regatta tadbirlarini o'tkazadi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.ramsgateweek.com/|sarlavha=Ramsgate Week 2017 - the Royal Temple Yacht Club annual regatta in Ramsgate, Thanet, Kent|kirish sanasi=21-avgust 2016-yil}}</ref>Har yozda Ramsgate karnavali bo'lib o'tadi. == Manbalar == <references group=""></references> [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 0wi5fsnzlqtlot0l7w9lprp2qnjfjab Foydalanuvchi:Muzaffar Turgunov 2 743225 2725593 2661032 2022-07-30T14:38:20Z Muzaffar Turgunov 72207 Qoshimcha wikitext text/x-wiki Assalomu alaykum. Mening ismim Muzaffar. Toshkent viloyatidanman. Qozog'istonda Tibbiyot sohasida o'qiyman. Grant sohibi. Qo'llab-quvvatlash uchun KASPI GOLD 4400 4302 9867 2251 HUMO karta 5555 3660 2478 4475 Сәлеметсіз бе.  Менің атым Мұзаффар.  Мен Ташкент облысынанмын.  Мен Қазақстанда медицина саласында оқимын.  Грант иесі.  Қолдау үшін KASPI GOLD 4400 4302 9867 2251 HUMO картасы 5555 3660 2478 4475 KASPI GOLD 4400 4302 9867 2251 e9z24x6tace0z60zorxmv14q7l64bzh Mixail Muravyov Haykali 0 743479 2726105 2676917 2022-07-30T21:24:14Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Mixail Muravyevga oʻrnatilgan yodgorlik ―''' bu Shimoliy-Gʻarbiy mintaqada 1863-yildagi Polsha qoʻzgʻolonining Vilna general-gubernatori va tinchlanuvchisi boʻlgan rus davlat arbobi graf Mixail Nikolayevich Muravyovga saqlanib qolgan yodgorlik. Yodgorlik 1898-yilda Vilnada ochilgan va 1915-yilda Rossiyaga evakuatsiya qilinishidan oldin turgan. == Tarix == === Niyat === Mixail Muravyov sharafiga yodgorlik oʻrnatish gʻoyasi 1889-yilda paydo boʻlgan. 1891-yilda eng yuqori tasdiqdan soʻng, yodgorlik uchun xayr-ehsonlarni muvaffaqiyatli yigʻish boshlandi, buning natijasida qurilish uchun zarur boʻlgan mablagʻ tezda taʼminlandi. Yodgorlikni oʻrnatish qoʻmitasi loyihani mahalliy rassomlarga — akademik I. P. Trutnev va V. V. Gryaznovga, haykalning asosi haykaltarosh M. A. Chijovning haykali boʻlishi sharti bilan, Muravyovni toʻliq oʻsishda tasvirlab berdi<ref>{{veb manbasi|url=http://esinstitute.org/files/pribaltiyskie_russkie.pdf|sarlavha=Архивированная копия|kirish sanasi=2013-02-19|arxivsana=2013-09-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130914152155/http://esinstitute.org/files/pribaltiyskie_russkie.pdf}}{{veb manbasi|url=http://esinstitute.org/files/pribaltiyskie_russkie.pdf|sarlavha=Архивированная копия|kirish sanasi=2013-02-19|arxivsana=2013-09-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130914152155/http://esinstitute.org/files/pribaltiyskie_russkie.pdf}}</ref>. Yodgorlik loyihasi 1896-yil fevral oyida imperator tomonidan tasdiqlangan, shundan soʻng saroy maydonida (keyinchalik Muravyevskiy deb nomlangan) general-gubernator saroyi oldida joy tanlangan. === Ochilish === Yodgorlikning tantanali ochilishi va muqaddaslanishi 1898-yil 8-noyabrda boʻlib oʻtdi. Shuni taʼkidlash kerakki, hukumat, politsiya zobitlarining magʻrurligini saqlab, ularni ochilish bayramiga jalb qilmaslikni buyurdi. === Demontaj === Yodgorlik 1915-yilgacha, birinchi jahon urushi paytida Vilna nemis qoʻshinlari tomonidan olib ketilgunga qadar turdi. Bir versiyaga koʻra, Ketrin II haykali singari, u evakuatsiya<ref name=":0" /><ref name=":0" /> qilindi, boshqa tomondan u shaharda qoldi va Polsha hukumati keyinchalik unga eng katta haqoratni uyushtirdi — ular jamoat shahar hojatxonalarini qurdilar<ref name=":0">F. Askidov. „Za vashu i nashu svobodu!“ Xronika borbi za nezavisimost [Polshi]. [[Родина (журнал)]] № 12 — 1994, str. 75</ref>. == Kompozitsiya == [[Fayl:Mikhail_Muravyov-Vilensky_monument_in_Vilna.jpg|thumb| Muravyov-Vilenskiy haykali]] Bronza haykalning etagi baland toʻrtburchaklar granit poydevoridan iborat boʻlib, uning old tomonida Muravyovlarning umumiy gerbi „biz rus yerlarini sharmanda qilmaymiz“ shiori bilan biriktirilgan. Qurol ostida „M. N. Muravyov 1863-1865“ yozuvi bor edi. Shohsupaning oʻng tomonida tugʻilgan sana, chapda-grafning oʻlim sanasi yozilgan. Orqa tomonda shimoli-Gʻarbiy mintaqaning xaritasi joylashgan edi. Haykalda Muravyov butun boʻyi, umumiy palto va ochilmagan boshi tasvirlangan. Graf oʻng qoʻlini qamish ustiga qoʻygan, u bilan Borodino jangida olingan jarohatlar tufayli oyoqlari hech qachon ajralmagan. Chap qoʻl Efes qilichi ustida yotar edi. Yodgorlik Muravyovning shakli va yuz xususiyatlarini barcha xarakterli tasavvurlarini muvaffaqiyatli yetkazdi. Yodgorlik temir panjara bilan oʻralgan boʻlib, uning atrofida toʻrtta qandil bor edi. == Shuningdek qarang == * [[Ketrin II haykali (Vilna)]] == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * Arxivnaya kopiya [http://szhaman.livejournal.com/279124.html Mixail] * [[wikisource:ru:Памяти графа Михаила Николаевича Муравьёва|Graf Mixail Nikolaevich Muravyov xotirasiga (1898-yil 8-noyabrda Vilnada unga haykal ochilgan kuni)]] [[wikisource:ru:Памяти графа Михаила Николаевича Муравьёва|)]] Vikimanbada [[Turkum:1898-yilda paydo boʻlganlar]] [[Turkum:Vilnyusning yo'qolgan yodgorliklari|chumolilar]] [[Turkum:alifbo bo'yicha yodgorliklar / chumolilar, Maykl]] [[Kategoriya:1915-yilda yo'qolgan bino va inshootlar]] [[Turkum: Davlat va siyosiy Arboblar yodgorliklari|chumolilar]] 3cmqpuh29zsflrmx43to5kgvmqbi16c Kalpana Chawla 0 743786 2725409 2676696 2022-07-30T12:16:06Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Fazogir bilgiqutisi | name = Kalpana Chawla |other names = | image = Kalpana Chawla, NASA photo portrait in orange suit.jpg | birth_date = {{birth date| 1962|3|17}}<ref>{{Cite news|date=16-Noyabr 2020-yil|title=Kalpana Chawla Birth Anniversary: Here are lesser-known facts about the first woman of Indian origin to fly to space|url=https://www.hindustantimes.com/more-lifestyle/kalpana-chawla-birth-anniversary-here-are-lesser-known-facts-about-the-first-woman-of-indian-origin-to-fly-to-space/story-s4Tvj78xVDw1jUUx69XywI.html|access-date=30 July 2020|work=[[Hindustan Times]]|language=en}}</ref> | birth_place = Karnal, Sharqiy Panjob shtati, [[Hindiston]] | death_date = {{death date and age|2003|2|1|1962|3|17|df=y}} | death_place = Texas ustidan Space Shuttle Columbia bortida, AQSH, Kolumbiya kosmik kemasi halokatida | alma_mater = Tagore Baal Niketan katta oʻrta maktabi, Karnal Punjob muhandislik kolleji (B.E.|BE) <br /> Arlingtondagi Texas universiteti (MS|MS) <br /> Boulderdagi Kolorado universiteti (MS, PhD) | selection = [[1994-yil]] NASA guruhi | time = 31 kun, 14 soat, 54 daqiqa | archive-date = 6-Noyabr 2004-yil. | title = Kalpana Chawla - STS-107 ekipaj yodgorligi | last = Dismukes | first = Kim | date = [[2009-yil]] 7-may | publisher =NASA|Aeronavtika va kosmik tadqiqotlar milliy boshqarmasi (NASA) | access-date = 2019-yil 22-yanvar | mission = [[STS-87]], [[STS-107]] | insignia = [[Fayl:Sts-87-patch.svg|40px]] [[Fayl:STS-107 Flight Insignia.svg|40px]] | awards = [[Fayl:U.S. Congressional Space Medal of Honor ribbon.svg|40px]] Kongressning fazoviy sharaf medali<br /> [[Fayl:NasaDisRib.svg|40px]] NASA xizmatlari uchun medal [[Fayl:SpaceFltRib.svg|40px]] NASA kosmik parvoz medali |citizenship=Hindiston (1962-1991)<br />Qoʻshma Shtatlar (1991-2003) | module = {{infobox scientist | embed = yes | thesis_title = Computation of dynamics and control of unsteady vortical flows | thesis_year = 1988 | thesis_url = http://www.worldcat.org/oclc/20281017 | doctoral_advisor = | field = [[Aerospace engineering]] }}}} '''Kalpana Chawla''' (1962-yil 17-mart — 2003-yil 1-fevral) asli hindistonlik amerikalik [[Fazogir|astronavt]] va [[muhandis]]-mexanik boʻlib, kosmosga chiqqan birinchi hindistonlik ayol boʻlgan.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Salim Rizvi |date=11-dekabr 2006-yil |title=Indo-US astronaut follows Kalpana's footsteps |publisher=[[BBC]] |location=New York |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/6169111.stm |access-date=20-noyabr 2012-yil |quote=Almost four years after the death of the first American astronaut Kalpana Chawla in the Columbia space shuttle disaster, Nasa has sent another woman of Indian origin into space.}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi |last=Nola Taylor Redd |title=Kalpana Chawla: Biography & Columbia Disaster |work=[[Space.com]] |publisher=Tech Media Network |url=http://www.space.com/17056-kalpana-chawla-biography.html |access-date=20-noyabr 2012-yil}}</ref> U birinchi marta 1997-yilda kosmik kemasida missiya mutaxassisi va asosiy robot qoʻl operatori sifatida uchgan. Uning ikkinchi parvozi 2003-yilda Kolumbiya kosmik kemasining soʻnggi parvozi boʻlgan STS-107 da amalga oshirildi. Chawla Kolumbiya kosmik kemasi halokatida halok boʻlgan yetti ekipaj aʼzosidan biri boʻlib, kosmik kema Yer atmosferasiga qayta kirishi bilan parchalanib ketgan.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.nbcnews.com/id/28436243|sarlavha=Kalpana Chawla|ish=[[NBC News]]|kirish sanasi=24-may 2012-yil}}</ref> Chawla vafotidan keyin Kongressning fazoviy faxriy medali bilan taqdirlandi va bir nechta koʻchalar, universitetlar va muassasalar uning sharafiga nomlandi.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Rajghatta |first=Chidanand |date=12-iyul 2004-yil |title=NY has Kalpana Chawla Way |work=[[The Times of India]] |url=http://timesofindia.indiatimes.com/world/NY-has-Kalpana-Chawla-Way/articleshow/775327.cms |access-date=27-fevral 2014-yil}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=Saxena|ism=Ambuj|url=https://www.flickr.com/photos/ambuj/421069342/|sarlavha=Kalpana Chawla Space Technology Cell &#124; Flickr – Photo Sharing!|nashriyot=[[Flickr]]|sana=14-mart 2007-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2010-yil}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=<!--Updated 1136 hrs 3-fevral 2010-yil(+)-->|url=http://ibnlive.in.com/news/planetarium-in-kalpana-chawlas-memory/36993-11.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090927102422/http://ibnlive.in.com/news/planetarium-in-kalpana-chawlas-memory/36993-11.html|arxivsana=27-sentabr 2009-yil|sarlavha=IBN News|nashriyot=Ibnlive.in.com|sana=3-fevral 2010-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2010-yil}}</ref> U Hindistonda milliy qahramon sifatida tanilgan.<ref>{{jurnal manbasi|last=Phillips|first1=Leah|date=24-may 2017-yil|title=Impossible Journey: The Liminality of Female Heroes|journal=[[Round Table (club)|Round Table]]|volume=1|issue=1|pages=7|doi=10.24877/rt.13|issn=2514-2070}}</ref> Chawla 2003-yil 1-fevralda vafot etdi. == Erta hayot va taʼlim == Kalpana Chawla 1962-yil 17-martda [[Xaryana|Haryana]] shtatining Karnal shahrida tugʻilgan.<ref>{{kitob manbasi|last=Harrison, Jean-Pierre.|url=https://www.worldcat.org/oclc/885972649|title=The edge of time : the authoritative biography of Kalpana Chawla|year=2011|isbn=978-0-9768279-0-0|location=Los Gatos, California|oclc=885972649}}</ref> U Karnaldagi Tagore Baal Niketan oʻrta maktabini tamomlagan. U mahalliy parvoz klublariga bordi va otasi bilan samolyotlarni tomosha qildi.<ref name="Chawla, Kalpana">{{kitob manbasi|title=Chawla, Kalpana|date=April 2008|publisher=[[Oxford University Press]]|series=American National Biography Online|doi=10.1093/anb/9780198606697.article.6028448}}</ref> 1961-yilning 1-iyuliga qadar uning tugʻilgan sanasi oilasi tomonidan soxtalashtirilgan va u kirish imtihoniga kiritilishi mumkin edi.<ref name="Salwi, 2004">{{veb manbasi|muallif=Salwi|ism=Dilip M|sana=20-fevral 2004-yil|sarlavha=Did you know Kalpana was called Monto?|url=http://www.rediff.com/news/2004/feb/20spec.htm|arxivurl=https://archive.today/20170820195308/http://www.rediff.com/news/2004/feb/20spec.htm|arxivsana=20-avgust 2000-yil|kirish sanasi=20-avgust 2017-yil|ish=[[Rediff.com]]}}</ref> Hindistonning Panjob muhandislik kollejida aviatsiya muhandisligi boʻyicha bakalavr darajasini qoʻlga kiritgach, 1982-yilda AQShga koʻchib oʻtdi va 1984-yilda Arlingtondagi Texas universitetida aerokosmik muhandislik boʻyicha magistrlik darajasini oldi.<ref>{{Citation|last=Chawla|first1=Kalpana|title=MS Thesis Optimization of cross flow fan housing for airplane wing installation|publisher=[[University of Texas at Arlington]]|page=97|date=1984}}</ref> Chawla 1986-yilda ikkinchi magistr darajasini va 1988-yilda Kolorado Boulder universitetida aerokosmik muhandislik boʻyicha PhD<ref>{{Citation|last=Chawla|first1=Kalpana|title=PhD Thesis Computation of dynamics and control of unsteady vortical flows|publisher=[[University of Colorado Boulder]]|page=147|year=1988}}</ref> darajasini oldi.<ref name="Space.com">[https://www.space.com/17056-kalpana-chawla-biography.html Kalpana Chawla: Biography & Columbia Disaster] [[Space.com]], 20 December 2017</ref> == Karyera == 1988-yilda Chawla NASAning Ames tadqiqot markazida ishlay boshladi va u yerda vertikal qisqa uchish va qoʻnish (V/STOL) tushunchalari boʻyicha hisoblash suyuqliklari dinamikasi (CFD) tadqiqotini oʻtkazdi. Chawla tadqiqotining koʻp qismi texnik jurnallar va konferentsiya maqolalariga kiritilgan. 1993-yilda u Overset Methods kompaniyasiga qoʻshildi, Inc. kompaniyaga vitse-prezident va bir nechta tana muammolarini simulyatsiya qilishga ixtisoslashgan tadqiqotchi olim sifatida qoʻshildi. Chawla samolyotlar, planerlar va bitta va koʻp dvigatelli samolyotlar, gidrosamolyotlar va planerlar uchun tijorat uchuvchi litsenziyalari boʻyicha Sertifikatlangan parvoz oʻqituvchisi reytingiga ega edi. 1991-yil aprel oyida AQSh fuqaroligini olgandan soʻng, Chavla NASAning Astronavtlar korpusiga ariza berdi.<ref name="bioreview">{{jurnal manbasi|title=Book Review: Biography of Kalpana Chawla|url=http://www.niscair.res.in/jinfo/sr/2012/SR%2049%285%29%20%28Book%20Review%29.pdf}}</ref> U 1995-yil mart oyida korpusga qoʻshildi va 1997-yilda birinchi parvozi uchun tanlangan. === Birinchi kosmik missiya === Uning birinchi kosmik missiyasi 1997-yil 19-noyabrda Kolumbiyaning STS-87 kosmik kemasida uchgan oltita astronavtdan iborat ekipaj tarkibida boshlandi. Chawla kosmosga uchgan birinchi hind ayoli edi. U koinotning vaznsizligida sayohat qilar ekan, u: „Sen shunchaki aqldan ozgansan“ shu fikrlarni bildirgan edi. U Yer atrofida 252 marta yoki 10,67 million km atrofida aylanadi. Chawla oʻzining birinchi missiyasida 252 Yer orbitasi boʻylab 10,4/6,5 million milya masofani bosib oʻtdi va kosmosda 376 soatdan (15 kun va 16 soat) koʻproq vaqtni qayd etdi.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Kalpana Chawla biography*|url=https://www.kcgmc.edu.in/KCGMCHome/about_kalpana_chawla|kirish sanasi=1-yanvar 2022-yil|ish=www.kcgmc.edu.in}}</ref><ref name="NASAbio">{{veb manbasi|url=https://www.nasa.gov/sites/default/files/atoms/files/chawla_kalpana.pdf|sarlavha=Astronaut Bio: Kalpana Chawla|sana=May 2004|nashriyot=[[NASA]]|kirish sanasi=11-yanvar 2021-yil}}</ref> STS-87 paytida u notoʻgʻri ishlaydigan Spartan sunʼiy yoʻldoshini joylashtirish uchun mas’ul edi, bu sunʼiy yoʻldoshni qoʻlga olish uchun Uinston Skott va Takao Doi tomonidan kosmik sayohatni talab qildi. NASAning besh oylik tekshiruvi Chawla dasturiy interfeyslari va parvoz ekipaji va yerni boshqarish tartib-qoidalarida xatolarni aniqlash bilan oqlandi. STS-87 parvozdan keyingi faoliyatini tugatgandan soʻng, Chawla kosmik stantsiyada ishlash uchun astronavtlar kabinetidagi texnik lavozimlarga tayinlandi. === Fojiali missiya === [[Fayl:Crew_of_STS-107,_official_photo.jpg|thumb| STS-107 ekipaji 2001-yil oktabrda. Chapdan oʻngga: [[David M. Brown|Braun]], Er, Klark, Kalpana Chavla, [[Michael P. Anderson|Anderson]], MakKol, Ramon]] 2001-yilda Chawla STS-107 ekipaji tarkibida ikkinchi parvozi uchun tanlangan. Ushbu missiya rejalashtirishdagi nomuvofiqliklar va texnik muammolar, masalan, 2002-yil iyul oyida shattl dvigatellari laynerlarida yoriqlar topilganligi sababli bir necha marta kechiktirildi. 2003-yil 16-yanvarda Chavla nihoyat STS-107 missiyasida koinotga qaytdi. Ekipaj Yer va kosmik fanlarni oʻrganish, ilgʻor texnologiyalarni rivojlantirish, kosmonavtlarning salomatligi va xavfsizligini taʼminlash maqsadida 80 ga yaqin tajriba oʻtkazdi. Kolumbiyaning 28-missiyasi boʻlgan STS-107 uchirilishi chogʻida „Space Shuttle“ning tashqi tankidan koʻpikli izolyatsiya boʻlagi sindi va orbitalning port qanotiga urildi. Avvalgi kema reyslarida koʻpik toʻkilishidan ozgina zarar koʻrgan edi,<ref name="foam strikes">{{veb manbasi|nashriyot=[[Columbia Accident Investigation Board]]|sarlavha=6.1 A History of Foam Anomalies (page 121)|sana=August 2003|url=http://s3.amazonaws.com/akamai.netstorage/anon.nasa-global/CAIB/CAIB_lowres_chapter6.pdf|kirish sanasi=26-iyun 2014-yil}}</ref> biroq baʼzi muhandislar ''Kolumbiyaga'' yetkazilgan zarar jiddiyroq deb taxmin qilishgan. [[NASA]] rahbarlari tekshiruvni cheklab qoʻydilar, agar u tasdiqlangan boʻlsa, ekipaj muammoni bartaraf eta olmagan boʻlardi.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Columbia's problems began on left wing|url=http://staugustine.com/stories/020203/new_1299125.shtml|nashriyot=[[Associated Press]] via staugustine.com|muallif=Marcia Dunn|sana=2-fevral 2003-yil}}</ref> Kolumbiya Yer atmosferasiga qayta kirganida, zarar issiq atmosfera gazlarining kirib kelishiga va ichki qanot tuzilishini yoʻq qilishga imkon berdi, bu esa kosmik kemaning beqaror va parchalanishiga olib keldi.<ref name="USATODAY">{{yangiliklar manbasi |date=4-mart 2003-yil |title=Molten Aluminum found on Columbia's thermal tiles |work=[[USA Today]] |agency=[[Associated Press]] |url=https://www.usatoday.com/news/nation/2003-03-04-shuttle-investigation_x.htm |access-date=13-avgust 2007-yil}}</ref> Halokatdan soʻng, xuddi Challenger halokatidan keyingi kabi, Space Shuttle parvozi ikki yildan koʻproq vaqtga toʻxtatildi. Xalqaro kosmik stansiya (XKS) qurilishi toʻxtatildi; Shuttle reyslari STS-114 bilan qayta tiklanmaguncha va ekipaj rotatsiyasi uchun 41 oygacha stansiya butunlay Rossiyaning Roskosmos davlat korporatsiyasiga tayangan. Chawla 2003-yil 1-fevralda boshqa olti ekipaj aʼzosi bilan birga Kolumbiya kosmik kemasi halokatida halok boʻldi, Kolumbiya oʻzining 28-missiyasi STS-107 ni yakunlashdan koʻp oʻtmay Yer atmosferasiga qayta kirib kelganida Texas ustidan qulab tushdi.<ref>{{veb manbasi|muallif=Correspondent|ism=A|sarlavha=Space Shuttle Explodes, Kalpana Chawla dead|url=http://www.rediff.com/us/2003/feb/01kalp.htm|nashriyot=[[Rediff]]}}</ref> Uning qoldiqlari ekipajning qolgan aʼzolari bilan birga aniqlandi va uning xohishiga koʻra kuydirildi va [[Yuta]] shtatidagi Sion milliy bogʻiga tarqaldi.<ref>{{kitob manbasi|last=Leinbach|first=Michael|authorlink=Michael D. Leinbach|title=Bringing Columbia home: the untold story of a lost space shuttle and her crew|date=23-yanvar 2018-yil|publisher=[[Arcade Publishing]]|location=[[New York City|New York]]|isbn=978-1-62872-852-1|chapter=Chapter 12: Healing and Closure|quote=A a few days later a memorial service was held for Kalpana Chawla at Zion National Monument in Utah, one of her favorite places}}</ref> == Shon-sharaf va eʼtirof == * XKSga yuklarni yetkazib beruvchi Northrop Grumman Cygnus bilan shartnoma tuzilgan oʻn toʻrtinchi kosmik kema uning sharafiga SS ''Kalpana Chawla'' deb nomlangan.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.americaspace.com/2020/09/09/next-cygnus-cargo-ship-named-for-columbia-astronaut-kalpana-chawla/|sarlavha=Next Cygnus Cargo Ship Named for Columbia Astronaut Kalpana Chawla|sana=9-sentabr 2020-yil}}</ref><ref>{{veb manbasi|sarlavha=US spacecraft named after late Indian-American astronaut Kalpana Chawla|url=https://www.theindianhawk.com/2020/09/us-spacecraft-named-after-fallen-astronaut-kalpana-chawla.html|kirish sanasi=11-sentabr 2020-yil|ish=The Indian Hawk: Latest Indian Defence News, World Defence, IDRW, Indian Army, Air Force, Navy}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=News|ism=Indian Defence|sarlavha=US mission named after Kalpana Chawla|url=https://www.theindianhawk.com/2020/10/us-mission-named-after-kalpana-chawla.html|kirish sanasi=4-oktabr 2020-yil|ish=Indian Defense News, Indian Armed Forces, IDRW, Defence}}</ref> * 51826 Kalpana Chawla [[Asteroid|asteroidi]], ''Kolumbiya'' ekipaji {{'}} bilan atalgan yetti kishidan biri<ref>{{veb manbasi|url=http://www.jpl.nasa.gov/releases/2003/columbia-tribute.cfm|sarlavha=Tribute to the Crew of Columbia|nashriyot=[[NASA]] [[JPL]]|kirish sanasi=10-iyun 2007-yil}}</ref> * Chavla oy krateri Kalpana Chavla nomi bilan atalgan.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Lunar crater Chawla|url=https://planetarynames.wr.usgs.gov/Feature/14139;jsessionid=24CD947A3489F6EF60C42E85455DFF6F?__fsk=-1203838122|nashriyot=[[IAU]]|kirish sanasi=16-iyun 2021-yil}}</ref> * 2003-yil 5-fevralda Hindistonning oʻsha paytdagi Bosh vaziri [[Atal Bihari Vajpayee|Atal Bixari]] Vajpayi MetSat sunʼiy yoʻldoshlarining meteorologik seriyasi „Kalpana 1“ deb oʻzgartirilishi kerakligini eʼlon qildi. 2002-yil 12-sentabrda Hindiston tomonidan uchirilgan „MetSat-1“ seriyasining birinchi sunʼiy yoʻldoshi „Kalpana-1“ deb oʻzgartirildi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.spaceref.com/news/viewnews.html?id=732|sarlavha=ISRO METSAT Satellite Series Named After Columbia Astronaut Kalpana Chawla|nashriyot=Spaceref.com|kirish sanasi=10-iyun 2007-yil}}</ref> * Jekson Heights, [[Queens|Kvins]], [[New York (shahar)|Nyu-York]], Nyu-York, Amerika Qoʻshma Shtatlaridagi " Kichik Hindiston "dagi 74-koʻcha uning sharafiga „Kalpana Chavla yoʻli“ deb oʻzgartirildi.<ref name=":0">{{yangiliklar manbasi |last=Rajghatta |first=Chidanand |date=12-iyul 2004-yil |title=NY has Kalpana Chawla Way |work=[[The Times of India]] |url=http://timesofindia.indiatimes.com/world/NY-has-Kalpana-Chawla-Way/articleshow/775327.cms |access-date=27-fevral 2014-yil}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRajghatta2004">Rajghatta, Chidanand (12 July 2004). </cite></ref> * Uning sharafiga Hindistonning Tamilnadu shtati, [[Koimbatur|Koimbatore]] shahridagi [[Tamilnad|Sirumugay]] qishlogʻidagi Rayon Nagardagi Kalpana Chavla koʻchasi deb nomlandi. * Kalpana Chawla mukofoti 2004-yilda Karnataka hukumati tomonidan yosh olimlarni taqdirlash uchun taʼsis etilgan.<ref>{{yangiliklar manbasi |date=23-mart 2004-yil |title=Kalpana Chawla Award instituted |work=[[The Hindu]] |location=Chennai, India |url=http://www.hindu.com/2004/03/23/stories/2004032310280500.htm |url-status=dead |access-date=10-iyun 2007-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20040713044512/http://www.hindu.com/2004/03/23/stories/2004032310280500.htm |archive-date=13-iyul 2004-yil}}</ref> * [[NASA]] Chavlaga superkompyuter bagʻishladi.<ref>{{veb manbasi|url=http://space.about.com/cs/nasanews/a/chawlacomputer.htm|sarlavha=NASA Names Supercomputer After Columbia Astronaut|nashriyot=[[About.com]]|kirish sanasi=10-iyun 2007-yil}}</ref> * Florida Texnologiya Institutining talabalar turar-joy majmualaridan biri Columbia Village Suitesda har bir astronavt, jumladan Chawla nomi bilan atalgan zallar mavjud. * NASA Mars Exploration Rover missiyasi Kolumbiya kemasi halokatida halok boʻlgan yettita astronavtning har biri nomi bilan atalgan tepaliklar zanjiridagi yettita choʻqqiga Kolumbiya tepaliklari deb nom berdi. Ulardan biri Chawla nomi bilan atalgan Chawla tepaligidir. * [[Deep Purple]] guruhidan Stiv Morse Kolumbiya fojiasi xotirasiga „Contact Lost“ qoʻshigʻini yaratdi. Chawla Morseni bilar edi va u bilan birga „Space Truckin“ qoʻshigʻini oʻz ichiga olgan "Machin ''Head'' „ guruhini oldi. Morsening hurmat qoʻshigʻini ''Bananas'' albomida topish mumkin.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.hobbyspace.com/Music/music1.html|sarlavha=Space Music – Rock/Pop|nashriyot=HobbySpace|sana=31-avgust 2005-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2010-yil}}</ref> * Yozuvchi Piter Devid oʻzining 2007-yilda ''[[Star Trek|“Yulduzli]]'' yoʻl" romani"<ref>David, Peter; ''Star Trek: Next Generation: Before Dishonor''; Page 24.</ref> * Kalpana Chawla ISU stipendiya jamgʻarmasi 2010-yilda Xalqaro kosmik universiteti (ISU) bitiruvchilari tomonidan hind ayollarining xalqaro kosmik taʼlim dasturlarida ishtirok etishini qoʻllab-quvvatlash uchun tashkil etilgan. * Kalpana Chawla Memorial Scholarship dasturi Hindiston Talabalar Uyushmasi (ISA) tomonidan 2005-yilda El-Pasodagi Texas universitetida (UTEP) faxriy aspirantlar uchun tashkil etilgan.<ref>{{veb manbasi|url=http://academics.utep.edu/Default.aspx?tabid=45209|sarlavha=Kalpana Chawla Memorial Scholarship|nashriyot=[[UTEP]]|kirish sanasi=10-iyun 2008-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111002025936/http://academics.utep.edu/Default.aspx?tabid=45209|arxivsana=2-oktabr 2011-yil}}</ref> * [[Kolorado universiteti|Kolorado universitetida]] 1983-yildan beri berilgan Kalpana Chawla eng yaxshi bitiruvchilari mukofoti Chawla nomi bilan oʻzgartirildi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.cualum.org/awards/chawla-award-winners|sarlavha=Kalpana Chawla Award|nashriyot=[[University of Colorado]]|kirish sanasi=12-fevral 2012-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120309065132/https://www.cualum.org/awards/chawla-award-winners/|arxivsana=9-mart 2012-yil}}</ref> * Chawla 1984-yilda aerokosmik muhandislik boʻyicha fan magistri darajasini olgan Arlingtondagi Texas universiteti 2004-yilda Kalpana Chawla Hall nomli yotoqxonani ochdi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.uta.edu/housing/housing/residence-halls/kc-hall.php|sarlavha=Kalpana Chawla Hall|nashriyot=[[University of Texas at Arlington]]|kirish sanasi=16-may 2013-yil}}</ref>[[Fayl:Kalpana_Chawla_Hall_Univ_Texas_Arlington.JPG|thumb| Kalpana Chawla Hall, Texas Arlington universiteti]] Bundan tashqari, universitet 2010-yil 3-may kuni muhandislik kollejining asosiy binolaridan biri boʻlgan Nedderman zalida Kalpana Chawla memorialini bagʻishladi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.uta.edu/news/releases/2010/05/kalpana-chawla-display.php|sarlavha=Kalpana Chawla Display Dedicated at Nedderman Hall|nashriyot=The [[University of Texas at Arlington]]|kirish sanasi=16-may 2013-yil|archive-date=2017-09-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20170929044156/http://www.uta.edu/news/releases/2010/05/kalpana-chawla-display.php}}</ref> * Panjob muhandislik kollejidagi qizlar yotoqxonasi (Hindistonda universitet yotoqxonasi shunday nomlanadi) Chavla nomi bilan atalgan. Bundan tashqari, Aeronavtika muhandisligi boʻlimining eng yaxshi talabasi uchun yigirma besh ming [[Hindiston rupiyasi|INR]] mukofoti, medal va sertifikat belgilanadi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.expressindia.com/fullstory.php?newsid=18844|sarlavha=Punjab Engineering College remembers Kalpana|ish=[[The Indian Express]]|kirish sanasi=10-iyun 2007-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060827232518/http://www.expressindia.com/fullstory.php?newsid=18844|arxivsana=27-avgust 2006-yil}}</ref> * [[Xaryana|Haryana]] hukumati Kurukshetraning Jyotisar shahrida Kalpana Chawla planetariysini tashkil etdi.<ref name=":2">{{veb manbasi|muallif=<!--Updated 1136 hrs 3-fevral 2010-yil(+)-->|url=http://ibnlive.in.com/news/planetarium-in-kalpana-chawlas-memory/36993-11.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090927102422/http://ibnlive.in.com/news/planetarium-in-kalpana-chawlas-memory/36993-11.html|arxivsana=27-sentabr 2009-yil|sarlavha=IBN News|nashriyot=Ibnlive.in.com|sana=3-fevral 2010-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2010-yil}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20090927102422/http://ibnlive.in.com/news/planetarium-in-kalpana-chawlas-memory/36993-11.html „IBN News“]. </cite></ref> * Hindiston Texnologiya Instituti, Kharagpur uning sharafiga Kalpana Chawla kosmik texnologiya xujayrasi deb nom berdi.<ref name=":1">{{veb manbasi|muallif=Saxena|ism=Ambuj|url=https://www.flickr.com/photos/ambuj/421069342/|sarlavha=Kalpana Chawla Space Technology Cell &#124; Flickr – Photo Sharing!|nashriyot=[[Flickr]]|sana=14-mart 2007-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2010-yil}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSaxena2007">Saxena, Ambuj (14 March 2007). </cite></ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.kcstc.iitkgp.ernet.in/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071230094113/http://www.kcstc.iitkgp.ernet.in/|arxivsana=30-dekabr 2007-yil|sarlavha=Space Technology Cell|nashriyot=Kcstc.iitkgp.ernet.in|kirish sanasi=10-dekabr 2010-yil}}</ref> * Dehli texnologik universiteti qizlar yotoqxonasiga Chavla nomini berdi.<ref>{{veb manbasi|url=http://hostels.dtu.ac.in/girls-hostels/kalpana-chawla-hostel/|sarlavha=Delhi University}}</ref> * Merilend shtatidagi Patuxent daryosi harbiy-dengiz havo stantsiyasida harbiy uy-joy qurilishi Kolumbiya koloniyasi deb nomlandi va Chawla Way nomli koʻchani oʻz ichiga oladi. * Pondicherri universitetidagi yotoqxona blokiga Chavla nomi berildi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.pondiuni.edu.in/content/hostels-dining|sarlavha=Pondicherry University}}</ref> * Kalpana Chawla Hukumat Tibbiyot Kolleji (KCGMC) — bu Chawla nomidagi [[Xaryana|Haryana]], Hindistonning Karnal shahrida joylashgan tibbiyot kolleji. Kalpana Karnalda tugʻilgan. * Kurukshetra Milliy Texnologiya Instituti Chawla sharafiga qizlar yotoqxonasiga nom berdi. * Bhopal Milliy Texnologiya Instituti qizlar yotoqxonasiga Kalpana Chawla Bhavan deb nom berdi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.manit.ac.in/content/hostel-no-7-kalpana-chawla-bhawan|sarlavha=KALPANA CHAWLA BHAWAN}}</ref> == Shaxsiy hayot == 1983-yil 2-dekabrda Kalpana Chawla 21 yoshida Jan-Pyer Xarrisonga [[Nikoh|turmushga chiqdi.]]<ref name="Space.com"/> Kolumbiyadagi fojiadan soʻng Xarrisonga kinoijodkorlar Kalpananing hayoti haqida film suratga olishni taklif qilishdi, biroq u ularning hayotini sir saqlashni maʼqul koʻrgani uchun rad javobini berdi.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Dhar |first=Abira |date=27-aprel 2017-yil |title=Exclusive: Kalpana Chawla's Husband Denies Rights to Make Biopic |language=en |work=[[The Quint]] |url=https://www.thequint.com/entertainment/bollywood/husband-of-astronaut-kalpana-chawla-on-biopic |access-date=8-iyun 2021-yil}}</ref> Xarrison oʻshandan beri boshqa turmushga chiqdi va kichik oʻgʻli bor. [[Kaliforniya|Kaliforniyaning]] Los Gatos shahrida nashriyot kompaniyasini boshqaradi.<ref>[https://www.denverpost.com/2013/01/30/10-years-after-columbia-disaster-family-members-remember/ 10 years after Columbia disaster, family members remember] ''[[The Denver Post]]'', 30 January 2013.</ref> == Ommaviy madaniyatda == National Geographic’da hind yulduzlari haqidagi hujjatli filmlar seriyasi Mega Icons (2018-2020) Chawlaning yutuqlariga bagʻishlangan.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Mega Icons Season 2 Episode 4|url=https://www.hotstar.com/in/tv/mega-icons/1260000382/kalpana-chawla/1260041496|kirish sanasi=12-iyun 2021-yil|ish=[[Disney+ Hotstar]]|til=en}}</ref> * List of Asian Americans § Space * List of female spacefarers == Manbalar == {{Manbalar}} == Qoʻshimcha oʻqish uchun == * ''Yulduzlar orasida!: Gurdeep Pandherning Kalpana Chavlaning hayoti va orzulari'' * ''Hindistonning 50 ta eng mashhur ayollari'' ({{ISBN|81-88086-19-3}}) Indra Gupta tomonidan * ''Kalpana Chavla: Hayot'' ({{ISBN|0-14-333586-3}}) tomonidan Anil Padmanabhan * ''Vaqt chekkasi: Kalpana Chavlaning nufuzli tarjimai holi'' ({{ISBN|978-0976827917}}) tomonidan Jan-Pyer Xarrison == Havolalar == * {{veb manbasi|url=https://history.nasa.gov/columbia/Troxell/Columbia%20Web%20Site/Biographies/Crew%20Profile%20Information/Crew%20Biographies/ASTRON%7E1.HTM|sarlavha=Astronaut Bio: Kalpana Chawla|ish=[[NASA]]|sana=February 2003|kirish sanasi=7-may 2019-yil}} * [https://www.nasa.gov/sites/default/files/atoms/files/chawla_kalpana.pdf NASA biography] * {{IMDbda kishi|1527404}} [[Turkum:20-asr amerikalik olimlari]] [[Turkum:2003-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:WikiAyollar]] ocfj3ahz0c0kzgfkyun9w5npn5eg0za Buckden qasri 0 744018 2726455 2676572 2022-07-31T08:28:55Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Buckden qasri''' ({{Lang-en|Buckden Towers}}) — XII-asrda qurilgan qal’a, [[Angliya|Angliyaning]] Cambridgeshire grafligi, Buckden qishlogʻida joylashgan<ref>{{veb manbasi|muallif=|sana=|url=http://www.gatehouse-gazetteer.info/English%20sites/132.html Buckden Towers|sarlavha=The comprehensive gazetteer and bibliography of the medieval castles|til=en|nashriyot=Gatehouse website|kirish sanasi=2016-01-26|arxivsana=2018-09-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180917195819/http://www.gatehouse-gazetteer.info/English%20sites/132.html}}</ref>. == Tarixi == Garchi koʻp manbalarda qasrning asos solingan sanasi XV-asrga toʻgʻri kelgan boʻlsa-da, aslida birinchi yogʻoch qal’a 1175-yilda Linkoln shahri yepiskoplarining qarorgohi sifatida qurilgan. Keyinchalik, 1475-yilda yogʻoch konstruksiya gʻisht poydevor bilan almashtirildi va devor va xandaq bilan himoyalangan tepalikdagi qoʻrgʻon tipidagi baland gʻishtli minora qurildi. Majmuaning bir qismi 1832-yilda cherkov komissarlarining buyrugʻi bilan buzib tashlangan. 1956-yilda Rim-katolik yepiskopligi Nortgemptonga koʻchirilgandan soʻng, klaretin missionerlari qasr hududidan kichik seminariya sifatida klaretin boʻlishni istagan bolalarga dastlabki taʼlim berish uchun foydalanganlar. Kichik seminariya 1965-yil iyul oyida yopildi va Buckden qasri majmuasi shundan beri Klaretin konferensiya markaziga aylandi. Saytda shuningdek, Linkolnlik Avliyo Hyu katolik cherkovi oʻrta asr saroyi oʻrnida joylashgan va seminariya yoshlari uchun ibodatxona sifatida qurilgan. Minoralarning oʻzi emas, asoslari kunning istalgan vaqtida tashrif buyuruvchilar uchun ochiq, ammo itlarga ruxsat berilmaydi. 1551-yil 16-iyulda Saffolk gertsogi Henry va uning ukasi Lord Charlz bu yerda qattiq jaziramadan vafot etdilar<ref>{{veb manbasi|muallif=|sana=|url=http://www.buckden-village.co.uk/history/index.htm|sarlavha=History of Buckden Village — The Shortest Peerage|til=en|nashriyot=buckden-village.co.uk|kirish sanasi=2010-12-26|arxivurl=https://www.webcitation.org/66jwjBdxt?url=http://www.buckden-village.co.uk/history/index.htm|arxivsana=2012-04-07}}</ref>. Ular Kembrijdagi epidemiyadan qochish uchun Buckdenga kelishgan edi<ref>''Evelyn Read''. My Lady Suffolk: A Portrait of Catherine Willoughby, Duchess of Suffolk. — New York: Alfred A. Knopf, 1963. — pp. 82-84</ref>. Yepiskop Williams 1630-yillarda bu yerda yashagan davrida Buckdenni yaxshi holatga keltirgan va oʻzining saxiy mehmondoʻstligi bilan mashhur boʻlgan. Antikvar Edward John Rudj 1839-yilda tarixiy asarni nashr etdi, unda Buckden qasri haqida qisqacha tavsif bor edi. == Taniqli tashrif buyuruvchilar == * Henry III 1248-yilda. * Edward I 1291-yilda. * Richard III 1483-yilda. * Katherine d’Aragon<ref name="cambridgemilitaryhistory.com">{{veb manbasi|muallif=|sana=|url=http://cambridgemilitaryhistory.com/2015/01/09/the-palace-of-buckden-fortified-manor-house-and-jail-of-a-queen|sarlavha=The Palace of Buckden, fortified manor house and jail of a queen|til=en|nashriyot=Buckden Palace Page on Cambridge Military History Website|kirish sanasi=2016-01-30|arxivsana=2016-02-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160208034844/http://cambridgemilitaryhistory.com/2015/01/09/the-palace-of-buckden-fortified-manor-house-and-jail-of-a-queen/}}</ref>. * Bofort, Margaret (Genrix VII ning onasi) 1501-yilda. * [[Henry VIII]] va Catherine Howard 1541-yilda. Ular 1541-yilda qirol va qirolicha toj kiyishdan oldin boshlagan Angliyaga yozgi sayohati chogʻida Buckden qasrida toʻxtashgan. Aynan shu sayohat paytida Katherine xiyonatda ayblanib, 1542-yilda boshi kesiladi<ref name="cambridgemilitaryhistory.com" />. * James I 1619-yilda. * George IV 1814-yilda. == Shuningdek qarang == * [[Angliyadagi qasrlar roʻyxati]] * [[Qalʼa|Qasr]] == Manbalar == {{manbalar}} <references group="" responsive="1"></references> == Adabiyotlar == * ''Адриан Петтифер'', (2002) ''[https://books.google.co.uk/books?id=47iheRUGKIEC&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false English Castles: a Guide by Counties].'' Woodbridge, UK: Boydell Press. ISBN 978-0-85115-782-5. == Havolalar == * [http://www.buckden-towers.org.uk/ Центр кларетинов] * [http://www.fobt.org.uk Friends of Buckden Towers] A registered charity that assists in the preservation of the historic buildings collectively known as Buckden Palace in the County of Cambridgeshire, UK * [https://web.archive.org/web/20120405193956/http://www.buckden-village.co.uk/history/index.htm Buckden Village] История деревни * [http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20090903043001/http://pastscape.english-heritage.org.uk/hob.aspx?hob_id=363084 Detailed historic record for Buckden Towers] About this monument [[Turkum:Cambridgeshire qasr va qal’alari]] mfpfwunl9f90d15l32nv1a2fcu5x6j2 Wasowie qasri 0 744059 2726082 2679492 2022-07-30T20:43:52Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Wasowie qasri''' ({{Lang-pl|Zamek w Wąsowie}}) — ([[:pl:Wąsowo|pol.]]) [[Polsha|Polshadagi]] Buyuk Polsha voevodaligi, Novotomysky Poveti, Kuslin kommunasidagi Vonsovo qishlogʻidagi neogotik saroy. Bino koʻpincha qal’a deb nomlanishiga qaramay, u hech qachon mudofaa vazifasini bajarmagan. == Tarixi == [[Fayl:Schloss_Wasowo_Sammlung_Duncker.jpg|left|thumb| 1857-1883-yillardagi Wasowie qasri. Aleksandr Dunker [[:de:Alexander Duncker|kolleksiyasidan]])]] Saroy 1870-1872-yillarda Berlin meʼmori Gustav Erdmanning loyihasi boʻyicha ([[:de:Gustav Erdmann (Architekt)|nem.]]), birinchi navbatda Berlin bankiri Richard fon Xardt uchun neogotik villa sifatida ([[:de:Richard von Hardt|nemis.]]) qurilgan. Bino XVIII asrdagi eski Schanecki saroyi yonida qurilgan ([[:pl:Pałac w Wąsowie|pol.]]). Nemis imperatori [[Wilhelm II (Germaniya imperatori)|Vilgelm II]] ning 1900-yillarda Vonsovoga rejalashtirilgan tashrifi munosabati bilan villa qasr qiyofasini berish uchun qayta qurilgan. == Zamonaviyligi == 2011-yil 19-fevralda saroyning katta qismi yongʻin paytida yonib ketdi<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Pożar pałacu w Wąsowie - straty 15 mln zł - Radio Merkury Poznań|url=http://www.radiomerkury.pl/informacje/pozostale/pozar-palacu-w-wasowie-straty-15-mln-zl.html|ish=archive.is|sana=2012-09-06|kirish sanasi=2020-06-22|arxiv-sana=2012-09-06|arxiv-url=https://archive.today/20120906233929/http://www.radiomerkury.pl/informacje/pozostale/pozar-palacu-w-wasowie-straty-15-mln-zl.html|archive-date=2012-09-06|archive-url=https://archive.today/20120906233929/http://www.radiomerkury.pl/informacje/pozostale/pozar-palacu-w-wasowie-straty-15-mln-zl.html}}</ref>. Bino qayta tiklangan va hozirda unda mehmonxona va restoran joylashgan<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Pałac Wąsowo - O pałacu - Hotel {{!}} Restauracja {{!}} Wesela {{!}} Konferencje {{!}} Imprezy okolicznościowe|url=http://wasowo.pl/poznaj-obiekt/|ish=Pałac Wąsowo|kirish sanasi=2020-06-22|til=|familiya=|ism=|sana=|nashriyot=|arxivsana=2020-09-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200919154006/http://wasowo.pl/poznaj-obiekt/}}</ref>. == Tavsifi == Saroy tepalikda joylashgan boʻlib, u esda qolarli daraxtlar, asosan, eman, joʻka va qora qayin daraxtlari boʻlgan landshaft bogʻ bilan oʻralgan. Vakillik birinchi qavatining interyerlari katta zal atrofida nosimmetrik tarzda joylashtirilgan boʻlib, undan ikki qavatli zinapoya ikkinchi qavatga koʻtariladi. == Manbalar == {{manbalar}} <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum:Polsha qasrlari va qal’lari]] [[Turkum:Polsha mehmonxonalari]] 32jgrof38f247qtb5rfsgeoizmt18hd Porsche 910 0 744147 2726420 2676495 2022-07-31T07:41:58Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Flickr - wbaiv - 910 aka Carrera 10 ^39.jpg|thumb|342x342px|'''Porsche 910''']] '''Porsche 910 (Carrera 10)''' — Xalqaro avtomobil federatsiyasining poyga musobaqalarida, shu jumladan 1966-1968-yillardagi sport avtomobillari boʻyicha jahon chempionatida ishtirok etish qoidalariga muvofiq Porsche tomonidan ishlab chiqarilgan poyga avtomobili. Yevropa togʻ chempionati uchun maxsus ishlab chiqilgan Porsche 910 ''Bergspyder'' Porsche 1967 va 1968-yillarda<ref>{{veb manbasi|url=http://www.porsche.com/germany/sportandevents/motorsport/history/racingcars/60ies/1967-910-8bergspyder/|sarlavha=1967 - Porsche 910/8 Bergspyder - Die 60er - Rennwagen - Dr. Ing. h.c. F. Porsche AG|sana=2009-06-04|nashriyot=web.archive.org|kirish sanasi=2020-05-24|archive-date=2009-06-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20090604201617/http://www.porsche.com/germany/sportandevents/motorsport/history/racingcars/60ies/1967-910-8bergspyder/}}</ref> gʻalaba qozongan. == Umumiy maʼlumot == Porsche 910, oʻzidan oldingi Porsche 906 dan farqli oʻlaroq, ommaviy yoʻl harakati uchun ruxsat etilmagan birinchi Porsche sport avtomobili edi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.prova.de/archiv/2001/00-artikel/0002-Porsche-910/index.shtml|sarlavha=Prova Inhaltsverzeichnis|nashriyot=www.prova.de|kirish sanasi=2020-05-24|arxivsana=2016-06-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160607123619/http://www.prova.de/archiv/2001/00-artikel/0002-porsche-910/index.shtml}}</ref>. Porsche 910 Porsche 906 bazasida qurilgan, asosiy dizayn, dvigatel va vites qutisi toʻliq qabul qilingan. Sport avtomobilining prototipi sifatida homologatsiya olish uchun 50 ta mashina ishlab chiqarilmagan, faqat 35 tasi ishlab chiqarilgan. == Modelni ishlab chiqish == === Tana === Porsche 910 korpusi plastikdan yasalgan va romga yopishtirilgan. Aerodinamik shakli biroz farqlari bilan Porsche 906 ga oʻxshash edi. Shu bilan birga, kupe eshiklari oldinga ochildi, Porsche 906 va oʻsha davrning boshqa sport avtomobillari yuqoriga ochildi. Ikki model oʻrtasidagi yana bir ajralib turadigan xususiyat bu aniq [[Organik shisha|perspexdan]] iborat boʻlgan dvigatel qopqogʻi edi. Porsche 910 ikki kishiga moʻljallangan boʻlib, chap qoʻlda boshqariladigan avtomobil sifatida ishlab chiqilgan. 1967-yilda Porsche olti silindrli oʻrniga sakkiz silindrli dvigatel bilan bir qator 910-larni yaratdi. === Toʻxtatib turish === Porsche 910 shassisi Porsche 906 bilan solishtirganda qayta ishlab chiqilgan. Mashinada gʻildiraklar ustunlari bilan mustaqil gʻildirak suspenziyasi, shuningdek, old tomondan uzunlamasına taranglik tirgaklari va orqada boʻylama tirgaklar mavjud edi. Süspansiyon va sönümleme uchun progressiv harakatlanuvchi spiral kamon va gidravlik teleskopik [[Amortizator|damperlar]] ishlatilgan. Shlangi qoʻzgʻaluvchan disk tormozlari ikkita zanjirli tizim bilan old va orqa zanjirlarga ajratilgan. Tormoz kuchini taqsimlash haydovchi va marshrut talablariga muvofiq sozlanishi va moslashtirilishi mumkin. 8 silindrli dvigatel bilan bir qatorda, Porsche standart 1967-yilda [[Targa Florio]] tormoz disklari oʻrniga shamollatiladigan old tormoz disklarini ishlatgan. Tormoz prokladkalarini almashtirishda vaqtni tejash uchun Porsche 1967-yilda mavsum oxiri deb ataladigan tez ishlaydigan tormozlarni taqdim etdi, ularni oddiygina prujinani, tormoz qoplamasini buklash orqali oʻzgartirish mumkin edi. Ishlab chiquvchilar 15 dyuymli gʻildiraklardan 13 dyuymli gʻildiraklarga oʻtish orqali ogʻirlikni sezilarli darajada tejashga erishdilar. Ishlatilgan 15 dyuymli Porsche poʻlat gʻildiraklari Porsche 906 ga beshta gʻildirak gayka bilan biriktirilgan. Porsche 910 yengil qotishma olti burchakli gayka<ref>{{veb manbasi|url=http://www.porsche.com/germany/sportandevents/motorsport/history/racingcars/60ies/1966-910-6coupe/|sarlavha=1966 - Porsche 910/6 Coupé - Die 60er - Rennwagen - Dr. Ing. h.c. F. Porsche AG|sana=2009-06-05|nashriyot=web.archive.org|kirish sanasi=2020-05-24|archive-date=2009-06-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20090605115806/http://www.porsche.com/germany/sportandevents/motorsport/history/racingcars/60ies/1966-910-6coupe/}}</ref> bilan mahkamlangan engilroq 13 dyuymli markaziy qulflangan quyma magniy gʻildiraklarini oldi. Formula 1 ga oʻxshash old tomondan 8J × 13 jantlarda 5,25-13 shinalar va 9,5J × 13 jantlarda 7,00-13 shinalar ishlatilgan. === Dvigatel va transmissiya === Birinchi Porsche 910s, Porsche 906s kabi, 1966-yilda 901 tipidagi 2,0 litrli olti silindrli dvigatel bilan jihozlangan. Oʻsha paytda Porscheʼda odatiy boʻlganidek, dvigatel eksenel fan bilan havo bilan sovutilgan. Valflar silindrlarning har bir bankiga zanjirli uzatmali yuqori eksantrik mili tomonidan boshqariladi. Yoqilgʻi-havo aralashmasi inʼektsiya tizimi yordamida tayyorlangan. Dvigatel 8000 aylanish tezligida maksimal 162 kVt (220 ot kuchi) bilan 10,3: 1 siqish nisbatiga ega. Bir yil oʻtgach, baʼzi avtomobillar Targa Florioda 2,2 litrli havo sovutadigan sakkiz silindrli 771 tipidagi olti silindrli dvigatel oʻrniga ishlashi kerak edi. Ushbu turdagi dvigatel ilgari Porsche 906 da turli poygalarda ishlatilgan. Dvigatel ogʻirligini past darajada ushlab turish uchun koʻplab dvigatel qismlari yengil materiallardan tayyorlangan. Mashinaning karteri maxsus [[Magniy|magniydan qilingan.]] Silindr kallaklari yengil metalldan qilingan. Toʻliq yigʻilganda, dvigatelning ogʻirligi 145 kg edi va shuning uchun olti silindrli dvigateldan atigi 10 kg koʻproq. Vertikal vallar tomonidan boshqariladigan silindrlarning har bir bankiga ikkita yuqori eksantrik mili klapanlarni boshqardi. 10,2: 1 nisbatda siqilgan dvigatel 8600 aylanish tezligida 198 kVt (270 ot kuchi) maksimal quvvatni ishlab chiqdi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.porsche.com/germany/sportandevents/motorsport/history/racingcars/60ies/1967-910-8coupe/|sarlavha=1967 - Porsche 910/8 Coupé - Die 60er - Rennwagen - Dr. Ing. h.c. F. Porsche AG|sana=2009-06-05|nashriyot=web.archive.org|kirish sanasi=2020-06-02|archive-date=2009-06-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20090605115403/http://www.porsche.com/germany/sportandevents/motorsport/history/racingcars/60ies/1967-910-8coupe/}}</ref>. Dvigatelning boshqa xususiyatlari quruq moylash, Bosch inyeksiyasi va ikkita tranzistorli ateşleme edi. Shamlarda platina elektrodlari bor edi. Orqa oʻqga quvvat yuborish uchun Porsche Porsche 911 ning zaxira uzatmasidan olingan 906 turdagi toʻliq sinxronlashtirilgan besh bosqichli mexanik uzatmalar qutisidan foydalangan. == Porsche 910 Bergspyder (1967-1968) == ==== Tana ==== 1967 va 196-yillarda togʻ changʻisi boʻyicha Yevropa chempionatida qoʻllanilgan Porsche 910 Bergspyder jahon brendi chempionatida qoʻllanilgan kupedan keskin farq qildi. Qurilish jarayonida ishlab chiquvchilar avtomobilning ogʻirligini past saqlash uchun juda koʻp engil materiallardan foydalanganlar. Quvur shaklidagi ramka anʼanaviy poʻlat oʻrniga engil alyuminiydan qilingan. Korpusning tashqi qobigʻi juda yupqa plastmassadan yasalgan va eshiklari yoʻq edi. Haydovchi old oynasi past, tomi yoʻq ochiq kabinaga oʻtirdi. 1967-yilda dastlab orqada uzluksiz qopqoq (spoiler) mavjud boʻlib, burchaklarga kirishda kontakt bosimini oshirish uchun gʻildirak suspenziyasi orqali boshqariladi. Keyingi yili u chap va oʻngdagi ikkita alohida klapan bilan almashtirildi, ular ham gʻildirak suspenziyasi tomonidan sozlandi va gʻildiraklarning tushishi yoki orqaga qaytish yoki orqaga qaytish darajasiga qarab turli yoʻllar bilan amalga oshirildi. Titandan yasalgan boshqa ogʻirlikni tejovchi komponentlar va atigi 15-16 litr benzin sigʻadigan kichik tankdan foydalanish kabi choralar bilan birgalikda [[Titan (unsur)|Bergspyder]] 1967-yilgi mavsumda atigi 500 kg ogʻirlikda edi. Keyingi mavsumda vazn 450 kg ga tushirildi. ==== Toʻxtatib turish ==== Shassi va shinalar model sxemasidan deyarli oʻzgarmagan holda olingan. Porsche faqat tormoz tizimi uchun juda yengil [[berilliy]] tormoz disklari va titanium tormoz kaliperlarini ishlatgan. ==== Dvigatel va transmissiya ==== Bergspyder 771 tipidagi sakkiz silindrli havo sovutgichli boks dvigateliga ega edi, ammo uning dvigatel hajmi kupega nisbatan atigi ikki litrni tashkil etdi va yengilroq qismlardan qurilgan. U 8800/min dvigatel tezligida 198 kVt (270 ot kuchi) ishlab chiqardi. Siqish 2,2 litrli dvigateldan 10,5: 1 ga yuqori edi. Boʻsh vaznni past ushlab turish uchun dizaynerlar alternatordan voz kechishdi va oʻrniga qisqa tog 'poygalari uchun ateşleme tizimini quvvatlaydigan yengil kumush batareyadan foydalanishdi. == Poyga tarixi == === 1966-yil — Toqqa chiqishda birinchi marta foydalanish === Porsche 910 1966-yil 28-avgustda Shveytsariyadagi Sierre Montana-Krans togʻ poygasida debyutini oʻtkazdi. Poygada Gerxard Mitter va Xans Xerrmann kupeni umumiy hisobda ikkinchi va uchinchi oʻrinlarga koʻtarishdi. Italiyalik Ludoviko Skarfiotti Ferrari Dino 206P<ref>{{veb manbasi|url=http://www.classicscars.com/wspr/results/wscc/ms1966.html#11|sarlavha=World Championship 1966|nashriyot=www.classicscars.com|kirish sanasi=2020-06-02|arxivsana=2017-09-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170912234035/http://www.classicscars.com/wspr/results/wscc/ms1966.html#11}}</ref> bilan gʻalaba qozondi. === 1967-yil — toqqa chiqish boʻyicha Yevropa chempionati va jahon chempionatidagi gʻalaba === 1967-yilda Porsche ishchi guruhi asosan Jahon sport avtomobillari chempionatida chidamlilik poygasida 906 dan tashqari, oʻtgan yili sinovdan oʻtgan 910 kupedan foydalangan. „24 soatlik Daytona“da Xans Xerrmann va Jozef Siffert avtomobilni kuchliroq Ferrari 330P4 va 2 litrli prototip sinfidagi gʻalabadan keyin toʻrtinchi oʻringa koʻtarishdi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.classicscars.com/wspr/results/wscc/ms1967.html|sarlavha=World Championship 1967|nashriyot=www.classicscars.com|kirish sanasi=2020-06-02|arxivsana=2019-10-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191022010217/http://www.classicscars.com/wspr/results/wscc/ms1967.html}}</ref>. Sebring at 12 Hours musobaqasida Skuter Patrik va Gerxard Mitter umumjamoa hisobida uchinchi oʻrinni egalladi va oʻz sinfida gʻolib chiqdi, undan keyin Jo Siffert va Xans Xerrmann toʻrtinchi oʻrinni egalladi. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] d55e93t21ovzpp69j0koeyo1z9umlzw Sai Lokur 0 744601 2726670 2676261 2022-07-31T11:39:47Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Sai Lokur|portret=Sai Lokur.jpg|tavsif=Lokur.|tugʻilgan paytidagi ismi=|tavallud sanasi=1989-yil 9-sentabr.<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Sai Lokur: Biography & Birthday {{!}} eTimes|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Sai-Lokur|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-12-11|website=timesofindia.indiatimes.com}}</ref>|tavallud joyi=[[Belgaum]], [[Hindiston]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=2002-yildan 2020-yilgacha.|turmush oʻrtogʻi=Tirthadeep Roy|bolalari=|sayt=}} [[Turkum:Articles with hCards]] '''Sai Lokur -''' hind kino aktrisasi.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Sai Lokur enjoys Easter egg designing; shares her childhood memory with fans - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/sai-lokur-enjoys-easter-egg-designing-shares-her-childhood-memory-with-fans/articleshow/75104412.cms|kirish sanasi=2020-12-01|ish=The Times of India|til=en}}</ref> U o'smirlik paytidayoq bolalar aktrisasi sifatida "''Kuch Tum Kaho Kuch Hum Kahein"'' hind filmida debyut qildi. U ''"Kis Kisko Pyaar Karun"da'' Kapil Sharma bilan birga rol ijro etdi va ushbu roli bilan mashhur bo'ldi. U ''"Bigg Boss Marathi 1"'' shousida mashhur bo'ldi.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=How is life after Bigg Boss Marathi? We ask Sai Lokur {{!}} Marathi Movie News - Times of India {{!}} Life, Times of india, Celebrity gossip|url=https://www.pinterest.com/pin/635922409861703876/|kirish sanasi=2020-12-01|ish=Pinterest|til=en}}</ref>2015-yilda "''Kis Kisko Pyaar Karoon" filmida Anjali rolini ijro etib tanqidchilarning e'tiboriga tushgan. U kinodagi faoliyatini uzoq davom ettirmadi. Tasdiqlanmagan ma'lumotlarga ko'ra uning karyerasining to'xtashiga oilaviy sabablar ko'rsatilgan.'' Aktrisa 2020-yil 30-noyabrda IT mutaxassisi Tirthadeep Royga turmushga chiqdi va hozirgi kunda ham birga yashashadi.<ref>{{veb manbasi|url=https://timesofindia.com/tv/news/marathi/bigg-boss-marathi-finalist-sai-lokur-ties-the-knot-with-tirthadeep-roy/amp_articleshow/79486090.cms|sarlavha=Bigg Boss Marathi finalist Sai Lokur ties the knot with Tirthadeep Roy|ish=The Times of India|sana=30-noyabr 2020-yil}}</ref> == Yoshlik yillari == Sai Lokur - Belgaumda tug'ilgan mashhur marath kino aktrisasi. U Belgaumning Karnatakasida tug'ilgan va ulg'aygan.Hozirgi kunda Bombeyda yashamoqda. U 1989-yil 5-sentabrda kinematogriflar oilada tug'ilgan. Onasi Vina Lokur, taniqli produser va rejissor. U o'zi tug'ilgan shahri Belgaumda Sunflower Nursery nomli maktabda ta'lim olishni boshlagan va keyin ilohiyotdan ta'lim olish uchun Providence monastirining o'rta maktabiga borgan. U shtatdagi eng katta kollejiga o'qishga kirdi. Bolaligidanoq u aktyorlik va raqsga ko'proq qiziqdi. Shuning uchun u turli xil spektakllar va shoularda rol ijro etib qatnashishdan tashqari, xuddi shu sohasi uchun ta'lim oldi. Aktrisalikdan tashqari, u yaxshi sportchi. U turli xil suzish musobaqalarida qatnashgan va ushbu sport bilan bog'liq turli klublar bilan hamkorlik qilgan. Uning aktyorlik debyuti onasi Vina Kokurning va Mohan Joshi, Sharad Ponkshe kabi aktyorlar bilan birgalikda rejissorlik qilgan film bilan boshlandi. Ushbu "''Mission Champion''" filmi bir nechta mukofotga sazovor bo'ldi. == Filmografiyasi == {| class="wikitable Sortable" !Yil ! Kino ! Rol ! Til |- | rowspan="2" |2002 |''[[:en:Kuch_Tum_Kaho_Kuch_Hum_Kahein|Kuch Tum Kaho Kuch Hum Kahein]]'' | rowspan="3" | Bola | rowspan="2" | [[Hind tili|hind]] |- |''Pakda Gaya'' |- |2007 |''Mission Champion'' | rowspan="7" | marati |- | rowspan="2" |2011 |''PPlatform'' | |- |''Parambi'' | |- | rowspan="2" |2012 |''Aamhich Tumche Bajirao'' | |- |''[[:en:No_Entry_Pudhe_Dhoka_Aahey|No Entry Pudhe Dhoka Aahey]]'' | Pooja |- | rowspan="2" |2013 |''Jarab'' | Kavya |- |''Mee Ani You'' | Ira Kurundkar |- |2015 |''[[:en:Kis_Kisko_Pyaar_Karoon|Kis Kisko Pyaar Karoon]]'' | Anjali<ref>{{veb manbasi|sana=2014-12-07|sarlavha=Kapil Sharma Gets Fit for debut film Kis Kisko Pyar Karu|url=http://indialive.today/kapil-sharma-gets-fit-debut-film-kis-kisko-pyar-karu/|kirish sanasi=2022-06-16|ish=web.archive.org|archive-date=2014-12-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20141207062634/http://indialive.today/kapil-sharma-gets-fit-debut-film-kis-kisko-pyar-karu/}}</ref> | [[Hind tili|hind]] |} == Televizion seriyallarda == {| class="wikitable" !Yil ! Ism ! Eslatmalar ! Ref. |- | rowspan="2" |2018 |[[:en:Bigg_Boss_Marathi_(season_1)|''Bigg Boss Marathi 1'']] | Musobaqa ishtirokchisi (3-o'rin) |<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Bigg Boss Marathi: Aastad Kale and Sai Lokur evicted from the show? - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/bigg-boss-marathi-aastad-kale-and-sai-lokur-evicted-from-the-show/articleshow/65092164.cms|kirish sanasi=2020-12-01|ish=The Times of India|til=en}}</ref> |- |''Assal Pahune Irsaal Namune'' | Ayollar kuni uchun maxsus | |- | rowspan="2" |2019 |''Ekdam Kadak'' | ''Bigg Bossning'' sobiq finalchisi |<ref>{{veb manbasi|sarlavha='बिग बॉस १'चे स्पर्धक 'या' मंचावर एकत्र|url=https://maharashtratimes.com/entertainment/entertainment-news/television-news/bigg-boss-marathi-season-1-contestants-to-participate-in-special-episode-of-ekdum-kadak/articleshow/69323569.cms|kirish sanasi=2020-12-01|ish=Maharashtra Times|til=mr}}</ref> |- |''[[:en:Bigg_Boss_Marathi_(season_2)|Bigg Boss Marathi 2]]'' | BB mehmonxona vazifasida mehmon sifatida |<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Bigg Boss pulls off a prank on housemates; introduces Sai Lokur as a wild card entrant - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/bigg-boss-pulls-off-a-prank-on-housemates-introduces-sai-lokur-as-a-wild-card-entrant/articleshow/70068634.cms|kirish sanasi=2020-12-01|ish=The Times of India|til=en}}</ref> |} == Veb-seriyallarda == {| class="wikitable" !Yil ! Seriya ! Rol ! Ref. |- |2020 |''Sanam Hotline'' |Shivani |<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Hungama Play launches 'Sanam Hotline', a new original comedy show in Marathi and Hindi|url=https://bestmediainfo.com/2020/12/hungama-play-launches-sanam-hotline-a-new-original-comedy-show-in-marathi-and-hindi/|kirish sanasi=2020-12-09|ish=bestmediainfo.com|til=en}}</ref><ref>{{veb manbasi|sarlavha=Sanam Hotline: Pushkar Jog Turns To Web Comedy With This Web Series|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/sanam-hotline-pushkar-jog-turns-to-web-comedy-with-this-web-series/5fd1ebc127259e64b43a2b13|kirish sanasi=2020-12-10|ish=spotboye.com|til=en}}</ref> |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|5262126}} * {{Instagram|sai.lokur}} [[Turkum:Hindistonlik film aktrisalari]] [[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] mba1nonl96fqpp3fjlifdx9x0vstwg7 Oʻzbekiston 2020-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida 0 744784 2726303 2697926 2022-07-31T05:50:13Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Olimpiya oʻyinlarida Mamlakat |MOQ = UZB |MOQnomi = [[Oʻzbekiston Milliy Olimpiya qoʻmitasi]] |Oʻyinlar = {{{Oʻyinlar|Olimpiya}}} |Sportsmenlar = {{{Sportsmenlar|67 ta}}} |sport turlarida = {{{sport turlarida|17}}} |Bayroqdor = {{{Bayroqdor|[[Bahodir Jalolov]] [[Nigora Tursunqulova]] [[Akbar Joʻrayev]]}}} |Rasmiy shaxslar = {{{Rasmiylar|}}} |Oltin = {{{Oltin|3}}} |Kumush = {{{Kumush|0}}} |Bronza = {{{Bronza|2}}} |Hammasi = {{{Hammasi|5}}} |Oʻrin = {{{Oʻrin|32}}} |Yozgi_oʻyinlar = [[Oʻzbekiston 1996-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida|1996]] {{•}} [[Oʻzbekiston 2000-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida|2000]] {{•}} [[Oʻzbekiston 2004-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida|2004]] {{•}} [[Oʻzbekiston 2008-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida|2008]] {{•}} [[Oʻzbekiston 2012-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida|2012]] {{•}} [[Oʻzbekiston 2016-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida|2016]] {{•}} [[Oʻzbekiston 2020-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida|2020]]{{•}} [[Oʻzbekiston 2024-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida|2024]] |Qishki_oʻyinlar = [[Oʻzbekiston 1994-yilgi Qishki Olimpiada oʻyinlarida|1994]] {{•}} [[Oʻzbekiston 1998-yilgi Qishki Olimpiada oʻyinlarida|1998]] {{•}} [[Oʻzbekiston 2002-yilgi Qishki Olimpiada oʻyinlarida|2002]] {{•}} [[Oʻzbekiston 2006-yilgi Qishki Olimpiada oʻyinlarida|2006]] {{•}} [[Oʻzbekiston 2010-yilgi Qishki Olimpiada oʻyinlarida|2010]] {{•}} [[Oʻzbekiston 2014-yilgi Qishki Olimpiada oʻyinlarida|2014]] {{•}} [[Oʻzbekiston 2018-yilgi Qishki Olimpiada oʻyinlarida|2018]] {{•}} [[Oʻzbekiston 2022-yilgi Qishki Olimpiada oʻyinlarida|2022]]{{•}} [[Oʻzbekiston 2026-yilgi Qishki Olimpiada oʻyinlarida|2026]] |Sh.qarang = <ul><li> {{OOʻMamlakat|URS}} (1952-1988)</li></ul> <ul><li> {{EUN}} (1992)</li></ul> }} <includeonly> {{#if:{{NAMESPACE}}||[[Turkum:Olimpiya oʻyinlarida Oʻzbekiston]]}}</includeonly><noinclude> [[Turkum:Andozalar:Olimpiya oʻyinlarida mamlakat|Oʻzbekiston]] [[Turkum:Vikipediya:Vertikal navigatsion andozalar]] </noinclude> '''Oʻzbekiston 2020-yilgi Yozgi Olimpiya oʻyinlarida''' 67 nafar sportchilar ishtirok etdi. Oʻzbekiston sportchilari 17 sport turi boʻyicha 71 ta yoʻllanmani qoʻlga kiritdi va bu mamlakat uchun rekord natija boʻldi. [[2020]]-yilning mart oyida XOQ Ijroiya kengashi Olimpiya oʻyinlarida gender tengligi siyosatini davom ettirib, Oʻyinlarning ochilish va yopilish marosimlari bayonnomasiga oʻzgartirishlarni tasdiqladi, unga koʻra Milliy olimpiya qoʻmitalari bir erkak va bir ayolni bayroqdor deb eʼlon qilish imkoniyatiga ega boʻldi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://rsport.ria.ru/20200304/1568166010.html|sarlavha=МОК: на ОИ-2020 в Токио каждая сборная сможет заявить двух знаменосцев|sana=2020-03-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210709182019/https://rsport.ria.ru/20200304/1568166010.html|arxivsana=2021-07-09|kirish sanasi=2021-07-02}}</ref>. Oʻzbekiston terma jamoasining oʻyinlarning ochilish marosimida bayroqdorlar birinchi marta [[1992]] yilda Birlashgan terma jamoa tarkibida gimnastikachi [[Oksana Chusovitina]] va bokschi Bobousmon Baturovlar Olimpiada chempioni deb eʼlon qilingan<ref>{{veb manbasi|url=http://olympic.uz/ru/81398|sarlavha=Токио-2020: известны имена знаменосцев делегации Узбекистана}}</ref>. Ammo 23-iyul sanasida oʻzgartirish kiritildi va bokschi [[Bahodir Jalolov]] va tayekvondochi [[Nigora Tursunqulova]] Oʻzbekiston terma jamoasi bayroqdoriga aylanishdi<ref>{{veb manbasi|til=ru-RU|url=https://olympic.uz/ru/81779|sarlavha=Официальное заявление по поводу изменения знаменосцев делегации Узбекистана на церемонии открытия Олимпиады Токио-2020|ish=Национальный олимпийский комитет Узбекистана|kirish sanasi=2021-07-23}}</ref>. Olimpiada sovrindorlari uchun mukofot puli quyidagicha: oltin medal uchun — 200 000 AQSH dollari; kumush medal — 100 000 AQSH dollari; bronza medali sohiblari — 50 000 AQSH dollari  etib tasdiqlandi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://podrobno.uz:443/cat/sport/skolko-stoyat-medali-vlasti-zaplatyat-po-200-tysyach-dollarov-uzbekistantsam-zavoevavshim-zoloto-oli/|sarlavha=Сколько стоят медали. Власти заплатят по 200 тысяч долларов узбекистанцам, завоевавшим золото Олимпиады и Паралимпиады|ish=Podrobno.uz|kirish sanasi=2021-09-28}}</ref>. COVID-19 pandemiyasi tufayli Xalqaro olimpiya qoʻmitasi oʻyinlarni 2021-yilga koʻchirishga qaror qildi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://www.championat.com/olympic/news-4007075-orgkomitet-olimpiady-v-tokio-podtverdil-novye-sroki-provedenija-igr.html|sarlavha=Оргкомитет Олимпиады в Токио подтвердил новые сроки проведения Игр|sana=2020-03-30|kirish sanasi=2020-04-28}}</ref>. == Medallar == {{Col-begin}} {{Col-break}} {| class="wikitable left" style="font-size: 95%;" |- bgcolor=gold |colspan=4 align=center|'''Oltin''' |- | width="20" align="center"|'''№''' | width="240" align="center"|'''Sportchilar''' | width="400" align="left"|'''Sport turi (yoʻnalishi)''' | width="70" align="center"|'''Sana''' |- |align=center|1 |[[Ulugʻbek Rashitov]] |[[Fayl:Taekwondo pictogram.svg|17px|tayekvondo (68 kg gacha, erkaklar)]] Tayekvondo (68 kg gacha, erkaklar) |align="center"|25-iyul |- |align=center|2 |[[Akbar Joʻrayev]] |[[Fayl:Weightlifting pictogram.svg|17px|Ogʻir atletika (109 kg gacha, erkaklar)]] Ogʻir atletika (109 kg gacha, erkaklar) |align="center"|3-avgust |- |align=center|3 |[[Bahodir Jalolov]] |[[Fayl:Boxing pictogram.svg|17px|Boks (91 kg dan ortiq, erkaklar)]] Boks (91 kg dan ortiq, erkaklar) |align="center"|8-avgust |- bgcolor="#c96" |colspan=4 align=center|'''Bronza''' |- | width="20" align="center"|'''№''' | width="240" align="center"|'''Sportchilar''' | width="400" align="left"|'''Sport turi (yoʻnalishi)''' | width="70" align="center"|'''Sana''' |- |align=center|1 |[[Davlat Bobonov]] |[[Fayl:Judo pictogram.svg|17px|Dzyudo (90 kg gacha, erkaklar)]] Dzyudo (90 kg gacha, erkaklar) |align="center"|28-iyul |- |align=center|2 |[[Bekzod Abdurahmonov]] |[[Fayl:Judo pictogram.svg|17px|Kurash (74 kg gacha, erkaklar)]] Kurash (74 kg gacha, erkaklar) |align="center"|6-avgust |} {{Col-break}} {| class="wikitable" style="font-size:85%" |- bgcolor=#efefef ! colspan=5|'''Sport turi boʻyicha medallar''' |-align=center | width="140"|'''Sport turi''' | bgcolor=#f7f6a8 | {{Oltin1}} | bgcolor=#dce5e5 | {{Kumush2}} | bgcolor=#ffdab9 | {{Bronza3}} | '''Jami''' |-align=center | align="left"|Tayekvondo | bgcolor=#f7f6a8 | 1 | bgcolor=#dce5e5 | 0 | bgcolor=#ffdab9 | 0 | '''1''' |-align=center | align="left"|Ogʻir atletika | bgcolor=#f7f6a8 | 1 | bgcolor=#dce5e5 | 0 | bgcolor=#ffdab9 | 0 | '''1''' |-align=center | align="left"|Boks | bgcolor=#f7f6a8 | 1 | bgcolor=#dce5e5 | 0 | bgcolor=#ffdab9 | 0 | '''1''' |-align=center | align="left"|Dzyudo | bgcolor=#f7f6a8 | 0 | bgcolor=#dce5e5 | 0 | bgcolor=#ffdab9 | 1 | '''1''' |-align=center | align="left"|Kurash | bgcolor=#f7f6a8 | 0 | bgcolor=#dce5e5 | 0 | bgcolor=#ffdab9 | 1 | '''1''' |-align=center ! Jami ! style="background:gold;" |'''3''' ! style="background:silver;"|'''0''' ! style="background:#c96;" |'''2''' ! '''5''' |} {| class="wikitable" style="font-size:85%" |- bgcolor=#efefef ! colspan=5|'''Kun boʻyicha medallar''' |-align=center | width="80"|'''Sana''' | bgcolor=#f7f6a8 | {{Oltin1}} | bgcolor=#dce5e5 | {{Kumush2}} | bgcolor=#ffdab9 | {{Bronza3}} | '''Jami''' |-align=center |25-iyul | bgcolor=#f7f6a8 | 1 | bgcolor=#dce5e5 | 0 | bgcolor=#ffdab9 | 0 | '''1''' |-align=center |28-iyul | bgcolor=#f7f6a8 | 0 | bgcolor=#dce5e5 | 0 | bgcolor=#ffdab9 | 1 | '''1''' |-align=center |3-avgust | bgcolor=#f7f6a8 | 1 | bgcolor=#dce5e5 | 0 | bgcolor=#ffdab9 | 0 | '''1''' |-align=center |6-avgust | bgcolor=#f7f6a8 | 0 | bgcolor=#dce5e5 | 0 | bgcolor=#ffdab9 | 1 | '''1''' |-align=center |8-avgust | bgcolor=#f7f6a8 | 1 | bgcolor=#dce5e5 | 0 | bgcolor=#ffdab9 | 0 | '''1''' |-align=center ! Jami ! style="background:gold;" |'''3''' ! style="background:silver;"|'''0''' ! style="background:#c96;" |'''2''' ! '''5''' |} {| class="wikitable" style="font-size:85%" |- bgcolor=#efefef ! colspan=5|'''Jins boʻyicha medallar''' |-align=center | width="80"|'''Jins''' | bgcolor=#f7f6a8 | {{Oltin1}} | bgcolor=#dce5e5 | {{Kumush2}} | bgcolor=#ffdab9 | {{Bronza3}} |'''Jami''' |-align=center |[[Fayl:Farm-Fresh male.png|20px]] Erkaklar | bgcolor=#f7f6a8 | 3 | bgcolor=#dce5e5 | 0 | bgcolor=#ffdab9 | 2 | '''5''' |-align=center |[[Fayl:Farm-Fresh female.png|20px]] Ayollar | bgcolor=#f7f6a8 | 0 | bgcolor=#dce5e5 | 0 | bgcolor=#ffdab9 | 0 | '''0''' |-align=center | Mix | bgcolor=#f7f6a8 | 0 | bgcolor=#dce5e5 | 0 | bgcolor=#ffdab9 | 0 | '''0''' |-align=center !Jami ! style="background:gold;" |'''3''' ! style="background:silver;"|'''0''' ! style="background:#c96;" |'''2''' ! '''5''' |} {{Col-end}} == Terma jamoa tarkibi == * [[Oksana Chusovitina]] sakkizta yozgi Olimpiya oʻyinlarida qatnashgan tarixdagi birinchi gimnastikachi boʻldi<ref>{{veb manbasi|url=https://tass.ru/sport/11981927|sarlavha=Гимнастка Чусовитина завершила карьеру в 46 лет после выступления на восьмой Олимпиаде|ish=ТАСС|kirish sanasi=2021-07-25}}</ref>. * Olga Zabelinskaya Olimpiada oʻyinlarida ishtirok etgan oʻzbekistonlik birinchi velosportchi boʻldi. * Yengil atletika boʻyicha [[Svetlana Radzivil]] uchun Olimpiada toʻrtinchisi boʻldi, bu Oʻzbekiston uchun rekord natija sanaladi. * Oʻzbekiston tayekvondo terma jamoasi oʻz tarixida ilk bor Olimpiya oʻyinlarida toʻliq tarkibda (2+2) ishtirok etdi. * Ogʻir atletika boʻyicha oʻzbekistonlik ikki nafar qizga ilk bor Olimpiya oʻyinlari lisenziyasi topshirildi. * [[Qilichbozlik]] boʻyicha birinchi marta Oʻzbekistondan uch nafar sportchi ishtirok etdi. * Oʻzbekiston birinchi marta zamonaviy beshkurash boʻyicha ishtirok etdi. * Butun delegasiyaning 45 foizini ayollar tashkil etdi, bu mamlakat uchun rekord koʻrsatkich edi. * Musobaqa vaqtida Oʻzbekiston delegasiyasining eng keksa sportchisi Oksana Chusovitina ([[1975]]- [[19-iyun|yil 19-iyun]]) 46 yoshda edi. Eng yosh gimnastikachi Yekaterina Fetisova ([[2003]]- [[3-yanvar|yil 3-yanvar]]) 18 yoshda boʻlgan.  == [[Fayl:Rowing_pictogram.svg|30x30px]]Akademik eshkak eshish == === Erkaklar === {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! rowspan="2" width="200" |Musobaqa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! colspan="3" | '''Dastlabki poyga''' ! colspan="3" | saralash bosqichi ! colspan="2" | C finali ! rowspan="2" | '''Finaldagi oʻrni''' |- ! '''Poyga''' ! Vaqt ! '''Oʻrin''' ! '''Poyga''' ! Vaqt ! '''Oʻrin''' ! Vaqt ! '''Oʻrin''' |- | Qoʻsh juftliklar | align="left" | [[Shahboz Xolmurzayev|Shahboz Xolmurzaev]] Sobir Safaroliyev |1 | 6:44.98 |4 | 2 | 6:56.22 |4 | 6:40.25 |4 | '''16''' |} == [[Fayl:Boxing_pictogram.svg|30x30px]]Boks == === Erkaklar === {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! rowspan="2" width="150" |'''Toifa''' ! rowspan="2" width="200" |'''Sportchilar''' ! width="135" |'''Birinchi raund''' ! width="135" |'''Ikkinchi raund''' ! width="135" |'''Chorak final''' ! width="135" |'''Yarimfinal''' ! width="135" |Final ! rowspan="2" |'''Oʻrin''' |- !'''Raqib''' '''Natija''' !'''Raqib''' '''Natija''' !'''Raqib''' '''Natija''' !'''Raqib''' '''Natija''' !'''Raqib''' '''Natija''' |- |52 kg gacha | align="left" |[[Shahobiddin Zoirov|Shaxobiddin Zoirov]] |{{flagicon|TUR}} B. Chiftchi Y 5:0 |CPV P. Varela Y 5:0 |{{flagicon|PHI}} K. Paalam M 0:4 | colspan="3" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- |57 kg gacha | align="left" |[[Mirazizbek Mirzaxalilov]] |{{N/a|Ishtirok etmagan}} |{{flagicon|IRL}} K. Uoker M 1:4 | colspan="4" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- |63 kg gacha | align="left" |[[Elnur Abduraimov]] |{{flagicon|MGL}} B. Chinzorig Y 4:1 |{{flagicon|TJK}} B. Usmonov Y 5:0 |{{flagicon|ARM}} O. Bachkov M 0:5 | colspan="3" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- |69 kg gacha | align="left" |Bobo-Usmon Baturov |{{N/a|Ishtirok etmagan}} |{{flagicon|DOM}} E. Polanko Y 4:0 |{{flagicon|GBR}} P. Makkormak M 1:4 | colspan="3" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- | 75 kg gacha | align="left" |[[Fanat Qahramonov]] |{{flagicon|GEO}} G. Xarabadze Y 5:0 |{{flagicon|KAZ}} A. Amankul M 0:5 | colspan="4" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- | 81 kg gacha | align="left" |Dilshodbek Ruzmetov |{{flagicon|IRL}} E. Brennan Y 5:0 |{{flagicon|AZE}} A. Dominges M 1:4 | colspan="4" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- |91 kg gacha | align="left" |Sanjar Tursunov |{{flagicon|ALG}} A. Benshabla M 1:4 | colspan="5" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- |91 kg dan ortiq | align="left" |[[Bahodir Jalolov]] |{{N/a|Ishtirok etmagan}} |{{flagicon|AZE}} M. Abdullayev Y 5:0 |{{flagicon|IND}} S. Kumar Y 5:0 |{{flagicon|GBR}} F. Klark Y RSC-I |{{flagicon|USA}} R. Torrez Y 5:0 | align="center" bgcolor="gold" |{{Oltin1}} |} === Ayollar === {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! rowspan="2" width="150" |'''Toifa''' ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! width="135" | '''Birinchi raund''' ! width="135" | Ikkinchi raund ! width="135" | Chorak final ! width="135" | Yarim final ! width="135" | Final ! rowspan="2" | '''Oʻrin''' |- ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija |- | 51 kg gacha | align="left" | [[Tursunoy Rahimova]] |{{flagicon|POL}} S. Drabik Y 4:1 |{{flagicon|TUR}} B. Chakiroglu M 2:3 | colspan="4" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- | 60 kg gacha | align="left" | [[Rayhona Qodirova]] |{{N/a|Ishtirok etmagan}} |{{flagicon|COD}} N. Yumba Y 5:0 |{{flagicon|BRA}} B. Ferreyra M 0:5 | colspan="3" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- | 69 kg gacha | align="left" | [[Shaxnoza Yunusova]] |{{flagicon|POL}} K. Koshevskaya M 0:5 | colspan="5" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |} == [[Fayl:Wrestling_pictogram.svg|30x30px]]Kurash == === Erkaklar === ==== Erkin kurash ==== {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! rowspan="2" width="150" |Toifa ! rowspan="2" width="230" | Sportchilar ! width="150" | 1/8 final ! width="150" | Chorak final ! width="150" | Yarim final ! width="150" | Final ! rowspan="2" | '''Oʻrin''' |- ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija |- | 57 kg gacha | align="left" | [[Gʻulomjon Abdullayev|Gʻulomjon Abdullayev]] |China M. Lyu Y 10:2 | Z. Uguyev M 6:6 (VPO1) |AQSh T. Gilman (Tasalli beruvchi) M 1:11 | colspan="2" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- |74 kg gacha | align="left" |[[Bekzod Abdurahmonov]] |{{flagicon|PUR}} F. Gomes Y 10:0 | Z. Sidakov M 6:13 |{{flagicon|GBS}} A. Midana (Tasalli beruvchi) Y 10:0 |{{flagicon|KAZ}} D. Kaysanov (3- Oʻrin) Y 13:2 | align="center" bgcolor="cc9966" |{{Bronza3}} |- |86 kg gacha | align="left" |Djabrail Shapiyev |{{flagicon|IRI}} X. Yazdani M 2:11 |{{N/a|Ishtirok etmagan}} |{{flagicon|SUI}} S. Reyxmut (Tasalli beruvchi) Y 5:2 | A. Nayfonov (3- Oʻrin) M 0:2 | align="center" |4 |- |97 kg gacha | align="left" |[[Magomed Ibragimov]] |{{flagicon|TUR}} S. Karadeniz M 3:3 (VPO1) | colspan="4" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |} ==== '''Yunon-rum kurashi''' ==== {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! rowspan="2" width="150" |Toifa ! rowspan="2" width="230" | Sportchilar ! width="150" | 1/8 final ! width="150" | Chorak final ! width="150" | Yarim final ! width="150" | Final ! rowspan="2" | '''Oʻrin''' |- ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija |- | 60 kg gacha | align="left" | [[Elmurat Tasmuradov|Elmurat Tasmurodov]] |{{flagicon|UKR}} L. Temirov M 0:5 | colspan="4" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- | 77 kg gacha | align="left" | [[Jalgasbay Berdimuratov]] |{{flagicon|ARM}} K. Chalyan M 0:5 | colspan="4" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- | 87 kg gacha | align="left" | Rustam Assakalov |{{flagicon|GEO}} L. Gobadze Y 6:5 |{{flagicon|CRO}} I. Xuklek M 1:4 | colspan="3" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- | 130 kg gacha | align="left" | [[Moʻminjon Abdullaev]] |{{flagicon|EST}} A. Vititin Y 8:0 |{{flagicon|CHI}} Ya. Akosta M 0:2 | colspan="3" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |} == [[Fayl:Cycling_(road)_pictogram.svg|30x30px]] Magistral yoʻl == Olimpiya oʻyinlarida ishtirok etadigan mamlakatlarni tanlashning asosiy mezoni 2018-yil 22-oktabrdan 2019-yil 22-oktabrgacha boʻlgan davrda saralash musobaqalari natijalariga koʻra tuzilgan UCI jahon reytingi boʻldi. Shuningdek, kvotalarning kichik qismi qitʼa chempionatlari va JCh-2019 natijalariga koʻra taqsimlandi<ref name="Квалификация. Шоссе">{{veb manbasi|url=http://www.uec.ch/resources/Olympics%20EuroGames/Tokyo_2020_Olympic_Games_Qualification_System_Road_Cycling_english.PDF|sarlavha=Qualification System – Games of the XXXI Olympiad – Road Cycling|sana=2019-06-18}}</ref>. Oʻzbekiston milliy terma jamoasi oʻz maydonidagi Osiyo chempionatidagi muvaffaqiyatli poygasi evaziga Olimpiya yoʻllanmasini qoʻlga kiritdi<ref name="Квалификация. Шоссе"/>. Ayollar oʻrtasidagi guruh bahslarida uch karra Olimpiada sovrindori Olga Zabelinskaya<ref>{{veb manbasi|url=https://www.procyclingstats.com/race/asian-cycling-championships-we/2019|sarlavha=Asian Cycling Championships WE - Road Race (CC)|sana=2019-04-27|nashriyot=Procyclingstats.com|kirish sanasi=2019-08-25|til=en}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://kun.uz/ru/news/2019/04/28/olga-zabelinskaya-zavoyevala-lisenziyu-na-olimpiadu-v-tokio|sarlavha=Ольга Забелинская завоевала лицензию на Олимпиаду в Токио|sana=2019-04-28|nashriyot=Kun.uz|kirish sanasi=2019-08-25|til=ru}}</ref> chempion boʻldi, u [[2018]]-yildan Oʻzbekiston terma jamoasi safida ishtirok eta boshladi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.vesti.ru/doc.html?id=3047327|sarlavha=Велогонщица Забелинская получила лицензию с флагом Узбекистана|sana=2018-08-09|til=ru}}</ref>. Bu kvota Oʻzbekistonda velosport boʻyicha Olimpiada musobaqalarida mamlakat tarixidagi birinchi „ayol“ edi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.sports-reference.com/olympics/countries/UZB/summer/CYC/|sarlavha=Uzbekistan Cycling|sana=2019-08-25|nashriyot=Sports-reference.com|kirish sanasi=2019-08-25|til=en|arxiv-sana=2019-08-25|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190825115439/https://www.sports-reference.com/olympics/countries/UZB/summer/CYC/|archive-date=2019-08-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20190825115439/https://www.sports-reference.com/olympics/countries/UZB/summer/CYC/}}</ref>. === Erkaklar === {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! width="200" |Musobaqa ! width="200" | Sportchilar ! width="50" | Vaqt ! width="50" | '''Oʻrin''' ! width="50" | '''Qolgani''' |- | Guruh poygasi | align="left" | Murodjon Xalmuratov | 6:21:46 | '''64''' | <nowiki>+16:20</nowiki> |} === Ayollar === {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! width="200" |Musobaqa ! width="200" | Sportchilar ! width="50" | Vaqt ! width="50" | '''Oʻrin''' ! width="50" | '''Qolgani''' |- | Guruh poygasi | align="left" | Olga Zabelinskaya | 3:54:31 | '''9''' | <nowiki>+1:46</nowiki> |} == [[Fayl:Swimming_pictogram.svg|30x30px]] Suzish == Xalqaro suzish federatsiyasi reytingiga koʻra, Yulduz Qoʻchqorova (100 metr, brass usulida) Tokio-2020 yoʻllanmasiga ega boʻldi. Ammo Qoʻchqorova uzoq vaqt davomida jamoaning oʻquv-mashgʻulot tarkibida ishtirok etmagani va ayni damda AQShda boʻlgani sababli musobaqada ishtirok eta olmasligi maʼlum boʻladi. Shu bois, uning oʻrniga Natalya Kritinina (50 metr, erkin uslubda) nomzodi qoʻyiladi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=http://sports/news/view/tokio-2020-izmeneniya-v-sostave-delegatsii-uzbekistana-14-07-2021|sarlavha=Токио-2020: изменения в составе делегации Узбекистана|muallif=2021-07-14 14:27:00|ish=sports.uz|sana=2021-07-14|kirish sanasi=2021-07-18}}</ref>. Ushbu holat Xalqaro suzish federatsiyasi tomonidan tasdiqlandi va Tokio-2020 yoʻllanmasi Kritininaga berildi<ref>{{veb manbasi|til=en-us|url=http://../../../en/results/swimming/athlete-profile-n1286751-kritinina-natalya.htm|sarlavha=Swimming KRITININA Natalya - Tokyo 2020 Olympics|ish=..|kirish sanasi=2021-07-18}}{{Deadlink|date=iyul 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. === Erkaklar === {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! rowspan="2" width="200" |Masofa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! colspan="3" | Dastlabki raund ! colspan="3" | Yarim final ! colspan="2" | Final |- ! Suzish ! Natija ! Oʻrin ! Suzish ! Natija ! Oʻrin ! Natija ! Oʻrin |- | 100 metrga erkin uslubda | align="left" | Xurshijon Tursunov |4 | 50.14 | '''41''' | colspan="5" bgcolor="honeydew" | yakunladi |} === Ayollar === {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! rowspan="2" width="200" |Masofa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! colspan="3" | Dastlabki raund ! colspan="3" | Yarim final ! colspan="2" | Final |- ! Suzish ! Natija ! Oʻrin ! Suzish ! Natija ! Oʻrin ! Natija ! Oʻrin |- | 50 metrga erkin uslubda | align="left" | [[Natalya Kritinina]] | 6 | 26.93 | '''48''' | colspan="5" bgcolor="honeydew" | yakunladi |} == [[Fayl:Gymnastics_(artistic)_pictogram.svg|30x30px]]Sport gimnastikasi == === Erkaklar === ==== Alohida mashgulot ==== {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! rowspan="2" width="200" |Musobaqa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! colspan="2" | Kvalifikasiya ! colspan="2" | Final |- ! '''Ball''' ! '''Oʻrin''' ! '''Ball''' ! '''Oʻrin''' |- | Erkin mashq | align="left" | Rasuljon Abdurahimov | 12.566 | 64 | colspan="2" rowspan="6" bgcolor="honeydew" | yakunladi |- | eshak (ogʻma oʻtirgʻichga chiqish) | align="left" | Rasuljon Abdurahimov | 12.166 | 64 |- | halqa | align="left" | Rasuljon Abdurahimov | 12.733 | 62 |- | Tayanib sakrash | align="left" | Rasuljon Abdurahimov | 13.833 | 45 |- | parallel uloqtirish | align="left" | Rasuljon Abdurahimov | 14.733 | 24 |- | ustunga chiqish | align="left" | Rasuljon Abdurahimov | 13.033 | 48 |} === Ayollar === ==== Alohida mashgulot ==== {| class="wikitable" ! rowspan="2" width="200" |Musobaqa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! colspan="2" | Kvalifikasiya ! colspan="2" | Final |- ! '''Ball''' ! '''Oʻrin''' ! '''Ball''' ! '''Oʻrin''' |- | Tayanib sakrash | align="left" | [[Oksana Chusovitina]] | 14.166 | 11 | colspan="2" bgcolor="honeydew" | yakunladi |} == [[Fayl:Gymnastics_(rhythmic)_pictogram.svg|30x30px]] Badiiy gimnastika == [[Sabina Tashkenbaeva|Sabina Toshkenboyevaning]] COVID-19 testi ijobiy chiqqanligi uchun u Tokio Olimpiadasida mamlakatini himoya qilish imkoniyatidan mahrum boʻldi. Sabinaning yoʻllanmasi unga atalgan edi, u 2021-yilgi jahon chempionatida muvaffaqiyatli ishtirok etganida, yana yoʻllanmani qoʻlga kiritdi. Gimnastikachining yoʻllanmasi nominal boʻlganligi sababli, u oʻsha mamlakatning boshqa sportchisiga oʻtkazilmagan, lekin FIG qoidalariga koʻra, zahira roʻyxatida birinchi boʻlgan sportchi uni oladi (roʻyxat 2019-yilgi jahon chempionati natijalariga koʻra tuzilgan). Lisenziyaga ega boʻlmagan gimnastikachilar roʻyxatida Oʻzbekiston vakili [[Yekaterina Fetisova]] ham birinchilardan turar edi. Shunday qilib, Fetisova Tokioda Toshkentboyevaning oʻrniga yoʻllanmani olishga muvaffaq boʻladi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://gimnastika.pro/press/news/sabina_tashkenbaeva_ne_vystupit_v_tokio.html|sarlavha=Сабина Ташкенбаева не выступит в Токио|ish=gimnastika.pro|kirish sanasi=2021-08-06}}</ref>. {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! rowspan="2" width="200" |Musobaqa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! colspan="6" | '''Kvalifikasiya''' ! colspan="6" | Final |- ! |halqa ! |koptok ! |toʻqmoqlar ! |tasma !Jami ! '''Oʻrin''' ! |halqa ! |koptok ! |toʻqmoqlar ! |tasma !Jami ! '''Oʻrin''' |- | Shaxsiy koʻpkurash | align="left" | [[Yekaterina Fetisova|Ekaterina Fetisova]] | 19.800 | 19.400 | 17.950 | 18.350 | 75.500 | '''24''' | colspan="6" bgcolor="honeydew" | yakunladi |} {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! rowspan="2" width="200" |Musobaqa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! colspan="2" | '''Kvalifikasiya''' ! colspan="2" | Final |- ! Ball ! '''Oʻrin''' ! Ball ! '''Oʻrin''' |- | koʻpkurash guruhi | align="left" | Nilufar Shomurodova [[Kseniya Aleksandrova|Kseniya Aleksandrov]][[Kseniya Aleksandrova|a]] [[Dinara Ravshanbekova|Dinara Ravshanbekov]][[Dinara Ravshanbekova|a]]Sevara Safoeva [[Kamola Irnazarova|Kam]][[Kamola Irnazarova|ola Irnaza]][[Kamola Irnazarova|rova]] | 79.000 | '''9''' | colspan="2" bgcolor="honeydew" | yakunladi |} == [[Fayl:Canoeing_(flatwater)_pictogram.svg|30x30px]]Silliq suv == === Baydarka va kanoeda eshkak eshish === ==== Ayollar ==== {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! rowspan="2" width="200" |Musobaqa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! colspan="3" | Dastlabki raund ! colspan="3" | Chorak final ! colspan="3" | Yarim final ! colspan="2" width="100" | Final ! rowspan="2" | '''Finaldagi oʻrin''' |- ! Suzish ! Vaqt ! '''Oʻrin''' ! Suzish ! Vaqt ! '''Oʻrin''' ! Suzish ! Vaqt ! '''Oʻrin''' ! Vaqt ! '''Oʻrin''' |- | rowspan="2" | kanoeda yakkalik holatda 200 metrga | align="left" | [[Dilnoza Rahmatova]] |4 | 47.716 | 5 | 2 | 46.645 | 3 | colspan="6" bgcolor="honeydew" | yakunladi |- | align="left" | [[Nilufar Zokirova]] |1 | 49.686 | 6 |1 | 48.995 | 6 | colspan="6" bgcolor="honeydew" | yakunladi |- | kanoeda yakkalik holatda 500 metrga | align="left" | [[Dilnoza Rahmatova]][[Nilufar Zokirova]] |1 | 2:04,854 |4 | 2 | 2:04,450 | 2 | 2 | 2:09,614 | 5  | 2:04,658 | 3 | '''11''' |} == [[Fayl:Judo_pictogram.svg|30x30px]]Dzyudo == === Erkaklar === {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! rowspan="2" width="200" |'''Toifa''' ! rowspan="2" width="200" |'''Sportchilar''' !'''1/16 final''' !1/8 final !Chorak final !Yarim-final !Final ! rowspan="2" |'''Oʻrin''' |- !'''Raqib''' '''Natija''' !'''Raqib''' '''Natija''' !'''Raqib''' '''Natija''' !'''Raqib''' '''Natija''' !'''Raqib''' '''Natija''' |- |60 kg gacha | align="left" |[[Sharofiddin Lutfillayev|Sharofiddin Lutfillaev]] |{{N/a|Ishtirok etmagan}} |{{flagicon|UKR}} A. Lesyuk M | colspan="4" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- |66 kg gacha | align="left" |[[Sardor Nurillayev]] |{{flagicon|MDA}} D. Viyeru M | colspan="5" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- |73 kg gacha | align="left" |[[Hikmatilloh Toʻrayev|Xikmatillox Turayev]] |{{flagicon|GER}} I. Vandtke Y |{{flagicon|KOR}} Ch. An M | colspan="4" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- | rowspan="2" |81 kg gacha | rowspan="2" align="left" |[[Sharofiddin Boltaboyev]] | rowspan="2" |{{flagicon|VAN}} X. Kambo Y | rowspan="2" |{{flagicon|BUL}} I. Ivanov Y | rowspan="2" |{{flagicon|AUT}} Sh. Borchashvili M !Tasalli bahsi | colspan="2" rowspan="2" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- |{{flagicon|GEO}} T. Grigalashvili M |- | rowspan="2" |90 kg gacha | rowspan="2" align="left" |[[Davlat Bobonov]] | rowspan="2" |{{flagicon|ITA}} N. Mungay Y | rowspan="2" |{{flagicon|ITA}} K. Nyabali Y | rowspan="2" |{{flagicon|GEO}} L. Bekauri M !Tasalli bahsi !3-oʻrin | rowspan="2" bgcolor="cc9966" |{{Bronza3}} |- |{{flagicon|ESP}} N. Sherazadishvili Y |{{flagicon|TUR}} M. Ozerler Y |- |100 kg gacha | align="left" |[[Muhammadkarim Xurramov|Muxammadkarim Xurramov]] |{{flagicon|IRL}} B. Fletcher Y |{{flagicon|JPN}} A. Volf M | colspan="4" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- | rowspan="2" |100 kg dan ortiq | rowspan="2" align="left" |[[Bekmurod Oltiboyev|Bekmurad Oltibayev]] | rowspan="2" |{{flagicon|MGL}} D. Olziybayarin Y | rowspan="2" |{{flagicon|NED}} X. Grol Y | rowspan="2" |{{flagicon|CZE}} L. Krpalek M !Tasalli bahsi | colspan="2" rowspan="2" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- |{{flagicon|UKR}} Ya. Xammo M |} === Ayollar === {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! rowspan="2" width="200" |Toifa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! 1/16 final ! 1/8 final ! Chorak final ! Yarim final ! Final ! rowspan="2" | '''Oʻrin''' |- ! RaqibNatija ! Raqib<br /> Natija ! Raqib<br />Natija ! Raqib<br /> Natija ! Raqib<br /><br />Natija |- | 52 kg gacha | align="left" | [[Diyora Keldiyorova]] |{{flagicon|MGL}} L. Sosorbaram | colspan="5" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- | 63 kg gacha | align="left" | [[Farangiz Xojiyeva]] |CPV S. Billiyet M | colspan="5" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- | 70 kg gacha | align="left" | [[Gulnoza Matniyazova]] |{{flagicon|CHA}} D. Memnelum Y |{{flagicon|NED}} S. Deyk M | colspan="4" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |} === Aralash jamoa === {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! rowspan="2" width="200" |Toifa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! 1/8 final ! Chorak final ! Yarim final ! Final ! rowspan="2" | '''Oʻrin''' |- ! Raqib<br />Natija ! Raqib<br /><br /> Natija ! Raqib<br /><br />Natija ! Raqib<br /><br />Natija |- | aralash jamoa | align="left" | [[Bekmurod Oltiboyev|Bekmurod Oltiboev]][[Davlat Bobonov]][[Hikmatilloh Toʻrayev|Hikmatilloh Toʻraev]][[Gulnoza Matniyazova]][[Diyora Keldiyorova]][[Farangiz Xojiyeva]] |{{FlagIOC|NED|}} [[Niderlandiya]] M 3:4 | colspan="4" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |} == [[Fayl:Athletics_pictogram.svg|30x30px]] Yengil atletika == === Erkaklar === ==== Texnik yoʻnalishlar ==== {| class="wikitable" ! rowspan="2" width="200" |'''Yoʻnalish''' ! rowspan="2" width="200" | Sportchi ! colspan="2" | '''Kvalifikasiya''' ! colspan="2" | Final |- ! Natija ! '''Oʻrin''' ! Natija ! '''Oʻrin''' |- | Uch hatlab sakrash | align="left" | [[Ruslan Qurbonov]] | colspan="4" bgcolor="honeydew" | yakunladi |- | Bolgʻacha uloqtirish | Suxrob Xoʻjaev | 71.26 | '''29''' | colspan="2" bgcolor="honeydew" | yakunladi |} === Ayollar === ==== Texnik yoʻnalishlar ==== {| class="wikitable" ! rowspan="2" width="200" |'''Yoʻnalish''' ! rowspan="2" width="200" | Sportchi ! colspan="2" | '''Kvalifikasiya''' ! colspan="2" | Final |- ! Natija ! '''Oʻrin''' ! Natija ! '''Oʻrin''' |- | uch hatlab sakrash | [[Roksana Xudoyarova]] | 13.02 | '''29''' | colspan="2" bgcolor="honeydew" | yakunladi |- | uzoqqa sakrash | align="left" | [[Darya Reznichenko|Daria Reznichenko]] | 6.19 | '''26''' | colspan="2" bgcolor="honeydew" | yakunladi |- | rowspan="2" | balandga sakrash | [[Svetlana Radzivil]] | 1.90 |20 | colspan="2" bgcolor="honeydew" | yakunladi |- | [[Safina Saʼdullayeva|Safina Saʼdullaeva]] | 1.95 |4 | 1.96 | align="center" | '''6''' |} ==== Koʻpkurash ==== {| class="wikitable" ! width="200" |'''Masofa''' ! width="200" | Sportchi ! Parametr ! width="50" |'''100 m b/b''' ! width="50" | '''balandlik''' ! width="50" | '''yadro''' ! width="50" | '''200 m''' ! width="50" | '''uzunlik''' ! width="50" | '''nayza''' ! width="50" | '''800 m''' ! width="70" | Jami balli ! width="70" | '''Egallagan''' '''oʻrni''' |- | rowspan="3" | Ettikurash | rowspan="3" align="left" | Ekaterina Voronina ! align="left" | Natija | 14.19 | 1.77 | 13.76 | 24.67 | 6.11 | 49,88 | 2:09.73 | rowspan="3" | 6298 | rowspan="3" align="center" | '''12''' |- ! align="left" | Ballar | 952 | 941 | 778 | 917 | 883 | 858 | 969 |- ! align="left" | '''Oʻrin''' | 23 | 16 |11 | 17 | 11 | 6 | 5 |} == [[Fayl:Modern_pentathlon_pictogram.svg|30x30px]]Zamonaviy beshkurash == === Erkaklar === {| class="wikitable" ! rowspan="2" width="200" |Musobaqa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! colspan="3" | Qilichbozlik ! colspan="3" | Suzish ! colspan="3" | '''Ot ustida toʻsiqlardan oʻtish''' ! colspan="3" | kombayn ! colspan="2" | Jami |- ! gʻalaba ! ballar ! '''Oʻrin''' ! Vaqt ! ballar ! '''Oʻrin''' ! '''Jarima''' ! ballar ! '''Oʻrin''' ! Vaqt ! ballar ! '''Oʻrin''' ! Natija ! '''Oʻrin''' |- | shaxsiy birinchilik | align="left" | Aleksandr Savkin | 7 | 142 | 36 | 2:06.64 | 297 | 29 | 77.29 | 279 | 22 | 11:55.96 | 585 | 32 | 1303 | '''32''' |} === Ayollar === {| class="wikitable" ! rowspan="2" width="200" |Musobaqa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! colspan="3" | qilichbozlik ! colspan="3" | Suzish ! colspan="3" | '''Ot ustida toʻsiqlardan oʻtish''' ! colspan="3" | kombayn ! colspan="2" | Jami |- ! gʻalaba ! ballar ! '''Oʻrin''' ! Vaqt ! ballar ! '''Oʻrin''' ! Vaqt ! ballar ! '''Oʻrin''' ! Vaqt ! ballar ! '''Oʻrin''' ! Natija ! '''Oʻrin''' |- | shaxsiy birinchilik | align="left" | Alise Faxrutdinova | 16 | 196 | 23 | 2:16.45 | 278 | 22 | 117,93 | 226 | 29 | 13:55.66 | 465 | 35 | 1165 |'''30''' |} == [[Fayl:Shooting_pictogram.svg|30x30px]]Oʻq otish == === Ayollar === {| class="wikitable" ! rowspan="2" width="200" |Musobaqa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! colspan="2" | '''Kvalifikasiya''' ! colspan="2" | Final |- ! Natija ! '''Oʻrin''' ! Raqib/ Natija ! '''Oʻrin''' |- | pnevmatik miltiq, 10 metr | align="left" | Muxtasar Tohirova | 622.2 | '''33''' | colspan="2" bgcolor="honeydew" | yakunladi |- | uch holatdagi miltiq, 50 metr | align="left" | Muxtasar Tohirova | 1155 | '''30''' | colspan="2" bgcolor="honeydew" | yakunladi |} == [[Fayl:Tennis_pictogram.svg|30x30px]] Tennis == === Erkaklar === {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! rowspan="2" width="200" |Musobaqa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! 1/32 final ! 1/16 final ! 1/8 final ! Chorak final ! Yarim final ! Final |- ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija |- | Yakkalik razryadi | align="left" | Denis Istomin |{{flagicon|IND}} S. Nagal M 4:6, 7:6, 4:6 | colspan="5" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |} == [[Fayl:Taekwondo_pictogram.svg|30x30px]]Taekvondo == === Erkaklar === {| class="wikitable" ! rowspan="2" width="150" |'''Toifa''' ! rowspan="2" width="180" | Sportchilar ! Birinchi raund ! Ikkinchi raund ! Chorak final ! Yarim final ! Final ! rowspan="2" | '''Oʻrin''' |- ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija |- | 68 kg gacha | align="left" | [[Ulugʻbek Rashitov|Ulugʻbek Rashitov]] <small>(17)</small> |{{flagicon|MLI}} S. Fofana <small>(16)</small> Y 38:17 |{{flagicon|KOR}} Li De Xun <small>(1)</small> Y 21:19 |{{flagicon|IRI}} M. Xosseyni <small>(8)</small> Y 34:22 |{{flagicon|BIH}} N. Xusich <small>(13)</small> Y 28:5 |{{flagicon|GBR}} B. Sinden <small>(2)</small> Y 34:29 | align="center" bgcolor="gold" | {{Oltin1}} |- | 80 kg gacha | align="left" | Nikita Rafalovich <small>(7)</small> |{{N/a|Ishtirok etmagan}} |{{flagicon|DOM}} M. Ernandes <small>(10)</small> Y 17:7 |{{flagicon|AZE}} M. Xarchegani <small>(2)</small> Y 12:1 |{{flagicon|JOR}} S. ash-Sharabati <small>(6)</small> M 11:13 |{{flagicon|CRO}} T. Kanaet <small>(9)</small> (3-oʻrin) M 18:24 | align="center" |4 |} === Ayollar === {| class="wikitable" ! rowspan="2" width="150" |Toifa ! rowspan="2" width="180" | Sportchilar ! Birinchi raund ! Chorak final ! Yarim final ! Final ! rowspan="2" | '''Oʻrin''' |- ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija |- | 67 kg gacha | align="left" | Nigora Tursunqulova <small>(10)</small> |{{flagicon|CHN}} M. Chjan <small>(7)</small> M 9:12 | colspan="4" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- | 67 kg dan ortiq | align="left" | Svetlana Osipova <small>(9)</small> |{{flagicon|CHN}} J. Deniz <small>(8)</small> M 9:10 | colspan="4" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |} == [[Fayl:Weightlifting_pictogram.svg|30x30px]] Ogʻir atletika == === Erkaklar === {| class="wikitable" ! rowspan="2" width="200" |Toifa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! rowspan="2" width="60" | '''Vazn''' ! colspan="3" | '''Siltab koʻtarish''' ! colspan="3" | '''Dast koʻtarish''' ! rowspan="2" | Jami ! rowspan="2" | '''Oʻrin''' |- ! width="25" |1 ! width="25" | 2 ! width="25" | 3 ! width="25" |1 ! width="25" | 2 ! width="25" | 3 |- | 67 kg gacha | Adhamjon Ergashev | 67.00 | <s>139</s> | '''139''' | <s>144</s> | '''173''' | <s>184</s> | <s>184</s> | 312 | align="center" | 6 |- | 109 kg gacha | align="left" | [[Akbar Joʻrayev|Akbar Juraev]] | 109.00 | <s>189</s> | 189 | '''193''' | 227 | <s>234</s> | '''237'''OR | 430 OR | align="center" bgcolor="gold" | {{Oltin1}} |} === Ayollar === {| class="wikitable" ! rowspan="2" width="200" |Toifa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! rowspan="2" width="60" | '''Vazn''' ! colspan="3" | '''Siltab koʻtarish''' ! colspan="3" | '''Dast koʻtarish''' ! rowspan="2" | Jami ! rowspan="2" | '''Oʻrin''' |- ! width="25" |1 ! width="25" | 2 ! width="25" | 3 ! width="25" |1 ! width="25" | 2 ! width="25" | 3 |- | 55 kg gacha | align="left" | Muattar Nabiyeva | 54,95 | 95 | <s>98</s> | '''98'''OR | <s>114</s> | '''114''' | <s>117</s> | 212 | align="center" |4 |- | 76 kg gacha | [[Kumushxon Fayzullaeva]] | 71,80 | 97 | <s>101</s> | '''101''' | 122 | '''126''' | <s>130</s> | 227 | align="center" | 6 |} == [[Fayl:Fencing_pictogram.svg|30x30px]]Qilichbozlik == === Erkaklar === {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! rowspan="2" width="200" |Musobaqa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! 1/32 final ! 1/16 final ! 1/8 final ! Chorak final ! Yarim final ! Final ! rowspan="2" | '''Oʻrin''' |- ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija |- | Individual qilichbozlik | align="left" | [[Sherzod Mamutov]] <small>(35)</small> |{{flagicon|ROU}} Y. Theodosiou <small>(30)</small> M 11:15 | colspan="6" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |} === Ayollar === {| class="wikitable" style="font-size:90%; text-align:center" ! rowspan="2" width="200" |Musobaqa ! rowspan="2" width="200" | Sportchilar ! 1/32 final ! 1/16 final ! 1/8 final ! Chorak final ! Yarim final ! Final ! rowspan="2" | '''Oʻrin''' |- ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija ! Raqib Natija |- | Individual qilichbozlik | align="left" | [[Malika Hakimova]] <small>(29)</small> |{{flagicon|CHN}} S. Yiven <small>(4)</small> M 10:15 | colspan="6" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |- | Individual qilichbozlik | align="left" | [[Zaynab Dayibekova]] <small>(35)</small> |{{flagicon|JPN}} T. Aoki <small>(30)</small> Y 15:9 |{{flagicon|CHN}} Sh. Yatsi <small>(3)</small> Y 15:10 |{{flagicon|KOR}} Yu. Dji Su <small>(14)</small> Y 15:12 |{{flagicon|HUN}} A. Marton <small>(6)</small> M 11:15 | colspan="3" bgcolor="honeydew" |Yakunladi |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [http://www.olympic.org/uzbekistan Oʻzbekiston] XOQ rasmiy saytid * [http://www.olympic.uz/ Oʻzbekiston Olimpiya qoʻmitasi] [[Turkum:Oʻzbekiston sporti]] [[Turkum:Oʻzbekiston Yozgi Olimpiada oʻyinlarida]] th32tf9je4y1ea83lb8ihcdf20zujqb AMTV 0 744787 2726169 2679505 2022-07-31T00:39:09Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Telekanal bilgiqutisi}} '''AMTV''' — [[1993]] [[1-yanvar|yil 1-yanvardan]] beri [[Moskva]] va [[Moskva viloyati|Moskva viloyatida]] 27-chastotali kanalda efirga uzatiladigan abonent toʻlovi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.tvmuseum.ru/catalog.asp?ob_no=4625&page=4|nashriyot=Интернет-музей телевидения и радио|sarlavha=Сведения об абонентской плате|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060303094947/http://www.tvmuseum.ru/catalog.asp?ob_no=4625&page=4|arxivsana=2006-03-03|kirish sanasi=2021-01-24}}</ref> boʻlgan sobiq Moskva telekanali. == Tarix == i Telekanalning ta'sischilari: "Marafon-TV" ilmiy-ishlab chiqarish va "Moskva-REVYY" tijorat telekompaniyasi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.politika.su/media/trk.html|sarlavha=СТС (Сеть телевизионных станций)|nashriyot=Politika.su|kirish sanasi=2011-09-11|arxivsana=2015-02-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150221082944/http://www.politika.su/media/trk.html}}</ref>, korporatsiya " Videofilm”<ref>{{veb manbasi|url=http://www.kommersant.ru/doc/35595|sarlavha=«Видеофильм» продается с видео|nashriyot=[[Коммерсантъ]]|sana=1993-01-15|kirish sanasi=2019-03-09|arxivsana=2020-09-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200917141039/https://www.kommersant.ru/doc/35595}}</ref>, “Astra” ilmiy-ishlab chiqarish birlashmasi, Radioeshittirish va televideniye bosh markazi, Sankt-Peterburg televideniye ilmiy-tadqiqot instituti, Yoʻldosh aloqalarini rivojlantirish jamgʻarmasi, A. nomidagi radiotexnika instituti. Mintz<ref name="autogenerated1">{{veb manbasi|url=http://www.kommersant.ru/doc/37022|sarlavha=Новый телеканал корпорации «Видеофильм»|nashriyot=[[Коммерсантъ]]|sana=1993-01-28|kirish sanasi=2019-03-09|arxivsana=2020-09-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200917155911/https://www.kommersant.ru/doc/37022}}</ref>. Kanalning translyatsiyasi badiiy va hujjatli filmlar va musiqiy videolarni namoyish qilishdan iborat edi. Kontseptsiya - elita televizor intellektual auditoriya uchun mo'ljallangan bo'lib, u uchta asosiy blokda ishlab chiqarilishi kerak edi: axborot, ta'lim va ko'ngilochar<ref name="autogenerated1"/>. Uning ta'sischilari xorijiy va mintaqaviy telekompaniyalar va [[Kabelli televideniya|kabel televideniesi]] bilan muhim yangiliklar almashish orqali kanalning axborot blokini shakllantirishni maqsad qilgan. Ko'ngilochar blokda tomoshabinlarning dunyoqarashini kengaytira oladigan video va lentalarga: balet, jazz va she'riyat haqidagi dasturlarga ustunlik berish kerak edi. Lekin bu maqsadlar amalga oshmadi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.tvmuseum.ru/catalog.asp?ob_no=4625&page=3|sarlavha=Музей радио и телевидения — Тематические и исторические очерки|kirish sanasi=2019-11-07|arxivsana=2019-11-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191107184043/http://www.tvmuseum.ru/catalog.asp?ob_no=4625&page=3}}</ref>. [[1995]] yil sentabriga kelib, kanal inqiroz holatida edi, ta'sischilarning aksariyati chiqib ketishdi, keyin Marathon-TV telekanali rahbariyati [[Rossiya|Rossiyaning]] bir nechta mintaqaviy telekompaniyalariga tegishli bo'lgan G'arb investori Story First Communications Incni jalb qilishga qaror qildi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.kommersant.ru/doc/117952|sarlavha=Первые западные инвестиции в российский телебизнес|nashriyot=[[Коммерсантъ]]|sana=1995-09-21|kirish sanasi=2011-09-11|arxivsana=2016-03-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304211751/http://kommersant.ru/doc/117952/}}</ref>. Hamkorlik boshlanganidan deyarli darhol (1995-yil 1-oktabr) AMTV Oltinchi kanal dasturlarini qayta ko'rsatishni boshladi. Sankt-Peterburg o'zining translyatsiyasi faqat ushbu telekanalning texnik tanaffuslari paytida amalga oshirila boshlandi<ref>{{veb manbasi|url=http://tvp.netcollect.ru/tvps/yalmmghhhfxy.pdf|sarlavha=Телепрограмма на неделю со 2 по 8 октября 1995 года|nashriyot=[[Известия]]|sana=1995-09-29|kirish sanasi=2020-07-06|arxivsana=2020-06-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200620005314/http://tvp.netcollect.ru/tvps/yalmmghhhfxy.pdf}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://tvp.netcollect.ru/prog.php?id=53640|sarlavha=Телепрограмма на 2 октября 1995 года|nashriyot=Архив расписаний передач телеканалов и радио|kirish sanasi=2020-07-06|arxivsana=2020-07-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200706103145/http://tvp.netcollect.ru/prog.php?id=53640}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://pp.userapi.com/c854520/v854520036/9042c/GRK51AAsLmI.jpg|sarlavha=Телепрограмма на неделю с 22 по 28 апреля 1996 года|nashriyot=[[ТВ ПАРК]]|kirish sanasi=2020-07-08|arxivsana=2020-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200708153827/https://pp.userapi.com/c854520/v854520036/9042c/GRK51AAsLmI.jpg}}</ref>. Bir yildan ko'proq vaqt o'tgach, 1996-yil dekabr oyida AMTV kanali va Rossiyaning bir nechta mintaqaviy mustaqil telekanallari yangi telekompaniya - STS-8<ref>{{veb manbasi|url=http://www.nettv.ru/tv/book/s.shtml?%d1%d2%d1|sarlavha=СТС - 8|nashriyot=Телеобъектив|iqtibos=Телевизионный дециметровый канал, ведет вещание на 27 канале. В эфире с 1 декабря 1996 года.|kirish sanasi=2022-06-30|arxiv-sana=2002-06-15|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20020615091219/http://www.nettv.ru/tv/book/s.shtml?%d1%d2%d1|archive-date=2002-06-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20020615091219/http://www.nettv.ru/tv/book/s.shtml?%d1%d2%d1}}</ref> ga birlashdi. Moskva va Moskva viloyatida 27 TVK chastotasida ishga tushirilgan kanal ishning dastlabki davrida STS-8 va AMTV logotiplari bilan chiqdi va ikkala kanalning dasturlari ham namoyish etildi, ammo uch oydan keyin u erda yakuniy rebrending bo'ldi, AMTV kanalining barcha dasturlari yo'q qilindi va Rossiyaning qolgan kanallari bo'ylab tarqaldi va STS-8 logotipi bilan Moskva va Moskva viloyatiga uzatiladigan telekanal<ref>{{veb manbasi|url=http://www1.fips.ru/fips_servl/fips_servlet?DB=RUTM&DocNumber=162820|sarlavha=Товарный знак №162820|nashriyot=|sana=1998-11-12}}</ref> (2000-yil 7-fevraldan 12-avgust), 2009-yil - STS-Moskva kanali STS sifatida namoyish etila boshladi). == Musiqiy dizaynerlar == * Valeriy Chistyakov == Eslatmalar == {{Manbalar}} == Sm. shuningdek == * STS == Havolalar == * [https://www.youtube.com/watch?v=yPILB4mlZjI 1994-yil AMTV videosi] tpb41yuslmylg1odx7684eisa79l2r0 Addison Rae 0 744803 2726183 2690401 2022-07-31T01:31:12Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 22 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Addison Rae 2021.png|thumb|504x504px|Addison Rae ]] '''Addison Rae Easterling''' ([[2000]]-[[6-oktabr|yil 6-oktabr]], Lafayette, [[Luiziana]]) — amerikalik [[Ashulachi|qoʻshiqchi]], [[Raqs|raqqosa]] va aktrisa. 2019-yil iyul oyida u [[TikTok]] platformasida kontentni faol ravishda joylashtira boshladi, bu yerda uning raqs videolari mashhurlikka erishdi. 2021-yil 28-noyabr holatiga koʻra, u TikTok’da 85 milliondan ortiq obunachiga ega boʻldi va platformada [[Charli Grace D'Amelio|Charli D’Amelio]] va Xabi Leymdan keyin eng koʻp kuzatilgan uchinchi foydalanuvchi hisoblanadi. 2020-yil avgust oyida Rey [[Forbes]] tomonidan eng koʻp maosh oluvchi TikTok shaxsi deb topildi. 2021-yil mart oyida u oʻzining „Obsessed“ debyut singlini chiqardi. == Yoshlik == Addison Rae Easterling 2000-yil 6-oktabrda xristian juftligi Monty Lopez va Sheri Easterling oilasida tugʻilgan. U Luiziana shtatining Lafayette shahrida tugʻilib oʻsgan<ref>{{veb manbasi|url=https://www.wsj.com/articles/addison-rae-tiktok-interview-hype-house-charli-11591878894|sarlavha=Why TikTok’s Addison Rae Is More Than Just a “Pouty Face” - WSJ|ish=web.archive.org|sana=2021-01-05|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2021-01-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20210105095804/https://www.wsj.com/articles/addison-rae-tiktok-interview-hype-house-charli-11591878894}}</ref>. Reyning Enzo Lopes va Lukas Lopes ismli ikkita ukasi bor. Addisonning ota-onasi u yoshligida ajrashishgan va 2017-yilda yana turmushga chiqqan<ref>{{veb manbasi|url=https://www.seventeen.com/celebrity/a33368722/addison-rae-new-podcast-mom-sheri-leaving-college-moving-to-la/|sarlavha=Addison Rae Has a New Podcast "Mama Knows Best" With Her Mom Sheri Nicole|ish=web.archive.org|sana=2021-01-30|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2021-01-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20210130213039/https://www.seventeen.com/celebrity/a33368722/addison-rae-new-podcast-mom-sheri-leaving-college-moving-to-la/}}</ref>. Ikkala ota-onaning ham oʻzlarining TikTok bor, Monty 5 milliondan ortiq obunachiga ega, Sheri 14 million obunachiga ega<ref name="автоссылка2">{{veb manbasi|url=https://people.com/tv/addison-rae-podast-mom-sheri-nicole/|sarlavha=TikTok Star Addison Rae Launches New Podcast with Her Mom Sheri Nicole {{!}} PEOPLE.com|ish=web.archive.org|sana=2021-01-31|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2021-01-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20210131151443/https://people.com/tv/addison-rae-podast-mom-sheri-nicole/}}</ref>. Addison 6 yoshida raqsga tusha boshlagan, u butun mamlakat boʻylab musobaqalarda qatnashgan<ref>{{veb manbasi|url=https://www.wsj.com/articles/addison-rae-tiktok-interview-hype-house-charli-11591878894|sarlavha=Why TikTok’s Addison Rae Is More Than Just a “Pouty Face” - WSJ|ish=web.archive.org|sana=2020-06-26|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2020-06-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20200626175851/https://www.wsj.com/articles/addison-rae-tiktok-interview-hype-house-charli-11591878894}}</ref>. TikTok karyerasini davom ettirish uchun [[Los Anjeles|Los-Anjelesga]] koʻchib oʻtishdan oldin u qisqa muddat Luiziana shtat universitetiga (LSU) oʻqishga kirdi, u yerda kuzda sport translyatsiyasi boʻyicha tahsil oldi, biroq TikTok’da uning izdoshlari koʻpayib keta boshlagach, oʻqishni tashladi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.distractify.com/p/addison-rae-lsu|sarlavha=Addison Rae Quit Her Studies at LSU to Build a Career in Media|ish=web.archive.org|sana=2020-06-27|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2020-06-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20200627113544/https://www.distractify.com/p/addison-rae-lsu}}</ref>. == Karyera == Rae birinchi marta 2019-yil iyul oyida platformadagi mashhur qoʻshiqlarga raqs videolarini yuklash orqali TikTok’ga qoʻshildi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.forbes.com/sites/katetalbot/2020/04/07/meet-addison-rae-one-of-tiktoks-biggest-stars/|sarlavha=Meet Addison Rae, One Of TikTok’s Biggest Stars|ish=web.archive.org|sana=2020-04-07|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2020-04-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20200407193114/https://www.forbes.com/sites/katetalbot/2020/04/07/meet-addison-rae-one-of-tiktoks-biggest-stars/}}</ref>. U Hype House, umumiy TikTok guruhining bir qismi, 2019-yil dekabr oyida tashkil etilganidan beri<ref>{{veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2020/01/03/style/hype-house-los-angeles-tik-tok.html|sarlavha=Hype House and the Los Angeles TikTok Mansion Gold Rush - The New York Times|ish=web.archive.org|sana=2020-01-03|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2020-01-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20200103101229/https://www.nytimes.com/2020/01/03/style/hype-house-los-angeles-tik-tok.html}}</ref>. Bir necha oy ichida Rae TikTok-da milliondan ortiq izdoshlarini toʻpladi va noyabr oyida LSUni tark etishga qaror qildi.<blockquote>''"Men buni jiddiy qabul qilishni va uni boshqa platformalarda kengaytirishni xohlayotganimni bilardim.'' ''Videoni YouTubeʼga yuklab oldim va Instagramda juda faol boʻldim"''<ref name="автоссылка3">{{veb manbasi|url=https://www.businessinsider.com/addison-rae-is-top-earning-tiktok-star-highest-income-forbes-2020-8?r=US&IR=T|sarlavha=Addison Rae is top-earning TikTok star, highest income: Forbes - Business Insider|ish=web.archive.org|sana=2020-11-01|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2020-11-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20201101073227/https://www.businessinsider.com/addison-rae-is-top-earning-tiktok-star-highest-income-forbes-2020-8?r=US&IR=T}}</ref></blockquote>Raening tez muvaffaqiyati uning ota-onasi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.businessinsider.com/wme-plan-for-tiktok-stars-chase-hudson-addison-rae-sponsorships-2020-3?r=US&IR=T|sarlavha=WME's Plan for the Business of TikTok Stars Chase Hudson, Addison Rae|ish=web.archive.org|sana=2021-05-22|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2021-05-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20210522103508/https://www.businessinsider.com/wme-plan-for-tiktok-stars-chase-hudson-addison-rae-sponsorships-2020-3?r=US&IR=T}}</ref> bilan 2020-yil yanvar oyida isteʼdodlar agentligi WME bilan shartnoma imzolashga olib keldi. Iyul oyida u American Eagle bilan brendning ''" '''#AExME back to School '20''' " filmida'' hamkorlik qildi, oʻshanda brend pandemiya sababli yotoqxonasida Addisonning suratlarini qamrab olgan birinchi virtual fotosessiyani amalga oshirdi<ref>{{veb manbasi|url=https://people.com/style/addison-rae-fronts-american-eagle-campaign/|sarlavha=Addison Rae Fronts New American Eagle Campaign {{!}} PEOPLE.com|ish=web.archive.org|sana=2021-02-02|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2021-02-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20210202134242/https://people.com/style/addison-rae-fronts-american-eagle-campaign/}}</ref>. Oʻsha oyda Addison haftalik [[Spotify|Spotify-]] eksklyuziv podkastini chiqardi, unda oʻzlarining shaxsiy va martaba hayoti bilan bogʻliq mavzularni oʻz ichiga olgan Mama Knows Best deb nomlangan<ref name="автоссылка2"/>. Addison, shuningdek, Madeby Collective goʻzallik [[Startap|startapi]] bilan hamkorlikda asos solgan Item Beauty nomli oʻzining kosmetik liniyasini ishga tushirdi va u yerda brendning aksariyat mahsulotlarini nazorat qiladi<ref name="автоссылка3"/><ref name="автоссылка1">{{veb manbasi|url=https://www.elle.com/beauty/makeup-skin-care/a33499173/addison-rae-item-beauty-launch-interview/|sarlavha=Addison Rae on Beauty Brand Launch|ish=web.archive.org|sana=2021-01-26|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2021-01-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20210126161709/https://www.elle.com/beauty/makeup-skin-care/a33499173/addison-rae-item-beauty-launch-interview/}}</ref>. Rey 1999-yilgi „ ''Itʼs All Her“'' [[Komediya|komediyasining]] remeyki ''"Itʼs All H 2021"'' filmida rol oʻynagan. Rae roli Freddi Prinzening asl nusxadagi Zachari Siler qahramonidan ilhomlangan<ref>{{veb manbasi|url=https://variety.com/2020/film/news/tiktok-addison-rae-shes-all-that-remake-1234733549/|sarlavha=TikTok Star Addison Rae Cast in 'She's All That' Remake - Variety|ish=web.archive.org|sana=2020-09-11|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2020-09-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20200911214645/https://variety.com/2020/film/news/tiktok-addison-rae-shes-all-that-remake-1234733549/}}</ref><ref name="автоссылка1"/>. == Shaxsiy hayot == === Munosabatlar === 2020-yil oktabr oyida Addison Rae turli ijtimoiy tarmoqlardagi postlari tufayli Brays Xoll<ref>{{veb manbasi|url=https://www.seventeen.com/celebrity/a31823307/who-is-bryce-hall/|sarlavha=Who is Bryce Hall - Facts About the TikTok and YouTube Star|ish=web.archive.org|sana=2020-06-27|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2020-06-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20200627205851/https://www.seventeen.com/celebrity/a31823307/who-is-bryce-hall/}}</ref> bilan munosabatda ekanligini tasdiqladi. Biroq, keyingi yili ular ajralishdi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.seventeen.com/celebrity/celebrity-couples/a32213457/addison-rae-bryce-hall-relationship-timeline/|sarlavha=Who is Addison Dating? - Bryce Hall and Addison Rae's Relationship Timeline|ish=web.archive.org|sana=2021-03-26|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2021-03-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20210326213905/https://www.seventeen.com/celebrity/celebrity-couples/a32213457/addison-rae-bryce-hall-relationship-timeline/}}</ref>. Rae, shuningdek, 2020-yil mart oyida Devid Dobrik tomonidan Kourtnining oʻgʻli Meyson Disikni koʻrishga taklif qilinganidan beri Kardashian oilasiga, ayniqsa Kortni Kardashianga juda yaqin edi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.eonline.com/news/1189667/kourtney-kardashian-perfectly-responds-to-comments-about-her-friendship-with-addison-rae|sarlavha=Kourtney Kardashian Reacts to Comments Over Her Addison Rae Friendship - E! Online|ish=web.archive.org|sana=2021-01-28|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2021-01-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20210128114934/https://www.eonline.com/news/1189667/kourtney-kardashian-perfectly-responds-to-comments-about-her-friendship-with-addison-rae}}</ref>. Endi ular tez-tez bir-birlari bilan koʻrishadi va Rae tez-tez Kardashian-Jenner tadbirlarida qatnashadi<ref>{{veb manbasi|til=en-US|url=https://www.insider.com/kourtney-kardashian-addison-rae-friendship-relationship-timeline-photos|sarlavha=A complete timeline of Kourtney Kardashian and Addison Rae's friendship|muallif=Claudia Willen|ish=Insider|kirish sanasi=2021-11-28}}</ref>. === Daromad va xayriya === 2020-yil avgust oyida [[Forbes]] hisobotini eʼlon qildi, unda Rae oʻtgan yilning iyunigacha turli bitimlar va tovarlardan 5 [[AQSh dollari|million dollar]] ishlab topgani, bu esa uni eng koʻp maosh oluvchi TikTok yulduziga aylantirganini koʻrsatdi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.forbes.com/sites/abrambrown/2020/08/06/tiktoks-highest-earning-stars-teen-queens-addison-rae-and-charli-damelio-rule/|sarlavha=TikTok’s 7 Highest-Earning Stars: New Forbes List Led By Teen Queens Addison Rae And Charli D’Amelio|ish=web.archive.org|sana=2020-08-09|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2020-08-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20200809023750/https://www.forbes.com/sites/abrambrown/2020/08/06/tiktoks-highest-earning-stars-teen-queens-addison-rae-and-charli-damelio-rule/}}</ref>. Raening TikTokdagi muvaffaqiyati uni [[Reebok]], [[L'Oréal]], Hollister va American Eagle<ref>{{veb manbasi|url=https://www.businessinsider.com/addison-rae-easterling-interview-tiktok-business-merch-dance-fame-money-2020-4?r=US&IR=T|sarlavha=Addison Rae interview: TikTok business, merch, dance, and Mariah Carey - Business Insider|ish=web.archive.org|sana=2020-09-15|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2020-09-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20200915135626/https://www.businessinsider.com/addison-rae-easterling-interview-tiktok-business-merch-dance-fame-money-2020-4?r=US&IR=T}}</ref> kabi kompaniyalar bilan hamkorlik qilishga olib keldi. 2020-yilda Rae „Uyda qoling“ deb nomlangan barcha yulduzlar oʻrtasidagi ''Mario Tennis Aces'' turniridagi gʻalabadan olingan 1 million dollar mukofotini No Kid Hungry xayriya tashkilotiga xayriya qildi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/newsround/52487582|sarlavha=Stay At Home Slam: Taylor Fritz and Addison Rae win charity Mario Tennis tournament - CBBC Newsround|ish=web.archive.org|sana=2021-01-31|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2021-01-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20210131091318/https://www.bbc.co.uk/newsround/52487582}}</ref>. == Filmografiya == {| class="wikitable" |+ !Yil ! sarlavha ! Rol ! Eslatmalar ! [[Vikipediya:Manbalarga ishoratlar|Ref.]] |- | 2018 | ''aygʻoqchi mushuk'' | Rozalind | Ovoz | |- |2021-yil | ''Hammasi shu'' | Padgett Soyer | |<ref>{{veb manbasi|url=https://variety.com/2020/film/news/tiktok-addison-rae-shes-all-that-remake-1234733549/|sarlavha=TikTok Star Addison Rae Cast in 'She's All That' Remake - Variety|ish=web.archive.org|sana=2020-09-11|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2020-09-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20200911200250/https://variety.com/2020/film/news/tiktok-addison-rae-shes-all-that-remake-1234733549/}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" |+ !Yil ! Sovrin ! Turkum ! Natija ! [[Vikipediya:Manbalarga ishoratlar|Ref.]] |- | 2020 | Xalq tanlovi mukofotlari | 2020-yilning ijtimoiy yulduzi | Nomzodlik |<ref>{{veb manbasi|url=https://pca.eonline.com/|sarlavha=Peoples Choice Awards 2018|ish=web.archive.org|sana=2018-09-06|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2018-09-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20180906204129/https://pca.eonline.com/}}</ref> |- | 2021- yil | Bolalar tanlovi mukofotlari | Sevimli ayol ijtimoiy yulduz | Nomzodlik |<ref>{{veb manbasi|url=https://www.eonline.com/ap/news/1233570/nickelodeon-kids-choice-awards-2021-nominations-see-the-complete-list/|sarlavha=Nickelodeon Kids' Choice Awards 2021 Nominations: The Complete List - E! Online - AP|ish=web.archive.org|sana=2021-02-14|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2021-02-14|archive-url=https://web.archive.org/web/20210214125821/https://www.eonline.com/ap/news/1233570/nickelodeon-kids-choice-awards-2021-nominations-see-the-complete-list/}}</ref> |- | 2021- yil | MTV Movie &amp;amp; TV mukofotlari | Ijtimoiy yutuq yulduzi | Nomzodlik |<ref>{{veb manbasi|url=https://deadline.com/2021/04/mtv-movie-tv-awards-nominations-emily-in-paris-wandavision-rupauls-drag-race-1234737437/|sarlavha=MTV Movie & TV Awards Nominations: ʻWandaVision’ Leads Nominations – Deadline|ish=web.archive.org|sana=2021-04-19|kirish sanasi=2021-11-28|archive-date=2021-04-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20210419190517/https://deadline.com/2021/04/mtv-movie-tv-awards-nominations-emily-in-paris-wandavision-rupauls-drag-race-1234737437/}}</ref> |} == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Kishilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:2000-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:6-oktabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 48z7qcvzdrlihs0f9uazlahgnrzquso Mixail Kojuxov 0 744814 2726104 2688769 2022-07-30T21:23:42Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 4 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Кинематографист|имя=Михаил Кожухов|изображение=|ширина=|описание изображения=|имя при рождении=Михаил Юрьевич Блошанский|профессия=[[телеведущий]], радиоведущий, [[журналист]], собственный корреспондент, продюсер, сценарист, предприниматель|годы активности=|направление=|награды={{{!}} style="background:transparent" {{!}} {{Орден Красной Звезды}}{{!!}}{{Медаль «За трудовое отличие»}} {{!}}} Премия [[ТЭФИ]] (2004)<br>«[[Золотое перо России]]» (2008)|киностудия=}} {{Tinglash|pos=}} '''Mixail Yuryevich Kojuxov''' ([[1956]] [[16-dekabr|yil 16-dekabrda]] tug'ilgan, [[Moskva]]) - [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] va [[Rossiya]] xalqaro jurnalisti, televidenie va radio boshlovchisi, ssenariynavis, produser. U Rossiyaning turli telekanallarida bir qator teledasturlarni yaratish va o'tkazishda ishtirok etgan. " Rossiya " telekanalidagi " Sarguzashtlarni izlashda " (2002-2006) va " Dunyo bo'ylab " (2006-2007) ko'rsatuvlarining boshlovchisi sifatida asosiy shon-sharaf va mashhurlikka erishdi, shuningdek, sayohatdagi keyingi dasturlarni oldi. format "Wanderlust"<ref>{{veb manbasi|url=https://www.vesti.ru/article/1856388|sarlavha="Моя планета": Охота к перемене мест с Михаилом Кожуховым|kirish sanasi=2018-12-27}}</ref> va "Uzoq va uzoq"<ref>{{veb manbasi|url=https://www.vokrug.tv/product/show/daleko_i_eshche_dalshe/|sarlavha=Далеко и ещё дальше — проект теле-путешествие на Вокруг ТВ.|muallif=|ish=ТВ3|sana=|nashriyot=Вокруг ТВ|til=en|kirish sanasi=2018-11-23}}</ref> (bir xil formatda, va bir xil operator Aleksey Lebedev tomonidan, lekin allaqachon TV3 kanalida). Sayohat klubi prezidenti<ref name="автоссылка504">[https://www.fontanka.ru/2019/02/14/124/ Михаил Кожухов: «Самоотверженно воевавший достоин аплодисментов, даже если он воевал на бессмысленной войне…» — Общество — Новости Санкт-Петербурга — Фонтанка. Ру]</ref>. == Biografiya == [[1979|1979-yilda]] Davlat chet tillar instituti, tarjima fakultetining ispan tili boʻlimini tamomlagan<ref>{{veb manbasi|url=http://www.semya.ru/articles/razgovori/emu-lyuboe-delo-po-plechu-1724|sarlavha=Ему любое дело по плечу|nashriyot=Семья|sana=2004-08-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151117032105/http://www.semya.ru/articles/razgovori/emu-lyuboe-delo-po-plechu-1724|arxivsana=2015-11-17}}</ref> (jumladan, bir yil [[Gavana universiteti|Gavana universitetida]] – taʼlim almashinuvi boʻyicha oʻqigan). [[1985|1985-1989]] [[1989|yillarda]] " Komsomolskaya pravda " gazetasining [[Afgʻoniston|Afg'onistondagi]] muxbiri bo'lib ishlagan<ref name="stvf">{{veb manbasi|url=https://dlib.eastview.com/browse/doc/2073222|sarlavha="Правды на телеэкране сейчас практически нет"|muallif=|ish=[[Сегодня (газета, Россия)|Сегодня]]|sana=1999-11-27|nashriyot=}}</ref>, [[Qizil Yulduz ordeni]] bilan taqdirlangan. U Afg'onistonni oxirgidan oldingi bronetransportda qo'shinlarni olib chiqish paytida tark etdi<ref name="автоссылка504"/>. [[1989|1989-1994-yillarda]] [[1994|"]] [[Izvestiya]] " gazetasida [[Janubiy Amerika|Janubiy Amerikada]] shtat muxbiri bo'lib ishlagan. “ Xalqaro panorama ”<ref>{{veb manbasi|url=http://www.rg.ru/2004/08/06/kozhuhov.html|sarlavha=Съел таракана и запил кровью кобры. Михаил Кожухов кочует по миру в поисках приключений|nashriyot=[[Российская газета]]|sana=2004-08-06}}</ref> ning boshlovchisi edi. 1993-yilda sovet va postsovet televideniyesi jurnalistlarining birinchisi [[Augusto Pinochet|Pinochetdan]] intervyu oldi<ref>{{veb manbasi|url=http://ria.ru/tourism_news/20120525/226281892.html|sarlavha=Михаил Кожухов рассказал о сформулированной им теории чистоплотности|nashriyot=[[РИА Новости]]|sana=2012-05-25}}</ref>, natijada xalqaro janjal chiqdi<ref>{{veb manbasi|url=https://aif.ru/culture/showbiz/mihail_kozhuhov_rossiya_krasivaya_no_ne_ochen_tele_genichnaya|sarlavha=Михаил Кожухов: «Россия красивая, но не очень телегеничная»|nashriyot=[[Аргументы и факты]]|sana=2012-12-07}}</ref>. [[1994]] yil yanvar oyidan boshlab u VID telekompaniyasida ishlagan, TV-6 kanalida namoyish etilgan "Bir qadam tashla" tok-shousining hammuallifi va boshlovchisi bo'lgan<ref>{{veb manbasi|url=http://kinoart.ru/archive/1999/09/n9-article20|sarlavha=ТВ между вкусом и стилем|nashriyot=[[Искусство кино]]|sana=1999-09-01}}</ref>. U "Odamlar dunyosida" (TV-6)<ref>{{veb manbasi|url=http://www.tele7.nsk.su/259/25905.html|sarlavha=Смотрите, кто ушел!|nashriyot=Антенна-Телесемь|sana=1999-01-04|access-date=2022-06-30|archive-date=2000-12-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20001202162500/http://www.tele7.nsk.su/259/25905.html}}</ref><ref>{{veb manbasi|til=|url=https://dlib.eastview.com/browse/doc/3250193|sarlavha=БРЮЗГА НЕДЕЛИ. Без бумажки ты букашка, без инстанций ты енот|muallif=|ish=[[Комсомольская правда]]|sana=1999-01-29|nashriyot=}}</ref>, "Eski kvartira" (RTR)<ref name="ng">{{veb manbasi|url=http://2001.novayagazeta.ru/nomer/2001/47n/n47n-s16.shtml|sarlavha=В ПОИСКАХ УТРАЧЕННОГО СОЮЗА|nashriyot=[[Новая газета]]|sana=2001-07-09|kirish sanasi=2022-06-30|arxiv-sana=2017-11-07|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20171107210715/http://2001.novayagazeta.ru/nomer/2001/47n/n47n-s16.shtml|archive-date=2017-11-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20171107210715/http://2001.novayagazeta.ru/nomer/2001/47n/n47n-s16.shtml}}</ref>, "Rossiya Panteoni" dasturlari boshlovchisi bo'lgan. XX asr” (Nashe radiosi), “Giyohvand moddalar. E’lon qilinmagan urush xronikasi” va boshqalar. [[1998]] yil avgust oyida Pokrovka<ref>{{veb manbasi|url=https://www.kommersant.ru/doc/230192|sarlavha=Штаб невидимого фронта. В команде преемника появился пресс-секретарь|muallif=|ish=[[Коммерсантъ]]|sana=1999-11-12|nashriyot=}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://interviewmg.ru/724/|sarlavha=Михаил Кожухов: В поисках приключений|nashriyot=Интервью}}</ref> da Petrov-Vodkin restoraniga asos solgan (M. Kojuxovning oʻzi fikricha, u koʻproq badiiy rahbar boʻlgan). [[1999]] yil noyabrdan [[2000]] yil yanvargacha - Rossiya Federatsiyasi Bosh vazirining matbuot kotibi [[Vladimir Putin|Vladimir Vladimirovich Putin]]<ref>{{veb manbasi|url=http://lenizdat.ru/articles/1048482/|sarlavha=Михаил Кожухов: «В телевизоре много блатных»|nashriyot=[[Московский комсомолец|МК-Воскресенье]]|sana=2007-03-25}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.mk.ru/editions/daily/article/2005/07/14/193805-mihail-kozhuhov-o-putine-i-o-sebe.html|sarlavha=Михаил Кожухов: о Путине и о себе|nashriyot=[[Московский комсомолец]]|sana=2005-07-14}}</ref><ref>{{YouTube|ziM0-Fxm9M|logo=1|Михаил Кожухов: Кадыров и Аушев, Путин и Юмашев, Афганистан и Крузенштерн #ещенепознер}}</ref>. Keyinchalik Kojuxovning o'zi tan olganidek, u "aslida xarakter xususiyatlari tufayli bu ish uchun unchalik mos emas edi"<ref name="prf">{{veb manbasi|url=http://glavcom.ua/interviews/133746-mihail-kozhuhov-samoe-grustnoe-na-nashih-byvshih-obshchih-prostorah-proizoshlo-v-ukraine.-ochen-gorko-chto-moja-strana-prinimaet-v-etom-uchastie.html|sarlavha=Михаил Кожухов: "Самое грустное на наших бывших общих просторах произошло в Украине. Очень горько, что моя страна принимает в этом участие"|nashriyot=Главком|sana=2016-01-25}}</ref>. [[2001|2001-yilda]] qisqa vaqt ichida Birinchi kanalda (ORT) "Haqiqiy do'stlar" teledasturini olib bordi<ref name="ng"/><ref>{{veb manbasi|url=http://izvestia.ru/news/249696|sarlavha=Верные друзья. В поисках утраченного|nashriyot=[[Известия]]|sana=2001-07-27}}</ref>. Keyin u " So'nggi qahramon " realiti-shousining birinchi mavsumini yaratishda ishtirok etdi va u erda loyiha ishtirokchilaridan intervyu oldi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.sobesednik.ru/weekly/170/tv/4907.phtml|sarlavha=Михаил Кожухов: "«Последний герой» — это подстава"|muallif=|ish=[[Собеседник]]|sana=2003-03-26|nashriyot=|access-date=2022-07-30|archive-date=2004-09-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20040913202825/http://www.sobesednik.ru/weekly/170/tv/4907.phtml}}</ref>. [[2002]] yil noyabrdan [[2006]] yil avgustgacha<ref>{{veb manbasi|url=http://www.rg.ru/2006/08/07/kozhuhov.html|sarlavha=Без приключений|nashriyot=[[Российская газета]]|sana=2006-08-07}}</ref> - " Rossiya " telekanalida " Sarguzashtlarni qidirishda " televizion loyihasining boshlovchisi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.kp.ru/daily/22996/2461/|sarlavha=Михаил Кожухов был тамадой на малайской свадьбе и бальзамировал труп скорпиона|nashriyot=[[Комсомольская правда]]|sana=2003-03-20}}</ref>, buning natijasida u butun dunyo bo'ylab rusiyzabon tomoshabinlar orasida mashhurlikka erishdi<ref name="prf"/> ]<ref name="prf"/><ref>{{veb manbasi|url=http://ks-yanao.ru/o-gazete/27633-mikhail-kozhukhov-zhurnalist-eto-ne-svecha-a-podsvechnik|sarlavha=Михаил Кожухов: «Журналист — это не свеча, а подсвечник»|nashriyot=Красный север|sana=2014-04-18}}</ref>. [[2006]] yil yanvaridan [[2007]] yil yozigacha - xuddi shu kanalda "Dunyo bo'ylab" teledasturining boshlovchisi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.ruscur.ru/archive/2113|sarlavha=Искусство выпрямления гвоздей. Жизнь Михаила Кожухова полна неожиданных поворотов|nashriyot=Русский курьер|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305074241/http://www.ruscur.ru/archive/2113|arxivsana=2016-03-05}}</ref>. [[2007]] yilning yozida dasturni tark etdi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.kp.ru/daily/23937.4/70365/|sarlavha=Программа «Вокруг света» лишилась ведущего|nashriyot=[[Комсомольская правда]]|sana=2007-07-19}}</ref>. [[2007]] yil dekabridan [[2008]] yil iyunigacha TV Center telekanalida Think Factory dasturini olib bordi<ref>{{veb manbasi|url=https://sobesednik.ru/interview/kojuhov-34-sob-09?page=5|sarlavha=Михаил Кожухов: «За кадром мне комфортнее»|nashriyot=[[Собеседник]]|sana=2009-09-08}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://ulan.mk.ru/article/2011/07/27/609055-mihail-kozhuhov-buryatiya-stala-chische.html|sarlavha=Михаил Кожухов: «Бурятия стала чище». В Бурятии побывал известный тележурналист|nashriyot=[[Московский комсомолец]]|sana=2011-07-28}}</ref>. [[2009|2009-yilda u]] xuddi shu telekanalda<ref>{{veb manbasi|url=http://www.echo.msk.ru/programs/features/617638-echo/|sarlavha=Какого чёрта|nashriyot=[[Эхо Москвы]]|sana=2009-09-05}}</ref> sakkiz epizodli "Katta shaharda" televizion loyihasining boshlovchisi bo'lib, unda [[Moskva]] shahri diqqat markazida bo'lgan<ref>{{veb manbasi|url=http://www.trud.ru/article/30-09-2009/229619_mixail_kozhuxov_dlja_bolshinstva_moskvich_slovo_rugatelnoe.html/|sarlavha=Михаил Кожухов: «Для большинства „москвич“ — слово ругательное»|nashriyot=[[Труд (газета)|Труд]]|sana=2009-09-30}}</ref>. [[2008|2008-2011-yillarda]] [[2011|u]] "Rossiya yuzlari" loyihasi doirasida Tuva<ref>{{veb manbasi|url=http://www.rgo.ru/2010/07/mixail-kozhuxov-zakonchil-syomki-v-tuve/|sarlavha=Михаил Кожухов снимает фильм о Туве|nashriyot=[[Русское географическое общество]]|sana=2013-04-17|arxivurl=https://archive.is/20130417104558/www.rgo.ru/2010/07/mixail-kozhuxov-zakonchil-syomki-v-tuve/|arxivsana=2013-04-17}}</ref>, Xakasiya, Belev shahrining an'anaviy hunarmandchiligi haqida filmlar, "Giyohvand moddalarni nazorat qilish bo'yicha federal organning faoliyati haqida" ikki qismli "Shimoliy yo'l" filmini suratga oldi. Xizmat, [[1979]] yilda [[Afgʻoniston|Afg'onistondagi]] Amin saroyiga qilingan hujum holatlariga bag'ishlangan "A" mamlakati uchun Time H hujjatli tadqiqoti<ref>{{YouTube|CquAqInfJjg|logo=1|«Время «Ч» для страны «А»}}</ref> va boshqalar. [[2010|2010-yilda]] My Planet kanalida "Wanderlust" sayohat shousi chiqdi, unda Mixail butun dunyo bo'ylab sayohat qilishni davom ettirmoqda. Shuningdek, u Boltiqboʻyi boʻylab avtoulovda ([[Kaliningrad]], [[Estoniya]], [[Latviya]], [[Litva]]) sobiq suratga olish guruhi hamda uning qizi Mariya Kojuxova (guruhning fotografi sifatida) bilan koʻp epizodli sayohatni oʻz ichiga oladi<ref>{{veb manbasi|url=http://mktravelclub.ru/headliners/mikhail_kozhukhov/|sarlavha=Михаил Кожухов — официальная биография|muallif=|ish=персональный сайт проекта путешествий Михаила Кожухова|sana=|nashriyot=mktravelclub.ru|til=ru|kirish sanasi=2018-08-23}}</ref>. [[2010]] yil kuzida "Sarguzashtlarni qidirishda" - "Uzoq va hatto uzoqroq"<ref>{{veb manbasi|url=http://www.webtenerife.ru/dosug/tenerife_tv.html|sarlavha=Тенерифе в телевизоре|nashriyot=[[Тенерифе]]|sana=2014-04-03}}</ref> dan tomoshabinga tanish bo'lgan xuddi shu formatda TV-3da xorijiy sayohatlarning ko'p qismli loyihasi ishga tushirildi. Bu erda Mixail Kojuxov o'z qidiruvini jonlantiradi, agar yangi bo'lmasa, unda shubhasiz qiziqarli va sirli (yangi yo'nalishlardan biri - sehrgarlar, jodugarlar va shamanlar bilan uchrashuvlar) butun dunyoda. Boshqa narsalar qatorida, u erkin jurnalistika bilan shug'ullanadi, hujjatli filmlar va teledasturlarni suratga olishga ixtisoslashgan. [[2013|2013-yil aprel oyida u]] butun dunyo bo'ylab mualliflik sayohatiga ixtisoslashgan sayyohlik kompaniyasi Mixail Kojuxov's Travel Clubga asos solgan<ref>{{veb manbasi|url=http://mktravelclub.ru/about/|sarlavha=клуб путешествий Михаила Кожухова|muallif=официальный сайт|ish=официальный сайт|sana=|nashriyot=mktravelclub.ru|til=ru|kirish sanasi=2018-09-14}}</ref>. U boshqa madaniyatlar, mamlakatlar va joylarga sho'ng'ish, etno-diving bilan mualliflik sayohatlarini tashkil qiladi<ref>{{veb manbasi|url=http://mktravelclub.ru/about/|sarlavha=О нас|nashriyot=mktravelclub.ru|til=ru|kirish sanasi=2018-08-21}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://7days.ru/stars/bio/mikhail-kozhukhov/bio.htm|sarlavha=журнал "Семь Дней.ру": биографическая справка о Михаиле Кожухове.|muallif=|ish=|sana=|nashriyot=7Дней (журнал)|til=ru|kirish sanasi=2019-01-05}}</ref>. 2013-yil dekabr oyida "Rossiya-1" telekanali ekranlarida 4 seriyali "Neva" va "Umid" hujjatli filmi chiqdi. Dunyo bo'ylab birinchi rus sayohati ”<ref>{{veb manbasi|url=http://www.vm.ru/news/2013/10/23/mihail-kozhuhov-est-v-mire-strani-gde-na-russkih-molyatsya-219575.html|sarlavha=Михаил Кожухов: Есть в мире страны, где на русских молятся|nashriyot=[[Вечерняя Москва]]|sana=2013-10-23|kirish sanasi=2014-10-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141025144311/http://www.vm.ru/news/2013/10/23/mihail-kozhuhov-est-v-mire-strani-gde-na-russkih-molyatsya-219575.html|arxivsana=2014-10-25}}</ref>, unda Mixail Kojuxov mezbon, ssenariy hammuallifi va bosh produser<ref name="izv">{{veb manbasi|url=https://newizv.ru/news/culture/22-03-2013/179751-televedushij-mihail-kozhuhov|sarlavha=«Самое интересное — попадать туда, где сохранились следы великих цивилизаций». Телеведущий Михаил Кожухов|nashriyot=[[Новые известия]]|sana=2013-03-22}}</ref> rolini o'ynadi. [[2016]] -yil sentabr oyida xuddi shu telekanal “ Shimoliy dengiz yoʻli ” ikki qismli hujjatli filmini taqdim etdi. Muzdagi yoʻl”<ref>{{YouTube|T1Ag9QaKFhI|logo=1|Севморпуть. Дорога во льдах. Документальный фильм Михаила Кожухова. 1 серия}}</ref><ref>{{YouTube|e7C6RPt-LrM|logo=1|Севморпуть. Дорога во льдах. Документальный фильм Михаила Кожухова. 2 серия}}</ref>. Eksmo nashriyoti tomonidan chop etilgan "Kobul ustidagi begona yulduzlar" kitobi muallifi<ref>{{veb manbasi|url=http://prochtenie.ru/novelty/21735|sarlavha=''Михаил Кожухов''. Над Кабулом чужие звёзды|nashriyot=Прочтение|sana=2009-12-20}}</ref>. 2017-yil sentabr oyida uning mualliflik dasturi 2019-yil oxirigacha davom etgan " Nashe Radio" radiostansiyasida efirga uzatila boshladi. U o'zini ishonchli ateist deb atadi<ref name="автоссылка504"/>. Kojuxov uchta chet tilini biladi - [[Ingliz tili|ingliz]], [[Ispan tili|ispan]] va [[Portugal tili|portugal]]. Shuningdek, [[Italyan tili|italyan]] tilini ham tushunadi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.womanhit.ru/archive/575074-izvolte-obyasnitsya.html|sarlavha=Извольте объясниться. Сколько языков знают телеведущие?|nashriyot=МК-Бульвар|sana=2011-03-23|kirish sanasi=2016-09-13|arxivsana=2019-03-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190324234018/https://www.womanhit.ru/archive/575074-izvolte-obyasnitsya.html}}</ref>. == Bir oila == Aktrisa Elena Kojuxova-Kravchenkoga ikkinchi nikoh bilan uylangan<ref>{{veb manbasi|url=http://www.eg.ru/daily/cadr/29875/|sarlavha=Михаил Кожухов: "На архипелаге Бокас-дель-Торо я познакомился с женой"|nashriyot=[[Экспресс-газета]]|sana=2012-01-23}}</ref>. Otasi - Yuriy Mironovich Bloshanskiy (1924-2017), 40 yil davomida Moskvada bosh akusher-ginekolog. Onasi - Galina Petrovna Kojuxova-Petrenko (1933-2009), jurnalist<ref>{{YouTube|TBnuiT2b9qA|logo=1|Михаил Кожухов. Судьба человека с Борисом Корчевниковым}}</ref>. O'gay otasi - Aleksey Vasilyevich Petrenko - sovet,rus teatr va kino aktyori bo'lgan Birinchi turmushidan bolalari - o'g'li Makar va qizi Mariya. O'gay o'g'il Andrey (ikkinchi turmushida). == Mukofotlar va mukofotlar == Medallar * [[Qizil Yulduz ordeni|Qizil yulduz ordeni]] * TEFI mukofoti 2004-yilda "Ko'ngilochar dastur boshlovchisi" nominatsiyask uchun<ref>{{veb manbasi|url=http://www.rodgaz.ru/index.php?action=Articles&dirid=116&tek=20427&issue=273|sarlavha=Михаил Кожухов: "На моей гитаре играл Высоцкий". Популярный ведущий променял «Мерседес» с федеральным флажком на мячик|nashriyot=Родная газета|sana=2006-06-09|kirish sanasi=2014-10-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141017055410/http://www.rodgaz.ru/index.php?action=Articles&dirid=116&tek=20427&issue=273|arxivsana=2014-10-17}}</ref> <ref>{{veb manbasi|url=http://tefi.ru/ru/tefi/tefi04/|sarlavha=ТЭФИ :: ТЭФИ-2004 :: Победители|sana=2016-04-04|nashriyot=web.archive.org|kirish sanasi=2020-05-22|archive-date=2016-04-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160404042515/http://tefi.ru/ru/tefi/tefi04/}}</ref> * Milliy turizm mukofoti. YU. Senkevich * Rossiya Federatsiyasi Jurnalistlar uyushmasining "Oltin qalami " mukofoti (2008) * " [["Mehnat faxriysi" medali|Mehnatdagi farqi uchun]] " medali == Bibliografiya == * {{kitob manbasi|author=Кожухов М.|title=Над Кабулом чужие звёзды|edition=|location={{М}}|publisher=ЭКСМО/ОЛИМП|year=2010|страниц=352|isbn=978-5-699-39744-0|тираж=4000}} * {{kitob manbasi|author=Кожухов М.|title=Клуб путешествий Михаила Кожухова|edition=|location={{М}}|publisher=АСТ|year=2017|страниц=240|isbn=978-5-17-100657-0|тираж=}} * {{kitob manbasi|author=Дубас А., Кожухов М.|title=Путешествие, которое никто не повторит|edition=|location={{М}}|publisher=АСТ|year=2021|страниц=256|isbn=978-5-17-115607-7|тираж=}} == Eslatmalar == {{Manbalar|2}} [[Turkum:Qizil Yulduz ordeni sohiblari]] [[Turkum:Moskvada tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1956-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:16-dekabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] egwncxtxt4sh2nzwcih162kjn1tem83 Medeya haykali 0 744829 2726050 2676137 2022-07-30T19:54:40Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Medeya haykali''' — Kolxida malikasi Medeyaning bronza haykali. [[Batumi|Batumida]], Memed Abashidze prospekti yonida Yevropa maydonida joylashgan. Yodgorlik [[2007]]-yil iyul oyida meʼmor David Xmaladze tomonidan ochilgan. == Tavsifi == Gruziya port shahri — Batumidagi Medeya haykali 2007-yil iyul oyida eski shahar markazidagi Yevropa maydonida ochilgan yodgorlikdir. Haykal Qora dengizdagi shahar uchun juda baland boʻlib, qoʻshni bino va inshootlarning tomlaridan yuqoriga koʻtariladi va shaharning markaziy qismidan tashqarida koʻrinadi<ref>{{veb manbasi|til=ru-RU|url=https://lebristolgeorgia.ru/statuya-v-batumi/|sarlavha=СТАТУЯ МЕДЕИ В БАТУМИ|ish=ВИЗИТНАЯ КАРТОЧКА ГРУЗИИ|sana=2016-03-11|kirish sanasi=2021-08-12}}</ref>. [[Fayl:Statues_in_Batumi.jpg|left|thumb| Maydonning umumiy koʻrinishi]] Yunon mifologiyasi qahramoni, Kolxida qiroli Etening qizi Kolxida [[Medeya|malikasi Medeyaning]] bronza haykali eski namuna boʻyicha yasalgan, oq marmar bilan qoplangan tor poydevor ustida turibdi<ref>{{veb manbasi|url=https://tourout.ru/db/sights/medeabatumi.html|sarlavha=Скульптура Медея с золотым руном. Достопримечательности. Грузия, Батуми|ish=tourout.ru|kirish sanasi=2021-08-12}}</ref>. Medeya uzatgan qoʻlida oltin junni ushlab turadi, bu malika oʻz mamlakatining buyukligi va gullab-yashnashi ramzini beradi. Uning nigohi dengizga qaratilgan, u erda, ehtimol, uch ming yil oldin, Argonavtlar va Jeyson bilan kema Kolxidaga suzib ketgan. Toʻrt tarafdagi stelada Oltin jun uchun sayohat haqida hikoya qiluvchi afsonadan parchalar joylashgan<ref>{{veb manbasi|til=ru-RU|url=https://batumi.site/dostoprimechatelnosti-gruzii/skulptura-medei-v-batumi|sarlavha=Медея с золотым руном на площади Европы в Батуми|ish=Сайт города Батуми|sana=2020-05-19|kirish sanasi=2021-08-12}}</ref>. Obyekt byudjet mablagʻlari hisobidan 1 200 000 GEL miqdorida moliyalashtirildi. Memorial 2007-yil 6-iyulda Gruziya prezidenti [[Mixail Saakashvili|Mixail Saakashvilining]] Batumiga tashrifi chogʻida tantanali ravishda ochilgan. Gruziya muxolifati bu yodgorlikni tanqid qilib, uni Batumi va Gruziya uchun nomaqbul hashamatli bino deb atadi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.geotimes.ge/index.php?m=home&newsid=5376|sarlavha=The Georgian Times on the Web: Comprehensive news site, daily international, national and local news coverage, breaking news updates, sports, reviews.|ish=web.archive.org|sana=2011-02-15|kirish sanasi=2021-08-12|archive-date=2011-02-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20110215131642/http://www.geotimes.ge/index.php?m=home&newsid=5376}}</ref>. Kechasi yodgorlik va uyning atrofidagi jabhalar rangli yorugʻlik chiroqlari bilan yoritiladi. Maydon yoshlar va sayyohlarning uchrashadigan joyidir. Yodgorlikning bevosita yaqinida yirik davlat maʼmuriyat binolari, hashamatli mehmonxonalar va shahar soat minorasi joylashgan<ref>{{veb manbasi|til=ru-RU|url=https://batumilife.ru/ploshhad-evropyi-i-statuya-medei/|sarlavha=Площадь Европы и статуя Медеи в Батуми|ish=Батуми (Грузия): отдых 2021, фото, цены, море, отзывы, достопримечательности|sana=2014-11-24|kirish sanasi=2021-08-12}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} == Adabiyotlar == * Ketevan Gurchiani: Yigirmanchi asrda Gruziya sahnasida yunon fojiasi. In: Zara Martirosova Torlone, Dana LaCourse Munteanu, Dorota Dutsch (Hrsg.): Sharqiy va Markaziy Evropada klassik qabul qilish boʻyicha qoʻllanma. John Wiley & Sons, Nyu-York 2017, ISBN 978-1-118-83268-4, S. 548-559 == Havolalar == * [https://batumi.site/dostoprimechatelnosti-gruzii/skulptura-medei-v-batumi Batumi.] [https://batumi.site/dostoprimechatelnosti-gruzii/skulptura-medei-v-batumi Medeya haykali] * [https://tourout.ru/db/sights/medeabatumi.html Batumidagi Medeya haykali] {{Orphan|date=2021-08-12}} [[Turkum:Batumi Yodgorliklari]] tp73wsiw0sdg51fix1g0qd3pj65o5r9 Reportaj tili 0 745508 2726234 2675768 2022-07-31T03:13:14Z Sevaraziyo Bahodirova 75062 wikitext text/x-wiki '''"[[Reportaj]]" soʻzi fransuz tilidan olingan boʻlib, „xabar bermoq“, „xabardor qilmoq“ degan maʼnolarni anglatadi.''' Hozirgi vaqtda reportaj ikki ma‘noni bildiradi: # radio va televideniye orqali voqea sodir boʻlgan joydan olib borilayotgan eshittirish yoki koʻrsatuv; # vaqtli matbuotda yoritilgan mahalliy mavzulardagi qisqa xabar va axborot<ref>Hozirgi oʻzbek tili faol soʻzlarining izohli lugʻati A. Hojiev, A. Nurmonov, S. Zaynobiddinov va boshq.-T.: Sharq, 2001</ref> Oʻzbek tilining izohli lugʻatida shunday ta‘rif berilgan: „'''Reportaj'''<ref>[[O'zbek tilining izohli lug'ati|Oʻzbek tilining izohli lugʻati. A. Madvaliev tahriri ostida, 3-jild.-T.: ]][[Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi Davlat ilmiy nashriyoti|Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi, 2003]]</ref> — matbuot, radio, televideniyeda: sodir boʻlayotgan voqea-hodisalardan olib boriladigan mahalliy mavzulardagi xabar, maqola. Reportaj aks ettirayotgan obekti nuqtai nazaridan [[Voqea reportaji|voqea reportaji]], muayyan mavzuga bagʻishlangan reportaj, [[Muammoli reportaj|muammoli reportaj]], [[Reportaj-sharh|reportaj-sharh]] kabilarga boʻlinadi. Reportaj qaysi ommaviy axborot vositasida berilishiga qarab '''gazeta reportaji, jurnal reportaji, radioreportaj''' va '''telereportaj''' kabi xillarga boʻlinadi<ref>Jurnalistika va publitsistika. Oʻquv qoʻllanma. M. Xudoyqulov, — T.: Universitet, 2010</ref>. Reportajda voqea joyi tasviri ham muhim oʻrin egallaydi. Joy tasviri va tantanavor ruhni berish uchun obrazli ifodalar, taʼsirchan-ekspressiv boʻyoqdor soʻzlar, oʻxshatishlar, sifatlashlardan unumli foydalaniladi. Kishilar bilan muloqotning jonliligini taʼminlash maqsadida dialoglar ham ishlatiladi, voqea qatnashchilarining nutqi beriladi. Chunki reportajda qahramonlar soʻzi muhim ahamiyatga ega. Yangilik reportajning asosi hisoblanadi. Ma‘lum voqea-hodisa, faktlar hamda tezkorlik bilan voqea sodir boʻlgan joydan tayyorlangan material reportajning magʻzini tashkil etadi. Unda voqea joyi tasvirlanadi, jonli muloqotlar beriladi, koʻpincha, materiallarda tantanavorlik aks etadi. Reportajning asosini axborot tashkil etadi va xabar berish asosiy oʻrinni egallaydi, voqea-hodisa, faktlar tahlil qilinmaydi. Reportaj koʻp jihatdan [[Ocherk|ocherk]]ka yaqin turadi. Ocherk ham, reportaj ham dalil va voqealarning guvohi boʻlgan kishi tomonidan yoziladi. Lekin ocherk oʻzining publitsistik ruhi, chuqur fikr yuritish va tahlili bilan reportajdan farq qiladi. Reportajda esa ortiqcha tasvir boʻlmasligi kerak, u yorqin va loʻnda boʻlishi zarur. Reportajning oʻziga xosligi uning tili va uslubida ham koʻrinadi. U jonli, hayajonli tarzda yozilganligi uchun ham gazetxonga tez taʼsir qiladi. Reportaj dabdabali, balandparvoz soʻzlar bilan yozilsa, uning taʼsirchanligi yoʻqoladi. Shuning uchun ham jurnalistlar reportaj tili va uslubiga alohida eʼtibor bilan qaraydilar.<ref>“Medialingvistika va tahrir" D.M. Teshabayeva va boshq.-T.: Oʻzbekiston nashriyoti, 2019 </ref> Reportajda qahramonlar xarakterini ochish emas, balki voqeani jonli, tantanavor tasvirlash muhimdir. Reportaj janrining xususiyatlaridan biri shuki, unda ta‘sirchan, koʻp ma‘noli soʻzlar, soʻz birikmalari koʻp ishlatiladi. == Manbalar == h0a3y2r0zqexm210a2k4etjk6jvyilm Rochelle Aytes 0 746009 2726625 2677892 2022-07-31T10:45:09Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Rochelle Aytes|portret=Rochelle_Aytes_on_Real_TV_Films.jpg|tugʻilgan paytidagi ismi=Rochelle Aytes|kasbi=Aktrisa, model|faoliyat_yillari=2000-yildan hozirgi|tavallud joyi=[[Nyu-York]], [[AQSh]]|turmush oʻrtogʻi=CJ Lindsey|bilimi=Nyu-York Davlat Universiteti}} '''Rochelle Aytes''' - amerikalik aktrisa va model. U [[ABC]] serialidagi "''[[:en:Mistresses_(U.S._TV_series)|Mistresses]]''" (2013–16) dagi April Malloy roli tanqidchilar e'tirofga sazovor bo'lgan "''Left 4 Dead 2"'' (2009) video o'yinidagi Rochelle ovozi sifatida tanilgan. Aytes, shuningdek, "''Criminal Minds'' and ''Work It'' " filmida suratga tushgan. Filmda Aytes "''White Chicks''", ''" Madea's Family Reunion" filmida paydo bo'lgan''. Aytes, shuningdek, [[CBS]] telekanalining ''"Hawaii Five-0"'' seriyasida sobiq Markaziy razvedka boshqarmasi xodimi Agent Greer rolini takrorlagan<ref>[https://www.newsweek.com/hawaii-five-o-spoilers-mcgarrett-ex-bad-1088075 "Rochelle Aytes will recur in 'Hawaii Five-0' Season 9 as McGarrett's ex-girlfriend"][[:en:Newsweek|Newsweek]]</ref>. = Erta hayot = Aytes Nyu-Yorkning [[Harlem (Georgia)|Harlem]] shahrida tug'ilgan  va Fiorello H. LaGuardia o'rta maktabida o'qigan<ref>[https://mobile.twitter.com/rochelleaytes?lang=en Twitter-Rochelle Aytes]</ref>. U Purchase kollejida Nyu-York davlat universitetining tasviriy san'at bo'yicha bakalavr darajasini tamomlagan<ref>Star Pulse. "[https://variety.com/article/VR1118048970?refCatId=14 Rochelle Aytes Biography]". Star Pulse.</ref>. U oʻz faoliyatini model sifatida boshlagan va [[McDonald's]], [[L'Oréal|L'Oreal]], [[Coca-Cola Ichimligi Uzbekistan|Coca-Cola]] va [[Mercedes-Benz]] reklama roliklarida suratga tushgan<ref>[https://tvguide.com/celebrities/rochelle-aytes/bio/267069 "Rochelle Aytes Biography"] Tvguide.com.</ref>. = Karyera = Aytes filmdagi debyutini 2004-yilda "''White Chicks''" komediyasida Denise Porter rolida qilgan<ref>Meye, George (June 23, 2004). "[https://news.google.com/newspapers?id=YvIeAAAAIBAJ&sjid=XIUEAAAAIBAJ&pg=5095,3035462&dq=rochelle+aytes&hl=en Lame comedy, bad makeup make this a real stinker flick]". ''Sarasota Herald-Tribune''.</ref>.  U, shuningdek, [[Tyler Perry|Tyler Perryning]] "''Madea's Family Reunion"'' filmida Lisa Breaux rolini o'ynashi bilan mashhur bo'lib, u yerda Aytes o'zining turmush o'rtog'i (Blair Underwood) uni kaltaklagan va tahdid qiladigan munosabatlarga tushib qolgan ayol rolini o'ynaydi<ref>Saucedo, Robert (January 14, 2011). "[http://insidepulse.com/2011/01/14/madeas-family-reunion-blu-ray-review Madea's Family Reunion – Blu-ray Review]". Inside Puls.</ref>. 2006-yilda u ''Tyler Perryning "House of Payne"'' filmining sinov-uchuvchi epizodlarida Nicole Jamieson rolini oʻynadi. U, shuningdek, "''Left 4 Dead 2"'' filmida Rochelle uchun ovoz beradi. 2007-yilda Aytes mehmoni "''Bones''" Fox serialida laboratoriya boshlig'i Camning singlisi Felicia Saroyan rolini o'ynadi. ''U "Trick 'r Treat"'' mustaqil filmida rol o'ynagan. U 2007-yilda Foxning "''[[:en:Drive_(2007_TV_series)|Drive]]"'' serialida Leigh Barnthouse rolini o'ynagan. U, shuningde, CBS telekanalining ''[[:en:NCIS_(TV_series)|NCIS]]'' teleko'rsatuvida Tara Kole rolini o'ynadi. ''Aytes 2010-yilda TNTning "Dark Blue"'' drama seriyasida ham paydo bo'lgan. Aytes 2009-yildan 2010-yilgacha ABC telekanalining "''The Forgotten"'' dramasi serialida doimiy ishtirokchi boʻlib, detektiv Grace Russell rolini oʻynagan, u koʻngillilar guruhi, jumladan, Chikago politsiyasining sobiq detektivi [[Kristian Sleyter]] bilan birga bedarak yoʻqolgan yoki noma’lum qotillik qurbonlari holatlarini hal qilish uchun birlashgan<ref>Hale, Mike (September 22, 2009). "[http://tv.nytimes.com/2009/09/22/arts/television/22forgotten.html Amateur Detectives Meet Unidentified Victims]". ''The New York Times''.</ref>. 2010-yildan 2011-yilgacha u ABC telekanalining "''Detroit" 1-8-7 serialida'' prokuror Alice Williams rolida, 2011-yil 11-yanvarda namoyish etilgan "Key to the City" epizodida qahramoni o'ldirilgunga qadar takroriy rol o'ynagan. "''Desperate Housewives"'' komediya-dramasining yettinchi mavsumida Keith Watsonning sobiq sevgilisi Amber James rolida uchta epizodda suratga tushdi<ref>[https://www.webcitation.org/5vvusByic "'Desperate Housewives' 7.13 Preview: Meet Keith's Ex"] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20210420115054/https://www.webcitation.org/5vvusByic |date=2021-04-20 }} Ace's Showbiz. January 10, 2011. Archived from the original on January 22, 2011.</ref>. U ''Zero Gravity Management'' kompaniyasidan Ryan Daly tomonidan taqdim etilgan<ref>Kit, Borys (January 13, 2011). "[https://hollywoodreporter.com/blogs/risky-business/ryan-daly-leaves-agenting-zero-71666 Ryan Daly Leaves Agenting for Zero Gravity Management]". The Hollywood Reporter.</ref><ref>Andreeva, Nellie (January 14, 2011). "[https://deadline.com/2011/01/hollywood-agency-comings-and-goings-4 Hollywood Agency Comings And Goings...]" Deadline Hollywood. </ref>. U, shuningdek , 2012-yilda qisqa muddatli ABC sitcom ''"Work It"da rol o'ynagan''<ref>[http://tvseriesfinale.com/tv-show/work-it-canceled-21813/ "Work It canceled | canceled + renewed TV shows"] TV Series Finale. 14 January 2012.</ref>''.'' 2012-yilda Aytes Alyssa Milano , Yunjin Kim va Jes Macallan bilan birga to'rt nafar ayol do'stning hayoti va ularning bir qator noqonuniy va murakkab munosabatlardagi ishtiroki haqidagi ABC " ''Misstresslar'' " drama seriyasida to'rtta bosh rollardan biri sifatida ishtirok etdi.  Serial premyerasi 2013-yil 3-iyun kuni boʻlib oʻtdi. Aytes 2013-yilda “ ''CrazySexyCool: The TLC Story'' about R&B va hip-hop musiqiy triosi TLC ” biografik filmida Perri “Pebbles” Reid rolini oʻynagan.  2013-yilda u Savanna Xeys, Derek Morgan (Shemar Mur oʻynagan) rolida ham paydo boʻla boshladi.) CBS serialidagi qiz do'sti, ''Criminal Minds''. ''Mur SWATga'' ko'chib o'tganida , uning xarakteri yozilgan edi. Biroq, Aytes keyinchalik 3-mavsumdan boshlab, ''SWAT'' dasturida Xondoning sevgilisi Nichelle rolini o'ynadi. = Filmografiya = {| class="wikitable sortable" !Yil !Sarlavha !Rol |- |2004 |''White Chicks'' |Denise Porter |- | rowspan="2" |2006 |''Madea's Family Reunion'' |Lisa |- |''13 Graves'' |Karen |- |2007 |''Trick 'r Treat'' |Maria |- |2011 |''The Inheritance'' |Lily |- | rowspan="2" |2013 |''CrazySexyCool: The TLC Story'' |Perri |- |''Stupid Hype'' |Tina |- |2015 |''My Favorite Five'' |Hailey Colburn |- |2017 |''Doomsday'' |Elle |- | rowspan="2" |2020 |''Magic Camp'' |Zoe Moses |- |''A Christmas Tree Grows in Colorado (TV Movie)'' |Erin |- | rowspan="2" |2021 |''Redemption in Cherry Springs (TV Movie)'' |Melanie Abrams |- |''The Men in My Life'' |Tish Helms |} = Manbalar = [[Turkum:WikiAyollar]] [[Turkum:Aktrisalar]] [[Turkum:Hollywood]] <references responsive="" /> drl3gwwxchmx53iv81g791qngt6nvg9 Pochta indeksi 0 746238 2726408 2684860 2022-07-31T07:25:29Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Stamp_Soviet_Union_1977_CPA_4775.jpg|thumb| SSSR markasi (1977): xat va konvertga pochtani yozish misoli ([ Marka ] №. 4775)]] [[Fayl:Stamp_Soviet_Union_1977_CPA4778.jpg|thumb| SSSR markasi (1977): yozmaniavtomatik saralash (CFA [ Marka OAJ ] №. 4778)]] [[Fayl:Envelope1.jpg|thumb| [[Yaponiya]] konvertida XXX-YYYY tizimidan foydalangan holda 7 xonali pochta indeksini yozish uchun panjara mavjud]] '''Pochta indeksi''' - pochta jo'natmalarini saralashni va avtomatik tartiblashni osonlashtirish uchun pochta manziliga qo'shilgan [[Harf|harflar]] yoki [[raqamlar]] ketma-ketligi. Hozirgi kunga kelib milliy pochta xizmatlarining pochta indekslaridan foydalanadi. == Tarixi == [[Fayl:Registered_letter_postal_marking_and_code_of_the_USSR_1930s.jpg|left|thumb| 12U1 pochta indeksi ko'rsatilgan buyurtma xat ''muhri'' (Kiyev, SSSR, 1930-yillar)]] [[Файл:Postcard_of_the_Soviet_Union_1932_Zip.jpg|left|thumb| Pochta jo'natmalari indeksini va [[Kiyev|Kievning]] fiksatsiyalangan pochta indekslarini ko'rsatish uchun qo'ng'iroq bilan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSRning]] belgilangan pochta kartasi (''14U8'' va ''14U2'')]] SSSRda birinchi indekslash tizimi 1925-yil fevral oyida joriy qilingan, pul o'tkazmalarini qoplash uchun raqamlangan markalar tizimi. Raqam uchta guruh raqamlaridan iborat: birinchi guruh raqamlari 04.09.1924-yildagi 7/117-son buyrug'i bilan Aloqa okrugi soniga, ikkinchisi - aloqa korxonasining raqamiga to'g'ri keldi. Armatura qabul qiluvchi korxonalar uchun ularning o'z soni uchinchi guruh bo'lib, birinchi ikkitasi aloqa okrugi va mustahkamlash tarmog'ining soni edi. O'z okrugidan tashqaridan qo'shimcha kuch oladigan otryadlar uchun bu raqam 45⅗14 ga o'xshab ko'rinishi mumkin, bu erda birinchi raqam o'z okrugining raqami edi, kasr chizig'i ustidagi raqam boshqa tumandan, kasr chizig'idan pastda esa kuchaytiruvchi otryadning soni edi. kuchaytiruvchi otryadning tuman raqami va oxirgi raqam allaqachon o'z xonasi edi. Ushbu tizim faqat Pochta bo'limi tomonidan ishlatilgan va mijozlarga aytilmagan. 1920-yillarning oxirida SSSRda Butunittifoq indeksatsiya tizimi ishlab chiqildi, ammo doimiy ma'muriy islohotlar tufayli uni amalga oshirishni boshlash mumkin bo'lmadi. 1930-yillarda Ukrainada indeksatsiyani joriy etishga 2ta urinish qilingan. Ukrainada indeksatsiyani joriy etishga birinchi urinish 1930-yilning kuzida qilingan. Ishchilar va dehqonlar inspektsiyasi xalq komissarining o'rinbosari M. tomonidan imzolangan. M. Mayorovning “Tumanlar manzillarini indeksatsiya qilish toʻgʻrisida”gi farmoyishi chiqdi. Ushbu buyruq yozishmalarga murojaat qilishda gazeta traktatlarining pochta vagonlarining gazeta va Trakt pochta indeksiga muvofiq NN-NN formatidagi tuman indeksini ko'rsatishni buyurdi. Tumanlar bo'yicha indekslar ro'yxati 1931-yilda Poltavada nashr etilgan (Ukrainadagi tuman markazlarining indeksatsiyasi. UDOPP-Poltava, 1931). Tizimda ko'plab kamchiliklar mavjud edi, shu jumladan bir tumandagi aholi punktlari uchun indeksning birinchi qismining turli raqamlari va trakt indeksining o'zida doimiy o'zgarish. [[1932]] yildan 1936-yilgacha [[Ukraina Sovet Sotsialistik Respublikasi|Ukraina SSRda]] ikkinchi indeksatsiya tizimi Moskvadagi Kursk temir yo'l stantsiyasining xodimi Balabanov tomonidan taklif qilingan. Ular "raqam-harf-raqam" shaklidagi kod edi, masalan, ''12-U-1'', ''14-U-8, 320-U-15'' va boshqalar. Shu bilan birga, " ''U'' " harfi kodning o'rtasi " [[Ukraina]] " degan ma'noni anglatadi, birinchi raqam [[Kiyev|Kiev]] bo'lib, ular uchun 11 dan 20 gacha raqamlar berilgan va oxiridagi raqam kichikroq pochta okrugi. 1932-yilda o'sha paytda [[Ukraina Sovet Sotsialistik Respublikasi|Ukraina SSR]] poytaxti bo'lgan [[Xarkov|Xarkovda]] Ukraina pochta indekslarining indeksi nashr etildi, u erda indekslar 1 dan 10 gacha raqamlar bilan boshlangan. Tizimni to'liq indeks deb atash mumkin emas, chunki raqamlar fazoviy munosabatlarni hech qanday tarzda aks ettirmagan (Kievda 11-20 raqamlari bor edi; Xarkovda - 1-10; ular orasidagi Poltava - 62-65; Xarkov viloyatining aholi punktlarida birinchi guruh indekslari 390, garchi indeks 39 Dnepropetrovskga tegishli edi). Ular indekslash tizimini reklama qilishga harakat qilishdi, biroq bir necha yil ichida undan foydalanish to'xtatildi. Germaniya [[1941]] yilda shunday tizimni joriy qildi, u nafaqat [[Uchinchi reyx|Uchinchi Reyx]] hududini, balki bosib olingan hududlarning bir qismini qamrab oldi. Biroq, Germaniya taslim bo'lganidan keyin u bekor qilindi. [[1960-lar|1960]] yillarda dunyoning aksariyat mamlakatlarida pochta indekslarini ommaviy joriy etish boshlangan. An'anaviy olti xonali indeks SSSRda pochta bo'limi ishida 1969-yilda. Aholi uchun [[1971|1971-yilda]] joriy etilgan<ref>{{veb manbasi|url=http://world-post.org/novost/?n=10|sarlavha=world-post.ru|muallif=|ish=|sana=|nashriyot=|kirish sanasi=2019-02-19|arxivsana=2019-02-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190220002903/http://world-post.org/novost/?n=10}}</ref>. [[2012|2012-yilda,]] pochta indekslari [[Jahon pochta ittifoqi|Umumjahon pochta ittifoqiga]] a'zo bo'lgan 192 davlatning manzil tizimiga kiritilgan<ref>{{veb manbasi|url=http://www.upu.int/en/resources/postcodes/about-postcodes.html|sarlavha=About postcodes|ish=Resources. Postcodes|nashriyot=Universal Postal Union|til=en|kirish sanasi=2011-02-03|arxivurl=https://www.webcitation.org/61H1gLvj2?url=http://www.upu.int/en/resources/postcodes/about-postcodes.html|arxivsana=2011-08-28}}</ref>. == Ilova == Turli mamlakatlardagi pochta xizmatlari "pochta indeksini" loyihalash va joylashtirish uchun turli qoidalardan foydalanishadilar. Ingliz tilida so'zlashadigan mamlakatlarda pochta indeksi hudud nomidan keyin keladi, [[Yevropa|Evropada]] esa pochta indeksi odatda hudud nomidan oldin va ba'zan mamlakatning harf kodini o'z ichiga oladi. Shunga o'xshash tarzda, masalan: [[Yevropa Ittifoqi|Evropa Ittifoqi]] davlatlarida bir-ikki harfli kod (har doim katta harflar bilan) yoziladi.<blockquote>D-80331 Myunxen - Germaniya A-1010 Vena - [[Avstriya]]</blockquote>Pochta indeksi, odatda ma'lum bir geografik hududga tayinlangan, istisnolar mavjud. Masalan: pochta indeksi katta hajmdagi yozishmalarga ega bo'lgan tashkilotlarga (davlat tashkilotlari, yirik kompaniyalar) berilishi mumkin. Rossiya Federatsiyasida pochta xizmatining geografik hududi bilan bog'liq bo'lmagan indekslar "qo'shimcha texnologik indekslar" va DTI qisqartmasi deb ataladi. Indeksni avtomatlashtirilgan tarzda tanib olishni soddalashtirish uchun, ba'zi mamlakatlarda maxsus shablon qo'llaniladi - kod shtampi. == Alfanumerik indekslar == Eng keng tarqalgan pochta indekslariga qo'shimcha ravishda, ba'zi mamlakatlar aralash harf-raqamli pochta indekslaridan foydalanadilar. Bu mamlakatlarga quyidagilar kiradi: [[Argentina]], [[Bruney]], [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]], [[Yamayka]], [[Irlandiya]], [[Qozogʻiston|Qozog'iston]], [[Kanada]], [[Malta]], [[Niderlandiya]], [[Peru]], [[Esvatini|Svazilend]], [[Somali]]. == Pochta zonalari raqamlari == [[Fayl:Russian_postal_codes.svg|thumb|210x210px| Indeks tarmog'i va [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]] va [[Rossiya]] pochta konvertidagi kod markasiga pochta indeksi raqamlarini kiritish namunasi]] Pochta indekslari qollanilgan vaqtga kelib, yirik shaharlar, ko'pincha '''pochta''' '''zonalariga''' bo'lingan, ularga shaxsiy raqamlangan '''pochta bo'limlari''' xizmat ko'rsatadi. Yangi pochta indeksi tizimi ko'pincha ushbu pochta bo'limlarining kodlarini o'z ichiga oladi. AQShda XXXXX-YYYY ko'rinishida 9 xonali pochta indekslari tizimi qo'llaniladi, bu erda XXXXX - pochta bo'limi joylashgan hududning kodi va YYYY - pochta. berilgan hududdagi xizmat ko'rsatish zonasi. Shu bilan birga, saralashni avtomatlashtirish uchun [[Shtrix kod|shtrix]] -kodlar pochta yozishmalariga yopishtiriladi, bunda pochta kodlari {{Tarjima qilinmagan 5|POSTNET}} Avstraliyada yo'nalishni ko'rsatish uchun to'rt xonali pochta indekslari ishlatiladi. Birinchi raqam Avstraliya shtati yoki hududini ko'rsatadi. Pochta boʻlimlari oʻz indeksiga ega emas.<gallery mode="packed" heights="150px" caption="Примеры почтовых зон и индексов в некоторых странах"> Postleitzahlen oesterreich.svg|[[Австрия|Avstriya]] Postal codes in Belarus.png|[[Белоруссия|Belarusiya]] Brussels Hoofdstedelijk GewestGemeenten.png|[[Брюссель|Bryussel]] ([[Бельгия|Belgiya]]) German postcode information.png|[[Германия|Germaniya]] 2_digit_postcode_poland.png|[[Польша|Polsha]] Map of Russian postal codes.svg|[[Россия|Rossiya]] ZIP Code zones.svg|[[США|AQSH]] </gallery> == Sm. shuningdek == {{Columns-list|2|* [[Кодовый штамп]] * [[Почтовый адрес]] * [[Почтовый идентификатор]] * [[ZIP-код]] * [[Список почтовых кодов штатов США]]}} == Eslatma == {{Manbalar}} == Adabiyotlar == * Первая попытка введения почтовых индексов в СССР // [[Филателия СССР]]. — 2005. — № 8. — С. 46—49. * {{kitob manbasi|author=|title=Індексація районових центрів України.|url=<!-- http://resource.history.org.ua/item/10591 -->|location=Х.|publisher=|year=1931|pages=|страниц=32}}{{Uk icon}} * {{kitob manbasi|author=|title=Список почтовых предприятий, ж.д. станций, locationов, поселков и с/советов Украины с обозначением индексов.|url=<!-- http://resource.history.org.ua/item/0008052 -->|location=Х.|publisher=Союзоргучет|year=1932|pages=|страниц=276}} * {{kitob manbasi|author=|title=Алфавитный список административно-территориальных районов Союза СССР|url=<!-- http://resource.history.org.ua/item/0010034-->|agency=Народный комиссариат связи СССР; Газетно-почтовое отделение. Отв. ред. Монюшко|location=М.|publisher=Связьтехиздат|year=1932|volume=|pages=|страниц=48}} * {{kitob manbasi|author=|title=Алфавитный список административно-территориальных районов Союза ССР|url=<!-- http://resource.history.org.ua/item/0009696-->|agency=Народный комиссариат связи СССР, Правление почтовой связи, Сектор движения почт по железнодорожным и воздушным путям. Отв. ред. В. М. Орловский|location=М.|publisher=Государственное издательство по технике связи|year=1936|pages=|страниц=146}} * {{Книга:Филателистический словарь|статья=Почтовое отделение|ссылка=http://www.fmus.ru/article02/FS/P.html}} * {{Книга:Большой филателистический словарь|статья=Почтовый индекс|academic=2210}} * [https://web.archive.org/web/20120510142215/http://fc.russianpost.ru/DownLoad/Gurnal_PR/PochtaRossii_5_2010.pdf Olti raqamning siri] // Rus pochtasi. - 2010. - No 5 (75). - S. 70-71. (Kirish mumkin: 2 fevral 2011) == Havolalar ==   * {{veb manbasi|url=http://www.upu.int/en/resources/postcodes/universal-postcoder-database.html|sarlavha=Universal POST*CODE® DataBase|ish=Resources. Postcodes|nashriyot=Universal Postal Union|til=en|kirish sanasi=2011-02-03|arxivurl=https://www.webcitation.org/61H1hD8i0?url=http://www.upu.int/en/resources/postcodes/universal-postcoder-database.html|arxivsana=2011-08-28}} * [http://www.russianpost.ru/portal/ru/home/normative/postlaw/postlaw1 Федеральный закон «О почтовой связи»]на сайте компании {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20010301171438/http://www.russianpost.ru/ |date=2001-03-01 }} * {{veb manbasi|url=http://www.russianpost.ru/rp/servise/ru/home/postuslug/rule_adress|sarlavha=Правила оформления почтовых отправлений|til=ru|ish=Почтовые услуги|nashriyot=[[Почта России]]|kirish sanasi=2010-09-29|arxivurl=https://www.webcitation.org/61H1iFEcm?url=http://www.russianpost.ru/rp/servise/ru/home/postuslug/rule_adress|arxivsana=2011-08-28}} * [http://www.upu.int/post_code/en/postal_addressing_systems_member_countries.shtml Правила оформления адреса] Архивировано 24 июля 2009 года., действующие в разных странах{{Ref-en}} * [https://web.archive.org/web/20110721062622/http://www.upns.org/archives/16 «The First Postal (ZIP) Code in the World»] — статья Ингерта Кузича ({{Lang-en2|Ingert Kuzych}}) на сайте [http://www.upns.org/ Союза украинских филателистов и нумизматов] ({{Lang-en2|Ukrainian Philatelic and Numismatic Society}}; США){{Ref-en}} ; Rossiya, Belarus, Qozog'iston va Ukraina indekslarini o'z ichiga olgan ba'zi saytlar : * [https://web.archive.org/web/20061212001823/http://info.russianpost.ru/database/ops.html Pochta ob'ektlari indekslarining ma'lumotnomasi] * [https://web.archive.org/web/20090925092503/http://info.russianpost.ru/servlet/department/ Rossiya pochta indekslari Rossiya] [https://web.archive.org/web/20061024015725/http://info.russianpost.ru/ pochtasining ro'yxatdan o'tgan pochta jo'natmalarining o'tishini hisobga olish va nazorat qilishning Butunrossiya avtomatlashtirilgan tizimi (OASU RPO)] veb-saytida. * [http://belpost.by/info/zipcode/ Belarusiyaning pochta indekslari] Arxivning -dagi Архивная копия va Belpochta veb-saytida ularga xizmat ko'rsatadigan pochta bo'limlari * [https://web.archive.org/web/20160305200248/http://www.postcode.kz/ Kazpost AddressComplete - Qozog'istonning yangi pochta indekslari] * [https://web.archive.org/web/20100406043932/http://services.ukrposhta.com/postindex_new/ Ukrainaning pochta indekslari] va ularga xizmat ko'rsatadigan pochta bo'limlari, Ukrposhta UDPPZ veb-saytida [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 46ylh0uqjr7jphg038ricjzht22py6h Komil O‘rinboyev 0 746445 2725615 2686276 2022-07-30T14:52:12Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{bilgiquti sportchi | ism = Komil Oʻrinboyev Камиль Урунбаев | tasvir = | tasvirizoh = | jins = Erkak | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = togʻ changʻi sporti | klub = | tavallud_sana = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1976|9|7}} | tavallud_yer = {{TavalludJoyi|Boʻstonliq tumani}}, [[Toshkent viloyati]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | medallar = }} '''Komil Oʻrinboyev''' ([[1976]]-[[7-sentabr|yil 7-sentabr]], [[Toshkent viloyati]] [[Boʻstonliq tumani]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) — oʻzbekistonlik togʻ changʻi sportchi. [[1998]]-[[2002]]-yillardagi qishki Olimpiya oʻyinlari ishtirokchisi. == Tarjimai hol == Komil Oʻrinboyev 1976-yil 7-senyabrda Toshkent viloyatinng Boʻstonliq tumanida dunyoga keladi. U changʻi sporti boʻyicha ishtirok etgan. Oʻrinboyev [[1998]]-yilda [[Nagano|Naganodagi]] qishqi Olimpiya oʻyinlarida Oʻzbekiston terma jamoasi tarkibiga kiradi va slalom boʻyicha ishtirok etadi. U birinchi urinishda 1 daqiqa-yu 9,55 soniya bilan 35-natijani koʻrsatgan boʻlsa, ikkinchi urinishda 1.09,30 soniyada 28-oʻrinni egalladi. Ikkala urinish natijasi (2.18,85) orqali 50 nafar ishtirokchi orasida norvegiyalik chempion Xans Petter Burosga 29,54 soniyani boy berib,  28-oʻrin nasib qildi<ref name=":0">{{veb manbasi|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ur/komil-urunbayev-1.html|sarlavha=Komil Urunbayev Bio, Stats, and Results {{!}} Olympics at Sports-Reference.com|ish=web.archive.org|sana=2020-04-18|kirish sanasi=2020-06-21|archive-date=2020-04-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20200418004632/https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ur/komil-urunbayev-1.html}}</ref>. Komil Oʻrinboyev [[2002]]-yilda [[Solt-leyk-siti|Solt-Leyk-Sitidagi]] qishki Olimpiya oʻyinlarida Oʻzbekiston terma jamoasi tarkibiga kirib, slalom boʻyicha ishtirok etadi. U birinchi urinishda 1.04,09 natijani koʻrsatib, 49-oʻrinni egallagan boʻlsa, ikkinchi urinishda yakuniy bayonnomada hech qanday oʻrinni ololmadi<ref name=":0"/>. Ikkala Olimpiadaning ochilish marosimida Togʻ changʻi sportchisi Komil Oʻrinboyev Oʻzbekiston milliy terma jamoasi bayrogʻdori boʻldi. Bundan tashqari, u  [[1994]]-yilda Lillexammerda boʻlib oʻtgan faqat figurali uchish va fristayl boʻyicha qatnashgan oʻzbekistonlik birinchi togʻ changʻi sportchisi sanaladi. U [[1999]]-yilda Kanvondodagi qishki Osiyo oʻyinlarida ishtirok etib, slalom boʻyicha 7-oʻrinni (2.05,12) egalladi va janubiy koreyalik raqibi Xur Sin Ukga imkoniyatni boy berib qoʻydi. Shuningdek, supergigant slalom boʻyicha (1.33,99) 8-oʻrinni egallab, bu yoʻnalishida Xur Sin Ukni 7,16 ortda qoldirdi. Bundan tashqari ulkan slalomda ishtirok etib, ikkinchi urinishni yakuniga yetmagani tufayli hech qanday oʻrinni egallay olmadi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.fis-ski.com/DB/general/results.html?sector=AL&raceid=6503|sarlavha=FIS Yongpyong (KOR)|ish=www.fis-ski.com|kirish sanasi=2020-06-21}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1976-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:7-sentabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:Oʻzbekiston kishilari]] [[Turkum:Oʻzbekiston qishki sport turlari sportchilar]] 96fv2dw08z4xb9b5eh3zr6yy79x0jxq Appolon-1 0 746551 2726257 2684723 2022-07-31T04:01:18Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''"Apollon 1"''' (inglizcha ''Apollo 1'') - [[Apollon]] / [[Saturn]] 204 (AS-204) ning bekor qilingan missiyasi haqiqatdan keyin olingan nom. [[1967|1967-yil]] [[21-fevral|21-fevral]]ga rejalashtirilgan birinchi boshqariladigan [[Apollon dasturi]] bo'yicha parvozga tayyorgarlik paytida kema bortida kuchli yong'in sodir bo'ladi va natijada butun ekipaj halok bo'ladi. Yong'in [[1967|1967-yil]] [[27-yanvar|27-yanvar]]da [[Kennedi koinot markazi]]dagi 34-uchirish majmuasida uchirish mashqlari paytida sodir bo'lgan. Astronavtlar [[Virdjil Grissom|V.Grissom]], [[E.Uayt]] va [[R.Chaffee]] yong'inda halok bo'ladi. Noqulay yong'indan so'ng, "Apollon" kosmik kemasining rivojlanishi uchun mas'ul bo'lgan [[NASA]] boshqariladigan parvoz direktori [[Jozef Shea]] loyihadan chetlashtirildi va dastur bo'yicha boshqariladigan parvozlar bir yarim yilga kechiktirildi.<ref>[http://www.astronautix.com/astros/shea.htm Shea](inglizcha). Astronautix entsiklopediyasi. 2011-yil 22-aprelda olindi. Asl nusxadan 2011-yil 25-avgustda.</ref> Birinchi boshqariladigan parvoz "[[Apollon 7]]" [[1968|1968-yil]] oktabriga qadar, tekshiruvdan va kema dizaynidagi ko'plab yaxshilanishlardan so'ng amalga oshirildi. "[[Apollon 2]]" va "[[Apollon 3]]" kosmik kemalari [[1966-yil|1966-yilda]] koinotga uchirilgan, ular yerni sinovdan o'tkazish va kosmonavtlarni tayyorlash uchun mo'ljallangan; [[Apollon 4]], [[Apollon 5]] (yong'indan keyin qolgan "Apollon 1" raketa qoldiqlari yordamida) va [[Apollon 6]], to'liq huquqli kemalar [[1967]]-[[1968]] yillarda uchuvchisiz versiyada uchirilgan. == Falokat sabablari == {{Kosmik ekspeditsiya bilgiqutisi|nomi=''Appolon-1''|tasvir=Transfer_of_Apollo_Spacecraft_012_CSM.jpg|kema_nomi=Appolon-1|raketa-tashuvchi=[[SaturnIB|«Saturn IB А204»]]|uchish_maydoni=[[Kanaveral burni]], [[Florida]], [[LC-34|Kompleks 34]]|birinchi_parvoz=rejalashtirilgan [[21-fevral]] [[1967]]|kema_qoʻnishi=rejalashtirilgan [[7 mart]] [[1967]]|kema_qoʻngan_joy=rejalashtirilgan - [[Atlantika okeani]] <!--Ekipajning parvoz ma'lumotlari -->|ekipaj_aʼzolari_soni=3 <!--Ekipaj fotosurati -->|foto=Apollo 1 Prime Crew - GPN-2000-001159.jpg|foto_izohi=Chapdan o'ngga: Edvard Uayt, Virjil Grissom, Rojer Chaffee <!--Tegishli ekspeditsiyalar -->|avvalgisi=[[Jemini-12]]|keyingisi=[[Appolon-4]]|tasvir_alt=''Аполлон-1'' <!-- Ekspeditsiya emblemasi -->}} Apollon kosmik kemasi past bosim ostida toza kislorod atmosferasidan foydalangan. Tarkibi bo'yicha havoga yaqin kislorod-azot gaz aralashmasiga ega bo'lish afzal edi, chunki toza kislorod massa ortishiga olib keldi: bosimning pasayishi tufayli kemaning germetik tuzilishi sezilarli darajada engillashdi va muhitning oddiy tarkibi tufayli. , hayotni qo'llab-quvvatlash tizimi soddalashtirildi va osonlashtirildi. Bundan tashqari, kosmik yurish soddalashtirildi va tezlashtirildi.Vakuumda parvoz paytida kokpitdagi ish bosimi taxminan 0,3 atm edi.Biroq, erdagi mashg'ulotlar paytida va uchirishga tayyorgarlik ko'rayotganda, yopiq kabina ichida past bosimdan foydalanish mumkin emas edi, chunki kema tashqaridan emas, balki ichkaridan ortiqcha bosim uchun mo'ljallangan.27-yanvar kuni mashgʻulotlar paytida kema ichidagi kislorod bosimi atmosfera bosimidan ham yuqori boʻlgan. Dastlab, mashg'ulotlar uchun va boshida kislorod-azot aralashmasidan foydalanish taklif qilindi, ammo NASA bu taklifni rad etdi. Bunga bunday yechimni amalga oshirish uchun qo'shimcha jihozlar kerak bo'lishi va bundan tashqari, idishni tasodifan azot bilan to'ldirishi mumkinligi sabab bo'ldi, bu esa kosmonavtlar uchun xavf tug'diradi. NASA kislorodli atmosfera bilan ishlashda katta tajribaga ega edi (u Mercury va Gemini kosmik kemalarida ishlatilgan), shuning uchun mutaxassislar bu yechimni xavfsiz deb hisoblashgan. Biroq, falokatdan keyingi tekshiruv shuni ko'rsatdiki, oddiy havoda yoki kislorodli atmosferada pasaytirilgan bosimda xavfsiz bo'lgan ba'zi materiallar (xususan, Velcro mahkamlagichlari) yuqori kislorod bosimida juda tez alangalanadi. Yongʻinning bevosita sababi uchqun chiqishi yoki elektr simidagi qisqa tutashuv boʻlishi mumkin. Tekshiruv olib borgan komissiya kema tarkibidagi bir nechta xavfli joylarni aniqladi. Yong'in boshlanganidan so'ng, olov juda tez tarqaldi va astronavtlarning skafandrlariga zarar etkazdi. Lyukning murakkab dizayni va uning qulflari ekipajga vaziyatda lyukni ichkaridan shoshilinch ravishda ochishga imkon bermadi.<ref>Lyuklarning dizayni [[:ru:Меркурий-Редстоун-4|Mercury-Redstone-4]] missiyasida lyukning muddatidan oldin ochilishi bilan bog'liq muammolardan so'ng sezilarli darajada murakkablashdi, o'sha Grissom deyarli cho'kib ketdi. Bu safar yana bir ekstremal bor edi - lyukni tez va o'z vaqtida ochib bo'lmadi.</ref> Komissiya astronavtlar yongʻin boshlanganidan 14 soniya oʻtib, yonish mahsulotlaridan zaharlanish oqibatida halok boʻlganini aniqladi. == 34-sonli ishga tushirish majmuasi == "34-sonli ishga tushirish majmuasi" keyinchalik faqat Apollon 7 ni ishga tushirish uchun ishlatilgan va keyinchalik demontaj qilingan. Omon qolgan inshootlarga ikkita yodgorlik lavhasi o'rnatilgan. <blockquote>34-OBYEKTni ishga tushirish, 1967-yil 27-yanvar, juma, 18:31 Apollon 1 ekipaji xotirasiga bag'ishlangan: Podpolkovnik Virgil Grissom Podpolkovnik Edvard Xiggins Uayt II Kapitan 3-darajali Rojer Chaffee Ular insoniyatning so'nggi chegarasini izlashda o'z jonlarini vataniga xizmat qildilar. Ularni qanday o'lganlari uchun emas, balki ular uchun yashagan ideallari uchun eslang."</blockquote><blockquote>“Boshqalar yulduzlarga yetib borishi uchun eng katta qurbonlik qilganlar xotirasiga. Tikanlar orqali yulduzlarga, yaxshi sayohatda, Apollon 1 jamoasi.</blockquote><gallery> Fayl:KSC Launch Complex 34.jpg|alt=|Ishga tushirish maydoni. Fayl:Apollo1plaque.JPG|alt=|"LAUNCH COMPLEX 34" memorial lavhasi Fayl:LC34plaque2.jpg|alt=|"Xotira uchun" memorial lavhasi Fayl:LC34 memorial benches.jpg|alt=|Astronavtlar ismlari yozilgan yodgorlik skameykalari </gallery> == Eslatmalar == <references /> == Shuningdek qarang == * [[:ru:Бондаренко,_Валентин_Васильевич#Гибель|Sovet kosmonavti Valentin Bondarenkoning o'limi]] == Havolalar == * [http://www.hq.nasa.gov/office/pao/History/Apollo204/ NASAning Apollon 1 sayti] * [https://web.archive.org/web/20141220043317/http://klabs.org/richcontent/Reports/Failure_Reports/as-204/senate_956/index.htm AERONAVTIKA VA Kosmos fanlari qo'mitasining APOLLO 204 Avariya to'g'risidagi hisoboti] // AQSH SENATI 1968-yil bwsxa3hn9gy9d6esqgm0ys4yjuhd33g Claudia van den Heiligenberg 0 746683 2726648 2684660 2022-07-31T11:14:32Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Claudia van den Heiligenberg|tasvir=Claudia-van-der-heiligenberg-1318188338.jpg|izoh=|toʻliqism=Claudia Voňková|tavallud_sana={{Birth date and age|df=yes|1985|3|25}}|tavallud_joyi=[[Roelofarendsven]], [[Niderlandiya]]|boʻyi=170 cm|joriyklub=|klubraqami=|pozitsiya=[[Himoyachi (assotsiatsiya futboli)#To'liq qanot himoyachisi|Chap qanot himoyachisi]] / [[Yarim himoyachi]]|yoshlikyillari1=2002-2003|yoshlikklublari1=SV Alkmania|yillar1=2003-2005|klublar1=RCL Leiderdorp|isht1=|gollar1=|yillar2=2005-2007|klublar2=[[Ter Leede]]|isht2=|gollar2=16|yillar3=2007-2011|klublar3=[[AZ Alkmaar (women)|AZ]]|isht3=84|gollar3=34|yillar4=2011-2013|klublar4=[[Telstar (women's football club)|Telstar]]|isht4=44|gollar4=12|yillar5=2013-2015|klublar5=[[AFC Ajax (women)|Ajax]]|isht5=48|gollar5=13|yillar6=2015-2017|klublar6=[[FF USV Jena|Jena]]|isht6=36|gollar6=1|yillar7=2017-2019|klublar7=[[FC Bayern Munich (women)|Bayern Munich II]]|isht7=19|gollar7=6|milliyyillar1=2005-2016|milliyjamoa1=[[Netherlands women's national football team|Niderlandiya]]|milliyisht1=97|milliygollar1=8|pcupdate=19 December 2017}} '''Claudia Voňková''', qizlik familiyasi '''Anna Gerarda Maria „Claudia“ van den Heiligenberg''' (1985-yil 25-martda tugʻilgan) — sobiq [[Niderlandiya|gollandiyalik]] [[Futbol|futbolchi]], Germaniya 2 va"Bavariya" da oʻynagan. U 2005-2016-yillarda Gollandiya terma jamoasida oʻynagan va Gollandiyada milliy liga va kubokida gʻolib chiqqan. == Klub karyerasi == Roelofarendsven shahrida tugʻilgan, olti yoshida Oude Wetering shahridagi SV Alkmania oʻgʻil bolalar jamoasida oʻynay boshlagan. Niderlandiya Qirollik Futbol Assotsiatsiyasi tomonidan skaut qilinganidan soʻng, u Racing Club Leiderdorp (RCL) ga oʻtdi va oʻsha paytdagi ikkinchi divizion Eerste Klasseda oʻynadi. U 2003-04-yilgi Eerste Klassening eng yaxshi toʻpurari boʻlgan.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.vrouwenvoetbalnederland.nl/vvned/index.php?option=com_content&view=article&id=4383:claudia-van-den-heiligenberg&catid=167:internationals&Itemid=446|sarlavha=Claudia van den Heiligenberg - Profile|til=Dutch|ish=vrouwenvoetbalnederland.nl|sana=26-mart 2015-yil|kirish sanasi=17-yanvar 2018-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150419121128/http://www.vrouwenvoetbalnederland.nl/vvned/index.php?option=com_content&view=article&id=4383:claudia-van-den-heiligenberg&catid=167:internationals&Itemid=446|arxivsana=19-aprel 2015-yil}}</ref> Keyin u „Hofdklasse“ (birinchi divizion) „Ter Lide“ klubiga oʻtdi va 2006-07-yillarda Gollandiya ligasi (Hoofdklasse), Gollandiya kubogi va Gollandiya superkubogini qoʻlga kiritdi.<ref name="VVNL" /><ref>{{veb manbasi|url=http://www.vrouwenvoetbalnederland.nl/joomla/index.php?option=com_content&task=view&id=3720&Itemid=207|sarlavha=Heb je de meeste punten dan ben je ook terecht kampioen!|til=Dutch|ish=vrouwenvoetbalnederland.nl|sana=25-dekabr 2008-yil|ism=Rob|muallif=Kooy|kirish sanasi=18-yanvar 2018-yil|arxivurl=https://archive.today/20130223085933/http://www.vrouwenvoetbalnederland.nl/joomla/index.php?option=com_content&task=view&id=3720&Itemid=207|arxivsana=23-fevral 2013-yil}}</ref> 2007-yilda Gollandiya Ayollar Professional Ligasi (Eredivisie Vrouwen) tashkil etilganida, u AZga koʻchib oʻtdi va ketma-ket uchta mavsumda (2007-08, 2008-09 va 2009-10) Gollandiya Ligasi (Eredivizi) va 2010-yilda Gollandiya kubogini qoʻlga kiritdi.<ref name="VVNL">{{veb manbasi|url=http://www.vrouwenvoetbalnederland.nl/vvned/index.php?option=com_content&view=article&id=4383:claudia-van-den-heiligenberg&catid=167:internationals&Itemid=446|sarlavha=Claudia van den Heiligenberg - Profile|til=Dutch|ish=vrouwenvoetbalnederland.nl|sana=26-mart 2015-yil|kirish sanasi=17-yanvar 2018-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150419121128/http://www.vrouwenvoetbalnederland.nl/vvned/index.php?option=com_content&view=article&id=4383:claudia-van-den-heiligenberg&catid=167:internationals&Itemid=446|arxivsana=19-aprel 2015-yil}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20150419121128/http://www.vrouwenvoetbalnederland.nl/vvned/index.php?option=com_content&view=article&id=4383:claudia-van-den-heiligenberg&catid=167:internationals&Itemid=446 „Claudia van den Heiligenberg — Profile“]. ''vrouwenvoetbalnederland.nl'' (in Dutch). 26 March 2015. Archived from [http://www.vrouwenvoetbalnederland.nl/vvned/index.php?option=com_content&view=article&id=4383:claudia-van-den-heiligenberg&catid=167:internationals&Itemid=446 the original] on 19 April 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">17 January</span> 2018</span>.</cite> [[Turkum:CS1 Dutch-language sources (nl)]]</ref> Klubdagi faoliyati davomida u UEFA Ayollar Chempionlar Ligasida ham yettita oʻyin oʻtkazib, ikki bor gol urgan.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.uefa.com/womenseuro/teams/player=102698/profile/index.html|sarlavha=Profile|ish=[[UEFA]]|kirish sanasi=17-yanvar 2018-yil}}</ref> Klub 2010-11-yilgi mavsum oxirida toʻplanib ketdi va koʻplab oʻyinchilar singari u yangi tashkil etilgan SC Telstarga oʻtdi.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Telstar vrouwen in eredivisie|url=http://www.ijmuidercourant.nl/nieuws/sport/sport_regionaal/telstar/article9389851.ece/Telstar-vrouwen-in-eredivisie|ish=[[IJmuider Courant]]|sana=27-may 2011-yil|kirish sanasi=9-oktabr 2011-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120331223007/http://www.ijmuidercourant.nl/nieuws/sport/sport_regionaal/telstar/article9389851.ece/Telstar-vrouwen-in-eredivisie|arxivsana=31-mart 2012-yil}}</ref> U Telstar uchun ikki mavsum oʻynadi, birinchisi Erediviziyada va ikkinchisi yangi tashkil etilgan edi.<ref name="VVNL" /> 2013-yilda u 2013-14-yillarda uchinchi Gollandiya kubogini qoʻlga kiritgani uchun „Ayaks“ga qoʻshildi.<ref name="VVNL"/> 2015-yilda u Germaniya Bundesligasining USV Jena klubiga koʻchib oʻtdi va u yerda ikki mavsum davomida „Bavariya“ga oʻtdi.<ref>{{veb manbasi|url=https://datencenter.dfb.de/profil/160679|sarlavha=Profile|til=German|ish=[[German Football Association|DFB]]|kirish sanasi=17-yanvar 2018-yil}}</ref> == Xalqaro martaba == RCL (Racing Club Leiderdorp) futbolchisi sifatida 19 yoshida u Gollandiya terma jamoasining bir qismiga aylandi.<ref name="LD">{{veb manbasi|url=https://www.leidschdagblad.nl/sport-regionaal/afscheid-van-claudia-van-den-heiligenberg-een-van-de-besten|sarlavha=Afscheid van Claudia van den Heiligenberg, één van de besten|til=Dutch|ism=Gertjan|muallif=van Geen|ish=[[Leidsch Dagblad]]|sana=15-iyul 2017-yil|kirish sanasi=19-dekabr 2017-yil}}</ref> U 2005-yilning 7-sentabrida Tsvolleda Italiyaga qarshi [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|oʻrtoqlik uchrashuvida]] 0:2 hisobida magʻlub boʻlgan murabbiy Vera Pau qoʻl ostida debyut qilgan.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.hierinderegio.nl/artikelen/ClaudiavandenHeiligenberg/|sarlavha='Mijn werk combineren met voetbal is zwaar'|nashriyot=Hier! in de Regio|kirish sanasi=23-iyul 2013-yil|ism=Alieke|muallif=Hoogenboom|til=Dutch|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150802010637/http://www.hierinderegio.nl/artikelen/ClaudiavandenHeiligenberg|arxivsana=2-avgust 2015-yil}}</ref> Murabbiy Vera Pau tomonidan UEFA Ayollar oʻrtasidagi Yevro-2009 uchun milliy terma jamoaga sardor etib saylangan<ref name="EU2009">{{veb manbasi|url=https://www.uefa.com/MultimediaFiles/Download/competitions/woco/87/33/03/873303_download.pdf|sarlavha=Women's EURO 2009 - UEFA Competitions Association player list|ish=[[UEFA]]|sahifalar=15–16|kirish sanasi=17-yanvar 2018-yil}}</ref>, u turnirdagi beshta Gollandiya oʻyinining ikkitasida maydonga tushib, jamoaga yarim finalga chiqishga yordam bergan.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.uefa.com/womenseuro/season=2009/teams/team=500095/squad/index.html|sarlavha=2009 Women's Euro - Netherlands squad|ish=[[UEFA]]|kirish sanasi=11-yanvar 2018-yil}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://beatsandrhymesfc.com/claudia-van-den-heiligenberg-interview-out-of-the-shadows-to-catch-an-oranje-fire/|sarlavha=Claudia van den Heiligenberg interview: Out of the shadows to catch an Oranje fire|ish=beatsandrhymesfc.com|ism=Christian|muallif=Brookes|sana=23-sentabr 2016-yil|kirish sanasi=17-yanvar 2018-yil}}</ref> 2009-yil dekabr oyida oʻsha paytdagi milliy murabbiy Vera Pau Belarusga qarshi oʻyin oldidan Van den Heiligenberg va [[Dyanne Bito|Dyann Bitoni]] tarkibdan chiqarib yubordi. Qaror munozarali boʻlib chiqdi va ikkalasi munosabatlarda boʻlgani uchun haydab yuborilgani xabar qilindi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.ad.nl/ad/nl/4562/Voetbal/article/detail/2056750/2009/12/01/Verliefde-speelsters-uit-Oranje-gezet.dhtml|sarlavha='Verliefde' speelsters uit Oranje gezet|nashriyot=[[Algemeen Dagblad]]|kirish sanasi=23-iyul 2013-yil|sana=1-dekabr 2009-yil|til=Dutch}}</ref> Pau gʻazab bilan bu daʼvolarni rad etib, ularning munosabatlari tufayli chetlatilganini aytish haqorat ekanligini aytdi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.onsoranje.nl/news/content/news/vrouwen/ned-xi/Reactie-van-den--Heiligenberg-Bito.html|sarlavha='Verhaal gebaseerd op leugens'|nashriyot=[[Royal Dutch Football Association|KNVB]]|ish=OnsOranje.NL|kirish sanasi=23-iyul 2013-yil|sana=2-dekabr 2009-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100203042148/http://www.onsoranje.nl/news/content/news/vrouwen/ned-xi/Reactie-van-den--Heiligenberg-Bito.html|arxivsana=3-fevral 2010-yil|til=Dutch}}</ref> Van den Heiligenberg va Bito birga qolishdi<ref name="REG">{{veb manbasi|url=http://www.hierinderegio.nl/artikelen/ClaudiavandenHeiligenberg/|sarlavha='Mijn werk combineren met voetbal is zwaar'|nashriyot=Hier! in de Regio|kirish sanasi=23-iyul 2013-yil|ism=Alieke|muallif=Hoogenboom|til=Dutch|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150802010637/http://www.hierinderegio.nl/artikelen/ClaudiavandenHeiligenberg|arxivsana=2-avgust 2015-yil}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHoogenboom">Hoogenboom, Alieke. [https://web.archive.org/web/20150802010637/http://www.hierinderegio.nl/artikelen/ClaudiavandenHeiligenberg „'Mijn werk combineren met voetbal is zwaar'“] (in Dutch). Hier! in de Regio. Archived from [http://www.hierinderegio.nl/artikelen/ClaudiavandenHeiligenberg/ the original] on 2 August 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">23 July</span> 2013</span>.</cite> [[Turkum:CS1 Dutch-language sources (nl)]]</ref> va ikkalasi ham 2010-yilda milliy murabbiy Rojer Reijners tomonidan terma jamoaga tiklandi. 2010-yil avgust oyida Irlandiya ustidan 2:0 hisobidagi gʻalaba Van den Heiligenberg uchun 50-xalqaro oʻyin boʻldi. U [[Shvetsiya|Shvetsiyada]] boʻlib oʻtadigan UEFA ayollar oʻrtasidagi Yevro-2013 uchun Gollandiya terma jamoasiga kiritilgan edi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.uefa.com/womenseuro/news/newsid=1968233.html|sarlavha=Trio miss cut in Netherlands squad|sana=30-iyun 2013-yil|ism=Berend|muallif=Scholten|kirish sanasi=23-iyul 2013-yil|ish=[[UEFA]]}}</ref> Tizzasidagi jarohat uni 2015-yilgi FIFA ayollar oʻrtasidagi jahon chempionatida ishtirok eta olmadi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.nu.nl/voetbal/4053081/oranjevrouwen-zonder-geblesseerde-van-heiligenberg-wk.html|sarlavha=Oranjevrouwen zonder geblesseerde Van den Heiligenberg op WK|til=Dutch|ish=[[NU.nl]]|sana=21-may 2015-yil|kirish sanasi=19-dekabr 2017-yil}}</ref> Keyingi mavsumlarda boshqa jarohatlar uning terma jamoa saralashida ishtirok etishiga toʻsqinlik qildi,<ref name="AD">{{veb manbasi|url=https://www.ad.nl/dossier-regiosport-groene-hart/van-den-heiligenberg-krijgt-volgende-week-afscheid-van-oranje~a906db57/|sarlavha=Van den Heiligenberg krijgt volgende week afscheid van Oranje|til=Dutch|ish=[[Algemeen Dagblad]]|sana=22-noyabr 2017-yil|kirish sanasi=19-dekabr 2017-yil}}</ref> u 2016-yil 25-yanvarda Daniyaga qarshi oʻyinda bitta oʻyin oʻtkazdi, 97-uchrashuvi va oxir-oqibatda soʻnggi oʻyinini oʻtkazdi, chunki 2017-yil 6-iyulda terma jamoadagi faoliyatini yakunlashi eʼlon qilingan edi. U terma jamoa safida sakkizta gol urdi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.onsoranje.nl/nieuws/nederlands-vrouwenelftal/69861/van-den-heiligenberg-32-zet-punt-achter-carrière|sarlavha=Van den Heiligenberg (32) zet punt achter carrière|til=Dutch|ish=onsoranje.nl|sana=6-iyul 2017-yil|kirish sanasi=19-dekabr 2017-yil}}</ref> === Xalqaro maqsadlar === : ''Ballar va natijalar birinchi boʻlib Gollandiya gollari roʻyxatini koʻrsatadi.''<ref name="ONS">{{veb manbasi|url=https://www.onsoranje.nl/teams/207834/speler/19078|sarlavha=Profile|til=Dutch|ish=onsoranje.nl|kirish sanasi=17-yanvar 2018-yil}}</ref> {| class="wikitable" !Maqsad ! Sana ! Joy ! Raqib ! Hisob ! Natija ! Musobaqa |- | 1. | rowspan="2" | 2005-yil 12- oktabr | rowspan="4" | Oosterenkstadion, Zvolle, Niderlandiya | rowspan="2" |Shveytsariya | align="center" | '''2''' — 0 | rowspan="2" align="center" | 6-0 | rowspan="5" | [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|Doʻstona]] |- | 2. | align="center" | '''3''' — 0 |- | 3. | rowspan="2" | 2006-yil 12-aprel | rowspan="2" |Islandiya | align="center" | '''1''' — 0 | rowspan="2" align="center" | 2-1 |- | 4. | align="center" | '''2''' — 1 |- | 5. | 2010-yil 6-iyun | Sportpark De Dorens, Loenhout, Belgiya |Belgiya | align="center" | '''1''' — 0 | align="center" | 2-0 |- | 6. | 2010-yil 15-dekabr | Stadio do Pacaembu, [[San-Paulu (shahar)|San-Paulu]], Braziliya |Meksika | align="center" | '''2''' — 1 | align="center" | 3-1 | 2010-yil Torneio Internacional |- | 7. | 2011-yil 9-mart | Paralimni stadioni, Paralimni, Kipr |Kanada | align="center" | '''1''' — 1 | align="center" | 1-2 | 2011-yil Kipr kubogi |- | 8. | 2014-yil 10-aprel | Stadion De Braak, Helmond, [[Niderlandiya]] |Albaniya | align="center" | '''1''' — 0 | align="center" | 10-1 | 2015 FIFA ayollar oʻrtasidagi Jahon chempionati saralashi |} == Shaxsiy hayot == Uning onasi Meri van der Meer ham 1970-yillarda toʻrtta chempionlikni qoʻlga kiritgan gollandiyalik futbolchi edi.<ref name="RET">{{veb manbasi|url=https://www.onsoranje.nl/nieuws/nederlands-vrouwenelftal/69861/van-den-heiligenberg-32-zet-punt-achter-carrière|sarlavha=Van den Heiligenberg (32) zet punt achter carrière|til=Dutch|ish=onsoranje.nl|sana=6-iyul 2017-yil|kirish sanasi=19-dekabr 2017-yil}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.onsoranje.nl/nieuws/nederlands-vrouwenelftal/69861/van-den-heiligenberg-32-zet-punt-achter-carrière „Van den Heiligenberg (32) zet punt achter carrière“]. ''onsoranje.nl'' (in Dutch). 6 July 2017<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 December</span> 2017</span>.</cite> [[Turkum:CS1 Dutch-language sources (nl)]]</ref> U Gollandiya politsiyasida ishlagan va SC Telstarda futbol oʻynagan.<ref name="REG"/><ref>{{veb manbasi|url=http://www.politietopsportselectie.nl/claudia-van-den-heiligenberg/|sarlavha=Claudia van den Heiligenberg|til=Dutch|ish=[[Korps landelijke politiediensten|Politie Topsport Selectie]]|kirish sanasi=19-dekabr 2017-yil}}</ref> 2018-yil sentabr oyida Claudiaga sherigi Lyusi Vonkovaga uylandi.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Nejlepší česká fotbalistka Voňková si vzala spoluhráčku z Bayernu|url=https://www.sport.cz/fotbal/ostatni/clanek/1028421-nejlepsi-ceska-fotbalistka-vonkova-si-vzala-spoluhracku-z-bayernu.html|nashriyot=sport.cz|kirish sanasi=4-sentabr 2018-yil|sana=4-sentabr 2018-yil|til=Czech}}</ref> 2021-yil mart oyida Lyusi ijtimoiy tarmoqda Claudianing homiladorligini eʼlon qildi.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Fotbalistka Voňková oznámila radostnou novinu, s partnerkou očekávají potomka|url=https://www.sport.cz/fotbal/ostatni/clanek/2178430-fotbalistka-vonkova-oznamila-radostnou-novinu-s-partnerkou-ocekavaji-potomka.html|nashriyot=sport.cz|kirish sanasi=8-mart 2021-yil|sana=8-mart 2021-yil|til=Czech}}</ref> == Faxriy unvonlar == ; Ter Leerde * Hoofdklasse (1): 2006-07 * Gollandiya kubogi (1): 2006-07 * Gollandiya Superkubogi (1): 2006-07 ; AZ Alkmaar * Eredivizion (3): 2007-08, 2008-09, 2009-10 * Gollandiya kubogi (1): 2010-11 ; Ayaks * Gollandiya kubogi (1): 2013-14 == Manbalar == {{Manbalar|2}} == Havolalar == * Onsoranje.nl saytidagi [https://www.onsoranje.nl/teams/207834/speler/19078 profil] (in Dutch) * [http://www.vrouwenvoetbalnederland.nl/vvned/index.php?option=com_content&view=article&id=4383:claudia-van-den-heiligenberg&catid=167:internationals&Itemid=446 Profil] Archived -da arxivlangan vrouwenvoetbalnederland.nl (in Dutch) * Claudia van den Heiligenberg * Claudia van den Heiligenberg * Claudia Vonkova * Claudia van den Heiligenberg [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] jhm9njom6z3e3vug2aoht8ud8g90xxq NBU-Osiyo (futbol klubi) 0 746768 2725872 2715412 2022-07-30T17:12:00Z Bigkhanm 75669 wikitext text/x-wiki {{Futbol klubi |nomi = NBU-„Osiyo“ |amaldagi mavsum = |logotip = |toʻliq nomi = NBU-„Osiyo“ professional futbol klubi |laqabi = Bankirlar |asos solingan = 2000-yil |tugatilgan = |stadion = [[Yoshlik Kamolot (stadion, Toshkent)]] |maydon hajmi = 15 000 |egasi = {{flagicon|UZB}}[[Oʻzbekiston milliy banki|NBU (Oʻzmilliybank)]] |prezidenti = {{flagicon|UZB}}Saidahmad Rahimov |direktori = |bosh drektori = |murabbiyi = {{flagicon|UZB}} Rufat Akramxoʻjayev |sardori = {{flagicon|UZB}}Aleksey Nikolayev |reytingi = |budjeti = |musobaqasi = [[Oʻzbekiston Birinchi ligasi]] |mavsum = 2017-yil |mavqei = 6 |sayti = }} '''NBU-„Osiyo“''' — [[Toshkent]]ning sobiq oʻzbek futbol klubi, [[Oʻzbekiston milliy banki|Oʻzbekiston Milliy banki]] jamoasi. Ushbu klub Oʻzbekiston Respublikasining birinchi prezidenti [[Islom Karimov|Islom Abdugʻaniyevich Karimov]] tashabbusi bilan sobiq „Start“ stadioni hududida rekonstruksiyadan soʻng „NBU“ stadioni nomini olgan. Klubga 1979-yilda aviahalokatda halok boʻlgan „Paxtakor“ futbol klubi futbolchisi [[Olimjon Ashirov]]ning oʻgʻli, klub vitse-prezidenti etib tayinlangan [[Oleg Ashirov]] boshchilik qilgan. [[Vadim Abramov]] Oʻzbekiston chempionati Ikkinchi ligasida oʻynagan aynan shu klubda 2000-yilda mustaqil murabbiylik faoliyatini boshlagan. 2001-yilgi chempionat boshida u klub rahbariyatini tark etgan. == Yutuqlari == * Ikkinchi liga gʻolibi: 2000. * Birinchi liganing bronza medali sovrindori (4 marta): 2003, 2004, 2005, 2012. == Oʻyinlar tarixi == {|class="wikitable" style="text-align: center;" |- ! Mavsum ! Liga ! Oʻrin ! Oʻyin ! Yut ! Dur ! Magʻ ! UG ! OʻG ! О !Kubok !Eng yaxshi toʻpurar |- |[[2001]]||rowspan="13"|[[Oʻzbekiston Birinchi ligasi|Birinchi liga]]||'''5'''||32||17||7||8||51||25||'''58'''||-|| |- |[[2002]]||'''4'''||32||20||6||6||54||23||'''66'''||1/16|| |- |[[2003]]||bgcolor="#A67D3D"|'''3'''||28||16||5||7||73||36||'''53'''||1/8|| |- |[[2004]]||bgcolor="#A67D3D"|'''3 (финал)'''||3||0||2||1||4||7||'''2'''||1/16||align="left"|{{flagicon|UZB}}Obid Oripov – 24 |- |[[2005]]||bgcolor="#A67D3D"|'''3'''||34||20||7||7||68||32||'''67'''|| 1/8|| |- |[[2006]]||'''4'''||38||24||1||13||67||54||'''73'''||1/16|| align="left"|{{flagicon|UZB}} Leonid Senkevich – 26 |- |[[2007]]||'''8'''||38||18||9||11||55||47||'''63'''||1/16||align="left"|{{flagicon|UZB}} Leonid Senkevich – 20 |- |[[2008]]||'''11'''||34||12||7||15||48||53||'''43'''||1/16|| |- |[[2009]]||'''10'''||26||9||5||12||43||36||'''32'''||1/16||align="left"|{{flagicon|UZB}}Aziz Azimov – 20 |- |[[2010]]||'''16'''||30||4||2||24||25||64||'''14'''||1/16|| |- |[[2011]]||'''6'''||30||14||6||10||52||35||'''48'''||1/16|| |- |[[2012]]||bgcolor="#A67D3D"|'''3'''||30||16||8||6||50||33||'''56'''||1/16||align="left"|{{flagicon|UZB}}[[Abdulatif Abduqodirov ]] – 22 |- |[[2013]]||'''7'''||30||13||4||13||42||42||'''43'''||1/16||align="left"|{{flagicon|UZB}}Xusniddin Gʻofurov – 14 |- |[[2014]]||'''6'''||30||14||5||11||59||46||'''47'''||1/32|| |- |[[2015]]||'''6'''||30||15||5||10||46||32||'''50'''||1/16|| |- |[[2016]]||'''5'''||32||15||6||11||63||46||'''51'''||1/16|| |- |[[2017]]||'''6'''||34||18||5||11||59||46||'''59'''||1/16|| |- |} == Murabbiylar == *{{flagicon|UZB}} [[Vadim Abramov]] (2000-2003) * … *{{flagicon|UZB}} [[Ilhom Moʻminjonov]] (2011-2012) *{{flagicon|UZB}} [[Muxtor Qurbonov]] (2012-2013) *{{flagicon|UZB}} [[Jafar Irismetov]] (2014) *{{flagicon|UZB}} [[Ravshan Bozorov]] (2014-2015) *{{flagicon|UZB}} [[Rufat Akramxoʻjayev]] (2015-) == Havolalar == * [http://www.pfl.uz/index.php?act=docs&section=9&subsec=13&did=114 Заявочный список команд Первой лиги 2014 года] * [http://int.soccerway.com/teams/uzbekistan/nbu-osiyo-tashkent/10671/ Профиль на сайте soccerway.com] * [http://uz.spr.ru/tashkent-i-tashkentskiy-gorodskoy-okrug/nbu-aziya.html Контакты клуба в справочнике предприятий Узбекистана] * [http://www.nbu.com/finances/yeareport/otchet_2002.pdf Годовой отчет НБУ за 2002 г.] * [http://www.pfl.uz/index.php?act=news&section=11&subsec=1&news_id=5637 ПФЛ Узбекистана - «Октепа» и «НБУ-Азия» выигрывают в 1-м туре второго этапа] [[Turkum:WikiFutbol]] flc7vycwe7qo7cjvap2ki0qsk9d0b33 Katerina Gordeyeva 0 746774 2725495 2701559 2022-07-30T13:13:24Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Katerina Gordeyeva|tugʻilgan paytidagi ismi=Katerina Vladimirovna Gordeyeva|portret=Катерина Гордеева в Ельцин-центре 27 января 2019 года.jpg|eni=300px|kasbi=jurnalist, yozuvchi, teleboshlovchi|tavallud sanasi=[[1977-yil]] [[23-mart]]|tavallud joyi=[[Rostov-na-Donu]], [[RSFSR]]|fuqaroligi={{RUS}}|turmush oʻrtogʻi=[[Nikolay Solodnikov]]}} '''Katerina Vladimirovna Gordeyeva''' ([[1977]]-[[23-mart|yil 23-martda]] tugʻilgan, [[Rostov-Don|Rostov-na-Donu]]) — rossiyalik jurnalist, hujjatli kinorejissor va yozuvchi. U NTV telekanalida muxbir va hujjatli filmlar muallifi sifatida tanilgan (2003-2012). „Muzni sindirish vaqti“ kitobining hammuallifi. YouTube kanalida „Skaji Gordeeva“ koʻrsatuvining muallifi va boshlovchi. == Biografiya == === Dastlabki yillar === Gordeeva oʻzini Yekaterina emas, Katerina deb taʼkidlaydi, chunki uning pasportida shunday yozilgan. Uning soʻzlariga koʻra, bu ism uning oilasi [[Aleksey Tolstoy|Aleksey Tolstoyning "]] Azoblardan oʻtish " asarini oʻqishni yoqtirgani uchun tanlangan<ref name="freecity">{{veb manbasi|url=http://www.freecity.lv/kultura/26531/|sarlavha=Цыгане-просветители с четырьмя детьми и видом на Латвию|nashriyot=Открытый город|sana=2015-10-17}}</ref>. Ona tomondan [[Yahudiylar|yahudiy]]. [[Nijniy Novgorod|Nijniy Novgorodda]] [[Maksim Gorkiy|Maksim Gorkiyni]] qabul qilgan Kirshbaumlar oilasidan onasi. 1917-yilgi inqilob natijasida oila [[Rostov-Don|Rostov-Donda]] qoldi<ref>{{veb manbasi|til=ru-RU|url=https://www.youtube.com/watch?v=ot8t9E7R1Pk|sarlavha=Теодор Шанин: «Война начинается сегодня» #ещенепознер|kirish sanasi=2022-03-11}}</ref>. Katerina Gordeyeva Rostov-Don shahridagi 5-sonli matematika maktabini (hozirgi Beshinchi gimnaziya) medal bilan tamomlagan. Ammo Gordeyeva jurnalistik faoliyatini bitiruvdan oldin ham boshlagan. Bolalar [[Jarroh|jarrohi]]<ref>{{veb manbasi|url=https://podari-zhizn.ru/main/node/7058|sarlavha=Катерина Гордеева|nashriyot=podari-zhizn.ru|til=ru|kirish sanasi=2017-04-07}}</ref> boʻlishni orzu qilgan Katerina 12 yoshidan boshlab yozgi taʼtilda dastlab Rostov-Don shahridagi 20-shahar kasalxonasining homiladorlik patologiyasi boʻlimida hamshira boʻlib ishlaydi, keyin esa Rostov NIIAPning neonatal patologiya boʻlimida ishlaydi. 13 yoshli Gordeyeva Vecherniy Rostov gazetasiga yangi tugʻilgan chaqaloqlar yotgan boʻlimda koʻrganlari haqida yozgan<ref>{{yangiliklar manbasi |title=Катерина Гордеева: Попробуй кричать про себя |language=ru |url=https://takiedela.ru/2014/10/poprobujj-krichat-pro-sebya/ |access-date=2017-04-07}}</ref>. Koʻp oʻtmay, unga Rostov-na-Dondagi birinchi xususiy nashr — " Gorod N<ref>{{veb manbasi|url=http://161.ru/text/person/248953.html|sarlavha=Катерина Гордеева, спецкор «Профессия репортер»: «Дети наши ведь не виноваты, что родились в этой стране»|nashriyot=161.ru|sana=2009-11-30}}</ref> biznes haftaligiga muxbir boʻlish taklif qilindi. Shu bilan birga, Gordeyeva Kirill Serebrennikov va Aleksandr Rastorguev bilan ishlaydigan Rostov Televideniyesining Yoshlar Arteli (MART) bilan hamkorlik qilishni boshlaydi. U Parijda oʻqishga harakat qiladi, Sorbonnadagi chet elliklar uchun adabiy kursni tugatgan, ammo uning soʻzlariga koʻra, „vatanida sodir boʻlgan oʻzgarishlar uni qaytishga majbur qilgan“<ref>{{veb manbasi|url=http://lavrdoc.ru/2015/lavrkinoengine.php?id=64|sarlavha=LAVR|nashriyot=lavrdoc.ru|kirish sanasi=2017-04-09}}</ref>. 1994-yilda Rostov davlat universitetining filologiya va jurnalistika fakultetida tahsil olgan. 1999-yilda Moskva davlat universitetining jurnalistika fakultetini tamomlagan<ref name="segodnya">{{veb manbasi|url=http://promo.ntv.ru/programs/newsblock/segodnya/index.jsp?mid=72|sarlavha=СЕГОДНЯ. Корреспонденты|nashriyot=[[НТВ]]|sana=2006-06-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060623071049/http://promo.ntv.ru/programs/newsblock/segodnya/index.jsp?mid=72|arxivsana=2006-06-23}}</ref>. 2005-yilda u qoʻshimcha ravishda [[Leonardo da Vinci|Leonardo da Vinchi]] maktabining ([[Italiya]]) sanʼat tarixi boʻyicha diplomini oldi<ref name="segodnya" />. === Karyera === 1994-yilda VID telekompaniyasi rahbariyatining taklifiga binoan Gordeyeva [[Moskva|Moskvada]] qoldi<ref name="segodnya"/>. 1995-yildan 1996-yilgacha " Mavzu " dasturida muharrir, muxbir va muallif boʻlib ishlagan<ref name="freecity"/>. U „ Vzglyad“ dasturida ham ishlagan<ref name="odnako">{{veb manbasi|url=http://www.odnako.org/magazine/material/katerina-gordeeva-vi-imeete-pravo-znat/|sarlavha=Катерина Гордеева: "Вы имеете право знать"|nashriyot=Однако|sana=2012-03-20}}</ref>. 1997-yilda — „Bolalikdan kelgan“ dasturining muallifi (NTV, TV markazi)<ref name="odnako"/>. 1997-yildan 1999-yilgacha u Lev Bruni boshchiligidagi TV Center kanalida „Yettinchi kun“ yakuniy tahliliy dasturida parlament muxbiri boʻlib ishlagan<ref name="hse">{{veb manbasi|url=http://lenta.hsemedia.ru/katerina-gordeeva-sejchas-ya-by-ne-poshla-v-zhurnalisty-ni-za-kakie-kovrizhki/|sarlavha=Катерина Гордеева: «Сейчас я бы не пошла в журналисты ни за какие коврижки»|nashriyot=[[Высшая школа экономики]]|sana=2013-03-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170417071418/http://lenta.hsemedia.ru/katerina-gordeeva-sejchas-ya-by-ne-poshla-v-zhurnalisty-ni-za-kakie-kovrizhki/|arxivsana=2017-04-17}}</ref>. 2001-yilda NTV tarqatib yuborilgandan soʻng ketgan Yevgeniy Kiselyov jamoasi bilan birga Katerina Gordeyeva TV-6 kanalida ishladi va u yerda asosiy ishi bilan parallel ravishda „Mariya Rasskazova“ taxallusi bilan BBC rus xizmatida ishladi<ref>{{veb manbasi|url=http://news.bbc.co.uk/hi/russian/news/newsid_1718000/1718081.stm|sarlavha=Часть акций ТВ-6 получат журналисты|nashriyot=[[Русская служба Би-би-си]]|sana=2001-12-18}}</ref>. Kadrda va oʻz nomi bilan (tahririyat bilan bir vaqtda) Gordeyeva 2002-yil iyun oyida yangi TVS kanali efirga uzatilgan oltinchi tugma<ref>{{veb manbasi|url=https://meduza.io/feature/2018/10/26/beslan-nord-ost-i-tochka-nevozvrata|sarlavha=Беслан, «Норд-Ост» и точка невозврата. Фрагмент книги Катерины Гордеевой и Чулпан Хаматовой «Время колоть лед»|muallif=|ish=[[Meduza]]|sana=2018-10-26|nashriyot=}}</ref> bilan ishlay boshladi. Unga avval NTV va TV-6 telekanallarida ishlagan jurnalistlar asos solgan. 2003-yil iyun oyida TVS yopilgandan soʻng, taniqli muxbir va teleboshlovchi Aleksey Pivovarovning taklifiga binoan Katerina Gordeyeva NTVning axborot tahririyatida ishlashga ketadi<ref name="segodnya"/><ref name="hse"/>. Avvaliga Gordeyeva NTVda sahna ortida ishladi — u koʻz qopqogʻini yozdi, hikoyalarni suratga olishga kelishib oldi va muxbirlarga hikoyalarni tahrirlashda yordam berdi<ref name="hse" />. U Aset Vatsuyeva va Aleksey Pivovarov bilan " Mamlakat va dunyo " tungi teledasturining muharriri boʻlib ishlagan. 2003-yildan<ref>{{veb manbasi|url=https://www.ntv.ru/novosti/29042/|sarlavha=«Иван Васильевич меняет профессию» уже 30 лет!|muallif=|ish=[[НТВ]]|sana=2003-09-23|nashriyot=}}</ref> NTV axborot xizmati (Dasturlar Bugun<ref>{{veb manbasi|url=http://www.ntv.ru/novosti/50658/|sarlavha=В Москве проходит международный слет байкеров|nashriyot=[[НТВ]]|sana=2004-08-30}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.gif.ru/themes/culture/arch-moscow-10/ntv/|sarlavha=Десятая Международная выставка архитектуры и дизайна|nashriyot=Gif.ru|sana=2005-06-09}}</ref>, „Mamlakat va dunyo“, „Shaxsiy hissa“<ref>{{veb manbasi|url=http://www.ntv.ru/programs/news/vklad/index.jsp?iid=1005|sarlavha=ЗВЕЗДЫ О НОВОМ ПРЕМЬЕРЕ|nashriyot=[[НТВ]]|sana=2004-03-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20040529075352/http://www.ntv.ru/programs/news/vklad/index.jsp?iid=1005|arxivsana=2004-05-29}}</ref> va „Yaqinda“) muxbiri boʻlib ishlagan. Tatyana Mitkova<ref name="hse"/> unga muxbir boʻlishni taklif qildi. 2005-yilda Katerina Gordeyeva Rublyovskoye shossesidagi dachalarning baland toʻsiqlari ortidagi ayollarning hayoti haqida „Rublyovning xotinlari“ hujjatli filmini suratga oldi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.press-attache.ru/Article.aspx/week/725|sarlavha=Рублевский позор Екатерины Гордеевой|nashriyot=Пресс-Атташе|sana=2005-03-14|access-date=2022-07-05|archive-date=2005-09-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20050911140640/http://www.press-attache.ru/Article.aspx/week/725}}</ref>. Uning bosh qahramoni " Casual " romani muallifi Oksana Robski edi. Film muvaffaqiyatidan soʻng NTV rahbariyati Robskiyni kunduzi efirda uzoq davom etmagan „Siz uchun“ dasturini olib borishga taklif qildi. 2006-yilda, Ilya Zimin vafotidan soʻng, Nikolay Kartozia Gordeyevani NTV bosh teleradiokompaniyasining yaratilayotgan direksiyasiga chaqirdi. 2006-yil kuzidan boshlab u Bosh radioeshittirishlar direksiyasining maxsus muxbiri va „ Kasb-muhabir“ dasturining doimiy muallifi boʻldi<ref>{{veb manbasi|url=https://echo.msk.ru/programs/tv/50666/|sarlavha=Жива ли профессия - репортер?|nashriyot=[[Эхо Москвы]]|sana=2007-04-01}}</ref>. Oʻsha yilning noyabr oyida NTV telekanalida „Taqiqlangan qoʻshiqlar — 2“ konsert filmi chiqdi (boshlovchilar — Sergey Shnurov va Iosif Kobzon), ssenariy muallifi Gordeyeva<ref>{{veb manbasi|url=http://4sale.ntv.ru/ru/item/4845/|sarlavha=Запрещенные песни - 2|nashriyot=НТВ|kirish sanasi=2022-07-05|arxiv-sana=2017-12-31|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20171231212056/http://4sale.ntv.ru/ru/item/4845/|archive-date=2017-12-31|archive-url=https://web.archive.org/web/20171231212056/http://4sale.ntv.ru/ru/item/4845/}}</ref>. Gordeyevaning „Kasb — reportyor“ seriyasidagi eng mashhur filmlari bu „Qarzda hayot“ (2005) — reportaj tufayli qoʻzgʻatilgan 20-Moskva shahar kasalxonasi atrofidagi janjal tufayli ishi falaj boʻlgan rus transplantologlarini reabilitatsiya qilishga urinish. Arkadiy Mamontov<ref>{{veb manbasi|url=http://archives.colta.ru/docs/10729|sarlavha=Мне не стыдно. КАТЕРИНА ГОРДЕЕВА, ушедшая с НТВ после «Анатомии протеста», о том, почему она иногда жалеет о своем поступке. И почему нам всем необходим телевизор|nashriyot=[[Colta.ru]]|sana=2013-01-22}}</ref> ; „Osmonni taqillatish“ (2006, Vadim Takmenev bilan hammualliflik); „Saddam. Qatlga taklifnoma“ (2007) — [[Saddom Husayn|Saddam Husaynning]] qatl etilishi haqidagi hisobot; „Yaxshi odamlar“ (2007) — federal televidenieda xayriya sektorining birinchi tadqiqoti; „Parlatilgan marshrut“ (2007) — Tolyattidagi terakt haqida hisobot; „Oxirgisini toping“ (2008) — javobgarlikka tortilgan odamlar haqida; „Ketganingizda, chiroqni oʻchiring“ (2009) — palliativ yordam haqida federal televideniedagi birinchi film; „Nevskiy“ (2009) — „Nevskiy Ekspress“ halokati haqida hisobot; „Biz sabzavot emasmiz“ (2010) — Rossiyadagi norozilik kayfiyatini oʻrganish<ref>{{veb manbasi|url=http://www.sostav.ru/news/2010/02/01/cod6/|sarlavha=Эпидемия Овощного гриппа. Четвертая акция проекта "Овощам.нет"|nashriyot=Sostav.ru|sana=2010-02-01}}</ref>; „Generation Zero“ (2010) — bu Rossiya federal televideniesi tarixidagi qayta qurishdan keyin tugʻilgan va oʻsgan avlod haqidagi birinchi tadqiqot haqida. 2010-yilda uning „Kasb — reportyor“ dasturida Oleg Kashinni kaltaklashi haqidagi hujjatli filmi ham chiqdi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.kommersant.ru/doc/1539861|sarlavha=Телевидение текущего момента. Телелидеры 8-14 ноября|nashriyot=[[Коммерсантъ]]|sana=2010-11-17}}</ref>. 2008-yildan 2009-yilgacha — „Ruslar taslim boʻlmaydi!“ loyihasining muallifi va boshlovchisi. NTV da<ref>{{veb manbasi|url=http://www.m24.ru/articles/62200|sarlavha=Андрей Битов прочел лекцию о Гоголе|nashriyot=[[Москва 24]]|sana=2014-12-23}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.colta.ru/articles/media/19595|sarlavha=Другая жизнь. ГЛАВА ИЗ НОВОЙ КНИГИ КАТЕРИНЫ ГОРДЕЕВОЙ И ЧУЛПАН ХАМАТОВОЙ «ВРЕМЯ КОЛОТЬ ЛЕД»|muallif=|ish=[[Colta.ru]]|sana=2018-10-30|nashriyot=}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://echo.msk.ru/programs/tv/598307-echo/|sarlavha=Прошедший сезон НТВ: от «Русские не сдаются» до «Мясо — история всероссийского обмана»|nashriyot=[[Эхо Москвы]]|sana=2009-06-14}}</ref>. 2011-yil sentabr oyida u Anton Xrekov oʻrniga NTVshniki dasturining epizodlaridan birini toʻliq oʻtkazdi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.kommersant.ru/doc/1776871|sarlavha=Телевизионный сезон открыт. Телелидеры // 12-18 сентября|nashriyot=[[Коммерсантъ]]|sana=2011-09-21}}</ref>. Shu bilan birga, u Vadim Takmenevning Markaziy televidenie dasturida muxbir boʻlib ishlagan<ref>{{veb manbasi|url=http://www.kommersant.ru/doc/1861406|sarlavha=Телевизионная оттепель. Телелидеры // 30 января — 5 февраля|nashriyot=[[Коммерсантъ]]|sana=2012-02-01}}</ref>. NTVdagi ishi bilan bir qatorda, 2010-yil 9-noyabrdan 2011-yil 30-martgacha Anton Xrekov bilan birgalikda u „ Kumush yomgʻir“ radiostansiyasida „Prime Time“ ertalabki maʼlumot dasturini olib bordi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.radioportal.ru/news/11704/praim-taim-na-serebryanom-dozhde|sarlavha=Прайм-тайм" на "Серебряном Дожде"|nashriyot=Radio.ru|sana=2010-12-09}}</ref>. 2012-yilda Katerina Gordeyeva produser Sofya Gudkova va rejissor Sergey Ivanov bilan birgalikda „Saratonni magʻlub etish“<ref>{{veb manbasi|url=https://lenta.ru/articles/2013/09/23/gordeeva/|sarlavha=«Книжка — это тоже лечение». Интервью с журналисткой Катериной Гордеевой|nashriyot=[[Lenta.ru]]|sana=2013-09-23}}</ref> hujjatli uch qismli loyihasini suratga oldi, unda kasallikka duch kelgan mashhur odamlar: [[Mixail Gorbachyov|Mixail Gorbachev]], Lyudmila Ulitskaya, Emmanuil Vitorgan, Laima Vaikule, Mari Fredrikkson, shuningdek, yetakchi rus va xalqaro [[Onkologiya|onkologlar]]. Televizion tanqidchilarning fikriga koʻra „Saratonni magʻlub et“ bu Rossiya televideniesi tarixidagi birinchi loyiha boʻlib, u yoki bu tarzda taʼsir qilgan kasallik haqida haqiqiy va oʻtkir, lekin ayni paytda aniq, hujjatlashtirilgan va ilmiy jihatdan hikoya qiladi. sayyoradagi har bir inson<ref>{{veb manbasi|url=http://www.ntv.ru/peredacha/Pobedit_rak/|sarlavha="Победить рак". Документальный проект Катерины Гордеевой|nashriyot=www.ntv.ru|til=ru|kirish sanasi=2017-04-08}}</ref>. Loyihaning shiori: „Saratonni yengish qoʻrquvni yengish demakdir. Bilishga haqqingiz bor“. Muallif<ref>{{yangiliklar manbasi |title=«Рак будут вылечивать. Еще чуть-чуть — и эти времена настанут» |language=ru |work=Известия |url=http://izvestia.ru/news/518906 |access-date=2017-04-08}}</ref> ga koʻra, birinchi navbatda, loyiha taʼlim xarakteriga ega boʻlib, maqsad kasallik haqidagi odatiy afsona va stereotiplarni yoʻq qilishdan iborat edi. „Beat Cancer“ filmi „Eng yaxshi oʻquv filmi“ uchun Laurel Branch mukofotiga sazovor boʻldi. „Saratonni yengish“ loyihasi 2012-yil mart oyi oxirida NTV telekanalida namoyish etildi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.kp.ru/daily/25854/2822741/|sarlavha=Автор телепроекта «Победить рак» Катерина Гордеева: "Рака нет. Есть нелюбовь к себе". На НТВ - премьера документального сериала про эту до сих пор толком не изученную и не предсказуемую болезнь. Корреспондент «КП» побеседовала с автором фильма|nashriyot=[[Комсомольская правда]]|sana=2012-03-21}}</ref>. Aprel oyida Katerina Gordeyeva Huquqiy eshittirish direksiyasi tomonidan ishlab chiqarilgan " Norozilik anatomiyasi " filmining kanalidagi namoyishga va uning hamkasblarining ishdan boʻshatilishiga, shu jumladan Nikolay Kartoziyaning ishdan boʻshatilishiga qarshi norozilik sifatida<ref>{{veb manbasi|sana=2012-04-25|url=http://www.newsru.com/russia/25apr2012/ntv.html|sarlavha=Гендиректор НТВ прокомментировал слухи о новых увольнениях: «Ничего личного, только бизнес»|nashriyot=[[NEWSru]]|kirish sanasi=2013-02-12|arxivurl=|arxivsana=}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://lenta.ru/articles/2013/10/25/ntv/|sarlavha=Специально без НТВ: «Лента.ру» вспоминает лица «четвёртой кнопки» последнего десятилетия|nashriyot=[[lenta.ru]]|sana=2013-10-25}}</ref> telekanalni tark etdi<ref>{{veb manbasi|sana=2012-04-25|url=http://www.newsru.com/russia/25apr2012/ntv.html|sarlavha=Гендиректор НТВ прокомментировал слухи о новых увольнениях: «Ничего личного, только бизнес»|nashriyot=[[NEWSru]]|kirish sanasi=2013-02-12|arxivurl=|arxivsana=}}</ref><ref>{{veb manbasi|sana=2012-04-24|url=http://www.newsru.com/russia/24apr2012/ntv2.html|sarlavha=НТВ отвечает на слухи об увольнении сотрудников: заявлений не писали, а вообще, это внутренние дела|nashriyot=[[NEWSru]]|kirish sanasi=2013-02-12|arxivurl=|arxivsana=}}</ref>. Gordeyevaning NTVdagi soʻnggi chiqishi 2012-yil 15-aprelda „NTVshniki“ tok-shousida („Alla Pugacheva va Maksim Galkin bilan toʻgʻridan-toʻgʻri chiziq“ soni)<ref>{{veb manbasi|url=https://www.ntv.ru/novosti/289220|sarlavha=Жестокое бремя славы давит на Пугачёву|nashriyot=НТВ|sana=2012-04-16}}</ref>. ==== 2012 — hozirgi kun ==== 2012-yil may oyidan boshlab Svetlana Mironyukning taklifiga binoan Katerina Gordeyeva RIA Novosti da ishladi, hujjatli filmlar direksiyasini va uning loyihalarini yaratishda ishtirok etdi: Ochiq skrining va ochiq maʼruza. 2012-yil dekabr oyida Gordeyeva rejissor Dmitriy Altshuler-Kurchatov bilan hamkorlikda suratga olgan „Qizlar uchmoqda“ filmining premyerasi boʻlib oʻtdi. Film Rossiyadagi oʻsmirlarning boʻsh vaqtlari muammolariga bagʻishlangan. Film [[UNESCO|YuNESKOning]] maxsus mukofotiga sazovor boʻldi. Oʻsha yilning 20-dekabrida Gordeeva TV-3<ref>{{veb manbasi|url=http://www.stav.kp.ru/daily/25996/2925082/|sarlavha=Катерина Гордеева проведет Последнее шоу на Земле в эфире телеканала ТВ-3 20 декабря 2012 года. В телестудии соберутся ученые, представители всех религиозных конфессий, звезды российского шоу-бизнеса и простые граждане, чтобы разобраться, будет ли Конец Света|nashriyot=[[Комсомольская правда]]|sana=2012-12-20}}</ref> da efirga uzatilgan [[2012-yil fenomeni|dunyoning yaqinlashib kelayotgan oxiri]] mavzusida „Yer yuzidagi soʻnggi shou“ ning boshlovchisi boʻldi. 2013-yil may oyida Zaxarov nashriyoti Katerina Gordeyevaning „Saratonni magʻlub etish“ kitobini nashr etadi. Kitob 10 000 nusxada nashr etilgan. Uning sarlavhasi: „Umidsizlikni qanday yengish va kasallik bilan kurashish uchun kuch topish“<ref>{{yangiliklar manbasi |title=В России издана книга Екатерины Гордеевой "Победить рак" |language=ru |work=РИА Новости |url=https://ria.ru/culture/20130516/937756064.html |access-date=2017-04-09}}</ref>. 2013-yil 1-iyun kuni u Bolalar kuniga bagʻishlangan "Alvido, mehribonlik uyi! " Dozhd telekanalida boshlovchi boʻlgan (Kseniya Turkova, Elena Pogrebizhskaya va Yekaterina Shergova bilan birga)<ref>{{veb manbasi|url=https://jourdom.ru/news/33882|sarlavha=«Дождь» организует телемарафон «Прощай, детский дом!»|nashriyot=ЖурДом|sana=2013-05-30}}</ref>. 2013-yil dekabr oyida RIA Novosti tugatilishi va uning " Rossiya Segodnya " davlat agentligiga aylantirilishi munosabati bilan Gordeyeva agentlikdan isteʼfoga chiqadi. 2014-yil yanvar oyida Birinchi kanal „Ovozlar“ ikki qismli hujjatli filmini chiqardi<ref>{{veb manbasi|url=https://novayagazeta.ru/columns/62041.html|sarlavha=Блокадой за блокаду. «Правда почему-то потом торжествует… Людям она почему-то нужна»|nashriyot=[[Новая газета]]|sana=2014-01-31}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://sobesednik.ru/kultura-i-tv/20140202-kogda-somnut-dozhd|sarlavha=Владимир Кара-Мурза: Пока идёт Олимпиада, Путину надо сохранить видимость демократии, и "Дождь" не отключат|nashriyot=[[Собеседник]]|sana=2014-02-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140209200829/https://sobesednik.ru/kultura-i-tv/20140202-kogda-somnut-dozhd|arxivsana=2014-02-09}}</ref> — qurshovdagi Leningrad bolalari haqidagi hikoya<ref>{{veb manbasi|url=http://www.kp.ru/daily/26186.5/3074544/|sarlavha=Катерина Гордеева: «Не надо прятать раны Ленинграда». Известная журналистка сняла фильм с пронзительными рассказами людей, переживших блокаду|nashriyot=[[Комсомольская правда]]|sana=2014-01-27}}</ref>, Katerina Gordeyeva rejissor Sergey Nurmamed bilan hamkorlikda suratga oldi. Oʻsha yilning fevral oyida TV-3 kanalida uning mualliflik tok-shousi „Hayot mo<nowiki>''</nowiki>jizaga oʻxshaydi“<ref>{{veb manbasi|url=http://www.vokrug.tv/article/show/katerina_gordeeva_v_tok-shou_zhizn_kak_chudo_41546/|sarlavha=Катерина Гордеева в ток-шоу «Жизнь как чудо». Пронзительная, честная и бескомпромиссная передача на ТВ-3|nashriyot=Вокруг ТВ|sana=2014-02-28}}</ref>. 2015-yilda Birinchi kanal tomonidan rejissorlar Sergey Nurmamed va Dmitriy Altshuler-Kurchatov bilan hamkorlikda Gordeyeva shoir [[Iosif Brodskiy|Iosif Brodskiyning]] yubileyida namoyish etilishi kerak boʻlgan „Yozefning bolalari“<ref>[http://lavrdoc.ru/2015/lavrkinoengine.php?id=19 Deti Iosifa]</ref> filmini suratga olmoqda. Biroq film efirda namoyish etilmadi. „Jozefning bolalari“ filmining namoyishi „Tinch okeani meridiani“<ref>{{veb manbasi|url=http://pacificmeridianfest.ru/movie/deti-iosifa|sarlavha=«Медианы Тихого»|kirish sanasi=2017-04-09|arxivsana=2017-04-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170417072025/http://pacificmeridianfest.ru/movie/deti-iosifa}}</ref> va " Artdocfest " festivallarining alohida voqeasiga aylandi. 2015-yilda Katerina Gordeyeva uy qurmoqchi boʻlgan Amatciems shahridagi yer uchastkasini sotib olish asosida [[Latviya|Latviyada]] yashash uchun ruxsat oldi<ref>{{veb manbasi|url=https://ru.delfi.lt/news/live/nash-gonkong-kak-rossijskie-emigranty-obzhivayut-strany-baltii.d?id=70204172&page=2|sarlavha=Наш Гонконг. Как российские эмигранты обживают страны Балтии|nashriyot=Delfi|sana=2016-01-25}}</ref>. Oilasi bilan [[Riga|Rigada]] yashaydi<ref name="вДудь">{{YouTube|78b3j2Jk_3A|Гордеева – голос русской боли / вДудь|logo=1|start=5215s|date=2021-06-18|accessdate=2021-12-03}}</ref>. 2016-yil yanvar oyidan boshlab Katerina Gordeyeva Meduza nashri<ref>{{veb manbasi|url=https://oldtownestate.eu/ru/ArticleOpen/253|sarlavha=Что мы знаем о русских эмигрантах – интересные факты о тех, кто приобретает недвижимость в Латвии и получает ВНЖ|nashriyot=Old Town Estate|sana=2016-02-18}}</ref> bilan, keyin colta.ru portali bilan hamkorlik qildi. " Pravmir " nashri intervyu beruvchi sifatida uning eng koʻzga koʻringan ishlari qatorida aktyorning fojiali oʻlimidan oʻn besh yil oʻtib yozilgan [[Sergey Bodrov|Sergey Bodrovning]] bevasi Svetlana bilan boʻlgan intervyuni qayd etdi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.colta.ru/articles/media/16464|sarlavha=Светлана Бодрова: «Мы просто этим жили. И были счастливы»|nashriyot=[[Colta.ru]]|sana=2017-11-02}}</ref>. 2017-yil oktabr oyida Leonid Parfyonov bilan hamkorlikda mualliflik qilgan Gordeyevaning hujjatli filmining premyerasi boʻlib oʻtdi — „#MEN OʻTDIM“. Film koʻkrak bezi saratoniga duchor boʻlgan bir nechta qizlar haqida hikoya qiladi va bu kasallikni erta tashxislashning ahamiyati haqida<ref>{{veb manbasi|url=https://www.wonderzine.com/wonderzine/health/health-news/230094-yaproshla-film|sarlavha=Вышел фильм о важности ранней диагностики рака груди #ЯПРОШЛА|nashriyot=Wonderzine|sana=2017-10-12}}</ref>. 2018-yilning yozida sayyohlik shousining premyarasi"Burgut va dumlar.Oila" telekanal „Juma!“, uning asosiy qahramonlari Gordeyeva, uning eri va ikki farzandi. 2019-yil oktabr oyida dastur TEFI mukofotini qoʻlga kiritdi<ref>{{veb manbasi|url=https://esquire.ru/articles/127512-anastasiya-ivleeva-ivan-urgant-regina-todorenko-dmitriy-guberniev-poluchili-tefi-kak-luchshie-vedushchie/|sarlavha=Анастасия Ивлеева, Иван Ургант, Регина Тодоренко, Дмитрий Губерниев получили ТЭФИ как лучшие ведущие|nashriyot=Esquire|sana=2019-10-03}}</ref>. 2018-yil avgust oyida jurnalist Roman Super bilan hammualliflikda u Yettinchi studiya va Kirill Serebrennikov ishi haqida „Teatr biznesi“ hujjatli filmini suratga oldi. 2018-yil 8-oktabr kuni Katerina Gordeyeva bir guruh rossiyalik ayollar bilan birgalikda Armaniston bosh vaziri Nikol Pashinyanning rafiqasi Anna Akopyan<ref>{{veb manbasi|url=http://www.contact.az/ext/news/2018/10/free/politics%20news/ru/75647.htm|sarlavha=Кто в списке российских женщин, прибывших в Карабах?|nashriyot=www.contact.az|kirish sanasi=2018-10-08|arxivsana=2018-10-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181008152712/http://www.contact.az/ext/news/2018/10/free/politics%20news/ru/75647.htm}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi |title=Супруга Пашиняна с российскими женщинами в Карабахе |url=https://haqqin.az/news/137402 |access-date=2018-10-08}}</ref> taklifiga binoan Togʻli Qorabogʻ hududiga tashrif buyurdi. 2018-yil 15-oktabrda u [[Ozarbayjon|Ozarbayjonda]] „respublika qonunchiligini qoʻpol ravishda buzgani — Ozarbayjonning bosib olingan hududlariga noqonuniy tashrif buyurgani uchun“ [[persona non grata]] deb eʼlon qilindi<ref>[https://tass.ru/mezhdunarodnaya-panorama/5676505 MID Azerbaydjana zapretil vʼezd v stranu Jurovoy, Ulitskoy i Federmesser /] [[ТАСС]], 15-oktabrya 2018 goda</ref>. 2018-yil oxirida aktrisa va „ Podari jizn“ jamgʻarmasi hammuassisi Choʻlpan Xamatova bilan hamkorlikda „Muzni buzish vaqti“ kitobini nashr etdi. 2020-yil sentabr oyidan boshlab u ilgari hamkorlik qilgan „Meduza“ nashrining „Tell Gordeeva“ [[YouTube]] shousining boshlovchisi boʻlgan<ref>{{yangiliklar manbasi |date=2020-09-18 |title=«Скажи Гордеевой» — новое ютьюб-шоу «Медузы». В первом эпизоде историю своей жизни Катерине Гордеевой рассказывает модель и блогер Сэмми Джабраиль |work=Meduza |url=https://meduza.io/feature/2020/09/18/skazhi-gordeevoy-novoe-yutyub-shou-meduzy-v-pervom-epizode-istoriyu-svoey-zhizni-katerine-gordeevoy-rasskazyvaet-model-i-bloger-semmi-dzhabrail}}</ref>. 2021-yil may oyida „Tell Gordeeva“ mustaqil shouga aylanadi, chunki „Meduza“ nashri xorijiy agent sifatida tan olingan. 2021-yil 4-noyabrda Katerina va uning turmush oʻrtogʻi ishtirokida " Oqshom Urgant " kechki shousi efirga uzatildi. Shu bilan birga, u shov-shuvli „Nominatsiya“ teleserialida [[Kameo|kamo rolini]] oʻynadi. U „Podari Zhizn“, „ AdVita“ va „MoyMio“ xayriya jamgʻarmalarining ishonchli vakili, „Dom with a Lighthouse“ bolalar hospisi boshqaruvi aʼzosi hisoblanadi. [[Ingliz tili|Ingliz]], [[Fransuz tili|fransuz]] va [[Italyan tili|italyan]] tillarida gapiradi. === Davlat lavozimi === 2011-yil dekabr oyida u madaniyat va ommaviy axborot vositalari xodimlarining murojaatiga imzo chekdi, unda ular moskvaliklarni 24-dekabr kuni Saxarov prospektidagi mitingga kelishga chaqirdilar<ref>{{veb manbasi|url=http://bg.ru/society/obrashhenie_deyateley_kultury_i_media-9839/|sarlavha=Обращение деятелей культуры и медиа|muallif=|ish=[[Большой город (журнал)|Большой город]]|sana=2011-12-19|nashriyot=}}</ref>. 2017-yil avgust oyida u Rossiya madaniyatining bir qator boshqa arboblari bilan birgalikda tergov ostidagi sobiq hamkasbi Kirill Serebrennikov uchun kafolatlar imzoladi<ref>{{veb manbasi|url=https://zona.media/online/2017/10/17/prodlenie|sarlavha=Кирилл Серебренников. Продление домашнего ареста|nashriyot=Zona Media|sana=2017-08-17}}</ref>. 2022-yil fevral oyida u [[Rossiyaning Ukrainaga bosqini (2022)|Rossiyaning Ukrainaga bostirib]] kirishiga qarshi chiqdi<ref>[https://web.archive.org/web/20220302211306/https://meduza.io/feature/2022/02/24/samoe-strashnoe-utro-v-zhizni Samoe strashnoe utro v jizni]</ref>. === Shaxsiy hayot === * 2014-yilda Katerina Gordeyeva „Ochiq kutubxona“ loyihasi asoschisi Nikolay Solodnikovga turmushga chiqdi, u 2018-yil oktabr oyida YouTube kanali „#stillepozner“ni ishga tushirdi. * Er-xotinning toʻrt farzandi bor<ref>{{veb manbasi|url=https://rnk-concept.ru/14335|sarlavha=«С каждым ребенком я становлюсь все боязливей» {{!}} ROSSIYa — NOYeV KOVChYeG|nashriyot=rnk-concept.ru|til=ru|kirish sanasi=2017-04-10}}</ref>: Aleksandra (2010), Jorj (2011)<ref>{{veb manbasi|url=https://www.olant-shop.ru/about/news/detail.php?ID=1044742|sarlavha=Олант поздравляет известную тележурналистку НТВ Катерину Гордееву с рождением сына Георгия!|nashriyot=Олант|sana=2011-04-01}}</ref>, Yoqub (2015) va Elizabet (2016). == Filmografiya == * 2020 — „Oʻn toʻqqizinchi sovuq yoz“ * 2020 — Albina Nazimova. Listyevsiz 25 yil" * [[2020]] — „Afgʻoniston. Bu odam urushdan qaytmadi“ * [[2019]] — Nord-Ost. 17 yil" * [[2018]] — „Teatr ishi. Serebrennikov 218 millionni qanday sarflagan“ (Roman Super bilan hammuallif)<ref>{{veb manbasi|url=https://daily.afisha.ru/news/19513-kak-serebrennikov-potratil-218-millionov-vyshel-dokumentalny-film-o-teatralnom-dele/|sarlavha=Как Серебренников потратил 218 миллионов: вышел документальный фильм о «театральном деле»|nashriyot=[[Афиша (журнал)|Афиша]]|sana=2018-08-30}}</ref> * [[2017]] — Nowhere Man (Aleks Gilbert bilan)<ref>{{yangiliklar manbasi |title=Новые серии фильма Катерины Гордеевой – о тайне усыновления и возвратах сирот {{!}} Miloserdie.ru |language=ru |work=Miloserdie.ru |url=https://www.miloserdie.ru/news/novye-serii-filma-kateriny-gordeevoj-o-tajne-usynovleniya-vozvratah-sirot/ |access-date=2017-12-29}}</ref> * 2017 — „Bir hayotni oʻzgartir“ („Bir hayotni oʻzgartir“ xayriya jamgʻarmasi tomonidan tayyorlangan hujjatli serial)<ref>{{yangiliklar manbasi |title=Документальный сериал Катерины Гордеевой "Измени одну жизнь" - Измени одну жизнь |language=ru |work=Измени одну жизнь |url=https://changeonelife.ru/changeonelife-films/ |access-date=2017-12-20}}</ref> * 2017 — „#YAPASSED“ (Leonid Parfenov bilan hamkorlikda, Namedni studiyasi va Ibtido jamgʻarmasi buyurtmasi boʻyicha hujjatli filmlar markazi) * [[2015]] — „Yusufning bolalari“ („Oshxona № 1“ Birinchi kanal buyurtmasi) * [[2014]] — „Ovozlar“ („Oshxona № 1“ Birinchi kanal buyurtmasi) * [[2012]] — „Qizlar uchmoqda“ („Yangi hayot“ MChJ „Bolalar mamlakati“ loyihasi tomonidan buyurtma qilingan) * 2012 — „Saratonni magʻlub eting“ (NTV) * " Kasb — muxbir " siklidan, NTV<ref>{{veb manbasi|url=http://4sale.ntv.ru/ru/item/3482/|sarlavha=Профессия — репортёр|nashriyot=НТВ|kirish sanasi=2022-07-05|arxiv-sana=2018-02-07|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180207051606/http://4sale.ntv.ru/ru/item/3482/|archive-date=2018-02-07|archive-url=https://web.archive.org/web/20180207051606/http://4sale.ntv.ru/ru/item/3482/}}</ref>: * [[2011|2011-yil]] — „Baby Riot“ * [[2010|2010-yil]] — „Nol avlod“ * 2010-yil — „Biz sabzavot emasmiz“ * [[2009|2009-yil]] — „Nevskiy“ * 2009-yil — „Keyingi — sukunat“ * 2009-yil — „Ketganingizda, chiroqni oʻchiring“ * [[2008|2008-yil]] — "Ruslar taslim boʻlmaydilar! " * 2008-yil — „Rossiya evrosi“ * 2008-yil — „Qaynash nuqtasi“ * 2008-yil — „Agar ertaga kelsa“ * 2008-yil — „Shon-sharaf daqiqalari“ * [[2007|2007-yil]] — „Oddiy mo<nowiki>''</nowiki>jiza“ * 2007-yil — „Ijobiy dunyo“ * 2007-yil — „Bolalik olib ketilgan joy“ * 2007-yil — „Oxirgisini toping“ * 2007-yil — „Portlagan marshrut“ * 2007-yil — „Adrenalin“ * 2007-yil — „Russo Turisto“ * 2007-yil — „Yulduzlar ostidagi sirk“ * 2007-yil — „Yaxshi odamlar“ * 2007-yil — „Mavjud boʻlmagan shahar“ * 2007-yil — „Saddam. Qatlga taklifnoma“ * [[2006|2006-yil]] — „Osmonni taqillatish“ * [[2005|2005-yil]] — „Qarzda hayot“ * 2005-yil — „Rublyovning xotinlari“ == Mukofotlar == 2018-yilda Roman Super bilan birgalikda u „Teatr ishi: Serebrennikov 218 millionni qanday sarflagani“ hujjatli tadqiqot filmi uchun Ochiq Rossiya jamgʻarmasining " Kasb-jurnalist " mukofotining qoʻshimcha mukofotini oldi<ref>[https://www.colta.ru/news/19844-vruchena-premiya-professiya-zhurnalist Vruchena premiya „Professiya — jurnalist“] // [[Colta.ru]]</ref>. " Tahririyat kengashi " oylik mukofotining besh karra gʻolibi: * 2018-yil yanvar oyida " Pravoslavlik va dunyo "<ref>[https://redkollegia.org/archives/text/delo-absurdnoe-i-yavno-pokazatelnoe Delo absurdnoe i yavno pokazatelnoe] // [[Редколлегия (премия)|Redkollegiya]]</ref> nashrida chop etilgan „Ish absurd va aniq dalolat beruvchi“ maqolasi uchun, * 2018-yil avgust oyida Roman Super va Aleksandr Urjanov bilan birgalikda „Amur toʻlqinlari“ YouTube kanalida chiqarilgan „Teatr biznesi“ filmi uchun<ref>[https://redkollegia.org/archives/text/teatralnoe-delo Teatralnoe delo] // [[Редколлегия (премия)|Redkollegiya]]</ref>, * 2019-yil noyabr oyida Nord-Ost filmi uchun. 17 yosh „, YouTube kanalida chop etilgan“ yetnepozner "<ref>[https://redkollegia.org/archives/text/nord-ost-17-let Nord-Ost. 17 let] // [[Редколлегия (премия)|Redkollegiya]]</ref>, * 2020-yil yanvar oyida „Besh yoshli qiz butun hayotini xususiy klinikada oʻtkazdi va uni hech qachon tark etmadi. Shunday qilib, ota-onalar qaror qildilar“, " Meduza " nashrida chop etilgan<ref>[https://redkollegia.org/archives/text/pyatiletnyaya-devochka-vsyu-zhizn-provela-v-chastnoj-klinike-i-nikogda-ee-ne-pokidala-tak-reshili-roditeli Pyatiletnyaya devochka vsyu jizn provela v chastnoy klinike — i nikogda ee ne pokidala. Tak reshili roditeli] // [[Редколлегия (премия)|Redkollegiya]]</ref>, * 2022-yil mart oyida „Tell Gordeeva“ kanalida chop etilgan "Dmitriy Muratov: „Yaxshilik va yomonlik yaxshi aniqlangan“ intervyusi uchun<ref>[https://redkollegia.org/archives/text/dmitrij-muratov-zdorovo-opredelilis-dobro-i-zlo Dmitriy Muratov: „Zdorovo opredelilis dobro i zlo“] // [[Редколлегия (премия)|Redkollegiya]]</ref>. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1977-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:23-martda tugʻilganlar]] 7mtkoqago5011apt9vbsxsgz8fu7mpg Lake Agassiz 0 747249 2725795 2684460 2022-07-30T16:07:27Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Dengiz | Ocean_name = | image_lake = | caption_lake = | image_bathymetry = Agassiz.jpg | caption_bathymetry = | location =[[Manitoba]], [[Ontario]], and [[Saskatchewan]] in Canada; [[Minnesota]] and [[North Dakota]] in the U.S. | coords = {{Coord|51|N|97|W|region:CA_type:waterbody_scale:1500000|display=inline,title}} | type = | inflow = | outflow = | basin_countries = | length = | width = | area = | depth = | max-depth = | volume = | residence_time = | shore = | elevation = | frozen = | islands = | islands_category = | cities = | reference = }} '''Agassiz koʻli''' [[Shimoliy Amerika|Shimoliy Amerikaning]] markaziy qismidagi katta [[muzlik ko'li]]. [[Oxirgi muzlik davri|Oxirgi muzlik davrining]] oxirida muzlik erigan suvlari bilan oziqlangan uning maydoni zamonaviy [[Buyuk koʻllar|Buyuk koʻllarning]] umumiy maydonidan kattaroq edi.<ref name="Perkins">{{jurnal manbasi|last=Perkins S|title=Once Upon a Lake|journal=Science News|volume=162|issue=18|pages=283–284|year=2002|doi=10.2307/4014064|url=http://cgrg.geog.uvic.ca/abstracts/PerkinsOnceDuring.html|access-date=2012-09-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090228144357/http://cgrg.geog.uvic.ca/abstracts/PerkinsOnceDuring.html|archivedate=28-fevral 2009-yil|jstor=4014064}}</ref> Birinchi marta 1823-yilda [[Uilyam X. Keating]] tomonidan ilgari surilgan<ref>{{kitob manbasi|last=Keating|first=William H.|title=Narrative of an Expedition to the Source of St. Peter's River, Lake Winnepeek, Lake of the Woods, …|date=1824|publisher=H.C. Cary & I. Lea|location=Philadelphia, Pennsylvania, U.S.A.|page=7|url=https://www.biodiversitylibrary.org/item/48506#page/17/mode/1up}} From p. 7: „In some places pebbles were as abundant as if we had been travelling upon the bed of some former river or lake; the mind endeavours in vain to establish limits to the vast expanse of water which certainly at some former day overflowed the whole of that country.“</ref>.1879-yilda [[Uorren Upham]] tomonidan Lui Agassiz sharafiga nomlangan, Upham koʻl muzlik harakati natijasida hosil boʻlganligini tan olgan.<ref>{{kitob manbasi|last=Upham|first=Warren|title=The Geology of Central and Western Minnesota. A Preliminary Report. [From the General Report of Progress for the Year 1879.]|date=1880|publisher=The Pioneer Press Co.|location=St. Paul, Minnesota, U.S.A.|page=18|url=https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=uc1.b4170421;view=1up;seq=28}} From p. 18: „Because of its relation to the retreating continental ice-sheet it is proposed to call this ''Lake Agassiz'', in memory of the first prominent advocate of the theory that the drift was produced by land-ice.“</ref> == Geologik progressiya == [[Oxirgi muzlik davri|Oxirgi muzlik davrida]] Shimoliy Amerika shimoli [[muz qatlami]] bilan qoplangan boʻlib, u iqlimning oʻzgarishi bilannavbatma-navbat oldinga siljib turgan va orqaga chekingan. Ushbu kontinental muzlik hozirda [[Viskonsindagi muzlik|Viskonsin]] muzlashi deb nomlanuvchi davrda shakllangan va 30 000 dan 10 000 yil oldin markaziy Shimoliy Amerikaning katta qismini qamrab olgan. Muz qatlami parchalanishi bilan<ref>The „retreat“ of glacial margins is not caused by a reversal of the glacier’s flow, but rather from melting of the ice sheet.</ref> uning erigan suvlari ulkan proglasial koʻlni yaratdi.<ref name="Ojakangas">{{kitob manbasi|title=Minnesota's Geology|url=https://archive.org/details/minnesotasgeolog00ojak|year=1982|publisher=University of Minnesota Press|location=Minnesota|isbn=978-0816609536|pages=[https://archive.org/details/minnesotasgeolog00ojak/page/n116 106]–110}}</ref> Taxminan 13000-yil oldin, bu koʻl hozirgi janubi-sharqiy [[Manitoba (Kanada)|Manitoba]] shimoli-gʻarbiy [[Ontario (Kanada)|Ontario]] shimoliy [[Minnesota]], sharqiy [[Shimoliy Dakota]] va [[Saskachevan|Saskachevanning]] koʻp qismini qamrab olgan. Eng katta darajada, u {{Convert|440000|km2|sqmi}} ni qamrab olgan boʻlishi mumkin ,<ref>{{jurnal manbasi|last=Fisher|first1=Timothy G.|last2=Smith|first2=Derald G.|last3=Andrews|first3=John T.|title=Preboreal oscillation caused by a glacial Lake Agassiz flood|journal=Quaternary Science Reviews|volume=21|issue=2002|pages=873–78|year=2002|url=http://www.eeescience.utoledo.edu/Faculty/fisher/Fisher/Publications_files/Fisher_etal_QSR02.pdf|doi=10.1016/S0277-3791(01)00148-2|access-date=2018-04-07|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140222170725/http://www.eeescience.utoledo.edu/Faculty/fisher/Fisher/Publications_files/Fisher_etal_QSR02.pdf|archivedate=22-fevral 2014-yil|bibcode=2002QSRv...21..873F}}, at page 874. This is the extreme figure of the ranges cited there.</ref> dunyodagi hozirda mavjud boʻlgan har qanday koʻldan (shu jumladan [[Kaspiy dengizi]]) va [[Qora dengiz|Qora dengizning]] taxminan maydonidan kattaroqdir.  Baʼzida koʻl janubga, [[Uorren muzlik daryosi|Uorren muzlik daryosiga]] ([[Mississippi (daryo)|Missisipi daryosining]] irmogʻi boʻlgan Minnesota daryosining ota-onasi),<ref name="Chrono">{{jurnal manbasi|last=Fisher|first1=Timothy G.|title=Chronology of glacial Lake Agassiz meltwater routed to the Gulf of Mexico|journal=Quaternary Research|volume=59|issue=2|pages=271–76|date=March 2003|url=http://www.eeescience.utoledo.edu/Faculty/Fisher/Fisher-%20Chronology%20of%20glacial%20Lake%20Agassiz%20meltwater%20routed%20to%20the%20Gulf%20of%20Mexico.pdf|doi=10.1016/S0033-5894(03)00011-5|access-date=2014-05-14|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080910132708/http://www.eeescience.utoledo.edu/Faculty/Fisher/Fisher-%20Chronology%20of%20glacial%20Lake%20Agassiz%20meltwater%20routed%20to%20the%20Gulf%20of%20Mexico.pdf|archivedate=10-sentabr 2008-yil|bibcode=2003QuRes..59..271F}}</ref> Kelvin koʻli (zamonaviy [[Nipigon ko'li]]) orqali sharqdan hozirgi [[Yuqori koʻl|Superior koʻligacha]],<ref>{{jurnal manbasi|last=Leverington|first1=DW|last2=Teller JT|title=Paleotopographic reconstructions of the eastern outlets of glacial Lake Agassiz|journal=[[Canadian Journal of Earth Sciences]]|volume=40|issue=9|pages=1259–78|year=2003|doi=10.1139/e03-043|bibcode=2003CaJES..40.1259L}}</ref> ] koʻl [[Kesish bo'shlig'i|shpal boʻshliq]] orqali janubga qurigan.<ref>{{jurnal manbasi|last=Leverington|first1=DW|last2=Teller JT|title=Paleotopographic reconstructions of the eastern outlets of glacial Lake Agassiz|journal=[[Canadian Journal of Earth Sciences]]|volume=40|issue=9|pages=1259–78|year=2003|doi=10.1139/e03-043|bibcode=2003CaJES..40.1259L}}</ref> va shimoli-gʻarbda [[Clearwater daryosi (Saskachevan)|Clearwater toʻkilgan]] suv oqimi orqali [[Makenzi|Makkenzi daryosi tizimiga]] va Shimoliy Muz okeaniga taxminan 13000-yil oldin.<ref name="Perkins"/><ref>{{jurnal manbasi|last=Murton, J. B., Bateman MD, Dallimore SR, Teller JT, Yang Z|date=2010-04-01|title=Identification of Younger Dryas outburst flood path from Lake Agassiz to the Arctic Ocean|journal=[[Nature (journal)|Nature]]|volume=464|issue=7289|pages=740–743|doi=10.1038/nature08954|pmid=20360738|bibcode=2010Natur.464..740M}}</ref><ref>{{jurnal manbasi|title=River reveals chilling tracks of ancient flood|last=Schiermeier|first1=Quirin|date=31-mart 2010-yil|journal=Nature|volume=464|issue=7289|pages=657|doi=10.1038/464657a|pmid=20360702}}</ref><ref name="folio">{{veb manbasi|muallif=Brown|ism=Michael|sarlavha=Massive ancient lake across Prairies emptied quickly enough to set off an ice age, study suggests|url=https://www.ualberta.ca/folio/2021/08/massive-ancient-lake-across-prairies-emptied-quickly-enough-to-set-off-an-ice-age-study-suggests.html|ish=Folio|nashriyot=University of Alberta|kirish sanasi=3-sentabr 2021-yil|sana=5-avgust 2021-yil}}</ref> Muz bir muddat janubga qaytdi, ammo taxminan 10 000 yil oldin hozirgi [[Kanada-AQSh chegarasi|Kanada-AQSh chegarasidan]] shimolga chekinishi bilan Agassiz koʻli toʻldi. Drenajdagi soʻnggi katta siljish taxminan 8200-yil oldin sodir boʻlgan. Qolgan [[Gudzon qoʻltigʻi|Gudzon koʻrfazi]] muzlarining erishi Agassiz koʻlining deyarli toʻliq qurib ketishiga olib keldi. Agassiz koʻlining bu oxirgi drenaji taxminan {{Convert|0.8|to|2.8|m|ft}} boʻlgan suv bilan bogʻliq. [[Dengiz sathining ko'tarilishi|global dengiz sathining koʻtarilishi]].<ref>{{jurnal manbasi|last=Lia|first1=Yong-Xiang|last2=Torbjörn E. Törnqvist|last3=Johanna M. Nevitta|last4=Barry Kohla|title=Synchronizing a sea-level jump, final Lake Agassiz drainage, and abrupt cooling 8200 years ago|journal=Earth and Planetary Science Letters|date=January 2012|volume=315–316|pages=41–50|doi=10.1016/j.epsl.2011.05.034|bibcode=2012E&PSL.315...41L}}</ref> Agassiz koʻlidagi drenajni qayta tashkil etish boʻyicha yirik voqealar shunchalik katta ediki ular iqlim, dengiz sathi va erta [[Tamaddun|insoniyat sivilizatsiyasiga]] sezilarli taʼsir koʻrsatdi. Koʻlning Shimoliy Muz okeaniga juda koʻp miqdorda chuchuk suv qoʻyib yuborilishi okeanlarning aylanishini buzgan va vaqtincha sovishini keltirib chiqargan. Yosh Dryas stadionining sababi 13 000 yil avval qurib qolgan boʻlishi mumkin.<ref name="Perkins"/><ref name="Broecker">{{jurnal manbasi|last=Broecker|first1=Wallace S.|date=2006-05-26|title=Was the Younger Dryas Triggered by a Flood?|journal=Science|volume=312|issue=5777|pages=1146–1148|doi=10.1126/science.1123253|pmid=16728622}}</ref><ref>{{jurnal manbasi|last=Fisher|first1=Timothy G.|last2=Smith|first2=Derald G.|last3=Andrews|first3=John T.|title=Preboreal oscillation caused by a glacial Lake Agassiz flood|journal=Quaternary Science Reviews|volume=21|issue=2002|pages=873–78|year=2002|url=http://www.eeescience.utoledo.edu/Faculty/fisher/Fisher/Publications_files/Fisher_etal_QSR02.pdf|doi=10.1016/S0277-3791(01)00148-2|access-date=2012-09-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140222170725/http://www.eeescience.utoledo.edu/Faculty/fisher/Fisher/Publications_files/Fisher_etal_QSR02.pdf|archivedate=22-fevral 2014-yil|bibcode=2002QSRv...21..873F}}</ref><ref name="folio"/> Garchi bahsli boʻlsa-da,<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Polémique scientifique sur la disparition du lac Agassiz|url=http://www.journal.uqam.ca/archives/2007-2008/3417.pdf|muallif=Dominique Forget|ish=Journal L'[[UQAM]]|sahifalar=3–4|sana=12-may 2008-yil}}</ref> 9,900-10,000 yil avval suvning oqishi 8200 yillik iqlim hodisasiga sabab boʻlishi mumkin. Tyorni va Braun tomonidan olib borilgan yaqinda oʻtkazilgan tadqiqot 8500 yil avval drenajni Yevropa boʻylab sharqdan gʻarbga qishloq xoʻjaligini kengaytirish bilan bogʻlaydi.Ular bu tarixdan oldingi madaniyatlarning turli xil [[To'fon afsonasi|toshqin afsonalarini]] jumladan Bibliyadagi toshqin haqidagi hikoyani ham hisobga olishi mumkinligini taxmin qilishadi.<ref>{{jurnal manbasi|year=2007|title=Catastrophic early Holocene sea level rise, human migration and the Neolithic transition in Europe|journal=Quaternary Science Reviews|volume=26|pages=2036–2041|doi=10.1016/j.quascirev.2007.07.003|issue=17–18|bibcode=2007QSRv...26.2036T}}</ref> [[Gudzon qoʻltigʻi|Gudzon koʻrfazi]] va [[Meksika qoʻltigʻi|Meksika koʻrfazi]] orasidagi eng past nuqta AQShning [[Minnesota]] va [[Janubiy Dakota]] shtatlari oʻrtasidagi shpal boʻshligʻida joylashgan. U Travers koʻli va Katta tosh koʻl oʻrtasida joylashgan.<ref name="Sansome">{{kitob manbasi|last=Sansome|first=Constance Jefferson|title=Minnesota Underfoot: A Field Guide to the State's Outstanding Geologic Features|publisher=Voyageur Press|year=1983|location=Stillwater, MN|pages=174–79|isbn=978-0-89658-036-7}}</ref> Ushbu kontinental boʻlinish taxminan 300m dengiz sathidan yuqori.<ref name="Spading2">{{veb manbasi|muallif=Spading|ism=Kenton|sarlavha=Memorandum for Record: Interbasin Flow, Browns Valley Dike, Browns Valley, Minnesota, 2001 Flood and Historical Information|ish=Memorandum for Record|nashriyot=U.S. Army Corps of Engineers|sana=23-avgust 2001-yil|url=http://www2.mvr.usace.army.mil/WaterControl/Districts/MVP/Reports/projects/docs/BrownsValleyMFR2001.pdf|kirish sanasi=2014-05-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110811151743/http://www2.mvr.usace.army.mil/WaterControl/Districts/MVP/Reports/projects/docs/BrownsValleyMFR2001.pdf|arxivsana=11-avgust 2011-yil}} A [http://www.johnweeks.com/river_minnesota/pages/mnD20.html sign] at the dike however gives the elevation of the continental divide as 977 feet (297.8&nbsp;m).</ref>. Eriyotgan muzliklardan chiqqan oqim Agassiz koʻlini toʻldirdi va keyin boʻshliq orqali Meksika koʻrfaziga quyildi. Bu harakatlanuvchi suv massasi {{Convert|2-5|km|mi}}) vodiyni yemirdi. Kengligi va {{Convert|100|ft|m}} dan {{Convert|125|ft|m}} chuqur.<ref name="Chrono"/><ref name="UphamII">The Glacial Lake Agassiz, Monographs of the United States Geological Survey, Volume XXV; Warren Upham; Government Printing Office, Washington; 1895; Chapter II</ref> Bugungi kunda bu vodiy Minnesota daryosini oʻz ichiga oladi. Minnesota shtatining Fort Snelling shahridagi Yuqori Missisipi daryosi qoʻshiladi. Sobiq koʻl tubining shimoliy qismi Shimoldagi Qizil daryoning vodiysi boʻlib, u shimolga [[Vinnipeg|Vinnipeg koʻliga]] oqadi.<ref name="UphamII" /> == Fazalar == Ushbu boʻlimda YBP hozirgi davrdan oldingi yillarni bildiradi. === Lokhart bosqichi: 12,875-12,560 YBP === [[Fayl:13,000_YBP_Lockhart_Phase.jpg|thumb| Agassiz koʻlining Lokhart bosqichi, taxminan 13,000 YBP. Teller va Leverington, 2004 (AQSh Geologik xizmati)]] Lokhart bosqichida [[Shimoliy Dakota]] va [[Minnesota|Minnesota shtatidagi]] Qizil daryo vodiysida suv toʻplangan. Suv janubdagi boʻlinishning yuqori qismiga etib borgach, suv Minnesota va [[Mississippi (daryo)|Missisipi daryolari]] tizimlariga oqib tushdi. Bu Laurentian muz qatlami hozirgi Kanada-AQSh chegarasida yoki undan pastda boʻlganida sodir boʻldi. Muz qatlami shimolga eriganida, erta Agassiz koʻli janubiy [[Manitoba (Kanada)|Manitobani]], Minnesota va [[Ontario (Kanada)|Ontario]] bilan chegaradosh mamlakatni va [[Fargo (Shimoliy Dakota)|Shimoliy Dakota shtatining Fargo shahridan]] janubda joylashgan Qizil daryo boʻyini qopladi. Lokhart fazasi Herman koʻli bosqichi bilan bogʻliq ({{Convert|335|m|ft}}), Agassiz koʻlining eng baland qirgʻogʻi. Katta tosh Morena koʻlning janubiy chegarasini tashkil etdi. Lokhart bosqichida koʻlning {{Convert|231|m|ft}} boʻlgan. chuqur, kattaroq chuqurliklari muzlik yaqinida. === Moorhead bosqichi: 12,560-11,690 YBP === Muz qatlami shimolga eriganida, Agassiz koʻli zamonaviy Minnesota-Ontario chegarasi boʻylab Kaministikwia yoʻli orqali pastroq chiqish joyini topdi. Bu suvni Dulut koʻliga koʻchirdi, [[Yuqori koʻl|Superior koʻli]] havzasidagi proglasial koʻl. U yerdan suv janubga ajdodlar Sent-Krua va [[Mississippi (daryo)|Missisipi daryolari]] tizimlari orqali oqardi. Koʻl Herman koʻli plyajlari ostida, izostatik qayta tiklanish va muzliklarning oʻsishi Kaministikwia yoʻlini yopib qoʻyguncha quriydi. Bu Norkross koʻli bosqichida koʻlni barqarorlashtirdi ({{Convert|325|m|ft}}).<ref>(Thorleifson, 1996).</ref> Kechki Murxed bosqichida Agassiz koʻlining oʻrtacha chuqurligi {{Convert|258|m|ft}} edi.. Agassiz koʻlidan drenaj qadimgi Minnesota va Missisipi daryolari tizimlaridan janubga, Meksika koʻrfaziga oqib borishda davom etdi. === Emerson bosqichi: 11,690-10,630 YBP === Emerson bosqichida koʻl sathi va drenaj shakllari doimiy ravishda oʻzgarib turdi. Koʻl janubga chiqish joyidan shimoli-gʻarbiy chiqishga oʻtdi va bu bosqichda muhim chiqishsiz statik boʻlishi mumkin. Izostatik rebound erning balandligini oʻzgartirdi va bu muz chegarasidan erigan suv hajmining oʻzgarishi va sharqda Kaministikwia chiqishining yopilishi bilan birgalikda koʻlning shimoliy uchi hajmini oshirdi. Gipotezalardan biri koʻl " [[Berk oʻlka|terminal koʻl]] " boʻlib, suv oqimi va evapotranspiratsiya teng boʻlganligini taxmin qiladi. Muzlik morenalarini aniqlash shuni koʻrsatadiki, Clearwater va Atabaska daryolari tizimi, Nipigon koʻli va Minong havzasi hali ham muz bilan qoplangan. Yogʻingarchilik davri va erigan suvning bugʻlanish tezligi bilan kirish balansi qisqa vaqt ichida mavjud boʻlishi mumkin. Ushbu bosqichda Clearwater va Atabasca daryosi tizimining chiqishi ochildi. Izostatik rebound bir muddat janubiy rozetkani ochib, Norkrossni ({{Convert|325|m|ft}})) yaratdi.), Tintah ({{Convert|310|m|ft}} 1020.)) va Yuqori Kempbell ({{Convert|299|m|ft}}) plyajlar. Emerson fazasining oxirida janubiy rozetka butunlay yopildi. === Nipigon fazasi: 10,630-9,160 YBP === Sharqda Kaministiquia savdo nuqtasining ochilishi Nipigon fazasining boshlanishini boshladi. Koʻlning pastki sathi ajdodlari Minnesota va Missisipi daryolari tizimlari orqali janubiy chiqishni tugatdi. Muz qatlamlari oldinga siljib, Clearwater va Atabasca tizimlari orqali shimoli-gʻarbiy chiqishni toʻsib qoʻydi. Minong koʻli havzasida bir nechta past darajadagi savdo nuqtalari, jumladan Kaministiquia va Nipigon koʻli chiqish joylari mavjud edi. Bular Agassiz koʻlidan Minong koʻliga katta miqdorda suv oqishiga imkon berdi. 10 500 dan 9 500 YBP gacha boʻlgan bir qator muzning siljishi va chekinishi Nipigon koʻli va boshqa past darajadagi chiqish joylarini toʻsib qoʻydi va Minong koʻli havzasiga vaqti-vaqti bilan halokatli suv portlashlarini keltirib chiqardi. Bu katta suv oqimi Minong koʻli darajasini koʻtardi va Michigan koʻli va Guron havzalaridagi Algonkin koʻliga oqib tushdi. Ushbu portlashlar Michigan koʻli va Guron havzalarini toʻldirdi, ular Chippewa koʻli (Michigan koʻli havzasi) va Stenli koʻli (Guron koʻli havzasi) ning juda past suv sathidir. Bu shimoliy qirgʻoqlarning izostatik tiklanishi va Guron koʻli havzasining Shimoliy koʻrfazining chiqishi bilan bogʻliq edi. Agassiz koʻlidan takrorlanadigan bu portlashlar Minong koʻli havzasini suv bosdi, soʻngra Stenli koʻli havzasiga oqib oʻtdi va keyin Shimoliy koʻrfaz drenaj yoʻli orqali Champlen dengiziga (hozirgi [[San-lavrentiy daryosi|Sent-Lorens]] pasttekisligi) oqib oʻtdi. Oʻzgaruvchan muz qatlami Nipigon koʻli va Superior havzalariga oʻzgaruvchan drenaj kanallarini yaratdi. Qisqa barqarorlik davrida oʻnlab plyajlar yaratilgan. Nipigon fazasining oxiriga kelib, Agassiz koʻli sharqda Ojibvey koʻli bilan qoʻshilib, eng katta geografik oʻlchamiga erishdi. === Ojibway bosqichi: 9,160-8,480 YBP === [[Fayl:7,900_Glacial_Lake_Agassiz_&_Glacial_Lake_Ojibway_(7900)_use_fileTeller_and_Leverington,_2004.jpg|thumb| Agassiz koʻli va Ojibvey koʻlining xaritasi taxminan 7900 YBP. Teller va Leverington tomonidan ishlab chiqilgan, 2004 (AQSh Geologiya xizmati)]] Ojibway fazasi [[Ontario (Kanada)|Ontario]] shimolidagi muzlik jabhasidagi muzlik koʻli uchun nomlangan. Bu vaqtda Ojibvey koʻli Agassiz koʻli bilan birlashdi. Muz qatlamidan janubda joylashgan muzlagan erlarning izostatik qayta tiklanishi [[Saskachevan]] — [[Manitoba (Kanada)|Manitoba]] chegarasidan [[Quebec (provinsiya)|Kvebekgacha]] boʻlgan uzun chiziqli koʻlni yaratdi. Bu uzun koʻl {{Tarjima qilinmagan|Kinojevis River|fr|Rivière Kinojévis}} sharqiy oqimi orqali oqardi, [[Ottava|Ottava daryosi]] vodiysiga. Agassiz-Ojibvey koʻli drenaji dengiz sathini koʻtardi. Natijalarni Yangi [[Yangi Shotlandiya|Shotlandiya]], [[Nyu-Bransuyk|Nyu-Brunsvik]] va sharqiy [[Meyn|Meynda]] koʻrish mumkin. Shimoliy Atlantika okeanidagi dengiz yozuvlari 8,490 YBP va 8,340-8,180 YBP da shimoliy yarim sharning sovishi bilan bogʻliq boʻlgan ikkita alohida epizodni aniqladi. Ular Agassiz koʻlining Ojibway fazasi bilan bogʻliq boʻlishi mumkin va Ottava daryosi vodiysi va Tirrel dengizidan (ajdodlari Gudzon koʻrfazi) katta miqdorda drenaj mavjudligini koʻrsatishi mumkin. Laurentid muz qatlami chekinishda davom etdi. Davom etgan isish muz jabhasini hozirgi Gudzon koʻrfaziga qarab qisqartirdi. Bu erda Agassiz koʻli shimolga qarab Tirrel dengiziga quyiladi. Bu buzilish suv sathining sharqiy Kinojevis chiqishidan pastga tushib ketishiga olib keldi. Drenaj, taxminan 8,480 YBP da qoʻshni muz jabhasining parchalanishi bilan kuzatildi. Bu Agassiz koʻlining oxiriga olib keldi. Muz qatlami 5000 YBP atrofida Shimoliy Amerika materikini tark etib, [[Baffin yeri|Baffin oroliga]] shimolga chekinishda davom etdi. == Agassiz koʻli havzasidagi koʻllar == Bu muzlik koʻl havzasida koʻplab koʻllar hosil boʻlgan. Eng mashhurlari ''Manitobadagi Buyuk koʻllardir'' ; [[Vinnipeg]] [[Manitoba|koʻli, Manitoba]] koʻli va Winnipegosis koʻli. Kichikroq koʻllar klasteri ularni oʻrab oladi, jumladan: Saskachevan daryosi oqib oʻtadigan Sidar koʻli ; Dauphin koʻli, Vinnipegoz koʻlining janubida va uning irmogʻi; va Sent-Martin koʻli, Feyrford yoki Kichik Saskachevan daryosi boʻyida, Manitoba va Vinnipegoz koʻllarining chiqishi.<ref name="UphamII">The Glacial Lake Agassiz, Monographs of the United States Geological Survey, Volume XXV; Warren Upham; Government Printing Office, Washington; 1895; Chapter II</ref> Minnesota shimolida Roseau, Thief, Loy va Maple koʻllari, shuningdek, bu shtatning uchta yirik koʻllari, Yomgʻirli koʻl, Oʻrmon koʻli va Qizil koʻl bor.<ref name="UphamII" /> {| class="wikitable" ! scope="col" |Koʻl ! scope="col" | Uzunlik ! scope="col" | Kengligi ! scope="col" | Hudud ! scope="col" | Izohlar ! scope="col" | Balandlik<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ({{Abbr|ASL|above sea level}}) ! scope="col" | {{Abbr|Max.|Maximum}} chuqurlik ! scope="col" | Chiqish |- | [[Vinnipeg|Vinnipeg koʻli]] | 400 kilometr (250 milya) | Janubi hududi 40 km (25 milya) kengligida. Shimoliy hududning kengligi 97 km (60 milya). | {{Convert|9465|sqmi|km2}} | 85 milya, boʻgʻozga {{Convert|2|mi|km|0}} dan {{Convert|4|mi|km|0}}, kengligi {{Convert|12|mi|km}} Cape Doggacha. Eng tor — taxminan {{Convert|1|mi|km}} kenglikda, koʻlning oltidan besh qismi burun shimolida va oltidan bir qismi janubda. | Dengiz sathidan 216 metr (710 fut) balandlikda. | Maks. chuqurligi < {{Convert|65|ft|m}}. Koʻp chuqurligi 1,8-2,1 metr (6-7 fut)<ref name="UphamII">The Glacial Lake Agassiz, Monographs of the United States Geological Survey, Volume XXV; Warren Upham; Government Printing Office, Washington; 1895; Chapter II</ref> | Nelson daryosi |- | [[Manitoba|Manitoba koʻli]] | 200 kilometr (120 milya) | 45 kilometr (28 milya) (janubiy tomoni) | 1,785 kvadrat milya (4,623&nbsp;km²) | Kengligi 3 kilometr (2 milya) boʻgʻozgacha torayib, shimolga qarab tartibsiz holga keladi | 247 metr (809 fut) | 7 metr (23 fut) | Fairford daryosi [[Vinnipeg|Vinnipeg koʻliga]] <ref name="UphamII" /> |- | Winnipegosis koʻli | 240 kilometr (150 milya) shimoliy qismi gʻarbga egilgan | 8-24 kilometr (5-15 milya) | 2,070 kvadrat milya (5,361&nbsp;km²) | Manitoba koʻli bilan bir xil vodiyda, [[Vinnipeg|Vinnipeg koʻliga]] parallel joylashgan | 254 metr (833 fut) | 12 metr (39 fut) | Hen daryosi va [[Manitoba|koʻlni Manitoba]] koʻligacha suv<ref name="UphamII" /> |- | Yomgʻirli koʻl | 80 kilometr (50 milya), shimoliy qismi gʻarbga egilgan | 8 kilometr (5 milya) | 360&nbsp;kvadrat milya (932&nbsp;km²) | Koʻp sonli koylar, torliklar va orollar. | 340 metr (1117 fut) | 50 metr (160 fut) | Yomgʻirli daryodan Oʻrmon koʻliga<ref name="UphamII" /> |- | Oʻrmon koʻli | 100 kilometr (60 milya), shimoliy qismi gʻarbga egilgan | 100 kilometr (60 milya) | 1679&nbsp;kvadrat milya (4,349&nbsp;km²) | Gʻarbiy tomonida katta yarim orol bilan tartibsiz shakllangan | 323 metr (1060 fut) | 64 metr (210 fut) | Vinnipeg daryosidan Vinnipeg [[Vinnipeg|koʻliga]]<ref name="UphamII" /> |- | Qizil koʻl | Har bir lob uchun 32 kilometr (20 milya), ikkalasi boʻylab jami 50 kilometr (30 milya) | Har bir lob uchun 16 kilometr (10 milya). | 427&nbsp;kvadrat milya (1106&nbsp;km²) | Kengligi 1200 metr (3/4 mil) boʻgʻoz bilan ikkita teng hududga boʻlingan.<ref name="UphamII" /> | 357 metr (1172 fut) | 25,6 metr (84 fut) | Qizil koʻl daryosidan Shimoldagi Qizil daryoga va Vinnipeg koʻliga<ref name="UphamII" /> |} == Agassiz koʻliga oqib tushadigan muzlik koʻllari == Souris muzlik koʻli [[Manitoba (Kanada)|Manitoba]] va [[Shimoliy Dakota]] chegarasida hosil boʻlib, toshbaqa togʻlarining gʻarbiy tomonida yarim oyni tashkil qiladi. Souris koʻli uchta ketma-ket chiqish joyiga ega edi: Sheyenne daryosi, Pembina daryosi va nihoyat Assiniboine daryosi.<ref>(Upham, 1895), pp. 267; 270-272.</ref><ref>The land around former Lake Souris inclines downhill along a northeast direction; thus, as the ice sheet retreated northwards, it exposed outlets of successively lower elevation. (Upham, 1895), pp. 270-272.</ref> Dastlab, Souris koʻlining janubiy koʻrfazi Qizil daryoning irmogʻi boʻlgan Sheyenne daryosiga quyilgan va u oʻz navbatida Agassiz koʻliga quyilgan.<ref>(Upham, 1895), p. 268.</ref> Biroq, muz qatlami Toshbaqa togʻini ochish uchun etarlicha chekinganidan soʻng, Souris koʻlining shimoliy koʻrfazi zamonaviy Souris daryosining „tirsagida“ chiqish joyini topdi; tirsak taxminan {{Convert|18|mi|km}} Souris daryosining hozirgi ogʻzidan janubi-gʻarbda.<ref name="UphamII">The Glacial Lake Agassiz, Monographs of the United States Geological Survey, Volume XXV; Warren Upham; Government Printing Office, Washington; 1895; Chapter II</ref> {{Rp|57}}Bu tirsakdan koʻl suvlari janubi-sharqga oqib oʻtib, Pembina daryosiga, hozir Qizil daryoning irmogʻi<ref name="UphamII" /> ga kirdi {{Rp|57–58,268}}va Pembina, oʻz navbatida, Assiniboine koʻlida Agassiz koʻliga kirdi.<ref>(Upham, 1895), Plate IX (following p. 36).</ref> Muz qatlami Assiniboine daryosidan shimolga chekinganda, Souris koʻli oʻsha daryo orqali Agassiz koʻliga quyiladi.<ref>(Upham, 1895), pp. 271-272; see also Plate XXI (following p. 268).</ref> (Manitobadagi Langs vodiysidagi Pelikan koʻli bir vaqtlar Souris koʻlining shimoliy qirgʻogʻi boʻlgan hududni egallaydi.<ref>(Upham, 1895), see Plate XXI (following p. 268).</ref>) Saskachevan daryosi havzasining Sidar koʻlidagi daryoning ogʻziga yaqin qismi Agassiz koʻli shimoli-sharqga oqib chiqa boshlagunga qadar muz qatlamidan tozalangan edi.<ref name="UphamII">The Glacial Lake Agassiz, Monographs of the United States Geological Survey, Volume XXV; Warren Upham; Government Printing Office, Washington; 1895; Chapter II</ref> Saskachevan koʻli taxminan {{Convert|135|mi|km}} Shimoliy Saskachevan daryosining Saskatun va shahzoda Albert oʻrtasidagi Saskachevan. Saskachevan koʻlining chiqish joyidan bir necha mil sharqda, shimoliy va janubiy tarmoqlarning zamonaviy tutashgan joyi yaqinida, u Agassiz koʻliga kirdi. Ushbu Saskachevan qirgʻogʻi {{Convert|400|mi|km}} zamonaviy Saskachevan daryosi yoʻnalishi boʻylab.<ref name="UphamII" /> == Plyajlarning shakllanishi == Koʻtarilgan plyajlar, har qanday suvdan koʻp kilometr uzoqlikda, koʻlning oldingi chegaralarini belgilaydi. Qizil daryo janubdan shimolga asta-sekin pasayib borsa-da, muzlashdan keyingi izostatik qayta tiklanish tufayli bu eski torlar shimolga qarab koʻtariladi.<ref name="Ojakangas"/> === Agassiz koʻli janubga chiqib ketganda === Agassiz koʻlining eng baland qirgʻogʻi Herman Beach deb ataladi. U Minnesota shtatining Grant okrugidagi [[Herman (Minnesota)|Herman]] sharafiga nomlangan. Herman plyaji eng baland qirgʻoq boʻlib, uni Minnesota va Janubiy Dakota chegarasidagi Travers koʻlidagi tarixiy rozetkadan kuzatish mumkin. Plyaj {{Convert|973|ft|m}} orasida oʻzgarib turadi va {{Convert|976|ft|m}} dengiz sathidan yuqorida. Travers koʻlining balandligi {{Convert|971|ft|m}} dengiz sathidan Braun vodiysidagi Travers boʻshligʻida {{Convert|980|ft|m}}) balandlikda.<ref name="UphamVII">The Glacial Lake Agassiz;, Monographs of the United States Geological Survey, Volume XXV; Warren Upham; Government Printing Office, Washington; 1895; Chapter VII</ref> Bu Agassiz koʻlining janubiy chiqishi edi.<ref name="UphamVI">The Glacial Lake Agassiz;, Monographs of the United States Geological Survey, Volume XXV; Warren Upham; Government Printing Office, Washington; 1895; Chapter VI</ref> Herman plyajida Agassiz koʻliga kiradigan yirik daryolardan koʻplab deltalar mavjud. Minnesota va Shimoliy Dakotada bularga Buffalo daryosi deltasi, Sand Hill daryosi deltasi, Sheyenne daryosi deltasi, Elk vodiysi deltasi va Pembina daryosi deltasi kiradi. Manitobada Assiniboine daryosi deltasi mavjud.<ref name="UphamVI">The Glacial Lake Agassiz;, Monographs of the United States Geological Survey, Volume XXV; Warren Upham; Government Printing Office, Washington; 1895; Chapter VI</ref> * ''Norcross bosqichlarining plyajlari'' : Norkross qirgʻoq chizigʻi Herman qirgʻogʻi yaqinida, eroziyalangan togʻlarning yonbagʻrida joylashgan.<ref name="UphamVII">The Glacial Lake Agassiz;, Monographs of the United States Geological Survey, Volume XXV; Warren Upham; Government Printing Office, Washington; 1895; Chapter VII</ref> * ''Tintah'' bosqichidagi plyajlar: Tintah plyajlari {{Convert|1040|ft|m}} dan {{Convert|1055|ft|m}} dengiz sathidan yuqorida.<ref name="UphamVII" /> * ''Kempbell bosqichidagi plyajlar'' : Ular yaxshi rivojlangan profilga ega va koʻl janubdan Uorren daryosiga oqib oʻtishni toʻxtatganda, uning chegarasini belgilashda foydalidir.<ref name="UphamVII" /> * ''Makkolivil'' bosqichidagi plyajlar: Agassiz koʻlidan oqib chiqadigan Uorren daryosining kanali kanalni Travers koʻli va Katta Tosh koʻli sathidan {{Convert|935|ft|m}} eroziya qildi., Travers koʻlining eng chuqur qismi. McCauleyville qirgʻoq chizigʻining janubiy qismlari Travers koʻlidagi yuqori va past suv sathlariga toʻgʻri keladi, ular {{Convert|976|ft|m}} dan {{Convert|970|ft|m}} dengiz sathidan yuqorida.<ref name="UphamVII" /> === Agassiz koʻli shimoli-sharqga oqib chiqqach === Agassiz koʻlining oʻn toʻrtta qirgʻogʻi aniqlandi, ular Makkolivil plyajlari ostida joylashgan. Uorren daryosi koʻl oqimini qabul qila olmaganida paydo boʻlgan. Bu pastki chiqish joyi topilganda va koʻl suvlarining chiqishi bilan koʻl qisqarganida sodir boʻldi.<ref name="UphamVIII">The Glacial Lake Agassiz;, Monographs of the United States Geological Survey, Volume XXV; Warren Upham; Government Printing Office, Washington; 1895; Chapter VIII</ref> Uchta eng baland qirgʻoq chizigʻi Blanchard plyajlari deb nomlanadi va keyingi beshtasi kamayish tartibida Shimoliy Dakotadagi yoki ularning yoʻnalishidagi shaharlardan Hillsboroga ikkita Emerado va ikkita Ojata plyajlaridir.<ref name="UphamVIII" /> * ''Blanchard bosqichidagi plyajlar'' (Hillsboro plyaji): Koʻlning ketma-ket uchta sathi Shimoliy Dakota, Blanchard yaqinidan oʻtadi. Ular qum va shagʻal konlari bilan {{Convert|5|mi|km}} dan {{Convert|7|mi|km}} Evkliddan janubi-sharqda, Minnesota. va Miduey stansiyasi yaqinida, Manitoba<ref name="UphamVIII">The Glacial Lake Agassiz;, Monographs of the United States Geological Survey, Volume XXV; Warren Upham; Government Printing Office, Washington; 1895; Chapter VIII</ref> Keyingi pastki plyaj Hillsboro plyaji deb ataladi va [[Glyndon (Minnesota)|Minnesota, Glindon]] yaqinida va {{Convert|5|mi|km}}) yaqinida koʻrinadi. dan {{Convert|15|mi|km}} [[Crookston (Minnesota)|Minnesota shtatidagi Krukstondan]] shimolda.<ref name="UphamVIII" /> * ''Emerado bosqichidagi plyajlar'' : Emerado qirgʻoq chizigʻi taxminan {{Convert|885|ft|m}} dengiz sathidan yuqorida. Uning janubiy uchi Qizil daryo boʻylab, Kragnes, Minnesota va [[Harwood (Shimoliy Dakota)|Xarvud, Shimoliy Dakota]] oʻrtasida joylashgan. Bu yagona qirgʻoq chizigʻi koʻlning shimol-sharqqa oqib chiqishiga qadar boʻlgan davrga tegishli ekanligini aniq koʻrsatadi. Qisqichbaqasimon rebound shimolga nisbatan koʻproq boʻlgan, bu erda Manitobadagi Emerado plyaji {{Convert|10|ft|m}} dir. dan {{Convert|20|ft|m}} yuqori.<ref name="UphamVIII" /> * ''Ojata'' bosqichidagi plyajlar: Ojataning yuqori qirgʻoq chizigʻi {{Convert|870|ft|m}}) orasida. va {{Convert|875|ft|m}} dengiz sathidan [[Perley (Minnesota)|Perli, Minnesota]] va Nobl, Shimoliy Dakota yaqinida. Minnesota shtatida bu {{Convert|2|mi|km}} dan {{Convert|6|mi|km}} Qizil daryodan sharqda. Sohilning bir qismi plyaj tizmasi bilan ajralib turadi, ayniqsa shimolda, bu erda sirt tekis.<ref name="UphamVIII" /> * ''Gladstone plyaji'' : Gladstone plyaji paydo boʻlganda, Agassiz koʻlining janubiy uchi Shimoliy Dakota, Belmont yaqinida, {{Convert|20|m|km}} [[Grand Forks (Shimoliy Dakota)|Grand Forksdan]] janubda, u {{Convert|845|ft|m}} dengiz sathidan yuqorida. U shimolga qarab taxminan {{Convert|10|mi|km}} Qizil daryodan sharqda.<ref name="UphamVIII" /> * ''Bernsayd plyaji'' : Bernsayd plyaji Shimoliy Dakota shtatidagi Grand Forks shahridagi Qizil daryoni kesib oʻtadi va shimoli-sharqda, keyin shimolda Qizil daryoga {{Convert|10|m|km}}) parallel ravishda oʻtadi. dan {{Convert|13|m|km}} sharqqa. Ushbu plyaj xalqaro chegaraning janubida aniq emas. Plyaj {{Convert|835|ft|m}} dan {{Convert|840|ft|m}} dengiz sathidan yuqorida.<ref name="UphamVIII" /> * ''Ossowa plyaji'' : Ossowa plyaji xalqaro chegaradan atigi bir necha mil janubda joylashgan. Plyaj {{Convert|815|ft|m}} dan {{Convert|820|ft|m}} dengiz sathidan yuqorida.<ref name="UphamVIII" /> * ''Stounuol plyaji'' : Manitoba shtatidagi {{Convert|0.33|mi|km}}) koʻzga tashlanadigan plyaj tizmasi bor. yoki undan koʻp. Uning choʻqqisi {{Convert|820|ft|m}} dan {{Convert|825|ft|m}} dengiz sathidan va taxminan {{Convert|10|ft|m}} chuqur. Ushbu bosqichga tegishli plyaj konlari janubiy Manitobaning boshqa joylarida kuzatilmagan. Taxminlarga koʻra, ular chegaraning AQSh tomonidan, shimoldan [[Vinnipeg (shahar)|Vinnipeggacha]] boʻlgan uzunligi boʻylab dafn etilgan<ref name="UphamVIII" /> * ''Nivervil bosqichidagi plyajlar'' : taxminan {{Convert|0.5|mi|km|1}} Nivervildan janubi-sharqda yoʻl ushbu plyajni kesib oʻtadi. Uning choʻqqisi {{Convert|777|ft|m}} dan {{Convert|778|ft|m}} dengiz sathidan yuqorida. U {{Convert|4|ft|m}} atrofdagi sirt ustida. Nivervil stantsiyasi yaqinidan boshlab, janubi-sharqqa kamida bir milga choʻziladi. Taxminan {{Convert|0.33|mi|km}} janubda, shunga oʻxshash plyaj tizmasi choʻqqisi {{Convert|780|ft|m}} dengiz sathidan yuqorida. U {{Convert|2|ft|m}} dan {{Convert|4|ft|m}} yer ustida. Uning katta qismi yil davomida suv bilan oqadi, plyaj choʻqqisining balandligi {{Convert|782|ft|m}} ni tashkil qiladi. dan {{Convert|784|ft|m}} dengiz sathidan yuqorida.<ref name="UphamVIII" /> == Tuproqlar == Qizil daryo vodiysining unumdor tuproqlari, hozirda Shimoldagi Qizil daryo tomonidan quritilgan, Agassiz koʻlining koʻl boʻyidagi loy konlaridan hosil boʻlgan.<ref name="Ojakangas"/><ref>{{kitob manbasi|last=Sansome|first=Constance Jefferson|title=Minnesota Underfoot: A Field Guide to the State's Outstanding Geologic Features|publisher=Voyageur Press|year=1983|location=Stillwater, MN|isbn=978-0-89658-036-7|pages=174–181}}</ref> == Shuningdek qarang ==   == Manbalar == {{Manbalar}} == Manbalar == * {{jurnal manbasi|last=Fisher|first1=Timothy G.|title=River Warren boulders, Minnesota, USA: catastrophic paleoflow indicators in the southern spillway of glacial Lake Agassiz|journal=Boreas|volume=33|issue=4|pages=349–58|date=December 2004|url=http://www.eeescience.utoledo.edu/Faculty/Fisher/Fisher%20-%20River%20Warren%20boulders,%20Minnesota,%20USA%20-%20catastrophic%20paleoflow%20indicators%20in%20the%20southern%20spillway%20of%20glacial%20Lake%20Agassiz.pdf|doi=10.1080/0300948041001938|issn=0300-9483|access-date=22-sentabr 2007-yil|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110720105220/http://www.eeescience.utoledo.edu/Faculty/Fisher/Fisher%20-%20River%20Warren%20boulders%2C%20Minnesota%2C%20USA%20-%20catastrophic%20paleoflow%20indicators%20in%20the%20southern%20spillway%20of%20glacial%20Lake%20Agassiz.pdf|archivedate=20-iyul 2011-yil}} * {{jurnal manbasi|last=Hostetler|first1=S. W.|year=2000|title=Simulated influences of Lake Agassiz on the climate of central North America 11,000 years ago|journal=Nature|volume=405|issue=6784|pages=334–337|doi=10.1038/35012581|pmid=10830959|display-authors=1|last2=Bartlein|first2=P. J.|last3=Clark|first3=P. U.|last4=Small|first4=E. E.|last5=Solomon|first5=A. M.|bibcode=2000Natur.405..334H}} * {{veb manbasi|muallif=Lusardi|ism=B. A.|yil=1997|url=http://www.winona.edu/geology/MRW/MNglance/Mn_Quaternary.pdf|sarlavha=Quaternary Glacial Geology|ish=Minnesota at a Glance|nashriyot=Minnesota Geological Survey, University of Minnesota|kirish sanasi=22-sentabr 2007-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070928060129/http://www.winona.edu/geology/MRW/MNglance/Mn_Quaternary.pdf|arxivsana=28-sentabr 2007-yil}} * {{veb manbasi|muallif=Michalek|ism=Michael J.|yil=2013|sarlavha=Examining the progression and termination of Lake Agassiz|url=https://www.msu.edu/~michal76/research/407_Geomorphology_Lake%20Agassiz2.pdf|nashriyot=Michigan State University|kirish sanasi=2-may 2014-yil|archive-date=2014-05-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20140505231346/https://www.msu.edu/~michal76/research/407_Geomorphology_Lake%20Agassiz2.pdf}} * Pielou, E. C. (1991). ''After the Ice Age: The Return of Life to Glaciated North America'', Chicago: University of Chicago Press, {{ISBN|0-226-66812-6}} * Thorleifson, L.H. (1996). [http://www.esci.umn.edu/sites/www.esci.umn.edu/files/REVIEW%20OF%20LAKE%20AGASSIZ%20HISTORY.pdf „Review of Lake Agassiz History“], ''Sedimentology, Geomorphology, and History of the Central Lake Agassiz Basin'', Geological Association of Canada Field Trip Guidebook for GAC/MAC Joint Annual Meeting, pp.&nbsp;55-84. * {{jurnal manbasi|last=Upham|first1=Warren|title=The Glacial Lake Agassiz|journal=Monographs of the United States Geological Survey|volume=XXV|date=1895|url=https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=ucw.ark:/13960/t71v6307j;view=1up;seq=19|access-date=16-aprel 2009-yil|archivedate=20-may 2021-yil|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210520232728/https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=ucw.ark%3A%2F13960%2Ft71v6307j;view=1up;seq=19}} Archived at: [https://web.archive.org/web/20090523133424/http://library.ndsu.edu/exhibits/text/lakeagassiz/ Wayback Machine] * {{veb manbasi|sana=15-noyabr 2004-yil|url=http://mrbdc.mnsu.edu/mnbasin/fact_sheets/valley_formation.html|sarlavha=Valley Formation|ish=Fact Sheets|nashriyot=Minnesota River Basin Data Center (MRBDC, Minnesota State University, Mankato|kirish sanasi=22-sentabr 2007-yil}} == Havolalar == *   * {{veb manbasi|nashriyot=Natural Resources Canada|sarlavha=Beach ridges of former Glacial Lake Agassiz, northwestern Manitoba|url=http://gsc.nrcan.gc.ca/landscapes/details_e.php?photoID=480|kirish sanasi=2-sentabr 2008-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060902145148/http://gsc.nrcan.gc.ca/landscapes/details_e.php?photoID=480|arxivsana=2-sentabr 2006-yil}} * {{veb manbasi|sarlavha=Lake Agassiz Bathymetric Maps: Herman and Upper Campbell|url=http://www.webpages.ttu.edu/dleverin/quaternary_envs/quaternary_environments.html#agassiz|kirish sanasi=2-noyabr 2009-yil}} * Thor K. Bergh, [https://webapps8.dnr.state.mn.us/volunteer_index/past_issues/article_pdf?id=4867 „Minnesotaʼs Sandy Soils“], ''The Conservation Volunteer'', Minnesota Department of Conservation. September October 1944. pp.&nbsp;29-33. [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] s49kmg5i2eikiuzkdufwqxfvdo21ize Oltin ko'krakli kalta tumshug'li tanager 0 747320 2726253 2683737 2022-07-31T03:55:12Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Avtomatik taksonquti | nomi = Oltin ko'krakli kalta tumshug'li tanager | tasvir = Bangsia rothschildi 1897 1.jpg | olam = [[Eukariotlar]] | tip = [[Chordatlar]] | sinf = [[Qushlar]] | oila = [[Tanager]] | urugʻ = [[Kalta tumshuqli tanager]] | sarlavha = Xalqaro ilmiy nomi | sarlavha_matn = ''Bangsia rothschildi'' [[Berlepsch]], [[1897]] | sarlavha1 = [[Sinonimlar]] * ''Bangsia rothschildi'' [[Berlepsch]], [[1897]] }} '''Oltin ko'krakli kalta tumshug'li tanager'''<ref> [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%91%D0%BC%D0%B5,_%D0%A0%D1%8E%D1%80%D0%B8%D0%BA_%D0%9B%D1%8C%D0%B2%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87 Бёме Р. Л.], [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%BB%D0%B8%D0%BD%D1%82,_%D0%92%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%80_%D0%95%D0%B2%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87 Флинт В. Е.] Пятиязычный словарь названий животных. Птицы. Латинский, русский, английский, немецкий, французский / Под общ. ред. акад. [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B2,_%D0%92%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%80_%D0%95%D0%B2%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87 В. Е. Соколова.] — М.: [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA_(%D0%B8%D0%B7%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE) Русский язык], РУССО, 1994. — С. 408. — 2030 экз. — [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BB%D1%83%D0%B6%D0%B5%D0%B1%D0%BD%D0%B0%D1%8F:%D0%98%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B8_%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3/5200006430 ISBN 5-200-00643-0.]</ref> ({{Lang-la|Bangsia rothschildi}}) — tangerlar oilasiga mansub [[qushlar]] turi. Qushlar dengiz sathidan 1100 metr balandlikda janubdagi Choko departamentining markaziy hududidan shimoliy Esmeraldas va janubi-gʻarbiy [[Kolumbiya|Imbabura]] (shimoli)<ref> [https://www.birdlife.org/datazone/speciesfactsheet.php?id=9325&m=1 Informatsiya] (angl.). BirdLife.org. Data obraщeniya: 26 dekabrya 2011. [https://www.webcitation.org/6AUbc76hr?url=http://www.birdlife.org/datazone/speciesfactsheet.php?id=9325 Arxivirovano] 7 sentyabrya 2012 goda.</ref> provinsiyalarigacha boʻlgan [[Subtropik mintaqalar|subtropik]] va [[Tropik mintaqalar|tropik]] pasttekislik nam [[Oʻrmon|oʻrmonlarida]] yashaydi. ([[Ekvador|Shimoliy Ekvador]])<ref>[https://www.macaulaylibrary.org/2020/02/28/the-internet-bird-collection-joins-the-macaulay-library/species/golden-chested-tanager-bangsia-rothschildi Taksonomiya i rasprostranenie] (angl.). Tanagers (Thraupidae). IBC.Lynxeds.com. Data obraщeniya: 26 dekabrya 2011. [https://web.archive.org/web/20120413200650/http://ibc.lynxeds.com/species/golden-chested-tanager-bangsia-rothschildi Arxivirovano] 7 sentyabrya 2012 goda.</ref>. Tana uzunligi taxminan 16 sm. == Manbalar == {{manbalar}} cwxwg8o8p8o0c5d0f248jj745n0zh0b Lindsay Agnew 0 747424 2725897 2684383 2022-07-30T17:27:09Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Lindsay Agnew|tasvir=Lindsay Agnew 1.jpg|izoh=Lindsi Agnew 2017-yilda|toʻliqism=Lindsay Elizabeth Agnew<ref>{{cite web |url=https://tournament.fifadata.com/documents/FWWC/2019/pdf/FWWC_2019_SQUADLISTS.PDF |title=FIFA Women's World Cup France 2019 – List of Players: Canada |publisher=[[FIFA]] |format=PDF |page=5 |date=May 27, 2019 |access-date=May 27, 2019 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190708190751/https://tournament.fifadata.com/documents/FWWC/2019/pdf/FWWC_2019_SQUADLISTS.PDF |archive-date=July 8, 2019}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1995|3|31}}|tavallud_joyi=[[Kingston, Ontario|Kingston]], [[Ontario]], Kanada|boʻyi=5 ft 9 sm<ref name="was_bio" />|pozitsiya=[[Hujumchi (futbol assotsiatsiyasi)|Hujumchi]]|joriyklub=|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=Byron Optimist SC|yoshlikyillari2=|yoshlikklublari2=Ohio Premier Eagles|yillar1=2017|klublar1=[[Washington Spirit]]|isht1=8|gollar1=0|yillar2=2018-2019|klublar2=[[Houston Dash]]|isht2=19|gollar2=0|yillar3=2020|klublar3=[[Sydney FC (A-League Women)|Sydney FC]]|isht3=5|gollar3=0|yillar4=2020-2022|klublar4=[[North Carolina Courage]]|isht4=1|gollar4=0|yillar5=2020|klublar5=→ [[KIF Örebro DFF|KIF Örebro]] (loan)|isht5=13|gollar5=0|milliyyillar1=2012|milliyjamoa1=[[Canada women's national under-17 soccer team|Kanada U17]]|milliyisht1=7|milliygollar1=0|milliyyillar2=2014|milliyjamoa2=[[Canada women's national under-20 soccer team|Kanada U20]]|milliyisht2=1|milliygollar2=0|milliyyillar3=2017-2021|milliyjamoa3=[[Canada women's national soccer team|Kanada]]|milliyisht3=15|milliygollar3=0}} '''Lindsay Elizabeth Agnew''' (1995-yil 31-martda tugʻilgan) — kanadalik nafaqaga chiqqan [[Futbol|futbolchi]], Kanada ayollar milliy terma jamoasi va Milliy ayollar futbol ligasi Shimoliy Karolina Courage, Houston Dash va Washington Spirit klublarida [[hujumchi]] pozitsiyasida oʻynagan. == Yoshlik == [[Ontario (Kanada)|Ontario shtatining]] Kingston shahrida tugʻilgan Agnyu toʻrt yoshida futbol oʻynay boshlagan. Uning oilasi 2001-yilda [[Syracuse (New York)|Nyu-Yorkdagi Sirakuzaga]] koʻchib oʻtdi va 2006-yilda yana [[Columbus (Ohio)|Kolumbusga (Ogayo shtati]]) koʻchib oʻtdi. U Ogayo shtatining Dublin shahridagi Dublin Jerom oʻrta maktabida oʻqigan va u yerda oʻrta maktabdagi faoliyati davomida toʻrt yil davomida universitet futbol jamoasida oʻynagan. U basketbol oʻynagan.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Lindsay Agnew|url=http://washingtonspirit.com/persons/lindsay-agnew/|nashriyot=Washington Spirit|kirish sanasi=26-mart 2017-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170327165953/http://washingtonspirit.com/persons/lindsay-agnew/|arxivsana=27-mart 2017-yil}}</ref> Jamoaga oʻsmir sifatida shtat finaliga chiqishga yordam berganidan soʻng, Agnyu All-Ogayo birinchi jamoasi va ESPNHS ikkinchi All-Amerika jamoasiga tayinlandi.<ref name="was_bio" /> Agnew Ogayo Premerida besh yil klub futbolida oʻynadi va jamoaga 2013-yilgi U-18 ECNL milliy chempionatida gʻalaba qozonishga yordam berdi.<ref name="was_bio">{{veb manbasi|sarlavha=Lindsay Agnew|url=http://washingtonspirit.com/persons/lindsay-agnew/|nashriyot=Washington Spirit|kirish sanasi=26-mart 2017-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170327165953/http://washingtonspirit.com/persons/lindsay-agnew/|arxivsana=27-mart 2017-yil}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20170327165953/http://washingtonspirit.com/persons/lindsay-agnew/ „Lindsay Agnew“]. </cite></ref> === Kollej === Agnew 2013-yildan 2016-yilgacha Ogayo shtati universitetida kollej futbolida oʻynagan. == Klub karyerasi == === Vashington ruhi === Agnew Washington Spirit tomonidan 2017-yilgi NWSL kolleji loyihasida 19-tanlov sifatida tanlandi.<ref name="was_bio"/> U oʻzining birinchi professional mavsumida 8 ta oʻyin oʻtkazadi. === Houston Dash === 2018-yil yanvar oyida Agnew 2018 NWSL kolleji loyihasida uchinchi umumiy tanlov evaziga Houston Dashga almashtirildi.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Washington Spirit acquires No. 3 overall pick in NWSL College Draft from Houston Dash|url=http://washingtonspirit.com/pro/washington-spirit-acquires-no-3-overall-pick-in-nwsl-college-draft-from-houston-dash/|nashriyot=Washington Spirit|sana=16-yanvar 2018-yil|kirish sanasi=16-yanvar 2018-yil}}</ref> U Dash tomonidan 2020-yil 22-yanvarda voz kechdi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.nccourage.com/news_article/show/1110059|sarlavha=NC Courage Signs Three NWSL Draft Picks, Agnew Ahead of Challenge Cup|muallif=Morgan Brown|nashriyot=North Carolina Courage|sana=19-iyun 2020-yil|kirish sanasi=19-iyun 2020-yil}}</ref> === Sidney FK === 2020-yil 28-yanvarda Agnyu 2019-20-yilgi W-Liga mavsumining oʻrtalarida Avstraliyaning W-Liga jamoasi Sidney FK bilan shartnoma imzoladi. U 5 ta oʻyinda maydonga tushib, 450 daqiqa oʻynadi va 1 ta golli uzatmani amalga oshirdi. === Shimoliy Karolina jasorati === Agnew 2020-yil 9-martda Shimoliy Karolina Jasoratining NWSL mavsumoldi roʻyxatiga chaqirilmagan nomzod sifatida tanlandi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.socceramerica.com/publications/article/85183/rosters-2020-nwsl-preseason.html|sarlavha=Rosters: 2020 NWSL Preseason 03/10/2020|nashriyot=Soccer America|sana=10-mart 2020-yil|kirish sanasi=19-iyun 2020-yil}}</ref> 2020-yil 19-iyun kuni Agnew Jasorat bilan bir yillik shartnoma imzoladi, bir yillik uzaytirish imkoniyati mavjud.<ref name="NCC">{{veb manbasi|url=https://www.nccourage.com/news_article/show/1110059|sarlavha=NC Courage Signs Three NWSL Draft Picks, Agnew Ahead of Challenge Cup|muallif=Morgan Brown|nashriyot=North Carolina Courage|sana=19-iyun 2020-yil|kirish sanasi=19-iyun 2020-yil}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMorgan_Brown2020">Morgan Brown (June 19, 2020). </cite></ref> 2020-yilgi NWSL Challenge Cup musobaqasi yakunlangach, Agnew mavsumning qolgan qismida Damallsvenskan klubi KIF Örebro DFFda ijaraga asosida oʻynagan.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.newschain.uk/us/soccer/lindsay-agnew-signs-loan-deal-swedish-side-kif-orebro-nwsl-club-north-carolina-courage-24279|sarlavha=Lindsay Agnew signs loan deal for Swedish side KIF Örebro from NWSL club North Carolina Courage|ish=Newschain.uk|sana=5-avgust 2020-yil}}</ref> === Isteʼfo === 2022-yil 11-martda Agnew professional futboldagi faoliyatini yakunlaganini eʼlon qildi.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Lindsay Agnew Announces Retirement From Professional Soccer|url=https://www.nccourage.com/news/lindsay-agnew-announces-retirement-from-professional-soccer/|kirish sanasi=2022-03-13|ish=NC Courage|til=en-US}}</ref> == Xalqaro martaba == Agnew 2017-yilning yanvarida Kanadaning kattalar terma jamoasiga ilk bor chaqiruv olgan.<ref name="was_bio"/> 2019-yil 25-may kuni u 2019-yilgi ayollar oʻrtasidagi Jahon chempionati roʻyxatiga kiritildi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.canadasoccer.com/together-we-rise-canada-soccer-announces-squad-for-the-fifa-women-s-world-cup-france-2019-p162195-preview-1|sarlavha=Together We Rise: Canada Soccer announces squad for the FIFA Women's World Cup France 2019|kirish sanasi=25-may 2019-yil}}</ref> == Karyera statistikasi == === Klub === {| class="wikitable" style="text-align: center;" |+Klub, mavsum va musobaqalar boʻyicha koʻrinish va gollar<ref name="NCC"/><ref name="WLSC">{{veb manbasi|url=https://www.w-league.com.au/stats-centre#!/players|sarlavha=Westfield W-League Stats|nashriyot=Westfield W-League|kirish sanasi=19-iyun 2020-yil}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.w-league.com.au/stats-centre#!/players „Westfield W-League Stats“]. </cite></ref> ! rowspan="2" | Klub ! rowspan="2" | Mavsum ! colspan="3" | Liga |- ! Liga ! Ilovalar ! Maqsadlar |- |- | Vashington ruhi | 2017 | rowspan="3" | NWSL | 8 | 0 |- | rowspan="2" | Xyuston Dash | 2018 | 12 | 0 |- | 2019 | 7 | 0 |- | Sidney FK | 2019-20 | W-liga | 5 | 0 |- | Shimoliy Karolina jasorati | 2020 | NWSL Challenge kubogi | 0 | 0 |- ! colspan="3" | Karyera jami ! 32 ! 0 |} === Xalqaro === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoa va yil boʻyicha koʻrinish va gollar<ref name="can_bio">{{veb manbasi|sarlavha=Lindsay Agnew|url=http://canadasoccer.com/?t=profile&pid=160|nashriyot=Canada Soccer|kirish sanasi=26-mart 2017-yil}}</ref> ! colspan="3" |Kanada |- ! Yil ! Ilovalar ! Maqsadlar |- | 2017 | 7 | 0 |- | 2018 | 3 | 0 |- | 2019 | 4 | 0 |- ! Jami ! 14 ! 0 |} == Shaxsiy hayot == Uning otasi Gari Agnev xokkey boʻyicha murabbiy.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.theglobeandmail.com/sports/soccer/lindsay-agnew-makes-impression-at-canada-senior-soccer-camp/article33999975/|sarlavha=Lindsay Agnew makes impression at Canada senior soccer camp}}</ref><ref name="maxpreps.com">{{veb manbasi|url=http://www.maxpreps.com/news/F5KSXECMIUuxj8z8RC974w/dublin-jeromes-lindsay-agnew-doubles-as-world-cup-player-for-canada.htm|sarlavha=Dublin Jerome's Lindsay Agnew doubles as World Cup player for Canada – MaxPreps|sana=26-sentabr 2012-yil}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://canadasoccer.com/profile/?id=160 Kanada futboli profili] * [https://ohiostatebuckeyes.com/sports/w-soccer/roster/season/2016-17/lindsay-agnew/ Ogayo shtati profili] * [https://fbref.com/en/players/13a319fa/Lindsay-Agnew Lindsi] Agnyu FBRef.com saytida * Lindsay Agnew [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1995-yilda tugʻilganlar]] han3a5j0j7hbh4qin2a2r01ogc8dfxx Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiAudio/Oʻqishga 4 747502 2726177 2723870 2022-07-31T00:53:04Z Nataev 3628 /* Qoʻshiqlar */ wikitext text/x-wiki <div style="text-align:center;font-size:130%;">[[Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiAudio|Bosh sahifa]] | [[Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiAudio/Qoʻllanma|Qoʻllanma]] | [[Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiAudio/Oʻqilgan|Audiolashtirilgan maqolalar]] | [[Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiAudio/Oʻqishga|Audiolashtirish kerak maqolalar]] | [[Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiAudio/Ishtirokchilar|Ishtirokchilar]]</div> Audio maqola uchun taklif qilinayotgan mavzular: == Astronomiya == {{div col}} # [[Katta portlash]] {{div col end}} == Kitoblar == {{div col}} # [[The Beatles: The Authorised Biography]] # [[Sherlock Holmes haqida hikoyalar (1966)]] # [[Sherlock Holmes haqida hikoyalar (1989)]] # [[Advanced Grammar in Use]] # [[English Grammar in Use]] # [[Ruscha-oʻzbekcha lugʻat (1983-1984)]] # [[Ruscha-oʻzbekcha lugʻat (2013)]] # [[Oʻzbekcha-ruscha lugʻat (1959)]] # [[The Iron Wall]] # [[Restless Valley]] # [[Central Asians under Russian Rule]] {{div col end}} == Qoʻshiqlar == {{div col}} # [[Torn]] # [[Walking Away]] # [[Yesterday (qoʻshiq)|Yesterday]] # [[Freelove]] # [[Supergirl]] # [[Trava u doma]] # [[Black Black Heart]] # [[You Are Not Alone]] # [[Summer of '69]] # [[Topoliniy pux]] # [[Quit Playing Games (with My Heart)]] # [[Spyat ustaliye igrushki]] # [[Sailing]] # [[In the Shadows]] # [[Chto takoye osen]] # [[Just One Last Dance]] # [[Komarovo]] # [[Davraga tush]] # [[You're My Heart, You're My Soul]] # [[Xochesh?]] # [[Birinchi muhabbatim]] # [[In the Year 2525]] # [[Muraveynik]] # [[Father and Son]] # [[Zvezda po imeni solnse]] # [[Insatiable]] # [[Xochu peremen!]] # [[Pechal]] # [[Esingdami seni?]] # [[Earth Angel]] # [[Spokoynaya noch]] # [[Bolalar (qoʻshiq)]] # [[Still Waiting]] {{div col end}} == Yaxshi maqolalar == {{div col|3}} === Arxitektura === * [[Koʻkaldosh madrasasi (Buxoro)]] === Biologiya === * [[Pomidor]] === Filmlar === * „[[Harry Potter va Feniks jamiyati (film)]]“ * „[[Thor: Ragnarok]]“ === Jugʻrofiya === * [[Isfana]] * [[Sulukta]] === Kimyo === * [[Alkinlar]] * [[Rux]] === Kishilar === * [[Adolf Hitler]] * [[Ali Xomanaiy]] * [[Ariana Grande]] * [[Artur Taymazov]] * [[Azimjon Asqarov]] * [[Donald Trump]] * [[Kelly Clarkson]] * [[Pablo Escobar]] * [[Sitorai Mohi xossa (malika)|Sitorai Mohi xossa]] === Kitoblar === * „[[Arslon, jodugar va javon]]“ * „[[Oʻzbek sovet ensiklopediyasi]]“ * „[[The Hundred Thousand Fools of God]]“ * „[[The Music of Central Asia]]“ * „[[Where Rivers and Mountains Sing]]“ * „[[World Book Encyclopedia]]“ === Matematika === * [[Arifmetik ildiz]] * [[Viete formulalari]] * [[Kasr]] * [[Tenglama]] * [[Oʻzgaruvchi]] === Mukofotlar === * „[[Qirol Faysal xalqaro mukofoti]]“ === Musiqa === * [[Elektrogitara]] * [[Marilyn Manson (guruh)|Marilyn Manson]] * [[Nickelback]] * [[Nightwish]] * [[Nirvana (guruh)|Nirvana]] === Qonun === * [[Belarus Konstitutsiyasi]] === Sport === * [[Futbol boʻyicha 2014-yilgi Turkiya kubogi finali]] * [[Oʻzbekiston Milliy Olimpiya qoʻmitasi]] {{div col end}} == Tanlangan maqolalar == {{div col}} === Astronomiya === * [[Yulduz]] === Falsafa === * [[Falsafa]] === Geografiya === * [[Koreya Respublikasi]] * [[Tehron]] * [[Halab]] * [[Qorabuloq (Janubiy Qozogʻiston viloyati)|Qorabuloq]] * [[Texas]] === Kitoblar === * [[Encyclopædia Britannica]] === Kishilar === * [[Abdurauf Fitrat]] * [[Alisher Navoiy]] * [[Amir Shohmurod]] * [[Cristiano Ronaldo]] === Taomlar === * [[Palov]] === Tarix === * [[Britaniya imperiyasi]] * [[Ispaniya imperiyasi]] * [[Portugaliya imperiyasi]] * [[Usmonlilar imperiyasidagi yahudiylar tarixi]] {{div col end}} [[Turkum:WikiAudio]] sfmeck8jarvcn89v3fapeodj1xse2pj Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiAudio/Ishtirokchilar 4 747505 2726441 2692075 2022-07-31T08:24:16Z Urunov Shoxijahon 75015 wikitext text/x-wiki <div style="text-align:center;font-size:130%;">[[Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiAudio|Bosh sahifa]] | [[Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiAudio/Qoʻllanma|Qoʻllanma]] | [[Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiAudio/Oʻqilgan|Audiolashtirilgan maqolalar]] | [[Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiAudio/Oʻqishga|Audiolashtirish kerak maqolalar]] | [[Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiAudio/Ishtirokchilar|Ishtirokchilar]]</div> WikiAduio loyihasi ishtirokchilari # [[Foydalanuvchi:Nataev|<span style="color:red;">N</span><span style="color:blue;">ataev</span>]] <sup>[[Foydalanuvchi munozarasi:Nataev|munozara]]</sup> 05:47, 7-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Malikxan|<span style="color:green">Malikxan</span>]] <b><sup><small>[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]</small></sup></b> 06:37, 7-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Madina Ibodullayeva|Madina Ibodullayeva]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Madina Ibodullayeva|munozara]]) 06:42, 7-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Wikimiss123|Wikimiss123]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Wikimiss123|munozara]]) 07:15, 7-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Википисатель|<span style="color:orange;">Википисатель</span>]] <sup><small>[[Foydalanuvchi munozarasi:Википисатель#top|munozara]]</sup></small> # [[Foydalanuvchi:Википисатель|Википисатель]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Википисатель|munozara]]) 09:00, 7-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Turg&#39;unboyeva Sug&#39;diyona|Turg&#39;unboyeva Sug&#39;diyona]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Turg&#39;unboyeva Sug&#39;diyona|munozara]]) 10:16, 7-Iyul 2022 (UTC) [[Turkum:WikiAudio]] # [[Foydalanuvchi:Setora m|Setora m]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Setora m|munozara]]) 17:06, 9-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Nataeva|<span style="color:red;">N</span><span style="color:blue;">ataeva</span>]] <sup>[[Foydalanuvchi munozarasi:Nataeva|munozara]]</sup> 05:10, 12-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Ilmli toliba|Ilmli toliba]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Ilmli toliba|munozara]]) 05:13, 12-Iyul 2022 (UTC) [[Foydalanuvchi:Urunov Shoxijahon|Urunov Shoxijahon]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Urunov Shoxijahon|munozara]]) 13:24, 31-iyul 2022 (UTC) 0iziri2qwrbvzpzn9rhtp1arw9n80uf 2726443 2726441 2022-07-31T08:25:10Z Urunov Shoxijahon 75015 wikitext text/x-wiki <div style="text-align:center;font-size:130%;">[[Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiAudio|Bosh sahifa]] | [[Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiAudio/Qoʻllanma|Qoʻllanma]] | [[Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiAudio/Oʻqilgan|Audiolashtirilgan maqolalar]] | [[Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiAudio/Oʻqishga|Audiolashtirish kerak maqolalar]] | [[Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiAudio/Ishtirokchilar|Ishtirokchilar]]</div> WikiAduio loyihasi ishtirokchilari # [[Foydalanuvchi:Nataev|<span style="color:red;">N</span><span style="color:blue;">ataev</span>]] <sup>[[Foydalanuvchi munozarasi:Nataev|munozara]]</sup> 05:47, 7-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Malikxan|<span style="color:green">Malikxan</span>]] <b><sup><small>[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]</small></sup></b> 06:37, 7-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Madina Ibodullayeva|Madina Ibodullayeva]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Madina Ibodullayeva|munozara]]) 06:42, 7-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Wikimiss123|Wikimiss123]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Wikimiss123|munozara]]) 07:15, 7-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Википисатель|<span style="color:orange;">Википисатель</span>]] <sup><small>[[Foydalanuvchi munozarasi:Википисатель#top|munozara]]</sup></small> # [[Foydalanuvchi:Википисатель|Википисатель]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Википисатель|munozara]]) 09:00, 7-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Turg&#39;unboyeva Sug&#39;diyona|Turg&#39;unboyeva Sug&#39;diyona]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Turg&#39;unboyeva Sug&#39;diyona|munozara]]) 10:16, 7-Iyul 2022 (UTC) [[Turkum:WikiAudio]] # [[Foydalanuvchi:Setora m|Setora m]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Setora m|munozara]]) 17:06, 9-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Nataeva|<span style="color:red;">N</span><span style="color:blue;">ataeva</span>]] <sup>[[Foydalanuvchi munozarasi:Nataeva|munozara]]</sup> 05:10, 12-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Ilmli toliba|Ilmli toliba]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Ilmli toliba|munozara]]) 05:13, 12-Iyul 2022 (UTC) # [[Foydalanuvchi:Urunov Shoxijahon|Urunov Shoxijahon]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Urunov Shoxijahon|munozara]]) 13:24, 31-iyul 2022 (UTC) ej4m6o7azyour6ifmmc05uirrqh1t36 Aleksandra Romanovskaya 0 747510 2726214 2693947 2022-07-31T02:29:54Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Aleksandra Olegovna Romanovskaya''' ({{lang-be|Аляксандра Раманоўская}}; tug'. 1996-yil 22-avgust , [[Minsk]]) — chang'i akrobatikasiga ixtisoslashgan [[Belarus|belaruslik]] [[Fristayl|erkin chang'ichi]] , 2018- yilgi Olimpiya o'yinlari ishtirokchisi, 2019-yilgi jahon chempioni, 2019-yilgi qishki Universiadaning ikki karra chempioni, jahon kubogi bosqichlarining bir nechta sovrindori. Xalqaro toifadagi Belarus Respublikasi sport ustasi. == Biografiya == Aleksandra Romanovskaya 1996-yil 22-avgustda [[Minsk]] shahrida tug'ilgan. U 2005-yilda erkin uslubni boshlagan, Aleksandraning ota-onasi ham sport bilan shug'ullanishgan<ref name=":0">{{veb manbasi|url=https://www.pyeongchang2018.com/en/game-time/results/OWG2018/en/freestyle-skiing/athlete-profile-n3025709-aliaksandra-ramanouskaya.htm|sarlavha=Freestyle Skiing {{!}} Athlete Profile: Aliaksandra RAMANOUSKAYA - Pyeongchang 2018 Olympic Winter Games|sana=2018-04-21|nashriyot=web.archive.org|kirish sanasi=2019-03-03|archive-date=2018-04-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20180421060732/https://www.pyeongchang2018.com/en/game-time/results/OWG2018/en/freestyle-skiing/athlete-profile-n3025709-aliaksandra-ramanouskaya.htm}}</ref>. [[Minsk|Minskdagi]] Belarus davlat pedagogika universitetini tamomlagan. Bo'sh vaqtlarida kitob o'qish va to'qishni yoqtiradi<ref>[https://nina.nashaniva.com/?c=ar&i=225387&lang=ru Чемпионка мира по фристайлу Александра Романовская рассказала про свою семью, учебу, тренера и укулеле]</ref>. == Davlat lavozimi == 2020-yilda Belarusda norozilik namoyishlari boshlanganidan keyin Aleksandra Romanovskaya o'zining fuqarolik pozitsiyasini faol ravishda ifoda etdi. 2020-yil 18-avgustda u rasmiylardan zo'ravonliklarni to'xtatish va takroriy prezidentlik saylovlarini o'tkazishni talab qilgan sportchilarning ochiq xatiga imzo chekdi<ref>[https://www.pressball.by/pbonline/other/87900 «Требуем признать выборы недействительными». Более 900 спортсменов и работников отрасли подписались под открытым письмом с требованиями к власти]</ref><ref>[https://by.tribuna.com/basketball/1088111515-sportivnaya-obshhestvennost-vystupila-protiv-nasiliya-i-za-chestnye-vy.html Почти 700 спортсменов подписали письмо за отставку Лукашенко и против насилия]</ref>. Sportchilarga fuqarolik pozitsiyasi uchun bosimga qarshi sport arboblariga videomurojaatlarni yozib olishda qatnashgan<ref>[https://nashaniva.com/ru/articles/265492/ Фристайлистка Романовская: Раньше мечтой был карьерный рост, а теперь посвящаю время родным и вношу свой вклад в перемены]</ref><ref>[https://by.tribuna.com/tribuna/blogs/kontorapishet/2861331.html Письмо в поддержку Козеко радует, поступок Кушнира удивил, в РЦОП де-юре держит больничный. Романовская – о движе в нашем фристайле]</ref>. 2020-yilning 6-oktabr kuni fristaylchilar yigʻilishida terma jamoa bosh murabbiyi Nikolay Kozekoga chempion “oʻtmaganligi uchun ishdan boʻshatilgani”<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://people.onliner.by/2020/10/06/aleksandru-romanovskuyu-uvolili-za-proguly|sarlavha=Спортсменку года Александру Романовскую уволили «за прогулы». Фристайлистка высказывалась против насилия|muallif=|ish=[[Onliner.by]]|sana=2020-10-06|kirish sanasi=2020-11-09}}</ref> haqida ma’lum qilingan, biroq u rasman keyinroq, 2021-yil 4-fevralda ishdan boʻshatilgan<ref>[https://by.tribuna.com/skiing/1093596491-romanovskaya-oficzialno-uvolena-iz-sbornoj-belarusi.html Романовская официально уволена из сборной Беларуси]</ref>. 2020-yil noyabr oyida Romanovskaya 2019-yilgi Universiadaning Krasnoyarskdagi oltin medalini kimoshdi savdosiga qoʻydi va kim oshdi savdosi yakunida uni 15 000 dollarga sotdi. Medal uchun olingan pul Belarus hukumati harakatlaridan jabr ko'rgan sportchilarni qo'llab-quvvatlash uchun Belarus sport birdamlik jamg'armasiga yo'naltirildi<ref>[https://by.tribuna.com/others/1091069142-zolotuyu-medal-romanovskoj-na-aukczione-kupili-za-15-tysyach-dollarov.html Золотую медаль Романовской на благотворительном аукционе купили за 15 тысяч долларов]</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://sport.tut.by/news/freestyle-skiing/708175.html?c|sarlavha=Вот за сколько фристайлистка Романовская продала на аукционе свою золотую медаль|muallif=|sana=2020-11-17|nashriyot=[[TUT.BY]]|til=ru|kirish sanasi=}}</ref>. 2021-yil 10-noyabrda mashgʻulotdan soʻng Aleksandra Romanovskaya hibsga olindi, shundan soʻng u tunashni izolyatorda oʻtkazdi. Unga Belarus Respublikasi Ma'muriy javobgarlik to'g'risidagi kodeksining 24.23-moddasi 1-qismi - yig'ilish, miting, ko'cha yurishi, namoyish, piket, boshqa ommaviy tadbir o'tkazishning belgilangan tartibini buzish, bunday ishtirokchi tomonidan sodir etilganligi bo'yicha ayblov qo'yildi<ref>[https://news.zerkalo.io/cellar/5570.html Милиция подтвердила задержание чемпионки мира по фристайлу Александры Романовской. Суд пройдет сегодня]</ref><ref>[https://by.tribuna.com/skiing/1103120880-romanovskuyu-zaderzhali-10-noyabrya-posle-trenirovki-sejchas-ona-naxod.html? Романовскую задержали 10 ноября после тренировки. Сейчас она находится в Партизанском РУВД Минска]</ref>. Boshqa ma'lumotlarga ko'ra, qiz mashinasida "Pursuit"<ref>[https://by.tribuna.com/tribuna/blogs/editors/2985201.html? «Никаких опасений за свою безопасность она не высказывала». Днем тренировалась с командой, а через пару часов оказалась в РУВД]</ref> stikeri borligi sababli to'xtatilgan. 11-noyabr kuni sportchi ustidan sud boʻlib oʻtdi. Aleksandra 2610 Belarus rubli (taxminan 1050 dollar) miqdorida jarimaga tortildi<ref>[https://by.tribuna.com/tribuna/blogs/editors/2985162.html? Не смогла наплевать на других, на сутки не хотела, но держала в голове такой вариант. Что Романовская говорила о ситуации в Беларуси]</ref><ref>[https://nashaniva.com/ru/articles/280358/ Задержали чемпионку мира по фристайлу Александру Романовскую]</ref><ref>[https://by.tribuna.com/skiing/1103128472-fristajlistka-aleksandra-romanovskaya-poluchila-shtraf-90-bazovyx-veli.html? Романовскую оштрафовали на 2610 рублей]</ref><ref>[https://news.zerkalo.io/life/5647.html Чемпионка мира по фристайлу Романовская, которая провела ночь в ИВС, поблагодарила белорусов за поддержку]</ref>. == Martaba == 2011-yildan beri Aleksandra belaruslik murabbiy Nikolay Kozeko rahbarligida shug'ullanadi. Bir yil o'tgach, Romanovskaya Jahon kubogi musobaqalarida debyut qildi, Belarus bosqichida sodir bo'ldi<ref name=":0"/>. 2015-yilda Aleksandra Romanovskaya [[Chiesa in Valmalenco|Valmalenkodagi Kyesa shahrida]] bo'lib o'tgan o'smirlar o'rtasidagi jahon chempionatida ishtirok etdi va u yerda shaxsiy akrobatika bo'yicha birinchi o'rinni egalladi. O'sha yili u Avstriyaning Kreyshberg shahrida bo'lib o'tgan kattalar o'rtasidagi jahon chempionatida debyut qildi va u yerda fristaylchi 11-o'rinni egalladi. 2014/2015-yilgi jahon chempionati turnir jadvalida Romanovskaya bosqichlardan birida (Leyk-Plasidda) g'alaba qozonib, 33-o'rinni egalladi<ref name=":0"/>. 2017-yilda Romanovskaya [[Ispaniya|Ispaniyaning]] Serra-Nevada shtatidagi ikkinchi jahon chempionatida qatnashdi, ammo u yerda shaxsiy akrobatika bo'yicha u atigi 19-o'rinni egalladi<ref name=":0"/>. 2018-yilda Koreyada bo'lib o'tgan Olimpiadada Romanovskaya 14-o'rinni egalladi<ref name=":0"/>. Aleksandra mavsumni umumjamoa hisobida 25-o'rinda va erkin akrobatlar o'rtasida 4-o'rinda yakunladi, bu o'sha paytdagi eng yaxshi yutug'i edi<ref name=":1">{{veb manbasi|url=https://www.fis-ski.com/DB/general/athlete-biography.html?sectorcode=FS&competitorid=167236&type=cups|sarlavha=RAMANOUSKAYA Aliaksandra - Athlete Information|muallif=|ish=|sana=|nashriyot=[[FIS]]|til=en|kirish sanasi=2019-05-29}}</ref>. 2019-yilda u [[Yuta]] shtatidagi American [[Park City (Utah)|Park Siti shahrida]] o'tkazilgan jahon chempionatida akrobatik sakrash bo'yicha jahon chempioni unvonini qo'lga kiritdi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.nv-online.info/2019/02/07/aleksandra-romanovskaya-vyigrala-zoloto-na-chempionate-mira-po-fristajlu.html|sarlavha=Александра Романовская выиграла золото на чемпионате мира по фристайлу|ish=|sana=2019-02-07|nashriyot=Народная Воля|til=ru|kirish sanasi=2019-03-03|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190306111327/https://www.nv-online.info/2019/02/07/aleksandra-romanovskaya-vyigrala-zoloto-na-chempionate-mira-po-fristajlu.html|arxivsana=2019-03-06}}</ref>. Superfinalda belaruslik fristaylchi hakamlardan 113,18 ball to'plagan holda ikkinchi eng qiyin sakrashni amalga oshirdi. Shunday qilib, Aleksandra Romanovskaya rossiyalik Lyubov Nikitinadan 23,3 ballga o'zib ketdi<ref>{{veb manbasi|url=http://medias3.fis-ski.com/pdf/2019/FS/8803/2019FS8803RLF.pdf|sarlavha=FIS Freestyle Ski and Snowboarding World Championships 2019 - Event Results - Women's Aerials|muallif=|ish=|sana=2019-02-06|nashriyot=[[FIS]]|til=en|kirish sanasi=2019-05-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190209124508/http://medias3.fis-ski.com/pdf/2019/FS/8803/2019FS8803RLF.pdf|arxivsana=2019-02-09}}</ref>. Bir hafta o'tgach, Moskvada u Jahon kubogida ikkinchi g'alabasini qo'lga kiritdi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.fis-ski.com/DB/general/athlete-biography.html?sectorcode=FS&seasoncode=2019&categorycode=WC&position=4&type=result&competitorid=167236|sarlavha=RAMANOUSKAYA Aliaksandra - Athlete Information - RESULTS - 2018/2019|muallif=|ish=|sana=|nashriyot=[[FIS]]|til=en|kirish sanasi=2019-05-29}}</ref>. O'sha yili [[Krasnoyarsk|Krasnoyarskda]] bo'lib o'tgan 2019-yilgi Qishki Universiadada u finalda 100,29 ball to'plagan holda shaxsiy akrobatika<ref>{{veb manbasi|url=http://www.aif.by/timefree/sport/aleksandra_romanovskaya_prinesla_belarusi_pervoe_zoloto_universiady-2019|sarlavha=Александра Романовская принесла Беларуси первое «золото» Универсиады-2019|sana=2019-03-03|nashriyot=www.aif.by|kirish sanasi=2019-03-03|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190306044738/http://www.aif.by/timefree/sport/aleksandra_romanovskaya_prinesla_belarusi_pervoe_zoloto_universiady-2019|arxivsana=2019-03-06}}</ref> bo'yicha g'olib chiqdi<ref>{{kitob manbasi|title=2019 Winter Universiade - Freestyle Skiing - Results Book|year=2019|url=https://rpds.krsk2019.net/pdfuni/29th%20Winter%20Universiade%20-%20Freestyle%20Skiing.pdf|pages=23|chapter=Freestyle Skiing - Aerials Women - Phase Results Summary}}</ref>. Keyin u Artyom Bashlakov bilan juftlikda rossiyalik Kristina Spiridonova va Stanislav Nikitinni 1,15 ochkoga ortda qoldirib, ikki karra Universiada chempioniga aylandi<ref>{{kitob manbasi|title=2019 Winter Universiade - Freestyle Skiing - Results Book|year=2019|url=https://rpds.krsk2019.net/pdfuni/29th%20Winter%20Universiade%20-%20Freestyle%20Skiing.pdf|pages=66|chapter=Freestyle Skiing - Team Aerials Mixed - Results Summary}}</ref>. Akrobatika musobaqalarida 128 ochko bilan u 9 o'rinni egalladi, barcha fristaylchilar orasida mavsumda 47-o'rinni egalladi<ref name=":1"/>. 2021-yilda Aleksandra boshqa mamlakatlar terma jamoalarida o'ynash bo'yicha takliflar olgani haqida xabar berdi, ammo u ularni ko'rib chiqmadi va hali ham tuzalib, Belarus uchun o'ynay olishiga ishondi<ref>[https://by.tribuna.com/others/1095061323-aleksandra-romanovskaya-predlozheniya-vystupat-za-drugie-sbornye-byli-.html Александра Романовская: «Предложения выступать за другие сборные были, но я их не рассматривала. Все еще верю, что у меня получится восстановиться и выступать за Беларусь»]</ref>. == Yutuqlar == * "Belarus Respublikasida Xizmat ko'rsatgan sport ustasi" faxriy unvoni (2020-yil 8-yanvar)<ref>[https://pravo.by/document/?guid=12551&p0=P32000007&p1=1 Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 8 студзеня 2020 г. № 7 «Аб узнагароджанні»]</ref>. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Kishilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:22-avgustda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] jzk2zpj0hk5bgp7srb6h05jb57pv1jy Ayollarga nisbatan zo‘ravonlikka barham berish to‘g‘risidagi deklaratsiya 0 747555 2726282 2715063 2022-07-31T05:18:09Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Ayollarga''' nisbatan zo'ravonlikka barham berish to'g'risidagi deklaratsiya yoki '''DEVAW''' ([[Ingliz tili|inglizcha]] : ''Ayollarga nisbatan zo'ravonlikni bartaraf etish to'g'risidagi deklaratsiya'') 1993-yilda [[Birlashgan millatlar tashkiloti|Birlashgan Millatlar Tashkilotining]] (BMT) rezolyutsiyasi bo'lib, ayollarga nisbatan zo'ravonlik va zo'ravonlikni bartaraf etishga qaratilgan. Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi tomonidan 1993-yil 20-dekabrdagi 48/104 rezolyutsiyasida ovoz berishsiz qabul qilingan<ref>{{veb manbasi|url=http://www.un.org/depts/dhl/resguide/r48_en.shtml|sarlavha=Resolutions adopted by the General Assembly at its 48th session:|kirish sanasi=30 Eylül 2020|sana=16 Ocak 2014|ish=web.archive.org|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201008160155/https://web.archive.org/web/20140116222203/http://www.un.org/depts/dhl/resguide/r48_en.shtml|arxivsana=2020-10-08}}</ref>. Deklaratsiya “''Barcha insonlarning tengligi, xavfsizligi, erkinligi, daxlsizligi va qadr-qimmatiga taalluqli huquq va tamoyillarni ayollarga nisbatan umumbashariy tatbiq etishga shoshilinch ehtiyoj bor” degan bayonot bilan boshlanadi.'' Umuman olganda, rezolyutsiya 1979-yilda qabul qilingan Ayollarga nisbatan kamsitishning barcha shakllariga barham berish toʻgʻrisidagi xalqaro konvensiyani (CEDAW) hamda Vena deklaratsiyasi va Harakat dasturini toʻldiradi va mustahkamlaydi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.un.org/womenwatch/daw/cedaw/|sarlavha=Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women|kirish sanasi=30 Eylül 2020|ish=www.un.org|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190519031420/https://www.un.org/womenwatch/daw/cedaw/|arxivsana=19 Mayıs 2019}}</ref>. Deklaratsiya natijasida davom etayotgan jarayonda 1999-yilda Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi tomonidan 25-noyabr Xalqaro ayollarga nisbatan zo'ravonlikka barham berish kuni sifatida belgilandi. == Fondagi o'zgarishlar == Birlashgan Millatlar Tashkiloti tashkil topganidan beri [[Ayollar huquqlari|ayollar huquqlarini ta'minlash]] bilan shug'ullanadi. 1993-yilda e'lon qilingan ushbu deklaratsiya ayollarga nisbatan zo'ravonlik va ularga barham berish masalalariga bag'ishlangan. Deklaratsiya qabul qilinishidan oldin Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibi [[Butros Butros-Gʻoliy|Butros Butros-Galining]] 1993-yil 8-mart [[Xalqaro xotin-qizlar kuni]] munosabati bilan qilgan bayonotida ayollar huquqlari uchun kurashda BMTning rolini aniq ifodalovchi bayonotlar berdi. == Bayonot xulosasi == Deklaratsiya 6 moddadan iborat. “ ''Xususiy yoki jamoat sohasida boʻlsin, “ayollarga nisbatan zoʻravonlik” atamasi ayollarga jismoniy, jinsiy yoki ruhiy zarar yoki azob-uqubatlarga olib keladigan yoki olib kelishi mumkin boʻlgan har qanday jinsga asoslangan zoʻravonlik harakatini anglatadi.'' ''Bu xatti-harakatlarning tahdidlari ham zo'ravonlik doirasiga kiradi"<ref>{{veb manbasi|url=http://www.un-documents.net/a48r104.htm|sarlavha=A/RES/48/104 - Declaration on the Elimination of Violence against Women - UN Documents: Gathering a body of global agreements|kirish sanasi=30 Eylül 2020|ish=www.un-documents.net|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180804222717/http://www.un-documents.net/a48r104.htm|arxivsana=4 Ağustos 2018}}</ref>'' Deklaratsiyadagi ushbu ta'rif keyingi xalqaro matnlarda ayollarga nisbatan zo'ravonlik ta'riflarida kashshof bo'ldi<ref name="gizem" />. * 2-modda ayollarga nisbatan zo'ravonlik doirasini belgilaydi. Unda aytilishicha, birinchi moddada berilgan ta'rif oilada va yaqin atrofdagi jismoniy, jinsiy va psixologik zo'ravonlikni o'z ichiga olgan, lekin ular bilan cheklanmaydigan tarzda talqin qilinishi kerak.<ref name="gizem">{{veb manbasi|sarlavha=Kadına Yönelik Şiddet - Aile İçi Şiddet ve Konuya İlişkin Uluslararası Metinler Üzerine Bir İnceleme|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/744941|nashriyot=Hacettepe HFD, 7(1) 2017, 5|kirish sanasi=3 Nisan 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200325122236/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/744941|arxivsana=25 Mart 2020}}</ref> * 3-moddada ayollarning siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy, madaniy, fuqarolik yoki boshqa har qanday sohadagi barcha inson huquqlari va asosiy erkinliklaridan teng foydalanish va himoyalanish huquqiga ega ekanligi ta’kidlangan. * 4-moddada aytilishicha, davlatlar ayollarga nisbatan zo'ravonlikni tegishli vositalar bilan va kechiktirmasdan bartaraf etishga qaratilgan siyosatni olib borishlari kerak. * 5-moddada aytilishicha, Birlashgan Millatlar Tashkilotining zarur idoralari o'z yurisdiktsiyasi doirasida ushbu Deklaratsiyada bayon etilgan huquq va tamoyillarni tan olish va amalga oshirishga hissa qo'shishi kerak. * Deklaratsiya 6-moddada quyidagi bayonot bilan yakunlandi. “ ''Deklaratsiyaning hech bir qoidasi ayollarga nisbatan zoʻravonlikka barham berish boʻyicha qulayroq boʻlgan har qanday qoidaga ta’sir koʻrsatmaydi, ular davlat qonunchiligida yoki davlatda amalda boʻlgan har qanday xalqaro konvensiya, shartnoma yoki boshqa hujjatlarda mavjud boʻlishi mumkin.'' ” == Effektlar == * Ushbu deklaratsiya natijasida 1994-yil 4-martda Birlashgan Millatlar Tashkilotining Inson huquqlari komissiyasi Radhika Kuomarasvamini ''ayollarga nisbatan zo'ravonlik bo'yicha maxsus ma'ruzachi'' etib tayinlashga qaror qildi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.ohchr.org/EN/Issues/Women/SRWomen/Pages/SRWomenIndex.aspx|sarlavha=OHCHR {{!}} Special Rapporteur on violence against women, its causes and consequences|kirish sanasi=30 Eylül 2020|ish=www.ohchr.org|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111022040822/https://www.ohchr.org/EN/Issues/Women/SRWomen/Pages/SRWomenIndex.aspx|arxivsana=22 Ekim 2011}}</ref>. * DEVAW 1994-yilda [[Amerika Davlatlari Tashkiloti]] tomonidan tashkil etilgan konferentsiyada qabul qilingan Belém do Pará konventsiyasining (Ayollarga nisbatan zo'ravonlikning oldini olish, jazolash va bartaraf etish bo'yicha Amerikalararo konventsiya) kirish qismida eslatib o'tilgan. * Deklaratsiya natijasida davom etayotgan jarayonda 1999-yilda Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi tomonidan 25-noyabr Xalqaro ayollarga nisbatan zo'ravonlikka barham berish kuni sifatida belgilandi. === Muammolar === Ko'pgina ayollar huquqlari himoyachilari va inson huquqlari bo'yicha ekspertlar xalqaro hamjamiyatda konservativ kuchlarning kuchayishi deklaratsiyada erishilgan huquqiy asosga tahdid solayotganidan xavotir bildirishdi. 2003-yil mart oyida Birlashgan Millatlar Tashkilotining Ayollar maqomi bo'yicha komissiyasi yig'ilishida Eron delegati " ''hukumatlarni ayollarga nisbatan zo'ravonlikni qoralashga va uni qoralaganda har qanday urf-odat va diniy nuqtai nazardan saqlanishga chaqiruvchi'' " bandini kiritishga qarshi chiqdi.. Ayni paytda bu e'tirozga Misr, Pokiston, Sudan va AQSh delegatlari qo'shildi. Bu BMTning Ayollar huquqlari boʻyicha komissiyasining birinchi diplomatik muvaffaqiyatsizligi sifatida koʻrilmoqda<ref>{{veb manbasi|url=https://womensenews.org/2003/04/un-pact-sinks-issue-violence-against-women/|sarlavha=U.N. Pact Sinks on Issue of Violence Against Women|kirish sanasi=30 Eylül 2020|til=en-US|ish=Women's eNews|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160107011643/http://womensenews.org/story/international-policyunited-nations/030424/un-pact-sinks-issue-violence-against-women|arxivsana=7 Ocak 2016}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} eu49pmqzm4yivrub8dyni3pired5p7s Lu Andrade 0 747689 2725927 2687472 2022-07-30T17:58:31Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Lu Andrade|portret=Grupo Rouge no Lady Night com Tatá Werneck 06.jpg|tavsif=Andrade 2018-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Luciana de Andrade|tavallud sanasi={{Birth date and age|1978|9|18}}|tavallud joyi=[[Varginha]], [[Minas Gerais]], Braziliya|kasbi={{Flatlist| * Ashulachi * qo'shiq muallifi * aktrisa * televizion shaxs }}|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Leonardo Pereira|2003|2018|end=div}}}} [[Turkum:Articles with hCards]] '''Luciana de Andrade''' (1978-yil 18-sentabrda tugʻilgan) — braziliyalik qoʻshiqchi, qoʻshiq muallifi, boshlovchi va aktrisa. 2002-yilda u ''Popstars'' isteʼdodlar shousida gʻolib chiqdi va 2004-yilgacha Braziliyaning „Ruj“ qizlar guruhiga qoʻshildi va toʻrtta „''Rouge''“ (2002), „''C’est La Vie''“ (2003) [[Musiqiy albom|studiyaviy albomlaridan]] ikkitasini yozdi. 2004-yilda u jami 6 million nusxada sotilgan va Braziliyaning eng muvaffaqiyatli qizlar guruhi va dunyodagi eng koʻp sotilgan yigirmata guruhdan biriga aylangan guruhning musiqiy uslubiga mos kelmasligini daʼvo qilib, guruhni tark etdi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.abpd.org.br/certificados_interna.asp?sArtista=Rouge|sarlavha=Rouge|nashriyot=[[Associação Brasileira dos Produtores de Discos|ABPD]]|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> 2004-yilda guruhni tark etgach, Andrade Varjiniyadagi ota-onasining uyiga qaytib keldi va u yerda bir necha oy davomida matbuotga bayonot bermasdan qoldi.<ref name="terra042">{{veb manbasi|url=http://www.terra.com.br/istoegente/237/reportagens/luciana_andrade.htm|sarlavha=Bye bye Rouge|kirish sanasi=31-mart 2015-yil|ish=Terra}}</ref> 2005-yilda [[San-Paulu (shahar)|San-Pauluga]] qaytib, musiqani oʻrganish va uning musiqiy mafkurasini yaxshilash uchun amerikalik Erik Silverdan tashqari Negra Li, Nasi, Oʻgʻirlik, Forgotten Boys va Serjio Brittoni qoʻllab-quvvatlovchi vokal yoʻnalishida ishlaydi.<ref name="globo2">{{veb manbasi|url=http://extra.globo.com/famosos/luciana-andrade-ex-rouge-revela-estava-cansada-de-me-sentir-um-produto-descartavel-5100331.html|sarlavha=Luciana Andrade, ex-Rouge, revela: ʻEstava cansada de me sentir um produto|kirish sanasi=31-mart 2015-yil|ish=Globo}}</ref> 2007-yilda Andrade TVA obuna kanali ''Show Total'' dasturiga muxbir boʻlishga taklif qilindi va u yerda 2009-yilgacha qoldi.<ref name="literat2">{{veb manbasi|url=http://literatortura.com/2013/07/entrevista-exclusiva-com-luciana-andrade-ex-rouge-e-agora-em-carreira-solo/|sarlavha=Entrevista Exclusiva com Luciana Andrade, ex-rouge, e agora em carreira solo|kirish sanasi=31-mart 2015-yil|ish=Literatortura}}</ref> 2010-yilda u Brodvey klassikasining braziliyalik versiyasi boʻlgan Into The Woods teatr musiqali sahnalarida debyut qildi.<ref name="vejainto2">{{veb manbasi|url=http://vejasp.abril.com.br/revista/edicao-2179/luciana-andrade-rouge-cinderela-do-ragatanga|sarlavha=Luciana Andrade encarna a personagem no musical ʻEra uma Vez – Into The Woods’date=4-fevral 2015-yil|kirish sanasi=31-mart 2015-yil|ish=Veja}}</ref> 2012-yilda u ''Tour O Amor eo Tempo'' deb nomlangan ikkinchi gastrolini chiqardi.<ref>{{veb manbasi|url=http://caras.uol.com.br/nacionais/longe-do-rouge-luciana-andrade-prepara-turne-solo-voltar-significa-muito-para-mim|sarlavha=Longe do Rouge, Luciana Andrade prepara turnê solo: ʻVoltar significa muito para mim’|kirish sanasi=31-mart 2015-yil|ish=UOL}}</ref> 2012-yilda u oʻzining birinchi „Mind and Heart“ singlini, ikkinchisi „Amanheceu“ni 2014-yilda chiqardi.<ref>{{veb manbasi|url=http://portalpopline.com.br/lu-andrade-lanca-mind-heart-em-radios-do-interior-de-minas-gerais/|sarlavha=Lu Andrade lança "Mind & Heart" em rádios do interior de Minas Gerais|kirish sanasi=31-mart 2015-yil|ish=Portal PopLine|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160105163926/http://www.portalpopline.com.br/lu-andrade-lanca-mind-heart-em-radios-do-interior-de-minas-gerais/|arxivsana=5-yanvar 2016-yil}}</ref> 2015-yilda u gitarachi Ciro Visconti bilan Duo Elétrico loyihasini tuzdi, rok-guruhlarning bir nechta coverlarini ijro etdi va 25 yillik yubiley gastrollarida Ariesning qaytishi uchun vokalchi boʻldi.<ref>{{veb manbasi|url=http://portalpopline.com.br/ex-rouge-lu-andrade-lanca-single-solo-amanheceu/|sarlavha=Ex-Rouge Lu Andrade lança single solo: "Amanheceu"|kirish sanasi=31-mart 2015-yil|ish=Portal PopLine|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140723162109/http://portalpopline.com.br/ex-rouge-lu-andrade-lanca-single-solo-amanheceu/|arxivsana=23-iyul 2014-yil}}</ref> 2016-yilda musiqadagi asarlar bilan murosaga kelib, u 15 yil oldin musiqani oʻrgangan Souza Lima konservatoriyasida qoʻshiq oʻqituvchisi boʻlishdan tashqari, Internetda namoyish etilgan ''Estudio Acesso Cultural'' dasturining boshlovchisi boʻldi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.folhageral.com/famosos/2016/07/lu-andrade-ex-rouge-comanda-o-programa-estudio-acesso-cultural/|sarlavha=Lu Andrade, ex-Rouge comanda o programa "Estúdio Acesso Cultural" — Folha Geral|sana=4-fevral 2015-yil|kirish sanasi=31-mart 2015-yil|ish=Folha Geral|til=pt-BR}}</ref> == Biografiya == 1978-yil 18-sentabrda tugʻilgan Andrade [[Minas-Jerais|Minas]]-Jeraisning Varginya shahrida tugʻilgan va ota-onalari Valter Andrade va Kler Andrade hamda uning akalari Gilermelardir. Bolaligidan u musiqaga ishtiyoqi bor edi, uyining podvalidagi sahnada oilasi uchun kichik shoularni improvizatsiya qildi. 1984-yilda 5 yoshida onalar kunida birinchi marta omma oldida qoʻshiq kuyladi va shundan keyin u oʻz maktabida oʻtkaziladigan barcha festivallarda qatnashdi. Tez orada u cherkov xorining bir qismiga aylanadi va Minas-Jerais shaharlarida Milliy madhiyani talqin qilish uchun taklif qilinadi.<ref name="siteoficial">{{veb manbasi|url=http://www.lucianaandrade.com.br/biografia|sarlavha=Luciana - Biografia|ish=LucianaAndrade.com|kirish sanasi=31-mart 2015-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111023201637/http://www.lucianaandrade.com.br/biografia|arxivsana=23-oktabr 2011-yil}}</ref> Oʻsmirlik chogʻida u oʻzining Trem de Minas nomli birinchi pop-rok guruhini tuzdi, bundan tashqari bir nechta joylarda, jumladan ingliz maktabida va hatto shahringizdagi mahalliy televidenieda stajyor sifatida ishlagan. 1999-yilda 20-yoshida, u oʻz qoʻshiqlarini yozishni boshladi va oʻsha yili u reklama maktabiga bordi, u erda oltinchi semestrgacha oʻqidi va stipendiya olib, musiqa oʻrganish uchun San-Pauluga koʻchib oʻtdi.<ref name="siteoficial" /> == Karyera == === 2002-04: Rouge bilan martaba === 2002-yilda Andradening doʻsti Popstars isteʼdodlar shousi reklamasini koʻrdi va uni roʻyxatdan oʻtishga undadi va tinglov videosini yubordi. Roʻyxatdan oʻtgan 30 000 kishidan tanlab olingan Andrade toʻgʻridan-toʻgʻri dasturning ikkinchi bosqichiga oʻtdi, u yerda 6000 dan ortiq kishi San-Pauludagi Anhembi Sambadromeda tasniflandi va ular qoʻshiqlarni baholadilar. Keyingi bosqichlarda hakamlar talabchanligini oshirib, keyingi bosqichlarga faqat estrada yulduzi karerasiga duch kela olgan qizlarni tanlab oldilar. Estrada yulduzlari uyida boʻlib oʻtgan 5 saralash bosqichidan soʻng bor-yoʻgʻi 8 nafar qiz finalga yoʻl oldi. Oltinchi va oxirgi saralash bosqichidan soʻng braziliyalik qizlar guruhi nihoyat Andrade, Li Martins, Aline Wirley, Karin Xils va Fantine Thó tomonidan tashkil etildi. Oʻsha yili birinchi oʻrinni egallagan va 2 million nusxada sotilgan va olmos sertifikatiga ega boʻlgan ''Rouge'' omonimining birinchi [[Musiqiy albom|studiyaviy albomi]] chiqdi.<ref name="ABPD">{{veb manbasi|url=http://www.abpd.org.br/certificados_interna.asp?sArtista=Rouge|sarlavha=Rouge|nashriyot=[[Associação Brasileira dos Produtores de Discos|ABPD]]|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.abpd.org.br/certificados_interna.asp?sArtista=Rouge „Rouge“]. [[Associação Brasileira dos Produtores de Discos|ABPD]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 29,</span> 2017</span>.</cite></ref> Uning asosiy qoʻshigʻi „Não Dá para Resistir“,<ref>{{veb manbasi|url=http://www.terra.com.br/exclusivo/popstars/2002/07/06/000.htm|sarlavha=Candidatas ensaiam primeira música de trabalho das Popstars|til=pt|muallif=Terra|sana=6-iyul 2002-yil|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> ortidan „Ragatanga“, „Beijo Molhado“ va „Nunca Deixe de Sonhar“dan tashqari [[Ispaniya|ispaniyalik]] Las Ketchup guruhining maxsus ishtirokidagi trek hisoblanadi.<ref name="cinderelas1">{{veb manbasi|url=http://revistaquem.globo.com/Revista/Quem/0,,EMI35085-9531,00-AS+CINDERELAS+DO+POP.html|sarlavha=As cinderelas do pop|til=pt|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> Guruh shuningdek, 150 000 nusxada sotilgan Rouge Remixes remiks albomini chiqardi, oltin sertifikatga ega boʻldi va O Sonho de Ser Uma Popstar video albomi debyut qildi.<ref name="ABPD" /> 2003-yilda guruh oʻzining ikkinchi „C’est La Vie“ albomini chiqardi, uning birinchi haftasida taxminan 100 000 nusxa va jami 1 millionga yaqin nusxa sotilgan, jumladan „Brilha La Luna“, „Um Anjo Veio Me Falar“ singllari. va „Vem Cair na Zueira“.<ref>{{veb manbasi|url=http://revistaquem.globo.com/Revista/Quem/0,,EMI37855-9531,00-A+SEMANA.html|sarlavha=Rouge na QUEM|ish=Revista Quem|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> 3-dekabr kuni guruhning DVD dagi ''A Festa dos Seus Sonhos'' nomli kontsertlarining ikkinchi yozuvi chiqdi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.abpd.hospedagemdesites.ws/home/numeros-do-mercado/ano-2003/|sarlavha=Álbuns mais vendidos de 2003|ish=[[Associação Brasileira dos Produtores de Discos|ABPD]]|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> 2004-yil 11-fevralda, oʻz qarori haqida oʻylash uchun bir muncha vaqt oʻtgach, Andrade guruhni tark etishini eʼlon qildi va uni guruhning koʻproq raqs-pop ovozi, shuningdek charchoq bilan tan olmasligini aytdi. Bir qator mashaqqatli kontsertlar ularning oilasi va sevgi munosabatlariga xalaqit berdi: "Bu sokin muzokara edi, men dam olishni, musiqa oʻrganishni va sahnaga qaytishdan oldin qanday uslubda yurishimni aniqlamoqchiman. Ketishimni sabablaridan biri zolar har bir shou uchun atigi 500 R$ olgan, 100 000 R$ qiymatida, qolganlari esa menejerlarga ketgan.<ref>{{veb manbasi|url=http://comcarinholuciana.zip.net|sarlavha=Luciana deixa o grupo Rouge|ish=Revista Quem|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> Rouge bilan bir qatorda, u barcha materiallar orasida 6 millionga yaqin nusxani sotdi.<ref>{{veb manbasi|url=http://entretenimento.br.msn.com/famosos/noticias-artigo.aspx?cp-documentid=23413433|sarlavha=Por Onde Anda: Rouge|ish=MSN Brasil|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131006065006/http://entretenimento.br.msn.com/famosos/noticias-artigo.aspx?cp-documentid=23413433|arxivsana=6-oktabr 2013-yil}}</ref> Guruhni [[Lotin amerikasi|Lotin Amerikasi]] bozoriga chiqarish uchun [[Ispan tili|ispan tilidagi]] albom yozilayotgan edi, lekin Lusiananing chiqishi bilan loyiha bekor qilindi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.wix.com/fcoamoreotempo/prasempreteamar#!__historia-clv|sarlavha=C'est La Vie: História e venda|ish=Wix|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> === 2004-10: Ishtiroklar, televideniya va teatr === [[Fayl:Luciana_Andrade_2010.png|thumb| Lu ''Into The Woods'' musiqali teatrida, 2010-yil.]] 2004-yilda guruhni tark etgach, Andrade Minas-Jeraisdagi Varjiniyadagi ota-onasining uyiga qaytib keldi va u erda matbuotga hech qanday bayonot bermasdan bir necha oy qoldi.<ref name="terra04">{{veb manbasi|url=http://www.terra.com.br/istoegente/237/reportagens/luciana_andrade.htm|sarlavha=Bye bye Rouge|ish=Terra|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> Oʻsha yili u Tuatha de Danann folklor guruhining ''Trova di Danu albomida alohida ishtirok etdi va „Oengus'' qoʻshigʻi“ trekiga vokal qoʻydi.<ref name="sl-revista">{{veb manbasi|url=http://www.slrevistaeletronica.com.br/novidades/luciana-andrade-retorna-aos-palcos-como-artista-solo.html|sarlavha=Luciana Andrade retorna aos palcos como artista solo|ish=SL Revista Eletronica|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140201223030/http://www.slrevistaeletronica.com.br/novidades/luciana-andrade-retorna-aos-palcos-como-artista-solo.html|arxivsana=1-fevral 2014-yil}}</ref> 2005-yilda, yakkaxon materialni chiqarish niyatida boʻlmasa-da, u musiqani oʻrganish va boshqa sanʼatkorlar bilan hamkorlik qilish orqali oʻzining musiqiy mafkurasini yaxshilash, Furto va Forgotten Boys albomlarining Sangueaudiência va Stand By The DANCE albomlariga bek-vokal yozish uchun San-Pauluga qaytib keldi.<ref name="globo">{{veb manbasi|url=http://extra.globo.com/famosos/luciana-andrade-ex-rouge-revela-estava-cansada-de-me-sentir-um-produto-descartavel-5100331.html|sarlavha=Luciana Andrade, ex-Rouge, revela: ʻEstava cansada de me sentir um produto|ish=Globo|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> 2006-yilda Negra Livre va Onde Os Anjos Não Ousam Pisar, Negra Lining albomlari, shuningdek, Iraning vokalisti Nasi uchun bek-vokallarni yozdilar.<ref name="globo" /> Oʻsha yili u Titas aʼzosi Serxio Britto guruhiga qoʻshildi va Tour Eu Sou 300 bilan Braziliyaga gastrol qildi.<ref name="cultmix">{{veb manbasi|url=http://musica.culturamix.com/artistas/nacionais/luciana-andrade-a-carreira-da-ex-rouge|sarlavha=Luciana Andrade: A Carreira Da Ex-Rouge|ish=Cultura Mix|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> Koʻp oʻtmay, u amerikalik qoʻshiqchi Erik Silverning gastrol safarida bek-vokalchi sifatida ishtirok etdi.<ref name="cultmix" /> 2007-yilda Andrade TVA obuna kanali ''Show Total'' dasturiga muxbir boʻlishga taklif qilindi.<ref name="literat" /> Taklif u bilan suhbatdan soʻng tushdi va ikki yil davomida intervyu hisobotlarida qolib, jamoaning qiziqishini qozondi.<ref name="literat">{{veb manbasi|url=http://literatortura.com/2013/07/entrevista-exclusiva-com-luciana-andrade-ex-rouge-e-agora-em-carreira-solo/|sarlavha=Entrevista Exclusiva com Luciana Andrade, ex-rouge, e agora em carreira solo|ish=Literatortura|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> 2007-yil 25-mayda San-Pauludagi Souza Lima musiqa konservatoriyasida birinchi Luciana Andrade choʻntak shousi boʻlib oʻtdi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.musicme.com/Christian-Andrade/videos/Luciana-Andrade,-Pocket-Show-No-Espaco-Boutiquim-&-Frida-637A647065317556595234.html|sarlavha=Luciana Andrade, Pocket Show no Espaço Boutiquim & Frida|ish=Music Me|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> Shou butunlay akustik edi, sahnada faqat Andrade edi va repertuarda Skank, Kid Abelha va Lulu Santos kabi boshqa sanʼatkorlarning versiyalari, shuningdek, „Outra História“, „Sempre“ va „Sempre“ kabi oʻz qoʻshiqlari mavjud edi.<ref name="cinbrasil">{{veb manbasi|url=http://cinbrasil.blogspot.com/2007/05/matria-luciana-andrade-fas-pocket-show.html|sarlavha=Luciana Andrade faz pocket-show solo|ish=CinBrasil|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil|archive-date=2008-07-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20080729112257/http://cinbrasil.blogspot.com/2007/05/matria-luciana-andrade-fas-pocket-show.html}}</ref> Oʻsha paytda Andrade oʻzining birinchi albomi oʻsha yilning ikkinchi yarmida chiqishini eʼlon qildi, bu esa britaniyalik Pol Ralfning ishlab chiqarilishiga olib keldi: Koʻp hamkorlik va boshqa odamlarning kompozitsiyalari bor, menimcha, ular juda koʻp. Boshlanish prognozi joriy yilning ikkinchi yarmiga moʻljallangan.<ref name="cinbrasil" /> Biroq, albom hech qachon chiqarilmagan va qoʻshiqlar hech qayerda mavjud emas edi.<ref name="cinbrasil" /> 2010-yilda Andrade Armando Bravi Filhoning braziliyalik versiyasida va Felipe Sennaning „Oʻrmonga“ musiqiy filmida bosh rolni ijro etgan va Zolushka rolini oʻynagan teatr aktrisasi karyerasiga sarmoya kiritdi.<ref name="vejainto">{{veb manbasi|url=http://vejasp.abril.com.br/revista/edicao-2179/luciana-andrade-rouge-cinderela-do-ragatanga|sarlavha=Luciana Andrade encarna a personagem no musical ʻEra uma Vez – Into The Woods’|ish=Veja|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> Konsiliando oʻsha yili Titas guruhi aʼzosi Ciro Pessoaning guruhining bir qismi boʻlib, u yerda bir muddat bek-vokal bilan shugʻullangan.<ref>{{veb manbasi|url=http://musica.culturamix.com/artistas/nacionais/luciana-andrade-a-carreira-da-ex-rouge|sarlavha=Luciana Andrade: A Carreira Da Ex-Rouge|ish=Cultura Mix|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://musica.culturamix.com/artistas/nacionais/luciana-andrade-a-carreira-da-ex-rouge „Luciana Andrade: A Carreira Da Ex-Rouge“]. ''Cultura Mix''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 29,</span> 2017</span>.</cite></ref> === 2010-yildan hozirgi kungacha: Musiqiy nashrlar va internet === [[Fayl:Lu_andrade_2013.png|left|thumb| Lu 2013-yilda Rio-de-Janeyroda, Braziliyada ''O Amor eo Tempo'' gastrolida.]] 2010-yil 21-noyabrda Andrade oʻzining ijtimoiy tarmoqlarida toʻrtta trekdan iborat raqamli kengaytirilgan spektaklni ishga tushirdi: „Tão Diferente“, „De Longe“, „A Casa Mal-Assombrada“ va „Outra História“. „De Longe“ versiyasi — ilgari topshirilgan birinchi albom uchun yozilgan qoʻshiqlarning kichik tanlovi edi. Xuddi shu yili u ''Julie e os Fantasmas'' seriyasining ochilish mavzusini yozadi, Network Bandeirantes, bu keyingi yil chiqarilgan saundtrekning bir qismiga aylanadi.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Música de Julie e os Fantasmas|url=http://www.teledramaturgia.com.br/tele/juliet.asp|nashriyot=Teledramaturgia|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=Padiglione|ism=Cristina|sarlavha=Série teen da Band/Mixer já sai com banda e CD pronto|url=http://www.estadao.com.br/noticias/arteelazer,serie-teen-da-bandmixer-ja-sai-com-banda-e-cd-pronto,634037,0.htm|ish=[[O Estado de S. Paulo]]|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> 2012-yilda Andradedan matbuot tomonidan Rujning qaytish kampaniyasi haqida soʻrashdi va u boshqa aʼzolar bilan xoreografiyasiz, yetukroq ish qilmasdan, yangi narsa qilishni xohlayotganini aytdi: „Men qizlar bilan uchrashishni, yangi qoʻshiqni yoki Shakirani kuylashni xohlayman. Rekord versiyasini birga yozgan, menimcha, noyob va yangi narsa qilish ajoyib gʻoyadir.“<ref name="mtvluciana">{{veb manbasi|url=http://popline.mtv.uol.com.br/popline-entrevista-luciana-andrade-ex-integrante-do-rouge-fala-sobre-possivel-retorno-do-grupo|sarlavha=Luciana Andrade, ex-integrante do Rouge, fala sobre possível retorno do grupo|ish=MTV|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121021231045/http://popline.mtv.uol.com.br/popline-entrevista-luciana-andrade-ex-integrante-do-rouge-fala-sobre-possivel-retorno-do-grupo|arxivsana=21-oktabr 2012-yil}}</ref> 20-sentabr kuni u San-Pauludagi Café Paon shousida oʻzining „O Amor eo Tempo Tuor“ nomli yangi gastrollarini taqdim etdi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.audiograma.com.br/2012/09/luciana-andrade-apresenta-novo-espetaculo/|arxivurl=https://archive.today/20121231190148/http://www.audiograma.com.br/2012/09/luciana-andrade-apresenta-novo-espetaculo/|arxivsana=31-dekabr 2012-yil|sarlavha=Luciana Andrade apresenta novo espetáculo|ish=Audiograma|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> Ushbu gastrol folklor janrida nashr etilmagan qoʻshiqlar va qayta nashrlarga qaratilgan repertuarni, shuningdek, gitarada Fabio Russo, basta Jonni Mayya va barabanda Leo Baeta ishtirokidagi guruhni olib keldi.<ref name="jazz">{{veb manbasi|url=http://pauliceiadojazz.com.br/?p=11375|sarlavha=Luciana Andrade apresenta "O amor e o tempo" no Café Paon|ish=Pauliceiado Jazz|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140201123342/http://pauliceiadojazz.com.br/?p=11375|arxivsana=1-fevral 2014-yil}}</ref> 2012-yil 24-dekabrda Andrade oʻzining birinchi rasmiy „Mind va Heart“ singlini chiqardi, u radiostantsiyalardan tashqari TV Gazeta, Leão Lobo Visita va Jornal da Record News, Brasil Ideal va Tá Ligado kabi bir qancha teledasturlarda targʻib qilindi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.tvgazeta.com.br/imprensa/item/todo-seu-recebe-a-cantora-luciana-andrade?category_id=41|sarlavha=ʻTodo Seu’ recebe a cantora Luciana Andrade|ish=TV Gazeta|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref><ref name="r7">{{veb manbasi|url=http://rederecord.r7.com/video/ex-rouge-luciana-andrade-se-apresenta-com-grupo-no-jornal-da-record-news-504fe706b61cb5d7e01f27ab/|sarlavha=Ex-Rouge Luciana Andrade se apresenta com grupo no Jornal da Record News|ish=R7|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> 2014-yil 5-mayda u marhum otasiga hurmat sifatida oʻzining ikkinchi „Amanheceu“ qoʻshigʻini chiqardi.<ref>{{veb manbasi|url=http://caras.uol.com.br/musica/ex-rouge-lu-andrade-lanca-novo-single-em-homenagem-ao-pai#.VoCrcU8YF2B|sarlavha=Ex-Rouge Lu Andrade lança novo single em homenagem ao pai|ish=Revista Caras|kirish sanasi=18-dekabr 2010-yil}}</ref> 2015-yilda u kichik Charli Braunning barabanchisi Andre Pinguimga qoʻshilib, Aries guruhini qayta shakllantirdi va uzoq tanaffusdan soʻng guruh bilan shoularni oʻzining yakkaxon ishi bilan birlashtirib, yangi gastrol vokalchisiga aylandi.<ref name="aries">{{veb manbasi|url=http://www.aries.com.br/|sarlavha=a saga continua....|ish=Banda Aries|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> Shu bilan birga, u uchinchi gastrol — ''Akustik'' sayohatni boshladi.<ref name="vermont">{{veb manbasi|url=http://g1.globo.com/sp/sao-paulo/musica/show/lu-andrade-28-05-2015-vermont-itaim-lu-andrade.html|sarlavha=Lu Andrade em novo show|ish=G1|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> Koʻp oʻtmay, u gitarachi Ciro Visconti bilan birgalikda turli shoularda rok va oʻz kompozitsiyalarining coverlarini ijro etib, Electric Duo-ni tuzdilar.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.diariodesorocaba.com.br/noticia/234278|sarlavha=Duo Elétrico contagia a Convivência do Sesc|ish=Diário de Sorocaba|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> 2016-yil 25-iyulda u toʻgʻridan-toʻgʻri Internetda „Estúdio Acesso Cultural“ dasturining boshlovchisi boʻldi, sanʼatkorlar bilan suhbatlashdi va turli uslubdagi duetlarni taklif qildi, shuningdek, musiqa boʻyicha tahsil olgan Souza Lima konservatoriyasida qoʻshiq oʻqituvchisi boʻldi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.folhageral.com/famosos/2016/07/lu-andrade-ex-rouge-comanda-o-programa-estudio-acesso-cultural/|sarlavha=Lu Andrade, ex-Rouge comanda o programa "Estúdio Acesso Cultural". — Folha Geral|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil|ish=Folha Geral|til=pt-BR}}</ref> == Shaxsiy hayot == Luciana fotograf Leonardo Pereyra bilan 1998-yilda, u 19 yoshida, ikkalasi ham Varjiniyada yashaganida tanishishni boshlagan. 1999-yilda u Minas janubidagi Universitet markazida (UNIS) reklamani oʻrganishni boshladi va uni oltinchi semestrda qoldirdi.<ref name="lavras24">{{veb manbasi|url=http://www.lavras24horas.com.br/portal/varginha-pio-xii-estreia-festival-artistico-cultural-estudantil-com-a-cantora-luciana-andrade/|sarlavha=Varginha: Pio XII estreia Festival Artístico-Cultural Estudantil com a cantora Luciana Andrade|ish=Lavras 24 Horas|kirish sanasi=18-dekabr 2010-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180130153752/http://www.lavras24horas.com.br/portal/varginha-pio-xii-estreia-festival-artistico-cultural-estudantil-com-a-cantora-luciana-andrade/|arxivsana=30-yanvar 2018-yil}}</ref> 2001-yilda u va uning sevgilisi San-Pauluga musiqa oʻrganish uchun koʻchib oʻtishga qaror qilishdi, Souza Lima konservatoriyasida toʻliq stipendiya oldi va boshqa oʻn musiqachi bilan respublikada yashashga qaror qildi.<ref>{{veb manbasi|url=http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:C6ZpSIV5xQMJ:focandonoassunto.tumblr.com/post/66809198660/entrevista-com-luciana-andrade-para-o-blog-deu-a+&cd=9&hl=pt-BR&ct=clnk&gl=br|sarlavha=Entrevista com Luciana Andrade para o blog Deu a Louca|ish=Focando no Assunto|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> 2003-yilda u Leonardoga sof fuqarolik marosimida va ommaviy axborot vositalaridan uzoqda, bir nechta mehmonlar bilan turmushga chiqdi. 2004-yilda u Varjiniyadagi Madaniy sanʼat festivalining onasi boʻldi, uning maqsadi shahar talabalari orasida yosh isteʼdodlarni kashf etish, ularni sanʼatga yoʻnaltirilgan oʻqishga yoʻnaltirish, har yili hakamlar hay’ati aʼzolaridan biri boʻldi.<ref name="lavras24" /> 2013-yilda qon va suyak iligi donorligini ragʻbatlantiradigan Leykemiya Tem Healing kampaniyasi aksiyalarida ishtirok etdi.<ref>{{veb manbasi|url=http://peggo.co/dvr/iTFcSUD4CUk|sarlavha=Lu Andrade na Campanha "Leucemia tem cura"|ish=Peggo|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> == Musiqiy xususiyatlar ==  {{multiple image|align=left|image1=SarahMclachlanJLC2005.jpg|width1=122|alt1=|caption1=|image2=Samuel Rosa.jpg|width2=110|alt2=|caption2=|footer=Kanadalik qo'shiqchi [[Sarah McLachlan]] va braziliyalik [[Skank (guruh)|Skank]] guruhi ularning eng katta ta'siri sifatida qayd etilgan.<ref name=g1infl/>}} Oʻsmirlik davrida u Lulu Santos, Kid Abelha va Pato Fu kabi braziliyalik buyuk nomlardan tashqari Lo Borxes, Flavio Venturini va 14 Bis kabi turli xil rassomlardan ilhomlangan.<ref name="leaovisita">{{veb manbasi|url=http://peggo.co/dvr/rHah0pR_6cQ|sarlavha=Leão Lobo Visita - Lu Andrade|ish=Peggo|kirish sanasi=18-dekabr 2010-yil}}</ref> Luciananing soʻzlariga koʻra, uning faoliyati davomida u uchun eng katta maʼlumot kanadalik qoʻshiqchi Sara Maklaklan boʻlib, u har doim pop-rok va yumshoq rok oʻrtasida ovoz berishni xohlaganini taʼkidladi: „Mening uslubim har doim Saraniki edi. Men San-Pauluga shunday sovgʻa bermoqchiman.“<ref name="g1infl">{{veb manbasi|url=http://revistaquem.globo.com/QUEM-News/noticia/2012/11/por-onde-anda-luciana-andrade-ex-rouge.html|sarlavha=Oito anos depois de sair do grupo pop, a cantora volta aos palcos com uma nova banda e roupagem e conta que decidiu sair porque não se identificava com o som|ish=Revista Quem|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> U shuningdek, Arnaldo Antunes, Erasmo Karlos, Rita Li, Marisa Monte va Ciro Pessoa qoʻshiqchilarni musiqiy tarkibga qoʻshganini aytdi.<ref name="focando">{{veb manbasi|url=http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:C6ZpSIV5xQMJ:focandonoassunto.tumblr.com/post/66809198660/entrevista-com-luciana-andrade-para-o-blog-deu-a+&cd=9&hl=pt-BR&ct=clnk&gl=br|sarlavha=Entrevista com Luciana Andrade para o blog Deu a Louca|ish=Focando no Assunto|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:C6ZpSIV5xQMJ:focandonoassunto.tumblr.com/post/66809198660/entrevista-com-luciana-andrade-para-o-blog-deu-a+&cd=9&hl=pt-BR&ct=clnk&gl=br „Entrevista com Luciana Andrade para o blog Deu a Louca“]. ''Focando no Assunto''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 29,</span> 2017</span>.</cite></ref> Uning isteʼdodli shou oʻtishida Pop yulduzlari uning Elis Regina, Djavan va Ed Motta kabi ishlariga havola sifatida keltirilgan.<ref>{{veb manbasi|url=http://peggo.co/dvr/pgrIfxHyZNI|sarlavha=Popstars cantam Oceano, de Djavan|ish=Popstars Brasil|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://peggo.co/dvr/pfcaRtbkdAY|sarlavha=Popstars Brasil - A apresentação no palco do Uruguai|ish=Popstars Brasil|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> Xalqaro nomlar orasida [[Lara Fabian]], [[Céline Dion|Selin Dion]], Krissi Xayn, Mari Fredriksson, [[The Beatles]], shuningdek, [[John Lennon|Jon Lennon]] va [[Paul McCartney|Pol Makkartnining]] yakkaxon karyeralari ham tilga olingan.<ref name="focando" /><ref>{{veb manbasi|url=http://peggo.co/dvr/PsNTX9xJEeU|sarlavha=Os resultados do teste de vídeo|ish=Popstars Brasil|kirish sanasi=28-may 2011-yil}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://peggo.co/dvr/d86a0HxRVyA|sarlavha=Jurados ligam para Popstars para dar o resultado|ish=Popstars Brasil|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> Minas Gerais guruhlari Skank va Jota Quest ularning ikkita eng katta taʼsiri sifatida mustahkamlangan.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.terra.com.br/exclusivo/popstars/2002/07/08/000.htm|sarlavha=Popstars registra média de 13 pontos de audiência|ish=Terra|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref><ref name="ws7">{{veb manbasi|url=http://peggo.co/dvr/STEFIkLFJwo|sarlavha=Samuel Rosa, do Skank, visita as Popstars|ish=Popstars Brasil|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> 2011-yilda Popline nashriga bergan intervyusida Luciana oʻzining yakkaxon karerasidagi eng katta taʼsiri folklor va hind pop musiqasi ekanligini taʼkidlab, Nil Yang, Joni Mitchell, Patti Smit va Nik Dreykni eng koʻp tinglagan sanʼatkorlar deb atagan.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.portalpopline.com.br/popline-entrevista-luciana-andrade-ex-integrante-do-rouge-fala-sobre-possivel-retorno-do-grupo/|sarlavha=POPLine Entrevista: Luciana Andrade, ex-integrante do Rouge, fala sobre possível retorno do grupo|ish=Popline|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160105083715/http://www.portalpopline.com.br/popline-entrevista-luciana-andrade-ex-integrante-do-rouge-fala-sobre-possivel-retorno-do-grupo/|arxivsana=5-yanvar 2016-yil}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://otvfoco.com.br/deixou-saudade-2/|sarlavha=Rouge, Deixou Saudade|ish=TV Foco|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> == Diskografiya == === Kengaytirilgan oʻyinlar === {| class="wikitable" ! style="width:12em;" |Albom ! style="width:20em;" | Tafsilotlar |- | ''Luciana Andrade''<ref name="eplanca">{{veb manbasi|url=https://www.discogs.com/Luciana-Andrade-Luciana-Andrade-EP/release/6861341|sarlavha=Luciana Andrade – Luciana Andrade EP|ish=Discogs|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> | * Chiqarilgan sana: 2010-yil 21-noyabr * Formatlar: Raqamli yuklab olish * Yorliq: mustaqil |- | ''Lu Andrade — Ao Vivo no Estúdio Showlivre''<ref>{{veb manbasi|url=https://www.discogs.com/Lu-Andrade-Ao-Vivo-no-Est%C3%BAdio-Showlivre/release/9451250|sarlavha=Ao Vivo no Estúdio Showlivre|ish=Discogs|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> | * Chiqarilgan sana: 2013-yil 13-may * Formatlar: Raqamli yuklab olish * Yorliq: mustaqil |- |} === ''Boʻydoqlar'' === {| class="wikitable" ! style="width:14em;" |Sarlavha ! Yil |- | „Aql va yurak“<ref>{{veb manbasi|url=http://www.discogs.com/Luciana-Andrade-Mind-and-Heart/release/6860051|sarlavha=Lu Andrade - Mid and Heart|ish=Discogs|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> | 2012 |- | „Amanheceu“<ref>{{veb manbasi|url=http://www.discogs.com/Luciana-Andrade-Amanheceu/release/6860061|sarlavha=Lu Andrade - Amanheceu|ish=Discogs|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> | 2014 |- | „Eu Acho Que Te Adoro“ | 2021 |- |} === Boshqa koʻrinishlar === {| class="wikitable" ! style="width:14em;" |Sarlavha ! Yil ! Boshqa rassom (lar) ! Albom |- | „De Dananning ovozi“ | 2004 | align="center" | Tuatha de Danann | align="center" | ''Trova di Danu'' |- | „Julie va Fantasmas“ | 2012 | align="center" | ''Julie va Fantasmas'' |- |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable" ! style="width:16em;" |Sarlavha ! Yil ! Direktor |- | „Aql va yurak“ | 2013 | align="center" | João Parisi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.valecity.com.br/noticias/309.html|arxivurl=https://archive.today/20130831144325/http://www.valecity.com.br/noticias/309.html|arxivsana=31-avgust 2013-yil|sarlavha=Ex-Rouge, Luciana Andrade, lança webclipe e estreia na capital carioca|ish=ValeCity|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil}}</ref> |- | „Amanheseu“ | 2014 | align="center" | Danilo Mori<ref>{{veb manbasi|url=http://peggo.tv/dvr/1aZx-SjX2T0|sarlavha=Lu Andrade - "Amanheceu"|ish=Peggo|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161220041658/http://peggo.tv/dvr/1aZx-SjX2T0|arxivsana=20-dekabr 2016-yil}}</ref> |- |} == Filmografiya == {| class="wikitable" ! style="background:#B0C4DE;" |Yil ! style="background:#B0C4DE;" | Telekoʻrsatuv ! style="background:#B0C4DE;" | Rol ! style="background:#B0C4DE;" | Eslatmalar |- | 2002 | ''Pop yulduzlari'' | Ishtirokchi (gʻolib) | 1-fasl |- | 2002 | ''Ruj: tarix'' | Taqdimotchi | |- | 2003 | ''Romeu va Julieta'' | Julietaning doʻsti | Yil yakuni uchun maxsus |- | 2007-09 | ''Jami koʻrsatish'' | Muxbir | |- | 2013 | ''Fabrica de Estrelas'' | Oʻzi | Epizod: „Rujning qaytishi“ |- |} {| class="wikitable" |+Internet ! Yil ! Sarlavha ! Xarakter ! Eslatma |- | 2016-17 | ''Estudio Acesso Cultural'' | Taqdimotchi | ''Tok-shou'' |- |} === Filmlar === {| class="wikitable" ! style="background:#B0C4DE;" |Yil ! style="background:#B0C4DE;" | Film ! style="background:#B0C4DE;" | Xarakter |- | 2003-yil | ''Xuxa Abracadabra'' | align="center" | Oʻzi |- |} == Teatr chiqishlari == {| class="wikitable" ! style="background:#B0C4DE;" |Yil ! style="background:#B0C4DE;" | Ishlab chiqarish ! style="background:#B0C4DE;" | Rol |- | 2010-11 | ''Oʻrmonga'' | align="center" | Zolushka |- |} == Ekskursiyalar == {{Col-begin}} {{col-2}} ; Rasmiylar * Luciana Andrade choʻntak shousi{{Small|(2007–10)}}<ref>{{veb manbasi|url=http://lucianaandrade.webnode.com.br/news/luciana-divulga-nova-data-de-show-/|sarlavha=Luciana Divulga Nova data De Show!|work=Site Oficial|kirish sanasi=29-iyun 2017-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20140605050935/http://lucianaandrade.webnode.com.br/news/luciana-divulga-nova-data-de-show-/|arxiv-sana=5-iyun 2014-yil|url-status=dead}}</ref> * O Amor e o Tempo Tour {{Small|(2012–14)}}<ref name="jazz"/> * Acustic Tour {{Small|(2015)}}<ref name=vermont/> * Duo Elétrico {{Small|(Ciro Visconti bilan) (2015–2017)}}<ref name=vermont/> {{col-2}} ;Áries guruhi bilan * Ey Retorno de Aries{{Small|(2015–17)}}<ref name=aries/> {{Col-end}} == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Braziliya yozuvchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1978-yilda tugʻilganlar]] gdnx3ii60chn2qakdnbhp4qtyz0m6mi Abbos Rahmonov 0 747799 2726178 2687434 2022-07-31T00:53:15Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{bilgiquti sportchi | ism = Abbos Zafar oʻgʻli Rahmonov | tasvir = | tasvirizoh = | jins = Erkak | tugilgan_paytdagi_ism = | laqablar = | fuqarolik = {{UZB}} | sport = Erkin kurash | klub = | tavallud_sana = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1998|7|7}} | tavallud_yer = [[Oʻzbekiston]] | vafot_sana = | vafot_yer = | faoliyat_yillar = | faol_tomon = | medallar = }} {{Medallar |uzunlik = 255px |tasvir = |medallar = {{musobaqa|Osiyo chempionati}} {{medal|Bronza|Bishkek 2018|61kg gacha}} {{medal|Bronza|Ulan-Bator 2022|65kg gacha}} }} '''Abbos Zafar oʻgʻli Rahmonov''' ([[1998]]-yil [[7-iyul]], [[Oʻzbekiston|O'zbekiston]]) — oʻzbekistonlik [[Erkin kurash|erkin kurashchi]], 61 kilogrammgacha bo'lgan vazn toifasida ishtirok etad. [[2016-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|XXXI yozgi Olimpiya o'yinlari]] ishtirokchisi, kurash boʻyicha Osiyo chempionati bronza medali sovrindori, kurash boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasida Osiyo chempioni. == Sportdagi faoliyati == [[2015]]-yilda [[Sarayevo|Sarayevoda]] ([[Bosniya va Gersegovina]]) boʻlib oʻtgan yoshlar oʻrtasidagi jahon chempionatida 54 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida bronza medali uchun kurashda amerikalik Deyton Fiksga yutqazib qoʻydi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://uznews.uz/ru/article/131/|sarlavha=Хасанбой Рахимов принес Узбекистану еще одно «серебро» ЧМ среди юношей|ish=https://uznews.uz|kirish sanasi=2021-08-18|arxivsana=2021-08-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818053111/https://uznews.uz/ru/article/131/}}</ref>. [[2016]]-yilda [[Rio-de-Janeyro|Rio-de-Janeyroda]] ([[Braziliya]]) boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiya oʻyinlarida 57 kg vazn toifasida kubalik kurashchi Yovlis Bonnet bilan dastlabki raundda kuch sinashadi, ammo magʻlubiyatga yuz tutadi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.rio2016.com/en/wrestling-standings-wr-mens-freestyle-57-kg|sarlavha=Men's Freestyle 57 kg|ish=web.archive.org|sana=2016-09-22|kirish sanasi=2021-08-18|archive-date=2016-09-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20160922183948/https://www.rio2016.com/en/wrestling-standings-wr-mens-freestyle-57-kg}}</ref>. [[2018]]-yilda [[Bishkek|Bishkekda]] ([[Qirgʻiziston]]) oʻtkazilgan kurash boʻyicha Osiyo chempionatida 61 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida yarim finalda yaponiyalik kurashchi Kazuya Koyanagiga imkoniyatni boy berib qoʻygandi. U tasalli raundda hindistonlik kurashchi Sharvan Sharvanni ustidan gʻalaba qozondi va shu tariqa turnirning bronza medalini qoʻlga kiritdi<ref>{{veb manbasi|url=https://uww.org/sites/default/files/2018-03/results_02_bishkek.pdf|sarlavha=2018-03/results_02_bishkek}}</ref>. [[Nyu Deli|Nyu-Dehli]] ([[Hindiston]]) shahrida oʻtkazilgan kurash boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi Osiyo chempionatida  Rahmonov 61 kilogrammgacha boʻgan vazn toifasida finalda qozogʻistonlik polvon Talgat Sirbazdan qoʻli baland keldi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.iat.uni-leipzig.de/datenbanken/dbwrestling/daten.php?wkid=C443D201C583470AA1FBB5B8467EB8AA&gkl=2|sarlavha=International Wrestling Database|ish=www.iat.uni-leipzig.de|kirish sanasi=2021-08-17|arxivsana=2021-08-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817202657/https://www.iat.uni-leipzig.de/datenbanken/dbwrestling/daten.php?wkid=C443D201C583470AA1FBB5B8467EB8AA&gkl=2}}</ref>. [[2019]]-yilda [[Nur-Sulton]] ([[Qozogʻiston|Qozogʻiston]]) shahrida oʻtkazilgan kurash boʻyicha jahon chempionatida 61 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida u chorak finalda rossiyalik kurashchi Magomedrasul Idrisovga imkoniyatni boy berib qoʻygandi. Tasalli berish raundida Rahmonov  avvaliga belaruslik raqibi Andrey Bekrenevni magʻlub etdi, keyin esa eronlik kurashchi Benam Ehsanpurga imkoniyatni boy berib, bor-yoʻgʻi beshinchi oʻrinni egallaydi<ref>{{veb manbasi|url=https://uww.org/sites/default/files/2019-09/nur-sultan_kz_final-book_1.pdf|sarlavha=2019-09/nur-sultan_kz_final-book}}</ref>. 2022-yilgi Osiyo chempionatida Abbos Rahmonov 65 kilogrammgacha boʻlgan vazn toifasida bronza medalini qoʻlga kiritdi. Navoiylik polvon bu bosqichda 9:0 hisobida bahraynlik Xoji Ali ustidan gʻalaba qozonadi<ref>[https://sports.uz/ru/news/view/abbos-raxmonov-vo-vtoroy-raz-podnyalsya-na-pedestal-pochyota-na-cha-26-04-2022 Аббос Рахмонов во второй раз поднялся на пьедестал почёта на ЧА] Sprts.uz</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1998-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:7-iyulda tugʻilganlar]] [[Turkum:Sportchilar]] [[Turkum:Oʻzbekiston kishilari]] [[Turkum:Oʻzbekiston kurashchilari]] k5863gn9zh1v44vdbgg3k5ec9qghc7h Yanina Sokolova 0 747873 2726124 2701785 2022-07-30T22:05:32Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Yanina Sokolova|portret=Yanina Sokolova.jpg|tavsif=|asl ismi=Yanina Mixaylovna Sokolova|tavallud sanasi=1984-yil 6-mart|tavallud joyi=[[Zaporizhzhia]], [[Ukraina SSR]]|fuqaroligi=Ukrain|kasbi=jurnalist , videobloger, aktrisa,boshlovchi|bolalari=2|turmush oʻrtogʻi=Volodomir Mixaylovich Litvin}} [[Turkum:Articles with hCards]] '''Yanina Mykhailivna Sokolova''' ({{lang-uk|Яніна Михайлівна Соколова}} 1984-yil 6-mart, [[Zaporojye|Zaporijjia]]) — ukrainalik jurnalist, teleboshlovchi va aktrisa. U 5-kanalda „Uchrashuv“ va „Kino“ koʻrsatuvlari boshlovchisi boʻlib ishlaydi, „Uyat!“ [[:uk:4 канал (Україна)|4-kanal]] va YouTube-da, shuningdek, YouTube-dagi " [[:uk:Вечер с Яниной Соколовой|Yanina Sokolova bilan oqshom]] " kanalida. U hayotidagi real voqealarga asoslangan „Ya, Nina“ multimedia loyihasi muallifi.<ref>{{veb manbasi|url=https://opinionua.com/en/2019/05/22/who-is-yanina-sokolova/|sarlavha=Who is Yanina Sokolova?|nashriyot=Opinion UA|muallif=Dmytro Zhuravel|sana=22-may 2019-yil}}</ref> U „Varto Jhyty“ jamgʻarmasining asoschisi. == Biografiya == Yanina Sokolova Ukrainaning [[Zaporojye|Zaporijjiya]] shahrida tugʻilgan. Zaporijjya Milliy universitetining psixologiya, [[Kiyev universiteti|Kiev Milliy universitetining]] teatr va kino aktyorligi fakultetini tamomlagan.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Ведуча Яніна Соколова|url=https://www.5.ua/about/veduchi/yanina-sokolova.html|ish=5 канал|til=uk-UK|kirish sanasi=4-may 2020-yil}}</ref> === Erta martaba === Yanina oʻz faoliyatini matbuotda boshlagan, Zaporojyadagi „Telecity“ nashriyotida ishlagan. 2000-yilda „Zaporijyan Sich“ gazetasida muxbir boʻlib ishlagan. 18 yoshida u Zaporojyening " [[:uk:TV5|TV5]] " telekanalida tahsil oldi va 2001-yilda u erda ob-havo maʼlumoti boʻyicha boshlovchi boʻlib ishladi. 2003-yilda Sokolova Lugansk mintaqaviy „Lot TV“ telekanalida „Dunyodagi barcha pullar“ dasturining boshlovchisi boʻldi. 2004-yilda u „Erkin teatr“ va " [[:uk:Дах (театр)|Dax teatri]] " da aktrisa boʻlgan, bir vaqtning oʻzida model sifatida ishlagan va filmlarda rol oʻynagan. === 2006-2017 === 2006-yilda Sokolova televizion sohaga qaytdi, u „ Interda tong“ ertalabki koʻrsatuvida boshlovchi va jurnalist sifatida ishlay boshladi. Xuddi shu yili u filmlarda rol oʻynay boshladi. 2007-2008-yillarda Yanina Sokolova " 1+1 bilan nonushta " dasturining boshlovchisi va jurnalisti boʻlgan. 2011-yildan beri u „Yanina Sokolova bilan kino“, „Yangiliklar vaqti“ va 2015-yildan beri 5-kanalda „Uchrashuv“ dasturining boshlovchisi boʻlib ishlagan. Bu taniqli siyosatchilar, biznesmenlar, rassomlar va boshqalar bilan shaxsiy suhbatlar loyihasidir.<ref>{{veb manbasi|url=https://detector.media/community/article/136935/2018-04-25-yanina-sokolova-chastina-gostei-randevu-nas-shantazhuyut/|sarlavha=Яніна Соколова: Частина гостей "Рандеву" нас шантажують|nashriyot=Detector Media|muallif=Inna Dolzhenkova|sana=25-aprel 2018-yil}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.5.ua/about/veduchi/Yanina-Sokolova.html|sarlavha=Профіль – Яніна Соколова|nashriyot=[[5 Kanal (Ukraine)|Channel 5]]}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.5.ua/programy/randevu-45.html|sarlavha="Рандеву" з Яніною Соколовою|nashriyot=[[5 Kanal (Ukraine)|Channel 5]]}}</ref> Yanina Sokolova „Ekran maktabi“ sanʼati maktabining asoschisi va „Ekran maktabi“ qoshidagi „Televizion boshlovchi“ kursining kuratori.<ref>{{veb manbasi|url=http://screenschool.com.ua/tvhost|sarlavha=Курс Телеведучий|nashriyot=Screen School}}</ref> === 2018 — hozirgi kungacha === [[Fayl:Yanina_Sokolova_January_2019.jpg|thumb|300x300px| Yanina Sokolova 2019-yil yanvar oyida]] 2018-yil aprel oyida „Biz askarmiz“ hujjatli filmining premyerasi ({{lang-uk|"Ми – солдати"}}) [[Kiyev|Kievda]] boʻlib oʻtdi, produserlaridan biri Yanina Sokolova edi.<ref name="Солдати">{{veb manbasi|url=https://detector.media/kritika/article/136840/2018-04-21-mi-lyudi/|sarlavha=Ми – люди|ish=Detector Media|til=|muallif=Yaroslav Pidgora-Gviazdovskyi}}</ref> 2018-yil sentabr oyida [[Dnepr (shahar)|Dneprdagi]] xalqaro kitob festivalida „Shevchenko har kuni“ interaktiv kitobining taqdimoti boʻlib oʻtdi, unda 53 ta video suratga olingan, unda Yanina Sokolova shoir sheʼrlarini oʻqib beradi.<ref name="Шевченко">{{veb manbasi|url=https://folio.com.ua/announcements/Mizhnarodniy-knizhkoviy-festival-u-Dnipri-Book-Space|sarlavha=Міжнародний книжковий фестиваль у Дніпрі – Book Space|ish=Видавництво «Фоліо»|til=}}</ref><ref name="Шевченко2">{{veb manbasi|url=https://www.5.ua/kultura/shevchenko-na-kozhen-den-v-ukraini-ziavyvsia-interaktyvnyi-kobzar-185821.html|sarlavha="Шевченко на кожен день": в Україні випустили інтерактивний Кобзар|ish=[[5 Kanal (Ukraine)|Channel 5]]|til=}}</ref> 2018-yil oktabr oyida u YouTubeʼdagi „Yanina Sokolova bilan oqshom“ mualliflik loyihasining boshlovchisi boʻldi. 2019-yil may oyida Sokolova „Ya, Nina“ multimedia loyihasini eʼlon qildi. Uning hayotidagi haqiqiy voqealarga asoslangan. Loyihaning maqsadi saraton kasalligiga chalingan bemorlarga hayotning qadr-qimmatini anglash va u uchun kurashni boshlashga yordam berishdir. Loyiha kitob, qoʻshiq va toʻliq metrajli badiiy filmdan iborat boʻlib, unda [[:uk:Ходос Валерія Ігорівна|Valeriya Xodos]] va [[:uk:Харчишин Валерій Володимирович|Valeriy Xarchishin]], bosh rolni esa Sokolova ijro etadi.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Телеведущая Янина Соколова, которая поборола онкологию, собирает средства на фильм. За двое суток ей пожертвовали более миллиона гривен|url=https://thebabel.com.ua/ru/news/30727-televedushchaya-yanina-sokolova-kotoraya-poborola-onkologiyu-sobiraet-sredstva-na-film-za-dvoe-sutok-oy-pozhertvovali-bolee-milliona-griven|sana=24-may 2019-yil|ish=thebabel.com.ua|til=ru|kirish sanasi=4-may 2020-yil}}</ref><ref>{{veb manbasi|sarlavha=''Когда пережил рак, тебе настолько по барабану...'' Откровенное интервью с Яниной Соколовой|url=https://www.obozrevatel.com/politics/posrednikov-putina-v-ukrainu-nado-stavit-v-ramki-yanina-sokolova.htm|ish=Политика|til=ru|kirish sanasi=4-may 2020-yil}}</ref> 2020-yilda Yanina Sokolova „Uyat boʻlsin!“ mualliflik loyihasini ishga tushirdi. ({{lang-uk|"Як вам не соромно"}}) 2020-yil 19-martda " [[:uk:Україна 24|Ukraina 24]] " telekanalida premyerasi boʻlib oʻtdi. Dasturning uchta sonidan soʻng, telekanal [[Ukrainada COVID-19 pandemiyasi|Ukrainadagi karantinni]] keltirib, oʻz ishlab chiqarishini vaqtincha toʻxtatdi. Biroq, bir hafta oʻtgach, Sokolova loyihani oʻzining YouTube kanalida qayta ishga tushirdi, ammo yangi nom ostida „Uyat!“ ({{lang-uk|"Соромно!"}}).<ref>{{veb manbasi|til=uk|url=https://detector.media/production/article/176215/2020-04-08-yanina-sokolova-perezapustila-proekt-yak-vam-ne-soromno/|sarlavha=Яніна Соколова перезапустила проєкт "Як вам не соромно"|nashriyot=Detector Media|sana=8-aprel 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200417021145/https://detector.media/production/article/176215/2020-04-08-yanina-sokolova-perezapustila-proekt-yak-vam-ne-soromno/|arxivsana=17-aprel 2020-yil}}</ref> 21-apreldan boshlab loyiha [[:uk:4 канал (Україна)|4-kanalda]] ham chiqarilmoqda.<ref>{{veb manbasi|til=uk|url=https://4channel.com.ua/avtorskyj-proekt-ianiny-sokolovoi-soromno-prem-iera-na-4-kanali-21-04/|sarlavha=Авторський проект Яніни Соколової "Соромно". Прем'єра на 4 каналі (21.04)|nashriyot=Channel 4|sana=21-aprel 2020-yil|kirish sanasi=2022-07-08|arxiv-sana=2020-05-01|arxiv-url=https://archive.today/20200501013232/https://4channel.com.ua/avtorskyj-proekt-ianiny-sokolovoi-soromno-prem-iera-na-4-kanali-21-04/|archive-date=2020-05-01|archive-url=https://archive.today/20200501013232/https://4channel.com.ua/avtorskyj-proekt-ianiny-sokolovoi-soromno-prem-iera-na-4-kanali-21-04/}}</ref> Yanina Sokolova — Odessa xalqaro kinofestivalining boshlovchisi. === Tan olish === 2019-yilda Yanina Sokolova ICTV veb-sayti oʻquvchilariga koʻra, [[Ukraina|Ukrainadagi]] eng mashhur bloggerlar reytingida birinchi oʻrinni egalladi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.ukrinform.ru/rubric-culture/2795456-anina-sokolova-na-pervom-meste-v-rejtinge-top100-blogerov.html|sarlavha=Янина Соколова – на первом месте в рейтинге "ТОП-100 блогеров"|nashriyot=[[Ukrinform]]|sana=8-oktabr 2019-yil}}</ref> Xuddi shu yili u Focus jurnali tomonidan [[Ukraina|Ukrainaning]] 100 ta eng nufuzli ayollari reytingiga kiritilgan.<ref>{{veb manbasi|url=https://ictv.ua/ua/novyny/100-nayvplyvovishyh-zhinok/|sarlavha=Безпрецедентне оновлення. Журнал Фокус визначив сотню найвпливовіших жінок України|nashriyot=[[ICTV (Ukraine)|ICTV]]}}</ref> Yanina Sokolova Xalqaro tadqiqot va almashinuv kengashi maʼlumotlariga koʻra, ijtimoiy tarmoqlarda ukrainalik yoshlarga eng taʼsirli uch kishidan biri.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.irex.org/sites/default/files/Who%20influences%20Ukrainian%20youth%20on%20social%20media%20report.pdf|sarlavha=Who influences Ukrainian youth on social media?|nashriyot=[[International Research & Exchanges Board]]}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.pravda.com.ua/rus/news/2020/05/8/7250984/|sarlavha=Супрун, Притула и Соколова больше всех влияют на молодежь в Facebook – IREX|nashriyot=[[Ukrayinska Pravda]]|sana=8-may 2020-yil}}</ref> === Jamoat faoliyati === Yanina uzoq davom etgan nur va kimyoterapiya kursidan oʻtib, saraton kasalligini yengdi. U hozirda saraton kasalligiga chalinganlarga yordam berish, jamiyatning onkologik bemorlarga munosabatini oʻzgartirish, ularning hayotini osonlashtirish va baxtli boʻlish uchun „Ya, Nina“ loyihasini yaratdi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.radiosvoboda.org/a/yanina-sokolova-cancer-yak-dolaty-rak/29961625.html|sarlavha="Зробіть життя таким, щоб хотілось жити": досвід подолання раку телеведучої Яніни Соколової|nashriyot=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]]|sana=25-may 2019-yil}}</ref> U [[Ukraina|Ukrainadagi]] " HeForShe " ayollar huquqlari harakatining media-elchisi.<ref>{{veb manbasi|url=https://hromadske.ua/ru/posts/snachala-byl-shok-potom-ya-pytalas-ob-etom-ne-dumat-a-potom-vtoroj-krug-shoka-yanina-sokolova|sarlavha="Сначала был шок, потом я пыталась об этом не думать, а потом – второй круг шока", — Янина Соколова|nashriyot=[[Hromadske TV]]|muallif=Angelina Karyakina|sana=15-iyun 2019-yil}}</ref> Shuningdek, u Donbasdagi „Birlashgan kuchlar operatsiyasi“ ning koʻngillisi. 2018-yilda Yanina Sokolova Rossiyada qamoqda oʻtirgan ukrainalik rejissor Oleg Sentsovni himoya qilish uchun Evropa kino akademiyasining murojaatini qoʻllab-quvvatladi.<ref>{{veb manbasi|url=https://ua-news.liga.net/politics/news/ukrainski-mittsi-prosyat-sentsova-pripiniti-goloduvannya|sarlavha=Українські митці просять Сенцова припинити голодування|nashriyot=Liga.net|sana=25-iyul 2018-yil}}</ref> 2020-yil mart oyida Yanina Sokolova „Varto Zhyty“ jamgʻarmasiga asos solgan boʻlib, jamgʻarmaning maqsadi tadbirkor va jismoniy shaxslardan yigʻilgan xayriya mablagʻlarini ijtimoiy tashabbuslar va oʻz faoliyatini endigina boshlayotgan yoki hozirda faol boʻlgan va loyihalarini amalga oshirayotganlar oʻrtasida shaffof taqsimlash. == Filmografiya == {| class="wikitable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! Direktor ! Eslatmalar |- | 2009-yil | „Obiymi mene“ | ''Lera'' | Lubomir Levitskiy | Bosh rol, qisqa metrajli film |- | 2017-yil | „Ayol“ | ''ayol'' | Diana Rudychenko | Bosh rol, qisqa metrajli film |- | rowspan="2" | 2018 | „Ya ye ilyuziya“ | | Stanyslav Kapralov | Qisqa film |- | „Biz askarlarmiz“| {{N/a}} | Svitlana Smirnova | Yanina Sokolova — ATO askarlari haqidagi Frantsiya-Ukraina filmining produseri |- | „Ha, Nina“ | ''Nina Sokil'' | Marysya Nikityuk | Bosh rol |} == Teatr ishi == {| class="wikitable" !Ishlash ! Rol ! Teatr ! Eslatmalar |- | „Jonatan Livingston Seagull“ | ''Sally'' | Bepul teatr | |- | „Pirandello“ | ''Maryna'' | Dax teatri | |- | „Qahva va sigaretalar“ | ''aktrisa Jeyn'' | Dax teatri | |- | „Ukraina dekameron“ | ''oʻlim'' | Dax teatri | |- | „ahmoq“ | ''Nastasya Pilipivna'' | Dax teatri | |- | „Kattalar uchun sevgi hikoyalari“ | ''ayol'' | Mariya Zankovetska teatri | U Valeriy Xarchishin bilan oʻynaydi |} == Kitoblar == * Yanina Sokolova. „Ya, Nina“. Kiev: #knigolav. 2019. 208 sahifalar.{{ISBN|978-617-7820-22-1}} == Shaxsiy hayot == 2010-yil may oyida u bankir Volodimir Litvinga (Volodimir Mikolayovich Litvin) turmushga chiqdi. Er-xotinning ikki oʻgʻli bor: Mykola va Myron.<ref>{{veb manbasi|url=https://24tv.ua/ru/zhurnalistka_janina_sokolova_priznalas_chto_poborola_rak_n1156628|sarlavha=Журналистка Янина Соколова призналась, что поборола рак|nashriyot=Channel 24|sana=22-may 2019-yil}}</ref> Yanina yugurishni juda yaxshi koʻradi. U Kievning „TopRunners“ yengil atletika jamoasida shugʻullanadi.  == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] pmofowhrtheq4rg99o958oeb1gha49n Kanadada saylov 0 748016 2725428 2688061 2022-07-30T12:32:59Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki Kanada parlamenti ({{Lang-en|Parliament of Canada}}, {{Lang-fr|Parlement du Canada}}) ikki palatadan iborat. Jamoatlar palatasi 335<ref>{{veb manbasi|url=http://www.ourcommons.ca/Parliamentarians/en/members?parliament=-1|sarlavha=Members of Parliament - House of Commons of Canada|nashriyot=www.ourcommons.ca|til=en|kirish sanasi=2018-09-27|arxivsana=2018-09-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180909092409/https://www.ourcommons.ca/Parliamentarians/en/members?parliament=-1}}</ref> [[Deputat|deputatdan]] iborat boʻlib, uninominal saylov okruglarida (yaʼni bir kishi vakili) koʻpi bilan besh yil muddatga saylanadi. Senat 105 nafar senatordan<ref>{{veb manbasi|url=https://sencanada.ca/fr/senateurs/#senate-standings-table|sarlavha=Sénat du Canada - Sénateurs|muallif=Sénat du Canada|nashriyot=Sénat du Canada|til=fr|kirish sanasi=2018-04-16|arxivsana=2018-04-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180417084421/https://sencanada.ca/fr/senateurs/#senate-standings-table}}</ref> iborat boʻlib, Bosh vazir maslahati bilan general-gubernator tomonidan tayinlanadi. Kanada parlamentida hozirda 5 [[Siyosiy partiyalar|partiya]] vakili boʻlsa-da, ulardan faqat ikkitasi Kanadada hukmronlik qiladi va [[1867]]-yilgi Kanada konfederatsiyasidan keyin ular oʻz navbatida mamlakatni boshqargan: bular [[Kanada Konservativ partiyasi|konservativ]] va liberal partiyalar. Biroq, 2011-yilgi Kanada federal saylovlaridan soʻng, birinchi marta Konservativ partiya koʻpchilik ostida, Yangi Demokratik partiya (YDP) rasmiy muxolifatga aylandi va Liberal partiya Jamoatlar palatasida sezilarli miqdordagi oʻrinlarni yoʻqotdi. Jamoalar palatasida oʻtirgan mahalliy [[deputat]] uchun kanadaliklar bir turda bir aʼzolik koʻpchilik ovozdan foydalangan holda ovoz berishadi. Kanadaliklar toʻgʻridan-toʻgʻri bosh vazirga ovoz bermaydilar, senatorlarni ham saylamaydilar. Qisman saylovlar ikki umumiy saylov oraligʻida, oʻrin boʻshab qolganda oʻtkazilishi mumkin. Qisman saylovlarni tayinlash bosh vazirning vakolatidir. Soʻnggi milliy referendum 1992-yilda Sharlottaun kelishuvi tomonidan taklif qilingan konstitutsiyaviy oʻzgarishlar boʻyicha oʻtkazilgan. Bunda, ayniqsa, bir masala saylov kampaniyasida ustunlik qildi va qaysidir maʼnoda saylov ''amalda'' referendumga aylandi. Eng soʻnggi misol 1988-yilgi saylovlar boʻlib, u koʻpchilik partiyalar va kuzatuvchilar tomonidan [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]] bilan erkin savdo kelishuvi boʻyicha referendum sifatida qaralgan. Koʻp 10 yillar davomida saylovlarda ishtirok etish ulushi doimiy ravishda pasayib bormoqda, garchi oxirgi saylovlarda u 4% ga oshgan boʻlsa ham. Hozirgi vaqtda federal saylovlarda roʻyxatga olingan saylovchilarning taxminan 60% i ovoz berish huquqidan foydalanadi, ammo bu raqam voyaga etganlarning taxminan 50% ini tashkil qiladi. Oxirgi umumiy saylov 2019-yil 21-oktabrda boʻlib oʻtdi<ref>{{yangiliklar manbasi |last= |date= |title=Всеобщие выборы в Канаде / 19 октября 2015 года |language=en |work=CBC |url=http://www.cbc.ca/news/politics/canada-election-2015-stephen-harper-confirms-start-of-11-week-federal-campaign-1.3175136 |access-date=2018-04-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150806021936/http://www.cbc.ca/news/politics/canada-election-2015-stephen-harper-confirms-start-of-11-week-federal-campaign-1.3175136 |archive-date=2015-08-06}}</ref>. == Belgilangan kunda saylovlar == Kanadaning Saylov qonuniga oʻzgartirishlar kiritish toʻgʻrisidagi qonun kuchga kirishi bilan (2006-yilda qabul qilingan C-16 qonuni), Kanadada federal saylovlar belgilangan kunda oʻtkazilishi kerak: kundan keyingi toʻrtinchi kalendar yilning oktabr oyining uchinchi dushanbasida tog<nowiki>''</nowiki>ri keladi. Ayni paytda, saylov qonunchiligida kengashdagi general-gubernator zarur deb hisoblaganda parlamentni tarqatib yuborishi mumkin<ref>{{veb manbasi|url=http://www.gg.ca/document.aspx?id=3&lan=eng|sarlavha=The Governor General of Canada|muallif=The Office of the Secretary to the Governor General|til=en|kirish sanasi=2018-04-16|arxivsana=2018-05-01|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180501222208/http://www.gg.ca/document.aspx?id=3&lan=eng}}</ref>. * Bosh vazirning iltimosiga binoan; * federal deputatlarning ishonch ovozi tufayli, bu amaldagi hukumat uchun noqulay yakunlandi. Bugungi kunga qadar rejalashtirilgan sanada federal saylovlar oʻtkazilmagan, chunki 2008-yilgi Kanada federal saylovlari Bosh vazirning iltimosiga binoan va [[Kanada federal saylovi (2011)|2011-yilgi Kanada federal saylovlari]] salbiy ishonch votumi tufayli tayinlangan. === 2006-yilgacha === Bosh vazir deyarli istalgan vaqtda general-gubernatordan saylov oʻtkazishni soʻrashi mumkin; ammo, Kanada Huquqlar va erkinliklar Xartiyasining 4-moddasiga muvofiq, saylovlar oʻtgan umumiy saylovlar hujjatlarni topshirish uchun belgilangan kundan boshlab besh yildan kechiktirmay oʻtkazilishi kerak. Xuddi shu majburiyat barcha hududlarda qoʻllaniladi. Ushbu cheklash qatʼiy ravishda qonun chiqaruvchi yoki assambleyaning amal qilish muddatiga taalluqlidir: qonun chiqaruvchi organ umumiy saylov hujjatlari topshirilmaguncha „shakllangan“ deb hisoblanmaydi va u tarqatib yuborilgan paytda oʻz faoliyatini toʻxtatadi. Shunday qilib, [[1930|1930-1935-yillardagi]] [[1935|kabi]] ikki saylov kuni orasidagi davr besh yildan ortiq boʻlishi kerak. Shuningdek, [[urush]] yoki qoʻzgʻolon boʻlsa, saylovlar qoldirilishi mumkin. Hukumatlar anʼanaviy ravishda saylovlar orasida taxminan toʻrt yil ishlaydi, ammo 1990-yillarda [[Jean Chrétien|Jan Kretyenning]] liberal hukumati davrida saylovlar oʻrtacha har uch yarim yilda bir marta chaqirilar edi. Saylovlar odatda kuzda yoki bahorda boʻlib oʻtadi. Bu esa, oldindan aytib boʻlmaydigan ob-havoning qishki saylovlar bilan bogʻliq muammolarni yengillashtiradi. Bundan tashqari, yozda koʻplab kanadaliklar taʼtilda boʻlgan va ozchilik ovoz berishga moyil boʻladi. == Saylov kampaniyalarining davomiyligi == Kampaniya davomiyligi har xil boʻlishi mumkin, ammo ''Kanadaning Saylov qonuni'' kamida 36 kunni belgilaydi. Saylov kampaniyasining davomiyligi boʻyicha maksimal chegara yoʻq. Biroq, Kanada Huquq va erkinliklari Xartiyasining 5-moddasida parlament kamida oʻn ikki oyda bir marta yigʻilishini belgilaydi; Shunday qilib, saylovoldi tashviqoti koʻrsatmalar bajarilishi uchun oʻz vaqtida tugashi va parlament sessiyasi oxirgi yigʻilishdan oʻn ikki oy oʻtgach boshlanishi kerak. Federal saylovlar dushanba kuni (yoki dushanba dam olish kuni boʻlsa, seshanba kuni) oʻtkazilishi kerak. Eng uzun saylov kampaniyasi 1926-yilgi saylovdan oldin boʻlib oʻtdi va King-Bing ishi bilan boshlangan 74 kun davom etdi. Kamida 36 kunlik muddatni belgilovchi qonun qabul qilinishidan oldin qisqaroq muddatga oltita saylov oʻtkazildi. Umuman olganda, saylovoldi tashviqoti muddati Bosh vazir tomonidan qonunda ruxsat etilganicha cheklanadi, chunki partiyalarning xarajatlari ''Saylov qonuni'' bilan qatʼiy cheklangan, ammo bunda xarajatlarni oshirish boʻyicha hech qanday chora koʻrilmagan. 39-sonli federal saylovlar eʼlon qilinishi munosabati bilan, koʻpchilik saylov kampaniyasining potentsial davomiyligi haqida, ayniqsa, saylov 2005-yilgi Rojdestvo bayrami arafasida oʻtkazilishi maʼlum boʻlganda, 66 kun ichida, yaʼni oxirgisi boʻlganligi haqida taxmin qilishdi. saylov kampaniyasi Rojdestvo vaqtida boʻlib oʻtgan vaqt; 2006-yilgi saylov kampaniyasining bunchalik uzoq davom etishiga hech narsa xalaqit bermadi, axir, 2006-yilgi saylovlar [[2005]]-[[29-noyabr|yil 29-noyabrda]] [[2006]]-[[23-yanvar|yil 23-yanvarda]] 55 kunlik saylov kampaniyasi bilan belgilangan edi. == Manbalar == {{Manbalar}} == Shuningdek == * Kanada siyosati == Havolalar == * [http://www.elections.ca/home.aspx Kanadadagi saylovlar] * [http://archives.radio-canada.ca/IDD-0-17-1443/politique_economie/droit_vote_canada/ Kanadada ovoz berish, toʻgʻrimi yoki imtiyozmi?] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080302074731/http://archives.radio-canada.ca/IDD-0-17-1443/politique_economie/droit_vote_canada/ |date=2008-03-02 }} — Radio-Kanada arxivi * [http://archives.radio-canada.ca/IDD-0-17-1132/politique_economie/elections_federales/ Federal saylovlar: ovoz berish tarixi] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080125064134/http://archives.radio-canada.ca/IDD-0-17-1132/politique_economie/elections_federales/ |date=2008-01-25 }} — Radio-Kanada arxivi [[Turkum:Kanada davlati]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] kpuji8ez7kf07jk5vf5p7x264zqyaa3 Karlie Kloss 0 748096 2725471 2693886 2022-07-30T12:58:01Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Model bilgiqutisi|ismi=Karlie Kloss|tavsif=<small>Kloss 2013-yilda</small>|tug'ilgan paytidagi ismi=Karlie Kloss|tavallud sanasi=[[1992-yil]] [[3-avgust]]|Tavalludi joyi=[[Chikago]], [[AQSh]]|fuqaroligi={{AQSh}}|kasbi=[[model]]|turmush oʻrtogʻi=Joshua Kushner|dini=Yahudiy|boʻyi=187 sm|soch_rangi=kashtan|koʻz_rangi=havorang|agent=IMG Models, 2PM ([[Kopengagen]])|sayt=[http://www.karliekloss.com.br Rasmiy sayt]|portret=Michael Kors Spring-Summer 2014 58.jpg|eni=250px}} '''Karlie Kloss''' ({{lang-en|Karlie Kloss}}; [[1992]]-[[3-avgust|yil 3-avgust]], [[Chicago|Chikago]]) — amerikalik supermodel<ref>{{veb manbasi|url=http://www.nextmodels.com/#/fiche|sarlavha=Next Model Management. Karlie Kloss Profile|kirish sanasi=2011-12-31|arxivsana=2011-02-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110207003813/http://www.nextmodels.com/#/fiche}}</ref>. == Biografiya == Karlie Kloss Chikagoda tugʻilgan, lekin ikki yoshida oilasi bilan [[Missuri|Missuri shtatining]] [[Saint Louis|Sent-Luis]] shahriga koʻchib oʻtgan. Karliening soʻzlariga koʻra, u har doim raqsga tushishni yaxshi koʻrar edi va shuning uchun maktabni tugatgach, Kastonning balet akademiyasiga oʻqishga kirdi. [[2007]]-yilda Sent-Luisdagi xayriya shousi chogʻida uni Elite Model Management model agentligi vakillari payqab qolishdi va u bilan shartnoma imzoladi, keyinroq Next Model Management model agentligi bilan yana bir shartnoma tuzdi, shundan soʻng koʻplab yangi takliflar yogʻildi. Shunday qilib, u balet raqslaridan voz kechmagan boʻlsa-da, uning modellik karyerasi boshlandi<ref>{{veb manbasi|url=http://vev.ru/blogs/mirovye-modeli-karli-kloss.html|sarlavha=Karlie Kloss|kirish sanasi=2011-12-31|arxivsana=2012-03-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120307023742/http://vev.ru/blogs/mirovye-modeli-karli-kloss.html}}</ref>. == Karyera == Next Model Management bilan shartnoma imzolaganidan soʻng, Karlie talabga ega boʻla boshladi. 2007-yilda u birinchi marta Teen Vogue muqovasida paydo boʻldi. Keyin u Nina Ricci, [[Bulgari|Bvlgari]], Gap, Pringle of Scotland va American Eagle kabi mashhur brendlarning reklama kampaniyalarida ishtirok etdi. Karlie Calvin Klein, [[Gucci]], Chanel, Mark Jacobs, Zac Posen, [[Givenchy]], Valentino, Versace, Carolina Herrera, Doo. Ri kabi jahon brendlarining shoularida ishtirok etgan. U shuningdek, New York Times T Style, Teen Vogue, Numéro, amerikalik, italyancha, nemischa, turkcha, yaponcha, xitoycha, koreyscha va britaniyalik [[Vogue (jurnal)|"Vogue"]], „W“ va boshqa moda jurnallarining muqovalariga suratga tushdi. 2011-yilda Karlie Kloss moda jurnallari roʻyxatiga kirdi. models.com maʼlumotlariga koʻra eng yaxshi va eng koʻp terilgan modellar va u yerda Anja Rubik bilan birga faxrli uchinchi oʻrinni egalladi. Oʻsha yili u birinchi marta Victoriaʼs Secret Fashion Show ichki kiyimlari namoyishida ishtirok etdi. 2012-yil dekabr oyida Italiyaning ''Vogue'' jurnali uchun suratga olingandan soʻng, modelning haddan tashqari nozikligi va hatto anoreksiyani targʻib qilishda ayblovlar haqida mish-mishlar tarqaldi, shundan soʻng jamoatchilikning bunday noroziligiga sabab boʻlgan fotosurat nashr veb-saytidan olib tashlandi. 2014-yilda u Donna Karan reklama kampaniyasining yuziga aylandi<ref>{{veb manbasi|url=http://ladyindress.com.ua/karli-kloss-v-reklamnoj-kampanii-donna-karan-f-w-14-15/|sarlavha=Карли Клосс в рекламной кампании Donna Karan F/W 14-15|sana=2014-07-10|nashriyot=ladyindress.com.ua|til=ru|kirish sanasi=2014-07-10|arxivsana=2014-07-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140714164749/http://ladyindress.com.ua/karli-kloss-v-reklamnoj-kampanii-donna-karan-f-w-14-15/}}</ref>. People Magazine Awards mukofotida u 2014-yilning eng yaxshi modeli deb topildi. Xuddi shu yili u Chanel parfyumining yuziga aylandi va Jan Pol Gotye, Carolina Errera va Oskar de la Renta shoularida qatnashdi. Mart oyida [[L'Oréal|L’Oreal]] Paris kosmetika [[Brend|brendi]] model bilan hamkorlik qilishini eʼlon qildi. 2015-yilda Karlie Kloss Victoriaʼs Secret bilan ishlashni toʻxtatdi<ref>{{veb manbasi|url=http://ladyindress.com.ua/ofitsial-no-karli-kloss-pokidaet-ryady-angelov-victoria-s-secret/|sarlavha=Официально: Карли Клосс покидает ряды «ангелов» Victoria’s Secret|muallif=Lady in Dress|ish=|sana=|nashriyot=|kirish sanasi=2015-02-24|arxivsana=2015-02-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150224050306/http://ladyindress.com.ua/ofitsial-no-karli-kloss-pokidaet-ryady-angelov-victoria-s-secret/}}</ref>. == Shaxsiy hayot == 2012-yilda Kloss biznesmen va investor Jared Kushnerning ([[Donald Trump|Donald Trampning]] kuyovi) akasi Joshua Kushner bilan uchrasha boshladi<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Park, Andrea |date=2018-04-02 |title=Karlie Kloss Explains Why She Keeps Her Relationship With Joshua Kushner So Private |language=en |work=W |url=https://www.wmagazine.com/story/karlie-kloss-relationship-joshua-kushner-private |access-date=2018-07-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180406041145/https://www.wmagazine.com/story/karlie-kloss-relationship-joshua-kushner-private |archive-date=2018-04-06}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi |last=Jeffs, Lotte |date=2016-02-18 |title=Knowledge Is Power |language=en |work=[[Elle]] |url=https://www.elle.com/uk/fashion/news/a29378/an-exclusive-interview-with-karlie-kloss/ |access-date=2018-07-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180811113521/https://www.elle.com/uk/fashion/news/a29378/an-exclusive-interview-with-karlie-kloss/ |archive-date=2018-08-11}}</ref>. 2018-yil iyul oyida Kloss oʻz unashtirilganligini eʼlon qildi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.instagram.com/p/BlnwAWIH5Y6/|sarlavha=Karlie Kloss в Instagram: «I love you more than I have words to express. Josh, you’re my best friend and my soulmate. I can’t wait for forever together. Yes a million times over 💍»|muallif=Kloss, Karlie|ish=[[Instagram]]|sana=2018-07-24|nashriyot=|til=en|kirish sanasi=2018-07-24|arxivsana=2018-07-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180724173652/https://www.instagram.com/p/BlnwAWIH5Y6/}}</ref>, va bir oy oldin yahudiylikni qabul qilgan edi<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Kratofil, Colleen |date=2018-07-24 |title=Karlie Kloss Is Engaged to Joshua Kushner: 'Their Hearts Are Full' |language=en |work=[[People]] |url=https://people.com/style/karlie-kloss-engaged-to-joshua-kushner/ |access-date=2018-10-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180724180439/https://people.com/style/karlie-kloss-engaged-to-joshua-kushner/ |archive-date=2018-07-24}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi |last=Doherty, Rosa |date=2018-07-25 |title=Supermodel Karlie Kloss converts to Judaism |language=en |work=The Jewish Chronicle |url=https://www.thejc.com/news/the-diary/supermodel-karlie-kloss-converts-to-judaism-1.467598 |access-date=2018-10-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180726005609/https://www.thejc.com/news/the-diary/supermodel-karlie-kloss-converts-to-judaism-1.467598 |archive-date=2018-07-26}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi |last=Harwood, Erika |date=2018-07-24 |title=Karlie Kloss and Josh Kushner’s Wedding Will Have an Unbelievable Guest List |language=en |work=[[Vanity Fair]] |url=https://www.vanityfair.com/style/2018/07/karlie-kloss-and-josh-kushners-wedding-will-have-an-unbelievable-guest-list |access-date=2018-10-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180724210339/https://www.vanityfair.com/style/2018/07/karlie-kloss-and-josh-kushners-wedding-will-have-an-unbelievable-guest-list |archive-date=2018-07-24}}</ref>. Ular 2018-yil 18-oktabrda turmush qurishdi<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Kimble, Lindsay; Kratofil, Colleen |date=2018-10-18 |title=Karlie Kloss Is Married! Supermodel Weds Joshua Kushner in Custom Dior Gown |language=en |work=[[People]] |url=https://people.com/style/karlie-kloss-marries-joshua-kushner/ |access-date=2018-10-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181019031537/https://people.com/style/karlie-kloss-marries-joshua-kushner/ |archive-date=2018-10-19}}</ref>. 2021-yil 11-martda u Levi Jozef ismli oʻgʻil tugʻdi. == Manbalar == {{Manbalar|refs=<ref name="FMD">{{cite web|url=http://www.fashionmodeldirectory.com/models/karlie_kloss/|title=Karlie Kloss|publisher=The Fashion Model Directory — FMD|lang=en|accessdate=2013-02-19|archiveurl=https://www.webcitation.org/6F65zWQgE?url=http://www.fashionmodeldirectory.com/models/karlie_kloss/|archivedate=2013-03-13}}</ref>}} == Havolalar == * [http://models.com/models/Karlie-Kloss models.com saytidagi profil] Arxivnaya kopiya * [http://www.nextmodels.com/#/fiche Keyingi Model boshqaruvi] Arxivnaya kopiya -da arxivlangan * [https://web.archive.org/web/20111226064654/http://www.vogue.ru/news/biographies/237457/ Vogue veb-saytida tarjimai holi] * [http://www.elle.ru/ludi/svetskiy-dnevnik/Victoria-s-Secret-Fashion-Show-2011/131995762 Elle-da Victoriaʼs Secret moda koʻrgazmasi 2011] * [https://web.archive.org/web/20120113235308/http://www.vogue.ru/news/daily/354918/ Karli Kloss anoreksiyani targʻib qilishda ayblangan] * [https://web.archive.org/web/20120107053015/http://www.vogue.ru/news/daily/353806/ Italiyaning Vogue nashri Karli Klossning suratlaridan birini olib tashladi] * [http://karliecares.blogspot.com/ Rasmiy blog] Arxivnaya kopiya * [https://web.archive.org/web/20130810161729/http://nymag.com/fashion/models/kkloss/karliekloss/ Karli Kloss] * [https://web.archive.org/web/20120314212848/http://www.puretrend.ru/people/karli-kloss_p2091 DERNIÈRES YANGILIKLARI SUR KARLIE KLOSS] [[Turkum:Amerikalik modellar]] [[Turkum:Kishilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1992-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:3-avgustda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 8ex3hb823c486gqlkqd88v85ra310fn Millie Bobby Brown 0 748694 2726097 2693746 2022-07-30T21:02:21Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Millie Bobby Braun''' (2004-yil 19-fevralda tug'ilgan, [[Marbella]], [[Malaga]], [[Ispaniya]]) - ingliz aktrisasi, faoli, model va produseri. O'n ikki yoshida u [[Netflix]] "[[Stranger Things|G'alati narsalar"]] (2016-yildan hozirgi kungacha) ilmiy-fantastik serialidagi Eleven roli bilan mashhur bo'ldi. U 2016-yilda drama serialidagi ikkinchi darajali eng yaxshi aktrisa uchun birinchi Primetime Emmy mukofoti nominatsiyasini oldi. [[Godzilla: Maxluqlar qiroli|Godzilla: HAYVONLAR qiroli]] (2019) va [[Godzilla Kongga qarshi|Godzilla va boshqalar.]] U [[Godzilla Kongga qarshi|Kong]] (2021) filmida Medison Rassel rolida paydo bo'lgan. Braun 2019-yilda ''Florence by Mills'' deb nomlangan rangli kosmetika va terini parvarish qilish liniyasini ishga tushirdi. U Enola Xolms (2020) sirli filmida rol o'ynagan va produserlik qilgan. == Hayoti == Millie Bobbi Braun 2004-yil 19-fevralda [[Ispaniya|Ispaniyaning]] [[Malaga]] shahrida Kelli va Robert Braun oilasida tugʻilgan. Yosh aktyor to'rt yoshga to'lganda, uning oilasi Angliyaning Dorset shahriga ko'chib o'tdi. Braunning iste'dodini payqab, oilasi u atigi sakkiz yoshida [[Florida|Floridaga]] ko'chib o'tdi. U hozirgi vaqtini [[London]] va [[Atlanta|Atlantadagi]] uylari o'rtasida o'tkazadi. Uning Peyj ismli opasi, Charli ismli akasi va Ava ismli singlisi bor<ref>{{veb manbasi|url=http://www.dailymail.co.uk/tvshowbiz/article-3727486/Defeated-flat-broke-risked-make-girl-star-Parents-Brit-actress-12-outshone-Winona-Ryder-Netflix-hit-sold-help-achieve-Hollywood-dream.html|sarlavha=Dailymail - Defeated, flat broke...but we risked it all to make our girl a star (İngilizce)|kirish sanasi=16 Aralık 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170110092543/http://www.dailymail.co.uk/tvshowbiz/article-3727486/Defeated-flat-broke-risked-make-girl-star-Parents-Brit-actress-12-outshone-Winona-Ryder-Netflix-hit-sold-help-achieve-Hollywood-dream.html|arxivsana=10 Ocak 2017}}</ref>. U bir qulog'ida qisman eshitish muammosi bilan tug'ilgan va bir necha yil davomida bu qulog'idagi eshitish qobiliyatini asta-sekin yo'qotgan<ref>{{veb manbasi|url=https://www.glamour.com/story/millie-bobby-brown-opens-up-about-being-deaf-in-one-ear|sarlavha=Millie Bobby Brown Opens Up About What It's Like Being Deaf in One Ear|kirish sanasi=2 Temmuz 2022|sana=31 Ekim 2017|til=en-US|ish=Glamour}}</ref>. == Karyera == === 2013–2017: Erta rollar va ''g'alati narsalar'' === 2013-yilda Braun “Bir paytlar moʻjizalar dunyosida”<ref>{{veb manbasi|url=https://en.wikipedia.org/wiki/Once_Upon_a_Time_in_Wonderland|sarlavha=Once Upon a Time in Wonderland|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130611103324/https://en.wikipedia.org/wiki/Once_Upon_a_Time_in_Wonderland|arxivsana=11 Haziran 2013}}</ref> da mehmon boʻldi. 2014-yilda u Intruders<ref>{{veb manbasi|url=https://en.wikipedia.org/wiki/Intruders_(TV_series)|sarlavha=Intruders|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140204082536/https://en.wikipedia.org/wiki/Intruders_(TV_series)|arxivsana=4 Şubat 2014}}</ref> drama-triller seriyasida Medison O'Donnell rolini o'ynadi. U [[NCIS]], [[Modern Family|Zamonaviy oila]] va [[Grey's Anatomy|Greyning anatomiyasida]] mehmon sifatida ishtirok etgan. 2016-yil iyul oyida u [[Netflix|Netflixning]] “[[Stranger Things|Gʻaroyib narsalar]] ” asl serialida ''Eleven'' obrazini tasvirlagan. U xarakterning katta mashhurligi tufayli shuhrat qozondi. 2016-yilda u “Drama serialidagi aktrisaning eng yaxshi ijrosi” uchun birinchi [[Screen Actors Guild Awards|ekran aktyorlari gildiyasi]] mukofotini va “Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa” uchun birinchi Primetime Emmi mukofotiga nomzodini qoʻlga kiritdi. 2016-yil noyabr oyida u Sigma va Birdining "Meni top" singli uchun klipda paydo bo'ldi. 2017-yil yanvar oyida u Kalvin Kleinning "Uchrashuv bo'yicha" kampaniyasi uchun model bo'ldi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.instyle.com/news/millie-bobby-brown-calvin-klein-model-ad-campaign|sarlavha=Millie Bobby Brown Models for Calvin Klein in New Ad Campaign {{!}} InStyle.com|kirish sanasi=2 Temmuz 2022|sana=24 Ocak 2017|ish=web.archive.org|archive-date=2017-01-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20170124082943/http://www.instyle.com/news/millie-bobby-brown-calvin-klein-model-ad-campaign}}</ref>. IMG Models agentligi bilan 2017-yil fevral oyida shartnoma tuzdi<ref>{{veb manbasi|url=https://people.com/style/millie-bobby-signs-with-modeling-agency-img/|sarlavha=Millie Bobby Brown Signs with Modeling Agency IMG|kirish sanasi=2 Temmuz 2022|til=İngilizce|ish=PEOPLE.com}}</ref>. U 2018-yilda “ [[Stranger Things|Gʻaroyib narsalar]] ” filmining ikkinchi mavsumidagi oʻn Eleven roli uchun ikkinchi Primetime Emmy mukofoti va Ekran aktyorlari gildiyasi nominatsiyasini oldi<ref>{{veb manbasi|url=https://variety.com/2018/tv/news/emmys-nominations-list-2018-1202871084/|sarlavha=Emmy Nominations: The Complete List|kirish sanasi=2 Temmuz 2022|sana=12 Temmuz 2018|til=en-US|ish=Variety}}</ref>. === 2018 - yildan hozirgi kungacha === Braun Darren Aronofskiyning " ''Spheres: Songs of Spacetime'' " virtual reallik tajribasini ovoz berish uchun tanlangan<ref>{{veb manbasi|url=https://variety.com/2018/film/news/stranger-things-millie-bobby-brown-to-darren-aronofskys-spheres-1202907096/|sarlavha=ʻStranger Things’ Star Millie Bobby Brown to Narrate Darren Aronofsky’s ʻSpheres’|kirish sanasi=2 Temmuz 2022|sana=16 Ağustos 2018|til=en-US|ish=Variety}}</ref>. U 2018-yil aprel oyida [[Time 100|Time]] jurnali tomonidan dunyoning eng nufuzli 100 kishisi roʻyxatiga kiritilgan va bu roʻyxatga kiritilgan eng yosh odamga aylandi<ref>{{yangiliklar manbasi |title=Time Millie Bobby Brown |url=https://time.com/collection/most-influential-people-2018/5238181/millie-bobby-brown/ |access-date=1 Mart 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200510221443/https://time.com/collection/most-influential-people-2018/5238181/millie-bobby-brown/ |archive-date=10 Mayıs 2020}}</ref>. 2018-yil may oyida u Maroon 5 guruhining "Girls Like You" singli uchun klipda suratga tushdi. 2018-yil noyabr oyida u UNICEFning yaxshi niyat elchisi etib tayinlangani eʼlon qilindi va bu u tayinlangan insonlar ichida eng yoshiga aylandi<ref>{{yangiliklar manbasi |title=UNICEF Youngest Ever Goodwill Ambassador |url=https://www.unicef.org/turkey/en/press-releases/millie-bobby-brown-named-unicefs-youngest-ever-goodwill-ambassador#:~:text=NEW%20YORK%2C20%20November%202018,UNICEF's%20youngest%2Dever%20Goodwill%20Ambassador.}}</ref>. U [[Time 100|Time]] jurnali tomonidan 2017 va 2018-yillardagi eng nufuzli yoshlardan biri deb topildi<ref>{{veb manbasi|url=https://time.com/5003930/most-influential-teens-2017/|sarlavha=Meet the 30 Most Influential Teens of 2017|kirish sanasi=2 Temmuz 2022|til=İngilizce|ish=Time}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://time.com/5463721/most-influential-teens-2018/|sarlavha=TIME's 25 Most Influential Teens of 2018|kirish sanasi=2 Temmuz 2022|til=İngilizce|ish=Time}}</ref>. U 2018-yilning yozida Italiyaning Moncler brendi kampaniyasida ishtirok etgan<ref>{{veb manbasi|url=https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/moncler-taps-millie-bobby-brown-for-ad-campaign-1202743678/|sarlavha=Moncler Taps Millie Bobby Brown for Next Ad Campaign|kirish sanasi=2 Temmuz 2022|sana=2 Temmuz 2018|til=en-US|ish=WWD}}</ref>. 2018-yilda ''[[The Hollywood Reporter]]'' Braunni Gollivudning oʻn sakkiz yoshgacha boʻlgan eng yaxshi oʻttizta yulduzi qatoriga kiritdi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/lists/hollywoods-top-30-stars-under-age-18-1130157/|sarlavha=Hollywood’s Top 30 Stars Under Age 18|kirish sanasi=2 Temmuz 2022|sana=8 Ağustos 2018|til=en-US|ish=The Hollywood Reporter}}</ref>. 2019-yil mart oyida u [[UEFA|UEFAning]] Together #WePlayStrong kampaniyasining elchisi bo'ldi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.uefa.com/insideuefa/news/024f-0f8e69ab77dc-e6831dc98722-1000--millie-bobby-brown-signs-up-for-together-weplaystrong/|sarlavha=Millie Bobby Brown signs up for Together #WePlayStrong {{!}} Inside UEFA|kirish sanasi=2 Temmuz 2022|sana=26 Mart 2019|til=İngilizce|ish=UEFA.com}}</ref>. O'sha oyning oxirida Braun Ali Benjaminning " ''Meduza haqida narsa'' " filmiga moslashtirilgan filmida Syuzi rolini o'ynashi e'lon qilindi. 2019-yil avgust oyida u oʻzining [https://florencebymills.com Florence By Mills] goʻzallik va terini parvarish qilish brendini ishga tushirganini eʼlon qildi. 2019-2020-yillarda u o'zining [https://www.converse.com/c/millie Converse] poyabzallari, VogueEyewear ko'zoynaklari va Pandora zargarlik buyumlari seriyasini taklif qildi. U 2020-yilda “ [[Stranger Things|Gʻaroyib narsalar]] ” filmining uchinchi mavsumidagi “Eleven” roli uchun uchinchi “Screen Actors Guild ” nominatsiyasini oldi. 2020-yil iyul oyida u Tess Sharpning romani asosidagi “ ''Men boʻlgan qizlar'' ” trillerida suratga tushishi va PCMA Productions orqali produserlik qilishi e’lon qilindi<ref>{{veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/07/millie-bobby-brown-netflix-the-girls-ive-been-jason-bateman-1202997741/|sarlavha=Millie Bobby Brown To Star And Produce Netflix’s Adaptation of ʻThe Girls I’ve Been’; Jason Bateman’s Aggregate Films Also Producing|kirish sanasi=2 Temmuz 2022|sana=28 Temmuz 2020|ish=Deadline}}</ref>. 2020-yil sentabr oyida u birinchi marta produserlik qilgan Enola Xolms filmida rol oʻynadi. 2020-yil noyabr oyida Xuan Karlos Fresnadillo [[Netflix]] uchun ''Damsel'' fantastik filmida rol oʻynashi va bosh produserlik qilishi e’lon qilindi<ref>{{veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/11/millie-bobby-brown-to-star-in-executive-produce-netflix-fantasy-movie-damsel-1234612845/|sarlavha=Millie Bobby Brown To Star In & Executive Produce Netflix Fantasy Movie ʻDamsel’|kirish sanasi=2 Temmuz 2022|sana=11 Kasım 2020|til=en-US|ish=Deadline}}</ref>. 2020-yil dekabr oyida u aka- [[Aka-uka Russolar|uka Russo]] ishlab chiqargan va rejissorlik qilgan ''“Elektrik davlat”'' filmida bosh rolni oʻynashi e’lon qilindi<ref>{{veb manbasi|url=https://variety.com/2020/film/news/millie-bobby-brown-russo-brothers-the-electric-state-1234866659/|sarlavha=Millie Bobby Brown to Star in the Russo Brothers’ Sci-Fi Film ʻThe Electric State’|kirish sanasi=2 Temmuz 2022|sana=18 Aralık 2020|til=en-US|ish=Variety}}</ref>. Fransuz moda brendi [[Louis Vuitton]] 2022-yil bahor-yoz mavsumida ko'zoynaklar kampaniyasi bilan Braun o'zining yangi brend elchisi ekanligini e'lon qildi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.hugedomains.com/domain_profile.cfm?d=eventeen.com|sarlavha=HugeDomains.com|kirish sanasi=2 Temmuz 2022|ish=www.hugedomains.com}}</ref>. === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 2019 | ''[[Godzilla: Maxluqlar qiroli|Godzilla II: HAYVONLAR qiroli]]'' | Madison Rassell | |- | 2020 | ''Enola Xolms'' | Enola Xolms | post-ishlab chiqarish; ham ishlab chiqaruvchi |- | 2021-yil | ''[[Godzilla Kongga qarshi|Godzilla vs.]]'' ''[[Godzilla Kongga qarshi|Kong]]'' | Madison Rassell | Post ishlab chiqarish |} === Televizor === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 2013-yil | ''Bir vaqtlar ajoyibotlar mamlakatida'' | Yosh Elis | 2 epizod |- | rowspan="2" | 2014-yil | ''Bosqinchilar'' | Madison O'Donnell | bosh rol |- | ''[[NCIS]]'' | Reychel Barns | Qism: " Ota-ona nazorati tavsiya etiladi " |- | rowspan="2" | 2015-yil | ''[[Modern Family|zamonaviy oila]]'' | Lizzi | Epizod: " Yopasizmi? Sizga yoqadi! " |- | ''[[Grey's Anatomy|Grey anatomiyasi]]'' | yoqut | Epizod: " Men Yerning harakatini his qilaman " |- | 2016 - hozirgi kungacha | ''[[Stranger Things|G'alati narsalar]]'' | O'n bir / Jeyn | bosh rol |} === Musiqiy videolari === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rassomlar) ! Rol ! {{Abbr|Kyn.|Kaynakça}} |- | 2016-yil | " Meni toping " | Sigma bilan birdi | |<ref>{{veb manbasi|url=http://people.com/music/watch-stranger-things-star-millie-bobby-brown-star-in-sigma-birdy-music-video-find-me/|sarlavha=Watch Stranger Things' Millie Bobby Brown Star in Birdy and Sigma's New Music Video 'Find Me'|kirish sanasi=4 Kasım 2016|arxivsana=4 Kasım 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161104142201/http://people.com/music/watch-stranger-things-star-millie-bobby-brown-star-in-sigma-birdy-music-video-find-me/|sana=3 Kasım 2016|ish=[[People (dergi)|People]]}}</ref> |- | 2017-yil | "Jur'at qila olmayapsizmi" | xx | |<ref>{{veb manbasi|url=http://wwd.com/eye/lifestyle/exclusive-paris-jackson-millie-bobby-brown-calvin-klein-raf-simons-the-xx-i-dare-you-10933743/|sarlavha=Exclusive: Paris Jackson, Millie Bobby Brown Wear Calvin Klein for The xx New Music Video|kirish sanasi=29 Haziran 2017|arxivsana=29 Haziran 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170629191031/http://wwd.com/eye/lifestyle/exclusive-paris-jackson-millie-bobby-brown-calvin-klein-raf-simons-the-xx-i-dare-you-10933743/|sana=29 Haziran 2017|ish=[[Women's Wear Daily]]}}</ref> |- | rowspan="2" | 2018 | " Sizga o'xshagan qizlar " {{Small|(Original, Volume 2 and Vertical Video versions)}} | Maroon 5, Cardi B bilan | rowspan="3" | O'zi (kameo) |<ref>{{veb manbasi|url=https://www.huffingtonpost.com/entry/maroon-5-cardi-bs-girls-like-you-video-is-a-star-studded-dance-party_us_5b0ffa74e4b0fcd6a8345208|sarlavha=Maroon 5, Cardi B's 'Girls Like You' Video Is a Star-Studded Dance Party|kirish sanasi=1 Haziran 2018|arxivsana=31 Mayıs 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180531173702/https://www.huffingtonpost.com/entry/maroon-5-cardi-bs-girls-like-you-video-is-a-star-studded-dance-party_us_5b0ffa74e4b0fcd6a8345208|ish=[[HuffPost]]}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi |title=Maroon 5 Releases New Version of 'Girls Like You' Music Video: Watch |work=[[Billboard (dergi)|Billboard]] |url=https://www.billboard.com/articles/columns/pop/8480249/maroon-5-alternate-version-girls-like-you-music-video |access-date=31 Aralık 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181103161839/https://www.billboard.com/articles/columns/pop/8480249/maroon-5-alternate-version-girls-like-you-music-video |archive-date=3 Kasım 2018}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://open.spotify.com/show/1Lu17oqo8Evy8AzqPKjzLY|sarlavha=Maroon 5 – Girls Like You (Vertical Video) featuring Cardi B|kirish sanasi=31 Aralık 2018|arxivsana=19 Aralık 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181219043921/https://open.spotify.com/show/1Lu17oqo8Evy8AzqPKjzLY|ish=[[Spotify]]}}</ref> |- | " Mening hislarimda " | [[drake]] |<ref>{{veb manbasi|url=https://www.billboard.com/articles/news/8468575/drake-drizzy-scorpion-in-my-feelings-video-all-the-celeb-cameos|sarlavha=Drake's 'In My Feelings' Video: All the Celeb Cameos|kirish sanasi=19 Nisan 2019|ish=Billboard|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180804110334/https://www.billboard.com/articles/news/8468575/drake-drizzy-scorpion-in-my-feelings-video-all-the-celeb-cameos|arxivsana=4 Ağustos 2018}}</ref> |- | 2019 | " Yubileyingiz muborak, Rojdestvo uchun men faqat sizsiz! " | [[Mariah Carey]] |<ref>{{veb manbasi|url=https://popcrush.com/ariana-grande-mariah-carey-christmas-video/|sarlavha=Ariana Grande, Katy Perry and More Star in Mariah Carey's Christmas Video Tribute: Watch|kirish sanasi=24 Aralık 2019|sana=23 Aralık 2019|ish=PopCrush|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191224012959/https://popcrush.com/ariana-grande-mariah-carey-christmas-video/|arxivsana=24 Aralık 2019}}</ref> |} == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2004-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] jnlz0vvk35ysojgvf6rmxy8k7plcbss Ikkinchi salib yurishi 0 748750 2726446 2723683 2022-07-31T08:26:11Z Abdulaziz uzbek 72937 /* Damashqni qamal qilish */ wikitext text/x-wiki {{Tahrirlayapman|[[Foydalanuvchi:Abdulaziz uzbek|Abdulaziz uzbek]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abdulaziz uzbek|munozara]]) 18:14, 14-Iyul 2022 (UTC)}} {{Urush bilgiqutisi |nomi= Ikkinchi salib yurishi |qismi= [[Salib yurishlari]] va [[Rekonkista]] |tasvir= [[Fayl:BattleOfInab.jpg|thumb|310px]] |sana= [[1147-yil]] boshlanib, [[1150-yil]] yakunlangan |yer= [[Iberiya yarim oroli|Iberiya]], [[Yaqin Sharq]] ([[Onadoʻli]], [[Shom|Levant]]), [[Misr]], [[Markaziy Yevropa]] |sabab= |natija= {{Collapsible list|title='''[[Onadoʻli]]:'''|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * Musulmonlar gʻalabasi **Salibchilar [[Edessa Grafligi]]ni tiklay olmadilar. **[[Vizantiya imperiyasi]] va [[Koʻniya sultonligi]] oʻrtasida tinchlik shartnomasi tuziladi. **Salibchilarning [[Misr]]ga yurishini boshlanishi. }} {{Collapsible list|title='''[[Shom|Levant]]:'''|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * ''Status quo ante bellum'' **[[Zangiylar]] qoʻshini gʻalabasi. }} {{Collapsible list|title='''[[Iberiya yarim oroli|Iberiya]]:'''|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * Salibchilar gʻalabasi. }} {{Collapsible list|title='''[[Markaziy Yevropa]]:'''|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * Salibchilar gʻalabasi. }} |raqib1= {{Collapsible list|title= [[Muqaddas zamin]]da|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| '''Levantdagi Salibchilar davlatlari:''' * {{flagicon image|Jerusalem early form.png|border=no|size=13px}} [[Quddus Qirolligi]] * [[Tripoli Grafligi]] * [[Antioxiya Knyazligi]] '''Harbiy ordenlar:''' * {{Flagicon image|Cross of the Knights Templar.svg|border=no|size=13px}} [[Tampliyer ritsarlari]] * {{Flagicon image|Hospitalers.svg|border=no|size=13px}} [[Gospitalyer ritsarlari]] * {{Flagicon image|Orde van het Heilig Graf Basis.png|border=no|size=13px}} [[Muqaddas Qabrning Muntazam Qonunlari]] * {{Flagicon image|Lazarus cross.svg|border=no|size=13px}} [[Order of Saint Lazarus|Sent Lazarus ritsarlari]] {{flagicon image|Red St George's Cross.svg|size=20px}} '''Salibchilar:''' * {{flagicon image|Arms of the Kings of France (France Ancien).svg|border=no|size=13px}} [[Kapetinlar|Fransiya Qirolligi]] ** {{flagicon image|Arms of Flanders Ancient.svg|border=no|size=13px}} [[Flandriya Grafligi]] ** [[Counts and Dukes of Bar|Bar Grafligi]] ** {{flagicon image|Arms of Eudes de Bourgogne.svg|border=no|size=13px}} [[Burgundiya Gersogligi]] ** {{flagicon image|Bannière Maison Cornouaille.svg|size=13px}} [[Bretan Gersogligi]] ** {{flagicon image|Arms of Aquitaine and Guyenne.svg|border=no|size=13px}} [[Akvitaniya Gersogligi]] *** [[Auvergne viloyati]] * {{Flagicon image|Attributed Coat and Shield of Arms of Henry VI, Holy Roman Emperor (Codex Manesse).svg|border=no|size=13px}} [[Muqaddas Rim imperiyasi]] ** [[Shvabiya Gersogligi]] ** {{Flagicon image|Arms of the Archduchy of Austria.svg|border=no|size=13px}} [[Bavariya Gersogligi]] ** [[Quyi Lorraniya Gersogligi]] ** {{Flagicon image|BlasonLorraine.svg|border=no|size=13px}} [[Yuqori Lorraniya Gersogligi]] ** {{Flagicon image|Přemyslovci erb.svg|border=no|size=13px}} [[Bogemiya Gersogligi]] ** {{Flagicon image|Arms of the Archduchy of Austria.svg|border=no|size=13px}} [[Avstriya Markgrafligi]] ** {{Flagicon image|Coat of arms of the House of Alerami.svg|border=no|size=13px}} [[Montferrat Markgrafligi]] ** {{Flagicon image|Arms of the Archduchy of Austria.svg|border=no|size=13px}} [[Stiriya Markgrafligi]] ** [[Savoy Grafligi]] ** {{flagicon image|Arms of Eleanor of Provence.svg|border=no|size=13px}} [[Provans Grafligi]] * {{flagicon image|Byzantine Calvary cross potent (transparent).png|border=no|size=10px}} [[Vizantiya imperiyasi]] ** {{flagicon image|Armoiries Leon II Arménie.svg|border=no|size=13px}} [[Kilikiya Armaniston Qirolligi]] * [[Angliya Qirolligi]] ** {{flagicon image|Arms of William the Conqueror (1066-1087).svg|border=no|size=13px}} [[Normandiya Gersogligi]] * [[Sitsiliya Qirolligi]] * {{flagicon image|Flag of the Papal States (pre 1808).svg}} [[Papa davlatlari]] '''Musulmon ittifoqchilar {{Small|(1149–[[Battle of Inab|Inab)]]}}:''' * {{flagicon image|Flag of Nizari Ismaili state (1090-1162).svg|size=20px}} Suriyadagi [[Ismoiliylar davlati]] ([[Hashshoshiylar]]) }} ---- {{Collapsible list|title=Gʻarbiy front([[Rekonkista]])|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * {{flagicon image|CoA of Portugal (1139-1247).svg|border=no|size=13px}} [[Portugaliya Qirolligi]] * {{flagicon image|Royal arms of Aragon.svg|border=no|size=13px}} [[Barselona Grafligi]] * {{flagicon image|Coat of Arms and Shield of León (1230-1284).svg|border=no|size=13px}} [[Kastiliya va Leon qirolligi]] * {{flagicon image|Arms of the Kings of France (France Ancien).svg|border=no|size=13px}} [[Kapetinlar|Fransiya Qirolligi]] * {{flagicon image|Coat of arms of Republic of Genoa (early).svg|border=no|size=13px}} [[Genuya Respublikasi]] * {{flagicon image|Shield of the Republic of Pisa.svg|border=no|size=13px}} [[Piza Respublikasi]] }} ---- {{Collapsible list|title=Vendiya salib yurishi|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * {{Flagicon image|Attributed Coat and Shield of Arms of Henry VI, Holy Roman Emperor (Codex Manesse).svg|border=no|size=13px}} [[Muqaddas Rim imperiyasi ]] ** [[Saksoniya Gersogligi]] ** {{Flagicon image|Brandenburg Wappen.svg|border=no|size=13px}} [[Brandenburg Markgrafligi]] ** [[Meissen Markgrafligi]] ** [[Golshteyn Grafligi]] ** [[Gavelberg yepiskopligi]] ** [[Bremen arxiyepiskopligi]] ** [[Mainz arxiyepiskopligi]] ** [[Galbershtadt yepiskopligi]] ** [[Monster yepiskopligi]] ** [[Bishopric of Olomouc|Olmütz yepiskopligi]] ** [[Brandenburg yepiskopligi]] ** [[Merseburg yepiskopligi]] * Yutlandiya-[[Daniya Qirolligi]] * Zealand/Scania-[[Daniya Qirolligi]] * {{flagicon image|POL Przemysł II 1295 COA.svg|border=no|size=13px}} [[Polsha Qirolligi]] }} |raqib2= {{Collapsible list|title=[[Yaqin Sharq]] davlatlari:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * [[Saljuqiylar Davlati]] ** {{flagicon image|Seljuk Empire.png|border=no|size=13px}} [[Koʻniya sultonligi|Rim sultonligi]] ** [[Zangiylar|Zangiylar Amirligi]] ** [[Buriylar sulolasi|Damashq Amirligi]] * {{flagicon image|Abbassid banner.svg|size=20px}} [[Abbosiylar xalifaligi]] * {{flagicon image|White flag 3 to 2.svg|size=20px}} [[Fotimiylar xalifaligi]] * {{flagicon image|Flag of Nizari Ismaili state (1090-1162).svg|size=20px}} Suriyadagi [[Ismoiliylar davlati]] ([[Hashshoshiylar]]) }} ---- {{Collapsible list|title=Gʻarbiy front:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * [[Almoravid dynasty|Almoraviylar]] ** [[Taifa Badajoz]] ** [[Taifa Valensiya]] ** [[Taifa Mursiya]] }} ---- {{Collapsible list|title=Vendlar va ittifoqchilari:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * [[Obotritlar Konfederatsiyasi]] ([[Obotritlar]], [[Vagrianlar]]) * [[Liutizian Konfederatsiyasi]] '''Allies of Vendlar:''' * {{flagicon image|POL województwo zachodniopomorskie COA.svg|border=no|size=13px}} [[Pomeraniya Gersogligi]] }} |raqib3= |qomondon1= {{Collapsible list|title=Sharqiy front:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|{{Plainlist| * [[Melisende, Queen of Jerusalem|Melisende of Jerusalem]] * [[Quddus qiroli Balduin III]] * [[Tripoli grafi Raymond II]] * [[Puatyelik Raymond]] * [[Lyudovik VII]] Fransiya qiroli ''va'' Akvitaniyalik Eleonora * [[Thoros II, Prince of Armenia|Arman shahzodasi Toros II]] * [[Raynald of Châtillon]] * [[Theodwin of Santa Rufina|Theodwin]] * [[Germaniya qiroli Konrad III]] * [[Stiriyalik Ottokar III]] * [[Manuel I Komnenos|Manuel I Komnenos]] * [[Thierry, Count of Flanders|Flandriya grafi Alsakelik Tierry]] * [[Angliya qiroli Stefan]] * [[Anjulik Geoffrey V]] * [[Vladislaus II,|Bogemiya gersogi Vladislaus II]] * {{Flagicon image|Cross of the Knights Templar.svg|border=no|size=13px}} [[Robert de Kraon]] * {{Flagicon image|Cross of the Knights Templar.svg|border=no|size=13px}} [[Everard des Barres]] * [[Władysław II the Exile|Vladislaus II the Exile]] * Ali ibn Wafaʼ{{KIA}} of [[Ismoiliylar davlati]] ---- * [[Sitsiliya qiroli Roger II]]}}}} ---- {{Collapsible list|title=Gʻarbiy front:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|{{Plainlist| * [[Portugaliya qiroli Afonso I]] * [[Kastiliya va Leon qiroli Alfonso VII]] * [[Ramon Berenguer IV, Count of Barcelona|Barselona grafi Ramon Berenguer IV]]}}}} ---- {{Collapsible list|title=Vendiya salib yurishi:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|{{Plainlist| * [[Henry the Lion]] * [[Albert the Bear]] * [[Daniyalik Kanute V ]] * [[Daniyalik Shveyn III]] * [[Fridrix I Barbarossa]] * [[Gavelberglik Anselm]] * [[Conrad, Margrave of Meissen|Conrad Buyuk Meissen]] * [[Freyzinglik Otto]] * [[Alfonso Jordan]] * [[Matthias I, Duke of Lorraine|Lorraniya gersogi Matthias I]] * [[Godfrey III, Count of Louvain|Louvain grafi Godfrey III]] * [[Henry II, Duke of Austria|Avstriya gerogi Henry Jasomirgott]] * [[Golshteynlik Adolf II]]}}}} |qomondon2= {{Collapsible list|title=Sharqiy front:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|{{Plainlist| * [[Mesud I|Mesud]] * [[Imad al-Din Zengi]] * [[Nur ad-Din (died 1174)|Nur ad-Din]] * [[Sayf al-Din Ghazi I|Sayf al-Din Gʻozi]] * [[Al-Muqtafi (Abbasid Caliph)|Al-Muqtafi]] * [[Al-Hafiz]]}} }} ---- {{Collapsible list|title=Gʻarbiy front:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|[[Tashfin ibn Ali]] <br /> [[Ibrahim ibn Tashfin]] <br /> [[Ishaq ibn Ali]] <br /> [[Abd al-Mu'min]]<br /> }} ---- {{Collapsible list|title=Vendlar va ittifoqchilari:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|[[Niklot]] <br /> [[Pribislav (Wagrian prince)|Vagriya shahzodasi Pribislav]] <br /> [[Ratibor I, Duke of Pomerania|Pomeraniya gersogi Ratibor]] }} |qomondon3= |kuch1= Nemislar: 20,000 kishi{{sfn|Norwich|1995|pp=94–95}} <br /> Fransuzlar: 15,000 kishi{{sfn|Norwich|1995|pp=94–95}} |kuch2= Umumiy:20,000 kishi |kuch3= |yoqotishlar1= |yoqotishlar2= |yoqotishlar3= |umumiy_yoʻqotishlar= |ilova= }} '''Ikkinchi salib yurishi''' (1147—1150)—[[Yevropa]]dan boshlangan ikkinchi yirik [[salib yurishi]] edi. Ikkinchi salib yurishi 1144-yilda [[Edessa Grafligi]]<nowiki/>ning Imodaddin Zengi qoʻshinlari tomonidan magʻlub etilishiga javob tariqasida boshlangan. Graflik Birinchi salib yurishi paytida (1096-1099) 1098-yilda Quddus qiroli Boldvin I tomonidan tashkil etilgan. U birinchi salibchilar davlati sifatida tashkil etilgan edi, ammo birinchi boʻlib magʻlubiyatga uchraydi. Ikkinchi salib yurishi [[Rim papasi]] Yevgeniy III tomonidan eʼlon qilingan va Yevropa qirollari, yaʼni Fransiya qiroli [[Lyudovik VII]] va Germaniya qiroli Konrad III tomonidan boshqarilgan hamda boshqa bir qator Yevropa zodagonlari tomonidan qoʻllab quvvatlangan. Ikki qirolning qoʻshinlari Yevropa boʻylab mustaqil ravishda harakat qildi. [[Vizantiya imperiyasi|Vizantiya]] hududidan [[Onadoʻli]]ga oʻtib bordi va ikkala qoʻshin ham [[Saljuqiylar]] tomonidan alohida-alohida magʻlubiyatga uchratildi. Gʻarbiy nasroniylarning asosiy manbasi Deuil Odo va Suriya nasroniylarning manbasi ekanligini daʼvo qilgan Vizantiya imperatori Manuel I Komnenos salibchilar yurishlariga, xususan, Onadoʻlidagi yurishlariga yashirincha toʻsqinlik qilgani aytiladi yaʼni turklarni hujum qilishini ataylab buyurgani iddao qilinadi. Biroq, Vizantiyaliklar tomonidan salib yurishining bu gumon qilingan toʻsqinlik, ehtimol, imperiyani toʻsiq sifatida koʻrgan Odo tomonidan uydirilgan boʻlib, bundan tashqari, imperator Manuelning buni qilish uchun hech qanday siyosiy sababi yoʻq edi{{sfn|Magdalino|1993|pp=|p= 52}}. Lyudovik va Konrad qoʻshinlarining qoldiqlari [[Quddus]]ga yetib kelishdi va 1148-yilda [[Damashq]]ga notoʻgʻri hujum qiladilar va bu ularning chekinishi bilan yakunlandi. Oxir oqibat, sharqdagi salib yurishi salibchilar uchun omadsizlik, [[musulmonlar]]ning esa gʻalabasi boʻldi. Bu oxir-oqibatda Quddusning qulashiga asosiy taʼsir koʻrsatadi va bu XII asr oxirida Uchinchi salib yurishining boshlanishiga sabab boʻladi. Ikkinchi salib yurishida salibchilar Muqaddas Yerda oʻz maqsadlariga erisha olmadi, ammo boshqa joylarda gʻalabalarga erishdilar. Ulardan eng muhimi 1147-yilda 13 000 nafar flamand, friz, norman, ingliz, shotland va nemis salibchilarning birlashgan qoʻshiniga toʻgʻri keldi. Angliyadan kemada Muqaddas Zaminga yoʻlga chiqqan qoʻshin shu yerda toʻxtab, ularga yordam berdi. Kichikroq (7000 kishilik) portugal armiyasi Lissabonni egallagan va uning Mavriy aholisini quvib chiqargan. == Edessaning qulashi, tayyorgarliklar == === Edessaning qulashi === {{asosiy|Edessa qamal (1144)}}[[Fayl:Map Crusader states 1135-en.svg|thumb|280px|Yaqin Sharqning 1135-yildagi siyosiy xaritasi. Salibchilar davlatlari qizil belgi bilan belgilangan.]] Birinchi salib yurishi va kichik 1101-yilgi salib yurishidan soʻng sharqda uchta Salibchilar davlati tashkil topdi: Quddus Salibchilar qirolligi, Antioxiya knyazligi va [[Edessa Grafligi]]. Toʻrtinchisi, Tripoli grafligi 1109-yilda tashkil etilgan. Edessa ularning eng shimoliysi edi, shuningdek, eng zaif va aholi soni kam edi. Shuning uchun u Ortoqiylar, Danishmendlar va [[Saljuqiylar|Saljuqiy turklari]] hukmronlik qilgan atrofdagi musulmon davlatlarining tez-tez hujumlariga uchragan{{sfn|Riley-Smit|2005|pp=50– 53}}. Bolduin II, keyin Edessa grafi va boʻlgusi graf Eddessalik (Kurteneylik) Joselin l 1104-yilda Harron jangidagi magʻlubiyatdan keyin asirga olindi. Bolduin ll va Joselin l 1122-yilda ikkinchi marta asirga olindi va 1125-yilgi Azaz jangidan keyin Edessa biroz tuzalib tiklanib olgan boʻlsa-da, Joselin 1131-yilda jangda halok boʻldi. Uning vorisi Edessalik Joselin II [[Vizantiya imperiyasi]] bilan ittifoq tuzishga majbur boʻldi, lekin 1143-yilda ham Vizantiya imperatori Ioann II Komnen va Quddus shohi Anju Fulk vafot etdi. Joselin, shuningdek, Tripoli grafi va Antioxiya shahzodasi bilan janjallashib, Edessani kuchli ittifoqchilarsiz qoldirdi{{sfn|Tyerman|2006|pp=185–189}}. Ayni paytda, Mosul otabegi Imad ad-Din Zengi 1128-yilda [[Mosul]] va [[Damashq]] oʻrtasida bahslarga sabab boʻlgan Suriyaning hokimiyat kaliti boʻlgan [[Halab]]ni oʻz hukmronligiga qoʻshib olgan edi. Zengi ham, Qudduslik Bolduin II ham diqqatini Damashqqa qaratdi. Bolduin 1129-yilda ushbu shahar tashqarisida magʻlub boʻldi{{sfn|Tyerman|2006|pp=185–189}}. [[Buriylar sulolasi]] tomonidan boshqarilgan Damashq, keyinchalik 1139-1140-yilda Zengi shaharni qamal qilganida shoh Fulk bilan ittifoq tuzadi{{sfn|Runciman|1952|pp=227–228}}. Ittifoq yilnomachi Usoma ibn Munqid tomonidan muzokara qilingan<ref>[http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5440995n.image.r=Ous%C3%A2ma+ibn+Mounkidh.f203.langEN Ousâma ibn Mounkidh, un émir syrien au premier siècle des croisades, p.182 (BnFda)]</ref>‌‌. 1144-yil oxirida Joselin II ortoqiylar bilan ittifoq tuzib, Halabga qarshi ortoqiylar qoʻshinini qoʻllab-quvvatlash uchun deyarli barcha qoʻshini bilan Edessadan chiqib ketadi. Zengi 1143-yilgi Fulkning oʻlimidan unumli foydalanmoqchi boʻlib, Edessani qamal qilish uchun shimolga shoshildi, shundan soʻng 1144-yil 24-dekabrda bir oydan keyin ularni magʻlub etib Edessani qoʻlga oldi. Ierges Manassi, Millilik Filip va boshqalar Quddusdan yordam berish uchun yuborilgan, ammo juda kech yetib kelishgan. Joselin II graflikning omon qolgan qismini Turbesseldan turib boshqarishda davom etadi, ammo qolgan hududlar ham asta-sekin musulmonlar tomonidan bosib olindi yoki Vizantiyaga sotildi. Zengining oʻzi butun islom olamida ''"eʼtiqod himoyachisi", „al-Malik al-Mansur“, „gʻolib podshoh“'' sifatida maqtovlarga sazovor boʻlgan. U Edessaning qolgan hududlariga yoki Antioxiya knyazligiga qoʻrquv bilan hujum qilmadi. Mosuldagi voqealar uni uyiga qaytishga majbur qildi va u yana Damashqqa nazar tashladi. Biroq u 1146-yilda bir qul tomonidan [[Suiqasd|oʻldirilgan]] va oʻrniga Halabda uning oʻgʻli Nur ad-Din Zengi oʻtirgan{{sfn|Runciman|1952|pp=225 –244}}. === Papa chaqiruvi va fransuz rejalari === {{asosiy|Quantum praedecessores}} [[Edessa Grafligi|Edessa]]<nowiki/>ning qulaganligi haqidagi xabarni Yevropaga 1145-yil boshida ziyoratchilar, soʻngra Antioxiya, Quddus va Armaniston elchixonalari olib kelishdi. Yepiskop Jabalalik Xyu bu haqda Papa Yevgeniy III ga xabar berdi, u oʻsha yilning 1-dekabrida ikkinchi salib yurishini boshlash uchun ''Quantum'' ''praedecessores (bizning ajdodlarimiz)'' chiqardi{{sfn|Tyerman|2006|pp=273–275}}. Xyu shuningdek, salibchilar davlatlari yordam berishidan umid qilgan Sharqiy nasroniy qirolining Papasiga aytdi: bu Prester Jonning birinchi hujjatlashtirilgan eslatmasi{{sfn|Runciman|1952|p=247}}. Yevgeniy Rimni boshqarmadi va uning oʻrniga [[Viterbo]] yashadi{{sfn|Tyerman|2006|p=289}}, lekin shunday boʻlsa-da, Ikkinchi salib yurishi birinchisiga qaraganda koʻproq uyushgan va markazlashtirilgan tarzda boshqariladi: qoʻshinlarga Yevropaning eng kuchli qirollari boshchilik qiladi va yoʻl oldindan rejalashtirilgan edi{{sfn|Tyerman|2006|p=298}}. Yangi salib yurishi chaqiruviga dastlabki munosabat yomon edi va aslida [[Lyudovik VII|Fransiyalik Lyudovik VII]] yurishda ishtirok etishi aniq boʻlgach, uni qayta chiqarishga toʻgʻri keldi. Lyudovik VII, shuningdek, Papadan mustaqil ravishda yangi ekspeditsiya tashkil etish masalasini ham koʻrib chiqdi va 1145-yilda [[Burj]]dagi Rojdestvo saroyida buni eʼlon qildi. Lyudovik oʻzining salib yurishini yoki haqiqatdan ham ziyorat qilishni rejalashtirayotgani bahsli edi chunki u vafot etgan ukasi Filippga Muqaddas Yerga borishga vaʼda bergan edi. Lyudovik bu qarorni „Quantum Praedecessores“ haqida eshitmasidan avval mustaqil ravishda qabul qilgan boʻlishi mumkin. Har holda, Abbot Suger va boshqa zodagonlar Lyudovikning rejalarini yoqlamadilar, chunki u bir necha yilga qirollikdan ketishi mumkin edi. Lyudovik uni Yevgeniyga qaytargan Klervalik Bernard bilan maslahatlashdi. Oʻsha paytda Lyudovik papalik chaqiruvi haqida xabar topadi va Yevgeniy Lyudovikning salib yurishini ishtiyoq bilan qoʻllab-quvvatlaydi. Chaqiruv 1146-yil 1-martda qayta nashr etiladi va Yevgeniy Bernardga butun Fransiya boʻylab yangiliklarni vaʼz qilishga ruxsat berdi{{sfn|Tyerman|2006|pp=275–281}}. === Klervalik Avliyo Bernard === [[Fayl:Stained glass St Bernard MNMA Cl3273.jpg|150px|thumb|left|Vitrajdagi Avliyo Bernard, Yuqori Reyndan, 1450-yil.|alt=Stained glass image of a kneeling man with a halo holding an open book and a staff]] Rim papasi fransuz abbati Klervalik Bernardga Ikkinchi salib yurishini vaʼz qilishni topshirdi va buning uchun Rim papasi Urban II Birinchi salib yurishiga bergan bir xil indulgensiyalarni berdi<ref>Ota Mari Gildas (1907). „[[wikisource:Catholic_Encyclopedia_(1913)/St._Bernard_of_Clairvaux|Sent. Bernard of Clairvaux]]“. „Katolik entsiklopediyasida“. '''2.''' Nyu-York: Robert Appleton kompaniyasi.</ref>. 1146-yilda [[Burgundiya]]dagi [[Vezelay|Vezelay shahri]]da kengash (Vezelay kengashi(1146)) chaqirilgan va Bernard 1146-yil 31-martda majlisda vaʼz qilgan. Fransiyalik [[Lyudovik VII]], uning rafiqasi Akvitaniyalik Eleanora va hozir boʻlgan knyazlar va lordlar muqaddas ziyoratchilarning xochini qabul qilish uchun Bernardning oyoqlariga sajda qildilar. Keyin Bernard Germaniyaga oʻtdi va uning deyarli har bir qadamida koʻpayadigan mojizalar haqida xabar berishi, shubhasiz, uning yurishining muvaffaqiyatiga hissa qoʻshdi. [[Speyer]]da Germaniyalik Konrad III va uning jiyani, keyinchalik Muqaddas Rim imperatori [[Fridrix I Barbarossa|Fridrix Barbarossa]] xochni Bernardning qoʻlidan oladi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=48}}. Rim papasi Yevgeniy jarayonni ragʻbatlantirish uchun shaxsan oʻzi Fransiyaga boradi{{sfn|Tyerman|2006|pp=275–281}}. Bernard oʻzining gʻayratli shijoatiga qaramay, tabiatan aqidaparast ham, taʼqibchi ham emas edi. Birinchi salib yurishida boʻlgani kabi, vaʼz beixtiyor [[yahudiylar]]ga hujumlarga olib keldi. Rudolf ismli aqidaparast fransuz rohibi Reynlandiya, [[Kyoln]], [[Mayns]], [[Worms|Vorms]] va [[Speyer]]da yahudiylarning qirgʻin qilinishiga ilhomlantiradi. Rudolf yahudiylar Muqaddas Yerni qutqarish uchun ularga moliyaviy hissa qoʻshmaganliklarini daʼvo qilgan. Bernard, Kyolnlik Arnold I, Kyoln arxiyepiskopi, va Mayns arxiyepiskopi Genrix I bu hujumlarga keskin qarshi edilar va shuning uchun Bernard muammoni hal qilish va olomonni tinchlantirish uchun Flandriyadan Germaniyaga yoʻl oldi. Keyin Bernard Rudolfni Maynsda topdi va uni tinchlantirishga muvaffaq boʻldi hamda uni monastiriga qaytaradi{{sfn|Tyerman|2006|pp=281–288}}. == Aloqador Yevropa salib yurishlari == === Vendiya salib yurishi === Ikkinchi salib yurishi chaqirilgach, koʻplab janubiy nemislar koʻngilli ravishda [[Muqaddas zamin|Muqaddas zaminga]] salib yurishlarini boshladilar. Shimoliy Germaniya sakslari esa buni xohlamadilar. Ular 1147-yil 13-martda [[Frankfurt]]da boʻlib oʻtgan ''Imperial Diet'' yigʻilishida Avliyo Bernardga butparast slavyanlarga qarshi yurish qilish istagini aytishdi. Sakslarning rejasini maʼqullagan Yevgeniy 13-aprelda ''Divina dispensatione'' nomi bilan mashhur boʻlgan Papa chaqiruvini eʼlon qildi. Bu chaqiruv turli xil salibchilarning diniy mukofotlari oʻrtasida hech qanday tafovut boʻlmasligi kerakligini aytdi. Butparast slavyanlarga qarshi salib yurishiga, birinchi navbatda, [[Danlar|daniyaliklar]](german qabilasi), [[sakslar]] va [[polyaklar]] ixtiyoriy ravishda qatnashgan edilar{{sfn|Davies|1996|p=362}}. Shuningdek, ular orasida [[Bogemiya|bogemiyalik]]lar ham edi{{sfn|Herrmann|1970|p=326}}. Papa legati, Gavelberglik Anselm umumiy qoʻshin qoʻmondonligiga ega edi. Yurishlarga Askaniylar, Vettin va Schauenbergerlar (Schauenberg va Golshteyn graflari) kabi sakson oilalari boshchilik qilgan{{sfn|Herrmann|1970 |p=328}}. Germaniyaning salib yurishidagi ishtirokidan xafa boʻlgan Obotritlar 1147-yil iyun oyida Golshteyndagi Vagriya shahriga birinchilardan boʻlib bostirib kirishdi va bu 1147-yil yoz oxirida salibchilarning yurishiga olib keldi. Obotritlarni nasroniylar hududidan quvib chiqargandan soʻng, salibchilar [[Dobin am See|Dobin]]dagi Obotrit qal’asini va [[Demmin]]dagi Liutizian qal’asini nishonga oldilar. Dobinga hujum qilgan kuchlar tarkibiga daniyaliklardan Kanute V va Shveyn III, Adalbert II, Bremen arxiyepiskopi va Saksoniya Gersogi Genrix Arslon kiradi. Baʼzi salibchilar qishloqlarni vayron qilishni qoʻllab-quvvatlaganlarida, boshqalari „Biz oʻz yurtimizni vayron qilayotgan yer va biz xalqimizga qarshi kurashayotgan xalq emasmi?“{{sfn|Christiansen|1997|p=55}}. Sakson qoʻshinlari butparastlar boshligʻi Niklot Dobin garnizonini suvga choʻmdirishga qaror qilgach, Genrix Arslon chekinishga majbur boʻldi. Muvaffaqiyatsiz Demmin qamalidan soʻng, salibchilar kontingenti margravlar tomonidan Pomeraniyaga hujum qilish uchun yoʻnaltirildi. Ular tez orada nasroniylar shahri [[Shchetsin|Shchetsinga]] yetib kelishdi va salibchilar yepiskopi Pomeraniyalik Adalbert va Pomeraniya shahzodasi Ratibor I bilan uchrashgandan keyin tarqalib ketishdi. Klervalik Bernardning soʻzlariga koʻra, salib yurishining maqsadi butparast slavyanlarga qarshi „xudoning yordami bilan ular yo oʻzgartirilishi yoki yoʻq qilinishiga qadar“ jang qilishlari kerak edi{{sfn|Christiansen|1997|p=53}}. Biroq, salib yurishi Vendlarning koʻpchiligini oʻzgartirishga erisha olmadi. Sakslar Dobinda asosan diniy oʻzgarishlarga erishdilar, chunki nasroniy qoʻshinlari tarqalib ketganidan keyin slavyanlar oʻzlarining butparastlik eʼtiqodlariga qayta murojaat qilishdi. Pomeraniyalik Albert „Agar ular nasroniylik eʼtiqodini mustahkamlash uchun kelgan boʻlsalar… ular buni qurol bilan emas, balki vaʼz qilish orqali qilishlari kerak edi“ deya tushuntirish beradi{{sfn|Christiansen|1997|p=54}}. Salib yurishining oxiriga kelib, Meklenburg va Pomeraniya qishloqlari, ayniqsa, Genrix Arslon qoʻshinlari tomonidan talon-taroj qilindi va koʻp qon toʻkilib, aholisi qirgʻin qilindi{{sfn|Barraclough|1984|p=263}}. Bu kelgusi oʻn yilliklarda koʻproq nasroniy gʻalabalarini olib kelishga yordam beradi. Slavyan aholisi ham ishlab chiqarish usullarining koʻp qismini yoʻqotib, ularning kelajagiga qarshiliklarini paydo qilishdi{{sfn|Herrmann|1970|p=327}}. === Rekonkista va salibchilar tomonidan Lissabon, Almeriya va Tortosaning bosib olinishi === {{asosiy|Lissabon qamal|Tortosa qamal (1148)}} [[Fayl:Siege of Lisbon - Muslim surrender.jpg|thumb|''"Gersog Genrix Afonso tomonidan Lissabonning qamal qilinishi"'' Joaquim Rodrigues Braga tomonidan chizilgan(1840-yil).|alt=Painting of a group of men clustered around a seated man in armor wearing a crown. Kneeling before the seated man is another man, with a third man standing between the two men and pointing at the kneeling man.]] 1147-yil bahorida Rim papasi [[Rekonkista]] kontekstida salib yurishini [[Iberiya yarim oroli|Iberiya yarim oroligacha]] kengaytirishga ruxsat berdi. U, shuningdek, Leon va Kastiliya hukmdori Alfonso VII ga [[Mavrlar]]ga qarshi yurishlarini Ikkinchi salib yurishining qolgan qismilari sifatida tenglashtirishiga ruxsat berdi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=48}}. 1147-yil may oyida, salibchilarning birinchi kontingenti Angliyadagi Dartmut shahridan Muqaddas Yerga joʻnab ketdi. Noqulay ob-havo kemalarni 1147-yil 16-iyun kuni shimoliy [[Portu]] qirgʻogʻida toʻxtashga majbur qildi. U yerda ular Portugaliya qiroli Afonso I bilan uchrashishga qaror qilishdi{{sfn|Runciman|1952|p=258}}. Salibchilar qirolga [[Lissabon]]ga hujum qilishga yordam berishga kelishib olishdi va ularga shahar mollarini talon-taroj qilishi va ozod qilinishi kutilgan mahbuslar uchun toʻlovni taklif qilishdi. Biroq salibchilarning bir qismi 1142-yilda Lissabonni qamal qilish paytida portugal va shimoliy salibchilarning birgalikdagi kuchlari tomonidan shaharga qilgan muvaffaqiyatsiz urinishlarini eslab, yordam berishga ikkilanib turishdi<ref>Villegas-Aristizábal (2013)), 7-20-betlar.</ref>. 1147-yildagi Lissabon qamali 1-iyuldan 25-oktabrgacha davom etdi, toʻrt oydan soʻng Mavriya hukmdorlari, birinchi navbatda, shahar ichidagi ochlik tufayli taslim boʻlishga rozi boʻlishdi. Salibchilarning aksariyati yangi bosib olingan shaharga joylashdi, biroq ularning bir qismi, Muqaddas Zamin tomon suzishda davom etishdi{{sfn|Runciman|1952|p=258}}. Ularning baʼzilari, avvalroq ketgan edilar va oʻsha yilning boshida Santaremni bosib olib ularga yordam berishgan edi. Keyinchalik ular Sintra, Almada, Palmela va Setubalni zabt etishga yordam berishdi va ularga bosib olingan yurtlarda qolib, u yerda oʻrnashib, avlod koʻrishlariga ruxsat berildi. [[Pireney yarim oroli]]<nowiki/>ning boshqa qismida deyarli bir vaqtning oʻzida qirol Leonlik Alfonso VII, Barselona grafi Ramon Berenguer IV va boshqalar Kataloniya, Leon, Kastiliya va fransuz salibchilarning aralash qoʻshiniga boshchilik qilganlar va boy port shahar [[Almeria|Almeryia]]ni bosib olishdi. Shahar Genuya-Pizan dengiz floti koʻmagida 1147-yil oktabrda bosib olindi{{sfn|Riley- Smit|1991|p=48}}. Keyin Ramon Berenguer IV Almoravid Taifa qirolligining [[Valensiya qirolligi|Valensiya]] va Mursiya yerlariga bostirib kirdi. Portugaliyaliklarga Lissabonni egallashda yordam bergan salib yurishlari kuchlarining bir qismini Barselona grafi va ingliz papasining elchisi Nikolas Breakspir tomonidan taklif qilingan Tortosa qamalida (1148) ishtirok etishga daʼvat etildi. Ular 1148-yil dekabrda Tortosani 5 oylik qamaldan soʻng fransuz, reyn, flamand, anglo-normanlar va genuya salibchilari yordamida yana qoʻlga kiritdi. Koʻp sonli salibchilar qoʻshinlari yangi qoʻlga kiritilgan shahar ichidagi va uning atrofidagi yerlar bilan taqdirlandilar<ref>Villegas-Aristizabal (2009), 97-80</ref>. Keyingi yil, [[Fraga]], Lleida va [[Mequinenza]] kabi Segre va [[Ebro]] daryolarining qoʻshilishidagi hududlar qoʻlga kiritildi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=126}}. == Kuchlar == === Musulmonlar === [[Fayl:Crusade_2.jpg|Ikkinchi salib yurishi davridagi [[Yaqin Sharq]].|thumb|right]] Odatda musulmon davlatlarining qoʻshini tarkibi juda yaxshi tayyorgarlikka ega boʻlgan va juda yaxshi qurollangan etnik [[Turkiy xalqlar|turk]] askarlaridan iborat edilar. Islom Yaqin Sharqidagi harbiy tizimning asosini har bir tumanda maʼlum miqdordagi qoʻshinlarni qoʻllab-quvvatlovchi ''[[iqto]]'' yerlar tizimi tashkil etilgan edi. Urush boʻlgan taqdirda, odatda [[Rais|"rais"]] (boshliq) qoʻmondonligi ostidagi shaharlarda joylashgan va odatda etnik [[arab]]lardan iborat boʻlgan „ahdas“ harbiylari, qoʻshinlar sonini koʻpaytirishga chaqirilardi. „Ahdas“ harbiylari, garchi yaxshi tayyorgarlikka ega turk qoʻshinlariga qaraganda kamroq tayyorgarlik koʻrgan boʻlsa-da, koʻpincha din, ayniqsa „[[jihod]]“ tushunchasi ularning jangovar qobiliyatini oshirishga juda kuchli turtki boʻlgan. Qoʻshimcha yordam uchun turkman va kurd yordamchi kuchlari kelar edi, garchi bu kuchlar kuchli intizomga moyil boʻlsa ham, ular urush paytida chaqirilishi mumkin edi{{sfn|Nikol|2009|pp=28 –30}}. 1138-1149-yillarda [[Damashq]] ''otabegi'' Muin ad-Din Anur, kuchli musulmon sarkardasi edi. Oʻsha paytda Damashq Burid amirlari tomonidan idora qilingan. Ammo Damashq harbiylariga qoʻmondonlik qilgan Anur shaharning haqiqiy hukmdori edi. Tarixchi Devid Nikol Anurni qobiliyatli general va diplomat, shuningdek, sanʼat homiysi sifatida ham tanilganini eʼtirof etgan. Buridlar sulolasi 1154-yilda Zengiylar sulolasi tomonidan agʻdarilganligi sababli, Anurning Ikkinchi salib yurishini qaytarishdagi roli Zengiylarga sodiq tarixchilar va yilnomachilar tomonidan Anurning raqibi, Halab amiri Nur ad-Din Zengiyga hurmat koʻrsatilishi bilan uning nomi katta darajada oʻchirildi{{sfn|Nikol|2009|pp= 19–21}}. === Salibchilar === Germaniya qoʻshini 20 000 ga yaqin ritsardan iborat edi, fransuz qoʻshinlarida qirol yerlaridan 700 ga yaqin ritsarlar bor edi, zodagonlar esa kamroq ritsarlarni tarbiyalagan, Quddus qirolligida esa 950 ga yaqin harbiy va 6000 ta piyoda askari bor edi{{sfn|Nikol|2009|p= 24}}. Fransuz ritsarlari otda, nemis ritsarlari esa piyoda jang qilishni afzal koʻrar edilar. Vizantiya yunonlari yilnomachisi Jon Kinnamos shunday deb yozgan edi „Fransuzlar, ayniqsa, otda tartibli va nayza bilan hujum qilishga qodir, ularning otliq qoʻshinlari tezligi boʻyicha nemislarnikidan oshib ketadi. Ammo nemislar fransuzlardan koʻra yaxshiroq piyoda jang qila oladilar va ulkan qilichlardan foydalanishda ustundirlar“{{sfn|Nicolle|2009|pp= 26–27}}. Konrad III jasur ritsar hisoblanar edi, ammo koʻpincha inqiroz paytlarida qatʼiyatsiz deya taʼriflangan{{sfn|Nikol|2009|p=17}}. [[Lyudovik VII]] ning nozik tarafi xudojoʻy nasroniy ekanligi boʻlib, u siyosat yoki janglardan koʻra koʻproq rafiqasi Akvitaniyalik Eleonorani sevganligi sababli Klervalik Bernard kabi zamondoshlari tomonidan tez-tez hujumlarga uchragan{{sfn|Nicolle|2009|p=18}}. Angliya qiroli Stiven oʻz qirolligidagi ichki nizolar tufayli Ikkinchi salib yurishida qatnasha olmadi{{sfn|Shmieder|O'Doherty|2015|pp=121–138}}. Shu bilan birga, qirol Shotlandiyalik David I oʻz fuqarolari tomonidan salib yurishiga qoʻshilishdan qaytarildi{{sfn|Cowan|Mackey|Macquarrie|1983|p=18}}. == Sharqdagi salib yurishi == [[Fayl:Deuxième croisade.JPG|thumb|Ikkinchi salib yurishi xaritasi]] Zengining oʻldirilishidan soʻng Joselin II Edessa shahrini qaytarib oldi va qal’ani qamal qildi, ammo 1146-yil noyabrda Nurad-Din uni magʻlub etdi. 1147-yil 16-fevralda fransuz salibchilari oʻz yoʻnalishini muhokama qilish uchun [[Étampes-sur-Marne|Etampes]]<nowiki/>da uchrashdilar. Nemislar allaqachon Vengriya orqali quruqlikka chiqishga qaror qilishgan edi. Ular dengiz yoʻlini siyosiy jihatdan amalga oshirib boʻlmas deb hisoblashgan, chunki Sitsiliyalik Rojer II Konradning dushmani edi. Fransuz zodagonlarining koʻpchiligi ularni [[Vizantiya imperiyasi]] orqali olib oʻtadigan quruqlik yoʻliga ishonmadi, chunki bu yoʻl hali ham Birinchi salib yurishi davridagi yoʻqotishlar hisobiga haligacha mavqeiga putur yetmoqda edi. Shunga qaramay, fransuzlar Konradga ergashishga va 15-iyunda yoʻlga chiqishga qaror qilishdi. Rojer II xafa boʻldi va bundan buyon ishtirok etishdan bosh tortdi. Fransiyada Abbot Suger [[Étampes-sur-Marne|Etampesdagi]] katta yigʻilish tomonidan (va Rim papasi tomonidan tayinlangan) salib yurishida qirol yoʻqligi paytida oʻrinbosarlardan biri sifatida harakat qilish uchun saylangan. Germaniyada keyingi vaʼzni Ebraxlik Adam amalga oshirdi va Freyzinglik Otto ham xochni olishga muvaffaq boʻldi. Nemislar [[Pasxa]]da yoʻlga chiqishni rejalashtirishgan, ammo may oyigacha ketishmagan{{sfn|Runciman|1952|pp= 257, 259}}. === Germaniya yoʻnalishi === Nemis salibchilari Papa legati va [[Kardinal (ruhoniy)|kardinal]] Santa Rufinalik Teodvin hamrohligida [[Konstantinopol]]da fransuzlar bilan uchrashishni maqsad qilganlar. Shtiriya hukmdori Ottokar III [[Vena]]da Konradga qoʻshildi va Konradning dushmani Vengriyadagi Geza II ularga zarar yetkazmasdan oʻtishlariga ruxsat berdi. 20 000 kishilik nemis armiyasi Vizantiya hududiga kelganida, imperator Manuel I Komnenos ularni hujum qilishidan qoʻrqib, Vizantiya qoʻshinlarini dushmandan himoya qilish uchun shay holatga keltirildi. Baʼzi itoatsiz nemislar bilan qisqa muddatli toʻqnashuv [[Plovdiv|Filipopolis]] yaqinida va [[Adrianopol]]da boʻlib oʻtdi, u yerda Vizantiya generali Konradning jiyani Prosux, boʻlajak imperator [[Fridrix I Barbarossa|Fridrix l Barbarossa]] bilan jang qildi. Nemis askarlarining bir qismi esa sentabr oyi boshida suv toshqinida halok boʻlgan. Biroq 10-sentabrda ular Manuel I bilan munosabatlari yomon boʻlgan boʻlsada [[Konstantinopol]]<nowiki/>ga yetib kelishdi, natijada Konstantinopol jangi sodir boʻldi, shundan soʻng nemislar [[Kichik Osiyo yarim oroli|Kichik Osiyo]]<nowiki/>dan imkon qadar tezroq oʻtib olishlari kerakligiga ishonchlari hosil edi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 42}}. Manuel Konraddan oʻz qoʻshinlarining bir qismini ortda qoldirib, Gretsiya shaharlarini talon-taroj qilayotgan Rojer II hujumlaridan himoyalanishida yordam berishini soʻraydi. Lekin Konrad Rojerning dushmani boʻlishiga qaramay, bunga rozi boʻlmadi{{sfn|Runciman|1952|pp= 259–267}}. Kichik Osiyoda Konrad fransuzlarni kutmaslikka qaror qildi, balki [[Koʻniya sultonligi]] poytaxti [[Koʻniya]] shahri tomon yurish qildi. Konrad oʻz qoʻshinini ikki qismga boʻldi. Vizantiya imperiyasining Kichik Osiyodagi gʻarbiy viloyatlaridagi hududlarining katta qismi haqiqatda sust boshqariladigan hududlar edi va viloyatlarning aksariyati turk koʻchmanchilari tomonidan nazorat qilinuvchi kimsasiz yerlardan iborat edi{{sfn|Nikol|2009|pp= 43}}. Konrad Onadoʻliga qarshi yurishining davomiyligini kam baholadi va baribir imperator Manuelning obroʻsi Onadoʻlida haqiqatdan ham kattaroq deb taxmin qildi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 46}}. Konrad ritsarlar va eng yaxshi qoʻshinlarni olib chiqdi va Freyzinglik Otto bilan birga chodirdagi qoʻshinni qirgʻoq yoʻli boʻylab kuzatuvga joʻnatdi{{sfn|Nikol|2009|pp= 46}}. Saljuqiylar 1147-yil 25-oktabrda Dorileyumdagi ikkinchi jangda qirol Konrad qoʻshinini deyarli butunlay qirib tashladi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p= 50}}. Jangda turklar oʻzlarining odatiy taktikasini qoʻlladilar, goʻyo orqaga chekinish qildilar va keyin ularni taʼqib qilish uchun asosiy armiyadan ajralib chiqqan nemis otliqlarining kichik qoʻshiniga hujum qilish uchun qaytib kelishdi. Konrad asta-sekin Konstantinopolga chekinishni boshladi, uning qoʻshini har kuni turklar tomonidan taʼqib qilinar edi, ular bosqinchilar hujumlariga uchrab, qoʻshinining orqa qismini magʻlub etishadi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 47}}. Ular bilan toʻqnashuvda boʻlgan Konradning oʻzi ham yaralandi. Qirolning oʻgay ukasi yepiskop Freyzinglik Otto boshchiligidagi nemis kuchlarining boshqa boʻlinmasi janubga [[Oʻrta Yer dengizi|Oʻrtayer dengizi]] sohiliga yoʻl oldi va 1148-yilning boshida xuddi shunday magʻlubiyatga uchradi{{sfn|Runciman|1952|pp= 267–270}}. Otto boshchiligidagi qoʻshin 1147-yilning 16-noyabrida noqulay qishloqlardan oʻtayotganda oziq-ovqatlari tugab qolgan va saljuqiy turklar tomonidan 1147-yil 16-noyabrda Laodikiya yaqinida pistirmaga uchragan{{sfn|Nikol|2009|pp= 46}}. === Fransuz yoʻnalishi === [[Fayl:C croisade2 Louis7.jpg|thumb|200px|Fransiya qiroli [[Lyudovik VII]].]] Fransuz salibchilari [[Metz|Metzdan]] 1147-yil iyunida Lyudovik, Flandriya grafi Elzaslik Terri, Barlik Renaut I, Savoyalik Amadey III va uning ukasi Monferratlik Uilyam V, Overnlik Uilyam VII va boshqalar boshchiligida [[Lotaringiya]], [[Burgundiya]] va [[Akvitaniya]] qoʻshinlari bilan birga joʻnab ketishgan edi. Tuluzalik Alfons boshchiligidagi [[Provence|Provans]] qoʻshinlari avgustgacha kutishni va dengiz orqali oʻtishni tanladilar. [[Worms|Vormsda]] Lyudovik [[Normandiya]] va Angliyadan kelgan salibchilar bilan birlashdi. Ular Konradning yoʻlini tinchgina kuzatib borishdi, Geza Lyudovik muvaffaqiyatsiz venger bosqinchisi Boris Kalamanosga oʻz armiyasiga qoʻshilishga ruxsat berganini bilganida, Lyudovik va [[Vengriya]] qiroli Geza bilan toʻqnashuv yuzaga kelgan. Vizantiya hududidagi munosabatlar ham ayanchli edi va qolgan fransuzlardan oldinda yurgan Lotaringiyaliklar ham yoʻlda uchrashgan zaif nemis qoʻshini bilan toʻqnash kelishdi{{sfn|Runciman|1952|pp=259– 263}}. Lyudovik VII va Manuel I oʻrtasidagi dastlabki muzokaralardan beri Manuel Rumga qarshi harbiy yurishini toʻxtatib, dushmani Sulton Mesud I bilan sulh tuzdi. Manuel buni Birinchi salib yurishidan beri oʻgʻirlik va xiyonat bilan shuhrat qozongan va [[Konstantinopol]]da mash’um rejalar uyushtirganlikda gumon qilinayotgan salibchilardan oʻz imperiyasini himoya qilish uchun qildi. Shunga qaramay, Manuelning fransuz armiyasi bilan munosabatlari nemislarga qaraganda bir oz yaxshiroq edi shuning uchun Lyudovik Konstantinopolda dabdabali mehmon boʻldi. Fransuzlarning bir qismi Manuelning saljuqiylar bilan tuzgan sulhidan gʻazablanib, Rojer II bilan ittifoq tuzishga va Konstantinopolga hujum qilishga chaqirdi, biroq Lyudovik ularni toʻxtatib qoladi{{sfn|Runciman|1952|pp=268–269}}. [[Fayl:Manuelcomnenus.jpg|thumb|left|Imperator Manuel I.|alt= Chiroyli shlyapa bilan tikilgan liboslar kiygan, tik turgan erkak. Uning boshida halo bor va bir qoʻlida uzun tayogʻini ushlab turibdi.]] Savoy, Auvergne va Monferrat qoʻshinlari Italiya orqali quruqlik yoʻlini bosib oʻtdi, [[Brindisi (provinsiya)|Brindisidan]] [[Durazzano|Duratsoga]] oʻtib, Konstantinopolda Lyudovik bilan qoʻshildilar va butun armiya [[Bosfor|Bosfor boʻgʻozi]] orqali kemalarda [[Kichik Osiyo]]ga oʻtishdi. Nemislar Ikoniyani ([[Koʻniya|Koʻniyani]]) egallab olganligi haqidagi mish-mishlar yunonlarni ruhlantirdi, ammo Manuel Lyudovikga Vizantiya qoʻshinlarini berishdan bosh tortdi. Sitsiliyalik Rojer II endigina Vizantiya hududiga bostirib kirganligi sababli Manuel [[Peloponnes]]dagi barcha qoʻshinlariga muhtoj edi. Shunday qilib, nemislar ham, fransuzlar ham Birinchi salib yurishi qoʻshinlaridan farqli oʻlaroq, [[Vizantiya imperiyasi|Vizantiya]] yordamisiz Osiyoga kirdilar. Manuel bobosi Aleksey I dan oʻrnak olib, fransuzlar bosib olgan har qanday hududni imperiyaga qaytarishiga qasamyod qildirdi{{sfn|Runciman|1952|p= 269}}. Fransuzlar Konrad armiyasining qoldiqlari bilan Lopadionda uchrashdilar va Konrad Lyudovik qoʻshiniga qoʻshildi. Ular Freyzinglik Otto yoʻlidan yurib, Oʻrtayer dengizi sohiliga yaqinlashib, dekabr oyida [[Efes]]ga yetib kelishdi va u yerda turklar ularga hujum qilishga hozirlik koʻrayotganini bilishadi. Manuel shuningdek, Lyudovikning yoʻlda qilgan talonchilik va bosqinchiliklaridan shikoyat qilib, elchilarni yuboradi shuning uchun endi Vizantiyaliklarning turklarga qarshi ularga yordam berishiga kafolat yoʻq edi. Bu orada Konrad kasal boʻlib, Konstantinopolga qaytib keldi, u yerda Manuel shaxsan oʻzi uning huzuriga tashrif buyuradi va Lyudovik turk hujumi haqidagi ogohlantirishlarga eʼtibor bermay, omon qolgan fransuz va nemislar bilan Efesdan chiqib ketdi. Turklar haqiqatan ham kutilgan hujumni amalga oshiradilar, lekin 1147-yil 24-dekabrda boʻlib oʻtgan Efes jangida fransuzlar gʻalaba qozonishdi{{sfn|Runciman|1952|pp= 270–271}}. Shu oyda Meander jangida fransuzlar turklarning yana bir hujumini toʻxtatdilar. Ular Likusdagi Laodikiyaga 1148-yil yanvar oyining boshida, xuddi shu hududda Freyzinglik Otto armiyasi yoʻq qilinganidan soʻng yetib kelishdi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=51}}. Savoylik Amadey qoʻmondonligi ostida qoʻshin avangardi Kadmus togʻi jangida asosiy qoʻshindan ajralib chiqadi. Lyudovik qoʻshinlari turklar tomonidan katta yoʻqotishlarga uchragan (1148-yil 6-yanvar). Lyudovikning oʻzi, Deuillik Odoning soʻzlariga koʻra, qoyagaga chiqqan, turklar uni payqamaganligi sababli eʼtiborsiz qoldirgan va turklar keyingi hujumga oʻtishmadi, shundan soʻng fransuzlar [[Antaliya|Adaliya]]ga yoʻl olishdi, turklar doimiy ravishda uzoqdan taʼqib qilishdi, ular fransuzlarning oʻzlari va otlari uchun oziq-ovqat toʻldirishiga yoʻl qoʻymaslik uchun yerni yoqib yubordilar. Lyudovik endi quruqlikda davom etishni istamadi va Adaliyada flot yigʻib, Antioxiya tomon suzib ketishga qaror qiladi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p= 50}}. Boʻronlar sababli yurish bir oyga kechiktirilgandan soʻng, koʻpchilik tomonidan vaʼda qilingan kemalar umuman kelmadi. Lyudovik va uning sheriklari kemalarni oʻzlari uchun talab qilishdi, qolgan qoʻshin esa Antioxiyaga uzoq yurishni davom ettirishi kerak edi. Armiya turklar tomonidan yoki kasallik tufayli deyarli butunlay yakson qilingan{{sfn|Runciman|1952|pp= 272–273}}. === Quddusga yurish === [[Fayl:RaymondOfPoitiersWelcomingLouisVIIinAntioch.JPG|thumb|Antioxiyada [[Lyudovik VII]] ning Puatyelik Raymond tomonidan kutib olinishi.|alt= Shahar darvozasi oldida uchrashgan ikki kishining surati. Ikkala erkak ham boshqa odamlarning olomon oldida. Chapdagining boshi yalang, bir qoʻlida shlyapasini ushlab, koʻk rangli kashta kiygan va toj kiygan ikkinchi figuraga taʼzim qiladi.]] Boʻronlar tufayli yurish kechiktirilgan boʻlsa-da, Lyudovik oxir-oqibat 19-martda Antioxiyaga etib keldi. Savoylik Amadey yoʻlda [[Kipr]]da vafot etgan edi. Lyudovikni Eleonoraning amakisi Puatyelik Raymond kutib oldi. Raymond undan turklardan himoya qilishga yordam berishini va Edessaga kirish eshigi boʻlgan musulmon shahri [[Halab]]<nowiki/>ga qarshi yurishda unga hamroh boʻlishini kutgan edi, biroq Lyudovik buni rad etdi va oʻzining harbiylari va salibchilarni bir joyga yilishdan koʻra Quddusga qilgan ziyoratini tugatishni afzal koʻrdi{{sfn|Brundage|1962|pp= 115–121}}. Eleonora u yerda yashashdan zavqlandi, lekin amakisi undan oila yerlarini koʻpaytirishni va Lyudovik boshchilik qilayotgan salibchilar qoʻshini bilan yordam berishdan bosh tortsa qirol bilan ajrashishni iltimos qildi{{sfn|Nikol|2009|p= 54}}. Bu davrda Raymond va Eleanora oʻrtasidagi munosabatlar haqida mish-mishlar tarqaldi, bu Lyudovik va Eleanora oʻrtasidagi nikohda keskinlikni keltirib chiqardi{{sfn|Nikol|2009| pp= 18, 54}}. Lyudovik hibsga olingan Eleanora bilan Antioxiyadan tezda Tripoli Grafligiga joʻnadi. Ayni paytda, Freyzinglik Otto va uning qoʻshinlarining qoldiqlari aprel oyining boshida Quddusga yetib kelishadi va oradan koʻp oʻtmay Konrad ham yetib keldi{{sfn|Rayli-Smit|1991|pp= 49–50}}. Fulk, Quddusning Lotin Patriarxini Lyudovikga ularga qoʻshilishga taklif qilish uchun yuborgan. Lissabonda toʻxtagan flot, shuningdek, Alfonso Jordan, Tuluza grafi qoʻmondonligi ostida Yevropani tark etgan Provansliklar ham shu vaqtda yetib keldi. Alfonsoning oʻzi Quddusga etib bormadi, u [[Qayseri|Qaysariyada]] vafot etgan, goʻyoki graflikdagi siyosiy intilishlaridan qoʻrqqan jiyani Tripolilik Raymond II tomonidan zaharlangan. Raymond Alfonsoni zaharlagani haqidagi daʼvo Provans qoʻshinlarining katta qismini ortga qayishiga va uyilariga joʻnab ketishiga sabab boʻldi{{sfn|Nikol|2009|p= 54}}. Salib yurishining asl markazi [[Edessa Grafligi|Edessa]] edi. Ammo Qirol Bolduin III va Templiyer ritsarlarining asosiy maqsadi [[Damashq]] edi{{sfn|Brundage|1962|pp=115–121}}. Salibchilarning kelishiga javoban Damashq amiri Muiniddin Unur urushga qizgʻin tayyorgarlik koʻra boshladi, Damashq istehkomlarini mustahkamladi, oʻz shahriga qoʻshin kiritishni buyurdi va Damashqning suv manbalariga olib boradigan yoʻllar vayron qilingan yoki boshqa tomonga burib yuborilgan. Unur [[Halab]] va [[Mosul]]<nowiki/>ning Zangiylar hukmdorlaridan (odatda uning raqiblari boʻlgan) yordam soʻradi, ammo bu davlatlar kuchlari Damashqdan tashqaridagi janglar uchun oʻz vaqtida yetib kelmagan. Zangiylar hukmdorlari raqibi Unur oʻz shahrini salibchilarga boy berib qoʻyishi mumkin degan fikrda Damashqqa qoʻshin yuborishni kechiktirgani deyarli aniq edi{{sfn|Nikol|2009|p= 55}}. === Akka yaqinidagi Palmareya kengashi === Quddus zodagonlari Yevropadan qoʻshinlarning kelishini mamnuniyat bilan qarshi oldilar. Salibchilar uchun eng yaxshi nishonni hal qilish uchun kengash 1148-yil 24-iyunda Quddus Oliy Sudi Yevropadan yaqinda kelgan salibchilar bilan [[Quddus Qirolligi]] [[Akko|Akka]] yaqinidagi Palmareyada uchrashganda boʻlib oʻtdi. Bu sudning mavjud boʻlgan eng ajoyib yigʻilishi edi{{sfn|Riley-Smith|1991|p= 50}}{{sfn|Uilyam of Tyre|Babcock|Krey|1943|loc= vol. 2, bk. 17, bob. 1, 184–185-betlar: “Kengashda hozir boʻlgan zodagonlarning ismlarini... avlodlar manfaati uchun shu yerda yozib qoʻyish bugungi tarixga toʻgʻri va toʻliq uygʻun koʻrinadi&nbsp;... Har birini alohida nomlash juda uzoq davom etadi."}}. Oxir-oqibat, Quddus qirolligining sobiq ittifoqdoshi boʻlgan, keyin esa oʻz ittifoqini zengiylarga oʻzgartirgan Damashq shahriga hujum qilish qarori qabul qilindi va qirollikning ittifoqdosh shahri boʻlgan Bosra shahriga 1147-yilda hujum uyushtirildi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 54–55}}. Tarixchilar uzoq vaqtdan beri Edessani emas, Damashqni qamal qilish qarorini „tushunib boʻlmaydigan ahmoqlik harakati“ deb bilishgan. Damashq ''otabegi'' Unur va Zengiylar oʻrtasidagi ziddiyat kuchayib borayotganini qayd etgan koʻplab tarixchilar salibchilar kuchini Zengiylarga qarshi qaratgani maʼqulroq boʻlardi, degan fikrni ilgari surdilar. Yaqinda Devid Nikol kabi tarixchilar Damashqqa hujum qilish qarorini himoya qilib, Damashq Suriya janubidagi eng qudratli musulmon davlati ekanligini va agar nasroniylar Damashqni qoʻlga kiritsalar, ular Nur ad-Dinning kuchayib borayotgan qudratiga qarshilik koʻrsatish uchun yaxshiroq holatda boʻlar edilar, deya taʼkidladilar. Unur ikki musulmon hukmdorning zaifi boʻlganligi sababli, Nuraddinning yaqin kelajakda Damashqni egallashi muqarrar, deb hisoblar edi va shu sababli salibchilarning oʻsha shaharni Zangiylar emas, balki salibchilar egallashi maʼqul koʻrindi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 37–38}}. Iyul oyida ularning qoʻshinlari Tiberiyada toʻplanib, Banias orqali Jalila dengizi atrofidan Damashqqa yoʻl oldilar. Ularning safida jami 50 000 askar bor edi{{sfn|Runciman|1952|pp=228–229}}. === Damashqni qamal qilish === {{asosiy|Damashqni qamali (1148)}} [[Fayl:Siege of Damascus.jpg|thumb|Damashq qamali.]] Salibchilar Damashqqa gʻarbdan hujum qilishga qaror qildilar, chunki u yerda mevali bog'ilar ularni doimiy oziq-ovqat bilan taʼminlar edi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p= 50}}. Ular 23-iyul kuni Darayyaga yetib kelishdi. Ertasi kuni musulmonlar hujumga tayyorlanib, Damashq tashqarisidagi bogʻlar boʻylab oldinga siljib kelayotgan dushman qoʻshiniga tinmay hujum qilishdi. Shahar himoyachilari salibchilar qarorgohiga qilingan hujumga shaxsan rahbarlik qilgan [[Mosul]]lik Saif ad-Din Gʻozi I va [[Halab]]lik Nur ad-Dindan yordam soʻragan edi. Salibchilar qalʼa devorlaridan ortga chekinib, bogʻlar ichidagi pistirma va qoʻshinlar hujumiga duchor boʻlishdi{{sfn|Brundage|1962|pp= 115–121}}. Tirlik Uilyam maʼlumotlariga koʻra, 27-iyulda salibchilar shaharning sharqiy tomonidagi, unchalik kuchli mustahkamlanmagan, ammo oziq-ovqat va suv ancha kam boʻlgan tekislikka koʻchishga qaror qilishgan{{sfn|Rayli-Smit| 1991|p= 50}}. Unur yetakchilarga kamroq himoyalangan pozitsiyalarga oʻtishi uchun pora beradi va agar salibchilar uylariga qaytsalar, Nur ad-Din bilan ittifoqini buzishga vaʼda bergani baʼzilar tomonidan qayd etilgan{{sfn |Brundage|1962|pp= 115–121}}. Bu orada Nur ad-Din va Saif ad-Din yetib kelishdi. Nur ad-Din dalada boʻlganida salibchilar oʻzlarining yaxshi ahvolini yaxshilab olishlari mumkin emas edi{{sfn|Brundage|1962|pp= 115–121}}. Mahalliy salibchilar qamalni davom ettirishdan bosh tortdilar va uchta qirolning ham shaharni tark etishdan boshqa chorasi qolmadi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p= 50}}. Avval Konrad, keyin qolgan qoʻshinlar 28-iyulda Quddusga chekinishga qaror qildilar, ammo ularning butun chekinishlari davomida ularning ortidan [[Saljuqiylar|turk]] kamonchilari hamisha ularni taʼqib qilib borardi{{sfn|Baldvin|Setton|1969|p= 510}}. == Oqibatlar == [[Fayl:Byzantium1173.JPG|thumb|left|266px|The Mediterranean world after the Second Crusade in 1173|alt=Map showing the countries surrounding the Mediterranean Sea. Along the west and southwest coasts is the Muwahid Caliphate. The Zangid Sultanate covers most of the southeast coast and the inland areas from the east coast, which is occupied by the Crusader States. The Byzantine Empire covers most of the northeast coast and inland areas. The center of the north coast is held by the Holy Roman Empire and the northwest coast is held by the kingdoms of France and Aragon.]] Xristian kuchlarining har biri bir-birining xiyonat qilganini his qildi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=50}}. Ashkelonga hujum qilish uchun yangi reja tuzildi va Konrad oʻz qoʻshinlarini u yerga olib bordi, lekin qamal natijasining muvaffaqiyatiga ishonch yoʻqligi sababli kutilgan yordamlar keldi. Bu oʻzaro ishonchsizlik va magʻlubiyat Muqaddas Yerdagi nasroniy shohliklarining vayron boʻlishi tufayli bir avlodga saqlanib qoladi. Ashkelonni tark etgandan soʻng, Konrad Manuel bilan ittifoqini mustahkamlash uchun [[Konstantinopol]]<nowiki/>ga qaytib keldi. Lyudovik 1149-yilgacha Quddusda qoldi. Bu kelishmovchilik Salib yurishi paytida parchalanib ketgan Lyudovik va Eleonoraning nikohiga ham taalluqli edi. 1149-yilning aprelida Lyudovik va Eleonora oʻzaro til topisha olmay, Fransiyaga qaytish uchun alohida-alohida kemalarga oʻtirdilar{{sfn|Nikol|2009|p= 77}}. Yevropada Klervalik Bernard magʻlubiyatdan xoʻrlandi. Bernard Rim papasidan kechirim soʻrashni oʻzining burchi deb hisoblagan va bu uning „Mulohaza kitobi“ ning ikkinchi qismiga kiritilgan. U yerda u salibchilarning gunohlari, ularning baxtsizliklari va muvaffaqiyatsizliklariga qanday sabablar natijasida duch kelganliklarini tushuntiradi. Uning yangi salib yurishini chaqirishga urinishi muvaffaqiyatsizlikka uchragach, u ikkinchi salib yurishi muvaffaqiyatsizligidan oʻzini butunlay ajratishga urindi{{sfn|Runciman|1952|pp=232–234, 277}}. U 1153-yilda vafot etadi{{sfn |Runciman|1952|pp=232–234, 277}}. Ikkinchi salib yurishining madaniy taʼsiri Fransiyada yanada kuchliroq boʻldi, koʻplab trubadurlar Eleanora va Raymond oʻrtasidagi goʻyo ishqiy munosabatdan hayratda qolishdi va bu esa trubadurlarga saroy sevgisi mavzusini yoritishga yordam berdi. Konraddan farqli oʻlaroq, Lyudovik qiyofasi Salib yurishi tufayli yaxshilandi, koʻpchilik fransuzlar uni Xudoning jazolarini jimgina koʻtargan, azob chekayotgan ziyoratchi qirol sifatida qabul qilishdi{{sfn|Nikol|2009|pp= 81–84}}. Sharqiy Rim imperiyasi va fransuzlar oʻrtasidagi munosabatlar salib yurishi tufayli jiddiy zarar koʻrdi. Lyudovik va boshqa fransuz rahbarlari imperator Manuel I ni [[Kichik Osiyo yarim oroli|Kichik Osiyo]] boʻylab yurish paytida turklarning ularga qarshi hujumlar qilishi uchun til biriktirganlikda ochiqchasiga aybladilar. Ikkinchi salib yurishi xotirasi XII-XIII asrlarning qolgan qismida Vizantiyaliklarning fransuz qarashlarini ranglash edi. Imperiyaning oʻzida salib yurishi diplomatiyaning gʻalabasi sifatida yodda qoldi{{sfn|Nikol|2009|p= 84}}. Arxiyepiskop [[Saloniki|Salonikilik]] Evstatiy imperator Manuelni oʻz maqtovlarida shunday eʼlon qilgan: <blockquote>U tinchlik va osoyishtalik olib kelish maqsadida bir-biriga qarshi oʻynab, dushmanlari bilan havas qiladigan mahorat bilan kurasha oldi{{sfn|Nikol|2009|p= 84}}.</blockquote> Dastlabki Vendlarning salib yurishi aralash natijalarga erishdi. Sakslar Vagriya va Polabiyaga egalik qilishlari tasdiqlangan boʻlsa-da, butparastlar Lyubekdan sharqda joylashgan Obotrit yerlarini nazorat qilishadi. Shuningdek, Sakslar bosh Niklotdan oʻlpon oldilar, Gavelberg yepiskopligini mustamlaka qilishga imkon berdilar va baʼzi [[daniyaliklar|daniyalik]] mahbuslarni ozod qildilar. Biroq, bir-biridan farq qiladigan nasroniy rahbarlar oʻzlarining hamkasblariga shubha bilan qarashdi va bir-birlarini yurishni muvafaqqiyatsizlikka uchratganlikda ayblashdi. Iberiyadagi Ispaniya yurishlari, Lissabonni qamal qilinishi, Ikkinchi salib yurishining bir necha soʻnggi nasroniy gʻalabalaridan biri edi. Ular 1492-yilda yakunlangan keng Rekonkistaning asosiy janglari sifatida koʻriladi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=126}}. Sharqda xristianlar uchun vaziyat ancha oʻgʻir edi. Muqaddas Zaminda Ikkinchi salib yurishi Quddus uchun uzoq muddat davom etgan halokatli oqibatlarga olib keldi. 1149-yilda ''otabeg'' Anur vafot etdi va oʻshandan keyin amir Abu Said Mujiriddin Aboq Ibn Muhammad hukmronlik qila boshlaydi. Damashqning raislari va „ahdas“ kuchlarining harbiy qoʻmondoni Muayad ad-Davhal ibn as-Soʻfiyning fikricha, uning „ahdas“i Ikkinchi salib yurishini yengishda katta rol oʻynagan. Shuning uchun u hokimiyatning koʻproq ulushiga loyiq edi va Anur oʻlimidan soʻng ikki oy ichida Aboqga qarshi qoʻzgʻolon koʻtardi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 78}}. Damashqdagi besh yil davom etgan ichki janglar natijasida hukmron Buriylar sulolasi barham topdi{{sfn|Nikol|2009|2009-yil|pp= 81}}. Damashq Salibchilar qirolligiga ishonmay qoldi va 1154-yildagi qisqa qamaldan keyin Nur ad-Din tomonidan bosib olindi{{sfn|Nikol|2009|pp. = 78}}. Bolduin III nihoyat Ashkelonni 1153-yilda qoʻlga kiritdi, bu esa Quyi Misrni toʻqnashuv maydoniga olib keldi. Quddus Misrga qoʻshimcha yurish qilishga muvaffaq boʻldi va 1160-yillarda [[Qohira]]ni qisqa vaqt ichida bosib oldi{{sfn|Riley-Smit|1991|p=56}}. Biroq, Vizantiya imperiyasi bilan munosabatlar aralash edi va Ikkinchi salib yurishi falokatidan keyin Yevropadan keladigan qoʻshimcha kuchlar siyrak edi. Quddus qiroli Amalrik I Vizantiyaliklar bilan ittifoq tuzdi va 1169-yilda Misrga birgalikda bostirib kirishdi, ammo hujum oxir-oqibat muvaffaqiyatsizlikka uchradi. 1171-yilda Nuraddinning generallaridan birining jiyani Salohiddin Quyi Misr va Suriyani birlashtirgan Misr sultoni deb eʼlon qilindi va salibchilar qirolligi butunlay oʻrab olingan. Shu bilan birga, Vizantiya ittifoqi 1180-yilda imperator Manuel I Komneninning oʻlimi va 1187-yilda Quddusning Salohiddinga taslim boʻlishi bilan yakunlandi. Keyin uning kuchlari salibchilar davlatlarining poytaxtlaridan tashqari boshqa barcha shaharlarini bosib olish uchun shimolga yoyilib, Uchinchi salib yurishini tezlashtirdi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=60}}. == Manbalar == {{reflist|colwidth=30em}} == Adabiyotlar == {{refbegin|colwidth=30em}} * {{ kitob manbasi |last1= Bolduin |first1= Marshall V. |last2= Setton |first2= Kennet M. |title= „A History of the Crusades“, I jild: The First Hundred Years |location= Madison, Viskonsin |publisher= Viskonsin universiteti matbuoti |year= 1969|url=https://digicoll.library.wisc.edu/cgi-bin/History/History-idx?type=header&id=History.CrusOne }} * {{ kitob manbasi |last= Barraclough |first = Geoffrey |author-link= Geoffrey Barraclough |title= „Zamonaviy Germaniyaning kelib chiqishi“ |year= 1984 |publisher= W. W. Norton & Company |location= Nyu-York |page= 481 |isbn = 978-0-393-30153-3 }} * {{ kitob manbasi|last=Berri|first=Virjiniya G.|title=„Ikkinchi salib yurishi“|year=1969|publisher=XV bob, Salib yurishlari tarixi, I jild|url=https://images.library.wisc.edu/History/EFacs/HistCrus/0001/0001/reference/history.crusone.i0030.pdf}} * {{ cite book|last= Brundage |first= Jeyms |title= „Salib yurishlari: Hujjatli tarix“ |location= Milwaukee, Viskonsin |publisher=Marquette University Press |year= 1962 }} * {{ kitob manbasi |last= Christiansen |first= Erik |title= „Shimoliy salib yurishlari“ |year= 1997 |publisher= Penguin Books |location= London |page= [https://archive.org/details/northerncrusades00eric/page/ 287 287] |isbn= 978-0-14-026653-5 |url= https://archive.org/details/northerncrusades00eric/page/287 }} * {{ kitob manbasi |last1=Kovan |first1=Ian Borthwick |last2=Mackey |first2=P. H. R. |last3=Macquarrie |first3=Alan |title= „Shotlandiyadagi Avliyo Ioann Quddus ritsarlari“ |publisher=Shotlandiya Tarix Jamiyati |volume=19 |issue=4 |year=1983 |isbn=9780906245033}} * {{ kitob manbasi |last= Davies |first= Norman |author-link= Norman Davies |title= „Yevropa: Tarix“ |year= 1996 |publisher= Oksford universiteti matbuoti |location= Oksford |page= [https://arxiv.org/details/europehistory00norm/page/1365 1365] |isbn= 978-0-06-097468-8 |url= https://archive.org/details/europehistory00norm/page/1365 }} * {{ kitob manbasi |last= Herrmann |first= Yoaxim |title= „Die Slawen in Deutschland“ |yil= 1970 |publisher= Akademie-Verlag GmbH |location= Berlin |page= 530 }} * {{ kitob manbasi |last=Magdalino|first=Pol|title=„Manuel I Komnenos imperiyasi, 1143–1180“|publisher=Kembrij universiteti matbuoti|year=1993|isbn=978-0521526531|url=https://books.google.com/books?id=0cWZvqp7q18C}} * {{ kitob manbasi |last= Nikol |first= Devid |author-link= Devid Nikol |title= „Ikkinchi salib yurishi 1148: Damashq tashqarisidagi falokat“ |year= 2009 |publisher= Osprey |location= London |isbn= 978-1-84603-354-4|url=https://www.google.com/books/edition/The_Second_Crusade_1148/xKo7vgAACAAJ?hl=en }} * {{ kitob manbasi |last= Norvich |first= Jon Yuliy |author-link= Jon Yuliy Norvich |title= „Vizantiya: pasayish va kuz“ |year= 1995 |publisher= Viking |isbn= 978-0-670-82377- 2 }} * {{ kitob manbasi |last= Rayli-Smit |first= Jonatan |author-link= Jonatan Rayli-Smit |title= „Salib yurishlari atlasi“ |location= Nyu-York |publisher= Fayldagi faktlar |year= 1991 }} * {{ kitob manbasi |last= Rayli-Smit |first= Jonatan |title= „Salib yurishlari: Qisqacha tarix“ |nashr= Ikkinchi |publisher= Yel universiteti matbuoti |location= Nyu-Xeyven, Konnektikut | year= 2005 |isbn= 978-0-300-10128-7 |url= https://archive.org/details/00book837650140 }} * {{ kitob manbasi |last= Runciman |first= Stiven |author-link=Stiven Runsiman|title= „Salib yurishlari tarixi, jild. II: Quddus Qirolligi va Franklar Sharqi, 1100–1187“ | publisher= Kembrij universiteti matbuoti |year= 1952 |url=https://books.google.com/books?id=QL88AAAAIAAJ|isbn=9780521347716}} * {{ kitob manbasi |title=„Oʻrta asrlarda sayohatlar va harakatlanishlar: Atlantikadan Qora dengizgacha“ |last1=Shmieder |first1=Felicitas |last2=O'Doherti |first2=Marianne |publisher=Brepols nashriyoti |year=2015 |volume=21 |location=Turnhout, Belgiya |isbn=978-2-503-55449-5 }} * {{ kitob manbasi |last= Tyerman |first= Kristofer |author-link= Kristofer Tyerman |title= „Xudoning urushi: „Salib yurishlarining yangi tarixi“ |publisher= Garvard universiteti matbuotining Belknap nashri |location= Kembrij |year= 2006 | isbn= 978-0-674-02387-1 |url= https://books.google.com/books?id=ULDUopVCVPoC}} * {{ kitob manbasi |author= Tirlik Uilyam |author-link= Uilyam Tirlik |last2= Babkok |first2= E. A. |last3= Krey |first3= A. C. |title= „Dengizdan tashqarida qilingan ishlar tarixi“ |year= 1943 |publisher= Kolumbiya universiteti matbuoti |oclc= 310995 }} {{refend}} == Havolalar == [http://www.fordham.edu/halsall/sbook1k.html#The%20Second%20Crusade%20and%20Aftermath The Second Crusade and Aftermath] at the Internet Medieval Sourcebook n48okx49x7awifwt9vbemp7u9j1dg8h 2726448 2726446 2022-07-31T08:27:06Z Abdulaziz uzbek 72937 /* Rekonkista va salibchilar tomonidan Lissabon, Almeriya va Tortosaning bosib olinishi */ wikitext text/x-wiki {{Tahrirlayapman|[[Foydalanuvchi:Abdulaziz uzbek|Abdulaziz uzbek]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abdulaziz uzbek|munozara]]) 18:14, 14-Iyul 2022 (UTC)}} {{Urush bilgiqutisi |nomi= Ikkinchi salib yurishi |qismi= [[Salib yurishlari]] va [[Rekonkista]] |tasvir= [[Fayl:BattleOfInab.jpg|thumb|310px]] |sana= [[1147-yil]] boshlanib, [[1150-yil]] yakunlangan |yer= [[Iberiya yarim oroli|Iberiya]], [[Yaqin Sharq]] ([[Onadoʻli]], [[Shom|Levant]]), [[Misr]], [[Markaziy Yevropa]] |sabab= |natija= {{Collapsible list|title='''[[Onadoʻli]]:'''|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * Musulmonlar gʻalabasi **Salibchilar [[Edessa Grafligi]]ni tiklay olmadilar. **[[Vizantiya imperiyasi]] va [[Koʻniya sultonligi]] oʻrtasida tinchlik shartnomasi tuziladi. **Salibchilarning [[Misr]]ga yurishini boshlanishi. }} {{Collapsible list|title='''[[Shom|Levant]]:'''|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * ''Status quo ante bellum'' **[[Zangiylar]] qoʻshini gʻalabasi. }} {{Collapsible list|title='''[[Iberiya yarim oroli|Iberiya]]:'''|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * Salibchilar gʻalabasi. }} {{Collapsible list|title='''[[Markaziy Yevropa]]:'''|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * Salibchilar gʻalabasi. }} |raqib1= {{Collapsible list|title= [[Muqaddas zamin]]da|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| '''Levantdagi Salibchilar davlatlari:''' * {{flagicon image|Jerusalem early form.png|border=no|size=13px}} [[Quddus Qirolligi]] * [[Tripoli Grafligi]] * [[Antioxiya Knyazligi]] '''Harbiy ordenlar:''' * {{Flagicon image|Cross of the Knights Templar.svg|border=no|size=13px}} [[Tampliyer ritsarlari]] * {{Flagicon image|Hospitalers.svg|border=no|size=13px}} [[Gospitalyer ritsarlari]] * {{Flagicon image|Orde van het Heilig Graf Basis.png|border=no|size=13px}} [[Muqaddas Qabrning Muntazam Qonunlari]] * {{Flagicon image|Lazarus cross.svg|border=no|size=13px}} [[Order of Saint Lazarus|Sent Lazarus ritsarlari]] {{flagicon image|Red St George's Cross.svg|size=20px}} '''Salibchilar:''' * {{flagicon image|Arms of the Kings of France (France Ancien).svg|border=no|size=13px}} [[Kapetinlar|Fransiya Qirolligi]] ** {{flagicon image|Arms of Flanders Ancient.svg|border=no|size=13px}} [[Flandriya Grafligi]] ** [[Counts and Dukes of Bar|Bar Grafligi]] ** {{flagicon image|Arms of Eudes de Bourgogne.svg|border=no|size=13px}} [[Burgundiya Gersogligi]] ** {{flagicon image|Bannière Maison Cornouaille.svg|size=13px}} [[Bretan Gersogligi]] ** {{flagicon image|Arms of Aquitaine and Guyenne.svg|border=no|size=13px}} [[Akvitaniya Gersogligi]] *** [[Auvergne viloyati]] * {{Flagicon image|Attributed Coat and Shield of Arms of Henry VI, Holy Roman Emperor (Codex Manesse).svg|border=no|size=13px}} [[Muqaddas Rim imperiyasi]] ** [[Shvabiya Gersogligi]] ** {{Flagicon image|Arms of the Archduchy of Austria.svg|border=no|size=13px}} [[Bavariya Gersogligi]] ** [[Quyi Lorraniya Gersogligi]] ** {{Flagicon image|BlasonLorraine.svg|border=no|size=13px}} [[Yuqori Lorraniya Gersogligi]] ** {{Flagicon image|Přemyslovci erb.svg|border=no|size=13px}} [[Bogemiya Gersogligi]] ** {{Flagicon image|Arms of the Archduchy of Austria.svg|border=no|size=13px}} [[Avstriya Markgrafligi]] ** {{Flagicon image|Coat of arms of the House of Alerami.svg|border=no|size=13px}} [[Montferrat Markgrafligi]] ** {{Flagicon image|Arms of the Archduchy of Austria.svg|border=no|size=13px}} [[Stiriya Markgrafligi]] ** [[Savoy Grafligi]] ** {{flagicon image|Arms of Eleanor of Provence.svg|border=no|size=13px}} [[Provans Grafligi]] * {{flagicon image|Byzantine Calvary cross potent (transparent).png|border=no|size=10px}} [[Vizantiya imperiyasi]] ** {{flagicon image|Armoiries Leon II Arménie.svg|border=no|size=13px}} [[Kilikiya Armaniston Qirolligi]] * [[Angliya Qirolligi]] ** {{flagicon image|Arms of William the Conqueror (1066-1087).svg|border=no|size=13px}} [[Normandiya Gersogligi]] * [[Sitsiliya Qirolligi]] * {{flagicon image|Flag of the Papal States (pre 1808).svg}} [[Papa davlatlari]] '''Musulmon ittifoqchilar {{Small|(1149–[[Battle of Inab|Inab)]]}}:''' * {{flagicon image|Flag of Nizari Ismaili state (1090-1162).svg|size=20px}} Suriyadagi [[Ismoiliylar davlati]] ([[Hashshoshiylar]]) }} ---- {{Collapsible list|title=Gʻarbiy front([[Rekonkista]])|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * {{flagicon image|CoA of Portugal (1139-1247).svg|border=no|size=13px}} [[Portugaliya Qirolligi]] * {{flagicon image|Royal arms of Aragon.svg|border=no|size=13px}} [[Barselona Grafligi]] * {{flagicon image|Coat of Arms and Shield of León (1230-1284).svg|border=no|size=13px}} [[Kastiliya va Leon qirolligi]] * {{flagicon image|Arms of the Kings of France (France Ancien).svg|border=no|size=13px}} [[Kapetinlar|Fransiya Qirolligi]] * {{flagicon image|Coat of arms of Republic of Genoa (early).svg|border=no|size=13px}} [[Genuya Respublikasi]] * {{flagicon image|Shield of the Republic of Pisa.svg|border=no|size=13px}} [[Piza Respublikasi]] }} ---- {{Collapsible list|title=Vendiya salib yurishi|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * {{Flagicon image|Attributed Coat and Shield of Arms of Henry VI, Holy Roman Emperor (Codex Manesse).svg|border=no|size=13px}} [[Muqaddas Rim imperiyasi ]] ** [[Saksoniya Gersogligi]] ** {{Flagicon image|Brandenburg Wappen.svg|border=no|size=13px}} [[Brandenburg Markgrafligi]] ** [[Meissen Markgrafligi]] ** [[Golshteyn Grafligi]] ** [[Gavelberg yepiskopligi]] ** [[Bremen arxiyepiskopligi]] ** [[Mainz arxiyepiskopligi]] ** [[Galbershtadt yepiskopligi]] ** [[Monster yepiskopligi]] ** [[Bishopric of Olomouc|Olmütz yepiskopligi]] ** [[Brandenburg yepiskopligi]] ** [[Merseburg yepiskopligi]] * Yutlandiya-[[Daniya Qirolligi]] * Zealand/Scania-[[Daniya Qirolligi]] * {{flagicon image|POL Przemysł II 1295 COA.svg|border=no|size=13px}} [[Polsha Qirolligi]] }} |raqib2= {{Collapsible list|title=[[Yaqin Sharq]] davlatlari:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * [[Saljuqiylar Davlati]] ** {{flagicon image|Seljuk Empire.png|border=no|size=13px}} [[Koʻniya sultonligi|Rim sultonligi]] ** [[Zangiylar|Zangiylar Amirligi]] ** [[Buriylar sulolasi|Damashq Amirligi]] * {{flagicon image|Abbassid banner.svg|size=20px}} [[Abbosiylar xalifaligi]] * {{flagicon image|White flag 3 to 2.svg|size=20px}} [[Fotimiylar xalifaligi]] * {{flagicon image|Flag of Nizari Ismaili state (1090-1162).svg|size=20px}} Suriyadagi [[Ismoiliylar davlati]] ([[Hashshoshiylar]]) }} ---- {{Collapsible list|title=Gʻarbiy front:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * [[Almoravid dynasty|Almoraviylar]] ** [[Taifa Badajoz]] ** [[Taifa Valensiya]] ** [[Taifa Mursiya]] }} ---- {{Collapsible list|title=Vendlar va ittifoqchilari:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * [[Obotritlar Konfederatsiyasi]] ([[Obotritlar]], [[Vagrianlar]]) * [[Liutizian Konfederatsiyasi]] '''Allies of Vendlar:''' * {{flagicon image|POL województwo zachodniopomorskie COA.svg|border=no|size=13px}} [[Pomeraniya Gersogligi]] }} |raqib3= |qomondon1= {{Collapsible list|title=Sharqiy front:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|{{Plainlist| * [[Melisende, Queen of Jerusalem|Melisende of Jerusalem]] * [[Quddus qiroli Balduin III]] * [[Tripoli grafi Raymond II]] * [[Puatyelik Raymond]] * [[Lyudovik VII]] Fransiya qiroli ''va'' Akvitaniyalik Eleonora * [[Thoros II, Prince of Armenia|Arman shahzodasi Toros II]] * [[Raynald of Châtillon]] * [[Theodwin of Santa Rufina|Theodwin]] * [[Germaniya qiroli Konrad III]] * [[Stiriyalik Ottokar III]] * [[Manuel I Komnenos|Manuel I Komnenos]] * [[Thierry, Count of Flanders|Flandriya grafi Alsakelik Tierry]] * [[Angliya qiroli Stefan]] * [[Anjulik Geoffrey V]] * [[Vladislaus II,|Bogemiya gersogi Vladislaus II]] * {{Flagicon image|Cross of the Knights Templar.svg|border=no|size=13px}} [[Robert de Kraon]] * {{Flagicon image|Cross of the Knights Templar.svg|border=no|size=13px}} [[Everard des Barres]] * [[Władysław II the Exile|Vladislaus II the Exile]] * Ali ibn Wafaʼ{{KIA}} of [[Ismoiliylar davlati]] ---- * [[Sitsiliya qiroli Roger II]]}}}} ---- {{Collapsible list|title=Gʻarbiy front:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|{{Plainlist| * [[Portugaliya qiroli Afonso I]] * [[Kastiliya va Leon qiroli Alfonso VII]] * [[Ramon Berenguer IV, Count of Barcelona|Barselona grafi Ramon Berenguer IV]]}}}} ---- {{Collapsible list|title=Vendiya salib yurishi:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|{{Plainlist| * [[Henry the Lion]] * [[Albert the Bear]] * [[Daniyalik Kanute V ]] * [[Daniyalik Shveyn III]] * [[Fridrix I Barbarossa]] * [[Gavelberglik Anselm]] * [[Conrad, Margrave of Meissen|Conrad Buyuk Meissen]] * [[Freyzinglik Otto]] * [[Alfonso Jordan]] * [[Matthias I, Duke of Lorraine|Lorraniya gersogi Matthias I]] * [[Godfrey III, Count of Louvain|Louvain grafi Godfrey III]] * [[Henry II, Duke of Austria|Avstriya gerogi Henry Jasomirgott]] * [[Golshteynlik Adolf II]]}}}} |qomondon2= {{Collapsible list|title=Sharqiy front:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|{{Plainlist| * [[Mesud I|Mesud]] * [[Imad al-Din Zengi]] * [[Nur ad-Din (died 1174)|Nur ad-Din]] * [[Sayf al-Din Ghazi I|Sayf al-Din Gʻozi]] * [[Al-Muqtafi (Abbasid Caliph)|Al-Muqtafi]] * [[Al-Hafiz]]}} }} ---- {{Collapsible list|title=Gʻarbiy front:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|[[Tashfin ibn Ali]] <br /> [[Ibrahim ibn Tashfin]] <br /> [[Ishaq ibn Ali]] <br /> [[Abd al-Mu'min]]<br /> }} ---- {{Collapsible list|title=Vendlar va ittifoqchilari:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|[[Niklot]] <br /> [[Pribislav (Wagrian prince)|Vagriya shahzodasi Pribislav]] <br /> [[Ratibor I, Duke of Pomerania|Pomeraniya gersogi Ratibor]] }} |qomondon3= |kuch1= Nemislar: 20,000 kishi{{sfn|Norwich|1995|pp=94–95}} <br /> Fransuzlar: 15,000 kishi{{sfn|Norwich|1995|pp=94–95}} |kuch2= Umumiy:20,000 kishi |kuch3= |yoqotishlar1= |yoqotishlar2= |yoqotishlar3= |umumiy_yoʻqotishlar= |ilova= }} '''Ikkinchi salib yurishi''' (1147—1150)—[[Yevropa]]dan boshlangan ikkinchi yirik [[salib yurishi]] edi. Ikkinchi salib yurishi 1144-yilda [[Edessa Grafligi]]<nowiki/>ning Imodaddin Zengi qoʻshinlari tomonidan magʻlub etilishiga javob tariqasida boshlangan. Graflik Birinchi salib yurishi paytida (1096-1099) 1098-yilda Quddus qiroli Boldvin I tomonidan tashkil etilgan. U birinchi salibchilar davlati sifatida tashkil etilgan edi, ammo birinchi boʻlib magʻlubiyatga uchraydi. Ikkinchi salib yurishi [[Rim papasi]] Yevgeniy III tomonidan eʼlon qilingan va Yevropa qirollari, yaʼni Fransiya qiroli [[Lyudovik VII]] va Germaniya qiroli Konrad III tomonidan boshqarilgan hamda boshqa bir qator Yevropa zodagonlari tomonidan qoʻllab quvvatlangan. Ikki qirolning qoʻshinlari Yevropa boʻylab mustaqil ravishda harakat qildi. [[Vizantiya imperiyasi|Vizantiya]] hududidan [[Onadoʻli]]ga oʻtib bordi va ikkala qoʻshin ham [[Saljuqiylar]] tomonidan alohida-alohida magʻlubiyatga uchratildi. Gʻarbiy nasroniylarning asosiy manbasi Deuil Odo va Suriya nasroniylarning manbasi ekanligini daʼvo qilgan Vizantiya imperatori Manuel I Komnenos salibchilar yurishlariga, xususan, Onadoʻlidagi yurishlariga yashirincha toʻsqinlik qilgani aytiladi yaʼni turklarni hujum qilishini ataylab buyurgani iddao qilinadi. Biroq, Vizantiyaliklar tomonidan salib yurishining bu gumon qilingan toʻsqinlik, ehtimol, imperiyani toʻsiq sifatida koʻrgan Odo tomonidan uydirilgan boʻlib, bundan tashqari, imperator Manuelning buni qilish uchun hech qanday siyosiy sababi yoʻq edi{{sfn|Magdalino|1993|pp=|p= 52}}. Lyudovik va Konrad qoʻshinlarining qoldiqlari [[Quddus]]ga yetib kelishdi va 1148-yilda [[Damashq]]ga notoʻgʻri hujum qiladilar va bu ularning chekinishi bilan yakunlandi. Oxir oqibat, sharqdagi salib yurishi salibchilar uchun omadsizlik, [[musulmonlar]]ning esa gʻalabasi boʻldi. Bu oxir-oqibatda Quddusning qulashiga asosiy taʼsir koʻrsatadi va bu XII asr oxirida Uchinchi salib yurishining boshlanishiga sabab boʻladi. Ikkinchi salib yurishida salibchilar Muqaddas Yerda oʻz maqsadlariga erisha olmadi, ammo boshqa joylarda gʻalabalarga erishdilar. Ulardan eng muhimi 1147-yilda 13 000 nafar flamand, friz, norman, ingliz, shotland va nemis salibchilarning birlashgan qoʻshiniga toʻgʻri keldi. Angliyadan kemada Muqaddas Zaminga yoʻlga chiqqan qoʻshin shu yerda toʻxtab, ularga yordam berdi. Kichikroq (7000 kishilik) portugal armiyasi Lissabonni egallagan va uning Mavriy aholisini quvib chiqargan. == Edessaning qulashi, tayyorgarliklar == === Edessaning qulashi === {{asosiy|Edessa qamal (1144)}}[[Fayl:Map Crusader states 1135-en.svg|thumb|280px|Yaqin Sharqning 1135-yildagi siyosiy xaritasi. Salibchilar davlatlari qizil belgi bilan belgilangan.]] Birinchi salib yurishi va kichik 1101-yilgi salib yurishidan soʻng sharqda uchta Salibchilar davlati tashkil topdi: Quddus Salibchilar qirolligi, Antioxiya knyazligi va [[Edessa Grafligi]]. Toʻrtinchisi, Tripoli grafligi 1109-yilda tashkil etilgan. Edessa ularning eng shimoliysi edi, shuningdek, eng zaif va aholi soni kam edi. Shuning uchun u Ortoqiylar, Danishmendlar va [[Saljuqiylar|Saljuqiy turklari]] hukmronlik qilgan atrofdagi musulmon davlatlarining tez-tez hujumlariga uchragan{{sfn|Riley-Smit|2005|pp=50– 53}}. Bolduin II, keyin Edessa grafi va boʻlgusi graf Eddessalik (Kurteneylik) Joselin l 1104-yilda Harron jangidagi magʻlubiyatdan keyin asirga olindi. Bolduin ll va Joselin l 1122-yilda ikkinchi marta asirga olindi va 1125-yilgi Azaz jangidan keyin Edessa biroz tuzalib tiklanib olgan boʻlsa-da, Joselin 1131-yilda jangda halok boʻldi. Uning vorisi Edessalik Joselin II [[Vizantiya imperiyasi]] bilan ittifoq tuzishga majbur boʻldi, lekin 1143-yilda ham Vizantiya imperatori Ioann II Komnen va Quddus shohi Anju Fulk vafot etdi. Joselin, shuningdek, Tripoli grafi va Antioxiya shahzodasi bilan janjallashib, Edessani kuchli ittifoqchilarsiz qoldirdi{{sfn|Tyerman|2006|pp=185–189}}. Ayni paytda, Mosul otabegi Imad ad-Din Zengi 1128-yilda [[Mosul]] va [[Damashq]] oʻrtasida bahslarga sabab boʻlgan Suriyaning hokimiyat kaliti boʻlgan [[Halab]]ni oʻz hukmronligiga qoʻshib olgan edi. Zengi ham, Qudduslik Bolduin II ham diqqatini Damashqqa qaratdi. Bolduin 1129-yilda ushbu shahar tashqarisida magʻlub boʻldi{{sfn|Tyerman|2006|pp=185–189}}. [[Buriylar sulolasi]] tomonidan boshqarilgan Damashq, keyinchalik 1139-1140-yilda Zengi shaharni qamal qilganida shoh Fulk bilan ittifoq tuzadi{{sfn|Runciman|1952|pp=227–228}}. Ittifoq yilnomachi Usoma ibn Munqid tomonidan muzokara qilingan<ref>[http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5440995n.image.r=Ous%C3%A2ma+ibn+Mounkidh.f203.langEN Ousâma ibn Mounkidh, un émir syrien au premier siècle des croisades, p.182 (BnFda)]</ref>‌‌. 1144-yil oxirida Joselin II ortoqiylar bilan ittifoq tuzib, Halabga qarshi ortoqiylar qoʻshinini qoʻllab-quvvatlash uchun deyarli barcha qoʻshini bilan Edessadan chiqib ketadi. Zengi 1143-yilgi Fulkning oʻlimidan unumli foydalanmoqchi boʻlib, Edessani qamal qilish uchun shimolga shoshildi, shundan soʻng 1144-yil 24-dekabrda bir oydan keyin ularni magʻlub etib Edessani qoʻlga oldi. Ierges Manassi, Millilik Filip va boshqalar Quddusdan yordam berish uchun yuborilgan, ammo juda kech yetib kelishgan. Joselin II graflikning omon qolgan qismini Turbesseldan turib boshqarishda davom etadi, ammo qolgan hududlar ham asta-sekin musulmonlar tomonidan bosib olindi yoki Vizantiyaga sotildi. Zengining oʻzi butun islom olamida ''"eʼtiqod himoyachisi", „al-Malik al-Mansur“, „gʻolib podshoh“'' sifatida maqtovlarga sazovor boʻlgan. U Edessaning qolgan hududlariga yoki Antioxiya knyazligiga qoʻrquv bilan hujum qilmadi. Mosuldagi voqealar uni uyiga qaytishga majbur qildi va u yana Damashqqa nazar tashladi. Biroq u 1146-yilda bir qul tomonidan [[Suiqasd|oʻldirilgan]] va oʻrniga Halabda uning oʻgʻli Nur ad-Din Zengi oʻtirgan{{sfn|Runciman|1952|pp=225 –244}}. === Papa chaqiruvi va fransuz rejalari === {{asosiy|Quantum praedecessores}} [[Edessa Grafligi|Edessa]]<nowiki/>ning qulaganligi haqidagi xabarni Yevropaga 1145-yil boshida ziyoratchilar, soʻngra Antioxiya, Quddus va Armaniston elchixonalari olib kelishdi. Yepiskop Jabalalik Xyu bu haqda Papa Yevgeniy III ga xabar berdi, u oʻsha yilning 1-dekabrida ikkinchi salib yurishini boshlash uchun ''Quantum'' ''praedecessores (bizning ajdodlarimiz)'' chiqardi{{sfn|Tyerman|2006|pp=273–275}}. Xyu shuningdek, salibchilar davlatlari yordam berishidan umid qilgan Sharqiy nasroniy qirolining Papasiga aytdi: bu Prester Jonning birinchi hujjatlashtirilgan eslatmasi{{sfn|Runciman|1952|p=247}}. Yevgeniy Rimni boshqarmadi va uning oʻrniga [[Viterbo]] yashadi{{sfn|Tyerman|2006|p=289}}, lekin shunday boʻlsa-da, Ikkinchi salib yurishi birinchisiga qaraganda koʻproq uyushgan va markazlashtirilgan tarzda boshqariladi: qoʻshinlarga Yevropaning eng kuchli qirollari boshchilik qiladi va yoʻl oldindan rejalashtirilgan edi{{sfn|Tyerman|2006|p=298}}. Yangi salib yurishi chaqiruviga dastlabki munosabat yomon edi va aslida [[Lyudovik VII|Fransiyalik Lyudovik VII]] yurishda ishtirok etishi aniq boʻlgach, uni qayta chiqarishga toʻgʻri keldi. Lyudovik VII, shuningdek, Papadan mustaqil ravishda yangi ekspeditsiya tashkil etish masalasini ham koʻrib chiqdi va 1145-yilda [[Burj]]dagi Rojdestvo saroyida buni eʼlon qildi. Lyudovik oʻzining salib yurishini yoki haqiqatdan ham ziyorat qilishni rejalashtirayotgani bahsli edi chunki u vafot etgan ukasi Filippga Muqaddas Yerga borishga vaʼda bergan edi. Lyudovik bu qarorni „Quantum Praedecessores“ haqida eshitmasidan avval mustaqil ravishda qabul qilgan boʻlishi mumkin. Har holda, Abbot Suger va boshqa zodagonlar Lyudovikning rejalarini yoqlamadilar, chunki u bir necha yilga qirollikdan ketishi mumkin edi. Lyudovik uni Yevgeniyga qaytargan Klervalik Bernard bilan maslahatlashdi. Oʻsha paytda Lyudovik papalik chaqiruvi haqida xabar topadi va Yevgeniy Lyudovikning salib yurishini ishtiyoq bilan qoʻllab-quvvatlaydi. Chaqiruv 1146-yil 1-martda qayta nashr etiladi va Yevgeniy Bernardga butun Fransiya boʻylab yangiliklarni vaʼz qilishga ruxsat berdi{{sfn|Tyerman|2006|pp=275–281}}. === Klervalik Avliyo Bernard === [[Fayl:Stained glass St Bernard MNMA Cl3273.jpg|150px|thumb|left|Vitrajdagi Avliyo Bernard, Yuqori Reyndan, 1450-yil.|alt=Stained glass image of a kneeling man with a halo holding an open book and a staff]] Rim papasi fransuz abbati Klervalik Bernardga Ikkinchi salib yurishini vaʼz qilishni topshirdi va buning uchun Rim papasi Urban II Birinchi salib yurishiga bergan bir xil indulgensiyalarni berdi<ref>Ota Mari Gildas (1907). „[[wikisource:Catholic_Encyclopedia_(1913)/St._Bernard_of_Clairvaux|Sent. Bernard of Clairvaux]]“. „Katolik entsiklopediyasida“. '''2.''' Nyu-York: Robert Appleton kompaniyasi.</ref>. 1146-yilda [[Burgundiya]]dagi [[Vezelay|Vezelay shahri]]da kengash (Vezelay kengashi(1146)) chaqirilgan va Bernard 1146-yil 31-martda majlisda vaʼz qilgan. Fransiyalik [[Lyudovik VII]], uning rafiqasi Akvitaniyalik Eleanora va hozir boʻlgan knyazlar va lordlar muqaddas ziyoratchilarning xochini qabul qilish uchun Bernardning oyoqlariga sajda qildilar. Keyin Bernard Germaniyaga oʻtdi va uning deyarli har bir qadamida koʻpayadigan mojizalar haqida xabar berishi, shubhasiz, uning yurishining muvaffaqiyatiga hissa qoʻshdi. [[Speyer]]da Germaniyalik Konrad III va uning jiyani, keyinchalik Muqaddas Rim imperatori [[Fridrix I Barbarossa|Fridrix Barbarossa]] xochni Bernardning qoʻlidan oladi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=48}}. Rim papasi Yevgeniy jarayonni ragʻbatlantirish uchun shaxsan oʻzi Fransiyaga boradi{{sfn|Tyerman|2006|pp=275–281}}. Bernard oʻzining gʻayratli shijoatiga qaramay, tabiatan aqidaparast ham, taʼqibchi ham emas edi. Birinchi salib yurishida boʻlgani kabi, vaʼz beixtiyor [[yahudiylar]]ga hujumlarga olib keldi. Rudolf ismli aqidaparast fransuz rohibi Reynlandiya, [[Kyoln]], [[Mayns]], [[Worms|Vorms]] va [[Speyer]]da yahudiylarning qirgʻin qilinishiga ilhomlantiradi. Rudolf yahudiylar Muqaddas Yerni qutqarish uchun ularga moliyaviy hissa qoʻshmaganliklarini daʼvo qilgan. Bernard, Kyolnlik Arnold I, Kyoln arxiyepiskopi, va Mayns arxiyepiskopi Genrix I bu hujumlarga keskin qarshi edilar va shuning uchun Bernard muammoni hal qilish va olomonni tinchlantirish uchun Flandriyadan Germaniyaga yoʻl oldi. Keyin Bernard Rudolfni Maynsda topdi va uni tinchlantirishga muvaffaq boʻldi hamda uni monastiriga qaytaradi{{sfn|Tyerman|2006|pp=281–288}}. == Aloqador Yevropa salib yurishlari == === Vendiya salib yurishi === Ikkinchi salib yurishi chaqirilgach, koʻplab janubiy nemislar koʻngilli ravishda [[Muqaddas zamin|Muqaddas zaminga]] salib yurishlarini boshladilar. Shimoliy Germaniya sakslari esa buni xohlamadilar. Ular 1147-yil 13-martda [[Frankfurt]]da boʻlib oʻtgan ''Imperial Diet'' yigʻilishida Avliyo Bernardga butparast slavyanlarga qarshi yurish qilish istagini aytishdi. Sakslarning rejasini maʼqullagan Yevgeniy 13-aprelda ''Divina dispensatione'' nomi bilan mashhur boʻlgan Papa chaqiruvini eʼlon qildi. Bu chaqiruv turli xil salibchilarning diniy mukofotlari oʻrtasida hech qanday tafovut boʻlmasligi kerakligini aytdi. Butparast slavyanlarga qarshi salib yurishiga, birinchi navbatda, [[Danlar|daniyaliklar]](german qabilasi), [[sakslar]] va [[polyaklar]] ixtiyoriy ravishda qatnashgan edilar{{sfn|Davies|1996|p=362}}. Shuningdek, ular orasida [[Bogemiya|bogemiyalik]]lar ham edi{{sfn|Herrmann|1970|p=326}}. Papa legati, Gavelberglik Anselm umumiy qoʻshin qoʻmondonligiga ega edi. Yurishlarga Askaniylar, Vettin va Schauenbergerlar (Schauenberg va Golshteyn graflari) kabi sakson oilalari boshchilik qilgan{{sfn|Herrmann|1970 |p=328}}. Germaniyaning salib yurishidagi ishtirokidan xafa boʻlgan Obotritlar 1147-yil iyun oyida Golshteyndagi Vagriya shahriga birinchilardan boʻlib bostirib kirishdi va bu 1147-yil yoz oxirida salibchilarning yurishiga olib keldi. Obotritlarni nasroniylar hududidan quvib chiqargandan soʻng, salibchilar [[Dobin am See|Dobin]]dagi Obotrit qal’asini va [[Demmin]]dagi Liutizian qal’asini nishonga oldilar. Dobinga hujum qilgan kuchlar tarkibiga daniyaliklardan Kanute V va Shveyn III, Adalbert II, Bremen arxiyepiskopi va Saksoniya Gersogi Genrix Arslon kiradi. Baʼzi salibchilar qishloqlarni vayron qilishni qoʻllab-quvvatlaganlarida, boshqalari „Biz oʻz yurtimizni vayron qilayotgan yer va biz xalqimizga qarshi kurashayotgan xalq emasmi?“{{sfn|Christiansen|1997|p=55}}. Sakson qoʻshinlari butparastlar boshligʻi Niklot Dobin garnizonini suvga choʻmdirishga qaror qilgach, Genrix Arslon chekinishga majbur boʻldi. Muvaffaqiyatsiz Demmin qamalidan soʻng, salibchilar kontingenti margravlar tomonidan Pomeraniyaga hujum qilish uchun yoʻnaltirildi. Ular tez orada nasroniylar shahri [[Shchetsin|Shchetsinga]] yetib kelishdi va salibchilar yepiskopi Pomeraniyalik Adalbert va Pomeraniya shahzodasi Ratibor I bilan uchrashgandan keyin tarqalib ketishdi. Klervalik Bernardning soʻzlariga koʻra, salib yurishining maqsadi butparast slavyanlarga qarshi „xudoning yordami bilan ular yo oʻzgartirilishi yoki yoʻq qilinishiga qadar“ jang qilishlari kerak edi{{sfn|Christiansen|1997|p=53}}. Biroq, salib yurishi Vendlarning koʻpchiligini oʻzgartirishga erisha olmadi. Sakslar Dobinda asosan diniy oʻzgarishlarga erishdilar, chunki nasroniy qoʻshinlari tarqalib ketganidan keyin slavyanlar oʻzlarining butparastlik eʼtiqodlariga qayta murojaat qilishdi. Pomeraniyalik Albert „Agar ular nasroniylik eʼtiqodini mustahkamlash uchun kelgan boʻlsalar… ular buni qurol bilan emas, balki vaʼz qilish orqali qilishlari kerak edi“ deya tushuntirish beradi{{sfn|Christiansen|1997|p=54}}. Salib yurishining oxiriga kelib, Meklenburg va Pomeraniya qishloqlari, ayniqsa, Genrix Arslon qoʻshinlari tomonidan talon-taroj qilindi va koʻp qon toʻkilib, aholisi qirgʻin qilindi{{sfn|Barraclough|1984|p=263}}. Bu kelgusi oʻn yilliklarda koʻproq nasroniy gʻalabalarini olib kelishga yordam beradi. Slavyan aholisi ham ishlab chiqarish usullarining koʻp qismini yoʻqotib, ularning kelajagiga qarshiliklarini paydo qilishdi{{sfn|Herrmann|1970|p=327}}. === Rekonkista va salibchilar tomonidan Lissabon, Almeriya va Tortosaning bosib olinishi === {{asosiy|Lissabon qamali|Tortosa qamali (1148)}} [[Fayl:Siege of Lisbon - Muslim surrender.jpg|thumb|''"Gersog Genrix Afonso tomonidan Lissabonning qamal qilinishi"'' Joaquim Rodrigues Braga tomonidan chizilgan(1840-yil).|alt=Painting of a group of men clustered around a seated man in armor wearing a crown. Kneeling before the seated man is another man, with a third man standing between the two men and pointing at the kneeling man.]] 1147-yil bahorida Rim papasi [[Rekonkista]] kontekstida salib yurishini [[Iberiya yarim oroli|Iberiya yarim oroligacha]] kengaytirishga ruxsat berdi. U, shuningdek, Leon va Kastiliya hukmdori Alfonso VII ga [[Mavrlar]]ga qarshi yurishlarini Ikkinchi salib yurishining qolgan qismilari sifatida tenglashtirishiga ruxsat berdi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=48}}. 1147-yil may oyida, salibchilarning birinchi kontingenti Angliyadagi Dartmut shahridan Muqaddas Yerga joʻnab ketdi. Noqulay ob-havo kemalarni 1147-yil 16-iyun kuni shimoliy [[Portu]] qirgʻogʻida toʻxtashga majbur qildi. U yerda ular Portugaliya qiroli Afonso I bilan uchrashishga qaror qilishdi{{sfn|Runciman|1952|p=258}}. Salibchilar qirolga [[Lissabon]]ga hujum qilishga yordam berishga kelishib olishdi va ularga shahar mollarini talon-taroj qilishi va ozod qilinishi kutilgan mahbuslar uchun toʻlovni taklif qilishdi. Biroq salibchilarning bir qismi 1142-yilda Lissabonni qamal qilish paytida portugal va shimoliy salibchilarning birgalikdagi kuchlari tomonidan shaharga qilgan muvaffaqiyatsiz urinishlarini eslab, yordam berishga ikkilanib turishdi<ref>Villegas-Aristizábal (2013)), 7-20-betlar.</ref>. 1147-yildagi Lissabon qamali 1-iyuldan 25-oktabrgacha davom etdi, toʻrt oydan soʻng Mavriya hukmdorlari, birinchi navbatda, shahar ichidagi ochlik tufayli taslim boʻlishga rozi boʻlishdi. Salibchilarning aksariyati yangi bosib olingan shaharga joylashdi, biroq ularning bir qismi, Muqaddas Zamin tomon suzishda davom etishdi{{sfn|Runciman|1952|p=258}}. Ularning baʼzilari, avvalroq ketgan edilar va oʻsha yilning boshida Santaremni bosib olib ularga yordam berishgan edi. Keyinchalik ular Sintra, Almada, Palmela va Setubalni zabt etishga yordam berishdi va ularga bosib olingan yurtlarda qolib, u yerda oʻrnashib, avlod koʻrishlariga ruxsat berildi. [[Pireney yarim oroli]]<nowiki/>ning boshqa qismida deyarli bir vaqtning oʻzida qirol Leonlik Alfonso VII, Barselona grafi Ramon Berenguer IV va boshqalar Kataloniya, Leon, Kastiliya va fransuz salibchilarning aralash qoʻshiniga boshchilik qilganlar va boy port shahar [[Almeria|Almeryia]]ni bosib olishdi. Shahar Genuya-Pizan dengiz floti koʻmagida 1147-yil oktabrda bosib olindi{{sfn|Riley- Smit|1991|p=48}}. Keyin Ramon Berenguer IV Almoravid Taifa qirolligining [[Valensiya qirolligi|Valensiya]] va Mursiya yerlariga bostirib kirdi. Portugaliyaliklarga Lissabonni egallashda yordam bergan salib yurishlari kuchlarining bir qismini Barselona grafi va ingliz papasining elchisi Nikolas Breakspir tomonidan taklif qilingan Tortosa qamalida (1148) ishtirok etishga daʼvat etildi. Ular 1148-yil dekabrda Tortosani 5 oylik qamaldan soʻng fransuz, reyn, flamand, anglo-normanlar va genuya salibchilari yordamida yana qoʻlga kiritdi. Koʻp sonli salibchilar qoʻshinlari yangi qoʻlga kiritilgan shahar ichidagi va uning atrofidagi yerlar bilan taqdirlandilar<ref>Villegas-Aristizabal (2009), 97-80</ref>. Keyingi yil, [[Fraga]], Lleida va [[Mequinenza]] kabi Segre va [[Ebro]] daryolarining qoʻshilishidagi hududlar qoʻlga kiritildi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=126}}. == Kuchlar == === Musulmonlar === [[Fayl:Crusade_2.jpg|Ikkinchi salib yurishi davridagi [[Yaqin Sharq]].|thumb|right]] Odatda musulmon davlatlarining qoʻshini tarkibi juda yaxshi tayyorgarlikka ega boʻlgan va juda yaxshi qurollangan etnik [[Turkiy xalqlar|turk]] askarlaridan iborat edilar. Islom Yaqin Sharqidagi harbiy tizimning asosini har bir tumanda maʼlum miqdordagi qoʻshinlarni qoʻllab-quvvatlovchi ''[[iqto]]'' yerlar tizimi tashkil etilgan edi. Urush boʻlgan taqdirda, odatda [[Rais|"rais"]] (boshliq) qoʻmondonligi ostidagi shaharlarda joylashgan va odatda etnik [[arab]]lardan iborat boʻlgan „ahdas“ harbiylari, qoʻshinlar sonini koʻpaytirishga chaqirilardi. „Ahdas“ harbiylari, garchi yaxshi tayyorgarlikka ega turk qoʻshinlariga qaraganda kamroq tayyorgarlik koʻrgan boʻlsa-da, koʻpincha din, ayniqsa „[[jihod]]“ tushunchasi ularning jangovar qobiliyatini oshirishga juda kuchli turtki boʻlgan. Qoʻshimcha yordam uchun turkman va kurd yordamchi kuchlari kelar edi, garchi bu kuchlar kuchli intizomga moyil boʻlsa ham, ular urush paytida chaqirilishi mumkin edi{{sfn|Nikol|2009|pp=28 –30}}. 1138-1149-yillarda [[Damashq]] ''otabegi'' Muin ad-Din Anur, kuchli musulmon sarkardasi edi. Oʻsha paytda Damashq Burid amirlari tomonidan idora qilingan. Ammo Damashq harbiylariga qoʻmondonlik qilgan Anur shaharning haqiqiy hukmdori edi. Tarixchi Devid Nikol Anurni qobiliyatli general va diplomat, shuningdek, sanʼat homiysi sifatida ham tanilganini eʼtirof etgan. Buridlar sulolasi 1154-yilda Zengiylar sulolasi tomonidan agʻdarilganligi sababli, Anurning Ikkinchi salib yurishini qaytarishdagi roli Zengiylarga sodiq tarixchilar va yilnomachilar tomonidan Anurning raqibi, Halab amiri Nur ad-Din Zengiyga hurmat koʻrsatilishi bilan uning nomi katta darajada oʻchirildi{{sfn|Nikol|2009|pp= 19–21}}. === Salibchilar === Germaniya qoʻshini 20 000 ga yaqin ritsardan iborat edi, fransuz qoʻshinlarida qirol yerlaridan 700 ga yaqin ritsarlar bor edi, zodagonlar esa kamroq ritsarlarni tarbiyalagan, Quddus qirolligida esa 950 ga yaqin harbiy va 6000 ta piyoda askari bor edi{{sfn|Nikol|2009|p= 24}}. Fransuz ritsarlari otda, nemis ritsarlari esa piyoda jang qilishni afzal koʻrar edilar. Vizantiya yunonlari yilnomachisi Jon Kinnamos shunday deb yozgan edi „Fransuzlar, ayniqsa, otda tartibli va nayza bilan hujum qilishga qodir, ularning otliq qoʻshinlari tezligi boʻyicha nemislarnikidan oshib ketadi. Ammo nemislar fransuzlardan koʻra yaxshiroq piyoda jang qila oladilar va ulkan qilichlardan foydalanishda ustundirlar“{{sfn|Nicolle|2009|pp= 26–27}}. Konrad III jasur ritsar hisoblanar edi, ammo koʻpincha inqiroz paytlarida qatʼiyatsiz deya taʼriflangan{{sfn|Nikol|2009|p=17}}. [[Lyudovik VII]] ning nozik tarafi xudojoʻy nasroniy ekanligi boʻlib, u siyosat yoki janglardan koʻra koʻproq rafiqasi Akvitaniyalik Eleonorani sevganligi sababli Klervalik Bernard kabi zamondoshlari tomonidan tez-tez hujumlarga uchragan{{sfn|Nicolle|2009|p=18}}. Angliya qiroli Stiven oʻz qirolligidagi ichki nizolar tufayli Ikkinchi salib yurishida qatnasha olmadi{{sfn|Shmieder|O'Doherty|2015|pp=121–138}}. Shu bilan birga, qirol Shotlandiyalik David I oʻz fuqarolari tomonidan salib yurishiga qoʻshilishdan qaytarildi{{sfn|Cowan|Mackey|Macquarrie|1983|p=18}}. == Sharqdagi salib yurishi == [[Fayl:Deuxième croisade.JPG|thumb|Ikkinchi salib yurishi xaritasi]] Zengining oʻldirilishidan soʻng Joselin II Edessa shahrini qaytarib oldi va qal’ani qamal qildi, ammo 1146-yil noyabrda Nurad-Din uni magʻlub etdi. 1147-yil 16-fevralda fransuz salibchilari oʻz yoʻnalishini muhokama qilish uchun [[Étampes-sur-Marne|Etampes]]<nowiki/>da uchrashdilar. Nemislar allaqachon Vengriya orqali quruqlikka chiqishga qaror qilishgan edi. Ular dengiz yoʻlini siyosiy jihatdan amalga oshirib boʻlmas deb hisoblashgan, chunki Sitsiliyalik Rojer II Konradning dushmani edi. Fransuz zodagonlarining koʻpchiligi ularni [[Vizantiya imperiyasi]] orqali olib oʻtadigan quruqlik yoʻliga ishonmadi, chunki bu yoʻl hali ham Birinchi salib yurishi davridagi yoʻqotishlar hisobiga haligacha mavqeiga putur yetmoqda edi. Shunga qaramay, fransuzlar Konradga ergashishga va 15-iyunda yoʻlga chiqishga qaror qilishdi. Rojer II xafa boʻldi va bundan buyon ishtirok etishdan bosh tortdi. Fransiyada Abbot Suger [[Étampes-sur-Marne|Etampesdagi]] katta yigʻilish tomonidan (va Rim papasi tomonidan tayinlangan) salib yurishida qirol yoʻqligi paytida oʻrinbosarlardan biri sifatida harakat qilish uchun saylangan. Germaniyada keyingi vaʼzni Ebraxlik Adam amalga oshirdi va Freyzinglik Otto ham xochni olishga muvaffaq boʻldi. Nemislar [[Pasxa]]da yoʻlga chiqishni rejalashtirishgan, ammo may oyigacha ketishmagan{{sfn|Runciman|1952|pp= 257, 259}}. === Germaniya yoʻnalishi === Nemis salibchilari Papa legati va [[Kardinal (ruhoniy)|kardinal]] Santa Rufinalik Teodvin hamrohligida [[Konstantinopol]]da fransuzlar bilan uchrashishni maqsad qilganlar. Shtiriya hukmdori Ottokar III [[Vena]]da Konradga qoʻshildi va Konradning dushmani Vengriyadagi Geza II ularga zarar yetkazmasdan oʻtishlariga ruxsat berdi. 20 000 kishilik nemis armiyasi Vizantiya hududiga kelganida, imperator Manuel I Komnenos ularni hujum qilishidan qoʻrqib, Vizantiya qoʻshinlarini dushmandan himoya qilish uchun shay holatga keltirildi. Baʼzi itoatsiz nemislar bilan qisqa muddatli toʻqnashuv [[Plovdiv|Filipopolis]] yaqinida va [[Adrianopol]]da boʻlib oʻtdi, u yerda Vizantiya generali Konradning jiyani Prosux, boʻlajak imperator [[Fridrix I Barbarossa|Fridrix l Barbarossa]] bilan jang qildi. Nemis askarlarining bir qismi esa sentabr oyi boshida suv toshqinida halok boʻlgan. Biroq 10-sentabrda ular Manuel I bilan munosabatlari yomon boʻlgan boʻlsada [[Konstantinopol]]<nowiki/>ga yetib kelishdi, natijada Konstantinopol jangi sodir boʻldi, shundan soʻng nemislar [[Kichik Osiyo yarim oroli|Kichik Osiyo]]<nowiki/>dan imkon qadar tezroq oʻtib olishlari kerakligiga ishonchlari hosil edi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 42}}. Manuel Konraddan oʻz qoʻshinlarining bir qismini ortda qoldirib, Gretsiya shaharlarini talon-taroj qilayotgan Rojer II hujumlaridan himoyalanishida yordam berishini soʻraydi. Lekin Konrad Rojerning dushmani boʻlishiga qaramay, bunga rozi boʻlmadi{{sfn|Runciman|1952|pp= 259–267}}. Kichik Osiyoda Konrad fransuzlarni kutmaslikka qaror qildi, balki [[Koʻniya sultonligi]] poytaxti [[Koʻniya]] shahri tomon yurish qildi. Konrad oʻz qoʻshinini ikki qismga boʻldi. Vizantiya imperiyasining Kichik Osiyodagi gʻarbiy viloyatlaridagi hududlarining katta qismi haqiqatda sust boshqariladigan hududlar edi va viloyatlarning aksariyati turk koʻchmanchilari tomonidan nazorat qilinuvchi kimsasiz yerlardan iborat edi{{sfn|Nikol|2009|pp= 43}}. Konrad Onadoʻliga qarshi yurishining davomiyligini kam baholadi va baribir imperator Manuelning obroʻsi Onadoʻlida haqiqatdan ham kattaroq deb taxmin qildi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 46}}. Konrad ritsarlar va eng yaxshi qoʻshinlarni olib chiqdi va Freyzinglik Otto bilan birga chodirdagi qoʻshinni qirgʻoq yoʻli boʻylab kuzatuvga joʻnatdi{{sfn|Nikol|2009|pp= 46}}. Saljuqiylar 1147-yil 25-oktabrda Dorileyumdagi ikkinchi jangda qirol Konrad qoʻshinini deyarli butunlay qirib tashladi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p= 50}}. Jangda turklar oʻzlarining odatiy taktikasini qoʻlladilar, goʻyo orqaga chekinish qildilar va keyin ularni taʼqib qilish uchun asosiy armiyadan ajralib chiqqan nemis otliqlarining kichik qoʻshiniga hujum qilish uchun qaytib kelishdi. Konrad asta-sekin Konstantinopolga chekinishni boshladi, uning qoʻshini har kuni turklar tomonidan taʼqib qilinar edi, ular bosqinchilar hujumlariga uchrab, qoʻshinining orqa qismini magʻlub etishadi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 47}}. Ular bilan toʻqnashuvda boʻlgan Konradning oʻzi ham yaralandi. Qirolning oʻgay ukasi yepiskop Freyzinglik Otto boshchiligidagi nemis kuchlarining boshqa boʻlinmasi janubga [[Oʻrta Yer dengizi|Oʻrtayer dengizi]] sohiliga yoʻl oldi va 1148-yilning boshida xuddi shunday magʻlubiyatga uchradi{{sfn|Runciman|1952|pp= 267–270}}. Otto boshchiligidagi qoʻshin 1147-yilning 16-noyabrida noqulay qishloqlardan oʻtayotganda oziq-ovqatlari tugab qolgan va saljuqiy turklar tomonidan 1147-yil 16-noyabrda Laodikiya yaqinida pistirmaga uchragan{{sfn|Nikol|2009|pp= 46}}. === Fransuz yoʻnalishi === [[Fayl:C croisade2 Louis7.jpg|thumb|200px|Fransiya qiroli [[Lyudovik VII]].]] Fransuz salibchilari [[Metz|Metzdan]] 1147-yil iyunida Lyudovik, Flandriya grafi Elzaslik Terri, Barlik Renaut I, Savoyalik Amadey III va uning ukasi Monferratlik Uilyam V, Overnlik Uilyam VII va boshqalar boshchiligida [[Lotaringiya]], [[Burgundiya]] va [[Akvitaniya]] qoʻshinlari bilan birga joʻnab ketishgan edi. Tuluzalik Alfons boshchiligidagi [[Provence|Provans]] qoʻshinlari avgustgacha kutishni va dengiz orqali oʻtishni tanladilar. [[Worms|Vormsda]] Lyudovik [[Normandiya]] va Angliyadan kelgan salibchilar bilan birlashdi. Ular Konradning yoʻlini tinchgina kuzatib borishdi, Geza Lyudovik muvaffaqiyatsiz venger bosqinchisi Boris Kalamanosga oʻz armiyasiga qoʻshilishga ruxsat berganini bilganida, Lyudovik va [[Vengriya]] qiroli Geza bilan toʻqnashuv yuzaga kelgan. Vizantiya hududidagi munosabatlar ham ayanchli edi va qolgan fransuzlardan oldinda yurgan Lotaringiyaliklar ham yoʻlda uchrashgan zaif nemis qoʻshini bilan toʻqnash kelishdi{{sfn|Runciman|1952|pp=259– 263}}. Lyudovik VII va Manuel I oʻrtasidagi dastlabki muzokaralardan beri Manuel Rumga qarshi harbiy yurishini toʻxtatib, dushmani Sulton Mesud I bilan sulh tuzdi. Manuel buni Birinchi salib yurishidan beri oʻgʻirlik va xiyonat bilan shuhrat qozongan va [[Konstantinopol]]da mash’um rejalar uyushtirganlikda gumon qilinayotgan salibchilardan oʻz imperiyasini himoya qilish uchun qildi. Shunga qaramay, Manuelning fransuz armiyasi bilan munosabatlari nemislarga qaraganda bir oz yaxshiroq edi shuning uchun Lyudovik Konstantinopolda dabdabali mehmon boʻldi. Fransuzlarning bir qismi Manuelning saljuqiylar bilan tuzgan sulhidan gʻazablanib, Rojer II bilan ittifoq tuzishga va Konstantinopolga hujum qilishga chaqirdi, biroq Lyudovik ularni toʻxtatib qoladi{{sfn|Runciman|1952|pp=268–269}}. [[Fayl:Manuelcomnenus.jpg|thumb|left|Imperator Manuel I.|alt= Chiroyli shlyapa bilan tikilgan liboslar kiygan, tik turgan erkak. Uning boshida halo bor va bir qoʻlida uzun tayogʻini ushlab turibdi.]] Savoy, Auvergne va Monferrat qoʻshinlari Italiya orqali quruqlik yoʻlini bosib oʻtdi, [[Brindisi (provinsiya)|Brindisidan]] [[Durazzano|Duratsoga]] oʻtib, Konstantinopolda Lyudovik bilan qoʻshildilar va butun armiya [[Bosfor|Bosfor boʻgʻozi]] orqali kemalarda [[Kichik Osiyo]]ga oʻtishdi. Nemislar Ikoniyani ([[Koʻniya|Koʻniyani]]) egallab olganligi haqidagi mish-mishlar yunonlarni ruhlantirdi, ammo Manuel Lyudovikga Vizantiya qoʻshinlarini berishdan bosh tortdi. Sitsiliyalik Rojer II endigina Vizantiya hududiga bostirib kirganligi sababli Manuel [[Peloponnes]]dagi barcha qoʻshinlariga muhtoj edi. Shunday qilib, nemislar ham, fransuzlar ham Birinchi salib yurishi qoʻshinlaridan farqli oʻlaroq, [[Vizantiya imperiyasi|Vizantiya]] yordamisiz Osiyoga kirdilar. Manuel bobosi Aleksey I dan oʻrnak olib, fransuzlar bosib olgan har qanday hududni imperiyaga qaytarishiga qasamyod qildirdi{{sfn|Runciman|1952|p= 269}}. Fransuzlar Konrad armiyasining qoldiqlari bilan Lopadionda uchrashdilar va Konrad Lyudovik qoʻshiniga qoʻshildi. Ular Freyzinglik Otto yoʻlidan yurib, Oʻrtayer dengizi sohiliga yaqinlashib, dekabr oyida [[Efes]]ga yetib kelishdi va u yerda turklar ularga hujum qilishga hozirlik koʻrayotganini bilishadi. Manuel shuningdek, Lyudovikning yoʻlda qilgan talonchilik va bosqinchiliklaridan shikoyat qilib, elchilarni yuboradi shuning uchun endi Vizantiyaliklarning turklarga qarshi ularga yordam berishiga kafolat yoʻq edi. Bu orada Konrad kasal boʻlib, Konstantinopolga qaytib keldi, u yerda Manuel shaxsan oʻzi uning huzuriga tashrif buyuradi va Lyudovik turk hujumi haqidagi ogohlantirishlarga eʼtibor bermay, omon qolgan fransuz va nemislar bilan Efesdan chiqib ketdi. Turklar haqiqatan ham kutilgan hujumni amalga oshiradilar, lekin 1147-yil 24-dekabrda boʻlib oʻtgan Efes jangida fransuzlar gʻalaba qozonishdi{{sfn|Runciman|1952|pp= 270–271}}. Shu oyda Meander jangida fransuzlar turklarning yana bir hujumini toʻxtatdilar. Ular Likusdagi Laodikiyaga 1148-yil yanvar oyining boshida, xuddi shu hududda Freyzinglik Otto armiyasi yoʻq qilinganidan soʻng yetib kelishdi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=51}}. Savoylik Amadey qoʻmondonligi ostida qoʻshin avangardi Kadmus togʻi jangida asosiy qoʻshindan ajralib chiqadi. Lyudovik qoʻshinlari turklar tomonidan katta yoʻqotishlarga uchragan (1148-yil 6-yanvar). Lyudovikning oʻzi, Deuillik Odoning soʻzlariga koʻra, qoyagaga chiqqan, turklar uni payqamaganligi sababli eʼtiborsiz qoldirgan va turklar keyingi hujumga oʻtishmadi, shundan soʻng fransuzlar [[Antaliya|Adaliya]]ga yoʻl olishdi, turklar doimiy ravishda uzoqdan taʼqib qilishdi, ular fransuzlarning oʻzlari va otlari uchun oziq-ovqat toʻldirishiga yoʻl qoʻymaslik uchun yerni yoqib yubordilar. Lyudovik endi quruqlikda davom etishni istamadi va Adaliyada flot yigʻib, Antioxiya tomon suzib ketishga qaror qiladi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p= 50}}. Boʻronlar sababli yurish bir oyga kechiktirilgandan soʻng, koʻpchilik tomonidan vaʼda qilingan kemalar umuman kelmadi. Lyudovik va uning sheriklari kemalarni oʻzlari uchun talab qilishdi, qolgan qoʻshin esa Antioxiyaga uzoq yurishni davom ettirishi kerak edi. Armiya turklar tomonidan yoki kasallik tufayli deyarli butunlay yakson qilingan{{sfn|Runciman|1952|pp= 272–273}}. === Quddusga yurish === [[Fayl:RaymondOfPoitiersWelcomingLouisVIIinAntioch.JPG|thumb|Antioxiyada [[Lyudovik VII]] ning Puatyelik Raymond tomonidan kutib olinishi.|alt= Shahar darvozasi oldida uchrashgan ikki kishining surati. Ikkala erkak ham boshqa odamlarning olomon oldida. Chapdagining boshi yalang, bir qoʻlida shlyapasini ushlab, koʻk rangli kashta kiygan va toj kiygan ikkinchi figuraga taʼzim qiladi.]] Boʻronlar tufayli yurish kechiktirilgan boʻlsa-da, Lyudovik oxir-oqibat 19-martda Antioxiyaga etib keldi. Savoylik Amadey yoʻlda [[Kipr]]da vafot etgan edi. Lyudovikni Eleonoraning amakisi Puatyelik Raymond kutib oldi. Raymond undan turklardan himoya qilishga yordam berishini va Edessaga kirish eshigi boʻlgan musulmon shahri [[Halab]]<nowiki/>ga qarshi yurishda unga hamroh boʻlishini kutgan edi, biroq Lyudovik buni rad etdi va oʻzining harbiylari va salibchilarni bir joyga yilishdan koʻra Quddusga qilgan ziyoratini tugatishni afzal koʻrdi{{sfn|Brundage|1962|pp= 115–121}}. Eleonora u yerda yashashdan zavqlandi, lekin amakisi undan oila yerlarini koʻpaytirishni va Lyudovik boshchilik qilayotgan salibchilar qoʻshini bilan yordam berishdan bosh tortsa qirol bilan ajrashishni iltimos qildi{{sfn|Nikol|2009|p= 54}}. Bu davrda Raymond va Eleanora oʻrtasidagi munosabatlar haqida mish-mishlar tarqaldi, bu Lyudovik va Eleanora oʻrtasidagi nikohda keskinlikni keltirib chiqardi{{sfn|Nikol|2009| pp= 18, 54}}. Lyudovik hibsga olingan Eleanora bilan Antioxiyadan tezda Tripoli Grafligiga joʻnadi. Ayni paytda, Freyzinglik Otto va uning qoʻshinlarining qoldiqlari aprel oyining boshida Quddusga yetib kelishadi va oradan koʻp oʻtmay Konrad ham yetib keldi{{sfn|Rayli-Smit|1991|pp= 49–50}}. Fulk, Quddusning Lotin Patriarxini Lyudovikga ularga qoʻshilishga taklif qilish uchun yuborgan. Lissabonda toʻxtagan flot, shuningdek, Alfonso Jordan, Tuluza grafi qoʻmondonligi ostida Yevropani tark etgan Provansliklar ham shu vaqtda yetib keldi. Alfonsoning oʻzi Quddusga etib bormadi, u [[Qayseri|Qaysariyada]] vafot etgan, goʻyoki graflikdagi siyosiy intilishlaridan qoʻrqqan jiyani Tripolilik Raymond II tomonidan zaharlangan. Raymond Alfonsoni zaharlagani haqidagi daʼvo Provans qoʻshinlarining katta qismini ortga qayishiga va uyilariga joʻnab ketishiga sabab boʻldi{{sfn|Nikol|2009|p= 54}}. Salib yurishining asl markazi [[Edessa Grafligi|Edessa]] edi. Ammo Qirol Bolduin III va Templiyer ritsarlarining asosiy maqsadi [[Damashq]] edi{{sfn|Brundage|1962|pp=115–121}}. Salibchilarning kelishiga javoban Damashq amiri Muiniddin Unur urushga qizgʻin tayyorgarlik koʻra boshladi, Damashq istehkomlarini mustahkamladi, oʻz shahriga qoʻshin kiritishni buyurdi va Damashqning suv manbalariga olib boradigan yoʻllar vayron qilingan yoki boshqa tomonga burib yuborilgan. Unur [[Halab]] va [[Mosul]]<nowiki/>ning Zangiylar hukmdorlaridan (odatda uning raqiblari boʻlgan) yordam soʻradi, ammo bu davlatlar kuchlari Damashqdan tashqaridagi janglar uchun oʻz vaqtida yetib kelmagan. Zangiylar hukmdorlari raqibi Unur oʻz shahrini salibchilarga boy berib qoʻyishi mumkin degan fikrda Damashqqa qoʻshin yuborishni kechiktirgani deyarli aniq edi{{sfn|Nikol|2009|p= 55}}. === Akka yaqinidagi Palmareya kengashi === Quddus zodagonlari Yevropadan qoʻshinlarning kelishini mamnuniyat bilan qarshi oldilar. Salibchilar uchun eng yaxshi nishonni hal qilish uchun kengash 1148-yil 24-iyunda Quddus Oliy Sudi Yevropadan yaqinda kelgan salibchilar bilan [[Quddus Qirolligi]] [[Akko|Akka]] yaqinidagi Palmareyada uchrashganda boʻlib oʻtdi. Bu sudning mavjud boʻlgan eng ajoyib yigʻilishi edi{{sfn|Riley-Smith|1991|p= 50}}{{sfn|Uilyam of Tyre|Babcock|Krey|1943|loc= vol. 2, bk. 17, bob. 1, 184–185-betlar: “Kengashda hozir boʻlgan zodagonlarning ismlarini... avlodlar manfaati uchun shu yerda yozib qoʻyish bugungi tarixga toʻgʻri va toʻliq uygʻun koʻrinadi&nbsp;... Har birini alohida nomlash juda uzoq davom etadi."}}. Oxir-oqibat, Quddus qirolligining sobiq ittifoqdoshi boʻlgan, keyin esa oʻz ittifoqini zengiylarga oʻzgartirgan Damashq shahriga hujum qilish qarori qabul qilindi va qirollikning ittifoqdosh shahri boʻlgan Bosra shahriga 1147-yilda hujum uyushtirildi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 54–55}}. Tarixchilar uzoq vaqtdan beri Edessani emas, Damashqni qamal qilish qarorini „tushunib boʻlmaydigan ahmoqlik harakati“ deb bilishgan. Damashq ''otabegi'' Unur va Zengiylar oʻrtasidagi ziddiyat kuchayib borayotganini qayd etgan koʻplab tarixchilar salibchilar kuchini Zengiylarga qarshi qaratgani maʼqulroq boʻlardi, degan fikrni ilgari surdilar. Yaqinda Devid Nikol kabi tarixchilar Damashqqa hujum qilish qarorini himoya qilib, Damashq Suriya janubidagi eng qudratli musulmon davlati ekanligini va agar nasroniylar Damashqni qoʻlga kiritsalar, ular Nur ad-Dinning kuchayib borayotgan qudratiga qarshilik koʻrsatish uchun yaxshiroq holatda boʻlar edilar, deya taʼkidladilar. Unur ikki musulmon hukmdorning zaifi boʻlganligi sababli, Nuraddinning yaqin kelajakda Damashqni egallashi muqarrar, deb hisoblar edi va shu sababli salibchilarning oʻsha shaharni Zangiylar emas, balki salibchilar egallashi maʼqul koʻrindi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 37–38}}. Iyul oyida ularning qoʻshinlari Tiberiyada toʻplanib, Banias orqali Jalila dengizi atrofidan Damashqqa yoʻl oldilar. Ularning safida jami 50 000 askar bor edi{{sfn|Runciman|1952|pp=228–229}}. === Damashqni qamal qilish === {{asosiy|Damashqni qamali (1148)}} [[Fayl:Siege of Damascus.jpg|thumb|Damashq qamali.]] Salibchilar Damashqqa gʻarbdan hujum qilishga qaror qildilar, chunki u yerda mevali bog'ilar ularni doimiy oziq-ovqat bilan taʼminlar edi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p= 50}}. Ular 23-iyul kuni Darayyaga yetib kelishdi. Ertasi kuni musulmonlar hujumga tayyorlanib, Damashq tashqarisidagi bogʻlar boʻylab oldinga siljib kelayotgan dushman qoʻshiniga tinmay hujum qilishdi. Shahar himoyachilari salibchilar qarorgohiga qilingan hujumga shaxsan rahbarlik qilgan [[Mosul]]lik Saif ad-Din Gʻozi I va [[Halab]]lik Nur ad-Dindan yordam soʻragan edi. Salibchilar qalʼa devorlaridan ortga chekinib, bogʻlar ichidagi pistirma va qoʻshinlar hujumiga duchor boʻlishdi{{sfn|Brundage|1962|pp= 115–121}}. Tirlik Uilyam maʼlumotlariga koʻra, 27-iyulda salibchilar shaharning sharqiy tomonidagi, unchalik kuchli mustahkamlanmagan, ammo oziq-ovqat va suv ancha kam boʻlgan tekislikka koʻchishga qaror qilishgan{{sfn|Rayli-Smit| 1991|p= 50}}. Unur yetakchilarga kamroq himoyalangan pozitsiyalarga oʻtishi uchun pora beradi va agar salibchilar uylariga qaytsalar, Nur ad-Din bilan ittifoqini buzishga vaʼda bergani baʼzilar tomonidan qayd etilgan{{sfn |Brundage|1962|pp= 115–121}}. Bu orada Nur ad-Din va Saif ad-Din yetib kelishdi. Nur ad-Din dalada boʻlganida salibchilar oʻzlarining yaxshi ahvolini yaxshilab olishlari mumkin emas edi{{sfn|Brundage|1962|pp= 115–121}}. Mahalliy salibchilar qamalni davom ettirishdan bosh tortdilar va uchta qirolning ham shaharni tark etishdan boshqa chorasi qolmadi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p= 50}}. Avval Konrad, keyin qolgan qoʻshinlar 28-iyulda Quddusga chekinishga qaror qildilar, ammo ularning butun chekinishlari davomida ularning ortidan [[Saljuqiylar|turk]] kamonchilari hamisha ularni taʼqib qilib borardi{{sfn|Baldvin|Setton|1969|p= 510}}. == Oqibatlar == [[Fayl:Byzantium1173.JPG|thumb|left|266px|The Mediterranean world after the Second Crusade in 1173|alt=Map showing the countries surrounding the Mediterranean Sea. Along the west and southwest coasts is the Muwahid Caliphate. The Zangid Sultanate covers most of the southeast coast and the inland areas from the east coast, which is occupied by the Crusader States. The Byzantine Empire covers most of the northeast coast and inland areas. The center of the north coast is held by the Holy Roman Empire and the northwest coast is held by the kingdoms of France and Aragon.]] Xristian kuchlarining har biri bir-birining xiyonat qilganini his qildi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=50}}. Ashkelonga hujum qilish uchun yangi reja tuzildi va Konrad oʻz qoʻshinlarini u yerga olib bordi, lekin qamal natijasining muvaffaqiyatiga ishonch yoʻqligi sababli kutilgan yordamlar keldi. Bu oʻzaro ishonchsizlik va magʻlubiyat Muqaddas Yerdagi nasroniy shohliklarining vayron boʻlishi tufayli bir avlodga saqlanib qoladi. Ashkelonni tark etgandan soʻng, Konrad Manuel bilan ittifoqini mustahkamlash uchun [[Konstantinopol]]<nowiki/>ga qaytib keldi. Lyudovik 1149-yilgacha Quddusda qoldi. Bu kelishmovchilik Salib yurishi paytida parchalanib ketgan Lyudovik va Eleonoraning nikohiga ham taalluqli edi. 1149-yilning aprelida Lyudovik va Eleonora oʻzaro til topisha olmay, Fransiyaga qaytish uchun alohida-alohida kemalarga oʻtirdilar{{sfn|Nikol|2009|p= 77}}. Yevropada Klervalik Bernard magʻlubiyatdan xoʻrlandi. Bernard Rim papasidan kechirim soʻrashni oʻzining burchi deb hisoblagan va bu uning „Mulohaza kitobi“ ning ikkinchi qismiga kiritilgan. U yerda u salibchilarning gunohlari, ularning baxtsizliklari va muvaffaqiyatsizliklariga qanday sabablar natijasida duch kelganliklarini tushuntiradi. Uning yangi salib yurishini chaqirishga urinishi muvaffaqiyatsizlikka uchragach, u ikkinchi salib yurishi muvaffaqiyatsizligidan oʻzini butunlay ajratishga urindi{{sfn|Runciman|1952|pp=232–234, 277}}. U 1153-yilda vafot etadi{{sfn |Runciman|1952|pp=232–234, 277}}. Ikkinchi salib yurishining madaniy taʼsiri Fransiyada yanada kuchliroq boʻldi, koʻplab trubadurlar Eleanora va Raymond oʻrtasidagi goʻyo ishqiy munosabatdan hayratda qolishdi va bu esa trubadurlarga saroy sevgisi mavzusini yoritishga yordam berdi. Konraddan farqli oʻlaroq, Lyudovik qiyofasi Salib yurishi tufayli yaxshilandi, koʻpchilik fransuzlar uni Xudoning jazolarini jimgina koʻtargan, azob chekayotgan ziyoratchi qirol sifatida qabul qilishdi{{sfn|Nikol|2009|pp= 81–84}}. Sharqiy Rim imperiyasi va fransuzlar oʻrtasidagi munosabatlar salib yurishi tufayli jiddiy zarar koʻrdi. Lyudovik va boshqa fransuz rahbarlari imperator Manuel I ni [[Kichik Osiyo yarim oroli|Kichik Osiyo]] boʻylab yurish paytida turklarning ularga qarshi hujumlar qilishi uchun til biriktirganlikda ochiqchasiga aybladilar. Ikkinchi salib yurishi xotirasi XII-XIII asrlarning qolgan qismida Vizantiyaliklarning fransuz qarashlarini ranglash edi. Imperiyaning oʻzida salib yurishi diplomatiyaning gʻalabasi sifatida yodda qoldi{{sfn|Nikol|2009|p= 84}}. Arxiyepiskop [[Saloniki|Salonikilik]] Evstatiy imperator Manuelni oʻz maqtovlarida shunday eʼlon qilgan: <blockquote>U tinchlik va osoyishtalik olib kelish maqsadida bir-biriga qarshi oʻynab, dushmanlari bilan havas qiladigan mahorat bilan kurasha oldi{{sfn|Nikol|2009|p= 84}}.</blockquote> Dastlabki Vendlarning salib yurishi aralash natijalarga erishdi. Sakslar Vagriya va Polabiyaga egalik qilishlari tasdiqlangan boʻlsa-da, butparastlar Lyubekdan sharqda joylashgan Obotrit yerlarini nazorat qilishadi. Shuningdek, Sakslar bosh Niklotdan oʻlpon oldilar, Gavelberg yepiskopligini mustamlaka qilishga imkon berdilar va baʼzi [[daniyaliklar|daniyalik]] mahbuslarni ozod qildilar. Biroq, bir-biridan farq qiladigan nasroniy rahbarlar oʻzlarining hamkasblariga shubha bilan qarashdi va bir-birlarini yurishni muvafaqqiyatsizlikka uchratganlikda ayblashdi. Iberiyadagi Ispaniya yurishlari, Lissabonni qamal qilinishi, Ikkinchi salib yurishining bir necha soʻnggi nasroniy gʻalabalaridan biri edi. Ular 1492-yilda yakunlangan keng Rekonkistaning asosiy janglari sifatida koʻriladi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=126}}. Sharqda xristianlar uchun vaziyat ancha oʻgʻir edi. Muqaddas Zaminda Ikkinchi salib yurishi Quddus uchun uzoq muddat davom etgan halokatli oqibatlarga olib keldi. 1149-yilda ''otabeg'' Anur vafot etdi va oʻshandan keyin amir Abu Said Mujiriddin Aboq Ibn Muhammad hukmronlik qila boshlaydi. Damashqning raislari va „ahdas“ kuchlarining harbiy qoʻmondoni Muayad ad-Davhal ibn as-Soʻfiyning fikricha, uning „ahdas“i Ikkinchi salib yurishini yengishda katta rol oʻynagan. Shuning uchun u hokimiyatning koʻproq ulushiga loyiq edi va Anur oʻlimidan soʻng ikki oy ichida Aboqga qarshi qoʻzgʻolon koʻtardi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 78}}. Damashqdagi besh yil davom etgan ichki janglar natijasida hukmron Buriylar sulolasi barham topdi{{sfn|Nikol|2009|2009-yil|pp= 81}}. Damashq Salibchilar qirolligiga ishonmay qoldi va 1154-yildagi qisqa qamaldan keyin Nur ad-Din tomonidan bosib olindi{{sfn|Nikol|2009|pp. = 78}}. Bolduin III nihoyat Ashkelonni 1153-yilda qoʻlga kiritdi, bu esa Quyi Misrni toʻqnashuv maydoniga olib keldi. Quddus Misrga qoʻshimcha yurish qilishga muvaffaq boʻldi va 1160-yillarda [[Qohira]]ni qisqa vaqt ichida bosib oldi{{sfn|Riley-Smit|1991|p=56}}. Biroq, Vizantiya imperiyasi bilan munosabatlar aralash edi va Ikkinchi salib yurishi falokatidan keyin Yevropadan keladigan qoʻshimcha kuchlar siyrak edi. Quddus qiroli Amalrik I Vizantiyaliklar bilan ittifoq tuzdi va 1169-yilda Misrga birgalikda bostirib kirishdi, ammo hujum oxir-oqibat muvaffaqiyatsizlikka uchradi. 1171-yilda Nuraddinning generallaridan birining jiyani Salohiddin Quyi Misr va Suriyani birlashtirgan Misr sultoni deb eʼlon qilindi va salibchilar qirolligi butunlay oʻrab olingan. Shu bilan birga, Vizantiya ittifoqi 1180-yilda imperator Manuel I Komneninning oʻlimi va 1187-yilda Quddusning Salohiddinga taslim boʻlishi bilan yakunlandi. Keyin uning kuchlari salibchilar davlatlarining poytaxtlaridan tashqari boshqa barcha shaharlarini bosib olish uchun shimolga yoyilib, Uchinchi salib yurishini tezlashtirdi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=60}}. == Manbalar == {{reflist|colwidth=30em}} == Adabiyotlar == {{refbegin|colwidth=30em}} * {{ kitob manbasi |last1= Bolduin |first1= Marshall V. |last2= Setton |first2= Kennet M. |title= „A History of the Crusades“, I jild: The First Hundred Years |location= Madison, Viskonsin |publisher= Viskonsin universiteti matbuoti |year= 1969|url=https://digicoll.library.wisc.edu/cgi-bin/History/History-idx?type=header&id=History.CrusOne }} * {{ kitob manbasi |last= Barraclough |first = Geoffrey |author-link= Geoffrey Barraclough |title= „Zamonaviy Germaniyaning kelib chiqishi“ |year= 1984 |publisher= W. W. Norton & Company |location= Nyu-York |page= 481 |isbn = 978-0-393-30153-3 }} * {{ kitob manbasi|last=Berri|first=Virjiniya G.|title=„Ikkinchi salib yurishi“|year=1969|publisher=XV bob, Salib yurishlari tarixi, I jild|url=https://images.library.wisc.edu/History/EFacs/HistCrus/0001/0001/reference/history.crusone.i0030.pdf}} * {{ cite book|last= Brundage |first= Jeyms |title= „Salib yurishlari: Hujjatli tarix“ |location= Milwaukee, Viskonsin |publisher=Marquette University Press |year= 1962 }} * {{ kitob manbasi |last= Christiansen |first= Erik |title= „Shimoliy salib yurishlari“ |year= 1997 |publisher= Penguin Books |location= London |page= [https://archive.org/details/northerncrusades00eric/page/ 287 287] |isbn= 978-0-14-026653-5 |url= https://archive.org/details/northerncrusades00eric/page/287 }} * {{ kitob manbasi |last1=Kovan |first1=Ian Borthwick |last2=Mackey |first2=P. H. R. |last3=Macquarrie |first3=Alan |title= „Shotlandiyadagi Avliyo Ioann Quddus ritsarlari“ |publisher=Shotlandiya Tarix Jamiyati |volume=19 |issue=4 |year=1983 |isbn=9780906245033}} * {{ kitob manbasi |last= Davies |first= Norman |author-link= Norman Davies |title= „Yevropa: Tarix“ |year= 1996 |publisher= Oksford universiteti matbuoti |location= Oksford |page= [https://arxiv.org/details/europehistory00norm/page/1365 1365] |isbn= 978-0-06-097468-8 |url= https://archive.org/details/europehistory00norm/page/1365 }} * {{ kitob manbasi |last= Herrmann |first= Yoaxim |title= „Die Slawen in Deutschland“ |yil= 1970 |publisher= Akademie-Verlag GmbH |location= Berlin |page= 530 }} * {{ kitob manbasi |last=Magdalino|first=Pol|title=„Manuel I Komnenos imperiyasi, 1143–1180“|publisher=Kembrij universiteti matbuoti|year=1993|isbn=978-0521526531|url=https://books.google.com/books?id=0cWZvqp7q18C}} * {{ kitob manbasi |last= Nikol |first= Devid |author-link= Devid Nikol |title= „Ikkinchi salib yurishi 1148: Damashq tashqarisidagi falokat“ |year= 2009 |publisher= Osprey |location= London |isbn= 978-1-84603-354-4|url=https://www.google.com/books/edition/The_Second_Crusade_1148/xKo7vgAACAAJ?hl=en }} * {{ kitob manbasi |last= Norvich |first= Jon Yuliy |author-link= Jon Yuliy Norvich |title= „Vizantiya: pasayish va kuz“ |year= 1995 |publisher= Viking |isbn= 978-0-670-82377- 2 }} * {{ kitob manbasi |last= Rayli-Smit |first= Jonatan |author-link= Jonatan Rayli-Smit |title= „Salib yurishlari atlasi“ |location= Nyu-York |publisher= Fayldagi faktlar |year= 1991 }} * {{ kitob manbasi |last= Rayli-Smit |first= Jonatan |title= „Salib yurishlari: Qisqacha tarix“ |nashr= Ikkinchi |publisher= Yel universiteti matbuoti |location= Nyu-Xeyven, Konnektikut | year= 2005 |isbn= 978-0-300-10128-7 |url= https://archive.org/details/00book837650140 }} * {{ kitob manbasi |last= Runciman |first= Stiven |author-link=Stiven Runsiman|title= „Salib yurishlari tarixi, jild. II: Quddus Qirolligi va Franklar Sharqi, 1100–1187“ | publisher= Kembrij universiteti matbuoti |year= 1952 |url=https://books.google.com/books?id=QL88AAAAIAAJ|isbn=9780521347716}} * {{ kitob manbasi |title=„Oʻrta asrlarda sayohatlar va harakatlanishlar: Atlantikadan Qora dengizgacha“ |last1=Shmieder |first1=Felicitas |last2=O'Doherti |first2=Marianne |publisher=Brepols nashriyoti |year=2015 |volume=21 |location=Turnhout, Belgiya |isbn=978-2-503-55449-5 }} * {{ kitob manbasi |last= Tyerman |first= Kristofer |author-link= Kristofer Tyerman |title= „Xudoning urushi: „Salib yurishlarining yangi tarixi“ |publisher= Garvard universiteti matbuotining Belknap nashri |location= Kembrij |year= 2006 | isbn= 978-0-674-02387-1 |url= https://books.google.com/books?id=ULDUopVCVPoC}} * {{ kitob manbasi |author= Tirlik Uilyam |author-link= Uilyam Tirlik |last2= Babkok |first2= E. A. |last3= Krey |first3= A. C. |title= „Dengizdan tashqarida qilingan ishlar tarixi“ |year= 1943 |publisher= Kolumbiya universiteti matbuoti |oclc= 310995 }} {{refend}} == Havolalar == [http://www.fordham.edu/halsall/sbook1k.html#The%20Second%20Crusade%20and%20Aftermath The Second Crusade and Aftermath] at the Internet Medieval Sourcebook piz27e4zw7qn15ah05cbj18ko9datbh 2726484 2726448 2022-07-31T08:50:39Z Abdulaziz uzbek 72937 wikitext text/x-wiki {{Tahrirlayapman|[[Foydalanuvchi:Abdulaziz uzbek|Abdulaziz uzbek]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abdulaziz uzbek|munozara]]) 18:14, 14-Iyul 2022 (UTC)}} {{Urush bilgiqutisi |nomi= Ikkinchi salib yurishi |qismi= [[Salib yurishlari]] va [[Rekonkista]] |tasvir= [[Fayl:BattleOfInab.jpg|thumb|310px]] |sana= [[1147-yil]] boshlanib, [[1150-yil]] yakunlangan |yer= [[Iberiya yarim oroli|Iberiya]], [[Yaqin Sharq]] ([[Onadoʻli]], [[Shom|Levant]]), [[Misr]], [[Markaziy Yevropa]] |sabab= |natija= {{Collapsible list|title='''[[Onadoʻli]]:'''|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * Musulmonlar gʻalabasi **Salibchilar [[Edessa Grafligi]]ni tiklay olmadilar. **[[Vizantiya imperiyasi]] va [[Koʻniya sultonligi]] oʻrtasida tinchlik shartnomasi tuziladi. **Salibchilarning [[Misr]]ga yurishini boshlanishi. }} {{Collapsible list|title='''[[Shom|Levant]]:'''|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * ''Status quo ante bellum'' **[[Zangiylar]] qoʻshini gʻalabasi. }} {{Collapsible list|title='''[[Iberiya yarim oroli|Iberiya]]:'''|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * Salibchilar gʻalabasi. }} {{Collapsible list|title='''[[Markaziy Yevropa]]:'''|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * Salibchilar gʻalabasi. }} |raqib1= {{Collapsible list|title= [[Muqaddas zamin]]da|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| '''Levantdagi Salibchilar davlatlari:''' * {{flagicon image|Jerusalem early form.png|border=no|size=13px}} [[Quddus Qirolligi]] * [[Tripoli Grafligi]] * [[Antioxiya Knyazligi]] '''Harbiy ordenlar:''' * {{Flagicon image|Cross of the Knights Templar.svg|border=no|size=13px}} [[Tampliyer ritsarlari]] * {{Flagicon image|Hospitalers.svg|border=no|size=13px}} [[Gospitalyer ritsarlari]] * {{Flagicon image|Orde van het Heilig Graf Basis.png|border=no|size=13px}} [[Muqaddas Qabrning Muntazam Qonunlari]] * {{Flagicon image|Lazarus cross.svg|border=no|size=13px}} [[Order of Saint Lazarus|Sent Lazarus ritsarlari]] {{flagicon image|Red St George's Cross.svg|size=20px}} '''Salibchilar:''' * {{flagicon image|Arms of the Kings of France (France Ancien).svg|border=no|size=13px}} [[Kapetinlar|Fransiya Qirolligi]] ** {{flagicon image|Arms of Flanders Ancient.svg|border=no|size=13px}} [[Flandriya Grafligi]] ** [[Counts and Dukes of Bar|Bar Grafligi]] ** {{flagicon image|Arms of Eudes de Bourgogne.svg|border=no|size=13px}} [[Burgundiya Gersogligi]] ** {{flagicon image|Bannière Maison Cornouaille.svg|size=13px}} [[Bretan Gersogligi]] ** {{flagicon image|Arms of Aquitaine and Guyenne.svg|border=no|size=13px}} [[Akvitaniya Gersogligi]] *** [[Auvergne viloyati]] * {{Flagicon image|Attributed Coat and Shield of Arms of Henry VI, Holy Roman Emperor (Codex Manesse).svg|border=no|size=13px}} [[Muqaddas Rim imperiyasi]] ** [[Shvabiya Gersogligi]] ** {{Flagicon image|Arms of the Archduchy of Austria.svg|border=no|size=13px}} [[Bavariya Gersogligi]] ** [[Quyi Lorraniya Gersogligi]] ** {{Flagicon image|BlasonLorraine.svg|border=no|size=13px}} [[Yuqori Lorraniya Gersogligi]] ** {{Flagicon image|Přemyslovci erb.svg|border=no|size=13px}} [[Bogemiya Gersogligi]] ** {{Flagicon image|Arms of the Archduchy of Austria.svg|border=no|size=13px}} [[Avstriya Markgrafligi]] ** {{Flagicon image|Coat of arms of the House of Alerami.svg|border=no|size=13px}} [[Montferrat Markgrafligi]] ** {{Flagicon image|Arms of the Archduchy of Austria.svg|border=no|size=13px}} [[Stiriya Markgrafligi]] ** [[Savoy Grafligi]] ** {{flagicon image|Arms of Eleanor of Provence.svg|border=no|size=13px}} [[Provans Grafligi]] * {{flagicon image|Byzantine Calvary cross potent (transparent).png|border=no|size=10px}} [[Vizantiya imperiyasi]] ** {{flagicon image|Armoiries Leon II Arménie.svg|border=no|size=13px}} [[Kilikiya Armaniston Qirolligi]] * [[Angliya Qirolligi]] ** {{flagicon image|Arms of William the Conqueror (1066-1087).svg|border=no|size=13px}} [[Normandiya Gersogligi]] * [[Sitsiliya Qirolligi]] * {{flagicon image|Flag of the Papal States (pre 1808).svg}} [[Papa davlatlari]] '''Musulmon ittifoqchilar {{Small|(1149–[[Battle of Inab|Inab)]]}}:''' * {{flagicon image|Flag of Nizari Ismaili state (1090-1162).svg|size=20px}} Suriyadagi [[Ismoiliylar davlati]] ([[Hashshoshiylar]]) }} ---- {{Collapsible list|title=Gʻarbiy front([[Rekonkista]])|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * {{flagicon image|CoA of Portugal (1139-1247).svg|border=no|size=13px}} [[Portugaliya Qirolligi]] * {{flagicon image|Royal arms of Aragon.svg|border=no|size=13px}} [[Barselona Grafligi]] * {{flagicon image|Coat of Arms and Shield of León (1230-1284).svg|border=no|size=13px}} [[Kastiliya va Leon qirolligi]] * {{flagicon image|Arms of the Kings of France (France Ancien).svg|border=no|size=13px}} [[Kapetinlar|Fransiya Qirolligi]] * {{flagicon image|Coat of arms of Republic of Genoa (early).svg|border=no|size=13px}} [[Genuya Respublikasi]] * {{flagicon image|Shield of the Republic of Pisa.svg|border=no|size=13px}} [[Piza Respublikasi]] }} ---- {{Collapsible list|title=Vendiya salib yurishi|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * {{Flagicon image|Attributed Coat and Shield of Arms of Henry VI, Holy Roman Emperor (Codex Manesse).svg|border=no|size=13px}} [[Muqaddas Rim imperiyasi ]] ** [[Saksoniya Gersogligi]] ** {{Flagicon image|Brandenburg Wappen.svg|border=no|size=13px}} [[Brandenburg Markgrafligi]] ** [[Meissen Markgrafligi]] ** [[Golshteyn Grafligi]] ** [[Gavelberg yepiskopligi]] ** [[Bremen arxiyepiskopligi]] ** [[Mainz arxiyepiskopligi]] ** [[Galbershtadt yepiskopligi]] ** [[Monster yepiskopligi]] ** [[Bishopric of Olomouc|Olmütz yepiskopligi]] ** [[Brandenburg yepiskopligi]] ** [[Merseburg yepiskopligi]] * Yutlandiya-[[Daniya Qirolligi]] * Zealand/Scania-[[Daniya Qirolligi]] * {{flagicon image|POL Przemysł II 1295 COA.svg|border=no|size=13px}} [[Polsha Qirolligi]] }} |raqib2= {{Collapsible list|title=[[Yaqin Sharq]] davlatlari:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * [[Saljuqiylar Davlati]] ** {{flagicon image|Seljuk Empire.png|border=no|size=13px}} [[Koʻniya sultonligi|Rim sultonligi]] ** [[Zangiylar|Zangiylar Amirligi]] ** [[Buriylar sulolasi|Damashq Amirligi]] * {{flagicon image|Abbassid banner.svg|size=20px}} [[Abbosiylar xalifaligi]] * {{flagicon image|White flag 3 to 2.svg|size=20px}} [[Fotimiylar xalifaligi]] * {{flagicon image|Flag of Nizari Ismaili state (1090-1162).svg|size=20px}} Suriyadagi [[Ismoiliylar davlati]] ([[Hashshoshiylar]]) }} ---- {{Collapsible list|title=Gʻarbiy front:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * [[Almoravid dynasty|Almoraviylar]] ** [[Taifa Badajoz]] ** [[Taifa Valensiya]] ** [[Taifa Mursiya]] }} ---- {{Collapsible list|title=Vendlar va ittifoqchilari:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;| * [[Obotritlar Konfederatsiyasi]] ([[Obotritlar]], [[Vagrianlar]]) * [[Liutizian Konfederatsiyasi]] '''Allies of Vendlar:''' * {{flagicon image|POL województwo zachodniopomorskie COA.svg|border=no|size=13px}} [[Pomeraniya Gersogligi]] }} |raqib3= |qomondon1= {{Collapsible list|title=Sharqiy front:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|{{Plainlist| * [[Melisende, Queen of Jerusalem|Melisende of Jerusalem]] * [[Quddus qiroli Balduin III]] * [[Tripoli grafi Raymond II]] * [[Puatyelik Raymond]] * [[Lyudovik VII]] Fransiya qiroli ''va'' Akvitaniyalik Eleonora * [[Thoros II, Prince of Armenia|Arman shahzodasi Toros II]] * [[Raynald of Châtillon]] * [[Theodwin of Santa Rufina|Theodwin]] * [[Germaniya qiroli Konrad III]] * [[Stiriyalik Ottokar III]] * [[Manuel I Komnenos|Manuel I Komnenos]] * [[Thierry, Count of Flanders|Flandriya grafi Alsakelik Tierry]] * [[Angliya qiroli Stefan]] * [[Anjulik Geoffrey V]] * [[Vladislaus II,|Bogemiya gersogi Vladislaus II]] * {{Flagicon image|Cross of the Knights Templar.svg|border=no|size=13px}} [[Robert de Kraon]] * {{Flagicon image|Cross of the Knights Templar.svg|border=no|size=13px}} [[Everard des Barres]] * [[Władysław II the Exile|Vladislaus II the Exile]] * Ali ibn Wafaʼ{{KIA}} of [[Ismoiliylar davlati]] ---- * [[Sitsiliya qiroli Roger II]]}}}} ---- {{Collapsible list|title=Gʻarbiy front:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|{{Plainlist| * [[Portugaliya qiroli Afonso I]] * [[Kastiliya va Leon qiroli Alfonso VII]] * [[Ramon Berenguer IV, Count of Barcelona|Barselona grafi Ramon Berenguer IV]]}}}} ---- {{Collapsible list|title=Vendiya salib yurishi:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|{{Plainlist| * [[Henry the Lion]] * [[Albert the Bear]] * [[Daniyalik Kanute V ]] * [[Daniyalik Shveyn III]] * [[Fridrix I Barbarossa]] * [[Gavelberglik Anselm]] * [[Conrad, Margrave of Meissen|Conrad Buyuk Meissen]] * [[Freyzinglik Otto]] * [[Alfonso Jordan]] * [[Matthias I, Duke of Lorraine|Lorraniya gersogi Matthias I]] * [[Godfrey III, Count of Louvain|Louvain grafi Godfrey III]] * [[Henry II, Duke of Austria|Avstriya gerogi Henry Jasomirgott]] * [[Golshteynlik Adolf II]]}}}} |qomondon2= {{Collapsible list|title=Sharqiy front:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|{{Plainlist| * [[Mesud I|Mesud]] * [[Imad al-Din Zengi]] * [[Nur ad-Din (died 1174)|Nur ad-Din]] * [[Sayf al-Din Ghazi I|Sayf al-Din Gʻozi]] * [[Al-Muqtafi (Abbasid Caliph)|Al-Muqtafi]] * [[Al-Hafiz]]}} }} ---- {{Collapsible list|title=Gʻarbiy front:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|[[Tashfin ibn Ali]] <br /> [[Ibrahim ibn Tashfin]] <br /> [[Ishaq ibn Ali]] <br /> [[Abd al-Mu'min]]<br /> }} ---- {{Collapsible list|title=Vendlar va ittifoqchilari:|titlestyle=font-weight:normal;background:transparent;text-align:left;|[[Niklot]] <br /> [[Pribislav (Wagrian prince)|Vagriya shahzodasi Pribislav]] <br /> [[Ratibor I, Duke of Pomerania|Pomeraniya gersogi Ratibor]] }} |qomondon3= |kuch1= Nemislar: 20,000 kishi{{sfn|Norwich|1995|pp=94–95}} <br /> Fransuzlar: 15,000 kishi{{sfn|Norwich|1995|pp=94–95}} |kuch2= Umumiy:20,000 kishi |kuch3= |yoqotishlar1= |yoqotishlar2= |yoqotishlar3= |umumiy_yoʻqotishlar= |ilova= }} '''Ikkinchi salib yurishi''' (1147—1150)—[[Yevropa]]dan boshlangan ikkinchi yirik [[salib yurishi]] edi. Ikkinchi salib yurishi 1144-yilda [[Edessa Grafligi]]<nowiki/>ning Imodaddin Zengi qoʻshinlari tomonidan magʻlub etilishiga javob tariqasida boshlangan. Graflik Birinchi salib yurishi paytida (1096-1099) 1098-yilda Quddus qiroli Boldvin I tomonidan tashkil etilgan. U birinchi salibchilar davlati sifatida tashkil etilgan edi, ammo birinchi boʻlib magʻlubiyatga uchraydi. Ikkinchi salib yurishi [[Rim papasi]] Yevgeniy III tomonidan eʼlon qilingan va Yevropa qirollari, yaʼni Fransiya qiroli [[Lyudovik VII]] va Germaniya qiroli Konrad III tomonidan boshqarilgan hamda boshqa bir qator Yevropa zodagonlari tomonidan qoʻllab quvvatlangan. Ikki qirolning qoʻshinlari Yevropa boʻylab mustaqil ravishda harakat qildi. [[Vizantiya imperiyasi|Vizantiya]] hududidan [[Onadoʻli]]ga oʻtib bordi va ikkala qoʻshin ham [[Saljuqiylar]] tomonidan alohida-alohida magʻlubiyatga uchratildi. Gʻarbiy nasroniylarning asosiy manbasi Deuil Odo va Suriya nasroniylarning manbasi ekanligini daʼvo qilgan Vizantiya imperatori Manuel I Komnenos salibchilar yurishlariga, xususan, Onadoʻlidagi yurishlariga yashirincha toʻsqinlik qilgani aytiladi yaʼni turklarni hujum qilishini ataylab buyurgani iddao qilinadi. Biroq, Vizantiyaliklar tomonidan salib yurishining bu gumon qilingan toʻsqinlik, ehtimol, imperiyani toʻsiq sifatida koʻrgan Odo tomonidan uydirilgan boʻlib, bundan tashqari, imperator Manuelning buni qilish uchun hech qanday siyosiy sababi yoʻq edi{{sfn|Magdalino|1993|pp=|p= 52}}. Lyudovik va Konrad qoʻshinlarining qoldiqlari [[Quddus]]ga yetib kelishdi va 1148-yilda [[Damashq]]ga notoʻgʻri hujum qiladilar va bu ularning chekinishi bilan yakunlandi. Oxir oqibat, sharqdagi salib yurishi salibchilar uchun omadsizlik, [[musulmonlar]]ning esa gʻalabasi boʻldi. Bu oxir-oqibatda Quddusning qulashiga asosiy taʼsir koʻrsatadi va bu XII asr oxirida Uchinchi salib yurishining boshlanishiga sabab boʻladi. Ikkinchi salib yurishida salibchilar Muqaddas Yerda oʻz maqsadlariga erisha olmadi, ammo boshqa joylarda gʻalabalarga erishdilar. Ulardan eng muhimi 1147-yilda 13 000 nafar flamand, friz, norman, ingliz, shotland va nemis salibchilarning birlashgan qoʻshiniga toʻgʻri keldi. Angliyadan kemada Muqaddas Zaminga yoʻlga chiqqan qoʻshin shu yerda toʻxtab, ularga yordam berdi. Kichikroq (7000 kishilik) portugal armiyasi Lissabonni egallagan va uning Mavriy aholisini quvib chiqargan. == Edessaning qulashi, tayyorgarliklar == === Edessaning qulashi === {{asosiy|Edessa qamali (1144)||||}}[[Fayl:Map Crusader states 1135-en.svg|thumb|280px|[[Yaqin Sharq]]<nowiki/>ning 1135-yildagi siyosiy xaritasi. Salibchilar davlatlari qizil belgi bilan belgilangan.]] Birinchi salib yurishi va kichik 1101-yilgi salib yurishidan soʻng sharqda uchta Salibchilar davlati tashkil topdi: Quddus Salibchilar qirolligi, Antioxiya knyazligi va [[Edessa Grafligi]]. Toʻrtinchisi, Tripoli grafligi 1109-yilda tashkil etilgan. Edessa ularning eng shimoliysi edi, shuningdek, eng zaif va aholi soni kam edi. Shuning uchun u Ortoqiylar, Danishmendlar va [[Saljuqiylar|Saljuqiy turklari]] hukmronlik qilgan atrofdagi musulmon davlatlarining tez-tez hujumlariga uchragan{{sfn|Riley-Smit|2005|pp=50– 53}}. Bolduin II, keyin Edessa grafi va boʻlgusi graf Eddessalik (Kurteneylik) Joselin l 1104-yilda Harron jangidagi magʻlubiyatdan keyin asirga olindi. Bolduin ll va Joselin l 1122-yilda ikkinchi marta asirga olindi va 1125-yilgi Azaz jangidan keyin Edessa biroz tuzalib tiklanib olgan boʻlsa-da, Joselin 1131-yilda jangda halok boʻldi. Uning vorisi Edessalik Joselin II [[Vizantiya imperiyasi]] bilan ittifoq tuzishga majbur boʻldi, lekin 1143-yilda ham Vizantiya imperatori Ioann II Komnen va Quddus shohi Anju Fulk vafot etdi. Joselin, shuningdek, Tripoli grafi va Antioxiya shahzodasi bilan janjallashib, Edessani kuchli ittifoqchilarsiz qoldirdi{{sfn|Tyerman|2006|pp=185–189}}. Ayni paytda, Mosul otabegi Imad ad-Din Zengi 1128-yilda [[Mosul]] va [[Damashq]] oʻrtasida bahslarga sabab boʻlgan Suriyaning hokimiyat kaliti boʻlgan [[Halab]]ni oʻz hukmronligiga qoʻshib olgan edi. Zengi ham, Qudduslik Bolduin II ham diqqatini Damashqqa qaratdi. Bolduin 1129-yilda ushbu shahar tashqarisida magʻlub boʻldi{{sfn|Tyerman|2006|pp=185–189}}. [[Buriylar sulolasi]] tomonidan boshqarilgan Damashq, keyinchalik 1139-1140-yilda Zengi shaharni qamal qilganida shoh Fulk bilan ittifoq tuzadi{{sfn|Runciman|1952|pp=227–228}}. Ittifoq yilnomachi Usoma ibn Munqid tomonidan muzokara qilingan<ref>[http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5440995n.image.r=Ous%C3%A2ma+ibn+Mounkidh.f203.langEN Ousâma ibn Mounkidh, un émir syrien au premier siècle des croisades, p.182 (BnFda)]</ref>‌‌. 1144-yil oxirida Joselin II ortoqiylar bilan ittifoq tuzib, Halabga qarshi ortoqiylar qoʻshinini qoʻllab-quvvatlash uchun deyarli barcha qoʻshini bilan Edessadan chiqib ketadi. Zengi 1143-yilgi Fulkning oʻlimidan unumli foydalanmoqchi boʻlib, Edessani qamal qilish uchun shimolga shoshildi, shundan soʻng 1144-yil 24-dekabrda bir oydan keyin ularni magʻlub etib Edessani qoʻlga oldi. Ierges Manassi, Millilik Filip va boshqalar Quddusdan yordam berish uchun yuborilgan, ammo juda kech yetib kelishgan. Joselin II graflikning omon qolgan qismini Turbesseldan turib boshqarishda davom etadi, ammo qolgan hududlar ham asta-sekin musulmonlar tomonidan bosib olindi yoki Vizantiyaga sotildi. Zengining oʻzi butun islom olamida ''"eʼtiqod himoyachisi", „al-Malik al-Mansur“, „gʻolib podshoh“'' sifatida maqtovlarga sazovor boʻlgan. U Edessaning qolgan hududlariga yoki Antioxiya knyazligiga qoʻrquv bilan hujum qilmadi. Mosuldagi voqealar uni uyiga qaytishga majbur qildi va u yana Damashqqa nazar tashladi. Biroq u 1146-yilda bir qul tomonidan [[Suiqasd|oʻldirilgan]] va oʻrniga Halabda uning oʻgʻli Nur ad-Din Zengi oʻtirgan{{sfn|Runciman|1952|pp=225 –244}}. === Papa chaqiruvi va fransuz rejalari === {{asosiy|Quantum praedecessores}} [[Edessa Grafligi|Edessa]]<nowiki/>ning qulaganligi haqidagi xabarni Yevropaga 1145-yil boshida ziyoratchilar, soʻngra Antioxiya, Quddus va Armaniston elchixonalari olib kelishdi. Yepiskop Jabalalik Xyu bu haqda Papa Yevgeniy III ga xabar berdi, u oʻsha yilning 1-dekabrida ikkinchi salib yurishini boshlash uchun ''Quantum'' ''praedecessores (bizning ajdodlarimiz)'' chiqardi{{sfn|Tyerman|2006|pp=273–275}}. Xyu shuningdek, salibchilar davlatlari yordam berishidan umid qilgan Sharqiy nasroniy qirolining Papasiga aytdi: bu Prester Jonning birinchi hujjatlashtirilgan eslatmasi{{sfn|Runciman|1952|p=247}}. Yevgeniy Rimni boshqarmadi va uning oʻrniga [[Viterbo]] yashadi{{sfn|Tyerman|2006|p=289}}, lekin shunday boʻlsa-da, Ikkinchi salib yurishi birinchisiga qaraganda koʻproq uyushgan va markazlashtirilgan tarzda boshqariladi: qoʻshinlarga Yevropaning eng kuchli qirollari boshchilik qiladi va yoʻl oldindan rejalashtirilgan edi{{sfn|Tyerman|2006|p=298}}. Yangi salib yurishi chaqiruviga dastlabki munosabat yomon edi va aslida [[Lyudovik VII|Fransiyalik Lyudovik VII]] yurishda ishtirok etishi aniq boʻlgach, uni qayta chiqarishga toʻgʻri keldi. Lyudovik VII, shuningdek, Papadan mustaqil ravishda yangi ekspeditsiya tashkil etish masalasini ham koʻrib chiqdi va 1145-yilda [[Burj]]dagi Rojdestvo saroyida buni eʼlon qildi. Lyudovik oʻzining salib yurishini yoki haqiqatdan ham ziyorat qilishni rejalashtirayotgani bahsli edi chunki u vafot etgan ukasi Filippga Muqaddas Yerga borishga vaʼda bergan edi. Lyudovik bu qarorni „Quantum Praedecessores“ haqida eshitmasidan avval mustaqil ravishda qabul qilgan boʻlishi mumkin. Har holda, Abbot Suger va boshqa zodagonlar Lyudovikning rejalarini yoqlamadilar, chunki u bir necha yilga qirollikdan ketishi mumkin edi. Lyudovik uni Yevgeniyga qaytargan Klervalik Bernard bilan maslahatlashdi. Oʻsha paytda Lyudovik papalik chaqiruvi haqida xabar topadi va Yevgeniy Lyudovikning salib yurishini ishtiyoq bilan qoʻllab-quvvatlaydi. Chaqiruv 1146-yil 1-martda qayta nashr etiladi va Yevgeniy Bernardga butun Fransiya boʻylab yangiliklarni vaʼz qilishga ruxsat berdi{{sfn|Tyerman|2006|pp=275–281}}. === Klervalik Avliyo Bernard === [[Fayl:Stained glass St Bernard MNMA Cl3273.jpg|150px|thumb|left|Vitrajdagi Avliyo Bernard, Yuqori Reyndan, 1450-yil.|alt=Stained glass image of a kneeling man with a halo holding an open book and a staff]] Rim papasi fransuz abbati Klervalik Bernardga Ikkinchi salib yurishini vaʼz qilishni topshirdi va buning uchun Rim papasi Urban II Birinchi salib yurishiga bergan bir xil indulgensiyalarni berdi<ref>Ota Mari Gildas (1907). „[[wikisource:Catholic_Encyclopedia_(1913)/St._Bernard_of_Clairvaux|Sent. Bernard of Clairvaux]]“. „Katolik entsiklopediyasida“. '''2.''' Nyu-York: Robert Appleton kompaniyasi.</ref>. 1146-yilda [[Burgundiya]]dagi [[Vezelay|Vezelay shahri]]da kengash (Vezelay kengashi(1146)) chaqirilgan va Bernard 1146-yil 31-martda majlisda vaʼz qilgan. Fransiyalik [[Lyudovik VII]], uning rafiqasi Akvitaniyalik Eleanora va hozir boʻlgan knyazlar va lordlar muqaddas ziyoratchilarning xochini qabul qilish uchun Bernardning oyoqlariga sajda qildilar. Keyin Bernard Germaniyaga oʻtdi va uning deyarli har bir qadamida koʻpayadigan mojizalar haqida xabar berishi, shubhasiz, uning yurishining muvaffaqiyatiga hissa qoʻshdi. [[Speyer]]da Germaniyalik Konrad III va uning jiyani, keyinchalik Muqaddas Rim imperatori [[Fridrix I Barbarossa|Fridrix Barbarossa]] xochni Bernardning qoʻlidan oladi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=48}}. Rim papasi Yevgeniy jarayonni ragʻbatlantirish uchun shaxsan oʻzi Fransiyaga boradi{{sfn|Tyerman|2006|pp=275–281}}. Bernard oʻzining gʻayratli shijoatiga qaramay, tabiatan aqidaparast ham, taʼqibchi ham emas edi. Birinchi salib yurishida boʻlgani kabi, vaʼz beixtiyor [[yahudiylar]]ga hujumlarga olib keldi. Rudolf ismli aqidaparast fransuz rohibi Reynlandiya, [[Kyoln]], [[Mayns]], [[Worms|Vorms]] va [[Speyer]]da yahudiylarning qirgʻin qilinishiga ilhomlantiradi. Rudolf yahudiylar Muqaddas Yerni qutqarish uchun ularga moliyaviy hissa qoʻshmaganliklarini daʼvo qilgan. Bernard, Kyolnlik Arnold I, Kyoln arxiyepiskopi, va Mayns arxiyepiskopi Genrix I bu hujumlarga keskin qarshi edilar va shuning uchun Bernard muammoni hal qilish va olomonni tinchlantirish uchun Flandriyadan Germaniyaga yoʻl oldi. Keyin Bernard Rudolfni Maynsda topdi va uni tinchlantirishga muvaffaq boʻldi hamda uni monastiriga qaytaradi{{sfn|Tyerman|2006|pp=281–288}}. == Aloqador Yevropa salib yurishlari == === Vendiya salib yurishi === Ikkinchi salib yurishi chaqirilgach, koʻplab janubiy nemislar koʻngilli ravishda [[Muqaddas zamin|Muqaddas zaminga]] salib yurishlarini boshladilar. Shimoliy Germaniya sakslari esa buni xohlamadilar. Ular 1147-yil 13-martda [[Frankfurt]]da boʻlib oʻtgan ''Imperial Diet'' yigʻilishida Avliyo Bernardga butparast slavyanlarga qarshi yurish qilish istagini aytishdi. Sakslarning rejasini maʼqullagan Yevgeniy 13-aprelda ''Divina dispensatione'' nomi bilan mashhur boʻlgan Papa chaqiruvini eʼlon qildi. Bu chaqiruv turli xil salibchilarning diniy mukofotlari oʻrtasida hech qanday tafovut boʻlmasligi kerakligini aytdi. Butparast slavyanlarga qarshi salib yurishiga, birinchi navbatda, [[Danlar|daniyaliklar]](german qabilasi), [[sakslar]] va [[polyaklar]] ixtiyoriy ravishda qatnashgan edilar{{sfn|Davies|1996|p=362}}. Shuningdek, ular orasida [[Bogemiya|bogemiyalik]]lar ham edi{{sfn|Herrmann|1970|p=326}}. Papa legati, Gavelberglik Anselm umumiy qoʻshin qoʻmondonligiga ega edi. Yurishlarga Askaniylar, Vettin va Schauenbergerlar (Schauenberg va Golshteyn graflari) kabi sakson oilalari boshchilik qilgan{{sfn|Herrmann|1970 |p=328}}. Germaniyaning salib yurishidagi ishtirokidan xafa boʻlgan Obotritlar 1147-yil iyun oyida Golshteyndagi Vagriya shahriga birinchilardan boʻlib bostirib kirishdi va bu 1147-yil yoz oxirida salibchilarning yurishiga olib keldi. Obotritlarni nasroniylar hududidan quvib chiqargandan soʻng, salibchilar [[Dobin am See|Dobin]]dagi Obotrit qal’asini va [[Demmin]]dagi Liutizian qal’asini nishonga oldilar. Dobinga hujum qilgan kuchlar tarkibiga daniyaliklardan Kanute V va Shveyn III, Adalbert II, Bremen arxiyepiskopi va Saksoniya Gersogi Genrix Arslon kiradi. Baʼzi salibchilar qishloqlarni vayron qilishni qoʻllab-quvvatlaganlarida, boshqalari „Biz oʻz yurtimizni vayron qilayotgan yer va biz xalqimizga qarshi kurashayotgan xalq emasmi?“{{sfn|Christiansen|1997|p=55}}. Sakson qoʻshinlari butparastlar boshligʻi Niklot Dobin garnizonini suvga choʻmdirishga qaror qilgach, Genrix Arslon chekinishga majbur boʻldi. Muvaffaqiyatsiz Demmin qamalidan soʻng, salibchilar kontingenti margravlar tomonidan Pomeraniyaga hujum qilish uchun yoʻnaltirildi. Ular tez orada nasroniylar shahri [[Shchetsin|Shchetsinga]] yetib kelishdi va salibchilar yepiskopi Pomeraniyalik Adalbert va Pomeraniya shahzodasi Ratibor I bilan uchrashgandan keyin tarqalib ketishdi. Klervalik Bernardning soʻzlariga koʻra, salib yurishining maqsadi butparast slavyanlarga qarshi „xudoning yordami bilan ular yo oʻzgartirilishi yoki yoʻq qilinishiga qadar“ jang qilishlari kerak edi{{sfn|Christiansen|1997|p=53}}. Biroq, salib yurishi Vendlarning koʻpchiligini oʻzgartirishga erisha olmadi. Sakslar Dobinda asosan diniy oʻzgarishlarga erishdilar, chunki nasroniy qoʻshinlari tarqalib ketganidan keyin slavyanlar oʻzlarining butparastlik eʼtiqodlariga qayta murojaat qilishdi. Pomeraniyalik Albert „Agar ular nasroniylik eʼtiqodini mustahkamlash uchun kelgan boʻlsalar… ular buni qurol bilan emas, balki vaʼz qilish orqali qilishlari kerak edi“ deya tushuntirish beradi{{sfn|Christiansen|1997|p=54}}. Salib yurishining oxiriga kelib, Meklenburg va Pomeraniya qishloqlari, ayniqsa, Genrix Arslon qoʻshinlari tomonidan talon-taroj qilindi va koʻp qon toʻkilib, aholisi qirgʻin qilindi{{sfn|Barraclough|1984|p=263}}. Bu kelgusi oʻn yilliklarda koʻproq nasroniy gʻalabalarini olib kelishga yordam beradi. Slavyan aholisi ham ishlab chiqarish usullarining koʻp qismini yoʻqotib, ularning kelajagiga qarshiliklarini paydo qilishdi{{sfn|Herrmann|1970|p=327}}. === Rekonkista va salibchilar tomonidan Lissabon, Almeriya va Tortosaning bosib olinishi === {{asosiy|Lissabon qamali|Tortosa qamali (1148)}} [[Fayl:Siege of Lisbon - Muslim surrender.jpg|thumb|''"Gersog Genrix Afonso tomonidan Lissabonning qamal qilinishi"'' Joaquim Rodrigues Braga tomonidan chizilgan(1840-yil).|alt=Painting of a group of men clustered around a seated man in armor wearing a crown. Kneeling before the seated man is another man, with a third man standing between the two men and pointing at the kneeling man.]] 1147-yil bahorida Rim papasi [[Rekonkista]] kontekstida salib yurishini [[Iberiya yarim oroli|Iberiya yarim oroligacha]] kengaytirishga ruxsat berdi. U, shuningdek, Leon va Kastiliya hukmdori Alfonso VII ga [[Mavrlar]]ga qarshi yurishlarini Ikkinchi salib yurishining qolgan qismilari sifatida tenglashtirishiga ruxsat berdi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=48}}. 1147-yil may oyida, salibchilarning birinchi kontingenti Angliyadagi Dartmut shahridan Muqaddas Yerga joʻnab ketdi. Noqulay ob-havo kemalarni 1147-yil 16-iyun kuni shimoliy [[Portu]] qirgʻogʻida toʻxtashga majbur qildi. U yerda ular Portugaliya qiroli Afonso I bilan uchrashishga qaror qilishdi{{sfn|Runciman|1952|p=258}}. Salibchilar qirolga [[Lissabon]]ga hujum qilishga yordam berishga kelishib olishdi va ularga shahar mollarini talon-taroj qilishi va ozod qilinishi kutilgan mahbuslar uchun toʻlovni taklif qilishdi. Biroq salibchilarning bir qismi 1142-yilda Lissabonni qamal qilish paytida portugal va shimoliy salibchilarning birgalikdagi kuchlari tomonidan shaharga qilgan muvaffaqiyatsiz urinishlarini eslab, yordam berishga ikkilanib turishdi<ref>Villegas-Aristizábal (2013)), 7-20-betlar.</ref>. 1147-yildagi Lissabon qamali 1-iyuldan 25-oktabrgacha davom etdi, toʻrt oydan soʻng Mavriya hukmdorlari, birinchi navbatda, shahar ichidagi ochlik tufayli taslim boʻlishga rozi boʻlishdi. Salibchilarning aksariyati yangi bosib olingan shaharga joylashdi, biroq ularning bir qismi, Muqaddas Zamin tomon suzishda davom etishdi{{sfn|Runciman|1952|p=258}}. Ularning baʼzilari, avvalroq ketgan edilar va oʻsha yilning boshida Santaremni bosib olib ularga yordam berishgan edi. Keyinchalik ular Sintra, Almada, Palmela va Setubalni zabt etishga yordam berishdi va ularga bosib olingan yurtlarda qolib, u yerda oʻrnashib, avlod koʻrishlariga ruxsat berildi. [[Pireney yarim oroli]]<nowiki/>ning boshqa qismida deyarli bir vaqtning oʻzida qirol Leonlik Alfonso VII, Barselona grafi Ramon Berenguer IV va boshqalar Kataloniya, Leon, Kastiliya va fransuz salibchilarning aralash qoʻshiniga boshchilik qilganlar va boy port shahar [[Almeria|Almeryia]]ni bosib olishdi. Shahar Genuya-Pizan dengiz floti koʻmagida 1147-yil oktabrda bosib olindi{{sfn|Riley- Smit|1991|p=48}}. Keyin Ramon Berenguer IV Almoravid Taifa qirolligining [[Valensiya qirolligi|Valensiya]] va Mursiya yerlariga bostirib kirdi. Portugaliyaliklarga Lissabonni egallashda yordam bergan salib yurishlari kuchlarining bir qismini Barselona grafi va ingliz papasining elchisi Nikolas Breakspir tomonidan taklif qilingan Tortosa qamalida (1148) ishtirok etishga daʼvat etildi. Ular 1148-yil dekabrda Tortosani 5 oylik qamaldan soʻng fransuz, reyn, flamand, anglo-normanlar va genuya salibchilari yordamida yana qoʻlga kiritdi. Koʻp sonli salibchilar qoʻshinlari yangi qoʻlga kiritilgan shahar ichidagi va uning atrofidagi yerlar bilan taqdirlandilar<ref>Villegas-Aristizabal (2009), 97-80</ref>. Keyingi yil, [[Fraga]], Lleida va [[Mequinenza]] kabi Segre va [[Ebro]] daryolarining qoʻshilishidagi hududlar qoʻlga kiritildi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=126}}. == Kuchlar == === Musulmonlar === [[Fayl:Crusade_2.jpg|Ikkinchi salib yurishi davridagi [[Yaqin Sharq]].|thumb|right]] Odatda musulmon davlatlarining qoʻshini tarkibi juda yaxshi tayyorgarlikka ega boʻlgan va juda yaxshi qurollangan etnik [[Turkiy xalqlar|turk]] askarlaridan iborat edilar. Islom Yaqin Sharqidagi harbiy tizimning asosini har bir tumanda maʼlum miqdordagi qoʻshinlarni qoʻllab-quvvatlovchi ''[[iqto]]'' yerlar tizimi tashkil etilgan edi. Urush boʻlgan taqdirda, odatda [[Rais|"rais"]] (boshliq) qoʻmondonligi ostidagi shaharlarda joylashgan va odatda etnik [[arab]]lardan iborat boʻlgan „ahdas“ harbiylari, qoʻshinlar sonini koʻpaytirishga chaqirilardi. „Ahdas“ harbiylari, garchi yaxshi tayyorgarlikka ega turk qoʻshinlariga qaraganda kamroq tayyorgarlik koʻrgan boʻlsa-da, koʻpincha din, ayniqsa „[[jihod]]“ tushunchasi ularning jangovar qobiliyatini oshirishga juda kuchli turtki boʻlgan. Qoʻshimcha yordam uchun turkman va kurd yordamchi kuchlari kelar edi, garchi bu kuchlar kuchli intizomga moyil boʻlsa ham, ular urush paytida chaqirilishi mumkin edi{{sfn|Nikol|2009|pp=28 –30}}. 1138-1149-yillarda [[Damashq]] ''otabegi'' Muin ad-Din Anur, kuchli musulmon sarkardasi edi. Oʻsha paytda Damashq Burid amirlari tomonidan idora qilingan. Ammo Damashq harbiylariga qoʻmondonlik qilgan Anur shaharning haqiqiy hukmdori edi. Tarixchi Devid Nikol Anurni qobiliyatli general va diplomat, shuningdek, sanʼat homiysi sifatida ham tanilganini eʼtirof etgan. Buridlar sulolasi 1154-yilda Zengiylar sulolasi tomonidan agʻdarilganligi sababli, Anurning Ikkinchi salib yurishini qaytarishdagi roli Zengiylarga sodiq tarixchilar va yilnomachilar tomonidan Anurning raqibi, Halab amiri Nur ad-Din Zengiyga hurmat koʻrsatilishi bilan uning nomi katta darajada oʻchirildi{{sfn|Nikol|2009|pp= 19–21}}. === Salibchilar === Germaniya qoʻshini 20 000 ga yaqin ritsardan iborat edi, fransuz qoʻshinlarida qirol yerlaridan 700 ga yaqin ritsarlar bor edi, zodagonlar esa kamroq ritsarlarni tarbiyalagan, Quddus qirolligida esa 950 ga yaqin harbiy va 6000 ta piyoda askari bor edi{{sfn|Nikol|2009|p= 24}}. Fransuz ritsarlari otda, nemis ritsarlari esa piyoda jang qilishni afzal koʻrar edilar. Vizantiya yunonlari yilnomachisi Jon Kinnamos shunday deb yozgan edi „Fransuzlar, ayniqsa, otda tartibli va nayza bilan hujum qilishga qodir, ularning otliq qoʻshinlari tezligi boʻyicha nemislarnikidan oshib ketadi. Ammo nemislar fransuzlardan koʻra yaxshiroq piyoda jang qila oladilar va ulkan qilichlardan foydalanishda ustundirlar“{{sfn|Nicolle|2009|pp= 26–27}}. Konrad III jasur ritsar hisoblanar edi, ammo koʻpincha inqiroz paytlarida qatʼiyatsiz deya taʼriflangan{{sfn|Nikol|2009|p=17}}. [[Lyudovik VII]] ning nozik tarafi xudojoʻy nasroniy ekanligi boʻlib, u siyosat yoki janglardan koʻra koʻproq rafiqasi Akvitaniyalik Eleonorani sevganligi sababli Klervalik Bernard kabi zamondoshlari tomonidan tez-tez hujumlarga uchragan{{sfn|Nicolle|2009|p=18}}. Angliya qiroli Stiven oʻz qirolligidagi ichki nizolar tufayli Ikkinchi salib yurishida qatnasha olmadi{{sfn|Shmieder|O'Doherty|2015|pp=121–138}}. Shu bilan birga, qirol Shotlandiyalik David I oʻz fuqarolari tomonidan salib yurishiga qoʻshilishdan qaytarildi{{sfn|Cowan|Mackey|Macquarrie|1983|p=18}}. == Sharqdagi salib yurishi == [[Fayl:Deuxième croisade.JPG|thumb|Ikkinchi salib yurishi xaritasi.]] Zengining oʻldirilishidan soʻng Joselin II Edessa shahrini qaytarib oldi va qal’ani qamal qildi, ammo 1146-yil noyabrda Nurad-Din uni magʻlub etdi. 1147-yil 16-fevralda fransuz salibchilari oʻz yoʻnalishini muhokama qilish uchun [[Étampes-sur-Marne|Etampes]]<nowiki/>da uchrashdilar. Nemislar allaqachon Vengriya orqali quruqlikka chiqishga qaror qilishgan edi. Ular dengiz yoʻlini siyosiy jihatdan amalga oshirib boʻlmas deb hisoblashgan, chunki Sitsiliyalik Rojer II Konradning dushmani edi. Fransuz zodagonlarining koʻpchiligi ularni [[Vizantiya imperiyasi]] orqali olib oʻtadigan quruqlik yoʻliga ishonmadi, chunki bu yoʻl hali ham Birinchi salib yurishi davridagi yoʻqotishlar hisobiga haligacha mavqeiga putur yetmoqda edi. Shunga qaramay, fransuzlar Konradga ergashishga va 15-iyunda yoʻlga chiqishga qaror qilishdi. Rojer II xafa boʻldi va bundan buyon ishtirok etishdan bosh tortdi. Fransiyada Abbot Suger [[Étampes-sur-Marne|Etampesdagi]] katta yigʻilish tomonidan (va Rim papasi tomonidan tayinlangan) salib yurishida qirol yoʻqligi paytida oʻrinbosarlardan biri sifatida harakat qilish uchun saylangan. Germaniyada keyingi vaʼzni Ebraxlik Adam amalga oshirdi va Freyzinglik Otto ham xochni olishga muvaffaq boʻldi. Nemislar [[Pasxa]]da yoʻlga chiqishni rejalashtirishgan, ammo may oyigacha ketishmagan{{sfn|Runciman|1952|pp= 257, 259}}. === Germaniya yoʻnalishi === Nemis salibchilari Papa legati va [[Kardinal (ruhoniy)|kardinal]] Santa Rufinalik Teodvin hamrohligida [[Konstantinopol]]da fransuzlar bilan uchrashishni maqsad qilganlar. Shtiriya hukmdori Ottokar III [[Vena]]da Konradga qoʻshildi va Konradning dushmani Vengriyadagi Geza II ularga zarar yetkazmasdan oʻtishlariga ruxsat berdi. 20 000 kishilik nemis armiyasi Vizantiya hududiga kelganida, imperator Manuel I Komnenos ularni hujum qilishidan qoʻrqib, Vizantiya qoʻshinlarini dushmandan himoya qilish uchun shay holatga keltirildi. Baʼzi itoatsiz nemislar bilan qisqa muddatli toʻqnashuv [[Plovdiv|Filipopolis]] yaqinida va [[Adrianopol]]da boʻlib oʻtdi, u yerda Vizantiya generali Konradning jiyani Prosux, boʻlajak imperator [[Fridrix I Barbarossa|Fridrix l Barbarossa]] bilan jang qildi. Nemis askarlarining bir qismi esa sentabr oyi boshida suv toshqinida halok boʻlgan. Biroq 10-sentabrda ular Manuel I bilan munosabatlari yomon boʻlgan boʻlsada [[Konstantinopol]]<nowiki/>ga yetib kelishdi, natijada Konstantinopol jangi sodir boʻldi, shundan soʻng nemislar [[Kichik Osiyo yarim oroli|Kichik Osiyo]]<nowiki/>dan imkon qadar tezroq oʻtib olishlari kerakligiga ishonchlari hosil edi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 42}}. Manuel Konraddan oʻz qoʻshinlarining bir qismini ortda qoldirib, Gretsiya shaharlarini talon-taroj qilayotgan Rojer II hujumlaridan himoyalanishida yordam berishini soʻraydi. Lekin Konrad Rojerning dushmani boʻlishiga qaramay, bunga rozi boʻlmadi{{sfn|Runciman|1952|pp= 259–267}}. Kichik Osiyoda Konrad fransuzlarni kutmaslikka qaror qildi, balki [[Koʻniya sultonligi]] poytaxti [[Koʻniya]] shahri tomon yurish qildi. Konrad oʻz qoʻshinini ikki qismga boʻldi. Vizantiya imperiyasining Kichik Osiyodagi gʻarbiy viloyatlaridagi hududlarining katta qismi haqiqatda sust boshqariladigan hududlar edi va viloyatlarning aksariyati turk koʻchmanchilari tomonidan nazorat qilinuvchi kimsasiz yerlardan iborat edi{{sfn|Nikol|2009|pp= 43}}. Konrad Onadoʻliga qarshi yurishining davomiyligini kam baholadi va baribir imperator Manuelning obroʻsi Onadoʻlida haqiqatdan ham kattaroq deb taxmin qildi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 46}}. Konrad ritsarlar va eng yaxshi qoʻshinlarni olib chiqdi va Freyzinglik Otto bilan birga chodirdagi qoʻshinni qirgʻoq yoʻli boʻylab kuzatuvga joʻnatdi{{sfn|Nikol|2009|pp= 46}}. Saljuqiylar 1147-yil 25-oktabrda Dorileyumdagi ikkinchi jangda qirol Konrad qoʻshinini deyarli butunlay qirib tashladi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p= 50}}. Jangda turklar oʻzlarining odatiy taktikasini qoʻlladilar, goʻyo orqaga chekinish qildilar va keyin ularni taʼqib qilish uchun asosiy armiyadan ajralib chiqqan nemis otliqlarining kichik qoʻshiniga hujum qilish uchun qaytib kelishdi. Konrad asta-sekin Konstantinopolga chekinishni boshladi, uning qoʻshini har kuni turklar tomonidan taʼqib qilinar edi, ular bosqinchilar hujumlariga uchrab, qoʻshinining orqa qismini magʻlub etishadi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 47}}. Ular bilan toʻqnashuvda boʻlgan Konradning oʻzi ham yaralandi. Qirolning oʻgay ukasi yepiskop Freyzinglik Otto boshchiligidagi nemis kuchlarining boshqa boʻlinmasi janubga [[Oʻrta Yer dengizi|Oʻrtayer dengizi]] sohiliga yoʻl oldi va 1148-yilning boshida xuddi shunday magʻlubiyatga uchradi{{sfn|Runciman|1952|pp= 267–270}}. Otto boshchiligidagi qoʻshin 1147-yilning 16-noyabrida noqulay qishloqlardan oʻtayotganda oziq-ovqatlari tugab qolgan va saljuqiy turklar tomonidan 1147-yil 16-noyabrda Laodikiya yaqinida pistirmaga uchragan{{sfn|Nikol|2009|pp= 46}}. === Fransuz yoʻnalishi === [[Fayl:C croisade2 Louis7.jpg|thumb|200px|Fransiya qiroli [[Lyudovik VII]].]] Fransuz salibchilari [[Metz|Metzdan]] 1147-yil iyunida Lyudovik, Flandriya grafi Elzaslik Terri, Barlik Renaut I, Savoyalik Amadey III va uning ukasi Monferratlik Uilyam V, Overnlik Uilyam VII va boshqalar boshchiligida [[Lotaringiya]], [[Burgundiya]] va [[Akvitaniya]] qoʻshinlari bilan birga joʻnab ketishgan edi. Tuluzalik Alfons boshchiligidagi [[Provence|Provans]] qoʻshinlari avgustgacha kutishni va dengiz orqali oʻtishni tanladilar. [[Worms|Vormsda]] Lyudovik [[Normandiya]] va Angliyadan kelgan salibchilar bilan birlashdi. Ular Konradning yoʻlini tinchgina kuzatib borishdi, Geza Lyudovik muvaffaqiyatsiz venger bosqinchisi Boris Kalamanosga oʻz armiyasiga qoʻshilishga ruxsat berganini bilganida, Lyudovik va [[Vengriya]] qiroli Geza bilan toʻqnashuv yuzaga kelgan. Vizantiya hududidagi munosabatlar ham ayanchli edi va qolgan fransuzlardan oldinda yurgan Lotaringiyaliklar ham yoʻlda uchrashgan zaif nemis qoʻshini bilan toʻqnash kelishdi{{sfn|Runciman|1952|pp=259– 263}}. Lyudovik VII va Manuel I oʻrtasidagi dastlabki muzokaralardan beri Manuel Rumga qarshi harbiy yurishini toʻxtatib, dushmani Sulton Mesud I bilan sulh tuzdi. Manuel buni Birinchi salib yurishidan beri oʻgʻirlik va xiyonat bilan shuhrat qozongan va [[Konstantinopol]]da mash’um rejalar uyushtirganlikda gumon qilinayotgan salibchilardan oʻz imperiyasini himoya qilish uchun qildi. Shunga qaramay, Manuelning fransuz armiyasi bilan munosabatlari nemislarga qaraganda bir oz yaxshiroq edi shuning uchun Lyudovik Konstantinopolda dabdabali mehmon boʻldi. Fransuzlarning bir qismi Manuelning saljuqiylar bilan tuzgan sulhidan gʻazablanib, Rojer II bilan ittifoq tuzishga va Konstantinopolga hujum qilishga chaqirdi, biroq Lyudovik ularni toʻxtatib qoladi{{sfn|Runciman|1952|pp=268–269}}. [[Fayl:Manuelcomnenus.jpg|thumb|left|Imperator Manuel I.|alt= Chiroyli shlyapa bilan tikilgan liboslar kiygan, tik turgan erkak. Uning boshida halo bor va bir qoʻlida uzun tayogʻini ushlab turibdi.]] Savoy, Auvergne va Monferrat qoʻshinlari Italiya orqali quruqlik yoʻlini bosib oʻtdi, [[Brindisi (provinsiya)|Brindisidan]] [[Durazzano|Duratsoga]] oʻtib, Konstantinopolda Lyudovik bilan qoʻshildilar va butun armiya [[Bosfor|Bosfor boʻgʻozi]] orqali kemalarda [[Kichik Osiyo]]ga oʻtishdi. Nemislar Ikoniyani ([[Koʻniya|Koʻniyani]]) egallab olganligi haqidagi mish-mishlar yunonlarni ruhlantirdi, ammo Manuel Lyudovikga Vizantiya qoʻshinlarini berishdan bosh tortdi. Sitsiliyalik Rojer II endigina Vizantiya hududiga bostirib kirganligi sababli Manuel [[Peloponnes]]dagi barcha qoʻshinlariga muhtoj edi. Shunday qilib, nemislar ham, fransuzlar ham Birinchi salib yurishi qoʻshinlaridan farqli oʻlaroq, [[Vizantiya imperiyasi|Vizantiya]] yordamisiz Osiyoga kirdilar. Manuel bobosi Aleksey I dan oʻrnak olib, fransuzlar bosib olgan har qanday hududni imperiyaga qaytarishiga qasamyod qildirdi{{sfn|Runciman|1952|p= 269}}. Fransuzlar Konrad armiyasining qoldiqlari bilan Lopadionda uchrashdilar va Konrad Lyudovik qoʻshiniga qoʻshildi. Ular Freyzinglik Otto yoʻlidan yurib, Oʻrtayer dengizi sohiliga yaqinlashib, dekabr oyida [[Efes]]ga yetib kelishdi va u yerda turklar ularga hujum qilishga hozirlik koʻrayotganini bilishadi. Manuel shuningdek, Lyudovikning yoʻlda qilgan talonchilik va bosqinchiliklaridan shikoyat qilib, elchilarni yuboradi shuning uchun endi Vizantiyaliklarning turklarga qarshi ularga yordam berishiga kafolat yoʻq edi. Bu orada Konrad kasal boʻlib, Konstantinopolga qaytib keldi, u yerda Manuel shaxsan oʻzi uning huzuriga tashrif buyuradi va Lyudovik turk hujumi haqidagi ogohlantirishlarga eʼtibor bermay, omon qolgan fransuz va nemislar bilan Efesdan chiqib ketdi. Turklar haqiqatan ham kutilgan hujumni amalga oshiradilar, lekin 1147-yil 24-dekabrda boʻlib oʻtgan Efes jangida fransuzlar gʻalaba qozonishdi{{sfn|Runciman|1952|pp= 270–271}}. Shu oyda Meander jangida fransuzlar turklarning yana bir hujumini toʻxtatdilar. Ular Likusdagi Laodikiyaga 1148-yil yanvar oyining boshida, xuddi shu hududda Freyzinglik Otto armiyasi yoʻq qilinganidan soʻng yetib kelishdi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=51}}. Savoylik Amadey qoʻmondonligi ostida qoʻshin avangardi Kadmus togʻi jangida asosiy qoʻshindan ajralib chiqadi. Lyudovik qoʻshinlari turklar tomonidan katta yoʻqotishlarga uchragan (1148-yil 6-yanvar). Lyudovikning oʻzi, Deuillik Odoning soʻzlariga koʻra, qoyagaga chiqqan, turklar uni payqamaganligi sababli eʼtiborsiz qoldirgan va turklar keyingi hujumga oʻtishmadi, shundan soʻng fransuzlar [[Antaliya|Adaliya]]ga yoʻl olishdi, turklar doimiy ravishda uzoqdan taʼqib qilishdi, ular fransuzlarning oʻzlari va otlari uchun oziq-ovqat toʻldirishiga yoʻl qoʻymaslik uchun yerni yoqib yubordilar. Lyudovik endi quruqlikda davom etishni istamadi va Adaliyada flot yigʻib, Antioxiya tomon suzib ketishga qaror qiladi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p= 50}}. Boʻronlar sababli yurish bir oyga kechiktirilgandan soʻng, koʻpchilik tomonidan vaʼda qilingan kemalar umuman kelmadi. Lyudovik va uning sheriklari kemalarni oʻzlari uchun talab qilishdi, qolgan qoʻshin esa Antioxiyaga uzoq yurishni davom ettirishi kerak edi. Armiya turklar tomonidan yoki kasallik tufayli deyarli butunlay yakson qilingan{{sfn|Runciman|1952|pp= 272–273}}. === Quddusga yurish === [[Fayl:RaymondOfPoitiersWelcomingLouisVIIinAntioch.JPG|thumb|Antioxiyada [[Lyudovik VII]] ning Puatyelik Raymond tomonidan kutib olinishi.|alt= Shahar darvozasi oldida uchrashgan ikki kishining surati. Ikkala erkak ham boshqa odamlarning olomon oldida. Chapdagining boshi yalang, bir qoʻlida shlyapasini ushlab, koʻk rangli kashta kiygan va toj kiygan ikkinchi figuraga taʼzim qiladi.]] Boʻronlar tufayli yurish kechiktirilgan boʻlsa-da, Lyudovik oxir-oqibat 19-martda Antioxiyaga etib keldi. Savoylik Amadey yoʻlda [[Kipr]]da vafot etgan edi. Lyudovikni Eleonoraning amakisi Puatyelik Raymond kutib oldi. Raymond undan turklardan himoya qilishga yordam berishini va Edessaga kirish eshigi boʻlgan musulmon shahri [[Halab]]<nowiki/>ga qarshi yurishda unga hamroh boʻlishini kutgan edi, biroq Lyudovik buni rad etdi va oʻzining harbiylari va salibchilarni bir joyga yilishdan koʻra Quddusga qilgan ziyoratini tugatishni afzal koʻrdi{{sfn|Brundage|1962|pp= 115–121}}. Eleonora u yerda yashashdan zavqlandi, lekin amakisi undan oila yerlarini koʻpaytirishni va Lyudovik boshchilik qilayotgan salibchilar qoʻshini bilan yordam berishdan bosh tortsa qirol bilan ajrashishni iltimos qildi{{sfn|Nikol|2009|p= 54}}. Bu davrda Raymond va Eleanora oʻrtasidagi munosabatlar haqida mish-mishlar tarqaldi, bu Lyudovik va Eleanora oʻrtasidagi nikohda keskinlikni keltirib chiqardi{{sfn|Nikol|2009| pp= 18, 54}}. Lyudovik hibsga olingan Eleanora bilan Antioxiyadan tezda Tripoli Grafligiga joʻnadi. Ayni paytda, Freyzinglik Otto va uning qoʻshinlarining qoldiqlari aprel oyining boshida Quddusga yetib kelishadi va oradan koʻp oʻtmay Konrad ham yetib keldi{{sfn|Rayli-Smit|1991|pp= 49–50}}. Fulk, Quddusning Lotin Patriarxini Lyudovikga ularga qoʻshilishga taklif qilish uchun yuborgan. Lissabonda toʻxtagan flot, shuningdek, Alfonso Jordan, Tuluza grafi qoʻmondonligi ostida Yevropani tark etgan Provansliklar ham shu vaqtda yetib keldi. Alfonsoning oʻzi Quddusga etib bormadi, u [[Qayseri|Qaysariyada]] vafot etgan, goʻyoki graflikdagi siyosiy intilishlaridan qoʻrqqan jiyani Tripolilik Raymond II tomonidan zaharlangan. Raymond Alfonsoni zaharlagani haqidagi daʼvo Provans qoʻshinlarining katta qismini ortga qayishiga va uyilariga joʻnab ketishiga sabab boʻldi{{sfn|Nikol|2009|p= 54}}. Salib yurishining asl markazi [[Edessa Grafligi|Edessa]] edi. Ammo Qirol Bolduin III va Templiyer ritsarlarining asosiy maqsadi [[Damashq]] edi{{sfn|Brundage|1962|pp=115–121}}. Salibchilarning kelishiga javoban Damashq amiri Muiniddin Unur urushga qizgʻin tayyorgarlik koʻra boshladi, Damashq istehkomlarini mustahkamladi, oʻz shahriga qoʻshin kiritishni buyurdi va Damashqning suv manbalariga olib boradigan yoʻllar vayron qilingan yoki boshqa tomonga burib yuborilgan. Unur [[Halab]] va [[Mosul]]<nowiki/>ning Zangiylar hukmdorlaridan (odatda uning raqiblari boʻlgan) yordam soʻradi, ammo bu davlatlar kuchlari Damashqdan tashqaridagi janglar uchun oʻz vaqtida yetib kelmagan. Zangiylar hukmdorlari raqibi Unur oʻz shahrini salibchilarga boy berib qoʻyishi mumkin degan fikrda Damashqqa qoʻshin yuborishni kechiktirgani deyarli aniq edi{{sfn|Nikol|2009|p= 55}}. === Akka yaqinidagi Palmareya kengashi === Quddus zodagonlari Yevropadan qoʻshinlarning kelishini mamnuniyat bilan qarshi oldilar. Salibchilar uchun eng yaxshi nishonni hal qilish uchun kengash 1148-yil 24-iyunda Quddus Oliy Sudi Yevropadan yaqinda kelgan salibchilar bilan [[Quddus Qirolligi]] [[Akko|Akka]] yaqinidagi Palmareyada uchrashganda boʻlib oʻtdi. Bu sudning mavjud boʻlgan eng ajoyib yigʻilishi edi{{sfn|Riley-Smith|1991|p= 50}}{{sfn|Uilyam of Tyre|Babcock|Krey|1943|loc= vol. 2, bk. 17, bob. 1, 184–185-betlar: “Kengashda hozir boʻlgan zodagonlarning ismlarini... avlodlar manfaati uchun shu yerda yozib qoʻyish bugungi tarixga toʻgʻri va toʻliq uygʻun koʻrinadi&nbsp;... Har birini alohida nomlash juda uzoq davom etadi."}}. Oxir-oqibat, Quddus qirolligining sobiq ittifoqdoshi boʻlgan, keyin esa oʻz ittifoqini zengiylarga oʻzgartirgan Damashq shahriga hujum qilish qarori qabul qilindi va qirollikning ittifoqdosh shahri boʻlgan Bosra shahriga 1147-yilda hujum uyushtirildi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 54–55}}. Tarixchilar uzoq vaqtdan beri Edessani emas, Damashqni qamal qilish qarorini „tushunib boʻlmaydigan ahmoqlik harakati“ deb bilishgan. Damashq ''otabegi'' Unur va Zengiylar oʻrtasidagi ziddiyat kuchayib borayotganini qayd etgan koʻplab tarixchilar salibchilar kuchini Zengiylarga qarshi qaratgani maʼqulroq boʻlardi, degan fikrni ilgari surdilar. Yaqinda Devid Nikol kabi tarixchilar Damashqqa hujum qilish qarorini himoya qilib, Damashq Suriya janubidagi eng qudratli musulmon davlati ekanligini va agar nasroniylar Damashqni qoʻlga kiritsalar, ular Nur ad-Dinning kuchayib borayotgan qudratiga qarshilik koʻrsatish uchun yaxshiroq holatda boʻlar edilar, deya taʼkidladilar. Unur ikki musulmon hukmdorning zaifi boʻlganligi sababli, Nuraddinning yaqin kelajakda Damashqni egallashi muqarrar, deb hisoblar edi va shu sababli salibchilarning oʻsha shaharni Zangiylar emas, balki salibchilar egallashi maʼqul koʻrindi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 37–38}}. Iyul oyida ularning qoʻshinlari Tiberiyada toʻplanib, Banias orqali Jalila dengizi atrofidan Damashqqa yoʻl oldilar. Ularning safida jami 50 000 askar bor edi{{sfn|Runciman|1952|pp=228–229}}. === Damashqni qamal qilish === {{asosiy|Damashqni qamali (1148)}} [[Fayl:Siege of Damascus.jpg|thumb|Damashq qamali.]] Salibchilar Damashqqa gʻarbdan hujum qilishga qaror qildilar, chunki u yerda mevali bog'ilar ularni doimiy oziq-ovqat bilan taʼminlar edi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p= 50}}. Ular 23-iyul kuni Darayyaga yetib kelishdi. Ertasi kuni musulmonlar hujumga tayyorlanib, Damashq tashqarisidagi bogʻlar boʻylab oldinga siljib kelayotgan dushman qoʻshiniga tinmay hujum qilishdi. Shahar himoyachilari salibchilar qarorgohiga qilingan hujumga shaxsan rahbarlik qilgan [[Mosul]]lik Saif ad-Din Gʻozi I va [[Halab]]lik Nur ad-Dindan yordam soʻragan edi. Salibchilar qalʼa devorlaridan ortga chekinib, bogʻlar ichidagi pistirma va qoʻshinlar hujumiga duchor boʻlishdi{{sfn|Brundage|1962|pp= 115–121}}. Tirlik Uilyam maʼlumotlariga koʻra, 27-iyulda salibchilar shaharning sharqiy tomonidagi, unchalik kuchli mustahkamlanmagan, ammo oziq-ovqat va suv ancha kam boʻlgan tekislikka koʻchishga qaror qilishgan{{sfn|Rayli-Smit| 1991|p= 50}}. Unur yetakchilarga kamroq himoyalangan pozitsiyalarga oʻtishi uchun pora beradi va agar salibchilar uylariga qaytsalar, Nur ad-Din bilan ittifoqini buzishga vaʼda bergani baʼzilar tomonidan qayd etilgan{{sfn |Brundage|1962|pp= 115–121}}. Bu orada Nur ad-Din va Saif ad-Din yetib kelishdi. Nur ad-Din dalada boʻlganida salibchilar oʻzlarining yaxshi ahvolini yaxshilab olishlari mumkin emas edi{{sfn|Brundage|1962|pp= 115–121}}. Mahalliy salibchilar qamalni davom ettirishdan bosh tortdilar va uchta qirolning ham shaharni tark etishdan boshqa chorasi qolmadi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p= 50}}. Avval Konrad, keyin qolgan qoʻshinlar 28-iyulda Quddusga chekinishga qaror qildilar, ammo ularning butun chekinishlari davomida ularning ortidan [[Saljuqiylar|turk]] kamonchilari hamisha ularni taʼqib qilib borardi{{sfn|Baldvin|Setton|1969|p= 510}}. == Oqibatlar == [[Fayl:Byzantium1173.JPG|thumb|left|266px|Ikkinchi salib yurishidan keyin 1173-yilda [[Oʻrta dengiz|Oʻrtayer dengizi]] davalatlari.|alt=Map showing the countries surrounding the Mediterranean Sea. Along the west and southwest coasts is the Muwahid Caliphate. The Zangid Sultanate covers most of the southeast coast and the inland areas from the east coast, which is occupied by the Crusader States. The Byzantine Empire covers most of the northeast coast and inland areas. The center of the north coast is held by the Holy Roman Empire and the northwest coast is held by the kingdoms of France and Aragon.]] Xristian kuchlarining har biri bir-birining xiyonat qilganini his qildi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=50}}. Ashkelonga hujum qilish uchun yangi reja tuzildi va Konrad oʻz qoʻshinlarini u yerga olib bordi, lekin qamal natijasining muvaffaqiyatiga ishonch yoʻqligi sababli kutilgan yordamlar keldi. Bu oʻzaro ishonchsizlik va magʻlubiyat Muqaddas Yerdagi nasroniy shohliklarining vayron boʻlishi tufayli bir avlodga saqlanib qoladi. Ashkelonni tark etgandan soʻng, Konrad Manuel bilan ittifoqini mustahkamlash uchun [[Konstantinopol]]<nowiki/>ga qaytib keldi. Lyudovik 1149-yilgacha Quddusda qoldi. Bu kelishmovchilik Salib yurishi paytida parchalanib ketgan Lyudovik va Eleonoraning nikohiga ham taalluqli edi. 1149-yilning aprelida Lyudovik va Eleonora oʻzaro til topisha olmay, Fransiyaga qaytish uchun alohida-alohida kemalarga oʻtirdilar{{sfn|Nikol|2009|p= 77}}. Yevropada Klervalik Bernard magʻlubiyatdan xoʻrlandi. Bernard Rim papasidan kechirim soʻrashni oʻzining burchi deb hisoblagan va bu uning „Mulohaza kitobi“ ning ikkinchi qismiga kiritilgan. U yerda u salibchilarning gunohlari, ularning baxtsizliklari va muvaffaqiyatsizliklariga qanday sabablar natijasida duch kelganliklarini tushuntiradi. Uning yangi salib yurishini chaqirishga urinishi muvaffaqiyatsizlikka uchragach, u ikkinchi salib yurishi muvaffaqiyatsizligidan oʻzini butunlay ajratishga urindi{{sfn|Runciman|1952|pp=232–234, 277}}. U 1153-yilda vafot etadi{{sfn |Runciman|1952|pp=232–234, 277}}. Ikkinchi salib yurishining madaniy taʼsiri Fransiyada yanada kuchliroq boʻldi, koʻplab trubadurlar Eleanora va Raymond oʻrtasidagi goʻyo ishqiy munosabatdan hayratda qolishdi va bu esa trubadurlarga saroy sevgisi mavzusini yoritishga yordam berdi. Konraddan farqli oʻlaroq, Lyudovik qiyofasi Salib yurishi tufayli yaxshilandi, koʻpchilik fransuzlar uni Xudoning jazolarini jimgina koʻtargan, azob chekayotgan ziyoratchi qirol sifatida qabul qilishdi{{sfn|Nikol|2009|pp= 81–84}}. Sharqiy Rim imperiyasi va fransuzlar oʻrtasidagi munosabatlar salib yurishi tufayli jiddiy zarar koʻrdi. Lyudovik va boshqa fransuz rahbarlari imperator Manuel I ni [[Kichik Osiyo yarim oroli|Kichik Osiyo]] boʻylab yurish paytida turklarning ularga qarshi hujumlar qilishi uchun til biriktirganlikda ochiqchasiga aybladilar. Ikkinchi salib yurishi xotirasi XII-XIII asrlarning qolgan qismida Vizantiyaliklarning fransuz qarashlarini ranglash edi. Imperiyaning oʻzida salib yurishi diplomatiyaning gʻalabasi sifatida yodda qoldi{{sfn|Nikol|2009|p= 84}}. Arxiyepiskop [[Saloniki|Salonikilik]] Evstatiy imperator Manuelni oʻz maqtovlarida shunday eʼlon qilgan: <blockquote>U tinchlik va osoyishtalik olib kelish maqsadida bir-biriga qarshi oʻynab, dushmanlari bilan havas qiladigan mahorat bilan kurasha oldi{{sfn|Nikol|2009|p= 84}}.</blockquote> Dastlabki Vendlarning salib yurishi aralash natijalarga erishdi. Sakslar Vagriya va Polabiyaga egalik qilishlari tasdiqlangan boʻlsa-da, butparastlar Lyubekdan sharqda joylashgan Obotrit yerlarini nazorat qilishadi. Shuningdek, Sakslar bosh Niklotdan oʻlpon oldilar, Gavelberg yepiskopligini mustamlaka qilishga imkon berdilar va baʼzi [[daniyaliklar|daniyalik]] mahbuslarni ozod qildilar. Biroq, bir-biridan farq qiladigan nasroniy rahbarlar oʻzlarining hamkasblariga shubha bilan qarashdi va bir-birlarini yurishni muvafaqqiyatsizlikka uchratganlikda ayblashdi. Iberiyadagi Ispaniya yurishlari, Lissabonni qamal qilinishi, Ikkinchi salib yurishining bir necha soʻnggi nasroniy gʻalabalaridan biri edi. Ular 1492-yilda yakunlangan keng Rekonkistaning asosiy janglari sifatida koʻriladi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=126}}. Sharqda xristianlar uchun vaziyat ancha oʻgʻir edi. Muqaddas Zaminda Ikkinchi salib yurishi Quddus uchun uzoq muddat davom etgan halokatli oqibatlarga olib keldi. 1149-yilda ''otabeg'' Anur vafot etdi va oʻshandan keyin amir Abu Said Mujiriddin Aboq Ibn Muhammad hukmronlik qila boshlaydi. Damashqning raislari va „ahdas“ kuchlarining harbiy qoʻmondoni Muayad ad-Davhal ibn as-Soʻfiyning fikricha, uning „ahdas“i Ikkinchi salib yurishini yengishda katta rol oʻynagan. Shuning uchun u hokimiyatning koʻproq ulushiga loyiq edi va Anur oʻlimidan soʻng ikki oy ichida Aboqga qarshi qoʻzgʻolon koʻtardi{{sfn|Nicolle|2009|pp= 78}}. Damashqdagi besh yil davom etgan ichki janglar natijasida hukmron Buriylar sulolasi barham topdi{{sfn|Nikol|2009|2009-yil|pp= 81}}. Damashq Salibchilar qirolligiga ishonmay qoldi va 1154-yildagi qisqa qamaldan keyin Nur ad-Din tomonidan bosib olindi{{sfn|Nikol|2009|pp. = 78}}. Bolduin III nihoyat Ashkelonni 1153-yilda qoʻlga kiritdi, bu esa Quyi Misrni toʻqnashuv maydoniga olib keldi. Quddus Misrga qoʻshimcha yurish qilishga muvaffaq boʻldi va 1160-yillarda [[Qohira]]ni qisqa vaqt ichida bosib oldi{{sfn|Riley-Smit|1991|p=56}}. Biroq, Vizantiya imperiyasi bilan munosabatlar aralash edi va Ikkinchi salib yurishi falokatidan keyin Yevropadan keladigan qoʻshimcha kuchlar siyrak edi. Quddus qiroli Amalrik I Vizantiyaliklar bilan ittifoq tuzdi va 1169-yilda Misrga birgalikda bostirib kirishdi, ammo hujum oxir-oqibat muvaffaqiyatsizlikka uchradi. 1171-yilda Nuraddinning generallaridan birining jiyani Salohiddin Quyi Misr va Suriyani birlashtirgan Misr sultoni deb eʼlon qilindi va salibchilar qirolligi butunlay oʻrab olingan. Shu bilan birga, Vizantiya ittifoqi 1180-yilda imperator Manuel I Komneninning oʻlimi va 1187-yilda Quddusning Salohiddinga taslim boʻlishi bilan yakunlandi. Keyin uning kuchlari salibchilar davlatlarining poytaxtlaridan tashqari boshqa barcha shaharlarini bosib olish uchun shimolga yoyilib, Uchinchi salib yurishini tezlashtirdi{{sfn|Rayli-Smit|1991|p=60}}. == Manbalar == {{reflist|colwidth=30em}} == Adabiyotlar == {{refbegin|colwidth=30em}} * {{ kitob manbasi |last1= Bolduin |first1= Marshall V. |last2= Setton |first2= Kennet M. |title= „A History of the Crusades“, I jild: The First Hundred Years |location= Madison, Viskonsin |publisher= Viskonsin universiteti matbuoti |year= 1969|url=https://digicoll.library.wisc.edu/cgi-bin/History/History-idx?type=header&id=History.CrusOne }} * {{ kitob manbasi |last= Barraclough |first = Geoffrey |author-link= Geoffrey Barraclough |title= „Zamonaviy Germaniyaning kelib chiqishi“ |year= 1984 |publisher= W. W. Norton & Company |location= Nyu-York |page= 481 |isbn = 978-0-393-30153-3 }} * {{ kitob manbasi|last=Berri|first=Virjiniya G.|title=„Ikkinchi salib yurishi“|year=1969|publisher=XV bob, Salib yurishlari tarixi, I jild|url=https://images.library.wisc.edu/History/EFacs/HistCrus/0001/0001/reference/history.crusone.i0030.pdf}} * {{ cite book|last= Brundage |first= Jeyms |title= „Salib yurishlari: Hujjatli tarix“ |location= Milwaukee, Viskonsin |publisher=Marquette University Press |year= 1962 }} * {{ kitob manbasi |last= Christiansen |first= Erik |title= „Shimoliy salib yurishlari“ |year= 1997 |publisher= Penguin Books |location= London |page= [https://archive.org/details/northerncrusades00eric/page/ 287 287] |isbn= 978-0-14-026653-5 |url= https://archive.org/details/northerncrusades00eric/page/287 }} * {{ kitob manbasi |last1=Kovan |first1=Ian Borthwick |last2=Mackey |first2=P. H. R. |last3=Macquarrie |first3=Alan |title= „Shotlandiyadagi Avliyo Ioann Quddus ritsarlari“ |publisher=Shotlandiya Tarix Jamiyati |volume=19 |issue=4 |year=1983 |isbn=9780906245033}} * {{ kitob manbasi |last= Davies |first= Norman |author-link= Norman Davies |title= „Yevropa: Tarix“ |year= 1996 |publisher= Oksford universiteti matbuoti |location= Oksford |page= [https://arxiv.org/details/europehistory00norm/page/1365 1365] |isbn= 978-0-06-097468-8 |url= https://archive.org/details/europehistory00norm/page/1365 }} * {{ kitob manbasi |last= Herrmann |first= Yoaxim |title= „Die Slawen in Deutschland“ |yil= 1970 |publisher= Akademie-Verlag GmbH |location= Berlin |page= 530 }} * {{ kitob manbasi |last=Magdalino|first=Pol|title=„Manuel I Komnenos imperiyasi, 1143–1180“|publisher=Kembrij universiteti matbuoti|year=1993|isbn=978-0521526531|url=https://books.google.com/books?id=0cWZvqp7q18C}} * {{ kitob manbasi |last= Nikol |first= Devid |author-link= Devid Nikol |title= „Ikkinchi salib yurishi 1148: Damashq tashqarisidagi falokat“ |year= 2009 |publisher= Osprey |location= London |isbn= 978-1-84603-354-4|url=https://www.google.com/books/edition/The_Second_Crusade_1148/xKo7vgAACAAJ?hl=en }} * {{ kitob manbasi |last= Norvich |first= Jon Yuliy |author-link= Jon Yuliy Norvich |title= „Vizantiya: pasayish va kuz“ |year= 1995 |publisher= Viking |isbn= 978-0-670-82377- 2 }} * {{ kitob manbasi |last= Rayli-Smit |first= Jonatan |author-link= Jonatan Rayli-Smit |title= „Salib yurishlari atlasi“ |location= Nyu-York |publisher= Fayldagi faktlar |year= 1991 }} * {{ kitob manbasi |last= Rayli-Smit |first= Jonatan |title= „Salib yurishlari: Qisqacha tarix“ |nashr= Ikkinchi |publisher= Yel universiteti matbuoti |location= Nyu-Xeyven, Konnektikut | year= 2005 |isbn= 978-0-300-10128-7 |url= https://archive.org/details/00book837650140 }} * {{ kitob manbasi |last= Runciman |first= Stiven |author-link=Stiven Runsiman|title= „Salib yurishlari tarixi, jild. II: Quddus Qirolligi va Franklar Sharqi, 1100–1187“ | publisher= Kembrij universiteti matbuoti |year= 1952 |url=https://books.google.com/books?id=QL88AAAAIAAJ|isbn=9780521347716}} * {{ kitob manbasi |title=„Oʻrta asrlarda sayohatlar va harakatlanishlar: Atlantikadan Qora dengizgacha“ |last1=Shmieder |first1=Felicitas |last2=O'Doherti |first2=Marianne |publisher=Brepols nashriyoti |year=2015 |volume=21 |location=Turnhout, Belgiya |isbn=978-2-503-55449-5 }} * {{ kitob manbasi |last= Tyerman |first= Kristofer |author-link= Kristofer Tyerman |title= „Xudoning urushi: „Salib yurishlarining yangi tarixi“ |publisher= Garvard universiteti matbuotining Belknap nashri |location= Kembrij |year= 2006 | isbn= 978-0-674-02387-1 |url= https://books.google.com/books?id=ULDUopVCVPoC}} * {{ kitob manbasi |author= Tirlik Uilyam |author-link= Uilyam Tirlik |last2= Babkok |first2= E. A. |last3= Krey |first3= A. C. |title= „Dengizdan tashqarida qilingan ishlar tarixi“ |year= 1943 |publisher= Kolumbiya universiteti matbuoti |oclc= 310995 }} {{refend}} == Havolalar == [http://www.fordham.edu/halsall/sbook1k.html#The%20Second%20Crusade%20and%20Aftermath The Second Crusade and Aftermath] at the Internet Medieval Sourcebook abvj6ut7b7cabaayil7wksfvw8u9q5n Ayshiraq 0 748817 2726639 2718342 2022-07-31T11:03:41Z Amir.Temur 10464 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | oʻzbekcha nomi = Ayshiraq | asl nomi = Айшырақ | tasvir = | mavqe = Qishloq | mamlakat = Qozogʻiston | mintaqa turi = Viloyat | mintaqa = Ulitau viloyati | jadvalda mintaqa = Ulitau viloyati | tuman turi = | tuman = Janaarqa tumani | jadvalda tuman = | jamoat turi = Qishloq okrug | jamoat = [[Aqtau qishloq okrugi (Janaarqa tumani)|Aqtau qishloq okrugi]] | jadvalda jamoat = | qaram = | gerb = | bayroq = |lat_deg = 47.728514|lat_min = |lat_sec = |lon_deg = 71.604871|lon_min = |lon_sec = |CoordScale = 25000 | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Akim | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = | AP markazi balandligi = | iqlim = keskin kontinental | rasmiy til = [[Qozoq tili|Qozoqcha]] | aholi = 106 | sanalgan yil = 2009 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = [[islom|musulmonlar]] | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +6 | DST = | telefon kodi = +7 71030<ref>[https://kazindex.ru/10/index.html Ulitau viloyatining telefon kodlari]</ref> | pochta indeksi = 100502<ref>[https://kazindex.ru/10/6.html Почтовые индексы Казахстана]</ref> | pochta indekslari = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = }} '''Ayshiraq''' – [[Qozogʻiston|Qozogʻiston Respublikasi]], [[Ulitau viloyati]], [[Janaarqa tumani]], [[Aqtau qishloq okrugi (Janaarqa tumani)|Aqtau qishloq okrugi]]dagi qishloq. == Geografik joylashuvi == Tuman markazi [[Janaarqa]] qishlogʻidan 106 km uzoqlikda, janubiy tomonida joylashgan. == Aholisi == [[1999-yil]] aholisi 150 kishini (75 nafari erkaklar va 75 nafari ayollar) tashkil qilgan boʻlsa, [[2009-yil]] 106 kishini (59 nafari erkaklar va 47 nafari ayollar) tashkil qildi.<ref name="source1">[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]</ref> == Manbalar == {{manbalar}} {{Kazakhstan-geo-stub}} {{Janaarqa tumanining qishloqlari}} 26k23db56pbws80b7agmtcb4umdus3c Aqbastau (Ulitau viloyati) 0 748886 2726638 2692683 2022-07-31T11:03:24Z Amir.Temur 10464 wikitext text/x-wiki {{Maʼnolari|Aqbastau}} {{Bilgiquti aholi punkti | oʻzbekcha nomi = Aqbastau | asl nomi = {{lang-kz|Ақбастау}} | tasvir = | mavqe = Qishloq | mamlakat = Qozogʻiston | mintaqa turi = Viloyat | mintaqa = Ulitau viloyati | jadvalda mintaqa = Ulitau viloyati | tuman turi = | tuman = Janaarqa tumani | jadvalda tuman = | jamoat turi = Qishloq okrug | jamoat = [[Yeraliyev qishloq okrugi]] | jadvalda jamoat = | qaram = | gerb = | bayroq = |lat_deg = 48.49668|lat_min = |lat_sec = |lon_deg = 70.410689|lon_min = |lon_sec = |CoordScale = 25000 | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Akim | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = | AP markazi balandligi = | iqlim = keskin kontinental | rasmiy til = [[Qozoq tili|Qozoqcha]] | aholi = 168 | sanalgan yil = 2009 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = [[islom|musulmonlar]] | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +6 | DST = | telefon kodi = +7 71030<ref>[https://kazindex.ru/10/index.html Ulitau viloyatining telefon kodlari]</ref> | pochta indeksi = 100502<ref>[https://kazindex.ru/10/6.html Почтовые индексы Казахстана]</ref> | pochta indekslari = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = }} '''Aqbastau''' – [[Qozogʻiston|Qozogʻiston Respublikasi]], [[Ulitau viloyati]], [[Janaarqa tumani]], [[Yeraliyev qishloq okrugi]]dagi qishloq. == Geografik joylashuvi == Tuman markazi [[Janaarqa]] qishlogʻidan 89 km uzoqlikda, janubiy-gʻarbiy tomonida joylashgan. == Aholisi == [[1999-yil]] aholisi 171 kishini (97 nafari erkaklar va 74 nafari ayollar) tashkil qilgan boʻlsa, [[2009-yil]] 168 kishini (98 nafari erkaklar va 70 nafari ayollar) tashkil qildi.<ref name="source1">[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]</ref> == Manbalar == {{manbalar}} {{Janaarqa tumanining qishloqlari}} i9ei0168fub8nd9ceec8hdifv5o7m7z Mixail Yemelyanov 0 749075 2726106 2693555 2022-07-30T21:25:02Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Emeldeput.jpg|thumb|324x324px|'''Mixail Vasilyevich Yemelyanov''']] '''Mixail Vasilyevich Yemelyanov''' (1962-yilda [[Rostov-na-Donu]]da tugʻilgan) — Rossiya Federatsiyasi Davlat Dumasi II—VII chaqiriqlari deputati, 1995—2021-yillarda Davlat Dumasida. Oʻtmishda „Adolatli Rossiya“ partiyasi fraksiyasi rahbarining birinchi oʻrinbosari. Ilgari „Yagona Rossiya“, „Yabloko“, „Rossiya“ sotsial-demokratik partiyasi aʼzosi. Rossiya Federatsiyasida xizmat koʻrsatgan huquqshunos ([[2005]]). == Karyera == Saylov kampaniyalari va partiya faoliyati 1989-yilda u Rossiya Sotsial-demokratik partiyasi viloyat boʻlimi hamraisi etib saylandi. U SDPRni tark etdi va 1994-yilda „Yabloko“ viloyat boʻlimi raisi boʻldi. 1995-yilda bir mandatli saylov okrugi boʻyicha ikkinchi chaqiriq Rossiya Federatsiyasi Davlat Dumasi deputatlari saylovida gʻalaba qozondi. 2003-yil dekabr oyida u Davlat Dumasiga saylovlarda gʻalaba qozondi. U 146-saylov okrugi (Rostov viloyati) boʻyicha oʻz nomzodini qoʻydi. 2004-yilda u „Yagona Rossiya“ fraksiyasiga aʼzo boʻldi va keyin „Yabloko“ partiyasidan chiqdi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.7c.ru/Goverment/2282.html|sarlavha=— «А куда?» — Почему Михаил Емельянов из партии «Яблоко» перешел в «Единую Россию».|access-date=2022-07-13|archive-date=2004-02-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20040227193404/http://www.7c.ru/Goverment/2282.html}}</ref>. 2007-yil dekabr oyida u toʻrtinchi marta „Adolatli Rossiya“ partiyasi roʻyxatiga kiritilgan Davlat Dumasi deputatlari saylovida gʻalaba qozondi. 2008-yilda „Adolatli Rossiya“ partiyasining Rostov viloyatidagi mintaqaviy boʻlimi kengashi raisi etib saylangan. 2015-yil 7-avgustda u Rostov viloyati gubernatorligiga nomzod sifatida roʻyxatga olingan. Saylovlarda u 5,3 % ovoz bilan uchinchi oʻrinni egalladi. 2016-yil sentabr oyida VII chaqiriq Rossiya Federatsiyasi Federal Majlisining Davlat Dumasiga boʻlib oʻtgan saylovlarda u Rostov viloyatidagi 150-Nijnedonskiy bir mandatli saylov okrugida gʻalaba qozondi. VII chaqiriq Davlat Dumasida „Adolatli Rossiya“ fraksiyasi rahbarining birinchi oʻrinbosari va Davlat Dumasining Davlat qurilishi va qonunchilik qoʻmitasi raisining birinchi oʻrinbosari lavozimlarida ishlaydi. = "Texinvest" ishi = 2012-yilda politsiya Moskva markazidagi madaniy meros ob’ekti boʻlgan binoni bosqinchilar tomonidan bosib olinishining oldini oldi. Ushbu ish boʻyicha hibsga olingan „Texinvest“ MChJ bosh direktori Sergey Vasilev bundan biroz oldin javobgarlikdan qochish uchun politsiyaning xatti-harakatlari haqida shikoyat yuborib, ushbu xatlardan birini deputat Mixail Yemelyanovga yuborgan. Yemelyanov Bosh prokuraturaga ikki tadbirkorlik subyekti oʻrtasidagi nizoga aralashgan militsiya xodimlarining harakatlariga baho berishni soʻrab soʻrov yuborgan. Keyinroq Vasilev Yemelyanovni adashtirgan xat oʻzi tomonidan imzolanganini rad etdi. Biroq, prokuror tekshiruvi hech qanday qonunbuzarliklarni aniqlamadi<ref>{{Статья|url=https://www.kommersant.ru/doc/2024726|title=Депутат Госдумы приобщился к рейдерскому делу|archive-date=2021-08-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20210822182637/https://www.kommersant.ru/doc/2024726}}</ref>. == Qonunchilik faoliyati, koʻrsatkichlari == Davlat Dumasidagi faoliyati doirasida u 580 ta qonunchilik tashabbuslarining, VII chaqiriqda 300 dan ortiq qonunchilik tashabbuslarining hammuallifi boʻlgan<ref>{{veb manbasi|url=https://sozd.duma.gov.ru/oz?cond%5BThematicBlockOfBills%5D=any&b%5BPersonDeputy%5D%5B%5D=1631B28F-577C-402A-B85C-DEE01EE18C07#data_source_tab_b|sarlavha=Объекты законотворчества :: Система обеспечения законодательной деятельности|ish=sozd.duma.gov.ru|kirish sanasi=2021-08-20|arxivsana=2019-09-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190926203522/https://sozd.duma.gov.ru/oz?cond%5BThematicBlockOfBills%5D=any&b%5BPersonDeputy%5D%5B%5D=1631B28F-577C-402A-B85C-DEE01EE18C07#data_source_tab_b}}</ref>. VII chaqiriq majlisi doirasida ochiq ovoz berish uchun kiritilgan masalalar boʻyicha u 50,7 foiz masalada „Maʼqul“ deb ovoz berdi, 45,4 foiz masalada ovoz bermadi. Uchrashuvlarning 16,2 foizi qatnashmagan<ref>{{veb manbasi|url=http://vote.duma.gov.ru/?convocation=AAAAAAA7&deputy=99102119&sort=date_desc|sarlavha=Статистика голосований по вопросам, вынесенным для голосования: Емельянов М.В.|kirish sanasi=2021-08-20|arxivsana=2021-09-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210926002905/http://vote.duma.gov.ru/?convocation=AAAAAAA7&deputy=99102119&sort=date_desc}}</ref>. Yemelyanov ommaviy axborot vositalarida „ FBKga qarshi qonun“ deb atalgan, [[Ekstremizm|ekstremistik]] yoki terroristik tashkilotlar faoliyatiga aloqador shaxslarning Rossiyada istalgan davlat organlariga saylanishini taqiqlovchi qonunni qabul qilish uchun ovoz berdi. === Sanksiyaga qarshi choralar === 2018-yil 13-aprelda u sanksiyaga qarshi chora sifatida intellektual mulkni himoya qilish boʻyicha qonunlar roʻyxatini qayta koʻrib chiqishni taklif qildi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://secretmag.ru/news/byom-pod-dykh-amerikancam-v-dume-predlozhili-poddelyvat-amerikanskie-tovary-13-04-2018.htm|sarlavha=«Бьём под дых американцам»: В Думе предложили подделывать американские товары|ish=secretmag.ru|kirish sanasi=2021-08-20|arxivsana=2021-08-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210820182309/https://secretmag.ru/news/byom-pod-dykh-amerikancam-v-dume-predlozhili-poddelyvat-amerikanskie-tovary-13-04-2018.htm}}</ref>: {{Cquote|Biz amerikaliklarning qornini urmoqdamiz, chunki barcha muvaffaqiyatlar va birinchi navbatda, anglo-sakson, gʻarb dunyosining hukmronligi aynan intellektual mulk huquqlari bilan ta’minlangan va biz shu huquqqa zarba beramiz.|}} 2020-yilda u Rossiyaning ichki ishlariga aralashishga javob sifatida bir qator xorijiy tashkilotlarda oʻqish va xorijiy tashkilotlarning tadbirlarida ishtirok etganlik uchun rossiyaliklarga jinoiy javobgarlikni joriy etish tashabbusini qoʻllab-quvvatladi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://www.pnp.ru/social/emelyanov-podderzhal-vvedenie-otvetstvennosti-za-obuchenie-v-nezhelatelnykh-inostrannykh-organizaciyakh.html|sarlavha=Емельянов поддержал введение ответственности за обучение в нежелательных иностранных организациях|ish=www.pnp.ru|kirish sanasi=2021-08-20|arxivsana=2021-08-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210820182308/https://www.pnp.ru/social/emelyanov-podderzhal-vvedenie-otvetstvennosti-za-obuchenie-v-nezhelatelnykh-inostrannykh-organizaciyakh.html}}</ref>. == Nashr etilgan asarlar == 2017-yil may oyida u Rossiya siyosiy tizimini isloh qilishga bagʻishlangan „Mos kelmaydiganlarni birlashtir“ risolasini chiqardi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://www.km.ru/v-rossii/2017/06/07/gosudarstvennaya-duma-rf/804965-oksyumoron-emelyanova-ili-kak-sovmestit-nesovmes|sarlavha=Оксюморон Емельянова, или Как «совместить несовместимое»|ish=KM.RU Новости - новости дня, новости России, последние новости и комментарии|kirish sanasi=2021-08-14|arxivsana=2021-08-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210814153400/https://www.km.ru/v-rossii/2017/06/07/gosudarstvennaya-duma-rf/804965-oksyumoron-emelyanova-ili-kak-sovmestit-nesovmes}}</ref>. Xususan, Yemelyanov „prezident nomzodini barcha partiyalar tomonidan kelishilgan holda koʻrsatish haqida oʻylash“ni taklif qiladi, bu aslida prezidentni tayinlash formati foydasiga toʻgʻridan-toʻgʻri [[Rossiya prezidenti|prezidentlik]] saylovlarini bekor qilishni anglatadi. 2019-yilda „Ves Mir“ nashriyoti Mixail Yemelyanovning „Kuch tektonikasi“ kitobini nashr etdi. Unda muallif mamlakatda hokimiyat tuzilmasidagi oʻzgarishlarni nazariy va amaliy darajada tahlil qiladi. U shunday xulosaga keladiki, davlatda hokimiyat birligini taʼminlash hokimiyatning turli tarmoqlari ishini muvofiqlashtiruvchi yagona „oliy hokimiyat markazi“ (CVV) mavjudligini nazarda tutadi. muallif davlatda hokimiyatning strategik (oliy) va operativ (maʼmuriy) darajalarini ajratib koʻrsatadi. Shu bilan birga, prezidentlar, parlamentlar va hukumatlar operativ boshqaruv funktsiyalarini amalga oshiradilar, „oliy hokimiyat markazi“ esa jamiyatni rivojlantirishning strategik vazifalarini hal qiladi. Muallif tarixiy misollar yordamida ushbu „oliy hokimiyat markazi“ davlat hokimiyati tuzilmalaridan tashqarida joylashgan boʻlishi va huquqiy maydondan tashqarida faoliyat koʻrsatishi mumkinligini isbotlaydi. Bu maxfiy va anonim boʻlishi mumkin va hatto davlatdan tashqariga olib chiqilishi mumkin, bu holda bu holda tashqaridan nazorat qilinadi. Ishning amaliy qismida Rossiyada oliy hokimiyatni qayta tashkil etish boʻyicha etarlicha asosli takliflar keltirilgan<ref>{{veb manbasi|url=https://cyberleninka.ru/article/n/retsenziya-na-knigu-emelyanov-m-v-tektonika-vlasti-m-v-emelyanov-m-ves-mir-2019-256-s/viewer|sarlavha=РЕЦЕНЗИЯ НА КНИГУ: ЕМЕЛЬЯНОВ, М. В. ТЕКТОНИКА ВЛАСТИ / М. В. ЕМЕЛЬЯНОВ. - М. : ВЕСЬ МИР, 2019. - 256 С|ish=cyberleninka.ru|kirish sanasi=2021-08-22|arxivsana=2021-08-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210822181327/https://cyberleninka.ru/article/n/retsenziya-na-knigu-emelyanov-m-v-tektonika-vlasti-m-v-emelyanov-m-ves-mir-2019-256-s/viewer}}</ref>. == Daromad va mulk == 2020-yil uchun u 5,6 million rubl miqdorida daromadini eʼlon qildi. Turmush oʻrtogʻi (Moskvada notarius boʻlib ishlaydi<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://bloknot-rostov.ru/news/chem-zanimayutsya-samye-bogatye-zheny-rostovskikh--962230|sarlavha=Ростовские жены-добытчицы заткнули за пояс мужей-депутатов|ish=bloknot-rostov.ru|kirish sanasi=2021-08-22|arxivsana=2021-08-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210822184512/https://bloknot-rostov.ru/news/chem-zanimayutsya-samye-bogatye-zheny-rostovskikh--962230}}</ref>) — 20,4 mln. 2019-yil uchun 5,3 million rubl, turmush oʻrtogʻi — 17,5 million rubl daromad eʼlon qilindi. 2018-yil uchun 4,9 million rubl, turmush oʻrtogʻi — 25,7 million rubl daromad eʼlon qilindi. 2017-yil uchun 4,6 million rubl, turmush oʻrtogʻi — 16,2 million rubl daromad eʼlon qilindi. 2016-yil uchun 4,7 million rubl daromad eʼlon qilindi, turmush oʻrtogʻi — 23,3 million rubl<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=http://duma.gov.ru/duma/persons/99102119/property/|sarlavha=Емельянов Михаил Васильевич|ish=Государственная Дума|kirish sanasi=2021-08-22|arxivsana=2021-08-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210822184502/http://duma.gov.ru/duma/persons/99102119/property/}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Uylangan. 1 oʻgʻil 1 qizi bor. == Mukofotlar va unvonlar == * [["Moskvaning 850 yilligi xotirasiga" medali]]. * „Rossiyada Davlat Dumasi tashkil etilganiga 100 yil“ medali * Stolypin P.A medali. (2019-yil 19-dekabr)<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://www.rostov.kp.ru/daily/27070/4139869/|sarlavha=Донской парламентарий Михаил Емельянов получил медаль Столыпина из рук премьер-министра России|muallif=ЮРИЙ ВОЛКОВИНСКИЙ|ish=rostov.kp.ru|sana=2019-12-19|kirish sanasi=2021-08-29|arxivsana=2021-08-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210829152326/https://www.rostov.kp.ru/daily/27070/4139869/}}</ref> * Rossiya Federatsiyasida xizmat koʻrsatgan huquqshunos ([[2005]]-[[6-oktabr|yil 6-oktabr]]) — ''qonun ijodkorligidagi faol ishtiroki va koʻp yillik samarali faoliyati uchun''<ref>{{veb manbasi|url=http://kremlin.ru/acts/bank/22906|sarlavha=Указ Президента Российской Федерации от 6 октября 2005 года № 1176 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»|kirish sanasi=2019-07-17|arxivsana=2019-07-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190717120054/http://kremlin.ru/acts/bank/22906}}</ref>. * Rossiya Federatsiyasi Prezidentining Faxriy yorligʻi ([[2013]]-[[12-iyun|yil 12-iyun]]) — ''Rossiya parlamentarizmini rivojlantirishga qoʻshgan ulkan hissasi va faol qonunchilik faoliyati uchun''<ref>{{veb manbasi|url=http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001201306130010|sarlavha=Распоряжение Президента Российской Федерации от 12 июня 2013 года № 236-рп «О поощрении»|kirish sanasi=2019-07-17|arxivsana=2019-07-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190717115254/http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001201306130010}}</ref>. * Rossiya Federatsiyasi Prezidentining minnatdorchiligi ([[2016]]-[[20-sentabr|yil 20-sentabr]]) — ''qonun ijodkorligidagi xizmatlari va koʻp yillik samarali faoliyati uchun''<ref>{{veb manbasi|url=http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001201609200063?index=7&rangeSize=1|sarlavha=Распоряжение Президента Российской Федерации от 20 сентября 2016 года № 285-рп «О поощрении»|kirish sanasi=2019-07-17|arxivsana=2019-05-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190520122320/http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001201609200063?index=7&rangeSize=1}}</ref>. * Rossiya Federatsiyasi Prezidentining minnatdorchiligi ([[2009]]-[[21-oktabr|yil 21-oktabr]]) — ''samarali qonunchilik va ijtimoiy faoliyati uchun''<ref>{{veb manbasi|url=http://kremlin.ru/acts/bank/29992|sarlavha=Распоряжение Президента Российской Федерации от 21 октября 2009 года № 707-рп «О поощрении депутатов Государственной Думы Федерального Собрания Российской Федерации»|kirish sanasi=2019-07-17|arxivsana=2019-07-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190717120055/http://kremlin.ru/acts/bank/29992}}</ref>. * Rossiya Federatsiyasi Prezidentining minnatdorchiligi ([[2007]]-[[18-oktabr|yil 18-oktabr]]) — ''qonunchilik faoliyatidagi faol ishtiroki uchun''<ref>{{veb manbasi|url=http://kremlin.ru/acts/bank/26322|sarlavha=Распоряжение Президента Российской Федерации от 18 октября 2007 года № 576-рп «О поощрении»|kirish sanasi=2019-07-17|arxivsana=2019-07-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190717120053/http://kremlin.ru/acts/bank/26322}}</ref>. === Maʼlumoti, ilmiy darajalari va unvonlari === * M. A. Suslova nomidagi RDU. * Rossiya Tashqi ishlar vazirligining Diplomatik akademiyasi (2008)<ref name="автоссылка2" />. * Huquq fanlari nomzodi (1988)<ref>{{veb manbasi|url=https://search.rsl.ru/ru/record/01008489793|sarlavha=Емельянов, Михаил Васильевич - Конституционные основы управления социальным развитием в СССР : диссертация... кандидата юридических наук : 12.00.02 - Search RSL|ish=search.rsl.ru|kirish sanasi=2021-08-17|arxivsana=2021-08-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817124504/https://search.rsl.ru/ru/record/01008489793}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar|refs=<ref name="автоссылка1">[http://mydeputy.ru/emelianov-mihail mydeputy.ru] {{Wayback|url=http://mydeputy.ru/emelianov-mihail |date=20160829052813 }} Biografiya Yemelyanov Mixail Vasilevich</ref>}} [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] bhnl9nwgwgi1obhyq59dfd0wytm5ayd Aqtaylaq 0 749526 2726637 2694841 2022-07-31T11:03:10Z Amir.Temur 10464 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti | oʻzbekcha nomi = Aqtaylaq | asl nomi = {{lang-kz|Ақтайлақ}} | tasvir = | mavqe = Qishloq | mamlakat = Qozogʻiston | mintaqa turi = Viloyat | mintaqa = Ulitau viloyati | jadvalda mintaqa = Ulitau viloyati | tuman turi = | tuman = Janaarqa tumani | jadvalda tuman = | jamoat turi = Qishloq okrug | jamoat = [[Bidayiq qishloq okrugi (Janaarqa tumani)|Bidayiq qishloq okrugi]] | jadvalda jamoat = | qaram = | gerb = | bayroq = |lat_deg = 48 |lat_min = 43 |lat_sec = 16 |lon_deg = 71 |lon_min = 45 |lon_sec = 35 |CoordScale = 25000 | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Akim | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = | AP markazi balandligi = | iqlim = keskin kontinental | rasmiy til = [[Qozoq tili|Qozoqcha]] | aholi = 389 | sanalgan yil = 2009 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = [[islom|musulmonlar]] | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +6 | DST = | telefon kodi = +7 71030<ref>[https://kazindex.ru/10/index.html Ulitau viloyatining telefon kodlari]</ref> | pochta indeksi = 100502<ref>[https://kazindex.ru/10/6.html Почтовые индексы Казахстана]</ref> | pochta indekslari = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = }} '''Aqtaylaq''' – [[Qozogʻiston|Qozogʻiston Respublikasi]], [[Ulitau viloyati]], [[Janaarqa tumani]], [[Bidayiq qishloq okrugi (Janaarqa tumani)|Bidayiq qishloq okrugi]]dagi qishloq. == Geografik joylashuvi == Tuman markazi [[Janaarqa]] qishlogʻidan 10 km uzoqlikda, shimoliy-sharqiy tomonida joylashgan. == Aholisi == [[1999-yil]] aholisi 97 kishini (50 nafari erkaklar va 47 nafari ayollar) tashkil qilgan boʻlsa, [[2009-yil]] 389 kishini (188 nafari erkaklar va 201 nafari ayollar) tashkil qildi.<ref name="source1">[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]</ref> == Manbalar == {{manbalar}} {{Kazakhstan-geo-stub}} {{Janaarqa tumanining qishloqlari}} 5lwceba36richtrceuo40fs3byct2dm Lubna Al-Qortobia 0 749707 2725929 2701282 2022-07-30T17:59:12Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki Kordovadalik '''Lubna''' (Lubna Al-Qortobia, {{Lang-ar|لبنى القرطبية}}) 10-asrning ikkinchi yarmida yashagan andalusiyalik ziyoli, matematik va shoira boʻlib, oʻzining yozuv sifati va ilm-fandagi yuksak mahorati bilan tanilgan.<ref name=":0">Olivier Gaudefroy: Lubna, la copiste de Cordoue. Turquoise, 2019.</ref> Lubna qullikda tugʻilgan va [[Madinat az-Zahra|Madina az-Zahra]] saroyida oʻsgan.<ref name=":3">{{kitob manbasi|last=Shabbas|first=Audrey|title=The First Renaissance in Europe: Islamic Spain|publisher=AWAIR|year=1991}}</ref> Keyin u saroyda [[Hakam II|Al-Hakam II]] ning nusxa koʻchiruvchilar jamoasining bir qismi sifatida faoliyatini davom ettirdi.<ref>{{kitob manbasi|last=Fletcher|first=R|url=https://archive.org/details/moorishspain00rich|title=Moorish Spain|date=1993|publisher=University of California Press|location=Los Angeles|pages=71|authorlink=Richard A. Fletcher}}</ref> == Yoshlik davri == Lubnaning tarbiyasi haqida kam maʼlumot saqlanib qolgan va mavjud boʻlgan maʼlumotlarning aksariyati tarixchi va olimlarning 10-asrda Al-Andalus davrida xuddi shu lavozimda boʻlgan ayollar haqidagi faktlarga asoslangan taxminlardir.<ref name=":02">{{jurnal manbasi|last=Shamsie|first1=Kamila|date=2016-03-03|title=Librarians, rebels, property owners, slaves: Women in al-Andalus|url=https://doi.org/10.1080/17449855.2016.1164968|journal=Journal of Postcolonial Writing|volume=52|issue=2|pages=178–188|doi=10.1080/17449855.2016.1164968|issn=1744-9855}}</ref> Lubna 929-yilda boshlangan xalifa [[Abdulrahmon III|Abdurrahmon III]] hukmronligi ostida Madina az-Zahrada tugʻilgan. Uning hukmronligi davrida Kordovada qul boʻlganlar soni koʻpaygnan, [[Kordova (shahar)|Lubna]] tugʻilishidanoq ulardan biriga aylangan.<ref name=":43">{{veb manbasi|muallif=Salisbury|ism=Joyce E.|sarlavha=Warriors, Queens, and Intellectuals: 36 Great Women before 1400|url=https://www.wondrium.com/warriors-queens-and-intellectuals-36-great-women-before-1400|ish=Wondrium}}</ref> Granada universitetidan Xose Migel Puerta Vilchezning taʼkidlashicha, Lubnaning otasi xalifa Abdurrahmon III boʻlgan va bu maʼlumot uni oʻn olti qizidan biri ekanligini aytadi.<ref>{{kitob manbasi|last=Puerta Vilchez|first=Jose Miguel|url=https://issuu.com/casaarabe/docs/1_casa_arabe-libro_reflexiones-ingl|title=Reflections on Qurtuba in the 21st Century|publisher=Casa Arabe|year=2013|location=|pages=29–68}}</ref> Yozuvlarda uning 11 oʻgʻlining ismlari koʻrsatilgan boʻlsa-da, Hind va Valadadan tashqari, boshqa qizlarining ismlari yozilmagan.<ref>{{jurnal manbasi|last=Imāmuddīn|first1=S. M.|date=1962|title='ABD AL-RAḤMĀN AL-NĀṢIR'S ACCESSION TO THE THRONE: A CONTEMPORARY ACCOUNT|url=https://www.jstor.org/stable/20832645|journal=Islamic Studies|volume=1|issue=3|pages=105–115|jstor=20832645|issn=0578-8072}}</ref> Xalifaning bolalari odatda qirollik haramida qul boʻlgan onalari tomonidan tarbiyalangan; Bir misol, Abdulrahmon III ning oʻgʻli va taxt vorisi Al-Hakam II, Marjonda tugʻilgan, saroy haramida oʻsgan va kutubxonada Lubna bilan birga ishlagan.<ref>{{kitob manbasi|last=Anderson|first=Glaire D.|title=Pearls on a String: Artists, Patrons, and Poets at the Great Islamic Courts|publisher=[[University of Washington Press]]|year=2015|isbn=9780295995243|url=https://uwapress.uw.edu/book/9780295995243/pearls-on-a-string/|pages=29–45}}</ref> Lubna keyinchalik xalifa saroyida ziyoli va olima boʻlishi uchun hayoti davomida yaxshi taʼlim olgan deb ishoniladi. Bundan tashqari, musulmonlar hukmronligi ostida qul boʻlgan odamlarni oʻqitish, ozod qilish va ishga joylashtirish amaliyotini keng tarqalgan boʻlgan diniy motivlar mavjud edi.<ref name=":1">{{jurnal manbasi|last=Ismail|first1=Rabia|date=May 2019|title=Islam and Education|url=https://www.researchgate.net/publication/338501152|journal=UCG Journal|volume=No. 45489|pages=375–377}}</ref> == Faoliyati == Lubna oʻz faoliyatini 961-yilda xalifa sifatida koʻtarilgan Al-Hakam II kutubxonasida nusxalovchi sifatida boshlagan.<ref>{{kitob manbasi|last=Kassis|first=Hanna|url=https://books.google.com/books?id=rbWZAgg9a5EC&q=lubna|title=The Man of Many Devices, who Wandered Full Many Ways|date=1999-01-01|publisher=Central European University Press|isbn=978-963-9116-67-2|location=Budapest, Hungary|pages=160–166|language=en}}</ref> Arab yilnomalariga koʻra, xalifa [[Hakam II|Al-Hakam II davrida]] shaharning ayrim chekkalarida 170 dan ortiq savodli ayollarni uchratish mumkin edi; bu ayollar qimmatbaho qoʻlyozmalarning nusxalarini yaratishga mas’ul edilar. Bu xalifa davridagi madaniyat va ayollarning roli haqida tasavvurni beradi.<ref>{{kitob manbasi|last=Martos|first=A|title=Historia medieval del sexo y del erotismo|date=2008|publisher=Nowtilus|location=Madrid}}</ref> Al-Hakam II otasining izidan borib, Lubnani ozod qildi va uni oʻzining doimiy kotibi va olimasi etib tayinladi. Koʻpgina mas’uliyatlardan biri boʻlgan Lubna kutubxonaga ham mas’ul boʻlgan, chunki u kutubxonadagi qoʻlyozmalarni nusxalash tajribasiga ega edi.<ref>{{kitob manbasi|last=Pilarska|first=Justyna|url=https://books.google.com/books?id=bt76DAAAQBAJ&dq=lubna+of+cordoba&pg=PA159|title=Atomization or Integration? Transborder Aspects of Multipedagogy|date=2016-06-22|publisher=Cambridge Scholars Publishing|isbn=978-1-4438-9543-9|pages=164|language=en}}</ref> Lubna Al-Hakam II vafotidan oldin va keyin qullikdan ozod qilingan kamida 100 kishidan biri edi. Agar unga oʻz ozodligini eʼlon qiluvchi hujjatlar berilgan taqdirda, u musulmon jamiyatining „ozodchilar“ (''mavlo, mavaliy)'' ijtimoiy tabaqasining bir qismi boʻlgan boʻlar edi. 10-asrda Al-Andalus davrida saroyning sobiq qullari hokimiyat lavozimlarini egallashlari odatiy hol emas edi. Kordova kutubxonasida Lubna koʻplab qoʻlyozmalarni yozish va tarjima qilish bilan shugʻullangan. U bu matnlarni oʻrganib, ularga qimmatli sharh va izohlar yozgan. Ushbu matnlarning baʼzilari [[Arximed]] va [[Yevklid|Evklid]] matnlarini oʻz ichiga oladi. Hasdai ibn Shaprut bilan bir qatorda u kamida 400 000 kitobga ega boʻlgan [[Madinat az-Zahra|Madina Azaharaning]] mashhur kutubxonasini yaratishda harakatlantiruvchi kuch edi.<ref>{{kitob manbasi|last=Martos|first=A|title=Breve historia de Al-Andalus|date=2013|publisher=Nowtilus|location=Madrid}}</ref> Grin Beydagi Viskonsin universitetidan doktor Joys E. Solsberi Lubnaning saroy devorlaridan tashqaridagi jamiyat bilan aloqalarini tasvirlaydi. U bolalarga matematikadan dars berardi. U shuningdek, Ibn Bashkuvolning islomiy ispan olimlarining biografik lugʻati „Al-Andalus ilmiy tarixining davomi“ga kiritilgan(''Kitāb al-ṣila fī taʾrīkh aʾimmat al-Andalus'', Arabcha: كتاب الصلة في تاريخ أئمة الأندلس وعلمائهم ومحدثيهم وفقهائهم وأدبائهم).<ref>{{kitob manbasi|last=Thomas|first=D.|url=https://brill.com/view/book/edcoll/9789004216167/Bej.9789004195158.i-804_073.xml|title=Ibn Bashkuwāl|date=2011-01-01|publisher=Brill|isbn=978-90-04-21616-7|language=en|doi=10.1163/ej.9789004195158.i-804.270}}</ref> Bu yerda u "zukko yozuvchi, grammatikachi, shoira, hisob-kitobni yaxshi biladigan, oʻz bilimini har tomonlama biladigan; saroyda hech kim u kabi oliyjanob boʻlmagan…, matematika va boshqa fanlardan katta bilimga ega shuningdek, aniq fanlarni yaxshi bilganligi uchun „oʻz davrida maʼlum boʻlgan eng murakkab geometrik va algebraik masalalarni“ yechish qobiliyatiga ega." deb taʼriflanadi.<ref name=":2">{{veb manbasi|muallif=Al-Hassani|ism=Salim|sana=2020-02-11|sarlavha=Women's Contribution to Classical Islamic Civilisation: Science, Medicine and Politics|url=https://muslimheritage.com/womens-contribution-to-classical-islamic-civilisation-science-medicine-and-politics/|kirish sanasi=2022-03-30|ish=Muslim Heritage}}</ref> == Oʻxshashlik == Lubnaning shaxsi va Madina az-Zahra kutubxonasi va saroyidagi roli bilan bogʻliq koʻplab savollar mavjud. Uning ismining variantlari turli tarixiy manbalarda uchrasa-da, ular saroydagi vaqt, joy va rol jihatidan bir-biriga juda mos keladi. Lubna shuningdek, turli tarixiy maʼlumotlarda Labna, Labanna/Labana, Libana,<ref>{{veb manbasi|sarlavha=LIBANA - About Libana|url=https://libana.com/about-libana|kirish sanasi=2022-04-11|ish=libana.com}}</ref> va Labona<ref>{{veb manbasi|sana=2018-02-01|sarlavha=Women in Science - Oxford Islamic Studies Online|url=http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache%3AsLW7iC29gkkJ%3Awww.oxfordislamicstudies.com%2Fprint%2Fopr%2Ft445%2Fe261+&cd=3&hl=en&ct=clnk&gl=us|kirish sanasi=2022-04-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180201220255/http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache%3AsLW7iC29gkkJ%3Awww.oxfordislamicstudies.com%2Fprint%2Fopr%2Ft445%2Fe261+&cd=3&hl=en&ct=clnk&gl=us|arxivsana=2018-02-01}}</ref> nomlari ostida topilgan. Yozuvchi Kamila Shamsi tahlil qilganidek, „Kordovalik Lubna haqida aniq koʻrinadigan narsa shundaki, u al-Hakam II davrida ham saroy, ham kitoblar olami bilan bogʻliq boʻlgan va oʻzining aql-zakovati va bilimi bilan esda qoladigan darajada ahamiyatli boʻlgan..“ U Lubna qirollik saroyida qul boʻlganligini tasdiqlaydi va bu nazariyani Lubnaning maxsus kitob sotib olish uchun sudga taklif qilingan fotimiy ekanligi haqidagi nazariyaga qarama-qarshi qoʻyadi. Al-Hakam II ning shaxsiy kotibi sifatida, agar u uzoq vaqt davomida sayohat vaqti kutubxonani jismonan tark etishga majbur boʻlishini hisobga olsak, Lubnaning Qohira, Damashq va Bagʻdoddagi kutubxona ishlariga ham, kitoblarni xarid qilishga ham mas’ul ekanligi haqidagi hikoya logistik jihatdan mumkin emas edi. Shamsining taʼkidlashicha, Lubna ikki xil ayol, boʻlgan; ''Lubna'' va ''Fotima'' — bir ayolga birlashgan boʻlishi mumkin, chunki mas’ul tarixchi bir saroyda ikkita ziyoli ayol borligini tushunolmagan.<ref>{{kitob manbasi|last=Hershman|first=Tania|url=https://books.google.com/books?id=FwYAEAAAQBAJ&dq=lubna+fatima+library&pg=PT242|title=On This Day She: Putting Women Back Into History, One Day At A Time|date=2021-02-18|publisher=John Blake|isbn=978-1-78946-272-2|language=en}}</ref> Lubna va Fotima bir qancha tarixiy rivoyatlarda ikki xil shaxs sifatida, masalan Sayid Azizur Rahmadning ''"Islomiy Ispaniya'' qissasi"<ref>{{kitob manbasi|last=Rahman|first=Syed Azizur|url=https://books.google.com/books?id=iRAsAQAAIAAJ&q=lubna+fatima+library|title=The Story of Islamic Spain|date=2001|publisher=Goodword Books|isbn=978-81-87570-57-8|language=en}}</ref> va Marietta Gargataglining „''La corteza de la letra''“ kitoblarida tasvirlangan.<ref>{{jurnal manbasi|last=Gargatagli|first1=Marietta|date=1998|title=La corteza de la letra|journal=Quaderns: Revista de traducci|volume=1|pages=11–26}}</ref> == Xotira == 2019-yilda Kordovadagi koʻchaga uning nusxa koʻchiruvchi sifatidagi faoliyati sharafiga ''Avenida Eskriba Lubna'' nomi berildi. U professor Inmakulada Serrano Ernandesning „Mujeres en las Calles de Córdoba“ („Kordoba koʻchalarida ayollar“) loyihasida aniqlangan oʻttiz uch ayoldan biriga aylandi.<ref>{{veb manbasi|muallif=Serrano Hernández|ism=Inmaculada|sarlavha=Lubna|url=http://mujerescallescordoba.es/lubna/|ish=Mujeres en las calles de Córdoba}}</ref> Loyiha Casa Árabe, Centro de Profesorado de Córdoba, Instituto Andaluz de la Mujer bilan hamkorlikda yaratilgan va Kordovadagi Ayuntamiento tomonidan ilgari surilgan.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Delegación de Igualdad - Ayuntamiento de Córdoba - Mujeres en las calles de Córdoba.|url=https://igualdad.cordoba.es/actividades-en-la-casa/historico-por-anos/2019/mujeres-en-las-calles-de-cordoba|kirish sanasi=2022-04-12|ish=igualdad.cordoba.es}}</ref> Rassom Xose Luis Munos oʻzining Lubna tasvirini yaratdi. Uning seriyasi Al-Andalus davridagi oltita muhim shaxsga qaratilgan edi.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Web del pintor y grabador J. L. MUÑOZ - Al·Andalus|url=http://www.jlmunoz.com/html/al_andalus.html|kirish sanasi=2022-04-11|ish=www.jlmunoz.com}}</ref> Lubna portretini Kordovadagi La Casa de Sefarad doimiy koʻrgazmasida topish mumkin.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Web del pintor y grabador J. L. MUÑOZ - Al·Andalus|url=http://www.jlmunoz.com/html/al-andalus_1.html|kirish sanasi=2022-04-11|ish=www.jlmunoz.com}}</ref> == Manbalar == [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] siy0i0oa71ihh8cqjh2lf0gnchq1f4e Futbol boʻyicha 2021-yilgi Oʻzbekiston Superligasi 0 749948 2725592 2725224 2022-07-30T14:38:16Z Bigkhanm 75669 Bilgiqutida o'zgarishlar wikitext text/x-wiki Oʻzbekiston Professional futbol ligasi 2021 — Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionatining 30-mavsumi. O‘zbekiston Superligasi 2021 ( O‘zbekiston Superligasi 2021), Coca-Cola Uzbekistan Superligasining rasmiy homiylik nomi ( o‘zbek. Coca-Cola O‘zbekiston Superligasi) futbol bo‘yicha O‘zbekiston chempionati oliy ligasining 31-qur‘asidir . O'zbekiston Professional Futbol Ligasi homiyligida o'tkaziladi . Joriy mavsumda 14 ta klub ishtirok etdi. Turnir anʼanaviy tarzda “bahor-kuz” tizimi boʻyicha oʻtkazildi (1-bosqich 2021-yil 9-martda, oxirgi, 26-da esa 2021-yil 27-noyabrda boʻlib oʻtgan). Iyul oyida ligada birinchi va ikkinchi davralar o'rtasida yozgi tanaffus bo'ldi. Chempionat 2 tur (26 tur)da o‘tkazildi. O'yinlar haftaning oxirgi kunlarida (juma, shanba va yakshanba) kechki payt o'tkazildi. Superligaga klublar uchun barcha talab qilinadigan litsenziyalash shartlarini to'liq bajargan jamoalargina yo'l oldi. 2021 yilgi Superligada xorijlik o'yinchilar chegarasi 4+1 edi. 2021 yilgi O'zbekiston Superligasining barcha o'yinlari MTRK Sport davlat sport telekanali orqali (eng ko'p jonli) translyatsiya qilindi . Bu chempionat "Mash'al" - "Qo'qon 1912" uchrashuvida bo'lgani kabi darvoza to'ridan tashqaridan kiritilgan gollar ham unda hisobga olinishi bilan mashhur.{{Xalqaro futbol musoboqa | tourney_name = Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati | year = 2021 | yearr = 2021 | other_titles = | image = PFL_logotip.png | size = 250px | alt = | caption = | city = | country = | dates = [[mart]] – [[noyabr]] [[2021]] | num_teams = 16 | confederations = | associations = | venues = | cities = | champion = | champion_other =[[Paxtakor]] Paxtakor | count = | second = | second_other =[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)]] | third = | third_other =[[AGMK]] | fourth = | fourth_other =[[Nasaf (futbol klubi)]] | matches =182 | goals =419 | attendance = | top_scorer =[[Dragan Cheran]] (16 gol) [[Temurxoʻja Abduxoliqov]] (14 gol) | player = | young_player = | prevseason = [[Futbol boʻyicha 2020-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2020]] | nextseason = [[Futbol boʻyicha 2022-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2022]] }} == A'zolar == {| class="wikitable" !Klub !Shahar !Stadion !Imkoniyat |- |[[AGMK]] |[[Olmaliq]] |[[OKMK (stadion)|AGMK]] |12 000 |- |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] |[[Andijon (shahar)|Andijon]] |[[Sogʻlom avlod stadioni|Sog'lom avlod]] |18.360 |- |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] |[[Toshkent]] |[[Milliy stadioni|Bunyodkor]] |34 000 |- |[[Turon (futbol klubi)|Turon]] |[[Fargʻona|Farg'ona]] |[[O'zbekiston Stadioni|O'zbekiston]] |9500 |- |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash'al]] |[[Muborak tumani|Muborak]] |[[Bahrom Vafoev nomli stadion|"Baxrom Vafoev"]] |10 000 |- |[[Qoʻqon 1912|Qo'qon 1912 yil]] |[[Qoʻqon|Qo'qon]] |[[Markaziy (stadion, Qo'qon)|Qo'qon]] |10 500 |- |[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]] |[[Navoiy (shahar)|Navoiy]] |[[Yoshlik (Stadion, Samarqand)|Yoshlik]] |12 500 |- |[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]] |[[Toshkent]] |[[Lokomotiv stadioni (Toshkent)|Lokomotiv]] |8000 |- |[[Metallurg Bekobod|Metallurg]] |[[Bekobod]] |[[Metallurg (Stadion, Bekobod)|Metallurg]] |15 000 |- |[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]] |[[Namangan]] |[[Navbahor markaziy stadioni|“Navbahor”]] |20 000 |- |[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]] |[[Qarshi markaziy stadioni|Markaziy]] |[[Qarshi markaziy stadioni|Markaziy]] |16 000 |- |[[Paxtakor markaziy stadioni|Paxtakor]] |[[Toshkent]] |[[Paxtakor markaziy stadioni|"Paxtakor"]] |35 000 |- |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|So'g'diyona]] |[[Jizzax (shahar)|Jizzax]] |[[Soʻgʻdiyona (stadion)|So'g'diyona]] |11 650 |- |[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]] |[[Termiz]] |Alpamish |6000 |} == Turnir jadvali == {| class="wikitable" !M !Jamoa !O' !G' !D !M !T/N !± !O !Sovrindorlar !Eslatmalar |- |1 |[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] |26 |19 |3 |4 |51 -<small> </small>18 | +33 |60 |O'zbekiston Chempioni |[[Osiyo Chempionlar ligasi|Osiyo chempionlar ligasi]] guruh bosqichi |- |2 |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|So'g'diyona]] |26 |12 |11 |3 |28 - 15 | +13 |47 |2-o'rin sohibi |OFK kubogi guruh bosqichi |- |3 |[[AGMK]] |26 |13 |8 |5 |34 - 25 | +9 |47 |3-o'rin sohibi | |- |4 |[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]] |26 |13 |6 |7 |42 - 24 | +18 |45 |[[Oʻzbekiston Kubogi|O'zbekiston kubog]]<nowiki/>i sohibi |[[Osiyo Chempionlar ligasi|Osiyo chempionlar ligasi]] guruh bosqichi |- |5 |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] |26 |13 |6 |7 |43 -<small> </small>30 | +13 |45 |- |6 |[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]] |26 |10 |9 |7 |23 - 19 | +4 |39 |- |7 |[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]] |26 |11 |6 |9 |37 - 32 | +5 |39 |- |8 |[[Qoʻqon 1912|Qo'qon 1912]] |26 |9 |9 |8 |37 - 36 | +1 |36 |- |9 |[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]] |26 |7 |10 |9 |26 -<small> </small>29 |−3 |31 |- |10 |[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]] |26 |7 |4 |15 |17 - 43 |−26 |25 |- |11 |[[Metallurg Bekobod|Metallurg]] |26 |8 |1 |17 |22 - 35 |−13 |25 |- |12 |[[Mashʼal (futbol klubi)|Mash'al]] |26 |5 |8 |13 |21 - 35 |−14 |23 | colspan="2" |[[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|Superliga]]<nowiki/>da ishtirok etish huquqi uchun pley-off o'yinlari |- |13 |[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]] |26 |4 |7 |15 |22 - 41 |−19 |19 | colspan="2" rowspan="2" |[[Oʻzbekiston Pro ligasi|Pro -liga]]<nowiki/>ga tushib ketish |- |14 |[[Turon (futbol klubi)|Turon]] |26 |3 |8 |15 |16 - 37 |−21 |17 |} <small>O' - o'yinlar, G'- g'alabalar, D - duranglar, M - mag'lubiyatlar, T/N - urilgan va o'tkazib yuborilgan gollar, ± - to'plar farqi, O - ochkolar</small> == To'purarlar == {| class="wikitable" !M !O'yinchi !Klub !GZ (P) |- |1 |Dragan Cheran |[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] |16(8) |- |2 |[[Temurxoʻja Abduxoliqov|Temurxo'ja Abduxoliqov]] |[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]] |14 (8) |- |3 |Husain Norchaev |[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]] |13(1) |- |4 |Shoxruz Norxonov |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|So'g'diyona]] |10(2) |- |5 |Elguja Grigalashvili |[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]] |9(1) |- |6 |Xurshid G'iyosov |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] |9 (7) |} == Pley-off == Pro-liganing 3-klubi va Superliganing 12-klubi o‘rtasida Superliga yo‘llanmasi uchun pley-off uchrashuvi bo‘lib o‘tdi. == Shuningdek qarang == == Manbalar == {{manbalar}} <!-- Tegishli maqola ichida {{Andoza:UFT}} deb yozsangiz maqola ichiga ushbu andoza tushadi --> {{Navbox |name = Oʻzbekiston futbol turnirlari |title = Futbol boʻyicha Oʻzbekiston turnirlari |listclass = hlist | state = {{{state|}}} | group1 = Birinchi divizion | list1 = {{Navbox|child |above = ''1992—2008-yillarda — Futbol boʻyicha Oʻzbekiston Oliy ligasi; 2009—2017-yillarda — Futbol boʻyicha Oʻzbekiston PFL Oliy ligasi;<br>2018-yil — Futbol boʻyicha Oʻzbekiston Pepsi Superligasi; 2019-yildan hozirgi vaqtgacha — Futbol boʻyicha Oʻzbekiston Coca-Cola Superligasi'' | group1 = [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston Oliy ligasi|Oliy liga]] | list1 = * [[Futbol boʻyicha 1992-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|1992]] * [[Futbol boʻyicha 1993-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|1993]] * [[Futbol boʻyicha 1994-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|1994]] * [[Futbol boʻyicha 1995-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|1995]] * [[Futbol boʻyicha 1996-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|1996]] * [[Futbol boʻyicha 1997-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|1997]] * [[Futbol boʻyicha 1998-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|1998]] * [[Futbol boʻyicha 1999-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|1999]] * [[Futbol boʻyicha 2000-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|2000]] * [[Futbol boʻyicha 2001-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|2001]] * [[Futbol boʻyicha 2002-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|2002]] * [[Futbol boʻyicha 2003-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|2003]] * [[Futbol boʻyicha 2004-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|2004]] * [[Futbol boʻyicha 2005-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|2005]] * [[Futbol boʻyicha 2006-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|2006]] * [[Futbol boʻyicha 2007-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|2007]] * [[Futbol boʻyicha 2008-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|2008]] * [[Futbol boʻyicha 2009-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|2009]] * [[Futbol boʻyicha 2010-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|2010]] * [[Futbol boʻyicha 2011-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|2011]] * [[Futbol boʻyicha 2012-yilgi Oʻzbekiston chempionati|2012]] * [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston Oliy ligasi 2013|2013]] * [[Futbol boʻyicha 2014-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|2014]] * [[Futbol boʻyicha 2015-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|2015]] * [[Futbol boʻyicha 2016-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|2016]] * [[Futbol boʻyicha 2017-yilgi Oʻzbekiston Oliy ligasi|2017]] | group2 = [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|Superliga]] | list2 = * [[Futbol boʻyicha 2018-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2018]] * [[Futbol boʻyicha 2019-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2019]] * [[Futbol boʻyicha 2020-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2020]] * [[Futbol boʻyicha 2021-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2021]] * [[Futbol boʻyicha 2022-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2022]] }} | group2 = Ikkinchi divizion | list2 = {{Navbox|child |above = ''1992—2017-yillarda — Futbol boʻyicha Oʻzbekiston Birinchi ligasi; 2018-yildan hozirgi vaqtgacha — Futbol boʻyicha Oʻzbekiston Pro ligasi'' | group1 = [[Oʻzbekiston Pro ligasi|Birinchi liga]] | list1 = * [[Futbol boʻyicha 1992-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|1992]] * [[Futbol boʻyicha 1993-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|1993]] * [[Futbol boʻyicha 1994-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|1994]] * [[Futbol boʻyicha 1995-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|1995]] * [[Futbol boʻyicha 1996-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|1996]] * [[Futbol boʻyicha 1997-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|1997]] * [[Futbol boʻyicha 1998-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|1998]] * [[Futbol boʻyicha 1999-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|1999]] * [[Futbol boʻyicha 2000-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2000]] * [[Futbol boʻyicha 2001-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2001]] * [[Futbol boʻyicha 2002-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2002]] * [[Futbol boʻyicha 2003-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2003]] * [[Futbol boʻyicha 2004-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2004]] * [[Futbol boʻyicha 2005-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2005]] * [[Futbol boʻyicha 2006-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2006]] * [[Futbol boʻyicha 2007-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2007]] * [[Futbol boʻyicha 2008-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2008]] * [[Futbol boʻyicha 2009-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2009]] * [[Futbol boʻyicha 2010-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2010]] * [[Futbol boʻyicha 2011-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2011]] * [[Futbol boʻyicha 2012-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2012]] * [[Futbol boʻyicha 2013-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2013]] * [[Futbol boʻyicha 2014-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2014]] * [[Futbol boʻyicha 2015-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2015]] * [[Futbol boʻyicha 2016-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2016]] * [[Futbol boʻyicha 2017-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2017]] | group2 = [[Oʻzbekiston Pro ligasi|Pro liga]] | list2 = * [[Futbol boʻyicha 2018-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi|2018]] * [[Futbol boʻyicha 2019-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi|2019]] * [[Futbol boʻyicha 2020-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi|2020]] * [[Futbol boʻyicha 2021-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi|2021]] * [[Futbol boʻyicha 2022-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi|2022]] }} | group3 = Uchinchi divizion | list3 = {{Navbox|child |above = ''2020-yil Futbol boʻyicha Oʻzbekiston Birinchi ligasi Uchinchi divizion turniri sifatida qayta tashkil etildi'' | group1 = [[Oʻzbekiston Birinchi ligasi|Birinchi liga]] | list1 = * [[Futbol boʻyicha 2020-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2020]] * [[Futbol boʻyicha 2021-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2021]] * [[Futbol boʻyicha 2022-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2022]] }} | group4 = [[Oʻzbekiston Kubogi|Oʻzbekiston Kubogi]] | list4 = * [[Futbol boʻyicha 1992-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|1992]] * [[Futbol boʻyicha 1993-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|1993]] * [[Futbol boʻyicha 1994-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|1994]] * [[Futbol boʻyicha 1995-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|1995]] * [[Futbol boʻyicha 1996-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|1996]] * [[Futbol boʻyicha 1997-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|1997]] * [[Futbol boʻyicha 1998-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|1998]] * [[Futbol boʻyicha 1999-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|1999]] * [[Futbol boʻyicha 2000-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2000]] * [[Futbol boʻyicha 2001-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2001]] * [[Futbol boʻyicha 2002-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2002]] * [[Futbol boʻyicha 2003-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2003]] * [[Futbol boʻyicha 2004-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2004]] * [[Futbol boʻyicha 2005-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2005]] * [[Futbol boʻyicha 2006-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2006]] * [[Futbol boʻyicha 2007-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2007]] * [[Futbol boʻyicha 2008-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2008]] * [[Futbol boʻyicha 2009-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2009]] * [[Futbol boʻyicha 2010-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2010]] * [[Futbol boʻyicha 2011-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2011]] * [[Futbol boʻyicha 2012-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2012]] * [[Futbol boʻyicha 2013-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2013]] * [[Futbol boʻyicha 2014-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2014]] * [[Futbol boʻyicha 2015-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2015]] * [[Futbol boʻyicha 2016-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2016]] * [[Futbol boʻyicha 2017-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2017]] * [[Futbol boʻyicha 2018-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2018]] * [[Futbol boʻyicha 2019-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2019]] * [[Futbol boʻyicha 2020-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2020]] * [[Futbol boʻyicha 2021-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2021]] * [[Futbol boʻyicha 2022-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2022]] | group5 = [[Oʻzbekiston Superkubogi|Oʻzbekiston Superkubogi]] | list5 = * [[Futbol boʻyicha 1992-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|1992]] * [[Futbol boʻyicha 1993-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|1993]] * [[Futbol boʻyicha 1994-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|1994]] * [[Futbol boʻyicha 1995-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|1995]] * [[Futbol boʻyicha 1996-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|1996]] * [[Futbol boʻyicha 1997-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|1997]] * [[Futbol boʻyicha 1998-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|1998]] * [[Futbol boʻyicha 1999-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|1999]] * [[Futbol boʻyicha 2000-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2000]] * [[Futbol boʻyicha 2001-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2001]] * [[Futbol boʻyicha 2002-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2002]] * [[Futbol boʻyicha 2003-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2003]] * [[Futbol boʻyicha 2004-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2004]] * [[Futbol boʻyicha 2005-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2005]] * [[Futbol boʻyicha 2006-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2006]] * [[Futbol boʻyicha 2007-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2007]] * [[Futbol boʻyicha 2008-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2008]] * [[Futbol boʻyicha 2009-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2009]] * [[Futbol boʻyicha 2010-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2010]] * [[Futbol boʻyicha 2011-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2011]] * [[Futbol boʻyicha 2012-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2012]] * [[Futbol boʻyicha 2013-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2013]] * [[Futbol boʻyicha 2014-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2014]] * [[Futbol boʻyicha 2015-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2015]] * [[Futbol boʻyicha 2016-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2016]] * [[Futbol boʻyicha 2017-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2017]] * [[Futbol boʻyicha 2018-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2018]] * [[Futbol boʻyicha 2019-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2019]] * [[Futbol boʻyicha 2020-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2020]] * [[Futbol boʻyicha 2021-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2021]] * [[Futbol boʻyicha 2022-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi|2022]] }} 1q3xf4pfruxh6dvxkgbxrqxxws0s5hs Futbol boʻyicha 2022-yilgi Oʻzbekiston Superligasi 0 749949 2725545 2724999 2022-07-30T14:01:31Z Bigkhanm 75669 Bilgiqutida o'zgarishlar wikitext text/x-wiki Oʻzbekiston Professional futbol ligasi 2022 — Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionatining 31-mavsumi. {{Xalqaro futbol musoboqa | tourney_name = Futbol boʻyicha Oʻzbekiston Superligasi | year = 2022 | yearr = 2022 | other_titles = | image = Uzpfllogo.png | size = 250px | alt = | caption = | city = | country =[[O'zbekiston]] | dates = [[mart]] – [[noyabr]] [[2022]] | num_teams = 14 | confederations =[[Osiyo Futbol Konfederatsiyasi]] | associations =[[Oʻzbekiston futbol assotsiatsiyasi]] | venues = | cities = | champion = | champion_other = | count = | second = | second_other = | third = | third_other = | fourth = | fourth_other = | matches =182 | goals = | attendance = | top_scorer = | player = | young_player = | prevseason = [[Futbol boʻyicha 2021-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2021]] | nextseason = [[Futbol boʻyicha 2023-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2023]] }} == Ishtirokchilar == {| class="wikitable" !Klub !Shahar !Stadion !Sigʻimi !2021 yildagi natijasi |- |[[AGMK]] |[[Olmaliq]] |Olmaliq |12,000 |3 |- |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] |[[Toshkent]] |[[Milliy stadioni|Bunyodkor]] |34,000 |5 |- |[[Dinamo Samarqand futbol klubi|Dinamo]] |[[Samarqand]] |[[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]] |13,800 |Pro liga 2-o'rin |- |[[Lokomotiv stadioni (Toshkent)|Lokomotiv]] |[[Lokomotiv stadioni (Toshkent)|Toshkent]] |[[Lokomotiv stadioni (Toshkent)|Lokomotiv]] |8,000 |6 |- |[[Metallurg Bekobod|Metallurg]] |[[Bekobod]] |[[Metallurg (Stadion, Bekobod)|Metallurg]] |15,000 |10 |- |[[Nasaf Qarshi (futbol klubi)|Nasaf]] |[[Qarshi]] |Markaziy |33,000 |3 |- |[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]] |[[Namangan]] |Navbahor |28,462 |7 |- |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] |[[Fargʻona]] |[["Istiqlol" Stadioni|Istiqlol]] |20,000 |Pro liga 1-o'rin |- |[[Olimpik]] |[[Toshkent]] | | |Pro liga 3-o'rin |- |[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] |[[Toshkent]] |[[Paxtakor markaziy stadioni|Paxtakor]] |35,000 |1 |- |[[Qoʻqon 1912]] |[[Qoʻqon]] |Qoʻqon |10,500 |8 |- |[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]] |[[Navoiy (shahar)|Navoiy]] |Progress |5,000 |9 |- |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]] |[[Jizzax]] |Soʻgʻdiyona |11,650 |2 |- |[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]] |[[Termiz]] | | |11 |} == Musobaqa jadvali == {| class="wikitable" !# !Jamoa !Oʻyin !Gʻalaba !Durang !Magʻlubiyat !Toʻplar farqi |Ochko |- |1 |[[Navbahor (futbol klubi)|Navbaxor]] |13 |7 |4 |2 |15-8 |25 |- |2 |[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]] |12 |6 |6 |0 |21-8 |24 |- |3 |[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] |12 |6 |5 |1 |16-7 |23 |- |4 |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|So'g'diyona]] |12 |7 |2 |3 |19-13 |23 |- |5 |[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]] |13 |7 |2 |4 |20-16 |23 |- |6 |[[AGMK]] |13 |6 |3 |4 |21-14 |21 |- |7 |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] |13 |4 |4 |5 |16-22 |16 |- |8 |[[Olimpik]] |13 |2 |8 |3 |12-12 |14 |- |9 |[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]] |13 |4 |1 |8 |12-17 |13 |- |10 |[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]] |13 |3 |4 |6 |12-18 |13 |- |11 |[[Metallurg Bekobod|Metallurg]] |13 |2 |7 |4 |7-13 |13 |- |12 |[[Qoʻqon 1912|Qo'qon 1912]] |13 |3 |3 |7 |8-18 |12 |- |13 |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] |13 |2 |5 |6 |10-16 |11 |- |14 |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] |12 |1 |4 |7 |10-17 |7 |} [[Fayl:Pakhtakor Markaziy Stadium.jpg|alt=Pakhtakor Markaziy Stadium|thumb|Pakhtakor Markaziy Stadium<ref>Pakhtakor Markaziy Stadium</ref>]] == Toʻpurarlar == * [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Temurxo‘ja Abduxoliqov]] Qizilqum 7 gol * Shohruz Norxonov So‘g‘diyona 7 gol * Dragan Cheran Paxtakor 6 gol * Oybek Bozorov Nasaf 5 gol * Xurshid G‘iyosov AGMK 5 gol * Aleksandar Stanisavlevich Qizilqum 5 gol == O'tish turniri == == Manbalar == == Shuningdek qarang == == Havolalar == {{UFT}} [[Turkum:Futbol]] [[Turkum:WikiFutbol]] jru35ju0mluuf1km0khs3gpawqeeq67 2725548 2725545 2022-07-30T14:02:19Z Bigkhanm 75669 wikitext text/x-wiki Oʻzbekiston Professional futbol ligasi 2022 — Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionatining 31-mavsumi. {{Xalqaro futbol musoboqa | tourney_name = Futbol boʻyicha Oʻzbekiston Superligasi | year = 2022 | yearr = 2022 | other_titles = | image = Uzpfllogo.png | size = 250px | alt = | caption = | city = | country =[[O'zbekiston]] | dates = [[mart]] – [[noyabr]] [[2022]] | num_teams = 14 | venues = | cities = | champion = | champion_other = | count = | second = | second_other = | third = | third_other = | fourth = | fourth_other = | matches =182 | goals = | attendance = | top_scorer = | player = | young_player = | prevseason = [[Futbol boʻyicha 2021-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2021]] | nextseason = [[Futbol boʻyicha 2023-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2023]] }} == Ishtirokchilar == {| class="wikitable" !Klub !Shahar !Stadion !Sigʻimi !2021 yildagi natijasi |- |[[AGMK]] |[[Olmaliq]] |Olmaliq |12,000 |3 |- |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] |[[Toshkent]] |[[Milliy stadioni|Bunyodkor]] |34,000 |5 |- |[[Dinamo Samarqand futbol klubi|Dinamo]] |[[Samarqand]] |[[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]] |13,800 |Pro liga 2-o'rin |- |[[Lokomotiv stadioni (Toshkent)|Lokomotiv]] |[[Lokomotiv stadioni (Toshkent)|Toshkent]] |[[Lokomotiv stadioni (Toshkent)|Lokomotiv]] |8,000 |6 |- |[[Metallurg Bekobod|Metallurg]] |[[Bekobod]] |[[Metallurg (Stadion, Bekobod)|Metallurg]] |15,000 |10 |- |[[Nasaf Qarshi (futbol klubi)|Nasaf]] |[[Qarshi]] |Markaziy |33,000 |3 |- |[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]] |[[Namangan]] |Navbahor |28,462 |7 |- |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] |[[Fargʻona]] |[["Istiqlol" Stadioni|Istiqlol]] |20,000 |Pro liga 1-o'rin |- |[[Olimpik]] |[[Toshkent]] | | |Pro liga 3-o'rin |- |[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] |[[Toshkent]] |[[Paxtakor markaziy stadioni|Paxtakor]] |35,000 |1 |- |[[Qoʻqon 1912]] |[[Qoʻqon]] |Qoʻqon |10,500 |8 |- |[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]] |[[Navoiy (shahar)|Navoiy]] |Progress |5,000 |9 |- |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]] |[[Jizzax]] |Soʻgʻdiyona |11,650 |2 |- |[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]] |[[Termiz]] | | |11 |} == Musobaqa jadvali == {| class="wikitable" !# !Jamoa !Oʻyin !Gʻalaba !Durang !Magʻlubiyat !Toʻplar farqi |Ochko |- |1 |[[Navbahor (futbol klubi)|Navbaxor]] |13 |7 |4 |2 |15-8 |25 |- |2 |[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]] |12 |6 |6 |0 |21-8 |24 |- |3 |[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] |12 |6 |5 |1 |16-7 |23 |- |4 |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|So'g'diyona]] |12 |7 |2 |3 |19-13 |23 |- |5 |[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]] |13 |7 |2 |4 |20-16 |23 |- |6 |[[AGMK]] |13 |6 |3 |4 |21-14 |21 |- |7 |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] |13 |4 |4 |5 |16-22 |16 |- |8 |[[Olimpik]] |13 |2 |8 |3 |12-12 |14 |- |9 |[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]] |13 |4 |1 |8 |12-17 |13 |- |10 |[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]] |13 |3 |4 |6 |12-18 |13 |- |11 |[[Metallurg Bekobod|Metallurg]] |13 |2 |7 |4 |7-13 |13 |- |12 |[[Qoʻqon 1912|Qo'qon 1912]] |13 |3 |3 |7 |8-18 |12 |- |13 |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] |13 |2 |5 |6 |10-16 |11 |- |14 |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] |12 |1 |4 |7 |10-17 |7 |} [[Fayl:Pakhtakor Markaziy Stadium.jpg|alt=Pakhtakor Markaziy Stadium|thumb|Pakhtakor Markaziy Stadium<ref>Pakhtakor Markaziy Stadium</ref>]] == Toʻpurarlar == * [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Temurxo‘ja Abduxoliqov]] Qizilqum 7 gol * Shohruz Norxonov So‘g‘diyona 7 gol * Dragan Cheran Paxtakor 6 gol * Oybek Bozorov Nasaf 5 gol * Xurshid G‘iyosov AGMK 5 gol * Aleksandar Stanisavlevich Qizilqum 5 gol == O'tish turniri == == Manbalar == == Shuningdek qarang == == Havolalar == {{UFT}} [[Turkum:Futbol]] [[Turkum:WikiFutbol]] 4s2q5fzb2d4uo0g8fbrpa5tp8lxo55y 2725567 2725548 2022-07-30T14:18:53Z Bigkhanm 75669 /* Ishtirokchilar */ wikitext text/x-wiki Oʻzbekiston Professional futbol ligasi 2022 — Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionatining 31-mavsumi. {{Xalqaro futbol musoboqa | tourney_name = Futbol boʻyicha Oʻzbekiston Superligasi | year = 2022 | yearr = 2022 | other_titles = | image = Uzpfllogo.png | size = 250px | alt = | caption = | city = | country =[[O'zbekiston]] | dates = [[mart]] – [[noyabr]] [[2022]] | num_teams = 14 | venues = | cities = | champion = | champion_other = | count = | second = | second_other = | third = | third_other = | fourth = | fourth_other = | matches =182 | goals = | attendance = | top_scorer = | player = | young_player = | prevseason = [[Futbol boʻyicha 2021-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2021]] | nextseason = [[Futbol boʻyicha 2023-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2023]] }} == Ishtirokchilar == {| class="wikitable" !Klub !Shahar !Stadion !Sigʻimi !2021 yildagi natijasi |- |[[AGMK]] |[[Olmaliq]] |[[OKMK (stadion)|Olmaliq]] |12,000 |3 |- |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] |[[Toshkent]] |[[Milliy stadioni|Bunyodkor]] |34,000 |5 |- |[[Dinamo Samarqand futbol klubi|Dinamo]] |[[Samarqand]] |[[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]] |13,800 |Pro liga 2-o'rin |- |[[Lokomotiv stadioni (Toshkent)|Lokomotiv]] |[[Lokomotiv stadioni (Toshkent)|Toshkent]] |[[Lokomotiv stadioni (Toshkent)|Lokomotiv]] |8,000 |6 |- |[[Metallurg Bekobod|Metallurg]] |[[Bekobod]] |[[Metallurg (Stadion, Bekobod)|Metallurg]] |15,000 |10 |- |[[Nasaf Qarshi (futbol klubi)|Nasaf]] |[[Qarshi]] |[[Qarshi markaziy stadioni|Markaziy]] |33,000 |3 |- |[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]] |[[Namangan]] |[[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor]] |28,462 |7 |- |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] |[[Fargʻona]] |[["Istiqlol" Stadioni|Istiqlol]] |20,000 |Pro liga 1-o'rin |- |[[Olimpik]] |[[Toshkent]] |[[Jar (sport majmuasi)|Jar]] |8000 |Pro liga 3-o'rin |- |[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] |[[Toshkent]] |[[Paxtakor markaziy stadioni|Paxtakor]] |35,000 |1 |- |[[Qoʻqon 1912]] |[[Qoʻqon]] |[[Markaziy (stadion, Qo'qon)|Qoʻqon]] |10,500 |8 |- |[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]] |[[Navoiy (shahar)|Navoiy]] |[[Progress (Stadion, Zarafshon)|Progress]] |5,000 |9 |- |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]] |[[Jizzax]] |[[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]] |11,650 |2 |- |[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]] |[[Termiz]] |[[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]] | |11 |} == Musobaqa jadvali == {| class="wikitable" !# !Jamoa !Oʻyin !Gʻalaba !Durang !Magʻlubiyat !Toʻplar farqi |Ochko |- |1 |[[Navbahor (futbol klubi)|Navbaxor]] |13 |7 |4 |2 |15-8 |25 |- |2 |[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]] |12 |6 |6 |0 |21-8 |24 |- |3 |[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] |12 |6 |5 |1 |16-7 |23 |- |4 |[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|So'g'diyona]] |12 |7 |2 |3 |19-13 |23 |- |5 |[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]] |13 |7 |2 |4 |20-16 |23 |- |6 |[[AGMK]] |13 |6 |3 |4 |21-14 |21 |- |7 |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] |13 |4 |4 |5 |16-22 |16 |- |8 |[[Olimpik]] |13 |2 |8 |3 |12-12 |14 |- |9 |[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]] |13 |4 |1 |8 |12-17 |13 |- |10 |[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]] |13 |3 |4 |6 |12-18 |13 |- |11 |[[Metallurg Bekobod|Metallurg]] |13 |2 |7 |4 |7-13 |13 |- |12 |[[Qoʻqon 1912|Qo'qon 1912]] |13 |3 |3 |7 |8-18 |12 |- |13 |[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]] |13 |2 |5 |6 |10-16 |11 |- |14 |[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] |12 |1 |4 |7 |10-17 |7 |} [[Fayl:Pakhtakor Markaziy Stadium.jpg|alt=Pakhtakor Markaziy Stadium|thumb|Pakhtakor Markaziy Stadium<ref>Pakhtakor Markaziy Stadium</ref>]] == Toʻpurarlar == * [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Temurxo‘ja Abduxoliqov]] Qizilqum 7 gol * Shohruz Norxonov So‘g‘diyona 7 gol * Dragan Cheran Paxtakor 6 gol * Oybek Bozorov Nasaf 5 gol * Xurshid G‘iyosov AGMK 5 gol * Aleksandar Stanisavlevich Qizilqum 5 gol == O'tish turniri == == Manbalar == == Shuningdek qarang == == Havolalar == {{UFT}} [[Turkum:Futbol]] [[Turkum:WikiFutbol]] s0ypmt20ymhxe0dv83wt99lpy8w3dvn Yevropa davlatlari va qaram hududlari ro'yxati 0 750199 2726127 2719175 2022-07-30T22:19:32Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''[[Yevropa]] —''' dunyoning oltita qismidan biri boʻlib, [[Osiyo]] bilan birga hududi va aholisi boʻyicha eng katta materik, [[Yevrosiyo|Yevroosiyoni]] tashkil etadi. Yevropaning maydoni 10 million km², aholisi 730 million kishi. [[Yevropa|Geografik jihatdan]] Yevropa gʻarbda [[Atlantika okeani]] va shimolda [[Shimoliy Muz okeani]], janubda [[Qora dengiz|Qora]], [[Marmar dengizi|Marmar]] va [[Oʻrta dengiz|Oʻrta]] dengizlar, janubda [[Bosfor]] va [[Dardanell boʻgʻozi|Dardanel boʻgʻozlari]] bilan chegaralangan. Yevropaning sharqiy va janubi-sharqiy chegaralari sifatida, odatda<nowiki/>[[Ural (oʻlka)|, Ural tog' tizmasining]] sharqiy etaklari, [[Emba|Emba daryosi]] va [[Kaspiy dengizi]], Kavkazortining shimoliy chegarasi [[Kuma]], Manych, [[Don (daryo)|Don]] daryolari bo'ylab hisoblanadi. [[Fayl:Europe_regions_(ru).png|thumb|350x350px| Yevropa davlatlarining siyosiy xaritasi]] Yevropa mamlakatlari to'rt mintaqaga bo'lingan: G'arbiy, [[Sharqiy Yevropa|Sharqiy]], [[Shimoliy Yevropa|Shimoliy]] va Janubiy. Ba'zi geograflar beshinchi mintaqani ajratib ko'rsatishadi - [[Markaziy Yevropa|Markaziy]]. [[Sovuq urush|Sovuq urush davrida]] [[Kapitalizm|kapitalistik]] mamlakatlar G'arbiy mintaqaga, [[Sotsializm|sotsialistik]] mamlakatlar esa Sharqiy mintaqaga tegishli edi. [[Fayl:Europe_orthographic_Caucasus_Urals_boundary.svg|left|thumb|150x150px| Yevropa yarim shar xaritasida]] Yevropada jami 65 ta davlat joylashgan: ulardan 50 tasi mustaqil davlat, 9 tasi qaram hudud va 6 tasi tan olinmagan respublika. 14 ta davlat orollar, 19 tasi ichki davlatlar, 32 tasi dengiz va okeanlarga keng chiqish imkoniyatiga ega. Uchta davlat - [[Rossiya]], [[Turkiya]] va [[Qozogʻiston|Qozog'iston]], barcha nufuzli manbalarga ko'ra, Yevropada ham, Osiyoda ham hududlarga ega; yana ikkita davlat - [[Ozarbayjon]] va [[Gruziya]] - ko'plab nufuzli manbalar, xususan, rus<ref name="РГО">{{Veb manbasi|url=http://www.rgo.ru/2011/02/evro-aziatskaya-granica-istoriya-voprosa-i-sovremennye-predstavleniya/#|sarlavha=Русское географическое общество. А. А. Чибилёв. Евро-Азиатская граница: история вопроса и современные представления. Феномен Евразии: две части света на одном материке|access-date=2022-07-15|archive-date=2013-04-17|archive-url=https://archive.is/20130417172902/www.rgo.ru/2011/02/evro-aziatskaya-granica-istoriya-voprosa-i-sovremennye-predstavleniya/}}</ref><ref>{{Книга|заглавие=Географические названия мира : Топонимический словарь : Ок. 5000 единиц|часть=Европа|автор=Поспелов Е. М.|ответственный=Отв. ред. P. A. Агеева|издание=2-е изд., стереотип|место=М.|издательство=Русские словари, Астрель, АСТ|год=2002|isbn=5-93259-014-9, 5-271-00446-5, 5-17-001389-2}}</ref> va G'arbiy Yevropa<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/195686/Europe Europe]{{ref-en}} — Britannik ensiklopediyasida</ref><ref>Merriam-Webster’s Geographical Dictionary / 1997 г. стр. 97(1387) ISBN 0-87779-546-0, 9780877795469</ref> manbalari talqiniga ko'ra, butunlay Osiyoga kiradilar; Amerikaning bir qator manbalari bu davlatlar kichik Yvropa qismlariga ega deyishadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.worldatlas.com/webimage/countrys/eu.htm|sarlavha=Europe Map / Map of Europe - Facts, Geography, History of Europe - Worldatlas.com|nashriyot=www.worldatlas.com}}</ref><ref>{{Книга|автор=Martin W. Lewis, Kären Wigen|заглавие=The myth of continents: a critique of metageography|ссылка=https://books.google.ru/books?id=C2as0sWxFBAC&lpg=PA27&ots=sRn29Gm9HZ&dq=Strahlenberg%20europe%20asia%20boundary%20ural&pg=PA28#v=onepage&q&f=true|издательство=University of California Press|год=1997|страницы=28|isbn=0-520-20743-2}}</ref><ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/print_2203.html CIA Factbook 2011] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20170108150332/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/print_2203.html |date=2017-01-08 }}{{ref-en}}</ref><ref name="NatlGeoAtlas">{{Книга|заглавие=National Geographic Atlas of the World|издание=7th|год=1999|место=Washington, DC|издательство=[[Национальное географическое общество|National Geographic Society]]|isbn=0-7922-7528-4}} «Europe» (pp. 68-9); «Asia» (pp. 90-1): «A commonly accepted division between Asia and Europe … is formed by the Ural Mountains, Ural River, Caspian Sea, Caucasus Mountains, and the Black Sea with its outlets, the Bosporus and Dardanelles.»</ref>. Geografik jihatdan butunlay Osiyoda joylashgan [[Armaniston]]<ref>[http://www.coe.int/aboutcoe/index.asp?page=quisommesnous&l=ru Yevropa kengashi rasmiy sayti]</ref> va [[Kipr Respublikasi|Kipr]] bir qator geosiyosiy va madaniy mezonlarga koʻra Yevropaga tegishli boʻlishi mumkin<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/print_2203.html CIA factbook, 2011] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20170108150332/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/print_2203.html |date=2017-01-08 }}{{ref-en}}</ref>. Shuningdek, ko'plab manbalar [[Kavkazorti]] va [[Kipr Respublikasi|Kipr]] mamlakatlari Yevropa bilan chambarchas bog'liqligiga ishonch hosil qiladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.worldatlas.com/webimage/countrys/me.htm|sarlavha=The Middle East|muallif=worldatlas|ism=The Middle East|familiya=worldatlas.|iqtibos=As a point-of-interest, Armenia and Azerbaijan have long been associated with the Middle East, but in recent years, some sources now consider them to be more closely aligned with Europe based on their modern economic and political trends. We have moved in that direction, and the same applies for the island country of Cyprus, as it does for Georgia, the former Russian republic.}}</ref>. [[Islandiya]] orol davlati boʻlib, kontinental Yevropadan Atlantika okeani bilan ajralib turadi va toʻgʻridan-toʻgʻri [[Amerika (qitʼa)|Amerika]] qitʼasi bilan chegarada, Yevroosiyo va [[Shimoliy amerika platformasi|Shimoliy Amerika]] tektonik plitalari bilan tutashgan joyda joylashgan<ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.britannica.com/place/Iceland|sarlavha=Iceland {{!}} History, Maps, Flag, Population, Climate, & Facts {{!}} Britannica|ish=www.britannica.com}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://pubs.usgs.gov/gip/dynamic/understanding.html|sarlavha=Understanding plate motions [This Dynamic Earth, USGS]|ish=pubs.usgs.gov}}</ref>. Xuddi shu narsa [[Afrika|Afrikadan]] [[Oʻrta dengiz|O'rta dengiz]] bilan ajratilgan, ammo [[Shimoliy Afrika]] mintaqasiga nisbatan yaqin joylashgan [[Malta]] uchun ham amal qiladi<ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.britannica.com/place/Malta|sarlavha=Malta {{!}} History, Language, & Points of Interest {{!}} Britannica|ish=www.britannica.com}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://oai.dtic.mil/oai/oai?verb=getRecord&metadataPrefix=html&identifier=ADA269141|sarlavha=Geological Development of the Sicilian-Tunisian Platform held in Italy (University of Urbino) on November 4, 5, 6, 1992.|ish=web.archive.org|sana=2011-07-22|access-date=2022-07-15|archive-date=2011-07-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20110722185347/http://oai.dtic.mil/oai/oai?verb=getRecord&metadataPrefix=html&identifier=ADA269141}}</ref> . Bir qator Yevropa davlatlari Afrikada o'z hududlariga ega: [[Ispaniya]] ([[Kanar orollari]] va Marokash sohilidagi "Ispaniyaning suveren hududlari"), [[Portugaliya]] ([[Madeyra]]) va Fransiya ([[Mayot]] va Reunionning chet el departamentlari). Amerikada ikkita Yevropa davlatining hududlari bor: Daniya ([[Grenlandiya]] avtonom viloyati) va Fransiya ([[Fransiya Gvianasi|Fransuz Gvianasi]], [[Gvadelupa]], Sent-Martin, Sent-Bartelemi, Martinika va [[Sen-Pyer va Mikelon|Sent-Pyer va Mikelonning]] chet eldagi departamentlari va jamoalari). Shuningdek, Yevropa O'rta dengizning barcha orol davlatlari va hududlarini o'z ichiga oladi ([[Kipr Respublikasi|Kipr]] va [[Shimoliy Qibris|Shimoliy Kipr]] bundan mustasno). 27 ta davlat [[Yevropa Ittifoqi|Yevropa Ittifoqiga]], 25 tasi [[NATO]] blokiga, 47 tasi [[Yevropa Kengashi|Yevropa Kengashiga]] aʼzo. Yevropa hududida dunyodagi eng katta (Rossiya) va eng kichik ([[Vatikan shahri|Vatikan]]) davlatlari joylashgan. [[Fayl:Europe_subregion_map_UN_geoscheme.svg|thumb|400x400px| Birlashgan Millatlar Tashkiloti nuqtai nazaridan Yevropaning mintaqalarga bo'linishi]] == Tushuntirishlar == * [[Birlashgan millatlar tashkiloti|Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] nomenklaturasi bo'yicha mamlakatlar mintaqalarga bo'lingan. * Roʻyxatdagi mamlakatlarning saralanishi alifbo tartibida. * Maydoni [[Kvadrat kilometr|kvadrat kilometrlarda]] ko'rsatilgan, [[aholi zichligi]] odam/ [[Kvadrat kilometr|km²]], [[Yalpi ichki mahsulot|YaIM]] milliard [[AQSh dollari|AQSH dollarida]] (aholi jon boshiga YaIM [[AQSh dollari|AQSh dollarida]] ). == Asosiy mintaqalar == === G'arbiy Yevropa === [[Fayl:Western-Europe-map-UN.png|border|right|120x120px]] '''G'arbiy Yevropa''' - bu asosan [[Lotin tili|lotin tilida so'zlashuvchi mamlakatlarni]], shuningdek, Yevropa yarim orolining g'arbiy qismida joylashgan [[Kelt tillari|keltlar]] va [[German tillari|nemislar]] mamlakatlarini birlashtirgan [[Geosiyosat|geosiyosiy mintaqadir]]. Dunyoning iqtisodiy jihatdan eng rivojlangan mintaqalaridan biri. Mintaqaning shakllanishining boshlanishi [[Rim imperiyasi|Rim imperiyasining]] mavjudligining tugashi va uning G'arbiy va [[Vizantiya imperiyasi|Sharqiy]] imperiyalarga bo'linishi deb hisoblanadi. [[Lotin alifbosi|Mintaqada lotin alifbosi]] ustunlik qiladi. Mintaqadagi asosiy dinlar [[Katolitsizm|katoliklik]] va [[Protestantizm|protestantizmdir]]. {| class="wikitable" width="100%" |- ! style="background-color: width="10%"};" |Nomi<br><small>''(Rasmiy nomi)''</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Bayrog'i ! style="background-color: width="10%"};" |Poytaxti ! style="background-color: width="10%"};" |Rasmiy til(lar) ! style="background-color: width="10%"};" |Pul birligi ! style="background-color: width="10%"};" |Maydoni<br>km²<hr><small>dunyodagi<br>oʻrni</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Aholisi<hr><small>Zichligi<br>odam/km²</small> ! style="background-color: width="10%"};" |YaIM <br>(mlrd $)<hr><small>odam boshiga<br>YaIM ($)</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Xaritadagi oʻrni |- style="background-color:};" | | style="background-color:};" |'''[[Avstriya]]'''<br><small>''(Avstriya Respublikasi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Austria.svg|border|85px|link=Avstriya bayrogʻi]] | [[Vena]] | [[Nemis tili|Nemis]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|83879}}<hr>113 | align=center| {{nts|8935112}}<hr>{{nts|101.4}} | align=center| {{nts|441.0}}<hr>{{nts|50,000}} | [[File:LocationAustria.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | style="background-color:};" |'''[[Belgiya]]'''<br><small>''(Belgiya Qirolligi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Belgium.svg|border|85px|link=Belgiya bayrogʻi]] | [[Bryussel]] | [[Nemis tili|Nemis]];<br>[[Golland tili|golland]];<br>[[Fransuz tili|fransuz]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|32545}}<hr>{{nts|136}} | align=center| {{nts|11203992}}<hr>{{nts|344.3}} | align=center| {{nts|529.2}}<hr>{{nts|46,600}} | [[File:LocationBelgium.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | style="background-color:};" |'''[[Buyuk Britaniya]]'''<br><small>''(Buyuk Britaniya va Shimoliy Irlandiya Birlashgan Qirolligi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|border|85px|link=Buyuk Britaniya bayrogʻi]] | [[London]] | [[Ingliz tili|Ingliz]] | [[Funt sterling]] | align=center| {{nts|244820}}<hr>{{nts|78}} | align=center| {{nts|64308261}}<hr>{{nts|262.7}} | align=center| {{nts|2,925.0}}<hr>{{nts|44,300}} | [[File:LocationUnitedKingdom.png|border|120px]] |- style="background-color:{{СГЗТЕ|П}};" | style="background-color:};" |'''[[Fransiya]]'''<br><small>''(Fransiya Respublikasi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_France.svg|border|85px|link=Fransiya bayrogʻi]] | [[Parij]] | [[Fransuz tili|Fransuz]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|547030}}<hr>{{nts|48}} | align=center| {{nts|63928608}}<hr>{{nts|116.9}} | align=center| {{nts|2,856.0}}<hr>{{nts|44,100}} | [[File:LocationFrance.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | | style="background-color:};" |'''[[Germaniya]]'''<br><small>''(Germaniya Federativ Respublikasi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Germany.svg|border|85px|link=Germaniya bayrogʻi]] | [[Berlin]] | [[Nemis tili|Nemis]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|357022}}<hr>62 | align=center| {{nts|80780000}}<hr>{{nts|226.3}} | align=center| {{nts|4,199.0}}<hr>{{nts|50,800}} | [[File:LocationGermany.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | style="background-color:};" |'''[[Irlandiya]]'''<br><small>''(Irlandiya Respublikasi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Ireland.svg|border|85px|link=Irlandiya bayrogʻi]] | [[Dublin]] | [[Irland tili|Irland]];<br>[[Ingliz tili|ingliz]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|70273}}<hr>{{nts|118}} | align=center| {{nts|4604029}}<hr>{{nts|65.5}} | align=center| {{nts|353.3}}<hr>{{nts|73,200}} | [[File:LocationIreland.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | | style="background-color:};" |'''[[Lixtenshteyn]]'''<br><small>''(Lixtenshteyn Knyazligi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Liechtenstein.svg|border|85px|link=Lixtenshteyn bayrogʻi]] | [[Vaduts]] | [[Nemis tili|Nemis]] | [[Shveysariya franki]] | align=center| {{nts|160.4}}<hr>189 | align=center| {{nts|37129}}<hr>{{nts|231.5}} | align=center| {{nts|5.0}}<hr>{{nts|139,100}} | [[File:LocationLiechtenstein.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | style="background-color:};" | '''[[Lyuksemburg]]'''<br><small>''(Buyuk Lyuksemburg Gersogligi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Luxembourg.svg|border|85px|link=Lyuksemburg bayrogʻi]] | [[Lyuksemburg (shahar)|Lyuksemburg]] | [[Lyuksemburg tili|Lyuksemburg]];<br>[[Nemis tili|nemis]];<br>[[Fransuz tili|fransuz]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|2586.4}}<hr>{{nts|167}} | align=center| {{nts|549680}}<hr>{{nts|212.5}} | align=center| {{nts|62.1}}<hr>{{nts|105,100}} | [[File:LocationLuxembourg.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | | style="background-color:};" |'''[[Monako]]'''<br><small>''(Monako Knyazligi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Monaco.svg|border|85px|link=Monako bayrogʻi]] | [[Monako]] | [[Fransuz tili|fransuz]]; [[Ligur tii)|ligur]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|1.95}}<hr>193 | align=center| {{nts|38066}}<hr>{{nts|19521.0}} | align=center| {{nts|7.7}}<hr>{{nts|115,700}} | [[File:LocationMonaco.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | style="background-color:};" |'''[[Niderlandiya]]'''<br><small>''(Niderlandiya Qirolligi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag of the Netherlands.svg|border|85px|link=Gollandiya bayrogʻi]] | [[Amsterdam]] | [[Golland tili|Golland]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|41526}}<hr>{{nts|132}} | align=center| {{nts|16887700}}<hr>{{nts|406.7}} | align=center| {{nts|924.4}}<hr>{{nts|53,900}} | [[File:LocationNetherlands.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | | style="background-color:};" |'''[[Shveytsariya]]'''<br><small>''(Shveytsariya Konfederatsiyasi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Switzerland.svg|border|85px|link=Shveytsariya bayrogʻi]] | [[Bern]] | [[Nemis tili|Nemis]];<br>[[Italyan tili|italyan]];<br>[[Romansh tili|romansh]];<br>[[Fransuz tili|fransuz]]; [[Lotin tili|lotin]] | [[Shveysariya franki]] | align=center| {{nts|41290}}<hr>133 | align=center| {{nts|8136689}}<hr>{{nts|197.1}} | align=center| {{nts|523.1}}<hr>{{nts|62,100}} | [[File:LocationSwitzerland.png|border|120px]] |} === Sharqiy Yevropa === [[Fayl:Eastern-Europe-map-UN.png|border|right|120x120px]] '''Sharqiy Yevropa —''' Yevropaning sharqiy qismida joylashgan [[Geosiyosat|geosiyosiy mintaqadir]] . Hududi bo'yicha eng katta Yevropa mintaqasi. Hudud [[Vizantiya imperiyasi|Vizantiya imperiyasining]] gullagan davrida shakllangan. Asosiy dinlar - pravoslavlik va [[Katolitsizm|katoliklik]], [[islom]] an'anaviy ravishda keng tarqalgan mintaqalar mavjud. Mintaqada [[Kirill alifbosi|kirill yozuvi]] (pravoslavlar hukmron bo'lgan slavyan davlatlari) va [[lotin alifbosi]] qo'llaniladi. {| class="wikitable" width="100%" |- ! style="background-color: width="10%"};" |Nomi<br><small>''(Rasmiy nomi)''</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Bayrog'i ! style="background-color: width="10%"};" |Poytaxti ! style="background-color: width="10%"};" |Rasmiy til(lar) ! style="background-color: width="10%"};" |Pul birligi ! style="background-color: width="10%"};" |Maydoni<br>km²<hr><small>dunyodagi<br>oʻrni</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Aholisi<hr><small>Zichligi<br>odam/km²</small> ! style="background-color: width="10%"};" |YaIM <br>(mlrd $)<hr><small>odam boshiga<br>YaIM ($)</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Xaritadagi oʻrni |- style="background-color:};" | | style="background-color:};" |'''[[Belarus]]'''<br><small>''(Belarus Respublikasi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Belarus.svg|border|85px|link=Belarus bayrogʻi]] | [[Minsk]] | [[Belarus tili|Belarus]];<br>[[Rus tili|rus]] | [[Belarus rubli]] | align=center| {{nts|207600}}<hr>84 | align=center| {{nts| 9 349 645}}<hr>{{nts|45}} | align=center| {{nts|179.4}}<hr>{{nts|18,900}} | [[File:LocationBelarus.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | style="background-color:};" |'''[[Bolgariya]]'''<br><small>''(Bolgariya Respublikasi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Bulgaria.svg|border|85px|link=Bolgariya bayrogʻi]] | [[Sofiya]] | [[Bolgar tili|Bolgar]] | [[Lev]] | align=center| {{nts|110910}}<hr>103 | align=center| {{nts|7245677}}<hr>{{nts|65.3}} | align=center| {{nts|153.5}}<hr>{{nts|21,800}} | [[File:LocationBulgaria.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | style="background-color:};" |'''[[Moldova]]'''<br><small>''(Moldova Respublikasi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Moldova.svg|border|85px|link=Moldova bayrogʻi]] | [[Kishinyov]] | [[Moldavan tili|Moldavan]] ''(Konstitutsiyaga muvofiq)'' yoki<br>[[Rumin tili|rumin]] ''(Konstitutsion sud qarori bilan) | [[Ley]] | align=center| {{nts|33843}}<hr>135 | align=center| {{nts|3555200}}<hr>{{nts|119.8}} | align=center| {{nts|23.7}}<hr>{{nts|6,700}} | [[File:LocationMoldova.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | style="background-color:};" |'''[[Polsha]]'''<br><small>''(Polsha Respublikasi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Poland.svg|border|85px|link=Флаг Polsha bayrogʻi]] | [[Varshava]] | [[Polyak tili|Polyak]] | [[Zlotiy]] | align=center| {{nts|312685}}<hr>69 | align=center| {{nts|38495659}}<hr>{{nts|123.1}} | align=center| {{nts|1,126.0}}<hr>{{nts|29,600}} | [[File:LocationPoland.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | style="background-color:};" |'''[[Rossiya]]'''<br><small>''(Rossiya Federatsiyasi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Russia.svg|border|85px|link=Rossiya bayrogʻi]] | [[Moskva]] | [[Rus tili|Rus]] | [[Rubl]] | align=center| {{nts|17125200}}<hr>1 | align=center| {{nts|146838993}}<hr>{{nts|8.6}} | align=center| {{nts|4,016.0}}<hr>{{nts|27,900}} | [[File:LocationRussia.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | style="background-color:};" |'''[[Ruminiya]]'''<br><small>''(Ruminiya)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Romania.svg|border|85px|link=Ruminiya bayrogʻi]] | [[Buxarest]] | [[Rumin tili|Rumin]] | [[Ley]] | align=center| {{nts|237500}}<hr>80 | align=center| {{nts|19942642}}<hr>{{nts|84}} | align=center| {{nts|483.4}}<hr>{{nts|24,600}} | [[File:LocationRomania.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | style="background-color:};" |'''[[Slovakiya]]'''<br><small>''(Slovakiya Respublikasi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Slovakia.svg|border|85px|link=Slovakiya bayrogʻi]] | [[Bratislava]] | [[Slovak tili|Slovak]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|48845}}<hr>127 | align=center| {{nts|5412008}}<hr>{{nts|110.8}} | align=center| {{nts|179.7}}<hr>{{nts|33,100}} | [[File:LocationSlovakia.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | style="background-color:};" |'''[[Ukraina]]'''<br><small>''(Ukraina)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Ukraine.svg|border|85px|link=Ukraina bayrogʻi]] | [[Kiyev]] | [[Ukrain tili|Ukrain]] | [[Grivna]] | align=center| {{nts|603 628}}<hr>47 | align=center| {{nts|42 590 900}}<hr>{{nts|74.1}} | align=center| {{nts|369.6}}<hr>{{nts|8,800}} | [[File:LocationUkraine.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | style="background-color:};" |'''[[Vengriya]]'''<br><small>''(Vengriya)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Hungary.svg|border|85px|link=Vengriya bayrogʻi]] | [[Budapesht]] | [[Venger tili|Venger]] | [[Forint]] | align=center| {{nts|93030}}<hr>108 | align=center| {{nts|9879000}}<hr>{{nts|106.2}} | align=center| {{nts|289.6}}<hr>{{nts|29,600}} | [[File:LocationHungary.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | style="background-color:};" |'''[[Chexiya]]'''<br><small>''(Chexiya Respublikasi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_the_Czech Republic.svg|border|85px|link=Chexiya bayrogʻi]] | [[Praga]] | [[Chex tili|Chex]] | [[Chexiya kronasi]] | align=center| {{nts|78866}}<hr>115 | align=center| {{nts|10512419}}<hr>{{nts|133.3}} | align=center| {{nts|375.9}}<hr>{{nts|35,500}} | [[File:LocationCzechRepublic.png|border|120px]] |} === Shimoliy Yevropa === [[Fayl:Northern-Europe-map.svg|border|right|120x120px]] '''Shimoliy Yevropa —''' Yevropaning shimoliy qismida joylashgan [[Skandinaviya]] va Boltiqboʻyi davlatlarini birlashtiruvchi [[Geosiyosat|geosiyosiy mintaqadir]] . Hudud [[Bizning era|eramizning]] [[1-mingyillik|I ming yilligining]] ikkinchi yarmida [[Germanlar|german mustamlakachilari]] negizida tashkil topgan boʻlib, bu xalqning koʻpgina xususiyatlarini meros qilib olgan. Mintaqadagi hukmron dinlar [[Lyuterchilik|lyuteranlik]] va [[Protestantizm|protestantizmning]] boshqa konfessiyalaridir. {| class="wikitable" width="100%" |- ! style="background-color: width="10%"};" |Nomi<br><small>''(Rasmiy nomi)''</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Bayrogʻi ! style="background-color: width="10%"};" |Poytaxti ! style="background-color: width="10%"};" |Rasmiy til(lar) ! style="background-color: width="10%"};" |Pul birligi ! style="background-color: width="10%"};" |Maydoni<br>km²<hr><small>dunyodagi<br>oʻrni</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Aholisi<hr><small>Zichligi<br>odam/km²</small> ! style="background-color: width="10%"};" |YaIM <br>(mlrd $)<hr><small>odam boshiga<br>YaIM ($)</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Xaritadagi oʻrni |- style="background-color:};" | | style="background-color:};" |'''[[Daniya]]'''<br><small>''(Daniya Qirolligi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Denmark.svg|border|85px|link=Daniya bayrogʻi]] | [[Kopengagen]] | [[Dan tili|Dan]] | [[Dat kronasi]] | align=center| {{nts|43094}}<hr>131 | align=center| {{nts|5627235}}<hr>{{nts|130.6}} | align=center| {{nts|287.8}}<hr>{{nts|50,100}} | [[File:LocationDenmark.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | | style="background-color:};" |'''[[Estoniya]]'''<br><small>''(Estoniya Respublikasi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Estonia.svg|border|85px|link=Estoniya bayrogʻi]] | [[Tallin]] | [[Eston tili|Eston]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|46227}}<hr>130 | align=center| {{nts|1312252}}<hr>{{nts|28.4}} | align=center| {{nts|41.6}}<hr>{{nts|31,700}} | [[File:LocationEstonia.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | | style="background-color:};" |'''[[Finlandiya]]'''<br><small>''(Finlandiya Respublikasi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Finland.svg|border|85px|link=Finlandiya bayrogʻi]] | [[Xelsinki]] | [[Fin tili|Fin]];<br>[[Shved tili|shved]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|338145}}<hr>64 | align=center| {{nts|5465000}}<hr>{{nts|16.2}} | align=center| {{nts|244.9}}<hr>{{nts|44,500}} | [[File:LocationFinland.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | | style="background-color:};" |'''[[Islandiya]]'''<br><small>''(Islandiya)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Iceland.svg|border|85px|link=Islandiya bayrogʻi]] | [[Reykyavik]] | [[Island tili|Island]] | [[Island kronasi]] | align=center| {{nts|103125}}<hr>106 | align=center| {{nts|325671}}<hr>{{nts|3.2}} | align=center| {{nts|18.2}}<hr>{{nts|52,200}} | [[File:LocationIceland.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | | style="background-color:};" |'''[[Latviya]]'''<br><small>''(Latviya Respublikasi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Latvia.svg|border|85px|link=Latviya bayrogʻi]] | [[Riga]] | [[Latish tili|Latish]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|64589}}<hr>122 | align=center| {{nts|1985600}}<hr>{{nts|30.7}} | align=center| {{nts|54.0}}<hr>{{nts|27,700}} | [[File:LocationLatvia.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | | style="background-color:};" |'''[[Litva]]'''<br><small>''(Litva Respublikasi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Lithuania.svg|border|85px|link=Litva bayrogʻi]] | [[Vilnyus]] | [[Litva tili|Litva]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|65200}}<hr>121 | align=center| {{nts|2916443}}<hr>{{nts|44.7}} | align=center| {{nts|91.5}}<hr>{{nts|32,400}} | [[File:LocationLithuania.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | | style="background-color:};" |'''[[Norvegiya]]'''<br><small>''(Norvegiya Qirolligi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Norway.svg|border|85px|link=Norvegiya bayrogʻi]] | [[Oslo]] | [[Norveg tili|Norveg]]; [[bukmol]]; [[nyunorsk]] | [[Norveg kronasi]] | align=center| {{nts|385199}}<hr>67 | align=center| {{nts|5146800}}<hr>{{nts|13.4}} | align=center| {{nts|381.2}}<hr>{{nts|72,100}} | [[File:LocationNorway.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | | style="background-color:};" |'''[[Shvetsiya]]'''<br><small>''(Shvetsiya Qirolligi)''</small> | style="background-color:};" | [[File:Flag_of_Sweden.svg|border|85px|link=Shvetsiya bayrogʻi]] | [[Stokgolm]] | [[Shved tili|Shved]] | [[Shved kronasi]] | align=center| {{nts|449964}}<hr>55 | align=center| {{nts|9644864}}<hr>{{nts|21.4}} | align=center| {{nts|518.0}}<hr>{{nts|51,200}} | [[File:LocationSweden.png|border|120px]] |} === Janubiy Yevropa === [[Fayl:Southern-Europe-map.svg|border|right|120x120px]] '''Janubiy Yevropa —''' Yevropaning janubiy qismida joylashgan janubiy slavyan, [[Roman tillari|rim]] va [[Yunon tili|yunon tilida so'zlashuvchi]] davlatlarni birlashtirgan [[Geosiyosat|geosiyosiy mintaqadir]] . Mintaqa [[Bizning era|miloddan avvalgi]] 2 ming yillikda [[Qadimgi Yunoniston]] davrida shakllana boshlagan va nihoyat [[Rim imperiyasi|Rim imperiyasining]] gullagan davrida shakllangan. Bu Yevropaning eng qadimgi mintaqasi. Diniy tarkib asosan pravoslavlik, [[Katolitsizm|katoliklik]] va [[islom]] bilan ifodalanadi. {| class="wikitable" width="100%" |- ! style="background-color: width="10%"};" |Nomi<br><small>''(Rasmiy nomi)''</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Bayrogʻi ! style="background-color: width="10%"};" |Poytaxti ! style="background-color: width="10%"};" |Rasmiy til(lar) ! style="background-color: width="10%"};" |Pul birligi ! style="background-color: width="10%"};" |Maydoni<br>km²<hr><small>dunyodagi<br>oʻrni</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Aholisi<hr><small>Zichligi<br>odam/km²</small> ! style="background-color: width="10%"};" |YaIM <br>(mlrd $)<hr><small>odam boshiga<br>YaIM ($)</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Xaritadagi oʻrni |- style="background-color:};" | | style="background-color;" |'''[[Albaniya]]'''<br><small>''(Albaniya Respublikasi)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Albania.svg|border|85px|link=Albaniya bayrogʻi]] | [[Tirana]] | [[Alban tili|Alban]] | [[Lek (pul birligi)|Lek]] | align=center| {{nts|28748}}<hr>139 | align=center| {{nts|2831741}}<hr>{{nts|98.5}} | align=center| {{nts|36.5}}<hr>{{nts|12,500}} | [[File:LocationAlbania.svg|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Andorra]]'''<br><small>''(Andorra Knyazligi)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Andorra.svg|border|85px|link=Andorra bayrogʻi]] | [[Andorra-la-Velya]] | [[Katalon tili|Katalon]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|468}}<hr>178 | align=center| {{nts|76246}}<hr>{{nts|162.9}} | align=center| {{nts|3.3}}<hr>{{nts|49,900}} | [[File:LocationAndorra.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Bosniya va Gersegovina]]'''<br><small>''(Bosniya va Gersegovina)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Bosnia and Herzegovina.svg|border|85px|link=Bosniya va Gersegovina bayrogʻi]] | [[Sarayevo]] | [[Bosniya tili|Bosniya]];<br>[[Serb tili|serb]];<br>[[Xorvat tili|xorvat]] | [[Convertible Marks]] | align=center| {{nts|51197}}<hr>125 | align=center| {{nts|3836377}}<hr>{{nts|74.9}} | align=center| {{nts|44.8}}<hr>{{nts|12,800}} | [[File:LocationBosniaAndHerzegovina.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Gretsiya]]'''<br><small>''(Gretsiya Respublikasi)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Greece.svg|border|85px|link=Gretsiya bayrogʻi]] | [[Afina]] | [[Grek tili|Grek]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|131990}}<hr>95 | align=center| {{nts|10992589}}<hr>{{nts|83.3}} | align=center| {{nts|299.3}}<hr>{{nts|27,800}} | [[File:LocationGreece.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Ispaniya]]'''<br><small>''(Королевство Испания)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Spain.svg|border|85px|link=Ispaniya bayrogʻi]] | [[Madrid]] | [[Ispan tili|Ispan]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|504030}}<hr>51 | align=center| {{nts|46507760}}<hr>{{nts|92.3}} | align=center| {{nts|1,778.0}}<hr>{{nts|38,400}} | [[File:LocationSpain.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Italiya]]'''<br><small>''(Italiya Respublikasi)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Italy.svg|border|85px|link=Italiya bayrogʻi]] | [[Rim]] | [[Italyan tili|Italyan]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|301318}}<hr>71 | align=center| {{nts|60782668}}<hr>{{nts|201.7}} | align=center| {{nts|2,317.0}}<hr>{{nts|38,200}} | [[File:LocationItaly.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Malta]]'''<br><small>''(Malta Respublikasi)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Malta.svg|border|85px|link=Malta bayrogʻi]] | [[Valletta]] | [[Malta tili|Malta]];<br>[[Ingliz tili|ingliz]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|316}}<hr>185 | align=center| {{nts|425384}}<hr>{{nts|1346.2}} | align=center| {{nts|19.3}}<hr>{{nts|41,900}} | [[File:LocationMalta.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Portugaliya]]'''<br><small>''(Portugaliya Respublikasi)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Portugal.svg|border|85px|link=Portugaliya bayrogʻi]] | [[Lissabon]] | [[Portugal tili|Portugal]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|92391}}<hr>109 | align=center| {{nts|10427301}}<hr>{{nts|112.9}} | align=center| {{nts|314.1}}<hr>{{nts|30,500}} | [[File:LocationPortugal.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[San Marino|San-Marino]]'''<br><small>''(San-Marino Respublikasi)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_San Marino.svg|border|85px|link=San-Marino bayrogʻi]] | [[San Marino|San-Marino]] | [[Italyan tili|Italyan]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|61}}<hr>190 | align=center| {{nts|31637}}<hr>{{nts|518.6}} | align=center| {{nts|2.1}}<hr>{{nts|59,000}} | [[File:LocationSanMarino.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Serbiya]]'''<br><small>''(Serbiya Respublikasi)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Serbia.svg|border|85px|link=Serbiya bayrogʻi]] | [[Belgrad]] | [[Serb tili|Serb]] | [[Serb dinari]] | align=center| {{nts|88361}}<hr>111 | align=center| {{nts|9468378}}<hr>{{nts|107.2}} | align=center| {{nts|105.7}}<hr>{{nts|15,100}} | [[File:LocationSerbia.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Sloveniya]]'''<br><small>''(Sloveniya Respublikasi)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Slovenia.svg|border|85px|link=Sloveniya bayrogʻi]] | [[Lyublyana]] | [[Sloven tili|Sloven]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|20273}}<hr>150 | align=center| {{nts|2072870}}<hr>{{nts|102.2}} | align=center| {{nts|71.2}}<hr>{{nts|34,500}} | [[File:LocationSlovenia.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Vatikan]]'''<br><small>''(Shahar Davlat Vatikan)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_the Vatican City.svg|border|85px|link=Vatikan bayrogʻi]] | [[Vatikan]] | [[Lotin tili|Lotin]]<br> | [[Yevro]] | align=center| {{nts|0.44}}<hr>234 | align=center| {{nts|821}}<hr>{{nts|1780}} | align=center| <hr> | [[File:LocationVaticanCity.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Xorvatiya]]'''<br><small>''(Xorvatiya Respublikasi)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Croatia.svg|border|85px|link=Xorvatiya bayrogʻi]] | [[Zagreb]] | [[Xorvat tili|Xorvat]] | [[Kuna]] | align=center| {{nts|56542}}<hr>125 | align=center| {{nts|4246700}}<hr>{{nts|75.1}} | align=center| {{nts|102.1}}<hr>{{nts|24,700}} | [[File:LocationCroatia.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Shimoliy Makedoniya]]'''<br><small>''(Shimoliy Makedoniya Respublikasi)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Macedonia.svg|border|85px|link=Shimoliy Makedoniya bayrogʻi]] | [[Skopye]] | [[Makedon tili|Makedon]] | [[Makedoniya denari]] | align=center| {{nts|25713}}<hr>145 | align=center| {{nts|2065769}}<hr>{{nts|80.3}} | align=center| {{nts|31.0}}<hr>{{nts|14,900}} | [[File:LocationMacedonia.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Chernogoriya]]'''<br><small>''(Chernogoriya)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Montenegro.svg|border|85px|link=Chernogoriya bayrogʻi]] | [[Podgoritsa]] | [[Chernogor tili|Chernogor]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|13812}}<hr>155 | align=center| {{nts|624335}}<hr>{{nts|45.2}} | align=center| {{nts|11.1}}<hr>{{nts|17,800}} | [[File:LocationMontenegro.png|border|120px]] |} == Maxsus hududlar == === Qisman Yevropada joylashgan davlatlar === Hududining ko'p qismi Osiyoga tegishli bo'lgan davlatlar, [[Yevropa va Osiyo oʻrtasidagi chegara|dunyoning bir qismi chegaralaridan]] o'tishning barcha umumiy qabul qilingan variantlariga ko'ra ([[Rossiya]] bundan mustasno). {| class="wikitable" width="100%" |- ! style="background-color: width="10%"};" |Nomi<br><small>''(Rasmiy nomi)''</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Bayrogʻi ! style="background-color: width="10%"};" |Poytaxti ! style="background-color: width="10%"};" |Rasmiy til(lar) ! style="background-color: width="10%"};" |Pul birligi ! style="background-color: width="10%"};" |Maydoni<br>km²<hr><small>dunyodagi<br>oʻrni</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Aholisi<hr><small>Zichligi<br>odam/km²</small> ! style="background-color: width="10%"};" |YaIM <br>(mlrd $)<hr><small>odam boshiga<br>YaIM ($)</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Xaritadagi oʻrni |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Qozogʻiston]]'''<br><small>''(Qozogʻiston Respublikasi)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Kazakhstan.svg|border|85px|link=Qozogʻiston bayrogʻi]] |[[Nur-Sulton]] | [[Qozoq tili|Qozoq]]; [[Rus tili|rus]] | [[Qozogʻiston tengesi]] | align=center| {{nts|2724900}}<hr>9 | align=center| 18 833 100<ref>{{Cite web|lang=ru|url=https://stat.gov.kz/|title=Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан|author=|website=|date=|publisher=}}</ref><hr>{{nts|6.9}} | align=center| {{nts|478.6}}<hr>{{nts|26,300}} | [[File:LocationKazakhstan.png|border|120px]] |- style="background-color:};" | | style="background-color;" |'''[[Turkiya]]'''<br><small>''(Turkiya Respublikasi)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Turkey.svg|border|85px|link=Turkiya bayrogʻi]] | [[Anqara]] | [[Turk tili|Turk]] | [[Turk lirasi]] | align=center| {{nts|780580}}<hr>36 | align=center| {{nts|76667864}}<hr>{{nts|98.2}} | align=center| {{nts|2,186.0}}<hr>{{nts|27,000}} | [[File:LocationTurkey.png|border|120px]] |} Yevropa va Osiyo chegaralarini [[Kuma-Manich botigʻi|Kuma-Manich cho'qqisi]] bo'ylab o'tish variantiga ko'ra, butunlay Osiyoda joylashgan davlatlar, ammo [[Kavkaz|Kavkazda]] Yevropaning bir qismi chegaralarini kesib o'tish variantiga ko'ra, ular kichik geografik Yevropadagi hududlar<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.merriam-webster.com/dictionary/Georgia|sarlavha=Definition of Georgia|nashriyot=www.merriam-webster.com|til=en}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.merriam-webster.com/dictionary/Azerbaijan|sarlavha=Definition of Azerbaijan|nashriyot=www.merriam-webster.com|til=en}}</ref>: {| class="wikitable" width="100%" |- ! style="background-color: width="10%"};" |Nomi<br><small>''(Rasmiy nomi)''</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Bayrogʻi ! style="background-color: width="10%"};" |Poytaxti ! style="background-color: width="10%"};" |Rasmiy til(lar) ! style="background-color: width="10%"};" |Pul birligi ! style="background-color: width="10%"};" |Maydoni<br>km²<hr><small>dunyodagi<br>oʻrni</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Aholisi<hr><small>Zichligi<br>odam/km²</small> ! style="background-color: width="10%"};" |YaIM <br>(mlrd $)<hr><small>odam boshiga<br>YaIM ($)</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Xaritadagi oʻrni |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Gruziya]]'''<br><small>''(Gruziya)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Georgia.svg|border|85px|link=Gruziya bayrogʻi]] | [[Tbilisi]] | [[Gruzin tili|Gruzin]] | [[Lari (pul birligi)|Lari]] | align=center| {{nts|69700}}<hr>118 | align=center| {{nts|4490500}}<hr>{{nts|65}} | align=center| {{nts|39.8}}<hr>{{nts|10,700}} | [[File:LocationGeorgia.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Ozarbayjon]]'''<br><small>''(Ozarbayjon Respublikasi)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Azerbaijan.svg|border|85px|link=Ozarbayjon bayrogʻi]] | [[Boku]] | [[Ozarbayjon tili|Ozarbayjon]] | [[Ozarbayjon manati]] | align=center| {{nts|86600}}<hr>112 | align=center| {{nts|9477100}}<hr>{{nts|109.4}} | align=center| {{nts|172.2}}<hr>{{nts|17,500}} | [[File:LocationAzerbaijan.png|border|120px]] |} Geografik jihatdan toʻliq Osiyoda joylashgan, lekin geosiyosiy va madaniy jihatdan Yevropaga tegishli boʻlgan davlatlar<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2018-12-20 |title=Armenia country profile |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-17398605 |access-date=2020-04-13}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2018-11-12 |title=Cyprus country profile |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-17217956 |access-date=2020-04-13}}</ref>: {| class="wikitable" width="100%" |- ! style="background-color: width="10%"};" |Nomi<br><small>''(Rasmiy nomi)''</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Bayrogʻi ! style="background-color: width="10%"};" |Poytaxti ! style="background-color: width="10%"};" |Rasmiy til(lar) ! style="background-color: width="10%"};" |Pul birligi ! style="background-color: width="10%"};" |Maydoni<br>km²<hr><small>dunyodagi<br>oʻrni</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Aholisi<hr><small>Zichligi<br>odam/km²</small> ! style="background-color: width="10%"};" |YaIM <br>(mlrd $)<hr><small>odam boshiga<br>YaIM ($)</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Xaritadagi oʻrni |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Armaniston]]'''<br><small>''(Armaniston Respublikasi)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag_of_Armenia.svg|border|85px|link=Armaniston bayrogʻi]] | [[Yerevan]] | [[Arman tili|Arman]] | [[Dram]] | align=center| {{nts|29743}}<hr>138 | align=center| {{nts|3017100}}<hr>{{nts|101.4}} | align=center| {{nts|28.3}}<hr>{{nts|9,500}} | [[File:Europe_location_ARM.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Kipr Respublikasi]]'''<br> | style="background-color;" | [[Fayl:Flag_of_Cyprus.svg|border|85px|link=Kipr Respublikasi bayrogʻi]] | [[Nikosiya]] | [[Grek tili|Grek]] [[Turk tili|turk]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|9250}}<hr>162 | align=center| {{nts|1142575}}<hr>{{nts|117}} | align=center| {{nts|31.8}}<hr>{{nts|37,200}} | [[File:LocationCyprus.png|border|120px]] |} === Qaram hududlar === Boshqa davlatning nazorati ostidagi, lekin rasman uning tarkibiga kirmaydigan hududlar, shuningdek, rasmiy ravishda davlatlar tarkibiga kiruvchi, lekin maxsus xalqaro maqomga yoki xalqaro yuridik shaxs<ref>[http://publications.europa.eu/code/en/en-5000500.htm#fn-fo1 List of countries, territories and currencies]</ref><ref>{{Citation |year= |title=CIA. The World Factbook |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2142.html |access-date=2022-07-15 |archivedate=2018-12-14 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181214125226/https://www.cia.gov/Library/publications/the-world-factbook/fields/2142.html }}</ref> ga ega boʻlgan hududlar roʻyxati. {| class="wikitable" width="100%" |- ! style="background-color: width="10%"};" |Nomi<br><small>''(Rasmiy nomi)''</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Bayrogʻi ! style="background-color: width="10%"};" |Poytaxti ! style="background-color: width="10%"};" |Davlat ! style="background-color: width="10%"};" |Rasmiy til(lar) ! style="background-color: width="10%"};" |Pul birligi ! style="background-color: width="10%"};" |Maydoni<br>km²<hr><small>dunyodagi<br>oʻrni</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Aholisi<hr><small>Zichligi<br>odam/km²</small> ! style="background-color: width="10%"};" |YaIM <br>(mlrd $)<hr><small>odam boshiga<br>YaIM ($)</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Xaritadagi oʻrni |- style="background-color;" | | '''[[Aland orollari]]''' | [[File:Flag of Åland.svg|border|85px|link=Aland orollari bayrogʻi]] | [[Mariyexamn]] | [[Finlandiya]] | [[Shved tili|Shved]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|13517}} | align=center| {{nts|28502}}<hr>{{nts|2.11}} | align=center| <hr> | [[File:Åland map with borders.svg|border|120px]] |- style="background-color;" | | '''[[Farer orollari]]''' | [[File:Flag_of_the_Faroe_Islands.svg|border|85px|link=Farer orollari bayrogʻi]] | [[Torsxavn]] | [[Daniya]] | [[Farer tili|Farer]];<br>[[Dan tili|dan]] | [[Dan kronasi]] | align=center| {{nts|1399}} | align=center| {{nts|48159}}<hr>{{nts|34.4}} | align=center| {{nts|2.0}}<hr>{{nts|40,000}} | [[File:Faroe map with villages, streets, straits, firths, ferry harbours and major moutains.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | '''[[Gernsi]]'''<br><small>''(Beylivik Gernsi)''</small> | [[File:Flag_of_Guernsey.svg|border|85px|link=Gernsi bayrogʻi]] | [[Sent-Piter-Port]] | <small>[[Buyuk Britaniya]]</small> | [[Ingliz tili|Ingliz]] | [[Gernsi funti]],<br> [[Funt sterling]] | align=center| {{nts|78}} | align=center| {{nts|63085}}<hr>{{nts|808.8}} | align=center| {{nts|3.5}}<hr>{{nts|52,500}} | [[File:Guernsey sm02.png|border|120px]] |- style="background-color:;" | | '''[[Gibraltar]]''' | [[File:Flag_of_Gibraltar.svg|border|85px|link=Gibraltar bayrogʻi]] | [[Gibraltar]] | <small>[[Buyuk Britaniya]]</small> | [[Ingliz tili|Ingliz]] | [[Gibraltar funti]],<br> [[Funt sterling]] | align=center| {{nts|6.8}} | align=center| {{nts|30001}}<hr>{{nts|4411.9}} | align=center| {{nts|2.0}}<hr>{{nts|61,700}} | [[File:Gibraltar map-en-edit2.svg|border|120px]] |- style="background-color;" | | '''[[Jersi]]'''<br><small>''(Beylivik Jersi)''</small> | [[File:Flag_of_Jersey.svg|border|85px|link=Jersi bayrogʻi]] | [[Sent-Xelier]] | <small>[[Buyuk Britaniya]]</small> | [[Ingliz tili|Ingliz]];<br>[[Fransuz tili|fransuz]] | [[Jersi funti]],<br> [[Funt sterling]] | align=center| {{nts|116}} | align=center| {{nts|97857}}<hr>{{nts|843.6}} | align=center| {{nts|5.6}}<hr>{{nts|56,600}} | [[File:Jersey-islands.png|border|120px]] |- style="background-color:{{СГЗТЕ|О}};" | | '''[[Men oroli]]''' | [[File:Flag_of_the_Isle_of_Man.svg|border|85px|link=Men oroli bayrogʻi]] | [[Duglas (Men oroli)|Duglas]] | <small>[[Buyuk Britaniya]]</small> | [[Men tili|Men]];<br>[[Ingliz tili|ingliz]] | [[Men oroli funti]],<br> [[Funt sterling]] | align=center| {{nts|572}} | align=center| {{nts|86475}}<hr>{{nts|151.2}} | align=center| {{nts|6.8}}<hr>{{nts|84,600}} | [[File:IsleOfMan SheadingsAndParishes-en.svg|border|120px]] |- style="background-color;" | | '''[[Shpitsbergen]]''' | [[File:Flag_of_Norway.svg|border|85px|link=Norvegiya bayrogʻi]] | [[Longyir]] | [[Norvegiya]] | [[Norveg tili|Norveg]] | [[Norvegiya kronasi]] | align=center| {{nts|61022}} | align=center| {{nts|2655}}<hr>{{nts|0.04}} | align=center| <hr> | [[File:Topographic map of Svalbard.svg|border|120px]] |- style="background-color;" | |} === Tan olinmagan va qisman tan olingan davlatlar === [[De facto|De-fakto]] to'liq o'zini o'zi boshqarishni amalga oshiruvchi [[tan olinmagan va qisman tan olingan davlatlar]] ro'yxati. {| class="wikitable" width="100%" |- ! style="background-color: width="10%"};" |Nomi<br><small>''(Rasmiy nomi)''</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Bayrogʻi ! style="background-color: width="10%"};" |Poytaxti ! style="background-color: width="10%"};" |Davlat ! style="background-color: width="10%"};" |Rasmiy til(lar) ! style="background-color: width="10%"};" |Pul birligi ! style="background-color: width="10%"};" |Maydoni<br>km²<hr><small>dunyodagi<br>oʻrni</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Aholisi<hr><small>Zichligi<br>odam/km²</small> ! style="background-color: width="10%"};" |YaIM <br>(mlrd $)<hr><small>odam boshiga<br>YaIM ($)</small> ! style="background-color: width="10%"};" |Xaritadagi oʻrni |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Donetsk xalq respublikasi|DXR]]'''<br><small>''(Donetsk Xalq Respublikasi)''</small> | style="background-color;" | [[File:New Donetsk Peoples Republic flag.svg|border|85px|link=Donetsk Xalq Respublikasi bayrogʻi]] | [[Donetsk]] | [[Ukraina]] | [[Rus tili|Rus]];<br>[[Ukrain tili|ukrain]] | [[Rossiya rubli]] | align=center| {{nts|8539}} | align=center| {{nts|2312448}}<hr>{{nts|271}} | align=center| <hr> | [[File:Location of Donetsk People's Republic.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Kosovo]]'''<br><small>''(Kosovo Respublikasi)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag of Kosovo.svg|border|85px|link=Kosovo Respublikasi bayrogʻi]] | [[Prishtina]] | [[Serbiya]] | [[Alban tili|Alban]];<br>[[Serb tili|Serb]] | [[Yevro]] | align=center| {{nts|10887}} | align=center| 1 733 872<hr>{{nts|159}} | align=center| {{nts|19.6}}<hr>{{nts|10,900}} | [[File:LocationKosovo.svg|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Lugansk xalq respublikasi|LXR]]'''<br><small>''(Lugansk Xalq Respublikasi)''</small> | style="background-color;" | [[File:Flag of the Lugansk People's Republic (Official).svg|border|85px|link=Lugansk Xalq Respublikasi bayrogʻi]] | [[Lugansk]] | [[Ukraina]] | [[Rus tili|Rus]];<br>[[Ukrain tili|ukrain]] | [[Rossiya rubli]] | align=center| {{nts|8596 }} | align=center| {{nts|1222950 }}<hr>{{nts|142 }} | align=center| <hr> | [[File:Location of Lugansk People's Republic.png|border|120px]] |- style="background-color;" | | style="background-color;" |'''[[Pridnestrovye Moldova Respublikasi|Pridnestrovye]]'''<br><small>''(Pridnestrovye Moldova Respublikasi)''</small> | style="background-color;" |[[File:Flag of Transnistria (state).svg|border|85px|link=Pridnestrovye bayrogʻi]] | [[Tiraspol]] | [[Moldova]] | [[Moldovan tili|Moldavan]];<br>[[Rus tili|rus]];<br>[[Ukrain tili|ukrain]] | [[Pridnestrovye rubli]] | align=center| {{nts|4163}} | align=center| {{nts|475665}}<hr>{{nts|114.3}} | align=center| <hr> | [[File:TransnistrieLocatie.png|border|120px]] |} ==== Ba'zan Yevropaga kirishi aytiladigan davlatlarning bahsli hududlari: ==== Osiyoda joylashgan qisman tan olingan va tan olinmagan davlat tuzilmalari ro'yxati, ammo ular chegaralari ichida joylashgan BMTga a'zo davlatlar ba'zan Yevropa deb ataladi. {| class="wikitable" !Nomi<br><small>''(Toʻliq yoki alternativ nomi)''</small> !Bayrogʻi !Poytaxti !Davlat !Rasmiy til(lar)i !Pul birligi !Maydoni<br>(km²) !Aholisi,<br>(kishi) !Xaritadagi oʻrni |- |'''[[Abxaziya Respubikasi|Abxaziya]]''' ''(Abxaziya Respublikasi)'' |[[File:Flag of the Republic of Abkhazia.svg|безрамки|100px]] |[[Suxumi]] |[[Gruziya]] |[[Abxaz tili|Abxaz]]; [[Rus tili|rus]] |[[Abxaz apsari]], [[Rossiya rubli]] |8665 |245 424 |[[File:Location of the region of Abkhazia in Eastern Europe.svg|безрамки|150px]] |- |'''[[Togʻli Qorabogʻ Respublikasi]]''' ''(Artsax Respublikasi)'' |[[File:Flag of Artsakh.svg|безрамки|100px]] |[[Xonkandi]] |[[Ozarbayjon]] |[[Arman tili|Arman;]] [[Rus tili|rus]] |[[Qorabogʻ drami]] |3170<ref>{{Cite web|url=https://www.kavkaz-uzel.eu/blogs/83781/posts/45972|title=Территориальные потери Арцаха в результате второй Карабахской войны (статистика и карты)|author=Кавказский Узел|website=Кавказский Узел}}</ref> |150 932 |[[File:Republic of Artsakh (orthographic projection).svg|безрамки|150px]] |- |'''[[Shimoliy Qibris|Shimoliy Kipr Turk Respublikasi]]''' ''(Shimoliy Kipr)'' |[[File:Flag of the Turkish Republic of Northern Cyprus.svg|безрамки|100px]] |[[Shimoliy Nikosiya]] |[[Kipr Respublikasi|Kipr]] |[[Turk tili|Turk]] |[[Turk lirasi]] |3355 |294 906 |[[File:Northern Cyprus (orthographic projection).svg|безрамки|150px]] |- |'''[[Janubiy Osetiya]]''' ''(Alaniya Davlati)'' |[[File:Flag of South Ossetia.svg|безрамки|100px]] |[[Sxinvali]] |[[Gruziya]] |[[Osetin tili|Osetin]]; [[Rus tili|rus]]; [[Gruzin tili|gruzin]] |[[Rossiya rubli]] |3900 |56 405 |[[File:Europe Location South Ossetia.svg|безрамки|150px]] |} == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Yevropa mamlakatlari]] ipk4s41qdh2pzl2m5tzqqsghv782ues Andorraning diniy tarkibi 0 750274 2726243 2701076 2022-07-31T03:26:43Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki Andorra konstitutsiyasi din erkinligini taʼminlaydi va hukumat hozirga vaqtda ushbu qonunni qoʻllab quvvatlaydi. Mamlakatda rasmiy davlat dini yoʻq, ammo Konstitutsiya [[Katolik cherkovi|Rim-katolik cherkovi]] bilan alohida munosabatlarni tan oladi, u baʼzi imtiyozlarga ega boʻlsa-da, toʻgʻridan-toʻgʻri subsidiyalarsiz, boshqa diniy guruhlarga kira olmaydi<ref name=":1">{{veb manbasi|til=ru|url=https://rukivnogi.com/andorra/religion|sarlavha=Религия в Андорре|ish=rukivnogi.com|kirish sanasi=2021-07-06}}</ref>. Andorra aholisi 82 887 kishi (2020-yil holatiga koʻra). Andorra mamlakati aholisining 80 % ga yaqini [[Katolitsizm|katolik diniga]] eʼtiqod qiladi<ref>{{veb manbasi|til=en-US|url=https://www.pewforum.org/2011/12/19/table-christian-population-as-percentages-of-total-population-by-country/|sarlavha=Table: Christian Population as Percentages of Total Population by Country|muallif=1615 L. St NW, Suite 800 Washington, DC 20036 USA202-419-4300 {{!}} Main202-419-4349 {{!}} Fax202-419-4372 {{!}} Media Inquiries|ish=Pew Research Center’s Religion & Public Life Project|sana=2011-12-19|kirish sanasi=2021-07-06}}</ref>. Ularning homiysi Merixelning xonimidir<ref name=":1"/>. Uning sharafiga 8-sentabr kuni mamlakatda milliy bayram oʻtkaziladi<ref name=":1" />. Andorrada yana 17,5% protestanizm va yana 2% aholi esa dinsiz hisoblanadi, Andorra davlati aholisining 0,5% esa boshqa din vakillari sanaladi. Aholisi asosan [[Ispaniya]], [[Portugaliya]] va [[Fransiya|Fransiyadan]] kelgan muhojirlardan iborat boʻlgan Andorra mamlakatida toʻliq fuqarolar umumiy sonining 36 % dan kamrogʻini tashkil qiladi. Immigrantlar ham asosan katoliklardir. Hisob-kitoblarga koʻra, katoliklarning yarmi cherkovga faol boʻlib boradi. Katoliklardan tashqari, mamlakatda [[Xristianlik|xristian dinining]] boshqa vakillari ham isteʼqomat qiladi: Jumladan, Anglikan, Yangi Apostol cherkovlari, shuningdek, Iso Masihning Soʻnggi zamon avliyolari cherkovi va Iegova guvohlari ham Andorra mamlakatida keng tarqalgan<ref name=":0">{{veb manbasi|url=https://www.encyclopedia.com/places/spain-portugal-italy-greece-and-balkans/spanish-and-portuguese-political-geography/andorra#RELIGIONS|sarlavha=Andorra {{!}} Encyclopedia.com|ish=www.encyclopedia.com|kirish sanasi=2021-07-06}}</ref>. Kichik musulmon jamoasi asosan [[Shimoliy Afrika|Shimoliy Afrikadan]] kelgan muhojirlardan tashkiltopgan<ref name=":0"/>. Mamlakatda [[Hinduiylik|hindu]] va [[Bahoiylik|bahoiylarning]] kichik jamoasi ham mavjud<ref>{{veb manbasi|url=https://www.thearda.com/internationalData/countries/Country_6_2.asp|sarlavha=Andorra, Religion And Social Profile {{!}} National Profiles {{!}} International Data {{!}} TheARDA|ish=www.thearda.com|kirish sanasi=2021-07-06}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.wolframalpha.com/entities/countries/andorra/xy/p0/k6/|sarlavha=Wolfram{{!}}Alpha: Country Information for Andorra: maps, flags, …|ish=web.archive.org|sana=2012-03-08|kirish sanasi=2021-07-06|archive-date=2012-03-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20120308145150/http://www.wolframalpha.com/entities/countries/andorra/xy/p0/k6/}}</ref>. Andorrada yashovchi 100 ga yaqin yahudiylar [[Yahudiylik|yahudiylikni]] ham isteʼqomat qiladi va Andorra mamlakati ushbu dinni ham tan olgan<ref>{{veb manbasi|til=en|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2005/51537.htm|sarlavha=Andorra|muallif=Bureau of Public Affairs Department Of State. The Office of Electronic Information|ish=2001-2009.state.gov|kirish sanasi=2021-07-06}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Andorra]] [[Turkum:Islom dini]] [[Turkum:Xristianlik]] [[Turkum:Yahudiylik]] tkxvmvm97qeqii8g98hpz7i9mdeajgn Anya Hindmarch 0 750366 2726255 2701042 2022-07-31T03:57:22Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|portret=Anya portrait 2 BW.jpg|tavsif=Londondagi Hindmarch, 2021-yil.|ismi=Anya Hindmarch<br><small>[[Order of the British Empire|CBE]]</small>|tavallud sanasi={{Birth year and age|1968}}|tavallud joyi=[[Maldon, Esseks]], Angliya|vafot sanasi=|vafot joyi=|bilimi=|mukofotlari=Yil brendi, aksessuarlar dizayneri [[British Fashion Awards]]}} [[Turkum:Articles with hCards]] [[Fayl:Anya_Hindmarch_Sloane_Street_London_April_2022.jpg|alt=Anya Hindmarch store, Sloane Street, London, 2022|thumb|Anya Hindmarch doʻkoni, Sloan koʻchasi, London, 2022-yil]] '''Anya Susannah Hindmarch''', CBE (1968-yilda tugʻilgan<ref>{{veb manbasi|url=http://www.debretts.com/people/people-of-today/people-of-today-search-results.aspx?personId=19047|sarlavha=Anya Hindmarch|nashriyot=Debrett's|kirish sanasi=23-iyul 2009-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110717185624/http://www.debretts.com/people/people-of-today/people-of-today-search-results.aspx?personId=19047|arxivsana=17-iyul 2011-yil}}</ref>) — ingliz moda aksessuarlari dizayneri, shu nomdagi kompaniyaga asos solgan. == Karyera == Hindmarch tadbirkor oilada tugʻilgan va Esseks shtatining Chelmsford shahridagi mustaqil maktab New Hall maktabida oʻqigan.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Anya Hindmarch MBE: Honorary Doctor of Arts, 2011|url=http://www.anglia.ac.uk/graduation-and-beyond/honorary-award-holders2/anya-hindmarch|nashriyot=[[Anglia Ruskin University]]|kirish sanasi=30-dekabr 2012-yil}}</ref> 16 yoshida Hindmarchga onasi tomonidan eski [[Gucci]] sumkasi sovgʻa qilingan va 18 yoshida, taxminan 1986-yilda u [[Florensiya|Florensiyaga]] italyan tilini oʻrganish uchun bir yilga ketgan.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Waite, Teresa L. |date=1-mart 1992-yil |title=Style Makers; Anya Hindmarch, Handbag Designer |work=The New York Times |url=https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9E0CE1D9173EF932A35750C0A964958260 |access-date=12-mart 2008-yil}}</ref> U Italiyada boʻlganida, u charmdan tikilgan ipli sumka moda ayollari orasida juda mashhur ekanligini payqadi.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Nikkhah |first=Roya |date=18-Apr 2009-yil |title=Anya Hindmarch: bag lady with a £20m empire |work=The Daily Telegraph |location=London |url=https://www.telegraph.co.uk/news/5178887/Anya-Hindmarch-bag-lady-with-a-20m-empire.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160328105540/http://www.telegraph.co.uk/news/5178887/Anya-Hindmarch-bag-lady-with-a-20m-empire.html |archive-date=28-mart 2016-yil}}</ref> Buyuk Britaniya iqtisodiyoti tanazzulga yuz tutgan boʻlsa ham,u [[Margaret Thatcher|Margaret Tetcherning]] tadbirkorlik gʻoyalaridan ilhomlangan<ref name="Dave">{{yangiliklar manbasi |last=Moreton |first=Cole |date=3-fevral 2008-yil |title=Anya Hindmarch: Dave's got a brand new bag lady |work=The Independent |location=London |url=https://www.independent.co.uk/life-style/fashion/news/anya-hindmarch-daves-got-a-brand-new-bag-lady-777531.html |url-status=live |url-access=subscription |access-date=12-mart 2008-yil |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220507/https://www.independent.co.uk/life-style/fashion/news/anya-hindmarch-daves-got-a-brand-new-bag-lady-777531.html |archive-date=7-may 2022-yil}}</ref> Hindmarch Angliyaga sumkalar olib kirish uchun qarz oldi va sumkalarni Harpers va Queen moda jurnaliga yuborganidan keyin u jurnal orqali 500 dona sotdi.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Naughton |first=Philippe |date=20-fevral 2008-yil |title=People who steal ideas are creeps. My life in fashion: Anya Hindmarch |work=The Times |location=London |url=http://women.timesonline.co.uk/tol/life_and_style/women/fashion/article3399290.ece |access-date=12-mart 2008-yil}}</ref><ref name="NYT1">{{yangiliklar manbasi |last=Waite, Teresa L. |date=1-mart 1992-yil |title=Style Makers; Anya Hindmarch, Handbag Designer |work=The New York Times |url=https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9E0CE1D9173EF932A35750C0A964958260 |access-date=12-mart 2008-yil}}</ref> U dastlab Italiyada ishlab chiqarilgan sumkalarga ega edi, lekin zavod oʻz dizaynidagi sumkalarni toʻgʻridan-toʻgʻri chakana sotuvchilarga sotishni boshlaganida,<ref name="Telg2">Justine Picardie for The Telegraph. 13 May 2012. [https://web.archive.org/web/20120514062927/http://fashion.telegraph.co.uk/columns/justine-picardie/TMG9254772/Bags-to-riches-Anya-Hindmarch-interview.html Bags to riches: Anya Hindmarch interview]</ref> u Hackneyda oʻz sumkalarini ishlab chiqara boshladi.1992-yilga kelib uning sumkalari London, Nyu-York, Yaponiya, Frantsiya va Italiyadagi hashamatli doʻkonlarda sotildi.<ref name="NYT1" /> 1993-yilda u Uolton koʻchasida kichik chakana savdo doʻkonini ochdi.<ref name="aru" /> Uning dastlabki mahsulotlari italyan dizaynidan taʼsirlangan<ref name="aru" /> va u oʻz mahsulotlarini yuqori sifatli mahoratga ega va „Britaniya, hazil va shaxsiylashtirilgan“ dizayn falsafasini ifodalovchi sifatida tasvirlaydi.<ref name="Times1" /> 1996-yilda u uch farzandi bor beva qolgan Jeyms Seymourga turmushga chiqdi va u koʻp oʻtmay kompaniyaga moliya direktori sifatida qoʻshildi.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Nikkhah |first=Roya |date=18-Apr 2009-yil |title=Anya Hindmarch: bag lady with a £20m empire |work=The Daily Telegraph |location=London |url=https://www.telegraph.co.uk/news/5178887/Anya-Hindmarch-bag-lady-with-a-20m-empire.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160328105540/http://www.telegraph.co.uk/news/5178887/Anya-Hindmarch-bag-lady-with-a-20m-empire.html |archive-date=28-mart 2016-yil}}</ref><ref name="Telg2"/> 2001-yilda Hindmarch oʻzining „Be A Bag“ liniyasini ishga tushirdi, bu xizmat yordamida sumka mijozning fotosurati bilan moslashtiriladi, dastlab koʻkrak bezi saratoni haqida xabardorlik guruhini qoʻllab-quvvatlash uchun, lekin keyinchalik boshqa xayriya maqsadlarida foydalanish uchun.<ref name="aru">{{veb manbasi|sarlavha=Anya Hindmarch MBE: Honorary Doctor of Arts, 2011|url=http://www.anglia.ac.uk/graduation-and-beyond/honorary-award-holders2/anya-hindmarch|nashriyot=[[Anglia Ruskin University]]|kirish sanasi=30-dekabr 2012-yil}}</ref> 2006-yilda kompaniya tashqi investorlarni qabul qildi va 38 million dollarga baholandi.<ref name="VF2009">Kate Reardon for Vanity Fair. Sept. 2009 [http://www.vanityfair.com/news/2009/09/anya-hindmarch200909 The Queen of Cozy Cool]</ref> 2007-yilda Hindmarch plastik qoplardan foydalanmaslikni modaga aylantirish uchun oʻz taʼsiridan foydalanib, „I’m A Plastic toʻrva EMAS“ soʻzlari bilan cheklangan sonli sumka ishlab chiqardi.<ref name="BBC">{{veb manbasi|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/magazine/6587169.stm|sarlavha=UK – Magazine – It's in the bag, darling|nashriyot=BBC}}</ref> Butun dunyo boʻylab toʻrtta cheklangan nashrdagi rangda sotiladigan kanvas sumkalar 5 funt sterlingga sotiladi va Vanity Fair Oskar sovgʻa sumkalariga kiritilgan.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.treehugger.com/files/2007/04/i_am_not_an_eth.php|sarlavha=I'm Not an Ethical Plastic Bag|nashriyot=treehugger.com|sana=28-aprel 2007-yil|kirish sanasi=12-mart 2008-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080323010310/http://www.treehugger.com/files/2007/04/i_am_not_an_eth.php|arxivsana=23-mart 2008-yil}}</ref> 2008-yilda Hindmarch AQShning Target chakana sotuvchisi uchun cheklangan sonli sumkani sotuvga chiqardi.<ref>Max Padilla for the Los Angeles Times. 8 Oct 2008. [http://www.latimes.com/local/la-ig-list5-2008oct05-story.html Anya Hindmarch brings a low-priced handbag collection to Target]</ref> Oʻsha yili Hindmarch Rojdestvo toʻsiqlari toʻplamini loyihalash uchun Selfridges bilan hamkorlik qildi.<ref>Leisa Barnett for Vogue UK. 24 Sept. 2008 [http://www.vogue.co.uk/news/2008/09/24/anya-hindmarch-launches-hampers Happy Hampers]</ref> 2009-yilda uning kompaniyasi Londondagi Pont-strit doʻkonida buyurtma asosida tayyorlangan ustaxona ochdi. Oʻsha vaqtga kelib kompaniyaning bosh qarorgohi Battersi shahrida, sobiq pivo zavodining oʻzgartirilgan barqaror blokida joylashgan edi.<ref name="VF2009"/> 2009-yilga kelib, u butun dunyo boʻylab 51 ta doʻkonga ega boʻlib, ularning savdosi 20 million funt sterlingni tashkil etdi.<ref name="Telg1">{{yangiliklar manbasi |last=Nikkhah |first=Roya |date=18-Apr 2009-yil |title=Anya Hindmarch: bag lady with a £20m empire |work=The Daily Telegraph |location=London |url=https://www.telegraph.co.uk/news/5178887/Anya-Hindmarch-bag-lady-with-a-20m-empire.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160328105540/http://www.telegraph.co.uk/news/5178887/Anya-Hindmarch-bag-lady-with-a-20m-empire.html |archive-date=28-mart 2016-yil}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFNikkhah2009">Nikkhah, Roya (18 April 2009). [https://web.archive.org/web/20160328105540/http://www.telegraph.co.uk/news/5178887/Anya-Hindmarch-bag-lady-with-a-20m-empire.html „Anya Hindmarch: bag lady with a £20m empire“]. ''The Daily Telegraph''. London. Archived from [https://www.telegraph.co.uk/news/5178887/Anya-Hindmarch-bag-lady-with-a-20m-empire.html the original] on 28 March 2016.</cite></ref> 2013-yilda Anya Hindmarch Nyu-Yorkdagi Madison avenyusida ishlab chiqarilgan va buyurtma qilingan sumkalarni sotadigan oʻzining flagman doʻkonini ochdi.<ref>Jill Sieracki for Gotham Magazine. 25 Nov, 2013 [http://gotham-magazine.com/anya-hindmarchs-cheeky-chic-handbags Anya Hindmarch’s Cheeky-Chic Handbags]</ref> 2019-yilda Anya Hindmarch Greenpeace elchisi boʻldi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.greenpeace.org/international/story/23184/ocean-ambassadors|sarlavha=Ocean Ambassadors|ish=Greenpeace International|til=en-US|kirish sanasi=2020-02-11}}</ref> 2020-yilda The Telegraph nashrining xabar berishicha, Hindmarch kompaniyaga qaytib kelganidan keyin kompaniyaning umumiy egalik huquqini qaytarib olgan.<ref name="AH Telegraph Article">{{veb manbasi|sarlavha=Anya Hindmarch bags half her fashion business back|url=https://www.telegraph.co.uk/business/2020/01/18/anya-hindmarch-bags-half-fashion-business-back/|ish=The Telegraph|nashriyot=Telegraph Media Group Limited|kirish sanasi=18-yanvar 2020-yil}}</ref> == Mukofotlar == 2006-, 2007- va 2015-yillarda Hindmarch ''Glamour'' jurnali tomonidan yilning eng yaxshi dizayneri nominatsiyasida gʻolib chiqdi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.glamourmagazine.co.uk/news/celebrity/2015/02/03/glamour-women-of-the-year-awards-2015|sarlavha=Glamour award|kirish sanasi=19-mart 2016-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150802051715/http://www.glamourmagazine.co.uk/news/celebrity/2015/02/03/glamour-women-of-the-year-awards-2015|arxivsana=2-avgust 2015-yil}}</ref> va 2007- yilgi Britaniya moda mukofotlarida Yilning dizayneri brendining birinchi gʻolibi boʻldi, shu bilan birga yilning aksessuarlari dizayneri deb topildi. 2001-yilda mukofotlar..U 2014-yilda yana aksessuarlar dizayneri uchun Britaniya moda mukofotini<ref name="Times1">{{yangiliklar manbasi |last=Naughton |first=Philippe |date=20-fevral 2008-yil |title=People who steal ideas are creeps. My life in fashion: Anya Hindmarch |work=The Times |location=London |url=http://women.timesonline.co.uk/tol/life_and_style/women/fashion/article3399290.ece |access-date=12-mart 2008-yil}}</ref> va 2016-yilda Elle mukofotini qoʻlga kiritdi.<ref>[http://www.bbc.co.uk/newsbeat/article/35650242/elle-style-award-winners-revealed-including-karlie-kloss-and-stella-mccartney elle award]</ref> U 2009-yilda Britaniya moda sanoatiga xizmatlari uchun [[Britaniya imperiyasi ordeni|Britaniya Imperiyasi ordeni]] (MBE) aʼzosi<ref>Natasha Cowan for The Telegraph. 2 June 2009 [http://fashion.telegraph.co.uk/news-features/TMG5431130/Anya-Hindmarch-awarded-MBE-at-Buckingham-Palace.html Anya Hindmarch awarded MBE at Buckingham Palace]</ref> va 2017- yilda modaga koʻrsatgan xizmatlari uchun [[Britaniya imperiyasi ordeni|Britaniya Imperiyasi ordeni (CBE) qoʻmondoni etib]] tayinlangan. Hindmarch 2011-yilda Buyuk Britaniyaning savdo elchisi etib tayinlangan, Tugʻilgan kunni nishonlash qoʻmitasi aʼzosi va London meri uchun maslahat kengashi aʼzosi.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Moulds |first=Josephine |date=19-aprel 2012-yil |title=Handbag queen named businesswoman of the year |work=The Guardian |location=London |url=https://www.theguardian.com/business/2012/apr/19/anita-roddick-marjoriescardino?newsfeed=true}}</ref> 2012-yil aprel oyida Hindmarch Veuve Cliquot yilning eng yaxshi ishbilarmon ayoli deb topildi.<ref name="Moulds">{{yangiliklar manbasi |last=Moulds |first=Josephine |date=19-aprel 2012-yil |title=Handbag queen named businesswoman of the year |work=The Guardian |location=London |url=https://www.theguardian.com/business/2012/apr/19/anita-roddick-marjoriescardino?newsfeed=true}}</ref> 2013-yildan boshlab Hindmarch Qirollik akademiyasi va Dizayn muzeyining ishonchli vakili edi.<ref>Janet Christie for The Scotsman 17 Feb 2013 [http://www.scotsman.com/lifestyle/culture/fashion/anya-hindmarch-packs-her-bags-for-scotland-1-2795753 Anya Hindmarch packs her bags for Scotland]</ref> == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * [http://www.anyahindmarch.com Anya Hindmarch] rasmiy veb-sayti * Hindmarchning [[Deyli telegraf|The Telegraph]] -da [https://web.archive.org/web/20080309174647/http://www.telegraph.co.uk/fashion/main.jhtml?xml=/fashion/2008/03/09/st_theknowledge.xml qoʻl sumkangizni qanday tartibga solish boʻyicha shaxsiy maslahatlari] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] 5cimd1l548z4o7arvrwizjou3eqszd0 Viktoriya Bonya 0 750499 2726047 2697866 2022-07-30T19:49:56Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Model bilgiqutisi|ismi=Bonya|eni=280px|tug'ilgan paytidagi ismi=Bonya Anatolyevna Viktoriya|tavallud sanasi=[[1979-yil]] [[27-noyabr]]|Tavalludi joyi=[[Chita]], [[Rossiya]]|fuqaroligi={{RUS}}|boʻyi=170 sm|sayt=[http://www.vbonya.ru.br.Sayt]|portret=Victoria Bonya Cannes.jpg|kasbi=[[teleboshlovchi]], [[aktrisa]], [[model]]}} '''Viktoriya Anatolyevna Bonya''' ([[1979]]-[[27-noyabr|yil 27-noyabrda]] tugʻilgan, Krasnokamensk, [[Chita viloyati]]) — koʻngilochar dasturlarning rus teleboshlovchisi, model, blogger, ishbilarmon ayol. == Biografiya == U 1979-yil 27-noyabrda [[Chita viloyati|Chita viloyatining]] Krasnokamensk shahrida tugʻilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.imdb.com/name/nm4152531/|sarlavha=Victoria Bonya|ish=IMDb|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2022-01-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220130142630/https://www.imdb.com/name/nm4152531/}}</ref>. Oʻrta maktabni tugatgach, u Moskvaga koʻchib oʻtdi. U Moskva davlat oziq-ovqat ishlab chiqarish universitetining (MGUPP) Iqtisodiyot fakultetiga oʻqishga kirdi va uni „Buxgalteriya hisobi, tahlil va audit“ mutaxassisligi boʻyicha tamomladi. Bunga parallel ravishda u modellashtirish biznesi bilan shugʻullangan. „Rossiya goʻzali“ tanlovi gʻolibiga aylanib, 2001-yilda Filippinda boʻlib oʻtgan Miss Earth jahon goʻzallik tanlovida Rossiyani himoya qildi. 2004-yilda Ostankino Moskva televideniye va radioeshittirish institutining (MITRO) jurnalistika fakultetini televidenie va radio jurnalistikasi mutaxassisligi boʻyicha tamomlagan. 2006-yilda u markaziy televidenieda ishlay boshladi. 2011-yilda u [[Monako|Monakoga]] koʻchib oʻtdi. === Shaxsiy hayot === Monakolik tadbirkor Aleksandr Smerfit bilan Bonya 7 yil davomida munosabatlarni rasmiy roʻyxatdan oʻtkazmasdan yashadi. Bonya va Aleks (irlandiyalik yirik sanoatchi va filantrop {{Tarjima qilinmagan 5|Michael Smurfit|Michael Smurfit|en|Michael Smurfit}}) 2010-yilda Moskvada uchrashishdi. 2012-yil 17-martda ularning Anjelina Letisiya Smurfit ismli qizi bor edi<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://ru.hellomagazine.com/deti/deti-znamenitostey/32-viktoriya-bonya-o-svoey-seme-i-pereezde-v-monako.html|sarlavha=Виктория Боня о своей семье и переезде в Монако|ish=ru.hellomagazine.com|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2018-12-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181205005521/http://ru.hellomagazine.com/deti/deti-znamenitostey/32-viktoriya-bonya-o-svoey-seme-i-pereezde-v-monako.html}}</ref> ([[Monako]] sub’ekti). 2011-yildan beri Bonya va uning oilasi Monakoda yashab, Moskvaga faqat ish uchun uchib kelishadi<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://ru.hellomagazine.com/zvezdy/intervyu-i-video/123-viktoriya-bonya-o-muzhe-peremenakh-v-zhizni-i-kare.html|sarlavha=Виктория Боня о муже, переменах в жизни и карьере во Франции|ish=ru.hellomagazine.com|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2018-12-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181207123039/http://ru.hellomagazine.com/zvezdy/intervyu-i-video/123-viktoriya-bonya-o-muzhe-peremenakh-v-zhizni-i-kare.html}}</ref>. 2017-yilda er-xotin ajralishdi<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://ru.hellomagazine.com/zvezdy/zvezdnye-pary/19215-viktoriya-bonya-podtverdila-rasstavanie-s-aleksom-smerfitom.html|sarlavha=Виктория Боня подтвердила расставание с Алексом Смерфитом|ish=ru.hellomagazine.com|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2018-12-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181227054325/http://ru.hellomagazine.com/zvezdy/zvezdnye-pary/19215-viktoriya-bonya-podtverdila-rasstavanie-s-aleksom-smerfitom.html}}</ref>, lekin doʻstona munosabatlarni saqlab qolishdi va qizlarini birga tarbiyalashmoqda. == Karyera == === Televideniye === 2006-yil 9-maydan boshlab u „Dom-2“ realiti-shousining ishtirokchisi. „TNT“ kanalida (2007-2011) „Cosmopolitan mezboni“ teledasturi boshlovchisi. „Video versiyasi“ Rossiya televideniesida yilning eng yaxshi dunyoviy dasturi deb tan olindi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.vsetv.com/tvevent_1467.html|sarlavha=ВсёТВ {{!}} Teleprogramma „Cosmopolitan. Videoversiya“ — luchshaya svetskaya programma goda|ish=www.vsetv.com|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2010-05-01|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100501015120/http://www.vsetv.com/tvevent_1467.html}}</ref>. 2008-yil mart oyida u Moskvadagi Moda haftaligida rus dizayneri Antonina Shapovalovaning „Rossiya uyasi qoʻgʻirchoqlari kelmoqda“ moda koʻrgazmasining yuzi boʻldi. Iyun oyida u Goodyear avtomobil kompaniyasining foto loyihasining qahramoniga aylandi<ref>Tsuper N. [https://web.archive.org/web/20120111073703/http://autopilot.kommersant.ru/Issues/Auto/2008/06/36.html Predel funksii] // [[Автопилот (журнал)|Avtopilot]], iyun, 2008, № 06 (171)</ref>. NTV telekanalidagi „Rossiya goʻzali −2009“ tanlovi finalining boshlovchisi (2009, Vladimir Turchinskiy bilan birga). Argentinada oʻtkazilgan „Birinchi kanal“ da „Shafqatsiz niyatlar“ ekstremal sport teleloyihasi ishtirokchisi (2011). U tomoshabinlar ovoz berish natijalariga koʻra gʻolib boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.1tv.ru/sprojects_on_site/si5769/p196|sarlavha=Участница `Жестоких игр` Виктория Боня удостоена приза читательских симпатий - Жестокие игры - Первый канал|ish=web.archive.org|sana=2015-07-30|kirish sanasi=2020-11-30|archive-date=2015-07-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20150730021833/http://www.1tv.ru/sprojects_on_site/si5769/p196}}</ref>. Birinchi kanaldagi „Buyuk Olimpiya poygalari“ xalqaro oʻyinining ishtirokchisi (2011)<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.1tv.ru/shows/dobroe-utro/nashi-gosti/viktoriya-bonya-01-09-2011|sarlavha=Виктория Боня|kirish sanasi=2020-11-30}}</ref>. 2011-yilda u Birinchi kanal va Rossiya Federatsiyasi Mudofaa vazirligining „Maxsus vazifa“ loyihasida ishtirok etdi. MTV Russia kanalidagi „LOVE Machine“ dasturining boshlovchisi (2011, Tohir Mamedov bilan birga). „MTV Russia“ kanalida „Sensation Russia Celebrate Life“ musiqa festivalining boshlovchisi (2011, Artyom Korolev bilan birga). MTV Rossiya kanalidagi „Meksika yilnomalari“ dasturining boshlovchisi (2012). „MTV“ kanalidagi „Meksikadagi YANGI taʼtil-2“ realiti-shousining boshlovchisi (2012). „RU.TV“ telekanalining birinchi „Rossiya musiqa mukofoti“ ning taqdimotchisi(2012, Nikolay Baskov bilan birga). „Domashniy“ kanalida „Buyurtmaga goʻzal“ koʻrsatuvi boshlovchisi (2013)<ref>{{Veb manbasi|url=https://rb7.ru/lady/home-channel/6029|sarlavha=Виктория Боня: «В программу «Красота на заказ» приведу своих подруг»!|ish=RB7.ru|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2021-03-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210304121345/https://rb7.ru/lady/home-channel/6029}}</ref>. Birinchi kanaldagi „Tower“ sport shousi ishtirokchisi (2013)<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.woman.ru/stars/events/article/94086/|sarlavha=Допрыгалась! Виктория Боня вышла в финал шоу «Вышка»|ish=www.woman.ru|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2020-02-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200213114910/http://www.woman.ru/stars/events/article/94086/}}</ref>. „RU.TV“ telekanalining uchinchi „Rossiya musiqa mukofoti“ ning taqdimotchisi(2014, Timur Rodriges bilan)<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://ru.hellomagazine.com/kino-i-televidenie/teleshou/2354-viktoriya-bonya-i-timur-rodrigez-gotovyatsya-k-premii-ru-tv.html|sarlavha=Виктория Боня и Тимур Родригез готовятся к премии RU TV|ish=ru.hellomagazine.com|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2020-11-25|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201125085858/https://ru.hellomagazine.com/kino-i-televidenie/teleshou/2354-viktoriya-bonya-i-timur-rodrigez-gotovyatsya-k-premii-ru-tv.html}}</ref>. [[Monako (shahar)|Monakodagi]] Chik Radio Monte Karloning boshlovchisi (2014-2015). Birinchi kanaldagi „Sugʻurtasiz“<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.1tv.ru/shows/bez-strahovki/uchastniki/viktoriya-bonya-profayl-bez-strahovki-fragment-vypuska-ot-30042016|sarlavha=Виктория Боня. Профайл. Без страховки. Фрагмент выпуска от 30.04.2016|kirish sanasi=2020-11-30}}</ref> sport shousi ishtirokchisi (2016). „Fort Boyard. Qaytish“ loyihasi ishtirokchisi<ref>{{Veb manbasi|url=https://ctc.ru/projects/show/fort_boyard__vozvraschenie/video/1-sezon/5-vypusk/|sarlavha=СТС – официальный сайт телеканала|ish=ctc.ru|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2020-09-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200921041243/https://ctc.ru/projects/show/fort_boyard__vozvraschenie/video/1-sezon/5-vypusk/}}</ref> „STS“ kanalida (2019)<ref>{{Veb manbasi|url=https://ctc.ru/projects/show/fort_boyard__vozvraschenie/video/891589/|sarlavha=СТС – официальный сайт телеканала|ish=ctc.ru|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2020-09-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200929172344/https://ctc.ru/projects/show/fort_boyard__vozvraschenie/video/891589/}}</ref>. === Kliplar === * [[Timati]] — ''"Aqldan ozmang"'' * [[Dima Bilan]] — ''"Xonim"'' * GeCap — ''"Siz shundaysiz"'' * Maksimov shousi — ''"Etarli emas"'' * MakSim — ''"Qanday uchish kerak"'' * Mitya Fomin — ''"Men uyga qaytaman"'' * Dmitriy Danilenko — „Jimjitlik“ * [[Egor Kreed|Egor Creed]] — ''"Bu kerakmi"'' === Fitna nazariyalari === 2020-yilda u [[COVID-19 pandemiyasi]] ([[Ekologiya|ekologik]] muammolar insoniyat va butun Yer uchun jiddiyroq xavf tugʻdirishini taʼkidlab, pandemiya xavfini kamaytirdi) bilan bogʻliq fitna nazariyalarining tarqalishi tufayli eʼtiborni tortdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://aif.ru/health/coronavirus/bonya_koronavirus_i_5g_vypusknica_doma_2_propagandiruet_teoriyu_zagovora|sarlavha=Боня, коронавирус и 5G. Выпускница «Дома-2» пропагандирует теорию заговора|muallif=Андрей Сидорчик|ish=aif.ru|sana=2020-04-23|kirish sanasi=2021-03-26|arxivsana=2020-12-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201223140229/https://aif.ru/health/coronavirus/bonya_koronavirus_i_5g_vypusknica_doma_2_propagandiruet_teoriyu_zagovora}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://tvrain.ru/teleshow/vechernee_shou/fejki-507528/|sarlavha=Боня и рептилоиды. Как российские звезды несут в массы конспирологию о Covid-19|muallif=TV Rain Inc|ish=tvrain.ru|sana=2020-04-23|kirish sanasi=2021-03-26|arxivsana=2020-05-01|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200501194815/https://tvrain.ru/teleshow/vechernee_shou/fejki-507528/}}</ref>. == Biznes == === Moda === U Blossom, Philipp Plein, Tom Farr, Jacob & Co<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.woman.ru/fashion/jewellery-watches/article/225463/|sarlavha=Виктория Боня стала лицом Roberto Bravo|muallif=Алена Петровская|ish=www.woman.ru|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2020-10-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201008180013/https://www.woman.ru/fashion/jewellery-watches/article/225463/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.cosmo.ru/stars/news/16-09-2015/viktoriya-bonya-zamenila-millu-yovovich-v-reklame-ukrasheniy/|sarlavha=VB|muallif=|ish=|sana=|nashriyot=}}</ref>, Daniel Benjamin, Love Republic, APM Monaco, [https://www.robertobravo.com/ru/ Roberto Bravo] kabi brendlar uchun brend elchisi boʻlgan<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.woman.ru/fashion/jewellery-watches/article/225463/|sarlavha=Виктория Боня стала лицом Roberto Bravo|muallif=Алена Петровская|ish=www.woman.ru|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2020-10-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201008180013/https://www.woman.ru/fashion/jewellery-watches/article/225463/}}</ref>. 2011-yilda u INGLOT<ref>{{Veb manbasi|til=ru-RU|url=https://www.ok-magazine.ru/beauty/stars_1/7378-viktoriya-bonya|sarlavha=Виктория Боня|ish=Журнал OK!|kirish sanasi=2020-11-30}}</ref> professional rangli kosmetika brendining xalqaro yuziga aylandi va INGLOT<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://7days.ru/beauty/makeup/viktoriya-bonya-predstavila-imennuyu-liniyu-kosmetiki.htm|sarlavha=Виктория Боня представила именную линию косметики|ish=7Дней.ру|sana=2013-10-20|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2017-08-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170817052641/http://7days.ru/beauty/makeup/viktoriya-bonya-predstavila-imennuyu-liniyu-kosmetiki.htm}}</ref> tomonidan cheklangan Victoria Bonya seriyasini chiqardi. 2018-yildan beri u Victoria Bonya Jeans brendi ostida kiyimlarni chiqarmoqda<ref>{{Veb manbasi|url=https://bonyajeans.com/about-us/|sarlavha=Информация о компании Victoria Bonya Jeans|ish=bonyajeans.com|kirish sanasi=2020-11-30}}</ref>. Roberto Bravoning xalqaro elchisi sifatida u 2019-yilda ushbu brend uchun zargarlik buyumlari kolleksiyasini yaratdi<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.elle.ru/moda/novosty/viktoriya-bonya-sozdala-osobuyu-kollekciyu-ukrashenii-dlya-roberto-bravo-id6812682/|sarlavha=Виктория Боня создала особую коллекцию украшений для Roberto Bravo|ish=www.elle.ru|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2020-10-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201020230109/https://www.elle.ru/moda/novosty/viktoriya-bonya-sozdala-osobuyu-kollekciyu-ukrashenii-dlya-roberto-bravo-id6812682/}}</ref>. 2020-yilning kuzida u L’Officiel [[Avstriya|AUSTRIA]]<ref>{{Veb manbasi|til=ru-RU|url=https://russianteleweek.ru/stars/ja-zasluzhivaju-jetogo-bonja-stala-redaktorom-avstrijskoj-versii-zhurnala-o-mode-l-officiel/|sarlavha="Я заслуживаю этого": Боня стала редактором австрийской версии журнала о моде L’Officiel|ish=«Русская Теленеделя»|sana=2020-10-08|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2020-10-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201029053606/https://russianteleweek.ru/stars/ja-zasluzhivaju-jetogo-bonja-stala-redaktorom-avstrijskoj-versii-zhurnala-o-mode-l-officiel/}}</ref> goʻzallik direktori etib tayinlandi. === Blog yuritish === 2019-yilda [[Cannes|Kannda]] boʻlib oʻtgan World Blogger Awards<ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.forbes.com/sites/stephanrabimov/2019/06/07/world-bloggers-awards-makes-history-in-cannes/|sarlavha=World Bloggers Awards Makes History In Cannes|muallif=Stephan Rabimov|ish=Forbes|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2020-12-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201230205141/https://www.forbes.com/sites/stephanrabimov/2019/06/07/world-bloggers-awards-makes-history-in-cannes/}}</ref> marosimida u „Eng yaxshi turmush tarziga taʼsir etuvchi“<ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.vokrug.tv/article/show/15588250391/|sarlavha=Виктория Боня получила специальную награду в Каннах|ish=Вокруг ТВ|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2019-05-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190526030124/https://www.vokrug.tv/article/show/15588250391/}}</ref> nominatsiyasida gʻolib chiqdi. 2019 va 2020-yillarda Forbes jurnali Bonyani Rossiyadagi 15 ta eng boy bloggerlar reytingiga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.forbes.ru/biznes-photogallery/386913-sobchak-buzova-habib-15-blogerov-kotorye-zarabatyvayut-bolshe-vsego-v|sarlavha=Собчак, Бузова, Хабиб: 15 блогеров, которые зарабатывают больше всего в Instagram|ish=Forbes.ru|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2021-01-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210122165907/https://www.forbes.ru/biznes-photogallery/386913-sobchak-buzova-habib-15-blogerov-kotorye-zarabatyvayut-bolshe-vsego-v}}</ref><ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.forbes.ru/milliardery-photogallery/407587-sobchak-i-insta-mamy-15-blogerov-kotorye-zarabatyvayut-bolshe-vseh-v|sarlavha=Собчак и инстамамы: 15 блогеров, которые зарабатывают больше всех в Instagram|ish=forbes.ru|kirish sanasi=2020-11-30|arxivsana=2020-11-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123154637/https://www.forbes.ru/milliardery-photogallery/407587-sobchak-i-insta-mamy-15-blogerov-kotorye-zarabatyvayut-bolshe-vseh-v}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1979-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:27-noyabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] t0gj7257o2p7ohq8kmrujzy4umv8xb8 Larisa Verbitskaya 0 750562 2725812 2700949 2022-07-30T16:25:48Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Larisa Verbitskaya|eni=300px|tugʻilgan paytidagi ismi=Larisa Viktorovna Sherbatyuk|kasbi=[[diktor]], [[teleboshlovchi]]|tavallud sanasi=[[1959-yil]] [[30-noyabr]]|tavallud joyi=[[Feodosiya]], [[Qrim]], [[USSR]], [[SSSR]]|fuqaroligi={{SSSR}}→{{RUS}}|turmush oʻrtogʻi=Aleksandr Dudov|bolalari=oʻgʻli: Maksim qizi: Inna|portret=Вербицкая Лариса.jpg}} '''Larisa Viktorovna Verbitskaya''' ([[1959]]-[[30-noyabr|yil 30-noyabrda]] tugʻilgan, [[Feodosiya]], [[Qrim]], [[Ukraina Sovet Sotsialistik Respublikasi|Ukraina SSR]]) — sovet va [[Rossiya|rossiyalik]] diktor va teleboshlovchi. Rossiyada xizmat koʻrsatgan artist ([[2004]])<ref name="339-2004">[http://graph.document.kremlin.ru/page.aspx?781345 Ukaz Prezidenta Rossiyskoy Federatsii ot 10 marta 2004 goda № 339 „O nagrajdenii gosudarstvennimi nagradami Rossiyskoy Federatsii“]{{Недоступная ссылка|date=Июнь 2018|bot=InternetArchiveBot}}</ref>. Avval „Xayrli tong“ dasturining boshlovchisi boʻlgan. == Hayot va karyera == U 1959-yil 30-noyabrda Qrim viloyatining [[Feodosiya]] shahrida tugʻilgan, lekin u uni 12 yoshida, ota-onasi qaerda tugʻilganini koʻrsatmoqchi boʻlganida koʻrgan. Uning otasi harbiy boʻlgan, u [[Kishinyov|Kishinyovga]] koʻchirilgan<ref name="sobru">{{veb manbasi|url=http://www.sobesednik.ru/weekly/186/person/5365.phtml|sarlavha=Лариса Вербицкая: «Мне нужно 10 жизней»|muallif=|ish=[[Собеседник]]|sana=2003-06-17|nashriyot=|access-date=2022-07-30|archive-date=2003-09-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20030909114133/http://www.sobesednik.ru/weekly/186/person/5365.phtml}}</ref>. Ota 90-yillarda vafot etdi. Onasi Yelena Shcherbatyuk operatsiya xonasida katta hamshira boʻlib ishlagan. Onam bolalar uyida tarbiyalangan, 1946-yilda ota-onasi ochlikdan vafot etgan, oilada yetti nafar bola bor edi. U Kishinyovdagi ingliz maktabida, ingliz tili kurslarida oʻqigan, ota-onasi uni Xalqaro munosabatlar institutida oʻqishini xohlashgan. U sport bilan shugʻullangan: akrobatika, suzish, shoʻngʻin, shoʻngʻin, keyin yengil atletika<ref name="globalmsk.ru">{{veb manbasi|url=http://www.globalmsk.ru/person/id/569|sarlavha=Вербицкая Лариса Викторовна — биография, новости, фото, дата рождения, пресс-досье. Персоналии ГлобалМСК.ру. Московский бизнес портал<!-- Заголовок добавлен ботом -->|kirish sanasi=2011-07-10|arxivsana=2011-12-01|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111201214520/http://globalmsk.ru/person/id/569}}</ref>. Maktabdan keyin Iona Creanga nomidagi Kishinyov davlat pedagogika institutining rus tili va adabiyoti fakultetini tamomlagan. 1982-yildan-[[Kishinyov]] televideniyesining diktori. 1986-yildan — SSSR Markaziy televideniyesining diktori. Diktorlar tanlovida qatnashgan va [[Moldova]] televideniyesida yagona ayol diktor oʻrnini egallagan; U Markaziy televideniyeda „Budilnik“, „Moskva yangiliklari“ dasturlari boshlovchisi sifatida ishlagan: „Xayrli kech, Moskva“, „Quvnoq eslatmalar“, „Askarlar qoʻshiq aytganda“, „Ostankino kontsert studiyasida uchrashuvlar“, „Omad zigzagi“, „Omadli imkoniyat“, „Xayrli tun, bolalar“ askarlar qoʻshiqlari festivali, „Yangiliklar“ axborot dasturi. U Birinchi kanalning „Soʻnggi qahramon“, „Muzlik davri“, „Fort Boyard“, „Katta poygalar“ loyihalarida ishtirok etgan. 1987-yildan 2014-yilgacha u Birinchi kanalda „Xayrli tong“ va SSSR Markaziy televideniyesining birinchi dasturida „90 daqiqa“ tong dasturining boshlovchisi boʻlgan. Professional imidjerlar ligasi vitse-prezidenti<ref name="sobru"/>. Telejurnalist. Kosmetologiya, parfyumeriya va moda sohasida mutaxassis. 2017-yildan beri u Ostankino telemarkazidagi Moskva kasbiy taʼlim markazida „Televizion dastur boshlovchisi“ kursining magistri. „Qrim koʻprigi“ va RF DOSAAF jamoat kengashlari aʼzosi. == Shaxsiy hayot == * Birinchi eri — Yuriy Petrovich Verbitskiy (1958-yilda tugʻilgan), xuddi shu maktabda oʻqigan. 5 yil yashadi. Hozirda shahardagi 345-mexanika zavodida ishlamoqda Balashixa, asbobsozlik va avtomatlashtirish boʻyicha muhandis. ** Oʻgʻli: Maksim (1979-yilda tugʻilgan<ref name="www.televeduschie.ru">{{veb manbasi|url=http://www.televeduschie.ru/p195.html|sarlavha=Лариса Вербицкая — Официальный сайт союза телеведущих<!-- Заголовок добавлен ботом -->|kirish sanasi=2011-07-10|arxivsana=2010-01-25|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100125203750/http://www.televeduschie.ru/p195.html}}</ref>) — advokat, oʻzining yuridik firmasiga ega<ref name="globalmsk.ru"/>. Ikkinchi nikoh bilan turmush qurgan. * Ikkinchi turmush oʻrtogʻi Aleksandr Vladimirovich Dudov — Butunrossiya davlat teleradiokompaniyasining teleoperatori, reklama, hujjatli va ilmiy-ommabop filmlar direktori<ref name="globalmsk.ru" /><ref>{{veb manbasi|url=http://www.ntvs.ru/profi/|sarlavha=Звёзды TV о профессии<!-- Заголовок добавлен ботом -->|kirish sanasi=2011-07-10|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130725033324/http://ntvs.ru/profi/|arxivsana=2013-07-25}}</ref>. 1985-yil may oyidan beri ular sirkda uchrashishdi. Ular 1985-yil noyabr oyida turmush qurishdi. ** Qizi: Inna (1990-yilda tugʻilgan) — balet bilan shugʻullangan, rasm chizadi, onasi bilan ot minish va suzish, basketbol bilan shugʻullangan, dizayner boʻlishni orzu qilgan. Rossiya Xalqlar doʻstligi universitetini (jamoatchilik bilan aloqalar boʻlimi) tamomlagan<ref name="globalmsk.ru" /><ref name="www.televeduschie.ru" />. Reklama sohasida ishlaydi. ** Nevaralar (oʻgʻlidan) : Ulyana, Elishay, Luka. == Mukofotlar == * [[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|Doʻstlik ordeni]] ([[2006]]-[[27-noyabr|yil 27-noyabr]]) — ''mahalliy televideniye va radioeshittirishni rivojlantirishga qoʻshgan ulkan hissasi va koʻp yillik samarali faoliyati uchun''. * Rossiya Federatsiyasining xizmat koʻrsatgan artisti ([[2004]]-[[10-mart|yil 10-mart]]) — ''sanʼat sohasidagi xizmatlari uchun''<ref name="339-2004"/>. == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20180617100903/http://xn--80aaadessesc0dej0f3g.xn--p1ai/ Rasmiy sayt] [[Turkum:Rossiyaning Doʻstlik ordeni sohiblari]] [[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1959-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:30-noyabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] pxuuwz8aqezycpnk6hb6ade9atlwt92 Foydalanuvchi:Allanur77 2 750626 2725459 2721910 2022-07-30T12:53:36Z Allanur77 74560 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:<span style="border-radius:9em;padding:0 7px;background: linear-gradient(45deg, rgba(0,131,176,1) 0%, rgba(0,180,219,1) 85%);">Foydalanuvchi:<span style="color:#FFF">'''Allanur77'''</span></span>}} {| cellpadding="10" cellspacing="8" style="width: 100%; background-color: #b0d0a0; border: 1px solid #008000; vertical-align: top; border-radius: 8px; -moz-border-radius: 8px; box-shadow: 0.1em 0.1em 0.5em rgba(0,0,0,0.75); -moz-box-shadow: 0.1em 0.1em 0.5em rgba(0,0,0,0.75); -webkit-box-shadow: 0.1em 0.1em 0.5em rgba(0,0,0,0.75);" |- style="display: none;" | colspan="2" style="padding: 0;" |5D HELLO Heading here, but remove 'display: none;' on row (above; leave just '|-') |-d | style="width: 70%; background-color: #d0f0c0; border-width: 1px 4px 4px 1px; border-style: solid; border-color: #008000; vertical-align: top; border-radius: 8px; -moz-border-radius: 8px; box-shadow: 0.1em 0.1em 0.5em rgba(0,0,0,0.75); -moz-box-shadow: 0.1em 0.1em 0.5em rgba(0,0,0,0.75); -webkit-box-shadow: 0.1em 0.1em 0.5em rgba(0,0,0,0.75);" rowspan="2" | <div style="font-family: 'Maiandra GD', Times New Roman; font-size: 10pt; text-align: left;"> {| style=" background-color: #d0f0c0;" |- | [[File:Google.png|35px]] '''Gmail : allanur77wiki@gmail.com''' <inputbox> type=create width=25 </inputbox> [[Fayl:Flag_of_Turkmenistan.jpg|thumb|300px|'''Garaşsyz Baky Bitarap Türkmenistan''']] [[Fayl:Emblem_of_Turkmenistan.svg|130px|]] [[Fayl:Turkmenistan.png|185px|]] <div style="text-align: center;"> [[Image:Flag of Turkmenistan.svg|30px]]''''' Hoş Geldiňiz''''' [[Image:Flag of Uzbekistan.svg|30px]]''''' Xush Kelibsiz''''' </div> {| border="2" align="right" cellpadding="4" cellspacing="0" width="300" style="margin: 0.5em 0 1em 1em; |+<big>'''Vikipediya foydalanuvchisi haqida:'''</big> |'''[[Ismi]]''' |Allanur |- |'''[[Familiya]]''' |Tillayev |- |'''[[(nickname)]]''' |Allanur77 |- |'''[[Yashash joyi]]''' |Turkmaniston |- |'''[[Millati]]''' |Turkman |- |}{{#babel:tk-N|en-1|ru-2|tr-2|uz-3|az-1}} {{User Asia}} {{User AstroLoyiha}} {{Musulmon foydalanuvchi}} {| |{{userbox|id =gmail |id-s = 10 |id-c = yellow|info = ''Allanur77wiki@gmail.com'' |info-c = lightgreen |info-s = 10 |border-c = black}} |} *Maqolalarim: [[OIV]] *Boshqa vikipedia sahifam: [[Image:Crystal 128 forward.png|20px]] [[:tk:User:Allanur77|Turkman Vikipedia]]-sahifam [[Image:Crystal 128 forward.png|20px]] [[:tr:User:Allanur77|Turk Vikipedia]]-sahifam [[Image:Crystal 128 forward.png|20px]] [[:az:User:Allanur77|Ozarboyjon Vikipedia]]-sahifam </div> |} </div> |} dpu374maw7ikn5jxa2ixr6mqyxocl82 Karen Ferguson-Dayes 0 750704 2725449 2700891 2022-07-30T12:48:09Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Karen Ferguson-Dayes|tasvir=|izoh=|boʻyi={{Height|ft=5|in=5}}<ref name="media guide"/>|toʻliqism=|tavallud_sana={{Birth date and age|1972|2|13}}<ref name="media guide"/>|tavallud_joyi=[[Holbrook, New York]], {{flagicon|USA}} AQSh|pozitsiya=[[Himoyachi|Supuruvchi]], [[Yarim himoyachi]]<ref name="courant"/>|yoshlikyillari1={{0|0000}}–1990|yoshlikklublari1=[[Sachem High School North|Sachem North Flaming Arrows Boys]]|milliyyillar1=1992–1993|milliyjamoa1=[[United States women's national soccer team|United States]]|milliyisht1=2|milliygollar1=0|boshliqyillar1=1995–1996|boshliqklublar1=[[Boston University Terriers]] (assistant)|boshliqyillar2=1997–1999|boshliqklublar2=[[UConn Huskies women's soccer|UConn Huskies]] (assistant)|boshliqyillar3=2000–|boshliqklublar3=[[Louisville Cardinals women's soccer|Louisville Cardinals]]|boshliqyillar4=2003–2004|boshliqklublar4=[[United States women's national under-21 soccer team|United States U21]] (assistant)|boshliqyillar5=2005|boshliqklublar5=United States U15 (assistant)}} '''Karen Ferguson-Dayes''' (1972-yil 13-fevralda tugʻilgan '''Karen Elizabeth Ferguson''') — Amerikalik sobiq [[Futbol|futbolchi]] va hozirgi murabbiy, [[Himoyachi|supuruvchi]] yoki [[Yarimhimoyachi|yarim himoyachi]] sifatida oʻynagan, AQSh ayollar terma jamoasida ikki marta maydonga tushgan. == Karyera == Ferguson-Dayes o'rta maktabda Sachem North Flaming Arrows o'g'il bolalar jamoasida o'ynagan.<ref name="courant" /> Kollejda u 1990-yildan 1993-yilgacha UConn Huskies uchun o'ynagan. U 1991, 1992 va 1993-yillarda All-Amiricaga tanlangan va 1990-yilda NCAA All-Tournament jamoasiga kiritilgan. U 1992-yilda ''Soccer America'' MVP bo'lgan va 1993-yilda ISAA Milliy kattalar aniqlash jamoasiga kiritilgan. Ferguson-Dayes 1991, 1992 va 1993-yillarda NSCAA Butun Shimoli-Sharqiy mintaqasiga, shuningdek, barcha to'rt mavsumda NEWISA All-New England tarkibiga kiritilgan. 1994-yilda u UConn eng yaxshi katta sportchi mukofotini qo'lga kiritdi.<ref>{{veb manbasi|url=https://s3.amazonaws.com/uconnhuskies.com/documents/2019/8/20/2019_WSOC_Media_Guide.pdf|sarlavha=UConn Women's Soccer 2019 Media Guide|nashriyot=[[UConn Huskies]]|yil=2019|kirish sanasi=24-avgust 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190824080349/https://s3.amazonaws.com/uconnhuskies.com/documents/2019/8/20/2019_WSOC_Media_Guide.pdf|arxivsana=24-avgust 2019-yil}}</ref> Umumiy hisobda, u Huskies uchun 89 o'yinda 17 ta gol urdi va 17 ta golli uzatmani qayd etdi.<ref name="courant">{{yangiliklar manbasi |last=Pukalo |first=Mark |date=12-noyabr 1993-yil |title=For UConn, Ferguson Finds a Way |work=[[Hartford Courant]] |url=https://www.courant.com/news/connecticut/hc-xpm-1993-11-12-0000002103-story.html |url-status=live |access-date=24-avgust 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190825013655/https://www.courant.com/news/connecticut/hc-xpm-1993-11-12-0000002103-story.html |archive-date=25-avgust 2019-yil}}</ref> Ferguson-Dayes 1992-yil 14-avgustda Norvegiyaga qarshi [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|o'rtoqlik]] uchrashuvida AQSH terma jamoasi safida debyut qilgan. U 1993-yil 14-martda Germaniyaga qarshi oʻrtoqlik oʻyinida AQSH terma jamoasi safida ikkinchi va oxirgi oʻyinini qoʻlga kiritdi.<ref name="media guide">{{veb manbasi|url=https://d1dhn91mufybwl.cloudfront.net/downloads/pdfs/fdxnf1dwi/fdxnf1dwi_print.pdf|sarlavha=2019 U.S. Women's National Team Media Guide|ish=[[United States Soccer Federation]]|yil=2019|kirish sanasi=18-avgust 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190808074101/https://d1dhn91mufybwl.cloudfront.net/downloads/pdfs/fdxnf1dwi/fdxnf1dwi_print.pdf|arxivsana=8-avgust 2019-yil}}</ref> Ferguson-Dayes keyinchalik murabbiylik faoliyatini boshladi, u Boston University Terriers va o'zining alma materi bo'lgan UConn Huskies uchun yordamchi bo'lib ishladi. 2000-yilda u Louisville Cardinals ayollar futboliga bosh murabbiy etib tayinlandi. U dastur tarixidagi eng muvaffaqiyatli murabbiy va 2011-yilda Yilning Katta Sharq murabbiyi sifatida tanlangan. Luisvillda u 2003 va 2004-yillarda 21 yoshgacha bo'lgan AQSH terma jamoasida, 2005-yilda esa 15 yoshgacha bo'lgan terma jamoada yordamchi bo'lib ishlagan.<ref name="uconn">{{veb manbasi|url=https://s3.amazonaws.com/uconnhuskies.com/documents/2019/8/20/2019_WSOC_Media_Guide.pdf|sarlavha=UConn Women's Soccer 2019 Media Guide|nashriyot=[[UConn Huskies]]|yil=2019|kirish sanasi=24-avgust 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190824080349/https://s3.amazonaws.com/uconnhuskies.com/documents/2019/8/20/2019_WSOC_Media_Guide.pdf|arxivsana=24-avgust 2019-yil}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://s3.amazonaws.com/uconnhuskies.com/documents/2019/8/20/2019_WSOC_Media_Guide.pdf "UConn Women's Soccer 2019 Media Guide"] <span class="cs1-format">(PDF)</span>. </cite></ref> U, shuningdek, turli mintaqaviy yoshlar saralash va o'quv dasturlarida murabbiy bo'lib ishlagan va AQSh futboli B litsenziyasiga ega.<ref>{{veb manbasi|url=https://gocards.com/staff.aspx?staff=228|sarlavha=Karen Ferguson-Dayes|ish=[[Louisville Cardinals]]|kirish sanasi=24-avgust 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190825013926/https://gocards.com/staff.aspx?staff=228|arxivsana=25-avgust 2019-yil}}</ref> U 2003-yilda Sachem Athletic shon-sharaf zaliga, shuningdek, 2018-yilda New York shtat oʻrta maktabi qizlari futbol shon-shuhrat zaliga kiritildi.<ref>{{yangiliklar manbasi |year=2018 |title=HOF Class of 2018 |work=New York State High School Girls Soccer Hall |url=https://www.nysgirlsoccerhof.com/class-of-2018.html |url-status=live |access-date=24-avgust 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190825013822/https://www.nysgirlsoccerhof.com/class-of-2018.html |archive-date=25-avgust 2019-yil}}</ref> == Shaxsiy hayoti == Ferguson-Dayes New Yorkning Holbruk shahrida tug'ilgan<ref name="cardinals">{{veb manbasi|url=https://gocards.com/staff.aspx?staff=228|sarlavha=Karen Ferguson-Dayes|ish=[[Louisville Cardinals]]|kirish sanasi=24-avgust 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190825013926/https://gocards.com/staff.aspx?staff=228|arxivsana=25-avgust 2019-yil}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://gocards.com/staff.aspx?staff=228 "Karen Ferguson-Dayes"]. </cite></ref> va 2008-yilda Hylton Dayes bilan turmush qurgan. U 2008-yilning dekabrida oʻgʻli Brendonni tug'di.<ref>{{veb manbasi|url=https://gobearcats.com/staff.aspx?staff=179|sarlavha=Hylton Dayes|ish=[[Cincinnati Bearcats]]|kirish sanasi=24-avgust 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190825014049/https://gobearcats.com/staff.aspx?staff=179|arxivsana=25-avgust 2019-yil}}</ref> == Karyera statistikasi == === Xalqaro === {| class="wikitable" style="text-align:center" ! colspan="3" |{{flagicon|USA}} Amerika Qoʻshma Shtatlari<ref>{{veb manbasi|url=https://d1dhn91mufybwl.cloudfront.net/downloads/pdfs/fdxnf1dwi/fdxnf1dwi_print.pdf|sarlavha=2019 U.S. Women's National Team Media Guide|ish=[[United States Soccer Federation]]|yil=2019|kirish sanasi=18-avgust 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190808074101/https://d1dhn91mufybwl.cloudfront.net/downloads/pdfs/fdxnf1dwi/fdxnf1dwi_print.pdf|arxivsana=8-avgust 2019-yil}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://d1dhn91mufybwl.cloudfront.net/downloads/pdfs/fdxnf1dwi/fdxnf1dwi_print.pdf "2019 U.S. Women's National Team Media Guide"] <span class="cs1-format">(PDF)</span>. </cite></ref> |- ! Yil !Isht. !Gol. |- | 1992 | 1 | 0 |- | 1993 | 1 | 0 |- ! Jami ! 2 ! 0 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://louisvillewomensports.com/?p=11598 Louisville Women Sports bilan suhbat] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20190825013341/https://louisvillewomensports.com/?p=11598 |date=2019-08-25 }} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1972-yilda tugʻilganlar]] oacwtappnpn1ef0xpj05j4y8p7gr78o Kim Taehyung 0 750829 2725579 2700831 2022-07-30T14:25:01Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Kim Taehyung''' ({{Lang-ko|김태형}} [kim tʰɛʝjʌ̹ŋ], {{Lang-zh|金泰亨}} ; tugʻilgan sanasi. [[1995]]-[[30-dekabr|yil 30-dekabr]], koʻproq '''V''' ('''V''')<ref>{{veb manbasi|url=https://people.search.naver.com/search.naver?where=nexearch&query=뷔&sm=ppl_cts&ie=utf8&key=PeopleService&os=585552|sarlavha=V Profile on Naver|ish=[[Naver]]|kirish sanasi=6-fevral 2019-yil|arxivsana=2021-02-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210224132403/https://people.search.naver.com/search.naver?where=nexearch&query=%EB%B7%94&sm=ppl_cts&ie=utf8&key=PeopleService&os=585552}}</ref> nomi bilan tanilgan) – [[Koreya Respublikasi|janubiy koreyalik]] [[Ashulachi|qoʻshiqchi]], [[Qoʻshiqnavis|qoʻshiq muallifi]] va aktyori. U [[BTS]] bolalar guruhining vokalisti<ref>{{veb manbasi|url=https://www.billboard.com/articles/columns/k-town/7850225/bts-v-get-to-know|sarlavha=Get to Know BTS: V|ish=Billboard|sana=30-iyun 2017-yil|kirish sanasi=6-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-03-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190329055557/https://www.billboard.com/articles/columns/k-town/7850225/bts-v-get-to-know}}</ref>. Koreya Yozuv Industriyasi Assotsiatsiyasi (KOMCA) maʻlumotlariga koʻra, V guruh diskografiyasidagi oʻnta trek muallifi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.komca.or.kr/foreign2/eng/S01.jsp|sarlavha=Korea Music Copyright Association – Search for the songs, credited to V (BTS)|ish=KOMCA|kirish sanasi=6-fevral 2019-yil|arxivsana=2017-07-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170714015621/http://www.komca.or.kr/foreign2/eng/S01.jsp}}</ref>. == Hayoti va maʼlumoti == Kim Taehyung 1995-yil 30-dekabrda [[Koreya Respublikasi|Janubiy Koreyaning]] Daegu shahrida tugʻilgan va Gochang okrugida oʻsgan.<ref>{{veb manbasi|url=http://bts.ibighit.com/bts.php|sarlavha=BTS Profiles|ish=ibighit|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|archive-date=2018-10-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20181024005758/http://bts.ibighit.com/bts.php}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=277&aid=0004141152|sarlavha=[아.입.뽀]⑥ 독보적 밀리언셀러, 방탄소년단 뷔 #이 비주얼, 이 실력 현실이냐?|ish=Naver|sana=16-dekabr 2017-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2018-01-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180131171214/https://entertain.naver.com/read?oid=277&aid=0004141152}}</ref>. Uning oilasida ota-onasidan tashqari ukasi va singlisi ham bor. Taehyung professional qoʻshiqchi sifatida birinchi marta boshlangʻich maktabda ishlagan va hatto oʻrta maktabda [[Saksofon|saksafondan]] saboq olgan.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.ajunews.com/view/20181029171742495|sarlavha=[방탄소년단 멤버해부] 방탄소년단, ʻ뷔’ #얼굴천재#감성소년#연탄이 아빠|ish=Aju News|sana=30-oktabr 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-05-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190524215356/https://www.ajunews.com/view/20181029171742495}}</ref> Daegu tinglovidan oʻtib, Big Hit Entertainment stajyoriga aylandi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.etonline.com/bts-everything-you-need-know-about-k-pop-boy-band-ready-take-over-world-87709|sarlavha=BTS: Everything You Need to Know About the K-Pop Boy Band Ready to Take Over the World|ish=Entertainment Tonight|sana=20-sentabr 2017-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2017-09-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170921005813/https://www.etonline.com/bts-everything-you-need-know-about-k-pop-boy-band-ready-take-over-world-87709}}</ref> 2014-yilda u Koreya sanʼat maktabini tamomlagan va keyin Seul kiber universitetiga oʻqishga kirgan.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.brainmedia.co.kr/brainWorldMedia/ContentView.aspx?contIdx=17717|sarlavha=글로벌사이버대, 지구에 희망 전할 ʻ힐링아티스트’를 발굴하다|ish=Brain Media|sana=31-mart 2016-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2017-08-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170811012338/http://www.brainmedia.co.kr/brainWorldMedia/ContentView.aspx?contIdx=17717}}</ref> == Karyerasi == === 2013-yildan hozirgi kungacha: BTS debyuti va karerasining boshlanishi === [[Fayl:170529_V_at_a_press_conference_for_the_BBMAs_(4).png|left|thumb|290x290px| V [[Billboard Music Awards]] uchun matbuot anjumanida, 2017-yil may]] 2013-yil 13-iyunda Taehyung “No More Dream” singli bilan BTS bolalar guruhining toʻrt nafar vokalchisidan biri sifatida debyut qildi. Kompaniya sahna nomini tanlashning uchta variantini taklif qildi: Oltita ({{Lang-en|Six}}), Lex ({{Lang-en|Lex}}) va V ({{Lang-en|V}}). U oxirgi variantni tanladi, chunki bu “gʻalaba” degan maʼnoni anglatadi ({{Lang-en|Victory}}).<ref>{{veb manbasi|url=https://spinditty.com/genres/10-Facts-and-Profile-about-BTS-member-V-Kim-Taehyung|sarlavha=10 Reasons Why Everybody Loves BTS' V|ish=Spinditty|sana=25-may 2017-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-12-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191228163341/https://spinditty.com/genres/10-Facts-and-Profile-about-BTS-member-V-Kim-Taehyung}}</ref> V ilk bor 2015-yilda Yoshlar trilogiyasining birinchi albomi ustida ishlayotganda musiqa yaratishda oʻzini sinab koʻrdi va u yerda “Hold Me Tight” trekining mualliflari va bastakorlaridan biriga aylandi. Shuga hammuallifi boʻlgan “Boyz with Fun” qoʻshigʻi matni ustida ham ishlagan. Trilogiyaning ikkinchi albomi uchun V “Run” nomli trekni yaratishda qatnashgan, uning musiqasini yozgan va Jungkook soʻzlaridan foydalangan. 2016-yilda u <nowiki><i id="mwTA">Gaon</i></nowiki> Singles Chart<ref>{{veb manbasi|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=ALL&targetTime=42&hitYear=2016&termGbn=week|sarlavha=2016년 42주차 Digital Chart|ish=Gaon|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2016-12-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161220062629/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=ALL&targetTime=42&hitYear=2016&termGbn=week}}</ref>ning eng yaxshi 30 taligi va [[Billboard chartlari|''Billboard'' World Singles Chartning]] eng yaxshi 10 taligida debyut qilgan “Stigma” yakkaxon kompozitsiyasini chiqardi. V, shuningdek, J-Hope bilan “Hug Me” qoʻshigʻining norasmiy coverlarini va [[Adele|Adelning]] “Someone Like You” qoʻshigʻining yakkaxon ijrosini ijro etgan.<ref>{{veb manbasi|url=http://star.fnnews.com/archives/158652|sarlavha=방탄소년단 뷔 측 “ʻ화랑’ 출연 확정, 연기자 데뷔” (공식입장)|ish=FN News|sana=23-fevral 2016-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-12-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191231114941/http://star.fnnews.com/archives/158652}}</ref> 2018-yilning may oyida V oʻzining ikkinchi yakkaxon kompozitsiyasi “Singularity”ni maxsus uchinchi “''Love Yourself 轉ʼs Tear”'' studiyaviy albomi uchun chiqardi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.billboard.com/articles/columns/k-town/8454687/bts-v-singularity-video-love-yourself-tear|sarlavha=BTS' V Reveals Haunting New Song 'Singularity' Ahead of 'Love Yourself: Tear' Album Release: Watch|ish=Billboard|sana=6-may 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2018-05-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180511041129/https://www.billboard.com/articles/columns/k-town/8454687/bts-v-singularity-video-love-yourself-tear}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.soompi.com/article/1165743wpp/watch-bts-teases-love-tear-comeback-stunning-singularity-trailer-featuring-v|sarlavha=Watch: BTS Teases “Love Yourself: Tear” Comeback With Stunning “Singularity” Trailer Featuring V|ish=Soompi|sana=6-may 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-02-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190209125919/https://www.soompi.com/article/1165743wpp/watch-bts-teases-love-tear-comeback-stunning-singularity-trailer-featuring-v}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.grammy.com/grammys/news/bts-v-delivers-singularity-comeback-trailer-ahead-love-yourself-tear|sarlavha=BTS' V Delivers "Singularity" Comeback Trailer Ahead of 'Love Yourself: Tear'|ish=Grammy|sana=7-may 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-03-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190326202105/https://www.grammy.com/grammys/news/bts-v-delivers-singularity-comeback-trailer-ahead-love-yourself-tear}}</ref> Chiqarilganidan bir oy oʻtgach, Britaniyaning ''[[The Guardian]]'' gazetasi qoʻshiqni “2018-yil iyun oyining eng yaxshi 50 ta qoʻshigʻi” pleylistiga qoʻshdi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/music/2018/jun/06/50-great-tracks-for-june-christine-queens-playboi-carti-the-1975|sarlavha=50 great tracks for June from Christine and the Queens, Playboi Carti, the 1975 and more|ish=The Guardian|sana=6-iyun 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2020-02-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200205002823/https://www.theguardian.com/music/2018/jun/06/50-great-tracks-for-june-christine-queens-playboi-carti-the-1975}}</ref> Qoʻshiq Amerikaning ''[[Billboard]]'' jurnali tomonidan “Eng yaxshi 50 BTS qoʻshigʻi” roʻyxatiga kiritilib, uni 28-oʻringa qoʻydi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.billboard.com/articles/columns/k-town/8460287/bts-top-50-songs-fifth-anniversary|sarlavha=BTS' 50 Best Songs: Critics' Picks|ish=Billboard|sana=12-iyun 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2020-06-10|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200610023040/https://www.billboard.com/articles/columns/k-town/8460287/bts-top-50-songs-fifth-anniversary}}</ref>25-oktabr kuni “Singulatiry” BBC radiosida debyut qildi.<ref>{{veb manbasi|url=https://m.entertain.naver.com/read?oid=022&aid=0003313269|sarlavha=BTS 뷔의 '싱귤래리티', 英 BBC 라디오 첫 방송 "한국 아이돌 솔로곡 최초"|ish=Naver|sana=25-oktabr 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-04-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190404044055/https://m.entertain.naver.com/read?oid=022&aid=0003313269}}</ref> Umuman olganda, qoʻshiq musiqa nashrlari tomonidan yuqori baholanib, yil yakunida eng yaxshi qoʻshiqlar roʻyxatidan joy oldi. Amerikaning nufuzli ''[[The New York Times]]'' nashri qoʻshiqni “Fake Love” bilan birga “2018-yilning 65 ta eng yaxshi qoʻshiqlari” roʻyxatida 20-oʻringa qoʻydi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2018/12/06/arts/music/best-songs.html#link-1093079|sarlavha=The 65 Best Songs of 2018|ish=The New York Times|sana=6-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2018-12-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181207000409/https://www.nytimes.com/2018/12/06/arts/music/best-songs.html#link-1093079}}</ref>''Los Angeles Times gazetasidan'' Mikael Vud “Singulatiry” qoʻshigʻini yilning eng yaxshi va eng koʻp takrorlanadigan qoʻshigʻi deb atadi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.latimes.com/entertainment/music/la-et-ms-best-of-2018-songs-20181224-story.html|sarlavha=Best of 2018: The 10 (or so) songs that demanded to be replayed, featuring Cardi B, Ariana Grande, John Mayer and Sophie|ish=Los Angeles Times|sana=24-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-12-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191231043619/https://www.latimes.com/entertainment/music/la-et-ms-best-of-2018-songs-20181224-story.html}}</ref>''The Guardianʼdan'' Laura Sneys qoʻshiqni oʻzining sevimli qoʻshiqlaridan biri deb atadi va uni “2018-yilning eng yaxshi musiqasi: Albomlar va treklar” roʻyxatiga kiritdi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/music/2018/dec/21/the-best-albums-and-tracks-of-2018-how-our-writers-voted|sarlavha=The best albums and tracks of 2018: how our writers voted|ish=The Guardian|sana=21-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2020-05-01|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200501001230/https://www.theguardian.com/music/2018/dec/21/the-best-albums-and-tracks-of-2018-how-our-writers-voted}}</ref> Oʻsha yilning oktabr oyida V boshqa aʼzolar qatori Koreya Respublikasi Prezidentining “Madaniy xizmatlari uchun” beshinchi darajali ordenini oldi.<ref>{{veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/ranking/read?oid=312&aid=0000354692|sarlavha='대중문화예술상' BTS, 문화훈장 화관 최연소 수훈...유재석부터 故 김주혁까지 '영광의 얼굴들' (종합)|ish=Naver|sana=24-oktabr 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2020-06-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200616023357/https://entertain.naver.com/ranking/read?oid=312&aid=0000354692}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20181024000878|sarlavha=BTS awarded with cultural medal for role in promoting Korean culture|ish=The Korea Herald|sana=24-oktabr 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-09-03|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190903230448/http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20181024000878}}</ref> === 2016-yildan hozirgi kungacha: yakkaxon faoliyat === [[Fayl:V_(Kim_Tae-hyung)_at_The_Mood_For_Love_Concert_in_Kobe_in_March_2016_03.jpg|alt=V crosses his arms, his right hand holding a microphone, and looks left|thumb|288x288px| V [[Kobe]] shahrida, Yaponiyaning [[:en:The Most Beautiful Moment in Life On Stage Tour|“Hayotning eng goʻzal lahzasi” sahnasida]], 2016-yil 23 mart.]] 2016-yilda V “Hwarang: The Beginning” tarixiy dramasida aktyor sifatida debyut qildi va sahna nomi oʻrniga haqiqiy ismini ishlatdi.<ref>{{veb manbasi|url=http://star.mt.co.kr/stview.php?no=2016022908161965440&outlink=1&ref=https%3A%2F%2Fen.wikipedia.org|sarlavha=방탄소년단 뷔, 본명으로 연기데뷔..'화랑:더비기닝'|ish=Star News|sana=29-fevral 2016-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-02-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190209180038/http://star.mt.co.kr/stview.php?no=2016022908161965440&outlink=1&ref=https%3A%2F%2Fen.wikipedia.org}}</ref>U Chin bilan “It's Definitely You” saundtrekini loyiha uchun yozib oldi.<ref>{{veb manbasi|url=http://m.newsen.com/news_view.php?uid=201611270949080410|sarlavha=[단독]효린 양요섭 방탄 뷔X진 ʻ화랑’ OST 지원사격 ʻ명품보컬 총출동’|ish=Newsen|sana=27-noyabr 2016-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2017-08-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170807021850/http://m.newsen.com/news_view.php?uid=201611270949080410}}</ref>2017-yil 8-iyun kuni BTS ning 4 yilligini nishonlashda u Ar'em bilan hamkorlikda produserlik qilgan “4 OʼClock” qoʻshigʻini chiqardi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.billboard.com/articles/columns/k-town/7833899/bts-celebrates-4th-anniversary-three-new-songs|sarlavha=BTS Celebrates Anniversary With 3 New Songs|ish=Billboard|sana=16-iyun 2017-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2017-12-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171221075422/https://www.billboard.com/articles/columns/k-town/7833899/bts-celebrates-4th-anniversary-three-new-songs}}</ref> 2019-yil 30-yanvarda V oʻzining BTS-dan tashqaridagi birinchi yakkaxon qoʻshigʻi “Scenery”ni SoundCloudʼda bepul oqim uchun chiqardi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.elitedaily.com/p/these-tweets-about-v-from-bts-solo-song-scenery-are-loving-its-soft-soulful-vibe-15909524|sarlavha=These Tweets About V From BTS' Solo Song "Scenery" Are Loving Its Soft, Soulful Vibe|ish=Elite Daily|sana=30-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-01-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190131093118/https://www.elitedaily.com/p/these-tweets-about-v-from-bts-solo-song-scenery-are-loving-its-soft-soulful-vibe-15909524}}</ref> Qoʻshiq dastlab Seul musiqa mukofotlari marosimida eʼlon qilindi, keyin guruhning [[Twitter|Twitterʼdagi]] rasmiy sahifasida paydo boʻldi.<ref>{{veb manbasi|url=https://edition.cnn.com/2019/01/30/entertainment/bts-v-song-scenery/index.html|sarlavha=BTS' V drops solo single 'Scenery'|ish=CNN|sana=30-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-05-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190523065332/https://edition.cnn.com/2019/01/30/entertainment/bts-v-song-scenery/index.html}}</ref> Kompozitsiyani V oʻzi yozgan, u ham bastakor boʻlgan va muqovasini yaratgan. Docskim produser boʻldi, PDogg va Hiss Noise ham yaratishda ishtirok etdi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.nme.com/news/music/bts-v-self-composed-track-scenery-2440675|sarlavha=Listen to BTS member V’s new self-composed ballad ʻScenery’|ish=NME|sana=30-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-09-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190924110341/https://www.nme.com/news/music/bts-v-self-composed-track-scenery-2440675}}</ref> Amerikaning ''Elite Daily'' axborot platformasidan Jeymi Lilo qoʻshiqni pianino ohangiga ega romantik ruh deb taʼrifladi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.billboard.com/articles/columns/k-town/8495709/v-scenery-new-song|sarlavha=BTS' V Debuts New Self-Composed Track 'Scenery': Listen|ish=Billboard|sana=30-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-01-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190131112207/https://www.billboard.com/articles/columns/k-town/8495709/v-scenery-new-song}}</ref> Birinchi kunning oʻzida “Scenery” 372 mingdan ortiq “layk” toʻpladi, bu SoundCloud’da rekord koʻrsatkich boʻldi; besh kun ichida 30 milliondan ortiq oqim kuzatildi. Qoʻshiq pulli musiqa platformalarida chiqarilmaganiga qaramay, u ommadan yetarlicha javob oldi, 120 dan ortiq axborot agentliklari chiqarilishi haqida xabar berdi.<ref>{{veb manbasi|url=https://m.entertain.naver.com/read?oid=016&aid=0001495706|sarlavha=방탄소년단 뷔, 자작곡 ʻ풍경’ 5일만에 3천만 스트리밍 돌파|ish=Naver|sana=6-fevral 2019-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-02-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190207020326/https://m.entertain.naver.com/read?oid=016&aid=0001495706}}</ref> == Badiiylik == V ning ovozi [[Bariton|baritondir]].<ref>{{veb manbasi|url=http://kbsworld.kbs.co.kr/news/news_view.php?no=18414&sec=kpop&til=eng&page=8&search_tag=K-POP&writer=|sarlavha=BTS reveals intro for new album with V as the lead role|ish=KBS News|sana=8-may 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-07-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731151134/http://kbsworld.kbs.co.kr/news/news_view.php?no=18414&sec=kpop&til=eng&page=8&search_tag=K-POP&writer=}}</ref>''Elite'' Dailyʼdan Karen Ruffini “Vning BTS qoʻshiqlari ovozida asosiy element boʻlgan tinchlantiruvchi, past tonlarda muammo yoʻqligini” taʻkidladi.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.elitedaily.com/p/who-is-v-from-bts-taehyung-has-the-voice-of-angel-thatll-make-your-heart-melt-11992088|sarlavha=Who Is V From BTS? Taehyung Has The Voice Of An Angel That'll Make Your Heart Melt|ish=Elite Daily|sana=21-sentabr 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-05-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190507041641/https://www.elitedaily.com/p/who-is-v-from-bts-taehyung-has-the-voice-of-angel-thatll-make-your-heart-melt-11992088}}</ref> ''Billboardʼdan'' Tamar Herman oʻz maqolasida “Keng diapazon va chuqur ohang bilan V ning taʼsirchan vokallari BTS ovozining asosidir” deb taʼkidladi. == Hissa va taʼsir == Koreyaning Gallup instituti natijalariga koʻra, V 2018-yilda omma tomonidan eng koʻp afzal koʻrilgan toʻqqizinchi yulduzdir.<ref>{{veb manbasi|url=https://gallupkorea.blogspot.com/2018/12/2018-12_18.html|sarlavha=2018년 올해를 빛낸 가수와 가요 - 최근 12년간 추이 포함|ish=Gallup Korea|sana=18-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-06-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190612185928/http://gallupkorea.blogspot.com/2018/12/2018-12_18.html}}</ref>Koʻpgina yulduzlar uni oʻziga namuna sifatida keltiradi, jumladan, Younghoon (The Boyz), Jaehyun (Golden Child) va Jihoon (Wanna One sobiq aʼzosi).<ref>{{veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=408&aid=0000061147|sarlavha=ʻ아이돌 라디오’ 더보이즈 영훈, “방탄소년단 뷔에 푹 빠졌다!” 음성편지로 ʻ팬심’ 전해|ish=Naver|sana=3-noyabr 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2020-06-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200617010426/https://entertain.naver.com/read?oid=408&aid=0000061147}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/photo/read?oid=076&aid=0003281612&cid=846241|sarlavha=골든차일드 재현 "방탄소년단 뷔, 스타일 롤 모델이다"[화보]|ish=Naver|sana=6-iyul 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-07-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731151136/https://entertain.naver.com/photo/read?oid=076&aid=0003281612&cid=846241}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=416&aid=0000210639|sarlavha=방탄소년단 뷔 "롤모델로 꼽아준 워너원 박지훈, 정말 감사"|ish=Naver|sana=18-sentabr 2017-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-07-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731151134/https://entertain.naver.com/read?oid=416&aid=0000210639}}</ref> == Diskografiya == === Jadvalga kiritilgan qoʻshiqlar === {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center;" ! rowspan="3" style="width:15em;" |Nomi ! rowspan="3" scope="col" | Yil ! colspan="2" scope="col" | Grafiklardagi eng yuqori pozitsiya ! rowspan="3" scope="col" | Savdosi ! rowspan="3" scope="col" | Albom |- ! scope="col" | Kor ! rowspan="2" scope="col" style="width:3.5em;font-size:90%;" |US World |- ! scope="col" style="width:3.5em;font-size:90%;" | Gaon |- ! colspan="9" | bosh rassom sifatida |- ! scope="row" | Stigma | 2016 |10 | 26 | *KOR: 110.898<ref>Суммарные продажи «Stigma»: {{veb manbasi|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=S1020&targetTime=10&hitYear=2016&termGbn=month|sarlavha=2016년 10월 Download Chart|ish=Gaon|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2017-09-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170906040233/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?serviceGbn=S1020&termGbn=month&hitYear=2016&targetTime=10&nationGbn=T}}</ref> |Wings |- ! scope="row" |Intro Singularity | 2018 |3 | 55 | *AQSH: 10 000<ref>Суммарные продажи «Intro: Singularity»: {{veb manbasi|url=https://www.billboard.com/articles/columns/k-town/8473971/bts-most-simultaneous-hits-world-digital-song-sales|sarlavha=BTS Breaks Their Own Record for Most Simultaneous Hits on World Digital Song Sales Chart|ish=Billboard|sana=6-sentabr 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2018-09-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180907135637/https://www.billboard.com/articles/columns/k-town/8473971/bts-most-simultaneous-hits-world-digital-song-sales}}</ref> |Love Yourself 轉 'Tear' |- ! colspan="9" | Soundtreklar |- ! scope="row" |It’s Definitely You | 2016 |8 | 34 | *KOR: 76.657<ref>Суммарные продажи «It’s Definitely You»: {{veb manbasi|url=http://www.gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=S1020&targetTime=12&hitYear=2016&termGbn=month|sarlavha=2016년 12월 Download Chart|ish=Gaon|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2017-11-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171115083038/http://www.gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?serviceGbn=S1020&termGbn=month&hitYear=2016&targetTime=12&nationGbn=T}}</ref> |''Hwarang: The Poet Warrior Youth'' OST |- | colspan="9" | <small>"—" qoʻshiq oʻsha mintaqada jadvalga kirmagan yoki chiqarilmaganligini bildiradi.</small> |} === Qoʻshiq yozishda ishtirok etish === {| class="wikitable plainrowheaders" !Yil !Nomi ! Format ! Eslatma ! Havola |- |2014 |«95 Graduation» | rowspan="3" | Raqamli yuklab olish, oqim | Bitiruv qoʻshigʻi Jimin bilan |<ref>{{veb manbasi|url=https://soundcloud.com/bangtan/95-graduation-by-jimin-v-of|sarlavha=95 graduation by Jimin & V of BTS|ish=SoundCloud|kirish sanasi=4-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-04-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190404005823/https://soundcloud.com/bangtan/95-graduation-by-jimin-v-of}}</ref> |- |2017 |«4 O’Clock» | Arem bilan qoʻshiq |<ref>{{veb manbasi|url=https://soundcloud.com/bangtan/4oclockrmv|sarlavha=네시 (4 O'CLOCK) - R&V|ish=SoundCloud|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2017-06-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170609081457/https://soundcloud.com/bangtan/4oclockrmv}}</ref> |- |2019 |«Scenery» ({{lang-ko|풍경}} | |<ref>{{veb manbasi|url=https://soundcloud.com/dnentertainment/bts-v-scenery|sarlavha=BTS V – Scenery|ish=SoundCloud|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil}}</ref> |} {| class="wikitable plainrowheaders" ! style="background:#e3e3e3; width:10em;" |Yil ! style="background:#e3e3e3; width:10em;" | Ijrochi ! style="background:#e3e3e3; width:15em;" | Albom ! style="background:#e3e3e3; width:20em;" | Qoʻshiq |- |2013 |BTS |2 Cool 4 School | Outro: Circle Room Cypher |- |2014 | Jimin va V |95 Graduation |- | rowspan="3" |2015 |BTS | rowspan="2" |The Most Beautiful Moment in Life, Part 1 |Hold Me Tight |- | |Boyz with Fun |- | |The Most Beautiful Moment in Life, Part 2 |Run |- | rowspan="3" |2016 | | rowspan="2" |The Most Beautiful Moment in Life: Young Forever |Run (muqobil remiks) |- | |Run (remiks) |- | |Wings | Stigma |- |2017 | Arem va V |4 Oʼlock |- |2019 |Vi |Scenery |} == Filmografiyasi == [[Fayl:1117_V_(BTS)_Dispatch_Photo_Shoot_LA_(4).png|alt=V holds his left pointer finger to his temple and leans against in front of the LA skyline|thumb| V ''D Icon'' jurnali uchun fotosessiyada, 2017-yil noyabr.]] {{FilmdaUsti}} {{Serialda|2016||Hvaran: Intiho|Hwarang: The Poet Warrior Youth|Han Son}} {{Filmda|2018|[[Sahnani jonlantiring: Film]]|Burn the Stage: The Movie|Oʻz rolida}} {{Filmda|2019|[[BTS World Tour: Love Yourself в Сеуле]]|Love Yourself in Seoul|Oʻz rolida}} {{FilmdaOsti}} === Treylerlar va qisqa metrajli filmlar === {| class="wikitable" |+ ! Yil ! Nomi ! Davomiyligi ! Direktor(lar) ! Havola |- | 2016-yil | “Stigma №3” | 3:18 | rowspan="2" | Choi Young Seok (Lumpens) |<ref>{{veb manbasi|url=http://stoo.asiae.co.kr/article.php?aid=31038160473|sarlavha=방탄소년단 뷔, 연기자 눈빛은 달라..'WINGS' 세 번째 쇼트필름 공개|ish=Asiae|sana=8-sentabr 2016-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2019-02-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190209124050/http://stoo.asiae.co.kr/article.php?aid=31038160473}}</ref> |- | 2018 | “Singularity” | 3:32 |<ref>{{veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=p8npDG2ulKQ|sarlavha=BTS (방탄소년단) LOVE YOURSELF 轉 Tear 'Singularity' Comeback Trailer|ish=ibighit|sana=7-may 2018-yil|kirish sanasi=7-fevral 2019-yil|arxivsana=2018-05-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180530224352/https://www.youtube.com/watch?v=p8npDG2ulKQ}}</ref> |} === Televizion dasturlar === {| class="wikitable" style="width:700px" !Yil ! Dastur ! Rol ! Eslatma |- |2014 |''Music Core'' | rowspan="4" | Yetakchi | Kim So Xyun bilan |- | rowspan="2" |2015 |''[[:ru:Music_Bank|Music Bank]]'' | Park Bo Gum va Ximchan bilan (BAP) |- |''Music Core'' | Ziko va Kim So Xyun bilan |- | rowspan="2" |2016 |''Inkigayo'' | J-Hope, Munbyul va Wheein (Mamamoo) bilan |- |Yulduz bromansi |Oʻz rolida | Kim Min-jae bilan (1-mavsum; 1-4-qismlar) |- | rowspan="2" |2017 |''Music Bank Singapurda'' | rowspan="2" | Yetakchi | Park Bo Gum va Irene (Red Velvet) bilan |- |''Inkigayo'' | Jisoo (Black Pink) va Jinyoung (GOT7) bilan |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1995-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:30-dekabrda tugʻilganlar]] dsu64urt6zjeei958d9a5jezu2jwia4 Lesya Ryabseva 0 750897 2725865 2700790 2022-07-30T17:09:22Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Lesya Ryabseva|eni=280px|tugʻilgan paytidagi ismi=Olesya Aleksandrovna Ryabseva|asl ismi=<small>{{lang-ru|Олеся Александровна Рябцева}}</small>|kasbi=[[jurnalist]], [[radioboshlovchi]], [[redaktor]]|tavallud sanasi=[[1991-yil]] [[28-iyul]]|tavallud joyi=[[Volgograd]], [[RSFSR]], [[SSSR]]|fuqaroligi={{RUS}}|portret=Olesya Ryabtseva.jpg}} '''Olesya Aleksandrovna (Lesya) Ryabseva''' ([[1991]]-[[28-iyul|yil 28-iyulda]] tugʻilgan, {{Tavallud joyi|Volgograd}}, [[Rossiya]]) „Exo Moskvi“ gazetasi bosh muharriri yordamchisi boʻlib ishlagan [[Rossiya|rossiyalik]] [[jurnalist]], „Exo Moskvi“ sayti bosh muharririning sobiq oʻrinbosari. == Biografiya == U 1991-yil 28-iyulda [[Volgograd|Volgogradda]] tugʻilgan. Besh yoshida u oilasi bilan [[Moskva|Moskvaga]] koʻchib oʻtdi. Ota-onalar oʻrta biznesga ega. U Rossiya davlat gumanitar universitetida jurnalistika fakultetida tahsil olgan, ammo diplomini himoya qilmagan. Oʻqish paytida u Rossiya Davlat gumanitar universitetining matbuot markazida ishlagan, u yerda muxolifat faollari va jurnalistlar bilan uchrashgan: Konstantin Yankauskas, Ilya Yashin, Nikolay Lyaskin, Ilya Azar, Ilya Shepelin va Mitya Aleshkovskiy. Oʻsha paytda u muxolif qarashlarga ega edi; Saylovda kuzatuvchi boʻlgan, „OkkupayAbay“ va 6-may kuni mahbuslar foydasiga kim oshdi savdosida boʻlgan, 6-may kuni mahkum Nikolay Kavkazskiy bilan yozishmalarda boʻlgan. Kelajakda u „Exo Moskvi“ da ishlayotgan paytda radiostantsiya veb-saytidagi blogida faol tanqid qilgan muxolifatdan hafsalasi pir boʻldi. 2011-yilda ikkinchi kursdan soʻng u „Exo Moskvi“ radiostansiyasiga stajyor sifatida keldi va u yerda ikki haftalik amaliyotdan soʻng unga mehmon produser boʻlishni taklif qilishdi. Keyinchalik u dastur produseri sifatida ishladi, shuningdek, maxsus loyihalarni amalga oshirdi. 2013-yil 4-noyabrda u bosh muharrir yordamchisi Aleksey Venediktov<ref>{{veb manbasi|url=http://mediananny.com/novosti/2301951/|sarlavha=Венедиктов провел кадровые перестановки на «Эхе Москвы»|kirish sanasi=2015-12-11|arxivsana=2015-12-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151222080315/http://mediananny.com/novosti/2301951/}}</ref> boʻldi, shuningdek, „Diletant“<ref>{{veb manbasi|url=http://abnews.ru/2015/09/25/lesya-ryabceva-venediktov-govoril-mne-dura-idi-v-efir/|sarlavha=Леся Рябцева: Венедиктов говорил мне: «Дура, иди в эфир!»|kirish sanasi=2015-12-11|arxivsana=2015-12-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151222165239/http://abnews.ru/2015/09/25/lesya-ryabceva-venediktov-govoril-mne-dura-idi-v-efir/}}</ref> jurnali bosh muharriri oʻrinbosari boʻlib ishladi. Suhbatlarda u Aleksey Venediktov bilan alohida holatda ekanligini taʼkidladi. 2013-yil oxirida u „Exo Moskvi“ dan isteʼfoga chiqdi, ammo toʻrt oy oʻtgach, 2014-yil aprel oyida u avvalgi lavozimlariga tiklandi. 2015-yilning iyunidan dekabrigacha u shaxsiy individual loyihalarni boshqargan. 2014-yil noyabr oyining oxirida Ryabseva oʻz radiostansiyasi xodimlari uchun „ijtimoiy tarmoqlarda jurnalistlar uchun xulq-atvor qoidalari“ ni ishlab chiqish niyatini eʼlon qildi. Shu munosabat bilan u [[BBC]] jurnalistlariga siyosatchi yoki faolning obunachisi, doʻsti yoki „izdoshi“ boʻlish taqiqlangan baʼzi „xalqaro tajriba“ni eslatib oʻtdi va [[Associated Press|Associated Pressning]] (AP) qoidasi bor: „Doʻstlik yoki siyosatga ergashish. nomzodning akkaunti ijtimoiy tarmoqlar protokoli bilan tanish boʻlmagan odamlarda oʻz hamdardligingizni mana shunday koʻrsatasiz degan fikrni yuzaga keltirishi mumkin“. Aslida, BBCning ijtimoiy tarmoqlardagi xatti-harakatlari boʻyicha yoʻriqnomasida oʻz xodimlari uchun ijtimoiy tarmoqlarda muloqot qilish boʻyicha hech qanday taqiq mavjud emas, buni ushbu ommaviy axborot vositalari xodimlari ham tasdiqladilar va APda eslatmada mutlaqo teskarisini qilishni maslahat beradi. „Exo Moskva“ xodimining bayonoti<ref>[http://www.bbc.co.uk/russian/society/2014/12/141202_tr_ryabtseva_codex_version Predvaritelniy „Kodeks etiki“ ot „Exa“ razveselil Runet] „Russkaya slujba BBC“, 02.12.2014</ref>. Kodeksning oʻzi oxir-oqibat 2015-yilda qabul qilingan. 2015-yil 5-dekabrda Ryabseva „Exa“ dan ketishini eʼlon qilib, jamoani asosiy sabab deb atadi, bu oʻz intervyularida avval ham maqtagan, ham tanqid qilgan. „Sobesednik“ gazetasiga bergan intervyusida u 2015-yilning bahorida gapirgan oʻzining ommaviy axborot vositalarini va yirik kompaniyalar brendlarini targʻib qiladigan reklama agentligini ochish rejalarini eʼlon qildi. Aleksandr Nevzorov Ryabsevaning „Exo Moskvi“dan shov-shuvli tarzda ketishini jonli efirda izohladi: "Men Lesya Ryabsevadan xavotirdaman. Chunki odam bankni oʻgʻirlab, soqchilarni oʻldirib, eshiklarni buzib, bank kassasiga tushib qolsa va u yerdan soʻrilgan lolipop va qorovulning shippaklarini oʻgʻirlasa, yigitlar<ref>{{veb manbasi|url=http://echo.msk.ru/programs/personalnovash/1676202-echo/|sarlavha=Персонально ваш|sana=2015-12-14|nashriyot=Эхо Москвы|kirish sanasi=2015-12-14|til=ru|archive-date=2017-09-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20170924003141/http://echo.msk.ru/programs/personalnovash/1676202-echo/}}</ref> bu qandaydir tartibsizlik. 2016-yil 14-aprelda „Komsomolskaya pravda“ radiostantsiyasi „Auror“ nomli madaniy mavzudagi dasturni ishga tushirdi, uning boshlovchisi Lesya Ryabseva<ref>{{veb manbasi|url=http://www.kp.ru/daily/radio-ryabceva/|sarlavha=Мракоборец {{!}} KP Rossiya|muallif=Komsomolskaya pravdaSayt „Komsomolskoy pravdi“|kirish sanasi=2016-08-24|arxivsana=2016-08-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160823160437/http://www.kp.ru/daily/radio-ryabceva/}}</ref>. „Auror“ning mehmonlari: Yuriy Grimov, Sergey Shargunov, Dmitriy Enteo, Nikas Safronov, Yuriy Loza, Andrey Makarevich, Dmitriy Gudkov, Anton Krasovskiy, Maksim Kononenko va boshqalar. Dastur 18-avgustgacha efirga uzatildi. 16-avgust kuni u „Rost“ partiyasidan Davlat Dumasiga deputatlikka nomzodning saylovoldi shtabiga rahbarlik qildi va „''Esquire“'' jurnali bosh muharriri Kseniya Sokolova boʻldi. Kadrlarni tayinlash Sokolovaning oʻzi tomonidan amalga oshirildi. 2017-yilda u TNTda „Xolostyak“ telekoʻrsatuvida ishtirok etdi<ref>{{veb manbasi|url=https://life.ru/t/%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8/969920/liesia_riabtsieva_rasskazala_ob_uchastii_v_shou_kholostiak|sarlavha=Леся Рябцева рассказала об участии в шоу "Холостяк"|muallif=|ish=|sana=|nashriyot=life.ru|kirish sanasi=2017-03-12|arxivsana=2017-03-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170313043949/https://life.ru/t/%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8/969920/liesia_riabtsieva_rasskazala_ob_uchastii_v_shou_kholostiak}}</ref>. Finalda u Madina Tamova va Yekaterina Nikulinaga yutqazdi<ref>{{yangiliklar manbasi |title=Илья Глинников назвал имена финалисток шоу «Холостяк» |work=Журнал Grazia |url=https://graziamagazine.ru/news/ilya-glinnikov-nazval-imena-finalistok-shou-holostyak/ |access-date=2017-06-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170924001716/https://graziamagazine.ru/news/ilya-glinnikov-nazval-imena-finalistok-shou-holostyak/ |archive-date=2017-09-24}}</ref>. 2019-yil avgustidan — RT veb-saytining sharhlovchilaridan biri, 2020-yildan — RTga tegishli „Prekrasnaya Rossiya bu-bu-bu“ YouTube kanalining boshlovchilaridan biri boʻldi. == Tanqid == 2015-yil yanvar oyida „Sensitive“ dasturining boshlovchisi, „Need Help“ xayriya loyihasi koordinatori Mitya Aleshkovskiy va boshlovchi Lesya Ryabseva oʻrtasida nizo kelib chiqdi, shundan soʻng Aleshkovskiy dasturni boshqarishni toʻxtatdi. Uning soʻzlariga koʻra, Ryabseva unga „biror narsa yoqmasa, pastga tushirishi mumkinligini aytib, qoʻpol va nopok tarzda dasturni tark etishni taklif qilgan“ va bitta boshlovchini efirda qoldirishni taklif qilgan. Shu bilan birga, Aleshkovskiy dasturning mazmunini yakka oʻzi tayyorladi va mehmonlarni taklif qildi. Jurnalistning oʻzi xayriya masalalarini tushunishning hojati yoʻqligini aytdi. Keyinchalik Ryabseva ham ushbu dasturni ishga tushirishni toʻxtatdi. 2015-yil may oyida radiostansiyaning asoschilaridan biri, birinchi bosh muharriri Sergey Korzun „Exo Moskvi“da endi ishlamasligini eʼlon qildi va bu qadamni Ryabsevaning haqoratli nashrlari, oʻz nashrlarini ular bilan birlashtirishni istamasligi bilan izohladi. Xuddi shu resursda va „kapitanning asosiy qadriyatlarga zarar yetkazadigan reytingni saqlab qolish uchun yangi kursi“ligini aytdi. LiveJournal sahifasida uning fikricha, „Exo Moskvi“ bugun oʻzining asosiy maqsadli auditoriyasiga xiyonat qilmoqda … Filtrlanmagan aks-sado ruhiy salomatlik uchun xavfga aylandi". Korzunning taʼkidlashicha, radiostantsiya veb-saytida endi „professional boʻlmagan, takabbur, yomon niyatli va shunchaki haqoratli bayonotlar“ mavjud boʻlib, ular barcha muhim nuqtai nazarlarni taqdim etishning dastlabki vazifasi bilan bogʻliq emas. Shundan soʻng, yozuvchi Boris Akunin, iqtisodchi Konstantin Sonin va bir qator bloggerlar „Exo Moskvi“ bilan hamkorlikni toʻxtatishini eʼlon qildi. 2015-yil 12-dekabrda NTV telekanali „Noviye russkiye sensatsii“ loyihasining „Koroleva skandala“ deb nomlangan 45 daqiqalik qismini namoyish etdi, uning bosh qahramoni Lesya Ryabseva. Federal telekanal efirida u Rossiyaning tizimsiz muxolifat vakillarini ([[Aleksey Navalniy]], Mixail Xodorkovskiy, [[Mixail Kasyanov]], Kseniya Sobchak) tanqid qildi, shu bilan birga [[Vladimir Putin]] va tashqi ishlar vaziri [[Sergey Lavrov|Sergey Lavrovga]] nisbatan xayrixoh munosabatni tan oldi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=689p_wT4eGA|muallif=|sarlavha="Королева скандала" Леся Рябцева - "Новые русские сенсации" на НТВ|sana=2015-12-12|ish=|nashriyot=НТВ|kirish sanasi=2015-12-12}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.novayagazeta.ru/columns/71148.html|muallif=Слава Тарощина|sarlavha=Королева скандала|sana=2015-12-12|ish=|nashriyot=Новая Газета|kirish sanasi=2015-12-12|arxivsana=2015-12-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151215001522/http://www.novayagazeta.ru/columns/71148.html}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://snob.ru/selected/entry/102072|muallif=|sarlavha=Никаких сенсаций. Леся Рябцева на НТВ. Рецензия|sana=2015-12-12|ish=|nashriyot=Сноб|kirish sanasi=2015-12-12|arxivsana=2015-12-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151222142133/https://snob.ru/selected/entry/102072}}</ref>. U „Exo Moskvi“ radiostansiyasidagi sobiq hamkasblarini „hech narsa boʻlmagan noaniqlar“ va „faol, ahmoq, passiv odamlar“ deb atagan. Meduza sayti 40 daqiqalik dastur mazmunini bir paragrafda jamlagan: „Men — goʻzal va zoʻrman. Xodorkovskiy — boa konstriktori va manipulyatoridir. Navalniy — siyosiy impotent. Venediktov — bobosi. Kasyanov — gʻazablangan. Sobchak hasad qiladi. Hamkasblar noaniqdir. Muxolifat ahmoqdir. Lavrov mehnatkash. Peskov — shudgorlar. Putin mening prezidentim“. Aleksey Venediktov filmni tayyorlash haqida bilar edi va yordamchisiga oʻzi hissa qoʻshgan suratga olishda ishtirok etishga ruxsat berdi. 14-dekabr kuni Venediktov oʻz xodimlaridan oʻz himoyachisining ular haqida aytgan izohlari uchun uzr soʻradi.{{External media|align=right|video1={{YouTube|link=no|id=BsHLOqVO-zs&ab_channel=ИльяЛьвов|title=O. Ryabseva: «Rossiya aholisi — 8 million odam»|logo=1}}|width=300px}}2015-yilda u jonli efirda Rossiyada 8 million odam yashayotganini aytdi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=BsHLOqVO-zs|sarlavha=Леся Рябцева vs Виктор Шендерович 16.04.2015 - 8 миллионов в стране, в России (я гуманитарий)|muallif=Илья Львов|sana=2015-04-16|kirish sanasi=2017-01-09|arxivsana=2017-04-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170429211213/https://www.youtube.com/watch?v=BsHLOqVO-zs}}</ref>. Bu parcha Yuriy Polyakovning qattiq tanqidiga uchradi<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=Cwy_72B2ICM V Rossii projivaet 8 millionov chelovek]</ref>. 2015-yilda Vladimir Solovyov Lesya Ryabsevani keskin tanqid qilib, uning na aql, na maʼlumotga ega ekanligi haqidagi fikrni bildirdi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=KR0Xtc22lnk|sarlavha=Владимир Соловьёв — агент Леся Рябцева и Эхо Москвы|kirish sanasi=2017-09-23|arxivsana=2019-06-01|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190601080942/https://www.youtube.com/watch?v=KR0Xtc22lnk&gl=US&hl=en}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=Aj9AeyqpEwo|sarlavha=Владимир Соловьев критикует «Эхо Москвы» и Лесю Рябцеву|kirish sanasi=2017-09-23|arxivsana=2017-01-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170124070549/https://www.youtube.com/watch?v=Aj9AeyqpEwo}}</ref>. 2021-yilda Korrupsiyaga qarshi kurashish jamgʻarmasi tergov eʼlon qildi, unga koʻra Lesya Ryabsevaning RT telekanalidagi maoshi oyiga 368 ming rublni tashkil qiladi<ref>{{veb manbasi|url=https://meduza.io/feature/2021/04/28/soratniki-navalnogo-rasskazali-o-zarplatah-sotrudnikov-rt-lesya-ryabtseva-poluchaet-368-tysyach-rubley-v-mesyats-maksim-kononenko-540-tysyach|sarlavha=Соратники Навального рассказали о зарплатах сотрудников RT. Леся Рябцева получает 368 тысяч рублей в месяц, Максим Кононенко — 540 тысяч|ish=[[Meduza]]|kirish sanasi=2021-10-15|arxivsana=2021-10-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211015223853/https://meduza.io/feature/2021/04/28/soratniki-navalnogo-rasskazali-o-zarplatah-sotrudnikov-rt-lesya-ryabtseva-poluchaet-368-tysyach-rubley-v-mesyats-maksim-kononenko-540-tysyach}}</ref>. == Shaxsiy hayot == "Exo Moskvi" da ishlayotgan Ryabseva bir muncha vaqt Ilya Yashin bilan uchrashdi. 2020-yilda u uni jinsiy zoʻravonlikda aybladi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.mk.ru/social/2020/07/14/zhurnalistka-lesya-ryabceva-obvinila-oppozicionera-ilyu-yashina-v-seksualnom-nasilii.html|sarlavha=Журналистка Леся Рябцева обвинила оппозиционера Илью Яшина в сексуальном насилии / МК, 15 июля 2020|kirish sanasi=2020-07-15|arxivsana=2020-07-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200715110655/https://www.mk.ru/social/2020/07/14/zhurnalistka-lesya-ryabceva-obvinila-oppozicionera-ilyu-yashina-v-seksualnom-nasilii.html}}</ref>. 2015-yilda Ryabseva yozuvchi va jamoat arbobi [[Eduard Bagirov]] bilan uchrashdi. 2017-yil iyul oyida u Timofey Vasilevga turmushga chiqdi. 2018-yil 28-iyulda er-xotinning qizi<ref>{{veb manbasi|url=https://iz.ru/771856/2018-07-28/zhurnalistka-lesia-riabtceva-rodila-doch|sarlavha=Журналистка Леся Рябцева родила дочь|sana=2018-07-28|ish=iz.ru|nashriyot=[[Известия]]|kirish sanasi=2018-08-04|arxivsana=2018-08-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180805052107/https://iz.ru/771856/2018-07-28/zhurnalistka-lesia-riabtceva-rodila-doch}}</ref> boʻldi. 2020-yil fevral oyida Ryabseva eridan ajrashayotganini eʼlon qildi<ref>{{veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=M8C_kIQ7VaE|sarlavha=Феминизм, оппозиция, кто создал Дудя и домашнее насилие - ЛЕСЯ РЯБЦЕВА {{!}} RAShN|muallif=|ish=|sana=|nashriyot=|til=ru|kirish sanasi=2020-02-13|arxivsana=2022-04-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220423135309/https://www.youtube.com/watch?v=M8C_kIQ7VaE}}</ref>. Ryabseva Gaudiya Vaishnavizmini (krishnaizm, [[Hinduiylik|hinduizm]] yoʻnalishlaridan biri) tan oladi. U qimor oʻynamaydi, [[Vegetarianlik|vegetarian]] boʻlib, giyohvand moddalar, spirtli ichimliklar va sigaretlardan foydalanmaydi<ref name="gordonua">{{veb manbasi|url=http://gordonua.com/bulvar/news/ryabceva-ne-ponimaet-chto-dolzhno-byt-u-nee-v-golove-chtoby-zahotet-seksa-s-dedushkoy-venediktovym-109846.html|sarlavha=Рябцева не понимает, что должно быть у нее в голове, чтобы захотеть секса с дедушкой Венедиктовым|sana=2016-03-20|nashriyot=gordonua.com|kirish sanasi=2016-03-20|arxivsana=2016-03-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160314132214/http://gordonua.com/bulvar/news/ryabceva-ne-ponimaet-chto-dolzhno-byt-u-nee-v-golove-chtoby-zahotet-seksa-s-dedushkoy-venediktovym-109846.html}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar|2}} == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20190817073510/https://echo.msk.ru/blog/lejsya/ Lesya Ryabsevaning "] „Exo Moskvi“ veb-saytidagi blogi * [https://web.archive.org/web/20200521130852/https://echo.msk.ru/contributors/805107-echo/ Lesya Ryabseva] „Exo Moskvi“ saytida * [https://russian.rt.com/opinion/blog/lesya-ryabceva Lesya Ryabseva] RT veb-saytida * [https://www.youtube.com/watch?v=689p_wT4eGA Koroleva skandala] Lesya Ryabseva NTV telekanalidagi „Noviye russkiye sensatsii“ dasturida [[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1991-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:28-iyulda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 7f0esr3n099chxic9dz63ud9wswhf44 Andrey Malaxov 0 750987 2726246 2700751 2022-07-31T03:30:20Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Andrey Malaxov|portret=Andrey Malakhov (10.24.2011).JPG|eni=280px|tavsif=<small>Andrey Malaxov 2011-yil oktabrda</small>|tugʻilgan paytidagi ismi=Andrey Nikolayevich Malaxov|kasbi=[[teleboshlovchi]], [[jurnalist]], [[shoumen]], [[aktyor]], [[yozuvchi]], [[radioeshittiruvchi]], [[o'qituvchi]], [[redaktor]], [[produser]]|tavallud sanasi=[[1972-yil]] [[11-yanvar]]|tavallud joyi=[[Apatit]], [[Murmansk]], [[RSFSR]], [[SSSR]]|fuqaroligi={{RUS}}|turmush oʻrtogʻi=Natalya Shkulyova|otasi=Nikolay Malaxov|onasi=Lyudmila Malaxova}} '''Andrey Nikolayevich Malaxov''' ([[1972]]-[[11-yanvar|yil 11-yanvarda]] tugʻilgan, [[Apatit (shahar)|Apatiti]], [[Murmansk viloyati]]) — [[Jurnalist|telejurnalist]], shoumen, [[Film produser|produser]], aktyor, 2007-2019-yillarda „StarHit“ jurnali bosh muharriri, Rossiya davlat gumanitar universiteti jurnalistika kursi oʻqituvchisi. „Rossiya-1“ telekanalida „Privet, Andrey!“(2017-yildan), „Tansi so zvyozdami“ (2020-yildan), „Pesni ot vsey dushi“ (2022-yildan) va „Malaxov“ (2022-yildan) " dasturlari boshlovchisi. Bungacha u Birinchi kanalda 25 yil ishlagan: ITA RGTRK „Ostankino“da (1992-1995), Tong telekanali OAJ direksiyasida (1998-yilgacha — YoAJ) ORT (1995-2001), turli koʻrsatuvlar boshlovchisi va maxsus loyihalar muallifi(2001-2017). == Biografiya == 1972-yil 11-yanvarda Apatiti shahrida (Murmansk viloyati) tugʻilgan. U Yevgeniy Rudin (DJ Groove) bilan bir sinfda oʻqigan. U maktabni kumush medal bilan tugatgan, [[skripka]] sinfida musiqa (musiqa maktabi) tahsil olgan<ref>{{veb manbasi|url=http://www.vokrug.tv/person/show/Andrey_Malahov/|sarlavha=Андрей Малахов // vokrug.tv|kirish sanasi=2013-09-16|arxivsana=2013-09-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130913131354/http://www.vokrug.tv/person/show/Andrey_Malahov/}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://h.ua/story/150641/|sarlavha=Андрей Малахов — 7 фактов, о которых телеведущий стесняется говорить{{!}} XayVey|kirish sanasi=2020-05-01|arxivsana=2019-02-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190224002149/http://h.ua/story/150641/}}</ref>. 1995-yilda [[Moskva davlat universiteti|Lomonosov nomidagi Moskva davlat universitetining]] jurnalistika fakultetini [[Diplom|imtiyozli diplom]] bilan<ref>{{veb manbasi|url=http://fjmgu.typecat.ru/files/assets/common/downloads/publication.pdf|sarlavha=Наш дом на Моховой|kirish sanasi=2018-02-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180220033710/http://fjmgu.typecat.ru/files/assets/common/downloads/publication.pdf|arxivsana=2018-02-20}}</ref>, 2003-yilda — Rossiya davlat gumanitar universiteti (RSUH) yuridik fakultetining imtiyozli diplomi bilan tamomlagan<ref>{{veb manbasi|url=https://www.kp.ru/daily/23077/5123/|sarlavha=Андрей Малахов стал юристом|nashriyot=[[Комсомольская правда]]|sana=2003-07-22|kirish sanasi=2021-07-17|arxivsana=2021-07-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210717121608/https://www.kp.ru/daily/23077/5123/}}</ref>. Bir yarim yil davomida u [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQShning]] Michigan universitetida tahsil oldi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.1tv.ru/person/97|sarlavha=Первый канал. Официальный сайт. Лица|kirish sanasi=2016-04-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160406065559/http://www.1tv.ru/person/97|arxivsana=2016-04-06}}</ref>. Talabalik davrida u „Moskovskiye novosti“ gazetasining madaniyat boʻlimida amaliyot oʻtagan, „Maksimum“ radiosida „Stil“ dasturining muallifi va boshlovchisi boʻlgan. 2007-yil 22-noyabrdan 2019-yil dekabrigacha u „StarHit“ porloq [[Jurnal|jurnalining]] bosh muharriri (jurnalning butun faoliyati davomida)<ref>{{yangiliklar manbasi |date=2007-10-18 |title=Яна Чурикова и Андрей Малахов теперь играют на одной поляне |publisher=[[Лениздат.ру]] |url=https://lenizdat.ru/articles/1055183/ |access-date=2018-10-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210719175306/https://lenizdat.ru/articles/1055183/ |archive-date=2021-07-19}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://teleprogramma.pro/stars/1222999-moi-vozmojnosti-ischerpany-andrey-malahov-pokidaet-proekt-u3419/|sarlavha=«Мои возможности исчерпаны»: Андрей Малахов покидает проект «СтарХит»|nashriyot=teleprogramma.pro|sana=2019-12-09|kirish sanasi=2021-01-02|arxivsana=2020-04-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200414075145/https://teleprogramma.pro/stars/1222999-moi-vozmojnosti-ischerpany-andrey-malahov-pokidaet-proekt-u3419/}}</ref>. U Rossiya davlat gumanitar universitetida jurnalistika asoslaridan dars bergan. MIRBIS Birinchi Media Akademiyasi oʻqituvchisi<ref>{{veb manbasi|url=https://mirbis.ru/news/v-pervoy-akademii-media-mirbis-sostoyalsya-premernyy-den-otkrytykh-dverey/|sarlavha=В Первой Академии Медиа МИРБИС состоялся премьерный День Открытых Дверей!|nashriyot=МИРБИС|sana=2018-02-19|kirish sanasi=2021-07-17|arxivsana=2021-07-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210717121610/https://mirbis.ru/news/v-pervoy-akademii-media-mirbis-sostoyalsya-premernyy-den-otkrytykh-dverey/}}</ref>. 2017-yil sentabr oyida teleloyihalarni ishlab chiqaruvchi „TV Hit“ kompaniyasiga asos solgan. U telekompaniyaning bosh produseri lavozimini egalladi va telekompaniya Aleksandr Novikovani boshqargan<ref>{{veb manbasi|url=https://ria.ru/society/20171012/1506664897.html|sarlavha=Андрей Малахов основал собственную телекомпанию|kirish sanasi=2017-10-12|arxivsana=2017-10-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171012064647/https://ria.ru/society/20171012/1506664897.html}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.mk.ru/social/2017/10/12/televedushhiy-andrey-malakhov-osnoval-sobstvennuyu-telekompaniyu.html|sarlavha=Телеведущий Андрей Малахов основал собственную телекомпанию|kirish sanasi=2017-10-12|arxivsana=2017-10-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171012045833/http://www.mk.ru/social/2017/10/12/televedushhiy-andrey-malakhov-osnoval-sobstvennuyu-telekompaniyu.html}}</ref>. Telekompaniya tomonidan eʼlon qilingan loyihalar orasida 2021-yil yanvar oyida „Rossiya-1“ kanalida „Smotret do konsa“ koʻngilochar shousi premyerasi boʻlgan<ref name="telepro">{{veb manbasi|url=https://teleprogramma.pro/stars/interview/1572076-andrey-malahov-vyhodnye-my-s-synom-nachinaem-s-u601/|sarlavha=Андрей Малахов: «Выходные мы с сыном начинаем с плавания»|nashriyot=teleprogramma.pro|sana=2021-01-27|kirish sanasi=2021-03-28|arxivsana=2021-04-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210413103912/https://teleprogramma.pro/stars/interview/1572076-andrey-malahov-vyhodnye-my-s-synom-nachinaem-s-u601/}}</ref>. === Oilasi === Otasi Nikolay Dmitriyevich Malaxov (1946 yoki 1947-yil — 2006-yil 22-mart), [[Geofizika|geofizik]] ([[Kola yarim oroli|Kola yarim orolining]] qoldiqlarini oʻrganish uchun Apatiti shahriga yuborilgan)<ref>{{veb manbasi|url=http://kp.ru/daily/23679.5/51307/|sarlavha=У Андрея Малахова умер отец // KP.RU<!-- Заголовок добавлен ботом -->|kirish sanasi=2011-07-13|arxivsana=2011-10-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111021122638/http://kp.ru/daily/23679.5/51307}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://forum.1tv.ru/lofiversion/index.php/t52286-1400.html|sarlavha=ПЕРВЫЙ КАНАЛ: Форум > Андрей Малахов|kirish sanasi=2011-07-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100914010024/http://forum.1tv.ru/lofiversion/index.php/t52286-1400.html|arxivsana=2010-09-14}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://forum-malysh.ru/viewtopic.php?id=4285|sarlavha=Андрей Малахов (Малыш)|kirish sanasi=2011-07-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140102193008/http://forum-malysh.ru/viewtopic.php?id=4285|arxivsana=2014-01-02}}</ref>, muhandis, qurilish kompaniyasida ishlagan soʻnggi yillarda 59 yoshida yurak ogʻir xastaligidan vafot etgan<ref>{{veb manbasi|url=https://persona.rin.ru/news/53985/f/umer-otec-andreja-malahova|sarlavha=Умер отец Андрея Малахова — Знаменитости<!-- Заголовок добавлен ботом -->|kirish sanasi=2019-02-23|arxivsana=2018-09-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180921074219/https://persona.rin.ru/news/53985/f/umer-otec-andreja-malahova}}</ref>. Onasi Lyudmila Nikolayevna Malaxova (1941-yilda tugʻilgan)<ref>{{veb manbasi|url=http://www.fm-tv.com.ua/fmtv_news/3861/view/|sarlavha=Горе в семье Андрея Малахова / FM-TV<!-- Заголовок добавлен ботом -->|kirish sanasi=2018-04-11|arxivsana=2018-04-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180412083111/http://www.fm-tv.com.ua/fmtv_news/3861/view/}}</ref>, bolalar bogʻchasi oʻqituvchisi va bosh oʻqituvchisi edi<ref name="obozrevatel.com">{{veb manbasi|url=http://obozrevatel.com/news/2011/1/13/415688.htm|sarlavha=Андрей Малахов представил маме свою богатую невесту. ФОТО<!-- Заголовок добавлен ботом -->|kirish sanasi=2011-07-13|arxivsana=2011-02-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110224175437/http://obozrevatel.com/news/2011/1/13/415688.htm}}</ref>. 2011-yildan beri rafiqasi — Natalya Shkulyova (1980-yil 31-mayda tugʻilgan<ref name="obozrevatel.com"/><ref>{{veb manbasi|url=https://globalmsk.ru/person/id/1884|sarlavha=Наталья Викторовна Шкулёва — биография, новости, фото, дата рождения, пресс-досье. Персоналии ГлобалМСК.ру. Московский бизнес портал|kirish sanasi=2020-05-01|arxivsana=2021-05-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210509232332/https://globalmsk.ru/person/id/1884}}</ref>), Elle jurnalining rus tilidagi nashri, jurnalist va gazeta va jurnallar noshiri Viktor Shkulevning qizi. Toʻy Parijdagi [[Versal saroyi|Versal]] saroyida boʻlib oʻtdi<ref>{{veb manbasi|url=http://lifenews.ru/news/61409|sarlavha=Свадьба Андрея Малахова и Натальи Шкулёвой в Версальском дворце|kirish sanasi=2022-07-12|arxivsana=2015-09-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150926054259/http://lifenews.ru/news/61409}}</ref>. Oʻgʻli Aleksandr (2017-yil 16-noyabrda tugʻilgan). Alla Viktoriyaning choʻqintirgan otasi (2012-yil 8-apre-dan<ref>{{yangiliklar manbasi |title=Киркоров подыскал дочке крёстного отца |publisher=[[НТВ]] |url=http://www.ntv.ru/novosti/276283/ |access-date=2013-04-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131227010402/http://www.ntv.ru/novosti/276283/ |archive-date=2013-12-27}}</ref>) va Martina-Kristina (2013-yil 9-iyundan beri) [[Filipp Kirkorov|Filipp Kirkorovning]] farzandlaridir<ref>{{yangiliklar manbasi |title=Андрей Малахов стал крёстным отцом Мартина Киркорова |publisher= |url=http://www.novostimira.com.ua/news_58623.html |access-date=2013-06-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131227025547/http://www.novostimira.com.ua/news_58623.html |archive-date=2013-12-27}}</ref>. Andrey Malaxovning uzoq qarindoshlari otasi tomonidan Sudan, Yaman, Saudiya Arabistoni, Ozarbayjon va Dogʻistonda, onasi tomonidan esa Rossiya, AQSh, Meksika va Braziliyada yashaydilar<ref>{{veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=Vw0poXENbi0|sarlavha=Здоровье. Генетический анализ. Андрей Малахов.(19.02.2017)|kirish sanasi=2017-08-08|arxivsana=2017-09-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170917154952/https://www.youtube.com/watch?v=Vw0poXENbi0}}</ref>. == Televideniye == = „Ostankino“ / „ORT“ / „Birinchi kanal“ (1992-2017) = 1992-yildan beri u „voskresenye s Sergeyem Alekseyevim“ dasturi uchun hikoyalar tayyorladi, „Pagoda na planete“ boʻlimiga mualliflik matnlarini yozdi. 1995-yildan beri u „Telemorning“ dasturining xalqaro axborot muharriri, „Stil“ rukni muallifi va boshlovchisi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.ortv.ru/win/ORT_PRESSA1.PRESSA?Parms=code%3D%2Fwin%2F~InTitle%3D~InDate%3D31.05.02~InId%3D14416|sarlavha=МЕНЯ ЗОВУТ АНДРЕЙ МАЛАХОВ – ЧТО МОЖЕТ БЫТЬ ЛУЧШЕ?|nashriyot=Цветной телевизор|sana=2002-05-24|access-date=2022-07-31|archive-date=2002-07-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20020705165224/http://www.ortv.ru/win/ORT_PRESSA1.PRESSA?Parms=code%3D%2Fwin%2F~InTitle%3D~InDate%3D31.05.02~InId%3D14416}}</ref>. 1996-yildan 2001-yilgacha — „Dobroye utro“ dasturining maxsus muxbiri va boshlovchisi (1997-yil yanvargacha — „Telemorning“)<ref>{{veb manbasi|url=https://novayagazeta.ru/society/11155.html|sarlavha=Теленовости от...|nashriyot=[[Новая газета]]|sana=2000-04-03|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131029205721/http://www.novayagazeta.ru/society/11155.html|arxivsana=2013-10-29|kirish sanasi=2013-05-05}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://www.kommersant.ru/doc/123471|sarlavha=Посольская неделя. Дипломаты ко всему готовятся загодя, даже к Рождеству|nashriyot=[[Коммерсантъ]]|sana=1995-12-09|kirish sanasi=2017-07-25|arxivsana=2017-08-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170818220106/https://www.kommersant.ru/doc/123471}}</ref>. 2001-yil 23-iyuldan 2004-yil 2-iyulgacha „Bolshaya stirka“ dasturining boshlovchisi boʻlgan<ref>{{veb manbasi|url=http://izvestia.ru/news/250828|sarlavha="Большая стирка" Андрея Малахова|nashriyot=[[Известия]]|sana=2001-08-24|kirish sanasi=2017-04-23|arxivsana=2013-10-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131020032452/http://izvestia.ru/news/250828}}</ref>. 2004-yil fevraldan 2005-yil 2-dekabrgacha u „Zolotoy grammofon“ interaktiv musiqiy hit paradining televizion versiyasining boshlovchisi boʻlgan<ref>{{veb manbasi|url=https://rg.ru/2004/09/14/telenedela.html|sarlavha=Старинная русская игра в презумпцию виновности|nashriyot=[[Российская газета]]|sana=2004-09-14|kirish sanasi=2020-05-01|arxivsana=2021-05-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210511173319/https://rg.ru/2004/09/14/telenedela.html}}</ref>. 2005-yildan 2008-yil yanvarigacha u Rossiya radiosida „Zolotoy grammafon“ dasturining boshlovchisi boʻlgan<ref>{{veb manbasi|url=https://www.sat-expert.com/news/p2_articleid/4130|sarlavha=Андрей Малахов ушел из эфира|nashriyot=Satexpert|sana=2007-12-22|kirish sanasi=2017-10-22|arxivsana=2007-12-25|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071225110444/http://www.sat-expert.com/news/p2_articleid/4130}}</ref>. 2004-yil 13-sentabrdan 2005-yil 29-iyulgacha „Pyat vecherov“ tok-shousining boshlovchisi boʻlgan<ref>{{veb manbasi|url=http://2004.novayagazeta.ru/nomer/2004/71n/n71n-s05.shtml|sarlavha=ГОЛОС ПРОТИВ МАЛАХОВА. Почему талантливый ведущий не получил «Орфея»?|nashriyot=[[Новая газета]]|sana=2004-09-27|kirish sanasi=2017-04-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170818220119/http://2004.novayagazeta.ru/nomer/2004/71n/n71n-s05.shtml|arxivsana=2017-08-18}}</ref>. 2005-yil 30-avgustdan 2017-yil 7-avgustgacha — „Pust Govoryat“ tok-shousining boshlovchisi<ref>{{veb manbasi|url=https://rg.ru/2005/08/30/konec.html|sarlavha=Вот и лето прошло|nashriyot=[[Российская газета]]|sana=2005-08-30|kirish sanasi=2020-05-01|arxivsana=2020-07-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200729140323/https://rg.ru/2005/08/30/konec.html}}</ref>. 2006-yil 10-apreldan 2006-yil maygacha — „Malaxov + Malaxov“ xalq tabobati haqidagi telekoʻrsatuvning boshlovchisi uning familiyasi, tabib Gennadiy Malaxov bilan birlashdi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.idelo.ru/423/19.html|sarlavha=Что смотрит Петербург? Страсти только на поле // В прямом эфире трогает лишь футбол|kirish sanasi=2017-04-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141017050244/http://www.idelo.ru/423/19.html|arxivsana=2014-10-17}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://rg.ru/2012/05/10/vedushiy-yog.html|sarlavha=С ног на голову. Бывший телеведущий застыл в редакции "РГ" в позе йога|nashriyot=[[Российская газета]]|sana=2012-05-10|kirish sanasi=2022-04-13|arxivsana=2022-04-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220413173125/https://rg.ru/2012/05/10/vedushiy-yog.html}}</ref>. 2006-yil 30-sentabrdan 2007-yil 10-iyungacha u „Zolotoy grammafon“ni<ref>{{veb manbasi|url=https://iz.ru/news/317707|sarlavha=Андрей Малахов поменял формат|muallif=Ангелина Самарина|nashriyot=[[Известия]]|sana=2006-09-29|kirish sanasi=2020-04-15|arxivsana=2017-10-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171022193927/https://iz.ru/news/317707}}</ref> noaniq eslatuvchi „Visshaya Liga“ interaktiv musiqa hit-paradiga<ref>{{veb manbasi|muallif=|url=https://www.yar.kp.ru/daily/23781.3/57913/|sarlavha=Андрей Малахов попал в «Высшую лигу»|til=|ish=|nashriyot=[[Комсомольская правда]]|sana=2006-09-28|kirish sanasi=2020-04-15|arxivsana=2017-08-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170807023338/https://www.yar.kp.ru/daily/23781.3/57913/}}</ref> mezbonlik qildi. 2007-yil sentabr oyida u qoʻshiqchi va teleboshlovchi [[Anna Sedokova]]<ref>{{veb manbasi|muallif=Мария Ремизова, Лидия Павленко-Бахтина|url=https://www.kp.ru/daily/23964/72809/|sarlavha=Андрей Малахов торгует пивом и бутербродами|til=|ish=|nashriyot=[[Комсомольская правда]]|sana=2007-09-08|kirish sanasi=2020-04-15|arxivsana=2021-05-10|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210510054259/https://www.kp.ru/daily/23964/72809/}}</ref> bilan birga „Pyat Zvyozd“ festivalining ikkinchi tanlov kunining boshlovchisi edi. 2008-yilda Malaxov KVN Oliy ligasining hakamlar hay’atiga taklif qilindi. U, shuningdek, qoʻshiqchi Masha Rasputina bilan birgalikda Birinchi kanalning „Dve Zvyozdi“ televizion loyihasining ikkinchi mavsumida ishtirok etdi. 2009-yil may oyida u Moskvada „[[Eurovision qoʻshiq tanlovi 2009|Yevrovideniya]]“ yarim finalida model [[Natalia Vodianova|Natalya Vodianova]]<ref>{{veb manbasi|url=http://www.newsru.com/cinema/07may2009/eurovidved.html|sarlavha=Названы ведущие "Евровидения": Иван Ургант, Алсу, Андрей Малахов и Наталья Водянова|ish=[[NEWSru.com]]|sana=2009-05-07|kirish sanasi=2017-08-26|arxivsana=2009-06-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090611092727/http://www.newsru.com/cinema/07may2009/eurovidved.html}}</ref> bilan birgalikda mezbonlik qildi, shuningdek, „Yevrovideniya“ ochilish marosimida qoʻshiqchi [[Alsu]] bilan birgalikda mezbonlik qildi. Malaxov ingliz tilini bilish darajasi bilan xorijiy jurnalistlarning salbiy munosabatiga sabab boʻldi<ref>{{veb manbasi|muallif=|url=https://krsk.sibnovosti.ru/society/74546-andrey-malahov-opozorilsya-na-evrovidenii-2009|sarlavha=Андрей Малахов опозорился на «Евровидении-2009»|til=|ish=Sibnovosti.ru|nashriyot=Сибирское Агентство Новостей|sana=2009-05-12|kirish sanasi=2020-04-15|arxivsana=2020-01-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200128204726/http://krsk.sibnovosti.ru/society/74546-andrey-malahov-opozorilsya-na-evrovidenii-2009}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=Анфиса Чехова|url=http://www.loveradio.ru/new/7939.htm|sarlavha=Андрей Малахов позорит «Евровидение»!|til=|ish=|nashriyot=[[Радио-Любовь]]|sana=|kirish sanasi=2020-04-15|arxivsana=2019-07-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190711072627/http://www.loveradio.ru/new/7939.htm}}</ref>. 2010-yil 24-iyuldan 2012-yil 3-iyulgacha „Detektor lji“ telekoʻrsatuvining boshlovchisi boʻlgan<ref>{{veb manbasi|muallif=Николай Никулин|url=https://www.kp.ru/daily/24539.3/718317/|sarlavha=Где Андрей Малахов вытягивает из людей правду|til=|ish=|nashriyot=[[Комсомольская правда]]|sana=2010-08-12|kirish sanasi=2020-04-15|arxivsana=2017-08-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170821214526/https://www.kp.ru/daily/24539.3/718317/}}</ref>. U „Minuta slavi“ (2010-yil 25-dekabrda efirga uzatilgan) gala-konserti haqida fikr bildirdi, bir nechta bayram va tematik konsertlarning boshlovchisi boʻlib, ularni tayyorlashda „Birinchi kanal“ ishtirok etdi. 2012-yil 1-sentabrdan<ref>{{veb manbasi|til=ru|url=https://rg.ru/2017/04/19/knigu-vitaliia-ignatenko-ozhivili-v-programme-segodnia-vecherom.html|sarlavha=Книгу Виталия Игнатенко "оживили" в программе "Сегодня вечером"|muallif=Альперина Сусанна|ish=Российская газета|sana=2017-04-19|kirish sanasi=2020-10-12|arxivsana=2020-10-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201017151948/https://rg.ru/2017/04/19/knigu-vitaliia-ignatenko-ozhivili-v-programme-segodnia-vecherom.html}}</ref> 2017-yil 1-iyulgacha u „Andrey Malaxov bilan bugungi kecha“ tok-shousining boshlovchisi boʻlgan. 2015-yil 7-fevralda u „Perviy Olimpiyskiy. God posle [[Qishki Olimpiada oʻyinlari 2014|igr]]“ telemorofonining uchta mezbonidan biri edi<ref>{{veb manbasi|url=http://rg.ru/2015/01/30/otkritie.html|sarlavha=Первый канал повторит открытие Олимпиады в Сочи|nashriyot=[[Российская газета]]|sana=2015-01-30|kirish sanasi=2018-05-08|arxivsana=2018-07-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180731065106/https://rg.ru/2015/01/30/otkritie.html}}</ref>. 2015-yil 4-apreldan 2016-yil 14-fevralgacha — „Baraxolka“ tarixi haqidagi dasturning boshlovchisi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.vokrug.tv/article/show/baraholka_andrei_malahov_otpravilsya_na_bloshinyi_rynok_47359/|sarlavha=«Барахолка»: Андрей Малахов отправился на блошиный рынок|nashriyot=Вокруг ТВ|sana=2015-04-03|kirish sanasi=2017-08-26|arxivsana=2017-08-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170826193529/http://www.vokrug.tv/article/show/baraholka_andrei_malahov_otpravilsya_na_bloshinyi_rynok_47359/}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://teleprogramma.pro/tele/tv-projects/17965/|sarlavha=«Барахолка»: Андрей Малахов в поиске сокровищ|nashriyot=Телепрограмма|sana=2015-09-09|kirish sanasi=2017-08-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170826234651/http://teleprogramma.pro/tele/tv-projects/17965/|arxivsana=2017-08-26}}</ref>. 2017-yil 31-iyulda Andrey Malaxov „Pust govoryat“ tok-shou jamoasidagi ichki mojaro tufayli<ref>{{yangiliklar manbasi |title=Андрей Малахов покидает Первый канал |language=ru |url=https://ura.news/news/1052298994 |access-date=2017-07-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170731162946/https://ura.news/news/1052298994 |archive-date=2017-07-31}}</ref> yangi telemavsumda „Birinchi kanal“ga qaytmasligi maʼlum boʻldi<ref>{{veb manbasi|url=https://meduza.io/feature/2017/07/31/andrey-malahov-possorilsya-s-novym-produserom-pust-govoryat-i-mozhet-uyti-na-rossiyu-1|sarlavha=Андрей Малахов поссорился с новым продюсером шоу «Пусть говорят». И может уйти на «Россию 1»|nashriyot=[[Meduza]]|sana=2017-07-31|kirish sanasi=2017-08-02|arxivsana=2017-08-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170802204417/https://meduza.io/feature/2017/07/31/andrey-malahov-possorilsya-s-novym-produserom-pust-govoryat-i-mozhet-uyti-na-rossiyu-1}}</ref>. Shuningdek, Malaxov tok-shouni siyosiy mavzudagi relizlar sonining keskin oshgani sababli tark etayotgani xabar qilingan, ammo bu maʼlumotlar tasdiqlanmagan<ref>{{yangiliklar manbasi |title=Малахов против политики: почему ведущий поссорился с Первым каналом? |work=Русская служба Би-би-си |url=https://www.bbc.com/russian/features-40779105 |access-date=2021-01-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210226140617/https://www.bbc.com/russian/features-40779105 |archive-date=2021-02-26}}</ref>. 2017-yil 7-avgustda Elle nashri Malaxov „dekretniy otpusk“ga ketayotgani uchun „Pust govoryat“ ni tark etayotgani haqida xabar berdi, chunki nashrga koʻra, Malaxovning rafiqasi (u ham jurnalning bosh muharriri) Natalya Shkuleva homilador<ref>{{veb manbasi|url=http://www.elle.ru/celebrities/novosty/eksklyuziv-elle-stali-izvestnyi-prichinyi-uhoda-andreya-malahova-s-pervogo-kanala2/?from=chartbeat_hitlist|sarlavha=Эксклюзив ELLE: стали известны причины ухода Андрея Малахова с Первого канала|ish=www.elle.ru|til=ru|kirish sanasi=2017-08-07|arxivsana=2017-08-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170807152634/http://www.elle.ru/celebrities/novosty/eksklyuziv-elle-stali-izvestnyi-prichinyi-uhoda-andreya-malahova-s-pervogo-kanala2/?from=chartbeat_hitlist}}</ref>. Shu kuni "RIA Novosti' agentligi Andrey Malaxov „Birinchi kanal“dan isteʼfoga chiqish toʻgʻrisida ariza yozgani haqida xabar berdi<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Андрей Малахов написал заявление об увольнении, сообщил источник|url=https://ria.ru/society/20170807/1499877206.html|nashriyot=[[РИА Новости]]|sana=2017-08-07|kirish sanasi=2017-08-07|til=ru|arxivsana=2017-08-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170807153437/https://ria.ru/society/20170807/1499877206.html}}</ref>. 2017-yil 11-avgustda "Dozhd " telekanali Birinchi kanaldagi „Kechki yangiliklar“ boshlovchisi Dmitriy Borisov dastur mehmonlari bilan Andrey Malaxovning ketishini muhokama qilayotgan videoni tarqatdi<ref>{{veb manbasi|url=https://tvrain.ru/teleshow/videooftheday/kadry_novogo_pust_govoryat-441942/?from=rss|sarlavha=Появились кадры нового выпуска «Пусть говорят» без Андрея Малахова|nashriyot=TV Rain, Inc.|ish=tvrain.ru|kirish sanasi=2017-08-12|arxivsana=2017-08-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170812102040/https://tvrain.ru/teleshow/videooftheday/kadry_novogo_pust_govoryat-441942/?from=rss}}</ref>. 14-avgust kuni efirga uzatilgan ushbu koʻrsatuv tashkil etilganidan buyon oʻtgan 16 yil davomida dastur va uning boshlovchisi mavjudligining barcha unutilmas daqiqalarini muhokama qildi. Borisov „Pust govoryat“ ning keyingi relizlariga mezbon boʻldi. 18-avgust kuni „Birinchi kanal“ matbuot xizmati „Segodnya vecherom“ dasturi yangilanishini eʼlon qildi, aslida Andrey Malaxovning kanaldan ketishini tasdiqladi<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Первый канал ответил на слухи о закрытии ряда программ|url=https://ria.ru/society/20170818/1500611834.html|nashriyot=[[РИА Новости]]|sana=2017-08-18|kirish sanasi=2017-08-18|til=ru|arxivsana=2017-08-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170818123635/https://ria.ru/society/20170818/1500611834.html}}</ref>. Dastur boshlovchilari Maksim Galkin va Yuliya Menshova edi<ref>{{veb manbasi|url=https://sobesednik.ru/kultura-i-tv/vladimir-kara-murza-st-draku-zakazyvali|sarlavha=Владимир Кара-Мурза-ст.: Шейнин против Бома. Драку заказывали?|nashriyot=[[Собеседник]]|sana=2017-10-17|kirish sanasi=2017-11-05|arxivsana=2022-02-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220220150819/https://sobesednik.ru/kultura-i-tv/vladimir-kara-murza-st-draku-zakazyvali}}</ref>. „Birinchi kanal“da ishlagan Andrey Malaxovning daromadi oyiga 50 ming dollarni tashkil etdi, u „Rossiya-1“ telekanalida xuddi shunday maosh oladi<ref>[https://news.mail.ru/society/39381815/?frommail=1 Malaxov raskril svoi zarabotki na Pervom kanale / mail.ru, 6-noyabrya 2019]</ref>. Bir necha oy oʻtgach, „Birinchi kanal“ni tark etish haqida gapirar ekan, Malaxovning oʻzi, kanal rahbariyati mashhur boʻlganidan keyin ham uni „nafaqat qanday qilishni biladigan odam“ emas, balki „kofe beradigan bola“ sifatida koʻrishda davom etishini aytdi. Boshqa biror narsa qiling, balki kanal uchun oltin tuxum qoʻying ", bu ishning oʻzgarishiga sabab boʻldi<ref>{{veb manbasi|url=https://tvrain.ru/teleshow/harddaysnight/malahov_o_prichinah_uhoda_s_pervogo-467090/|sarlavha=«Хотел бы, чтобы ко мне относились не как к мальчику с кофе»: Андрей Малахов о причинах ухода с «Первого»|muallif=TV Rain, Inc.|nashriyot=tvrain.ru|kirish sanasi=2018-07-04|arxivsana=2018-07-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180712035152/https://tvrain.ru/teleshow/harddaysnight/malahov_o_prichinah_uhoda_s_pervogo-467090/}}</ref>. === VGTRK / „Rossiya-1“ (2017-yildan beri) === 2017-yil 16-avgust kuni „RIA Novosti“ Andrey Malaxov „Rossiya-1“ telekanalida VGTRKga koʻchib oʻtayotgani va u yerda pravoslav [[Televizion kanal|telekanaliga]] oʻtgani sababli shartnomasi tugaydigan Boris Korchevnikov oʻrniga jonli „Spas“ tok- shouni olib borishi haqida xabar berdi. Bundan tashqari, „RIA Novosti“ manbasiga koʻra, Malaxov nafaqat mezbon, balki bir qator loyihalarning hammuallifi ham boʻladi<ref>{{yangiliklar manbasi |date=2017-08-16 |title=Малахов будет вести ток-шоу "Прямой эфир" на "России 1", сообщил источник |language=ru |work=РИА Новости |url=https://ria.ru/society/20170816/1500429827.html |access-date=2017-08-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170816022451/https://ria.ru/society/20170816/1500429827.html |archive-date=2017-08-16}}</ref>. 21-avgust kuni turli ommaviy axborot vositalariga bergan intervyusida Malaxov Butunrossiya davlat teleradiokompaniyasiga oʻtishni tasdiqladi va u nafaqat „Andrey Malaxov. Primoy efir“ dasturining boshlovchisi, balki uning produseri boʻlishini aytdi<ref>{{yangiliklar manbasi |date=2017-08-21 |title=«Андрей Малахов: во мне выжгли всё, к чему я привязан». |language=ru |work=Woman's Day.ru |url=http://www.wday.ru/stil-zhizny/vibor-redakcii/andrey-malahov-vo-mne-vyijgli-vse-k-chemu-byil-privyazan/ |access-date=2017-08-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170821031909/http://www.wday.ru/stil-zhizny/vibor-redakcii/andrey-malahov-vo-mne-vyijgli-vse-k-chemu-byil-privyazan/ |archive-date=2017-08-21}}</ref><ref>{{veb manbasi|muallif=Анна Афанасьева|url=https://www.kommersant.ru/doc/3389723|sarlavha=«Сначала была любовь, потом это переросло в привычку»|nashriyot=[[Коммерсантъ]], № 152, стр. 7|sana=2017-08-21|kirish sanasi=2017-08-21|arxivsana=2017-08-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170821035912/https://www.kommersant.ru/doc/3389723}}</ref>. 2017-yil 25-avgustda Andrey Malaxov bilan „Primoy efir“ koʻrsatuvining birinchi qismi boʻlib oʻtdi. Ikkinchisi dasturga oʻzidan oldingi Boris Korchevnikovni taklif qildi, eshittirish mavzusi ikki boshlovchi — oʻtmish va kelajak oʻrtasidagi „ochiq suhbat“ edi<ref>{{veb manbasi|url=https://meduza.io/feature/2017/08/25/andrey-malahov-provel-pervyy-pryamoy-efir-na-rossii-i-pozval-v-gosti-borisa-korchevnikova-kak-eto-bylo|sarlavha=Андрей Малахов провел первый «Прямой эфир» на «России» и позвал в гости Бориса Корчевникова. Как это было|nashriyot=[[Meduza]]|sana=2017-08-25|kirish sanasi=2017-08-26|arxivsana=2017-08-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170826160234/https://meduza.io/feature/2017/08/25/andrey-malahov-provel-pervyy-pryamoy-efir-na-rossii-i-pozval-v-gosti-borisa-korchevnikova-kak-eto-bylo}}</ref>. Tok-shou 5 yil davomida 2022-yil fevral oyining oxirigacha davom etdi<ref>{{veb manbasi|url=https://sobesednik.ru/shou-biznes/20220225-poka-andrei-sou-malaxova-pryamoi-efir|sarlavha=Пока, Андрей! Шоу Малахова «Прямой эфир» закрывают|nashriyot=[[Собеседник]]|sana=2022-02-25|kirish sanasi=2022-04-13|arxivsana=2022-03-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220328162835/http://sobesednik.ru/shou-biznes/20220225-poka-andrei-sou-malaxova-pryamoi-efir}}</ref>. 2017-yil 22-oktabrdan 9-dekabrgacha — „Stena“ teleoʻyinining boshlovchisi<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Садков |first=Павел |date=2017-10-09 |title=Андрей Малахов раздает деньги на новом шоу «Стена» |language=ru |work=KP.RU - сайт «Комсомольской правды» |url=https://www.kp.ru/daily/26741.5/3763075/ |access-date=2017-10-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171009212609/https://www.kp.ru/daily/26741.5/3763075/ |archive-date=2017-10-09}}</ref>. 2017-yil noyabr oyida „Birinchi kanal“da<ref>{{yangiliklar manbasi |date=2017-11-13 |title=Малахов запускает новую субботнюю программу на «России-1» |language=ru |work=Рамблер/новости |url=https://news.rambler.ru/starlife/38405645-malahov-zapuskaet-novuyu-programmu |access-date=2017-11-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171114045612/https://news.rambler.ru/starlife/38405645-malahov-zapuskaet-novuyu-programmu/ |archive-date=2017-11-14}}</ref> Malaxov tomonidan olib borilgan „Segodnya vecherom“ shousiga oʻxshash shanba dasturi ishlab chiqarish uchun tayyorlanayotgani maʼlum boʻldi. U „Privet, Andrey!“, uning premyerasi 2017-yil 16-dekabrda boʻlib oʻtdi<ref>{{yangiliklar manbasi |date=2017-12-04 |title=Названа дата премьеры нового шоу Малахова на «России 1» |language=ru |work=[[Газета.ру]] |url=https://www.gazeta.ru/culture/news/2017/12/04/n_10894478.shtml |access-date=2017-12-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171206005754/https://www.gazeta.ru/culture/news/2017/12/04/n_10894478.shtml |archive-date=2017-12-06}}</ref>. 2018-yilgi Yangi yil arafasidan boshlab Malaxov „Golubogo ogonka na Shabolovke“<ref>{{veb manbasi|url=https://www.vokrug.tv/article/show/chto_posmotret_po_tv_v_novogodnyuyu_noch_63989/|sarlavha=Что посмотреть по ТВ в новогоднюю ночь|muallif=Саша Думичева|sana=2017-12-30|ish=|nashriyot=Вокруг ТВ|kirish sanasi=2018-01-03|til=|arxivsana=2018-01-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180102222940/http://www.vokrug.tv/article/show/chto_posmotret_po_tv_v_novogodnyuyu_noch_63989/}}</ref> mezbonlaridan biri boʻldi. 2018-yil 30-sentabrda Malaxov va uning rafiqasi Natalya Shkulyova Timur Kizyakov bilan „Kogda vsye dome“ dasturining qahramonlari boʻlishdi, u xuddi shunday oʻtishni („Birinchi kanal“dan „Rossiya-1“ga) deyarli bir vaqtning oʻzida Andrey Malaxov bilan amalga oshirdi. Biroq, suhbat Malaxovning teleboshlovchi sifatidagi faoliyati haqida emas, balki uning oilaviy hayoti haqida edi<ref>{{veb manbasi|url=https://tricolortvmag.ru/article/stars/2018-09-27-timur-kizyakov-pridet-v-gosti-k-andreyu-malakhovu/|sarlavha=По другую сторону экрана: Тимур Кизяков в «Когда все дома» покажет, как живет Андрей Малахов|sana=2018-09-27|nashriyot=[[Триколор (компания)|Tricolor TV Magazine]]|kirish sanasi=2021-03-28|arxivsana=2021-03-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210304064112/https://tricolortvmag.ru/article/stars/2018-09-27-timur-kizyakov-pridet-v-gosti-k-andreyu-malakhovu/}}</ref>. Mariya Sittel, Yelena Kirik va Vasiliy Golovanov bilan birgalikda u „Rossiya-1“ va „NewsOne“ telekanallari tomonidan tashkil etilgan va 12-iyulga belgilangan „Nado pogovirit“ telekonferensiyasi boshlovchisi sifatida eʼlon qilindi. Loyiha rasmiy idoralar va Ukrainaning aksariyat siyosatchilari va jamoatchiligining tanqidiga sabab boʻldi (ular bu telekonferensiyani Ukrainaning janubi-sharqi elektoratini „Opozitsionnaya platforma — Za jizn“ partiyasi foydasiga yoʻnaltirishga urinish deb atashdi. Viktor Medvedchuk, „NewsOne“ning haqiqiy egasi), shu jumladan prezident [[Volodimir Zelenskiy|Vladimir Zelenskiy]] (u buni „ saylov oldidan arzon, ammo xavfli piar“ deb atagan). Eʼlon qilingan kundan bir kun oʻtib, „NewsOne“ telekonferensiyani „katta axborot hujumlari“ va oʻziga va xodimlariga tahdidlar tufayli bekor qilganini eʼlon qildi<ref>{{yangiliklar manbasi |date=2019-07-07 |title="Надо поговорить!": "Вести недели" анонсировали уникальный телепроект |work=Vesti.ru |url=https://www.vesti.ru/article/1392201 |access-date=2021-01-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210219165148/https://www.vesti.ru/article/1392201 |archive-date=2021-02-19}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://newsoneua.tv/news/iz-za-prjamykh-uhroz-fizicheskoj-raspravy-v-adres-kanala-zhurnalistov-i-ikh-semej-newsone-soobshchaet-ob-otmene-telemarafona-nado-pohovorit.html|sarlavha=ИЗ-ЗА ПРЯМЫХ УГРОЗ ФИЗИЧЕСКОЙ РАСПРАВЫ В АДРЕС КАНАЛА, ЖУРНАЛИСТОВ И ИХ СЕМЕЙ NEWSONE СООБЩАЕТ ОБ ОТМЕНЕ ТЕЛЕМОСТА «НАДО ПОГОВОРИТЬ» / newsoneua.tv, 8 июля 2019|kirish sanasi=2021-03-27|arxivsana=2021-05-03|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210503181420/https://newsoneua.tv/news/iz-za-prjamykh-uhroz-fizicheskoj-raspravy-v-adres-kanala-zhurnalistov-i-ikh-semej-newsone-soobshchaet-ob-otmene-telemarafona-nado-pohovorit.html}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi |date=2019-07-08 |title=Реакція СБУ на телеміст: санкції щодо NewsOne і 112, посилення Нацради, демонополізація холдингу Козака |work=Детектор медиа |url=https://detector.media/infospace/article/168745/2019-07-08-reaktsiya-sbu-na-telemist-sanktsii-shchodo-newsone-i-112-posilennya-natsradi-demonopolizatsiya-kholdingu-kozaka/ |access-date=2019-07-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190708104655/https://detector.media/infospace/article/168745/2019-07-08-reaktsiya-sbu-na-telemist-sanktsii-shchodo-newsone-i-112-posilennya-natsradi-demonopolizatsiya-kholdingu-kozaka/ |archive-date=2019-07-08}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi |date=2019-07-08 |title=Зеленский назвал анонсированный телемост между NewsOne и «Россия 24» дешевым, но опасным пиарходом |work=Громадське телебачення |url=https://hromadske.ua/ru/posts/zelenskij-nazval-anonsirovannyj-telemost-mezhdu-newsone-i-rossiya-24-deshevym-no-opasnym-piarhodom |access-date=2019-07-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190708112618/https://hromadske.ua/ru/posts/zelenskij-nazval-anonsirovannyj-telemost-mezhdu-newsone-i-rossiya-24-deshevym-no-opasnym-piarhodom |archive-date=2019-07-08}}</ref>. 12-iyul kuni koʻrsatuv faqat Rossiya tomoni tomonidan efirga uzatildi: uning koʻp qismi sovet oʻtmishi haqidagi hikoyalarga bagʻishlangan boʻlib, Rossiya va Ukraina oʻrtasidagi „doʻstlik“ ni tiklashga chaqiradi, ular oʻrtasidagi munosabatlardagi salbiy tomonlarni eslatib oʻtmaydi (mamlakatlarQrimdagi voqealar, Donbass, Rossiyada joylashgan Ukraina siyosiy mahbuslari). Ertasi kuni Malaxov „Mirotvorets“ saytining maʼlumotlar bazasiga „Rossiyaning axborot va tashviqot provokatsiyasida ongli ishtiroki“ uchun kiritildi<ref>{{yangiliklar manbasi |date=2019-07-13 |title=Малахов после "телемоста" попал в базу данных "Миротворца" |work=Радио Свобода |url=https://www.svoboda.org/a/30053681.html |access-date=2019-07-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190714125306/https://www.svoboda.org/a/30053681.html |archive-date=2019-07-14}}</ref>. 2020-yil 5-apreldan — „Tansi so zvyozdami“ shou boshlovchisi<ref name="telepro"/>. 2022-yil 27-martdan boshlab „Pesni ot vsey dushi“ musiqiy koʻngilochar shousining boshlovchisi va produseri boʻldi<ref>{{veb manbasi|muallif=Вера Цветкова|url=https://www.ng.ru/tv/2022-03-31/7_8406_tv.html|sarlavha=Где нашла работу Пугачева и потеряла Малышева|nashriyot=[[Независимая газета]]|sana=2022-03-31|kirish sanasi=2022-04-13|arxivsana=2022-04-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220413050054/https://www.ng.ru/tv/2022-03-31/7_8406_tv.html}}</ref>. Malaxov, shuningdek, ilgari „Birinchi kanal“da boʻlgani kabi, „Rossiya-1“<ref>{{veb manbasi|url=https://sobesednik.ru/kultura-i-tv/20180607-pyat-ottenkov-serogo-itogi-sezona-na-rossijskom-tv|sarlavha=Пять оттенков серого. Итоги сезона на российском ТВ|sana=2018-06-07|nashriyot=[[Собеседник]]|kirish sanasi=2018-07-16|arxivsana=2018-07-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180716223828/https://sobesednik.ru/kultura-i-tv/20180607-pyat-ottenkov-serogo-itogi-sezona-na-rossijskom-tv}}</ref> kanali tomonidan uzatiladigan turli konsertlarga ham rahbarlik qiladi. === Boshqa telekanallarda === 2007-yilda Tina Kandelaki bilan birgalikda „STS“ -da „Xoroshiye pesni“ konsert dasturining bir nashrini oʻtkazdi (efir 20-yanvarda<ref>{{veb manbasi|url=http://www.viprutv.com/m/53243/Horoshie-pesni-Gruppa-Refleks-Ja-razbila-nebo|sarlavha=Хорошие песни. «Рефлекс» — «Я разбила небо»|nashriyot=Viprutv|access-date=2022-07-17|archive-date=2019-09-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20190909174431/http://www.viprutv.com/m/53243/Horoshie-pesni-Gruppa-Refleks-Ja-razbila-nebo}}</ref> boʻlib oʻtdi). 2008-yilda [[Anna Sedokova]] bilan birgalikda u Ukraina televideniyesida „Telezvyozda-Superzvyozda“ („Ukraina“ telekanali) shousini olib bordi<ref>{{veb manbasi|url=https://fakty.ua/27272-byvshaya-via-gra-anna-sedokova---andreyu-malahovu-celovatsya-budem-v-grimerke|sarlavha=Анна Седокова — Андрею Малахову: «Целоваться будем в гримёрке!»|kirish sanasi=2020-05-01|arxivsana=2018-08-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180817165302/http://fakty.ua/27272-byvshaya-via-gra-anna-sedokova---andreyu-malahovu-celovatsya-budem-v-grimerke}}</ref>. 2009-yildan 2010-yilgacha Malaxov „STS“da „Infomaniya“ dasturining sharhlovchisi boʻlgan. 2012-yil may-iyun oylarida u Andrey Palchevskiy bilan birgalikda „Inter“ telekanalida „Pro jittya“ tok-shousining („Pust govoryat“ ning ukrainacha analogi) birinchi epizodlarini olib bordi<ref>{{veb manbasi|url=https://fakty.ua/148871-priezzhaya-v-kiev-na-semki-andrej-malahov-trebuet-mashinu-predstavitelskogo-klassa-i-nomer-v-luchshem-otele-goroda|sarlavha=Приезжая в Киев на съёмки, Андрей Малахов требует машину представительского класса и номер в лучшем отеле города|nashriyot=[[Факты и комментарии]]|sana=2012-05-25|kirish sanasi=2020-05-01|arxivsana=2020-07-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200729103008/https://fakty.ua/148871-priezzhaya-v-kiev-na-semki-andrej-malahov-trebuet-mashinu-predstavitelskogo-klassa-i-nomer-v-luchshem-otele-goroda}}</ref>. Andrey Malaxov — dastur relizlarining qahramoni va mehmoni: * „Dlya tebya“ (NTV, 2005-yil 29-sentabr), * „[[:ru:Детали|Detali]]“ (STS, 2006-yil 21-noyabr), * „[[:ru:Истории_в_деталях|Istorii v detalyax]]“ (STS, 2006 va 2007-yillarda bir nechta nashrlar), * „[[:ru:Cosmopolitan|Cosmopolitan]]. Videoversiya“ (TNT, 2007-yilda ikki marta va 2010-yilda bir marta), * „Rebyonok-robot 2“ (TNT, 2007-yil sentabr), * „STS zajigaet superzvezdu!“ (JTS, 2007-yil oktabr), * „Zіrkovі zustrіchі“ (Ukraina, 2009-yil 22-fevral), * „Fabrika misli“ (TV markazi, 2009), * „Den znaniy po-nashemu!“ (JTS, 2009-yil 30-avgust), * „MAFIA“ (Muz-TV, 2009-yil 13-oktabr), * „[[:ru:Временно_доступен|Vremenno dostupen]]“ (TV markazi, 2009-yil 29-noyabr), * „[[:ru:Смех_в_большом_городе|Smex v bolshom gorode]]“ (STS, 2010-yil 20-noyabr)<ref>[https://www.kp.by/daily/24594/761882/ Petlya dlya Andreya Malaxova] [[Комсомольская правда]], 19-noyabrya 2010</ref>, * „[[:ru:Госдеп_с_Ксенией_Собчак|Gosdep-2]]“ (2012-yil 9-aprel), * „Luch Sveta“ (NTV, 2012-yil 11-noyabr), * „[[:ru:Вечерний_Ургант|Vecherniy Urgant]]“ („Birinchi kanal“, 2012-yil 20-noyabr<ref>{{YouTube|UXb_sqN_vJ0|Вечерний Ургант - Андрей Малахов. 77 выпуск, 20.11.2012|logo=1}}</ref> va 2015-yil 10-aprel<ref>{{YouTube|ZLZ3Y1jD4u0|Вечерний Ургант. Пролог - Андрей Малахов, Регина Мянник, Иван Ургант и Митя (10.04.2015)|logo=1}}</ref><ref>{{YouTube|V0E_FpEakkw|Вечерний Ургант. Андрей Малахов и Регина Мянник в гостях у Ивана Урганта (10.04.2015)|logo=1}}</ref>), * „Vecher s [[:ru:Долецкая,_Алёна_Станиславовна|Doleskoy]]“ (Dojd, 2013-yil 14-sentabr), * „Sindeeva“ (Dojd, 2016-yil 6-fevral), * „Novie russkie sensatsii“ (NTV, 2017-yil 27-avgust), * „[[:ru:Comedy_Club|Comedy Club]]“ (TNT, 2017-yil 15-sentabr), * „Hard Day’s Night“ (Dojd, 2018-yil 3-iyul)<ref>{{veb manbasi|url=https://www.novayagazeta.ru/articles/2018/07/05/77052-malahov-stavit-layki-navalnomu|sarlavha=Малахов ставит лайки Навальному. А на федеральных каналах призывают к ответу тех, кто не ликует вместе со всей страной|muallif=|ish=[[Новая газета]]|sana=2018-07-05|nashriyot=|kirish sanasi=2018-10-05|arxivsana=2018-10-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181027105540/https://www.novayagazeta.ru/articles/2018/07/05/77052-malahov-stavit-layki-navalnomu}}</ref> , * „[[:ru:Comedy_Woman|Comedy Woman]]“ (TNT, 2019-yil 13-sentabr). == Filmografiya == U [[Natalia Koroleva|Natasha Korolevaning]] „Sireneviy ray“ va [[Anna Sedokova|Anna Sedokovaning]] „Privikayu“ kliplarida rol oʻynagan. U quyidagi filmlar va seriallarda kamo (oʻzi) [[Kameo|rolida]] ishtirok etgan: * [[2005-yil filmlari|2005]] — „Molodi i schastlivi“ * [[2006-yil filmlari|2006]] — „Kapitanskie deti“ * [[2007-yil filmlari|2007]] — „Nulevoy kilometr“ * [[2008]] — „Indigo“ * [[2007]] — „Schastlivi vmeste“ * [[2009-yil filmlari|2009]] — „Papini dochki“ (154 qism) * [[2010-yil filmlari|2010]] — „Odna za vsex“ * [[2010]] — „Na oщup“ * [[2011-yil filmlari|2011]] — „Svadba po obmenu“ * [[2015-yil filmlari|2015]] — „[[Voroninlar (teleserial)|Voronini]]“ (347 qism) * [[2015]] — „Samiy luchshiy den“ * [[2016-yil filmlari|2016]] — „Den do“ * [[2017-yil filmlari|2017]] — „Kuxnya: Poslednyaya bitva“ * [[2018-yil filmlari|2018]] — „Zolushka“ * [[2019-yil filmlari|2019]] — „Xolop“ * [[2020-yil filmlari|2020]] — „Chuma!“ == Reklama sohasida ishlash == * Koʻzoynak linzalari Crizal (2017)<ref>[www.youtube.com/watch?v=bXEjtX7L1UQ Ochki s linzami Crizal: Chyotkiy vzglyad na mir (2017)]</ref> * SberMarket x [[Metro AG|METRO]] (2021)<ref>{{veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=zml4mHkeq20|sarlavha=Реклама СберМаркет х METRO «Стань шефом на кухне» Константин Ивлев, Андрей Малахов|kirish sanasi=2021-12-20|arxivsana=2021-12-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211220212522/https://www.youtube.com/watch?v=zml4mHkeq20}}</ref>. == Bibliografiya == * [[2016|2016-yil]] — „Moi Lyubimiye blondinki“(zamonaviy televideniye haqida roman), * [[2009-yil]] — „Moya vtoraya polovinka“(muvaffaqiyat uchun yangi roman-qoʻllanma). == Mukofotlar va mukofotlar == * II darajali [[„Vatanga xizmatlari uchun“ medali|"Vatanga xizmatlari uchun" ordeni]] (27-noyabr 2016-yil) — ''mahalliy televideniye va radioeshittirishni rivojlantirishga qoʻshgan ulkan hissasi va koʻp yillik samarali faoliyati uchun''<ref>{{veb manbasi|url=http://www.kremlin.ru/acts/bank/24616|sarlavha=Указ Президента Российской Федерации от 27 ноября 2006 г. № 1316 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»|nashriyot=Сайт президента РФ|sana=2006-11-27|kirish sanasi=2014-01-22|til=|arxivsana=2020-11-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201113093141/http://www.kremlin.ru/acts/bank/24616}}</ref> * „Pyat vecherov“ („Birinchi kanal“) dasturi uchun „Koʻngilochar dastur boshlovchisi“ nominatsiyasida „TEFI-2005“ mukofoti<ref>{{veb manbasi|url=http://www.tefi.ru/proekty/tefi/t2005|sarlavha=ПОБЕДИТЕЛИ "ТЭФИ-2005"|nashriyot=Академия Российского телевидения|sana=2017-05-20|access-date=2022-07-17|archive-date=2017-05-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20170520011935/http://www.tefi.ru/proekty/tefi/t2005}}</ref> * TEFI-2018 mukofoti „Privet, Andrey!“ dasturi uchun „Kechki Prime“ nominatsiyasida „Prime Time Entertaining tok-shou boshlovchisi“ nominatsiyasida. („Rossiya-1“)<ref>{{veb manbasi|url=https://www.novayagazeta.ru/articles/2018/10/04/78071-angely-telehraniteli|sarlavha=Ангелы-телехранители. Лауреаты ТЭФИ-2018 от души благодарили своих начальников за счастье свободного творчества|nashriyot=[[Новая газета]]|sana=2018-10-05|kirish sanasi=2018-10-05|arxivsana=2021-01-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210114062335/https://novayagazeta.ru/articles/2018/10/04/78071-angely-telehraniteli}}</ref> * Lev Nikolaev Oltin medali (2017-yil)<ref>{{veb manbasi|url=https://www.mk.ru/culture/2017/11/13/andrey-malakhov-poluchil-zolotuyu-medal-imeni-lva-nikolaeva.html|sarlavha=Андрей Малахов получил золотую медаль имени Льва Николаева.|nashriyot=[[Московский комсомолец]]|sana=2017-11-13|kirish sanasi=2019-10-13|arxivsana=2019-10-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191013131940/https://www.mk.ru/culture/2017/11/13/andrey-malakhov-poluchil-zolotuyu-medal-imeni-lva-nikolaeva.html}}</ref> * [[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|"Doʻstlik" ordeni]] (11-iyul 2021-yil) — ''ommaviy axborot vositalarini rivojlantirishga qoʻshgan ulkan hissasi va koʻp yillik samarali faoliyati uchun''<ref>{{veb manbasi|url=http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202107110001?index=7&rangeSize=1|sarlavha=Указ Президента Российской Федерации от 11 июля 2021 года № 413 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»|kirish sanasi=2021-07-12|arxivsana=2021-07-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210711174815/http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202107110001?index=7&rangeSize=1}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=https://tass.ru/obschestvo/11878253|sarlavha=Путин наградил телеведущих Андрея Малахова и Бориса Корчевникова орденом Дружбы|ish=ТАСС|kirish sanasi=2021-07-11|arxivsana=2021-07-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210711183813/https://tass.ru/obschestvo/11878253}}</ref> == Tanqid == 2011-yil 24-mart kuni „Pust govoryat“ dasturida nogiron bolalar uchun maktab-internat maʼmuriyati va koʻngillilar tashkilotlari oʻrtasidagi mojaro haqida soʻz bordi. Ozodlikka chiqqach, dasturda bolalar tomonida soʻzlagan huquq himoyachilari Konstantin Ernstga Andrey Malaxovga qarshi norozilik bildirgan ochiq xat yoʻlladi. Taqdimotchi oʻzi uchun piar yaratish va bolalar muammosidan koʻproq pul ishlashga urinishda ayblangan. Xat bir qator taniqli oʻqituvchilar tomonidan imzolangan<ref>{{veb manbasi|url=http://mama.ru/news/2011/03/29/andreya-malahova-obvinili-v-sozdanii-shou-iz-tragedii-detei|sarlavha=Мама. Ру :: Андрея Малахова обвинили в создании шоу из трагедии детей :: Новости<!-- Заголовок добавлен ботом -->|kirish sanasi=2012-08-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120906014248/http://mama.ru/news/2011/03/29/andreya-malahova-obvinili-v-sozdanii-shou-iz-tragedii-detei|arxivsana=2012-09-06}}</ref>. Maktubdan iqtibos:{{quotation|"Andrey Malaxov maktab-internatlarda yashovchi bolalarning ahvoli, jamoaviy parvarish tizimida yashovchi bolalarning rivojlanish va jismoniy ko'rsatkichlardan orqada qolish sabablari haqida gapirishga bo'lgan har qanday urinishlarni qat'iy ravishda e'tiborsiz qoldirdi. Shu bilan birga, u internat vakillari va ko'ngillilar o'rtasidagi o'zaro haqorat va shaxsiy hujumlar bilan to'qnashuvlarni faol qo'llab-quvvatlagan''.}}[[Ozodlik radiosi]] jurnalisti Elena Rikovseva Andrey Malaxov haqida shunday deydi:{{quotation|'''... so'nggi TEFI marosimida (2005-yil) Andrey Malaxov Akademiyaning ushbu mukofotini oldi. O'zining "Pyat vecherov" shousi uchun olingan - shirin, muvozanatli va hatto jiddiy spektakl bo'lib, munosib qabul qilindi. Ammo bugungi kunda ham keng jamoatchilik, ham televideniye tanqidchilari Malaxovni birinchi navbatda "Pust govoryat" dasturi bilan bog'lashadi. U har qanday, eng oddiy axloq tushunchalarini oyoq osti qiladi. Shunday qilib, "TEFI" ning Malaxovga taqdim etilishi beixtiyor qo'pollikni tan olish sifatida qabul qilinadi".<ref>{{cite web|url=https://archive.svoboda.org/programs/pr/2005/pr.112705.asp|title="Монстры в ящике" или "Все, что вы думали о телезаразе, но стеснялись сказать"|publisher=[[Радио Свобода]]|date=2005-11-27|access-date=2020-05-01|archive-date=2020-07-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20200729140224/https://archive.svoboda.org/programs/pr/2005/pr.112705.asp|deadlink=no}}</ref>''}}Xuddi shunday fikr „[[Izvestiya]]“ gazetasining 2005-yil 21-noyabrdagi sahifalarida ham keltirilgan<ref>{{veb manbasi|url=http://izvestia.ru/news/308479|sarlavha=Воспитание пошлости|nashriyot=Газета «Известия»|sana=2005-11-21|kirish sanasi=2013-08-28|til=|arxivsana=2013-11-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131113160950/http://izvestia.ru/news/308479}}</ref>. 2012-yil 10-sentabrda „Pust govoryat“ dasturi namoyish etildi, uning qahramoni shoir Ilya Reznik edi. U transferga kela olmadi, lekin Malaxov unga hamma narsa muammosiz va janjalsiz oʻtishini vaʼda qildi. Dasturda Reznik bir necha bor yomon ishlarda ayblangan, koʻpincha dalilsiz. Natijada, dasturni tomosha qilgandan soʻng, Reznik yurak xurujiga uchradi. Malaxov uni simulyatsiyada asossiz aybladi<ref>{{veb manbasi|url=http://www.segodnya.ua/culture/scandal/Malahov-uveren-chto-Reznik-simuliroval-serdechnyy-pristup.html|sarlavha=Малахов уверен, что Резник симулировал сердечный приступ — — Ведущий шоу уверен, что поэт пытается помешать выходу в эфир передачи о нём. {{!}} SYeGODNYa|kirish sanasi=2012-10-11|arxivsana=2013-06-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130627074209/http://www.segodnya.ua/culture/scandal/Malahov-uveren-chto-Reznik-simuliroval-serdechnyy-pristup.html}}</ref>. Reznikning advokati dasturga qarshi daʼvo qoʻzgʻatilishini aytdi<ref>{{veb manbasi|url=http://lifenews.ru/news/101198|sarlavha=Илья Резник слег с сердечным приступом из-за шоу Малахова — LIFE {{!}} NEWS V Rossii|kirish sanasi=2012-10-11|arxivsana=2012-10-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121023104322/http://lifenews.ru/news/101198}}</ref>. == Manbalar == [[Turkum:Rossiyaning Doʻstlik ordeni sohiblari]] [[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Rus yozuvchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1972-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:11-yanvarda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] <references /> == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20160406065559/http://www.1tv.ru/person/97 Andrey Malaxov „Birinchi kanal“ veb-saytida] * [https://web.archive.org/web/20220304014143/https://echo.msk.ru/programs/tv/592553-echo/ Andrey Malaxov „Exo Moskvi“ radiosida „Telexranitel“ dasturida] * [https://www.youtube.com/watch?v=3zscULbek74 Andrey Malaxov „Vremenno dostupen“ dasturida, TVC 29/11/2009] * [https://web.archive.org/web/20121003055540/http://malahov.ru/biography malahov.ru saytida tarjimai hol] ba7blyu5h8tkqg0bz4gkhaqpizx1vo7 Saravak davlat muzeyi 0 751082 2725416 2700713 2022-07-30T12:17:25Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Saravak davlat muzeyi''' ({{Lang-ms|Muzium Negeri Sarawak}} ) [[Kalimantan|Borneodagi]] eng qadimgi muzey.<ref name="oldestborneo">{{veb manbasi|url=http://www.themalaymailonline.com/malaysia/article/sarawak-museum-to-close-until-2020-for-restoration#1PF2FosT4KDJaWoc.97|sarlavha=Sarawak Museum to close until 2020 for restoration|muallif=Sulok Tawie|nashriyot=The Malay Mail Online|sana=21-sentabr 2017-yil}}</ref> U 1888- yilda tashkil etilgan va 1891 - yilda Saravakning [[Kuching]] shahrida maxsus qurilgan binoda ochilgan.<ref name="oldestborneo" /> Aytishlaricha, tabiatshunos Alfred Rassel Uolles Saravakning ikkinchi oq rojasi Charlz Brukni muzey tashkil etishga undagan:<ref name="oldestborneo" /> biroq bunga hech qanday dalil yo'q (Uolles, garchi u 1862- yilda Charlz (Jonson) bilan Angliyaga qaytgan bo'lsa ham., 1863- yilda merosxo'rlikdan mahrum bo'lgan katta akasi Brukni qo'llab-quvvatlagan, shuning uchun u bilan aloqani saqlab qolishi dargumon). == Tarixi == [[Fayl:Kuching,_Sarawak;_the_museum_building._Photograph._Wellcome_V0037397.jpg|left|thumb| Muzey 1896- yilda, 1911- yilda kengaytirilishidan oldin.]] [[Fayl:The_Sarawak_museum_building_in_1911.jpg|right|thumb| Muzey 1911 - yilda kengaytirilgandan keyin.]] [[Fayl:View_of_Borneo_Cultures_Museum_and_Sarawak_State_Museum_from_Tugu_Pahlawan.jpg|right|thumb| Saravak davlat muzeyini Borneo madaniyati muzeyi bilan bog'laydigan ko'prik.]] Alfred Uollesning tashrifi Charlz Brukning Saravakning tabiiy tarixiga qiziqishini oshirgan bo'lishi mumkin, shu sababli u 1878 - yildan boshlab o'z zobitlaridan kelajakda muzey tashkil etish maqsadida butun shtat bo'ylab namunalar yig'ishni so'radi. To'plamlar ko'payib borgach, namunalar hukumat idorasidagi soat minorasi ichiga joylashtirildi. Keyin, Xyu Bruk Louning kolleksiyalari Rajang daryosi orqali olib kelinganida kelganida namunalar eski sabzavot bozori yuqorisidagi xonaga ko'chirildi. Qadimgi sabzavot bozori yuqorisidagi xona vaqtinchalik muzey vazifasini bajargan va hamma uchun ochiq edi. Nihoyat, Saravak muzeyi 1889 - yilda qurilgan va 1891 - yil 4- avgustda ochilgan. 1911 - yilda muzey yangi qanotini kengaytirdi. Biroq, eski qanot tashqarisidagi g'ishtdan yasalgan zinapoyalar 1912 - yilda buzib tashlangan. Bino mahalliy aholining san'at va hunarmandchilik buyumlari , shu bilan birgalikda mahalliy hayvonlar kollektsiyalarini doimiy ravishda joylashtirish va namoyish qilish uchun qurilgan.<ref name="Kuching pictures 1841-1946">{{kitob manbasi|last=Ah Chon|first=Ho|title=Kuching in pictures (1841–1946)|publisher=Sarawak state library (Pustaka Negeri Sarawak)|location=Kuching|pages=42–43|year=1948|url=http://library.perdana.org.my/Digital_Content/PNS/Kuching%20in%20Pictures%201841-1946%20%5BHo%20Ah%20Chon%5D.pdf|accessdate=2-fevral 2018-yil}}</ref> Yaponiya istilosi davrida muzeyga uning maqsadlariga xayrixoh bo'lgan [[Yaponiya|yapon]] zobiti rahbarlik qilgan. U uni himoya qilgan va muzey juda kam zarar ko'rdi.<ref name="Kuching pics 1841-1946">{{kitob manbasi|last=Ah Chon|first=Ho|title=Kuching in pictures (1841–1946)|publisher=Sarawak state library (Pustaka Negeri Sarawak)|location=Kuching|pages=42–43|year=1948|url=http://library.perdana.org.my/Digital_Content/PNS/Kuching%20in%20Pictures%201841-1946%20%5BHo%20Ah%20Chon%5D.pdf|accessdate=2-fevral 2018-yil}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAh_Chon1948">Ah Chon, Ho (1948). [https://web.archive.org/web/20180202044309/http://library.perdana.org.my/Digital_Content/PNS/Kuching%20in%20Pictures%201841-1946%20%5BHo%20Ah%20Chon%5D.pdf ''Kuching in pictures (1841–1946)''] <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Kuching: Sarawak state library (Pustaka Negeri Sarawak). pp.&nbsp;42–43. Archived from [http://library.perdana.org.my/Digital_Content/PNS/Kuching%20in%20Pictures%201841-1946%20%5BHo%20Ah%20Chon%5D.pdf the original] <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 2 February 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2 February</span> 2018</span>.</cite></ref> Tarixiy bino qayta ta'mirlandi. U Saravakning tabiiy tarixiga oid kollektsiyalarni namoyish qilish va sharhlash uchun xizmat qildi. [[Royal Dutch Shell|Shell Oil]] Borneo uchun muhim bo'lgan [[neft]] sanoati bo'yicha ko'rgazmaga homiylik qildi. Bundan tashqari, unda [[Arxeologiya|arxeologik]] asarlar va mahalliy xalqlarning an'anaviy hayoti, san'ati va hunarmandchiligi namunalarini qayta tiklanib namoyish etiladi. U Borneodagi eng keng qamrovli arxeologik, tabiiy tarix va etnografik kolleksiyalarga ega bo'ldi. 2017 - yil 23 - oktabrdan boshlab davlat muzeyi taʼmirlash ishlari uchun vaqtincha yopildi. Tarixiy muzey binosini ta'mirlashga jami 28 million RM, yaqin atrofda yangi muzey kampusi binosini qurish uchun yana 280 million RM sarflangan.<ref name="Sarawaks old museum">{{veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/metro/metro-news/2017/09/23/sarawaks-old-museum-building-to-close-until-2020/|sarlavha=Sarawak's old museum building to close until 2020|muallif=Sharon Ling|ish=The Star Online|sana=23-sentabr 2017-yil}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSharon_Ling2017">Sharon Ling (23 September 2017). [https://www.thestar.com.my/metro/metro-news/2017/09/23/sarawaks-old-museum-building-to-close-until-2020/ "Sarawak's old museum building to close until 2020"]. ''The Star Online''.</cite></ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.theborneopost.com/2017/12/06/poised-to-be-one-of-the-best-in-asean/|sarlavha=Poised to be one of the best in Asean|muallif=Peter Sibon|nashriyot=The Borneo Post Online|sana=6-dekabr 2017-yil}}</ref> “Borneo madaniyatlari muzeyi” deb nomlangan yangi muzey binosi 2022-yil mart oyida ochilgan. Bu Malayziyadagi eng yirik muzey majmuasi va Janubi- [[Janubi-Sharqiy Osiyo|Sharqiy Osiyoda]] Singapur Milliy muzeyidan keyin ikkinchi o'rinda turadi.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Maganathan |first=Dinesh Kumar |date=10-mart 2022-yil |title=Borneo Cultures Museum fully booked this month, a day after opening |publisher=The Star (Malaysia) |url=https://www.thestar.com.my/lifestyle/culture/2022/03/10/borneo-cultures-museum-fully-booked-this-month-a-day-after-opening |access-date=18-may 2022-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20220312225830/https://www.thestar.com.my/lifestyle/culture/2022/03/10/borneo-cultures-museum-fully-booked-this-month-a-day-after-opening |archive-date=12-mart 2022-yil}}</ref> == Arxitektura == Qurilish boshlanganidan beri bino bir necha marta ta'mirlash va o'zgartirishlardan o'tdi. U to'rtburchaklar shaklida bo'lib, devorlari va ustunlari g'ishtdan 44' × 160' shaklida ishlangan. Muzey binosi Evropa uslubidagi arxitekturaga ega, uning binosi Qirolicha Anna uslubida qurilgan. U Adelaida ayollar va bolalar kasalxonasining Samuel Way binosiga juda o'xshaydi.<ref>[http://www.wch.sa.gov.au/about/history/history_hosp_site.html Adelaide Women's and Children's Hospital (including photo)]</ref><ref>[https://collections.slsa.sa.gov.au/resource/B+10695 Adelaide Women's and Children's Hospital (photo and detail)]</ref> Galereyalar tomdagi dormer derazalari bilan yoritilgan bo'lib, ko'rgazmalar va kollektsiyalar uchun devor maydoni mavjud.<ref name="Kuching pics 1841-1946"/><ref>{{yangiliklar manbasi |last=Patrica |first=Hului |date=7-avgust 2015-yil |title=Tracing the designs behind the Sarawak Museum |work=The Borneo Post |url=http://seeds.theborneopost.com/2015/08/07/tracing-the-designs-behind-the-sarawak-museum/ |access-date=9-avgust 2015-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20150809055917/http://seeds.theborneopost.com/2015/08/07/tracing-the-designs-behind-the-sarawak-museum/ |archive-date=9-avgust 2015-yil}}</ref> == Ko'rgazmalar tartibi == [[Fayl:Longhouse_gallery_of_Sarawak_museum.jpg|right|thumb|200x200px| Muzey ichidagi uzun uy galereyasi.]] Muzeyning birinchi qavatida tabiiy tarix kolleksiyasi va Saravak faunasining namunalari - sudraluvchilar, sutemizuvchilar, qushlar va boshqalar mavjud bo'lib, ularning barchasi ekspozitsiya uchun maxsus tayyorlangan va o'rnatilgan. Muzeyning g'arbiy qanotida Saravakning [[neft]] sanoatiga oid Shell ko'rgazmasi joylashgan. Birinchi qavatda tubjoy xalqlarga oid etnografik osori-atiqalar, jumladan, turli uzunlikdagi uylarning maketlari, musiqa asboblari, baliq va hayvonlarning turli tuzoqlari, hunarmandchilik buyumlari, qayiq maketlari va boshqalar oʻrin olgan. == Faoliyati == Muzey qadimiy va tarixiy yodgorliklarni qidirish, sotib olish va himoya qilish mas'uliyatini yuklagan holda milliy merosning qo'riqchisi deb e'lon qilindi. Muzey direktori shuningdek, dengiz toshbaqalarini himoya qilish va yovvoyi tabiatni saqlashda yordam berish uchun javobgardir.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Howe |first=Marvine |date=25-dekabr 1988-yil |title=Preserving Borneo's Traditions |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1988/12/25/travel/preserving-borneo-s-traditions.html}}</ref> == Muzey jurnali == ''Saravak muzey jurnali'' muzey xodimlari tomonidan nashr etiladi. U birinchi marta 1911- yilda Jon Moultonning birinchi muharrirligida nashr etilgan va uni [[Janubi-Sharqiy Osiyo]] mintaqasidagi eng qadimgi ilmiy jurnallardan biriga aylantirilgan. Mavzular [[Kalimantan|Borneo]] orolining [[Tarix|tarixi]], [[Tabiatshunoslik|tabiiy tarixi]] va [[Etnologiya|etnologiyasini]] o'z ichiga oladi. == Kuratorlar va direktorlar == [[Fayl:Ipoi_Datan_Sarawak_museum.jpg|right|thumb|200x200px| Ipoi Datan, Saravak davlat muzeyining sobiq direktori.]] 1974 - yilgacha muzey rahbari "Kurator" deb atalgan: * Jon Edgar Anderson Lyuis - Pro tem kuratori, 25 - iyun 1888 - 1902 * Doktor Jorj Darbi Xaviland - 1891 - yil 26 - fevral - 1893 - yil 1 - mart * Edvard Bartlett - 1893 - yil 1 - mart - 1897 - yil 22 - iyul * Robert Valter Kempbell Shelford - 1897 - yil 22 - iyul - 1905 - yil 2 - fevral * Jon Xyuitt - 1905 - yil 2 - fevral - 1908 - yil noyabr * Jon Coney Moulton - 1908 -yil noyabr - 1915 - yil 22 - yanvar * Janob Erman va KH Gillan - mas'ul zobitlar, 1915 - yil 22- yanvar - 1922- yil may (Jahon urushi paytida) * Doktor Erik Georg Mjöberg - 1922- yil may - 1924- yil 19 - dekabr * Jerar TM Makbryan - kurator vazifasini bajaruvchi, 1924- yil 20-dekabr - 1925- yil 24 -yanvar * Edvard Banks - 1925- yil 20- fevral - 1945- yil (1942-1945-yillarda stajirovka qilingan) * Tom Xarrisson - 1947- yil iyun - 1966- yil noyabr * Benedikt Sandin - 1966- yil dekabr - 1974- yil mart Shundan so'ng, muzey rahbari "direktor" deb yuritildi: * Lukas Chin - 1974 - yil 1 - aprel - 1991 - yil dekabr * Doktor Piter M. Kedit - 1991 - yil dekabr - 1996 - yil aprel * Sanib Said - 1997- yil may - 2008 - yil dekabr * Ipoi Datan - 2009 - yil yanvar - 2019 - yil fevral<ref name="poisedtobethebest">{{veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/metro/metro-news/2017/09/23/sarawaks-old-museum-building-to-close-until-2020/|sarlavha=Sarawak's old museum building to close until 2020|muallif=Sharon Ling|ish=The Star Online|sana=23-sentabr 2017-yil}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.theborneopost.com/2019/02/22/eight-top-management-officers-commended-for-excellent-service/|sarlavha=Retiring Heads of Departments}}</ref> * Suriya Bin Bujang - 2019 - yil fevral (harakat qiluvchi) == Shuningdek qarang == * Malayziyadagi muzeylar ro'yxati == Adabiyotlar == * {{kitob manbasi|title=Museums of Southeast Asia|last=Lenzi|first=Iola|year=2004|publisher=Archipelago Press|location=Singapore|isbn=981-4068-96-9|page=200 pages}} == Manbalar == <references /> == Havolalar == * [http://www.museum.sarawak.gov.my/ Saravak muzeylari] [[Turkum:Malayziya]] [[Turkum:Saravak]] m4nvwcedtnwqjbzbt6jnoidgbtxsgu4 Aqtasti (Ulitau viloyati) 0 751204 2726636 2700137 2022-07-31T11:02:52Z Amir.Temur 10464 wikitext text/x-wiki {{Maʼnolari|Aqtasti}} {{Bilgiquti aholi punkti | oʻzbekcha nomi = Aqtasti | asl nomi = {{lang-kz|Ақтасты}} | tasvir = | mavqe = Qishloq | mamlakat = Qozogʻiston | mintaqa turi = Viloyat | mintaqa = Ulitau viloyati | jadvalda mintaqa = Ulitau viloyati | tuman turi = | tuman = Janaarqa tumani | jadvalda tuman = | jamoat turi = Qishloq okrug | jamoat = [[Aqtasti qishloq okrugi (Janaarqa tumani)|Aqtasti qishloq okrugi]] | jadvalda jamoat = | qaram = | gerb = | bayroq = |lat_deg = 48.833707 |lat_min = |lat_sec = |lon_deg = 71.594081 |lon_min = |lon_sec = |CoordScale = 25000 | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Akim | rahbar = | asos solingan = 1982 | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = | AP markazi balandligi = | iqlim = keskin kontinental | rasmiy til = [[Qozoq tili|Qozoqcha]] | aholi = 218 | sanalgan yil = 2009 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = [[islom|musulmonlar]] | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +6 | DST = | telefon kodi = +7 71030<ref>[https://kazindex.ru/10/index.html Ulitau viloyatining telefon kodlari]</ref> | pochta indeksi = 100502<ref>[https://kazindex.ru/10/6.html Почтовые индексы Казахстана]</ref> | pochta indekslari = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = }} '''Aqtasti''' – [[Qozogʻiston|Qozogʻiston Respublikasi]], [[Ulitau viloyati]], [[Janaarqa tumani]], [[Aqtasti qishloq okrugi (Janaarqa tumani)|Aqtasti qishloq okrugi]]ning markazi. == Geografik joylashuvi == Tuman markazi [[Janaarqa]] qishlogʻidan 14 km uzoqlikda, shimoliy qismida tomonida joylashgan. == Aholisi == [[1999-yil]] aholisi 429 kishini (206 nafari erkaklar va 223 nafari ayollar) tashkil qilgan boʻlsa, [[2009-yil]] 218 kishini (117 nafari erkaklar va 101 nafari ayollar) tashkil qildi.<ref name="source1">[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]</ref> == Manbalar == {{manbalar}} {{Kazakhstan-geo-stub}} {{Janaarqa tumanining qishloqlari}} obq6xv0dt876xdbw8uwv70yrw011rvg Jayne Appel 0 751691 2725836 2710993 2022-07-30T16:43:25Z ShohjahonSobirov 73332 sahifani to'g'irlash wikitext text/x-wiki {{Basketbolchi bilgiqutisi | name = Jayne Appel-Marinelli | number = 32 | position = [[Markaz (basketbol)|Markaz]] | height_ft = 6 | height_in = 4 | league = [[Women's National Basketball Association|WNBA]] | birth_date = {{birth date and age|mf=yes|1988|5|14}} | birth_place = [[Berkeley, California]] | nationality = Amerika | high_school = [[Carondelet High School|Carondelet]] ([[Concord, California]]) | college = [[Stanford Cardinal women's basketball|Stanford]] (2006-2010) | draft_year = 2010 | draft_round = 1 | draft_pick = 5 | draft_team = [[San Antonio Silver Stars]] | draft_league = WNBA | career_start = 2010 | career_end = 2016 | highlights = | wnba_profile = jayne_appel | medal_templates = {{Chiqish|{{ USA }}}} }} '''Jayne Appel-Marinelli''' (1988-yil 14-mayda tugʻilgan) — oxirgi marta 2016-yilda Ayollar Milliy Basketbol Assotsiatsiyasining (WNBA) San-Antonio Stars jamoasida toʻp surgan. U [[Stanford universiteti|Stenford universitetida]] kollej basketboli jamoasida oʻynagan. == Oliy maktab karyerasi == [[Berkeley (California)|Kaliforniyaning Berkli]] shahrida tugʻilgan Jaynening ikkita katta akasi Mayk va Tommi va bitta ukasi Neyt bor. Jaynening otasi Jozef Appell Kaliforniyadagi Sent-Meri kollejida basketbol jamoasida oʻynagan. Appel [[Concord (California)|Kaliforniyaning Konkord]] shahridagi Carondelet oʻrta maktabida basketbol boʻyicha toʻrt karra gʻolibi boʻlgan. Shuningdek, u suv polosida uch yillik xat gʻolibi ham mukofotiga ham sazovor boʻlgan. Katta yoshdagi Appel McDonald’sning butun amerikalik boʻlgan va butun Amerika oʻyinining MVP nomiga sazovor boʻlgan. U basketbol boʻyicha Gatorade shtatining eng yaxshi oʻyinchisi deb topildi, 2006-yilda hsgirlshoop.scout.com tomonidan oʻrta maktab sinfida 3-eng yaxshi deb baholandi va WBCA All-American deb topildi.<ref name="allamericans">{{veb manbasi|url=http://www.usabasketball.com/women/2006/06_wu18_trials_guide-1.pdf|sarlavha=2006 USA Basketball Women's U18 Nation Team Trials Media Guide|nashriyot=USA Basketball|kirish sanasi=11-oktabr 2010-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110608064049/http://www.usabasketball.com/women/2006/06_wu18_trials_guide-1.pdf|arxivsana=8-iyun 2011-yil}}</ref> U FIBA Americasda U18 ayollar terma jamoasida oʻynagan. Unga Konnektikut, Tennessi, Dyuk, USC, UCLA va [[Stanford universiteti|Stenford]] jamoalaridan takliflar berildi va oxir-oqibat Stenfordning taklifini qabul qildi. == Kollej karyerasi == Stenfordda birinchi kurs talabasi sifatida Appel oʻrtacha 13,2 ppg ga koʻtarhan. U 2007-yilda Pac-10 konferensiyasi boʻyicha yilning birinchi oʻquvchisi deb topildi. Ikkinchi kurs talabasi sifatida u oʻrtacha 15,0 ppg va 8,8 rpg ni tashkil qildi. 2008-yilgi milliy chempionatning Tennessi bilan oʻyinida u 16 ochko toʻpladi va beshta doskani tushirdi, Stenford uchun 64-48 yutqazdi. Appel mavsumdan soʻng All-Pac-10 birinchi jamoasi deb topildi. Appel 2009-yil 30-martda Ayova shtatiga qarshi oʻyinda 46 ochko toʻpladi, bu NCAA turniri tarixidagi uchinchi eng yuqori koʻrsatkichdir. Appel 2010-yilning 27-fevralida Pac-10 tarixidagi yetakchi reboundchiga aylandi va Liza Leslining martabadagi 1214 ta rebound rekordini ortda qoldirdi.<ref name="Rebounding">{{veb manbasi|url=http://www.mercurynews.com/breaking-news/ci_14485196|sarlavha=Jayne Appel breaks Pac-10 career rebounding record as Stanford routs Arizona|sana=27-fevral 2010-yil|ish=MercuryNews.com|kirish sanasi=5-mart 2010-yil}}</ref> 20-mart kuni Appel 2010-yilgi NCAA turnirida Stenfordning birinchi raunddagi oʻyinida toʻpigʻi va oʻng oyogʻini buzib tashladi. U WNBA loyihasi kunigacha jarohati darajasini sir tutdi va oʻynashda davom etdi.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=FitzGerald |first=Tom |date=11-avgust 2010-yil |title=WNBA DRAFT / Appel picked No. 5, has stress fracture |work=The San Francisco Chronicle |url=http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/c/a/2010/04/09/SPO81CRSLD.DTL}}</ref> Stenford final toʻrtligiga yoʻl oldi va yakunda Konnektikutga yutqazib, mavsumni 36-2 hisobida yakunladi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.wnba.com/silverstars/news/draft_100408.html|sarlavha=SILVER STARS: Silver Stars Select Center Jayne Appel With The No. 5 Pick In The 2010 WNBA Draft|nashriyot=Wnba.com|sana=8-aprel 2010-yil|kirish sanasi=10-oktabr 2011-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121021180247/http://www.wnba.com/silverstars/news/draft_100408.html|arxivsana=21-oktabr 2012-yil}}</ref> == AQSH basketboli == Appel 2006-yilda Koloradoda AQSh U18 jamoasida oʻynagan. Jamoa toʻrtta uchrashuvning barchasida gʻalaba qozonib, oltin medalni qoʻlga kiritdi va U19 jahon chempionatiga yoʻllanma oldi.<ref name="USA Basketball">{{veb manbasi|url=http://archive.usab.com/womens/u18/wu18_2006.html|sarlavha=SIXTH WOMEN'S FIBA AMERICAS U18 CHAMPIONSHIP FOR WOMEN – 2006|nashriyot=USA Basketball|kirish sanasi=4-avgust 2014-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140808044453/http://archive.usab.com/womens/u18/wu18_2006.html|arxivsana=8-avgust 2014-yil}}</ref> Appel 2007-yilda Braziliyaning Rio-de-Janeyro shahrida boʻlib oʻtgan Panamerika oʻyinlarida AQSh jamoasida oʻynagan. Jamoa beshta uchrashuvning barchasida gʻalaba qozonib, musobaqaning oltin medalini qoʻlga kiritdi. Appel 2009-yilda AQShning basketbol boʻyicha ayollar terma jamoasiga taklif qilingan uchta kollej oʻyinchisidan biri edi.<ref name="National Team">{{veb manbasi|url=http://157.166.255.220/womens/national/09_wnt_fall_invitees_add_rm.html|sarlavha=USA Basketball Women's National Team To Tip-Off Training Tomorrow In D.C.|nashriyot=USA Basketball|kirish sanasi=4-avgust 2014-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140809182900/http://157.166.255.220/womens/national/09_wnt_fall_invitees_add_rm.html|arxivsana=9-avgust 2014-yil}}</ref> 2010-yilgi FIBA jahon chempionati va 2012-yilgi Olimpiada oʻyinlarida ishtirok etish uchun tanlangan jamoa odatda ushbu ishtirokchilar orasidan tanlanadi.<ref name="National Team" /> Appel 2010-yilning sentabr va oktabr oylarida boʻlib oʻtadigan jahon chempionatida Qoʻshma Shtatlar nomidan ishtirok etish uchun milliy terma jamoa aʼzosi sifatida tanlangan. Jamoani Geno Auriemma boshqargan. Jamoaning koʻplab aʼzolari tadbir oldidan WNBAda oʻynashganligi sababli, jamoa Chexiya Respublikasining Ostrava va Karlovi Variga joʻnab ketishdan oldin butun jamoa bilan faqat bir kun mashgʻulot oʻtkazdi. Cheklangan oʻyinda ham jamoa Gretsiyaga qarshi dastlabki oʻyinlarda 26 ochko bilan gʻalaba qozondi. Jamoa dastlabki beshta oʻyinda 20 ochkodan koʻproq gʻalaba qozonib, ustunlikni davom ettirdi. Svin Kesh, Anxel Makkatri, Mayya Mur, Diana Taurasi, Lindsi Ueylen va Silviya Faulz bilan bir nechta oʻyinchilar dastlabki oʻyinlarida eng yaxshi toʻpurar boʻlishgan. Oltinchi oʻyin magʻlubiyatga uchramagan Avstraliyaga qarshi kechdi — AQSh 24 ochko bilan oldinga chiqdi va AQSh 83:75 hisobida gʻalaba qozondi. AQSH keyingi ikki oʻyinda 30 ochkodan koʻproq gʻalaba qozondi va chempionat oʻyinida mezbon Chexiya bilan toʻqnash keldi. Tanaffusda AQSh jamoasi hisobni 3 taga qisqartirish uchun atigi besh ochkoga ega boʻldi, ammo chexlar hech qachon yaqinlasha olishmadi. AQSh jamoasi chempionlik va oltin medalni qoʻlga kiritdi. Appel har bir oʻyinda oʻrtacha 1,8 ochko toʻplagan. Appel AQSh ayollar olimpiya basketbol jamoasining 21 finalchisidan biri edi. 20 nafar professional ayol basketbolchi, shuningdek, bitta kollej oʻyinchisi (Brittni Griner) AQSh basketbol boʻyicha ayollar milliy terma jamoasi oʻyinchilarni tanlash qoʻmitasi tomonidan 2012-yilda Londonda boʻlib oʻtadigan Olimpiadada AQSh vakili boʻlish uchun yakuniy roʻyxat uchun tanlab olindi. == WNBA karyerasi == Appel 2010-yilgi WNBA loyihasining birinchi bosqichida San-Antonio Silver Stars tomonidan tanlangan.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.wnba.com/draft2010/draft_recap_100408.html|sarlavha=Tina Charles, Monica Wright and Kesley Griffin selected as top picks in 2010 WNBA Draft presented by adidas|nashriyot=WNBA.com|sana=8-aprel 2010-yil|kirish sanasi=10-oktabr 2011-yil}}</ref> == Karyera statistikasi == {{WNBA o'yinchi statistikasi afsonasi}} {| class="wikitable" style="text-align: center" |'''Mavsum''' | '''Oʻynagan oʻyinlar''' | '''Daqiqalar''' | '''Ballar''' | '''Rebound''' | '''Yordam beradi''' | '''Oʻgʻirlik''' | '''Bloklar''' |- style="height:40px" | 2010-yil | 8 | 80 | 20 | 20 | 3 | 0 | 2 |} === Kollej === {| class="wikitable" !Yil ! Jamoa ! GP ! Ballar ! FG% ! 3P% ! FT% ! RPG ! APG ! SPG ! BPG ! PPG |- | 2006-07 | Stenford | 33 | 436 | 53.8 | - | 64.5 | 7.5 | 1.0 | 0,8 | 1.8 | 13.2 |- | 2007-08 | Stenford | '''39''' | 586 | 58.8 | - | '''70.6''' | 8.8 | 2.8 | '''0,9''' | '''2.2''' | 15.0 |- | 2008-09 | Stenford | 38 | '''613''' | '''60.2''' | - | 65.3 | '''9.2''' | 2.8 | 0,7 | 1.8 | '''16.1''' |- | 2009-10 | Stenford | 37 | 490 | 52.1 | - | 62.8 | 8.7 | 2.5 | 0,7 | 1.6 | 13.2 |- | Karyera | Stenford | 147 | 2125 | 56.5 | 0,0 | 65.6 | 8.6 | 2.3 | 0,7 | 1.9 | 14.5 |} == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] d8mc7jrd2paaq1svwknxqxg51otsf6d Rebekkah Brunson 0 751696 2725835 2703618 2022-07-30T16:42:19Z ShohjahonSobirov 73332 sahifani to'g'irlash wikitext text/x-wiki {{Basketbolchi bilgiqutisi | name = Rebekkah Brunson | image = Rebekkah Brunson in 2018.jpg | image_size = | caption = Brunson 2018-yilda | league = [[Women's National Basketball Association|WNBA]] | team = Minnesota Lynx | number = | position = Yordamchi murabbiy | height_ft = 6 | height_in = 2 | birth_date = {{birth date and age|mf=yes|1981|12|11}} | birth_place = [[Washington D.C.]] | nationality = Amerika | high_school = [[Oxon Hill High School|Oxon Hill]] ([[Oxon Hill, Maryland]]) | college = [[Georgetown Hoyas women's basketball|Georgetown]] (2000-2004) | draft_league = WNBA | draft_year = 2004 | draft_round = 1 | draft_pick = 10 | draft_team = [[Sacramento Monarchs]] | career_start = 2004 | career_end = 2018 | highlights = * 5× [[WNBA chempionlari roʻyxati|WNBA chempioni]] ([[2005 WNBA Finals|2005]], [[2011 WNBA Finals|2011]], [[2013 WNBA Finals|2013]], [[2015 WNBA Finals] |2015]], [[2017 WNBA Finals|2017]]) * 5× [[WNBA All-Star Game|WNBA All-Star]] ([[2007 WNBA All-Star Game|2007]], [[2011 WNBA All-Star Game|2011]], [[2013 WNBA All-Star- Yulduzli o'yin|2013]], [[2017 WNBA yulduzli o'yini|2017]], [[2018 WNBA yulduzli o'yini|2018]]) * [[WNBA All-mudofaa jamoasi|WNBA All-mudofaa birinchi jamoasi]] (2011) * 6× [[WNBA All-Defansive Team|WNBA All-Defansive Team]] (2007, 2008, 2010, 2013, 2017, 2018) * 32 raqami [[Minnesota Lynx]] tomonidan isteʼfoga chiqarilgan * [[Katta Sharq konferensiyasining ayollar basketboli boʻyicha yilning birinchi oʻquvchisi|Yilning Buyuk Sharq yangi oʻyinchisi]] | medal_templates = {{Chiqish | {{USA }}}} | wnba_profile = rebekkah_brunson }} '''Rebekkah Brunson''' (1981-yil 11-dekabrda tugʻilgan) — amerikalik [[basketbol]] murabbiyi, hozirda Ayollar Milliy Basketbol Assotsiatsiyasining (WNBA) Minnesota Lynx jamoasida yordamchi murabbiyi.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Minnesota Lynx Hire Five-Time WNBA Champion Rebekkah Brunson as Assistant Coach|url=https://www.wnba.com/news/minnesota-lynx-hire-five-time-wnba-champion-rebekkah-brunson-as-assistant-coach/|kirish sanasi=2021-11-16|ish=Official Site of the WNBA|til=en}}</ref> Brunson Lynxning sobiq hujumchisi va 5 marta WNBA chempionligini qoʻlga kiritgan yagona futbolchidir. U ribaund boʻyicha WNBA rekordini oʻrnatdi<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Andrews, Julian |date=5-iyul 2018-yil |title=Rebekkah Brunson Becomes WNBA's All-Time Leading Rebounder |publisher=NBA Media Ventures |url=http://lynx.wnba.com/news/rebekkah-brunson-becomes-wnbas-all-time-leading-rebounder/ |access-date=7-iyul 2018-yil}}</ref>, uni 2020-yilda Lynx markazi Silviya Faulzga topshirdi.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Young, Ryan |date=29-iyul 2020-yil |title=Sylvia Fowles becomes WNBA all-time rebounding leader |publisher=Yahoo Sports |url=https://sports.yahoo.com/minnesota-lynx-sylvia-fowles-wnba-all-time-leading-rebounder-rebekkah-brunson-043826323.html |access-date=30-iyul 2020-yil}}</ref> Brunson Vashingtonda tugʻilgan va Merilend shtatidagi Oxon Hill oʻrta maktabida oʻqigan. Brunson 2004-yilda [[Georgetown universiteti|Jorjtaun universitetini]] ayollar basketboli dasturida barcha vaqtlardagi yetakchi rebounder sifatida tamomlagan. U 2003-yilda Panamerika oʻyinlarida AQSh jamoasida ham oʻynagan. == Kollej statistikasi == {{NBA o'yinchi statistikasi afsonasi}} {| class="wikitable" style="text-align:center" !Yil ! Jamoa ! GP ! Ballar ! FG% ! 3P% ! FT% ! RPG ! APG ! SPG ! BPG ! PPG |- | 2000-01 | Jorjtaun | '''32''' | 474 |.509 | - |.563 | 9.2 | 0,7 | 1.8 | 0,9 | 14.8 |- | 2001-02 | Jorjtaun | 18 | 272 |.481 |.083 | '''.670''' | 8.5 | 0,6 | 1.9 | 1.1 | 15.1 |- | 2002-03 | Jorjtaun | 29 | 481 |.463 | '''.438''' | '''.670''' | 10.7 | '''1.5''' | '''2.0''' | 1.8 | 16.6 |- | 2003-04 | Jorjtaun | 28 | '''535''' | '''.485''' |.182 |.608 | '''12.0''' | 1.3 | 1.7 | 1.8 | '''19.1''' |- | colspan="2" | Karyera | 107 | 1762 |.485 |.256 |.625 | 10.2 | 1.1 | 1.9 | 1.4 | 16.5 |} == WNBA karyerasi == [[Fayl:Rebekkah_Brunson.jpg|alt=Young woman with braided hair dyed light brown wearing a purple headband and purple jersey standing in a huddle|left|thumb| Brunson 2006-yil]] Sakramento monarxlari 2004-yilgi WNBA loyihasining 1-raundida Brunsonni oʻninchi tanlov sifatida tanladi. U Sakramentoda olti mavsum oʻynadi va monarxlarga 2005-yilgi WNBA chempionatida gʻalaba qozonishga yordam berdi. U 2007-yilgi muntazam mavsumda har bir oʻyinda hujumkor ribaundlar (3,9) va jami hujumkor ribaundlar (130) boʻyicha ligani boshqargan. 2009-yilning kuzida, monarxlar biznesdan chiqib ketgandan soʻng, Minnesota Lynx tarqatish loyihasida Brunsonni sotib oldi. 2011-yilda Brunson ketma-ket oltita dubl bilan WNBA rekordini oʻrnatdi va Lynxning birinchi aʼzosi boʻlib, iyun oyining WNBA oʻyinchisi deb topildi.<ref>[http://minnesota.cbslocal.com/2011/07/06/brunson-is-1st-lynx-player-to-win-player-of-month/ Brunson Is 1st Lynx Player To Win Player Of Month]. Minnesota.cbslocal.com (July 6, 2011). Retrieved on 2016-05-19.</ref> Keyinchalik u jarohat olgan Candace Parker oʻrniga 2011-yilgi WNBA All-Star oʻyiniga chaqirildi.<ref>[http://www.wnba.com/allstar/2011/brunson_starter_110722.html Minnesotaʼs Rebekkah Brunson Selected to Start for Western Conference in 2011 WNBA All-Star Game presented by adidas]. Wnba.com. Retrieved on May 19, 2016.</ref> [[Fayl:Brunson_20161009.jpg|alt=Woman wearing yellow jersey facing away from camera, Brunson apparently just completed a pass|right|thumb| Nneka Ogvumike 2016-yilda Brunsonni qoʻriqlaydi]] Brunson Lynxni maydondagi gol nisbati va ribaundlar boʻyicha boshqardi, bunda jamoa WNBAda eng yaxshi natijani qayd etdi. U WNBA All-mudofaa birinchi jamoasida birinchi marta chiqishi bilan sharaflangan. U avvalgi uch marta ikkinchi jamoa sharafini qoʻlga kiritgan. Lynx 2011-yilgi WNBA chempionatida gʻolib chiqdi. Brunson 2013-yilda uchinchi liga chempionligini qoʻlga kiritdi. Brunson jarohat olgan Britni Griner oʻrniga Yulduzlar oʻyiniga qaytdi. Brunson finalda ribaundlar boʻyicha karerasida yuqori natijaga erishdi va sobiq jamoadoshi Taj MakVilyams-Franklinga tegishli boʻlgan rekordni 130 ta bilan yangiladi. Shuningdek, u finalda eng koʻp oʻyin oʻtkazish boʻyicha MakWilliams-Franklin rekordini 19 ta bilan tenglashtirdi.<ref>[http://www.startribune.com/sports/lynx/227330291.html WNBA Finals: Game 3 Recap]. Startribune.com (October 11, 2013). Retrieved on 2016-05-19.</ref> [[Fayl:Brunson_et_al-20170914.jpg|alt=Thomas and Delle Donne wearing bright red uniforms attempt to squeeze Brunson out as she emerges between them|left|thumb| Brunson 2017-yilgi WNBA pley-offida Kristal Tomas va Elena Delle Donnadan qochib qutuldi]] 2015-yilda Brunson Lynx bilan toʻrtinchi WNBA chempionligini qoʻlga kiritdi, chunki ular Indiana Feverni beshta oʻyinda magʻlub etishgan. 2016-yilda finalda Los-Anjeles Sparksga magʻlub boʻlganidan soʻng, Brunson 2017-yilgi WNBA All-Star oʻyinida jarohat olgan Brittni Grinerning oʻrnini egallaydi va bu uning faoliyatidagi toʻrtinchi All-Star koʻrinishini nishonlaydi. 2017-yil holatiga koʻra, Brunson hujumkor ribaundlar boʻyicha ham liganing barcha vaqtlardagi yetakchisiga aylandi. [[Fayl:Rebekkah_Brunson_acknowledges_the_crowd_at_Target_Center_after_setting_the_WNBA_record_for_rebounds.jpg|right|thumb| Brunson 2018-yilda rebound rekordini oʻrnatganidan keyin]] Keyinchalik 2017-yilgi mavsumda Brunson liga tarixida 5 ta WNBA chempionligini qoʻlga kiritgan birinchi oʻyinchi boʻldi, chunki Lynx oʻtgan yilgi Finaldagi yoʻqotishlari uchun qasos olish uchun Los-Anjeles Sparksni besh oʻyinda magʻlub etdi. 2018-yilda Brunson 3,317 ribaund bilan Tamika Ketchingsdan oʻtib, liganing barcha vaqtlardagi rebound yetakchisiga aylandi.<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Rebekkah Brunson Career in Photos|url=https://www.wnba.com/photos/rebekkah-brunson-career-in-photos/|kirish sanasi=2021-06-04|ish=WNBA.com - Official Site of the WNBA|til=en}}</ref> U, shuningdek, 2018-yilgi WNBA All-Star oʻyinida Nneka Ogvumike oʻrniga All-Star unvoniga sazovor boʻldi va bu uning beshinchi Yulduzli ishtirokiga aylandi.<ref>{{veb manbasi|sana=2018-07-25|sarlavha=Sparks' Ogwumike out, Lynx's Brunson in ASG|url=https://www.espn.com/wnba/story/_/id/24192548/los-angeles-sparks-nneka-ogwumike-miss-all-star-game|kirish sanasi=2021-06-04|ish=ESPN.com|til=en}}</ref> Ammo Brunson jarohati tufayli pley-offni oʻtkazib yubordi. Lynx 18-16 hisobida 7-oʻrinni egalladi va pley-offning birinchi bosqichida Los-Anjeles Sparksga yutqazib, uch oʻyinlik Final seriyasini tugatdi. Brunson 2020-yil fevral oyida Lynx uchun yordamchi murabbiy sifatida ishga qabul qilinganda rasman isteʼfoga chiqdi.<ref>{{Cite press release|url=https://www.wnba.com/news/minnesota-lynx-hire-five-time-wnba-champion-rebekkah-brunson-as-assistant-coach/|publisher=NBA Ventures|date=February 11, 2020|accessdate=February 11, 2020|title=Minnesota Lynx Hire Five-Time WNBA Champion Rebekkah Brunson as Assistant Coach}}</ref> == Chet eldagi martaba == WNBA offseasons davomida Brunson Italiyaning professional basketbol jamoasi [[Taranto|Tarantoda]], [[Rossiya|Rossiyaning]] Dinamo jamoasida va [[Belgiya|Belgiyaning]] Dexia Namur professional klubida va Rossiyaning [[Orenburg]] shahrida joylashgan Nadejda jamoalarida oʻynagan. Keyin u USK Pragada oʻynadi va u yerda Chexiya Ligasi chempionligini qoʻlga kiritdi (BK Brnoga qarshi 4:2) va Ayollar Yevroligasining Top 16-ligiga kirdi. U 2013-yildan 2016-yilgacha Kurskning „Dinamo“ jamoasida Lynx jamoadoshi Seimone Augustus bilan birga oʻynagan.<ref>[http://www.startribune.com/sports/lynx/227749651.html Lynx’s winter jobs]. Startribune.com (October 14, 2013). Retrieved on 2016-05-19.</ref> == AQSH Basketbol == Brunson 2003-yilgi Panamerika oʻyinlarida AQSh vakili boʻlgan jamoaga sardor etib tayinlangan.<ref name=":0">{{veb manbasi|sarlavha=FOURTEENTH PAN AMERICAN GAMES - 2003|url=https://www.usab.com/history/pan-am-womens/14th-pan-american-games-2003.aspx|kirish sanasi=2021-11-16|ish=USA basketball|til=en-US}}</ref> Jamoa birinchi oʻyinda Kubaga magʻlub boʻldi, keyin esa keyingi beshta oʻyinda, jumladan, Braziliyaga qarshi qoʻshimcha taymdagi gʻalabani qoʻlga kiritdi. Keyin oltin medal uchun Kuba bilan toʻqnash keldi va 75:64 hisobida magʻlub boʻlib, kumush medalni qoʻlga kiritdi. Brunson maydondan 57 % zarba berdi va yakunda AQSh jamoasining eng yaxshi toʻpurari va toʻpurari boʻldi. Brunson 2012-yilgi AQSh ayollar olimpiya basketbol jamoasi roʻyxatidagi 21 finalchidan biri edi. 20 nafar professional ayol basketbolchi, shuningdek, bitta kollej oʻyinchisi (Brittni Griner) AQSh basketbol boʻyicha ayollar milliy terma jamoasi oʻyinchilarni tanlash qoʻmitasi tomonidan 2012-yilda Londonda boʻlib oʻtadigan Olimpiadada AQSh vakili boʻlish uchun yakuniy roʻyxat uchun tanlab olindi. == Shaxsiy hayot == Brunson poytaxt DC hududidagi yoshlar uchun akademik va sport imkoniyatlariga homiylik qiluvchi 32 jamgʻarmasini (uning forma raqami uchun nomlangan) asos solgan va boshqaradi.<ref>[https://web.archive.org/web/20120202001931/http://www.wnba.com/playerfile/rebekkah_brunson/bio.html Rebekkah Brunson]. wnba.com</ref> Rebekkah Brunson va rafiqasi Bobbi Jo Lamar Brunson 2018-yil 29-sentabr kuni oʻgʻli Graham Matteo Lamar Brunsonni dunyoga keltirishdi.<ref>{{veb manbasi|muallif=Zeigler|ism=Cyd|sana=2018-10-18|sarlavha=WNBA star Rebekkah Brunson and her wife give birth to baby Graham|url=https://www.outsports.com/2018/10/18/17990874/baby-wife-birth-wnba-rebekkah-brunson|kirish sanasi=2021-06-04|ish=Outsports|til=en}}</ref> Brunson va uning rafiqasi Sweet TrooVī kompaniyasiga egalik qiladi va boshqaradi. Belgiyalik vafli oziq-ovqat yuk mashinasi sifatida Sweet Troo Wee, Brunsonning Belgiyada professional basketbol oʻynagan vaqtidan ilhomlanib, mahalliy va milliy miqyosda tarqatiladigan haqiqiy Liej vaflilari va oʻsimlikka asoslangan gurme xamir ovqatlarini taklif qiluvchi missiyaga asoslangan kompaniyaga aylandi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.startribune.com/lynx-forward-rebekkah-brunson-balancing-life-s-many-demands/504783612/|sarlavha=Lynx forward Rebekkah Brunson balancing life's many demands|ish=Star Tribune|kirish sanasi=2019-03-03}}</ref> == WNBA martaba statistikasi == {{WNBA o'yinchi statistikasi afsonasi}} {| class="wikitable" | style="background:#afe6ba; width:3em;" |† | Brunson WNBA chempionligini qoʻlga kiritgan mavsumlarni bildiradi |} === Muntazam mavsum === {{WNBA o'yinchi statistikasi boshlanishi}} |- | style="text-align:left;"| [[2004 WNBA season|2004]] | style="text-align:left;"| [[Sacramento Monarchs|Sacramento]] | '''34''' || 1 || 14.5 ||.421 ||.000 ||.717 || 3.6 || 0.6 || 0.6 || 0.3 || '''0.8''' || 4.4 |- |style="text-align:left;background:#afe6ba;"| [[2005 WNBA season|2005]]<sup>†</sup> | style="text-align:left;"| [[Sacramento Monarchs|Sacramento]] | '''34''' || 16 || 21.2 ||.427 ||.000 ||.598 || 5.5 || 0.5 || 0.8 || 0.4 || 1.2 || 7.8 |- | style="text-align:left;"| [[2006 WNBA season|2006]] | style="text-align:left;"| [[Sacramento Monarchs|Sacramento]] | '''34''' || 17 || 17.7 ||.461 ||.000 ||.587 || 5.6 || 0.5 || 0.6 || 0.4 || 1.1 || 6.8 |- | style="text-align:left;"| [[2007 WNBA season|2007]] | style="text-align:left;"| [[Sacramento Monarchs|Sacramento]] | 33 || 29 || 28.2 ||.473 ||.000 ||.686 || 8.9 || 0.7 || 1.3 || '''0.9''' || 1.7 || 11.5 |- | style="text-align:left;"| [[2008 WNBA season|2008]] | style="text-align:left;"| [[Sacramento Monarchs|Sacramento]] | 30 || 30 || 26.0 ||.500 ||.000 ||.671 || 7.1 || 0.4 || 1.2 || 0.6 || 1.7 || 10.9 |- | style="text-align:left;"| [[2009 WNBA season|2009]] | style="text-align:left;"| [[Sacramento Monarchs|Sacramento]] | 27 || 17 || 24.6 ||.486 ||.000 ||.783 || 7.0 || 0.3 || '''1.4''' || 0.5 || 1.6 || '''12.3''' |- | style="text-align:left;"| [[2010 WNBA season|2010]] | style="text-align:left;"| [[Minnesota Lynx|Minnesota]] | 30 || 30 || '''30.5''' ||.429 ||.000 ||.663 || '''10.3''' || 0.8 || 1.2 || '''0.9''' || 1.6 || 11.3 |- |style="text-align:left;background:#afe6ba;"| [[2011 WNBA season|2011]]<sup>†</sup> | style="text-align:left;"| [[Minnesota Lynx|Minnesota]] | '''34''' || '''34''' || 27.6 || '''.511''' ||.000 ||.667 || 8.9 || 1.2 || 0.8 || 0.5 || 1.5 || 10.2 |- | style="text-align:left;"| [[2012 WNBA season|2012]] | style="text-align:left;"| [[Minnesota Lynx|Minnesota]] | 31 || 31 || 27.0 ||.505 ||.000 ||.679 || 8.9 || 1.2 || 1.1 || '''0.9''' || 1.2 || 11.4 |- |style="text-align:left;background:#afe6ba;"| [[2013 WNBA season|2013]]<sup>†</sup> | style="text-align:left;"| [[Minnesota Lynx|Minnesota]] | 33 || 33 || 29.2 ||.497 || '''1.000''' ||.636 || 8.9 || 1.5 || 1.2 || 0.8 || 1.1 || 10.6 |- | style="text-align:left;"| [[2014 WNBA season|2014]] | style="text-align:left;"| [[Minnesota Lynx|Minnesota]] | 11 || 11 || 27.5 ||.395 ||.000 ||.714 || 8.2 || 1.5 || 0.2 || 0.7 || 0.9 || 7.2 |- |style="text-align:left;background:#afe6ba;"| [[2015 WNBA season|2015]]<sup>†</sup> | style="text-align:left;"| [[Minnesota Lynx|Minnesota]] | '''34''' || '''34''' || 27.8 ||.457 ||.000 ||.831 || 8.1 || 1.8 || 1.1 || 0.7 || 1.5 || 7.8 |- | style="text-align:left;"| [[2016 WNBA season|2016]] | style="text-align:left;"| [[Minnesota Lynx|Minnesota]] | 33 || 33 || 24.6 ||.477 ||.000 || '''.857''' || 7.3 || 1.8 || 0.9 || 0.2 || '''0.8''' || 7.4 |- |style="text-align:left;background:#afe6ba;"| [[2017 WNBA season|2017]]<sup>†</sup> | style="text-align:left;"| [[Minnesota Lynx|Minnesota]] | 30 || 30 || 26.9 ||.449 ||.348 ||.711 || 6.7 || 1.5 || 1.1 || 0.4 || 1.6 || 10.2 |- | style="text-align:left;"| [[2018 WNBA season|2018]] | style="text-align:left;"| [[Minnesota Lynx|Minnesota]] | 25 || 25 || 27.7 ||.405 ||.375 ||.673 || 6.8 || '''2.4''' || 0.8 || 0.5 || 1.4 || 7.2 |- | style="text-align:left;"| Karyera | style="text-align:left;"|15 yil, 2 jamoa | 453 || 368 || 25.2 ||.466 ||.341 ||.692 || 7.4 || 1.1 || 1.0 || 0.6 || 1.4 || 9.2 {{S-end}} === Mavsumdan keyingi === {{WNBA o'yinchi statistikasi boshlanishi}} |- | style="text-align:left;"| [[WNBA Playoffs#2004 season|2004]] | style="text-align:left;"| [[Sacramento Monarchs|Sacramento]] | 6 || 0 || 13.3 ||.350 ||.000 ||.714 || 2.8 || 0.5 || 0.3 || 0.6 || '''0.5''' || 3.2 |- |style="text-align:left;background:#afe6ba;"| [[WNBA Playoffs#2005 season|2005]]<sup>†</sup> | style="text-align:left;"| [[Sacramento Monarchs|Sacramento]] | 8 || 8 || '''34.3''' ||.446 ||.000 ||.455 || 5.5 || 1.3 || 0.6 || 0.5 || 1.1 || 6.9 |- | style="text-align:left;"| [[2006 WNBA Playoffs|2006]] | style="text-align:left;"| [[Sacramento Monarchs|Sacramento]] | 9 || 0 || 17.1 ||.333 ||.000 ||.643 || 3.6 || 0.6 || 0.3 || 0.6 || 1.0 || 6.0 |- | style="text-align:left;"| [[2007 WNBA Playoffs|2007]] | style="text-align:left;"| [[Sacramento Monarchs|Sacramento]] | 3 || 3 || 29.3 || '''.613''' ||.000 ||.700 || 6.3 || 0.3 || 1.0 || '''1.6''' || 0.6 || '''15.0''' |- |style="text-align:left;background:#afe6ba;"| [[2011 WNBA Playoffs|2011]]<sup>†</sup> | style="text-align:left;"| [[Minnesota Lynx|Minnesota]] | 8 || 8 || 30.6 ||.473 ||.000 ||.781 || '''10.8''' || 1.5 || 0.8 || 0.6 || 1.6 || 11.9 |- | style="text-align:left;"| [[2012 WNBA Playoffs|2012]] | style="text-align:left;"| [[Minnesota Lynx|Minnesota]] | 9 || 9 || 33.7 ||.489 ||.000 ||.792 || 9.7 || 1.2 || 0.7 || 1.4 || 2.1 || 11.9 |- |style="text-align:left;background:#afe6ba;"| [[2013 WNBA Playoffs|2013]]<sup>†</sup> | style="text-align:left;"| [[Minnesota Lynx|Minnesota]] | 7 || 7 || 32.5 ||.509 ||.000 ||.692 || 10.1 || 2.3 || 0.7 || 0.8 || 1.7 || 10.6 |- | style="text-align:left;"| [[2014 WNBA Playoffs|2014]] | style="text-align:left;"| [[Minnesota Lynx|Minnesota]] | 5 || 5 || 29.0 ||.417 ||.000 || '''1.000''' || 7.0 || 1.4 || '''1.4''' || 0.6 || 0.8 || 6.8 |- |style="text-align:left;background:#afe6ba;"| [[2015 WNBA Playoffs|2015]]<sup>†</sup> | style="text-align:left;"| [[Minnesota Lynx|Minnesota]] | '''10''' || '''10''' || 29.5 ||.435 ||.000 ||.650 || 7.2 || 1.7 || 1.2 || 0.5 || 1.2 || 5.3 |- | style="text-align:left;"| [[2016 WNBA Playoffs|2016]] | style="text-align:left;"| [[Minnesota Lynx|Minnesota]] | 8 || 8 || 29.2 ||.473 ||.000 ||.792 || 6.5 || '''2.5''' || 1.2 || 0.6 || 1.5 || 8.9 |- |style="text-align:left;background:#afe6ba;"| [[2017 WNBA Playoffs|2017]]<sup>†</sup> | style="text-align:left;"| [[Minnesota Lynx|Minnesota]] | 8 || 8 || 27.9 ||.361 ||.111 ||.793 || 6.0 || 1.6 || 1.1 || 0.5 || 1.3 || 9.5 |- | style="text-align:left;"| Karyera | style="text-align:left;"|11 yillar, 2 jamoa | 81 || 66 || 27.0 ||.447 ||.091 ||.726 || 7.0 || 1.4 || 0.9 || 0.7 || 1.3 || 8.4 {{S-end}} == Shuningdek == * WNBA rekordlari * WNBA martaba rebounding yetakchilari roʻyxati == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] cko6f0tpg8c2ngf8bcy02lxq8nurbog Andrea Jeremiah 0 751865 2725462 2725290 2022-07-30T12:56:07Z Olimidono 66018 /* Filmografiya */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Andrea Jeremiah|portret=Andrea Jeremiah.jpg|tavsif=Andrea 2013-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Andrea Maria Jeremiah|tavallud sanasi={{birth date and age|1985|12|21|df=y}}|tavallud joyi=[[Arakkonam]], [[Tamil Nadu]]|faoliyat_yillari=2007-hozirgacha}} [[Turkum:Articles with hCards]] '''Andrea Maria Jeremiah''' — hind aktrisasi, ijrochi qoʻshiqchi va musiqachi, asosan [[Tamil tili|tamil]] va [[malayalam]] tillaridagi filmlarda rol oʻynaydi. U oʻz karyerasini ijrochi qoʻshiqchi sifatida boshlagan va keyinchalik filmlarda bosh rollarda oʻynagan.<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Lazarus |first=Susanna Myrtle |date=22-sentabr 2017-yil |title=Back to basics |work=The Hindu |url=http://www.thehindu.com/entertainment/music/andrea-jeremiah-music-live-in-concert-chennai/article19736600.ece |url-status=live |access-date=19-yanvar 2018-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20200522021754/https://www.thehindu.com/entertainment/music/andrea-jeremiah-music-live-in-concert-chennai/article19736600.ece |archive-date=22-may 2020-yil |issn=0971-751X}}</ref> U aktyorlik debyutini [[Tamil tili|Tamil]] filmi ''Pachaikili Muthucharam'' (2007) va [[Malayalam|malayalamcha]] debyutini ''Annayum Rasoolum'' (2013) bilan qilgan. U ''Annayum'' Rasoolum (2013), ''Vishwaroopam'' (2013), ''Tadakha'' (2013), ''Endrendrum'' Punnagai (2013), ''Aranmanai'' (2014), ''Loham'' (2015), ''Thoppil Jopaan'' (2016), ''Taramani'' (2016) kabi koʻplab tijoriy jihatdan muvaffaqiyatli filmlarda rol oʻynagan.<ref name="hindu.com">{{yangiliklar manbasi |date=19-iyun 2009-yil |title=My first break – Andrea Jeremiah |work=[[The Hindu]] |location=Chennai, India |url=http://www.hindu.com/cp/2009/06/19/stories/2009061950311600.htm |url-status=dead |access-date=29-may 2011-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20100410023902/http://www.hindu.com/cp/2009/06/19/stories/2009061950311600.htm |archive-date=10-aprel 2010-yil}}</ref><ref name="cinegoer1">{{veb manbasi|url=http://www.cinegoer.net/telugu-cinema/interviews/interview-with-andrea-260511.html|arxivurl=https://archive.today/20131008012037/http://www.cinegoer.net/telugu-cinema/interviews/interview-with-andrea-260511.html|arxivsana=8-oktabr 2013-yil|sarlavha=Andrea &#124; Interview – Interviews|nashriyot=CineGoer.com|sana=26-may 2011-yil|kirish sanasi=6-oktabr 2013-yil}}</ref> == Yoshlik davri == Andrea Jeremia 1985-yil 21-dekabrda Tamilnadu shtatining Arakkonam shahrida ingliz-hind oilasida<ref>{{veb manbasi|sarlavha=I always find a way to bounce back & live life: Andrea Jeremiah - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/tamil/movies/news/i-always-find-a-way-to-bounce-back-live-life-andrea-jeremiah/articleshow/72966971.cms|kirish sanasi=23-sentabr 2021-yil|ish=The Times of India|til=en}}</ref> tugʻilgan.  Andreaning otasi Madras Oliy sudida advokat boʻlib ishlaydi.<ref name="thehindu.com">{{yangiliklar manbasi |last=Chowdhary |first=Y. Sunitha |date=25-may 2011-yil |title=Andrea tests new waters in Tollywood |work=The Hindu |location=Chennai, India |url=http://www.thehindu.com/life-and-style/metroplus/article2047642.ece |url-status=live |access-date=29-may 2011-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20110529120054/http://www.thehindu.com/life-and-style/metroplus/article2047642.ece |archive-date=29-may 2011-yil}}</ref><ref>{{veb manbasi|sana=26-may 2011-yil|sarlavha=Andrea &#124; Interview – Interviews|url=http://www.cinegoer.com/telugu-cinema/interviews/interview-with-andrea-260511.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110601224942/http://www.cinegoer.com/telugu-cinema/interviews/interview-with-andrea-260511.html|arxivsana=1-iyun 2011-yil|kirish sanasi=22-sentabr 2011-yil|nashriyot=CineGoer.com}}</ref> Uning bir singlisi bor, u Belgiyaning Leuven shahrida tadqiqotchi boʻlib ishlaydi. Yeremiyo Chennay yaqinida katta boʻlgan va Milliy davlat maktabiga borgan va Ayollar xristian kollejini tamomlagan.<ref name="sify.com">{{veb manbasi|url=http://www.sify.com/movies/Glam-show-is-not-bad-Andrea-Jeremiah-imagegallery-tollywood-lfzmyveacjg.html?html=5|sarlavha=Glam show is not bad: Andrea Jeremiah|nashriyot=Sify|kirish sanasi=22-sentabr 2011-yil|arxivsana=11-avgust 2011-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110811115937/http://www.sify.com/movies/Glam-show-is-not-bad-Andrea-Jeremiah-imagegallery-tollywood-lfzmyveacjg.html?html=5}}</ref> Uning soʻzlariga koʻra 12-tahlil imtihonlarini tugatmaguncha psixiatr boʻlishni xohlagan. Andrea sakkiz yoshida klassik pianino chalishni oʻrgangan. 10 yoshida u Jekson Five uslubidagi „Yosh yulduzlar“ truppasining bir qismi boʻlib, uning qoʻshiqchilik va musiqa bastakorlik karyerasining asosini tashkil etgan. U oʻz kollejida teatr artisti ham boʻlgan va Madras oʻyinchilari va EVAM tomonidan tashkil etilgan bir nechta [[Pyesa|sahna spektakllarida]] ishtirok etgan.<ref name="hindu">{{yangiliklar manbasi |date=18-yanvar 2006-yil |title=For Andrea, the show must go on |work=[[The Hindu]] |location=Chennai, India |url=http://www.hindu.com/2006/01/18/stories/2006011804240200.htm |url-status=dead |access-date=17-noyabr 2008-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20081015170706/http://www.hindu.com/2006/01/18/stories/2006011804240200.htm |archive-date=15-oktabr 2008-yil}}</ref> U Ayollar Xristian kollejida Talabalar Senatining prezidenti boʻlgan. U shuningdek, jonli sanʼat va sanʼatkorlarni targʻib qilish uchun „The Show Must Go On“ (TSMGO Productions) kompaniyasini tashkil qildi.<ref name="hindu1">{{yangiliklar manbasi |date=23-yanvar 2006-yil |title=The show just went on... |work=[[The Hindu]] |location=Chennai, India |url=http://www.hindu.com/mp/2006/01/23/stories/2006012300440100.htm |url-status=dead |access-date=17-noyabr 2008-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20081218090132/http://www.hindu.com/mp/2006/01/23/stories/2006012300440100.htm |archive-date=18-dekabr 2008-yil}}</ref> Andreaning soʻzlariga koʻra, kollej talabasi sifatida u kino aktrisasi boʻlishni niyat qilmagani uchun har bir film taklifini rad etgan.<ref name="thehindu1">{{veb manbasi|muallif=Swarupa Pillaai|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-metroplus/on-her-own-terms/article464258.ece|sarlavha=On her own terms|ish=The Hindu|sana=10-iyun 2010-yil|kirish sanasi=6-oktabr 2013-yil|arxivsana=6-yanvar 2014-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140106031616/http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-metroplus/on-her-own-terms/article464258.ece}}</ref> == Faoliyat == === Aktrisalik === U teatrdagi faoliyatini Girish Karnadning ''Nagamandala'' asari bilan boshlagan. U 2006-yilda aktyor Shiva bilan yangi leo kofe reklamasida rol oʻynagan. U shuningdek, In Podhigai kanalida uzatiladigan serialda rol oʻynagan. U butun Hindiston boʻylab kontsert berdi. U ''Kanda Naal Mudhal'' (2005) ning eng yuqori choʻqqisida qisqa rol oʻynagan.<ref>{{veb manbasi|url=https://www.behindwoods.com/tamil-movies-cinema-column/the-andrea-effect.html|sarlavha=The "Andrea" Effect, Andrea Jeremiah, Vettaiyadu Villayadu}}</ref> U Gautham Vasudev Menonning ''Vettaiyaadu Vilaiyaaduda'' qoʻshiq kuylaganidan soʻng, undan keyingi tashabbusi ''Pachaikili Muthucharamda'' bosh ayol qahramonlaridan biri sifatida oʻynashni soʻradi. Bu film Jeyms Sigelning ''Derailed'' romanining [[Ekranlashtirish|filmga moslashuvi]] edi. [[Fayl:Tamil_Actress_Andrea_Jeremiah_joined_U.S._Consul_General_Jennifer_McIntyre_to_celebrate_World_Environment_Day_at_Marina_Beach_on_June_5,_2012.jpg|thumb| Jeremia AQSh Bosh konsuli Jennifer MakIntyre 2012-yil 5-iyunda Marina Beachda Butunjahon atrof-muhit kunini nishonlashda.]] U Selvaraghavanning 2010-yil boshida chiqqan fantastik-sarguzasht filmi ''Aayirathil Oruvan'' uchun shartnoma imzoladi. 2011-yilda u Venkat Prabxuning 2011-yil avgust oyida chiqqan koʻp yulduzli ''Mankatha'' filmida ikkinchi darajali rolni oʻynashga rozi boʻldi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.behindwoods.com/tamil-movie-news-1/may-11-03/irandam-ulagam-selvaraghavan-16-05-11-02.html|sarlavha=Andrea Strikes Back in Style! – Irandam Ulagam – Selvaraghavan – Dhanush – Andrea – Richa|nashriyot=Behindwoods|sana=16-may 2011-yil|kirish sanasi=22-sentabr 2011-yil|arxivsana=2-sentabr 2011-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110902072125/http://www.behindwoods.com/tamil-movie-news-1/may-11-03/irandam-ulagam-selvaraghavan-16-05-11-02.html}}</ref> 2013-yilda u Rajeev Ravining ''Annayum Rasoolum'' romantik filmi bilan Malayalam kinoteatrida debyut qildi. U bu filmni faoliyatidagi eng yaxshi film deb baholadi.<ref>{{veb manbasi|muallif=വെബ് ഡെസ്‌ക്‌|sana=12-yanvar 2013-yil|url=http://www.indiavisiontv.com/2013/01/12/156635.html|sarlavha=കരിയറിലെ മികച്ച ചിത്രം അന്നുയും റസൂലും: ആന്ഡ്രിയ &#124; Malayalam News|nashriyot=Indiavisiontv.com|kirish sanasi=27-mart 2013-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130116065753/http://www.indiavisiontv.com/2013/01/12/156635.html|arxivsana=16-yanvar 2013-yil}}</ref> U Kamol Haasanning ''Vishvaroopam'' filmida rol oʻynagan va 2018-yilda chiqqan uning davomida yana rol oʻynagan<ref>{{veb manbasi|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-09-03/news-interviews/41725008_1_andrea-jeremiah-vishwaroopam-pooja-kumar|sarlavha=Vishwaroopam 2 racier, says Andrea|sana=3-sentabr 2013-yil|kirish sanasi=6-oktabr 2013-yil|arxivsana=12-sentabr 2013-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130912095746/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-09-03/news-interviews/41725008_1_andrea-jeremiah-vishwaroopam-pooja-kumar|ish=[[The Times of India]]}}</ref> === Qoʻshiq aytish === Andrea oʻz eʼtiborini doimo musiqaga qaratganini, u professional qoʻshiqchi boʻlishni tanlaganini va aktyorlik tasodifan sodir boʻlganini aytdi.<ref>{{veb manbasi|url=http://www.deccanchronicle.com/130830/entertainment-kollywood/article/%E2%80%98what-you-see-what-you-get%E2%80%99-andrea-jeremiah|sarlavha='What you see is what you get': Andrea Jeremiah|ish=Deccan Chronicle|sana=30-avgust 2013-yil|kirish sanasi=6-oktabr 2013-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131029191156/http://www.deccanchronicle.com/130830/entertainment-kollywood/article/%E2%80%98what-you-see-what-you-get%E2%80%99-andrea-jeremiah|arxivsana=29-oktabr 2013-yil}}</ref> 2005-yilda u badiiy filmlarda qoʻshiq kuylashni boshladi.<ref>{{veb manbasi|muallif=Sundar|ism=Mrinalini|url=http://newindianexpress.com/entertainment/tamil/article568929.ece|sarlavha=I'm just misunderstood: Andrea Jeremiah|ish=The New Indian Express|kirish sanasi=6-oktabr 2013-yil}}</ref> U bastakorlar Xarris Jayaraj, Yuvan Shankar Raja, Anirudh Ravichander, Thaman, Devi Sri Prasad va GV Prakash Kumar<ref>{{veb manbasi|muallif=TNN 1|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2010-09-12/news-interviews/28253847_1_andrea-jeremiah-aayirathil-oruvan-song|sarlavha=Andrea's singing glory|sana=12-sentabr 2010-yil|kirish sanasi=6-oktabr 2013-yil|arxivsana=29-oktabr 2013-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131029191910/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2010-09-12/news-interviews/28253847_1_andrea-jeremiah-aayirathil-oruvan-song|ish=[[The Times of India]]}}</ref> uchun bir qancha mashhur qoʻshiqlarni kuylagan va ulardan bir nechtasi uchun Filmfare va Vijay mukofotlarida ham nominatsiyalarni olgan. U „Maalai Neram“ qoʻshigʻini oʻzi kuylagan qoʻshiqlarning eng qiyini deb biladi. === Bastalash === Andrea boshqa bastakorlar rahbarligida qoʻshiq kuylashdan tashqari, oʻz musiqasini ham ishlab chiqaradi. U oʻzining Tamil romantik-dramasi ''Taramani'' uchun promo sifatida „Soul of Taramani“ singlini bastalagan, yozgan va kuylagan. U bir nechta musiqiy mavzular, qoʻshiqlar va albomlar yozgan.  == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol !Til ! class="unsortable" |Man. |- |2005 |''Kanda Naal Mudhal'' |Toʻydagi qiz |[[Tamil tili|Tamil]] |<ref>{{veb manbasi|sarlavha=From Shruti Haasan to Nithya Menen: Leading Tamil actresses who are also notable playback singers|url=https://www.timesnownews.com/entertainment-news/tamil/article/from-shruti-haasan-to-nithya-menen-leading-tamil-actresses-who-are-also-notable-playback-singers/736650|kirish sanasi=3-noyabr 2021-yil|ish=www.timesnownews.com|til=en}}</ref> |- |2007 |''Pachaikili Muthucharam'' |Kalyani Venkatesh |Tamil | |- |2010 |''Aayirathil Oruvan'' |Lavanya Chandramouli |Tamil | |- |2011 |''Mankatha'' |Sabitha Prithviraj |Tamil | |- | rowspan="2" |2012 |''Oru Kal Oru Kannadi'' |Muruganning sevgilisi |Tamil | |- |''Saguni'' |Andrea |Tamil | |- | rowspan="5" |2013 |''Annayum Rasoolum'' |Anna |[[Malayalam]] |<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Prakash |first=Asha |date=13-dekabr 2012-yil |title=Annayum Rasoolum was worth the wait: Andrea Jeremiah |work=[[The Times of India]] |url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/Annayum-Rasoolum-was-worth-the-wait-Andrea-Jeremiah/articleshow/17585370.cms |access-date=7-oktabr 2019-yil}}</ref> |- |''Vishwaroopam'' | rowspan="2" |Ashmita Subramaniam |Tamil | rowspan="2" |<ref>{{veb manbasi|url=http://www.deccanchronicle.com/channels/showbiz/kollywood/andrea-jeremiah-kamal-haasan’s-viswaroopam-465|sarlavha=Andrea Jeremiah in Kamal Haasan's 'Viswaroopam'|ish=Deccan Chronicle|kirish sanasi=4-noyabr 2011-yil}}</ref> |- |''Vishwaroop'' |[[Hind tili|Hind]] |- |''Tadakha'' |Nandini |[[Telugu tili|Telugu]] | |- |''Endrendrum Punnagai'' |Soniya |Tamil | |- | rowspan="4" |2014 |''Inga Enna Solluthu'' |Raghuning sevgisi |Tamil | |- |''London Bridge'' |Pavithra |Malayalam | |- |''Aranmanai'' |Madhavi |Tamil | |- |''Poojai'' |maxsus nomer |Tamil | |- | rowspan="4" |2015 |''Aambala'' |Kumaranning drama artisti |Tamil | |- |''Valiyavan'' |Shubiksha |Tamil | |- |''Uttama Villain'' |Arpana |Tamil | |- |''Loham'' |Jayanthi |Malayalam | |- | rowspan="2" |2016 |''Idhu Namma Aalu'' |Priya |Tamil | |- |''Thoppil Joppan'' |Annie |Malayalam | |- | rowspan="4" |2017 |''Taramani'' |Althea Johnson |Tamil |<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Nominations for the 65th Jio Filmfare Awards (South) 2018|url=https://www.filmfare.com/features/nominations-for-the-65th-jio-filmfare-awards-south-2018_-28652.html|nashriyot=Filmfare.com}}</ref> |- |''Thupparivaalan'' |Pritha |Tamil | |- |''The House Next Door'' | rowspan="2" |Lakshmi |Hindi | rowspan="2" |<ref>{{veb manbasi|url=https://www.firstpost.com/entertainment/aval-director-milind-rau-siddharth-and-i-did-not-want-to-dilute-horror-with-comedy-4131063.html|sarlavha=Aval director Milind Rau: 'Siddharth and I did not want to dilute horror with comedy'-Entertainment News , Firstpost|sana=11-oktabr 2017-yil}}</ref> |- |''Aval'' |Tamil |- | rowspan="3" |2018 |''Vishwaroopam II'' | rowspan="2" |Ashmita Subramaniam |Tamil | |- |''Vishwaroop 2'' |Hindi | |- |''Vada Chennai'' |Chandhra |Tamil | |- |2020 |''Putham Pudhu Kaalai'' |Sadhana |Tamil | |- | rowspan="2" |2021 |''Master'' |Vaanathi |Tamil | |- |''Aranmanai 3'' |Eeshwari (Raani) |Tamil |<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Aranmanai 3: The Arya starring horror-comedy gets U/A certificate|url=https://www.ottplay.com/news/aranmanai-3-the-arya-starring-horrorcomedy-gets-ua-certificate/b1d6d621ec523|kirish sanasi=16-dekabr 2021-yil|ish=OTTPlay|til=en}}</ref> |- | rowspan="8" |2022 | style="background:#FFFFCC;" |''Anel Meley Pani Thuli'' {{Dagger|alt=Films that have not yet been released}} |style="background:#b2ffff;" |Nomaʼlum |Tamil |<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Andrea's next titled 'Anal Mele Pani Thuli' to be produced by Vetri Maaran - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/tamil/movies/news/andreas-next-titled-anal-mele-pani-thuli-to-be-produced-by-vetri-maaran/articleshow/91486838.cms|kirish sanasi=24-may 2022-yil|ish=The Times of India|til=en}}</ref> |- | style="background:#FFFFCC;" |''Pisaasu 2'' {{Dagger|alt=Films that have not yet been released}} |style="background:#b2ffff;" |Nomaʼlum |Tamil |<ref>{{veb manbasi|sana=30-sentabr 2021-yil|sarlavha=Bloody Andrea Jeremiah from Pisasu 2|url=https://www.tollywood.net/bloody-andrea-jeremiah-from-pisasu-2/|kirish sanasi=13-oktabr 2021-yil|ish=Tollywood|til=en-US}}</ref> |- | style="background:#FFFFCC;" |''Vattam'' {{Dagger|alt=Films that have not yet been released}} |style="background:#b2ffff;" |Nomaʼlum |Tamil |<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Andrea, Athulya part of Sibiraj's next|url=https://www.cinemaexpress.com/stories/news/2019/jan/07/andrea-athulya-part-of-sibirajs-next-9527.html|kirish sanasi=15-noyabr 2021-yil|ish=The New Indian Express|til=en}}</ref> |- | style="background:#FFFFCC;" |''Kaa'' {{Dagger|alt=Films that have not yet been released}} |style="background:#b2ffff;" |Nomaʼlum |Tamil |<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Andrea Jeremiah's Kaa trailer - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/tamil/movies/news/andrea-jeremiahs-kaa-trailer/articleshow/90307963.cms|kirish sanasi=18-mart 2022-yil|ish=The Times of India|til=en}}</ref> |- | style="background:#FFFFCC;" |''Maaligai'' {{dagger|alt=Film has yet to be released}}||style="background:#b2ffff;" |Nomaʼlum |Tamil |<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Andrea plays a cop and a princess in 'Maaligai'|url=https://www.sify.com/movies/andrea-plays-a-cop-and-a-princess-in-maaligai-imagegallery-kollywood-tekrx6gjdcbaf.html|kirish sanasi=14-sentabr 2020-yil|ish=Sify|til=en}}</ref> |- | style="background:#FFFFCC;" |''No Entry''{{dagger|alt=Film has yet to be released}}||style="background:#b2ffff;" |Nomaʼlum |Tamil |<ref>{{veb manbasi|sana=15-sentabr 2020-yil|sarlavha=Vijay Antony reveals Andrea Jeremiah's 'No Entry'|url=https://www.kollyinsider.com/2020/09/vijay-antony-reveals-andrea-jeremiahs.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201012001458/https://www.kollyinsider.com/2020/09/vijay-antony-reveals-andrea-jeremiahs.html|arxivsana=12-oktabr 2020-yil|kirish sanasi=16-sentabr 2020-yil|ish=kollyinsider.com}}</ref> |- | style="background:#FFFFCC;" |Sarlavhasiz Bobby Antony film{{Dagger|alt=Films that have not yet been released}} |style="background:#b2ffff;" |Nomaʼlum |Tamil |<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Andrea's new film, with Bobby Antony, is a murder mystery - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/tamil/movies/news/andreas-new-film-with-bobby-antony-is-a-murder-mystery/articleshow/86913013.cms|kirish sanasi=13-oktabr 2021-yil|ish=The Times of India|til=en}}</ref> |- | style="background:#ffc;" |Sarlavhasiz Dinesh Selvaraj film {{Dagger|alt=Films that have not yet been released}} |style="background:#b2ffff;" |Nomaʼlum |Tamil |<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Andrea Jeremiah plays a mermaid in a fantasy film - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/tamil/movies/news/andrea-jeremiah-plays-a-mermaid-in-a-fantasy-film/articleshow/88736605.cms|kirish sanasi=9-yanvar 2022-yil|ish=The Times of India|til=en}}</ref> |- |} === Qoʻshiqlari === {| class="wikitable sortable" !Yil !Qoʻshiq !Film !Til !Bastakor |- |2005 |"Kannum Kannum Nokia" |''Anniyan'' |[[Tamil tili|Tamil]] |Harris Jayaraj |- | rowspan="4" |2006 |"We Have a Romeo" |''Bommarillu'' |[[Telugu tili|Telugu]] |Devi Sri Prasad |- |"Karka Karka" |''Vettaiyaadu Vilaiyaadu'' |Tamil |Harris Jayaraj |- |"Zara" |''Rakhi'' |Telugu |Devi Sri Prasad |- |"Gili" |''Desamuduru'' |Telugu |Chakri |- | rowspan="2" |2008 |"Oh Baby Oh Baby" |''Yaaradi Nee Mohini'' |Tamil |Yuvan Shankar Raja |- |"Nenu Nee Raja" |''King'' |Telugu |Devi Sri Prasad |- | rowspan="2" |2009 |"Ammailu Abbailu" |''Current'' |Telugu |Devi Sri Prasad |- |"Adadaa Vaa Asathalam" |''Sarvam'' |Tamil |Yuvan Shankar Raja |- | rowspan="9" |2010 |"Maalai Neram" | rowspan="2" |''Aayirathil Oruvan'' | rowspan="2" |Tamil | rowspan="2" |G. V. Prakash Kumar |- |"Um Mella Asanthan" |- |"Yeno Yeno" |''Aadhavan'' |Tamil |Harris Jayaraj |- |"Theeradha Vilaiyattu Pillai" |''Theeradha Vilaiyattu Pillai'' |Tamil |Yuvan Shankar Raja |- |"Idhu Varai" |''Goa'' |Tamil |Yuvan Shankar Raja |- |"Pookal Pookkum" |''Madrasapattinam'' |Tamil |G. V. Prakash Kumar |- |"Thediyae Thediyae" |''Va'' |Tamil |G. V. Prakash Kumar |- |"Whoʻs The Hero?" |''Manmadan Ambu'' |Tamil |Devi Sri Prasad |- |"Naa Pere Malleswari" |''Sye Aata'' |Telugu |Devi Sri Prasad |- | rowspan="5" |2011 |"Enakkaaga Unakkaaga" |''Kadhal 2 Kalyanam'' |Tamil |Yuvan Shankar Raja |- |"No Money No Honey" |''Vaanam'' |Tamil |Yuvan Shankar Raja |- |"Diwali Deepaanni" |''Dhada'' |Telugu |Devi Sri Prasad |- |"Kadhalikka" |''Vedi'' |Tamil |Vijay Antony |- |"Oru Murai" |''Muppozhudhum Un Karpanaigal'' |Tamil |G. V. Prakash Kumar |- | rowspan="8" |2012 |"Yelelo" |''Marina'' |Tamil |Girish |- |"Chill Out" |''Endukante… Premanta!'' |Telugu |G. V. Prakash Kumar |- |"Madurai Ponnu" |''Billa II'' |Tamil |Yuvan Shankar Raja |- |"O Crazy Minnal" |''Naduvula Konjam Pakkatha Kaanom'' |Tamil |S Ved Shanker |- |"Google Google" |''Thuppakki'' |Tamil |Harris Jayaraj |- |"Jikkimukki" |''Maranthen Mannithen'' |Tamil |Ilaiyaraaja |- |"Poda Podi" |''Poda Podi'' |Tamil |Dharan Kumar |- |"Google" |''Rebel'' |Telugu |Raghava Lawrence |- | rowspan="10" |2013 |"Kando Kando" |''Annayum Rasoolum'' |[[Malayalam]] |K |- |"Laila Laila" |''Settai'' |[[Tamil tili|Tamil]] |S. Thaman |- |"Nakula" |''Vallinam'' |Tamil |S. Thaman |- |"Mama Douser" |''Soodhu Kavvum'' |Tamil |Santhosh Narayanan |- |"Podhum Podhum" | rowspan="2" |''Virattu'' | rowspan="2" |Tamil | rowspan="2" |Dharan Kumar |- |"Mouname Mouname" |- |"Mazhaye Mazhaye" |''Iruvar Ullam'' |Tamil |Vijay Antony |- |"Oye Oye" |''Yevadu'' |Telugu |Devi Sri Prasad |- |"Engadi Porantha" |''Vanakkam Chennai'' |Tamil |Anirudh Ravichander |- |"Festival Anthem „ |''11th Chennai International Film Festival'' |Tamil |Prakash Nikki |- | rowspan="8" |2014 |“Neeyum Dhinamum" |''Thegidi'' |Tamil |Nivas K. Prasanna |- |"Vaanavil" |''Vennira Iravuggal'' |Tamil |Lawrence Soosai |- |"Vaada Vaada Nanba" |''Bramman'' |Tamil |Devi Sri Prasad |- |"Udal Vaangalaiyo" |''Tenaliraman'' |Tamil |D. Imman |- |"Saga Saga" |''Damaal Dumeel'' |Tamil |S. Thaman |- |"Low Aana Life" |''Vadacurry'' |Tamil |Vivek-Mervin |- |"Ek Do Theen" |''Anjaan'' |Tamil |Yuvan Shankar Raja |- |"Po Mone Dinesha" |''Peruchazhi'' |Malayalam |Arrora |- | rowspan="2" |2015 |"Nee Sunno New Moono" |''Nannbenda'' |Tamil |Harris Jayaraj |- |"Casanova" |''Jil Jung Juk'' |Tamil |Vishal Chandrasekher |- | rowspan="2" |2017 |"Yaarada" |''Aval'' |Tamil |Girishh |- |"Oru Koappai" |''Taramani'' |Tamil |Yuvan Shankar Raja |- | rowspan="6" |2018 |"Ide Kalala Vunnadhe" |''Bharat Ane Nenu'' |Telugu |Devi Sri Prasad |- |"Saadhi Madam" |''Vishwaroopam 2'' |Tamil |Ghibran |- |"Jaathi Madhamula" |''Vishwaroopam 2'' |Telugu |Ghibran |- |"Ishq Kiya Toh" |''Vishwaroop 2'' |Hindi |Ghibran |- |"Mayakkuraane" |''Annanukku Jai'' |Tamil |Arrol Corelli |- |"Dhaadikkaaraa" |Sketch |Tamil |S. Thaman |- | rowspan="2" |2019 |"Sorgaththa" |''Thiruttu Kalyanam'' |Tamil |Vaidhy |- |"Tuckulingu" |''KD'' |Tamil |Karthikeya Murthy |- |2020 |"Rainbow Thirayil" |''Takkar'' |Tamil |Nivas K Prasanna |- |2021 |"Oo Solriya" |''Pushpa'' |Tamil |Devi Sri Prasad |- |2021 |"Mannennum Maaya Thee" |Boomika |Tamil |Prithvi Chandrasekhar |- | rowspan="2" |2022 |"Aatam" |Sila Nerangalil Sila Manidhargal |Tamil |Radhan |- |"Duvaa Duvaa" |Suzhal — The Vortex |Tamil |Sam C.S. |} == Manbalar == [[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Hindistonlik film aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] r7zy9186v2b5ylmcyv85dfx99a4tik5 Titanik II kemasi 0 752036 2725860 2703461 2022-07-30T17:05:58Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Titanik II''' ({{Lang-en|Titanic II}}) – Britaniya transatlantik paroxodi [[RMS Titanic|Titanikning]] nusxasi boʻlgan okean layneri loyihasi. Loyiha haqida avstraliyalik biznesmen va siyosatchi Klayv Palmer maʼlum qildi, u 2012-yil aprelga rejalashtirilgan edi. Titanik II Palmer tomonidan asos solingan Blue Star Line kruiz kompaniyasining flagmani boʻlishi kerak edi, u asl kemani oʻz ichiga olgan White Star Line yuk tashish kompaniyasi nomi bilan atalgan<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Calligeros |first=Marissa |date=2012-04-30 |title=Clive Palmer plans to build Titanic II |language=en |publisher=Sydney Morning Herald |url=http://www.smh.com.au/business/clive-palmer-plans-to-build-titanic-ii-20120430-1xtrc.html |archive-url=http://www.peeep.us/c4b18700 |archive-date=2016-09-15}}</ref><ref>{{veb manbasi|url=http://www.marineinsight.com/cruise/titanic-ii-cruise-ship-will-it-re-create-the-magic/|sarlavha=Titanic II Cruise Ship: Will it Re-Create the Magic?|ish=MI News Network|nashriyot=Marine Insight|til=ru|arxivurl=http://www.peeep.us/6c8ec41f|arxivsana=2016-09-15}}</ref><ref name="ng2016">{{veb manbasi|url=http://www.nat-geo.ru/travel/847122-titanik-ii-gotovitsya-k-pervomu-reysu/|sarlavha=«Титаник II» готовится к первому рейсу|muallif=Баринова А.|nashriyot=National Geographic Россия|til=ru|arxivurl=http://www.peeep.us/14ebaae7|arxivsana=2016-09-15}}</ref>. Laynerni ishga tushirishning kutilayotgan sanasi dastlab 2016-yilda<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Fickling |first=David |date=2012-04-30 |title=Titanic II to Be Built by Billionaire Palmer, Chinese Yard |language=en |publisher=Bloomberg |url=https://www.bloomberg.com/news/2012-04-30/titanic-ii-to-be-built-by-billionaire-palmer-chinese-yard.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20150127092941/http://www.bloomberg.com/news/2012-04-30/titanic-ii-to-be-built-by-billionaire-palmer-chinese-yard.html |archive-date=2015-01-27 |access-date=2022-07-18 }}</ref> eʼlon qilingan edi, biroq keyinchalik bu sana 2018-yilga, keyin esa 2019-yilga<ref>{{veb manbasi|sarlavha=Titanic 2 ticket demand renewed following latest launch news|url=http://www.cruiseshipnews.co.uk/20150914/titanic-2-ticket-demand-renewed-following-latest-launch-news/|ish=CruiseNews|nashriyot=Dansway Communications LTD|til=en|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150920232102/http://www.cruiseshipnews.co.uk/20150914/titanic-2-ticket-demand-renewed-following-latest-launch-news/|arxivsana=2015-09-20}}<sup class="noprint" style="white-space: nowrap">&#x5B;''[[Vikipediya:Tasdiqlash imkoniyating mavjudligi|<span style="" title="утверждение не найдено в указанном источнике (5 августа 2017)">нет в источнике</span>]]''&#x5D;</sup></ref> oʻzgartirildi. 2018-yilda layner 2022-yilda ishga tushirilishi maʼlum boʻldi<ref>{{veb manbasi|url=https://tass.ru/obschestvo/5711833|sarlavha=CBS: копия "Титаника" повторит исторический маршрут корабля в 2022 году|kirish sanasi=2018-10-24|nashriyot=tass.ru}}</ref>. 2013-yilga kelib 40 000 dan ortiq kishi ushbu layner uchun chipta sotib olish istagini bildirgan<ref name="ng2016"/>. Titanik II ning birinchi sayohati birinchi Titanikning tarixiy yoʻnalishi boʻyicha – Sautgemptondan [[New York (shahar)|Nyu Yorkka]]<ref>{{yangiliklar manbasi |last=Rourke |first=Alison |date=2012-04-30 |title=Titanic II announced |language=en |work=Guardian |location=London |url=http://www.guardian.co.uk/world/2012/apr/30/titanic-ii-australian-rebuild-liner |archive-url=http://www.peeep.us/334d5f4a |archive-date=2016-09-15}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi |date=2012-10-04 |title=Titanic II confirmed will set sail from Southampton |language=en |work=Daily Mail |location=London |url=http://www.dailymail.co.uk/travel/article-2212717/Titanic-II-Clive-Palmer-launch-replica-ill-fated-liner.html |archive-url=http://www.peeep.us/8afd2bff |archive-date=2016-09-15}}</ref> boʻlishi kerak edi, ammo keyin yangi yoʻnalish taklif qilindi – [[Szyansu|Jiangsudan]] [[Dubay|Dubayga]]<ref name="ng2016" />. == Loyihani ishlab chiqish == 2013-yil fevral oyida matbuot anjumanida Klayv Palmer Titanikning zamonaviy nusxasini yaratish niyati borligini ma’lum qildi. Titanik II [[Xitoy|Xitoyda]] qurilishi va Sautgemptondan [[New York (shahar)|Nyu Yorkka]] ilk sayohatini 2016-yilda amalga oshirishi rejalashtirilgan edi (2022-yilgacha kechiktirilgan). Palmer asl Titanikning barcha tashqi konturlarini takrorlab, Titanik II ni iloji boricha yaqinroq qayta yaratishga umid qilmoqda. Unga koʻra, Titanik II uzunligi 269,14 metr (883 fut), ogʻirligi 55,8 ming tonna boʻlib, 2435 yoʻlovchi va 900 ekipaj a’zosini sigʻdira oladi. Bundan tashqari, Palmer “Titanik II” 1912-yilda [[Titanicning choʻkishi|“Titanik” choʻkib ketganidan]] keyin halok boʻlgan va tirik qolganlar xotirasiga qurilishini ta’kidladi. == Qurilish va dizayn == Kemaning suv oʻtkazuvchanligi 55,8 ming tonnani tashkil qiladi, bu asl nusxadan koʻproqdir. === Asl Titanik bilan taqqoslash === [[Fayl:RMS_Titanic_3.jpg|left|thumb|300x300px| Asl Titanik 1912-yil.]] Kema asl Titanikga imkon qadar yaqin boʻlishi kerak. Shu bilan birga, bir qator sabablarga koʻra (zamonaviy xavfsizlik qoidalari, iqtisodiy fikrlar) yangi loyihada bir qator oʻzgarishlar mavjud: * Barqarorlikni yaxshilash uchun kemaning kengligi oshirildi (asl nusxadan 6 metr kengroq). * Koʻmir qozonlari oʻrniga bugʻ dvigatellari, toʻrtta dizel dvigatelli dizel-elektrostansiya va ishlaydigan bugʻ turbinasi qurilmasi qoʻllanadi * Titanik II ni manevr qilish qobiliyatini oshirish uchun itaruvchilar va kattalashtirilgan rul qoʻshilgan. * Mavjudlariga favqulodda kirish zinapoyalari qoʻshildi. * Haqiqiy Titanikdan farqli oʻlaroq, barcha yoʻlovchilar uchun qayiqlar yetarli. * Maʼlumki, bitta qayiq 250 kishini sigʻdira oladi. == Tanqid == Agar layner Jinling kemasozlik zavodida<ref>{{veb manbasi|url=http://www.utro.ru/articles/2013/02/27/1103828.shtml|sarlavha="Титаник-2" построят в Китае|nashriyot=www.utro.ru|kirish sanasi=2016-04-02}}</ref> qurilgan boʻlsa, u Xitoyda qurilgan eng yirik yoʻlovchi kemasini ifodalaydi. Murakkablik shundaki, bu tersanada quruq doklar yoʻq. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * {{veb manbasi|sarlavha=Titanic II Cruise Ship|url=http://www.titanic2ship.com/|til=en}} * {{veb manbasi|sarlavha=Blue Star Line|url=http://bluestarline.com.au/|til=en}}  [[Turkum:RMS Titanic]] 1z2zpixzvs8sqtnizzmbi1hg746v3g4 Foydalanuvchi:Olimidono/qumloq 2 752259 2725453 2704685 2022-07-30T12:51:11Z Olimidono 66018 wikitext text/x-wiki [[File:Abdul Qadir Gilani.jpg|thumb]] {| class="infobox" |+ class="infobox-title" id="4" |Abdul Qodir ! class="infobox-label" scope="row" | Jins | class="infobox-data" | Erkak |- class="infobox-label" scope="row" ! class="infobox-label" scope="row" | Til(lar) | class="infobox-data" | [[Arabic language|arabcha]] |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background:#ADD8E6" | Kelib chiqishi ! class="infobox-label" scope="row" | Maʼnosi | class="infobox-data" | [[Servant of God|(Qudratli) Allohning bandasi]] |} {{S-roy}} 1wrmvfc6n44tt0zm2xy5hmi80j5pzua Pooja Gandhi 0 752288 2726418 2704778 2022-07-31T07:40:02Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi |ismi=Pooja Gandhi |portret=Puja during Karimedu film promotion.jpg |tavsif=|tugʻilgan paytidagi ismi=Sanjana Gandhi |tavallud sanasi={{Birth date and age|df=yes|1983|10|07}}<ref name="Gandhi">{{Cite web |url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Pooja-Gandhi |title=Pooja Gandhi: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday &#124; eTimes |website=The Times of India}}</ref> |tavallud joyi=[[Meerut]], [[Uttar Pradesh]], [[Hindiston]].<ref name="hg"/> |kasbi= Aktrisa, [[Film prodyuseri|prodyuser]] |partiyasi= [[Janata Dal (dunyoviy)]] (2013 — hozirgi kun) * [[Badavara Shramikara Raitara Kongressi]] (2013) * [[Karnataka Janata Paksha]] (2012-2013-yillar)}} '''Puja Gandi(Sanjana Gandi)''' — 1983-yilda tugʻilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.indiaglitz.com/sanjana-rechristened-as-pooja-gandhi-tamil-news-30419.html|sarlavha=Sanjana rechristened as Pooja Gandhi|nashriyot=Indiaglitz|sana=10 April 2007}}</ref> hind aktrisasi boʻlib, u asosan [[Kannada tili|kannada]], [[Hind tili|hind]] va [[Tamil tili|tamil]] tillarida filmlarda ishlaydi.<ref name="indiatoday.in">{{Veb manbasi|url=https://www.indiatoday.in/movies/celebrities/story/veerappan-mutthulakshmi-pooja-gandhi-kannada-film-tamil-film-193623-2014-05-20|sarlavha=Veerappan's wife Mutthulakshmi to narrate her hubby's tale on celluloid}}</ref><ref name="Ze">{{Veb manbasi|url=https://www.zee5.com/zee5news/8-outstanding-films-to-celebrate-sandalwood-actress-pooja-gandhis-36th-birthday|sarlavha=8 Outstanding Films to Celebrate Sandalwood Actress Pooja Gandhi's 36th Birthday - Zee5 News|sana=7 October 2019}}</ref> Puja Gandi 2006-yilda tijoriy jihatdan muvaffaqiyatli " ''Mungaru Male'' " filmida bosh rolni ijro etganidan soʻng, Kannada kinosining eng mashhur va eng koʻp maosh oluvchi aktrisalaridan biriga aylandi, shuningdek, bir qancha mukofotlar, jumladan, faxriy doktorlik unvoniga sazovor boʻldi.<ref name="indi">{{Veb manbasi|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/kannada/2016/nov/11/she-is-dr-pooja-gandhi-now-1537535.amp|sarlavha=She is Dr Pooja Gandhi now|ish=The New Indian Express}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sify.com/movies/pooja-gandhi-plays-herself-in-8216minugu8217-news-kannada-kkfsDlfggbfsi.html|sarlavha=Gandhi is one of the highest paid actresses|ish=sify.com|kirish sanasi=2 March 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190402220400/http://www.sify.com/movies/pooja-gandhi-plays-herself-in-8216minugu8217-news-kannada-kkfsDlfggbfsi.html|arxivsana=2 April 2019}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.deccanchronicle.com/150701/entertainment-sandalwood/article/raining-troubles-male-girl|sarlavha=Raining troubles for male girl|ish=Deccan Chronicle|sana=July 2015}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://m.indiatoday.in/story/bs-yeddyurappa-ropes-in-kannada-filmstars-add-to-kjps-muscle-india-today/1/238586.html|sarlavha=Yeddyurappa ropes in Kannada filmstars to add to KJP's populist appeal|ish=India Today}}</ref> Gandi ommaviy axborot vositalarida va Kannada kino sanoatida Yomgʻirli qiz deb nomlanadi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sify.com/movies/pooja-gadhi-joins-janata-dal-news-news-mbsrPrcggbhsi.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171020194152/http://www.sify.com/movies/pooja-gadhi-joins-janata-dal-news-news-mbsrPrcggbhsi.html|arxivsana=20 October 2017|sarlavha=Pooja Gandhi known to her fans as 'Male Hudugi' (Rain Girl)}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.chitraloka.com/abhinetri/more.html|sarlavha=Pooja Gandhi who is always referred as the 'Male Hudugi' (Rain Girl) of the Kannada film industry|ish=chitraloka.com}}</ref> Gandi oʻn yil ichida beshdan ortiq tilda va 50 dan ortiq filmlarda rol oʻynagan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://m.indiatoday.in/story/sriramulu-yeddyurappa-pooja-gandhi-bsr-congress/1/252420.html|sarlavha=Sriramulu steals star power from Yeddyurappa as Pooja Gandhi joins BSR Congress|ish=India Today}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.ibtimes.co.in/kannada-actress-pooja-gandhi-runs-away-posh-bengaluru-hotel-without-paying-bills-794180|sarlavha=Kannada actress Pooja Gandhi runs away from posh Bengaluru hotel without paying bills|ish=[[International Business Times]]|sana=19 March 2019}}</ref><ref name="to">{{Veb manbasi|url=http://m.timesofindia.com/tv/news/kannada/Bigg-Boss-Pooja-Gandhi-Master-Anand-enter-finale/articleshow/50634834.cms|sarlavha=Bigg Boss: Pooja Gandhi, Master Anand enter finale|ish=The Times of India}}</ref><ref name="indiatoday.in" /> ''[[The Times of India|Banglore Times]]'' uni „2012-yilning eng orzu qilingan 25 ayoli“ roʻyxatiga kiritdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://m.timesofindia.com/entertainment/kannada/movies/news/Bangalore-Times-Top-25-Most-Desirable-Women-2012/articleshow/20138687.cms|sarlavha=Bangalore Times Top 25 Most Desirable Women 2012 - Times of India|ish=[[The Times of India]]}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://photogallery.indiatimes.com/celebs/celeb-themes/bangalore-times-most-desirable-women-2012/pooja-gandhi/articleshow/20136149.cms|sarlavha=Bangalore Times Most Desirable Women 2012 Pics &#124; Bangalore Times Most Desirable Women 2012 Personal Photos - ETimes Photogallery}}</ref> == Dastlabki yillar va shaxsiy hayot == Gandi Meerutda tugʻilgan va [[Dehli|Dehlida]]<ref name="hg" /> anʼanaviy panjob oilasida tarbiyalangan. Uning otasi Pavan Gandi tadbirkor, onasi Jyoti Gandi uy bekasi. U Sofiya monastirida va [[Uttar-Pradesh]] shtatining Meerut shahridagi Devan davlat maktabida tahsil olgan. Uning ikkita singlisi bor — Radhika Gandi, u ham kannada filmlarida aktrisa va tennischi Suhani Gandi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 January 2011 |title=Mischievous to spiritual with movies in between |work=[[The Times of India]] |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-01-10/bangalore/28355191_1_pooja-gandhi-meerut-sridevi |url-status=dead |access-date=10 January 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121104101420/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-01-10/bangalore/28355191_1_pooja-gandhi-meerut-sridevi |archive-date=4 November 2012}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.mypoojagandhi.com/about.html|sarlavha=mypoojagandhi.com|nashriyot=mypoojagandhi.com|kirish sanasi=7 August 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120107231605/http://www.mypoojagandhi.com/about.html|arxivsana=7 January 2012}}</ref> Gandi oʻz karerasini ''Avaz'' ([[Hind tili|hind]] tilida " ''[[Hayot-mamot (teleserial)|Yoʻqotilgan]]'' " filmining remeyki) va Aruna Irani rejissyori „ ''Zameen Se Aassman Tak'' [[Model (shaxs)|“]] serialida reklama va teleseriallarda rol oʻynashdan boshlagan. <ref name="hg">{{Yangiliklar manbasi |date=5 March 2010 |title=Life on a high |work=The Hindu |url=https://www.thehindu.com/features/cinema/Life-on-a-high/article16514579.ece}}</ref> [[Fayl:Sanjana_Gandhi.jpeg|right|thumb|227x227px| Gandi 2006-yilda Tamil tilida " ''Kokki'' " filmini suratga olish paytida]] Gandi oʻz karerasini Aruna Irani rejissyori Zameen Se Aassman Takdan boshlab telesovunlarda aktyorlik bilan boshlagan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 January 2011 |title=Mischievous to spiritual with movies in between |work=[[The Times of India]] |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-01-10/bangalore/28355191_1_pooja-gandhi-meerut-sridevi |url-status=dead |access-date=10 January 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121104101420/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-01-10/bangalore/28355191_1_pooja-gandhi-meerut-sridevi |archive-date=4 November 2012}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20121104101420/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-01-10/bangalore/28355191_1_pooja-gandhi-meerut-sridevi „Mischievous to spiritual with movies in between“]. </cite></ref> U 18 yoshida 2001-yilda chiqarilgan ''Xatron Ke Khiladi'' [[Hind tili|filmida]] aktyorlik debyut qilgan. Keyinchalik 2003-yilda [[Bengal tili|Bengal]] filmi ''Tomake Salamda'' paydo boʻldi, u [[Tamil tili|Tamil]] filmi ''Kokki'' (2006) bilan Janubiy Hindiston kino sanoatiga ko<nowiki>'chib o'tdi. Film mo''tadil baholarga sazovor bo'</nowiki>ldi va kassada muvaffaqiyatli ishtirok etdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.mypoojagandhi.com/about.html|sarlavha=mypoojagandhi.com|nashriyot=mypoojagandhi.com|kirish sanasi=7 August 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120107231605/http://www.mypoojagandhi.com/about.html|arxivsana=7 January 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20120107231605/http://www.mypoojagandhi.com/about.html „mypoojagandhi.com“]. mypoojagandhi.com. </cite></ref> == Siyosat == Gandi 2012-yil 18-yanvarda Janata Dal (Dunyoviy) (JDS) partiyasiga qoʻshildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 January 2012 |title=Actress Pooja Gandhi joins JDS |work=Mangalore Today |url=http://www.mangaloretoday.com/headlines/Actress-Pooja-Gandhi-joins-JDS.html |access-date=18 October 2013}}</ref> Keyin u qisqa vaqt ichida KJPga qoʻshildi, lekin u nihoyat 2013-yilgi Karnataka Qonunchilik Assambleyasi saylovlarida BSR Kongressi chiptasida Raichur shahridan boʻlib oʻtgan. Davlat lavozimiga birinchi urinish muvaffaqiyatsiz tugadi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://archives.deccanchronicle.com/130508/news-politics/article/karnataka-polls-actress-pooja-gandhi-badly-flops-raichur|sarlavha=Karnataka polls: Actress Pooja Gandhi badly flops in Raichur|sana=8 May 2013|kirish sanasi=30 October 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150626181640/http://archives.deccanchronicle.com/130508/news-politics/article/karnataka-polls-actress-pooja-gandhi-badly-flops-raichur|arxivsana=26 June 2015}}</ref> == Filmografiya == {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" |Film ! scope="col" |Rol ! scope="col" |Til ! scope="col" |Izohlar ! scope="col" |{{Qisqartma|Ref.|Ma'lumotnoma}} |- |2001-yil ! scope="row" |''Khatron Ke Khiladi'' |Sangeeta | rowspan="2" |[[Hind tili|Hindi]] |Hindi debut |<ref name="Kh">{{Veb manbasi|url=https://boxofficeindia.com/cast_crew.php?movieid=2064|sarlavha=Khatron Ke Khiladi - Movie - - Box Office India}}</ref> |- |2002-yil ! scope="row" |''Dushmani'' |Pooja | |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiatoday.in/movies/regional-cinema/story/kannada-actress-pooja-gandhi-flees-bengaluru-hotel-without-paying-rs-4-5-lakh-in-bills-1481727-2019-03-19|sarlavha=Kannada actress Pooja Gandhi flees Bengaluru hotel without paying Rs 4.5 lakh in bills}}</ref> |- |2003-yil ! scope="row" |''Tomake Salam'' |Ankita |[[Bengal tili|Bengali]] |Bengali debut | |- | rowspan="2" |2006-yil ! scope="row" |''Kokki'' |Raji |[[Tamil tili|Tamil]] |Tamil debut |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/kannada/2016/nov/11/she-is-dr-pooja-gandhi-now-1537535.html|sarlavha=She is Dr Pooja Gandhi now!- The New Indian Express}}</ref> |- ! scope="row" |''Mungaru Male'' |Nandini | rowspan="4" |[[Kannada tili|Kannada]] |Kannada debut |<ref>{{Veb manbasi|url=https://bangaloremirror.indiatimes.com/entertainment/south-masala/records-stand-even-after-12-years/articleshow/67292536.cms|sarlavha=Mungaru Male: Records stand even after 12 years|ish=bangaloremirror.indiatimes.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181229073444/https://bangaloremirror.indiatimes.com/entertainment/south-masala/records-stand-even-after-12-years/articleshow/67292536.cms|arxivsana=2018-12-29}}</ref> |- | rowspan="5" |2007-yil ! scope="row" |''Milana'' |Priya | |<ref>{{Veb manbasi|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/kannada/movies/news/happy-birthday-puneeth-rajkumar-a-look-at-the-best-kannada-movies-of-the-actor/photostory/74655464.cms|sarlavha=Happy Birthday Puneeth Rajkumar: A look at the best Kannada movies of the actor {{!}} The Times of India|ish=timesofindia.indiatimes.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210429034417/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/kannada/movies/news/happy-birthday-puneeth-rajkumar-a-look-at-the-best-kannada-movies-of-the-actor/photostory/74655464.cms|arxivsana=2021-04-29}}</ref> |- ! scope="row" |''Krishna'' |Pooja |Suvarna Film Awards for Best Actress |<ref name="dcc"></ref> |- ! scope="row" |''Manmatha'' |Herself |Special appearance | |- ! scope="row" |''Thottal Poo Malarum'' |Herself |[[Tamil tili|Tamil]] |Special appearance in the song „Vaadi Vambu Pennae“ | |- ! scope="row" |''Geleya'' |Herself |Kannada |Special appearance in song „Hudugi Malebillu“ |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.zee5.com/movies/details/geleya/0-0-2592|sarlavha=Watch Geleya Full HD Movie Online on ZEE5}}</ref> |- | rowspan="12" |2008-yil ! scope="row" |''Vaitheeswaran'' |Sanjana |[[Tamil tili|Tamil]] | |<ref>{{Veb manbasi|url=https://m.timesofindia.com/entertainment/regional/movie-details/news-interviews/its-time-to-chill-pooja/articleshow/5034092.cms|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=29 April 2021|arxivsana=11 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210611021146/https://m.timesofindia.com/entertainment/regional/movie-details/news-interviews/its-time-to-chill-pooja/articleshow/5034092.cms}}</ref> |- ! scope="row" |''Hani Hani'' |Pooja | rowspan="9" |Kannada | |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiaglitz.com/hani-hani-review-kannada-movie-9978|sarlavha=Hani Hani review. Hani Hani Kannada movie review, story, rating - IndiaGlitz.com}}</ref> |- ! scope="row" |''Accident'' |Pooja | | |- ! scope="row" |''Kaamannana Makkalu'' |Herself |Special appearance in the song „Mungaru Male“ |<ref>{{Veb manbasi|url=https://m.timesofindia.com/entertainment/kannada/movies/news/sudeep-to-repeat-success-with-kamannana-makkalu/articleshow/20795158.cms|sarlavha=Sudeep to repeat success with Kamannana Makkalu? - Times of India|ish=[[The Times of India]]}}</ref> |- ! scope="row" |''Nee Tata Naa Birla'' |Pooja | | |- ! scope="row" |''Taj Mahal'' |Shruthi |Nominated—Filmfare Award for Best Kannada Actress |<ref name="ti"></ref> |- ! scope="row" |''Kodagana Koli Nungitha'' |Lakshmi | | |- ! scope="row" |''Budhivanta'' |Pooja | |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.sify.com/movies/boxoffice/KannadaBox-Office(Nov14-20)-pmqr39gihgchj.html|sarlavha=Kannada Box-Office (Nov 14- 20)|ish=www.sify.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430101631/https://www.sify.com/movies/boxoffice/KannadaBox-Office(Nov14-20)-pmqr39gihgchj.html|arxivsana=2021-04-30}}</ref> |- ! scope="row" |''Maharshi'' |Manasa Veena | | |- ! scope="row" |''Janumada Gelathi'' |Manjula | | |- ! scope="row" |''Thiruvannamalai'' |Malathy |[[Tamil tili|Tamil]] | | |- ! scope="row" |''Haage Summane'' |Nandini | rowspan="2" |Kannada |Special appearance | |- | rowspan="6" |2009-yil ! scope="row" |''Anu'' |Anu | | |- ! scope="row" |''Thalai Ezhuthu'' |Pooja |[[Tamil tili|Tamil]] | |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.ndtv.com/entertainment/kannada-actress-pooja-gandhi-joins-jd-s-623024|sarlavha=Kannada actress Pooja Gandhi joins JD(S)}}</ref> |- ! scope="row" |''Iniya'' |Janaki | rowspan="8" |Kannada | | |- ! scope="row" |''Huchchi'' |Preethi | | |- ! scope="row" |''Ninagaagi Kaadiruve'' |Shweta Nandan | | |- ! scope="row" |''Gokula'' |Leela | | |- | rowspan="5" |2010-yil ! scope="row" |''Minugu'' |Sanchitha | | |- ! scope="row" |''Sri Harikathe'' |Pooja Krishnamurthy | | |- ! scope="row" |''Nee Raani Naa Maharani'' |Rani /<br /><br />Pooja Gandhi | | |- ! scope="row" |''Vega'' |herself | | |- ! scope="row" |''Mukkanti'' |Geeta |[[Telugu tili|Telugu]] |Telugu Debut |<ref name="Mukkanti">{{Veb manbasi|url=http://www.indiaglitz.com/mukkanti-movie-launch-telugu-videos-10999|sarlavha=videos - IndiaGlitz.com}}</ref> |- | rowspan="8" |2011-yil ! scope="row" |''Thavarina Runa'' |Ramya | rowspan="3" |Kannada | | |- ! scope="row" |''Aptha'' |Anjali Devi | | |- ! scope="row" |''Nee Illadhe'' |Sharanya | | |- ! scope="row" |''I Am'' |Aparna |[[Hind tili|Hindi]] | | |- ! scope="row" |''Hare Rama Hare Krishna'' |Rakshita | rowspan="7" |Kannada | | |- ! scope="row" |''Panchamrutha'' |Prithi | | |- ! scope="row" |''Jogayya'' |Advocate |Cameo appearance |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.sify.com/movies/introducing-ijogayyai-heroine-imagegallery-kannada-lirs4Wejagdsi.html|sarlavha=Introducing Jogayya heroine}}</ref> |- ! scope="row" |''Paagal'' |Pooja | | |- | rowspan="3" |2012-yil ! scope="row" |''Dandupalya'' |Lakshmi |Suvarna Film Award for Best Actress<br /><br />SIIMA Award for Best Actress in a Negative Role<br /><br />Nominated—Filmfare Award for Best Actress |<ref>{{Veb manbasi|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/kannada/movies/news/actresses-who-went-topless-for-their-movies/pooja-gandhi-dandupalya/photostory/66391182.cms|sarlavha=Pooja Gandhi ('Dandupalya')|ish=timesofindia.indiatimes.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211223054853/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/kannada/movies/news/actresses-who-went-topless-for-their-movies/pooja-gandhi-dandupalya/photostory/66391182.cms|arxivsana=2021-12-23}}</ref> |- ! scope="row" |''Jaihind'' |Anjali | |<ref name="Pooja Gandhi turns patriotic in ‘Jai Hind’">{{Veb manbasi|url=http://filmreviews.bizhat.com/kannada/pooja-gandhi-turns-patriotic-in-jai-hind/|sarlavha=Pooja Gandhi turns patriotic in 'Jai Hind' &#124; Film Reviews|nashriyot=Filmreviews.bizhat.com|sana=12 November 2010|kirish sanasi=7 August 2012}}</ref> |- ! scope="row" |''Hosa Prema Purana'' |Herself |Special appearance in the song „sye sye Monika“ | |- | rowspan="2" |2013-yil ! scope="row" |''Maad Dad'' |Lisa |[[Malayalam]] |Malayalam debut |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.news18.com/newstopics/Pooja-Gandhi/news/|sarlavha=Pooja Gandhi Latest News: Current News and Updates on Pooja Gandhi at News18}}</ref> |- ! scope="row" |''Director’s Special'' |Herself | rowspan="9" |Kannada |Item number „Kannalle eshottu kolltiya“ |<ref>{{Veb manbasi|url=https://m.timesofindia.com/entertainment/kannada/movies/news/pooja-gandhis-item-number-in-directors-special/articleshow/15472913.cms|sarlavha=Pooja Gandhi's item number in Director's Special - Times of India|ish=[[The Times of India]]}}</ref> |- |2014 ! scope="row" |''Kalyanamasthu'' |Radha | | |- | rowspan="2" |2015-yil ! scope="row" |''Abhinetri'' |Sharat Lata / Nanda |Also producer |<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1 February 2015 |title=The rise and fall of an actress |url=http://www.deccanherald.com/content/456982/rise-fall-actress.html |access-date=30 October 2015}}</ref> |- ! scope="row" |''Thippaji Circle'' |Thippajji | | |- |2016-yil ! scope="row" |''Kathe Chitrakathe Nirdeshana Puttanna'' |Herself |Guest appearance |<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=28 December 2015 |title=Pooja Gandhi returns to the big screen |work=The Times of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/kannada/movies/news/Pooja-Gandhi-returns-to-the-big-screen/articleshow/50342195.cms}}</ref> |- | rowspan="2" |2017-yil ! scope="row" |''Jilebi'' |Jilebi | |<ref>{{Veb manbasi|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/kannada/movie-reviews/jilebi/movie-review/57449623.cms|sarlavha=Jilebi Movie Review {2/5}: This film is ideally meant only for those who look for some titillation on screen|ish=timesofindia.indiatimes.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170307145625/http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/kannada/movie-reviews/jilebi/movie-review/57449623.cms|arxivsana=2017-03-07}}</ref> |- ! scope="row" |''Dandupalya 2'' |Kempi |Dubbed in to Telugu as ''Dandupalyam 2'' |<ref>{{Veb manbasi|url=https://m.timesofindia.com/entertainment/telugu/movie-reviews/shamantakamani/movie-review/59594329.cms|sarlavha=Shamantakamani - TOI Mobile {{!}} The Times of India Mobile Site|ish=m.timesofindia.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170715095939/http://m.timesofindia.com/entertainment/telugu/movie-reviews/shamantakamani/movie-review/59594329.cms|arxivsana=2017-07-15}}</ref> |- |2018-yil ! scope="row" |''Dandupalya 3'' |Lakshmi |Dubbed in to Telugu as ''Dandupalyam 3'' |<ref>{{Veb manbasi|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/kannada/movie-reviews/dandupalya-3/movie-review/63329338.cms|sarlavha=Dandupalya 3 Movie Review {3/5}: Critic Review of Dandupalya 3 by Times of India|ish=timesofindia.indiatimes.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180718223725/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/kannada/movie-reviews/dandupalya-3/movie-review/63329338.cms|arxivsana=2018-07-18}}</ref> |- | rowspan="2" |2021-yil ! scope="row" |''Samhaarini'' {{dagger|alt=Films that have not yet been released}} |{{TBA}} |post production |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/kannada/2019/may/15/samhaarini-gets-pooja-gandhi-back-in-action-1976958.html|sarlavha=Samhaarini gets pooja Gandhi back in action|ish=The New Indian Express}}</ref> |- ! scope="row" |''Taggede Le'' {{dagger|alt=Films that have not yet been released}} | {{TBA}} |[[Telugu tili|Telugu]] |Post production |<ref>{{Veb manbasi|url=https://tv9telugu.com/entertainment/tollywood/naveen-chandra-srinivas-raju-bhadra-productions-thaggedhe-le-teaser-out-558150.html|sarlavha=Naveen Chandra:'తగ్గేదే లే' అంటున్న నవీన్ చంద్ర.. ఆసక్తికరంగా టీజర్ విడుదల|sana=15 October 2021}}</ref> |} === Ishlab chiqaruvchi sifatida === {| class="wikitable" !Sarlavha ! Yil ! Til ! Eslatmalar ! {{Abbr|Ref.|Reference}} |- | ''Abhinetri'' | 2015-yil | [[Kannada tili|Kannada]] | Film prodyuseri sifatida debyut | <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.deccanchronicle.com/150201/entertainment-movie-review/article/movie-review-abhinetri-tragedy-film|sarlavha=Movie review 'Abhinetri': Tragedy of a film!|sana=February 2015}}</ref> |- |} === Mukofotlar === {| class="wikitable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" |Kategoriya ! scope="col" |Mukofot ! scope="col" |Film ! scope="col" |Natija |- |2008-yil |Best Actress |Suvarna Film Awards |''Krishna'' |{{Gʻolib}}<ref name="dcc">{{cite web |url=http://archive.deccanherald.com/DeccanHerald.com/Content/Mar312008/metromon2008033060251.asp |title=Suvarna Awards |work=Deccan Herald |access-date=10 September 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160508145430/http://archive.deccanherald.com/DeccanHerald.com/Content/Mar312008/metromon2008033060251.asp |archive-date=8 May 2016 |url-status=dead}}</ref> |- |2009-yil |Best Actress |Filmfare Awards South |''Taj Mahal'' |{{Nom}}<ref name="ti">{{cite news |last=Srinidhi |first=Sharadha |title=Looking forward to meet Ramya: Radhika |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-07-26/news-interviews/28168435_1_moggina-manasu-ramya-filmfare-award |archive-url=https://web.archive.org/web/20121104101425/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-07-26/news-interviews/28168435_1_moggina-manasu-ramya-filmfare-award |url-status=dead |archive-date=4 November 2012 |access-date=10 January 2011 |newspaper=[[The Times of India]] |date=26 July 2009}}</ref> |- |2010-yil |Most popular Actress |Suvarna Film Awards |''Gokula'' |{{Gʻolib}}<ref>{{Cite web |url=https://www.filmibeat.com/kannada/movies/gokula/awards.html |title=Gokula Awards & Nominations, National Awards, South Filmfare, Suvarna Awards, ETV, Udaya}}</ref> |- | rowspan="3" |2013-yil |Best Actress in a Negative Role |South Indian International Movie Awards | rowspan="3" |''Dandupalya'' |{{Gʻolib}}<ref>{{cite news |url=http://m.thehindu.com/features/cinema/stars-in-sharjah/article5128642.ece |title=South Indian International Movie Awards |work=The Hindu |date=15 September 2013 |last1=Kamath |first1=Sudhish}}</ref> |- |Best Actress in a negative role |Filmfare Awards South |{{Nom}}<ref>{{cite web |url=https://www.filmfare.com/features/60th-idea-filmfare-awards-2013-south-nominations-3603-1.html |title=60th Idea Filmfare Awards 2013 (South) Nominations {{!}} Filmfare.com}}</ref> |- |Best Actress |Suvarna Film Awards |{{Gʻolib}} |- |} == Televizion koʻrsatuvlar == * U 2016-yilda Colors Kannada telekanalida namoyish etilgan ''Bigg Boss Kannada 3ning'' eng yaxshi 5 finalchisidan biri edi <ref name="to"/> {| class="wikitable sortable plainrowheaders" style="text-align: margin;" ! scope="col" |Yoʻq ! scope="col" | Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Televizion ! scope="col" | Eslatmalar |- | 1 | 2016-yil ! scope="row" | ''Bigg Boss Kannada 3'' | Kannada ranglari | Final ishtirokchisi |} == Manbalar == [[Turkum:Hindistonlik film aktrisalari]] [[Turkum:1983-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] del4v4f9u1wppi58ctjpq94lqsl8m4v Igor Andreyev 0 752641 2726299 2705642 2022-07-31T05:48:41Z Umarxon III 18267 Umarxon III [[Андреев, Игорь Валерьевич]] sahifasini [[Igor Andreyev]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki '''Igor Valeryevich Andreyev''' ( [[1983]] - [[14-iyul|yil 14-iyul kuni]], [[Moskva]]<nowiki/>da tavallud topgan) — [[Rossiya|rossiyalik]] [[Tennis|tennischi]] , Rossiyada xizmat koʻrsatgan sport ustasi. * Rossiya jamoasi tarkibida [[2006]] yilda Devis kubogi g'olibi. * 4 ta ATP turniri g'olibi (3 ta yakkalik va 1 ta juftlik). * 2007 yilgi [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionatining]] chorak finalchisi. == Umumiy ma'lumot == U yetti yoshida “Spartak” <ref name="Igor Andreev profile ATP">{{Yangiliklar manbasi |date= |title=Igor Andreev profile ATP |work= |agency= |url=http://www.atpworldtour.com/en/players/igor-andreev/a511/bio |access-date= |archive-url=https://web.archive.org/web/20180718030616/https://www.atpworldtour.com/en/players/igor-andreev/a511/bio |archive-date=2018-07-18}}</ref> sport markazida tennis oʻynay boshlagan. Ota Valeriy - tadbirkor. Marinaning onasi uy bekasi. Nikita ismli ukasi bor, u ham tennis o'ynaydi. U tasodifan tennis bilan shug'ullangan, ota-onasi uni tennisga berishgan, chunki yozda uni sportga berishga qaror qilganlarida, uni faqat tennis bo'limiga qabul qilishgan. Onasi Marat va Dinara Safina Rauza Islanovalarning maslahati bilan 15 yoshida u [[Valensiya (shahar)|Valensiyaga]] ko'chib o'tdi va u erda mashg'ulotlarni davom ettirdi. Igor uchta tilda (rus, ingliz, ispan) gapiradi. U xokkeyni yaxshi ko'radi va Moskvaning "Dinamo" jamoasiga muxlislik qiladi.Yoshligidagi sevimli futbolchisi [[Andre Agassi]] . U tennischi Mariya Kirilenko <ref>{{Veb manbasi|url=http://life-star.ru/stars/1345|sarlavha=Мария Кириленко|kirish sanasi=2013-11-16|arxivsana=2021-06-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210624203228/http://life-star.ru/stars/1345}}</ref> bilan uchrashdi, u bilan aralash juftlik bahslarida ham ishtirok etdi. 2007 yilda u ATP "Yilning eng yaxshi qaytishi" mukofotini oldi. === Inventarizatsiya === Kiyim - Serxio Tacchini . Poyafzal - Babolat All-Court III. Raketka - Babolat Aero Pro Drive GT. == Sport karyerasi == === Karyerasining boshlanishi === Andreev professional faoliyatini [[2002|2002 yilda]] boshlagan. O'sha yilning yozida u uchta fyuchers turnirida g'olib chiqdi. 2003 yil aprel oyida yana biri g'alaba qozondi. 2003 yilning yozida u [[Helsinki|Xelsinki]] va Tamperedagi ikkita Challenger turnirida finalga chiqdi. Sentyabr oyida Andreev Buxarestda ATP turnirida debyut qildi. U birinchi davrada peshqadamlik qilayotgan rossiyalik Nikolay Davydenkoni 7:5, 6:7(1), 6:0 hisobida mag‘lub etgan bo‘lsa-da, keyingi bosqichda [[José Acasuso|Xose Akasusoga]] imkoniyatni boy berdi. Xuddi shu oyda u Palermodagi turnirda va Kreml kubogida o'ynadi . Moskvada Igor yetakchi Sheng Shalkenni 6:3, 6:1, Ivan Lyubichichni 6:4, 7:6(7) hisobida mag‘lub etdi va ilk bor chorak finalga chiqdi va Pol-Anri Matyega 6 hisobida imkoniyatni boy berdi. -2, 3-6, 5- 7. Bu Igorga birinchi marta reytingning birinchi yuzligiga kirishga imkon berdi. 2003 yil oktyabr oyida Sankt-Peterburgdagi turnirda rossiyalik to'rtinchi raqamda saralangan belaruslik Maksim Mirniyni 6:4, 7:6 (1) hisobida mag'lub etdi. Andreev ikkinchi davrada Sargis Sarkisyanga 3:6, 2:6 hisobida imkoniyatni boy berdi. 2004 yilgi mavsum Chennaydagi turnirda chorak finalga chiqish bilan boshlanadi. Andreevning " Katta dubulg'a" turkumidagi ilk turniri 2004 yilda [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionati]] bo'lib, u birinchi davrada Olivye Patensga 6:4, 6:4, 6:7(4), 1:6, 2:6 hisobida mag'lub bo'lgan. Fevral oyida u birinchi marta 2004 yilgi Devis kubogining birinchi bosqichida Belarus terma jamoasiga qarshi o'yinda Rossiya terma jamoasi uchun o'ynash taklifini oldi. [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya Ochiq chempionatiga]] qadar Andreev ATP Tour musobaqalarida birinchi bosqichlardan o'ta olmadi. Ammo Frantsiya Ochiq chempionatidagi debyutida u yaxshi o'ynadi va to'rtinchi bosqichga chiqdi. Ikkinchi davra uchrashuvida u o‘tgan yilgi chempion va jahonning 4-raqamli Xuan Karlos Ferrerodan 6:4, 6:2, 6:3 hisobida ustun keldi. U faqat ushbu turnirning bo'lajak chempioni Gaston Gaudioga 4:6, 5:7, 3:6 hisobida yutqazdi. Londondagi chimli turnirda ikkinchi davra uchrashuvida u bolaligidagi kumir [[Andre Agassi|Andre Agassini]] 4:6, 7:6 (2), 7:6 (3) hisobida mag'lub etdi va yakunda chorak finalga yo'l oldi. [[Wimbledon chempionati|Uimbldon turniri]] rossiyalik uchun unchalik muvaffaqiyatli bo'lmadi, u ikkinchi davrada chililik Fernando Gonsalesga 5:7, 3:6, 7:5, 7:6 (4), 3:6 hisobida yutqazdi. 2004 yil iyul oyida Andreev birinchi marta Gstaaddagi ATP turnirining finalida o'ynadi. Final yo'lida rossiyalik Andreas Seppi, Albert Kosta, Ruben Ramires Hidalgo va Rayner Shuttlerni mag'lub etdi. Finalda u dunyoning 1-raqamli [[Roger Federer|Rojer Federer]] bilan to‘qnash keldi va unga 2:6, 3:6, 7:5, 3:6 hisobida imkoniyatni boy berdi. Amersfortdagi turnirda u chorak finalga chiqdi. Avgust oyida u [[2004-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|Afinadagi birinchi yozgi Olimpiya o'yinlarida qatnashdi]] . Yakkalik bahslarida u uchinchi bosqichga yo‘l oldi va u yerda bo‘lajak chempion chililik Nikolas Massga 3:6, 7:6(4), 4:6 hisobida yutqazdi. Juftlik bahslarida Nikolay Davydenko bilan bahsda u ikkinchi davrada o'tkazib yuboriladi. [[Amerika ochiq chempionati|US Open turnirining]] debyutida u birinchi raunddayoq Fernando Verdaskoga 3:6, 4:6, 6:4, 6:2, 5:7 hisobida yutqazib qo'ydi. Sentyabr oyida Buxarestda Igor Andreev mavsumning ikkinchi finaliga chiqdi. U hal qiluvchi bahsda Xose Akasusoga 3:6, 0:6 hisobida imkoniyatni boy berdi. Nikolay Davydenko bilan birgalikda u 2004 yil oktyabr oyida Kreml kubogini qo'lga kiritdi. 2004 yilda Igor Andreev o'z faoliyatida birinchi marta dunyoning eng yaxshi 50 nafar futbolchisi ro'yxatiga kirdi. Yil yakuniga ko'ra Igor 28 uchrashuvda g'alaba qozongan. === 2005-06 === 2005 yilgi mavsumning boshi Andreev uchun yaxshi o'tmadi. Eng yaxshi natija Mayamidagi Masters turkumidagi turnirning uchinchi bosqichiga chiqish bo'ldi. Aprel oyida erga o'tib, Andreev darhol muvaffaqiyatga erishdi. U Valensiyadagi turnirda g'alaba qozonib, birinchi yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi. Finalda rossiyalikga musobaqa mezboni Devid Ferrer 6:3, 5:7, 6:3 hisobida raqiblik qildi va chorak finalda Andreev dunyoning to'rtinchi raketkasi [[Rafael Nadal|Rafael Nadalni]] mag'lub etishga muvaffaq bo'ldi. Ushbu mag'lubiyatdan so'ng, Nadal ikki yildan ortiq davom etgan va faqat 2007 yil may oyida Rojer Federer tomonidan buzilgan loyda mag'lubiyatsiz o'yinlar seriyasini boshladi. Ushbu g'alabaga qaramay, Andreevning mavsumning gil qismida keyingi natijalari unchalik ijobiy bo'lmadi. Faqat Frantsiya ochiq chempionatida u ketma-ket ikkita g'alaba qozonib, uchinchi bosqichga yo'l oldi. U Uimbldonda xuddi shunday natijaga erishdi, u erda faqat 4-raqamli Endi Roddik tomonidan mag'lub bo'ldi. Nihoyat, avgust oyida Sopotdagi turnirda chorak finalga chiqishga muvaffaq bo'ldi. U xuddi shunday natijaga Nyu- Xeyvenda erishadi. U 2005 yilning kuzida muvaffaqiyatli chiqishga muvaffaq bo'ldi. Birinchidan, u Buxarestdagi turnir finaliga chiqadi. O‘sha turnirning chorak finalida u kuchli o‘nlik futbolchisi Mariano Puertani 4:6, 6:1, 6:1 hisobida mag‘lub etdi va chempionlik uchun o‘yinda Florent Serraga 3:6, 4:6 hisobida imkoniyatni boy berdi. Ikki hafta o'tgach, u o'zini tiklaydi va ATP chempionligini qo'lga kiritadi. Bu Palermodagi turnirda yuz berdi. Finalda Andreev Filippo Volandrini mag'lub etdi, birinchi setni 0:6 hisobida yutqazdi va keyingi bahsda 6:1, 6:3 hisobida g'alaba qozondi. Oktyabr oyida Kreml kubogida Andreev uchinchi va oxirgi marta ATP Tour turnirlarida g'alaba qozondi. Uning finaldagi raqibi Nikolas Kifer edi va Andreev nemisni 5:7, 7:6(3), 6:2 hisobida mag'lub etdi. U mavsumni 26-o'rinda yakunladi. 2006 yil yanvar oyida Igor Sidneydagi turnirning finaliga chiqdi. Hal qiluvchi bahsda u Jeyms Bleykka 2:6, 6:3, 6:7(3) hisobida imkoniyatni boy berdi. Avstraliya Ochiq chempionatida u uchinchi bosqichga chiqadi va u erda Dominik Xrbatiga yutqazadi . Mart oyida Indian-Uellsda bo'lib o'tgan "Masters" turnirida uchinchi raund uchrashuvida u 3-raqamli Endi Roddikni 6:4, 6:7 (5), 6:1 hisobida mag'lub etdi va chorak finalga yo'l oldi. U erda u Jeyms Bleykka 1:6, 4:6 hisobida yutqazdi. Aprel oyida u tizzasidan olgan jarohati tufayli faoliyatini to'xtatishga majbur bo'ldi. Turga faqat oktyabr oyining oxirida qaytishi ma'lum bo'ldi. Reytingdagi shunday uzoq tanaffus tufayli Andreev mavsum yakunida 91-o'ringa tushib ketdi. === 2007-08 === [[Fayl:Igor_Andreev_2007_Australian_Open.jpg|left|thumb|452x452px| Andreyev 2007 yilgi Avstraliya ochiq chempionatida]] 2007 yil boshida Andreyev reytingda kuchli yuzlikni tark etdi. Yanvar oyi oxirida u Viña del Mar turnirida chorak finalga chiqdi. Mavsumning birinchi qismida Andreev reytingda hatto uchinchi yuzlikka tushib qoldi. Frantsiya Ochiq chempionatining birinchi davrasida u 3-raqamli Endi Roddikdan 3:6, 6:4, 6:3, 6:4 hisobida ustun keldi. Keyin ular Nikolas Massu, Pol-Anri Matye va Markos Bagdatisni mag'lub etishdi. Natijada Andreev ilk bor “Katta dubulg‘a” turkumiga kiruvchi turnirning chorak finaliga chiqdi. Yarim finalga chiqish uchun kurashda u 6-raqamli [[Novak Đoković|Novak Jokovichga]] 3:6, 3:6, 3:6 hisobida imkoniyatni boy berdi. Iyul oyida Gstaaddagi turnirda u dunyoning 7-raqamli Richard Gasquetni qo'lga kiritdi va yarim finalga chiqdi. Amersfort, Sopot, Nyu-Xeyven, Mets va Moskvadagi turnirlarda u chorak finalga chiqdi. 2007 yilgi mavsum yakunida 33-o'rinni egallab, ATP yilning eng yaxshi qaytishi mukofotini oldi. 2008 yilgi Avstraliya ochiq chempionatida Andreevaning uchinchi raund natijasi. Fevral oyida u Buenos-Ayres turnirida chorak finalga chiqadi. Mart oyida Dubaydagi turnirda u 8-raqamli Richard Gasketni 6:3, 6:4 hisobida mag'lub etib, chorak finalga chiqdi va Novak Jokovichga 2:6, 1:6 hisobida mag'lub bo'ldi. Mart oyida u Mayamidagi Masters musobaqasida ham chorak finalga chiqishga muvaffaq bo'ladi. Monte-Karlodagi gil Masters musobaqasida ham u chorak finalga chiqishga muvaffaq bo'ldi. May oyida Rossiya terma jamoasi tarkibida u Jahon terma jamoasi kubogi finaliga chiqdi. Iyul oyida u Gshtadda bo'lib o'tgan finalda ruminiyalik Viktor Haneskuga 3:6, 4:6 hisobida mag'lub bo'lgandi. Keyin ketma-ket ikkinchi finalga chiqishga muvaffaq bo'ladi. Bu Umagdagi turnirda yuz berdi, u hal qiluvchi bahsda Fernando Verdaskoga 6:3, 4:6, 6:7(4) hisobida mag'lub bo'ldi. Avgust oyida u Pekindagi karerasidagi ikkinchi Olimpiya o'yinlarida ishtirok etadi. Yakkaliklar o‘rtasidagi turnirda u bo‘lajak chempion Rafael Nadalga 4:6, 2:6 hisobida imkoniyatni boy berib, uchinchi raund bosqichidan chiqib ketdi. Juftlik bahslarida Nikolay Davydenko bilan birgalikda chorak finalga chiqdi. Olimpiadadan keyin u Nyu-Xeyvenda chorak finalga chiqdi. US Openda u Mark Gikel, Jeremi Chardi va Fernando Verdaskoni mag'lub etib, to'rtinchi bosqichga chiqdi. U turnirda o'z g'olibi Rojer Federerga qarshi jangda 7:6(5), 6:7(5), 3:6, 6:3, 3:6 hisobida mag'lub bo'ldi. Oktyabr oyida u Bazeldagi turnirning chorak finaliga chiqdi. Mavsumdagi barqaror o'yin Andreevga faoliyatidagi eng yuqori pog'onaga - 18-o'ringa (2008 yil 3 noyabr) erishishga yordam beradi. Mavsum oxirida u 19-o'rinni egalladi. === 2009-10 === [[Fayl:Igor_Andreev_Hopman_Cup_2010.jpg|right|thumb|301x301px| Andreyev 2010 yilgi Hopman kubogida]] 2009 yilgi Avstraliya ochiq chempionatida uchinchi bosqichga chiqadi. Fevral oyida esa u Dubayda chorak finalga chiqdi. Aprel oyida Andreyev Kasablanka turnirida yarim finalga chiqdi. Fransiya Ochiq chempionatida u uchinchi bosqichgacham yetib bordi va u yerda 5-o'rindagi Xuan Martin del Potroga mag`lub bo`ldi. U birinchi marta Wimbledonda to'rtinchi bosqichga chiqdi. Iyul oyida Gshtaddagi turnirda u yarim finalga chiqishga muvaffaq bo'ldi. U xuddi shunday natijaga avgust oyi oxirida Nyu-Xeyvendagi turnirda erishgan edi. AQSh Ochiq chempionatida u kutilmaganda birinchi raunddayoq uchinchi yuz o‘yinchisi Jessi Vittenga 4:6, 0:6, 2:6 hisobida yutqazib qo‘ydi. Mavsumning qolgan qismini u faqat bitta g'alaba va 6 mag'lubiyat bilan yakunladi. 2010 yilgi Australian Open musobaqasida durang Andreyevni birinchi davrada Rojer Federerga olib keldi, unga rossiyalik 6-4, 2-6, 6-7 (2), 0-6 hisobida bir setda g'alaba qozonishga muvaffaq bo'ldi. Fevral oyida u Kosta-de Suipda yarim finalga va Buenos-Ayresda chorak finalga qadar yetib boradi. Keyingi safar u may oyida Belgraddagi turnirda chorak finalga chiqadi. U Frantsiya Ochiq chempionatini o'tkazib yuborishi kerak edi. Turga qaytish Wimbledonda bo'lib o'tdi va u birinchi raundda nemis Daniel Brandsga yutqazdi. Iyul oyida u Gshtadda chorak finalga chiqdi. AQSh ochiq chempionatida u ikkinchi davrada Gael Monfilsga 3:6, 4:6, 3:6 hisobida imkoniyatni boy berdi. Bu vaqtga kelib, Andreev reytingda kuchli yuzlikdan tushib qolgan edi. Sentyabr oyida u Challengersda parallel ravishda ishtirok etdi va Shetsinda finalga chiqishga muvaffaq bo'ldi. Kuala-Lumpurdagi turnirning saralash bosqichidan o'tib, yarim finalga chiqishga muvaffaq bo'ldi. Ikkinchi davrada u 6-raqamli Nikolay Davydenkoni 7:6(5), 5:7, 6:3 hisobida mag‘lub etdi. Bu spektakl unga kuchli yuzlikka qaytishga imkon berdi. === 2011-13 === [[Fayl:Andreev_WM13-003_(9482780463).jpg|left|thumb|275x275px| Andreyev Wimbledon-2013dagi faoliyatidagi so'nggi o'yinida]] Avstraliya Ochiq chempionatida deyarli 4 soat davom etgan o'yinda 14-raqamli [[Nicolás Almagro|Nikolas Almagroga]] 5-7, 6-2, 6-4, 6-7 (10), 5-7 hisobida yutqazdi. U xuddi shunday natijani Fransiya Ochiq chempionati va Uimbldon turnirida qayd etgan. Butun mavsum davomida uning eng yaxshi natijasi Uinston-Salemdagi uchinchi raundgacha yetib borgan. Igor 2011 yilni 9 mavsumda birinchi marta dunyo reytingining kuchli yuzligidan tashqarida yakunladi. 2012 yil Brisbendagi turnirda chiqish bilan boshlanadi, u erda u saralash orqali tanlab olindi va oxir-oqibat ikkinchi bosqichda to'xtadi. Deyarli barcha turnirlarda reytingi pastligi tufayli saralash bosqichidan o‘tishga to‘g‘ri keladi. U Avstraliya Ochiq chempionatiga chiqa olmadi. Fevral oyida Buenos-Ayresdagi turnirda ketma-ket 5 ta o'yinda g'alaba qozonib (uchta saralash bosqichidan boshlab) chorak finalga chiqdi. Mart oyida Dallasdagi "Chellenjer"da so'zga chiqib, u finalga chiqadi va u erda Frank Dantsevichga 6:7 (4), 3:6 hisobida yutqazadi. Bu Andreevga bir muddat Top-100 ga qaytish imkonini berdi. Aprel oyida, Kasablankada u ikki yil ichida birinchi marta ATP turnirida yarim finalga chiqishga muvaffaq bo'ldi. Frantsiya Ochiq chempionatida u birinchi davrada Jarkko Nieminenga yutqazdi. Uimbldonda u ikkinchi raundda mag'lub bo'ldi va US Openda yana birinchi bosqichda. Igor 2012 yilgi mavsumni elkasidan olgan jarohati tufayli yakunlay olmadi. Sudga qaytish 2013 yil aprel oyida bo'lib o'tdi. O'yin hech qachon Andreevga qaytmadi va u saralashda qatnashgan barcha turnirlarda mag'lub bo'ldi. Uimbldon turnirining asosiy to'r bahsiga taklifnoma olgan Igor Andreev birinchi davrada Lukas Kubotga qarshi o'ynadi va 1:6, 5:7, 2:6 hisobida mag'lub bo'ldi. Keyinchalik 2013 yilning kuzida bu o'yin uning professional faoliyatidagi so'nggisi ekanligi ma'lum bo'ldi. Andreev nafaqaga chiqishi haqida bayonot berdi. <ref name="gotennis.ru">{{Yangiliklar manbasi |date=2013-09-17 |title=Игорь Андреев объявил о завершении карьеры |work= |agency= |url=http://www.gotennis.ru/read/news/igor_andreev_obyavil_o_zavershenii_karery.html |access-date= |archive-url=https://web.archive.org/web/20210629061153/https://www.gotennis.ru/read/news/igor_andreev_obyavil_o_zavershenii_karery.html |archive-date=2021-06-29}}</ref> {{Cquote|"Время идёт, карьера заканчивается. Я после «Уимблдона» принял решение завершить профессиональные выступления. Этот год - последний в моей карьере в силу разных факторов и обстоятельств. На протяжении последних лет было очень много травм, которые сыграли определяющую роль. Но жизнь продолжается, я хочу остаться в спорте, есть несколько задумок. Посмотрим, во что это выльется. Спорт - это моя жизнь. Я понимаю, что не стоит бросать, так что постараюсь по максимуму передавать свой опыт тем, кому это нужно".}} === 2013 - hozirgacham. === Faoliyati tugaganidan keyin Andreev murabbiylik faoliyatini boshladi: 2013 yilda Evgeniy Donskoy bilan, 2017 yilda Yuliya Putintseva bilan ishlagan. 2018 yilda u Fed kubogi doirasida Rossiya ayollar terma jamoasiga murabbiylik qila boshladi. == Shaxsiy hayoti == Andreev rossiyalik tennischi Mariya Kirilenko bilan bir necha yil munosabatda bo'lgan <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.mariakirilenko.com/?p=905|sarlavha=Account Suspended|muallif=|sana=|ish=www.mariakirilenko.com|kirish sanasi=2020-10-13|arxivsana=2009-04-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090416071852/http://www.mariakirilenko.com/?p=905}}</ref>, ular 2011 yilda ajralishdi. == Yil oxiridagi reyting == {| class="wikitable" |'''Yil''' |Yakka o`yinlarida |Juftlik o`yinlairda |- | 2013 yil | 1.006 | |- | 2012 yil | 110 | |- | 2011 yil | 115 | 173 |- | 2010 yil | 79 | 177 |- | 2009 yil | 35 | 241 |- | 2008 yil | '''19''' | 223 |- | 2007 yil | 33 | 350 |- | 2006 yil | 91 | 201 |- | 2005 yil | 26 | '''67''' |- | 2004 yil | ellik | 86 |- | 2003 yil | 88 | 176 |- | 2002 yil | 288 | 551 |- | 2001 yil | 989T | 1,164T |} == Turnirlardagi chiqishlar == {{Hidden begin}} === Финалы турниров [[Ассоциация теннисистов-профессионалов|ATP]] в одиночном разряде (9) === ==== Победы (3) ==== {| class="wikitable" |- bgcolor="#eeeeee" |'''№''' |'''Дата''' |'''Турнир''' |'''Покрытие''' |'''Соперник в финале''' |'''Счёт''' |- | 1. | 10 апреля 2005 | [[Открытый чемпионат Валенсии по теннису|Валенсия, Испания]] | Грунт | {{Bayroqikon|ИСП}} [[Давид Феррер]] | 6-3 5-7 6-3 |- | 2. | 2 октября 2005 | [[Международный теннисный чемпионат на Сицилии|Палермо, Италия]] | Грунт | {{Bayroqikon|ИТА}} [[Филиппо Воландри]] | 0-6 6-1 6-3 |- | 3. | 16 октября 2005 | [[Кубок Кремля 2005 в мужском одиночном разряде|Москва, Россия]] | Ковёр(i) | {{Bayroqikon|ГЕР}} [[Николас Кифер]] | 5-7 7-6(3) 6-2 |} ==== Поражения (6) ==== {| class="wikitable" |- bgcolor="#eeeeee" |'''№''' |'''Дата''' |'''Турнир''' |'''Покрытие''' |'''Соперник в финале''' |'''Счёт''' |- | 1. | 11 июля 2004 | [[Suisse Open Gstaad|Гштад, Швейцария]] | Грунт | {{Флаг Швейцарии|16px}} [[Роджер Федерер]] | 2-6 3-6 7-5 3-6 |- | 2. | 19 сентября 2004 | [[BRD Năstase Țiriac Trophy|Бухарест, Румыния]] | Грунт | {{Bayroqikon|АРГ}} [[Хосе Акасусо]] | 3-6 0-6 |- | 3. | 18 сентября 2005 | [[BRD Năstase Țiriac Trophy|Бухарест, Румыния]] <small>(2)</small> | Грунт | {{Bayroqikon|ФРА}} [[Флоран Серра]] | 3-6 4-6 |- | 4. | 14 января 2006 | [[Medibank International 2006|Сидней, Австралия]] | Хард | {{Bayroqikon|США}} [[Джеймс Блейк]] | 2-6 6-3 6-7(3) |- | 5. | 13 июля 2008 | [[Suisse Open Gstaad 2008|Гштад, Швейцария]] <small>(2)</small> | Грунт | {{Bayroqikon|РУМ}} [[Виктор Ханеску]] | 3-6 4-6 |- | 6. | 20 июля 2008 | [[Открытый чемпионат Хорватии по теннису 2008|Умаг, Хорватия]] | Грунт | {{Bayroqikon|ИСП}} [[Фернандо Вердаско]] | 6-3 4-6 6-7(4) |} === Финалы челленджеров и фьючерсов в одиночном разряде (15) === ==== Победы (5) ==== {| class="wikitable" |- bgcolor="#eeeeee" |'''Условные обозначения''' |- bgcolor="moccasin" | Челленджеры (0+3) |- bgcolor="CFFCFF" | Фьючерсы (5+5) |} {| class="wikitable" |- ! Титулы по<br />покрытиям!! Титулы по месту<br />проведения<br />матчей турнира |- | align="center"| Хард (0+2) | align="center" rowspan="2"| Зал (0+1) |- | align="center"| Грунт (5+6) |- | align="center"| Трава (0) | align="center" rowspan="2"| Открытый воздух (5+1) |- | align="center"| Ковёр (0) |} {| class="wikitable" |- bgcolor="#eeeeee" |'''№''' |'''Дата''' |'''Турнир''' |'''Покрытие''' |'''Соперник в финале''' |'''Счёт''' |- bgcolor="CFFCFF" | 1. | 19 мая 2002 | [[Вик (Барселона)|Вик]], [[Испания]] | Грунт | {{Bayroqikon|ИСП}} [[Серхи Аруми-Ромеу]] | 3-6 6-3 6-1 |-bgcolor="CFFCFF" | 2. | 22 июня 2002 | [[Вирумяки]], [[Финляндия]] | Грунт | {{Bayroqikon|ШВЕ}} [[Робин Сёдерлинг]] | 6-4 7-6(4)<ref name="QLL">Попал в основную сетку после поражения в финале квалификации.</ref> |-bgcolor="CFFCFF" | 3. | 7 июля 2002 | [[Бухарест]], [[Румыния]] | Грунт | {{Bayroqikon|РУМ}} [[Габриэль Морару]] | 6-4 1-6 6-1 |-bgcolor="CFFCFF" | 4. | 18 августа 2002 | [[Балашиха]], [[Россия]] | Грунт | {{Bayroqikon|РОФ}} [[Елгин, Михаил Николаевич|Михаил Елгин]] | 4-6 6-3 6-3 |-bgcolor="CFFCFF" | 5. | 4 мая 2003 | [[Мишкольц]], [[Венгрия]] | Грунт | {{Bayroqikon|СИЧ}} [[Борис Пашански]] | 3-6 6-3 6-4 |- |} ==== Поражения (10) ==== {| class="wikitable" |- bgcolor="#eeeeee" |'''№''' |'''Дата''' |'''Турнир''' |'''Покрытие''' |'''Соперник в финале''' |'''Счёт''' |- bgcolor="CFFCFF" | 1. | 26 мая 2002 | [[Вик (Барселона)|Вик]], [[Испания]] | Грунт | {{Bayroqikon|ИСП}} [[Роберто Менендес Ферре]] | 3-6 4-6 |- bgcolor="CFFCFF" | 2. | 2 июня 2002 | [[Вик (Барселона)|Вик]], [[Испания]] | Грунт | {{Bayroqikon|ИСП}} [[Хулиан Алонсо]] | 4-6 3-6 |- bgcolor="CFFCFF" | 3. | 6 апреля 2003 | [[Рим]], [[Италия]] | Грунт | {{Bayroqikon|ИТА}} [[Томас Тенкони]] | 0-6 6-2 0-6 |- bgcolor="CFFCFF" | 4. | 13 апреля 2003 | [[Фраскати]], [[Италия]] | Грунт | {{Bayroqikon|ФРА}} [[Ксавье Пужо]] | 3-6 3-6 |-bgcolor="CFFCFF" | 5. | 20 апреля 2003 | [[Витербо]], [[Италия]] | Грунт | {{Bayroqikon|ИТА}} [[Стефано Пескосолидо]] | 6-7(5) 3-6 |-bgcolor="moccasin" | 6. | 22 июня 2003 | [[Брауншвейг]], [[Германия]] | Грунт | {{Bayroqikon|АВТ}} [[Вернер Эшауэр]] | 1-6 6-7(2) |-bgcolor="moccasin" | 7. | 20 июля 2003 | [[Хельсинки]], [[Финляндия]] | Грунт(i) | {{Bayroqikon|ФРА}} [[Тьерри Асьон]] | 6-2 1-6 3-6 |-bgcolor="moccasin" | 8. | 27 июля 2003 | [[Тампере]], [[Финляндия]] | Грунт | {{Bayroqikon|ШВЕ}} [[Робин Сёдерлинг]] | 4-6 1-6 |-bgcolor="moccasin" | 9. | 19 сентября 2010 | [[Pekao Szczecin Open|Щецин, Польша]] | Грунт | {{Bayroqikon|УРУ}} [[Пабло Куэвас]] | 1-6 1-6 |- bgcolor="moccasin" | 10. | 18 марта 2012 | [[Даллас]], [[США]] | Хард | {{Bayroqikon|КАН}} [[Фрэнк Данцевич]] | 6-7(4) 3-6 |- |} {{конец скрытого блока}}  == Turnir tarixi ==   == Eslatmalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{Профиль ATP}}* {{ITF profili}} * {{Профиль участника Кубка Дэвиса}} [[Turkum:Moskvada tugʻilganlar]] [[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1983-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:14-iyulda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] qjybz5e079yxpvdvw96hn1h85r16kmh Miranda Cosgrove 0 752819 2726098 2716471 2022-07-30T21:13:43Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Miranda Cosgrove|portret=Miranda Cosgrove NickRewind 2022.jpg|tugʻilgan paytidagi ismi=Miranda Taylor Cosgrove|tavallud sanasi={{birth date and age|1993|5|14}}|tavallud joyi=[[Los Angeles|Los Angeles, California]], [[AQSh]]<ref name=bdate>{{cite web |url=https://www.tvguide.com/celebrities/miranda-cosgrove/259256 |title=Miranda Cosgrove |work=[[TV Guide]] |access-date=November 25, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151126064740/http://www.tvguide.com/celebrities/miranda-cosgrove/259256 |archive-date=November 26, 2015 |url-status=live }}</ref>|kasbi=Aktrisa, qoʻshiqchi|faoliyat_yillari=2001-yildan hozirgi kungacha|imzo=MC signature.jpg}} '''Miranda Taylor Cosgrove''' ({{Talaffuz|Miranda Teylor Kosgrou}}; [[1993-yil]] [[14-may]]da tugʻilgan<ref name="allmusic">{{Veb manbasi|url=https://www.allmusic.com/artist/miranda-cosgrove-mn0000996972/biography|sarlavha=Miranda Cosgrove Bio|nashriyot=[[AllMusic]]|kirish sanasi=April 17, 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190406172217/https://www.allmusic.com/artist/miranda-cosgrove-mn0000996972/biography|arxivsana=April 6, 2019}}</ref>) [[amerikalik]] [[aktrisa]] va [[qoʻshiqchi]]dir. U 2012-yilda eng koʻp maosh oluvchi bolalar aktyori<ref>{{Veb manbasi|muallif=Starr|ism=Michael|sana=May 10, 2010|sarlavha=Miley Cyrus, Miranda Cosgrove, Selena Gomez among TV's richest kids|url=http://www.nypost.com/p/entertainment/tv/tv_richest_kids_bs5LNT6qkgJlBcLtRic1KM|arxivurl=https://archive.today/20120527043720/www.nypost.com/p/entertainment/tv/tv_richest_kids_bs5LNT6qkgJlBcLtRic1KM|arxivsana=May 27, 2012|kirish sanasi=August 1, 2010|ish=New York Post}}</ref><ref>{{Veb manbasi|muallif=Erenza|ism=Jen|sana=September 14, 2011|sarlavha=Justin Bieber, Miranda Cosgrove, & Lady Gaga Are Welcomed Into 2012 Guinness World Records|url=http://ryanseacrest.com/2011/09/14/justin-bieber-miranda-cosgrove-lady-gaga-are-welcomed-into-2012-guinness-world-records/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110925171516/http://ryanseacrest.com/2011/09/14/justin-bieber-miranda-cosgrove-lady-gaga-are-welcomed-into-2012-guinness-world-records/|arxivsana=September 25, 2011|kirish sanasi=September 16, 2011|nashriyot=RyanSeacrest.com}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Orenstein |first=Peggy |date=2011-03-23 |title=The Good Girl, Miranda Cosgrove |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2011/03/27/magazine/mag-27cosgrove-t.html |access-date=2021-12-15 |issn=0362-4331}}</ref> boʻlgan va 2022-yilda [[Forbes|''Forbes'' jurnalining]] „30 Under 30“ roʻyxatiga kiritilgan<ref name=":2">{{Veb manbasi|muallif=Voytko|ism=Lisette|sarlavha=JoJo Siwa, Bella Thorne & Miranda Cosgrove: The 30 Under 30 Hollywood Class Of 2022 Breaks The Rules|url=https://www.forbes.com/sites/maggiemcgrath/2021/12/01/jojo-siwa-bella-thorne-miranda-cosgrove-the-30-under-30-hollywood-class-of-2022-breaks-the-rules/|kirish sanasi=2022-03-16|ish=Forbes|til=en}}</ref>. U televideniyadagi karyerasi, xususan, komedik dramalar va reklama roliklari faoliyati bilan tanilgan. Cosgrove oʻz karerasini yetti yoshida boshlagan, u bir nechta televideniya reklamalarida ishtirok etgan. Shundan soʻng u Richard Linklaterning „''School of Rock''“ (2003) komediya filmida aktyorlik debyutini qildi. U „''Drake & Josh''“ (2004-2007) sitcomida Megan Parker rolini o‘ynashdan oldin bir qancha kichik televizion rollarni o‘ynagan, bu esa uni bola aktrisa sifatida namoyon etgan va uni kengroq auditoriyaga tanishtirgan. Cosgrove oʻsmirlar uchun „''iCarly“'' (2007-2012) sitkomida Carly Shay rolini oʻynagan holda mashhurlikka erishdi, buning uchun u ikkita yosh aktyor mukofoti va toʻrtta Kids' Choice mukofoti kabi bir nechta mukofotlarga sazovor boʻldi. U oʻzining musiqiy debyutini 2008-yilda toʻrtta qoʻshiq ijro etgan seriya uchun titulli saundtrek albomi bilan qilgan. 2009-yilda u oʻzining birinchi kengaytirilgan „''About You Now''“ debyutini qildi<ref name="album">{{Veb manbasi|muallif=Beavers|ism=Danielle|sana=July 28, 2008|sarlavha=Miranda Cosgrove Plans Solo Album After Conquering TV And Web With 'iCarly'|url=http://www.mtv.com/news/articles/1591500/20080724/cosgrove__miranda.jhtml|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100426045903/http://www.mtv.com/news/articles/1591500/20080724/cosgrove__miranda.jhtml|arxivsana=April 26, 2010|kirish sanasi=October 19, 2009|ish=[[MTV News]]|nashriyot=[[Viacom (2005–present)|Viacom]]}}</ref>. Uning debyut studiya albomi „''Sparks Fly''“ 2010-yil aprel oyida chiqdi. Albomda [[Billboard Hot 100|''Billboard'' Hot 100]] roʻyxatida 54-oʻrinni egallagan va oltin sertifikatga ega boʻlgan „Kissin U“ qoʻshigʻi mavjud edi<ref name="KissinUChart">{{Veb manbasi|sarlavha=Miranda Cosgrove Chart History (Hot 100)|url=https://www.billboard.com/artist/miranda-cosgrove/chart-history/hsi/|nashriyot=[[Billboard (magazine)|Billboard]]}}</ref><ref name="KissinUGold">{{Veb manbasi|sarlavha=American single certifications – MIRANDA COSGROVE – KISSIN U|url=https://www.riaa.com/gold-platinum/?tab_active=default-award&ar=MIRANDA+COSGROVE&ti=KISSIN+U&format=Single&type=#search_section|nashriyot=[[Recording Industry Association of America]]}}</ref>. Uning ikkinchi kengaytirilgan qoʻshigʻi, „''High Maintenance''“ keyingi yili chiqdi. Cosgrove „Despicable Me“ (2010-yildan hozirgi kungacha) animatsion filmlar seriyasidagi Margo ovozi boʻlib, u [[Eng kassabop animatsion filmlar roʻyxati|eng koʻp daromad keltirgan animatsion filmlar franshizasi]] va barcha davrlarning [[Eng kassabop filmlar roʻyxati|eng koʻp daromad keltirgan filmlar franshizasi boʻyicha 15-oʻrinni egallaydi]]<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-08-26|sarlavha=Despicable Me Becomes Highest-Grossing Animated Franchise Ever; Beats…|url=https://deadline.com/2017/08/despicable-me-highest-grossing-animated-franchise-all-time-shrek-illumination-universal-box-office-1202143599/|kirish sanasi=2021-12-15|ish=archive.ph|arxivsana=2021-08-26|arxivurl=https://archive.today/20210826024413/https://deadline.com/2017/08/despicable-me-highest-grossing-animated-franchise-all-time-shrek-illumination-universal-box-office-1202143599/}}</ref>. Cosgrove „The Intruders“ (2015), „''3022“'' (2019) va „''North Hollywood“'' (2021) filmlarida bosh rollarni ijro etgan. U [[CBS]] telekoʻrsatuvida ''"Mission Unstoppable with Miranda Cosgrove"ni olib boradi'' (2019-yildan hozirgi kungacha), bu unga Emmi nominatsiyasini taqdim etdi. U xuddi shu nomdagi „''iCarly“'' revival seriyasida (2021-yildan hozirgi kungacha) Carly Shay rolini qayta ijro etadi. == Yoshlik == Cosgrove 1993-yil 14-mayda [[Los Anjeles|Los-Anjelesda]] ([[Kaliforniya]]) kimyoviy tozalash biznesiga ega Tom Cosgrove<ref name="Parents">{{Veb manbasi|muallif=Ingrassia|ism=Lisa|url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20214041,00.html|sarlavha=Miranda Cosgrove – Nickelodeon, iCarly: Music From and Inspired by the Hit TV Show, iCarly, Miranda Cosgrove|ish=People|sana=July 28, 2008|kirish sanasi=August 1, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110108030128/http://www.people.com/people/archive/article/0,,20214041,00.html|arxivsana=January 8, 2011}}</ref> va uy bekasi Chris oilasida tug‘ilgan<ref name="Parents" />. U irland, ingliz va frantsuz millatiga mansub ekanligini aytdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://mobile.twitter.com/MirandaCosgrove/status/4561510254#|sarlavha=Twitter status: "Im Irish, English, and French. People always think im a lot of different nationalities though which I think is pretty cool :)"|nashriyot=Mobile.twitter.com|kirish sanasi=December 31, 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130523104156/https://mobile.twitter.com/MirandaCosgrove/status/4561510254|arxivsana=May 23, 2013}}</ref>. Cosgrove yolgʻiz farzand boʻlib, oltinchi sinfdan boshlab uyda taʼlim olgan<ref>{{Veb manbasi|sana=October 14, 2009|sarlavha=Miranda Cosgrove: Lets Loose!|url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20306321,00.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131213191310/http://www.people.com/people/archive/article/0,,20306321,00.html|arxivsana=December 13, 2013|kirish sanasi=December 9, 2013|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. U bolaligida ''body image'' ishonchsizlik bilan kurashgan<ref>{{Jurnal manbasi|date=May 19, 2016|title=Miranda Cosgrove Opens Up About Her Body Image Struggles|url=https://www.celebuzz.com/2016-05-19/miranda-cosgrove-body-image-struggles/}}</ref><ref>{{Jurnal manbasi|last=Haas|first=Mariah|date=May 19, 2016|title=Miranda Cosgrove Admits She Used to Struggle with Body Image: I Was Scared of Pool Parties|url=https://people.com/bodies/miranda-cosgrove-reveals-struggles-with-body-confidence/}}</ref>. Cosgrove aktrisa boʻlishdan oldin [[veterinar]] boʻlishni xohlagan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Formichelli|ism=Linda|sana=July 2, 2010|sarlavha=Miranda Cosgrove's Healthy Take on Teen Stardom|url=https://www.webmd.com/a-to-z-guides/features/miranda-cosgrove-teen-stardom|kirish sanasi=October 18, 2019|ish=[[WebMD]]|til=en}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Cosgrove 2012-yilda Janubiy Kaliforniya universitetida oʻqigan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Oldenburg |first=Ann |date=April 12, 2011 |title=Where will Miranda Cosgrove go to college? |work=[[USA Today]] |url=http://content.usatoday.com/communities/entertainment/post/2011/04/where-will-miranda-cosgrove-go-to-college/1#.VcZ-E_n2RX4 |url-status=live |access-date=August 8, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190406173327/http://content.usatoday.com/communities/entertainment/post/2011/04/where-will-miranda-cosgrove-go-to-college/1#.VcZ-E_n2RX4 |archive-date=April 6, 2019}}</ref><ref name="schoolmtv">{{Veb manbasi|sarlavha=Miranda Cosgrove: From 'iCarly' Starlet To USC Student|url=http://www.mtv.com/news/articles/1685861/miranda-cosgrove-icarly-college-usc.jhtml|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120726200409/http://www.mtv.com/news/articles/1685861/miranda-cosgrove-icarly-college-usc.jhtml|arxivsana=July 26, 2012|kirish sanasi=September 25, 2012|ish=[[MTV]]}}</ref>. Cosgrove [[Memphis (Tennessee)|Tennessi shtatining Memfis shahridagi]] Sent-Jud bolalar tadqiqot kasalxonasining faol tarafdori<ref name="stjude">{{Veb manbasi|url=http://www.parade.com/celebrity/2011/08/miranda-cosgrove.html|sarlavha=Miranda Cosgrove: 'Everybody Can Make a Difference'|sana=August 14, 2011|nashriyot=[[Parade (magazine)|Parade]]|kirish sanasi=February 15, 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130202104421/http://www.parade.com/celebrity/2011/08/miranda-cosgrove.html|arxivsana=February 2, 2013}}</ref>. U boshqa bolalar shifoxonalariga ham tashrif buyuradi va musiqa orqali taʼlimni oʻzining sevimli xayriya tashkilotlaridan biri deb biladi<ref name="educationcharity">{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=VgZMZK_0FTc&t=5m24s|arxivurl=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211222/VgZMZK_0FTc|arxivsana=2021-12-22|sarlavha=Miranda Cosgrove - Area Codes: (310) Miranda Cosgrove|nashriyot=[[YouTube]]|kirish sanasi=March 4, 2013}}</ref>. U „Light the Night Walk“ tashkilotining milliy vakili, qon saratoni haqida xabardorlikni yaratadi<ref name="lightthenight">{{Veb manbasi|url=https://www.twitter.com/LightTheNightMD/status/314049609087459330|sarlavha=Check out our PSA featuring our National Spokesperson, Miranda Cosgrove - Twitter|nashriyot=[[Twitter]]|kirish sanasi=March 21, 2013}}</ref>. == Filmografiyasi == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nom ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- |2003 |''[[:en:School_of_Rock|School of Rock]]'' |Summer Hathaway | |- |2005 |''[[:en:Yours,_Mine_&_Ours_(2005_film)|Yours, Mine & Ours]]'' |Joni North | |- | rowspan="3" |2006 |''Greatest Ever Comedy Movies'' |Herself | Hujjatli film <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.cinemagia.ro/filme/greatest-ever-comedy-movies-403928/|sarlavha=Greatest Ever Comedy Movies (2006)|nashriyot=Cinemagia|kirish sanasi=November 26, 2016}}</ref> |- |''[[:en:Khan_Kluay|Khan Kluay]]'' |Kon Suay | Ovozli rol |- |''[[:en:Keeping_Up_with_the_Steins|Keeping Up with the Steins]]'' |Karen Sussman | |- |2009 |''{{sortname|The|Wild Stallion}}'' |Hannah Mills | |- | rowspan="2" |2010 |''[[:en:Despicable_Me_(film)|Despicable Me]]'' | rowspan="2" |Margo | Ovozli rol |- |''[[:en:Despicable_Me_(franchise)#Short_films|Despicable Me: Home Makeover]]'' | Ovozli rol; qisqa metrajli film |- |2011 |''Our Deal'' |Night Creepers | Qisqa film |- | rowspan="2" |2013 |''[[:en:Despicable_Me_2|Despicable Me 2]]'' | rowspan="2" |Margo | Ovozli rol |- |''[[:en:Despicable_Me_(franchise)#Short_films|Despicable Me: Training Wheels]]'' | Ovozli rol; qisqa metrajli film |- | rowspan="2" |2015 |''[[:en:A_Mouse_Tale|A Mouse Tale]]'' |Samantha | Ovozli rol |- |''[[:en:The_Intruders_(2015_film)|The Intruders]]'' |Rose Halshford | |- |2017 |''[[:en:Despicable_Me_3|Despicable Me 3]]'' | rowspan="2" |Margo | Ovozli rol <ref name=":0">{{Yangiliklar manbasi |date=January 15, 2014 |title=Despicable Me 3 and Dr. Seuss' How the Grinch Stole Christmas Set for 2017 |publisher=[[ComingSoon.net]] |url=http://www.comingsoon.net/news/movienews.php?id=113587 |access-date=December 3, 2016}}</ref> |- | rowspan="2" |2019 |''[[:en:Despicable_Me_(franchise)#Short_films|Despicable Me: Minion Scouts]]'' | Ovozli rol; qisqa metrajli film |- |''[[:en:3022|3022]]''<ref name=":12">{{cite web|url=https://www.thewrap.com/miranda-cosgrove-talks-filming-that-gory-scene-in-3022-it-was-actually-kind-of-fun/|title=Miranda Cosgrove Talks Filming That Gory Scene in '3022': 'It Was Actually Kind of Fun'|first=Margeaux|last=Sippell|date=November 22, 2019|website=[[TheWrap]]}}</ref> |Lisa Brown | |- |2021 |''[[:en:North_Hollywood_(film)|North Hollywood]]'' |Rachel | |- |2024 |''[[:en:Despicable_Me_4|Despicable Me 4]]'' |Margo | Ovozli rol |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nom ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- | rowspan="2" |2004 |''[[:en:Grounded_for_Life|Grounded for Life]]'' |Jessica |Epizod: „You Better You Bet“ |- |''[[:en:What's_New,_Scooby-Doo?|Whatʼs New, Scooby-Doo?]]'' |Miranda Wright |Epizod: „A Terrifying Round with a Menacing Metallic Clown“; voice role |- |2004-2007 |''[[:en:Drake_&_Josh|Drake & Josh]]'' |[[:en:Megan_Parker|Megan Parker]] | Bosh rol |- | rowspan="3" |2005 |''[[:en:Lilo_&_Stitch:_The_Series|Lilo & Stitch: The Series]]'' |Sarah |Epizod: „Morpholomew: Experiment“; voice role |- |''[[:en:All_That|All That]]'' |Oʻzi |Epizod: „10th Anniversary Reunion Special“ |- |''Here Comes Peter Cottontail: The Movie'' |Munch | Ovozli rol; televizion film |- |2006 |''[[:en:Drake_&_Josh_Go_Hollywood|Drake & Josh Go Hollywood]]'' |Megan Parker | Televizion film |- | rowspan="3" |2007 |''[[:en:Zoey_101|Zoey 101]]'' |Paige Howard |Epizod: „Paige at PCA“ |- |''[[:en:Just_Jordan|Just Jordan]]'' |Lindsey Chandler |Epizod: „Piano Stressin“ |- |''[[:en:Unfabulous|Unfabulous]]'' |Cosmina |Epizod: „The Talent Show“ |- |2007-2012 |''[[:en:ICarly|iCarly]]'' |[[:en:Carly_Shay|Carly Shay]] | Bosh rol |- | rowspan="3" |2008 |''[[:en:The_Naked_Brothers_Band_(TV_series)|The Naked Brothers Band]]'' |Miranda |Epizod: „Mystery Girl: Part Two“ |- |''[[:en:Mystery_Girl_(The_Naked_Brothers_Band)|Mystery Girl]]'' |Oʻzi | rowspan="2" | Televizion film |- |''[[:en:Merry_Christmas,_Drake_&_Josh|Merry Christmas, Drake & Josh]]'' |Megan Parker |- | rowspan="3" |2010 |''7 Secrets with Miranda Cosgrove'' |Oʻzi | Hujjatli televideniya <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=7 Secrets with Miranda Cosgrove - The documentary|url=https://vimeo.com/73261806|ish=Vimeo|kirish sanasi=September 20, 2014}}</ref> |- |''[[:en:The_Good_Wife|The Good Wife]]'' |Sloan Burchfield |Epizod: „Bad Girls“ |- |''[[:en:Big_Time_Christmas|Big Time Christmas]]'' |Oʻzi | Televizion film |- |2016 |''[[:en:Crowded_(TV_series)|Crowded]]'' |Shea Moore | Bosh rol |- |2017 |''Spaced Out'' |Casey | rowspan="2" | Sotilmagan |- |2018 |''History of Them'' |Narrator |- |2019-present |''Mission Unstoppable'' |Oʻzi | |- | rowspan="2" |2020 |''[[:en:The_Goldbergs_(2013_TV_series)|The Goldbergs]]'' |Elana Reid |Epizod: „Preventa Mode“ |- |''Minions Holiday Special'' |Narrator | Televizion maxsus |- |2021-present |''[[:en:ICarly_(2021_TV_series)|iCarly]]'' |Carly Shay | Asosiy rol; Ijrochi prodyuser |} === Video Oʻyinlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nom ! Rol ! Eslatmalar |- | rowspan="2" |2007 |''[[:en:Drake_&_Josh_(video_game)|Drake & Josh]]'' | rowspan="2" |Megan Parker | rowspan="2" | Qahramon dizayni |- |''[[:en:Drake_&_Josh:_Talent_Showdown|Drake & Josh: Talent Showdown]]'' |- |2009 |''[[:en:ICarly_(video_game)|iCarly]]'' | rowspan="2" |Carly Shay | rowspan="2" | Ovozli rol |- |2010 |''[[:en:ICarly_2:_iJoin_the_Click!|iCarly 2: iJoin the Click!]]'' |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == Cosgrove ikkita yosh artist mukofoti va ikkita bolalar tanlovi mukofotini qoʻlga kiritdi, shuningdek, ikkalasidan ham bir qator nominatsiyalarni oldi. U obroʻsi uchun turli mukofotlarga sazovor boʻldi. [[Guinness rekordlar kitobi|Ginnesning Rekordlar kitobining]] 2012-yilgi nashrida ''Cosgrove „iCarly“''dagi ishi uchun eng koʻp maosh oluvchi bola aktrisalar roʻyxatiga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://ryanseacrest.com/2011/09/14/justin-bieber-miranda-cosgrove-lady-gaga-are-welcomed-into-2012-guinness-world-records/|sarlavha=Justin Bieber, Miranda Cosgrove, & Lady Gaga Are Welcomed Into 2012 Guinness World Records {{!}} Ryan Seacrest — The official entertainment news site of American Idol host and American Top 40 on air radio personality!|sana=2011-09-25|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110925171516/http://ryanseacrest.com/2011/09/14/justin-bieber-miranda-cosgrove-lady-gaga-are-welcomed-into-2012-guinness-world-records/|kirish sanasi=2020-01-31|arxivsana=September 25, 2011}}</ref>. 2020-yilda u „''Mission Unstoppable with Miranda Cosgrove''“ filmidagi ishi uchun Kunduzgi Emmi mukofoti nominatsiyasini oldi. == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Amerikalik aktrisalar]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik ayol qoʻshiqchilar]] [[Turkum:Amerikalik filantroplar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1993-yilda tugʻilganlar]] geohtd4958ltr05zw0dujk4te0dsup6 Foydalanuvchi:Visola Tangirova 2 752967 2726450 2706873 2022-07-31T08:27:30Z Optima D 72251 wikitext text/x-wiki == Haqimda == Assalomu alaykum! To‘liq ismi sharifim Tangirova Visola Oybek qizi. [[2004-yil]]ning [[19-aprel sanasida [[Jizzax (shahar)|Jizzax]] shahrida tug‘ilganman. Hozirda [[Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti]] talabasiman. Men bilan aloqaga kirishmoq uchun munozara sahifamda xabar qoldirishingix mumkin. 7zmmxapdb5tfdyl2gh65unm4pjanxfu 2726451 2726450 2022-07-31T08:27:55Z Optima D 72251 wikitext text/x-wiki == Haqimda == Assalomu alaykum! To‘liq ismi sharifim Tangirova Visola Oybek qizi. [[2004-yil]]ning [[19-aprel]] sanasida [[Jizzax (shahar)|Jizzax]] shahrida tug‘ilganman. Hozirda [[Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti]] talabasiman. Men bilan aloqaga kirishmoq uchun munozara sahifamda xabar qoldirishingix mumkin. koqsw6qzvt28er63vimwiy46cjmp7zo 2726454 2726451 2022-07-31T08:28:47Z Optima D 72251 wikitext text/x-wiki == Haqimda == Assalomu alaykum! To‘liq ismi sharifim Tangirova Visola Oybek qizi. [[2004-yil]]ning [[19-aprel]] sanasida [[Jizzax (shahar)|Jizzax]] shahrida tug‘ilganman. Hozirda [[Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti]] talabasiman. Men bilan aloqaga kirishmoq uchun munozara sahifamda xabar qoldirishingix mumkin. |{{#babel:uz-N|ru-3}} 8fpeyodzu7alr2567o49odnaec1dwho 2726456 2726454 2022-07-31T08:29:53Z Optima D 72251 wikitext text/x-wiki == Haqimda == Assalomu alaykum! To‘liq ismi sharifim Tangirova Visola Oybek qizi. [[2004-yil]]ning [[19-aprel]] sanasida [[Jizzax (shahar)|Jizzax]] shahrida tug‘ilganman. Hozirda [[Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti]] talabasiman. Men bilan aloqaga kirishmoq uchun munozara sahifamda xabar qoldirishingix mumkin. {{#babel:uz-N|ru-3}} mivci5y391errdvci67ci1op1yt4tm5 2726458 2726456 2022-07-31T08:30:21Z Optima D 72251 wikitext text/x-wiki == Haqimda == Assalomu alaykum! To‘liq ismi sharifim Tangirova Visola Oybek qizi. [[2004-yil]]ning [[19-aprel]] sanasida [[Jizzax (shahar)|Jizzax]] shahrida tug‘ilganman. Hozirda [[Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti]] talabasiman. Men bilan aloqaga kirishmoq uchun munozara sahifamda xabar qoldirishingiz mumkin. {{#babel:uz-N|ru-3}} q51drfbxce1688mlbqaqeupeuc7i4lq Asha Parekh 0 753118 2726266 2707207 2022-07-31T04:34:59Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Asha Parekh|portret=Asha Parekh February 2022 enhanced.jpg|tavsif=Parekh 2022-yilda|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1942|10|2}}<ref name="birth">{{cite web |url=http://www.bollywoodhungama.com/news/features/dont-feel-75-asha-parekh/ |title="I don't feel 75 at all" – Asha Parekh |website=[[Bollywood Hungama]] |date=3 October 2017 |access-date=24 February 2018 |first=Subhash K. |last=Jha}}</ref>|tavallud joyi=|kasbi={{hlist|Aktrisa|prodyuser}}|faoliyat_yillari=1952-1995|mukofotlari=* [[Filmfare Lifetime Achievement Award]] (2002) * Kalakar Awards (2018)}} [[Category:Articles with hCards]] '''Asha Parekh''' (1942-yil 2-oktyabrda tugʻilgan) hind aktrisasi, rejissyor va prodyuser boʻlib, oʻz faoliyati davomida koʻplab tijoriy jihatdan muvaffaqiyatli filmlarda suratga tushgan. U o‘z davrining eng ko‘p maosh oluvchi aktrisasi bo‘lgan va 1960-1970-yillarning eng muvaffaqiyatli aktrisalaridan biri bo‘lgan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 October 2019 |title=O Haseena Zulfo Waali Jaane Jahan! On 77th Birthday, A Look at What Asha Parekh Gave To Cinema |language=en |work=The Times of India |url=https://www.indiatimes.com/entertainment/celebs/o-haseena-zulfo-waali-jaane-jahan-on-her-76th-birthday-a-look-at-what-asha-parekh-gave-to-bollywood-376862.html |access-date=2 October 2019}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.screenindia.com/old/20021011/fhap.html|sarlavha=Screen The Business Of Entertainment-Films-Happenigs|muallif=Bhawana Somaaya|nashriyot=Screenindia.com|kirish sanasi=27 October 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110209174059/http://www.screenindia.com/old/20021011/fhap.html|arxivsana=9 February 2011}}</ref> U [[Hind tili|hind]] kinosida barcha davrlarning eng nufuzli aktrisalaridan biri hisoblanadi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://tribune.com.pk/story/642851/still-waiting-to-work-with-dilip-kumar-asha-parekh/|sarlavha=Still waiting to work with Dilip Kumar: Asha Parekh|muallif=Tribune.com.pk|sana=8 December 2013|ish=The Express Tribune|til=en-US|kirish sanasi=17 June 2019}}</ref> 1992-yilda u kino sohasiga qoʻshgan hissasi uchun Hindiston hukumati tomonidan Padma Shri bilan taqdirlangan. == Yoshligi == Asha Parekh — [[Gujarotlar|gujaratilik]]<ref name="toi">{{Yangiliklar manbasi |last=Khan |first=Saeed |date=6 May 2012 |title=Gujarat woman gave censor the scissors |work=[[The Times of India]] |location=Ahmedabad |url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/ahmedabad/Gujarat-woman-gave-censor-the-scissors/articleshow/13015091.cms |access-date=24 February 2018}}</ref> 1942-yil 2-oktabrda tugʻilgan Uning onasi Sudha aka Salma Parex bohra musulmoni, otasi Bachubhai Parekh hindu gujarati edi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=I was enamoured by Nasir saab - Asha Parekh|url=https://www.filmfare.com/interviews/i-was-enamoured-by-nasir-saab-asha-parekh-21139.html|ish=[[Filmfare]]|kirish sanasi=24 February 2018}}</ref> Onasi uni erta yoshida hind klassik raqs darslariga yozgan va u koʻplab oʻqituvchilardan, jumladan Pandit Bansilal Bharatidan saboq olgan. == Faoliyati == Parekh oʻz karyerasini Baby Asha Parekh ekran nomi ostida bolalar artisti sifatida boshlagan. Mashhur rejissyor Bimal Roy uning raqsini sahnada koʻrgan va uni oʻn yoshida ''Maa'' (1952) filmida suratga olgan va keyin uni ''Baap Beti'' (1954) filmida takrorlagan.<ref>Parekh, Asha and Mohammed, Khalid. </ref> Oxirgi filmning muvaffaqiyatsizligidan uning hafsalasi pir boʻldi va u yana bir nechta bolalar rollarini ijro etgan boʻlsa ham, u oʻqishni davom ettirish uchun aktrisalikni tashlab ketdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.hinduonnet.com/thehindu/mp/2003/08/12/stories/2003081200010400.htm|arxivurl=https://web.archive.org/web/20031207081450/http://www.hinduonnet.com/thehindu/mp/2003/08/12/stories/2003081200010400.htm|arxivsana=7 December 2003|sarlavha=The Hindu : Poise and pearly smiles|nashriyot=Hinduonnet.com|kirish sanasi=27 October 2008}}</ref> Oʻn olti yoshida u yana aktyorlikni sinab koʻrishga va qahramon sifatida debyut qilishga qaror qildi, lekin u Vijay Bhattning ''Goonj Uthi Shehnai'' (1959) filmidan aktrisa [[Ameeta]] foydasiga rad etildi, chunki rejissyor uni yulduz emasligini daʼvo qildi. Aniq sakkiz kundan soʻng, kino prodyuseri Subodh Mukherji va yozuvchi-rejissyor Nosir Husayn taklifiga binoan [[Shammi Kapoor|Shammi Kapurning]] bilan „''Dil Deke Dekho''“ (1959) filmida qahramon rolini oʻynashdi va bu uni ulkan yulduzga aylantirdi.<ref name="autogenerated4">{{Veb manbasi|url=http://www.thirtymm.com/interview/details_86.html|sarlavha=Interview|nashriyot=Thirtymm.com|kirish sanasi=11 September 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110929193953/http://www.thirtymm.com/interview/details_86.html|arxivsana=29 September 2011}}</ref> Shuningdek, u yana oltita filmda oʻzining qahramoni rolini oʻynagan Husayn bilan uzoq muddatli hamkorlikni boshladi: ''Jab Pyar Kisi Se Xota Xay'' (1961), ''Phir Vohi Dil Laya Xun'' (1963), ''Teesri Manzil'' (1966), ''Baharon Ke Sapne'' (1967), ''Pyar Ka Mausam'' (1969) va ''Karvon'' (1971). Shuningdek, u Nosir Husaynning „''Manzil Manzil''“ (1984) filmida kamo rolini ijro etgan, u bilan avvalroq 6 ta filmda suratga tushgan. Husayn, shuningdek, uni ''Baharon Ke Sapne'' (1967) filmidan boshlab 21 ta filmni tarqatishda ishtirok etdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kumar |first=Anuj |date=19 December 2013 |title=Jubilee queen, once more |work=The Hindu |location=Chennai, India |url=http://www.thehindu.com/features/cinema/jubilee-queen-once-more/article5478936.ece}}</ref> Rejissor Raj Xosla oʻzining uchta sevimli filmida tragediya rollarini oʻynatib, unga jiddiy imidj bermaguncha, Parekh oʻzining aksariyat filmlarida birinchi navbatda glamur qiz/aʼlo raqqosa/tomoboy sifatida tanilgan; ''Do Badan'' (1966), ''Chirag'' (1969) va ''Asosiy Tulsi Tere Aangan Ki'' (1978) filmlarida. Rejissor Shakti Samanta unga boshqa sevimli filmlari ''Pagla Kahin Ka'' (1970) va ''Kati Patang'' (1970) filmlarida koʻproq dramatik rollarni berdi; ikkinchisida u eng yaxshi ayol roli uchun Filmfare mukofotiga sazovor boʻldi. == Shaxsiy hayoti == [[Fayl:Asha_Parekh_on_her_70th_birthday.jpg|thumb|150x150px| Parekh Sushmita Sen va Aruna Irani bilan 70 yoshini nishonlamoqda]] Parekh turmushga chiqmagan. U oʻzining „Xit qiz“ memuarida u allaqachon turmushga chiqqan rejissyor Nosir Husayn bilan ishqiy munosabatda boʻlganligi haqidagi mish-mishlarni tasdiqladi <ref>https://web.archive.org/web/20091024190704/http://geocities.com/fareeha7/intthr3.html [[Sadhana Shivdasani|Sadhana (actress)]] referred to a relationship between Asha and [[Nasir Hussain]], but also acknowledged that she did not know the extent of their relationship]</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.filmfare.com/features/lucky-strike-asha-parekh-4661.html|sarlavha=Lucky strike: Asha Parekh|ish=filmfare.com}}</ref>, lekin uning oilasini hurmat qilgani uchun unga turmushga chiqa olmagan.<ref>Parekh, Asha and Mohammed, Khalid. </ref> Ilgari, Parekh uzoq vaqtdan beri sevgilisi borligini aytdi, lekin munosabatlar haqida batafsil maʼlumot berishdan bosh tortdi. Uning so‘zlariga ko‘ra, u umrining so‘nggi yilida Nosir Husaynni ko‘rmagan, chunki u xotinining o‘limi tufayli yolg‘izlanib qolgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.indiavarta.com/Startrek/Archives.asp?Page=&ID=IEE20020314053551&dt=14|sarlavha=March 2002 indiavarta.com – Startrek|kirish sanasi=25 December 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080618042659/http://www.indiavarta.com/Startrek/Archives.asp?Page=|arxivsana=18 June 2008}}</ref>, lekin u 2002-yilda vafotidan bir kun oldin u bilan gaplashgan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://cities.expressindia.com/fullstory.php?newsid=12071|sarlavha=Express India|ish=The Indian Express|kirish sanasi=27 March 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130616102124/http://cities.expressindia.com/fullstory.php?newsid=12071|arxivsana=16 June 2013}}</ref> U Amerikada yashovchi hind professoriga deyarli turmushga chiqdi, lekin u sevgilisidan voz kechishni istamadi, shuning uchun u ularning toʻy rejalarini bekor qildi. U ham farzand asrab olmoqchi bo‘lgan, biroq uning tug‘ma nuqsonlari bor edi va shifokorlar uni asrab olishga ruxsat berishmadi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 November 2019 |title=Asha Parekh Talks About Her Journey As A Never-Married 77-Year-Old |work=Verve Magazine |url=http://www.vervemagazine.in/people/asha-parekh-talks-about-her-journey-as-a-never-married-77-year-old |access-date=6 December 2019}}</ref> Bugungi kunda Parekh oʻzining Kara Bxavan raqs akademiyasi va Mumbayning Santa-Kruz shahridagi Asha Parex kasalxonasiga eʼtiborini qaratadi, kasalxona uning koʻplab insonparvarlik hissalari tufayli uning sharafiga nomlangan.<ref name="autogenerated3">{{Yangiliklar manbasi |title=Asha ParekhSpirituality – Indiatimes |work=The Times of India |url=http://spirituality.indiatimes.com/articleshow/128309.cms |access-date=27 October 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080611091012/http://spirituality.indiatimes.com/articleshow/128309.cms |archive-date=11 June 2008}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hindustantimes.com/bollywood/felt-miserable-had-suicidal-thoughts-asha-parekh-on-her-most-successful-time/story-xX5P8DDn1UZgt88pHpYxbI.html|sarlavha=Felt miserable, had suicidal thoughts: Asha Parekh on her most successful time|sana=6 April 2017|ish=Hindustan Times}}</ref> == Filmografiya == {| class="wikitable" |+ !Yil !Nom !Rol !Eslatma |- | rowspan="2" |1952 |Maa |Bolalar roli |Film Debyuti |- |''Aasmaan'' |Bolalar roli | |- | rowspan="3" |1954 |''Dhobi Doctor'' |Bolalar roli | |- |''Shri Chaitanya Mahaprabhu'' |Bolalar roli | |- |''Baap Beti'' |Bolalar roli | |- |1956 |''Ayodhyapati'' | | |- | rowspan="2" |1957 |''Ustad'' |Bolalar roli | |- |''Aasha'' |Asha |Maxsus chiqiqsh |- |1959 |''Dil Deke Dekho'' |Neeta Narayan | |- | rowspan="3" |1960 |''Hum Hindustani'' |Sudha | |- |''Ghunghat'' |Laxmi | |- |''Jab Pyar Kisise Hota Hai'' |Nisha R. Singh | |- | rowspan="2" |1961 |''Gharana'' |Usha Gupta | |- |''Chhaya'' |Sarita J. Choudhary | |- |1962 |''Apna Banake Dekho'' | | |- | rowspan="5" |1963 |''Phir Wohi Dil Laya Hoon'' |Mona | |- |''Meri Surat Teri Ankhen'' |Kavita | |- |''Bin Badal Barsaat'' |Sandhya Gupta | |- |''Bharosa'' |Gomti | |- |''Akhand Saubhagyavati'' |Usha | |- |1964 |''Ziddi'' |Asha Singh | |- |1965 |''Mere Sanam'' |Neena Mehra | |- | rowspan="4" |1966 |''Teesri Manzil'' |Sunita | |- |''Love in Tokyo'' |Asha | |- |''Do Badan'' |Asha | |- |''Aaye Din Bahar Ke'' |Kanchan | |- | rowspan="2" |1967 |''Upkar'' |Kavita | |- |''Baharon Ke Sapne'' |Geeta | |- | rowspan="3" |1968 |''Shikar'' |Kiran | |- |''Kahin Aur Chal'' |Rajni | |- |''Kanyadaan'' |Rekha | |- | rowspan="5" |1969 |''Sajan'' |Rajni | |- |''Pyar Ka Mausam'' |Seema Kumar | |- |''Mahal'' |Roopa Devi | |- |''Chirag'' |Asha Chibber | |- |''Aya Sawan Jhoom Ke'' |Aarti | |- | rowspan="5" |1970 |''Pagla Kahin Ka'' |Dr. Shalini „Shalu“ | |- |''Naya Raasta'' |Shallo | |- |''Kankan De Ole'' | |Punjabi film |- |''Bhai-Bhai'' |Taaj | |- |''Aan Milo Sajna'' |Varsha/Deepali | |- | rowspan="6" |1971 |''Kati Patang'' |Madhavi „Madhu“ |Filmfare Award for Best Actress |- |''Mera Gaon Mera Desh'' |Anju | |- |''Jwala'' |Ranjana | |- |''Jawan Mohabbat'' |Komal Mathur | |- |''Caravan'' |Sunita/Soni | |- |''Nadaan'' |Seema | |- | rowspan="2" |1972 |''Samadhi'' |Champa | |- |''Rakhi Aur Hathkadi'' |Janki/Kiran | |- |1973 |''Heera'' |Asha | |- |1974 |''Anjaan Raahen'' |Geeta | |- | rowspan="2" |1975 |''Rani Aur Lalpari'' |Kamla | |- |''Zakhmee'' |Asha | |- |1976 |''Udhar Ka Sindur'' |Shanta | |- | rowspan="2" |1977 |''Kulvadhu'' |Chandan | |- |''Adha Din Adhi Raat'' | | |- |1978 |''Main Tulsi Tere Aangan Ki'' |Tulsi Chouhan | |- | rowspan="2" |1979 |''Prem Vivah'' |Jamuna | |- |''Bin Phere Hum Tere'' |Sheela | |- | rowspan="2" |1980 |''Sau Din Saas Ke'' | | |- |''Bulundi'' | | |- | rowspan="3" |1981 |''Aakhri Mujra'' | | |- |''Khel Muqaddar Ka'' | | |- |''Kaalia'' |Shanti | |- | rowspan="3" |1984 |''Pakhandi'' | | |- |''Dharam Aur Kanoon'' | | |- |''Manzil Manzil'' |Vijayning onasi | |- |1985 |''Lava'' |Amarning onasi | |- | rowspan="2" |1986 |''Preeti'' | | |- |''Car Thief'' | | |- | rowspan="4" |1988 |''Sagar Sangam'' |Mrs. Mehera | |- |''Main Tere Liye'' | | |- |''Hamara Khandaan'' |Priti | |- |''Hum To Chale Pardes'' |Sharda Singh, Vishallarning onasi | |- | rowspan="3" |1989 |''Hathyar'' |Avinashning onasi | |- |''Batwara'' |Bade Thakurning ayoli | |- |''Sharavegada Saradara'' |Janaki | |- | rowspan="3" |1993 |''Insaaf Ka Khoon'' | | |- |''Professor Ki Padosan'' |Shobha, professorning onasi | |- |''Bhagyawan'' |Savitri | |- |1994 |''Ghar Ki Izzat'' |Seeta | |- |1995 |''Andolan'' | | |- |1999 |''Sar Aankhon Par'' |Oʻzi |Cameo |} == Xayriya == Parekh muhtojlar uchun „Bcj kasalxonasi va Asha Parekh tadqiqot markazi“ deb nomlangan kasalxona ochdi. == Manbalar == [[Turkum:1942-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Hindistonlik film aktrisalari]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] q8go2jiohizg6ie0jegmqle8mqn94ya Qozog'iston Telekommunikatsiya 0 754222 2726515 2710481 2022-07-31T09:08:31Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''[[Qozogʻiston|Qozogʻiston]] telekommunikatsiyalari''' (TK) — bu [[Qozogʻiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Qozogʻiston SSR]] telekommunikatsiyalari asosida aloqa, axborotlashtirish va axborot qoʻmitasini davlat tomonidan tartibga solishda mobil aloqa, [[Televideniye|TV/radio]] va [[Internet]] yoʻnalishi boʻyicha ishlab chiqilgan va mamlakatning Geo-va demo omillari tufayli oʻziga xos xususiyatlarga ega boʻlgan koʻp darajali va koʻp funktsional maʼlumotlar uzatish tuzilmasi. == Tarixi == Qozogʻiston telekommunikatsiyalari 90-yillarda sobiq [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]] telekommunikatsiya bazasida rivojlangan. So‘ngra, yangi ming yillikning boshida Qozog‘iston Respublikasi Hukumatining 4.12.2001dagi „Qozog‘iston Respublikasi telekommunikatsiya tarmog‘ini rivojlantirish konsepsiyasi to‘g‘risida“gi qarori asosida [https://web.archive.org/web/20170515221616/http://ru.government.kz/docs/168.htm Davlat dasturi] bilan jarayon tartibga solingan. Unga koʻra 2004 yilda bozorni [[Monopoliyadan chiqarish|monopoliyadan]] chiqarish boshlandi va [[Davlat kompaniyasi|davlat kompaniyalari]] bilan bir qatorda xususiy kompaniyalar paydo boʻldi. Asosan telekommunikatsiya xizmatlarini mintaqaviy yoritish uchun. 2000-yillarning birinchi oʻn yilligida Qozogʻistonning megapolislarida MMDS liniyalari oʻrniga [[:ru:Волоконно-оптическая_линия_передачи|optik tolali aloqa liniyalari]] (FOCL) oʻtqazilish boshlandi, respublikada hali ham ustunlik qilmoqda. Shuningdek [[4G]] formati tarqatila boshlandi. 2013-yilgacha har yili Qozog‘istonda "Kitel " Xalqaro Markaziy Osiyo telekommunikatsiya ko‘rgazmasi o‘tkazib kelinardi. 2013-yilda hukumat TKni rivojlantirish va mamlakat aholisi uchun ochiqligini taʼminlashga qaratilgan [https://egov.kz/cms/kk „Axborot Qozogʻiston — 2020“] yangi telekommunikatsiya dasturini tasdiqladi. 2000-yillardan boshlab Qozogʻistonda telekommunikatsiya bozorining mustaqil birlashmalari faoliyat koʻrsatmoqda: [http://www.ntark.kz/?uin=1067422028 Qozogʻiston Milliy telekommunikatsiyalar assotsiatsiyasi], [[:ru:Национальная_ассоциация_телерадиовещателей|Qozogʻiston tele va radioeshittirishlar milliy assotsiatsiyasi,]] [http://www.iak.kz/ Qozogʻiston Internet assotsiatsiyasi] va [https://www.itk.kz/ru/ Qozogʻiston IT-kompaniyalari assotsiatsiyasi]. == Aloqa == 90-yillarning birinchi yarmida Qozogʻistonda statsionar aloqalar bilan bir qatorda Qozogʻiston [[:ru:Алтел|Altel]] tomonidan joriy etilgan uyali aloqa paydo boʻldi, u [[:ru:Казахтелеком|"Qozogʻtelekom"]] davlat aloqa operatori va Britaniyaning Wireless Technology Corporation Ltd ishtirokida yaratilgan. 20 million dollarlik xalqaro investitsiyalar bilan <ref name="Lyakhov2">{{Veb manbasi|url=http://lyakhov.kz/iguide/02/ccm0202a.shtml|sarlavha=СЛОЖНАЯ АРИФМЕТИКА КАЗАХСТАНСКОЙ СОТОВОЙ|muallif=|sana=|nashriyot=}}</ref> . Altel Qozogʻiston Respublikasining [[uyali|uyali aloqa]] bozorida davlatning besh yillik [[Monopoliya|monopoliyasiga]] ega boʻldi, shuning uchun 1999-yil oxiriga qadar raqobat yoʻq edi va har bir abonent uchun oʻrtacha oylik toʻlov taxminan 700 dollarni tashkil etardi <ref name="Lyakhov2" /> . [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasida]] esa xuddi shu 300 dollarni tashkil etardi . 2000-yilda Qozogʻistonning uyali aloqa abonentlari soni 15000 kishidan oshmadi va uzatish stantsiyalari atigi 20 dan bir oz koʻproq uzatish stansiyalari qurildi. 1999-yilda Qozogʻistonda bir vaqtning ooʻzida [[:ru:Kcell|Kcell]] va [[:ru:K-Mobile|K-Mobile]] uyali aloqa tarmoqlari joriy etildi, keyinchalik u [[:ru:Билайн|Beeline]] ga aylandi. 2007 yilda Qozogʻtelekom sobit aloqa abonentlarini mamlakat miqyosida [[:ru:IP-телефония|IP-telefoniya]] formatiga oʻtkazishni boshladi. == Internet == [[:ru:Казнет|Qozogʻiston Interneti]] (Kaznet) 1994 yildan beri mavjud, RelcomSL global Internet bilan xabar almashish imkoniyatiga ega boʻlgan Internet tamoyillariga asoslangan elektron pochta tarmogʻini tashkil qilgan. 1999 yilda „Kazaktelekom“ Milliy kompaniyasi (MK) ham internet xizmatlarini koʻrsata boshladi. == [[Televideniye]] == 1990-yillarning oʻrtalariga qadar Qozogʻiston kompaniyalarining muqobil [[Kabelli televideniya|kabel]], raqamli va sunʼiy yoʻldosh televideniyesi bilan taʼminlashga urinishlari fonida xorijiy investor tomonidan moliyalashtirilgan Olma-TV 2010-yilgacha asosiy kabel televideniesi operatori edi. 2005-yildan beri Qozogʻistonda televizion raqobat Olmaotada IP-televideniye ochilishi va 2009-yilda Qozogʻistondagi ID-TV interaktiv raqamli televideniyasining ishga tushirilishi hisobiga oshdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://profit.kz/articles/2000/IPTV-v-Kazahstane-svetloe-buduschee|sarlavha=Казахстанское светлое будущее}}</ref> Xorijiy kanallar ko‘rsatuvini davlat tomonidan 75 foizga cheklovi tufayli, bu faqat oddiy Qozogʻiston TV-ga taʼsir koʻrsatdi, mamlakatda sunʼiy yoʻldosh va kabel televideniesiga talab oshdi. == Koʻrsatkichlar: == 2000-yillargacha Qozogʻistonda statsionar aloqaning ustunligi 2010 yilga kelib 20 % gacha kamaydi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.analitika.kz/telekommunikacii-i-svyaz/rynok-telekommunikacij-i-svyazi-respubliki-kazahstan-arhiv-2009-2010|sarlavha=Рынок телекоммуникаций и связи Республики Казахстан (Архив 2009-2010)|muallif=|sana=|nashriyot=|kirish sanasi=2015-03-10|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402154503/http://www.analitika.kz/telekommunikacii-i-svyaz/rynok-telekommunikacij-i-svyazi-respubliki-kazahstan-arhiv-2009-2010|arxivsana=2015-04-02}}</ref> . 2012-yilda [[:ru:Бюро_национальной_статистики_АСПР_РК|Qozogʻiston Respublikasi Statistika agentligi]]<nowiki/>maʼlumotlariga koʻra, 4,271 million sobit aloqa abonentlari, 24,685 million uyali aloqa abonentlari va 9,4 million Internet foydalanuvchilari 2000-yilda 70 mingga nisbatan roʻyxatdan oʻtgan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://profit.kz/news/8499/Chislo-polzovatelej-interneta-v-Kazahstane-dostiglo-9-4-mln|sarlavha=Число пользователей}}</ref>2014-yil boshidan boshlab 2 million raqamli televidenie foydalanuvchisi roʻyxatga olingan. Umuman olganda, 2014 yilda Qozogʻiston telekommunikatsiya bozori 6,3 milliard tenge boʻlib, 2013-yilga nisbatan 6 foiz oʻsishni koʻrsatdi va 58 % uyali aloqaga taluqli.<ref>{{Veb manbasi|url=https://profit.kz/news/23041/Telekommunikacii-v-Kazahstane-rinok-rastet/|sarlavha=Телекоммуникация в Казахстане}}</ref> Agar 2000 yilda 100 nafar qozog‘istonlikdan atigi 12 nafarida uyali telefon bo‘lgan bo‘lsa, 2014 yilda u 100 kishidan 76 tasini tashkil etgan. Ikkinchi oʻrinda Internet xizmatlari va [[:ru:Персональный_компьютер|statsionar kompyuterlar]] orqali maʼlumotlarni uzatish — 17 %. Mamlakatda pullik televideniening kirib borishi 44 %ni tashkil etdi, yirik shaharlarda — 60 % dan ortiq. Antennali televidenie xizmatlarining ulushi — 30,6 % .<ref>{{Veb manbasi|url=https://nomad.su/?a=3-201407250018|sarlavha=Аналоговое телевидение уступает цифровому, или современные тренды казахстанского сегмента телесмотрения}}</ref> Shunday qilib, Qozogʻiston 2014-yilda 38-oʻrinni egallab, 2014 yilgi [[:en:Networked_Readiness_Index|Networked Readiness Index]]<nowiki/>da Markaziy Osiyo mamlakatlari orasida tarmoq tayyorligi boʻyicha etakchi boʻldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.kursiv.kz/news/details/hi-tech/kazakhstan_popal_v_top_50_stran_indeksa_setevoy_gotovnosti/|sarlavha=Казахстан попал в топ-50 стран индекса сетевой готовности|access-date=2022-07-22|archive-date=2015-04-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402123439/http://www.kursiv.kz/news/details/hi-tech/kazakhstan_popal_v_top_50_stran_indeksa_setevoy_gotovnosti/}}</ref> Shunga qaramay, 2014-yil boʻyicha Qozogʻiston Respublikasi yalpi ichki mahsulotida telekommunikatsiya 3 % dan oshmaydi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://profit.kz/news/16696/Dolya-otrasli-svyazi-v-VVP-Kazahstana-sostavlyaet-poryadka-2-5/|sarlavha=Доля отрасли связи в ВВП Казахстана составляет порядка 2,5%}}</ref> Taqqoslash uchun, Rossiya Federatsiyasida 2013 yilda telekommunikatsiya va aloqaning mamlakat yalpi ichki mahsulotidagi ulushi 8,6 % ni tashkil etadi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://newsruss.ru/doc/index.php/ВВП_России|sarlavha=ВВП России}}</ref>Qozogʻiston hukumati Qozogʻiston Respublikasi yalpi ichki mahsulotida telekommunikatsiya ulushini 4 % ga oshirishni rejalashtirmoqda:<ref>{{Veb manbasi|url=https://egov.kz/cms/kk|sarlavha=„Государственная программа «Информационный Казахстан – 2020»“.}}</ref> * 100 %-mamlakat uy xoʻjaliklarida axborot-kommunikatsiya infratuzilmasining mavjudligi * 75 %-Internetga ulangan aholi * 95 %-aholini raqamli televideniye bilan qamrab olish * 100 %-Sogʻliqni saqlash tashkilotlari va fan va taʼlim muassasalarining internet tarmogʻiga ulanishi * 80 %-mamlakat aholisining kompyuter savodxonligi * 100 %-elektron ommaviy axborot vositalari * 40 %-elektron tijorat aylanmasi * 50 %-elektron formatdagi davlat xizmatlari 2017-yil oxirida sanoat yaxshi oʻsish sur’atlarini koʻrsatdi, aslida 2016-yildagi yoʻqotishlardan keyin tiklandi. Qozog‘iston aloqa korxonalari 2017-yilning yanvar-dekabr oylarida sanoat tomonidan ishlab chiqarilgan 677,7 milliard tengega nisbatan 710,9 milliard tenge miqdorida xizmatlar ko‘rsatdi bu 4.9 % koʻproq. Dollarda bozor 10 % ga oshdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://profit.kz/news/45038/Itogi-2017-go-telekom-v-Kazahstane/|sarlavha=Итоги 2017-го: телеком в Казахстане}}</ref> == Oʻziga xosligi == Telekommunikatsiya investitsiyalariga katta ehtiyoj mavjud boʻlganda, mamlakatning keng koʻlamli aholisi kam boʻlganligi sababli Qozogʻistonda ularning qaytarilishi past. Telekommunikatsiya sohasining deyarli har bir toifasida davlatning ustuvor yoʻnalishlari mavjud boʻlib, unda malakali kadrlar etishmasligi muammosi mavjud.<ref>{{Veb manbasi|url=https://polpred.com/?ns=1&ns_id=35603|sarlavha=Казахстан СМИ}}</ref> == Tendensiyalar == Qozogʻiston sunʼiy yoʻldosh televideniesi segmentining qishloq aholisining 50 % hisobiga oʻsishi kutilmoqda.<ref>{{Veb manbasi|url=https://nomad.su/?a=3-201407250018|sarlavha=Аналоговое телевидение уступает цифровому, или Cовременные тренды казахстанского сегмента телесмотрения}}</ref> Mahalliy operatorlar bilan birlashish orqali bozorning milliy TV-komraniyalarning mamlakat hududlariga kengayishi boshlanadi. Aholining kompyuter oʻrniga mobil qurilmadan tez-tez foydalanishi hisobiga mobil Internetga boʻlgan talab ortib bormoqda. Shu bilan birga, sobit maʼlumotlar bozori biznes muhitida hali ham dolzarbdir. Qozogʻiston telekommunikatsiya bozorida 2017-yil oxirida sezilarli boʻlgan asosiy oʻrta muddatli tendentsiyalar. Birinchisi- tarmoqlardagi trafikning oʻsishi — Internetga kirishdan olingan daromadlar telekomning flagmani boʻlib qolmoqda (ular uyali aloqadan tushadigan daromadlardan oshib ketadi va tarixda birinchi marta oyiga 20 milliard tengedan oshdi — tengening oʻrtacha kursi AQSh dollarida-326) — smartfon foydalanuvchilarining asosiy ulushi (44 %), 4Service tadqiqotiga asoslanib, oyiga 6 Gb dan ortiq internet isteʼmol qiladi va bunday foydalanuvchilarning ulushi oʻtgan yilga nisbatan 14 % ga oshdi. Ikkinchi muhim tendentsiya — smartfonlar ulushining doimiy oʻsishi. Turli hisob-kitoblarga koʻra, u 55 % dan 60 % gacha. Yuqorida aytib oʻtilgan 4Service kompaniyasining tadqiqotiga asoslanib, bugungi kunda barcha uyali aloqa operatorlarining 83 % smartfonlarda internetdan foydalanadi. Boshqa tomondan, mobil foydalanuvchilarning katta qismining (47 %) oʻrtacha oylik xarajatlari 1000 dan 2000 tengegacha oraliqda saqlanadi. Shu bilan birga, aloqa xarajatlarini kamaytirish tendentsiyasi kuzatildi. Va nihoyat, yana bir tendentsiya mavjud — tizimli — va bu yuqorida aytib oʻtilgan transformatsiya bilan bogʻliq. Operatorlar yangi daromad manbalarini topishga, xarajatlarni optimallashtirishga va yoʻlda xarajatlarni kamaytirishga harakat qilmoqdalar. Kimdir moliyaviy tarixga kiradi, kimdir bir vaqtning oʻzida bir nechta yoʻnalishlarda tajriba oʻtkazadi. Qiziqarli holatlarga qaramay, ushbu xizmatlardan olinadigan daromad operatorlarning umumiy daromadlarida yuqori darajada koʻrinadi <ref name="автоссылка1">[http://profit.kz/news/45038/Itogi-2017-go-telekom-v-Kazahstane/ Itogi 2017-go: telekom v Kazaxstane.] ''Profit.kz''</ref> == Telekommunikatsiya kompaniyalari == Qozogʻistonda telekommunikatsiyalar bir nechta toifalar bilan ifodalanadi, ularning har biriga qoʻshni tuzilma xizmat koʻrsatadi. '''Ruxsat etilgan aloqa:''' * Qozoqtelekom * Kazpost '''Mobil aloqa:''' * Kcell * Kar-tel (Beeline) * Mobil aloqa xizmati (Tele2) * Altel '''Internet:''' * Qozoqtelekom * [http://www.astel.kz/ ASTEL] * beeline * [http://www.nursat.kz/ Nursat] * [http://www.ducat.kz/ Dukat] * Kcell * KazTransCom * Transtelekom '''Kabel va raqamli televidenie:''' * [http://www.id-tv.kz/ ID TV] * [http://www.almatv.kz/ Alma TV] * [[OTAU TV]] * [http://www.iconnet.kz/ belgisi] * Nova TV '''Xizmat koʻrsatish:''' * [http://as.kz/ Advantek tizimlari] * [http://www.astel.kz/ ASTEL] * [http://www.asia-soft.kz/ Asia Soft] * Cisco tizimlari * [https://web.archive.org/web/20150206201836/http://www.nortex-link.kz/ru/solutions Nortex havolasi] * [http://www.newtech.kz/ newtech] * [http://polixel-kazahstan.kazprom.net/ Polixel-Qozogʻiston] * [http://www.tegra.kz/ ray com] * [http://www.skymax.kz/ Skymax Technologies] * [https://web.archive.org/web/20150206204321/http://www.ttvs.kz/ Tandem TVS] * [http://tns-service.satu.kz/ TNS xizmati] '''Ishlab chiqarish:''' • [http://eltexalatau.kz/ EltexAlatau] • [http://jasqazaq.kz/tag/tsifrlyq-kazakhstan/ Tsifrlyk Qozogʻiston] va boshqalar == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Qozog'iston]] [[Turkum:Aloqa]] [[Turkum:Telekommunikatsiyalar]] [[Turkum:Televideniye]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] h2291bbiemkegwayp6eqosh9ayhx9is Qozog'iston Telekommunikatsiyasi 0 754235 2726516 2722312 2022-07-31T09:08:33Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Qozogʻiston telekommunikatsiyalari''' — bu [[Qozogʻiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Qozogʻiston SSR]] telekommunikatsiyalari asosida aloqa, axborotlashtirish va axborot qoʻmitasini davlat tomonidan tartibga solishda mobil aloqa, [[Televideniye|TV/radio]] va [[Internet]] yoʻnalishi boʻyicha ishlab chiqilgan va mamlakatning Geo-va demo omillari tufayli oʻziga xos xususiyatlarga ega boʻlgan koʻp darajali va koʻp funktsional maʼlumotlar uzatish tuzilmasi. == Tarixi == Qozogʻiston telekommunikatsiyalari 90-yillarda sobiq [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]] telekommunikatsiya bazasida rivojlangan. So‘ngra, yangi ming yillikning boshida Qozog‘iston Respublikasi Hukumatining 4.12.2001dagi „Qozog‘iston Respublikasi telekommunikatsiya tarmog‘ini rivojlantirish konsepsiyasi to‘g‘risida“gi qarori asosida [https://web.archive.org/web/20170515221616/http://ru.government.kz/docs/168.htm Davlat dasturi] bilan jarayon tartibga solingan. Unga koʻra 2004 yilda bozorni [[Monopoliyadan chiqarish|monopoliyadan]] chiqarish boshlandi va [[Davlat kompaniyasi|davlat kompaniyalari]] bilan bir qatorda xususiy kompaniyalar paydo boʻldi. Asosan telekommunikatsiya xizmatlarini mintaqaviy yoritish uchun. 2000-yillarning birinchi oʻn yilligida Qozogʻistonning megapolislarida MMDS liniyalari oʻrniga [[:ru:Волоконно-оптическая_линия_передачи|optik tolali aloqa liniyalari]] (FOCL) oʻtqazilish boshlandi, respublikada hali ham ustunlik qilmoqda. Shuningdek [[4G]] formati tarqatila boshlandi. 2013-yilgacha har yili Qozog‘istonda "Kitel " Xalqaro Markaziy Osiyo telekommunikatsiya ko‘rgazmasi o‘tkazib kelinardi. 2013-yilda hukumat TKni rivojlantirish va mamlakat aholisi uchun ochiqligini taʼminlashga qaratilgan [https://egov.kz/cms/kk „Axborot Qozogʻiston — 2020“] yangi telekommunikatsiya dasturini tasdiqladi. 2000-yillardan boshlab Qozogʻistonda telekommunikatsiya bozorining mustaqil birlashmalari faoliyat koʻrsatmoqda: [http://www.ntark.kz/?uin=1067422028 Qozogʻiston Milliy telekommunikatsiyalar assotsiatsiyasi], [[:ru:Национальная_ассоциация_телерадиовещателей|Qozogʻiston tele va radioeshittirishlar milliy assotsiatsiyasi,]] [http://www.iak.kz/ Qozogʻiston Internet assotsiatsiyasi] va [https://www.itk.kz/ru/ Qozogʻiston IT-kompaniyalari assotsiatsiyasi]. == Aloqa == 90-yillarning birinchi yarmida Qozogʻistonda statsionar aloqalar bilan bir qatorda Qozogʻiston [[:ru:Алтел|Altel]] tomonidan joriy etilgan uyali aloqa paydo boʻldi, u [[:ru:Казахтелеком|"Qozogʻtelekom"]] davlat aloqa operatori va Britaniyaning Wireless Technology Corporation Ltd ishtirokida yaratilgan. 20 million dollarlik xalqaro investitsiyalar bilan <ref name="Lyakhov2">{{Veb manbasi|url=http://lyakhov.kz/iguide/02/ccm0202a.shtml|sarlavha=СЛОЖНАЯ АРИФМЕТИКА КАЗАХСТАНСКОЙ СОТОВОЙ|muallif=|sana=|nashriyot=}}</ref> . Altel Qozogʻiston Respublikasining [[uyali|uyali aloqa]] bozorida davlatning besh yillik [[Monopoliya|monopoliyasiga]] ega boʻldi, shuning uchun 1999-yil oxiriga qadar raqobat yoʻq edi va har bir abonent uchun oʻrtacha oylik toʻlov taxminan 700 dollarni tashkil etardi <ref name="Lyakhov2" /> . [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasida]] esa xuddi shu 300 dollarni tashkil etardi . 2000-yilda Qozogʻistonning uyali aloqa abonentlari soni 15000 kishidan oshmadi va uzatish stantsiyalari atigi 20 dan bir oz koʻproq uzatish stansiyalari qurildi. 1999-yilda Qozogʻistonda bir vaqtning ooʻzida [[:ru:Kcell|Kcell]] va [[:ru:K-Mobile|K-Mobile]] uyali aloqa tarmoqlari joriy etildi, keyinchalik u [[:ru:Билайн|Beeline]] ga aylandi. 2007 yilda Qozogʻtelekom sobit aloqa abonentlarini mamlakat miqyosida [[:ru:IP-телефония|IP-telefoniya]] formatiga oʻtkazishni boshladi. == Internet == [[:ru:Казнет|Qozogʻiston Interneti]] (Kaznet) 1994 yildan beri mavjud, RelcomSL global Internet bilan xabar almashish imkoniyatiga ega boʻlgan Internet tamoyillariga asoslangan elektron pochta tarmogʻini tashkil qilgan. 1999 yilda „Kazaktelekom“ Milliy kompaniyasi (MK) ham internet xizmatlarini koʻrsata boshladi. == [[Televideniye]] == 1990-yillarning oʻrtalariga qadar Qozogʻiston kompaniyalarining muqobil [[Kabelli televideniya|kabel]], raqamli va sunʼiy yoʻldosh televideniyesi bilan taʼminlashga urinishlari fonida xorijiy investor tomonidan moliyalashtirilgan Olma-TV 2010-yilgacha asosiy kabel televideniesi operatori edi. 2005-yildan beri Qozogʻistonda televizion raqobat Olmaotada IP-televideniye ochilishi va 2009-yilda Qozogʻistondagi ID-TV interaktiv raqamli televideniyasining ishga tushirilishi hisobiga oshdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://profit.kz/articles/2000/IPTV-v-Kazahstane-svetloe-buduschee|sarlavha=Казахстанское светлое будущее}}</ref> Xorijiy kanallar ko‘rsatuvini davlat tomonidan 75 foizga cheklovi tufayli, bu faqat oddiy Qozogʻiston TV-ga taʼsir koʻrsatdi, mamlakatda sunʼiy yoʻldosh va kabel televideniesiga talab oshdi. == Koʻrsatkichlar: == 2000-yillargacha Qozogʻistonda statsionar aloqaning ustunligi 2010 yilga kelib 20 % gacha kamaydi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.analitika.kz/telekommunikacii-i-svyaz/rynok-telekommunikacij-i-svyazi-respubliki-kazahstan-arhiv-2009-2010|sarlavha=Рынок телекоммуникаций и связи Республики Казахстан (Архив 2009-2010)|muallif=|sana=|nashriyot=|kirish sanasi=2015-03-10|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402154503/http://www.analitika.kz/telekommunikacii-i-svyaz/rynok-telekommunikacij-i-svyazi-respubliki-kazahstan-arhiv-2009-2010|arxivsana=2015-04-02}}</ref> . 2012-yilda [[:ru:Бюро_национальной_статистики_АСПР_РК|Qozogʻiston Respublikasi Statistika agentligi]]<nowiki/>maʼlumotlariga koʻra, 4,271 million sobit aloqa abonentlari, 24,685 million uyali aloqa abonentlari va 9,4 million Internet foydalanuvchilari 2000-yilda 70 mingga nisbatan roʻyxatdan oʻtgan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://profit.kz/news/8499/Chislo-polzovatelej-interneta-v-Kazahstane-dostiglo-9-4-mln|sarlavha=Число пользователей}}</ref>2014-yil boshidan boshlab 2 million raqamli televidenie foydalanuvchisi roʻyxatga olingan. Umuman olganda, 2014 yilda Qozogʻiston telekommunikatsiya bozori 6,3 milliard tenge boʻlib, 2013-yilga nisbatan 6 foiz oʻsishni koʻrsatdi va 58 % uyali aloqaga taluqli.<ref>{{Veb manbasi|url=https://profit.kz/news/23041/Telekommunikacii-v-Kazahstane-rinok-rastet/|sarlavha=Телекоммуникация в Казахстане}}</ref> Agar 2000 yilda 100 nafar qozog‘istonlikdan atigi 12 nafarida uyali telefon bo‘lgan bo‘lsa, 2014 yilda u 100 kishidan 76 tasini tashkil etgan. Ikkinchi oʻrinda Internet xizmatlari va [[:ru:Персональный_компьютер|statsionar kompyuterlar]] orqali maʼlumotlarni uzatish — 17 %. Mamlakatda pullik televideniening kirib borishi 44 %ni tashkil etdi, yirik shaharlarda — 60 % dan ortiq. Antennali televidenie xizmatlarining ulushi — 30,6 % .<ref>{{Veb manbasi|url=https://nomad.su/?a=3-201407250018|sarlavha=Аналоговое телевидение уступает цифровому, или современные тренды казахстанского сегмента телесмотрения}}</ref> Shunday qilib, Qozogʻiston 2014-yilda 38-oʻrinni egallab, 2014 yilgi [[:en:Networked_Readiness_Index|Networked Readiness Index]]<nowiki/>da Markaziy Osiyo mamlakatlari orasida tarmoq tayyorligi boʻyicha etakchi boʻldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.kursiv.kz/news/details/hi-tech/kazakhstan_popal_v_top_50_stran_indeksa_setevoy_gotovnosti/|sarlavha=Казахстан попал в топ-50 стран индекса сетевой готовности|access-date=2022-07-22|archive-date=2015-04-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402123439/http://www.kursiv.kz/news/details/hi-tech/kazakhstan_popal_v_top_50_stran_indeksa_setevoy_gotovnosti/}}</ref> Shunga qaramay, 2014-yil boʻyicha Qozogʻiston Respublikasi yalpi ichki mahsulotida telekommunikatsiya 3 % dan oshmaydi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://profit.kz/news/16696/Dolya-otrasli-svyazi-v-VVP-Kazahstana-sostavlyaet-poryadka-2-5/|sarlavha=Доля отрасли связи в ВВП Казахстана составляет порядка 2,5%}}</ref> Taqqoslash uchun, Rossiya Federatsiyasida 2013 yilda telekommunikatsiya va aloqaning mamlakat yalpi ichki mahsulotidagi ulushi 8,6 % ni tashkil etadi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://newsruss.ru/doc/index.php/ВВП_России|sarlavha=ВВП России}}</ref>Qozogʻiston hukumati Qozogʻiston Respublikasi yalpi ichki mahsulotida telekommunikatsiya ulushini 4 % ga oshirishni rejalashtirmoqda:<ref>{{Veb manbasi|url=https://egov.kz/cms/kk|sarlavha=„Государственная программа «Информационный Казахстан – 2020»“.}}</ref> * 100 %-mamlakat uy xoʻjaliklarida axborot-kommunikatsiya infratuzilmasining mavjudligi * 75 %-Internetga ulangan aholi * 95 %-aholini raqamli televideniye bilan qamrab olish * 100 %-Sogʻliqni saqlash tashkilotlari va fan va taʼlim muassasalarining internet tarmogʻiga ulanishi * 80 %-mamlakat aholisining kompyuter savodxonligi * 100 %-elektron ommaviy axborot vositalari * 40 %-elektron tijorat aylanmasi * 50 %-elektron formatdagi davlat xizmatlari 2017-yil oxirida sanoat yaxshi oʻsish sur’atlarini koʻrsatdi, aslida 2016-yildagi yoʻqotishlardan keyin tiklandi. Qozog‘iston aloqa korxonalari 2017-yilning yanvar-dekabr oylarida sanoat tomonidan ishlab chiqarilgan 677,7 milliard tengega nisbatan 710,9 milliard tenge miqdorida xizmatlar ko‘rsatdi bu 4.9 % koʻproq. Dollarda bozor 10 % ga oshdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://profit.kz/news/45038/Itogi-2017-go-telekom-v-Kazahstane/|sarlavha=Итоги 2017-го: телеком в Казахстане}}</ref> == Oʻziga xosligi == Telekommunikatsiya investitsiyalariga katta ehtiyoj mavjud boʻlganda, mamlakatning keng koʻlamli aholisi kam boʻlganligi sababli Qozogʻistonda ularning qaytarilishi past. Telekommunikatsiya sohasining deyarli har bir toifasida davlatning ustuvor yoʻnalishlari mavjud boʻlib, unda malakali kadrlar etishmasligi muammosi mavjud.<ref>{{Veb manbasi|url=https://polpred.com/?ns=1&ns_id=35603|sarlavha=Казахстан СМИ}}</ref> == Tendensiyalar == Qozogʻiston sunʼiy yoʻldosh televideniesi segmentining qishloq aholisining 50 % hisobiga oʻsishi kutilmoqda.<ref>{{Veb manbasi|url=https://nomad.su/?a=3-201407250018|sarlavha=Аналоговое телевидение уступает цифровому, или Cовременные тренды казахстанского сегмента телесмотрения}}</ref> Mahalliy operatorlar bilan birlashish orqali bozorning milliy TV-komraniyalarning mamlakat hududlariga kengayishi boshlanadi. Aholining kompyuter oʻrniga mobil qurilmadan tez-tez foydalanishi hisobiga mobil Internetga boʻlgan talab ortib bormoqda. Shu bilan birga, sobit maʼlumotlar bozori biznes muhitida hali ham dolzarbdir. Qozogʻiston telekommunikatsiya bozorida 2017-yil oxirida sezilarli boʻlgan asosiy oʻrta muddatli tendentsiyalar. Birinchisi- tarmoqlardagi trafikning oʻsishi — Internetga kirishdan olingan daromadlar telekomning flagmani boʻlib qolmoqda (ular uyali aloqadan tushadigan daromadlardan oshib ketadi va tarixda birinchi marta oyiga 20 milliard tengedan oshdi — tengening oʻrtacha kursi AQSh dollarida-326) — smartfon foydalanuvchilarining asosiy ulushi (44 %), 4Service tadqiqotiga asoslanib, oyiga 6 Gb dan ortiq internet isteʼmol qiladi va bunday foydalanuvchilarning ulushi oʻtgan yilga nisbatan 14 % ga oshdi. Ikkinchi muhim tendentsiya — smartfonlar ulushining doimiy oʻsishi. Turli hisob-kitoblarga koʻra, u 55 % dan 60 % gacha. Yuqorida aytib oʻtilgan 4Service kompaniyasining tadqiqotiga asoslanib, bugungi kunda barcha uyali aloqa operatorlarining 83 % smartfonlarda internetdan foydalanadi. Boshqa tomondan, mobil foydalanuvchilarning katta qismining (47 %) oʻrtacha oylik xarajatlari 1000 dan 2000 tengegacha oraliqda saqlanadi. Shu bilan birga, aloqa xarajatlarini kamaytirish tendentsiyasi kuzatildi. Va nihoyat, yana bir tendentsiya mavjud — tizimli — va bu yuqorida aytib oʻtilgan transformatsiya bilan bogʻliq. Operatorlar yangi daromad manbalarini topishga, xarajatlarni optimallashtirishga va yoʻlda xarajatlarni kamaytirishga harakat qilmoqdalar. Kimdir moliyaviy tarixga kiradi, kimdir bir vaqtning oʻzida bir nechta yoʻnalishlarda tajriba oʻtkazadi. Qiziqarli holatlarga qaramay, ushbu xizmatlardan olinadigan daromad operatorlarning umumiy daromadlarida yuqori darajada koʻrinadi <ref name="автоссылка1">[http://profit.kz/news/45038/Itogi-2017-go-telekom-v-Kazahstane/ Itogi 2017-go: telekom v Kazaxstane.] ''Profit.kz''</ref> == Telekommunikatsiya kompaniyalari == Qozogʻistonda telekommunikatsiyalar bir nechta toifalar bilan ifodalanadi, ularning har biriga qoʻshni tuzilma xizmat koʻrsatadi. '''Ruxsat etilgan aloqa:''' * Qozoqtelekom * Kazpost '''Mobil aloqa:''' * Kcell * Kar-tel (Beeline) * Mobil aloqa xizmati (Tele2) * Altel '''Internet:''' * Qozoqtelekom * [http://www.astel.kz/ ASTEL] * beeline * [http://www.nursat.kz/ Nursat] * [http://www.ducat.kz/ Dukat] * Kcell * KazTransCom * Transtelekom '''Kabel va raqamli televidenie:''' * [http://www.id-tv.kz/ ID TV] * [http://www.almatv.kz/ Alma TV] * [[OTAU TV]] * [http://www.iconnet.kz/ belgisi] * Nova TV '''Xizmat koʻrsatish:''' * [http://as.kz/ Advantek tizimlari] * [http://www.astel.kz/ ASTEL] * [http://www.asia-soft.kz/ Asia Soft] * Cisco tizimlari * [https://web.archive.org/web/20150206201836/http://www.nortex-link.kz/ru/solutions Nortex havolasi] * [http://www.newtech.kz/ newtech] * [http://polixel-kazahstan.kazprom.net/ Polixel-Qozogʻiston] * [http://www.tegra.kz/ ray com] * [http://www.skymax.kz/ Skymax Technologies] * [https://web.archive.org/web/20150206204321/http://www.ttvs.kz/ Tandem TVS] * [http://tns-service.satu.kz/ TNS xizmati] '''Ishlab chiqarish:''' • [http://eltexalatau.kz/ EltexAlatau] • [http://jasqazaq.kz/tag/tsifrlyq-kazakhstan/ Tsifrlyk Qozogʻiston] va boshqalar == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum:Qozog'iston]] [[Turkum:Aloqa]] [[Turkum:Telekommunikatsiyalar]] [[Turkum:Televideniye]] [[Turkum:WikiJurnalistika]] 5uxxoatnfi3rpkgvk47q6qdf7z7rcjs Milka 0 754509 2726096 2713918 2022-07-30T21:01:02Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Сhocolate_fairy_(fragment).JPG|thumb|183x183px| Milka shokoladli bar. Pokrov shahridagi (Vladimir viloyati) [[Shokolad haykali|"Shokolad parisi" yodgorligi]] parchasi]] '''Milka''' - Mondelēz International kompaniyasiga tegishli shokolad brendi . Asosiy ishlab chiqarish joyi yuz yilda beri [[Lörrach|Lörrachda]] ( [[Germaniya]] ) joylashgan . Ilk ishlab chiqarish fabrikasi Shveytsariyada boʻlgan . Milka nomi ikkita nemischa so'zlardan - Milch (sut) va Kakao (kakao) dan olingan . Milka brendi shokoladli pechene, shirinliklar va boshqa qandolat mahsulotlarini ham ishlab chiqaradi <ref name="brandnews">[http://brandnews.ua/index.php?cmd=news_full_text&type=arch&id=295&lang=ru BrandNews. История Milka]{{Deadlink|date=iyul 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Недоступная ссылка|date=Май 2018|bot=InternetArchiveBot}}</ref> <ref name="milka">{{Veb manbasi|url=https://www.mondelezinternational.com/Our-Brands/Milka|sarlavha=MILKA|kirish sanasi=2020-04-07|nashriyot=https://www.mondelezinternational.com/|arxivsana=2020-04-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200418022547/https://www.mondelezinternational.com/Our-Brands/Milka}}</ref> . == Tarixi == Shveytsariyalik Filipp Suxard 1825- yili Nevshatelda shokolad ishlab chiqarishni boshlagan. 1826 yilda Suxardda o'z kompaniyasini kengaytirdi va ishlab chiqarishni yaqin atrofdagi Seryerga ko'chirdi, u yerda ijaraga olingan sobiq suv tegirmonida har kuni 25-30 kg shokolad ishlab chiqaradi va sotadi <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.milka.nl/home/het-merk/geschiedenis/van-columbus-tot-suchard|sarlavha=Geschiedenis|kirish sanasi=2020-04-07|nashriyot=milka.nl/|archive-date=2015-05-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20150520024735/http://www.milka.nl/home/het-merk/geschiedenis/van-columbus-tot-suchard}}</ref> . Suxardning shokoladi 1851- yili Londondagi Jahon ko'rgazmasida va 1855-yilda Parijdagi Butunjahon ko'rgazmasida taqdirlanadi. 1890-yillarda esa kompaniya shokoladga sut qo'shishni boshladi. Milka brendi 1901-yilda tashkil etilgan. Sutli shokolad firma mahsulotini boshqa ishlab chiqaruvchilar mahsulotlaridan ajratib turuvchi nilufar o‘ramiga qadoqlay boshlagan 1909 yilda Milka birinchi marta [[Avstriya|Avstriyada]] ishlab chiqarilgan va sotilgan <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.milka.de/marke/geschichte|sarlavha=Geschiedenis|kirish sanasi=2020-04-07|nashriyot=milka.de/|arxivsana=2016-04-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160420015013/https://www.milka.de/marke/geschichte}}</ref> . 1913 yilga kelib, kompaniya Germaniyaning Lörrach zavodida 1880- yildagi birinchi zavodiga qaraganda 18 baravar ko'p shokolad ishlab chiqardi. 1926 yilda Milka Rojdestvo va Pasxa uchun mavzuli konfetlar ishlab chiqarishni boshladi. 1960-yillarda Milka savdo belgisi sifatida ro'yxatga olingan va binafsha rang mahsulot qadoqlash uchun rasmiy brend rangiga aylanadi. Binafsharang sigir 1972- yilda savdo ramziga aylandi <ref name="kraft_foods">{{Veb manbasi|url=http://www.kraft-foods.ru/kraft/page?siteid=kraft-prd&locale=ruru1&PagecRef=2297&Mid=2297|sarlavha=Страница шоколада «Milka» на сайте компании Kraft Foods|kirish sanasi=2009-10-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071025110856/http://www.kraft-foods.ru/kraft/page?siteid=kraft-prd&locale=ruru1&PagecRef=2297&Mid=2297|arxivsana=2007-10-25}}</ref> 1970 yilda Suxard Tobler bilan birlashib, Interfood <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/1981/02/14/business/cheap-chocolate-worries-the-swiss.html|sarlavha=CHEAP CHOCOLATE WORRIES THE SWISS|kirish sanasi=2020-04-07|nashriyot=The New York Times/|arxivsana=2020-04-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200407162125/https://www.nytimes.com/1981/02/14/business/cheap-chocolate-worries-the-swiss.html}}</ref> 1982 yilda Interfood [[Jacobs]] kofe kompaniyasi bilan birlashib, Jacobs Suxardga aylandi. 1990 yilda Kraft Foods Jacobs Suxardni sotib oladi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/1988/04/14/business/company-news-14.9-of-rowntree-to-jacobs-suchard.html|sarlavha=COMPANY NEWS; 14.9% of Rowntree To Jacobs-Suchard|kirish sanasi=2020-04-07|nashriyot=The New York Times/|arxivsana=2020-04-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200407161511/https://www.nytimes.com/1988/04/14/business/company-news-14.9-of-rowntree-to-jacobs-suchard.html}}</ref> . 2012-yilda Kraft Foods ikkita yirik boʻlinmaga boʻlinish jarayonini boshdan kechirdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.sostav.ru/news/2012/10/02/kraft_foods_mondelez/|sarlavha=Kraft Foods стал Mondelez International|kirish sanasi=2020-04-07|nashriyot=The New York Times/|arxivsana=2020-04-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200407161512/https://www.sostav.ru/news/2012/10/02/kraft_foods_mondelez/}}</ref> . == Reklama == Brend ramzi - bo'ynida qo'ng'iroqli binafsha rang sigir. Ilgari mahsulotni reklama qilish uchun haqiqiy sigir ishlatilgan, u purkagich bilan binafsha rangga bo'yalgan, keyin esa bo'yoqdan yuvilgan. Eng ommabop reklama modeli 1990-yillarda reklama kompaniyasidan olingan qaldirg'och sigir edi. Uning bu reklamasi ishlab chiqaruvchiga yiliga 6000 [[frank]]<nowiki/>ka tushadi <ref name="brandnews"/> . == Manbalar == * [http://www.milka.com www.milka.com Milka shokoladining veb-sayti] 9sro5zivrwws0bvdq9o35m01zz39q26 Kim Namjun (RM) 0 754537 2725576 2711478 2022-07-30T14:22:39Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Kim Namjun''' ({{Lang-ko|김남준}} ; [[1994]]-[[12-sentabr|yil 12-sentabr]], '''RM''' (sobiq Rap Monster) nomi bilan mashhur boʻlgan [[Koreya Respublikasi|Janubiy Koreyalik]] [[Rap|repper]], [[Qoʻshiqnavis|qoʻshiq muallifi]] va prodyuser. U Big Hit Music ostida Janubiy Koreyaning [[BTS]] bolalar guruhining rahbari va repperi. 2015-yilda u oʻzining birinchi ''RM'' mixtapini chiqardi. ''2018-yilda uning ikkinchi mikstaypi “mono”. Albom 119 dan ortiq mamlakatlarda iTunes-da birinchi oʻrinni egalladi.'' ''U BTS diskografiyasida koʻplab qoʻshiqlarning muallifi va prodyuseri sifatida qayd etilgan, uning nomiga 186 dan ortiq qoʻshiqlar roʻyxatga olingan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.billboard.com/articles/columns/k-town/7640805/jb-rap-monster-solo-songs-soundcloud-listen|sarlavha=JB & Rap Monster Kick Off the New Year With Solo Tracks on SoundCloud|ish=Billboard|sana=January 4, 2017|kirish sanasi=February 22, 2017|arxivsana=2017-02-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170205013240/http://www.billboard.com/articles/columns/k-town/7640805/jb-rap-monster-solo-songs-soundcloud-listen}}</ref>.'' == Biografiyasi == Kim Namjun 1994-yil 12-sentabrda [[Koreya Respublikasi|Janubiy Koreyaning]] Dongjak-gu shahrida tug‘ilgan, 4-5 yoshida ota-onasi bilan Ilsan shahriga koʻchib oʻtgan va u yerda bolaligi o‘tgan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://bts.ibighit.com/bts.php|sarlavha=LOVE YOUR SELF 結 Self|ish=web.archive.org|sana=2019-03-27|kirish sanasi=2022-01-29|archive-date=2018-10-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20181024005758/http://bts.ibighit.com/bts.php}}</ref><ref>{{Veb manbasi|til=ko|url=http://www.topstarnews.net/news/articleView.html?idxno=335316|sarlavha=[현장] 방탄소년단(BTS) RM-슈가, 서울시 홍보대사 소감 “대한민국 대표라는 마음에 영광”|ish=톱스타뉴스|sana=2017-12-10|kirish sanasi=2022-01-29|arxivsana=2020-07-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200719095652/http://www.topstarnews.net/news/articleView.html?idxno=335316}}</ref><ref>Song, Myŏng-sŏn (2016). ''Hiphap hada : Han’guk, hiphap kŭrigo sam'' (Ch’op’an ed.). Sŏul-si. ISBN <bdi>979-11-86559-11-6</bdi>. OCLC 987381114. <q>I was born in 1994 and lived in Seoul until I was 4. My mother and father came to Seoul without any footholds, and after suffering for a while, they wanted to settle down and when I was 4 we ended up moving to Ilsan. Therefore, our family’s main house is still in Ilsan.</q></ref> Oilaning toʻngʻich farzandi, singlisi bor.<ref>{{Veb manbasi|url=http://thestar.chosun.com/m/view.html?query=INEEDU&contid=2015043001348|sarlavha=[더스타프로필] 방탄소년단 랩몬스터, 감출수 없는 '섹시 예찬론자' 본능|ish=web.archive.org|sana=2018-10-18|kirish sanasi=2022-01-29|archive-date=2018-10-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20181018003108/http://thestar.chosun.com/m/view.html?query=INEEDU&contid=2015043001348}}</ref> Bolaligida Namjun ingliz tilini Amerikaning [[Friends|Doʻstlar]] serialini tomosha qilib oʻrgangan va barcha seriyalarini onasi unga sotib olgan<ref>{{Veb manbasi|til=en-US|url=https://www.billboard.com/music/music-news/bts-rap-monster-get-to-know-leader-7850195/|sarlavha=Get To Know BTS: Rap Monster|muallif=Tamar Herman, Tamar Herman|ish=Billboard|sana=2017-07-01|kirish sanasi=2022-01-29|arxivsana=2022-01-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220129134732/https://www.billboard.com/music/music-news/bts-rap-monster-get-to-know-leader-7850195/}}</ref><ref name="автоссылка1">{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/travel/ct-bts-s-rap-monster-talks-travel-20170531-story.html|sarlavha=BTS's Rap Monster talks travel|muallif=Jae-Ha Kim, Tribune Content Agency|ish=chicagotribune.com|kirish sanasi=2022-01-29|arxivsana=2019-12-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191204093911/https://www.chicagotribune.com/travel/ct-bts-s-rap-monster-talks-travel-20170531-story.html}}</ref> U maktab oʻquvchisi sifatida sheʻr yozishni yaxshi koʻrardi va turli tanlovlarda mukofotlarga sazovor boʻlgan.<ref name="автоссылка2">Song, Myeong-seon (2016). ''힙합하다 1: 한국, 힙합 그리고 삶'' [''Let’s Do Hip Hop: Korea, Hip Hop, and Life''] (in Korean). ISBN <bdi>9791186559116</bdi>.</ref> U oʻz asarlarini bir yilga yaqin sheʼriyat forumida chop etib, kitobxonlar eʻtiborini tortdi. Ayni paytda uning 5-sinfda “Koreya yarim orolining yo‘lbarsi” nomi bilan yozgan asarlaridan biri ko‘pchilikka ma’lum. Uning bolalikdagi orzusi shoir yoki yozuvchi bo‘lish edi.<ref name="автоссылка2" /> 11 yoshida u Epik Highning “Fly” qoʻshigʻini tinglaganidan keyin [[Hip hop|hip-hop musiqasiga]] qiziqa boshladi.<ref>Baek, Su-jeong (October 15, 2013). «방탄소년단, 네 꿈은 뭐니? (인터뷰)» [Bulletproof Boys, what is your dream? (interview)]. ''Ten Asia'' (in Korean). Archived from the original on September 13, 2017. Retrieved October 20, 2018.</ref> 12 yoshida u Yangi Zelandiya maktabida 4 oy tahsil oldi.<ref name="автоссылка1"/> Namjun oʻrta maktab oʻqituvchisi tomonidan amerikalik reper [[Eminem]] ijodi bilan tanishtirilgach, RM (Kim Namjunning haqiqiy sahna ismi) matn yozish, oʻzi “zoʻr” deb hisoblaganlarini doʻstlari bilan boʻlishgan. Bu qoʻshiqlarning matnini chop etish va ularni oʻz qoʻshiqlari bilan boʻlishishga qiziqib qoldi. Shunday qilib, RM asta-sekin oʻz matnini yozishga oʻtdi va uning soʻzlari musiqa bilan qoʻshilganda qoʻshiqqa aylanishini aytdi. 2007-yilda, oʻrta maktabning kichik yilida, RM mahalliy havaskor hip-hop toʻgaraklarida rap kuylashni boshladi va birinchi marta Adobe Audition (oʻsha paytda Cool Edit deb nomlangan) yordamida oʻzining birinchi oʻzi yozgan yozuvini yaratdi. Keyinchalik u 2008-yilda oʻzining birinchi konsertida ishtirok etdi. Oxir-oqibat RM koreys anderground xip-xop sahnasida Runch Randa taxallusi ostida faolroq boʻlib, bir qator treklarni chiqardi va Ziko kabi boshqa anderground repperlari bilan hamkorlik qildi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://bts-trans.tumblr.com/post/56148920646/interview-130722-cuvism-magazine|sarlavha=[INTERVIEW] 130722 - Cuvism Magazine|muallif=bts-trans|ish=bts-trans|kirish sanasi=2022-01-29|arxivsana=2022-01-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220129134743/https://bts-trans.tumblr.com/post/56148920646/interview-130722-cuvism-magazine}}</ref> U, shuningdek, Marvel J, l11ven, Supreme Boi, Iron, Kyum2, Kidoh, Samsoon, Illipse va DJ Snatchdan iborat Daenamhyup underground hip-hop jamoasining bir qismi edi. Ular 2009-yildan 2013-yilgacha faol boʻlishdi, shundan soʻng Namjun BTS bilan debyut qildi va u guruh ichidagi reklama promosyonlariga eʻtibor qaratganligi sababli loyihalarda ishtirok etishni toʻxtatdi. Uning birinchi guruhining faoliyati ham ishtirokchilarning boshqa jamoalarga ketishi sababli toʻxtatildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://kultscene.com/5-songs-to-get-ready-for-rock-bottom-crews-show-in-london/|sarlavha=5 Songs to Get Ready for Rock Bottom Crew’s Show in London|ish=Kult Scene|sana=February 10, 2016|kirish sanasi=February 22, 2017|arxivsana=2017-02-25|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170225132342/http://kultscene.com/5-songs-to-get-ready-for-rock-bottom-crews-show-in-london/}}</ref>. RM oʻzining ajoyib bilimi tufayli koʻpchilik tomonidan eʼtiborga olinadi. 7-sinfda [[Ingliz tili|ingliz tilidan imtihondan 850 ball olgan]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://twitter.com/bangtanitl/status/570975509477064704|sarlavha=Army Base в Твиттере|ish=Twitter|sana=February 26, 2015|kirish sanasi=February 22, 2017|arxivsana=2016-03-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305153816/https://twitter.com/bangtanitl/status/570975509477064704}}</ref>. Oʻqishni tamomlagandan so‘ng, RM til, matematika, chet tili va ijtimoiy fanlar bo‘yicha universitetga kirish imtihonlarida mamlakatdagi eng yaxshi 1% o‘rinni egalladi, va IQ 148 ballnitashkil qildi.<ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.vice.com/en/article/rgpv77/rap-monster-rm-bts-korean-hip-hop-2015|sarlavha=Rap Monster Is Proving Assumptions About Korean Idol Rappers Wrong|ish=www.vice.com|kirish sanasi=2022-01-29|arxivsana=2020-08-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200805075224/https://www.vice.com/en_au/article/rap-monster-rm-bts-korean-hip-hop-2015}}</ref> Oʻzining ona tili koreys tilidan tashqari, u ingliz va [[Yapon tili|yapon]] tillarini yaxshi biladi, barcha Big Hit stajyorlari ushbu til boʻyicha asosiy bilimlarni olganlaridan keyin u uni oʻrganishni davom ettirdi. RMning ota-onasi uning ilmiy yutuqlari tufayli musiqa karyerasiga boʻlgan qiziqishiga keskin qarshi edi va RM dastlab oʻqishga eʻtibor qaratish uchun musiqani chetga surib qoʻyishga qaror qildi. Onasini repper boʻlishiga ruxsat berishga koʻndirish uchun u undan “mamlakatdagi birinchi reper boʻladigan oʻgʻil koʻrishni xohlaysizmi yoki 5000-chi talaba boʻlishni xohlaysizmi” deb soʻradi. == Karyera == === 2013-yil - hozirgi kun: BTS debyuti va karerasi === [[Fayl:170529_RM_at_a_press_conference_for_the_BBMAs.png|left|thumb|291x291px| RM [[Billboard Music Awards]] uchun matbuot anjumanida, 2017-yil may]] Namjoon 2010-yilda tinglovdan oʻtib, BTSning birinchi aʼzosi sifatida tanlangan. Bir necha yil davomida u yana ikkita anderground reperlari: J-Hope va Suga<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.dailydot.com/upstream/bts-kpop-korean-boy-band/|sarlavha=How BTS is changing K-pop for the better|ish=One Daily Dot|sana=May 12, 2016|kirish sanasi=February 22, 2017|arxivsana=2017-02-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170202030453/http://www.dailydot.com/upstream/bts-kpop-korean-boy-band/}}</ref> bilan birga mashq qildi. 2013-yil 13-iyunda u ''2 Cool 4 Skool''<ref>{{Veb manbasi|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/39190/bts-reveals-bts-of-mv|sarlavha=[Video] BTS Rides the School Bus in Making of ‘No More Dream’|ish=MWave|sana=June 24, 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161116074742/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/39190/bts-reveals-bts-of-mv|arxivsana=2016-11-16|kirish sanasi=February 22, 2017}}</ref> debyut yagona albomidan “No More Dream” qoʻshigʻi bilan guruh aʼzolaridan biri sifatida debyut qildi. U guruhning diskografiyasidagi koʻplab treklarning muallifi va prodyuseri. === 2015-yil - hozirgi: ''RM'' va ''mono'' === RM koʻplab taniqli koreys va amerikalik ijrochilar bilan hamkorlik qilgan. 2015-yil 4-martda u reper Uorren G bilan “PDD (Please Donʼt Die)” trekini chiqardi, shuningdek, musiqiy videoni taqdim etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/88528/video-bts-rap-monster-and-warren-g-call-out-all-the-haters-in-pdd-mv|sarlavha=[Video] BTS′ Rap Monster and Warren G Call Out All the Haters in ′P.D.D′ MV|ish=MWave|sana=March 3, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170225155123/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/88528/video-bts-rap-monster-and-warren-g-call-out-all-the-haters-in-pdd-mv|arxivsana=2017-02-25|kirish sanasi=February 22, 2016}}</ref>. 20-mart kuni u Krizz Kaliko bilan hamkorlikda ishlab chiqarilgan “Rush” trekini aks ettirgan oʻzining yakkaxon mikstaypini taqdim etdi (bundan oldin BTS 2014-yilda yillik MBC Gayo Daejejeon festivalining ochilishida u bilan birga chiqish qilgan)<ref>{{Veb manbasi|url=https://soundcloud.com/bangtan/08-rush-feat-krizz-kaliko|sarlavha=08 Rush (Feat. Krizz Kaliko)|ish=Soundcloud|sana=March 20, 2015|kirish sanasi=February 22, 2017|arxivsana=2016-03-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304091527/https://soundcloud.com/bangtan/08-rush-feat-krizz-kaliko}}</ref>. Mixtape 2015-yilning eng yaxshi 50 ta hip-hop albomiga 48-oʻrinda kirdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.spin.com/2015/12/the-50-best-hip-hop-albums-of-2015/|sarlavha=The Top 50 Best Hip-Hop Albums Of 2015|ish=Spin|sana=December 16, 2015|kirish sanasi=February 22, 2017|arxivsana=2021-03-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210319185310/https://www.spin.com/2015/12/the-50-best-hip-hop-albums-of-2015/}}</ref>. 9-aprel kuni Primary RM va Kvon Ji Ah ishtirokida “U” qoʻshigʻi yozilgan ''2-1'' mini albomini chiqardi. “Fantastik toʻrtlik” filmi uchun u Mandy Ventris bilan “Fantastic” qoʻshigʻini ham yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sportsseoul.com/news/read/270187|sarlavha=랩몬스터, 마블 원작 '판타스틱4' 콜라보 음원 '판타스틱' 4일 발매|ish=Sports Seoul|sana=August 1, 2015|kirish sanasi=February 22, 2017|arxivsana=2020-05-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200509114237/http://www.sportsseoul.com/news/read/270187}}</ref>. 20-sentyabr kuni RM ''2015 All Force One (AFO) Hot & Cool kontsertida'' ishtirok etdi. 2016-yil 30-avgustda Xomme duetining “Dilemma” singli chiqdi, u erda Bang Si Hyuk<ref>{{Veb manbasi|url=http://star.mt.co.kr/view/stview.php?no=2016082508261801567&type=1&outlink=1|sarlavha=방시혁·랩몬스터, 옴므 신곡 지원사격..30일 '딜레마' 발표|ish=StarNews|sana=August 25, 2016|kirish sanasi=February 22, 2017|arxivsana=2020-06-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200606043500/https://star.mt.co.kr/stview.php?no=2016082508261801567&type=1&outlink=1}}</ref> bilan birga trek prodyuseri boʻldi. 2017-yil 20-martda amerikalik reper Ueyl bilan “Oʻzgartirish” qoʻshigʻi chiqdi va videoklip<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=9rAyprZdo7o|sarlavha=RM, Wale ‘Change|ish=YouTube|sana=March 20, 2017|kirish sanasi=March 20, 2017|arxivsana=2017-03-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170321002059/https://www.youtube.com/watch?v=9rAyprZdo7o}}</ref> ham taqdim etildi. 15-dekabr kuni [[Fall Out Boy]] RM<ref>{{Veb manbasi|url=http://hollywoodlife.com/2017/12/15/fall-out-boy-champion-remix-rm-bts/|sarlavha=BTS’ RM Raps In English For Epic Remix Of Fall Out Boy’s ‘Champion’ & The A.R.M.Y Is Not Okay|ish=Hollywood Life|sana=December 14, 2017|kirish sanasi=April 12, 2018|arxivsana=2018-04-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180412145700/http://hollywoodlife.com/2017/12/15/fall-out-boy-champion-remix-rm-bts/}}</ref> ishtirokida “Champion”ning remiksini chiqardi. 2018-yil 23-oktabrda RM o‘zining ikkinchi mikstaypi ''mono''<ref>{{Veb manbasi|url=http://newsen.com/news_view.php?uid=201810210020100410#07pz|sarlavha=방탄소년단 RM, 23일 두번째 믹스테이프 발표 ‘혼네·넬 참여’[뮤직와치]|ish=Newsen|sana=October 21, 2018|kirish sanasi=February 10, 2019|arxivsana=2020-05-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200520080738/https://www.newsen.com/news_view.php?uid=201810210020100410#07pz}}</ref> ni chiqardi. 24-oktabr kuni boshqa guruh a’zolari bilan birga Koreya Respublikasi Prezidentining “Madaniy xizmatlari uchun” beshinchi darajali ordeni bilan taqdirlandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/ranking/read?oid=312&aid=0000354692|sarlavha='대중문화예술상' BTS, 문화훈장 화관 최연소 수훈...유재석부터 故 김주혁까지 '영광의 얼굴들' (종합)|ish=Naver|sana=October 24, 2018|kirish sanasi=February 10, 2019|arxivsana=2020-06-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200616023357/https://entertain.naver.com/ranking/read?oid=312&aid=0000354692}}</ref>. == Diskografiya == === Mixtapes === {| class="wikitable" |+ !Ism ! Albom haqida maʼlumot ! Sotish |- | RM | * 2015-yilda chiqarilgan * Yorliq: Big Hit Entertainment * Format: raqamli yuklab olish, oqim | |- | mono. | * 2018-yil 22-oktyabrda chiqarilgan * Yorliq: Big Hit Entertainment * Format: raqamli yuklab olish, oqim | |} === Ishlab chiqaruvchi sifatida === {| class="wikitable" !Yil ! Nomi ! Rassom ! Albom |- | 2012- yil ! “Partiya (XXO)” | rowspan="2" | Glam | rowspan="3" | - |- | 2013-yil !“I Like That” |- | 2016- yil ! “Dilemma” | homme |- | 2018-yil ! “Waste it on me” <small>(BTS ishtirokida)</small> | Stiv Aoki | ''Neon kelajak III'' |- | 2021-yil ! “0X1=Lovesong (I Know I Love You)” <small>(Seori bilan)</small> | XABAR | ''Xaos bobi: muzlatish'' |} === Singllari === {| class="wikitable" |+ !Ishlab chiqarilish sanasi ! Nomi ! Rassom ! Albom |- | 2017-yil 20-mart |Change | RM Ueyl | |- | 2019-yil 27-mart | Crying over you◐ (feat. RM va BEKA) | HONNE, RM, BEKA |Love Me / Love Me Not (Sessions) |- | 2019-yil 24-iyul | Old Town Road (feat. RM of BTS) [Seul Town Road Remix] | Lil Nas X, RM, [[BTS]] | |} == Videografiya == ''Asosiy maqola:'' '''''[[BTS|Bangtan Boys]]'''''[[Fayl:RM_on_the_33rd_Golden_Disc_Awards_red_carpet,_5_January_2019.jpg|thumb|271x271px| Namjun 2019-yil yanvar oyida 33-Oltin disk mukofotlari marosimida qizil gilamda]] == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1994-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:12-sentabrda tugʻilganlar]] qm7p6yjlhulfji9zryzlntcjaufsaz6 Kim Delaney 0 754610 2725560 2715298 2022-07-30T14:16:44Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|portret=Kim Delaney 2011.jpg|tavsif=Delaney 2011-yil [[Gracie Awards]] da|tugʻilgan paytidagi ismi=|tavallud sanasi={{birth date and age|1961|11|29}}|tavallud joyi=[[Filadelfiya]], [[Pennsilvaniya]], [[AQSh]].|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1981-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Charles Grant (actor)|Charles Grant]]<br>|1984|end=divorced}}<br />{{marriage|[[Joseph Cortese]]<br>|1989|1994|end=divorced}}|sayt=|bolalari=1|fuqaroligi={{AQSh}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Kim Delaney''' (1961-yil 29-noyabrda tugʻilgan)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=November 29, 2019 |title=UPI Almanac for Friday, Nov. 29, 2019 |work=[[United Press International]] |url=https://www.upi.com/Top_News/2019/11/29/UPI-Almanac-for-Friday-Nov-29-2019/6411574957229/ |url-status=live |access-date=January 11, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191224110508/https://www.upi.com/Top_News/2019/11/29/UPI-Almanac-for-Friday-Nov-29-2019/6411574957229// |archive-date=December 24, 2019 |quote=…actor Kim Delaney in 1961 (age 58)}}</ref> — amerikalik aktrisa, [[American Broadcasting Company|ABC]] telekanalining ''NYPD Blue'' drama teleserialidagi Detektiv Diane Russell roli bilan tanilgan va u [[Emmy|Emmi mukofotiga sazovor]] boʻlgan. Faoliyatining boshida u ABC kunduzgi „''All My Children''“ teleserialida Jenny Gardner rolini oʻynagan. Keyinchalik u qisqa muddatli „''Philly''“ teleserialida, ''CSI: Mayami'' birinchi mavsumining bir qismi va ''Armiya xotinlarining'' birinchi olti faslida bosh rollarni ijro etgan. U, shuningdek, „Tur of Duty“, 2-mavsum va 3-faslning dastlabki ikki epizodida Vetnam urushi paytida Alex Devlin ismli yozuvchi rolida paydo boʻldi. == Yoshlik == Irlandiyalik amerikalik Delaney [[Pennsilvaniya|Pensilvaniya shtatining]] [[Filadelfiya]] shahrida Joan va Jack Delaney oilasida besh farzandning yagona qizi boʻlib tugʻilgan. Delanining onasi uy bekasi, otasi esa Birlashgan avtomobil ishchilari kasaba uyushmasining yuqori lavozimli xodimi edi<ref name="ym">{{Yangiliklar manbasi |title=Kim Delaney Biography |publisher=[[Yahoo! Movies]] |url=https://movies.yahoo.com/movie/contributor/1800043704/bio |access-date=2010-05-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100829032745/https://movies.yahoo.com/movie/contributor/1800043704/bio |archive-date=2010-08-29}}</ref>. U [[Katolik cherkovi|Rim-katolik dinida]] tarbiyalangan<ref name="ym" />. Delaneyning Ed, John, Keith va Patrick ismli akalari bor. U JW Hallahan katolik qizlar oʻrta maktabida oʻqiyotganda, u Elite agentligida model boʻlib ishlagan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.bankrate.com/finance/fame-fortune/q-a-with-kim-delaney-of-army-wives-1.aspx|sarlavha=Q&A with Kim Delaney of 'Army Wives'|nashriyot=[[Bankrate.com]]|sana=March 27, 2009|kirish sanasi=May 14, 2010|ism=Bonnie|muallif=Siegler|arxivsana=July 21, 2012|arxivurl=https://archive.today/20120721114007/http://www.bankrate.com/finance/fame-fortune/q-a-with-kim-delaney-of-army-wives-1.aspx}}</ref>. Oʻqishni tugatgach, u Nyu-Yorkka borib, u yerda model sifatida ish topdi. Shu bilan birga, u William Esper bilan aktyorlikni oʻrgangan. [[Fayl:Kim_Delaney.jpg|thumb| Kim Delaney 2006-yil]] == Shaxsiy hayot == Delaney ikki marta turmush qurgan va ajrashgan. U 1984-yil 22-iyulda Charles Flohe nomi bilan tanilgan aktyor Charles Grantga turmushga chiqdi Uning 1989-yildan 1994-yilgacha aktyor Joseph Cortese bilan ikkinchi nikohi 1990-yilda tugʻilgan<ref name="marriages">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/32/Kim-Delaney.html|sarlavha=Kim Delaney Biography (1961-)|nashriyot=FilmReference.com|access-date=2022-07-25|archive-date=2020-11-12|archive-url=https://archive.today/20201112183629/http://www.filmreference.com/film/32/Kim-Delaney.html}}</ref> ismli oʻgʻil tugʻdi. U bir muddat prodyuser Alan Barnette bilan unashtirilgan<ref name="nytimes">{{Yangiliklar manbasi |last=Weinraub |first=Bernard |date=September 22, 2002 |title=Television/Radio; Another Series Sees What It Needs in Kim Delaney |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2002/09/22/arts/television-radio-another-series-sees-what-it-needs-in-kim-delaney.html |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20200316051359/https://www.nytimes.com/2002/09/22/arts/television-radio-another-series-sees-what-it-needs-in-kim-delaney.html |archive-date=March 16, 2020 |quote=She's been married and divorced twice, most recently from the actor Joe Cortese.... She shares the house in Beverly Hills with the television producer Alan Barnette.}}</ref>. ''NYPD Blue'' teleserialidagi rolidagi roli kabi Delaney [[alkogolizm]] bilan kurashdi. 2002-yilda Delaney [[Kaliforniya|Kaliforniya shtatining]] [[Malibu (California)|Malibu]] shahrida alkotester tekshiruvidan oʻtishdan bosh tortganidan keyin mast holda mashina haydaganlikda gumonlanib hibsga olingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Susman |first=Gary |date=January 30, 2002 |title=Kim Delaney is arrested for drunk driving |work=Entertainment Weekly |url=https://ew.com/article/2002/01/30/kim-delaney-arrested-drunk-driving/}}</ref>. Keyinchalik u hech qanday tanlovda qatnashmadi va ikki yillik sinov muddatiga hukm qilindi, jarimaga tortildi va himoyaviy haydovchilik kursiga oʻtishga majbur boʻldi<ref name="LeavingMiami">{{Yangiliklar manbasi |last=Susman |first=Gary |date=November 8, 2002 |title=Kim Delaney is leaving ''CSI: Miami'' |work=Entertainment Weekly |url=https://ew.com/article/2002/11/08/kim-delaney-leaving-csi-miami/}}</ref>. 2003-yilda, ''CSI: Miami'' tarkibidan chiqarilgandan soʻng, Delaney oʻzini spirtli ichimliklarni qayta tiklash markaziga tekshirtirdi<ref name="Rehab">{{Yangiliklar manbasi |last=Susman |first=Gary |date=May 8, 2003 |title=Kim Delaney enters alcohol rehab |work=[[Entertainment Weekly]] |url=https://ew.com/article/2003/05/08/kim-delaney-enters-alcohol-rehab/ |access-date=June 19, 2018}}</ref>. 2005-yilda u oʻsha paytdagi 15 yoshli oʻgʻlini mast holda haydab ketayotganda oʻzi bilan birga haydashga majburlab, hayotini xavf ostiga qoʻyib, vasiylikdan mahrum boʻlgan, oʻgʻlining guvohlik berishicha, bu birinchi bunday voqea emas edi<ref name="Loses Custody">{{Yangiliklar manbasi |date=September 1, 2005 |title=Actress Kim Delaney loses custody of 15 year old son |work=[[People (magazine)|People]] |url=https://people.com/parents/actress_kim_del/ |url-status=live |access-date=May 1, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190425060215/https://people.com/parents/actress_kim_del/ |archive-date=April 25, 2019}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://people.com/parents/actress_kim_del/ „Actress Kim Delaney loses custody of 15 year old son“]. ''[[Odamlar (jurnal)|People]]''. September 1, 2005. [https://web.archive.org/web/20190425060215/https://people.com/parents/actress_kim_del/ Archived] from the original on April 25, 2019<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2018</span>.</cite></ref>. 2011-yilda Delaneyni AQSh sobiq Mudofaa vaziri Robert Gatesning ishini eʼtirof etgan taqdirlash marosimida uzoq, gʻalati nutqini yakunlashdan oldin sahnadan olib tashlandi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=September 23, 2011 |title=Kim Delaney escorted off stage after incoherent speech (Video) |publisher=[[CBS News]] |url=https://www.cbsnews.com/news/kim-delaney-escorted-off-stage-after-incoherent-speech-video/ |access-date=June 19, 2018}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1983 |''First Affair'' |Cathy |- |1985 |''That Was Then… This Is Now'' |Cathy Carlson |- |1986 |''The Delta Force'' |Sister Mary |- |1986 |''Hunter’s Blood'' |Melanie |- |1987 |''Campus Man'' |Dayna Thomas |- |1987 |''Cracked Up'' |Jackie |- |1987 |''Christmas Comes to Willow Creek'' |Jessie |- |1988 |''The Drifter'' |Julia Robbins |- |1988 |''Something Is Out There'' |Mandy Estabrook |- |1988 |''Take My Daughters, Please'' |Evan |- |1991 |''Hangfire'' |Maria Montoya Slayton |- |1991 |''Body Parts'' |Karen Chrushank |- |1994 |''The Force'' |Sarah Flynn |- |1995 |''Project: Metalbeast'' |Anne De Carlo |- |1995 |''Darkman II: The Return of Durant'' |Jill Randall |- |1995 |''Temptress'' |Karin Swann |- |1995 |''Serial Killer'' |Selby Younger |- |2000 |''Mission to Mars'' |Maggie McConnell |- |2004 |''Sudbury'' |Sally Owens |- |2018 |''God Bless the Broken Road'' |Patti Hill |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1981-1984 |''All My Children'' |Jenny Gardner Nelson |- |1986 |''The Equalizer'' |Sally Ann Carter |- |1986 |''Hotel'' |Marie Lockhart |- |1987 |''Perry Mason: The Case of the Sinister Spirit'' |Susan Warrenfield |- |1987 |''L.A. Law'' |Leslie Kleinberg |- |1989-1990 |''Tour of Duty'' |Alex Devlin |- |1990 |''Tales from the Crypt'' |Gloria Fleming |- |1992 |''Lady Boss'' |Lucky Santangelo |- |1992 |''The Fifth Corner'' |Erica Fontaine |- |1993 |''The Disappearance of Christina'' |Lilly Kroft |- |1995 |''Tall, Dark and Deadly'' |Maggie Springer |- |1995-2003 |''NYPD Blue'' |Det. Diane Russell |- |1996 |''Closer and Closer'' |Kate Saunders |- |1997 |''All Lies End in Murder'' |Meredith 'Mereʼ Scialo |- |1997 |''The Devil’s Child'' |Nikki DeMarco |- |2001 |''Love and Treason'' |Lt. Kate Timmons |- |2001-2002 |''Philly'' |Kathleen Maguire |- |2002 |''CSI: Miami'' |Megan Donner |- |2004 |''Infidelity'' |Danielle Montet |- |2004 |''10.5'' |Dr. Samantha Hill |- |2005 |''The O.C.'' |Rebecca Bloom |- |2006 |''10.5: Apocalypse'' |Dr. Samantha Hill |- |2006 |''Nightmares and Dreamscapes'' |Mary Rivingham |- |2007 |''Law &amp;amp; Order: Special Victims Unit'' |Captain Julia Millfield |- |2007-2012 |''Army Wives'' |Claudia Joy Holden |- |2011 |''Finding a Family'' |Ileana |- |2015 |''To Appomattox'' |Mary Todd Lincoln |- |2016 |''Murder in the First'' |Dr. Nancy Redman |- |2017 |''Signed, Sealed, Delivered: Home Again'' |Kim Kellser |- |2018 |''Chicago Fire'' |Mother of Kelly Severide, Jennifer Sheridan |- |2020-present |''General Hospital'' |Jackie Templeton |- |2021 |''The Long Island Serial Killer: A Mother’s Hunt for Justice'' |Mari Gilbert |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * {{IMDbda kishi|1126}} * {{Veb manbasi|sarlavha=Kim Delaney|url=http://www.askmen.com/women/actress_150/181_kim_delaney.html|nashriyot=[[AskMen]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080307190239/http://www.askmen.com/women/actress_150/181_kim_delaney.html|arxivsana=March 7, 2008}} [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1961-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] heuank9koi3qql5p75r6uxg2qra4pf7 Cheetos 0 754616 2726614 2711756 2022-07-31T10:36:00Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Cheetos''' - 1948 yilda asos solingan turli xil pishloqli pechene brendi . Cheetos pishloqli kukilar [[PepsiCo|PepsiCo Incga]] tegishli Frito-Lay tomonidan 1970 - yildan beri ishlab chiqariladi. Boshqa Frito-Lay brendlari orasida Lay's chips, Fritos, Doritos, Ruffles va Rold Gold simitlari mavjud. 2010 yilda Cheetosning asosiy bozori, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qo'shma Shtatlarda]] boʻlib , uyerda u eng ko'p sotiladigan pishloq tayoq brendi sifatida o'rin oldi; Dunyo bo'ylab yillik chakana savdo hajmi taxminan 4 [[AQSh dollari|milliard dollarni tashkil]] etdi. Asl toza Cheetos hali ham ishlab chiqarilmoqda, yana mahsulot qatori 21 xil turdagi pishloqli gazaklarni o'z ichiga olgan holda kengaytirildi. Cheetos 36 dan ortiq mamlakatlarda sotilganligi sababli, ta'mi va tarkibi ko'pincha mintaqaviy ta'mga va madaniy imtiyozlarga qarab o'zgaradi - masalan, [[Xitoy|Xitoyda]] Amerika sho'r kremi va [[Yaponiya|Yaponiyada]] qulupnay tayoqchalari <ref>{{Veb manbasi|til=en|url=http://inventorspot.com/articles/strawberry_flavored_cheetos_sedu_10230|sarlavha=Strawberry Flavored Cheetos Seduce Sweet-Loving Snackers|ish=InventorSpot.com|kirish sanasi=2021-03-12|arxivsana=2021-01-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210123085656/http://inventorspot.com/articles/strawberry_flavored_cheetos_sedu_10230}}</ref> . == Tarixi == Cheetos 1948 yilda Fritos yaratuvchisi Charlz Elmer Doolin tomonidan ixtiro qilingan bo'lib, u [[Texas|Texasning]] [[Dallas]] shahridagi Frito kompaniyasi oshxonasida tadqiqot va ishlanmalarda dastlabki sinov partiyalari yaratilgan . Pishloq gazak tezda sotildi, ammo Doolinning butun mamlakat bo'ylab chiqarilishini qo'llab-quvvatlash uchun ishlab chiqarish yoki tarqatish qobiliyati yo'q edi. Bu Doolinni kartoshka chiplari biznesmen Herman Lay bilan marketing va tarqatish bo'yicha hamkorlik qilishga olib keldi va Cheetos Fritatos deb nomlangan kartoshka mahsuloti bilan birga 1948 yilda AQShda milliy miqyosda taqdim etildi. Cheetosning muvaffaqiyati Doolin va Layni 1961 yilda Frito-Lay Inc <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Fernandez |first=Manny |date=2010-08-04 |title=Cheese Whatevers, City Has Them by the Handful (Published 2010) |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2010/08/04/nyregion/04cheez.html |access-date=2021-03-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210125025148/http://www.nytimes.com/2010/08/04/nyregion/04cheez.html |archive-date=2021-01-25 |id=0362-4331}}</ref> ni tashkil qilish uchun ikki kompaniyasini birlashtirishga undadi. O'sha paytda Cheetos kompaniya tomonidan ishlab chiqarilgan to'rtta yirik ovqatlanish brendlaridan biri bo'lib, yillik daromadi $127 million edi <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.highbeam.com/doc/1G2-3427200107.html|sarlavha=Frito-Lay, Inc. - Company Profiles for Students {{!}} HighBeam Research|ish=web.archive.org|sana=2012-11-05|kirish sanasi=2021-03-12|archive-date=2012-11-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20121105061204/http://www.highbeam.com/doc/1G2-3427200107.html}}</ref> . Frito-Lay 1965 yilda [[Pepsi|Pepsi-Cola]] bilan birlashib, [[PepsiCo]] -ni tashkil etdi va Cheetos-ni [[Shimoliy Amerika|Shimoliy Amerikadan]] tashqarida ham tarqatdi. == Mahsulotlar == [[Fayl:CheetosCrop.jpg|right|thumb|250x250px| Qisqichbaqasimon Cheetos]] Birinchi Cheetos mahsuloti 1948 yilda [[Texas|Texasning]] [[San Antonio|San-Antonio]] shahrida ixtiro qilingan Crunchy Cheetos edi. Crispy Cheetos 1971 - yilda Cheetos tayoqchalari paydo bo'lgunga qadar 23 yil davomida brendning yagona mahsuloti bo'lib qoldi. "Pishirilgan cheetos" deb nomlanuvchi pishirilgan navlar 2004- yildan beri mavjud. 2010 - yil holatiga ko'ra, Qo'shma Shtatlarda Cheetosning 21 ta varianti mavjud <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.fritolay.com/our-snacks/cheetos.html|sarlavha=CHEETOS® {{!}} Frito-Lay|ish=web.archive.org|sana=2011-09-10|kirish sanasi=2021-03-12|archive-date=2011-09-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20110910152554/http://www.fritolay.com/our-snacks/cheetos.html}}</ref> . Asl qarsildoq Cheetos bilan bir qatorda, Cheetos tayoqchalari va pishirilgan navlari muqobil shakl va mazasi bilan sotiladi, jumladan, Flamin' Hot Cheetos deb nomlanuvchi achchiq nav <ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=5394887|sarlavha=Don't Miss: Flamin' Hot Cheetos|ish=NPR.org|kirish sanasi=2021-03-12|arxivsana=2019-12-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191228080332/https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=5394887}}</ref> . == Marketing == Birinchi Cheetos maskot animatsion Cheetos Sichqonchasi bo'lib, u 1971 yil boshida debyut qilgan. Cheetos sichqonchasi qalin urg'u bilan gapirdi va odatda uch qismli kostyum kiyib olgan. U “Chi-tos. Qisqichbaqasimon pishloq! " va bir necha yil o'tgach: "Yashasin Chi-sar! ". Sichqoncha 1979 yilga kelib, personaj yo'q qilinmaguncha, Cheetos uchun televizion reklama va bosma reklamalarda ko'rindi. 1983 yildan beri maskot Chester ismli animatsion [[gepard]] ({{Lang-en|Chester Cheetah}} ). == Yana shuningdek == * Lay's * [[PepsiCo|PepsiCo Inc.]] == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Pepsico]] [[Turkum:Layʼs]] sigfx51nyda4a0xrhwwwvcq367g4k86 Darvin Núñez 0 754924 2726188 2722793 2022-07-31T01:52:24Z CommonsDelinker 204 "Darwin_Nunez_2020_(cropped).png" yoʻqotildi, uni VikiOmbordan [[commons:User:King of Hearts|King of Hearts]] Failed [[:c:COM:LR|license review]]; non-free license ([[:c:COM:CSD#F4|F4]]) tufayli oʻchirgan edi. wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Darwin Núñez|tasvir=|izoh=Núñez Benfika safida, 2020|toʻliqism=Darwin Gabriel Núñez Ribeiro<ref name="FIFA">{{cite web|url=https://tournament.fifadata.com/documents/FWYC/2019/pdf/FWYC_2019_SQUADLISTS.PDF|title=2019 FIFA U-20 World Cup Poland: List of Players: Uruguay|access-date=1 July 2022|publisher=FIFA|page=22|archive-url=https://web.archive.org/web/20190613011440/https://tournament.fifadata.com/documents/FWYC/2019/pdf/FWYC_2019_SQUADLISTS.PDF|archive-date=13 June 2019}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1999|06|24|df=yes}}<ref name="PremProfile">{{cite web|url=https://www.premierleague.com/players/70287/Darwin-N%C3%BA%C3%B1ez/overview|title=Darwin Núñez: Overview|publisher=Premier League|access-date=1 July 2022}}</ref>|tavallud_joyi=Artigas, [[Urugvay]]|boʻyi=1.87 m<ref>{{cite web|url=https://www.slbenfica.pt/en-us/futebol/plantel-principal/darwin|title=Darwin Núñez|publisher=S.L. Benfica|access-date=1 July 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220615191924/https://www.slbenfica.pt/en-us/futebol/plantel-principal/darwin|archive-date=15 June 2022}}</ref>|joriyklub=[[Liverpul]]|klubraqami=27|pozitsiya=hujumchi|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=La Luz|yoshlikyillari2=|yoshlikklublari2=San Miguel de Artigas|yoshlikyillari3=|yoshlikklublari3=Peñarol|yillar1=2017-2019|klublar1=Peñarol|isht1=14|gollar1=4|yillar2=2019-2020|klublar2=Almería|isht2=30|gollar2=16|yillar3=2020-2022|klublar3=Benfika|isht3=57|gollar3=32|yillar4=2022-|klublar4=[[Liverpul]]|isht4=0<!-- LEAGUE ONLY -->|gollar4=0<!-- LEAGUE ONLY -->|milliyyillar1=2018-2019|milliyjamoa1=Urugvay U20|milliyisht1=14|milliygollar1=4|milliyyillar2=2019|milliyjamoa2=Urugvay U22|milliyisht2=4|milliygollar2=1|milliyyillar3=2019-|milliyjamoa3=Urugvay|milliyisht3=11|milliygollar3=2|club-update=14-iyun 2022}} '''Darvin Gabriel Núñez Ribeiro''' (1999-yil 24-iyunda tugʻilgan) — Urugvaylik professional [[Futbol|futbolchi]], Angliya Premyer ligasining [[Liverpool F.C.|"Liverpul"]] klubi va [[Urugvay milliy futbol terma jamoasi|Urugvay milliyi terma jamoasi]] [[Hujumchi (futbol)|hujumchisi]] sifatida toʻp suradi. Nunez 2017-yilda '''Penyarol'''ning yoshlar akademiyasidan asosiy jamoaga koʻtarilgan. 2019-yil avgust oyida u Ispaniya '''Segunda divizioni'''da oʻynovchi [[UD Almería|Almeriya]] jamoasiga rekord darajadagi summa evaziga transfer qilindi. '''"Benfika"''' uni 2020-yilda 24 million yevrolik rekord darajadagi transfer bilan oʻz safiga qoʻshib oldi, bu Portugaliya futboli tarixidagi eng qimmat transfer edi. „Benfika“ safidagi ikkinchi mavsumida 28 ta oʻyinda 26 ta gol urib, '''Primeiraning''' eng yaxshi toʻpurari uchun beriladigan '''Bola de Prata'''ni qoʻlga kiritdi va Primeira Ligada yilning eng yaxshi jamoasi hamda Primeira Liganing eng yaxshi futbolchisi deb topildi. 2022-yilning iyun oyida „Liverpul“ Darvinni 75 million yevroga (64 milion funt sterling) xarid qildi. Turli yosh darajasidagi termalarda Urugvay sharafini himoya qilgandan soʻng, Nunez ilk bor 2019-yil oktyabr oyida milliy terma safida xalqaro maydonga chaqirildi. U '''Peru terma jamoasi'''ga qarshi debyutida gol urishga muvaffaq boʻldi. == Yoshlik == Nunez '''Artigas'''da kambagʻal oilada tugʻilgan, otasi '''Bibiano Nunez''' quruvchi, onasi '''Silvia Ribeiro''' esa sut idishlari sotuvchisi boʻlgan. U 14 yoshida sobiq Urugvay terma jamoasi aʼzosi, skaut '''Xose Perdomo''' tushgunga qadar mahalliy '''"La Luz"''' va '''"San Migel"''' klublarida oʻynagan, soʻngra mustaqil ravishda poytaxt [[Montevideo]]<nowiki/>dagi '''"Penyarol"''' safiga qoʻshilgan<ref name="bysouth">{{Yangiliklar manbasi |last=Bysouth |first=Alex |date=14 June 2022 |title=Darwin Nunez: Why Liverpool made Uruguay forward their potential record signing |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61742181 |access-date=14 July 2022}}</ref><ref name="subrayado">{{Yangiliklar manbasi |date=27 August 2019 |title=Darwin Núñez se fue al Almería: "voy a poder comprarle la casa a mis padres en Artigas" |language=es |trans-title=Darwin Núñez moved to Almería: "I'm going to be able to buy a house for my parents in Artigas" |publisher=Subrayado |url=https://www.subrayado.com.uy/darwin-nunez-se-fue-al-almeria-voy-poder-comprarle-la-casa-mis-padres-artigas-n542692 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220407094026/https://www.subrayado.com.uy/darwin-nunez-se-fue-al-almeria-voy-poder-comprarle-la-casa-mis-padres-artigas-n542692 |archive-date=7 April 2022}}</ref>. Uy va oila sogʻinchidan koʻp aziyat chekkani sabab Núñez yaqinlari bilan vaqt oʻtkazish uchun ona shahriga keldi va bir yildan soʻng yana „Penyarol“ga qaytdi. 17 yoshida xochsimon bogʻlamidan jarohat oldi, bu esa uni bir yildan ortiq muddatga safdan chiqarib, ikkita operatsiyani boshdan kechirishiga toʻgʻri keldi<ref name="Fut1">{{Veb manbasi|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240|sarlavha=Darwin Núñez: De estar a punto de "dejar de jugar" a un presente que promete en Peñarol|nashriyot=Fútbol.com.uy|til=es|sana=15 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220607043953/https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240https://web.archive.org/web/20220607043953/https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240|arxivsana=7 June 2022}}</ref>. Darvin jarohat olgani sabab katta akasi Junior ukasiga „sen mendan koʻra koʻproq mossan“ deb, oilani boqish uchun klubni tark etdi va futbolni tashladi<ref name="bysouth">{{Yangiliklar manbasi |last=Bysouth |first=Alex |date=14 June 2022 |title=Darwin Nunez: Why Liverpool made Uruguay forward their potential record signing |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61742181 |access-date=14 July 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBysouth2022">Bysouth, Alex (14 June 2022). </cite></ref><ref name="subrayado">{{Yangiliklar manbasi |date=27 August 2019 |title=Darwin Núñez se fue al Almería: "voy a poder comprarle la casa a mis padres en Artigas" |language=es |trans-title=Darwin Núñez moved to Almería: "I'm going to be able to buy a house for my parents in Artigas" |publisher=Subrayado |url=https://www.subrayado.com.uy/darwin-nunez-se-fue-al-almeria-voy-poder-comprarle-la-casa-mis-padres-artigas-n542692 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220407094026/https://www.subrayado.com.uy/darwin-nunez-se-fue-al-almeria-voy-poder-comprarle-la-casa-mis-padres-artigas-n542692 |archive-date=7 April 2022}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.subrayado.com.uy/darwin-nunez-se-fue-al-almeria-voy-poder-comprarle-la-casa-mis-padres-artigas-n542692 "Darwin Núñez se fue al Almería: „voy a poder comprarle la casa a mis padres en Artigas“"] &#x5B;Darwin Núñez moved to Almería: „I’m going to be able to buy a house for my parents in Artigas“&#x5D; (in Spanish). </cite></ref>. == Klublardagi karyerasi == === Peñarol === U 2017-yil 22-noyabrda Primeradagi ilk debyutini o‘tkazdi. o‘shanda u „River Plate Montevideo“ga qarshi safarda 2:1 hisobida mag‘lubiyatga uchralgan oʻyinning ikkinchi boʻlimida Maxi Rodriguez oʻrniga almashtirilgandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Clausura-River-Plate-derroto-2-1-a-Penarol-en-el-Saroldi-y-le-quito-el-invicto-uc667797|sarlavha=Clausura: River Plate derrotó 2–1 a Peñarol en el Saroldi y le quitó el invicto|nashriyot=Fútbol.com.uy|til=es|sana=22 November 2017|kirish sanasi=29 August 2019}}</ref>. Bir oy oʻtib u ikkinchi marta tizzasini operatsiya qildirdi<ref name="Fut1">{{Veb manbasi|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240|sarlavha=Darwin Núñez: De estar a punto de "dejar de jugar" a un presente que promete en Peñarol|nashriyot=Fútbol.com.uy|til=es|sana=15 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220607043953/https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240https://web.archive.org/web/20220607043953/https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240|arxivsana=7 June 2022}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.futbol.com.uy/Deportes/Darwin-Nunez-De-estar-a-punto-de-dejar-de-jugar-a-un-presente-que-promete-en-Penarol-uc724240 "Darwin Núñez: De estar a punto de „dejar de jugar“ a un presente que promete en Peñarol"] &#x5B;Darwin Núñez: from being close to „quitting football“ to a promising time at Peñarol&#x5D; (in Spanish). </cite></ref>. Nunes professional futboldagi ilk golini 2018-yilning 13-oktabrida „Fenix“ ustodan 2:0 hisobida gʻalab qozonilgan oʻyinda kiritishga erishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Clausura-Penarol-le-gano-2-0-a-Fenix-con-goles-de-Darwin-Nunez-y-Giovanni-Gonzalez-uc698272|sarlavha=Clausura: Peñarol le ganó 2–0 a Fénix con goles de Darwin Núñez y Giovanni González|nashriyot=Fútbol.com.uy|til=es|sana=13 October 2018|kirish sanasi=29 August 2019}}</ref>. 2019-yilning 14-iyulida „Boston River“ga qarshi o‘yinda (4:0) xet-trik etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.teledoce.com/telemundo/deportes/futbol-uruguayo/penarol-le-gano-4-0-a-boston-river-por-la-primera-fecha-del-torneo-intermedio-2019/|sarlavha=Peñarol le ganó 4–0 a Boston River por la primera fecha del Torneo Intermedio 2019|nashriyot=[[Teledoce]]|til=es|sana=14 July 2019|kirish sanasi=29 August 2019}}</ref>. === Almeria === 2019-yil 29-avgust kuni Ispaniya Segunda Divizioni aʼzosi [[UD Almería|Almeria]] Núñez bilan besh yillik shartnoma imzolaganini eʼlon qildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.udalmeriasad.com/noticia/darwin-nunez-un-delantero-de-garantias-para-el-nuevo-proyecto|sarlavha=Darwin Núñez, un delantero de garantías para el nuevo proyecto|nashriyot=UD Almería|til=es|sana=29 August 2019|kirish sanasi=29 August 2019}}</ref>, mish-mishlarga koʻra, transfer narxi klub uchun rekord hisoblangan 4,5 million [[AQSh dollari]] va qoʻshimcha 1,5 million dollar bonuslarni tashkil etgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lavozdealmeria.com/noticia/6/deportes/177362/ultima-hora-la-directiva-de-penarol-aprueba-la-venta-de-darwin-al-almeria|sarlavha=Última hora: la directiva de Peñarol aprueba la venta de Darwin al Almería|ish=[[La Voz de Almería]]|til=es|sana=25 August 2019|kirish sanasi=29 August 2019}}</ref>. U 3-oktyabr kuni „Sporting de Xixon“ga qarshi 4:2 hisobida magʻlubiyatli oʻyinda bahsning yarmidan maydonga tushib debyut qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gregorio |first=Paco |date=3 October 2019 |title=El Sporting desarbola al Almería en El Molinón (4–2) |language=Spanish |trans-title=Sporting chop down Almería in El Molinón (4–2) |work=[[Diario de Almería]] |url=https://www.diariodealmeria.es/ud-almeria/Sporting-desarbola-Almeria-Molinon_0_1397260659.html |access-date=12 January 2022}}</ref>. 2019-yil 27-oktabrda Nunez o‘zining yangi klubi uchun debyut golini „Ekstremadura“ga qarshi o‘yinda (3:2) [[Penalti|penaltidan]] kiritdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gregorio |first=Paco |date=27 October 2019 |title=Darwin y Lazo sacan al Almería del bache (3–2) |language=Spanish |trans-title=Darwin and Lazo pull Almería out of their slump (3–2) |work=Diario de Almería |url=https://www.diariodealmeria.es/deportes/Darwin-Lazo-sacan-Almeria-bache_0_1404459811.html |access-date=12 January 2022}}</ref>. Futbolchi"Estadio de los Juegos Mediterráneos"dagi yagona mavsumini hamyurti Cristhian Stuani peshqadamlik qilgan toʻpurarlar roʻxatida 16 gol bilan toʻrtinchi oʻrin egasi sifatida yakunladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 July 2020 |title=Stuani, del Girona, 'Pichichi' con 29 goles |language=Spanish |trans-title=Girona's Stuani, 'Pichichi' with 29 goals |work=[[Sport (Spanish newspaper)|Sport]] |url=https://www.sport.es/es/noticias/girona/stuani-del-girona-pichichi-con-29-goles-8048302 |access-date=28 November 2021}}</ref>. === Benfika === ==== 2020-21: Portugaliyaga moslashish ==== 2020-yil 4-sentyabrda Nunez Portugaliyaning „Benfika“ klubi bilan besh yillik shartnoma imzoladi, klub hujumchi uchun rekord darajadagi 24 million yevro to‘lagan. Mazkur transfer, shuningdek, Almeriya va Segunda divizionining eng katta transferi boʻldi, undan tashqari Almeriya klubi kelgusi transferdan 20 foizini oldi<ref name="benfica">{{Veb manbasi|sarlavha=El Almería y el Benfica firman el traspaso definitivo de Darwin Núñez|url=http://www.udalmeriasad.com/noticia/el-almeria-y-el-benfica-firman-el-traspaso-definitivo-de-darwin-nunez|kirish sanasi=4 September 2020|nashriyot=UD Almería}}</ref>. Oradan 11 kun oʻtgach, PAOKga qarshi 2020/21 UEFA Chempionlar Ligasi uchinchi saralash bosqichida 2:1 hisobidagi magʻlub bilan yakunlangan oʻyinning 65-daqiqasida Pedrinho oʻrniga maydonga tushib, debyut qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Pereira |first=António Pedro |date=15 September 2020 |title=PAOK 2–1 BENFICA. KO no jogo um |language=Portuguese |trans-title=PAOK 2–1 BENFICA. KO in game one |work=[[Diário de Notícias]] |url=https://www.dn.pt/desportos/paok-benfica-12725839.html |access-date=12 January 2022}}</ref>. 18-oktabr kuni Rio Ave ustidan 3:0 hisobida g‘alaba qozonilgan o‘yindagi uzatmalari bilan u ligadagi dastlabki to‘rtta o‘yinida beshta golli uzatmani amalga oshirib, ligadagi eng yaxshi koʻrsatkichni qayd etdi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Waldschmidt. O rolo compressor alemão deixa Benfica mais líder|url=https://www.dn.pt/desportos/vertonghen-de-regresso-jorge-jesus-mantem-aposta-em-waldschmidt-12935448.html|sana=18 October 2020|kirish sanasi=18 October 2020|ish=Diário de Noticias|til=pt}}</ref>. 22-oktyabr kuni UEFA Yevropa ligasi guruh bosqichining 2020-21-yilgi mavsumida mehmonda Lex Poznanga qarshi 4:2 hisobida g‘alaba qozongan o‘yinda xet-trik bilan klub safidagi ilk gollarini kiritdi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Darwin e mais 10!|url=https://www.slbenfica.pt/pt-pt/agora/media-list/gallery/2020/outubro/23/futebol-benfica-darwin-no-melhor-onze-da-1-jornada-da-liga-europa-2020-2021|kirish sanasi=24 October 2020|nashriyot=S.L. Benfica|til=pt}}</ref>. Toʻrt kundan soʻng u oʻzining Primeira Ligadagi birinchi golini B SAD ustidan 2:0 hisobida zafar quchilgan oʻyinda urishga muvaffaq boʻldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 October 2020 |title=Benfica 2–0 Belenenses SAD: Seferovic e Darwin Nuñez carimbam quinta vitória em cinco jogos |language=pt |trans-title=Benfica 2–0 Belenenses SAD: Seferovic and Darwin Núñez seal fifth victory in five games |publisher=SAPO |url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira-liga/artigos/benfica-2-0-belenenses-sad-seferovic-e-darwin-nunez-carimbam-quinta-vitoria-em-cinco-jogos |access-date=26 October 2020}}</ref>. 3-dekabr kuni, [[COVID-19 koronavirus infeksiyasi|COVID-19]] sabab uch haftalik tanaffusdan soʻng<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Darwin Núñez e Weigl estão infetados com covid-19|url=https://www.dn.pt/desportos/darwin-nunez-foi-infetado-com-covid-19-na-selecao-uruguaia-13054615.html|ish=Diário de Notícias|sana=19 November 2020|kirish sanasi=19 November 2020}}</ref> u Yevropa Ligasi guruh bosqichida Lex Poznanga qarshi4:0 hisobida gʻalaba qozonilgan oʻyinda maydonga qaytdi va „Benfika“ning ikkinchi golini mualliflik qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 December 2020 |title=Darwin de volta e direto ao onze do Benfica para o jogo com o Lech Poznan |language=pt |trans-title=Darwin back and straight into Benfica's XI for the game with Lech Poznań |work=[[Record (newspaper)|Record]] |url=https://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-bwin/benfica/detalhe/darwin-de-volta-e-direto-ao-onze-do-benfica-para-o-jogo-com-o-lech-poznan?ref=Atletismo_2BlocoAreasemDestaques |access-date=3 December 2020}}</ref>. Darvin mavsum boʻyi virus taʼsiri va turli jarohatlar bilan kurashib, toʻrt oy davomida gol ura olmadi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Darwin fintou a pobreza, as lesões e as críticas antes de brilhar na Champions|url=https://www.dn.pt/desporto/darwin-fintou-a-pobreza-as-lesoes-e-as-criticas-antes-de-brilhar-na-champions-14178073.html|sana=1 October 2021|kirish sanasi=1 October 2021|ish=Diário de Noticias|til=pt}}</ref>. U ligada oltita gol va oʻnta golli uzatmani (bu ligadagi ikkinchi eng yaxshi natija edi) amalga oshirib, „Benfika“ chempionatda uchinchi oʻrinni egallashiga va Chempionlar Ligasi uchinchi saralash bosqichiga yoʻl olishiga yordam berdi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Benfica repete terceiro lugar no campeonato 12 anos depois|url=https://www.noticiasaominuto.com/desporto/1755308/benfica-repete-terceiro-lugar-no-campeonato-12-anos-depois|sana=17 May 2021|kirish sanasi=17 May 2021|nashriyot=Notícias ao Minuto|til=pt}}</ref>. ==== 2021-22: Yutuq va „Bola de Prata“ ==== [[Fayl:BenficaBarcelona20210928-001_(cropped).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/BenficaBarcelona20210928-001_%28cropped%29.jpg/180px-BenficaBarcelona20210928-001_%28cropped%29.jpg|thumb|286x286px| Nunez 2021-yil „Benfika“ libosida.]] 2021-yilning may oyida Nunez oʻng tizzasidan olgan jarohat operatsiyasi natijasida „Benfika“ning yangi mavsumdagi ilk oylarini oʻtkazib yuborishga majbur boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Benfica: Darwin Nuñez operado ao joelho|url=https://maisfutebol.iol.pt/operacao/25-05-2021/benfica-darwin-nunez-operado-ao-joelho|kirish sanasi=25 May 2021|ish=Mais Futebol|til=pt}}</ref>. U 21-avgust kuni jarohatidan forigʻ boʻlib qaytdi va safarda Gil Vicente ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonilgan bahsning 72-daqiqada [[Everton Soares|Everton]]<nowiki/>ning oʻrniga maydonga tushib, sariq kartochka oldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Darwin assinalou dia em que voltou a vestir a camisola do Benfica|url=https://www.ojogo.pt/futebol/1a-liga/benfica/noticias/darwin-assinalou-dia-em-que-voltou-a-vestir-a-camisola-do-benfica-14052050.html|kirish sanasi=21 August 2021|ish=[[O Jogo]]|til=pt}}</ref>. Primeira doirasida Santa Klara va Boavistaga qarshi oʻyinlardan soʻng u liganida sentyabr oyining eng yaxshi futbolchisi va oyning eng yaxshi hujumchisi deb topildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Oliveira |first=Diogo Cardoso |date=14 October 2021 |title=Darwin Núñez, do Benfica, eleito melhor jogador do mês |language=pt |trans-title=Darwin Núñez, of Benfica, voted est player of the month |work=[[Público (Portugal)|Público]] |url=https://www.publico.pt/2021/10/14/desporto/noticia/darwin-nunez-benfica-eleito-melhor-jogador-mes-1981128 |access-date=14 October 2021}}</ref>. 29-sentyabr kuni u [[UEFA Chempionlar Ligasi|UEFA Chempionlar Ligasidagi]] ilk dublini oʻz uyida [[FC Barcelona|"Barselona"]] ga qarshi oʻyinda (3:0) kiritdi va [[Uchrashuv o'yinchisi|uchrashuvning eng yaxshi oʻyinchisi]] deb topildi<ref>{{Veb manbasi|muallif=UEFA.com|sarlavha=Benfica-Barcelona {{!}} UEFA Champions League|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2032704--benfica-vs-barcelona/|kirish sanasi=30 September 2021|nashriyot=UEFA}}</ref>. 27-fevral kuni Nunez oʻzining „Benfika“ safidagi chempionatdagi 20-golini „Vitoria de Gimaras“ga qarshi oʻyinda (3:0) urgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.terra.com.br/esportes/futebol/internacional/equipes/benfica/com-dois-de-darwin-nunez-benfica-vence-o-vitoria-de-guimaraes-pelo-campeonato-portugues,838388dcdd092d7e5dafcad902f7fb5eu2drv5vh.html|sarlavha=Com dois de Darwin Núñez, Benfica vence o Vitória de Guimarães pelo Campeonato Português|ish=Terra}}</ref>. 15-mart kuni [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|Chempionlar ligasi 1/8]] finalining javob oʻyinida u „Ayaks“ ustidan mehmonda yagona gʻalaba golini kiritib, umumiy 3:2 hisobidagi gʻalabani taʼminladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Roseiro |first=Bruno |date=15 March 2022 |title=Benfica vence Ajax com golo de Darwin Núñez e está nos quartos da Champions – como aconteceu |language=Portuguese |trans-title=Benfica beat Ajax with a goal from Darwin Núñez and are in the Champions League quarter-finals – how it happened |work=[[Observador]] |url=https://observador.pt/liveblogs/ajax-benfica-encarnados-partem-com-tudo-em-aberto-na-luta-pelos-quartos-da-champions/ |access-date=4 June 2022}}</ref>. 9-aprel sanasida B-SADga qarshi 3:1 hisobida gʻalaba qozonilgan oʻyinda mavsumdagi uchinchi xet-trikini qayd etib, gollari sonini 31 taga yetkazdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=9 April 2022 |title=Darwin fez hat-trick no Benfica-Belenenses. Veja os três golos |language=Portuguese |trans-title=Darwin scores a hat-trick in Benfica-Belenenses. See the three goals |work=O Jogo |url=https://www.ojogo.pt/futebol/1a-liga/benfica/noticias/darwin-fez-hat-trick-no-benfica-belenenses-veja-os-tres-golos-14758322.html |access-date=26 May 2022}}</ref>. U [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|2021-22 yilgi UEFA Chempionlar Ligasi]] chorak finalida [[Liverpool F.C.|"Liverpul"]] darvozasiga ikkita gol urdi: biri birinchi oʻyinda, ikkinchisi javob oʻyinida; uning jamoasi esa umumiy 6:4 hisobida magʻlub boʻldi. Chempionat davomida kiritilgan olti goli uni „Benfika“ning Chempionlar Ligasi tarixidagi eng yaxshi toʻpurariga aylantirdi va Nuno Gomesning 1998-99 yilgi mavsumda oʻrnatilgan beshta golli rekordini ortda qoldird<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=14 April 2022 |title=Darwin é o melhor marcador do Benfica numa edição da Champions |language=Portuguese |trans-title=Darwin is Benfica's top scorer in a Champions League edition |publisher=Mais Futebol |url=https://maisfutebol.iol.pt/benfica/champions/darwin-e-o-melhor-marcador-do-benfica-numa-edicao-da-champions |access-date=26 May 2022}}</ref>. U primeria liga mavsumini 28 oʻyinida 26 gol bilan yakunladi, Primeiraning eng yaxshi toʻpurari sifatida Bola de Prata (Kumush toʻp) mukofotiga sazovor boʻldi, yilning eng yaxshi jamoasi aʼzosi va yilning eng yaxshi futbolchisi deb topildi<ref name="bola">{{Yangiliklar manbasi |date=15 May 2022 |title=Darwin Núñez é o melhor marcador da Liga, Taremi em segundo |language=Portuguese |trans-title=Darwin Núñez is the Liga top scorer, Taremi in second |publisher=Mais Futebol |url=https://maisfutebol.iol.pt/benfica/fc-porto/darwin-nunez-e-o-melhor-marcador-da-liga-taremi-em-segundo |access-date=26 May 2022}}</ref><ref name="TOTS">{{Veb manbasi|sarlavha=Liga Nos Team of the season|url=https://www.abola.pt/nnh/2022-06-28/liga-taremi-fecha-onze-do-ano-da-liga-os-eleitos-por-treinadores-e-capitaes-fot/947237|kirish sanasi=29 June 2022|ish=[[A Bola]]}}</ref>. === Liverpul === 2022-yil 13-iyun kuni „Benfika“ APL jamoasi [[Liverpool F.C.|"Liverpul"]] bilan Nunezning transferi bo‘yicha 75 million yevro va qo‘shimcha 25 million yevro evaziga kelishuvga erishdi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Oficial: transferência de Darwin comunicada à CMVM|url=https://www.slbenfica.pt/pt-pt/agora/noticias/2022/06/13/futebol-benfica-darwin-comunicado-cmvm-transferencia-liverpool|kirish sanasi=2022-06-13|ish=www.slbenfica.pt|til=pt}}</ref>. Ertasi kuni klub 64 million funt sterlingga shartnomani tasdiqladi, qoʻshimchalar keyinchalik toʻlovni 85 million funtga oshirishi mumkin, bu esa uni „Liverpul“ning rekord transferiga aylantirishi mumkin<ref> {{Yangiliklar manbasi |title=Liverpool complete Nunez signing for initial £64m |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.com/sport/football/61742358 |access-date=2022-06-14}}</ref>. == Xalqaro maydonda == === Yoshlar jamoasi === Nunez Urugvay yoshlar terma jamoasining sobiq futbolchisi boʻlib, 20 yoshgacha boʻlganlar jamoasi tarkibida 2019-yilgi Janubiy Amerika U-20 chempionatida uchinchi oʻrinni egallagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 December 2018 |title=Uruguay sub 20: Fabián Coito confirmó el plantel para el Sudamericano de Chile 2019 |language=Spanish |trans-title=Uruguay under-20: Fabián Coito confirmed the squad for the 2019 South American Championship in Chile |publisher=Fútbol.com.uy |url=https://www.futbol.com.uy/Deportes/Uruguay-sub-20-Fabian-Coito-confirmo-el-plantel-para-el-Sudamericano-de-Chile-2019-uc705310 |access-date=4 June 2022}}</ref>. Nunez, shuningdek, 2019-yilgi FIFA U-20 Jahon chempionatida ishtirok etdi, u birinchi oʻyinda Norvegiyaga (3:1) va guruhning soʻnggi oʻyinida Yangi Zelandiyaga (2:0) dastlabki gollarni urib, Urugvayning guruhda peshqadamlikni egallashiga yordam berdi. Uning jamoasi 1/8 finalda Ekvadorga qarshi o‘yinda 1:3 hisobida mag‘lub bo‘lganidan so‘ng turnirdan chiqib ketdi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=FIFA U-20 World Cup Poland 2019 – Uruguay vs Ecuador|url=https://www.fifa.com/u20worldcup/matches/match/400010613/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190517053734/https://www.fifa.com/u20worldcup/matches/match/400010613/|arxivsana=17 May 2019|nashriyot=FIFA}}</ref>. Nunez, Peruda boʻlib oʻtgan Panamerika oʻyinlari 2019da mezbonlar ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, toʻrtinchi oʻrinni egallagan 22 yoshgacha boʻlganlar jamoasi tarkibida ham bor edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=30 July 2019 |title=Uruguay le ganó a Perú 2–0 en el debut por los Panamericanos |language=Spanish |trans-title=Uruguay beat Peru 2–0 in Pan American opener |publisher=Sport 890 |url=https://www.sport890.com.uy/2019/07/30/13874-uruguay-peru/ |access-date=4 June 2022}}</ref>. === Terma jamoa === Nunez 2019-yil sentabrida [[Kosta Rika milliy futbol terma jamoasi|Kosta-Rika]] va AQShga qarshi o‘rtoqlik o‘yinlari uchun kattalar jamoasiga chaqirilgan edi.16-oktyabr kuni Peru bilan 1:1 hisobida durang oʻynalgan boshqa bir nazorat o‘yinining 75-daqiqasida Brian Lozanon oʻrniga maydonga tushdi va besh daqiqadan so‘ng milliy terma safidagi debyut golini urdi<ref name="uruguay">{{Yangiliklar manbasi |last=Sánchez |first=Guillermo |date=16 October 2019 |title=El debut soñado de Darwin Núñez con Uruguay |language=es |work=[[Marca (newspaper)|Marca]] |url=https://www.marca.com/futbol/almeria/2019/10/16/5da6f89322601de8208b45ff.html |access-date=10 November 2019}}</ref>. 2021-yil iyun oyida Nunez 2021-yilda Braziliyada boʻlib oʻtgan Copa America (Amerika Kubogi) uchun Urugvay terma jamoasining 26 kishilik yakuniy tarkibiga kiritildi. Oʻng tizzasidan olingan jarohat tufayli u ikki oyga safdan chiqdi va turnirni oʻtkazib yubordi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Plantel de Uruguay para la Copa América|nashriyot=[[Uruguayan Football Association]]|til=es|url=https://www.auf.org.uy/plantel-de-uruguay-para-la-copa-america/|sana=10 June 2021|kirish sanasi=19 July 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|til=es|url=https://www.elobservador.com.uy/nota/darwin-nunez-sufre-a-la-distancia-y-acompana-a-la-seleccion-desde-las-redes-202161821251|sarlavha=Darwin Núñez sufre a la distance y acompaña a la seleccion desde las redes|ish=[[El Observador (Uruguay)|El Observador]]|sana=18 June 2021}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Nunez va uning jufti Lorena Manyas 2022-yil yanvar oyida birinchi farzandlari (uning ham ismi Darvin) dunyoga kelganini eʼlon qilishdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=6 January 2022 |title=Futebolista do Benfica foi pai pela primera vez aos 22 anos (foto) |language=Portuguese |trans-title=Benfica footballer became father for the first time at age 22 (photo) |work=VIP |url=https://www.vip.pt/darwin-nunez-futebolista-do-benfica-foi-pai-pela-primeira-vez-aos-22-anos-foto |access-date=27 April 2022}}</ref>. == Karyera statistikasi == === Klub === {{Updated|7-may, 2022 holatiga ko'ra}}<ref name="soccerway">{{Soccerway|516682}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center" |+Klub, mavsum va musobaqalar boʻyicha koʻrinish va gollar ! rowspan="2" | Klub ! rowspan="2" | Mavsum ! colspan="3" | Liga ! colspan="2" | Milliy kubok ! colspan="2" | Liga kubogi ! colspan="2" | Kontinental ! colspan="2" | Boshqa ! colspan="2" | Jami |- !Chempionat ! Ishtirok ! Gollar ! Ishtirok ! Gollar ! Ishtirok ! Gollar ! Ishtirok ! Gollar ! Ishtirok ! Gollar ! Ishtirok ! Gollar |- | rowspan="4" | Peñarol | 2017 yil | rowspan="3" | Urugvay Primerasi | 1 | 0 | colspan="2" | — | colspan="2" | — | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 |- | 2018 | 10 | 1 | colspan="2" | — | colspan="2" | — | 2 | 0 | 1 | 0 | 13 | 1 |- | 2019 | 3 | 3 | colspan="2" | — | colspan="2" | — | 5 | 0 | 0 | 0 | 8 | 3 |- ! colspan="2" | Jami ! 14 ! 4 ! 0 ! 0 ! 0 ! 0 ! 7 ! 0 ! 1 ! 0 ! 22 ! 4 |- | [[UD Almería|Almeria]] | 2019-20 | Segunda divizioni | 30 | 16 | 0 | 0 | colspan="2" | — | colspan="2" | — | 2 | 0 | 32 | 16 |- | rowspan="3" | Benfika | 2020-21 | rowspan="2" | Primera Liga | 29 | 6 | 4 | 3 | 2 | 0 | 8 | 5 | 1 | 0 | 44 | 14 |- | 2021-22 | 28 | 26 | 2 | 0 | 1 | 2 | 10 | 6 | colspan="2" | — | 41 | 34 |- ! colspan="2" | Jami ! 57 ! 32 ! 6 ! 3 ! 3 ! 2 ! 18 ! 11 ! 1 ! 0 ! 85 ! 48 |- ! colspan="3" | Karyera jami ! 101 ! 52 ! 6 ! 3 ! 3 ! 2 ! 25 ! 11 ! 4 ! 0 ! 139 ! 68 |} === Xalqaro === {{Updated|5-iyun, 2022 holatiga ko'ra}} {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoa va yil boʻyicha ishtirok va gollar ! Milliy terma jamoa ! Yil ! Ishtirok ! Gollar |- | rowspan="4" | [[Urugvay milliy futbol terma jamoasi|Urugvay]] | 2019 | 1 | 1 |- | 2020 | 3 | 1 |- | 2021 yil | 2 | 0 |- | 2022 | 5 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 11 ! 2 |} == Mukofotlar == '''Peñarol''' * Urugvay Primerasi: 2017, 2018 '''Benfika''' * Taça de Portugaliya 2-oʻrin: 2020-21 * Taça da Liga 2-oʻrin: 2021-22 '''Individual''' * Cosme Damião mukofotlari — Yilning eng yaxshi futbolchisi: 2021 <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 March 2022 |title=Darwin e Gonçalo Ramos Galardoados |language=pt |trans-title=Darwin and Gonçalo Ramos Awarded |work=[[A Bola]] |url=https://www.abola.pt/nnh/2022-03-03/benfica-darwin-e-goncalo-ramos-galardoados/930282 |access-date=4 March 2022}}</ref> * Primeira Ligada oyning eng yaxshi hujumchisi: 2021-yil sentyabr <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Best of September/October 2020–21: Pedro Gonçalves and Gonçalo Ramos are the highlights of the month|url=http://www.ligaportugal.pt/en/epocas/20202021/noticias/geral/premios/setembrooutubro/melhores-de-setembrooutubro-2020-21-pedro-goncalves-e-goncalo-ramos-em-destaque/|kirish sanasi=13 March 2021|ish=Liga Portugal}}</ref> * Primeira Ligada oyning eng yaxshi futbolchisi: 2021-yil sentyabr * Primeira Liganing yil jamoasi: 2021-22 <ref name="TOTS">{{Veb manbasi|sarlavha=Liga Nos Team of the season|url=https://www.abola.pt/nnh/2022-06-28/liga-taremi-fecha-onze-do-ano-da-liga-os-eleitos-por-treinadores-e-capitaes-fot/947237|kirish sanasi=29 June 2022|ish=[[A Bola]]}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.abola.pt/nnh/2022-06-28/liga-taremi-fecha-onze-do-ano-da-liga-os-eleitos-por-treinadores-e-capitaes-fot/947237 „Liga Nos Team of the season“]. </cite></ref> * Primeira Liganing eng yaxshi futbolchisi : 2021-22 <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.sapo.pt/bola-branca/noticia/amp/benfica/2022/07/05/darwin-nunez-eleito-melhor-jogador-da-epoca-no-campeonato/291012/|sarlavha=Darwin Nuñez eleito melhor jogador da época no campeonato|ish=Rádio Renascença|til=pt|sana=5 July 2022|kirish sanasi=5 July 2022}}</ref> * SJPF oyning eng yaxshi futbolchisi : 2022 yil aprel <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.record.pt/futebol/futebol-nacional/liga-bwin/benfica/amp/darwin-eleito-jogador-do-mes-pelo-sindicato|sarlavha=Darwin eleito jogador do mês pelo Sindicato}}</ref> * Primera Liganing eng yaxshi toʻpurari : 2021-22 <ref name="bola">{{Yangiliklar manbasi |date=15 May 2022 |title=Darwin Núñez é o melhor marcador da Liga, Taremi em segundo |language=Portuguese |trans-title=Darwin Núñez is the Liga top scorer, Taremi in second |publisher=Mais Futebol |url=https://maisfutebol.iol.pt/benfica/fc-porto/darwin-nunez-e-o-melhor-marcador-da-liga-taremi-em-segundo |access-date=26 May 2022}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://maisfutebol.iol.pt/benfica/fc-porto/darwin-nunez-e-o-melhor-marcador-da-liga-taremi-em-segundo „Darwin Núñez é o melhor marcador da Liga, Taremi em segundo“] &#x5B;Darwin Núñez is the Liga top scorer, Taremi in second&#x5D; (in Portuguese). </cite></ref> * CNID yilning eng yaxshi futbolchisi : 2022 <ref>{{Veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira-liga/artigos/sergio-conceicao-e-darwin-nunez-distinguidos-pelo-cnid|sarlavha=Sérgio Conceição e Darwin Núñez distinguidos pelo CNID|ish=SAPO Desporto}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Urugvay futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1999-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:WikiFutbol]] [[Turkum:Futbol]] 9vouqgvfmkem0a6hujhjtgqnbze3vj3 Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Casual 4 754983 2726583 2724693 2022-07-31T09:53:14Z Malikxan 33427 Done! wikitext text/x-wiki <div class="boilerplate rfa" style="background-color: #f5fff5; margin: 2em 0 0 0; padding: 0 10px 0 10px; border: 1px solid #AAAAAA;"> :''Quyidagi munozara '''muvaffaqiyatli''' yopilgan [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar#Joriy soʻrovlar|administratorlikka soʻrov]] arxivi sifatida saqlanadi. <strong style="color:red">Iltimos, bu yerga oʻzgartirishlar kiritmang</strong>.'' ===[[{{{{{|safesubst:}}}FULLPAGENAME}}|Casual]]=== '''Natija (10/0/0); [[Foydalanuvchi:Malikxan|<span style="color:green">Malikxan</span>]] <b><sup><small>[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]</small></sup></b> tomonidan 09:53, 31-Iyul 2022 (UTC) da muvaffaqiyatli yopildi.''' === Foydalanuvchi haqida maʼlumot === {{Userlinks|Casual}} {| class="wikitable" style="font-size:85%" | style="background:#DDF" | | style="background:#ECECEC" | |- ! style="text-align:left" | Tahrirlar soni | [//tools.wmflabs.org/xtools-ec/index.php?project=uz.wikipedia.org&user=Casual 8 634 barcha tahrirlar, ulardan 5 874 (76.2%) tahrir maqolalar nomfazosida] |- ! style="text-align:left" | Tahrirlar qisqa tavsifidan foydalanish | [//tools.wmflabs.org/xtools/editsummary/index.php?name=Casual&lang=uz&wiki=wikipedia 68% katta oʻzgarishlarda va 32% kichik tahrirlarda] |- ! style="text-align:left" | Birinchi tahriri kuni | 13-yanvar 2007-yil |- ! style="text-align:left" | Kuniga tahrirlarning oʻrtacha soni | 1.5 |- <!-- |- ! style="text-align:left" | [[Vikipediya:IRC|IRC]]dagi niki | |- ! style="text-align:left" | [[ICQ UIN]] | |- --> |- ! style="text-align:left" | [[Skype]] | |- ! style="text-align:left" | Ovoz berish oʻtkaziladi | 2022-07-23 dan 2022-07-30, 15:00 [[UTC]] gacha |} === Sharhlar === === Ovoz beruvchilarga talablar === <div style="border:1px solid #ABC; padding: 10px"> Ovoz berishda 2022-07-30 gacha boʻlgan [[Vikipediya:Administrator va rasmiyatchilarni saylash qoidalari|ovoz beruvchiga qoʻyiladigan talablar]]ga javob beradigan har bir roʻyxatdan oʻtgan foydalanuvchi ishtirok etishi mumkin. Bu talablar quyidagichadir: # maqolalar nomfazosidagi tahrirlar soni 100 tadan kam boʻlmasligi kerak; # 2 oydan kam boʻlmagan stajga ega boʻlishi kerak (yaʼni, 24-05-2022 dan oldin roʻyxatdan oʻtgan boʻlishi lozim); # 08-06-2022 dan 23-06-2022 gacha boʻlgan muddat ichida bittadan kam boʻlmagan tahrir boʻlishi kerak; # 08-07-2022 dan 23-07-2022 gacha boʻlgan muddat ichida bittadan kam boʻlmagan tahrir qilgan boʻlishi kerak. </div> === Rozilar === # {{Roziman}} --[[Foydalanuvchi:Umarxon III|Umarjon Rahimov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Umarxon III|munozara]]) 16:17, 23-Iyul 2022 (UTC) # {{Roziman}} [[Foydalanuvchi:Jamshid Nurkulov|Jamshid Nurqul]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Jamshid Nurkulov|munozara]]) 16:28, 23-Iyul 2022 (UTC) # {{Roziman}} --[[Foydalanuvchi:Mirzoulug&#39;bek|Mirzoulug&#39;bek]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Mirzoulug&#39;bek|munozara]]) 16:30, 23-Iyul 2022 (UTC) # {{Roziman}} Shu avvalgi vikichilar yana qaytayotganidan juda xursandman. Endi ketib qolmang.--[[Foydalanuvchi:Ximik1991|Ximik1991]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Ximik1991|munozara]]) 16:38, 23-Iyul 2022 (UTC)  # {{Roziman}} — [[Foydalanuvchi:Muxriddin Azimov|Muxriddin Azimov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Muxriddin Azimov|munozara]]) 17:43, 23-Iyul 2022 (UTC) # Professional vikichilarning Vikiga qaytishi kishini quvoniradi. Albatta {{Roziman}}. — [[Foydalanuvchi:Kagansky|Kagansky]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara]]) 04:09, 24-Iyul 2022 (UTC) # {{Roziman}}! [[Foydalanuvchi:Nataev|<span style="color:red;">N</span><span style="color:blue;">ataev</span>]] <sup>[[Foydalanuvchi munozarasi:Nataev|munozara]]</sup> 08:10, 24-Iyul 2022 (UTC) # {{Roziman}}! [[Foydalanuvchi:Nataeva|<span style="color:red;">N</span><span style="color:blue;">ataeva</span>]] <sup>[[Foydalanuvchi munozarasi:Nataeva|munozara]]</sup> 08:38, 24-Iyul 2022 (UTC) # {{Roziman}} - [[Foydalanuvchi:Xusinboy Bekchanov|Xusinboy Bekchanov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Xusinboy Bekchanov|munozara]]) 04:22, 25-Iyul 2022 (UTC). # {{Roziman}} - [[Foydalanuvchi:ITPRO.UZ|ITPRO.UZ]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:ITPRO.UZ|munozara]]) 21:11, 29-Iyul 2022 (UTC) === Qarshilar === <!--# {{Qarshiman}} --~~~~ --> <!--# {{Qarshiman}} --~~~~ --> <!--# {{Qarshiman}} --~~~~ --> <!--# {{Qarshiman}} --~~~~ --> <!--# {{Qarshiman}} --~~~~ --> === Betaraflar === # === Nomzodga savollar === ==== Standart savollar ==== * Administratorlar majburiyatlaridan qaysi birini bajarmoqchisiz? Sahifalarni muhofazalash, oʻchirish, yoʻqotilgan sahifalarni tiklash. * Vikipediyaga qoʻshgan [[Maxsus:Contributions/Casual|oʻz hissangizni]] qanday baholaysiz? Maʼlum vaqt avval faol edim, koʻp sonli tahrirlar qilganman, yana faol boʻlish istagidaman. * Sizda vikipediyaning boshqa foydalanuvchilari bilan qarama-qarshiliklar boʻlganmi? Agar boʻlgan boʻlsa, ularni qanday hal qilgan edingiz va kelajakda buni qanday hal qilmoqchisiz? Yoʻq. * Sizda qoʻshimcha hisob yozuvi bormi? <small>Izoh: Siz bu savolga javob berishga majbur emassiz.</small> Yoʻq. * Siz biror marta blok qilinganmisiz? Agar ha, u holda qaysi sabab boʻyicha? <small>({{plain link|1=[//uz.wikipedia.org/wiki/Special:Log/block?page=User:Casual |2=Bloklash jurnali]}})</small> Yoʻq. * Vikipediyaning aktiv foydalanuvchilaridan birortasi bilan shaxsan tanishmisiz? Ha. * Sizda boshqa manbalarda administratorlik tajriba bormi? Oʻzbekcha vikipediyada bor. <!-- Savollaringizni ushbu sharh ustida quyidagi formatda yozing: ==== {{subst:REVISIONUSER}}dan savollar ==== * …? ~~~~ * …? ~~~~ * …? ~~~~ … --> :''Yuqoridagi munozara administratorlikka soʻrov arxivi sifatida saqlanadi. <span style="color: red">'''Iltimos, bu yerga oʻzgartirishlar kiritmang.'''</span> Ushbu sahifada boshqa tahrir qilinmasligi lozim.''</div> [[Turkum:Muvaffaqiyatli yopilgan administratorlikka soʻrovlar]] 8c1mqudzw4dwv4t1lakehswpxls4udy Danielle Brooks 0 755224 2726378 2713655 2022-07-31T06:47:09Z Visola Tangirova 72133 /* Manbalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Danielle Brooks|portret=Danielle Brooks 2014.jpg|tavsif=Brooks 2014-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Danielle Brittany Brooks|tavallud sanasi={{birth date and age|1989|9|17}}|tavallud joyi=[[Avgusta, Jorjiya]], [[AQSh]]|kasbi={{hlist|aktrisa|qo'shiqchi}}|faoliyat_yillari=2009-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Dennis Gelin|2022}}|bolalari=1}} [[Category:Articles with hCards]] '''Danielle Brittany Brooks''' (1989-yil 17-sentabrda tugʻilgan) — amerikalik aktrisa va qoʻshiqchi. U „''Orange is the new black“'' (2013-2019) komediya-drama serialidagi Tasha „Taystee“ Jefferson va „ ''[[Peacemaker]]''“ superqahramon serialidagi Leota Adebayo (2022-yildan hozirgi kungacha) rollari bilan tanilgan. U 2015-yilda Brodveydagi ''"The Color Purple"'' filmidagi Sofiya obrazi uchun Toni mukofotiga nomzod bo‘ldi. == Erta hayot va taʼlim == Brooks [[Augusta, Georgia|Augusta shahrida tugʻilgan, Jorjiya]],<ref name="ibdb">{{Veb manbasi|url=https://www.ibdb.com/broadway-cast-staff/danielle-brooks-501125|sarlavha=Danielle Brooks|nashriyot=[[Internet Broadway Database]]. [[The Broadway League]]|kirish sanasi=July 2, 2019}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.ibdb.com/broadway-cast-staff/danielle-brooks-501125 „Danielle Brooks“]. [[Internet Broadway ma'lumotlar bazasi|Internet Broadway Database]]. [[Brodvey ligasi|The Broadway League]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">July 2,</span> 2019</span>.</cite></ref> va [[Janubiy Karolina|Janubiy Karolinada]] oʻsgan,<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Hutcheson |first=Susannah |date=November 15, 2017 |title=How I became an actress and advocate |work=[[USA Today]] |url=https://eu.usatoday.com/story/money/careers/2017/11/15/how-became-actress-and-advocate-danielle-brooks/856459001/ |access-date=June 21, 2018}}</ref> nasroniy oilasida. Uning otasi katolik, onasi esa vazir edi<ref name="daily">{{Yangiliklar manbasi |last=Fallon |first=Kevin |date=December 11, 2013 |title=Danielle Brooks, Taystee on 'Orange Is the New Black,' Is the Breakout Star of the Year |work=[[The Daily Beast]] |url=http://www.thedailybeast.com/articles/2013/12/11/danielle-brooks-taystee-on-orange-is-the-new-black-is-the-breakout-star-of-the-year.html |access-date=April 25, 2014}}</ref>. U olti yoshida cherkov tomonidan qoʻyilgan Nativity play spektaklida rol oʻynay boshladi<ref name="nyt">{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2013/07/14/arts/television/danielle-brooks-stars-in-netflixs-orange-is-the-new-black.html|sana=July 10, 2013|sarlavha=Quick Route From Juilliard to Jail|ish=[[The New York Times]]|ism=Alexis|muallif=Soloski|kirish sanasi=April 25, 2014}}</ref>. Oʻrta maktabning soʻnggi ikki yilida u Janubiy Karolina gubernatorining sanʼat va gumanitar fanlar maktabida, tanlangan sanʼat maktabida oʻqidi<ref name="daily" />. U Juilliard maktabida dramaturgiya boʻyicha oʻqigan va 2011-yilda tamomlagan<ref name="juilliard">{{Veb manbasi|url=http://www.juilliard.edu/journal/1309/fame-new-reality-orange-actress?destination=node/31796|sarlavha=Fame Is the New Reality for 'Orange' Actress|nashriyot=[[The Juilliard School]]|ism=Yassmeen|muallif=Abdulhamid|sana=September 2013|kirish sanasi=April 25, 2014}}</ref>. Brooks oʻzining Brodveydagi debyutini 2015-yilda ''"The Color Purple"'' filmining Sofiya rolida jonlantirgan<ref name="ibdb">{{Veb manbasi|url=https://www.ibdb.com/broadway-cast-staff/danielle-brooks-501125|sarlavha=Danielle Brooks|nashriyot=[[Internet Broadway Database]]. [[The Broadway League]]|kirish sanasi=July 2, 2019}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.ibdb.com/broadway-cast-staff/danielle-brooks-501125 „Danielle Brooks“]. [[Internet Broadway ma'lumotlar bazasi|Internet Broadway Database]]. [[Brodvey ligasi|The Broadway League]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">July 2,</span> 2019</span>.</cite></ref><ref name="variety">{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2015/legit/news/danielle-brooks-the-color-purple-broadway-1201506243/|ism=Gordon|muallif=Cox|sana=May 27, 2015|sarlavha=Danielle Brooks of 'Orange Is the New Black' Joins Broadway's 'Color Purple'|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|kirish sanasi=May 27, 2015}}</ref>. Muzikl 2015-yil 10-dekabrda Bernard B. Jacobsda ochildi. Brooks oʻz faoliyati uchun yaxshi xabarlar oldi,  va musiqiy filmdagi eng yaxshi koʻrsatilgan aktrisa uchun Toni mukofotiga nomzod boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.ibdb.com/broadway-cast-staff/danielle-brooks-501125#Awards|sarlavha=Danielle Brooks: Awards|ish=Internet Broadway Database|nashriyot=The Broadway League|kirish sanasi=July 2, 2019}}</ref>. 2019-yil iyun oyida u Beatriceni Jamoat teatrining „''Much Ado About Nothing''“ spektaklida o‘ynadi va ijrosi uchun Drama ligasi mukofoti nominatsiyasini oldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shattuck |first=Kathryn |date=June 14, 2019 |title=Danielle Brooks Is Ready to Be a Love Interest |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2019/06/14/theater/danielle-brooks-much-ado-about-nothing.html |access-date=August 8, 2019 |issn=0362-4331}}</ref>. 2022-yilda Bruks Jeyms Gunnning " ''[[Peacemaker|Tinchlik yaratuvchisi]]'' " teleserialida aktyor [[John Cena|Jon Sina]] bilan birga Leota Adebayo rolini ijro etgan. Serial Gunnning 2021-yilda suratga ''[[The Suicide Squad (film)|olingan "O‘z joniga qasd qilish guruhi]]'' " filmining spin-offi bo‘lib, [[DC Kengaytirilgan Koinoti|DCEU]] tarkibiga kiritilgan birinchi teleserialdir. 2022-yilda bergan intervyusida Bruks Gunn [[Netflix]] -ning " ''Orange is the New Black'' " shousining ashaddiy muxlisi ekanligini va Adebayoning bir qismini oʻylab yozganini aytdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-01-09|sarlavha=Peacemaker's Danielle Brooks explains why James Gunn created her role|url=https://www.digitalspy.com/tv/ustv/a38705001/peacemaker-danielle-brooks-why-james-gunn-created-role/|kirish sanasi=2022-02-18|ish=Digital Spy|til=en-GB}}</ref> Shuningdek, Brooks August Wilsonning 2022-yil 19-sentabrda<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lang |first=Brent |date=29 March 2022 |title=Samuel L. Jackson, John David Washington, Danielle Brooks Starring in Broadway Revival of ‘The Piano Lesson’ |work=Vanity Fair |url=https://variety.com/2022/legit/news/samuel-l-jackson-john-david-washington-danielle-brooks-broadway-revival-piano-lesson-1235217947/ |access-date=2 April 2022}}</ref> [[Samuel L. Jackson|Samuel L. Jekson]] va Jon Devid Vashington bilan birga boshlanadigan va LaTanya Richardson Jekson rejissyori boʻlgan „''The Piano Lesson''“ning Brodveydagi jonlanishida rol oʻynashi eʼlon qilindi. Bundan tashqari, ushbu aktyorlar keyinchalik spektaklning filmga moslashtirilgan filmida rol oʻynashi rejalashtirilgan, rejissyor nomi hali nomaʼlum<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatermania.com/broadway/news/samuel-l-jackson-danielle-brooks-john-david-washin_91991.html|sarlavha=Samuel L. Jackson, Danielle Brooks, John David Washington to Lead Broadway Revival of The Piano Lesson|ish=TheatreMania|kirish sanasi=March 7, 2021}}</ref>. U, shuningdek, Blitz Bazawule rejissyori boʻlgan xuddi shu nomdagi musiqiy filmning ''"The Color Purple"'' filmida ham paydo boʻladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Breznican |first=Anthony |date=3 February 2022 |title=Oprah Winfrey Reveals the Glorious Cast of The Color Purple Musical Film |work=Vanity Fair |url=https://www.vanityfair.com/hollywood/2022/02/oprah-winfrey-the-color-purple-cast-musical}}</ref>. == Shaxsiy hayot == 2019-yil 2-iyul kuni Brooks birinchi farzandiga homilador ekanligini eʼlon qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=July 2, 2019 |title=Orange Is the New Black's Danielle Brooks Pregnant, Expecting Her 1st Child: 'So Elated' |work=[[Us Weekly]] |url=https://www.usmagazine.com/celebrity-moms/news/danielle-brooks-is-pregnant-expecting-her-1st-child/}}</ref>. Noyabr oyida u qiz tugʻdi<ref>{{Veb manbasi|sana=November 16, 2019|sarlavha=Oh, Baby! Orange Is the New Black's Danielle Brooks Gives Birth to 1st Child|url=https://www.usmagazine.com/celebrity-moms/news/danielle-brooks-gives-birth-welcomes-baby-no-1/|ish=Us Weekly|til=en-US}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFFFCC;" |{{dagger|alt=Not yet released}} | Hali chop etilmagan asarlarni bildiradi |} {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2014 |''Time Out of Mind'' |Receptionist |- | rowspan="2" |2015 |''I Dream Too Much'' |Abbey |- |''Phenomenal Woman, a Short Film'' |Woman |- |2016 |''[[Jahldor qushlar|The Angry Birds Movie]]'' |Olive Blue/Monica the Crossing Guard (voice) |- |2018 |''Sadie'' |Carla |- | rowspan="4" |2019 |''Clemency'' |Evette |- |''The Day Shall Come'' |Venus |- |''The Public’s Much Ado About Nothing'' |Beatrice |- |''All the Little Things We Kill'' |Claire Soto |- |2020 |''Eat Wheaties!'' |Wendy |- |2023 | style="background:#FFFFCC;" |''The Color Purple'' |Sofia |- |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2012 |''Modern Love'' |Raimy |- |2013 |''Black Girls Rock! 2013'' |Herself |- |2013-2019 |''Orange Is the New Black'' |Tasha „Taystee“ Jefferson |- |2014 |''[[Girls]]'' |Laura |- |2015-2017 |''Master of None'' |Shannon |- | rowspan="2" |2017 |''[[Rapunzel (televizion serial)|Tangled: The Series]]'' |Ruthless Ruth (voice) |- |''Lip Sync Battle'' |Herself |- | rowspan="3" |2018 |''Project Runway All Stars'' |Herself |- |''High Maintenance'' |Regine |- |''Elena of Avalor'' |Charica (voice) |- |2020-2022 |''Close Enough'' |Pearle Watson (voice) |- | rowspan="2" |2020 |''Social Distance'' |Imani |- |''Sarah Cooper: Everythingʻs Fine'' |Jordana Bachman |- | rowspan="2" |2021 |''Robin Roberts Presents: Mahalia'' |Mahalia Jackson |- |''Karmaʼs World'' |Dr. Lillie Carter-Grant (voice) |- |2022 |''[[Peacemaker]]'' |Leota Adebayo<ref name="PeacemakerCast">{{Veb manbasi|muallif=Otterson|ism=Joe|sarlavha='Peacemaker' Series at HBO Max Casts 'Orange Is the New Black' Alum Danielle Brooks|url=https://variety.com/2020/tv/news/peacemaker-hbo-max-danielle-brooks-1234829168/|ish=Variety|sana=November 11, 2020}}</ref> |} === Teatr === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2015-17 |''The Color Purple'' |Sofia |- |2019 |''Much Ado About Nothing'' |Beatrice |- |2022 |''The Piano Lesson'' |Berniece |- |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Yil !Mukofot !Turkum !Ish !Natija |- | rowspan="2" |2013 |Young Hollywood Award |Breakthrough Actress | rowspan="4" |''Orange is the New Black'' |Gʻolib |- | rowspan="3" |[[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild Award]] | rowspan="3" |Outstanding Performance by an Ensemble in a Comedy Series |Gʻolib |- |2015 |Gʻolib |- | rowspan="5" |2016 |Gʻolib |- |Tony Award |Best Featured Actress in a Musical | rowspan="5" |''The Color Purple'' |Nominatsiya |- |Drama Desk Award |Outstanding Featured Actress in a Musical |Nominatsiya |- |Outer Critics Circle Award |Outstanding Featured Actress in a Musical |Nominnatsiya |- | colspan="2" |Theatre World Award |Gʻolib |- |2017 |Grammy Award |Best Musical Theater Album |Gʻolib |- |2020 |Drama League Award<ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Nominations Announced for 86th Annual Drama League Awards|url=https://www.broadway.com/buzz/199217/nominations-announced-for-86th-annual-drama-league-awards/|kirish sanasi=2021-04-18|ish=Broadway.com|til=en}}</ref> |Distinguished Performance |''Much Ado About Nothing'' |Nominatsiya |- |2021 |Primetime Emmy Award |Outstanding Television Movie |''Robin Roberts Presents: Mahalia'' |Nominatsiya |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Grammy mukofoti sovrindorlari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Afroamerikalik aktrisalar]] [[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] jtaru2bkeeq605nct0ng8j6a3llymle 2726379 2726378 2022-07-31T06:47:27Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Danielle Brooks|portret=Danielle Brooks 2014.jpg|tavsif=Brooks 2014-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Danielle Brittany Brooks|tavallud sanasi={{birth date and age|1989|9|17}}|tavallud joyi=[[Avgusta, Jorjiya]], [[AQSh]]|kasbi={{hlist|aktrisa|qo'shiqchi}}|faoliyat_yillari=2009-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Dennis Gelin|2022}}|bolalari=1}} '''Danielle Brittany Brooks''' (1989-yil 17-sentabrda tugʻilgan) — amerikalik aktrisa va qoʻshiqchi. U „''Orange is the new black“'' (2013-2019) komediya-drama serialidagi Tasha „Taystee“ Jefferson va „ ''[[Peacemaker]]''“ superqahramon serialidagi Leota Adebayo (2022-yildan hozirgi kungacha) rollari bilan tanilgan. U 2015-yilda Brodveydagi ''"The Color Purple"'' filmidagi Sofiya obrazi uchun Toni mukofotiga nomzod bo‘ldi. == Erta hayot va taʼlim == Brooks [[Augusta, Georgia|Augusta shahrida tugʻilgan, Jorjiya]],<ref name="ibdb">{{Veb manbasi|url=https://www.ibdb.com/broadway-cast-staff/danielle-brooks-501125|sarlavha=Danielle Brooks|nashriyot=[[Internet Broadway Database]]. [[The Broadway League]]|kirish sanasi=July 2, 2019}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.ibdb.com/broadway-cast-staff/danielle-brooks-501125 „Danielle Brooks“]. [[Internet Broadway ma'lumotlar bazasi|Internet Broadway Database]]. [[Brodvey ligasi|The Broadway League]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">July 2,</span> 2019</span>.</cite></ref> va [[Janubiy Karolina|Janubiy Karolinada]] oʻsgan,<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Hutcheson |first=Susannah |date=November 15, 2017 |title=How I became an actress and advocate |work=[[USA Today]] |url=https://eu.usatoday.com/story/money/careers/2017/11/15/how-became-actress-and-advocate-danielle-brooks/856459001/ |access-date=June 21, 2018}}</ref> nasroniy oilasida. Uning otasi katolik, onasi esa vazir edi<ref name="daily">{{Yangiliklar manbasi |last=Fallon |first=Kevin |date=December 11, 2013 |title=Danielle Brooks, Taystee on 'Orange Is the New Black,' Is the Breakout Star of the Year |work=[[The Daily Beast]] |url=http://www.thedailybeast.com/articles/2013/12/11/danielle-brooks-taystee-on-orange-is-the-new-black-is-the-breakout-star-of-the-year.html |access-date=April 25, 2014}}</ref>. U olti yoshida cherkov tomonidan qoʻyilgan Nativity play spektaklida rol oʻynay boshladi<ref name="nyt">{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2013/07/14/arts/television/danielle-brooks-stars-in-netflixs-orange-is-the-new-black.html|sana=July 10, 2013|sarlavha=Quick Route From Juilliard to Jail|ish=[[The New York Times]]|ism=Alexis|muallif=Soloski|kirish sanasi=April 25, 2014}}</ref>. Oʻrta maktabning soʻnggi ikki yilida u Janubiy Karolina gubernatorining sanʼat va gumanitar fanlar maktabida, tanlangan sanʼat maktabida oʻqidi<ref name="daily" />. U Juilliard maktabida dramaturgiya boʻyicha oʻqigan va 2011-yilda tamomlagan<ref name="juilliard">{{Veb manbasi|url=http://www.juilliard.edu/journal/1309/fame-new-reality-orange-actress?destination=node/31796|sarlavha=Fame Is the New Reality for 'Orange' Actress|nashriyot=[[The Juilliard School]]|ism=Yassmeen|muallif=Abdulhamid|sana=September 2013|kirish sanasi=April 25, 2014}}</ref>. Brooks oʻzining Brodveydagi debyutini 2015-yilda ''"The Color Purple"'' filmining Sofiya rolida jonlantirgan<ref name="ibdb">{{Veb manbasi|url=https://www.ibdb.com/broadway-cast-staff/danielle-brooks-501125|sarlavha=Danielle Brooks|nashriyot=[[Internet Broadway Database]]. [[The Broadway League]]|kirish sanasi=July 2, 2019}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.ibdb.com/broadway-cast-staff/danielle-brooks-501125 „Danielle Brooks“]. [[Internet Broadway ma'lumotlar bazasi|Internet Broadway Database]]. [[Brodvey ligasi|The Broadway League]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">July 2,</span> 2019</span>.</cite></ref><ref name="variety">{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2015/legit/news/danielle-brooks-the-color-purple-broadway-1201506243/|ism=Gordon|muallif=Cox|sana=May 27, 2015|sarlavha=Danielle Brooks of 'Orange Is the New Black' Joins Broadway's 'Color Purple'|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|kirish sanasi=May 27, 2015}}</ref>. Muzikl 2015-yil 10-dekabrda Bernard B. Jacobsda ochildi. Brooks oʻz faoliyati uchun yaxshi xabarlar oldi,  va musiqiy filmdagi eng yaxshi koʻrsatilgan aktrisa uchun Toni mukofotiga nomzod boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.ibdb.com/broadway-cast-staff/danielle-brooks-501125#Awards|sarlavha=Danielle Brooks: Awards|ish=Internet Broadway Database|nashriyot=The Broadway League|kirish sanasi=July 2, 2019}}</ref>. 2019-yil iyun oyida u Beatriceni Jamoat teatrining „''Much Ado About Nothing''“ spektaklida o‘ynadi va ijrosi uchun Drama ligasi mukofoti nominatsiyasini oldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shattuck |first=Kathryn |date=June 14, 2019 |title=Danielle Brooks Is Ready to Be a Love Interest |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2019/06/14/theater/danielle-brooks-much-ado-about-nothing.html |access-date=August 8, 2019 |issn=0362-4331}}</ref>. 2022-yilda Bruks Jeyms Gunnning " ''[[Peacemaker|Tinchlik yaratuvchisi]]'' " teleserialida aktyor [[John Cena|Jon Sina]] bilan birga Leota Adebayo rolini ijro etgan. Serial Gunnning 2021-yilda suratga ''[[The Suicide Squad (film)|olingan "O‘z joniga qasd qilish guruhi]]'' " filmining spin-offi bo‘lib, [[DC Kengaytirilgan Koinoti|DCEU]] tarkibiga kiritilgan birinchi teleserialdir. 2022-yilda bergan intervyusida Bruks Gunn [[Netflix]] -ning " ''Orange is the New Black'' " shousining ashaddiy muxlisi ekanligini va Adebayoning bir qismini oʻylab yozganini aytdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-01-09|sarlavha=Peacemaker's Danielle Brooks explains why James Gunn created her role|url=https://www.digitalspy.com/tv/ustv/a38705001/peacemaker-danielle-brooks-why-james-gunn-created-role/|kirish sanasi=2022-02-18|ish=Digital Spy|til=en-GB}}</ref> Shuningdek, Brooks August Wilsonning 2022-yil 19-sentabrda<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lang |first=Brent |date=29 March 2022 |title=Samuel L. Jackson, John David Washington, Danielle Brooks Starring in Broadway Revival of ‘The Piano Lesson’ |work=Vanity Fair |url=https://variety.com/2022/legit/news/samuel-l-jackson-john-david-washington-danielle-brooks-broadway-revival-piano-lesson-1235217947/ |access-date=2 April 2022}}</ref> [[Samuel L. Jackson|Samuel L. Jekson]] va Jon Devid Vashington bilan birga boshlanadigan va LaTanya Richardson Jekson rejissyori boʻlgan „''The Piano Lesson''“ning Brodveydagi jonlanishida rol oʻynashi eʼlon qilindi. Bundan tashqari, ushbu aktyorlar keyinchalik spektaklning filmga moslashtirilgan filmida rol oʻynashi rejalashtirilgan, rejissyor nomi hali nomaʼlum<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatermania.com/broadway/news/samuel-l-jackson-danielle-brooks-john-david-washin_91991.html|sarlavha=Samuel L. Jackson, Danielle Brooks, John David Washington to Lead Broadway Revival of The Piano Lesson|ish=TheatreMania|kirish sanasi=March 7, 2021}}</ref>. U, shuningdek, Blitz Bazawule rejissyori boʻlgan xuddi shu nomdagi musiqiy filmning ''"The Color Purple"'' filmida ham paydo boʻladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Breznican |first=Anthony |date=3 February 2022 |title=Oprah Winfrey Reveals the Glorious Cast of The Color Purple Musical Film |work=Vanity Fair |url=https://www.vanityfair.com/hollywood/2022/02/oprah-winfrey-the-color-purple-cast-musical}}</ref>. == Shaxsiy hayot == 2019-yil 2-iyul kuni Brooks birinchi farzandiga homilador ekanligini eʼlon qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=July 2, 2019 |title=Orange Is the New Black's Danielle Brooks Pregnant, Expecting Her 1st Child: 'So Elated' |work=[[Us Weekly]] |url=https://www.usmagazine.com/celebrity-moms/news/danielle-brooks-is-pregnant-expecting-her-1st-child/}}</ref>. Noyabr oyida u qiz tugʻdi<ref>{{Veb manbasi|sana=November 16, 2019|sarlavha=Oh, Baby! Orange Is the New Black's Danielle Brooks Gives Birth to 1st Child|url=https://www.usmagazine.com/celebrity-moms/news/danielle-brooks-gives-birth-welcomes-baby-no-1/|ish=Us Weekly|til=en-US}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFFFCC;" |{{dagger|alt=Not yet released}} | Hali chop etilmagan asarlarni bildiradi |} {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2014 |''Time Out of Mind'' |Receptionist |- | rowspan="2" |2015 |''I Dream Too Much'' |Abbey |- |''Phenomenal Woman, a Short Film'' |Woman |- |2016 |''[[Jahldor qushlar|The Angry Birds Movie]]'' |Olive Blue/Monica the Crossing Guard (voice) |- |2018 |''Sadie'' |Carla |- | rowspan="4" |2019 |''Clemency'' |Evette |- |''The Day Shall Come'' |Venus |- |''The Public’s Much Ado About Nothing'' |Beatrice |- |''All the Little Things We Kill'' |Claire Soto |- |2020 |''Eat Wheaties!'' |Wendy |- |2023 | style="background:#FFFFCC;" |''The Color Purple'' |Sofia |- |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2012 |''Modern Love'' |Raimy |- |2013 |''Black Girls Rock! 2013'' |Herself |- |2013-2019 |''Orange Is the New Black'' |Tasha „Taystee“ Jefferson |- |2014 |''[[Girls]]'' |Laura |- |2015-2017 |''Master of None'' |Shannon |- | rowspan="2" |2017 |''[[Rapunzel (televizion serial)|Tangled: The Series]]'' |Ruthless Ruth (voice) |- |''Lip Sync Battle'' |Herself |- | rowspan="3" |2018 |''Project Runway All Stars'' |Herself |- |''High Maintenance'' |Regine |- |''Elena of Avalor'' |Charica (voice) |- |2020-2022 |''Close Enough'' |Pearle Watson (voice) |- | rowspan="2" |2020 |''Social Distance'' |Imani |- |''Sarah Cooper: Everythingʻs Fine'' |Jordana Bachman |- | rowspan="2" |2021 |''Robin Roberts Presents: Mahalia'' |Mahalia Jackson |- |''Karmaʼs World'' |Dr. Lillie Carter-Grant (voice) |- |2022 |''[[Peacemaker]]'' |Leota Adebayo<ref name="PeacemakerCast">{{Veb manbasi|muallif=Otterson|ism=Joe|sarlavha='Peacemaker' Series at HBO Max Casts 'Orange Is the New Black' Alum Danielle Brooks|url=https://variety.com/2020/tv/news/peacemaker-hbo-max-danielle-brooks-1234829168/|ish=Variety|sana=November 11, 2020}}</ref> |} === Teatr === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2015-17 |''The Color Purple'' |Sofia |- |2019 |''Much Ado About Nothing'' |Beatrice |- |2022 |''The Piano Lesson'' |Berniece |- |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Yil !Mukofot !Turkum !Ish !Natija |- | rowspan="2" |2013 |Young Hollywood Award |Breakthrough Actress | rowspan="4" |''Orange is the New Black'' |Gʻolib |- | rowspan="3" |[[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild Award]] | rowspan="3" |Outstanding Performance by an Ensemble in a Comedy Series |Gʻolib |- |2015 |Gʻolib |- | rowspan="5" |2016 |Gʻolib |- |Tony Award |Best Featured Actress in a Musical | rowspan="5" |''The Color Purple'' |Nominatsiya |- |Drama Desk Award |Outstanding Featured Actress in a Musical |Nominatsiya |- |Outer Critics Circle Award |Outstanding Featured Actress in a Musical |Nominnatsiya |- | colspan="2" |Theatre World Award |Gʻolib |- |2017 |Grammy Award |Best Musical Theater Album |Gʻolib |- |2020 |Drama League Award<ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Nominations Announced for 86th Annual Drama League Awards|url=https://www.broadway.com/buzz/199217/nominations-announced-for-86th-annual-drama-league-awards/|kirish sanasi=2021-04-18|ish=Broadway.com|til=en}}</ref> |Distinguished Performance |''Much Ado About Nothing'' |Nominatsiya |- |2021 |Primetime Emmy Award |Outstanding Television Movie |''Robin Roberts Presents: Mahalia'' |Nominatsiya |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Grammy mukofoti sovrindorlari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Afroamerikalik aktrisalar]] [[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] 4s1iolbflmo0atkoqyb9d20pdk9ivfo Mireille Enos 0 755395 2726375 2714208 2022-07-31T06:46:12Z Visola Tangirova 72133 /* Havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Mireille Enos|portret=Mireille Enos set of The Killing March 2012 (cropped).jpg|tavsif=Enos 2012-yil martda|tugʻilgan paytidagi ismi=Marie Mireille Enos|tavallud sanasi={{birth date and age|1975|9|22}}|tavallud joyi=[[Kansas]], [[Missuri]], [[AQSh]]|kasbi=[[Aktrisa]]|faoliyat_yillari=1994-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Alan Ruck]]|2008}}|bolalari=2}} [[Category:Articles with hCards]] '''Mireille Enos''' ({{IPAc-en|m|ɪəˈr|eɪ|_|ˈ|iː|n|ə|s}}; 1975-yil 22-sentabrda tugʻilgan) — amerikalik aktrisa. Yoshligidan aktyorlikka qiziqib qolgan u Brigham Young universitetining sahna sanʼati yoʻnalishini tamomlagan va u yerda Irene Ryan aktyorlik stipendiyasi bilan taqdirlangan. 1994-yilda ''"Without Consent"'' televizion filmida aktyorlik debyutini amalga oshirgandan soʻng, u Toni mukofoti, [[Oltin globus|Oltin globus mukofoti]] va [[Emmy|Emmi mukofotiga]] nomzodlarni qoʻlga kiritdi. Faoliyatining boshida Enos „''Sex and the City''“ va ''"The Education of Max Bickford"'' kabi telekoʻrsatuvlarda turli xil mehmon yulduzi sifatida paydo boʻldi. U badiiy filmdagi debyutini 2001-yilda „ ''Someone like You''“ romantik komediyasida kichik rol bilan amalga oshirdi, lekin 2005-yilda Brodveyda ''"Whoʻs Afraid of Virginia Woolf?"'' filmidagi Asal roli bilan koʻproq eʼtiborni tortdi. Uning soʻnggi filmdagi ijrosi unga Toni mukofotlarida „Eng yaxshi koʻrsatilgan aktrisa“ nominatsiyasini taqdim etdi. U yana televizion rollarga kirishdi va [[HBO]] telekanalining „''Big Love''“ serialidagi egizaklar Kathy va JoDean Marquart rolini oʻynadi. Enosning asosiy roli [[AMC]] jinoyat dramasi ''The Killing'' serialida edi; u 2011-yildan 2014-yilgacha shouning toʻrt faslida [[Seattle|Sietl]] politsiyasi xodimi Sarah Linden rolini oʻynadi. Uning ijrosi oʻzining tanqidiy eʼtirofiga sazovor boʻldi va Primetime Emmy mukofoti va „[[Oltin globus|Oltin globus“ mukofotlarida]] drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi nominatsiyasiga sazovor boʻldi. Enos 2013-yilgi „''World War Z''“ filmida Karin Lane rolini va 2014-yilgi [[Romantik film|romantik drama „]]''If I Stay''“ filmida Kathleen Hall rolini ijro etgan; filmlarning ikkalasi ham blokbaster ishlab chiqarish edi. U „''Never Here''“ (2017) kabi [[Mustaqil film|mustaqil filmlardagi]] ishi uchun maqtovni davom ettirdi. Enos qisqa muddatli [[American Broadcasting Company|ABC]] yuridik trilleri ''The Catch'' filmida bosh qahramon rolini oʻynadi. 2019-yilda u Amazon/BBC hamkorlikdagi ''Good Omens'' filmida Carmine „Red“ Zuigiber, urush muxbiri, aslida Urush, Apokalipsisning toʻrt otliqlaridan biri sifatida paydo boʻldi. 2019-yilda u Amazon Prime Video -da 2011-yildagi xuddi shu nomdagi filmga asoslangan ''Hanna'' serialida Marissa [[Jangari film|Wiegler]] rolida paydo bo‘ldi. == Yoshlik == Enos 1975-yil 22-sentabrda [[Fransuz tili|fransuz]] oʻqituvchisi Monik va Jon Goree Enosning oilasida tugʻilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.houstonchronicle.com/entertainment/tv/article/Sugar-Land-s-Mireille-Enos-has-made-her-mark-with-5242759.php#/0|sarlavha=Sugar Land's Mireille Enos has made her mark with dark and dreary roles|muallif=Dansby|ism=Andrew|ish=[[Houston Chronicle]]|kirish sanasi=3 March 2015}}</ref>. Uning otasi amerikalik, [[Texas|Texasdan]]<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gayle |first=Carter |date=3 April 2011 |title=Most Popular E-mail Newsletter |work=[[USA Today]] |url=http://usatoday30.usatoday.com/life/people/2011-04-02-mireille-enos_N.htm |access-date=18 February 2018}}</ref>, onasi esa [[Fransuzlar|fransuz]] edi. U qaysidir maʼnoda sanʼat sohasida ishlaydigan besh farzandning toʻrtinchisi. Uning akalari Jongiorgi va Raphael, opalari esa Veronique va Gingerdir. Uning singlisi Ginger zamonaviy raqqosa. Enos besh yoshida uning oilasi [[Hyuston|Texasning Xyuston]] shahriga koʻchib oʻtdi. U yerda u Ijro va tasviriy sanʼat oʻrta maktabida oʻqidi . Enos Brigham Young universitetida teatr boʻyicha tahsil oldi, 1997-yilda aktyorlik boʻyicha sanʼat bakalavriatini tamomladi. Talabalik davrida u Vashingtondagi Kennedi markazida Irene Ryan mukofotini qoʻlga kiritdi, bu har yili mamlakatning eng yaxshi kollej aktyoriga beriladigan mukofot<ref>{{Veb manbasi|muallif=Hemingway|ism=Heather|sarlavha=A mom chronicles famous daughter's journey|url=https://www.chron.com/life/article/A-mom-chronicles-famous-daughter-s-journey-4646928.php|ish=[[Houston Chronicle]]|kirish sanasi=18 February 2018|sana=4 July 2013}}</ref><ref name="tvguide">{{Veb manbasi|url=https://www.tvguide.com/celebrities/mireille-enos/bio/306229/|sarlavha=Mireille Enos|nashriyot=[[TV Guide]]|kirish sanasi=18 February 2018}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Enos 2008-yilning 4-yanvarida aktyor Alan Ruckka<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.dailyrecord.co.uk/showbiz/celebrity-interviews/2011/09/21/world-war-z-the-killing-star-mireille-enos-i-d-rather-face-zombies-than-eat-a-haggis-86908-23435743/|sarlavha=World War Z & The Killing star Mireille Enos: I'd rather face zombies than eat a haggis|ism=Rick|muallif=Fulton|sana=September 20, 2011|ish=dailyrecord|kirish sanasi=March 3, 2015}}</ref> turmushga chiqdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/name/nm0257969/bio|sarlavha=Mireille Enos biography|nashriyot=imdb.com|kirish sanasi=January 29, 2014}}</ref>. Ularning ikki farzandi bor<ref>{{Veb manbasi|url=http://celebritybabies.people.com/2014/07/23/alan-ruck-mireille-enos-welcome-son-larkin-zouey|sarlavha=Alan Ruck and Mireille Enos Welcome Son|ish=PEOPLE.com|kirish sanasi=March 3, 2015}}</ref>. Uning Ruckning oldingi turmushidan ikki o‘gay farzandi bor. U Iso Masihning Oxirgi kun avliyolari cherkovida oʻsgan, ammo endi amaliyotchi aʼzo emas<ref name="Chiarella">{{Veb manbasi|url=http://www.esquire.com/entertainment/interviews/a13675/mireille-enos-0512|sarlavha=Mireille Enos Is Killing Us|muallif=Chiarella|ism=Tom|sana=15 April 2012|ish=[[Esquire (magazine)|Esquire]]|kirish sanasi=20 March 2016}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFChiarella2012">Chiarella, Tom (April 15, 2012). [http://www.esquire.com/entertainment/interviews/a13675/mireille-enos-0512 „Mireille Enos Is Killing Us“]. ''[[Esquire (jurnal)|Esquire]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">March 20,</span> 2016</span>.</cite></ref><ref name="LATimesMag">{{Veb manbasi|url=http://www.latimesmagazine.com/2012/04/avenging-angel.html|sarlavha=Avenging Angel|ish=Los Angeles Times Magazine|sana=April 2012|kirish sanasi=March 3, 2015}} {{Subscription required}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2001 |''Someone Like You'' |Yoga Instructor #1 |- |2005 |''Chasing Leonard'' |Lucinda |- |2006 |''Falling Objects'' |Isobel Walker |- |2013 |''Gangster Squad'' |Connie OʻMara |- |2013 |''World War Z'' |Karin Lane |- |2013 |''Devil’s Knot'' |Vicki Hutcheson |- |2013 |''Wild Horses'' |Mills |- |2014 |''Sabotage'' |DEA Agent Lizzy Murray |- |2014 |''The Captive'' |Tina Lane |- |2014 |''If I Stay'' |Kat Hall |- |2016 |''Katie Says Goodbye'' |Tracey |- |2017 |''Never Here'' |Miranda Fall |- |2018 |''Donʼt Worry, He Wonʼt Get Far on Foot'' |Maggie Lynch |- |2018 |''Dark Was the Night'' |Nancy |- |2018 |''The Lie'' |Rebecca Marston |- |TBA |''Mirandaʼs Victim'' |Zeola |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1994 |''Without Consent'' |Naomi |- |1996 |''Face of Evil'' |Brianne Dwyer |- |1999 |''Sex and the City'' |Jenna |- |2001 |''{{Sortname|The|Education of Max Bickford}}'' |Carla Byrd |- |2003 |''Strong Medicine'' |Fern |- |2004 |''Rescue Me'' |Karen |- |2006 |''Without a Trace'' |Jessica Lawson |- |2006 |''Standoff'' |Dana |- |2006 |''Shark'' |Chloe Gorman |- |2007 |''Crossing Jordan'' |Sandy Walsh |- |2007-2010 |''Big Love'' |JoDean Marquart / Kathy Marquart |- |2008 |''Numbers'' |Grace Ferraro |- |2008 |''CSI: Miami'' |Lucy Maddox |- |2008 |''Medium'' |Kelly Winters |- |2009 |''Lie to Me'' |Cheryl Ambrose |- |2009 |''Law &amp;amp; Order: Criminal Intent'' |Julianna Morgan |- |2010 |''American Experience'' |Lucia Cutts |- |2011-2014 |''The Killing'' |Sarah Linden |- |2016-2017 |''The Catch'' |Alice Vaughan |- |2017 |''Philip K. Dick’s Electric Dreams'' |Mother |- |2018 |''My Dinner with Hervé'' |Kathy Self |- |2019-2021 |''Hanna'' |Marissa Wiegler |- |2019 |''Good Omens'' |War |} === Bosqich === {| class="wikitable sortable" !Year !Title !Role ! class="unsortable" |Eslatmalar |- |2001 |''The Invention of Love'' |Katharine Houseman |2001-yil 29-mart — 30-iyun |- |2002 |''The Winter’s Tale'' |Perdita |2002-yil 27-avgust — 20-oktabr |- |2005 |''Whoʻs Afraid of Virginia Woolf?'' |Honey |2005-yil 20-mart — 4-sentabr |- |2005 |''Absurd Person Singular'' |Eva |2005-yil 18-oktabr — 4-dekabr |} === Video Oʻyinlar === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 2020 | ''NBA 2K21'' | Harper Dell | Shuningdek [[Harakat qaydi|, harakatni suratga olish]] |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil !Uyushma !Turkum !Ish !Natija |- |2005 |Tony Awards<ref name="Woolf">{{Veb manbasi|url=https://www.ibdb.com/broadway-production/384288|sarlavha=''Who's Afraid of Virginia Woolf''|ish=IBDB.com|nashriyot=[[Internet Broadway Database]]}}</ref> |Best Featured Actress in a Play |''Whoʻs Afraid of Virginia Woolf?'' |Nominatsiya |- | rowspan="4" |2011 |Critics' Choice Television Awards |Best Actress in a Drama Series | rowspan="6" |''The Killing'' |Nominatsiya |- |[[Oltin globus|Golden Globe Awards]]<ref>{{Veb manbasi|url=http://insidetv.ew.com/2011/12/15/golden-globe-nominations/|sarlavha=Golden Globe TV nominations list: 'Homeland,' 'Game of Thrones,' 'American Horror Story'|ish=Entertainment Weekly|ism=James|muallif=Hibberd|sana=December 15, 2011|kirish sanasi=December 15, 2011}}</ref> |Best Actress — Television Series Drama |Nominatsiya |- |Primetime Emmy Awards<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=July 14, 2011 |title=Emmy Nominations 2011: Full List |work=The Hollywood Reporter |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/emmy-nominations-2011-full-list-211331?page=2/ |access-date=July 14, 2011}}</ref> |Outstanding Lead Actress in a Drama Series |Nominatsiya |- |Satellite Awards |Best Actress — Television Series Drama |Nominatsiya |- |2012 |Saturn Awards<ref>{{Veb manbasi|url=https://collider.com/saturn-award-nominations-2012/148931/|sarlavha=Saturn Award Nominations Announced; HUGO and HARRY POTTER Lead with 10 Nominations Each|ish=Collider|muallif=Goldberg, Matt|sana=February 29, 2012|kirish sanasi=March 2, 2012}}</ref> |Best Actress on Television |Nominatsiya |- |2013 |Saturn Awards |Best Actress on Television |Nominatsiya |} == Manbalar == {{Manbalar|3}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi}} * Mireille Enos at the Internet Broadway Database * Mireille Enos at the Internet Off-Broadway Database * {{Twitter|iammireilleenos}} * Mireille Enos at Emmys.com [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:1975-yilda tugʻilganlar]] fer626z5785t7xfqq3d6oydo3k4jdbd 2726377 2726375 2022-07-31T06:46:32Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Mireille Enos|portret=Mireille Enos set of The Killing March 2012 (cropped).jpg|tavsif=Enos 2012-yil martda|tugʻilgan paytidagi ismi=Marie Mireille Enos|tavallud sanasi={{birth date and age|1975|9|22}}|tavallud joyi=[[Kansas]], [[Missuri]], [[AQSh]]|kasbi=[[Aktrisa]]|faoliyat_yillari=1994-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Alan Ruck]]|2008}}|bolalari=2}} '''Mireille Enos''' ({{IPAc-en|m|ɪəˈr|eɪ|_|ˈ|iː|n|ə|s}}; 1975-yil 22-sentabrda tugʻilgan) — amerikalik aktrisa. Yoshligidan aktyorlikka qiziqib qolgan u Brigham Young universitetining sahna sanʼati yoʻnalishini tamomlagan va u yerda Irene Ryan aktyorlik stipendiyasi bilan taqdirlangan. 1994-yilda ''"Without Consent"'' televizion filmida aktyorlik debyutini amalga oshirgandan soʻng, u Toni mukofoti, [[Oltin globus|Oltin globus mukofoti]] va [[Emmy|Emmi mukofotiga]] nomzodlarni qoʻlga kiritdi. Faoliyatining boshida Enos „''Sex and the City''“ va ''"The Education of Max Bickford"'' kabi telekoʻrsatuvlarda turli xil mehmon yulduzi sifatida paydo boʻldi. U badiiy filmdagi debyutini 2001-yilda „ ''Someone like You''“ romantik komediyasida kichik rol bilan amalga oshirdi, lekin 2005-yilda Brodveyda ''"Whoʻs Afraid of Virginia Woolf?"'' filmidagi Asal roli bilan koʻproq eʼtiborni tortdi. Uning soʻnggi filmdagi ijrosi unga Toni mukofotlarida „Eng yaxshi koʻrsatilgan aktrisa“ nominatsiyasini taqdim etdi. U yana televizion rollarga kirishdi va [[HBO]] telekanalining „''Big Love''“ serialidagi egizaklar Kathy va JoDean Marquart rolini oʻynadi. Enosning asosiy roli [[AMC]] jinoyat dramasi ''The Killing'' serialida edi; u 2011-yildan 2014-yilgacha shouning toʻrt faslida [[Seattle|Sietl]] politsiyasi xodimi Sarah Linden rolini oʻynadi. Uning ijrosi oʻzining tanqidiy eʼtirofiga sazovor boʻldi va Primetime Emmy mukofoti va „[[Oltin globus|Oltin globus“ mukofotlarida]] drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi nominatsiyasiga sazovor boʻldi. Enos 2013-yilgi „''World War Z''“ filmida Karin Lane rolini va 2014-yilgi [[Romantik film|romantik drama „]]''If I Stay''“ filmida Kathleen Hall rolini ijro etgan; filmlarning ikkalasi ham blokbaster ishlab chiqarish edi. U „''Never Here''“ (2017) kabi [[Mustaqil film|mustaqil filmlardagi]] ishi uchun maqtovni davom ettirdi. Enos qisqa muddatli [[American Broadcasting Company|ABC]] yuridik trilleri ''The Catch'' filmida bosh qahramon rolini oʻynadi. 2019-yilda u Amazon/BBC hamkorlikdagi ''Good Omens'' filmida Carmine „Red“ Zuigiber, urush muxbiri, aslida Urush, Apokalipsisning toʻrt otliqlaridan biri sifatida paydo boʻldi. 2019-yilda u Amazon Prime Video -da 2011-yildagi xuddi shu nomdagi filmga asoslangan ''Hanna'' serialida Marissa [[Jangari film|Wiegler]] rolida paydo bo‘ldi. == Yoshlik == Enos 1975-yil 22-sentabrda [[Fransuz tili|fransuz]] oʻqituvchisi Monik va Jon Goree Enosning oilasida tugʻilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.houstonchronicle.com/entertainment/tv/article/Sugar-Land-s-Mireille-Enos-has-made-her-mark-with-5242759.php#/0|sarlavha=Sugar Land's Mireille Enos has made her mark with dark and dreary roles|muallif=Dansby|ism=Andrew|ish=[[Houston Chronicle]]|kirish sanasi=3 March 2015}}</ref>. Uning otasi amerikalik, [[Texas|Texasdan]]<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gayle |first=Carter |date=3 April 2011 |title=Most Popular E-mail Newsletter |work=[[USA Today]] |url=http://usatoday30.usatoday.com/life/people/2011-04-02-mireille-enos_N.htm |access-date=18 February 2018}}</ref>, onasi esa [[Fransuzlar|fransuz]] edi. U qaysidir maʼnoda sanʼat sohasida ishlaydigan besh farzandning toʻrtinchisi. Uning akalari Jongiorgi va Raphael, opalari esa Veronique va Gingerdir. Uning singlisi Ginger zamonaviy raqqosa. Enos besh yoshida uning oilasi [[Hyuston|Texasning Xyuston]] shahriga koʻchib oʻtdi. U yerda u Ijro va tasviriy sanʼat oʻrta maktabida oʻqidi . Enos Brigham Young universitetida teatr boʻyicha tahsil oldi, 1997-yilda aktyorlik boʻyicha sanʼat bakalavriatini tamomladi. Talabalik davrida u Vashingtondagi Kennedi markazida Irene Ryan mukofotini qoʻlga kiritdi, bu har yili mamlakatning eng yaxshi kollej aktyoriga beriladigan mukofot<ref>{{Veb manbasi|muallif=Hemingway|ism=Heather|sarlavha=A mom chronicles famous daughter's journey|url=https://www.chron.com/life/article/A-mom-chronicles-famous-daughter-s-journey-4646928.php|ish=[[Houston Chronicle]]|kirish sanasi=18 February 2018|sana=4 July 2013}}</ref><ref name="tvguide">{{Veb manbasi|url=https://www.tvguide.com/celebrities/mireille-enos/bio/306229/|sarlavha=Mireille Enos|nashriyot=[[TV Guide]]|kirish sanasi=18 February 2018}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Enos 2008-yilning 4-yanvarida aktyor Alan Ruckka<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.dailyrecord.co.uk/showbiz/celebrity-interviews/2011/09/21/world-war-z-the-killing-star-mireille-enos-i-d-rather-face-zombies-than-eat-a-haggis-86908-23435743/|sarlavha=World War Z & The Killing star Mireille Enos: I'd rather face zombies than eat a haggis|ism=Rick|muallif=Fulton|sana=September 20, 2011|ish=dailyrecord|kirish sanasi=March 3, 2015}}</ref> turmushga chiqdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/name/nm0257969/bio|sarlavha=Mireille Enos biography|nashriyot=imdb.com|kirish sanasi=January 29, 2014}}</ref>. Ularning ikki farzandi bor<ref>{{Veb manbasi|url=http://celebritybabies.people.com/2014/07/23/alan-ruck-mireille-enos-welcome-son-larkin-zouey|sarlavha=Alan Ruck and Mireille Enos Welcome Son|ish=PEOPLE.com|kirish sanasi=March 3, 2015}}</ref>. Uning Ruckning oldingi turmushidan ikki o‘gay farzandi bor. U Iso Masihning Oxirgi kun avliyolari cherkovida oʻsgan, ammo endi amaliyotchi aʼzo emas<ref name="Chiarella">{{Veb manbasi|url=http://www.esquire.com/entertainment/interviews/a13675/mireille-enos-0512|sarlavha=Mireille Enos Is Killing Us|muallif=Chiarella|ism=Tom|sana=15 April 2012|ish=[[Esquire (magazine)|Esquire]]|kirish sanasi=20 March 2016}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFChiarella2012">Chiarella, Tom (April 15, 2012). [http://www.esquire.com/entertainment/interviews/a13675/mireille-enos-0512 „Mireille Enos Is Killing Us“]. ''[[Esquire (jurnal)|Esquire]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">March 20,</span> 2016</span>.</cite></ref><ref name="LATimesMag">{{Veb manbasi|url=http://www.latimesmagazine.com/2012/04/avenging-angel.html|sarlavha=Avenging Angel|ish=Los Angeles Times Magazine|sana=April 2012|kirish sanasi=March 3, 2015}} {{Subscription required}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2001 |''Someone Like You'' |Yoga Instructor #1 |- |2005 |''Chasing Leonard'' |Lucinda |- |2006 |''Falling Objects'' |Isobel Walker |- |2013 |''Gangster Squad'' |Connie OʻMara |- |2013 |''World War Z'' |Karin Lane |- |2013 |''Devil’s Knot'' |Vicki Hutcheson |- |2013 |''Wild Horses'' |Mills |- |2014 |''Sabotage'' |DEA Agent Lizzy Murray |- |2014 |''The Captive'' |Tina Lane |- |2014 |''If I Stay'' |Kat Hall |- |2016 |''Katie Says Goodbye'' |Tracey |- |2017 |''Never Here'' |Miranda Fall |- |2018 |''Donʼt Worry, He Wonʼt Get Far on Foot'' |Maggie Lynch |- |2018 |''Dark Was the Night'' |Nancy |- |2018 |''The Lie'' |Rebecca Marston |- |TBA |''Mirandaʼs Victim'' |Zeola |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1994 |''Without Consent'' |Naomi |- |1996 |''Face of Evil'' |Brianne Dwyer |- |1999 |''Sex and the City'' |Jenna |- |2001 |''{{Sortname|The|Education of Max Bickford}}'' |Carla Byrd |- |2003 |''Strong Medicine'' |Fern |- |2004 |''Rescue Me'' |Karen |- |2006 |''Without a Trace'' |Jessica Lawson |- |2006 |''Standoff'' |Dana |- |2006 |''Shark'' |Chloe Gorman |- |2007 |''Crossing Jordan'' |Sandy Walsh |- |2007-2010 |''Big Love'' |JoDean Marquart / Kathy Marquart |- |2008 |''Numbers'' |Grace Ferraro |- |2008 |''CSI: Miami'' |Lucy Maddox |- |2008 |''Medium'' |Kelly Winters |- |2009 |''Lie to Me'' |Cheryl Ambrose |- |2009 |''Law &amp;amp; Order: Criminal Intent'' |Julianna Morgan |- |2010 |''American Experience'' |Lucia Cutts |- |2011-2014 |''The Killing'' |Sarah Linden |- |2016-2017 |''The Catch'' |Alice Vaughan |- |2017 |''Philip K. Dick’s Electric Dreams'' |Mother |- |2018 |''My Dinner with Hervé'' |Kathy Self |- |2019-2021 |''Hanna'' |Marissa Wiegler |- |2019 |''Good Omens'' |War |} === Bosqich === {| class="wikitable sortable" !Year !Title !Role ! class="unsortable" |Eslatmalar |- |2001 |''The Invention of Love'' |Katharine Houseman |2001-yil 29-mart — 30-iyun |- |2002 |''The Winter’s Tale'' |Perdita |2002-yil 27-avgust — 20-oktabr |- |2005 |''Whoʻs Afraid of Virginia Woolf?'' |Honey |2005-yil 20-mart — 4-sentabr |- |2005 |''Absurd Person Singular'' |Eva |2005-yil 18-oktabr — 4-dekabr |} === Video Oʻyinlar === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 2020 | ''NBA 2K21'' | Harper Dell | Shuningdek [[Harakat qaydi|, harakatni suratga olish]] |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil !Uyushma !Turkum !Ish !Natija |- |2005 |Tony Awards<ref name="Woolf">{{Veb manbasi|url=https://www.ibdb.com/broadway-production/384288|sarlavha=''Who's Afraid of Virginia Woolf''|ish=IBDB.com|nashriyot=[[Internet Broadway Database]]}}</ref> |Best Featured Actress in a Play |''Whoʻs Afraid of Virginia Woolf?'' |Nominatsiya |- | rowspan="4" |2011 |Critics' Choice Television Awards |Best Actress in a Drama Series | rowspan="6" |''The Killing'' |Nominatsiya |- |[[Oltin globus|Golden Globe Awards]]<ref>{{Veb manbasi|url=http://insidetv.ew.com/2011/12/15/golden-globe-nominations/|sarlavha=Golden Globe TV nominations list: 'Homeland,' 'Game of Thrones,' 'American Horror Story'|ish=Entertainment Weekly|ism=James|muallif=Hibberd|sana=December 15, 2011|kirish sanasi=December 15, 2011}}</ref> |Best Actress — Television Series Drama |Nominatsiya |- |Primetime Emmy Awards<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=July 14, 2011 |title=Emmy Nominations 2011: Full List |work=The Hollywood Reporter |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/emmy-nominations-2011-full-list-211331?page=2/ |access-date=July 14, 2011}}</ref> |Outstanding Lead Actress in a Drama Series |Nominatsiya |- |Satellite Awards |Best Actress — Television Series Drama |Nominatsiya |- |2012 |Saturn Awards<ref>{{Veb manbasi|url=https://collider.com/saturn-award-nominations-2012/148931/|sarlavha=Saturn Award Nominations Announced; HUGO and HARRY POTTER Lead with 10 Nominations Each|ish=Collider|muallif=Goldberg, Matt|sana=February 29, 2012|kirish sanasi=March 2, 2012}}</ref> |Best Actress on Television |Nominatsiya |- |2013 |Saturn Awards |Best Actress on Television |Nominatsiya |} == Manbalar == {{Manbalar|3}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi}} * Mireille Enos at the Internet Broadway Database * Mireille Enos at the Internet Off-Broadway Database * {{Twitter|iammireilleenos}} * Mireille Enos at Emmys.com [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:1975-yilda tugʻilganlar]] 7c4kkbu4cep92t9a26dxq0dtx34az7d Chloe Bennet 0 755417 2726373 2714296 2022-07-31T06:45:21Z Visola Tangirova 72133 /* Havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Chloe Bennet|portret=Chloe Bennet by Gage Skidmore 2.jpg|tavsif=Bennet 2018-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Chloé Wang|tavallud sanasi={{Birth date and age|1992|04|18}}|tavallud joyi=[[Chikago]], [[Illinoys]], [[AQSh]]|kasbi={{flatlist| *Aktrisa *qo'shiqchi }}|faoliyat_yillari=2009-hozirgacha|asl ismi={{lang-zh|汪可盈}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Chloé Vang''' ({{Lang-zh|汪可盈}}; 1992-yil 18-aprelda tugʻilgan), professional sifatida '''Chloe Bennet''' nomi bilan tanilgan, amerikalik aktrisa va qoʻshiqchi. U [[American Broadcasting Company|ABC]] superqahramon dramasi ''Marvel’s Agents of SHIELDda'' (2013-2020) Daisy Johnson/Quake rolini o‘ynagan. == Yoshlik == Chloe Bennet 1992-yil 18-aprelda [[Illinoys|Illinoys shtatining]] [[Chicago|Chikago]] shahrida tug‘ilgan<ref name="tvg">{{Veb manbasi|url=https://www.tvguide.com/celebrities/chloe-bennet/bio/555803|sarlavha=Chloe Bennet|ish=[[TV Guide]]|kirish sanasi=September 30, 2015|arxivsana=September 27, 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140927094410/http://www.tvguide.com/celebrities/chloe-bennet/bio/555803}}</ref>. U Bennet Wang investitsion bankir Stephanie Cranening qizi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/ct-xpm-2013-12-09-chi-chloe-bennet-profile-20131209-story.html|sarlavha=Chloe Bennet brings humor and heart to 'Agents of S.H.I.E.L.D.'|muallif=reporter|ism=Courtney Crowder, Chicago Tribune|ish=chicagotribune.com|til=en-US|kirish sanasi=March 14, 2019}}</ref>. Bennetning onasi anglo-amerikalik, otasi esa xitoylik<ref name="wong2014">{{Yangiliklar manbasi |last=Wong |first=Tony |date=May 11, 2014 |title=Actress Chloe Bennet says changing her name changed her luck |work=[[Toronto Star]] |url=https://www.thestar.com/entertainment/television/2014/05/11/actress_chloe_bennet_says_changing_her_name_changed_her_luck.html# |url-status=live |access-date=May 12, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141022031153/http://www.thestar.com/entertainment/television/2014/05/11/actress_chloe_bennet_says_changing_her_name_changed_her_luck.html%23 |archive-date=October 22, 2014}}</ref>. Uning yetti akasi bor:<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.firedupshow.net/chloe-bennet-episode-5|sarlavha=Chloe Bennet – Episode 5|ish=Fired Up with Brad Jenkins 🔥☝🏾|til=en-US|kirish sanasi=August 7, 2019}}</ref> to‘rtta biologik, ikkita asrab olingan va bitta asrab olingan; ikkitasi [[Afroamerikaliklar|afro-amerikalik]], biri esa meksikalik va filippinlik<ref name="profile">{{Yangiliklar manbasi |last=Crowder |first=Courtney |date=December 9, 2013 |title=Chloe Bennet brings humor and heart to 'Agents of S.H.I.E.L.D.' |work=[[Chicago Tribune]] |url=http://articles.chicagotribune.com/2013-12-09/entertainment/chi-chloe-bennet-profile-20131209_1_chloe-bennet-grant-ward-agent-phil-Coulson |url-status=live |access-date=September 30, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150707061137/http://articles.chicagotribune.com/2013-12-09/entertainment/chi-chloe-bennet-profile-20131209_1_chloe-bennet-grant-ward-agent-phil-coulson |archive-date=July 7, 2015}}</ref>. U Sent-Ignatius kollejiga tayyorgarlik kursida qatnashdi<ref name="profile" />. == Karyera == === 2007-2011: Musiqa debyuti va aktyorlik boshlanishi === 2007-yilda, 15 yoshida, Bennet qoʻshiqchilik faoliyatini davom ettirish uchun Xitoyga koʻchib oʻtdi,<ref name="Hiltbrand" /> oʻzining tugʻilgan ismi Chloé Wang (汪 hàngjín). Xitoyda boʻlganida, Bennet otasi tomonidan buvisi bilan yashagan va mandarin tilini oʻrgangan<ref name="Hiltbrand">{{Veb manbasi|muallif=Hiltbrand|ism=David|sana=November 12, 2013|sarlavha=Chloe Bennet out to impress the guys|url=http://www.philly.com/philly/columnists/david_hiltbrand/20131112_Chloe_Bennet_out_to_impress_the_guys.html|kirish sanasi=May 12, 2014|arxivsana=December 18, 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141218191115/http://www.philly.com/philly/columnists/david_hiltbrand/20131112_Chloe_Bennet_out_to_impress_the_guys.html}}</ref>. AQShga qaytib, u 2011-yilda ikkita musiqa chiqardi: „Uh Oh“ va „Every Day in Between“<ref name="iTunes">{{Veb manbasi|url=https://itunes.apple.com/us/artist/chlo%C3%A9-wang/424625368|sarlavha=Chloé Wang on Apple Music|nashriyot=[[iTunes Store]]|kirish sanasi=May 5, 2018}}</ref>. [[Fayl:Chloe_Bennet_at_PaleyFest_2014.jpg|right|thumb| Bennet PaleyFest 2014 da]] 2010-yilda u [[Los Anjeles|Los-Anjelesga, Kaliforniyaga]] koʻchib oʻtdi. Uning ekrandagi birinchi koʻrinishi qisqa muddatli TeenNick yozgi raqs seriyasi ''"The Nightlight"'' uchun boshlovchi boʻldi. U 2011-yilda [[Koreya Respublikasi|Janubiy Koreyaning]] BIGBANG guruhining „Tonight“ qoʻshigʻiga klipda suratga tushgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.allkpop.com/article/2011/03/chloe-wang-poses-for-selcas-with-big-bang-members|sarlavha="Tonight" actress Chloé Wang poses for selcas with Big Bang members|nashriyot=[[Allkpop]]|sana=March 3, 2011|kirish sanasi=May 26, 2017}}</ref>. Gollivudda aktyorlik karyerasini davom ettirayotib, u familiyasi bilan konsertlarni bron qilishda muammoga duch kelganidan keyin ismini „Chloe Bennet“ ga oʻzgartirdi. Bennetning soʻzlariga koʻra, uning familiyasidan koʻra otasining ismini qoʻllash, otasini hurmat qilgan holda etnik osiyolik amerikalik sifatida koʻrinishda qiyinchiliklardan qochadi. == Shaxsiy hayot ==   2018-yilda u bolaligidan tashvish va [[Diqqat yetishmasligi va giperaktivligi sindromi|diqqat yetishmasligi giperaktivligi buzilishiga duchor]] boʻlganini aniqlangan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Douglas|ism=Esme|url=https://childmind.org/blog/chloe-bennet-myyoungerself/|sarlavha=Chloe Bennet – My younger self|ish=Childmind institute|yil=2018|kirish sanasi=July 27, 2018}}</ref>. Bennet Amerika kino va televideniye sanoatini osiyolik amerikaliklar va osiyolik boshqa odamlarga qarshi irqchi deb taʼriflagan. 2016-yilda bergan intervyusida u shunday dedi: „Oh, ismimni [Vangdan Bennetga] o‘zgartirganimdan so‘ng birinchi imtihonda qatnashdim, bron qilishdi. Shunday qilib, bu Gollivud qanday ishlashining juda aniq kichik qismidir“<ref name="changed her">{{Veb manbasi|muallif=Tharp|ism=Sharon|sana=September 1, 2017|url=http://www.usmagazine.com/celebrity-news/news/chloe-bennet-changed-her-name-because-hollywood-racism-w500747|sarlavha=Agents of S.H.I.E.L.D's Chloe Bennet Changed Her Last Name Because 'Hollywood Is Racist'|ish=[[Us Weekly]]|kirish sanasi=May 5, 2018}}</ref>. 2017-yil sentabrida aktyor Ed Skrein o‘sha paytda ishlab chiqarilgan „''Hellboy''“ filmidagi mayor Ben Daymio rolidan voz kechganidan so‘ng, ingliz Skrein filmda yapon-amerikalik bo‘lgan Daimio rolini o‘ynayotgani haqidagi norozilik tufayli ''[[Hellboy]]'' komikslari, Bennet [[Instagram|Instagramda]] oʻchirib tashlanganidan soʻng post yozdi, unda u Skreinning qarorini olqishladi va Gollivuddagi osiyolik aktrisa sifatida oʻz tajribasiga toʻxtalib, shunday dedi: „Familiyamni oʻzgartirish mening QONimni oʻzgartirmaydi. yarim xitoylik, men Xitoyda yashaganman, mandarin tilida gaplashaman yoki amerikalik va xitoycha madaniy jihatdan tarbiyalanganman. Bu shuni anglatadiki, men ijara haqini toʻlashim kerak edi va Gollivud irqchi va ularni bezovta qiladigan familiya bilan meni tashlamaydi“<ref name="changed her" />. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2014 |''Nostradamus'' |Lane Fisher |- |2015 |''Tinker Bell and the Legend of the NeverBeast'' |Chase |- |2018 |''Marvel Rising: Secret Warriors'' |Daisy Johnson / Quake |- |2019 |''[[Everest (film)|Abominable]]'' |Yi |- | rowspan="2" |2020 |''Valley Girl'' |Karen |- |''5 Years Apart'' |Emma |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2010 |''The Nightlife'' |Herself / Host |- |2012 |''Intercept'' |Tess |- |2012-2013 |''Nashville'' |Hailey |- |2013-2020 |''Agents of S.H.I.E.L.D.'' |Skye / Daisy Johnson / Quake |- |2014 |''The Birthday Boys'' |Verna |- |2015 |''Jake and the Never Land Pirates'' |Swifty |- |2016 |''Agents of S.H.I.E.L.D.: Slingshot'' | rowspan="4" |Daisy Johnson / Quake |- |2018 |''Marvel Rising: Initiation'' |- | rowspan="2" |2019 |''Marvel Rising: Heart of Iron'' |- |''Marvel Rising: Chasing Ghosts'' |- |2021 |''[[The Powerpuff Girls|Powerpuff]]'' |Blossom |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Ijrochi ! class="unsortable" |Manba |- | rowspan="2" |2011 |"Tonight" |Big Bang | align="center" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Big Bang – Tonight|url=https://www.youtube.com/watch?v=8d5QEWdHchk|kirish sanasi=September 28, 2018}}</ref> |- |"Lose Control (Take a Sip)" |Chase Jordan | align="center" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Chase Jordan – Lose Control (Take a Sip)|url=https://www.youtube.com/watch?v=f4DemOb9TYs|kirish sanasi=September 28, 2018}}</ref> |- |} == Diskografiya == === Musiqalar === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom ! class="unsortable" |Manba |- | rowspan="3" |2011 | „Uh Oh“ (inglizcha versiya) | align="center" | |- |"Every Day in Between" | align="center" | <ref name="iTunes" /> |} == Shuningdek qarang == * Chikagodagi xitoylik amerikaliklarning tarixi == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|4032297}} * {{Twitter}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik modellar]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:1992-yilda tugʻilganlar]] n7aatql653cju1myn3hmmlsjalc4bw4 2726374 2726373 2022-07-31T06:45:39Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Chloe Bennet|portret=Chloe Bennet by Gage Skidmore 2.jpg|tavsif=Bennet 2018-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Chloé Wang|tavallud sanasi={{Birth date and age|1992|04|18}}|tavallud joyi=[[Chikago]], [[Illinoys]], [[AQSh]]|kasbi={{flatlist| *Aktrisa *qo'shiqchi }}|faoliyat_yillari=2009-hozirgacha|asl ismi={{lang-zh|汪可盈}}}} '''Chloé Vang''' ({{Lang-zh|汪可盈}}; 1992-yil 18-aprelda tugʻilgan), professional sifatida '''Chloe Bennet''' nomi bilan tanilgan, amerikalik aktrisa va qoʻshiqchi. U [[American Broadcasting Company|ABC]] superqahramon dramasi ''Marvel’s Agents of SHIELDda'' (2013-2020) Daisy Johnson/Quake rolini o‘ynagan. == Yoshlik == Chloe Bennet 1992-yil 18-aprelda [[Illinoys|Illinoys shtatining]] [[Chicago|Chikago]] shahrida tug‘ilgan<ref name="tvg">{{Veb manbasi|url=https://www.tvguide.com/celebrities/chloe-bennet/bio/555803|sarlavha=Chloe Bennet|ish=[[TV Guide]]|kirish sanasi=September 30, 2015|arxivsana=September 27, 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140927094410/http://www.tvguide.com/celebrities/chloe-bennet/bio/555803}}</ref>. U Bennet Wang investitsion bankir Stephanie Cranening qizi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/ct-xpm-2013-12-09-chi-chloe-bennet-profile-20131209-story.html|sarlavha=Chloe Bennet brings humor and heart to 'Agents of S.H.I.E.L.D.'|muallif=reporter|ism=Courtney Crowder, Chicago Tribune|ish=chicagotribune.com|til=en-US|kirish sanasi=March 14, 2019}}</ref>. Bennetning onasi anglo-amerikalik, otasi esa xitoylik<ref name="wong2014">{{Yangiliklar manbasi |last=Wong |first=Tony |date=May 11, 2014 |title=Actress Chloe Bennet says changing her name changed her luck |work=[[Toronto Star]] |url=https://www.thestar.com/entertainment/television/2014/05/11/actress_chloe_bennet_says_changing_her_name_changed_her_luck.html# |url-status=live |access-date=May 12, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141022031153/http://www.thestar.com/entertainment/television/2014/05/11/actress_chloe_bennet_says_changing_her_name_changed_her_luck.html%23 |archive-date=October 22, 2014}}</ref>. Uning yetti akasi bor:<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.firedupshow.net/chloe-bennet-episode-5|sarlavha=Chloe Bennet – Episode 5|ish=Fired Up with Brad Jenkins 🔥☝🏾|til=en-US|kirish sanasi=August 7, 2019}}</ref> to‘rtta biologik, ikkita asrab olingan va bitta asrab olingan; ikkitasi [[Afroamerikaliklar|afro-amerikalik]], biri esa meksikalik va filippinlik<ref name="profile">{{Yangiliklar manbasi |last=Crowder |first=Courtney |date=December 9, 2013 |title=Chloe Bennet brings humor and heart to 'Agents of S.H.I.E.L.D.' |work=[[Chicago Tribune]] |url=http://articles.chicagotribune.com/2013-12-09/entertainment/chi-chloe-bennet-profile-20131209_1_chloe-bennet-grant-ward-agent-phil-Coulson |url-status=live |access-date=September 30, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150707061137/http://articles.chicagotribune.com/2013-12-09/entertainment/chi-chloe-bennet-profile-20131209_1_chloe-bennet-grant-ward-agent-phil-coulson |archive-date=July 7, 2015}}</ref>. U Sent-Ignatius kollejiga tayyorgarlik kursida qatnashdi<ref name="profile" />. == Karyera == === 2007-2011: Musiqa debyuti va aktyorlik boshlanishi === 2007-yilda, 15 yoshida, Bennet qoʻshiqchilik faoliyatini davom ettirish uchun Xitoyga koʻchib oʻtdi,<ref name="Hiltbrand" /> oʻzining tugʻilgan ismi Chloé Wang (汪 hàngjín). Xitoyda boʻlganida, Bennet otasi tomonidan buvisi bilan yashagan va mandarin tilini oʻrgangan<ref name="Hiltbrand">{{Veb manbasi|muallif=Hiltbrand|ism=David|sana=November 12, 2013|sarlavha=Chloe Bennet out to impress the guys|url=http://www.philly.com/philly/columnists/david_hiltbrand/20131112_Chloe_Bennet_out_to_impress_the_guys.html|kirish sanasi=May 12, 2014|arxivsana=December 18, 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141218191115/http://www.philly.com/philly/columnists/david_hiltbrand/20131112_Chloe_Bennet_out_to_impress_the_guys.html}}</ref>. AQShga qaytib, u 2011-yilda ikkita musiqa chiqardi: „Uh Oh“ va „Every Day in Between“<ref name="iTunes">{{Veb manbasi|url=https://itunes.apple.com/us/artist/chlo%C3%A9-wang/424625368|sarlavha=Chloé Wang on Apple Music|nashriyot=[[iTunes Store]]|kirish sanasi=May 5, 2018}}</ref>. [[Fayl:Chloe_Bennet_at_PaleyFest_2014.jpg|right|thumb| Bennet PaleyFest 2014 da]] 2010-yilda u [[Los Anjeles|Los-Anjelesga, Kaliforniyaga]] koʻchib oʻtdi. Uning ekrandagi birinchi koʻrinishi qisqa muddatli TeenNick yozgi raqs seriyasi ''"The Nightlight"'' uchun boshlovchi boʻldi. U 2011-yilda [[Koreya Respublikasi|Janubiy Koreyaning]] BIGBANG guruhining „Tonight“ qoʻshigʻiga klipda suratga tushgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.allkpop.com/article/2011/03/chloe-wang-poses-for-selcas-with-big-bang-members|sarlavha="Tonight" actress Chloé Wang poses for selcas with Big Bang members|nashriyot=[[Allkpop]]|sana=March 3, 2011|kirish sanasi=May 26, 2017}}</ref>. Gollivudda aktyorlik karyerasini davom ettirayotib, u familiyasi bilan konsertlarni bron qilishda muammoga duch kelganidan keyin ismini „Chloe Bennet“ ga oʻzgartirdi. Bennetning soʻzlariga koʻra, uning familiyasidan koʻra otasining ismini qoʻllash, otasini hurmat qilgan holda etnik osiyolik amerikalik sifatida koʻrinishda qiyinchiliklardan qochadi. == Shaxsiy hayot ==   2018-yilda u bolaligidan tashvish va [[Diqqat yetishmasligi va giperaktivligi sindromi|diqqat yetishmasligi giperaktivligi buzilishiga duchor]] boʻlganini aniqlangan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Douglas|ism=Esme|url=https://childmind.org/blog/chloe-bennet-myyoungerself/|sarlavha=Chloe Bennet – My younger self|ish=Childmind institute|yil=2018|kirish sanasi=July 27, 2018}}</ref>. Bennet Amerika kino va televideniye sanoatini osiyolik amerikaliklar va osiyolik boshqa odamlarga qarshi irqchi deb taʼriflagan. 2016-yilda bergan intervyusida u shunday dedi: „Oh, ismimni [Vangdan Bennetga] o‘zgartirganimdan so‘ng birinchi imtihonda qatnashdim, bron qilishdi. Shunday qilib, bu Gollivud qanday ishlashining juda aniq kichik qismidir“<ref name="changed her">{{Veb manbasi|muallif=Tharp|ism=Sharon|sana=September 1, 2017|url=http://www.usmagazine.com/celebrity-news/news/chloe-bennet-changed-her-name-because-hollywood-racism-w500747|sarlavha=Agents of S.H.I.E.L.D's Chloe Bennet Changed Her Last Name Because 'Hollywood Is Racist'|ish=[[Us Weekly]]|kirish sanasi=May 5, 2018}}</ref>. 2017-yil sentabrida aktyor Ed Skrein o‘sha paytda ishlab chiqarilgan „''Hellboy''“ filmidagi mayor Ben Daymio rolidan voz kechganidan so‘ng, ingliz Skrein filmda yapon-amerikalik bo‘lgan Daimio rolini o‘ynayotgani haqidagi norozilik tufayli ''[[Hellboy]]'' komikslari, Bennet [[Instagram|Instagramda]] oʻchirib tashlanganidan soʻng post yozdi, unda u Skreinning qarorini olqishladi va Gollivuddagi osiyolik aktrisa sifatida oʻz tajribasiga toʻxtalib, shunday dedi: „Familiyamni oʻzgartirish mening QONimni oʻzgartirmaydi. yarim xitoylik, men Xitoyda yashaganman, mandarin tilida gaplashaman yoki amerikalik va xitoycha madaniy jihatdan tarbiyalanganman. Bu shuni anglatadiki, men ijara haqini toʻlashim kerak edi va Gollivud irqchi va ularni bezovta qiladigan familiya bilan meni tashlamaydi“<ref name="changed her" />. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2014 |''Nostradamus'' |Lane Fisher |- |2015 |''Tinker Bell and the Legend of the NeverBeast'' |Chase |- |2018 |''Marvel Rising: Secret Warriors'' |Daisy Johnson / Quake |- |2019 |''[[Everest (film)|Abominable]]'' |Yi |- | rowspan="2" |2020 |''Valley Girl'' |Karen |- |''5 Years Apart'' |Emma |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2010 |''The Nightlife'' |Herself / Host |- |2012 |''Intercept'' |Tess |- |2012-2013 |''Nashville'' |Hailey |- |2013-2020 |''Agents of S.H.I.E.L.D.'' |Skye / Daisy Johnson / Quake |- |2014 |''The Birthday Boys'' |Verna |- |2015 |''Jake and the Never Land Pirates'' |Swifty |- |2016 |''Agents of S.H.I.E.L.D.: Slingshot'' | rowspan="4" |Daisy Johnson / Quake |- |2018 |''Marvel Rising: Initiation'' |- | rowspan="2" |2019 |''Marvel Rising: Heart of Iron'' |- |''Marvel Rising: Chasing Ghosts'' |- |2021 |''[[The Powerpuff Girls|Powerpuff]]'' |Blossom |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Ijrochi ! class="unsortable" |Manba |- | rowspan="2" |2011 |"Tonight" |Big Bang | align="center" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Big Bang – Tonight|url=https://www.youtube.com/watch?v=8d5QEWdHchk|kirish sanasi=September 28, 2018}}</ref> |- |"Lose Control (Take a Sip)" |Chase Jordan | align="center" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Chase Jordan – Lose Control (Take a Sip)|url=https://www.youtube.com/watch?v=f4DemOb9TYs|kirish sanasi=September 28, 2018}}</ref> |- |} == Diskografiya == === Musiqalar === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom ! class="unsortable" |Manba |- | rowspan="3" |2011 | „Uh Oh“ (inglizcha versiya) | align="center" | |- |"Every Day in Between" | align="center" | <ref name="iTunes" /> |} == Shuningdek qarang == * Chikagodagi xitoylik amerikaliklarning tarixi == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|4032297}} * {{Twitter}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik modellar]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:1992-yilda tugʻilganlar]] 4a89dz4ugovb4fix1x12a9lm65o260v Marla Gibbs 0 755729 2726368 2715549 2022-07-31T06:44:14Z Visola Tangirova 72133 /* Havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Marla Gibbs|portret=Marla Gibbs (50094699678).jpg|tavsif=Gibbs 2000-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Margaret Theresa Bradley|tavallud sanasi={{birth date and age|1931|6|14}}|tavallud joyi=[[Chikago]], [[Illinoys]], [[AQSh]]|vafot sanasi=|vafot joyi=|kasbi={{hlist|Aktrisa|qo'shiqchi|qiziqchi|yozuvchi|prodyuser}}|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Jordan Gibbs<br>|1955|1973|reason=div.}}|faoliyat_yillari=1973-hozirgacha|bolalari=3|sayt=|fuqaroligi={{AQSh}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Marla Gibbs''' ('''Margaret Theresa Bradley'''; 1931-yil 14-iyun)<ref>{{Kitob manbasi|title=International Television & Video Almanac|date=2007|publisher=University of Michigan|page=186|isbn=9780900610813|url=https://www.google.com/books/edition/International_Television_Video_Almanac/V8EVAQAAMAAJ}}</ref> amerikalik aktrisa, qoʻshiqchi, komediyachi, yozuvchi va televideniye prodyuseri boʻlib, uning karyerasi ellik yil davom etadi. Gibbs [[CBS]] serialidagi ''"The Jeffersons"'' (1975-1985) filmidagi George Jeffersonning xizmatkori Florence Johnston roli bilan tanilgan, bu roli uchun u Komediya serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmi mukofotiga beshta nominatsiyani olgan. Gibbs, shuningdek, shouning „''Checking In“'' (1981) va [[NBC]] sitkomida, ''227'' (1985-1990) da rol oʻynagan; Gibbs soʻnggi seriyani birgalikda ishlab chiqdi, Mary Jenkinsning bosh rolini oʻynadi va qoʻshiqni kuyladi<ref>{{Kitob manbasi|url=https://books.google.com/books?id=X7ZYsnTPIhwC&q=%22marla+gibbs%22+florence+johnson&pg=PA127|title=Encyclopedia of African American Actresses in Film and Television|accessdate=November 28, 2014|isbn=9780786458042|last=McCann|first=Bob|date=2009-10-30}}</ref>. Gibbs ettita NAACP Image mukofotini qoʻlga kiritdi. Keyingi yillarda Gibbs ''"The Meteor Man"'' (1993), ''"Lost &amp; Found''" (1999), ''"The Visit"'' (2000), ''"The Brothers"'' (2001), ''"Madeaʼs Witness Protection"'' (2012), „''Grantham &amp; Rose“'' (2015) filmlarida ikkinchi darajali rollarni oʻynagan. 2021-yil avgust oyida Gibbs Olivia Price sifatida NBC telekanalining ''[[Days of Our Lives|"Days of Our Lives"]] nomli'' kunduzgi dramasida qatnasha boshladi. == Biografiya == === Erta hayot va taʼlim === Marla Gibbs Margaret Theresa Bradley Chikagoda, Illinoys shtatidagi Cook okrugi kasalxonasida tugʻilgan. Uch opa-singilning oʻrtasi Gibbs shaharning janubiy tomonidagi Bronzevil mahallasida oʻsgan. Uning otasi Douglas Bradley, Louisiana shtatining Waterproof shahrida tugʻilgan (1947) muz kompaniyasiga ega boʻlgan oʻzini oʻzi oʻqitgan mexanik edi. Uning onasi Opheliya Birdie (1967) ishbilarmon ayol boʻlib, vaqti-vaqti bilan qimor oʻyinlari bilan shugʻullangan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/99/Marla-Gibbs.html|sarlavha=Marla Gibbs Biography|kirish sanasi=November 28, 2014}}</ref>. 1936-yilda Gibbsning ota-onasi ajrashishdi, onasi Charles Cadyga turmushga chiqdi va Michigan shtatining Detroit shahriga koʻchib oʻtdi. Gibbs va uning ukalari otasi va buvisi Hettie Sims bilan Chikagoda qolishdi<ref name="HM">[https://www.thehistorymakers.org/biography/marla-gibbs-41 The HistoryMakers, Marla Gibbs].Retrieved November 18, 2021.</ref>. Gibbs Corpus Christi boshlangʻich maktabida oʻqidi; 1945-yilda bitirgan<ref name="HM" />. Boshlangʻich maktabni tugatgach, Gibbs Sent-Elizabeth oʻrta maktabida oʻqidi; u yerda u birinchi kursni va ikkinchi kursning birinchi semestrini tugatdi. Ikkinchi kursning oʻrtalarida Gibbs Wendell Phillips Academy High Schoolga oʻtdi. U 16 yoshida otasi vafot etdi va Gibbs onasi va oʻgay otasi bilan Michigan shtatining Detroit shahrida yashashga yuborildi, u yerda u oʻzining kichik yilida bir semestr Shimoliy oʻrta maktabda oʻqidi<ref name="HM">[https://www.thehistorymakers.org/biography/marla-gibbs-41 The HistoryMakers, Marla Gibbs].Retrieved November 18, 2021.</ref>. Detroitda bir necha oy oʻtgach, Gibbs Chikagoga qaytib, 1949-yil iyun oyida Fillipsga qayta roʻyxatdan oʻtdi<ref>[https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-2011-09-23-ct-met-kc-history-makers-marla-gibbs-20110924-story.html Chicago Tribune, Actress, flier share life lessons at Bronzeville high school, By By Dawn Rhodes and Tribune reporter, Chicago Tribune, September 23, 2011]</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.suntimes.com/news/education/7695980-418/historymakers-program-bringing-actress-marla-gibbs-back-to-phillips-high-school.html#.U2u8HvldWSo|sarlavha=HistoryMakers-bringing-actress-Marla-Gibbs-to-Phillips-High|muallif=Maudlyne Ihejirika|kirish sanasi=November 28, 2014}}</ref>. Bir necha yil oʻtgach, Gibbs Michigan shtatining Detroit shahriga qaytib keldi va u yerda Peters biznes maktabida oʻqidi. [[Fayl:Marla_Gibbs.jpg|left|thumb| Gibbs 2012-yilda.]] [[Fayl:Dawnn_Lewis_and_Marla_Gibbs_receiving_honorary_Doctor_of_Humane_Letters_degrees_on_August_17,_2019.jpg|right|thumb| Dawnn Lewis va Marla Gibbs 2019-yil 17-avgust kuni Next Dimension universitetining insonparvarlik maktubi bo‘yicha faxriy doktori unvonini olishmoqda.]] == Shaxsiy hayot == Gibbs bir marta turmushga chiqqan va uch farzandi bor. Gibbs 1955-yildan 1973-yilgacha oʻrta maktabdagi sevgilisi Jordan Gibbs bilan turmush qurgan; er-xotinning uchta farzandi bor edi:<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/marla-gibbs/biography.html|sarlavha=Marla Gibbs|ish=Yahoo Movies|kirish sanasi=28 November 2014}}</ref> Angela, Dorian va Joseph. Uning katta singlisi — NBC serialidagi ''Punky Brewsterda Cherining'' buvisi Betty Johnson marhum aktrisa Syuzi Garret rolini oʻynagan. Uning qizi Angela, shuningdek, aktrisa, „''Sanford and Son''“ telekoʻrsatuvida va „''Together Brothers''“, „''Drumline''“ va ''"Think Like a Man Too"'' kabi filmlarda paydo boʻldi. 2014-yil 31-iyulda Gibbs 28-mayda vafot etgan [[Maya Angelou|Maya Angeles]] va 11-iyun kuni vafot etgan Ruby Deega hurmat bajo keltirish uchun [[Los Anjeles|Kaliforniyaning Los-Anjeles shahrida]] boʻlib oʻtgan Leimert Park Village kitob koʻrgazmasida qatnashdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://flcourier.com/2014/07/31/l-a-book-fair-to-honor-maya-angelou-ruby-dee|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2014-12-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150101214101/http://flcourier.com/2014/07/31/l-a-book-fair-to-honor-maya-angelou-ruby-dee|arxivsana=January 1, 2015}}</ref>. 2016-yil 11-yanvarda Gibbs va sobiq ''227'' yulduzi Jackee Harry [[Los Anjeles|Los-Anjelesdagi (Kaliforniya]]) Masihdagi Gʻarbiy Anjeles Xudo cherkovida Grammy mukofotiga sazovor boʻlgan qoʻshiqchi Natali Koulning dafn marosimida ishtirok etishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.latimes.com/local/lanow/la-me-ln-chaka-khan-natalie-cole-funeral-20160110-story.html|sarlavha=La Me Ln Chaka Khan Natalie Cole Funeral|ish=Los Angeles Times|sana=January 11, 2016|kirish sanasi=February 18, 2016}}</ref>. Gibbs ''Lily in Winter'' televizion filmida Cole bilan birga rol ijro etgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Lily In Winter (TV Movie 1994)|url=https://m.imdb.com/title/tt0110354/|ish=IMDb.com|nashriyot=IMDb, Inc.|kirish sanasi=18 November 2021}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1973 |''Sweet Jesus, Preacherman'' |Beverly Solomon |- |1974 |''Black Belt Jones'' |Betty |- |1977 |''Passing Through'' |Secretary |- |1991 |''Up Against the Wall'' |Louise Bradley |- |1991 |''Last Breeze of Summer'' |Mary |- |1993 |''The Meteor Man'' |Maxine Reed |- |1994 |''Lily in Winter'' |Maize Covington |- |1998 |''Border to Border'' |Dela |- |1999 |''Foolish '' |Odetta |- |1999 |''Lost &amp;amp; Found'' |Enid |- |2000 |''The Visit'' |Lois Waters |- |2000 |''Stanley’s Gig'' |Eleanor Whitney |- |2001 |''The Brothers'' |Mary West |- |2005 |''Love on Layaway'' |Narrator |- |2006 |''The Ties That Bind'' |Delores |- |2006 |''The Heart Specialist'' |Ms. Overwood |- |2009 |''The What Goes Around'' |Ms. Lacey |- |2009 |''Afro Ninja'' |Aunt Mary |- |2009 |''Just Like Family'' |Mabel Jenkins |- |2009 |''Devil’s Land'' |Judge Martha M. Levine |- |2010 |''Sunnyview'' |Mrs. Harris |- |2012 |''Who Killed Soul Glow? '' |Nadine |- |2012 |''C’mon Man'' |Mrs. Crabtree |- |2012 |''Madeaʼs Witness Protection'' |Hattie |- |2013 |''Forbidden Woman'' |Mrs. Simmons |- |2014 |''Grantham &amp;amp; Rose'' |Rose Price |- |2015 |''The Man in 3B'' |Ms. Mamie |- |2016 |''Second Sight'' |Nana |- |2017 |''Lemon'' |Lilly |- |2017 |''The Last Revolutionary'' |Millie |- |2017 |''You Canʼt Fight Christmas'' |Beverly Lawrence |- |2018 |''Please Stand By'' |Rose |- |2018 |''Love Jacked'' |Rose |- |2018 |''HeadShop'' |Mrs. Keys |- |2019 |''El Camino: A Breaking Bad Movie'' |Jean |- |2021 |''Alone Together'' |Anna |- |2022 |''Spirit Halloween: The Movie'' |TBA |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1975-1985 |''The Jeffersons'' |Florence Johnston |- |1975 |''Barney Miller'' |Mrs. McBee |- |1975 |''The Missing Are Deadly'' |Nurse |- |1976 |''Arthur Hailey’s The Moneychangers'' |Beth Euphrates |- |1979 |''You Canʼt Take It with You'' |Rheba |- |1981 |''Checking In'' |Florence Johnston |- |1981 |''The Love Boat'' |Janet Dalton |- |1984 |''Pryor’s Place'' |Miss Stern |- |1985-1990 |''227'' |Mary Jenkins |- |1990 |''Menu for Murder'' |Marty Hallard |- |1993 |''A Different World'' |Principal Shaw |- |1993 |''In the Heat of the Night'' |Lilly Baker |- |1993 |''Empty Nest'' |Josephine Douglas |- |1994 |''Lily in Winter'' |Maize Covington |- |1995 |''Dream On'' |Mrs. Perry |- |1995 |''Burkeʼs Law'' |Jessica Wallace |- |1995 |''Martin'' |Miss Minnie |- |1996 |''The Fresh Prince of Bel-Air'' |Florence Johnston |- |1997-1998 |''[[101 dalmatin (multserial)|101 Dalmatians: The Series]]'' |Duchess (voice) |- |1997-1999 |''Happily Ever After: Fairy Tales for Every Child'' |Old Mother Hubbard / Grandmother (voice) |- |1998-2002 |''The Hughleys'' |Hattie Mae Hughley |- |1999 |''Martial Law'' |Dolores Parker |- |1999 |''Dawsonʼs Creek'' |Mrs. Fran Boyd |- |2000 |''Touched by an Angel'' |Millie |- |2001 |''Judging Amy'' |Zella Van Exel |- |2002 |''The King of Queens'' |Nana Louise |- |2002 |''The Rerun Show'' |Dr. Beamish |- |2002 |''Arliss'' |Mrs. Jones |- |2004 |''Listen Up'' |Jackie Widmer |- |2004-2005 |''Passions'' |Aunt Irma |- |2005 |''[[ER]]'' |Cherise Barnes |- |2005 |''Cold Case'' |Georgie |- |2008 |''Lincoln Heights'' |Hazel Roberson |- |2011 |''House of Payne'' |Florence Johnston |- |2012 |''Southland'' |Ms. Miller |- |2012-2013 |''The First Family'' |Grandma Eddy |- |2013 |''Mr. Box Office'' |Florence Johnston |- |2014 |''Old Soul'' |Agnes |- |2015 |''Scandal '' |Rose |- |2015 |''Hot in Cleveland'' |Marcia |- |2015 |''American Horror Story: Hotel'' |Cassie Royale |- |2016 |''Childrens Hospital'' |Flossie |- |2016-2017 |''The Carmichael Show'' |Francis |- |2017 |''Jalen Vs. Everybody'' |Grammie |- |2017 |''This Is Us'' |Theresa |- |2017 |''Teachers'' |Mrs. Potts |- |2017-2018 |''Black-ish'' |Mabel |- |2017 |''Trial &amp;amp; Error'' |Mrs. Kratt |- |2018 |''Beyond'' |Edna |- |2018 |''The Thundermans'' |Sweet Gam Gam |- |2018 |''Station 19'' |Edith |- |2018 |''Rel'' |Miss Jenkins |- |2018 |''[[NCIS]]'' |Rosie Brown |- |2019 |''The Neighborhood'' |Miss Simpson |- |2019 |''Live in Front of a Studio Audience'' |Florence Johnston |- |2019 |''A Black Lady Sketch Show'' |Mary Jenkins |- |2019 |''One Fine Christmas'' |Alice |- |2019 |''Bless This Mess'' |Belle |- |2020 |''One Day at a Time'' |Mrs. Jones |- |2020 |''The Last O.G.'' |Mama Jarvis |- |2021 |''Young Sheldon'' |Doris |- |2021-present |''[[Days of Our Lives]]'' |Olivia Price |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|4958|Marla Gibbs}} * Marla Gibbs at the Internet Off-Broadway Database * Marla Gibbs at The Interviews: An Oral History of Television * [http://digital2.library.ucla.edu/viewItem.do?ark=21198/zz0002qts2 Image of Tom Bradley and Marla Gibbs passing his Crenshaw campaign headquarters during a parade in Los Angeles, California, 1989.] Los Angeles Times Photographic Archive (Collection 1429). UCLA Library Special Collections, Charles E. Young Research Library, University of California, Los Angeles. [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Afroamerikalik aktrisalar]] [[Turkum:1931-yilda tugʻilganlar]] jtyltdexm8hpe4iz3nsx4qb7m0kx07s 2726371 2726368 2022-07-31T06:44:37Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Marla Gibbs|portret=Marla Gibbs (50094699678).jpg|tavsif=Gibbs 2000-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Margaret Theresa Bradley|tavallud sanasi={{birth date and age|1931|6|14}}|tavallud joyi=[[Chikago]], [[Illinoys]], [[AQSh]]|vafot sanasi=|vafot joyi=|kasbi={{hlist|Aktrisa|qo'shiqchi|qiziqchi|yozuvchi|prodyuser}}|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Jordan Gibbs<br>|1955|1973|reason=div.}}|faoliyat_yillari=1973-hozirgacha|bolalari=3|sayt=|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Marla Gibbs''' ('''Margaret Theresa Bradley'''; 1931-yil 14-iyun)<ref>{{Kitob manbasi|title=International Television & Video Almanac|date=2007|publisher=University of Michigan|page=186|isbn=9780900610813|url=https://www.google.com/books/edition/International_Television_Video_Almanac/V8EVAQAAMAAJ}}</ref> amerikalik aktrisa, qoʻshiqchi, komediyachi, yozuvchi va televideniye prodyuseri boʻlib, uning karyerasi ellik yil davom etadi. Gibbs [[CBS]] serialidagi ''"The Jeffersons"'' (1975-1985) filmidagi George Jeffersonning xizmatkori Florence Johnston roli bilan tanilgan, bu roli uchun u Komediya serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmi mukofotiga beshta nominatsiyani olgan. Gibbs, shuningdek, shouning „''Checking In“'' (1981) va [[NBC]] sitkomida, ''227'' (1985-1990) da rol oʻynagan; Gibbs soʻnggi seriyani birgalikda ishlab chiqdi, Mary Jenkinsning bosh rolini oʻynadi va qoʻshiqni kuyladi<ref>{{Kitob manbasi|url=https://books.google.com/books?id=X7ZYsnTPIhwC&q=%22marla+gibbs%22+florence+johnson&pg=PA127|title=Encyclopedia of African American Actresses in Film and Television|accessdate=November 28, 2014|isbn=9780786458042|last=McCann|first=Bob|date=2009-10-30}}</ref>. Gibbs ettita NAACP Image mukofotini qoʻlga kiritdi. Keyingi yillarda Gibbs ''"The Meteor Man"'' (1993), ''"Lost &amp; Found''" (1999), ''"The Visit"'' (2000), ''"The Brothers"'' (2001), ''"Madeaʼs Witness Protection"'' (2012), „''Grantham &amp; Rose“'' (2015) filmlarida ikkinchi darajali rollarni oʻynagan. 2021-yil avgust oyida Gibbs Olivia Price sifatida NBC telekanalining ''[[Days of Our Lives|"Days of Our Lives"]] nomli'' kunduzgi dramasida qatnasha boshladi. == Biografiya == === Erta hayot va taʼlim === Marla Gibbs Margaret Theresa Bradley Chikagoda, Illinoys shtatidagi Cook okrugi kasalxonasida tugʻilgan. Uch opa-singilning oʻrtasi Gibbs shaharning janubiy tomonidagi Bronzevil mahallasida oʻsgan. Uning otasi Douglas Bradley, Louisiana shtatining Waterproof shahrida tugʻilgan (1947) muz kompaniyasiga ega boʻlgan oʻzini oʻzi oʻqitgan mexanik edi. Uning onasi Opheliya Birdie (1967) ishbilarmon ayol boʻlib, vaqti-vaqti bilan qimor oʻyinlari bilan shugʻullangan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/99/Marla-Gibbs.html|sarlavha=Marla Gibbs Biography|kirish sanasi=November 28, 2014}}</ref>. 1936-yilda Gibbsning ota-onasi ajrashishdi, onasi Charles Cadyga turmushga chiqdi va Michigan shtatining Detroit shahriga koʻchib oʻtdi. Gibbs va uning ukalari otasi va buvisi Hettie Sims bilan Chikagoda qolishdi<ref name="HM">[https://www.thehistorymakers.org/biography/marla-gibbs-41 The HistoryMakers, Marla Gibbs].Retrieved November 18, 2021.</ref>. Gibbs Corpus Christi boshlangʻich maktabida oʻqidi; 1945-yilda bitirgan<ref name="HM" />. Boshlangʻich maktabni tugatgach, Gibbs Sent-Elizabeth oʻrta maktabida oʻqidi; u yerda u birinchi kursni va ikkinchi kursning birinchi semestrini tugatdi. Ikkinchi kursning oʻrtalarida Gibbs Wendell Phillips Academy High Schoolga oʻtdi. U 16 yoshida otasi vafot etdi va Gibbs onasi va oʻgay otasi bilan Michigan shtatining Detroit shahrida yashashga yuborildi, u yerda u oʻzining kichik yilida bir semestr Shimoliy oʻrta maktabda oʻqidi<ref name="HM">[https://www.thehistorymakers.org/biography/marla-gibbs-41 The HistoryMakers, Marla Gibbs].Retrieved November 18, 2021.</ref>. Detroitda bir necha oy oʻtgach, Gibbs Chikagoga qaytib, 1949-yil iyun oyida Fillipsga qayta roʻyxatdan oʻtdi<ref>[https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-2011-09-23-ct-met-kc-history-makers-marla-gibbs-20110924-story.html Chicago Tribune, Actress, flier share life lessons at Bronzeville high school, By By Dawn Rhodes and Tribune reporter, Chicago Tribune, September 23, 2011]</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.suntimes.com/news/education/7695980-418/historymakers-program-bringing-actress-marla-gibbs-back-to-phillips-high-school.html#.U2u8HvldWSo|sarlavha=HistoryMakers-bringing-actress-Marla-Gibbs-to-Phillips-High|muallif=Maudlyne Ihejirika|kirish sanasi=November 28, 2014}}</ref>. Bir necha yil oʻtgach, Gibbs Michigan shtatining Detroit shahriga qaytib keldi va u yerda Peters biznes maktabida oʻqidi. [[Fayl:Marla_Gibbs.jpg|left|thumb| Gibbs 2012-yilda.]] [[Fayl:Dawnn_Lewis_and_Marla_Gibbs_receiving_honorary_Doctor_of_Humane_Letters_degrees_on_August_17,_2019.jpg|right|thumb| Dawnn Lewis va Marla Gibbs 2019-yil 17-avgust kuni Next Dimension universitetining insonparvarlik maktubi bo‘yicha faxriy doktori unvonini olishmoqda.]] == Shaxsiy hayot == Gibbs bir marta turmushga chiqqan va uch farzandi bor. Gibbs 1955-yildan 1973-yilgacha oʻrta maktabdagi sevgilisi Jordan Gibbs bilan turmush qurgan; er-xotinning uchta farzandi bor edi:<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/marla-gibbs/biography.html|sarlavha=Marla Gibbs|ish=Yahoo Movies|kirish sanasi=28 November 2014}}</ref> Angela, Dorian va Joseph. Uning katta singlisi — NBC serialidagi ''Punky Brewsterda Cherining'' buvisi Betty Johnson marhum aktrisa Syuzi Garret rolini oʻynagan. Uning qizi Angela, shuningdek, aktrisa, „''Sanford and Son''“ telekoʻrsatuvida va „''Together Brothers''“, „''Drumline''“ va ''"Think Like a Man Too"'' kabi filmlarda paydo boʻldi. 2014-yil 31-iyulda Gibbs 28-mayda vafot etgan [[Maya Angelou|Maya Angeles]] va 11-iyun kuni vafot etgan Ruby Deega hurmat bajo keltirish uchun [[Los Anjeles|Kaliforniyaning Los-Anjeles shahrida]] boʻlib oʻtgan Leimert Park Village kitob koʻrgazmasida qatnashdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://flcourier.com/2014/07/31/l-a-book-fair-to-honor-maya-angelou-ruby-dee|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2014-12-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150101214101/http://flcourier.com/2014/07/31/l-a-book-fair-to-honor-maya-angelou-ruby-dee|arxivsana=January 1, 2015}}</ref>. 2016-yil 11-yanvarda Gibbs va sobiq ''227'' yulduzi Jackee Harry [[Los Anjeles|Los-Anjelesdagi (Kaliforniya]]) Masihdagi Gʻarbiy Anjeles Xudo cherkovida Grammy mukofotiga sazovor boʻlgan qoʻshiqchi Natali Koulning dafn marosimida ishtirok etishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.latimes.com/local/lanow/la-me-ln-chaka-khan-natalie-cole-funeral-20160110-story.html|sarlavha=La Me Ln Chaka Khan Natalie Cole Funeral|ish=Los Angeles Times|sana=January 11, 2016|kirish sanasi=February 18, 2016}}</ref>. Gibbs ''Lily in Winter'' televizion filmida Cole bilan birga rol ijro etgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Lily In Winter (TV Movie 1994)|url=https://m.imdb.com/title/tt0110354/|ish=IMDb.com|nashriyot=IMDb, Inc.|kirish sanasi=18 November 2021}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1973 |''Sweet Jesus, Preacherman'' |Beverly Solomon |- |1974 |''Black Belt Jones'' |Betty |- |1977 |''Passing Through'' |Secretary |- |1991 |''Up Against the Wall'' |Louise Bradley |- |1991 |''Last Breeze of Summer'' |Mary |- |1993 |''The Meteor Man'' |Maxine Reed |- |1994 |''Lily in Winter'' |Maize Covington |- |1998 |''Border to Border'' |Dela |- |1999 |''Foolish '' |Odetta |- |1999 |''Lost &amp;amp; Found'' |Enid |- |2000 |''The Visit'' |Lois Waters |- |2000 |''Stanley’s Gig'' |Eleanor Whitney |- |2001 |''The Brothers'' |Mary West |- |2005 |''Love on Layaway'' |Narrator |- |2006 |''The Ties That Bind'' |Delores |- |2006 |''The Heart Specialist'' |Ms. Overwood |- |2009 |''The What Goes Around'' |Ms. Lacey |- |2009 |''Afro Ninja'' |Aunt Mary |- |2009 |''Just Like Family'' |Mabel Jenkins |- |2009 |''Devil’s Land'' |Judge Martha M. Levine |- |2010 |''Sunnyview'' |Mrs. Harris |- |2012 |''Who Killed Soul Glow? '' |Nadine |- |2012 |''C’mon Man'' |Mrs. Crabtree |- |2012 |''Madeaʼs Witness Protection'' |Hattie |- |2013 |''Forbidden Woman'' |Mrs. Simmons |- |2014 |''Grantham &amp;amp; Rose'' |Rose Price |- |2015 |''The Man in 3B'' |Ms. Mamie |- |2016 |''Second Sight'' |Nana |- |2017 |''Lemon'' |Lilly |- |2017 |''The Last Revolutionary'' |Millie |- |2017 |''You Canʼt Fight Christmas'' |Beverly Lawrence |- |2018 |''Please Stand By'' |Rose |- |2018 |''Love Jacked'' |Rose |- |2018 |''HeadShop'' |Mrs. Keys |- |2019 |''El Camino: A Breaking Bad Movie'' |Jean |- |2021 |''Alone Together'' |Anna |- |2022 |''Spirit Halloween: The Movie'' |TBA |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1975-1985 |''The Jeffersons'' |Florence Johnston |- |1975 |''Barney Miller'' |Mrs. McBee |- |1975 |''The Missing Are Deadly'' |Nurse |- |1976 |''Arthur Hailey’s The Moneychangers'' |Beth Euphrates |- |1979 |''You Canʼt Take It with You'' |Rheba |- |1981 |''Checking In'' |Florence Johnston |- |1981 |''The Love Boat'' |Janet Dalton |- |1984 |''Pryor’s Place'' |Miss Stern |- |1985-1990 |''227'' |Mary Jenkins |- |1990 |''Menu for Murder'' |Marty Hallard |- |1993 |''A Different World'' |Principal Shaw |- |1993 |''In the Heat of the Night'' |Lilly Baker |- |1993 |''Empty Nest'' |Josephine Douglas |- |1994 |''Lily in Winter'' |Maize Covington |- |1995 |''Dream On'' |Mrs. Perry |- |1995 |''Burkeʼs Law'' |Jessica Wallace |- |1995 |''Martin'' |Miss Minnie |- |1996 |''The Fresh Prince of Bel-Air'' |Florence Johnston |- |1997-1998 |''[[101 dalmatin (multserial)|101 Dalmatians: The Series]]'' |Duchess (voice) |- |1997-1999 |''Happily Ever After: Fairy Tales for Every Child'' |Old Mother Hubbard / Grandmother (voice) |- |1998-2002 |''The Hughleys'' |Hattie Mae Hughley |- |1999 |''Martial Law'' |Dolores Parker |- |1999 |''Dawsonʼs Creek'' |Mrs. Fran Boyd |- |2000 |''Touched by an Angel'' |Millie |- |2001 |''Judging Amy'' |Zella Van Exel |- |2002 |''The King of Queens'' |Nana Louise |- |2002 |''The Rerun Show'' |Dr. Beamish |- |2002 |''Arliss'' |Mrs. Jones |- |2004 |''Listen Up'' |Jackie Widmer |- |2004-2005 |''Passions'' |Aunt Irma |- |2005 |''[[ER]]'' |Cherise Barnes |- |2005 |''Cold Case'' |Georgie |- |2008 |''Lincoln Heights'' |Hazel Roberson |- |2011 |''House of Payne'' |Florence Johnston |- |2012 |''Southland'' |Ms. Miller |- |2012-2013 |''The First Family'' |Grandma Eddy |- |2013 |''Mr. Box Office'' |Florence Johnston |- |2014 |''Old Soul'' |Agnes |- |2015 |''Scandal '' |Rose |- |2015 |''Hot in Cleveland'' |Marcia |- |2015 |''American Horror Story: Hotel'' |Cassie Royale |- |2016 |''Childrens Hospital'' |Flossie |- |2016-2017 |''The Carmichael Show'' |Francis |- |2017 |''Jalen Vs. Everybody'' |Grammie |- |2017 |''This Is Us'' |Theresa |- |2017 |''Teachers'' |Mrs. Potts |- |2017-2018 |''Black-ish'' |Mabel |- |2017 |''Trial &amp;amp; Error'' |Mrs. Kratt |- |2018 |''Beyond'' |Edna |- |2018 |''The Thundermans'' |Sweet Gam Gam |- |2018 |''Station 19'' |Edith |- |2018 |''Rel'' |Miss Jenkins |- |2018 |''[[NCIS]]'' |Rosie Brown |- |2019 |''The Neighborhood'' |Miss Simpson |- |2019 |''Live in Front of a Studio Audience'' |Florence Johnston |- |2019 |''A Black Lady Sketch Show'' |Mary Jenkins |- |2019 |''One Fine Christmas'' |Alice |- |2019 |''Bless This Mess'' |Belle |- |2020 |''One Day at a Time'' |Mrs. Jones |- |2020 |''The Last O.G.'' |Mama Jarvis |- |2021 |''Young Sheldon'' |Doris |- |2021-present |''[[Days of Our Lives]]'' |Olivia Price |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|4958|Marla Gibbs}} * Marla Gibbs at the Internet Off-Broadway Database * Marla Gibbs at The Interviews: An Oral History of Television * [http://digital2.library.ucla.edu/viewItem.do?ark=21198/zz0002qts2 Image of Tom Bradley and Marla Gibbs passing his Crenshaw campaign headquarters during a parade in Los Angeles, California, 1989.] Los Angeles Times Photographic Archive (Collection 1429). UCLA Library Special Collections, Charles E. Young Research Library, University of California, Los Angeles. [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Afroamerikalik aktrisalar]] [[Turkum:1931-yilda tugʻilganlar]] 3ybaf4a1w83viaj9br4pcohindtobqj Danielle Fishel 0 755743 2726365 2715455 2022-07-31T06:43:23Z Visola Tangirova 72133 /* Tashqi havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Danielle Fishel|portret=Danielle Fishel photo (cropped).jpg|tavsif=Fishel [[Emmy Awards 2016]] da|tugʻilgan paytidagi ismi=Danielle Christine Fishel|tavallud sanasi={{Birth date and age|1981|5|5}}|tavallud joyi=[[Mesa, Arizona]], [[AQSh]]|kasbi=Aktrisa • direktor • model • televideniye hodimasi|faoliyat_yillari=1992-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Tim Belusko|2013|2016|end=divorced}}<br />{{marriage|[[Jensen Karp]]|2018}}|bolalari=2|fuqaroligi={{AQSh}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Danielle Christine Fishel''' (1981-yil 5-mayda tugʻilgan)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tvguide.com/celebrities/danielle-fishel/bio/189751|sarlavha=Danielle Fishel: Biography|ish=[[TV Guide|TVGuide.com]]|kirish sanasi=December 28, 2018|arxivsana=September 28, 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130928132845/https://www.tvguide.com/celebrities/danielle-fishel/bio/189751/}}</ref> — amerikalik aktrisa, rejissyor, model va televideniye aʼzosi. U oʻz faoliyatini teatrda boshlagan, „Adaptations of The Wizard Oz“ va ''Piter Panning'' jamoat spektakllarida ishtirok etgan. Koʻp oʻtmay u aktrisa sifatida debyut qildi, ''Full House'' va Harry and the Hendersons kabi shoularda mehmon sifatida ishtirok etdi. 1993-yilda Fishel [[American Broadcasting Company|ABC]] telekanalida namoyish etilgan „''Boy Meets World''“ o‘smirlar sitcomida Topanga Lorens-Metyu roliga tayinlangan va 2014-yildan 2017-yilgacha namoyish etilgan [[Disney Channel|Disney kanalida]] uning davomchisi ''"Girl Meets World'' " rolini takrorlagan. Fishel Style Network ning ''The Dish'' dasturining boshlovchisi boʻlgan va ''National Lampoonʼs Dorm Daze filmida'', shuningdek, uning davomi sifatida paydo boʻladi. U Nutrisystem kompaniyasining matbuot kotibi boʻlgan, shuningdek, ''PopSugar'' va ularning [[YouTube]] kanali PopSugar Girls Guide-da doimiy muxbirdir<ref>{{YouTube|POPSUGAR Girls' Guide|user=popsugargirlsguide}}</ref>. == Yoshlik == Fishel [[Mesa (Arizona)|Arizona shtatining Mesa shahrida]] shaxsiy menejer Jennifer va Masimo korporatsiyasining sobiq prezidenti Rik Fishelning oilasida tugʻilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.dotmed.com/news/story/37296|sarlavha=Masimo and Midmark partner to improve the acquisition of vital sign data|sana=May 16, 2017|muallif=Lauren Dubinsky}}</ref>. U qisman [[Maltalar|Malta]] millatiga mansub. U 1999-yilda [[Calabasas (California)|Kaliforniyaning Kalabasas]] shahridagi Calabasas oʻrta maktabini tamomlagan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Fionna Agomuoh|url=https://www.ibtimes.com/boy-meets-world-star-graduates-31-danielle-fishel-completes-undergraduate-degree-psychology-956110|sarlavha=Boy Meets World Star Graduates At 31; Danielle Fishel Completes An Undergraduate Degree In Psychology|ish=[[International Business Times]]|sana=December 20, 2012|kirish sanasi=September 18, 2021}}</ref>. === Televizion === == Shaxsiy hayot == 27 yoshida<ref name="us-engaged" /> Fishel Kaliforniya shtati Fullerton universitetiga (CSUF) oʻqishga kirdi va uni 2013-yilda tugatdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.upi.com/blog/2012/12/20/Boy-Meets-World-star-Danielle-Fishel-graduates-college-gets-engaged-at-31/3071356031074|nashriyot=[[United Press International]]|sarlavha='Boy Meets World' star Danielle Fishel graduates college, gets engaged at 31|ism=Gabrielle|muallif=Levy|sana=December 2012|kirish sanasi=October 20, 2013}}</ref>. Universitetda oʻqish paytida u matematika oʻqituvchisi boʻlib, uni boshqa talaba Tim Belusko bilan uchrashishga olib keldi<ref name="us-engaged">{{Yangiliklar manbasi |date=December 20, 2012 |title=Boy Meets World's Danielle Fishel Is Engaged, Graduates College |work=Us Weekly |url=http://www.usmagazine.com/celebrity-news/news/boy-meets-worlds-danielle-fishel-is-engaged-graduates-college-20122012 |access-date=March 8, 2013}}</ref>. Uch yildan koʻproq vaqt davomida uchrashganidan soʻng, u 2012-yil may oyida Belusko bilan unashtirilgan<ref name="maxim2013">{{Yangiliklar manbasi |date=March 5, 2013 |title=Interview: April Cover Girl Danielle "Topanga" Fishel |work=Maxim |url=http://www.maxim.com/girls-of-maxim/interview-april-cover-girl-danielle-topanga-fishel |access-date=March 8, 2013}}</ref>. Ular 2013-yil 19-oktabrda Los-Anjelesda turmush qurishdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Eggenberger |first=Nicole |date=October 19, 2013 |title=Danielle Fishel Marries Fiance Tim Belusko in Downtown L.A. Wedding |work=Us Weekly |url=http://www.usmagazine.com/celebrity-news/news/danielle-fishel-marries-fiance-tim-belusko-in-downtown-la-wedding-20131910 |access-date=October 19, 2013}}</ref>. "Savage and ''Home Improvement'' " filmi aktyori Jonathan Taylor Thomas oʻzining Los-Anjelesdagi toʻyida ishtirok etgani aytildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.usmagazine.com/celebrity-news/news/danielle-fishel-marries-tim-belusko----see-her-wedding-dress-20132210|sarlavha=Danielle Fishel Marries Tim Belusko: See Photos of Her Wedding Dress - Us Weekly|sana=October 22, 2013|ish=usmagazine.com}}</ref>. 2016-yil may oyida u 2015-yilda ajrashish uchun ariza bergani haqida xabar berilgan edi. Ajralish 2016-yilning mart oyi yakunida bo‘lgan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Nahas|ism=Aili|sarlavha=Danielle Fishel and Tim Belusko Are Divorced|url=http://www.people.com/article/danielle-fishel-tim-belusko-are-divorced|ish=People|sana=May 10, 2016}}</ref>. 2017-yil 4-iyul kuni ''Get Up On This'' podkastining № 303-qismining oxiriga kelib, Jensen Karp Fishel bilan uchrashayotganini eʼlon qildi. 2018-yil 22-martda Fishel va Karp unashtirishdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Danielle Fishel Engaged to ''Drop the Mic'' Producer Jensen Karp |url=http://www.eonline.com/news/922596/danielle-fishel-engaged-to-drop-the-mic-producer-jensen-karp |access-date=April 11, 2018}}</ref>. Ular 2018-yil 4-noyabrda turmush qurishdi<ref name="instagram.com">{{Veb manbasi|muallif=Fishel Karp|ism=Danielle|sarlavha=Mr. & Mrs. Karp. Established 11/04/2018. 📸: @jillianbob 💁🏼♀️: @_hairbylaurie 💄: @julie4makeup Coordinator: @union3events @lisagaskarth..."|url=https://www.instagram.com/p/BpypI_5F65V/|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/s/instagram/BpypI_5F65V|arxivsana=December 26, 2021|ish=Instagram|kirish sanasi=December 12, 2019|sana=November 5, 2018}}</ref><ref>{{Veb manbasi|ism=Natalya|muallif=Jaime|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/danielle-fishel-married-jensen-karp-1158434|sarlavha=Danielle Fishel Marries Writer-Producer Jensen Karp|ish=The Hollywood Reporter|sana=November 5, 2018|kirish sanasi=November 12, 2019}}</ref>. Fishel 2019-yil yanvar oyida Karp bilan birinchi farzandlarini 2019-yil iyul oyida kutayotganliklarini eʼlon qildi. 2019-yil 1-iyulda Fishel va Karp [[Instagram]] posti orqali Fishel 2019-yil iyun oyida deyarli bir oy oldin o‘g‘il tug‘ganini eʼlon qildi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/boy-meets-world-star-daneille-fishel-jensen-karp-welcome-baby-boy-1222012|sarlavha='Boy Meets World' Star Danielle Fishel and Husband Jensen Karp Welcome Baby Boy a Month Early|ish=[[The Hollywood Reporter]]|nashriyot=[[Valence Media]]|ism=Alexandra|muallif=Del Rosario|sana=July 1, 2019|kirish sanasi=July 1, 2019}}</ref>. 2021-yil avgust oyida Fishel ikkinchi farzandini, o‘g‘lini dunyoga keltirdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=VanHoose|ism=Benjamin|sarlavha=Danielle Fishel and Husband Jensen Karp Welcome Second Baby Boy|url=https://people.com/parents/danielle-fishel-husband-jensen-karp-welcome-second-baby-boy-son/|ish=People|sana=September 5, 2021|kirish sanasi=September 8, 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|muallif=Owoseje|ism=Toyin|sarlavha='Boy Meets World' star Danielle Fishel has had her second child|url=https://edition.cnn.com/2021/09/06/entertainment/danielle-fishel-baby-intl-scli/index.html|ish=CNN|sana=September 6, 2021|kirish sanasi=September 8, 2021}}</ref>. == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1992, 1993 |''Full House'' |Jennifer P. |- |1993 |''Harry and the Hendersons'' |Jessica |- |1993-2000 |''Boy Meets World'' |Topanga Lawrence |- |1996 |''Kirk'' |Heather |- |1997 |''ABC TGIF'' |Topanga |- |2000 |''Rocketʼs Red Glare'' |Sarah Miller |- |2001, 2002 |''Nikki'' |Stacy |- |2002 |''The Nightmare Room'' |Counselor |- |2003 |''Say What? Karaoke'' |Herself |- |2003 |''Yes, Dear'' |Katie |- |2008-2011 |''The Dish'' |Herself |- |2009 |''The Fuse 20'' |Herself |- |2012 |''The Soup'' |Lizdsay Taylorhan / Herself |- |2014-2017 |''Girl Meets World'' |Topanga Lawrence-Matthews |- |2015-2016 |''[[Gravity Falls]]'' |Pyronica |- |2018 |''Drop the Mic'' |Herself |- |2019 |''Star vs. the Forces of Evil'' |Librarian |} === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2000 |''Longshot'' |Gloria |- |2003 |''National Lampoon Presents Dorm Daze'' |Marla |- |2004 |''Gamebox 1.0'' |Kate/Princess |- |2006 |''National Lampoonʼs Dorm Daze 2'' |Marla |- |2007 |''The Chosen One'' |Donna Goldstein |- |2013 |''Clapping for the Wrong Reasons'' |Herself |- |2015 |''Boiling Pot'' |Valerie Davis |} === Direktor === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Eslatmalar |- |2016-2017 |''Girl Meets World'' |4 qism |- |2019-2021 |''Sydney to the Max'' |11 qism |- |2019-2022 |''Ravenʼs Home'' |7 qism |- |2019-2020 |''Coop &amp;amp; Cami Ask the World'' |2 epizod |- |2020 |''Just Roll with It'' |Epizod: „Oramizdagi oʻzga sayyoraliklar“ |- |2022 |''The Villains of Valley View'' |Epizod: „Super sirlar“ |} == Mukofot va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Yil !Uyushma !Turkum !Ish !Natija !Manba |- |1996 |Young Artist Awards |Best Performance by a Young Actress: TV Comedy Series |''Boy Meets World'' | style="text-align:center;" |Nominatsiya | |- |1997 |Young Artist Awards |Best Performance in a TV Comedy: Supporting Young Actress |''Boy Meets World'' | style="text-align:center;" |Nominatsiya | |- |1998 |YoungStar Awards |Best Performance by a Young Actress in a Comedy TV Series |''Boy Meets World'' |Gʻolib |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/event/ev0000718/1998/1/|sarlavha=YoungStar Awards (1998)|ish=IMDb|til=en|kirish sanasi=2019-10-23}}</ref>  |- |2000 |YoungStar Awards |Best Young Actress/Performance in a Comedy TV Series |''Boy Meets World'' |Nominatsiya |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/event/ev0000718/2000/1/|sarlavha=YoungStar Awards (2000)|ish=IMDb|til=en|kirish sanasi=2019-10-23}}</ref>  |} == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Tashqi havolalar == * {{Rasmiy sayt|http://daniellefishel.com/}} * {{IMDbda kishi|0004918}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] ec4w2rw8o19bdnoegv9w5ffpt1py8kk 2726367 2726365 2022-07-31T06:43:42Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Danielle Fishel|portret=Danielle Fishel photo (cropped).jpg|tavsif=Fishel [[Emmy Awards 2016]] da|tugʻilgan paytidagi ismi=Danielle Christine Fishel|tavallud sanasi={{Birth date and age|1981|5|5}}|tavallud joyi=[[Mesa, Arizona]], [[AQSh]]|kasbi=Aktrisa • direktor • model • televideniye hodimasi|faoliyat_yillari=1992-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Tim Belusko|2013|2016|end=divorced}}<br />{{marriage|[[Jensen Karp]]|2018}}|bolalari=2|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Danielle Christine Fishel''' (1981-yil 5-mayda tugʻilgan)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tvguide.com/celebrities/danielle-fishel/bio/189751|sarlavha=Danielle Fishel: Biography|ish=[[TV Guide|TVGuide.com]]|kirish sanasi=December 28, 2018|arxivsana=September 28, 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130928132845/https://www.tvguide.com/celebrities/danielle-fishel/bio/189751/}}</ref> — amerikalik aktrisa, rejissyor, model va televideniye aʼzosi. U oʻz faoliyatini teatrda boshlagan, „Adaptations of The Wizard Oz“ va ''Piter Panning'' jamoat spektakllarida ishtirok etgan. Koʻp oʻtmay u aktrisa sifatida debyut qildi, ''Full House'' va Harry and the Hendersons kabi shoularda mehmon sifatida ishtirok etdi. 1993-yilda Fishel [[American Broadcasting Company|ABC]] telekanalida namoyish etilgan „''Boy Meets World''“ o‘smirlar sitcomida Topanga Lorens-Metyu roliga tayinlangan va 2014-yildan 2017-yilgacha namoyish etilgan [[Disney Channel|Disney kanalida]] uning davomchisi ''"Girl Meets World'' " rolini takrorlagan. Fishel Style Network ning ''The Dish'' dasturining boshlovchisi boʻlgan va ''National Lampoonʼs Dorm Daze filmida'', shuningdek, uning davomi sifatida paydo boʻladi. U Nutrisystem kompaniyasining matbuot kotibi boʻlgan, shuningdek, ''PopSugar'' va ularning [[YouTube]] kanali PopSugar Girls Guide-da doimiy muxbirdir<ref>{{YouTube|POPSUGAR Girls' Guide|user=popsugargirlsguide}}</ref>. == Yoshlik == Fishel [[Mesa (Arizona)|Arizona shtatining Mesa shahrida]] shaxsiy menejer Jennifer va Masimo korporatsiyasining sobiq prezidenti Rik Fishelning oilasida tugʻilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.dotmed.com/news/story/37296|sarlavha=Masimo and Midmark partner to improve the acquisition of vital sign data|sana=May 16, 2017|muallif=Lauren Dubinsky}}</ref>. U qisman [[Maltalar|Malta]] millatiga mansub. U 1999-yilda [[Calabasas (California)|Kaliforniyaning Kalabasas]] shahridagi Calabasas oʻrta maktabini tamomlagan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Fionna Agomuoh|url=https://www.ibtimes.com/boy-meets-world-star-graduates-31-danielle-fishel-completes-undergraduate-degree-psychology-956110|sarlavha=Boy Meets World Star Graduates At 31; Danielle Fishel Completes An Undergraduate Degree In Psychology|ish=[[International Business Times]]|sana=December 20, 2012|kirish sanasi=September 18, 2021}}</ref>. === Televizion === == Shaxsiy hayot == 27 yoshida<ref name="us-engaged" /> Fishel Kaliforniya shtati Fullerton universitetiga (CSUF) oʻqishga kirdi va uni 2013-yilda tugatdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.upi.com/blog/2012/12/20/Boy-Meets-World-star-Danielle-Fishel-graduates-college-gets-engaged-at-31/3071356031074|nashriyot=[[United Press International]]|sarlavha='Boy Meets World' star Danielle Fishel graduates college, gets engaged at 31|ism=Gabrielle|muallif=Levy|sana=December 2012|kirish sanasi=October 20, 2013}}</ref>. Universitetda oʻqish paytida u matematika oʻqituvchisi boʻlib, uni boshqa talaba Tim Belusko bilan uchrashishga olib keldi<ref name="us-engaged">{{Yangiliklar manbasi |date=December 20, 2012 |title=Boy Meets World's Danielle Fishel Is Engaged, Graduates College |work=Us Weekly |url=http://www.usmagazine.com/celebrity-news/news/boy-meets-worlds-danielle-fishel-is-engaged-graduates-college-20122012 |access-date=March 8, 2013}}</ref>. Uch yildan koʻproq vaqt davomida uchrashganidan soʻng, u 2012-yil may oyida Belusko bilan unashtirilgan<ref name="maxim2013">{{Yangiliklar manbasi |date=March 5, 2013 |title=Interview: April Cover Girl Danielle "Topanga" Fishel |work=Maxim |url=http://www.maxim.com/girls-of-maxim/interview-april-cover-girl-danielle-topanga-fishel |access-date=March 8, 2013}}</ref>. Ular 2013-yil 19-oktabrda Los-Anjelesda turmush qurishdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Eggenberger |first=Nicole |date=October 19, 2013 |title=Danielle Fishel Marries Fiance Tim Belusko in Downtown L.A. Wedding |work=Us Weekly |url=http://www.usmagazine.com/celebrity-news/news/danielle-fishel-marries-fiance-tim-belusko-in-downtown-la-wedding-20131910 |access-date=October 19, 2013}}</ref>. "Savage and ''Home Improvement'' " filmi aktyori Jonathan Taylor Thomas oʻzining Los-Anjelesdagi toʻyida ishtirok etgani aytildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.usmagazine.com/celebrity-news/news/danielle-fishel-marries-tim-belusko----see-her-wedding-dress-20132210|sarlavha=Danielle Fishel Marries Tim Belusko: See Photos of Her Wedding Dress - Us Weekly|sana=October 22, 2013|ish=usmagazine.com}}</ref>. 2016-yil may oyida u 2015-yilda ajrashish uchun ariza bergani haqida xabar berilgan edi. Ajralish 2016-yilning mart oyi yakunida bo‘lgan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Nahas|ism=Aili|sarlavha=Danielle Fishel and Tim Belusko Are Divorced|url=http://www.people.com/article/danielle-fishel-tim-belusko-are-divorced|ish=People|sana=May 10, 2016}}</ref>. 2017-yil 4-iyul kuni ''Get Up On This'' podkastining № 303-qismining oxiriga kelib, Jensen Karp Fishel bilan uchrashayotganini eʼlon qildi. 2018-yil 22-martda Fishel va Karp unashtirishdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Danielle Fishel Engaged to ''Drop the Mic'' Producer Jensen Karp |url=http://www.eonline.com/news/922596/danielle-fishel-engaged-to-drop-the-mic-producer-jensen-karp |access-date=April 11, 2018}}</ref>. Ular 2018-yil 4-noyabrda turmush qurishdi<ref name="instagram.com">{{Veb manbasi|muallif=Fishel Karp|ism=Danielle|sarlavha=Mr. & Mrs. Karp. Established 11/04/2018. 📸: @jillianbob 💁🏼♀️: @_hairbylaurie 💄: @julie4makeup Coordinator: @union3events @lisagaskarth..."|url=https://www.instagram.com/p/BpypI_5F65V/|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/s/instagram/BpypI_5F65V|arxivsana=December 26, 2021|ish=Instagram|kirish sanasi=December 12, 2019|sana=November 5, 2018}}</ref><ref>{{Veb manbasi|ism=Natalya|muallif=Jaime|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/danielle-fishel-married-jensen-karp-1158434|sarlavha=Danielle Fishel Marries Writer-Producer Jensen Karp|ish=The Hollywood Reporter|sana=November 5, 2018|kirish sanasi=November 12, 2019}}</ref>. Fishel 2019-yil yanvar oyida Karp bilan birinchi farzandlarini 2019-yil iyul oyida kutayotganliklarini eʼlon qildi. 2019-yil 1-iyulda Fishel va Karp [[Instagram]] posti orqali Fishel 2019-yil iyun oyida deyarli bir oy oldin o‘g‘il tug‘ganini eʼlon qildi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/boy-meets-world-star-daneille-fishel-jensen-karp-welcome-baby-boy-1222012|sarlavha='Boy Meets World' Star Danielle Fishel and Husband Jensen Karp Welcome Baby Boy a Month Early|ish=[[The Hollywood Reporter]]|nashriyot=[[Valence Media]]|ism=Alexandra|muallif=Del Rosario|sana=July 1, 2019|kirish sanasi=July 1, 2019}}</ref>. 2021-yil avgust oyida Fishel ikkinchi farzandini, o‘g‘lini dunyoga keltirdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=VanHoose|ism=Benjamin|sarlavha=Danielle Fishel and Husband Jensen Karp Welcome Second Baby Boy|url=https://people.com/parents/danielle-fishel-husband-jensen-karp-welcome-second-baby-boy-son/|ish=People|sana=September 5, 2021|kirish sanasi=September 8, 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|muallif=Owoseje|ism=Toyin|sarlavha='Boy Meets World' star Danielle Fishel has had her second child|url=https://edition.cnn.com/2021/09/06/entertainment/danielle-fishel-baby-intl-scli/index.html|ish=CNN|sana=September 6, 2021|kirish sanasi=September 8, 2021}}</ref>. == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1992, 1993 |''Full House'' |Jennifer P. |- |1993 |''Harry and the Hendersons'' |Jessica |- |1993-2000 |''Boy Meets World'' |Topanga Lawrence |- |1996 |''Kirk'' |Heather |- |1997 |''ABC TGIF'' |Topanga |- |2000 |''Rocketʼs Red Glare'' |Sarah Miller |- |2001, 2002 |''Nikki'' |Stacy |- |2002 |''The Nightmare Room'' |Counselor |- |2003 |''Say What? Karaoke'' |Herself |- |2003 |''Yes, Dear'' |Katie |- |2008-2011 |''The Dish'' |Herself |- |2009 |''The Fuse 20'' |Herself |- |2012 |''The Soup'' |Lizdsay Taylorhan / Herself |- |2014-2017 |''Girl Meets World'' |Topanga Lawrence-Matthews |- |2015-2016 |''[[Gravity Falls]]'' |Pyronica |- |2018 |''Drop the Mic'' |Herself |- |2019 |''Star vs. the Forces of Evil'' |Librarian |} === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2000 |''Longshot'' |Gloria |- |2003 |''National Lampoon Presents Dorm Daze'' |Marla |- |2004 |''Gamebox 1.0'' |Kate/Princess |- |2006 |''National Lampoonʼs Dorm Daze 2'' |Marla |- |2007 |''The Chosen One'' |Donna Goldstein |- |2013 |''Clapping for the Wrong Reasons'' |Herself |- |2015 |''Boiling Pot'' |Valerie Davis |} === Direktor === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Eslatmalar |- |2016-2017 |''Girl Meets World'' |4 qism |- |2019-2021 |''Sydney to the Max'' |11 qism |- |2019-2022 |''Ravenʼs Home'' |7 qism |- |2019-2020 |''Coop &amp;amp; Cami Ask the World'' |2 epizod |- |2020 |''Just Roll with It'' |Epizod: „Oramizdagi oʻzga sayyoraliklar“ |- |2022 |''The Villains of Valley View'' |Epizod: „Super sirlar“ |} == Mukofot va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Yil !Uyushma !Turkum !Ish !Natija !Manba |- |1996 |Young Artist Awards |Best Performance by a Young Actress: TV Comedy Series |''Boy Meets World'' | style="text-align:center;" |Nominatsiya | |- |1997 |Young Artist Awards |Best Performance in a TV Comedy: Supporting Young Actress |''Boy Meets World'' | style="text-align:center;" |Nominatsiya | |- |1998 |YoungStar Awards |Best Performance by a Young Actress in a Comedy TV Series |''Boy Meets World'' |Gʻolib |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/event/ev0000718/1998/1/|sarlavha=YoungStar Awards (1998)|ish=IMDb|til=en|kirish sanasi=2019-10-23}}</ref>  |- |2000 |YoungStar Awards |Best Young Actress/Performance in a Comedy TV Series |''Boy Meets World'' |Nominatsiya |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/event/ev0000718/2000/1/|sarlavha=YoungStar Awards (2000)|ish=IMDb|til=en|kirish sanasi=2019-10-23}}</ref>  |} == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Tashqi havolalar == * {{Rasmiy sayt|http://daniellefishel.com/}} * {{IMDbda kishi|0004918}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] 47o98moq5v3tzjkiotzbxfen0mhh0os JoAnna Garcia Swisher 0 755770 2726364 2725072 2022-07-31T06:42:54Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=JoAnna Garcia|portret=Joanna Garcia.jpg|tavsif=Garcia 2008-yilda|tavallud sanasi={{Birth date and age|mf=yes|1979|8|10}}|tavallud joyi=[[Tampa]], [[Florida]], [[AQSh]]|kasbi=[[Aktrisa]]|faoliyat_yillari=1992-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{Marriage|[[Nick Swisher]]|2010}}|bolalari=2|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''JoAnna García Swisher''' (1979-yil 10-avgustda tugʻilgan)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.usmagazine.com/celebrities/joanna-garcia|sarlavha=JoAnna Garcia|ish=Us Weekly|kirish sanasi=May 7, 2016}}</ref> — amerikalik aktrisa. U ''"Are You Afraid of the dark?"'' filmidagi Sam roli bilan tanilgan. (1994-96), Vicki Appleby „''Freaks and Geeks''“da (1999-2000) va Cheyen Xart-Montgomeri The WB / [[The CW|CW]] sitcom ''Reba'' (2001-07) rollarini ijro etgan. U „''Privileged''“ (2008-09), ''"Better with You"'' (2010-11), „''Animal Practice''“ (2012), „''Once Upon a Time“'' (2013-18), ''"The Astronaut Wives Club"'' (2015) filmlaridagi aktyorlik rollari bilan mashhurlikka erishdi. García, shuningdek, Hallmark kanalining „''As Luck Would Have It''“ (2021) filmida Lindsey Johnson rolini ijro etadi<ref name="HallmarkMovie">{{Veb manbasi|sarlavha=As Luck Would Have It|url=https://www.hallmarkchannel.com/as-luck-would-have-it|ish=Hallmark Channel|nashriyot=Hallmark|kirish sanasi=15 July 2021}}</ref>. == Yoshlik == García [[Florida|Florida shtatining]] [[Tampa]] shahrida uy bekasi va ispan millatiga mansub sobiq boshlangʻich maktab oʻqituvchisi Loreyn va Kubada tugʻilgan [[Ginekologiya|ginekolog]] Jey García oilasida tugʻilgan<ref>[https://web.archive.org/web/20081211172340/http://www.peopleenespanol.com/pespanol/en/articles/0%2C22490%2C1717409%2C00.html Welcome to the World of JoAnna Garcia]. peopleenespanol.com</ref><ref name="sptimes">Deggans, Eric. [http://www.sptimes.com/2002/02/01/Floridian/_Reba__has_a_touch_of.shtml „'Rebaʼ has a touch of Tampa“], ''St. Petersburg Times'', February 1, 2002.</ref>. Uning bir akasi bor, Michael García. U 10 yoshida mahalliy teatr spektakli uchun tinglovdan oʻtib, yetakchi oʻrinni egallaganida konsert berishni boshladi.  [[Disney Channel|Disney kanali]] uni kashf etdi, lekin ota-onasi maktabni birinchi oʻringa qoʻydi va u oʻz ishtiyoqini saqlab qolish uchun mahalliy [[Pyesa|spektakllarda]] rol oʻynadi. U Floridadagi Tampa katolik oʻrta maktabida Homecoming<ref name="pics">[http://www.superiorpics.com/joanna_garcia/ Joanna García] at superiorpics.com</ref> edi<ref name="sptimes">Deggans, Eric. [http://www.sptimes.com/2002/02/01/Floridian/_Reba__has_a_touch_of.shtml „'Rebaʼ has a touch of Tampa“], ''St. Petersburg Times'', February 1, 2002.</ref>. García dindor katolik. == Shaxsiy hayot == [[Fayl:111125-A-WC830-008.jpg|thumb| García va uning turmush oʻrtogʻi, tashqi himoyachi/birinchi tayanch boshligʻi Nick Swisher, Shank Forward Operating Base, Afgʻonistonda USO safarida qoʻshinlarni kutib olish va harbiy ob’ektlarni koʻzdan kechirish, 2011-yil 25-noyabr]] 2008-yilda García oʻzining bolalikdagi doʻsti [[Justin Timberlake]] bilan William Rast kiyim-kechak kompaniyasiga asos solgan Trace Ayala bilan unashtirildi. (Ayala Timberlakening sobiq shaxsiy yordamchisi edi)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.people.com/people/article/0,,20207716,00.html|sarlavha=JoAnna Garcia of Reba & Trace Ayala Get Engaged|sana=June 18, 2008|ish=People|access-date=2022-07-25|archive-date=2016-05-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20160516195437/http://www.people.com/people/article/0,,20207716,00.html}}</ref>. 2009-yil avgust oyida People jurnali García beysbolchi Nick Swisher bilan uchrashganini xabar qildi<ref>Marx, Linda (August 12, 2009). [http://www.people.com/people/article/0,,20297452,00.html „Is Kate Hudson A-Rod’s Good Luck Charm?“] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110108142015/http://www.people.com/people/article/0,,20297452,00.html |date=2011-01-08 }}, ''People''</ref>. Ular 2010-yilning may oyida unashtirildilar<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.people.com/people/article/0,,20389624,00.html|sarlavha=Privileged's Joanna Garcia and Yankee Nick Swisher Are Engaged|ish=People|sana=May 28, 2010|kirish sanasi=December 12, 2010}}</ref> va 2010-yil 11-dekabrda Florida shtatidagi Palm Beachdagi Breakers Hotel & Resort mehmonxonasida turmush qurishdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.people.com/people/article/0,,20448999,00.html|sarlavha=Joanna Garcia and Nick Swisher Wed in Palm Beach|ish=People|sana=December 11, 2010|kirish sanasi=December 12, 2010}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://articles.nydailynews.com/2010-12-12/gossip/27084096_1_joanna-garcia-reba-mcentire-ceremony|sarlavha=Joanna Garcia marries New York Yankees fiance Nick Swisher in Palm Beach ceremony|ish=New York Daily News|sana=December 12, 2010|kirish sanasi=April 14, 2011}}</ref>. Turmushga chiqqanidan beri u Joanna García Swisher sifatida tanilgan<ref name="tvline.com">Mitovich, Matt Webb (September 7, 2011). [http://tvline.com/2011/09/07/joanna-garcia-royal-pains-casting/ Exclusive: JoAnna Garcia Scrubs In As Mysterious ''Royal Pains'' Doc]. tvline.com</ref>. Ularning ikkita qizi bor, biri 2013-yil<ref name="Welcome Baby Girl">{{Veb manbasi|muallif=Messer|ism=Lesley|sarlavha=JoAnna Garcia and Nick Swisher Welcome Baby Girl|url=https://abcnews.go.com/blogs/entertainment/2013/05/joanna-garcia-and-nick-swisher-welcome-baby-girl/|nashriyot=ABC|kirish sanasi=May 22, 2013}}</ref><ref name="Emerson Jay">{{Veb manbasi|sarlavha=Nick and JoAnna Garcia Swisher Welcome Daughter Emerson Jay|url=http://celebritybabies.people.com/2013/05/22/joanna-garcia-nick-swisher-welcome-daughter-emerson-jay/|nashriyot=People|kirish sanasi=May 23, 2013|archive-date=2016-06-30|archive-url=https://web.archive.org/web/20160630152303/http://celebritybabies.people.com/2013/05/22/joanna-garcia-nick-swisher-welcome-daughter-emerson-jay/}}</ref>, ikkinchisi 2016-yilda tug‘ilgan. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1997 |''Loveʼs Deadly Triangle: The Texas Cadet Murder'' |Susie |- |1999 |''Holy Joe'' |Joyce Cass |- | rowspan="2" |2001 |''American Pie 2'' |Christy |- |''Not Another Teen Movie'' |Sandy Sue |- | rowspan="2" |2006 |''Then Initiation of Sarah'' |Corinne |- |''A-List'' |Naomi |- | rowspan="2" |2008 |''A Very Merry Daughter of the Bride'' |Roxanne |- |''Extreme Movie'' |Sweetie Pie |- |2010 |''Revenge of the Bridesmaids'' |Parker Wald |- |2013 |''The Internship'' |Megan |- |2017 |''Fist Fight'' |Maggie Campbell |- |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- | rowspan="2" |1992 |''Superboy'' |Girl |- |''Clarissa Explains It All'' |Fiona |- |1994-1996 |''Are You Afraid of the Dark?'' |Sam |- |1994 |''seaQuest DSV'' |Iris |- |1996 |''Step by Step'' |Chelsea |- |1996 & 1997 |''Second Noah'' |Katherine Ortega |- | rowspan="3" |1998 |''From the Earth to the Moon'' |Julie Shepard |- |''[[Party of Five]]'' |Hallie |- |''Any Day Now'' |Martha Montgomery |- | rowspan="4" |1999 |''Dawsonʼs Creek'' |Girl #1 — Tracy |- |''Pacific Blue'' |Leah Chandler |- |''Providence'' |Gillian |- |''CI5: The New Professionals'' |Cadet Susan |- | rowspan="4" |2000 |''Freaks and Geeks'' |Vicki Appleby |- |''Opposite Sex'' |Cassie Schreiber |- |''Freedom'' |Sally Mueller |- |''Boston Public'' |Susan Potter |- | rowspan="2" |2001 |''Go Fish'' |Amanda |- |''Going to California'' |Jennifer |- |2001-2007 |''Reba'' |Cheyenne Hart-Montgomery |- |2001 |''Off Centre'' |Ramona |- |2004 |''What I Like About You'' |Fiona |- |2005 |''[[Family Guy]]'' |Liddane (voice) |- |2008 |''Welcome to the Captain'' |Hope |- |2008-2009 |''Privileged'' |Megan Smith |- | rowspan="2" |2009 |''[[Gossip Girl]]'' |Bree Buckley |- |''[[How I Met Your Mother]]'' |Maggie |- |2010-2011 |''Better with You'' |Mia Putney |- |2011 |''The Penguins of Madagascar'' |Shauna |- | rowspan="2" |2012 |''Royal Pains'' |Nina Greene |- |''Animal Practice'' |Dorothy Crane |- |2013-2015 & 2017-2018 |''Once Upon a Time'' |Ariel |- |2014 |''The Mindy Project'' |Sally Prentice |- | rowspan="2" |2015 |''The Astronaut Wives Club'' |Betty Grissom |- |''Grandfathered'' |Sloan |- |2016 |''Pitch'' |Rachel Patrick |- |2017-2018 |''Kevin (Probably) Saves the World'' |Amy |- |2020-present |''Sweet Magnolias'' |Maddie Townsend |- |2021 |''As Luck Would Have It'' |Lindsey Johnson |} == Nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Yil !Uyushma !Turkum !Ish !Natija |- |2005 |Teen Choice Awards |Choice TV Actress — Comedy |''Reba'' |Nominatsiya |- |2009 |ALMA Awards |Actress in Television — Comedy |''Privileged'' |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|0305272|JoAnna Garcia}} * [http://www.cmt.com/show/reba/cast_member.jhtml?personalityId=15568#moreinfo JoAnna Garcia] at Country Music Television [[Turkum:1979-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] 3qpr5hfhfy0ssruf9sl3k886kzfhb3u Julian Morris 0 755792 2726361 2715620 2022-07-31T06:41:59Z Visola Tangirova 72133 /* havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Julian Morris|portret=Julian Morris & Alona Tal.jpg|tavsif=Morris 2015-yil [[San Diego Comic-Con]]da|tugʻilgan paytidagi ismi=Julian David Morris|tavallud sanasi={{Birth date and age|df=y|1983|1|13}}|tavallud joyi=[[London]], [[Angliya]]|faoliyat_yillari=1996-hozirgacha|dipnotlar=''[[Pretty Little Liars]]''<br />''[[Hand of God (TV series)|Hand Of God]]''<br />''[[New Girl]]''|fuqaroligi={{ENG}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Julian David Morris''' (1983-yil 13-yanvarda tugʻilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=13 January 2021 |title=UPI Almanac for Wednesday, Jan. 13, 2021 |agency=[[United Press International]] |url=https://www.upi.com/Top_News/2021/01/13/UPI-Almanac-for-Wednesday-Jan-13-2021/4791610505329/ |url-status=live |access-date=27 February 2021 |archive-url=https://archive.today/20210227210816/https://www.upi.com/Top_News/2021/01/13/UPI-Almanac-for-Wednesday-Jan-13-2021/4791610505329/ |archive-date=27 February 2021 |quote=…actor Julian Morris in 1983 (age 38)…}}</ref>) — ingliz aktyori. Oʻsmirlik davrida Britaniyaning „''The Knock“'' (1996) va „''Fish''“ (2000) teleseriallarida paydo boʻlganidan soʻng, u Amerikaning „''Cry Wolf''“ (2005) filmida birinchi bosh rolni ijro etgan. Keyinchalik u „''Donkey Punch''“ trilleri (2008), „''Valkyrie''“ tarixiy dramasi (2008) va boshqa „''Sorority Row“'' (2009) filmida ikkinchi darajali rollarni ijro etgan. Morris, shuningdek, Amerika televideniyesida ''[[Pretty Little Liars]]'' va ''Hand of God'' seriallarida muntazam ravishda paydo boʻlgan va „''Once Upon a Time“'' va „''New Girl“ filmlarida takroriy rollarni ijro etgan.'' == Yoshlik == Morris Shimoliy Londondagi Crouch End shahrida tugʻilgan va Musvell Hillda oʻsgan<ref name="pll-q&a">{{Veb manbasi|muallif=Erica|url=http://beta.abcfamily.go.com/shows/pretty-little-liars/blogs/Season-3/fan-interview-julian-morris-pretty-little-liars?page=5|sarlavha=Fan Q&A with Julian Morris|nashriyot=[[ABC Family]]|sana=20 February 2013|kirish sanasi=7 April 2013}}</ref>. U Janubiy Afrikada tugʻilgan Glen va Zimbabveda tugʻilgan Andrea Morrisning oʻgʻli boʻlib, ikkala mamlakatda ham koʻp vaqt oʻtkazgan<ref name="pll-q&a" />. Uning Amy ismli singlisi bor va u [[Yahudiylar|yahudiy]] oilasidan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Bloom|ism=Nate|url=http://letmypeoplegrow.org/2010/09/jews-news-celebrity-scoop-amanda-bynes-s-dad/|sarlavha=Jews in the News: Celebrity Scoop: Amanda Bynes and S#*! my dad says|nashriyot=Let My People Grow|sana=14 September 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110819235933/http://letmypeoplegrow.org/2010/09/jews-news-celebrity-scoop-amanda-bynes-s-dad/|arxivsana=19 August 2011|kirish sanasi=20 July 2011}}</ref><ref>{{Veb manbasi|muallif=Cynthia|url=http://tvoftheabsurd.com/2009/04/22/julian-morris-goes-dark-for-donkey-punch/|sarlavha=Julian Morris Goes Dark for Donkey Punch|nashriyot=TV of the Absurd|sana=22 April 2009|kirish sanasi=20 July 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090920134233/http://tvoftheabsurd.com/2009/04/22/julian-morris-goes-dark-for-donkey-punch/|arxivsana=20 September 2009}}</ref>. Morris Londondagi Anna Sher teatrida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Barker|ism=Andy|url=https://www.standard.co.uk/es-magazine-fashion/morris-major-6857763.html|sarlavha=Morris Major|ish=[[London Evening Standard]]|sana=24 November 2008|kirish sanasi=9 September 2015}}</ref>. Aynan oʻsha yerda, u 13 yoshida, Britaniyaning ''"Knock''" dramasi serialining rejissyori uni koʻrib qoldi va undan giyohvand moddalar savdosiga itarib yuborilgan bola rolini oʻynashni soʻradi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tribute.ca/people/julian-morris/14469/|sarlavha=Julian Morris biography and filmography|ish=[[Tribute (magazine)|Tribute]]|kirish sanasi=9 September 2015}}</ref>. Morris keyingi sakkiz yil davomida Anna Scher qoʻl ostida intensiv mashgʻulotlarini davom ettirdi. Bu davrda koʻproq imkoniyatlar paydo boʻldi va bir nechta telekoʻrsatuvlar, filmlar va reklama roliklarida paydo boʻlganidan soʻng, u uch mavsumni Royal Shekspir kompaniyasida oʻtkazdi, Stiven Pimlott, Tim Albery va Elijah Moshinskiy kabi rejissyorlar va shu kabi aktyorlar bilan birga ishladi. [[Fayl:Julian_Morris_2013.jpg|left|thumb| Morris 2013-yil mart oyida „Once Upon a Time“ filmining suratga tushishida]] == Shaxsiy hayot == Morris Kaliforniyaning Los-Anjeles shahrida yashaydi<ref>{{Veb manbasi|ish=Los Angeles Magazine|url=http://www.lamag.com/mylatoz/my-la-to-z-julian-morris/|sarlavha=My LA to Z: Julian Morris|sana=3 September 2015|kirish sanasi=9 January 2018|muallif=Wakim, Marielle}}</ref>. Morrisning bobosi Ikkinchi jahon urushi paytida [[Natsizm|natsistlar]] tomonidan asirga olingan va ikki oyga Italiyadagi konslagerga jo‘natilgan. 2021-yil aprel oyida Morris intervyu paytida ''Valkirida'' bobosi nimalarni boshdan kechirganini his qilganini aytdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Randell |first=Louise |date=7 April 2021 |title=A Closer look at Julian Morris’ sexuality, family, and career |work=StylesRant |url=https://www.stylesrant.com/inside-julian-morris-life/}}</ref>. 2021-yil 2-dekabrda Morris [[Instagram|Instagram’da]] sherigi Lendon Ross bilan 18 yillik yubileyini nishonlayotganini eʼlon qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rude |first=Mey |date=December 2, 2021 |title=Actor Julian Morris Comes Out In Touching Anniversary Post |work=[[Out (magazine)|Out]] |url=https://www.out.com/celebs/2021/12/02/actor-julian-morris-comes-out-touching-anniversary-post |access-date=December 2, 2021}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jakiel |first=Olivia |date=December 2, 2021 |title=Pretty Little Liars' Julian Morris Celebrates 18 Years with Boyfriend Landon Ross: 'I Love You' |work=[[People (magazine)|People]] |url=https://people.com/tv/julian-morris-boyfriend-landon-ross-18-year-anniversary-pretty-little-liars/ |access-date=December 3, 2021}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Eslatma ! class="unsortable" |Manba |- ! scope="row" |1999 |''Donʼt Go Breaking My Heart'' |Charlie | | align="center" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Don't Go Breaking My Heart (1998)|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b807446f7|nashriyot=British Film Institute|kirish sanasi=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2002 |''Spin'' |Fiz |[[Qisqa film]] | align="center" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Spin (2002)|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b891ae447|nashriyot=British Film Institute|kirish sanasi=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2005 |''Cry Wolf'' |Owen Matthews | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ivan-Zadeh |first=Larushka |date=10 April 2012 |title=Cry Wolf is truly toothless |work=Evening Standard |url=https://www.standard.co.uk/culture/film/cry-wolf-is-truly-toothless-7386545.html |access-date=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2006 |''Whirlygirl'' |James | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rechtshaffen |first=Michael |date=15 April 2005 |title=Whirlygirl |work=The Hollywood Reporter |url=https://link.gale.com/apps/doc/A132084094/ITOF |url-access=subscription |access-date=12 May 2021 |via=Gale}}</ref> |- ! scope="row" |2008 |''Donkey Punch'' |Josh | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Holden |first=Stephen |date=22 January 2009 |title=Passion and Pain at Sea, With Fatal Consequences |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2009/01/23/movies/23donk.html |access-date=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2008 |''Valkyrie'' |Young Lieutenant — Desert | | align="center" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Valkyrie (2008)|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8c43f622|nashriyot=British Film Institute|kirish sanasi=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2009 |''Sorority Row'' |Andy | | align="center" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sorority Row (2009)|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8ce902f1|nashriyot=British Film Institute|kirish sanasi=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2010 |''Privileged'' |Spencer Stephens | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kit |first=Borys |date=6 December 2006 |title=Julian Morris is feeling 'Privileged' for director Jonah Salander |work=The Hollywood Reporter |url=https://link.gale.com/apps/doc/A159507010/ITOF |url-access=subscription |access-date=12 May 2021 |via=Gale}}</ref> |- ! scope="row" |2012 |''Beyond'' |Farley | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Holt |first=Chris |date=18 February 2012 |title=DVD Review: Beyond |work=Starburst |url=https://www.starburstmagazine.com/reviews/dvd-review-beyond |access-date=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2012 |''Kelly + Victor'' |Victor | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Bradshaw |first=Peter |date=19 September 2013 |title=Kelly + Victor – review |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2013/sep/19/kelly-victor-review |access-date=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2014 |''Something Wicked'' |Ryan | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Enk |first=Bryan |date=5 December 2012 |title=Brittany Murphy's final film 'Something Wicked' is finally completed |work=Yahoo! Entertainment |url=https://www.yahoo.com/entertainment/bp/brittany-murphy-final-film-something-wicked-finally-completed-003641363.html |access-date=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2014 |''Take Flight'' |Walt |[[Qisqa film]] | align="center" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Take Flight|url=https://www.filmweb.pl/film/Take+Flight-2016-706151|nashriyot=Filmweb|kirish sanasi=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2015 |''Dragonheart 3: The Sorcerer’s Curse'' |Gareth | | align="center" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dragonheart 3: The Sorcerer's Curse|url=https://www.rottentomatoes.com/m/dragonheart_3_the_sorcerers_curse_2015|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2017 |''Mark Felt: The Man Who Brought Down the White House'' |Bob Woodward | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Pedersen |first=Erik |date=23 May 2016 |title=Julian Morris Investigates 'Felt'; Sam Hazeldine Joins 'The Hitman's Bodyguard' |work=Deadline Hollywood |url=https://deadline.com/2016/05/julian-morris-felt-sam-hazeldine-joins-hitmans-bodyguard-1201761546/ |access-date=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2018 |''Viper Club'' |Andy | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Henderson |first=Odie |date=26 October 2018 |title=Viper Club |work=RogerEbert.com |url=https://www.rogerebert.com/reviews/viper-club-2018 |access-date=12 May 2021}}</ref> |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1996 |''{{Sortname|The|Knock}}'' |Dafyd Ellis |- |1999 |''Kid in the Corner'' |School boy |- |2000 |''Fish'' |Carl Lumsden |- |2004 |''Agatha Christieʼs Marple'' |Dennis Clement |- |2007 |''Shark'' |Dylan Crawford |- |2008-2009 |''[[ER]]'' |Dr. Andrew Wade |- |2009 |''Privileged'' |Simon |- |2009 |''Eleventh Hour'' |Quinn |- |2010 |''[[24 (teleserial)|24]]'' |Agent Owen |- |2010-2013; <br /><br /> 2017 |''[[Pretty Little Liars]]'' |Wren Kingston |- |2010 |''My Generation'' |Anders Holt |- |2012 |''Men at Work'' |Damien |- |2012-2014 |''Once Upon a Time'' |Prince Phillip |- |2014-2017 |''Hand of God'' |Reverend Paul Curtis |- |2014-2015 |''New Girl'' |Ryan Geauxinue |- |2017 |''Man in an Orange Shirt'' |Adam Berryman |- |2017 |''Little Women'' |John Brooke |- |2019 |''The Morning Show'' |Andrew |- |2020 |''The Good Fight'' |Major Bringham |- |2021 |''A Royal Queens Christmas'' |Colin |- |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Ijrochi !Manba |- |2002 |"Freak like Me" |Sugababes | style="text-align: center;" | |- |2014 |"Imagine" {{Small|([[UNICEF]]: World version)}} |Various | style="text-align: center;" |<ref>{{Veb manbasi|muallif=Rowles|ism=Dustin|sana=2014-11-21|sarlavha='Imagine' Gets the Star-Studded 'We Are The World' Treatment for UNICEF|url=https://www.pajiba.com/videos/imagine-gets-the-starstudded-we-are-the-world-treatment-for-unicef.php|kirish sanasi=2021-05-24|ish=Pajiba|arxivurl=http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:https://www.pajiba.com/videos/imagine-gets-the-starstudded-we-are-the-world-treatment-for-unicef.php|arxivsana=April 15, 2021}}</ref> |- |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == havolalar == * {{IMDbda kishi|nm0606690}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Ingliz erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:Ingliz erkak film aktyorlari]] [[Turkum:1983-yilda tugʻilganlar]] jukav3wggzzq325lumoz1mii3buh6ix 2726362 2726361 2022-07-31T06:42:23Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Julian Morris|portret=Julian Morris & Alona Tal.jpg|tavsif=Morris 2015-yil [[San Diego Comic-Con]]da|tugʻilgan paytidagi ismi=Julian David Morris|tavallud sanasi={{Birth date and age|df=y|1983|1|13}}|tavallud joyi=[[London]], [[Angliya]]|faoliyat_yillari=1996-hozirgacha|dipnotlar=''[[Pretty Little Liars]]''<br />''[[Hand of God (TV series)|Hand Of God]]''<br />''[[New Girl]]''|fuqaroligi={{ENG}}}} '''Julian David Morris''' (1983-yil 13-yanvarda tugʻilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=13 January 2021 |title=UPI Almanac for Wednesday, Jan. 13, 2021 |agency=[[United Press International]] |url=https://www.upi.com/Top_News/2021/01/13/UPI-Almanac-for-Wednesday-Jan-13-2021/4791610505329/ |url-status=live |access-date=27 February 2021 |archive-url=https://archive.today/20210227210816/https://www.upi.com/Top_News/2021/01/13/UPI-Almanac-for-Wednesday-Jan-13-2021/4791610505329/ |archive-date=27 February 2021 |quote=…actor Julian Morris in 1983 (age 38)…}}</ref>) — ingliz aktyori. Oʻsmirlik davrida Britaniyaning „''The Knock“'' (1996) va „''Fish''“ (2000) teleseriallarida paydo boʻlganidan soʻng, u Amerikaning „''Cry Wolf''“ (2005) filmida birinchi bosh rolni ijro etgan. Keyinchalik u „''Donkey Punch''“ trilleri (2008), „''Valkyrie''“ tarixiy dramasi (2008) va boshqa „''Sorority Row“'' (2009) filmida ikkinchi darajali rollarni ijro etgan. Morris, shuningdek, Amerika televideniyesida ''[[Pretty Little Liars]]'' va ''Hand of God'' seriallarida muntazam ravishda paydo boʻlgan va „''Once Upon a Time“'' va „''New Girl“ filmlarida takroriy rollarni ijro etgan.'' == Yoshlik == Morris Shimoliy Londondagi Crouch End shahrida tugʻilgan va Musvell Hillda oʻsgan<ref name="pll-q&a">{{Veb manbasi|muallif=Erica|url=http://beta.abcfamily.go.com/shows/pretty-little-liars/blogs/Season-3/fan-interview-julian-morris-pretty-little-liars?page=5|sarlavha=Fan Q&A with Julian Morris|nashriyot=[[ABC Family]]|sana=20 February 2013|kirish sanasi=7 April 2013}}</ref>. U Janubiy Afrikada tugʻilgan Glen va Zimbabveda tugʻilgan Andrea Morrisning oʻgʻli boʻlib, ikkala mamlakatda ham koʻp vaqt oʻtkazgan<ref name="pll-q&a" />. Uning Amy ismli singlisi bor va u [[Yahudiylar|yahudiy]] oilasidan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Bloom|ism=Nate|url=http://letmypeoplegrow.org/2010/09/jews-news-celebrity-scoop-amanda-bynes-s-dad/|sarlavha=Jews in the News: Celebrity Scoop: Amanda Bynes and S#*! my dad says|nashriyot=Let My People Grow|sana=14 September 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110819235933/http://letmypeoplegrow.org/2010/09/jews-news-celebrity-scoop-amanda-bynes-s-dad/|arxivsana=19 August 2011|kirish sanasi=20 July 2011}}</ref><ref>{{Veb manbasi|muallif=Cynthia|url=http://tvoftheabsurd.com/2009/04/22/julian-morris-goes-dark-for-donkey-punch/|sarlavha=Julian Morris Goes Dark for Donkey Punch|nashriyot=TV of the Absurd|sana=22 April 2009|kirish sanasi=20 July 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090920134233/http://tvoftheabsurd.com/2009/04/22/julian-morris-goes-dark-for-donkey-punch/|arxivsana=20 September 2009}}</ref>. Morris Londondagi Anna Sher teatrida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Barker|ism=Andy|url=https://www.standard.co.uk/es-magazine-fashion/morris-major-6857763.html|sarlavha=Morris Major|ish=[[London Evening Standard]]|sana=24 November 2008|kirish sanasi=9 September 2015}}</ref>. Aynan oʻsha yerda, u 13 yoshida, Britaniyaning ''"Knock''" dramasi serialining rejissyori uni koʻrib qoldi va undan giyohvand moddalar savdosiga itarib yuborilgan bola rolini oʻynashni soʻradi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tribute.ca/people/julian-morris/14469/|sarlavha=Julian Morris biography and filmography|ish=[[Tribute (magazine)|Tribute]]|kirish sanasi=9 September 2015}}</ref>. Morris keyingi sakkiz yil davomida Anna Scher qoʻl ostida intensiv mashgʻulotlarini davom ettirdi. Bu davrda koʻproq imkoniyatlar paydo boʻldi va bir nechta telekoʻrsatuvlar, filmlar va reklama roliklarida paydo boʻlganidan soʻng, u uch mavsumni Royal Shekspir kompaniyasida oʻtkazdi, Stiven Pimlott, Tim Albery va Elijah Moshinskiy kabi rejissyorlar va shu kabi aktyorlar bilan birga ishladi. [[Fayl:Julian_Morris_2013.jpg|left|thumb| Morris 2013-yil mart oyida „Once Upon a Time“ filmining suratga tushishida]] == Shaxsiy hayot == Morris Kaliforniyaning Los-Anjeles shahrida yashaydi<ref>{{Veb manbasi|ish=Los Angeles Magazine|url=http://www.lamag.com/mylatoz/my-la-to-z-julian-morris/|sarlavha=My LA to Z: Julian Morris|sana=3 September 2015|kirish sanasi=9 January 2018|muallif=Wakim, Marielle}}</ref>. Morrisning bobosi Ikkinchi jahon urushi paytida [[Natsizm|natsistlar]] tomonidan asirga olingan va ikki oyga Italiyadagi konslagerga jo‘natilgan. 2021-yil aprel oyida Morris intervyu paytida ''Valkirida'' bobosi nimalarni boshdan kechirganini his qilganini aytdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Randell |first=Louise |date=7 April 2021 |title=A Closer look at Julian Morris’ sexuality, family, and career |work=StylesRant |url=https://www.stylesrant.com/inside-julian-morris-life/}}</ref>. 2021-yil 2-dekabrda Morris [[Instagram|Instagram’da]] sherigi Lendon Ross bilan 18 yillik yubileyini nishonlayotganini eʼlon qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rude |first=Mey |date=December 2, 2021 |title=Actor Julian Morris Comes Out In Touching Anniversary Post |work=[[Out (magazine)|Out]] |url=https://www.out.com/celebs/2021/12/02/actor-julian-morris-comes-out-touching-anniversary-post |access-date=December 2, 2021}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jakiel |first=Olivia |date=December 2, 2021 |title=Pretty Little Liars' Julian Morris Celebrates 18 Years with Boyfriend Landon Ross: 'I Love You' |work=[[People (magazine)|People]] |url=https://people.com/tv/julian-morris-boyfriend-landon-ross-18-year-anniversary-pretty-little-liars/ |access-date=December 3, 2021}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Eslatma ! class="unsortable" |Manba |- ! scope="row" |1999 |''Donʼt Go Breaking My Heart'' |Charlie | | align="center" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Don't Go Breaking My Heart (1998)|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b807446f7|nashriyot=British Film Institute|kirish sanasi=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2002 |''Spin'' |Fiz |[[Qisqa film]] | align="center" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Spin (2002)|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b891ae447|nashriyot=British Film Institute|kirish sanasi=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2005 |''Cry Wolf'' |Owen Matthews | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ivan-Zadeh |first=Larushka |date=10 April 2012 |title=Cry Wolf is truly toothless |work=Evening Standard |url=https://www.standard.co.uk/culture/film/cry-wolf-is-truly-toothless-7386545.html |access-date=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2006 |''Whirlygirl'' |James | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rechtshaffen |first=Michael |date=15 April 2005 |title=Whirlygirl |work=The Hollywood Reporter |url=https://link.gale.com/apps/doc/A132084094/ITOF |url-access=subscription |access-date=12 May 2021 |via=Gale}}</ref> |- ! scope="row" |2008 |''Donkey Punch'' |Josh | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Holden |first=Stephen |date=22 January 2009 |title=Passion and Pain at Sea, With Fatal Consequences |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2009/01/23/movies/23donk.html |access-date=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2008 |''Valkyrie'' |Young Lieutenant — Desert | | align="center" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Valkyrie (2008)|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8c43f622|nashriyot=British Film Institute|kirish sanasi=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2009 |''Sorority Row'' |Andy | | align="center" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sorority Row (2009)|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8ce902f1|nashriyot=British Film Institute|kirish sanasi=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2010 |''Privileged'' |Spencer Stephens | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kit |first=Borys |date=6 December 2006 |title=Julian Morris is feeling 'Privileged' for director Jonah Salander |work=The Hollywood Reporter |url=https://link.gale.com/apps/doc/A159507010/ITOF |url-access=subscription |access-date=12 May 2021 |via=Gale}}</ref> |- ! scope="row" |2012 |''Beyond'' |Farley | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Holt |first=Chris |date=18 February 2012 |title=DVD Review: Beyond |work=Starburst |url=https://www.starburstmagazine.com/reviews/dvd-review-beyond |access-date=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2012 |''Kelly + Victor'' |Victor | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Bradshaw |first=Peter |date=19 September 2013 |title=Kelly + Victor – review |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2013/sep/19/kelly-victor-review |access-date=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2014 |''Something Wicked'' |Ryan | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Enk |first=Bryan |date=5 December 2012 |title=Brittany Murphy's final film 'Something Wicked' is finally completed |work=Yahoo! Entertainment |url=https://www.yahoo.com/entertainment/bp/brittany-murphy-final-film-something-wicked-finally-completed-003641363.html |access-date=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2014 |''Take Flight'' |Walt |[[Qisqa film]] | align="center" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Take Flight|url=https://www.filmweb.pl/film/Take+Flight-2016-706151|nashriyot=Filmweb|kirish sanasi=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2015 |''Dragonheart 3: The Sorcerer’s Curse'' |Gareth | | align="center" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dragonheart 3: The Sorcerer's Curse|url=https://www.rottentomatoes.com/m/dragonheart_3_the_sorcerers_curse_2015|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2017 |''Mark Felt: The Man Who Brought Down the White House'' |Bob Woodward | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Pedersen |first=Erik |date=23 May 2016 |title=Julian Morris Investigates 'Felt'; Sam Hazeldine Joins 'The Hitman's Bodyguard' |work=Deadline Hollywood |url=https://deadline.com/2016/05/julian-morris-felt-sam-hazeldine-joins-hitmans-bodyguard-1201761546/ |access-date=12 May 2021}}</ref> |- ! scope="row" |2018 |''Viper Club'' |Andy | | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Henderson |first=Odie |date=26 October 2018 |title=Viper Club |work=RogerEbert.com |url=https://www.rogerebert.com/reviews/viper-club-2018 |access-date=12 May 2021}}</ref> |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1996 |''{{Sortname|The|Knock}}'' |Dafyd Ellis |- |1999 |''Kid in the Corner'' |School boy |- |2000 |''Fish'' |Carl Lumsden |- |2004 |''Agatha Christieʼs Marple'' |Dennis Clement |- |2007 |''Shark'' |Dylan Crawford |- |2008-2009 |''[[ER]]'' |Dr. Andrew Wade |- |2009 |''Privileged'' |Simon |- |2009 |''Eleventh Hour'' |Quinn |- |2010 |''[[24 (teleserial)|24]]'' |Agent Owen |- |2010-2013; <br /><br /> 2017 |''[[Pretty Little Liars]]'' |Wren Kingston |- |2010 |''My Generation'' |Anders Holt |- |2012 |''Men at Work'' |Damien |- |2012-2014 |''Once Upon a Time'' |Prince Phillip |- |2014-2017 |''Hand of God'' |Reverend Paul Curtis |- |2014-2015 |''New Girl'' |Ryan Geauxinue |- |2017 |''Man in an Orange Shirt'' |Adam Berryman |- |2017 |''Little Women'' |John Brooke |- |2019 |''The Morning Show'' |Andrew |- |2020 |''The Good Fight'' |Major Bringham |- |2021 |''A Royal Queens Christmas'' |Colin |- |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Ijrochi !Manba |- |2002 |"Freak like Me" |Sugababes | style="text-align: center;" | |- |2014 |"Imagine" {{Small|([[UNICEF]]: World version)}} |Various | style="text-align: center;" |<ref>{{Veb manbasi|muallif=Rowles|ism=Dustin|sana=2014-11-21|sarlavha='Imagine' Gets the Star-Studded 'We Are The World' Treatment for UNICEF|url=https://www.pajiba.com/videos/imagine-gets-the-starstudded-we-are-the-world-treatment-for-unicef.php|kirish sanasi=2021-05-24|ish=Pajiba|arxivurl=http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:https://www.pajiba.com/videos/imagine-gets-the-starstudded-we-are-the-world-treatment-for-unicef.php|arxivsana=April 15, 2021}}</ref> |- |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == havolalar == * {{IMDbda kishi|nm0606690}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Ingliz erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:Ingliz erkak film aktyorlari]] [[Turkum:1983-yilda tugʻilganlar]] 69vhsdq8a1q2030h9hel3dxooq6nogt Stephanie Sigman 0 755828 2725641 2715801 2022-07-30T15:07:24Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Stephanie Sigman|portret=Stephanie Sigman.jpg|tavsif=Sigman 2017-yil|tugʻilgan paytidagi ismi=|tavallud sanasi={{Birth date|1987|2|28|}}|tavallud joyi=[[Ciudad Obregón]], [[Sonora]], Meksika|fuqaroligi={{flatlist| *Meksiks *Amerika}}|bilimi=|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=2006-yildan|turmush oʻrtogʻi=Brian Andrew Mendoza<ref>{{Cite web|url=https://www.quien.com/espectaculos/2019/07/12/stephanie-sigman-luce-su-pancita-de-embarazo-desde-roma|title=Stephanie Sigman presume su embarazo desde Roma|date=12 July 2019|website=Quién}}</ref>|bolalari=2|sayt=}} '''Stephanie Sigman''' — meksikalik-amerikalik aktrisa. Uning eng muvaffaqiyatli roli 2011-yilda Meksikaning " ''Miss Bala'' " nomli kriminal drama filmida boʻlgan. U ''Pioneer'' (2013), ''[[Spectre|Spektr]]'' (2015), ''Going Under'' (2016) va ''[[Annabelle: Creation]]'' (2017) filmlarida suratga tushdi. Sigman ''Narcos'' (2015) va SWAT(2017) filmlarida rol oʻynagan. == Bolalik va oila == Sigman Meksikaning [[Sonora]] shtatidagi Syudad Obregon shahrida tugʻilgan. U otasi orqali AQSh fuqarosi.<ref>{{Cite tweet|user=sigmanstephanie|date=29 August 2015|title=I'm a U.S. Citizen too! #YacallateTRUMP Is shocking to me that Trump still has followers .. He…}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=New Film Spectre Casts Stephanie Sigman as 1st Mexican-born Bond Girl on the big screen: 5 things to know about her|url=http://www.eonline.com/news/634487/spectre-casts-stephanie-sigman-as-1st-mexican-born-bond-girl-on-the-big-screen-5-things-to-know-about-her|nashriyot=EOnline|kirish sanasi=13 April 2015}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com/entertainment/2012/02/02/miss_bala_star_stephanie_sigman_rises_with_a_bullet.html|sarlavha=Miss Bala star Stephanie Sigman rises with a bullet|sana=2 February 2012|ish=thestar.com|kirish sanasi=3 February 2016}}</ref> Uning akasi, beysbolchi Kennet Rey Sigman, ilgari aktrisa Barbara Mori bilan turmush qurgan.<ref>[https://www.quien.com/espectaculos/2018/10/29/stephanie-sigman-se-casa-en-secreto-y-de-la-barbara-mori-la-delata Stephanie Sigman se casa en secreto y de la Barbara Mori la delata]. </ref> == Karyera == Sigman oʻz karerasini ''Rio-de-Oroda'' filmidan oldin Meksika televideniesida boshlovchilik qilishdan boshlagan. 2011-yilda u Meksikaning " ''Miss Bala'' „ nomli kriminal drama filmida Laura Gerreroning bosh rolini oʻynadi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/miss_bala_2011/|sarlavha=Miss Bala|sana=20 January 2012|nashriyot=|kirish sanasi=3 February 2016}}</ref> Film 84-Oskar mukofotining eng yaxshi chet tilidagi filmi uchun meksikalik ishtirokchi sifatida tanlandi<ref name="84th">{{Yangiliklar manbasi |last=Hecht |first=John |date=22 September 2011 |title='Miss Bala' Crowned Mexico's Foreign-Language Oscar Submission |work=The Hollywood Reporter |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/miss-bala-crowned-mexicos-foreign-239309 |access-date=22 September 2011}}</ref><ref name="AMPAS">{{Veb manbasi|url=http://www.oscars.org/press/pressreleases/2011/20111013.html|sarlavha=63 Countries Vie for 2011 Foreign Language Film Oscar|kirish sanasi=14 October 2011|ish=oscars.org}}</ref><ref name="Oscar Shortlist">{{Veb manbasi|url=http://www.oscars.org/press/pressreleases/2012/20120118.html|sarlavha=9 Foreign Language Films Vie for Oscar|kirish sanasi=19 January 2012}}</ref>. Sigman kinodagi roli uchun 2011-yilda Dublin kinotanqidchilari to‘garagi mukofotiga nomzod bo‘lgan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.irishtimes.com/blogs/screenwriter/2011/12/23/1924/|sarlavha=The Dublin Film Critics Circle Honours Drive|ish=irishtimes.com}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.awardsdaily.com/2011/12/dublin-film-critics-circle-awards-2011/|sarlavha=Dublin Film Critics Circle Awards 2011|muallif=Ryan Adams|sana=27 December 2011|ish=awardsdaily.com}}</ref> Keyingi yili u Kanadaning ''“Kapalaklarning parvozi"'' hujjatli filmida Katalina Aguado rolini oʻynadi. 2013-yilda Sigman Norvegiyaning " ''Pioner'' " trillerida rol ijro etgan.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=''Pioneer'' (12A)|url=https://www.bbfc.co.uk/releases/pioneer-film|ish=Arrow Film Distributors|nashriyot=[[British Board of Film Classification]]|sana=12 March 2014|kirish sanasi=12 March 2014}}</ref> 2013-yilda Sigman Brayan Grinberg bilan " [[USA Network|US Network]] „ dramasi ''“The Arrangement'' "da bosh rolni oʻynadi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2012/11/bryan-greenberg-and-stephanie-sigman-to-star-in-usas-cheryl-heutonnick-falacci-pilot-lifting-contingency-371583/|sarlavha=Bryan Greenberg And Stephanie Sigman To Star In USA's Cheryl Heuton/Nick Falacci Pilot, Lifting Contingency|sana=14 November 2012|ism=Nellie|muallif=Andreeva|ish=Deadline|kirish sanasi=3 February 2016}}</ref> Oʻsha yilning oxirida u [[FX]] kriminal dramasi ''The Bridge'' serialida rol oʻynash uchun tanlangan. U, shuningdek, 2014-yilda " Arctic Monkeys " guruhining " Snap Out of It " klipida suratga tushgan.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Grow|ism=Kory|sarlavha=Arctic Monkeys Cause a Nervous Breakdown in 'Snap Out of It' Video|url=https://www.rollingstone.com/music/videos/arctic-monkeys-cause-a-nervous-breakdown-in-snap-out-of-it-video-20140617|nashriyot=Rolling Stone|kirish sanasi=20 March 2015|sana=17 June 2014}}</ref> 2015-yilda Sigman [[Netflix]] jinoyat trilleri ''Narcos'' filmida Virjiniya Valyexo asosidagi personaj Valeriya Velez rolini o‘ynadi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2014/digital/news/stephanie-sigman-netflix-narcos-1201256362/|sarlavha="Stephanie Sigman Joins Netflix Series 'Narcos'"|nashriyot=Variety|sana=20 July 2014|access-date=2022-07-25|archive-date=2018-12-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20181226091448/https://variety.com/2014/digital/news/stephanie-sigman-netflix-narcos-1201256362/}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 March 2015 |title=Entrevista exclusiva con la nueva chica Bond mexicana |language=es |work=www.publimetro.com.mx |publisher=Metro International |url=http://www.publimetro.com.mx/entretenimiento/entrevista-exclusiva-con-la-nueva-chica-bond-mexicana/mock!6i0j3TTs70tVE/ |access-date=12 March 2015 |quote=Hago a Valeria Velez, un personaje distinto basado en la amante de Pablo Escobar, Virginia Vallejo, un personaje importante en Colombia}}</ref> 2015-yilda Sigman [[James Bond|Jeyms Bond]] " ''[[Spectre|Spektr]]'' " filmida paydo boʻldi,<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=STEPHANIE SIGMAN JOINS SPECTRE|url=http://www.007.com/stephanie-sigman-joins-spectre/|ish=www.007.com|kirish sanasi=11 March 2015}}</ref> Linda Kristian birinchi boʻlib 1954-yilda ''Casino Royale'' filmida Valeri Matis rolini oʻynaganidan keyin Sigman Bondning sevgilisini oʻynagan ikkinchi meksikalik aktrisaga aylandi.<ref name="EO">{{Veb manbasi|sarlavha=New Film Spectre Casts Stephanie Sigman as 1st Mexican-born Bond Girl on the big screen: 5 things to know about her|url=http://www.eonline.com/news/634487/spectre-casts-stephanie-sigman-as-1st-mexican-born-bond-girl-on-the-big-screen-5-things-to-know-about-her|nashriyot=EOnline|kirish sanasi=13 April 2015}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.eonline.com/news/634487/spectre-casts-stephanie-sigman-as-1st-mexican-born-bond-girl-on-the-big-screen-5-things-to-know-about-her „New Film Spectre Casts Stephanie Sigman as 1st Mexican-born Bond Girl on the big screen: 5 things to know about her“]. </cite></ref> Keyinroq u „Unda ''Going Under“'',<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2015/06/john-goodman-bruce-willis-stephanie-sigman-voltage-pictures-1201464603/|sarlavha=John Goodman & Stephanie Sigman Added To Bruce Willis Comedy Film - Deadline|muallif=Mike Fleming Jr|ish=Deadline|kirish sanasi=3 February 2016}}</ref> va „ ''Hammaga urush“'' nomli komediya filmida bosh rolda ayol rolini ijro etdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.empireonline.com/movies/news/first-look-john-michael-mcdonagh-war-everyone/|sarlavha=First Look At John Michael McDonagh's War On Everyone|sana=20 April 2015|ish=Empire}}</ref> 2016-yilda ''Sigman'' Jon Ridli tomonidan yaratilgan [[American Broadcasting Company|ABC]] antologiyasi drama seriyasining ikkinchi mavsumida Monika Ava rolini oʻynadi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2015/08/stephanie-sigman-cast-american-crime-john-ridley-1201501762/|sarlavha=Stephanie Sigman Joins 'American Crime' As Recurring - Deadline|muallif=Denise Petski|ish=Deadline|kirish sanasi=3 February 2016}}</ref> Keyinchalik Ridli ABC detektiv dramasi uchuvchisi ''Presenceda'' oʻzini litsenziyasiz xususiy tergovchi sifatida koʻrgan sobiq armiya faxriysi Presence Foster rolini oʻynadi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2016/02/john-ridley-presence-stephanie-sigman-cast-lead-abc-pilot-1201695377/|sarlavha=John Ridley ABC Drama Pilot 'Presence' Casts Stephanie Sigman In The Title Role|muallif=Nellie Andreeva|ish=Deadline|kirish sanasi=3 February 2016}}</ref> 2017-yilda Sigman ''SWATda'' LAPD Metropolitan boʻlimining kapitan va qoʻmondoni Jessica Cortez rolini oʻynay boshladi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2017/05/instinct-seal-team-s-w-a-t-wisdom-of-the-crowd-9jkl-me-myself-i-comedies-cbs-series-orders-1202091987/|sarlavha=Actress Stephanie Sigman to Star in S.W.A.T. reboot|muallif=Andreeva|ism=Nellie|ish=[[Deadline Hollywood]]|sana=12 May 2017|kirish sanasi=30 June 2018}}</ref> U uchinchi mavsumning boshida, uning qahramoni FQB mashgʻulotlarini davom ettirish uchun ketganida chiqdi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Mitovich|ism=Matt Webb|sarlavha=S.W.A.T.'s Stephanie Sigman Confirms Exit — Captain Cortez Won't Be Back|url=https://tvline.com/2019/10/03/swat-season-3-stephanie-sigman-leaving-captain-jessica-cortez/|ish=TVLine|sana=October 3, 2019}}</ref> Sigman 2017-yilda " ''[[Annabelle: Creation|Annabelle: Yaratilish]]'' " qoʻrqinchli filmida Sharlotta rolini oʻynagan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2016/film/news/stephanie-sigman-annabelle-2-spectre-1201801416/|sarlavha='Spectre' Actress Stephanie Sigman to Star in 'Annabelle' Sequel (EXCLUSIVE)|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|ism=Justin|muallif=Kroll|sana=22 June 2016|kirish sanasi=22 June 2016}}</ref> == Shaxsiy hayot == Sigman Brayan Endryu Mendozaga turmushga chiqgan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.instagram.com/p/BynjnOQltij/|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/s/instagram/BynjnOQltij|arxivsana=24 December 2021|sarlavha=Stephanie Sigman-Mendoza on Instagram: "5 weeks pregnant • 5 months pregnant #beforeandafter ✌🏽"|ish=Instagram}}</ref> Ularning 2019-yilda tug‘ilgan farzandi bor.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.instagram.com/p/B4XpT19FbJS/|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/s/instagram/B4XpT19FbJS|arxivsana=24 December 2021|sarlavha=Stephanie Sigman-Mendoza (@stephaniesigman) posted on Instagram • Nov 2, 2019 at 4:17pm UTC|ish=Instagram}}</ref> == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 2006 yil | ''Con lujo de detalle'' | Mujer | Qisqa film |- | 2010 yil | ''Rio-de-Oro'' | Estela | |- | 2011 yil | ''Miss Bala'' | Laura Gerrero | Nomzod — Dublin kinotanqidchilari doirasi mukofotining eng yaxshi kashfiyot uchun |- | 2012 yil | ''Morelos'' | Fransiska Ortiz | |- | 2012 yil | ''Kapalaklarning parvozi'' | Katalina Aguado | Hujjatli film |- | 2013 yil | data-sort-value="cielo es azul, El" | ''El cielo es azul'' | Laurada | |- | 2013 yil | ''Kashshof'' | Mariya Salatzar | |- | 2014 yil | ''Alicia en el país de Maria'' | Alisiya | |- | 2015 yil | ''[[Spectre|Spektr]]'' | Estrella | |- | 2016 yil | ''Hammaga urush'' | Delores | |- | 2017 yil | ''Shimmer koʻl'' | Stiven Burton | |- | 2017 yil | ''Bir vaqtlar Venetsiyada'' | Lupe | |- | 2017 yil | ''[[Annabelle: Creation|Annabelle: Yaratilish]]'' | Sharlotta opa | |- |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 2013 yil | data-sort-value="Arrangement, The" | ''Arrangement'' | Lourdes Nieves | Uchuvchi |- | 2013-2014 | data-sort-value="Bridge, The" | ''Koʻprik'' | Eva Guerra | Takroriy rol |- | 2015-2016 | ''Narkos'' | Valeriya Veles | Bosh rol |- | 2016 yil | ''Amerika jinoyati'' | Monika Ava | Takroriy rol |- | 2016 yil | ''Mavjudligi'' | Fosterning mavjudligi | Uchuvchi |- | 2017-2019 yillar | ''SWAT'' | Jessika Kortez | Bosh rol (1-2-fasllar) |} == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:1987-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] ha57crqtp99pizfut5xx2uyttigv30b AnnaSophia Robb 0 756577 2726360 2718282 2022-07-31T06:40:13Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=AnnaSophia Robb|portret=AnnaSophia_Robb_(40904161883)_(cropped).jpg|tavsif=Robb 2019-yil may [[Nyu York]] da|tugʻilgan paytidagi ismi=<!-- only use if different from name -->|tavallud sanasi={{birth date and age|1993|12|8}}<ref>{{cite web |title=Robb, AnnaSophia 1993- |url=https://www.encyclopedia.com/education/news-wires-white-papers-and-books/robb-annasophia-1993 |website=[[Encyclopedia.com]] |publisher=[[Cengage]] |access-date=March 29, 2022}}</ref>|tavallud joyi=[[Denver]], [[Kolorado]], [[AQSh]]|bilimi=[[Nyu York Universiteti]]|kasbi={{hlist|Aktrisa|model|qo'shiqchi}}|faoliyat_yillari=2003-hozirgacha|sayt={{URL|annasophiarobb.com}}|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''AnnaSophia Robb''' (1993-yil 8-dekabrda tugʻilgan) — amerikalik aktrisa, model va qoʻshiqchi. U televideniyeda bola aktrisa sifatida ish boshladi va oʻzining „''Samantha: An American Girl Holiday“'' (2004) filmida bosh rol sifatida debyut qildi. U „Because of Winn-Dixie“ (2005) filmida debyut qildi, so‘ngra [[Tim Burton|Tim Bertonning]] „[[Charlie va Shokolad Fabrikasi|''Charli va shokolad fabrikasi'']]“ (2005) filmida Violet Beauregarde ikkinchi darajali rolni ijro etdi. Uning „Bridge to Terabithia“ filmidagi Leslie Burke roli (2007) uning tan olinishi va maqtoviga sazovor boʻldi va ikkita Yosh rassom mukofotiga sazovor boʻldi . Uning keyingi filmdagi rollariga „''Race to Witch Mountain''“ (2009), ''"Soul Surfer"'' (2011) va ''"The Way Way Back"'' (2013) kiradi. U [[The CW]] telekanalining ''The Carrie Diaries'' (2013-2014) serialida Carrie Brsdshawning bosh rolini ijro etgani uchun kengroq eʼtirof va maqtovga sazovor boʻldi. 2019-yilda u Hulu mini-serialida Loʻli Blanchardning qoʻshnisi Lacey rolini oʻynadi. == Yoshlik == Robb [[Kolorado|Kolorado shtatining]] [[Denver]] shahrida ichki dizayner Janet va meʼmor David Robbning yagona farzandi boʻlib tugʻilgan<ref name="toot">{{Yangiliklar manbasi |date=February 17, 2005 |title=Meet AnnaSophia Robb |work=The Washington Post |url=https://pqasb.pqarchiver.com/washingtonpost/access/794255861.html?dids=794255861:794255861&FMT=ABS&FMTS=ABS:FT&type=current&date=Feb+17%2C+2005&author=&pub=The+Washington+Post&desc=Meet+AnnaSophia+Robb&pqatl=google |access-date=January 12, 2011}}</ref><ref name="euo">{{Yangiliklar manbasi |last=Abromaitis |first=Mark |date=September 2009 |title=Red carpet at Wind Crest |work=Erickson Tribune |url=http://ericksontribune.com/2009/09/red-carpet-at-wind-crest/ |url-status=dead |access-date=January 12, 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110710201113/http://ericksontribune.com/2009/09/red-carpet-at-wind-crest/ |archive-date=July 10, 2011}}</ref>. U onasi tomonidan katta buvisi Anna Sophie va otasi tomonidan buvisi Anna Marie sharafiga nomlangan<ref name="Robb2">{{Yangiliklar manbasi |last=Lee |first=Michael J. |date=February 5, 2007 |title=AnnaSophia Robb |publisher=Radio Free Entertainment |url=http://www.radiofree.com/profiles/annasophia_robb/interview02.shtml |url-status=live |access-date=February 13, 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070220093742/http://www.radiofree.com/profiles/annasophia_robb/interview02.shtml |archive-date=February 20, 2007}}</ref><ref name="Robb1">{{Yangiliklar manbasi |last=Roberts |first=Sheila |date=February 12, 2007 |title=AnnaSophia Robb Interview, Bridge to Terabithia |publisher=Movies Online |url=http://www.moviesonline.ca/movienews_11262.html |url-status=live |access-date=February 12, 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070216125627/http://www.moviesonline.ca/movienews_11262.html |archive-date=February 16, 2007}}</ref> Robb daniyalik, ingliz, irland, shotland va shved millatiga mansub<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Spáčilová |first=Tereza |date=June 4, 2009 |title=Hvězda z Karlíka a továrny na čokoládu Robbová: Johnny Depp mě nebavil |work=Mladá fronta DNES |url=http://kultura.idnes.cz/hvezda-z-karlika-a-tovarny-na-cokoladu-robbova-johnny-depp-me-nebavil-1is-/filmvideo.asp?c=A090604_093034_filmvideo_jaz |url-status=dead |access-date=September 1, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090714000619/http://kultura.idnes.cz/hvezda-z-karlika-a-tovarny-na-cokoladu-robbova-johnny-depp-me-nebavil-1is-/filmvideo.asp?c=A090604_093034_filmvideo_jaz |archive-date=July 14, 2009}}</ref>. U dindor nasroniylar uyida oʻsgan va uyda taʼlim olgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://christiananswers.net/spotlight/movies/2005/becauseofwinndixie2005-interview.html|sarlavha=Because of Winn-Dixie INTERVIEW&nbsp;– Christian Spotlight on the Movies|ish=christiananswers.net|kirish sanasi=May 19, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150906091148/http://christiananswers.net/spotlight/movies/2005/becauseofwinndixie2005-interview.html|arxivsana=September 6, 2015}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.breakingchristiannews.com/articles/display_art.html?ID=272|sarlavha=Interview with AnnaSophia Robb, 11-Year-Old Star of Because of Winn-Dixie ---"I Am a Christian and God really helped me in this film..."|ish=Breaking Christian News|kirish sanasi=May 19, 2015}}</ref>. U aktyorlikka qiziqa boshladi va cherkov sahnasida odamlar oldida chiqish qilishni boshladi. U toʻrt yarim yil davomida raqs va gimnastika boʻyicha musobaqalarda qatnashdi, lekin aktyorlikka eʼtibor berishni tashladi<ref name="Robb2" />. U Kolorado shtatining Centennial shahridagi Arapaho oʻrta maktabida oʻqigan va 2012-yilda uni tamomlagan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress tries to live normal life|ish=Arapahoe Herald|sana=March 13, 2009|url=http://my.hsj.org/Schools/Newspaper/tabid/100/view/frontpage/schoolid/806/articleid/267893/newspaperid/782/Actress_tries_to_live_normal_life.aspx|kirish sanasi=April 5, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111005035029/http://my.hsj.org/Schools/Newspaper/tabid/100/view/frontpage/schoolid/806/articleid/267893/newspaperid/782/Actress_tries_to_live_normal_life.aspx|arxivsana=October 5, 2011}}</ref>. [[Fayl:AnnaSophia_Robb_2013.jpg|thumb| Robb 2013-yilda]] == Shaxsiy hayot == Robb 2014-yilda Nyu-York universitetiga o‘qishga kirdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.cbsnews.com/news/annasophia-robb-on-balancing-college-and-acting/|sarlavha=AnnaSophia Robb on balancing college and acting|muallif=Moraski|ism=Lauren|sana=September 15, 2014|ish=www.cbsnews.com|til=en-US|kirish sanasi=May 8, 2019}}</ref> va 2018-yilda uni tamomladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://collider.com/annasophia-robb-interview-the-act/|sarlavha=AnnaSophia Robb on 'The Act' as Greek Tragedy & Complicated Mother-Daughter Relationships|muallif=Radish|ism=Christina|sana=March 28, 2019|ish=Collider|til=en-US|kirish sanasi=May 8, 2019|iqtibos=I graduated last May from NYU..."}}</ref>. 2021-yil 7-sentabrda Robb Instagram’da sevgilisi Trevor Paul bilan unashtirilganini eʼlon qildi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/tv/annasophia-robb-engaged-to-boyfriend-trevor-paul/|sarlavha=AnnaSophia Robb Is Engaged to Boyfriend Trevor Paul: 'Best Friend for Life'|muallif=Mauch|ism=Ally|sana=September 7, 2021|ish=people.com|kirish sanasi=October 14, 2021}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol !Manba |- |2003 |''Daddy’s Day'' |Anna |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.filmbug.com/db/344981/more|sarlavha=More Annasophia Robb Bios & Profiles - Filmbug}}</ref> |- | rowspan="2" |2005 |''Because of Winn-Dixie'' |India „Opal“ Buloni<ref name="NYT2005">{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2005/02/18/arts/movies/film-in-review-because-of-winndixie.html|sarlavha=Film in Review; 'Because of Winn-Dixie'|sana=2005-02-18|kirish sanasi=2022-05-11|ish=[[New York Times]]|muallif=Gates|ism=Anita|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210507004751/https://www.nytimes.com/2005/02/18/arts/movies/film-in-review-because-of-winndixie.html|arxivsana=2021-05-07|til=en}}</ref> |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tribute.ca/interviews/annasophia-robb-because-of-winn-dixie/star/16346/|sarlavha=ANNASOPHIA ROBB - BECAUSE OF WINN-DIXIE - Interview &#124; Movie Trailers and Videos}}</ref> |- |''[[Charlie va Shokolad Fabrikasi|Charlie and the Chocolate Factory]]'' |Violet Beauregarde |<ref>{{Veb manbasi|url=https://marketresearchtelecast.com/this-is-what-annasophia-robb-looks-like-today-the-actress-who-played-violet-in-charlie-and-the-chocolate-factory/154882/|sarlavha=This is what AnnaSophia Robb looks like today, the actress who played Violet in Charlie and the Chocolate Factory|sana=September 13, 2021}}</ref> |- | rowspan="3" |2007 |''Bridge to Terabithia'' |Leslie Burke | |- |''{{Sortname|The|Reaping}}'' |Loren McConnell | |- |''Have Dreams, Will Travel'' |Cassie „Cass“ Kennington | |- | rowspan="3" |2008 |''Jumper'' |Young Millie Harris | |- |''Spy School'' |Jackie Hoffman | |- |''Sleepwalking'' |Tara Reedy | |- |2009 |''Race to Witch Mountain'' |Sara | |- |2010 |''{{Sortname|The|Space Between}}'' |Samantha „Sam“ Jean McLeod | |- |2011 |''Soul Surfer'' |Bethany Hamilton | |- | rowspan="2" |2013 |''{{Sortname|The|Way, Way Back}}'' |Susanna Thompson | |- |''Khumba'' |Tombi | |- |2014 |''Funny or Die: Sofia Coppolaʼs Little Mermaid'' |Ariel | |- |2016 |''Jack of the Red Hearts'' |Jacqueline „Jack“ Ferguson | |- |2017 |''{{Sortname|The|Crash}}'' |Creason Clifton | |- | rowspan="2" |2018 |''Freak Show'' |Mary Jane (Blah Blah Blah) | |- |''Down a Dark Hall'' |Katherine „Kit“ Gordy | |- |2019 |''Roger Vivier’s Jewels to Shoes'' |Acting Student | |- |2020 |''[[Words on Bathroom Walls]]'' |Rebecca | |- | rowspan="2" |2021 |''Goodnight Darling'' |N/A | |- |''Lansky'' |Anne Lansky | |- |TBA |''Rebel Ridge'' |TBA | |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol !Manba |- | rowspan="2" |2004 |''Drake &amp;amp; Josh'' |Liza | |- |''Samantha: An American Girl Holiday'' |Samantha Parkington | |- |2006 |''[[Danny Phantom]]'' |Danielle „Dani“ Fenton/Phantom | |- |2013-14 |''{{Sortname|The|Carrie Diaries}}'' |Carrie Bradshaw | |- |2014 |''Robot Chicken'' |Yasmin | |- |2016-17 |''Mercy Street'' |Alice Green | |- |2019 |''The Act'' |Lacey | |- | rowspan="3" |2020 |''Little Fires Everywhere'' |Young Elena Richardson |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nylon.com/annasophia-robb-little-fires-everywhere|sarlavha=AnnaSophia Robb on Playing a Young Reese Witherspoon in 'Little Fires Everywhere'}}</ref> |- |''Day by Day'' |Riley OʻMalley |<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.thejoycircuit.co.uk/Celebrity/R/AnnaSophia_Robb/celebrity_annasophia_robb_home.htm|sarlavha=AnnaSophia Robb}}</ref> |- |''The Expecting'' |Emma Fortner |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.papelpop.com/2020/10/the-expecting-jovem-vive-gravidez-estranha-no-trailer-de-serie-de-terror-do-quibi/|sarlavha="The Expecting": Jovem vive gravidez estranha no trailer de série de terror do Quibi|sana=October 5, 2020}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nightmarishconjurings.com/2020/10/06/interview-annasophia-robb-for-the-expecting/|sarlavha=&#91;Interview&#93; AnnaSophia Robb for THE EXPECTING|sana=October 6, 2020}}</ref> |- |2021 |''Dr. Death'' |Michelle Shughart |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.heyuguys.com/dr-death-interview/|sarlavha=AnnaSophia Robb on the shocking true story of Dr. Death|sana=September 10, 2021}}</ref> |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Artist !Rol !Manba |- |2021 |"Shivers" |[[Ed Sheeran]] |Sophie |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.terra.com.br/diversao/musica/ed-sheeran-e-annasophia-robb-sao-namorados-azarados-em-clipe-musical,7daa112abf45e20d4d661cd6695e6124fan5z0ms.html|sarlavha=Ed Sheeran e AnnaSophia Robb são namorados azarados em clipe musical}}</ref> |} == Soundtrack koʻrinishi == {| class="wikitable" ! rowspan="2" style="text-align:center;" |Yil ! rowspan="2" style="text-align:center;" |Musiqa ! rowspan="2" style="text-align:center;" |Albom ! colspan="4" style="text-align:center;" |Grafik pozitsiyasi |- ! style="text-align:center;" |<small>[[Billboard Hot 100|US]]</small> |- | style="text-align:center;" |2007 |"Keep Your Mind Wide Open" | style="text-align:left;" |''Music from and Inspired by Bridge to Terabithia'' | style="text-align:center;" |90 |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil !Uyushma !Turkum !Ish !Natija |- |2004 | rowspan="4" |Young Artist Awards |Best Performance in a TV Movie, Miniseries or Special Entity" — Leading Young Actress |''Samantha: An American Girl Holiday'' |{{Nom}} |- |2006 |Best Performance in a Feature Film — Leading Young Actress |''Because of Winn-Dixie'' |{{Nom}} |- | rowspan="3" |2007 |Best Performance in a Feature Film — Leading Young Actress |''Bridge to Terabithia'' | {{Gʻolib}} |- |Best Performance in a Feature Film — Young Ensemble Cast |''Bridge to Terabithia'' | {{Gʻolib}} |- |Critics' Choice Movie Awards |Best Young Actress |''Bridge to Terabithia'' |{{Nom}} |- |2009 |Denver Film Festival |Rising Star Award  | {{N/a}} | {{Gʻolib}} |- | rowspan="2" |2013 |Teen Choice Awards |Breakout Star |''The Carrie Diaries'' | {{Nom}} |- |Young Hollywood Awards |Superstar of Tomorrow | {{N/a}} | {{Gʻolib}} |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * {{Rasmiy sayt|http://annasophiarobb.com/}} * {{IMDbda kishi|1455681}} * AnnaSophia Robb at AllMusic [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:1993-yilda tugʻilganlar]] 3r0gjgv5vfhjlos831id3x4vq5rwuox Brenda Strong 0 756605 2726358 2718333 2022-07-31T06:39:19Z Visola Tangirova 72133 /* Havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|portret=Brenda Strong at PaleyFest 2013.jpg|tavsif=Strong 2013-yilda|tavallud sanasi={{birth date and age|1960|03|25}}|tavallud joyi=[[Portland, Oregon]], [[AQSh]]|tugʻilgan paytidagi ismi=Brenda Lee Strong|kasbi=[[aktrisa]], [[yoga o'qituvchisi]]|faoliyat_yillari=1985-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{ubl |{{marriage |Tom Henri |1989 |2011 |end=div}} |{{marriage |John Farmanesh-Bocca |2015}} }}|bolalari=1|fuqaroligi={{AQSh}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Brenda Lee Strong''' (1960-yil 25-martda tug'ilgan) - amerikalik aktrisa, rejissyor va yoga o'qituvchisi. U televideniyedagi faoliyatini boshladi, jumladan, ''Twin Peaks'', ''[[Party of Five]]'', ''[[Seinfeld]]'', ''Scandal'', ''Star Trek: The Next Generation'', ''Blossom'' va ''Sports Night filmlarida'' mehmon ishtirokida. U "''Desperate Housewives''" (2004–2012), "''Scorch''" (1992) va ''"The Help"'' (2004) sitkomlarida doimiy rol ijro etgan. Strong bir qator filmlarda ikkinchi darajali rollarni ijro etgan, jumladan, “''Starship Troopers''” (1997), “''Black Dog”'' (1998), ''“The Deep End of the Ocean”'' (1999), “''Starship Troopers 2: Hero of the Federation”'' (2004) va ''“The Work and the Glory”'' (2004). U [[American Broadcasting Company|ABC]] televizion komediya-drama serialidagi "''Desperate Housewives''" (2004–2012)dagi Mary Alice Young roli bilan mashhur bo'lib, u ikki [[Emmy|Emmi mukofotiga]] nomzod bo'lgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.emmys.com/bios/brenda-strong|sarlavha=Brenda Strong|ish=Television Academy|til=en|kirish sanasi=2019-10-02}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.imdb.com/name/nm0834947/bio|sarlavha=Brenda Strong|ish=IMDb|kirish sanasi=2019-10-02}}</ref>. Keyinchalik Strong [[TNT|TNTning]] „''Dallas''“ (2012-14) serialida [[Enn Yuing|Ann Ewing]] rolini ijro etdi. 2016-yilda u ''"The 100"'' filmida qirolicha Nia rolini oʻynadi va „''[[Superqiz (teleserial)|Supergirl“]]'' filmida Lillian Luthor rolini takrorladi. Strong Netflix Original ''13 Reasons Why'' ikkinchi mavsumida takrorlanuvchi belgi sifatida paydo boʻldi. 2018-yil sentabr oyida Strong uchinchi mavsumi uchun muntazam serialga ko‘tarildi. U toʻrtinchi mavsumda ikkita epizodni boshqargan. == Yoshlik == Strong [[Portland (Oregon)|Portlendda (Oregon shtati]]) tugʻilgan,<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tvguide.com/celebrities/brenda-strong/142657/|ish=TV Guide|sarlavha=Brenda Strong|kirish sanasi=February 13, 2017}}</ref> Jean va Jack Strongning qizi va Braytvudda oʻsgan. 1978-yilda [[Sandy (Oregon)|Oregon shtatining Sandy]] shahridagi Sandy Union oʻrta maktabini tamomlagan. Keyinchalik u kollejga oʻqish uchun [[Arizona|Arizonaga]] koʻchib oʻtdi va Arizona shtat universitetini musiqali teatr boʻyicha musiqa bakalavri bilan tamomladi. Strong 1980-yilda Miss Arizona tojini qoʻlga kiritdi<ref name="tvg">[https://www.tvguide.com/celebrities/brenda-strong/bio/142657 Brenda Strong: Biography], ''[[TV Guide]]''</ref>. [[Fayl:Desperate_Housewives_at_2008_GLAAD_Awards.jpg|thumb| Dana Delany, Teri Hatcher, Strong va [[Andrea Bowen]] 2009-yil GLAAD Media mukofotlarida]] [[Fayl:Brenda_Strong_-_Monte-Carlo_Television_Festival.jpg|thumb| 2013-yil Monte-Karlo televizion festivalida ]] == Shaxsiy hayot == Sertifikatlangan [[yoga]] oʻqituvchisi va tugʻish boʻyicha mutaxassis<ref>[https://web.archive.org/web/20091223231602/http://yoga4fertility.com/about/brendas-bio.html Brendaʼs Bio], ''yoga4fertility.com''</ref> Strong UCLA ning Mind/Body Institute institutida dars bergan. Strong 1989-yil iyul oyida Tom Henriga turmushga chiqdi; ularning Zakery Henri ismli farzandi bor. U 2011-yil 14-yanvarda ajrashish uchun ariza berdi<ref>[http://www.usmagazine.com/celebrity-body/news/desperate-housewives-brenda-strong-files-for-divorce-2011151 Desperate Housewives' Brenda Strong Files for Divorce], ''[[Us Weekly]]'', January 15, 2011. By ''Us Weekly Staff''</ref>. 2015-yilning may oyida u rejissyor-aktyor John Farmanesh-Boccaga turmushga chiqdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://uk.eonline.com/news/661958/brenda-strong-marries-john-farmanesh-bocca-honeymoons-in-mexico-see-the-pic|sarlavha=Brenda Strong Marries John Farmanesh-Bocca, Honeymoons in Mexico—See the Pic!|sana=June 1, 2015|ish=E! Online|kirish sanasi=September 8, 2015}}</ref>. 2019-yilda aktrisa San-Diyegodagi GI kinofestivalida ''№ 3'' rejissyorlik debyuti uchun birinchi marta eng yaxshi rejissyor mukofotini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://gifilmfestivalsd.org/2019/gi-film-festival-san-diego-2019-award-winners/|sarlavha=GI Film Festival San Diego 2019 Award Winners|ish=2019 GI Film Festival San Diego|til=en-US|kirish sanasi=2019-10-10}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Eslatma |- |1986 |''Weekend Warriors'' |Danielle | |- |1987 |''Spaceballs'' |Nurse Gretchen | |- |1989 |''Skin Deep'' |Real Estate Agent |Akkredativsiz |- |1993 |''My Life'' |Laura | |- |1993 |''Malice'' |Claudia | |- |1996 |''The Craft'' |Doctor | |- |1997 |''Starship Troopers'' |Captain Deladier | |- |1998 |''Get a Job'' |Emily LaCrosse | |- |1998 |''Black Dog'' |Melanie | |- |1998 |''Undercurrent'' |Renee Rivera | |- |1999 |''The Deep End of the Ocean'' |Ellen | |- |2000 |''Terror Tract'' |Dr. Helen Corey | |- |2002 |''Teddy Bears' Picnic'' |Jackie Sloane Chevron | |- |2002 |''Red Dragon'' |Dinner Guest | |- |2003 |''Missing Brendan'' |Joyce Calden | |- |2003 |''Exposed'' |Susan Andrews | |- |2004 |''Starship Troopers 2: Hero of the Federation'' |Sergeant Dede Rake | |- |2004 |''The Work and the Glory'' |Mary Ann Steed | |- |2005 |''The Kid &amp;amp; I'' |Bonnie Roman | |- |2007 |''A Plumm Summer'' |Viv | |- |2008 |''Ocean of Pearls'' |Mary Stewart | |- |2009 |''You'' |Paula | |- |2010 |''Privileged'' |Mrs. Carrington | |- |2012 |''An Engagement'' |Mom |Qisqa film |- |2014 |''Teacher of the Year'' |Ellen Behr | |- |2014 |''I Can See You'' |Marnie |Qisqa film |- |2015 |''The Leisure Class'' |Charlotte | |- |2019 |''#3 Normandy Lane'' |Director |Qisqa film |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1985 |''[[:en:St._Elsewhere_(TV_series)|St. Elsewhere]]'' |Nadine Aurora |- |1985 |''[[:en:Misfits_of_Science|Misfits of Science]]'' |Miss Speedway |- |1985 |''[[:en:Shadow_Chasers|Shadow Chasers]]'' |Angela Taylor |- |1986 |''[[:en:MacGyver_(1985_TV_series)|MacGyver]]'' |Lila |- |1986 |''[[:en:Cheers|Cheers]]'' |Vicki |- |1986 |''[[:en:Sledge_Hammer!|Sledge Hammer!]]'' |Miss Hotchkins |- |1987 |''[[:en:Dallas_(1978_TV_series)|Dallas]]'' |Cliff’s One Night Stand |- |1987 |''[[:en:Hotel_(U.S._TV_series)|Hotel]]'' |Hilary Sinclair |- |1987 |''[[:en:Kenny_Rogers_as_The_Gambler,_Part_III:_The_Legend_Continues|Kenny Rogers as The Gambler, Part III: The Legend Continues]]'' |Desiree |- |1988 |''[[:en:Star_Trek:_The_Next_Generation|Star Trek: The Next Generation]]'' |Rashella |- |1989 |''[[:en:Midnight_Caller|Midnight Caller]]'' |Kristen |- |1989 |''[[:en:Hooperman|Hooperman]]'' |Nun |- |1989 |''[[:en:Matlock_(TV_series)|Matlock]]'' |Jan Sinclair |- |1990 |''[[:en:Father_Dowling_Mysteries|Father Dowling Mysteries]]'' |Miss Cantrell/OʻGrady |- |1990 |''People Like Us'' |Brenda Primrose |- |1991 |''[[:en:Anything_but_Love|Anything but Love]]'' |Unknown |- |1991 |''[[:en:Twin_Peaks|Twin Peaks]]'' |Jones |- |1991-1992 |''[[:en:Blossom_(TV_series)|Blossom]]'' |Diane |- |1991 |''[[:en:Murphy_Brown|Murphy Brown]]'' |Janine |- |1992 |''[[:en:Rachel_Gunn,_R.N.|Rachel Gunn, R.N.]]'' |Sheila |- |1992 |''[[:en:Scorch_(TV_series)|Scorch]]'' |Allison King |- |1992 |''[[:en:Sibs|Sibs]]'' |Naomi |- |1992 |''[[:en:Down_the_Shore|Down the Shore]]'' |Eileen |- |1992 |''[[:en:Grapevine_(TV_series)|Grapevine]]'' |Allison |- |1992 |''[[:en:Dark_Justice|Dark Justice]]'' |Jessica Sadler |- |1992-1993 |''[[:en:Herman's_Head|Hermanʼs Head]]'' |Dr. Holland |- |1992 |''[[:en:Stepfather_III|Stepfather III]]'' |Lauren Sutliffe |- |1993 |''[[:en:The_Young_Indiana_Jones_Chronicles|The Young Indiana Jones Chronicles]]'' |Beatrice Kaufman |- |1993 |''[[:en:The_Second_Half|The Second Half]]'' |Heather |- |1993 |''[[:en:Picket_Fences|Picket Fences]]'' |Sarah Evans |- |1993 |''[[:en:Silk_Stalkings|Silk Stalkings]]'' |Candy Grayson |- |1994 |''[[:en:Island_City_(1994_film)|Island City]]'' |Dr. Sammy Helding |- |1994 |''[[:en:ER_(TV_series)|ER]]'' |Sally Niemeyer |- |1996 |''[[:en:Murphy_Brown|Murphy Brown]]'' |Tara Baker |- |1996 |''[[:en:The_John_Larroquette_Show|The John Larroquette Show]]'' |Christine Taylor |- |1996 |''[[:en:Party_of_Five|Party of Five]]'' |Kathleen Isley |- |1996-1997 |''[[:en:3rd_Rock_from_the_Sun|3rd Rock from the Sun]]'' |Miss Frost |- |1996-1997 |''[[:en:Seinfeld_(TV_series)|Seinfeld]]'' |Sue Ellen Mischke |- |1997 |''[[:en:Roar_(1997_TV_series)|Roar]]'' |Megan |- |1997 |''[[:en:Chicago_Sons|Chicago Sons]]'' |Nina |- |1998-2000 |''[[:en:Sports_Night|Sports Night]]'' |Sally Sasser |- |1998 |''[[:en:The_Closer_(1998_TV_series)|The Closer]]'' |Susan Bend |- |1999 |''[[:en:Odd_Man_Out_(U.S._TV_series)|Odd Man Out]]'' |Kasey Morton |- |1999 |''[[:en:Any_Day_Now_(TV_series)|Any Day Now]]'' |Jana Durham |- |1999 |''[[:en:Safe_Harbor_(TV_series)|Safe Harbor]]'' |Marilyn Conray |- |2000 |''[[:en:Get_Real_(U.S._TV_series)|Get Real]]'' |Olivia Clark |- |2000 |''[[:en:The_Michael_Richards_Show|The Michael Richards Show]]'' |Beth |- |2000-2002 |''[[:en:7th_Heaven_(TV_series)|7th Heaven]]'' |Mrs. Carmen Mackoul |- |2001 |''[[:en:Ally_McBeal|Ally McBeal]]'' |Jerry Hill |- |2001 |''[[:en:CSI:_Crime_Scene_Investigation|CSI: Crime Scene Investigation]]'' |Dr. Leigh Sapien |- |2001 |''[[:en:Thieves_(TV_series)|Thieves]]'' |Loretta |- |2001 |''[[:en:Gilmore_Girls|Gilmore Girls]]'' |Eva |- |2001 |''[[:en:Dawson's_Creek|Dawsonʼs Creek]]'' |Kay Liddell |- |2002 |''[[:en:Bram_and_Alice|Bram and Alice]]'' |Theresa |- |2002 |''[[:en:The_Court_(TV_series)|The Court]]'' |Marsha Palmer |- |2002 |''[[:en:Malcolm_in_the_Middle|Malcolm in the Middle]]'' |Amelia |- |2002-2005 |''[[:en:Everwood|Everwood]]'' |Julia Brown |- |2003 |''[[:en:A.U.S.A.|A.U.S.A.]]'' |Judge Kimberly Flynn |- |2003 |''[[:en:Nip/Tuck|Nip/Tuck]]'' |Iris |- |2003 |''[[:en:The_Lyon's_Den|The Lyonʼs Den]]'' |Rebecca McCandless |- |2004 |''[[:en:The_Help_(TV_series)|The Help]]'' |Arlene Ridgeway |- |2004 |''[[:en:Going_to_the_Mat|Going to the Mat]]'' |Patty Newfield |- |2004-2012 |''[[:en:Desperate_Housewives|Desperate Housewives]]'' |[[:en:Mary_Alice_Young|Mary Alice Young]] |- |2005 |''[[:en:The_Work_and_the_Glory:_American_Zion_(film)|The Work and the Glory II: American Zion]]'' |Mary Ann Steed |- |2006 |''Family in Hiding'' |Carol Peterson |- |2006 |''[[:en:Just_Legal|Just Legal]]'' |Liza Lynch |- |2006 |''The Work and the Glory III: A House Divided'' |Mary Ann Steed |- |2006-2007 |''[[:en:Help_Me_Help_You_(TV_series)|Help Me Help You]]'' |Linda |- |2007 |''[[:en:Curb_Your_Enthusiasm|Curb Your Enthusiasm]]'' |Dr. Flomm |- |2007 |''[[:en:Shark_(U.S._TV_series)|Shark]]'' |Olivia Hartnell |- |2008 |''[[:en:Law_&_Order:_Criminal_Intent|Law & Order: Criminal Intent]]'' |Kathy Jarrow |- |2008 |''[[:en:Boston_Legal|Boston Legal]]'' |Judge Judy Beacon |- |2010 |''[[:en:Scoundrels_(TV_series)|Scoundrels]]'' |Penny Priest |- |2010 |''[[:en:Rizzoli_&_Isles_(TV_series)|Rizzoli & Isles]]'' |Mel Gaynor-Randle |- |2012-2014 |''[[:en:Dallas_(2012_TV_series)|Dallas]]'' |Ann Ewing |- |2012; 2014 |''[[:en:Scandal_(TV_series)|Scandal]]'' |Joan Reston |- |2012-present |''[[:en:Blood_Relatives_(TV_series)|Blood Relatives]]'' |Narrator |- |2014 |''[[:en:The_Mysteries_of_Laura|The Mysteries of Laura]]'' |Margot Preston |- |2015 |''[[:en:Bones_(TV_series)|Bones]]'' |Senator Hayley Winters |- |2015 |''Ice Sculpture Christmas'' |Chef Gloria |- |2016 |''[[:en:Chicago_P.D._(TV_series)|Chicago P.D.]]'' |Attorney Green |- |2016; 2019 |''[[:en:The_100_(TV_series)|The 100]]'' |Queen Nia |- |2016 |''Love by Chance'' |Helen |- |2016 |''[[:en:Notorious_(2016_TV_series)|Notorious]]'' |Maggie Sherman |- |2016-2017 |''[[:en:Fear_the_Walking_Dead|Fear the Walking Dead]]'' |Ilene Stowe |- |2016-2021 |''[[:en:Supergirl_(TV_series)|Supergirl]]'' |[[:en:Lillian_Luthor_(Arrowverse)|Lillian Luthor]] |- |2018-2020 |''[[:en:13_Reasons_Why|13 Reasons Why]]'' |Nora Walker |- |2020 |''[[:en:All_Rise_(TV_series)|All Rise]]'' |Jean Ruberstone-Frost |} == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Havolalar == * {{IMDbda kishi|0834947}} * {{Twitter}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1960-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] 6amxrkaj8m9lsvfc8jf9pyvplhyifs1 2726359 2726358 2022-07-31T06:39:37Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|portret=Brenda Strong at PaleyFest 2013.jpg|tavsif=Strong 2013-yilda|tavallud sanasi={{birth date and age|1960|03|25}}|tavallud joyi=[[Portland, Oregon]], [[AQSh]]|tugʻilgan paytidagi ismi=Brenda Lee Strong|kasbi=[[aktrisa]], [[yoga o'qituvchisi]]|faoliyat_yillari=1985-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{ubl |{{marriage |Tom Henri |1989 |2011 |end=div}} |{{marriage |John Farmanesh-Bocca |2015}} }}|bolalari=1|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Brenda Lee Strong''' (1960-yil 25-martda tug'ilgan) - amerikalik aktrisa, rejissyor va yoga o'qituvchisi. U televideniyedagi faoliyatini boshladi, jumladan, ''Twin Peaks'', ''[[Party of Five]]'', ''[[Seinfeld]]'', ''Scandal'', ''Star Trek: The Next Generation'', ''Blossom'' va ''Sports Night filmlarida'' mehmon ishtirokida. U "''Desperate Housewives''" (2004–2012), "''Scorch''" (1992) va ''"The Help"'' (2004) sitkomlarida doimiy rol ijro etgan. Strong bir qator filmlarda ikkinchi darajali rollarni ijro etgan, jumladan, “''Starship Troopers''” (1997), “''Black Dog”'' (1998), ''“The Deep End of the Ocean”'' (1999), “''Starship Troopers 2: Hero of the Federation”'' (2004) va ''“The Work and the Glory”'' (2004). U [[American Broadcasting Company|ABC]] televizion komediya-drama serialidagi "''Desperate Housewives''" (2004–2012)dagi Mary Alice Young roli bilan mashhur bo'lib, u ikki [[Emmy|Emmi mukofotiga]] nomzod bo'lgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.emmys.com/bios/brenda-strong|sarlavha=Brenda Strong|ish=Television Academy|til=en|kirish sanasi=2019-10-02}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.imdb.com/name/nm0834947/bio|sarlavha=Brenda Strong|ish=IMDb|kirish sanasi=2019-10-02}}</ref>. Keyinchalik Strong [[TNT|TNTning]] „''Dallas''“ (2012-14) serialida [[Enn Yuing|Ann Ewing]] rolini ijro etdi. 2016-yilda u ''"The 100"'' filmida qirolicha Nia rolini oʻynadi va „''[[Superqiz (teleserial)|Supergirl“]]'' filmida Lillian Luthor rolini takrorladi. Strong Netflix Original ''13 Reasons Why'' ikkinchi mavsumida takrorlanuvchi belgi sifatida paydo boʻldi. 2018-yil sentabr oyida Strong uchinchi mavsumi uchun muntazam serialga ko‘tarildi. U toʻrtinchi mavsumda ikkita epizodni boshqargan. == Yoshlik == Strong [[Portland (Oregon)|Portlendda (Oregon shtati]]) tugʻilgan,<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tvguide.com/celebrities/brenda-strong/142657/|ish=TV Guide|sarlavha=Brenda Strong|kirish sanasi=February 13, 2017}}</ref> Jean va Jack Strongning qizi va Braytvudda oʻsgan. 1978-yilda [[Sandy (Oregon)|Oregon shtatining Sandy]] shahridagi Sandy Union oʻrta maktabini tamomlagan. Keyinchalik u kollejga oʻqish uchun [[Arizona|Arizonaga]] koʻchib oʻtdi va Arizona shtat universitetini musiqali teatr boʻyicha musiqa bakalavri bilan tamomladi. Strong 1980-yilda Miss Arizona tojini qoʻlga kiritdi<ref name="tvg">[https://www.tvguide.com/celebrities/brenda-strong/bio/142657 Brenda Strong: Biography], ''[[TV Guide]]''</ref>. [[Fayl:Desperate_Housewives_at_2008_GLAAD_Awards.jpg|thumb| Dana Delany, Teri Hatcher, Strong va [[Andrea Bowen]] 2009-yil GLAAD Media mukofotlarida]] [[Fayl:Brenda_Strong_-_Monte-Carlo_Television_Festival.jpg|thumb| 2013-yil Monte-Karlo televizion festivalida ]] == Shaxsiy hayot == Sertifikatlangan [[yoga]] oʻqituvchisi va tugʻish boʻyicha mutaxassis<ref>[https://web.archive.org/web/20091223231602/http://yoga4fertility.com/about/brendas-bio.html Brendaʼs Bio], ''yoga4fertility.com''</ref> Strong UCLA ning Mind/Body Institute institutida dars bergan. Strong 1989-yil iyul oyida Tom Henriga turmushga chiqdi; ularning Zakery Henri ismli farzandi bor. U 2011-yil 14-yanvarda ajrashish uchun ariza berdi<ref>[http://www.usmagazine.com/celebrity-body/news/desperate-housewives-brenda-strong-files-for-divorce-2011151 Desperate Housewives' Brenda Strong Files for Divorce], ''[[Us Weekly]]'', January 15, 2011. By ''Us Weekly Staff''</ref>. 2015-yilning may oyida u rejissyor-aktyor John Farmanesh-Boccaga turmushga chiqdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://uk.eonline.com/news/661958/brenda-strong-marries-john-farmanesh-bocca-honeymoons-in-mexico-see-the-pic|sarlavha=Brenda Strong Marries John Farmanesh-Bocca, Honeymoons in Mexico—See the Pic!|sana=June 1, 2015|ish=E! Online|kirish sanasi=September 8, 2015}}</ref>. 2019-yilda aktrisa San-Diyegodagi GI kinofestivalida ''№ 3'' rejissyorlik debyuti uchun birinchi marta eng yaxshi rejissyor mukofotini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://gifilmfestivalsd.org/2019/gi-film-festival-san-diego-2019-award-winners/|sarlavha=GI Film Festival San Diego 2019 Award Winners|ish=2019 GI Film Festival San Diego|til=en-US|kirish sanasi=2019-10-10}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Eslatma |- |1986 |''Weekend Warriors'' |Danielle | |- |1987 |''Spaceballs'' |Nurse Gretchen | |- |1989 |''Skin Deep'' |Real Estate Agent |Akkredativsiz |- |1993 |''My Life'' |Laura | |- |1993 |''Malice'' |Claudia | |- |1996 |''The Craft'' |Doctor | |- |1997 |''Starship Troopers'' |Captain Deladier | |- |1998 |''Get a Job'' |Emily LaCrosse | |- |1998 |''Black Dog'' |Melanie | |- |1998 |''Undercurrent'' |Renee Rivera | |- |1999 |''The Deep End of the Ocean'' |Ellen | |- |2000 |''Terror Tract'' |Dr. Helen Corey | |- |2002 |''Teddy Bears' Picnic'' |Jackie Sloane Chevron | |- |2002 |''Red Dragon'' |Dinner Guest | |- |2003 |''Missing Brendan'' |Joyce Calden | |- |2003 |''Exposed'' |Susan Andrews | |- |2004 |''Starship Troopers 2: Hero of the Federation'' |Sergeant Dede Rake | |- |2004 |''The Work and the Glory'' |Mary Ann Steed | |- |2005 |''The Kid &amp;amp; I'' |Bonnie Roman | |- |2007 |''A Plumm Summer'' |Viv | |- |2008 |''Ocean of Pearls'' |Mary Stewart | |- |2009 |''You'' |Paula | |- |2010 |''Privileged'' |Mrs. Carrington | |- |2012 |''An Engagement'' |Mom |Qisqa film |- |2014 |''Teacher of the Year'' |Ellen Behr | |- |2014 |''I Can See You'' |Marnie |Qisqa film |- |2015 |''The Leisure Class'' |Charlotte | |- |2019 |''#3 Normandy Lane'' |Director |Qisqa film |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1985 |''[[:en:St._Elsewhere_(TV_series)|St. Elsewhere]]'' |Nadine Aurora |- |1985 |''[[:en:Misfits_of_Science|Misfits of Science]]'' |Miss Speedway |- |1985 |''[[:en:Shadow_Chasers|Shadow Chasers]]'' |Angela Taylor |- |1986 |''[[:en:MacGyver_(1985_TV_series)|MacGyver]]'' |Lila |- |1986 |''[[:en:Cheers|Cheers]]'' |Vicki |- |1986 |''[[:en:Sledge_Hammer!|Sledge Hammer!]]'' |Miss Hotchkins |- |1987 |''[[:en:Dallas_(1978_TV_series)|Dallas]]'' |Cliff’s One Night Stand |- |1987 |''[[:en:Hotel_(U.S._TV_series)|Hotel]]'' |Hilary Sinclair |- |1987 |''[[:en:Kenny_Rogers_as_The_Gambler,_Part_III:_The_Legend_Continues|Kenny Rogers as The Gambler, Part III: The Legend Continues]]'' |Desiree |- |1988 |''[[:en:Star_Trek:_The_Next_Generation|Star Trek: The Next Generation]]'' |Rashella |- |1989 |''[[:en:Midnight_Caller|Midnight Caller]]'' |Kristen |- |1989 |''[[:en:Hooperman|Hooperman]]'' |Nun |- |1989 |''[[:en:Matlock_(TV_series)|Matlock]]'' |Jan Sinclair |- |1990 |''[[:en:Father_Dowling_Mysteries|Father Dowling Mysteries]]'' |Miss Cantrell/OʻGrady |- |1990 |''People Like Us'' |Brenda Primrose |- |1991 |''[[:en:Anything_but_Love|Anything but Love]]'' |Unknown |- |1991 |''[[:en:Twin_Peaks|Twin Peaks]]'' |Jones |- |1991-1992 |''[[:en:Blossom_(TV_series)|Blossom]]'' |Diane |- |1991 |''[[:en:Murphy_Brown|Murphy Brown]]'' |Janine |- |1992 |''[[:en:Rachel_Gunn,_R.N.|Rachel Gunn, R.N.]]'' |Sheila |- |1992 |''[[:en:Scorch_(TV_series)|Scorch]]'' |Allison King |- |1992 |''[[:en:Sibs|Sibs]]'' |Naomi |- |1992 |''[[:en:Down_the_Shore|Down the Shore]]'' |Eileen |- |1992 |''[[:en:Grapevine_(TV_series)|Grapevine]]'' |Allison |- |1992 |''[[:en:Dark_Justice|Dark Justice]]'' |Jessica Sadler |- |1992-1993 |''[[:en:Herman's_Head|Hermanʼs Head]]'' |Dr. Holland |- |1992 |''[[:en:Stepfather_III|Stepfather III]]'' |Lauren Sutliffe |- |1993 |''[[:en:The_Young_Indiana_Jones_Chronicles|The Young Indiana Jones Chronicles]]'' |Beatrice Kaufman |- |1993 |''[[:en:The_Second_Half|The Second Half]]'' |Heather |- |1993 |''[[:en:Picket_Fences|Picket Fences]]'' |Sarah Evans |- |1993 |''[[:en:Silk_Stalkings|Silk Stalkings]]'' |Candy Grayson |- |1994 |''[[:en:Island_City_(1994_film)|Island City]]'' |Dr. Sammy Helding |- |1994 |''[[:en:ER_(TV_series)|ER]]'' |Sally Niemeyer |- |1996 |''[[:en:Murphy_Brown|Murphy Brown]]'' |Tara Baker |- |1996 |''[[:en:The_John_Larroquette_Show|The John Larroquette Show]]'' |Christine Taylor |- |1996 |''[[:en:Party_of_Five|Party of Five]]'' |Kathleen Isley |- |1996-1997 |''[[:en:3rd_Rock_from_the_Sun|3rd Rock from the Sun]]'' |Miss Frost |- |1996-1997 |''[[:en:Seinfeld_(TV_series)|Seinfeld]]'' |Sue Ellen Mischke |- |1997 |''[[:en:Roar_(1997_TV_series)|Roar]]'' |Megan |- |1997 |''[[:en:Chicago_Sons|Chicago Sons]]'' |Nina |- |1998-2000 |''[[:en:Sports_Night|Sports Night]]'' |Sally Sasser |- |1998 |''[[:en:The_Closer_(1998_TV_series)|The Closer]]'' |Susan Bend |- |1999 |''[[:en:Odd_Man_Out_(U.S._TV_series)|Odd Man Out]]'' |Kasey Morton |- |1999 |''[[:en:Any_Day_Now_(TV_series)|Any Day Now]]'' |Jana Durham |- |1999 |''[[:en:Safe_Harbor_(TV_series)|Safe Harbor]]'' |Marilyn Conray |- |2000 |''[[:en:Get_Real_(U.S._TV_series)|Get Real]]'' |Olivia Clark |- |2000 |''[[:en:The_Michael_Richards_Show|The Michael Richards Show]]'' |Beth |- |2000-2002 |''[[:en:7th_Heaven_(TV_series)|7th Heaven]]'' |Mrs. Carmen Mackoul |- |2001 |''[[:en:Ally_McBeal|Ally McBeal]]'' |Jerry Hill |- |2001 |''[[:en:CSI:_Crime_Scene_Investigation|CSI: Crime Scene Investigation]]'' |Dr. Leigh Sapien |- |2001 |''[[:en:Thieves_(TV_series)|Thieves]]'' |Loretta |- |2001 |''[[:en:Gilmore_Girls|Gilmore Girls]]'' |Eva |- |2001 |''[[:en:Dawson's_Creek|Dawsonʼs Creek]]'' |Kay Liddell |- |2002 |''[[:en:Bram_and_Alice|Bram and Alice]]'' |Theresa |- |2002 |''[[:en:The_Court_(TV_series)|The Court]]'' |Marsha Palmer |- |2002 |''[[:en:Malcolm_in_the_Middle|Malcolm in the Middle]]'' |Amelia |- |2002-2005 |''[[:en:Everwood|Everwood]]'' |Julia Brown |- |2003 |''[[:en:A.U.S.A.|A.U.S.A.]]'' |Judge Kimberly Flynn |- |2003 |''[[:en:Nip/Tuck|Nip/Tuck]]'' |Iris |- |2003 |''[[:en:The_Lyon's_Den|The Lyonʼs Den]]'' |Rebecca McCandless |- |2004 |''[[:en:The_Help_(TV_series)|The Help]]'' |Arlene Ridgeway |- |2004 |''[[:en:Going_to_the_Mat|Going to the Mat]]'' |Patty Newfield |- |2004-2012 |''[[:en:Desperate_Housewives|Desperate Housewives]]'' |[[:en:Mary_Alice_Young|Mary Alice Young]] |- |2005 |''[[:en:The_Work_and_the_Glory:_American_Zion_(film)|The Work and the Glory II: American Zion]]'' |Mary Ann Steed |- |2006 |''Family in Hiding'' |Carol Peterson |- |2006 |''[[:en:Just_Legal|Just Legal]]'' |Liza Lynch |- |2006 |''The Work and the Glory III: A House Divided'' |Mary Ann Steed |- |2006-2007 |''[[:en:Help_Me_Help_You_(TV_series)|Help Me Help You]]'' |Linda |- |2007 |''[[:en:Curb_Your_Enthusiasm|Curb Your Enthusiasm]]'' |Dr. Flomm |- |2007 |''[[:en:Shark_(U.S._TV_series)|Shark]]'' |Olivia Hartnell |- |2008 |''[[:en:Law_&_Order:_Criminal_Intent|Law & Order: Criminal Intent]]'' |Kathy Jarrow |- |2008 |''[[:en:Boston_Legal|Boston Legal]]'' |Judge Judy Beacon |- |2010 |''[[:en:Scoundrels_(TV_series)|Scoundrels]]'' |Penny Priest |- |2010 |''[[:en:Rizzoli_&_Isles_(TV_series)|Rizzoli & Isles]]'' |Mel Gaynor-Randle |- |2012-2014 |''[[:en:Dallas_(2012_TV_series)|Dallas]]'' |Ann Ewing |- |2012; 2014 |''[[:en:Scandal_(TV_series)|Scandal]]'' |Joan Reston |- |2012-present |''[[:en:Blood_Relatives_(TV_series)|Blood Relatives]]'' |Narrator |- |2014 |''[[:en:The_Mysteries_of_Laura|The Mysteries of Laura]]'' |Margot Preston |- |2015 |''[[:en:Bones_(TV_series)|Bones]]'' |Senator Hayley Winters |- |2015 |''Ice Sculpture Christmas'' |Chef Gloria |- |2016 |''[[:en:Chicago_P.D._(TV_series)|Chicago P.D.]]'' |Attorney Green |- |2016; 2019 |''[[:en:The_100_(TV_series)|The 100]]'' |Queen Nia |- |2016 |''Love by Chance'' |Helen |- |2016 |''[[:en:Notorious_(2016_TV_series)|Notorious]]'' |Maggie Sherman |- |2016-2017 |''[[:en:Fear_the_Walking_Dead|Fear the Walking Dead]]'' |Ilene Stowe |- |2016-2021 |''[[:en:Supergirl_(TV_series)|Supergirl]]'' |[[:en:Lillian_Luthor_(Arrowverse)|Lillian Luthor]] |- |2018-2020 |''[[:en:13_Reasons_Why|13 Reasons Why]]'' |Nora Walker |- |2020 |''[[:en:All_Rise_(TV_series)|All Rise]]'' |Jean Ruberstone-Frost |} == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Havolalar == * {{IMDbda kishi|0834947}} * {{Twitter}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1960-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] lpvtclm0dp37doqg8shedlm5ow5r73z Aqtau (Ulitau viloyati) 0 756611 2726635 2718344 2022-07-31T11:02:34Z Amir.Temur 10464 wikitext text/x-wiki {{Maʼnolari|Aqtau}} {{Bilgiquti aholi punkti | oʻzbekcha nomi = Aqtau | asl nomi = Ақтау | tasvir = | mavqe = Qishloq | mamlakat = Qozogʻiston | mintaqa turi = Viloyat | mintaqa = Ulitau viloyati | jadvalda mintaqa = Ulitau viloyati | tuman turi = | tuman = Janaarqa tumani | jadvalda tuman = | jamoat turi = Qishloq okrug | jamoat = [[Aqtau qishloq okrugi (Janaarqa tumani)|Aqtau qishloq okrugi]] | jadvalda jamoat = | qaram = | gerb = | bayroq = |lat_deg = 47 |lat_min = 44 |lat_sec = 24 |lon_deg = 71 |lon_min = 26 |lon_sec = 32 |CoordScale = 25000 | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Akim | rahbar = | asos solingan = 1938 | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = | AP markazi balandligi = | iqlim = keskin kontinental | rasmiy til = [[Qozoq tili|Qozoqcha]] | aholi = 638 | sanalgan yil = 2009 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = [[islom|musulmonlar]] | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +6 | DST = | telefon kodi = +7 71030<ref>[https://kazindex.ru/10/index.html Ulitau viloyatining telefon kodlari]</ref> | pochta indeksi = 100502<ref>[https://kazindex.ru/10/6.html Почтовые индексы Казахстана]</ref> | pochta indekslari = | avtomobil kodi = | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = }} '''Aqtau''' – [[Qozogʻiston|Qozogʻiston Respublikasi]], [[Ulitau viloyati]], [[Janaarqa tumani]], [[Aqtau qishloq okrugi (Janaarqa tumani)|Aqtau qishloq okrugi]]dagi qishloq. == Geografik joylashuvi == Tuman markazi [[Janaarqa]] qishlogʻidan 103 km uzoqlikda, janubiy-gʻarbiy qismida tomonida joylashgan. == Aholisi == [[1999-yil]] aholisi 1033 kishini (528 nafari erkaklar va 505 nafari ayollar) tashkil qilgan boʻlsa, [[2009-yil]] 638 kishini (323 nafari erkaklar va 315 nafari ayollar) tashkil qildi.<ref name="source1">[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]</ref> == Manbalar == {{manbalar}} {{Kazakhstan-geo-stub}} {{Janaarqa tumanining qishloqlari}} m3bfros34482bjhxi0x1gpcpyjaic9i Scott Bakula 0 756638 2726355 2718444 2022-07-31T06:38:10Z Visola Tangirova 72133 /* Havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|portret=Scott Bakula by Gage Skidmore.jpg|tavsif=Bakula 2016-yil [[San Diego Comic-Con International]] da|tugʻilgan paytidagi ismi=Scott Stewart Bakula|tavallud sanasi={{birth date and age|1954|10|9}}|tavallud joyi=[[St. Louis]], [[Missuri]], [[AQSh]]|kasbi={{hlist | [[Aktyor]] | [[direktor]]}}|faoliyat_yillari=1977-hozirgacha|bolalari=4|turmush oʻrtogʻi={{ubl |{{marriage|Krista Neumann|1981|1995|end=div}} |{{marriage|[[Chelsea Field]]|2009}} }}|fuqaroligi={{AQSh}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Scott Stewart Bakula''' ({{IPAc-en|'|b|æ|k|j|ʊ|l|ə}}; 1954-yil 9-oktabrda tugʻilgan)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=October 9, 2014 |title=UPI Almanac for Thursday, October 9, 2014 |work=United Press International |url=https://www.upi.com/Odd_News/2014/10/09/UPI-Almanac-for-Thursday-Oct-9-2014/4541411568847/?st_rec=6711433137600&ur3=1 |access-date=November 2, 2021 |quote=Scott Bakula ... born in 1954 (age 60)}}</ref> — amerikalik aktyor va rejissyor. U ikkita ilmiy-fantastik teleserialdagi rollari bilan tanilgan: „''Quantum Leap“dagi'' Sam Becket va ''Star Trek: Enterprise'' filmidagi kapitan [[Jonathan Archer]] roli. „Quantum Leap“ uchun u toʻrtta [[Emmy|Emmi mukofotiga]] va Oltin globus mukofotiga sazovor boʻldi . Bakula komediya-drama serialida rol oʻynagan ''"Men of a Certain Age"'' va [[NBC|NBC telekanalining]] „''Chuck''“ serialining ikkinchi va uchinchi fasllarida bosh qahramonning otasi Stephen J. Bartowski sifatida mehmon rolini oʻynagan. 2014-yildan 2015-yilgacha u [[HBO]] telekanalining ''Looking'' shousida tadbirkor Lynn rolini ijro etgan. 2014-yildan 2021-yilgacha u ''NCIS: New-Orleanda'' maxsus agent Dueyn Kassius „King“ rolini tasvirlagan. == Yoshlik == Bakula [[Saint Louis|Sent-Luisda, Missuri shtatida]], Sally va huquqshunos Joseph Stewart Bakula (1928-2014) oilasida tugʻilgan<ref name="nl.newsbank.com">{{Yangiliklar manbasi |date=April 17, 1998 |title=Actor Scott Bakula takes the city by storm to launch his new movie |work=St. Louis Post-Dispatch |url=http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=SL&p_theme=sl&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=0EB086DAF7BC54CC&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=November 4, 2008 |title=Zumwinkel, Edwin F |work=St. Louis Post-Dispatch |url=http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=SL&p_theme=sl&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=124413333B66ECA8&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.stltoday.com/news/local/columns/joe-holleman/j-stewart-bakula-scott-bakula-s-father-died-monday/article_a20fba3e-0f60-59bf-bd40-7bbec33b0c68.html|sarlavha=J. Stewart Bakula, Scott Bakula's father, died Monday|muallif=Holleman|ism=Joe|ish=STLtoday.com|til=en|kirish sanasi=2020-03-22}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://familysearch.org/ark:/61903/1:1:QLX1-ZLKK|sarlavha=Missouri, World War II Draft Registration Cards,1940–1945|muallif=Bakula|sana=1946|ish=FamilySearch}}</ref>. Uning ukasi va singlisi bor<ref name="unexpurgated-p2">{{Veb manbasi|url=http://www.scifi.com/quantum/castcrew/bakulaint2.html|sarlavha=Complete, Unexpurgated Transcript of the Scott Bakula Interview from the SCI FI Program ''Sciographpy: Quantum Leap''|sana=August 13, 2000|nashriyot=Quantum Leap official site ([[Syfy|Sci Fi Channel]])|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060714064944/http://www.scifi.com/quantum/castcrew/bakulaint2.html|arxivsana=July 14, 2006}}</ref>. Oila familiyasi [[Chexlar|chex]] va chexiyalik ajdodlardan kelib chiqqan boʻlib, soʻzma-soʻz „tayoq“ ([[Bogemiya|bakuľa]]) deb tarjima qilinadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Adams|ism=Cindy|sana=2014-09-17|sarlavha=Scott Bakula wants you to know how to pronounce his name|url=http://pagesix.com/2014/09/17/scott-bakula-wants-you-to-know-how-to-pronounce-his-name/|kirish sanasi=17 December 2014|ish=Page Six}}</ref>. U Jefferson kollejida oʻqidi<ref name="www.tvguide.com">{{Veb manbasi|url=https://www.tvguide.com/celebrities/scott-bakula/bio/174014/|sarlavha=Scott Bakula|ish=TV Guide}}</ref><ref name="http://www.websterkirkwoodtimes.com">{{Veb manbasi|url=http://www.websterkirkwoodtimes.com/Articles-i-2002-06-21-177496.114137-Back-Home-With-Scott-Bakula.html#axzz3aRcjYULz|sarlavha=Back Home With Scott Bakula|ish=Webster-Kirkwood Times Online|sana=June 21, 2002}}</ref>. [[Fayl:38th_Annual_Saturn_Awards_-_Scott_Bakula_(14158575614)_(cropped).jpg|thumb| Bakula Saturn mukofotlarida, 2012-yil]] == Shaxsiy hayot == Bakula 1981-yilda Krista Neumann bilan oila qurdi va er-xotinning ikki farzandi bor edi. Ular 1995-yilda ajrashishdi. U 15 yillik munosabatlardan soʻng 2009-yilda u aktrisa Chelsea Fieldga uylandi. Bakula va Fieldning ikki farzandi bor<ref>{{Veb manbasi|muallif=Stein|ism=Megan|sana=December 17, 2019|sarlavha=''NCIS: New Orleans'' Star Scott Bakula Is Actually Married to an Actress From the Show|url=https://www.countryliving.com/life/entertainment/a30246202/scott-bakula-wife-marriage/|kirish sanasi=June 3, 2021|ish=Country Living}}</ref>. Bakulaning soʻzlariga koʻra, u „''Quantum Leap''“ ning „toʻrt yarim mavsumi davomida deyarli uyda boʻlmagan“, shuning uchun u keyingi loyihalarda oilaviy hayotini birinchi oʻringa qoʻyishni tanlagan. Uning ''"Star Trek: Enterprise"'' shartnomasi bo‘yicha suratga olish 6 soatgacha yakunlanishi kerak edi{{Nbsp}}har chorshanba kuni kechqurun u oilasi bilan kechki ovqat yeyishi mumkin edi. ''NCIS: New-Orlean'' filmini suratga olish paytida u har dam olish kunlari uyiga, xotini bilan vaqt oʻtkazish uchun [[Los Anjeles|Los-Anjelesga]] qaytdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.people.com/article/ncis-new-orleans-scott-bakula-family|sarlavha=NCIS: New Orleans' Scott Bakula on Why He Puts His Family First|sana=24 November 2015}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol !Eslatma |- |1990 |''Sibling Rivalry'' |Harry Turner | |- |1991 |''Necessary Roughness'' |Paul Blake | |- |1993 |''Mercy Mission: the Rescue of Flight 771'' |Jay Parkins | |- | rowspan="2" |1994 |''Color of Night'' |Bob Moore | |- | data-sort-value="Passion to Kill, A" |''A Passion to Kill'' |Dr. David Lawson | |- | rowspan="2" |1995 |''Lord of Illusions'' |Harry D’Amour | |- |<nowiki><i id="mwAR4">My Family</i></nowiki> |David Ronconi | |- |1997 |''Cats Donʼt Dance'' |Danny |Ovoz |- |1998 |''Major League: Back to the Minors'' |Gus Cantrell | |- |1999 |''[[American Beauty]]'' |Jim Olmeyer | |- |2000 |''Above Suspicion'' |James Stockton | |- |2000 |''Luminarias'' |Joseph | |- |2001 |''Life as a House'' |Officer Kurt Walker | |- |2002 |''Role of a Lifetime'' |Bobby Cellini / Buck Steele | |- |2009 | data-sort-value="Informant!, The" |''The Informant!'' |FBI Special Agent Brian Shepard | |- | rowspan="2" |2011 |''Source Code'' |Colter’s Father |Ovoz |- | data-sort-value="Captains, The" |''The Captains'' |Himself | |- | rowspan="2" |2013 |''Geography Club'' |Carl Land | |- |''Enter the Dangerous Mind'' |Kevin | |- |2014 |''Elsa &amp;amp; Fred'' |Raymond Hayes | |- | rowspan="2" |2016 |''Me Him Her'' |Mr. Ehrlick | |- |''Summertime'' |Paul’s Father | |- |2017 |''Basmati Blues'' |Eric | |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- | rowspan="2" |1986 |''[[:en:My_Sister_Sam|My Sister Sam]]'' |Peter Strickland |- |''[[:en:The_Disney_Sunday_Movie|The Disney Sunday Movie]]'' |Jeffrey Wilder |- |1986-1987 |''[[:en:Gung_Ho_(TV_series)|Gung Ho]]'' |Hunt Stevenson |- |1986-1988 |''[[:en:Designing_Women|Designing Women]]'' |Ted Shively |- | rowspan="3" |1987 |''[[:en:CBS_Summer_Playhouse|CBS Summer Playhouse]]'' |Dr. Paul Sanderson |- | data-sort-value="Last Fling, The" |''[[:en:The_Last_Fling|The Last Fling]]'' |Drew |- |''[[:en:Matlock_(TV_series)|Matlock]]'' |Jeb Palmer |- |1988 |''[[:en:Eisenhower_and_Lutz|Eisenhower and Lutz]]'' |Barnett M. „Bud“ Lutz, Jr. |- |1989-1993 |''[[:en:Quantum_Leap|Quantum Leap]]'' |[[:en:Sam_Beckett|Sam Beckett]] |- |1992 |''In the Shadow of a Killer'' |Det. David Mitchell |- |1993 |''[[:en:Mercy_Mission_-_the_Rescue_of_Flight_771|Mercy Mission: the Rescue of Flight 771]]'' |Jay Parkins |- |1993 |''[[:en:For_Goodness_Sake|For Goodness Sake]]'' |Henry |- |1993-1996 |''[[:en:Murphy_Brown|Murphy Brown]]'' |Peter Hunt |- |1994 |''[[:en:Nowhere_to_Hide_(1994_film)|Nowhere to Hide]]'' |Kevin Nicholas |- |1994 |''Men, Movies & Carol'' |Himself |- |1994 |''[[:en:Dream_On_(TV_series)|Dream On]]'' |Aaron Hendrick, Kidnapper #1 |- |1995 | data-sort-value="Invaders, The" |''[[:en:The_Invaders_(miniseries)|The Invaders]]'' |Nolan Wood |- |1995 |''Prowler'' |Jack Harcher |- |1996 | data-sort-value="Bachelor's Baby, The" |''The Bachelor’s Baby'' |Jake Henry |- |1996-1997 |''[[:en:Mr._&_Mrs._Smith_(1996_TV_series)|Mr. & Mrs. Smith]]'' |Mr. Smith |- |1998 |''[[:en:Adventures_from_the_Book_of_Virtues|Adventures from the Book of Virtues]]'' |Elbegast the Robber Knight |- | rowspan="2" |1999 |''Mean Streak'' |Det. Lou Mattoni |- |''[[:en:NetForce_(film)|NetForce]]'' |Alex Michaels |- | rowspan="4" |2000 |''Father Canʼt Cope'' |Wes Harrison |- |''[[:en:In_the_Name_of_the_People_(2000_film)|In the Name of the People]]'' |John Burke |- |''Papaʼs Angels'' |Grins Jenkins |- | data-sort-value="Trial of Old Drum, The" |''The Trial of Old Drum'' |George Graham Vest |- | rowspan="3" |2001 | data-sort-value="Girl Thing, A" |''[[:en:A_Girl_Thing|A Girl Thing]]'' |Paul Morgan |- |''Late Boomers'' |Teddy Barnett |- |''What Girls Learn'' |Nick |- |2001-2005 |''[[:en:Star_Trek:_Enterprise|Star Trek: Enterprise]]'' |[[:en:Jonathan_Archer|Jonathan Archer]] |- |2003 | data-sort-value="Ticket, The" |''The Ticket'' |Dunniger |- |2006-2010 | data-sort-value="New Adventures of Old Christine, The" |''[[:en:The_New_Adventures_of_Old_Christine|The New Adventures of Old Christine]]'' |"Papa Jeff" Hunter |- | rowspan="2" |2007 |''[[:en:American_Body_Shop|American Body Shop]]'' |Maury |- |''[[:en:Blue_Smoke|Blue Smoke]]'' |John Minger |- | rowspan="2" |2008 |''[[:en:Boston_Legal|Boston Legal]]'' |Jack Ross |- |''[[:en:Tracey_Ullman's_State_of_the_Union|State of the Union]]'' |Chris Fulbright |- |2009 |''[[:en:Guys_and_Dolls_(musical)|Guys and Dolls]] at the Hollywood Bowl'' |Nathan Detroit |- |2009-2010 |''[[:en:Chuck_(TV_series)|Chuck]]'' |[[:en:Stephen_J._Bartowski|Stephen J. Bartowski]] |- |2009-2011 |''[[:en:Men_of_a_Certain_Age|Men of a Certain Age]]'' |Terry Elliott |- | rowspan="4" |2012 |''[[:en:Desperate_Housewives|Desperate Housewives]]'' |Trip Weston |- |''[[:en:Family_Guy|Family Guy]]'' |Himself |- |''[[:en:Law_&_Order:_Special_Victims_Unit|Law & Order: Special Victims Unit]]'' |Kent Webster |- |''[[:en:Table_for_Three|Table for Three]]'' |Robert Morton |- | rowspan="4" |2013 |''[[:en:Behind_the_Candelabra|Behind the Candelabra]]'' |Bob Black |- |''NFL Training Video: How Not to Murder People'' |Referee |- |''[[:en:Two_and_a_Half_Men|Two and a Half Men]]'' |Jerry |- |''Untitled Bounty Hunter Project'' |Pete |- |2014 |''[[:en:Caper_(2014_TV_series)|Caper]]'' |Pete Blue |- |2014-2015 |''[[:en:Looking_(TV_series)|Looking]]'' |Lynn |- |2014-2017 |''[[:en:NCIS_(TV_series)|NCIS]]'' |Dwayne Pride |- |2014-2021 |''[[:en:NCIS:_New_Orleans|NCIS: New Orleans]]'' |Dwayne Pride |- |2016 |''[[:en:Brothers_Take_New_Orleans|Brothers Take New Orleans]]'' |Himself |- | rowspan="2" |2017 |''[[:en:Cash_Cab_(U.S._game_show)|Cash Cab]]'' |Himself |- |''[[:en:It's_Always_Sunny_in_Philadelphia|Itʼs Always Sunny in Philadelphia]]'' |Himself |- |2019 |''[[:en:The_Simpsons|The Simpsons]]'' |Himself (voice) |- |2021 |''[[:en:What_We_Do_in_the_Shadows_(TV_series)|What We Do in the Shadows]]'' |Himself |} == Teatr == {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom ! class="unsortable" |Rol |- |1979 |''Magic to Do'' |Performer |- |1980 | data-sort-value="Baker's Wife, The" |''The Baker’s Wife'' |Dominique |- | rowspan="2" |1981 |''I Love My Wife'' |Performer |- |''Ta-Dah!'' |Performer |- |1982 |''Is There Life After High School?'' |Performer |- |1983 |''Marilyn'' |Joe DiMaggio |- |1985 | data-sort-value="Three Guys Naked from the Waist" |''3 Guys Naked from the Waist'' |Performer |- |1987, 1988 |''Romance/Romance'' |Performer, Sam, Alfred Von Wilmers |- |2007 |''No Strings'' |David Jordon |- |2011 |''Terrible Advice'' |Jake |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Uyushma !Yil !Turkum !Ish !Natija !Manba |- |American Television Awards |1993 |Best Actor in a Dramatic Series |''Quantum Leap'' |{{Nom}} | |- |Awards Circuit Community Awards |1999 |Best Cast Ensemble |''[[American Beauty]]'' |{{Nom}} | |- | rowspan="3" |[[Oltin globus|Golden Globes]] |1991 |Best Performance by an Actor in a Television Series — Drama |''Quantum Leap'' |{{Nom}} | rowspan="3" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Scott Bakula|url=https://www.goldenglobes.com/person/scott-bakula|kirish sanasi=2021-06-30|ish=www.goldenglobes.com}}</ref> |- |1992 |Best Performance by an Actor in a Television Series — Drama |''Quantum Leap'' |{{Gʻolib}} |- |1993 |Best Performance by an Actor in a Television Series — Drama |''Quantum Leap'' |{{Nom}} |- | rowspan="2" |Online Film & Television Association |2009 |Best Guest Actor in a Comedy Series |''Chuck'' |{{Nom}} |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=13th Annual TV Awards (2008-09) - Online Film & Television Association|url=http://www.oftaawards.com/television-awards/13th-annual-tv-awards-2008-09/|kirish sanasi=2021-06-30|til=en-US}}</ref> |- |2013 |Best Supporting Actor in a Motion Picture or Miniseries |''Behind the Candelabra'' |{{Nom}} |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=17th Annual TV Awards (2012-13) - Online Film & Television Association|url=http://www.oftaawards.com/television-awards/17th-annual-tv-awards-2012-13/|kirish sanasi=2021-06-30|til=en-US}}</ref> |- |Peopleʼs Choice Awards |2015 |Favorite Actor in a New Television Series |''NCIS: New Orleans'' |{{Nom}} | |- | rowspan="5" |Primetime Emmy Awards |1990 |Outstanding Lead Actor in a Drama Series |''Quantum Leap'' |{{Nom}} | rowspan="5" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Scott Bakula|url=https://www.emmys.com/bios/scott-bakula|kirish sanasi=2021-06-30|ish=Television Academy|til=en}}</ref> |- |1991 |Outstanding Lead Actor in a Drama Series |''Quantum Leap'' |{{Nom}} |- |1992 |Outstanding Lead Actor in a Drama Series |''Quantum Leap'' |{{Nom}} |- |1993 |Outstanding Lead Actor in a Drama Series |''Quantum Leap'' |{{Nom}} |- |2013 |Outstanding Supporting Actor in a Miniseries or a Movie |''Behind the Candelabra'' |{{Nom}} |- | rowspan="3" |Saturn Awards |2002 |Best Actor in a Television Series |''Star Trek: Enterprise'' |{{Nom}} | |- |2003 |Best Actor in a Television Series |''Star Trek: Enterprise'' |{{Nom}} | |- |2004 |Best Actor in a Television Series |''Star Trek: Enterprise'' |{{Nom}} | |- |ShoWest Convention Awards |2015 |Ensemble Award |''Geography Club'' |{{Nom}} | |- |Tony Awards |1988 |Best Actor in a Musical |''Romance/Romance'' |{{Nom}} | |- | rowspan="6" |Viewers for Quality Television Awards |1990 |Best Actor in a Quality Drama Series |''Quantum Leap'' |{{Gʻolib}} | |- |1991 |Best Actor in a Quality Drama Series |''Quantum Leap'' |{{Gʻolib}} | |- |1992 |Best Actor in a Quality Drama Series |''Quantum Leap'' |{{Gʻolib}} | |- |1993 |Best Actor in a Quality Drama Series |''Quantum Leap'' |{{Gʻolib}} | |- |1994 |Special Player |''Murphy Brown'' |{{Gʻolib}} | |- |1995 |Special Player |''Murphy Brown'' |{{Nom}} | |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi}} * {{AllRovi person}} * Scott Bakula at the Internet Broadway Database * Scott Bakula at the Internet Off-Broadway Database * [http://sidewalkstv.com/webclips/b/scottbakula.html Scott Bakula 2000 Interview] on ''Sidewalks Entertainment'' * {{Veb manbasi|url=http://www.scifi.com/quantum/castcrew/bakulaint.html|sarlavha=Great Scott: A Conversation with Scott Bakula|ish=The Complete Quantum Leap: The Official Publication of the Show|nashriyot=[[MCA Publishing]] via [[Quantum Leap]] official site (Sci Fi Channel)|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060712042443/http://www.scifi.com/quantum/castcrew/bakulaint.html|arxivsana=July 12, 2006}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik erkak ovoz aktyorlari]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:1954-yilda tugʻilganlar]] i13mk7zf23t6ol4i5ap3xz3cwno72eq 2726356 2726355 2022-07-31T06:38:36Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|portret=Scott Bakula by Gage Skidmore.jpg|tavsif=Bakula 2016-yil [[San Diego Comic-Con International]] da|tugʻilgan paytidagi ismi=Scott Stewart Bakula|tavallud sanasi={{birth date and age|1954|10|9}}|tavallud joyi=[[St. Louis]], [[Missuri]], [[AQSh]]|kasbi={{hlist | [[Aktyor]] | [[direktor]]}}|faoliyat_yillari=1977-hozirgacha|bolalari=4|turmush oʻrtogʻi={{ubl |{{marriage|Krista Neumann|1981|1995|end=div}} |{{marriage|[[Chelsea Field]]|2009}} }}|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Scott Stewart Bakula''' ({{IPAc-en|'|b|æ|k|j|ʊ|l|ə}}; 1954-yil 9-oktabrda tugʻilgan)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=October 9, 2014 |title=UPI Almanac for Thursday, October 9, 2014 |work=United Press International |url=https://www.upi.com/Odd_News/2014/10/09/UPI-Almanac-for-Thursday-Oct-9-2014/4541411568847/?st_rec=6711433137600&ur3=1 |access-date=November 2, 2021 |quote=Scott Bakula ... born in 1954 (age 60)}}</ref> — amerikalik aktyor va rejissyor. U ikkita ilmiy-fantastik teleserialdagi rollari bilan tanilgan: „''Quantum Leap“dagi'' Sam Becket va ''Star Trek: Enterprise'' filmidagi kapitan [[Jonathan Archer]] roli. „Quantum Leap“ uchun u toʻrtta [[Emmy|Emmi mukofotiga]] va Oltin globus mukofotiga sazovor boʻldi . Bakula komediya-drama serialida rol oʻynagan ''"Men of a Certain Age"'' va [[NBC|NBC telekanalining]] „''Chuck''“ serialining ikkinchi va uchinchi fasllarida bosh qahramonning otasi Stephen J. Bartowski sifatida mehmon rolini oʻynagan. 2014-yildan 2015-yilgacha u [[HBO]] telekanalining ''Looking'' shousida tadbirkor Lynn rolini ijro etgan. 2014-yildan 2021-yilgacha u ''NCIS: New-Orleanda'' maxsus agent Dueyn Kassius „King“ rolini tasvirlagan. == Yoshlik == Bakula [[Saint Louis|Sent-Luisda, Missuri shtatida]], Sally va huquqshunos Joseph Stewart Bakula (1928-2014) oilasida tugʻilgan<ref name="nl.newsbank.com">{{Yangiliklar manbasi |date=April 17, 1998 |title=Actor Scott Bakula takes the city by storm to launch his new movie |work=St. Louis Post-Dispatch |url=http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=SL&p_theme=sl&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=0EB086DAF7BC54CC&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=November 4, 2008 |title=Zumwinkel, Edwin F |work=St. Louis Post-Dispatch |url=http://nl.newsbank.com/nl-search/we/Archives?p_product=SL&p_theme=sl&p_action=search&p_maxdocs=200&p_topdoc=1&p_text_direct-0=124413333B66ECA8&p_field_direct-0=document_id&p_perpage=10&p_sort=YMD_date:D&s_trackval=GooglePM}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.stltoday.com/news/local/columns/joe-holleman/j-stewart-bakula-scott-bakula-s-father-died-monday/article_a20fba3e-0f60-59bf-bd40-7bbec33b0c68.html|sarlavha=J. Stewart Bakula, Scott Bakula's father, died Monday|muallif=Holleman|ism=Joe|ish=STLtoday.com|til=en|kirish sanasi=2020-03-22}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://familysearch.org/ark:/61903/1:1:QLX1-ZLKK|sarlavha=Missouri, World War II Draft Registration Cards,1940–1945|muallif=Bakula|sana=1946|ish=FamilySearch}}</ref>. Uning ukasi va singlisi bor<ref name="unexpurgated-p2">{{Veb manbasi|url=http://www.scifi.com/quantum/castcrew/bakulaint2.html|sarlavha=Complete, Unexpurgated Transcript of the Scott Bakula Interview from the SCI FI Program ''Sciographpy: Quantum Leap''|sana=August 13, 2000|nashriyot=Quantum Leap official site ([[Syfy|Sci Fi Channel]])|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060714064944/http://www.scifi.com/quantum/castcrew/bakulaint2.html|arxivsana=July 14, 2006}}</ref>. Oila familiyasi [[Chexlar|chex]] va chexiyalik ajdodlardan kelib chiqqan boʻlib, soʻzma-soʻz „tayoq“ ([[Bogemiya|bakuľa]]) deb tarjima qilinadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Adams|ism=Cindy|sana=2014-09-17|sarlavha=Scott Bakula wants you to know how to pronounce his name|url=http://pagesix.com/2014/09/17/scott-bakula-wants-you-to-know-how-to-pronounce-his-name/|kirish sanasi=17 December 2014|ish=Page Six}}</ref>. U Jefferson kollejida oʻqidi<ref name="www.tvguide.com">{{Veb manbasi|url=https://www.tvguide.com/celebrities/scott-bakula/bio/174014/|sarlavha=Scott Bakula|ish=TV Guide}}</ref><ref name="http://www.websterkirkwoodtimes.com">{{Veb manbasi|url=http://www.websterkirkwoodtimes.com/Articles-i-2002-06-21-177496.114137-Back-Home-With-Scott-Bakula.html#axzz3aRcjYULz|sarlavha=Back Home With Scott Bakula|ish=Webster-Kirkwood Times Online|sana=June 21, 2002}}</ref>. [[Fayl:38th_Annual_Saturn_Awards_-_Scott_Bakula_(14158575614)_(cropped).jpg|thumb| Bakula Saturn mukofotlarida, 2012-yil]] == Shaxsiy hayot == Bakula 1981-yilda Krista Neumann bilan oila qurdi va er-xotinning ikki farzandi bor edi. Ular 1995-yilda ajrashishdi. U 15 yillik munosabatlardan soʻng 2009-yilda u aktrisa Chelsea Fieldga uylandi. Bakula va Fieldning ikki farzandi bor<ref>{{Veb manbasi|muallif=Stein|ism=Megan|sana=December 17, 2019|sarlavha=''NCIS: New Orleans'' Star Scott Bakula Is Actually Married to an Actress From the Show|url=https://www.countryliving.com/life/entertainment/a30246202/scott-bakula-wife-marriage/|kirish sanasi=June 3, 2021|ish=Country Living}}</ref>. Bakulaning soʻzlariga koʻra, u „''Quantum Leap''“ ning „toʻrt yarim mavsumi davomida deyarli uyda boʻlmagan“, shuning uchun u keyingi loyihalarda oilaviy hayotini birinchi oʻringa qoʻyishni tanlagan. Uning ''"Star Trek: Enterprise"'' shartnomasi bo‘yicha suratga olish 6 soatgacha yakunlanishi kerak edi{{Nbsp}}har chorshanba kuni kechqurun u oilasi bilan kechki ovqat yeyishi mumkin edi. ''NCIS: New-Orlean'' filmini suratga olish paytida u har dam olish kunlari uyiga, xotini bilan vaqt oʻtkazish uchun [[Los Anjeles|Los-Anjelesga]] qaytdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.people.com/article/ncis-new-orleans-scott-bakula-family|sarlavha=NCIS: New Orleans' Scott Bakula on Why He Puts His Family First|sana=24 November 2015}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol !Eslatma |- |1990 |''Sibling Rivalry'' |Harry Turner | |- |1991 |''Necessary Roughness'' |Paul Blake | |- |1993 |''Mercy Mission: the Rescue of Flight 771'' |Jay Parkins | |- | rowspan="2" |1994 |''Color of Night'' |Bob Moore | |- | data-sort-value="Passion to Kill, A" |''A Passion to Kill'' |Dr. David Lawson | |- | rowspan="2" |1995 |''Lord of Illusions'' |Harry D’Amour | |- |<nowiki><i id="mwAR4">My Family</i></nowiki> |David Ronconi | |- |1997 |''Cats Donʼt Dance'' |Danny |Ovoz |- |1998 |''Major League: Back to the Minors'' |Gus Cantrell | |- |1999 |''[[American Beauty]]'' |Jim Olmeyer | |- |2000 |''Above Suspicion'' |James Stockton | |- |2000 |''Luminarias'' |Joseph | |- |2001 |''Life as a House'' |Officer Kurt Walker | |- |2002 |''Role of a Lifetime'' |Bobby Cellini / Buck Steele | |- |2009 | data-sort-value="Informant!, The" |''The Informant!'' |FBI Special Agent Brian Shepard | |- | rowspan="2" |2011 |''Source Code'' |Colter’s Father |Ovoz |- | data-sort-value="Captains, The" |''The Captains'' |Himself | |- | rowspan="2" |2013 |''Geography Club'' |Carl Land | |- |''Enter the Dangerous Mind'' |Kevin | |- |2014 |''Elsa &amp;amp; Fred'' |Raymond Hayes | |- | rowspan="2" |2016 |''Me Him Her'' |Mr. Ehrlick | |- |''Summertime'' |Paul’s Father | |- |2017 |''Basmati Blues'' |Eric | |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- | rowspan="2" |1986 |''[[:en:My_Sister_Sam|My Sister Sam]]'' |Peter Strickland |- |''[[:en:The_Disney_Sunday_Movie|The Disney Sunday Movie]]'' |Jeffrey Wilder |- |1986-1987 |''[[:en:Gung_Ho_(TV_series)|Gung Ho]]'' |Hunt Stevenson |- |1986-1988 |''[[:en:Designing_Women|Designing Women]]'' |Ted Shively |- | rowspan="3" |1987 |''[[:en:CBS_Summer_Playhouse|CBS Summer Playhouse]]'' |Dr. Paul Sanderson |- | data-sort-value="Last Fling, The" |''[[:en:The_Last_Fling|The Last Fling]]'' |Drew |- |''[[:en:Matlock_(TV_series)|Matlock]]'' |Jeb Palmer |- |1988 |''[[:en:Eisenhower_and_Lutz|Eisenhower and Lutz]]'' |Barnett M. „Bud“ Lutz, Jr. |- |1989-1993 |''[[:en:Quantum_Leap|Quantum Leap]]'' |[[:en:Sam_Beckett|Sam Beckett]] |- |1992 |''In the Shadow of a Killer'' |Det. David Mitchell |- |1993 |''[[:en:Mercy_Mission_-_the_Rescue_of_Flight_771|Mercy Mission: the Rescue of Flight 771]]'' |Jay Parkins |- |1993 |''[[:en:For_Goodness_Sake|For Goodness Sake]]'' |Henry |- |1993-1996 |''[[:en:Murphy_Brown|Murphy Brown]]'' |Peter Hunt |- |1994 |''[[:en:Nowhere_to_Hide_(1994_film)|Nowhere to Hide]]'' |Kevin Nicholas |- |1994 |''Men, Movies & Carol'' |Himself |- |1994 |''[[:en:Dream_On_(TV_series)|Dream On]]'' |Aaron Hendrick, Kidnapper #1 |- |1995 | data-sort-value="Invaders, The" |''[[:en:The_Invaders_(miniseries)|The Invaders]]'' |Nolan Wood |- |1995 |''Prowler'' |Jack Harcher |- |1996 | data-sort-value="Bachelor's Baby, The" |''The Bachelor’s Baby'' |Jake Henry |- |1996-1997 |''[[:en:Mr._&_Mrs._Smith_(1996_TV_series)|Mr. & Mrs. Smith]]'' |Mr. Smith |- |1998 |''[[:en:Adventures_from_the_Book_of_Virtues|Adventures from the Book of Virtues]]'' |Elbegast the Robber Knight |- | rowspan="2" |1999 |''Mean Streak'' |Det. Lou Mattoni |- |''[[:en:NetForce_(film)|NetForce]]'' |Alex Michaels |- | rowspan="4" |2000 |''Father Canʼt Cope'' |Wes Harrison |- |''[[:en:In_the_Name_of_the_People_(2000_film)|In the Name of the People]]'' |John Burke |- |''Papaʼs Angels'' |Grins Jenkins |- | data-sort-value="Trial of Old Drum, The" |''The Trial of Old Drum'' |George Graham Vest |- | rowspan="3" |2001 | data-sort-value="Girl Thing, A" |''[[:en:A_Girl_Thing|A Girl Thing]]'' |Paul Morgan |- |''Late Boomers'' |Teddy Barnett |- |''What Girls Learn'' |Nick |- |2001-2005 |''[[:en:Star_Trek:_Enterprise|Star Trek: Enterprise]]'' |[[:en:Jonathan_Archer|Jonathan Archer]] |- |2003 | data-sort-value="Ticket, The" |''The Ticket'' |Dunniger |- |2006-2010 | data-sort-value="New Adventures of Old Christine, The" |''[[:en:The_New_Adventures_of_Old_Christine|The New Adventures of Old Christine]]'' |"Papa Jeff" Hunter |- | rowspan="2" |2007 |''[[:en:American_Body_Shop|American Body Shop]]'' |Maury |- |''[[:en:Blue_Smoke|Blue Smoke]]'' |John Minger |- | rowspan="2" |2008 |''[[:en:Boston_Legal|Boston Legal]]'' |Jack Ross |- |''[[:en:Tracey_Ullman's_State_of_the_Union|State of the Union]]'' |Chris Fulbright |- |2009 |''[[:en:Guys_and_Dolls_(musical)|Guys and Dolls]] at the Hollywood Bowl'' |Nathan Detroit |- |2009-2010 |''[[:en:Chuck_(TV_series)|Chuck]]'' |[[:en:Stephen_J._Bartowski|Stephen J. Bartowski]] |- |2009-2011 |''[[:en:Men_of_a_Certain_Age|Men of a Certain Age]]'' |Terry Elliott |- | rowspan="4" |2012 |''[[:en:Desperate_Housewives|Desperate Housewives]]'' |Trip Weston |- |''[[:en:Family_Guy|Family Guy]]'' |Himself |- |''[[:en:Law_&_Order:_Special_Victims_Unit|Law & Order: Special Victims Unit]]'' |Kent Webster |- |''[[:en:Table_for_Three|Table for Three]]'' |Robert Morton |- | rowspan="4" |2013 |''[[:en:Behind_the_Candelabra|Behind the Candelabra]]'' |Bob Black |- |''NFL Training Video: How Not to Murder People'' |Referee |- |''[[:en:Two_and_a_Half_Men|Two and a Half Men]]'' |Jerry |- |''Untitled Bounty Hunter Project'' |Pete |- |2014 |''[[:en:Caper_(2014_TV_series)|Caper]]'' |Pete Blue |- |2014-2015 |''[[:en:Looking_(TV_series)|Looking]]'' |Lynn |- |2014-2017 |''[[:en:NCIS_(TV_series)|NCIS]]'' |Dwayne Pride |- |2014-2021 |''[[:en:NCIS:_New_Orleans|NCIS: New Orleans]]'' |Dwayne Pride |- |2016 |''[[:en:Brothers_Take_New_Orleans|Brothers Take New Orleans]]'' |Himself |- | rowspan="2" |2017 |''[[:en:Cash_Cab_(U.S._game_show)|Cash Cab]]'' |Himself |- |''[[:en:It's_Always_Sunny_in_Philadelphia|Itʼs Always Sunny in Philadelphia]]'' |Himself |- |2019 |''[[:en:The_Simpsons|The Simpsons]]'' |Himself (voice) |- |2021 |''[[:en:What_We_Do_in_the_Shadows_(TV_series)|What We Do in the Shadows]]'' |Himself |} == Teatr == {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom ! class="unsortable" |Rol |- |1979 |''Magic to Do'' |Performer |- |1980 | data-sort-value="Baker's Wife, The" |''The Baker’s Wife'' |Dominique |- | rowspan="2" |1981 |''I Love My Wife'' |Performer |- |''Ta-Dah!'' |Performer |- |1982 |''Is There Life After High School?'' |Performer |- |1983 |''Marilyn'' |Joe DiMaggio |- |1985 | data-sort-value="Three Guys Naked from the Waist" |''3 Guys Naked from the Waist'' |Performer |- |1987, 1988 |''Romance/Romance'' |Performer, Sam, Alfred Von Wilmers |- |2007 |''No Strings'' |David Jordon |- |2011 |''Terrible Advice'' |Jake |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Uyushma !Yil !Turkum !Ish !Natija !Manba |- |American Television Awards |1993 |Best Actor in a Dramatic Series |''Quantum Leap'' |{{Nom}} | |- |Awards Circuit Community Awards |1999 |Best Cast Ensemble |''[[American Beauty]]'' |{{Nom}} | |- | rowspan="3" |[[Oltin globus|Golden Globes]] |1991 |Best Performance by an Actor in a Television Series — Drama |''Quantum Leap'' |{{Nom}} | rowspan="3" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Scott Bakula|url=https://www.goldenglobes.com/person/scott-bakula|kirish sanasi=2021-06-30|ish=www.goldenglobes.com}}</ref> |- |1992 |Best Performance by an Actor in a Television Series — Drama |''Quantum Leap'' |{{Gʻolib}} |- |1993 |Best Performance by an Actor in a Television Series — Drama |''Quantum Leap'' |{{Nom}} |- | rowspan="2" |Online Film & Television Association |2009 |Best Guest Actor in a Comedy Series |''Chuck'' |{{Nom}} |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=13th Annual TV Awards (2008-09) - Online Film & Television Association|url=http://www.oftaawards.com/television-awards/13th-annual-tv-awards-2008-09/|kirish sanasi=2021-06-30|til=en-US}}</ref> |- |2013 |Best Supporting Actor in a Motion Picture or Miniseries |''Behind the Candelabra'' |{{Nom}} |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=17th Annual TV Awards (2012-13) - Online Film & Television Association|url=http://www.oftaawards.com/television-awards/17th-annual-tv-awards-2012-13/|kirish sanasi=2021-06-30|til=en-US}}</ref> |- |Peopleʼs Choice Awards |2015 |Favorite Actor in a New Television Series |''NCIS: New Orleans'' |{{Nom}} | |- | rowspan="5" |Primetime Emmy Awards |1990 |Outstanding Lead Actor in a Drama Series |''Quantum Leap'' |{{Nom}} | rowspan="5" |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Scott Bakula|url=https://www.emmys.com/bios/scott-bakula|kirish sanasi=2021-06-30|ish=Television Academy|til=en}}</ref> |- |1991 |Outstanding Lead Actor in a Drama Series |''Quantum Leap'' |{{Nom}} |- |1992 |Outstanding Lead Actor in a Drama Series |''Quantum Leap'' |{{Nom}} |- |1993 |Outstanding Lead Actor in a Drama Series |''Quantum Leap'' |{{Nom}} |- |2013 |Outstanding Supporting Actor in a Miniseries or a Movie |''Behind the Candelabra'' |{{Nom}} |- | rowspan="3" |Saturn Awards |2002 |Best Actor in a Television Series |''Star Trek: Enterprise'' |{{Nom}} | |- |2003 |Best Actor in a Television Series |''Star Trek: Enterprise'' |{{Nom}} | |- |2004 |Best Actor in a Television Series |''Star Trek: Enterprise'' |{{Nom}} | |- |ShoWest Convention Awards |2015 |Ensemble Award |''Geography Club'' |{{Nom}} | |- |Tony Awards |1988 |Best Actor in a Musical |''Romance/Romance'' |{{Nom}} | |- | rowspan="6" |Viewers for Quality Television Awards |1990 |Best Actor in a Quality Drama Series |''Quantum Leap'' |{{Gʻolib}} | |- |1991 |Best Actor in a Quality Drama Series |''Quantum Leap'' |{{Gʻolib}} | |- |1992 |Best Actor in a Quality Drama Series |''Quantum Leap'' |{{Gʻolib}} | |- |1993 |Best Actor in a Quality Drama Series |''Quantum Leap'' |{{Gʻolib}} | |- |1994 |Special Player |''Murphy Brown'' |{{Gʻolib}} | |- |1995 |Special Player |''Murphy Brown'' |{{Nom}} | |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi}} * {{AllRovi person}} * Scott Bakula at the Internet Broadway Database * Scott Bakula at the Internet Off-Broadway Database * [http://sidewalkstv.com/webclips/b/scottbakula.html Scott Bakula 2000 Interview] on ''Sidewalks Entertainment'' * {{Veb manbasi|url=http://www.scifi.com/quantum/castcrew/bakulaint.html|sarlavha=Great Scott: A Conversation with Scott Bakula|ish=The Complete Quantum Leap: The Official Publication of the Show|nashriyot=[[MCA Publishing]] via [[Quantum Leap]] official site (Sci Fi Channel)|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060712042443/http://www.scifi.com/quantum/castcrew/bakulaint.html|arxivsana=July 12, 2006}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik erkak ovoz aktyorlari]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:1954-yilda tugʻilganlar]] bpk8oinmovbyfmdepxyznt5tkscq97p Camp de la Industria 0 756702 2726556 2720020 2022-07-31T09:27:57Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Stadion bilgiqutisi | stadium_name = Kamp de la Industriya | bgcolor = | nickname = | image = [[File:Camp carrer industria 1909.jpg|300px]] | fullname = Camp de la Indústria | location = [[Barselona]], [[Kataloniya]], {{Ispaniya bayrogʻi}} [[Ispaniya]] | coordinates = | broke_ground = [[1909|1909-yil]] | built = [[1909|1909-yil]] | opened = [[1909|1909-yil]] [[14-mart]] | renovated = [[1916|1916-yil]] | expanded = | closed = [[1922|1922-yil]] | demolished = | owner = [[FC Barcelona]] | operator = | surface = tabiiy maysa | construction_cost = | architect = | structural engineer = | services engineer = | general_contractor = | project_manager = | main_contractors = | former_names = | tenants = [[FC Barcelona|Barcelona]] (1909 — 1922) | seating_capacity = 6.000 | dimensions = 91 × 52 m | scoreboard = }} '''"Industria"''' ({{Lang-es|Camp de la Industria}}) — sobiq futbol [[Stadion|stadioni]], [[Kataloniya]] poytaxti [[Barselona|Barselonada]] joylashgan. 1909-yildan 1922-yilgacha — [[FC Barcelona|"Barselona"]] futbol klubining uy arenasi<ref>{{Veb manbasi|til=es|url=http://lafutbolteca.com/futbol-club-barcelona/|sarlavha=Fútbol Club Barcelona :: La Futbolteca. Enciclopedia del Fútbol Español}}</ref>. == Arena tarixi == [[Fayl:20_Inauguració_del_camp_del_Barça_al_c._Indústria.jpg|left|thumb|150px|Stadion ochilishi sharafiga esdalik lavhasi]] Umumiy sig‘imi 1500 kishiga mo‘ljallangan stadion 1909-yil 14-martda bir yil avval bu lavozimga qaytgan prezident Joan Gamper davrida rasman ochilgan. „koʻk-anorranglilar“ arenasini qurish jarayonida jiddiy moliyaviy qiyinchiliklarni boshdan kechirishdi, ammo Gamper yirik mahalliy tadbirkorlardan birining yordamini olishga muvaffaq boʻldi<ref>{{Veb manbasi|til=ca|url=http://arxiu.fcbarcelona.cat/web/catala/noticies/club/temporada08-09/03/n090314107593.html|sarlavha=Cent anys del camp de la Indústria|ish=FCBarcelona.cat|sana=2012-08-04|access-date=2022-07-27|archive-date=2012-08-04|archive-url=https://archive.today/20120804055554/http://arxiu.fcbarcelona.cat/web/catala/noticies/club/temporada08-09/03/n090314107593.html}}</ref>. 1916-yilda stadion sigʻimi sezilarli darajada kengaytirildi, buning natijasida u 6000 tomoshabinni sigʻdira boshladi. „Barselona“ning oʻsha paytdagi eng iqtidorli futbolchilaridan biri hisoblangan hujumchi Paulino Alkantara 15 yoshida „Camp de la Industria“da debyut qildi<ref>{{Veb manbasi|til=es|url=https://www.fcbarcelona.es/es/club/noticias/1645589/el-campo-de-la-calle-de-la-industria-111-anos-de-inspiracion|sarlavha=El campo de la calle de la Industria, 111 años de inspiración|ish=FCBarcelona.es}}</ref>. Klubning ajoyib yutuqlari tez orada stadionning qulaylik va xavfsizlik standartlariga javob berishni toʻxtatib, jamoaning oʻyinlarini oʻz koʻzlari bilan tomosha qilishni istagan barcha muxlislarni sigʻdira olmasligiga olib keldi, shuning uchun jamoa rahbariyati arenani oʻzgartirishga qaror qildi va 1922-yilda Barselona [[Camp de Les Corts|"]][[Camp de Les Corts]]"da oʻynay boshladi<ref>{{Veb manbasi|til=es|ish=Futbol Mundial|url=https://www.futbolmundial.com/2020/10/22/por-que-los-fans-del-barcelona-estan-orgullosos-de-ser-llamados-cules/|sarlavha=Por qué los fans del Barcelona están orgullosos de ser llamados ‘Culés’}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://estadiosdeespana.blogspot.co.uk/2011/04/barcelona-camp-de-les-corts.html|sarlavha=Estadios de Fútbol en España: Barcelona - Camp de Les Corts|ish=web.archive.org|sana=2012-06-10|access-date=2022-07-26|archive-date=2012-06-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20120610162657/http://estadiosdeespana.blogspot.co.uk/2011/04/barcelona-camp-de-les-corts.html}}</ref>. == Tavsifi == Maydon [[Barselona|Barselona shahridagi]] inshootlarning zamonaviyligi tufayli toʻliq inqilob boʻldi. Bu Ispaniyada sunʼiy yoritgichli birinchi futbol maydoni edi. Uning ikki qavatli yogʻoch tribunasi 1500 kishiga moʻljallangan boʻlib, koʻcha sigʻimi yonida maksimal sigʻimi 6000 kishiga yetdi. Dastlab, maydonda kiyim almashtirish xonalari yoki dush xonalari boʻlmagan, shuning uchun oʻyindan soʻng oʻyinchilar lavabo va sovuq suv toʻla vaza bilan yuvinishgan. Keyinchalik kiyim almashtirish xonalari va dushlar qurildi. Maydon uzunligi 91 metr, eni 52 metr edi. Maydonni himoya qiluvchi xavfsizlik panjaralari yoʻq edi. == Ushbu arenada qoʻlga kiritilgan sovrinlar == Ushbu maydonda oʻynab, „Barselona“ 13 ta rasmiy chempionlikni tantana qildi: :* '''Kataloniya chempionati''' ('''8'''): 1909/10, 1910/11, 1912/13, 1915/16, 1918/19, 1919/20, 1920/21 va 1921/22 :* '''Ispaniya kubogi''' ('''5'''): 1910, 1912, 1913, 1920 va 1922 == Manbalar == {{manbalar}} d9dnb0c1kfg8etm2jn7juufgie9icq3 Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiSport/Futbol 4 756744 2725785 2724185 2022-07-30T16:04:30Z Umarxon III 18267 /* Yaratilgan maqolalar */ wikitext text/x-wiki {{Vikipediya:WikiStipendiya marafoni/WikiSport/Tepasi}} <div style="background-color:#D8DDE8; padding:0.2em 0.4em; font-size:120%; font-weight:bold; text-align:left;"> [[File:Football (soccer ball).svg|20px]] Futbol </div> Ushbu loyiha [[oʻzbekcha Vikipediya]]da [[futbol]] bilan bogʻliq mavzularni, xususan, '''futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionatlari''', '''Oʻzbekistonning futbol klublari''', '''oʻzbekistonlik futbolchilar''' haqidagi maʼlumotlarni koʻpaytirish boʻyicha [[WikiStipendiya]] marafoni doirasida yoʻlga qoʻyilgan. Loyihada barcha jins vakillari qayerda yashashlaridan qatʼi nazar ishtirok etishlari mumkin. Loyihada qatnashishni istaysizmi, yoʻqmi, sizga xush kelibsiz, deymiz! Loyihaning maqsadi — Vikipediyada futbol haqidagi kontentni koʻpaytirish hamda loyiha yordamida sportga, xususan, futbolga boʻlgan qiziqish ortishiga hissa qoʻshishdir. Eng avvalo bu loyiha Oʻzbekiston futboli haqida yangi maqolalar yaratish hamda mavjud maqolalarni yaxshilash maqsadida yoʻlga qoʻyilgan boʻlib. Loyihaning samaradorligini oshirish maqsadida Oʻzbekiston Professional futbol ligasi rahbariyati va jurnalist Muxrim Aʼzamxoʻjayev bilan hamkorlik yoʻlga qoʻyildi. == WikiFutbol mavzulari == Oʻzbekcha Vikipediyada Oʻzbekiston va xorijning koʻplab futbol turnirlari, futbol klublari va futbolchilar haqida, futbolga taalluqli boshqa koʻplab mavzularda '''maqola yoʻq''' yoki mavjud maqolalar '''oʻta qisqa'''. Quyida yaratilishi va kengaytirilishi kerak boʻlgan maqolalar roʻyxati keltirilgan: {{div col|3}} === Futbol klublari === * [[Olmaliq (futbol klubi)|AGMK]] (<small>yaxshilandi, [[Foydalanuvchi:Umarxon III|Umarjon Rahimov]]</small>) * [[Andijon (futbol klubi)]] (<small>yaxshilandi, [[Foydalanuvchi:Umarxon III|Umarjon Rahimov]]</small>) * [[Andijon II]] * [[Aral]] * [[Aral samali]] (<small>yaxshilandi, [[Foydalanuvchi:Umarxon III|Umarjon Rahimov]]</small>) * [[Bunyodkor PFK]] (<small>yaxshilandi, [[Foydalanuvchi:Umarxon III|Umarjon Rahimov]]</small>) * [[Bunyodkor-Farm]] * [[Buxoro (futbol klubi)]] (<small>yaxshilandi, [[Foydalanuvchi:Umarxon III|Umarjon Rahimov]]</small>) * [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)]] (<small>yangi yaratildi, [[Foydalanuvchi:Вероника Мякушкина|Вероника Мякушкина]]</small>) * [[Doʻstlik (Oltiariq futbol klubi)]] * [[Doʻstlik (Toshkent futbol klubi)]] * [[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)]] (<small>yaxshilandi, [[Foydalanuvchi:Umarxon III|Umarjon Rahimov]]</small>) * [[Lokomotiv BFK]] (<small>yangi yaratildi, [[Foydalanuvchi:Вероника Мякушкина|Вероника Мякушкина]]</small>) * [[Lochin (futbol klubi)]] * [[Mashʼal (futbol klubi)]] (<small>yaxshilandi, [[Foydalanuvchi:Вероника Мякушкина|Вероника Мякушкина]]</small>) * [[Metallurg Bekobod]] (<small></small>) * [[Nasaf (futbol klubi)]] (<small></small>) * [[Nasaf-Farm]] * [[Navbahor (futbol klubi)]] (<small></small>) * [[Navbahor-Farm]] * [[Neftgazmontaj]] * [[Neftchi (futbol klubi)]] (<small>yaxshilandi, [[Foydalanuvchi:Umarxon III|Umarjon Rahimov]]</small>) * [[Olimpik]] (<small>yangi yaratildi, [[Foydalanuvchi:Jamshid Nurkulov|Jamshid Nurkulov]]</small>) * [[Paxtakor (futbol klubi)]] (<small></small>) * [[Paxtakor-79]] * [[Qizilqum (futbol klubi)]] (<small></small>) * [[Qizilqum-Farm]] * [[Qumqoʻrgʻon-1977]] * [[Qoʻqon 1912]] (<small>yaxshilandi, [[Foydalanuvchi:Umarxon III|Umarjon Rahimov]]</small>) * [[Surxon (futbol klubi)]] (<small>yaxshilandi, [[Foydalanuvchi:Umarxon III|Umarjon Rahimov]]</small>) * [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)]] (<small>yaxshilandi, [[Foydalanuvchi:Umarxon III|Umarjon Rahimov]]</small>) * [[Turon (futbol klubi)]] (<small>yangi yaratildi, [[Foydalanuvchi:Bigkhanm|Bigkhanm]]</small>) * [[Unired FC]] * [[Xorazm (futbol klubi)]] (<small>yangi yaratildi, [[Foydalanuvchi:Вероника Мякушкина|Вероника Мякушкина]]</small>) * [[Yangiyer (futbol klubi)]] (<small>yangi yaratildi, [[Foydalanuvchi:Вероника Мякушкина|Вероника Мякушкина]]</small>) * [[Zomin (futbol klubi)]] (<small>yangi yaratildi, [[Foydalanuvchi:Вероника Мякушкина|Вероника Мякушкина]]</small>) * [[Gʻijduvon (futbol klubi)]] * [[Shahrixon (futbol klubi)]] (<small>yangi yaratildi, [[Foydalanuvchi:Umarxon III|Umarjon Rahimov]]</small>) * [[Shoʻrtan (futbol klubi)]] (<small>yaxshilandi, [[Foydalanuvchi:Umarxon III|Umarjon Rahimov]]</small>) * [[Chigʻatoy (futbol klubi)]] * [[Futbol boʻyicha 2012-yilgi Oʻzbekiston chempionati]] (<small>yaxshilandi, [[Foydalanuvchi:Umarxon III|Umarjon Rahimov]]</small>) === Ayollar futbol klublari === * [[AGMK (ayollar futbol klubi)]] * [[AGMK II (ayollar futbol klubi)]] * [[Andijon (ayollar futbol klubi)]] * [[Bunyodkor (ayollar futbol klubi)]] * [[Buxoro (ayollar futbol klubi)]] * [[Dinamo (ayollar futbol klubi, Samarqand)]] * [[Lokomotiv (ayollar futbol klubi, Toshkent)]] * [[Metallurg (ayollar futbol klubi)]] * [[Navbahor (ayollar futbol klubi)]] * [[Neftchi (ayollar futbol klubi)]] * [[Paxtakor (ayollar futbol klubi)]] * [[Qizilqum (ayollar futbol klubi)]] * [[Sevinch (ayollar futbol klubi)]] * [[Surxon (ayollar futbol klubi)]] * [[Soʻgʻdiyona (ayollar futbol klubi)]] === Chempionatlar === * [[Futbol boʻyicha 2012-yilgi Oʻzbekiston chempionati]] * [[Osiyo chempionlar ligasi 2016 guruh bosqichi]] * [[Osiyo chempionlar ligasi 2016 3-oʻtish bosqichi]] {{div col end}} ==Yaratilgan maqolalar== {{div col|3}} * [[Olimpik]] * [[AFC U-23 Osiyo chempionati 2022]] * [[Lokomotiv BFK]] * [[Axbor Imomxoʻjayev]] * [[Turon (futbol klubi)]] * [[Xorazm (futbol klubi)]] * [[Yangiyer (futbol klubi)]] * [[Zomin (futbol klubi)]] * [[Shahrixon (futbol klubi)]] * [[Bahodir Ibragimov]] * [[Turon (futbol klubi)]] * [[Bahrom Vafoev nomli stadion]] {{div col end}} ===Yaxshi maqolalar=== {{div col|3}} * [[O‘zbekiston milliy futbol terma jamoasi (23 yoshgacha)]] {{div col end}} [[Turkum:WikiSport]] ns1nnb4tmcq8wou4uym60qyojcv6wd1 Paul Dano 0 756771 2726353 2718924 2022-07-31T06:36:42Z Visola Tangirova 72133 /* Havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Paul Dano|portret=File:Paul Dano Cannes 2015.jpg|tavsif=Dano [[2015 Cannes Film Festival]] da|tugʻilgan paytidagi ismi=Paul Franklin Dano|tavallud sanasi={{birth date and age|mf=yes|1984|6|19}}|tavallud joyi=[[Nyu York]], [[AQSh]]|kasbi=[[aktyor]]|bolalari=1|faoliyat_yillari=1996-hozirgacha|fuqaroligi={{AQSh}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Paul Franklin Dano''' ({{IPAc-en|ˈ|d|eɪ|n|oʊ}};<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/video/movies/100000006192778/wildlife-scene-paul-dano-carey-mulligan.html|sarlavha='Wildlife' {{!}} Anatomy of a Scene|ish=The New York Times|sana=November 1, 2018|kirish sanasi=November 22, 2018}}</ref> 1984-yil 19-iyunda tugʻilgan)<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cammila Collar |date=2015 |title=Paul Dano - Biography |work=[[The New York Times]] |department=Movies & TV Dept. |url=https://www.nytimes.com/movies/person/1548294/Paul-Dano/biography |url-status=dead |access-date=September 17, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150606080820/http://www.nytimes.com/movies/person/1548294/Paul-Dano/biography |archive-date=June 6, 2015}}</ref> — amerikalik aktyor. U oʻz karyerasini ''"The Newcomers"'' (2000) filmida debyut qilishdan oldin Brodveyda boshlagan. U ''LIE'' (2001) filmidagi roli uchun eng yaxshi debyut ijrosi uchun Independent Spirit mukofotiga sazovor boʻldi va „''Little Miss Sunshine“'' (2006) filmidagi Dwayne Hoover roli uchun maqtovlarga sazovor boʻldi. Paul Thomas Andersonning „''There Will Be Blood“'' (2007) filmidagi Paul va Eli Sunday rollari uchun u BAFTA mukofotiga „Eng yaxshi ikkinchi plandagi aktyor“ nominatsiyasida nomzod boʻlgan. Dano oʻzining rejissyorlik debyutini Richard Fordning romani asosidagi „''Wildlife''“ (2018) dramatik filmida qildi. U sherigi Zoe Kazan bilan birgalikda ssenariy yozgan. 2018-yilda u [[Showtime]] mini ''-serialida Escape at Dannemorada'' rol o‘ynadi, buning uchun u Cheklangan serial yoki filmdagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktyor uchun Primetime Emmy mukofoti nominatsiyasini oldi. == Yoshlik == Dano Nyu-York shahrida (Nyu-York) ''tugʻilgan'', uy bekasi Gladys va moliyaviy maslahatchi Paul A. Danoning oʻgʻli<ref name="THRInterviewMarch2022">{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/paul-dano-the-batman-riddler-the-fabelmans-1235101919/|sarlavha=Paul Dano on His Terrifying Batman Villain and Why He's No Longer Scared of Going Hollywood|sana=March 2, 2022|ism=Rebecca|muallif=Keegan|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=March 2, 2022}}</ref>. Uning Sarah ismli singlisi bor<ref>Grandjean, Pat, „First People“ column, item titled „The Buzz“, ''Connecticut Magazine'', November 2006, p. 17.</ref><ref name="Spot">{{Veb manbasi|url=https://www.thehour.com/norwalk/article/Spotlight-again-on-Wilton-s-Paul-Dano-8280423.php|sarlavha=Spotlight again on Wilton's Paul Dano|nashriyot=The Hour|sana=2008-03-05|kirish sanasi=2022-03-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120226075748/http://www.thehour.com/story/61385|arxivsana=February 26, 2012}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mcall.com/entertainment/mc-xpm-2012-07-26-mc-movies-paul-dano-ruby-sparks-20120726-story.html|sarlavha='Ruby Sparks' Paul Dano chills out in Pennsylvania|nashriyot=Morning Call|sana=2012-07-26|kirish sanasi=2022-03-15}}</ref>. Dano bolaligining birinchi yillarini Nyu-York shahrida oʻtkazdi va dastlab Browning maktabida oʻqidi<ref name="Spot" /><ref name="Fair Game with Faith Salie">{{Yangiliklar manbasi |title=Fair Game – Paul Dano |publisher=Public Radio International |url=http://www.publicbroadcasting.net/fairgame/.jukebox?action=viewMedia&mediaId=665825/}}</ref>. U bolaligida Danoning oilasi [[New Canaan|Konnektikut shtatining Yangi Kanʼon shahriga koʻchib oʻtdi va nihoyat Konnektikut shtatidagi]] Wiltonga joylashdi<ref name="Spot" />. Dano Wilton oʻrta maktabida oʻqishni davom ettirdi, uni 2002-yilda tugatdi va Nyu-York shahridagi Eugene Lang kollejida oʻqidi<ref name="Spot" />. U jamoat teatrida ishtirok etgan va u Yangi Kanʼonda konsert berganida, ota-onasi uni Nyu-Yorkka olib ketishga undashgan<ref name="Spot" />. [[Fayl:PaulDano07.jpg|thumb| Dano 2007-yilda]] [[Fayl:Paul_Dano_at_TIFF_2014.jpg|thumb| Dano 2014-yilda [[Toronto xalqaro film festivali|Toronto xalqaro kinofestivalida]]]] [[Fayl:Daniel_Radcliffe_and_Paul_Dano.jpg|right|thumb| Dano 2017-yilda hamkasbi [[Daniel Radcliffe]] bilan ''Shveytsariya armiyasini'' targʻib qilmoqda]] == Shaxsiy hayot == Dano 2007-yildan beri aktrisa va ssenariy muallifi Zoe Kazan bilan munosabatda bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=July 20, 2012 |title=Actual Couples Explore a Fantasy, the Aesthetic Sort |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2012/07/22/movies/ruby-sparks-with-zoe-kazan-and-paul-dano.html |access-date=July 3, 2015}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=June 4, 2015 |title=Love and Mercy's Paul Dano relates to Brian Wilson's tortured genius |work=[[The Sydney Morning Herald]] |url=https://www.smh.com.au/entertainment/movies/sydney-film-festival/love-and-mercys-paul-dano-relates-to-brian-wilsons-tortured-genius-20150601-ghdtjz.html |access-date=July 3, 2015}}</ref>. Ularning 2018-yil avgust oyida tug‘ilgan qizi bor Ular Bruklindagi Boerum Hillda istiqomat qilishadi<ref name="for the past decade">{{Yangiliklar manbasi |last=Ugwu |first=Jeffrey |date=January 2, 2019 |title=Paul Dano's Cup Runneth Over (and Over) |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2019/01/02/theater/paul-dano-true-west-broadway-wildlife.html |access-date=7 March 2019}}</ref>. Dano Mook guruhining vokalisti va bosh gitarachisi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lee|ism=Jinnie|sarlavha=Meet Mook|url=http://www.nylonmag.com/?section=article&parid=351|ish=Nylon Magazine|sana=2007-11-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110916080312/http://www.nylonmag.com/?section=article&parid=351|arxivsana=September 16, 2011}}</ref>. Rejissyor Bong Jun Xo Bruklindagi shoularidan birini ko‘rgandan so‘ng, 2017-yilgi „''Okja''“ filmida Dano uchun maxsus qism yozganini aytdi. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFFFCC;" |{{dagger|alt=Denotes productions that have not yet been released}} | Hali chiqarilmagan mahsulotlarni bildiradi |} '''Aktyor sifatida''' {| class="wikitable unsortable" !Yil !Nom !Rol !Direktor |- |2000 |''The Newcomers'' |Joel |James Allen Bradley |- |2001 |''L.I.E.'' |Howie Blitzer |Michael Cuesta |- |2002 |''The Emperor’s Club'' |Martin Blythe |Michael Hoffman |- | rowspan="2" |2004 |''Taking Lives'' |Young Asher |D. J. Caruso |- |''The Girl Next Door'' |Klitz |Luke Greenfield |- | rowspan="2" |2005 |''The Ballad of Jack and Rose'' |Thaddius |Rebecca Miller |- |''The King'' |Paul |James Marsh |- | rowspan="2" |2006 |''Little Miss Sunshine'' |Dwayne |Jonathan Dayton<br /><br /> Valerie Faris |- |''Fast Food Nation'' |Brian |Richard Linklater |- | rowspan="2" |2007 |''Weapons'' |Chris |Adam Bhala Lough |- |''There Will Be Blood'' |Paul Sunday / Eli Sunday |Paul Thomas Anderson |- | rowspan="3" |2008 |''Explicit Ills'' |Rocco |Mark Webber |- |''Light and the Sufferer'' |Don („Light“) |Christopher Peditto |- |''Gigantic'' |Brian Weathersby |Matt Aselton |- | rowspan="3" |2009 |''Taking Woodstock'' |VW Guy |Ang Lee |- |''The Good Heart'' |Lucas |Dagur Kári |- |''Where the Wild Things Are'' |Alexander (voice) |Spike Jonze |- | rowspan="3" |2010 |''The Extra Man'' |Louis Ives |Shari Springer Berman<br /><br /> Robert Pulcini |- |''Meek’s Cutoff'' |Thomas Gately |Kelly Reichardt |- |''[[Knight and Day]]'' |Simon Feck |[[James Mangold]] |- |2011 |''Cowboys &amp;amp; Aliens'' |Percy Dolarhyde |[[Jon Favreau]] |- | rowspan="4" |2012 |''Being Flynn'' |Nick Flynn |Paul Weitz |- |''Ruby Sparks'' |Calvin Weir-Fields |Jonathan Dayton<br /><br /> Valerie Faris |- |''Looper'' |Seth |Rian Johnson |- |''For Ellen'' |Joby |So Yong Kim |- | rowspan="2" |2013 |''12 Years a Slave'' |John Tibeats |Steve McQueen |- |''Prisoners'' |Alex Jones |Denis Villeneuve |- |2014 |''Love &amp;amp; Mercy'' |Brian Wilson |Bill Pohlad |- |2015 |''Youth'' |Jimmy Tree |Paolo Sorrentino |- |2016 |''Swiss Army Man'' |Hank |Daniel Scheinert<br /><br /> Daniel Kwan |- |2017 |''Okja'' |Jay |Bong Joon-ho |- |2021 |''The Guilty'' |Matthew Fontenot (voice) |Antoine Fuqua |- | rowspan="3" |2022 |''[[The Batman (film)|The Batman]]'' |Edward Nashton / Riddler |Matt Reeves |- | style="background:#FFFFCC;" |''The Fabelmans'' {{dagger}} |Burt Fabelman |[[Steven Spielberg]] |- | style="background:#FFFFCC;" |''Spaceman'' {{dagger}} | |Johan Renck |- |} '''Direktor sifatida''' {| class="wikitable unsortable" !Yil !Nom ! class="unsortable" | Eslatmalar ! Distribyutor !Manba |- | 2018 |''[[:en:Wildlife_(film)|Wildlife]]'' | Hammuallif va prodyuser | IFC filmlari | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Pedersen|ism=Erik|sarlavha=Jake Gyllenhaal & Carey Mulligan Star In 'Wildlife', Paul Dano's Directing Debut|url=https://deadline.com/2016/09/wildlife-jake-gyllenhaal-carey-mulligan-paul-dano-directing-debut-1201825349/|ish=deadline|kirish sanasi=23 September 2016}}</ref> |- |} === Televizion === {| class="wikitable unsortable" !Yil !Nom !Rol |- |1996 |''Sensei Rainbow and the Dojo Kids'' |Paul |- |1996 |''Smart Guy'' |Nicholas |- |2002 |''Too Young to Be a Dad'' |Matt Freeman |- |2002-2004 |''[[The Sopranos]]'' |Patrick Whalen |- |2016 |''War &amp;amp; Peace'' |Pierre Bezukhov |- |2018 |''Escape at Dannemora'' |David Sweat |- |2022 |''Saturday Night Live'' |Himself |- |{{TBA}} | style="background:#FFFFCC;" |''Pantheon'' |Caspian |- |} === Teatr === {| class="wikitable unsortable" !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Eslatmalar |- |1996 |''Inherit the Wind'' |Howard |Royal teatri |- |1997-1998 |''A Christmas Carol'' |Street Urchin |Madison Square Gardendagi teatr |- |2007 |''Things We Want'' |Charles |Acorn teatri <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=November 8, 2007 |title=A Boys' Guide to Narcotizing the Pain |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2007/11/08/theater/reviews/08thin.html |access-date=July 3, 2015}}</ref> |- |2010-2011 |''A Free Man of Color'' |Meriwether Lewis |Vivian Beaumont teatri |- |2019 |''True West'' |Austin |American Airlines teatri |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|nm0200452}} * [http://www.financefoodie.com/2010/04/interview-w-paul-dano-good-heart-press.html Paul Dano at The Good Heart Press Day] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] jgawolwc80c24siwgzx35c0ijcd66y4 2726354 2726353 2022-07-31T06:37:02Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Paul Dano|portret=File:Paul Dano Cannes 2015.jpg|tavsif=Dano [[2015 Cannes Film Festival]] da|tugʻilgan paytidagi ismi=Paul Franklin Dano|tavallud sanasi={{birth date and age|mf=yes|1984|6|19}}|tavallud joyi=[[Nyu York]], [[AQSh]]|kasbi=[[aktyor]]|bolalari=1|faoliyat_yillari=1996-hozirgacha|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Paul Franklin Dano''' ({{IPAc-en|ˈ|d|eɪ|n|oʊ}};<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/video/movies/100000006192778/wildlife-scene-paul-dano-carey-mulligan.html|sarlavha='Wildlife' {{!}} Anatomy of a Scene|ish=The New York Times|sana=November 1, 2018|kirish sanasi=November 22, 2018}}</ref> 1984-yil 19-iyunda tugʻilgan)<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cammila Collar |date=2015 |title=Paul Dano - Biography |work=[[The New York Times]] |department=Movies & TV Dept. |url=https://www.nytimes.com/movies/person/1548294/Paul-Dano/biography |url-status=dead |access-date=September 17, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150606080820/http://www.nytimes.com/movies/person/1548294/Paul-Dano/biography |archive-date=June 6, 2015}}</ref> — amerikalik aktyor. U oʻz karyerasini ''"The Newcomers"'' (2000) filmida debyut qilishdan oldin Brodveyda boshlagan. U ''LIE'' (2001) filmidagi roli uchun eng yaxshi debyut ijrosi uchun Independent Spirit mukofotiga sazovor boʻldi va „''Little Miss Sunshine“'' (2006) filmidagi Dwayne Hoover roli uchun maqtovlarga sazovor boʻldi. Paul Thomas Andersonning „''There Will Be Blood“'' (2007) filmidagi Paul va Eli Sunday rollari uchun u BAFTA mukofotiga „Eng yaxshi ikkinchi plandagi aktyor“ nominatsiyasida nomzod boʻlgan. Dano oʻzining rejissyorlik debyutini Richard Fordning romani asosidagi „''Wildlife''“ (2018) dramatik filmida qildi. U sherigi Zoe Kazan bilan birgalikda ssenariy yozgan. 2018-yilda u [[Showtime]] mini ''-serialida Escape at Dannemorada'' rol o‘ynadi, buning uchun u Cheklangan serial yoki filmdagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktyor uchun Primetime Emmy mukofoti nominatsiyasini oldi. == Yoshlik == Dano Nyu-York shahrida (Nyu-York) ''tugʻilgan'', uy bekasi Gladys va moliyaviy maslahatchi Paul A. Danoning oʻgʻli<ref name="THRInterviewMarch2022">{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/paul-dano-the-batman-riddler-the-fabelmans-1235101919/|sarlavha=Paul Dano on His Terrifying Batman Villain and Why He's No Longer Scared of Going Hollywood|sana=March 2, 2022|ism=Rebecca|muallif=Keegan|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=March 2, 2022}}</ref>. Uning Sarah ismli singlisi bor<ref>Grandjean, Pat, „First People“ column, item titled „The Buzz“, ''Connecticut Magazine'', November 2006, p. 17.</ref><ref name="Spot">{{Veb manbasi|url=https://www.thehour.com/norwalk/article/Spotlight-again-on-Wilton-s-Paul-Dano-8280423.php|sarlavha=Spotlight again on Wilton's Paul Dano|nashriyot=The Hour|sana=2008-03-05|kirish sanasi=2022-03-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120226075748/http://www.thehour.com/story/61385|arxivsana=February 26, 2012}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mcall.com/entertainment/mc-xpm-2012-07-26-mc-movies-paul-dano-ruby-sparks-20120726-story.html|sarlavha='Ruby Sparks' Paul Dano chills out in Pennsylvania|nashriyot=Morning Call|sana=2012-07-26|kirish sanasi=2022-03-15}}</ref>. Dano bolaligining birinchi yillarini Nyu-York shahrida oʻtkazdi va dastlab Browning maktabida oʻqidi<ref name="Spot" /><ref name="Fair Game with Faith Salie">{{Yangiliklar manbasi |title=Fair Game – Paul Dano |publisher=Public Radio International |url=http://www.publicbroadcasting.net/fairgame/.jukebox?action=viewMedia&mediaId=665825/}}</ref>. U bolaligida Danoning oilasi [[New Canaan|Konnektikut shtatining Yangi Kanʼon shahriga koʻchib oʻtdi va nihoyat Konnektikut shtatidagi]] Wiltonga joylashdi<ref name="Spot" />. Dano Wilton oʻrta maktabida oʻqishni davom ettirdi, uni 2002-yilda tugatdi va Nyu-York shahridagi Eugene Lang kollejida oʻqidi<ref name="Spot" />. U jamoat teatrida ishtirok etgan va u Yangi Kanʼonda konsert berganida, ota-onasi uni Nyu-Yorkka olib ketishga undashgan<ref name="Spot" />. [[Fayl:PaulDano07.jpg|thumb| Dano 2007-yilda]] [[Fayl:Paul_Dano_at_TIFF_2014.jpg|thumb| Dano 2014-yilda [[Toronto xalqaro film festivali|Toronto xalqaro kinofestivalida]]]] [[Fayl:Daniel_Radcliffe_and_Paul_Dano.jpg|right|thumb| Dano 2017-yilda hamkasbi [[Daniel Radcliffe]] bilan ''Shveytsariya armiyasini'' targʻib qilmoqda]] == Shaxsiy hayot == Dano 2007-yildan beri aktrisa va ssenariy muallifi Zoe Kazan bilan munosabatda bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=July 20, 2012 |title=Actual Couples Explore a Fantasy, the Aesthetic Sort |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2012/07/22/movies/ruby-sparks-with-zoe-kazan-and-paul-dano.html |access-date=July 3, 2015}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=June 4, 2015 |title=Love and Mercy's Paul Dano relates to Brian Wilson's tortured genius |work=[[The Sydney Morning Herald]] |url=https://www.smh.com.au/entertainment/movies/sydney-film-festival/love-and-mercys-paul-dano-relates-to-brian-wilsons-tortured-genius-20150601-ghdtjz.html |access-date=July 3, 2015}}</ref>. Ularning 2018-yil avgust oyida tug‘ilgan qizi bor Ular Bruklindagi Boerum Hillda istiqomat qilishadi<ref name="for the past decade">{{Yangiliklar manbasi |last=Ugwu |first=Jeffrey |date=January 2, 2019 |title=Paul Dano's Cup Runneth Over (and Over) |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2019/01/02/theater/paul-dano-true-west-broadway-wildlife.html |access-date=7 March 2019}}</ref>. Dano Mook guruhining vokalisti va bosh gitarachisi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lee|ism=Jinnie|sarlavha=Meet Mook|url=http://www.nylonmag.com/?section=article&parid=351|ish=Nylon Magazine|sana=2007-11-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110916080312/http://www.nylonmag.com/?section=article&parid=351|arxivsana=September 16, 2011}}</ref>. Rejissyor Bong Jun Xo Bruklindagi shoularidan birini ko‘rgandan so‘ng, 2017-yilgi „''Okja''“ filmida Dano uchun maxsus qism yozganini aytdi. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFFFCC;" |{{dagger|alt=Denotes productions that have not yet been released}} | Hali chiqarilmagan mahsulotlarni bildiradi |} '''Aktyor sifatida''' {| class="wikitable unsortable" !Yil !Nom !Rol !Direktor |- |2000 |''The Newcomers'' |Joel |James Allen Bradley |- |2001 |''L.I.E.'' |Howie Blitzer |Michael Cuesta |- |2002 |''The Emperor’s Club'' |Martin Blythe |Michael Hoffman |- | rowspan="2" |2004 |''Taking Lives'' |Young Asher |D. J. Caruso |- |''The Girl Next Door'' |Klitz |Luke Greenfield |- | rowspan="2" |2005 |''The Ballad of Jack and Rose'' |Thaddius |Rebecca Miller |- |''The King'' |Paul |James Marsh |- | rowspan="2" |2006 |''Little Miss Sunshine'' |Dwayne |Jonathan Dayton<br /><br /> Valerie Faris |- |''Fast Food Nation'' |Brian |Richard Linklater |- | rowspan="2" |2007 |''Weapons'' |Chris |Adam Bhala Lough |- |''There Will Be Blood'' |Paul Sunday / Eli Sunday |Paul Thomas Anderson |- | rowspan="3" |2008 |''Explicit Ills'' |Rocco |Mark Webber |- |''Light and the Sufferer'' |Don („Light“) |Christopher Peditto |- |''Gigantic'' |Brian Weathersby |Matt Aselton |- | rowspan="3" |2009 |''Taking Woodstock'' |VW Guy |Ang Lee |- |''The Good Heart'' |Lucas |Dagur Kári |- |''Where the Wild Things Are'' |Alexander (voice) |Spike Jonze |- | rowspan="3" |2010 |''The Extra Man'' |Louis Ives |Shari Springer Berman<br /><br /> Robert Pulcini |- |''Meek’s Cutoff'' |Thomas Gately |Kelly Reichardt |- |''[[Knight and Day]]'' |Simon Feck |[[James Mangold]] |- |2011 |''Cowboys &amp;amp; Aliens'' |Percy Dolarhyde |[[Jon Favreau]] |- | rowspan="4" |2012 |''Being Flynn'' |Nick Flynn |Paul Weitz |- |''Ruby Sparks'' |Calvin Weir-Fields |Jonathan Dayton<br /><br /> Valerie Faris |- |''Looper'' |Seth |Rian Johnson |- |''For Ellen'' |Joby |So Yong Kim |- | rowspan="2" |2013 |''12 Years a Slave'' |John Tibeats |Steve McQueen |- |''Prisoners'' |Alex Jones |Denis Villeneuve |- |2014 |''Love &amp;amp; Mercy'' |Brian Wilson |Bill Pohlad |- |2015 |''Youth'' |Jimmy Tree |Paolo Sorrentino |- |2016 |''Swiss Army Man'' |Hank |Daniel Scheinert<br /><br /> Daniel Kwan |- |2017 |''Okja'' |Jay |Bong Joon-ho |- |2021 |''The Guilty'' |Matthew Fontenot (voice) |Antoine Fuqua |- | rowspan="3" |2022 |''[[The Batman (film)|The Batman]]'' |Edward Nashton / Riddler |Matt Reeves |- | style="background:#FFFFCC;" |''The Fabelmans'' {{dagger}} |Burt Fabelman |[[Steven Spielberg]] |- | style="background:#FFFFCC;" |''Spaceman'' {{dagger}} | |Johan Renck |- |} '''Direktor sifatida''' {| class="wikitable unsortable" !Yil !Nom ! class="unsortable" | Eslatmalar ! Distribyutor !Manba |- | 2018 |''[[:en:Wildlife_(film)|Wildlife]]'' | Hammuallif va prodyuser | IFC filmlari | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Pedersen|ism=Erik|sarlavha=Jake Gyllenhaal & Carey Mulligan Star In 'Wildlife', Paul Dano's Directing Debut|url=https://deadline.com/2016/09/wildlife-jake-gyllenhaal-carey-mulligan-paul-dano-directing-debut-1201825349/|ish=deadline|kirish sanasi=23 September 2016}}</ref> |- |} === Televizion === {| class="wikitable unsortable" !Yil !Nom !Rol |- |1996 |''Sensei Rainbow and the Dojo Kids'' |Paul |- |1996 |''Smart Guy'' |Nicholas |- |2002 |''Too Young to Be a Dad'' |Matt Freeman |- |2002-2004 |''[[The Sopranos]]'' |Patrick Whalen |- |2016 |''War &amp;amp; Peace'' |Pierre Bezukhov |- |2018 |''Escape at Dannemora'' |David Sweat |- |2022 |''Saturday Night Live'' |Himself |- |{{TBA}} | style="background:#FFFFCC;" |''Pantheon'' |Caspian |- |} === Teatr === {| class="wikitable unsortable" !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Eslatmalar |- |1996 |''Inherit the Wind'' |Howard |Royal teatri |- |1997-1998 |''A Christmas Carol'' |Street Urchin |Madison Square Gardendagi teatr |- |2007 |''Things We Want'' |Charles |Acorn teatri <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=November 8, 2007 |title=A Boys' Guide to Narcotizing the Pain |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2007/11/08/theater/reviews/08thin.html |access-date=July 3, 2015}}</ref> |- |2010-2011 |''A Free Man of Color'' |Meriwether Lewis |Vivian Beaumont teatri |- |2019 |''True West'' |Austin |American Airlines teatri |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|nm0200452}} * [http://www.financefoodie.com/2010/04/interview-w-paul-dano-good-heart-press.html Paul Dano at The Good Heart Press Day] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] 1p179d3u2urltgep0i2qudj3nbpisaq Theo James 0 756777 2726351 2718949 2022-07-31T06:35:50Z Visola Tangirova 72133 /* Manbalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Theo James|portret=Theo James Divergent premiere.jpg|tavsif=James ''Divergent'' premyerasida. 2014-yil mart|tugʻilgan paytidagi ismi=Theodore Peter James Kinnaird Taptiklis|tavallud sanasi={{birth date and age|df=yes|1984|12|16}}|tavallud joyi=[[Angliya]]|kasbi=[[aktyor]]|faoliyat_yillari=2010-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Ruth Kearney]]|2018}}|bolalari=|sayt=<!-- {{URL|example.com}} -->|fuqaroligi={{ENG}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Theodore Peter James Kinnaird Taptiklis''' (1984-yil 16-dekabrda tugʻilgan) — ingliz aktyori. U ''The Divergent Series'' film trilogiyasida Tobias „Four“ Eaton obrazi bilan tanilgan. James „''Underworld: Awakening''“ (2012) va ''"Underworld: Blood Wars"'' (2016) qoʻrqinchli filmlarida, „''How It Ends“'' (2018) va ilmiy-fantastik „''Archive''“ (2020) filmlarida rol oʻynagan. Televizionda u „''Golden Boy“'' (2012) kriminal dramasi va ''"The Time Traveler’s Wife"'' (2022) romantik seriallarida suratga tushgan. == Yoshlik == Theodore Peter James Kinnaird Taptiklis 1984-yil 16-dekabrda Angliyaning Hay-Uikomb shahrida tug‘ilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://apnews.com/article/entertainment-arts-and-entertainment-texas-celebrity-music-690c46249812dfc0c352ee6b7951e919|sarlavha=Celebrity birthdays for the week of Dec. 12-18|nashriyot=[[Associated Press]]|sana=6 December 2021|kirish sanasi=1 February 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211206154519/https://apnews.com/article/entertainment-arts-and-entertainment-texas-celebrity-music-690c46249812dfc0c352ee6b7951e919|arxivsana=1 February 2022}}</ref>. U biznes maslahatchisi Philipp Taptiklis va Milliy sogʻliqni saqlash xizmatida ishlagan Jane oʻgʻli<ref>Young, Susan (9 September 2011). [https://www.variety.com/article/VR1118042124 „James' 'Stranger' Role Leads to 'Bedlam'{{spaced ndash}} TV’s Top 10: New Faces for Fall{{spaced ndash}} Theo James“]. ''[[Variety (magazine)|Variety]]''; retrieved 27 February 2013.</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Who is Divergent Actor Theo James' girlfriend?|url=http://dailyentertainmentnews.com/movies/divergent-actor-theo-james-girlfriend/|nashriyot=Daily Entertainment News|kirish sanasi=28 November 2015}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Claire Black |date=14 March 2015 |title=Divergent star Theo James on his career ascension |work=[[The Scotsman]] |url=http://www.scotsman.com/lifestyle/culture/film/divergent-star-theo-james-on-his-career-ascension-1-3718677 |access-date=27 August 2016}}</ref>. Uning otasi tomonidan bobosi yunon edi (u [[Peloponnes|Peloponnesdan]] [[Yangi Zelandiya|Yangi Zelandiyaga]] koʻchib oʻtgan)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espressonews.gr/περιεχόμενο/63003/εχω-χάσει-τον-ύπνο-μου-για-την-ελενη|sarlavha=Εχω χάσει τον ύπνο μου για την Ελενη|nashriyot=Espresso News|sana=27 January 2012|til=el}}</ref>. Uning boshqa nasl-nasabi ingliz va shotland<ref name="thestar1">{{Yangiliklar manbasi |last=Ouzounian |first=Richard |date=7 March 2013 |title=Theo James leapt at chance to play tough New York cop in Golden Boy |work=The Star |location=Toronto |url=https://www.thestar.com/entertainment/television/2013/03/07/theo_james_leapt_at_chance_to_play_tough_new_york_cop_in_golden_boy.html}}</ref>. James besh farzandning eng kichigi, uning ikkita akasi va ikkita opasi bor<ref name="thestar1" /><ref>{{Veb manbasi|muallif=Topel|ism=Fred|sarlavha=Theo James Talks Bedlam|url=http://www.craveonline.com/tv/interviews/175884-theo-james-talks-bedlam|ish=CraveOnline|kirish sanasi=10 December 2013|sana=10 October 2011}}</ref>. James Angliyaning Bukingemshir shtatidagi Askett shahrida oʻsgan<ref>{{Veb manbasi|muallif=23|ism=Marty|sarlavha=Theo James Speed Date|url=https://www.youtube.com/watch?v=f3K4chixv6E|ish=YouTube|nashriyot=YouTube|kirish sanasi=24 September 2017}}</ref>. U Aylesbury Grammatika maktabida oʻqigan va Nottingem universitetida falsafa boʻyicha bakalavr darajasini olgan. U Bristol Old Vic teatr maktabida tahsil olgan<ref name=":01">{{Veb manbasi|url=http://www.alumni.nottingham.ac.uk/NetCommunity/Page.aspx?pid=1705|sarlavha=New Theatre graduates star in blockbuster TV roles|sana=23 April 2010|kirish sanasi=27 February 2013|ish=[[University of Nottingham]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141106060057/http://www.alumni.nottingham.ac.uk/NetCommunity/Page.aspx?pid=1705|arxivsana=6 November 2014}}</ref><ref name="SkyBlog">{{Veb manbasi|url=http://skyliving.sky.com/biog-theo-james|sarlavha=Biog: Theo James|kirish sanasi=14 October 2015|sana=2011|ish=[[Sky Living]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111219202554/http://skyliving.sky.com/biog-theo-james|arxivsana=19 December 2011}}</ref>. == Shaxsiy hayot == James irlandiyalik aktrisa Ruth Keareyi bilan turmush qurgan. Ular Bristol Old Vic teatr maktabida uchrashishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/go/london/theatre/theo-james-interview-west-end-debut-city-of-angels-a4384356.html|ish=[[Evening Standard]]|sarlavha=Theo James interview: 'I'm just not interested in big movies'|muallif=Pavia|ism=Lucy|sana=11 March 2020|kirish sanasi=4 April 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201218210028/https://www.standard.co.uk/culture/theatre/theo-james-interview-west-end-debut-city-of-angels-a4384356.html|arxivsana=18 December 2020}}</ref>. Ular vaqtlarini Venice Beach, Kaliforniya va Shimoliy London oʻrtasida taqsimlaydilar<ref name="Times">{{Veb manbasi|muallif=Agnew|ism=Megan|url=https://www.thetimes.co.uk/article/the-interview-theo-james-talks-sanditon-objectification-and-being-a-heart-throb-vjbr9nnj2|sarlavha=The Interview: Theo James talks Sanditon, objectification and being a heart-throb|ish=[[The Times]]|sana=15 March 2020|kirish sanasi=1 February 2022|iqtibos=James was born in High Wycombe, Buckinghamshire, as Theodore Peter James Kinnaird Taptiklis.|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210616043021/https://www.thetimes.co.uk/article/the-interview-theo-james-talks-sanditon-objectification-and-being-a-heart-throb-vjbr9nnj2|arxivsana=16 June 2021}}</ref>. Aktyorlik karyerasidan tashqari, James 2012-yilda tarqalib ketgan Londonda joylashgan Shere Khan guruhining qoʻshiqchisi va gitarachisi edi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ng|ism=Philiana|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/divergents-theo-james-four-690101/|sarlavha='Divergent's' Theo James: 5 Things to Know About the Star Behind Four|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=21 March 2014|kirish sanasi=13 February 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211123223814/https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/divergents-theo-james-four-690101/|arxivsana=23 November 2021}}</ref>. 2015-yilda u bosma reklama va reklama roliklarida paydo boʻlgan erkaklar uchun [[Hugo Boss]] parfyumeriya brendining elchisi boʻldi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Cooper|ism=Jennifer|sarlavha=Theo James Hugo Boss|url=http://www.eonline.com/news/690998/theo-james-first-official-hugo-boss-fragrance-ad-is-here-see-the-steamy-pic|sana=September 2015|nashriyot=[[E! News]]|kirish sanasi=15 September 2017}}</ref>. 2016-yil iyun oyida James BMT Qochqinlar bo‘yicha Oliy komissarligi bilan Gretsiyaga safar qildi va u yerda suriyalik qochqinlar bilan uchrashdi va ularning ahvoli haqida ko‘proq bilib oldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Theo James Visits Greece|url=http://www.unhcr.org/theo-james.html|ish=UNHCR|nashriyot=UNHCR|kirish sanasi=24 September 2017}}</ref>. Oʻshandan beri u qochqinlar huquqlari tarafdori boʻlib kelgan va Suriyadagi fuqarolar urushi tufayli koʻchirilgan odamlarga koʻproq gumanitar yordam koʻrsatishga chaqirgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.cnn.com/2016/06/20/opinions/opinion-world-refugee-day-theo-james/index.html|ish=[[CNN]]|sarlavha='Downton' star: My grandfather fled war for safety, today's refugees deserve the same chance|muallif=James|ism=Theo|sana=20 June 2016|kirish sanasi=4 April 2020}}</ref><ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/4670784/theo-james-syria-refugee-unhcr/|title=How Actor Theo James' Family History Turned Him Into an Activist}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gq-magazine.co.uk/article/theo-james-refugee-story|ish=[[GQ]]|sarlavha=Theo James on his refugee story: from past to present|muallif=James|ism=Theo|sana=23 December 2017|kirish sanasi=4 April 2020}}</ref>. == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" |+Film !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Manba |- |2010 |''You Will Meet a Tall Dark Stranger'' |Ray | |- |2011 |''The Inbetweeners Movie'' |James | |- |2012 |''Underworld: Awakening'' |David | |- |2014 |''Divergent'' |Tobias „Four“ Eaton | |- |2015 |''The Divergent Series: Insurgent'' |Tobias „Four“ Eaton | |- |2015 |''The Benefactor'' |Luke |<ref name="TheWrap">{{Veb manbasi|muallif=Sneider|ism=Jeff|sarlavha='Divergent' Star Theo James, Dakota Fanning Join Richard Gere in 'Franny'|url=https://www.thewrap.com/theo-james-dakota-fanning-join-in-franny|nashriyot=[[The Wrap]]|kirish sanasi=2 April 2014|sana=25 September 2013}}</ref> |- |2016 |''War on Everyone'' |Lord James Mangan | |- |2016 |''The Divergent Series: Allegiant'' |Tobias „Four“ Eaton | |- |2016 |''Underworld: Blood Wars'' |David | |- |2016 |<nowiki><i id="mwARo">The Secret Scripture</i></nowiki> |Father Gaunt | |- |2018 |''Backstabbing for Beginners'' |Michael | |- |2018 |''Zoe'' |Ash | |- |2018 |''How It Ends'' |Will Younger | |- |2018 |''London Fields'' |Guy Clinch | |- |2019 |''Lying and Stealing'' |Ivan | |- |2020 |''Archive'' |George Almore | |- |2021 |''The Witcher: Nightmare of the Wolf'' |Vesemir |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Netflix Reveals The Witcher: Nightmare of the Wolf Anime Cast and Characters|url=https://www.ign.com/articles/the-witcher-nightmare-of-the-wolf-anime-cast-characters|kirish sanasi=July 21, 2021|ish=IGN|sana=July 21, 2021}}</ref> |- |2022 |''Dual'' |Robert Michaels | |- |2022 |''Mr. Malcolm’s List'' |Henry Ossory | |} {| class="wikitable sortable" |+Televizion !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Eslatmalar |- |2010 |''A Passionate Woman'' |Alex „Craze“ Crazenovski | |- |2010 |''[[Downton Abbey]]'' |Kemal Pamuk |1 qism |- |2011 |''Bedlam'' |Jed Harper |6 epizod |- |2012 |''Case Sensitive'' |Aidan Harper |2 epizod |- |2012 |''Room at the Top'' |Jack Wales |2 epizod |- |2013 |''Golden Boy'' |Walter William Clark, Jr. |Bosh rol |- |2018-2021 |''Castlevania'' |Hector (voice) |Asosiy rol; 19 qism (2-4-mavsum) |- |2019 |''Sanditon'' |Sidney Parker |Bosh rol (1-mavsum); shuningdek, ijrochi prodyuser |- |2019 |''The Dark Crystal: Age of Resistance'' |Rek’yr (voice) |Takroriy rol |- |2019 |''[[The Witcher (Teleserial)|The Witcher]]'' |Young Vesemir (voice) |1 qism |- |2022 |''The Time Traveler’s Wife'' |Henry DeTamble |Bosh rol |} {| class="wikitable sortable" |+Teatr ! Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 2017 yil | ''Notanishlar bilan jinsiy aloqa'' | Ethan | Hampstead teatri |- | 2020 | ''Farishtalar shahri'' | Tosh | Garrik teatri |- |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil !Ish !Mukofot !Natija |- | rowspan="4" |2014 | rowspan="5" |''Divergent'' |Teen Choice Award for Choice Movie Actor: Action | {{Gʻolib}} |- |Teen Choice Award for Choice Movie Breakout Star | {{Gʻolib}} |- |Young Hollywood Award for Fan Favourite Actor — Male | {{Nom}} |- |Young Hollywood Award for Best On-Screen Couple <small>(with Shailene Woodley)</small> | {{Nom}} |- | rowspan="3" |2015 |Peopleʼs Choice Awards for Favorite Movie Duo <small>(with Shailene Woodley)</small> | {{Gʻolib}} |- | rowspan="2" |''The Divergent Series: Insurgent'' |Teen Choice Award for Choice Movie Actor: Action<ref name="tca2015">{{Veb manbasi|sarlavha=Teen Choice Awards 2015 Winners: Full List|sana=17 August 2015|url=https://variety.com/2015/tv/news/teen-choice-awards-winners-2015-full-list-1201571268|nashriyot=Variety|kirish sanasi=17 August 2015}}</ref> | {{Nom}} |- |Teen Choice Award for Choice Movie Liplock <small>(with Shailene Woodley)</small> | {{Gʻolib}} |- | rowspan="3" |2016 | rowspan="3" |''The Divergent Series: Allegiant'' |Teen Choice Award for Choice Movie Actor: Action | {{Nom}} |- |Teen Choice Award for Choice Movie Chemistry <small>(with Shailene Woodley)</small> | {{Nom}} |- |Teen Choice Award for Choice Movie Liplock <small>(with Shailene Woodley)</small> | {{Nom}} |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Ingliz erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:Ingliz erkak film aktyorlari]] [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] k9lzv4af5yq9u0qg21mqyedp4gy93v1 2726352 2726351 2022-07-31T06:36:10Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Theo James|portret=Theo James Divergent premiere.jpg|tavsif=James ''Divergent'' premyerasida. 2014-yil mart|tugʻilgan paytidagi ismi=Theodore Peter James Kinnaird Taptiklis|tavallud sanasi={{birth date and age|df=yes|1984|12|16}}|tavallud joyi=[[Angliya]]|kasbi=[[aktyor]]|faoliyat_yillari=2010-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Ruth Kearney]]|2018}}|bolalari=|sayt=<!-- {{URL|example.com}} -->|fuqaroligi={{ENG}}}} '''Theodore Peter James Kinnaird Taptiklis''' (1984-yil 16-dekabrda tugʻilgan) — ingliz aktyori. U ''The Divergent Series'' film trilogiyasida Tobias „Four“ Eaton obrazi bilan tanilgan. James „''Underworld: Awakening''“ (2012) va ''"Underworld: Blood Wars"'' (2016) qoʻrqinchli filmlarida, „''How It Ends“'' (2018) va ilmiy-fantastik „''Archive''“ (2020) filmlarida rol oʻynagan. Televizionda u „''Golden Boy“'' (2012) kriminal dramasi va ''"The Time Traveler’s Wife"'' (2022) romantik seriallarida suratga tushgan. == Yoshlik == Theodore Peter James Kinnaird Taptiklis 1984-yil 16-dekabrda Angliyaning Hay-Uikomb shahrida tug‘ilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://apnews.com/article/entertainment-arts-and-entertainment-texas-celebrity-music-690c46249812dfc0c352ee6b7951e919|sarlavha=Celebrity birthdays for the week of Dec. 12-18|nashriyot=[[Associated Press]]|sana=6 December 2021|kirish sanasi=1 February 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211206154519/https://apnews.com/article/entertainment-arts-and-entertainment-texas-celebrity-music-690c46249812dfc0c352ee6b7951e919|arxivsana=1 February 2022}}</ref>. U biznes maslahatchisi Philipp Taptiklis va Milliy sogʻliqni saqlash xizmatida ishlagan Jane oʻgʻli<ref>Young, Susan (9 September 2011). [https://www.variety.com/article/VR1118042124 „James' 'Stranger' Role Leads to 'Bedlam'{{spaced ndash}} TV’s Top 10: New Faces for Fall{{spaced ndash}} Theo James“]. ''[[Variety (magazine)|Variety]]''; retrieved 27 February 2013.</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Who is Divergent Actor Theo James' girlfriend?|url=http://dailyentertainmentnews.com/movies/divergent-actor-theo-james-girlfriend/|nashriyot=Daily Entertainment News|kirish sanasi=28 November 2015}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Claire Black |date=14 March 2015 |title=Divergent star Theo James on his career ascension |work=[[The Scotsman]] |url=http://www.scotsman.com/lifestyle/culture/film/divergent-star-theo-james-on-his-career-ascension-1-3718677 |access-date=27 August 2016}}</ref>. Uning otasi tomonidan bobosi yunon edi (u [[Peloponnes|Peloponnesdan]] [[Yangi Zelandiya|Yangi Zelandiyaga]] koʻchib oʻtgan)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espressonews.gr/περιεχόμενο/63003/εχω-χάσει-τον-ύπνο-μου-για-την-ελενη|sarlavha=Εχω χάσει τον ύπνο μου για την Ελενη|nashriyot=Espresso News|sana=27 January 2012|til=el}}</ref>. Uning boshqa nasl-nasabi ingliz va shotland<ref name="thestar1">{{Yangiliklar manbasi |last=Ouzounian |first=Richard |date=7 March 2013 |title=Theo James leapt at chance to play tough New York cop in Golden Boy |work=The Star |location=Toronto |url=https://www.thestar.com/entertainment/television/2013/03/07/theo_james_leapt_at_chance_to_play_tough_new_york_cop_in_golden_boy.html}}</ref>. James besh farzandning eng kichigi, uning ikkita akasi va ikkita opasi bor<ref name="thestar1" /><ref>{{Veb manbasi|muallif=Topel|ism=Fred|sarlavha=Theo James Talks Bedlam|url=http://www.craveonline.com/tv/interviews/175884-theo-james-talks-bedlam|ish=CraveOnline|kirish sanasi=10 December 2013|sana=10 October 2011}}</ref>. James Angliyaning Bukingemshir shtatidagi Askett shahrida oʻsgan<ref>{{Veb manbasi|muallif=23|ism=Marty|sarlavha=Theo James Speed Date|url=https://www.youtube.com/watch?v=f3K4chixv6E|ish=YouTube|nashriyot=YouTube|kirish sanasi=24 September 2017}}</ref>. U Aylesbury Grammatika maktabida oʻqigan va Nottingem universitetida falsafa boʻyicha bakalavr darajasini olgan. U Bristol Old Vic teatr maktabida tahsil olgan<ref name=":01">{{Veb manbasi|url=http://www.alumni.nottingham.ac.uk/NetCommunity/Page.aspx?pid=1705|sarlavha=New Theatre graduates star in blockbuster TV roles|sana=23 April 2010|kirish sanasi=27 February 2013|ish=[[University of Nottingham]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141106060057/http://www.alumni.nottingham.ac.uk/NetCommunity/Page.aspx?pid=1705|arxivsana=6 November 2014}}</ref><ref name="SkyBlog">{{Veb manbasi|url=http://skyliving.sky.com/biog-theo-james|sarlavha=Biog: Theo James|kirish sanasi=14 October 2015|sana=2011|ish=[[Sky Living]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111219202554/http://skyliving.sky.com/biog-theo-james|arxivsana=19 December 2011}}</ref>. == Shaxsiy hayot == James irlandiyalik aktrisa Ruth Keareyi bilan turmush qurgan. Ular Bristol Old Vic teatr maktabida uchrashishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/go/london/theatre/theo-james-interview-west-end-debut-city-of-angels-a4384356.html|ish=[[Evening Standard]]|sarlavha=Theo James interview: 'I'm just not interested in big movies'|muallif=Pavia|ism=Lucy|sana=11 March 2020|kirish sanasi=4 April 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201218210028/https://www.standard.co.uk/culture/theatre/theo-james-interview-west-end-debut-city-of-angels-a4384356.html|arxivsana=18 December 2020}}</ref>. Ular vaqtlarini Venice Beach, Kaliforniya va Shimoliy London oʻrtasida taqsimlaydilar<ref name="Times">{{Veb manbasi|muallif=Agnew|ism=Megan|url=https://www.thetimes.co.uk/article/the-interview-theo-james-talks-sanditon-objectification-and-being-a-heart-throb-vjbr9nnj2|sarlavha=The Interview: Theo James talks Sanditon, objectification and being a heart-throb|ish=[[The Times]]|sana=15 March 2020|kirish sanasi=1 February 2022|iqtibos=James was born in High Wycombe, Buckinghamshire, as Theodore Peter James Kinnaird Taptiklis.|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210616043021/https://www.thetimes.co.uk/article/the-interview-theo-james-talks-sanditon-objectification-and-being-a-heart-throb-vjbr9nnj2|arxivsana=16 June 2021}}</ref>. Aktyorlik karyerasidan tashqari, James 2012-yilda tarqalib ketgan Londonda joylashgan Shere Khan guruhining qoʻshiqchisi va gitarachisi edi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ng|ism=Philiana|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/divergents-theo-james-four-690101/|sarlavha='Divergent's' Theo James: 5 Things to Know About the Star Behind Four|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=21 March 2014|kirish sanasi=13 February 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211123223814/https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/divergents-theo-james-four-690101/|arxivsana=23 November 2021}}</ref>. 2015-yilda u bosma reklama va reklama roliklarida paydo boʻlgan erkaklar uchun [[Hugo Boss]] parfyumeriya brendining elchisi boʻldi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Cooper|ism=Jennifer|sarlavha=Theo James Hugo Boss|url=http://www.eonline.com/news/690998/theo-james-first-official-hugo-boss-fragrance-ad-is-here-see-the-steamy-pic|sana=September 2015|nashriyot=[[E! News]]|kirish sanasi=15 September 2017}}</ref>. 2016-yil iyun oyida James BMT Qochqinlar bo‘yicha Oliy komissarligi bilan Gretsiyaga safar qildi va u yerda suriyalik qochqinlar bilan uchrashdi va ularning ahvoli haqida ko‘proq bilib oldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Theo James Visits Greece|url=http://www.unhcr.org/theo-james.html|ish=UNHCR|nashriyot=UNHCR|kirish sanasi=24 September 2017}}</ref>. Oʻshandan beri u qochqinlar huquqlari tarafdori boʻlib kelgan va Suriyadagi fuqarolar urushi tufayli koʻchirilgan odamlarga koʻproq gumanitar yordam koʻrsatishga chaqirgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.cnn.com/2016/06/20/opinions/opinion-world-refugee-day-theo-james/index.html|ish=[[CNN]]|sarlavha='Downton' star: My grandfather fled war for safety, today's refugees deserve the same chance|muallif=James|ism=Theo|sana=20 June 2016|kirish sanasi=4 April 2020}}</ref><ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/4670784/theo-james-syria-refugee-unhcr/|title=How Actor Theo James' Family History Turned Him Into an Activist}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gq-magazine.co.uk/article/theo-james-refugee-story|ish=[[GQ]]|sarlavha=Theo James on his refugee story: from past to present|muallif=James|ism=Theo|sana=23 December 2017|kirish sanasi=4 April 2020}}</ref>. == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" |+Film !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Manba |- |2010 |''You Will Meet a Tall Dark Stranger'' |Ray | |- |2011 |''The Inbetweeners Movie'' |James | |- |2012 |''Underworld: Awakening'' |David | |- |2014 |''Divergent'' |Tobias „Four“ Eaton | |- |2015 |''The Divergent Series: Insurgent'' |Tobias „Four“ Eaton | |- |2015 |''The Benefactor'' |Luke |<ref name="TheWrap">{{Veb manbasi|muallif=Sneider|ism=Jeff|sarlavha='Divergent' Star Theo James, Dakota Fanning Join Richard Gere in 'Franny'|url=https://www.thewrap.com/theo-james-dakota-fanning-join-in-franny|nashriyot=[[The Wrap]]|kirish sanasi=2 April 2014|sana=25 September 2013}}</ref> |- |2016 |''War on Everyone'' |Lord James Mangan | |- |2016 |''The Divergent Series: Allegiant'' |Tobias „Four“ Eaton | |- |2016 |''Underworld: Blood Wars'' |David | |- |2016 |<nowiki><i id="mwARo">The Secret Scripture</i></nowiki> |Father Gaunt | |- |2018 |''Backstabbing for Beginners'' |Michael | |- |2018 |''Zoe'' |Ash | |- |2018 |''How It Ends'' |Will Younger | |- |2018 |''London Fields'' |Guy Clinch | |- |2019 |''Lying and Stealing'' |Ivan | |- |2020 |''Archive'' |George Almore | |- |2021 |''The Witcher: Nightmare of the Wolf'' |Vesemir |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Netflix Reveals The Witcher: Nightmare of the Wolf Anime Cast and Characters|url=https://www.ign.com/articles/the-witcher-nightmare-of-the-wolf-anime-cast-characters|kirish sanasi=July 21, 2021|ish=IGN|sana=July 21, 2021}}</ref> |- |2022 |''Dual'' |Robert Michaels | |- |2022 |''Mr. Malcolm’s List'' |Henry Ossory | |} {| class="wikitable sortable" |+Televizion !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Eslatmalar |- |2010 |''A Passionate Woman'' |Alex „Craze“ Crazenovski | |- |2010 |''[[Downton Abbey]]'' |Kemal Pamuk |1 qism |- |2011 |''Bedlam'' |Jed Harper |6 epizod |- |2012 |''Case Sensitive'' |Aidan Harper |2 epizod |- |2012 |''Room at the Top'' |Jack Wales |2 epizod |- |2013 |''Golden Boy'' |Walter William Clark, Jr. |Bosh rol |- |2018-2021 |''Castlevania'' |Hector (voice) |Asosiy rol; 19 qism (2-4-mavsum) |- |2019 |''Sanditon'' |Sidney Parker |Bosh rol (1-mavsum); shuningdek, ijrochi prodyuser |- |2019 |''The Dark Crystal: Age of Resistance'' |Rek’yr (voice) |Takroriy rol |- |2019 |''[[The Witcher (Teleserial)|The Witcher]]'' |Young Vesemir (voice) |1 qism |- |2022 |''The Time Traveler’s Wife'' |Henry DeTamble |Bosh rol |} {| class="wikitable sortable" |+Teatr ! Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 2017 yil | ''Notanishlar bilan jinsiy aloqa'' | Ethan | Hampstead teatri |- | 2020 | ''Farishtalar shahri'' | Tosh | Garrik teatri |- |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil !Ish !Mukofot !Natija |- | rowspan="4" |2014 | rowspan="5" |''Divergent'' |Teen Choice Award for Choice Movie Actor: Action | {{Gʻolib}} |- |Teen Choice Award for Choice Movie Breakout Star | {{Gʻolib}} |- |Young Hollywood Award for Fan Favourite Actor — Male | {{Nom}} |- |Young Hollywood Award for Best On-Screen Couple <small>(with Shailene Woodley)</small> | {{Nom}} |- | rowspan="3" |2015 |Peopleʼs Choice Awards for Favorite Movie Duo <small>(with Shailene Woodley)</small> | {{Gʻolib}} |- | rowspan="2" |''The Divergent Series: Insurgent'' |Teen Choice Award for Choice Movie Actor: Action<ref name="tca2015">{{Veb manbasi|sarlavha=Teen Choice Awards 2015 Winners: Full List|sana=17 August 2015|url=https://variety.com/2015/tv/news/teen-choice-awards-winners-2015-full-list-1201571268|nashriyot=Variety|kirish sanasi=17 August 2015}}</ref> | {{Nom}} |- |Teen Choice Award for Choice Movie Liplock <small>(with Shailene Woodley)</small> | {{Gʻolib}} |- | rowspan="3" |2016 | rowspan="3" |''The Divergent Series: Allegiant'' |Teen Choice Award for Choice Movie Actor: Action | {{Nom}} |- |Teen Choice Award for Choice Movie Chemistry <small>(with Shailene Woodley)</small> | {{Nom}} |- |Teen Choice Award for Choice Movie Liplock <small>(with Shailene Woodley)</small> | {{Nom}} |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Ingliz erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:Ingliz erkak film aktyorlari]] [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] l0sudtos1vjzondvml1g275bwyn2ya6 Jason Ritter 0 756789 2726349 2718977 2022-07-31T06:34:53Z Visola Tangirova 72133 /* Havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jason Ritter|portret=Jason Ritter TIFF 2015.jpg|tavsif=Ritter [[2015 Toronto Film Festival]] da|tugʻilgan paytidagi ismi=Jason Morgan Ritter|tavallud sanasi={{birth date and age|1980|2|17}}|tavallud joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[AQSh]]|vafot sanasi=|vafot joyi=|kasbi={{flatlist| * [[Aktyor]] * [[prodyuser]] }}|faoliyat_yillari=1989-hozirgacha|bolalari=1|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Melanie Lynskey]]<br>|2020}}<ref>{{cite tweet|number=1391455187097763843|user=JasonRitter|title=The last couple years I have watched my wife @melanielynskey be the most incredible mother to our daughter. The way she talks through emotions, sings, reads stories, makes little treats, finds fun things to do or see is truly beautiful to witness. Happy Mother's Day to the best|date=May 9, 2021|access-date=February 16, 2022}}</ref>|fuqaroligi={{AQSh}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Jaon Morgan Ritter''' (1980-yil 17-fevralda tugʻilgan)<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The birth of Jason Ritter|url=https://www.californiabirthindex.org/birth/jason_morgan_ritter_born_1980_14628090|kirish sanasi=2020-10-02|ish=californiabirthindex.org}}</ref> — amerikalik aktyor va prodyuser. U „''Joan of Arkadia''“ teleserialidagi Kevin Girardi, ''"The Class''" filmidagi Ethan Haas, [[NBC]] serialidagi ''"The Event''" filmidagi Sean Walker, „''[[Gravity Falls]]''“ [[Dipper Payns|filmidagi Dipper Pines]] va „''Raising Dion''“ filmidagi Pat Rollins rollari bilan tanilgan. U, shuningdek, NBC teleserialida „''Parenthood''“ serialida Mark Cyrning takrorlanuvchi rolini oʻynagan va buning uchun u Emmi mukofotiga nomzod boʻlgan. 2017-yilda Ritter [[American Broadcasting Company|ABC]] komediya serialida ''Kevin (ehtimol) dunyoni qutqaradi''. U „''[[Muzyurak 2|Frozen II]]''“ filmida Ryder obrazini ijro etgan. == Yoshlik == Ritter 1980-yil 17-fevralda [[Los Anjeles|Los-Anjelesda]] ([[Kaliforniya]]) aktyorlar Nancy Morgan va John Ritter oilasida tugʻilgan. U aktyorlar Tex Ritter (Ritter tugʻilishidan olti yil oldin vafot etgan) va Dorothy Fayning nabirasi. Uning oʻgay onasi aktrisa Amy Yasbeck. Ritterning uchta ukasi bor, shu jumladan aktyor Tyler Ritter. Ritter birinchi boʻlib hayvonot bogʻi sahnasida otasining Joyce DeWitt bilan „''Threeʼs Company''“ shousining ochilish kreditlarida paydo boʻldi<ref>{{Cite journal|url=http://www.usmagazine.com/celebrities/jason-ritter|title=Jason Ritter Bio|journal=US Weekly|access-date=April 27, 2013}}</ref><ref>{{Cite journal|url=https://www.tvguide.com/celebrities/jason-ritter/bio/156004|title=Jason Ritter Biography|journal=TV Guide|access-date=April 27, 2013}}</ref>. U [[Santa Monica (California)|Kaliforniyaning Santa Monika shahridagi]] Crossroads maktabida oʻrta va oʻrta maktabda NYUda uning xonadoshi boʻlgan Simon Helberg bilan birga oʻqigan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.nerdist.com/2011/07/making-it-1-jason-ritter/|sarlavha=Making It #1: Jason Ritter|muallif=Lindhome|ism=Riki|ish=[[The Nerdist Podcast|Nerdist]]|kirish sanasi=July 26, 2011}}</ref>. Keyin u Nyu-York universitetining Tisch sanʼat maktabida qatnashdi va uni tugatdi, u yerda Atlantika teatr kompaniyasida tahsil oldi. U Londondagi Qirollik dramatik sanʼat akademiyasida ham tahsil olgan. [[Fayl:JasonRitter.jpg|left|thumb|215x215px| Ritter 2007-yilda]] == Shaxsiy hayot == 1999-yil oktabridan 2013-yilgacha Ritter Marianna Palka bilan munosabatda boʻlgan. Ular ikkalasi ham [[New York (shahar)|Nyu-York shahridagi]] Atlantika teatr kompaniyasida oʻqiyotganlarida tanishishgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.papermag.com/la-is-for-lovers-jason-ritter-marianna-palka-1425511987.html|sarlavha=L.A. Is for Lovers: Jason Ritter & Marianna Palka|sana=January 30, 2009|ish=PAPER|til=en|kirish sanasi=March 8, 2019}}</ref>. 2017-yilda Ritter toʻrt yillik tanishuvdan soʻng aktrisa Melanie Lynskey bilan unashtirilgan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Heller|ism=Corinne|sarlavha=Jason Ritter and Melanie Lynskey Are Engaged|url=http://www.eonline.com/news/830039/jason-ritter-and-melanie-lynskey-are-engaged|ish=E!|kirish sanasi=February 16, 2017}}</ref>. Er-xotin 2018-yil dekabr oyida birinchi farzandi, qizi dunyoga keldi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Vacco-Bolanos|ism=Jessica|sarlavha=Jason Ritter and Melanie Lynskey Quietly Welcome Their First Child|url=https://www.usmagazine.com/celebrity-moms/news/jason-ritter-melanie-lynskey-quietly-welcome-first-child/|ish=US Weekly|kirish sanasi=January 28, 2019}}</ref>. Ular 2020-yilda turmush qurishadi. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Eslatma |- |1991 |''The Real Story Of Christmas Tree'' |Little Acorn (voice) |Qisqa film |- |1999 |''Mumford'' |Martin Brockett | |- |2001 |''Earth Day'' |Jack (voice) |Qisqa film |- | rowspan="2" |2002 |''PG'' |Paul |Qisqa film |- |''Swimfan'' |Randy | |- | rowspan="2" |2003 |''Smash the Kitty'' |Josh |Qisqa film |- |''Freddy vs. Jason'' |Will Rollins | |- |2004 |''Raise Your Voice'' |Paul Fletcher | |- | rowspan="4" |2005 |''Perceptions'' |Michael | |- |''Happy Endings'' |Otis McKeen | |- |''Our Very Own'' |Clancy Whitfield | |- |''Placebo'' |Daniel |Qisqa film |- | rowspan="2" |2006 |''Lenexa, 1 Mile'' |Sean Hickey | |- |''The Wicker Man'' |Bar Guy #2 | |- |2007 |''The Education of Charlie Banks'' |Mick Leary | |- | rowspan="3" |2008 |''The Deal'' |Lionel Travitz | |- |''Good Dick'' |The Man | |- |''W.'' |Jeb Bush | |- | rowspan="3" |2009 |''The Perfect Age of Rock 'nʼ Roll'' |Eric Genson | |- |''Oh My Soul'' | {{N/a}} | |- |''Peter and Vandy'' |Peter | |- | rowspan="2' " |2010 |''The Dry Land'' |Michael | |- |''Morning'' |Hotel Receptionist | |- | rowspan="6" |2011 |''A Bag of Hammers'' |Benjamin Platt | |- |''The Perfect Family'' |Frank Cleary Jr. | |- |''The Brooklyn Brothers Beat the Best'' |Kyle | |- |''They’re with Me'' |Isaac Solomon |Qisqa film |- |''Atlantis'' |Ben |Qisqa film |- |''The Five Stages of Grief'' |Orion |Qisqa film |- | rowspan="6" |2012 |''The Break In'' |Larry |Qisqa film |- |''Angel of Death'' |Victim 1 |Qisqa film |- |''Trying'' |Mark |Qisqa film |- |''The Golden Age'' |Mitch |Qisqa film |- |''Manhattan Mixup'' |Fritz |Qisqa film |- |''Free Samples'' |Wally | |- | rowspan="6" |2013 |''I Am I'' |Jonathan | |- |''The Big Ask'' |Owen | |- |''The Sidekick'' |Kid Loco |Qisqa film |- |''The Goldfish'' |Yoni |Qisqa film |- |''The East'' |Tim | |- |''The End of Love'' |Jason | |- | rowspan="7" |2014 |''Hits'' |Julian | |- |''Wild Canaries'' |Damien Anders | |- |''Thereʼs Always Woodstock'' |Garret | |- |''About Alex'' |Alex | |- |''7 Minutes'' |Mike | |- |''You’re Not You'' |Will | |- |''Weʼll Never Have Paris'' |Kurt | |- | rowspan="4" |2015 |''The Steps'' |Jeff | |- |''Embers'' |Guy | |- |''The Meddler'' |Jacob | |- |''Always Worthy'' |Jeff Fredrick | |- | rowspan="2" |2016 |''The Intervention'' |Matt | |- |''Carrie Pilby'' |Matt | |- | rowspan="2" |2017 |''The Labyrinth'' |Usher | |- |''Bitch'' |Bill | |- |2018 |''The Tale'' |Bill | |- |2019 |''[[Muzyurak 2|Frozen II]]'' |Ryder (voice) | |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom ! scope="col" width="250px" |Rol |- |1990 |''The Dreamer of Oz: The L. Frank Baum Story'' |Harry Neal Baum |- | rowspan="2" |1999 |''[[Days of Our Lives]]'' |Todd |- |''Undressed'' |Allan |- |2001 |''Law &amp;amp; Order'' |Nick Simms |- |2002 |''Hack'' |Teddy Griffin |- |2003 |''Law &amp;amp; Order: Special Victims Unit'' |Billy Baker |- |2003-2005 |''Joan of Arcadia'' |Kevin Girardi |- |2006-2007 |''The Class'' |Ethan Haas |- | rowspan="2" |2007 |''All Grown Up!'' |Mr. Fisk (voice) |- |''This Is My Friend'' | {{N/a}} |- | rowspan="2' " |2009 |''WWII in HD'' |Jack Yusen (voice) |- |''Mercy'' |Gabe Tyler | |- |2010-2011 |''The Event'' |Sean Walker |- |2010-2014 |''Parenthood'' |Mark Cyr |- |2012 |''County'' |Jack Malloy |- |2012-2016 |''[[Gravity Falls]]'' |[[Dipper Payns|Dipper Pines]] (voice) |- | rowspan="2" |2013 |''Robot Chicken'' |Reindeer / Sergeant (voice) |- |''Call Me Crazy: A Five Film'' |Bruce |- |2013-2018 |''Drunk History'' |Various characters |- | rowspan="4" |2014 |''Us &amp;amp; Them'' |Gavin Shipman |- |''Person of Interest'' |Simon Lee |- |''Key &amp;amp; Peele'' |Male Customer |- |''Garfunkel and Oates'' |Jason |- |2015-2016 |''[[Girls]]'' |Scott |- |2015-2018 |''Another Period'' |Frederick Bellacourt |- | rowspan="3" |2016 |''Wander Over Yonder'' |Skipper (voice, parody of [[Dipper Payns|Dipper Pines]]) |- |''Goliath'' |FBI Agent Farley |- |''Gilmore Girls: A Year in the Life'' |Ranger Bill |- |2017 |''The Long Road Home'' |Troy Denomy |- | rowspan="2" |2017-2018 |''Kevin (Probably) Saves the World'' |Kevin Finn |- |''Skylanders Academy'' |Dark Spyro (voice) |- |2019 |''Quest'' |Michael |- |2019-2020 |''A Million Little Things'' |Eric |- |2019-present |''Raising Dion'' |Pat |- |2020 |''Superstore'' |Josh Simms |- |2022 |Candy |Deputy Denny Reese |- |2022 |''Amphibia'' |Barrel (voice) |} === Veb === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2008 |''T Takes'' |The Guest in Room 23 |- | rowspan="2" |2012 |''Weasel Town'' |Haunches |- |''Sketchy'' |Tom |- |2013 |''Ghost Ghirls'' |William / Brad Wojciehowicz |- | rowspan="2" |2016 |Grandaddy — „Way We Wonʼt“ |Hitchhiker |- |''Kevin Pollak’s Chat Show'' |Himself/Guest |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Yil !Nom !Turkum !Natija !Manba |- |2004 |Joan of Arcadia |Teen Choice Awards TV: Male Breakout Star | {{Nom}} | |- |2012 |''Parenthood'' |Primetime Emmy Award for Outstanding Guest Actor in a Drama Series | {{Nom}} |<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.emmys.com/nominations/2012/Outstanding%20Guest%20Actor%20In%20A%20Drama%20Series|sarlavha=Primetime Emmy Awards nominations for 2012 – Outstanding Guest Actor In A Drama Series|nashriyot=Emmys.com|kirish sanasi=February 25, 2013}}</ref> |- |2017 |''Tales of Titans'' |Primetime Emmy Award for Outstanding Actor in a Short Form Comedy or Drama Series | {{Nom}} | |} == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Havolalar == * {{IMDbda kishi|728762|Jason Ritter}} * [https://web.archive.org/web/20140328152900/http://www.starpulse.com/Actors/Ritter,_Jason/ Biography for Ritter, Jason] * {{Twitter}} [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:Amerikalik erkak ovoz aktyorlari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1980-yilda tugʻilganlar]] 18oejcc6udd78fwshul69u70tdtni7t 2726350 2726349 2022-07-31T06:35:14Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jason Ritter|portret=Jason Ritter TIFF 2015.jpg|tavsif=Ritter [[2015 Toronto Film Festival]] da|tugʻilgan paytidagi ismi=Jason Morgan Ritter|tavallud sanasi={{birth date and age|1980|2|17}}|tavallud joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[AQSh]]|vafot sanasi=|vafot joyi=|kasbi={{flatlist| * [[Aktyor]] * [[prodyuser]] }}|faoliyat_yillari=1989-hozirgacha|bolalari=1|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Melanie Lynskey]]<br>|2020}}<ref>{{cite tweet|number=1391455187097763843|user=JasonRitter|title=The last couple years I have watched my wife @melanielynskey be the most incredible mother to our daughter. The way she talks through emotions, sings, reads stories, makes little treats, finds fun things to do or see is truly beautiful to witness. Happy Mother's Day to the best|date=May 9, 2021|access-date=February 16, 2022}}</ref>|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Jaon Morgan Ritter''' (1980-yil 17-fevralda tugʻilgan)<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The birth of Jason Ritter|url=https://www.californiabirthindex.org/birth/jason_morgan_ritter_born_1980_14628090|kirish sanasi=2020-10-02|ish=californiabirthindex.org}}</ref> — amerikalik aktyor va prodyuser. U „''Joan of Arkadia''“ teleserialidagi Kevin Girardi, ''"The Class''" filmidagi Ethan Haas, [[NBC]] serialidagi ''"The Event''" filmidagi Sean Walker, „''[[Gravity Falls]]''“ [[Dipper Payns|filmidagi Dipper Pines]] va „''Raising Dion''“ filmidagi Pat Rollins rollari bilan tanilgan. U, shuningdek, NBC teleserialida „''Parenthood''“ serialida Mark Cyrning takrorlanuvchi rolini oʻynagan va buning uchun u Emmi mukofotiga nomzod boʻlgan. 2017-yilda Ritter [[American Broadcasting Company|ABC]] komediya serialida ''Kevin (ehtimol) dunyoni qutqaradi''. U „''[[Muzyurak 2|Frozen II]]''“ filmida Ryder obrazini ijro etgan. == Yoshlik == Ritter 1980-yil 17-fevralda [[Los Anjeles|Los-Anjelesda]] ([[Kaliforniya]]) aktyorlar Nancy Morgan va John Ritter oilasida tugʻilgan. U aktyorlar Tex Ritter (Ritter tugʻilishidan olti yil oldin vafot etgan) va Dorothy Fayning nabirasi. Uning oʻgay onasi aktrisa Amy Yasbeck. Ritterning uchta ukasi bor, shu jumladan aktyor Tyler Ritter. Ritter birinchi boʻlib hayvonot bogʻi sahnasida otasining Joyce DeWitt bilan „''Threeʼs Company''“ shousining ochilish kreditlarida paydo boʻldi<ref>{{Cite journal|url=http://www.usmagazine.com/celebrities/jason-ritter|title=Jason Ritter Bio|journal=US Weekly|access-date=April 27, 2013}}</ref><ref>{{Cite journal|url=https://www.tvguide.com/celebrities/jason-ritter/bio/156004|title=Jason Ritter Biography|journal=TV Guide|access-date=April 27, 2013}}</ref>. U [[Santa Monica (California)|Kaliforniyaning Santa Monika shahridagi]] Crossroads maktabida oʻrta va oʻrta maktabda NYUda uning xonadoshi boʻlgan Simon Helberg bilan birga oʻqigan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.nerdist.com/2011/07/making-it-1-jason-ritter/|sarlavha=Making It #1: Jason Ritter|muallif=Lindhome|ism=Riki|ish=[[The Nerdist Podcast|Nerdist]]|kirish sanasi=July 26, 2011}}</ref>. Keyin u Nyu-York universitetining Tisch sanʼat maktabida qatnashdi va uni tugatdi, u yerda Atlantika teatr kompaniyasida tahsil oldi. U Londondagi Qirollik dramatik sanʼat akademiyasida ham tahsil olgan. [[Fayl:JasonRitter.jpg|left|thumb|215x215px| Ritter 2007-yilda]] == Shaxsiy hayot == 1999-yil oktabridan 2013-yilgacha Ritter Marianna Palka bilan munosabatda boʻlgan. Ular ikkalasi ham [[New York (shahar)|Nyu-York shahridagi]] Atlantika teatr kompaniyasida oʻqiyotganlarida tanishishgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.papermag.com/la-is-for-lovers-jason-ritter-marianna-palka-1425511987.html|sarlavha=L.A. Is for Lovers: Jason Ritter & Marianna Palka|sana=January 30, 2009|ish=PAPER|til=en|kirish sanasi=March 8, 2019}}</ref>. 2017-yilda Ritter toʻrt yillik tanishuvdan soʻng aktrisa Melanie Lynskey bilan unashtirilgan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Heller|ism=Corinne|sarlavha=Jason Ritter and Melanie Lynskey Are Engaged|url=http://www.eonline.com/news/830039/jason-ritter-and-melanie-lynskey-are-engaged|ish=E!|kirish sanasi=February 16, 2017}}</ref>. Er-xotin 2018-yil dekabr oyida birinchi farzandi, qizi dunyoga keldi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Vacco-Bolanos|ism=Jessica|sarlavha=Jason Ritter and Melanie Lynskey Quietly Welcome Their First Child|url=https://www.usmagazine.com/celebrity-moms/news/jason-ritter-melanie-lynskey-quietly-welcome-first-child/|ish=US Weekly|kirish sanasi=January 28, 2019}}</ref>. Ular 2020-yilda turmush qurishadi. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Eslatma |- |1991 |''The Real Story Of Christmas Tree'' |Little Acorn (voice) |Qisqa film |- |1999 |''Mumford'' |Martin Brockett | |- |2001 |''Earth Day'' |Jack (voice) |Qisqa film |- | rowspan="2" |2002 |''PG'' |Paul |Qisqa film |- |''Swimfan'' |Randy | |- | rowspan="2" |2003 |''Smash the Kitty'' |Josh |Qisqa film |- |''Freddy vs. Jason'' |Will Rollins | |- |2004 |''Raise Your Voice'' |Paul Fletcher | |- | rowspan="4" |2005 |''Perceptions'' |Michael | |- |''Happy Endings'' |Otis McKeen | |- |''Our Very Own'' |Clancy Whitfield | |- |''Placebo'' |Daniel |Qisqa film |- | rowspan="2" |2006 |''Lenexa, 1 Mile'' |Sean Hickey | |- |''The Wicker Man'' |Bar Guy #2 | |- |2007 |''The Education of Charlie Banks'' |Mick Leary | |- | rowspan="3" |2008 |''The Deal'' |Lionel Travitz | |- |''Good Dick'' |The Man | |- |''W.'' |Jeb Bush | |- | rowspan="3" |2009 |''The Perfect Age of Rock 'nʼ Roll'' |Eric Genson | |- |''Oh My Soul'' | {{N/a}} | |- |''Peter and Vandy'' |Peter | |- | rowspan="2' " |2010 |''The Dry Land'' |Michael | |- |''Morning'' |Hotel Receptionist | |- | rowspan="6" |2011 |''A Bag of Hammers'' |Benjamin Platt | |- |''The Perfect Family'' |Frank Cleary Jr. | |- |''The Brooklyn Brothers Beat the Best'' |Kyle | |- |''They’re with Me'' |Isaac Solomon |Qisqa film |- |''Atlantis'' |Ben |Qisqa film |- |''The Five Stages of Grief'' |Orion |Qisqa film |- | rowspan="6" |2012 |''The Break In'' |Larry |Qisqa film |- |''Angel of Death'' |Victim 1 |Qisqa film |- |''Trying'' |Mark |Qisqa film |- |''The Golden Age'' |Mitch |Qisqa film |- |''Manhattan Mixup'' |Fritz |Qisqa film |- |''Free Samples'' |Wally | |- | rowspan="6" |2013 |''I Am I'' |Jonathan | |- |''The Big Ask'' |Owen | |- |''The Sidekick'' |Kid Loco |Qisqa film |- |''The Goldfish'' |Yoni |Qisqa film |- |''The East'' |Tim | |- |''The End of Love'' |Jason | |- | rowspan="7" |2014 |''Hits'' |Julian | |- |''Wild Canaries'' |Damien Anders | |- |''Thereʼs Always Woodstock'' |Garret | |- |''About Alex'' |Alex | |- |''7 Minutes'' |Mike | |- |''You’re Not You'' |Will | |- |''Weʼll Never Have Paris'' |Kurt | |- | rowspan="4" |2015 |''The Steps'' |Jeff | |- |''Embers'' |Guy | |- |''The Meddler'' |Jacob | |- |''Always Worthy'' |Jeff Fredrick | |- | rowspan="2" |2016 |''The Intervention'' |Matt | |- |''Carrie Pilby'' |Matt | |- | rowspan="2" |2017 |''The Labyrinth'' |Usher | |- |''Bitch'' |Bill | |- |2018 |''The Tale'' |Bill | |- |2019 |''[[Muzyurak 2|Frozen II]]'' |Ryder (voice) | |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom ! scope="col" width="250px" |Rol |- |1990 |''The Dreamer of Oz: The L. Frank Baum Story'' |Harry Neal Baum |- | rowspan="2" |1999 |''[[Days of Our Lives]]'' |Todd |- |''Undressed'' |Allan |- |2001 |''Law &amp;amp; Order'' |Nick Simms |- |2002 |''Hack'' |Teddy Griffin |- |2003 |''Law &amp;amp; Order: Special Victims Unit'' |Billy Baker |- |2003-2005 |''Joan of Arcadia'' |Kevin Girardi |- |2006-2007 |''The Class'' |Ethan Haas |- | rowspan="2" |2007 |''All Grown Up!'' |Mr. Fisk (voice) |- |''This Is My Friend'' | {{N/a}} |- | rowspan="2' " |2009 |''WWII in HD'' |Jack Yusen (voice) |- |''Mercy'' |Gabe Tyler | |- |2010-2011 |''The Event'' |Sean Walker |- |2010-2014 |''Parenthood'' |Mark Cyr |- |2012 |''County'' |Jack Malloy |- |2012-2016 |''[[Gravity Falls]]'' |[[Dipper Payns|Dipper Pines]] (voice) |- | rowspan="2" |2013 |''Robot Chicken'' |Reindeer / Sergeant (voice) |- |''Call Me Crazy: A Five Film'' |Bruce |- |2013-2018 |''Drunk History'' |Various characters |- | rowspan="4" |2014 |''Us &amp;amp; Them'' |Gavin Shipman |- |''Person of Interest'' |Simon Lee |- |''Key &amp;amp; Peele'' |Male Customer |- |''Garfunkel and Oates'' |Jason |- |2015-2016 |''[[Girls]]'' |Scott |- |2015-2018 |''Another Period'' |Frederick Bellacourt |- | rowspan="3" |2016 |''Wander Over Yonder'' |Skipper (voice, parody of [[Dipper Payns|Dipper Pines]]) |- |''Goliath'' |FBI Agent Farley |- |''Gilmore Girls: A Year in the Life'' |Ranger Bill |- |2017 |''The Long Road Home'' |Troy Denomy |- | rowspan="2" |2017-2018 |''Kevin (Probably) Saves the World'' |Kevin Finn |- |''Skylanders Academy'' |Dark Spyro (voice) |- |2019 |''Quest'' |Michael |- |2019-2020 |''A Million Little Things'' |Eric |- |2019-present |''Raising Dion'' |Pat |- |2020 |''Superstore'' |Josh Simms |- |2022 |Candy |Deputy Denny Reese |- |2022 |''Amphibia'' |Barrel (voice) |} === Veb === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2008 |''T Takes'' |The Guest in Room 23 |- | rowspan="2" |2012 |''Weasel Town'' |Haunches |- |''Sketchy'' |Tom |- |2013 |''Ghost Ghirls'' |William / Brad Wojciehowicz |- | rowspan="2" |2016 |Grandaddy — „Way We Wonʼt“ |Hitchhiker |- |''Kevin Pollak’s Chat Show'' |Himself/Guest |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Yil !Nom !Turkum !Natija !Manba |- |2004 |Joan of Arcadia |Teen Choice Awards TV: Male Breakout Star | {{Nom}} | |- |2012 |''Parenthood'' |Primetime Emmy Award for Outstanding Guest Actor in a Drama Series | {{Nom}} |<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.emmys.com/nominations/2012/Outstanding%20Guest%20Actor%20In%20A%20Drama%20Series|sarlavha=Primetime Emmy Awards nominations for 2012 – Outstanding Guest Actor In A Drama Series|nashriyot=Emmys.com|kirish sanasi=February 25, 2013}}</ref> |- |2017 |''Tales of Titans'' |Primetime Emmy Award for Outstanding Actor in a Short Form Comedy or Drama Series | {{Nom}} | |} == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Havolalar == * {{IMDbda kishi|728762|Jason Ritter}} * [https://web.archive.org/web/20140328152900/http://www.starpulse.com/Actors/Ritter,_Jason/ Biography for Ritter, Jason] * {{Twitter}} [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:Amerikalik erkak ovoz aktyorlari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1980-yilda tugʻilganlar]] 87hqn79t3xwtbmf6wi0r83fs5ug3ibz Charles Esten 0 756878 2726347 2719278 2022-07-31T06:34:08Z Visola Tangirova 72133 /* Havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Charles Esten|portret=Chip Esten of Nashville (cropped).jpg|tavsif=Esten 2016-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Charles Esten Puskar III|tavallud sanasi={{birth date and age|1965|9|9}}|tavallud joyi=[[Pittsburgh]], [[Pensilvaniya]], [[AQSh]]|kasbi={{hlist|Aktyor|musiqachi|qiziqchi}}|faoliyat_yillari=1988-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Patty Hanson|1991}}|bolalari=3|sayt={{url|charlesesten.com}}|fuqaroligi={{AQSh}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Charles Esten Puskar III''' (1965-yil 9-sentyabrda tugʻilgan), professional sifatida '''Charles Esten''' va '''Chip Esten''' nomi bilan ham tanilgan, amerikalik aktyor, musiqachi, [[Improvizatsiya|improvizator]] va komediyachi. Esten 2012-yildan 2018-yilgacha [[American Broadcasting Company|ABC]] / CMT dramasi ''Nashvilleda'' kantri qoʻshiqchisi Deacon Claybourne rolini oʻynadi, keyinchalik u oʻzining musiqiy karyerasini boshladi. U, shuningdek, [[Netflix]] oʻsmirlar uchun „''Outer Banks''“ serialida Outer Cameron rolini oʻynadi<ref>[https://tv.yahoo.com/whose-line-is-it-anyway/show/34660 Whose Line Is It Anyway? Television show — Whose Line Is It Anyway? TV Show details], Yahoo.com; accessed March 19, 2016.</ref>. == Yoshlik == Esten Pensilvaniya shtatining [[Pitsburg]] shahrida tugʻilgan va ota-onasi ajrashganidan keyin toʻqqiz yoshida Virjiniya shtatining Aleksandriya shahriga koʻchib oʻtgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=October 13, 2009 |title="Whose Live Anyway"? is a party, performer says |publisher=[[Pittsburgh Tribune-Review]] |url=http://www.pittsburghlive.com/x/pittsburghtrib/ae/more/s_647809.html?source=rss&feed=7 |url-status=dead |archive-url=https://archive.today/20120906153121/http://www.pittsburghlive.com/x/pittsburghtrib/ae/more/s_647809.html?source=rss&feed=7 |archive-date=September 6, 2012}}</ref>. U va opasi, onasi qo‘lida tarbiyalangan<ref name="W&Malum">{{Yangiliklar manbasi |date=Spring 2014 |title=Life is Good – For Chip Esten '87, success is more than "Nashville" |pages=32–36 |work=William & Mary Alumni Magazine |publisher=[[College of William & Mary]] |url=http://wmalumnimagazine.com/wp-content/uploads/2014/03/vol_79_no_3_WM-Alumni-Magazine-2014-Spring.pdf |url-status=dead |access-date=August 30, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150402122808/http://wmalumnimagazine.com/wp-content/uploads/2014/03/vol_79_no_3_WM-Alumni-Magazine-2014-Spring.pdf |archive-date=April 2, 2015}}</ref>. Uning marhum otasi Charles taniqli mahalliy tadbirkor va sobiq Pitsburg Stilers markazi Rey Mansfildning biznes sherigi edi<ref name="post-gazette">{{Yangiliklar manbasi |date=April 25, 2009 |title=Obituary: Charles E. Puskar: force behind creation of SIDS of Pennsylvania |publisher=[[Pittsburgh Post-Gazette]] |url=http://www.post-gazette.com/stories/local/obituaries/obituary-charles-e-puskar-force-behind-creation-of-sids-of-pennsylvania-339398/}}</ref>. Esten 1983-yilda Aleksandriyadagi TK Williams oʻrta maktabining bitiruvchisi boʻlib, u yerda „''Remember the Titans“'' filmidagi voqealardan oʻn yil oʻtib „Titanlar“ uchun futbol oʻynagan. U bir nechta intervyularida oʻzining ''Nashvilldagi'' aktyori Hayden Panettiere filmda uning haqiqiy murabbiyining qizi sifatida paydo boʻlganini taʼkidlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.paleycenter.org/paleyfest2013-nashville|sarlavha=Nashville - The Paley Center for Media|ish=The Paley Center for Media|sana=November 26, 2012}}</ref>. Keyin u ota-onasi va singlisining ''alma-materi'', william va Meri kollejida oʻqidi, u yerda Teta Delta Chi birodarligi aʼzosi boʻlgan va 1987-yilda iqtisod fakultetini tamomlagan<ref name="W&Malum">{{Yangiliklar manbasi |date=Spring 2014 |title=Life is Good – For Chip Esten '87, success is more than "Nashville" |pages=32–36 |work=William & Mary Alumni Magazine |publisher=[[College of William & Mary]] |url=http://wmalumnimagazine.com/wp-content/uploads/2014/03/vol_79_no_3_WM-Alumni-Magazine-2014-Spring.pdf |url-status=dead |access-date=August 30, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150402122808/http://wmalumnimagazine.com/wp-content/uploads/2014/03/vol_79_no_3_WM-Alumni-Magazine-2014-Spring.pdf |archive-date=April 2, 2015}}</ref>. William va Merida u 1985-88 yillarda mahalliy „Nʼest Pas“ guruhida bosh vokalchi boʻlgan. Oʻqishni tugatgandan soʻng, Esten 1990-yillarning boshlarida „''Buddy''“ musiqiy filmida bosh rolni ijro etib, [[Teatr|teatrdagi]] debyutini qilish uchun Buyuk Britaniyaga koʻchib oʻtdi<ref name="GQ">{{Yangiliklar manbasi |last=Bugler |first=Daphne |date=25 October 2019 |title=Charles Esten: 'I was more afraid of me than of anyone else' |work=[[GQ]] |url=https://www.gq-magazine.co.uk/gq-hype/article/charles-esten-interview |access-date=14 January 2020}}</ref>. Estenning televizordagi birinchi chiqishi 1988-yilda Chip Puskar nomi ostida [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Sale of the Century"'' oʻyin koʻrsatuvida ishtirokchi sifatida boʻlgan. U besh kun davomida 34 000 dollardan koʻproq pul va sovrinlarni qoʻlga kiritdi; u keyinchalik oʻz sovrinlarini sotdi<ref name="GQ">{{Yangiliklar manbasi |last=Bugler |first=Daphne |date=25 October 2019 |title=Charles Esten: 'I was more afraid of me than of anyone else' |work=[[GQ]] |url=https://www.gq-magazine.co.uk/gq-hype/article/charles-esten-interview |access-date=14 January 2020}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Esten kollejda tanishgan Patty Puskarga uylangan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=November 3, 1991 |title=Puskar-Hanson |publisher=[[Orlando Sentinel]] |url=http://articles.orlandosentinel.com/1991-11-03/news/9110311023_1_hanson-puskar-cynthia-f}}</ref><ref name="W&Malum">{{Yangiliklar manbasi |date=Spring 2014 |title=Life is Good – For Chip Esten '87, success is more than "Nashville" |pages=32–36 |work=William & Mary Alumni Magazine |publisher=[[College of William & Mary]] |url=http://wmalumnimagazine.com/wp-content/uploads/2014/03/vol_79_no_3_WM-Alumni-Magazine-2014-Spring.pdf |url-status=dead |access-date=August 30, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150402122808/http://wmalumnimagazine.com/wp-content/uploads/2014/03/vol_79_no_3_WM-Alumni-Magazine-2014-Spring.pdf |archive-date=April 2, 2015}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Leydon |first=Joe |date=August–September 2015 |title=Charles Esten |work=[[Cowboys & Indians (magazine)|Cowboys & Indians]] |url=http://www.cowboysindians.com/2015/09/charles-esten/}}</ref>. Ularning uchta farzandi bor. Esten ''Nashvilda'' muntazam serial sifatida suratga olingandan soʻng, oila [[Nashville (Tennessee)|Nashvillga]] koʻchib oʻtdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://tasteofcountry.com/charles-esten-nashville-home/|sarlavha=Charles Esten Isn't Leaving Nashville After 'Nashville'}}</ref>. Esten, Leykemiya va Limfoma Jamiyati (LLS) foydasiga mablagʻ yigʻish uchun yillik „Light the Night Walks“ ning milliy raisi. Uning qizi [[Leykoz|leykemiyadan]] omon qolgan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Schmitt|ism=Brad|sarlavha=Charles Esten's painful path through daughter's cancer|url=http://www.tennessean.com/story/entertainment/2016/10/19/chip-estens-painful-path-through-daughters-cancer/92313980/|ish=The Tennessean|kirish sanasi=October 21, 2016}}</ref>. == Filmografiya == === Filmlar === {| class="wikitable" ! style="background:#B0C4DE" |Yil ! style="background:#B0C4DE" |Nom ! style="background:#B0C4DE" |Rol ! style="background:#B0C4DE" |Eslatmalar |- |1996 |''Wing Commander IV: The Price of Freedom'' |Generic Cap #1 (voice) |Video OʻYIN |- | rowspan="2" |1997 |''The Sleepwalker Killing'' |Mark Schall |Televizion film |- |''The Postman'' |Michael, Abby’s Husband | |- | rowspan="2" |1999 |''The Expendables'' |Ram |Televizion film |- |''Late Last Night'' |Beverly Hills Cop |Televizion film |- |2000 |''Thirteen Days'' |Maj. Rudolf Anderson | |- | rowspan="2" |2001 |''61*'' |Kevin Maris ('98) |Televizion film |- |''Roots of the Cuban Missile Crisis'' |Major Anderson |Video hujjatli film |- | rowspan="2" |2002 |''The Johnny Chronicles'' |Patrick Monroe |Televizion film |- |''Ten Minutes Older: The Trumpet'' |Bill |"Tronaga oʻn ikki milya" segmenti |- | rowspan="3" |2003 |''All Grown Up!'' | |Televizion film |- |''Water Under the Bridge'' |Don | |- |''Nobody Knows Anything!'' |Conner Fulton | |- |2007 |''American Family'' |Larry Bogner | |- | rowspan="2" |2008 |''1 %'' |John Tipton | |- |''Swing Vote'' |Lewis | |- |} === Televizion === {| class="wikitable" ! style="background:#B0C4DE" |Yil ! style="background:#B0C4DE" |Nom ! style="background:#B0C4DE" |Rol |- |1988 |''Sale of the Century'' |Himself/Contestant |- |1989 |''On the Television'' |various |- |1990 |''Scrabble'' |Himself/Contestant |- |1992, 1994 |''Whose Line Is It Anyway (UK)'' |Performer |- | rowspan="2" |1993 |''Cheers'' |Unnamed Marine |- |''Star Trek: The Next Generation'' |Divok |- |1994 |''Murphy Brown'' |Secretary #67 |- |1995-1996 |''The Crew'' |Randy Anderson |- | rowspan="3" |1996 |''Star Trek: Voyager'' |Dathan |- |''Diagnosis: Murder'' |Joe Carter |- |''Lois &amp;amp; Clark: The New Adventures of Superman'' |Ethan Press |- | rowspan="2" |1997 |''JAG'' |Lieutenant Pete 'Pistol' Ayers |- |''Married… with Children'' |Lonnie |- |1998-2000 |''The Brian Benben Show'' |Chad Rockwell |- |1998 |''Instant Comedy with the Groundlings'' |Self |- |1999-2005, <br /><br />2017-present |''Whose Line Is It Anyway (US)'' |Performer |- | rowspan="3" |1999 |''Jesse'' |Tad |- |''Jack &amp;amp; Jill'' |Nick Seraph |- |''Providence'' |Ted Shannon |- | rowspan="2" |2000 |''[[Party of Five]]'' |Luke |- |''My VH1 Music Awards'' |Self |- |2000-2001 |''The Drew Carey Show'' |Chip / Stall for Time Player #1 |- | rowspan="3" |2001 |''Hollywood Squares'' |Self |- |''The Trouble with Normal'' |Carson |- |''Improv All Stars'' |Self |- | rowspan="2" |2002 |''The Guardian'' |Mark Hanson |- |''Rendez-View'' |Self |- | rowspan="4" |2003 |''On the Spot'' |Himself (host) |- |''Dragnet'' |Carl Savitsky |- |''Just Shoot Me!'' |Jake |- |''Rocket Power'' |Story writer |- |2004-2005 |''Drew Carey’s Green Screen Show'' |Recurring performer |- | rowspan="4" |2004 |''NYPD Blue'' |Tim Keating |- |''Green Screen Show'' |Self |- |''Cold Case'' |John „The Hawk“ Hawkins |- |''The Magical Gathering'' |Self |- |2006 |''The Office'' |Josh Porter |- | rowspan="3" |2007 |''Help Me Help You'' |Willis |- |''The Winner'' |Gary |- |''The New Adventures of Old Christine'' |Joe Campbell |- |2007-2008 |''[[ER]]'' |Dr. Barry Grossman |- |2009-2010 |''Big Love'' |Ray Henry |- | rowspan="3" |2009 |''The Mentalist'' |Rick Bregman |- |''The Cleaner'' |Dr. Jake Slovak |- |''[[NCIS: Los Angeles]]'' |John Cole/Ethan Stanhope |- | rowspan="4" |2011 |''Wilfred'' |Nick |- |''Drew Carey’s Improv-A-Ganza'' |Regular performer |- |''Jessie'' |Morgan Ross |- |''Enlightened'' |Damon Manning |- |2012-2018 |''Nashville'' |Deacon Claybourne |- |2012 |''Nashville: The Whole Story'' |Himself — Narrator |- | rowspan="2" |2013 |''Nashville: On the Record'' |Self |- |''Who Wants to Be a Millionaire'' | |- |2014 |''Nashville: On the Record 2'' | |- |2015 |''Nashville: On the Record 3'' | |- |2017 |''CMT Music Awards'' |Self/Host |- |2020 |''Outer Banks'' |Ward Cameron<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2019/05/outer-banks-charles-esten-chase-stokes-madelyn-cline-cast-netflix-ya-drama-series-1202606614/|sarlavha=''Outer Banks'': Charles Esten, Chase Stokes, Madelyn Cline Among 8 Cast In Netflix YA Drama Series|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Denise|muallif=Petski|sana=May 3, 2019|kirish sanasi=March 31, 2020}}</ref> |- |2020 |''Country Music Association Awards'' |Self/Presenter |- |2021 |''Tell Me Your Secrets '' |Saul Barlow |} === Musiqalar === {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center;" ! rowspan="2" |Yil ! rowspan="2" style="width:24em;" |Musiqa ! colspan="2" |Eng yuqori grafik pozitsiyalar !Sotish ! rowspan="2" |Albom |- style="font-size:smaller;" ! width="45" |US<br /><br /> ! width="45" |[[Billboard Hot 100|US]]<br /><br /> |- | rowspan="2" |2012 ! scope="row" |"Undermine" <small>(Hayden Panettiere bilan)</small><sup>A</sup> |35 |116 | | rowspan="2" align="left" |''The Music of Nashville: Season 1 Volume 1'' |- ! scope="row" |"No One Will Ever Love You" <small>(Connie Britton bilan)</small><sup>A</sup> |36 |117 | |- |2013 ! scope="row" |"This Town" <small>(Clare Bowen bilan)</small> |41 |— | | align="left" |''The Music of Nashville: Season 2, Volume 1'' |- |2017 ! scope="row" |"Sanctuary" <small>(Lennon & Maisy bilan)</small> |31<br /><br /> |— |US: 9,000<ref>{{Veb manbasi|url=http://roughstock.com/news/2017/03/41573-top-30-digital-singles-chart-march-13-2017|sarlavha=Top 30 Digital Singles Chart: March 13, 2017|sana=March 14, 2017}}</ref> | align="left" |''The Music of Nashville: Season 5, Volume 1'' |- | colspan="6" style="font-size:8pt" |"—" ushbu belgi hali ishlab chiqarilmagan musiqalarni anglatadi |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|0261595|Charles Esten}} * [https://web.archive.org/web/20120227141620/http://www.whoseliveanyway.com/ Whose Live Anyway?] live improv comedy show starring Ryan Stiles, Greg Proops, Chip Esten and Jeff Davis touring North America [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:Amerikalik erkak qoʻshiqchilar]] [[Turkum:1965-yilda tugʻilganlar]] g47dd4mlnsegqrfg0ju11n7qugx0z5e 2726348 2726347 2022-07-31T06:34:26Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Charles Esten|portret=Chip Esten of Nashville (cropped).jpg|tavsif=Esten 2016-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Charles Esten Puskar III|tavallud sanasi={{birth date and age|1965|9|9}}|tavallud joyi=[[Pittsburgh]], [[Pensilvaniya]], [[AQSh]]|kasbi={{hlist|Aktyor|musiqachi|qiziqchi}}|faoliyat_yillari=1988-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Patty Hanson|1991}}|bolalari=3|sayt={{url|charlesesten.com}}|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Charles Esten Puskar III''' (1965-yil 9-sentyabrda tugʻilgan), professional sifatida '''Charles Esten''' va '''Chip Esten''' nomi bilan ham tanilgan, amerikalik aktyor, musiqachi, [[Improvizatsiya|improvizator]] va komediyachi. Esten 2012-yildan 2018-yilgacha [[American Broadcasting Company|ABC]] / CMT dramasi ''Nashvilleda'' kantri qoʻshiqchisi Deacon Claybourne rolini oʻynadi, keyinchalik u oʻzining musiqiy karyerasini boshladi. U, shuningdek, [[Netflix]] oʻsmirlar uchun „''Outer Banks''“ serialida Outer Cameron rolini oʻynadi<ref>[https://tv.yahoo.com/whose-line-is-it-anyway/show/34660 Whose Line Is It Anyway? Television show — Whose Line Is It Anyway? TV Show details], Yahoo.com; accessed March 19, 2016.</ref>. == Yoshlik == Esten Pensilvaniya shtatining [[Pitsburg]] shahrida tugʻilgan va ota-onasi ajrashganidan keyin toʻqqiz yoshida Virjiniya shtatining Aleksandriya shahriga koʻchib oʻtgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=October 13, 2009 |title="Whose Live Anyway"? is a party, performer says |publisher=[[Pittsburgh Tribune-Review]] |url=http://www.pittsburghlive.com/x/pittsburghtrib/ae/more/s_647809.html?source=rss&feed=7 |url-status=dead |archive-url=https://archive.today/20120906153121/http://www.pittsburghlive.com/x/pittsburghtrib/ae/more/s_647809.html?source=rss&feed=7 |archive-date=September 6, 2012}}</ref>. U va opasi, onasi qo‘lida tarbiyalangan<ref name="W&Malum">{{Yangiliklar manbasi |date=Spring 2014 |title=Life is Good – For Chip Esten '87, success is more than "Nashville" |pages=32–36 |work=William & Mary Alumni Magazine |publisher=[[College of William & Mary]] |url=http://wmalumnimagazine.com/wp-content/uploads/2014/03/vol_79_no_3_WM-Alumni-Magazine-2014-Spring.pdf |url-status=dead |access-date=August 30, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150402122808/http://wmalumnimagazine.com/wp-content/uploads/2014/03/vol_79_no_3_WM-Alumni-Magazine-2014-Spring.pdf |archive-date=April 2, 2015}}</ref>. Uning marhum otasi Charles taniqli mahalliy tadbirkor va sobiq Pitsburg Stilers markazi Rey Mansfildning biznes sherigi edi<ref name="post-gazette">{{Yangiliklar manbasi |date=April 25, 2009 |title=Obituary: Charles E. Puskar: force behind creation of SIDS of Pennsylvania |publisher=[[Pittsburgh Post-Gazette]] |url=http://www.post-gazette.com/stories/local/obituaries/obituary-charles-e-puskar-force-behind-creation-of-sids-of-pennsylvania-339398/}}</ref>. Esten 1983-yilda Aleksandriyadagi TK Williams oʻrta maktabining bitiruvchisi boʻlib, u yerda „''Remember the Titans“'' filmidagi voqealardan oʻn yil oʻtib „Titanlar“ uchun futbol oʻynagan. U bir nechta intervyularida oʻzining ''Nashvilldagi'' aktyori Hayden Panettiere filmda uning haqiqiy murabbiyining qizi sifatida paydo boʻlganini taʼkidlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.paleycenter.org/paleyfest2013-nashville|sarlavha=Nashville - The Paley Center for Media|ish=The Paley Center for Media|sana=November 26, 2012}}</ref>. Keyin u ota-onasi va singlisining ''alma-materi'', william va Meri kollejida oʻqidi, u yerda Teta Delta Chi birodarligi aʼzosi boʻlgan va 1987-yilda iqtisod fakultetini tamomlagan<ref name="W&Malum">{{Yangiliklar manbasi |date=Spring 2014 |title=Life is Good – For Chip Esten '87, success is more than "Nashville" |pages=32–36 |work=William & Mary Alumni Magazine |publisher=[[College of William & Mary]] |url=http://wmalumnimagazine.com/wp-content/uploads/2014/03/vol_79_no_3_WM-Alumni-Magazine-2014-Spring.pdf |url-status=dead |access-date=August 30, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150402122808/http://wmalumnimagazine.com/wp-content/uploads/2014/03/vol_79_no_3_WM-Alumni-Magazine-2014-Spring.pdf |archive-date=April 2, 2015}}</ref>. William va Merida u 1985-88 yillarda mahalliy „Nʼest Pas“ guruhida bosh vokalchi boʻlgan. Oʻqishni tugatgandan soʻng, Esten 1990-yillarning boshlarida „''Buddy''“ musiqiy filmida bosh rolni ijro etib, [[Teatr|teatrdagi]] debyutini qilish uchun Buyuk Britaniyaga koʻchib oʻtdi<ref name="GQ">{{Yangiliklar manbasi |last=Bugler |first=Daphne |date=25 October 2019 |title=Charles Esten: 'I was more afraid of me than of anyone else' |work=[[GQ]] |url=https://www.gq-magazine.co.uk/gq-hype/article/charles-esten-interview |access-date=14 January 2020}}</ref>. Estenning televizordagi birinchi chiqishi 1988-yilda Chip Puskar nomi ostida [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Sale of the Century"'' oʻyin koʻrsatuvida ishtirokchi sifatida boʻlgan. U besh kun davomida 34 000 dollardan koʻproq pul va sovrinlarni qoʻlga kiritdi; u keyinchalik oʻz sovrinlarini sotdi<ref name="GQ">{{Yangiliklar manbasi |last=Bugler |first=Daphne |date=25 October 2019 |title=Charles Esten: 'I was more afraid of me than of anyone else' |work=[[GQ]] |url=https://www.gq-magazine.co.uk/gq-hype/article/charles-esten-interview |access-date=14 January 2020}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Esten kollejda tanishgan Patty Puskarga uylangan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=November 3, 1991 |title=Puskar-Hanson |publisher=[[Orlando Sentinel]] |url=http://articles.orlandosentinel.com/1991-11-03/news/9110311023_1_hanson-puskar-cynthia-f}}</ref><ref name="W&Malum">{{Yangiliklar manbasi |date=Spring 2014 |title=Life is Good – For Chip Esten '87, success is more than "Nashville" |pages=32–36 |work=William & Mary Alumni Magazine |publisher=[[College of William & Mary]] |url=http://wmalumnimagazine.com/wp-content/uploads/2014/03/vol_79_no_3_WM-Alumni-Magazine-2014-Spring.pdf |url-status=dead |access-date=August 30, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150402122808/http://wmalumnimagazine.com/wp-content/uploads/2014/03/vol_79_no_3_WM-Alumni-Magazine-2014-Spring.pdf |archive-date=April 2, 2015}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Leydon |first=Joe |date=August–September 2015 |title=Charles Esten |work=[[Cowboys & Indians (magazine)|Cowboys & Indians]] |url=http://www.cowboysindians.com/2015/09/charles-esten/}}</ref>. Ularning uchta farzandi bor. Esten ''Nashvilda'' muntazam serial sifatida suratga olingandan soʻng, oila [[Nashville (Tennessee)|Nashvillga]] koʻchib oʻtdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://tasteofcountry.com/charles-esten-nashville-home/|sarlavha=Charles Esten Isn't Leaving Nashville After 'Nashville'}}</ref>. Esten, Leykemiya va Limfoma Jamiyati (LLS) foydasiga mablagʻ yigʻish uchun yillik „Light the Night Walks“ ning milliy raisi. Uning qizi [[Leykoz|leykemiyadan]] omon qolgan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Schmitt|ism=Brad|sarlavha=Charles Esten's painful path through daughter's cancer|url=http://www.tennessean.com/story/entertainment/2016/10/19/chip-estens-painful-path-through-daughters-cancer/92313980/|ish=The Tennessean|kirish sanasi=October 21, 2016}}</ref>. == Filmografiya == === Filmlar === {| class="wikitable" ! style="background:#B0C4DE" |Yil ! style="background:#B0C4DE" |Nom ! style="background:#B0C4DE" |Rol ! style="background:#B0C4DE" |Eslatmalar |- |1996 |''Wing Commander IV: The Price of Freedom'' |Generic Cap #1 (voice) |Video OʻYIN |- | rowspan="2" |1997 |''The Sleepwalker Killing'' |Mark Schall |Televizion film |- |''The Postman'' |Michael, Abby’s Husband | |- | rowspan="2" |1999 |''The Expendables'' |Ram |Televizion film |- |''Late Last Night'' |Beverly Hills Cop |Televizion film |- |2000 |''Thirteen Days'' |Maj. Rudolf Anderson | |- | rowspan="2" |2001 |''61*'' |Kevin Maris ('98) |Televizion film |- |''Roots of the Cuban Missile Crisis'' |Major Anderson |Video hujjatli film |- | rowspan="2" |2002 |''The Johnny Chronicles'' |Patrick Monroe |Televizion film |- |''Ten Minutes Older: The Trumpet'' |Bill |"Tronaga oʻn ikki milya" segmenti |- | rowspan="3" |2003 |''All Grown Up!'' | |Televizion film |- |''Water Under the Bridge'' |Don | |- |''Nobody Knows Anything!'' |Conner Fulton | |- |2007 |''American Family'' |Larry Bogner | |- | rowspan="2" |2008 |''1 %'' |John Tipton | |- |''Swing Vote'' |Lewis | |- |} === Televizion === {| class="wikitable" ! style="background:#B0C4DE" |Yil ! style="background:#B0C4DE" |Nom ! style="background:#B0C4DE" |Rol |- |1988 |''Sale of the Century'' |Himself/Contestant |- |1989 |''On the Television'' |various |- |1990 |''Scrabble'' |Himself/Contestant |- |1992, 1994 |''Whose Line Is It Anyway (UK)'' |Performer |- | rowspan="2" |1993 |''Cheers'' |Unnamed Marine |- |''Star Trek: The Next Generation'' |Divok |- |1994 |''Murphy Brown'' |Secretary #67 |- |1995-1996 |''The Crew'' |Randy Anderson |- | rowspan="3" |1996 |''Star Trek: Voyager'' |Dathan |- |''Diagnosis: Murder'' |Joe Carter |- |''Lois &amp;amp; Clark: The New Adventures of Superman'' |Ethan Press |- | rowspan="2" |1997 |''JAG'' |Lieutenant Pete 'Pistol' Ayers |- |''Married… with Children'' |Lonnie |- |1998-2000 |''The Brian Benben Show'' |Chad Rockwell |- |1998 |''Instant Comedy with the Groundlings'' |Self |- |1999-2005, <br /><br />2017-present |''Whose Line Is It Anyway (US)'' |Performer |- | rowspan="3" |1999 |''Jesse'' |Tad |- |''Jack &amp;amp; Jill'' |Nick Seraph |- |''Providence'' |Ted Shannon |- | rowspan="2" |2000 |''[[Party of Five]]'' |Luke |- |''My VH1 Music Awards'' |Self |- |2000-2001 |''The Drew Carey Show'' |Chip / Stall for Time Player #1 |- | rowspan="3" |2001 |''Hollywood Squares'' |Self |- |''The Trouble with Normal'' |Carson |- |''Improv All Stars'' |Self |- | rowspan="2" |2002 |''The Guardian'' |Mark Hanson |- |''Rendez-View'' |Self |- | rowspan="4" |2003 |''On the Spot'' |Himself (host) |- |''Dragnet'' |Carl Savitsky |- |''Just Shoot Me!'' |Jake |- |''Rocket Power'' |Story writer |- |2004-2005 |''Drew Carey’s Green Screen Show'' |Recurring performer |- | rowspan="4" |2004 |''NYPD Blue'' |Tim Keating |- |''Green Screen Show'' |Self |- |''Cold Case'' |John „The Hawk“ Hawkins |- |''The Magical Gathering'' |Self |- |2006 |''The Office'' |Josh Porter |- | rowspan="3" |2007 |''Help Me Help You'' |Willis |- |''The Winner'' |Gary |- |''The New Adventures of Old Christine'' |Joe Campbell |- |2007-2008 |''[[ER]]'' |Dr. Barry Grossman |- |2009-2010 |''Big Love'' |Ray Henry |- | rowspan="3" |2009 |''The Mentalist'' |Rick Bregman |- |''The Cleaner'' |Dr. Jake Slovak |- |''[[NCIS: Los Angeles]]'' |John Cole/Ethan Stanhope |- | rowspan="4" |2011 |''Wilfred'' |Nick |- |''Drew Carey’s Improv-A-Ganza'' |Regular performer |- |''Jessie'' |Morgan Ross |- |''Enlightened'' |Damon Manning |- |2012-2018 |''Nashville'' |Deacon Claybourne |- |2012 |''Nashville: The Whole Story'' |Himself — Narrator |- | rowspan="2" |2013 |''Nashville: On the Record'' |Self |- |''Who Wants to Be a Millionaire'' | |- |2014 |''Nashville: On the Record 2'' | |- |2015 |''Nashville: On the Record 3'' | |- |2017 |''CMT Music Awards'' |Self/Host |- |2020 |''Outer Banks'' |Ward Cameron<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2019/05/outer-banks-charles-esten-chase-stokes-madelyn-cline-cast-netflix-ya-drama-series-1202606614/|sarlavha=''Outer Banks'': Charles Esten, Chase Stokes, Madelyn Cline Among 8 Cast In Netflix YA Drama Series|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Denise|muallif=Petski|sana=May 3, 2019|kirish sanasi=March 31, 2020}}</ref> |- |2020 |''Country Music Association Awards'' |Self/Presenter |- |2021 |''Tell Me Your Secrets '' |Saul Barlow |} === Musiqalar === {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center;" ! rowspan="2" |Yil ! rowspan="2" style="width:24em;" |Musiqa ! colspan="2" |Eng yuqori grafik pozitsiyalar !Sotish ! rowspan="2" |Albom |- style="font-size:smaller;" ! width="45" |US<br /><br /> ! width="45" |[[Billboard Hot 100|US]]<br /><br /> |- | rowspan="2" |2012 ! scope="row" |"Undermine" <small>(Hayden Panettiere bilan)</small><sup>A</sup> |35 |116 | | rowspan="2" align="left" |''The Music of Nashville: Season 1 Volume 1'' |- ! scope="row" |"No One Will Ever Love You" <small>(Connie Britton bilan)</small><sup>A</sup> |36 |117 | |- |2013 ! scope="row" |"This Town" <small>(Clare Bowen bilan)</small> |41 |— | | align="left" |''The Music of Nashville: Season 2, Volume 1'' |- |2017 ! scope="row" |"Sanctuary" <small>(Lennon & Maisy bilan)</small> |31<br /><br /> |— |US: 9,000<ref>{{Veb manbasi|url=http://roughstock.com/news/2017/03/41573-top-30-digital-singles-chart-march-13-2017|sarlavha=Top 30 Digital Singles Chart: March 13, 2017|sana=March 14, 2017}}</ref> | align="left" |''The Music of Nashville: Season 5, Volume 1'' |- | colspan="6" style="font-size:8pt" |"—" ushbu belgi hali ishlab chiqarilmagan musiqalarni anglatadi |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|0261595|Charles Esten}} * [https://web.archive.org/web/20120227141620/http://www.whoseliveanyway.com/ Whose Live Anyway?] live improv comedy show starring Ryan Stiles, Greg Proops, Chip Esten and Jeff Davis touring North America [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:Amerikalik erkak qoʻshiqchilar]] [[Turkum:1965-yilda tugʻilganlar]] 73inmd0qr9wdhlg6mf1siip82mgbwlk Barbara Turner 0 756896 2726306 2719327 2022-07-31T05:52:12Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Basketbolchi bilgiqutisi | name = Barbara Turner | image = Barbara_Turner_versus_Notre_Dame.jpg | image_size = | team = Atlanta Dream | league = [[Women's National Basketball Association|WNBA]] | number = | position = Yordamchi murabbiy | height_ft = 6 | height_in = 0 | nationality = Amerika / turk | birth_date = {{Birth date and age|mf=yes|1984|6|8}} | birth_place = [[Cleveland, Ohio]] | high_school = [[East Technical High School|East Technical]] (Cleveland, Ohio) | college = [[UConn Huskies women's basketball|UConn]] (2002-2006) | draft_league = WNBA | draft_year = 2006 | draft_round = 1 | draft_pick = 11 | draft_team = [[Seattle Storm]] | career_start = 2006 | career_end = 2021 | career_position = [[Otishma qo'riqchisi]] / [[Kichik hujumchi]] | coach_start = 2021 | coach_end = | highlights = * [[Katta Sharq konferensiyasi|Katta Sharq]] All-Rookie jamoasi (2003) * [[McDonald's All-Amerika o'yini|McDonald’s All-American]] (2002) * Gatorade Ogayoda yilning eng yaxshi oʻyinchisi (2002) * Ogayo xonim basketboli (2002) | medal_templates = {{Chiqish| {{USA}} }} | bbr_wnba = turneba01w }} '''Barbara Renee Turner''' (1984-yil 8-iyunda tugʻilgan) — sobiq amerikalik professional [[Basketbol|basketbolchi]],<ref name="WBCA Box Scores">{{cite web|title=WBCA High School All-America Game Box Scores|url=http://www.wbca.org/pages/AWARDS_high_school_all-america_game_box_scores|publisher=Women's Basketball Coaches Association|accessdate=29 Jun 2014|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140715064856/http://www.wbca.org/pages/AWARDS_high_school_all-america_game_box_scores|archivedate=July 15, 2014}}</ref>hozirda Ayollar Milliy Basketbol Assotsiatsiyasining (WNBA) Atlanta Dream jamoasida yordamchi murabbiy boʻlib ishlaydi. U Turkiya jamoalarida oʻynab, AQSh/Turkiya ikki fuqaroligini sotib olgan. Uning ismi turkchada Bahar Özturk deb yoziladi.<ref name="offseason">{{Citation |year= |title=Offseason 2008-09: Overseas Roster |url=http://www.wnba.com/news/overseas_0809.html |access-date=2022-07-26 |archivedate=2012-10-20 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121020082853/http://www.wnba.com/news/overseas_0809.html }}</ref> == Oʻrta maktab == [[Cleveland|Ogayo shtatining Klivlend]] shahrida tugʻilib oʻsgan Turner Clevelanddagi Sharqiy texnik oʻrta maktabi jamoasida oʻynagan va u yerda u WBCA All-American nomini olgan. U 2002-yilda WBCA High School All-America oʻyinida qatnashib, oʻn uch ochko toʻpladi.<ref name="2003 Pan Am">{{cite web|title=Fourteenth Pan American Games -- 2003|date=February 20, 2014|url=http://www.usab.com/history/pan-am-womens/fourteenth-pan-american-games-2003.aspx|publisher=USA Basketball|archive-url=https://web.archive.org/web/20150907195503/http://www.usab.com/history/pan-am-womens/fourteenth-pan-american-games-2003.aspx|archive-date=7 September 2015|url-status=live|accessdate=15 October 2015}}</ref> == Kollej == Barbara Turner oʻzining NCAA turniridagi soʻnggi chiqishida UConnga 2003 va 2004-yillarda NCAA chempionatlarida gʻalaba qozonishga yordam berganidan soʻng Connecticutni ayollar kolleji basketbolining choʻqqisiga qaytara olmadi. Huskiesning 2006-yilgi Final Four taklifi Turner Elite Eightdagi Dyukga qarshi qoʻshimcha vaqtda muvaffaqiyatsizlikka uchradi.<ref name="msohio">{{cite web|url=http://www.ohiobkcoaches.com/Awards/Ms_Basketball.html|title=OHSBC MS. BASKETBALL|accessdate=2009-06-21|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090207042212/http://ohiobkcoaches.com/Awards/Ms_Basketball.html|archivedate=February 7, 2009}}</ref> == AQSH Basketbol == Turner 2003-yilda Panamerika oʻyinlarida AQShni himoya qilgan jamoaga sardor etib tayinlangan.<ref name="stats">{{cite web|title=UConn Media Guide|url=http://www.uconnhuskies.com/sports/WBasketball/2009/Media%20Guide/129-160.pdf|accessdate=15 December 2008|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081218112352/http://www.uconnhuskies.com/sports/WBasketball/2009/Media%20Guide/129-160.pdf|archivedate=18 December 2008|url-status=dead}}</ref> Jamoa birinchi o‘yinda Kubaga mag‘lub bo‘ldi, so‘ngra keyingi beshta o‘yinda, jumladan, Braziliyaga qarshi o‘yinda ham g‘alaba qozondi. Keyin oltin medal uchun Kuba bilan to‘qnash keldi va 75:64 hisobida mag‘lub bo‘lib, kumush medalni qo‘lga kiritdi. Tyorner har bir o‘yinda o‘rtacha 5,4 ochko to‘plagan.<ref name="ClevelandBarbaraTurner">{{cite news |date=2010-12-17 |title=Whatever Happened To ... East Tech basketball standout Barbara Turner? |newspaper=Cleveland Plain Dealer |url=http://highschoolsports.cleveland.com/news/article/7036942507510189276/whatever-happened-to-east-tech-basketball-standout-barbara-turner/ |accessdate=2016-12-26}}</ref> == Kollejning yorqin karyerasi == * 2003-yil Buyuk Sharqning barcha yangi oʻyinchilari jamoasi<ref name="jwb">{{cite news |date=2014-05-14 |title=Barbara Turner "Bahar Öztürk" Galatasaray'da! |language=Turkish |newspaper=Just Women's Baskaetball |url=http://jwsbasketball.org/barbara-turner-bahar-ozturk-galatasarayda/ |url-status=dead |accessdate=2016-05-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160602135519/http://jwsbasketball.org/barbara-turner-bahar-ozturk-galatasarayda/ |archivedate=2016-06-02}}</ref> * 2004-yil Buyuk Sharqning ikkinchi jamoasi * 2005-yil Buyuk Sharqning faxriy yorligʻi * 2005-yilgi Katta Sharq turnirining eng yaxshisi * 2005-yil Buyuk Sharqning barcha turnirlari jamoasi == WNBA karyerasi == Turnerning mavsumdan keyingi ustunligi — u NCAA turnirida oʻrtacha 22,8 ochko va 10,5 ribaund toʻpladi — Turner Sietl Hurricanes tomonidan 11-oʻrinni egallaganida, 2006-yilgi WNBA loyihasining birinchi bosqichida unga joy berdi. U tezda WNBAda kuchli hujumchidan kichik hujumchiga oʻtdi, 2006-yilgi mavsumda 9 oʻyinni yangi oʻyinchi sifatida boshladi va 2006 yilgi mavsumda barcha 34 oʻyinda oʻynadi, oʻrtacha 6,4 ochko, 2,5 ribaund va 1,4 golli uzatmani amalga oshirdi. 2007-yil 16-mayda Turner Sietl Storm jamoasi tomonidan voz kechildi va ikki hafta oʻtgach, u Houston kometalari tomonidan imzolandi. 2007-yilgi mavsumda Turner 22 oʻyinda maydonga tushdi va oʻrtacha 4,2 ochko va 1,9 ribaund toʻpladi. 2008-yil 6-martda Turner kometalar tomonidan qayta imzolandi, keyin Megan Mahoney evaziga Connecticut Sunga almashildi.[http://www.wnba.com/sun/news/suntrademahoneyforturner.html] == Yevropa martaba == * 2006-yil :{{Bayroqikon|Isroil}}Makkabi Ramat * 2006-2007 &#x2013; :{{Bayroqikon|Turkiya}} Fenerbahche Istanbul * 2008-2009 &#x2013; :{{Bayroqikon|Turkiya}} Tarsus Belediyesi * 2009-2010 &#x2013; :{{Bayroqikon|Turkiya}} Mersin Buyukshehir Belediyesi * 2010-2012 &#x2013; :{{Bayroqikon|Turkiya}} Kayseri Kaski SK * 2012-2013 &#x2013; :{{Bayroqikon|Turkiya}} Mersin Buyukshehir Belediyesi * 2013-2014 &#x2013; :{{Bayroqikon|Turkiya}} Botash SK * 2014 yil &#x2013; {{Bayroqikon|Turkiya}} Galatasaray OdeaBank, * 2014-2015 &#x2013; :{{Bayroqikon|Turkiya}} Orduspor * 2015-2018 &#x2013; :{{Bayroqikon|Turkiya}} Hatay BŞB == Muhim statistika == * Pozitsiya: kichik hujumchi * Balandligi: 6 fut 0 dyuym (1,83 m) * Oʻrta maktab: Klivlenddagi Sharqiy texnik oʻrta maktabi<nowiki/>[[Cleveland|, Ogayo shtati]] * Kollej: Konnektikut universiteti * Jamoa(lar): Sietl Storm 2006, Houston kometlari 2007, Konnektikut quyoshi 2008 == Murabbiylik karyerasi == 2021-yil 26-sentabrda Turner Houston Rokets murabbiylar shtabiga o‘yinchilarni rivojlantirish bo‘yicha murabbiy sifatida qo‘shildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=DuBose |first=Ben |date=September 26, 2021 |title=Rockets hire Barbara Turner to lead player development |work=Rockets Wire |url=https://rocketswire.usatoday.com/2021/09/26/rockets-hire-barbara-turner-to-lead-player-development/ |access-date=September 26, 2021}}</ref> == Mukofotlar == * Ogayo xonim basketbol (2004) Ogayo oʻrta maktabi basketbol murabbiylari uyushmasi tomonidan taqdirlangan == Connecticut universiteti statistikasi == {| class="wikitable" | colspan="20" height="14" |Konnektikut universitetida Barbara Tyorner statistikasi |- align="center" style="background-color:#002868;font-size:10pt;color:white" valign="bottom" | height="15" | Yil | G | FG | FGA | PCT | 3FG | 3FGA | PCT | FT | FTA | PCT | REB | AVG | A | TO | B | S | MIN | PTS | AVG |- style="font-size:10pt" | height="14" valign="bottom" | 2002-03 | align="right" valign="bottom" | 38 | align="right" valign="bottom" | 134 | align="right" valign="bottom" | 269 | align="right" valign="bottom" | 0,489 | align="right" valign="bottom" | 9 | align="right" valign="bottom" | 30 | align="right" valign="bottom" | 0,300 | align="right" valign="bottom" | 102 | align="right" valign="bottom" | 149 | align="right" valign="bottom" | 0,685 | align="right" valign="bottom" | 220 | align="right" valign="bottom" | 5.8 | align="right" valign="bottom" | 45 | align="right" valign="bottom" | 75 | align="right" valign="bottom" | 18 | align="right" valign="bottom" | 22 | align="right" valign="bottom" | 795 | align="right" valign="bottom" | 379 | align="right" valign="bottom" | 10.0 |- style="font-size:10pt" | height="14" valign="bottom" | 2003-04 | align="right" valign="bottom" | 35 | align="right" valign="bottom" | 177 | align="right" valign="bottom" | 330 | align="right" valign="bottom" | 0,536 | align="right" valign="bottom" | 19 | align="right" valign="bottom" | 47 | align="right" valign="bottom" | 0,404 | align="right" valign="bottom" | 105 | align="right" valign="bottom" | 158 | align="right" valign="bottom" | 0,665 | align="right" valign="bottom" | 167 | align="right" valign="bottom" | 4.8 | align="right" valign="bottom" | 105 | align="right" valign="bottom" | 71 | align="right" valign="bottom" | 14 | align="right" valign="bottom" | 30 | align="right" valign="bottom" | 933 | align="right" valign="bottom" | 478 | align="right" valign="bottom" | 13.7 |- style="font-size:10pt" | height="14" valign="bottom" | 2004-05 | align="right" valign="bottom" | 29 | align="right" valign="bottom" | 126 | align="right" valign="bottom" | 241 | align="right" valign="bottom" | 0,523 | align="right" valign="bottom" | 5 | align="right" valign="bottom" | 21 | align="right" valign="bottom" | 0,238 | align="right" valign="bottom" | 63 | align="right" valign="bottom" | 95 | align="right" valign="bottom" | 0,663 | align="right" valign="bottom" | 140 | align="right" valign="bottom" | 4.8 | align="right" valign="bottom" | 44 | align="right" valign="bottom" | 55 | align="right" valign="bottom" | 22 | align="right" valign="bottom" | 24 | align="right" valign="bottom" | 638 | align="right" valign="bottom" | 320 | align="right" valign="bottom" | 11.0 |- style="font-size:10pt" | height="14" valign="bottom" | 2005-06 | align="right" valign="bottom" | 36 | align="right" valign="bottom" | 170 | align="right" valign="bottom" | 312 | align="right" valign="bottom" | 0,545 | align="right" valign="bottom" | 12 | align="right" valign="bottom" | 40 | align="right" valign="bottom" | 0,300 | align="right" valign="bottom" | 100 | align="right" valign="bottom" | 140 | align="right" valign="bottom" | 0,714 | align="right" valign="bottom" | 270 | align="right" valign="bottom" | 7.5 | align="right" valign="bottom" | 85 | align="right" valign="bottom" | 63 | align="right" valign="bottom" | 28 | align="right" valign="bottom" | 35 | align="right" valign="bottom" | 973 | align="right" valign="bottom" | 452 | align="right" valign="bottom" | 12.6 |- style="background-color:#002868;font-size:10pt;color:white" | align="center" height="15" valign="bottom" | Jami | align="right" valign="bottom" | 138 | align="right" valign="bottom" | 607 | align="right" valign="bottom" | 1152 | align="right" valign="bottom" | 0,527 | align="right" valign="bottom" | 45 | align="right" valign="bottom" | 138 | align="right" valign="bottom" | 0,326 | align="right" valign="bottom" | 370 | align="right" valign="bottom" | 542 | align="right" valign="bottom" | 0,683 | align="right" valign="bottom" | 797 | align="right" valign="bottom" | 5.8 | align="right" valign="bottom" | 279 | align="right" valign="bottom" | 264 | align="right" valign="bottom" | 82 | align="right" valign="bottom" | 111 | align="right" valign="bottom" | 3339 | align="right" valign="bottom" | 1629 | align="right" valign="bottom" | 11.8 |} == Shuningdek == * Connecticut Huskies ayollar basketboli * 1000 ball toʻplagan Konnektikut ayollar basketbolchilari roʻyxati * 2003-04 Konnektikut Huskies ayollar basketbol jamoasi == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20070714173656/http://www.wnba.com/playerfile/barbara_turner/index.html WNBA oʻyinchi profili] * [http://www.wnba.com/draft2006/prospect_barbara_turner.html WNBA istiqbollari profili] * [http://www.wnba.com/storm/roster/barbara_turner.html Sietl boʻroni profili] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] 1hlv20y49sh01e6g3hkf1o698vqpmgm Foziljon Otaxonov 0 756951 2725951 2722678 2022-07-30T18:15:51Z 213.230.90.176 wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi | ismi = Otaxonov Foziljon Xaydarovich | asl ismi = Отахонов Фозилжон Хайдарович | tasvir = Otaxonov Foziljon Xaydarovich.jpg | uzunlik = | izoh = Rasmiy portret (2022) | gerb = Emblem of Uzbekistan.svg | gerb uzunligi = 25px | bayroq = Flag of Uzbekistan.svg | bayroq uzunligi = 25px | tartib = | lavozim = [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi huzuridagi Qonunchilik muammolari va parlament tadqiqotlari instituti]] direktori | ismi ostida = | boshlanish davri = [[2020-yil]] [[30-iyul]] | tugash davri = hozirgacha | oʻtmishdoshi = [[Rahim Hakimov|Xakimov Raxim Rasuljonovich]] | vorisi = | prezident = | spiker = |lavozimi_2 = Oʻzbekiston Respublikasi Savdo-sanoat palatasi huzuridagi Xalqaro tijorat arbitraj sudi raisi |boshlanish davri_2 = [[2011-yil]]dan |tugash davri_2 = [[2021-yil]]gacha |oʻtmishdoshi_2 = |vorisi_2 = |prezident_2 = |lavozimi_3 = [[Oʻzbеkistоn Rеspublikаsi Adliya vazirligi|Oʻzbеkistоn Rеspublikаsi Adliya vaziri]] |boshlanish davri_3 = [[2006-yil]]dan |tugash davri_3 = [[2007-yil]]gacha |oʻtmishdoshi_3 = [[Boʻritosh Mustafoyev|Mustafoyev Boʻritosh Mustafoyevich]] |vorisi_3 = Muxitdinov Ravshan Abdulatifovich |prezident_3 = [[Islom Karimov]] |lavozimi_4 = Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Davlat maslahatchisining oʻrinbosari |boshlanish davri_4 = [[2005-yil]]dan |tugash davri_4 = [[2006-yil]]gacha |oʻtmishdoshi_4 = |vorisi_4 = |prezident_4 = [[Islom Karimov]] | lavozimi_5 = [[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Amaldagi qonun hujjatlari monitoringi instituti]] direktori | boshlanish davri_5 = [[2005-yil]]dan | tugash davri_5 = [[2006-yil]]gacha | oʻtmishdoshi_5 = | vorisi_5 = | prezident_5 = | lavozimi_6 = [[Toshkent shahar xoʻjalik sudi]]ning raisi | boshlanish davri_6 = [[1997-yil]]dan | tugash davri_6 = [[2004-yil]]gacha | oʻtmishdoshi_6 = | vorisi_6 = | prezident_6 = | tugʻilgan sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1959|04|18}} | tugʻilgan joyi = {{TavalludJoyi|Fargʻona viloyati}} [[Oʻzbekiston tumani]] markazi [[Yaypan|Yaypan shahri]] | fuqaroligi = {{UZB}} | millati = | partiya = | taʼlim = {{ubl|[[Toshkent davlat universiteti |Toshkent davlat universiteti yuridik fakulteti]] |[[Falsafa va huquq instituti|Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi Ibrohim Moʻminov nomidagi Falsafa va huquq instituti]]}} ([[aspirantura]]) | kasbi = {{ubl|[[huquqshunos]]}} | maʼlumoti = | faoliyati= Institut direktori | mukofotlari ={{Doʻstlik ordeni}} | ilmiy unvoni = [[Professor]]<br/>Yuridik [[Fan doktori|fanlar doktori]] | unvoni =[[1-darajali adliya maslahatchisi]]<br/>[[1-malaka darajali sudya]] | imzo = | sayt = {{url|https://mediator.uz}} }} '''Otaxonov Foziljon Xaydarovich''' – 1959-yil 18-aprelda [[Fargʻona viloyati]]ning [[Oʻzbekiston tumani]] markazi [[Yaypan]] shahrida tugʻilgan, [[oʻzbek]] [[huquqshunos]] [[olim]]i, “[[yuridik xizmat]]” fani asoschisi, yuridik [[Fan doktori|fanlar doktori]], [[professor]], [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi huzuridagi Qonunchilik muammolari va parlament tadqiqotlari instituti]] direktori. ==Biografiya== ===Oʻqish davri=== * 1976-yilda [[Oʻzbekiston tumani]]dagi [[Karl Marks]] nomli 1-sonli [[oʻrta maktab]]ni [[oltin medal]] bilan tamomlagan. * 1976–1981-yillar – [[Toshkent davlat universiteti]]ning [[yuridik fakulteti]]da tahsil olgan va [[oliy ta’lim muassasasi]]ni [[imtiyozli diplom]] bilan tugatgan. * 1984–1987-yillar – [[Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi]] [[Ibrohim Moʻminov]] nomidagi [[Falsafa va huquq instituti]] [[sirtqi boʻlim]] [[aspirant]]i. ==Mehnat faoliyati== * 1974–yilda Oʻzbekiston tumanidagi “Gʻaniobod” jamoa xoʻjaligida ishchi sifatida boshlagan va 1974–1976-yillar davomida (oliygohga kirgunga qadar) ushbu lavozimda ishlagan. * 1981–1988-yillar – [[Oʻzbekiston Respublikasi Tayyorlash vazirligi]] Yuridik boʻlimining katta arbitri; * 1988–1996-yillar – [[Oʻzbekiston Respublikasi Don mahsulotlari vazirligi]] Yuridik boʻlimining boshligʻi – bosh arbitri, “Oʻzdonmahsulot” davlat konserni qoshidagi “Qalqon” yuridik firmasi direktori, “Oʻzdonmahsulot” davlat-aksiyadorlik korporatsiyasi raisining huquqiy masalalar boʻyicha yordamchisi; * 1996–1997-yillar – [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy xoʻjalik sudi]]ning [[sudya]]si; * 1997–2004-yillar – [[Toshkent shahar xoʻjalik sudi]]ning raisi; * 2004–2005-yillar – [[Oʻzbekiston Respublikasi Savdo-sanoat palatasi]] raisining oʻrinbosari; * 2005–2006-yillar – [[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti]] Davlat maslahatchisining oʻrinbosari, [[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Amaldagi qonun hujjatlari monitoringi instituti]] direktori, [[“Fuqarolik jamiyati” jurnali]] [[bosh muharrir]]i; * 2006–2007-yillar – [[Oʻzbekiston Respublikasi]] [[Adliya]] [[vazir]]i;<ref>[https://www.minjust.uz/ru/about/history/ Министры юстиции, возглавившие Министерство в различные периоды]</ref><ref>[https://www.minjust.uz/uz/press-center/news/103145/ Adliya vazirligiga 30 yil: Malikovdan Davletovgacha]</ref> * 2007–2011-yillar – [[Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi Falsafa va huquq instituti]] yetakchi ilmiy xodimi, grant rahbari; * 2010–2018-yillar – [[Oʻzbekiston Respublikasi Savdo-sanoat palatasi huzuridagi Hakamlik sudi]] raisining oʻrinbosari; * 2011–2012-yillar – “[[Kapitalbank]]” OATB yuridik departamenti direktori – bank boshqaruvi a’zosi; * 2011–2021-yillar – [[Oʻzbekiston Respublikasi Savdo-sanoat palatasi huzuridagi Xalqaro tijorat arbitraj (hakamlik) sudi]]ning raisi (oʻrindoshlik asosida); * 2018–2019-yillar – “Kapitalbank” ATB Kengashi raisining maslahatchisi; * 2018–2021-yillar – [[Oʻzbekiston Respublikasi Savdo-sanoat palatasi huzuridagi Hakamlik sudi]]ning raisi (oʻrindoshlik asosida); * 2020-yil 30-iyuldan hozirga qadar – [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi huzuridagi Qonunchilik muammolari va parlament tadqiqotlari instituti]] direktori lavozimida faoliyat yuritmoqda.<ref>[https://parliament.gov.uz/uz/events/other/31626/ Qonunchilik muammolari va parlament tadqiqotlari institutiga yangi rahbar tayinlandi]</ref> ==Ilmiy-pedagogik faoliyati== '''Foziljon Otaxonov mehnat faoliyatini, shu jumladan ilmiy va pedagogik faoliyat bilan uygʻun holda olib borgan. Jumladan:''' * 1982–1995-yillar – Oʻzbekiston Respublikasi Tayyorlash vazirligi (“Oʻzdonmahsulot”) Toshkent texnologiya texnikumi va Don mahsulotlari tizimi rahbarlari malakasini oshirish kursida oʻqituvchi; * 1992–2002-yillar – Toshkent davlat yuridik institutida oʻqituvchi, dotsent, 2002–2007-yillar – “Xoʻjalik va mehnat huquqi” kafedrasi mudiri; * 1996–2004-yillar – Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Davlat va jamiyat boshqaruvi akademiyasida oʻqituvchi; * 2014–2018-yillar – M.V.Lomonosov nomli Moskva davlat universitetining Toshkent filialida kafedra dotsenti; * 2014–2021-yillar – Toshkent shahar hokimligi huzuridagi Fuqarolar oʻzini oʻzi boshqarish organlari xodimlarining malakasini oshirish oʻquv kursi oʻqituvchisi; * 2019–2021-yillar – Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligi qoshidagi Yuristlar malakasini oshirish markazi va Toshkent davlat yuridik universiteti professori v.b. * 2017-yildan hozirga qadar Biznes va tadbirkorlik oliy maktabida korporativ boshqaruvning huquqiy asoslari mavzusida ma’ruzalar oʻqib, magistrlik dissertatsiyalariga ilmiy rahbarlik qilib keladi. * 2019-yildan hozirga qadar Toshkent davlat yuridik universiteti huzuridagi Yuridik kadrlarni xalqaro standartlar boʻyicha professional oʻqitish markazida mediatsiya va yuridik xizmat modullari boʻyicha dars berib kelmoqda. ==Jamoatchilik faoliyati== * 1996–2002-yillar – Yevropada xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti huzuridagi Yarashtirish va arbitraj sudi arbitri; * 1997–2002-yillar – Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi huzuridagi Sud-huquq tizimini isloh qilishga oid takliflar tayyorlash boʻyicha doimiy faoliyat yurituvchi komissiya a’zosi; * 1997–2004-yillar – Oʻzbekiston Respublikasi Oliy xoʻjalik sudi Malaka hay’ati raisining oʻrinbosari, 1996–2017-yillar – Oʻzbekiston Respublikasi Oliy xoʻjalik sudi huzuridagi Ilmiy-maslahat kengashi a’zosi; * 1998–2004-yillar – “Oʻzbekiston–Yaponiya” doʻstlik jamiyati a’zosi; * 1998–2008-yillar – “Korxonalar bankrotligi va sanatsiyasi masalalari” gazetasi, 2002–2004-yillar – “Huquq-Pravo-Law” hamda 2002–2007-yillar – “Xoʻjalik va huquq” jurnallari tahrir hay’atlari a’zosi; * 2004–2007-yillar – Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudi huzuridagi Ilmiy-maslahat kengashi a’zosi; * 2005–2007-yillar – Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Davlat va jamiyat qurilishi, sud-huquq tizimining qonunchilik asoslarini isloh qilish boʻyicha kengash a’zosi; * 2005–2007-yillar – “Falsafa va huquq” jurnali tahrir hay’ati a’zosi, 2006–2007-yillar – “Huquq va burch” jurnali tahrir kengashi a’zosi, 2006–2007-yillar – “Fuqarolik jamiyati” jurnali tahrir hay’ati a’zosi, bosh muharriri, 2010–2013-yillar “Arbitraj va huquq” gazetasi tahrir hay’ati a’zosi; * 2012–2018-yillar – “Kapitalbank” aksiyadorlik tijorat banki Kengashi raisi; * 2013–2019-yillar – “Kapitalsugʻurta” aksiyadorlik jamiyati Kuzatuv kengashi raisi; * 2017–2019-yillar – Oʻzbekiston Respublikasi Intellektual mulk agentligi Apellyatsiya kengashi a’zosi; * 2017–2020-yillar – Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Davlat boshqaruvi akademiyasi huzuridagi ilmiy darajalar beruvchi Ilmiy kengash a’zosi; * 2017-yildan hozirga qadar – “Demokratiya va inson huquqlari instituti” nodavlat notijorat tashkilotining tadbirkorlar huquqlari boʻyicha ekspertlar guruhi rahbari, boshqaruv a’zosi, Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudi huzuridagi Ilmiy-maslahat kengashi a’zosi, Oʻzbekiston Respublikasi Oliy sudi huzuridagi Ilmiy-maslahat kengashi a’zosi; * 2018-yildan hozirga qadar – Qirgʻiziston Respublikasi Savdo-sanoat palatasi huzuridagi Xalqaro hakamlik sudi arbitri; * 2019-yildan hozirga qadar – [[Moldova Respublikasi]] Savdo-sanoat palatasi huzuridagi Xalqaro tijorat arbitraj sudi arbitri; * 2019–2020-yillar Toshkent davlat yuridik universiteti huzuridagi ilmiy darajalar beruvchi Ilmiy kengash qoshidagi Ilmiy seminar a’zosi; * 2019–2021-yillar – Oʻzbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi Harbiy-texnik instituti huzuridagi ilmiy darajalar beruvchi Ilmiy kengash a’zosi; * 2020-yildan hozirga qadar – Toshkent davlat yuridik universiteti huzuridagi ilmiy darajalar beruvchi Ilmiy kengash a’zosi, Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligi qoshidagi Yuristlar malakasini oshirish markazi huzuridagi ilmiy darajalar beruvchi Ilmiy kengash a’zosi, Ilmiy kengash huzuridagi Ilmiy seminar a’zosi; * 2021-yildan hozirga qadar – Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi huzuridagi Qonunchilik muammolari va parlament tadqiqotlari instituti huzuridagi Ilmiy-ekspert kengashi raisi, “[[Qonunchilik muammolari axborotnomasi]]” davriy nashri [[bosh muharrir]]i. ==Ilmiy, oʻquv, oʻquv-uslubiy, ilmiy-ommabop va publitsistik ishlari== Yuridik fanlar nomzodi ilmiy darajasini olish uchun yozilgan 2 ta [[dissertatsiya]]ga ilmiy rahbarlik, 4 ta yuridik fanlar boʻyicha [[falsafa doktori]] ([[PhD]]) va 2 ta [[yuridik fanlar doktori]] ([[DSc]]) ilmiy darajasini olish uchun yozilgan dissertatsiyalarga rasmiy opponentlik qilgan. Olimning 562 ta ilmiy, oʻquv, amaliy, uslubiy ishlari, ommabop maqolalari, shu jumladan 100 ta kitobi (monografiya, darslik, risola, oʻquv qoʻllanma, amaliy qoʻllanma, uslubiy dasturlar) chop etilgan. Turli jurnal, gazeta va internet nashrlarda 369 ta, xalqaro va respublika konferensiyalari materiallari toʻplamlarida 93 ta maqolasi oʻzbek, ingliz, rus, koreys, yapon, tojik, qoraqalpoq tillarida e’lon qilingan. U tomonidan 22 ta yuridik adabiyot (kitoblar, toʻplamlar)ga mas’ul muharrirlik qilingan, 19 ta yuridik adabiyotlarga taqriz berilgan. ===Asosiy ilmiy, oʻquv ishlari=== * 1. Problemy yuridicheskoy slujby organov upravleniya Respubliki Uzbekistan. Monografiya. – Toshkent, “Adolat”, 1993-yil, – 174 b.). * 2. Xalq xoʻjaligida yuridik xizmat: talabnoma-da’vo ishlarini yuritish. – Toshkent, “Adolat’, 1997-yil, 200 b. (oʻzbek va rus tillarida) * 3. Kontraktatsiya shartnomalari: talabnoma va da’vo arizalari. – Toshkent, “Adolat”, 1998, – 224 b. (M.Abdusalomov bilan hammualliflikda). * 4. Oʻzbekiston Respublikasi Xoʻjalik prosessual kodeksiga sharhlar // mualliflar jamoasi. – Toshkent, “Iqtisodiyot va huquq dunyosi” nashriyot uyi, 002. – 416 b. (oʻzbek va rus tillarida) * 5. Xozyaystvennoye protsessualnoye pravo. Uchebnoye posobiye. – Toshkent, TDYI, 2003.– 264 b. * 6. Xoʻjalik (tadbirkorlik) huquqi. Darslik. – Toshkent, TDYI, 2003.– 435 b. (hammualliflikda) / Mas’ul muharrir Otaxonov F.X. * 7. Uchastiye advokata v xozyaystvennom protsesse. Uchebnoye posobiye. – Toshkent, TGYI, 2005. – 197 s. * 8. Sudebno-pravovaya reforma. – Toshkent, “Oʻzbekiston”, 2006. – 16 b. * 9. Oʻzbekiston Respublikasida yuridik xizmat. Darslik. – Toshkent, TDYI, 2006. – 279 b. * 10. Oʻzbekiston Respublikasida yuridik xizmat. Yuridik kollejlar uchun darslik. – T.: “ILM ZIYO” nashriyot uyi, 2006. – 160 b. * 11. Oʻzbekiston Respublikasida yuridik xizmat – nazariy va amaliy muammolar. Monografiya. – Toshkent, “Adolat”, 2007. – 279 b. * 12. Advokatskaya deyatelnost v Respublike Uzbekistan. Uchebnik dlya studentov bakalavriata: V 2-x t. T. 2. – T.: “Konsauditinform-Nashr”, 2007. – Advokat i xozyaystvennoye sudoproizvodstvo // S. 72-137 (§1-9 gl. VIII). * 13. Oʻzbekiston Respublikasida advokatlik faoliyati. Darslik.: 2 jildlik. J. 2. – T.: “Konsauditinform-Nashr”, 2007. – 472 b. – 72-157 (YIII bob, 1-9-§.) Advokat va xo‘jalik sudida sud ishlarini yuritish // A.A.Aripjanov bilan hamkorlikda. * 14. Oʻzbekiston Respublikasida yuridik xizmat. Oliy yuridik o‘quv yurtlarining talabalari uchun darslik – 2-qayta ishlangan va to‘ldirilgan nashr. – T.: “Oʻzbekiston faylasuflari milliy jamiyati nashriyoti”, 2007.– 192 b. * 15. Xo‘jalik (tadbirkorlik) huquqi. Darslik. – T.: TDYI, 2007. – 466 b. (Ibratov B.I., Nasriyev I.I., Burhanxo‘jayeva X.V. ba boshq.: Mas’ul muharrir: Otaxonov F.X.) * 16. Oʻzbekiston Respublikasining “Bankrotlik toʻgʻrisida”gi Qonuniga sharhlar // III bob. Bankrotlik toʻgʻrisidagi ishlarni xoʻjalik sudida koʻrish. – B. 122-193), Mualliflar jamoasi: M.Azimov va boshq. – T.: “Sharq”, 2007. – 640 b. (oʻzbek va rus tillarida) * 17. Kommentariy k Zakonu Respubliki Uzbekistan “O bankrotstve” (glava III. Rassmotreniye del o bankrotstve v xozyaystvennom sude – S. 119-188. // avt.kollektiv: M.Azimov i dr. – T.: “Yangi asr avlodi”, 2007. – 608 s. (na angliyskom i yaponskom yazykax) * 18. Yuridicheskaya slujba v Respublike Uzbekistan. Uchebnik. – T.: “Adolat”, 2008. – 308 s. * 19. Oʻzbekiston Respublikasida yuridik xizmat. Darslik. – T.: TDYI, 2008. 407 b. (Yuldasheva G. bilan hammualliflikda) /qoraqalpoq tilida/. * 20. Konstitutsionno-pravovaya otvetstvennost. – T.: Izd-vo Instituta filosofii i prava, 2008. – 40 s. (soavtor Fayziyev M.M.) * 21. Tadbirkorlik subyektlarini himoya qilish tizimini mustahkamlash muammolari. Monografiya. – T.: TDYI nashriyoti, 2010. (O.Oqyulov bilan hammualliflikda) * 22. Oʻzbekiston Respublikasida yuridik xizmat. Darslik. Qayta ishlangan va toʻldirilgan toʻrtinchi nashri. – T.: TDYI, 2010. – 312 b. * 23. Oʻzbekistonda lokal norma ijodkorligi. Monografiya. – T.: Falsafa va huquq instituti noshirlik boʻlimi, 2011. – 136 b. (D.Maqsudov bilan hammualliflikda). * 24. Xoʻjalik protsessual qonunchiligini takomillashtirish muammolari. Monografiya. Mas’ul muharrir: y.f.d., prof. O.Oqyulov. – T.: TDYI nashriyoti, 2011. – 177 b. (O.Oqyulov, X.Burxanxodjayeva, U.Doʻstov, B.Xodjayev, M.Xaitbayev bilan hammulliflikda) * 25. Barqaror ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishning va inson taraqqiyoti prinsiplarini amalga oshirishning parlament tomonidan ta’minlanishi. Oʻzbekiston: Amaliy qoʻllanma. – T.: 2011. – 122 b. (I.Sobirov, S.Safayev, O.Oqilov, F.Kim, M.Tillabayev bilan hammualliflikda) /oʻzbek va rus tillarida/ * 26. Xalqaro tijorat arbitraj sudi va yuridik shaxslarning lokal hujjatlari. – T.: Falsafa va huquq instituti, 2011. – 160 b. * 27. Ocherki istorii formirovaniya i razvitiya predprinimatelstva v Uzbekistane / Glava VII. Vozrojdeniye i razvitiye predprinimatelstva v period nezavizimosti (pravovye osnovy i gosudarstvennaya politika) – T.: 2011, 145 s. (S. 129-141) * 28. Oʻzbekiston Respublikasining “Bankrotlik toʻgʻrisida”gi Qonuni: amaliy qoʻllanma – sharh va hujjatlar namunalari / F.X.Otaxonov, I.I.Tadjiyev, B.U.Pulatov, Z.A.Ergasheva. – T.: “Sharq”. 2013, – 928 b. (oʻzbek va rus tillarida) * 29. Shartnomalar, da’vo arizalari va hakamlik sudlari / Amaliy qoʻllanma / – T.: “Adolat”, 2016. – 440 b. * 30. Law and practice of international arbitraion in the CIS region. – Printed in the United Kindom.: Wolters Kluwer, 2017. – 650 b. – hammualiflikda (Oʻzbekistonga oid bobi A.Umirdinov bilan hamkorlikda). * 31. Tadbirkorlar huquqlari va yuridik xizmat / Amaliy qoʻllanma / – T.: “Adolat”, 2018. – 84 b. * 32. Tadbirkorlik (biznes) huquqi. Darslik. Mualliflar jamoasi. (XI bob – F.Otaxonov) Mas’ul muharrir: y.f.n., dots. X.Azizov – T.: TDYU, 2018. – 296 b. * 33. Iqtisodiy protsessual huquq. Darslik /Mas’ul muharrir y.f.d. Z.N.Esanova. – Toshkent: TDYU, 2019. – 524 b. (F.Otakhonov, O.Okyulov, E.Egamberdiyev, X.Azizov, M.Mamasiddiqov va boshqalar bilan hamkorlikda) * 34. Yuridik xizmatning nazariy-huquqiy muammolari. Monografiya / Mas’ul muharrir – y.f.d., prof. J.Toshqulov. – Toshkent: Yuristlar malakasini oshirish markazi, 2019. – 289 b. * 35. Tadbirkorlik (biznes) huquqi. Darslik. (qayta 2-nashr) Mualliflar jamoasi. (VI bob – F.Otaxonov) Mas’ul muharrir: X.Azizov. – T.: TDYU, 2019. – 268 b. * 36. Kommentariy k Zakonu Respubliki Uzbekistan “Ob obщyestvennom kontrole”. // IDiPCh, Tashkent, 2020, – 71 s. (soavtor Karimov D.A.). * 37. Davlat organlari va tashkilotlar faoliyatida qonuniylikni ta’minlashda yuridik xizmat rolini oshirish mexanizmlarini takomillashtirish: monografiya / F.Otaxonov. X.Fayziyev – Toshkent: “Tafakkur” MChJ. 2020. –144 b. * 38. Harakatlar strategiyasi Yangi Oʻzbekistonning mustahkam zamini / Strategiya deystviy – prochnaya osnova Novogo Uzbekistana // Maqolalar toʻplami. – T: Qonunchilik muammolari va parlament tadqiqotlari instituti. 2022. – 280 b. * 39. Nizolarni muqobil hal qilish / Alternativnoye razresheniye sporov // Maqolalar toʻplami. – T: Qonunchilik muammolari va parlament tadqiqotlari instituti, 2022. – 338 b. ==Xalqaro anjumanlardagi ishtiroki== * [[Latviya]] (1990 y.), [[Litva]] (1990 y.), [[Estoniya]] (1990 y.), [[Belarus]] (1990, 2000, 2016 y.y.), [[Germaniya]] (2002, 2007 y.y.), [[Rossiya]] (2004, 2019 y.y.), [[Yaponiya]] (2004, 2006, 2015 y.y.), [[Turkiya]] (2004, 2019 y.y.), [[Belgiya]] (2006 y.), [[Xitoy]] (2015 y.), [[Qirgʻiziston]] (2017, 2018 y.y.), [[Qozogʻiston]] (2018, 2019 y.y.), [[Moldova]] (2018 y.), [[Polsha]] (2019 y.), [[Ukraina]] (2019 y.), [[Armaniston]] (2019 y.), [[Singapur]] (2020 y.) kabi mamlakatlarda oʻtkazilgan xalqaro anjumanlarda ishtirok etgan. Shuningdek, [[Angliya]], [[Niderlandiya]], [[Fransiya]], [[Misr]] va [[Janubiy Koreya]] davlatlarida xizmat safarida boʻlib, davlat konsernlari va uyushmalarini tashkil etishning huquqiy asoslari bilan tanishgan, huquq akademiyalari va institutlarining faoliyatini oʻrganib, tajriba almashgan. * Xalqaro miqyosdagi [[konferensiya]]larda “Oʻzbekistonda xoʻjalik sudlari tomonidan sud buyruqlari berish amaliyoti”, “Tadbirkorlik faoliyatidagi toʻsiqlarni bartaraf qilish masalalari”, “[[Xalqaro arbitraj]]lar hal qiluv qarorlarini ijro qilish muammolari”, “Oʻzbekistonda oʻlim jazosini bekor qilish va qamoqqa olish boʻyicha sanksiyalarni sudlar vakolatiga oʻtkazish masalalari”, “Oʻzbekistonning turizm sohasidagi salohiyati”, “Oʻzbekistonning zamonaviy huquqiy tizimida hakamlik muhokamasini takomillashtirishning dolzarb masalalari”, “Oʻzbekistonda xalqaro tijorat arbitrajini rivojlantirish istiqbollari”, “Oʻzbekistonda mediatsiyaning huquqiy asoslari va rivojlanish istiqbollari” kabi oʻnlab huquq sohasiga oid mavzularda ma’ruza qilgan. * Iqtisodiy hamkorlik tashkiloti Savdo-sanoat palatasi Ijroiya qoʻmitasining 26-majlisi va Bosh Assambleyasining 17-majlisida Oʻzbekiston Respublikasi delegatsiyasining rahbari sifatida ishtirok etgan. ==Ilmiy daraja, ilmiy va maxsus unvonlar== * 1992-yil – yuridik fanlar nomzodi ilmiy darajasini olish uchun “Oʻzbekiston Respublikasi vazirlik va idoralari yuridik xizmati muammolari” mavzusida dissertatsiya ishini himoya qilgan. * 1993-yil – yuridik fanlar nomzodi ilmiy darajasi berilgan. * 2004-yil – Oʻzbekiston Respublikasi Oliy attestatsiya komissiyasi tomonidan “Xoʻjalik va mehnat huquqi” kafedrasi boʻyicha dotsent ilmiy unvoni berilgan. * 2004-yil – sudyalarning Birinchi malaka darajasi berilgan. * 2019-yil – yuridik fanlar doktori (DSc) ilmiy darajasini olish uchun “Oʻzbekiston Respublikasida yuridik xizmatning nazariy-huquqiy muammolari” mavzusida dissertatsiya yoqlagan. * 2019-yil – yuridik fanlar doktori (DSc) ilmiy darajasi berilgan. * 2020-yil – 1-darajali adliya maslahatchisi maxsus unvoni – martaba darajasi berilgan. * 2021-yil – Oʻzbekiston Respublikasi Oliy attestatsiya komissiyasi tomonidan “Konstitutsiyaviy huquq, Ma’muriy huquq, Moliya va bojxona huquqi” ixtisosligi boʻyicha professor ilmiy unvoni berilgan. ==Davlat va boshqa mukofotlari== * 2002-yil – [[Doʻstlik ordeni|“Doʻstlik” ordeni]] * 1992-yil – “[[Mustaqillik]]” [[esdalik nishoni]] * 2006-yil – “[[Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligiga 15 yil]]” esdalik nishoni * 2021-yil – “[[Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligiga 30 yil]]” esdalik nishoni * 2022-yil – “[[Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligiga 30 yil]]” esdalik nishoni ==Shaxsiy hayoti== Oilali, 4 nafar farzandi, 5 nafar nabirasi bor. == Manbalar == {{manbalar}} kxs1klkeigqix7kblel7l06rmko51nt Yann Sommer 0 757004 2726559 2719684 2022-07-31T09:29:01Z Muzaffar murodovich 73225 „[[:en:Special:Redirect/revision/1095433550|Yann Sommer]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Yann Sommer|tasvir=Ser-Swi (18) (cropped).jpg|izoh=Sommer with [[Switzerland national football team|Switzerland]] at the [[2018 FIFA World Cup]]|toʻliqism=Yann Sommer<ref name="FIFA">{{cite web |url=https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF |title=FIFA World Cup Russia 2018: List of Players: Switzerland |publisher=FIFA |page=30 |date=15 July 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190611000407/https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF |archive-date=11 June 2019}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1988|12|17|df=y}}<ref name="FIFA"/>|tavallud_joyi=[[Morges]], Switzerland|boʻyi=1.83 m<ref name="FIFA"/>|pozitsiya=[[Goalkeeper (association football)|Goalkeeper]]|joriyklub=[[Borussia Mönchengladbach]]|klubraqami=1|yoshlikyillari1=1996–1997|yoshlikklublari1=FC Herrliberg|yoshlikyillari2=1997–2003|yoshlikklublari2=[[FC Concordia Basel|Concordia]]|yoshlikyillari3=2003–2005|yoshlikklublari3=[[FC Basel|Basel]]|yillar1=2005–2007|klublar1=[[FC Basel|Basel U21]]|isht1=42|gollar1=0|yillar2=2007–2014|klublar2=[[FC Basel|Basel]]|isht2=113|gollar2=0|yillar3=2007–2009|klublar3=→ [[FC Vaduz|Vaduz]] (loan)|isht3=50|gollar3=0|yillar4=2009–2010|klublar4=→ [[Grasshopper Club Zürich|Grasshoppers]] (loan)|isht4=33|gollar4=0|yillar5=2014–|klublar5=[[Borussia Mönchengladbach]]|isht5=262|gollar5=0|milliyyillar1=2003–2004|milliyjamoa1=[[Switzerland national under-16 football team|Switzerland U16]]|milliyisht1=10|milliygollar1=0|milliyyillar2=2003–2005|milliyjamoa2=[[Switzerland national under-17 football team|Switzerland U17]]|milliyisht2=10|milliygollar2=0|milliyyillar3=2005–2007|milliyjamoa3=[[Switzerland national under-19 football team|Switzerland U19]]|milliyisht3=18|milliygollar3=0|milliyyillar4=2007–2011|milliyjamoa4=[[Switzerland national under-21 football team|Switzerland U21]]|milliyisht4=31|milliygollar4=0|milliyyillar5=2012–|milliyjamoa5=[[Switzerland national football team|Switzerland]]|milliyisht5=74|milliygollar5=0|club-update=20:06, 14 May 2022 (UTC)|medallar={{MedalSport|Men's [[Association football|football]]}} {{MedalCountry|{{fb|SUI}}}} {{Medal|Competition|[[UEFA European Under-21 Championship]]}} {{Medal|RU|[[2011 UEFA European Under-21 Championship|2011]]|}}}} '''Yann Sommer''' (1988-yil 17-dekabrda tugʻilgan) — shveysariyalik professional [[Futbol|futbolchi]], Bundesliganing Mönchengladbachning « Borussia» klubi va [[Shveysariya milliy futbol terma jamoasi|Shveytsariya terma jamoasi]] [[Darvozabon (futbol)|darvozaboni]]. Sommer o'zining shogirdligini Baselda yakunladi, u yerda 2014-yilda Mönchengladbachga o'tishdan oldin ketma-ket to'rt marta Shveytsariya Superligasida g'olib chiqdi. Vaduzga ijarada bo'lganida u Shveytsariya Challenge Ligasi va ikki marta Lixtenshteyn futbol kubogini yutib oldi. Sommer 2012-yilda [[Shveysariya milliy futbol terma jamoasi|Shveysariya terma jamoasida]] debyut qilgan. U [[FIFA Jahon chempionati 2014|2014]]- va 2018-yillarda [[FIFA Jahon chempionati|FIFA Jahon chempionatida]] va [[UEFA Yevropa chempionati 2016|2016]]- va 2020-yillarda UEFA Yevropa chempionatida mamlakat sharafini himoya qilgan. == Klub karerasi == === FK Basel === Vaudning Morges shahrida tug'ilgan Sommer bolaligida FC [[Herrliberg]] va keyinchalik Konkordiya Baselning yoshlar jamoalarida o'ynagan. U 2003-yilda Basel yoshlar jamoasiga ko'chib o'tdi. U "Basel" bilan ilk professional shartnomasini 2005-yilda imzolagan. U 21 yoshgacha bo'lganlar jamoasida deyarli darhol birinchi tanlov darvozaboni bo'ldi, Jeyson Leutwiler va Orkan Avci kabi qarshiliklarni bartaraf etdi va Franko Kostanso va Lui Kreytondan keyin kattalar uchun uchinchi tanlov edi. 2007-yilning yozida Sommer 2011-yilgacha mo'ljallangan yangi shartnoma imzoladi va [[1. Klassik Liga|Shveytsariya 1-Ligasi]]<nowiki/>dagi zahiralarga qaraganda ancha raqobatbardoshroq muhitda asosiy jamoa tajribasini orttirish uchun Lixtenshteynerning Vaduz klubiga ijaraga berildi. U birinchi tanlov darvozaboni bo'ldi va 2007-08-yilgi Shveytsariya Challenge Ligasi mavsumida 33 o'yin o'tkazdi va Vaduzning Shveytsariya Superligasiga chiqishida muhim rol o'ynadi. Keyin uning ijara shartnomasi 2009-yilning yanvarigacha uzaytirildi. U Superligadagi debyutini 2008-yil 20-iyulda “Vaduz”da “ Luzern ”ga qarshi safarda (2:1) o‘tkazdi. Sommer 2009-yilning 7 yanvarida "Basel"ga chaqirib olingan, klubning asosiy darvozaboni Franko Kostanso jarohat olgan<ref name="Sport.ch">{{Veb manbasi|muallif=Mastroberardino|ism=Svenja|sana=5 February 2009|url=http://sport.ch.sportalsports.com//sportch/generated/article/fussball/2009/02/05/7083100000.html|sarlavha=Costanzo: "Sommer ist einer der besten Goalies"|nashriyot=sport.ch|kirish sanasi=21 December 2014|til=de}}</ref>. Sommer Superligadagi debyutini 2009-yil 7-fevralda Stadion Wankdorfda “ Young Boys ”ga qarshi o‘yinda (3:2) “Basel” safida o‘tkazdi. U mavsum oxirigacha "Basel" tarkibida oltita o'yin o'tkazdi. 16 iyun kuni u bir mavsumga ijara asosida Grasshoppersga o'tdi<ref name="FC Basel 1893 1">{{Veb manbasi|sana=16 June 2009|url=http://www.fcb.ch/news/show/byItemID//10044/22370/16/7|sarlavha=Sommer leihweise zu GC – Colomba zum FCB|nashriyot=FC Basel 1893|kirish sanasi=16 June 2009|til=de|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090622190140/http://www.fcb.ch/news/show/byItemID/10044/22370/16/7|arxivsana=22 June 2009}}</ref>. U yerdagi mavsum davomida u 33 ta o'yin o'tkazdi. 2010-yilning 14 iyunida Sommer «Basel» bilan 5-yillik shartnoma imzoladi<ref name="FC Basel 1893 2">{{Veb manbasi|sana=14 June 2010|url=http://www.fcb.ch/news/show/byItemID/-/10044/24338|sarlavha=Yann Sommer mit Fünfjahres-Vertrag zurück zum FCB|nashriyot=FC Basel 1893|kirish sanasi=14 June 2010|til=de|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120405060935/http://www.fcb.ch/news/show/byItemID/-/10044/24338|arxivsana=5 April 2012}}</ref>. U Franco Costanzodan keyin ikkinchi darvozabon sifatida xizmat qildi. 2011-yilning mart oyida Basel Kostansoga shartnomani uzaytirishni taklif qilmasligini e'lon qildi, shuning uchun Sommerni klubning asosiy darvozaboni bo'ldi. Sommer 2010-11-yilgi mavsumda Superligada beshta o'yin o'tkazgan va chempionatda g'olib chiqqan jamoaning bir qismi bo'lgan. [[Fayl:UEFA_Euro_League_FC_Salzburg_vs._FC_Basel_29.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/UEFA_Euro_League_FC_Salzburg_vs._FC_Basel_29.JPG/170px-UEFA_Euro_League_FC_Salzburg_vs._FC_Basel_29.JPG|left|thumb| Sommer 2014-yil mart oyida " Salsburg "ga qarshi Yevropa ligasi o'yinida]] Sommer [[UEFA Chempionlar Ligasi|UEFA Chempionlar Ligasida]] debyutini 2011-yilning 14-sentyabrida o‘z maydonida [[FK Oțelul Galati|ASC Oțelul Galațiga]] qarshi o‘yinda (2:1) o‘tkazdi<ref name="Tagblatt">{{Veb manbasi|muallif=(si)/mro|sana=15 September 2011|url=http://www.tagblatt.ch/nachrichten/sport/FC-Basel-mit-Glueck-zum-2-1-Sieg;art339,2656957|sarlavha=FC Basel mit Glück zum 2:1-Sieg|ish=St. Galler Tagblatt|kirish sanasi=15 September 2010|til=de}}</ref>. U 2011-12-yilgi mavsumda birinchi bo'lib darvozabon bo'lgan, yakunlanganidan so'ng liga <ref name="sfv 1">{{Veb manbasi|sana=29 April 2012|url=http://www.fcb.ch/news/show/byItemID/de-de/10044/27863/26/7/7|sarlavha=Jetzt hat Basel den Titel auf sicher|nashriyot=football.ch|kirish sanasi=21 December 2014|til=de|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131016142727/http://www.fcb.ch/news/show/byItemID/de-de/10044/27863/26/7/7|arxivsana=16 October 2013}}</ref> va Shveytsariya kubogi dublini qo'lga kiritgan<ref name="sfv 2">{{Veb manbasi|sana=16 May 2012|url=http://www.football.ch/sfv/chcup/de/telegramm.aspx?tg=1973921|arxivurl=https://archive.today/20121204154542/http://www.football.ch/sfv/chcup/de/telegramm.aspx?tg=1973921|arxivsana=4 December 2012|sarlavha=Matchtelegram FC Basel 1893 5:3 FC Luzern|nashriyot=football.ch|kirish sanasi=21 December 2014|til=de}}</ref>. 2012-13-yilgi mavsum oxirida Sommer liganing barcha 36 o'yinida qatnashib<ref name="uefa 2013-06-10">{{Veb manbasi|muallif=Schifferle|ism=Michael|sana=10 June 2013|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=sui/news/newsid=1959420.html|sarlavha=Season review: Switzerland|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=21 December 2014}}</ref> ketma-ket uchinchi marta liga chempionligini qo'lga kiritdi. “Basel” ham Shveytsariya kubogida ikkinchi o‘rinni egalladi<ref name="sfv2013-05-20">{{Veb manbasi|sana=20 May 2013|url=http://www.football.ch/de/SFV/Schweizer-Cup/Schweizer-Cup-Maenner/Statistik-und-Resultate-Schweizer-Cup/Telegramm-Schweizer-Cup.aspx/tg-2132469/|sarlavha=Telegramm Schweizer Cup|nashriyot=Schweizerischer Fussballverband|kirish sanasi=21 December 2014|til=de}}</ref>. 2012-13-yilgi UEFA Yevropa ligasida "Basel" yarim finalga yo'l oldi va u yerda Chempionlar ligasining amaldagi sohibi [[Chelsea F.C.|"Chelsi"]] bilan to'qnash keldi. "Basel" umumiy hisobda 2-5 hisobida mag'lub bo'ldi<ref name="uefa 2013-05-03">{{Veb manbasi|muallif=Haylett|ism=Trevor|sana=3 May 2013|url=http://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/newsid=1945605.html|sarlavha=Basel take heart after Chelsea defeat|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=21 December 2014}}</ref>. 2013-14-yilgi mavsum oxirida Sommer "Basel" bilan liga chempionligini qo'lga kiritdi<ref name="fcb 2014-05-18">{{Veb manbasi|muallif=Grossenbacher|ism=Sacha|sana=18 May 2014|url=http://www.fcb.ch/de-CH/Saison/Saisonspiel?m=2816|sarlavha=Fotos vom Spiel gegen Lausanne sowie den anschliessenden Feierlichkeiten|nashriyot=FC Basel 1893|kirish sanasi=21 December 2014|til=de}}</ref>. Shuningdek, 2013-14-yilgi Shveytsariya kubogi finaliga qadar etib borishdi, ammo qo'shimcha bo'limlardan so'ng Tsyurix 2:0 hisobida mag'lub bo'ldi. [[UEFA Chempionlar ligasi 2013/2014|2013-14-yilgi Chempionlar Ligasida]] "Basel" guruh bosqichini uchinchi o'rinda yakunlab, Yevropa ligasining pley-off bosqichiga yo'l oldi va u eerda chorak finalga qadar yetib bordi. 2013-14-yilgi mavsumda "Basel" jami 68 ta o'yin o'tkazdi: 36 ta Shveytsariya ligasi, 6 ta Shveytsariya kubogi, 6 ta Chempionlar ligasi va 10 ta Yevropa ligasi va 10 ta sinov o'yini. Sommer jami 58 ta o‘yinda maydonga tushdi: 35 Liga, 2 Kubok, 10 Chempionlar Ligasi va 6 Yevropa Ligasi, shuningdek, 5 ta sinov o‘yinlarida<ref name="Rotblau Jahrbuch">{{Kitob manbasi|last=Zindel|first=Josef|title=Rotblau: Jahrbuch Saison 2014/2015|publisher=FC Basel Marketing AG|year=2014|isbn=978-3-7245-2027-6}}</ref>. Biroq, Sommer “Basel” bilan barcha musobaqalarda 170 ta o‘yinda maydonga tushib, 65 ta o‘z darvozasi dahlsizligini saqlab qola oldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/yann-sommer-who-is-the-borussia-monchengladbach-and-switzerland-goalkeeper-16387|sarlavha=Yann Sommer: Who is the Borussia Mönchengladbach and Switzerland goalkeeper?|ish=Bundesliga|sana=28 June 2021}}</ref>. === Borussia Mönchengladbach === [[Fayl:Yann_Sommer_(1).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Yann_Sommer_%281%29.jpg/220px-Yann_Sommer_%281%29.jpg|thumb| Sommer [[Gladbach]] bilan 2015-yil]] 2014-yilning 10-martida Sommer Germaniyaning Bundesliga vakili « Borussia Mönchengladbach » bilan 1-iyuldan boshlab besh-yillik shartnoma imzoladi. <ref name="fcbasel 2014-03-10">{{Veb manbasi|url=http://www.fcb.ch/news/show/byItemID/de-de/10044/31907/16/7|sarlavha=Yann Sommer wechselt auf die neue Saison zu Borussia Mönchengladbach|til=de|nashriyot=FC Basel 1893|sana=10 March 2014|kirish sanasi=21 December 2014}}</ref> U " [[FC Barcelona|Barcelona"]] ga o'tgan [[Marc-André ter Stegen]] o'rniga shartnoma imzoladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.haz.de/Nachrichten/Sport/Fussball/Uebersicht/Yann-Sommer-als-Nachfolger-fuer-ter-Stegen-in-Moenchengladbach-gefunden|sarlavha=Yann Sommer als Nachfolger für ter Stegen in Mönchengladbach gefunden – HAZ – Hannoversche Allgemeine|muallif=Germany|ism=Hannoversche Allgemeine Zeitung, Hannover, Niedersachsen|ish=Hannoversche Allgemeine Zeitung|til=de-DE|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Sommerning Mönchengladbachdagi birinchi mavsumida Gladbach Bundesligada uchinchi o'rinni egalladi, bu klubning 1978-yildan beri eng yuqori liga yakuni<ref>{{Veb manbasi|url=http://scoreshelf.com/qmjb/en/Borussia_Monchengladbach/German_Bundesliga|sarlavha=History of the club Borussia Mönchengladbach|ish=scoreshelf.com|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Klub, shuningdek, mag'lubiyatsiz ketma-ket o'yinlar bo'yicha o'zining rekordini yangilashga muvaffaq bo'ldi va 1970-71-yilgi mavsumda o'rnatgan 17 o'yin rekordidan oshib ketdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.borussia.de/de/aktuelles-termine/news/borussia-news/news-detailansicht.html?tx_ttnews%255Btt_news%255D=12100&cHash=99b4b3dab8c43a66c2645cfbbcc65aa3|sarlavha=Geduldig die Spitze erklommen - Borussia Mönchengladbach|ish=borussia.de|til=de|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Sommerning debyuti DFB-Pokalda FC 08 Homburgga qarshi o'ynadi va Gladbach 3:1 hisobida g'alaba qozondi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.kicker.de/news/fussball/dfbpokal/spierunde/dfb-pokal/2014-15/1/2397912/spielbericht_fc-08-homburg-107_borussia-mgladbach-15.html|sarlavha=Hrgota beweist seine Abschlussqualitäten: FC 08 Homburg - Bor. Mönchengladbach 1:3 (1:2)|ish=kicker online|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Sommer ochilish kunida VfB Stuttgartga qarshi o‘ynadi va 1:1 hisobida durang o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/matches/2014/08/24/germany/bundesliga/borussia-monchengladbach/vfb-stuttgart-1893-ev/1713111/|sarlavha=Borussia M'gladbach vs. Stuttgart - 24 August 2014|nashriyot=Soccerway|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Uni jamoadoshi Christoph Kramer uzoq masofadan Dortmundning "Borussia" siga qarshi o'yinda (1:0) mag'lubiyatga uchratgan edi, ammo Gladbach bir o'yin qolganida [[UEFA Chempionlar ligasi 2015/2016|UEFA Chempionlar Ligasiga yo'llanmani qo'lga kiritdi]]<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espnfc.co.uk/blog/the-toe-poke/65/post/2138085/bundesliga-christoph-kramers-bizarre-own-goal-helps-dortmund-win|sarlavha=Christoph Kramer scores bizarre own goal to help Dortmund win|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.foxsports.com/soccer/story/stuttgart-hannover-collect-huge-wins-gladbach-seals-champions-league-berth-saturday-051615|sarlavha=Stuttgart, Hannover collect huge wins; Gladbach seals Champions League berth|muallif=Dunbar|ism=Ross|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Mavsum yakunida Sommer Gladbachning mavsumdagi eng yaxshi futbolchisi deb topildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.borussia.de/english/team/news/borussia-news/news-detailansicht.html?tx_ttnews%255Btt_news%255D=17840&cHash=056d3817d37506b6b1de7406ddd16c4b|sarlavha=News Detailansicht - Borussia Mönchengladbach|ish=borussia.de|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. 2015-16-yilgi mavsum yomon boshlandi: Gladbach dastlabki o'yinda Dortmundning "Borussia"siga 4:0 hisobida mag'lub bo'ldi, birinchi golda esa Sommer ayblandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espnfc.co.uk/german-bundesliga/match/427118/borussia-dortmund-borussia-monchengladbach/report|sarlavha=Borussia Dortmund ease past Borussia Monchengladbach|ish=espnfc.co.uk|nashriyot=ESPN|sana=15 August 2015|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Klub katta muammolarga duch kelgani xabar qilingandi va [[UEFA Chempionlar ligasi 2015/2016|Chempionlar ligasidagi mavsumdagi birinchi o'yin oldidan]] klub futbolchilari o'z muammolarini muhokama qilish uchun inqirozli muzokaralar o'tkazdilar<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espnfc.co.uk/borussia-monchengladbach/story/2611588/gladbach-players-in-crisis-talks-before-champions-league-bow|sarlavha=Borussia Monchengladbach hold crisis talks before Champions League debut|ish=espnfc.co.uk|nashriyot=ESPN|sana=14 September 2015|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. "Sevilla"ga 3:0 hisobida mag'lub bo'lgach, Sommer o'z o'yini uchun qattiq tanqid qilindi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.thenational.ae/sport/bundesliga/player-to-watch-yann-sommer--gladbachs-penalty-specialist-struggling-for-form-this-season|sarlavha=Player to watch: Yann Sommer — Gladbach's penalty specialist struggling for form this season {{!}} The National|sana=18 September 2015|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Bundesligadagi beshinchi mag'lubiyatdan so'ng, raqiblarga qarshi 1. FC Köln klubi bosh murabbiyi Lucien Favre iste'foga chiqdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/newsid=2285080.html|sarlavha=UEFA Champions League - News – UEFA|muallif=uefa.com|sana=20 September 2015|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/football/blog/2015/sep/21/borussia-monchengladbach-lucien-favre-resigns|sarlavha=Borussia Mönchengladbach plunged into darkness after Lucien Favre walks out|muallif=Honigstein|ism=Raphael|sana=21 September 2015|ish=The Guardian|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. O'tgan-yilgidan farqli o'laroq, bu Gladbach uchun eng yomon boshlanish bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/football/2015/sep/20/borussia-monchengladbach-lucien-favre-bundesliga|sarlavha=Borussia Mönchengladbach's Lucien Favre resigns after worst start|muallif=Reuters|sana=20 September 2015|ish=The Guardian|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Yangi muvaqqat bosh murabbiy André Schubert qo'l ostida klub to'rtta o'yinda to'rtta g'alaba bilan keskin yaxshilandi, natijada Shubert doimiy ravishda tayinlandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/noblmd13-gladbach-name-schubert-permanent-head-coach.jsp|sarlavha=Gladbach name Schubert permanent head coach|ish=bundesliga.com|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Sommer Chempionlar ligasida [[Manchester City F.C.|"Manchester City"]] ga qarshi o'yinda burni singanligi sababli VfL "Wolfsburg "ga qarshi o'ynashga majbur bo'ldi. U "Wolfsburg"ga qarshi o'yinda Tobias Sippel bilan almashtirildi. Sommer oxir-oqibat Bundesliganing qolgan barcha o'yinlarida o'ynadi va uning o'yinlari "Manchester City"dan qiziqish uyg'otdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espnfc.co.uk/story/2871791/borussia-monchengladbachs-yann-sommer-open-to-premier-league-amid-manchester-city-talk|sarlavha=Gladbach's Yann Sommer open to Premier League amid Man City talk|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Biroq, Mönchengladbachning "Borussia" klubi 2015-16-yilgi mavsumda to'rtinchi o'rinni egalladi va 2016-17-yilgi UEFA Chempionlar Ligasida qatnashish huquqini qo'lga kiritdi, ular o'z guruhida [[FC Barcelona|"Barcelona"]], "Manchester City" va "Celtic" bilan uchinchi o'rinni egalladi, keyin esa Yevropa Ligasi 1/8 finaliga chiqdi. umumiy hisobda 3:3 hisobidagi durangdan so'ng, [[Schalke 04|"Schalke 04]] " mehmondagi gol qoidasiga ko'ra mag'lub bo'lishdan oldin<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/match/2019684--monchengladbach-vs-schalke/?referrer=%2fuefaeuropaleague%2fseason%3d2017%2fmatches%2fround%3d2000794%2fmatch%3d2019684%2findex|sarlavha=Mönchengladbach 2–2 Schalke|nashriyot=UEFA|sana=16 March 2017}}</ref>. 2019-yilning noyabrida Sommer shartnomasini 2023-yilgacha uzaytirdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://sport.sky.de/fussball/artikel/torhueter-yann-sommer-verlaengert-in-gladbach-bis-2023/11873370/33896|sarlavha=Bis 2023! Gladbach bindet Sommer langfristig|ish=Sky Sport|til=de|sana=29 November 2019}}</ref>. UEFA Chempionlar ligasining 2020-21-yilgi mavsumida Mönchengladbachning "Borussia"si 1/8 finalga chiqdi va "Manchester City"ga mag'lub bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2029480/|sarlavha=Man. City 2–0 Mönchengladbach|nashriyot=UEFA|sana=16 March 2021}}</ref>. == Xalqaro martaba == === Yoshlar === Sommer Shveytsariyani turli yosh toifalarida, jumladan 16, 17, 19 va 21 yoshgacha darajalarda himoya qilgan. U 2003-yil 26 avgustda Shveytsariya U-16 terma jamoasida debyut qilgan, ammo Germaniyaga qarshi o'yin 0:5 hisobida mag'lubiyatga uchragan. 2003-yilning 20-noyabrida Angliyaga qarshi o‘yinda (1:1) U-17 safida debyut qilgan. Sommer 2007-yilning 22 avgustida Shveytsariyaning 21 yoshgacha bo'lgan futbolchilari uchun professional debyutini o'tkazdi, u Belgiyaga qarshi safarda 2:1 hisobida g'alaba qozongan vaqtda tanaffusda almashtirildi. U 2011-yil 11-25-iyun kunlari Daniya mezbonlik qilgan 2011-yilgi UEFA U-21 Yevropa chempionati final turnirida ishtirok etgan Shveytsariya U-21 terma jamoasi darvozaboni va sardori edi. Shveytsariya terma jamoasi 25 iyun kuni 21 yoshgacha bo'lgan futbolchilar o'rtasidagi 2011-yilgi UEFA Evropa chempionati finaliga gol o'tkazmasdan chiqdi<ref name="uefa">{{Veb manbasi|muallif=Hart|ism=Patrick|sana=25 June 2012|url=http://www.uefa.com/under21/history/season=2011/|sarlavha=2011: Spain's boys of summer dazzle|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=21 December 2014|iqtibos=Nonethless, goalkeeper Yann Sommer's unbeaten streak – an unprecedented run for this tournament – was to be ended by Ander Herrera's first-half header and an extravagant Thiago Alcántara free-kick. Spain, with 2010 FIFA World Cup winners Javi Martínez and Juan Mata again playing central roles, proved irresistible even for a confident Swiss ensemble.}}</ref>, lekin Ispaniyaga 2:0 hisobida mag'lub bo'ldi. Bu Sommerning 21 yoshgacha bo'lganlar uchun so'nggi o'yini bo'ldi. === Katta === [[Fayl:AUT_vs._SUI_2015-11-17_(142).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/AUT_vs._SUI_2015-11-17_%28142%29.jpg/220px-AUT_vs._SUI_2015-11-17_%28142%29.jpg|thumb| Sommer 2015-yilning noyabr oyida Shveytsariya terma jamoasida o'ynagan]] Sommer [[Shveysariya milliy futbol terma jamoasi|Shveytsariya terma jamoasi]] uchun debyutini 2012-yilning 30 may kuni Swissporarena ( [[Luzern|Lyusern]] ) da [[Ruminiya milliy futbol terma jamoasi|Ruminiyaga]] qarshi [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|o'rtoqlik o'yinida]] 0:1 hisobida mag'lub etdi. 13-may kuni u Shveytsariyaning [[FIFA Jahon chempionati 2014|2014-yilda Braziliyada bo‘lib o‘tadigan jahon chempionati]] uchun 23 nafar futbolchidan iborat tarkibiga kiritildi. <ref name="wc2014callup">{{Veb manbasi|sana=15 May 2014|url=http://www.football.ch/de/SFV/Nationalteams/A-Team/Specials-A-Team/Das-23-Mann-Aufgebot-der-Schweiz.aspx|sarlavha=Das 23-Mann-Aufgebot der Schweiz|nashriyot=football.ch|kirish sanasi=21 December 2014|til=de}}</ref> Bundesligadagi hamkasblari Roman Byurki va Marvin Xits bilan bir qatorda Sommer Shveytsariyaning [[UEFA Yevropa chempionati 2016|UEFA Evro-2016]] terma jamoasiga kiritilgan uchta darvozabondan biri edi. Sommer Shveytsariya terma jamoasining to'rtta o'yinida qatnashgan birinchi darvozabon edi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.uefa.com/uefaeuro/season=2016/teams/team=128/squad/index.html|sarlavha=UEFA EURO 2016 - Switzerland - Squad - UEFA|muallif=UEFA.com|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref> Sommer Shveytsariyaning 1/1 hisobidagi durangdan so'ng, 1/8 finalda [[Polsha milliy futbol terma jamoasi|Polshaga]] penaltilar seriyasida 5:4 hisobida yutqazib qo'yishiga to'sqinlik qila olmadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefaeuro/match/2017996/|sarlavha=Switzerland 1–1 Poland|nashriyot=UEFA|sana=25 June 2016}}</ref> U [[Shveysariya milliy futbol terma jamoasi|Shveytsariyaning]] JCh-2018 uchun 23 kishilik tarkibiga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://apnews.com/article/b886bdc694bf4942a35f1dcfd01c2697|sarlavha=Switzerland opts for experience in World Cup squad|ish=AP News|sana=4 June 2018}}</ref>. 2019-yilning may oyida u 2019-yil UEFA Millatlar Ligasi finalida o‘ynadi va uning jamoasi 4-o‘rinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/48191915|sarlavha=Pickford the hero in England shootout win|nashriyot=BBC}}</ref>. Sommer UEFA Evro-2020 uchun qoldirilgan Shveytsariya terma jamoasining 26 kishilik tarkibiga kiritildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Switzerland's full 26-man Euro 2020 squad|url=https://theathletic.com/news/switzerland-euro-2020-squad-full-26-man-team-ahead-of-2021-tournament-30-06-21/ZXLo5x2se7Xm|kirish sanasi=2021-07-05|ish=The Athletic|til=en}}</ref>. 2021-yilning 28-iyunida Sommer penaltilar seriyasida Kylian Mbappéning penaltidan tepgan golini qaytardi, bunda Shveytsariya 3:3 hisobida durang o‘ynab, UEFA Yevro-2020 1/8 finalida [[Fransiya milliy futbol terma jamoasi|Fransiyaga]] qarshi o‘yinda 5:4 hisobida g‘alaba qozondi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Switzerland beat France on penalties |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/51198549 |access-date=2021-06-28}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/football/2021/jun/28/france-switzerland-euro-2020-last-16-match-report|sarlavha=Switzerland's Sommer saves Mbappé's penalty to send France crashing out|ish=The Guardian|sana=28 June 2021}}</ref>. 2021-yilning 2-iyulida u Yevro-2020 chorak finalida [[Ispaniya milliy futbol terma jamoasi|Ispaniyaga]] qarshi o‘yinning o‘zida faqat qo‘shimcha vaqtda sakkizta seyv amalga oshirdi; ammo Shveytsariya 1:1 hisobidagi durangdan keyin penaltilar seriyasida 1:3 hisobida yutqazdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.france24.com/en/live-news/20210702-simon-saves-lift-spain-past-swiss-on-penalties-to-reach-semi-finals/|sarlavha=Simon saves lift Spain past Swiss on penalties to reach semi-finals|nashriyot=France 24|sana=2 July 2021}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Sommer 2019-yil avgust oyida Alinaga turmushga chiqdi, u bilan 2016-yilda tanishishni boshladi. Ularning qizi Mila 2019-yil 4-noyabrda tug‘ilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.fourfourtwo.com/features/euro-2020-who-is-yann-sommers-wife-and-does-he-have-kids|sarlavha=Euro 2020 – Who is Yann Sommer's wife and does he have kids?|ish=FourFourTwo|sana=2 July 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.facebook.com/borussia.global/posts/congrats-to-yann-sommer-and-his-family-on-the-birth-of-their-baby-daughter-mila-/2482736078681208/|sarlavha=Congrats to Yann Sommer and his family on the birth of their baby daughter Mila!|nashriyot=Borussia Mönchengladbach|kirish sanasi=2 July 2021}}</ref> [ asosiy bo‘lmagan manba kerak ] == Karyera statistikasi == === Klub === {{Updated|match played 14 May 2022}}<ref>{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/yann-sommer/11341/|title=Y. Sommer|website=Soccerway|access-date=10 April 2020}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Appearances and goals by club, season and competition ! rowspan="2" |Club ! rowspan="2" |Season ! colspan="3" |League ! colspan="2" |Cup ! colspan="2" |Europe ! colspan="2" |Other ! colspan="2" |Total |- !Division !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals |- | rowspan="4" |Basel U21 |2005–06 | rowspan="3" |Swiss 1. Liga |12 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |12 |0 |- |2006–07 |24 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |24 |0 |- |2010–11 |6 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |6 |0 |- ! colspan="2" |Total !42 !0 ! colspan="2" |– ! colspan="2" |– ! colspan="2" |– !42 !0 |- | rowspan="3" |Vaduz (loan) |2007–08 |Swiss Challenge League |33 |0 |0 |0 |2 |0 | colspan="2" |– |35 |0 |- |2008–09 |Swiss Super League |17 |0 |0 |0 |2 |0 | colspan="2" |– |19 |0 |- ! colspan="2" |Total !50 !0 !0 !0 !4 !0 ! colspan="2" |– !54 !0 |- | rowspan="6" |Basel |2008–09 | rowspan="5" |Swiss Super League |6 |0 |1 |0 |0 |0 | colspan="2" |– |7 |0 |- |2010–11 |5 |0 |4 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |9 |0 |- |2011–12 |31 |0 |4 |0 |8 |0 | colspan="2" |– |43 |0 |- |2012–13 |36 |0 |3 |0 |19 |0 | colspan="2" |– |58 |0 |- |2013–14 |35 |0 |2 |0 |16 |0 | colspan="2" |– |53 |0 |- ! colspan="2" |Total !113 !0 !14 !0 !43 !0 ! colspan="2" |– !170 !0 |- |Grasshoppers (loan) |2009–10 |Swiss Super League |33 |0 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |33 |0 |- | rowspan="9" |Borussia Mönchengladbach |2014–15 | rowspan="8" |Bundesliga |34 |0 |4 |0 |10 |0 | colspan="2" |– |48 |0 |- |2015–16 |32 |0 |3 |0 |6 |0 | colspan="2" |– |41 |0 |- |2016–17 |34 |0 |4 |0 |12 |0 | colspan="2" |– |50 |0 |- |2017–18 |30 |0 |3 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |33 |0 |- |2018–19 |34 |0 |1 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |35 |0 |- |2019–20 |34 |0 |2 |0 |6 |0 | colspan="2" |– |42 |0 |- |2020–21 |31 |0 |0 |0 |8 |0 | colspan="2" |– |39 |0 |- |2021–22 |33 |0 |3 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |36 |0 |- ! colspan="2" |Total !262 !0 !20 !0 !42 !0 ! colspan="2" |– !324 !0 |- ! colspan="3" |Career total !500 !0 !34 !0 !89 !0 !0 !0 !623 !0 |} === Xalqaro === {{Updated|match played 9 June 2022|<ref>{{cite web|url=https://eu-football.info/_player.php?id=27790|title=Yann Sommer|website=EU-Football.info|access-date=24 June 2018}}</ref>}} {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoa va-yil bo'yicha ko'rinish va gollar ! Milliy terma jamoa ! Yil ! Ilovalar ! Gollar |- | rowspan="11" | [[Shveysariya milliy futbol terma jamoasi|Shveytsariya]] | 2012-yil | 2 | 0 |- | 2013-yil | 3 | 0 |- | 2014-yil | 5 | 0 |- | 2015-yil | 5 | 0 |- | 2016-yil | 10 | 0 |- | 2017-yil | 8 | 0 |- | 2018 | 10 | 0 |- | 2019 | 10 | 0 |- | 2020 | 5 | 0 |- | 2021-yil | 14 | 0 |- | 2022 | 2 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 74 ! 0 |} == Faxrlar == '''FK Vaduz''' * Shveytsariya Challenge Ligasi : 2007–08 <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.uefa.com/under21/news/amp/newsid=1641358.html|sarlavha=Swiss No1 Sommer interested only in winning|nashriyot=UEFA|sana=17 June 2011|kirish sanasi=28 July 2019}}</ref> * Lixtenshteyn futbol kubogi : 2007–08 '''FC Basel''' <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.borussia.de/english/team/news/borussia-news/news-detailansicht.html?print=1&tx_ttnews%5Btt_news%5D=10310&cHash=a6e00a97a51246e517cb1cfd77acac73|sarlavha=Borussia sign Yann Sommer|nashriyot=Borussia|sana=10 March 2014|kirish sanasi=27 July 2019}}</ref> * Shveytsariya Superligasi : 2010–11, 2011–12, 2012–13, 2013–14 * Shveytsariya kubogi : 2011–12 '''Individual''' * 21 yoshgacha bo'lgan o'smirlar o'rtasidagi Yevropa chempionatining eng yaxshi jamoasi : 2011 <ref>[http://en.uefa.com/under21/news/newsid=1647974.html U21 all-star squad named by UEFA technical team]</ref> * Credit Suisse-yilning eng yaxshi futbolchisi : 2016, 2018, <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.worldfootball.net/footballer_of_the_year/schweiz/|sarlavha=Player of the year » Switzerland|nashriyot=World Football|kirish sanasi=27 July 2019}}</ref> 2021 <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.imago-images.com/sp/1008636643|sarlavha=Sport Bilder des Tages 12 12 2021, Zuerich, SRF Studio Leutschenbach, Swiss Sports Awards 2021, Yann Somme|sana=12 December 2021}}</ref> * Bundesliganing mavsum jamoasi: 2019–20 <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/fantasy-manager-team-of-the-season-2019-20-lewandowski-sancho-werner-11789|sarlavha=Bundesliga Fantasy Manager Team of the Season 2019/20|nashriyot=Bundesliga|sana=28 August 2020|kirish sanasi=2 September 2020}}</ref> == Ma'lumotnomalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] qnjqlsnwe260ypg6w3wqoap2v497tp8 2726570 2726559 2022-07-31T09:35:37Z Muzaffar murodovich 73225 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Yann Sommer|tasvir=Ser-Swi (18) (cropped).jpg|izoh=Sommer [[Switzerland national football team|Switzerland]] safida 2018-yilgi Jahon chempionatida|toʻliqism=Yann Sommer<ref name="FIFA">{{cite web |url=https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF |title=FIFA World Cup Russia 2018: List of Players: Switzerland |publisher=FIFA |page=30 |date=15 July 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190611000407/https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF |archive-date=11 June 2019}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1988|12|17|df=y}}<ref name="FIFA"/>|tavallud_joyi=[[Morges]], Switzerland|boʻyi=1.83 m<ref name="FIFA"/>|pozitsiya=[[Goalkeeper (association football)|Darvozabon]]|joriyklub=[[Borussia Mönchengladbach]]|klubraqami=1|yoshlikyillari1=1996–1997|yoshlikklublari1=FC Herrliberg|yoshlikyillari2=1997–2003|yoshlikklublari2=[[FC Concordia Basel|Concordia]]|yoshlikyillari3=2003–2005|yoshlikklublari3=[[FC Basel|Basel]]|yillar1=2005–2007|klublar1=[[FC Basel|Basel U21]]|isht1=42|gollar1=0|yillar2=2007–2014|klublar2=[[FC Basel|Basel]]|isht2=113|gollar2=0|yillar3=2007–2009|klublar3=→ [[FC Vaduz|Vaduz]] (loan)|isht3=50|gollar3=0|yillar4=2009–2010|klublar4=→ [[Grasshopper Club Zürich|Grasshoppers]] (loan)|isht4=33|gollar4=0|yillar5=2014–|klublar5=[[Borussia Mönchengladbach]]|isht5=262|gollar5=0|milliyyillar1=2003–2004|milliyjamoa1=[[Switzerland national under-16 football team|Switzerland U16]]|milliyisht1=10|milliygollar1=0|milliyyillar2=2003–2005|milliyjamoa2=[[Switzerland national under-17 football team|Switzerland U17]]|milliyisht2=10|milliygollar2=0|milliyyillar3=2005–2007|milliyjamoa3=[[Switzerland national under-19 football team|Switzerland U19]]|milliyisht3=18|milliygollar3=0|milliyyillar4=2007–2011|milliyjamoa4=[[Switzerland national under-21 football team|Switzerland U21]]|milliyisht4=31|milliygollar4=0|milliyyillar5=2012–|milliyjamoa5=[[Switzerland national football team|Switzerland]]|milliyisht5=74|milliygollar5=0|club-update=20:06, 14 May 2022 (UTC)|medallar={{MedalSport|Men's [[Association football|football]]}} {{MedalCountry|{{fb|SUI}}}} {{Medal|Competition|[[UEFA European Under-21 Championship]]}} {{Medal|RU|[[2011 UEFA European Under-21 Championship|2011]]|}}}} '''Yann Sommer''' (1988-yil 17-dekabrda tugʻilgan) — shveysariyalik professional [[Futbol|futbolchi]], Bundesliganing Mönchengladbachning « Borussia» klubi va [[Shveysariya milliy futbol terma jamoasi|Shveytsariya terma jamoasi]] [[Darvozabon (futbol)|darvozaboni]]. Sommer oʻzining shogirdligini Baselda yakunladi, u yerda 2014-yilda Mönchengladbachga oʻtishdan oldin ketma-ket toʻrt marta Shveytsariya Superligasida gʻolib chiqdi. Vaduzga ijarada boʻlganida u Shveytsariya Challenge Ligasi va ikki marta Lixtenshteyn futbol kubogini yutib oldi. Sommer 2012-yilda [[Shveysariya milliy futbol terma jamoasi|Shveysariya terma jamoasida]] debyut qilgan. U [[FIFA Jahon chempionati 2014|2014]]- va 2018-yillarda [[FIFA Jahon chempionati|FIFA Jahon chempionatida]] va [[UEFA Yevropa chempionati 2016|2016]]- va 2020-yillarda UEFA Yevropa chempionatida mamlakat sharafini himoya qilgan. == Klub karerasi == === FK Basel === Vaudning Morges shahrida tugʻilgan Sommer bolaligida FC [[Herrliberg]] va keyinchalik Konkordiya Baselning yoshlar jamoalarida oʻynagan. U 2003-yilda Basel yoshlar jamoasiga koʻchib oʻtdi. U "Basel" bilan ilk professional shartnomasini 2005-yilda imzolagan. U 21 yoshgacha boʻlganlar jamoasida deyarli darhol birinchi tanlov darvozaboni boʻldi, Jeyson Leutwiler va Orkan Avci kabi qarshiliklarni bartaraf etdi va Franko Kostanso va Lui Kreytondan keyin kattalar uchun uchinchi tanlov edi. 2007-yilning yozida Sommer 2011-yilgacha moʻljallangan yangi shartnoma imzoladi va [[1. Klassik Liga|Shveytsariya 1-Ligasi]]<nowiki/>dagi zahiralarga qaraganda ancha raqobatbardoshroq muhitda asosiy jamoa tajribasini orttirish uchun Lixtenshteynerning Vaduz klubiga ijaraga berildi. U birinchi tanlov darvozaboni boʻldi va 2007-08-yilgi Shveytsariya Challenge Ligasi mavsumida 33 oʻyin oʻtkazdi va Vaduzning Shveytsariya Superligasiga chiqishida muhim rol oʻynadi. Keyin uning ijara shartnomasi 2009-yilning yanvarigacha uzaytirildi. U Superligadagi debyutini 2008-yil 20-iyulda “Vaduz”da “ Luzern ”ga qarshi safarda (2:1) o‘tkazdi. Sommer 2009-yilning 7 yanvarida "Basel"ga chaqirib olingan, klubning asosiy darvozaboni Franko Kostanso jarohat olgan<ref name="Sport.ch">{{Veb manbasi|muallif=Mastroberardino|ism=Svenja|sana=5 February 2009|url=http://sport.ch.sportalsports.com//sportch/generated/article/fussball/2009/02/05/7083100000.html|sarlavha=Costanzo: "Sommer ist einer der besten Goalies"|nashriyot=sport.ch|kirish sanasi=21 December 2014|til=de}}</ref>. Sommer Superligadagi debyutini 2009-yil 7-fevralda Stadion Wankdorfda “ Young Boys ”ga qarshi o‘yinda (3:2) “Basel” safida o‘tkazdi. U mavsum oxirigacha "Basel" tarkibida oltita oʻyin oʻtkazdi. 16 iyun kuni u bir mavsumga ijara asosida Grasshoppersga oʻtdi<ref name="FC Basel 1893 1">{{Veb manbasi|sana=16 June 2009|url=http://www.fcb.ch/news/show/byItemID//10044/22370/16/7|sarlavha=Sommer leihweise zu GC – Colomba zum FCB|nashriyot=FC Basel 1893|kirish sanasi=16 June 2009|til=de|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090622190140/http://www.fcb.ch/news/show/byItemID/10044/22370/16/7|arxivsana=22 June 2009}}</ref>. U yerdagi mavsum davomida u 33 ta oʻyin oʻtkazdi. 2010-yilning 14 iyunida Sommer «Basel» bilan 5-yillik shartnoma imzoladi<ref name="FC Basel 1893 2">{{Veb manbasi|sana=14 June 2010|url=http://www.fcb.ch/news/show/byItemID/-/10044/24338|sarlavha=Yann Sommer mit Fünfjahres-Vertrag zurück zum FCB|nashriyot=FC Basel 1893|kirish sanasi=14 June 2010|til=de|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120405060935/http://www.fcb.ch/news/show/byItemID/-/10044/24338|arxivsana=5 April 2012}}</ref>. U Franco Costanzodan keyin ikkinchi darvozabon sifatida xizmat qildi. 2011-yilning mart oyida Basel Kostansoga shartnomani uzaytirishni taklif qilmasligini e'lon qildi, shuning uchun Sommerni klubning asosiy darvozaboni boʻldi. Sommer 2010-11-yilgi mavsumda Superligada beshta oʻyin oʻtkazgan va chempionatda gʻolib chiqqan jamoaning bir qismi boʻlgan. [[Fayl:UEFA_Euro_League_FC_Salzburg_vs._FC_Basel_29.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/UEFA_Euro_League_FC_Salzburg_vs._FC_Basel_29.JPG/170px-UEFA_Euro_League_FC_Salzburg_vs._FC_Basel_29.JPG|left|thumb| Sommer 2014-yil mart oyida " Salsburg "ga qarshi Yevropa ligasi oʻyinida]] Sommer [[UEFA Chempionlar Ligasi|UEFA Chempionlar Ligasida]] debyutini 2011-yilning 14-sentyabrida o‘z maydonida [[FK Oțelul Galati|ASC Oțelul Galațiga]] qarshi o‘yinda (2:1) o‘tkazdi<ref name="Tagblatt">{{Veb manbasi|muallif=(si)/mro|sana=15 September 2011|url=http://www.tagblatt.ch/nachrichten/sport/FC-Basel-mit-Glueck-zum-2-1-Sieg;art339,2656957|sarlavha=FC Basel mit Glück zum 2:1-Sieg|ish=St. Galler Tagblatt|kirish sanasi=15 September 2010|til=de}}</ref>. U 2011-12-yilgi mavsumda birinchi boʻlib darvozabon boʻlgan, yakunlanganidan soʻng liga <ref name="sfv 1">{{Veb manbasi|sana=29 April 2012|url=http://www.fcb.ch/news/show/byItemID/de-de/10044/27863/26/7/7|sarlavha=Jetzt hat Basel den Titel auf sicher|nashriyot=football.ch|kirish sanasi=21 December 2014|til=de|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131016142727/http://www.fcb.ch/news/show/byItemID/de-de/10044/27863/26/7/7|arxivsana=16 October 2013}}</ref> va Shveytsariya kubogi dublini qoʻlga kiritgan<ref name="sfv 2">{{Veb manbasi|sana=16 May 2012|url=http://www.football.ch/sfv/chcup/de/telegramm.aspx?tg=1973921|arxivurl=https://archive.today/20121204154542/http://www.football.ch/sfv/chcup/de/telegramm.aspx?tg=1973921|arxivsana=4 December 2012|sarlavha=Matchtelegram FC Basel 1893 5:3 FC Luzern|nashriyot=football.ch|kirish sanasi=21 December 2014|til=de}}</ref>. 2012-13-yilgi mavsum oxirida Sommer liganing barcha 36 oʻyinida qatnashib<ref name="uefa 2013-06-10">{{Veb manbasi|muallif=Schifferle|ism=Michael|sana=10 June 2013|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=sui/news/newsid=1959420.html|sarlavha=Season review: Switzerland|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=21 December 2014}}</ref> ketma-ket uchinchi marta liga chempionligini qoʻlga kiritdi. “Basel” ham Shveytsariya kubogida ikkinchi o‘rinni egalladi<ref name="sfv2013-05-20">{{Veb manbasi|sana=20 May 2013|url=http://www.football.ch/de/SFV/Schweizer-Cup/Schweizer-Cup-Maenner/Statistik-und-Resultate-Schweizer-Cup/Telegramm-Schweizer-Cup.aspx/tg-2132469/|sarlavha=Telegramm Schweizer Cup|nashriyot=Schweizerischer Fussballverband|kirish sanasi=21 December 2014|til=de}}</ref>. 2012-13-yilgi UEFA Yevropa ligasida "Basel" yarim finalga yoʻl oldi va u yerda Chempionlar ligasining amaldagi sohibi [[Chelsea F.C.|"Chelsi"]] bilan toʻqnash keldi. "Basel" umumiy hisobda 2-5 hisobida magʻlub boʻldi<ref name="uefa 2013-05-03">{{Veb manbasi|muallif=Haylett|ism=Trevor|sana=3 May 2013|url=http://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/newsid=1945605.html|sarlavha=Basel take heart after Chelsea defeat|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=21 December 2014}}</ref>. 2013-14-yilgi mavsum oxirida Sommer "Basel" bilan liga chempionligini qoʻlga kiritdi<ref name="fcb 2014-05-18">{{Veb manbasi|muallif=Grossenbacher|ism=Sacha|sana=18 May 2014|url=http://www.fcb.ch/de-CH/Saison/Saisonspiel?m=2816|sarlavha=Fotos vom Spiel gegen Lausanne sowie den anschliessenden Feierlichkeiten|nashriyot=FC Basel 1893|kirish sanasi=21 December 2014|til=de}}</ref>. Shuningdek, 2013-14-yilgi Shveytsariya kubogi finaliga qadar etib borishdi, ammo qoʻshimcha boʻlimlardan soʻng Tsyurix 2:0 hisobida magʻlub boʻldi. [[UEFA Chempionlar ligasi 2013/2014|2013-14-yilgi Chempionlar Ligasida]] "Basel" guruh bosqichini uchinchi oʻrinda yakunlab, Yevropa ligasining pley-off bosqichiga yoʻl oldi va u eerda chorak finalga qadar yetib bordi. 2013-14-yilgi mavsumda "Basel" jami 68 ta oʻyin oʻtkazdi: 36 ta Shveytsariya ligasi, 6 ta Shveytsariya kubogi, 6 ta Chempionlar ligasi va 10 ta Yevropa ligasi va 10 ta sinov oʻyini. Sommer jami 58 ta o‘yinda maydonga tushdi: 35 Liga, 2 Kubok, 10 Chempionlar Ligasi va 6 Yevropa Ligasi, shuningdek, 5 ta sinov o‘yinlarida<ref name="Rotblau Jahrbuch">{{Kitob manbasi|last=Zindel|first=Josef|title=Rotblau: Jahrbuch Saison 2014/2015|publisher=FC Basel Marketing AG|year=2014|isbn=978-3-7245-2027-6}}</ref>. Biroq, Sommer “Basel” bilan barcha musobaqalarda 170 ta o‘yinda maydonga tushib, 65 ta o‘z darvozasi dahlsizligini saqlab qola oldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/yann-sommer-who-is-the-borussia-monchengladbach-and-switzerland-goalkeeper-16387|sarlavha=Yann Sommer: Who is the Borussia Mönchengladbach and Switzerland goalkeeper?|ish=Bundesliga|sana=28 June 2021}}</ref>. === Borussia Mönchengladbach === [[Fayl:Yann_Sommer_(1).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Yann_Sommer_%281%29.jpg/220px-Yann_Sommer_%281%29.jpg|thumb| Sommer [[Gladbach]] bilan 2015-yil]] 2014-yilning 10-martida Sommer Germaniyaning Bundesliga vakili « Borussia Mönchengladbach » bilan 1-iyuldan boshlab besh-yillik shartnoma imzoladi. <ref name="fcbasel 2014-03-10">{{Veb manbasi|url=http://www.fcb.ch/news/show/byItemID/de-de/10044/31907/16/7|sarlavha=Yann Sommer wechselt auf die neue Saison zu Borussia Mönchengladbach|til=de|nashriyot=FC Basel 1893|sana=10 March 2014|kirish sanasi=21 December 2014}}</ref> U " [[FC Barcelona|Barcelona"]] ga oʻtgan [[Marc-André ter Stegen]] oʻrniga shartnoma imzoladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.haz.de/Nachrichten/Sport/Fussball/Uebersicht/Yann-Sommer-als-Nachfolger-fuer-ter-Stegen-in-Moenchengladbach-gefunden|sarlavha=Yann Sommer als Nachfolger für ter Stegen in Mönchengladbach gefunden – HAZ – Hannoversche Allgemeine|muallif=Germany|ism=Hannoversche Allgemeine Zeitung, Hannover, Niedersachsen|ish=Hannoversche Allgemeine Zeitung|til=de-DE|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Sommerning Mönchengladbachdagi birinchi mavsumida Gladbach Bundesligada uchinchi oʻrinni egalladi, bu klubning 1978-yildan beri eng yuqori liga yakuni<ref>{{Veb manbasi|url=http://scoreshelf.com/qmjb/en/Borussia_Monchengladbach/German_Bundesliga|sarlavha=History of the club Borussia Mönchengladbach|ish=scoreshelf.com|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Klub, shuningdek, magʻlubiyatsiz ketma-ket oʻyinlar boʻyicha oʻzining rekordini yangilashga muvaffaq boʻldi va 1970-71-yilgi mavsumda oʻrnatgan 17 oʻyin rekordidan oshib ketdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.borussia.de/de/aktuelles-termine/news/borussia-news/news-detailansicht.html?tx_ttnews%255Btt_news%255D=12100&cHash=99b4b3dab8c43a66c2645cfbbcc65aa3|sarlavha=Geduldig die Spitze erklommen - Borussia Mönchengladbach|ish=borussia.de|til=de|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Sommerning debyuti DFB-Pokalda FC 08 Homburgga qarshi oʻynadi va Gladbach 3:1 hisobida gʻalaba qozondi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.kicker.de/news/fussball/dfbpokal/spierunde/dfb-pokal/2014-15/1/2397912/spielbericht_fc-08-homburg-107_borussia-mgladbach-15.html|sarlavha=Hrgota beweist seine Abschlussqualitäten: FC 08 Homburg - Bor. Mönchengladbach 1:3 (1:2)|ish=kicker online|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Sommer ochilish kunida VfB Stuttgartga qarshi o‘ynadi va 1:1 hisobida durang o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/matches/2014/08/24/germany/bundesliga/borussia-monchengladbach/vfb-stuttgart-1893-ev/1713111/|sarlavha=Borussia M'gladbach vs. Stuttgart - 24 August 2014|nashriyot=Soccerway|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Uni jamoadoshi Christoph Kramer uzoq masofadan Dortmundning "Borussia" siga qarshi oʻyinda (1:0) magʻlubiyatga uchratgan edi, ammo Gladbach bir oʻyin qolganida [[UEFA Chempionlar ligasi 2015/2016|UEFA Chempionlar Ligasiga yoʻllanmani qoʻlga kiritdi]]<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espnfc.co.uk/blog/the-toe-poke/65/post/2138085/bundesliga-christoph-kramers-bizarre-own-goal-helps-dortmund-win|sarlavha=Christoph Kramer scores bizarre own goal to help Dortmund win|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.foxsports.com/soccer/story/stuttgart-hannover-collect-huge-wins-gladbach-seals-champions-league-berth-saturday-051615|sarlavha=Stuttgart, Hannover collect huge wins; Gladbach seals Champions League berth|muallif=Dunbar|ism=Ross|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Mavsum yakunida Sommer Gladbachning mavsumdagi eng yaxshi futbolchisi deb topildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.borussia.de/english/team/news/borussia-news/news-detailansicht.html?tx_ttnews%255Btt_news%255D=17840&cHash=056d3817d37506b6b1de7406ddd16c4b|sarlavha=News Detailansicht - Borussia Mönchengladbach|ish=borussia.de|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. 2015-16-yilgi mavsum yomon boshlandi: Gladbach dastlabki oʻyinda Dortmundning "Borussia"siga 4:0 hisobida magʻlub boʻldi, birinchi golda esa Sommer ayblandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espnfc.co.uk/german-bundesliga/match/427118/borussia-dortmund-borussia-monchengladbach/report|sarlavha=Borussia Dortmund ease past Borussia Monchengladbach|ish=espnfc.co.uk|nashriyot=ESPN|sana=15 August 2015|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Klub katta muammolarga duch kelgani xabar qilingandi va [[UEFA Chempionlar ligasi 2015/2016|Chempionlar ligasidagi mavsumdagi birinchi oʻyin oldidan]] klub futbolchilari oʻz muammolarini muhokama qilish uchun inqirozli muzokaralar oʻtkazdilar<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espnfc.co.uk/borussia-monchengladbach/story/2611588/gladbach-players-in-crisis-talks-before-champions-league-bow|sarlavha=Borussia Monchengladbach hold crisis talks before Champions League debut|ish=espnfc.co.uk|nashriyot=ESPN|sana=14 September 2015|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. "Sevilla"ga 3:0 hisobida magʻlub boʻlgach, Sommer oʻz oʻyini uchun qattiq tanqid qilindi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.thenational.ae/sport/bundesliga/player-to-watch-yann-sommer--gladbachs-penalty-specialist-struggling-for-form-this-season|sarlavha=Player to watch: Yann Sommer — Gladbach's penalty specialist struggling for form this season {{!}} The National|sana=18 September 2015|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Bundesligadagi beshinchi magʻlubiyatdan soʻng, raqiblarga qarshi 1. FC Köln klubi bosh murabbiyi Lucien Favre iste'foga chiqdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/newsid=2285080.html|sarlavha=UEFA Champions League - News – UEFA|muallif=uefa.com|sana=20 September 2015|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/football/blog/2015/sep/21/borussia-monchengladbach-lucien-favre-resigns|sarlavha=Borussia Mönchengladbach plunged into darkness after Lucien Favre walks out|muallif=Honigstein|ism=Raphael|sana=21 September 2015|ish=The Guardian|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. oʻtgan-yilgidan farqli oʻlaroq, bu Gladbach uchun eng yomon boshlanish boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/football/2015/sep/20/borussia-monchengladbach-lucien-favre-bundesliga|sarlavha=Borussia Mönchengladbach's Lucien Favre resigns after worst start|muallif=Reuters|sana=20 September 2015|ish=The Guardian|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Yangi muvaqqat bosh murabbiy André Schubert qoʻl ostida klub toʻrtta oʻyinda toʻrtta gʻalaba bilan keskin yaxshilandi, natijada Shubert doimiy ravishda tayinlandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/noblmd13-gladbach-name-schubert-permanent-head-coach.jsp|sarlavha=Gladbach name Schubert permanent head coach|ish=bundesliga.com|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Sommer Chempionlar ligasida [[Manchester City F.C.|"Manchester City"]] ga qarshi oʻyinda burni singanligi sababli VfL "Wolfsburg "ga qarshi oʻynashga majbur boʻldi. U "Wolfsburg"ga qarshi oʻyinda Tobias Sippel bilan almashtirildi. Sommer oxir-oqibat Bundesliganing qolgan barcha oʻyinlarida oʻynadi va uning oʻyinlari "Manchester City"dan qiziqish uygʻotdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espnfc.co.uk/story/2871791/borussia-monchengladbachs-yann-sommer-open-to-premier-league-amid-manchester-city-talk|sarlavha=Gladbach's Yann Sommer open to Premier League amid Man City talk|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref>. Biroq, Mönchengladbachning "Borussia" klubi 2015-16-yilgi mavsumda toʻrtinchi oʻrinni egalladi va 2016-17-yilgi UEFA Chempionlar Ligasida qatnashish huquqini qoʻlga kiritdi, ular oʻz guruhida [[FC Barcelona|"Barcelona"]], "Manchester City" va "Celtic" bilan uchinchi oʻrinni egalladi, keyin esa Yevropa Ligasi 1/8 finaliga chiqdi. umumiy hisobda 3:3 hisobidagi durangdan soʻng, [[Schalke 04|"Schalke 04]] " mehmondagi gol qoidasiga koʻra magʻlub boʻlishdan oldin<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/match/2019684--monchengladbach-vs-schalke/?referrer=%2fuefaeuropaleague%2fseason%3d2017%2fmatches%2fround%3d2000794%2fmatch%3d2019684%2findex|sarlavha=Mönchengladbach 2–2 Schalke|nashriyot=UEFA|sana=16 March 2017}}</ref>. 2019-yilning noyabrida Sommer shartnomasini 2023-yilgacha uzaytirdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://sport.sky.de/fussball/artikel/torhueter-yann-sommer-verlaengert-in-gladbach-bis-2023/11873370/33896|sarlavha=Bis 2023! Gladbach bindet Sommer langfristig|ish=Sky Sport|til=de|sana=29 November 2019}}</ref>. UEFA Chempionlar ligasining 2020-21-yilgi mavsumida Mönchengladbachning "Borussia"si 1/8 finalga chiqdi va "Manchester City"ga magʻlub boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2029480/|sarlavha=Man. City 2–0 Mönchengladbach|nashriyot=UEFA|sana=16 March 2021}}</ref>. == Xalqaro martaba == === Yoshlar === Sommer Shveytsariyani turli yosh toifalarida, jumladan 16, 17, 19 va 21 yoshgacha darajalarda himoya qilgan. U 2003-yil 26 avgustda Shveytsariya U-16 terma jamoasida debyut qilgan, ammo Germaniyaga qarshi oʻyin 0:5 hisobida magʻlubiyatga uchragan. 2003-yilning 20-noyabrida Angliyaga qarshi o‘yinda (1:1) U-17 safida debyut qilgan. Sommer 2007-yilning 22 avgustida Shveytsariyaning 21 yoshgacha boʻlgan futbolchilari uchun professional debyutini oʻtkazdi, u Belgiyaga qarshi safarda 2:1 hisobida gʻalaba qozongan vaqtda tanaffusda almashtirildi. U 2011-yil 11-25-iyun kunlari Daniya mezbonlik qilgan 2011-yilgi UEFA U-21 Yevropa chempionati final turnirida ishtirok etgan Shveytsariya U-21 terma jamoasi darvozaboni va sardori edi. Shveytsariya terma jamoasi 25 iyun kuni 21 yoshgacha boʻlgan futbolchilar oʻrtasidagi 2011-yilgi UEFA Evropa chempionati finaliga gol oʻtkazmasdan chiqdi<ref name="uefa">{{Veb manbasi|muallif=Hart|ism=Patrick|sana=25 June 2012|url=http://www.uefa.com/under21/history/season=2011/|sarlavha=2011: Spain's boys of summer dazzle|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=21 December 2014|iqtibos=Nonethless, goalkeeper Yann Sommer's unbeaten streak – an unprecedented run for this tournament – was to be ended by Ander Herrera's first-half header and an extravagant Thiago Alcántara free-kick. Spain, with 2010 FIFA World Cup winners Javi Martínez and Juan Mata again playing central roles, proved irresistible even for a confident Swiss ensemble.}}</ref>, lekin Ispaniyaga 2:0 hisobida magʻlub boʻldi. Bu Sommerning 21 yoshgacha boʻlganlar uchun soʻnggi oʻyini boʻldi. === Katta === [[Fayl:AUT_vs._SUI_2015-11-17_(142).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/AUT_vs._SUI_2015-11-17_%28142%29.jpg/220px-AUT_vs._SUI_2015-11-17_%28142%29.jpg|thumb| Sommer 2015-yilning noyabr oyida Shveytsariya terma jamoasida oʻynagan]] Sommer [[Shveysariya milliy futbol terma jamoasi|Shveytsariya terma jamoasi]] uchun debyutini 2012-yilning 30 may kuni Swissporarena ( [[Luzern|Lyusern]] ) da [[Ruminiya milliy futbol terma jamoasi|Ruminiyaga]] qarshi [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|oʻrtoqlik oʻyinida]] 0:1 hisobida magʻlub etdi. 13-may kuni u Shveytsariyaning [[FIFA Jahon chempionati 2014|2014-yilda Braziliyada bo‘lib o‘tadigan jahon chempionati]] uchun 23 nafar futbolchidan iborat tarkibiga kiritildi. <ref name="wc2014callup">{{Veb manbasi|sana=15 May 2014|url=http://www.football.ch/de/SFV/Nationalteams/A-Team/Specials-A-Team/Das-23-Mann-Aufgebot-der-Schweiz.aspx|sarlavha=Das 23-Mann-Aufgebot der Schweiz|nashriyot=football.ch|kirish sanasi=21 December 2014|til=de}}</ref> Bundesligadagi hamkasblari Roman Byurki va Marvin Xits bilan bir qatorda Sommer Shveytsariyaning [[UEFA Yevropa chempionati 2016|UEFA Evro-2016]] terma jamoasiga kiritilgan uchta darvozabondan biri edi. Sommer Shveytsariya terma jamoasining toʻrtta oʻyinida qatnashgan birinchi darvozabon edi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.uefa.com/uefaeuro/season=2016/teams/team=128/squad/index.html|sarlavha=UEFA EURO 2016 - Switzerland - Squad - UEFA|muallif=UEFA.com|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=1 July 2016}}</ref> Sommer Shveytsariyaning 1/1 hisobidagi durangdan soʻng, 1/8 finalda [[Polsha milliy futbol terma jamoasi|Polshaga]] penaltilar seriyasida 5:4 hisobida yutqazib qoʻyishiga toʻsqinlik qila olmadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefaeuro/match/2017996/|sarlavha=Switzerland 1–1 Poland|nashriyot=UEFA|sana=25 June 2016}}</ref> U [[Shveysariya milliy futbol terma jamoasi|Shveytsariyaning]] JCh-2018 uchun 23 kishilik tarkibiga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://apnews.com/article/b886bdc694bf4942a35f1dcfd01c2697|sarlavha=Switzerland opts for experience in World Cup squad|ish=AP News|sana=4 June 2018}}</ref>. 2019-yilning may oyida u 2019-yil UEFA Millatlar Ligasi finalida o‘ynadi va uning jamoasi 4-o‘rinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/48191915|sarlavha=Pickford the hero in England shootout win|nashriyot=BBC}}</ref>. Sommer UEFA Evro-2020 uchun qoldirilgan Shveytsariya terma jamoasining 26 kishilik tarkibiga kiritildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Switzerland's full 26-man Euro 2020 squad|url=https://theathletic.com/news/switzerland-euro-2020-squad-full-26-man-team-ahead-of-2021-tournament-30-06-21/ZXLo5x2se7Xm|kirish sanasi=2021-07-05|ish=The Athletic|til=en}}</ref>. 2021-yilning 28-iyunida Sommer penaltilar seriyasida Kylian Mbappéning penaltidan tepgan golini qaytardi, bunda Shveytsariya 3:3 hisobida durang o‘ynab, UEFA Yevro-2020 1/8 finalida [[Fransiya milliy futbol terma jamoasi|Fransiyaga]] qarshi o‘yinda 5:4 hisobida g‘alaba qozondi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Switzerland beat France on penalties |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/51198549 |access-date=2021-06-28}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/football/2021/jun/28/france-switzerland-euro-2020-last-16-match-report|sarlavha=Switzerland's Sommer saves Mbappé's penalty to send France crashing out|ish=The Guardian|sana=28 June 2021}}</ref>. 2021-yilning 2-iyulida u Yevro-2020 chorak finalida [[Ispaniya milliy futbol terma jamoasi|Ispaniyaga]] qarshi o‘yinning o‘zida faqat qo‘shimcha vaqtda sakkizta seyv amalga oshirdi; ammo Shveytsariya 1:1 hisobidagi durangdan keyin penaltilar seriyasida 1:3 hisobida yutqazdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.france24.com/en/live-news/20210702-simon-saves-lift-spain-past-swiss-on-penalties-to-reach-semi-finals/|sarlavha=Simon saves lift Spain past Swiss on penalties to reach semi-finals|nashriyot=France 24|sana=2 July 2021}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Sommer 2019-yil avgust oyida Alinaga turmushga chiqdi, u bilan 2016-yilda tanishishni boshladi. Ularning qizi Mila 2019-yil 4-noyabrda tug‘ilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.fourfourtwo.com/features/euro-2020-who-is-yann-sommers-wife-and-does-he-have-kids|sarlavha=Euro 2020 – Who is Yann Sommer's wife and does he have kids?|ish=FourFourTwo|sana=2 July 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.facebook.com/borussia.global/posts/congrats-to-yann-sommer-and-his-family-on-the-birth-of-their-baby-daughter-mila-/2482736078681208/|sarlavha=Congrats to Yann Sommer and his family on the birth of their baby daughter Mila!|nashriyot=Borussia Mönchengladbach|kirish sanasi=2 July 2021}}</ref> [ asosiy bo‘lmagan manba kerak ] == Karyera statistikasi == === Klub === {{Updated|match played 14 May 2022}}<ref>{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/yann-sommer/11341/|title=Y. Sommer|website=Soccerway|access-date=10 April 2020}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Klub, mavsum va musobaqalar boʻyicha koʻrinish va gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Kubok ! colspan="2" |Yevropa ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Diviziya !oʻyinlar !Gollar !oʻyinlar !Gollar !oʻyinlar !Gollar !oʻyinlar !Gollar !oʻyinlar !Gollar |- | rowspan="4" |Basel U21 |2005–06 | rowspan="3" |Swiss 1. Liga |12 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |12 |0 |- |2006–07 |24 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |24 |0 |- |2010–11 |6 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |6 |0 |- ! colspan="2" |Jami !42 !0 ! colspan="2" |– ! colspan="2" |– ! colspan="2" |– !42 !0 |- | rowspan="3" |Vaduz (loan) |2007–08 |Swiss Challenge League |33 |0 |0 |0 |2 |0 | colspan="2" |– |35 |0 |- |2008–09 |Swiss Super League |17 |0 |0 |0 |2 |0 | colspan="2" |– |19 |0 |- ! colspan="2" |Jami !50 !0 !0 !0 !4 !0 ! colspan="2" |– !54 !0 |- | rowspan="6" |Basel |2008–09 | rowspan="5" |Swiss Super League |6 |0 |1 |0 |0 |0 | colspan="2" |– |7 |0 |- |2010–11 |5 |0 |4 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |9 |0 |- |2011–12 |31 |0 |4 |0 |8 |0 | colspan="2" |– |43 |0 |- |2012–13 |36 |0 |3 |0 |19 |0 | colspan="2" |– |58 |0 |- |2013–14 |35 |0 |2 |0 |16 |0 | colspan="2" |– |53 |0 |- ! colspan="2" |Jami !113 !0 !14 !0 !43 !0 ! colspan="2" |– !170 !0 |- |Grasshoppers (loan) |2009–10 |Swiss Super League |33 |0 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |33 |0 |- | rowspan="9" |Borussia Mönchengladbach |2014–15 | rowspan="8" |Bundesliga |34 |0 |4 |0 |10 |0 | colspan="2" |– |48 |0 |- |2015–16 |32 |0 |3 |0 |6 |0 | colspan="2" |– |41 |0 |- |2016–17 |34 |0 |4 |0 |12 |0 | colspan="2" |– |50 |0 |- |2017–18 |30 |0 |3 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |33 |0 |- |2018–19 |34 |0 |1 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |35 |0 |- |2019–20 |34 |0 |2 |0 |6 |0 | colspan="2" |– |42 |0 |- |2020–21 |31 |0 |0 |0 |8 |0 | colspan="2" |– |39 |0 |- |2021–22 |33 |0 |3 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |36 |0 |- ! colspan="2" |Jami !262 !0 !20 !0 !42 !0 ! colspan="2" |– !324 !0 |- ! colspan="3" |Jami karyera !500 !0 !34 !0 !89 !0 !0 !0 !623 !0 |} === Xalqaro === {{Updated|match played 9 June 2022|<ref>{{cite web|url=https://eu-football.info/_player.php?id=27790|title=Yann Sommer|website=EU-Football.info|access-date=24 June 2018}}</ref>}} {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoa va-yil boʻyicha koʻrinish va gollar ! Milliy terma jamoa ! Yil ! Ilovalar ! Gollar |- | rowspan="11" | [[Shveysariya milliy futbol terma jamoasi|Shveytsariya]] | 2012-yil | 2 | 0 |- | 2013-yil | 3 | 0 |- | 2014-yil | 5 | 0 |- | 2015-yil | 5 | 0 |- | 2016-yil | 10 | 0 |- | 2017-yil | 8 | 0 |- | 2018 | 10 | 0 |- | 2019 | 10 | 0 |- | 2020 | 5 | 0 |- | 2021-yil | 14 | 0 |- | 2022 | 2 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 74 ! 0 |} == Faxrlar == '''FK Vaduz''' * Shveytsariya Challenge Ligasi : 2007–08 <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.uefa.com/under21/news/amp/newsid=1641358.html|sarlavha=Swiss No1 Sommer interested only in winning|nashriyot=UEFA|sana=17 June 2011|kirish sanasi=28 July 2019}}</ref> * Lixtenshteyn futbol kubogi : 2007–08 '''FC Basel''' <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.borussia.de/english/team/news/borussia-news/news-detailansicht.html?print=1&tx_ttnews%5Btt_news%5D=10310&cHash=a6e00a97a51246e517cb1cfd77acac73|sarlavha=Borussia sign Yann Sommer|nashriyot=Borussia|sana=10 March 2014|kirish sanasi=27 July 2019}}</ref> * Shveytsariya Superligasi : 2010–11, 2011–12, 2012–13, 2013–14 * Shveytsariya kubogi : 2011–12 '''Individual''' * 21 yoshgacha boʻlgan oʻsmirlar oʻrtasidagi Yevropa chempionatining eng yaxshi jamoasi : 2011 <ref>[http://en.uefa.com/under21/news/newsid=1647974.html U21 all-star squad named by UEFA technical team]</ref> * Credit Suisse-yilning eng yaxshi futbolchisi : 2016, 2018, <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.worldfootball.net/footballer_of_the_year/schweiz/|sarlavha=Player of the year » Switzerland|nashriyot=World Football|kirish sanasi=27 July 2019}}</ref> 2021 <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.imago-images.com/sp/1008636643|sarlavha=Sport Bilder des Tages 12 12 2021, Zuerich, SRF Studio Leutschenbach, Swiss Sports Awards 2021, Yann Somme|sana=12 December 2021}}</ref> * Bundesliganing mavsum jamoasi: 2019–20 <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/fantasy-manager-team-of-the-season-2019-20-lewandowski-sancho-werner-11789|sarlavha=Bundesliga Fantasy Manager Team of the Season 2019/20|nashriyot=Bundesliga|sana=28 August 2020|kirish sanasi=2 September 2020}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] ftoitr58ku456o59c7kpccrvh2dlhhu Glenn Strömberg 0 757031 2725811 2719773 2022-07-30T16:24:55Z Umarxon III 18267 [[Turkum:WikiFutbol]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]]) wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|tasvir=Glenn Strömberg 2013-09-16 001.tiff|izoh=|toʻliqism=Glenn Peter Strömberg|tavallud_sana={{birth date and age|1960|1|5|df=yes}}|tavallud_joyi=[[Gothenburg]], Shvetsiya|joriyklub=|pozitsiya=[[Yarim Himoyachi]]|boʻyi={{height|meter=1.90}}|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=Lerkils IF|yillar1=1976-1983|klublar1=[[IFK Göteborg]]|isht1=91|gollar1=7|yillar2=1983-1984|klublar2=[[S.L. Benfica|Benfica]]|isht2=32|gollar2=10|yillar3=1984-1992|klublar3=[[Atalanta B.C.|Atalanta]]|isht3=219|gollar3=18|milliyyillar1=1979-1981|milliyjamoa1=[[Shvetsiya U21]]|milliyisht1=9|milliygollar1=0|milliyyillar2=1982-1990|milliyjamoa2=[[Shvetsiya]]|milliyisht2=52|milliygollar2=7|ism=Glenn Strömberg}} '''Glenn Peter Strömberg''' (1960-yil 5-yanvarda tugʻilgan) — [[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyachi]] sifatida oʻynagan shvetsiyalik sobiq professional [[Futbol|futbolchi]]. U Portugaliyada Benfika va Italiyada Atalanta sharafini himoya qilishdan oldin IFK Göteborg bilan 1981-82-yillarda UEFA kubogini yutgan. U Shvetsiya terma jamoasi safida 52 ta oʻyinda gʻalaba qozongan va 7 ta gol urgan. 1990-yilgi FIFA Jahon chempionatida oʻz mamlakatini himoya qilgan. U 1985-yilda Shvetsiyada yilning eng yaxshi futbolchisi sifatida Guldbollen bilan taqdirlangan. == Klub karyerasi == === IFK Göteborg === Strömberg 1979-yil 16-aprelda Kalmar FFga qarshi Allsvenskan o‘yinida 4:0 hisobida yakunlangan o‘yinda IFK Göteborg yoshlar jamoasi asosiy tarkibida oʻynagan<ref name=":2">{{Veb manbasi|sarlavha=Glenn Strömberg - ifkdb.se|url=https://ifkdb.se/spelare/Glenn-Str%C3%B6mberg_651|kirish sanasi=2020-08-18|ish=ifkdb.se}}</ref>. U jamoaga 1981-1982 yillarda UEFA kubogi, 1982-yilgi Allsvenskan, shuningdek, 1979-1983-yillar oraligʻida uchta Svenska kubogi sohibi boʻlishga yordam berdi. Shtrömbergning Gyoteborgdagi toʻrt mavsumi davomida u 203 oʻyinda (shu jumladan oʻrtoqlik oʻyinlarida) maydonga tushib, 33 gol urgan<ref name=":2" />. === Benfika === Strömberg 1982-yilgi Allsvenskan mavsumidan soʻng Benfika bilan shartnoma imzolagan va oʻzining sobiq IFK Göteborg murabbiyi Sven-Göran Eriksson bilan yana bir jamoada birlashgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Kravet: "Sa att jag var tvungen att klippa mig"|url=https://www.expressen.se/gt/sport/fotboll/kravet-sa-att-jag-var-tvungen-att-klippa-mig/|kirish sanasi=2020-08-18|ish=www.expressen.se|til=sv}}</ref>. „Benfika“da bor-yoʻgʻi bir yarim mavsum davomida Strömberg jamoaga ikki marta ketma- ket Portugaliya chempionatida gʻalaba qozonishga muvaffaq boʻlgan. === Atalanta === Shvetsiya terma jamoasi uchun Yevro-1984 saralash bosqichida [[Italiya milliy futbol terma jamoasi|Italiyaga]] qarshi oʻyinda uchta gol urganidan soʻng, Strömberg [[Serie A|A Seriyada]] Atalanta bilan shartnoma imzolashga muvaffaq boʻlgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Kravet: "Sa att jag var tvungen att klippa mig"|url=https://www.expressen.se/gt/sport/fotboll/kravet-sa-att-jag-var-tvungen-att-klippa-mig/|kirish sanasi=2020-08-18|ish=www.expressen.se|til=sv}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.expressen.se/gt/sport/fotboll/kravet-sa-att-jag-var-tvungen-att-klippa-mig/ "Kravet: „Sa att jag var tvungen att klippa mig“"]. ''www.expressen.se'' (in Swedish)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2020-08-18</span></span>.</cite> [[Category:CS1 Swedish-language sources (sv)]]</ref>. Atalantada u 1985-yilda Guldbollenni yutib, Shvetsiyada yilning eng yaxshi futbolchisi deb topilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.svenskfotboll.se/svff/historik/fotbollsgalan/guldbollen/|sarlavha=Guldbollen|ish=svenskfotboll.se|kirish sanasi=2020-09-12|nashriyot=Swedish Football Association|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200922002221/https://www.svenskfotboll.se/svff/historik/fotbollsgalan/guldbollen/|arxivsana=2020-09-22}}</ref>. == Xalqaro karyera == Shvetsiya U21 terma jamoasida 9 marta maydonga tushgan Strömberg 1982-yil 3-iyun kuni Sovet Ittifoqiga qarshi [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|oʻrtoqlik oʻyinida]] Shvetsiya terma jamoasi safida debyut qilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Glenn Strömberg - Spelarstatistik - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/glenn-stromberg/d340f7b1-532d-49a2-8bbc-cebcaad11d50|kirish sanasi=2020-08-18|ish=www.svenskfotboll.se.|til=sv}}</ref>. U ilk xalqaro golini 1983-yilning 29-mayida UEFA Yevro-1984 saralash bosqichi doirasidagi [[Italiya milliy futbol terma jamoasi|Italiyaga]] qarshi o‘yinda urgan va Shvetsiya 2:0 hisobida g‘alaba qozongan. Bir necha oy oʻtgach, Shvetsiya xuddi shu saralash bosqichida Italiyani 3:0 hisobida magʻlub etganida, Strömberg ikkita gol urgan. Italiyaga qarshi ikkita gʻalabaga qaramay, Shvetsiya Yevro-1984ga chiqa olmagan. Strömberg 1990-yilgi Jahon chempionatiga yoʻllanmani qoʻlga kiritgan Shvetsiya jamoasining asosiy oʻyinchisi boʻlgan va Shotlandiya darvozasiga gol urgan. Shvetsiya ketma-ket uchta magʻlubiyatdan keyin guruh bosqichidan chiqib ketgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Glenn Strömberg - Spelarstatistik - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/glenn-stromberg/d340f7b1-532d-49a2-8bbc-cebcaad11d50|kirish sanasi=2020-08-18|ish=www.svenskfotboll.se.|til=sv}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/glenn-stromberg/d340f7b1-532d-49a2-8bbc-cebcaad11d50 „Glenn Strömberg — Spelarstatistik — Svensk fotboll“]. ''www.svenskfotboll.se.'' (in Swedish)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2020-08-18</span></span>.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: url-status ([[:Category:CS1 maint: url-status|link]])</span> [[Category:CS1 maint: url-status]] [[Category:CS1 Swedish-language sources (sv)]]</ref>. Strömbergning soʻnggi xalqaro maydonga chiqishi 1990-yil 20-iyunda [[Kosta Rika milliy futbol terma jamoasi|Kosta-Rikaga]] qarshi guruh bosqichidagi soʻnggi oʻyinda boʻlgan<ref name=":0" />. == Shaxsiy hayot == Strömberg Sveriges Television, [[UEFA Chempionlar Ligasi]] va FA Premer-ligasi oʻyinlarida sharhlovchi sifatida ishlaydi. 2012-yil iyun oyida Glenn Strömberg oʻzining Gurufans.com futbol saytini shved va ingliz tillarida ochgan. == Karyera statistikasi == === Xalqaro === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Milliy terma jamoa ! Yil !Oʻyin ! Gol |- | rowspan="9" | Shvetsiya | 1982 | 4 | 0 |- | 1983 | 6 | 3 |- | 1984 | 6 | 0 |- | 1985 | 7 | 1 |- | 1986 | 6 | 1 |- | 1987 | 8 | 0 |- | 1988 | 7 | 1 |- | 1989 | 3 | 0 |- | 1990 | 5 | 1 |- ! colspan="2" | Jami ! 52 ! 7 |} '''Xalqaro maydondagi gollar'''<ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Glenn Strömberg - Spelarstatistik - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/glenn-stromberg/d340f7b1-532d-49a2-8bbc-cebcaad11d50|kirish sanasi=2020-08-18|ish=www.svenskfotboll.se.|til=sv}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/glenn-stromberg/d340f7b1-532d-49a2-8bbc-cebcaad11d50 „Glenn Strömberg — Spelarstatistik — Svensk fotboll“]. ''www.svenskfotboll.se.'' (in Swedish)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2020-08-18</span></span>.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: url-status ([[:Category:CS1 maint: url-status|link]])</span> [[Category:CS1 maint: url-status]] [[Category:CS1 Swedish-language sources (sv)]]</ref> {| class="wikitable" style="text-align: left" !# ! Sana ! Joy ! Raqib ! Hisob ! Natija ! Musobaqa |- | 1. |29.05.1983 | Ullevi, [[Gyoteborg|Gothenburg]], Shvetsiya |{{Fb|Italy}} | 2-0 | 2-0 | UEFA Yevro-1984 saralashi |- | 2. | rowspan="2" |15.10.1983 | rowspan="2" | Stadio San Paolo, [[Neapol (shahar)|Neapol]], Italiya | rowspan="2" |{{Fb|Italy}} | 1-0 | rowspan="2" | 3-0 | rowspan="2" | UEFA Yevro-1984 saralashi |- | 3. | 2-0 |- | 4. |17.11.1985 | Taʼ Qali stadioni, Taʼ Qali, Malta |{{Fb|Malta}} | 2-1 | 2-1 | 1986-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi |- | 5. |12.10.1986 | Estadio Nacional, [[Lissabon]], Portugaliya |{{Fb|Portugal}} | 1-0 | 1-1 | UEFA Yevro-1988 saralashi |- | 6. |27.04.1988 | Råsunda stadioni, [[Solna]], Shvetsiya |{{Fb|Wales}} | 2-0 | 4-1 |Oʻrtoqlik |- | 7. |16.06.1990 | Stadio Luiji Ferraris, Genuya, Italiya |{{Fb|Scotland}} | 1-2 | 1-2 | 1990 FIFA Jahon chempionati |} == Yutuqlar == '''IFK Göteborg''' * [[UEFA Yevropa Ligasi|UEFA kubogi]] : 1981-82 * Allsvenskan : 1982-yil * Svenska Kupen : 1978-79, 1981-82, 1982-83 '''Benfika''' * Primera Liga : 1982-83, 1983-84 * Supertaça Candido de Oliveyra ikkinchi oʻyinchisi: 1983-yil * Iberiya kubogi : 1983<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rsssf.com/tablesi/iberica83.html|sarlavha=Taça Ibérica 1983|kirish sanasi=13 January 2009|muallif=Paulo Martins|nashriyot=RSSSF}}</ref> '''Atalanta''' * Italiya kubogi sohibi: 1986-87 '''Shahsiy yutuqlar''' * Guldbollen : 1985-yil * [[File:Stella_di_Italia_Ufficiale.png|50x50px]]Italiya yulduzi ordeni xodimi (2012-yil 2-may)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.quirinale.it/onorificenze/insigniti/323361|nashriyot=[[President of Italy]]|ish=www.quirinale.it|sarlavha=Strömberg Sig. Glenn Peter|kirish sanasi=10 August 2021|til=it}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1960-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:WikiFutbol]] hbckfd1hjd9ip6ejoaumut8g7dc0d66 Okun qonuni: Iqtisodiy o'sish va ishsizlik 0 757034 2726233 2719759 2022-07-31T03:11:31Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki == ''Artur Okunning iqtisodiy oʻsish va ishsizlik qanday bogʻliqligi haqidagi xulosalari'' == [[Iqtisodiyot]]<nowiki/>ni oʻrganishga kelganda, oʻsish va ish oʻrinlari iqtisodchilar eʼtiborga olishlari kerak boʻlgan ikkita asosiy omildir. Ikkalasi oʻrtasida aniq munosabatlar mavjud va koʻplab iqtisodchilar iqtisodiy oʻsish va ishsizlik darajasi oʻrtasidagi bogʻliqlikni oʻrganishga harakat qilib, muhokamani asoslab berishdi. Iqtisodchi '''<big>Artur Okun</big>''' birinchi marta 1960-yillarda munozara bilan shugʻullana boshladi va uning bu boradagi tadqiqotlari Okun qonuni sifatida tanildi. Quyida Okun qonuni, nima uchun muhimligi va birinchi nashr etilganidan beri vaqt sinovidan qanday oʻtgani haqida batafsilroq maʼlumot berilgan.<ref name=":0">{{Veb manbasi|url=https://www.britannica.com/biography/Arthur-M-Okun|sarlavha=Brittanica. "Arthur M. Okun"}}</ref> == ASOSIY TAʼLIMLAR == Okun qonuni 1960-yillarning boshlarida [[Yale universiteti|Yel universiteti]] professori va iqtisodchi Artur Okun tomonidan ilgari surilgan. Okun qonuni [[mamlakat]]<nowiki/>dagi [[ishsizlik]] va iqtisodiy oʻsish sur’atlari oʻrtasidagi statistik munosabatlarga qaraydi. Okun qonunida aytilishicha, ishsizlik darajasini 1 foizga kamaytirish uchun mamlakatning [[Yalpi ichki mahsulot|yalpi ichki mahsuloti (YaIM)]] bir yil davomida taxminan 4 foizga oʻsishi kerak. == Okun qonuni: asoslar == Okun qonuni eng asosiy shaklda mamlakatdagi ishsizlik darajasi va uning iqtisodiyotining oʻsish sur’ati oʻrtasidagi statistik bogʻliqlikni tekshiradi. Sent-Luis Federal zaxira bankining iqtisod boʻyicha tadqiqot boʻlimi Okun qonuni „ishsizlik darajasi tabiiy koʻrsatkichdan yuqori boʻlsa, mamlakat yalpi ichki mahsulotining (YaIM) qancha qismini yoʻqotishi mumkinligini aytib berishga moʻljallangan“ deb tushuntiradi. Unda "Okun qonuni ortidagi mantiq oddiy. Mahsulot ishlab chiqarish jarayonida ishlatiladigan mehnat miqdoriga bogʻliq, shuning uchun mahsulot va bandlik oʻrtasida ijobiy bogʻliqlik mavjud. Jami bandlik ishchi kuchidan ishsizlar soniga teng boʻladi, shuning uchun ishlab chiqarish va ishsizlik oʻrtasida salbiy bogʻliqlik mavjud (ish kuchiga bogʻliq). Yel professori va iqtisodchi Artur Okun 1928-yil noyabrda tug‘ilgan va 1980-yil mart oyida 51 yoshida vafot etgan. U birinchi marta 1960-yillarning boshlarida bu boradagi topilmalarini nashr etgan, shundan so‘ng ular o‘zining „qonuni“ nomini olgan.<ref name=":0" /> Okun qonuni, aslida, ish oʻrinlari va oʻsish oʻrtasidagi munosabatlarni tushuntirish va tahlil qilish uchun asosiy qoidadir. Federal zahiraning sobiq raisi Ben Bernankening nutqi, ehtimol, Okun qonunining asosiy tushunchalarini eng qisqacha umumlashtiradi. "Ushbu asosiy qoida ishsizlik darajasidagi oʻzgarishlar va real ''[[yalpi ichki mahsulot]]'' (YaIM) oʻsish sur’ati oʻrtasidagi kuzatilgan bogʻliqlikni tavsiflaydi. Okunning taʼkidlashicha, ishchi kuchi soni va unumdorlik darajasi doimiy ravishda oʻsib borayotganligi sababli, ishsizlik darajasini barqaror ushlab turish uchun odatda YaIMning real oʻsishi uning salohiyatining oʻsish sur’atlariga yaqin boʻlishi kerak. Shunday qilib, ishsizlik darajasini pasaytirish uchun iqtisodiyot oʻz potentsialidan yuqori sur’atlarda oʻsishi kerak. Aniqrog‘i, Okun qonunining hozirda qabul qilingan versiyalariga ko‘ra, yil davomida ishsizlik darajasining bir foizga pasayishiga erishish uchun real YaIM o‘sha davrdagi potentsial YaIMning o‘sish sur’atidan taxminan ikki foiz tez o‘sishi kerak. . Misol uchun, agar YaIM oʻsishining potentsial sur’ati 2 % boʻlsa, Okun qonunida aytilishicha, ishsizlik darajasini bir foizga kamaytirish uchun YaIM bir yil davomida taxminan 4 foizga oʻsishi kerak. == Okun qonuni ishsizlikni qanday tasvirlaydi? == === Okun qonuniga batafsilroq qarash === Shuni taʼkidlash kerakki, Okun qonuni ishsizlik va iqtisodiy oʻsishning regressiyasiga tayanadigan statistik munosabatlardir. Shunday qilib, regressiyani amalga oshirish iqtisodiyotning oʻsishiga qarab ishsizlikning oʻzgarishini hal qilish uchun ishlatiladigan turli koeffitsientlarga olib kelishi mumkin. Bularning barchasi tarixiy YaIM va ish bilan taʼminlanganlik maʼlumotlari boʻlgan ishlatilgan vaqt davrlari va kiritilgan maʼlumotlarga bogʻliq. Quyida Okun qonunining regressiyasiga misol keltirilgan: Qonun haqiqatan ham vaqt oʻtishi bilan hozirgi iqtisodiy iqlim va bandlik tendentsiyalariga mos ravishda rivojlandi. Okun qonunining bir versiyasida ishsizlik 1 % ga tushganda, yalpi milliy mahsulot (YaIM) 3 % ga koʻtarilishi juda sodda tarzda aytilgan. Okun qonunining yana bir versiyasi ishsizlik va YaIM oʻrtasidagi munosabatlarga qaratilgan boʻlib, ishsizlikning foizga oʻsishi YaIMning 2 % ga pasayishiga olib keladi.<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=https://www.federalreserve.gov/newsevents/speech/bernanke20120326a.htm|sarlavha=Board of Governors of the Federal Reserve System. "Recent Developments in the Labor Market"}}</ref> Bloombergning oʻta oʻzgaruvchan Buyuk turgʻunlik davri maʼlumotlarini oʻzida jamlagan maqolasida taʼkidlanishicha, „qoida qoidasiga koʻra, har bir foiz punkti uchun yillik oʻsish tendentsiya darajasidan oshib ketadi — Federal rezerv siyosatchilari buni 2,3 % dan 2,6 % gacha bogʻlaydilar. — ishsizlik yarim foiz punktga kamaydi“. YaIM va YaIM kabi iqtisodiy oʻsishning turli xil qoʻllanilishiga, shuningdek, iqtisodiy oʻsishning potentsial chora-tadbirlariga nimalar tegishli ekanligiga eʼtibor bering. Okun qonuni turli vaqtlarda kuchga kirgan, ammo 2008-yilgi moliyaviy inqiroz paytida oʻzini oqlamagan. [[Fayl:Unemployment rates of World (CIA Fact Book).png|alt=Jahon Ishsizlik darajasi (2021)|thumb|337x337px|Jahon Ishsizlik darajasi (2021)]] === Vaqt oʻtishi bilan bu haqiqatni saqlab qoladimi? === [[Iqtisodiyot]], fan yoki har qanday intizomdagi har qanday qonunda boʻlgani kabi, uning turli sharoitlarda va vaqt oʻtishi bilan haqiqiyligini aniqlash muhimdir. Okun qonuniga kelsak, u juda yaxshi saqlanadigan sharoitlar mavjud, boshqalari esa yoʻq.<ref name=":1" /> Misol uchun, Kanzas-Siti Federal zaxira [[bank]]<nowiki/>i tomonidan Okun qonunini koʻrib chiqish Okunning birinchi munosabatlaridan biri real ishlab chiqarishning choraklik oʻsishi bilan solishtirganda ishsizlikning choraklik oʻzgarishlarini koʻrib chiqqani va bu yaxshi saqlanib qolganga oʻxshaydi. Shuningdek, ishsizlikni kuzatishning turli usullari mavjud va, albatta, ''Okun qonuni'' uchun asosiy sinov maydoni Qoʻshma Shtatlar boʻlgan. Okun, shuningdek, potentsial iqtisodiy mahsulot va iqtisodiyotdagi haqiqiy ishlab chiqarish darajasi oʻrtasidagi farqni tahlil qildi. Kanzas Siti Okun qonunining har choraklik munosabatlaridan boshlab, haqiqiy va potentsial ishlab chiqarishdagi farqlarni, shu jumladan qonun toʻliq bandlik yoki hatto yuqori ishsizlik sharoitida amal qiladimi-yoʻqligini koʻrib chiqadigan „boʻshliq versiyasi“ ni batafsil oʻrganadi. U joriy va tarixiy iqtisodiy oʻsish darajasiga qarab, oʻzgaruvchilarni tashlab qoʻyish yoki qoʻshish imkoniyatlarini qoldirib, yanada dinamik versiyaga qaror qildi. == Okun qonuni qanchalik foydali? == Haqiqatda ishsizlik va iqtisodiy oʻsish oʻrtasidagi munosabatlarning koʻplab harakatlanuvchi qismlari mavjudligiga qaramay, qonunni empirik qoʻllab-quvvatlash mavjud. Kanzas-Siti Fed tadqiqoti „''Okun qonuni qattiq munosabatlar emas''“ degan xulosaga keldi, ammo u „oʻsishning sekinlashishi odatda ishsizlikning oʻsishi bilan mos kelishini bashorat qiladi“. Moliyaviy inqiroz davrida u qadar yaxshi tura olmaganiga kelsak, Bernanke „Okun qonunining aniq muvaffaqiyatsizligi qisman statistik shovqinni aks ettirishi mumkin“ deb taxmin qildi. Boshqa tadqiqotlar Okun qonunini koʻproq qoʻllab-quvvatladi. Sent-Luis Federal zaxira banki „Okun qonuni [[pul-kredit siyosati]] uchun foydali qoʻllanma boʻlishi mumkin, ammo ishsizlikning tabiiy darajasi toʻgʻri oʻlchangan taqdirdagina“ degan xulosaga keldi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2012-07-27/first-year-of-u-s-economic-recovery-was-weaker-than-estimated|sarlavha=Bloomberg. "First Year of U.S. Economic Recovery Was Weaker Than Estimated"|access-date=2022-07-26|archive-date=2020-04-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20200418075056/https://www.bloomberg.com/news/articles/2012-07-27/first-year-of-u-s-economic-recovery-was-weaker-than-estimated}}</ref> == Xulosa == Umuman olganda, ''Okun qonuni'' iqtisodiy oʻsish va bandlik oʻrtasidagi munosabatlarni oʻrganishning eng sodda va qulay usullaridan biri ekanligi haqida munozaralar kam. Okun qonunining asosiy afzalliklaridan biri, iqtisodiyot kutilganidan qariyb 2 % tezroq oʻsganda, ishsizlikning 1 % ga qisqarishini bildirishda soddaligidir. Biroq, iqtisodiy oʻsish tendentsiyalarini hisobga olgan holda, ishsizlik haqida aniq prognozlar qilish uchun unga tayanish unchalik yaxshi ishlamaydi. Misol uchun, u oʻrganilganidan beri vaqt oʻtishi bilan oʻzgarib borishi va koʻproq noodatiy iqtisodiy iqlim, jumladan, ishsizlikning tiklanishi va 2008 yilgi moliyaviy inqiroz taʼsirida boʻlishi maʼlum. Maʼlumotlarning murakkabligi, ishlatilishi mumkin boʻlgan turli vaqt davrlari va iqtisodiy regresslar bilan bogʻliq asosiy noaniqlik tufayli tahlil juda murakkab boʻlishi mumkin. Okun qonuni toʻliq bashoratli boʻlmasligi mumkin, ammo u iqtisodiy oʻsish, bandlik unga qanday taʼsir qilishini va aksincha, muhokama qilishda yordam berishi mumkin. et9mkn9lwoixhgme62dfmjz2nb3mvet Kim Jenni 0 757058 2725448 2719816 2022-07-30T12:48:04Z 213.230.87.95 wikitext text/x-wiki {{Qayta nomlashga|Jennie}} '''Jennie Kim''' ({{lang-ko|김제니}}; 1996-yil 16-yanvarda tugʻilgan) '''Jennie''' taxallusi ostida tanilgan [[Janubiy Koreya|janubiy koreyalik]] [[qoʻshiqchi]], [[Rap|repper]] va [[aktrisa]]dir. [[Janubiy Koreya]]da tugʻilib oʻsgan Jennie [[Yangi Zelandiya]]da besh yil tahsil oldi. 2010-yilda esa Janubiy Koreyaga qaytdi. 2016-yil avgustida YG Entertainment leybli tomonidan tuzilgan [[Blackpink]] guruhi aʼzosi sifatida mashhurlikka erishdi. 2018-yilning noyabrida u yakkaxon xonanda oʻlaroq „Solo“ singlini omma eʼtiboriga havola etdi. Qoʻshiq savdosi chaqqon boʻlib, Gaon Digital Chart va [[Billboard]] jurnali yuritadigan ''World Digital Songs'' chartlarida yuqori pogʻonalardan oʻrin oldi. 2022-yilda u [[HBO]] telekanalida efirga uzatilinib kelinayotgan ''[[The Idol]]'' serialida suratga tushdi. == Hayoti va karyerasi == === 1996-2015-yillar: Dastlabki karyerasi === Jennie 1996-yil 16-yanvarda [[Koreya Respublikasi|Janubiy Koreyaning]] [[Seul]] shahrida tug‘ilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://sports.khan.co.kr/entertainment/sk_index.html?art_id=201706230815003&sec_id=540301&pt=nv|sarlavha=[아이돌 고향을 찾아서①] 우리 고향 아이돌 누가 있을까|ish=Sports Khan|sana=June 23, 2017|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2020-06-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200605132948/http://sports.khan.co.kr/entertainment/sk_index.html?art_id=201706230815003&sec_id=540301&pt=nv}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://news.donga.com/3/07/20160811/79708918/4|sarlavha=[블랙핑크 VS 투애니원③] 블랙핑크는 누구?|ish=Donga News|sana=August 12, 2016|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2018-06-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180612143900/http://news.donga.com/3/07/20160811/79708918/4}}</ref>. 9 yoshida u [[Yangi Zelandiya|Yangi Zelandiyaga]] oʻqish uchun ketdi. 2006-yilda Jennie [[Munhwa Broadcasting Corporation|MBC]] telekanalining]] “Ingliz tili omon qolish uchun oʻzgarishi kerak” hujjatli filmida paydo boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.koreaboo.com/stories/Blackpinks-jennie-actually-made-tv-debut-10-years-old-1/|sarlavha=Blackpink’s Jennie Actually Made Her TV Debut When She Was 10 Years Old|ish=Koreaboo|sana=June 10, 2018|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2018-07-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180712092732/https://www.koreaboo.com/stories/Blackpinks-jennie-actually-made-tv-debut-10-years-old-1/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://mnews.joins.com/article/22244326?IgnoreUserAgent=y#home|sarlavha=Blackpink JENNIE As A 10-Year-Old In New Zealand Caught On MBC's Documentary|ish=Joins|sana=December 29, 2017|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2018-12-01|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181201224335/https://mnews.joins.com/article/22244326?IgnoreUserAgent=y#home}}</ref>. 2010-yilda u Koreyaga qaytib keldi va YG Entertainmentning ochiq tinglovidan muvaffaqiyatli oʻtdi va agentlikka stajyor sifatida qoʻshildi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vlive.tv/video/45039?channelCode=F001E5|sarlavha=젠드기지쳤어요..🙃|ish=V Live|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2018-07-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180730021259/https://www.vlive.tv/video/45039?channelCode=F001E5}}</ref>. Jennie debyutidan oldin ham boshqa YG rassomlarining loyihalarida ishtirok etgan. 2012-yilda u Li Xining “Special” qoʻshigʻida ishtirok etdi va G-Dragonning “That XXʻ klipida suratga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=1g3yj_wFgMY|sarlavha=LEE HI (Feat. Jennie Kim) - SPECIAL with Lyrics|ish=sheBOM513|sana=March 8, 2013|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2019-03-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190331155813/https://www.youtube.com/watch?v=1g3yj_wFgMY}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=j57IzkTFnT8|sarlavha=G-DRAGON - THAT XX (그 XX) M/V|ish=BIGBANG|sana=August 31, 2012|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2017-04-03|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170403182519/https://www.youtube.com/watch?v=j57IzkTFnT8}}</ref>. 2013-yilda Kim G-Dragonning “Black” singli<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=JF1rWk18n_A|sarlavha=[지드래곤 G-DRAGON] - 블랙 BLACK(Feat.Jennie Kim) @인기가요 inkigayo 130908|ish=SBS Inkigayo|sana=September 8, 2013|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2018-11-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181124091043/https://www.youtube.com/watch?v=JF1rWk18n_A}}</ref> va Seungrining “GG Be”<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.allkpop.com/article/2013/08/seungri-reveals-gg-be-is-based-on-his-own-love-experience-with-a-girl-who-hurt-him|sarlavha=Seungri reveals "GG BE" is based on his own love experience with a girl who hurt him|ish=All K-Pop|sana=August 14, 2013|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2018-07-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180711060849/https://www.allkpop.com/article/2013/08/seungri-reveals-gg-be-is-based-on-his-own-love-experience-with-a-girl-who-hurt-him}}</ref> qoʻshigʻida ishtirok etdi. Shunisi eʻtiborga loyiqki, 2012-yilda agentlik 12 aʼzodan iborat yangi qizlar guruhining yaqinda debyutini eʻlon qildi va Jennie boʻlajak aʼzolardan biri sifatida roʻyxatga olingan, norasmiy versiyaga koʻra, u guruh rahbari boʻlishi kerak edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.soompi.com/article/383697wpp/ygs-new-girl-group-will-have-more-than-7-members|sarlavha=YG’s New Girl Group Will Have More than 7 Members|ish=Soompi|sana=April 27, 2012|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2018-12-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181202024639/https://www.soompi.com/article/383697wpp/ygs-new-girl-group-will-have-more-than-7-members}}</ref>. === 2016-yildan hozirgacha: Blackpink bilan debyut va yakkaxon karerasi === [[Fayl:190105_블랙핑크(BLACKPINK)_제니&리사_포커스_33회_골든디스크_시상식_레드카펫_4K영상_(2).png|left|thumb|210x210px| Jennie Golden Disk mukofotlari marosimida]] 2016-yil 18-may kuni YG Entertainment Jennie yangi [[Blackpink|Blackpink]] qizlar guruhi aʼzosi sifatida 2NE1 ning 2009-yildagi debyutidan beri birinchi boʻlib tizer suratini chiqardi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.sbs.com.au/popasia/blog/2016/05/18/yg-entertainment-reveals-first-member-new-girl-group|sarlavha=YG Entertainment reveals first member of the new girl group|ish=SBS News|sana=May 18, 2016|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2020-11-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201128214806/https://www.sbs.com.au/popasia/blog/2016/05/18/yg-entertainment-reveals-first-member-new-girl-group}}</ref>. Iyun oyining oxirida Jisoo, Rosé va Lizaning qolgan aʼzolari bilan boʻlishilgan tizerlar chiqarildi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.soompi.com/article/871551wpp/yg-reveals-new-girl-group-name-group-photos|sarlavha=YG Reveals New Girl Group Name And Group Photos|ish=Soompi|sana=June 29, 2016|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2018-12-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181202030123/https://www.soompi.com/article/871551wpp/yg-reveals-new-girl-group-name-group-photos}}</ref>. YG asoschisi Yang Xyun Suk ularning debyut kunidagi matbuot anjumanida guruhda yetakchi yoʻqligini eʻlon qildi, chunki “barcha aʼzolar bu rolga mos boʻlardi va uni tanlash juda qiyin”<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mwave.me/en/news/news/view/107572/Blackpink-Revealed-to-Have-No-Leader|sarlavha=Blackpink Revealed to Have No Leader|ish=MWave|sana=August 8, 2016|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2018-12-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181202024744/https://www.mwave.me/en/news/news/view/107572/Blackpink-Revealed-to-Have-No-Leader}}</ref>. Jennie asosiy reper va vokalchi lavozimini egalladi. Blackpink ikkita singl albomini chiqardi-''Square One'' va ''Square Two'', “As if Itʻs Your Last” singli va ''Square Up'' mini-albomi. 2018-yil oktabr oyi oʻrtalarida YG Entertainment barcha Blackpink aʼzolarining yakkaxon loyihalarini eʼlon qildi va Jennie oʻz materialini birinchi boʻlib chiqaradi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/magazines/style/people-events/article/2169258/k-pop-star-jennie-Blackpink-release-solo-song-november|sarlavha=K-pop star Jennie of Blackpink to release solo song in November|ish=South China Morning Post|sana=October 20, 2018|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2018-11-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181122135442/https://www.scmp.com/magazines/style/people-events/article/2169258/k-pop-star-jennie-Blackpink-release-solo-song-november}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.allkpop.com/article/2018/10/black-pinks-jennie-reportedly-making-her-solo-debut|sarlavha=Black Pink's Jennie reportedly making her solo debut|ish=All K-Pop|sana=November 18, 2018|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2019-07-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190717122208/https://www.allkpop.com/article/2018/10/black-pinks-jennie-reportedly-making-her-solo-debut}}</ref>. U oʻzining debyut singlini 11-noyabr kuni guruhning Seuldagi konsertida taqdim etdi. 2020-yil 8-sentabrda [[Blackpink|Blackpink]] [[Netflix]]ning ''Light Up the Sky'' hujjatli filmini 2020-yil 14-oktabrda taqdim etishi ma’lum bo‘ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.billboard.com/articles/news/movies/9446222/netflix-Blackpink-documentary|sarlavha=Netflix Announces Blackpink Documentary Out Next Month – Billboard<!-- Заголовок добавлен ботом -->|kirish sanasi=2020-10-18|arxivsana=2020-10-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201022211905/https://www.billboard.com/articles/news/movies/9446222/netflix-Blackpink-documentary}}</ref>. [[Fayl:Jennie_Kim_at_Gangnam_Shinsegae_SOLO_Fansign_on_December_16,_2018_(4).jpg|thumb|215x215px| Kim 2018-yil dekabr oyida SOLO fansignida]] 23-oktabr kuni Blackpink Amerikaning Interscope Records yorligʻi bilan shartnoma tuzdi.<ref>{{Veb manbasi|til=английский|url=https://www.billboard.com/articles/columns/pop/8481273/Blackpink-interscope-records-umg-global-deal-yg-entertainment|sarlavha=Blackpink Sign With Interscope Records & UMG in Global Partnership With YG Entertainment|muallif=Tamar Herman|ish=Billboard|sana=22.10.2018|kirish sanasi=2021-07-22|arxivsana=2018-10-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181023042733/https://www.billboard.com/articles/columns/pop/8481273/Blackpink-interscope-records-umg-global-deal-yg-entertainment}}</ref> 12-noyabr kuni “Solo” raqamli singli barcha musiqa platformalarida chiqarildi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.Blackpinkyg.com/2018/11/jennie-solo-engsub-itunes-apple-music.html|sarlavha=JENNIE – Solo (Engsub) & iTunes, Apple Music, Spotify|ish=Blackpink YG|sana=November 12, 2018|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2018-11-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181124012329/http://www.Blackpinkyg.com/2018/11/jennie-solo-engsub-itunes-apple-music.html}}</ref>. Qoʻshiq Certified All-Kill sifatida sertifikatlangan va shuningdek, iTunes-da 40 mamlakatda birinchi oʻrinni egallagan, bu Janubiy Koreyalik ayol yakkaxon ijrochi uchun rekorddir. Jennie shuningdek, butun dunyo boʻylab iTunes qoʻshma artistlar jadvalida birinchi oʻrinni egallagan birinchi Janubiy Koreya qoʻshiqchisi boʻldi. Videoklipni birinchi kunning o‘zidayoq 14 milliondan ortiq kishi tomosha qildi, bu Janubiy Koreya qo‘shiqchilari orasida rekord ko‘rsatkich<ref>{{Veb manbasi|url=https://metro.co.uk/2018/11/13/Blackpinks-jennie-smashes-records-with-debut-solo-single-8133980/|sarlavha=Blackpink’s Jennie smashes records with debut solo single|ish=Metro|sana=November 13, 2018|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2018-11-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181116182943/https://metro.co.uk/2018/11/13/Blackpinks-jennie-smashes-records-with-debut-solo-single-8133980/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.koreaboo.com/news/Blackpinks-jennie-first-korean-female-solo-itunes-worldwide-chart/|sarlavha=Blackpink’s Jennie Becomes First Korean Female Solo To Rank No.1 On Worldwide iTunes Chart|ish=Koreaboo|sana=November 12, 2018|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2018-12-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181202024616/https://www.koreaboo.com/news/Blackpinks-jennie-first-korean-female-solo-itunes-worldwide-chart/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.koreaboo.com/news/Blackpink-jennie-solo-1-multiple-charts/|sarlavha=Blackpink’s Jennie Dominates At #1 On Multiple Charts With “SOLO” Debut|ish=Koreaboo|sana=November 12, 2018|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2018-12-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181202024619/https://www.koreaboo.com/news/Blackpink-jennie-solo-1-multiple-charts/}}</ref>. == Shaxsiy hayoti == === Taʼsiri === Jennie oʻzining asosiy musiqiy ilhom parisi sifatida mashhur [[Barbados|barbadoslik]] [[Ashulachi|qoʻshiqchi]] [[Rihanna|Rihannani]] keltiradi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/culture/music/article/2155008/jennie-blackpink-new-zealand-raised-k-pop-singer-who-any-good-cub|sarlavha=Jennie from Blackpink – New Zealand-raised K-pop singer who, like any good Cub Scout, just wants to do her best|ish=South China Morning Post|sana=July 14, 2018|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2018-07-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180718122632/https://www.scmp.com/culture/music/article/2155008/jennie-blackpink-new-zealand-raised-k-pop-singer-who-any-good-cub}}</ref>. [[Fayl:Jennie_Kim_for_Marie_Claire_Korea_Magazine_on_October_9,_2018_(2)_(derived).jpg|left|thumb|200x200px|Jennie 2018-yilda]] === Reklama va brendlar === 2017-yil dekabr oyida Jennie Chanel global brendining 2018-yil uchun yangi ilhomlantiruvchisiga aylandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.kstarlive.com/BLACKPINK-s-Jennie-Shared-How-It-Feels-Like-to-Be-Chanel-s-New-Muse-and-Her-Favorite-Makeup-Style-5913216|sarlavha=BLACKPINK`s Jennie Shared How It Feels Like to Be Chanel`s New Muse and Her Favorite Makeup Style|ish=KStar Live|sana=December 21, 2017|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181117023253/http://www.kstarlive.com/BLACKPINK-s-Jennie-Shared-How-It-Feels-Like-to-Be-Chanel-s-New-Muse-and-Her-Favorite-Makeup-Style-5913216|arxivsana=2018-11-17}}</ref>. ''Cosmopolitan'' jurnalining 2018-yil avgust sonida qoʻshiqchi Mischa Barton<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.koreaboo.com/news/blackpinks-jennie-human-chanel-red-lips/|sarlavha=BLACKPINK’s Jennie Is Back As The “Human Chanel” With This Bold Lip Colour|ish=Koreaboo|sana=October 15, 2018|kirish sanasi=November 15, 2018|arxivsana=2018-12-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181202024639/https://www.koreaboo.com/news/blackpinks-jennie-human-chanel-red-lips/}}</ref> sharafiga Chanel brendining yangi yuzi deb ham atalgan. === Munosabatlar === 2018-yil oktabr oyidan boshlab u EXO guruhi aʼzosi Kai bilan ishqiy munosabatda boʻladi, ammo 2019-yil 25-yanvarda juftlik ajrashgani maʼlum bo‘ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.soompi.com/article/1286427wpp/breaking-exos-kai-blackpinks-jennie-reportedly-dating|sarlavha=Breaking: EXO’s Kai And BLACKPINK’s Jennie Reportedly Dating|ish=Soompi|sana=January 1, 2019|kirish sanasi=January 2, 2019|arxivsana=2019-01-01|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190101193938/https://www.soompi.com/article/1286427wpp/breaking-exos-kai-blackpinks-jennie-reportedly-dating}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.cosmo.ph/entertainment/exo-kai-blackpink-jennie-dating-a704-20190101|sarlavha=Confirmed: EXO's Kai + BLACKPINK's Jennie Are Dating!|ish=Cosmopolitan Philippines|sana=January 1, 2019|kirish sanasi=January 2, 2019|arxivsana=2019-01-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190102193351/https://www.cosmo.ph/entertainment/exo-kai-blackpink-jennie-dating-a704-20190101}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.soompi.com/article/1298223wpp/breaking-exos-kai-blackpinks-jennie-reportedly-break|sarlavha=Update: EXO’s Kai And BLACKPINK’s Jennie Confirm Breakup|ish=Soompi|sana=January 25, 2019|kirish sanasi=January 25, 2019|arxivsana=2019-01-25|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190125183245/https://www.soompi.com/article/1298223wpp/breaking-exos-kai-blackpinks-jennie-reportedly-break}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://hollywoodlife.com/2019/01/25/kai-jennie-breakup-split-relationship/|sarlavha=EXO’s Kai & BLACKPINK’s Jennie Split: K-Pop Couple Breaks Up Less Than 1 Mo. After Going Public|ish=Hollywood Life|sana=January 25, 2019|kirish sanasi=January 25, 2019|arxivsana=2019-01-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190126001118/https://hollywoodlife.com/2019/01/25/kai-jennie-breakup-split-relationship/}}</ref>. == Xayriya == 2019-yil 8-aprelda Jennie boshqa [[Blackpink]] aʼzolari bilan birgalikda [[Koreya Respublikasi|Janubiy Koreyadagi]] „Umid koʻprigi“ uyushmasiga 40 million von xayriya qildi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.allkpop.com/article/2019/04/black-pink-makes-40-million-won-donation-to-aid-victims-of-gangwon-province-fire|sarlavha=Black Pink makes 40 million won donation to aid victims of Gangwon Province fire|ish=AllKpop|sana=2019-04-08|til=en|kirish sanasi=2020-09-02|arxivsana=2021-05-01|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210501234719/https://www.allkpop.com/article/2019/04/black-pink-makes-40-million-won-donation-to-aid-victims-of-gangwon-province-fire}}</ref>. == Diskografiyasi == === Singl-albomlari === {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center;" |+ ! scope="col" rowspan="2" style="width:11em;"| Nomi ! rowspan="2" style="width:18em;"| Tafsilotlar ! scope="col" colspan="1"| Oʻrni ! scope="col" rowspan="2" style="width:12em;"| Savdosi |- ! scope="col" style="width:2.5em;font-size:85%;" | [[Gaon Album Chart|KOR]]<br /><ref>Gaon Album Chart: * {{cite web |url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/album.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=&targetTime=46&hitYear=2018&termGbn=week |title=Solo |date=November 22, 2018 |access-date=November 22, 2018 |archive-date=November 22, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181122092208/http://www.gaonchart.co.kr/main/section/chart/album.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=&targetTime=46&hitYear=2018&termGbn=week |url-status=live }}</ref> |- ! scope="row" | ''Solo'' | * Reliz: November 12, 2018 * Leybl: YG Entertainment, Interscope * Format(lar)i: [[Kompakt-disk|CD]], raqamli koʻchirib olish | 2 | * KOR: 158,111<ref><!--45,402 (2018) + 12,790 (2019) + 30,279 (2020) + 57,415 (2021) + 12,225 (2022)-->''Solo'' Album Sales: * {{cite web|url=http://www.gaonchart.co.kr/main/section/chart/album.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=&targetTime=2018&hitYear=2018&termGbn=year|script-title=ko:2018년 Album Chart|title=2018 Album Chart|access-date=January 11, 2019|work=Gaon Music Chart|archive-date=August 19, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200819032753/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/album.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=&targetTime=2018&hitYear=2018&termGbn=year|url-status=live|publisher=Korea Music Content Association|language=ko}} * {{cite web|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/album.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=&targetTime=12&hitYear=2019&termGbn=month|script-title=ko:2019년 12월 Album Chart|title=December 2019 Album Chart|access-date=January 10, 2020|work=Gaon Music Chart|archive-date=January 9, 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200109051321/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/album.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=&targetTime=12&hitYear=2019&termGbn=month|url-status=live|publisher=Korea Music Content Association|language=ko}} * {{cite web|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/album.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=&targetTime=12&hitYear=2020&termGbn=month|script-title=ko:2020년 12월 Album Chart|title=December 2020 Album Chart|access-date=January 7, 2021|work=Gaon Music Chart|archive-date=January 7, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210107022043/http://www.gaonchart.co.kr/main/section/chart/album.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=&targetTime=12&hitYear=2020&termGbn=month|publisher=Korea Music Content Association|language=ko}} * {{cite web|title=|script-title=ko:2021년 12월 Album Chart|title=December 2021 Album Chart|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/album.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=&targetTime=12&hitYear=2021&termGbn=month|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20220106021520/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/album.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=&targetTime=12&hitYear=2021&termGbn=month|archive-date=January 6, 2022|access-date=January 6, 2022|website=|publisher=Gaon Music Chart|language=ko}} * {{cite web|script-title=ko:2022년 02월 Album Chart|title=February 2022 Album Chart|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/album.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=&targetTime=02&hitYear=2022&termGbn=month|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20220310020105/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/album.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=&targetTime=02&hitYear=2022&termGbn=month|archive-date=March 10, 2022|access-date=March 10, 2022|website=Gaon Music Chart|publisher=Korea Music Content Association|language=ko}}</ref> |} === Singllari === {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center;" |- ! scope="col" rowspan="3" style="width:12em;"| Nom ! scope="col" rowspan="3" style="width:2em;"| Yil ! scope="col" colspan="9" | Oʻrni ! scope="col" rowspan="3" style="width:11em;"| Savdosi ! scope="col" rowspan="3" style="width:10em;"| Sertifikatsiya ! scope="col" rowspan="3" style="width:10em;"| Albom |- ! scope="col" colspan="2" style="width:2.75em;font-size:85%;" | KOR ! scope="col" rowspan="2" style="width:2.75em;font-size:85%;" | [[Canadian Hot 100|CAN]]<br /><ref>''Billboard'' Canadian Hot 100: * {{cite web|url=https://www.billboard.com/charts/canadian-hot-100/2018-12-01|title=Canadian Hot 100: December 1, 2018|work=[[Billboard (jurnal)|Billboard]]|access-date=November 27, 2018|archive-date=March 26, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190326114311/https://www.billboard.com/charts/canadian-hot-100/2018-12-01|url-status=live}}</ref> ! scope="col" rowspan="2" style="width:2.75em;font-size:85%;" | [[Billboard Japan Hot 100|JPN<br />Hot]]<br /><ref>{{cite web|url=http://www.billboard-japan.com/charts/detail?a=hot100|magazine=Billboard Japan|language=ja|title=Hot 100|access-date=November 24, 2018|archive-date=May 19, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190519140827/http://www.billboard-japan.com/charts/detail?a=hot100|url-status=live}} * {{cite web|url=http://www.billboard-japan.com/charts/detail?a=hot100&year=2018&month=11&day=26|title=Solo|date=November 24, 2018|access-date=November 24, 2018|archive-date=November 25, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181125052929/http://www.billboard-japan.com/charts/detail?a=hot100&year=2018&month=11&day=26|url-status=live}}</ref> ! scope="col" rowspan="2" style="width:2.75em;font-size:85%;" | [[Recording Industry Association of Malaysia|MLY]]<br /><ref>RIM Chart: * {{cite web|url=http://www.rim.org.my/main/images/stories/RIM/chart/46_i_dm.pdf|title=Top 20 Most Streamed International & Domestic Singles in Malaysia|publisher=Recording Industry Association of Malaysia|access-date=November 25, 2018|archive-date=November 22, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181122215858/http://www.rim.org.my/main/images/stories/RIM/chart/46_i_dm.pdf|url-status=live}}</ref> ! scope="col" rowspan="2" style="width:2.75em;font-size:85%;" | [[Official New Zealand Music Chart|NZ<br />Hot]]<br /><ref>NZ Hot 40 Singles Chart: * {{cite web|url=https://nztop40.co.nz/chart/hotsingles?chart=4555|title=NZ Hot Singles Chart|publisher=Recorded Music NZ|date=November 19, 2018|access-date=November 16, 2018|archive-date=April 17, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190417084646/https://nztop40.co.nz/chart/hotsingles%3Fchart%3D4555|url-status=live}}</ref> ! scope="col" rowspan="2" style="width:2.75em;font-size:85%;" | [[Scottish Singles and Albums Charts|SCO]]<br /><ref>Scottish Singles Chart: * {{cite web|url=http://www.officialcharts.com/charts/scottish-singles-chart/20181116/41|title=Official Scottish Singles Sales Chart: November 16, 2018 – November 22, 2018|publisher=Official Charts Company|access-date=November 17, 2018|archive-date=April 17, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190417084645/https://www.officialcharts.com/charts/scottish-singles-chart/20181116/41/|url-status=live}}</ref> ! scope="col" rowspan="2" style="width:2.75em;font-size:85%;" | [[Recording Industry Association (Singapore)|SGP]]<br /><ref> RIAS Chart: * {{cite web|url=http://www.rias.org.sg/chart.pdf|title=Singapore Top 30 Digital Streaming Chart – Week 46|publisher=Recording Industry Association (Singapore)|archive-url=https://web.archive.org/web/20181122163320/http://www.rias.org.sg/chart.pdf|archive-date=November 22, 2018}}</ref> ! rowspan="2" scope="col" style="width:2.75em;font-size:85%;" | [[World Digital Song Sales|US<br />World]]<br /><ref>US World Chart: * {{cite web |url=https://www.billboard.com/biz/charts/2018-12-01/world-digital-song-sales |title=Solo |date=November 28, 2018 |access-date=November 28, 2018 |archive-date=April 27, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190427123617/https://www.billboard.com/biz/charts/2018-12-01/world-digital-song-sales |url-status=live }} * {{cite web |url=http://www.billboard.com/biz/charts/2013-09-21/world-digital-songs |title=Black |date=September 21, 2013 |access-date=November 11, 2018 |archive-date=April 11, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190411044814/https://www.billboard.com/biz/charts/2013-09-21/world-digital-songs |url-status=live }} </ref> |- ! scope="col" style="width:2.75em;font-size:85%;" | [[Gaon Music Chart|Gaon]]<br /><ref>Gaon Digital Chart: * {{cite web|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=ALL&targetTime=46&hitYear=2018&termGbn=week|title=Solo|date=November 11–17, 2018|access-date=November 22, 2018|archive-date=April 4, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190404171612/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=ALL&targetTime=46&hitYear=2018&termGbn=week|url-status=live}} * {{cite web |url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=ALL&targetTime=11&hitYear=2013&termGbn=week |title=Special |date=March 9, 2013 |access-date=November 11, 2018 |archive-date=August 30, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180830073737/http://www.gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=ALL&targetTime=11&hitYear=2013&termGbn=week |url-status=live }} * {{cite web |url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=ALL&targetTime=35&hitYear=2013&termGbn=week |title=GG Be (지지베) |date=August 21, 2013 |access-date=November 11, 2018 |archive-date=August 30, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180830073741/http://www.gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=ALL&targetTime=35&hitYear=2013&termGbn=week |url-status=live }} * {{cite web |url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=ALL&targetTime=37&hitYear=2013&termGbn=week |title=Black |date=September 9, 2013 |access-date=November 11, 2018 |archive-date=April 3, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190403204005/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=ALL&targetTime=37&hitYear=2013&termGbn=week |url-status=live }}</ref> ! scope="col" style="width:2.75em;font-size:85%;" | [[K-Pop Hot 100|Hot]]<br /><ref>Billboard Korea Hot 100: * {{cite web|url=http://billboard.co.kr/index_subpage.html?mainwhat=1&subwhat=0&nchart_pos=70|title=Solo|date=November 12–18, 2018|access-date=November 23, 2018|archive-date=November 23, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181123200949/http://billboard.co.kr/index_subpage.html?mainwhat=1&subwhat=0&nchart_pos=70|url-status=dead}} * {{cite web|url=https://www.billboard.com/charts/k-pop-hot-100/2013-03-23|title=Special|date=March 23, 2013|access-date=November 12, 2018|archive-date=April 18, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190418135310/https://www.billboard.com/charts/k-pop-hot-100/2013-03-23|url-status=dead}} * {{cite web|url=https://www.billboard.com/charts/k-pop-hot-100/2013-08-31|title=GG Be|date=August 31, 2013|access-date=November 12, 2018|archive-date=April 18, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190418135247/https://www.billboard.com/charts/k-pop-hot-100/2013-08-31|url-status=dead}} * {{cite web|url=https://www.billboard.com/charts/k-pop-hot-100/2013-09-21|title=Black|date=September 21, 2013|access-date=November 12, 2018|archive-date=April 18, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190418135258/https://www.billboard.com/charts/k-pop-hot-100/2013-09-21|url-status=dead}}</ref> |- ! scope="col" colspan="15" | Asosiy artist sifatida |- ! scope="row" | „Solo“ | 2018 | 1 || 1 || 67 || 22 || 2 || 13 || 80 || 2 || 1 | * KOR: 2,500,000<ref name="Gaon Download">{{cite web |url=http://gaonchart.co.kr/main/section/certification/list.gaon?serviceGbn=S1020 |title=가온 인증: 누적판매량 인증 |title=Gaon Certification: Download |publisher=Gaon Music Chart |language=ko |access-date=March 12, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200312025022/http://www.gaonchart.co.kr/main/section/certification/list.gaon?serviceGbn=S1020|archive-date=March 12, 2020|url-status=live}}</ref> * US: 10,000<ref>{{cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/blackpink-jennie-interview-k-pop-star-talks-going-solo-1167116|title=How K-Pop Superstars BLACKPINK Are Rewriting the Girl Group Narrative|last=Real|first=Evan|date=December 7, 2018|website=Hollywood Reporter|access-date=December 7, 2018|archive-date=April 18, 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190418075821/https://www.hollywoodreporter.com/news/blackpink-jennie-interview-k-pop-star-talks-going-solo-1167116|url-status=live}}</ref> | * [[:en:Gaon Music Chart#Certification|KMCA]]: {{sertifikat|platina}}<ref>{{cite web |url=http://gaonchart.co.kr/main/section/certification/list.gaon?serviceGbn=S1040 |title=가온 인증: 누적사용량 인증 |title=Gaon Certification: Streaming |publisher=Gaon Music Chart |language=ko |access-date=June 18, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181108105238/http://www.gaonchart.co.kr/main/section/certification/list.gaon?serviceGbn=S1040 |archive-date=November 8, 2018 |url-status=live}}</ref> | ''Solo'' |- ! scope="col" colspan="15" | Tanlangan artist sifatida |- ! scope="row" | „Special“<br /><small>([[Lee Hi]] bilan birgalikda)</small> | rowspan="3" | 2013 | 21 || 16 || — || — || rowspan="3" {{n/a|*}} || — || — || rowspan="3" {{n/a|*}} || — | * KOR: 206,840<ref>Sales for „Special“: * {{cite web|title=Gaon Download Chart – March 2013|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=S1020&targetTime=03&hitYear=2013&termGbn=month|website=Gaon Chart|access-date=March 18, 2016|archive-date=September 27, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180927152801/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=S1020&targetTime=03&hitYear=2013&termGbn=month|url-status=live}}</ref> | rowspan="3" {{N/A}} | ''First Love'' |- ! scope="row" | „GG Be“ <small>(지지베)<br />([[Seungri]] bilan birgalikda)</small> | 18 || 38|| — || — || — || — || — | * KOR: 202,446<ref>Cumulative sales for „GG Be“: * {{cite web |url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?PageNo=1&serviceGbn=S1020&termGbn=month&hitYear=2013&targetTime=08&nationGbn=K |title=Gaon Download Chart - August 2013 |work=Gaon Chart |access-date=August 5, 2016 |language=ko |archive-date=April 2, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190402222342/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?PageNo=1&serviceGbn=S1020&termGbn=month&hitYear=2013&targetTime=08&nationGbn=K |url-status=live }} * {{cite web |url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?PageNo=1&serviceGbn=S1020&termGbn=month&hitYear=2013&targetTime=09&nationGbn=K |title=Gaon Download Chart - September 2013 |work=Gaon Chart |access-date=August 5, 2016 |language=ko |archive-date=April 2, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190402222629/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?PageNo=1&serviceGbn=S1020&termGbn=month&hitYear=2013&targetTime=09&nationGbn=K |url-status=live }}</ref> |''Letʼs Talk About Love'' |- ! scope="row" | „Black“<br /><small>([[G-Dragon]] bilan birgalikda)</small> | 2 || 3 || — || — || — || — || 10 | * KOR: 1,009,720<ref>Cumulative sales for „Black“: * {{cite web|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=S1020&targetTime=2013&hitYear=2013&termGbn=year|title=Online Download – Year End 2013|work=Gaon Chart|access-date=August 3, 2016|archive-date=October 14, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181014061616/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?nationGbn=T&serviceGbn=S1020&targetTime=2013&hitYear=2013&termGbn=year|url-status=live}} * {{cite web|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageNo=3&nationGbn=T&serviceGbn=S1020&targetTime=01&hitYear=2014&termGbn=month|title=Online Download – January 2014|work=Gaon Chart|archive-url=https://web.archive.org/web/20160816161101/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageno=3&serviceGbn=S1020&termGbn=month&hitYear=2014&targetTime=02&nationGbn=K|archive-date=August 16, 2016}} * {{cite web|archive-date=August 16, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160816161101/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageno=3&serviceGbn=S1020&termGbn=month&hitYear=2014&targetTime=02&nationGbn=K|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageNo=3&nationGbn=T&serviceGbn=S1020&targetTime=02&hitYear=2014&termGbn=month|title=Online Download – February 2014|work=Gaon Chart}} * {{cite web|archive-url=https://web.archive.org/web/20160815085756/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageNo=4&nationGbn=T&serviceGbn=S1020&targetTime=03&hitYear=2014&termGbn=month|archive-date=August 15, 2016|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageNo=4&nationGbn=T&serviceGbn=S1020&targetTime=03&hitYear=2014&termGbn=month|title=Online Download – March 2014|work=Gaon Chart}} * {{cite web|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageNo=4&nationGbn=T&serviceGbn=S1020&targetTime=04&hitYear=2014&termGbn=month|title=Online Download – April 2014|work=Gaon Chart|archive-date=August 15, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160815094242/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageNo=4&nationGbn=T&serviceGbn=S1020&targetTime=04&hitYear=2014&termGbn=month}} * {{cite web |archive-url=https://web.archive.org/web/20160816195354/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageno=4&serviceGbn=S1020&termGbn=month&hitYear=2014&targetTime=05&nationGbn=K |archive-date=August 16, 2016 |url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageNo=4&nationGbn=T&serviceGbn=S1020&targetTime=05&hitYear=2014&termGbn=month |title=Online Download – May 2014 |work=Gaon Chart |access-date=August 3, 2016 }} * {{cite web|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageno=3&serviceGbn=S1020&termGbn=week&hitYear=2014&targetTime=24&nationGbn=K|title=Online Download – Week 24 of 2014|work=Gaon Chart|access-date=August 3, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161008151054/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageno=3&serviceGbn=S1020&termGbn=week&hitYear=2014&targetTime=24&nationGbn=K|archive-date=October 8, 2016}} * {{cite web|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageno=3&serviceGbn=S1020&termGbn=week&hitYear=2014&targetTime=25&nationGbn=K|title=Online Download – Week 25 of 2014|work=Gaon Chart|access-date=August 3, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161008151054/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageno=3&serviceGbn=S1020&termGbn=week&hitYear=2014&targetTime=25&nationGbn=K|archive-date=October 8, 2016}} * {{cite web|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageno=4&serviceGbn=S1020&termGbn=week&hitYear=2014&targetTime=26&nationGbn=K|title=Online Download – Week 26 of 2014|work=Gaon Chart|access-date=August 3, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161008151054/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageno=4&serviceGbn=S1020&termGbn=week&hitYear=2014&targetTime=26&nationGbn=K|archive-date=October 8, 2016}} * {{cite web|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageno=4&serviceGbn=S1020&termGbn=week&hitYear=2014&targetTime=27&nationGbn=K|title=Online Download – Week 27 of 2014|work=Gaon Chart|access-date=August 3, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161008151054/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageno=3&serviceGbn=S1020&termGbn=week&hitYear=2014&targetTime=27&nationGbn=K|archive-date=October 8, 2016}} * {{cite web|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageno=4&serviceGbn=S1020&termGbn=week&hitYear=2014&targetTime=28&nationGbn=K|title=Online Download – Week 28 of 2014|work=Gaon Chart|access-date=August 3, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161008151054/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageno=3&serviceGbn=S1020&termGbn=week&hitYear=2014&targetTime=28&nationGbn=K|archive-date=October 8, 2016}} * {{cite web|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageno=4&serviceGbn=S1020&termGbn=week&hitYear=2014&targetTime=28&nationGbn=K|title=Online Download – Week 34 of 2014|work=Gaon Chart|access-date=August 3, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161008151054/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageno=3&serviceGbn=S1020&termGbn=week&hitYear=2014&targetTime=34&nationGbn=K|archive-date=October 8, 2016}} * {{cite web|url=http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageNo=4&nationGbn=T&serviceGbn=S1020&targetTime=01&hitYear=2015&termGbn=month|title=Online Download – January 2015|work=Gaon Chart|access-date=August 3, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161008150550/http://gaonchart.co.kr/main/section/chart/online.gaon?pageno=4&nationGbn=T&serviceGbn=S1020&targetTime=01&hitYear=2015&termGbn=month|archive-date=October 8, 2016}}</ref> | ''Coup d’Etat'' |} == Manbalar == {{manbalar}} 45451jkunwzeu2uj961izeco0tlou7g Xyu Jon Mungo Grant 0 757116 2725408 2719999 2022-07-30T12:15:45Z 213.230.87.95 wikitext text/x-wiki {{qayta nomlashga|Hugh Grant}} {{d|machine translation}} '''Xyu Jon Mungo Grant''' ({{Lang-en|Hugh John Mungo Grant}}, tugʻilgan yili [[1960]]-[[9-sentabr|yil 9-sentabr]], Hammersmit, [[London]], [[Angliya]], Buyuk Britaniya) - “Toʻrt toʻy va dafn marosimi”, “Notting-Xill”, “Brijit Jonsning kundaligi”, “Aslida sevgi”, “Bridget Jons: oqillik chegarasi” filmlari chiqqandan keyin mashhur boʻlgan ingliz aktyori. [[Oltin globus]] va [[BAFTA|BAFTA mukofotlari]], shuningdek, Volpi kubogi va faxriy Sezar mukofoti sovrindori. == Dastlabki yillar == Xyu Grant 1960-yil 9-sentyabrda Londonning Hammersmit shahridagi Charing Kross kasalxonasida tug‘ilgan. U kapitan Jeyms Myurrey Grant (1929-yilda tugʻilgan) va uning rafiqasi Finvolaning ikkinchi oʻgʻli edi. Biograf A. Adolf Grantlar oilasining tarixini “jangchilar, imperiya quruvchilar va aristokratiyadan iborat rang-barang Angliya-Shotlandiya gobelen” deb taʼriflagan. Grantning qarindoshlari orasida Uilyam Drummond, 4-Vikont Strettelan va doktor Jeyms Styuart bor. Uning onasining ajdodlari: Jon Marrey, Atholning 1-markessi, Nottingemning 1-grafi, hurmatli ser Evan Nepin va Buyuk Britaniyaning sobiq bosh vaziri Spenser Persevalning singlisi. Xyu Grant Tomas Sangsterning ikkinchi amakivachchasi: buvisi va Sangsterning buvisi opa-singillar edi. Grantning bobosi, asli Shotlandiyaning Inverness shahridan boʻlgan mayor Jeyms Myurrey Grant Ikkinchi Jahon urushi paytida Dunkirkdagi jasorati uchun mukofotlangan. Grantning otasi kapitan Grant Sandhurstda tahsil olgan. Uning onasi oʻqituvchi boʻlib, gʻarbiy Londondagi davlat maktablarida 30 yildan ortiq vaqt davomida lotin, fransuz va musiqadan dars bergan. U oshqozon osti bezi saratoni tashxisi qoʻyilganidan 18 oy oʻtgach, 65 yoshida vafot etdi. Grant bolaligining yozini Shotlandiyada bobosi bilan otishma va ov qilish bilan oʻtkazdi. Grantning akasi Jeyms “Jeymi” Grant muvaffaqiyatli bankir, Nyu Yorkdagi JPMorgan Chase kompaniyasining boshqaruvchi direktori. 1979-yilda Grant sanʼatshunos boʻlishni niyat qilib<nowiki/>[[Oxford universiteti|, Oksford universiteti qoshidagi]] Nyu kollejga oʻqishga kirdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Turner |first=Camilla |last2=Diver |first2=Tony |date=2017-06-08 |title=Hugh Grant enjoys boozy night with Oxford University rugby players, downing alcohol from a shoe as students cheer him on |language=en |work=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/education/2017/06/08/hugh-grant-enjoys-boozy-night-oxford-university-rugby-players/ |access-date=2021-06-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210419010703/https://www.telegraph.co.uk/education/2017/06/08/hugh-grant-enjoys-boozy-night-oxford-university-rugby-players/ |archive-date=2021-04-19 |issn=0307-1235 |quote=Grant won the Galsworthy scholarship to read English Literature at New College, and graduated with a 2.1 honours}}</ref>. Oʻqish paytida u Angliya qiroli Edvard II ning sevimli va goʻyoki sevgilisi Per Gaveston nomidagi yopiq talabalar klubi Piers Gaveston jamiyatining aʼzosi edi. == Karyerasi == [[Fayl:Hugh_Grant_Cannes.jpg|left|thumb| Grant 1997-yil]] 1982-yilda, yigirma ikki yoshida Grant “Imtiyozli” tragikomediyasida rol o‘ynab, kinoda debyut qildi. Kollejni tugatgandan soʻng, u qisqacha “''Jokeys Norfolk” komediya truppasida'' oʻynadi, kitoblarni koʻrib chiqdi va hatto oʻz romanini yozishni boshladi (lekin hech qachon tugatmadi). 1985 va 1986-yillarda aktyor televidenieda juda koʻp ishladi, seriallar va telefilmlarda rol oʻynadi. Uning birinchi muhim muvaffaqiyati 1987-yilda “Moris” filmi boʻldi. Ushbu spektakl Grantga Venetsiya kinofestivalida eng yaxshi aktyor uchun Volpi kubogini qoʻlga kiritdi va u oʻzining hamkasbi Jeyms Uilbi bilan baham koʻrdi. Xuddi shu yili u “Oq yovuzlik” filmida rol oʻynadi, kreminal romantik triller. Yosh aktyor eʻtiborga olindi va 1988-yilda uni bir vaqtning oʻzida beshta filmda koʻrish mumkin edi. Birinchisi, Gonsalo Suaresning “Shamol bilan eshkak eshish” melodramasi boʻlib, unda Grant mashhur romantik shoir [[Bayron Jorj Noel Gordon|Lord Bayron]] rolini ijro etgan. Shundan soʻng Grant bastakor [[Frédéric Chopin|Frederik Shopin]] rolini oʻynagan “Nokturnlar” qisqa metrajli filmi, “Bengaldagi tunlar” dramasi, “Tong” trilleridagi kichik rol va Ken Rassellning “The Lair” qoʻrqinchli filmi. Bram Stokerning xuddi shu nomdagi romani asosida “Oq qurt”. Bu filmlarning barchasi Grantga aktyorlik tajribasini qoʻshgan boʻlsa-da, omma oldida muvaffaqiyat qozona olmadi. 1989-yilda aktyor yana televizorda band boʻldi, keyin “Chiziqni kesib oʻtish” nomli ajoyib dramasida rol oʻynadi. 1991-yilda u yana Shopin rolida paydo boʻlib, Judi Devis (aktrisa yozuvchi [[George Sand|Jorj Sand]] rolini oʻynagan) bilan "Eksprompt” musiqiy romantik filmida juftlikda paydo boʻldi, shundan soʻng u “Achchiq oy” erotik dramasida ishtirok etdi. Roman Polanski. 1994-yil va “Toʻrt toʻy va dafn marosimi” romantik komediyasidagi roli Grantga keng shon-shuhrat va bir nechta nufuzli mukofotlar va nominatsiyalarni olib keldi – masalan, u [[BAFTA]] va [[Oltin globus|“Oltin globus”]] mukofotlari bilan taqdirlangan. 1995-yilda Empire jurnali Grantni 100 ta eng qaynoq yulduzlar roʻyxatida 43-oʻringa qoʻygan. Sobiq mashhurlik Xyuga faqat 1999-yilda [[Julia Roberts]] Grant bilan birga oʻynagan “Notting Xill” melodramasidan soʻng va keyinchalik kassadagi muvaffaqiyatli filmlardan qaytdi – Bridjit Jonsning kundaligi, Mening oʻgʻlim (ushbu film uchun Grant “Imperiya” jurnali kino mukofotiga sazovor boʻldi. [[Oltin globus|“Oltin globus”]] mukofotiga nomzod boʻldi) va “Ogohlantirish bilan sevgi” uni mustahkamladi. 2003-yilda aktyor Rojdestvo romantik komediyasida Love Actually, soʻngra Bridjit Jons hikoyasining davomi – “Bridget Jones: The Edge of Reason” filmida rol oynagandan soʻng. Aktyorga “[[Harry Potter va maxfiy hujra (film)|Garri Potter va sirli xona]]” filmidagi Zlatopust Lokons rolini taklif qilishdi, lekin u rad etdi, keyinchalik u bundan juda afsuslandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.imdb.com/title/tt0295297/trivia|sarlavha=''Did You Know?''|kirish sanasi=2012-08-26|arxivsana=2013-01-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130126070650/http://www.imdb.com/title/tt0295297/trivia}}</ref>. [[Fayl:Hugh_Grant_Brussels_'08.jpg|right|thumb| 2008-yilda grant]] 2007-yilda aktyor “Ko‘zdan, chartdan tashqarida” deb nomlangan yana bir romantik komediyada rol o‘ynadi!, unda Dryu Barrimor uning sherigi boʻldi. 2009-yilda Sara Jessika Parker bilan birgalikda u avvalroq Xyu Grant bilan bir necha bor ishlagan Mark Lourens tomonidan suratga olingan “Qugurayotgan morganlar” melodramasida rol o‘ynagan. 2012-yilda Grant Devid Mitchellning xuddi shu nomdagi romaniga asoslangan “Bulutli Atlas” ilmiy fantastik filmida bir nechta qahramonlarni oʻynadi. 2015-yilda u [[Guy Ritchie|Gay]] Ritchining “A.N.C.L agentlari” filmida ishtirok etgan. 1960-yillar asosida. U Buyuk Britaniya OIA direktori rolini oldi. Bir yil oʻtgach, Grant [[Meryl Streep|Meril Strip]] bilan “Prima Donna” biografik filmida rol oʻynadi va 2017-yilda u “Paddington 2” komediyasida yovuz qahramon Feniks Byukenan sifatida paydo boʻldi. 2018-yilda [[BBC One]] telekanalida Jon Prestonning shu nomdagi kitobi asosida Xyu Grant va [[Ben Whishaw|Ben Uishou]] ishtirok etgan “O‘ta inglizcha janjal” komediya-drama mini-serialining premyerasi bo‘lib o‘tdi. Serialdagi ishtiroki uchun Grant “Televizordagi miniserial yoki filmdagi eng yaxshi aktyor” nominatsiyasida Skrinerlar gildiyasi, [[Oltin globus]] va [[Emmy|Emmi mukofotlariga]] nomzod boʻlgan. 2019-yilda Grant [[Guy Ritchie|Gay Ritchining]] “[[The Gentlemen|Jentlmenlar]]” nomli jinoyat komediyasida rol oʻynadi. 2020-yilda u Play Back miniserialida rol oʻynadi. Premyera 2020-yil 25-oktabrda bo‘lib o‘tdi. Seriya asosan ijobiy sharhlarni oldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://ew.com/tv/the-undoing-trailer-nicole-kidman-hugh-grant-hbo/|sarlavha=Nicole Kidman, Hugh Grant face 'ugly truths' in exclusive The Undoing trailer/|sana=2020-08-06|kirish sanasi=2020-08-06|arxivsana=2020-08-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200806164239/https://ew.com/tv/the-undoing-trailer-nicole-kidman-hugh-grant-hbo/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/the_undoing/s01|sarlavha=The Undoing: Season 1 (2020)|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=2020-10-31|arxivsana=2020-11-01|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201101014734/https://www.rottentomatoes.com/tv/the_undoing/s01}}</ref>. Rol Grant [[Screen Actors Guild Awards|a Screen Actors Guild mukofotiga]], [[Oltin globus|Oltin globus mukofotiga]] va Televideniye tanqidchilarining tanlovi televideniye mukofotiga nomzodlikka sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.huffingtonpost.co.uk/entry/hugh-grant-the-undoing-sag-awards_uk_601d0a36c5b66c385ef86803|sarlavha=Hugh Grant’s Killer Response To His SAG Award Nomination Is Oh So Hugh Grant|ish=HuffPost|kirish sanasi=2021-02-28|arxivsana=2021-03-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210306122431/https://www.huffingtonpost.co.uk/entry/hugh-grant-the-undoing-sag-awards_uk_601d0a36c5b66c385ef86803}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/hugh-grant-on-the-undoing-golden-globe-nom-its-a-relief-not-to-have-to-pretend-to-be-a-nice-guy|sarlavha=Hugh Grant on 'The Undoing' Golden Globes Nom: "It’s a Relief Not to Have to Pretend to Be a Nice Guy"|ish=The Hollywood Reporter|kirish sanasi=2021-02-28|arxivsana=2021-02-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210213160222/https://www.hollywoodreporter.com/news/hugh-grant-on-the-undoing-golden-globe-nom-its-a-relief-not-to-have-to-pretend-to-be-a-nice-guy}}</ref>. == Shaxsiy hayoti == Grant 1987-yilda aktrisa Elizabet Xerli bilan uchrashishni boshlagan. Ular oʻn uch yillik munosabatlardan keyin 2000- yil may oyida ajralishdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/761038.stm|sarlavha=BBC News {{!}} ENTERTAINMENT {{!}} Liz and Hugh announce split|nashriyot=news.bbc.co.uk|kirish sanasi=2020-04-12|arxivsana=2020-04-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200412064757/http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/761038.stm}}</ref>. Grant Xerlining 2002-yilda tugʻilgan oʻgʻli Damianning choʻqintirgan otasi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last= |date=2012-03-24 |title=Liz Hurley's son finally permitted to watch godfather Hugh Grant's movie |language=en |work=Yahoo! News |publisher=ANI |url=https://in.news.yahoo.com/liz-hurleys-son-finally-permitted-watch-godfather-hugh-132513227.html |access-date= |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612184606/https://in.news.yahoo.com/liz-hurleys-son-finally-permitted-watch-godfather-hugh-132513227.html |archive-date=2018-06-12}}</ref>. Grantning besh farzandi bor. 2011-yil sentabrida uning Tinglan Xong<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.theguardian.com/film/2012/mar/16/hugh-grant-hacking-pirates-film|sarlavha=Hugh Grant: 'I love getting into a taxi and saying House of Lords instead of Soho – again'|muallif=Aitkenhead, Decca|ish=[[The Guardian]]|sana=2012-03-16|nashriyot=|til=en|kirish sanasi=|arxivsana=2018-06-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180612140230/https://www.theguardian.com/film/2012/mar/16/hugh-grant-hacking-pirates-film}}</ref><ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.theguardian.com/media/2011/nov/23/hugh-grant-leveson-inquiry-supplemental-statement|sarlavha=Hugh Grant's supplemental witness statement to the Leveson inquiry|muallif=|ish=[[The Guardian]]|sana=2011-11-23|nashriyot=|til=en|kirish sanasi=|arxivsana=2018-06-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180612144904/https://www.theguardian.com/media/2011/nov/23/hugh-grant-leveson-inquiry-supplemental-statement}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last= |date=2011-11-06 |title=Grant wooed in Chinese restaurant |work=NewsComAu |url=http://www.news.com.au/entertainment/grant-wooed-in-chinese-restaurant/news-story/b7038a00b38d0c456cd9c96e0c5b6c04 |access-date= |archive-url=https://web.archive.org/web/20180517182122/http://www.news.com.au/entertainment/grant-wooed-in-chinese-restaurant/news-story/b7038a00b38d0c456cd9c96e0c5b6c04 |archive-date=2018-05-17}}</ref>dan Tabitha Chjao Shi Xong Grant ismli qizi bor edi. Grantning publitsistiga koʻra, ular qisqa romantikaga ega edilar<ref name=":0" />. 2012-yil sentyabr oyida Grant shved televideniyesi prodyuseri Anna Ebershteyndan Jon Mungo Grant ismli oʻgʻil koʻrdi. Grant 2013-yil boshida oʻgʻli Feliks Chang Xong Grant boʻlgan Xong bilan qayta aloqaga chiqdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Nikkhah |first=Roya |date=2013-02-16 |title=Hugh Grant 'thrilled' with his new baby boy |language=en |work=[[The Daily Telegraph|The Telegraph]] |url=https://www.telegraph.co.uk/news/celebritynews/9875027/Hugh-Grant-thrilled-with-his-new-baby-boy.html |access-date= |archive-url=https://web.archive.org/web/20130217072607/http://www.telegraph.co.uk/news/celebritynews/9875027/Hugh-Grant-thrilled-with-his-new-baby-boy.html |archive-date=2013-02-17 |id=0307-1235}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lee, Esther |date=2014-09-12 |title=Hugh Grant Breaks Silence on Love Child With Anna Eberstein |language=en |work=Us Weekly |url=https://www.usmagazine.com/celebrity-news/news/hugh-grant-breaks-silence-on-love-child-with-anna-eberstein-2014129/ |access-date= |archive-url=https://web.archive.org/web/20180511150054/https://www.usmagazine.com/celebrity-news/news/hugh-grant-breaks-silence-on-love-child-with-anna-eberstein-2014129/ |archive-date=2018-05-11}}</ref>. 2015-yil dekabr oyida Grant va Ebershteynning qizi bor edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Juneau, Jen |date=2018-01-09 |title=Fifth Child on the Way for Hugh Grant |language=en |work=[[People]] |url=http://people.com/babies/hugh-grant-expecting-fifth-child-girlfriend-anna-eberstein-pregnant/ |access-date= |archive-url=https://web.archive.org/web/20180511150309/http://people.com/babies/hugh-grant-expecting-fifth-child-girlfriend-anna-eberstein-pregnant/ |archive-date=2018-05-11}}</ref>. 2018-yilda Grant va Ebershteyn uchinchi farzandli boʻldi, uning ismi va jinsi nomaʼlum<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Johnson, Zach |date=2018-03-09 |title=Hugh Grant Welcomes Baby No. 5 With Anna Eberstein |language=en |work=E! Online |url=https://www.eonline.com/news/919601/hugh-grant-welcomes-baby-no-5-with-anna-eberstein |access-date= |archive-url=https://web.archive.org/web/20180511150904/https://www.eonline.com/news/919601/hugh-grant-welcomes-baby-no-5-with-anna-eberstein |archive-date=2018-05-11}}</ref>. 2018-yil 25-mayda Grant va Ebershteyn turmush qurishdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last= |date=2018-05-21 |title=Hugh Grant to marry for the first time |language=en |work=BBC News |url=http://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-44196615 |access-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180617111336/https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-44196615 |archive-date=2018-06-17}}</ref>. == Mukofotlari == Asosiy mukofotlar va nominatsiyalar sanab oʻtilgan. Toʻliq roʻyxatga qarang. [http://www.imdb.com/name/nm0000424/awards IMDb.com] saytida * 1987-yil - Venetsiya kinofestivalining mukofoti - Moris filmi uchun eng yaxshi aktyor 1995-yil - “Oltin globus” mukofoti - “Toʻrt toʻy va dafn marosimi” filmi uchun komediyadagi eng yaxshi aktyor. 1995-yil - BAFTA mukofoti - Toʻrtta toʻy va dafn marosimi uchun eng yaxshi aktyor 1995-yil - Chikago kino tanqidchilari jamiyati mukofoti - Toʻrtta toʻy va dafn marosimi uchun eng istiqbolli aktyor 2000-yil - Empire Magazine kino mukofoti - Notting Hill uchun eng yaxshi britaniyalik aktyor 2003-yil - Empire jurnali kino mukofoti - “Mening bolam” uchun eng yaxshi britaniyalik aktyor * 1995-yil - MTV kanali mukofoti - “Toʻrt toʻy va dafn marosimi” filmi uchun “Yilning eng yaxshi muvaffaqiyati” 2000-yil - “Oltin globus” mukofoti - “Notting Hill” filmi uchun komediyadagi eng yaxshi aktyor 2001-yil - Yevropa kino akademiyasi - Bridjit Jonsning kundaligi uchun eng yaxshi aktyor uchun tomoshabinlar mukofoti 2002-yil - Empire jurnali kino mukofoti - “Bridjit Jonsning kundaligi” uchun eng yaxshi britaniyalik aktyor 2003-yil - Chikago kino tanqidchilari jamiyati mukofoti - “Mening bolam” uchun eng yaxshi aktyor 2003-yil - “Oltin globus” mukofoti - “Mening bolam” filmi uchun komediyadagi eng yaxshi aktyor. 2004-yil - Yevropa kino akademiyasi - “Aslida sevgi” filmi uchun eng yaxshi aktyor uchun tomoshabinlar mukofoti == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum:Britaniyalik erkak film aktyorlari]] [[Turkum:Britaniyalik televideniye aktyorlari]] [[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1960-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:9-sentabrda tugʻilganlar]] morwgtinf4ib3iwhgrcy8bxe4zm1hyp Charles C. W. Cooke 0 757182 2725505 2720232 2022-07-30T13:26:24Z Kagansky 41978 wikitext text/x-wiki {{Jurnalist bilgiqutisi | ismi = Charles C. W. Cooke | tasvir = ChCWCook (cropped).jpg | tasvir_eni =300px | izoh = 2020-yildagi rasmi | tugʻilgan_sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1984|11|4}} | tugʻilgan_joyi = {{TavalludJoyi|Cambridge}}, {{TavalludJoyi|Birlashgan Qirollik}} | vafot_sanasi = <!-- {{vafot sanasi|Yil|Oy|Kun}} --> | vafot_joyi = | istiqomat_joylari = {{Britaniya}}, {{AQSh}} | fuqaroligi = Amerika | millati = | sohasi = [[Jurnalist]], [[yozuvchi]] | ish_joylari = Los Angelesdagi Times jurnali | instituti = | taʼlimi = [[Lady Margaret Hall, Oxford]] ([[Bachelor of Arts|BA]]) | tezis_sarlavhasi = «Konservatoriya manifestining», «Milliy sharhlar» | akademik_rahbarlari = | mashhur_shogirdlari = | mashhur_ishlari = | oʻtkazayotgan_taʼsiri = | koʻrsatgan_taʼsiri = | mukofotlari = | turmush_oʻrtogʻi = Kathryn Murdock (2014-boshlangan) | dini = | vebsayt = }} [[Category:Articles with hCards]] '''Charles Christopher William Cooke''' (1984-yil 4-noyabrda tugʻilgan) — Britaniyada tugʻilgan amerikalik jurnalist va National Review Online jurnalining katta yozuvchisi. == Bolaligi va taʼlim == Cooke va uning singlisi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nationalreview.com/magazine/2018/11/17/of-grapes-and-gaul/|sarlavha=Of Grapes and Gaul|sana=17 November 2018}}</ref>. Angliyaning [[Cambridge|Kembridge]] shahridan tashqarida joylashgan Hemingford Abbots qishlogʻida oʻsgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=A Day for Remembering Not to Forget |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/435993/memorial-day-remembering-sacrifices-ensured-american-freedom |access-date=6 April 2017}}</ref>. Cooke Oxforddagi Ledi Margaret Hall bitiruvchisi boʻlib, u erda Gillian Pile va Klayv Holmes qoʻl ostida Zamonaviy tarix va siyosatni oʻrgangan<ref name="hhiuljhggu">{{Kitob manbasi|url=https://books.google.com/books?id=mI1oBAAAQBAJ&q=charles+c+w+cooke+gillian+peele&pg=PT182|title=The Conservatarian Manifesto: Libertarians, Conservatives, and the Fight for the Right's Future|last=Cooke|first=Charles C. W.|year=2015|publisher=Crown Publishing Group|isbn=978-0804139731|language=en}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Charles C. W. Cooke |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/author/charles-c-w-cooke |access-date=31 December 2016}}</ref>. Oxfordga borishdan oldin u Kingʻs College School, Kembrij va Kimbolton maktablarida tahsil olgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://us11.campaign-archive1.com/?u=a76b64a1db1dd9f4877a82324&id=2b04732f1f&e=%5BUNIQID%5D|sarlavha=Café Americano // Of Mixtapes and the Wireless|ish=us11.campaign-archive1.com|kirish sanasi=31 December 2016}}</ref>. Cooke 2011-yilda AQShga koʻchib keldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Leibovich |first=Interview By Mark |date=18 March 2015 |title=Charles C. W. Cooke Can Fend for Himself |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2015/03/22/magazine/charles-c-w-cooke-can-fend-for-himself.html |access-date=18 June 2016 |issn=0362-4331}}</ref>. U 2018-yil 23-fevralda AQSh fuqaroligini oldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=My American Dream |work=National Review |url=https://www.nationalreview.com/blog/corner/becoming-us-citizen-my-american-dream/ |access-date=23 February 2018}}</ref>. == Faoliyati == Cooke ''Konservatoriya manifestining'' muallifi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.realclearpolitics.com/articles/2015/03/08/conservatarians_welcome_both_cowboys_community.html|sarlavha=Conservatarians Welcome Both Cowboys, Community|ish=RealClearPolitics|kirish sanasi=28 June 2016}}</ref>. ''Milliy sharhdan'' tashqari, u ''[[The New York Times]]''<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cooke |first=Charles C. W. |date=25 October 2014 |title=Do Black People Have Equal Gun Rights? |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2014/10/26/opinion/sunday/do-black-people-have-equal-gun-rights.html?nytmobile=0 |access-date=31 December 2016}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Making Gun Use Safer |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/roomfordebate/2016/01/10/making-gun-use-safer/smart-guns-are-a-delusion |access-date=31 December 2016 |issn=0362-4331}}</ref>, ''[[The Washington Post]]''<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cooke |first=Charles C. W. |date=9 December 2015 |title=The right to bear arms isn't up for debate |work=The Washington Post |url=https://www.washingtonpost.com/news/in-theory/wp/2015/12/09/the-right-to-bear-arms-isnt-up-for-debate/ |access-date=31 December 2016 |issn=0190-8286}}</ref>. va ''Los Angeles Times'' uchun yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.latimes.com/opinion/op-ed/la-oe-cooke-left-embraces-conservatism-20161213-story.html|sarlavha=Post election, progressives are embracing conservative traditions|muallif=Cooke|ism=Charles C. W.|ish=Los Angeles Times|sana=13 December 2016|kirish sanasi=31 December 2016}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.latimes.com/opinion/op-ed/la-oe-cooke-no-fly-list-guns-fifth-amendment-20160617-snap-story.html|sarlavha=Guns and the no-fly list: Whatever happened to due process?|muallif=Cooke|ism=Charles C. W.|ish=Los Angeles Times|sana=17 June 2016|kirish sanasi=31 December 2016}}</ref> Kevin D. Williamson bilan birga u ''Mad Dogs va Englishmen''<ref>{{Veb manbasi|url=https://ricochet.com/series/mad-dogs-englishmen/|sarlavha=Mad Dogs and Englishmen Archives|ish=Ricochet|kirish sanasi=31 December 2016}}</ref> podkastini olib boradi.Cooke ''The Atlantic'' tomonidan „ehtimol, George Willdan yoshroq konservatizmning eng ishonchli himoyachisi“<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Friedersdorf |first=Conor |title=Can Conservative Journalism Survive Populism? |work=The Atlantic |url=http://theatlantic.com/article/539181/ |access-date=12 November 2017}}</ref> va „guruh fikriga oʻxshash har qanday narsaga alerjisi boʻlgan printsipial konservativ“ sifatida tasvirlangan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Friedersdorf |first=Conor |title=Donald Trump Eats First |language=en-US |work=The Atlantic |url=https://theatlantic.com/article/534927/ |access-date=2018-01-13}}</ref> == Siyosiy qarashlar va sharhlar == Oʻzini „konservator“ deb taʼriflagan Cooke senzuraga<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Free Speech without Apologies |work=National Review |url=https://www.nationalreview.com/nrd/articles/418362/free-speech-without-apologies |access-date=31 December 2016}}</ref> va qurol nazoratiga qarshiligi<ref>{{Veb manbasi|url=http://freebeacon.com/issues/challenged-by-national-review-reporter-halperin-cant-offer-single-policy-solution-to-gun-violence/|sarlavha=Challenged By National Review Reporter, Halperin Can't Offer Single Policy Solution To Gun Violence|ish=The Washington Free Beacon|sana=2 October 2015|kirish sanasi=28 June 2016}}</ref>, yanada mustahkam federalizmni qoʻllab-quvvatlashi<ref name="Manifesto">{{Kitob manbasi|url=https://books.google.com/books?id=mI1oBAAAQBAJ&q=charles+c+w+cooke+gillian+peele&pg=PT182|title=The Conservatarian Manifesto: Libertarians, Conservatives, and the Fight for the Right's Future|last=Cooke|first=Charles C. W.|year=2015|publisher=Crown Publishing Group|isbn=978-0804139731|language=en}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCooke2015">Cooke, Charles C. W. (2015). [https://books.google.com/books?id=mI1oBAAAQBAJ&q=charles+c+w+cooke+gillian+peele&pg=PT182 ''The Conservatarian Manifesto: Libertarians, Conservatives, and the Fight for the Rightʼs Future'']. Crown Publishing Group. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0804139731|<bdi>978-0804139731</bdi>]].</cite></ref><ref>{{Citation|last=John Locke Foundation|title=National Review's Charles Cooke touts value of federalism|date=18 May 2015|url=https://www.youtube.com/watch?v=arjK1gYfk1A|access-date=1 January 2017}}</ref>, „imperator prezidentligi“ ni mensimasligi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.latimes.com/opinion/op-ed/la-oe-cooke-tariffs-congress-20180725-story.html|sarlavha=Outraged by Trump's trade war? Tell Congress to take back its tariff power|muallif=Cooke|ism=Charles C. W.|ish=[[Los Angeles Times]]|sana=25 July 2018|kirish sanasi=2018-08-01}}</ref> va ommabop fanni siyosiylashtirishga eʼtirozlari bilan mashxurdir<ref>{{Veb manbasi|url=http://op-talk.blogs.nytimes.com/2014/08/01/what-happens-when-you-mess-with-nerds/?_r=0|sarlavha=What Happens When You Mess With Nerds|muallif=North|ism=Anna|kirish sanasi=28 June 2016|sana=August 2014}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=A liberal nerd 'problem' |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/blogs-echochambers-28614816 |access-date=28 June 2016}}</ref>. Koʻp masalalarda, Cooke liberalikka tayanadi, masalan, marixuanani (va barcha boshqa giyohvand moddalarni) qonuniylashtirishni qoʻllab-quvvatlashi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Charles C. W. Cooke on Twitter |work=Twitter |url=https://twitter.com/charlescwcooke/status/428918041292730368 |access-date=6 April 2017}}</ref>, [ asosiy boʻlmagan manba zarur ] fohishalik<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Legalize Prostitution |language=en |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/352932/legalize-prostitution-charles-c-w-cooke |access-date=2018-01-20}}</ref>, va bir jinsli nikoh<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=A Few Thoughts on Today's Obergefell Supreme Court Decision |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/corner/420381/few-thoughts-todays-obergefell-supreme-court-decision-charles-c-w-cooke |access-date=6 April 2017}}</ref>, va uning qarshiligi Patriot qonuni<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=The IRS's Curious Immunity |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/348448/irss-curious-immunity-charles-c-w-cooke |access-date=6 April 2017}}</ref> va Milliy xavfsizlik agentligining metamaʼlumotlarni yigʻish dasturi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Liberty in the Tentacular State |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/350609/liberty-tentacular-state-charles-c-w-cooke |access-date=6 April 2017}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=NSA Critics, Right All Along |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/356104/nsa-critics-right-all-along-charles-c-w-cooke |access-date=6 April 2017}}</ref>. Qurolni saqlash va olib yurish huquqining ishonchli himoyachisi boʻlib, u Qoʻshma Shtatlar Konstitutsiyasiga kiritilgan ikkinchi tuzatishning „jamoaviy huquq“ nazariyasini „mutlaqo gʻalati“<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Even Obama Understands the Second Amendment |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/429402/second-amendment-individual-right-response-austin-sarat |access-date=6 April 2017}}</ref> va „Oyga qoʻnish haqiqatchiligining huquqiy ekvivalenti“ deb taʼriflagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Slate Goes All in on Second Amendment Trutherism |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/corner/436693/slate-lies-about-second-amendment |access-date=6 April 2017}}</ref>. Cooke konstitutsiyaviy originalist<ref name="Manifesto" /> va maʼmuriy davlat tanqidchisi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Our Presidents Are Beginning to Act Like Kings |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/428909/royal-presidency-when-presidents-act-kings |access-date=6 April 2017}}</ref>.U oʻlim jazosiga qarshi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2014-05-08 |title=Against Capital Punishment {{!}} National Review |language=en-US |work=National Review |url=https://www.nationalreview.com/2014/05/against-capital-punishment-charles-c-w-cooke/ |access-date=2018-04-06}}</ref>. Cooke konservativ harakatning irqdagi koʻr-koʻrona nuqtasi sifatida taʼriflagan narsani muntazam ravishda tanqid qilib keladi. 2015-yilda u [[qullik]] va [[segregatsiya]] „ inqilob davrida yuzaga kelgan qiyinchiliklarni ortda qoldirgan muammolarni keltirib chiqardi … Amerikadagi inglizlarning jinoyati Britaniyaning yaxshi hukumat haqidagi tushunchalarini unga oʻrganib qolgan xalqqa inkor etish edi“ deb yozgan edi. buni injiqlik bilan qilish. Janubdagi oq tanlilik jinoyati, Ida B. Wellsning soʻzlariga koʻra, koʻpchilik yoqtirmagan har qanday odamning „quloqlarini, oyoq barmoqlarini va barmoqlarini kesib, goʻshtini kesib tashlash va qismlarni taqsimlash“ edi. koʻp hollarda oʻrnatilgan davlat siyosati masalasi sifatida<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=The GOP's Conspicuous Absence from Selma |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/415040/gops-conspicuous-absence-selma-charles-c-w-cooke |access-date=6 April 2017}}</ref>." Oʻtgan yilgi maqolasida Cooke taʼkidlaganidek, "Amerika tarixining koʻp qismi uchun odamlarning butun sinfi, albatta, qul boʻlgan, kaltaklangan, quvgʻin qilingan, eng dahshatli adolatsizliklarga duchor boʻlgan va ochiqdan ochiq tarzda amalda siyosiy holatda istisno qilingan. Biz bugun „zulm“ so‘zini o‘zining asl maqsadi qirol George III uchun saqlashni yoki uni chet el despotlariga nisbatan qo‘llashni afzal ko‘ramiz. Ammo Mustaqillik Deklaratsiyasining soʻzlarini eʼtiborsiz qoldirib, Qochqin qullar toʻgʻrisidagi qonunni qabul qilgan va amalga oshirgan hukumatlarga yana qanday tavsifni oqilona qoʻllash mumkin? Qayta qurishni tor-mor etgan odamlarni yana qanday koʻrishimiz mumkin? 20-asr boshlarida itoatkor Amerika janubiga qanday qarashimiz mumkin? „Bu yerda“ nimalar sodir boʻldi."<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=The Great Equalizer |work=National Review |url=https://www.nationalreview.com/nrd/articles/384819/great-equalizer |access-date=6 April 2017}}</ref> 2021-yilning may oyida Cooke NPR<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-06-03|sarlavha=Data Scientist Rebekah Jones, Facing Arrest, Turns Herself In To Florida Authorities|url=https://www.npr.org/sections/coronavirus-live-updates/2021/01/18/957914495/data-scientist-rebekah-jones-facing-arrest-turns-herself-in-to-florida-authoriti|kirish sanasi=2021-06-03|ish=National Public Radio|til=en-US}}</ref>, <nowiki><i id="mwjA">Reason</i></nowiki><ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-13|sarlavha=Rebekah Jones, Florida's COVID-19 Whistleblower, Seems Like a Fraud|url=https://reason.com/2021/05/13/rebekah-jones-floridas-covid-19-whistleblower-seems-like-a-fraud/|kirish sanasi=2021-05-18|ish=[[Reason (magazine)|Reason]]|til=en-US|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210513160924/https://reason.com/2021/05/13/rebekah-jones-floridas-covid-19-whistleblower-seems-like-a-fraud/|arxivsana=13 May 2021}}</ref>, va ''Business Insider'' kabi savdo nuqtalari tomonidan olingan Rebeka Jons tomonidan taqdim etilgan [[COVID-19 koronavirus infeksiyasi|COVID-19]] firibgarligi va siyosiy taʼqibga oid daʼvolarni<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-13|sarlavha=Rebekah Jones, the COVID Whistleblower Who Wasn't|url=https://www.nationalreview.com/2021/05/rebekah-jones-the-covid-whistleblower-who-wasnt/|kirish sanasi=2021-05-14|ish=National Review|til=en-US}}</ref> rad etuvchi asar muallifi boʻldi<ref>{{Veb manbasi|muallif=McLaughlin|ism=Kelly|sarlavha=The Florida COVID-19 data 'whistleblower' crashed the state's dashboard and locked out her manager before she was fired, the National Review reports|url=https://www.businessinsider.com/rebekah-jones-florida-covid-19-whistleblower-dashboard-national-review-2021-5|kirish sanasi=2021-05-18|ish=Business Insider|til=en-US}}</ref>. Cookening fikrlari Bosh inspektorlik idorasi tomonidan tasdiqlandi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Bustos|ism=Sergio|sarlavha=State investigators dismiss Rebekah Jones's claims of Florida fudging COVID-19 data|url=https://www.tallahassee.com/story/news/2022/05/27/rebekkah-jones-report-fails-support-claims-florida-covid-19-data-doctored/9953780002/|kirish sanasi=2022-05-29|ish=Tallahassee Democrat|til=en-US}}</ref>. 2021-yil iyun oyida ''Milliy'' sharhda yozgan Cooke ''The New York Times gazetasi'' xodimi <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Maggie_Haberman" rel="mw:ExtLink" title="Maggie Haberman" class="cx-link" data-linkid="122">Maggie Haberman</a> [[Donald Trump]] hamkorlariga avgust oyiga qadar prezident lavozimiga qayta tiklanishini aytgani haqidagi xabarini tasdiqladi. U qisman shunday deb yozgan edi: "Trumpning aldanishining miqyosi juda hayratlanarli. Bu shunchaki faktlarning gʻayrioddiy talqini yoki qiziqarli nosozlik emas, balki prezidentlikdan keyingi qaygʻuli suhbatning ahamiyatsiz misoli ham emas. Bu haqiqatni rad etish, qonunni rad etish va oxir-oqibat, Amerika hukumatining butun tizimini rad etishdir<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nationalreview.com/2021/06/maggie-haberman-is-right/|sarlavha=Maggie Haberman Is Right|sana=3 June 2021|muallif=Charles C. W. Cooke|ish=National Review}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Cooke xotini va ikki o‘g‘li bilan Floridada yashaydi. Uning xotini katolik boʻlsa-da<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Charles C. W. Cooke on Twitter |work=Twitter |url=https://twitter.com/charlescwcooke/status/666680946347941892 |access-date=31 December 2016}}</ref>, Cooke oʻzini [[Ateizm|ateist]] deb taʼriflaydi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Yes, Atheism and Conservatism Are Compatible |work=National Review |url=http://nationalreview.com/article/372060/yes-atheism-and-conservatism-are-compatible-charles-c-w-cooke |access-date=31 December 2016}}</ref>.Cooke Fransuz tilini yaxshi biladi va oʻzini „frankofil“ deb tan oladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://reason.com/blog/2016/08/10/charles-cw-cooke-on-brexit-nevertrump-an|sarlavha=Charles C.W. Cooke on Brexit, #NeverTrump, and the Future of National Review: New at Reason|sana=10 August 2016}}</ref>. == Ishlar == * Cooke, Charles CW ''Konservatorlar manifesti: Libertarlar, konservatorlar va oʻng kelajagi uchun kurash.'' Nyu-York, Crown Forum, 2015 yil.{{ISBN|9780804139724}} == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Amerikalik ateistlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:WikiJurnalistika]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 5zlxr1dqtat2yd6z03xh6hiuacdbadv 2725517 2725505 2022-07-30T13:33:42Z Kagansky 41978 wikitext text/x-wiki {{Jurnalist bilgiqutisi | ismi = Charles C. W. Cooke | tasvir = ChCWCook (cropped).jpg | tasvir_eni =300px | izoh = 2020-yildagi rasmi | tugʻilgan_sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1984|11|4}} | tugʻilgan_joyi = {{TavalludJoyi|Cambridge}}, {{TavalludJoyi|Birlashgan Qirollik}} | vafot_sanasi = <!-- {{vafot sanasi|Yil|Oy|Kun}} --> | vafot_joyi = | istiqomat_joylari = {{Buyuk Britaniya}}, {{AQSh}} | fuqaroligi = Amerika | millati = | sohasi = [[Jurnalist]], [[yozuvchi]] | ish_joylari = Los Angelesdagi Times jurnali | instituti = | taʼlimi = [[Lady Margaret Hall, Oxford]] ([[Bachelor of Arts|BA]]) | tezis_sarlavhasi = «Konservatoriya manifestining», «Milliy sharhlar» | akademik_rahbarlari = | mashhur_shogirdlari = | mashhur_ishlari = | oʻtkazayotgan_taʼsiri = | koʻrsatgan_taʼsiri = | mukofotlari = | turmush_oʻrtogʻi = Kathryn Murdock (2014-boshlangan) | dini = | vebsayt = }} [[Category:Articles with hCards]] '''Charles Christopher William Cooke''' (1984-yil 4-noyabrda tugʻilgan) — Britaniyada tugʻilgan amerikalik jurnalist va National Review Online jurnalining katta yozuvchisi. == Bolaligi va taʼlim == Cooke va uning singlisi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nationalreview.com/magazine/2018/11/17/of-grapes-and-gaul/|sarlavha=Of Grapes and Gaul|sana=17 November 2018}}</ref>. Angliyaning [[Cambridge|Kembridge]] shahridan tashqarida joylashgan Hemingford Abbots qishlogʻida oʻsgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=A Day for Remembering Not to Forget |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/435993/memorial-day-remembering-sacrifices-ensured-american-freedom |access-date=6 April 2017}}</ref>. Cooke Oxforddagi Ledi Margaret Hall bitiruvchisi boʻlib, u erda Gillian Pile va Klayv Holmes qoʻl ostida Zamonaviy tarix va siyosatni oʻrgangan<ref name="hhiuljhggu">{{Kitob manbasi|url=https://books.google.com/books?id=mI1oBAAAQBAJ&q=charles+c+w+cooke+gillian+peele&pg=PT182|title=The Conservatarian Manifesto: Libertarians, Conservatives, and the Fight for the Right's Future|last=Cooke|first=Charles C. W.|year=2015|publisher=Crown Publishing Group|isbn=978-0804139731|language=en}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Charles C. W. Cooke |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/author/charles-c-w-cooke |access-date=31 December 2016}}</ref>. Oxfordga borishdan oldin u Kingʻs College School, Kembrij va Kimbolton maktablarida tahsil olgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://us11.campaign-archive1.com/?u=a76b64a1db1dd9f4877a82324&id=2b04732f1f&e=%5BUNIQID%5D|sarlavha=Café Americano // Of Mixtapes and the Wireless|ish=us11.campaign-archive1.com|kirish sanasi=31 December 2016}}</ref>. Cooke 2011-yilda AQShga koʻchib keldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Leibovich |first=Interview By Mark |date=18 March 2015 |title=Charles C. W. Cooke Can Fend for Himself |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2015/03/22/magazine/charles-c-w-cooke-can-fend-for-himself.html |access-date=18 June 2016 |issn=0362-4331}}</ref>. U 2018-yil 23-fevralda AQSh fuqaroligini oldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=My American Dream |work=National Review |url=https://www.nationalreview.com/blog/corner/becoming-us-citizen-my-american-dream/ |access-date=23 February 2018}}</ref>. == Faoliyati == Cooke ''Konservatoriya manifestining'' muallifi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.realclearpolitics.com/articles/2015/03/08/conservatarians_welcome_both_cowboys_community.html|sarlavha=Conservatarians Welcome Both Cowboys, Community|ish=RealClearPolitics|kirish sanasi=28 June 2016}}</ref>. ''Milliy sharhdan'' tashqari, u ''[[The New York Times]]''<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cooke |first=Charles C. W. |date=25 October 2014 |title=Do Black People Have Equal Gun Rights? |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2014/10/26/opinion/sunday/do-black-people-have-equal-gun-rights.html?nytmobile=0 |access-date=31 December 2016}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Making Gun Use Safer |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/roomfordebate/2016/01/10/making-gun-use-safer/smart-guns-are-a-delusion |access-date=31 December 2016 |issn=0362-4331}}</ref>, ''[[The Washington Post]]''<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cooke |first=Charles C. W. |date=9 December 2015 |title=The right to bear arms isn't up for debate |work=The Washington Post |url=https://www.washingtonpost.com/news/in-theory/wp/2015/12/09/the-right-to-bear-arms-isnt-up-for-debate/ |access-date=31 December 2016 |issn=0190-8286}}</ref>. va ''Los Angeles Times'' uchun yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.latimes.com/opinion/op-ed/la-oe-cooke-left-embraces-conservatism-20161213-story.html|sarlavha=Post election, progressives are embracing conservative traditions|muallif=Cooke|ism=Charles C. W.|ish=Los Angeles Times|sana=13 December 2016|kirish sanasi=31 December 2016}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.latimes.com/opinion/op-ed/la-oe-cooke-no-fly-list-guns-fifth-amendment-20160617-snap-story.html|sarlavha=Guns and the no-fly list: Whatever happened to due process?|muallif=Cooke|ism=Charles C. W.|ish=Los Angeles Times|sana=17 June 2016|kirish sanasi=31 December 2016}}</ref> Kevin D. Williamson bilan birga u ''Mad Dogs va Englishmen''<ref>{{Veb manbasi|url=https://ricochet.com/series/mad-dogs-englishmen/|sarlavha=Mad Dogs and Englishmen Archives|ish=Ricochet|kirish sanasi=31 December 2016}}</ref> podkastini olib boradi.Cooke ''The Atlantic'' tomonidan „ehtimol, George Willdan yoshroq konservatizmning eng ishonchli himoyachisi“<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Friedersdorf |first=Conor |title=Can Conservative Journalism Survive Populism? |work=The Atlantic |url=http://theatlantic.com/article/539181/ |access-date=12 November 2017}}</ref> va „guruh fikriga oʻxshash har qanday narsaga alerjisi boʻlgan printsipial konservativ“ sifatida tasvirlangan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Friedersdorf |first=Conor |title=Donald Trump Eats First |language=en-US |work=The Atlantic |url=https://theatlantic.com/article/534927/ |access-date=2018-01-13}}</ref> == Siyosiy qarashlar va sharhlar == Oʻzini „konservator“ deb taʼriflagan Cooke senzuraga<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Free Speech without Apologies |work=National Review |url=https://www.nationalreview.com/nrd/articles/418362/free-speech-without-apologies |access-date=31 December 2016}}</ref> va qurol nazoratiga qarshiligi<ref>{{Veb manbasi|url=http://freebeacon.com/issues/challenged-by-national-review-reporter-halperin-cant-offer-single-policy-solution-to-gun-violence/|sarlavha=Challenged By National Review Reporter, Halperin Can't Offer Single Policy Solution To Gun Violence|ish=The Washington Free Beacon|sana=2 October 2015|kirish sanasi=28 June 2016}}</ref>, yanada mustahkam federalizmni qoʻllab-quvvatlashi<ref name="Manifesto">{{Kitob manbasi|url=https://books.google.com/books?id=mI1oBAAAQBAJ&q=charles+c+w+cooke+gillian+peele&pg=PT182|title=The Conservatarian Manifesto: Libertarians, Conservatives, and the Fight for the Right's Future|last=Cooke|first=Charles C. W.|year=2015|publisher=Crown Publishing Group|isbn=978-0804139731|language=en}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCooke2015">Cooke, Charles C. W. (2015). [https://books.google.com/books?id=mI1oBAAAQBAJ&q=charles+c+w+cooke+gillian+peele&pg=PT182 ''The Conservatarian Manifesto: Libertarians, Conservatives, and the Fight for the Rightʼs Future'']. Crown Publishing Group. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0804139731|<bdi>978-0804139731</bdi>]].</cite></ref><ref>{{Citation|last=John Locke Foundation|title=National Review's Charles Cooke touts value of federalism|date=18 May 2015|url=https://www.youtube.com/watch?v=arjK1gYfk1A|access-date=1 January 2017}}</ref>, „imperator prezidentligi“ ni mensimasligi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.latimes.com/opinion/op-ed/la-oe-cooke-tariffs-congress-20180725-story.html|sarlavha=Outraged by Trump's trade war? Tell Congress to take back its tariff power|muallif=Cooke|ism=Charles C. W.|ish=[[Los Angeles Times]]|sana=25 July 2018|kirish sanasi=2018-08-01}}</ref> va ommabop fanni siyosiylashtirishga eʼtirozlari bilan mashxurdir<ref>{{Veb manbasi|url=http://op-talk.blogs.nytimes.com/2014/08/01/what-happens-when-you-mess-with-nerds/?_r=0|sarlavha=What Happens When You Mess With Nerds|muallif=North|ism=Anna|kirish sanasi=28 June 2016|sana=August 2014}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=A liberal nerd 'problem' |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/blogs-echochambers-28614816 |access-date=28 June 2016}}</ref>. Koʻp masalalarda, Cooke liberalikka tayanadi, masalan, marixuanani (va barcha boshqa giyohvand moddalarni) qonuniylashtirishni qoʻllab-quvvatlashi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Charles C. W. Cooke on Twitter |work=Twitter |url=https://twitter.com/charlescwcooke/status/428918041292730368 |access-date=6 April 2017}}</ref>, [ asosiy boʻlmagan manba zarur ] fohishalik<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Legalize Prostitution |language=en |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/352932/legalize-prostitution-charles-c-w-cooke |access-date=2018-01-20}}</ref>, va bir jinsli nikoh<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=A Few Thoughts on Today's Obergefell Supreme Court Decision |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/corner/420381/few-thoughts-todays-obergefell-supreme-court-decision-charles-c-w-cooke |access-date=6 April 2017}}</ref>, va uning qarshiligi Patriot qonuni<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=The IRS's Curious Immunity |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/348448/irss-curious-immunity-charles-c-w-cooke |access-date=6 April 2017}}</ref> va Milliy xavfsizlik agentligining metamaʼlumotlarni yigʻish dasturi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Liberty in the Tentacular State |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/350609/liberty-tentacular-state-charles-c-w-cooke |access-date=6 April 2017}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=NSA Critics, Right All Along |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/356104/nsa-critics-right-all-along-charles-c-w-cooke |access-date=6 April 2017}}</ref>. Qurolni saqlash va olib yurish huquqining ishonchli himoyachisi boʻlib, u Qoʻshma Shtatlar Konstitutsiyasiga kiritilgan ikkinchi tuzatishning „jamoaviy huquq“ nazariyasini „mutlaqo gʻalati“<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Even Obama Understands the Second Amendment |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/429402/second-amendment-individual-right-response-austin-sarat |access-date=6 April 2017}}</ref> va „Oyga qoʻnish haqiqatchiligining huquqiy ekvivalenti“ deb taʼriflagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Slate Goes All in on Second Amendment Trutherism |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/corner/436693/slate-lies-about-second-amendment |access-date=6 April 2017}}</ref>. Cooke konstitutsiyaviy originalist<ref name="Manifesto" /> va maʼmuriy davlat tanqidchisi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Our Presidents Are Beginning to Act Like Kings |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/428909/royal-presidency-when-presidents-act-kings |access-date=6 April 2017}}</ref>.U oʻlim jazosiga qarshi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2014-05-08 |title=Against Capital Punishment {{!}} National Review |language=en-US |work=National Review |url=https://www.nationalreview.com/2014/05/against-capital-punishment-charles-c-w-cooke/ |access-date=2018-04-06}}</ref>. Cooke konservativ harakatning irqdagi koʻr-koʻrona nuqtasi sifatida taʼriflagan narsani muntazam ravishda tanqid qilib keladi. 2015-yilda u [[qullik]] va [[segregatsiya]] „ inqilob davrida yuzaga kelgan qiyinchiliklarni ortda qoldirgan muammolarni keltirib chiqardi … Amerikadagi inglizlarning jinoyati Britaniyaning yaxshi hukumat haqidagi tushunchalarini unga oʻrganib qolgan xalqqa inkor etish edi“ deb yozgan edi. buni injiqlik bilan qilish. Janubdagi oq tanlilik jinoyati, Ida B. Wellsning soʻzlariga koʻra, koʻpchilik yoqtirmagan har qanday odamning „quloqlarini, oyoq barmoqlarini va barmoqlarini kesib, goʻshtini kesib tashlash va qismlarni taqsimlash“ edi. koʻp hollarda oʻrnatilgan davlat siyosati masalasi sifatida<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=The GOP's Conspicuous Absence from Selma |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/415040/gops-conspicuous-absence-selma-charles-c-w-cooke |access-date=6 April 2017}}</ref>." Oʻtgan yilgi maqolasida Cooke taʼkidlaganidek, "Amerika tarixining koʻp qismi uchun odamlarning butun sinfi, albatta, qul boʻlgan, kaltaklangan, quvgʻin qilingan, eng dahshatli adolatsizliklarga duchor boʻlgan va ochiqdan ochiq tarzda amalda siyosiy holatda istisno qilingan. Biz bugun „zulm“ so‘zini o‘zining asl maqsadi qirol George III uchun saqlashni yoki uni chet el despotlariga nisbatan qo‘llashni afzal ko‘ramiz. Ammo Mustaqillik Deklaratsiyasining soʻzlarini eʼtiborsiz qoldirib, Qochqin qullar toʻgʻrisidagi qonunni qabul qilgan va amalga oshirgan hukumatlarga yana qanday tavsifni oqilona qoʻllash mumkin? Qayta qurishni tor-mor etgan odamlarni yana qanday koʻrishimiz mumkin? 20-asr boshlarida itoatkor Amerika janubiga qanday qarashimiz mumkin? „Bu yerda“ nimalar sodir boʻldi."<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=The Great Equalizer |work=National Review |url=https://www.nationalreview.com/nrd/articles/384819/great-equalizer |access-date=6 April 2017}}</ref> 2021-yilning may oyida Cooke NPR<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-06-03|sarlavha=Data Scientist Rebekah Jones, Facing Arrest, Turns Herself In To Florida Authorities|url=https://www.npr.org/sections/coronavirus-live-updates/2021/01/18/957914495/data-scientist-rebekah-jones-facing-arrest-turns-herself-in-to-florida-authoriti|kirish sanasi=2021-06-03|ish=National Public Radio|til=en-US}}</ref>, <nowiki><i id="mwjA">Reason</i></nowiki><ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-13|sarlavha=Rebekah Jones, Florida's COVID-19 Whistleblower, Seems Like a Fraud|url=https://reason.com/2021/05/13/rebekah-jones-floridas-covid-19-whistleblower-seems-like-a-fraud/|kirish sanasi=2021-05-18|ish=[[Reason (magazine)|Reason]]|til=en-US|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210513160924/https://reason.com/2021/05/13/rebekah-jones-floridas-covid-19-whistleblower-seems-like-a-fraud/|arxivsana=13 May 2021}}</ref>, va ''Business Insider'' kabi savdo nuqtalari tomonidan olingan Rebeka Jons tomonidan taqdim etilgan [[COVID-19 koronavirus infeksiyasi|COVID-19]] firibgarligi va siyosiy taʼqibga oid daʼvolarni<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-13|sarlavha=Rebekah Jones, the COVID Whistleblower Who Wasn't|url=https://www.nationalreview.com/2021/05/rebekah-jones-the-covid-whistleblower-who-wasnt/|kirish sanasi=2021-05-14|ish=National Review|til=en-US}}</ref> rad etuvchi asar muallifi boʻldi<ref>{{Veb manbasi|muallif=McLaughlin|ism=Kelly|sarlavha=The Florida COVID-19 data 'whistleblower' crashed the state's dashboard and locked out her manager before she was fired, the National Review reports|url=https://www.businessinsider.com/rebekah-jones-florida-covid-19-whistleblower-dashboard-national-review-2021-5|kirish sanasi=2021-05-18|ish=Business Insider|til=en-US}}</ref>. Cookening fikrlari Bosh inspektorlik idorasi tomonidan tasdiqlandi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Bustos|ism=Sergio|sarlavha=State investigators dismiss Rebekah Jones's claims of Florida fudging COVID-19 data|url=https://www.tallahassee.com/story/news/2022/05/27/rebekkah-jones-report-fails-support-claims-florida-covid-19-data-doctored/9953780002/|kirish sanasi=2022-05-29|ish=Tallahassee Democrat|til=en-US}}</ref>. 2021-yil iyun oyida ''Milliy'' sharhda yozgan Cooke ''The New York Times gazetasi'' xodimi <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Maggie_Haberman" rel="mw:ExtLink" title="Maggie Haberman" class="cx-link" data-linkid="122">Maggie Haberman</a> [[Donald Trump]] hamkorlariga avgust oyiga qadar prezident lavozimiga qayta tiklanishini aytgani haqidagi xabarini tasdiqladi. U qisman shunday deb yozgan edi: "Trumpning aldanishining miqyosi juda hayratlanarli. Bu shunchaki faktlarning gʻayrioddiy talqini yoki qiziqarli nosozlik emas, balki prezidentlikdan keyingi qaygʻuli suhbatning ahamiyatsiz misoli ham emas. Bu haqiqatni rad etish, qonunni rad etish va oxir-oqibat, Amerika hukumatining butun tizimini rad etishdir<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nationalreview.com/2021/06/maggie-haberman-is-right/|sarlavha=Maggie Haberman Is Right|sana=3 June 2021|muallif=Charles C. W. Cooke|ish=National Review}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Cooke xotini va ikki o‘g‘li bilan Floridada yashaydi. Uning xotini katolik boʻlsa-da<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Charles C. W. Cooke on Twitter |work=Twitter |url=https://twitter.com/charlescwcooke/status/666680946347941892 |access-date=31 December 2016}}</ref>, Cooke oʻzini [[Ateizm|ateist]] deb taʼriflaydi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Yes, Atheism and Conservatism Are Compatible |work=National Review |url=http://nationalreview.com/article/372060/yes-atheism-and-conservatism-are-compatible-charles-c-w-cooke |access-date=31 December 2016}}</ref>.Cooke Fransuz tilini yaxshi biladi va oʻzini „frankofil“ deb tan oladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://reason.com/blog/2016/08/10/charles-cw-cooke-on-brexit-nevertrump-an|sarlavha=Charles C.W. Cooke on Brexit, #NeverTrump, and the Future of National Review: New at Reason|sana=10 August 2016}}</ref>. == Ishlar == * Cooke, Charles CW ''Konservatorlar manifesti: Libertarlar, konservatorlar va oʻng kelajagi uchun kurash.'' Nyu-York, Crown Forum, 2015 yil.{{ISBN|9780804139724}} == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Amerikalik ateistlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:WikiJurnalistika]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 6wgnzact04xiagl39t3fupnfvjbpxem 2725525 2725517 2022-07-30T13:37:19Z Kagansky 41978 wikitext text/x-wiki {{Jurnalist bilgiqutisi | ismi = Charles C. W. Cooke | tasvir = ChCWCook (cropped).jpg | tasvir_eni =300px | izoh = 2020-yildagi rasmi | tugʻilgan_sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1984|11|4}} | tugʻilgan_joyi = {{TavalludJoyi|Cambridge}}, {{TavalludJoyi|Birlashgan Qirollik}} | vafot_sanasi = <!-- {{vafot sanasi|Yil|Oy|Kun}} --> | vafot_joyi = | istiqomat_joylari = {{Buyuk Britaniya}}<br>{{AQSh}} | fuqaroligi = Amerika | millati = | sohasi = [[Jurnalist]], [[yozuvchi]] | ish_joylari = Los Angelesdagi Times jurnali | instituti = | taʼlimi = [[Lady Margaret Hall, Oxford]] ([[Bachelor of Arts|BA]]) | tezis_sarlavhasi = «Konservatoriya manifestining», «Milliy sharhlar» | akademik_rahbarlari = | mashhur_shogirdlari = | mashhur_ishlari = | oʻtkazayotgan_taʼsiri = | koʻrsatgan_taʼsiri = | mukofotlari = | turmush_oʻrtogʻi = Kathryn Murdock (2014-boshlangan) | dini = | vebsayt = }} [[Category:Articles with hCards]] '''Charles Christopher William Cooke''' (1984-yil 4-noyabrda tugʻilgan) — Britaniyada tugʻilgan amerikalik jurnalist va National Review Online jurnalining katta yozuvchisi. == Bolaligi va taʼlim == Cooke va uning singlisi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nationalreview.com/magazine/2018/11/17/of-grapes-and-gaul/|sarlavha=Of Grapes and Gaul|sana=17 November 2018}}</ref>. Angliyaning [[Cambridge|Kembridge]] shahridan tashqarida joylashgan Hemingford Abbots qishlogʻida oʻsgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=A Day for Remembering Not to Forget |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/435993/memorial-day-remembering-sacrifices-ensured-american-freedom |access-date=6 April 2017}}</ref>. Cooke Oxforddagi Ledi Margaret Hall bitiruvchisi boʻlib, u erda Gillian Pile va Klayv Holmes qoʻl ostida Zamonaviy tarix va siyosatni oʻrgangan<ref name="hhiuljhggu">{{Kitob manbasi|url=https://books.google.com/books?id=mI1oBAAAQBAJ&q=charles+c+w+cooke+gillian+peele&pg=PT182|title=The Conservatarian Manifesto: Libertarians, Conservatives, and the Fight for the Right's Future|last=Cooke|first=Charles C. W.|year=2015|publisher=Crown Publishing Group|isbn=978-0804139731|language=en}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Charles C. W. Cooke |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/author/charles-c-w-cooke |access-date=31 December 2016}}</ref>. Oxfordga borishdan oldin u Kingʻs College School, Kembrij va Kimbolton maktablarida tahsil olgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://us11.campaign-archive1.com/?u=a76b64a1db1dd9f4877a82324&id=2b04732f1f&e=%5BUNIQID%5D|sarlavha=Café Americano // Of Mixtapes and the Wireless|ish=us11.campaign-archive1.com|kirish sanasi=31 December 2016}}</ref>. Cooke 2011-yilda AQShga koʻchib keldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Leibovich |first=Interview By Mark |date=18 March 2015 |title=Charles C. W. Cooke Can Fend for Himself |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2015/03/22/magazine/charles-c-w-cooke-can-fend-for-himself.html |access-date=18 June 2016 |issn=0362-4331}}</ref>. U 2018-yil 23-fevralda AQSh fuqaroligini oldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=My American Dream |work=National Review |url=https://www.nationalreview.com/blog/corner/becoming-us-citizen-my-american-dream/ |access-date=23 February 2018}}</ref>. == Faoliyati == Cooke ''Konservatoriya manifestining'' muallifi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.realclearpolitics.com/articles/2015/03/08/conservatarians_welcome_both_cowboys_community.html|sarlavha=Conservatarians Welcome Both Cowboys, Community|ish=RealClearPolitics|kirish sanasi=28 June 2016}}</ref>. ''Milliy sharhdan'' tashqari, u ''[[The New York Times]]''<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cooke |first=Charles C. W. |date=25 October 2014 |title=Do Black People Have Equal Gun Rights? |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2014/10/26/opinion/sunday/do-black-people-have-equal-gun-rights.html?nytmobile=0 |access-date=31 December 2016}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Making Gun Use Safer |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/roomfordebate/2016/01/10/making-gun-use-safer/smart-guns-are-a-delusion |access-date=31 December 2016 |issn=0362-4331}}</ref>, ''[[The Washington Post]]''<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cooke |first=Charles C. W. |date=9 December 2015 |title=The right to bear arms isn't up for debate |work=The Washington Post |url=https://www.washingtonpost.com/news/in-theory/wp/2015/12/09/the-right-to-bear-arms-isnt-up-for-debate/ |access-date=31 December 2016 |issn=0190-8286}}</ref>. va ''Los Angeles Times'' uchun yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.latimes.com/opinion/op-ed/la-oe-cooke-left-embraces-conservatism-20161213-story.html|sarlavha=Post election, progressives are embracing conservative traditions|muallif=Cooke|ism=Charles C. W.|ish=Los Angeles Times|sana=13 December 2016|kirish sanasi=31 December 2016}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.latimes.com/opinion/op-ed/la-oe-cooke-no-fly-list-guns-fifth-amendment-20160617-snap-story.html|sarlavha=Guns and the no-fly list: Whatever happened to due process?|muallif=Cooke|ism=Charles C. W.|ish=Los Angeles Times|sana=17 June 2016|kirish sanasi=31 December 2016}}</ref> Kevin D. Williamson bilan birga u ''Mad Dogs va Englishmen''<ref>{{Veb manbasi|url=https://ricochet.com/series/mad-dogs-englishmen/|sarlavha=Mad Dogs and Englishmen Archives|ish=Ricochet|kirish sanasi=31 December 2016}}</ref> podkastini olib boradi.Cooke ''The Atlantic'' tomonidan „ehtimol, George Willdan yoshroq konservatizmning eng ishonchli himoyachisi“<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Friedersdorf |first=Conor |title=Can Conservative Journalism Survive Populism? |work=The Atlantic |url=http://theatlantic.com/article/539181/ |access-date=12 November 2017}}</ref> va „guruh fikriga oʻxshash har qanday narsaga alerjisi boʻlgan printsipial konservativ“ sifatida tasvirlangan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Friedersdorf |first=Conor |title=Donald Trump Eats First |language=en-US |work=The Atlantic |url=https://theatlantic.com/article/534927/ |access-date=2018-01-13}}</ref> == Siyosiy qarashlar va sharhlar == Oʻzini „konservator“ deb taʼriflagan Cooke senzuraga<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Free Speech without Apologies |work=National Review |url=https://www.nationalreview.com/nrd/articles/418362/free-speech-without-apologies |access-date=31 December 2016}}</ref> va qurol nazoratiga qarshiligi<ref>{{Veb manbasi|url=http://freebeacon.com/issues/challenged-by-national-review-reporter-halperin-cant-offer-single-policy-solution-to-gun-violence/|sarlavha=Challenged By National Review Reporter, Halperin Can't Offer Single Policy Solution To Gun Violence|ish=The Washington Free Beacon|sana=2 October 2015|kirish sanasi=28 June 2016}}</ref>, yanada mustahkam federalizmni qoʻllab-quvvatlashi<ref name="Manifesto">{{Kitob manbasi|url=https://books.google.com/books?id=mI1oBAAAQBAJ&q=charles+c+w+cooke+gillian+peele&pg=PT182|title=The Conservatarian Manifesto: Libertarians, Conservatives, and the Fight for the Right's Future|last=Cooke|first=Charles C. W.|year=2015|publisher=Crown Publishing Group|isbn=978-0804139731|language=en}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCooke2015">Cooke, Charles C. W. (2015). [https://books.google.com/books?id=mI1oBAAAQBAJ&q=charles+c+w+cooke+gillian+peele&pg=PT182 ''The Conservatarian Manifesto: Libertarians, Conservatives, and the Fight for the Rightʼs Future'']. Crown Publishing Group. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0804139731|<bdi>978-0804139731</bdi>]].</cite></ref><ref>{{Citation|last=John Locke Foundation|title=National Review's Charles Cooke touts value of federalism|date=18 May 2015|url=https://www.youtube.com/watch?v=arjK1gYfk1A|access-date=1 January 2017}}</ref>, „imperator prezidentligi“ ni mensimasligi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.latimes.com/opinion/op-ed/la-oe-cooke-tariffs-congress-20180725-story.html|sarlavha=Outraged by Trump's trade war? Tell Congress to take back its tariff power|muallif=Cooke|ism=Charles C. W.|ish=[[Los Angeles Times]]|sana=25 July 2018|kirish sanasi=2018-08-01}}</ref> va ommabop fanni siyosiylashtirishga eʼtirozlari bilan mashxurdir<ref>{{Veb manbasi|url=http://op-talk.blogs.nytimes.com/2014/08/01/what-happens-when-you-mess-with-nerds/?_r=0|sarlavha=What Happens When You Mess With Nerds|muallif=North|ism=Anna|kirish sanasi=28 June 2016|sana=August 2014}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=A liberal nerd 'problem' |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/blogs-echochambers-28614816 |access-date=28 June 2016}}</ref>. Koʻp masalalarda, Cooke liberalikka tayanadi, masalan, marixuanani (va barcha boshqa giyohvand moddalarni) qonuniylashtirishni qoʻllab-quvvatlashi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Charles C. W. Cooke on Twitter |work=Twitter |url=https://twitter.com/charlescwcooke/status/428918041292730368 |access-date=6 April 2017}}</ref>, [ asosiy boʻlmagan manba zarur ] fohishalik<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Legalize Prostitution |language=en |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/352932/legalize-prostitution-charles-c-w-cooke |access-date=2018-01-20}}</ref>, va bir jinsli nikoh<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=A Few Thoughts on Today's Obergefell Supreme Court Decision |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/corner/420381/few-thoughts-todays-obergefell-supreme-court-decision-charles-c-w-cooke |access-date=6 April 2017}}</ref>, va uning qarshiligi Patriot qonuni<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=The IRS's Curious Immunity |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/348448/irss-curious-immunity-charles-c-w-cooke |access-date=6 April 2017}}</ref> va Milliy xavfsizlik agentligining metamaʼlumotlarni yigʻish dasturi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Liberty in the Tentacular State |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/350609/liberty-tentacular-state-charles-c-w-cooke |access-date=6 April 2017}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=NSA Critics, Right All Along |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/356104/nsa-critics-right-all-along-charles-c-w-cooke |access-date=6 April 2017}}</ref>. Qurolni saqlash va olib yurish huquqining ishonchli himoyachisi boʻlib, u Qoʻshma Shtatlar Konstitutsiyasiga kiritilgan ikkinchi tuzatishning „jamoaviy huquq“ nazariyasini „mutlaqo gʻalati“<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Even Obama Understands the Second Amendment |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/429402/second-amendment-individual-right-response-austin-sarat |access-date=6 April 2017}}</ref> va „Oyga qoʻnish haqiqatchiligining huquqiy ekvivalenti“ deb taʼriflagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Slate Goes All in on Second Amendment Trutherism |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/corner/436693/slate-lies-about-second-amendment |access-date=6 April 2017}}</ref>. Cooke konstitutsiyaviy originalist<ref name="Manifesto" /> va maʼmuriy davlat tanqidchisi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Our Presidents Are Beginning to Act Like Kings |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/428909/royal-presidency-when-presidents-act-kings |access-date=6 April 2017}}</ref>.U oʻlim jazosiga qarshi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2014-05-08 |title=Against Capital Punishment {{!}} National Review |language=en-US |work=National Review |url=https://www.nationalreview.com/2014/05/against-capital-punishment-charles-c-w-cooke/ |access-date=2018-04-06}}</ref>. Cooke konservativ harakatning irqdagi koʻr-koʻrona nuqtasi sifatida taʼriflagan narsani muntazam ravishda tanqid qilib keladi. 2015-yilda u [[qullik]] va [[segregatsiya]] „ inqilob davrida yuzaga kelgan qiyinchiliklarni ortda qoldirgan muammolarni keltirib chiqardi … Amerikadagi inglizlarning jinoyati Britaniyaning yaxshi hukumat haqidagi tushunchalarini unga oʻrganib qolgan xalqqa inkor etish edi“ deb yozgan edi. buni injiqlik bilan qilish. Janubdagi oq tanlilik jinoyati, Ida B. Wellsning soʻzlariga koʻra, koʻpchilik yoqtirmagan har qanday odamning „quloqlarini, oyoq barmoqlarini va barmoqlarini kesib, goʻshtini kesib tashlash va qismlarni taqsimlash“ edi. koʻp hollarda oʻrnatilgan davlat siyosati masalasi sifatida<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=The GOP's Conspicuous Absence from Selma |work=National Review |url=http://www.nationalreview.com/article/415040/gops-conspicuous-absence-selma-charles-c-w-cooke |access-date=6 April 2017}}</ref>." Oʻtgan yilgi maqolasida Cooke taʼkidlaganidek, "Amerika tarixining koʻp qismi uchun odamlarning butun sinfi, albatta, qul boʻlgan, kaltaklangan, quvgʻin qilingan, eng dahshatli adolatsizliklarga duchor boʻlgan va ochiqdan ochiq tarzda amalda siyosiy holatda istisno qilingan. Biz bugun „zulm“ so‘zini o‘zining asl maqsadi qirol George III uchun saqlashni yoki uni chet el despotlariga nisbatan qo‘llashni afzal ko‘ramiz. Ammo Mustaqillik Deklaratsiyasining soʻzlarini eʼtiborsiz qoldirib, Qochqin qullar toʻgʻrisidagi qonunni qabul qilgan va amalga oshirgan hukumatlarga yana qanday tavsifni oqilona qoʻllash mumkin? Qayta qurishni tor-mor etgan odamlarni yana qanday koʻrishimiz mumkin? 20-asr boshlarida itoatkor Amerika janubiga qanday qarashimiz mumkin? „Bu yerda“ nimalar sodir boʻldi."<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=The Great Equalizer |work=National Review |url=https://www.nationalreview.com/nrd/articles/384819/great-equalizer |access-date=6 April 2017}}</ref> 2021-yilning may oyida Cooke NPR<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-06-03|sarlavha=Data Scientist Rebekah Jones, Facing Arrest, Turns Herself In To Florida Authorities|url=https://www.npr.org/sections/coronavirus-live-updates/2021/01/18/957914495/data-scientist-rebekah-jones-facing-arrest-turns-herself-in-to-florida-authoriti|kirish sanasi=2021-06-03|ish=National Public Radio|til=en-US}}</ref>, <nowiki><i id="mwjA">Reason</i></nowiki><ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-13|sarlavha=Rebekah Jones, Florida's COVID-19 Whistleblower, Seems Like a Fraud|url=https://reason.com/2021/05/13/rebekah-jones-floridas-covid-19-whistleblower-seems-like-a-fraud/|kirish sanasi=2021-05-18|ish=[[Reason (magazine)|Reason]]|til=en-US|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210513160924/https://reason.com/2021/05/13/rebekah-jones-floridas-covid-19-whistleblower-seems-like-a-fraud/|arxivsana=13 May 2021}}</ref>, va ''Business Insider'' kabi savdo nuqtalari tomonidan olingan Rebeka Jons tomonidan taqdim etilgan [[COVID-19 koronavirus infeksiyasi|COVID-19]] firibgarligi va siyosiy taʼqibga oid daʼvolarni<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-13|sarlavha=Rebekah Jones, the COVID Whistleblower Who Wasn't|url=https://www.nationalreview.com/2021/05/rebekah-jones-the-covid-whistleblower-who-wasnt/|kirish sanasi=2021-05-14|ish=National Review|til=en-US}}</ref> rad etuvchi asar muallifi boʻldi<ref>{{Veb manbasi|muallif=McLaughlin|ism=Kelly|sarlavha=The Florida COVID-19 data 'whistleblower' crashed the state's dashboard and locked out her manager before she was fired, the National Review reports|url=https://www.businessinsider.com/rebekah-jones-florida-covid-19-whistleblower-dashboard-national-review-2021-5|kirish sanasi=2021-05-18|ish=Business Insider|til=en-US}}</ref>. Cookening fikrlari Bosh inspektorlik idorasi tomonidan tasdiqlandi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Bustos|ism=Sergio|sarlavha=State investigators dismiss Rebekah Jones's claims of Florida fudging COVID-19 data|url=https://www.tallahassee.com/story/news/2022/05/27/rebekkah-jones-report-fails-support-claims-florida-covid-19-data-doctored/9953780002/|kirish sanasi=2022-05-29|ish=Tallahassee Democrat|til=en-US}}</ref>. 2021-yil iyun oyida ''Milliy'' sharhda yozgan Cooke ''The New York Times gazetasi'' xodimi <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Maggie_Haberman" rel="mw:ExtLink" title="Maggie Haberman" class="cx-link" data-linkid="122">Maggie Haberman</a> [[Donald Trump]] hamkorlariga avgust oyiga qadar prezident lavozimiga qayta tiklanishini aytgani haqidagi xabarini tasdiqladi. U qisman shunday deb yozgan edi: "Trumpning aldanishining miqyosi juda hayratlanarli. Bu shunchaki faktlarning gʻayrioddiy talqini yoki qiziqarli nosozlik emas, balki prezidentlikdan keyingi qaygʻuli suhbatning ahamiyatsiz misoli ham emas. Bu haqiqatni rad etish, qonunni rad etish va oxir-oqibat, Amerika hukumatining butun tizimini rad etishdir<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nationalreview.com/2021/06/maggie-haberman-is-right/|sarlavha=Maggie Haberman Is Right|sana=3 June 2021|muallif=Charles C. W. Cooke|ish=National Review}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Cooke xotini va ikki o‘g‘li bilan Floridada yashaydi. Uning xotini katolik boʻlsa-da<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Charles C. W. Cooke on Twitter |work=Twitter |url=https://twitter.com/charlescwcooke/status/666680946347941892 |access-date=31 December 2016}}</ref>, Cooke oʻzini [[Ateizm|ateist]] deb taʼriflaydi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Yes, Atheism and Conservatism Are Compatible |work=National Review |url=http://nationalreview.com/article/372060/yes-atheism-and-conservatism-are-compatible-charles-c-w-cooke |access-date=31 December 2016}}</ref>.Cooke Fransuz tilini yaxshi biladi va oʻzini „frankofil“ deb tan oladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://reason.com/blog/2016/08/10/charles-cw-cooke-on-brexit-nevertrump-an|sarlavha=Charles C.W. Cooke on Brexit, #NeverTrump, and the Future of National Review: New at Reason|sana=10 August 2016}}</ref>. == Ishlar == * Cooke, Charles CW ''Konservatorlar manifesti: Libertarlar, konservatorlar va oʻng kelajagi uchun kurash.'' Nyu-York, Crown Forum, 2015 yil.{{ISBN|9780804139724}} == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Amerikalik ateistlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:WikiJurnalistika]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 4ao4kjcl5fej03umxvorynfwpwizg4d Danny Pudi 0 757215 2726346 2720320 2022-07-31T06:33:26Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Danny Pudi|portret=Danny Pudi by Gage Skidmore 2.jpg|tavsif=Pudi 2013-yil iyulda|tugʻilgan paytidagi ismi=Daniel Mark Pudi|tavallud sanasi={{birth date and age|1979|03|10}}<ref name="biography"/>|tavallud joyi=[[Chikago]], [[Illinoys]], [[AQSh]]|bilimi=[[Marquette University]]|kasbi={{hlist|[[Aktyor]]|[[qiziqchi]]|[[yozuvchi]]|[[prodyuser]]|[[direktor]]}}|faoliyat_yillari=2005-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Bridget Showalter|2004}}|bolalari=2|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Daniel Mark Pudi''' (1979-yil 10-martda tugʻilgan)<ref name="biography">{{Veb manbasi|url=http://www.fancast.com/people/Danny-Pudi/1989056/biography/about|sarlavha=Danny Pudi Biography|nashriyot=Fancast|kirish sanasi=November 9, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101119021507/http://www.fancast.com/people/Danny-Pudi/1989056/biography/about|arxivsana=November 19, 2010}}</ref> — amerikalik aktyor va komediyachi. Uning rollari orasida ''Jamiyat'' komediya teleserialidagi Abed Nodir (2009-2015),<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Danny Pudi: Community cast - NBC.com|url=https://www.nbc.com/community/credits/cast/danny-pudi|ish=NBC|til=en-US|kirish sanasi=May 25, 2020}}</ref> u komediya serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktyor uchun tanqidchilar tanlovi televideniyesi mukofotiga uchta nominatsiya va TCA mukofotiga bitta nominatsiyani olgan. 2020-yildan beri u Apple TV+ komediya seriyasida „''Mythic Quest''“da Brad Bakshi rolini o‘ynagan. U ''[[Oʻrdaklar sarguzashti|DuckTales]]''-ning [[Oʻrdaklar sarguzashti (TV serial, 2017)|2017-yilda qayta ishga tushirilishida]] Hueyning ovozi edi. == Yoshlik == Daniel Mark Pudi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=J. William and Mary Diederich College of Communication Award Recipients Young Alumnus of the Year Award: DANIEL M. PUDI, COMM '01|url=http://www.marquette.edu/alumni/awards/recipient_Pudi.php|kirish sanasi=March 13, 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130305103412/http://www.marquette.edu/alumni/awards/recipient_Pudi.php|arxivsana=March 5, 2013}}</ref> 1979-yil 10-martda [[Chicago|Chikagoda]]<ref name="biography">{{Veb manbasi|url=http://www.fancast.com/people/Danny-Pudi/1989056/biography/about|sarlavha=Danny Pudi Biography|nashriyot=Fancast|kirish sanasi=November 9, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101119021507/http://www.fancast.com/people/Danny-Pudi/1989056/biography/about|arxivsana=November 19, 2010}}</ref> dasturchi va tahlilchi Teresa<ref name="poles">{{Veb manbasi|url=http://www.poles.org/db/p_names/PudiKomendant_TK.html|sarlavha=Teresa K. Pudi (Komendant)|nashriyot=Poles.org|kirish sanasi=June 10, 2014}}</ref> va marhum Avraam L. Pudi oilasida tug‘ilgan<ref name="abraam">{{Veb manbasi|url=https://www.legacy.com/obituaries/name/abraham-pudi-obituary?pid=189671416|sarlavha=Abraham Pudi: Obituary|nashriyot=Legacy.com|kirish sanasi=March 21, 2019}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.simkinsfh.com/obituary/Abraham-Pudi|sarlavha=Obituary for Abraham L. Pudi &#124; Simkins Funeral Home}}</ref>. Uning ota-onasi AQShga koʻchib oʻtgan va fuqarolikka ega boʻlgan: onasi [[Polsha|Polshaning]] Pokośno qishlogʻidan<ref name="poles" /> va otasi [[Hindiston|Hindistonning]] Poduru qishlogʻidan kelgan va telugu nasroniy oilasidan edi<ref name="abraam" /><ref name="souri200911">{{Yangiliklar manbasi |last=Souri |first=Ranjit |date=November 2009 |title=Desis on Cable: Reshma Shetty and Danny Pudi |work=India Currents |url=http://www.indiacurrents.com/news/view_article.html?article_id=23821dac0d05b3f450fba42258a3e12c |url-status=dead |access-date=December 25, 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110604121129/http://www.indiacurrents.com/news/view_article.html?article_id=23821dac0d05b3f450fba42258a3e12c |archive-date=June 4, 2011}}</ref><ref name="birth">{{Yangiliklar manbasi |last=Wagner |first=Curt |date=January 23, 2012 |title='Community' star Danny Pudi, wife have twins |work=Show Patrol |publisher=RedEye |location=Chicago |url=http://articles.redeyechicago.com/2012-01-23/entertainment/30656694_1_twins-ken-jeong-nbc-sitcom |access-date=June 10, 2014}}</ref>. Pudi onasi va buvisi bilan [[Polyak tili|polyak]] tilida gaplashib oʻsgan<ref name="10Things">{{Yangiliklar manbasi |date=Spring 2004 |title=10 things you don't know about Danny Pudi |work=Marquette Magazine |publisher=Marquette University |url=http://www.marquette.edu/magazine/recent.php?subaction=showfull&id=1264489261 |access-date=June 10, 2014}}</ref>. U akasi Adam va singlisi Ketherine bilan Chikagoning janubiy tomonida oʻsgan, ammo shimoliy chekka Nilesdagi Notr-Dam kollejiga tayyorgarlik koʻrgan{{R|souri200911}}<ref>''[[The Bonnie Hunt Show]]'', October 9, 2009.</ref>. 2013-yilda u Notre Dame kolleji tayyorgarligida boshlangʻich nutqini aytdi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Danny Pudi of 'Community' Speaking At Notre Dame Graduation|url=https://patch.com/illinois/niles/danny-pudi-of-community-speaking-at-notre-dame-graduation|sana=May 24, 2013|ish=Niles-Morton Grove, IL Patch|til=en|kirish sanasi=May 20, 2020}}</ref>. Pudi Chikagoda raqsni oʻrgangan va [[Miluoki|Viskonsin shtatining Milwaukee]] shahridagi Market universitetida tahsil olgan va 2001 yilda aloqa va teatr fakultetini tamomlagan<ref name="breakout">{{Yangiliklar manbasi |last=Etter |first=Nicole Sweeney |title=Breakout star Danny Pudi was a hit at Marquette first |work=Marquette Magazine |publisher=Marquette University |url=http://www.marquette.edu/magazine/recent.php?subaction=showfull&id=1263573720&archive= |url-status=dead |access-date=June 10, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141218235203/http://www.marquette.edu/magazine/recent.php?subaction=showfull&id=1263573720&archive= |archive-date=December 18, 2014}}</ref>. Marketda u Chris Farley stipendiyasining birinchi gʻolibi boʻlgan<ref name="breakout" />. Bir yillik maktab uchun pul toʻlashdan tashqari, stipendiya uni Jim Breuer va Dave Chappelle ishtirokidagi improvlik komediya tadbirida chiqishga olib keldi va uning takomillashtirishni oʻrganishga qiziqishini oshirdi<ref name="souri200911">{{Yangiliklar manbasi |last=Souri |first=Ranjit |date=November 2009 |title=Desis on Cable: Reshma Shetty and Danny Pudi |work=India Currents |url=http://www.indiacurrents.com/news/view_article.html?article_id=23821dac0d05b3f450fba42258a3e12c |url-status=dead |access-date=December 25, 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110604121129/http://www.indiacurrents.com/news/view_article.html?article_id=23821dac0d05b3f450fba42258a3e12c |archive-date=June 4, 2011}}</ref>. Marketdan keyin u Viskonsindagi yozgi fond teatrida chiqish qildi, Chikagodagi Ikkinchi shaharda tahsil oldi<ref name="souri200911" /><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lee |first=Traci G. |date=December 21, 2016 |title=If You Can't Beat Them, Laugh at Them: How Asian America Responded to Hollywood in 2016 |publisher=[[NBC News]] |url=https://www.nbcnews.com/storyline/2016-year-in-review/if-you-can-t-beat-them-laugh-them-how-asian-n698401}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Pudi Bridget Showalterga uylangan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=October 8, 2004 |title=Weddings; Showalter-Pudi |work=Telegraph - Herald |location=Dubuque, Iowa |url=http://freepages.genealogy.rootsweb.ancestry.com/~nicklaus/articles/farrell/show_linusfam_obit.txt |access-date=June 10, 2014}}</ref>. Ular Market universitetida birinchi kursda oʻqish paytida tanishgan{{R|souri200911}}. Ularning egizaklari, James Timothy ismli oʻgʻil va Fiona Leigh ismli qizi 2012-yil yanvarida tugʻilgan<ref name="birth">{{Yangiliklar manbasi |last=Wagner |first=Curt |date=January 23, 2012 |title='Community' star Danny Pudi, wife have twins |work=Show Patrol |publisher=RedEye |location=Chicago |url=http://articles.redeyechicago.com/2012-01-23/entertainment/30656694_1_twins-ken-jeong-nbc-sitcom |access-date=June 10, 2014}}</ref>. Pudi ham yuguruvchi va bir necha [[Marafon yugurishi|marafonlarni]] yakunladi{{R|souri200911}}. Pudi 2014-yilda [[Pasadena (California)|Pasadenada]] uy sotib oldi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Beale|ism=Lauren|sana=2014-03-25|sarlavha=Danny Pudi buys Pasadena home from Olympic swimmer|url=https://www.latimes.com/business/realestate/hot-property/la-fi-hotprop-danny-pudi-20140325-story.html|kirish sanasi=2020-11-16|ish=Los Angeles Times|til=en-US}}</ref>. == Filmografiya == {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFFFCC;" |{{dagger|alt=Not yet released}} | Hali chop etilmagan asarlarni bildiradi |} === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2007 |''Cop Show'' |Saffa |- |2009 |''Road Trip: Beer Pong'' |Arash |- |2009 |''Nilam Auntie: An International Treasure'' |Melvin |- |2010 |''Blowout Sale'' |Glen |- |2011 |''Fully Loaded'' |Danny |- |2011 |''Hoodwinked Too! Hood vs. Evil'' |Little Boy Blue (voice) |- |2011 |''Where the Magic Happens'' |Unknown role |- |2012 |''Leader of the Pack'' |Doug |- |2012 |''{{Sortname|The|Guilt Trip}}'' |Sanjay |- |2012 |''Flatland 2: Sphereland'' |Puncto (voice) |- |2013 |''{{Sortname|The|Pretty One}}'' |Dr. Rao |- |2013 |''Vijay and I'' |Rad |- |2013 |''{{Sortname|The|Knights of Badassdom}}'' |Lando |- |2014 |''Untucked'' | {{N/a}} |- |2014 |''[[Birinchi qasoskor: Qish askari|Captain America: The Winter Soldier]]'' |Com Tech #1 |- |2015 |''Larry Gaye: Renegade Male Flight Attendant'' |Nathan Vignes |- |2016 |''{{Sortname|The|Tiger Hunter}}'' |Sami Malik |- |2016 |''Taken to the Cleaner'' |Billy |- |2016 |''Star Trek Beyond'' |Fi’Ja |- |2016 |''After the Sun Fell'' |Adam |- |2017 |''[[Smurflar: Yoʻqolgan qishloq|Smurfs: The Lost Village]]'' |Brainy Smurf (voice) |- |2018 |''Lost Wallet'' | {{N/a}} |- |2018 |''Good Girls Get High'' |Mr. D |- |2019 |''Babysplitters'' |Jeff Penaras |- |2020 |''The Argument'' |Brett |- |2021 |''Flora &amp;amp; Ulysses'' |Miller |- |2022 |''Corner Office'' |Rakesh |- |2022 |''American Dreamer'' |Craig |- |TBA | style="background:#FFFFCC;" |''Somebody I Used to Know'' | |- |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2006 |''[[ER]]'' |Mahir Kardatay |- |2006 |''Gilmore Girls'' |Raj |- |2006 |''{{Sortname|The|West Wing}}'' |Santos Aide |- |2007-2008 |''Greek'' |Sanjay |- |2008 |''{{Sortname|The|Bill Engvall Show}}'' |Josh |- |2009-2015 |''Community'' |Abed Nadir |- |2011 |''Cougar Town'' |Abed Nadir |- |2011 |''Robot Chicken'' |Various voices |- |2011 |''Chuck'' |Vali Chandrasekaren |- |2012 |''{{Sortname|The|Book Club}}'' |Danny |- |2013 |''Hot in Cleveland'' |Tommy |- |2013 |''Royal Pains'' |Garrett |- |2014 |''Randy Cunningham: 9th Grade Ninja'' |Levander Hart (voice) |- |2014 |''30 for 30 Shorts'' | {{N/a}} |- |2015 |''Newsreaders'' |Ivan Folange |- |2015 |''TripTank'' |Various voices |- |2016 |''Dr. Ken'' |Topher |- |2016 |''Pickle and Peanut'' |Bike Jumper (voice) |- |2016 |''Great Minds with Dan Harmon'' |[[Budda|Buddha]] |- |2016 |''Angie Tribeca'' |Garth Tweedner |- |2016 |''Better Things'' |Danny |- |2017 |''Powerless'' |Teddy |- |2017 |''The Guest Book'' |Tim |- |2017 |''Do You Want to See a Dead Body?'' |Himself |- |2017-2021 |''[[Oʻrdaklar sarguzashti (TV serial, 2017)|DuckTales]]'' |Huey (voice) |- |2018 |''Impulse'' |Beanie |- |2018-2020 |''Harvey Street Kids'' |Tiny (voice) |- |2018 |''Bobcat Goldthwaitʼs Misfits &amp;amp; Monsters'' |Calvin Reichart |- |2018 |''Alone Together'' |Chris |- |2020-present |''Mythic Quest'' |Brad Bakshi |- |2020 |''Mira, Royal Detective'' |Sanjeev Joshi (voice) |- |2021 |''Calls'' |Dr. Burman (voice) |- |2021 |''Summer Camp Island'' |Cookiesmell (voice) |- |TBA |''Avatar: The Last Airbender'' |The Mechanist |} === Video Oʻyinlar === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Rol |- |2017 |''Hearthstone'' |Professor George Herbert Doyle IV |} == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Havolalar == * {{IMDbda kishi|2209821}} * {{Twitter|dannypudi|Danny Pudi}} [[Turkum:Amerikalik erkak ovoz aktyorlari]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1979-yilda tugʻilganlar]] bf3tznojqbup1culdvi1ioji8rmkr3g Melissa Peterman 0 757229 2726344 2720374 2022-07-31T06:32:37Z Visola Tangirova 72133 /* Havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Melissa Peterman|portret=Melissa Peterman by Gage Skidmore.jpg|tavsif=Peterman 2017-yilda|tavallud sanasi=|vafot sanasi=<!-- Valid citation required for date of birth for BLP. (WP:BLPPRIVACY) -->|tavallud joyi=[[Edina]], [[Minnesota]], [[AQSh]]|vafot joyi=|tugʻilgan paytidagi ismi=Melissa Margaret Peterman|kasbi={{hlist|Aktrisa|qiziqchi}}|faoliyat_yillari=1996-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|John Brady|1999}}|bolalari=1|fuqaroligi={{AQSh}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Melissa Margaret Peterman''' — amerikalik aktrisa va komediyachi. U ''Reba telekomediya'' serialida Barbra Jean rolini o‘ynagan,<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.cmt.com/shows|sarlavha=CMT : TV Shows : Watch Full Episodes Online : Featured Shows, Schedules and Top 20 Video Countdown|ish=CMT|kirish sanasi=May 19, 2020}}</ref> ABC Family / [[Freeform]] seriyali ''Baby'' Daddyda Bonnie Wheeler rolida, ''[[The Big Bang Theory|Katta portlash nazariyasining]]'' spin-offi ''Young Sheldonda'' Brenda Sparks rolida o‘ynagan va ABC telekanalining boshlovchisi bo‘lgan == Hayot va martaba == === Yoshlik === Peterman [[Minnesota]] shtatining Edina shahrida tugʻilgan va [[Minnesota|Minnesota shtatining]] [[Minnesota|Bernsvill]] [[Burnsville (Minnesota)|shahrida]] oʻsgan. Bernsvill oʻrta maktabini tugatgandan soʻng, u Mankatodagi teatr boʻyicha ixtisoslashgan Minnesota shtat universitetiga oʻqishga kirdi. Minnesota shtati universitetini tugatgandan soʻng, Piterman Hey City teatrining „''Tony nʼTinaʼs Wedding“'' spektaklida Madeline Monroe rolini oʻynadi. 600 dan ortiq spektakllardan soʻng u [[Minneapolis|Minneapolisdagi]] „Brave New Workshop“ improvizatsiya komediya teatrida yozish va chiqishni davom ettirdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Melissa Peterman |publisher=CMT Press |url=http://www.cmtpress.com/bios/details.cfm?BiographyID=1000213 |url-status=dead |access-date=2013-03-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141215042604/http://www.cmtpress.com/bios/details.cfm?BiographyID=1000213 |archive-date=2014-12-15}}</ref>. Teatr Pat Proft, Loui Anderson, Cedric Yarbrough, Mo Collins va Al Franken kabi bitiruvchilari bilan faxrlanadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Brave New Workshop – Alumni |publisher=Brave New Workshop Comedy Theatre |url=http://theatre.bravenewworkshop.com/AboutUs/Alumni.aspx |url-status=dead |access-date=2013-03-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130306143752/http://theatre.bravenewworkshop.com/AboutUs/Alumni.aspx |archive-date=2013-03-06}}</ref>. Brave New Workshop bilan birga, u Chikagodagi Improv festivalida va [[Texas|Texasning]] [[Ostin]] shahridagi Big Stink komediya festivalida ham chiqish qildi. 1996-yilda Peterman aka- uka Oskar mukofotiga sazovor boʻlgan Koenning „''Fargo''“ filmida „Xoker #2“ rolida debyut qildi. [[Fayl:Melissa_Peterman.jpg|left|thumb| Peterman 2008-yilda konsert beradi]] [[Fayl:Melissa_Peterman_-_DSC_0142.jpg|right|thumb| Peterman 2013-yil]] == Shaxsiy hayot == Peterman Los-Anjelesdagi xavf ostida boʻlgan yoshlarga yordam beradigan notijorat tashkilot The Unusual Suspects Theatre Company bilan ishlaydi. Uning Riley David Brady ismli o‘g‘li bor<ref>{{Veb manbasi|url=http://hollywoodjournal.com/making-a-difference/see-a-play-change-a-life/20130606/|sarlavha=Hollywood Journal|ish=hollywoodjournal.com|kirish sanasi=May 19, 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181209124629/http://hollywoodjournal.com/making-a-difference/see-a-play-change-a-life/20130606/|arxivsana=2018-12-09}}</ref>. === Ozish === Melissa Peterman 2005-yilda oʻz chaqalogʻi Riley David tugʻilgandan keyin vazn qoʻshdi. Aktrisa dietaga rioya qilish va eng yaxshi mashqlarni bajarish orqali ozishga vaʼda berdi va bu harakat oʻz samarasini 2006-yilda 60 kilogrammga tashlaganida berdi<ref>{{Veb manbasi|sana=2022-02-03|sarlavha=Melissa Peterman weight loss {{!}} Diet and exercise routine — Health Makes You|url=https://healthmakesyou.com/melissa-peterman-weight-loss/|kirish sanasi=2022-03-18|ish=healthmakesyou.com|til=en-us}}</ref>. Peterman, shuningdek, vazn yoʻqotish maqsadiga erishishga yordam beradigan shaxsiy murabbiyni yolladi. == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" |+Film !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Eslatmalar |- |1996 |''Fargo'' |Hooker #2 |Film debyuti |- |2001 |''How High'' |Shelia Cain | |- |2006 |''Cook-Off'' |Nancy Shmaedeke |Chiqarilmagan |- |2009 |''Dirty Politics'' |Rita Breaux |Chiqarilmagan |- |2012 |''Here Comes the Boom'' |Lauren Voss | |- |2014 |''Muffin Top: A Love Story'' |Kim | |} {| class="wikitable sortable" |+Televizion !Yil !Nom !Rol |- |2000 |''Just Shoot Me'' |Claire |- |2000 |''Normal, Ohio'' |Pamela |- |2001-07 |''Reba'' |Barbra Jean Hart |- |2003 |''Recipe For Disaster'' |Gigi Grant |- |2003 |''The Pitts'' |Shirley/Shelly |- |2003-2004 |''Pyramid'' |Herself |- |2004 |''Johnny Bravo'' |Becky |- |2006 |''Ned’s Declassified School Survival Guide'' |Mrs. Splitz |- |2006 |''Exploring Space: The Quest for Life'' | {{N/a}} |- |2007 |''CMT Comedy Stage'' |Host |- |2008 |''[[American Dad!]]'' |Sister Mary |- |2008 |''Living with Abandon'' |Rachelle |- |2008 |''Untitled Cedric the Entertainer Project'' |Marci Wittman |- |2009 |''Rita Rocks'' |Jennifer |- |2009 |''Surviving Suburbia'' |Mrs. Munice |- |2009-12 |''The Singing Bee'' |Host |- |2010 |''CMT Hot 20 Countdown'' |Herself |- |2010-12, 2015 |''Pretty the Series'' |Candy |- |2011 |''Working Class'' |Carli Mitchell |- |2012 |''The Pyramid'' |Herself |- |2012 |''Retired at 35'' |Julia |- |2012-17 |''Baby Daddy'' |Bonnie Wheeler |- |2013-14 |''Bet on Your Baby'' |Host |- |2013 |''Dancing Fools'' |Host |- |2014 |''Miss USA'' |Herself |- |2014 |''Deal with It'' |Herself |- |2015-16 |''Celebrity Name Game'' |Herself |- |2016 |''Home & Family'' |Guest Host |- |2016 |''The $100,000 Pyramid'' |Herself/Celebrity Guest |- |2016 |''Celebs React'' |Herself |- |2016-17 |''Valerieʼs Home Cooking'' |Herself |- |2017 |''Worst Cooks in America: Celebrity Edition'' |Herself |- |2018-present |''Young Sheldon'' |Brenda Sparks |- |2019 |''A Gingerbread Romance'' |Linda |- |2019-20 |''Sydney to the Max'' |Mrs. Harris |- |2019-20 |''Last Man Standing'' |Celia „CeCe“ Powers |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|0676292}} * [http://thewb.warnerbros.com/web/show_bio.jsp?id=RB-G-MPeterman Melissa Peterman cast bio on The WB] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] b07ww17uevhl7kfv1okynw3mt5tk29c 2726345 2726344 2022-07-31T06:32:55Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Melissa Peterman|portret=Melissa Peterman by Gage Skidmore.jpg|tavsif=Peterman 2017-yilda|tavallud sanasi=|vafot sanasi=<!-- Valid citation required for date of birth for BLP. (WP:BLPPRIVACY) -->|tavallud joyi=[[Edina]], [[Minnesota]], [[AQSh]]|vafot joyi=|tugʻilgan paytidagi ismi=Melissa Margaret Peterman|kasbi={{hlist|Aktrisa|qiziqchi}}|faoliyat_yillari=1996-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|John Brady|1999}}|bolalari=1|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Melissa Margaret Peterman''' — amerikalik aktrisa va komediyachi. U ''Reba telekomediya'' serialida Barbra Jean rolini o‘ynagan,<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.cmt.com/shows|sarlavha=CMT : TV Shows : Watch Full Episodes Online : Featured Shows, Schedules and Top 20 Video Countdown|ish=CMT|kirish sanasi=May 19, 2020}}</ref> ABC Family / [[Freeform]] seriyali ''Baby'' Daddyda Bonnie Wheeler rolida, ''[[The Big Bang Theory|Katta portlash nazariyasining]]'' spin-offi ''Young Sheldonda'' Brenda Sparks rolida o‘ynagan va ABC telekanalining boshlovchisi bo‘lgan == Hayot va martaba == === Yoshlik === Peterman [[Minnesota]] shtatining Edina shahrida tugʻilgan va [[Minnesota|Minnesota shtatining]] [[Minnesota|Bernsvill]] [[Burnsville (Minnesota)|shahrida]] oʻsgan. Bernsvill oʻrta maktabini tugatgandan soʻng, u Mankatodagi teatr boʻyicha ixtisoslashgan Minnesota shtat universitetiga oʻqishga kirdi. Minnesota shtati universitetini tugatgandan soʻng, Piterman Hey City teatrining „''Tony nʼTinaʼs Wedding“'' spektaklida Madeline Monroe rolini oʻynadi. 600 dan ortiq spektakllardan soʻng u [[Minneapolis|Minneapolisdagi]] „Brave New Workshop“ improvizatsiya komediya teatrida yozish va chiqishni davom ettirdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Melissa Peterman |publisher=CMT Press |url=http://www.cmtpress.com/bios/details.cfm?BiographyID=1000213 |url-status=dead |access-date=2013-03-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141215042604/http://www.cmtpress.com/bios/details.cfm?BiographyID=1000213 |archive-date=2014-12-15}}</ref>. Teatr Pat Proft, Loui Anderson, Cedric Yarbrough, Mo Collins va Al Franken kabi bitiruvchilari bilan faxrlanadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Brave New Workshop – Alumni |publisher=Brave New Workshop Comedy Theatre |url=http://theatre.bravenewworkshop.com/AboutUs/Alumni.aspx |url-status=dead |access-date=2013-03-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130306143752/http://theatre.bravenewworkshop.com/AboutUs/Alumni.aspx |archive-date=2013-03-06}}</ref>. Brave New Workshop bilan birga, u Chikagodagi Improv festivalida va [[Texas|Texasning]] [[Ostin]] shahridagi Big Stink komediya festivalida ham chiqish qildi. 1996-yilda Peterman aka- uka Oskar mukofotiga sazovor boʻlgan Koenning „''Fargo''“ filmida „Xoker #2“ rolida debyut qildi. [[Fayl:Melissa_Peterman.jpg|left|thumb| Peterman 2008-yilda konsert beradi]] [[Fayl:Melissa_Peterman_-_DSC_0142.jpg|right|thumb| Peterman 2013-yil]] == Shaxsiy hayot == Peterman Los-Anjelesdagi xavf ostida boʻlgan yoshlarga yordam beradigan notijorat tashkilot The Unusual Suspects Theatre Company bilan ishlaydi. Uning Riley David Brady ismli o‘g‘li bor<ref>{{Veb manbasi|url=http://hollywoodjournal.com/making-a-difference/see-a-play-change-a-life/20130606/|sarlavha=Hollywood Journal|ish=hollywoodjournal.com|kirish sanasi=May 19, 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181209124629/http://hollywoodjournal.com/making-a-difference/see-a-play-change-a-life/20130606/|arxivsana=2018-12-09}}</ref>. === Ozish === Melissa Peterman 2005-yilda oʻz chaqalogʻi Riley David tugʻilgandan keyin vazn qoʻshdi. Aktrisa dietaga rioya qilish va eng yaxshi mashqlarni bajarish orqali ozishga vaʼda berdi va bu harakat oʻz samarasini 2006-yilda 60 kilogrammga tashlaganida berdi<ref>{{Veb manbasi|sana=2022-02-03|sarlavha=Melissa Peterman weight loss {{!}} Diet and exercise routine — Health Makes You|url=https://healthmakesyou.com/melissa-peterman-weight-loss/|kirish sanasi=2022-03-18|ish=healthmakesyou.com|til=en-us}}</ref>. Peterman, shuningdek, vazn yoʻqotish maqsadiga erishishga yordam beradigan shaxsiy murabbiyni yolladi. == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" |+Film !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Eslatmalar |- |1996 |''Fargo'' |Hooker #2 |Film debyuti |- |2001 |''How High'' |Shelia Cain | |- |2006 |''Cook-Off'' |Nancy Shmaedeke |Chiqarilmagan |- |2009 |''Dirty Politics'' |Rita Breaux |Chiqarilmagan |- |2012 |''Here Comes the Boom'' |Lauren Voss | |- |2014 |''Muffin Top: A Love Story'' |Kim | |} {| class="wikitable sortable" |+Televizion !Yil !Nom !Rol |- |2000 |''Just Shoot Me'' |Claire |- |2000 |''Normal, Ohio'' |Pamela |- |2001-07 |''Reba'' |Barbra Jean Hart |- |2003 |''Recipe For Disaster'' |Gigi Grant |- |2003 |''The Pitts'' |Shirley/Shelly |- |2003-2004 |''Pyramid'' |Herself |- |2004 |''Johnny Bravo'' |Becky |- |2006 |''Ned’s Declassified School Survival Guide'' |Mrs. Splitz |- |2006 |''Exploring Space: The Quest for Life'' | {{N/a}} |- |2007 |''CMT Comedy Stage'' |Host |- |2008 |''[[American Dad!]]'' |Sister Mary |- |2008 |''Living with Abandon'' |Rachelle |- |2008 |''Untitled Cedric the Entertainer Project'' |Marci Wittman |- |2009 |''Rita Rocks'' |Jennifer |- |2009 |''Surviving Suburbia'' |Mrs. Munice |- |2009-12 |''The Singing Bee'' |Host |- |2010 |''CMT Hot 20 Countdown'' |Herself |- |2010-12, 2015 |''Pretty the Series'' |Candy |- |2011 |''Working Class'' |Carli Mitchell |- |2012 |''The Pyramid'' |Herself |- |2012 |''Retired at 35'' |Julia |- |2012-17 |''Baby Daddy'' |Bonnie Wheeler |- |2013-14 |''Bet on Your Baby'' |Host |- |2013 |''Dancing Fools'' |Host |- |2014 |''Miss USA'' |Herself |- |2014 |''Deal with It'' |Herself |- |2015-16 |''Celebrity Name Game'' |Herself |- |2016 |''Home & Family'' |Guest Host |- |2016 |''The $100,000 Pyramid'' |Herself/Celebrity Guest |- |2016 |''Celebs React'' |Herself |- |2016-17 |''Valerieʼs Home Cooking'' |Herself |- |2017 |''Worst Cooks in America: Celebrity Edition'' |Herself |- |2018-present |''Young Sheldon'' |Brenda Sparks |- |2019 |''A Gingerbread Romance'' |Linda |- |2019-20 |''Sydney to the Max'' |Mrs. Harris |- |2019-20 |''Last Man Standing'' |Celia „CeCe“ Powers |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|0676292}} * [http://thewb.warnerbros.com/web/show_bio.jsp?id=RB-G-MPeterman Melissa Peterman cast bio on The WB] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] 9otoaeepjr3pvwf09c28uvn8g42661x Frenk Sinatra 0 757266 2725401 2720497 2022-07-30T12:12:39Z 213.230.87.95 wikitext text/x-wiki {{qayta nomlashga|Frank Sinatra}} {{xatolar}} '''Francis Albert Sinatra''' ({{Lang-en|Frensis Albert Sinatra}}: [[1915-yil]] [[12-dekabr]], [[Hoboken (New Jersey)|Hoboken]], [[Nyu-Jersi|Nyu Jersi]] — [[1998-yil]] [[14-may]], [[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]]) — [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|amerikalik]] [[Ashulachi|qoʻshiqchi]] (kroner), kinoaktyor, [[Film rejissor|rejissyor]], [[Film produser|prodyuser]], shoumen, [[Dirijyorlik|dirijyor]], siyosiy faol. [[Oscar|Oskar]] kino mukofoti sovrindori. Oʻn bir marta u [[Grammy|Grammy mukofoti]]<ref>[http://www.grammy.com/nominees/search?artist=Frank+Sinatra&title=&year=All&genre=All Past Winners Search | GRAMMY.com]</ref> gʻolibi boʻldi. U qo‘shiqlarni ijro etishdagi yuksak mahorati, intonatsion iboraning virtuoz texnikasi, har bir so‘z va bo‘g‘inning aniq ifodalanishi, ovozining „baxmal“ tembri bilan mashhur edi. Sinatra oʻzining 60 yillik ijodiy faoliyati davomida studiya va konsertlarda turli mualliflarning ikki mingdan ortiq qoʻshiqlarini ijro etgan, dunyoning 40 dan ortiq mamlakatlarida gastrollarda boʻlgan va uning qoʻshiqlari yozilgan yozuvlar 150 million nusxada sotilgan.<ref>{{lang-en|This Week in Billboard History: Frank Sinatra's 'Mysterious' Record Label; Live Aid's Bootlegging Scourge}}|url=http://www.billboard.com/biz/articles/news/1159006/this-week-in-billboard-history-frank-sinatras-mysterious-record-label-live%7Csite=[[Billboard]]</ref> [[XX asr|20-asrda]] Sinatra nafaqat musiqa olamida, balki Amerika madaniyatining barcha jabhalarida afsonaga aylandi{{Sfn|Fuchs, Prigozy|2007}}. U vafot etganida, baʼzi jurnalistlar shunday deb yozishdi: "Taqvimni jin ursin. Frank Sinatra vafot etgan kun 20-asrning oxiri{{Sfn|Fuchs, Prigozy|2007}} Sinatraning qoʻshiqchilik faoliyati 1930-yillarda boshlangan va umrining oxiriga kelib u musiqiy uslub va didning standarti hisoblangan{{Sfn|Fuchs, Prigozy|2007}} . Uning ijro etgan qoʻshiqlari estrada klassikasiga va [[Jaz|jazz]], swing va estrada musiqasi uslublariga kirdi, pop-jazzning „crooning“ kuylash uslubining eng yorqin namunalariga aylandi, ularda amerikaliklarning bir necha avlodlari tarbiyalangan. Yoshligida u Framki laqabini oldi ({{Lang-en|Frankie}}) va Ovoz ({{Lang-en|The Voice}}), keyingi yillarda — Janob Moviy Koʻzlar ({{Lang-en|Ol' Blue Eyes}}) va keyin rais ({{Lang-en|Chairman}}). Oltmish yillik faol ijodiy faoliyati davomida u yuzga yaqin doimiy mashhur singl disklarni yozib oldi, AQSHning eng yirik bastakorlari [[George Gershwin|Jorj Gershvin]], Garold Arlen, Kol Porter, Richard Rojers, Genri Manchini va Irving Berlinning eng mashhur qoʻshiqlarini ijro etdi. Yevropa bastakorlari-Bert Kaempfert (Strangers in the Night, The World We Knew), Klod Fransua, Mishel Legrand va boshqa mualliflar. Frank Sinatra 1971-yildan 1995-yilgacha ijodiy faoliyatining soʻnggi davrida minglab konsert va studiya tomoshalarini berdi. Bu yillar davomida uning menejerlari va prodyuserlari jamoasida oʻzgarishlar boʻldi. Orkestrning bastakori va aranjirovkachisi Kvinsi Jons bilan hamkorlik muvaffaqiyatli boʻldi. Sinatra 1985-yilda eng yaxshi aranjirovkachi va orkestr rahbari Nelson Riddl vafotidan keyin baʼzan kichik hamrohlik ansambli bilan chiqishni, shuningdek, katta orkestr musiqachilari tarkibini biroz oʻzgartirishni afzal koʻrdi. 1970-80-yillarda, Framk Sinatraning iltimosiga koʻra, uning barcha karerasini boshqarish, konsertlari va studiya yozuvlarini ishlab chiqarish uning oʻgʻli kichik Framk Sinatra va qizi Tina Sinatra oʻz zimmasiga oldi va ular birgalikda faoliyatini davom ettirdi. Otasining o‘limidan so‘ng esa uning o‘g‘li, kichik Framk Sinatra va qizi Tina Sinatra uning ijodiy merosining katta qismini o‘z qo‘liga oldilar va otasining eng yaxshi qo‘shiqlari, fotosuratlari va filmlarining yuqori sifatli qayta nashr etilishiga ishonch hosil qildilar.<ref name="Sinatra2000">{{Kitob manbasi|author=Tina Sinatra|url=https://books.google.com/books?id=kFhrFq6g_RoC&pg=PA157|title=My Father's Daughter: A Memoir|publisher=Simon and Schuster|year=2000|isbn=978-0-7432-0433-0|pages=157–}}</ref> == Manbalar == === Ishning kechikishi va martaba tugashi === [[Fayl:Frank_Sinatra_as_a_small_boy.jpg|thumb| Sinatra, Frank Sinatra bolaligida, 1918-1919 yillarda suratga olingan]] [[Fayl:Hoboken_c_1908.jpg|thumb| Xoboken shahri, Nyu Jersi, 20-asr boshlari]] Frankning otasi Antonio Martino Sinatra, kemasozlik ishchisi va qozon ishlab chiqaruvchi, onasi Dolli esa Xobokendagi Demokratik partiyaning mahalliy raisi edi. Ikkalasi ham [[Italiya|Italiyadan]] [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSHga]] koʻchib kelgan: Sitsiliyadan Martino va [[Genuya|Genuyadan]] Dolli{{Sfn|Turner|2004}}. Oʻgʻli tugʻilgandan soʻng, Martino doimiy ish topishga harakat qilib, pulga muhtoj edi, shuning uchun u boks janglarida qatnasha boshladi va u yerda tezda mahalliy yulduzga aylandi{{Sfn|Turner|2004}}. Dolli oila boshligʻi edi: oilani yaxshi koʻradigan qattiqqoʻl, harakatchan ayol, ammo oiladan koʻra koʻproq ijtimoiy va siyosiy ishlarga eʼtibor qaratdi{{Sfn|Turner|2004}} . Bir necha tilni bilgan ona muhojirlar uchun tarjimonlik, shuningdek, doyalik va zo‘rlangan ayollar huquqlarini himoya qilish orqali pul ishlab topgan. Faol sufragistga aylangan Dolli boshqalarga yordam berish uchun turli xil majburiyatlarni oʻz zimmasiga oldi, shuning uchun u tez-tez Framkni buvisi bilan uzoq vaqt qoldirdi{{Sfn|Turner|2004}} . === Musiqa va kino === [[Fayl:The_Hoboken_Four_on_the_Major_Bowes_Amateur_Hour.jpg|left|thumb| Sinatra (oʻngdan birinchi) Hoboken Four ansamblida, 1935-yil]] Sinatra yoshligidanoq vokal qobiliyatini namoyon etdi. Sinatraning onasi va otasi bari boʻlgan kichik restoranga ega boʻlib, u yerda mexanik pianino bor edi. Aynan shu yerda yosh Sinatra Yevropaga intilayotgan muhojirlar uchun mashhur amerika va italyan qo‘shiqlarini kuylab, birinchi ommaviy chiqishlarini boshladi. Sinatra nafaqat musiqaga, balki yaxshi kiyinish va moda gullab-yashnagan odamga oʻxshab koʻrinishga ham qiziqdi. Ota-onalar unchalik boy emas edilar va oʻgʻliga pragmatik tarzda mustaqil boʻlishga oʻrgatishdi, shuning uchun u 13 yoshidan boshlab ukulele, kichik musiqiy installatsiya va [[megafon]] yordamida oʻz shahrining barlari va koʻchalarida faoliyat olib bordi. Italiyalik muhojirlar oilasining yagona oʻgʻli Sinatra bolaligidanoq oʻz xonasiga ega boʻlgan va ota-onasidan tozalik va tartibni saqlashni oʻrgangan. Yosh Sinatra har doim yaxshi kiyingan va yaxshi koʻrilgan, egnida kamon yoki galstuk taqqan toza kraxmalli oq koʻylaklar, bosilgan shim va sayqallangan etiklar kiygan. Qoʻshnilar va tanishlar yosh Sinatrani eng yaxshi kiyingan yigit deb atashdi. Ammo musiqaga boʻlgan ishtiyoq va chiroyli koʻrinish yigitni tengdoshlari bilan muammolardan qutqarmadi. 1931-yilda Sinatra „sharmandali xatti-harakati“ uchun maktabdan haydalgan. Natijada, u hech qachon toʻliq taʼlim, shu jumladan, musiqiy taʼlimni olmagan. Cherkov xorida Sinatra quloq bilan kuylagan, ammo vaqt oʻtishi bilan u notalarni oʻrgangan va „koʻzdan“ qoʻshiq aytishi va pianinoda oʻziga hamrohlik qilib, qoʻshiqlarni notalardan oʻrganishi mumkin edi. Yaxshi xotira va mehnatsevarlik tabiatan qobiliyatli yigitga o‘z isteʼdodini oshirishga, mutlaq ohangni rivojlantirishga va musiqa kasbini yuqori darajada egallashga yordam berdi. [[Fayl:Frank_Sinatra_and_Tommy_Dorsey,_1942_(close-up).jpg|thumb| Sinatra Tommi Dorsi orkestri bilan Ship Ahoy filmida, 1942-yil]] === Shon-sharafga yoʻl === [[Fayl:Frank_Sinatra_with_lady_fans_in_Pasadena_(1943-08-11_AP_photo).jpg|alt=Black-and-white photograph of a young man wearing a suit and bow tie standing with several smiling ladies, with a crowd of more fans, journalists, and police officers in the background|left|thumb| Sinatra Pasadena, Kaliforniya, 1943-yildagi konsertdan soʻng muxlislar bilan oʻralgan]] [[Fayl:Frank_Sinatra_Billboard.jpg|right|thumb| 1943-yilda Framk Sinatra, Billboard reklamasidan olingan surat]] Sinatra ''"Xoboken toʻrtligi"'' bilan 1935-yilda oʻsha paytda mashhur boʻlgan ''Major Bowes Amateur Hour'' (Major Bowes havaskor soati) yosh isteʼdodlar tanlovida gʻolib chiqdi va bir muncha vaqt oʻtgach, ular bilan birinchi milliy gastrol safariga chiqdi. Shundan soʻng, 1937-yildan 18 oy davomida u Nyu Jersidagi musiqa restoranida shoumen boʻlib ishladi, bu restoranga Col Porter kabi yulduzlar ham tashrif buyurdi va radio chiqishlari bilan birga professional karerasiga asos soldi. Bu yerda Framk Sinatra professional musiqachilar va prodyuserlar tomonidan eʼtiborga olindi va bunda Sinatra yoshligidan oʻzlashtirgan rassomning barcha eng yaxshi fazilatlari muhim rol oʻynadi: tashqi koʻrinish, odamlar bilan doʻstona muloqot qilish, oʻziga ishonch, aniq diksiya va har bir nota va kuyning toʻgʻri ijrosi. [[Fayl:Frank_Sinatra_(1944_CBS_Radio_publicity_photo).jpg|left|thumb| Sinatra CBS radiostudiyasida notadan kuylaydi, 1944-yil]] Aynan oʻsha paytda Dorsi orkestrida mashhurlikka erishayotgan Framk Sinatra orkestrning pianinochisi va aranjirovkachisi boʻlgan tengdoshi [[:en:Bill Miller (pianist)|Bill Miller]] bilan uchrashdi. Sinatra va Miller tengdoshlari juda isteʼdodli rassomlar edilar, ammo Ikkinchi Jahon urushi paytida turli shartnoma majburiyatlari tufayli darhol birga ishlashni boshlamadilar. Bir necha yil oʻtgach, Sinatra va Miller yana uchrashdilar, bu safar Las-Vegasda bastakor [[:en:Jimmy Van Heusen|Jimmi Van Xausn]] tavsiyasiga koʻra, endi ular Sinatra faoliyatining qolgan qismida birga ishlashni boshladilar. Pianinochi Bill Miller Frank Sinatraning karerasida hal qiluvchi rol oʻynadi va ularning ijodiy hamkorligi 40 yildan ortiq davom etdi.<ref>Los Andjeles Tayms: Bill Miller, 91; Pianist Worked for Decades With Frank Sinatra </ref><ref>Frenk Sinatra i Din Martin razuchivayut noti novoy pesni pod akkompanement pianista Billa Millera </ref> [[Fayl:Frank_Sinatra_in_Till_the_Clouds_Roll_By.jpg|right|thumb| „Bulutlar aylanguncha“ musiqiy filmidagi Framk Sinatra, 1946-yil]] 1942-yilda Sinatra Nyu Yorkdagi Paramount kinoteatrida Rojdestvo konsertiga taklif qilindi, u yerda uni agent Jorj Evans koʻrdi, u faol reklama kampaniyasini uyushtirdi va ikki haftalik chiqishlarida Framk Sinatrani yulduzga aylantirdi. Radiostansiyalar Sinatra ijrosidagi qoʻshiqlarni doimiy ravishda efirga uzatadi va xonandaning fotosuratlari boʻlgan jurnallar katta tirajda nashr etiladi va muxlislar tomonidan qoʻllab-quvvatlanadi. 1943-yilda Sinatra tugʻilish jarohati paytida timpanik membrana shikastlangani uchun harbiy xizmatga yaroqsiz deb topildi. Biroq sanʼatkor xayriya tadbirlarini oʻtkazadi va AQSHda ham, Yevropada ham harbiylar va [[Ikkinchi Jahon urushi|urush]] faxriylari uchun bepul konsertlar beradi. [[Rim|Rimda]] Amerika va Italiya harbiylari uchun konsert berganidan soʻng, Sinatra Papa Pius XII bilan uchrashuvning bir qismi edi. Bir necha yil oʻtgach, Sinatra Sinatra oʻz aloqalari orqali harbiy xizmatni pul bilan yopganini yozgan jurnalistni kaltaklaydi. [[Fayl:Fraak_Sinatra_Kathryn_Grayson_Gene_Kelly_Anchors_Aweigh.jpg|right|thumb| Framk Sinatra, Ketrin Greyson va Gen Kelli „Anchors Aweigh“ musiqiy komediya filmida, 1945-yil]] [[Fayl:Frank_Sinatra_(1945_Willinger_portrait).jpg|alt=Close-up studio photograph of a young, smiling Sinatra with styled hair wearing a suit and tie|left|thumb| Sinatra portreti ''Modern Screen'' jurnali muqovasida, 1945-yil oktyabr]] 1946-yil boshida Sinatra Columbia ''Recordsʼ''da oʻzining birinchi yakkaxon albomi „''The Voice of Frank Sinatra“'' ni yozdi. 8 qoʻshiqdan iborat konteptual albom toʻrtta 10 dyymli shellac LP-da chiqarilgan. Faqat 1946-yilda ushbu albomning oʻn million nusxasi va qoʻshiqchining boshqa yozuvlari sotilgan. 1948-yilda ''Columbia Records'' yangi rekord standartini, 33⅓ rpm uzoq davom etadigan rekord yoki ''LP'' (Long Play) ni taqdim etdi. Aynan The Voice Of Frank Sinatra ushbu yangi formatda chiqarilgan birinchi mashhur musiqiy albomga aylandi. Sinatra qoʻshiqlarining keng ommaga yetib borishi urushdan keyingi fuqarolik hayotga oʻtish muhiti, qoʻshiq janrining davom etayotgan mashhurligi, yangi qoʻshiqlar va tinchlik davri mavzulari hamda Sinatraning oʻzining yuksak mahorati bilan bogʻliq. [[Fayl:(Portrait_of_Frank_Sinatra_and_Axel_Stordahl,_Liederkrantz_Hall,_New_York,_N.Y.,_ca._1947)_(LOC)_(4843758568).jpg|right|thumb| Sinatra Aleks Strodalga musiqa yozishni oʻrgatadi, 1947-yil]] === Ijodiy inqiroz === 1940-yillarning oxirida Sinatra ijodiy inqirozni boshladi, bu aktrisa Ava Gardner bilan shov-shuvli ishqiy munosabatlarni boshladi. 1949-1952-yillar Sinatraning karerasidagi sinovga aylandi: u radiodan haydaldi va olti oy oʻtgach, [[New York (shahar)|Nyu Yorkda]] konsertlar oʻtkazish rejalari qoʻpol ravishda buzildi, Nensi ajrashish uchun ariza berdi va Gardner bilan ishqiy janjalga aylandi. ''Columbia Records'' uni studiya vaqtida rad etishni boshladi. 1950-yilda uning ''[[Metro-Goldwyn-Mayer|MGM]]'' bilan shartnomasi bekor qilindi va ''MCA Records'' kompaniyasining yangi agenti ham Sinatradan yuz oʻgirdi. [[Fayl:Frank_Sinatra_Metronome_magazine_November_1950.JPG|right|thumb| Sinatra oʻzining telekoʻrsatuvida, 1950-yil]] Framk Sinatra matbuot tomonidan bir necha bor hujum va tazyiqlarga uchragan. Hayot va ishning ushbu davrida hujumlar asosan mamlakatdagi siyosiy muhitning oʻzgarishi, shuningdek, ijodiy tanaffus va Ava Gardner bilan qiyin ishqiy munosabat tufayli alkogolizmning boshlanishi bilan bogʻliq. Baʼzi doʻstlar Makkartiizmning kuchayib borayotgan siyosiy isteriyasi oldida sharmanda boʻlishganda, Sinatra befarq qola olmadi. Nufuzli konservativ siyosiy kuchlar qattiq senzura joriy qildilar va koʻplab ijodkorlar va rejissyorlarga Qoʻshma Shtatlarda ishlashni taqiqladilar. 34 yoshida Framk Sinatra „oʻtmishning odami“ga aylandi. Uning karerasi yerga qulab tushdi. Ammo barbod bo‘lgan karyerasi uni unchalik bezovta qilmadi, u bor eʼtiborini faqat Gardnerga qaratdi. Sinatra va Gardner 1951-yilda turmush qurishdi va 1957-yilda ajralishlarigacha qiyin munosabatlarda boʻlishdi, bu Sinatra juda qiyin boʻlgan. 1951-yilda Sinatra qattiq sovuqdan azob chekib, ovozini yoʻqotdi. 1952-yilda Columbia Records bilan shartnoma tugadi. Sinatra bilan aloqasi boʻlmagan studiyaning yangi rahbari Mitch Miller u bilan shartnomasini yangilamadi. Baxtsizlik shunchalik kutilmagan va ogʻir ediki, qoʻshiqchi oʻz joniga qasd qilmoqchi edi. Televizionning jadal rivojlanishi va koʻngilochar dasturlarga boʻlgan talab Sinatrani bir muddat ish va yaxshi toʻlovlar bilan taʼminladi. U oʻzining telekoʻrsatuvining boshlovchisiga aylandi, unda u yangi va eski qoʻshiqlarni ijro etdi, shuningdek, boshqa sanʼatkorlar va qoʻshiqchilarni taklif qildi va Sinatraga xos hazil bilan miniatyuralarni ijro etdi. === Harakat va Oskarga qaytish === [[Fayl:Frank_Sinatra_in_1955.jpg|left|thumb| Sinatra pianinoda hamrohlik qiladi, 1955-yil]] Ovoz muammolari vaqtinchalik edi va u tuzalgach, Sinatra qayta boshladi. Sinatraning 1952-yilda Las-Vegasdagi kazinolarda bergan konsertlari sotilgan. 1953-yilda Sinatra ''[[Capitol Records]]'' bilan shartnoma imzoladi va u yerda unga yangi aranjirovkachi va dirijyor Nelson Riddl topshirildi. Ularning hamkorligi tufayli Sinatra repertuar va imidjni sezilarli darajada oʻzgartirishga muvaffaq boʻldi. 1954-yilda „ Songs for Young Lovers''“'' va „''Swing Easy“ albomlari chiqdi.'' Kuzatuv albomi ''In the Wee Small Hours'' birinchi konseptual musiqiy albom boʻlib, unda muqova rasmi, treklar roʻyxati va trek ketma-ketligi bir xil mavzu boʻlib, ushbu albom uchun maxsus yozilgan. Bu, shuningdek, 12 duymli fonogrammada chiqarilgan birinchi pop albomdir (ilgari bu format faqat klassik musiqa uchun ishlatilgan). Ushbu albom, <nowiki><i id="mwASg">Swingin' Lovers uchun qoʻshiqlar bilan birga!</i></nowiki> ''Rolling Stone jurnalining'' „Barcha davrlarning eng zoʻr 500 ta albomi“ roʻyxatiga kiritilgan. Quyidagi ''A Swinginʼ Affair! Where Are You?'', A Jolly Christmas From Frank Sinatra (1957), ''Come Fly With Me'', ''Only The Lonely'' (1958), ''Come Dance With Me!'' (1959), ''NiceʼnʼEasy'' (1960) va boshqa ''albomlari ham muvaffaqiyatli va klassikadir!'' Frankning bir qator albomlari Billboard jurnalining mashhurlik roʻyxatida yuqori oʻrinlarni egallaydi va bir necha yil davomida chartlarda qoladi. Capitol Records uchun soʻnggi shartnoma albomi 1962-yilda ''Point Of No Return'' edi. [[Fayl:Frank_Sinatra_and_Ava_Gardner_(cropped).jpg|right|thumb| Frank Sinatra va Ava Gardner, 1951-yil]] 1953-yilda kinostudiya rahbarlarini oʻjarlik bilan ijodkorga yordam berishga koʻndirgan Ava Gardnerning yordami bilan Sinatra [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi jahon urushida]] [[Pyorl Harborga hujum|Pearl Harbor fojiasi]] paytida harbiylar taqdirini koʻrsatadigan „Bu yerdan abadiyatga“ (From Here to Eternity) filmida epizodik rolni oldi. Bosh boʻlmagan roldan Sinatra yorqin personajni — oddiy Anjelo Madjioni yaratishga muvaffaq boʻldi, haqiqiy doʻst va adolatsiz jazolangan oʻrtoqning himoyachisi. Sinatra adolat uchun umidsiz kurashchi rolini oʻynagan hayot va oʻlim uchun soʻnggi kurash sahnasi koʻplab tanqidchilar tomonidan kino tarixidagi eng yaxshilaridan biri deb hisoblanadi. Sinatra ushbu roli uchun Akademiya mukofotiga sazovor boʻldi — eng yaxshi ikkinchi plandagi aktyor sifatida oltin haykalcha „Oskar“. Ushbu kichik, ammo ajoyib ijro etilgan roldan soʻng Sinatra oʻzining kino karerasini muvaffaqiyatli tikladi va yana bosh rollarda oʻynashni boshladi. [[Fayl:Frank_Sinatra_'57.jpg|right|thumb|254x254px| Frank Sinatra Pal Joyda, 1957-yil]] === Sinatra katta siyosatda === [[Fayl:Frank_Sinatra_Can-Can.jpg|left|thumb| Framk Sinatra Can Can musiqiy komediyasida bosh rolni ijro etgan, 1960-yil]] [[Fayl:4_for_Texas_Frank_Sinatra.jpg|right|thumb| „Toʻrtlik“ filmida Framk Sinatra Texasda, 1964-yil]] Sovet rahbari Xrushchevning Qoʻshma Shtatlarga tashrifi chogʻida Sinatra muhim psixologik tajriba va xalqaro siyosatda qattiq, ammo foydali sinovdan oʻtdi, u bilan oltmishta sovet partiya rahbarlari, diplomatlar, yozuvchilar va sovet maxfiy xizmatlaridan iborat delegatsiya keldi. Xrushchev [[Disneyland|Disneylendga]] tashrif buyura olmaganidan gʻazablandi, garchi unga muloyimlik bilan uning delegatsiyasi va hamrohlarining Disneylendga tashrifi butun majmuani bir kunga yopish xavfsizligini talab qilishini va bu minglab amerikaliklarning biznesi va taʼtilini buzishini tushuntirdi. Oldindan chipta sotib olgan bolali oilalar va ularning huquqlari qonun bilan himoya qilinadi. Bundan tashqari, studiya oldidagi Xrushchevning avtouloviga qizil pomidor tashlangan. Siyosatchilar va xavfsizlik xizmatlari yangi muammolardan qochishga harakat qilishdi. Disneylend oʻrniga Xrushchevni [[Hollywood|Gollivud]] boʻylab kengaytirilgan gastrol safariga taklif qilishdi, u erda kechki ovqat tayyorlanayotgan va bosh rollarda Framk Sinatra va [[Shirley MacLaine|Shirli]] Makleyn bilan Kankan filmi ustida ish olib borilayotgan [[20th Century Studios|kinostudiyaga]] tashrif buyurishdi. Xrushchev oʻzining shov-shuvli bayonotlari bilan butun dunyoga tanilgan edi: „Biz sizni dafn qilamiz!“ va Kuzkinning onasini koʻrsatamiz va endi u tashrifidan targʻibot maqsadida foydalandi. Xrushchev studiyada yigʻilgan kino yulduzlari, jumladan, [[Marilyn Monroe|Merilin Monro]], Gari Kuper, [[Elizabeth Taylor|Elizabet Teylor]], Charlton Xeston, Toni Kertis, [[Janet Leigh|Janet Li]], Kirk Duglas va boshqa 400 nafar ijodkor, biznesmen va siyosatchilar bilan suhbatlashdi. SSSR rahbari inqilobdan oldin choʻpon boʻlgan, hozir esa dunyodagi eng katta davlatning rahbari va amerikaliklar uchun kapitalizmni oʻrgatadigan hech narsa yoʻq, deb gʻazablangan nutqini aytdi. Keyin u Disneylendga tashrifi bekor qilinganidan keskin noroziligini bildirdi. Yigʻilganlar Xrushchev va kinostudiya rahbari Skuras oʻrtasida asabiy toʻqnashuvga guvoh boʻlishdi, u Gretsiyada ham choʻponlik qilganini va Amerikada 500 ta kinoteatr tarmogʻining egasi va Gollivudning eng yirik kinostudiyasining rahbari boʻlganini aytdi. Xrushchevni va u bilan birga SSSRdan kelgan 60 nafar mehmonni mehmondoʻstlik bilan kutib olish uchun gʻamxoʻrlik qilgan. Sinatra Xrushchevlar oilasi, Nina, Rada va Sergeyning yonidagi stolga oʻtirdi va mehmondoʻstlik bilan Disneylendga boʻlajak tashriflari haqida qaygʻurishga vaʼda berdi. Va bu safar, Disneylend oʻrniga, Framk Sinatra Xrushchevlar oilasi bilan kinostudiyada bir necha soat oʻtkazdi va Parij kabaresi Mulen Rujga ishora bilan Kankan filmi haqida suhbatlashdi. Sinatra Xrushchev bilan shaxsan gaplashar ekan, kabare odamlar ichish va dam olish uchun keladigan joy ekanligini aytdi. Sinatraning iltimosiga koʻra, aktrisa [[Shirley MacLaine|Shirli Makleyn]] Xrushchevga etagini yuqoriga koʻtarib, oyoqlari ochiq holda [[Kankan|raqsga]] tushishni koʻrsatdi va Sovet rahbariga raqsni takrorlashni taklif qildi, Xrushchev unga keskin eʼtiroz bildirdi — „Pornografiya!“ Xrushchev „Kankan“ filmidan unga koʻrsatilgan raqsni va shunga mos ravishda Amerika madaniyatini „buzgʻunchilik“ va „pornografiya“ soʻzlari bilan tasvirlab berdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.usask.ca/relst/jrpc/art12-goodandbad-print.html|sarlavha=Linnell, Greg. "'Applauding the Good and Condemning the Bad': The Christian Herald and Varieties of Protestant Response to Hollywood in the 1950s" ''Journal of Religion and Popular Culture'' Vol. 12: Spring 2006|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121018065630/http://www.usask.ca/relst/jrpc/art12-goodandbad-print.html|arxivsana=2012-10-18|kirish sanasi=2017-08-18}}</ref><ref>Sergei Khrushchev. Khrushchev on Khrushchev — An Inside Account of the Man and His Era, by His Son, Sergei Khrushchev, Verlag Little, Brown and Company, ISBN 0-316-49194-2</ref><ref>Nikita Khrushchev Goes to Hollywood. </ref> [[Fayl:Eleanor_Roosevelt_Frank_Sinatra.jpg|left|thumb| Frank Sinatra va [[Eleanor Roosvelt|Eleanor Ruzvelt]] 1960-yilda Oq uyda kechki ovqatda]] [[Fayl:President_Ronald_Reagan_and_Nancy_Reagan_with_Frank_Sinatra.jpg|right|thumb|250x250px| Ronald Reygan va Nensi Reygan Frank Sinatra bilan Oq uyda, 3-iyun, 1981-yil]] Jon Kennedi prezidentligining oxirida Vetnam va Kubadagi mojarolar tufayli siyosiy muhit keskin qizib ketganida Sinatra siyosatchilardan uzoqlasha boshladi. Kennedining oʻldirilishi va bir necha yil oʻtgach, uning ukasining oʻldirilishi maxfiy xizmatlarning faolligini oshirdi va Sinatra ehtiyotkorlik bilan uning siyosatdagi ishtirokini kamaytirdi. Ammo Sinatraning siyosatdagi ishtirokini butunlay toʻxtatish uning jahon miqyosidagi shon-shuhrati va yuqori darajadagi siyosatchilarning ijodkorning shon-sharafidan oʻz maqsadlarida foydalanishga qiziqishi tufayli mumkin emas edi. 1930-yillardan beri FQB nazorati ostida boʻlgan Sinatrani ijodiy faoliyatining boshidanoq kuzatishga Tolsonning (FQB rahbarining birinchi oʻrinbosari Edgar Guver) shaxsiy koʻrsatmasiga binoan ruxsat berilgan. Guver va Sinatra mutlaqo qarama-qarshi shaxslar edi; Guver hech qachon turmushga chiqmagan, ayol bekalari bo‘lmagan, Vashingtondan boshqa joyda yashamagan va Sinatradan farqli ravishda kamdan-kam hollarda katta tomoshabinlar oldida chiqish qilgan. Sinatra, uning qarindoshlari va tanishlari oʻnlab yillar davomida Sinatrani obroʻsizlantirish va tuhmat qilish boʻyicha topshiriqlarni bajargan koʻplab FBI agentlari tomonidan doimiy ravishda kuzatilgan. Sinatra FQB tomonidan uni „italiya mafiyasi“ga qarshi hamkorlik qilishga majburlash uchun provokatsiyalar nishoniga aylangan. Sinatra o‘limidan so‘ng kirish uchun ochiq bo‘lgan FBI faylida Kuba, Las-Vegas va Sinatra yashagan, ishlagan, dam olgan va konsert bergan boshqa joylarda agentlar tomonidan qilingan qoralashlar va fotosuratlar mavjud.<ref>Sinatra arestovan za izbienie jurnalista — Sinatra arrested for assaulting columnist at ciros. </ref> === Oʻzingizning rekord yorligʻingizni boshlash === [[Fayl:Frank_Sinatra_laughing_cropped.jpg|left|thumb| Framk Sinatra jilmayib, 1960-yil]] [[Fayl:Frank_Sinatra_(1966_publicity_photo_-_A_Man_and_His_Music_Part_II).jpg|right|thumb|187x187px| Framk Sinatra ovoz yozish studiyasida oʻzining yangi „A Man and His Music“ albomidagi qoʻshiqlarni ijro etmoqda, 1966-yil]] 1962-yilda Sinatra yorliqning ishidan norozi boʻlib, ''Capitol Recordsni'' tark etadi. 1960-yilda u oʻzining ''Reprise Records'' yorligʻini yaratdi va u yerda 1988-yilgacha yozdi. 1961-yilda Reprise-da birinchi albom chiqdi — ''Ring-A-Ding-Ding!'' Ushbu yorliqda u albomlarini chiqardi: ''Swing Along With Me'', ''I Remember Tommy'' (Tommy Dorsiga bagʻishlangan) (1962), ''Sinatra And Strings'' (1962), ''The Concert Sinatra'' (1963), birgalikda Count Basie ''Sinatra-Basie: An Historic Birinchi musiqiy'' (1962) va ''It Might As Well Be Swing'' (1964) (''Fly Me to the Moon'' bilan), Bing Crosby va Fred Warring ''America, I Hear You Singing'' va ''<a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/12_Songs_of_Christmas" rel="mw:ExtLink" title="12 Songs of Christmas" class="cx-link" data-linkid="515">12 Songs of Christmas</a>, September of My Years'' (1965), ''"Strangers in The Night"'' (xuddi shu nomdagi xit bilan), ''"Thatʼs Life"'' (xuddi shu nomdagi qo‘shiq bilan) (1966), ''Frensis Albert Sinatra va Antonio Karlos Jobim'' (Antonio Karlos Jobin bilan birga [[Bossa nova|bossanova]] uslubida), ''"The World We Knew"'' (uning qizi Nensi bilan birgalikda yozgan), yilning mashhur xitiga aylangan ''Somethin „Stupid“'' qoʻshigʻi (1967), ''My Way'' (xuddi shu nomdagi xit bilan) (1969), ''Trilogiya: Past Present Kelajak'' (New York, New York qoʻshigʻi bilan birga) (1980) va boshqalar. 1969-yil mart oyida Framk Sinatra Sinatraning muxlisi boʻlgan mashhur amerikalik shoir Rod Makkeynning oʻzi uchun maxsus yozilgan qoʻshiqlari bilan „A Man Alone“ albomini yozdi. === Keyingi faoliyati va karyerasining tugashi === Frank Sinatra 1971-yildan 1995-yilgacha ijodiy faoliyatining soʻnggi davrida minglab konsert va studiya tomoshalarini berdi. Bu yillar davomida uning menejerlari va prodyuserlari jamoasida oʻzgarishlar boʻldi. Orkestrning bastakori va aranjirovkachisi Kvinsi Jons bilan hamkorlik muvaffaqiyatli boʻldi. Sinatra 1985-yilda eng yaxshi aranjirovkachi va orkestr rahbari Nelson Riddl vafotidan keyin baʼzan kichik hamrohlik ansambli bilan chiqishni, shuningdek, katta orkestr musiqachilari tarkibini biroz oʻzgartirishni afzal koʻrdi. 1970-80-yillarda, Framk Sinatraning iltimosiga koʻra, uning barcha karyerasini boshqarish, konsertlari va studiya yozuvlarini ishlab chiqarish uning oʻgʻli kichik Framk Sinatra va qizi Tina Sinatra tomonidan oʻz zimmasiga oldi va ular birgalikda faoliyati va hayotining oxirigacha otalariga gʻamxoʻrlik qilish. Otasining o‘limidan so‘ng esa uning o‘g‘li, kichik Framk Sinatra va qizi Tina Sinatra uning ijodiy merosining katta qismini o‘z qo‘liga oldilar va otasining eng yaxshi qo‘shiqlari, fotosuratlari va filmlarining yuqori sifatli qayta nashr etilishiga ishonch hosil qildilar.<ref name="Sinatra2000">{{Kitob manbasi|author=Tina Sinatra|url=https://books.google.com/books?id=kFhrFq6g_RoC&pg=PA157|title=My Father's Daughter: A Memoir|publisher=Simon and Schuster|year=2000|isbn=978-0-7432-0433-0|pages=157–}}</ref> Frank Sinatraning keyingi faoliyati uning ovozi va kasalligidagi oʻzgarishlar, shuningdek, qoʻshiqchi, aranjirovkachilar va rahbariyatga hamroh boʻlgan musiqachilar tarkibidagi oʻzgarishlar bilan bogʻliq koʻtarilishlar va pasayishlar bilan ajralib turardi. Framk Sinatraning hatto sahnada ham tomoshabinlar oldida qo‘shiq kuylayotganda chekish odati tomoshabinlarda zavqlanishdan tortib, norozilikgacha turlicha reaksiyalarga sabab bo‘ldi. Oʻnlab yillar davomida Framk Sinatraning odatdagi sigaret miqdori kuniga 2-3 quti boʻlgan. So‘nggi yillarda uning ovozi borgan sari bo‘g‘ilib, nafas olishi tobora chuqurlashib boraverdi. Natijada, sogʻligʻining holati Sinatraga 90 yoshida konsert chiqishlarini davom ettirgan doʻsti va hamkasbi Toni Bennetdan farqli oʻlaroq, 80 yillik yubileydan keyin faoliyatini davom ettirishga imkon bermadi. 1971-yil iyun oyida 55 yoshli Sinatra Los-Anjelesdagi Hollywood Bowlʼda Kino va televidenie jamgʻarmasi uchun xayriya konsertida chiqish qildi. 20 000 tomoshabin oldida o‘z konsertini yakunlagan Sinatra shou-biznesdagi faoliyatini yakunlaganini eʼlon qilgan, minglab tomoshabinlar buni go‘yoki yaxshi hazil bo‘lgandek olqishlar va kulishlar bilan qarshi olishdi. Biroq, 1973-yilning yozida Framk Don Kosta va Gordon Jenkins tomonidan aranjirovka qilingan ''Olʻ Blue Eyes Is Back nomli'' yangi albomini yozdi. Albom Billboard chartlarida 13-oʻrinni egalladi, ''Cashbox'' chartlarida 7-oʻrinni egalladi va ''RIAA'' tomonidan 500 000 dan ortiq nusxada sotilgan oltin sertifikatga sazovor boʻldi. 1974-yildan Sinatra konsert faoliyatini davom ettirdi. 1979-yilda Sinatra oʻzining eng yaxshi asarlaridan birini yozdi — ''Nyu-York, Nyu-York'', tarixda ellik yildan soʻng mashhurlik va muhabbatni qayta tiklashga muvaffaq boʻlgan yagona qoʻshiqchiga aylandi. 1978-yilda Frank Sinatra — Nyu-York, Nyu-York qoʻshigʻining oʻz versiyasini yaratdi. Sinatra ushbu qoʻshiqning birinchi konsertini 1978-yil sentyabr oyida Nyu-Yorkdagi Radio City Music Hallda berdi, bir necha oy oʻtgach, Framk Sinatra oʻzining orkestridan va yangi musiqiy aranjirovkasidan foydalangan holda qoʻshiqning oʻz versiyasini studiyada yozib oldi, shuningdek, qayta ishlangan. Sinatra oʻz orzusini roʻyobga chiqarish va dunyodagi eng katta shaharda eng zoʻr boʻlish uchun qatʼiyat bilan yangi hayot boshlagan kichik shaharchalik odamning jasorati haqidagi qoʻshiqni yangi maʼno bilan yangiladi. Rassom nafaqat matnning bir nechta satrini almashtirdi — ''Mening eski shahar blyuzimni'' ''My old town blues -'' ''These little town blues'' i ''To find I’m king of the hill, Head of the list'' — ''And find I’m a number one, top of the list''). balki qoʻshiqning emotsional mazmunini ham kuchaytirdi, bu soʻzlardan tashqari, Sinatra ovozining maxsus intonatsiyasi bilan ifodalanadi. Lirist Fred Ebb bu oʻzgarishlar muallifi emasligini tan oldi, lekin Sinatra tufayli xonanda qoʻshiqni shu qadar mashhur qilgan. Frank Sinatra „Nyu-York, Nyu-York“ qoʻshigʻining bir nechta versiyasini yozdi. Eng soʻnggi versiya 1993-yilda Sinatraning yangi yozish texnologiyalari va raqamli axborotni tahrirlash yordamida yaratilgan „Duets“ nomli soʻnggi konseptual albomi uchun Toni Bennet bilan duet sifatida yozilgan. 1982-yilda Frank Sinatra Las-Vegasdagi mashhur Golden Nugget mehmonxonasi va kazinosida uch yillik kontsert namoyishlari uchun oʻn olti million dollarlik shartnoma imzoladi. Qoʻshiqchining ovozidagi oʻzgarishlar haqida tanqidchilarning noroziligiga qaramay, barcha kontsertlar sotuvga chiqdi va jamoatchilik bilan katta muvaffaqiyat bilan oʻtdi. 1982-yilda u birdamlikni qoʻllab-quvvatlash uchun" Polsha Polsha boʻlishi uchun" dasturida ishtirok etdi<ref>[https://culture.pl/en/article/ever-homeward-sinatra-sings-in-polish-his-way Ever Homeward: Sinatra Sings in Polish (His Way)]{{ref-en}}</ref>. 1983-yilda Frank Sinatra madaniyat va sanʼatga qoʻshgan ulkan hissasi uchun Vashingtondagi Kennedi markazi bilan taqdirlandi. 1984-yilning bahorida Frank Sinatra ''Qwest'' studiyasida prodyuser Quincy Jones tomonidan tashkil etilgan ''L.A. Is My Lady'' yakkaxon albomini yozdi, u qoʻshiqlarning koʻpini aranjirovka qilgan. Ushbu albomdagi ish suratga olingan va kasseta va lazer disklarida ''Frank Sinatra: Albom portreti'' sifatida chiqarilgan. Ushbu loyiha ustidagi mashgʻulotlarning birida Sinatra [[Michael Jackson|Maykl Jekson]] bilan uchrashdi. [[Fayl:Frank_Sinatra_and_Ronald_Reagan.jpg|left|thumb| Frank Sinatra Oq uyda Prezident Ronald Reygandan mukofot olishda]] [[Fayl:Brendan_Grace_with_Frank_Sinatra.JPG|right|thumb|200x200px| Frank Sinatra (oʻngda) va irlandiyalik qoʻshiqchi Brendan Greys [[Dublin (Irlandiya)|Dublinda]], 1990-yillarning boshlari]] [[Fayl:Frank_Sinatra.jpg|left|thumb| Frank Sinatraning dafn qilingan joyi [[Kaliforniya|Kaliforniyadagi]] ''[[Cathedral City (California)|Cathedral]]'' ''{{Tarjima qilinmagan 5|Мемориальный парк Пустыня (Катидрал-Сити)|Desert Memorial Park|en|Desert Memorial Park}}'' qabristonida]] 1998-yil 14-mayda Frank Sinatra 82 yoshida Los-Anjelesdagi Sidars-Sinay tibbiyot markazida [[Miokard infarkti|miokard infarktidan]] vafot etdi. Dafn marosimini kardinal Rojer Mahoni olib bordi. Sinatra vafot etgani eʼlon qilingan kunning ertasiga Las-Vegasdagi barcha kazinolar buyuk sanʼatkorning xotirasini bir daqiqalik sukut bilan yodga olish maqsadida unga hurmat koʻrsatib, barcha faoliyatini toʻxtatdi. Oʻsha kuni kechqurun Nyu-York meriyasi motam eʼlon qildi va [[Empire State Building]] koʻp qavatli binosidagi yorugʻlikning yorqinligini pasaytirdi, anʼanaviy yoritish lampalarini maʼnaviy poklik va yuksaklik ramzi boʻlgan koʻk rangga almashtirdi. Barkamollik, idealga intilish, chunki „koʻk orzu“ deb ataladigan eng aziz qimmatbaho orzu Frank Sinatra toʻliq erishdi. Beverli-Xillzdagi ''Good Shepherd'' katolik cherkovida dafn marosimi boʻlib oʻtdi. Dunyoga mashhur rassom bilan xayrlashuv 400 dan ortiq kishi, jumladan, koʻplab Gollivud yulduzlari ishtirokida boʻlib oʻtdi. Gregori Pek, Toni Bennet va Sinatraning o‘g‘li, kichik Framk Sinatra xayrlashuv nutqi bilan chiqishdi, Sinatraning eng yaxshi qo‘shiqlari „Mening yo‘lim“, „Biri mening bolam“ va boshqa balladalarning musiqiy jo‘rligi maxsus taklif etilgan 85-sonli tomonidan pianinoda ijro etildi. bir necha oʻn yillar davomida qoʻshiqchining pianinochi va ijodiy hamkori boʻlgan yoshli [[:en:Bill Miller (pianist)|Bill Miller]]. === Sinatra 20-21-asrlar jahon madaniyatida === [[Fayl:Frank_Sinatra's_Star.jpg|left|thumb| Frank Sinatraning [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Gollivud shon-shuhrat]] xiyobonidagi teleyulduzi Los-Anjeles, 6538 Hollywood Blvd manzilida joylashgan.]] [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Gollivud shon-shuhrat xiyobonidagi]] uchta yulduz — musiqa, kino va televidenie sohasidagi yutuqlari uchun — ijodkor ijodiga hurmat va muhabbatning tashqi koʻrinishlaridan biri. Kino va musiqa sanʼatkorlariga, turli avlod tinglovchilari va tomoshabinlariga chuqur taʼsir etdi, uning oʻlimidan keyin ham koʻp yillar davomida qoʻshiqlari va filmlari orqali davom etadi. Frank Sinatra fenomeni koʻp madaniyatli asosga ega. Shuning uchun Framk Sinatraning avval Amerikaga, keyin esa jahon madaniyati va sanʼatiga taʼsiri uning hayoti davomida shou-biznesga koʻp yillardan keyin kirib kelgan bir xil mashhur Elvis Presli, Bitlz va Maykl Jekson bilan taqqoslanadi. Sinatra va allaqachon tasdiqlangan va takomillashtirilgan texnologiyalarga koʻra, butun dunyo boʻylab roʻyxatga olish, reklama targʻiboti va sayohat marshrutlari yanada katta moliyaviy muvaffaqiyatlarga erishdi. Ammo Sinatra madaniyat va sanʼat, kino va televidenie, moda va matbuot, siyosat va hayotning koʻplab jabhalariga taʼsir koʻrsatadigan bunday kattalikdagi jahon yulduzlarining birinchisi edi. Sinatra nomi va mashhurligidan foydalangan holda, boshqa jurnalistlar hatto rassom bilan uchrashmasdan ham oʻzlari uchun nom va pul ishlab chiqarishdi. Frank Sinatra isteʼdodining haqiqiy biluvchilari va muxlislari har yili rassomning tugʻilgan kunida Gollivud shon-shuhrat xiyobonidagi unga bagʻishlangan uchta yulduzga gullar olib kelishadi. == Shaxsiy hayot == [[Fayl:Sinatra_family_1949.jpg|alt=Photo family portrait of a husband, wife, two young children, and an infant.|left|thumb| Framk Sinatra, uning rafiqasi Nensi Barbato va ularning bolalari Nensi, Tina va kichik Framk 1949-yilda]] Sinatra o‘z karyerasi va shaxsiy hayotidagi barcha ko‘tarilish va pasayishlarga qaramay, o‘zini baxtli insondek his qilishini, barcha oilasi va do‘stlarining farovonligi haqida qayg‘urishini bir necha bor tan olgan. Uning qizi Nensi Sinatra oʻz kitobida Frank Sinatra bilan yashash va ishlashga majbur boʻlgan koʻpchilikka oʻziga xos ishonch va quvonch hissini tasvirlaydi. U oilasi va sanʼatdagi sheriklariga samimiy munosabat bilan g‘amxo‘rlik qildi. Biroq ijodkorning shon-shuhratiga koʻpincha uning shaxsiy hayoti va professional aloqalariga tajovuz qilish urinishlari sabab boʻldi.<ref name="автоссылка1">{{Книга|заглавие=Frank Sinatra, My Father. Book by Nancy Sinatra|ссылка=https://www.google.com/books/edition/Frank_Sinatra_My_Father/9EiE2i6i-PUC?hl=en&gbpv=1&printsec=frontcover|год=1985|издательство=Simon and Schuster|isbn=10: 067162508X isbn=13: 9780671625085|автор=Нэнси Синатра}}</ref> [[Fayl:Frank_and_Nancy_Sinatra_in_1957.jpg|thumb| Framk Sinatra qizi Nensi bilan uyda, 1957-yil]] Tolsonning (FQB boshligʻining birinchi oʻrinbosari Edgar Guver) shaxsiy koʻrsatmasiga binoan ruxsat berilgan Sinatraning FQB kuzatuvi tufayli shaxsiy hayot doimiy ravishda bosim ostida edi. Sinatra 1930-yillardan beri FQB nazorati ostida. U, uning qarindoshlari va uning tanishlari FQBning koʻplab agentlari tomonidan doimiy ravishda kuzatilgan, masalan, yashirin jurnalist agenti Li Mortimer, rassomni „italyan mafiyasi“ deb atagan va Sinatra bu haqorat uchun agentning yuziga urgan. Omma uchun ochiq boʻlgan Frank Sinatra haqidagi FQB maʼlumotlari ikki ming sahifadan ortiq matn va yuzlab fotosuratlarga ega.<ref>Sinatra arestovan za izbienie jurnalista — Sinatra arrested for assaulting columnist at Ciros. </ref> 1951-yilda Sinatra Ava Gardnerga uylandi, uning yordami bilan Sinatra Gollivuddagi kino karerasini muvaffaqiyatli qayta boshladi. Ava Gardner 1952-yilda oʻzining kino karerasidan chalgʻitishni istamay, abort qildi. Oʻzaro munosabatlar Gardnerning murakkab tabiati, shuningdek, Govard Xyuzning agentlari tomonidan doimiy ravishda kuzatilishi bilan ham buzildi. Ava Gardner 1954-yilning yozida Sinatra bilan ajrashish uchun ariza berdi va keyinchalik Ispaniyaga joʻnab ketdi. Ajralish jarayoni faqat 1957-yilda yakunlandi, keyin Sinatra Loren Bakallni taklif qildi va unashtirildi. Yillar oʻtib, u London kasalxonasida vafot etayotgan Ava Gardnerning ogʻir kasalligi va ogʻir ahvolini bilgach, Sinatra yordamga keldi va sobiq xotinining barcha qarzlari va kasalxona toʻlovlarini toʻliq toʻladi. Eva Bartokning soʻzlariga koʻra, u 1956-yilda Sinatra bilan qisqa munosabatda boʻlgan va u qizi Diananing biologik otasi. 1957-yilda, Gardner bilan ajrashganidan soʻng, Sinatra oʻpka saratonidan vafot etgan Sinatraning yaqin doʻsti Xamfri Bogartning rafiqasi aktrisa Loren Bakallning qaygʻusiga tasalli berdi. Oʻsha yili, Xamfri Bogartning oʻlimidan soʻng, beva qolgan Loren Bakall depressiyaga tushib qoldi va sezgir Sinatra doʻstining bevasini vaziyatni oʻzgartirishga va Kaliforniyadagi uylaridan biriga koʻchib oʻtishga taklif qildi. Loren Bakall taklifni qabul qildi va Sinatra doʻstining azob chekayotgan bevasini diqqat va gʻamxoʻrlik bilan oʻrab oldi. Sinatra va Lauren Bacall oʻsha yili unashtirilgan edi, lekin doʻstlik va bir-birlariga hurmatni saqlab, oʻzaro kelishuv asosida yoʻllarini ajratishdi. 1966-yilda Sinatra aktrisa Mia Farrouga uylandi. U 50, u esa 21 yoshda edi. Ular 1968-yilda ajralishdi. 1976-yilda Sinatra toʻrtinchi marta — umrining oxirigacha birga yashagan sobiq model va raqqosa [[:en:Barbara Sinatra|Barbara Marksga]] turmushga chiqdi. Sinatra bilan turmush qurishdan oldin, Barbara erining dinini — [[Katolitsizm|katoliklikni]] qabul qildi, garchi Sinatra buni soʻramagan boʻlsa-da, lekin bundan xursand edi. Doʻstlar va ayniqsa oila yangi xotinini dushmanlik bilan qabul qilishdi. Barbara Framkdan Nensining birinchi xotini bilan cherkov nikohini bekor qilishni talab qildi va katolik qoidalariga koʻra, uning bolalari noqonuniy boʻlib qoldi. U Frankning doʻstlari va oilasi bilan janjallashdi. Sinatra oʻlayotganida, Barbara bu haqda bolalariga aytmadi, ular uning oldiga kelib, xayrlasha olmadilar. Toʻrtinchi xotini uchta Sinatra uyini — Beverli-Xillz, Malibu va Palm-Springsdagi uylarni, shuningdek, bir necha million dollarni, keyingi nashrlar uchun uning ijodiy imidjiga boʻlgan huquqlarni va qoʻshiqchining keyingi Trilogy albomlaridan biriga huquqlarni vasiyat qildi. == Xotira == * 2008-yil 13-mayda [[New York (shahar)|Nyu-York]], [[Las Vegas|Las-Vegas]] va [[Nyu-Jersi]] shaharlarida Sinatraning portreti aks etgan yangi [[pochta markasi]] sotuvga chiqdi. Brendning soni buyuk xonanda vafotining 10 yilligiga bagʻishlangan. [[Manhattan|Manxettendagi]] bitiruv marosimida Framk Sinatraning farzandlari, uning do‘stlari, qarindoshlari va ijodining muxlislari ishtirok etishdi<ref>[http://www.vz.ru/news/2008/5/14/167881.html Marku s portretom Frenka Sinatri vipustili v SShA] // Vzglyad</ref>. * 2021-yil 12-dekabr kuni Frank Sinatraning tug‘ilgan kunida rassomning vatani, Nyu-Jersi shtatining Xoboken shahrida<nowiki/>[[Gudzon (daryo)|, Gudzon daryosi]] bo‘yida Frank Sinatra nomidagi shahar bog‘ida Frank Sinatra haykali o‘rnatilgan. haykaltarosh Kerolin Palmer rassomning isteʼdodi muxlislari hisobidan oʻrnatildi va bronzadan quyildi<ref>Pamyatnik Frenku Sinatre v gorode Xoboken shtata Nyu Djersi. City of Hoboken to unveil new Sinatra statue on Frank Sinatraʼs birthday </ref><ref>Sinatra Statue Debuting in Hoboken on His Birthday 12/12/2021</ref><ref>New Frank Sinatra Statue On Hoboken Waterfront</ref>. == Diskografiya == {{Col-begin}} {{col-2}} * 1946 — The Voice Of Frank Sinatra * 1948 — Christmas Songs By Sinatra * 1949 — Frankly Sentimental * 1950 — Songs By Sinatra * 1951 — Swing And Dance With Frank Sinatra * 1954 — Songs For Young Lovers * 1954 — Swing Easy! * [[1955 год в музыке|1955]] — [[In The Wee Small Hours]] * [[1956 год в музыке|1956]] — [[Songs for Swingin' Lovers!]] * 1956 — This Is Sinatra! * 1957 — Close To You * 1957 — A Swinginʼ Affair! * 1957 — Where Are You * 1957 — A Jolly Christmas From Frank Sinatra * 1958 — Come Fly With Me * 1958 — This Is Sinatra Volume 2 * 1958 — Sings For Only The Lonely (Only The Lonely) * 1959 — Come Dance With Me! * 1959 — Look To Your Heart * 1959 — No One Cares * 1960 — Nice 'Nʼ Easy * 1961 — All The Way * 1961 — Sinatraʼs Swinginʼ Session!!! * 1961 — Ring-A-Ding-Ding! * 1961 — Come Swing With Me! * 1961 — Sinatra Swings (Swing Along With Me) * 1961 — I Remember Tommy * 1962 — Sinatra And Strings * 1962 — Point Of No Return * 1962 — Sinatra And Swinginʼ Brass * 1962 — Sinatra Sings Of Love And Things * 1962 — All Alone * 1962 — Sinatra Sings Great Songs From Great Britain * 1962 — Sinatra-Basie An Historic Musical First (feat. Count Basie) * 1963 — The Concert Sinatra * 1963 — Sinatraʼs Sinatra * 1964 — Sinatra Sings Days Of Wine And Roses Moon River And Other Academy Award Winners * 1964 — America I Hear You Singing (feat. Bing Crosby & Fred Waring) * 1964 — It Might As Well Be Swing (feat. Count Basie) * 1964 — 12 Songs of Christmas (feat. Bing Crosby & Fred Waring) * 1964 — Softly, As I Leave You {{col-2}}[[Файл:Frank Sinatra (1942 CBS Radio publicity photo).jpg|thumb|right|upright=0.7|Frenk Sinatra v studii zvukozapisi CBS Radio, 1942 god ]] * 1965 — Sinatra '65: The Singer Today * 1965 — September Of My Years * 1965 — My Kind Of Broadway * 1965 — A Man And His Music * 1966 — Moonlight Sinatra * 1966 — [[Strangers in the Night (альбом Фрэнка Синатры)|Strangers In The Night]] * 1966 — Sinatra At The Sands (feat. Count Basie) * 1966 — Thatʼs Life * 1967 — Francis Albert Sinatra & Antonio Carlos Jobim (feat. Antonio Carlos Jobim) * 1967 — The World We Knew * 1968 — Francis A & Edward K (feat. Duke Ellington) * 1968 — Frank Sinatraʼs Greatest Hits * 1968 — The Sinatra Family Wish You A Merry Christmas (feat. Nancy Sinatra, Frank Sinatra Jr. and Tina Sinatra) * 1968 — Cycles * 1969 — My Way * 1969 — A Man Alone * 1970 — Watertown * 1971 — Sinatra & Company (feat. Antonio Carlos Jobim) * 1972 — Frank Sinatraʼs Greatest Hits, Vol. 2 * 1973 — Ol' Blue Eyes Is Back * 1974 — Some Nice Things I’ve Missed * 1974 — The Main Event Live * 1980 — Trilogy Past Present Future * 1981 — She Shot Me Down * 1984 — [[:en:L.A. Is My Lady|L.A. Is My Lady]] * 1993 — [[:en:Duets (Frank Sinatra album)|Duets]] * 1994 — [[:en:Duets II (Frank Sinatra album)|Duets II]] * 1994 — Sinatra & Sextet Live In Paris * 1994 — The Song Is You * 1995 — Sinatra 80th Live In Concert * 1997 — With The Red Norvo Quintet Live In Australia 1959 * 1999 — '57 In Concert * 2002 — Classic Duets * 2003 — Duets With The Dames * 2003 — The Real Complete Columbia Years V-Discs * 2005 — Live From Las Vegas * 2006 — Sinatra Vegas * 2008 — Nothing But the Best * 2011 — Sinatra: Best of the Best {{Col-end}} == Filmografiya == [[Fayl:Frank_Sinatra_(circa_1940s_MGM_publicity_photo).jpg|thumb| Frank Sinatra MGM studiyasida, 1940-yillar]] [[Fayl:Anchors_Aweigh_promo_still_(Sinatra_and_Kelly_dancing).jpg|thumb| Framk Sinatra va Gen Kelli Anchors Aweigh filmida, 1945-yil]] [[Fayl:Sinatra_in_From_Here_to_Eternity_(1953_publicity_photo).jpg|thumb| Frank Sinatra „Bu erdan abadiyatgacha“, 1953-yil]] [[Fayl:Frank_Sinatra_as_Maggio_From_Here_to_Eternity.jpg|thumb| Frank Sinatra va Montgomeri Klift „Bu erdan abadiyatga“, 1953-yil]] [[Fayl:Frank_Sinatra_holding_Oscar_(1954-03-25).jpg|thumb| Frank Sinatra „Bu yerdan abadiyatga“ uchun „Oskar“ bilan, 1954-yil mart]] [[Fayl:Grace_Kelly_Frank_Sinatra_on_the_set_of_High_Society_1956.jpg|thumb| Frank Sinatra va Greys Kelli Oliy jamiyatda, 1956-yil]] [[Fayl:Charles_Walters_Frank_Sinatra_Grace_Kelly_on_the_set_of_High_Society_1956.jpg|thumb| Charlz Uolters, Framk Sinatra va Greys Kelli Oliy jamiyatda ishda, 1956-yil]] [[Fayl:Robin_and_the_7_Hoods_Frank_Sinatra.jpg|thumb| Frank Sinatra va Robin va 7 qalpoqli komediya filmidagi qahramonlar, 1964-yil]] == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum:Grammy mukofoti sovrindorlari]] [[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Amerikalik qoʻshiqchilar]] [[Turkum:1998-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:14-mayda vafot etganlar]] [[Turkum:1915-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:12-dekabrda tugʻilganlar]] rrhja7n8hier2k93wi30ci412u5uall Tramadol 0 757270 2726505 2720510 2022-07-31T09:03:04Z Dr.Aselessa 73251 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Tramadol as a racemic mixture.svg|thumb|Tramadol-kimyoviy formulasi]] [[Fayl:Tramadol 3d balls.png|thumb|Tramadol-3D structure]] [[Fayl:Tramadol3DanBS.gif|thumb|Tramadol-animation]] [[Fayl:Tramadol Aurobindo 50 mg.jpg|thumb|Tramadol-tabletkasi]] [[Категория:Лекарственные средства по алфавиту]] '''Tramadol-psixotrop opioid analgetik boʻlib,''' to'liq opioid retseptorlari agonistlari guruhiga mansubdir{{Sfn|Машковский|2005}}. U kuchli analgetik ta'siriga ega, tez va uzoq ta'sir ko'rsatadi. Biroq, faolligi bo'yicha bir xil dozalarda [[Morfin|morfindan]] past hissoblanadi. Analgetik ta'sir, qabul qilinganidan keyin 15-30 minut o'tgach rivojlanadi va 6 soatgacha davom etadi. U alohida dori sifatida ishlatiladi. Ba'zi ma'lumotnomalarda{{Sfn|Машковский|2005}}<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rlsnet.ru/mnn_index_id_1288.htm|sarlavha=Трамадол (Tramadol): инструкция, применение и формула|ish=Энциклопедия лекарств и товаров аптечного ассортимента|nashriyot=Группа компаний РЛС® Система справочников «Регистр лекарственных средств России®»|kirish sanasi=2016-03-06}}</ref> tramadol "narkotik analgetik"ga kiritilgan, boshqa manbalarda esa<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rlsnet.ru/tn_index_id_3192.htm|sarlavha=Трамадола гидрохлорид (Tramadol hydrochloride): Инструкция по применению, противопоказания и состав|ish=Энциклопедия лекарств и товаров аптечного ассортимента|nashriyot=Группа компаний РЛС® Система справочников «Регистр лекарственных средств России®»|kirish sanasi=2016-03-06}}</ref> "opioid giyohvand bo'lmagan analgetik" sifatida tasniflangan. Tramadol kuchli va zaharli moddalar ro'yxatiga kiritilgan. == Tarixi == Tramadol 1962 yilda Germaniya farmatsevtika kompaniyasi GRÜNENTHAL GmbH (Grunenthal) xodimi doktor Kurt Flik tomonidan ixtiro qilingan. Tez orada u dunyodagi eng ko'p buyurilgan markaziy ta'sir ko'rsatadigan monoanalgetikga aylandi. Yaratilganidan beri u butun dunyo bo'ylab 70 milliondan ortiq bemorlarga buyurilgan<ref>[http://directory.paininfo.ru/company/grunenthal/history/ История компании «GRÜNENTHAL GmbH»]</ref>. == Farmakologik ta'siri == Tramadol [[Markaziy nerv sistemasi|markaziy asab]] tizimiga, xususan, [[Orqa miya|orqa miyaga]] ta'sir qiladi (K <sup>+</sup> va Ca <sup>2+</sup> [[Ion kanallari|ion kanallarining]] ochilishini rag'batlantiradi, membrananing giperpolyarizatsiyasini keltirib chiqaradi va og'riq impulslarini o'tkazishni inhibe (tormozlaydi)qiladi), sedativ [[Dori|dorilarning]] ta'sirini kuchaytiradi. Nositseptiv tizimning afferent tolalarining pre- va postsinaptik membranalarida va oshqozon-ichak traktida opiat retseptorlarini (m-, D-, k-) faollashtiradi. Katexolaminlarning yo'q qilinishini sekinlashtiradi, [[Markaziy nerv sistemasi|markaziy asab tizimida]] ularning konsentratsiyasini barqarorlashtiradi. Tramadolning opioid retseptorlariga yaqinligi [[Kodein|kodeinnikidan]] 10 baravar va [[Morfin|morfinnikidan]] 6000 baravar zaifroq, analgetik ta'siri esa morfindan atigi 5-10 baravar zaifroqdir. Tramadol 2 enantiomerdan iborat - dekstrorotator (+) va levorotator (-) ning rasemik aralashmasi bo'lib, ularning har biri turli xil retseptorlarga yaqinlikni namoyon qiladi. (+) Tramadol mu-opiat retseptorlarining selektiv agonisti bo'lib, shuningdek, neyronal [[Serotonin|serotoninning]] qayta qabul qilinishini tanlab inhibe qiladi. (-) Tramadol [[Noradrenalin|norepinefrinni]] qayta qabul qilishni inhibe qiladi. Mono-O-desmetiltramadol (M1 metaboliti) shuningdek, mu-opiat retseptorlarini tanlab stimullaydi. Terapevtik dozalarda u [[Gemodinamika|gemodinamikaga]] va nafas olishga sezilarli ta'sir ko'rsatmaydi, o'pka arteriyasidagi bosimni o'zgartirmaydi, [[Peristaltika|ichak]] motorikasini biroz sekinlashtiradi, [[Qabziyat|ich qotishiga]] olib kelmaydi. Ba'zi yutalga qarshi va tinchlantiruvchi ta'siriga han egadir. Nafas olish markazini bostiradi, qusish markazining boshlang'ich zonasini, [[Okulomotor nerv|oculomotor nerv]] yadrosini rag'batlantiradi. Uzoq muddat foydalanilsa, unga tolerantlik rivojlanishi mumkin. == Farmakokinetika == OnAbsorbtsiya - 90%; bioavailability - og'iz orqali qabul qilinganda 68% (takroriy foydalanish bilan ortadi), 70% - rektal yuborish bilan, mushak ichiga yuborish bilan - 100%. Tabletkalarni qabul qilgandan keyin TCmax - 2 soat, tomchilarni qabul qilishda - 1 soat, mushak ichiga yuborishda - 45 daqiqa, M1 metaboliti - 3 soat. M<nowiki/>[[Gemato-ensefalik baryer|iya to'sig'i]] va [[Platsenta|yo'ldosh]] orqali o'tadi, 0,1% ona [[Sut|suti]] bilan chiqariladi. Tarqatish hajmi tomir ichiga yuborish uchun 203 litrni va og'iz orqali yuborish uchun 306 litrni tashkil qiladi. [[Plazma (qon)|Plazma]] [[Proteinlar|oqsillari]] bilan bogʻlanishi- 20%ni tashkil qiladi. [[Jigar|Jigarda]] N- va O-demetilatsiya, so'ngra [[Glyukuron kislota|glyukuron kislotasi]] bilan [[Konʼyugatsiya|konjugatsiya]] orqali metabollanadi. 11 ta metabolit aniqlangan, ulardan mono-O-desmetiltramadol (M1) to'qimalarda to'planib, farmakologik faollikka ega. CYP2D6 [[Izofermentlar|izoenzimi]] preparatning metabolizmida ishtirok etadi. Metabolizmning ikkinchi bosqichi 7-14 kungacha davom etishi mumkin. Ikkinchi bosqichda - 105 soat (tramadol), 179 soat (mono-O-desmetiltramadol); 75 yoshdan oshgan bemorlarda - 124 soat (tramadol); [[Jigar sirrozi|jigar sirrozi bilan]] - 193 ± 14,9 soat (tramadol), 225 ± 19,4 soat (mono-O-desmetiltramadol), og'ir holatlarda - mos ravishda 283 soat va 306 soat. Surunkali buyrak yetishmovchiligida T <sub>1/2</sub> (CC 5 ml / min dan kam) aniqlanmagan. Buyraklar tomonidan chiqariladi (25-35% o'zgarmagan) va buning o'rtacha yig'indisi 94% ni tashkil qiladi. Taxminan 7% [[gemodializ]] orqali chiqariladi. == Ko'rsatmalar == * Og'riq sindromi (kuchli va o'rtacha intensivlik, shu jumladan yallig'lanish, travmatik, qon tomir zararlanishidan kelib chiqishi, onkologik kasalliklar, nevralgiya). * Og'riqli diagnostika yoki terapevtik tadbirlar paytida analgetik sifatida. * Tramadol opiatni olib tashlashni davolash uchun ham ishlatiladi. == Qarshi koʻrsatmalar == * Yuqori sezuvchanlik, * alkogol bilan zaharlanish, * gipnoz dorilari, * giyohvandlik analgetiklari * boshqa psixofaol dorilar, * homiladorlik, * laktatsiya * MAO qabul qilish ingibitorlar.Ehtiyotkorlik bilan qoʻllanilsin: * Opioidlarga [[Giyohvandlik|qaramlik]], * turli xil kelib chiqadigan ongning buzilishi, * intrakranial gipertenziya, * [[Bosh miya jarohati|miyaning travmatik shikastlanishi]], * [[Epilepsiya|epileptik sindrom]] * [[bronxial astma]], * nafas olishning yomonlashishi yoki [[Markaziy nerv sistemasi|o'zini o'zi boshqarishning]] sezilarli darajada yomonlashishi bilan kechadigan xar xil xolatlar. == Dozalash rejimi == Vena ichiga, mushak ichiga, teri ostiga, ichishga, rektalga qo'llaniladi. Umumiy sutkalik dozasi 0,4 g.1 yoshdan oshgan bolalar - ichishga, faqat tomchi yoki parenteral (vena ichiga, mushak ichiga, teri ostiga), 1-2 mg / kg dozada. Kundalik doz - 4-8 mg / kg (1 ta qopqoq - 2,5 mg). Keksalar va buyrak yetishmovchiligi bo'lgan bemorlar individual dozani talab qiladilar (T <sub>1/2</sub> ni uzaytirish mumkin). Kreatinin klirensi minutiga 30 ml dan kam bo'lsa va buyrak yetishmovchiligi bo'lgan bemorlarda preparatning muntazam dozalarini qabul qilish o'rtasida 12 soatlik interval talab qilinadi. === Ichishga === Kattalar va 14 yoshdan oshgan bolalarda bir martalik foydalanish uchun - 50 mg. 30-60 daqiqadan so'ng, qabulni bir xil dozada takrorlash mumkin, lekin kuniga 8 dozadan oshmasligi kerak. Retard tabletkalari - har 12 soatda 100-200 mg.Sutkalik dozasi - 0,4 g (alohida hollarda, masalan, saraton kasalliklarida, intervalni 6 soatgacha qisqartirish va sutkalik dozani oshirish mumkin). === Per rectum === Rektal - 0,1 g. Qabul qilish chastotasi - kuniga 4 martagacha. === Vena ichiga, mushak ichiga, teri ostiga === Sekin-asta, 0,05-0,1 g, agar ta'sir yetarli bo'lmasa, tomir ichiga yuborishdan 20-30 minut o'tgach, infuziya orqali-12 mg / soat tezlikda davom ettirish yoki qo'shimcha ravishda og'iz orqali yuborish mumkin. == Nojoʻya taʼsirlar == ; Asab tizimi tomonidan Terlashning ko'payishi, siyishning kuchayishi, [[bosh aylanishi]], [[Bosh ogʻrigʻi|bosh og'rig'i]], zaiflik, charchoq, letargiya, markaziy asab tizimining paradoksal qo'zg'alishi (asabiylashish, [[Psixomotor qoʻzgʻalish|qo'zg'alish]], tashvish, tremor, [[Muskullar|mushaklarning]] [[Spazm|spazmlari]], [[eyforiya]], hissiy labillik, [[Gallyutsinatsiya|gallyutsinatsiyalar]], uyqu), uyqusizlik, uyqusizlik harakatlarni muvofiqlashtirishning buzilishi, markaziy [[Spazm|konvulsiyalar]] (yuqori dozalarda tomir ichiga yuborish yoki bir vaqtning o'zida antipsikotik dorilarni ( [[Neyroleptik moddalar|neyroleptiklar]] ) qo'llash bilan), [[Depressiya (tibbiyot)|depressiya]], [[amneziya]], kognitiv buzilish, paresteziya, yurishning beqarorligi. ; Ovqat hazm qilish tizimidan Ogʻiz qurishi, ko'ngil aynishi, [[qusish]], meteorizm, qorin og'rig'i, [[Qabziyat|ich qotishi]] yoki [[Ich ketishi|diareya]], yutishda qiyinchilik. ; Yurak-qon tomir tizimi tomonidan Vazodilatatsiyaning namoyon bo'lishi - [[taxikardiya]], ortostatik gipotenziya, [[Hushsizlik|hushidan ketish]], [[kollaps]]. ; allergik reaktsiyalar [[Eshakemi|Urticaria]], qichishish, ekzantema, bullyoz toshmalar. Qon bosimining keskin pasayishi. ; Siydik chiqarish tizimidan Siydik chiqarishda qiyinchilik, [[dizuriya]], siydikni ushlab turish. ; Sezgi organlaridan Ko'rish, ta'mni buzilishi ; Nafas olish tizimidan [[Nafas qisishi|Nafas qisilishi]]. ; va boshqalar Menstrual tsiklning buzilishi. Uzoq muddatli foydalanish bilan - giyohvandlikka qaramlik , "bekor qilish" sindromi. === Dozani oshirib yuborishdagi alomatlar === Mioz, [[qusish]], kollaps, koma, konvulsiyalar, nafas olish markazining funksiyasini pasayishi, [[Apnoe|apnea]] ; '''Davolash''' Nafas olish yo'llarining o'tkazuvchanligini ta'minlash, nafas olish va yurak-qon tomir tizimining faoliyatini ta'minlash. Opiatga o'xshash ta'sirlarni nalokson bilan to'xtatish mumkin, konvulsiyalarni esa benzodiazepinlar bilan davolash mumkin. == Maxsus ko'rsatmalar == [[Etil spirti|Etanol va tramadolni]] bir vaqtning o'zida iste'mol qilmaslik kerak. Bir martalik dozada emizishni to'xtatishga hojat yo'q. Davolash davrida transport vositalarini boshqarishda va diqqatni jamlashni va psixomotor reaktsiyalar tezligini talab qiladigan boshqa potentsial xavfli faoliyat bilan shug'ullanishda ehtiyot bo'lish kerak. == O'zaro ta'sir == Diklofenak, indometazin, [[Butadion|fenilbutazon]], diazepam, flunitrazepam, nitrogliserin eritmalari bilan farmatsevtik jihatdan mos kelmaydi. Markaziy asab tizimini susaytiradigan dorilar va etanol ta'sirini kuchaytiradi. Mikrosomal oksidlanish induktorlari (shu jumladan [[Carbamazepine|karbamazepin]], [[barbituratlar]] ) analgetik ta'sirning og'irligini va ta'sir qilish muddatini kamaytiradi. Opioid analgetiklari yoki barbituratlardan uzoq muddatli foydalanish o'zaro tolerantlikning rivojlanishini rag'batlantiradi. [[Trankvilizatorlar|Anksiyolitiklar]] analgetik ta'sirning zo'ravonligini oshiradi; barbituratlar bilan qo'shilganda [[Anesteziya|behushlik]] davomiyligi ortadi. Nalokson nafas olishni faollashtiradi, opioid analjeziklarini qo'llashdan keyin analjeziyani yo'q qiladi. MAO ingibitorlari, furazolidon, prokarbazin, antipsikotiklar ( [[Neyroleptik moddalar|neyroleptiklar]] ) tutilish xavfini oshiradi (tutilish chegarasining pasayishi). Kinidin tramadolning [[Plazma (qon)|plazma]] kontsentratsiyasini oshiradi va izoenzimning raqobatbardosh tormozlanish tufayli metabolitning M1 ni kamaytiradi. == Qonuniy tartib == Ayrim mamlakatlarda (Ukraina<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.pravda.rv.ua/analitica/tramadol%20declared%20a%20drug.php|sarlavha=Украина первой в мире признала трамадол наркотиком|kirish sanasi=2010-05-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101223033937/http://www.pravda.rv.ua/analitica/tramadol%20declared%20a%20drug.php|arxivsana=2010-12-23}}</ref>, Beloruʼssiya<ref>[http://medportal.ru/mednovosti/news/2009/06/11/tramadol/ Белоруссия внесла трамадол в список наркотиков]</ref>, Oʻzbekiston<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gazeta.uz/ru/2018/10/30/drugs/|sarlavha=Расширены перечни наркотиков и психотропных веществ|muallif=|ish=|sana=2018-10-30|nashriyot=|kirish sanasi=2020-09-09}}</ref>) tramadol [[Narkotik moddalar|giyohvandlik vositalari]] roʻyxatiga kiritilgan. [[Rossiya|Rossiyada]] tramadol [[Hayotiy zarur va eng muhim dori preparatlari|hayotiy va muhim dorilar]] ro'yxatiga kiritilgan. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Adabiyot == * Машковский М. Д. Лекарственные средства. — 15-е изд. — М.: Новая Волна, 2005. — С. 155—156. — 1200 с. — <nowiki>ISBN 5-7864-0203-7</nowiki>. == Havolalar == * Машковский М. Д. Трамадол // Лекарственные средства. — 15-е изд. — М.: Новая Волна, 2005. — 1200 с. — <nowiki>ISBN 5-7864-0203-7</nowiki>. * Трамадол (рус.). Энциклопедия лекарств и товаров аптечного ассортимента. РЛС Патент. — Инструкция, применение и формула. [[Turkum:Opioidlar]] [[Turkum:Analgetiklar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] ngfgy9w8mtx80zzls566ka6u7ywpgxl 2726506 2726505 2022-07-31T09:03:59Z Dr.Aselessa 73251 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Tramadol as a racemic mixture.svg|thumb|Tramadol-kimyoviy formulasi]] [[Fayl:Tramadol 3d balls.png|thumb|Tramadol-3D structure]] [[Fayl:Tramadol3DanBS.gif|thumb|Tramadol-animation]] [[Fayl:Tramadol Aurobindo 50 mg.jpg|thumb|Tramadol-tabletkasi]] [[Категория: '''Tramadol-psixotrop opioid analgetik boʻlib,''' to'liq opioid retseptorlari agonistlari guruhiga mansubdir{{Sfn|Машковский|2005}}. U kuchli analgetik ta'siriga ega, tez va uzoq ta'sir ko'rsatadi. Biroq, faolligi bo'yicha bir xil dozalarda [[Morfin|morfindan]] past hissoblanadi. Analgetik ta'sir, qabul qilinganidan keyin 15-30 minut o'tgach rivojlanadi va 6 soatgacha davom etadi. U alohida dori sifatida ishlatiladi. Ba'zi ma'lumotnomalarda{{Sfn|Машковский|2005}}<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rlsnet.ru/mnn_index_id_1288.htm|sarlavha=Трамадол (Tramadol): инструкция, применение и формула|ish=Энциклопедия лекарств и товаров аптечного ассортимента|nashriyot=Группа компаний РЛС® Система справочников «Регистр лекарственных средств России®»|kirish sanasi=2016-03-06}}</ref> tramadol "narkotik analgetik"ga kiritilgan, boshqa manbalarda esa<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rlsnet.ru/tn_index_id_3192.htm|sarlavha=Трамадола гидрохлорид (Tramadol hydrochloride): Инструкция по применению, противопоказания и состав|ish=Энциклопедия лекарств и товаров аптечного ассортимента|nashriyot=Группа компаний РЛС® Система справочников «Регистр лекарственных средств России®»|kirish sanasi=2016-03-06}}</ref> "opioid giyohvand bo'lmagan analgetik" sifatida tasniflangan. Tramadol kuchli va zaharli moddalar ro'yxatiga kiritilgan. == Tarixi == Tramadol 1962 yilda Germaniya farmatsevtika kompaniyasi GRÜNENTHAL GmbH (Grunenthal) xodimi doktor Kurt Flik tomonidan ixtiro qilingan. Tez orada u dunyodagi eng ko'p buyurilgan markaziy ta'sir ko'rsatadigan monoanalgetikga aylandi. Yaratilganidan beri u butun dunyo bo'ylab 70 milliondan ortiq bemorlarga buyurilgan<ref>[http://directory.paininfo.ru/company/grunenthal/history/ История компании «GRÜNENTHAL GmbH»]</ref>. == Farmakologik ta'siri == Tramadol [[Markaziy nerv sistemasi|markaziy asab]] tizimiga, xususan, [[Orqa miya|orqa miyaga]] ta'sir qiladi (K <sup>+</sup> va Ca <sup>2+</sup> [[Ion kanallari|ion kanallarining]] ochilishini rag'batlantiradi, membrananing giperpolyarizatsiyasini keltirib chiqaradi va og'riq impulslarini o'tkazishni inhibe (tormozlaydi)qiladi), sedativ [[Dori|dorilarning]] ta'sirini kuchaytiradi. Nositseptiv tizimning afferent tolalarining pre- va postsinaptik membranalarida va oshqozon-ichak traktida opiat retseptorlarini (m-, D-, k-) faollashtiradi. Katexolaminlarning yo'q qilinishini sekinlashtiradi, [[Markaziy nerv sistemasi|markaziy asab tizimida]] ularning konsentratsiyasini barqarorlashtiradi. Tramadolning opioid retseptorlariga yaqinligi [[Kodein|kodeinnikidan]] 10 baravar va [[Morfin|morfinnikidan]] 6000 baravar zaifroq, analgetik ta'siri esa morfindan atigi 5-10 baravar zaifroqdir. Tramadol 2 enantiomerdan iborat - dekstrorotator (+) va levorotator (-) ning rasemik aralashmasi bo'lib, ularning har biri turli xil retseptorlarga yaqinlikni namoyon qiladi. (+) Tramadol mu-opiat retseptorlarining selektiv agonisti bo'lib, shuningdek, neyronal [[Serotonin|serotoninning]] qayta qabul qilinishini tanlab inhibe qiladi. (-) Tramadol [[Noradrenalin|norepinefrinni]] qayta qabul qilishni inhibe qiladi. Mono-O-desmetiltramadol (M1 metaboliti) shuningdek, mu-opiat retseptorlarini tanlab stimullaydi. Terapevtik dozalarda u [[Gemodinamika|gemodinamikaga]] va nafas olishga sezilarli ta'sir ko'rsatmaydi, o'pka arteriyasidagi bosimni o'zgartirmaydi, [[Peristaltika|ichak]] motorikasini biroz sekinlashtiradi, [[Qabziyat|ich qotishiga]] olib kelmaydi. Ba'zi yutalga qarshi va tinchlantiruvchi ta'siriga han egadir. Nafas olish markazini bostiradi, qusish markazining boshlang'ich zonasini, [[Okulomotor nerv|oculomotor nerv]] yadrosini rag'batlantiradi. Uzoq muddat foydalanilsa, unga tolerantlik rivojlanishi mumkin. == Farmakokinetika == OnAbsorbtsiya - 90%; bioavailability - og'iz orqali qabul qilinganda 68% (takroriy foydalanish bilan ortadi), 70% - rektal yuborish bilan, mushak ichiga yuborish bilan - 100%. Tabletkalarni qabul qilgandan keyin TCmax - 2 soat, tomchilarni qabul qilishda - 1 soat, mushak ichiga yuborishda - 45 daqiqa, M1 metaboliti - 3 soat. M<nowiki/>[[Gemato-ensefalik baryer|iya to'sig'i]] va [[Platsenta|yo'ldosh]] orqali o'tadi, 0,1% ona [[Sut|suti]] bilan chiqariladi. Tarqatish hajmi tomir ichiga yuborish uchun 203 litrni va og'iz orqali yuborish uchun 306 litrni tashkil qiladi. [[Plazma (qon)|Plazma]] [[Proteinlar|oqsillari]] bilan bogʻlanishi- 20%ni tashkil qiladi. [[Jigar|Jigarda]] N- va O-demetilatsiya, so'ngra [[Glyukuron kislota|glyukuron kislotasi]] bilan [[Konʼyugatsiya|konjugatsiya]] orqali metabollanadi. 11 ta metabolit aniqlangan, ulardan mono-O-desmetiltramadol (M1) to'qimalarda to'planib, farmakologik faollikka ega. CYP2D6 [[Izofermentlar|izoenzimi]] preparatning metabolizmida ishtirok etadi. Metabolizmning ikkinchi bosqichi 7-14 kungacha davom etishi mumkin. Ikkinchi bosqichda - 105 soat (tramadol), 179 soat (mono-O-desmetiltramadol); 75 yoshdan oshgan bemorlarda - 124 soat (tramadol); [[Jigar sirrozi|jigar sirrozi bilan]] - 193 ± 14,9 soat (tramadol), 225 ± 19,4 soat (mono-O-desmetiltramadol), og'ir holatlarda - mos ravishda 283 soat va 306 soat. Surunkali buyrak yetishmovchiligida T <sub>1/2</sub> (CC 5 ml / min dan kam) aniqlanmagan. Buyraklar tomonidan chiqariladi (25-35% o'zgarmagan) va buning o'rtacha yig'indisi 94% ni tashkil qiladi. Taxminan 7% [[gemodializ]] orqali chiqariladi. == Ko'rsatmalar == * Og'riq sindromi (kuchli va o'rtacha intensivlik, shu jumladan yallig'lanish, travmatik, qon tomir zararlanishidan kelib chiqishi, onkologik kasalliklar, nevralgiya). * Og'riqli diagnostika yoki terapevtik tadbirlar paytida analgetik sifatida. * Tramadol opiatni olib tashlashni davolash uchun ham ishlatiladi. == Qarshi koʻrsatmalar == * Yuqori sezuvchanlik, * alkogol bilan zaharlanish, * gipnoz dorilari, * giyohvandlik analgetiklari * boshqa psixofaol dorilar, * homiladorlik, * laktatsiya * MAO qabul qilish ingibitorlar.Ehtiyotkorlik bilan qoʻllanilsin: * Opioidlarga [[Giyohvandlik|qaramlik]], * turli xil kelib chiqadigan ongning buzilishi, * intrakranial gipertenziya, * [[Bosh miya jarohati|miyaning travmatik shikastlanishi]], * [[Epilepsiya|epileptik sindrom]] * [[bronxial astma]], * nafas olishning yomonlashishi yoki [[Markaziy nerv sistemasi|o'zini o'zi boshqarishning]] sezilarli darajada yomonlashishi bilan kechadigan xar xil xolatlar. == Dozalash rejimi == Vena ichiga, mushak ichiga, teri ostiga, ichishga, rektalga qo'llaniladi. Umumiy sutkalik dozasi 0,4 g.1 yoshdan oshgan bolalar - ichishga, faqat tomchi yoki parenteral (vena ichiga, mushak ichiga, teri ostiga), 1-2 mg / kg dozada. Kundalik doz - 4-8 mg / kg (1 ta qopqoq - 2,5 mg). Keksalar va buyrak yetishmovchiligi bo'lgan bemorlar individual dozani talab qiladilar (T <sub>1/2</sub> ni uzaytirish mumkin). Kreatinin klirensi minutiga 30 ml dan kam bo'lsa va buyrak yetishmovchiligi bo'lgan bemorlarda preparatning muntazam dozalarini qabul qilish o'rtasida 12 soatlik interval talab qilinadi. === Ichishga === Kattalar va 14 yoshdan oshgan bolalarda bir martalik foydalanish uchun - 50 mg. 30-60 daqiqadan so'ng, qabulni bir xil dozada takrorlash mumkin, lekin kuniga 8 dozadan oshmasligi kerak. Retard tabletkalari - har 12 soatda 100-200 mg.Sutkalik dozasi - 0,4 g (alohida hollarda, masalan, saraton kasalliklarida, intervalni 6 soatgacha qisqartirish va sutkalik dozani oshirish mumkin). === Per rectum === Rektal - 0,1 g. Qabul qilish chastotasi - kuniga 4 martagacha. === Vena ichiga, mushak ichiga, teri ostiga === Sekin-asta, 0,05-0,1 g, agar ta'sir yetarli bo'lmasa, tomir ichiga yuborishdan 20-30 minut o'tgach, infuziya orqali-12 mg / soat tezlikda davom ettirish yoki qo'shimcha ravishda og'iz orqali yuborish mumkin. == Nojoʻya taʼsirlar == ; Asab tizimi tomonidan Terlashning ko'payishi, siyishning kuchayishi, [[bosh aylanishi]], [[Bosh ogʻrigʻi|bosh og'rig'i]], zaiflik, charchoq, letargiya, markaziy asab tizimining paradoksal qo'zg'alishi (asabiylashish, [[Psixomotor qoʻzgʻalish|qo'zg'alish]], tashvish, tremor, [[Muskullar|mushaklarning]] [[Spazm|spazmlari]], [[eyforiya]], hissiy labillik, [[Gallyutsinatsiya|gallyutsinatsiyalar]], uyqu), uyqusizlik, uyqusizlik harakatlarni muvofiqlashtirishning buzilishi, markaziy [[Spazm|konvulsiyalar]] (yuqori dozalarda tomir ichiga yuborish yoki bir vaqtning o'zida antipsikotik dorilarni ( [[Neyroleptik moddalar|neyroleptiklar]] ) qo'llash bilan), [[Depressiya (tibbiyot)|depressiya]], [[amneziya]], kognitiv buzilish, paresteziya, yurishning beqarorligi. ; Ovqat hazm qilish tizimidan Ogʻiz qurishi, ko'ngil aynishi, [[qusish]], meteorizm, qorin og'rig'i, [[Qabziyat|ich qotishi]] yoki [[Ich ketishi|diareya]], yutishda qiyinchilik. ; Yurak-qon tomir tizimi tomonidan Vazodilatatsiyaning namoyon bo'lishi - [[taxikardiya]], ortostatik gipotenziya, [[Hushsizlik|hushidan ketish]], [[kollaps]]. ; allergik reaktsiyalar [[Eshakemi|Urticaria]], qichishish, ekzantema, bullyoz toshmalar. Qon bosimining keskin pasayishi. ; Siydik chiqarish tizimidan Siydik chiqarishda qiyinchilik, [[dizuriya]], siydikni ushlab turish. ; Sezgi organlaridan Ko'rish, ta'mni buzilishi ; Nafas olish tizimidan [[Nafas qisishi|Nafas qisilishi]]. ; va boshqalar Menstrual tsiklning buzilishi. Uzoq muddatli foydalanish bilan - giyohvandlikka qaramlik , "bekor qilish" sindromi. === Dozani oshirib yuborishdagi alomatlar === Mioz, [[qusish]], kollaps, koma, konvulsiyalar, nafas olish markazining funksiyasini pasayishi, [[Apnoe|apnea]] ; '''Davolash''' Nafas olish yo'llarining o'tkazuvchanligini ta'minlash, nafas olish va yurak-qon tomir tizimining faoliyatini ta'minlash. Opiatga o'xshash ta'sirlarni nalokson bilan to'xtatish mumkin, konvulsiyalarni esa benzodiazepinlar bilan davolash mumkin. == Maxsus ko'rsatmalar == [[Etil spirti|Etanol va tramadolni]] bir vaqtning o'zida iste'mol qilmaslik kerak. Bir martalik dozada emizishni to'xtatishga hojat yo'q. Davolash davrida transport vositalarini boshqarishda va diqqatni jamlashni va psixomotor reaktsiyalar tezligini talab qiladigan boshqa potentsial xavfli faoliyat bilan shug'ullanishda ehtiyot bo'lish kerak. == O'zaro ta'sir == Diklofenak, indometazin, [[Butadion|fenilbutazon]], diazepam, flunitrazepam, nitrogliserin eritmalari bilan farmatsevtik jihatdan mos kelmaydi. Markaziy asab tizimini susaytiradigan dorilar va etanol ta'sirini kuchaytiradi. Mikrosomal oksidlanish induktorlari (shu jumladan [[Carbamazepine|karbamazepin]], [[barbituratlar]] ) analgetik ta'sirning og'irligini va ta'sir qilish muddatini kamaytiradi. Opioid analgetiklari yoki barbituratlardan uzoq muddatli foydalanish o'zaro tolerantlikning rivojlanishini rag'batlantiradi. [[Trankvilizatorlar|Anksiyolitiklar]] analgetik ta'sirning zo'ravonligini oshiradi; barbituratlar bilan qo'shilganda [[Anesteziya|behushlik]] davomiyligi ortadi. Nalokson nafas olishni faollashtiradi, opioid analjeziklarini qo'llashdan keyin analjeziyani yo'q qiladi. MAO ingibitorlari, furazolidon, prokarbazin, antipsikotiklar ( [[Neyroleptik moddalar|neyroleptiklar]] ) tutilish xavfini oshiradi (tutilish chegarasining pasayishi). Kinidin tramadolning [[Plazma (qon)|plazma]] kontsentratsiyasini oshiradi va izoenzimning raqobatbardosh tormozlanish tufayli metabolitning M1 ni kamaytiradi. == Qonuniy tartib == Ayrim mamlakatlarda (Ukraina<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.pravda.rv.ua/analitica/tramadol%20declared%20a%20drug.php|sarlavha=Украина первой в мире признала трамадол наркотиком|kirish sanasi=2010-05-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101223033937/http://www.pravda.rv.ua/analitica/tramadol%20declared%20a%20drug.php|arxivsana=2010-12-23}}</ref>, Beloruʼssiya<ref>[http://medportal.ru/mednovosti/news/2009/06/11/tramadol/ Белоруссия внесла трамадол в список наркотиков]</ref>, Oʻzbekiston<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gazeta.uz/ru/2018/10/30/drugs/|sarlavha=Расширены перечни наркотиков и психотропных веществ|muallif=|ish=|sana=2018-10-30|nashriyot=|kirish sanasi=2020-09-09}}</ref>) tramadol [[Narkotik moddalar|giyohvandlik vositalari]] roʻyxatiga kiritilgan. [[Rossiya|Rossiyada]] tramadol [[Hayotiy zarur va eng muhim dori preparatlari|hayotiy va muhim dorilar]] ro'yxatiga kiritilgan. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Adabiyot == * Машковский М. Д. Лекарственные средства. — 15-е изд. — М.: Новая Волна, 2005. — С. 155—156. — 1200 с. — <nowiki>ISBN 5-7864-0203-7</nowiki>. == Havolalar == * Машковский М. Д. Трамадол // Лекарственные средства. — 15-е изд. — М.: Новая Волна, 2005. — 1200 с. — <nowiki>ISBN 5-7864-0203-7</nowiki>. * Трамадол (рус.). Энциклопедия лекарств и товаров аптечного ассортимента. РЛС Патент. — Инструкция, применение и формула. [[Turkum:Opioidlar]] [[Turkum:Analgetiklar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] i28xde9vc9r92qapewukhz50vmgojev 2726512 2726506 2022-07-31T09:06:42Z Optima D 72251 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Tramadol as a racemic mixture.svg|thumb|Tramadol-kimyoviy formulasi]] [[Fayl:Tramadol 3d balls.png|thumb|Tramadol-3D structure]] [[Fayl:Tramadol3DanBS.gif|thumb|Tramadol-animation]] [[Fayl:Tramadol Aurobindo 50 mg.jpg|thumb|Tramadol-tabletkasi]] '''Tramadol-psixotrop opioid analgetik boʻlib,''' to'liq opioid retseptorlari agonistlari guruhiga mansubdir{{Sfn|Машковский|2005}}. U kuchli analgetik ta'siriga ega, tez va uzoq ta'sir ko'rsatadi. Biroq, faolligi bo'yicha bir xil dozalarda [[Morfin|morfindan]] past hissoblanadi. Analgetik ta'sir, qabul qilinganidan keyin 15-30 minut o'tgach rivojlanadi va 6 soatgacha davom etadi. U alohida dori sifatida ishlatiladi. Ba'zi ma'lumotnomalarda{{Sfn|Машковский|2005}}<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rlsnet.ru/mnn_index_id_1288.htm|sarlavha=Трамадол (Tramadol): инструкция, применение и формула|ish=Энциклопедия лекарств и товаров аптечного ассортимента|nashriyot=Группа компаний РЛС® Система справочников «Регистр лекарственных средств России®»|kirish sanasi=2016-03-06}}</ref> tramadol "narkotik analgetik"ga kiritilgan, boshqa manbalarda esa<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rlsnet.ru/tn_index_id_3192.htm|sarlavha=Трамадола гидрохлорид (Tramadol hydrochloride): Инструкция по применению, противопоказания и состав|ish=Энциклопедия лекарств и товаров аптечного ассортимента|nashriyot=Группа компаний РЛС® Система справочников «Регистр лекарственных средств России®»|kirish sanasi=2016-03-06}}</ref> "opioid giyohvand bo'lmagan analgetik" sifatida tasniflangan. Tramadol kuchli va zaharli moddalar ro'yxatiga kiritilgan. == Tarixi == Tramadol 1962 yilda Germaniya farmatsevtika kompaniyasi GRÜNENTHAL GmbH (Grunenthal) xodimi doktor Kurt Flik tomonidan ixtiro qilingan. Tez orada u dunyodagi eng ko'p buyurilgan markaziy ta'sir ko'rsatadigan monoanalgetikga aylandi. Yaratilganidan beri u butun dunyo bo'ylab 70 milliondan ortiq bemorlarga buyurilgan<ref>[http://directory.paininfo.ru/company/grunenthal/history/ История компании «GRÜNENTHAL GmbH»]</ref>. == Farmakologik ta'siri == Tramadol [[Markaziy nerv sistemasi|markaziy asab]] tizimiga, xususan, [[Orqa miya|orqa miyaga]] ta'sir qiladi (K <sup>+</sup> va Ca <sup>2+</sup> [[Ion kanallari|ion kanallarining]] ochilishini rag'batlantiradi, membrananing giperpolyarizatsiyasini keltirib chiqaradi va og'riq impulslarini o'tkazishni inhibe (tormozlaydi)qiladi), sedativ [[Dori|dorilarning]] ta'sirini kuchaytiradi. Nositseptiv tizimning afferent tolalarining pre- va postsinaptik membranalarida va oshqozon-ichak traktida opiat retseptorlarini (m-, D-, k-) faollashtiradi. Katexolaminlarning yo'q qilinishini sekinlashtiradi, [[Markaziy nerv sistemasi|markaziy asab tizimida]] ularning konsentratsiyasini barqarorlashtiradi. Tramadolning opioid retseptorlariga yaqinligi [[Kodein|kodeinnikidan]] 10 baravar va [[Morfin|morfinnikidan]] 6000 baravar zaifroq, analgetik ta'siri esa morfindan atigi 5-10 baravar zaifroqdir. Tramadol 2 enantiomerdan iborat - dekstrorotator (+) va levorotator (-) ning rasemik aralashmasi bo'lib, ularning har biri turli xil retseptorlarga yaqinlikni namoyon qiladi. (+) Tramadol mu-opiat retseptorlarining selektiv agonisti bo'lib, shuningdek, neyronal [[Serotonin|serotoninning]] qayta qabul qilinishini tanlab inhibe qiladi. (-) Tramadol [[Noradrenalin|norepinefrinni]] qayta qabul qilishni inhibe qiladi. Mono-O-desmetiltramadol (M1 metaboliti) shuningdek, mu-opiat retseptorlarini tanlab stimullaydi. Terapevtik dozalarda u [[Gemodinamika|gemodinamikaga]] va nafas olishga sezilarli ta'sir ko'rsatmaydi, o'pka arteriyasidagi bosimni o'zgartirmaydi, [[Peristaltika|ichak]] motorikasini biroz sekinlashtiradi, [[Qabziyat|ich qotishiga]] olib kelmaydi. Ba'zi yutalga qarshi va tinchlantiruvchi ta'siriga han egadir. Nafas olish markazini bostiradi, qusish markazining boshlang'ich zonasini, [[Okulomotor nerv|oculomotor nerv]] yadrosini rag'batlantiradi. Uzoq muddat foydalanilsa, unga tolerantlik rivojlanishi mumkin. == Farmakokinetika == OnAbsorbtsiya - 90%; bioavailability - og'iz orqali qabul qilinganda 68% (takroriy foydalanish bilan ortadi), 70% - rektal yuborish bilan, mushak ichiga yuborish bilan - 100%. Tabletkalarni qabul qilgandan keyin TCmax - 2 soat, tomchilarni qabul qilishda - 1 soat, mushak ichiga yuborishda - 45 daqiqa, M1 metaboliti - 3 soat. M<nowiki/>[[Gemato-ensefalik baryer|iya to'sig'i]] va [[Platsenta|yo'ldosh]] orqali o'tadi, 0,1% ona [[Sut|suti]] bilan chiqariladi. Tarqatish hajmi tomir ichiga yuborish uchun 203 litrni va og'iz orqali yuborish uchun 306 litrni tashkil qiladi. [[Plazma (qon)|Plazma]] [[Proteinlar|oqsillari]] bilan bogʻlanishi- 20%ni tashkil qiladi. [[Jigar|Jigarda]] N- va O-demetilatsiya, so'ngra [[Glyukuron kislota|glyukuron kislotasi]] bilan [[Konʼyugatsiya|konjugatsiya]] orqali metabollanadi. 11 ta metabolit aniqlangan, ulardan mono-O-desmetiltramadol (M1) to'qimalarda to'planib, farmakologik faollikka ega. CYP2D6 [[Izofermentlar|izoenzimi]] preparatning metabolizmida ishtirok etadi. Metabolizmning ikkinchi bosqichi 7-14 kungacha davom etishi mumkin. Ikkinchi bosqichda - 105 soat (tramadol), 179 soat (mono-O-desmetiltramadol); 75 yoshdan oshgan bemorlarda - 124 soat (tramadol); [[Jigar sirrozi|jigar sirrozi bilan]] - 193 ± 14,9 soat (tramadol), 225 ± 19,4 soat (mono-O-desmetiltramadol), og'ir holatlarda - mos ravishda 283 soat va 306 soat. Surunkali buyrak yetishmovchiligida T <sub>1/2</sub> (CC 5 ml / min dan kam) aniqlanmagan. Buyraklar tomonidan chiqariladi (25-35% o'zgarmagan) va buning o'rtacha yig'indisi 94% ni tashkil qiladi. Taxminan 7% [[gemodializ]] orqali chiqariladi. == Ko'rsatmalar == * Og'riq sindromi (kuchli va o'rtacha intensivlik, shu jumladan yallig'lanish, travmatik, qon tomir zararlanishidan kelib chiqishi, onkologik kasalliklar, nevralgiya). * Og'riqli diagnostika yoki terapevtik tadbirlar paytida analgetik sifatida. * Tramadol opiatni olib tashlashni davolash uchun ham ishlatiladi. == Qarshi koʻrsatmalar == * Yuqori sezuvchanlik, * alkogol bilan zaharlanish, * gipnoz dorilari, * giyohvandlik analgetiklari * boshqa psixofaol dorilar, * homiladorlik, * laktatsiya * MAO qabul qilish ingibitorlar.Ehtiyotkorlik bilan qoʻllanilsin: * Opioidlarga [[Giyohvandlik|qaramlik]], * turli xil kelib chiqadigan ongning buzilishi, * intrakranial gipertenziya, * [[Bosh miya jarohati|miyaning travmatik shikastlanishi]], * [[Epilepsiya|epileptik sindrom]] * [[bronxial astma]], * nafas olishning yomonlashishi yoki [[Markaziy nerv sistemasi|o'zini o'zi boshqarishning]] sezilarli darajada yomonlashishi bilan kechadigan xar xil xolatlar. == Dozalash rejimi == Vena ichiga, mushak ichiga, teri ostiga, ichishga, rektalga qo'llaniladi. Umumiy sutkalik dozasi 0,4 g.1 yoshdan oshgan bolalar - ichishga, faqat tomchi yoki parenteral (vena ichiga, mushak ichiga, teri ostiga), 1-2 mg / kg dozada. Kundalik doz - 4-8 mg / kg (1 ta qopqoq - 2,5 mg). Keksalar va buyrak yetishmovchiligi bo'lgan bemorlar individual dozani talab qiladilar (T <sub>1/2</sub> ni uzaytirish mumkin). Kreatinin klirensi minutiga 30 ml dan kam bo'lsa va buyrak yetishmovchiligi bo'lgan bemorlarda preparatning muntazam dozalarini qabul qilish o'rtasida 12 soatlik interval talab qilinadi. === Ichishga === Kattalar va 14 yoshdan oshgan bolalarda bir martalik foydalanish uchun - 50 mg. 30-60 daqiqadan so'ng, qabulni bir xil dozada takrorlash mumkin, lekin kuniga 8 dozadan oshmasligi kerak. Retard tabletkalari - har 12 soatda 100-200 mg.Sutkalik dozasi - 0,4 g (alohida hollarda, masalan, saraton kasalliklarida, intervalni 6 soatgacha qisqartirish va sutkalik dozani oshirish mumkin). === Per rectum === Rektal - 0,1 g. Qabul qilish chastotasi - kuniga 4 martagacha. === Vena ichiga, mushak ichiga, teri ostiga === Sekin-asta, 0,05-0,1 g, agar ta'sir yetarli bo'lmasa, tomir ichiga yuborishdan 20-30 minut o'tgach, infuziya orqali-12 mg / soat tezlikda davom ettirish yoki qo'shimcha ravishda og'iz orqali yuborish mumkin. == Nojoʻya taʼsirlar == ; Asab tizimi tomonidan Terlashning ko'payishi, siyishning kuchayishi, [[bosh aylanishi]], [[Bosh ogʻrigʻi|bosh og'rig'i]], zaiflik, charchoq, letargiya, markaziy asab tizimining paradoksal qo'zg'alishi (asabiylashish, [[Psixomotor qoʻzgʻalish|qo'zg'alish]], tashvish, tremor, [[Muskullar|mushaklarning]] [[Spazm|spazmlari]], [[eyforiya]], hissiy labillik, [[Gallyutsinatsiya|gallyutsinatsiyalar]], uyqu), uyqusizlik, uyqusizlik harakatlarni muvofiqlashtirishning buzilishi, markaziy [[Spazm|konvulsiyalar]] (yuqori dozalarda tomir ichiga yuborish yoki bir vaqtning o'zida antipsikotik dorilarni ( [[Neyroleptik moddalar|neyroleptiklar]] ) qo'llash bilan), [[Depressiya (tibbiyot)|depressiya]], [[amneziya]], kognitiv buzilish, paresteziya, yurishning beqarorligi. ; Ovqat hazm qilish tizimidan Ogʻiz qurishi, ko'ngil aynishi, [[qusish]], meteorizm, qorin og'rig'i, [[Qabziyat|ich qotishi]] yoki [[Ich ketishi|diareya]], yutishda qiyinchilik. ; Yurak-qon tomir tizimi tomonidan Vazodilatatsiyaning namoyon bo'lishi - [[taxikardiya]], ortostatik gipotenziya, [[Hushsizlik|hushidan ketish]], [[kollaps]]. ; allergik reaktsiyalar [[Eshakemi|Urticaria]], qichishish, ekzantema, bullyoz toshmalar. Qon bosimining keskin pasayishi. ; Siydik chiqarish tizimidan Siydik chiqarishda qiyinchilik, [[dizuriya]], siydikni ushlab turish. ; Sezgi organlaridan Ko'rish, ta'mni buzilishi ; Nafas olish tizimidan [[Nafas qisishi|Nafas qisilishi]]. ; va boshqalar Menstrual tsiklning buzilishi. Uzoq muddatli foydalanish bilan - giyohvandlikka qaramlik , "bekor qilish" sindromi. === Dozani oshirib yuborishdagi alomatlar === Mioz, [[qusish]], kollaps, koma, konvulsiyalar, nafas olish markazining funksiyasini pasayishi, [[Apnoe|apnea]] ; '''Davolash''' Nafas olish yo'llarining o'tkazuvchanligini ta'minlash, nafas olish va yurak-qon tomir tizimining faoliyatini ta'minlash. Opiatga o'xshash ta'sirlarni nalokson bilan to'xtatish mumkin, konvulsiyalarni esa benzodiazepinlar bilan davolash mumkin. == Maxsus ko'rsatmalar == [[Etil spirti|Etanol va tramadolni]] bir vaqtning o'zida iste'mol qilmaslik kerak. Bir martalik dozada emizishni to'xtatishga hojat yo'q. Davolash davrida transport vositalarini boshqarishda va diqqatni jamlashni va psixomotor reaktsiyalar tezligini talab qiladigan boshqa potentsial xavfli faoliyat bilan shug'ullanishda ehtiyot bo'lish kerak. == O'zaro ta'sir == Diklofenak, indometazin, [[Butadion|fenilbutazon]], diazepam, flunitrazepam, nitrogliserin eritmalari bilan farmatsevtik jihatdan mos kelmaydi. Markaziy asab tizimini susaytiradigan dorilar va etanol ta'sirini kuchaytiradi. Mikrosomal oksidlanish induktorlari (shu jumladan [[Carbamazepine|karbamazepin]], [[barbituratlar]] ) analgetik ta'sirning og'irligini va ta'sir qilish muddatini kamaytiradi. Opioid analgetiklari yoki barbituratlardan uzoq muddatli foydalanish o'zaro tolerantlikning rivojlanishini rag'batlantiradi. [[Trankvilizatorlar|Anksiyolitiklar]] analgetik ta'sirning zo'ravonligini oshiradi; barbituratlar bilan qo'shilganda [[Anesteziya|behushlik]] davomiyligi ortadi. Nalokson nafas olishni faollashtiradi, opioid analjeziklarini qo'llashdan keyin analjeziyani yo'q qiladi. MAO ingibitorlari, furazolidon, prokarbazin, antipsikotiklar ( [[Neyroleptik moddalar|neyroleptiklar]] ) tutilish xavfini oshiradi (tutilish chegarasining pasayishi). Kinidin tramadolning [[Plazma (qon)|plazma]] kontsentratsiyasini oshiradi va izoenzimning raqobatbardosh tormozlanish tufayli metabolitning M1 ni kamaytiradi. == Qonuniy tartib == Ayrim mamlakatlarda (Ukraina<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.pravda.rv.ua/analitica/tramadol%20declared%20a%20drug.php|sarlavha=Украина первой в мире признала трамадол наркотиком|kirish sanasi=2010-05-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101223033937/http://www.pravda.rv.ua/analitica/tramadol%20declared%20a%20drug.php|arxivsana=2010-12-23}}</ref>, Beloruʼssiya<ref>[http://medportal.ru/mednovosti/news/2009/06/11/tramadol/ Белоруссия внесла трамадол в список наркотиков]</ref>, Oʻzbekiston<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gazeta.uz/ru/2018/10/30/drugs/|sarlavha=Расширены перечни наркотиков и психотропных веществ|muallif=|ish=|sana=2018-10-30|nashriyot=|kirish sanasi=2020-09-09}}</ref>) tramadol [[Narkotik moddalar|giyohvandlik vositalari]] roʻyxatiga kiritilgan. [[Rossiya|Rossiyada]] tramadol [[Hayotiy zarur va eng muhim dori preparatlari|hayotiy va muhim dorilar]] ro'yxatiga kiritilgan. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Adabiyot == * Машковский М. Д. Лекарственные средства. — 15-е изд. — М.: Новая Волна, 2005. — С. 155—156. — 1200 с. — <nowiki>ISBN 5-7864-0203-7</nowiki>. == Havolalar == * Машковский М. Д. Трамадол // Лекарственные средства. — 15-е изд. — М.: Новая Волна, 2005. — 1200 с. — <nowiki>ISBN 5-7864-0203-7</nowiki>. * Трамадол (рус.). Энциклопедия лекарств и товаров аптечного ассортимента. РЛС Патент. — Инструкция, применение и формула. [[Turkum:Opioidlar]] [[Turkum:Analgetiklar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] mev31wd7i4544ef8s1dt037iuv3jhu4 2726513 2726512 2022-07-31T09:07:01Z Optima D 72251 /* Havolalar */ wikitext text/x-wiki [[Fayl:Tramadol as a racemic mixture.svg|thumb|Tramadol-kimyoviy formulasi]] [[Fayl:Tramadol 3d balls.png|thumb|Tramadol-3D structure]] [[Fayl:Tramadol3DanBS.gif|thumb|Tramadol-animation]] [[Fayl:Tramadol Aurobindo 50 mg.jpg|thumb|Tramadol-tabletkasi]] '''Tramadol-psixotrop opioid analgetik boʻlib,''' to'liq opioid retseptorlari agonistlari guruhiga mansubdir{{Sfn|Машковский|2005}}. U kuchli analgetik ta'siriga ega, tez va uzoq ta'sir ko'rsatadi. Biroq, faolligi bo'yicha bir xil dozalarda [[Morfin|morfindan]] past hissoblanadi. Analgetik ta'sir, qabul qilinganidan keyin 15-30 minut o'tgach rivojlanadi va 6 soatgacha davom etadi. U alohida dori sifatida ishlatiladi. Ba'zi ma'lumotnomalarda{{Sfn|Машковский|2005}}<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rlsnet.ru/mnn_index_id_1288.htm|sarlavha=Трамадол (Tramadol): инструкция, применение и формула|ish=Энциклопедия лекарств и товаров аптечного ассортимента|nashriyot=Группа компаний РЛС® Система справочников «Регистр лекарственных средств России®»|kirish sanasi=2016-03-06}}</ref> tramadol "narkotik analgetik"ga kiritilgan, boshqa manbalarda esa<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rlsnet.ru/tn_index_id_3192.htm|sarlavha=Трамадола гидрохлорид (Tramadol hydrochloride): Инструкция по применению, противопоказания и состав|ish=Энциклопедия лекарств и товаров аптечного ассортимента|nashriyot=Группа компаний РЛС® Система справочников «Регистр лекарственных средств России®»|kirish sanasi=2016-03-06}}</ref> "opioid giyohvand bo'lmagan analgetik" sifatida tasniflangan. Tramadol kuchli va zaharli moddalar ro'yxatiga kiritilgan. == Tarixi == Tramadol 1962 yilda Germaniya farmatsevtika kompaniyasi GRÜNENTHAL GmbH (Grunenthal) xodimi doktor Kurt Flik tomonidan ixtiro qilingan. Tez orada u dunyodagi eng ko'p buyurilgan markaziy ta'sir ko'rsatadigan monoanalgetikga aylandi. Yaratilganidan beri u butun dunyo bo'ylab 70 milliondan ortiq bemorlarga buyurilgan<ref>[http://directory.paininfo.ru/company/grunenthal/history/ История компании «GRÜNENTHAL GmbH»]</ref>. == Farmakologik ta'siri == Tramadol [[Markaziy nerv sistemasi|markaziy asab]] tizimiga, xususan, [[Orqa miya|orqa miyaga]] ta'sir qiladi (K <sup>+</sup> va Ca <sup>2+</sup> [[Ion kanallari|ion kanallarining]] ochilishini rag'batlantiradi, membrananing giperpolyarizatsiyasini keltirib chiqaradi va og'riq impulslarini o'tkazishni inhibe (tormozlaydi)qiladi), sedativ [[Dori|dorilarning]] ta'sirini kuchaytiradi. Nositseptiv tizimning afferent tolalarining pre- va postsinaptik membranalarida va oshqozon-ichak traktida opiat retseptorlarini (m-, D-, k-) faollashtiradi. Katexolaminlarning yo'q qilinishini sekinlashtiradi, [[Markaziy nerv sistemasi|markaziy asab tizimida]] ularning konsentratsiyasini barqarorlashtiradi. Tramadolning opioid retseptorlariga yaqinligi [[Kodein|kodeinnikidan]] 10 baravar va [[Morfin|morfinnikidan]] 6000 baravar zaifroq, analgetik ta'siri esa morfindan atigi 5-10 baravar zaifroqdir. Tramadol 2 enantiomerdan iborat - dekstrorotator (+) va levorotator (-) ning rasemik aralashmasi bo'lib, ularning har biri turli xil retseptorlarga yaqinlikni namoyon qiladi. (+) Tramadol mu-opiat retseptorlarining selektiv agonisti bo'lib, shuningdek, neyronal [[Serotonin|serotoninning]] qayta qabul qilinishini tanlab inhibe qiladi. (-) Tramadol [[Noradrenalin|norepinefrinni]] qayta qabul qilishni inhibe qiladi. Mono-O-desmetiltramadol (M1 metaboliti) shuningdek, mu-opiat retseptorlarini tanlab stimullaydi. Terapevtik dozalarda u [[Gemodinamika|gemodinamikaga]] va nafas olishga sezilarli ta'sir ko'rsatmaydi, o'pka arteriyasidagi bosimni o'zgartirmaydi, [[Peristaltika|ichak]] motorikasini biroz sekinlashtiradi, [[Qabziyat|ich qotishiga]] olib kelmaydi. Ba'zi yutalga qarshi va tinchlantiruvchi ta'siriga han egadir. Nafas olish markazini bostiradi, qusish markazining boshlang'ich zonasini, [[Okulomotor nerv|oculomotor nerv]] yadrosini rag'batlantiradi. Uzoq muddat foydalanilsa, unga tolerantlik rivojlanishi mumkin. == Farmakokinetika == OnAbsorbtsiya - 90%; bioavailability - og'iz orqali qabul qilinganda 68% (takroriy foydalanish bilan ortadi), 70% - rektal yuborish bilan, mushak ichiga yuborish bilan - 100%. Tabletkalarni qabul qilgandan keyin TCmax - 2 soat, tomchilarni qabul qilishda - 1 soat, mushak ichiga yuborishda - 45 daqiqa, M1 metaboliti - 3 soat. M<nowiki/>[[Gemato-ensefalik baryer|iya to'sig'i]] va [[Platsenta|yo'ldosh]] orqali o'tadi, 0,1% ona [[Sut|suti]] bilan chiqariladi. Tarqatish hajmi tomir ichiga yuborish uchun 203 litrni va og'iz orqali yuborish uchun 306 litrni tashkil qiladi. [[Plazma (qon)|Plazma]] [[Proteinlar|oqsillari]] bilan bogʻlanishi- 20%ni tashkil qiladi. [[Jigar|Jigarda]] N- va O-demetilatsiya, so'ngra [[Glyukuron kislota|glyukuron kislotasi]] bilan [[Konʼyugatsiya|konjugatsiya]] orqali metabollanadi. 11 ta metabolit aniqlangan, ulardan mono-O-desmetiltramadol (M1) to'qimalarda to'planib, farmakologik faollikka ega. CYP2D6 [[Izofermentlar|izoenzimi]] preparatning metabolizmida ishtirok etadi. Metabolizmning ikkinchi bosqichi 7-14 kungacha davom etishi mumkin. Ikkinchi bosqichda - 105 soat (tramadol), 179 soat (mono-O-desmetiltramadol); 75 yoshdan oshgan bemorlarda - 124 soat (tramadol); [[Jigar sirrozi|jigar sirrozi bilan]] - 193 ± 14,9 soat (tramadol), 225 ± 19,4 soat (mono-O-desmetiltramadol), og'ir holatlarda - mos ravishda 283 soat va 306 soat. Surunkali buyrak yetishmovchiligida T <sub>1/2</sub> (CC 5 ml / min dan kam) aniqlanmagan. Buyraklar tomonidan chiqariladi (25-35% o'zgarmagan) va buning o'rtacha yig'indisi 94% ni tashkil qiladi. Taxminan 7% [[gemodializ]] orqali chiqariladi. == Ko'rsatmalar == * Og'riq sindromi (kuchli va o'rtacha intensivlik, shu jumladan yallig'lanish, travmatik, qon tomir zararlanishidan kelib chiqishi, onkologik kasalliklar, nevralgiya). * Og'riqli diagnostika yoki terapevtik tadbirlar paytida analgetik sifatida. * Tramadol opiatni olib tashlashni davolash uchun ham ishlatiladi. == Qarshi koʻrsatmalar == * Yuqori sezuvchanlik, * alkogol bilan zaharlanish, * gipnoz dorilari, * giyohvandlik analgetiklari * boshqa psixofaol dorilar, * homiladorlik, * laktatsiya * MAO qabul qilish ingibitorlar.Ehtiyotkorlik bilan qoʻllanilsin: * Opioidlarga [[Giyohvandlik|qaramlik]], * turli xil kelib chiqadigan ongning buzilishi, * intrakranial gipertenziya, * [[Bosh miya jarohati|miyaning travmatik shikastlanishi]], * [[Epilepsiya|epileptik sindrom]] * [[bronxial astma]], * nafas olishning yomonlashishi yoki [[Markaziy nerv sistemasi|o'zini o'zi boshqarishning]] sezilarli darajada yomonlashishi bilan kechadigan xar xil xolatlar. == Dozalash rejimi == Vena ichiga, mushak ichiga, teri ostiga, ichishga, rektalga qo'llaniladi. Umumiy sutkalik dozasi 0,4 g.1 yoshdan oshgan bolalar - ichishga, faqat tomchi yoki parenteral (vena ichiga, mushak ichiga, teri ostiga), 1-2 mg / kg dozada. Kundalik doz - 4-8 mg / kg (1 ta qopqoq - 2,5 mg). Keksalar va buyrak yetishmovchiligi bo'lgan bemorlar individual dozani talab qiladilar (T <sub>1/2</sub> ni uzaytirish mumkin). Kreatinin klirensi minutiga 30 ml dan kam bo'lsa va buyrak yetishmovchiligi bo'lgan bemorlarda preparatning muntazam dozalarini qabul qilish o'rtasida 12 soatlik interval talab qilinadi. === Ichishga === Kattalar va 14 yoshdan oshgan bolalarda bir martalik foydalanish uchun - 50 mg. 30-60 daqiqadan so'ng, qabulni bir xil dozada takrorlash mumkin, lekin kuniga 8 dozadan oshmasligi kerak. Retard tabletkalari - har 12 soatda 100-200 mg.Sutkalik dozasi - 0,4 g (alohida hollarda, masalan, saraton kasalliklarida, intervalni 6 soatgacha qisqartirish va sutkalik dozani oshirish mumkin). === Per rectum === Rektal - 0,1 g. Qabul qilish chastotasi - kuniga 4 martagacha. === Vena ichiga, mushak ichiga, teri ostiga === Sekin-asta, 0,05-0,1 g, agar ta'sir yetarli bo'lmasa, tomir ichiga yuborishdan 20-30 minut o'tgach, infuziya orqali-12 mg / soat tezlikda davom ettirish yoki qo'shimcha ravishda og'iz orqali yuborish mumkin. == Nojoʻya taʼsirlar == ; Asab tizimi tomonidan Terlashning ko'payishi, siyishning kuchayishi, [[bosh aylanishi]], [[Bosh ogʻrigʻi|bosh og'rig'i]], zaiflik, charchoq, letargiya, markaziy asab tizimining paradoksal qo'zg'alishi (asabiylashish, [[Psixomotor qoʻzgʻalish|qo'zg'alish]], tashvish, tremor, [[Muskullar|mushaklarning]] [[Spazm|spazmlari]], [[eyforiya]], hissiy labillik, [[Gallyutsinatsiya|gallyutsinatsiyalar]], uyqu), uyqusizlik, uyqusizlik harakatlarni muvofiqlashtirishning buzilishi, markaziy [[Spazm|konvulsiyalar]] (yuqori dozalarda tomir ichiga yuborish yoki bir vaqtning o'zida antipsikotik dorilarni ( [[Neyroleptik moddalar|neyroleptiklar]] ) qo'llash bilan), [[Depressiya (tibbiyot)|depressiya]], [[amneziya]], kognitiv buzilish, paresteziya, yurishning beqarorligi. ; Ovqat hazm qilish tizimidan Ogʻiz qurishi, ko'ngil aynishi, [[qusish]], meteorizm, qorin og'rig'i, [[Qabziyat|ich qotishi]] yoki [[Ich ketishi|diareya]], yutishda qiyinchilik. ; Yurak-qon tomir tizimi tomonidan Vazodilatatsiyaning namoyon bo'lishi - [[taxikardiya]], ortostatik gipotenziya, [[Hushsizlik|hushidan ketish]], [[kollaps]]. ; allergik reaktsiyalar [[Eshakemi|Urticaria]], qichishish, ekzantema, bullyoz toshmalar. Qon bosimining keskin pasayishi. ; Siydik chiqarish tizimidan Siydik chiqarishda qiyinchilik, [[dizuriya]], siydikni ushlab turish. ; Sezgi organlaridan Ko'rish, ta'mni buzilishi ; Nafas olish tizimidan [[Nafas qisishi|Nafas qisilishi]]. ; va boshqalar Menstrual tsiklning buzilishi. Uzoq muddatli foydalanish bilan - giyohvandlikka qaramlik , "bekor qilish" sindromi. === Dozani oshirib yuborishdagi alomatlar === Mioz, [[qusish]], kollaps, koma, konvulsiyalar, nafas olish markazining funksiyasini pasayishi, [[Apnoe|apnea]] ; '''Davolash''' Nafas olish yo'llarining o'tkazuvchanligini ta'minlash, nafas olish va yurak-qon tomir tizimining faoliyatini ta'minlash. Opiatga o'xshash ta'sirlarni nalokson bilan to'xtatish mumkin, konvulsiyalarni esa benzodiazepinlar bilan davolash mumkin. == Maxsus ko'rsatmalar == [[Etil spirti|Etanol va tramadolni]] bir vaqtning o'zida iste'mol qilmaslik kerak. Bir martalik dozada emizishni to'xtatishga hojat yo'q. Davolash davrida transport vositalarini boshqarishda va diqqatni jamlashni va psixomotor reaktsiyalar tezligini talab qiladigan boshqa potentsial xavfli faoliyat bilan shug'ullanishda ehtiyot bo'lish kerak. == O'zaro ta'sir == Diklofenak, indometazin, [[Butadion|fenilbutazon]], diazepam, flunitrazepam, nitrogliserin eritmalari bilan farmatsevtik jihatdan mos kelmaydi. Markaziy asab tizimini susaytiradigan dorilar va etanol ta'sirini kuchaytiradi. Mikrosomal oksidlanish induktorlari (shu jumladan [[Carbamazepine|karbamazepin]], [[barbituratlar]] ) analgetik ta'sirning og'irligini va ta'sir qilish muddatini kamaytiradi. Opioid analgetiklari yoki barbituratlardan uzoq muddatli foydalanish o'zaro tolerantlikning rivojlanishini rag'batlantiradi. [[Trankvilizatorlar|Anksiyolitiklar]] analgetik ta'sirning zo'ravonligini oshiradi; barbituratlar bilan qo'shilganda [[Anesteziya|behushlik]] davomiyligi ortadi. Nalokson nafas olishni faollashtiradi, opioid analjeziklarini qo'llashdan keyin analjeziyani yo'q qiladi. MAO ingibitorlari, furazolidon, prokarbazin, antipsikotiklar ( [[Neyroleptik moddalar|neyroleptiklar]] ) tutilish xavfini oshiradi (tutilish chegarasining pasayishi). Kinidin tramadolning [[Plazma (qon)|plazma]] kontsentratsiyasini oshiradi va izoenzimning raqobatbardosh tormozlanish tufayli metabolitning M1 ni kamaytiradi. == Qonuniy tartib == Ayrim mamlakatlarda (Ukraina<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.pravda.rv.ua/analitica/tramadol%20declared%20a%20drug.php|sarlavha=Украина первой в мире признала трамадол наркотиком|kirish sanasi=2010-05-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101223033937/http://www.pravda.rv.ua/analitica/tramadol%20declared%20a%20drug.php|arxivsana=2010-12-23}}</ref>, Beloruʼssiya<ref>[http://medportal.ru/mednovosti/news/2009/06/11/tramadol/ Белоруссия внесла трамадол в список наркотиков]</ref>, Oʻzbekiston<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gazeta.uz/ru/2018/10/30/drugs/|sarlavha=Расширены перечни наркотиков и психотропных веществ|muallif=|ish=|sana=2018-10-30|nashriyot=|kirish sanasi=2020-09-09}}</ref>) tramadol [[Narkotik moddalar|giyohvandlik vositalari]] roʻyxatiga kiritilgan. [[Rossiya|Rossiyada]] tramadol [[Hayotiy zarur va eng muhim dori preparatlari|hayotiy va muhim dorilar]] ro'yxatiga kiritilgan. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Adabiyot == * Машковский М. Д. Лекарственные средства. — 15-е изд. — М.: Новая Волна, 2005. — С. 155—156. — 1200 с. — <nowiki>ISBN 5-7864-0203-7</nowiki>. == Havolalar == * Машковский М. Д. Трамадол // Лекарственные средства. — 15-е изд. — М.: Новая Волна, 2005. — 1200 с. — <nowiki>ISBN 5-7864-0203-7</nowiki>. * Трамадол (рус.). Энциклопедия лекарств и товаров аптечного ассортимента. РЛС Патент. — Инструкция, применение и формула. [[Turkum:Opioidlar]] [[Turkum:Analgetiklar]] gofh94jjzlx5ipdpiahjfp5c2c8zell Ayol-Xalk 0 757271 2725451 2720513 2022-07-30T12:48:50Z 213.230.87.95 wikitext text/x-wiki {{qayta nomlashga|She-Hulk}} {{d|machine translation}} '''Ayol-Xalk''' ({{Lang-en|She-Hulk}}), haqiqiy ismi – '''Jennifer Uolters''' ({{Lang-en|Jennifer Walters}} - [[Marvel Comics qahramonlari|Marvel Comics]] tomonidan nashr etilgan roman qahramoni. Bryus Banner The [[Hulk|Hulkning]] amakivachchasi. U [[Stan Lee|Sten Li]] va Jon Busem tomonidan yaratilgan va birinchi marta ''The Savage She-Hulk'' №1 (1980-yil fevral) filmida paydo boʻlgan. U [[Qasoskorlar (komiks)|Qasoskorlar]], Fantastik Toʻrtlik, Ijaraga olinadigan qahramonlar, Himoyachilar, Fantastik kuchlar va S.H.I.E.L.D kabi turli [[Superqahramon|super qahramon]] jamoalarining aʼzosi boʻlgan. U ham advokat va boshqa superqahramonlarga bir necha bor yuridik yordam ko‘rsatgan. Tatyana Maslani [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel Cinematic Universe]] [[Media franshiza|media franshizasining]] bir qismi boʻlgan She-Hulk (2022) filmida qahramon rolini oʻynaydi. == Nashr tarixi == Ayol-Xalk Sten Li tomonidan yaratilgan boʻlib, u haqida faqat birinchi sonni yozgan. U 1992-yilgi ''Ravage 2099'' da komikslarga qaytgunga qadar Marvel uchun Lining soʻnggi qahramoni boʻldi. Qahramonning yaratilishiga “Ajoyib Xalk” (1977-1982) va “Bionik ayol” teleseriallarining muvaffaqiyati sabab boʻldi. Marvel shou yaratuvchilari “Olti million dollarlik odam” filmidagi kabi Xalkning ayol versiyasini taqdim etishidan qo‘rqar edi, shuning uchun noshir serialda shunday qahramon paydo bo‘lishiga ishonch hosil qilish uchun qahramonning ayol versiyasini nashr etishga qaror qildi, Marvel unga boʻlgan huquqlarga egalik qiladi<ref>{{Veb manbasi|familiya=Chipman|ism=Bob "Moviebob"|url=http://www.escapistmagazine.com/videos/view/the-big-picture/9260-She-Hulk-Shaming|sarlavha=She-Hulk Shaming|ish=[[The Escapist]]|sana=2014-05-27|kirish sanasi=2014-08-06|arxivsana=2014-07-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140711025707/http://www.escapistmagazine.com/videos/view/the-big-picture/9260-She-Hulk-Shaming}}</ref><ref>[http://entertainment.timesonline.co.uk/tol/arts_and_entertainment/film/article6892313.ece?token=null&offset=24&page=3 Jacko tried to buy Spider-Man: 70 facts you didn’t know about Marvel]</ref>. ''The Savage She-Hulkʼning'' birinchi sonidan tashqari hammasi Devid Entoni Kraft tomonidan yozilgan va Mayk Vosberg tomonidan chizilgan boʻlib, koʻp sonlari Frank Springerga imzolangan. Keyinchalik Vosberg taʼkidladi: “Bu kitobning eng gʼalati tomoni shundaki, Frank haqiqatan ham goʻzal ayollarni chizgan, men juda chiroyli ayollarni chizganman, lekin Ayol-Xalk hech qachon juda jozibali emas edi”<ref>{{Статья|заглавие=From Vixens to Villains: Mike Vosburg|издание={{Нп4|Back Issue!}}|номер=35|страницы=32—38|издательство={{Нп4|TwoMorrows Publishing}}|язык=en|автор={{Нп4|Aushenker, Michael|Aushenker, Michael||Michael Aushenker}}|месяц=8|год=2009|тип=magazine}}</ref>. ''Savage She-Hulk'' seriyasi 1982-yilgacha davom etdi va № 25 (mart) da tugadi. Keyin Ayol-Xalk boshqa personajlar haqidagi komikslarda paydo boʻla boshladi. Uning mehmon yulduzi sifatidagi dastlabki sarguzashtlaridan keyin takrorlanadigan avtohalokatlardan tashqari, hech qanday aniq voqea yoʻq edi. Ayol-Xalk shuningdek, cheklangan seriyali ''Marvel Super Qahramonlar Chempionlar tanlovida'' (1982-yil iyun-avgust) paydo boʻldi, unda koʻplab super qahramonlar koinotda jang qilish uchun Yerdan oʻgʻirlab ketilgan. Ayol-Xalk Qasoskorlar №221 filmidagi [[Qasoskorlar (komiks)|Qasoskorlarning]] aʼzosi boʻladi (1982-yil iyul). Uning “Qasoskorlar” filmidagi dastlabki chiqishlarida avtomobil muammolari davom etdi. Ayol-Xalk ham vaqti-vaqti bilan ''The Incredible Hulk filmida'' mehmon sifatida qatnashgan. Uning “''Qasoskorlar”'' № 233 filmidagi koʻrinishi (1983-yil iyul) Jon Birn tomonidan chizilgan, keyinchalik u xarakter bilan qattiq bogʻlangan. Birinchi “''Maxfiy urushlar”'' mini-seriali tugagandan soʻng, Ayol-Xalk “Fantastik toʻrtlikka” qoʻshildi (''Fantastik toʻrtlik'' #265, 1984-yil aprel). Ushbu jamoadagi faoliyati davomida u uchta grafik romanda paydo boʻldi'': Marvel Grafik romani #16: Aladdin effekti'', ''Marvel Grafik romani #17: Tirik monolitning qasosi'' va ''Marvel Grafik romani #18: Shovqinli She-Xulk'', nashr etilgan. 1985-yilda. Noyabr oyida chiqarilgan oxirgisi oʻsha paytda “Fantastik toʻrtlik” yozuvchisi va rassomi Jon Birn tomonidan yozilgan va tasvirlangan. Ayol-Xalk vaqti-vaqti bilan toʻrtinchi devorni buzadi va oʻquvchi va hikoyachi bilan muloqot qiladi. Baʼzan rassomlar komikslar muqovalarini chizishda toʻrtinchi devorni buzishdan foydalanadilar. ''Shov-shuvli Ayol-Xalk №60'' soniga qadar (1994-yil fevral) chiqdi, uni hozirgi kungacha eng uzoq davom etgan yakkaxon Marvel superqahramonlari seriyasiga aylantirdi. Serial bekor qilinganidan keyin Ayol-Xalk ''Fantastic Force'' (1995-yil noyabr oyida № 13 dan boshlab), Doc Samson № 1-4 mini-seriallarida (1996-yil yanvar-aprel), Hire qahramonlari № 8 va № 19-da chiqishni davom ettirdi. (1998-yil fevral) va 1999-yil yanvar) va ''Qasoskorlar'' . Uning navbatdagi asosiy koʻrinishi 2002-yil may oyida ''Thing and She-Hulk: The Long Night'' nomli bitta nashrda boʻldi. 2004-yil may oyida Ayol-Xalk yangi seriyani oldi. Ijobiy sharhlarga qaramay, seriya past savdo raqamlaridan qochib qutula olmadi. Marvel uni №12-sonda tugatdi va sakkiz oydan keyin (“ikkinchi mavsum” sifatida) takrorlashni vaʼda qildi. Sakkiz oylik tanaffus hikoyaning o‘zida ham tilga olingan. Oldingi seriyadagi asl ijodiy jamoa (Dan Slott va Xuan Bobillo) bilan Ayol-Xalk sakkiz oydan keyin vaʼda qilinganidek, 2005-yil oktyabr oyida qaytib keldi. Uchinchi son Ayol-Xalk komiksining 100-soni sifatida eʻlon qilindi, unda koʻplab rassomlar, shu jumladan Vosberg ijodi tarixi aks ettirilgan. Bushxem yoki Birnning yangi asarlari yoʻq edi, ular ''Sensational She-Hulk №1'' va ''Savage She-Hulk №1'' ning qayta nashrlarida namoyish etilgan. Ayol-Xalk Matt Fraction va Mayk Allredning 2012-yil noyabr oyida debyut qilgan ''FF'' seriyalarida suratga tushgan<ref name="FantasticFour">{{Veb manbasi|url=http://marvel.com/news/story/19200/marvel_now_qa_fantastic_four|sarlavha=Marvel NOW! Q&A: Fantastic Four|familiya=Beard|ism=Jim|sana=2012-08-09|nashriyot=Marvel.com|kirish sanasi=2012-08-09|arxivsana=2013-05-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130511144455/http://marvel.com/news/story/19200/marvel_now_qa_fantastic_four}}</ref>. Charlz Soul tomonidan yozilgan va Xaver Pulido tomonidan chizilgan ''Ayol-Xalk'' seriyasi 2014-yilda debyut qilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.newsarama.com/19035-marvel-announces-new-she-hulk-ongoing-series.html|sarlavha=Marvel Announces New SHE-HULK|sana=2013-09-26|nashriyot=Newsarama.com|kirish sanasi=2014-06-21|arxivsana=2014-09-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140922070839/http://www.newsarama.com/19035-marvel-announces-new-she-hulk-ongoing-series.html}}</ref>. 2014-yil oktabr oyida qahramon Mett Merdok bilan sudda to‘qnash kelgan serial №12<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.comicbookresources.com/?page=article&id=56474|sarlavha=She-Hulk Cancelled|sana=2014-10-21|nashriyot=comicbookresources.com|kirish sanasi=2014-11-03|arxivsana=2014-10-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141029091257/http://www.comicbookresources.com/?page=article&id=56474}}</ref> soni bilan yakunlanishi ma’lum bo‘ldi. 2015-yil may oyidan boshlab Ayol-Xalk J.Uillou Uilson tomonidan yozilgan qasoskor ayollar jamoasi ''A-Force filmining'' bosh qahramonlaridan biri sifatida paydo boʻldi. Willow Wilson, Marguerite Bennett va Xorxe Molina Marvelʻs Secret Wars<ref name="Mashable">{{Veb manbasi|familiya=Dickey|ism=Josh|sana=2015-02-06|sarlavha=Marvel assembles first all-female Avengers team, the 'A-Force'|url=http://mashable.com/2015/02/06/marvel-female-avengers-a-force/|nashriyot=[[Mashable]]|kirish sanasi=2015-02-05|arxivsana=2015-09-25|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150925144942/http://mashable.com/2015/02/06/marvel-female-avengers-a-force/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.usatoday.com/story/life/2015/02/06/marvel-comics-a-force-female-avengers/22970157/|sarlavha=Female Avengers team comes to the fore with 'A-Force'<!-- Заголовок добавлен ботом -->|kirish sanasi=2017-09-29|arxivsana=2019-12-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191213075704/https://www.usatoday.com/story/life/2015/02/06/marvel-comics-a-force-female-avengers/22970157/}}</ref> krossoveri. She-Xulk 2016-yil dekabr oyidan boshlab, ''Hulk'' nomli komiksda suratga tushadi. Ushbu epizod uning amakivachchasining oʻlimi va Ikkinchi Fuqarolar urushi natijasida Thanos qoʻlidagi tana jarohati bilan qanday kurashishini koʻrsatadi. U Hulkning “Joe Fixit” mujassamlanishiga oʻxshash kulrang rangga ega boʻladi va uning oldingi engil sarguzashtlaridan katta farq qiladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ign.com/articles/2016/09/19/marvel-announces-new-she-hulk-comic-for-december-2016|sarlavha=Marvel announces new She-Hulk comic for December 2016|ish=ign.com|kirish sanasi=2016-09-20|arxivsana=2016-09-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160920183151/http://www.ign.com/articles/2016/09/19/marvel-announces-new-she-hulk-comic-for-december-2016}}</ref>. == Badiiy biografiya == [[Hulk|Bryus Bannerning]] amakivachchasi, [[advokat]] Jennifer Uolters sherif Morris Uoltersning qizi edi. Otasi bilan yoʻllarini kesib oʻtgan jinoyat boshligʻi Nikolay Traskning agenti Bryus shaharda boʻlganida uni otib, ogʻir yaraladi. Bryus unga qon quydi, chunki faqat u donorlik qilishi mumkin edi; radioaktiv qon tufayli Jennifer amakivachchasi bilan boʻlgani kabi mutatsiyaga uchradi va Ayol-Xalkka aylandi. Dastlab Ayol-Xalk qiyofasida vahshiy boʻlishiga qaramay, Jennifer oxir-oqibat oʻzining oddiy inson qiyofasida boʻlgan aql-zakovatga ega boʻldi. Uzoq vaqt davomida u Jennifer Uolters qiyofasidan koʻra Ayol-Xalk qiyofasida oʻzini qulayroq his qildi. Ammo vaqt oʻtishi bilan u ikkala shaklda ham dunyoga koʻp narsalarni taklif qilishini tushundi. Qisqa yakkaxon karerasidan soʻng u [[Qasoskorlar (komiks)|Qasoskorlar]] safiga qoʻshildi va vaqtincha “Fantastik toʻrtlik”dagi qahramonlarga qoʻshildi. “Fantastik toʻrtlik” bilan birga boʻlgan paytida Ayol-Xalk urib tushirilgan S.H.I.E.L.D. Helicarrierdan radiatsiya sizib chiqishining oldini oldi. Ushbu taʼsir tufayli Jennifer shu qadar mutatsiyaga uchradiki, u uzoq vaqt davomida yana odamga aylana olmadi. Ammo bu uning uchun yoqimli voqea boʻldi, chunki u baribir Ayol-Xalk shaklini afzal koʻrdi. Keyinchalik genetik blok aslida sof psixologik ekanligi aniqlandi va vaqtinchalik ekanligi isbotlandi. Fantastik toʻrtlikdan soʻng Ayol-Xalk Qasoskorlarga qaytdi. Hire uchun qahramonlar uchun yuridik xizmatlar koʻrsatar ekan, u ular bilan birga bir qancha sarguzashtlarga ham bordi va Luka Keyj bilan biroz vaqt oʻtkazdi. Keyinchalik Ayol-Xalk qisqa vaqt ichida Fantastic Force deb nomlangan qahramonlar jamoasining aʼzosi edi. Jennifer hozirda Nyu-Yorkdagi ''Goodman, Lieber, Kurzberg & Hollyway'' yuridik firmasining super qahramonlar boʻyicha huquq boʻlimida advokat boʻlib ishlaydi. Endi, yana bir bor oʻz shakllarini oʻz xohishiga koʻra oʻzgartirishga qodir boʻlgan Jennifer, baʼzida turli shakllarda boʻlsa-da, juda boshqacha qarash va qarashlarga ega ekanligini aniqladi, masalan, Ayol-Xalk sifatida u gʻayritabiiy shaxslarni roʻyxatga olish toʻgʻrisidagi qonunni qoʻllab-quvvatlagan holda ochiq gapirgan, lekin Jennifer sifatida Uolters qonunga qarshi chiqqanlarning fikrlarini tushunadi. == Shaxsiyat == == Quvvat va qobiliyatlar == Uning amakivachchasi singari, Ayol-Xalk ham qoʻrquv va gʼazab paytlarida kuchayadigan gʻayritabiiy kuchga ega va Marvel olamidagi eng jismonan baquvvat ayollardan biri<ref>«SearchforShe-Hulk»</ref><ref>«Gamma Files»>''All-New Official Handbook of the Marvel Universe'' World War Hulk — Gamma Files (2007)</ref><ref>«Champion&Herc»>''She-Hulk'' vol.3, #8-9 (2006)</ref><ref>«Anger boost»>''Solo Avengers'' #14 (1989)</ref>. U shuningdek, gʻayritabiiy tezlik, chaqqonlik, chidamlilik va reflekslarga ega. Ayol-Xalk tanasi juda kuchli va jismoniy kuch va ogʻriqlarga deyarli toqat qilmaydi. Uning terisi haroratning haddan tashqari oʻzgarishiga, shuningdek, pichoq jarohatlari va yorilishlardan stressga bardosh bera oladi. U barcha yer yuzidagi kasalliklarga qarshi immunitetga ega, shuningdek, bir necha daqiqada toʻliq tiklanishiga imkon beruvchi shifobaxsh omilga ham ega. Ayol-Xalk [[kapitan Amerika]] tomonidan qoʻl jangida oʻrgatilgan va hatto inson qiyofasida ham kuchli jangchi. Shuningdek, Jennifer malakali va tajribali huquqshunos<ref name="mnyc">{{Книга|заглавие=The Marvel Comics Guide to New York City|ссылка=https://archive.org/details/marvelcomicsguid0000sand|издательство={{Нп4|Pocket Books}}|год=2007|место=New York City|isbn=1-4165-3141-6|страницы=[https://archive.org/details/marvelcomicsguid0000sand/page/3 3]|автор=Sanderson, Peter}}</ref>. == Muqobil versiyalar == === Yer sharnel === Ayol-Xalk Charnel nomli shaxsga qarshi kurashayotgan soʻnggi qasoskorlardan biri sifatida koʻrsatilgan. U 2020-Yerni oʻnlab yillar davomida azobladi; Jennifer Rhino bilan ikki yil hamkorlik qildi, oxir-oqibat Charnel tomonidan magʻlubiyatga uchragan paytda oʻldirilgan. === Yer X === ''Earth X'' seriyasida Jennifer Gidra tomonidan egallab olingan mavjudot tomonidan oʻldirilgan; natijada jonzot Gidra malikasiga aylanadi. === Nomukammal kelajak === Maestro tomonidan yaratilgan muqobil kelajakda Jennifer oʻzini '''Shulk''' deb ataydi va uning sherigi Emil Blonskiy; ular Maestro bilan kurashish uchun kuchlarni birlashtiradi, lekin doimo magʻlub boʻladi<ref>''Abominations'' № 1-3</ref>. === Marvel Her-oes === She-Xulkning oʻsmirlik versiyasi Greys Rendolf tomonidan yozilgan “Marvel Her-oes” turkumidagi asosiy qahramonlardan biri sifatida namoyon boʻladi. Bu haqiqatda u [[Ari (qahramon)|Janet van Dynning]] eng yaxshi doʻsti boʻlib, uning super kuchlari borligini bilmaydi<ref>{{Veb manbasi|url=http://marvel.com/news/story/12082/marvel_hotline_grace_randolph|sarlavha=Marvel Hotline: Grace Randolph|ish=Marvel.com|kirish sanasi=2017-08-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121021132320/http://marvel.com/news/story/12082/marvel_hotline_grace_randolph|arxivsana=2012-10-21}}</ref>. === Zombi Marvel === ''Marvel Zombies'' olamida Ayol-Xalk Qasoskorlar Mansionidan<ref>''Marvel Zombies vs. The Army of Darkness'' № 3</ref> chiqib, zombi holida ko‘rsatilgan. Keyinchalik u Franklin va Valeriya Richardsni isteʻmol qilgandan soʻng, Thing tomonidan ushlab turilgani koʻrsatilgan. Koʻrinmas xonim uning boshida kuch maydoni yaratdi, uni oʻldirdi va zombilashgan tanasini yoʻq qildi<ref>''Marvel Zombies: Dead Days''</ref>. === Ultimate Marvel === Uolters S.H.I.E.L.D uchun ishlaydi supersoldiers tadqiqot va rivojlantirish uchun. Doktor Uoltersning Banner bilan aloqasi bormi yoki yoʻqmi, aytilmagan, ammo uning Jennifer ismli amakivachchasi borligi aniq. === Chol Logan === ''[[Qariya Logan|Chol Logan]]'' haqiqatida Ayol-Xalk va Gamma-Oʻta yuklangan Xalk qarindosh-urugʻlik munosabatlariga ega boʻlib, natijada Hulk Gang deb nomlangan oʻta kuchli, ammo soqov mavjudotlar tugʻildi<ref>''Wolverine: Old Man Logan Giant-Size'' № 1</ref>. Shuningdek, Ayol-Xalk Daredevil va [[Oy ritsari|Moon Knightga]] Manxettendagi Enchantress va Electro bilan jang qilishda yordam bergani va jang paytida oʻldirilgani koʻrsatilgan<ref>''Old Man Logan'' Vol. 2 № 8</ref>. === Oʻrgimchak gven === Aslida'', Oʻrgimchak Gven'' Ayol-Xalk Gven Steysi oʻrta maktabiga kelgan va tomoshabinlarni kurashga chorlagan mashhur kurashchi. Agar u yutqazsa, pulni xayriyaga berishni taklif qildi. Gven oʻrgimchak ayol sifatidagi birinchi haftasida u bilan jang qilishga tayyor edi, ammo qaroqchi Ben Parkerga tahdid qilganida chalgʻidi. Ben va Gven mugger bilan shugʻullanayotganda, Ayol-Xalk Meri Jeyn Uotsonga xayriya uchun pul berish imkoniyati uchun uni kaltaklashiga ruxsat berdi<ref>''Spider-Gwen Annual''№ 1</ref>. == Komikslardan tashqari == === [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olami]] === * Jennifer Uolters [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel Cinematic Universe]] (MCU) [[Media franshiza|media franshizasining]] bir qismi bo‘lgan [[Disney+]] striming xizmatida She -Hulk Lawyer (2022) filmida suratga tushadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/marvel-confirms-3-new-disney-shows-including-she-hulk-moon-knight-1232742|sarlavha=Marvel Unveils 3 New Disney+ Shows Including 'She-Hulk' and 'Moon Knight'|familiya=Couch|ism=Aaron|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=August 23, 2019|kirish sanasi=August 23, 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190823234749/https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/marvel-confirms-3-new-disney-shows-including-she-hulk-moon-knight-1232742|arxivsana=August 23, 2019}}</ref>. Uning rolini Tatyana Maslany ijro etadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.marvel.com/articles/tv-shows/she-hulk-tatiana-maslany-mark-ruffalo-disney-plus|sarlavha=Tatiana Maslany Stars in new 'She-Hulk' Comedy Series Coming to Disney+|ish=Marvel Entertainment|kirish sanasi=2022-05-18|arxivsana=2020-12-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201211024917/https://www.marvel.com/articles/tv-shows/she-hulk-tatiana-maslany-mark-ruffalo-disney-plus}}</ref>. 2019-yilning noyabr oyida [[Marvel Studios]] rahbari [[Kevin Feige|Kevin Feyj]] yakkaxon serialdagi debyutidan keyin qahramonning MCU filmlarida suratga tushish rejalari haqida gapirdi<ref name="FeigeNov2019">{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/marvels-kevin-feige-breaks-silence-martin-scorsese-attack-1253710|sarlavha=Marvel's Kevin Feige Breaks Silence on Scorsese Attack: "It's Unfortunate" (Exclusive)|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=November 10, 2019|kirish sanasi=November 10, 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191111002352/https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/marvels-kevin-feige-breaks-silence-martin-scorsese-attack-1253710|arxivsana=November 10, 2019}}</ref>. === Kino === * 1990-yillar boshida She-Xulk filmi suratga olinishi rejalashtirilgan edi. Rejissyor va ssenariy muallifi Larri Koen boʻlishi kerak edi. Oʻn oy oʻtgach, Brigitte Nilsen fotosuratlar qahramoni sifatida paydo boʻlishga muvaffaq boʻlgan superqahramon rolini oʻynashi eʻlon qilindi. Film ustidagi ishlar toʻxtatildi. === Televizor === * Ayol-Xalk The Incredible Hulk filmida paydo boʻldi, u yerda uni Viktoriya Kerroll ovoz berdi. * 1994-yilda “Fantastik toʻrtlik” animatsion seriyasida Ayol-Xalk “Tirik sayyora bilan jang” [[Qasoskorlar (komiks)|filmida Qasoskorlar]] aʼzosi sifatida epizod rolini oʻynaydi. * 1996-yilgi “Ajoyib Xalk” animatsion seriyasida Bryus Bannerning amakivachchasi Jennifer Uolters Doctor Doom Xalkni qoʻlga olishga uringanida ogʻir jarohat oldi. Bryus unga qonini quyishga majbur boʻldi. Natijada u Ayol-Xalkka aylandi. Animatsion serialda u har doim Xalk holatida boʻlib, faqat bitta seriyadagi odamga aylandi. Gargoylning sevgi obyekti va Betti Rossning eng yaxshi doʻsti boʻldi. Uni 1-mavsumda Liza Zeyn va 2-mavsumda Cree Summer ovoz bergan. * Stefani Brillon tomonidan ovoz berilgan Jennifer Uolters “Fantastik toʻrtlik: Dunyoning eng buyuk qahramonlari” animatsion seriyasining “Davolash” epizodida paydo boʻladi, u yerda u vaqtincha “ Fantastik toʻrtlik” da shifo topgan Ben Grimmni (The Thing) almashtiradi, lekin keyin birinchisidan keyin ketadi. Mole Man bilan qoʻshma jang, Fantastik toʻrtlik jamoa emas, balki bir oila ekanligini aytdi. Shundan soʻng, Ben Maxluqning qiyofasini qaytarishga qaror qiladi. * Super Qahramonlar Squad animatsion komediya seriyasida Ayol-Xalkni Keyt Sakxoff ijro etgan. * Eliza Dushku tomonidan ijro etilgan Ayol-Xalk “Xalk va U.D.A.R agentlari” animatsion teleserialidagi bosh qahramonlardan biridir. * Yana Eliza Dushku tomonidan aytilgan Ayol-Xalk Chempionlar tanlovida paydo boʻladi. [[Qahramon Oʻrgimchak-odam|Buyuk oʻrgimchak odam]] animatsion seriyasining 3-qismi va 4-qismi. * Ayol-Xalk Marvel Super Hero Adventures: Frost Fight filmida kamo rolini oʻynadi". === Video Oʻyinlar === * Ayol-Xalk-1997-yilda “''Fantastic Four”'' oʻyinida oʻynash mumkin boʻlgan qahramon. * Ayol-Xalk oʻxshashlari ''Marvel Super Heroes: War of the Gems''<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.mobygames.com/game/snes/marvel-super-heroes-in-war-of-the-gems/screenshots/gameShotId,204952/|sarlavha=Marvel Super Heroes in War of the Gems Screenshots for SNES — MobyGames|kirish sanasi=2015-06-07|arxivsana=2021-12-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211216193658/https://www.mobygames.com/game/snes/marvel-super-heroes-in-war-of-the-gems/screenshots/gameShotId,204952/}}</ref> filmida raqib sifatida namoyon boʻladi. * [[Alicia Coppola|Alisiya Koppola]] tomonidan aytilgan Ayol-Xalk ''Marvel: Ultimate Alliance 2'' da paydo boʻladi. U Roʻyxatdan oʻtish qonuni raqiblari sifatida oʻynaydigan oʻyinchilar uchun mini-boss. U, shuningdek, Nintendo DS versiyasida oʻynash mumkin boʻlgan qahramondir<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.gamefaqs.com/boards/959203-marvel-ultimate-alliance-2/51220384|sarlavha=She-Hulk and Sentry playable on the NDS! — Marvel: Ultimate Alliance 2 Message Board for DS — GameFAQs|kirish sanasi=2015-06-07|arxivsana=2017-10-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171019112353/https://www.gamefaqs.com/boards/959203-marvel-ultimate-alliance-2/51220384}}</ref>. * Cree Summer ''Marvel Super Hero Squad: The Infinity Gauntlet'' filmida Ayol-Xalk ovozini taqdim etdi. * Ayol-Xalk ''Marvel va boshqalar'' krossover jang oʻyinida paydo boʻladi. ''Capcom 3: Ikki dunyo taqdiri,'' Mariya Canalz Barrera<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Zero and She-Hulk Announced For Marvel Vs. Capcom 3|muallif=|sana=2010-11-15|nashriyot=Capcom-Unity|kirish sanasi=2010-11-15|url=http://www.capcom-unity.com/jgonzo/blog/2010/11/15/zero_and_she-hulk_announced_for_marvel_vs._capcom_3|arxivsana=2021-12-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211216193704/https://www.capcom-unity.com/jgonzo/blog/2010/11/15/zero_and_she-hulk_announced_for_marvel_vs._capcom_3}}</ref> tomonidan aytilgan. * Grey DeLisle tomonidan aytilgan Ayol-Xalk, ''Marvel Super Hero Squad Onlineda'' oʻynash mumkin boʻlgan belgidir. * ''Marvel Heroes''<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Behind The Voice Actors – Voice Of She-Hulk|url=http://www.behindthevoiceactors.com/video-games/Marvel-Heroes/She-Hulk|kirish sanasi=2013-09-22|arxivsana=2021-12-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211216193707/https://www.behindthevoiceactors.com/video-games/Marvel-Heroes/She-Hulk/}}</ref>ning ommaviy multiplayer onlayn rol oʻynash oʻyinida Meri Faber Ayol-Xalkka ovoz berdi. * Ayol-Xalk - ''LEGO Marvel Super Heroes''<ref>{{Veb manbasi|url=http://talkingcomicbooks.com/2013/09/lego-marvel-superheroes-preview/|sarlavha=Lego Marvel Superheroes: Preview|familiya=Seigh|ism=Steve|ish=Talking Comics|sana=2013-09-24|kirish sanasi=2014-08-06|arxivsana=2018-08-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180824114743/http://talkingcomicbooks.com/2013/09/24/lego-marvel-superheroes-preview/}}</ref> filmidagi oʻynash mumkin boʻlgan belgi, Tara Strong tomonidan ovoz berilgan. * LEGO Marvel Super Heroes 2 filmida qasoskor va [[Oʻrgimchak-odam|Oʻrgimchak odam]], Marvel xonim va Xalkning yaqin do‘sti sifatida paydo bo‘lgan. LEGO Marvelʻs Avengers filmida ham paydo boʻldi. == Tanqid va sharhlar == * Ayol-Xalk 2015-yilda Comic Book Resources tomonidan 18-eng buyuk Marvel komikslari qahramoni sifatida qayd etilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.cbr.com/2015-top-100-marvel-characters-100-1/6/|sarlavha=2015 Top 100 Marvel Characters|muallif=|ish=|sana=|nashriyot=[[Comic Book Resources]]|kirish sanasi=2016-03-14|arxivsana=2021-12-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211216193658/https://www.cbr.com/2015-top-100-marvel-characters-100-1/6/}}</ref>. Xuddi shu saytda qahramon haqida Field Guide to Fifteen Feminist ({{Lang-en2|Field Guide to Fifteen Feminist Comics}})ning keyingi so‘zida tilga olingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Casey Gilly |date=2014-06-02 |title=READING LIST: A Field Guide to Fifteen Feminist Comics |language=en |work=CBR |url=https://www.cbr.com/reading-list-a-field-guide-to-fifteen-feminist-comics/ |access-date=2018-02-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211216193659/https://www.cbr.com/reading-list-a-field-guide-to-fifteen-feminist-comics/ |archive-date=2021-12-16}}</ref>. * [[Feminizm]] bilan bogʻliqlik boshqa manbalar<ref>{{Yangiliklar manbasi |first=Samantha |date=2014-05-28 |title=She-Hulk From A Feminist Perspective |language=en |work=Literally, Darling |url=http://www.literallydarling.com/blog/2014/05/28/she-hulk-feminist-perspective/ |access-date=2018-02-09}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Alyssa Rosenberg |date=2012-07-11 |title=Law & Disorder, Or, On Loving Judge Dredd and She-Hulk |language=en |work={{Нп4|ThinkProgress}} |url=https://thinkprogress.org/law-disorder-or-on-loving-judge-dredd-and-she-hulk-81fc0fa057d8/ |access-date=2018-02-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211216193700/https://thinkprogress.org/law-disorder-or-on-loving-judge-dredd-and-she-hulk-81fc0fa057d8/ |archive-date=2021-12-16}}</ref><ref>{{Статья|автор=Jill Lepore|заглавие=Looking at Female Superheroes with Ten-Year-Old Boys|язык=en|издание=[[The New Yorker]]|год=2015|месяц=5|издательство=[[Condé Nast]]|тип=magazine}}</ref>, jumladan [[The Washington Post]]<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rosenberg |first=Alyssa |date=2014-05-21 |title=She-Hulk is a feminist hero, not a male fantasy |language=en |work=[[Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/news/act-four/wp/2014/05/21/she-hulk-is-a-feminist-hero-not-a-male-fantasy/ |access-date=2018-02-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211112181037/https://www.washingtonpost.com/news/act-four/wp/2014/05/21/she-hulk-is-a-feminist-hero-not-a-male-fantasy/ |archive-date=2021-11-12 |id=0190-8286}}</ref> va [[The Guardian]]<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.theguardian.com/books/2015/mar/25/feminist-superheroes-she-hulk-ms-marvel-thor|sarlavha=Kapow! Attack of the feminist superheroes|muallif=Dorian Lynskey|sana=2015-03-25|nashriyot=[[the Guardian]]|til=en|kirish sanasi=2018-02-09|arxivsana=2015-08-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150819145647/http://www.theguardian.com/books/2015/mar/25/feminist-superheroes-she-hulk-ms-marvel-thor}}</ref> tomonidan qahramonga tegishli edi. * 2011-yil may oyida Ayol-Xalk IGN ning 100 ta eng yaxshi komiks qahramonlari roʻyxatida 88-oʻrinni egalladi. Mualliflarning taʼkidlashicha, koʻplab qahramonlar yillar davomida ayol izdoshlariga ega boʻlishgan, ammo bu xonimlarning bir nechtasi Ayol-Xalk kabi oʻzlarining nomlari soyasidan qochib qutulishgan. Ular, shuningdek, Jenniferning katta ekranlarda amakivachchasiga qoʻshilishini intiqlik bilan kutayotganliklarini taʼkidladilar<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ign.com/top/comic-book-heroes/88|sarlavha=She-Hulk - #88 Top Comic Book Heroes|nashriyot=[[IGN]]|til=en|kirish sanasi=2018-02-09|arxivsana=2011-05-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110505091624/http://www.ign.com/top/comic-book-heroes/88}}</ref>. U shuningdek, eng yaxshi 50 qasoskorlar roʻyxatida 18-oʻrinni egalladi<ref name="Top50AvengersIGN">{{Veb manbasi|familiya=|ism=|sana=2012-04-30|sarlavha=The Top 50 Avengers|url=http://www.ign.com/top/avengers/18|nashriyot=[[IGN]]|kirish sanasi=2015-07-28|arxivsana=2015-08-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150831011731/http://www.ign.com/top/avengers/18}}</ref>. * Superqahramon Wizard jurnalining eng buyuk komiks qahramonlari roʻyxatida 104-oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://herochat.com/forum/index.php?topic=170859.0|sarlavha=Wizard's top 200 characters. External link consists of a forum site summing up the top 200 characters of Wizard Magazine since the real site that contains the list is broken.|nashriyot=[[Wizard (журнал)|Wizard]].|arxivurl=https://www.webcitation.org/68GHskN0C?url=http://herochat.com/forum/index.php?topic=170859.0|arxivsana=2012-06-08}}</ref>. * Jennifer Komikslar xaridorlar qoʻllanmasining 100 ta eng seksual komiks qahramonlari roʻyxatida 11-oʻrinni egalladi<ref>{{Книга|заглавие=Comics Buyer's Guide Presents: 100 Sexiest Women in Comics|издательство=[[Krause Publications]]|год=2011|страницы=12—13|isbn=1440229880|автор={{Нп4|Brent Frankenhoff|Frankenhoff, Brent|en|Brent Frankenhoff}}}}</ref>. * Maʼlumotlariga koʻra u eng yaxshi koʻngilochar qahramonlardan biriga aylandi. Mualliflar quyidagi tavsifni keltirdilar: “Agar biror narsa boʻlsa, u oʻrgimchak ayolga qaraganda uzoqroq raf muddatiga ega ekanligi isbotlangan (bu hech qanday arzon marketing hiylasi emas)”<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ugo.com/games/best-heroes-of-all-time.html|sarlavha=Best Heroes of All Time|nashriyot=[[UGO networks]]|kirish sanasi=2011-05-17|arxivsana=2015-12-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151208063725/http://www.ugo.com/games/best-heroes-of-all-time.html}}</ref>. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Adabiyot == * {{Книга|автор=Darowski, Joseph J.|заглавие=The Ages of the Incredible Hulk: Essays on the Green Goliath in Changing Times|издание=1st edition|издательство=McFarland & Company|год=2015|allpages=220|isbn=978-0786497331|ref=darowski}} * {{Книга|автор=Langsdale, Samantha; Coody, Elizabeth Rae.|заглавие=Monstrous Women in Comics|место=Jackson|издательство=University Press of Mississippi|год=2020|серия=Horror and Monstrosity Studies Series|allpages=296|isbn=978-1496827630}} * {{Книга|автор=Robinson, Lillian.|заглавие=Wonder Women: Feminisms and Superheroes|ссылка=https://archive.org/details/wonderwomenfemin0000robi|издательство=Routledge|год=2004|allpages=168|isbn=978-0415966320|ref=robinson}} cvz14ty9aj9fshiin64fyidao8sa4rk Katrine Veje 0 757707 2725506 2721813 2022-07-30T13:26:27Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Katrine Veje|tasvir=20170803 WEURO DEN AUT 1783.jpg|izoh=Veje Denmark safida 2017-yil avgust|toʻliqism=Katrine Vejsgaard Veje<ref>{{Soccerway}}</ref>|tavallud_sana={{Birth date and age|df=yes|1991|6|19}}|tavallud_joyi=[[Fredericia]], {{DEN}}|boʻyi={{convert|1.74|m|ftin|abbr=on}}|joriyklub=[[FC Rosengård]]|klubraqami=2|pozitsiya=[[Yarim himoyachi]], [[Qanot o'yinchisi]], [[Himoyachi]]|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=|yillar1=|yillar2=2007-2011|yillar3=2011-2013|yillar4=2014-2015|yillar5=2015|yillar6=2015-2017|yillar7=2017-2018|yillar8=2019-2020|yillar9=2020-|klublar1=[[Vejle BK]]|klublar2=[[Odense Q|Odense BK]]|klublar3=[[FC Rosengård|LdB FC Malmö]]|klublar4=[[Brøndby IF (women)|Brøndby IF]]|klublar5=[[Seattle Reign FC]]|klublar6=[[Brøndby IF (women)|Brøndby IF]]|klublar7=[[Montpellier HSC (Women)|Montpellier HSC]]|klublar8=[[Arsenal W.F.C.|Arsenal]]|klublar9=[[FC Rosengård]]|isht1=|isht2=|isht3=47|isht4=|isht5=11|isht6=133|isht7=22|isht8=8|isht9=42|gollar1=|gollar2=|gollar3=8|gollar4=|gollar5=0|gollar6=19|gollar7=3|gollar8=0|gollar9=2|milliyyillar1=2006-2008|milliyjamoa1=[[Denmark women's national under-17 football team|Denmark U17]]|milliyisht1=24|milliygollar1=8|milliyyillar2=2007-2009|milliyjamoa2=[[Denmark women's national under-19 football team|Denmark U19]]|milliyisht2=13|milliygollar2=3|milliyyillar3=2009-|milliyjamoa3=[[Denmark women's national football team|Denmark]]|milliyisht3=139|milliygollar3=9|pcupdate=28 October 2019|ntupdate=15 July 2022|medallar={{Medal|Sport|Women's [[Association football|football]]}} {{Medal|Country|{{DEN}}}} {{Medal|Competition|[[UEFA Women's Championship]]}} {{Medal|Silver|[[UEFA Women's Euro 2017|2017 Netherlands]]|Team}}}} '''Katrine Vejsgaard Veje''' (1991-yil 19-iyun kuni tugʻilgan) — Daniyalik professional [[futbolchi]], Shvetsiyaning Damalsvenskan va Daniya terma jamoasida Rosengård klubida chap qanot himoyachisi sifatida oʻynaydi. U ilgari FA WSLda Arsenal, Shvetsiyaning Damallsvenskan LdB FC Malmö, Milliy ayollar futbol ligasining Seattle Reign FC, shuningdek Daniyaning Elitedivisionenning Odense Q va Brøndby IF klublarida oʻynagan. == Klub karyerasi == 2007-yilda Veje Daniya futbol assotsiatsiyasining yilning eng yaxshi yosh oʻyinchisi uchun mukofotiga sazovor boʻldi. === Seattle Reign === 2015-yil yanvar oyida Veje AQShdagi Milliy ayollar futbol ligasining uchinchi mavsumi uchun Seattle Reign FC bilan shartnoma imzolagani eʼlon qilindi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Seattle Reign sign Danish forward Katrine Veje|url=http://equalizersoccer.com/2015/01/21/seattle-reign-sign-danish-forward-katrine-veje/|nashriyot=The Equalizer|kirish sanasi=21 January 2015|sana=21 January 2015}}</ref> Uning imzolanishi haqida Reign FC bosh murabbiyi Laura Harvey shunday dedi: „Men Katrinega koʻp yillar davomida koʻzim tushdi, uni birinchi marta Angliya U17 terma jamoasida yordamchi murabbiy boʻlganimda koʻrganman. . . Biz u bizning klubimizga va NWSLga oʻzgacha narsalarni olib kelishiga qodirligiga ishonamiz.“<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Reign Sign Danish Attacker Katrine Veje, Joins in July|url=http://www.sounderatheart.com/seattle-reign/2015/1/21/7867129/seattle-reign-sign-katrine-veje-joins-in-july|nashriyot=Sounder at Heart|kirish sanasi=21 January 2015|sana=21 January 2015}}</ref> U birinchi marta Seattle Reign uchun 2015-yilning 12-iyulida Portlandga qarshi oʻyinda maydonga tushdi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=REIGN FC DEFEATS THORNS FC, 3-0: With the victory, Seattle moves into first-place in the NWSL standings|url=http://www.nwslsoccer.com/home/887657.html|nashriyot=National Women's Soccer League|kirish sanasi=27 July 2015|sana=26 July 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180122235040/http://www.nwslsoccer.com/home/887657.html|arxivsana=22 January 2018}}</ref> === Brondby IF === 2015-yil oktabr oyida Veje Brøndby IF ga qaytishga qaror qildi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.uefa.com/womenschampionsleague/news/newsid=2290549.html|sarlavha=Veje on return to Brøndby from Seattle Reign|kirish sanasi=7 October 2015|sana=6 October 2015|nashriyot=[[UEFA]]|ish=UEFA.com}}</ref> Brøndby IF bilan u 2017-yilda Daniya ligasi va kubogini qoʻlga kiritdi. === Montpellier HSC === 2017-yilning iyun oyida Veje 1-divizionda ikkinchi oʻrinni egallagan Montpellier HSC bilan ikki yillik shartnoma imzolagani eʼlon qilindi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.mhscfoot.com/articles/2016-2017/feminines/katrine-veje-premiere-recrue-estivale-de-lequipe-feminine-du-mhsc|sarlavha=KATRINE VEJE PREMIÈRE RECRUE ESTIVALE DE L'ÉQUIPE FÉMININE DU MHSC|kirish sanasi=9 July 2017|sana=12 June 2017|nashriyot=[[Montpellier HSC (Women)|Montpellier HSC]]|til=fr}}</ref> === Arsenal === 2019-yilning yanvarida Veje Arsenal bilan shartnoma imzolagani eʼlon qilingan edi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.arsenal.com/news/katrine-veje-join-club|sarlavha=Katrine Veje to join the club|kirish sanasi=2 January 2019|sana=2 January 2019}}</ref> == Xalqaro karyera == Veje Daniya terma jamoasi safida 2009-yilda Angliyaga qarshi [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|oʻrtoqlik]] uchrashuvida debyut qilgan. U milliy murabbiy Kenneth Heiner-Mollerning Daniya terma jamoasining UEFA Ayollar Yevro-2013 uchun, shuningdek, Nils Nielsenning UEFA Ayollar Yevro-2017 terma jamoasiga tayinlangan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.uefa.com/womenseuro/news/newsid=1966206.html|sarlavha=Upbeat Heiner-Møller confirms Denmark squad|sana=21 June 2013|kirish sanasi=13 July 2013|ish=uefa.com|nashriyot=[[UEFA]]|ism=Peter|muallif=Bruun}}</ref> == Xalqaro gollar == {| class="wikitable" !Raq. ! Sana ! Joy ! Raqib ! Hisob ! Natija ! Musobaqa |- | 1. | 2012-yil 4-aprel | FK Viktoriya stadioni, [[Praga]], {{CZE}} |{{CZE}} | align="center" | '''1''' — 0 | align="center" | 2-0 | UEFA ayollar oʻrtasidagi Yevro-2013 saralashi |} == Yutuq va mukofotlar == ; LdB FC Malmö * Damalsvenskan: 2011, 2013 * Shvetsiya Superkubogi: 2011, 2012 ; Seattle Reign FK * NWSL Shield: 2015-yil ; Brondby IF * Daniya ligasi: 2015, 2017 * Daniya ayollar kubogi: 2015, 2017 ; Arsenal * FA Ayollar Superligasi: 2018-19 == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * [https://timetravel.mementoweb.org/memento/20150905/http://www.fifa.com/fifa-tournaments/players-coaches/people=300635/index.html Katrine Veje] — FIFA competition record (archived) * [https://www.uefa.com/uefachampionsleague/clubs/players/1901899/ Katrine Veje] — UEFA competition record ([https://web.archive.org/web/20191018143552/https://www.uefa.com/teamsandplayers/players/player=1901899/profile/index.html archive]) * [http://www.dbu.dk/landshold/landsholdsdatabasen/PlayerInfo/5895 Denmark player profile] * [https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/cafcff58-aad9-4fd8-931f-d662daaebfed/ Katrine Veje] at SvFF (in Swedish) * [https://www2.svenskfotboll.se/cuper-och-serier/information/?scr=player&fplid=cafcff58-aad9-4fd8-931f-d662daaebfed Katrine Veje] club team profile at SvFF (in Swedish) [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1991-yilda tugʻilganlar]] kgwqt2d3ltlj86vh7sdthoaj8t7c311 Jeanne Tripplehorn 0 757735 2726343 2725027 2022-07-31T06:32:04Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Tripplehorn|portret=Jeanne Tripplehorn 1992.jpg|tavsif=Jeanne Tripplehorn 1992-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Jeanne Marie Tripplehorn|tavallud sanasi={{Birth date and age|1963|06|10}}|tavallud joyi=[[Tulsa, Oklahoma]], [[AQSh]]|kasbi=[[aktrisa]]|faoliyat_yillari=1982-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Leland Orser]]|2000|}}|bolalari=1|bilimi=[[University of Tulsa]]<br />[[Juilliard School]] ([[Bachelor of Fine Arts|BFA]])|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Jeanne Marie Tripplehorn''' (1963-yil 10-iyunda tugʻilgan) — amerikalik aktrisa. U 1990-yillarning boshlarida bir qancha spektakllarda, jumladan [[Anton Chexov|Anton Chexovning]] Brodveydagi „''Three Sisters''“ filmida rol o‘ynab, o‘z faoliyatini sahnada boshlagan. Uning kino karyerasi „''Basic Instinct''“ (1992) erotik trilleridagi politsiya psixologi rolidan boshlangan. Uning filmdagi boshqa rollari orasida ''"The Firm"'' (1993), (1995) va „''Waterworld''“ (1998) bor. Televideniyeda u [[HBO]] telekanalining „''Big Love“'' (2006-2011) dramatik serialida Barbara Henrickson rolini oʻynadi va [[CBS]] politsiya dramasi „''[[Criminal Minds|Criminal Minds“]]'' (2012-2014) filmida doktor Alex Blake rolini oʻynadi va u ijrosi uchun Primetime Emmy mukofotiga nomzod boʻldi. == Yoshlik == Tripplehorn 1963-yil 10-iyunda [[Tulsa (Oklahoma)|Tulsa shahrida (Oklahoma shtati]]) Suzanne Ferguson va Tom Tripplehorn oilasida tugʻilgan, u bir paytlar Gary Lewis va Playboys guruhida gitarist boʻlgan. Uning ota-onasi u ikki yoshida ajrashishdi. U 1981-yilda Edison oʻrta maktabini tamomlagan va bir semestrni Tulsa universitetida oʻqigan<ref>{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-tripplehorn/biography.html|sarlavha=Jeanne Tripplehorn&nbsp;– Biography|nashriyot=Yahoo! Movies|arxivurl=https://archive.today/20120711201647/http://movies.yahoo.com/person/jeanne-tripplehorn/biography.html|arxivsana=2012-07-11|access-date=2022-07-28}}</ref>. U mahalliy telekoʻrsatuvlarda ''"Creature Feature"'' (1982-83) va ''"Night Shift"'' (1983) koʻrsatuvlarida ishtirok etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://tulsatvmemories.com/creature.html|sarlavha='Tulsa TV Memories, Creature Feature on KOKI, Channel 23'He is joined by Jeanne Summers (aka Jeanne Tripplehorn)...|kirish sanasi=January 26, 2014}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://tulsatvmemories.com/brucwing.html#nightshift|sarlavha='Tulsa TV Memories, Night Shift on KTUL, Channel 8' Jeanne Tripplehorn hosted a late night local music program, "Night Shift", on Channel 8 in the early 80s.|kirish sanasi=January 26, 2014}}</ref>. Shuningdek, u Juilliardga ketishdan oldin bir necha yil davomida mahalliy KMOD rok radiostansiyasida yarim kunlik, keyin esa toʻliq vaqtda ishlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tulsaworld.com/archives/the-prime-of-miss-jeanne-tripplehorn/article_6f846513-a8a0-5e12-b4c4-9fe2638fe75a.html|sarlavha=The Prime of Miss Jeanne Tripplehorn|muallif=Phelps|ism=Brad|ish=Tulsa World|til=en|kirish sanasi=2019-01-28}}</ref>. Keyin Tripplehorn Juilliard maktabining drama boʻlimida ''19-guruh'' (1986-1990) aʼzosi sifatida qatnashdi, unga Laura Linney ham kiradi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.juilliard.edu/alumni/news/news_decades/2007-2008/0709/index.php|sarlavha=Alumni News|nashriyot=[[The Juilliard School]]|sana=September 2007|kirish sanasi=April 7, 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111111121334/http://juilliard.edu/alumni/news/news_decades/2007-2008/0709/index.php|arxivsana=November 11, 2011}}</ref>. [[Fayl:Basic_Instinct_Cannes_1992.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Basic_Instinct_Cannes_1992.jpg/220px-Basic_Instinct_Cannes_1992.jpg|left|thumb| 1992-yilda Kannda ''asosiy instinkt'' bilan Jeanne rollarni ijro etdi]] == Shaxsiy hayot == Tripplehorn 1990-1996-yillarda aktyor [[Ben Stiller]] bilan munosabatda boʻlgan. 2000-yilda u aktyor Leland Orserga turmushga chiqdi. Ularning oʻgʻli bor<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sfgate.com/entertainment/article/S-F-native-Orser-opens-dark-door-as-director-3266701.php|sarlavha=S. F. native Orser opens dark door as director|sana=April 24, 2010|muallif=Peter Hartlaub|nashriyot=San Francisco Chronicle|kirish sanasi=February 18, 2013}}</ref>. Tripplehornning buvisi Jean Neely „''Reality Bites''“ filmida paydo boʻldi.  == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1992 |''Basic Instinct'' |Dr. Beth Garner |- | rowspan="2" |1993 |''{{Sortname|The|Night We Never Met|The Night We Never Met}}'' |Pastel |- |''{{Sortname|The|Firm|The Firm (1993 film)}}'' |Abby McDeere |- |1994 |''Reality Bites'' |Cheryl Goode |- |1995 |''Waterworld'' |Helen |- | rowspan="2" |1997 |''<nowiki/>'Til There Was You'' |Gwen Moss |- |''Office Killer'' |Norah Reed |- | rowspan="3" |1998 |''Monument Ave.'' |Annie |- |''Sliding Doors'' |Lydia |- |''Very Bad Things'' |Lois Berkow |- |1999 |''Mickey Blue Eyes'' |Gina Vitale |- | rowspan="4" |2000 |''Steal This Movie!'' |Johanna Lawrenson |- |''Timecode'' |Lauren Hathaway |- |''Paranoid'' |Rachel |- |''Relative Values'' |Miranda Frayle / Freda Birch |- |2002 |''Swept Away'' |Marina |- |2005 |''{{Sortname|The|Amateurs}}'' |Thelma |- |2007 |''{{Sortname|The|Trap}}'' |Maggie |- |2008 |''Winged Creatures'' |Doris Hagen |- | rowspan="2" |2010 |''Crazy on the Outside'' |Angela Papadopolous |- |''Morning'' |Alice |- |2013 |''A Perfect Man'' |Nina |- |2017 |''Little Pink House'' |Charlotte Wells |- | rowspan="2" |2018 |''We Only Know So Much'' |Jean Copeland |- |''Gloria Bell'' |Fiona |- |2020 |''Ana'' |Pastor Helen |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1991 |''{{Sortname|The|Perfect Tribute}}'' |Julia |- |1992 |''{{Sortname|The|Ben Stiller Show}}'' |The Wilson Woman / Goo |- |1996 |''Mr. Show with Bob and David'' |Stone Throwing Singer in 'Jeepers Creepers' |- |1997 |''Old Man'' |Addie Rebecca Brice |- |2002 |''Brother’s Keeper'' |Lucinda Pond |- | rowspan="2" |2003 |''Word of Honor'' |Maj. Karen Harper |- |''Frasier'' |Chelsea |- |2006-2011 |''Big Love'' |Barbara Henrickson |- |2009 |''Grey Gardens'' |Jacqueline Kennedy Onassis |- |2011 |''Five'' |Pearl |- | rowspan="3" |2012 |''New Girl'' |Ouli |- |''Blue'' |Vera |- |''Electric City'' |Hope Chatsworth (voice) |- |2012-2014 |''[[Criminal Minds]]'' |Dr. Alex Blake |- | rowspan="2" |2019 |''Undone'' |Beth Hollingsworth |- |''[[BoJack Horseman]]'' |Joan Tripplehorn (voice) |- |2020 |''Mrs. America'' |Eleanor Schlafly |- | rowspan="2" |2022 |''The Gilded Age'' |Sylvia Chamberlain |- |''The Terminal List'' |Lorraine Hartley |} == Manbalar == {{Manbalar|3}} == Havolalar == * Media related to Jeanne Tripplehorn at Wikimedia Commons * {{IMDbda kishi|0000675}} [[Turkum:1963-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] 4y21o40y5lx4ldiuqrcsms370uu1blg Matt Ryan 0 757744 2726342 2721974 2022-07-31T06:31:32Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|portret=Matt Ryan 2017.jpg|tavsif=Ryan 2017-yilda|ismi=Matt Ryan|tugʻilgan paytidagi ismi=Matthew Darren Evans|tavallud sanasi={{Birth date and age|df=y|1981|04|11}}|tavallud joyi=[[Swansea]], [[Uels]], [[Birlashgan Qirollik]]|kasbi=[[aktyor]]|faoliyat_yillari=2001-hozirgacha}} '''Matthew Darren Evans''' (1981-yil 11-aprelda tugʻilgan), professional sifatida '''Matt Ryan''' sifatida tanilgan, [[Uels (hudud)|uelslik]] aktyor. U [[Ubisoft]] ''Assassinʼs Creed IV: Black Flag'' video oʻyinida Edward Kenway va [[NBC|NBC telekanalining]] „''Constantine''“ va [[The CW|"The CW]]" ning Arrowverse filmlarida John Constantineni tasvirlashi, shuningdek, 2017-yilda „''Justice League Dark''“ filmidagi personajning versiyasini ovozi bilan, 2020-yilgi „''[[Justice League Dark: Apokolips War]]''“ filmi va uning [[The CW|CW Seed]] spin-off veb-seriyasi „''Constantine: City of Demons“ filmlaridagi rollari bilan tanilgan.'' == Yoshlik == Ryan Suonsida Steve va Maria Evansn oilasida tugʻilgan<ref name="welshactor">{{Veb manbasi|ism=Karen|muallif=Price|url=http://www.walesonline.co.uk/whats-on/theatre-news/welsh-actor-reunites-jude-law-6314089|sarlavha=Welsh actor reunites with Jude Law for major stage drama|nashriyot=walesonline.co.uk|sana=18 November 2013|kirish sanasi=17 December 2017}}</ref>. U Gorseinon kollejiga oʻtishdan oldin Penyrheoldagi maktablarda taʼlim oldi,<ref name="welshactor">{{Veb manbasi|ism=Karen|muallif=Price|url=http://www.walesonline.co.uk/whats-on/theatre-news/welsh-actor-reunites-jude-law-6314089|sarlavha=Welsh actor reunites with Jude Law for major stage drama|nashriyot=walesonline.co.uk|sana=18 November 2013|kirish sanasi=17 December 2017}}</ref> u yerda BTEC Performing Arts kursini tamomladi. U 2003-yilda Bristol Old Vic<ref name="welshactor" /> ni tugatgan va 2004-yilda Royal Shekespeare kompaniyasiga qoʻshilgan. == Karyera == U 10 yoshida<ref>{{Veb manbasi|url=http://sciencefiction.com/2019/01/07/matt-ryan-constantine/|sarlavha=Exclusive: 'Legends' star Matt Ryan talks Constantine, character's LGBTQ importance, and his passion for Shakespeare and the stage|sana=2019-01-07|ish=ScienceFiction.com|til=en-US|kirish sanasi=2019-01-07}}</ref> Ryan West Enddagi „''Les Misérables“'' filmida Gavroche rolida paydo boʻldi. U Mick Rawsonni [[CBS]] serialidagi „''Criminal Minds: Suspect Behavior“'' -harakatlarda oʻynadi, bu „''[[Criminal Minds|Criminal Minds“]]'' epizodida tanishtirilgan personaj hisoblanadi<ref name="wales">{{Yangiliklar manbasi |last=Price |first=Karen |date=29 June 2009 |title=Understudy ready to rise to the Hamlet challenge |work=Western Mail |location=Cardiff, Wales |url=http://www.walesonline.co.uk/showbiz-and-lifestyle/showbiz/2009/06/29/understudy-ready-to-rise-to-the-hamlet-challenge-91466-24006690/ |access-date=2 April 2011}}</ref>. U Ubisoft Monrealning „''Assassinʼs Creed IV: Black Flag“'' video oʻyinida Edward Kenwayning ovozi va harakatini suratga oldi<ref>{{Cite AV media|url=https://www.youtube.com/watch?v=cWkQ8aARr2M|title=San Diego Comic-Con Panel Assassin's Creed 4 Black Flag [North America]|date=26 July 2013}}</ref><ref>{{Cite AV media|date=30 August 2013|publisher=YouTube|title=<nowiki>The Actors of Black Flag | Assassin's Creed 4 Black Flag</nowiki>|url=https://www.youtube.com/watch?v=RCeIMiNlzrU}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Williams |first=Kathryn |date=22 September 2013 |title=Shiver me timbers! Pirate hero in new Assassin's Creed is a Welshman! |work=Wales Online |url=http://www.walesonline.co.uk/lifestyle/pirate-hero-new-assassins-creed-6074652 |access-date=19 December 2013}}</ref>. 2014-yil fevral oyida Ryanning Constantine uchun [[NBC]] uchuvchisi John Constantine ''rolini'' o‘ynashi eʼlon qilindi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.deadline.com/2014/02/matt-ryan-nbc-dc-constantine/|sarlavha=Matt Ryan Lands Title Role in NBC Pilot 'Constantine' Based on DC Comic|muallif=Nellie Andreeva|nashriyot=Deadline|sana=21 February 2014|kirish sanasi=22 February 2014}}</ref>. U serialning yagona mavsumining barcha 13 epizodida rol o‘ynagan. U [[The CW]] 's ''[[Arrow]]'' ning krossover epizodidagi rolini<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Goldberg |first=Lesley |date=11 August 2015 |title=Matt Ryan to Reprise 'Constantine' Role on The CW's 'Arrow' |work=The Hollywood Reporter |url=https://www.hollywoodreporter.com/live-feed/matt-ryan-constantine-arrow-814661 |access-date=9 October 2015}}</ref>, shuningdek, 2017-yilgi „''Justice League Dark''“ animatsion filmida takrorladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://comicbook.com/dc/2016/06/07/justice-league-dark-revealed-to-be-next-dc-animated-movie/|sarlavha=Justice League Dark Revealed To Be Next DC Animated Movie|nashriyot=Comicbook.com|muallif=Mueller|ism=Matthew|sana=7 June 2016|kirish sanasi=7 June 2016}}</ref><ref name="auto1">{{Veb manbasi|url=http://www.comicbookresources.com/article/sdcc-justice-league-dark-animated-film-confirmed-teen-titans-more-announced|sarlavha=SDCC: "Justice League Dark" Animated Film Confirmed; "Teen Titans" & More Announced|muallif=Damore|ism=Meagan|sana=23 July 2016|nashriyot=Comic Book Resources}}</ref>. 2017-yilning 8-yanvarida The CW [[The CW|CW Seed]] ilovasida „''Constantine: City of Demons''“ animatsion seriyasini eʼlon qildi va Ryan personajni qayta suratga olishni tasdiqladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Andreeva|ism=Nellie|sarlavha='Constantine' Back As Animated Series For CW Seed With Greg Berlanti Producing|url=https://deadline.com/2017/01/constantine-back-animated-series-cw-seed-greg-berlanti-producing-matt-ryan-1201880788|nashriyot=Deadline|kirish sanasi=22 February 2018|sana=8 January 2017}}</ref>. Keyinchalik u ''[[Legends of Tomorrow|"Legends of Tomorrow"]]'' ning uchinchi mavsumining bir nechta epizodlarida rolni takrorladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Legends of Tomorrow' loses another team member |language=en |work=Entertainment Weekly |url=https://ew.com/tv/2017/12/05/legends-of-tomorrow-franz-drameh-exit/ |access-date=7 December 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|muallif=Burlingame|ism=Russ|sarlavha='DC's Legends of Tomorrow' Synopsis For "Necromancing the Stone" Released|url=https://comicbook.com/dc/2018/03/02/legends-tomorrow-necromancing-stone/|nashriyot=Comicbook.com|kirish sanasi=2 March 2018|sana=1 March 2018}}</ref>. Rayan ''"Legends of Tomorrow"'' ning toʻrtinchi mavsumida muntazam seriyaga koʻtarildi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Andreeva|ism=Nellie|sarlavha=Matt Ryan To Join 'DC's Legends Of Tomorrow' As Series Regular For Season 4|url=https://deadline.com/2018/03/matt-ryan-promoted-dcs-legends-of-tomorrow-series-regular-season-4-renewal-john-constantine-1202345972/|nashriyot=Deadline|kirish sanasi=19 March 2018|sana=4 April 2018}}</ref>. 2015-yilda Helen Edmundsonning 54-studiyadagi Roundabout teatrida ''Therese Raquinga'' moslashtirilgan filmida u [[Keira Knightley]], Judith Light va Gabriel Ebert bilan birgalikda Laurent rolini oʻynadi<ref name="raquin">{{Yangiliklar manbasi |last=Cox |first=Gordon |date=10 June 2015 |title=Matt Ryan of ''Constantine'', Judith Light Join Keira Knightley on Broadway |work=[[Variety (magazine)|Variety]] |url=https://variety.com/2015/legit/news/matt-ryan-judith-light-broadway-therese-raquin-1201515825}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.roundabouttheatre.org/Shows-Events/Therese-Raquin.aspx|sarlavha=Thérèse Raquin|nashriyot=Roundabout Theatre Company|kirish sanasi=22 November 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170713144206/http://www.roundabouttheatre.org/Shows-Events/Therese-Raquin.aspx|arxivsana=13 July 2017}}</ref>. 2017-yil avgust oyida u „Donmar Warehouse“da David Harrowerning ''"Knives in Hens''" spektaklida va Yael Farber rejissyorligida sahnaga chiqdi. == Filmografiya == [[Fayl:Matt_Ryan,_Constantine,_2014_Comic_Con.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Matt_Ryan%2C_Constantine%2C_2014_Comic_Con.jpg/170px-Matt_Ryan%2C_Constantine%2C_2014_Comic_Con.jpg|thumb| Ryan 2014-yilda [[San Diego Comic-Con|San-Diegodagi komiksda]]]] === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2002 |''Pocket Money'' |Johnny |- |2004 |''Layer Cake'' |Junkie 2 |- |2007 |''Blood Monkey'' |Seth |- |2008 |''Miss Pettigrew Lives for a Day'' |Gerry |- |2011 |''Flypaper'' |Gates |- |2013 |''Armistice'' |Edward Sterling |- | rowspan="2" |2014 |''Heart of Lightness'' |Stranger |- |''500 Miles North'' |John Hogg |- |2016 |''Away'' |Dex |- |2017 |''Justice League Dark'' |John Constantine (voice) |- |2018 |''Constantine: City of Demons — The Movie'' |John Constantine / Constantine Demons (voice) |- | rowspan="2" |2020 |''Adverse'' |Jake |- |''[[Justice League Dark: Apokolips War]]'' | rowspan="2" |John Constantine (voice) |- |2022 |''Constantine: The House of Mystery'' |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2001 |''Nuts and Bolts'' |Gilly |- |2004 |''Mine All Mine'' |Tonker |- | rowspan="2" |2007 |''{{Sortname|The|Tudors}}'' |Richard Pace |- |''Consenting Adults'' |Charley Bullard |- | rowspan="2" |2008 |''Torchwood'' |Dale |- |''HolbyBlue'' |Frankie |- | rowspan="2" |2009 |''Wild Decembers'' |Bugler |- |''Collision'' |Dave Brown |- |2010 |''[[Criminal Minds]]'' | rowspan="2" |Mick Rawson |- |2011 |''Criminal Minds: Suspect Behavior'' |- |2014-2015 |''Constantine'' | rowspan="2" |John Constantine |- |2015 |''[[Arrow]]'' |- |2017 |''{{Sortname|The|Halcyon}}'' |Joe OʻHara |- | rowspan="2" |2017-2022 | rowspan="2" |''[[Legends of Tomorrow]]'' |John Constantine{{Efn|Also portrays King Kon-sten-tyn in [[Legends of Tomorrow (season 4)|season 4]] episode ''[[Legends of Tomorrow (season 4)#Episodes|Nip/Stuck]]''.}} |- |Gwyn Davies |- |2018-2019 |''Constantine: City of Demons'' |John Constantine / Constantine Demons (voice) |- | rowspan="2" |2019 |''[[Batwoman]]'' | rowspan="2" |John Constantine |- |''{{Sortname|The|Flash}}'' |} == Teatr == {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Nom ! scope="col" |Yil ! scope="col" |Rol ! scope="col" |Teatr ! scope="col" |Diretor |- ! scope="row" | ''Small Change'' | align="center" |2008 |Gerard |Donmar Warehouse |Peter Gill |- ! scope="row" | ''[[Hamlet]]'' | align="center" |2009 |Horatio |Donmar production at the Wyndham’s Teatri |Michael Grandage |- ! scope="row" | ''Look Back in Anger'' | rowspan="2" align="center" |2012 |Cliff |Royal Court Teatri |Polly Stenham |- ! scope="row" | ''The Tempest'' |Caliban |Theatre Royal, Bath |Adrian Noble |- ! scope="row" | ''Henry V'' | align="center" |2014 |Fluellen |Noel Coward Teatri |Michael Grandage |- ! scope="row" | ''Therese Raquin'' | align="center" |2015 |Laurent |Roundabout Theatre, Broadway |Evan Cabnet |- ! scope="row" |''Knives in Hens'' | align="center" |2017 |Gilbert |Donmar Warehouse |Yaël Farber |- |} === Video Oʻyinlar === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Eslatma |- |2013 |''Assassinʼs Creed IV: Black Flag'' |Edward Kenway |Ovoz va harakatni suratga olish |} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|1790682|Matt Ryan}} * {{Twitter|mattryanreal}} * [https://anchor.fm/be-neil/episodes/John-constantine-actor-Matt-Ryan-biography-egjamc Matt Ryan] podcast [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] == Manbalar == {{manbalar}} <references group="lower-alpha" /> mutjfjr8j7lc9i7omi7imqse31opvr7 Chris Wood 0 757754 2726340 2722001 2022-07-31T06:30:42Z Visola Tangirova 72133 /* Havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Chris Wood|portret=Chris Wood SDCC 2017.jpg|tavsif=Wood 2017-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Christopher Charles Wood<ref name="TVGuide-bio" />|tavallud sanasi={{Birth date and age|1988|04|14}}|tavallud joyi=[[Dublin]], [[Ogayo]], [[AQSh]]|kasbi=[[aktyor]]|faoliyat_yillari=2010-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Melissa Benoist]]|2019}}|bolalari=1|fuqaroligi={{AQSh}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Christopher Charles Wood''' (1988-yil 14-aprel<ref name="Hollywood.com">{{Veb manbasi|url=http://http.www.hollywood.com/celebrities/chris-wood-58952386/|sarlavha=Chris Wood|ish=Hollywood.com|kirish sanasi=February 7, 2017}}</ref>) — amerikalik aktyor. U 2014-[[The CW|yilda CW]] telekanalining ''[[The Vampire Diaries]]'' teleserialining oltinchi mavsumida Kai Parker roli bilan tanilgan, bundan avval 2013-yilda The CW telekanalining ''The Carrie Diaries'' -da yozuvchi Adam Weaver rolida chiqqanidan keyin. U, shuningdek, 2016-yilda CW telekanalining ''Containment'' teleserialida Atlanta politsiyasi xodimi Jake Rileyning bosh rolini ijro etgan. 2016-yildan 2018-yilgacha u CW superqahramoni ''[[Superqiz (teleserial)|Supergirl]]'' seriyasida Mon-El rolini oʻynadi. 2021-yilda Wood ''"Masters of the Universe: Revelation"'' filmida „He-Man“ rolini ijro etgan. == Yoshlik == Wood [[Dublin (Ohio)|Ogayo shtatining Dublin shahrida]] tugʻilgan<ref name="TVGuide-bio">{{Veb manbasi|url=https://www.tvguide.com/celebrities/chris-wood/588238/|sarlavha=Chris Wood|ish=[[TV Guide]]|kirish sanasi=February 7, 2017}}</ref>. U [[Elon College (Shimoliy Karolina)|Shimoliy Karolina shtatidagi Elon]] shahridagi Elon universitetida oʻqigan, u yerda 2010-yilda musiqa teatrida tasviriy sanʼat bakalavriatini tamomlagan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Elon University Performing Arts Alumni|url=http://www.elon.edu/e-web/academics/elon_college/performing_arts/alumni.xhtml|nashriyot=Elon University Performing Arts}}</ref>. U kollejdan beri aktyor Grant Gustin bilan doʻst<ref>{{Veb manbasi|ism=Natalie|muallif=Abrams|sarlavha=Grant Gustin on Being Back in his element|url=https://ew.com/tv/2017/03/20/flash-supergirl-musical-crossover-grant-gustin/|ish=Entertainment Weekly|sana=March 20, 2017|kirish sanasi=April 2, 2017|iqtibos=...But the weirdest person is actually Chris Wood, because we went to Elon University together, we were musical theater majors together, and we were very good friends in school.}}</ref>. == Shaxsiy hayot == wood yigirma yoshga kirganida, otasi davolanmagan ruhiy kasallik tufayli vafot etdi, bu esa psixotik alomatlarga olib keldi. Uning oʻlimi oxir-oqibat yurak yetishmovchiligiga olib keladigan manik epizodning choʻqqisi edi. Wood otasiga stigma va ruhiy salomatlik haqida xabardorlik yoʻqligi sababli tez orada kerakli yordamni ololmaganiga ishonadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Martirosyan|ism=Lia|sarlavha=Chris Wood Interview|url=https://abilitymagazine.com/chris-wood-interview/|ish=ABILITY Magazine|nashriyot=Ability Magazine}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.futureofpersonalhealth.com/advocacy/why-chris-wood-wants-to-break-down-the-stigma-of-mental-illness|sarlavha=Why Chris Wood Wants to Break Down the Stigma of Mental Illness|ish=Media Planet|kirish sanasi=April 2, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170518233602/http://www.futureofpersonalhealth.com/advocacy/why-chris-wood-wants-to-break-down-the-stigma-of-mental-illness|arxivsana=May 18, 2017}}</ref>. Otasining oʻlimidan beri Wood ruhiy salomatlik boʻyicha xabardorlikning faol elchisi va Amerika Ruhiy salomatlik direktorlar kengashi aʼzosi boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Board of Directors|url=https://www.mhanational.org/board-directors|ish=Mental Health America|kirish sanasi=3 November 2020}}</ref>. 2017-yil oktabr oyida u ruhiy salomatlik atrofidagi stigmani kamaytirish va resurslar va taʼlim berish uchun ishlaydigan „IDONTMIND“ ruhiy salomatlik haqida xabardorlik kampaniyasini va veb-saytini ishga tushirdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Vargas|ism=Alani|sarlavha='Supergirl' Star's Mental Health Campaign "I Don't Mind" Is So Important To Increase Awareness|url=https://www.elitedaily.com/p/supergirl-stars-mental-health-campaign-i-dont-mind-is-so-important-to-increase-awareness-2756188|ish=Elite Daily|kirish sanasi=October 5, 2017}}</ref>. 2016-yilda Wood 2-mavsum uchun aktyorlar tarkibiga qo‘shilganidan so‘ng „Supergirl“ filmi to‘plamida [[Melissa Benoist]] bilan uchrashdi va ularning ishqiy munosabatlari 2017-yilda tasdiqlandi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ausiello|ism=Michael|sarlavha=Chris Wood Joins Supergirl Season 2 as 'Surprise' Series Regular|url=https://tvline.com/2016/07/20/chris-wood-supergirl-season-2-cast-dc-character/|ish=TV Line}}</ref>. Ular 2019-yil 10-fevralda Instagram’da o‘zlarining nikohlarini eʼlon qilishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/tv/supergirl-melissa-benoist-engaged-chris-wood/|sarlavha=Melissa Benoist Is Engaged to Her Supergirl Costar Chris Wood: 'It Will Always Be Yes'|ish=People|ism=Michele|muallif=Corriston|sana=February 10, 2019|kirish sanasi=February 11, 2019}}</ref>. 2019-yil sentabr boshida ikkalasi turmush qurishdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Guglielmi|ism=Jodi|sarlavha=Supergirl Costars Melissa Benoist and Chris Wood Are Married: Reports|url=https://people.com/tv/supergirl-costars-melissa-benoist-chris-wood-married/|ish=People|kirish sanasi=6 September 2019}}</ref>. 2020-yil 4-mart kuni er-xotin [[Instagram|Instagramda]] birinchi farzandlarini kutayotganliklarini eʼlon qilishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.instagram.com/p/B9Up9bZhPMm/|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/s/instagram/B9Up9bZhPMm|arxivsana=December 26, 2021|sarlavha=The photo is a joke but the news is real...!!! 👶🏻🍼🤗|ish=Instagram|ism=Chris|muallif=Wood|kirish sanasi=2020-03-04}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.instagram.com/p/B9UqNwMHvV0/|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/s/instagram/B9UqNwMHvV0|arxivsana=December 26, 2021|ism=Melissa|muallif=Benoist|sarlavha=A non-canine child is coming to our family very soon!!! 😱😆😭 @christophrwood has always been an old dad by nature but now he's going to be a…|ish=Instagram|til=en|kirish sanasi=2020-03-04}}</ref>. Ular 2020-yil sentabr oyida oʻgʻli tugʻilganini eʼlon qildi<ref>{{Veb manbasi|ism=Chris|muallif=Wood|sarlavha=Our son was born his name is Huxley he's amazing and no it's probably none of your business xo brb see you in 18 years|url=https://www.instagram.com/p/CFkh_8MhBhf/|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/s/instagram/CFkh_8MhBhf|arxivsana=December 26, 2021|kirish sanasi=2020-09-25|ish=Instagram|til=en}}</ref><ref>{{Veb manbasi|ism=Melissa|muallif=Benoist|sarlavha=Huxley Robert Wood got here a few weeks ago ♥️ and this little boy is everything|url=https://www.instagram.com/p/CFkh__nH-Va/|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/s/instagram/CFkh__nH-Va|arxivsana=December 26, 2021|kirish sanasi=2020-09-25|ish=Instagram|til=en}}</ref>. == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" |+Televizion kino va rollari !Yil !Nom !Rol |- |2013 |''Browsers'' |Justin |- |2013 |''Major Crimes'' |Brandon North |- |2013-2014 |''The Carrie Diaries'' |Adam Weaver |- |2014 |''[[Girls]]'' |Paul |- |2014-2015, 2017 |''[[The Vampire Diaries]]'' |Kai Parker |- |2016 |''Comedy Bang! Bang!'' |Perry Daffodil |- |2016 |''Containment'' |Jake Riley |- |2016 |''Mercy Street'' |{{Nobr|Cap. Lance Van Der Berg}} |- |2016-2018, 2020-2021 |''[[Superqiz (teleserial)|Supergirl]]'' |Mon-El |- |2017 |''[[The Flash]]'' |Mon-El / Tommy Moran |- |2019 |''Jay and Silent Bob Reboot'' |Blunt-Fan |- |2020 |''Legacies'' |Kai Parker |- |2021 |''Masters of the Universe: Revelation'' |Prince Adam / He-Man |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable plainrowheaders" !Yil !Mukofot !Turkum !Ish !Natija ! class="unsortable" |{{Abbr|Ref.|Reference}} |- |2015 |Teen Choice Awards |Choice TV: Villain |''[[The Vampire Diaries]]'' | {{Nom}} | style="text-align:center;" | |- | rowspan="3" |2017 | rowspan="3" |Teen Choice Awards |Choice Action TV Actor |''[[Superqiz (teleserial)|Supergirl]]'' | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="TCA">{{Veb manbasi|url=http://www.teenchoice.com/teen-choice/article/vote-for-your-favorite-nominees|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170622142407/http://www.teenchoice.com/teen-choice/article/vote-for-your-favorite-nominees|arxivsana=June 22, 2017|sarlavha=VOTE FOR YOUR FAVORITE NOMINEES!|sana=August 13, 2017|ish=Teen Choice|kirish sanasi=June 25, 2018}}</ref> |- |Choice Liplock (with [[Melissa Benoist]]) |''Supergirl'' |{{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="TCA" /> |- |Choice TV Ship (with [[Melissa Benoist]]) |''Supergirl'' |{{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="TCA" /> |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * {{Twitter|ChristophrWood}} * {{IMDbda kishi|5534096}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] fvb6pw1tz6wy82cqlv6tn3rjyv2ahfl 2726341 2726340 2022-07-31T06:31:00Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Chris Wood|portret=Chris Wood SDCC 2017.jpg|tavsif=Wood 2017-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Christopher Charles Wood<ref name="TVGuide-bio" />|tavallud sanasi={{Birth date and age|1988|04|14}}|tavallud joyi=[[Dublin]], [[Ogayo]], [[AQSh]]|kasbi=[[aktyor]]|faoliyat_yillari=2010-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Melissa Benoist]]|2019}}|bolalari=1|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Christopher Charles Wood''' (1988-yil 14-aprel<ref name="Hollywood.com">{{Veb manbasi|url=http://http.www.hollywood.com/celebrities/chris-wood-58952386/|sarlavha=Chris Wood|ish=Hollywood.com|kirish sanasi=February 7, 2017}}</ref>) — amerikalik aktyor. U 2014-[[The CW|yilda CW]] telekanalining ''[[The Vampire Diaries]]'' teleserialining oltinchi mavsumida Kai Parker roli bilan tanilgan, bundan avval 2013-yilda The CW telekanalining ''The Carrie Diaries'' -da yozuvchi Adam Weaver rolida chiqqanidan keyin. U, shuningdek, 2016-yilda CW telekanalining ''Containment'' teleserialida Atlanta politsiyasi xodimi Jake Rileyning bosh rolini ijro etgan. 2016-yildan 2018-yilgacha u CW superqahramoni ''[[Superqiz (teleserial)|Supergirl]]'' seriyasida Mon-El rolini oʻynadi. 2021-yilda Wood ''"Masters of the Universe: Revelation"'' filmida „He-Man“ rolini ijro etgan. == Yoshlik == Wood [[Dublin (Ohio)|Ogayo shtatining Dublin shahrida]] tugʻilgan<ref name="TVGuide-bio">{{Veb manbasi|url=https://www.tvguide.com/celebrities/chris-wood/588238/|sarlavha=Chris Wood|ish=[[TV Guide]]|kirish sanasi=February 7, 2017}}</ref>. U [[Elon College (Shimoliy Karolina)|Shimoliy Karolina shtatidagi Elon]] shahridagi Elon universitetida oʻqigan, u yerda 2010-yilda musiqa teatrida tasviriy sanʼat bakalavriatini tamomlagan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Elon University Performing Arts Alumni|url=http://www.elon.edu/e-web/academics/elon_college/performing_arts/alumni.xhtml|nashriyot=Elon University Performing Arts}}</ref>. U kollejdan beri aktyor Grant Gustin bilan doʻst<ref>{{Veb manbasi|ism=Natalie|muallif=Abrams|sarlavha=Grant Gustin on Being Back in his element|url=https://ew.com/tv/2017/03/20/flash-supergirl-musical-crossover-grant-gustin/|ish=Entertainment Weekly|sana=March 20, 2017|kirish sanasi=April 2, 2017|iqtibos=...But the weirdest person is actually Chris Wood, because we went to Elon University together, we were musical theater majors together, and we were very good friends in school.}}</ref>. == Shaxsiy hayot == wood yigirma yoshga kirganida, otasi davolanmagan ruhiy kasallik tufayli vafot etdi, bu esa psixotik alomatlarga olib keldi. Uning oʻlimi oxir-oqibat yurak yetishmovchiligiga olib keladigan manik epizodning choʻqqisi edi. Wood otasiga stigma va ruhiy salomatlik haqida xabardorlik yoʻqligi sababli tez orada kerakli yordamni ololmaganiga ishonadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Martirosyan|ism=Lia|sarlavha=Chris Wood Interview|url=https://abilitymagazine.com/chris-wood-interview/|ish=ABILITY Magazine|nashriyot=Ability Magazine}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.futureofpersonalhealth.com/advocacy/why-chris-wood-wants-to-break-down-the-stigma-of-mental-illness|sarlavha=Why Chris Wood Wants to Break Down the Stigma of Mental Illness|ish=Media Planet|kirish sanasi=April 2, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170518233602/http://www.futureofpersonalhealth.com/advocacy/why-chris-wood-wants-to-break-down-the-stigma-of-mental-illness|arxivsana=May 18, 2017}}</ref>. Otasining oʻlimidan beri Wood ruhiy salomatlik boʻyicha xabardorlikning faol elchisi va Amerika Ruhiy salomatlik direktorlar kengashi aʼzosi boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Board of Directors|url=https://www.mhanational.org/board-directors|ish=Mental Health America|kirish sanasi=3 November 2020}}</ref>. 2017-yil oktabr oyida u ruhiy salomatlik atrofidagi stigmani kamaytirish va resurslar va taʼlim berish uchun ishlaydigan „IDONTMIND“ ruhiy salomatlik haqida xabardorlik kampaniyasini va veb-saytini ishga tushirdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Vargas|ism=Alani|sarlavha='Supergirl' Star's Mental Health Campaign "I Don't Mind" Is So Important To Increase Awareness|url=https://www.elitedaily.com/p/supergirl-stars-mental-health-campaign-i-dont-mind-is-so-important-to-increase-awareness-2756188|ish=Elite Daily|kirish sanasi=October 5, 2017}}</ref>. 2016-yilda Wood 2-mavsum uchun aktyorlar tarkibiga qo‘shilganidan so‘ng „Supergirl“ filmi to‘plamida [[Melissa Benoist]] bilan uchrashdi va ularning ishqiy munosabatlari 2017-yilda tasdiqlandi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ausiello|ism=Michael|sarlavha=Chris Wood Joins Supergirl Season 2 as 'Surprise' Series Regular|url=https://tvline.com/2016/07/20/chris-wood-supergirl-season-2-cast-dc-character/|ish=TV Line}}</ref>. Ular 2019-yil 10-fevralda Instagram’da o‘zlarining nikohlarini eʼlon qilishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/tv/supergirl-melissa-benoist-engaged-chris-wood/|sarlavha=Melissa Benoist Is Engaged to Her Supergirl Costar Chris Wood: 'It Will Always Be Yes'|ish=People|ism=Michele|muallif=Corriston|sana=February 10, 2019|kirish sanasi=February 11, 2019}}</ref>. 2019-yil sentabr boshida ikkalasi turmush qurishdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Guglielmi|ism=Jodi|sarlavha=Supergirl Costars Melissa Benoist and Chris Wood Are Married: Reports|url=https://people.com/tv/supergirl-costars-melissa-benoist-chris-wood-married/|ish=People|kirish sanasi=6 September 2019}}</ref>. 2020-yil 4-mart kuni er-xotin [[Instagram|Instagramda]] birinchi farzandlarini kutayotganliklarini eʼlon qilishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.instagram.com/p/B9Up9bZhPMm/|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/s/instagram/B9Up9bZhPMm|arxivsana=December 26, 2021|sarlavha=The photo is a joke but the news is real...!!! 👶🏻🍼🤗|ish=Instagram|ism=Chris|muallif=Wood|kirish sanasi=2020-03-04}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.instagram.com/p/B9UqNwMHvV0/|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/s/instagram/B9UqNwMHvV0|arxivsana=December 26, 2021|ism=Melissa|muallif=Benoist|sarlavha=A non-canine child is coming to our family very soon!!! 😱😆😭 @christophrwood has always been an old dad by nature but now he's going to be a…|ish=Instagram|til=en|kirish sanasi=2020-03-04}}</ref>. Ular 2020-yil sentabr oyida oʻgʻli tugʻilganini eʼlon qildi<ref>{{Veb manbasi|ism=Chris|muallif=Wood|sarlavha=Our son was born his name is Huxley he's amazing and no it's probably none of your business xo brb see you in 18 years|url=https://www.instagram.com/p/CFkh_8MhBhf/|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/s/instagram/CFkh_8MhBhf|arxivsana=December 26, 2021|kirish sanasi=2020-09-25|ish=Instagram|til=en}}</ref><ref>{{Veb manbasi|ism=Melissa|muallif=Benoist|sarlavha=Huxley Robert Wood got here a few weeks ago ♥️ and this little boy is everything|url=https://www.instagram.com/p/CFkh__nH-Va/|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/s/instagram/CFkh__nH-Va|arxivsana=December 26, 2021|kirish sanasi=2020-09-25|ish=Instagram|til=en}}</ref>. == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" |+Televizion kino va rollari !Yil !Nom !Rol |- |2013 |''Browsers'' |Justin |- |2013 |''Major Crimes'' |Brandon North |- |2013-2014 |''The Carrie Diaries'' |Adam Weaver |- |2014 |''[[Girls]]'' |Paul |- |2014-2015, 2017 |''[[The Vampire Diaries]]'' |Kai Parker |- |2016 |''Comedy Bang! Bang!'' |Perry Daffodil |- |2016 |''Containment'' |Jake Riley |- |2016 |''Mercy Street'' |{{Nobr|Cap. Lance Van Der Berg}} |- |2016-2018, 2020-2021 |''[[Superqiz (teleserial)|Supergirl]]'' |Mon-El |- |2017 |''[[The Flash]]'' |Mon-El / Tommy Moran |- |2019 |''Jay and Silent Bob Reboot'' |Blunt-Fan |- |2020 |''Legacies'' |Kai Parker |- |2021 |''Masters of the Universe: Revelation'' |Prince Adam / He-Man |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable plainrowheaders" !Yil !Mukofot !Turkum !Ish !Natija ! class="unsortable" |{{Abbr|Ref.|Reference}} |- |2015 |Teen Choice Awards |Choice TV: Villain |''[[The Vampire Diaries]]'' | {{Nom}} | style="text-align:center;" | |- | rowspan="3" |2017 | rowspan="3" |Teen Choice Awards |Choice Action TV Actor |''[[Superqiz (teleserial)|Supergirl]]'' | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="TCA">{{Veb manbasi|url=http://www.teenchoice.com/teen-choice/article/vote-for-your-favorite-nominees|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170622142407/http://www.teenchoice.com/teen-choice/article/vote-for-your-favorite-nominees|arxivsana=June 22, 2017|sarlavha=VOTE FOR YOUR FAVORITE NOMINEES!|sana=August 13, 2017|ish=Teen Choice|kirish sanasi=June 25, 2018}}</ref> |- |Choice Liplock (with [[Melissa Benoist]]) |''Supergirl'' |{{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="TCA" /> |- |Choice TV Ship (with [[Melissa Benoist]]) |''Supergirl'' |{{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="TCA" /> |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * {{Twitter|ChristophrWood}} * {{IMDbda kishi|5534096}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] i9dqs1ih61s7e32nbllnyvrxcx24mns Karin Stevens 0 757764 2725455 2722032 2022-07-30T12:52:34Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Karin Stevens<br>Stevie Malagrida (since 2015)|tasvir=|izoh=|toʻliqism=Karin Christiaan Ida Catharina Stevens|tavallud_sana={{Birth date and age|df=yes|1989|6|11}}|tavallud_joyi=[[Maastricht]], {{NED}}|boʻyi=|joriyklub=DVC Evaʼs Tienen|pozitsiya=[[Yarim himoyachi]] / [[Hujumchi]]|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=Leonidas Wolder|yoshlikyillari2=|yoshlikklublari2=SC Jekerdal|yillar1=2007-2010|klublar1=[[Willem II (women)|Willem II]]|isht1=37|gollar1=32|yillar2=2011|klublar2=[[Lierse SK (women)|Lierse]]|isht2=|gollar2=|yillar3=2015-2016|klublar3=[[KRC Genk Ladies|Ladies Genk]]|isht3=9|gollar3=6|yillar4=2016-|klublar4=[[DVC Eva's Tienen]]|isht4=3|gollar4=0|milliyyillar1=2006-2009|milliyjamoa1=[[Netherlands women's national football team|Netherlands]]|milliyisht1=35|milliygollar1=16|pcupdate=1 July 2017}} '''Karin Christiaan Ida Catharina Stevens''' (1989-yil 11-iyunda tugʻilgan) va 2015-yildan beri '''Stevie Malagrida''' nomi bilan tanilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.voetbalcentraal.nl/nieuws/124481/karin-stevens-onder-andere-naam-van-start-bij-zuiderburen|sarlavha=Karin Stevens onder andere naam van start bij zuiderburen|til=Dutch|ish=voetbalcentraal.nl|sana=29 August 2015|kirish sanasi=12 January 2018}}</ref> — Gollandiyalik [[futbol]] [[Hujumchi (futbol)|hujumchisi]], Belgiyaning ayollar birinchi divizionida (ikkinchi daraja) DVC Evaʼs Tienen jamoasida oʻynaydi. U Gollandiya terma jamoasida ham oʻynagan. == Klub karyerasi == Uning karyerasi Leonidas Wolder va keyinchalik SC Jekerdal havaskor klublarida boshlangan va u yerda u oʻgʻil bolalar jamoalarida oʻynagan. U [[Yarimhimoyachi (futbol)|hujumkor yarim himoyachi]] sifatida oldindagi har qanday pozitsiyada oʻynashni boshladi. 2007-yilda Gollandiya ayollar professional ligasi (Eredivisie Vrouwen) tashkil etilganida, u FC Twente uchun oʻynash uchun shartnoma imzoladi, biroq u oʻynash uchun har bir klubga milliy terma jamoa oʻyinchilari sonini cheklovchi qoidalar tufayli klubda oʻynay olmadi, oʻynash uchun Willem II ga koʻchib oʻtdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vrouwenvoetbalnieuws.nl/carriere-karin-stevens/|sarlavha=De mooie, maar korte carrière van Karin Stevens|til=Dutch|ish=vrouwenvoetbalnieuws.nl|sana=2 January 2017|kirish sanasi=12 January 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180113150337/https://www.vrouwenvoetbalnieuws.nl/carriere-karin-stevens/|arxivsana=13 January 2018}}</ref> Willem II dagi birinchi mavsumida (2007-08) u 22 oʻyinda 20 ta gol urdi va klub va liga toʻpurari boʻldi.<ref name="VVN">{{Veb manbasi|url=https://www.vrouwenvoetbalnieuws.nl/carriere-karin-stevens/|sarlavha=De mooie, maar korte carrière van Karin Stevens|til=Dutch|ish=vrouwenvoetbalnieuws.nl|sana=2 January 2017|kirish sanasi=12 January 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180113150337/https://www.vrouwenvoetbalnieuws.nl/carriere-karin-stevens/|arxivsana=13 January 2018}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20180113150337/https://www.vrouwenvoetbalnieuws.nl/carriere-karin-stevens/ „De mooie, maar korte carrière van Karin Stevens“]. ''vrouwenvoetbalnieuws.nl'' (in Dutch). 2 January 2017. Archived from [https://www.vrouwenvoetbalnieuws.nl/carriere-karin-stevens/ the original] on 13 January 2018<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">12 January</span> 2018</span>.</cite> [[Category:CS1 Dutch-language sources (nl)]]</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.vrouwenvoetbalnederland.nl/joomla/index.php?option=com_content&task=view&id=3451&Itemid=396|sarlavha=Eindstanden Topscorers Eredivisie, HK en EK - 2007-2008|til=Dutch|ish=vrouwenvoetbalnederland.nl|sana=11 October 2008|kirish sanasi=1 January 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120328101544/http://www.vrouwenvoetbalnederland.nl/joomla/index.php?option=com_content&task=view&id=3451&Itemid=396|arxivsana=28 March 2012}}</ref> Oʻzining ikkinchi mavsumida (2008-09) u 12 ta oʻyinda 10 ta gol urishga muvaffaq boʻldi, chunki yelkasidagi jarohati tufayli mavsumning besh oyi davomida safdan chiqdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.vrouwenvoetbalnederland.nl/vvned2/index.php?option=com_joomleague&view=player&p=2:eredivisie-2008-2009&tid=6:willem-ii&pid=2459:karin-stevens&Itemid=620|sarlavha=Karin Stevens - Eredivisie 2008-2009|til=Dutch|ish=vrouwenvoetbalnederland.nl|kirish sanasi=12 January 2018}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.vrouwenvoetbalnederland.nl/joomla/index.php?option=com_content&task=view&id=4761&Itemid=396|sarlavha=Eindstanden Topscorers Eredivisie, HK en EK - 2008-2009|til=Dutch|ish=vrouwenvoetbalnederland.nl|sana=24 September 2009|kirish sanasi=2 January 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120328101556/http://www.vrouwenvoetbalnederland.nl/joomla/index.php?option=com_content&task=view&id=4761&Itemid=396|arxivsana=28 March 2012}}</ref> Unga xorijdagi klublarda oʻynash taklifi tushdi,Brøndby IF (Daniya) va LdB FC Malmö (Shvetsiya) klublari qiziqish bildirishdi, ammo futboldan keyin karyerasini rejalashtirib, chet eldan kelgan takliflarni rad etishga qaror qildi.<ref name="VVN" /> Yelkaning jarohati ikkinchi operatsiyani talab qildi va u deyarli butun 2009-10 mavsumini oʻtkazib yubordi, bor-yoʻgʻi 2 ta oʻyin oʻtkazib, 1 ta gol urdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.vrouwenvoetbalnederland.nl/vvned2/index.php?option=com_joomleague&view=player&p=18:eredivisie-2009-2010&tid=6:willem-ii&pid=2459:karin-stevens&Itemid=620|sarlavha=Karin Stevens - Eredivisie 2009-2010|til=Dutch|ish=vrouwenvoetbalnederland.nl|kirish sanasi=12 January 2018}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.onsoranje.nl/nieuws/nederlands-vrouwenelftal/2242/seizoen-stevens-al-heel-snel-over|sarlavha=Seizoen Stevens is al heel snel over|til=Dutch|ish=onsoranje.nl|sana=17 October 2009|kirish sanasi=12 January 2018}}</ref> U 2010-11-yilgi mavsumda oʻzining qaytishini amalga oshirgan va 4 ta oʻyinda maydonga tushib, 1 ta gol urgan,<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.vrouwenvoetbalnederland.nl/vvned2/index.php?option=com_joomleague&view=player&p=35:eredivisie-2010-2011&tid=6:willem-ii&pid=2459:karin-stevens&Itemid=620|sarlavha=Karin Stevens - Eredivisie 2010-2011|til=Dutch|ish=vrouwenvoetbalnederland.nl|kirish sanasi=12 January 2018}}</ref> 2011-yilning 4-yanvarida Belgiya birinchi divizionida Liersga qoʻshilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.lierse.com/nl/news/karin-stevens-tekent-bij-wd-lierse|sarlavha=Karin Stevens tekent bij WD Lierse|til=Dutch|ish=[[Lierse SK (women)|Lierse SK]]|sana=4 January 2011|kirish sanasi=12 January 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110906152011/http://www.lierse.com/nl/news/karin-stevens-tekent-bij-wd-lierse|arxivsana=6 September 2011}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.onsoranje.nl/nieuws/nederlands-vrouwenelftal/18674/stevens-slegers-weg-bij-willem-ii|sarlavha=Stevens, Slegers weg bij Willem II|til=Dutch|ish=onsoranje.nl|sana=12 January 2011|kirish sanasi=12 January 2018}}</ref> Mavsum oxirida, 2011-yil 4-avgustda u futboldan ketishga qaror qildi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.loft6.be/vrouwenteam/index.php?option=com_content&view=article&id=2410:karin-stevens-stopt-met-voetballen&catid=34:eerste-klasse&Itemid=56|sarlavha=Karin Stevens stopt met voetballen|til=Dutch|ish=vrouwenteam.be|sana=4 August 2011|ism=Maryan|muallif=Mahieu|kirish sanasi=12 January 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160303191449/http://www.loft6.be/vrouwenteam/index.php?option=com_content&view=article&id=2410:karin-stevens-stopt-met-voetballen&catid=34:eerste-klasse&Itemid=56|arxivsana=3 March 2016}}</ref> 2015-yil may oyida u Ladies Genk<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vrouwenvoetbalnieuws.nl/karin-stevens-vertrekt-naar-ladies-genk/|sarlavha=Karin Stevens vertrekt naar Ladies Genk|til=Dutch|ish=vrouwenvoetbalnieuws.nl|sana=18 May 2015|kirish sanasi=12 January 2018}}</ref> bilan shartnoma imzoladi va 2015-yil avgust oyida u yangi nom ostida Stevie Malagrida ismi bilan qaytdi.<ref name="VC">{{Veb manbasi|url=http://www.voetbalcentraal.nl/nieuws/124481/karin-stevens-onder-andere-naam-van-start-bij-zuiderburen|sarlavha=Karin Stevens onder andere naam van start bij zuiderburen|til=Dutch|ish=voetbalcentraal.nl|sana=29 August 2015|kirish sanasi=12 January 2018}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[http://www.voetbalcentraal.nl/nieuws/124481/karin-stevens-onder-andere-naam-van-start-bij-zuiderburen „Karin Stevens onder andere naam van start bij zuiderburen“]. ''voetbalcentraal.nl'' (in Dutch). 29 August 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">12 January</span> 2018</span>.</cite> [[Category:CS1 Dutch-language sources (nl)]]</ref> U Belgiya Superligasining 2015-16-yilgi mavsumida Ladies Genk safida 9 ta o‘yinda maydonga tushdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.voetbalkrant.com/nl/spelers/malagrida-stevie/wedstrijden/2015-2016|sarlavha=Stevie Malagrida 2015-2016|til=Dutch|ish=voetbalkrant.com|kirish sanasi=12 January 2018}}</ref> U 2016-17 Superliga mavsumi oldidan Genkdan DVC Evaʼs Tienenga koʻchib oʻtdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ladiesgenk.be/nl/news/detail/8/transfers-krc-genk-ladies|sarlavha=Transfers KRC Genk Ladies|til=Dutch|ish=[[KRC Genk Ladies]]|sana=15 July 2016|kirish sanasi=12 January 2018}}</ref> Oʻsha mavsumda u Tienen safida 3 ta oʻyinda maydonga tushdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.voetbalkrant.com/nl/spelers/malagrida-stevie/wedstrijden/2016-2017|sarlavha=Stevie Malagrida 2016-2017|til=Dutch|ish=voetbalkrant.com|sana=|kirish sanasi=12 January 2018}}</ref> == Xalqaro karyera == U 2006-yil 31-avgustda Angliyaga qarshi Jahon chempionati saralashida 4:0 hisobida mag‘lub bo‘lganida, [[Vera Pauw]] bosh murabbiyligidagi Gollandiya ayollar terma jamoasida debyut qilgan.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Profile|url=https://www.onsoranje.nl/teams/207834/speler/19386|til=Dutch|ish=onsoranje.nl|kirish sanasi=12 January 2018}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.onsoranje.nl/teams/207834/speler/19386 „Profile“]. ''onsoranje.nl'' (in Dutch)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">12 January</span> 2018</span>.</cite> [[Category:CS1 Dutch-language sources (nl)]]</ref> U 2009-yilgi Yevro-2009 saralash pley-offida Ispaniyaga qarshi oʻyinda Gollandiyaliklarning toʻrtta golidan uchtasini kiritib, birinchi marta Gollandiyani UEFA ayollar oʻrtasidagi Yevro-2009 saralashida muhim rol oʻynadi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.onsoranje.nl/nieuws/nederlands-vrouwenelftal/71540/oranjeleeuwinnen-met-24-speelsters-naar-spanje|sarlavha=OranjeLeeuwinnen met 24 speelsters naar Spanje|til=Dutch|ish=onsoranje.nl|sana=9 January 2018|kirish sanasi=12 January 2018}}</ref><ref>[https://archive.today/20120710011332/http://en.archive.dr.infra.uefa.com/competitions/woco/players/Player=102212/index.html Profile] in [[UEFA]]'s Euro 2009 archive</ref> U 2009-yilgi UEFA Ayollar oʻrtasidagi Yevro-2009 musobaqasining yarim finaliga qadar yetib borgan Gollandiya terma jamoasiga tanlandi, Gollandiyaning barcha terma jamoalari bilan turnirda beshta oʻyin oʻtkazdi va Ukrainaga qarshi yirik turnirlardagi debyut uchrashuvida ikkinchi golni kiritdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.onsoranje.nl/nieuws/nederlands-vrouwenelftal/62438/memory-match-debuut-eindronde|sarlavha=Memory Match: debuut eindronde|til=Dutch|ish=onsoranje.nl|sana=4 June 2015|kirish sanasi=12 January 2018}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.uefa.com/womenseuro/season=2009/teams/team=500095/squad/index.html|sarlavha=2009 Women's Euro - Netherlands squad|ish=[[UEFA]]|kirish sanasi=11 January 2018}}</ref> Angliya terma jamoasi uchun yarim final oʻyini uning 35-va soʻnggi oʻyini boʻlib, 16 ta gol urdi.<ref name="ONS">{{Veb manbasi|sarlavha=Profile|url=https://www.onsoranje.nl/teams/207834/speler/19386|til=Dutch|ish=onsoranje.nl|kirish sanasi=12 January 2018}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.onsoranje.nl/teams/207834/speler/19386 „Profile“]. ''onsoranje.nl'' (in Dutch)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">12 January</span> 2018</span>.</cite> [[Category:CS1 Dutch-language sources (nl)]]</ref> === Xalqaro gollar === : ''Ballar va natijalar birinchi boʻlib Gollandiya gollari roʻyxatini koʻrsatadi.''<ref name="ONS"/> {| class="wikitable" !Gol ! Sana ! Joy ! Raqib ! Hisob ! Natija ! Musobaqa |- | 1. | rowspan="3" | 2006-yil 24-sentabr | rowspan="3" | Oosterenkstadion, Zvolle, Niderlandiya | rowspan="3" |Vengriya | align="center" | '''1''' — 0 | rowspan="3" align="center" | 4-0 | rowspan="3" | 2007 FIFA ayollar oʻrtasidagi Jahon chempionati saralashi |- | 2. | align="center" | '''2''' — 0 |- | 3. | align="center" | '''4''' — 0 |- | 4. | 2006-yil 22-noyabr | Mitsubishi Forklift Stadion, Almere, Gollandiya |Rossiya | align="center" | '''1''' — 0 | align="center" | 5-0 | [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|Doʻstona]] |- | 5. | 2008-yil 6-mart | Alpha Sports Center, Larnaka, Kipr |Yaponiya | align="center" | '''1''' — 1 | align="center" | 1-3 | rowspan="2" | 2008-yil Kipr kubogi |- | 6. | 2008-yil 8-mart | Paralimni stadioni, Paralimni, Kipr |Shotlandiya | align="center" | '''1''' — 0 | align="center" | 1-0 |- | 7. | 2008-yil 7-may | Unive Stadion, Emmen, Niderlandiya |Xitoy PR | align="center" | '''1''' — 0 | align="center" | 1-1 | rowspan="2" | [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|Doʻstona]] |- | 8. | 2008-yil 10-avgust | Kaledoniya stadioni, [[Pretoriya]], Janubiy Afrika |Janubiy Afrika | align="center" | '''2''' — 1 | align="center" | 2-1 |- | 9. | 2008-yil 27-sentabr | Kras Stadion, Volendam, Niderlandiya |Belgiya | align="center" | '''3''' — 0 | align="center" | 3-0 | rowspan="4" | 2009-yil UEFA ayollar oʻrtasidagi evro saralash |- | 10. | 2008-yil 25-oktyabr | Pabellón de la Ciudad del Fútbol, [[Madrid]], Ispaniya |Ispaniya | align="center" | '''1''' — 0 | align="center" | 2-0 |- | 11. | rowspan="2" | 2008-yil 30-oktabr | rowspan="2" | Kras Stadion, Volendam, Niderlandiya | rowspan="2" |Ispaniya | align="center" | '''1''' — 0 | rowspan="2" align="center" | 2-0 |- | 12. | align="center" | '''2''' — 0 |- | 13. | 2008-yil 14-dekabr | Stade Paul Cosyns, [[Compiègne]], Frantsiya |Fransiya | align="center" | '''1''' — 0 | align="center" | 2-0 | [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|Doʻstona]] |- | 14. | 2009-yil 11-iyul | Olimpiya stadioni, [[Amsterdam]], Niderlandiya |Shveytsariya | align="center" | '''1''' — 0 | align="center" | 5-0 | rowspan="2" | Toʻrt millat kubogi |- | 15. | 2009-yil 15-iyul | Olimpiya stadioni, [[Amsterdam]], Niderlandiya |Xitoy PR | align="center" | '''1''' — 1 | align="center" | 2-4 |- | 16. | 2009-yil 23-avgust | Veritas Stadion, [[Turku]], Finlyandiya |Ukraina | align="center" | '''2''' — 0 | align="center" | 2-0 | UEFA ayollar Evro-2009 |} == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]] bcszt0h9sxxy8jill2c1pbpsyo4p2cr Siyosiy jurnalistika 0 757771 2725395 2722327 2022-07-30T12:09:17Z Kagansky 41978 wikitext text/x-wiki [[File:Rich Lowry (5453374572).jpg|300px|thumb|Rich Louri, National Review muharriri, Vashingtondagi CPAC 2011-yilda Jonah Goldberg nomidan "Robert Novak konservativ jurnalistika mukofoti" ni qabul qilishda nutq so'zladi]] '''Siyosiy jurnalistika''' jurnalistikaning keng sohasi boʻlib, [[siyosat]] va siyosatshunoslikning barcha jabhalarini yoritishni oʻz ichiga oladi,Jurnalistikaning bu yoʻnalishi odatda [[fuqarolik]] hukumatlari va siyosiy hokimiyatni yoritishga xizmat qiladi. Siyosiy [[jurnalistika]] saylovchilarga oʻz fikrini shakllantirish va ularga taʼsir koʻrsatadigan jamoat, mahalliy yoki milliy masalalarda ishtirok etish uchun maʼlumot berishni maqsad qilgan. Theweek.com saytidagi fikr maqolasida [[Edward Morissey]]ning soʻzlariga koʻra, siyosiy jurnalistika koʻpincha fikr jurnalistikasini oʻz ichiga oladi, chunki hozirgi siyosiy voqealar ularning xabarlarida bir xil boʻlishi mumkin. Taqdim etilgan maʼlumotlar faktlarni oʻz ichiga oladi, uning nuqtai nazari sub’ektivdir va bir nuqtai nazarga moyil<ref>{{cite web|last1=Morrissey|first1=Edward|title=The election is not rigged against Trump. But the media is biased against the GOP.|url=http://theweek.com/articles/655596/election-not-rigged-against-trump-but-media-biased-against-gop|website=the week.com|date=2016-10-18}}</ref>. Brendan Nyhan va Jon M. Sidesning taʼkidlashicha, „Siyosat haqida xabar beradigan jurnalistlar koʻpincha siyosatshunoslik tadqiqotlarini yaxshi bilishmaydi yoki uning oʻz ishlariga aloqadorligiga shubha qilishadi“<ref>{{cite journal|last1=Nyhan|first1=Brendan|author2-link=John M. Sides|last2=Sides|first2=John|title=How Political Science can help journalism (and still let journalists be journalists)|journal=The Forum|date=2011|volume=9|issue=1|doi=10.2202/1540-8884.1426|s2cid=2867751|url=https://www.dartmouth.edu/~nyhan/poli-sci-journalism.pdf|access-date=28 May 2019}}</ref>. Oʻz hikoyalariga kontekst beradigan maʼlumotlardan bexabar boʻlgan siyosatni yorituvchi jurnalistlar hikoyani xabar qilinayotgan narsaga boshqacha tarzda yoritish imkonini beradi. Jurnalistikaning bu turi turli ommaviy axborot vositalarida, bosma, efir yoki onlayn reportajlar orqali ommaga taqdim etiladi. Ularning asosiy maqsad va vazifalari raqamli ommaviy axborot vositalaridan foydalanish koʻpaytirish va u kampaniyalar, siyosat, voqealar yangiliklari va nomzod uchun qulay platformani darhol yoritishni taʼminlashdan iborat. The New York Times va Washington Post kabi siyosiy jurnalistikasi bilan tanilgan ommaviy axborot vositalari ham ushbu vositadan foydalanishni koʻpaytirdi. Oʻyin-kulgi sifatida taqdim etilgan bosma, onlayn va efirga uzatiladigan siyosiy hazil hukumat maqomi, siyosiy yangiliklar, kampaniya va saylov yangiliklari haqida yangiliklarni taqdim etish uchun ishlatilgan. [[Jeffri Baym]]ning soʻzlariga koʻra, taqdim etilgan maʼlumotlar „soxta yangiliklar“ deb hisoblanmasligi mumkin<ref>{{cite journal|last1=Baym|first1=Geoffrey|title=The Daily Show: Discursive Integration and the Reinvention of Political Journalism|journal=Political Journalism Journal|date=2005|pages=259–276}}</ref> ammo siyosiy yangilanishlarni taqdim etishda koʻngilochar va faktik yangiliklar oʻrtasidagi chegaralar anchayin xirab yoki noxolis koʻrinishi mumkin. Jurnalistikaning bu turi axborot vositalari ekspertlari va muharrirlari tomonidan tahlil qilinadi, sharhlanadi va muhokama qilinadi. Taqdim etilgan maʼlumotlarning toʻgʻriligiga xalaqit beradigan ob’ektivlik yetishmasligi mumkin. Yangiliklarni notoʻgʻri nuqtai nazar bilan taqdim etish, shuningdek, tinglovchilarning xabar qilingan narsaga oʻz fikrini yoki eʼtiqodini shakllantirish qobiliyatini yoʻqotishi mumkin. Ushbu turdagi hisobot sub’ektiv boʻlib, mumkin boʻlgan ijtimoiy yoki siyosiy maqsadlarga ega boʻladi. == Umumiy koʻrinish == Fuqarolik jurnalistikasi 1980-yillarning oxiri va 1990-yillarning boshlarida falsafa sifatida paydo boʻlganidan soʻng yana kuchli tarafdorlarni rivojlana boshladi. Fuqarolik jurnalistikasini ommaviy axborot vositalarining jamoatchilik bilan aloqa o‘rnatishning yangi, ilg‘or va chuqur usuli deb hisoblaganlar buni biz bilgan demokratiyani jonlantirish imkoniyati deb biladi. Texnologik taraqqiyot zamonaviy dunyoni bosib oʻtayotgani sababli, siyosiy sohadagi voqealardan xabardor boʻlish uchun keng jamoatchilikning gazeta sotib olish yoki televidenie yangiliklarini tomosha qilish odatiy holga aylanib bormoqda. Shu jumladan, Y avlodi (Millennials) va Z avlodi kabi yosh avlodlar turli sabablarga koʻra saylovga chiqmayapti. Umuman olganda, demokratiya barbod boʻla boshladi, chunki fuqarolik faolligi va hatto demokratik jarayonlarga aralashish yoʻq. , masalan, Rossiyaning 2016-yilgi Qoʻshma Shtatlardagi saylovlarga aralashuvi, hattoki buzib kirilgan va natijalarni oʻzgartirayotgan elektron ovoz berish (elektron ovoz berish) mashinalari. Umuman olganda, fuqarolik jurnalistikasi tarafdorlarining fikricha, demokratiya zamonaviy dunyoda o‘z nufuzi va shon-shuhratini tiklashi uchun ommaviy axborot vositalari jamoatchilikning fikr-mulohazalarini ko‘proq qabul qilishi va jamoatchilikni jalb etishda tashabbus ko‘rsatishi kerak. Oksford tadqiqot ensiklopediyalariga koʻra<ref>{{Cite journal|last1=Strömbäck|first1=Jesper|last2=Shehata|first2=Adam|date=2018-09-26|title=Political Journalism|url=https://oxfordre.com/view/10.1093/acrefore/9780190228613.001.0001/acrefore-9780190228613-e-859|journal=Oxford Research Encyclopedia of Communication|language=en|doi=10.1093/acrefore/9780190228613.013.859|isbn=9780190228613}}</ref>, siyosiy jurnalistikaning mashhurligi oshib bormoqda va bu soha jurnalistikaning eng dominant sohalaridan biriga aylanmoqda. Siyosiy jurnalistika koʻproq demokratik jarayonning nazoratchisi boʻlishi kerak, chunki ular demokratiya bilan bogʻliq masalalarda aybdor emas, balki fuqarolik ishtiroki bilan bogʻliq. Shu jumladan, siyosiy jurnalistikaning toʻrtta asosiy tushunchasi mavjud. Bu tushunchalar siyosatni strategik oʻyin sifatida shakllantirish, toʻgʻridan-toʻgʻri yangiliklarga nisbatan sharhlash, mojarolarni shakllantirish va ommaviy axborot vositalarining negativligi va nihoyat, siyosiy yoki partiyaviy tarafkashlikdir. Aslini olganda, bularni fuqarolik jurnalistikasining toʻrtta asosiy ustuni sifatida koʻrish mumkin. === Maqsadlari === Fuqarolik jurnalistikasi yoki ommaviy jurnalistikaning maqsadi hamjamiyatning jurnalistlar va axborot agentliklari bilan aloqalarini davom ettirish, demokratik qadriyatlarni tiklash va jamoatchilikning jurnalistlarga ishonchini yuksaltirishga olib keladi. Soxta yangiliklar tushunchasi bugungi kunda maʼlumotni manipulyatsiya qilish yoki burish va umuman notoʻgʻri boʻlishi mumkin boʻlgan maʼlum bir rivoyatni yaratish juda oson boʻlganligi sababli paydo boʻldi. Bu odamlarning jurnalistlar va ommaviy axborot vositalariga boʻlgan ishonchining umumiy pasayishiga olib keldi. Baʼzi ommaviy axborot vositalari yoki axborot agentliklari koʻpincha yolgʻonga asoslangan baʼzi hikoyalar yoki rivoyatlar uchun juda qizgʻin boʻladi. Odamlar ishtirokchi demokratiya uchun bahslashadilar, ammo siyosat endi mashhurlik tanlovi hisoblanadi va siyosatchilar oʻzlarining qayta saylanishini taʼminlash uchun qaror qabul qilishlaridan iborat. Fuqarolik jurnalistikasi tarafdorlarining fikricha, bu falsafa shaxslarga qarorlar qabul qilishda va kengroq siyosiy sohada ko‘proq so‘z aytish imkonini beradi. Ommaviy axborot vositalarida aks-sado yaratuvchi sariq jurnalistika va qidiruvni optimallashtirish algoritmlarining oʻsishini inobatga olgan holda, fuqarolik jurnalistikasi ommaviy qabulxonada yangiliklarning oʻrnini oʻzgartirishi mumkin boʻlgan muhim rolga kiradi. Soʻnggi paytlarda aksariyat yangiliklar noshirlari tobora koʻproq kuzatilmoqda, chunki ularning axloqi va mazmuni siyosiy tarafkashlik uchun keng qamrovli tekshiruv ostida. Anʼanaviy axborot agentliklari qanday qilib samarali monetizatsiya qilish bilan shugʻullanayotgan va axborotning asosiy tarqatuvchisi boʻlmagan bir paytda, fuqarolik jurnalistikasi noshirlarning rolini maʼlumot tarqatishdan tortib maʼlumotni qayta ishlashga aylantiradi. Fuqarolik jurnalistikasining asosiy tamoyillaridan birini — matbuotni jamiyat muammolarini muhokama qilish uchun forumga aylantirishni hisobga olsak, noshir veb-qidiruv orqali dunyoviy muammolar haqidagi bilimlarni tarqatish boʻyicha mahalliy ishtirokni kuchaytirishda oʻz oʻrnini topishi mumkin. === Qoʻllab-quvvatlovchilar va raqiblar === Nebraska-Linkoln Jurnalistika va Ommaviy kommunikatsiyalar kolleji maʼlumotlariga koʻra, fuqarolik jurnalistikasi qutblovchi falsafa boʻlib, raqiblar toʻplamiga ham ega<ref>{{Cite web|url=https://unlcms.unl.edu/journalism2/cojmc/alumni/jnews/archive/96_winter/civic.html|title=Journalists disagree on how to connect with public|last=White|first=Heidi|website=University of Nebraska-Lincoln Website}}</ref>. Fuqarolik jurnalistikasining bunday muxoliflari buni xavfli va samarasiz deb bilishadi. Ular, shuningdek, manfaatlar toʻqnashuviga olib keladigan amaliyotni topadilar va bu axloqiy emas deb hisoblangan jamoat ishlariga aralashishni talab qiladi, deb hisoblashadi. Nebraska-Linkoln universitetining yangi tahririyat professori Jon Benderning taʼkidlashicha, eng hurmatli va obroʻli jurnalistlar oʻz jamiyatining rivojlanishida faol rol oʻynaydi. Bu amaliyot, tarafdorlar fikricha, fuqarolik jurnalistikasining demokratiya kelajagi uchun qanchalik foydali ekanligiga misol boʻlardi. Fuqarolik jurnalistikasi tarafdorlari muayyan masalalarda qatʼiy. Ularning fikricha, jurnalistikaning demokratik jarayonga integratsiyalashuvi saylovchilarni xabardor qilishga yordam beradi va ularni siyosiy sohada bo‘layotgan voqealardan xabardor qiladi. Shu bilan birga, agar barcha saylovchilar bir xil maʼlumotga ega boʻlsa, demokratik jarayonda oʻzgarishlar boʻlishi mumkin. Muhim jihati shundaki, aholi tomonidan olingan maʼlumotlarning to‘g‘ri va faktlar tekshirilganligini taʼminlashdir. Bu baʼzan jurnalistikaga va baʼzi axborot manbalariga yuqorida aytib oʻtilganidek, yomon obroʻ keltiradigan muhim jihatdir. Siyosiy yangiliklar va jurnalistikaning aniqligi saylovchilarni demokratik jarayonlarga yanada faolroq jalb qilish imkonini beradi. Fuqarolik jurnalistikasining o‘zi jurnalistikani demokratik jarayonga integratsiyalash, saylovchilar va ommaviy axborot vositalariga siyosiy sohada sodir bo‘layotgan voqealarning guvohi va kuzatuvchisi bo‘lishdan ko‘ra faolroq rol o‘ynash imkonini beradigan jarayondir. Bundan tashqari, texnologiya saylovchilarni tarbiyalash va qarashlarni aniqlashda ham faol rol oʻynaydi. === Kichik toʻplamlar === Saylov jurnalistikasi yoki saylov jurnalistikasi — bu taxminiy saylov va siyosiy kampaniyalar bilan bogʻliq voqealarga eʼtibor qaratadigan va tahlil qiladigan siyosiy jurnalistikaning kichik turi<ref>{{cite journal|url=http://www.mundoelectoral.com/html/index.php?id=504|title=Towards an electoral journalism|first=Jorge|last=Bravo|journal=Mundo Electoral - Electoral World|volume=3|issue=8|date=May 2010|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120402102625/http://www.mundoelectoral.com/html/index.php?id=504|archive-date=2 April 2012}}</ref>. Jurnalistikaning bu turi saylovchilarga maʼlum bir ovoz berish huquqini beruvchi fikrni shakllantirishga yordam beradigan maʼlumot beradi. Ushbu kichik janr, xuddi maʼlumotlar jurnalistikasi kabi, nomzodning saylovda muvaffaqiyat qozonish imkoniyati yoki qonun chiqaruvchi organdagi partiyaning oʻzgarishiga oid statistika, soʻrovlar va tarixiy maʼlumotlar kabi raqamli maʼlumotlardan foydalanadi. U taqdim etilgan yangiliklarning dolzarbligini oshirishi mumkin boʻlgan bilimlarni beradi. Hisobotlarga qoʻshilgan maʼlumotlar saylovoldi tashviqoti holati va siyosiy voqealarga tegishli. Siyosatchining strategiyasi boʻrttirilishi yoki kontekst yoki tarixiy istiqbolsiz taqdim etilishi mumkin. Har bir partiya nomzodi boʻyicha tendentsiyalar hisobot qilinadi va baʼzida avvalgi partiya nomzodlari bilan solishtiriladi<ref>{{cite journal|last1=Nyhan|first1=Brendan|last2=Sides|first2=John|title=How Political Science can help Journalism (and still let journalists be journalists)|journal=The Forum|date=2011|volume=9|issue=1|doi=10.2202/1540-8884.1426|s2cid=2867751}}</ref>. Saylovlar holati haqidagi yangiliklar, boshqa siyosiy xabarlar singari, turli axborot vositalarida ham eʼlon qilinadi. Saylov hisoboti yangiliklardan tezkor foydalanishni taʼminlashda raqamli davrdan toʻliq foydalandi<ref>{{cite journal|last1=Piechota|first1=Grazyna|title=Media in Election Process|journal=Communication Today|date=2011}}</ref>. Mudofaa jurnalistikasi yoki harbiy jurnalistika — bu mamlakatning harbiy, razvedka va boshqa mudofaa fakultetlarining hozirgi holatiga qaratilgan kichik janr. Mudofaa jurnalistikasiga boʻlgan qiziqish zoʻravon toʻqnashuvlar davrida kuchayadi, asosiy ishtirokchilar harbiy rahbarlardir.  Harbiy jurnalistika kursi davomida yangiliklar muxbirlari baʼzan harbiy qismlarga mojarolar boʻlayotgan hududlarda boʻlayotgan yangiliklar haqida xabar berish uchun tayinlanadi. Oʻrnatilgan jurnalistika atamasi ommaviy axborot vositalari Iroqdagi urush haqida xabar berishda ishtirok etganda ishlatilgan. Oʻrnatilgan jurnalistika bir tomonlama boʻlgani uchun ham bir tomonlama boʻlishi mumkin. Jurnalist joylashgan hududdan ular tayinlangan guruhning kun tartibiga suyanish imkoniyatiga ega boʻlgan maʼlumotlar toʻplangan<ref>{{cite journal|last1=Fahey|first1=Shahira|last2=Johnson|first2=Thomas J.|title="HOW WE PERFORMED": EMBEDDED JOURNALISTS ATTITUDES AND PERCEPTIONS TOWARDS COVERING THE IRAQ WAR"|journal=Journalism and Mass Communication Quarterly|date=2005|pages=301–317}}</ref>. Siyosiy jurnalistikaning ushbu kichik janri maʼlum bir kampaniya yoki nomzodga kiritilgan jurnalistlardan kelgan ommaviy axborot vositalariga ham qoʻllaniladi. Harbiy topshiriqlar singari, hisobotlarga ham saylov kampaniyasi yoki nomzod yetkazmoqchi boʻlgan xabar taʼsir qilishi mumkin<ref>{{cite news|last1=Ignatius|first1=David|title=The dangers of embedded journalism, in war and politics|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2010/04/30/AR2010043001100_2.html?sid=ST2010043001134|newspaper=Washington Post|date=2010-05-02}}</ref>. == Havolalar == {{div col|colwidth=30em}} * [[BBC]] * [[Daniel Defoe]] * [[Jonathan Swift]] {{div col end}} == Manbalar == {{reflist|colwidth=30em}} == Tashqi Havolalar == * [https://www.facebook.com/vanessa.otero.9619/posts/10155006385626062 Chart — Real and Fake News (2016)/Vanessa Otero] ([https://web.archive.org/web/20170708003907/http://www.allgeneralizationsarefalse.com/?p=65 basis]) ([https://boingboing.net/2016/12/14/an-attempt-to-chart-new-source.html Mark Frauenfelder]) * [http://www.journalism.org/2014/10/21/political-polarization-media-habits/pj_14-10-21_mediapolarization-08/ Chart — Real and Fake News (2014)] ([http://www.pewresearch.org/pj_14-10-21_mediapolarization-08-2/ 2016])/[[Pew Research Center]] {{Journalism|state=collapsed}} {{portal bar|Journalism}} [[Category:Journalism by field]] [[Category:Media analysis]] [[Category:News]] [[Category:Political concepts]] [[Category:Politics]] 8ndteyfslpibc5a3xzvblxl7h20z6xr Dave Franco 0 757781 2726338 2722078 2022-07-31T06:29:29Z Visola Tangirova 72133 /* Havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Dave Franco|portret=Dave Franco 2016 Comic Con.jpg|tavsif=Franco 2016-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=David John Franco|tavallud sanasi={{Birth date and age|mf=yes|1985|6|12}}<ref>{{cite news |title= Today in history |work= [[ABC News]] |date= June 12, 2014 |url= https://abcnews.go.com/US/wireStory/today-history-24100059?singlePage=true |agency= [[Associated Press]]}}</ref>|tavallud joyi=[[Palo Alto]], [[Kaliforniya]], [[AQSh]]|bilimi=[[University of Southern California]] (attended)|kasbi={{hlist|aktyor|dublaj aktyori|prodyuser}}|faoliyat_yillari=2006-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Alison Brie]]|2017}}|fuqaroligi={{AQSh}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''David John Franco''' (1985-yil 12-iyunda tugʻilgan) — amerikalik aktyor. U oʻz faoliyatini ''Superbad'' (2007) va ''Charli St. Cloud'' (2010) kabi filmlardagi kichik rollardan boshlagan. „''[[Scrubs]]''“ komediya seriyasining toʻqqizinchi mavsumida bosh rolni ijro etganidan soʻng, Franko „''[[21 Jump Street]]''“ (2012) [[Kinokomediya|komediya]] filmida yordamchi rol oʻynadi. Franko shuningdek, „''Fright Night“'' (2011), „''Now You See Me''“ (2013) va uning davomi „''Now You See Me 2“'' (2016), „''Neighbors''“ (2014), „''Nerve''“ (2016) va ''"The Disaster Artist"'' (2017) filmlarida ham suratga tushgan. 2020-yilda u turmush o‘rtog‘i Alison Brie rol o‘ynagan ''"The Rental''" filmida rejissyorlik debyutini qildi. == Yoshlik == Franco [[Palo-Alto|Kaliforniyaning Palo-Alto shahrida]] shoir, bolalar kitobi muallifi<ref name="stanfordmag" /><ref name="stanfordmag"> {{Veb manbasi|muallif=Wolfson|ism=Jill|sarlavha=Penciling in a Career|url=https://stanfordmag.org/contents/penciling-in-a-career|ish=STANFORD magazine|nashriyot=[[Stanford University]]|kirish sanasi=11 December 2021|til=en|sana=September–October 2009}}</ref> va muharrir Betsy Lou hamda notijorat agentlikni boshqargan Douglas Eugene Franco (1948-2011) oilasida tug‘ilgan;<ref name="stanfordmag" /><ref name="legacy-mercurynews-douglas-franco-obituary"> {{Veb manbasi|sarlavha=Douglas Franco: Obituary|url=https://www.legacy.com/us/obituaries/mercurynews/name/douglas-franco-obituary?id=20223935|ish=[[San Jose Mercury News]]/[[San Mateo County Times]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211211230354/https://www.legacy.com/us/obituaries/mercurynews/name/douglas-franco-obituary?id=20223935|arxivsana=11 December 2021|nashriyot=via: Legacy.com|kirish sanasi=11 December 2021|sana=2011-09-30}}</ref><ref> {{Veb manbasi|sarlavha=Management Team|url=http://secureboxcorp.com/team.shtml|ish=SecureBox Corp|kirish sanasi=11 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111220041917/http://secureboxcorp.com/team.shtml|arxivsana=20 December 2011}}</ref> ikkalasi [[Stanford universiteti|Stenford universitetida]] talabalar sifatida uchrashishdi<ref> {{Veb manbasi|url=http://www.eonline.com/news/james_francos_father_dies_63/267576|sarlavha=James Franco's Father Dies at 63|nashriyot=E! Online|sana=2011-10-04|kirish sanasi=2012-01-10}}</ref><ref name="Yahoo"> {{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/movie/contributor/1800352352/bio|sarlavha=James Franco Biography|kirish sanasi=August 8, 2008|nashriyot=[[Yahoo!]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20081229171728/http://movies.yahoo.com/movie/contributor/1800352352/bio|arxivsana=December 29, 2008}}</ref><ref name="anderson20100725">Anderson, Sam. </ref>. Franconing otasi portugal (Madeiradan) va shved millatiga mansub edi<ref name="review"> {{Veb manbasi|sarlavha=LatinoReview.com|ish=Franco Talks Annapolis!|url=http://www.latinoreview.com/news.php?id=217|kirish sanasi=May 9, 2006|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060614050041/http://www.latinoreview.com/news.php?id=217|arxivsana=June 14, 2006}}</ref>. Franconing onasi [[Yahudiylar|yahudiy]] (asli rus yahudiy);<ref>{{Veb manbasi|ism=Claire|muallif=Stern|url=http://www.instyle.com/news/dave-franco-james-franco-alison-brie-disaster-artist-interview|sarlavha=Dave Franco on Working with His Brother in The Disaster Artist—and That Time Alison Brie Walked in on James Naked|ish=[[InStyle]]|sana=November 17, 2017|kirish sanasi=May 7, 2018}}</ref> uning ota-onasi familiyasini „Verovitz“ dan „Verne“ ga oʻzgartirgan. Dave yahudiy ekanligidan „gʻururlanishini“ aytdi<ref> {{Veb manbasi|url=http://www.shalomlife.com/culture/23273/dave-franco-and-conan-obrien-discuss-shalom-lifes-jilf-list-video/?PageSpeed=noscript|sarlavha=Dave Franco and Conan O'Brien Discuss Shalom Life's JILF List [VIDEO]|nashriyot=Shalom Life|kirish sanasi=2014-08-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150716082620/http://www.shalomlife.com/culture/23273/dave-franco-and-conan-obrien-discuss-shalom-lifes-jilf-list-video/?PageSpeed=noscript|arxivsana=2015-07-16}}</ref><ref name="bostonref1"> {{Yangiliklar manbasi |last=Rhone |first=Paysha |date=2009-02-14 |title=Spidey foe meets his match in Harvard's Hasty Pudding crew |publisher=Boston Globe |url=http://www.boston.com/ae/celebrity/articles/2009/02/14/spidey_foe_meets_his_match_in_harvard_hasty_pudding_crew/ |access-date=2009-08-09}}</ref>. Franconing buvisi Marjorie (Peterson) Franco „Young adult fiction“ kitoblarining nashr etilgan muallifidir<ref name="ohwohw"> {{Kitob manbasi|last=Marquis Who's Who, Inc|title=Who's who of emerging leaders in America|publisher=Marquis Who's Who|year=1991|isbn=0-8379-7202-7}}</ref><ref name="hcrela"> {{Kitob manbasi|last=Commire|first=Anne|authorlink=Anne Commire|title=Something about the Author, Volume 38|publisher=Gale Research|year=1985|page=[https://archive.org/details/somethingaboutau38anne/page/77 77]|url=https://archive.org/details/somethingaboutau38anne/page/77|isbn=0-8103-0071-0}}</ref>. Franconing buvisi Mitzie (Levine) Verne [[Cleveland|Klivlenddagi]] taniqli sanʼat galereyasi boʻlgan Verne Art galereyasiga egalik qilgan va yahudiy ayollari milliy kengashining faol aʼzosi edi<ref name="wehida"> {{Yangiliklar manbasi |last=Spevack |first=Violet |date=January 31, 2002 |title=Cavalcade |publisher=Cleveland Jewish News |url=http://www.clevelandjewishnews.com/articles/2002/01/31//export10620.txt |access-date=December 28, 2010}}</ref><ref name="wehidareb"> {{Yangiliklar manbasi |last=Spevack |first=Violet |date=October 23, 2009 |title=Cavalcade 10/23 |publisher=Cleveland Jewish News |url=http://www.clevelandjewishnews.com/articles/2009/11/13/features/cavalcade/doc4ae081106974b082383090.txt |access-date=December 28, 2010}}</ref><ref> {{Veb manbasi|url=http://admission.case.edu/admissions/news/news_story.asp?iNewsID=249&strBack=/admissions/news/news_archive.asp|sarlavha=Case Western Reserve University|kirish sanasi=August 8, 2008|nashriyot=Admission Case|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071024200830/http://admission.case.edu/admissions/news/news_story.asp?iNewsID=249&strBack=%2Fadmissions%2Fnews%2Fnews_archive.asp|arxivsana=October 24, 2007}}</ref>. Franco Kaliforniyada ikki akasi [[James Franco|James]] va Tom bilan oʻsgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Van Sant |first=Gus |title=Jamesfranco |page=1 |work=[[Interview (magazine)|Interview]] |url=http://www.interviewmagazine.com/film/james-franco/ |access-date=March 2, 2009}}</ref>. U Janubiy Kaliforniya universitetida tahsil olgan va dastlab oʻzini ijodiy yozishdan oʻrgatuvchi oʻrta maktab oʻqituvchisi sifatida tasavvur qilgan, toki u ikkinchi kursda oʻqiyotganida uning akasi James Franconing menejeri uni teatr sinfiga olib borgan va u yerda aktyorlik mahoratini oʻrgana boshlagan<ref> {{Veb manbasi|url=https://www.gq.com/story/dave-franco-interview-gq-april-2012|sarlavha=On the Cover: Dave Franco|ism=Lauren|muallif=Bans|ish=[[GQ]]|sana=March 16, 2012|kirish sanasi=May 21, 2016}}</ref>. [[Fayl:Dave_Franco_The_Afterparty_(cropped).png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Dave_Franco_The_Afterparty_%28cropped%29.png/170px-Dave_Franco_The_Afterparty_%28cropped%29.png|left|thumb| Franco 2022-yilgi „''The Afterparty''“ filmida]] == Shaxsiy hayot == Franco aktrisa Alison Brie bilan 2012-yilda uchrasha boshlagan. 2015-yil avgust oyida er-xotin unashtirishdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.people.com/article/dave-franco-alison-brie-engaged|sarlavha=Alison Brie and Dave Franco Are Engaged! : People.com|kirish sanasi=25 August 2015}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.eonline.com/news/689488/exclusive-alison-brie-and-dave-franco-engaged-see-the-ring-now|sarlavha=Exclusive! Alison Brie and Dave Franco Engaged—See the Ring Now|sana=24 August 2015|ish=E! Online|kirish sanasi=25 August 2015}}</ref>. 2017-yil 13-martda er-xotinning vakillari shaxsiy marosimda turmush qurishganini tasdiqladilar<ref>{{Veb manbasi|url=http://people.com/movies/dave-franco-alison-brie-married/|sarlavha=Dave Franco and Alison Brie Are Married|nashriyot=People|kirish sanasi=2017-03-14}}</ref><ref>{{Veb manbasi|muallif=By&nbsp; Allison Takeda|url=http://www.usmagazine.com/celebrity-news/news/dave-franco-alison-brie-are-married-w472001|sarlavha=Dave Franco, Alison Brie Are Married! - Us Weekly|nashriyot=Usmagazine.com|sana=2017-01-19|kirish sanasi=2017-03-14}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.eonline.com/news/835771/alison-brie-and-dave-franco-are-married|sarlavha=Alison Brie and Dave Franco Are Married &#124; E! News|nashriyot=Eonline.com|sana=2017-01-20|kirish sanasi=2017-03-14}}</ref>. 2017-yilda [[Larry King|Larry Kingga]] bergan intervyusida Brie farzandli boʻlishni istamasligini aytdi<ref>{{Veb manbasi|sana=June 30, 2017|sarlavha=If You Only Knew: Alison Brie|ish=[[YouTube]]|url=https://www.youtube.com/watch?v=OKxY34f7L14&ab_channel=LarryKing&t=1m50s|arxivurl=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211103/OKxY34f7L14|arxivsana=2021-11-03|kirish sanasi=July 17, 2020}}</ref>. == Filmografiya == {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFFFCC;" |{{dagger|alt=Not yet released}} | Hali chop etilmagan asarlarni bildiradi |} === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2006 |''Frat Bros.'' |A.J. |- | rowspan="2" |2007 |''Superbad'' |Greg the Soccer Player |- |''After Sex'' |Sam |- |2008 |''Milk'' |Telephone Tree #5 |- | rowspan="2" |2009 |''{{Sortname|The|Shortcut}}'' |Mark |- |''[[Dianna Agron|A Fuchsia Elephant]]'' |Michael |- | rowspan="2" |2010 |''Greenberg'' |Rich |- |''Charlie St. Cloud'' |Sully |- | rowspan="2" |2011 |''{{Sortname|The|Broken Tower}}'' |Young Hart Crane |- |''Fright Night'' |Mark |- | rowspan="2" |2012 |''Would You'' |Dave |- |''[[21 Jump Street]]'' |Eric Molson |- | rowspan="2" |2013 |''Warm Bodies'' |Perry Kelvin |- |''Now You See Me'' |Jack Wilder |- | rowspan="3" |2014 |''[[Lego Filmi|The Lego Movie]]'' |Wally (voice) |- |''Neighbors'' |Pete Regazolli |- |''[[22 Jump Street]]'' |Eric Molson |- |2015 |''Unfinished Business'' |Mike Pancake |- | rowspan="3" |2016 |''Neighbors 2: Sorority Rising'' |Pete Regazolli |- |''Now You See Me 2'' |Jack Wilder |- |''Nerve'' |Ian |- | rowspan="3" |2017 |''The Little Hours'' |Massetto |- |''The Disaster Artist'' |Greg Sestero |- |''[[Lego Ninjago Filmi|The Lego Ninjago Movie]]'' |Lloyd Garmadon (voice) |- | rowspan="2" |2018 |''6 Balloons'' |Seth |- |''If Beale Street Could Talk'' |Levy<ref name="deadline.com">{{Veb manbasi|muallif=N'Duka|ism=Amanda|sarlavha='If Beale Street Could Talk': Dave Franco & Ed Skrein Cast In Barry Jenkins' Film|url=https://deadline.com/2017/10/if-beale-street-could-talk-dave-franco-ed-skrein-barry-jenkins-film-1202197893/|ish=Deadline|kirish sanasi=9 August 2018|sana=30 October 2017}}</ref> |- | rowspan="2" |2019 |''[[Zeroville]]'' |Montgomery Clift |- |''[[Soyadagi oltovlon|6 Underground]]'' |David / Six |- |2020 |''The Rental'' | {{N/a}} |- |2022 | style="background:#FFFFCC;" |''Day Shift'' | |- |TBA | style="background:#FFFFCC;" |''Somebody I Used to Know'' | |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2006 |''[[7th Heaven]]'' |Benjamin Bainsworth |- |2008 |''Do Not Disturb'' |Gus |- |2008 |''Greek'' |Gonzo |- |2008-2009 |''Privileged'' |Zachary |- |2009-2010 |''[[Scrubs]]'' |Cole Aaronson |- |2011-2012 |''Young Justice'' |Edward Nigma / Riddler <br /><br />(voice) |- |2015 |''Other Space'' |Chad Simpson |- |2016 |''[[BoJack Horseman]]'' |Alexi Brosepheno (voice) |- |2016-2017,<br /><br />2019 |''Easy'' |Jeff |- |2018 |''Little Big Awesome'' |Dave (voice) |- |2021 |''The Now'' |Ed Poole |- |2022 |''The Afterparty'' |Xavier |} === Video Oʻyinlar === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom ! width="150" |Ovozli rol |- |2016 |''Marvel Avengers Academy'' |[[Temir odam|Tony Stark / <br /><br />Iron Man]]<ref name="Academy">{{Veb manbasi|url=http://uk.ign.com/articles/2016/02/04/marvel-avengers-academy-launches-with-an-all-star-cast|sarlavha=Marvel Avengers Academy Launches with an All-Star Cast|muallif=Eric Goldman|sana=4 February 2016|ish=IGN|kirish sanasi=28 February 2016}}</ref> |} === Veb === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2011 |''You’re So Hot'' |Oʻzi |- |2011 |''Go F*ck Yourself'' |Oʻzi |- |2012 |''You’re So Hot: Part Deux'' |Oʻzi |- |2013 |''Dream Girl'' |Oʻzi |- |2013 |''Real Life H-O-R-S-E!'' |Oʻzi |- |2013 |''Chris & Daves Epic Adventure'' |Oʻzi |- |2014 |''Hazing'' |Oʻzi |- |2014 |''You’re So Hot: Vol. 3'' |Beatrix Kiddo |- |2015 |''Madden: The Movie'' |Blade Johnson |} === Reklama === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom ! Kompaniya ! Eslatmalar |- | 2020 | [https://www.youtube.com/watch?v=3_q2d9bpFMo Le Pionnier, RIMOWA x Garrett Leight filmi] | RIMOWA | Direktor <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rimowa.com/us/en/stories/rimowa-garrett-leight-new-collection.html|sarlavha=BEACH BOUND: RIMOWA X GARRETT LEIGHT|ish=RIMOWA|til=en|kirish sanasi=2020-03-13}}</ref> |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|2002649|Dave Franco}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]] ftzcl0xx5empoqlpubyjkp1zwk83jmg 2726339 2726338 2022-07-31T06:29:52Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Dave Franco|portret=Dave Franco 2016 Comic Con.jpg|tavsif=Franco 2016-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=David John Franco|tavallud sanasi={{Birth date and age|mf=yes|1985|6|12}}<ref>{{cite news |title= Today in history |work= [[ABC News]] |date= June 12, 2014 |url= https://abcnews.go.com/US/wireStory/today-history-24100059?singlePage=true |agency= [[Associated Press]]}}</ref>|tavallud joyi=[[Palo Alto]], [[Kaliforniya]], [[AQSh]]|bilimi=[[University of Southern California]] (attended)|kasbi={{hlist|aktyor|dublaj aktyori|prodyuser}}|faoliyat_yillari=2006-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Alison Brie]]|2017}}|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''David John Franco''' (1985-yil 12-iyunda tugʻilgan) — amerikalik aktyor. U oʻz faoliyatini ''Superbad'' (2007) va ''Charli St. Cloud'' (2010) kabi filmlardagi kichik rollardan boshlagan. „''[[Scrubs]]''“ komediya seriyasining toʻqqizinchi mavsumida bosh rolni ijro etganidan soʻng, Franko „''[[21 Jump Street]]''“ (2012) [[Kinokomediya|komediya]] filmida yordamchi rol oʻynadi. Franko shuningdek, „''Fright Night“'' (2011), „''Now You See Me''“ (2013) va uning davomi „''Now You See Me 2“'' (2016), „''Neighbors''“ (2014), „''Nerve''“ (2016) va ''"The Disaster Artist"'' (2017) filmlarida ham suratga tushgan. 2020-yilda u turmush o‘rtog‘i Alison Brie rol o‘ynagan ''"The Rental''" filmida rejissyorlik debyutini qildi. == Yoshlik == Franco [[Palo-Alto|Kaliforniyaning Palo-Alto shahrida]] shoir, bolalar kitobi muallifi<ref name="stanfordmag" /><ref name="stanfordmag"> {{Veb manbasi|muallif=Wolfson|ism=Jill|sarlavha=Penciling in a Career|url=https://stanfordmag.org/contents/penciling-in-a-career|ish=STANFORD magazine|nashriyot=[[Stanford University]]|kirish sanasi=11 December 2021|til=en|sana=September–October 2009}}</ref> va muharrir Betsy Lou hamda notijorat agentlikni boshqargan Douglas Eugene Franco (1948-2011) oilasida tug‘ilgan;<ref name="stanfordmag" /><ref name="legacy-mercurynews-douglas-franco-obituary"> {{Veb manbasi|sarlavha=Douglas Franco: Obituary|url=https://www.legacy.com/us/obituaries/mercurynews/name/douglas-franco-obituary?id=20223935|ish=[[San Jose Mercury News]]/[[San Mateo County Times]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211211230354/https://www.legacy.com/us/obituaries/mercurynews/name/douglas-franco-obituary?id=20223935|arxivsana=11 December 2021|nashriyot=via: Legacy.com|kirish sanasi=11 December 2021|sana=2011-09-30}}</ref><ref> {{Veb manbasi|sarlavha=Management Team|url=http://secureboxcorp.com/team.shtml|ish=SecureBox Corp|kirish sanasi=11 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111220041917/http://secureboxcorp.com/team.shtml|arxivsana=20 December 2011}}</ref> ikkalasi [[Stanford universiteti|Stenford universitetida]] talabalar sifatida uchrashishdi<ref> {{Veb manbasi|url=http://www.eonline.com/news/james_francos_father_dies_63/267576|sarlavha=James Franco's Father Dies at 63|nashriyot=E! Online|sana=2011-10-04|kirish sanasi=2012-01-10}}</ref><ref name="Yahoo"> {{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/movie/contributor/1800352352/bio|sarlavha=James Franco Biography|kirish sanasi=August 8, 2008|nashriyot=[[Yahoo!]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20081229171728/http://movies.yahoo.com/movie/contributor/1800352352/bio|arxivsana=December 29, 2008}}</ref><ref name="anderson20100725">Anderson, Sam. </ref>. Franconing otasi portugal (Madeiradan) va shved millatiga mansub edi<ref name="review"> {{Veb manbasi|sarlavha=LatinoReview.com|ish=Franco Talks Annapolis!|url=http://www.latinoreview.com/news.php?id=217|kirish sanasi=May 9, 2006|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060614050041/http://www.latinoreview.com/news.php?id=217|arxivsana=June 14, 2006}}</ref>. Franconing onasi [[Yahudiylar|yahudiy]] (asli rus yahudiy);<ref>{{Veb manbasi|ism=Claire|muallif=Stern|url=http://www.instyle.com/news/dave-franco-james-franco-alison-brie-disaster-artist-interview|sarlavha=Dave Franco on Working with His Brother in The Disaster Artist—and That Time Alison Brie Walked in on James Naked|ish=[[InStyle]]|sana=November 17, 2017|kirish sanasi=May 7, 2018}}</ref> uning ota-onasi familiyasini „Verovitz“ dan „Verne“ ga oʻzgartirgan. Dave yahudiy ekanligidan „gʻururlanishini“ aytdi<ref> {{Veb manbasi|url=http://www.shalomlife.com/culture/23273/dave-franco-and-conan-obrien-discuss-shalom-lifes-jilf-list-video/?PageSpeed=noscript|sarlavha=Dave Franco and Conan O'Brien Discuss Shalom Life's JILF List [VIDEO]|nashriyot=Shalom Life|kirish sanasi=2014-08-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150716082620/http://www.shalomlife.com/culture/23273/dave-franco-and-conan-obrien-discuss-shalom-lifes-jilf-list-video/?PageSpeed=noscript|arxivsana=2015-07-16}}</ref><ref name="bostonref1"> {{Yangiliklar manbasi |last=Rhone |first=Paysha |date=2009-02-14 |title=Spidey foe meets his match in Harvard's Hasty Pudding crew |publisher=Boston Globe |url=http://www.boston.com/ae/celebrity/articles/2009/02/14/spidey_foe_meets_his_match_in_harvard_hasty_pudding_crew/ |access-date=2009-08-09}}</ref>. Franconing buvisi Marjorie (Peterson) Franco „Young adult fiction“ kitoblarining nashr etilgan muallifidir<ref name="ohwohw"> {{Kitob manbasi|last=Marquis Who's Who, Inc|title=Who's who of emerging leaders in America|publisher=Marquis Who's Who|year=1991|isbn=0-8379-7202-7}}</ref><ref name="hcrela"> {{Kitob manbasi|last=Commire|first=Anne|authorlink=Anne Commire|title=Something about the Author, Volume 38|publisher=Gale Research|year=1985|page=[https://archive.org/details/somethingaboutau38anne/page/77 77]|url=https://archive.org/details/somethingaboutau38anne/page/77|isbn=0-8103-0071-0}}</ref>. Franconing buvisi Mitzie (Levine) Verne [[Cleveland|Klivlenddagi]] taniqli sanʼat galereyasi boʻlgan Verne Art galereyasiga egalik qilgan va yahudiy ayollari milliy kengashining faol aʼzosi edi<ref name="wehida"> {{Yangiliklar manbasi |last=Spevack |first=Violet |date=January 31, 2002 |title=Cavalcade |publisher=Cleveland Jewish News |url=http://www.clevelandjewishnews.com/articles/2002/01/31//export10620.txt |access-date=December 28, 2010}}</ref><ref name="wehidareb"> {{Yangiliklar manbasi |last=Spevack |first=Violet |date=October 23, 2009 |title=Cavalcade 10/23 |publisher=Cleveland Jewish News |url=http://www.clevelandjewishnews.com/articles/2009/11/13/features/cavalcade/doc4ae081106974b082383090.txt |access-date=December 28, 2010}}</ref><ref> {{Veb manbasi|url=http://admission.case.edu/admissions/news/news_story.asp?iNewsID=249&strBack=/admissions/news/news_archive.asp|sarlavha=Case Western Reserve University|kirish sanasi=August 8, 2008|nashriyot=Admission Case|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071024200830/http://admission.case.edu/admissions/news/news_story.asp?iNewsID=249&strBack=%2Fadmissions%2Fnews%2Fnews_archive.asp|arxivsana=October 24, 2007}}</ref>. Franco Kaliforniyada ikki akasi [[James Franco|James]] va Tom bilan oʻsgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Van Sant |first=Gus |title=Jamesfranco |page=1 |work=[[Interview (magazine)|Interview]] |url=http://www.interviewmagazine.com/film/james-franco/ |access-date=March 2, 2009}}</ref>. U Janubiy Kaliforniya universitetida tahsil olgan va dastlab oʻzini ijodiy yozishdan oʻrgatuvchi oʻrta maktab oʻqituvchisi sifatida tasavvur qilgan, toki u ikkinchi kursda oʻqiyotganida uning akasi James Franconing menejeri uni teatr sinfiga olib borgan va u yerda aktyorlik mahoratini oʻrgana boshlagan<ref> {{Veb manbasi|url=https://www.gq.com/story/dave-franco-interview-gq-april-2012|sarlavha=On the Cover: Dave Franco|ism=Lauren|muallif=Bans|ish=[[GQ]]|sana=March 16, 2012|kirish sanasi=May 21, 2016}}</ref>. [[Fayl:Dave_Franco_The_Afterparty_(cropped).png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Dave_Franco_The_Afterparty_%28cropped%29.png/170px-Dave_Franco_The_Afterparty_%28cropped%29.png|left|thumb| Franco 2022-yilgi „''The Afterparty''“ filmida]] == Shaxsiy hayot == Franco aktrisa Alison Brie bilan 2012-yilda uchrasha boshlagan. 2015-yil avgust oyida er-xotin unashtirishdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.people.com/article/dave-franco-alison-brie-engaged|sarlavha=Alison Brie and Dave Franco Are Engaged! : People.com|kirish sanasi=25 August 2015}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.eonline.com/news/689488/exclusive-alison-brie-and-dave-franco-engaged-see-the-ring-now|sarlavha=Exclusive! Alison Brie and Dave Franco Engaged—See the Ring Now|sana=24 August 2015|ish=E! Online|kirish sanasi=25 August 2015}}</ref>. 2017-yil 13-martda er-xotinning vakillari shaxsiy marosimda turmush qurishganini tasdiqladilar<ref>{{Veb manbasi|url=http://people.com/movies/dave-franco-alison-brie-married/|sarlavha=Dave Franco and Alison Brie Are Married|nashriyot=People|kirish sanasi=2017-03-14}}</ref><ref>{{Veb manbasi|muallif=By&nbsp; Allison Takeda|url=http://www.usmagazine.com/celebrity-news/news/dave-franco-alison-brie-are-married-w472001|sarlavha=Dave Franco, Alison Brie Are Married! - Us Weekly|nashriyot=Usmagazine.com|sana=2017-01-19|kirish sanasi=2017-03-14}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.eonline.com/news/835771/alison-brie-and-dave-franco-are-married|sarlavha=Alison Brie and Dave Franco Are Married &#124; E! News|nashriyot=Eonline.com|sana=2017-01-20|kirish sanasi=2017-03-14}}</ref>. 2017-yilda [[Larry King|Larry Kingga]] bergan intervyusida Brie farzandli boʻlishni istamasligini aytdi<ref>{{Veb manbasi|sana=June 30, 2017|sarlavha=If You Only Knew: Alison Brie|ish=[[YouTube]]|url=https://www.youtube.com/watch?v=OKxY34f7L14&ab_channel=LarryKing&t=1m50s|arxivurl=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211103/OKxY34f7L14|arxivsana=2021-11-03|kirish sanasi=July 17, 2020}}</ref>. == Filmografiya == {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFFFCC;" |{{dagger|alt=Not yet released}} | Hali chop etilmagan asarlarni bildiradi |} === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2006 |''Frat Bros.'' |A.J. |- | rowspan="2" |2007 |''Superbad'' |Greg the Soccer Player |- |''After Sex'' |Sam |- |2008 |''Milk'' |Telephone Tree #5 |- | rowspan="2" |2009 |''{{Sortname|The|Shortcut}}'' |Mark |- |''[[Dianna Agron|A Fuchsia Elephant]]'' |Michael |- | rowspan="2" |2010 |''Greenberg'' |Rich |- |''Charlie St. Cloud'' |Sully |- | rowspan="2" |2011 |''{{Sortname|The|Broken Tower}}'' |Young Hart Crane |- |''Fright Night'' |Mark |- | rowspan="2" |2012 |''Would You'' |Dave |- |''[[21 Jump Street]]'' |Eric Molson |- | rowspan="2" |2013 |''Warm Bodies'' |Perry Kelvin |- |''Now You See Me'' |Jack Wilder |- | rowspan="3" |2014 |''[[Lego Filmi|The Lego Movie]]'' |Wally (voice) |- |''Neighbors'' |Pete Regazolli |- |''[[22 Jump Street]]'' |Eric Molson |- |2015 |''Unfinished Business'' |Mike Pancake |- | rowspan="3" |2016 |''Neighbors 2: Sorority Rising'' |Pete Regazolli |- |''Now You See Me 2'' |Jack Wilder |- |''Nerve'' |Ian |- | rowspan="3" |2017 |''The Little Hours'' |Massetto |- |''The Disaster Artist'' |Greg Sestero |- |''[[Lego Ninjago Filmi|The Lego Ninjago Movie]]'' |Lloyd Garmadon (voice) |- | rowspan="2" |2018 |''6 Balloons'' |Seth |- |''If Beale Street Could Talk'' |Levy<ref name="deadline.com">{{Veb manbasi|muallif=N'Duka|ism=Amanda|sarlavha='If Beale Street Could Talk': Dave Franco & Ed Skrein Cast In Barry Jenkins' Film|url=https://deadline.com/2017/10/if-beale-street-could-talk-dave-franco-ed-skrein-barry-jenkins-film-1202197893/|ish=Deadline|kirish sanasi=9 August 2018|sana=30 October 2017}}</ref> |- | rowspan="2" |2019 |''[[Zeroville]]'' |Montgomery Clift |- |''[[Soyadagi oltovlon|6 Underground]]'' |David / Six |- |2020 |''The Rental'' | {{N/a}} |- |2022 | style="background:#FFFFCC;" |''Day Shift'' | |- |TBA | style="background:#FFFFCC;" |''Somebody I Used to Know'' | |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2006 |''[[7th Heaven]]'' |Benjamin Bainsworth |- |2008 |''Do Not Disturb'' |Gus |- |2008 |''Greek'' |Gonzo |- |2008-2009 |''Privileged'' |Zachary |- |2009-2010 |''[[Scrubs]]'' |Cole Aaronson |- |2011-2012 |''Young Justice'' |Edward Nigma / Riddler <br /><br />(voice) |- |2015 |''Other Space'' |Chad Simpson |- |2016 |''[[BoJack Horseman]]'' |Alexi Brosepheno (voice) |- |2016-2017,<br /><br />2019 |''Easy'' |Jeff |- |2018 |''Little Big Awesome'' |Dave (voice) |- |2021 |''The Now'' |Ed Poole |- |2022 |''The Afterparty'' |Xavier |} === Video Oʻyinlar === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom ! width="150" |Ovozli rol |- |2016 |''Marvel Avengers Academy'' |[[Temir odam|Tony Stark / <br /><br />Iron Man]]<ref name="Academy">{{Veb manbasi|url=http://uk.ign.com/articles/2016/02/04/marvel-avengers-academy-launches-with-an-all-star-cast|sarlavha=Marvel Avengers Academy Launches with an All-Star Cast|muallif=Eric Goldman|sana=4 February 2016|ish=IGN|kirish sanasi=28 February 2016}}</ref> |} === Veb === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2011 |''You’re So Hot'' |Oʻzi |- |2011 |''Go F*ck Yourself'' |Oʻzi |- |2012 |''You’re So Hot: Part Deux'' |Oʻzi |- |2013 |''Dream Girl'' |Oʻzi |- |2013 |''Real Life H-O-R-S-E!'' |Oʻzi |- |2013 |''Chris & Daves Epic Adventure'' |Oʻzi |- |2014 |''Hazing'' |Oʻzi |- |2014 |''You’re So Hot: Vol. 3'' |Beatrix Kiddo |- |2015 |''Madden: The Movie'' |Blade Johnson |} === Reklama === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom ! Kompaniya ! Eslatmalar |- | 2020 | [https://www.youtube.com/watch?v=3_q2d9bpFMo Le Pionnier, RIMOWA x Garrett Leight filmi] | RIMOWA | Direktor <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rimowa.com/us/en/stories/rimowa-garrett-leight-new-collection.html|sarlavha=BEACH BOUND: RIMOWA X GARRETT LEIGHT|ish=RIMOWA|til=en|kirish sanasi=2020-03-13}}</ref> |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|2002649|Dave Franco}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]] 8eemak05sdjazfelcd18hvl6kjkm6y3 Virginia Madsen 0 757794 2726336 2722135 2022-07-31T06:28:31Z Visola Tangirova 72133 /* Havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Virginia Madsen|portret=Virginia Madsen Oscars 2009.jpg|tavsif=Madsen [[81st Academy Awards]] in February 2009 da|tugʻilgan paytidagi ismi=Virginia Gayle Madsen|tavallud sanasi={{Birth date and age|1961|9|11}}|tavallud joyi=[[Chikago]], [[Illinoys]], [[AQSh]]|turmush oʻrtogʻi={{Marriage|[[Danny Huston]]|1989|1992|end=div.}}<br />{{Marriage|Nick Holmes<br>|2020}}|bolalari=1|onasi=[[Elaine Madsen]]|kasbi={{Flatlist| * Aktrisa * prodyuser }}|faoliyat_yillari=1983-hozirgacha|fuqaroligi={{AQSh}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Virginia Gayle Madsen''' (1961-yil 11-sentabrda tugʻilgan) — amerikalik aktrisa va kino prodyuseri. U oʻzining tugʻilgan joyi [[Chicago|Chikagoda]] suratga olingan „''Class''“ (1983) filmida debyutini qildi. U [[Los Anjeles|Los-Anjelesga]] koʻchib oʻtgandan soʻng, rejissyor David Lynch uni „''Dune“'' (1984) ilmiy fantastik filmida [[Irulan Korrino|malika Irulan]] rolini oʻynadi. Keyin Madsen bir qator muvaffaqiyatli oʻsmirlar filmlarida, jumladan ''"Electric Dreams"'' (1984), „''Modern Girls“'' (1986) va ''"Fire with Fire"'' (1986) filmlarida rol oʻynadi. Madsen qoʻrqinchli „''Candyman''“ (1992) filmidagi Helen Lyle rolini ijro etgani uchun yanada eʼtirofga sazovor boʻldi. Alexander Paynening „''Sideways''“ (2004) komediya-dramasidagi roli uchun Madsen „Eng yaxshi ikkinchi plandagi aktrisa“ nominatsiyasida Akademiya mukofotiga nomzod boʻlgan. Televizionda Madsen „''Moonlight“'' (1989) komediya-drama serialida, „''Frasier''“ komediya seriyasida (1998), „''American Dreams''“ davri dramasi seriyasida (2002-2003), sirli qotillik „Monk“ (2002-2009), filmlarida rol oʻynagan. ''"The Event"'' fantastik seriyasi (2011), „''Witches of East End“'' (2013-2014) g‘ayritabiiy dramasida rol oʻynagan == Yoshlik == Virginia Gayle Madsen<ref>{{Cite encyclopedia|url=https://www.britannica.com/facts/Virginia-Madsen|title=Virginia Madsen Facts|encyclopedia=[[Encyclopædia Britannica]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191029194710/https://www.britannica.com/facts/Virginia-Madsen|archivedate=October 29, 2019}}</ref> Chikagoda (Illinoys shtati) tugʻilgan, u [[Emmy|Emmi mukofotiga sazovor]] boʻlgan kinorejissyor va yozuvchi boʻlgan Elaine Madsen va oʻt oʻchiruvchi calvin Christian Madsen oilasida tugʻilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://filmthreat.com/uncategorized/method-fest-to-present-the-2007-maverick-award-to-michael-madsen/|sarlavha=Method Fest to present the 2007 Maverick Award to Michael Madsen|muallif=Bell|ism=Mark|ish=[[Film Threat]]|sana=February 23, 2007|kirish sanasi=February 18, 2019}}</ref>. Madsenning ota-onasi 1960-yillarning oxirida ajrashgandan soʻng, bolalari yoshligida, onasi kino tanqidchisi [[Roger Ebert]] tomonidan ragʻbatlantirib, sanʼat sohasida karyerasini davom ettirish uchun moliya sohasidagi karyerasini tark etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.denverpost.com/2007/02/21/a-strong-role-an-equal-partner/|sarlavha=A strong role, an equal partner|muallif=Kennedy|ism=Lisa|ish=[[The Denver Post]]|sana=February 21, 2007|kirish sanasi=March 6, 2018}}</ref>. Madsenning ukalari — aktyor Michael Madsen va tadbirkor Cherly Madsen. Uning otasi va buvisi daniyalik edi, onasi esa ingliz, irland, shotland, nemis va uzoq tubjoy amerikalik ajdodlarga ega<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tv-now.com/intervus/vmadsen/index.html|sarlavha=Virginia Madsen|muallif=Bray|ism=Tony|ish=TV-Now.com|sana=April 2004|kirish sanasi=May 31, 2007|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070816085751/http://www.tv-now.com/intervus/vmadsen/index.html|arxivsana=August 16, 2007}}</ref>. Madsen Illinoys shtatining Winnetka shahridagi Nyu-Trier oʻrta maktabining bitiruvchisi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.teacherscount.org/campaign/madsen-adams.shtml|sarlavha=Virginia Madsen and Suzanne Adams|ish=[[TeachersCount]]|yil=2006|kirish sanasi=May 31, 2007|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070702010849/http://www.teacherscount.org/campaign/madsen-adams.shtml|arxivsana=July 2, 2007}}</ref>. Madsen keyinchalik Chikagodagi Ted Liss aktyorlik studiyasida va Viskonsin shtatidagi Elkhart Leykdagi Harand Kamp kattalar teatri seminarida qatnashdi. Liss bilan boʻlgan tajribasi haqida u shunday dedi: „Men 12 yoshimdan beri uning sinfiga qoʻshilishni xohlardim. Bu kutishga arziydi, chunki men boshqa joyda, xususan, Qoʻshma Shtatlarda bunday mashgʻulotlarni oʻtkaza olmadim deb oʻylayman. . . Men har doim aktyorlikdan haqiqiy martaba qilishni xohlardim“<ref>{{Veb manbasi|url=http://virginia-madsen.com/biography/biography.htm|sarlavha=Virginia Madsen Biography – Bio – Life History|muallif=Madsen|ism=Virginia|ish=Virginia Madsen Official Site|yil=2007|kirish sanasi=May 31, 2007}}</ref>. [[Fayl:VirginiaMadsenSFIFF06_adj.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/VirginiaMadsenSFIFF06_adj.jpg/200px-VirginiaMadsenSFIFF06_adj.jpg|right|thumb|216x216px| Madsen 2006-yil San-Fransisko xalqaro kinofestivalida]] == Shaxsiy hayot == Madsen „''Mr. North''“ (1988) filmi suratga olish jarayonida uchrashganidan keyin aktyor va rejissyor [[Danny Huston|Danny Hustonga]] turmushga chiqdi. Ular 1989-yilda turmush qurishdi va 1992-yilda ajrashishdi. Madsen 1993-yildan 1998-yilgacha Antonio Sabàto Jr. bilan uzoq muddatli munosabatda boʻlgan, uning bir oʻgʻli bor. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1983 |''Class'' |Lisa |- |1984 |''Electric Dreams'' |Madeline Robistat |- |1984 |''Dune'' |[[Irulan Korrino|Princess Irulan]] |- |1985 |''Creator'' |Barbara Spencer |- |1986 |''Fire with Fire'' |Lisa Taylor |- |1986 |''Modern Girls'' |Kelly |- |1987 |''Long Gone'' |Dixie Lee Boxx |- |1987 |''Slam Dance'' |Yolanda Caldwell |- |1987 |''Zombie High'' |Andrea Miller |- |1988 |''Mr. North'' |Sally Boffin |- |1988 |''Hot to Trot'' |Allison Rowe |- |1988 |''Gotham'' |Rachel Carlyle |- |1989 |''Heart of Dixie'' |Delia June Curry |- |1990 |''The Hot Spot'' |Dolly Harshaw |- |1991 |''Becoming Colette'' |Polaire Sorel |- |1991 |''Highlander II: The Quickening'' |Louise Marcus |- |1992 |''Candyman'' |Helen Lyle |- |1994 |''Caroline at Midnight'' |Susan Prince |- |1994 |''Blue Tiger'' |Gina Hayes |- |1995 |''The Prophecy'' |Katherine |- |1996 |''Just Your Luck'' |Kim |- |1996 |''Ghosts of Mississippi'' |Dixie DeLaughter |- |1997 |''The Rainmaker'' |Jackie Lemanczyk |- |1998 |''Ballad of the Nightingale'' |Mo Lewis |- |1998 |''Ambushed'' |Lucy Monroe |- |1999 |''The Florentine'' |Molly |- |1999 |''The Haunting'' |Jane Vance |- |2000 |''Lying in Wait'' |Vera Miller |- |2000 |''After Sex'' |Traci |- |2001 |''Full Disclosure'' |Brenda Hopkins |- |2001 |''Almost Salinas'' |Clare |- |2001 |''Just Ask My Children'' |Brenda Kniffen |- |2002 |''American Gun'' |Penny Tillman |- |2003 |''Artworks'' |Emma Becker |- |2003 |''Nobody Knows Anything!'' |Prison Lawyer |- |2004 |''Sideways'' |Maya Randall |- |2005 |''Scooby-Doo! in Whereʼs My Mummy?'' |[[Kleopatra|Cleopatra]] (voice) |- |2005 |''Stuart Little 3: Call of the Wild'' |The Beast (voice) |- |2006 |''Firewall'' |Beth Stanfield |- |2006 |''A Prairie Home Companion'' |Dangerous Woman |- |2007 |''The Astronaut Farmer'' |Audrey Farmer |- |2007 |''The Number 23'' |Agatha Sparrow / Fabrizia |- |2007 |''Ripple Effect'' |Sherry Atrash |- |2007 |''Cutlass'' |Robin |- |2007 |''Being Michael Madsen'' |Herself |- |2008 |''Diminished Capacity'' |Charlotte |- |2009 |''The Haunting in Connecticut'' |Sara Campbell |- |2009 |''[[Moʻjizakor ayol (film, 2009)|Wonder Woman]]'' |Queen Hippolyta (voice) |- |2009 |''Amelia'' |Dorothy Binney |- |2010 |''Father of Invention'' |Lorraine King |- |2011 |''Red Riding Hood'' |Suzette |- |2012 |''The Magic of Belle Isle'' |Charlotte OʻNeil |- |2013 |''The Last Keepers'' |Abigail Carver |- |2013 |''The Hot Flashes'' |Clementine Winks |- |2013 |''Crazy Kind of Love'' |Augusta Iris |- |2014 |''All the Wilderness'' |Abigail Charm |- |2015 |''Walter'' |Karen Benjamin |- |2015 |''Dead Rising: Watchtower'' |Maggie |- |2015 |''Burning Bodhi'' |Naomi |- |2015 |''Joy'' |Terry Mangano |- |2016 |''Burn Your Maps'' |Victoria |- |2017 |''Better Watch Out'' |Deandra Lerner |- |2017 |''A Change of Heart'' |Deena |- |2018 |''1985'' |Eileen Lester |- |2018 |''Her Smell'' |Ania Adamcyzk |- |2018 |''Spare Room'' |Nat |- |2020 |''Operation Christmas Drop'' |Congresswoman Angie Bradford |- |2021 |''[[Candyman]]'' |Helen Lyle |- |2022 |''Prey for the Devil'' |Dr. Peters |- |TBA |''Lola James'' |Mona |- |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1984 |''American Playhouse'' |Lou Ellen Purdy |- |1985 |''Mussolini: The Untold Story'' |Claretta Petacci |- |1987 |''Long Gone'' |Dixie Lee Boxx |- |1988 |''Gotham'' |Rachel Carlyle |- |1989 |''Third Degree Burn'' |Anne Scholes |- |1989 |''Moonlighting'' |Annie Charnock |- |1991 |''Victim of Love'' |Carla Simons |- |1991 |''Ironclads'' |Betty Stuart |- |1991 |''Love Kills'' |Rebecca Bishop |- |1992 |''A Murderous Affair: The Carolyn Warmus Story'' |Carolyn Warmus |- |1993 |''Linda'' |Linda Cowley |- |1997 |''The Apocalypse Watch'' |Karin De Vries |- |1998 |''Star Trek: Voyager'' |Kellin |- |1998 |''Frasier'' |Cassandra Stone |- |1999 |''Unsolved Mysteries'' |Co-host |- |2000 |''Children of Fortune'' |Ingrid Bast |- |2001 |''Crossfire Trail'' |Anne Rodney |- |2001 |''Just Ask My Children'' |Brenda Kniffen |- |2001 |''The Practice'' |Marsha Ellison |- |2002 |''[[Adolat Ligasi (TV serial)|Justice League]]'' |Dr. Sarah Corwin (voice) |- |2002-2003 |''American Dreams'' |Rebecca Sandstrom |- |2003 |''Tempted'' |Emma Burke |- |2003 |''Dawsonʼs Creek'' |Maddy Allen |- |2003 |''CSI: Miami'' |Krista Walker |- |2003 |''Spider-Man: The New Animated Series'' |Silver Sable (voice) |- |2003 |''Boomtown'' |Erika Ashland |- |2004 |''Brave New Girl'' |Wanda Lovell |- |2005-2006 |''Justice League Unlimited'' |Veronica Sinclair / Roulette (voice) |- |2005 |''Teen Titans'' |Arella (voice) |- |2006-2007 |''Smith'' |Hope Stevens |- |2009 |''Monk'' |T.K. Jensen |- |2010 |''Scoundrels'' |Cheryl West |- |2011 |''The Event'' |Catherine Lewis |- |2012 |''Hornetʼs Nest'' |Judy Hammer |- |2012 |''Hell on Wheels'' |Mrs. Hannah Durant |- |2013 |''Hatfields & McCoys'' |Eloise McCoy |- |2013 |''The Anna Nicole Story'' |Virgie Arthur |- |2013-2014 |''Witches of East End'' |Penelope Gardiner |- |2015 |''An American Girl: Grace Stirs Up Success'' |Karen Thomas |- |2015 |''Lost Boy'' |Laura Harris |- |2015 |''Law &amp;amp; Order: Special Victims Unit'' |Beth Anne Rollins |- |2016, 2019 |''Elementary'' |Paige Cowan |- |2016 |''American Gothic'' |Madeline Hawthorne |- |2016 |''Pickle and Peanut'' |Jackson (voice) |- |2016-2017 |''Designated Survivor'' |Kimble Hookstraten |- |2017 |''Voltron: Legendary Defender'' |Commander Heera (voice) |- |2018 |''The Truth About the Harry Quebert Affair'' |Tamara Quinn |- |2019 |''Swamp Thing'' |Maria Sunderland<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/11/swamp-thing-virginia-madsen-cast-maria-sunderland-dc-universe-series-1202494336/|sarlavha='Swamp Thing': Virginia Madsen Cast As Maria Sunderland In DC Universe Series|muallif=Petski|ism=Denise|ish=[[Deadline Hollywood]]|sana=November 1, 2018|kirish sanasi=January 12, 2019}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil !Ish !Mukofot !Natija |- | rowspan="3" |1993 | rowspan="3" |''Candyman'' |Avoriaz Fantastic Film Festival Award for Best Actress | {{Gʻolib}}<ref>{{cite web|url=https://www.plansamericains.com/festival-international-du-film-fantastique-d-avoriaz|archive-url=https://archive.today/20210810092057/https://www.plansamericains.com/festival-international-du-film-fantastique-d-avoriaz|url-status=dead|archive-date=2021-08-10|title=Le festival international du film fantastique d'Avoriaz|work=Plans Américains|language=French|access-date=August 10, 2021}}</ref><ref>{{cite web|url=https://ca.notrecinema.com/communaute/v9_detail_festival.php3?lefest=327|archive-url=https://archive.today/20210810092525/https://ca.notrecinema.com/communaute/v9_detail_festival.php3?lefest=327|url-status=dead|archive-date=2021-08-10|title=Festival international du film fantastique d'Avoriaz|work=Notre Cinéma – L'encyclopédie du cinéma|language=French|access-date=August 10, 2021}}</ref> |- |Fangoria Chainsaw Award for Best Actress | {{Gʻolib}}<ref>{{cite web|url=https://www.fangoria.com/original/1993-chainsaw-awards/|title=FANGORIA Chainsaw Awards Flashback: 1993|work=[[Fangoria]]|publisher=Fangoria Publishing, LLC|first=Michael|last=Gingold|date=April 13, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210414124102/https://www.fangoria.com/original/1993-chainsaw-awards/|access-date=August 9, 2021|archive-date=April 14, 2021}}</ref> |- |Saturn Award for Best Actress | {{Gʻolib}}<ref>{{cite web|url=http://theenvelope.latimes.com/extras/lostmind/year/1992/1992sat.htm|title=Past Winners Database: 1992 – 19th Saturn Awards|work=The Envelope ([[Los Angeles Times]])|publisher=[[Tribune Broadcasting]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20061017175755/http://theenvelope.latimes.com/extras/lostmind/year/1992/1992sat.htm|access-date=August 9, 2021|archive-date=October 17, 2006}}</ref> |- | rowspan="25" |2004 | rowspan="25" |''Sideways'' |Boston Society of Film Critics Award for Best Cast | {{Gʻolib}} |- |Chicago Film Critics Association Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Critics' Choice Movie Award for Best Acting Ensemble | {{Gʻolib}} |- |Critics' Choice Movie Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Dallas-Fort Worth Film Critics Association Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Independent Spirit Award for Best Supporting Female | {{Gʻolib}} |- |Iowa Film Critics Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Los Angeles Film Critics Association Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |National Society of Film Critics Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |New York Film Critics Circle Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |New York Film Critics Online Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Phoenix Film Critics Society Award for Best Cast | {{Gʻolib}} |- |San Francisco Film Critics Circle Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Satellite Award for Best Cast — Motion Picture | {{Gʻolib}} |- |Screen Actors Guild Award for Outstanding Performance by a Cast in a Motion Picture | {{Gʻolib}} |- |Seattle Film Critics Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Southeastern Film Critics Association Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Toronto Film Critics Association Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Vancouver Film Critics Circle Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Academy Award for Best Supporting Actress | {{Nom}} |- |Golden Globe Award for Best Supporting Actress — Motion Picture | {{Nom}} |- |Online Film Critics Society Award for Best Supporting Actress | {{Nom}} |- |Satellite Award for Best Supporting Actress — Motion Picture | {{Nom}} |- |Screen Actors Guild Award for Outstanding Performance by a Female Actor in a Supporting Role | {{Nom}} |- |Washington D.C. Area Film Critics Association Award for Best Supporting Actress | {{Nom}} |- | rowspan="2" |2006 | rowspan="2" |''A Prairie Home Companion'' |Broadcast Film Critics Association Award for Best Cast | {{Nom}} |- |Gotham Independent Film Award for Best Ensemble Cast | {{Nom}} |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * {{Rasmiy sayt}} * {{IMDbda kishi}} * {{AllRovi person}} [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1961-yilda tugʻilganlar]] lwzulqe0hf7j5jildf7590qcolj731t 2726337 2726336 2022-07-31T06:28:52Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Virginia Madsen|portret=Virginia Madsen Oscars 2009.jpg|tavsif=Madsen [[81st Academy Awards]] in February 2009 da|tugʻilgan paytidagi ismi=Virginia Gayle Madsen|tavallud sanasi={{Birth date and age|1961|9|11}}|tavallud joyi=[[Chikago]], [[Illinoys]], [[AQSh]]|turmush oʻrtogʻi={{Marriage|[[Danny Huston]]|1989|1992|end=div.}}<br />{{Marriage|Nick Holmes<br>|2020}}|bolalari=1|onasi=[[Elaine Madsen]]|kasbi={{Flatlist| * Aktrisa * prodyuser }}|faoliyat_yillari=1983-hozirgacha|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Virginia Gayle Madsen''' (1961-yil 11-sentabrda tugʻilgan) — amerikalik aktrisa va kino prodyuseri. U oʻzining tugʻilgan joyi [[Chicago|Chikagoda]] suratga olingan „''Class''“ (1983) filmida debyutini qildi. U [[Los Anjeles|Los-Anjelesga]] koʻchib oʻtgandan soʻng, rejissyor David Lynch uni „''Dune“'' (1984) ilmiy fantastik filmida [[Irulan Korrino|malika Irulan]] rolini oʻynadi. Keyin Madsen bir qator muvaffaqiyatli oʻsmirlar filmlarida, jumladan ''"Electric Dreams"'' (1984), „''Modern Girls“'' (1986) va ''"Fire with Fire"'' (1986) filmlarida rol oʻynadi. Madsen qoʻrqinchli „''Candyman''“ (1992) filmidagi Helen Lyle rolini ijro etgani uchun yanada eʼtirofga sazovor boʻldi. Alexander Paynening „''Sideways''“ (2004) komediya-dramasidagi roli uchun Madsen „Eng yaxshi ikkinchi plandagi aktrisa“ nominatsiyasida Akademiya mukofotiga nomzod boʻlgan. Televizionda Madsen „''Moonlight“'' (1989) komediya-drama serialida, „''Frasier''“ komediya seriyasida (1998), „''American Dreams''“ davri dramasi seriyasida (2002-2003), sirli qotillik „Monk“ (2002-2009), filmlarida rol oʻynagan. ''"The Event"'' fantastik seriyasi (2011), „''Witches of East End“'' (2013-2014) g‘ayritabiiy dramasida rol oʻynagan == Yoshlik == Virginia Gayle Madsen<ref>{{Cite encyclopedia|url=https://www.britannica.com/facts/Virginia-Madsen|title=Virginia Madsen Facts|encyclopedia=[[Encyclopædia Britannica]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191029194710/https://www.britannica.com/facts/Virginia-Madsen|archivedate=October 29, 2019}}</ref> Chikagoda (Illinoys shtati) tugʻilgan, u [[Emmy|Emmi mukofotiga sazovor]] boʻlgan kinorejissyor va yozuvchi boʻlgan Elaine Madsen va oʻt oʻchiruvchi calvin Christian Madsen oilasida tugʻilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://filmthreat.com/uncategorized/method-fest-to-present-the-2007-maverick-award-to-michael-madsen/|sarlavha=Method Fest to present the 2007 Maverick Award to Michael Madsen|muallif=Bell|ism=Mark|ish=[[Film Threat]]|sana=February 23, 2007|kirish sanasi=February 18, 2019}}</ref>. Madsenning ota-onasi 1960-yillarning oxirida ajrashgandan soʻng, bolalari yoshligida, onasi kino tanqidchisi [[Roger Ebert]] tomonidan ragʻbatlantirib, sanʼat sohasida karyerasini davom ettirish uchun moliya sohasidagi karyerasini tark etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.denverpost.com/2007/02/21/a-strong-role-an-equal-partner/|sarlavha=A strong role, an equal partner|muallif=Kennedy|ism=Lisa|ish=[[The Denver Post]]|sana=February 21, 2007|kirish sanasi=March 6, 2018}}</ref>. Madsenning ukalari — aktyor Michael Madsen va tadbirkor Cherly Madsen. Uning otasi va buvisi daniyalik edi, onasi esa ingliz, irland, shotland, nemis va uzoq tubjoy amerikalik ajdodlarga ega<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tv-now.com/intervus/vmadsen/index.html|sarlavha=Virginia Madsen|muallif=Bray|ism=Tony|ish=TV-Now.com|sana=April 2004|kirish sanasi=May 31, 2007|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070816085751/http://www.tv-now.com/intervus/vmadsen/index.html|arxivsana=August 16, 2007}}</ref>. Madsen Illinoys shtatining Winnetka shahridagi Nyu-Trier oʻrta maktabining bitiruvchisi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.teacherscount.org/campaign/madsen-adams.shtml|sarlavha=Virginia Madsen and Suzanne Adams|ish=[[TeachersCount]]|yil=2006|kirish sanasi=May 31, 2007|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070702010849/http://www.teacherscount.org/campaign/madsen-adams.shtml|arxivsana=July 2, 2007}}</ref>. Madsen keyinchalik Chikagodagi Ted Liss aktyorlik studiyasida va Viskonsin shtatidagi Elkhart Leykdagi Harand Kamp kattalar teatri seminarida qatnashdi. Liss bilan boʻlgan tajribasi haqida u shunday dedi: „Men 12 yoshimdan beri uning sinfiga qoʻshilishni xohlardim. Bu kutishga arziydi, chunki men boshqa joyda, xususan, Qoʻshma Shtatlarda bunday mashgʻulotlarni oʻtkaza olmadim deb oʻylayman. . . Men har doim aktyorlikdan haqiqiy martaba qilishni xohlardim“<ref>{{Veb manbasi|url=http://virginia-madsen.com/biography/biography.htm|sarlavha=Virginia Madsen Biography – Bio – Life History|muallif=Madsen|ism=Virginia|ish=Virginia Madsen Official Site|yil=2007|kirish sanasi=May 31, 2007}}</ref>. [[Fayl:VirginiaMadsenSFIFF06_adj.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/VirginiaMadsenSFIFF06_adj.jpg/200px-VirginiaMadsenSFIFF06_adj.jpg|right|thumb|216x216px| Madsen 2006-yil San-Fransisko xalqaro kinofestivalida]] == Shaxsiy hayot == Madsen „''Mr. North''“ (1988) filmi suratga olish jarayonida uchrashganidan keyin aktyor va rejissyor [[Danny Huston|Danny Hustonga]] turmushga chiqdi. Ular 1989-yilda turmush qurishdi va 1992-yilda ajrashishdi. Madsen 1993-yildan 1998-yilgacha Antonio Sabàto Jr. bilan uzoq muddatli munosabatda boʻlgan, uning bir oʻgʻli bor. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1983 |''Class'' |Lisa |- |1984 |''Electric Dreams'' |Madeline Robistat |- |1984 |''Dune'' |[[Irulan Korrino|Princess Irulan]] |- |1985 |''Creator'' |Barbara Spencer |- |1986 |''Fire with Fire'' |Lisa Taylor |- |1986 |''Modern Girls'' |Kelly |- |1987 |''Long Gone'' |Dixie Lee Boxx |- |1987 |''Slam Dance'' |Yolanda Caldwell |- |1987 |''Zombie High'' |Andrea Miller |- |1988 |''Mr. North'' |Sally Boffin |- |1988 |''Hot to Trot'' |Allison Rowe |- |1988 |''Gotham'' |Rachel Carlyle |- |1989 |''Heart of Dixie'' |Delia June Curry |- |1990 |''The Hot Spot'' |Dolly Harshaw |- |1991 |''Becoming Colette'' |Polaire Sorel |- |1991 |''Highlander II: The Quickening'' |Louise Marcus |- |1992 |''Candyman'' |Helen Lyle |- |1994 |''Caroline at Midnight'' |Susan Prince |- |1994 |''Blue Tiger'' |Gina Hayes |- |1995 |''The Prophecy'' |Katherine |- |1996 |''Just Your Luck'' |Kim |- |1996 |''Ghosts of Mississippi'' |Dixie DeLaughter |- |1997 |''The Rainmaker'' |Jackie Lemanczyk |- |1998 |''Ballad of the Nightingale'' |Mo Lewis |- |1998 |''Ambushed'' |Lucy Monroe |- |1999 |''The Florentine'' |Molly |- |1999 |''The Haunting'' |Jane Vance |- |2000 |''Lying in Wait'' |Vera Miller |- |2000 |''After Sex'' |Traci |- |2001 |''Full Disclosure'' |Brenda Hopkins |- |2001 |''Almost Salinas'' |Clare |- |2001 |''Just Ask My Children'' |Brenda Kniffen |- |2002 |''American Gun'' |Penny Tillman |- |2003 |''Artworks'' |Emma Becker |- |2003 |''Nobody Knows Anything!'' |Prison Lawyer |- |2004 |''Sideways'' |Maya Randall |- |2005 |''Scooby-Doo! in Whereʼs My Mummy?'' |[[Kleopatra|Cleopatra]] (voice) |- |2005 |''Stuart Little 3: Call of the Wild'' |The Beast (voice) |- |2006 |''Firewall'' |Beth Stanfield |- |2006 |''A Prairie Home Companion'' |Dangerous Woman |- |2007 |''The Astronaut Farmer'' |Audrey Farmer |- |2007 |''The Number 23'' |Agatha Sparrow / Fabrizia |- |2007 |''Ripple Effect'' |Sherry Atrash |- |2007 |''Cutlass'' |Robin |- |2007 |''Being Michael Madsen'' |Herself |- |2008 |''Diminished Capacity'' |Charlotte |- |2009 |''The Haunting in Connecticut'' |Sara Campbell |- |2009 |''[[Moʻjizakor ayol (film, 2009)|Wonder Woman]]'' |Queen Hippolyta (voice) |- |2009 |''Amelia'' |Dorothy Binney |- |2010 |''Father of Invention'' |Lorraine King |- |2011 |''Red Riding Hood'' |Suzette |- |2012 |''The Magic of Belle Isle'' |Charlotte OʻNeil |- |2013 |''The Last Keepers'' |Abigail Carver |- |2013 |''The Hot Flashes'' |Clementine Winks |- |2013 |''Crazy Kind of Love'' |Augusta Iris |- |2014 |''All the Wilderness'' |Abigail Charm |- |2015 |''Walter'' |Karen Benjamin |- |2015 |''Dead Rising: Watchtower'' |Maggie |- |2015 |''Burning Bodhi'' |Naomi |- |2015 |''Joy'' |Terry Mangano |- |2016 |''Burn Your Maps'' |Victoria |- |2017 |''Better Watch Out'' |Deandra Lerner |- |2017 |''A Change of Heart'' |Deena |- |2018 |''1985'' |Eileen Lester |- |2018 |''Her Smell'' |Ania Adamcyzk |- |2018 |''Spare Room'' |Nat |- |2020 |''Operation Christmas Drop'' |Congresswoman Angie Bradford |- |2021 |''[[Candyman]]'' |Helen Lyle |- |2022 |''Prey for the Devil'' |Dr. Peters |- |TBA |''Lola James'' |Mona |- |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1984 |''American Playhouse'' |Lou Ellen Purdy |- |1985 |''Mussolini: The Untold Story'' |Claretta Petacci |- |1987 |''Long Gone'' |Dixie Lee Boxx |- |1988 |''Gotham'' |Rachel Carlyle |- |1989 |''Third Degree Burn'' |Anne Scholes |- |1989 |''Moonlighting'' |Annie Charnock |- |1991 |''Victim of Love'' |Carla Simons |- |1991 |''Ironclads'' |Betty Stuart |- |1991 |''Love Kills'' |Rebecca Bishop |- |1992 |''A Murderous Affair: The Carolyn Warmus Story'' |Carolyn Warmus |- |1993 |''Linda'' |Linda Cowley |- |1997 |''The Apocalypse Watch'' |Karin De Vries |- |1998 |''Star Trek: Voyager'' |Kellin |- |1998 |''Frasier'' |Cassandra Stone |- |1999 |''Unsolved Mysteries'' |Co-host |- |2000 |''Children of Fortune'' |Ingrid Bast |- |2001 |''Crossfire Trail'' |Anne Rodney |- |2001 |''Just Ask My Children'' |Brenda Kniffen |- |2001 |''The Practice'' |Marsha Ellison |- |2002 |''[[Adolat Ligasi (TV serial)|Justice League]]'' |Dr. Sarah Corwin (voice) |- |2002-2003 |''American Dreams'' |Rebecca Sandstrom |- |2003 |''Tempted'' |Emma Burke |- |2003 |''Dawsonʼs Creek'' |Maddy Allen |- |2003 |''CSI: Miami'' |Krista Walker |- |2003 |''Spider-Man: The New Animated Series'' |Silver Sable (voice) |- |2003 |''Boomtown'' |Erika Ashland |- |2004 |''Brave New Girl'' |Wanda Lovell |- |2005-2006 |''Justice League Unlimited'' |Veronica Sinclair / Roulette (voice) |- |2005 |''Teen Titans'' |Arella (voice) |- |2006-2007 |''Smith'' |Hope Stevens |- |2009 |''Monk'' |T.K. Jensen |- |2010 |''Scoundrels'' |Cheryl West |- |2011 |''The Event'' |Catherine Lewis |- |2012 |''Hornetʼs Nest'' |Judy Hammer |- |2012 |''Hell on Wheels'' |Mrs. Hannah Durant |- |2013 |''Hatfields & McCoys'' |Eloise McCoy |- |2013 |''The Anna Nicole Story'' |Virgie Arthur |- |2013-2014 |''Witches of East End'' |Penelope Gardiner |- |2015 |''An American Girl: Grace Stirs Up Success'' |Karen Thomas |- |2015 |''Lost Boy'' |Laura Harris |- |2015 |''Law &amp;amp; Order: Special Victims Unit'' |Beth Anne Rollins |- |2016, 2019 |''Elementary'' |Paige Cowan |- |2016 |''American Gothic'' |Madeline Hawthorne |- |2016 |''Pickle and Peanut'' |Jackson (voice) |- |2016-2017 |''Designated Survivor'' |Kimble Hookstraten |- |2017 |''Voltron: Legendary Defender'' |Commander Heera (voice) |- |2018 |''The Truth About the Harry Quebert Affair'' |Tamara Quinn |- |2019 |''Swamp Thing'' |Maria Sunderland<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/11/swamp-thing-virginia-madsen-cast-maria-sunderland-dc-universe-series-1202494336/|sarlavha='Swamp Thing': Virginia Madsen Cast As Maria Sunderland In DC Universe Series|muallif=Petski|ism=Denise|ish=[[Deadline Hollywood]]|sana=November 1, 2018|kirish sanasi=January 12, 2019}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil !Ish !Mukofot !Natija |- | rowspan="3" |1993 | rowspan="3" |''Candyman'' |Avoriaz Fantastic Film Festival Award for Best Actress | {{Gʻolib}}<ref>{{cite web|url=https://www.plansamericains.com/festival-international-du-film-fantastique-d-avoriaz|archive-url=https://archive.today/20210810092057/https://www.plansamericains.com/festival-international-du-film-fantastique-d-avoriaz|url-status=dead|archive-date=2021-08-10|title=Le festival international du film fantastique d'Avoriaz|work=Plans Américains|language=French|access-date=August 10, 2021}}</ref><ref>{{cite web|url=https://ca.notrecinema.com/communaute/v9_detail_festival.php3?lefest=327|archive-url=https://archive.today/20210810092525/https://ca.notrecinema.com/communaute/v9_detail_festival.php3?lefest=327|url-status=dead|archive-date=2021-08-10|title=Festival international du film fantastique d'Avoriaz|work=Notre Cinéma – L'encyclopédie du cinéma|language=French|access-date=August 10, 2021}}</ref> |- |Fangoria Chainsaw Award for Best Actress | {{Gʻolib}}<ref>{{cite web|url=https://www.fangoria.com/original/1993-chainsaw-awards/|title=FANGORIA Chainsaw Awards Flashback: 1993|work=[[Fangoria]]|publisher=Fangoria Publishing, LLC|first=Michael|last=Gingold|date=April 13, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210414124102/https://www.fangoria.com/original/1993-chainsaw-awards/|access-date=August 9, 2021|archive-date=April 14, 2021}}</ref> |- |Saturn Award for Best Actress | {{Gʻolib}}<ref>{{cite web|url=http://theenvelope.latimes.com/extras/lostmind/year/1992/1992sat.htm|title=Past Winners Database: 1992 – 19th Saturn Awards|work=The Envelope ([[Los Angeles Times]])|publisher=[[Tribune Broadcasting]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20061017175755/http://theenvelope.latimes.com/extras/lostmind/year/1992/1992sat.htm|access-date=August 9, 2021|archive-date=October 17, 2006}}</ref> |- | rowspan="25" |2004 | rowspan="25" |''Sideways'' |Boston Society of Film Critics Award for Best Cast | {{Gʻolib}} |- |Chicago Film Critics Association Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Critics' Choice Movie Award for Best Acting Ensemble | {{Gʻolib}} |- |Critics' Choice Movie Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Dallas-Fort Worth Film Critics Association Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Independent Spirit Award for Best Supporting Female | {{Gʻolib}} |- |Iowa Film Critics Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Los Angeles Film Critics Association Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |National Society of Film Critics Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |New York Film Critics Circle Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |New York Film Critics Online Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Phoenix Film Critics Society Award for Best Cast | {{Gʻolib}} |- |San Francisco Film Critics Circle Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Satellite Award for Best Cast — Motion Picture | {{Gʻolib}} |- |Screen Actors Guild Award for Outstanding Performance by a Cast in a Motion Picture | {{Gʻolib}} |- |Seattle Film Critics Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Southeastern Film Critics Association Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Toronto Film Critics Association Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Vancouver Film Critics Circle Award for Best Supporting Actress | {{Gʻolib}} |- |Academy Award for Best Supporting Actress | {{Nom}} |- |Golden Globe Award for Best Supporting Actress — Motion Picture | {{Nom}} |- |Online Film Critics Society Award for Best Supporting Actress | {{Nom}} |- |Satellite Award for Best Supporting Actress — Motion Picture | {{Nom}} |- |Screen Actors Guild Award for Outstanding Performance by a Female Actor in a Supporting Role | {{Nom}} |- |Washington D.C. Area Film Critics Association Award for Best Supporting Actress | {{Nom}} |- | rowspan="2" |2006 | rowspan="2" |''A Prairie Home Companion'' |Broadcast Film Critics Association Award for Best Cast | {{Nom}} |- |Gotham Independent Film Award for Best Ensemble Cast | {{Nom}} |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * {{Rasmiy sayt}} * {{IMDbda kishi}} * {{AllRovi person}} [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1961-yilda tugʻilganlar]] jk96sol89chy1t50zq3375bxslfgcz5 Stiv Rojers (Marvel Cinematic Universe) 0 757804 2725394 2722171 2022-07-30T12:08:52Z 213.230.87.95 wikitext text/x-wiki {{qayta nomlashga|Steve Rogers (Marvel Kinematografiya Koinoti)}} {{Infobox character | color = #AF181F | name = Steve Rogers | franchise = [[Marvel Kinematografiya Koinoti]] | tasvir = Chris Evans SDCC 2010 2.jpg | izoh = [[Chris Evans]] ''Captain America: The First Avenger'' filmi premyerasida (2010) | first = ''[[Captain America: The First Avenger|Captain America:<br /> The First Avenger]]'' (2011) | last = ''[[Avengers: Endgame]]'' (2019) | based_on = {{Based on|[[Kapitan Amerika]]|[[Joe Simon]], [[Jack Kirby]]}} | adapted_by = {{ubl|[[Christopher Markus va Stephen McFeely|Christopher Markus<br />Stephen McFeely]]}} | portrayer = {{ubl|[[Chris Evans (actor)|Chris Evans]]|[[Patrick Gorman (American actor)|Patrick Gorman]] (elderly [[body double]])}} | voice = Chris Evans ([[video oʻyin]])<br>[[Josh Keaton]] (''[[What If...?]])''<ref name="HydraStomper">{{Cite web |last=Jorgensen |first=Tom |date=August 10, 2021 |title=What If...? Season 1, Episode 1 - Review |url=https://www.ign.com/articles/what-if-season-1-episode-1-review |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210810180229/https://www.ign.com/articles/what-if-season-1-episode-1-review |archive-date=August 10, 2021 |access-date=August 10, 2021 |website=IGN}}</ref> | full_name = Steven Grant Rogers | aliases = Kapitan Amerika | occupation = {{Plainlist| * [[Qasoskorlar (komiks)|Qasoskorlar]] lideri * Q.A.L.Q.O.N. agenti * Askar }} | affiliation = {{Plainlist| * Qasoskorlar * Q.A.L.Q.O.N. * S.T.R.I.K.E. * Howling Commandos * [[AQSh armiyasi]] }} | family = Sarah Rogers (onasi) | relatives = | spouse = Peggy Carter<ref>{{cite web |last1=Chitwood |first1=Adam |title=The Russo Brothers Finally Answer Whether Cap Went to a Different Timeline in 'Avengers: Endgame' |url=https://collider.com/avengers-endgame-cap-timeline-explained-russo-brothers-answer/ |website=collider.com |publisher=[[:en:Collider (website)|Collider]] |access-date=April 29, 2021 |date=February 15, 2021}}</ref><ref>{{cite web |last1=Carr |first1=Mary Kate |title=Endgame Director Confirms Captain America Traveled Back to Main Timeline |url=https://screenrant.com/avengers-endgame-captain-america-joe-russo-timeline-confirmation/ |website=screenrant.com |publisher=[[:en:Screen Rant]] |access-date=April 29, 2021 |date=February 13, 2021}}</ref> or in the past in the main timeline.<ref name="Always husband">{{Cite web|url=https://www.cbr.com/peggy-carters-husband-in-captain-america-winter-soldier-was-steve-rogers/|title=Peggy Carter's Husband in Captain America: Winter Soldier Was Steve Rogers|date=August 21, 2019|access-date=May 11, 2021|website=[[:en:Comic Book Resources|CBR]]|last=Cardona|first=Ian}}</ref> | nationality = [[amerikalik]] | origin = [[Brooklyn]], [[New York]], AQSh | weapon = {{Plainlist| * Kapitan Amerika qalqoni * [[Mjolnir]]<ref>{{cite web |last1=Jasper |first1=Gavin |title=Avengers: Endgame – The History of Captain America's Climactic Moment |url=https://www.denofgeek.com/comics/avengers-endgame-captain-america-thor-hammer/#:~:text=How%20Can%20Captain%20America%20Lift,matter%20how%20hard%20you%20try. |website=Den of Geek |access-date=April 5, 2021 |date=November 25, 2019}}</ref> * [[Wakanda]] vibraniumidan yasalgan qoʻlqop<ref>{{cite web |last1=Stone |first1=Sam |title=Captain America: Why He Started (and Stopped) Using Wakandan Shields |url=https://www.cbr.com/captain-america-wakandan-shields/ |website=Comic Book Resources |access-date=April 5, 2021 |date=October 20, 2019}}</ref> * Motosikl<ref name="hotcars.com">{{cite web |last1=Cavaciuti |first1=Anne |title=Here Are The Harley-Davidson Motorcycles Driven By Captain America |url=https://www.hotcars.com/captain-america-motorcycle-harley-davidson/ |website=Hot Cars |access-date=April 5, 2021 |date=September 14, 2020}}</ref> * Colt M1911A1<ref>{{cite web |title=Captain America: The First Avenger |url=http://www.imfdb.org/wiki/Captain_America:_The_First_Avenger#:~:text=Handguns-,Colt%20M1911A1,Peggy%20picks%20up%20the%20M1911A1. |website=Internet Movie Firearms Database |access-date=April 5, 2021}}</ref> }} }} '''Steven Grant Rogers''' ({{Talaffuz|Stiven Grant Rojers}}) [[Marvel Kinematografiya Koinoti]] (MKK) [[mediafranshiza]]sidagi [[xayoliy]] [[qahramon]]dir. [[Chris Evans]] tomonidan gavdalantirilgan. [[Marvel Comics]] [[komiks]]laridagi [[Steve Rogers|ayni nomli qahramonga]] asoslangan. Uning [[taxallus]]i — '''Kapitan Amerika''' ({{lang-en|Captain America}}). Filmlarga koʻra, Rogers tanasiga zardob yuborilgan keyin [[II jahon urushi]] erasi superaskariga aylanadi. Baquvvat va oʻta chidamli tanaga sohib boʻladi.<ref>{{cite book |last1=Benjamin |first1=Troy |title=The Wakanda Files: A Technological Exploration of the Avengers and Beyond |date=October 20, 2020 |publisher=Epic Ink Books |isbn=978-0760365441 |url=https://www.barnesandnoble.com/w/the-wakanda-files-troy-benjamin/1131423576 |access-date=April 5, 2021}}</ref><ref>{{cite web |last1=Carpenter |first1=Perry |title=Marvel Confirms the Insane Amount of Calories Captain America Burned In a Day |url=https://www.cheatsheet.com/entertainment/marvel-confirms-the-insane-amount-of-calories-captain-america-burned-in-a-day.html/ |website=cheatsheet.com |access-date=April 5, 2021 |date=November 2, 2020}}</ref> U „[[Hydra]]“ nomli [[Uchinchi reyx|nazi]] tashkilotiga qarshi jang qilganda, [[Arktika]]da muzlab qolib, oradan yetmish yil oʻtib, 21-asrda uygʻonadi. Keyinchalik, Rogers [[Qasoskorlar (komiks)|Qasoskorlar]] jamoasi hamasoschisi va lideriga aylanadi. Jamoa ichida Sokoviya kelishuvlari natijasida yuzaga kelgan ziddiyatlar va [[Thanos]] [[cheksizlik toshlari]] yordamida borliqdagi tirik mavjudotlarning teng yarmini qoʻli bilan [[:en:The Blip|bir chertish]] bilan yoʻq qilganidan keyin Rogers qolgan jamoaga ham yetakchilik qilib, jamoa bilan birgalikda Thanosni magʻlub etadi va yoʻq boʻlib ketgan tirik mavjudotlarning hammasini hayotga keltiradi. Gʻalabadan soʻng, cheksizlik toshlarini oʻz vaqtiga qaytarishda 1940-yillarga qaytib, sevgilisi Peggy Carter bilan birga qoladi va u bilan turmush qurib, hayotini u bilan oʻtkazadi. Keksayib qolgandan soʻng, Rogers vorisi sifatida [[Sam Wilson]]ni tanlaydi va unga qalqonini topshiradi.<ref>{{cite web |last1=Dela Paz |first1=Maggie |title=Marvel Studios Unveils Sam Wilson as Captain America in New Poster |url=https://www.comingsoon.net/tv/news/1171023-marvel-studios-sam-wilson-as-captain-america-new-tfaws-poster |website=comingsoon.net |publisher=[[:en:Mandatory (company)|Coming Soon.net]] |access-date=April 27, 2021 |date=April 26, 2021}}</ref> == Manbalar == {{manbalar}} lsd1ljy2b9c9i6578zs73e0vqu6sbn8 Ilhom Sharipov 0 757857 2726421 2722455 2022-07-31T07:47:07Z Olimidono 66018 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi |ism=Ilhom Sharipov |tavallud_sana={{birth date and age|1968|2|24}} |tavallud_joyi = [[Namangan]], [[Oʻzbekiston SSR]]{{flagicon|SSSR}} |tasvir = Ilhom Sharipov Uzbekistan.jpg |toʻliqism=Ilhom Xalimovich Sharipov |boʻyi=175 sm |pozitsiya=[[Yarimhimoyachi (futbol)|Yarimhimoyachi]] |joriyklub={{flagicon|UZB}} [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] (Samarqand) |klubraqami=Bosh menejer |klublar1={{flagicon|SSSR}} [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] (Samarqand) |klublar2=→{{flagicon|UZB}} [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] |klublar3=→{{flagicon|SSSR}} SKA-RShVSM (Angren) |klublar4={{flagicon|UZB}} [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] |klublar5={{flagicon|UZB}} [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]] |klublar6={{flagicon|UZB}} Samarqand |klublar7={{flagicon|UZB}} Do'stlik |klublar8={{flagicon|Qozogʻiston}} Esil-Bogatyr |klublar9={{flagicon|UZB}} Samarqand-Dinamo |yillar1=1986-1989 |yillar2=1987 |yillar3=1989 |yillar4=1990-1995 |yillar5=1995-1999 |yillar6=1999-2000 |yillar7=2001 |yillar8=2002 |yillar9=2002-2004 |gollar1=20 | isht =101 |gollar2=0 | isht2 =15 |gollar3=0 | isht3 = 14 |gollar4=15 | isht4 = 152 |gollar5=12 | isht5 = 61 |gollar6=5 | isht6 = 31 |gollar7=2 | isht7 = 6 |gollar8=0| isht8 = 11 |gollar9=5 | isht9 = 36 |milliyjamoa1={{flagicon|UZB}}[[Oʻzbekiston Respublikasi|Oʻzbekiston]] |milliyyillar1=1992-2001 |milliygollar1=2 | milliyisht1 = 32 |boshliqyillar1=2006-2011 |boshliqyillar2=2016 |boshliqyillar3=2017 |boshliqyillar4=2018-2020 |boshliqklublar1={{flagicon|UZB}}[[Paxtakor]] murabbiyi |boshliqklublar2={{flagicon|UZB}}[[Dinamo]] (Samarqandi) |boshliqklublar3={{flagicon|UZB}}[[Dinamo]] (Samarqandi) murabbiyi |boshliqklublar4={{flagicon|UZB}}[[Dinamo]] (Samarqandi) bosh menejer |mukofotlar = |ntupdate = |medallar = |pcupdate= }} '''Ilhom Xalimovich Sharipov''' ({{Lang-uz|Илҳом Халимович Шарипов}}; [[1968-yil]][[24-fevral|24-fevral]]) — [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|sovet]] va [[Oʻzbekiston|oʻzbek]] [[Futbol|futbolchisi]], [[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyachi]]. Hozirda murabbiy. == Tarjimai holi == Dastlab o’z faoliyatini [[1986-yil]]da Samarqandning “[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]” jamoasida boshlagan. [[1987-yil]]ning o'rtalarida Toshkentning "[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]" jamoasiga taklif qilingan, biroq oradan ma'lum vaqt o'tib "Dinamo"ga qaytib, [[1989-yil]]gacha “Dinamo”da faoliyatini davom ettirgan. [[1990-yil]]da yana "[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]" jamoasiga o'tadi, klubda [[1995-yil]]gacha faoliyat yuritadi. U maydon markazida Xoren Ovannisyan, [[Mirjalol Qosimov]] va [[Andrey Pyatniskiy|Andrey Pyatnitskiy]] bilan muvaffaqiyatli o’yin namoyeish etib muhlislar olqishiga sazovor bo’lgan. [[1991-yil]]da "[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]" tarkibida to’p surgan vaqtida [[SSSR]] chempionati oliy ligasida o'ynagan. Jamoa o’sha davrda yuqori yaxshi natijalarni qayd etgan. [[SSSR]] parchalanganidan so‘ng, Paxtakor O‘zbekiston chempioni va kubogi sohibi bo‘ldi. Keyin esa, Sharipov navbatdagi guruh almashinuvini amalga oshirib “[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]” klubiga o‘tdi. Namangan klubi tarkibida ham yaxshi natijalarni qayd etdi, uning jamoasi ikkinchi bor [[Oʻzbekiston|O‘zbekiston]] chempioni bo‘ldi. == Osiyo o’yinlari == O’z faoliyati davomida u terma jamoa tarkibida ham to’p surdi. O’zbekiston Milliy terma jamoasi [[1994-yil]]i [[Yaponiya|Yaponiya]]da bo’lib o’tgan Osiyo o’yinlarida munosib natijani qayd etdi. O‘zbekiston terma jamoasi Oltin medalni qo’lga kiritib Osiyo o‘yinlari chempioni bo‘ldi. [[2006-yil]] noyabr oyida Sharipovning futbolda xayrlashuv uchrashuvi bo'lib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://fea1.hc.ru/~vorotab/samarkandinfo-uz/sport/futball.htm|sarlavha=Состоялся прощальный матч чемпиона Азиатских игр 1994 года по футболу Ильхома Шарипова|kirish sanasi=2013-10-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131019173235/http://fea1.hc.ru/~vorotab/samarkandinfo-uz/sport/futball.htm|arxivsana=2013-10-19}}</ref>. U o’yinchi sifatida faoliyatini yakunlagan bo’lsada, lekin futbolni tarak etmadi. „[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]“ klubi tarkibida murabbiy bo’lib faoliyatini davom ettirdi<ref>[http://www.regnum.ru/news/1246364.html „Paxtakor“ otpravilsya na predsezonniy sbor v Tursiyu]</ref>. == Davlat mukofotlari va unvonlari == Uning sport soxasiga aynan futbolni rivojlantirish va targ’ib etishda qo’shgan hissasi hukumat tomonida yuksak baholanib, [[1994-yil]] 5-noyabrda O’zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoniga binoan - Respublikada jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirishdagi xizmatlari, Xirosimada oʻtkazilgan XII Osiyo oʻyinlarida muvaffaqiyatli ishtirok etganliklari uchun O’zbekiston terma jamoasi va murabbiylari [[„Shuhrat“ medali]] bilan taqdirlangan<ref>{{Veb manbasi|url=http://lex.uz/pages/getpage.aspx?lact_id=2362089|sarlavha=О награждении группы спортсменов и тренеров республики|kirish sanasi=2015-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107011801/http://lex.uz/pages/getpage.aspx?lact_id=2362089|arxivsana=2017-11-07}}</ref>. == Yutuqlari == === Oʻyinchi sifatida === '''Buyruq''' * [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston]] chempioni (3): 1992, 1996, 2001 * [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston chempionati]] kumush medali sovrindori (1): 1993-yil * [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston chempionati]] bronza medali sovrindori (1): 1997-yil * O‘zbekiston kubogi sohibi (1): 1993-yil * O‘zbekiston Superkubogi sohibi (1): 1997-yil * Osiyo oʻyinlari chempioni (1): 1994-yil == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{NFT player}} [[Turkum:Navbahor futbolchilari]] [[Turkum:Oʻzbekiston futbolchilari]] [[Turkum:Shuhrat medali sohiblari]] [[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:24-fevralda tugʻilganlar]] [[Turkum:WikiFutbol]] cu5sprb11045jc0tqcse05eifeziqer 2726444 2726421 2022-07-31T08:25:36Z Olimidono 66018 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi |ism=Ilhom Sharipov |tavallud_sana={{birth date and age|1968|2|24}} |tavallud_joyi = [[Namangan]], [[Oʻzbekiston SSR]]{{flagicon|SSSR}} |tasvir = Ilhom Sharipov Uzbekistan.jpg |toʻliqism=Ilhom Xalimovich Sharipov |boʻyi=175 sm |pozitsiya=[[Yarimhimoyachi (futbol)|Yarimhimoyachi]] |boshliqklublar5={{flagicon|UZB}} [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] (Samarqand) |klublar1={{flagicon|SSSR}} [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] (Samarqand) |klublar2=→{{flagicon|UZB}} [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] |klublar3=→{{flagicon|SSSR}} SKA-RShVSM (Angren) |klublar4={{flagicon|UZB}} [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] |klublar5={{flagicon|UZB}} [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]] |klublar6={{flagicon|UZB}} Samarqand |klublar7={{flagicon|UZB}} Do'stlik |klublar8={{flagicon|Qozogʻiston}} Esil-Bogatyr |klublar9={{flagicon|UZB}} Samarqand-Dinamo |yillar1=1986-1989 |yillar2=1987 |yillar3=1989 |yillar4=1990-1995 |yillar5=1995-1999 |yillar6=1999-2000 |yillar7=2001 |yillar8=2002 |yillar9=2002-2004 |gollar1=20 | isht =101 |gollar2=0 | isht2 =15 |gollar3=0 | isht3 = 14 |gollar4=15 | isht4 = 152 |gollar5=12 | isht5 = 61 |gollar6=5 | isht6 = 31 |gollar7=2 | isht7 = 6 |gollar8=0| isht8 = 11 |gollar9=5 | isht9 = 36 |milliyjamoa1={{flagicon|UZB}}[[Oʻzbekiston Respublikasi|Oʻzbekiston]] |milliyyillar1=1992-2001 |milliygollar1=2 | milliyisht1 = 32 |boshliqyillar1=2006-2011 |boshliqyillar2=2016 |boshliqyillar3=2017 |boshliqyillar4=2018-2020 |boshliqklublar1={{flagicon|UZB}}[[Paxtakor]] murabbiyi |boshliqklublar2={{flagicon|UZB}}[[Dinamo]] (Samarqandi) |boshliqklublar3={{flagicon|UZB}}[[Dinamo]] (Samarqandi) murabbiyi |boshliqklublar4={{flagicon|UZB}}[[Dinamo]] (Samarqandi) bosh menejer |mukofotlar = |ntupdate = |medallar = |pcupdate= }} '''Ilhom Xalimovich Sharipov''' ({{Lang-uz|Илҳом Халимович Шарипов}}; [[1968-yil]][[24-fevral|24-fevral]]) — [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|sovet]] va [[Oʻzbekiston|oʻzbek]] [[Futbol|futbolchisi]], [[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyachi]]. Hozirda murabbiy. == Tarjimai holi == Dastlab o’z faoliyatini [[1986-yil]]da Samarqandning “[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]” jamoasida boshlagan. [[1987-yil]]ning o'rtalarida Toshkentning "[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]" jamoasiga taklif qilingan, biroq oradan ma'lum vaqt o'tib "Dinamo"ga qaytib, [[1989-yil]]gacha “Dinamo”da faoliyatini davom ettirgan. [[1990-yil]]da yana "[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]" jamoasiga o'tadi, klubda [[1995-yil]]gacha faoliyat yuritadi. U maydon markazida Xoren Ovannisyan, [[Mirjalol Qosimov]] va [[Andrey Pyatniskiy|Andrey Pyatnitskiy]] bilan muvaffaqiyatli o’yin namoyeish etib muhlislar olqishiga sazovor bo’lgan. [[1991-yil]]da "[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]" tarkibida to’p surgan vaqtida [[SSSR]] chempionati oliy ligasida o'ynagan. Jamoa o’sha davrda yuqori yaxshi natijalarni qayd etgan. [[SSSR]] parchalanganidan so‘ng, Paxtakor O‘zbekiston chempioni va kubogi sohibi bo‘ldi. Keyin esa, Sharipov navbatdagi guruh almashinuvini amalga oshirib “[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]” klubiga o‘tdi. Namangan klubi tarkibida ham yaxshi natijalarni qayd etdi, uning jamoasi ikkinchi bor [[Oʻzbekiston|O‘zbekiston]] chempioni bo‘ldi. == Osiyo o’yinlari == O’z faoliyati davomida u terma jamoa tarkibida ham to’p surdi. O’zbekiston Milliy terma jamoasi [[1994-yil]]i [[Yaponiya|Yaponiya]]da bo’lib o’tgan Osiyo o’yinlarida munosib natijani qayd etdi. O‘zbekiston terma jamoasi Oltin medalni qo’lga kiritib Osiyo o‘yinlari chempioni bo‘ldi. [[2006-yil]] noyabr oyida Sharipovning futbolda xayrlashuv uchrashuvi bo'lib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://fea1.hc.ru/~vorotab/samarkandinfo-uz/sport/futball.htm|sarlavha=Состоялся прощальный матч чемпиона Азиатских игр 1994 года по футболу Ильхома Шарипова|kirish sanasi=2013-10-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131019173235/http://fea1.hc.ru/~vorotab/samarkandinfo-uz/sport/futball.htm|arxivsana=2013-10-19}}</ref>. U o’yinchi sifatida faoliyatini yakunlagan bo’lsada, lekin futbolni tarak etmadi. „[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]“ klubi tarkibida murabbiy bo’lib faoliyatini davom ettirdi<ref>[http://www.regnum.ru/news/1246364.html „Paxtakor“ otpravilsya na predsezonniy sbor v Tursiyu]</ref>. == Davlat mukofotlari va unvonlari == Uning sport soxasiga aynan futbolni rivojlantirish va targ’ib etishda qo’shgan hissasi hukumat tomonida yuksak baholanib, [[1994-yil]] 5-noyabrda O’zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoniga binoan - Respublikada jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirishdagi xizmatlari, Xirosimada oʻtkazilgan XII Osiyo oʻyinlarida muvaffaqiyatli ishtirok etganliklari uchun O’zbekiston terma jamoasi va murabbiylari [[„Shuhrat“ medali]] bilan taqdirlangan<ref>{{Veb manbasi|url=http://lex.uz/pages/getpage.aspx?lact_id=2362089|sarlavha=О награждении группы спортсменов и тренеров республики|kirish sanasi=2015-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107011801/http://lex.uz/pages/getpage.aspx?lact_id=2362089|arxivsana=2017-11-07}}</ref>. == Yutuqlari == === Oʻyinchi sifatida === '''Buyruq''' * [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston]] chempioni (3): 1992, 1996, 2001 * [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston chempionati]] kumush medali sovrindori (1): 1993-yil * [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston chempionati]] bronza medali sovrindori (1): 1997-yil * O‘zbekiston kubogi sohibi (1): 1993-yil * O‘zbekiston Superkubogi sohibi (1): 1997-yil * Osiyo oʻyinlari chempioni (1): 1994-yil == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{NFT player}} [[Turkum:Navbahor futbolchilari]] [[Turkum:Oʻzbekiston futbolchilari]] [[Turkum:Shuhrat medali sohiblari]] [[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:24-fevralda tugʻilganlar]] [[Turkum:WikiFutbol]] awlbmwmb69txm6tiam2p8852hbs0x94 2726453 2726444 2022-07-31T08:28:02Z Olimidono 66018 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi |ism=Ilhom Sharipov |tavallud_sana={{birth date and age|1968|2|24}} |tavallud_joyi = [[Namangan]], [[Oʻzbekiston SSR]]{{flagicon|SSSR}} |tasvir = Ilhom Sharipov Uzbekistan.jpg |toʻliqism=Ilhom Xalimovich Sharipov |boʻyi=175 sm |pozitsiya=[[Yarimhimoyachi (futbol)|Yarimhimoyachi]] |boshliqklublar5={{flagicon|UZB}} [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] (Samarqand) |klublar1={{flagicon|SSSR}} [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] (Samarqand) |klublar2=→{{flagicon|UZB}} [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] |klublar3=→{{flagicon|SSSR}} SKA-RShVSM (Angren) |klublar4={{flagicon|UZB}} [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] |klublar5={{flagicon|UZB}} [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]] |klublar6={{flagicon|UZB}} Samarqand |klublar7={{flagicon|UZB}} Do'stlik |klublar8={{flagicon|Qozogʻiston}} Esil-Bogatyr |klublar9={{flagicon|UZB}} Samarqand-Dinamo |yillar1=1986-1989 |yillar2=1987 |yillar3=1989 |yillar4=1990-1995 |yillar5=1995-1999 |yillar6=1999-2000 |yillar7=2001 |yillar8=2002 |yillar9=2002-2004 |gollar1=20 | isht =101 |gollar2=0 | isht2 =15 |gollar3=0 | isht3 = 14 |gollar4=15 | isht4 = 152 |gollar5=12 | isht5 = 61 |gollar6=5 | isht6 = 31 |gollar7=2 | isht7 = 6 |gollar8=0| isht8 = 11 |gollar9=5 | isht9 = 36 |milliyjamoa1={{flagicon|UZB}}[[Oʻzbekiston Respublikasi|Oʻzbekiston]] |milliyyillar1=1992-2001 |milliygollar1=2 | milliyisht1 = 32 |boshliqyillar1=2006-2011 |boshliqyillar2=2016 |boshliqyillar3=2017 |boshliqyillar4=2018-2020 |boshliqklublar1={{flagicon|UZB}}[[Paxtakor]] murabbiyi |boshliqklublar2={{flagicon|UZB}}[[Dinamo]] (Samarqandi) |boshliqklublar3={{flagicon|UZB}}[[Dinamo]] (Samarqandi) murabbiyi |boshliqklublar4={{flagicon|UZB}}[[Dinamo]] (Samarqandi) bosh menejer |mukofotlar = {{Shuhrat medali}} |ntupdate = |medallar = |pcupdate= }} '''Ilhom Xalimovich Sharipov''' ({{Lang-uz|Илҳом Халимович Шарипов}}; [[1968-yil]][[24-fevral|24-fevral]]) — [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|sovet]] va [[Oʻzbekiston|oʻzbek]] [[Futbol|futbolchisi]], [[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyachi]]. Hozirda murabbiy. == Tarjimai holi == Dastlab o’z faoliyatini [[1986-yil]]da Samarqandning “[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]” jamoasida boshlagan. [[1987-yil]]ning o'rtalarida Toshkentning "[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]" jamoasiga taklif qilingan, biroq oradan ma'lum vaqt o'tib "Dinamo"ga qaytib, [[1989-yil]]gacha “Dinamo”da faoliyatini davom ettirgan. [[1990-yil]]da yana "[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]" jamoasiga o'tadi, klubda [[1995-yil]]gacha faoliyat yuritadi. U maydon markazida Xoren Ovannisyan, [[Mirjalol Qosimov]] va [[Andrey Pyatniskiy|Andrey Pyatnitskiy]] bilan muvaffaqiyatli o’yin namoyeish etib muhlislar olqishiga sazovor bo’lgan. [[1991-yil]]da "[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]" tarkibida to’p surgan vaqtida [[SSSR]] chempionati oliy ligasida o'ynagan. Jamoa o’sha davrda yuqori yaxshi natijalarni qayd etgan. [[SSSR]] parchalanganidan so‘ng, Paxtakor O‘zbekiston chempioni va kubogi sohibi bo‘ldi. Keyin esa, Sharipov navbatdagi guruh almashinuvini amalga oshirib “[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]” klubiga o‘tdi. Namangan klubi tarkibida ham yaxshi natijalarni qayd etdi, uning jamoasi ikkinchi bor [[Oʻzbekiston|O‘zbekiston]] chempioni bo‘ldi. == Osiyo o’yinlari == O’z faoliyati davomida u terma jamoa tarkibida ham to’p surdi. O’zbekiston Milliy terma jamoasi [[1994-yil]]i [[Yaponiya|Yaponiya]]da bo’lib o’tgan Osiyo o’yinlarida munosib natijani qayd etdi. O‘zbekiston terma jamoasi Oltin medalni qo’lga kiritib Osiyo o‘yinlari chempioni bo‘ldi. [[2006-yil]] noyabr oyida Sharipovning futbolda xayrlashuv uchrashuvi bo'lib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://fea1.hc.ru/~vorotab/samarkandinfo-uz/sport/futball.htm|sarlavha=Состоялся прощальный матч чемпиона Азиатских игр 1994 года по футболу Ильхома Шарипова|kirish sanasi=2013-10-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131019173235/http://fea1.hc.ru/~vorotab/samarkandinfo-uz/sport/futball.htm|arxivsana=2013-10-19}}</ref>. U o’yinchi sifatida faoliyatini yakunlagan bo’lsada, lekin futbolni tarak etmadi. „[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]“ klubi tarkibida murabbiy bo’lib faoliyatini davom ettirdi<ref>[http://www.regnum.ru/news/1246364.html „Paxtakor“ otpravilsya na predsezonniy sbor v Tursiyu]</ref>. == Davlat mukofotlari va unvonlari == Uning sport soxasiga aynan futbolni rivojlantirish va targ’ib etishda qo’shgan hissasi hukumat tomonida yuksak baholanib, [[1994-yil]] 5-noyabrda O’zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoniga binoan - Respublikada jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirishdagi xizmatlari, Xirosimada oʻtkazilgan XII Osiyo oʻyinlarida muvaffaqiyatli ishtirok etganliklari uchun O’zbekiston terma jamoasi va murabbiylari [[„Shuhrat“ medali]] bilan taqdirlangan<ref>{{Veb manbasi|url=http://lex.uz/pages/getpage.aspx?lact_id=2362089|sarlavha=О награждении группы спортсменов и тренеров республики|kirish sanasi=2015-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107011801/http://lex.uz/pages/getpage.aspx?lact_id=2362089|arxivsana=2017-11-07}}</ref>. == Yutuqlari == === Oʻyinchi sifatida === '''Buyruq''' * [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston]] chempioni (3): 1992, 1996, 2001 * [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston chempionati]] kumush medali sovrindori (1): 1993-yil * [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston chempionati]] bronza medali sovrindori (1): 1997-yil * O‘zbekiston kubogi sohibi (1): 1993-yil * O‘zbekiston Superkubogi sohibi (1): 1997-yil * Osiyo oʻyinlari chempioni (1): 1994-yil == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{NFT player}} [[Turkum:Navbahor futbolchilari]] [[Turkum:Oʻzbekiston futbolchilari]] [[Turkum:Shuhrat medali sohiblari]] [[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:24-fevralda tugʻilganlar]] [[Turkum:WikiFutbol]] hwgp0t6fmzjuw0d7u98elmd90640bo3 2726503 2726453 2022-07-31T09:01:04Z Olimidono 66018 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi |ism=Ilhom Sharipov |tavallud_sana={{birth date and age|1968|2|24}} |tavallud_joyi = [[Namangan]], [[Oʻzbekiston SSR]]{{flagicon|SSSR}} |tasvir = Ilhom Sharipov Uzbekistan.jpg |toʻliqism=Ilhom Xalimovich Sharipov |boʻyi=175 sm |pozitsiya=[[Yarimhimoyachi (futbol)|Yarimhimoyachi]] |boshliqklublar5={{flagicon|UZB}} [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] (Samarqand) |klublar1={{flagicon|SSSR}} [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] (Samarqand) |klublar2=→{{flagicon|UZB}} [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] |klublar3=→{{flagicon|SSSR}} SKA-RShVSM (Angren) |klublar4={{flagicon|UZB}} [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] |klublar5={{flagicon|UZB}} [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]] |klublar6={{flagicon|UZB}} Samarqand |klublar7={{flagicon|UZB}} Do'stlik |klublar8={{flagicon|Qozogʻiston}} Esil-Bogatyr |klublar9={{flagicon|UZB}} Samarqand-Dinamo |yillar1=1986-1989 |yillar2=1987 |yillar3=1989 |yillar4=1990-1995 |yillar5=1995-1999 |yillar6=1999-2000 |yillar7=2001 |yillar8=2002 |yillar9=2002-2004 |gollar1=20 | isht =101 |gollar2=0 | isht2 =15 |gollar3=0 | isht3 = 14 |gollar4=15 | isht4 = 152 |gollar5=12 | isht5 = 61 |gollar6=5 | isht6 = 31 |gollar7=2 | isht7 = 6 |gollar8=0| isht8 = 11 |gollar9=5 | isht9 = 36 |milliyjamoa1={{flagicon|UZB}}[[Oʻzbekiston Respublikasi|Oʻzbekiston]] |milliyyillar1=1992-2001 |milliygollar1=2 | milliyisht1 = 32 |boshliqyillar=2006-2011 |boshliqyillar2=2016 |boshliqyillar3=2017 |boshliqyillar4=2018-2020 |boshliqklublar={{flagicon|UZB}}[[Paxtakor]] |boshliqlavozim=test |boshliqklublar2={{flagicon|UZB}}[[Dinamo]] (Samarqandi) |boshliqklublar3={{flagicon|UZB}}[[Dinamo]] (Samarqandi) murabbiyi |boshliqklublar4={{flagicon|UZB}}[[Dinamo]] (Samarqandi) bosh menejer |boshliqlavozim2=test |mukofotlar = {{Shuhrat medali}} |ntupdate = |medallar = |pcupdate= }} '''Ilhom Xalimovich Sharipov''' ({{Lang-uz|Илҳом Халимович Шарипов}}; [[1968-yil]][[24-fevral|24-fevral]]) — [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|sovet]] va [[Oʻzbekiston|oʻzbek]] [[Futbol|futbolchisi]], [[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyachi]]. Hozirda murabbiy. == Tarjimai holi == Dastlab o’z faoliyatini [[1986-yil]]da Samarqandning “[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]” jamoasida boshlagan. [[1987-yil]]ning o'rtalarida Toshkentning "[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]" jamoasiga taklif qilingan, biroq oradan ma'lum vaqt o'tib "Dinamo"ga qaytib, [[1989-yil]]gacha “Dinamo”da faoliyatini davom ettirgan. [[1990-yil]]da yana "[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]" jamoasiga o'tadi, klubda [[1995-yil]]gacha faoliyat yuritadi. U maydon markazida Xoren Ovannisyan, [[Mirjalol Qosimov]] va [[Andrey Pyatniskiy|Andrey Pyatnitskiy]] bilan muvaffaqiyatli o’yin namoyeish etib muhlislar olqishiga sazovor bo’lgan. [[1991-yil]]da "[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]" tarkibida to’p surgan vaqtida [[SSSR]] chempionati oliy ligasida o'ynagan. Jamoa o’sha davrda yuqori yaxshi natijalarni qayd etgan. [[SSSR]] parchalanganidan so‘ng, Paxtakor O‘zbekiston chempioni va kubogi sohibi bo‘ldi. Keyin esa, Sharipov navbatdagi guruh almashinuvini amalga oshirib “[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]” klubiga o‘tdi. Namangan klubi tarkibida ham yaxshi natijalarni qayd etdi, uning jamoasi ikkinchi bor [[Oʻzbekiston|O‘zbekiston]] chempioni bo‘ldi. == Osiyo o’yinlari == O’z faoliyati davomida u terma jamoa tarkibida ham to’p surdi. O’zbekiston Milliy terma jamoasi [[1994-yil]]i [[Yaponiya|Yaponiya]]da bo’lib o’tgan Osiyo o’yinlarida munosib natijani qayd etdi. O‘zbekiston terma jamoasi Oltin medalni qo’lga kiritib Osiyo o‘yinlari chempioni bo‘ldi. [[2006-yil]] noyabr oyida Sharipovning futbolda xayrlashuv uchrashuvi bo'lib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://fea1.hc.ru/~vorotab/samarkandinfo-uz/sport/futball.htm|sarlavha=Состоялся прощальный матч чемпиона Азиатских игр 1994 года по футболу Ильхома Шарипова|kirish sanasi=2013-10-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131019173235/http://fea1.hc.ru/~vorotab/samarkandinfo-uz/sport/futball.htm|arxivsana=2013-10-19}}</ref>. U o’yinchi sifatida faoliyatini yakunlagan bo’lsada, lekin futbolni tarak etmadi. „[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]“ klubi tarkibida murabbiy bo’lib faoliyatini davom ettirdi<ref>[http://www.regnum.ru/news/1246364.html „Paxtakor“ otpravilsya na predsezonniy sbor v Tursiyu]</ref>. == Davlat mukofotlari va unvonlari == Uning sport soxasiga aynan futbolni rivojlantirish va targ’ib etishda qo’shgan hissasi hukumat tomonida yuksak baholanib, [[1994-yil]] 5-noyabrda O’zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoniga binoan - Respublikada jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirishdagi xizmatlari, Xirosimada oʻtkazilgan XII Osiyo oʻyinlarida muvaffaqiyatli ishtirok etganliklari uchun O’zbekiston terma jamoasi va murabbiylari [[„Shuhrat“ medali]] bilan taqdirlangan<ref>{{Veb manbasi|url=http://lex.uz/pages/getpage.aspx?lact_id=2362089|sarlavha=О награждении группы спортсменов и тренеров республики|kirish sanasi=2015-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107011801/http://lex.uz/pages/getpage.aspx?lact_id=2362089|arxivsana=2017-11-07}}</ref>. == Yutuqlari == === Oʻyinchi sifatida === '''Buyruq''' * [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston]] chempioni (3): 1992, 1996, 2001 * [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston chempionati]] kumush medali sovrindori (1): 1993-yil * [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|O‘zbekiston chempionati]] bronza medali sovrindori (1): 1997-yil * O‘zbekiston kubogi sohibi (1): 1993-yil * O‘zbekiston Superkubogi sohibi (1): 1997-yil * Osiyo oʻyinlari chempioni (1): 1994-yil == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{NFT player}} [[Turkum:Navbahor futbolchilari]] [[Turkum:Oʻzbekiston futbolchilari]] [[Turkum:Shuhrat medali sohiblari]] [[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:24-fevralda tugʻilganlar]] [[Turkum:WikiFutbol]] old844j0tmn6wvgc7es9dyyibjxat2a Beck Bennett 0 757907 2726335 2722501 2022-07-31T06:28:00Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Beck Bennett|portret=Beck Bennett by Gage Skidmore.jpg|tavsif=Bennett 2017-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=|tavallud sanasi={{birth date and age|1984|10|1}}|tavallud joyi=[[Wilmette]], [[Illinoys]], [[AQSH]]|kasbi={{hlist|Aktyor|qiziqchi|yozuvchi}}|bilimi=[[University of Southern California]] ([[Bachelor of Fine Arts|BFA]])|faoliyat_yillari=2005-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Jessy Hodges]]|August 25, 2018}}|bolalari=1<ref>{{Cite web|url=https://extratv.com/2022/03/11/beck-bennett-and-jessy-hodges-welcome-first-child/|title=Beck Bennett & Jessy Hodges Welcome First Child}}</ref>|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Christopher Beck Bennet''' (1984-yil 1-oktabrda tugʻilgan) — amerikalik aktyor, komediyachi va yozuvchi boʻlib, u sakkiz fasl (2013-2021) davomida ''Saturday Night Live'' dasturida ishtirok etgan. ''SNL'' -da ishlashidan oldin u [[AT&T]] „Bu murakkab emas“ reklama roliklarida ishtirok etdi, u yerda u bolalardan intervyu oldi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Nudd|ism=Tim|url=http://www.adweek.com/news/advertising-branding/how-att-got-kids-make-some-years-best-ads-148605|sarlavha=How AT&T Got Kids to Make Some of the Year's Best Ads|nashriyot=Adweek|sana=April 15, 2013|kirish sanasi=October 16, 2013}}</ref> va Good Neighbor komediya guruhi,<ref>{{Veb manbasi|muallif=Forde|ism=Kevin|url=http://www.cracked.com/blog/the-8-best-internet-sketch-troupes-whose-initials-arent-tam/|sarlavha=The 8 Best Internet Sketch Troupes Whose Initials Aren't TAM|sana=December 15, 2008|nashriyot=Cracked|kirish sanasi=October 16, 2013}}</ref><ref>{{Veb manbasi|muallif=Perkins|ism=Colin|url=https://www.vulture.com/2010/10/sketch-artists-good-neighbor.html|sarlavha=Sketch Artists: Good Neighbor Adds Some Absurdity to Viral Videos|nashriyot=Splitsider|sana=October 5, 2010|kirish sanasi=May 27, 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160604102729/http://splitsider.com/2010/10/sketch-artists-good-neighbor/|arxivsana=June 4, 2016}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.g4tv.com/videos/35689/good-neighbor-sketch-comedy/|sarlavha=Good Neighbor Sketch Comedy|nashriyot=G4|sana=December 19, 2008|kirish sanasi=October 16, 2013|arxivsana=October 6, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171006111930/http://www.g4tv.com/videos/35689/good-neighbor-sketch-comedy/}}</ref> va [[YouTube|YouTubeʼdagi]] ''Theater'' shousi bilan eskiz videolarini tayyorladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=NAqZ-GAVaz0|sarlavha=More Theatre of Life|muallif=beckbennett|sana=January 30, 2011|ish=YouTube|kirish sanasi=June 4, 2017}}</ref>. == Yoshlik == Bennett [[Wilmette|Illinoys shtatining Uilmet]] shahrida ([[Chicago|Chikago]] shahri chekkasi) Sarah va Andy Bennett oilasida tugʻilgan. U Winnetka bolalar teatrida bir nechta spektakllarda ishtirok etgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://childrenstheatrewinnetka.com|sarlavha=Home Page|ish=Children's Theatre of Winnetka}}</ref>. U 2003-yilda Nyu-Trier oʻrta maktabini tamomlagan va u yerda oʻz maktabining „Les Miserables“ filmida Jean Valjean ''rolini'' oʻynagan<ref name="chicagotribune1">{{Yangiliklar manbasi |last=Johnson |first=Steve |date=January 30, 2013 |title=Beck Bennett's calling answered with AT&T ads |work=[[Chicago Tribune]] |url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/ct-xpm-2013-01-30-ct-ent-0131-att-ads-beck-bennett-20130130-story.html |access-date=October 26, 2021}}</ref>. Bennett BFA aktyorlik dasturida USC Dramatik sanʼat maktabida qatnashgan<ref name="chicagotribune1" />. 2003-yilda Bennett ''SNL'' aʼzosi Kyle Mooney va Nick Rutherford bilan birga Commedus Interruptus takomillashtirish/sketch guruhiga qoʻshildi. 2007-yilda, oʻqishni tugatgandan soʻng, Muni, Ruterford va Bennett muharrir/rejissor Dave McCary bilan birgalikda Good Neighbor eskiz guruhini tashkil qilishdi. Guruh komediyachi Lui CK va rejissyor [[Steven Spielberg|Steven Spielbergdan]] maqtovga sazovor boʻldi, u Mooney, Bennett, Rutherford va McCaryga „Aql bovar qilmaydigan ''kechki ovqat''“ nomli „''Hook''“ parodiyasidan qoyil qolganidan soʻng shaxsiy tasdigʻini yubordi. U eskizni maqtab, guruhni kulgili filmlar suratga olishni davom ettirishga undadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Sykes |first=Tom |date=April 9, 2013 |title=Beck Bennett: Meet That Guy in Those Adorable AT&T Commercials |work=The Daily Beast |url=http://www.thedailybeast.com/articles/2013/04/09/beck-bennett-meet-that-guy-in-those-adorable-at-t-commercials.html |access-date=October 16, 2013}}</ref>. 2011-yilda Bennett „''Fresh Perspectives''“ satirik siyosiy tok-shousini yaratdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=McGlynn |first=Katla |date=April 7, 2011 |title='Fresh Perspective' On Libya Offered By Adorable Kids (VIDEO) |work=[[HuffPost]] |url=https://www.huffpost.com/entry/fresh-perspective-libya-kids-video_n_846345 |access-date=November 4, 2019}}</ref><ref>{{Veb manbasi|muallif=Hampton|ism=Adele|url=http://thehill.com/video/campaign/219231-a-7-year-olds-take-on-mitt-romneys-candidacy|sarlavha=A seven-year-old's take on Mitt Romney's candidacy - The Hill's Video|ish=[[The Hill (newspaper)|The Hill]]|sana=March 30, 2012|kirish sanasi=October 16, 2013}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Friar |first=Christine |date=July 1, 2011 |title='Fresh Perspectives' Kids Talk Medicare, Call Paul Ryan A 'Lame Doo Doo' (VIDEO) |work=[[HuffPost]] |url=https://www.huffpost.com/entry/fresh-perspective-kids-talk-medicare_n_888735 |access-date=November 4, 2019}}</ref> bu unga [[AT&T]] reklama roliklarini bolalardan intervyu olishga yordam berdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Elliott |first=Stuart |date=July 2, 2013 |title=A Spokesman Finds Fame Interviewing Tiny Experts |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2013/07/03/business/media/a-spokesman-finds-fame-interviewing-tiny-experts.html |access-date=November 4, 2019}}</ref>. == Shaxsiy hayot == 2016-yil 13-may kuni Bennett o‘zining [[Instagram|Instagram’iga]] qiz do‘sti Jessy Hodges bilan tushgan suratini joylashtirdi, uning tagida er-xotin besh yil birga nishonlashayotgani aytilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.instagram.com/p/BFU7ZM3gVOg/|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/s/instagram/BFU7ZM3gVOg|arxivsana=December 26, 2021|sarlavha=Instagram post by @beckbennett • May 13, 2016 at 12:17am UTC|ish=Instagram|kirish sanasi=January 28, 2018}}</ref>. Juftlik 2018-yil 25-avgustda turmush qurishdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 26, 2018 |title=SNL's Beck Bennett Marries Longtime Love Jessy Hodges |work=[[Us Weekly]] |url=https://www.usmagazine.com/celebrity-news/news/saturday-night-lives-beck-bennett-marries-actress-jessy-hodges/ |access-date=August 28, 2018}}</ref>. U ''SNL'' aʼzosi Kyle Mooney bilan Janubiy Kaliforniya universiteti talabalari boʻlganidan beri doʻst boʻlib kelgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=January 23, 2011 |title=Student comedy group grabs attention |work=Daily Trojan |url=https://dailytrojan.com/2011/01/23/student-comedy-group-grabs-attention/ |access-date=January 21, 2018}}</ref>. == Filmografiya == '''<big>Film</big>''' {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2012 |''Kill Me Now'' |Todd |- |2013 |''Beside Still Waters'' |Tom |- |2014 |''Balls Out'' |Dick |- |2015 |''The Party is Over'' |Adam |- | rowspan="4" |2016 |''Zoolander 2'' |Geoff Millie |- |''Dean'' |Trevor |- |''[[Kuyla!|Sing]]'' |Lance (voice) |- |''The Late Bloomer'' |Luke |- |2017 |''Brigsby Bear'' |Detective Bander |- |2018 |''The Unicorn'' |Tyson |- | rowspan="3" |2019 |''Greener Grass'' |Nick |- |''Plus One'' |Matt |- |''[[Jahldor qushlar 2|The Angry Birds Movie 2]]'' |Brad Eagleberger and Hank (voice) |- |2020 |''[[Bill & Ted Face the Music]]'' |Deacon Logan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Dave McNary|sarlavha='Bill & Ted' Sequel Adds New and Returning Cast Members (Exclusive)|url=https://variety.com/2019/film/news/bill-and-ted-sequel-new-returning-cast-members-1203254965/|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|kirish sanasi=June 24, 2021|sana=June 27, 2019}}</ref> |- |2021 |''[[The Mitchells vs. the Machines]]'' |Eric (voice) |- |} '''<big>Televizion</big>''' {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- | rowspan="4" |2013 |''Last Man Standing'' |Police Sergeant (uncredited) |- |''Arrested Development'' |'Straightʼ Straightbait Actor |- |''Axe Cop'' |Father of Boy (voice) |- |''Lucas Bros. Moving Co'' |Repo Man (voice) |- |2013-2021 |''Saturday Night Live'' |Various |- |2015 |''Big Time in Hollywood, FL'' |Ricky |- | rowspan="3" |2017 |''Master of None'' |Helicopter Pilot (voice) |- |''Comrade Detective'' |Nikita Ionescu |- |''Ghosted'' |Bob |- |2017-2021 |''[[Oʻrdaklar sarguzashti (TV serial, 2017)|DuckTales]]'' |Launchpad McQuack (voice) |- | rowspan="3" |2019 |''The Other Two'' |Jeff |- |''Shrill'' |Kevin OʻDonnell/The Awesome |- |''Sunnyside'' |Tripp Henson |- | rowspan="3" |2021 |''Close Enough'' |Luc (voice) |- |''M.O.D.O.K.'' |Austin Van Der Sleet (voice) |- |''[[Simpsonlar|The Simpsons]]'' |Grayson Mathers (voice) |- |2022 |''Hamster &amp;amp; Gretel'' |Hamster (voice) |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|3080722|Beck Bennett}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Amerikalik erkak ovoz aktyorlari]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] n9ztz33c2fvqhc3e93qwqr9jr6qxr3q Carrie-Anne Moss 0 757927 2726334 2722556 2022-07-31T06:27:27Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=|portret=Carrie-Anne Moss May 2016.jpg|tavsif=Moss 2016-yil [[Peabody Award]] da|tavallud sanasi={{Birth date and age|mf=yes|1967|08|21}}|tavallud joyi=[[Burnaby]], [[Britaniya Kolumbiyasi]], [[Kanada]]|turmush oʻrtogʻi={{Marriage|Steven Roy|1999}}|bolalari=3|kasbi=[[aktrisa]]|faoliyat_yillari=1989-hozirgacha}} '''Carrie-Anne Moss''' (1967-yil 21-avgustda tugʻilgan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lee|ism=Alana|sarlavha=Carrie Anne Moss: The Matrix Revolutions interview|sana=November 3, 2003|nashriyot=[[BBC]]|url=https://www.bbc.co.uk/films/2003/11/03/carrie_anne_moss_the_matrix_revolutions_interview.shtml|kirish sanasi=September 3, 2017}}</ref>) — kanadalik aktrisa. Televizordagi dastlabki rollardan soʻng, u „The Matrix“ serialidagi Trinity roli uchun xalqaro shuhrat qozondi (1999-yildan hozirgi kungacha). U „''Memento''“ (2000) filmlarida rol oʻynagan va u „Eng yaxshi yordamchi ayol“ uchun Independent Spirit mukofotiga sazovor boʻlgan, „''Red Planet“'' (2000), „''Chocolat“'' (2000), „''Fido''“ (2006), „''Snow Cake“'' (2006) filmlaridagi rolari bilan mashhur. == Yoshlik == Carrie-Anne Moss Britaniya Kolumbiyasining Burnabi shahrida, Barbara va Melvyn Moss oilasida tugʻilgan. Uning Brooke ismli akasi bor<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.eonline.com/celebrities/profile/index.jsp?uuid=39813244-d75d-4048-af1b-c20f7aae2ae1|sarlavha=Carrie-Anne Moss&nbsp;– Profile|nashriyot=E!|kirish sanasi=2010-08-10|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090210164833/http://www.eonline.com/celebrities/profile/index.jsp?uuid=39813244-d75d-4048-af1b-c20f7aae2ae1|arxivsana=February 10, 2009}}</ref>. 11 yoshida u Vankuverdagi bolalar musiqali teatriga qoʻshildi va keyinroq oʻzining yuqori kursida Magee oʻrta maktab xori bilan Yevropaga gastrol safariga chiqishni boshladi. [[Fayl:Carrie-Anne_Moss_07_TIFF.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Carrie-Anne_Moss_07_TIFF.jpg/170px-Carrie-Anne_Moss_07_TIFF.jpg|thumb| Moss 2007 Toronto xalqaro kinofestivalida]] Moss 2021-yilda suratga ''[[The Matrix Resurrections|olingan „The Matrix Resurrections“ filmida „]]''The Matrix“ film seriyasiga qaytdi, unda Moss Trinity rolini takrorlaydi. Film 2021-yil 22-dekabrda kinoteatrlarda va HBO Max -da chiqdi. Umuman olganda, film tanqidchilar tomonidan turli xil baholarga sazovor boʻldi, ammo Mossning Trinity roli yana maqtovga sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The Matrix Resurrections First Reviews: Packed with Nostalgia but Exciting in New Ways|url=https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-matrix-resurrections-first-reviews/|kirish sanasi=2021-12-23|til=en-US}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sana=2021-12-20|sarlavha="Who am I if not Trinity?" Carrie-Anne Moss on the Making of a Film Icon|url=https://www.gq.com/story/carrie-anne-moss-the-matrix-resurrections|kirish sanasi=2021-12-23|ish=GQ|til=en-US}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sana=2021-12-13|sarlavha=Carrie-Anne Moss Was Blown Away By How Neo & Trinity Return In Matrix 4|url=https://screenrant.com/matrix-4-resurrections-trinity-return-carrie-anne-moss/|kirish sanasi=2021-12-23|ish=ScreenRant|til=en-US}}</ref>. Shuningdek Moss yana bir qator filmlarda rol ijro etgan == Shaxsiy hayot == Moss 1999-yilda amerikalik aktyor Steven Royga turmushga chiqdi va ularning ikki oʻgʻil va bir qiz farzandi bor<ref name="People2003">{{Cite journal|journal=[[People (magazine)|People]]|title=Baby Boom|date=November 17, 2003|volume=60|issue=20|issn=0093-7673|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150926044645/http://www.people.com/people/archive/article/0,,20148623,00.html|archivedate=2015-09-26|url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20148623,00.html|access-date=June 7, 2009}}</ref>. Ular [[Los Anjeles|Los-Anjelesda]] istiqomat qiladilar<ref name="caelle">{{Veb manbasi|url=http://www.ellecanada.com/culture/celebrity/article/elle-interview-carrie-anne-moss|sarlavha=ELLE Interview: Carrie-Anne Moss - Elle Canada|ism=Adam|muallif=Nayman}}</ref>. U Annapurna Living, turmush tarzi brendining asoschisi, ong, meditatsiya va fidoyilik orqali ayollarni kuchaytirishga moʻljallangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Carrie Anne Moss: Annapurna Living|sana=November 11, 2020|url=https://annapurnaliving.com/|kirish sanasi=November 11, 2020}}</ref>. Moss vegetarian<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Trinity From the 'Matrix' Is Vegan (She Took the Red Pill)|sana=October 1, 2019|url=https://www.livekindly.co/matrix-star-carrie-anne-moss-vegan/|kirish sanasi=November 11, 2020}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1994 |''{{Sortname|The|Soft Kill}}'' |Jane Tanner |- |1994 |''Flashfire'' |Meredith Neal |- |1995 |''Terrified'' |Tracy |- |1996 |''Sabotage'' |Louise Castle |- |1997 |''Lethal Tender'' |Melissa Wilkins |- |1997 |''The Secret Life of Algernon'' |Madge Clerisy |- |1999 |''New Blood'' |Leigh |- |1999 |''{{Sortname|The|Matrix}}'' |Trinity |- |2000 |''Chocolat'' |Caroline Clairmont |- |2000 |''Red Planet'' |Kate Bowman |- |2000 |''{{Sortname|The|Crew|The Crew (2000 film)}}'' |Olivia Neal |- |2000 |''Memento'' |Natalie |- |2003 |''{{Sortname|The|Matrix Reloaded}}'' |Trinity |- |2003 |''{{Sortname|The|Animatrix}}'' |Trinity (voice) |- |2003 |''{{Sortname|The|Matrix Revolutions}}'' |Trinity |- |2004 |''Suspect Zero'' |Fran Kulok |- |2005 |''{{Sortname|The|Chumscrubber}}'' |Jerri Falls |- |2005 |''Confessions of an Action Star'' |Herself / Girlfriend in movie |- |2006 |''Fido'' |Helen Robinson |- |2006 |''Snow Cake'' |Maggie |- |2006 |''Mini’s First Time'' |Diane Drogues-Tennan |- |2007 |''Disturbia'' |Julie Brecht |- |2007 |''Normal'' |Catherine |- |2008 |''Fireflies in the Garden'' |Kelly Hanson |- |2009 |''Love Hurts'' |Amanda Bingham |- |2010 |''Unthinkable'' |Helen Brody |- |2012 |''Silent Hill: Revelation'' |Claudia Wolf |- |2012 |''Knife Fight'' |Penelope Nelson |- |2013 |''The Clockwork Girl'' |Admiral Wells (voice) |- |2013 |''Treading Water'' |Psychiatrist |- |2013 |''Compulsion'' |Saffron |- |2014 |''Dragon Nest: Warriors' Dawn'' |Elena (voice) |- |2014 |''Pompeii'' |Aurelia |- |2014 |''Elephant Song'' |Olivia |- |2015 |''Pirateʼs Passage'' |Kerstin Hawkins (voice) |- |2015 |''Unity''<ref>{{Veb manbasi|muallif=Dave McNary|sarlavha=Documentary 'Unity' Set for Aug. 12 Release with 100 Star Narrators|url=https://variety.com/2015/film/news/documentary-unity-set-for-aug-12-release-with-100-star-narrators-1201477200/|nashriyot=[[Variety (magazine)|Variety]]|kirish sanasi=May 1, 2015|sana=April 22, 2015}}</ref> |Narrator |- |2015 |''Frankenstein'' |Elizabeth Frankenstein |- |2016 |''Brain on Fire'' |Rhona Nack |- |2017 |''The Bye Bye Man'' |Detective Shaw |- |2021 |''[[The Matrix Resurrections]]'' |Trinity |- |TBA |''Chocolate Lizards'' |Faye |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1991-1993 |''Dark Justice'' |Tara McDonald |- |1991 |''Street Justice'' |Jennifer |- |1992 |''Forever Knight'' |Monica Howard |- |1992 |''Down the Shore'' |Nancy |- |1993 |''Matrix'' |Liz Teel |- |1993 |''Doorways'' |Laura |- |1993 |''Silk Stalkings'' |Lisa / Lana Bannon |- |1994-1995 |''Models Inc.'' |Carrie Spencer |- |1994 |''[[Baywatch (teleserial)|Baywatch]]'' |Gwen Brown / Mattie Brown |- |1995 |''Nowhere Man'' |Karin Stoltz |- |1996-1997 |''F/X: The Series'' |Lucinda Scott |- |1996 |''Due South'' |Irene Zuko |- |1997 |''Viper'' |Stacy Taylor |- |2007 |''Suspect'' |Lt. Chivers |- |2008 |''Pretty/Handsome'' |Elizabeth Fitzpayne |- |2011 |''Normal'' |Ann Brown |- |2011-2012 |''Chuck'' |Gertrude Verbanski |- |2012-2013 |''Vegas'' |Katherine OʻConnell |- |2014 |''Crossing Lines'' |Amanda Andrews |- |2015-2019 |''Jessica Jones'' |Jeri Hogarth |- |2016 |''Daredevil'' |Jeri Hogarth |- |2016 |''Humans'' |Athena Morrow |- |2016 |''Man Seeking Woman'' |Joan Dillon |- |2017 |''Iron Fist'' |Jeri Hogarth |- |2017 |''The Defenders'' |Jeri Hogarth |- |2019-present |''Wisting'' |Maggie Griffin |- |2019-2020 |''Tell Me a Story'' |Rebecca Pruitt |- |} === Video Oʻyinlar === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Ovozli rol |- |2003 |''Enter the Matrix'' |Trinity |- |2010 |''Mass Effect 2'' | rowspan="3" |Aria TʼLoak |- |2012 |''Mass Effect 3'' |- | rowspan="2" |2021 |''Mass Effect: Legendary Edition'' |- |''The Matrix Awakens'' |Herself / Trinity |- |2022 |''Horizon Forbidden West'' |Tilda |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil !Ish !Mukofot !Natija |- |1997 |''Due South'' |Gemini Award for Best Guest Actress in a Drama | {{Nom}} |- |1999 | rowspan="3" |''[[Matritsa (film)|The Matrix]]'' |Empire Award for Best Newcomer <small>(tied with Damien OʻDonnell)</small> | {{Gʻolib}} |- |1999 |MTV Movie Award for Breakthrough Female Performance | {{Nom}} |- |1999 |Saturn Award for Best Actress | {{Nom}} |- |2000 |''Chocolat'' |Screen Actors Guild Award for Outstanding Performance by a Cast in a Motion Picture | {{Nom}} |- |2000 | rowspan="2" |''Memento'' |Independent Spirit Award for Best Supporting Female | {{Gʻolib}} |- |2000 |Las Vegas Film Critics Society Award for Best Supporting Actress | {{Nom}} |- |2003 |''{{Sortname|The|Matrix Revolutions}}'' |Teen Choice Award for Choice Movie Actress — Drama/Action Adventure | {{Nom}} |- |2006 |''Fido'' |Vancouver Film Critics Circle Award for Best Actress in a Canadian Film | {{Gʻolib}} |- |2006 |''Snow Cake'' |Genie Award for Best Performance by an Actress in a Supporting Role | {{Gʻolib}} |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|5251}} * {{AllRovi person|230666}} * Carrie-Anne Moss at the British Film Institute * Carrie-Anne Moss in the Danish Film Database [[Turkum:Kanadalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1967-yilda tugʻilganlar]] rx9ehnc3rc4iz86qfm7rfn5coq9wu2u Bill Burr 0 757962 2726333 2722663 2022-07-31T06:26:57Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Bill Burr|portret=Bill Burr by Gage Skidmore.jpg|tavsif=Burr 2018-yil iyulda|tugʻilgan paytidagi ismi=William Frederick Burr|tavallud sanasi={{birth date and age|1968|6|10}}|tavallud joyi=[[Canton]], [[Massachusetts]], [[AQSh]]|faoliyat_yillari=1992-hozirgacha|kasbi={{hlist|qiziqchi|aktyor|kinorejissyor|podkaster}}|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Nia Hill<br />|2013}}|bolalari=2|imzo=|sayt={{url|https://billburr.com}}|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''William Frederick Burr''' (1968-yil 10-iyunda tugʻilgan) — amerikalik komediyachi, aktyor, kinorejissyor va podkaster. U bir nechta stend-up komediyalarini chiqardi, ayniqsa, „Why Do I Do This''?“'' (2008), „Let It Go“ (2010), „''You People Are All the Same“'' (2012), „''I’m Sorry You Feel That Way“'' (2014), „''Walk Your Way Out“'' (2017), „Paper Tiger“ (2019) va „Live at Red Rocks“ (2022). U „Paper Tiger“ uchun eng yaxshi komediya albomi nominatsiyasi uchun Grammy mukofotini va „Immoral Compass“ (2021-yildan hozirgi kungacha) qorongʻu komediya seriali uchun qisqa komediya yoki drama serialidagi eng yaxshi aktyor nominatsiyasi uchun Primetime Emmi mukofotini oldi. Burr, shuningdek, [[Netflix]] „''F Is for Family“'' (2015-2021) animatsion sitkomida bosh qahramonni yaratgan, hammualliflik qilgan va ovoz bergan. Uning boshqa taniqli aktyorlik rollari orasida [[AMC]] seriyasidagi ''[[Breaking Bad|"Breaking Bad"]]'' (2011-2013)dagi Patrick Kuby, [[Disney+]] serialidagi ''"The Mandalorian''" filmidagi Migs Meyfeld (2019-yildan hozirgi kungacha) va ''"The King of Staten Island''" filmidagi Rey Bishop (2020) kiradi. U 2007-yildan beri haftada ikki marta ''dushanba kuni ertalab podkastni'' olib boradi va 2012-yilda „All Things Comedy“ tarmogʻiga asos solgan. == Yoshlik == William Frederic Burr<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.podchaser.com/creators/bill-burr-107Zzj88n4|sarlavha=Bill Burr on Podchaser|ish=Podchaser|kirish sanasi=December 6, 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191206095905/https://www.podchaser.com/creators/bill-burr-107Zzj88n4|arxivsana=December 6, 2019}}</ref> 1968-yil 10-iyun kuni Massachusets shtatining Kanton shahrida<ref name="bostonglobe Sullivan">{{Yangiliklar manbasi |last=Sullivan |first=James |date=May 10, 2015 |title=Bill Burr pulls no punches at Wilbur |work=[[The Boston Globe]] |url=https://www.bostonglobe.com/arts/theater-dance/2015/05/10/burr/Sr2ERY6s4H1LOpOmqFynUL/story.html |url-status=live |url-access=subscription |access-date=August 7, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150810190745/https://www.bostonglobe.com/arts/theater-dance/2015/05/10/burr/Sr2ERY6s4H1LOpOmqFynUL/story.html |archive-date=August 10, 2015}}</ref> hamshira Linda Ann va stomatolog Robert Edmund Burr oilasida tugʻilgan. U nemis va irland millatiga mansub. 1987-yilda oʻrta maktabni tugatgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Tupica |first=Rich |date=September 30, 2015 |title=Q&A: Bill Burr and The Art of Stand Up |work=Revue |url=https://revuewm.com/arts/comedy/item/2938-q-a-bill-burr-and-the-art-of-stand-up |url-status=live |access-date=August 11, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180812025929/https://revuewm.com/arts/comedy/item/2938-q-a-bill-burr-and-the-art-of-stand-up |archive-date=August 12, 2018}}</ref> 1993-yilda u [[Boston|Bostondagi]] Emerson kollejida radio [[Bakalavr|boʻyicha bakalavr darajasini oldi]] bu yerda uning professorlaridan biri yozuvchi David Foster Wallace edi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Paranada|ism=Daryl|sana=March 4, 2015|sarlavha=Bill Burr '93 clowns with student crowd|url=http://www.emerson.edu/ela/today/bill-burr-93-clowns-student-crowd|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151121151705/http://www.emerson.edu/ela/today/bill-burr-93-clowns-student-crowd|arxivsana=November 21, 2015|kirish sanasi=August 7, 2015|ish=[[Emerson College]]}}</ref>. U komediyadagi karerasini boshlashdan oldin omborlarda ishlagan va keyinchalik bu ish erkinligidan zavqlanganini aytadi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Bill Burr: Working in the Warehouse|url=http://www.cc.com/jokes/1xxt40/stand-up-bill-burr--bill-burr--working-in-the-warehouse|nashriyot=[[Comedy Central]]|arxivsana=April 6, 2016|arxivurl=https://archive.today/20160406204606/http://www.cc.com/jokes/1xxt40/stand-up-bill-burr--bill-burr--working-in-the-warehouse}}</ref>. [[Fayl:Bill_Burr_Traveling_Virus_Worcester_2006.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Bill_Burr_Traveling_Virus_Worcester_2006.jpg/220px-Bill_Burr_Traveling_Virus_Worcester_2006.jpg|thumb| Burr 2006-yil avgust oyida chiqish qiladi]] == Shaxsiy hayot == Burr 2013-yilda aktrisa va prodyuser Nia Renee Hillga turmushga chiqdi<ref name="scotsman">{{Yangiliklar manbasi |last=Richardson |first=Jay |date=December 2, 2013 |title=Bill Burr: Breaking out of stereotype |work=[[The Scotsman]] |location=Scotland |url=http://www.scotsman.com/what-s-on/theatre-comedy-dance/bill-burr-breaking-out-of-stereotype-1-3216408 |url-status=live |access-date=February 5, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160322073423/http://www.scotsman.com/lifestyle/culture/theatre/bill-burr-breaking-out-of-stereotype-1-3216408 |archive-date=March 22, 2016}}</ref><ref name="Nia Name">{{Citation|title=Nia's Twitter|access-date=February 3, 2017|url=https://twitter.com/niasalterego|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170213233834/https://twitter.com/niasalterego|archivedate=February 13, 2017}}</ref>. Ularning qizi (2017-yil 20-yanvarda tugʻilgan) va oʻgʻli (2020-yilda tugʻilgan) bor<ref>Bill Burr’s Monday Morning Podcast August 6, 2020 at 12:21 seconds from start on Itunes. Uploaded June 8, 2020 https://podcasts.apple.com/us/podcast/monday-morning-podcast-6-8-20/id480486345?i=1000477237461</ref>. Ular [[Los Anjeles|Los-Anjelesda]] istiqomat qilishadi<ref name="Zaino">{{Yangiliklar manbasi |last=Zaino III |first=Nick A. |date=May 7, 2015 |title=Bill Burr makes fearlessness fun |work=[[The Boston Globe]] |url=https://www.bostonglobe.com/arts/theater-dance/2015/05/07/wilbur-burr-will-working-room-times/cohuhk5AkR1AkNg0NaCeMP/story.html |url-status=live |access-date=August 7, 2015 |archive-url=https://archive.today/20160406204646/https://www.bostonglobe.com/arts/theater-dance/2015/05/07/wilbur-burr-will-working-room-times/cohuhk5AkR1AkNg0NaCeMP/story.html |archive-date=April 6, 2016 |quote=Burr traces his work ethic to Canton, where he grew up in a big German-Irish family.}}</ref><ref name="nytimes">{{Yangiliklar manbasi |last=Zinoman |first=Jason |date=November 7, 2013 |title=This Guy's No Puppy Hugger: Bill Burr's Irate Comedy Style |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2013/11/08/arts/bill-burrs-irate-comedy-style.html |url-status=live |access-date=February 26, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170501090757/http://www.nytimes.com/2013/11/08/arts/bill-burrs-irate-comedy-style.html |archive-date=May 1, 2017}}</ref>. Hill baʼzan podkastida mehmon sifatida paydo boʻladi<ref name="about.com">{{Veb manbasi|muallif=Bromley|ism=Patrick|sarlavha=Bill Burr - Biography|url=http://comedians.about.com/od/comediansal/fl/Bill-Burr-Biography.htm|nashriyot=[[about.com]]|kirish sanasi=August 7, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150403121858/http://comedians.about.com/od/comediansal/fl/Bill-Burr-Biography.htm|arxivsana=April 3, 2015}}</ref>. Burr litsenziyaga ega vertolyot uchuvchisi<ref>{{YouTube|zMmZ4HKBQbc|Bill Burr Talks About Being a Helicopter Pilot}}</ref> va barabanchi<ref>{{Veb manbasi|url=https://metalinjection.net/latest-news/comedian-bill-burr-really-loves-the-drumming-in-meshuggah-the-mars-volta|sarlavha=Comedian Bill Burr Really Loves The Drumming In MESHUGGAH & THE MARS VOLTA|sana=October 15, 2017|ish=Metal Injection|kirish sanasi=December 6, 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191206100121/https://metalinjection.net/latest-news/comedian-bill-burr-really-loves-the-drumming-in-meshuggah-the-mars-volta|arxivsana=December 6, 2019}}</ref>. U oʻzining sevimli barabanchilari sifatida [[John Bonham]] va Dave Lombardoni tilga oldi. U [[Heavy metal|ogʻir metal musiqasini]] yaxshi koʻradi<ref>{{Veb manbasi|url=https://metalinjection.net/celebrity-metalheads/bill-burr-being-a-big-fanboy-talking-about-iron-maiden|sarlavha=Here's BILL BURR Being A Big Fanboy Talking About IRON MAIDEN|sana=September 18, 2019|ish=Metal Injection|kirish sanasi=December 6, 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191227234407/https://metalinjection.net/celebrity-metalheads/bill-burr-being-a-big-fanboy-talking-about-iron-maiden|arxivsana=December 27, 2019}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://metalinjection.net/metal-in-the-mainstream/comedian-bill-burr-reviews-final-slayer-show-i-actually-got-chills|sarlavha=Comedian Bill Burr Reviews Final SLAYER Show: "I Actually Got Chills"|sana=December 5, 2019|ish=Metal Injection|kirish sanasi=December 6, 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191206095935/https://metalinjection.net/metal-in-the-mainstream/comedian-bill-burr-reviews-final-slayer-show-i-actually-got-chills|arxivsana=December 6, 2019}}</ref> va [[AC/DC]], [[Iron Maiden]], [[Led Zeppelin]], [[Metallica]], [[Meshuggah]], Ministry, [[Pantera (guruh)|Pantera]] va Slayer kabi guruhlarning muxlisidir<ref>{{Veb manbasi|url=https://metalinjection.net/celebrity-metalheads/bill-burr-being-a-big-fanboy-talking-about-iron-maiden|sarlavha=Here's BILL BURR Being A Big Fanboy Talking About IRON MAIDEN|ism=Robert|muallif=Pasbani|sana=September 18, 2019|ish=Metal Injection}}</ref>. U sigaret chekishni yaxshi koʻrishini muhokama qildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.cigaraficionado.com/article/review-hollywood-smoke-santa-monica-california|sarlavha=Review: Hollywood Smoke, Santa Monica, California|ism=M. Shanken Communications|muallif=Inc|ish=Cigar Aficionado|kirish sanasi=December 6, 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190829174908/https://www.cigaraficionado.com/article/review-hollywood-smoke-santa-monica-california|arxivsana=August 29, 2019}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1996 |''Comics Come Home 2'' |Oʻzi |- |2001 |''Perfect Fit'' |Doorman |- |2002 |''Passionada'' |Blackjack Player |- |2006 |''Thirteen or Bust'' |Oʻzi |- | rowspan="2" |2007 |''Twisted Fortune'' | - |- |''Playing Chicken'' |Tim |- |2008 |''Purgatory'' |Oʻzi |- |2009 |''The Burr Effect'' |Oʻzi |- | rowspan="2" |2010 |''Date Night'' |Detective Walsh |- |''Date Night: Disaster Dates'' |Oʻzi |- | rowspan="2" |2011 |''Cheat'' |Billy |- |''Give It Up for Greg Giraldo'' |Oʻzi |- |2012 |''Stand Up Guys'' |Larry |- |2013 |''The Heat'' |Mark Mullins |- | rowspan="3" |2014 |''Zombeavers'' |Joseph |- |''Walk of Shame'' |Officer Walter |- |''Black or White'' |Rick Reynolds |- | rowspan="2" |2015 |''Daddy’s Home'' |Jerry |- |''Pariah'' |Joe |- | rowspan="2" |2017 |''Daddy’s Home 2'' |Jerry |- |''Gilbert'' |Oʻzi |- |2018 |''The Front Runner'' |Pete Murphy |- | rowspan="2" |2020 |''The King of Staten Island'' |Ray Bishop |- |''The Opening Act'' |Barry |- | rowspan="2" |2021 |''The Guilty'' |Nightclub Caller (voice) |- |''Back Home Again'' |Officer Quill (voice) |- |2022 |''Dog'' |Police Officer |- |TBA |''Old Dads'' |Jack |- |} === Televizion === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Rol |- |1996 |''Townies'' |Ryan Callahan |- |1997-08 |''Late Night with Conan OʻBrien'' |Oʻzi |- |1998 |''Two Guys and a Girl'' |Fitzey |- |2000 |''Showtime at the Apollo'' |Oʻzi |- |2002 |''Law &amp;amp; Order: Criminal Intent'' |Jogger |- | rowspan="2" |2003 |''Comedy Central Presents'' |Oʻzi |- |''I Love the '80s Strikes Back'' |Oʻzi |- |2003-05 |''Last Call with Carson Daly'' |Oʻzi |- | rowspan="2" |2004 |''Chappelleʼs Show'' |Various Characters |- |''Shorties Watchinʼ Shorties'' |Oʻzi |- |2004-10 |''Just for Laughs'' |Oʻzi |- | rowspan="2" |2005 |''Weekends at the D.L.'' |Oʻzi |- |''One Night Stand'' |Oʻzi |- | rowspan="2" |2006 |''Jamie Foxx Presents Laffapalooza'' |Oʻzi |- |''Live at Gotham'' |Oʻzi |- |2008 |''Down and Dirty with Jim Norton'' |Oʻzi |- | rowspan="2" |2009 |''The Tonight Show with Conan OʻBrien'' |Oʻzi |- |''Top Story! Weekly'' |Oʻzi |- | rowspan="4" |2011 |''The Green Room with Paul Provenza'' |Oʻzi |- |''Robins'' |Oʻzi |- |''Late Night with Jimmy Fallon'' |Oʻzi |- |''Daveʼs Old Porn'' |Oʻzi |- |2011-13 |''[[Breaking Bad]]'' |Patrick Kuby |- |2013-16 |''New Girl'' |Bobby |- | rowspan="2" |2014 |''Maron'' |Oʻzi |- |''Comedians in Cars Getting Coffee'' |Oʻzi |- |2014-15 |''Kroll Show'' |Detective Smart |- |2015 |''The Jim Gaffigan Show'' |Oʻzi |- |2015-21 |''F Is for Family'' |Frank Murphy |- |2016 |''[[Simpsonlar|The Simpsons]]'' |Boston Football Fan (voice) |- | rowspan="2" |2018 |''Crashing'' |Oʻzi |- |''I Love You, America with Sarah Silverman'' |Oʻzi |- |2019-20 |''The Mandalorian'' |Migs Mayfeld |- | rowspan="3" |2020 |''Puppy Dog Pals'' |Butch (voice) |- |''Bob Sagetʼs Here for You'' |Oʻzi |- |''Saturday Night Live'' |Oʻzi |- |2020-21 |''Bill Burr Presents: The Ringers'' |Oʻzi |- | rowspan="2" |2021 |''Reservation Dogs'' |Garrett Bobson |- |''Immoral Compass'' |Rick |- |} === Podkast === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Rol |- |2007-hozirgacha |''Monday Morning Podcast'' |Oʻzi |- |2010, 2021 |''Your Mom’s House'' |Oʻzi |} === Video Oʻyinlar === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Rol |- |2008 |''Grand Theft Auto IV'' | rowspan="2" |Jason Michaels (ovoz) |- |2009 |''Grand Theft Auto IV: The Lost and Damned'' |} == Komediya albomlari == {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Eslatmalar ! |- | rowspan="2" |2003 |''Emotionally Unavailable'' |CD chiqarilishi | |- |''Comedy Central Presents'' | rowspan="2" |Yarim soat turish | |- |2005 |''One Night Stand'' | |- |2008 |''Why Do I Do This?'' | | |- |2010 |''Let It Go'' | | |- |2012 |''You People Are All the Same'' |[[Netflix]] maxsus | |- | rowspan="2" |2014 |''Live At Andrew’s House'' |Cheklangan vinil chiqarilishi | |- |''I’m Sorry You Feel That Way'' | rowspan="2" |[[Netflix]] maxsus | |- |2017 |''Walk Your Way Out'' | |- |2019 |''Paper Tiger'' |Netflix maxsus | |- |2021 |''Live From Madison Square Garden'' |Vinil chiqarish | |- |2022 |''Friends Who Kill''<ref name="Netflix 22 June 22">{{Veb manbasi|url=https://www.netflix.com/tudum/articles/bill-burr-new-netflix-special-2022-release-date|sarlavha=Bill Burr is Back with 'Live at Red Rocks'|ish=[[Netflix]]}}</ref> |Netflix maxsus | |- |2022 |''Live at Red Rocks''<ref name="Netflix 22 June 22" /> |Netflix maxsus | |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Quotations related to Bill Burr at Wikiquote * Media related to Bill Burr at Wikimedia Commons * {{Rasmiy sayt|http://www.billburr.com}} * {{IMDbda kishi|122987|Bill Burr}} * {{YouTube|O1xgXJ5_Q34|Bill Burr Saturday Night Live Opening Monologue, October 10, 2020}} [[Turkum:Dinlarni tanqid qilish]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] olsw4l8qtwxqudt7tku7dcuirz9oqi4 Donald Faison 0 757977 2726332 2722704 2022-07-31T06:26:19Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|portret=Donald Faison.jpg|tavsif=Faison 2007-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Donald Adeosun Faison|tavallud sanasi={{birth date and age|1974|6|22}}|tavallud joyi=[[Nyu York]], [[AQSh]]|kasbi={{hlist|Aktyor|qiziqchi}}|faoliyat_yillari=1989-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{ubl|{{marriage|Lisa Askey|2001|2005|end=divorced}}|{{marriage|CaCee Cobb|2012}}}}|bolalari=6|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Donald Adeosun Faison'''<ref name="tvguidebio">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/donald-faison/bio/147741|title=Donald Faison: Biography}}</ref> ({{IPAc-en|ˈ|f|eɪ|z|ɒ|n}}; 1974-yil 22-iyunda tugʻilgan)<ref name="tvguidebio" /> — amerikalik aktyor va komediyachi, [[American Broadcasting Company|ABC]] / [[NBC]] komediyasida doktor Chtistopher Turk roli bilan tanilgan. „''[[Scrubs]]''“ dramasi (2001-2010) va „''Clueless“'' (1995) filmida va keyingi bir xil nomdagi teleserialda Murray rolida yordamchi rol oʻynagan. U shuningdek, [[Sitkom|"]]''The Exes''" (2011-2015) telekompaniyasida Phil Chase rolini ijro etgan. Faison, shuningdek, „''Waiting to Exhale“'' (1995), ''"Remember the Titans"'' (2000), „''Uptown Girls“'' (2003), ''"Something New"'' (2006), „''Next Day Air''“ (2009), „''Skyline''“ (2010) va „''[[Kalla kesar qotillar 2|Kick-Ass 2]]''“ (2013) filmlarida ham rol ijro etgan. == Yoshlik == Faison [[New York (shahar)|Nyu-Yorkdagi]] Garlem shahrida isteʼdod agenti Shirley va qurilish menejeri Donald Faison oilasida tugʻilgan<ref name="enielp">{{Yangiliklar manbasi |date=June 17, 2002 |title=What's Up, Doc? |work=[[People (magazine)|People]] |url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20137321,00.html |access-date=November 25, 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160514082837/http://www.people.com:80/people/archive/article/0,,20137321,00.html |archive-date=May 14, 2016}}</ref>. Uning ota-onasi 1992-yilda ajrashishdi<ref name="enielp" />. U qoʻshiqchi/musiqachi Olamide Faisonning akasi. Uning ikkinchi ismi [[Yoruba tili|Yorubaning]] gʻarbiy Afrika tilidagi „ade“ („toj“ degan maʼnoni anglatadi)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.behindthename.com/name/ade-1|sarlavha=Ade|ish=Behind the Name|kirish sanasi=April 26, 2015}}</ref> va „osun“ („hayot daryosi“ degan maʼnoni anglatadi) soʻzlaridan kelib chiqqan. Uning ota-onasi Garlemdagi Milliy qora teatrda faol ishlagan. U oʻzining eng yaxshi doʻsti, aktyor Dash Mihok bilan Manxettendagi Professional bolalar maktabida oʻqidi<ref name="pse">{{Yangiliklar manbasi |last=Tanber |first=George J. |date=February 22, 2007 |title=Q&A: 'Scrubs' star as pro team owner? |work=[[ESPN]] |url=http://sports.espn.go.com/espn/blackhistory2007/news/story?id=2767393 |access-date=November 25, 2010}}</ref>. == Shaxsiy hayot == [[Fayl:CaCee_Cobb_Donald_Faison_Shankbone_2010_NYC.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/CaCee_Cobb_Donald_Faison_Shankbone_2010_NYC.jpg/220px-CaCee_Cobb_Donald_Faison_Shankbone_2010_NYC.jpg|right|thumb| Faison ikkinchi turmush oʻrtogʻi Cacee Cobb bilan 2010-yilda Tribeca kinofestivalida]] 1997-yilda Faison hamshiralik boʻyicha talaba Lisa Askey bilan uchrashishni boshladi. Ular 2001-yildan 2005-yilgacha turmush qurishgan<ref name="askey people">{{Kitob manbasi|last=Stone|first=Natalie|title=Donald Faison and Ex-Wife Lisa Askey: A Look Back at Their Relationship Before Her Passing|url=http://people.com/celebrity/donald-faison-lisa-askey-relationship/|date=March 2, 2017|accessdate=October 8, 2017}}</ref>. Olti yillik tanishuvdan so‘ng Faison 2012-yil 15-dekabrda ikkinchi turmush oʻrtogʻi CaCee Cobbga uylandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/celebrity/donald-faison-marries-cacee-cobb/|sarlavha=Donald Faison Marries Cacee Cobb|ism=Lesley|muallif=Messer|ish=[[People (magazine)|People]]|sana=December 15, 2012|kirish sanasi=January 5, 2022}}</ref>. Toʻy Faisonning sobiq ''[[Scrubs]]'' yulduzi va eng yaxshi doʻsti [[Zach Braff|Zach Braffning]] uyida boʻlib oʻtdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.usmagazine.com/celebrity-news/news/donald-faison-marries-cacee-cobb-20121512|sarlavha=Donald Faison Marries CaCee Cobb!|ism=Zach|muallif=Johnson|ish=[[Us Weekly]]|sana=December 15, 2012|kirish sanasi=January 31, 2013}}</ref>. Faisonning olti farzandi bor: oʻgʻli Shawn, 1997-yilda tugʻilgan, sobiq sevgilisi Audrey Ince bilan; aka-uka oʻgʻil-qiz egizaklar 1999-yilda tugʻilgan Dade va Kaya va 2001-yilda tugʻilgan oʻgʻli Kobe, birinchi rafiqasi Lisa Askey bilan;<ref name="yahoobio">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/donald-faison/biography.html|sarlavha=Donald Faison- Biography|nashriyot=[[Yahoo!|Yahoo! Movies]]|kirish sanasi=January 31, 2013}}</ref> va ikkinchi xotini Cobb, 2013-yilda tug‘ilgan o‘g‘li Rocco<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.usmagazine.com/celebrity-news/news/cacee-cobb-and-donald-faison-named-their-son-rocco-2013248|sarlavha=CaCee Cobb And Donald Faison Named Their Son Rocco!|ish=[[Us Weekly]]|ism=Stephanie|muallif=Webber|kirish sanasi=August 24, 2013|sana=August 24, 2013}}</ref> va 2015-yilda tug‘ilgan qizi Uaylder<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.usmagazine.com/celebrity-moms/news/cacee-cobb-welcomes-baby-girl-wilder-with-donald-faison-first-photo-2015244/|sarlavha=CaCee Cobb Welcomes Baby Girl Wilder Frances With Donald Faison: First Photo!|ish=[[Us Weekly]]|ism=Stephanie|muallif=Webber|kirish sanasi=June 14, 2015|sana=April 24, 2015}}</ref>. Dade, Kaya va Kobe 2017-yilda onasi Lisa Askey vafot etganidan keyin Donald va CaCee bilan birga yashashdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chestang |first=Raphael |date=March 8, 2017 |title=Donald Faison Spends Time With His Kids Following the Death of Ex-Wife Lisa Askey |work=[[Entertainment Tonight|ET Online]] |url=https://www.etonline.com/news/212485_donald_faison_spends_time_with_his_kids_following_the_death_of_late_ex_wife_lisa_askey |access-date=April 23, 2021}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Rol |- |1992 |''Juice'' |Student |- |1994 |''Sugar Hill'' |Kymie Daniels |- |1995 |''New Jersey Drive'' |'Tiny Dimeʼ |- |1995 |''Clueless'' |Murray Duvall |- |1995 |''Waiting to Exhale'' |Tarik Matthews |- |1996 |''The Quest'' |Robber |- |1997 |''Academy Boyz'' |Glen Lewis |- |1998 |''Butter'' |Khaleed |- |1998 |''Canʼt Hardly Wait'' |Dan |- |1999 |''Trippin''' |June Nelson |- |2000 |''Remember the Titans'' |Petey Jones |- |2001 |''Double Whammy'' |Cletis |- |2001 |''Josie and the Pussycats'' |D.J. |- |2002 |''Big Fat Liar'' |Frank Jackson |- |2003 |''Ravedactyl: Project Evolution'' |Gunner |- |2003 |''Uptown Girls'' |Huey |- |2003 |''Good Boy!'' |Wilson |- |2005 |''Kingʻs Ransom'' |Andre |- |2006 |''Something New'' |Nelson McQueen |- |2006 |''Bachelor Party Vegas'' |Ash |- |2006 |''Homie Spumoni'' |Renato Molina / Leroy |- |2007 |''Venus & Vegas'' |Stu |- |2009 |''Next Day Air'' |Leo |- |2010 |''Skyline'' |Terry |- |2011 |''Stag'' |Ken |- |2012 |''Pitch Perfect'' |Older Acapella Man |- |2013 |''[[Kalla kesar qotillar 2|Kick-Ass 2]]'' |Samuel Keers / Doctor Gravity |- |2013 |''[[Lifetime|A Snow Globe Christmas]]'' |Ted |- |2014 |''Wish I Was Here'' |Anthony |- |2014 |''Letʼs Kill Ward’s Wife'' |Ward |- |2014 |''Wonderland'' |Ted |- |2016 |''The Perfect Match'' |Rick |- |2016 |''Hot Bot'' |Mr. Huffington |- |2017 |''Little Evil'' |Larry |- |2018 |''Game Over, Man!'' |Himself |- |2019 |''The Wave'' |Jeff |- |2020 |''Embattled'' |Mr. Dan Stewart |} === Televizion === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Rol |- |1992 |''Sesame Street'' |Duane |- |1996 |''New York Undercover'' |James |- | rowspan="2" |1996-2000 | rowspan="2" |''Sabrina, the Teenage Witch'' |Justin |- |Dashiell Calzone |- |1996-1999 |''Clueless'' |Murray Duvall |- |1998 |''Sister, Sister'' |Darryl |- |1999 |''Supreme Sanction'' |Marcus |- |2000-2002 |''Felicity'' |Tracy |- |2002-2003 |''Clone High'' |Toots / Various Characters |- |2001-2010 |''[[Scrubs]]'' |Christopher Turk |- |2004-2005 |''Higglytown Heroes'' |Firefighter Hero |- |2005-present |''Robot Chicken'' |Various Characters |- |2006 |''The Playbook'' |Host |- |2007 |''Saturday Night Live'' |Christopher Turk |- |2007 |''Robot Chicken: Star Wars'' |Dr. Cornelius Evazan / Mace Windu |- |2007 |''[[Kim Possible]]'' |Ricky Rotiffle |- |2008 |''The Boondocks'' |Catcher Freeman / Tobias / Wedgie Rudlin |- |2008 |''Robot Chicken: Star Wars Episode II'' |Gary / Darth Maul / Imperial Pilot |- |2009 |''Scrubs: Interns'' |Christopher Turk |- |2009 |''[[American Dad!]]'' |Christopher Turk |- |2009 |''Titan Maximum'' |Martian Fleet Commander |- |2010 |''Fact Checkers Unit'' |Donald |- |2010 |''Cubed'' |Oʻzi |- |2010 |''Robot Chicken: Star Wars Episode III'' |Gary |- |2010 |''The Odds'' |Tyler |- |2011 |''Love Bites'' |Ricky |- |2011-2015 |''The Exes'' |Phil Chase |- |2012 |''Tron: Uprising'' |Bartik |- |2012 |''[[Adventure Time]]'' |Princess Cookie |- |2013 |''Wedding Band'' |Moses |- |2013 |''Who Gets the Last Laugh?'' |Host |- |2013 |''A Snow Globe Christmas'' |Ted |- |2014 |''Hollywood Game Night'' |Oʻzi |- |2014 |''Jim Hensonʼs Creature Shop Challenge'' |Wizard |- |2015 |''Undateable'' |Donald |- |2015-2018 |''Supermansion'' |Quiplash |- |2015-2018 |''Drunk History'' |Joe Louis / [[Mansa Muso|Mansa Musa]] |- |2016 |''Winsanity'' |Host |- |2016 |''House of Lies'' |Donald |- |2017 |''Bill Nye Saves the World'' |Oʻzi |- |2017-2019 |''Ryan Hansen Solves Crimes on Television'' |Oʻzi |- |2017-2018 |''Ray Donovan'' |Antoine AʼShawn Anderson |- |2018 |''Unsolved: The Murders of Tupac and the Notorious B.I.G.'' |Jacques Agnant |- |2018 |''Star Wars Resistance'' |Hype Fazon |- |2019 |''Timeline'' |Principal Anderson |- |2019-2020 |''Emergence'' |Alex Evans |- |2020 |''Star Wars The Clone Wars'' |Tactical Droid |- |2021 |''The L Word: Generation Q'' |Tom Maultsby |- |2022 |''Aliceʼs Wonderland Bakery'' |Harry the March Hare |- |2022 |''[[Legends of Tomorrow]]'' |Booster Gold |- |TBD |''Powerpuff'' |Professor Utonium |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Ijrochi |- |1995 |"Sittinʼ Up in My Room" |Brandy |- |1996 |"Kissinʼ You („Oh, Honey“ Remix)" |Total, Puff Daddy & Notorious B.I.G |- |1999 |"No Doubt" |Imajin |- |1999 |"Flava" |Imajin |- |1999 |"Da Bomb" |DJ Fury and RX Lord |- |2003 |"Chariot" |Gavin DeGraw |- |2008 |"Beat It" |[[Fall Out Boy]] featuring John Mayer |- |2013 |"More Champagne" |DJ Whoo Kid featuring A$AP Ferg, Problem and Wiz Khalifa |- |2015 |"Time Machine"<ref>{{Cite AV media|url=https://www.youtube.com/watch?v=ecL6XCuO3Fw|title=Ingrid Michaelson - "Time Machine" OFFICIAL MUSIC VIDEO|date=February 19, 2015}}</ref> |Ingrid Michaelson |- |} === Video Oʻyinlar === ''Scrubs'' epizodida Faison bajaradigan raqs ''Fortnite'' video oʻyinida namoyish etilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Crucchiola |first=Jordan |date=November 18, 2018 |title=Yes, That Is The Scrubs 'Poison' Dance In Fortnite, and No, Donald Faison Is Not Getting Royalties |work=[[New York (magazine)#Digital expansion and destination sites|Vulture]] |url=https://www.vulture.com/2018/11/fortnite-did-not-pay-donald-faison-for-scrubs-poison-dance.html |access-date=January 24, 2019}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Yil !Mukofot !Turkum !Ish !Natija |- |2002 |6th OFTA Television Awards |Best Actor in a New Comedy Series | rowspan="14" |{{Center|''[[Scrubs (TV series)|Scrubs]]''}} | {{Nom}} |- | rowspan="2" |2004 |6th Teen Choice Awards |Choice TV: Sidekick | {{Nom}} |- |1st BET Comedy Awards | rowspan="2" |Outstanding Supporting Actor in a Comedy Series | {{Gʻolib}} |- | rowspan="4" |2005 |36th NAACP Image Awards | {{Nom}} |- |7th Teen Choice Awards |Choice TV: Sidekick | {{Nom}} |- |9th Prism Awards |Performance in a Comedy Series | {{Nom}} |- |2nd BET Comedy Awards |Outstanding Supporting Actor in a Comedy Series | {{Gʻolib}} |- | rowspan="2" |2006 |37th NAACP Image Awards |Outstanding Actor in a Comedy Series | {{Nom}} |- |8th Teen Choice Awards |Choice TV: Sidekick | {{Nom}} |- | rowspan="2" |2007 |38th NAACP Image Awards |Outstanding Actor in a Comedy Series | {{Nom}} |- |9th Teen Choice Awards |Choice TV: Sidekick | {{Nom}} |- |2008 |39th NAACP Image Awards | rowspan="4" |Outstanding Actor in a Comedy Series | {{Nom}} |- |2009 |40th NAACP Image Awards | {{Nom}} |- |2010 |41st NAACP Image Awards | {{Nom}} |- | rowspan="2" |2013 |44th NAACP Image Awards |{{Center|''[[The Exes]]''}} | {{Nom}} |- |6th L.A. Comedy Film Festival and Screenplay Competition Awards |Best Actor in a Feature Film |{{Center|''Stag''}} | {{Nom}} |} == Manbalar == {{Manbalar|2}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|nm0265668}} [[Turkum:Amerikalik erkak ovoz aktyorlari]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:Afroamerikalik erkak aktyorlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1974-yilda tugʻilganlar]] 9myrhweksqzshlv7buw24ddyw18sg7r Wilmer Valderrama 0 757990 2726328 2722744 2022-07-31T06:23:54Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Wilmer Valderrama|portret=Wilmer Valderrama (7492358912).jpg|tavsif=Valderrama 2012-yil [[VidCon]] da|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilmer Eduardo Valderrama|tavallud sanasi={{Birth date and age|mf=yes|1980|1|30}}<ref>{{cite web|url=https://mobile.twitter.com/WValderrama/status/1090716802106019842 |title=Tweet |website=twitter.com |accessdate=2021-09-03}}</ref>|tavallud joyi=[[Mayami]], [[Florida]], [[AQSh]]|faoliyat_yillari=1998-hozirgacha|bolalari=1|kasbi={{flatlist| *Aktyor *prodyuser}}|fuqaroligi={{AQSh}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilmer Eduardo Valderrama''' ({{IPAc-en|v|ɑː|l|d|ə|ˈ|r|ɑː|m|ə}}; {{IPA-es|baldeˈrama|lang}}; 1980-yil 30-yanvarda tugʻilgan)<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://www.yahoo.com/entertainment/wilmer-valderrama-sweetly-kisses-fianc-215100408.html|nashriyot=Yahoo!|sarlavha=Wilmer Valderrama Sweetly Kisses Fiancée Amanda Pacheco’s Baby Bump On Birthday|kirish sanasi=2022-07-12}}</ref><ref name="cbs">{{Veb manbasi|url=https://www.cbs.com/shows/ncis/cast/215488/|sarlavha=Special Agent Nicholas "Nick" Torres Wilmer Valderrama|nashriyot=CBS|kirish sanasi=2022-07-12}}</ref> — amerikalik aktyor, prodyuser va televizion shaxs. U ''"70-yillar shousi"'' sitkomidagi Fez roli (1998-2006), ''[[Encanto]]'' filmidagi Agustin Madrigal va „''From Dusk till Dawn: The Series“'' (2014-2016) filmidagi Carlos Madrigal rollari bilan tanilgan. U, shuningdek, [[MTV]] ''Yo Momma'' (2006-07) serialining boshlovchisi boʻlgan, ''Handy Manny'' (2006-2013) bolalar shousidagi Manny ovozi va ''[[Grey's Anatomy]]'' hamda ''The Ranchda'' (ikkalasi 2016-yilda) takroriy rollarni ijro etgan. U hozirda maxsus agent Nick Torres rolini oʻynagan ''[[NCIS]]'' filmining asosiy tarkibiga kiradi. Valderrama bundan keyin bir nechta taniqli badiiy filmlarda, jumladan, „''Party Monster''“ (2003), „''Beauty Shop“'' (2005), „''Fast Food Nation“'' (2006), „''Unaccompanied Minors“'' (2006), „''Larry Crowne“'' (2011) va „''The Adderall Diaries“'' (2015) kabi filmlarda rol oʻynagan. U „''Charming“'' (2018) oilaviy animatsion filmida shahzoda Philipp Charming obrazini ijro etgan<ref>{{Veb manbasi|ism=Dyana|muallif=Trejos|url=http://www.latina.com/www.latina.com/entertainment/celebrity/wilmer-valderrama-ncis-charming-interview|sarlavha=Wilmer Valderrama Opens Up About His Role on 'NCIS' & Playing Prince Charming|nashriyot=Latina Media Ventures|sana=July 22, 2016|kirish sanasi=December 30, 2017}}</ref>. Aktyorlik karyerasiga qoʻshimcha ravishda Valderrama USO ning Global elchisi sifatida keng koʻlamli sayohatlar bilan shugʻullanadi,<ref name="usostories">{{Veb manbasi|sarlavha=Meet the USO's Global Ambassadors and Learn Why They Give More Than Thanks|url=https://www.uso.org/stories/3146-meet-the-usos-global-ambassadors-and-learn-why-they-give-more-than-thanks|ish=United Service Organizations|kirish sanasi=22 March 2022|til=en}}</ref><ref name="uso">{{Veb manbasi|sana=2021-02-08|sarlavha=Kellie Pickler, Wilmer Valderrama Named USO Global Ambassadors {{!}} U.S. Veterans Magazine|url=https://usveteransmagazine.com/2021/02/pickler-valderrama-uso-global-ambassadors/|kirish sanasi=2022-02-25|ish=US Veterans and Military Magazine {{!}} A US Veterans News Resource}}</ref> ovoz berish huquqini beruvchi Voto Latino tashkiloti bilan ishlaydi,<ref name="2020council">{{Veb manbasi|sarlavha=Voto Latino Foundation Launches 2020 Impact Council with Chairs Sec. Julían Castro, Rosario Dawson, Selena Gomez, Wilmer Valderrama, Sen. Catherine Cortez Masto, Zoe Saldana, Sec. Alex Padilla and María Teresa Kumar|url=https://votolatino.org/media/press-releases/voto-latino-foundation-launches-2020-impact-council-with-chairs-sec-julian-castro-rosario-dawson-selena-gomez-wilmer-valderrama-sen-catherine-cortez-masto-zoe-saldana-sec-alex-padilla-and-mar/|kirish sanasi=2022-02-25|ish=Voto Latino|til=en}}</ref><ref name="amplifying">{{Veb manbasi|sana=2020-06-22|sarlavha=Diane Guerrero and Wilmer Valderrama are amplifying stories that change hearts and educate minds|url=https://www.hola.com/us/celebrities/20200622fol0ap8bx3/wilmer-valderrama-diane-guerrero-community-charity-change-interview/|kirish sanasi=2022-02-25|ish=HOLA}}</ref> va [[Notijorat tashkiloti|notijorat]] Harness tashkilotiga asos solgan<ref name="zandt">{{Veb manbasi|muallif=Zandt|ism=Deanna|sarlavha=Harness|url=https://popcollab.org/grantee/harness-2/|kirish sanasi=2022-02-25|ish=Pop Culture Collaborative}}</ref>. == Yoshlik == Valderrama 1980-yilda Florida shtatining Mayami shahrida<ref>{{Kitob manbasi|last=Baugh|first=Scott L.|title=Latino American Cinema: An Encyclopedia of Movies, Stars, Concepts, and Trends|date=2012|publisher=ABC-CLIO|isbn=978-0-313-38036-5|page=276|url=https://www.google.com/books/edition/Latino_American_Cinema/i8n24V3bAO8C?hl=en&gbpv=1&dq=wilmer+valderrama+where+was+he+born&pg=PA276&printsec=frontcover|accessdate=22 March 2022|language=en}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|last=Boffone|first=Trevor|title=Latinx Teens: U.S. Popular Culture on the Page, Stage, and Screen|date=26 April 2022|publisher=University of Arizona Press|isbn=978-0-8165-4527-8|url=https://books.google.com/books?id=swZlEAAAQBAJ&dq=wilmer+valderrama+where+was+he+born&pg=PT33|accessdate=22 March 2022|language=en}}</ref> Balbino A. va Sobeida Valderrama oilasida tugʻilgan. Uning otasi [[Venesuellar|venesuelalik]], onasi [[Kolumbiyaliklar|kolumbiyalik]]<ref>{{Veb manbasi|muallif=Comingore|ism=Aly|sana=December 9, 2016|sarlavha=Wilmer Valderrama Wants to Be a Voice for America's Immigrants|url=https://www.vice.com/amp/en_us/article/78beqa/wilmer-valderrama-wants-to-be-a-voice-for-americas-immigrants|ish=[[Vice Media|Vice]]}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Manellis |first=Michele |date=December 14, 2006 |title=Wilmer more than Lindsay's ex |work=[[Herald Sun]] |location=Melbourne, Australia |url=http://www.heraldsun.com.au/entertainment/movies/wilmer-more-than-lindsays-ex/story-e6frf9h6-1111112681135 |access-date=December 30, 2017}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Valderrama 2004-yilda aktrisa Lindsay Lohan<ref>{{Veb manbasi|ism=Jennifer|muallif=Vineyard|url=http://www.mtv.com/news/1493589/lindsay-lohan-talks-70s-wilmer-admits-part-of-her-body-isnt-real/|sarlavha=Lindsay Lohan Talks '70s, Wilmer; Admits Part Of Her Body Isn't Real|nashriyot=MTV|sana=November 9, 2004|kirish sanasi=December 30, 2017}}</ref> va 2010-2016-yillarda [[Demi Lovato]] bilan uchrashgan<ref>{{Veb manbasi|ism=Sonalee|muallif=Singh|url=http://www.ibtimes.com.au/demi-lovato-says-boyfriend-wilmer-valderrama-supported-her-recovery-she-wouldnt-be-alive-without-him/|sarlavha=Demi Lovato Says Boyfriend Wilmer Valderrama 'Supported Her Recovery' And 'She Wouldn't Be Alive Without Him'|ish=International Business Times|sana=March 18, 2015|kirish sanasi=December 30, 2017}}</ref>. U Mandy Moore va Ashlee Simpson bilan ham uchrashgan<ref>{{Veb manbasi|muallif=6/08/18 11:55AM|url=https://jezebel.com/mandy-moore-tells-howard-stern-that-wilmer-valderrama-l-1826667018|sarlavha=Mandy Moore Tells Howard Stern That Wilmer Valderrama Lied About Being Her First Sexual Encounter|nashriyot=Jezebel.com|sana=|kirish sanasi=2021-09-03}}</ref><ref>{{Veb manbasi|muallif=Mark David|url=https://variety.com/2013/dirt/real-estalker/wilmer-valderrama-lists-suburban-party-pad-389/|sarlavha=Wilmer Valderrama Lists Suburban Party Pad|nashriyot=Variety|sana=2013-08-23|kirish sanasi=2021-09-03}}</ref>. 2020-yilning yanvarida Valderrama Amanda Pacheco bilan unashtirilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Verified "It's just us now" 01-01-2020|url=https://www.instagram.com/p/B6zjt0mgbHD/|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/instagram/wilmervalderrama/2212268922453995971|arxivsana=2021-12-23|ish=Instagram|nashriyot=Instagram|kirish sanasi=January 2, 2020}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Wilmer Valderrama Is Engaged to Girlfriend Amanda Pacheco|url=https://www.eonline.com/au/news/1106969/wilmer-valderrama-is-engaged-to-girlfriend-amanda-pacheco|ish=eonline.com|sana=January 2, 2020|nashriyot=eonline|kirish sanasi=January 2, 2020}}</ref>. 2020-yil dekabr oyida Valderrama u va Pacheco birinchi farzandlarini kutayotganliklarini eʼlon qildi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Schnurr|ism=Samantha|sarlavha=Wilmer Valderrama and Fiancée Amanda Pacheco Expecting First Baby|ish=E! Online|sana=2020-12-21|url=https://www.eonline.com/news/1220933/wilmer-valderrama-and-fiancee-amanda-pacheco-expecting-first-baby-together|kirish sanasi=2021-09-03}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.instagram.com/p/CJESfLygbSk/?igshid=1bceofvpqxtss|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/instagram/wilmervalderrama/2469179803505374372_2469179800586118705|arxivsana=2021-12-23|sarlavha=Wilmer Valderrama on Instagram: It's just us 3 now...|nashriyot=Instagram.com|sana=2020-12-21|kirish sanasi=2021-09-03}}</ref>. Ularning qizi 2021-yil 15-fevralda tug‘ilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Wilmer Valderrama on Instagram: Life is an ever evolving journey, and for all those times when our path needs a light.. often angels are sent to show us the way and that we can be more.. straight out of heaven we welcome our first daughter...#ItsJustUs3Now 02/15/2021|url=https://www.instagram.com/p/CLkiw7TAslW/?igshid=1pelcik9khycq|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/instagram/wilmervalderrama/2514287387765557590_2514287383361384980|arxivsana=2021-12-23|sana=February 22, 2021|kirish sanasi=February 25, 2021|ish=Instagram|til=en}}</ref>. Valderrama — avtomobil kollektori. U ''oʻsha 70-yillar shousida'' ishlatilgan 1969-yilgi Oldsmobile Vista Cruiser original modelini saqlab qoldi, shou ishlab chiqarish toʻxtatilishini bilgach, 500 dollarga sotib oldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Baime |first=A. J. |date=May 8, 2021 |title=Wilmer Valderrama Still Has the Station Wagon From 'That '70s Show' |work=Wall Street Journal |url=https://www.wsj.com/articles/wilmer-valderrama-still-has-the-station-wagon-from-that-70s-show-11620482401 |access-date=May 13, 2021 |issn=0099-9660}}</ref>. == Filmografiya == {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#add8e6" |{{Double dagger}} |Ushbu belgi hujjatli filmni bildiradi |} === Film === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" |Nom ! scope="col" |Rol |- |2001 ! scope="row" |''Summer Catch'' |Mickey Dominguez |- |2003 ! scope="row" |''Party Monster'' |DJ Keoki |- |2004 ! scope="row" |''Clifford’s Really Big Movie'' |Rodrigo (voice) |- |2005 ! scope="row" |''Beauty Shop'' |Corky |- | rowspan="4" |2006 ! scope="row" |''The Darwin Awards'' |Documentary Filmmaker |- ! scope="row" |''Fast Food Nation'' |Raul |- ! scope="row" |''Unaccompanied Minors'' |Zach Van Bourke |- ! scope="row" |''[[Kapitan Zoom: Superqahramonlar akademiyasi|Zoom]]'' |Marksman |- | rowspan="2" |2007 ! scope="row" |''El Muerto'' |Diego de la Muerte / El Muerto |- ! scope="row" |''The Condor'' |Tony Valdez |- | rowspan="2" |2008 ! scope="row" |''Columbus Day'' |Max |- ! scope="row" |''Days of Wrath'' |Daniel |- |2010 ! scope="row" |''The Dry Land'' |Raymond Gonzales |- | rowspan="3" |2011 ! scope="row" |''From Prada to Nada'' |Bruno |- ! scope="row" |''Larry Crowne'' |Dell Gordo |- ! scope="row" |''The Brooklyn Brothers Beat the Best'' |Jason |- |2014 ! scope="row" |''School Dance'' |Flaco |- | rowspan="2" |2015 ! scope="row" |''The Girl Is in Trouble'' |Angel |- ! scope="row" |''To Whom It May Concern'' |Sam |- |2016 ! scope="row" |''The Adderall Diaries'' |Josh |- |2017 ! scope="row" style="background:#add8e6;" |''Demi Lovato: Simply Complicated'' |Himself |- |2018 ! scope="row" |''Charming'' |Prince Philippe Charming |- |2019 ! scope="row" |''Trouble'' |Thurman „The Thurminator“ Sanchez |- | rowspan="2" |2020 ! scope="row" |''Blast Beat'' |Ernesto Andres |- ! scope="row" |''[[Olgʻa (film)|Onward]]'' |Gaxton |- |2021 ! scope="row" |''[[Encanto]]'' |Agustín Madrigal |} === Televizion === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1998 ! scope="row" |''Four Corners'' |Antonio |- |1998-2006 ! scope="row" |''That '70s Show'' |Fez |- | rowspan="2" |2002 ! scope="row" |''Grounded for Life'' |Eugenio |- ! scope="row" |''MADtv'' |Punch |- |2003 ! scope="row" |''Punk’d'' |Himself |- |2004 ! scope="row" |''Higglytown Heroes'' |Helicopter Pilot Hero (voice) |- |2005 ! scope="row" |''Robot Chicken'' |Fez (voice) |- |2006-07 ! scope="row" |''Yo Momma'' |Host |- | rowspan="2" |2006 ! scope="row" |''[[The Sopranos]]'' |Oʻzi |- ! scope="row" |''Shorty McShorts' Shorts'' |Nestor |- |2006-12 ! scope="row" |''Handy Manny'' |Manny Garcia (voice) |- |2007 ! scope="row" |''Thatʼs Our Joe'' |Almerià |- | rowspan="2" |2010 ! scope="row" |''Extreme Makeover: Home Edition'' |Oʻzi |- ! scope="row" |''Wizards of Waverly Place'' |Uncle Ernesto |- |2011 ! scope="row" |''[[The Cleveland Show]]'' |Diego (voice) |- |2011-12 ! scope="row" |''Royal Pains'' |Eric Kassabian |- | rowspan="2" |2011 ! scope="row" |''NTSF:SD:SUV::'' |Enrique |- ! scope="row" |''Figgle Chat with Fred Figglehorn'' |Eduardo Fresco |- |2012-13 ! scope="row" |''Suburgatory'' |Yoni |- | rowspan="5" |2012 ! scope="row" |''Awake'' |Detective Efrem Vega |- ! scope="row" |''Special Agent Oso'' |Manny Garcia (voice) |- ! scope="row" |''Are You There, Chelsea?'' |Tommy |- ! scope="row" |''Men at Work'' |Eri Ricaldo |- ! scope="row" |''Minuto Para Ganar'' |Oʻzi |- |2012-13 ! scope="row" |''Raising Hope'' |Ricardo Montes |- |2013 ! scope="row" |''RuPaul’s Drag Race (season 5)'' |Oʻzi |- |2014-16 ! scope="row" |''From Dusk till Dawn: The Series'' |Don Carlos Madrigal |- |2014 ! scope="row" |''Matador'' |Party Guest |- |2015 ! scope="row" |''Minority Report'' |Will Blake |- | rowspan="2" |2016 ! scope="row" |''Lip Sync Battle'' |Oʻzi |- ! scope="row" |''[[Grey's Anatomy]]'' |Kyle Diaz |- |2016-present ! scope="row" |''[[NCIS]]'' |Nicholas „Nick“ Torres |- |2016-17 ! scope="row" |''The Ranch'' |Umberto |- | rowspan="2" |2017 ! scope="row" |''NCIS: New Orleans'' |Nicholas „Nick“ Torres |- ! scope="row" |''The Price Is Right'' |Oʻzi |- |2018 ! scope="row" |''Last Week Tonight with John Oliver'' |Bird |- |2020 ! scope="row" |''Gentefied'' |Rob |- |2022 ! scope="row" |''NCIS: Hawaiʻi'' |Nick Torres |} === Direktor === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom ! class="unsortable" |Notes |- |2010 |''Imagination Movers'' |Epizod: „Mouse Day“ |- |2013 |''Salud'' — SkyBlu feat. Sensato, Reek Rude & Wilmer Valderrama |Musiqali Video |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Ijrochi(lar) !Diretor |- |2006 |"Easy" |Paula DeAnda, Bow Wow |Billie Woodruff |- |2009 |"Tu No Eres Para Mi" |Fanny Lu |Fanny Lu |- |2010 |"Imagínate" |Wisin &amp;amp; Yandel, T-Pain |Jessy Terrero |- |2011 |"Sexy and I Know It" |[[LMFAO (guruh)|LMFAO]] |Mickey Finnegan |- | rowspan="4&quot;" |2014 |"Really Donʼt Care" |[[Demi Lovato]], Cher Lloyd |Ryan Pallotta |- |"L.A. Love (La La)" |[[Fergie]], YG |Rich Lee |- |"Pura Vida" |Don Omar |Jessy Terrero |- |"Nightingale" |Demi Lovato |Black Coffee |- | rowspan="2&quot;" |2017 |"Felices los 4" |Maluma | rowspan="2&quot;" |Jessy Terrero |- |"Felices los 4 (Salsa Version)" |Maluma, [[Marc Anthony]] |- |2020 |"Holy" |[[Justin Bieber]] |Colin Tilley |} == Diskografiya == === Musiqalar === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Albm |- |2011 |"The Way I Fiesta" (feat. Clayton Vice) |{{N/a}} |} === Mehmon chiqishlari === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Boshqa ijrochi(lar) !Albm |- |2013 |Salud |SkyBlu, Sensato, Reek Rude |''Rebel Music'' |} == Musiqa videolar == === Bosh ijrochi sifatida === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Direktor !Albom |- |2011 |"The Way I Fiesta" (feat. Clayton Vice) |Akiva Schaffer |{{N/a}} |} === Taniqli ijrochi sifatida === {| class="wikitable sortable" style="text-align:center;" !Yil ! style="width:300px;" |Nom !Direktor !Albom |- |2013 | align="left" |"Salud"<br /><br /><small>(SkyBlu feat.</small> <small>Sensato, Reek Rude & Wilmer Valderrama)</small> |Himself |Rebel Music |- |2017 |"Felices Los 4" Salsa Version (Maluma Ft. Marc Anthony) | | |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|nm0005519}} [[Turkum:Amerikalik erkak ovoz aktyorlari]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1980-yilda tugʻilganlar]] ix4jzur4w5oaglp1584axpofkc2shcp 2726329 2726328 2022-07-31T06:24:52Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Wilmer Valderrama|portret=Wilmer Valderrama (7492358912).jpg|tavsif=Valderrama 2012-yil [[VidCon]] da|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilmer Eduardo Valderrama|tavallud sanasi={{Birth date and age|mf=yes|1980|1|30}}<ref>{{cite web|url=https://mobile.twitter.com/WValderrama/status/1090716802106019842 |title=Tweet |website=twitter.com |accessdate=2021-09-03}}</ref>|tavallud joyi=[[Mayami]], [[Florida]], [[AQSh]]|faoliyat_yillari=1998-hozirgacha|bolalari=1|kasbi={{flatlist| *Aktyor *prodyuser}}|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Wilmer Eduardo Valderrama''' ({{IPAc-en|v|ɑː|l|d|ə|ˈ|r|ɑː|m|ə}}; {{IPA-es|baldeˈrama|lang}}; 1980-yil 30-yanvarda tugʻilgan)<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://www.yahoo.com/entertainment/wilmer-valderrama-sweetly-kisses-fianc-215100408.html|nashriyot=Yahoo!|sarlavha=Wilmer Valderrama Sweetly Kisses Fiancée Amanda Pacheco’s Baby Bump On Birthday|kirish sanasi=2022-07-12}}</ref><ref name="cbs">{{Veb manbasi|url=https://www.cbs.com/shows/ncis/cast/215488/|sarlavha=Special Agent Nicholas "Nick" Torres Wilmer Valderrama|nashriyot=CBS|kirish sanasi=2022-07-12}}</ref> — amerikalik aktyor, prodyuser va televizion shaxs. U ''"70-yillar shousi"'' sitkomidagi Fez roli (1998-2006), ''[[Encanto]]'' filmidagi Agustin Madrigal va „''From Dusk till Dawn: The Series“'' (2014-2016) filmidagi Carlos Madrigal rollari bilan tanilgan. U, shuningdek, [[MTV]] ''Yo Momma'' (2006-07) serialining boshlovchisi boʻlgan, ''Handy Manny'' (2006-2013) bolalar shousidagi Manny ovozi va ''[[Grey's Anatomy]]'' hamda ''The Ranchda'' (ikkalasi 2016-yilda) takroriy rollarni ijro etgan. U hozirda maxsus agent Nick Torres rolini oʻynagan ''[[NCIS]]'' filmining asosiy tarkibiga kiradi. Valderrama bundan keyin bir nechta taniqli badiiy filmlarda, jumladan, „''Party Monster''“ (2003), „''Beauty Shop“'' (2005), „''Fast Food Nation“'' (2006), „''Unaccompanied Minors“'' (2006), „''Larry Crowne“'' (2011) va „''The Adderall Diaries“'' (2015) kabi filmlarda rol oʻynagan. U „''Charming“'' (2018) oilaviy animatsion filmida shahzoda Philipp Charming obrazini ijro etgan<ref>{{Veb manbasi|ism=Dyana|muallif=Trejos|url=http://www.latina.com/www.latina.com/entertainment/celebrity/wilmer-valderrama-ncis-charming-interview|sarlavha=Wilmer Valderrama Opens Up About His Role on 'NCIS' & Playing Prince Charming|nashriyot=Latina Media Ventures|sana=July 22, 2016|kirish sanasi=December 30, 2017}}</ref>. Aktyorlik karyerasiga qoʻshimcha ravishda Valderrama USO ning Global elchisi sifatida keng koʻlamli sayohatlar bilan shugʻullanadi,<ref name="usostories">{{Veb manbasi|sarlavha=Meet the USO's Global Ambassadors and Learn Why They Give More Than Thanks|url=https://www.uso.org/stories/3146-meet-the-usos-global-ambassadors-and-learn-why-they-give-more-than-thanks|ish=United Service Organizations|kirish sanasi=22 March 2022|til=en}}</ref><ref name="uso">{{Veb manbasi|sana=2021-02-08|sarlavha=Kellie Pickler, Wilmer Valderrama Named USO Global Ambassadors {{!}} U.S. Veterans Magazine|url=https://usveteransmagazine.com/2021/02/pickler-valderrama-uso-global-ambassadors/|kirish sanasi=2022-02-25|ish=US Veterans and Military Magazine {{!}} A US Veterans News Resource}}</ref> ovoz berish huquqini beruvchi Voto Latino tashkiloti bilan ishlaydi,<ref name="2020council">{{Veb manbasi|sarlavha=Voto Latino Foundation Launches 2020 Impact Council with Chairs Sec. Julían Castro, Rosario Dawson, Selena Gomez, Wilmer Valderrama, Sen. Catherine Cortez Masto, Zoe Saldana, Sec. Alex Padilla and María Teresa Kumar|url=https://votolatino.org/media/press-releases/voto-latino-foundation-launches-2020-impact-council-with-chairs-sec-julian-castro-rosario-dawson-selena-gomez-wilmer-valderrama-sen-catherine-cortez-masto-zoe-saldana-sec-alex-padilla-and-mar/|kirish sanasi=2022-02-25|ish=Voto Latino|til=en}}</ref><ref name="amplifying">{{Veb manbasi|sana=2020-06-22|sarlavha=Diane Guerrero and Wilmer Valderrama are amplifying stories that change hearts and educate minds|url=https://www.hola.com/us/celebrities/20200622fol0ap8bx3/wilmer-valderrama-diane-guerrero-community-charity-change-interview/|kirish sanasi=2022-02-25|ish=HOLA}}</ref> va [[Notijorat tashkiloti|notijorat]] Harness tashkilotiga asos solgan<ref name="zandt">{{Veb manbasi|muallif=Zandt|ism=Deanna|sarlavha=Harness|url=https://popcollab.org/grantee/harness-2/|kirish sanasi=2022-02-25|ish=Pop Culture Collaborative}}</ref>. == Yoshlik == Valderrama 1980-yilda Florida shtatining Mayami shahrida<ref>{{Kitob manbasi|last=Baugh|first=Scott L.|title=Latino American Cinema: An Encyclopedia of Movies, Stars, Concepts, and Trends|date=2012|publisher=ABC-CLIO|isbn=978-0-313-38036-5|page=276|url=https://www.google.com/books/edition/Latino_American_Cinema/i8n24V3bAO8C?hl=en&gbpv=1&dq=wilmer+valderrama+where+was+he+born&pg=PA276&printsec=frontcover|accessdate=22 March 2022|language=en}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|last=Boffone|first=Trevor|title=Latinx Teens: U.S. Popular Culture on the Page, Stage, and Screen|date=26 April 2022|publisher=University of Arizona Press|isbn=978-0-8165-4527-8|url=https://books.google.com/books?id=swZlEAAAQBAJ&dq=wilmer+valderrama+where+was+he+born&pg=PT33|accessdate=22 March 2022|language=en}}</ref> Balbino A. va Sobeida Valderrama oilasida tugʻilgan. Uning otasi [[Venesuellar|venesuelalik]], onasi [[Kolumbiyaliklar|kolumbiyalik]]<ref>{{Veb manbasi|muallif=Comingore|ism=Aly|sana=December 9, 2016|sarlavha=Wilmer Valderrama Wants to Be a Voice for America's Immigrants|url=https://www.vice.com/amp/en_us/article/78beqa/wilmer-valderrama-wants-to-be-a-voice-for-americas-immigrants|ish=[[Vice Media|Vice]]}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Manellis |first=Michele |date=December 14, 2006 |title=Wilmer more than Lindsay's ex |work=[[Herald Sun]] |location=Melbourne, Australia |url=http://www.heraldsun.com.au/entertainment/movies/wilmer-more-than-lindsays-ex/story-e6frf9h6-1111112681135 |access-date=December 30, 2017}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Valderrama 2004-yilda aktrisa Lindsay Lohan<ref>{{Veb manbasi|ism=Jennifer|muallif=Vineyard|url=http://www.mtv.com/news/1493589/lindsay-lohan-talks-70s-wilmer-admits-part-of-her-body-isnt-real/|sarlavha=Lindsay Lohan Talks '70s, Wilmer; Admits Part Of Her Body Isn't Real|nashriyot=MTV|sana=November 9, 2004|kirish sanasi=December 30, 2017}}</ref> va 2010-2016-yillarda [[Demi Lovato]] bilan uchrashgan<ref>{{Veb manbasi|ism=Sonalee|muallif=Singh|url=http://www.ibtimes.com.au/demi-lovato-says-boyfriend-wilmer-valderrama-supported-her-recovery-she-wouldnt-be-alive-without-him/|sarlavha=Demi Lovato Says Boyfriend Wilmer Valderrama 'Supported Her Recovery' And 'She Wouldn't Be Alive Without Him'|ish=International Business Times|sana=March 18, 2015|kirish sanasi=December 30, 2017}}</ref>. U Mandy Moore va Ashlee Simpson bilan ham uchrashgan<ref>{{Veb manbasi|muallif=6/08/18 11:55AM|url=https://jezebel.com/mandy-moore-tells-howard-stern-that-wilmer-valderrama-l-1826667018|sarlavha=Mandy Moore Tells Howard Stern That Wilmer Valderrama Lied About Being Her First Sexual Encounter|nashriyot=Jezebel.com|sana=|kirish sanasi=2021-09-03}}</ref><ref>{{Veb manbasi|muallif=Mark David|url=https://variety.com/2013/dirt/real-estalker/wilmer-valderrama-lists-suburban-party-pad-389/|sarlavha=Wilmer Valderrama Lists Suburban Party Pad|nashriyot=Variety|sana=2013-08-23|kirish sanasi=2021-09-03}}</ref>. 2020-yilning yanvarida Valderrama Amanda Pacheco bilan unashtirilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Verified "It's just us now" 01-01-2020|url=https://www.instagram.com/p/B6zjt0mgbHD/|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/instagram/wilmervalderrama/2212268922453995971|arxivsana=2021-12-23|ish=Instagram|nashriyot=Instagram|kirish sanasi=January 2, 2020}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Wilmer Valderrama Is Engaged to Girlfriend Amanda Pacheco|url=https://www.eonline.com/au/news/1106969/wilmer-valderrama-is-engaged-to-girlfriend-amanda-pacheco|ish=eonline.com|sana=January 2, 2020|nashriyot=eonline|kirish sanasi=January 2, 2020}}</ref>. 2020-yil dekabr oyida Valderrama u va Pacheco birinchi farzandlarini kutayotganliklarini eʼlon qildi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Schnurr|ism=Samantha|sarlavha=Wilmer Valderrama and Fiancée Amanda Pacheco Expecting First Baby|ish=E! Online|sana=2020-12-21|url=https://www.eonline.com/news/1220933/wilmer-valderrama-and-fiancee-amanda-pacheco-expecting-first-baby-together|kirish sanasi=2021-09-03}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.instagram.com/p/CJESfLygbSk/?igshid=1bceofvpqxtss|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/instagram/wilmervalderrama/2469179803505374372_2469179800586118705|arxivsana=2021-12-23|sarlavha=Wilmer Valderrama on Instagram: It's just us 3 now...|nashriyot=Instagram.com|sana=2020-12-21|kirish sanasi=2021-09-03}}</ref>. Ularning qizi 2021-yil 15-fevralda tug‘ilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Wilmer Valderrama on Instagram: Life is an ever evolving journey, and for all those times when our path needs a light.. often angels are sent to show us the way and that we can be more.. straight out of heaven we welcome our first daughter...#ItsJustUs3Now 02/15/2021|url=https://www.instagram.com/p/CLkiw7TAslW/?igshid=1pelcik9khycq|arxivurl=https://ghostarchive.org/iarchive/instagram/wilmervalderrama/2514287387765557590_2514287383361384980|arxivsana=2021-12-23|sana=February 22, 2021|kirish sanasi=February 25, 2021|ish=Instagram|til=en}}</ref>. Valderrama — avtomobil kollektori. U ''oʻsha 70-yillar shousida'' ishlatilgan 1969-yilgi Oldsmobile Vista Cruiser original modelini saqlab qoldi, shou ishlab chiqarish toʻxtatilishini bilgach, 500 dollarga sotib oldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Baime |first=A. J. |date=May 8, 2021 |title=Wilmer Valderrama Still Has the Station Wagon From 'That '70s Show' |work=Wall Street Journal |url=https://www.wsj.com/articles/wilmer-valderrama-still-has-the-station-wagon-from-that-70s-show-11620482401 |access-date=May 13, 2021 |issn=0099-9660}}</ref>. == Filmografiya == {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#add8e6" |{{Double dagger}} |Ushbu belgi hujjatli filmni bildiradi |} === Film === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" |Nom ! scope="col" |Rol |- |2001 ! scope="row" |''Summer Catch'' |Mickey Dominguez |- |2003 ! scope="row" |''Party Monster'' |DJ Keoki |- |2004 ! scope="row" |''Clifford’s Really Big Movie'' |Rodrigo (voice) |- |2005 ! scope="row" |''Beauty Shop'' |Corky |- | rowspan="4" |2006 ! scope="row" |''The Darwin Awards'' |Documentary Filmmaker |- ! scope="row" |''Fast Food Nation'' |Raul |- ! scope="row" |''Unaccompanied Minors'' |Zach Van Bourke |- ! scope="row" |''[[Kapitan Zoom: Superqahramonlar akademiyasi|Zoom]]'' |Marksman |- | rowspan="2" |2007 ! scope="row" |''El Muerto'' |Diego de la Muerte / El Muerto |- ! scope="row" |''The Condor'' |Tony Valdez |- | rowspan="2" |2008 ! scope="row" |''Columbus Day'' |Max |- ! scope="row" |''Days of Wrath'' |Daniel |- |2010 ! scope="row" |''The Dry Land'' |Raymond Gonzales |- | rowspan="3" |2011 ! scope="row" |''From Prada to Nada'' |Bruno |- ! scope="row" |''Larry Crowne'' |Dell Gordo |- ! scope="row" |''The Brooklyn Brothers Beat the Best'' |Jason |- |2014 ! scope="row" |''School Dance'' |Flaco |- | rowspan="2" |2015 ! scope="row" |''The Girl Is in Trouble'' |Angel |- ! scope="row" |''To Whom It May Concern'' |Sam |- |2016 ! scope="row" |''The Adderall Diaries'' |Josh |- |2017 ! scope="row" style="background:#add8e6;" |''Demi Lovato: Simply Complicated'' |Himself |- |2018 ! scope="row" |''Charming'' |Prince Philippe Charming |- |2019 ! scope="row" |''Trouble'' |Thurman „The Thurminator“ Sanchez |- | rowspan="2" |2020 ! scope="row" |''Blast Beat'' |Ernesto Andres |- ! scope="row" |''[[Olgʻa (film)|Onward]]'' |Gaxton |- |2021 ! scope="row" |''[[Encanto]]'' |Agustín Madrigal |} === Televizion === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" !Yil !Nom !Rol |- |1998 ! scope="row" |''Four Corners'' |Antonio |- |1998-2006 ! scope="row" |''That '70s Show'' |Fez |- | rowspan="2" |2002 ! scope="row" |''Grounded for Life'' |Eugenio |- ! scope="row" |''MADtv'' |Punch |- |2003 ! scope="row" |''Punk’d'' |Himself |- |2004 ! scope="row" |''Higglytown Heroes'' |Helicopter Pilot Hero (voice) |- |2005 ! scope="row" |''Robot Chicken'' |Fez (voice) |- |2006-07 ! scope="row" |''Yo Momma'' |Host |- | rowspan="2" |2006 ! scope="row" |''[[The Sopranos]]'' |Oʻzi |- ! scope="row" |''Shorty McShorts' Shorts'' |Nestor |- |2006-12 ! scope="row" |''Handy Manny'' |Manny Garcia (voice) |- |2007 ! scope="row" |''Thatʼs Our Joe'' |Almerià |- | rowspan="2" |2010 ! scope="row" |''Extreme Makeover: Home Edition'' |Oʻzi |- ! scope="row" |''Wizards of Waverly Place'' |Uncle Ernesto |- |2011 ! scope="row" |''[[The Cleveland Show]]'' |Diego (voice) |- |2011-12 ! scope="row" |''Royal Pains'' |Eric Kassabian |- | rowspan="2" |2011 ! scope="row" |''NTSF:SD:SUV::'' |Enrique |- ! scope="row" |''Figgle Chat with Fred Figglehorn'' |Eduardo Fresco |- |2012-13 ! scope="row" |''Suburgatory'' |Yoni |- | rowspan="5" |2012 ! scope="row" |''Awake'' |Detective Efrem Vega |- ! scope="row" |''Special Agent Oso'' |Manny Garcia (voice) |- ! scope="row" |''Are You There, Chelsea?'' |Tommy |- ! scope="row" |''Men at Work'' |Eri Ricaldo |- ! scope="row" |''Minuto Para Ganar'' |Oʻzi |- |2012-13 ! scope="row" |''Raising Hope'' |Ricardo Montes |- |2013 ! scope="row" |''RuPaul’s Drag Race (season 5)'' |Oʻzi |- |2014-16 ! scope="row" |''From Dusk till Dawn: The Series'' |Don Carlos Madrigal |- |2014 ! scope="row" |''Matador'' |Party Guest |- |2015 ! scope="row" |''Minority Report'' |Will Blake |- | rowspan="2" |2016 ! scope="row" |''Lip Sync Battle'' |Oʻzi |- ! scope="row" |''[[Grey's Anatomy]]'' |Kyle Diaz |- |2016-present ! scope="row" |''[[NCIS]]'' |Nicholas „Nick“ Torres |- |2016-17 ! scope="row" |''The Ranch'' |Umberto |- | rowspan="2" |2017 ! scope="row" |''NCIS: New Orleans'' |Nicholas „Nick“ Torres |- ! scope="row" |''The Price Is Right'' |Oʻzi |- |2018 ! scope="row" |''Last Week Tonight with John Oliver'' |Bird |- |2020 ! scope="row" |''Gentefied'' |Rob |- |2022 ! scope="row" |''NCIS: Hawaiʻi'' |Nick Torres |} === Direktor === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom ! class="unsortable" |Notes |- |2010 |''Imagination Movers'' |Epizod: „Mouse Day“ |- |2013 |''Salud'' — SkyBlu feat. Sensato, Reek Rude & Wilmer Valderrama |Musiqali Video |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Ijrochi(lar) !Diretor |- |2006 |"Easy" |Paula DeAnda, Bow Wow |Billie Woodruff |- |2009 |"Tu No Eres Para Mi" |Fanny Lu |Fanny Lu |- |2010 |"Imagínate" |Wisin &amp;amp; Yandel, T-Pain |Jessy Terrero |- |2011 |"Sexy and I Know It" |[[LMFAO (guruh)|LMFAO]] |Mickey Finnegan |- | rowspan="4&quot;" |2014 |"Really Donʼt Care" |[[Demi Lovato]], Cher Lloyd |Ryan Pallotta |- |"L.A. Love (La La)" |[[Fergie]], YG |Rich Lee |- |"Pura Vida" |Don Omar |Jessy Terrero |- |"Nightingale" |Demi Lovato |Black Coffee |- | rowspan="2&quot;" |2017 |"Felices los 4" |Maluma | rowspan="2&quot;" |Jessy Terrero |- |"Felices los 4 (Salsa Version)" |Maluma, [[Marc Anthony]] |- |2020 |"Holy" |[[Justin Bieber]] |Colin Tilley |} == Diskografiya == === Musiqalar === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Albm |- |2011 |"The Way I Fiesta" (feat. Clayton Vice) |{{N/a}} |} === Mehmon chiqishlari === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Boshqa ijrochi(lar) !Albm |- |2013 |Salud |SkyBlu, Sensato, Reek Rude |''Rebel Music'' |} == Musiqa videolar == === Bosh ijrochi sifatida === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Direktor !Albom |- |2011 |"The Way I Fiesta" (feat. Clayton Vice) |Akiva Schaffer |{{N/a}} |} === Taniqli ijrochi sifatida === {| class="wikitable sortable" style="text-align:center;" !Yil ! style="width:300px;" |Nom !Direktor !Albom |- |2013 | align="left" |"Salud"<br /><br /><small>(SkyBlu feat.</small> <small>Sensato, Reek Rude & Wilmer Valderrama)</small> |Himself |Rebel Music |- |2017 |"Felices Los 4" Salsa Version (Maluma Ft. Marc Anthony) | | |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|nm0005519}} [[Turkum:Amerikalik erkak ovoz aktyorlari]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1980-yilda tugʻilganlar]] sg4pc6ihgnm9y3vlmjkz0qudhomvo7p Ruud Gullit 0 758113 2726654 2723139 2022-07-31T11:25:58Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki '''Ruud Gullit'''<ref>Soglasno [[Нидерландско-русская практическая транскрипция|prakticheskoy transkripsii]], pravilnim variantom peredachi imeni yavlyaetsya '''Ryud Gyullit'''.</ref> ([[niderl.Ruud Gullit]])-[[Niderlandiya|gollandiyalik]] [[Futbol|futbolchi]] va futbol murabbiyi.1962-yil 1-sentyabrda [[Niderlandiya]]<nowiki/>ning [[Amsterdam]] shaxrida tugʻilgan.Gullit kuchli zarbaga, ajoyib driblinga, maydonni koʻra olish qobiliyatiga ega koʻp qirrali futbolchi edi.U boshi bilan yaxshi oʻynab va himoyada oʻynashni koʻp mashq qildi. IFFHS talqini boʻyicha XX-asrning eng yaxshi futbolchilari orasida 18-oʻrinda.World Soccer jurnali talqini boʻyicha XX-asrning eng yaxshi futbolchilari orasida 29-oʻrinda.Placar talqini boʻyicha futbol tarixidagi eng yaxshi futbolchilar orasida 31-oʻrinda<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/best-x-players-of-y.html#placar100|sarlavha=Placar’s 100 Craques do Século|kirish sanasi=2011-01-19|arxivsana=2015-12-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151231035356/http://www.rsssf.com/miscellaneous/best-x-players-of-y.html#placar100}}</ref>.Planete Foot<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/best-x-players-of-y.html#planete50|sarlavha=Planète Foot’s 50 Meilleurs Joueurs du Monde|kirish sanasi=2011-01-19|arxivsana=2015-12-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151231035356/http://www.rsssf.com/miscellaneous/best-x-players-of-y.html#planete50}}</ref> va Voetbal International <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/best-x-players-of-y.html#vi-rw|sarlavha=Voetbal International’s Wereldsterren|kirish sanasi=2011-01-19|arxivsana=2015-12-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151231035356/http://www.rsssf.com/miscellaneous/best-x-players-of-y.html#vi-rw}}</ref>,shuningdek [[FIFA 100]] ga koʻra futbol tarixidagi eng yaxshi 50 nafar futbolchi roʻyxatiga kiritilgan. == Tarjimai holi == Ruud Gullit (tugʻilgandagi ismi '''Ruud Deal''') [[1962]]-[[1-sentabr|yil 1-sentyabrda]] [[Amsterdam|Amsterdamda]] tugʻilgan.Ruudning ota-onasi [[Surinam|Surinamlik]] muhojir Jorj Gullit va uning xotini Mariya Deal<ref name="father">{{Veb manbasi|url=http://findarticles.com/p/articles/mi_qn4161/is_19990418/ai_n14490931|sarlavha=I fought back from the brink of death but Ruud won't end our bitter (англ.)|nashriyot=Sunday Mirror, 18 апреля 1999}}</ref> edi.Ruudning otasi maktabda iqtisod fanidan dars bergan, qonuniy oilasidan uch farzandi bor edi.Lekin Ruud akasi va singlisi bilan tez-tez uchrashib turardi.Otasi Ruudni onasini doimo moddiy jihatdan taʼminlab turardi.Holbuki Ruudni onasi [[Amsterdam|Amsterdam davlat muzeyi]]<nowiki/>da farrosh boʻlib ishlagan<ref name="timesbig"/>. Gullitning futbolchi sifatida shakllanishida Amsterdamning [[Yordan]] tumanidagi koʻcha futboli muhim rol oʻynadi.Uning birinchi jamoasi „[[Meyerboyz]]“ yoshlar jamoasi boʻlib, unga 1970-yil qoʻshilgan edi.Ruud 10 yoshga toʻlganda oila Yordanda yashagan 6,5 ga 4 metr oʻlchamdagi xonasidan <ref name="timesonline"/> Amsterdamning Aud West tumaniga koʻchib oʻtdi.U yerda Ruud koʻcha futbolini davom ettirdi.Shu koʻcha futbolida u yana bir golland futboli afsonasi Frank Raykard bilan tanishdi.Shu bilan birga, kichkina Ruud terining rangi tufayli tazyiqlarga uchray boshladi:<blockquote> Yoshligingizda jingalak sochli chiroyli bolasiz. Ammo yosh ulgʻaygan sayin, bu teri rangi muammoga aylanadi.12 yoki 13 yoshimda bir doʻstim qatnashgan janjalni tinchitishga harakat qilgandim. Politsiya bizni hibsga oldi. Menda maktab kitoblari bor edi va politsiyachi: „Oh, negr oʻqiyapti.Bu negr hisoblashni ham bilishi mumkin.“ dedi.Uyga borib onamga hammasini aytdim.U tashqariga chiqib ketib oʻsha politsiyachini topdi va unga tanbeh bera boshladi.Onam esa oq tanli bo‘lgani uchun ham politsiyachi hayron bo‘lib, xijolat tortdi.U onasi oq tanli qora tanli bolani haqorat qilishni istamasdi<ref name="timesonline"/>. </blockquote>Gullitning mahalliy DVS jamoasidagi oʻyini [[Gollandiya yoshlar terma jamoasi]] murabbiylarining eʼtiborini tortdi va u erda boʻlajak yulduzlar [[Ervin]] va [[Ronald Kuman]]<nowiki/>lar bilan birga oʻynay boshladi.Aynan DVSda ishlagan vaqtida Ruud otasining familiyasini birinchi marta ishlata boshlagan, chunki onasining familiyasi [[Niderland tili|golland]] tilida haqoratli soʻzga oʻxshardi<ref name="father"/>.Biroq, u rasman onasining familiyasini saqlab qoldi va Ruud Deal deb shartnomalarini imzolashda davom etmoqda. Gullit Gollandiya yoshlar terma jamoasidagi oʻyinlaridan soʻng unga „[[Ayaks]]“ futbol akademiyasidan qoʻngʻiroq qilib, ota-onasi bilan futbolchining jamoaga qabul qilinishi haqida gaplashishni taklif qilishdi. Ammo ota-onasi ishda boʻlganligi uchun Ruud klub vakillariga oʻzlari kelishini taklif qildi, lekin ular oʻzi kelishi kerakligini taʼkidladi<ref name="timesonline">{{Veb manbasi|url=http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/football/article2511616.ece|sarlavha=The Big Interview: Ruud Gullit|kirish sanasi=2011-01-19|arxivsana=2008-07-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080720025502/http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/football/article2511616.ece}}</ref>.Gullit keyinroq shunday deb eslaydi: "Oʻsha kundan boshlab meni „Ayaks“ni yomon koʻradi deyishadi, lekin bunday fikrga hech qachon kelmaganman.Ular meni xohlashdi, lekin men ota-onam bilan ularga borishim kerak ekan.Umrimda bundan ahmoqona gap eshitmaganman<ref name="timesbig"/>. === Klubdagi faoliyati === === "Haarlem" === 1978-yilda Gullit [[Niderlandiya chempionati]]<nowiki/>ning „[[Haarlem]]“ klubi bilan professional shartnoma imzoladi<ref name="footballplayers"/> va tez orada asosiy jamoada debyut qildi.16 yoshida [[Niderlandiya chempionati oliy divizioni]] tarixidagi eng yosh futbolchiga aylandi<ref>Gullit 1998, s.34</ref>."Haarlem"dagi birinchi mavsumida jamoa chempionatda oxirgi oʻrinni egalladi va ikkinchi divizionga tushib ketdi.Keyingi yili „Haarlem“ ikkinchi ligada birinchi oʻrinni egallab, katta ligaga qaytdi va Gullit ikkinchi divizionning eng yaxshi futbolchisi sifatida eʼtirof etildi<ref name="bio35">Gullit 1998, s.35</ref>. 1981/82-yilgi mavsumda Gullit yaxshi formada edi, jamoa chempionatda 4-oʻrinni egalladi va klub tarixida birinchi marta Yevrokuboklar yoʻllanmasini qoʻlga kiritdi.Shu bilan birga,Gullit keyinchalik faoliyatidagi eng yaxshisi deb ataydigan golga mualliflik qildi: „[[Utrext]]“ga qarshi oʻyinda men toʻrt nafar himoyachi va darvozabonni aldab oʻtdim va gol urdim.Bu men uchun unutilmas gol boʻldi<ref name="Glanville3">Glanville 1999, s.3</ref>. „Haarlem“ning murabbiyi [[Angliya|ingliz]] [[Barri Xyuz]] yosh Gullitdan shunchalik hayratda ediki, uni „[[Gollandiyalik Dunkan Edvards]]“ deb atadi<ref name="bio35" />. === "Feyenoord" === [[Fayl:Gullit_tijdens_het_spelen_van_de_volksliederen,_Bestanddeelnr_932-3389.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Gullit_tijdens_het_spelen_van_de_volksliederen%2C_Bestanddeelnr_932-3389.jpg/200px-Gullit_tijdens_het_spelen_van_de_volksliederen%2C_Bestanddeelnr_932-3389.jpg|left|thumb|303x303px|<center> Gullit 1982-yil</center>]] 1982-yilda Gullit 550 ming dollarlik transfer evaziga „[[Feyenoord]]“ga oʻtdi.Oʻsha paytda jamoa tarkibida afsonaviy [[Johan Cruyff|Yoxan Kroyff]] bor boʻlib, u bilan klub chempionlikni ham, [[Niderlandiya kubogi]]<nowiki/>ni ham qoʻlga kiritgan<ref name="footballplayers"/>.Gullitning jamoadagi birinchi mavsumida „Feyenoord“ sovringa erisholmadi, ammo keyingi yili chempionlikni ham, mamlakat kubogini ham qoʻlga kiritdi<ref name="footballplayers" />.1984-yilda Gullit [[Niderlandiyaning eng yaxshi futbolchisi]] deb topildi. „Feyenoord“da Ruud [[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyada]] oʻynadi, „Haarlem“da esa odatda [[libero]]<ref>Glanville 1999, s .1</ref> sifatida oʻynardi. „Feyenoord“da ham Gullit irqiy janjal markazida boʻlgan.Murabbiy [[Teys Libregts]] goʻyoki Gullitni „qora“ deb atagan, garchi Libregts bu voqeani shunchaki laqab sifatida aytganini taʼkidlagan boʻlsada<ref name="glan">Glanville 1999, s.4</ref>. === "PSV" Eyndxoven === 1985-yilda Gullit 600 ming dollar evaziga „[[PSV]]“ klubiga oʻtdi va buning uchun u yana Niderlandiyaning eng yaxshi futbolchisi deb tan olindi.Ruud 1987-yilda klubga Niderlandiya chempionligini qaytarib olishga va uni himoya qilishga yordam berdi<ref name="footballplayers">{{Veb manbasi|url=http://www.footballplayers.ru/players/story_566.html|sarlavha=Поборник «сексуального» футбола|kirish sanasi=2010-12-16|arxivsana=2016-03-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304123300/http://www.footballplayers.ru/players/story_566.html}}</ref>. Aynan „PSV“da Gullit oʻzini jahon darajasidagi futbolchi sifatida koʻrsatdi va oʻziga xos soch turmagi bilan ham koʻpchilikning xotirasida qoldi.Shu bilan birga „Feyenoord“ muxlislari Gullitni „PSV“ga pul uchun oʻtib ketganlikda ayblab uni „boʻri“ deya tanqid qila boshlashdi<ref>Gullit 1998, s.42</ref>. === "Milan" === 1987-yilda [[Italiya|Italiyaning]] „[[Milan (futbol klubi)|Milan]]“ klubi prezidenti Silvio Berluskoni Gullitni oʻz jamoasiga oʻtishi uchun oʻsha vaqtdagi rekord summa-8,9 million dollar toʻladi.Futbolchining yangi jamoadagi sheriklari u yoshligidan tanigan hamyurtlari [[Marco van Basten|Marko van Basten]] va [[Frank Raykard]], shuningdek,[[Paolo Maldini]] va [[Franco Baresi|Franko Baresi]] edi.Niderlandiyalik trio „Milan“ning hujumkor chizigʻi asosini tashkil etdi.1950-1960-yillarda „Milan“ tarkibida oʻynagan afsonaviy [[Shvetsiya|shved]] triosi „[[Gre-No-Li]]“ bilan raqobatlasha oladigan trio edi. Avvaliga Gullit [[Italyan tili|italyan]] tilini bilmagani va avval chet elda yashamaganligi uchun moslashishda qiynalgan<ref>Gullit 1998, s.49</ref>. Biroq,Italiyadagi birinchi mavsum natijalariga koʻra, futbolchi „Milan“ bilan [[Serie A|skudettoni]] qoʻlga kiritdi va bu klubning soʻnggi 9 yildagi birinchi chempionligiga aylandi.1987-yilda „PSV“ va „Milan“ klublari tarkibidagi oʻyinlari sabab Gullit [[Yevropaning eng yaxshi o'yinchisi]] sifatida „[[Oltin toʻp|Oltin toʻp“]]<nowiki/>ni oldi.Mukofotni esa oʻsha paytda [[Janubiy Afrika Respublikasi|Janubiy Afrika]] hukumati tomonidan qamoqqa olingan, [[Aparteid|aparteidga]] qarshi kurashgan [[Nelson Mandela|Nelson Mandelaga]] bagʻishladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.fifa.com/worldcup/news/newsid=556554.html|sarlavha=Gullit's emotional South African journey (англ.)|nashriyot=FIFA.com, 20 июля 2007|arxivurl=https://www.webcitation.org/65Y7iVxIw?url=http://www.fifa.com/worldcup/news/newsid=556554.html|arxivsana=2012-02-18}}</ref>.Oʻshanda italiyaliklar xayron boʻlib: „Nelson kim?“ deb soʻrashdi.Gullit Mandelani kimligini tushuntirdi.Shunda ular: „Ux siyosiy bilimga ega futbolchi!“ deya xitob qildilar<ref name="timesonline"/>. [[Fayl:Ruud_Gullit_en_Peter_Bosz.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Ruud_Gullit_en_Peter_Bosz.jpg/300px-Ruud_Gullit_en_Peter_Bosz.jpg|right|thumb|300x300px|<center> Ruud Gullit va [[Piter Bos]]</center>]] Avvaliga milanliklar bosh murabbiyi [[Arrigo Sakki]] hujum uchligida Gullit,Van Basten va [[Pietro Paolo Virdis]]<nowiki/>lardan foydalanadi.Keyinchalik van Basten jarohat olgandan keyin milanliklar ikki hujumchi bilan oʻynashga majbur boʻldi.Kelgusi mavsumdan boshlab „[[Milan]]“ sovrinlari roʻyxatiga [[Yevropa Chempionlar kubogi]]<nowiki/>ni qoʻshib oldi. Gullit musobaqaning nimchorak finalida „[[Real Madrid]]“ ustidan 5:0 hisobida ajoyib gʻalaba qozonilgan oʻyinda jarohat oldi.Ammo u tezda sogʻayib va „[[Styaua]]“ga qarshi final oʻyinida (4:0) ikkita gol urdi qolgan ikki golni Van Basten urdi.Keyingi mavsumda „[[Milan]]“ oʻzining zafarli yurishini davom ettirdi va Yevropa Chempionlar kubogi finalida „[[Benfika]]“ni 1:0 hisobida magʻlub etib,[[Yevropa Chempionlar kubogi]] chempioni unvonini himoya qildi.Ruud esa oʻyindagi Van Bastenning yagona goliga golli uzatma berdi<ref name="footballplayers2">{{Cite web|url=http://www.footballplayers.ru/players/story_566.html|title=Поборник «сексуального» футбола|access-date=2010-12-16|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304123300/http://www.footballplayers.ru/players/story_566.html|deadlink=no}}</ref>.Ushbu mavsumda Gullit jarohati sabab 1989-yil iyunidan 1990-yil apreligacha jarohatdan davolandi.Bu vaqtda [[A Seriya]]<nowiki/>da atigi ikkita oʻyin oʻtkazdi, ammo Yevropa Chempionlar kubogi finalida 90 daqiqa oʻynadi. 1990/91-yilgi mavsumda „[[Milan]]“ ketma-ket uchinchi [[Yevropa Chempionlar kubogi]]<nowiki/>ni yutish uchun missiyasining yarim final bosqichida Fransiyaning „[[Marsel]]“ klubi tomonidan magʻlub etildi."[[San-Siro]]" da oʻtkazilgan birinchi oʻyinda jamoalar durang oʻynashdi.Ikkinchi oʻyinda esa „Milan“ soʻnggi daqiqalarda oʻtkazib yuborilgan gol evzaiga (0:1) magʻlub boʻlayotganda stadion chiroqlari oʻchib qoldi.Qisqa tanaffusdan soʻng stadion chiroqlari qayta tiklandi, ammo milanlik futbolchilar kiyinish xonasiga qaytib, oʻyinni davom ettirishdan bosh tortishdi.[[UEFA]] „Marsel“ga 3:0 hisobidagi texnik g‘alaba berdi. „Milan“ esa keyingi mavsumda Yevropa kuboklari musobaqalarida o‘ynash huquqidan mahrum qilindi. „Milan“ Italiya futbolida hamon gegemonlik qilishda davom etdi.1991/92 va 1992/93-yilgi mavsumlarda [[A Seriya]] gʻolibligini qoʻlga kiritdi.Birinchi mavsumda klub birorta magʻlubiyatga uchramay olgan chempionligida Gullit jamoada kichik rol oʻynadi.1992/93-yilgi Yevropa Chempionlar ligasining oʻsha „Marsel“ga qarshi „Milan“ning 0:1 hisobidagi magʻlubiyati bilan yakunlangan final oʻyinida Gullit oʻyin qaydnomasiga ham kirgazilmaydi, chunki oʻsha davrdagi [[UEFA]] qoidalariga koʻra klublarga uchtadan ortiq xorijlik futbolchiga oʻyinda oʻynashga ruxsat berilmagan edi.Oʻsha vaqtda jamoada allaqachon Gullitdan tashqari Van Basten,Raykard va fransiyalik J<nowiki/>[[an-Per Papen]] bor edi. === "Sampdoriya" === 1993-yilda Gullit ijara asosida „[[Samdoriya]]“ga oʻtdi va u yerda 4-raqamda harakatlana boshladi chunki jamoa yetakchisi [[Roberto Manchini]] 10-raqam ostida oʻynardi. 1993/94-yilgi mavsumda „Sampdoriya“ [[Italiya kubogi]]<nowiki/>da gʻolib chiqdi va A Seriyada uchinchi oʻrinni egalladi.Gullitning oʻzi esa „erkin rassom“<ref name="footballplayers"/> sifatida oʻynab, yangi jamoasida sobiq jamoasiga qarshi oʻyinda „Milan“ga (3:2) hal qiluvchi golni kiritdi.Mavsum davomida jami 15 ta gol urdi.Gullitning oʻyinlari shunchalik yaxshi ediki 1994-yilda „Milan“ kam oʻyin amaliyoti boʻlsada (8 ta oʻyinda 3 ta gol) uni jamoada olib qoldi.1994/95-yilgi mavsum tugashiga oz vaqt qolganda, u yana „Sampdoriya“ga yoʻl oldi va chempionatda jamoa bilan 8-oʻrinni egalladi. === "Chelsi" === [[Fayl:Gullit's_jersey.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Gullit%27s_jersey.jpg/150px-Gullit%27s_jersey.jpg|left|thumb|200x200px|<center> Gullitning dastxati tushirilgan futbolka</center>]] 1995-yil iyul oyida Gullit „[[Chelsea F.C.|Chelsi“]] ga erkin agent maqomida oʻtdi.Oʻsha vaqtga kelib jamoa Premer ligada oʻrtamiyona klub edi.Ularning soʻnggi yillardagi eng katta gʻalabasi Angliya kubogi finali boʻldi.Murabbiy [[Glenn Xoddl]] avvaliga Gullitni libero<ref name="footballplayers"/> sifatida sinadi, gollandiyalik futbolchi unchalik yaxshi oʻynamadi, shundan soʻng uni oʻzi uchun qulay boʻlgan yarim himoya nuqtasiga oʻtkazdi.Gullit,[[Mark Xyuz]] va [[Dan Petresku]] kabi futbolchilar bilan imzolangan shartnoma sabab „Chelsi“ga Angliya kubogi yarim finaliga chiqishga yordam berdi.Ammo bu tarkib bilan ham Premer ligada muvaffaqiyat qozonishga yetarli boʻlmadi. Gullitning ingliz futbolidagi muommolaridan biri baʼzi jamoadoshlariga moslashishi qiyinligida edi."Men noqulay uzatma olaman, toʻpni boshqaraman, yoʻnalishga tushaman va oʻng qanot oʻyinchisiga uzatma beraman, lekin u bu uzatmani xoxlamaydi.Nihoyat Glenn menga: „Ruud, oʻzingizni yarim himoyada sinab koʻrsangiz yaxshi boʻlardi“<ref name="timesbig">{{Veb manbasi|url=http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/football/article2511616. ece|sarlavha=Большое интервью: Рууд Гуллит (англ.)|nashriyot=The Sunday Times, 23 сентября 2007}}</ref>. Ammo Gullit bu pozitsiyada ancha oʻzini yaxshi xis qila boshladi va u liganing ikkinchi eng yaxshi futbolchisi boʻldi. Gullit [[London|Londondagi]] davri, uning faoliyatidagi eng baxtli davr boʻlganini bir necha bor taʼkidlagan: "Mashinada Pikadilla maydoniga yetib borgunimcha barcha barcha manzaralarni koʻrib, uzoq vaqt davomida oʻzimni bunchalik baxtli his qilmagandim<ref name="timesbig"/>.Gullitning „Chelsi“ga oʻtishi Angliyadagi „legioner inqilob“ning bir qismi boʻlib, bu vaqtga kelib [[Jürgen Klinsmann|Yurgen Klinsman]],Janfranko Zola,Dennis Bergkamp kabi koʻplab dunyo yulduzlari Premer ligaga kelib uning nufuzini oshishiga hizmat qildi. === Murabbiylik faoliyati === === "Chelsi" === [[Fayl:Ruud_Gullit_cropped.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Ruud_Gullit_cropped.jpg/200px-Ruud_Gullit_cropped.jpg|right|thumb|281x281px|<center> Gullit „Los-Andjeles Galaxy“ bosh murabbiyi sifatida</center>]] 1996-yilning yozida [[Glenn Xoddl]] Angliya terma jamoasini boshqarish uchun klubni tark etganda jamoani boshqarish uchun murabbiylikka Gullit tayinlandi.Oʻzining ilk mavsumida u klub bilan [[Angliya kubogi]]<nowiki/>da gʻalaba qozondi.Bu yutuq 26 yildagi ilk sovrin edi.Gullit britaniyalik boʻlmagan birinchi murabbiyga aylandi."Chelsi" Angliya chempionatida 6-oʻrinni egalladi.Keyingi mavsumda klub Premer ligada 2-oʻrinni egalladi.Ikkala Angliya kubogida chorak finalga qadar yetib kelgan boʻlsada Ruud isteʼfoga chiqarildi.Bunga direktorlar kengashi bilan kelishmovchilik sabab boʻlgan deyishadi.Biroq Gullit bu sababni rad etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/56364.stm|sarlavha=Gullit in shock over Chelsea sacking|kirish sanasi=2011-01-18|arxivsana=2012-11-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121112192220/http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/56364.stm}}</ref>.U shunday dedi:"Hayotimda bu ishdan boʻshatilishim menga eng koʻp taʼsir qildi.Men 3 oy davomida shok holatida boʻldim.Men bilan har kuni birga ishlagan odamlarning menga nisbatan bunday qilishlarini tasavvur qila olmasdim"<ref name="timesonline"/>.Uning oʻrniga Gullit tufayli klubga kelgan futbolchi [[Janluka Vialli]] bosh murabbiy boʻldi. === "Nyukasl Yunayted" === 1998-yilda Ruud „Nyukasl Yunayted“ ga murabbiy sifatida keldi.Birinchi mavsumdayoq Gullit jamoani Angliya kubogi finaligacha olib chiqdi.Biroq qator yomon natijalar va klub yulduzi [[Alan Shearer|Alan Shirer]] va sardorlik bogʻichidan mahrum boʻlgan sardor [[Rob Li]] bilan mojarolardan soʻng muxlislar bosh murabbiyga nisbatan salbiy munosabatda boʻla boshladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.nufc.com/html/times_lee_one.html|sarlavha=Lee Back from The Wilderness|kirish sanasi=2011-01-18|arxivsana=2021-09-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210904103538/https://www.nufc.com/html/times_lee_one.html}}</ref>. Ruud keyingi mavsumda atigi besh tur isteʼfoga chiqdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.nufc.com/html/gullit-resigns.html|sarlavha=Gullit Resignation Statement|kirish sanasi=2011-01-18|arxivsana=2013-06-21|arxivurl=https://www.webcitation.org/6HXc3sJfB?url=http://www.nufc.com/html/gullit-resigns.html}}</ref>.U dedi:<blockquote>Toʻrt yil oldin Angliyaga yoʻl olganimda, oʻzimning shaxsiy hayotimni shu yerda topaman deb oʻyladim chunki bu Italiyada imkonsiz edi. „Chelsi“da menga xammasi yoqardi.Bu yerda xotirjamlikni xis qildim.Koʻchalarda yuraman, kinoga boraman, doʻkon aylanaman. Biroq, oʻtgan yili oʻtmishdagi dahshatli tushlar qaytib keldi.Jurnalistlar va fotomuxbirlar mening Nyukasldagi uyimning hamma joyida edilar, ular menga xotirjam yashashga xalaqit berardi. Ammo bu muammoning yarmi.Muammo shundaki, ular Niderlandiyada mening oilamni ham taqib qila boshladi.Har qanday holatda ham oilam mening kasbim tufayli azob chekmasligi kerak.Shuning uchun men shu qarorga keldim.</blockquote> === "Feyenoord" === 2005/06-yilgi mavsum boshlanishidan oldin Gullit oʻzining sobiq jamoasi „Feyenoord“ni boshqardi.Biroq jamoaning mavsumi omadli o‘tmadi.Klub chempionatda 4-o‘rinni egalladi, barcha kubok musobaqalarini tark etdi. === "Los-Anjeles Galaxy" === 2007-yil 8-noyabrda Ruud [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerikaning]] „[[Los-Anjeles Galaxy]]“ jamoasi murabbiyi boʻldi.MLS uchun rekord miqdordagi 2 million dollarlik maosh bilan 3 yillik shartnoma imzoladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/7086207.stm|sarlavha=LA Galaxy name Gullit as new boss|kirish sanasi=2011-01-18|arxivsana=2020-02-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200213155317/http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/7086207.stm}}</ref>.Keyingi yilning 20-avgustida u yettita gʻalabasiz uchrashuvdan soʻng isteʼfoga chiqdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://soccernet.espn.go.com/news/story?id=561992&sec=mls&cc=5901|sarlavha=Galaxy coach Gullit resigns; president/GM Lalas out|kirish sanasi=2011-01-18|arxivsana=2013-06-21|arxivurl=https://www.webcitation.org/6HXc5rpbu?url=http://espnfc.com/news/story?id=561992}}</ref>. === "Terek" === 2011-yil 18-yanvarda Gullit [[Rossiya|Rossiyaning]] „[[Terek]]“ klubi bosh murabbiyligiga tayinlandi.Sahrtnoma esa bir yarim yilga moʻljallandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://fc-terek.ru/index.php?option=com_content&task=view&id=1575&Itemid=9|sarlavha=«Терек» возглавил легендарный голландец Рууд Гуллит|kirish sanasi=2011-01-18|arxivsana=2011-01-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110122033439/http://fc-terek.ru/index.php?option=com_content&task=view&id=1575&Itemid=9}}</ref>.Uning jamoadagi yordamchisi Ron van Nikerk<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soccer.ru/news/224196.shtml|sarlavha=Ассистентом Гуллита будет его бывший одноклубник.|nashriyot=''soccer.ru''|kirish sanasi=10.5.2015|arxivsana=2011-01-31|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110131142422/http://www.soccer.ru/news/224196.shtml}}</ref> boʻlib, u bilan „Haarlem“da birga futbol oʻynashgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soccer.ru/news/228624.shtml|sarlavha=Ван Никерк: «Футболистам „Терека“ следует действовать более раскрепощено».|nashriyot=''soccer.ru''|kirish sanasi=10.5.2015|arxivsana=2011-02-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110223160132/http://www.soccer.ru/news/228624.shtml}}</ref>. [[Rossiya milliy futbol terma jamoasi|Rossiya terma jamoasining]] sobiq bosh murabbiyi [[Guus Hiddink|Gus Xiddink]] Gullitga „Terek“dan tushgan taklifni qabul qilishni maslahat bergandi.14-iyunda „Terek“ Gullit bilan shartnomani bekor qildi.Chunki jamoa Gullit bilan mavsumda juda yomon natijalar koʻrsatdi.Ishdan boʻshatilgunga qadar Gullit klubning rasmiy saytida qattiq tanqid qilindi. 2017-yilning may oyida Niderlandiya terma jamoasi murabbiylik shtabiga qoʻshildi.[[Dick Advocaat|Dik Advokatning]] yordamchisiga aylandi. == Yutuqlari == === Futbolchi sifatida === '''"Haarlem"''' * [[Birinchi divizion]] chempioni-1980/81 '''"Feyenoord"''' * [[Niderlandiya chempionati]] chempioni-1983/84 * [[Niderlandiya kubogi]] sohibi-1984 '''"PSV"''' * [[Niderlandiya chempionati]] chempioni-[[1985/1986 yilgi Gollandiya futbol chempionati|1985/]][[1986/1987 yilgi Gollandiya futbol chempionati|86,1986/87]] '''"Milan"''' * [[A Seriya]] chempioni-1987/88,1991/92,1992/93 * [[Italiya Superkubogi]] sohibi-[[1988]],[[1992]],[[1994]] * [[Yevropa Chempionlar kubogi]] gʻolibi-[[1989]],[[1990]] * [[UEFA superkubogi|UEFA Superkubogi gʻolibi]]-[[1989]],[[1990]] * [[Qitʼalararo kubok|Qitʼalararo kubok]] sohibi-[[1989]],[[1990]] '''"Sampdoriya"''' * [[Italiya kubogi]] sohibi-[[1994]] '''"Chelsi"''' * [[Angliya kubogi]] gʻolibi-[[1997]] '''Niderlandiya terma jamoasida''' * [[Yevropa chempioni]]-[[1988]] * [[Yevropa chempionati]] bronza medali sovrindori-[[1992]] === Murabbiy sifatida === '''"Chelsi"''' * [[Angliya kubogi]] gʻolibi-[[1997]] === Shaxsiy yutuqlari === * [[Oltin toʻp|(France Football)]] jurnali talqini boʻyicha „[[Oltin to'p]]“ sohibi-[[1987]] * [[Niderlandiya kubogi]] toʻpurari-1983/1984 (9 gol) * [[Niderlandiyada yilning eng yaxshi futbolchisi]]-1984,1986 * [[Onze Mondial]] jurnali talqini boʻyicha Yevropaning eng yaxshi ikkinchi futbolchisi-[[1988]],[[1989]] * Niderlandiyaning „[[Oltin butsa]]“ sovrindori-[[1986]] * [[World Soccer]] talqini boʻyicha [[Jahonning eng yaxshi futbolchisi]]-[[1987]],[[1989]] * [[Gollandiyaning eng yaxshi sportchisi]]-[[1987]] * [[PFA talqini bo'yicha yil jamoasi]]-[[1996]] * [["Chelsi" muxlislari talqini bo'yicha yilning eng yaxshi futbolchisi]]-[[1996]] * [[Golden Foot]] −2011 („Futbol afsonalari“ nominatsiyasida) * [[UEFA]] talqini boʻyicha [[Yevropa chempionati ramziy terma jamoasi]]<nowiki/>ga kiritilgan-[[1988]],[[1992]] * [[FIFA 100]] roʻyxatiga kiritilgan * World Soccer talqini boʻyicha XX-asrning eng yaxshi futbolchilari roʻyxatiga kiritilgan * „[[Milan (futbol klubi)|Milan“]] klubi shon-shuhrat zaliga kiritilgan * [[Italiya futboli shon-sharaf zali]]<nowiki/>ga kiritilgan-[[2017]] == Shahsiy hayot == Gullit uch marta uylangan.Birinchi xotini-Ivonne de Vries.Ular 1984-yil 30-avgustda turmush qurishgan<ref>[http://beeldbank.nationaalarchief.nl/na:col1:dat319583 Huwelijk Ruud Gullit met Yvonne de Vries]</ref>.Birinchi xotinidan Gullitning 2 ta qizi bor edi-Felisiti va Charmeyn<ref name="why-are-they">{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/life-style/why-are-they-famous-ruud-gullit-1114204.html|sarlavha=Why are they famous: Ruud Gullit|kirish sanasi=2017-09-29|arxivsana=2017-08-25|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170825223102/http://www.independent.co.uk/life-style/why-are-they-famous-ruud-gullit-1114204.html}}</ref>.Ruud ketganidan keyin u shunday dedi:<blockquote>U faqat shunday dedi: „Menga yetadi.Men seni tark etaman“.Bu juda qattiq soʻzlar edi.Mening hayotimni Ruudga, uni qoʻllab-quvvatlashga va yaxshi oila yaratishga bagʻishlandim.Lekin bu yetarli emas edi.Rudi endi men bilan boʻlishni istamasligini aytdi va meni hayotidan oʻchirib tashladi.Bu borada u juda shafqatsiz edi. Charmeyn tugʻilganida juda koʻp yigʻladi, men esa bundan va tugʻruqdan keyingi depressiyadan aziyat chekdim.Biz uning qoʻllab-quvvatlashiga muhtoj edik, lekin Ruud bizni tashlab ketishga qaror qildi<ref>[http://www.highbeam.com/doc/1G1-60650639.html Ruud’s too conceited to cope with babies. Heʼll dump Estelle like he dumped me]{{Deadlink|date=iyul 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Недоступная ссылка|date=Февраль 2019|bot=InternetArchiveBot}}</ref>.</blockquote>Ikkinchi xotini italiyalik model Kristina Penza edi.Ular 1994-yil 12-mayda turmush qurishdi<ref>[http://findarticles.com/p/articles/mi_qn4161/is_19990725/ai_n14495714/ Year Ruud cuts off the cash for his children]</ref>. Ularning ikkita farzandi bor edi.Oʻgʻli Kvinsi va qizi Sheyenn<ref name="why-are-they"/>. Ajralishdan soʻng er-xotin aliment toʻlash boʻyicha uzoq vaqt davomida sudlashishdi. Uchinchi rafiqasi-Estel Kroyff [[Johan Cruyff|Yoxan Kroyffning]] jiyani edi.Ular 2000-yil 3-iyunda turmush qurishdi<ref>[http://www.zn.ua/newspaper/articles/9490 Vokrug myacha]{{Недоступная ссылка|date=Июнь 2018|bot=InternetArchiveBot}}</ref>.Qizigʻi shundaki Ruud toʻy arafasida koʻp yillardan beri birinchi marta sochini qisqartirib, yangi hayot boshlayotganini koʻrsatdi.Ularning ikki farzandi bor edi.Oʻgʻli Maksim 2001-yilda tugʻilgan.Qizi Joell 1997-yil tugʻilgan<ref name="why-are-they"/>.Gullit va ofitsiant qiz Liza Jensen oʻrtasidagi ishqiy munosabatlardan xabar topgan Estel Ruudni tashlab ketdi<ref>[http://findarticles.com/p/articles/mi_qn4161/is_19990919/ai_n14492757/ Gullit kicked out for fling with pizza girl]</ref>. Ruud futbol bilan bir vaqtda musiqa bilan ham shugʻullangan.U boʻlajak professional futbolchi boʻlsada,[[reggi]] guruxda gitara chalardi.Professional futbolchi sifatida shartnoma imzolagach boʻsh vaqtlarida musoqa chalardi.1984-yilda u reggi usulida oʻzining plastinkasini chiqardi.Ushbu plastinkadagi „Not The Dancing Kind“ musiqasi Niderlandiyada juda mashhur boʻldi va hatto [[Nederlandse Top 40|mamlakat milliy hit-paradida]] 4-oʻrinni egalladi.Keyinchalik, Gullit futbolchining oʻziga bagʻishlangan „Captain Dread“ musiqasini „Revelation Time“ guruhining musiqachilari bilan yozishni boshladi.Qoʻshiqdagi Gullit musiqachilar bilan birga odatiy bas gitara chaldi.U shuningdek, guruhning Janubiy [[Janubiy Afrika Respublikasi|Afrikadagi]] [[aparteid]] muammosiga bagʻishlangan „South Africa“ albomini yozishda ishtirok etdi.Xuddi shu nomdagi qoʻshiq juda mashhur boʻlib,Niderlandiya xit-paradlarida 3-oʻrinni va [[Norvegiya]] xit-paradlarida 9-oʻrinni egalladi.1988-yilda Gullit Niderlandiya terma jamoasining boshqa futbolchilari qatorida sanʼatkor Andre Xezisning „Wij houden van Oranje“ qoʻshigʻini yozishda ishtirok etdi.Yevropa chempionatidagi gʻalabaga bagʻishlangan qoʻshiq milliy xit-paradda 1-oʻrinni egalladi. Gullit TV da Sky Sports va Al-Jazeera telekanallarida sharhlovchi sifatida futbol oʻyinlarini sharhlagan. == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [http://www.rsssf.com/miscellaneous/gullit-intlg.html Rsssf.com saytidagi bosh harflar roʻyxati] * [https://web.archive.org/web/20160304132331/http://hollandomania.ru/history/legends/gullit/ Ruud Gullit] * [http://www.sports.ru/football/68901200.html Har doim siz bilan boʻlgan bayram] * [https://web.archive.org/web/20120504125414/http://football.ua/unicredit-top50/news/162990.html Gollandiyalikning tipologiyasi: Ruud Gullit] [[Turkum:FIFA 100]] [[Turkum:Niderlandlar futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:1-sentabrda tugʻilganlar]] o5wv430ei8udmqpy44n6ghmtk9aa43a David Henrie 0 758228 2726325 2723546 2022-07-31T06:22:23Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=David Henrie|portret=David Henrie 2010 alt.jpg|tugʻilgan paytidagi ismi=David Clayton Henrie|tavsif=Henrie 2010-yil oktabrda|tavallud sanasi={{birth date and age|1989|7|11}}|tavallud joyi=[[Mission]], [[Viejo]], [[Kaliforniya]],|vafot sanasi=|vafot joyi=|kasbi={{hlist|Aktyor|yozuvchi|direktor}}|faoliyat_yillari=2002-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Maria Cahill|2017}}|bolalari=3}} '''David Clayton Henrie''' ({{IPAc-en|ˈ|h|ɛ|n|ɹ|i}} {{Respell|HEN|ree}}; 1989-yil 11-iyulda tugʻilgan) — amerikalik aktyor va rejissyor<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=David Henrie Biography|url=http://www.buddytv.com/info/david-henrie-info.aspx|ish=www.buddytv.com|kirish sanasi=2015-09-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150929082148/http://www.buddytv.com/info/david-henrie-info.aspx|arxivsana=2015-09-29}}</ref>. U „''Wizards of Wizards of Waverly Place''“ filmida Ted Mosbyning boʻlajak oʻgʻli Luqo va „''[[How I Met Your Mother]]''“ filmida Justin Russo rolini oʻynagani, shuningdek, „''Little Boy“'' va „''Walt Before Mickey''“ filmlarida bosh rollarni ijro etgani bilan mashhur. == Yoshlik == Henrie [[Mission Viejo (California)|Kaliforniyaning Mission Viejo shahrida]] isteʼdod menejeri Linda Henrie va ilgari koʻchmas mulk sohasida prodyuser boʻlgan James Wilson Henrie oilasida tugʻilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://weatherforddemocrat.com/top-news/x175565901/Weatherford-sixth-grader-stars-in-Hollywood-role/print|sarlavha=Weatherford sixth-grader stars in Hollywood role|ish=Weatherford Democrat}}</ref>. U aktyor Lorenzo James Henriening akasi. Henrie otasi tomondan [[Inglizlar|ingliz]], [[Nemislar|nemis]], shveytsariyalik nemis va uelslik,  va uning onasi bobosi va buvisi [[Italyanlar|italyan]] edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://oceanup.com/2008/12/david-henrie-italian-stallion.html|sarlavha=David Henrie Italian Stallion|ish=oceanup.com}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.davidhenrie.com/fans/about_me.php|muallif=Henrie|ism=David|sarlavha=About Me|format=official website|kirish sanasi=2011-09-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111008142436/http://www.davidhenrie.com/fans/about_me.php|arxivsana=2011-10-08}}</ref>. Henrie [[Katolik cherkovi|Rim-katolik]] sifatida katta boʻlgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://justjaredjr.buzznet.com/2009/02/17/david-henrie-interview/|nashriyot=Just Jared Jr.|kirish sanasi=2009-02-19|sana=2009-02-17|sarlavha=David Henrie Interview — JJJ Exclusive!|iqtibos=I went to Catholic school ... I still try to go to church ... I'm still definitely religious.|arxivurl=https://archive.today/20120629205816/http://justjaredjr.buzznet.com/2009/02/17/david-henrie-interview/|arxivsana=2012-06-29}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.christianpost.com/news/selena-gomezs-former-disney-co-star-says-catholic-faith-keeps-him-from-falling-into-hollywoods-wildness-123755/|nashriyot=Christian Post|kirish sanasi=2015-07-09|sana=2014-07-24|sarlavha=Selena Gomez's former Disney co-star says Catholic faith keeps him from falling into Hollywood's wildness}}</ref> va video suhbatda u „xristian va har doim shunday boʻlib qoladi“ deb taʼkidladi<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=bXu0tGfl_ms David Henrie Live Chat — 2011-07-01]. YouTube (2011-07-01). Retrieved 2011-12-03.</ref>. U [[Phoenix (Arizona)|Arizona shtatining Feniks shahrida]] oʻsgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Black |first=Rosemary |date=2009-05-07 |title=Disney Channel's rising stars whip up a feast for Mother's Day |work=Daily News |location=New York |url=http://www.nydailynews.com/lifestyle/food/2009/05/08/2009-05-08_disney_channels_rising_stars_whip_up_a_feast_for_mothers_day.html |url-status=dead |access-date=2010-01-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090511185139/http://www.nydailynews.com/lifestyle/food/2009/05/08/2009-05-08_disney_channels_rising_stars_whip_up_a_feast_for_mothers_day.html |archive-date=2009-05-11}}</ref><ref name="bdl">{{Veb manbasi|url=http://www.disneychannelmedianet.com/web/showpage/showpage.aspx?program_id=3121148&type=henrie|sarlavha=David Henrie|nashriyot=Disney Channel Medianet|kirish sanasi=2009-07-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100107052515/http://disneychannelmedianet.com/web/showpage/showpage.aspx?program_id=3121148&type=henrie|arxivsana=2010-01-07}}</ref>. 2012-yil 6-aprel kuni, yaxshi juma kuni Henrie Eduardo Verástegiga [[Peru|Peruning]] Piura shahridagi Eng Muborak Muqaddas cherkovida hayotiy masalalarga bagʻishlangan nutqida hamrohlik qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Eduardo Verastegui plays Jesus in Peru's Way of the Cross|url=http://www.catholicnewsagency.com/news/eduardo-verastegui-plays-jesus-in-perus-way-of-the-cross/|kirish sanasi=2015-09-27}}</ref>. == Karyera == 13 yoshida Henrie [[Fox Broadcasting Company|Foxning]] ''The Pitts'' sitcomida Petey Pitt rolini oʻynadi. Henrie Linda Blair va George Kennedy bilan birga „Hallmark“ filmida „''Monster Makers''“ filmida bosh rolni egalladi va „Dead Hollywood Moms Society“ filmida rol oʻynash uchun yana bir Hallmark filmiga qaytishni soʻradi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Monster Makers {{!}} TV Series|url=http://www.hollywood.com/tv/monster-makers-59456869/|ish=Hollywood.com|kirish sanasi=2015-12-03}}</ref>. U shuningdek, Foxning ''Method &amp;amp; Red'' sitcomida Skylar Blaford rolini oʻynagan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Method & Red|url=https://variety.com/2004/tv/reviews/method-red-1200532840/|ish=Variety|kirish sanasi=2015-12-03}}</ref>. [[Fayl:David_Henrie_2012.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/David_Henrie_2012.jpg/145px-David_Henrie_2012.jpg|thumb|212x212px| Henrie 2012-yilda]] == Shaxsiy hayot == 2016-yil oktabr oyida Henrie Delaware 2011-ning sobiq Miss Maria Cahill bilan unashtirilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=January 30, 2017 |title=This Disney Channel Star Has Been Secretly Engaged For Four Months |work=Huffington Post India |url=http://www.huffingtonpost.in/entry/david-henrie-secretly-engaged_us_588f8170e4b0c90efefef635 |access-date=}}</ref>. Ular 2017-yil 21-aprelda turmush qurishdi<ref>{{Veb manbasi|sana=April 21, 2017|sarlavha=David Henrie & Maria Cahill Are Married — All the Details (No, His Wizards of Waverly Place Costars Were There!)|url=http://people.com/tv/wizards-waverly-place-david-henrie-maria-cahill-wedding/|kirish sanasi=|ish=People.com|nashriyot=}}</ref>. Ularning uchta farzandi bor: 2019-yil mart oyida tug‘ilgan qiz<ref>{{Veb manbasi|sana=March 19, 2019|sarlavha=Dad Magic! Wizards of Waverly Place Alum David Henrie and Wife Maria Cahill Welcome Daughter Pia|url=https://people.com/parents/david-henrie-welcomes-daughter-pia/|kirish sanasi=|ish=People.com}}</ref>, 2020-yil dekabrda tug‘ilgan o‘g‘il<ref>{{Veb manbasi|muallif=|ism=|sana=December 26, 2020|sarlavha=David Henrie and Wife Maria Cahill Welcome Son James on Christmas: 'What a Night'|url=https://people.com/parents/david-henrie-wife-maria-cahill-welcome-son-james/|kirish sanasi=|ish=People.com|til=}}</ref> va 2022-yil iyul oyida tug‘ilgan qiz<ref>{{Veb manbasi|muallif=|sana=July 18, 2022|sarlavha=David Henrie and Wife Maria Cahill Welcome Their Third Baby — a Girl!: We 'Couldn't Be More in Awe'|url=https://people.com/parents/david-henrie-wife-maria-cahill-welcome-their-third-baby-a-girl/|kirish sanasi=|ish=People.com|til=en}}</ref>. U amaldagi katolik. === Huquqiy masalalar === 2018-yil 10-sentabrda Henrie Los-Anjeles xalqaro aeroportida aeroportda o‘qlangan qurol olib yurganlikda ayblanib, hibsga olindi va unga nisbatan ayblov qo‘yildi. Keyinroq u Twitter’da voqea uchun uzr so‘rab, bu harakat qasddan sodir bo‘lmagani va qurol qonuniy ravishda sotib olingani haqida bayonot berdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Park |first=Andrea |date=September 11, 2018 |title="Wizards of Waverly Place" actor David Henrie arrested for bringing loaded gun to LAX |work=[[CBS News]] |url=https://www.cbsnews.com/news/wizards-of-waverly-place-actor-david-henrie-arrested-for-bringing-loaded-gun-to-lax/ |access-date=September 11, 2018}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Corinthios |first=Aurelie |date=September 10, 2018 |title=Wizards of Waverly Place Star David Henrie Arrested, Charged with Carrying Loaded Gun at LAX |work=PEOPLE.com |url=https://people.com/tv/david-henrie-arrested-loaded-gun-lax/ |access-date=September 10, 2018}}</ref>. 2018-yilning 26-sentabr kuni Henriega „o‘qlangan o‘qotar qurol olib yurish, yashirin qurol olib yurish va aeroportning steril hududida qurol saqlash“ uchun uchta ayblov qo‘yilgani xabar qilingandi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kile |first=Meredith B. |date=September 26, 2018 |title='Wizards of Waverly Place' Star David Henrie Charged Following Gun Arrest at LAX |work=ET Online |url=https://www.etonline.com/wizards-of-waverly-place-star-david-henrie-charged-following-gun-arrest-at-lax-109352 |access-date=September 26, 2018}}</ref>. == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" |+Film rollari !Yil !Nom !Rol |- |2003 |''Monster Makers'' |Danny Burke |- | rowspan="2" |2004 |''Hollywood Mom’s Mystery'' |Oliver Palumbo |- |''Arizona Summer'' |Bad |- |2012 |''{{Sortname|The|Secret World of Arrietty}}'' |Shawn |- |2013 |''Grown Ups 2'' |Frat Boy Zac |- |2014 |''1000 to 1: The Cory Weissman Story'' |Cory Weissman |- | rowspan="3" |2015 |''Paul Blart: Mall Cop 2'' |Lane |- |''Little Boy'' |London Busbee |- |''Walt Before Mickey'' |Rudy Ising |- | rowspan="2" |2016 |''Cardboard Boxer'' |Clean Cut Man |- |''Warrior Road'' |Tom |- |2020 |''This Is the Year''<ref>{{Veb manbasi|muallif=Melas|ism=Chloe|sana=2020-08-11|sarlavha=Selena Gomez announces virtual move premiere for 'This Is the Year'|url=https://www.cnn.com/2020/08/11/entertainment/selena-gomez-david-henrie-this-is-the-year-premiere/index.html|kirish sanasi=2020-08-12|ish=CNN}}</ref> |Sebastian |- |2023 |''Reagan'' |[[AQSh prezidenti|President]] [[Ronald Reagan]] |- |TBA |''Max & Me'' |D.J. (ovoz) |} {| class="wikitable sortable" |+Televizion rollar !Yil !Nom !Rol |- | rowspan="2" |2002 |''Providence'' |Mark Triedman |- |''Without a Trace'' |Gabe Freedman |- | rowspan="3" |2003 |''{{Sortname|The|Pitts}}'' |Petey Pitt |- |''{{Sortname|The|Mullets}}'' |N/A |- |''Judging Amy'' |Jeremy |- | rowspan="4" |2004 |''The D.A.'' |Alex Henry |- |''Method &amp;amp; Red'' |Skyler Blaford |- |''Jack and Bobby'' |Sniffly |- |''[[NCIS]]'' |Willy Shields |- |2004-2007 |''Thatʼs So Raven'' |Larry |- |2005 |''[[Doktor House|House]]'' |Tommy |- |2005-2014 |''[[How I Met Your Mother]]'' |Luke Mosby |- |2006 |''Cold Case'' |Dale Wilson |- |2007 |''Studio DC: Almost Live'' |Oʻzi |- |2007-2012 |''Wizards of Waverly Place'' |Justin Russo |- |2008 |''Disney Channel Games'' |Oʻzi |- | rowspan="4" |2009 |''{{Sortname|The|Suite Life on Deck}}'' |Justin Russo |- |''Disney Channel’s 3-Minute Game Show'' |Oʻzi |- |''Dadnapped'' |Wheeze |- |''Wizards of Waverly Place: The Movie'' |Justin Russo |- | rowspan="2" |2010 |''Jonas'' |Oʻzi |- |''Easy to Assemble'' |Ethan |- |2011 |''Disney’s Friends for Change Games'' |Oʻzi |- |2013 |''Arrested Development'' |Oʻzi |- |2014 |''Mind Games'' |Elliot | |- |2021 |''A Tale Dark &amp;amp; Grimm'' |Handsome Young Man |} {| class="wikitable" |+Direktor !Yil !Nom !Eslatmalar |- |2009 |''Boo!'' |Qisqa film |- |2014 |''Catch'' |Qisqa film; yozuvchi/rejissyor/prodyuser <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Catch the Short Film - David Henrie|url=http://catchtheshortfilm.com/|nashriyot=Catch the Short Film}}</ref> |- |2020 |''This Is the Year'' |Debyut badiiy film |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Yil !Mukofot !Turkum !Ish !Natija |- |2003 |Young Artist Awards |Best Performance in a TV Drama Series — Guest Starring Young Actor |''Without a Trace'' |{{Nom}} |- | rowspan="2" |2004 | rowspan="2" |Young Artist Awards |Best Performance in a Feature Film — Leading Young Actor |''Arizona Summer'' |{{Nom}} |- |Best Performance in a TV Series (Comedy or Drama) — Leading Young Actor |''The Pitts'' |{{Nom}} |- |2008 |Young Artist Awards |Best Young Ensemble Performance in a TV Series |''Wizards of Waverly Place'' |{{Nom}} |- |2011 |Kids' Choice Awards |Favorite TV Sidekick |''Wizards of Waverly Place'' |{{Nom}} |- |2013 |Behind the Voice Actors Awards |Best Vocal Ensemble in an Anime Feature Film/Special |''The Secret World of Arrietty'' |{{Nom}} |- |2014 |Cleveland International Film Festival |Best Live Action Short Film |''Catch'' |{{Nom}} |} == Manbalar == {{Manbalar|35em}} == Tashqi havolalar == * {{Rasmiy sayt|http://www.davidhenrie.com/}} * {{IMDbda kishi|1273708}} [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 9sddwb0hjy824al5jkf5jrlqo3rovdf 2726327 2726325 2022-07-31T06:22:41Z Visola Tangirova 72133 /* Tashqi havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=David Henrie|portret=David Henrie 2010 alt.jpg|tugʻilgan paytidagi ismi=David Clayton Henrie|tavsif=Henrie 2010-yil oktabrda|tavallud sanasi={{birth date and age|1989|7|11}}|tavallud joyi=[[Mission]], [[Viejo]], [[Kaliforniya]],|vafot sanasi=|vafot joyi=|kasbi={{hlist|Aktyor|yozuvchi|direktor}}|faoliyat_yillari=2002-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Maria Cahill|2017}}|bolalari=3}} '''David Clayton Henrie''' ({{IPAc-en|ˈ|h|ɛ|n|ɹ|i}} {{Respell|HEN|ree}}; 1989-yil 11-iyulda tugʻilgan) — amerikalik aktyor va rejissyor<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=David Henrie Biography|url=http://www.buddytv.com/info/david-henrie-info.aspx|ish=www.buddytv.com|kirish sanasi=2015-09-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150929082148/http://www.buddytv.com/info/david-henrie-info.aspx|arxivsana=2015-09-29}}</ref>. U „''Wizards of Wizards of Waverly Place''“ filmida Ted Mosbyning boʻlajak oʻgʻli Luqo va „''[[How I Met Your Mother]]''“ filmida Justin Russo rolini oʻynagani, shuningdek, „''Little Boy“'' va „''Walt Before Mickey''“ filmlarida bosh rollarni ijro etgani bilan mashhur. == Yoshlik == Henrie [[Mission Viejo (California)|Kaliforniyaning Mission Viejo shahrida]] isteʼdod menejeri Linda Henrie va ilgari koʻchmas mulk sohasida prodyuser boʻlgan James Wilson Henrie oilasida tugʻilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://weatherforddemocrat.com/top-news/x175565901/Weatherford-sixth-grader-stars-in-Hollywood-role/print|sarlavha=Weatherford sixth-grader stars in Hollywood role|ish=Weatherford Democrat}}</ref>. U aktyor Lorenzo James Henriening akasi. Henrie otasi tomondan [[Inglizlar|ingliz]], [[Nemislar|nemis]], shveytsariyalik nemis va uelslik,  va uning onasi bobosi va buvisi [[Italyanlar|italyan]] edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://oceanup.com/2008/12/david-henrie-italian-stallion.html|sarlavha=David Henrie Italian Stallion|ish=oceanup.com}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.davidhenrie.com/fans/about_me.php|muallif=Henrie|ism=David|sarlavha=About Me|format=official website|kirish sanasi=2011-09-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111008142436/http://www.davidhenrie.com/fans/about_me.php|arxivsana=2011-10-08}}</ref>. Henrie [[Katolik cherkovi|Rim-katolik]] sifatida katta boʻlgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://justjaredjr.buzznet.com/2009/02/17/david-henrie-interview/|nashriyot=Just Jared Jr.|kirish sanasi=2009-02-19|sana=2009-02-17|sarlavha=David Henrie Interview — JJJ Exclusive!|iqtibos=I went to Catholic school ... I still try to go to church ... I'm still definitely religious.|arxivurl=https://archive.today/20120629205816/http://justjaredjr.buzznet.com/2009/02/17/david-henrie-interview/|arxivsana=2012-06-29}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.christianpost.com/news/selena-gomezs-former-disney-co-star-says-catholic-faith-keeps-him-from-falling-into-hollywoods-wildness-123755/|nashriyot=Christian Post|kirish sanasi=2015-07-09|sana=2014-07-24|sarlavha=Selena Gomez's former Disney co-star says Catholic faith keeps him from falling into Hollywood's wildness}}</ref> va video suhbatda u „xristian va har doim shunday boʻlib qoladi“ deb taʼkidladi<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=bXu0tGfl_ms David Henrie Live Chat — 2011-07-01]. YouTube (2011-07-01). Retrieved 2011-12-03.</ref>. U [[Phoenix (Arizona)|Arizona shtatining Feniks shahrida]] oʻsgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Black |first=Rosemary |date=2009-05-07 |title=Disney Channel's rising stars whip up a feast for Mother's Day |work=Daily News |location=New York |url=http://www.nydailynews.com/lifestyle/food/2009/05/08/2009-05-08_disney_channels_rising_stars_whip_up_a_feast_for_mothers_day.html |url-status=dead |access-date=2010-01-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090511185139/http://www.nydailynews.com/lifestyle/food/2009/05/08/2009-05-08_disney_channels_rising_stars_whip_up_a_feast_for_mothers_day.html |archive-date=2009-05-11}}</ref><ref name="bdl">{{Veb manbasi|url=http://www.disneychannelmedianet.com/web/showpage/showpage.aspx?program_id=3121148&type=henrie|sarlavha=David Henrie|nashriyot=Disney Channel Medianet|kirish sanasi=2009-07-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100107052515/http://disneychannelmedianet.com/web/showpage/showpage.aspx?program_id=3121148&type=henrie|arxivsana=2010-01-07}}</ref>. 2012-yil 6-aprel kuni, yaxshi juma kuni Henrie Eduardo Verástegiga [[Peru|Peruning]] Piura shahridagi Eng Muborak Muqaddas cherkovida hayotiy masalalarga bagʻishlangan nutqida hamrohlik qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Eduardo Verastegui plays Jesus in Peru's Way of the Cross|url=http://www.catholicnewsagency.com/news/eduardo-verastegui-plays-jesus-in-perus-way-of-the-cross/|kirish sanasi=2015-09-27}}</ref>. == Karyera == 13 yoshida Henrie [[Fox Broadcasting Company|Foxning]] ''The Pitts'' sitcomida Petey Pitt rolini oʻynadi. Henrie Linda Blair va George Kennedy bilan birga „Hallmark“ filmida „''Monster Makers''“ filmida bosh rolni egalladi va „Dead Hollywood Moms Society“ filmida rol oʻynash uchun yana bir Hallmark filmiga qaytishni soʻradi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Monster Makers {{!}} TV Series|url=http://www.hollywood.com/tv/monster-makers-59456869/|ish=Hollywood.com|kirish sanasi=2015-12-03}}</ref>. U shuningdek, Foxning ''Method &amp;amp; Red'' sitcomida Skylar Blaford rolini oʻynagan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Method & Red|url=https://variety.com/2004/tv/reviews/method-red-1200532840/|ish=Variety|kirish sanasi=2015-12-03}}</ref>. [[Fayl:David_Henrie_2012.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/David_Henrie_2012.jpg/145px-David_Henrie_2012.jpg|thumb|212x212px| Henrie 2012-yilda]] == Shaxsiy hayot == 2016-yil oktabr oyida Henrie Delaware 2011-ning sobiq Miss Maria Cahill bilan unashtirilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=January 30, 2017 |title=This Disney Channel Star Has Been Secretly Engaged For Four Months |work=Huffington Post India |url=http://www.huffingtonpost.in/entry/david-henrie-secretly-engaged_us_588f8170e4b0c90efefef635 |access-date=}}</ref>. Ular 2017-yil 21-aprelda turmush qurishdi<ref>{{Veb manbasi|sana=April 21, 2017|sarlavha=David Henrie & Maria Cahill Are Married — All the Details (No, His Wizards of Waverly Place Costars Were There!)|url=http://people.com/tv/wizards-waverly-place-david-henrie-maria-cahill-wedding/|kirish sanasi=|ish=People.com|nashriyot=}}</ref>. Ularning uchta farzandi bor: 2019-yil mart oyida tug‘ilgan qiz<ref>{{Veb manbasi|sana=March 19, 2019|sarlavha=Dad Magic! Wizards of Waverly Place Alum David Henrie and Wife Maria Cahill Welcome Daughter Pia|url=https://people.com/parents/david-henrie-welcomes-daughter-pia/|kirish sanasi=|ish=People.com}}</ref>, 2020-yil dekabrda tug‘ilgan o‘g‘il<ref>{{Veb manbasi|muallif=|ism=|sana=December 26, 2020|sarlavha=David Henrie and Wife Maria Cahill Welcome Son James on Christmas: 'What a Night'|url=https://people.com/parents/david-henrie-wife-maria-cahill-welcome-son-james/|kirish sanasi=|ish=People.com|til=}}</ref> va 2022-yil iyul oyida tug‘ilgan qiz<ref>{{Veb manbasi|muallif=|sana=July 18, 2022|sarlavha=David Henrie and Wife Maria Cahill Welcome Their Third Baby — a Girl!: We 'Couldn't Be More in Awe'|url=https://people.com/parents/david-henrie-wife-maria-cahill-welcome-their-third-baby-a-girl/|kirish sanasi=|ish=People.com|til=en}}</ref>. U amaldagi katolik. === Huquqiy masalalar === 2018-yil 10-sentabrda Henrie Los-Anjeles xalqaro aeroportida aeroportda o‘qlangan qurol olib yurganlikda ayblanib, hibsga olindi va unga nisbatan ayblov qo‘yildi. Keyinroq u Twitter’da voqea uchun uzr so‘rab, bu harakat qasddan sodir bo‘lmagani va qurol qonuniy ravishda sotib olingani haqida bayonot berdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Park |first=Andrea |date=September 11, 2018 |title="Wizards of Waverly Place" actor David Henrie arrested for bringing loaded gun to LAX |work=[[CBS News]] |url=https://www.cbsnews.com/news/wizards-of-waverly-place-actor-david-henrie-arrested-for-bringing-loaded-gun-to-lax/ |access-date=September 11, 2018}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Corinthios |first=Aurelie |date=September 10, 2018 |title=Wizards of Waverly Place Star David Henrie Arrested, Charged with Carrying Loaded Gun at LAX |work=PEOPLE.com |url=https://people.com/tv/david-henrie-arrested-loaded-gun-lax/ |access-date=September 10, 2018}}</ref>. 2018-yilning 26-sentabr kuni Henriega „o‘qlangan o‘qotar qurol olib yurish, yashirin qurol olib yurish va aeroportning steril hududida qurol saqlash“ uchun uchta ayblov qo‘yilgani xabar qilingandi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kile |first=Meredith B. |date=September 26, 2018 |title='Wizards of Waverly Place' Star David Henrie Charged Following Gun Arrest at LAX |work=ET Online |url=https://www.etonline.com/wizards-of-waverly-place-star-david-henrie-charged-following-gun-arrest-at-lax-109352 |access-date=September 26, 2018}}</ref>. == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" |+Film rollari !Yil !Nom !Rol |- |2003 |''Monster Makers'' |Danny Burke |- | rowspan="2" |2004 |''Hollywood Mom’s Mystery'' |Oliver Palumbo |- |''Arizona Summer'' |Bad |- |2012 |''{{Sortname|The|Secret World of Arrietty}}'' |Shawn |- |2013 |''Grown Ups 2'' |Frat Boy Zac |- |2014 |''1000 to 1: The Cory Weissman Story'' |Cory Weissman |- | rowspan="3" |2015 |''Paul Blart: Mall Cop 2'' |Lane |- |''Little Boy'' |London Busbee |- |''Walt Before Mickey'' |Rudy Ising |- | rowspan="2" |2016 |''Cardboard Boxer'' |Clean Cut Man |- |''Warrior Road'' |Tom |- |2020 |''This Is the Year''<ref>{{Veb manbasi|muallif=Melas|ism=Chloe|sana=2020-08-11|sarlavha=Selena Gomez announces virtual move premiere for 'This Is the Year'|url=https://www.cnn.com/2020/08/11/entertainment/selena-gomez-david-henrie-this-is-the-year-premiere/index.html|kirish sanasi=2020-08-12|ish=CNN}}</ref> |Sebastian |- |2023 |''Reagan'' |[[AQSh prezidenti|President]] [[Ronald Reagan]] |- |TBA |''Max & Me'' |D.J. (ovoz) |} {| class="wikitable sortable" |+Televizion rollar !Yil !Nom !Rol |- | rowspan="2" |2002 |''Providence'' |Mark Triedman |- |''Without a Trace'' |Gabe Freedman |- | rowspan="3" |2003 |''{{Sortname|The|Pitts}}'' |Petey Pitt |- |''{{Sortname|The|Mullets}}'' |N/A |- |''Judging Amy'' |Jeremy |- | rowspan="4" |2004 |''The D.A.'' |Alex Henry |- |''Method &amp;amp; Red'' |Skyler Blaford |- |''Jack and Bobby'' |Sniffly |- |''[[NCIS]]'' |Willy Shields |- |2004-2007 |''Thatʼs So Raven'' |Larry |- |2005 |''[[Doktor House|House]]'' |Tommy |- |2005-2014 |''[[How I Met Your Mother]]'' |Luke Mosby |- |2006 |''Cold Case'' |Dale Wilson |- |2007 |''Studio DC: Almost Live'' |Oʻzi |- |2007-2012 |''Wizards of Waverly Place'' |Justin Russo |- |2008 |''Disney Channel Games'' |Oʻzi |- | rowspan="4" |2009 |''{{Sortname|The|Suite Life on Deck}}'' |Justin Russo |- |''Disney Channel’s 3-Minute Game Show'' |Oʻzi |- |''Dadnapped'' |Wheeze |- |''Wizards of Waverly Place: The Movie'' |Justin Russo |- | rowspan="2" |2010 |''Jonas'' |Oʻzi |- |''Easy to Assemble'' |Ethan |- |2011 |''Disney’s Friends for Change Games'' |Oʻzi |- |2013 |''Arrested Development'' |Oʻzi |- |2014 |''Mind Games'' |Elliot | |- |2021 |''A Tale Dark &amp;amp; Grimm'' |Handsome Young Man |} {| class="wikitable" |+Direktor !Yil !Nom !Eslatmalar |- |2009 |''Boo!'' |Qisqa film |- |2014 |''Catch'' |Qisqa film; yozuvchi/rejissyor/prodyuser <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Catch the Short Film - David Henrie|url=http://catchtheshortfilm.com/|nashriyot=Catch the Short Film}}</ref> |- |2020 |''This Is the Year'' |Debyut badiiy film |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Yil !Mukofot !Turkum !Ish !Natija |- |2003 |Young Artist Awards |Best Performance in a TV Drama Series — Guest Starring Young Actor |''Without a Trace'' |{{Nom}} |- | rowspan="2" |2004 | rowspan="2" |Young Artist Awards |Best Performance in a Feature Film — Leading Young Actor |''Arizona Summer'' |{{Nom}} |- |Best Performance in a TV Series (Comedy or Drama) — Leading Young Actor |''The Pitts'' |{{Nom}} |- |2008 |Young Artist Awards |Best Young Ensemble Performance in a TV Series |''Wizards of Waverly Place'' |{{Nom}} |- |2011 |Kids' Choice Awards |Favorite TV Sidekick |''Wizards of Waverly Place'' |{{Nom}} |- |2013 |Behind the Voice Actors Awards |Best Vocal Ensemble in an Anime Feature Film/Special |''The Secret World of Arrietty'' |{{Nom}} |- |2014 |Cleveland International Film Festival |Best Live Action Short Film |''Catch'' |{{Nom}} |} == Manbalar == {{Manbalar|35em}} == Tashqi havolalar == * {{Rasmiy sayt|http://www.davidhenrie.com/}} * {{IMDbda kishi|1273708}} [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]] 143iyrsz2lds82wukhnk19zkoq1vs1u Bella Ramsey 0 758253 2726324 2723556 2022-07-31T06:21:11Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Bella Ramsey|portret=Bella Ramsey, 2020 (cropped).png|tavsif=Ramsey 2020-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Isabella May Ramsey|tavallud sanasi={{birth date and age|df=yes|2003|9|25}}|tavallud joyi=[[Nottingham]], [[Angliya]]|kasbi=[[aktrisa]], [[qo'shiqchi]]|sayt={{URL|bellaramsey.com}}|faoliyat_yillari=2016-hozirgacha}} '''Isabella May Ramsey''' (2003-yil 25-sentabrda tugʻilgan) — ingliz aktrisasi. U [[HBO]] fantastik teleserialidagi „''[[Taxtlar oʻyini|Game of Thrones]]“'' va 2017-yilda [[CBBC]] telekanalining ''"The Worst Witch"'' serialidagi Mildred Hubbledagi yosh zodagon ayol [[Taxtlar oʻyini qahramonlari roʻyxati|Lyanna Mormont]] roli bilan tanilgan. 2018-yil holatiga koʻra, Ramsey [[Netflix]] ''Hilda'' animatsion seriyasida bosh qahramonni ovoz chiqaradi. == Yoshlik == Isabella May Ramsey<ref name="findmypast">{{Veb manbasi|url=https://www.findmypast.co.uk/search/results?datasetname=england%20%26%20wales%20births%201837-2006&eventyear=2003&eventyear_offset=0&firstname=isabella&lastname=ramsey|sarlavha=Search Results for Civil Births in Birth, Marriage, Death & Parish Records|ish=findmypast.co.uk|nashriyot=England & Wales Births 1837–2006|kirish sanasi=14 June 2019}}</ref> 2003-yil 25-sentyabrda [[Nottingem|Nottingemda]] tug‘ilgan<ref name="findmypast" /><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Conlan |first=Tara |date=25 December 2016 |title=Teenage actress Ramsey has magic touch as 'The Worst Witch' |work=Independent |url=https://www.independent.ie/entertainment/movies/movie-news/teenage-actress-ramsey-has-magic-touch-as-the-worst-witch-35318008.html |access-date=24 February 2018}}</ref>. U InterHigh School orqali onlayn taʼlim olgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Conlan |first=Tara |date=25 July 2017 |title=Harry Potter for girls? I'm not that kind of Worst Witch, says TV's new Mildred Hubble |work=Guardian |url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2016/dec/18/worst-witch-children-tv-adaptation |access-date=31 January 2018}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |year=2018 |title=Pupil Stories - Bella Ramsey Actress |work=InterHigh School |url=https://interhigh.co.uk/pupil-story/bella-ramsey/ |access-date=13 November 2018}}</ref>. U yetti yil davomida qatnashgan Stagecoach teatr sanʼatining Loughborough filiali orqali toʻrt yoshida sevimli mashgʻulot sifatida harakat qilishni boshladi<ref name="Own Mildred Hubble">{{Yangiliklar manbasi |year=2017 |title=Our very own Mildred Hubble |work=Stagecoach |url=https://www.stagecoach.co.uk/bella-worst-witch |url-status=dead |access-date=24 February 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180523100310/https://www.stagecoach.co.uk/bella-worst-witch |archive-date=23 May 2018}}</ref><ref name="Media Centre Interview">{{Yangiliklar manbasi |date=11 December 2016 |title=Interview with Bella Ramsey |work=Stagecoach |url=https://www.bbc.co.uk/mediacentre/mediapacks/worstwitch/bella |access-date=24 February 2018}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.facebook.com/1659119694344635/photos/a.1679391498984121/1755831754673428/?type=1&theater|sarlavha=Stagecoach Performing Arts Northallerton - Posts|iqtibos=Bella attended Stagecoach Loughborough for 7 years|nashriyot=[[Stagecoach Theatre Arts]]|sana=29 June 2016|kirish sanasi=8 August 2019}}</ref>. Keyin u Televizion ustaxonaga bordi va professional rollar uchun tinglashni boshladi<ref name="Media Centre Interview" /><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Manning |first=Lucy |date=16 June 2016 |title=3 Game of Thrones Actors from Nottingham |work=LeftLion |url=https://www.leftlion.co.uk/read/2016/june/3-game-of-thrones-actors-from-nottingham-8354 |access-date=31 January 2018}}</ref>. 2016 yildan 2019 yilgacha Ramsey [[HBO]] fantaziya-dramaviy teleserialida „''[[:en:Game_of_Thrones|Game of Thrones]][[Taxtlar oʻyini|“]]'' serialida [[Taxtlar oʻyini qahramonlari roʻyxati|Lyanna Mormontni]] tasvirlagan. Bu rol Ramseyning birinchi roli hisoblanadi. „[[:en:The_Broken_Man|The Broken Man]]“ filmidagi debyutidan soʻng (6-mavsum, 7-qism) muxlislar va tanqidchilar Ramsey oʻz qahramonining bemaʼni yetakchilik uslubini tasvirlash uchun ajoyib aktrisa ekanligini taʼkidlashdi<ref name="Telegraph8.6.16">{{Yangiliklar manbasi |last=Hawkes |first=Rebecca |date=8 June 2016 |title=Game of Thrones: who is Lyanna Mormont, the 10 year-old taking the show by storm? |work=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/tv/2016/06/07/game-of-throness-coolest-pre-teen-who-is-lyanna-mormont/ |access-date=27 June 2016}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHawkes2016">Hawkes, Rebecca (8 June 2016). [https://www.telegraph.co.uk/tv/2016/06/07/game-of-throness-coolest-pre-teen-who-is-lyanna-mormont/ „Game of Thrones: who is Lyanna Mormont, the 10 year-old taking the show by storm?“]. ''The Telegraph''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">27 June</span> 2016</span>.</cite></ref>. Bu reaksiya uning mavsum finalida paydo boʻlganidan keyin ham takrorlandi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Delgado |first=Kasie |date=27 June 2016 |title=Game of Thrones just discovered an incredible new child actor |work=Radio Times |url=http://www.radiotimes.com/news/2016-06-27/game-of-thrones-just-discovered-an-incredible-new-child-actor |access-date=27 June 2016}}</ref> ''[[The Hollywood Reporter]]'' uni „6-mavsumning yulduzi“ deb atagan<ref name="The Hollywood Reporter 27 June 2016">{{Yangiliklar manbasi |last=Wigler |first=Josh |date=27 June 2016 |title='Game of Thrones': A Salute to Season 6's Breakout Star, Lyanna Mormont |work=The Hollywood Reporter |url=http://www.hollywoodreporter.com/live-feed/game-thrones-lady-bear-island-906516 |access-date=27 June 2016}}</ref>. Ramsey serialning yettinchi va sakkizinchi mavsumlarida rolni davom ettirdi. Ramsey 2017-yilgi ''"The Worst Witch"'' kitoblarining teledasturida Mildred Hubble rolini o‘ynagan<ref name="Telegraph8.6.16">{{Yangiliklar manbasi |last=Hawkes |first=Rebecca |date=8 June 2016 |title=Game of Thrones: who is Lyanna Mormont, the 10 year-old taking the show by storm? |work=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/tv/2016/06/07/game-of-throness-coolest-pre-teen-who-is-lyanna-mormont/ |access-date=27 June 2016}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHawkes2016">Hawkes, Rebecca (8 June 2016). [https://www.telegraph.co.uk/tv/2016/06/07/game-of-throness-coolest-pre-teen-who-is-lyanna-mormont/ „Game of Thrones: who is Lyanna Mormont, the 10 year-old taking the show by storm?“]. ''The Telegraph''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">27 June</span> 2016</span>.</cite></ref>, buning uchun u 2019-yilda Britaniya Akademiyasi Bolalar mukofotlarida „Yosh ijrochi“ mukofotini qo‘lga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bafta.org/children/awards/childrens-awards-nominations-and-winners-2019|sarlavha=Children's Awards Winners 2019|sana=2 December 2019|ish=BAFTA}}</ref>. U [[Instagram|Instagramda]] 2020-yilda ruhiy salomatlik bilan bogʻliq muammolar tufayli serialni tark etganini eʼlon qildi,<ref name=":1">{{Veb manbasi|muallif=Gillibr|ism=Abigail|sana=13 February 2020|sarlavha=Game of Thrones' Bella Ramsey leaves The Worst Witch to prioritise mental health|url=https://metro.co.uk/2020/02/13/game-thrones-bella-ramsey-leaves-worst-witch-four-years-prioritise-mental-health-12231527/|kirish sanasi=16 April 2021|ish=Metro|til=en}}</ref> uning roli toʻrtinchi va oxirgi mavsumda Lydia Page bilan oʻzgartirildi. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Eslatmalar |- |2017 |''Elefthería'' |Ellie |Qisqa metrajli film <ref>{{Veb manbasi|url=https://twitter.com/LikeTheBikeShop/status/933984569354866688|sarlavha=A short film by Alexander Halford created for the purposes of university application starring; Bella Ramsey Emma Healy music by Luke Immins|ish=twitter|sana=24 November 2017|kirish sanasi=25 November 2017}}</ref> |- | rowspan="2" |2018 |''Two for Joy'' |Miranda | |- |''Holmes &amp;amp; Watson'' |Flotsam | |- | rowspan="5" |2019 |''Princess Emmy'' |Princess Gizana (voice) | |- |''Judy'' |Lorna Luft | |- |''Nancy'' |Nancy |Qisqa metrajli film |- |''Zero'' |Alice |Qisqa metrajli film |- |''On the Beaches'' |Kitty |Qisqa film |- | rowspan="3" |2020 |''Turtle Journey'' |Daughter Turtle (voice) |Qisqa metrajli film <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.greenpeace.org/international/story/28229/turtle-journey-urgent-protect-the-oceans/|sarlavha='Turtle Journey' shows us why we urgently need to protect the oceans|ish=greenpeace.org|sana=17 January 2020|kirish sanasi=22 January 2020}}</ref> |- |''3 Minutes of Silence'' |Jane |Qisqa metrajli film |- |''Resistance'' |Elsbeth | |- | rowspan="3" |2021 |''Requiem'' |Evelyn |Qisqa film |- |''Villain'' |Georgia |Qisqa film |- |''Hilda and the Mountain King'' |Hilda | |- |2022 |''Catherine, Called Birdy'' |Birdy |Post-ishlab chiqarish |- |2023 |''[[Chicken Run|Chicken Run: Dawn of the Nugget]]'' |Molly |suratga olish |- |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Eslatmalar |- |2016-2019 |''[[Taxtlar oʻyini|Game of Thrones]]'' |[[Taxtlar oʻyini qahramonlari roʻyxati|Lyanna Mormont]] |9 qism <ref name="Telegraph8.6.16" /> |- |2017-2020 |''The Worst Witch'' |Mildred Hubble |40 qism <ref name="Telegraph8.6.16" /> <ref name=":1" /> |- |2018 |''Requiem'' |Young Matilda |Epizod: „Moviy xona“ <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Game of Thrones star shooting new witch trial film Requiem at Bromsgrove's Avoncroft Museum|url=https://bromsgrovestandard.co.uk/news/game-of-thrones-star-shooting-new-witch-trial-film-requiem-at-bromsgroves-avoncroft-museum/|kirish sanasi=16 April 2021|ish=Bromsgrove Standard|til=en}}</ref> |- |2018-present |''Hilda'' |Hilda |Bosh ovozli rol; 26 qism <ref>{{Veb manbasi|muallif=Armstrong|ism=Vanessa|sana=10 February 2021|sarlavha=The Last of Us: HBO series finds its Ellie in Bella Ramsey (aka Game of Thrones' Lady Mormont)|url=https://www.syfy.com/syfywire/the-last-of-us-finds-its-ellie-in-bella-ramsey|kirish sanasi=16 April 2021|ish=SYFY WIRE|til=en}}</ref> |- | rowspan="3" |2020 |''Shepherd’s Delight'' |Girl in Park |Epizod: „Self-tape 48“ <ref name=":2">{{Veb manbasi|sarlavha=There's a New Mildred in Season 4 of 'The Worst Witch'|url=https://www.distractify.com/p/the-worst-witch-season-4-cast-change|kirish sanasi=16 April 2021|ish=Distractify|sana=October 2020|til=en-US}}</ref> |- |<nowiki><i id="mwAR8">His Dark Materials</i></nowiki> |Angelica |6 qism <ref>{{Veb manbasi|muallif=Yslyven|sana=1 July 2020|sarlavha=Game of Thrones Lyanna Mormont star Bella Ramsey cast in His Dark Materials Season 2|url=https://redanianintelligence.com/2020/07/01/game-of-thrones-lyanna-mormont-star-bella-ramsey-cast-in-his-dark-materials-season-2/|kirish sanasi=5 July 2020|ish=Redanian Intelligence|til=en-US}}</ref> |- |''Summer Camp Island'' |Ramona age 15 (voice) |Epizod: „Ghost Baby Jabberwock“ |- | rowspan="2" |2022 |''Impact Winter'' |Whisper |Podkastlar seriyasi (6 qism) <ref>{{Kitob manbasi|date=19 March 2022|title=Impact Winter|url=https://www.audible.com/pd/Impact-Winter-Audiobook/B09PSLLWFG?ref=mrq_aud_IW_van3&source_code=MRQOR22701272206N7|language=en-US}}</ref> |- |''Becoming Elizabeth'' |[[Jane Grey]] |<ref>{{Veb manbasi|sana=12 May 2021|sarlavha='Becoming Elizabeth': Romola Garai, Jessica Raine, Tom Cullen, Bella Ramsey, More Join Alicia von Rittberg In Starz Series|url=https://deadline.com/2021/05/becoming-elizabeth-romola-garai-jessica-raine-tom-cullen-bella-ramsey-alicia-von-rittberg-cast-starz-series-1234753826/|ish=Deadline|til=en-US}}</ref> |- |2023<ref>{{Veb manbasi|muallif=Andreeva|ism=Nellie|sana=February 16, 2022|sarlavha='The Last Of Us': HBO Chief Gives Premiere Date Update On Video Game Adaptation|url=https://deadline.com/2022/02/the-last-of-us-premiere-date-update-video-game-adaptation-hbo-1234934882/|kirish sanasi=February 17, 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]|til=en-US}}</ref> |''The Last of Us'' |Ellie |Bosh rol <ref name=":0">{{Veb manbasi|muallif=Kit, Borys|sana=10 February 2021|sarlavha='Last of Us': 'Game of Thrones' Breakout Bella Ramsey to Star as Ellie|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/last-of-us-game-of-thrones-breakout-bella-ramsey-to-star-as-ellie|kirish sanasi=10 February 2021|ish=The Hollywood Reporter|til=en-US}}</ref> |- |} === Video Oʻyinlar === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2018 |''Doktor Who Infinity'' |Freya (ovoz)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.flickeringmyth.com/2018/08/doctor-who-infinity-launches-on-pc-and-mac-new-trailer-released/|ish=GARY COLLINSON|sarlavha=Doctor Who Infinity launches on PC and Mac, new trailer released|sana=9 August 2018|kirish sanasi=10 August 2018}}</ref> |- |} === Radio === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom ! Rol |- | 2020 | ''Skarborodagi Edith Sitwell'' | Miss Edith <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sounds/play/m000gd0c|sarlavha=Edith Sitwell in Scarborough|ish=bbc|sana=17 March 2020|kirish sanasi=12 April 2020}}</ref> |} == Diskografiya == {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Albom |- |2020 |''The Life of Hilda''<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=CC5J6sd6cb8|sarlavha=The Life of Hilda by Bella Ramsey|ish=youtu.be|sana=25 November 2020|kirish sanasi=7 August 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=72cavH41o3k|sarlavha=The Life of Hilda by Bella Ramsey|ish=youtu.be|sana=25 November 2020|kirish sanasi=7 August 2021}}</ref> |''Hilda'' |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil !Mukofot !Turkum !Ish !Natija |- | rowspan="2" |2018 |RTS North West Awards |Best Breakthrough Talent | rowspan="3" |''The Worst Witch'' | {{Nom}} |- | rowspan="2" |[[BAFTA]] | rowspan="2" |Best Young Performer | {{Nom}}<ref>{{cite web |title=Children's in 2018 |url=http://awards.bafta.org/award/2018/childrens |website=bafta.org |access-date=1 December 2019}}</ref> |- |2019 | {{Gʻolib}}<ref>{{cite web |title=Children's in 2019 |url=http://awards.bafta.org/award/2019/childrens |website=bafta.org |access-date=1 December 2019}}</ref> |- |2019 |[[BAFTA]] |Childrenʼs Animation <small>(shared with Luke Pearson, Stephanie Simpson, and Kurt Mueller)</small> |''Hilda'' | {{Gʻolib}} |- | rowspan="3" |2020 |British Animation Awards |Best Voice Performance |''Hilda'' | {{Nom}}<ref>{{cite web |title=Aardman dominates British Animation Awards noms |url=https://kidscreen.com/2020/02/14/aardman-dominates-british-animation-awards-noms/ |website=kidscreen.com |access-date=14 February 2020}}</ref><ref>{{cite web |title=CN & Aardman top British Animation Awards |url=https://kidscreen.com/2020/03/13/cn-aardman-top-british-animation-awards/ |website=kidscreen.com |access-date=13 March 2020}}</ref> |- |26th Screen Actors Guild Awards |Screen Actors Guild Award for Outstanding Performance by an Ensemble in a Drama Series <small>(shared with the cast)</small> | rowspan="2" |''[[Taxtlar oʻyini|Game of Thrones]]'' | {{Nom}}<ref>{{cite web |url=https://ew.com/sag-awards/2019/12/11/2020-sag-awards-nominations/ |title= 2020 SAG Awards nominations: See the full list of nominees from Joker to Parasite|website=ew |date=17 June 2020 |access-date=17 June 2020 |language=en}}</ref> |- |CinEuphoria Awards |Merit — Honorary Award <small>(shared with the cast)</small> |{{Gʻolib}}<ref name= imdb >{{cite web |url=https://www.imdb.com/event/ev0002264/2020/1/ |title= CinEuphoria Awards|website=imdb |access-date=17 June 2020 |language=en}}</ref> |- | rowspan="1" |2022 |British Animation Awards |Best Voice Performance |''Hilda'' | {{Nom}}<ref>{{cite web |title=British Animation Awards 2022 – Nominations|url=https://www.britishanimationawards.com/british-animation-awards-2022-nominations/|website=britishanimationawards.com |date=10 February 2022 |access-date=10 February 2022}}</ref><ref>{{cite web |title=Congratulations to all the BAA 2022 Winners and nominees! |url=https://www.britishanimationawards.com/congratulations-to-all-the-baa-2022-winners-and-nominees/ |website=britishanimationawards.com|date=10 March 2022 |access-date=10 March 2022}}</ref> |- |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{Rasmiy sayt|www.bellaramsey.com}} * {{IMDbda kishi|8165602}} [[Turkum:2003-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] huyktjdzvzk4ko4ez0z1gr3itdiit9a Ray Liotta 0 758314 2726322 2723769 2022-07-31T06:13:55Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Ray Liotta|portret=Ray Liotta Deauville 2014 3.jpg|tavsif=Liotta 2014-yil [[Deauville American Film Festival]] da|tugʻilgan paytidagi ismi=<!-- Do not place subject’s name here. Raymond Allen Liotta is an adoptive name at six months of age in 1955. -->|tavallud sanasi={{Birth date|1954|12|18}}|tavallud joyi=[[Newark]], [[Nyu-Jersi]], [[AQSh]]|vafot sanasi={{Death date and age|2022|05|26|1954|12|18}}|vafot joyi=[[Santo Domingo]], [[Dominikan Respublikasi]]|kasbi={{hlist|Aktyor|kino prodyuser}}|faoliyat_yillari=1978-2022|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Michelle Grace|1997|2004|end=divorced}}|bolalari=1|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Raymond Allen Liotta'''; (1954-yil 18-dekabr — 2022-yil 26-may) — amerikalik aktyor va kino prodyuseri. U ''"[[:en:Field_of_Dreams|Field of Dreams]]"'' (1989) filmidagi „[[:en:Shoeless_Joe_Jackson|Shoeless Joe Jackson]]“ va [[Martin Scorsese|Martin Scorsesening]] „''Gudfellas''“ (1990) filmidagi Henry Hill rollari bilan tanilgan. U Primetime Emmy mukofotiga sazovor boʻlgan aktyor boʻlib, [[Oltin globus|"Oltin globus"]] va ikkita [[Screen Actors Guild Awards|Ekran aktyorlari gildiyasi mukofotiga nomzod]] boʻlgan. Liotta birinchi boʻlib Jonathan Demmening „''Something Wild“'' (1986) filmidagi Ray Sinclair roli uchun eʼtiborni tortdi va bu uchun u „Eng yaxshi ikkinchi plandagi aktyor“ nominatsiyasida „Oltin globus“ mukofotini oldi. U ''[[:en:Unlawful_Entry_(film)|Unlawful Entry]]'' (1992), ''[[:en:No_Escape_(1994_film)|No Escape]]'' (1994), ''Cop Land'' (1997), ''Hannibal'' (2001), ''Blow'' (2001), ''Narc'' (2002), ''John Q'' (2002), ''Identity'' (2003) kabi filmlarda rol oʻynashni davom ettirdi., ''[[:en:Killing_Them_Softly|Killing Them Softly]]''(2012), ''[[:en:The_Place_Beyond_the_Pines|The Place Beyond the Pines]]''(2012), ''[[:en:Kill_the_Messenger_(2014_film)|Kill the Messenger]]'' (2014), ''[[:en:Marriage_Story|Marriage Story]]'' (2019) kabi filmlarda rol oʻynashni davom ettirdi. U shuningdek, ''[[ER|ERdagi]]'' televizion ishi bilan ham tanilgan, u 2004-yilda drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktyori uchun Primetime Emmy mukofotiga sazovor boʻlgan. U ''"[[:en:The_Rat_Pack_(film)|The Rat Pack]]"'' (1998) televizion filmida [[Frenk Sinatra|Frank Sinatra]] rolini oʻynagan va „''Texas Rising''“ filmida (2015) Lorca va Tom Mitchell rolini oʻynagan va u [[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild mukofotiga]] nomzod boʻlgan. U, shuningdek, [[Jennifer Lopez]] bilan ''Shades of Blue'' (2016-2018) dramatik serialida rol o‘ynagan. U, shuningdek, „''Grand Theft Auto: Vice City“'' (2002) video oʻyinida Tommy Vercetti rolini ijro etgan. == Yoshlik == Liotta 1954-yil 18-dekabrda Nyu-Jersi shtatining Nyuark shahrida tugʻilgan<ref name="biography.com">{{Veb manbasi|url=http://www.biography.com/people/ray-liotta-9542538|sarlavha=Ray Liotta Biography: Film Actor, Television Actor, Television Personality (1954–)|nashriyot=[[Biography.com]] ([[FYI (TV network)|FYI]] / [[A&E Networks]])|kirish sanasi=December 18, 2016|arxivsana=May 26, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160526201124/http://www.biography.com/people/ray-liotta-9542538}}</ref>. Bolalar uyiga tashlab ketilganidan soʻng, u olti oyligida shahar kotibi Mary va avtomobil ehtiyot qismlari doʻkoni egasi Alfred Liotta tomonidan asrab olingan<ref name="Lifetime-Bio">{{Veb manbasi|sarlavha=Ray Liotta|url=http://www.lifetimetv.co.uk/biography/biography-ray-liotta|ish=[[Biography (TV series)|Biography]]|nashriyot=[[Lifetime (TV network)|Lifetime TV]]|kirish sanasi=September 12, 2014|arxivsana=May 20, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160520121403/http://www.lifetimetv.co.uk/biography/biography-ray-liotta}}</ref><ref name="FamilySearch-Ray-USPR-1998">{{Veb manbasi|sarlavha=Raymond Liotta – United States Public Records, 1970–2009|url=https://familysearch.org/pal:/MM9.1.1/QJNK-271B|ish=[[FamilySearch]]|kirish sanasi=September 12, 2014}}</ref><ref name="FamilySearch-Mary-USPR-1999">{{Veb manbasi|sarlavha=Mary E Liotta – United States Public Records, 1970–2009|url=https://familysearch.org/pal:/MM9.1.1/KGRN-FNR|ish=[[FamilySearch]]|kirish sanasi=September 12, 2014|arxivsana=March 4, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304024713/https://familysearch.org/pal:/MM9.1.1/KGRN-FNR}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.elmundo.es/loc/celebrities/2022/05/26/628fb112fdddffd4688b45ce.html|sarlavha=Ray Liotta: Abandonado por sus padres biológicos, una tragedia en el rodaje de 'Uno de los nuestros' y padre de una sola hija|sana=May 26, 2022}}</ref>. Uning asrab olgan ota-onasi italyan va shotland millatiga mansub edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.esquire.com/uk/culture/film/news/a10295/ray-liotta-interview/|sarlavha=Ray Liotta: What I've Learned|sana=July 13, 2016}}</ref>. Alfred mahalliy [[Demokratlar partiyasi|Demokratik partiya]] klubining kadrlar boʻyicha direktori va prezidenti edi<ref name="Lifetime-Bio" />. Uning farzand asrab olgan ota-onalari mahalliy siyosiy idoraga nomzodini qoʻyishga muvaffaq boʻlishdi; u otasining yugurishi uchun varaqalar tarqatish uchun paradlarda qatnashganini esladi<ref name="LarryKingNow-Identical-2014">{{Veb manbasi|muallif=King|ism=Larry|sarlavha=Ray Liotta|url=http://www.ora.tv/larrykingnow/ray-liotta-0_16c9q31w9n8n|ish=[[Larry King Now]]|nashriyot=[[Ora TV|Ora]]|kirish sanasi=September 6, 2014|sana=September 3, 2014|arxivsana=September 6, 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140906225936/http://www.ora.tv/larrykingnow/ray-liotta-0_16c9q31w9n8n}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://movies.yahoo.com/movie/contributor/1800023967/bio|arxivurl=https://web.archive.org/web/20061115075314/http://movies.yahoo.com/movie/contributor/1800023967/bio|arxivsana=November 15, 2006|sarlavha=Ray Liotta|kirish sanasi=July 7, 2009|nashriyot=Movies.yahoo.com}}</ref>. Liottaning Linda ismli singlisi bor edi, u ham asrab olingan. Yoshligidayoq asrab olinganini bilishini aytdi va bu haqda bog‘cha uchun ko‘rsatuv va hikoya taqdim etdi. U 2000-yillarda biologik onasini topish uchun xususiy detektiv yollagan va undan asosan shotlandiyalik ekanligini bilib olgan<ref name="NJStarLedger-KillingSoftly-2012">{{Yangiliklar manbasi |last=Whitty |first=Stephen |date=November 25, 2012 |title=Ray Liotta on 'Goodfellas,' mob movies, Jersey and more |work=[[The Star-Ledger]] |url=http://www.nj.com/entertainment/index.ssf/2012/11/ray_liotta_on_goodfellas_mob_m.html |url-status=live |access-date=September 12, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140912135432/http://www.nj.com/entertainment/index.ssf/2012/11/ray_liotta_on_goodfellas_mob_m.html |archive-date=September 12, 2014}}</ref><ref name="StarPulse-WENN-2006">{{Veb manbasi|sarlavha=Ray Liotta Is Glad He Met His Biological Mother|url=http://www.starpulse.com/news/index.php/2006/10/06/ray_liotta_is_glad_he_met_his_biological|ish=Star Pulse|kirish sanasi=September 14, 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131029202922/http://www.starpulse.com/news/index.php/2006/10/06/ray_liotta_is_glad_he_met_his_biological/|arxivsana=October 29, 2013|sana=October 6, 2006}}</ref>. Uning bitta biologik singlisi, bitta biologik oʻgay akasi va beshta biologik oʻgay singlisi bor edi<ref name="LarryKingNow-Identical-2014" /><ref name="HReporter-Identical-2014">{{Yangiliklar manbasi |last=Evans |first=Suzy |date=September 4, 2014 |title=Ray Liotta Filmed 'The Identical' Because of His Own Adoption Experience |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=http://www.hollywoodreporter.com/news/ray-liotta-filmed-identical-because-730109 |url-status=live |access-date=September 6, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140907020629/http://www.hollywoodreporter.com/news/ray-liotta-filmed-identical-because-730109 |archive-date=September 7, 2014}}</ref>. Liotta [[Union (New Jersey)|Nyu-Jersi shtatining Union shahridagi]] [[Katolik cherkovi|Rim-katolik]] oilasida oʻsgan,<ref name="NJStarLedger-UnionHS-2012">{{Yangiliklar manbasi |last=Kratch |first=James |date=September 1, 2012 |title=Football previews, 2012: Union |work=[[The Star-Ledger]] |url=http://www.nj.com/hssports/blog/football/index.ssf/2012/09/football_previews_2012_union.html |url-status=live |access-date=September 12, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140912141341/http://www.nj.com/hssports/blog/football/index.ssf/2012/09/football_previews_2012_union.html |archive-date=September 12, 2014}}</ref> uning oilasi ayniqsa diniy boʻlmagan boʻlsa-da<ref name="ChristianPost-Identical-2014">{{Yangiliklar manbasi |last=Nsenduluka |first=Benge |date=August 29, 2014 |title=Ray Liotta on 'The Identical', Being Adopted and Safety Concerns After Playing a Snitch in 'Goodfellas' |work=Christian Post |url=http://www.christianpost.com/news/ray-liotta-on-the-identical-being-adopted-and-safety-concerns-after-playing-a-snitch-in-goodfellas-125615 |url-status=live |access-date=September 12, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140912140812/http://www.christianpost.com/news/ray-liotta-on-the-identical-being-adopted-and-safety-concerns-after-playing-a-snitch-in-goodfellas-125615/ |archive-date=September 12, 2014}}</ref>. Ular cherkovga tashrif buyurishdi va u birinchi birlashishni oldi va tasdiqlandi, lekin oila koʻp ibodat qilmadi. U oʻzining kundalik hayotida vaqti-vaqti bilan ibodatdan foydalangan va suhbatdoshga shunday degan: "… agar men muammoga duch kelsam, ibodat qilaman … agar biror narsadan noqulay boʻlsam, „Otamizniki“ va „Salom“ deb aytaman. Mary „shu kungacha“<ref name="ChristianPost-Identical-2014" />. 1973-yilda u Union High School<ref name="NJStarLedger-KillingSoftly-2012">{{Yangiliklar manbasi |last=Whitty |first=Stephen |date=November 25, 2012 |title=Ray Liotta on 'Goodfellas,' mob movies, Jersey and more |work=[[The Star-Ledger]] |url=http://www.nj.com/entertainment/index.ssf/2012/11/ray_liotta_on_goodfellas_mob_m.html |url-status=live |access-date=September 12, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140912135432/http://www.nj.com/entertainment/index.ssf/2012/11/ray_liotta_on_goodfellas_mob_m.html |archive-date=September 12, 2014}}</ref> ni tamomlagan va keyinchalik Ittifoq Oliy maktabi shon-sharaf zaliga nomi berilgan<ref name="Brennan2022">{{Yangiliklar manbasi |last=Brennan |first=Dick |title=Actor Ray Liotta, star of "Goodfellas" and more, dies at 67 |work=www.cbsnews.com |url=https://www.cbsnews.com/newyork/news/actor-ray-liotta-dies-at-67/ |access-date=May 27, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220527054039/https://www.cbsnews.com/newyork/news/actor-ray-liotta-dies-at-67/ |archive-date=May 27, 2022}}</ref>. === Taʼlim === Liotta Mayami universitetida oʻqidi, u yerda aktyorlik boʻyicha tahsil oldi va 1978-yilda tasviriy sanʼat bakalavriatini tamomladi<ref name="MiamiHerald-Identical-2014">{{Yangiliklar manbasi |last=Marr |first=Madeleine |date=September 5, 2014 |title=Ray Liotta dug deep to play a preacher in 'The Identical' |work=[[Miami Herald]] |url=http://www.miamiherald.com/2014/09/05/4328233/ray-liotta-dug-deep-to-play-a.html |url-status=live |access-date=September 6, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140906223124/http://www.miamiherald.com/2014/09/05/4328233/ray-liotta-dug-deep-to-play-a.html |archive-date=September 6, 2014}}</ref>. U Mayami universiteti Jerry Herman Ring teatrida ''Cabaret'', ''Dengizdagi Damlar'', ''Oklahoma'' va „''The Sound of Music“'' filmlarda ijro etgan<ref name="HuffPo-Live-2014">{{Veb manbasi|muallif=Camilleri|ism=Ricky|sarlavha=Ray Liotta LIVE|url=http://live.huffingtonpost.com/r/segment/ray-liotta-the-identical/53f20d3a02a76097e90005ab|ish=[[Huffington Post]]|kirish sanasi=September 12, 2014|format=Video interview|sana=September 4, 2014|arxivsana=September 12, 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140912141120/http://live.huffingtonpost.com/r/segment/ray-liotta-the-identical/53f20d3a02a76097e90005ab}}</ref>. [[Fayl:RayLiottaTIFFSept2012.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/RayLiottaTIFFSept2012.jpg/240px-RayLiottaTIFFSept2012.jpg|thumb| Liotta Kanadadagi 2012 Toronto xalqaro kinofestivalida]] [[Fayl:Ray_Liotta,_Winona_Ryder,_Michael_Shannon_TIFF_2012.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Ray_Liotta%2C_Winona_Ryder%2C_Michael_Shannon_TIFF_2012.jpg/220px-Ray_Liotta%2C_Winona_Ryder%2C_Michael_Shannon_TIFF_2012.jpg|left|thumb| Liotta, [[Winona Ryder|Winona Rayder]] va Maykl Shennon 2012 Toronto xalqaro kinofestivalida]] == Shaxsiy hayot == [[Fayl:Ray_Liotta_Deauville_2014_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Ray_Liotta_Deauville_2014_2.jpg/240px-Ray_Liotta_Deauville_2014_2.jpg|thumb| Liotta Fransiyadagi Dovil kinofestivalida, 2014-yil sentabr]] Liotta aktrisa va prodyuser Michelle Gracega 1997-yil fevral oyida sobiq eri Mark Grace Chicago Cubs jamoasida oʻynagan beysbol oʻyinida uchrashganidan keyin turmushga chiqdi<ref name="Pottstown-Mercury-Narc-2003">{{Yangiliklar manbasi |last=Longsdorf |first=Amy |title=Ray Liotta finds intense adrenaline rush in 'Narc' |work=[[Pottstown Mercury]] |url=http://www.pottsmerc.com/article/MP/20030122/TMP05/301229966 |url-status=live |access-date=January 6, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151119204947/http://www.pottsmerc.com/article/MP/20030122/TMP05/301229966 |archive-date=November 19, 2015}}</ref>. Er-xotin 2004-yilda ajrashishdan oldin Karsen ismli qizi bor edi<ref name="Lifetime-Bio">{{Veb manbasi|sarlavha=Ray Liotta|url=http://www.lifetimetv.co.uk/biography/biography-ray-liotta|ish=[[Biography (TV series)|Biography]]|nashriyot=[[Lifetime (TV network)|Lifetime TV]]|kirish sanasi=September 12, 2014|arxivsana=May 20, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160520121403/http://www.lifetimetv.co.uk/biography/biography-ray-liotta}}</ref><ref name="NJStarLedger-KillingSoftly-2012">{{Yangiliklar manbasi |last=Whitty |first=Stephen |date=November 25, 2012 |title=Ray Liotta on 'Goodfellas,' mob movies, Jersey and more |work=[[The Star-Ledger]] |url=http://www.nj.com/entertainment/index.ssf/2012/11/ray_liotta_on_goodfellas_mob_m.html |url-status=live |access-date=September 12, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140912135432/http://www.nj.com/entertainment/index.ssf/2012/11/ray_liotta_on_goodfellas_mob_m.html |archive-date=September 12, 2014}}</ref>. ''Jay Lenoʻs Garage'' epizodida Liotta, [[Frenk Sinatra|Frank Sinatraning]] qizlari Nansy va Tina Sinatra bir marta Liottaga otning boshini pochta orqali joʻnatganini aniqladi. Bu hazil Liottaning ular ustida ishlayotgan mini-serialda marhum otasini o‘ynashdan bosh tortganiga javob bo‘ldi, faqat Liotta uni 1998-yilda [[HBO]] telekanali ''"The Rat Pack''" filmida o‘ynaganini ko‘rdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Napoli |first=Jessica |title=Ray Liotta reveals why Frank Sinatra's daughters mailed him a horse head |work=Fox News |url=https://www.foxnews.com/entertainment/ray-liotta-frank-sinatra-daughters-mailed-horse-head |url-status=live |access-date=November 5, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211105162719/http://www.foxnews.com/entertainment/ray-liotta-frank-sinatra-daughters-mailed-horse-head |archive-date=November 5, 2021}}</ref>. 2007-yil fevral oyida u Tinch okeanidagi Palisadesda Cadillac Escalade mashinasini toʻxtab turgan ikkita mashinaga urib yuborganidan keyin mast holda haydaganligi uchun ayblangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Under The Influence|nashriyot=[[CBS News]]|url=http://www.cbsnews.com/pictures/under-the-influence/15|kirish sanasi=July 15, 2015|arxivsana=July 16, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150716025145/http://www.cbsnews.com/pictures/under-the-influence/15/}}</ref>. U hech qanday tanlov talab qilmadi. Gʻarbiy ''Texas koʻtarilishini suratga olish tajribasidan kelib chiqqan holda,'' Liotta ot minishni davom ettirdi va 2014-yil sentabr oyida shunday dedi: „Men [shouda] ot minishni yaxshi koʻrardim. Men buni hozir yaxshi koʻraman. Hech qachon sevimli mashgʻulotim boʻlmagan. Bu mening yangi sevimli mashgʻulotim boʻlishi mumkin“<ref name="LarryKingNow-Identical-2014">{{Veb manbasi|muallif=King|ism=Larry|sarlavha=Ray Liotta|url=http://www.ora.tv/larrykingnow/ray-liotta-0_16c9q31w9n8n|ish=[[Larry King Now]]|nashriyot=[[Ora TV|Ora]]|kirish sanasi=September 6, 2014|sana=September 3, 2014|arxivsana=September 6, 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140906225936/http://www.ora.tv/larrykingnow/ray-liotta-0_16c9q31w9n8n}}</ref>. == Oʻlim == Liotta 2022-yil 26-may kuni 67 yoshida [[Santo-domingo|Dominikan Respublikasining Santo-Domingo shahrida]] „Dangerous Waters“ filmini suratga olish vaqtida uyqusida vafot etdi. Oʻlimi vaqtida u Jacy Nittolo bilan unashtirilgan edi. == Filmografiya == {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFFFCC;" |{{dagger|alt=Not yet released}} | Hali chop etilmagan asarlarni bildiradi |} === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Manba |- |1983 |''{{Sortname|The|Lonely Lady}}'' |Joe Heron |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b6c1422a4|sarlavha=The Lonely Lady (1983)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |1986 |''Something Wild'' |Ray Sinclair |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Laycock |first=John |date=November 7, 1986 |title=Good acting tames Something Wild |page=B6 |work=[[The Windsor Star]] |url=https://www.newspapers.com/clip/102599198/good-acting-tames-something-wild/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |1987 |''Arena Brains'' |The Artist |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/celebrity/ray_liotta|sarlavha=Ray Liotta|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |1988 |''Dominick and Eugene'' |Eugene „Gino“ Luciano |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kehr |first=Dave |date=March 18, 1988 |title='Dominick and Eugene' one big guilt trip |page=D |work=[[Chicago Tribune]] |department=Section 7 |url=https://www.newspapers.com/clip/102613746/dominick-and-eugene-one-big-guilt-trip/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |1989 |''Field of Dreams'' |Shoeless Joe Jackson |<ref name="Deadline">{{Yangiliklar manbasi |last=Fleming |first=Mike Jr. |last2=Pedersen |first2=Erik |date=May 26, 2022 |title=Ray Liotta Dies: 'Goodfellas' Star & 'Field Of Dreams' Actor Was 67 |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2022/05/ray-liotta-dies-67-goodfellas-1235033521/ |access-date=May 26, 2022}}</ref> |- |1990 |''Goodfellas'' |Henry Hill | |- | rowspan="2" |1992 |''Article 99'' |Dr. Richard Sturgess |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Murphy |first=Ryan |date=March 8, 1992 |title=Doctor Feel Good |page=3 |work=[[New York Daily News]] |department=City Lights |url=https://www.newspapers.com/clip/102603367/doctor-feel-good/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Unlawful Entry'' |Officer Pete Davis |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Mitchell |first=Alex |date=March 8, 1992 |title=Good Fella Turns Nasty Cop |page=109 |work=[[The Sydney Morning Herald]] |url=https://www.newspapers.com/clip/102614022/good-fella-turns-nasty-cop/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- | rowspan="2" |1994 |''No Escape'' |Captain J.T. Robbins |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Armstrong |first=John |date=April 29, 1994 |title=Crafty prison flick lifts Liotta into red-hot action hero |page=C6 |work=[[Vancouver Sun]] |url=https://www.newspapers.com/clip/102614158/crafty-prison-flick-lifts-liotta-into/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Corrina, Corrina'' |Manny Singer |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Persall |first=Steve |date=August 26, 1994 |title=Saint Nanny |page=8 |work=[[Tampa Bay Times]] |department=Weekend |url=https://www.newspapers.com/clip/102614420/saint-nanny/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |1995 |''Operation Dumbo Drop'' |Captain T.C. Doyle |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Fortinberry |first=Ellis |date=July 28, 1995 |title='Dumbo Drop' not typical Disney film |page=34 |work=[[Sun Herald]] |department=Marquee |url=https://www.newspapers.com/clip/102614291/dumbo-drop-not-typical-disney-film/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |1996 |''Unforgettable'' |Dr. David Krane |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Wyatt |first=Gene |date=February 23, 1996 |title='Unforgettable' not quite memorable enough |page=4 |work=[[The Tennessean]] |department=Weekend |url=https://www.newspapers.com/clip/102614511/unforgettable-not-quite-memorable/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- | rowspan="2" |1997 |''Turbulence'' |Ryan Weaver |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Garner |first=Jack |date=January 9, 1997 |title=Ray Liotta, special effects keep 'Turbulence' aloft |page=9 |work=[[The Ithaca Journal]] |department=Arts & Leisure |url=https://www.newspapers.com/clip/102614608/ray-liotta-special-effects-keep/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Cop Land'' |Detective Gary „Figgsy“ Figgis |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petkau |first=Rob |date=September 3, 1997 |title=Cop Land may be pivotal point in Stallone's career |page=5 |work=[[Fort McMurray Today]] |url=https://www.newspapers.com/clip/102614713/cop-land-may-be-pivotal-point-in/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |1998 |''Phoenix'' |Detective Harry Collins |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b806155b1|sarlavha=Phoenix (1998)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- | rowspan="2" |1999 |''Muppets from Space'' |Gate Guard |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b816d7359|sarlavha=Muppets From Space (1999)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Forever Mine'' |Mark Brice |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b823dab50|sarlavha=Forever Mine (1999)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- | rowspan="2" |2000 |''Pilgrim'' |Jack |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b85a07c8e|sarlavha=Pilgrim (1999)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |''{{Sortname|A|Rumor of Angels}}'' |Nathan Neubauer |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b82cba0e3|sarlavha=Rumor of Angels (2000)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- | rowspan="3" |2001 |''Hannibal'' |Paul Krendler |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Turan |first=Kenneth |date=February 9, 2001 |title=A Cannibalized Tale |pages=[https://www.newspapers.com/clip/102616526/a-cannibalized-tale/ F1], [https://www.newspapers.com/clip/102616552/a-cannibalized-tale-cont/ F11] |work=[[Los Angeles Times]] |department=Calendar – Arts and Entertainment |url=https://www.newspapers.com/clip/102616526/a-cannibalized-tale/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Heartbreakers'' |Dean Cummano / Vinny Staggliano |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b845161a6|sarlavha=Heartbreakers (2001)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Blow'' |Fred Jung |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Wilmington |first=Michael |date=February 9, 2001 |title=The high isn't worth it |page=5 |work=[[Chicago Tribune]] |department=Movies |url=https://www.newspapers.com/clip/102616781/the-high-isnt-worth-it/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- | rowspan="3" |2002 |''Narc'' |Lieutenant Henry Oak |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b86172a68|sarlavha=Narc (2002)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''John Q'' |Chief Gus Monroe |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b84dae14c|sarlavha=John Q (2002)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Ticker'' |Secret Service agent |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b88ee5d28|sarlavha=Ticker (2002)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Barton |first=David |date=November 12, 2002 |title=No ticket, no lines: Joe Carnahan's latest film can be viewed online |page=E3 |work=[[The Sacramento Bee]] |department=Scene |url=https://www.newspapers.com/clip/102604522/no-ticket-no-lines-joe-carnahans/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |2003 |''Identity'' |Officer Rhodes |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Wuntch |first=Philip |date=April 25, 2003 |title=A chilling 'Identity' |page=25 |work=[[The News & Observer]] |department=What's Up |url=https://www.newspapers.com/clip/102617232/a-chilling-identity/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- | rowspan="2" |2004 |''The Last Shot'' |Jack Devine |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Benedikt |first=Allison |date=September 24, 2004 |title=Drab 'Last Shot' struggles to be funny |page=7A-7 |work=[[The Chicago Tribune]] |department=Movies |url=https://www.newspapers.com/clip/102617564/drab-last-shot-struggles-to-be-funny/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Control'' |Lee Ray Oliver |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8a2853c6|sarlavha=Control (2003)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- | rowspan="2" |2005 |''Revolver'' |Dorothy Macha |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Coyle |first=Jake |date=December 7, 2007 |title=Ritchie's 'Revolver' a messy misfire of a movie |page=10SC |work=[[Courier-Post]] |agency=[[Associated Press]] |department=South Jersey Scene |url=https://www.newspapers.com/clip/102617782/ritchies-revolver-a-messy-misfire-of/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Slow Burn'' |Ford Cole |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8b890d2c|sarlavha=Slow Burn (2005)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.metacritic.com/movie/slow-burn/details|sarlavha=Slow Burn Details and Credits|ish=[[Metacritic.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- | rowspan="5" |2006 |''Even Money'' |Tom Carver |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/even_money|sarlavha=Even Money|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Take the Lead'' | |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Williams |first=Kam |date=April 7, 2006 |title=Inspiration and dancing create a fun time in 'Lead' |page=24 |work=Fort Lee Suburbanite |url=https://www.newspapers.com/clip/102605901/inspiration-and-dancing-create-a-fun/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8b9cae8c|sarlavha=Take the Lead (2006)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Local Color'' |John Talia Sr. |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/local_color|sarlavha=Local Color|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Comeback Season'' |Walter Pearce |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8c073ed7|sarlavha=Comeback Season (2006)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Smokinʼ Aces'' |FBI Agent Donald Carruthers |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Miller |first=Lisa |date=February 1, 2007 |title=Director stacks the deck against his 'Aces' |page=A5 |work=[[The Advocate-Messenger]] |url=https://www.newspapers.com/clip/102618649/director-stacks-the-deck-against-his/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- | rowspan="4" |2007 |''Wild Hogs'' |Jack Blade |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8be8fd17|sarlavha=Wild Hogs (2007)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''In the Name of the King: A Dungeon Siege Tale'' |Gallian |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=<!--None listed--> |date=December 28, 2007 |title=In the Name of the King |page=3 |work=[[Aiken Standard]] |department=To Go |url=https://www.newspapers.com/clip/102608211/in-the-name-of-the-king/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Battle in Seattle'' |Mayor Jim Tobin |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Garrett |first=Shawn |date=May 26, 2022 |title=Ray Liotta: Once starred as Seattle mayor in 'Battle of Seattle' |work=[[KIRO-TV|KIRO7.com]] |url=https://www.kiro7.com/news/local/ray-liotta-once-starred-seattle-mayor-battle-seattle/6XPYRBZQN5CKHJRLNF4CP3GJRI/ |access-date=May 26, 2022}}</ref> |- |''[[Asalari fitnasi|Bee Movie]]'' |Himself (voice) |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8c2e692f|sarlavha=Bee Movie (2007)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- | rowspan="2" |2008 |''Hero Wanted'' |Detective Terry Subcott |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/10009154-hero_wanted|sarlavha=Hero Wanted|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |''Powder Blue'' |Jack Doheny |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8c66162a|sarlavha=Powder Blue (2007)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- | rowspan="4" |2009 |''Crossing Over'' |Cole Frankel |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Goodykoontz |first=Bill |date=March 20, 2009 |title=Too-busy film tackles immigration |page=P6 |work=[[The Arizona Republic]] |department=Preview |url=https://www.newspapers.com/clip/102609138/too-busy-film-tackles-immigration/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Observe and Report'' |Detective Harrison |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Moore |first=Roger |date=April 10, 2009 |title=Rogen's mall cop is darker, funnier – and harder to take |page=D7 |work=[[The Atlanta Journal-Constitution]] |department=GoGuide |url=https://www.newspapers.com/clip/102620328/rogens-mall-cop-is-darker-funnier/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''The Line'' |Mark Shields |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/linea|sarlavha=The Line|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |''Youth in Revolt'' |Lance Wescott |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Coyle |first=Jake |date=January 8, 2010 |title='Youth in Revolt' lacks serious rebelliousness |pages=[https://www.newspapers.com/clip/102609329/youth-in-revolt-lacks-serious/ 5SC], [https://www.newspapers.com/clip/102609355/youth-in-revolt-lacks-serious/ 7SC] |work=[[Courier-Post]] |department=South Jersey Scene |url=https://www.newspapers.com/clip/102609329/youth-in-revolt-lacks-serious/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- | rowspan="5" |2010 |''Crazy on the Outside'' |Gray |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Goodykoontz |first=Bill |date=January 8, 2010 |title=Starry comedy falls crazily flat |page=P3 |work=[[The Arizona Republic]] |department=Preview |url=https://www.newspapers.com/clip/102609603/starry-comedy-falls-crazily-flat/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Date Night'' |Joe Miletto |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8dce742b|sarlavha=Date Night (2010)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Snowmen'' |Reggie Kirkfield |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/snowmen|sarlavha=Snowmen|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |''Chasing 3000'' |Adult Mickey |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Hoover |first=Bob |date=September 3, 2010 |title=Sentimental journey to 'Burgh hits home |page=E-2 |work=[[Pittsburgh Post-Gazette]] |department=Mag & Movies |url=https://www.newspapers.com/clip/102609765/sentimental-journey-to-burgh-hits-home/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Charlie St. Cloud'' |Florio Ferrente |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/charlie_st_cloud|sarlavha=Charlie St. Cloud|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- | rowspan="7" |2011 |''The Details'' |Peter Mazzoni |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jordan |first=René |date=November 16, 2012 |title=The Details – Infamia de Oscar |language=es |trans-title=The Details – Oscar Infamy |work=[[El Nuevo Herald]] |url=https://www.newspapers.com/clip/102609961/the-details-infamia-de-oscar/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''{{Sortname|The|Son of No One}}'' |Capt. Mathers |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/the_son_of_no_one|sarlavha=The Son of No One|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |''All Things Fall Apart'' |Dr. Brintall |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/all_things_fall_apart_2011|sarlavha=Things Fall Apart|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |''Street Kings 2: Motor City'' |Detective Marty Kingston |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/street_kings_2_motor_city|sarlavha=Street Kings 2: Motor City|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |''{{Sortname|The|River Murders}}'' |Jack Verdon |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/the_river_murders|sarlavha=The River Murders|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |''Field of Dreams 2: Lockout'' |Roger Goodell |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=<!--None listed--> |date=July 7, 2011 |title='Field of Dreams' Gets a Pigskin Sequel |page=C2 |work=[[Austin American-Statesman]] |department=Sports |url=https://www.newspapers.com/clip/102610291/field-of-dreams-gets-a-pigskin-sequel/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''{{Sortname|The|Entitled}}'' |Richard Nader |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/771251698|sarlavha=The Entitled|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- | rowspan="9" |2012 |''Wanderlust'' |Himself |<ref name="Deadline" /> |- |''Killing Them Softly'' |Markie Trattman |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Goodykoontz |first=Bill |date=November 30, 2012 |title=There's Entertainment Value, in a Violent Sort of Way |page=E4 |work=[[The Indianapolis Star]] |department=Extra |url=https://www.newspapers.com/clip/102620457/theres-entertainment-value-in-a/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Breathless'' |Sheriff Cooley |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/breathless_2012|sarlavha=Breathless|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''The Iceman'' |Roy DeMeo |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Stone |first=Jay |date=May 17, 2013 |title=A dead ringer for an icy assassin |page=C6 |work=[[The Vancouver Sun]] |department=Movies |url=https://www.newspapers.com/clip/77382238/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''{{Sortname|The|Place Beyond the Pines}}'' |Peter Deluca |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/512d42774b55c|sarlavha=The Place beyond the Pines (2013)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Ticket Out'' |Jim |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/ticket_out|sarlavha=Ticket Out|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Yellow'' |Afai |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/yellow_2012|sarlavha=Yellow|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Bad Karma'' |Molloy |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/bad_karma|sarlavha=Bad Karma|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Dear Dracula'' |Count Dracula (voice) |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/dear_dracula|sarlavha=Dear Dracula|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- | rowspan="3" |2013 |''{{Sortname|The|Devil's in the Details}}'' |Dr. Bruce Michaels |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/the_devils_in_the_details|sarlavha=The Devil's in the Details|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Pawn'' |Man in the Suit |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/pawn_2013|sarlavha=Pawn|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Suddenly'' |Todd Shaw |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=<!--None listed--> |date=January 22, 2016 |title=Movie: Suddenly |page=A10 |work=[[Edmonton Journal]] |url=https://www.newspapers.com/clip/102611171/movie-suddenly/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- | rowspan="7" |2014 |''Better Living Through Chemistry'' |Elizabeth’s Husband |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/better_living_through_chemistry|sarlavha=Better Living Through Chemistry|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''[[Muppets Most Wanted]]'' |Big Papa | |- |''The Identical'' |Reece Wade |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/the_identical|sarlavha=The Identical|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Sin City: A Dame to Kill For'' |Joey |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/frank_millers_sin_city_a_dame_to_kill_for|sarlavha=Frank Miller's Sin City: A Dame to Kill For|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Revenge of the Green Dragons'' |FBI Agent Michael Bloom |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/revenge_of_the_green_dragons|sarlavha=Revenge of the Green Dragons|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Stretch'' |Himself |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/stretch_2014|sarlavha=Stretch|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Kill the Messenger'' |John Cullen |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rowland |first=Marijke |date=October 10, 2014 |title=Jeremy Renner on the movie he 'had to do' |pages=[https://www.newspapers.com/clip/102611548/jeremy-renner-on-the-movie-he-had-to/ 12]–[https://www.newspapers.com/clip/102611568/jeremy-renner-on-the-movie-he-had-to/ 14] |work=[[The Modesto Bee]] |department=Scene |url=https://www.newspapers.com/clip/102611548/jeremy-renner-on-the-movie-he-had-to/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- | rowspan="2" |2015 |''Blackway'' |Blackway |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Macdonald |first=Moira |date=June 8, 2016 |title=Even Anthony Hopkins can't rescue grim 'Blackway' |work=[[SeattleTimes.com]] |url=https://www.seattletimes.com/entertainment/movies/even-anthony-hopkins-cant-rescue-grim-blackway/ |access-date=May 27, 2022}}</ref> |- |''Campus Code'' |Bartender |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.marvista.net/catalog_items/87|sarlavha=Campus Code (110 min)|ish=[[MarVista Entertainment|MarVista.net]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- | rowspan="2" |2016 |''Sticky Notes'' |Jack |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/sticky_notes|sarlavha=Sticky Notes|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Flock of Dudes'' |Uncle Reed |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/flock_of_dudes_2016|sarlavha=Flock of Dudes|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |2019 |''Marriage Story'' |Jay Marotta |<ref name="BBC">{{Yangiliklar manbasi |date=May 26, 2022 |title=Goodfellas star Ray Liotta dies aged 67 |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-61600212 |access-date=May 26, 2022}}</ref> |- |2020 |''Hubie Halloween'' |Pete Landolfa |<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2019/07/adam-sandler-kevin-james-julie-bowen-maya-rudolph-netflix-comedy-1202650376/|sarlavha=Adam Sandler Sets Next Netflix Comedy With All-Star Cast Including Kevin James, Julie Bowen, Maya Rudolph & Many More|ish=Deadline Hollywood|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=July 22, 2019|kirish sanasi=July 22, 2019|arxivsana=July 22, 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190722160104/https://deadline.com/2019/07/adam-sandler-kevin-james-julie-bowen-maya-rudolph-netflix-comedy-1202650376/}}</ref> |- | rowspan="2" |2021 |''No Sudden Move'' |Frank Capelli | |- |''The Many Saints of Newark'' |Aldo „Hollywood Dick“ Moltisanti / <br /><br /> Salvatore „Sally“ Moltisanti |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/the_many_saints_of_newark|sarlavha=The Many Saints of Newark|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |2022 |''Every Last Secret'' |Mr. Ancilla |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/every_last_secret|sarlavha=Every Last Secret|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |2023 | style="background:#FFFFCC;" |''Cocaine Bear'' {{dagger|alt=Not yet released}} | |<ref name="BBC" /><ref name="RespersMelas2022">{{Yangiliklar manbasi |last=Respers |first=Lisa France |last2=Melas |first2=Chloe |date=May 26, 2022 |title=Ray Liotta, 'Goodfellas' star, is dead at 67 |work=CNN |url=https://www.cnn.com/2022/05/26/entertainment/ray-liotta-dead/index.html |access-date=May 27, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220526205455/https://edition.cnn.com/2022/05/26/entertainment/ray-liotta-dead/index.html |archive-date=May 26, 2022}}</ref> |- | rowspan="4" |TBA | style="background:#FFFFCC;" |Untitled Charlie Day film {{dagger|alt=Not yet released}} | |<ref name="Variety" /> |- | style="background:#FFFFCC;" |''The Substance'' {{dagger|alt=Not yet released}} | |<ref name="Variety" /> |- | style="background:#FFFFCC;" |''Dangerous Waters'' {{dagger|alt=Not yet released}} | |<ref name="Variety" /> |- | style="background:#FFFFCC;" |''Clash'' {{dagger|alt=Not yet released}} |Lowell |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Vlessing |first=Etan |date=February 24, 2022 |title=Christopher Ammanuel Boards L.A. Uprising Thriller 'Clash' (Exclusive) |work=[[HollywoodReporter.com]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/christopher-ammanuel-cast-clash-ariel-vromen-la-riots-thriller-1235098873/ |access-date=May 27, 2022}}</ref> |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Manba |- |1978-1981 |''Another World'' |Joey Perrini |<ref name="HollywoodReporter">{{Yangiliklar manbasi |last=Barnes |first=Mike |date=May 26, 2022 |title=Ray Liotta, Actor in 'GoodFellas,' Dies at 67 |work=[[HollywoodReporter.com]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/ray-liotta-dead-goodfellas-1235154615/ |access-date=May 26, 2022}}</ref> |- |1980 |''Hardhat and Legs'' |Family |<ref name="WaPoObit">{{Yangiliklar manbasi |last=Andrews |first=Travis M. |date=May 26, 2022 |title=Critics, fans and colleagues react to Ray Liotta's death at 67 |work=Washington Post |url=https://www.washingtonpost.com/arts-entertainment/2022/05/26/reactions-ray-liotta-death/ |access-date=May 27, 2022}}</ref> |- |1981 |''Crazy Times'' |Johnny „Wizard“ Lazarra |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eluniversal.com.co/farandula/murio-el-actor-ray-liotta-a-sus-67-anos-DY6607306|sarlavha=Murió el actor Ray Liotta a sus 67 años|sana=May 26, 2022}}</ref> |- | rowspan="2" |1983 |''St. Elsewhere'' |Murray |<ref name="Deadline">{{Yangiliklar manbasi |last=Fleming |first=Mike Jr. |last2=Pedersen |first2=Erik |date=May 26, 2022 |title=Ray Liotta Dies: 'Goodfellas' Star & 'Field Of Dreams' Actor Was 67 |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2022/05/ray-liotta-dies-67-goodfellas-1235033521/ |access-date=May 26, 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFFlemingPedersen2022">Fleming, Mike Jr.; Pedersen, Erik (May 26, 2022). [https://deadline.com/2022/05/ray-liotta-dies-67-goodfellas-1235033521/ „Ray Liotta Dies: 'Goodfellas' Star & 'Field Of Dreams' Actor Was 67“]. ''[[Deadline Hollywood]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 26,</span> 2022</span>.</cite></ref> |- |''Casablanca'' |Sacha |<ref name="Variety">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Jordan |date=May 26, 2022 |title=Ray Liotta, 'Goodfellas' and 'Field of Dreams' Star, Dies at 67 |work=[[Variety.com]] |url=https://variety.com/2022/film/news/ray-liotta-dead-dies-goodfellas-1235278674/ |access-date=May 26, 2022}}</ref> |- |1984 |''Mike Hammer'' |Tony Cable |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=<!--None listed--> |date=October 13, 1984 |title=Today on the tube |page=11 |work=[[The Spokesman-Review]] |url=https://www.newspapers.com/clip/102636092/today-on-the-tube/ |access-date=May 27, 2022}}</ref> |- |1985 |''Our Family Honor'' |Officer Ed Santini |<ref name="HollywoodReporter" /> |- |1991 |''Women &amp;amp; Men 2'' |Meadows |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/women_and_men_2|sarlavha=Women & Men 2|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |1995 |''Frasier'' |Bob |<ref name="Variety" /><ref name="BTVA">{{Veb manbasi|sarlavha=Ray Liotta (visual voices guide)|url=https://www.behindthevoiceactors.com/Ray-Liotta/|kirish sanasi=May 27, 2022|ish=Behind The Voice Actors|til=en-US|iqtibos=}}</ref> |- |1998 |''{{Sortname|The|Rat Pack|The Rat Pack (film)}}'' |[[Frenk Sinatra|Frank Sinatra]] |<ref name="HollywoodReporter" /> |- |2001 |''[[Family Guy]]'' |Zack |<ref name="Deadline" /> |- |{{Sort|2001.1|2001–2002}} |''Just Shoot Me!'' |Himself |<ref name="Deadline" /> |- |2002 |''Point of Origin'' |John Leonard Orr |<ref>{{Veb manbasi|muallif=Friedman|ism=Josh|sana=June 22, 2002|sarlavha=There's Little Spark in HBO's 'Point of Origin'|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2002-jun-22-et-friedman22-story.html|kirish sanasi=May 27, 2022|ish=Los Angeles Times|til=en-US}}</ref> |- |2003 |''Saturday Night Live'' |Himself (host) |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Saturday Night Live: Season 28, Episode 10|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/saturday_night_live/s28/e10|til=en|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |2004 |''[[ER]]'' |Charlie Metcalf |<ref name="HollywoodReporter" /> |- |2006-2007 |''Smith'' |Bobby Stevens |<ref name="Deadline" /> |- |2008 |''[[SpongeBob SquarePants]]'' |Bubble Poppin Boys Leader |<ref name="Deadline" /> |- |2010 |''Hannah Montana'' |Principal Luger |<ref name="Deadline" /> |- |2011 |''The League'' |Mr. Hudabega |<ref>{{Jurnal manbasi|last=Eanet|first=Lindsay|title=The League Recaps: Episodes 3.6 and 3.7 - 'Yobogoya' and 'Carmenjello'|date=November 11, 2011|url=https://www.pastemagazine.com/tv/the-league/the-league-recaps-episodes-36-and-37-yobogoya-an/}}</ref> |- | rowspan="3" |2012 |''[[Phineas va Ferb|Phineas and Ferb]]'' |Himself |<ref name="BTVA" /> |- |''NTSF:SD:SUV::'' |Jason |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Furlong |first=Maggie |date=October 31, 2012 |title='NTSF:SD:SUV::' Sneak Peek: See Ray Liotta In His Creepiest Role Yet (Video) |work=HuffingtonPost.com |url=https://www.huffingtonpost.com/entry/ntsf-sd-suv-ray-liotta_n_2050618 |access-date=May 27, 2022}}</ref> |- |''Abominable Christmas'' |Abominable Dad |<ref name="BTVA" /> |- |2014 |''The Money'' |George Archer |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Andreeva |first=Nellie |date=March 4, 2014 |title=David Milch's HBO Pilot 'The Money' Not Going Forward |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2014/03/david-milch-hbo-pilot-the-money-not-going-forward-693792/ |access-date=May 27, 2022}}</ref> |- |2015 |''Texas Rising'' |Lorca |<ref name="Variety" /> |- |2015-2016 |''The Making of the Mob'' |Narrator | |- |2016-2018 |''Shades of Blue'' |Lt. Matt Wozniak |<ref name="HollywoodReporter" /> |- |2016 |''[[Modern Family]]'' |Himself |<ref name="Variety" /> |- | rowspan="2" |2017 |''Unbreakable Kimmy Schmidt'' |Paulie Fiuccillo |<ref name="Variety" /> |- |''Young Sheldon'' |Vincent |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha='Goodfellas' star Ray Liotta dies at 67|muallif=|ish=[[Orange County Register]]|sana=May 26, 2022|kirish sanasi=May 27, 2022|url=https://www.ocregister.com/2022/05/26/goodfellas-star-ray-liotta-dies-at-67/}}</ref> |- | rowspan="2" |2018 |''Great News'' |Himself |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha='Great News' Gets a Hot Tip From Guest Star Ray Liotta|muallif=Holbrook|ism=Damian|ish=TV Insider|sana=|kirish sanasi=May 27, 2022|url=https://www.tvinsider.com/650813/great-news-casting-ray-liotta/}}</ref> |- |''[[Simpsonlar|The Simpsons]]'' |Morty Szyslak |<ref name="Deadline" /> |- |2021 |''Hanna'' |Gordon Evans |<ref name="Guardian">{{Yangiliklar manbasi |last=Lee |first=Benjamin |date=May 26, 2022 |title=Ray Liotta, star of Goodfellas and Field of Dreams, dies aged 67 |work=[[TheGuardian.com]] |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/26/ray-liotta-star-of-goodfellas-and-field-of-dreams-dies-aged-67 |access-date=May 26, 2022}}</ref> |- |2022 |''Black Bird'' |James „Big Jim“ Keene |<ref name="Guardian" /> |} === Video Oʻyinlar === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Manba |- |2002 |''Grand Theft Auto: Vice City'' |Tommy Vercetti |<ref name="Sky">{{Yangiliklar manbasi |last=Hayes |first=Andy |date=May 26, 2022 |title=Ray Liotta: Goodfellas actor dies aged 67 as he shoots new film in Caribbean |work=[[Sky News|news.Sky.com]] |url=https://news.sky.com/story/ray-liotta-goodfellas-actor-dies-aged-67-12622019 |access-date=May 26, 2022}}</ref> |- |2013 |''[[Call of Duty: Black Ops II]]'' (Zombies) |Billy Handsome |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Reynolds |first=Matthew |date=April 5, 2013 |title='Black Ops 2: Uprising DLC' features Ray Liotta, Michael Madson |work=[[DigitalSpy.com]] |url=https://www.digitalspy.com/videogames/call-of-duty/a470770/black-ops-2-uprising-dlc-features-ray-liotta-michael-madson/ |access-date=May 26, 2022}}</ref> |- |2021 |''Grand Theft Auto: The Trilogy — The Definitive Edition'' |Tommy Vercetti |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Sowah |first=Eugene |date=November 18, 2021 |title=Grand Theft Auto: The Trilogy – The Definitive Edition Review: Nostalgic remasters fall short of expectations |work=[[Daily Mirror]] |url=https://www.mirror.co.uk/tech/grand-theft-auto-trilogy--25483283 |access-date=May 26, 2022}}</ref> |} === Teatr === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Rol !Eslatma !Manba |- |2004 |''Match'' |Mike |Broadway |<ref name="Sky">{{Yangiliklar manbasi |last=Hayes |first=Andy |date=May 26, 2022 |title=Ray Liotta: Goodfellas actor dies aged 67 as he shoots new film in Caribbean |work=[[Sky News|news.Sky.com]] |url=https://news.sky.com/story/ray-liotta-goodfellas-actor-dies-aged-67-12622019 |access-date=May 26, 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHayes2022">Hayes, Andy (May 26, 2022). [https://news.sky.com/story/ray-liotta-goodfellas-actor-dies-aged-67-12622019 „Ray Liotta: Goodfellas actor dies aged 67 as he shoots new film in Caribbean“]. ''[[Sky News|news.Sky.com]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 26,</span> 2022</span>.</cite></ref> |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Albom !Rol ! class="unsortable" |Manba |- |2014 |"Lovers on the Sun" |''Listen'' by David Guetta |The Villain | |- |2015 |"Bloodstream" |''×'' by [[Ed Sheeran]] and Rudimental | |<ref name="RollingStone-Sheeran-2015">{{Yangiliklar manbasi |last=Dreps |first=Daniel |date=March 23, 2015 |title=Ray Liotta Plays Washed-Up, Hair-Metal Star in Ed Sheeran's 'Bloodstream' Video |work=[[Rolling Stone (magazine)|Rolling Stone]] |url=https://www.rollingstone.com/music/videos/watch-ray-liotta-run-amok-in-ed-sheerans-bloodstream-video-20150323 |url-status=live |access-date=April 10, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150415061635/http://www.rollingstone.com/music/videos/watch-ray-liotta-run-amok-in-ed-sheerans-bloodstream-video-20150323 |archive-date=April 15, 2015}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Yil !Mukofot !Turkum !Ish !Natija !Ref. |- |1986 |[[Oltin globus|Golden Globe Award]] |Best Supporting Actor — Motion Picture | rowspan="4" |''Something Wild''|| {{Nom}} | |- |1986 |Boston Society of Film Critics Award |Best Supporting Actor|| {{Gʻolib}} | |- |1986 |National Society of Film Critics |Best Supporting Actor|| {{Gʻolib|3rd Place}} | |- |1986 |New York Film Critics Circle Award |Best Supporting Actor|| {{Gʻolib|3rd Place}} | |- |1998 |[[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild Award]] |Outstanding Actor in a Miniseries or TV Movie |''The Rat Pack''|| {{Nom}} | |- |2002 |Independent Spirit Award |Best Supporting Male | rowspan="2" |''Narc''|| {{Nom}} | |- |2002 |Phoenix Film Critics Society Award |Best Supporting Actor|| {{Nom}} | |- |2005 |Primetime Emmy Award |Outstanding Guest Actor in a Drama Series |''[[ER]]''|| {{Gʻolib}} | |- |2015 |[[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild Award]] |Outstanding Actor in a Miniseries or TV Movie |''Texas Rising''|| {{Nom}} | |- |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * {{IMDbda kishi|501}} * Ray Liotta at the Internet Broadway Database * {{Yangiliklar manbasi |last=Tarshis |first=Joan |date=Fall 2001 |title=One on One with Ray Liotta |work=Smoke Magazine |url=http://www.smokemag.com/0901/cover.htm |access-date=September 14, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029205844/http://www.smokemag.com/0901/cover.htm |archive-date=October 29, 2013}} * {{Veb manbasi|url=http://ca.ign.com/articles/2001/03/01/interview-with-ray-liotta|sarlavha=IGN: Interview with Ray Liotta|sana=March 1, 2001|kirish sanasi=July 7, 2009|nashriyot=[[IGN.com]]|muallif=Keier|ism=Helen}} * {{Discogsda artist|Ray Liotta}} [[Turkum:Amerikalik erkak ovoz aktyorlari]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:2022-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1954-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 2n2yr69jzky8ranykpa3shdhjewrdt0 2726323 2726322 2022-07-31T06:19:42Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Ray Liotta|portret=Ray Liotta Deauville 2014 3.jpg|tavsif=Liotta 2014-yil [[Deauville American Film Festival]] da|tugʻilgan paytidagi ismi=<!-- Do not place subject’s name here. Raymond Allen Liotta is an adoptive name at six months of age in 1955. -->|tavallud sanasi={{Birth date|1954|12|18}}|tavallud joyi=[[Newark]], [[Nyu-Jersi]], [[AQSh]]|vafot sanasi={{Death date and age|2022|05|26|1954|12|18}}|vafot joyi=[[Santo Domingo]], [[Dominikan Respublikasi]]|kasbi={{hlist|Aktyor|kino prodyuser}}|faoliyat_yillari=1978-2022|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Michelle Grace|1997|2004|end=divorced}}|bolalari=1|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Raymond Allen Liotta'''; (1954-yil 18-dekabr — 2022-yil 26-may) — amerikalik aktyor va kino prodyuseri. U ''"[[:en:Field_of_Dreams|Field of Dreams]]"'' (1989) filmidagi „[[:en:Shoeless_Joe_Jackson|Shoeless Joe Jackson]]“ va [[Martin Scorsese|Martin Scorsesening]] „''Gudfellas''“ (1990) filmidagi Henry Hill rollari bilan tanilgan. U Primetime Emmy mukofotiga sazovor boʻlgan aktyor boʻlib, [[Oltin globus|"Oltin globus"]] va ikkita [[Screen Actors Guild Awards|Ekran aktyorlari gildiyasi mukofotiga nomzod]] boʻlgan. Liotta birinchi boʻlib Jonathan Demmening „''Something Wild“'' (1986) filmidagi Ray Sinclair roli uchun eʼtiborni tortdi va bu uchun u „Eng yaxshi ikkinchi plandagi aktyor“ nominatsiyasida „Oltin globus“ mukofotini oldi. U ''[[:en:Unlawful_Entry_(film)|Unlawful Entry]]'' (1992), ''[[:en:No_Escape_(1994_film)|No Escape]]'' (1994), ''Cop Land'' (1997), ''Hannibal'' (2001), ''Blow'' (2001), ''Narc'' (2002), ''John Q'' (2002), ''Identity'' (2003) kabi filmlarda rol oʻynashni davom ettirdi., ''[[:en:Killing_Them_Softly|Killing Them Softly]]''(2012), ''[[:en:The_Place_Beyond_the_Pines|The Place Beyond the Pines]]''(2012), ''[[:en:Kill_the_Messenger_(2014_film)|Kill the Messenger]]'' (2014), ''[[:en:Marriage_Story|Marriage Story]]'' (2019) kabi filmlarda rol oʻynashni davom ettirdi. U shuningdek, ''[[ER|ERdagi]]'' televizion ishi bilan ham tanilgan, u 2004-yilda drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktyori uchun Primetime Emmy mukofotiga sazovor boʻlgan. U ''"[[:en:The_Rat_Pack_(film)|The Rat Pack]]"'' (1998) televizion filmida [[Frenk Sinatra|Frank Sinatra]] rolini oʻynagan va „''Texas Rising''“ filmida (2015) Lorca va Tom Mitchell rolini oʻynagan va u [[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild mukofotiga]] nomzod boʻlgan. U, shuningdek, [[Jennifer Lopez]] bilan ''Shades of Blue'' (2016-2018) dramatik serialida rol o‘ynagan. U, shuningdek, „''Grand Theft Auto: Vice City“'' (2002) video oʻyinida Tommy Vercetti rolini ijro etgan. == Yoshlik == Liotta 1954-yil 18-dekabrda Nyu-Jersi shtatining Nyuark shahrida tugʻilgan<ref name="biography.com">{{Veb manbasi|url=http://www.biography.com/people/ray-liotta-9542538|sarlavha=Ray Liotta Biography: Film Actor, Television Actor, Television Personality (1954–)|nashriyot=[[Biography.com]] ([[FYI (TV network)|FYI]] / [[A&E Networks]])|kirish sanasi=December 18, 2016|arxivsana=May 26, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160526201124/http://www.biography.com/people/ray-liotta-9542538}}</ref>. Bolalar uyiga tashlab ketilganidan soʻng, u olti oyligida shahar kotibi Mary va avtomobil ehtiyot qismlari doʻkoni egasi Alfred Liotta tomonidan asrab olingan<ref name="Lifetime-Bio">{{Veb manbasi|sarlavha=Ray Liotta|url=http://www.lifetimetv.co.uk/biography/biography-ray-liotta|ish=[[Biography (TV series)|Biography]]|nashriyot=[[Lifetime (TV network)|Lifetime TV]]|kirish sanasi=September 12, 2014|arxivsana=May 20, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160520121403/http://www.lifetimetv.co.uk/biography/biography-ray-liotta}}</ref><ref name="FamilySearch-Ray-USPR-1998">{{Veb manbasi|sarlavha=Raymond Liotta – United States Public Records, 1970–2009|url=https://familysearch.org/pal:/MM9.1.1/QJNK-271B|ish=[[FamilySearch]]|kirish sanasi=September 12, 2014}}</ref><ref name="FamilySearch-Mary-USPR-1999">{{Veb manbasi|sarlavha=Mary E Liotta – United States Public Records, 1970–2009|url=https://familysearch.org/pal:/MM9.1.1/KGRN-FNR|ish=[[FamilySearch]]|kirish sanasi=September 12, 2014|arxivsana=March 4, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304024713/https://familysearch.org/pal:/MM9.1.1/KGRN-FNR}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.elmundo.es/loc/celebrities/2022/05/26/628fb112fdddffd4688b45ce.html|sarlavha=Ray Liotta: Abandonado por sus padres biológicos, una tragedia en el rodaje de 'Uno de los nuestros' y padre de una sola hija|sana=May 26, 2022}}</ref>. Uning asrab olgan ota-onasi italyan va shotland millatiga mansub edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.esquire.com/uk/culture/film/news/a10295/ray-liotta-interview/|sarlavha=Ray Liotta: What I've Learned|sana=July 13, 2016}}</ref>. Alfred mahalliy [[Demokratlar partiyasi|Demokratik partiya]] klubining kadrlar boʻyicha direktori va prezidenti edi<ref name="Lifetime-Bio" />. Uning farzand asrab olgan ota-onalari mahalliy siyosiy idoraga nomzodini qoʻyishga muvaffaq boʻlishdi; u otasining yugurishi uchun varaqalar tarqatish uchun paradlarda qatnashganini esladi<ref name="LarryKingNow-Identical-2014">{{Veb manbasi|muallif=King|ism=Larry|sarlavha=Ray Liotta|url=http://www.ora.tv/larrykingnow/ray-liotta-0_16c9q31w9n8n|ish=[[Larry King Now]]|nashriyot=[[Ora TV|Ora]]|kirish sanasi=September 6, 2014|sana=September 3, 2014|arxivsana=September 6, 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140906225936/http://www.ora.tv/larrykingnow/ray-liotta-0_16c9q31w9n8n}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://movies.yahoo.com/movie/contributor/1800023967/bio|arxivurl=https://web.archive.org/web/20061115075314/http://movies.yahoo.com/movie/contributor/1800023967/bio|arxivsana=November 15, 2006|sarlavha=Ray Liotta|kirish sanasi=July 7, 2009|nashriyot=Movies.yahoo.com}}</ref>. Liottaning Linda ismli singlisi bor edi, u ham asrab olingan. Yoshligidayoq asrab olinganini bilishini aytdi va bu haqda bog‘cha uchun ko‘rsatuv va hikoya taqdim etdi. U 2000-yillarda biologik onasini topish uchun xususiy detektiv yollagan va undan asosan shotlandiyalik ekanligini bilib olgan<ref name="NJStarLedger-KillingSoftly-2012">{{Yangiliklar manbasi |last=Whitty |first=Stephen |date=November 25, 2012 |title=Ray Liotta on 'Goodfellas,' mob movies, Jersey and more |work=[[The Star-Ledger]] |url=http://www.nj.com/entertainment/index.ssf/2012/11/ray_liotta_on_goodfellas_mob_m.html |url-status=live |access-date=September 12, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140912135432/http://www.nj.com/entertainment/index.ssf/2012/11/ray_liotta_on_goodfellas_mob_m.html |archive-date=September 12, 2014}}</ref><ref name="StarPulse-WENN-2006">{{Veb manbasi|sarlavha=Ray Liotta Is Glad He Met His Biological Mother|url=http://www.starpulse.com/news/index.php/2006/10/06/ray_liotta_is_glad_he_met_his_biological|ish=Star Pulse|kirish sanasi=September 14, 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131029202922/http://www.starpulse.com/news/index.php/2006/10/06/ray_liotta_is_glad_he_met_his_biological/|arxivsana=October 29, 2013|sana=October 6, 2006}}</ref>. Uning bitta biologik singlisi, bitta biologik oʻgay akasi va beshta biologik oʻgay singlisi bor edi<ref name="LarryKingNow-Identical-2014" /><ref name="HReporter-Identical-2014">{{Yangiliklar manbasi |last=Evans |first=Suzy |date=September 4, 2014 |title=Ray Liotta Filmed 'The Identical' Because of His Own Adoption Experience |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=http://www.hollywoodreporter.com/news/ray-liotta-filmed-identical-because-730109 |url-status=live |access-date=September 6, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140907020629/http://www.hollywoodreporter.com/news/ray-liotta-filmed-identical-because-730109 |archive-date=September 7, 2014}}</ref>. Liotta [[Union (New Jersey)|Nyu-Jersi shtatining Union shahridagi]] [[Katolik cherkovi|Rim-katolik]] oilasida oʻsgan,<ref name="NJStarLedger-UnionHS-2012">{{Yangiliklar manbasi |last=Kratch |first=James |date=September 1, 2012 |title=Football previews, 2012: Union |work=[[The Star-Ledger]] |url=http://www.nj.com/hssports/blog/football/index.ssf/2012/09/football_previews_2012_union.html |url-status=live |access-date=September 12, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140912141341/http://www.nj.com/hssports/blog/football/index.ssf/2012/09/football_previews_2012_union.html |archive-date=September 12, 2014}}</ref> uning oilasi ayniqsa diniy boʻlmagan boʻlsa-da<ref name="ChristianPost-Identical-2014">{{Yangiliklar manbasi |last=Nsenduluka |first=Benge |date=August 29, 2014 |title=Ray Liotta on 'The Identical', Being Adopted and Safety Concerns After Playing a Snitch in 'Goodfellas' |work=Christian Post |url=http://www.christianpost.com/news/ray-liotta-on-the-identical-being-adopted-and-safety-concerns-after-playing-a-snitch-in-goodfellas-125615 |url-status=live |access-date=September 12, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140912140812/http://www.christianpost.com/news/ray-liotta-on-the-identical-being-adopted-and-safety-concerns-after-playing-a-snitch-in-goodfellas-125615/ |archive-date=September 12, 2014}}</ref>. Ular cherkovga tashrif buyurishdi va u birinchi birlashishni oldi va tasdiqlandi, lekin oila koʻp ibodat qilmadi. U oʻzining kundalik hayotida vaqti-vaqti bilan ibodatdan foydalangan va suhbatdoshga shunday degan: "… agar men muammoga duch kelsam, ibodat qilaman … agar biror narsadan noqulay boʻlsam, „Otamizniki“ va „Salom“ deb aytaman. Mary „shu kungacha“<ref name="ChristianPost-Identical-2014" />. 1973-yilda u Union High School<ref name="NJStarLedger-KillingSoftly-2012">{{Yangiliklar manbasi |last=Whitty |first=Stephen |date=November 25, 2012 |title=Ray Liotta on 'Goodfellas,' mob movies, Jersey and more |work=[[The Star-Ledger]] |url=http://www.nj.com/entertainment/index.ssf/2012/11/ray_liotta_on_goodfellas_mob_m.html |url-status=live |access-date=September 12, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140912135432/http://www.nj.com/entertainment/index.ssf/2012/11/ray_liotta_on_goodfellas_mob_m.html |archive-date=September 12, 2014}}</ref> ni tamomlagan va keyinchalik Ittifoq Oliy maktabi shon-sharaf zaliga nomi berilgan<ref name="Brennan2022">{{Yangiliklar manbasi |last=Brennan |first=Dick |title=Actor Ray Liotta, star of "Goodfellas" and more, dies at 67 |work=www.cbsnews.com |url=https://www.cbsnews.com/newyork/news/actor-ray-liotta-dies-at-67/ |access-date=May 27, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220527054039/https://www.cbsnews.com/newyork/news/actor-ray-liotta-dies-at-67/ |archive-date=May 27, 2022}}</ref>. === Taʼlim === Liotta Mayami universitetida oʻqidi, u yerda aktyorlik boʻyicha tahsil oldi va 1978-yilda tasviriy sanʼat bakalavriatini tamomladi<ref name="MiamiHerald-Identical-2014">{{Yangiliklar manbasi |last=Marr |first=Madeleine |date=September 5, 2014 |title=Ray Liotta dug deep to play a preacher in 'The Identical' |work=[[Miami Herald]] |url=http://www.miamiherald.com/2014/09/05/4328233/ray-liotta-dug-deep-to-play-a.html |url-status=live |access-date=September 6, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140906223124/http://www.miamiherald.com/2014/09/05/4328233/ray-liotta-dug-deep-to-play-a.html |archive-date=September 6, 2014}}</ref>. U Mayami universiteti Jerry Herman Ring teatrida ''Cabaret'', ''Dengizdagi Damlar'', ''Oklahoma'' va „''The Sound of Music“'' filmlarda ijro etgan<ref name="HuffPo-Live-2014">{{Veb manbasi|muallif=Camilleri|ism=Ricky|sarlavha=Ray Liotta LIVE|url=http://live.huffingtonpost.com/r/segment/ray-liotta-the-identical/53f20d3a02a76097e90005ab|ish=[[Huffington Post]]|kirish sanasi=September 12, 2014|format=Video interview|sana=September 4, 2014|arxivsana=September 12, 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140912141120/http://live.huffingtonpost.com/r/segment/ray-liotta-the-identical/53f20d3a02a76097e90005ab}}</ref>. [[Fayl:RayLiottaTIFFSept2012.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/RayLiottaTIFFSept2012.jpg/240px-RayLiottaTIFFSept2012.jpg|thumb| Liotta Kanadadagi 2012 Toronto xalqaro kinofestivalida]] [[Fayl:Ray_Liotta,_Winona_Ryder,_Michael_Shannon_TIFF_2012.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Ray_Liotta%2C_Winona_Ryder%2C_Michael_Shannon_TIFF_2012.jpg/220px-Ray_Liotta%2C_Winona_Ryder%2C_Michael_Shannon_TIFF_2012.jpg|left|thumb| Liotta, [[Winona Ryder|Winona Rayder]] va Maykl Shennon 2012 Toronto xalqaro kinofestivalida]] == Shaxsiy hayot == [[Fayl:Ray_Liotta_Deauville_2014_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Ray_Liotta_Deauville_2014_2.jpg/240px-Ray_Liotta_Deauville_2014_2.jpg|thumb| Liotta Fransiyadagi Dovil kinofestivalida, 2014-yil sentabr]] Liotta aktrisa va prodyuser Michelle Gracega 1997-yil fevral oyida sobiq eri Mark Grace Chicago Cubs jamoasida oʻynagan beysbol oʻyinida uchrashganidan keyin turmushga chiqdi<ref name="Pottstown-Mercury-Narc-2003">{{Yangiliklar manbasi |last=Longsdorf |first=Amy |title=Ray Liotta finds intense adrenaline rush in 'Narc' |work=[[Pottstown Mercury]] |url=http://www.pottsmerc.com/article/MP/20030122/TMP05/301229966 |url-status=live |access-date=January 6, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151119204947/http://www.pottsmerc.com/article/MP/20030122/TMP05/301229966 |archive-date=November 19, 2015}}</ref>. Er-xotin 2004-yilda ajrashishdan oldin Karsen ismli qizi bor edi<ref name="Lifetime-Bio">{{Veb manbasi|sarlavha=Ray Liotta|url=http://www.lifetimetv.co.uk/biography/biography-ray-liotta|ish=[[Biography (TV series)|Biography]]|nashriyot=[[Lifetime (TV network)|Lifetime TV]]|kirish sanasi=September 12, 2014|arxivsana=May 20, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160520121403/http://www.lifetimetv.co.uk/biography/biography-ray-liotta}}</ref><ref name="NJStarLedger-KillingSoftly-2012">{{Yangiliklar manbasi |last=Whitty |first=Stephen |date=November 25, 2012 |title=Ray Liotta on 'Goodfellas,' mob movies, Jersey and more |work=[[The Star-Ledger]] |url=http://www.nj.com/entertainment/index.ssf/2012/11/ray_liotta_on_goodfellas_mob_m.html |url-status=live |access-date=September 12, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140912135432/http://www.nj.com/entertainment/index.ssf/2012/11/ray_liotta_on_goodfellas_mob_m.html |archive-date=September 12, 2014}}</ref>. ''Jay Lenoʻs Garage'' epizodida Liotta, [[Frenk Sinatra|Frank Sinatraning]] qizlari Nansy va Tina Sinatra bir marta Liottaga otning boshini pochta orqali joʻnatganini aniqladi. Bu hazil Liottaning ular ustida ishlayotgan mini-serialda marhum otasini o‘ynashdan bosh tortganiga javob bo‘ldi, faqat Liotta uni 1998-yilda [[HBO]] telekanali ''"The Rat Pack''" filmida o‘ynaganini ko‘rdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Napoli |first=Jessica |title=Ray Liotta reveals why Frank Sinatra's daughters mailed him a horse head |work=Fox News |url=https://www.foxnews.com/entertainment/ray-liotta-frank-sinatra-daughters-mailed-horse-head |url-status=live |access-date=November 5, 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211105162719/http://www.foxnews.com/entertainment/ray-liotta-frank-sinatra-daughters-mailed-horse-head |archive-date=November 5, 2021}}</ref>. 2007-yil fevral oyida u Tinch okeanidagi Palisadesda Cadillac Escalade mashinasini toʻxtab turgan ikkita mashinaga urib yuborganidan keyin mast holda haydaganligi uchun ayblangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Under The Influence|nashriyot=[[CBS News]]|url=http://www.cbsnews.com/pictures/under-the-influence/15|kirish sanasi=July 15, 2015|arxivsana=July 16, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150716025145/http://www.cbsnews.com/pictures/under-the-influence/15/}}</ref>. U hech qanday tanlov talab qilmadi. Gʻarbiy ''Texas koʻtarilishini suratga olish tajribasidan kelib chiqqan holda,'' Liotta ot minishni davom ettirdi va 2014-yil sentabr oyida shunday dedi: „Men [shouda] ot minishni yaxshi koʻrardim. Men buni hozir yaxshi koʻraman. Hech qachon sevimli mashgʻulotim boʻlmagan. Bu mening yangi sevimli mashgʻulotim boʻlishi mumkin“<ref name="LarryKingNow-Identical-2014">{{Veb manbasi|muallif=King|ism=Larry|sarlavha=Ray Liotta|url=http://www.ora.tv/larrykingnow/ray-liotta-0_16c9q31w9n8n|ish=[[Larry King Now]]|nashriyot=[[Ora TV|Ora]]|kirish sanasi=September 6, 2014|sana=September 3, 2014|arxivsana=September 6, 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140906225936/http://www.ora.tv/larrykingnow/ray-liotta-0_16c9q31w9n8n}}</ref>. == Oʻlim == Liotta 2022-yil 26-may kuni 67 yoshida [[Santo-domingo|Dominikan Respublikasining Santo-Domingo shahrida]] „Dangerous Waters“ filmini suratga olish vaqtida uyqusida vafot etdi. Oʻlimi vaqtida u Jacy Nittolo bilan unashtirilgan edi. == Filmografiya == {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFFFCC;" |{{dagger|alt=Not yet released}} | Hali chop etilmagan asarlarni bildiradi |} === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Manba |- |1983 |''{{Sortname|The|Lonely Lady}}'' |Joe Heron |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b6c1422a4|sarlavha=The Lonely Lady (1983)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |1986 |''Something Wild'' |Ray Sinclair |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Laycock |first=John |date=November 7, 1986 |title=Good acting tames Something Wild |page=B6 |work=[[The Windsor Star]] |url=https://www.newspapers.com/clip/102599198/good-acting-tames-something-wild/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |1987 |''Arena Brains'' |The Artist |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/celebrity/ray_liotta|sarlavha=Ray Liotta|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |1988 |''Dominick and Eugene'' |Eugene „Gino“ Luciano |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kehr |first=Dave |date=March 18, 1988 |title='Dominick and Eugene' one big guilt trip |page=D |work=[[Chicago Tribune]] |department=Section 7 |url=https://www.newspapers.com/clip/102613746/dominick-and-eugene-one-big-guilt-trip/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |1989 |''Field of Dreams'' |Shoeless Joe Jackson | |- |1990 |''Goodfellas'' |Henry Hill | |- | rowspan="2" |1992 |''Article 99'' |Dr. Richard Sturgess |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Murphy |first=Ryan |date=March 8, 1992 |title=Doctor Feel Good |page=3 |work=[[New York Daily News]] |department=City Lights |url=https://www.newspapers.com/clip/102603367/doctor-feel-good/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Unlawful Entry'' |Officer Pete Davis |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Mitchell |first=Alex |date=March 8, 1992 |title=Good Fella Turns Nasty Cop |page=109 |work=[[The Sydney Morning Herald]] |url=https://www.newspapers.com/clip/102614022/good-fella-turns-nasty-cop/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- | rowspan="2" |1994 |''No Escape'' |Captain J.T. Robbins |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Armstrong |first=John |date=April 29, 1994 |title=Crafty prison flick lifts Liotta into red-hot action hero |page=C6 |work=[[Vancouver Sun]] |url=https://www.newspapers.com/clip/102614158/crafty-prison-flick-lifts-liotta-into/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Corrina, Corrina'' |Manny Singer |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Persall |first=Steve |date=August 26, 1994 |title=Saint Nanny |page=8 |work=[[Tampa Bay Times]] |department=Weekend |url=https://www.newspapers.com/clip/102614420/saint-nanny/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |1995 |''Operation Dumbo Drop'' |Captain T.C. Doyle |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Fortinberry |first=Ellis |date=July 28, 1995 |title='Dumbo Drop' not typical Disney film |page=34 |work=[[Sun Herald]] |department=Marquee |url=https://www.newspapers.com/clip/102614291/dumbo-drop-not-typical-disney-film/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |1996 |''Unforgettable'' |Dr. David Krane |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Wyatt |first=Gene |date=February 23, 1996 |title='Unforgettable' not quite memorable enough |page=4 |work=[[The Tennessean]] |department=Weekend |url=https://www.newspapers.com/clip/102614511/unforgettable-not-quite-memorable/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- | rowspan="2" |1997 |''Turbulence'' |Ryan Weaver |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Garner |first=Jack |date=January 9, 1997 |title=Ray Liotta, special effects keep 'Turbulence' aloft |page=9 |work=[[The Ithaca Journal]] |department=Arts & Leisure |url=https://www.newspapers.com/clip/102614608/ray-liotta-special-effects-keep/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Cop Land'' |Detective Gary „Figgsy“ Figgis |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petkau |first=Rob |date=September 3, 1997 |title=Cop Land may be pivotal point in Stallone's career |page=5 |work=[[Fort McMurray Today]] |url=https://www.newspapers.com/clip/102614713/cop-land-may-be-pivotal-point-in/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |1998 |''Phoenix'' |Detective Harry Collins |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b806155b1|sarlavha=Phoenix (1998)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- | rowspan="2" |1999 |''Muppets from Space'' |Gate Guard |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b816d7359|sarlavha=Muppets From Space (1999)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Forever Mine'' |Mark Brice |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b823dab50|sarlavha=Forever Mine (1999)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- | rowspan="2" |2000 |''Pilgrim'' |Jack |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b85a07c8e|sarlavha=Pilgrim (1999)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |''{{Sortname|A|Rumor of Angels}}'' |Nathan Neubauer |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b82cba0e3|sarlavha=Rumor of Angels (2000)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- | rowspan="3" |2001 |''Hannibal'' |Paul Krendler |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Turan |first=Kenneth |date=February 9, 2001 |title=A Cannibalized Tale |pages=[https://www.newspapers.com/clip/102616526/a-cannibalized-tale/ F1], [https://www.newspapers.com/clip/102616552/a-cannibalized-tale-cont/ F11] |work=[[Los Angeles Times]] |department=Calendar – Arts and Entertainment |url=https://www.newspapers.com/clip/102616526/a-cannibalized-tale/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Heartbreakers'' |Dean Cummano / Vinny Staggliano |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b845161a6|sarlavha=Heartbreakers (2001)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Blow'' |Fred Jung |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Wilmington |first=Michael |date=February 9, 2001 |title=The high isn't worth it |page=5 |work=[[Chicago Tribune]] |department=Movies |url=https://www.newspapers.com/clip/102616781/the-high-isnt-worth-it/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- | rowspan="3" |2002 |''Narc'' |Lieutenant Henry Oak |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b86172a68|sarlavha=Narc (2002)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''John Q'' |Chief Gus Monroe |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b84dae14c|sarlavha=John Q (2002)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Ticker'' |Secret Service agent |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b88ee5d28|sarlavha=Ticker (2002)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Barton |first=David |date=November 12, 2002 |title=No ticket, no lines: Joe Carnahan's latest film can be viewed online |page=E3 |work=[[The Sacramento Bee]] |department=Scene |url=https://www.newspapers.com/clip/102604522/no-ticket-no-lines-joe-carnahans/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |2003 |''Identity'' |Officer Rhodes |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Wuntch |first=Philip |date=April 25, 2003 |title=A chilling 'Identity' |page=25 |work=[[The News & Observer]] |department=What's Up |url=https://www.newspapers.com/clip/102617232/a-chilling-identity/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- | rowspan="2" |2004 |''The Last Shot'' |Jack Devine |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Benedikt |first=Allison |date=September 24, 2004 |title=Drab 'Last Shot' struggles to be funny |page=7A-7 |work=[[The Chicago Tribune]] |department=Movies |url=https://www.newspapers.com/clip/102617564/drab-last-shot-struggles-to-be-funny/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Control'' |Lee Ray Oliver |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8a2853c6|sarlavha=Control (2003)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- | rowspan="2" |2005 |''Revolver'' |Dorothy Macha |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Coyle |first=Jake |date=December 7, 2007 |title=Ritchie's 'Revolver' a messy misfire of a movie |page=10SC |work=[[Courier-Post]] |agency=[[Associated Press]] |department=South Jersey Scene |url=https://www.newspapers.com/clip/102617782/ritchies-revolver-a-messy-misfire-of/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Slow Burn'' |Ford Cole |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8b890d2c|sarlavha=Slow Burn (2005)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.metacritic.com/movie/slow-burn/details|sarlavha=Slow Burn Details and Credits|ish=[[Metacritic.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- | rowspan="5" |2006 |''Even Money'' |Tom Carver |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/even_money|sarlavha=Even Money|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Take the Lead'' | |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Williams |first=Kam |date=April 7, 2006 |title=Inspiration and dancing create a fun time in 'Lead' |page=24 |work=Fort Lee Suburbanite |url=https://www.newspapers.com/clip/102605901/inspiration-and-dancing-create-a-fun/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8b9cae8c|sarlavha=Take the Lead (2006)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Local Color'' |John Talia Sr. |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/local_color|sarlavha=Local Color|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Comeback Season'' |Walter Pearce |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8c073ed7|sarlavha=Comeback Season (2006)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Smokinʼ Aces'' |FBI Agent Donald Carruthers |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Miller |first=Lisa |date=February 1, 2007 |title=Director stacks the deck against his 'Aces' |page=A5 |work=[[The Advocate-Messenger]] |url=https://www.newspapers.com/clip/102618649/director-stacks-the-deck-against-his/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- | rowspan="4" |2007 |''Wild Hogs'' |Jack Blade |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8be8fd17|sarlavha=Wild Hogs (2007)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''In the Name of the King: A Dungeon Siege Tale'' |Gallian |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=<!--None listed--> |date=December 28, 2007 |title=In the Name of the King |page=3 |work=[[Aiken Standard]] |department=To Go |url=https://www.newspapers.com/clip/102608211/in-the-name-of-the-king/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Battle in Seattle'' |Mayor Jim Tobin |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Garrett |first=Shawn |date=May 26, 2022 |title=Ray Liotta: Once starred as Seattle mayor in 'Battle of Seattle' |work=[[KIRO-TV|KIRO7.com]] |url=https://www.kiro7.com/news/local/ray-liotta-once-starred-seattle-mayor-battle-seattle/6XPYRBZQN5CKHJRLNF4CP3GJRI/ |access-date=May 26, 2022}}</ref> |- |''[[Asalari fitnasi|Bee Movie]]'' |Oʻzi |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8c2e692f|sarlavha=Bee Movie (2007)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- | rowspan="2" |2008 |''Hero Wanted'' |Detective Terry Subcott |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/10009154-hero_wanted|sarlavha=Hero Wanted|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |''Powder Blue'' |Jack Doheny |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8c66162a|sarlavha=Powder Blue (2007)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- | rowspan="4" |2009 |''Crossing Over'' |Cole Frankel |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Goodykoontz |first=Bill |date=March 20, 2009 |title=Too-busy film tackles immigration |page=P6 |work=[[The Arizona Republic]] |department=Preview |url=https://www.newspapers.com/clip/102609138/too-busy-film-tackles-immigration/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Observe and Report'' |Detective Harrison |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Moore |first=Roger |date=April 10, 2009 |title=Rogen's mall cop is darker, funnier – and harder to take |page=D7 |work=[[The Atlanta Journal-Constitution]] |department=GoGuide |url=https://www.newspapers.com/clip/102620328/rogens-mall-cop-is-darker-funnier/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''The Line'' |Mark Shields |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/linea|sarlavha=The Line|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |''Youth in Revolt'' |Lance Wescott |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Coyle |first=Jake |date=January 8, 2010 |title='Youth in Revolt' lacks serious rebelliousness |pages=[https://www.newspapers.com/clip/102609329/youth-in-revolt-lacks-serious/ 5SC], [https://www.newspapers.com/clip/102609355/youth-in-revolt-lacks-serious/ 7SC] |work=[[Courier-Post]] |department=South Jersey Scene |url=https://www.newspapers.com/clip/102609329/youth-in-revolt-lacks-serious/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- | rowspan="5" |2010 |''Crazy on the Outside'' |Gray |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Goodykoontz |first=Bill |date=January 8, 2010 |title=Starry comedy falls crazily flat |page=P3 |work=[[The Arizona Republic]] |department=Preview |url=https://www.newspapers.com/clip/102609603/starry-comedy-falls-crazily-flat/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Date Night'' |Joe Miletto |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b8dce742b|sarlavha=Date Night (2010)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Snowmen'' |Reggie Kirkfield |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/snowmen|sarlavha=Snowmen|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |''Chasing 3000'' |Adult Mickey |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Hoover |first=Bob |date=September 3, 2010 |title=Sentimental journey to 'Burgh hits home |page=E-2 |work=[[Pittsburgh Post-Gazette]] |department=Mag & Movies |url=https://www.newspapers.com/clip/102609765/sentimental-journey-to-burgh-hits-home/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Charlie St. Cloud'' |Florio Ferrente |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/charlie_st_cloud|sarlavha=Charlie St. Cloud|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- | rowspan="7" |2011 |''The Details'' |Peter Mazzoni |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jordan |first=René |date=November 16, 2012 |title=The Details – Infamia de Oscar |language=es |trans-title=The Details – Oscar Infamy |work=[[El Nuevo Herald]] |url=https://www.newspapers.com/clip/102609961/the-details-infamia-de-oscar/ |access-date=May 26, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''{{Sortname|The|Son of No One}}'' |Capt. Mathers |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/the_son_of_no_one|sarlavha=The Son of No One|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |''All Things Fall Apart'' |Dr. Brintall |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/all_things_fall_apart_2011|sarlavha=Things Fall Apart|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |''Street Kings 2: Motor City'' |Detective Marty Kingston |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/street_kings_2_motor_city|sarlavha=Street Kings 2: Motor City|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |''{{Sortname|The|River Murders}}'' |Jack Verdon |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/the_river_murders|sarlavha=The River Murders|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 26, 2022}}</ref> |- |''Field of Dreams 2: Lockout'' |Roger Goodell |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=<!--None listed--> |date=July 7, 2011 |title='Field of Dreams' Gets a Pigskin Sequel |page=C2 |work=[[Austin American-Statesman]] |department=Sports |url=https://www.newspapers.com/clip/102610291/field-of-dreams-gets-a-pigskin-sequel/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''{{Sortname|The|Entitled}}'' |Richard Nader |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/771251698|sarlavha=The Entitled|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- | rowspan="9" |2012 |''Wanderlust'' |Himself |<ref name="Deadline">{{Yangiliklar manbasi |last=Fleming |first=Mike Jr. |last2=Pedersen |first2=Erik |date=May 26, 2022 |title=Ray Liotta Dies: 'Goodfellas' Star & 'Field Of Dreams' Actor Was 67 |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2022/05/ray-liotta-dies-67-goodfellas-1235033521/ |access-date=May 26, 2022}}</ref> |- |''Killing Them Softly'' |Markie Trattman |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Goodykoontz |first=Bill |date=November 30, 2012 |title=There's Entertainment Value, in a Violent Sort of Way |page=E4 |work=[[The Indianapolis Star]] |department=Extra |url=https://www.newspapers.com/clip/102620457/theres-entertainment-value-in-a/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''Breathless'' |Sheriff Cooley |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/breathless_2012|sarlavha=Breathless|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''The Iceman'' |Roy DeMeo |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Stone |first=Jay |date=May 17, 2013 |title=A dead ringer for an icy assassin |page=C6 |work=[[The Vancouver Sun]] |department=Movies |url=https://www.newspapers.com/clip/77382238/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- |''{{Sortname|The|Place Beyond the Pines}}'' |Peter Deluca |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/512d42774b55c|sarlavha=The Place beyond the Pines (2013)|ish=[[BFI.org.uk]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Ticket Out'' |Jim |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/ticket_out|sarlavha=Ticket Out|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Yellow'' |Afai |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/yellow_2012|sarlavha=Yellow|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Bad Karma'' |Molloy |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/bad_karma|sarlavha=Bad Karma|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Dear Dracula'' |Count Dracula (voice) |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/dear_dracula|sarlavha=Dear Dracula|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- | rowspan="3" |2013 |''{{Sortname|The|Devil's in the Details}}'' |Dr. Bruce Michaels |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/the_devils_in_the_details|sarlavha=The Devil's in the Details|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Pawn'' |Man in the Suit |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/pawn_2013|sarlavha=Pawn|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Suddenly'' |Todd Shaw |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=<!--None listed--> |date=January 22, 2016 |title=Movie: Suddenly |page=A10 |work=[[Edmonton Journal]] |url=https://www.newspapers.com/clip/102611171/movie-suddenly/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- | rowspan="7" |2014 |''Better Living Through Chemistry'' |Elizabeth’s Husband |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/better_living_through_chemistry|sarlavha=Better Living Through Chemistry|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''[[Muppets Most Wanted]]'' |Big Papa | |- |''The Identical'' |Reece Wade |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/the_identical|sarlavha=The Identical|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Sin City: A Dame to Kill For'' |Joey |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/frank_millers_sin_city_a_dame_to_kill_for|sarlavha=Frank Miller's Sin City: A Dame to Kill For|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Revenge of the Green Dragons'' |FBI Agent Michael Bloom |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/revenge_of_the_green_dragons|sarlavha=Revenge of the Green Dragons|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Stretch'' |Oʻzi |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/stretch_2014|sarlavha=Stretch|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Kill the Messenger'' |John Cullen |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rowland |first=Marijke |date=October 10, 2014 |title=Jeremy Renner on the movie he 'had to do' |pages=[https://www.newspapers.com/clip/102611548/jeremy-renner-on-the-movie-he-had-to/ 12]–[https://www.newspapers.com/clip/102611568/jeremy-renner-on-the-movie-he-had-to/ 14] |work=[[The Modesto Bee]] |department=Scene |url=https://www.newspapers.com/clip/102611548/jeremy-renner-on-the-movie-he-had-to/ |access-date=May 27, 2022 |via=Newspapers.com}}</ref> |- | rowspan="2" |2015 |''Blackway'' |Blackway |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Macdonald |first=Moira |date=June 8, 2016 |title=Even Anthony Hopkins can't rescue grim 'Blackway' |work=[[SeattleTimes.com]] |url=https://www.seattletimes.com/entertainment/movies/even-anthony-hopkins-cant-rescue-grim-blackway/ |access-date=May 27, 2022}}</ref> |- |''Campus Code'' |Bartender |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.marvista.net/catalog_items/87|sarlavha=Campus Code (110 min)|ish=[[MarVista Entertainment|MarVista.net]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- | rowspan="2" |2016 |''Sticky Notes'' |Jack |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/sticky_notes|sarlavha=Sticky Notes|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |''Flock of Dudes'' |Uncle Reed |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/flock_of_dudes_2016|sarlavha=Flock of Dudes|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |2019 |''Marriage Story'' |Jay Marotta |<ref name="BBC">{{Yangiliklar manbasi |date=May 26, 2022 |title=Goodfellas star Ray Liotta dies aged 67 |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-61600212 |access-date=May 26, 2022}}</ref> |- |2020 |''Hubie Halloween'' |Pete Landolfa |<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2019/07/adam-sandler-kevin-james-julie-bowen-maya-rudolph-netflix-comedy-1202650376/|sarlavha=Adam Sandler Sets Next Netflix Comedy With All-Star Cast Including Kevin James, Julie Bowen, Maya Rudolph & Many More|ish=Deadline Hollywood|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=July 22, 2019|kirish sanasi=July 22, 2019|arxivsana=July 22, 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190722160104/https://deadline.com/2019/07/adam-sandler-kevin-james-julie-bowen-maya-rudolph-netflix-comedy-1202650376/}}</ref> |- | rowspan="2" |2021 |''No Sudden Move'' |Frank Capelli | |- |''The Many Saints of Newark'' |Aldo „Hollywood Dick“ Moltisanti / <br /><br /> Salvatore „Sally“ Moltisanti |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/the_many_saints_of_newark|sarlavha=The Many Saints of Newark|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |2022 |''Every Last Secret'' |Mr. Ancilla |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/every_last_secret|sarlavha=Every Last Secret|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |2023 | style="background:#FFFFCC;" |''Cocaine Bear'' {{dagger|alt=Not yet released}} | |<ref name="BBC" /><ref name="RespersMelas2022">{{Yangiliklar manbasi |last=Respers |first=Lisa France |last2=Melas |first2=Chloe |date=May 26, 2022 |title=Ray Liotta, 'Goodfellas' star, is dead at 67 |work=CNN |url=https://www.cnn.com/2022/05/26/entertainment/ray-liotta-dead/index.html |access-date=May 27, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220526205455/https://edition.cnn.com/2022/05/26/entertainment/ray-liotta-dead/index.html |archive-date=May 26, 2022}}</ref> |- | rowspan="4" |TBA | style="background:#FFFFCC;" |Untitled Charlie Day film {{dagger|alt=Not yet released}} | |<ref name="Variety" /> |- | style="background:#FFFFCC;" |''The Substance'' {{dagger|alt=Not yet released}} | |<ref name="Variety" /> |- | style="background:#FFFFCC;" |''Dangerous Waters'' {{dagger|alt=Not yet released}} | |<ref name="Variety" /> |- | style="background:#FFFFCC;" |''Clash'' {{dagger|alt=Not yet released}} |Lowell |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Vlessing |first=Etan |date=February 24, 2022 |title=Christopher Ammanuel Boards L.A. Uprising Thriller 'Clash' (Exclusive) |work=[[HollywoodReporter.com]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/christopher-ammanuel-cast-clash-ariel-vromen-la-riots-thriller-1235098873/ |access-date=May 27, 2022}}</ref> |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Manba |- |1978-1981 |''Another World'' |Joey Perrini |<ref name="HollywoodReporter">{{Yangiliklar manbasi |last=Barnes |first=Mike |date=May 26, 2022 |title=Ray Liotta, Actor in 'GoodFellas,' Dies at 67 |work=[[HollywoodReporter.com]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/ray-liotta-dead-goodfellas-1235154615/ |access-date=May 26, 2022}}</ref> |- |1980 |''Hardhat and Legs'' |Family |<ref name="WaPoObit">{{Yangiliklar manbasi |last=Andrews |first=Travis M. |date=May 26, 2022 |title=Critics, fans and colleagues react to Ray Liotta's death at 67 |work=Washington Post |url=https://www.washingtonpost.com/arts-entertainment/2022/05/26/reactions-ray-liotta-death/ |access-date=May 27, 2022}}</ref> |- |1981 |''Crazy Times'' |Johnny „Wizard“ Lazarra |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eluniversal.com.co/farandula/murio-el-actor-ray-liotta-a-sus-67-anos-DY6607306|sarlavha=Murió el actor Ray Liotta a sus 67 años|sana=May 26, 2022}}</ref> |- | rowspan="2" |1983 |''St. Elsewhere'' |Murray | |- |''Casablanca'' |Sacha |<ref name="Variety">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Jordan |date=May 26, 2022 |title=Ray Liotta, 'Goodfellas' and 'Field of Dreams' Star, Dies at 67 |work=[[Variety.com]] |url=https://variety.com/2022/film/news/ray-liotta-dead-dies-goodfellas-1235278674/ |access-date=May 26, 2022}}</ref> |- |1984 |''Mike Hammer'' |Tony Cable |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=<!--None listed--> |date=October 13, 1984 |title=Today on the tube |page=11 |work=[[The Spokesman-Review]] |url=https://www.newspapers.com/clip/102636092/today-on-the-tube/ |access-date=May 27, 2022}}</ref> |- |1985 |''Our Family Honor'' |Officer Ed Santini |<ref name="HollywoodReporter" /> |- |1991 |''Women &amp;amp; Men 2'' |Meadows |<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/women_and_men_2|sarlavha=Women & Men 2|ish=[[RottenTomatoes.com]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |1995 |''Frasier'' |Bob |<ref name="Variety" /><ref name="BTVA">{{Veb manbasi|sarlavha=Ray Liotta (visual voices guide)|url=https://www.behindthevoiceactors.com/Ray-Liotta/|kirish sanasi=May 27, 2022|ish=Behind The Voice Actors|til=en-US|iqtibos=}}</ref> |- |1998 |''{{Sortname|The|Rat Pack|The Rat Pack (film)}}'' |[[Frenk Sinatra|Frank Sinatra]] |<ref name="HollywoodReporter" /> |- |2001 |''[[Family Guy]]'' |Zack | |- |{{Sort|2001.1|2001–2002}} |''Just Shoot Me!'' |Oʻzi | |- |2002 |''Point of Origin'' |John Leonard Orr |<ref>{{Veb manbasi|muallif=Friedman|ism=Josh|sana=June 22, 2002|sarlavha=There's Little Spark in HBO's 'Point of Origin'|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2002-jun-22-et-friedman22-story.html|kirish sanasi=May 27, 2022|ish=Los Angeles Times|til=en-US}}</ref> |- |2003 |''Saturday Night Live'' |Oʻzi |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Saturday Night Live: Season 28, Episode 10|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/saturday_night_live/s28/e10|til=en|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=May 27, 2022}}</ref> |- |2004 |''[[ER]]'' |Charlie Metcalf |<ref name="HollywoodReporter" /> |- |2006-2007 |''Smith'' |Bobby Stevens | |- |2008 |''[[SpongeBob SquarePants]]'' |Bubble Poppin Boys Leader | |- |2010 |''Hannah Montana'' |Principal Luger | |- |2011 |''The League'' |Mr. Hudabega |<ref>{{Jurnal manbasi|last=Eanet|first=Lindsay|title=The League Recaps: Episodes 3.6 and 3.7 - 'Yobogoya' and 'Carmenjello'|date=November 11, 2011|url=https://www.pastemagazine.com/tv/the-league/the-league-recaps-episodes-36-and-37-yobogoya-an/}}</ref> |- | rowspan="3" |2012 |''[[Phineas va Ferb|Phineas and Ferb]]'' |Oʻzi |<ref name="BTVA" /> |- |''NTSF:SD:SUV::'' |Jason |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Furlong |first=Maggie |date=October 31, 2012 |title='NTSF:SD:SUV::' Sneak Peek: See Ray Liotta In His Creepiest Role Yet (Video) |work=HuffingtonPost.com |url=https://www.huffingtonpost.com/entry/ntsf-sd-suv-ray-liotta_n_2050618 |access-date=May 27, 2022}}</ref> |- |''Abominable Christmas'' |Abominable Dad |<ref name="BTVA" /> |- |2014 |''The Money'' |George Archer |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Andreeva |first=Nellie |date=March 4, 2014 |title=David Milch's HBO Pilot 'The Money' Not Going Forward |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2014/03/david-milch-hbo-pilot-the-money-not-going-forward-693792/ |access-date=May 27, 2022}}</ref> |- |2015 |''Texas Rising'' |Lorca |<ref name="Variety" /> |- |2015-2016 |''The Making of the Mob'' |Narrator | |- |2016-2018 |''Shades of Blue'' |Lt. Matt Wozniak |<ref name="HollywoodReporter" /> |- |2016 |''[[Modern Family]]'' |Oʻzi |<ref name="Variety" /> |- | rowspan="2" |2017 |''Unbreakable Kimmy Schmidt'' |Paulie Fiuccillo |<ref name="Variety" /> |- |''Young Sheldon'' |Vincent |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha='Goodfellas' star Ray Liotta dies at 67|muallif=|ish=[[Orange County Register]]|sana=May 26, 2022|kirish sanasi=May 27, 2022|url=https://www.ocregister.com/2022/05/26/goodfellas-star-ray-liotta-dies-at-67/}}</ref> |- | rowspan="2" |2018 |''Great News'' |Oʻzi |<ref>{{Veb manbasi|sarlavha='Great News' Gets a Hot Tip From Guest Star Ray Liotta|muallif=Holbrook|ism=Damian|ish=TV Insider|sana=|kirish sanasi=May 27, 2022|url=https://www.tvinsider.com/650813/great-news-casting-ray-liotta/}}</ref> |- |''[[Simpsonlar|The Simpsons]]'' |Morty Szyslak | |- |2021 |''Hanna'' |Gordon Evans |<ref name="Guardian">{{Yangiliklar manbasi |last=Lee |first=Benjamin |date=May 26, 2022 |title=Ray Liotta, star of Goodfellas and Field of Dreams, dies aged 67 |work=[[TheGuardian.com]] |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/26/ray-liotta-star-of-goodfellas-and-field-of-dreams-dies-aged-67 |access-date=May 26, 2022}}</ref> |- |2022 |''Black Bird'' |James „Big Jim“ Keene |<ref name="Guardian" /> |} === Video Oʻyinlar === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Rol ! class="unsortable" |Manba |- |2002 |''Grand Theft Auto: Vice City'' |Tommy Vercetti | |- |2013 |''[[Call of Duty: Black Ops II]]'' (Zombies) |Billy Handsome |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Reynolds |first=Matthew |date=April 5, 2013 |title='Black Ops 2: Uprising DLC' features Ray Liotta, Michael Madson |work=[[DigitalSpy.com]] |url=https://www.digitalspy.com/videogames/call-of-duty/a470770/black-ops-2-uprising-dlc-features-ray-liotta-michael-madson/ |access-date=May 26, 2022}}</ref> |- |2021 |''Grand Theft Auto: The Trilogy — The Definitive Edition'' |Tommy Vercetti |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Sowah |first=Eugene |date=November 18, 2021 |title=Grand Theft Auto: The Trilogy – The Definitive Edition Review: Nostalgic remasters fall short of expectations |work=[[Daily Mirror]] |url=https://www.mirror.co.uk/tech/grand-theft-auto-trilogy--25483283 |access-date=May 26, 2022}}</ref> |} === Teatr === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Rol !Eslatma !Manba |- |2004 |''Match'' |Mike |Broadway |<ref name="Sky">{{Yangiliklar manbasi |last=Hayes |first=Andy |date=May 26, 2022 |title=Ray Liotta: Goodfellas actor dies aged 67 as he shoots new film in Caribbean |work=[[Sky News|news.Sky.com]] |url=https://news.sky.com/story/ray-liotta-goodfellas-actor-dies-aged-67-12622019 |access-date=May 26, 2022}}</ref> |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Albom !Rol ! class="unsortable" |Manba |- |2014 |"Lovers on the Sun" |''Listen'' by David Guetta |The Villain | |- |2015 |"Bloodstream" |''×'' by [[Ed Sheeran]] and Rudimental | |<ref name="RollingStone-Sheeran-2015">{{Yangiliklar manbasi |last=Dreps |first=Daniel |date=March 23, 2015 |title=Ray Liotta Plays Washed-Up, Hair-Metal Star in Ed Sheeran's 'Bloodstream' Video |work=[[Rolling Stone (magazine)|Rolling Stone]] |url=https://www.rollingstone.com/music/videos/watch-ray-liotta-run-amok-in-ed-sheerans-bloodstream-video-20150323 |url-status=live |access-date=April 10, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150415061635/http://www.rollingstone.com/music/videos/watch-ray-liotta-run-amok-in-ed-sheerans-bloodstream-video-20150323 |archive-date=April 15, 2015}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Yil !Mukofot !Turkum !Ish !Natija !Ref. |- |1986 |[[Oltin globus|Golden Globe Award]] |Best Supporting Actor — Motion Picture | rowspan="4" |''Something Wild''|| {{Nom}} | |- |1986 |Boston Society of Film Critics Award |Best Supporting Actor|| {{Gʻolib}} | |- |1986 |National Society of Film Critics |Best Supporting Actor|| {{Gʻolib|3rd Place}} | |- |1986 |New York Film Critics Circle Award |Best Supporting Actor|| {{Gʻolib|3rd Place}} | |- |1998 |[[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild Award]] |Outstanding Actor in a Miniseries or TV Movie |''The Rat Pack''|| {{Nom}} | |- |2002 |Independent Spirit Award |Best Supporting Male | rowspan="2" |''Narc''|| {{Nom}} | |- |2002 |Phoenix Film Critics Society Award |Best Supporting Actor|| {{Nom}} | |- |2005 |Primetime Emmy Award |Outstanding Guest Actor in a Drama Series |''[[ER]]''|| {{Gʻolib}} | |- |2015 |[[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild Award]] |Outstanding Actor in a Miniseries or TV Movie |''Texas Rising''|| {{Nom}} | |- |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * {{IMDbda kishi|501}} * Ray Liotta at the Internet Broadway Database * {{Yangiliklar manbasi |last=Tarshis |first=Joan |date=Fall 2001 |title=One on One with Ray Liotta |work=Smoke Magazine |url=http://www.smokemag.com/0901/cover.htm |access-date=September 14, 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131029205844/http://www.smokemag.com/0901/cover.htm |archive-date=October 29, 2013}} * {{Veb manbasi|url=http://ca.ign.com/articles/2001/03/01/interview-with-ray-liotta|sarlavha=IGN: Interview with Ray Liotta|sana=March 1, 2001|kirish sanasi=July 7, 2009|nashriyot=[[IGN.com]]|muallif=Keier|ism=Helen}} * {{Discogsda artist|Ray Liotta}} [[Turkum:Amerikalik erkak ovoz aktyorlari]] [[Turkum:Amerikalik erkak televideniye aktyorlari]] [[Turkum:2022-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1954-yilda tugʻilganlar]] 1csf2w6bogt6s1j12kd15b85mjojc6q Suvaydodagi teraktlar 0 758382 2725716 2724052 2022-07-30T15:40:18Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Terroristik hujum bilgiqutisi |nomi = Suvaydodagi teraktlar |qismi = |tasvir = As-Suwayda in Syria (+Golan hatched).svg |tagyozuv = '''Suvaydoning Suriya xaritasidagi o'rni''' |xarita = |xarita_tagyozuvi = |ostsarlavha = |asl_nomi = |asl_nomi_tilida = |joylashgan = [[Suvaydo]], {{Suriya bayrogʻi}} [[Suriya]] |koordinatlar = |sana = {{start date|2018|07|28}} |vaqt = |vaqt_mintaqasi = |nishon = |turi = xudkush portlashlar,<br/>otishmalar,<br/>garovga olish |qurol = portlovchi kamarlar<br/>o'qotar qurollar |halok_boʻlganlar = 258 nafar (63 nafar terroristlar) |jarohat_olganlar = 180 |qurbonlar = |jinoyatchilar = |tajovuzkorlar = |gumon_qilingan_jinoyatchilar = [[File:AQMI Flag asymmetric.svg|25px]] [[Iroq va Shom Islom Davlati]] |qatnashganlar_soni = |himoyachilar = |maqsadi = |qidiruvlar = |koronerlar = |ayblanuvchi = |hukm_qilingan = |hukm = |hujumlar = |sud_jarayoni = |vebsayt = }} '''Suvaydodagi teraktlar''' 2018-yil 25-iyul kuni [[Suriya|Suriyaning]] [[Suvaydo]] shahri va uning atrofida sodir etilgan bir qator xudkush portlashlar va qurolli hujumlardir. Hujumlarda 258 kishi halok bo‘lgani, 200 dan ortiq kishi jarohatlangani taxmin qilinmoqda. Hujumlar uchun mas'uliyatni [[Iroq va Shom Islom Davlati|Iroq va Shom Islom Davlati (IShID)]] o'z zimmasiga oldi<ref name="bbc">{{Yangiliklar manbasi |date=2018-07-25 |title=Syria war: More than 200 dead in suicide attacks |work=BBC |url=https://www.bbc.com/news/world-middle-east-44949823}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://aawsat.com/english/home/article/1343806/isis-commits-massacre-syria%E2%80%99s-sweida-toll-rises|sarlavha=ISIS Commits Massacre in Syria’s Sweida as Toll Rises|ism=Asharq|familiya=Al-awsat|ish=aawsat.com|til=uk}}</ref>. Mahalliy kuzatuvchilar Hujum ortida Asad hukumati turganini taxmin qilinmoqda<ref name="77290-kogda-igil-stuchitsya">[https://www.novayagazeta.ru/articles/2018/07/26/77290-kogda-igil-stuchitsya-v-dver Когда ИГИЛ* стучится в дверь]</ref>. == Voqealarning borishi == Birinchi hujumlar shaharning mudofaa pozitsiyalariga amalga oshirildi. O'q-dorilar zahiralari tugab bo'lgach, terrorchilar shahidlarning kamarlarini portlatdilar<ref name=":0">{{Yangiliklar manbasi |last=CNN |first=Kareem Khadder and Sarah el Sirgany, |title=ISIS says it's behind the attacks in Syria that killed 166 |work=CNN |url=https://edition.cnn.com/2018/07/25/middleeast/syria-bombing-intl/index.html}}</ref>. Suriya Arab Axborot Agentligi Suvaydoda ikkita alohida xudkushlik hujumi sodir etilgani va yana ikki hujumchi o'zini portlatib yuborishdan oldin yo'q qilingani, yana birining hibsga olingani haqida xabar berdi. Jangari guruhlar al-Mushannafda ham kelishilgan hujumlar uyushtirib, bir qancha aholi punktlarini vaqtinchalik nazorat ostiga oldi va asirlarni garovga oldi. Bir vaqtning o'zida 7 ta aholi punktiga hujum qilindi. Har bir aholi punktiga 50 ga yaqin terrorchi hujum qilgan. Qayd etilishicha, terrorchilar o‘zini mehmondek ko‘rsatib, uy eshigini taqillatgan. Eshikni ochganning yuragiga pichoq sanchilgan, keyin terrorchilar otalari, aka-ukalari va opa-singillari qanday vahshiylarcha o‘ldirilganini ko‘rishlari uchun o‘g‘il va qizdan boshqa hammani o‘ldirishgan, keyin esa bu haqda gapirib, qalbida qo‘rquv uyg‘otgan. Terrorchilar armiya, davlat xavfsizlik idoralari va hattoki aholi o'rtasida joylashgan aholi punktlarida shaxsiy qurollari yo'qligida tinch aholini o'ldirgan. Aholi kichik kalibrli qurollar bilan qurollangan edi, biroq hujumlardan bir kun oldin barcha qurollar davlat idoralari tomonidan musodara qilingan edi. Teraktlar sodir bo‘lgan tunda aholi punktlarida elektr energiyasi yo‘q edi. Avvalroq shaharda pozitsiyalarni egallagan armiya va fuqaro mudofaasi kuchlari hujumlardan bir necha kun oldin qayta joylashtirildi. Maʼlum qilinishicha, IShID kuchlari shaharda boʻlmagan, biroq oʻt ochishni toʻxtatish natijasida ular Suvaydo togʻli hududiga koʻchirilgan. Hujumlardan bir kun o'tib, davlat Suriya havo kuchlari ishtirokida aholi punktlari ustidan nazoratni tikladi. Sabzavot bozori hududida sodir bo'lgan o'zini portlatishlar kamida 38 kishining qurbon bo'lishiga olib keldi. == Qurbonlar == Avvaliga Suvayd sog‘liqni saqlash boshqarmasi boshlig‘i 96 kishi halok bo‘lgani va jami 176 kishi yaralangani haqida xabar bergan edi. Keyinchalik, bir rasmiy hujumlarda 215 kishi halok bo'lgan va 180 kishi yaralanganini ta'kidlab, ko'proq qurbonlar haqida xabar berdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.xinhuanet.com/english/2018-07/26/c_137348276.htm|sarlavha=Update: Death toll of IS attacks in Syria's Sweida rises to 215|ish=www.xinhuanet.com|sana=2018-07-25|access-date=2022-07-29|archive-date=2019-05-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20190501235759/http://www.xinhuanet.com/english/2018-07/26/c_137348276.htm}}</ref>. Suriya Inson huquqlari observatoriyasi (shtab-kvartirasi [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniyada]] joylashgan tashkilot) 255 kishi halok bo'lgan, ulardan 142 nafari tinch aholi, 113 nafari xavfsizlik kuchlari va 63 nafari IShID jangarilari ekanligini<ref name="reveal">[http://www.syriahr.com/en/?p=98959 People and residents of al-Suwaidaa reveal to SOHR details of the death coming from the east]</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://news.mb.com.ph/2018/07/27/is-leaves-syria-druze-reeling-from-heaviest-losses-of-war/|sarlavha=IS leaves Syria Druze reeling from heaviest losses of war}}</ref>, 200 dan ortiq kishi jarohatlanganini xabar berdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2018-07-25 |title=Mehr als 200 Tote bei IS-Angriff auf syrische Stadt |language=Austrian |url=https://kurier.at/politik/ausland/mehr-als-100-tote-bei-is-angriff-auf-syrische-stadt/400071569}}</ref>. == Tashkilotchilar == Suriya rasmiylari Suvaydodagi hujum uchun javobgarlikni IShID olganini aytishgan, biroq mahalliy kuzatuvchilar hujum ortida Asad hukumati turgani, shu tariqa Suvaydo xalqidan jang qilishdan bosh tortgani uchun qasos olayotganini taxmin qilishmoqda. Shunday qilib, terrorchilik hujumidan biroz oldin Suvaydo aholisining aralashuvisiz "Oq dubulg'alar" tashkiloti a'zolari qishloq hududidan o'tib, Darodagi hujum paytida hukumat qo'shinlarining g'alabasidan keyin chekinishdi, keyin esa "Oq dubulg'alilar" Suriya chegarasini kesib o'tib, Isroil va Iordaniyaga evakuatsiya qilindi. == Oqibatlar == Suvaydo gubernatori Amir al-Eshining aytishicha, shaharda qonun va tartib kechgacha tiklangan. "Ixbariya TV" davlat telekanalining xabar berishicha, havo kuchlari IShID tomonidan bosib olingan al-Matuna, Duma va Tima<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=McKernan |first=Bethan |date=2017-07-25 |title=Isis suicide bombings in Syria kill 215 in deadliest attack in months |language=en |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/syria-suicide-bomb-attack-isis-sweida-deraa-golan-heights-a8462916.html}}</ref> aholi punktlariga bir qator bombali hujumlar uyushtirgan. == Xalqaro munosabat == Misr parlamentining arab aloqalari qoʻmitasi raisi Saad al-Hamol terror hujumlarini qoralab, Suriyaning ichki ishlariga xalqaro aralashuv “terrorchilar uchun front boʻlib xizmat qiladi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.egyptiangazette.net.eg/egypt-news/7241-parl-t-committee-slams-terrorist-attack-on-syria-s-as-suwayda.html|sarlavha=Parl't committee slams terrorist attack on Syria's As Suwayda|ish=The Egyptian Gazette|sana=2018-07-26|til=en}}</ref>, deb hisoblaydi. == Manbalar == {{manbalar}} 8uijni9fikx2yvjciw8uv4psbnnyjw2 Nguyễn Thanh Tùng 0 758462 2725605 2725082 2022-07-30T14:44:02Z EmausBot 4498 Bot: endilikda [[d:Wikidata:Ana_Sayfa|Wikidata]] [[d:Q7022959]] sahifasida saqlanadigan 1 intervikini koʻchirdi wikitext text/x-wiki {{ensiklopedik ahamiyat|kishi}} '''Nguyễn Thanh Tùng''' (1979-yil 20-oktabrda tugʻilgan) [[vyetnamlik]] [[bastakor]]dir.<ref>{{cite web|url=http://www.vn-agentorange.org/nov2005_francetour.html |title=Vietnam Agent Orange Campaign &#124; Home |publisher=Vn-agentorange.org |date= |accessdate=2010-06-12}}</ref> == Manbalar == {{manbalar}} {{bio-stub}} b905rv3pvf79abn3ipi6nktxs49rwkq Emina Bektas 0 758480 2725575 2724469 2022-07-30T14:22:23Z ShohjahonSobirov 73332 sahifani to'g'irlash wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=|country={{USA}}|residence=[[Indianapolis]], United States|birth_date={{birth date and age|1993|3|30}}|birth_place=[[Germany]]|height=|turnedpro=|college=[[University of Michigan]]|plays=Oʻng qoʻl (ikki qoʻl)|careerprizemoney=US $304,317|singlestitles=4 [[International Tennis Federation|ITF]]|highestsinglesranking=188-son (2022-yil 7-mart)|currentsinglesranking=224-son (20-iyun, 2022-yil)|AustralianOpenresult=1R ([[2022 Australian Open – Women's singles|2022]])|FrenchOpenresult=Q1 ([[2022 French Open – Women's singles qualifying|2022]])|Wimbledonresult=1R ([[2022 Wimbledon Championships – Women's singles|2022]])|doublestitles=21 ITF|highestdoublesranking=80-son (2022-yil 6-iyun)|currentdoublesranking=85-son (20-iyun, 2022-yil)|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=2R ([[2022 French Open – Women's doubles|2022]])|WimbledonDoublesresult=1R ([[2021 Wimbledon Championships – Women's doubles|2021]], [[2022 Wimbledon Championships – Women's doubles|2022]])|USOpenDoublesresult=1R ([[2017 US Open – Women's doubles|2017]], [[2021 US Open – Women's doubles|2021]])|USOpenMixedresult=1R ([[2016 US Open – Mixed doubles|2016]])|updated=2022-yil 20-iyun}} '''Emina Bektas''' (1993-yil 30-martda tugʻilgan) — amerikalik tennischi. U 2022-yil 6-iyun holatiga ko‘ra WTA yakkalik reytingida 188-o‘rinni, juftlik bahslarida esa 80-o‘rinni egallagan. Bektas ITF turnirining to‘rtta yakkalik va yigirma bir juftlik bahslarida g‘oliblikni qo‘lga kiritdi. == Professional martaba == === 2016-17: „Katta dubulgʻa“ning juftlik debyuti === Bektas 2016-yilgi AQSh ochiq chempionatida Evan King bilan mikst juftlik bahslarida „Katta dubulgʻa“ning asosiy toʻr bahslarida debyut qilgan; ular birinchi raundda yutqazishgan. Keyingi yili u 2017-yilgi US Open musobaqasida debyutini ham o‘tkazdi va u yerda ayollar juftlik bahslarida Amanda Anisimova bilan hamkorlik qildi, ular ham birinchi bosqichdayoq magʻlub boʻlishdi. Uning ITF boʻyicha eng yirik gʻalabasi 2017-yilda Albukerkedagi Coleman Vision tennis chempionatida qoʻlga kiritildi. === 2022: Katta dubulgʻa yakkalik bahslarida debyut === U „Katta dubulgʻa“ turkumidagi debyutida 2022-yilgi Avstraliya ochiq chempionatining asosiy toʻr bahsida birinchi bosqichda Liudmila Samsonovaga yutqazib qoʻydi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.wtatennis.com/news/2447639/introducing-the-2022-australian-open-s-grand-slam-debutantes|sarlavha=Introducing the 2022 Australian Open's Grand Slam debutantes}}</ref> U birinchi WTA juftlik finaliga aprel oyida Copa Colsanitas 2022-yilgi turniriga Tara Mur bilan hamkorlikda chiqdi. U 2022-yilgi Uimbldon chempionatida ham oʻzining asosiy debyutini oʻtkazdi va u yerda birinchi raundda kanadalik Byanka Andreeskuga yutqazib qoʻydi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tenniscanada.com/news/five-canadians-in-action-at-wimbledon/|sarlavha=Five Canadians in Action at Wimbledon|sana=June 24, 2022}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://tennisuptodate.com/wta/wta-draw-confirmed-for-2022-wimbledon-world-no1-swiatek-to-face-fett-serena-williams-returns-against-tan-and-raducanu-faces-van-uytvanck|sarlavha=WTA Draw confirmed for 2022 Wimbledon: World No.1 Swiatek to face Fett, Serena Williams returns against Tan and Raducanu faces van Uytvanck|sana=June 26, 2022}}</ref> == Kollej karyerasi == Bektas 2011-2015-yillarda Michigan universiteti kollejida tahsil olgan Yilning eng yaxshi oʻnta oʻyinchisi mukofotini olgan. 38-8 umumiy rekord, shu jumladan 24 −3 rekord juftlik bahslarida 1-oʻrinni egallagan. Uning 38 ta gʻalabasi bir mavsumda yakkalik bahslarida qoʻlga kiritgan yangi Michigan rekordidir. NCAAning ketma-ket uchinchi yakkalik bahsida gʻalaba qozondi. Beatris Kapraga qarshi 3 ta gʻalaba bilan, 74-raqamli Yana Koreleva va 119-oʻrindagi Britnini quvib oʻtdi. Kuzni beshta turnirda 13-3 rekordi bilan yakunladi. == Shaxsiy hayot == Emina professional tennischi Tara Mur bilan turmush qurgan.   === Dubllar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 2017 ! 2021 ! 2022 ! W-L |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | A | 0-0 |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | 1-0 |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | style="background:#afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | 0-2 |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | | 0-2 |- style="background:#efefef;font-weight:bold" | align="left" | Gʻalaba — magʻlubiyat | 0-1 | 0-2 | 1-1 | 1-4 |} == WTA karyera finallari == === Juftliklar: 1 (1 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:90%" ! Afsona |- | bgcolor="f3e6d7" | Grand Slam |- | bgcolor="e9e9e9" | WTA 1000 |- | bgcolor="d4f1c5" | WTA 500 |- | WTA 250 (0-1) |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Yuzaki final |- | Qattiq (0-0) |- | Oʻt (0-0) |- | Loy (0-1) |- | Gilam (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! W-L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>0-1</small> | 2022 | Copa Colsanita, Kolumbiya | WTA 250 | Loy |[[Tara Mur]] |[[Astra Sharma]]<br />[[Aldila Sutjiadi]] | 6-4, 4-6, [9-11] |} == ITF Circuit finallari == === Yakkalik: 6 (4 ta unvon, 2 ta ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" ! Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 80 000 dollarlik turnirlar (1-0) |- style="background:#addfad;" | $60 000 turnirlar (1-0) |- style="background:lightblue;" | $25,000 turnirlar (0-1) |- style="background:#f0f8ff;" | $10 000 turnirlar (2-1) |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Yuzaki final |- | Qattiq (4-2) |- | Loy (0-0) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L !   Sana    !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | <small>1-0</small> | 2013 | style="background:#f0f8ff;" | ITF Evansvill, AQSh | style="background:#f0f8ff;" | 10 000 | Qattiq |[[Bruk Ostin]] | 4-6, 6-4, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>1-1</small> | 2016 | style="background:#f0f8ff;" | ITF Evansvill, AQSh | style="background:#f0f8ff;" | 10 000 | Qattiq |[[Kennedi Shaffer]] | 4-6, 6-1, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | <small>2-1</small> | 2016 | style="background:#f0f8ff;" | ITF Mexiko Siti, Meksika | style="background:#f0f8ff;" | 10 000 | Qattiq |[[Viktoriya Rodriges (tennis)|Viktoriya Rodriges]] | 6-3, 6-1 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | <small>3-1</small> | 2017 | style="background:#f7e98e;" | ITF Albukerke, AQSh | style="background:#f7e98e;" | 80 000 | Qattiq |[[Mariya Sanches]] | 6-4, 6-2 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>3-2</small> | 2021 | bgcolor="lightblue" | ITF Santo Domingo, Dominikan Respublikasi | bgcolor="lightblue" | 25 000 | Qattiq |[[Ana Sofiya Sanches]] | 6-3, 6-7 <sup>(3)</sup>, 6-7 <sup>(9)</sup> |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | <small>4-2</small> | 2021 | style="background:#addfad;" | ITF Las-Vegas, AQSh | style="background:#addfad;" | 60 000 | Qattiq |[[Yuriko Lili Miyazaki]] | 6-1, 6-1 |} === Juftliklar: 34 (21 ta unvon, 13 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" !Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 80 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#addfad;" | $60 000 turnirlar (4-1) |- style="background:lightblue;" | 25 000 dollarlik turnirlar (12-8) |- style="background:#ccccff;" | $15 000 turnirlar (1-2) |- style="background:#f0f8ff;" | $10 000 turnirlar (4-1) |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%" ! Yuzaki final |- | Qattiq (15-12) |- | Loy (6-1) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (0-0) |} |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{WTA}} * {{ITF profili}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1993-yilda tugʻilganlar]] i84uflr155s4prk52rek88x4gwklb32 Lil Gnar 0 758487 2725737 2724480 2022-07-30T15:47:27Z Azaberdanof 73567 wikitext text/x-wiki '''Caleb Shepard''', professional sifatida '''Lil Gnar''' nomi bilan tanilgan amerikalik qo'shiqchi va repper. {{Musiqachi bilgiqutisi | ismi = Lil Gnar | tasvir = Lil Gnar 2022.jpg | tugʻilgan_paytidagi_ismi = Caleb Shepard | tugʻilgan_sanasi = 24-fevral, 1996-yil | tugʻilgan_joyi = Atlanta, Qo'shma Shtatlar | faoliyat_yillari = 2018–hozirgacha | leybl = 43B | sayt = http://lilgnar.online/ }} == Karyera == Lil Gnar [[Worldstarhiphop]]<ref>{{cite web | url =https://djbooth.net/features/2021-04-09-lil-gnar-interview-audiomack | title =A Return to Independence — and Better for It | language = | website =djbooth.net | access-date = April 13, 2022}}</ref> bilan hamrohlikda "Ride Wit Da Fye" singli va Cole Bennett tomonidan suratga olingan Lil Skies va Kreyg Xen ishtirokidagi "Death Note" videosi orqali ommani o'ziga jalb eta boshladi. Gnar 2018-yil 14-fevralda repper Germ bilan hamkorlikda "Big Bad Gnar Shit" deb nomlangan debyut EPni chiqardi. 2019-yil 20-sentyabrda uning “FIRE HAZARD” nomli ikkinchi miksteypi chiqdi, unda YBN Nahmir, Thouxanbanfauni, Lil Yachty, Kreyg Xen, Lil Skies, Germ, UnoTheActivist, Robb Banks, Tyla Yaweh va Lil Tracy ishtirok etgan. Gnar 2020-yil 21-fevralda Germ bilan hamkorlikda “Big Bad Gnar Shit 2” nomli ikkinchi EPni chiqardi, EP to‘rtta qo‘shiqdan iborat bo‘lib, ikkitasi singl sifatida chiqarilgan. Gnar oʻzining “Die Bout It” debyut albomini 2022-yil 20-mayda chiqardi, unda Tory Lanez, Yung Bans, Lil Keed, Yak Gotti, Trippie Redd, D. Savage, Lil Uzi Vert, Ski Mask the Slump God, Chief Keef va Lil Skies ishtirok etgan. ==Gnarcotic== Gnar o'zining kiyim-kechak brendini yaratgan. U Gnarcotic nomini o'ylab topdi, bu "siz sevgan narsangizga qaramlik" manosini anglatadi. U 17 yoshida o'z mahsulotlar savdosini Twitter orqali boshladi va u Atlantada ijtimoiy tarmoq orqali mashhur bo'ldi. Gnarcotic kiygan birinchi repperlar Pouya va Fat Nick edi. U hozirda Robb Bank$, Lil Yachty va $uicideboy$ bilan hamkorlik qilmoqda. == Studio Albomlar == {| class="wikitable" !Nomi !Detallar |- | ''Die Bout It''<ref>{{cite web |title=Lil Gnar Shares "Die Bout It" Ft. Lil Keed, Tory Lanez, Lil Uzi Vert, Trippie Redd, Chief Keef & More |url=https://www.hotnewhiphop.com/lil-gnar-shares-die-bout-it-ft-lil-keed-tory-lanez-lil-uzi-vert-trippie-redd-chief-keef-and-more-new-mixtape.122603.html |website=HotNewHipHop |date=May 20, 2022 |publisher=Erika Marie |access-date=May 20, 2022}}</ref> | *Chiqarilgan: 20-may, 2022 *Leybl: [[Independent music|O'zi chiqargan]] *Format: Strim |} === Miksteyplar === {| class="wikitable" ! rowspan="2"| Nomi ! rowspan="2"| Album detallari ! scope="col" colspan="1"| Chartdagi o'rni |- ! scope="col" style="width:3em;font-size:85%;"| [[Billboard Heatseekers Albums|US]] |- | ''GNAR Lif3''<ref>{{cite web |title=GNAR Lif3 by Lil Gnar |url=https://music.apple.com/us/album/gnar-lif3/1454886493 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 10, 2022}}</ref> | *Chiqarilgan: 28-sentabr, 2018 *Leybl: O'zi chiqargan *Format: Strim | <div style="text-align: center;">16<ref>{{cite magazine |title=Lil Gnar |url=https://www.billboard.com/artist/lil-gnar/ |magazine=Billboard |publisher=Billboard |access-date=April 13, 2022}}</ref> |- | ''Fire Hazard''<ref>{{cite web |title=FIRE HAZARD by Lil Gnar |url=https://music.apple.com/us/album/fire-hazard/1534640989 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 10, 2022}}</ref> | *Chiqarilgan: 20-sentabr, 2019 *Leybl: O'zi chiqargan *Format: Strim | <div style="text-align: center;">— |} === Kengaytirilgan === {| class="wikitable" !Title !Details |- | ''Big Bad Gnar Shit''<br />{{small|(repper Germ bilan)}} | *Chiqarilgan: 14-fevral, 2018 *Leybl: O'zi chiqargan *Format: Strim |- | ''Big Bad Gnar Shit 2''<br />{{small|(repper Germ bilan)}}<ref>{{cite web |title=Big Bad Gnar Shit 2 – EP by Lil Gnar and Germ |url=https://music.apple.com/us/album/big-bad-gnar-shit-2-ep/1535122575 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 10, 2022}}</ref> | *Chiqarilgan: 21-fevral, 2020 *Leybl: O'zi chiqargan *Format: Strim |} === Singllar=== ==== Bosh ijrochi sifatida ==== {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center;" |+ Bosh ijrochi sifatidagi chiqargan singllar ro'yxati, yili va albom nomi, chartdagi o‘rinlari va sertifikatlari ! scope="col" rowspan="2" style="width:16em;"| Nomi ! scope="col" rowspan="2"| Yili ! colspan="2"| Chartdagi o'rni ! scope="col" rowspan="2" style="width:12em;"| [[List of music recording certifications|Sertifikatlari]] ! scope="col" rowspan="2"| Albom |- ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;"| [[R&B/Hip-Hop Airplay|US R&B/HH Air.]]<br /><ref>{{Cite magazine|url=https://www.billboard.com/artist/lil-keed/chart-history/rbm/|title=Lil Keed Chart History: Hip Hop/R&B Songs Airplay|magazine=Billboard|access-date=April 3, 2020}}</ref> ! scope="col" style="width:3em;font-size:90%;"| [[Mainstream R&B/Hip-Hop|US<br />R&B/HH<br />Main.]]<br /><ref>{{Cite magazine|url=https://www.billboard.com/artist/lil-keed/chart-history/rms/|title=Lil Keed Chart History: Mainstream R&B/Hip-Hop|magazine=Billboard|access-date=April 3, 2020}}</ref> |- !scope="row"| "Beatin' Down Yo Block"<br />{{Small|(& Shakewell)}}<ref>{{cite web |title=Beatin' Down Yo Block (feat. Shakewell) – Single by Lil Gnar |url=https://music.apple.com/us/album/beatin-down-yo-block-feat-shakewell-single/1332821509 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | rowspan="4"| 2018 | — || — | | {{N/A|Albomsiz singl}} |- !scope="row"| "Drop Top Benz"<br />{{Small|([[& Lil Skies]])}}<ref>{{cite web |title=Drop Top Benz (feat. Lil Skies) – Single by Lil Gnar|url=https://music.apple.com/us/album/drop-top-benz-feat-lil-skies-single/1389719996 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | — || — | | rowspan="3"| ''GNAR Lif3'' |- !scope="row"| "Ice Out" | — || — | |- !scope="row"| "Gnarcotic Gang" | — || — | |- !scope="row"| "Kingdom Hearts Freestyle"<ref>{{cite web |title=Kingdom Hearts Freestyle – Single by Lil Gnar |url=https://music.apple.com/us/album/kingdom-hearts-freestyle-single/1453910062 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | rowspan="5"| 2019 | — || — | | rowspan="2" {{N/A|Albomsiz singl}} |- !scope="row"| "Life on Fire (Jazmyns Song) "<ref>{{cite web |title=Life on Fire (Jazmyns Song) – Single by Lil Gnar |url=https://music.apple.com/us/album/life-on-fire-jazmyns-song-single/1454307234 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | — || — | |- !scope="row"| "Death Note"<br />{{Small|(& [[Lil Skies]] va [[Craig Xen]])}}<ref>{{cite web |title=Death Note (feat. Lil Skies & Craig Xen) – Single by Lil Gnar|url=https://music.apple.com/us/album/death-note-feat-lil-skies-craig-xen-single/1537176748 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | — || — | | rowspan="3"| ''Fire Hazard'' |- !scope="row"| "Octane Sex"<ref>{{cite web |title=Octane Sex – Single by Lil Gnar |url=https://music.apple.com/us/album/octane-sex-single/1470533551 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | — || — | |- !scope="row"| "CABBAGE"<ref>{{cite web |title=Cabbage – Single by Lil Gnar |url=https://music.apple.com/us/album/cabbage-single/1474310221 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | — || — | |- !scope="row"| "Perc 300"<br />{{small|(& Germ)}}<ref>{{cite web |title=Perc 300 – Single by Lil Gnar & Germ |url=https://music.apple.com/us/album/perc-300-single/1495268612 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | rowspan="5"| 2020 | — || — | | rowspan="2"| ''Big Bad Gnar Shit 2'' |- !scope="row"| "Jungle Boys"<br />{{small|(& Germ)}}<ref>{{cite web |title=Jungle Boys – Single by Lil Gnar & Germ |url=https://music.apple.com/us/album/jungle-boys-single/1497033135 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | — || — | |- !scope="row"| "Brand New Booty"<ref>{{cite web |title=Brand New Booty – Single by Lil Gnar |url=https://music.apple.com/us/album/brand-new-booty-single/1512500360 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | — || — | | {{N/A|Albomsiz singl}} |- !scope="row"| "Diamond Choker"<br />{{small|(& [[Lil Uzi Vert]])}}<ref>{{cite web |title=Diamond Choker (feat. Lil Uzi Vert) – Single by Lil Gnar |url=https://music.apple.com/us/album/diamond-choker-feat-lil-uzi-vert-single/1534641100 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | — || — | | ''Die Bout It'' |- !scope="row"| "HEY!"<br />{{small|(& [[Lil Keed]] va [[Internet Money Records|Internet Money]])}}<ref>{{cite web |title=HEY! - Single by Lil Gnar, Lil Keed & Internet Money |url=https://music.apple.com/us/album/hey-single/1539079972 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | — || — | | {{N/A|Albomsiz singl}} |- !scope="row"| "Missiles"<br />{{small|(& [[Trippie Redd]])}}<ref>{{cite web |title=Missiles – Single by Lil Gnar & Trippie Redd |url=https://music.apple.com/us/album/missiles-single/1550851645 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | rowspan="6"| 2021 | — || — | | rowspan="4"| ''Die Bout It'' |- !scope="row"| "Not The Same"<br />{{Small|(& [[Lil Skies]])}}<ref>{{cite web |title=Not the Same (feat. Lil Skies) – Single by Lil Gnar |url=https://music.apple.com/us/album/not-the-same-feat-lil-skies-single/1558246357 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | — || — | |- !scope="row"| "NEW BUGATTI"<br />{{Small|(& [[Ski Mask the Slump God]], [[Chief Keef]] va [[DJ Scheme]])}}<ref>{{cite web |title=NEW BUGATTI (feat. DJ Scheme) – Single by Lil Gnar, Ski Mask the Slump God & Chief Keef |url=https://music.apple.com/us/album/new-bugatti-feat-dj-scheme-single/1566209418 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | — || — | |- !scope="row"| "No Regular"<ref>{{cite web |title=No Regular – Single by Lil Gnar |url=https://music.apple.com/us/album/no-regular-single/1576382315 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | — || — | |- !scope="row"| "Skelly"<ref>{{cite web |title=Skelly – Single by Lil Gnar |url=https://music.apple.com/us/album/skelly-single/1591307840 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | — || — | | rowspan="2" {{N/A|Albomsiz singl}} |- !scope="row"| "Stick Baby"<ref>{{cite web |title=Stick Baby – Single by Lil Gnar |url=https://music.apple.com/us/album/stick-baby-single/1594260137 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 11, 2022}}</ref> | — || — | |- !scope="row"| "No Switches"<br />{{Small|(& [[Tory Lanez]])}}<ref>{{cite web |title=No Switches – Single by Lil Gnar & Tory Lanez |url=https://music.apple.com/us/album/no-switches-single/1620230352 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=April 30, 2022}}</ref> | rowspan="2"| 2022 | — || — | | rowspan="2"| ''Die Bout It'' |- !scope="row"| "My Bruddas"<br />{{Small|(& [[Yung Bans]])}}<ref>{{cite web |title=My Bruddas – Single by Lil Gnar & Yung Bans |url=https://music.apple.com/us/album/my-bruddas-single/1620231743 |website=Apple Music |publisher=Apple Music |access-date=May 14, 2022}}</ref> | — || — | |} == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Repper]] [[Turkum:Rep]] [[Turkum:Atlanta]] [[Turkum:Amerikaliklar]] phuyscvac94yhet7cmmvgvzzmln43vu Still Waiting 0 758572 2726170 2724823 2022-07-31T00:41:01Z Nataev 3628 wikitext text/x-wiki {{Infobox song | name = Still Waiting | cover = | alt = | type = singl | artist = [[Sum 41]] | album = [[Does This Look Infected?]] | released = 18-noyabr 2002-yil | recorded = 2002 | genre = {{flatlist| * [[Punk rock]] * [[Heavy metal music|heavy metal]] }} | studio = | venue = | length = 2:38 | label = [[Island Records|Island]] | writer = [[Deryck Whibley]] | producer = [[Greig Nori]] | prev_title = [[It's What We're All About]] | prev_year = 2002 | next_title = [[The Hell Song]] | next_year = 2003 }} „'''Still Waiting'''“ ({{Tarjima|Haliyam kutyapman}}) — Kanada tuzilgan „[[Sum 41]]“ rok musiqa guruhi ijro etgan qoʻshiq. 2002-yil noyabr oyida guruhning It was „[[Does This Look Infected?]]“ nomli albomining asosiy singli oʻlaroq eʼlon qilingan. , oʻsha paytdagi AQSh prezidenti [[George Bush]] hamda [[Iroq urushi]]ga qarshi yozilgan. „Still Waiting“ ashulasi guruh repertuaridagi eng taniqli taronalarning biridir. Qoʻshiq Buyuk Britaniyaning UK Rock & Metal xit-paradida birinchi pogʻonagacha koʻtarilgan. Qoʻshiqning klipi 2009-yilda YouTubega yuklangan klipi 2022-yilgacha 83 million martadan oshiq koʻrilgan. == Klipi == „Still Waiting“ qoʻshigʻi uchun rejissor Marc Klasfeld klipsuratga olgan. Klip boshida guruh aʼzolari musiqa leybli shirkati nmenejeri (Will Sasso) oldiga krishadi. Menejer guruh aʼzolariga musiqiy guruhlar nomlarida sonlarni ishlatish modadan qolganini aytadi hamda „Sum 41“ nomini „The Sums“ deb oʻzgartirishni taklif qiladi. Shuningdek, guruh aʼzolari ismlarini ham oʻzgartirishni taklif qiladi: Deryck ismini „Sven“ga, Cone ismini „Thurston“ga, Dave ismini „Holmes“, Stevo ismini „Sergio“ga oʻzgartirishni tavsiya qiladi. Buning ortidan jamoa „[[The Hives]]“, „[[The Strokes]]“ va „[[The Vines]]“ kabi guruhlarga hazilomuz taqlid qilgan holda sahnada „Still Waiting“ qoʻshigʻini ijro etadi. Klip davomida arkada janridagi komputer oʻyinlardan tasvirlar namoyish qilinadi. Klip yakunida Deryck musiqiy asboblarini uloqtirib, sindira boshlaydi. Dave, Cone va Stevo esa unga qoʻshiladi. Klip guruh aʼzolari sahna ortidagi „The Sums“ yozuvini yiqitadi. Klipning kirishdan boshqa qismlari soniyasiga 30 kadr tezlikda yozib olingan. Bu esa klipga jonli ijroga oʻxshash tus bergan. 1:37 da yashirin kadr bor: bir necha kadr davomida [[Dor (o'yin)|dor]] oʻyini kadrlari koʻrsatilgan. Kadrlarda „SU_ _1“ / „SU_ 41“ soʻzlarini hamda maʼnosi nomaʼlum boʻlan „LAO GHQ KE9“ harflari namoyish qilingan. == Tanqidi == Tarona „Sum 41“ ijro etgan eng taniqli ashulalarning biri boʻlishiga hamda global miqyosda tanilgan boʻlishiga qaramay, eʼlon qilinishi ortidan aytim taqrizchilar unga salbiy baho bergan. Xususan, qarorgohi Buyuk Britaniyada joylashgan „Drowned in Sound“ sayti xodimi „Yomon tomoni, guruh oʻzining notoʻgri yoʻnaltirilgan gʻazabini ost-[[The Offspring|Offspring]] shaklidagi zerikarli qoʻshiqqa orqali izhor qilsihg qaror qilganidir. Qizlar va shunga oʻxshagan narsalar haqida kuylashganida ularni yoqtiganman, deyishni xohlagan boʻlardim, ammo oʻshandayam yoqmagan bular“, deb yozgan. r8ig1jdbfeqqf9xu1u8qtyo4o2g51ml 2726171 2726170 2022-07-31T00:42:53Z Nataev 3628 wikitext text/x-wiki {{Infobox song | name = Still Waiting | cover = | alt = | type = singl | artist = [[Sum 41]] | album = [[Does This Look Infected?]] | released = 18-noyabr 2002-yil | recorded = 2002 | genre = {{flatlist| * [[Punk rock]] * [[Heavy metal music|heavy metal]] }} | studio = | venue = | length = 2:38 | label = [[Island Records|Island]] | writer = [[Deryck Whibley]] | producer = [[Greig Nori]] | prev_title = [[It's What We're All About]] | prev_year = 2002 | next_title = [[The Hell Song]] | next_year = 2003 | misc = {{External music video|{{YouTube|qO-mSLxih-c|„Still Waiting“}}}} }} „'''Still Waiting'''“ ({{Tarjima|Haliyam kutyapman}}) — Kanada tuzilgan „[[Sum 41]]“ rok musiqa guruhi ijro etgan qoʻshiq. 2002-yil noyabr oyida guruhning It was „[[Does This Look Infected?]]“ nomli albomining asosiy singli oʻlaroq eʼlon qilingan. , oʻsha paytdagi AQSh prezidenti [[George Bush]] hamda [[Iroq urushi]]ga qarshi yozilgan. „Still Waiting“ ashulasi guruh repertuaridagi eng taniqli taronalarning biridir. Qoʻshiq Buyuk Britaniyaning UK Rock & Metal xit-paradida birinchi pogʻonagacha koʻtarilgan. Qoʻshiqning klipi 2009-yilda YouTubega yuklangan klipi 2022-yilgacha 83 million martadan oshiq koʻrilgan. == Klipi == „Still Waiting“ qoʻshigʻi uchun rejissor Marc Klasfeld klipsuratga olgan. Klip boshida guruh aʼzolari musiqa leybli shirkati nmenejeri (Will Sasso) oldiga krishadi. Menejer guruh aʼzolariga musiqiy guruhlar nomlarida sonlarni ishlatish modadan qolganini aytadi hamda „Sum 41“ nomini „The Sums“ deb oʻzgartirishni taklif qiladi. Shuningdek, guruh aʼzolari ismlarini ham oʻzgartirishni taklif qiladi: Deryck ismini „Sven“ga, Cone ismini „Thurston“ga, Dave ismini „Holmes“, Stevo ismini „Sergio“ga oʻzgartirishni tavsiya qiladi. Buning ortidan jamoa „[[The Hives]]“, „[[The Strokes]]“ va „[[The Vines]]“ kabi guruhlarga hazilomuz taqlid qilgan holda sahnada „Still Waiting“ qoʻshigʻini ijro etadi. Klip davomida arkada janridagi komputer oʻyinlardan tasvirlar namoyish qilinadi. Klip yakunida Deryck musiqiy asboblarini uloqtirib, sindira boshlaydi. Dave, Cone va Stevo esa unga qoʻshiladi. Klip guruh aʼzolari sahna ortidagi „The Sums“ yozuvini yiqitadi. Klipning kirishdan boshqa qismlari soniyasiga 30 kadr tezlikda yozib olingan. Bu esa klipga jonli ijroga oʻxshash tus bergan. 1:37 da yashirin kadr bor: bir necha kadr davomida [[Dor (o'yin)|dor]] oʻyini kadrlari koʻrsatilgan. Kadrlarda „SU_ _1“ / „SU_ 41“ soʻzlarini hamda maʼnosi nomaʼlum boʻlan „LAO GHQ KE9“ harflari namoyish qilingan. == Tanqidi == Tarona „Sum 41“ ijro etgan eng taniqli ashulalarning biri boʻlishiga hamda global miqyosda tanilgan boʻlishiga qaramay, eʼlon qilinishi ortidan aytim taqrizchilar unga salbiy baho bergan. Xususan, qarorgohi Buyuk Britaniyada joylashgan „Drowned in Sound“ sayti xodimi „Yomon tomoni, guruh oʻzining notoʻgri yoʻnaltirilgan gʻazabini ost-[[The Offspring|Offspring]] shaklidagi zerikarli qoʻshiqqa orqali izhor qilsihg qaror qilganidir. Qizlar va shunga oʻxshagan narsalar haqida kuylashganida ularni yoqtiganman, deyishni xohlagan boʻlardim, ammo oʻshandayam yoqmagan bular“, deb yozgan. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [https://www.youtube.com/watch?v=qO-mSLxih-c „Still Waiting“ YouTubeda] [[Turkum:Sum 41 qoʻshiqlari]] [[Turkum:2002-yil qoʻshiqlari]] [[Turkum:Ingliz tilidagi qoʻshiqlar]] mokiq2485umwnprsxj7g5x8p7wbhg78 2726172 2726171 2022-07-31T00:44:50Z Nataev 3628 wikitext text/x-wiki {{Infobox song | name = Still Waiting | cover = | alt = | type = singl | artist = [[Sum 41]] | album = [[Does This Look Infected?]] | released = 18-noyabr 2002-yil | recorded = 2002 | genre = {{flatlist| * [[Punk rock]] * [[Heavy metal music|heavy metal]] }} | studio = | venue = | length = 2:38 | label = [[Island Records|Island]] | writer = [[Deryck Whibley]] | producer = [[Greig Nori]] | prev_title = [[It's What We're All About]] | prev_year = 2002 | next_title = [[The Hell Song]] | next_year = 2003 | misc = {{External music video|{{YouTube|qO-mSLxih-c|„Still Waiting“}}}} }} „'''Still Waiting'''“ ({{Tarjima|Haliyam kutyapman}}) — Kanada tuzilgan „[[Sum 41]]“ rok musiqa guruhi ijro etgan qoʻshiq. 2002-yil noyabr oyida guruhning „[[Does This Look Infected?]]“ nomli albomining asosiy singli oʻlaroq eʼlon qilingan. , oʻsha paytdagi AQSh prezidenti [[George Bush]] hamda [[Iroq urushi]]ga qarshi yozilgan. „Still Waiting“ ashulasi guruh repertuaridagi eng taniqli taronalarning biridir. Qoʻshiq Buyuk Britaniyaning UK Rock & Metal xit-paradida birinchi pogʻonagacha koʻtarilgan. Qoʻshiqning klipi 2009-yilda YouTubega yuklangan klipi 2022-yilgacha 83 million martadan oshiq koʻrilgan. == Klipi == „Still Waiting“ qoʻshigʻi uchun rejissor Marc Klasfeld klipsuratga olgan. Klip boshida guruh aʼzolari musiqa leybli shirkati menejeri (Will Sasso) oldiga kirishadi. Menejer guruh aʼzolariga musiqiy guruhlar nomlarida sonlarni ishlatish modadan qolganini aytadi hamda „Sum 41“ nomini „The Sums“ deb oʻzgartirishni taklif qiladi. Shuningdek, guruh aʼzolari ismlarini ham oʻzgartirishni taklif qiladi: Deryck ismini „Sven“ga, Cone ismini „Thurston“ga, Dave ismini „Holmes“, Stevo ismini „Sergio“ga oʻzgartirishni tavsiya qiladi. Buning ortidan jamoa „[[The Hives]]“, „[[The Strokes]]“ va „[[The Vines]]“ kabi guruhlarga hazilomuz taqlid qilgan holda sahnada „Still Waiting“ qoʻshigʻini ijro etadi. Klip davomida arkada janridagi komputer oʻyinlardan tasvirlar namoyish qilinadi. Klip yakunida Deryck musiqiy asboblarini uloqtirib, sindira boshlaydi. Dave, Cone va Stevo esa unga qoʻshiladi. Klip guruh aʼzolari sahna ortidagi „The Sums“ yozuvini yiqitadi. Klipning kirishdan boshqa qismlari soniyasiga 30 kadr tezlikda yozib olingan. Bu esa klipga jonli ijroga oʻxshash tus bergan. 1:37 da yashirin kadr bor: bir necha kadr davomida [[Dor (o'yin)|dor]] oʻyini kadrlari koʻrsatilgan. Kadrlarda „SU_ _1“ / „SU_ 41“ soʻzlarini hamda maʼnosi nomaʼlum boʻlgan „LAO GHQ KE9“ harflari namoyish qilingan. == Tanqidi == Tarona „Sum 41“ ijro etgan eng taniqli ashulalarning biri boʻlishiga hamda global miqyosda tanilgan boʻlishiga qaramay, eʼlon qilinishi ortidan aytim taqrizchilar unga salbiy baho bergan. Xususan, qarorgohi Buyuk Britaniyada joylashgan „Drowned in Sound“ sayti xodimi „Yomon tomoni, guruh oʻzining notoʻgʻri yoʻnaltirilgan gʻazabini ost-[[The Offspring|Offspring]] shaklidagi zerikarli qoʻshiqqa orqali izhor qilishga qaror qilganidir. Qizlar va shunga oʻxshagan narsalar haqida kuylashganida ularni yoqtirganman, deyishni xohlagan boʻlardim, ammo oʻshanda ham yoqmagan bular“, deb yozgan. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [https://www.youtube.com/watch?v=qO-mSLxih-c „Still Waiting“ YouTubeda] [[Turkum:Sum 41 qoʻshiqlari]] [[Turkum:2002-yil qoʻshiqlari]] [[Turkum:Ingliz tilidagi qoʻshiqlar]] gk5ey2rshe4wialjhc7s7gwaz6kudzk 2726173 2726172 2022-07-31T00:46:36Z Nataev 3628 /* Tanqidi */ wikitext text/x-wiki {{Infobox song | name = Still Waiting | cover = | alt = | type = singl | artist = [[Sum 41]] | album = [[Does This Look Infected?]] | released = 18-noyabr 2002-yil | recorded = 2002 | genre = {{flatlist| * [[Punk rock]] * [[Heavy metal music|heavy metal]] }} | studio = | venue = | length = 2:38 | label = [[Island Records|Island]] | writer = [[Deryck Whibley]] | producer = [[Greig Nori]] | prev_title = [[It's What We're All About]] | prev_year = 2002 | next_title = [[The Hell Song]] | next_year = 2003 | misc = {{External music video|{{YouTube|qO-mSLxih-c|„Still Waiting“}}}} }} „'''Still Waiting'''“ ({{Tarjima|Haliyam kutyapman}}) — Kanada tuzilgan „[[Sum 41]]“ rok musiqa guruhi ijro etgan qoʻshiq. 2002-yil noyabr oyida guruhning „[[Does This Look Infected?]]“ nomli albomining asosiy singli oʻlaroq eʼlon qilingan. , oʻsha paytdagi AQSh prezidenti [[George Bush]] hamda [[Iroq urushi]]ga qarshi yozilgan. „Still Waiting“ ashulasi guruh repertuaridagi eng taniqli taronalarning biridir. Qoʻshiq Buyuk Britaniyaning UK Rock & Metal xit-paradida birinchi pogʻonagacha koʻtarilgan. Qoʻshiqning klipi 2009-yilda YouTubega yuklangan klipi 2022-yilgacha 83 million martadan oshiq koʻrilgan. == Klipi == „Still Waiting“ qoʻshigʻi uchun rejissor Marc Klasfeld klipsuratga olgan. Klip boshida guruh aʼzolari musiqa leybli shirkati menejeri (Will Sasso) oldiga kirishadi. Menejer guruh aʼzolariga musiqiy guruhlar nomlarida sonlarni ishlatish modadan qolganini aytadi hamda „Sum 41“ nomini „The Sums“ deb oʻzgartirishni taklif qiladi. Shuningdek, guruh aʼzolari ismlarini ham oʻzgartirishni taklif qiladi: Deryck ismini „Sven“ga, Cone ismini „Thurston“ga, Dave ismini „Holmes“, Stevo ismini „Sergio“ga oʻzgartirishni tavsiya qiladi. Buning ortidan jamoa „[[The Hives]]“, „[[The Strokes]]“ va „[[The Vines]]“ kabi guruhlarga hazilomuz taqlid qilgan holda sahnada „Still Waiting“ qoʻshigʻini ijro etadi. Klip davomida arkada janridagi komputer oʻyinlardan tasvirlar namoyish qilinadi. Klip yakunida Deryck musiqiy asboblarini uloqtirib, sindira boshlaydi. Dave, Cone va Stevo esa unga qoʻshiladi. Klip guruh aʼzolari sahna ortidagi „The Sums“ yozuvini yiqitadi. Klipning kirishdan boshqa qismlari soniyasiga 30 kadr tezlikda yozib olingan. Bu esa klipga jonli ijroga oʻxshash tus bergan. 1:37 da yashirin kadr bor: bir necha kadr davomida [[Dor (o'yin)|dor]] oʻyini kadrlari koʻrsatilgan. Kadrlarda „SU_ _1“ / „SU_ 41“ soʻzlarini hamda maʼnosi nomaʼlum boʻlgan „LAO GHQ KE9“ harflari namoyish qilingan. == Tanqidi == Tarona „Sum 41“ ijro etgan eng taniqli ashulalarning biri boʻlishiga hamda global miqyosda tanilgan boʻlishiga qaramay, eʼlon qilinishi ortidan aytim taqrizchilar unga salbiy baho bergan. Xususan, qarorgohi Buyuk Britaniyada joylashgan „Drowned in Sound“ sayti xodimi „Yomon tomoni, guruh oʻzining notoʻgʻri yoʻnaltirilgan gʻazabini ost-[[The Offspring|Offspring]] shaklidagi zerikarli qoʻshiqqa orqali izhor qilishga qaror qilganidir. Qizlar va shunga oʻxshagan narsalar haqida kuylashganida ularni yoqtirganman, deyishni xohlagan boʻlardim, ammo oʻshanda ham yoqmagan bular“, deb yozgan<ref name=drowned>{{cite web |url=http://drownedinsound.com/releases/5665/reviews/5440- |title=Single Review: Sum 41 - Still Waiting |work=[[Drowned in Sound]] |last=Dobson |first=Gareth |date=20.11.2002 |access-date=31.7.2022}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [https://www.youtube.com/watch?v=qO-mSLxih-c „Still Waiting“ YouTubeda] [[Turkum:Sum 41 qoʻshiqlari]] [[Turkum:2002-yil qoʻshiqlari]] [[Turkum:Ingliz tilidagi qoʻshiqlar]] i0rcwvp562wgljs7ky5gbcouv4rlw3k 2726174 2726173 2022-07-31T00:48:12Z Nataev 3628 wikitext text/x-wiki {{Infobox song | name = Still Waiting | cover = | alt = | type = singl | artist = [[Sum 41]] | album = [[Does This Look Infected?]] | released = 18-noyabr 2002-yil | recorded = 2002 | genre = {{flatlist| * [[Punk rock]] * [[Heavy metal music|heavy metal]] }} | studio = | venue = | length = 2:38 | label = [[Island Records|Island]] | writer = [[Deryck Whibley]] | producer = [[Greig Nori]] | prev_title = [[It's What We're All About]] | prev_year = 2002 | next_title = [[The Hell Song]] | next_year = 2003 | misc = {{External music video|{{YouTube|qO-mSLxih-c|„Still Waiting“}}}} }} „'''Still Waiting'''“ ({{Tarjima|Haliyam kutyapman}}) — Kanada tuzilgan „[[Sum 41]]“ rok musiqa guruhi ijro etgan qoʻshiq. 2002-yil noyabr oyida guruhning „[[Does This Look Infected?]]“ nomli albomining asosiy singli oʻlaroq eʼlon qilingan. , oʻsha paytdagi AQSh prezidenti [[George Bush]] hamda [[Iroq urushi]]ga qarshi yozilgan. „Still Waiting“ ashulasi guruh repertuaridagi eng taniqli taronalarning biridir. Qoʻshiq Buyuk Britaniyaning UK Rock & Metal xit-paradida birinchi pogʻonagacha koʻtarilgan<ref>{{veb manbasi |title=Official Singles Chart Top 100 |url=https://www.officialcharts.com/charts/singles-chart/20021124/7501/ |website=Official Charts |accessdate=31-iyul 2022-yil}}</ref>. Qoʻshiqning klipi 2009-yilda YouTubega yuklangan klipi 2022-yilgacha 83 million martadan oshiq koʻrilgan. == Klipi == „Still Waiting“ qoʻshigʻi uchun rejissor Marc Klasfeld klipsuratga olgan. Klip boshida guruh aʼzolari musiqa leybli shirkati menejeri (Will Sasso) oldiga kirishadi. Menejer guruh aʼzolariga musiqiy guruhlar nomlarida sonlarni ishlatish modadan qolganini aytadi hamda „Sum 41“ nomini „The Sums“ deb oʻzgartirishni taklif qiladi. Shuningdek, guruh aʼzolari ismlarini ham oʻzgartirishni taklif qiladi: Deryck ismini „Sven“ga, Cone ismini „Thurston“ga, Dave ismini „Holmes“, Stevo ismini „Sergio“ga oʻzgartirishni tavsiya qiladi. Buning ortidan jamoa „[[The Hives]]“, „[[The Strokes]]“ va „[[The Vines]]“ kabi guruhlarga hazilomuz taqlid qilgan holda sahnada „Still Waiting“ qoʻshigʻini ijro etadi. Klip davomida arkada janridagi komputer oʻyinlardan tasvirlar namoyish qilinadi. Klip yakunida Deryck musiqiy asboblarini uloqtirib, sindira boshlaydi. Dave, Cone va Stevo esa unga qoʻshiladi. Klip guruh aʼzolari sahna ortidagi „The Sums“ yozuvini yiqitadi. Klipning kirishdan boshqa qismlari soniyasiga 30 kadr tezlikda yozib olingan. Bu esa klipga jonli ijroga oʻxshash tus bergan. 1:37 da yashirin kadr bor: bir necha kadr davomida [[Dor (o'yin)|dor]] oʻyini kadrlari koʻrsatilgan. Kadrlarda „SU_ _1“ / „SU_ 41“ soʻzlarini hamda maʼnosi nomaʼlum boʻlgan „LAO GHQ KE9“ harflari namoyish qilingan. == Tanqidi == Tarona „Sum 41“ ijro etgan eng taniqli ashulalarning biri boʻlishiga hamda global miqyosda tanilgan boʻlishiga qaramay, eʼlon qilinishi ortidan aytim taqrizchilar unga salbiy baho bergan. Xususan, qarorgohi Buyuk Britaniyada joylashgan „Drowned in Sound“ sayti xodimi „Yomon tomoni, guruh oʻzining notoʻgʻri yoʻnaltirilgan gʻazabini ost-[[The Offspring|Offspring]] shaklidagi zerikarli qoʻshiqqa orqali izhor qilishga qaror qilganidir. Qizlar va shunga oʻxshagan narsalar haqida kuylashganida ularni yoqtirganman, deyishni xohlagan boʻlardim, ammo oʻshanda ham yoqmagan bular“, deb yozgan<ref name=drowned>{{cite web |url=http://drownedinsound.com/releases/5665/reviews/5440- |title=Single Review: Sum 41 - Still Waiting |work=[[Drowned in Sound]] |last=Dobson |first=Gareth |date=20.11.2002 |access-date=31.7.2022}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [https://www.youtube.com/watch?v=qO-mSLxih-c „Still Waiting“ YouTubeda] [[Turkum:Sum 41 qoʻshiqlari]] [[Turkum:2002-yil qoʻshiqlari]] [[Turkum:Ingliz tilidagi qoʻshiqlar]] i6qphrpegrhaoqf3jtmx84prfti3nmd 2726176 2726174 2022-07-31T00:52:39Z Nataev 3628 wikitext text/x-wiki {{Infobox song | name = Still Waiting | cover = | alt = | type = singl | artist = [[Sum 41]] | album = [[Does This Look Infected?]] | released = 18-noyabr 2002-yil | recorded = 2002 | genre = {{flatlist| * [[Punk rock]] * [[Heavy metal music|heavy metal]] }} | studio = | venue = | length = 2:38 | label = [[Island Records|Island]] | writer = [[Deryck Whibley]] | producer = [[Greig Nori]] | prev_title = [[It's What We're All About]] | prev_year = 2002 | next_title = [[The Hell Song]] | next_year = 2003 | misc = {{External music video|{{YouTube|qO-mSLxih-c|„Still Waiting“}}}} }} „'''Still Waiting'''“ ({{Tarjima|Haliyam kutyapman}}) — Kanadada tuzilgan „[[Sum 41]]“ rok musiqa guruhi ijro etgan qoʻshiq. 2002-yilning noyabr oyida guruhning „[[Does This Look Infected?]]“ nomli albomining asosiy singli oʻlaroq eʼlon qilingan. Qo'shiq oʻsha paytdagi AQSh prezidenti [[George Bush]] hamda [[Iroq urushi]]ga qarshi yozilgan. „Still Waiting“ ashulasi guruh repertuaridagi eng taniqli taronalarning biridir. Qoʻshiq Buyuk Britaniyaning UK Rock & Metal xit-paradida birinchi pogʻonagacha koʻtarilgan<ref>{{veb manbasi |title=Official Singles Chart Top 100 |url=https://www.officialcharts.com/charts/singles-chart/20021124/7501/ |website=Official Charts |accessdate=31-iyul 2022-yil}}</ref>. Qoʻshiqning 2009-yilda [[YouTube]]ga yuklangan klipi 2022-yilgacha 83 million martadan oshiq koʻrilgan. == Klipi == „Still Waiting“ qoʻshigʻi uchun rejissor Marc Klasfeld klip suratga olgan. Klip boshida guruh aʼzolari musiqa leybli shirkati menejeri (Will Sasso) oldiga kirishadi. Menejer guruh aʼzolariga musiqiy guruhlar nomlarida sonlarni ishlatish modadan qolganini aytadi hamda „Sum 41“ nomini „The Sums“ deb oʻzgartirishni taklif qiladi. Shuningdek, guruh aʼzolari ismlarini ham oʻzgartirishni taklif qiladi: Deryck ismini „Sven“, Cone ismini „Thurston“, Dave ismini „Holmes“, Stevo ismini „Sergio“ deb oʻzgartirishni tavsiya qiladi. Buning ortidan jamoa „[[The Hives]]“, „[[The Strokes]]“ va „[[The Vines]]“ kabi guruhlarga hazilomuz taqlid qilgan holda sahnada „Still Waiting“ qoʻshigʻini ijro etadi. Klip davomida arkada janridagi komputer oʻyinlaridan tasvirlar namoyish qilinadi. Klip yakunida Deryck musiqiy asboblarini uloqtirib, sindira boshlaydi. Dave, Cone va Stevo esa unga qoʻshiladilar. Klip yakunida guruh aʼzolari sahna ortidagi „The Sums“ yozuvini yiqitadi. Klipning kirishdan boshqa qismlari soniyasiga 30 kadr tezlikda yozib olingan. Bu esa klipga jonli ijroga oʻxshash tus bergan. 1:37 da yashirin kadr bor: juda qisqa muddatga davomida [[Dor (o'yin)|dor]] oʻyini kadrlari koʻrsatilgan. Kadrlarda „SU_ _1“ / „SU_ 41“ harflari hamda maʼnosi nomaʼlum boʻlgan „LAO GHQ KE9“ harflari namoyish qilingan. == Tanqidi == Tarona „Sum 41“ ijro etgan eng taniqli ashulalarning biri boʻlishiga hamda global miqyosda tanilgan boʻlishiga qaramay, eʼlon qilinishi ortidan aytim taqrizchilar unga salbiy baho bergan. Xususan, qarorgohi Buyuk Britaniyada joylashgan „Drowned in Sound“ sayti xodimi Gareth Dobson „Yomon tomoni, guruh oʻzining notoʻgʻri yoʻnaltirilgan gʻazabini sub-[[The Offspring|Offspring]] shaklidagi zerikarli qoʻshiq orqali izhor qilishga qaror qilganidir. Qizlar va shunga oʻxshagan narsalar haqida kuylashganida ularni yoqtirganman, deyishni xohlagan boʻlardim, ammo oʻshanda ham yoqmagan bular“, deb yozgan<ref name=drowned>{{cite web |url=http://drownedinsound.com/releases/5665/reviews/5440- |title=Single Review: Sum 41 - Still Waiting |work=[[Drowned in Sound]] |last=Dobson |first=Gareth |date=20.11.2002 |access-date=31.7.2022}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [https://www.youtube.com/watch?v=qO-mSLxih-c „Still Waiting“ YouTubeda] [[Turkum:Sum 41 qoʻshiqlari]] [[Turkum:2002-yil qoʻshiqlari]] [[Turkum:Ingliz tilidagi qoʻshiqlar]] 1n0bapq6xkoggk31fgmthythmf3dgne Slobodan Živojinović 0 758629 2725440 2724958 2022-07-30T12:43:34Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1096487100|Slobodan Živojinović]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {| class="infobox vcard" style="width:23em" |+ class="infobox-title fn" id="4" |Slobodan Živojinović | colspan="2" class="infobox-image" |[[File:Zivojinovic001.JPG|250x250px]]<div class="infobox-caption"><span style="font-size:85%;">Živojinović at Wimbledon in the mid 1980s.</span></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Country&nbsp;(sports) | class="infobox-data" |<span class="flagicon">[[File:Flag_of_Yugoslavia_(1946-1992).svg|link=|alt=|border|23x23px]]&nbsp;</span>[[Socialist Federal Republic of Yugoslavia|Yugoslavia]] |- ! class="infobox-label" scope="row" |Residence | class="infobox-data label" |[[Belgrade]], Serbia |- ! class="infobox-label" scope="row" |Born | class="infobox-data" |<span style="display:none"> (<span class="bday">1963-07-23</span>) </span>23 July 1963<span class="noprint ForceAgeToShow"> (age&nbsp;59)</span><br /><br />Belgrade, SR Serbia, [[Socialist Federal Republic of Yugoslavia|SFR Yugoslavia]] |- ! class="infobox-label" scope="row" |Height | class="infobox-data" |1.98&nbsp;m (6&nbsp;ft 6&nbsp;in) |- ! class="infobox-label" scope="row" |Turned&nbsp;pro | class="infobox-data" |1981 |- ! class="infobox-label" scope="row" |Retired | class="infobox-data" |1992 |- ! class="infobox-label" scope="row" |Plays | class="infobox-data" |Right-handed (one-handed backhand) |- ! class="infobox-label" scope="row" |Prize money | class="infobox-data" |$1,450,654 |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color:lavender;" |Singles |- ! class="infobox-label" scope="row" |Career&nbsp;record | class="infobox-data" |151–139 |- ! class="infobox-label" scope="row" |Career&nbsp;titles | class="infobox-data" |2 |- ! class="infobox-label" scope="row" |Highest&nbsp;ranking | class="infobox-data" |No. 19 (26 October 1987) |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color:lavender;" |Grand Slam singles results |- ! class="infobox-label" scope="row" |[[Australian Open]] | class="infobox-data" |SF ([[1985 Australian Open – Men's singles|1985]]) |- ! class="infobox-label" scope="row" |[[French Open]] | class="infobox-data" |3R ([[1988 French Open – Men's singles|1988]]) |- ! class="infobox-label" scope="row" |[[Wimbledon Championships|Wimbledon]] | class="infobox-data" |SF ([[1986 Wimbledon Championships – Men's singles|1986]]) |- ! class="infobox-label" scope="row" |[[US Open (tennis)|US Open]] | class="infobox-data" |3R ([[1987 US Open – Men's singles|1987]]) |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color:lavender;" |Doubles |- ! class="infobox-label" scope="row" |Career&nbsp;record | class="infobox-data" |151–102 |- ! class="infobox-label" scope="row" |Career&nbsp;titles | class="infobox-data" |8 |- ! class="infobox-label" scope="row" |Highest&nbsp;ranking | class="infobox-data" |[[List of ATP number 1 ranked doubles tennis players|No. '''1''']] (8 September 1986) |- ! colspan="2" class="infobox-header" style="background-color:lavender;" |Grand Slam doubles results |- ! class="infobox-label" scope="row" |[[Australian Open]] | class="infobox-data" |QF (1985) |- ! class="infobox-label" scope="row" |[[French Open]] | class="infobox-data" |1R (1985, 1989, 1991) |- ! class="infobox-label" scope="row" |[[Wimbledon Championships|Wimbledon]] | class="infobox-data" |SF (1987) |- ! class="infobox-label" scope="row" |[[US Open (tennis)|US Open]] | class="infobox-data" |'''W''' (1986) |} '''Slobodan''' " '''Bobo''' " <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mitchalbom.com/bobo-loses-name-game-wont-face-boom-boom/|sarlavha='BOBO' LOSES NAME GAME, Won't FACE 'BOOM, BOOM' » Mitch Albom|sana=21 November 2008}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.telegraphindia.com/sports/have-a-special-feeling-for-india-slobodan/cid/320938|sarlavha=Have a special feeling for India: Slobodan}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 September 2014 |title=Davis Cup: Wider and wiser, 'Bobo' returns to India after 26 years |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/sports/tennis/wider-and-wiser-bobo-returns-to-india-after-26-years/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://bleacherreport.com/articles/612431-pete-sampras-and-the-top-25-servers-in-the-history-of-mens-tennis|sarlavha=Pete Sampras and the Top 25 Servers in the History of Men's Tennis|ish=[[Bleacher Report]]}}</ref> '''Živojinović''' ( Serbian Cyrillic , {{IPA-hr|slɔbɔ̌dan ʒiʋɔjǐːnɔʋit͡ɕ|pron}} ; 1963 yil 23-iyulda tug'ilgan) - SFR Yugoslaviya uchun kurashgan serbiyalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]]. Nenad Zimonjich bilan birgalikda u juftlik bahslarida dunyoning birinchi raqamli tennischisi bo'lgan serbiyalik yagona tennischidir. Yakkalik o'yinchisi sifatida u 1985 yilgi Australian Open va 1986 yilgi Wimbledon chempionatining yarim finaliga chiqdi va 1987 yil oktyabr oyida dunyoning 19-raqamli karerasi bo'yicha yuqori reytingga erishdi. == Tennis faoliyati == Jivojinovich 1988 yilda Seulda bo'lib o'tgan Yozgi Olimpiada o'yinlarida Yugoslaviya SFR terma jamoasini 15-o'rinni egallagan va u erda ikkinchi raundda fransiyalik [[Guy Forget]] tomonidan mag'lubiyatga uchragan. O'ng qo'lchi ikki marta yakkalik musobaqalarida ( Xyuston, 1986 va Sidney, 1988), shuningdek, sakkizta juftlik chempionligini qo'lga kiritdi. U 1987-yil 26-oktabrda oʻzining eng yuqori singl ATP reytingiga erishdi va u dunyoda 19-oʻrinni egalladi. Jivojinovich oʻzining baland boʻyli, simli ramkasi bilan mashxur boʻlib, uni Goran Ivanishevichdan oldingi katta serverga aylantirdi. <ref>Naik, Shivani article in the Indian Express, September 11, 2014>https://indianexpress.com/article/sports/tennis/wider-and-wiser-bobo-returns-to-india-after-26-years/</ref> U o'z o'yinini o'zining bo'yi va muskulli sonlari bilan yaxshilangan katta xizmatiga qurdi. U tomosha qilish uchun hayajonli va unga qarshi o'ynash juda tashvishli o'yinchi edi. Uning o'yindagi to'plamini engish ko'pincha qiyin bo'lib qoldi, natijada hech kim katta serb bilan o'ynashni orziqib kutmagan edi. <ref>Allen, Ja article in Bleacherreport.com of Feb 18 2011, on The Top 25 servers in Men's Tennis history - Bobo at 20th place> https://bleacherreport.com/articles/612431-pete-sampras-and-the-top-25-servers-in-the-history-of-mens-tennis</ref> Jivojinovichning " Katta dubulg'a "dagi eng ko'zga ko'ringan natijalari ikki yarim final bo'ldi. 1985 yilda Avstraliya Ochiq chempionatida ishtirok etmagan o'yinchi sifatida u yarim finalga chiqish uchun besh set davom etgan chorak finalda [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnroni]] esda qolarli tarzda mag'lub etdi (u erda Mats Uilanderga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi). Keyingi yili, 1986 yilgi [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] yarim finalida, yana bir martalik o'yinchi sifatida u besh setlik o'yinda Ivan Lendlga yutqazdi. Faoliyati davomida Jivojinovich yakkalik bahslarida 150 g'alaba va 138 mag'lubiyatdan iborat umumiy rekordni qo'lga kiritdi. U juftlik musobaqalarida ancha muvaffaqiyat qozondi va 1986 yilda [[Andrés Gómez|Andrés Gomes]] bilan [[Amerika ochiq chempionati|US Openda]] g'olib chiqdi. Xuddi shu yili u yana uchta turnirda g'olib chiqdi. U 1986 yil 8 sentyabrda dunyoning 1-raqamli juftlik o'yinchisi sifatida qayd etilgan. == Karyera finallari == === Yakkaliklar (2–2) === {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Turnirlar |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulg'a (0) |- style="background:#ffc;" | Tennis ustalari kubogi (0) |- | ATP safari (2–2) |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:50px" | Sana ! style="width:180px" | Turnir ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:180px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–1 | 1985 yil mart | Nensi, Fransiya | Gilam (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Wilkison|Tim Wilkison]] | 6–4, 6–7, 7–9 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1–1 | 1986 yil noyabr | Hyuston, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Gilam (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Davis_(tennis)|Scott Davis]] | 6–1, 4–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–2 | 1988 yil may | Forest Hills, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Andre_Agassi|Andre Agassi]] | 5–7, 6–7 <sup>(2–7)</sup>, 5–7 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2–2 | 1988 yil oktyabr | Sidney, Avstraliya | Qattiq (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Richard_Matuszewski|Richard Matuszewski]] | 7–6 <sup>(10–8)</sup>, 6–3, 6–4 |} === Juftlik (8) === {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulg'a (1) |- style="background:#ffc;" | Tennis ustalari kubogi (0) |- | ATP safari (7) |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:25px" |No ! style="width:50px" | Sana ! style="width:180px" | Turnir ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:170px" | Hamkor ! style="width:170px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1. | 1985 yil iyul | Boston, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Qattiq |{{flagicon|BEL}} [[:en:Libor_Pimek|Libor Pimek]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Peter_McNamara|Peter McNamara]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Paul_McNamee|Paul McNamee]] | 2–6, 6–4, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2. | 1986 yil mart | Bryussel, Belgiya | Gilam (i) | [[:en:Boris_Becker|Boris Becker]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Tomáš_Šmíd|Tomáš Šmíd]] | 7–6, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 3. | 1986 yil mart | Rotterdam, Niderlandiya | Gilam (i) |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|USA}} [[:en:Matt_Mitchell_(tennis_player)|Matt Mitchell]] | 2–6, 6–3, 6–2 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 4. | 1986 yil avgust | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]], Nyu-York | Qattiq |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |{{flagicon|SWE}} [[:en:Joakim_Nyström|Joakim Nyström]] {{flagicon|SWE}} [[:en:Mats_Wilander|Mats Wilander]] | 4–6, 6–3, 6–3, 4–6, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 5. | 1987 yil mart | Bryussel, Belgiya | Gilam (i) | Boris Becker |{{flagicon|USA}} [[:en:Chip_Hooper|Chip Hooper]] {{flagicon|USA}} [[:en:Mike_Leach_(tennis)|Michael Leach]] | 7–6, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 6. | 1987 yil mart | Milan, Italiya | Gilam (i) | Boris Becker |{{flagicon|ESP}} [[:en:Sergio_Casal|Sergio Casal]] {{flagicon|ESP}} [[:en:Emilio_Sánchez|Emilio Sánchez]] | 3–6, 6–3, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 7. | 1988 yil oktyabr | Tokio, Yaponiya | Gilam (i) |{{flagicon|ECU}} Andrés Gómez | Boris Becker [[:en:Eric_Jelen|Eric Jelen]] | 7–5, 5–7, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 8. | 1990 yil fevral | Bryussel, Belgiya | Gilam (i) |{{flagicon|ESP}} Emilio Sánchez |{{flagicon|YUG|1945}} [[:en:Goran_Ivanišević|Goran Ivanišević]] {{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] | 7–5, 6–3 |} === Jamoa musobaqalari (1) === {| class="sortable wikitable" | width="50" |No | width="100" | '''Sana''' | width="250" | Raqib jamoa | width="75" |Qoplama | width="180" | '''Hamkor/jamoa''' | width="180" | '''Raqiblar''' | width="100" | '''Hisob''' |- | 1. | 1990 yil may | Jamoalar o'rtasidagi Jahon kubogi, Dyusseldorf, Germaniya | Loy |{{flagicon|YUG}} [[:en:Goran_Ivanišević|Goran Ivanišević]] {{flagicon|YUG}} [[:en:Goran_Prpić|Goran Prpić]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Courier|Jim Courier]] {{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] {{flagicon|USA}} [[:en:Ken_Flach|Ken Flach]] {{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Seguso|Robert Seguso]] | 2–1 |} == Katta dubulg'a yakkalik o'yinlari xronologiyasi == {| class="wikitable" !Tournament !1982 !1983 !1984 !1985 !1986 !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !Career SR |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:yellow;" |SF | align="center" |NH | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |Q2 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |'''0 / 6''' |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |'''0 / 8''' |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:yellow;" |SF | align="center" style="background:#ffebcd;" |QF | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#EFEFEF;" |'''0 / 7''' |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |'''0 / 5''' |- | style="background:#EFEFEF;" |Grand Slam SR | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 2 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |'''0 / 26''' |} == Shaxsiy hayoti == [[Fayl:Zivojinovic002.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Zivojinovic002.JPG/250px-Zivojinovic002.JPG|right|thumb|250x250px| Jivojinovich 1980-yillarning o'rtalarida Wimbledonda]] Jivojinovich Zorica Desnica bilan unashtirilgan edi, uning o'g'li Filip bor edi. Er-xotin qurbongohga borishdan oldin ajralishdi. Keyinchalik Desnica basketbolchi Ivo Nakichga uylandi, uning o'g'li Mario va qizi Iva bor - ularning o'g'li Mario ham professional basketbolchi bo'lishni davom ettirdi. 1991 yilda Jivojinovich Lepa Brena nomi bilan tanilgan Yugoslaviya xalq qo'shiqchisi Fahreta Yaxichga uylandi. Jivojinovichning ommaviy axborot vositalaridagi mashhurligi, ayniqsa, nafaqaga chiqqanidan keyingi yillarda, uning Yugoslaviyadagi eng yirik tijorat folklor yulduzi Lepa Brena bilan turmush qurishi tufayli. 1991 yil 7 dekabrda ularning to'yi Yugoslaviya Sotsialistik Federativ Respublikasida ommaviy axborot vositalarida bo'lib o'tdi. Dabdabali marosim Belgraddagi InterContinental mehmonxonasida kuyovning eng yaxshi odami sifatida Ion Tiryak ishtirokida bo‘lib o‘tdi. Tadbirga bo'lgan qiziqish shu darajada ediki, Brenaning menejeri Raka Djukich to'yning VHS tasmasini tijorat maqsadlarida foydalanish uchun chiqardi. <ref>[http://www.novosti.rs/code/navigate.php?Id=16&status=jedna&datum=2006-09-21&feljton=5485 Svadba decenije]</ref> O'shandan beri ularning ommaviy aloqalari turli xil sariq ommaviy axborot vositalari uchun barqaror ozuqani ta'minlab kelmoqda. Er-xotinning ikki o'g'li bor - Stefan (1992 yil may oyida Nyu-Yorkda tug'ilgan) va Viktor. 2000-yil 23-noyabr, payshanba kuni tushdan keyin 8 yoshli Stefan Zemun mafiya urugʻi aʼzolari tomonidan oʻgʻirlab ketilgan va seshanba kuni besh kundan keyin [[Belgrad]] &#x2013; [[Nish]] shossesi boʻylab tovon puli evaziga qaytib kelgan. [[Marka (pul birligi)|DM]] 2 million. <ref>[http://arhiva.glas-javnosti.rs/arhiva/2000/12/01/srpski/H00113005.shtm Stefan predat na niškom autoputu, ''Glas javnosti'', December 1, 2000]</ref> 2005 va 2006 yillar davomida Jivojinovichning taxminiy xiyonati va nikohining yomon ahvoli haqida ko'plab tabloid xabarlar paydo bo'ldi. 2006 yil aprel oyida u Brena bilan janjallashib qolganidan keyin oilaviy uydan ko'chib ketgani haqida xabar berilgan. <ref>[http://www.index.hr/xmag/clanak.aspx?id=312960 Boba ostavio Lepu Brenu, index.hr, April 5, 2006]</ref> Ajralish haqidagi xabarlar tez-tez va batafsil bo'lsa-da, <ref>[http://www.svet.rs/?state=3&izdanje=2&broj=460&clanak=9396 ''Svet'', April 13, 2006]</ref> er-xotin hali ham birga. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * Slobodan Živojinović at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1963-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] sk2c3tv9351a9cc8lgkqqv0dy77kjk9 2725443 2725440 2022-07-30T12:44:52Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Slobodan Živojinović|image=Zivojinovic001.JPG|image_size=250px|caption={{small|Živojinović at Wimbledon in the mid 1980s.}}|country={{YUG}}|residence=[[Belgrade]], Serbia|birth_date={{birth date and age|df=y|1963|7|23}}|birth_place=Belgrade, SR Serbia, [[Socialist Federal Republic of Yugoslavia|SFR Yugoslavia]]|height={{height|m=1.98}}|turnedpro=1981|retired=1992|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=$1,450,654|singlesrecord=151–139|singlestitles=2|highestsinglesranking=No. 19 (26 October 1987)|AustralianOpenresult=SF ([[1985 Australian Open – Men's singles|1985]])|FrenchOpenresult=3R ([[1988 French Open – Men's singles|1988]])|Wimbledonresult=SF ([[1986 Wimbledon Championships – Men's singles|1986]])|USOpenresult=3R ([[1987 US Open – Men's singles|1987]])|doublesrecord=151–102|doublestitles=8|highestdoublesranking=[[List of ATP number 1 ranked doubles tennis players|No. '''1''']] (8 September 1986)|AustralianOpenDoublesresult=QF (1985)|FrenchOpenDoublesresult=1R (1985, 1989, 1991)|WimbledonDoublesresult=SF (1987)|USOpenDoublesresult='''W''' (1986)}}'''Slobodan''' " '''Bobo''' "     '''Živojinović''' ( Serbian Cyrillic , <small>Xorvatcha talaffuzi:</small> slɔbɔ̌dan ʒiʋɔjǐːnɔʋit͡ɕ; 1963 yil 23-iyulda tug'ilgan) - SFR Yugoslaviya uchun kurashgan serbiyalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]]. Nenad Zimonjich bilan birgalikda u juftlik bahslarida dunyoning birinchi raqamli tennischisi bo'lgan serbiyalik yagona tennischidir. Yakkalik o'yinchisi sifatida u 1985 yilgi Australian Open va 1986 yilgi Wimbledon chempionatining yarim finaliga chiqdi va 1987 yil oktyabr oyida dunyoning 19-raqamli karerasi bo'yicha yuqori reytingga erishdi. == Tennis faoliyati == Jivojinovich 1988 yilda Seulda bo'lib o'tgan Yozgi Olimpiada o'yinlarida Yugoslaviya SFR terma jamoasini 15-o'rinni egallagan va u erda ikkinchi raundda fransiyalik [[Guy Forget]] tomonidan mag'lubiyatga uchragan. O'ng qo'lchi ikki marta yakkalik musobaqalarida ( Xyuston, 1986 va Sidney, 1988), shuningdek, sakkizta juftlik chempionligini qo'lga kiritdi. U 1987-yil 26-oktabrda oʻzining eng yuqori singl ATP reytingiga erishdi va u dunyoda 19-oʻrinni egalladi. Jivojinovich oʻzining baland boʻyli, simli ramkasi bilan mashxur boʻlib, uni Goran Ivanishevichdan oldingi katta serverga aylantirdi. <ref>Naik, Shivani article in the Indian Express, September 11, 2014>https://indianexpress.com/article/sports/tennis/wider-and-wiser-bobo-returns-to-india-after-26-years/</ref> U o'z o'yinini o'zining bo'yi va muskulli sonlari bilan yaxshilangan katta xizmatiga qurdi. U tomosha qilish uchun hayajonli va unga qarshi o'ynash juda tashvishli o'yinchi edi. Uning o'yindagi to'plamini engish ko'pincha qiyin bo'lib qoldi, natijada hech kim katta serb bilan o'ynashni orziqib kutmagan edi. <ref>Allen, Ja article in Bleacherreport.com of Feb 18 2011, on The Top 25 servers in Men's Tennis history - Bobo at 20th place> https://bleacherreport.com/articles/612431-pete-sampras-and-the-top-25-servers-in-the-history-of-mens-tennis</ref> Jivojinovichning " Katta dubulg'a "dagi eng ko'zga ko'ringan natijalari ikki yarim final bo'ldi. 1985 yilda Avstraliya Ochiq chempionatida ishtirok etmagan o'yinchi sifatida u yarim finalga chiqish uchun besh set davom etgan chorak finalda [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnroni]] esda qolarli tarzda mag'lub etdi (u erda Mats Uilanderga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi). Keyingi yili, 1986 yilgi [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] yarim finalida, yana bir martalik o'yinchi sifatida u besh setlik o'yinda Ivan Lendlga yutqazdi. Faoliyati davomida Jivojinovich yakkalik bahslarida 150 g'alaba va 138 mag'lubiyatdan iborat umumiy rekordni qo'lga kiritdi. U juftlik musobaqalarida ancha muvaffaqiyat qozondi va 1986 yilda [[Andrés Gómez|Andrés Gomes]] bilan [[Amerika ochiq chempionati|US Openda]] g'olib chiqdi. Xuddi shu yili u yana uchta turnirda g'olib chiqdi. U 1986 yil 8 sentyabrda dunyoning 1-raqamli juftlik o'yinchisi sifatida qayd etilgan. == Karyera finallari == === Yakkaliklar (2–2) === {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Turnirlar |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulg'a (0) |- style="background:#ffc;" | Tennis ustalari kubogi (0) |- | ATP safari (2–2) |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:50px" | Sana ! style="width:180px" | Turnir ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:180px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–1 | 1985 yil mart | Nensi, Fransiya | Gilam (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Wilkison|Tim Wilkison]] | 6–4, 6–7, 7–9 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1–1 | 1986 yil noyabr | Hyuston, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Gilam (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Davis_(tennis)|Scott Davis]] | 6–1, 4–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–2 | 1988 yil may | Forest Hills, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Andre_Agassi|Andre Agassi]] | 5–7, 6–7 <sup>(2–7)</sup>, 5–7 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2–2 | 1988 yil oktyabr | Sidney, Avstraliya | Qattiq (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Richard_Matuszewski|Richard Matuszewski]] | 7–6 <sup>(10–8)</sup>, 6–3, 6–4 |} === Juftlik (8) === {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulg'a (1) |- style="background:#ffc;" | Tennis ustalari kubogi (0) |- | ATP safari (7) |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:25px" |No ! style="width:50px" | Sana ! style="width:180px" | Turnir ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:170px" | Hamkor ! style="width:170px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1. | 1985 yil iyul | Boston, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Qattiq |{{flagicon|BEL}} [[:en:Libor_Pimek|Libor Pimek]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Peter_McNamara|Peter McNamara]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Paul_McNamee|Paul McNamee]] | 2–6, 6–4, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2. | 1986 yil mart | Bryussel, Belgiya | Gilam (i) | [[:en:Boris_Becker|Boris Becker]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Tomáš_Šmíd|Tomáš Šmíd]] | 7–6, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 3. | 1986 yil mart | Rotterdam, Niderlandiya | Gilam (i) |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|USA}} [[:en:Matt_Mitchell_(tennis_player)|Matt Mitchell]] | 2–6, 6–3, 6–2 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 4. | 1986 yil avgust | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]], Nyu-York | Qattiq |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |{{flagicon|SWE}} [[:en:Joakim_Nyström|Joakim Nyström]] {{flagicon|SWE}} [[:en:Mats_Wilander|Mats Wilander]] | 4–6, 6–3, 6–3, 4–6, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 5. | 1987 yil mart | Bryussel, Belgiya | Gilam (i) | Boris Becker |{{flagicon|USA}} [[:en:Chip_Hooper|Chip Hooper]] {{flagicon|USA}} [[:en:Mike_Leach_(tennis)|Michael Leach]] | 7–6, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 6. | 1987 yil mart | Milan, Italiya | Gilam (i) | Boris Becker |{{flagicon|ESP}} [[:en:Sergio_Casal|Sergio Casal]] {{flagicon|ESP}} [[:en:Emilio_Sánchez|Emilio Sánchez]] | 3–6, 6–3, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 7. | 1988 yil oktyabr | Tokio, Yaponiya | Gilam (i) |{{flagicon|ECU}} Andrés Gómez | Boris Becker [[:en:Eric_Jelen|Eric Jelen]] | 7–5, 5–7, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 8. | 1990 yil fevral | Bryussel, Belgiya | Gilam (i) |{{flagicon|ESP}} Emilio Sánchez |{{flagicon|YUG|1945}} [[:en:Goran_Ivanišević|Goran Ivanišević]] {{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] | 7–5, 6–3 |} === Jamoa musobaqalari (1) === {| class="sortable wikitable" | width="50" |No | width="100" | '''Sana''' | width="250" | Raqib jamoa | width="75" |Qoplama | width="180" | '''Hamkor/jamoa''' | width="180" | '''Raqiblar''' | width="100" | '''Hisob''' |- | 1. | 1990 yil may | Jamoalar o'rtasidagi Jahon kubogi, Dyusseldorf, Germaniya | Loy |{{flagicon|YUG}} [[:en:Goran_Ivanišević|Goran Ivanišević]] {{flagicon|YUG}} [[:en:Goran_Prpić|Goran Prpić]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Courier|Jim Courier]] {{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] {{flagicon|USA}} [[:en:Ken_Flach|Ken Flach]] {{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Seguso|Robert Seguso]] | 2–1 |} == Katta dubulg'a yakkalik o'yinlari xronologiyasi == {| class="wikitable" !Tournament !1982 !1983 !1984 !1985 !1986 !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !Career SR |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:yellow;" |SF | align="center" |NH | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |Q2 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |'''0 / 6''' |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |'''0 / 8''' |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:yellow;" |SF | align="center" style="background:#ffebcd;" |QF | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#EFEFEF;" |'''0 / 7''' |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |'''0 / 5''' |- | style="background:#EFEFEF;" |Grand Slam SR | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 2 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |'''0 / 26''' |} == Shaxsiy hayoti == [[Fayl:Zivojinovic002.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Zivojinovic002.JPG/250px-Zivojinovic002.JPG|right|thumb|250x250px| Jivojinovich 1980-yillarning o'rtalarida Wimbledonda]] Jivojinovich Zorica Desnica bilan unashtirilgan edi, uning o'g'li Filip bor edi. Er-xotin qurbongohga borishdan oldin ajralishdi. Keyinchalik Desnica basketbolchi Ivo Nakichga uylandi, uning o'g'li Mario va qizi Iva bor - ularning o'g'li Mario ham professional basketbolchi bo'lishni davom ettirdi. 1991 yilda Jivojinovich Lepa Brena nomi bilan tanilgan Yugoslaviya xalq qo'shiqchisi Fahreta Yaxichga uylandi. Jivojinovichning ommaviy axborot vositalaridagi mashhurligi, ayniqsa, nafaqaga chiqqanidan keyingi yillarda, uning Yugoslaviyadagi eng yirik tijorat folklor yulduzi Lepa Brena bilan turmush qurishi tufayli. 1991 yil 7 dekabrda ularning to'yi Yugoslaviya Sotsialistik Federativ Respublikasida ommaviy axborot vositalarida bo'lib o'tdi. Dabdabali marosim Belgraddagi InterContinental mehmonxonasida kuyovning eng yaxshi odami sifatida Ion Tiryak ishtirokida bo‘lib o‘tdi. Tadbirga bo'lgan qiziqish shu darajada ediki, Brenaning menejeri Raka Djukich to'yning VHS tasmasini tijorat maqsadlarida foydalanish uchun chiqardi. <ref>[http://www.novosti.rs/code/navigate.php?Id=16&status=jedna&datum=2006-09-21&feljton=5485 Svadba decenije]</ref> O'shandan beri ularning ommaviy aloqalari turli xil sariq ommaviy axborot vositalari uchun barqaror ozuqani ta'minlab kelmoqda. Er-xotinning ikki o'g'li bor - Stefan (1992 yil may oyida Nyu-Yorkda tug'ilgan) va Viktor. 2000-yil 23-noyabr, payshanba kuni tushdan keyin 8 yoshli Stefan Zemun mafiya urugʻi aʼzolari tomonidan oʻgʻirlab ketilgan va seshanba kuni besh kundan keyin [[Belgrad]] &#x2013; [[Nish]] shossesi boʻylab tovon puli evaziga qaytib kelgan. [[Marka (pul birligi)|DM]] 2 million. <ref>[http://arhiva.glas-javnosti.rs/arhiva/2000/12/01/srpski/H00113005.shtm Stefan predat na niškom autoputu, ''Glas javnosti'', December 1, 2000]</ref> 2005 va 2006 yillar davomida Jivojinovichning taxminiy xiyonati va nikohining yomon ahvoli haqida ko'plab tabloid xabarlar paydo bo'ldi. 2006 yil aprel oyida u Brena bilan janjallashib qolganidan keyin oilaviy uydan ko'chib ketgani haqida xabar berilgan. <ref>[http://www.index.hr/xmag/clanak.aspx?id=312960 Boba ostavio Lepu Brenu, index.hr, April 5, 2006]</ref> Ajralish haqidagi xabarlar tez-tez va batafsil bo'lsa-da, <ref>[http://www.svet.rs/?state=3&izdanje=2&broj=460&clanak=9396 ''Svet'', April 13, 2006]</ref> er-xotin hali ham birga. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * Slobodan Živojinović at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1963-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 0wgggu66r7fwlw91s2z1cny076c13n3 2725445 2725443 2022-07-30T12:45:09Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Slobodan Živojinović|image=Zivojinovic001.JPG|image_size=250px|caption={{small|Živojinović at Wimbledon in the mid 1980s.}}|country={{YUG}}|residence=[[Belgrade]], Serbia|birth_date={{birth date and age|df=y|1963|7|23}}|birth_place=Belgrade, SR Serbia, [[Socialist Federal Republic of Yugoslavia|SFR Yugoslavia]]|height={{height|m=1.98}}|turnedpro=1981|retired=1992|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=$1,450,654|singlesrecord=151-139|singlestitles=2|highestsinglesranking=No. 19 (26 October 1987)|AustralianOpenresult=SF ([[1985 Australian Open – Men's singles|1985]])|FrenchOpenresult=3R ([[1988 French Open – Men's singles|1988]])|Wimbledonresult=SF ([[1986 Wimbledon Championships – Men's singles|1986]])|USOpenresult=3R ([[1987 US Open – Men's singles|1987]])|doublesrecord=151-102|doublestitles=8|highestdoublesranking=[[List of ATP number 1 ranked doubles tennis players|No. '''1''']] (8 September 1986)|AustralianOpenDoublesresult=QF (1985)|FrenchOpenDoublesresult=1R (1985, 1989, 1991)|WimbledonDoublesresult=SF (1987)|USOpenDoublesresult='''W''' (1986)}}'''Slobodan''' " '''Bobo''' "     '''Živojinović''' (Serbian Cyrillic , <small>Xorvatcha talaffuzi:</small> slɔbɔ̌dan ʒiʋɔjǐːnɔʋit͡ɕ; 1963 yil 23-iyulda tugʻilgan) — SFR Yugoslaviya uchun kurashgan serbiyalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]]. Nenad Zimonjich bilan birgalikda u juftlik bahslarida dunyoning birinchi raqamli tennischisi boʻlgan serbiyalik yagona tennischidir. Yakkalik oʻyinchisi sifatida u 1985 yilgi Australian Open va 1986 yilgi Wimbledon chempionatining yarim finaliga chiqdi va 1987 yil oktyabr oyida dunyoning 19-raqamli karerasi boʻyicha yuqori reytingga erishdi. == Tennis faoliyati == Jivojinovich 1988 yilda Seulda boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiada oʻyinlarida Yugoslaviya SFR terma jamoasini 15-oʻrinni egallagan va u erda ikkinchi raundda fransiyalik [[Guy Forget]] tomonidan magʻlubiyatga uchragan. Oʻng qoʻlchi ikki marta yakkalik musobaqalarida (Xyuston, 1986 va Sidney, 1988), shuningdek, sakkizta juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi. U 1987-yil 26-oktabrda oʻzining eng yuqori singl ATP reytingiga erishdi va u dunyoda 19-oʻrinni egalladi. Jivojinovich oʻzining baland boʻyli, simli ramkasi bilan mashxur boʻlib, uni Goran Ivanishevichdan oldingi katta serverga aylantirdi. <ref>Naik, Shivani article in the Indian Express, September 11, 2014>https://indianexpress.com/article/sports/tennis/wider-and-wiser-bobo-returns-to-india-after-26-years/</ref> U oʻz oʻyinini oʻzining boʻyi va muskulli sonlari bilan yaxshilangan katta xizmatiga qurdi. U tomosha qilish uchun hayajonli va unga qarshi oʻynash juda tashvishli oʻyinchi edi. Uning oʻyindagi toʻplamini engish koʻpincha qiyin boʻlib qoldi, natijada hech kim katta serb bilan oʻynashni orziqib kutmagan edi. <ref>Allen, Ja article in Bleacherreport.com of Feb 18 2011, on The Top 25 servers in Menʼs Tennis history — Bobo at 20th place> https://bleacherreport.com/articles/612431-pete-sampras-and-the-top-25-servers-in-the-history-of-mens-tennis</ref> Jivojinovichning " Katta dubulgʻa "dagi eng koʻzga koʻringan natijalari ikki yarim final boʻldi. 1985 yilda Avstraliya Ochiq chempionatida ishtirok etmagan oʻyinchi sifatida u yarim finalga chiqish uchun besh set davom etgan chorak finalda [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnroni]] esda qolarli tarzda magʻlub etdi (u erda Mats Uilanderga toʻgʻridan-toʻgʻri yutqazdi). Keyingi yili, 1986 yilgi [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] yarim finalida, yana bir martalik oʻyinchi sifatida u besh setlik oʻyinda Ivan Lendlga yutqazdi. Faoliyati davomida Jivojinovich yakkalik bahslarida 150 gʻalaba va 138 magʻlubiyatdan iborat umumiy rekordni qoʻlga kiritdi. U juftlik musobaqalarida ancha muvaffaqiyat qozondi va 1986 yilda [[Andrés Gómez|Andrés Gomes]] bilan [[Amerika ochiq chempionati|US Openda]] gʻolib chiqdi. Xuddi shu yili u yana uchta turnirda gʻolib chiqdi. U 1986 yil 8 sentyabrda dunyoning 1-raqamli juftlik oʻyinchisi sifatida qayd etilgan. == Karyera finallari == === Yakkaliklar (2-2) === {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Turnirlar |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulgʻa (0) |- style="background:#ffc;" | Tennis ustalari kubogi (0) |- | ATP safari (2-2) |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:50px" | Sana ! style="width:180px" | Turnir ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:180px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 0-1 | 1985 yil mart | Nensi, Fransiya | Gilam (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Wilkison|Tim Wilkison]] | 6-4, 6-7, 7-9 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1-1 | 1986 yil noyabr | Hyuston, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Gilam (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Davis_(tennis)|Scott Davis]] | 6-1, 4-6, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1-2 | 1988 yil may | Forest Hills, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Andre_Agassi|Andre Agassi]] | 5-7, 6-7 <sup>(2-7)</sup>, 5-7 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 2-2 | 1988 yil oktyabr | Sidney, Avstraliya | Qattiq (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Richard_Matuszewski|Richard Matuszewski]] | 7-6 <sup>(10-8)</sup>, 6-3, 6-4 |} === Juftlik (8) === {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulgʻa (1) |- style="background:#ffc;" | Tennis ustalari kubogi (0) |- | ATP safari (7) |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:25px" |No ! style="width:50px" | Sana ! style="width:180px" | Turnir ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:170px" | Hamkor ! style="width:170px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1. | 1985 yil iyul | Boston, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Qattiq |{{flagicon|BEL}} [[:en:Libor_Pimek|Libor Pimek]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Peter_McNamara|Peter McNamara]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Paul_McNamee|Paul McNamee]] | 2-6, 6-4, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 2. | 1986 yil mart | Bryussel, Belgiya | Gilam (i) | [[:en:Boris_Becker|Boris Becker]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Tomáš_Šmíd|Tomáš Šmíd]] | 7-6, 7-5 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 3. | 1986 yil mart | Rotterdam, Niderlandiya | Gilam (i) |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|USA}} [[:en:Matt_Mitchell_(tennis_player)|Matt Mitchell]] | 2-6, 6-3, 6-2 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 4. | 1986 yil avgust | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]], Nyu-York | Qattiq |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |{{flagicon|SWE}} [[:en:Joakim_Nyström|Joakim Nyström]] {{flagicon|SWE}} [[:en:Mats_Wilander|Mats Wilander]] | 4-6, 6-3, 6-3, 4-6, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 5. | 1987 yil mart | Bryussel, Belgiya | Gilam (i) | Boris Becker |{{flagicon|USA}} [[:en:Chip_Hooper|Chip Hooper]] {{flagicon|USA}} [[:en:Mike_Leach_(tennis)|Michael Leach]] | 7-6, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 6. | 1987 yil mart | Milan, Italiya | Gilam (i) | Boris Becker |{{flagicon|ESP}} [[:en:Sergio_Casal|Sergio Casal]] {{flagicon|ESP}} [[:en:Emilio_Sánchez|Emilio Sánchez]] | 3-6, 6-3, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 7. | 1988 yil oktyabr | Tokio, Yaponiya | Gilam (i) |{{flagicon|ECU}} Andrés Gómez | Boris Becker [[:en:Eric_Jelen|Eric Jelen]] | 7-5, 5-7, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 8. | 1990 yil fevral | Bryussel, Belgiya | Gilam (i) |{{flagicon|ESP}} Emilio Sánchez |{{flagicon|YUG|1945}} [[:en:Goran_Ivanišević|Goran Ivanišević]] {{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] | 7-5, 6-3 |} === Jamoa musobaqalari (1) === {| class="sortable wikitable" | width="50" |No | width="100" | '''Sana''' | width="250" | Raqib jamoa | width="75" |Qoplama | width="180" | '''Hamkor/jamoa''' | width="180" | '''Raqiblar''' | width="100" | '''Hisob''' |- | 1. | 1990 yil may | Jamoalar oʻrtasidagi Jahon kubogi, Dyusseldorf, Germaniya | Loy |{{flagicon|YUG}} [[:en:Goran_Ivanišević|Goran Ivanišević]] {{flagicon|YUG}} [[:en:Goran_Prpić|Goran Prpić]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Courier|Jim Courier]] {{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] {{flagicon|USA}} [[:en:Ken_Flach|Ken Flach]] {{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Seguso|Robert Seguso]] | 2-1 |} == Katta dubulgʻa yakkalik oʻyinlari xronologiyasi == {| class="wikitable" !Tournament !1982 !1983 !1984 !1985 !1986 !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !Career SR |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:yellow;" |SF | align="center" |NH | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |Q2 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |'''0 / 6''' |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |'''0 / 8''' |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:yellow;" |SF | align="center" style="background:#ffebcd;" |QF | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#EFEFEF;" |'''0 / 7''' |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |'''0 / 5''' |- | style="background:#EFEFEF;" |Grand Slam SR | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 2 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |'''0 / 26''' |} == Shaxsiy hayoti == [[Fayl:Zivojinovic002.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Zivojinovic002.JPG/250px-Zivojinovic002.JPG|right|thumb|250x250px| Jivojinovich 1980-yillarning oʻrtalarida Wimbledonda]] Jivojinovich Zorica Desnica bilan unashtirilgan edi, uning oʻgʻli Filip bor edi. Er-xotin qurbongohga borishdan oldin ajralishdi. Keyinchalik Desnica basketbolchi Ivo Nakichga uylandi, uning oʻgʻli Mario va qizi Iva bor — ularning oʻgʻli Mario ham professional basketbolchi boʻlishni davom ettirdi. 1991 yilda Jivojinovich Lepa Brena nomi bilan tanilgan Yugoslaviya xalq qoʻshiqchisi Fahreta Yaxichga uylandi. Jivojinovichning ommaviy axborot vositalaridagi mashhurligi, ayniqsa, nafaqaga chiqqanidan keyingi yillarda, uning Yugoslaviyadagi eng yirik tijorat folklor yulduzi Lepa Brena bilan turmush qurishi tufayli. 1991 yil 7 dekabrda ularning toʻyi Yugoslaviya Sotsialistik Federativ Respublikasida ommaviy axborot vositalarida boʻlib oʻtdi. Dabdabali marosim Belgraddagi InterContinental mehmonxonasida kuyovning eng yaxshi odami sifatida Ion Tiryak ishtirokida bo‘lib o‘tdi. Tadbirga boʻlgan qiziqish shu darajada ediki, Brenaning menejeri Raka Djukich toʻyning VHS tasmasini tijorat maqsadlarida foydalanish uchun chiqardi. <ref>[http://www.novosti.rs/code/navigate.php?Id=16&status=jedna&datum=2006-09-21&feljton=5485 Svadba decenije]</ref> Oʻshandan beri ularning ommaviy aloqalari turli xil sariq ommaviy axborot vositalari uchun barqaror ozuqani taʼminlab kelmoqda. Er-xotinning ikki oʻgʻli bor — Stefan (1992 yil may oyida Nyu-Yorkda tugʻilgan) va Viktor. 2000-yil 23-noyabr, payshanba kuni tushdan keyin 8 yoshli Stefan Zemun mafiya urugʻi aʼzolari tomonidan oʻgʻirlab ketilgan va seshanba kuni besh kundan keyin [[Belgrad]] &#x2013; [[Nish]] shossesi boʻylab tovon puli evaziga qaytib kelgan. [[Marka (pul birligi)|DM]] 2 million. <ref>[http://arhiva.glas-javnosti.rs/arhiva/2000/12/01/srpski/H00113005.shtm Stefan predat na niškom autoputu, ''Glas javnosti'', December 1, 2000]</ref> 2005 va 2006 yillar davomida Jivojinovichning taxminiy xiyonati va nikohining yomon ahvoli haqida koʻplab tabloid xabarlar paydo boʻldi. 2006 yil aprel oyida u Brena bilan janjallashib qolganidan keyin oilaviy uydan koʻchib ketgani haqida xabar berilgan. <ref>[http://www.index.hr/xmag/clanak.aspx?id=312960 Boba ostavio Lepu Brenu, index.hr, April 5, 2006]</ref> Ajralish haqidagi xabarlar tez-tez va batafsil boʻlsa-da, <ref>[http://www.svet.rs/?state=3&izdanje=2&broj=460&clanak=9396 ''Svet'', April 13, 2006]</ref> er-xotin hali ham birga. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * Slobodan Živojinović at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1963-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] o2ofridr8mxomchz8e7egxyr10kg10u Isabelle de Charrière 0 758681 2725909 2725338 2022-07-30T17:35:23Z Speedbowl 72193 „[[:en:Special:Redirect/revision/1089395474|Isabelle de Charrière]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki  {{Yozuvchi bilgiqutisi|Ismi=Isabelle de Charrière|Tasvir=[[Fayl:Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Quentin_de_La_Tour.jpg|250px]]|Tasvir izohi=Maurice-Quentin de La Tour chizgan Isabelle de Charrière portreti, 1771-yil,<br/>Saint-Quentin, Aisne, Musée Antoine-Lécuyer|Tavallud sanasi=1740-yil 20-oktabr|Tavallud joyi=Castle Zuylen, Utrecht, {{NED}}|Vafot sanasi=1805-yil 27-dekabr|Vafot joyi=Le Pontet, Colombier, Neuchâtel, {{PRU}}|Faoliyat turi=roman yozuvchisi, shoir, dramaturg|Sayt=www.charriere.nl www.belle-van-zuylen.eu|Fuqaroligi={{NED}} va {{SWI}}|Taxalluslari=Belle van Zuylen, Belle de Zuylen, Zélide,<br/>Abbé de la Tour}} [[Fayl:Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken,_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken%2C_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg/260px-Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken%2C_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg|thumb|319x319px| Maurice-Quentin de La Tour chizgan Isabelle de Charrière sur'ati, 1766-yil, San'at va Tarix Muzeyi (Jeneva).]] [[Fayl:Belle_van_Zuylen,_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Belle_van_Zuylen%2C_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg/260px-Belle_van_Zuylen%2C_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg|thumb|334x334px| de Spinny Guillaume chizgan Belle de Zuylen sur'ati, 1759-yil, Zuylen Qal'asi]] [[Fayl:Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_(1707-1776)_-_portrait_painting.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_%281707-1776%29_-_portrait_painting.jpg/260px-Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_%281707-1776%29_-_portrait_painting.jpg|thumb|319x319px| Isabellening otasi Diederik Jakob van Tuyll van Serooskerken (1707-1776), gollandiyalik siyosatchi.]] [[Fayl:Zuylen.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Zuylen.jpg/260px-Zuylen.jpg|thumb|260x260px| Serpantin devorli Zuylen Qal'asi.]] [[Fayl:Isabelle_de_Charrière_-_Jens_Juel.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Jens_Juel.gif/260px-Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Jens_Juel.gif|thumb|312x312px| Jens Juel (1777) chizgan Isabelle de Charrière sur'ati, San'at va Tarix Muzeyi (Neuchâtel).]] [[Fayl:Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg/260px-Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg|thumb|260x260px| Le Pontet Colombier, Neuchâtel, [[Shveysariya|Shveytsariya]].]] '''Isabelle de Charrière''' (1740-yil 20-oktabr – 1805-yil 27-dekabr), [[Niderlandiya|Gollandiyada]] '''Belle van Zuylen''' nomi bilan tanilgan, qizlik ismi '''Isabella Agneta Elisabeth van Tuyll van Serooskerken''' va boshqa joyda '''Isabelle de Charrière [Xonim]''', Golland va Shveytsariya [[Maʼrifatchilik|maʼrifatparvar]] yozuvchisi boʻlib, umrining ikkinchi yarmini Colombier, Neuchâtelda oʻtkazgan. Garchi risolalar, musiqa va pyesalar ham yozgan bo'lsada, xozirda u maktub va romanlari bilan mashhur. U o'z davrining jamiyat va siyosatiga katta qiziqish bildirgan va uning Fransiya Inqilobi davridagi faoliyati alohida qiziqish uyg'otgan. == Yoshligi == Isabelle van Tuyll van Serooskerken Gollandiyaning [[Utrext|Utrecht]] yaqinidagi Zuilen shahridagi Zuylen Qal'asida Diederik Jacob van Tuyll van Serooskerken (1707-1776) va Jacoba Helena de Vicq (1724-1768) oilasida tug'ilgan. U yetti farzandning kattasi edi. Uning ota-onasi o'sha paytda Utrechtda huquqshunoslik bo'yicha talaba va uning qo'lini so'rashga da'vogarlaridan biri [[Skottlar|Shotlandiyalik]] yozuvchi James Boswell tomonidan "Yetti Viloyatdagi eng qadimiy zodagonlardan biri" va "katta miqdordagi pulga ega Amsterdamlik ayol" sifatida tasvirlangan. Qishda ular Utrecht shahridagi uylarida yashashar edi. 1750-yilda Isabelle [[Jeneva|Jenevaga]] yuborildi va 1746-1753-yillarda uning o'qituvchisi bo'lgan fransuz tilida so'zlashuvchi gubernator Jeanne-Louise Prevost bilan [[Shveysariya|Shveytsariya]] va [[Fransiya]] bo'ylab sayohat qildi. Bir yil davomida faqat fransuz tilida gapirganidan so'ng, u Gollandiyaga qaytib, golland tilini qayta o'rganishga majbur bo'ldi. Biroq, fransuz tili umrining oxirigacha uning afzal ko'rgan tili bo'lib qoldi, bu esa nima uchun uning aslida taniqli bo'lishi mumkin bo'lgan ishi uzoq vaqt davomida tug'ilgan mamlakatida unchalik yaxshi ma'lum bo'umaganini tushunishga yordam beradi. Ota-onasining liberal qarashlari tufayli Isabelle o'sha paytdagi qizlar uchun odatdagidan ancha kengroq ta'lim oldi, ular unga matematika, fizika va turli tillar, jumladan lotin, italyan, nemis va ingliz tillarini o'rganishga imkon berdishdi. Umuman olganda, u iqtidorli talaba edi. Har doim musiqaga qiziqib, 1790-yilda u bastakor Niccolo Zingarelli bilan o'rganishni boshladi. 14 yoshida u [[Polyaklar|Polshalik]] Rim Katolik graf Peter Dönhoffni sevib qoldi. U unga qiziqmasdi. Hafsalasi pir bo'lib u Utrechtni 18 oyga tark etdi.<ref>[http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/handschriften/belle-van-zuylen/001 First letter to Count Dönhoff]</ref> U o'sib ulg'aygan sari, unga turli xil da'vogarlar paydo bo'ldi va rad etildi, chunki ular uni ko'rishga kelishlarini va'da berishdi, lekin buni qilmadilar yoki u ustun bo'lgani uchun o'zlarini chetga oldilar. U nikohni erkinlikka erishish yo'li deb bildi, lekin u sevgi uchun turmush qurishni ham xohladi. Anne Pollexfen Drake va uning turmush o'rtog'i [[general-leytenant]] George Eliott tomonidan [[London]]<nowiki/>ning Mayfairdagi Curzon ko'chasida joylashgan uyiga kelish uchun maxsus taklif qilingan Isabelle 1766-yil 7-noyabrda ukasi Ditie, xizmatkori Doortje va xizmatchisi Vitel hamrohligida Hellevoetsluisdan Harwichga qayiqda keldi. == Keyingi hayoti == Oxir-oqibat, 1771-yilda u ukasi Willem Renening 1763-yildan 1766-yilgacha xorijdagi sobiq shaxsiy o'qituvchisi Kolumbiyada tug'ilgan Shveytsariyalik Charles-Emmanuel de Charrière de Penthazga (1735-1808) turmushga chiqdi.<ref>Godet 1, 166-167 and Généalogies vaudoises I, 419-487 and Œuvres complètes 1, 625 and ''Certificat de vie'' in Correspondances et textes in édits (2006) p. 388</ref> Keyinchalik u Isabelle de Charrière nomi bilan tanildi. Ular uning bobosi Beat Louis de Muralt tomonidan sotib olingan Kolumbiyadagi Le Pontetga (Neuchatel yaqinida) qaynotasi Francois (1697–1780) va uning ikki turmush qurmagan qaynsingillari Luiza (1731–1810) va Henriette (1740-1814) bilan birga joylashdilar. Neuchatel Kantonini keyinchalik Neuchatel shahzodasi sifatida [[Fridrix II|Buyuk Frederick]] [[Prussiya]] bilan shaxsiy ittifoqda boshqargan. Neychatel din erkinligidan bahramand bo'lgan, buning natijasida ko'plab qochqinlar, jumladan [[Jean-Jacques Rousseau]], Beat Louis de Muralt va David Wemyss, Lord Elcho keldi. Er-xotin Jenevada va Parijda ham ko'p vaqt o'tkazdilar. De Charrière 1778-yilda Gollandiya G'arbiy Hindiston kompaniyasi (WIC), Gollandiya Sharqiy Hindiston kompaniyasi (VOC), Britaniya Sharqiy Hindiston kompaniyasi va Janubiy dengiz kompaniyasi plantatsiyalarda foydali xorij [[Qullik|qulligiga]] bog'liq mustamlaka kompaniyalariga qariyb 40% sarmoya kiritgan ota-onasining boyliklarini qisman meros qilib olish orqali zamonaviy o'lchovlarda boy bo'ldi.<ref name="Drieënhuizen">{{Kitob manbasi|last=Drieënhuizen|first=Caroline|date=2021|editor=Jouwe|title=Slavernij en de stad Utrecht|publisher=Walburg Pers|origyear=|pages=153–172|chapter=Belle van Zuylen in koloniale zaken|language=Dutch|chapterurl=|isbn=9789462497689}}</ref> Drieenhuizen va Douzening fikriga ko'ra, 2021-yilgi nashrlarida o'z maktublarida va "''Trois Femmes''" (Uch ayol, 1795-1798) romanida De Charrière qullikni tanqidsiz keltirib o'tgan. Biroq, u koloniyalardagi dahshatlar haqida yozgan (1894-raqamli, 1798-yil) maktubida buning aksi edi, shuning uchun u qullikning haddan tashqari ko'pligiga befarq bo'lmadi, bu haqda uning muharriri Suzan van Dijkning yozishmalarida<ref name="van Dijk"> {{Cite journal|last=van Dijk|first1=Suzan|date=October 2021|title=Belle van Zuylen over slavernij en rijkdom|trans_title=|url=|language=Dutch|journal=Oud-Utrecht. Tijdschrift voor Geschiedenis van Stad en Regio Utrecht|volume=94(5), 2021|issue=October|pages=13-17, page 15|doi=|access-date=}}</ref> De Charrière merosidan keyin besh yil ichida mustamlakachilik sarmoyalarining 70 foizini sotgani batafsil yozilgan edi.<ref>{{Kitob manbasi|last=Dubois|first=Simone|authorlink=|date=1969|title=Belle van Zuylen, 1740-1805. Leven op afstand|url=|location=Zaltbommel|publisher=Europese Bibliotheek|page=218|isbn=}}</ref> == Yozishmalar == Isabelle de Charrière ko'plab odamlar, jumladan Devid-Louis Constant d'Hermenches, James Boswell, Benjamin Constant va uning [[Nemis tili|nemis]] tarjimoni Ludwig Ferdinand Huber kabi ziyolilar bilan keng yozishmalarni olib bordi. 1760-yilda Isabelle jamiyatda [[Don juan|Don Juan]] sifatida qabul qilingan turmush qurgan Shveytsariyalik ofitser Devid-Lui Konstant d'Hermenches (1722-1785) bilan uchrashdi. Ko'p ikkilanishlardan so'ng, Isabellening o'zini namoyon qilish ehtiyoji uning qayg'ularini yengib chiqdi va ikki yil o'tgach, ikkinchi uchrashuvdan so'ng u bilan taxminan 15 yil davomida yaqin va yashirin yozishmalarni boshladi. Keyinchalik Constant d'Hermenches bilan yozishmalaridan eng muhimlaridan biri bo'ldi. Shotlandiya yozuvchisi James Boswell 1763-1764-yillarda [[Utrext universiteti|Utrecht universitetida]] huquq fakultetida tahsil olgan paytda Utrechtda va Zuylen Qal'asida u bilan tez-tez uchrashib turardi. U uning o'zini-o'zi chizgan portretidagi kabi uni ''Zelide'' deb chaqirardi. U Gollandiyani tark etganidan keyin bir necha yil davomida doimiy muxbiri bo'lib, [[Grand Tour (Buyuk sayohat)|Grand Tourda qatnashdi]]. U unga yozib unga oshiq emasligini ta'kidlagan. U javoban: "Biz chiqishamiz, chunki menda bo'ysunish qobiliyati yo'q" degan. 1766-yilda Boswell uning akasi bilan Parijda uchrashgandan keyin uning otasiga shartli taklif yubordi, ammo otasei turmush qurishiga rozi bo'lmadi. 1786-yilda Mme de Charrière Parijda Constant d'Hermenchesning jiyani, yozuvchi Benjamin Constant bilan uchrashdi. U Kolumbiyaga bir necha bor tashrif buyurgan. U yerda ular birgalikda epistolyar roman yozishdi va uning hayotining oxirigacha davom etadigan maktublar almashinuvi boshlandi. Shuningdek, u nemis tarjimoni Ludwig Ferdinand Huber va uning yosh do'stlari Henriette L'Hardy va Isabelle Morel bilan qiziqarli yozishmalar olib bordi. Huberning yosh o'gay qizi Thereze Forster u bilan 1801-yildan Isabelle de Charrier vafotigacha yashadi. == Ishlari == Izabel de Charrier romanlar, risolalar, pyesalar va she'rlar yozgan va musiqa bastalagan. Uning eng samarali davri u Kolumbiyada bir necha yil yashaganidan keyingina keldi. Mavzular orasida uning diniy ikkilanishlari, olijanobligi va ayollarning tarbiyasi bor edi. Uning birinchi romani "''Le'' ''Noble''" 1763-yilda nashr etilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://literatuurmuseum.nl/media/uploads/image/zuylen05-1980x_.jpg|sarlavha=Image title page ''Le Noble, Conte moral'' 1763 at Royal Library The Hague (Koninklijke Bibliotheek).}}</ref> Bu zodagonlarga qarshi satira edi va u anonim nashr etilgan bo'lsa-da, tez orada uning shaxsi aniqlandi va ota-onasi asarni sotuvdan olib tashlashdi. Keyin u do'stlari uchun o'z portretini yozdi: ''Portrait de Mll de Z., sous le nom de Zélide, fait par elle-même. 1762-yil''. 1784-yilda u ikkita to'qima asarini nashr etdi: ''Lettres neuchâteloises'' va ''Lettres de Mistriss Henley publiées par son amie''. Ikkalasi ham u ma'qullashda davom etgan epistolyar romanlar yo'nalishida bo'lgan. 1788-yilda u Niderlandiya, Fransiya va Shveytsariyadagi siyosiy vaziyat haqidagi birinchi risolalarini nashr etdi. Faylasuf [[Jean-Jacques Rousseau|Jean-Jacques Rousseauning]] muxlisi sifatida u 1789-yilda uning Confessions ''(Iqrorlik)'' asarini vafotidan keyin nashr etishda yordam berdi. U, shuningdek, o'sha paytda Rousseau haqida o'z risolalarini yozgan. [[Buyuk fransuz inqilobi|Fransuz Inqilobi]] bir qator zodagonlarning Neuchatelga qochishiga sabab bo'ldi va Mme de Charrière ulardan ba'zilari bilan do'stlashdi. Ammo u, shuningdek, aristokratik qochqinlarning qarashlarini tanqid qiluvchi asarlarni nashr etdi, ularning aksariyati inqilobdan hech narsa o'rganmagan deb hisobladi. U bir nechta musiqiy asarlar uchun so'zlar va musiqalarni yozgan yoki hech bo'lmaganda rejalashtirgan, ammo parchalardan tashqari hech biri saqlanib qolmagan. U ''Motsartga Les Phéniciennes'' [[Wolfgang Amadeus Mozart|librettosini]] yubordi va u buni qo'yadi deb umid qildi, ammo javobi noma'lum. Uning barcha musiqiy asarlari ''Œuvres complètesning'' 10-jildiga kiritilgan; bular qatoriga torli kvartet uchun olti minuet, to'qqizta pianino sonatalari, o'nta efir va romanslar kiradi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://fr.wikisource.org/wiki/Auteur:Isabelle_de_Charri%C3%A8re|sarlavha=Isabelle de Charrière - Wikisource|ism=Isabelle|muallif=Charrière, de|ish=fr.wikisource.org}}</ref> === Asl matnlarning muhim nashrlari === * ''Œuvres complètes'', Édition critique par J-D. Candaux, C.P. Courtney, P.H. Dubois, S. Dubois-de Bruyn, P. Thompson, J. Vercruysse, D.M. Wood. Amsterdam, G.A. van Oorschot, 1979–1984. Tomes 1-6, Correspondance; tome 7, Theatre; tomes 8-9, Romans, Contes et Nouvelles; tome 10, Essais, Vers, Musique. {{ISBN|9789028205000}} * Die wiedergefundene Handschrift: ''Victoire ou la vertu sans bruit''. Hrsg. Magdalene Heuser. In: Editio. Internationales Jahrbuch für Editionswissenschaft. 11 (1997), p.&nbsp;178–204. * [https://www.peeters-leuven.be/detail.php?search_key=9789042916463 'Early writings. New material from Dutch archives]. Ed. Kees van Strien, Leuven, Éditions Peeters, 2005. VI-338 p. {{ISBN|978-90-429-1646-3}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-90-429-1646-3|978-90-429-1646-3]] * ''Correspondances et textes inédits''. Ed. Guillemette Samson, J-D. Candaux, J. Vercruysse et D. Wood. Paris, Honoré Champion, 2006 423 p. {{ISBN|978-2-7453-1310-2}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-2-7453-1310-2|978-2-7453-1310-2]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://bvbr.bib-bvb.de:8991/exlibris/aleph/a23_1/apache_media/SH3GM1S1XGST6NXKFFNNHF7U5TH5TC.pdf|sarlavha=Table des martières Correspondances et textes inédits. 2006}}</ref> === Tarjimalar === * ''Letters written from Lausanne''. Translated from the French. Bath, printed by R. Cruttwell and sold by C. Dilly, Poultry, London, 1799. 2 vols. viii, 175 p. + 200 p. * ''Four tales by Zélide''. Translated [and abridged] by S[ybil]. M[arjorie]. S[cott-Cuffe] with an introduction by Geoffrey Scott. [The Nobleman, Mistress Henley, Letters from Lausanne, Letters from Lausanne-Caliste]. London, Constable, 1925. xxix, 263 p. Reprint by Books for Libraries Press, Freeport, New York, 1970. Reprint by Turtle Point Press, Chappaqua, New York, 1997. 304 p. {{ISBN|978-1-933527-41-3}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1-933527-41-3|978-1-933527-41-3]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://archive.org/details/FourTales/mode/2up|sarlavha=Four tales by Zélide Translated by S.M.S. (full-text scan)|muallif=(translator) Scott|ism=Sybil|sana=1925|ish=archive.org|nashriyot=London, Constable & Co. Ltd.|kirish sanasi=18 September 2021|iqtibos=}}</ref> * ''Letters from Mistress Henley published by her friend''. Translation Philip Stewart and Jean Vaché. Introduction, notes and bibliography by Joan Hinde Stewart & Philip Stuart. New York, The Modern Language Association of America, 1993. xxix, 42 p. * ''Letters from Switzerland''. [Letters from Neuchatel, Letters from Mistress Henley, Letters from Lausanne, Letters from Lausanne-Caliste]. Ed., translation and biography James Chesterman. Cambridge U.K., Carole Green Publishing, 2001. xii, 276 p. {{ISBN|9781903479032}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9781903479032|9781903479032]] * ''Three women. A novel by the abbé de la Tour''. Translation Emma Rooksby. New York, The Modern Language Association of America, 2007. xii, 176 p. {{ISBN|9780873529419}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9780873529419|9780873529419]] * ''The Nobleman and Other Romances''. [The Nobleman; Letters from Neuchâtel; Letters from Mistress Henley Published by Her Friend; Letters from Lausanne: Cécile; Eaglonette and Suggestina, or, On Pliancy; Émigré Letters; Fragments of Two Novels Written in English: A Correspondence, Letters from Peter and William; Constance's Story; Saint Anne], Translated, introduction and notes Caroline Warman. Cover ill. Joanna Walsh. New York, Penguin Classics, 2012. XXXIII, 439 p.&nbsp;{{ISBN|978-0-14-310660-9}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0-14-310660-9|978-0-14-310660-9]] * ''Honorine d'Userche'' [a [[novella]] by Abbé de la Tour], translator Caroline Omolesky, e-book, Messidor Press, 2013. === Yozishmalar === * ''Boswell in Holland, including his correspondence with Belle de Zuylen (Zélide)''. Ed. Frederick Pottle. 428 p.&nbsp;London: William Heinemann, 1952. * ''Letter of Isabelle de Charrière to James Boswell 27 March 1768''. Published in The General Correspondence of James Boswell (1766–1769), ed. Richard Cole, Peter Baker, Edinburgh University Press, 1993, vol.2, p.&nbsp;40-41. * ''There are no letters like yours. The correspondence of Isabelle de Charrière and Constant d'Hermences''. Translated, with an introduction and annotations by Janet Whatley and Malcolm Whatley. Lincoln NE, University of Nebraska Press, 2000. xxxv, 549 p. === ''Le Noble, conte moral'', 1763-yil === [[Fayl:Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble,_Conte_moral_-_Amsterdam,_1763.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble%2C_Conte_moral_-_Amsterdam%2C_1763.jpg/220px-Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble%2C_Conte_moral_-_Amsterdam%2C_1763.jpg|thumb| ''Le Noblening bosh sahifasi, conte moral'', 1763-yil. Shiori: ''On ne suit pas toujours ses aïeux, ni son père.'' ''La Fontaine''. ''(Biz har doim ham ajdodlarimizga ergashavermaymiz, otalarimizga ham o'xshayvermaymiz. Favvora.)'']] Belle van Zuylen ushbu qisqa romanni 22 yoshida Amsterdam nashriyotchisi Evert van Harrevelt bilan fransuz tilidagi jurnalda anonim ravishda nashr etgan. Van Zuylenning ota-onasi 1763-yilda bu [[Satira|satiraning]] [[Dvoryanlar|aslzodalar]] orasida tarqalishiga yo'l qo'ymaslik uchun butun kitob nashrini sotib olishdi. Ammo bu “axloqiy ertak” baribir Yevropaga yo‘l topdi, chunki nemis shoiri va davlat arbobi [[Johann Wolfgang von Goethe|Johann Wolfgang Goethe]] 1772-yil 3-noyabrda “Frankfurter Gelehrten Anzeigen” jurnalida uni nemis tilidagi ''Die Vorzüge des alten Adels'' tarjimasini ko‘rib chiqdi.<ref name="Strien Noble">{{Veb manbasi|url=http://www.womenwriters.nl/index.php/The_publication_history_of_Le_Noble|sarlavha=The publication history of Le Noble|muallif=van Strien|ism=Kees|sana=November 2010|ish=www.womenwriters.nl|nashriyot=AsK|kirish sanasi=3 March 2021|iqtibos=}}</ref> 1769-yil 2-martda Gollandiyaning ''De Deugd is den Adel waerdig (Vertu vaut bien noblesse)'' [[Buff opera|opera buffa]] moslashtirilgan namoyishi Haguedagi Fransche Komediya teatrida taqdim etildi. Roman [[Jean de La Fontaine|Jean de La Fontainening]] ikkita it haqidagi "''Ta'lim''" ertagidan iqtibos bilan boshlanadi:{{Misra tarjimasi|- On ne suit pas toujours ses Aïeux, ni son Père (La Fontaine) Il y avait dans une des provinces de France un château très ancien, habité par un vieux rejeton d'une famille encore plus ancienne. Le baron d'Arnonville était très sensible au mérite de cette ancienneté, et il avait raison, car il n'avait pas beaucoup d'autres mérites. Mais son château se serait mieux trouvé d'être un peu plus moderne: une des tours comblait déjà une partie du fossé; on ne voyait dans le reste qu'un peu d'eau bourbeuse, et les grenouilles y avaient pris la place des poissons. Sa table était frugale, mais tout autour de la salle à manger régnaient les bois des cerfs tués par ses aïeux. Il se rappelait, les jours gras, qu'il avait droit de chasse, les jours maigres, qu'il avait droit de pêche, et content de ces droits, il laissait sans envie manger des faisans et des carpes aux ignobles financiers. Il dépensait son modique revenu à pousser un procès pour le droit de pendre sur ses terres; et il ne lui serait jamais venu dans l'esprit qu'on pût faire un meilleur usage de son bien, ni laisser à ses enfants quelque chose de mieux que la haute et basse justice. L'argent de ses menus plaisirs, il le mettait à faire renouveler les écussons qui bordaient tous les planchers, et à faire repeindre ses ancêtres.|- We do not always follow our ancestors, nor even resemble our fathers. La Fontaine In a French province there was an ancient castle, inhabited by an old scion of an even older family. The Baron of Arnonville attached great importance to this ancestry, and rightly so, for he had little other merit. But his castle could have been a trifle more modern: the rubble of one of the towers had already filled in part of the moat. For the rest, you could only discern some muddy water, in which frogs had replaced the fish. His table was frugal, but antlers of deer shot by his ancestors reigned all around the dining room. On meat days he remembered his right to hunt, on fishing days his right to fish. Contented with these rights, he tolerated without envy that base [[tax farmer]]s ate the pheasants and the carp. He spent his modest income pushing a lawsuit over the right to hang people on his estate, and it would never have occurred to him that he could make better use of his property or that he could leave his children anything better than the high and low justice. The money for his little pleasures he put into the renovation of the [[Escutcheon (heraldry)|escutcheon]]s along the baseboards and the repainting of the portraits of his ancestors.|lang=fr|attr1=Isabelle de Charrière, Le Noble, conte moral, 1762.}} == Boshqa == * [[Asteroid]] 9604 Bellevanzuylen uning sharafiga 1991-yilda Erik Walter Elst tomonidan nomlangan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=bellevanzuylen;old=0;orb=0;cov=0;log=0;cad=0#elem|sarlavha=JPL Small-Body Database Browser|ish=ssd.jpl.nasa.gov}}</ref> * "''Belle van Zuylen - Madam de Charrière''" filmi 1993-yilda Digna Sinke tomonidan suratga olingan. * Niderlandiyaning [[Utrext universiteti|Utrecht universitetining]] ''Belle van Zuylen kafedrasi'' Cecil Courtney (1995-yil), Monique Moser-Verrey (2005-yil aprel), Nicole Pellegrin-Postel (2005-yil oktabr) tomonidan boshqarilgan. * Har yili o'tkaziladigan ''Belle van Zuylen ma'ruzasi'' adabiyot va umuman jamiyatga oid mavzularda ilgari City2Cities deb nomlangan Utrecht xalqaro adabiyot festivalining (ILFU) bir qismi bo'lib, Hans Magnus Enzensberger (2006), Jeanette Winterson (2007), Azar Nafisi (2009) va Paul Auster (2012), Chimamanda Ngozi Adichie (2020) va Margaret Atwood (2021) kabi zamonaviy mualliflar tomonidan taqdim etilgan. 2020-yildan beri ularga ''Belle van Zuylenring'' nomli kichik [[Haykaltaroshlik|haykalcha]] beriladi. == Adabiyotlar == Nashr qilingan yili bo'yicha xronologik tartibda: * Philippe Godet: ''Madame de Charrière et ses amis, d’après de nombreux documents inédits (1740-1805) avec portraits, vues, autographes, etc.''. Genève, A. Jullien, 1906 (xiii,519 p. + 448 p.). Genève, Slatkine Reprints, 1973. * Geoffrey Scott. ''The portrait of Zélide''. London, Constable, 1925. xiii, 215 p. ''Scott on Zélide : the portrait of Zélide''. Introduction by Richard Holmes. London, Flamingo, 2002. Reprint by Turtle Point Press, New York, 2010. 256 p. with an introduction by Shirley Hazzard, afterword by Richard Dunn. * Constance Thompson Pasquali, ''Madame de Charrière à Colombier : iconographie'', Neuchâtel, Bibliothèque de la Ville, 1979 * C.P. Courtney. ''A preliminary bibliography of Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen)''. Oxford, Voltaire Foundation, 1980. 157 p. * C.P. Courtney. ''Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen). A secondary bibliography''. Oxford, Voltaire Foundation, 1982. 50 p. * C.P. Courtney. ''Isabelle de Charrière and the 'Character of H.B. Constant'. A false attribution''. In: French Studies (Oxford), 36 (1982), no. 3, p.&nbsp;282-289. * C.P. Courtney, ''Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen).'' ''A biography''. Oxford, Voltaire Foundation, 1993. 810 p. {{ISBN|9780729404396}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9780729404396|9780729404396]] * Kathleen M. Jaeger, ''Male and Female Roles in the Eighteenth Century.'' ''The Challenge to Replacement and Displacement in the Novels of Isabelle de Charrière'', New York, Peter Lang, 1994. XI, 241 pp. {{ISBN|978-0-8204-2179-7}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0-8204-2179-7|978-0-8204-2179-7]] * C.P. Courtney, ''Belle van Zuylen and Philosophy''. Utrecht, Universiteit Utrecht, 1995. 32 p. * Jacquline Letzter, ''Intellectual tacking.'' ''Questions of education in the works of Isabelle de Charrière''. Amsterdam, Rodopi, 1998. 217 p. {{ISBN|978-9042002906}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-9042002906|978-9042002906]] * Jacquline Letzter and Robert Adelson, ''Women Writing Opera: Creativity and Controversy in the Age of the French Revolution''. Berkeley, University of California Press, 2001. xvii, 341 p. {{ISBN|978-0520226531}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0520226531|978-0520226531]] * Carla Alison Hesse, ''The other enlightenment: how French women became modern''. Princeton NJ, Princeton University Press, 2001. - XVI, 233p. {{ISBN|978-0691114804}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0691114804|978-0691114804]] * Vincent Giroud and Janet Whatley, ''Isabelle de Charrière.'' ''Proceedings of the international conference held at Yale University, 2002''. New Haven CT. The Beinecke rare book and manuscript library, 2004. v, 151 p. {{ISBN|978-0845731604}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0845731604|978-0845731604]] * Jelka Samsom, ''Individuation and attachment in the works of Isabelle de Charrière'' New York, Peter Lang, 2005. {{ISBN|978-3039101870}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-3039101870|978-3039101870]] * Monique Moser-Verrey, ''Isabelle de Charrière and the Novel in the 18th century''. Utrecht, Universiteit Utrecht, 2005. 32 p. * Nicole Pellegrin, ''Useless or pleasant?'' ''Women and the writing of history at the time of Belle van Zuylen (1740–1805)''. Utrecht, University Utrecht, 2005. 32 p. * Suzan van Dijk, Valérie Cossy, Monique Moser, Madeleine van Strien, ''Belle de Zuylen/Isabelle de Charrière: Education, Creation, Reception''. Amsterdam, Rodopi, 2006, 343 p.&nbsp;{{ISBN|978-90-420-1998-0}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-90-420-1998-0|978-90-420-1998-0]]<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.womenwriters.nl/index.php/Belle_de_Zuylen_/_Isabelle_de_Charri%C3%A8re._Education,_cr%C3%A9ation,_r%C3%A9ception|sarlavha=Belle de Zuylen / Isabelle de Charrière. Education, création, réception - womenwriters|ish=www.womenwriters.nl}}</ref> * Gillian E. Dow, ''Translators, interpreters, mediators: women writers 1700-1900''. [Mary Wollstonecraft, Isabelle de Charrière, Therese Huber, Elizabeth Barrett Browning, Fatma Aliye, Anna Jameson, Anne Gilchrist] Oxford, Peter Lang, 2007. 268 p. {{ISBN|978-3-03911-055-1}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-3-03911-055-1|978-3-03911-055-1]] * Heidi Bostic, ''The fiction of enlightenment: women of reason in the French eighteenth century'' [Francoise de Graffigny, Marie-Jeanne Riccoboni, Isabelle de Charrière]. Newark DE, University of Delaware Press, 2010. 270 p. {{ISBN|978-1611491302}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1611491302|978-1611491302]] == Qaydlar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/index.htm Madame de Charrière website] (in Dutch and French)] * [http://www.belle-van-zuylen.eu Belle van Zuylen website] (in Dutch and French, site of the Genootschap Belle van Zuylen) * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/articles/biblsec.htm Bibliographic database 1: by name to 2007] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=2734 Complementary bibliografic database 2: by year, with additions before 2007] * [https://charriere.huygens.knaw.nl/introduction/symposium-2021/ Symposium Presentation of the Dutch- and Utrecht-related letters 2021 (Abstracts and videos)] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=473 Compositions of Isabelle de Charrière] * Works by or about Isabelle de Charrière at Internet Archive * Bulletins of the Genootschap Belle van Zuylen: ** [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=878 ''Lettre de Zuylen et du Pontet'' 1976-2005] *** [http://www.womenwriters.nl/index.php/Lettre_de_Zuylen_et_du_Pontet Global index of the Lettre de Zuylen et du Pontet] *** Lettre de Zuylen 1976-1980 ISSN 0920-945X *** Lettre de Zuylen et du Pontet 1981-2005 ISSN 0920-9468 ** [http://www.womenwriters.nl/index.php/Cahiers_Isabelle_de_Charriere_/_Belle_de_Zuylen_Papers ''Cahiers ISABELLE DE CHARRIÈRE / BELLE DE ZUYLEN Papers'' 2006-2015] ISSN 1872-7832 ** [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=3630 Lettre de Zuylen 2017 -] * [http://resources.huygens.knaw.nl/womenwriters/vre/persons/c016344d-97e5-4525-ba87-9fcc595e67dd Womenwriters database Isabelle de Charrière] * [http://archiefotc01.archiefweb.eu/archives/archiefweb/20160621135532/http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/handschriften/belle-van-zuylen Letters of the young Isabelle de Charrière in the Utrecht archive Netherlands] * [http://www.gahetna.nl/actueel/nieuws/2012/brieven-belle-zuylen-nu-online-te-lezen Four letters to her nephew Charles Louis van Tuyll van Serooskerken 1797-1799 in the National Archive of the Netherlands] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/fra/oeuvres.htm Works of Isabelle de Charrière] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/PDFs/Dennis_Wood/The_Novels_of_Isabelle_de_Charriere_thesis.pdf Revised thesis of Dennis Wood 1998 The novels of isabelle de Charrière] * Images: ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEPHOT4.200.jpg Silhouette of Isabelle de Charrière by Marianne Moula (1760-1826)] ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEEKTA3.02.jpg Miniature-painting of Charles-Emmanuel de Charrière by Léonard Isaac Arlaud (1767-1800). Genève Bibliothèque Publique et Universitaire] ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEEKTA3.03.jpg Miniature-painting of Isabelle de Charrière by Léonard Isaac Arlaud (1767-1800). Genève, Bibliothèque Publique et Universitaire] * [http://www.siefar.org/dictionnaire/en/Isabella_Agneta_Elisabeth_van_Tuyll_van_Serooskerken SIEFAR Dictionary 2002] * [http://www.radionetherlandsarchives.org/goddess-of-the-netherlands-belle-van-zuylen/ Goddess of the Netherlands, Radio Netherlands Worldwide (RNW) Archives] * [http://content1a.omroep.nl/d91566c219fcfdb3c79673d77649993d/4d710ea3/rnw/mp3/haa/B171080.08%20%20Passport%20to%20Literature%20%20E.%20du%20Perron%20de%20Roos%20%201963-09-05.mp3 RNW broadcast Passport to literature: Belle de Zuylen] * Free scores by Charriere at the International Music Score Library Project (IMSLP) [[Turkum:1805-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1740-yilda tugʻilganlar]] krzz1q5jgamozf4p6d20d1tagn88vje 2725913 2725909 2022-07-30T17:40:03Z Speedbowl 72193 wikitext text/x-wiki  {{Yozuvchi bilgiqutisi|Ismi=Isabelle de Charrière|Tasvir=[[Fayl:Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Quentin_de_La_Tour.jpg|250px]]|Tasvir izohi=Maurice-Quentin de La Tour chizgan Isabelle de Charrière portreti, 1771-yil,<br/>Saint-Quentin, Aisne, Musée Antoine-Lécuyer|Tavallud sanasi=1740-yil 20-oktabr|Tavallud joyi=Castle Zuylen, Utrecht, {{NED}}|Vafot sanasi=1805-yil 27-dekabr|Vafot joyi=Le Pontet, Colombier, Neuchâtel, {{PRU}}|Faoliyat turi=roman yozuvchisi, shoir, dramaturg|Sayt=www.charriere.nl www.belle-van-zuylen.eu|Fuqaroligi={{NED}} va {{SWI}}|Taxalluslari=Belle van Zuylen, Belle de Zuylen, Zélide,<br/>Abbé de la Tour}} [[Fayl:Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken,_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken%2C_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg/260px-Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken%2C_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg|thumb|319x319px| Maurice-Quentin de La Tour chizgan Isabelle de Charrière sur'ati, 1766-yil, San'at va Tarix Muzeyi (Jeneva).]] [[Fayl:Belle_van_Zuylen,_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Belle_van_Zuylen%2C_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg/260px-Belle_van_Zuylen%2C_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg|thumb|334x334px| de Spinny Guillaume chizgan Belle de Zuylen sur'ati, 1759-yil, Zuylen Qal'asi]] [[Fayl:Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_(1707-1776)_-_portrait_painting.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_%281707-1776%29_-_portrait_painting.jpg/260px-Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_%281707-1776%29_-_portrait_painting.jpg|thumb|319x319px| Isabellening otasi Diederik Jakob van Tuyll van Serooskerken (1707-1776), gollandiyalik siyosatchi.]] [[Fayl:Zuylen.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Zuylen.jpg/260px-Zuylen.jpg|thumb|260x260px| Serpantin devorli Zuylen Qal'asi.]] [[Fayl:Isabelle_de_Charrière_-_Jens_Juel.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Jens_Juel.gif/260px-Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Jens_Juel.gif|thumb|312x312px| Jens Juel (1777) chizgan Isabelle de Charrière sur'ati, San'at va Tarix Muzeyi (Neuchâtel).]] [[Fayl:Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg/260px-Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg|thumb|260x260px| Le Pontet Colombier, Neuchâtel, [[Shveysariya|Shveytsariya]].]] '''Isabelle de Charrière''' (1740-yil 20-oktabr – 1805-yil 27-dekabr), [[Niderlandiya|Gollandiyada]] '''Belle van Zuylen''' nomi bilan tanilgan, qizlik ismi '''Isabella Agneta Elisabeth van Tuyll van Serooskerken''' va boshqa joyda '''Isabelle de Charrière [Xonim]''', Golland va Shveytsariya [[Maʼrifatchilik|maʼrifatparvar]] yozuvchisi boʻlib, umrining ikkinchi yarmini Colombier, Neuchâtelda oʻtkazgan. Garchi risolalar, musiqa va pyesalar ham yozgan bo'lsada, xozirda u maktub va romanlari bilan mashhur. U o'z davrining jamiyat va siyosatiga katta qiziqish bildirgan va uning Fransiya Inqilobi davridagi faoliyati alohida qiziqish uyg'otgan. == Yoshligi == Isabelle van Tuyll van Serooskerken Gollandiyaning [[Utrext|Utrecht]] yaqinidagi Zuilen shahridagi Zuylen Qal'asida Diederik Jacob van Tuyll van Serooskerken (1707-1776) va Jacoba Helena de Vicq (1724-1768) oilasida tug'ilgan. U yetti farzandning kattasi edi. Uning ota-onasi o'sha paytda Utrechtda huquqshunoslik bo'yicha talaba va uning qo'lini so'rashga da'vogarlaridan biri [[Skottlar|Shotlandiyalik]] yozuvchi James Boswell tomonidan "Yetti Viloyatdagi eng qadimiy zodagonlardan biri" va "katta miqdordagi pulga ega Amsterdamlik ayol" sifatida tasvirlangan. Qishda ular Utrecht shahridagi uylarida yashashar edi. 1750-yilda Isabelle [[Jeneva|Jenevaga]] yuborildi va 1746-1753-yillarda uning o'qituvchisi bo'lgan fransuz tilida so'zlashuvchi gubernator Jeanne-Louise Prevost bilan [[Shveysariya|Shveytsariya]] va [[Fransiya]] bo'ylab sayohat qildi. Bir yil davomida faqat fransuz tilida gapirganidan so'ng, u Gollandiyaga qaytib, golland tilini qayta o'rganishga majbur bo'ldi. Biroq, fransuz tili umrining oxirigacha uning afzal ko'rgan tili bo'lib qoldi, bu esa nima uchun uning aslida taniqli bo'lishi mumkin bo'lgan ishi uzoq vaqt davomida tug'ilgan mamlakatida unchalik yaxshi ma'lum bo'umaganini tushunishga yordam beradi. Ota-onasining liberal qarashlari tufayli Isabelle o'sha paytdagi qizlar uchun odatdagidan ancha kengroq ta'lim oldi, ular unga matematika, fizika va turli tillar, jumladan lotin, italyan, nemis va ingliz tillarini o'rganishga imkon berdishdi. Umuman olganda, u iqtidorli talaba edi. Har doim musiqaga qiziqib, 1790-yilda u bastakor Niccolo Zingarelli bilan o'rganishni boshladi. 14 yoshida u [[Polyaklar|Polshalik]] Rim Katolik graf Peter Dönhoffni sevib qoldi. U unga qiziqmasdi. Hafsalasi pir bo'lib u Utrechtni 18 oyga tark etdi.<ref>[http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/handschriften/belle-van-zuylen/001 First letter to Count Dönhoff]</ref> U o'sib ulg'aygan sari, unga turli xil da'vogarlar paydo bo'ldi va rad etildi, chunki ular uni ko'rishga kelishlarini va'da berishdi, lekin buni qilmadilar yoki u ustun bo'lgani uchun o'zlarini chetga oldilar. U nikohni erkinlikka erishish yo'li deb bildi, lekin u sevgi uchun turmush qurishni ham xohladi. Anne Pollexfen Drake va uning turmush o'rtog'i [[general-leytenant]] George Eliott tomonidan [[London]]<nowiki/>ning Mayfairdagi Curzon ko'chasida joylashgan uyiga kelish uchun maxsus taklif qilingan Isabelle 1766-yil 7-noyabrda ukasi Ditie, xizmatkori Doortje va xizmatchisi Vitel hamrohligida Hellevoetsluisdan Harwichga qayiqda keldi. == Keyingi hayoti == Oxir-oqibat, 1771-yilda u ukasi Willem Renening 1763-yildan 1766-yilgacha xorijdagi sobiq shaxsiy o'qituvchisi Kolumbiyada tug'ilgan Shveytsariyalik Charles-Emmanuel de Charrière de Penthazga (1735-1808) turmushga chiqdi.<ref>Godet 1, 166-167 and Généalogies vaudoises I, 419-487 and Œuvres complètes 1, 625 and ''Certificat de vie'' in Correspondances et textes in édits (2006) p. 388</ref> Keyinchalik u Isabelle de Charrière nomi bilan tanildi. Ular uning bobosi Beat Louis de Muralt tomonidan sotib olingan Kolumbiyadagi Le Pontetga (Neuchatel yaqinida) qaynotasi Francois (1697–1780) va uning ikki turmush qurmagan qaynsingillari Luiza (1731–1810) va Henriette (1740-1814) bilan birga joylashdilar. Neuchatel Kantonini keyinchalik Neuchatel shahzodasi sifatida [[Fridrix II|Buyuk Frederick]] [[Prussiya]] bilan shaxsiy ittifoqda boshqargan. Neychatel din erkinligidan bahramand bo'lgan, buning natijasida ko'plab qochqinlar, jumladan [[Jean-Jacques Rousseau]], Beat Louis de Muralt va David Wemyss, Lord Elcho keldi. Er-xotin Jenevada va Parijda ham ko'p vaqt o'tkazdilar. De Charrière 1778-yilda Gollandiya G'arbiy Hindiston kompaniyasi (WIC), Gollandiya Sharqiy Hindiston kompaniyasi (VOC), Britaniya Sharqiy Hindiston kompaniyasi va Janubiy dengiz kompaniyasi plantatsiyalarda foydali xorij [[Qullik|qulligiga]] bog'liq mustamlaka kompaniyalariga qariyb 40% sarmoya kiritgan ota-onasining boyliklarini qisman meros qilib olish orqali zamonaviy o'lchovlarda boy bo'ldi.<ref name="Drieënhuizen">{{Kitob manbasi|last=Drieënhuizen|first=Caroline|date=2021|editor=Jouwe|title=Slavernij en de stad Utrecht|publisher=Walburg Pers|origyear=|pages=153–172|chapter=Belle van Zuylen in koloniale zaken|language=Dutch|chapterurl=|isbn=9789462497689}}</ref> Drieenhuizen va Douzening fikriga ko'ra, 2021-yilgi nashrlarida o'z maktublarida va "''Trois Femmes''" (Uch ayol, 1795-1798) romanida De Charrière qullikni tanqidsiz keltirib o'tgan. Biroq, u koloniyalardagi dahshatlar haqida yozgan (1894-raqamli, 1798-yil) maktubida buning aksi edi, shuning uchun u qullikning haddan tashqari ko'pligiga befarq bo'lmadi, bu haqda uning muharriri Suzan van Dijkning yozishmalarida<ref name="van Dijk"> {{Cite journal|last=van Dijk|first1=Suzan|date=October 2021|title=Belle van Zuylen over slavernij en rijkdom|trans_title=|url=|language=Dutch|journal=Oud-Utrecht. Tijdschrift voor Geschiedenis van Stad en Regio Utrecht|volume=94(5), 2021|issue=October|pages=13-17, page 15|doi=|access-date=}}</ref> De Charrière merosidan keyin besh yil ichida mustamlakachilik sarmoyalarining 70 foizini sotgani batafsil yozilgan edi.<ref>{{Kitob manbasi|last=Dubois|first=Simone|authorlink=|date=1969|title=Belle van Zuylen, 1740-1805. Leven op afstand|url=|location=Zaltbommel|publisher=Europese Bibliotheek|page=218|isbn=}}</ref> == Yozishmalar == Isabelle de Charrière ko'plab odamlar, jumladan Devid-Louis Constant d'Hermenches, James Boswell, Benjamin Constant va uning [[Nemis tili|nemis]] tarjimoni Ludwig Ferdinand Huber kabi ziyolilar bilan keng yozishmalarni olib bordi. 1760-yilda Isabelle jamiyatda [[Don juan|Don Juan]] sifatida qabul qilingan turmush qurgan Shveytsariyalik ofitser Devid-Lui Konstant d'Hermenches (1722-1785) bilan uchrashdi. Ko'p ikkilanishlardan so'ng, Isabellening o'zini namoyon qilish ehtiyoji uning qayg'ularini yengib chiqdi va ikki yil o'tgach, ikkinchi uchrashuvdan so'ng u bilan taxminan 15 yil davomida yaqin va yashirin yozishmalarni boshladi. Keyinchalik Constant d'Hermenches bilan yozishmalaridan eng muhimlaridan biri bo'ldi. Shotlandiya yozuvchisi James Boswell 1763-1764-yillarda [[Utrext universiteti|Utrecht universitetida]] huquq fakultetida tahsil olgan paytda Utrechtda va Zuylen Qal'asida u bilan tez-tez uchrashib turardi. U uning o'zini-o'zi chizgan portretidagi kabi uni ''Zelide'' deb chaqirardi. U Gollandiyani tark etganidan keyin bir necha yil davomida doimiy muxbiri bo'lib, [[Grand Tour (Buyuk sayohat)|Grand Tourda qatnashdi]]. U unga yozib unga oshiq emasligini ta'kidlagan. U javoban: "Biz chiqishamiz, chunki menda bo'ysunish qobiliyati yo'q" degan. 1766-yilda Boswell uning akasi bilan Parijda uchrashgandan keyin uning otasiga shartli taklif yubordi, ammo otasei turmush qurishiga rozi bo'lmadi. 1786-yilda Mme de Charrière Parijda Constant d'Hermenchesning jiyani, yozuvchi Benjamin Constant bilan uchrashdi. U Kolumbiyaga bir necha bor tashrif buyurgan. U yerda ular birgalikda epistolyar roman yozishdi va uning hayotining oxirigacha davom etadigan maktublar almashinuvi boshlandi. Shuningdek, u nemis tarjimoni Ludwig Ferdinand Huber va uning yosh do'stlari Henriette L'Hardy va Isabelle Morel bilan qiziqarli yozishmalar olib bordi. Huberning yosh o'gay qizi Thereze Forster u bilan 1801-yildan Isabelle de Charrier vafotigacha yashadi. == Ishlari == Izabel de Charrier romanlar, risolalar, pyesalar va she'rlar yozgan va musiqa bastalagan. Uning eng samarali davri u Kolumbiyada bir necha yil yashaganidan keyingina keldi. Mavzular orasida uning diniy ikkilanishlari, olijanobligi va ayollarning tarbiyasi bor edi. Uning birinchi romani "''Le'' ''Noble''" 1763-yilda nashr etilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://literatuurmuseum.nl/media/uploads/image/zuylen05-1980x_.jpg|sarlavha=Image title page ''Le Noble, Conte moral'' 1763 at Royal Library The Hague (Koninklijke Bibliotheek).}}</ref> Bu zodagonlarga qarshi satira edi va u anonim nashr etilgan bo'lsa-da, tez orada uning shaxsi aniqlandi va ota-onasi asarni sotuvdan olib tashlashdi. Keyin u do'stlari uchun o'z portretini yozdi: ''Portrait de Mll de Z., sous le nom de Zélide, fait par elle-même. 1762-yil''. 1784-yilda u ikkita to'qima asarini nashr etdi: ''Lettres neuchâteloises'' va ''Lettres de Mistriss Henley publiées par son amie''. Ikkalasi ham u ma'qullashda davom etgan epistolyar romanlar yo'nalishida bo'lgan. 1788-yilda u Niderlandiya, Fransiya va Shveytsariyadagi siyosiy vaziyat haqidagi birinchi risolalarini nashr etdi. Faylasuf [[Jean-Jacques Rousseau|Jean-Jacques Rousseauning]] muxlisi sifatida u 1789-yilda uning Confessions ''(Iqrorlik)'' asarini vafotidan keyin nashr etishda yordam berdi. U, shuningdek, o'sha paytda Rousseau haqida o'z risolalarini yozgan. [[Buyuk fransuz inqilobi|Fransuz Inqilobi]] bir qator zodagonlarning Neuchatelga qochishiga sabab bo'ldi va Mme de Charrière ulardan ba'zilari bilan do'stlashdi. Ammo u, shuningdek, aristokratik qochqinlarning qarashlarini tanqid qiluvchi asarlarni nashr etdi, ularning aksariyati inqilobdan hech narsa o'rganmagan deb hisobladi. U bir nechta musiqiy asarlar uchun so'zlar va musiqalarni yozgan yoki hech bo'lmaganda rejalashtirgan, ammo parchalardan tashqari hech biri saqlanib qolmagan. U ''Motsartga Les Phéniciennes'' [[Wolfgang Amadeus Mozart|librettosini]] yubordi va u buni qo'yadi deb umid qildi, ammo javobi noma'lum. Uning barcha musiqiy asarlari ''Œuvres complètesning'' 10-jildiga kiritilgan; bular qatoriga torli kvartet uchun olti minuet, to'qqizta pianino sonatalari, o'nta efir va romanslar kiradi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://fr.wikisource.org/wiki/Auteur:Isabelle_de_Charri%C3%A8re|sarlavha=Isabelle de Charrière - Wikisource|ism=Isabelle|muallif=Charrière, de|ish=fr.wikisource.org}}</ref> === Asl matnlarning muhim nashrlari === * ''Œuvres complètes'', Édition critique par J-D. Candaux, C.P. Courtney, P.H. Dubois, S. Dubois-de Bruyn, P. Thompson, J. Vercruysse, D.M. Wood. Amsterdam, G.A. van Oorschot, 1979–1984. Tomes 1-6, Correspondance; tome 7, Theatre; tomes 8-9, Romans, Contes et Nouvelles; tome 10, Essais, Vers, Musique. {{ISBN|9789028205000}} * Die wiedergefundene Handschrift: ''Victoire ou la vertu sans bruit''. Hrsg. Magdalene Heuser. In: Editio. Internationales Jahrbuch für Editionswissenschaft. 11 (1997), p.&nbsp;178–204. * [https://www.peeters-leuven.be/detail.php?search_key=9789042916463 'Early writings. New material from Dutch archives]. Ed. Kees van Strien, Leuven, Éditions Peeters, 2005. VI-338 p. {{ISBN|978-90-429-1646-3}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-90-429-1646-3|978-90-429-1646-3]] * ''Correspondances et textes inédits''. Ed. Guillemette Samson, J-D. Candaux, J. Vercruysse et D. Wood. Paris, Honoré Champion, 2006 423 p. {{ISBN|978-2-7453-1310-2}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-2-7453-1310-2|978-2-7453-1310-2]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://bvbr.bib-bvb.de:8991/exlibris/aleph/a23_1/apache_media/SH3GM1S1XGST6NXKFFNNHF7U5TH5TC.pdf|sarlavha=Table des martières Correspondances et textes inédits. 2006}}</ref> === Tarjimalar === * ''Letters written from Lausanne''. Translated from the French. Bath, printed by R. Cruttwell and sold by C. Dilly, Poultry, London, 1799. 2 vols. viii, 175 p. + 200 p. * ''Four tales by Zélide''. Translated [and abridged] by S[ybil]. M[arjorie]. S[cott-Cuffe] with an introduction by Geoffrey Scott. [The Nobleman, Mistress Henley, Letters from Lausanne, Letters from Lausanne-Caliste]. London, Constable, 1925. xxix, 263 p. Reprint by Books for Libraries Press, Freeport, New York, 1970. Reprint by Turtle Point Press, Chappaqua, New York, 1997. 304 p. {{ISBN|978-1-933527-41-3}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1-933527-41-3|978-1-933527-41-3]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://archive.org/details/FourTales/mode/2up|sarlavha=Four tales by Zélide Translated by S.M.S. (full-text scan)|muallif=(translator) Scott|ism=Sybil|sana=1925|ish=archive.org|nashriyot=London, Constable & Co. Ltd.|kirish sanasi=18 September 2021|iqtibos=}}</ref> * ''Letters from Mistress Henley published by her friend''. Translation Philip Stewart and Jean Vaché. Introduction, notes and bibliography by Joan Hinde Stewart & Philip Stuart. New York, The Modern Language Association of America, 1993. xxix, 42 p. * ''Letters from Switzerland''. [Letters from Neuchatel, Letters from Mistress Henley, Letters from Lausanne, Letters from Lausanne-Caliste]. Ed., translation and biography James Chesterman. Cambridge U.K., Carole Green Publishing, 2001. xii, 276 p. {{ISBN|9781903479032}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9781903479032|9781903479032]] * ''Three women. A novel by the abbé de la Tour''. Translation Emma Rooksby. New York, The Modern Language Association of America, 2007. xii, 176 p. {{ISBN|9780873529419}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9780873529419|9780873529419]] * ''The Nobleman and Other Romances''. [The Nobleman; Letters from Neuchâtel; Letters from Mistress Henley Published by Her Friend; Letters from Lausanne: Cécile; Eaglonette and Suggestina, or, On Pliancy; Émigré Letters; Fragments of Two Novels Written in English: A Correspondence, Letters from Peter and William; Constance's Story; Saint Anne], Translated, introduction and notes Caroline Warman. Cover ill. Joanna Walsh. New York, Penguin Classics, 2012. XXXIII, 439 p.&nbsp;{{ISBN|978-0-14-310660-9}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0-14-310660-9|978-0-14-310660-9]] * ''Honorine d'Userche'' [a [[novella]] by Abbé de la Tour], translator Caroline Omolesky, e-book, Messidor Press, 2013. === Yozishmalar === * ''Boswell in Holland, including his correspondence with Belle de Zuylen (Zélide)''. Ed. Frederick Pottle. 428 p.&nbsp;London: William Heinemann, 1952. * ''Letter of Isabelle de Charrière to James Boswell 27 March 1768''. Published in The General Correspondence of James Boswell (1766–1769), ed. Richard Cole, Peter Baker, Edinburgh University Press, 1993, vol.2, p.&nbsp;40-41. * ''There are no letters like yours. The correspondence of Isabelle de Charrière and Constant d'Hermences''. Translated, with an introduction and annotations by Janet Whatley and Malcolm Whatley. Lincoln NE, University of Nebraska Press, 2000. xxxv, 549 p. === ''Le Noble, conte moral'', 1763-yil === [[Fayl:Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble,_Conte_moral_-_Amsterdam,_1763.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble%2C_Conte_moral_-_Amsterdam%2C_1763.jpg/220px-Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble%2C_Conte_moral_-_Amsterdam%2C_1763.jpg|thumb| ''Le Noblening bosh sahifasi, conte moral'', 1763-yil. Shiori: ''On ne suit pas toujours ses aïeux, ni son père.'' ''La Fontaine''. ''(Biz har doim ham ajdodlarimizga ergashavermaymiz, otalarimizga ham o'xshayvermaymiz. Favvora.)'']] Belle van Zuylen ushbu qisqa romanni 22 yoshida Amsterdam nashriyotchisi Evert van Harrevelt bilan fransuz tilidagi jurnalda anonim ravishda nashr etgan. Van Zuylenning ota-onasi 1763-yilda bu [[Satira|satiraning]] [[Dvoryanlar|aslzodalar]] orasida tarqalishiga yo'l qo'ymaslik uchun butun kitob nashrini sotib olishdi. Ammo bu “axloqiy ertak” baribir Yevropaga yo‘l topdi, chunki nemis shoiri va davlat arbobi [[Johann Wolfgang von Goethe|Johann Wolfgang Goethe]] 1772-yil 3-noyabrda “Frankfurter Gelehrten Anzeigen” jurnalida uni nemis tilidagi ''Die Vorzüge des alten Adels'' tarjimasini ko‘rib chiqdi.<ref name="Strien Noble">{{Veb manbasi|url=http://www.womenwriters.nl/index.php/The_publication_history_of_Le_Noble|sarlavha=The publication history of Le Noble|muallif=van Strien|ism=Kees|sana=November 2010|ish=www.womenwriters.nl|nashriyot=AsK|kirish sanasi=3 March 2021|iqtibos=}}</ref> 1769-yil 2-martda Gollandiyaning ''De Deugd is den Adel waerdig (Vertu vaut bien noblesse)'' [[Buff opera|opera buffa]] moslashtirilgan namoyishi Haguedagi Fransche Komediya teatrida taqdim etildi. Roman [[Jean de La Fontaine|Jean de La Fontainening]] ikkita it haqidagi "''Ta'lim''" ertagidan iqtibos bilan boshlanadi:{{Misra tarjimasi|- On ne suit pas toujours ses Aïeux, ni son Père (La Fontaine) Il y avait dans une des provinces de France un château très ancien, habité par un vieux rejeton d'une famille encore plus ancienne. Le baron d'Arnonville était très sensible au mérite de cette ancienneté, et il avait raison, car il n'avait pas beaucoup d'autres mérites. Mais son château se serait mieux trouvé d'être un peu plus moderne: une des tours comblait déjà une partie du fossé; on ne voyait dans le reste qu'un peu d'eau bourbeuse, et les grenouilles y avaient pris la place des poissons. Sa table était frugale, mais tout autour de la salle à manger régnaient les bois des cerfs tués par ses aïeux. Il se rappelait, les jours gras, qu'il avait droit de chasse, les jours maigres, qu'il avait droit de pêche, et content de ces droits, il laissait sans envie manger des faisans et des carpes aux ignobles financiers. Il dépensait son modique revenu à pousser un procès pour le droit de pendre sur ses terres; et il ne lui serait jamais venu dans l'esprit qu'on pût faire un meilleur usage de son bien, ni laisser à ses enfants quelque chose de mieux que la haute et basse justice. L'argent de ses menus plaisirs, il le mettait à faire renouveler les écussons qui bordaient tous les planchers, et à faire repeindre ses ancêtres.|On ne suit pas toujours ses Aïeux, ni son Père (La Fontaine) |- Biz har doim ham ajdodlarimizga ergashavermaymiz, otalarimizga ham o'xshayvermaymiz (Favvora) Fransiya provinsiyasida bir qadimiy qal'a bor edi, u yerda undan ham qadimiy oilaning eski nasli yashagan. Arnonvill baroni bu nasl-nasabga katta ahamiyat bergan va to'g'ri qilgan, chunki uning boshqa xizmatlari kam edi. Ammo uning qal'asi ozgina zamonaviyroq bo'lishi mumkin edi: minoralardan birining vayronalari allaqachon xandaqning bir qismini to'ldirgan edi. Qolgan qismida ko'rishingiz mumkin bo'lgani bu faqat baliqlar o'rnini qurbaqalar bosgan loyqa suv edi. Uning dasturxoni kamtarin edi, lekin ota-bobolari otgan kiyiklarning shoxlari butun ovqatxona bo'ylab osib tashlangandi. Go'sht mavsumlarida u ov qilish huquqini, baliq mavsumlarida baliq tutish huquqini eslardi. Bu haq-huquqlaridan qanoatlanib, u [[:en:tax farmers|soliq yig'uvchilar]]ning qirg'ovul va sazan yeyishlariga hasad qilmasdan chidardi. U o'zining kamtarona daromadini o'z mulkidagi odamlarni osish huquqini sudga oshirish uchun sarfladi va u o'z mulkidan yaxshiroq foydalanishi yoki bolalariga yuqori va quyi adolatdan yaxshiroq narsani qoldirishi uning xayoliga ham kelmagan bo'lardi. U kichik huzurlarini pulni poltaxtalari bo'ylab [[:en:Escutcheon (heraldry)|estakadalar]]ni ta'mirlashga va ota-bobolarining portretlarini qayta bo'yashlardan olishga sarflardi.|lang=fr|attr1=Isabelle de Charrière, Le Noble, conte moral, 1762.}} == Boshqa == * [[Asteroid]] 9604 Bellevanzuylen uning sharafiga 1991-yilda Erik Walter Elst tomonidan nomlangan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=bellevanzuylen;old=0;orb=0;cov=0;log=0;cad=0#elem|sarlavha=JPL Small-Body Database Browser|ish=ssd.jpl.nasa.gov}}</ref> * "''Belle van Zuylen - Madam de Charrière''" filmi 1993-yilda Digna Sinke tomonidan suratga olingan. * Niderlandiyaning [[Utrext universiteti|Utrecht universitetining]] ''Belle van Zuylen kafedrasi'' Cecil Courtney (1995-yil), Monique Moser-Verrey (2005-yil aprel), Nicole Pellegrin-Postel (2005-yil oktabr) tomonidan boshqarilgan. * Har yili o'tkaziladigan ''Belle van Zuylen ma'ruzasi'' adabiyot va umuman jamiyatga oid mavzularda ilgari City2Cities deb nomlangan Utrecht xalqaro adabiyot festivalining (ILFU) bir qismi bo'lib, Hans Magnus Enzensberger (2006), Jeanette Winterson (2007), Azar Nafisi (2009) va Paul Auster (2012), Chimamanda Ngozi Adichie (2020) va Margaret Atwood (2021) kabi zamonaviy mualliflar tomonidan taqdim etilgan. 2020-yildan beri ularga ''Belle van Zuylenring'' nomli kichik [[Haykaltaroshlik|haykalcha]] beriladi. == Adabiyotlar == Nashr qilingan yili bo'yicha xronologik tartibda: * Philippe Godet: ''Madame de Charrière et ses amis, d’après de nombreux documents inédits (1740-1805) avec portraits, vues, autographes, etc.''. Genève, A. Jullien, 1906 (xiii,519 p. + 448 p.). Genève, Slatkine Reprints, 1973. * Geoffrey Scott. ''The portrait of Zélide''. London, Constable, 1925. xiii, 215 p. ''Scott on Zélide : the portrait of Zélide''. Introduction by Richard Holmes. London, Flamingo, 2002. Reprint by Turtle Point Press, New York, 2010. 256 p. with an introduction by Shirley Hazzard, afterword by Richard Dunn. * Constance Thompson Pasquali, ''Madame de Charrière à Colombier : iconographie'', Neuchâtel, Bibliothèque de la Ville, 1979 * C.P. Courtney. ''A preliminary bibliography of Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen)''. Oxford, Voltaire Foundation, 1980. 157 p. * C.P. Courtney. ''Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen). A secondary bibliography''. Oxford, Voltaire Foundation, 1982. 50 p. * C.P. Courtney. ''Isabelle de Charrière and the 'Character of H.B. Constant'. A false attribution''. In: French Studies (Oxford), 36 (1982), no. 3, p.&nbsp;282-289. * C.P. Courtney, ''Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen).'' ''A biography''. Oxford, Voltaire Foundation, 1993. 810 p. {{ISBN|9780729404396}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9780729404396|9780729404396]] * Kathleen M. Jaeger, ''Male and Female Roles in the Eighteenth Century.'' ''The Challenge to Replacement and Displacement in the Novels of Isabelle de Charrière'', New York, Peter Lang, 1994. XI, 241 pp. {{ISBN|978-0-8204-2179-7}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0-8204-2179-7|978-0-8204-2179-7]] * C.P. Courtney, ''Belle van Zuylen and Philosophy''. Utrecht, Universiteit Utrecht, 1995. 32 p. * Jacquline Letzter, ''Intellectual tacking.'' ''Questions of education in the works of Isabelle de Charrière''. Amsterdam, Rodopi, 1998. 217 p. {{ISBN|978-9042002906}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-9042002906|978-9042002906]] * Jacquline Letzter and Robert Adelson, ''Women Writing Opera: Creativity and Controversy in the Age of the French Revolution''. Berkeley, University of California Press, 2001. xvii, 341 p. {{ISBN|978-0520226531}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0520226531|978-0520226531]] * Carla Alison Hesse, ''The other enlightenment: how French women became modern''. Princeton NJ, Princeton University Press, 2001. - XVI, 233p. {{ISBN|978-0691114804}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0691114804|978-0691114804]] * Vincent Giroud and Janet Whatley, ''Isabelle de Charrière.'' ''Proceedings of the international conference held at Yale University, 2002''. New Haven CT. The Beinecke rare book and manuscript library, 2004. v, 151 p. {{ISBN|978-0845731604}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0845731604|978-0845731604]] * Jelka Samsom, ''Individuation and attachment in the works of Isabelle de Charrière'' New York, Peter Lang, 2005. {{ISBN|978-3039101870}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-3039101870|978-3039101870]] * Monique Moser-Verrey, ''Isabelle de Charrière and the Novel in the 18th century''. Utrecht, Universiteit Utrecht, 2005. 32 p. * Nicole Pellegrin, ''Useless or pleasant?'' ''Women and the writing of history at the time of Belle van Zuylen (1740–1805)''. Utrecht, University Utrecht, 2005. 32 p. * Suzan van Dijk, Valérie Cossy, Monique Moser, Madeleine van Strien, ''Belle de Zuylen/Isabelle de Charrière: Education, Creation, Reception''. Amsterdam, Rodopi, 2006, 343 p.&nbsp;{{ISBN|978-90-420-1998-0}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-90-420-1998-0|978-90-420-1998-0]]<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.womenwriters.nl/index.php/Belle_de_Zuylen_/_Isabelle_de_Charri%C3%A8re._Education,_cr%C3%A9ation,_r%C3%A9ception|sarlavha=Belle de Zuylen / Isabelle de Charrière. Education, création, réception - womenwriters|ish=www.womenwriters.nl}}</ref> * Gillian E. Dow, ''Translators, interpreters, mediators: women writers 1700-1900''. [Mary Wollstonecraft, Isabelle de Charrière, Therese Huber, Elizabeth Barrett Browning, Fatma Aliye, Anna Jameson, Anne Gilchrist] Oxford, Peter Lang, 2007. 268 p. {{ISBN|978-3-03911-055-1}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-3-03911-055-1|978-3-03911-055-1]] * Heidi Bostic, ''The fiction of enlightenment: women of reason in the French eighteenth century'' [Francoise de Graffigny, Marie-Jeanne Riccoboni, Isabelle de Charrière]. Newark DE, University of Delaware Press, 2010. 270 p. {{ISBN|978-1611491302}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1611491302|978-1611491302]] == Qaydlar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/index.htm Madame de Charrière website] (in Dutch and French)] * [http://www.belle-van-zuylen.eu Belle van Zuylen website] (in Dutch and French, site of the Genootschap Belle van Zuylen) * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/articles/biblsec.htm Bibliographic database 1: by name to 2007] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=2734 Complementary bibliografic database 2: by year, with additions before 2007] * [https://charriere.huygens.knaw.nl/introduction/symposium-2021/ Symposium Presentation of the Dutch- and Utrecht-related letters 2021 (Abstracts and videos)] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=473 Compositions of Isabelle de Charrière] * Works by or about Isabelle de Charrière at Internet Archive * Bulletins of the Genootschap Belle van Zuylen: ** [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=878 ''Lettre de Zuylen et du Pontet'' 1976-2005] *** [http://www.womenwriters.nl/index.php/Lettre_de_Zuylen_et_du_Pontet Global index of the Lettre de Zuylen et du Pontet] *** Lettre de Zuylen 1976-1980 ISSN 0920-945X *** Lettre de Zuylen et du Pontet 1981-2005 ISSN 0920-9468 ** [http://www.womenwriters.nl/index.php/Cahiers_Isabelle_de_Charriere_/_Belle_de_Zuylen_Papers ''Cahiers ISABELLE DE CHARRIÈRE / BELLE DE ZUYLEN Papers'' 2006-2015] ISSN 1872-7832 ** [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=3630 Lettre de Zuylen 2017 -] * [http://resources.huygens.knaw.nl/womenwriters/vre/persons/c016344d-97e5-4525-ba87-9fcc595e67dd Womenwriters database Isabelle de Charrière] * [http://archiefotc01.archiefweb.eu/archives/archiefweb/20160621135532/http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/handschriften/belle-van-zuylen Letters of the young Isabelle de Charrière in the Utrecht archive Netherlands] * [http://www.gahetna.nl/actueel/nieuws/2012/brieven-belle-zuylen-nu-online-te-lezen Four letters to her nephew Charles Louis van Tuyll van Serooskerken 1797-1799 in the National Archive of the Netherlands] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/fra/oeuvres.htm Works of Isabelle de Charrière] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/PDFs/Dennis_Wood/The_Novels_of_Isabelle_de_Charriere_thesis.pdf Revised thesis of Dennis Wood 1998 The novels of isabelle de Charrière] * Images: ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEPHOT4.200.jpg Silhouette of Isabelle de Charrière by Marianne Moula (1760-1826)] ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEEKTA3.02.jpg Miniature-painting of Charles-Emmanuel de Charrière by Léonard Isaac Arlaud (1767-1800). Genève Bibliothèque Publique et Universitaire] ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEEKTA3.03.jpg Miniature-painting of Isabelle de Charrière by Léonard Isaac Arlaud (1767-1800). Genève, Bibliothèque Publique et Universitaire] * [http://www.siefar.org/dictionnaire/en/Isabella_Agneta_Elisabeth_van_Tuyll_van_Serooskerken SIEFAR Dictionary 2002] * [http://www.radionetherlandsarchives.org/goddess-of-the-netherlands-belle-van-zuylen/ Goddess of the Netherlands, Radio Netherlands Worldwide (RNW) Archives] * [http://content1a.omroep.nl/d91566c219fcfdb3c79673d77649993d/4d710ea3/rnw/mp3/haa/B171080.08%20%20Passport%20to%20Literature%20%20E.%20du%20Perron%20de%20Roos%20%201963-09-05.mp3 RNW broadcast Passport to literature: Belle de Zuylen] * Free scores by Charriere at the International Music Score Library Project (IMSLP) [[Turkum:1805-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1740-yilda tugʻilganlar]] kugthdgcle8da520fqusavkxr6pzbbg 2725915 2725913 2022-07-30T17:42:08Z Speedbowl 72193 [[Special:Contributions/Speedbowl|Speedbowl]] ([[User talk:Speedbowl|munozara]]) tomonidan qilingan 2725913-sonli tahrir qaytarildi wikitext text/x-wiki  {{Yozuvchi bilgiqutisi|Ismi=Isabelle de Charrière|Tasvir=[[Fayl:Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Quentin_de_La_Tour.jpg|250px]]|Tasvir izohi=Maurice-Quentin de La Tour chizgan Isabelle de Charrière portreti, 1771-yil,<br/>Saint-Quentin, Aisne, Musée Antoine-Lécuyer|Tavallud sanasi=1740-yil 20-oktabr|Tavallud joyi=Castle Zuylen, Utrecht, {{NED}}|Vafot sanasi=1805-yil 27-dekabr|Vafot joyi=Le Pontet, Colombier, Neuchâtel, {{PRU}}|Faoliyat turi=roman yozuvchisi, shoir, dramaturg|Sayt=www.charriere.nl www.belle-van-zuylen.eu|Fuqaroligi={{NED}} va {{SWI}}|Taxalluslari=Belle van Zuylen, Belle de Zuylen, Zélide,<br/>Abbé de la Tour}} [[Fayl:Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken,_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken%2C_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg/260px-Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken%2C_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg|thumb|319x319px| Maurice-Quentin de La Tour chizgan Isabelle de Charrière sur'ati, 1766-yil, San'at va Tarix Muzeyi (Jeneva).]] [[Fayl:Belle_van_Zuylen,_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Belle_van_Zuylen%2C_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg/260px-Belle_van_Zuylen%2C_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg|thumb|334x334px| de Spinny Guillaume chizgan Belle de Zuylen sur'ati, 1759-yil, Zuylen Qal'asi]] [[Fayl:Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_(1707-1776)_-_portrait_painting.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_%281707-1776%29_-_portrait_painting.jpg/260px-Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_%281707-1776%29_-_portrait_painting.jpg|thumb|319x319px| Isabellening otasi Diederik Jakob van Tuyll van Serooskerken (1707-1776), gollandiyalik siyosatchi.]] [[Fayl:Zuylen.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Zuylen.jpg/260px-Zuylen.jpg|thumb|260x260px| Serpantin devorli Zuylen Qal'asi.]] [[Fayl:Isabelle_de_Charrière_-_Jens_Juel.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Jens_Juel.gif/260px-Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Jens_Juel.gif|thumb|312x312px| Jens Juel (1777) chizgan Isabelle de Charrière sur'ati, San'at va Tarix Muzeyi (Neuchâtel).]] [[Fayl:Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg/260px-Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg|thumb|260x260px| Le Pontet Colombier, Neuchâtel, [[Shveysariya|Shveytsariya]].]] '''Isabelle de Charrière''' (1740-yil 20-oktabr – 1805-yil 27-dekabr), [[Niderlandiya|Gollandiyada]] '''Belle van Zuylen''' nomi bilan tanilgan, qizlik ismi '''Isabella Agneta Elisabeth van Tuyll van Serooskerken''' va boshqa joyda '''Isabelle de Charrière [Xonim]''', Golland va Shveytsariya [[Maʼrifatchilik|maʼrifatparvar]] yozuvchisi boʻlib, umrining ikkinchi yarmini Colombier, Neuchâtelda oʻtkazgan. Garchi risolalar, musiqa va pyesalar ham yozgan bo'lsada, xozirda u maktub va romanlari bilan mashhur. U o'z davrining jamiyat va siyosatiga katta qiziqish bildirgan va uning Fransiya Inqilobi davridagi faoliyati alohida qiziqish uyg'otgan. == Yoshligi == Isabelle van Tuyll van Serooskerken Gollandiyaning [[Utrext|Utrecht]] yaqinidagi Zuilen shahridagi Zuylen Qal'asida Diederik Jacob van Tuyll van Serooskerken (1707-1776) va Jacoba Helena de Vicq (1724-1768) oilasida tug'ilgan. U yetti farzandning kattasi edi. Uning ota-onasi o'sha paytda Utrechtda huquqshunoslik bo'yicha talaba va uning qo'lini so'rashga da'vogarlaridan biri [[Skottlar|Shotlandiyalik]] yozuvchi James Boswell tomonidan "Yetti Viloyatdagi eng qadimiy zodagonlardan biri" va "katta miqdordagi pulga ega Amsterdamlik ayol" sifatida tasvirlangan. Qishda ular Utrecht shahridagi uylarida yashashar edi. 1750-yilda Isabelle [[Jeneva|Jenevaga]] yuborildi va 1746-1753-yillarda uning o'qituvchisi bo'lgan fransuz tilida so'zlashuvchi gubernator Jeanne-Louise Prevost bilan [[Shveysariya|Shveytsariya]] va [[Fransiya]] bo'ylab sayohat qildi. Bir yil davomida faqat fransuz tilida gapirganidan so'ng, u Gollandiyaga qaytib, golland tilini qayta o'rganishga majbur bo'ldi. Biroq, fransuz tili umrining oxirigacha uning afzal ko'rgan tili bo'lib qoldi, bu esa nima uchun uning aslida taniqli bo'lishi mumkin bo'lgan ishi uzoq vaqt davomida tug'ilgan mamlakatida unchalik yaxshi ma'lum bo'umaganini tushunishga yordam beradi. Ota-onasining liberal qarashlari tufayli Isabelle o'sha paytdagi qizlar uchun odatdagidan ancha kengroq ta'lim oldi, ular unga matematika, fizika va turli tillar, jumladan lotin, italyan, nemis va ingliz tillarini o'rganishga imkon berdishdi. Umuman olganda, u iqtidorli talaba edi. Har doim musiqaga qiziqib, 1790-yilda u bastakor Niccolo Zingarelli bilan o'rganishni boshladi. 14 yoshida u [[Polyaklar|Polshalik]] Rim Katolik graf Peter Dönhoffni sevib qoldi. U unga qiziqmasdi. Hafsalasi pir bo'lib u Utrechtni 18 oyga tark etdi.<ref>[http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/handschriften/belle-van-zuylen/001 First letter to Count Dönhoff]</ref> U o'sib ulg'aygan sari, unga turli xil da'vogarlar paydo bo'ldi va rad etildi, chunki ular uni ko'rishga kelishlarini va'da berishdi, lekin buni qilmadilar yoki u ustun bo'lgani uchun o'zlarini chetga oldilar. U nikohni erkinlikka erishish yo'li deb bildi, lekin u sevgi uchun turmush qurishni ham xohladi. Anne Pollexfen Drake va uning turmush o'rtog'i [[general-leytenant]] George Eliott tomonidan [[London]]<nowiki/>ning Mayfairdagi Curzon ko'chasida joylashgan uyiga kelish uchun maxsus taklif qilingan Isabelle 1766-yil 7-noyabrda ukasi Ditie, xizmatkori Doortje va xizmatchisi Vitel hamrohligida Hellevoetsluisdan Harwichga qayiqda keldi. == Keyingi hayoti == Oxir-oqibat, 1771-yilda u ukasi Willem Renening 1763-yildan 1766-yilgacha xorijdagi sobiq shaxsiy o'qituvchisi Kolumbiyada tug'ilgan Shveytsariyalik Charles-Emmanuel de Charrière de Penthazga (1735-1808) turmushga chiqdi.<ref>Godet 1, 166-167 and Généalogies vaudoises I, 419-487 and Œuvres complètes 1, 625 and ''Certificat de vie'' in Correspondances et textes in édits (2006) p. 388</ref> Keyinchalik u Isabelle de Charrière nomi bilan tanildi. Ular uning bobosi Beat Louis de Muralt tomonidan sotib olingan Kolumbiyadagi Le Pontetga (Neuchatel yaqinida) qaynotasi Francois (1697–1780) va uning ikki turmush qurmagan qaynsingillari Luiza (1731–1810) va Henriette (1740-1814) bilan birga joylashdilar. Neuchatel Kantonini keyinchalik Neuchatel shahzodasi sifatida [[Fridrix II|Buyuk Frederick]] [[Prussiya]] bilan shaxsiy ittifoqda boshqargan. Neychatel din erkinligidan bahramand bo'lgan, buning natijasida ko'plab qochqinlar, jumladan [[Jean-Jacques Rousseau]], Beat Louis de Muralt va David Wemyss, Lord Elcho keldi. Er-xotin Jenevada va Parijda ham ko'p vaqt o'tkazdilar. De Charrière 1778-yilda Gollandiya G'arbiy Hindiston kompaniyasi (WIC), Gollandiya Sharqiy Hindiston kompaniyasi (VOC), Britaniya Sharqiy Hindiston kompaniyasi va Janubiy dengiz kompaniyasi plantatsiyalarda foydali xorij [[Qullik|qulligiga]] bog'liq mustamlaka kompaniyalariga qariyb 40% sarmoya kiritgan ota-onasining boyliklarini qisman meros qilib olish orqali zamonaviy o'lchovlarda boy bo'ldi.<ref name="Drieënhuizen">{{Kitob manbasi|last=Drieënhuizen|first=Caroline|date=2021|editor=Jouwe|title=Slavernij en de stad Utrecht|publisher=Walburg Pers|origyear=|pages=153–172|chapter=Belle van Zuylen in koloniale zaken|language=Dutch|chapterurl=|isbn=9789462497689}}</ref> Drieenhuizen va Douzening fikriga ko'ra, 2021-yilgi nashrlarida o'z maktublarida va "''Trois Femmes''" (Uch ayol, 1795-1798) romanida De Charrière qullikni tanqidsiz keltirib o'tgan. Biroq, u koloniyalardagi dahshatlar haqida yozgan (1894-raqamli, 1798-yil) maktubida buning aksi edi, shuning uchun u qullikning haddan tashqari ko'pligiga befarq bo'lmadi, bu haqda uning muharriri Suzan van Dijkning yozishmalarida<ref name="van Dijk"> {{Cite journal|last=van Dijk|first1=Suzan|date=October 2021|title=Belle van Zuylen over slavernij en rijkdom|trans_title=|url=|language=Dutch|journal=Oud-Utrecht. Tijdschrift voor Geschiedenis van Stad en Regio Utrecht|volume=94(5), 2021|issue=October|pages=13-17, page 15|doi=|access-date=}}</ref> De Charrière merosidan keyin besh yil ichida mustamlakachilik sarmoyalarining 70 foizini sotgani batafsil yozilgan edi.<ref>{{Kitob manbasi|last=Dubois|first=Simone|authorlink=|date=1969|title=Belle van Zuylen, 1740-1805. Leven op afstand|url=|location=Zaltbommel|publisher=Europese Bibliotheek|page=218|isbn=}}</ref> == Yozishmalar == Isabelle de Charrière ko'plab odamlar, jumladan Devid-Louis Constant d'Hermenches, James Boswell, Benjamin Constant va uning [[Nemis tili|nemis]] tarjimoni Ludwig Ferdinand Huber kabi ziyolilar bilan keng yozishmalarni olib bordi. 1760-yilda Isabelle jamiyatda [[Don juan|Don Juan]] sifatida qabul qilingan turmush qurgan Shveytsariyalik ofitser Devid-Lui Konstant d'Hermenches (1722-1785) bilan uchrashdi. Ko'p ikkilanishlardan so'ng, Isabellening o'zini namoyon qilish ehtiyoji uning qayg'ularini yengib chiqdi va ikki yil o'tgach, ikkinchi uchrashuvdan so'ng u bilan taxminan 15 yil davomida yaqin va yashirin yozishmalarni boshladi. Keyinchalik Constant d'Hermenches bilan yozishmalaridan eng muhimlaridan biri bo'ldi. Shotlandiya yozuvchisi James Boswell 1763-1764-yillarda [[Utrext universiteti|Utrecht universitetida]] huquq fakultetida tahsil olgan paytda Utrechtda va Zuylen Qal'asida u bilan tez-tez uchrashib turardi. U uning o'zini-o'zi chizgan portretidagi kabi uni ''Zelide'' deb chaqirardi. U Gollandiyani tark etganidan keyin bir necha yil davomida doimiy muxbiri bo'lib, [[Grand Tour (Buyuk sayohat)|Grand Tourda qatnashdi]]. U unga yozib unga oshiq emasligini ta'kidlagan. U javoban: "Biz chiqishamiz, chunki menda bo'ysunish qobiliyati yo'q" degan. 1766-yilda Boswell uning akasi bilan Parijda uchrashgandan keyin uning otasiga shartli taklif yubordi, ammo otasei turmush qurishiga rozi bo'lmadi. 1786-yilda Mme de Charrière Parijda Constant d'Hermenchesning jiyani, yozuvchi Benjamin Constant bilan uchrashdi. U Kolumbiyaga bir necha bor tashrif buyurgan. U yerda ular birgalikda epistolyar roman yozishdi va uning hayotining oxirigacha davom etadigan maktublar almashinuvi boshlandi. Shuningdek, u nemis tarjimoni Ludwig Ferdinand Huber va uning yosh do'stlari Henriette L'Hardy va Isabelle Morel bilan qiziqarli yozishmalar olib bordi. Huberning yosh o'gay qizi Thereze Forster u bilan 1801-yildan Isabelle de Charrier vafotigacha yashadi. == Ishlari == Izabel de Charrier romanlar, risolalar, pyesalar va she'rlar yozgan va musiqa bastalagan. Uning eng samarali davri u Kolumbiyada bir necha yil yashaganidan keyingina keldi. Mavzular orasida uning diniy ikkilanishlari, olijanobligi va ayollarning tarbiyasi bor edi. Uning birinchi romani "''Le'' ''Noble''" 1763-yilda nashr etilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://literatuurmuseum.nl/media/uploads/image/zuylen05-1980x_.jpg|sarlavha=Image title page ''Le Noble, Conte moral'' 1763 at Royal Library The Hague (Koninklijke Bibliotheek).}}</ref> Bu zodagonlarga qarshi satira edi va u anonim nashr etilgan bo'lsa-da, tez orada uning shaxsi aniqlandi va ota-onasi asarni sotuvdan olib tashlashdi. Keyin u do'stlari uchun o'z portretini yozdi: ''Portrait de Mll de Z., sous le nom de Zélide, fait par elle-même. 1762-yil''. 1784-yilda u ikkita to'qima asarini nashr etdi: ''Lettres neuchâteloises'' va ''Lettres de Mistriss Henley publiées par son amie''. Ikkalasi ham u ma'qullashda davom etgan epistolyar romanlar yo'nalishida bo'lgan. 1788-yilda u Niderlandiya, Fransiya va Shveytsariyadagi siyosiy vaziyat haqidagi birinchi risolalarini nashr etdi. Faylasuf [[Jean-Jacques Rousseau|Jean-Jacques Rousseauning]] muxlisi sifatida u 1789-yilda uning Confessions ''(Iqrorlik)'' asarini vafotidan keyin nashr etishda yordam berdi. U, shuningdek, o'sha paytda Rousseau haqida o'z risolalarini yozgan. [[Buyuk fransuz inqilobi|Fransuz Inqilobi]] bir qator zodagonlarning Neuchatelga qochishiga sabab bo'ldi va Mme de Charrière ulardan ba'zilari bilan do'stlashdi. Ammo u, shuningdek, aristokratik qochqinlarning qarashlarini tanqid qiluvchi asarlarni nashr etdi, ularning aksariyati inqilobdan hech narsa o'rganmagan deb hisobladi. U bir nechta musiqiy asarlar uchun so'zlar va musiqalarni yozgan yoki hech bo'lmaganda rejalashtirgan, ammo parchalardan tashqari hech biri saqlanib qolmagan. U ''Motsartga Les Phéniciennes'' [[Wolfgang Amadeus Mozart|librettosini]] yubordi va u buni qo'yadi deb umid qildi, ammo javobi noma'lum. Uning barcha musiqiy asarlari ''Œuvres complètesning'' 10-jildiga kiritilgan; bular qatoriga torli kvartet uchun olti minuet, to'qqizta pianino sonatalari, o'nta efir va romanslar kiradi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://fr.wikisource.org/wiki/Auteur:Isabelle_de_Charri%C3%A8re|sarlavha=Isabelle de Charrière - Wikisource|ism=Isabelle|muallif=Charrière, de|ish=fr.wikisource.org}}</ref> === Asl matnlarning muhim nashrlari === * ''Œuvres complètes'', Édition critique par J-D. Candaux, C.P. Courtney, P.H. Dubois, S. Dubois-de Bruyn, P. Thompson, J. Vercruysse, D.M. Wood. Amsterdam, G.A. van Oorschot, 1979–1984. Tomes 1-6, Correspondance; tome 7, Theatre; tomes 8-9, Romans, Contes et Nouvelles; tome 10, Essais, Vers, Musique. {{ISBN|9789028205000}} * Die wiedergefundene Handschrift: ''Victoire ou la vertu sans bruit''. Hrsg. Magdalene Heuser. In: Editio. Internationales Jahrbuch für Editionswissenschaft. 11 (1997), p.&nbsp;178–204. * [https://www.peeters-leuven.be/detail.php?search_key=9789042916463 'Early writings. New material from Dutch archives]. Ed. Kees van Strien, Leuven, Éditions Peeters, 2005. VI-338 p. {{ISBN|978-90-429-1646-3}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-90-429-1646-3|978-90-429-1646-3]] * ''Correspondances et textes inédits''. Ed. Guillemette Samson, J-D. Candaux, J. Vercruysse et D. Wood. Paris, Honoré Champion, 2006 423 p. {{ISBN|978-2-7453-1310-2}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-2-7453-1310-2|978-2-7453-1310-2]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://bvbr.bib-bvb.de:8991/exlibris/aleph/a23_1/apache_media/SH3GM1S1XGST6NXKFFNNHF7U5TH5TC.pdf|sarlavha=Table des martières Correspondances et textes inédits. 2006}}</ref> === Tarjimalar === * ''Letters written from Lausanne''. Translated from the French. Bath, printed by R. Cruttwell and sold by C. Dilly, Poultry, London, 1799. 2 vols. viii, 175 p. + 200 p. * ''Four tales by Zélide''. Translated [and abridged] by S[ybil]. M[arjorie]. S[cott-Cuffe] with an introduction by Geoffrey Scott. [The Nobleman, Mistress Henley, Letters from Lausanne, Letters from Lausanne-Caliste]. London, Constable, 1925. xxix, 263 p. Reprint by Books for Libraries Press, Freeport, New York, 1970. Reprint by Turtle Point Press, Chappaqua, New York, 1997. 304 p. {{ISBN|978-1-933527-41-3}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1-933527-41-3|978-1-933527-41-3]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://archive.org/details/FourTales/mode/2up|sarlavha=Four tales by Zélide Translated by S.M.S. (full-text scan)|muallif=(translator) Scott|ism=Sybil|sana=1925|ish=archive.org|nashriyot=London, Constable & Co. Ltd.|kirish sanasi=18 September 2021|iqtibos=}}</ref> * ''Letters from Mistress Henley published by her friend''. Translation Philip Stewart and Jean Vaché. Introduction, notes and bibliography by Joan Hinde Stewart & Philip Stuart. New York, The Modern Language Association of America, 1993. xxix, 42 p. * ''Letters from Switzerland''. [Letters from Neuchatel, Letters from Mistress Henley, Letters from Lausanne, Letters from Lausanne-Caliste]. Ed., translation and biography James Chesterman. Cambridge U.K., Carole Green Publishing, 2001. xii, 276 p. {{ISBN|9781903479032}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9781903479032|9781903479032]] * ''Three women. A novel by the abbé de la Tour''. Translation Emma Rooksby. New York, The Modern Language Association of America, 2007. xii, 176 p. {{ISBN|9780873529419}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9780873529419|9780873529419]] * ''The Nobleman and Other Romances''. [The Nobleman; Letters from Neuchâtel; Letters from Mistress Henley Published by Her Friend; Letters from Lausanne: Cécile; Eaglonette and Suggestina, or, On Pliancy; Émigré Letters; Fragments of Two Novels Written in English: A Correspondence, Letters from Peter and William; Constance's Story; Saint Anne], Translated, introduction and notes Caroline Warman. Cover ill. Joanna Walsh. New York, Penguin Classics, 2012. XXXIII, 439 p.&nbsp;{{ISBN|978-0-14-310660-9}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0-14-310660-9|978-0-14-310660-9]] * ''Honorine d'Userche'' [a [[novella]] by Abbé de la Tour], translator Caroline Omolesky, e-book, Messidor Press, 2013. === Yozishmalar === * ''Boswell in Holland, including his correspondence with Belle de Zuylen (Zélide)''. Ed. Frederick Pottle. 428 p.&nbsp;London: William Heinemann, 1952. * ''Letter of Isabelle de Charrière to James Boswell 27 March 1768''. Published in The General Correspondence of James Boswell (1766–1769), ed. Richard Cole, Peter Baker, Edinburgh University Press, 1993, vol.2, p.&nbsp;40-41. * ''There are no letters like yours. The correspondence of Isabelle de Charrière and Constant d'Hermences''. Translated, with an introduction and annotations by Janet Whatley and Malcolm Whatley. Lincoln NE, University of Nebraska Press, 2000. xxxv, 549 p. === ''Le Noble, conte moral'', 1763-yil === [[Fayl:Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble,_Conte_moral_-_Amsterdam,_1763.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble%2C_Conte_moral_-_Amsterdam%2C_1763.jpg/220px-Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble%2C_Conte_moral_-_Amsterdam%2C_1763.jpg|thumb| ''Le Noblening bosh sahifasi, conte moral'', 1763-yil. Shiori: ''On ne suit pas toujours ses aïeux, ni son père.'' ''La Fontaine''. ''(Biz har doim ham ajdodlarimizga ergashavermaymiz, otalarimizga ham o'xshayvermaymiz. Favvora.)'']] Belle van Zuylen ushbu qisqa romanni 22 yoshida Amsterdam nashriyotchisi Evert van Harrevelt bilan fransuz tilidagi jurnalda anonim ravishda nashr etgan. Van Zuylenning ota-onasi 1763-yilda bu [[Satira|satiraning]] [[Dvoryanlar|aslzodalar]] orasida tarqalishiga yo'l qo'ymaslik uchun butun kitob nashrini sotib olishdi. Ammo bu “axloqiy ertak” baribir Yevropaga yo‘l topdi, chunki nemis shoiri va davlat arbobi [[Johann Wolfgang von Goethe|Johann Wolfgang Goethe]] 1772-yil 3-noyabrda “Frankfurter Gelehrten Anzeigen” jurnalida uni nemis tilidagi ''Die Vorzüge des alten Adels'' tarjimasini ko‘rib chiqdi.<ref name="Strien Noble">{{Veb manbasi|url=http://www.womenwriters.nl/index.php/The_publication_history_of_Le_Noble|sarlavha=The publication history of Le Noble|muallif=van Strien|ism=Kees|sana=November 2010|ish=www.womenwriters.nl|nashriyot=AsK|kirish sanasi=3 March 2021|iqtibos=}}</ref> 1769-yil 2-martda Gollandiyaning ''De Deugd is den Adel waerdig (Vertu vaut bien noblesse)'' [[Buff opera|opera buffa]] moslashtirilgan namoyishi Haguedagi Fransche Komediya teatrida taqdim etildi. Roman [[Jean de La Fontaine|Jean de La Fontainening]] ikkita it haqidagi "''Ta'lim''" ertagidan iqtibos bilan boshlanadi:{{Misra tarjimasi|- On ne suit pas toujours ses Aïeux, ni son Père (La Fontaine) Il y avait dans une des provinces de France un château très ancien, habité par un vieux rejeton d'une famille encore plus ancienne. Le baron d'Arnonville était très sensible au mérite de cette ancienneté, et il avait raison, car il n'avait pas beaucoup d'autres mérites. Mais son château se serait mieux trouvé d'être un peu plus moderne: une des tours comblait déjà une partie du fossé; on ne voyait dans le reste qu'un peu d'eau bourbeuse, et les grenouilles y avaient pris la place des poissons. Sa table était frugale, mais tout autour de la salle à manger régnaient les bois des cerfs tués par ses aïeux. Il se rappelait, les jours gras, qu'il avait droit de chasse, les jours maigres, qu'il avait droit de pêche, et content de ces droits, il laissait sans envie manger des faisans et des carpes aux ignobles financiers. Il dépensait son modique revenu à pousser un procès pour le droit de pendre sur ses terres; et il ne lui serait jamais venu dans l'esprit qu'on pût faire un meilleur usage de son bien, ni laisser à ses enfants quelque chose de mieux que la haute et basse justice. L'argent de ses menus plaisirs, il le mettait à faire renouveler les écussons qui bordaient tous les planchers, et à faire repeindre ses ancêtres.|- We do not always follow our ancestors, nor even resemble our fathers. La Fontaine In a French province there was an ancient castle, inhabited by an old scion of an even older family. The Baron of Arnonville attached great importance to this ancestry, and rightly so, for he had little other merit. But his castle could have been a trifle more modern: the rubble of one of the towers had already filled in part of the moat. For the rest, you could only discern some muddy water, in which frogs had replaced the fish. His table was frugal, but antlers of deer shot by his ancestors reigned all around the dining room. On meat days he remembered his right to hunt, on fishing days his right to fish. Contented with these rights, he tolerated without envy that base [[tax farmer]]s ate the pheasants and the carp. He spent his modest income pushing a lawsuit over the right to hang people on his estate, and it would never have occurred to him that he could make better use of his property or that he could leave his children anything better than the high and low justice. The money for his little pleasures he put into the renovation of the [[Escutcheon (heraldry)|escutcheon]]s along the baseboards and the repainting of the portraits of his ancestors.|lang=fr|attr1=Isabelle de Charrière, Le Noble, conte moral, 1762.}} == Boshqa == * [[Asteroid]] 9604 Bellevanzuylen uning sharafiga 1991-yilda Erik Walter Elst tomonidan nomlangan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=bellevanzuylen;old=0;orb=0;cov=0;log=0;cad=0#elem|sarlavha=JPL Small-Body Database Browser|ish=ssd.jpl.nasa.gov}}</ref> * "''Belle van Zuylen - Madam de Charrière''" filmi 1993-yilda Digna Sinke tomonidan suratga olingan. * Niderlandiyaning [[Utrext universiteti|Utrecht universitetining]] ''Belle van Zuylen kafedrasi'' Cecil Courtney (1995-yil), Monique Moser-Verrey (2005-yil aprel), Nicole Pellegrin-Postel (2005-yil oktabr) tomonidan boshqarilgan. * Har yili o'tkaziladigan ''Belle van Zuylen ma'ruzasi'' adabiyot va umuman jamiyatga oid mavzularda ilgari City2Cities deb nomlangan Utrecht xalqaro adabiyot festivalining (ILFU) bir qismi bo'lib, Hans Magnus Enzensberger (2006), Jeanette Winterson (2007), Azar Nafisi (2009) va Paul Auster (2012), Chimamanda Ngozi Adichie (2020) va Margaret Atwood (2021) kabi zamonaviy mualliflar tomonidan taqdim etilgan. 2020-yildan beri ularga ''Belle van Zuylenring'' nomli kichik [[Haykaltaroshlik|haykalcha]] beriladi. == Adabiyotlar == Nashr qilingan yili bo'yicha xronologik tartibda: * Philippe Godet: ''Madame de Charrière et ses amis, d’après de nombreux documents inédits (1740-1805) avec portraits, vues, autographes, etc.''. Genève, A. Jullien, 1906 (xiii,519 p. + 448 p.). Genève, Slatkine Reprints, 1973. * Geoffrey Scott. ''The portrait of Zélide''. London, Constable, 1925. xiii, 215 p. ''Scott on Zélide : the portrait of Zélide''. Introduction by Richard Holmes. London, Flamingo, 2002. Reprint by Turtle Point Press, New York, 2010. 256 p. with an introduction by Shirley Hazzard, afterword by Richard Dunn. * Constance Thompson Pasquali, ''Madame de Charrière à Colombier : iconographie'', Neuchâtel, Bibliothèque de la Ville, 1979 * C.P. Courtney. ''A preliminary bibliography of Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen)''. Oxford, Voltaire Foundation, 1980. 157 p. * C.P. Courtney. ''Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen). A secondary bibliography''. Oxford, Voltaire Foundation, 1982. 50 p. * C.P. Courtney. ''Isabelle de Charrière and the 'Character of H.B. Constant'. A false attribution''. In: French Studies (Oxford), 36 (1982), no. 3, p.&nbsp;282-289. * C.P. Courtney, ''Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen).'' ''A biography''. Oxford, Voltaire Foundation, 1993. 810 p. {{ISBN|9780729404396}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9780729404396|9780729404396]] * Kathleen M. Jaeger, ''Male and Female Roles in the Eighteenth Century.'' ''The Challenge to Replacement and Displacement in the Novels of Isabelle de Charrière'', New York, Peter Lang, 1994. XI, 241 pp. {{ISBN|978-0-8204-2179-7}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0-8204-2179-7|978-0-8204-2179-7]] * C.P. Courtney, ''Belle van Zuylen and Philosophy''. Utrecht, Universiteit Utrecht, 1995. 32 p. * Jacquline Letzter, ''Intellectual tacking.'' ''Questions of education in the works of Isabelle de Charrière''. Amsterdam, Rodopi, 1998. 217 p. {{ISBN|978-9042002906}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-9042002906|978-9042002906]] * Jacquline Letzter and Robert Adelson, ''Women Writing Opera: Creativity and Controversy in the Age of the French Revolution''. Berkeley, University of California Press, 2001. xvii, 341 p. {{ISBN|978-0520226531}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0520226531|978-0520226531]] * Carla Alison Hesse, ''The other enlightenment: how French women became modern''. Princeton NJ, Princeton University Press, 2001. - XVI, 233p. {{ISBN|978-0691114804}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0691114804|978-0691114804]] * Vincent Giroud and Janet Whatley, ''Isabelle de Charrière.'' ''Proceedings of the international conference held at Yale University, 2002''. New Haven CT. The Beinecke rare book and manuscript library, 2004. v, 151 p. {{ISBN|978-0845731604}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0845731604|978-0845731604]] * Jelka Samsom, ''Individuation and attachment in the works of Isabelle de Charrière'' New York, Peter Lang, 2005. {{ISBN|978-3039101870}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-3039101870|978-3039101870]] * Monique Moser-Verrey, ''Isabelle de Charrière and the Novel in the 18th century''. Utrecht, Universiteit Utrecht, 2005. 32 p. * Nicole Pellegrin, ''Useless or pleasant?'' ''Women and the writing of history at the time of Belle van Zuylen (1740–1805)''. Utrecht, University Utrecht, 2005. 32 p. * Suzan van Dijk, Valérie Cossy, Monique Moser, Madeleine van Strien, ''Belle de Zuylen/Isabelle de Charrière: Education, Creation, Reception''. Amsterdam, Rodopi, 2006, 343 p.&nbsp;{{ISBN|978-90-420-1998-0}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-90-420-1998-0|978-90-420-1998-0]]<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.womenwriters.nl/index.php/Belle_de_Zuylen_/_Isabelle_de_Charri%C3%A8re._Education,_cr%C3%A9ation,_r%C3%A9ception|sarlavha=Belle de Zuylen / Isabelle de Charrière. Education, création, réception - womenwriters|ish=www.womenwriters.nl}}</ref> * Gillian E. Dow, ''Translators, interpreters, mediators: women writers 1700-1900''. [Mary Wollstonecraft, Isabelle de Charrière, Therese Huber, Elizabeth Barrett Browning, Fatma Aliye, Anna Jameson, Anne Gilchrist] Oxford, Peter Lang, 2007. 268 p. {{ISBN|978-3-03911-055-1}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-3-03911-055-1|978-3-03911-055-1]] * Heidi Bostic, ''The fiction of enlightenment: women of reason in the French eighteenth century'' [Francoise de Graffigny, Marie-Jeanne Riccoboni, Isabelle de Charrière]. Newark DE, University of Delaware Press, 2010. 270 p. {{ISBN|978-1611491302}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1611491302|978-1611491302]] == Qaydlar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/index.htm Madame de Charrière website] (in Dutch and French)] * [http://www.belle-van-zuylen.eu Belle van Zuylen website] (in Dutch and French, site of the Genootschap Belle van Zuylen) * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/articles/biblsec.htm Bibliographic database 1: by name to 2007] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=2734 Complementary bibliografic database 2: by year, with additions before 2007] * [https://charriere.huygens.knaw.nl/introduction/symposium-2021/ Symposium Presentation of the Dutch- and Utrecht-related letters 2021 (Abstracts and videos)] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=473 Compositions of Isabelle de Charrière] * Works by or about Isabelle de Charrière at Internet Archive * Bulletins of the Genootschap Belle van Zuylen: ** [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=878 ''Lettre de Zuylen et du Pontet'' 1976-2005] *** [http://www.womenwriters.nl/index.php/Lettre_de_Zuylen_et_du_Pontet Global index of the Lettre de Zuylen et du Pontet] *** Lettre de Zuylen 1976-1980 ISSN 0920-945X *** Lettre de Zuylen et du Pontet 1981-2005 ISSN 0920-9468 ** [http://www.womenwriters.nl/index.php/Cahiers_Isabelle_de_Charriere_/_Belle_de_Zuylen_Papers ''Cahiers ISABELLE DE CHARRIÈRE / BELLE DE ZUYLEN Papers'' 2006-2015] ISSN 1872-7832 ** [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=3630 Lettre de Zuylen 2017 -] * [http://resources.huygens.knaw.nl/womenwriters/vre/persons/c016344d-97e5-4525-ba87-9fcc595e67dd Womenwriters database Isabelle de Charrière] * [http://archiefotc01.archiefweb.eu/archives/archiefweb/20160621135532/http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/handschriften/belle-van-zuylen Letters of the young Isabelle de Charrière in the Utrecht archive Netherlands] * [http://www.gahetna.nl/actueel/nieuws/2012/brieven-belle-zuylen-nu-online-te-lezen Four letters to her nephew Charles Louis van Tuyll van Serooskerken 1797-1799 in the National Archive of the Netherlands] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/fra/oeuvres.htm Works of Isabelle de Charrière] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/PDFs/Dennis_Wood/The_Novels_of_Isabelle_de_Charriere_thesis.pdf Revised thesis of Dennis Wood 1998 The novels of isabelle de Charrière] * Images: ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEPHOT4.200.jpg Silhouette of Isabelle de Charrière by Marianne Moula (1760-1826)] ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEEKTA3.02.jpg Miniature-painting of Charles-Emmanuel de Charrière by Léonard Isaac Arlaud (1767-1800). Genève Bibliothèque Publique et Universitaire] ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEEKTA3.03.jpg Miniature-painting of Isabelle de Charrière by Léonard Isaac Arlaud (1767-1800). Genève, Bibliothèque Publique et Universitaire] * [http://www.siefar.org/dictionnaire/en/Isabella_Agneta_Elisabeth_van_Tuyll_van_Serooskerken SIEFAR Dictionary 2002] * [http://www.radionetherlandsarchives.org/goddess-of-the-netherlands-belle-van-zuylen/ Goddess of the Netherlands, Radio Netherlands Worldwide (RNW) Archives] * [http://content1a.omroep.nl/d91566c219fcfdb3c79673d77649993d/4d710ea3/rnw/mp3/haa/B171080.08%20%20Passport%20to%20Literature%20%20E.%20du%20Perron%20de%20Roos%20%201963-09-05.mp3 RNW broadcast Passport to literature: Belle de Zuylen] * Free scores by Charriere at the International Music Score Library Project (IMSLP) [[Turkum:1805-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1740-yilda tugʻilganlar]] krzz1q5jgamozf4p6d20d1tagn88vje 2725916 2725915 2022-07-30T17:43:20Z Speedbowl 72193 wikitext text/x-wiki  {{Yozuvchi bilgiqutisi|Ismi=Isabelle de Charrière|Tasvir=Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Quentin_de_La_Tour.jpg|250px|Tasvir izohi=Maurice-Quentin de La Tour chizgan Isabelle de Charrière portreti, 1771-yil,<br/>Saint-Quentin, Aisne, Musée Antoine-Lécuyer|Tavallud sanasi=1740-yil 20-oktabr|Tavallud joyi=Castle Zuylen, Utrecht, {{NED}}|Vafot sanasi=1805-yil 27-dekabr|Vafot joyi=Le Pontet, Colombier, Neuchâtel, {{PRU}}|Faoliyat turi=roman yozuvchisi, shoir, dramaturg|Sayt=www.charriere.nl www.belle-van-zuylen.eu|Fuqaroligi={{NED}} va {{SWI}}|Taxalluslari=Belle van Zuylen, Belle de Zuylen, Zélide,<br/>Abbé de la Tour}} [[Fayl:Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken,_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken%2C_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg/260px-Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken%2C_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg|thumb|319x319px| Maurice-Quentin de La Tour chizgan Isabelle de Charrière sur'ati, 1766-yil, San'at va Tarix Muzeyi (Jeneva).]] [[Fayl:Belle_van_Zuylen,_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Belle_van_Zuylen%2C_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg/260px-Belle_van_Zuylen%2C_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg|thumb|334x334px| de Spinny Guillaume chizgan Belle de Zuylen sur'ati, 1759-yil, Zuylen Qal'asi]] [[Fayl:Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_(1707-1776)_-_portrait_painting.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_%281707-1776%29_-_portrait_painting.jpg/260px-Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_%281707-1776%29_-_portrait_painting.jpg|thumb|319x319px| Isabellening otasi Diederik Jakob van Tuyll van Serooskerken (1707-1776), gollandiyalik siyosatchi.]] [[Fayl:Zuylen.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Zuylen.jpg/260px-Zuylen.jpg|thumb|260x260px| Serpantin devorli Zuylen Qal'asi.]] [[Fayl:Isabelle_de_Charrière_-_Jens_Juel.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Jens_Juel.gif/260px-Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Jens_Juel.gif|thumb|312x312px| Jens Juel (1777) chizgan Isabelle de Charrière sur'ati, San'at va Tarix Muzeyi (Neuchâtel).]] [[Fayl:Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg/260px-Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg|thumb|260x260px| Le Pontet Colombier, Neuchâtel, [[Shveysariya|Shveytsariya]].]] '''Isabelle de Charrière''' (1740-yil 20-oktabr – 1805-yil 27-dekabr), [[Niderlandiya|Gollandiyada]] '''Belle van Zuylen''' nomi bilan tanilgan, qizlik ismi '''Isabella Agneta Elisabeth van Tuyll van Serooskerken''' va boshqa joyda '''Isabelle de Charrière [Xonim]''', Golland va Shveytsariya [[Maʼrifatchilik|maʼrifatparvar]] yozuvchisi boʻlib, umrining ikkinchi yarmini Colombier, Neuchâtelda oʻtkazgan. Garchi risolalar, musiqa va pyesalar ham yozgan bo'lsada, xozirda u maktub va romanlari bilan mashhur. U o'z davrining jamiyat va siyosatiga katta qiziqish bildirgan va uning Fransiya Inqilobi davridagi faoliyati alohida qiziqish uyg'otgan. == Yoshligi == Isabelle van Tuyll van Serooskerken Gollandiyaning [[Utrext|Utrecht]] yaqinidagi Zuilen shahridagi Zuylen Qal'asida Diederik Jacob van Tuyll van Serooskerken (1707-1776) va Jacoba Helena de Vicq (1724-1768) oilasida tug'ilgan. U yetti farzandning kattasi edi. Uning ota-onasi o'sha paytda Utrechtda huquqshunoslik bo'yicha talaba va uning qo'lini so'rashga da'vogarlaridan biri [[Skottlar|Shotlandiyalik]] yozuvchi James Boswell tomonidan "Yetti Viloyatdagi eng qadimiy zodagonlardan biri" va "katta miqdordagi pulga ega Amsterdamlik ayol" sifatida tasvirlangan. Qishda ular Utrecht shahridagi uylarida yashashar edi. 1750-yilda Isabelle [[Jeneva|Jenevaga]] yuborildi va 1746-1753-yillarda uning o'qituvchisi bo'lgan fransuz tilida so'zlashuvchi gubernator Jeanne-Louise Prevost bilan [[Shveysariya|Shveytsariya]] va [[Fransiya]] bo'ylab sayohat qildi. Bir yil davomida faqat fransuz tilida gapirganidan so'ng, u Gollandiyaga qaytib, golland tilini qayta o'rganishga majbur bo'ldi. Biroq, fransuz tili umrining oxirigacha uning afzal ko'rgan tili bo'lib qoldi, bu esa nima uchun uning aslida taniqli bo'lishi mumkin bo'lgan ishi uzoq vaqt davomida tug'ilgan mamlakatida unchalik yaxshi ma'lum bo'umaganini tushunishga yordam beradi. Ota-onasining liberal qarashlari tufayli Isabelle o'sha paytdagi qizlar uchun odatdagidan ancha kengroq ta'lim oldi, ular unga matematika, fizika va turli tillar, jumladan lotin, italyan, nemis va ingliz tillarini o'rganishga imkon berdishdi. Umuman olganda, u iqtidorli talaba edi. Har doim musiqaga qiziqib, 1790-yilda u bastakor Niccolo Zingarelli bilan o'rganishni boshladi. 14 yoshida u [[Polyaklar|Polshalik]] Rim Katolik graf Peter Dönhoffni sevib qoldi. U unga qiziqmasdi. Hafsalasi pir bo'lib u Utrechtni 18 oyga tark etdi.<ref>[http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/handschriften/belle-van-zuylen/001 First letter to Count Dönhoff]</ref> U o'sib ulg'aygan sari, unga turli xil da'vogarlar paydo bo'ldi va rad etildi, chunki ular uni ko'rishga kelishlarini va'da berishdi, lekin buni qilmadilar yoki u ustun bo'lgani uchun o'zlarini chetga oldilar. U nikohni erkinlikka erishish yo'li deb bildi, lekin u sevgi uchun turmush qurishni ham xohladi. Anne Pollexfen Drake va uning turmush o'rtog'i [[general-leytenant]] George Eliott tomonidan [[London]]<nowiki/>ning Mayfairdagi Curzon ko'chasida joylashgan uyiga kelish uchun maxsus taklif qilingan Isabelle 1766-yil 7-noyabrda ukasi Ditie, xizmatkori Doortje va xizmatchisi Vitel hamrohligida Hellevoetsluisdan Harwichga qayiqda keldi. == Keyingi hayoti == Oxir-oqibat, 1771-yilda u ukasi Willem Renening 1763-yildan 1766-yilgacha xorijdagi sobiq shaxsiy o'qituvchisi Kolumbiyada tug'ilgan Shveytsariyalik Charles-Emmanuel de Charrière de Penthazga (1735-1808) turmushga chiqdi.<ref>Godet 1, 166-167 and Généalogies vaudoises I, 419-487 and Œuvres complètes 1, 625 and ''Certificat de vie'' in Correspondances et textes in édits (2006) p. 388</ref> Keyinchalik u Isabelle de Charrière nomi bilan tanildi. Ular uning bobosi Beat Louis de Muralt tomonidan sotib olingan Kolumbiyadagi Le Pontetga (Neuchatel yaqinida) qaynotasi Francois (1697–1780) va uning ikki turmush qurmagan qaynsingillari Luiza (1731–1810) va Henriette (1740-1814) bilan birga joylashdilar. Neuchatel Kantonini keyinchalik Neuchatel shahzodasi sifatida [[Fridrix II|Buyuk Frederick]] [[Prussiya]] bilan shaxsiy ittifoqda boshqargan. Neychatel din erkinligidan bahramand bo'lgan, buning natijasida ko'plab qochqinlar, jumladan [[Jean-Jacques Rousseau]], Beat Louis de Muralt va David Wemyss, Lord Elcho keldi. Er-xotin Jenevada va Parijda ham ko'p vaqt o'tkazdilar. De Charrière 1778-yilda Gollandiya G'arbiy Hindiston kompaniyasi (WIC), Gollandiya Sharqiy Hindiston kompaniyasi (VOC), Britaniya Sharqiy Hindiston kompaniyasi va Janubiy dengiz kompaniyasi plantatsiyalarda foydali xorij [[Qullik|qulligiga]] bog'liq mustamlaka kompaniyalariga qariyb 40% sarmoya kiritgan ota-onasining boyliklarini qisman meros qilib olish orqali zamonaviy o'lchovlarda boy bo'ldi.<ref name="Drieënhuizen">{{Kitob manbasi|last=Drieënhuizen|first=Caroline|date=2021|editor=Jouwe|title=Slavernij en de stad Utrecht|publisher=Walburg Pers|origyear=|pages=153–172|chapter=Belle van Zuylen in koloniale zaken|language=Dutch|chapterurl=|isbn=9789462497689}}</ref> Drieenhuizen va Douzening fikriga ko'ra, 2021-yilgi nashrlarida o'z maktublarida va "''Trois Femmes''" (Uch ayol, 1795-1798) romanida De Charrière qullikni tanqidsiz keltirib o'tgan. Biroq, u koloniyalardagi dahshatlar haqida yozgan (1894-raqamli, 1798-yil) maktubida buning aksi edi, shuning uchun u qullikning haddan tashqari ko'pligiga befarq bo'lmadi, bu haqda uning muharriri Suzan van Dijkning yozishmalarida<ref name="van Dijk"> {{Cite journal|last=van Dijk|first1=Suzan|date=October 2021|title=Belle van Zuylen over slavernij en rijkdom|trans_title=|url=|language=Dutch|journal=Oud-Utrecht. Tijdschrift voor Geschiedenis van Stad en Regio Utrecht|volume=94(5), 2021|issue=October|pages=13-17, page 15|doi=|access-date=}}</ref> De Charrière merosidan keyin besh yil ichida mustamlakachilik sarmoyalarining 70 foizini sotgani batafsil yozilgan edi.<ref>{{Kitob manbasi|last=Dubois|first=Simone|authorlink=|date=1969|title=Belle van Zuylen, 1740-1805. Leven op afstand|url=|location=Zaltbommel|publisher=Europese Bibliotheek|page=218|isbn=}}</ref> == Yozishmalar == Isabelle de Charrière ko'plab odamlar, jumladan Devid-Louis Constant d'Hermenches, James Boswell, Benjamin Constant va uning [[Nemis tili|nemis]] tarjimoni Ludwig Ferdinand Huber kabi ziyolilar bilan keng yozishmalarni olib bordi. 1760-yilda Isabelle jamiyatda [[Don juan|Don Juan]] sifatida qabul qilingan turmush qurgan Shveytsariyalik ofitser Devid-Lui Konstant d'Hermenches (1722-1785) bilan uchrashdi. Ko'p ikkilanishlardan so'ng, Isabellening o'zini namoyon qilish ehtiyoji uning qayg'ularini yengib chiqdi va ikki yil o'tgach, ikkinchi uchrashuvdan so'ng u bilan taxminan 15 yil davomida yaqin va yashirin yozishmalarni boshladi. Keyinchalik Constant d'Hermenches bilan yozishmalaridan eng muhimlaridan biri bo'ldi. Shotlandiya yozuvchisi James Boswell 1763-1764-yillarda [[Utrext universiteti|Utrecht universitetida]] huquq fakultetida tahsil olgan paytda Utrechtda va Zuylen Qal'asida u bilan tez-tez uchrashib turardi. U uning o'zini-o'zi chizgan portretidagi kabi uni ''Zelide'' deb chaqirardi. U Gollandiyani tark etganidan keyin bir necha yil davomida doimiy muxbiri bo'lib, [[Grand Tour (Buyuk sayohat)|Grand Tourda qatnashdi]]. U unga yozib unga oshiq emasligini ta'kidlagan. U javoban: "Biz chiqishamiz, chunki menda bo'ysunish qobiliyati yo'q" degan. 1766-yilda Boswell uning akasi bilan Parijda uchrashgandan keyin uning otasiga shartli taklif yubordi, ammo otasei turmush qurishiga rozi bo'lmadi. 1786-yilda Mme de Charrière Parijda Constant d'Hermenchesning jiyani, yozuvchi Benjamin Constant bilan uchrashdi. U Kolumbiyaga bir necha bor tashrif buyurgan. U yerda ular birgalikda epistolyar roman yozishdi va uning hayotining oxirigacha davom etadigan maktublar almashinuvi boshlandi. Shuningdek, u nemis tarjimoni Ludwig Ferdinand Huber va uning yosh do'stlari Henriette L'Hardy va Isabelle Morel bilan qiziqarli yozishmalar olib bordi. Huberning yosh o'gay qizi Thereze Forster u bilan 1801-yildan Isabelle de Charrier vafotigacha yashadi. == Ishlari == Izabel de Charrier romanlar, risolalar, pyesalar va she'rlar yozgan va musiqa bastalagan. Uning eng samarali davri u Kolumbiyada bir necha yil yashaganidan keyingina keldi. Mavzular orasida uning diniy ikkilanishlari, olijanobligi va ayollarning tarbiyasi bor edi. Uning birinchi romani "''Le'' ''Noble''" 1763-yilda nashr etilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://literatuurmuseum.nl/media/uploads/image/zuylen05-1980x_.jpg|sarlavha=Image title page ''Le Noble, Conte moral'' 1763 at Royal Library The Hague (Koninklijke Bibliotheek).}}</ref> Bu zodagonlarga qarshi satira edi va u anonim nashr etilgan bo'lsa-da, tez orada uning shaxsi aniqlandi va ota-onasi asarni sotuvdan olib tashlashdi. Keyin u do'stlari uchun o'z portretini yozdi: ''Portrait de Mll de Z., sous le nom de Zélide, fait par elle-même. 1762-yil''. 1784-yilda u ikkita to'qima asarini nashr etdi: ''Lettres neuchâteloises'' va ''Lettres de Mistriss Henley publiées par son amie''. Ikkalasi ham u ma'qullashda davom etgan epistolyar romanlar yo'nalishida bo'lgan. 1788-yilda u Niderlandiya, Fransiya va Shveytsariyadagi siyosiy vaziyat haqidagi birinchi risolalarini nashr etdi. Faylasuf [[Jean-Jacques Rousseau|Jean-Jacques Rousseauning]] muxlisi sifatida u 1789-yilda uning Confessions ''(Iqrorlik)'' asarini vafotidan keyin nashr etishda yordam berdi. U, shuningdek, o'sha paytda Rousseau haqida o'z risolalarini yozgan. [[Buyuk fransuz inqilobi|Fransuz Inqilobi]] bir qator zodagonlarning Neuchatelga qochishiga sabab bo'ldi va Mme de Charrière ulardan ba'zilari bilan do'stlashdi. Ammo u, shuningdek, aristokratik qochqinlarning qarashlarini tanqid qiluvchi asarlarni nashr etdi, ularning aksariyati inqilobdan hech narsa o'rganmagan deb hisobladi. U bir nechta musiqiy asarlar uchun so'zlar va musiqalarni yozgan yoki hech bo'lmaganda rejalashtirgan, ammo parchalardan tashqari hech biri saqlanib qolmagan. U ''Motsartga Les Phéniciennes'' [[Wolfgang Amadeus Mozart|librettosini]] yubordi va u buni qo'yadi deb umid qildi, ammo javobi noma'lum. Uning barcha musiqiy asarlari ''Œuvres complètesning'' 10-jildiga kiritilgan; bular qatoriga torli kvartet uchun olti minuet, to'qqizta pianino sonatalari, o'nta efir va romanslar kiradi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://fr.wikisource.org/wiki/Auteur:Isabelle_de_Charri%C3%A8re|sarlavha=Isabelle de Charrière - Wikisource|ism=Isabelle|muallif=Charrière, de|ish=fr.wikisource.org}}</ref> === Asl matnlarning muhim nashrlari === * ''Œuvres complètes'', Édition critique par J-D. Candaux, C.P. Courtney, P.H. Dubois, S. Dubois-de Bruyn, P. Thompson, J. Vercruysse, D.M. Wood. Amsterdam, G.A. van Oorschot, 1979–1984. Tomes 1-6, Correspondance; tome 7, Theatre; tomes 8-9, Romans, Contes et Nouvelles; tome 10, Essais, Vers, Musique. {{ISBN|9789028205000}} * Die wiedergefundene Handschrift: ''Victoire ou la vertu sans bruit''. Hrsg. Magdalene Heuser. In: Editio. Internationales Jahrbuch für Editionswissenschaft. 11 (1997), p.&nbsp;178–204. * [https://www.peeters-leuven.be/detail.php?search_key=9789042916463 'Early writings. New material from Dutch archives]. Ed. Kees van Strien, Leuven, Éditions Peeters, 2005. VI-338 p. {{ISBN|978-90-429-1646-3}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-90-429-1646-3|978-90-429-1646-3]] * ''Correspondances et textes inédits''. Ed. Guillemette Samson, J-D. Candaux, J. Vercruysse et D. Wood. Paris, Honoré Champion, 2006 423 p. {{ISBN|978-2-7453-1310-2}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-2-7453-1310-2|978-2-7453-1310-2]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://bvbr.bib-bvb.de:8991/exlibris/aleph/a23_1/apache_media/SH3GM1S1XGST6NXKFFNNHF7U5TH5TC.pdf|sarlavha=Table des martières Correspondances et textes inédits. 2006}}</ref> === Tarjimalar === * ''Letters written from Lausanne''. Translated from the French. Bath, printed by R. Cruttwell and sold by C. Dilly, Poultry, London, 1799. 2 vols. viii, 175 p. + 200 p. * ''Four tales by Zélide''. Translated [and abridged] by S[ybil]. M[arjorie]. S[cott-Cuffe] with an introduction by Geoffrey Scott. [The Nobleman, Mistress Henley, Letters from Lausanne, Letters from Lausanne-Caliste]. London, Constable, 1925. xxix, 263 p. Reprint by Books for Libraries Press, Freeport, New York, 1970. Reprint by Turtle Point Press, Chappaqua, New York, 1997. 304 p. {{ISBN|978-1-933527-41-3}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1-933527-41-3|978-1-933527-41-3]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://archive.org/details/FourTales/mode/2up|sarlavha=Four tales by Zélide Translated by S.M.S. (full-text scan)|muallif=(translator) Scott|ism=Sybil|sana=1925|ish=archive.org|nashriyot=London, Constable & Co. Ltd.|kirish sanasi=18 September 2021|iqtibos=}}</ref> * ''Letters from Mistress Henley published by her friend''. Translation Philip Stewart and Jean Vaché. Introduction, notes and bibliography by Joan Hinde Stewart & Philip Stuart. New York, The Modern Language Association of America, 1993. xxix, 42 p. * ''Letters from Switzerland''. [Letters from Neuchatel, Letters from Mistress Henley, Letters from Lausanne, Letters from Lausanne-Caliste]. Ed., translation and biography James Chesterman. Cambridge U.K., Carole Green Publishing, 2001. xii, 276 p. {{ISBN|9781903479032}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9781903479032|9781903479032]] * ''Three women. A novel by the abbé de la Tour''. Translation Emma Rooksby. New York, The Modern Language Association of America, 2007. xii, 176 p. {{ISBN|9780873529419}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9780873529419|9780873529419]] * ''The Nobleman and Other Romances''. [The Nobleman; Letters from Neuchâtel; Letters from Mistress Henley Published by Her Friend; Letters from Lausanne: Cécile; Eaglonette and Suggestina, or, On Pliancy; Émigré Letters; Fragments of Two Novels Written in English: A Correspondence, Letters from Peter and William; Constance's Story; Saint Anne], Translated, introduction and notes Caroline Warman. Cover ill. Joanna Walsh. New York, Penguin Classics, 2012. XXXIII, 439 p.&nbsp;{{ISBN|978-0-14-310660-9}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0-14-310660-9|978-0-14-310660-9]] * ''Honorine d'Userche'' [a [[novella]] by Abbé de la Tour], translator Caroline Omolesky, e-book, Messidor Press, 2013. === Yozishmalar === * ''Boswell in Holland, including his correspondence with Belle de Zuylen (Zélide)''. Ed. Frederick Pottle. 428 p.&nbsp;London: William Heinemann, 1952. * ''Letter of Isabelle de Charrière to James Boswell 27 March 1768''. Published in The General Correspondence of James Boswell (1766–1769), ed. Richard Cole, Peter Baker, Edinburgh University Press, 1993, vol.2, p.&nbsp;40-41. * ''There are no letters like yours. The correspondence of Isabelle de Charrière and Constant d'Hermences''. Translated, with an introduction and annotations by Janet Whatley and Malcolm Whatley. Lincoln NE, University of Nebraska Press, 2000. xxxv, 549 p. === ''Le Noble, conte moral'', 1763-yil === [[Fayl:Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble,_Conte_moral_-_Amsterdam,_1763.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble%2C_Conte_moral_-_Amsterdam%2C_1763.jpg/220px-Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble%2C_Conte_moral_-_Amsterdam%2C_1763.jpg|thumb| ''Le Noblening bosh sahifasi, conte moral'', 1763-yil. Shiori: ''On ne suit pas toujours ses aïeux, ni son père.'' ''La Fontaine''. ''(Biz har doim ham ajdodlarimizga ergashavermaymiz, otalarimizga ham o'xshayvermaymiz. Favvora.)'']] Belle van Zuylen ushbu qisqa romanni 22 yoshida Amsterdam nashriyotchisi Evert van Harrevelt bilan fransuz tilidagi jurnalda anonim ravishda nashr etgan. Van Zuylenning ota-onasi 1763-yilda bu [[Satira|satiraning]] [[Dvoryanlar|aslzodalar]] orasida tarqalishiga yo'l qo'ymaslik uchun butun kitob nashrini sotib olishdi. Ammo bu “axloqiy ertak” baribir Yevropaga yo‘l topdi, chunki nemis shoiri va davlat arbobi [[Johann Wolfgang von Goethe|Johann Wolfgang Goethe]] 1772-yil 3-noyabrda “Frankfurter Gelehrten Anzeigen” jurnalida uni nemis tilidagi ''Die Vorzüge des alten Adels'' tarjimasini ko‘rib chiqdi.<ref name="Strien Noble">{{Veb manbasi|url=http://www.womenwriters.nl/index.php/The_publication_history_of_Le_Noble|sarlavha=The publication history of Le Noble|muallif=van Strien|ism=Kees|sana=November 2010|ish=www.womenwriters.nl|nashriyot=AsK|kirish sanasi=3 March 2021|iqtibos=}}</ref> 1769-yil 2-martda Gollandiyaning ''De Deugd is den Adel waerdig (Vertu vaut bien noblesse)'' [[Buff opera|opera buffa]] moslashtirilgan namoyishi Haguedagi Fransche Komediya teatrida taqdim etildi. Roman [[Jean de La Fontaine|Jean de La Fontainening]] ikkita it haqidagi "''Ta'lim''" ertagidan iqtibos bilan boshlanadi:{{Misra tarjimasi|- On ne suit pas toujours ses Aïeux, ni son Père (La Fontaine) Il y avait dans une des provinces de France un château très ancien, habité par un vieux rejeton d'une famille encore plus ancienne. Le baron d'Arnonville était très sensible au mérite de cette ancienneté, et il avait raison, car il n'avait pas beaucoup d'autres mérites. Mais son château se serait mieux trouvé d'être un peu plus moderne: une des tours comblait déjà une partie du fossé; on ne voyait dans le reste qu'un peu d'eau bourbeuse, et les grenouilles y avaient pris la place des poissons. Sa table était frugale, mais tout autour de la salle à manger régnaient les bois des cerfs tués par ses aïeux. Il se rappelait, les jours gras, qu'il avait droit de chasse, les jours maigres, qu'il avait droit de pêche, et content de ces droits, il laissait sans envie manger des faisans et des carpes aux ignobles financiers. Il dépensait son modique revenu à pousser un procès pour le droit de pendre sur ses terres; et il ne lui serait jamais venu dans l'esprit qu'on pût faire un meilleur usage de son bien, ni laisser à ses enfants quelque chose de mieux que la haute et basse justice. L'argent de ses menus plaisirs, il le mettait à faire renouveler les écussons qui bordaient tous les planchers, et à faire repeindre ses ancêtres.|- Biz har doim ham ajdodlarimizga ergashavermaymiz, otalarimizga ham o'xshayvermaymiz (Favvora) Fransiya provinsiyasida bir qadimiy qal'a bor edi, u yerda undan ham qadimiy oilaning eski nasli yashagan. Arnonvill baroni bu nasl-nasabga katta ahamiyat bergan va to'g'ri qilgan, chunki uning boshqa xizmatlari kam edi. Ammo uning qal'asi ozgina zamonaviyroq bo'lishi mumkin edi: minoralardan birining vayronalari allaqachon xandaqning bir qismini to'ldirgan edi. Qolgan qismida ko'rishingiz mumkin bo'lgani bu faqat baliqlar o'rnini qurbaqalar bosgan loyqa suv edi. Uning dasturxoni kamtarin edi, lekin ota-bobolari otgan kiyiklarning shoxlari butun ovqatxona bo'ylab osib tashlangandi. Go'sht mavsumlarida u ov qilish huquqini, baliq mavsumlarida baliq tutish huquqini eslardi. Bu haq-huquqlaridan qanoatlanib, u [[:en:tax farmers|soliq yig'uvchilar]]ning qirg'ovul va sazan yeyishlariga hasad qilmasdan chidardi. U o'zining kamtarona daromadini o'z mulkidagi odamlarni osish huquqini sudga oshirish uchun sarfladi va u o'z mulkidan yaxshiroq foydalanishi yoki bolalariga yuqori va quyi adolatdan yaxshiroq narsani qoldirishi uning xayoliga ham kelmagan bo'lardi. U kichik huzurlarini pulni poltaxtalari bo'ylab [[:en:Escutcheon (heraldry)|estakadalar]]ni ta'mirlashga va ota-bobolarining portretlarini qayta bo'yashlardan olishga sarflardi.|lang=fr|attr1=Isabelle de Charrière, Le Noble, conte moral, 1762.}} == Boshqa == * [[Asteroid]] 9604 Bellevanzuylen uning sharafiga 1991-yilda Erik Walter Elst tomonidan nomlangan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=bellevanzuylen;old=0;orb=0;cov=0;log=0;cad=0#elem|sarlavha=JPL Small-Body Database Browser|ish=ssd.jpl.nasa.gov}}</ref> * "''Belle van Zuylen - Madam de Charrière''" filmi 1993-yilda Digna Sinke tomonidan suratga olingan. * Niderlandiyaning [[Utrext universiteti|Utrecht universitetining]] ''Belle van Zuylen kafedrasi'' Cecil Courtney (1995-yil), Monique Moser-Verrey (2005-yil aprel), Nicole Pellegrin-Postel (2005-yil oktabr) tomonidan boshqarilgan. * Har yili o'tkaziladigan ''Belle van Zuylen ma'ruzasi'' adabiyot va umuman jamiyatga oid mavzularda ilgari City2Cities deb nomlangan Utrecht xalqaro adabiyot festivalining (ILFU) bir qismi bo'lib, Hans Magnus Enzensberger (2006), Jeanette Winterson (2007), Azar Nafisi (2009) va Paul Auster (2012), Chimamanda Ngozi Adichie (2020) va Margaret Atwood (2021) kabi zamonaviy mualliflar tomonidan taqdim etilgan. 2020-yildan beri ularga ''Belle van Zuylenring'' nomli kichik [[Haykaltaroshlik|haykalcha]] beriladi. == Adabiyotlar == Nashr qilingan yili bo'yicha xronologik tartibda: * Philippe Godet: ''Madame de Charrière et ses amis, d’après de nombreux documents inédits (1740-1805) avec portraits, vues, autographes, etc.''. Genève, A. Jullien, 1906 (xiii,519 p. + 448 p.). Genève, Slatkine Reprints, 1973. * Geoffrey Scott. ''The portrait of Zélide''. London, Constable, 1925. xiii, 215 p. ''Scott on Zélide : the portrait of Zélide''. Introduction by Richard Holmes. London, Flamingo, 2002. Reprint by Turtle Point Press, New York, 2010. 256 p. with an introduction by Shirley Hazzard, afterword by Richard Dunn. * Constance Thompson Pasquali, ''Madame de Charrière à Colombier : iconographie'', Neuchâtel, Bibliothèque de la Ville, 1979 * C.P. Courtney. ''A preliminary bibliography of Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen)''. Oxford, Voltaire Foundation, 1980. 157 p. * C.P. Courtney. ''Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen). A secondary bibliography''. Oxford, Voltaire Foundation, 1982. 50 p. * C.P. Courtney. ''Isabelle de Charrière and the 'Character of H.B. Constant'. A false attribution''. In: French Studies (Oxford), 36 (1982), no. 3, p.&nbsp;282-289. * C.P. Courtney, ''Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen).'' ''A biography''. Oxford, Voltaire Foundation, 1993. 810 p. {{ISBN|9780729404396}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9780729404396|9780729404396]] * Kathleen M. Jaeger, ''Male and Female Roles in the Eighteenth Century.'' ''The Challenge to Replacement and Displacement in the Novels of Isabelle de Charrière'', New York, Peter Lang, 1994. XI, 241 pp. {{ISBN|978-0-8204-2179-7}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0-8204-2179-7|978-0-8204-2179-7]] * C.P. Courtney, ''Belle van Zuylen and Philosophy''. Utrecht, Universiteit Utrecht, 1995. 32 p. * Jacquline Letzter, ''Intellectual tacking.'' ''Questions of education in the works of Isabelle de Charrière''. Amsterdam, Rodopi, 1998. 217 p. {{ISBN|978-9042002906}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-9042002906|978-9042002906]] * Jacquline Letzter and Robert Adelson, ''Women Writing Opera: Creativity and Controversy in the Age of the French Revolution''. Berkeley, University of California Press, 2001. xvii, 341 p. {{ISBN|978-0520226531}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0520226531|978-0520226531]] * Carla Alison Hesse, ''The other enlightenment: how French women became modern''. Princeton NJ, Princeton University Press, 2001. - XVI, 233p. {{ISBN|978-0691114804}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0691114804|978-0691114804]] * Vincent Giroud and Janet Whatley, ''Isabelle de Charrière.'' ''Proceedings of the international conference held at Yale University, 2002''. New Haven CT. The Beinecke rare book and manuscript library, 2004. v, 151 p. {{ISBN|978-0845731604}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0845731604|978-0845731604]] * Jelka Samsom, ''Individuation and attachment in the works of Isabelle de Charrière'' New York, Peter Lang, 2005. {{ISBN|978-3039101870}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-3039101870|978-3039101870]] * Monique Moser-Verrey, ''Isabelle de Charrière and the Novel in the 18th century''. Utrecht, Universiteit Utrecht, 2005. 32 p. * Nicole Pellegrin, ''Useless or pleasant?'' ''Women and the writing of history at the time of Belle van Zuylen (1740–1805)''. Utrecht, University Utrecht, 2005. 32 p. * Suzan van Dijk, Valérie Cossy, Monique Moser, Madeleine van Strien, ''Belle de Zuylen/Isabelle de Charrière: Education, Creation, Reception''. Amsterdam, Rodopi, 2006, 343 p.&nbsp;{{ISBN|978-90-420-1998-0}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-90-420-1998-0|978-90-420-1998-0]]<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.womenwriters.nl/index.php/Belle_de_Zuylen_/_Isabelle_de_Charri%C3%A8re._Education,_cr%C3%A9ation,_r%C3%A9ception|sarlavha=Belle de Zuylen / Isabelle de Charrière. Education, création, réception - womenwriters|ish=www.womenwriters.nl}}</ref> * Gillian E. Dow, ''Translators, interpreters, mediators: women writers 1700-1900''. [Mary Wollstonecraft, Isabelle de Charrière, Therese Huber, Elizabeth Barrett Browning, Fatma Aliye, Anna Jameson, Anne Gilchrist] Oxford, Peter Lang, 2007. 268 p. {{ISBN|978-3-03911-055-1}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-3-03911-055-1|978-3-03911-055-1]] * Heidi Bostic, ''The fiction of enlightenment: women of reason in the French eighteenth century'' [Francoise de Graffigny, Marie-Jeanne Riccoboni, Isabelle de Charrière]. Newark DE, University of Delaware Press, 2010. 270 p. {{ISBN|978-1611491302}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1611491302|978-1611491302]] == Qaydlar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/index.htm Madame de Charrière website] (in Dutch and French)] * [http://www.belle-van-zuylen.eu Belle van Zuylen website] (in Dutch and French, site of the Genootschap Belle van Zuylen) * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/articles/biblsec.htm Bibliographic database 1: by name to 2007] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=2734 Complementary bibliografic database 2: by year, with additions before 2007] * [https://charriere.huygens.knaw.nl/introduction/symposium-2021/ Symposium Presentation of the Dutch- and Utrecht-related letters 2021 (Abstracts and videos)] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=473 Compositions of Isabelle de Charrière] * Works by or about Isabelle de Charrière at Internet Archive * Bulletins of the Genootschap Belle van Zuylen: ** [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=878 ''Lettre de Zuylen et du Pontet'' 1976-2005] *** [http://www.womenwriters.nl/index.php/Lettre_de_Zuylen_et_du_Pontet Global index of the Lettre de Zuylen et du Pontet] *** Lettre de Zuylen 1976-1980 ISSN 0920-945X *** Lettre de Zuylen et du Pontet 1981-2005 ISSN 0920-9468 ** [http://www.womenwriters.nl/index.php/Cahiers_Isabelle_de_Charriere_/_Belle_de_Zuylen_Papers ''Cahiers ISABELLE DE CHARRIÈRE / BELLE DE ZUYLEN Papers'' 2006-2015] ISSN 1872-7832 ** [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=3630 Lettre de Zuylen 2017 -] * [http://resources.huygens.knaw.nl/womenwriters/vre/persons/c016344d-97e5-4525-ba87-9fcc595e67dd Womenwriters database Isabelle de Charrière] * [http://archiefotc01.archiefweb.eu/archives/archiefweb/20160621135532/http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/handschriften/belle-van-zuylen Letters of the young Isabelle de Charrière in the Utrecht archive Netherlands] * [http://www.gahetna.nl/actueel/nieuws/2012/brieven-belle-zuylen-nu-online-te-lezen Four letters to her nephew Charles Louis van Tuyll van Serooskerken 1797-1799 in the National Archive of the Netherlands] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/fra/oeuvres.htm Works of Isabelle de Charrière] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/PDFs/Dennis_Wood/The_Novels_of_Isabelle_de_Charriere_thesis.pdf Revised thesis of Dennis Wood 1998 The novels of isabelle de Charrière] * Images: ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEPHOT4.200.jpg Silhouette of Isabelle de Charrière by Marianne Moula (1760-1826)] ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEEKTA3.02.jpg Miniature-painting of Charles-Emmanuel de Charrière by Léonard Isaac Arlaud (1767-1800). Genève Bibliothèque Publique et Universitaire] ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEEKTA3.03.jpg Miniature-painting of Isabelle de Charrière by Léonard Isaac Arlaud (1767-1800). Genève, Bibliothèque Publique et Universitaire] * [http://www.siefar.org/dictionnaire/en/Isabella_Agneta_Elisabeth_van_Tuyll_van_Serooskerken SIEFAR Dictionary 2002] * [http://www.radionetherlandsarchives.org/goddess-of-the-netherlands-belle-van-zuylen/ Goddess of the Netherlands, Radio Netherlands Worldwide (RNW) Archives] * [http://content1a.omroep.nl/d91566c219fcfdb3c79673d77649993d/4d710ea3/rnw/mp3/haa/B171080.08%20%20Passport%20to%20Literature%20%20E.%20du%20Perron%20de%20Roos%20%201963-09-05.mp3 RNW broadcast Passport to literature: Belle de Zuylen] * Free scores by Charriere at the International Music Score Library Project (IMSLP) [[Turkum:1805-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1740-yilda tugʻilganlar]] jlyrgtfombr9hiulxmh5zlisk8tpzwn 2725943 2725916 2022-07-30T18:10:28Z Speedbowl 72193 wikitext text/x-wiki {{error|tag=span|{{tlc|YMN}} andozasi faqatgina '''munozara sahifa'''da '''joylashtirilishi''' kerak.}}  {{Yozuvchi bilgiqutisi|Ismi=|Tasvir=Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Quentin_de_La_Tour.jpg|250px|Tasvir izohi=Maurice-Quentin de La Tour chizgan Isabelle de Charrière portreti, 1771-yil,<br/>Saint-Quentin, Aisne, Musée Antoine-Lécuyer|Tavallud sanasi=1740-yil 20-oktabr|Tavallud joyi=Castle Zuylen, Utrecht, {{NED}}|Vafot sanasi=1805-yil 27-dekabr|Vafot joyi=Le Pontet, Colombier, Neuchâtel, {{PRU}}|Faoliyat turi=roman yozuvchisi, shoir, dramaturg|Sayt=www.charriere.nl www.belle-van-zuylen.eu|Fuqaroligi={{NED}} va {{SWI}}|Taxalluslari=Belle van Zuylen, Belle de Zuylen, Zélide,<br />Abbé de la Tour}} [[Fayl:Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken,_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken%2C_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg/260px-Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken%2C_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg|thumb|319x319px| Maurice-Quentin de La Tour chizgan Isabelle de Charrière sur’ati, 1766-yil, Sanʼat va Tarix Muzeyi (Jeneva).]] [[Fayl:Belle_van_Zuylen,_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Belle_van_Zuylen%2C_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg/260px-Belle_van_Zuylen%2C_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg|thumb|334x334px| de Spinny Guillaume chizgan Belle de Zuylen sur’ati, 1759-yil, Zuylen Qal’asi]] [[Fayl:Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_(1707-1776)_-_portrait_painting.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_%281707-1776 %29_-_portrait_painting.jpg/260px-Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_%281707-1776 %29_-_portrait_painting.jpg|thumb|319x319px| Isabellening otasi Diederik Jakob van Tuyll van Serooskerken (1707-1776), gollandiyalik siyosatchi.]] [[Fayl:Zuylen.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Zuylen.jpg/260px-Zuylen.jpg|thumb|260x260px| Serpantin devorli Zuylen Qal’asi.]] [[Fayl:Isabelle_de_Charrière_-_Jens_Juel.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Jens_Juel.gif/260px-Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Jens_Juel.gif|thumb|312x312px| Jens Juel (1777) chizgan Isabelle de Charrière sur’ati, Sanʼat va Tarix Muzeyi (Neuchâtel).]] [[Fayl:Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg/260px-Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg|thumb|260x260px| Le Pontet Colombier, Neuchâtel, [[Shveysariya|Shveytsariya]].]] '''Isabelle de Charrière''' (1740-yil 20-oktabr — 1805-yil 27-dekabr), [[Niderlandiya|Gollandiyada]] '''Belle van Zuylen''' nomi bilan tanilgan, qizlik ismi '''Isabella Agneta Elisabeth van Tuyll van Serooskerken''' va boshqa joyda '''Isabelle de Charrière [Xonim]''', Golland va Shveytsariya [[Maʼrifatchilik|maʼrifatparvar]] yozuvchisi boʻlib, umrining ikkinchi yarmini Colombier, Neuchâtelda oʻtkazgan. Garchi risolalar, musiqa va pyesalar ham yozgan boʻlsada, xozirda u maktub va romanlari bilan mashhur. U oʻz davrining jamiyat va siyosatiga katta qiziqish bildirgan va uning Fransiya Inqilobi davridagi faoliyati alohida qiziqish uygʻotgan. == Yoshligi == Isabelle van Tuyll van Serooskerken Gollandiyaning [[Utrext|Utrecht]] yaqinidagi Zuilen shahridagi Zuylen Qal’asida Diederik Jacob van Tuyll van Serooskerken (1707-1776) va Jacoba Helena de Vicq (1724-1768) oilasida tugʻilgan. U yetti farzandning kattasi edi. Uning ota-onasi oʻsha paytda Utrechtda huquqshunoslik boʻyicha talaba va uning qoʻlini soʻrashga daʼvogarlaridan biri [[Skottlar|Shotlandiyalik]] yozuvchi James Boswell tomonidan „Yetti Viloyatdagi eng qadimiy zodagonlardan biri“ va „katta miqdordagi pulga ega Amsterdamlik ayol“ sifatida tasvirlangan. Qishda ular Utrecht shahridagi uylarida yashashar edi. 1750-yilda Isabelle [[Jeneva|Jenevaga]] yuborildi va 1746-1753-yillarda uning oʻqituvchisi boʻlgan fransuz tilida soʻzlashuvchi gubernator Jeanne-Louise Prevost bilan [[Shveysariya|Shveytsariya]] va [[Fransiya]] boʻylab sayohat qildi. Bir yil davomida faqat fransuz tilida gapirganidan soʻng, u Gollandiyaga qaytib, golland tilini qayta oʻrganishga majbur boʻldi. Biroq, fransuz tili umrining oxirigacha uning afzal koʻrgan tili boʻlib qoldi, bu esa nima uchun uning aslida taniqli boʻlishi mumkin boʻlgan ishi uzoq vaqt davomida tugʻilgan mamlakatida unchalik yaxshi maʼlum boʻumaganini tushunishga yordam beradi. Ota-onasining liberal qarashlari tufayli Isabelle oʻsha paytdagi qizlar uchun odatdagidan ancha kengroq taʼlim oldi, ular unga matematika, fizika va turli tillar, jumladan lotin, italyan, nemis va ingliz tillarini oʻrganishga imkon berdishdi. Umuman olganda, u iqtidorli talaba edi. Har doim musiqaga qiziqib, 1790-yilda u bastakor Niccolo Zingarelli bilan oʻrganishni boshladi. 14 yoshida u [[Polyaklar|Polshalik]] Rim Katolik graf Peter Dönhoffni sevib qoldi. U unga qiziqmasdi. Hafsalasi pir boʻlib u Utrechtni 18 oyga tark etdi.<ref>[http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/handschriften/belle-van-zuylen/001 First letter to Count Dönhoff]</ref> U oʻsib ulgʻaygan sari, unga turli xil daʼvogarlar paydo boʻldi va rad etildi, chunki ular uni koʻrishga kelishlarini vaʼda berishdi, lekin buni qilmadilar yoki u ustun boʻlgani uchun oʻzlarini chetga oldilar. U nikohni erkinlikka erishish yoʻli deb bildi, lekin u sevgi uchun turmush qurishni ham xohladi. Anne Pollexfen Drake va uning turmush oʻrtogʻi [[general-leytenant]] George Eliott tomonidan [[London]]<nowiki/>ning Mayfairdagi Curzon koʻchasida joylashgan uyiga kelish uchun maxsus taklif qilingan Isabelle 1766-yil 7-noyabrda ukasi Ditie, xizmatkori Doortje va xizmatchisi Vitel hamrohligida Hellevoetsluisdan Harwichga qayiqda keldi. == Keyingi hayoti == Oxir-oqibat, 1771-yilda u ukasi Willem Renening 1763-yildan 1766-yilgacha xorijdagi sobiq shaxsiy oʻqituvchisi Kolumbiyada tugʻilgan Shveytsariyalik Charles-Emmanuel de Charrière de Penthazga (1735-1808) turmushga chiqdi.<ref>Godet 1, 166-167 and Généalogies vaudoises I, 419-487 and Œuvres complètes 1, 625 and ''Certificat de vie'' in Correspondances et textes in édits (2006) p. 388</ref> Keyinchalik u Isabelle de Charrière nomi bilan tanildi. Ular uning bobosi Beat Louis de Muralt tomonidan sotib olingan Kolumbiyadagi Le Pontetga (Neuchatel yaqinida) qaynotasi Francois (1697-1780) va uning ikki turmush qurmagan qaynsingillari Luiza (1731-1810) va Henriette (1740-1814) bilan birga joylashdilar. Neuchatel Kantonini keyinchalik Neuchatel shahzodasi sifatida [[Fridrix II|Buyuk Frederick]] [[Prussiya]] bilan shaxsiy ittifoqda boshqargan. Neychatel din erkinligidan bahramand boʻlgan, buning natijasida koʻplab qochqinlar, jumladan [[Jean-Jacques Rousseau]], Beat Louis de Muralt va David Wemyss, Lord Elcho keldi. Er-xotin Jenevada va Parijda ham koʻp vaqt oʻtkazdilar. De Charrière 1778-yilda Gollandiya Gʻarbiy Hindiston kompaniyasi (WIC), Gollandiya Sharqiy Hindiston kompaniyasi (VOC), Britaniya Sharqiy Hindiston kompaniyasi va Janubiy dengiz kompaniyasi plantatsiyalarda foydali xorij [[Qullik|qulligiga]] bogʻliq mustamlaka kompaniyalariga qariyb 40 % sarmoya kiritgan ota-onasining boyliklarini qisman meros qilib olish orqali zamonaviy oʻlchovlarda boy boʻldi.<ref name="Drieënhuizen">{{Kitob manbasi|last=Drieënhuizen|first=Caroline|date=2021|editor=Jouwe|title=Slavernij en de stad Utrecht|publisher=Walburg Pers|origyear=|pages=153–172|chapter=Belle van Zuylen in koloniale zaken|language=Dutch|chapterurl=|isbn=9789462497689}}</ref> Drieenhuizen va Douzening fikriga koʻra, 2021-yilgi nashrlarida oʻz maktublarida va „''Trois Femmes''“ (Uch ayol, 1795-1798) romanida De Charrière qullikni tanqidsiz keltirib oʻtgan. Biroq, u koloniyalardagi dahshatlar haqida yozgan (1894-raqamli, 1798-yil) maktubida buning aksi edi, shuning uchun u qullikning haddan tashqari koʻpligiga befarq boʻlmadi, bu haqda uning muharriri Suzan van Dijkning yozishmalarida<ref name="van Dijk"> {{Cite journal|last=van Dijk|first1=Suzan|date=October 2021|title=Belle van Zuylen over slavernij en rijkdom|trans_title=|url=|language=Dutch|journal=Oud-Utrecht. Tijdschrift voor Geschiedenis van Stad en Regio Utrecht|volume=94(5), 2021|issue=October|pages=13-17, page 15|doi=|access-date=}}</ref> De Charrière merosidan keyin besh yil ichida mustamlakachilik sarmoyalarining 70 foizini sotgani batafsil yozilgan edi.<ref>{{Kitob manbasi|last=Dubois|first=Simone|authorlink=|date=1969|title=Belle van Zuylen, 1740-1805. Leven op afstand|url=|location=Zaltbommel|publisher=Europese Bibliotheek|page=218|isbn=}}</ref> == Yozishmalar == Isabelle de Charrière koʻplab odamlar, jumladan Devid-Louis Constant d’Hermenches, James Boswell, Benjamin Constant va uning [[Nemis tili|nemis]] tarjimoni Ludwig Ferdinand Huber kabi ziyolilar bilan keng yozishmalarni olib bordi. 1760-yilda Isabelle jamiyatda [[Don juan|Don Juan]] sifatida qabul qilingan turmush qurgan Shveytsariyalik ofitser Devid-Lui Konstant d’Hermenches (1722-1785) bilan uchrashdi. Koʻp ikkilanishlardan soʻng, Isabellening oʻzini namoyon qilish ehtiyoji uning qaygʻularini yengib chiqdi va ikki yil oʻtgach, ikkinchi uchrashuvdan soʻng u bilan taxminan 15 yil davomida yaqin va yashirin yozishmalarni boshladi. Keyinchalik Constant d’Hermenches bilan yozishmalaridan eng muhimlaridan biri boʻldi. Shotlandiya yozuvchisi James Boswell 1763-1764-yillarda [[Utrext universiteti|Utrecht universitetida]] huquq fakultetida tahsil olgan paytda Utrechtda va Zuylen Qal’asida u bilan tez-tez uchrashib turardi. U uning oʻzini-oʻzi chizgan portretidagi kabi uni ''Zelide'' deb chaqirardi. U Gollandiyani tark etganidan keyin bir necha yil davomida doimiy muxbiri boʻlib, [[Grand Tour (Buyuk sayohat)|Grand Tourda qatnashdi]]. U unga yozib unga oshiq emasligini taʼkidlagan. U javoban: „Biz chiqishamiz, chunki menda boʻysunish qobiliyati yoʻq“ degan. 1766-yilda Boswell uning akasi bilan Parijda uchrashgandan keyin uning otasiga shartli taklif yubordi, ammo otasei turmush qurishiga rozi boʻlmadi. 1786-yilda Mme de Charrière Parijda Constant d’Hermenchesning jiyani, yozuvchi Benjamin Constant bilan uchrashdi. U Kolumbiyaga bir necha bor tashrif buyurgan. U yerda ular birgalikda epistolyar roman yozishdi va uning hayotining oxirigacha davom etadigan maktublar almashinuvi boshlandi. Shuningdek, u nemis tarjimoni Ludwig Ferdinand Huber va uning yosh doʻstlari Henriette L’Hardy va Isabelle Morel bilan qiziqarli yozishmalar olib bordi. Huberning yosh oʻgay qizi Thereze Forster u bilan 1801-yildan Isabelle de Charrier vafotigacha yashadi. == Ishlari == Izabel de Charrier romanlar, risolalar, pyesalar va sheʼrlar yozgan va musiqa bastalagan. Uning eng samarali davri u Kolumbiyada bir necha yil yashaganidan keyingina keldi. Mavzular orasida uning diniy ikkilanishlari, olijanobligi va ayollarning tarbiyasi bor edi. Uning birinchi romani „''Le'' ''Noble''“ 1763-yilda nashr etilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://literatuurmuseum.nl/media/uploads/image/zuylen05-1980x_.jpg|sarlavha=Image title page ''Le Noble, Conte moral'' 1763 at Royal Library The Hague (Koninklijke Bibliotheek).}}</ref> Bu zodagonlarga qarshi satira edi va u anonim nashr etilgan boʻlsa-da, tez orada uning shaxsi aniqlandi va ota-onasi asarni sotuvdan olib tashlashdi. Keyin u doʻstlari uchun oʻz portretini yozdi: ''Portrait de Mll de Z., sous le nom de Zélide, fait par elle-même. 1762-yil''. 1784-yilda u ikkita toʻqima asarini nashr etdi: ''Lettres neuchâteloises'' va ''Lettres de Mistriss Henley publiées par son amie''. Ikkalasi ham u maʼqullashda davom etgan epistolyar romanlar yoʻnalishida boʻlgan. 1788-yilda u Niderlandiya, Fransiya va Shveytsariyadagi siyosiy vaziyat haqidagi birinchi risolalarini nashr etdi. Faylasuf [[Jean-Jacques Rousseau|Jean-Jacques Rousseauning]] muxlisi sifatida u 1789-yilda uning Confessions ''(Iqrorlik)'' asarini vafotidan keyin nashr etishda yordam berdi. U, shuningdek, oʻsha paytda Rousseau haqida oʻz risolalarini yozgan. [[Buyuk fransuz inqilobi|Fransuz Inqilobi]] bir qator zodagonlarning Neuchatelga qochishiga sabab boʻldi va Mme de Charrière ulardan baʼzilari bilan doʻstlashdi. Ammo u, shuningdek, aristokratik qochqinlarning qarashlarini tanqid qiluvchi asarlarni nashr etdi, ularning aksariyati inqilobdan hech narsa oʻrganmagan deb hisobladi. U bir nechta musiqiy asarlar uchun soʻzlar va musiqalarni yozgan yoki hech boʻlmaganda rejalashtirgan, ammo parchalardan tashqari hech biri saqlanib qolmagan. U ''Motsartga Les Phéniciennes'' [[Wolfgang Amadeus Mozart|librettosini]] yubordi va u buni qoʻyadi deb umid qildi, ammo javobi nomaʼlum. Uning barcha musiqiy asarlari ''Œuvres complètesning'' 10-jildiga kiritilgan; bular qatoriga torli kvartet uchun olti minuet, toʻqqizta pianino sonatalari, oʻnta efir va romanslar kiradi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://fr.wikisource.org/wiki/Auteur:Isabelle_de_Charri%C3%A8re|sarlavha=Isabelle de Charrière - Wikisource|ism=Isabelle|muallif=Charrière, de|ish=fr.wikisource.org}}</ref> === Asl matnlarning muhim nashrlari === * ''Œuvres complètes'', Édition critique par J-D. Candaux, C.P. Courtney, P.H. Dubois, S. Dubois-de Bruyn, P. Thompson, J. Vercruysse, D.M. Wood. Amsterdam, G.A. van Oorschot, 1979-1984. Tomes 1-6, Correspondance; tome 7, Theatre; tomes 8-9, Romans, Contes et Nouvelles; tome 10, Essais, Vers, Musique. {{ISBN|9789028205000}} * Die wiedergefundene Handschrift: ''Victoire ou la vertu sans bruit''. Hrsg. Magdalene Heuser. In: Editio. Internationales Jahrbuch für Editionswissenschaft. 11 (1997), p.&nbsp;178-204. * [https://www.peeters-leuven.be/detail.php?search_key=9789042916463 'Early writings. New material from Dutch archives]. Ed. Kees van Strien, Leuven, Éditions Peeters, 2005. VI-338 p. {{ISBN|978-90-429-1646-3}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-90-429-1646-3|978-90-429-1646-3]] * ''Correspondances et textes inédits''. Ed. Guillemette Samson, J-D. Candaux, J. Vercruysse et D. Wood. Paris, Honoré Champion, 2006 423 p. {{ISBN|978-2-7453-1310-2}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-2-7453-1310-2|978-2-7453-1310-2]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://bvbr.bib-bvb.de:8991/exlibris/aleph/a23_1/apache_media/SH3GM1S1XGST6NXKFFNNHF7U5TH5TC.pdf|sarlavha=Table des martières Correspondances et textes inédits. 2006}}</ref> === Tarjimalar === * ''Letters written from Lausanne''. Translated from the French. Bath, printed by R. Cruttwell and sold by C. Dilly, Poultry, London, 1799. 2 vols. viii, 175 p. + 200 p. * ''Four tales by Zélide''. Translated [and abridged] by S[ybil]. M[arjorie]. S[cott-Cuffe] with an introduction by Geoffrey Scott. [The Nobleman, Mistress Henley, Letters from Lausanne, Letters from Lausanne-Caliste]. London, Constable, 1925. xxix, 263 p. Reprint by Books for Libraries Press, Freeport, New York, 1970. Reprint by Turtle Point Press, Chappaqua, New York, 1997. 304 p. {{ISBN|978-1-933527-41-3}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1-933527-41-3|978-1-933527-41-3]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://archive.org/details/FourTales/mode/2up|sarlavha=Four tales by Zélide Translated by S.M.S. (full-text scan)|muallif=(translator) Scott|ism=Sybil|sana=1925|ish=archive.org|nashriyot=London, Constable & Co. Ltd.|kirish sanasi=18 September 2021|iqtibos=}}</ref> * ''Letters from Mistress Henley published by her friend''. Translation Philip Stewart and Jean Vaché. Introduction, notes and bibliography by Joan Hinde Stewart & Philip Stuart. New York, The Modern Language Association of America, 1993. xxix, 42 p. * ''Letters from Switzerland''. [Letters from Neuchatel, Letters from Mistress Henley, Letters from Lausanne, Letters from Lausanne-Caliste]. Ed., translation and biography James Chesterman. Cambridge U.K., Carole Green Publishing, 2001. xii, 276 p. {{ISBN|9781903479032}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9781903479032|9781903479032]] * ''Three women. A novel by the abbé de la Tour''. Translation Emma Rooksby. New York, The Modern Language Association of America, 2007. xii, 176 p. {{ISBN|9780873529419}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9780873529419|9780873529419]] * ''The Nobleman and Other Romances''. [The Nobleman; Letters from Neuchâtel; Letters from Mistress Henley Published by Her Friend; Letters from Lausanne: Cécile; Eaglonette and Suggestina, or, On Pliancy; Émigré Letters; Fragments of Two Novels Written in English: A Correspondence, Letters from Peter and William; Constanceʼs Story; Saint Anne], Translated, introduction and notes Caroline Warman. Cover ill. Joanna Walsh. New York, Penguin Classics, 2012. XXXIII, 439 p.&nbsp;{{ISBN|978-0-14-310660-9}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0-14-310660-9|978-0-14-310660-9]] * ''Honorine d’Userche'' [a [[novella]] by Abbé de la Tour], translator Caroline Omolesky, e-book, Messidor Press, 2013. === Yozishmalar === * ''Boswell in Holland, including his correspondence with Belle de Zuylen (Zélide)''. Ed. Frederick Pottle. 428 p.&nbsp;London: William Heinemann, 1952. * ''Letter of Isabelle de Charrière to James Boswell 27 March 1768''. Published in The General Correspondence of James Boswell (1766-1769), ed. Richard Cole, Peter Baker, Edinburgh University Press, 1993, vol.2, p.&nbsp;40-41. * ''There are no letters like yours. The correspondence of Isabelle de Charrière and Constant d’Hermences''. Translated, with an introduction and annotations by Janet Whatley and Malcolm Whatley. Lincoln NE, University of Nebraska Press, 2000. xxxv, 549 p. === ''Le Noble, conte moral'', 1763-yil === [[Fayl:Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble,_Conte_moral_-_Amsterdam,_1763.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble%2C_Conte_moral_-_Amsterdam%2C_1763.jpg/220px-Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble%2C_Conte_moral_-_Amsterdam%2C_1763.jpg|thumb| ''Le Noblening bosh sahifasi, conte moral'', 1763-yil. Shiori: ''On ne suit pas toujours ses aïeux, ni son père.'' ''La Fontaine''. ''(Biz har doim ham ajdodlarimizga ergashavermaymiz, otalarimizga ham oʻxshayvermaymiz. Favvora.)'']] Belle van Zuylen ushbu qisqa romanni 22 yoshida Amsterdam nashriyotchisi Evert van Harrevelt bilan fransuz tilidagi jurnalda anonim ravishda nashr etgan. Van Zuylenning ota-onasi 1763-yilda bu [[Satira|satiraning]] [[Dvoryanlar|aslzodalar]] orasida tarqalishiga yoʻl qoʻymaslik uchun butun kitob nashrini sotib olishdi. Ammo bu „axloqiy ertak“ baribir Yevropaga yo‘l topdi, chunki nemis shoiri va davlat arbobi [[Johann Wolfgang von Goethe|Johann Wolfgang Goethe]] 1772-yil 3-noyabrda „Frankfurter Gelehrten Anzeigen“ jurnalida uni nemis tilidagi ''Die Vorzüge des alten Adels'' tarjimasini ko‘rib chiqdi.<ref name="Strien Noble">{{Veb manbasi|url=http://www.womenwriters.nl/index.php/The_publication_history_of_Le_Noble|sarlavha=The publication history of Le Noble|muallif=van Strien|ism=Kees|sana=November 2010|ish=www.womenwriters.nl|nashriyot=AsK|kirish sanasi=3 March 2021|iqtibos=}}</ref> 1769-yil 2-martda Gollandiyaning ''De Deugd is den Adel waerdig (Vertu vaut bien noblesse)'' [[Buff opera|opera buffa]] moslashtirilgan namoyishi Haguedagi Fransche Komediya teatrida taqdim etildi. Roman [[Jean de La Fontaine|Jean de La Fontainening]] ikkita it haqidagi „''Taʼlim''“ ertagidan iqtibos bilan boshlanadi:{{Misra tarjimasi|- On ne suit pas toujours ses Aïeux, ni son Père (La Fontaine) Il y avait dans une des provinces de France un château très ancien, habité par un vieux rejeton d'une famille encore plus ancienne. Le baron d'Arnonville était très sensible au mérite de cette ancienneté, et il avait raison, car il n'avait pas beaucoup d'autres mérites. Mais son château se serait mieux trouvé d'être un peu plus moderne: une des tours comblait déjà une partie du fossé; on ne voyait dans le reste qu'un peu d'eau bourbeuse, et les grenouilles y avaient pris la place des poissons. Sa table était frugale, mais tout autour de la salle à manger régnaient les bois des cerfs tués par ses aïeux. Il se rappelait, les jours gras, qu'il avait droit de chasse, les jours maigres, qu'il avait droit de pêche, et content de ces droits, il laissait sans envie manger des faisans et des carpes aux ignobles financiers. Il dépensait son modique revenu à pousser un procès pour le droit de pendre sur ses terres; et il ne lui serait jamais venu dans l'esprit qu'on pût faire un meilleur usage de son bien, ni laisser à ses enfants quelque chose de mieux que la haute et basse justice. L'argent de ses menus plaisirs, il le mettait à faire renouveler les écussons qui bordaient tous les planchers, et à faire repeindre ses ancêtres.|- Biz har doim ham ajdodlarimizga ergashavermaymiz, otalarimizga ham o'xshayvermaymiz (Favvora) Fransiya provinsiyasida bir qadimiy qal'a bor edi, u yerda undan ham qadimiy oilaning eski nasli yashagan. Arnonvill baroni bu nasl-nasabga katta ahamiyat bergan va to'g'ri qilgan, chunki uning boshqa xizmatlari kam edi. Ammo uning qal'asi ozgina zamonaviyroq bo'lishi mumkin edi: minoralardan birining vayronalari allaqachon xandaqning bir qismini to'ldirgan edi. Qolgan qismida ko'rishingiz mumkin bo'lgani bu faqat baliqlar o'rnini qurbaqalar bosgan loyqa suv edi. Uning dasturxoni kamtarin edi, lekin ota-bobolari otgan kiyiklarning shoxlari butun ovqatxona bo'ylab osib tashlangandi. Go'sht mavsumlarida u ov qilish huquqini, baliq mavsumlarida baliq tutish huquqini eslardi. Bu haq-huquqlaridan qanoatlanib, u [[:en:tax farmers|soliq yig'uvchilar]]ning qirg'ovul va sazan yeyishlariga hasad qilmasdan chidardi. U o'zining kamtarona daromadini o'z mulkidagi odamlarni osish huquqini sudga oshirish uchun sarfladi va u o'z mulkidan yaxshiroq foydalanishi yoki bolalariga yuqori va quyi adolatdan yaxshiroq narsani qoldirishi uning xayoliga ham kelmagan bo'lardi. U kichik huzurlarini pulni poltaxtalari bo'ylab [[:en:Escutcheon (heraldry)|estakadalar]]ni ta'mirlashga va ota-bobolarining portretlarini qayta bo'yashlardan olishga sarflardi.|lang=fr|attr1=Isabelle de Charrière, Le Noble, conte moral, 1762.}} == Boshqa == * [[Asteroid]] 9604 Bellevanzuylen uning sharafiga 1991-yilda Erik Walter Elst tomonidan nomlangan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=bellevanzuylen;old=0;orb=0;cov=0;log=0;cad=0#elem|sarlavha=JPL Small-Body Database Browser|ish=ssd.jpl.nasa.gov}}</ref> * „''Belle van Zuylen — Madam de Charrière''“ filmi 1993-yilda Digna Sinke tomonidan suratga olingan. * Niderlandiyaning [[Utrext universiteti|Utrecht universitetining]] ''Belle van Zuylen kafedrasi'' Cecil Courtney (1995-yil), Monique Moser-Verrey (2005-yil aprel), Nicole Pellegrin-Postel (2005-yil oktabr) tomonidan boshqarilgan. * Har yili oʻtkaziladigan ''Belle van Zuylen maʼruzasi'' adabiyot va umuman jamiyatga oid mavzularda ilgari City2Cities deb nomlangan Utrecht xalqaro adabiyot festivalining (ILFU) bir qismi boʻlib, Hans Magnus Enzensberger (2006), Jeanette Winterson (2007), Azar Nafisi (2009) va Paul Auster (2012), Chimamanda Ngozi Adichie (2020) va Margaret Atwood (2021) kabi zamonaviy mualliflar tomonidan taqdim etilgan. 2020-yildan beri ularga ''Belle van Zuylenring'' nomli kichik [[Haykaltaroshlik|haykalcha]] beriladi. == Adabiyotlar == Nashr qilingan yili boʻyicha xronologik tartibda: * Philippe Godet: ''Madame de Charrière et ses amis, d’après de nombreux documents inédits (1740-1805) avec portraits, vues, autographes, etc.''. Genève, A. Jullien, 1906 (xiii,519 p. + 448 p.). Genève, Slatkine Reprints, 1973. * Geoffrey Scott. ''The portrait of Zélide''. London, Constable, 1925. xiii, 215 p. ''Scott on Zélide : the portrait of Zélide''. Introduction by Richard Holmes. London, Flamingo, 2002. Reprint by Turtle Point Press, New York, 2010. 256 p. with an introduction by Shirley Hazzard, afterword by Richard Dunn. * Constance Thompson Pasquali, ''Madame de Charrière à Colombier : iconographie'', Neuchâtel, Bibliothèque de la Ville, 1979 * C.P. Courtney. ''A preliminary bibliography of Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen)''. Oxford, Voltaire Foundation, 1980. 157 p. * C.P. Courtney. ''Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen). A secondary bibliography''. Oxford, Voltaire Foundation, 1982. 50 p. * C.P. Courtney. ''Isabelle de Charrière and the 'Character of H.B. Constantʼ. A false attribution''. In: French Studies (Oxford), 36 (1982), no. 3, p.&nbsp;282-289. * C.P. Courtney, ''Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen).'' ''A biography''. Oxford, Voltaire Foundation, 1993. 810 p. {{ISBN|9780729404396}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9780729404396|9780729404396]] * Kathleen M. Jaeger, ''Male and Female Roles in the Eighteenth Century.'' ''The Challenge to Replacement and Displacement in the Novels of Isabelle de Charrière'', New York, Peter Lang, 1994. XI, 241 pp. {{ISBN|978-0-8204-2179-7}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0-8204-2179-7|978-0-8204-2179-7]] * C.P. Courtney, ''Belle van Zuylen and Philosophy''. Utrecht, Universiteit Utrecht, 1995. 32 p. * Jacquline Letzter, ''Intellectual tacking.'' ''Questions of education in the works of Isabelle de Charrière''. Amsterdam, Rodopi, 1998. 217 p. {{ISBN|978-9042002906}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-9042002906|978-9042002906]] * Jacquline Letzter and Robert Adelson, ''Women Writing Opera: Creativity and Controversy in the Age of the French Revolution''. Berkeley, University of California Press, 2001. xvii, 341 p. {{ISBN|978-0520226531}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0520226531|978-0520226531]] * Carla Alison Hesse, ''The other enlightenment: how French women became modern''. Princeton NJ, Princeton University Press, 2001. — XVI, 233p. {{ISBN|978-0691114804}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0691114804|978-0691114804]] * Vincent Giroud and Janet Whatley, ''Isabelle de Charrière.'' ''Proceedings of the international conference held at Yale University, 2002''. New Haven CT. The Beinecke rare book and manuscript library, 2004. v, 151 p. {{ISBN|978-0845731604}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0845731604|978-0845731604]] * Jelka Samsom, ''Individuation and attachment in the works of Isabelle de Charrière'' New York, Peter Lang, 2005. {{ISBN|978-3039101870}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-3039101870|978-3039101870]] * Monique Moser-Verrey, ''Isabelle de Charrière and the Novel in the 18th century''. Utrecht, Universiteit Utrecht, 2005. 32 p. * Nicole Pellegrin, ''Useless or pleasant?'' ''Women and the writing of history at the time of Belle van Zuylen (1740-1805)''. Utrecht, University Utrecht, 2005. 32 p. * Suzan van Dijk, Valérie Cossy, Monique Moser, Madeleine van Strien, ''Belle de Zuylen/Isabelle de Charrière: Education, Creation, Reception''. Amsterdam, Rodopi, 2006, 343 p.&nbsp;{{ISBN|978-90-420-1998-0}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-90-420-1998-0|978-90-420-1998-0]]<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.womenwriters.nl/index.php/Belle_de_Zuylen_/_Isabelle_de_Charri%C3%A8re._Education,_cr%C3%A9ation,_r%C3%A9ception|sarlavha=Belle de Zuylen / Isabelle de Charrière. Education, création, réception - womenwriters|ish=www.womenwriters.nl}}</ref> * Gillian E. Dow, ''Translators, interpreters, mediators: women writers 1700-1900''. [Mary Wollstonecraft, Isabelle de Charrière, Therese Huber, Elizabeth Barrett Browning, Fatma Aliye, Anna Jameson, Anne Gilchrist] Oxford, Peter Lang, 2007. 268 p. {{ISBN|978-3-03911-055-1}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-3-03911-055-1|978-3-03911-055-1]] * Heidi Bostic, ''The fiction of enlightenment: women of reason in the French eighteenth century'' [Francoise de Graffigny, Marie-Jeanne Riccoboni, Isabelle de Charrière]. Newark DE, University of Delaware Press, 2010. 270 p. {{ISBN|978-1611491302}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1611491302|978-1611491302]] == Qaydlar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/index.htm Madame de Charrière website] (in Dutch and French)] * [http://www.belle-van-zuylen.eu Belle van Zuylen website] (in Dutch and French, site of the Genootschap Belle van Zuylen) * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/articles/biblsec.htm Bibliographic database 1: by name to 2007] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=2734 Complementary bibliografic database 2: by year, with additions before 2007] * [https://charriere.huygens.knaw.nl/introduction/symposium-2021/ Symposium Presentation of the Dutch- and Utrecht-related letters 2021 (Abstracts and videos)] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=473 Compositions of Isabelle de Charrière] * Works by or about Isabelle de Charrière at Internet Archive * Bulletins of the Genootschap Belle van Zuylen: ** [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=878 ''Lettre de Zuylen et du Pontet'' 1976-2005] *** [http://www.womenwriters.nl/index.php/Lettre_de_Zuylen_et_du_Pontet Global index of the Lettre de Zuylen et du Pontet] *** Lettre de Zuylen 1976-1980 ISSN 0920-945X *** Lettre de Zuylen et du Pontet 1981-2005 ISSN 0920-9468 ** [http://www.womenwriters.nl/index.php/Cahiers_Isabelle_de_Charriere_/_Belle_de_Zuylen_Papers ''Cahiers ISABELLE DE CHARRIÈRE / BELLE DE ZUYLEN Papers'' 2006-2015] ISSN 1872-7832 ** [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=3630 Lettre de Zuylen 2017 -] * [http://resources.huygens.knaw.nl/womenwriters/vre/persons/c016344d-97e5-4525-ba87-9fcc595e67dd Womenwriters database Isabelle de Charrière] * [http://archiefotc01.archiefweb.eu/archives/archiefweb/20160621135532/http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/handschriften/belle-van-zuylen Letters of the young Isabelle de Charrière in the Utrecht archive Netherlands] * [http://www.gahetna.nl/actueel/nieuws/2012/brieven-belle-zuylen-nu-online-te-lezen Four letters to her nephew Charles Louis van Tuyll van Serooskerken 1797-1799 in the National Archive of the Netherlands] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/fra/oeuvres.htm Works of Isabelle de Charrière] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/PDFs/Dennis_Wood/The_Novels_of_Isabelle_de_Charriere_thesis.pdf Revised thesis of Dennis Wood 1998 The novels of isabelle de Charrière] * Images: ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEPHOT4.200.jpg Silhouette of Isabelle de Charrière by Marianne Moula (1760-1826)] ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEEKTA3.02.jpg Miniature-painting of Charles-Emmanuel de Charrière by Léonard Isaac Arlaud (1767-1800). Genève Bibliothèque Publique et Universitaire] ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEEKTA3.03.jpg Miniature-painting of Isabelle de Charrière by Léonard Isaac Arlaud (1767-1800). Genève, Bibliothèque Publique et Universitaire] * [http://www.siefar.org/dictionnaire/en/Isabella_Agneta_Elisabeth_van_Tuyll_van_Serooskerken SIEFAR Dictionary 2002] * [http://www.radionetherlandsarchives.org/goddess-of-the-netherlands-belle-van-zuylen/ Goddess of the Netherlands, Radio Netherlands Worldwide (RNW) Archives] * [http://content1a.omroep.nl/d91566c219fcfdb3c79673d77649993d/4d710ea3/rnw/mp3/haa/B171080.08 %20%20Passport%20to%20Literature%20%20E.%20du%20Perron%20de%20Roos%20%201963-09-05.mp3 RNW broadcast Passport to literature: Belle de Zuylen] * Free scores by Charriere at the International Music Score Library Project (IMSLP) [[Turkum:1805-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1740-yilda tugʻilganlar]] 5d9kmbyp4oswd6daud3kggmhco0u4w2 2725949 2725943 2022-07-30T18:13:13Z Speedbowl 72193 wikitext text/x-wiki {{Yozuvchi bilgiqutisi|Ismi=|Tasvir=Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Quentin_de_La_Tour.jpg|250px|Tasvir izohi=Maurice-Quentin de La Tour chizgan Isabelle de Charrière portreti, 1771-yil,<br/>Saint-Quentin, Aisne, Musée Antoine-Lécuyer|Tavallud sanasi=1740-yil 20-oktabr|Tavallud joyi=Castle Zuylen, Utrecht, {{NED}}|Vafot sanasi=1805-yil 27-dekabr|Vafot joyi=Le Pontet, Colombier, Neuchâtel, {{PRU}}|Faoliyat turi=roman yozuvchisi, shoir, dramaturg|Sayt=www.charriere.nl www.belle-van-zuylen.eu|Fuqaroligi={{NED}} va {{SWI}}|Taxalluslari=Belle van Zuylen, Belle de Zuylen, Zélide,<br />Abbé de la Tour}} [[Fayl:Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken,_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken%2C_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg/260px-Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken%2C_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg|thumb|319x319px| Maurice-Quentin de La Tour chizgan Isabelle de Charrière sur’ati, 1766-yil, Sanʼat va Tarix Muzeyi (Jeneva).]] [[Fayl:Belle_van_Zuylen,_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Belle_van_Zuylen%2C_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg/260px-Belle_van_Zuylen%2C_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg|thumb|334x334px| de Spinny Guillaume chizgan Belle de Zuylen sur’ati, 1759-yil, Zuylen Qal’asi]] [[Fayl:Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_(1707-1776)_-_portrait_painting.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_%281707-1776 %29_-_portrait_painting.jpg/260px-Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_%281707-1776 %29_-_portrait_painting.jpg|thumb|319x319px| Isabellening otasi Diederik Jakob van Tuyll van Serooskerken (1707-1776), gollandiyalik siyosatchi.]] [[Fayl:Zuylen.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Zuylen.jpg/260px-Zuylen.jpg|thumb|260x260px| Serpantin devorli Zuylen Qal’asi.]] [[Fayl:Isabelle_de_Charrière_-_Jens_Juel.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Jens_Juel.gif/260px-Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Jens_Juel.gif|thumb|312x312px| Jens Juel (1777) chizgan Isabelle de Charrière sur’ati, Sanʼat va Tarix Muzeyi (Neuchâtel).]] [[Fayl:Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg/260px-Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg|thumb|260x260px| Le Pontet Colombier, Neuchâtel, [[Shveysariya|Shveytsariya]].]] '''Isabelle de Charrière''' (1740-yil 20-oktabr — 1805-yil 27-dekabr), [[Niderlandiya|Gollandiyada]] '''Belle van Zuylen''' nomi bilan tanilgan, qizlik ismi '''Isabella Agneta Elisabeth van Tuyll van Serooskerken''' va boshqa joyda '''Isabelle de Charrière [Xonim]''', Golland va Shveytsariya [[Maʼrifatchilik|maʼrifatparvar]] yozuvchisi boʻlib, umrining ikkinchi yarmini Colombier, Neuchâtelda oʻtkazgan. Garchi risolalar, musiqa va pyesalar ham yozgan boʻlsada, xozirda u maktub va romanlari bilan mashhur. U oʻz davrining jamiyat va siyosatiga katta qiziqish bildirgan va uning Fransiya Inqilobi davridagi faoliyati alohida qiziqish uygʻotgan. == Yoshligi == Isabelle van Tuyll van Serooskerken Gollandiyaning [[Utrext|Utrecht]] yaqinidagi Zuilen shahridagi Zuylen Qal’asida Diederik Jacob van Tuyll van Serooskerken (1707-1776) va Jacoba Helena de Vicq (1724-1768) oilasida tugʻilgan. U yetti farzandning kattasi edi. Uning ota-onasi oʻsha paytda Utrechtda huquqshunoslik boʻyicha talaba va uning qoʻlini soʻrashga daʼvogarlaridan biri [[Skottlar|Shotlandiyalik]] yozuvchi James Boswell tomonidan „Yetti Viloyatdagi eng qadimiy zodagonlardan biri“ va „katta miqdordagi pulga ega Amsterdamlik ayol“ sifatida tasvirlangan. Qishda ular Utrecht shahridagi uylarida yashashar edi. 1750-yilda Isabelle [[Jeneva|Jenevaga]] yuborildi va 1746-1753-yillarda uning oʻqituvchisi boʻlgan fransuz tilida soʻzlashuvchi gubernator Jeanne-Louise Prevost bilan [[Shveysariya|Shveytsariya]] va [[Fransiya]] boʻylab sayohat qildi. Bir yil davomida faqat fransuz tilida gapirganidan soʻng, u Gollandiyaga qaytib, golland tilini qayta oʻrganishga majbur boʻldi. Biroq, fransuz tili umrining oxirigacha uning afzal koʻrgan tili boʻlib qoldi, bu esa nima uchun uning aslida taniqli boʻlishi mumkin boʻlgan ishi uzoq vaqt davomida tugʻilgan mamlakatida unchalik yaxshi maʼlum boʻumaganini tushunishga yordam beradi. Ota-onasining liberal qarashlari tufayli Isabelle oʻsha paytdagi qizlar uchun odatdagidan ancha kengroq taʼlim oldi, ular unga matematika, fizika va turli tillar, jumladan lotin, italyan, nemis va ingliz tillarini oʻrganishga imkon berdishdi. Umuman olganda, u iqtidorli talaba edi. Har doim musiqaga qiziqib, 1790-yilda u bastakor Niccolo Zingarelli bilan oʻrganishni boshladi. 14 yoshida u [[Polyaklar|Polshalik]] Rim Katolik graf Peter Dönhoffni sevib qoldi. U unga qiziqmasdi. Hafsalasi pir boʻlib u Utrechtni 18 oyga tark etdi.<ref>[http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/handschriften/belle-van-zuylen/001 First letter to Count Dönhoff]</ref> U oʻsib ulgʻaygan sari, unga turli xil daʼvogarlar paydo boʻldi va rad etildi, chunki ular uni koʻrishga kelishlarini vaʼda berishdi, lekin buni qilmadilar yoki u ustun boʻlgani uchun oʻzlarini chetga oldilar. U nikohni erkinlikka erishish yoʻli deb bildi, lekin u sevgi uchun turmush qurishni ham xohladi. Anne Pollexfen Drake va uning turmush oʻrtogʻi [[general-leytenant]] George Eliott tomonidan [[London]]<nowiki/>ning Mayfairdagi Curzon koʻchasida joylashgan uyiga kelish uchun maxsus taklif qilingan Isabelle 1766-yil 7-noyabrda ukasi Ditie, xizmatkori Doortje va xizmatchisi Vitel hamrohligida Hellevoetsluisdan Harwichga qayiqda keldi. == Keyingi hayoti == Oxir-oqibat, 1771-yilda u ukasi Willem Renening 1763-yildan 1766-yilgacha xorijdagi sobiq shaxsiy oʻqituvchisi Kolumbiyada tugʻilgan Shveytsariyalik Charles-Emmanuel de Charrière de Penthazga (1735-1808) turmushga chiqdi.<ref>Godet 1, 166-167 and Généalogies vaudoises I, 419-487 and Œuvres complètes 1, 625 and ''Certificat de vie'' in Correspondances et textes in édits (2006) p. 388</ref> Keyinchalik u Isabelle de Charrière nomi bilan tanildi. Ular uning bobosi Beat Louis de Muralt tomonidan sotib olingan Kolumbiyadagi Le Pontetga (Neuchatel yaqinida) qaynotasi Francois (1697-1780) va uning ikki turmush qurmagan qaynsingillari Luiza (1731-1810) va Henriette (1740-1814) bilan birga joylashdilar. Neuchatel Kantonini keyinchalik Neuchatel shahzodasi sifatida [[Fridrix II|Buyuk Frederick]] [[Prussiya]] bilan shaxsiy ittifoqda boshqargan. Neychatel din erkinligidan bahramand boʻlgan, buning natijasida koʻplab qochqinlar, jumladan [[Jean-Jacques Rousseau]], Beat Louis de Muralt va David Wemyss, Lord Elcho keldi. Er-xotin Jenevada va Parijda ham koʻp vaqt oʻtkazdilar. De Charrière 1778-yilda Gollandiya Gʻarbiy Hindiston kompaniyasi (WIC), Gollandiya Sharqiy Hindiston kompaniyasi (VOC), Britaniya Sharqiy Hindiston kompaniyasi va Janubiy dengiz kompaniyasi plantatsiyalarda foydali xorij [[Qullik|qulligiga]] bogʻliq mustamlaka kompaniyalariga qariyb 40 % sarmoya kiritgan ota-onasining boyliklarini qisman meros qilib olish orqali zamonaviy oʻlchovlarda boy boʻldi.<ref name="Drieënhuizen">{{Kitob manbasi|last=Drieënhuizen|first=Caroline|date=2021|editor=Jouwe|title=Slavernij en de stad Utrecht|publisher=Walburg Pers|origyear=|pages=153–172|chapter=Belle van Zuylen in koloniale zaken|language=Dutch|chapterurl=|isbn=9789462497689}}</ref> Drieenhuizen va Douzening fikriga koʻra, 2021-yilgi nashrlarida oʻz maktublarida va „''Trois Femmes''“ (Uch ayol, 1795-1798) romanida De Charrière qullikni tanqidsiz keltirib oʻtgan. Biroq, u koloniyalardagi dahshatlar haqida yozgan (1894-raqamli, 1798-yil) maktubida buning aksi edi, shuning uchun u qullikning haddan tashqari koʻpligiga befarq boʻlmadi, bu haqda uning muharriri Suzan van Dijkning yozishmalarida<ref name="van Dijk"> {{Cite journal|last=van Dijk|first1=Suzan|date=October 2021|title=Belle van Zuylen over slavernij en rijkdom|trans_title=|url=|language=Dutch|journal=Oud-Utrecht. Tijdschrift voor Geschiedenis van Stad en Regio Utrecht|volume=94(5), 2021|issue=October|pages=13-17, page 15|doi=|access-date=}}</ref> De Charrière merosidan keyin besh yil ichida mustamlakachilik sarmoyalarining 70 foizini sotgani batafsil yozilgan edi.<ref>{{Kitob manbasi|last=Dubois|first=Simone|authorlink=|date=1969|title=Belle van Zuylen, 1740-1805. Leven op afstand|url=|location=Zaltbommel|publisher=Europese Bibliotheek|page=218|isbn=}}</ref> == Yozishmalar == Isabelle de Charrière koʻplab odamlar, jumladan Devid-Louis Constant d’Hermenches, James Boswell, Benjamin Constant va uning [[Nemis tili|nemis]] tarjimoni Ludwig Ferdinand Huber kabi ziyolilar bilan keng yozishmalarni olib bordi. 1760-yilda Isabelle jamiyatda [[Don juan|Don Juan]] sifatida qabul qilingan turmush qurgan Shveytsariyalik ofitser Devid-Lui Konstant d’Hermenches (1722-1785) bilan uchrashdi. Koʻp ikkilanishlardan soʻng, Isabellening oʻzini namoyon qilish ehtiyoji uning qaygʻularini yengib chiqdi va ikki yil oʻtgach, ikkinchi uchrashuvdan soʻng u bilan taxminan 15 yil davomida yaqin va yashirin yozishmalarni boshladi. Keyinchalik Constant d’Hermenches bilan yozishmalaridan eng muhimlaridan biri boʻldi. Shotlandiya yozuvchisi James Boswell 1763-1764-yillarda [[Utrext universiteti|Utrecht universitetida]] huquq fakultetida tahsil olgan paytda Utrechtda va Zuylen Qal’asida u bilan tez-tez uchrashib turardi. U uning oʻzini-oʻzi chizgan portretidagi kabi uni ''Zelide'' deb chaqirardi. U Gollandiyani tark etganidan keyin bir necha yil davomida doimiy muxbiri boʻlib, [[Grand Tour (Buyuk sayohat)|Grand Tourda qatnashdi]]. U unga yozib unga oshiq emasligini taʼkidlagan. U javoban: „Biz chiqishamiz, chunki menda boʻysunish qobiliyati yoʻq“ degan. 1766-yilda Boswell uning akasi bilan Parijda uchrashgandan keyin uning otasiga shartli taklif yubordi, ammo otasei turmush qurishiga rozi boʻlmadi. 1786-yilda Mme de Charrière Parijda Constant d’Hermenchesning jiyani, yozuvchi Benjamin Constant bilan uchrashdi. U Kolumbiyaga bir necha bor tashrif buyurgan. U yerda ular birgalikda epistolyar roman yozishdi va uning hayotining oxirigacha davom etadigan maktublar almashinuvi boshlandi. Shuningdek, u nemis tarjimoni Ludwig Ferdinand Huber va uning yosh doʻstlari Henriette L’Hardy va Isabelle Morel bilan qiziqarli yozishmalar olib bordi. Huberning yosh oʻgay qizi Thereze Forster u bilan 1801-yildan Isabelle de Charrier vafotigacha yashadi. == Ishlari == Izabel de Charrier romanlar, risolalar, pyesalar va sheʼrlar yozgan va musiqa bastalagan. Uning eng samarali davri u Kolumbiyada bir necha yil yashaganidan keyingina keldi. Mavzular orasida uning diniy ikkilanishlari, olijanobligi va ayollarning tarbiyasi bor edi. Uning birinchi romani „''Le'' ''Noble''“ 1763-yilda nashr etilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://literatuurmuseum.nl/media/uploads/image/zuylen05-1980x_.jpg|sarlavha=Image title page ''Le Noble, Conte moral'' 1763 at Royal Library The Hague (Koninklijke Bibliotheek).}}</ref> Bu zodagonlarga qarshi satira edi va u anonim nashr etilgan boʻlsa-da, tez orada uning shaxsi aniqlandi va ota-onasi asarni sotuvdan olib tashlashdi. Keyin u doʻstlari uchun oʻz portretini yozdi: ''Portrait de Mll de Z., sous le nom de Zélide, fait par elle-même. 1762-yil''. 1784-yilda u ikkita toʻqima asarini nashr etdi: ''Lettres neuchâteloises'' va ''Lettres de Mistriss Henley publiées par son amie''. Ikkalasi ham u maʼqullashda davom etgan epistolyar romanlar yoʻnalishida boʻlgan. 1788-yilda u Niderlandiya, Fransiya va Shveytsariyadagi siyosiy vaziyat haqidagi birinchi risolalarini nashr etdi. Faylasuf [[Jean-Jacques Rousseau|Jean-Jacques Rousseauning]] muxlisi sifatida u 1789-yilda uning Confessions ''(Iqrorlik)'' asarini vafotidan keyin nashr etishda yordam berdi. U, shuningdek, oʻsha paytda Rousseau haqida oʻz risolalarini yozgan. [[Buyuk fransuz inqilobi|Fransuz Inqilobi]] bir qator zodagonlarning Neuchatelga qochishiga sabab boʻldi va Mme de Charrière ulardan baʼzilari bilan doʻstlashdi. Ammo u, shuningdek, aristokratik qochqinlarning qarashlarini tanqid qiluvchi asarlarni nashr etdi, ularning aksariyati inqilobdan hech narsa oʻrganmagan deb hisobladi. U bir nechta musiqiy asarlar uchun soʻzlar va musiqalarni yozgan yoki hech boʻlmaganda rejalashtirgan, ammo parchalardan tashqari hech biri saqlanib qolmagan. U ''Motsartga Les Phéniciennes'' [[Wolfgang Amadeus Mozart|librettosini]] yubordi va u buni qoʻyadi deb umid qildi, ammo javobi nomaʼlum. Uning barcha musiqiy asarlari ''Œuvres complètesning'' 10-jildiga kiritilgan; bular qatoriga torli kvartet uchun olti minuet, toʻqqizta pianino sonatalari, oʻnta efir va romanslar kiradi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://fr.wikisource.org/wiki/Auteur:Isabelle_de_Charri%C3%A8re|sarlavha=Isabelle de Charrière - Wikisource|ism=Isabelle|muallif=Charrière, de|ish=fr.wikisource.org}}</ref> === Asl matnlarning muhim nashrlari === * ''Œuvres complètes'', Édition critique par J-D. Candaux, C.P. Courtney, P.H. Dubois, S. Dubois-de Bruyn, P. Thompson, J. Vercruysse, D.M. Wood. Amsterdam, G.A. van Oorschot, 1979-1984. Tomes 1-6, Correspondance; tome 7, Theatre; tomes 8-9, Romans, Contes et Nouvelles; tome 10, Essais, Vers, Musique. {{ISBN|9789028205000}} * Die wiedergefundene Handschrift: ''Victoire ou la vertu sans bruit''. Hrsg. Magdalene Heuser. In: Editio. Internationales Jahrbuch für Editionswissenschaft. 11 (1997), p.&nbsp;178-204. * [https://www.peeters-leuven.be/detail.php?search_key=9789042916463 'Early writings. New material from Dutch archives]. Ed. Kees van Strien, Leuven, Éditions Peeters, 2005. VI-338 p. {{ISBN|978-90-429-1646-3}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-90-429-1646-3|978-90-429-1646-3]] * ''Correspondances et textes inédits''. Ed. Guillemette Samson, J-D. Candaux, J. Vercruysse et D. Wood. Paris, Honoré Champion, 2006 423 p. {{ISBN|978-2-7453-1310-2}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-2-7453-1310-2|978-2-7453-1310-2]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://bvbr.bib-bvb.de:8991/exlibris/aleph/a23_1/apache_media/SH3GM1S1XGST6NXKFFNNHF7U5TH5TC.pdf|sarlavha=Table des martières Correspondances et textes inédits. 2006}}</ref> === Tarjimalar === * ''Letters written from Lausanne''. Translated from the French. Bath, printed by R. Cruttwell and sold by C. Dilly, Poultry, London, 1799. 2 vols. viii, 175 p. + 200 p. * ''Four tales by Zélide''. Translated [and abridged] by S[ybil]. M[arjorie]. S[cott-Cuffe] with an introduction by Geoffrey Scott. [The Nobleman, Mistress Henley, Letters from Lausanne, Letters from Lausanne-Caliste]. London, Constable, 1925. xxix, 263 p. Reprint by Books for Libraries Press, Freeport, New York, 1970. Reprint by Turtle Point Press, Chappaqua, New York, 1997. 304 p. {{ISBN|978-1-933527-41-3}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1-933527-41-3|978-1-933527-41-3]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://archive.org/details/FourTales/mode/2up|sarlavha=Four tales by Zélide Translated by S.M.S. (full-text scan)|muallif=(translator) Scott|ism=Sybil|sana=1925|ish=archive.org|nashriyot=London, Constable & Co. Ltd.|kirish sanasi=18 September 2021|iqtibos=}}</ref> * ''Letters from Mistress Henley published by her friend''. Translation Philip Stewart and Jean Vaché. Introduction, notes and bibliography by Joan Hinde Stewart & Philip Stuart. New York, The Modern Language Association of America, 1993. xxix, 42 p. * ''Letters from Switzerland''. [Letters from Neuchatel, Letters from Mistress Henley, Letters from Lausanne, Letters from Lausanne-Caliste]. Ed., translation and biography James Chesterman. Cambridge U.K., Carole Green Publishing, 2001. xii, 276 p. {{ISBN|9781903479032}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9781903479032|9781903479032]] * ''Three women. A novel by the abbé de la Tour''. Translation Emma Rooksby. New York, The Modern Language Association of America, 2007. xii, 176 p. {{ISBN|9780873529419}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9780873529419|9780873529419]] * ''The Nobleman and Other Romances''. [The Nobleman; Letters from Neuchâtel; Letters from Mistress Henley Published by Her Friend; Letters from Lausanne: Cécile; Eaglonette and Suggestina, or, On Pliancy; Émigré Letters; Fragments of Two Novels Written in English: A Correspondence, Letters from Peter and William; Constanceʼs Story; Saint Anne], Translated, introduction and notes Caroline Warman. Cover ill. Joanna Walsh. New York, Penguin Classics, 2012. XXXIII, 439 p.&nbsp;{{ISBN|978-0-14-310660-9}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0-14-310660-9|978-0-14-310660-9]] * ''Honorine d’Userche'' [a [[novella]] by Abbé de la Tour], translator Caroline Omolesky, e-book, Messidor Press, 2013. === Yozishmalar === * ''Boswell in Holland, including his correspondence with Belle de Zuylen (Zélide)''. Ed. Frederick Pottle. 428 p.&nbsp;London: William Heinemann, 1952. * ''Letter of Isabelle de Charrière to James Boswell 27 March 1768''. Published in The General Correspondence of James Boswell (1766-1769), ed. Richard Cole, Peter Baker, Edinburgh University Press, 1993, vol.2, p.&nbsp;40-41. * ''There are no letters like yours. The correspondence of Isabelle de Charrière and Constant d’Hermences''. Translated, with an introduction and annotations by Janet Whatley and Malcolm Whatley. Lincoln NE, University of Nebraska Press, 2000. xxxv, 549 p. === ''Le Noble, conte moral'', 1763-yil === [[Fayl:Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble,_Conte_moral_-_Amsterdam,_1763.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble%2C_Conte_moral_-_Amsterdam%2C_1763.jpg/220px-Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble%2C_Conte_moral_-_Amsterdam%2C_1763.jpg|thumb| ''Le Noblening bosh sahifasi, conte moral'', 1763-yil. Shiori: ''On ne suit pas toujours ses aïeux, ni son père.'' ''La Fontaine''. ''(Biz har doim ham ajdodlarimizga ergashavermaymiz, otalarimizga ham oʻxshayvermaymiz. Favvora.)'']] Belle van Zuylen ushbu qisqa romanni 22 yoshida Amsterdam nashriyotchisi Evert van Harrevelt bilan fransuz tilidagi jurnalda anonim ravishda nashr etgan. Van Zuylenning ota-onasi 1763-yilda bu [[Satira|satiraning]] [[Dvoryanlar|aslzodalar]] orasida tarqalishiga yoʻl qoʻymaslik uchun butun kitob nashrini sotib olishdi. Ammo bu „axloqiy ertak“ baribir Yevropaga yo‘l topdi, chunki nemis shoiri va davlat arbobi [[Johann Wolfgang von Goethe|Johann Wolfgang Goethe]] 1772-yil 3-noyabrda „Frankfurter Gelehrten Anzeigen“ jurnalida uni nemis tilidagi ''Die Vorzüge des alten Adels'' tarjimasini ko‘rib chiqdi.<ref name="Strien Noble">{{Veb manbasi|url=http://www.womenwriters.nl/index.php/The_publication_history_of_Le_Noble|sarlavha=The publication history of Le Noble|muallif=van Strien|ism=Kees|sana=November 2010|ish=www.womenwriters.nl|nashriyot=AsK|kirish sanasi=3 March 2021|iqtibos=}}</ref> 1769-yil 2-martda Gollandiyaning ''De Deugd is den Adel waerdig (Vertu vaut bien noblesse)'' [[Buff opera|opera buffa]] moslashtirilgan namoyishi Haguedagi Fransche Komediya teatrida taqdim etildi. Roman [[Jean de La Fontaine|Jean de La Fontainening]] ikkita it haqidagi „''Taʼlim''“ ertagidan iqtibos bilan boshlanadi:{{Misra tarjimasi|- On ne suit pas toujours ses Aïeux, ni son Père (La Fontaine) Il y avait dans une des provinces de France un château très ancien, habité par un vieux rejeton d'une famille encore plus ancienne. Le baron d'Arnonville était très sensible au mérite de cette ancienneté, et il avait raison, car il n'avait pas beaucoup d'autres mérites. Mais son château se serait mieux trouvé d'être un peu plus moderne: une des tours comblait déjà une partie du fossé; on ne voyait dans le reste qu'un peu d'eau bourbeuse, et les grenouilles y avaient pris la place des poissons. Sa table était frugale, mais tout autour de la salle à manger régnaient les bois des cerfs tués par ses aïeux. Il se rappelait, les jours gras, qu'il avait droit de chasse, les jours maigres, qu'il avait droit de pêche, et content de ces droits, il laissait sans envie manger des faisans et des carpes aux ignobles financiers. Il dépensait son modique revenu à pousser un procès pour le droit de pendre sur ses terres; et il ne lui serait jamais venu dans l'esprit qu'on pût faire un meilleur usage de son bien, ni laisser à ses enfants quelque chose de mieux que la haute et basse justice. L'argent de ses menus plaisirs, il le mettait à faire renouveler les écussons qui bordaient tous les planchers, et à faire repeindre ses ancêtres.|- Biz har doim ham ajdodlarimizga ergashavermaymiz, otalarimizga ham o'xshayvermaymiz (Favvora) Fransiya provinsiyasida bir qadimiy qal'a bor edi, u yerda undan ham qadimiy oilaning eski nasli yashagan. Arnonvill baroni bu nasl-nasabga katta ahamiyat bergan va to'g'ri qilgan, chunki uning boshqa xizmatlari kam edi. Ammo uning qal'asi ozgina zamonaviyroq bo'lishi mumkin edi: minoralardan birining vayronalari allaqachon xandaqning bir qismini to'ldirgan edi. Qolgan qismida ko'rishingiz mumkin bo'lgani bu faqat baliqlar o'rnini qurbaqalar bosgan loyqa suv edi. Uning dasturxoni kamtarin edi, lekin ota-bobolari otgan kiyiklarning shoxlari butun ovqatxona bo'ylab osib tashlangandi. Go'sht mavsumlarida u ov qilish huquqini, baliq mavsumlarida baliq tutish huquqini eslardi. Bu haq-huquqlaridan qanoatlanib, u [[:en:tax farmers|soliq yig'uvchilar]]ning qirg'ovul va sazan yeyishlariga hasad qilmasdan chidardi. U o'zining kamtarona daromadini o'z mulkidagi odamlarni osish huquqini sudga oshirish uchun sarfladi va u o'z mulkidan yaxshiroq foydalanishi yoki bolalariga yuqori va quyi adolatdan yaxshiroq narsani qoldirishi uning xayoliga ham kelmagan bo'lardi. U kichik huzurlarini pulni poltaxtalari bo'ylab [[:en:Escutcheon (heraldry)|estakadalar]]ni ta'mirlashga va ota-bobolarining portretlarini qayta bo'yashlardan olishga sarflardi.|lang=fr|attr1=Isabelle de Charrière, Le Noble, conte moral, 1762.}} == Boshqa == * [[Asteroid]] 9604 Bellevanzuylen uning sharafiga 1991-yilda Erik Walter Elst tomonidan nomlangan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=bellevanzuylen;old=0;orb=0;cov=0;log=0;cad=0#elem|sarlavha=JPL Small-Body Database Browser|ish=ssd.jpl.nasa.gov}}</ref> * „''Belle van Zuylen — Madam de Charrière''“ filmi 1993-yilda Digna Sinke tomonidan suratga olingan. * Niderlandiyaning [[Utrext universiteti|Utrecht universitetining]] ''Belle van Zuylen kafedrasi'' Cecil Courtney (1995-yil), Monique Moser-Verrey (2005-yil aprel), Nicole Pellegrin-Postel (2005-yil oktabr) tomonidan boshqarilgan. * Har yili oʻtkaziladigan ''Belle van Zuylen maʼruzasi'' adabiyot va umuman jamiyatga oid mavzularda ilgari City2Cities deb nomlangan Utrecht xalqaro adabiyot festivalining (ILFU) bir qismi boʻlib, Hans Magnus Enzensberger (2006), Jeanette Winterson (2007), Azar Nafisi (2009) va Paul Auster (2012), Chimamanda Ngozi Adichie (2020) va Margaret Atwood (2021) kabi zamonaviy mualliflar tomonidan taqdim etilgan. 2020-yildan beri ularga ''Belle van Zuylenring'' nomli kichik [[Haykaltaroshlik|haykalcha]] beriladi. == Adabiyotlar == Nashr qilingan yili boʻyicha xronologik tartibda: * Philippe Godet: ''Madame de Charrière et ses amis, d’après de nombreux documents inédits (1740-1805) avec portraits, vues, autographes, etc.''. Genève, A. Jullien, 1906 (xiii,519 p. + 448 p.). Genève, Slatkine Reprints, 1973. * Geoffrey Scott. ''The portrait of Zélide''. London, Constable, 1925. xiii, 215 p. ''Scott on Zélide : the portrait of Zélide''. Introduction by Richard Holmes. London, Flamingo, 2002. Reprint by Turtle Point Press, New York, 2010. 256 p. with an introduction by Shirley Hazzard, afterword by Richard Dunn. * Constance Thompson Pasquali, ''Madame de Charrière à Colombier : iconographie'', Neuchâtel, Bibliothèque de la Ville, 1979 * C.P. Courtney. ''A preliminary bibliography of Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen)''. Oxford, Voltaire Foundation, 1980. 157 p. * C.P. Courtney. ''Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen). A secondary bibliography''. Oxford, Voltaire Foundation, 1982. 50 p. * C.P. Courtney. ''Isabelle de Charrière and the 'Character of H.B. Constantʼ. A false attribution''. In: French Studies (Oxford), 36 (1982), no. 3, p.&nbsp;282-289. * C.P. Courtney, ''Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen).'' ''A biography''. Oxford, Voltaire Foundation, 1993. 810 p. {{ISBN|9780729404396}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9780729404396|9780729404396]] * Kathleen M. Jaeger, ''Male and Female Roles in the Eighteenth Century.'' ''The Challenge to Replacement and Displacement in the Novels of Isabelle de Charrière'', New York, Peter Lang, 1994. XI, 241 pp. {{ISBN|978-0-8204-2179-7}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0-8204-2179-7|978-0-8204-2179-7]] * C.P. Courtney, ''Belle van Zuylen and Philosophy''. Utrecht, Universiteit Utrecht, 1995. 32 p. * Jacquline Letzter, ''Intellectual tacking.'' ''Questions of education in the works of Isabelle de Charrière''. Amsterdam, Rodopi, 1998. 217 p. {{ISBN|978-9042002906}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-9042002906|978-9042002906]] * Jacquline Letzter and Robert Adelson, ''Women Writing Opera: Creativity and Controversy in the Age of the French Revolution''. Berkeley, University of California Press, 2001. xvii, 341 p. {{ISBN|978-0520226531}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0520226531|978-0520226531]] * Carla Alison Hesse, ''The other enlightenment: how French women became modern''. Princeton NJ, Princeton University Press, 2001. — XVI, 233p. {{ISBN|978-0691114804}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0691114804|978-0691114804]] * Vincent Giroud and Janet Whatley, ''Isabelle de Charrière.'' ''Proceedings of the international conference held at Yale University, 2002''. New Haven CT. The Beinecke rare book and manuscript library, 2004. v, 151 p. {{ISBN|978-0845731604}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0845731604|978-0845731604]] * Jelka Samsom, ''Individuation and attachment in the works of Isabelle de Charrière'' New York, Peter Lang, 2005. {{ISBN|978-3039101870}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-3039101870|978-3039101870]] * Monique Moser-Verrey, ''Isabelle de Charrière and the Novel in the 18th century''. Utrecht, Universiteit Utrecht, 2005. 32 p. * Nicole Pellegrin, ''Useless or pleasant?'' ''Women and the writing of history at the time of Belle van Zuylen (1740-1805)''. Utrecht, University Utrecht, 2005. 32 p. * Suzan van Dijk, Valérie Cossy, Monique Moser, Madeleine van Strien, ''Belle de Zuylen/Isabelle de Charrière: Education, Creation, Reception''. Amsterdam, Rodopi, 2006, 343 p.&nbsp;{{ISBN|978-90-420-1998-0}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-90-420-1998-0|978-90-420-1998-0]]<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.womenwriters.nl/index.php/Belle_de_Zuylen_/_Isabelle_de_Charri%C3%A8re._Education,_cr%C3%A9ation,_r%C3%A9ception|sarlavha=Belle de Zuylen / Isabelle de Charrière. Education, création, réception - womenwriters|ish=www.womenwriters.nl}}</ref> * Gillian E. Dow, ''Translators, interpreters, mediators: women writers 1700-1900''. [Mary Wollstonecraft, Isabelle de Charrière, Therese Huber, Elizabeth Barrett Browning, Fatma Aliye, Anna Jameson, Anne Gilchrist] Oxford, Peter Lang, 2007. 268 p. {{ISBN|978-3-03911-055-1}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-3-03911-055-1|978-3-03911-055-1]] * Heidi Bostic, ''The fiction of enlightenment: women of reason in the French eighteenth century'' [Francoise de Graffigny, Marie-Jeanne Riccoboni, Isabelle de Charrière]. Newark DE, University of Delaware Press, 2010. 270 p. {{ISBN|978-1611491302}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1611491302|978-1611491302]] == Qaydlar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/index.htm Madame de Charrière website] (in Dutch and French)] * [http://www.belle-van-zuylen.eu Belle van Zuylen website] (in Dutch and French, site of the Genootschap Belle van Zuylen) * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/articles/biblsec.htm Bibliographic database 1: by name to 2007] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=2734 Complementary bibliografic database 2: by year, with additions before 2007] * [https://charriere.huygens.knaw.nl/introduction/symposium-2021/ Symposium Presentation of the Dutch- and Utrecht-related letters 2021 (Abstracts and videos)] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=473 Compositions of Isabelle de Charrière] * Works by or about Isabelle de Charrière at Internet Archive * Bulletins of the Genootschap Belle van Zuylen: ** [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=878 ''Lettre de Zuylen et du Pontet'' 1976-2005] *** [http://www.womenwriters.nl/index.php/Lettre_de_Zuylen_et_du_Pontet Global index of the Lettre de Zuylen et du Pontet] *** Lettre de Zuylen 1976-1980 ISSN 0920-945X *** Lettre de Zuylen et du Pontet 1981-2005 ISSN 0920-9468 ** [http://www.womenwriters.nl/index.php/Cahiers_Isabelle_de_Charriere_/_Belle_de_Zuylen_Papers ''Cahiers ISABELLE DE CHARRIÈRE / BELLE DE ZUYLEN Papers'' 2006-2015] ISSN 1872-7832 ** [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=3630 Lettre de Zuylen 2017 -] * [http://resources.huygens.knaw.nl/womenwriters/vre/persons/c016344d-97e5-4525-ba87-9fcc595e67dd Womenwriters database Isabelle de Charrière] * [http://archiefotc01.archiefweb.eu/archives/archiefweb/20160621135532/http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/handschriften/belle-van-zuylen Letters of the young Isabelle de Charrière in the Utrecht archive Netherlands] * [http://www.gahetna.nl/actueel/nieuws/2012/brieven-belle-zuylen-nu-online-te-lezen Four letters to her nephew Charles Louis van Tuyll van Serooskerken 1797-1799 in the National Archive of the Netherlands] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/fra/oeuvres.htm Works of Isabelle de Charrière] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/PDFs/Dennis_Wood/The_Novels_of_Isabelle_de_Charriere_thesis.pdf Revised thesis of Dennis Wood 1998 The novels of isabelle de Charrière] * Images: ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEPHOT4.200.jpg Silhouette of Isabelle de Charrière by Marianne Moula (1760-1826)] ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEEKTA3.02.jpg Miniature-painting of Charles-Emmanuel de Charrière by Léonard Isaac Arlaud (1767-1800). Genève Bibliothèque Publique et Universitaire] ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEEKTA3.03.jpg Miniature-painting of Isabelle de Charrière by Léonard Isaac Arlaud (1767-1800). Genève, Bibliothèque Publique et Universitaire] * [http://www.siefar.org/dictionnaire/en/Isabella_Agneta_Elisabeth_van_Tuyll_van_Serooskerken SIEFAR Dictionary 2002] * [http://www.radionetherlandsarchives.org/goddess-of-the-netherlands-belle-van-zuylen/ Goddess of the Netherlands, Radio Netherlands Worldwide (RNW) Archives] * [http://content1a.omroep.nl/d91566c219fcfdb3c79673d77649993d/4d710ea3/rnw/mp3/haa/B171080.08 %20%20Passport%20to%20Literature%20%20E.%20du%20Perron%20de%20Roos%20%201963-09-05.mp3 RNW broadcast Passport to literature: Belle de Zuylen] * Free scores by Charriere at the International Music Score Library Project (IMSLP) [[Turkum:1805-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1740-yilda tugʻilganlar]] 4aak2vdlynmexfqlfi9jorhz5jdv795 2725955 2725949 2022-07-30T18:17:19Z Speedbowl 72193 wikitext text/x-wiki {{Yozuvchi bilgiqutisi|Ismi=|Tasvir=Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Quentin_de_La_Tour.jpg|250px|Tasvir izohi=Maurice-Quentin de La Tour chizgan Isabelle de Charrière portreti, 1771-yil,<br/>Saint-Quentin, Aisne, Musée Antoine-Lécuyer|Tavallud sanasi=1740-yil 20-oktabr|Tavallud joyi=Castle Zuylen, Utrecht, {{NED}}|Vafot sanasi=1805-yil 27-dekabr|Vafot joyi=Le Pontet, Colombier, Neuchâtel, {{PRU}}|Faoliyat turi=roman yozuvchisi, shoir, dramaturg|Sayt=www.charriere.nl www.belle-van-zuylen.eu|Fuqaroligi={{NED}} va {{SWI}}|Taxalluslari=Belle van Zuylen, Belle de Zuylen, Zélide,<br />Abbé de la Tour}} [[Fayl:Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken,_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken%2C_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg/260px-Isabelle_Agneta_van_Tuyll_van_Serooskerken%2C_by_Maurice_Quentin_de_La_Tour.jpg|thumb|319x319px| Maurice-Quentin de La Tour chizgan Isabelle de Charrière sur’ati, 1766-yil, Sanʼat va Tarix Muzeyi (Jeneva).]] [[Fayl:Belle_van_Zuylen,_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Belle_van_Zuylen%2C_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg/260px-Belle_van_Zuylen%2C_attributed_to_Guillaume_de_Spinny.jpg|thumb|334x334px| de Spinny Guillaume chizgan Belle de Zuylen sur’ati, 1759-yil, Zuylen Qal’asi]] [[Fayl:Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_(1707-1776)_-_portrait_painting.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_%281707-1776 %29_-_portrait_painting.jpg/260px-Diederik_Jacob_van_Tuyll_van_Serooskerken_%281707-1776 %29_-_portrait_painting.jpg|thumb|319x319px| Isabellening otasi Diederik Jakob van Tuyll van Serooskerken (1707-1776), gollandiyalik siyosatchi.]] [[Fayl:Zuylen.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Zuylen.jpg/260px-Zuylen.jpg|thumb|260x260px| Serpantin devorli Zuylen Qal’asi.]] [[Fayl:Isabelle_de_Charrière_-_Jens_Juel.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Jens_Juel.gif/260px-Isabelle_de_Charri%C3%A8re_-_Jens_Juel.gif|thumb|312x312px| Jens Juel (1777) chizgan Isabelle de Charrière sur’ati, Sanʼat va Tarix Muzeyi (Neuchâtel).]] [[Fayl:Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg/260px-Colombier_Manoir_Le_Pontet_20110831_1833.jpg|thumb|260x260px| Le Pontet Colombier, Neuchâtel, [[Shveysariya|Shveytsariya]].]] '''Isabelle de Charrière''' (1740-yil 20-oktabr — 1805-yil 27-dekabr), [[Niderlandiya|Gollandiyada]] '''Belle van Zuylen''' nomi bilan tanilgan, qizlik ismi '''Isabella Agneta Elisabeth van Tuyll van Serooskerken''' va boshqa joyda '''Isabelle de Charrière [Xonim]''', Golland va Shveytsariya [[Maʼrifatchilik|maʼrifatparvar]] yozuvchisi boʻlib, umrining ikkinchi yarmini Colombier, Neuchâtelda oʻtkazgan. Garchi risolalar, musiqa va pyesalar ham yozgan boʻlsada, xozirda u maktub va romanlari bilan mashhur. U oʻz davrining jamiyat va siyosatiga katta qiziqish bildirgan va uning Fransiya Inqilobi davridagi faoliyati alohida qiziqish uygʻotgan. == Yoshligi == Isabelle van Tuyll van Serooskerken Gollandiyaning [[Utrext|Utrecht]] yaqinidagi Zuilen shahridagi Zuylen Qal’asida Diederik Jacob van Tuyll van Serooskerken (1707–1776) va Jacoba Helena de Vicq (1724–1768) oilasida tugʻilgan. U yetti farzandning kattasi edi. Uning ota-onasi oʻsha paytda Utrechtda huquqshunoslik boʻyicha talaba va uning qoʻlini soʻrashga daʼvogarlaridan biri [[Skottlar|Shotlandiyalik]] yozuvchi James Boswell tomonidan „Yetti Viloyatdagi eng qadimiy zodagonlardan biri“ va „katta miqdordagi pulga ega Amsterdamlik ayol“ sifatida tasvirlangan. Qishda ular Utrecht shahridagi uylarida yashashar edi. 1750-yilda Isabelle [[Jeneva|Jenevaga]] yuborildi va 1746–1753-yillarda uning oʻqituvchisi boʻlgan fransuz tilida soʻzlashuvchi gubernator Jeanne-Louise Prevost bilan [[Shveysariya|Shveytsariya]] va [[Fransiya]] boʻylab sayohat qildi. Bir yil davomida faqat fransuz tilida gapirganidan soʻng, u Gollandiyaga qaytib, golland tilini qayta oʻrganishga majbur boʻldi. Biroq, fransuz tili umrining oxirigacha uning afzal koʻrgan tili boʻlib qoldi, bu esa nima uchun uning aslida taniqli boʻlishi mumkin boʻlgan ishi uzoq vaqt davomida tugʻilgan mamlakatida unchalik yaxshi maʼlum boʻumaganini tushunishga yordam beradi. Ota-onasining liberal qarashlari tufayli Isabelle oʻsha paytdagi qizlar uchun odatdagidan ancha kengroq taʼlim oldi, ular unga matematika, fizika va turli tillar, jumladan lotin, italyan, nemis va ingliz tillarini oʻrganishga imkon berdishdi. Umuman olganda, u iqtidorli talaba edi. Har doim musiqaga qiziqib, 1790-yilda u bastakor Niccolo Zingarelli bilan oʻrganishni boshladi. 14 yoshida u [[Polyaklar|Polshalik]] Rim Katolik graf Peter Dönhoffni sevib qoldi. U unga qiziqmasdi. Hafsalasi pir boʻlib u Utrechtni 18 oyga tark etdi.<ref>[http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/handschriften/belle-van-zuylen/001 First letter to Count Dönhoff]</ref> U oʻsib ulgʻaygan sari, unga turli xil daʼvogarlar paydo boʻldi va rad etildi, chunki ular uni koʻrishga kelishlarini vaʼda berishdi, lekin buni qilmadilar yoki u ustun boʻlgani uchun oʻzlarini chetga oldilar. U nikohni erkinlikka erishish yoʻli deb bildi, lekin u sevgi uchun turmush qurishni ham xohladi. Anne Pollexfen Drake va uning turmush oʻrtogʻi [[general-leytenant]] George Eliott tomonidan [[London]]<nowiki/>ning Mayfairdagi Curzon koʻchasida joylashgan uyiga kelish uchun maxsus taklif qilingan Isabelle 1766-yil 7-noyabrda ukasi Ditie, xizmatkori Doortje va xizmatchisi Vitel hamrohligida Hellevoetsluisdan Harwichga qayiqda keldi. == Keyingi hayoti == Oxir-oqibat, 1771-yilda u ukasi Willem Renening 1763-yildan 1766-yilgacha xorijdagi sobiq shaxsiy oʻqituvchisi Kolumbiyada tugʻilgan Shveytsariyalik Charles-Emmanuel de Charrière de Penthazga (1735–1808) turmushga chiqdi.<ref>Godet 1, 166-167 and Généalogies vaudoises I, 419-487 and Œuvres complètes 1, 625 and ''Certificat de vie'' in Correspondances et textes in édits (2006) p. 388</ref> Keyinchalik u Isabelle de Charrière nomi bilan tanildi. Ular uning bobosi Beat Louis de Muralt tomonidan sotib olingan Kolumbiyadagi Le Pontetga (Neuchatel yaqinida) qaynotasi Francois (1697–1780) va uning ikki turmush qurmagan qaynsingillari Luiza (1731–1810) va Henriette (1740–1814) bilan birga joylashdilar. Neuchatel Kantonini keyinchalik Neuchatel shahzodasi sifatida [[Fridrix II|Buyuk Frederick]] [[Prussiya]] bilan shaxsiy ittifoqda boshqargan. Neychatel din erkinligidan bahramand boʻlgan, buning natijasida koʻplab qochqinlar, jumladan [[Jean-Jacques Rousseau]], Beat Louis de Muralt va David Wemyss, Lord Elcho keldi. Er-xotin Jenevada va Parijda ham koʻp vaqt oʻtkazdilar. De Charrière 1778-yilda Gollandiya Gʻarbiy Hindiston kompaniyasi (WIC), Gollandiya Sharqiy Hindiston kompaniyasi (VOC), Britaniya Sharqiy Hindiston kompaniyasi va Janubiy dengiz kompaniyasi plantatsiyalarda foydali xorij [[Qullik|qulligiga]] bogʻliq mustamlaka kompaniyalariga qariyb 40 % sarmoya kiritgan ota-onasining boyliklarini qisman meros qilib olish orqali zamonaviy oʻlchovlarda boy boʻldi.<ref name="Drieënhuizen">{{Kitob manbasi|last=Drieënhuizen|first=Caroline|date=2021|editor=Jouwe|title=Slavernij en de stad Utrecht|publisher=Walburg Pers|origyear=|pages=153–172|chapter=Belle van Zuylen in koloniale zaken|language=Dutch|chapterurl=|isbn=9789462497689}}</ref> Drieenhuizen va Douzening fikriga koʻra, 2021-yilgi nashrlarida oʻz maktublarida va „''Trois Femmes''“ (Uch ayol, 1795–1798) romanida De Charrière qullikni tanqidsiz keltirib oʻtgan. Biroq, u koloniyalardagi dahshatlar haqida yozgan (1894-raqamli, 1798-yil) maktubida buning aksi edi, shuning uchun u qullikning haddan tashqari koʻpligiga befarq boʻlmadi, bu haqda uning muharriri Suzan van Dijkning yozishmalarida<ref name="van Dijk"> {{Cite journal|last=van Dijk|first1=Suzan|date=October 2021|title=Belle van Zuylen over slavernij en rijkdom|trans_title=|url=|language=Dutch|journal=Oud-Utrecht. Tijdschrift voor Geschiedenis van Stad en Regio Utrecht|volume=94(5), 2021|issue=October|pages=13-17, page 15|doi=|access-date=}}</ref> De Charrière merosidan keyin besh yil ichida mustamlakachilik sarmoyalarining 70 foizini sotgani batafsil yozilgan edi.<ref>{{Kitob manbasi|last=Dubois|first=Simone|authorlink=|date=1969|title=Belle van Zuylen, 1740-1805. Leven op afstand|url=|location=Zaltbommel|publisher=Europese Bibliotheek|page=218|isbn=}}</ref> == Yozishmalar == Isabelle de Charrière koʻplab odamlar, jumladan Devid-Louis Constant d’Hermenches, James Boswell, Benjamin Constant va uning [[Nemis tili|nemis]] tarjimoni Ludwig Ferdinand Huber kabi ziyolilar bilan keng yozishmalarni olib bordi. 1760-yilda Isabelle jamiyatda [[Don juan|Don Juan]] sifatida qabul qilingan turmush qurgan Shveytsariyalik ofitser Devid-Lui Konstant d’Hermenches (1722–1785) bilan uchrashdi. Koʻp ikkilanishlardan soʻng, Isabellening oʻzini namoyon qilish ehtiyoji uning qaygʻularini yengib chiqdi va ikki yil oʻtgach, ikkinchi uchrashuvdan soʻng u bilan taxminan 15 yil davomida yaqin va yashirin yozishmalarni boshladi. Keyinchalik Constant d’Hermenches bilan yozishmalaridan eng muhimlaridan biri boʻldi. Shotlandiya yozuvchisi James Boswell 1763–1764-yillarda [[Utrext universiteti|Utrecht universitetida]] huquq fakultetida tahsil olgan paytda Utrechtda va Zuylen Qal’asida u bilan tez-tez uchrashib turardi. U uning oʻzini-oʻzi chizgan portretidagi kabi uni ''Zelide'' deb chaqirardi. U Gollandiyani tark etganidan keyin bir necha yil davomida doimiy muxbiri boʻlib, [[Grand Tour (Buyuk sayohat)|Grand Tourda qatnashdi]]. U unga yozib unga oshiq emasligini taʼkidlagan. U javoban: „Biz chiqishamiz, chunki menda boʻysunish qobiliyati yoʻq“ degan. 1766-yilda Boswell uning akasi bilan Parijda uchrashgandan keyin uning otasiga shartli taklif yubordi, ammo otasei turmush qurishiga rozi boʻlmadi. 1786-yilda Mme de Charrière Parijda Constant d’Hermenchesning jiyani, yozuvchi Benjamin Constant bilan uchrashdi. U Kolumbiyaga bir necha bor tashrif buyurgan. U yerda ular birgalikda epistolyar roman yozishdi va uning hayotining oxirigacha davom etadigan maktublar almashinuvi boshlandi. Shuningdek, u nemis tarjimoni Ludwig Ferdinand Huber va uning yosh doʻstlari Henriette L’Hardy va Isabelle Morel bilan qiziqarli yozishmalar olib bordi. Huberning yosh oʻgay qizi Thereze Forster u bilan 1801-yildan Isabelle de Charrier vafotigacha yashadi. == Ishlari == Izabel de Charrier romanlar, risolalar, pyesalar va sheʼrlar yozgan va musiqa bastalagan. Uning eng samarali davri u Kolumbiyada bir necha yil yashaganidan keyingina keldi. Mavzular orasida uning diniy ikkilanishlari, olijanobligi va ayollarning tarbiyasi bor edi. Uning birinchi romani „''Le'' ''Noble''“ 1763-yilda nashr etilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://literatuurmuseum.nl/media/uploads/image/zuylen05-1980x_.jpg|sarlavha=Image title page ''Le Noble, Conte moral'' 1763 at Royal Library The Hague (Koninklijke Bibliotheek).}}</ref> Bu zodagonlarga qarshi satira edi va u anonim nashr etilgan boʻlsa-da, tez orada uning shaxsi aniqlandi va ota-onasi asarni sotuvdan olib tashlashdi. Keyin u doʻstlari uchun oʻz portretini yozdi: ''Portrait de Mll de Z., sous le nom de Zélide, fait par elle-même. 1762-yil''. 1784-yilda u ikkita toʻqima asarini nashr etdi: ''Lettres neuchâteloises'' va ''Lettres de Mistriss Henley publiées par son amie''. Ikkalasi ham u maʼqullashda davom etgan epistolyar romanlar yoʻnalishida boʻlgan. 1788-yilda u Niderlandiya, Fransiya va Shveytsariyadagi siyosiy vaziyat haqidagi birinchi risolalarini nashr etdi. Faylasuf [[Jean-Jacques Rousseau|Jean-Jacques Rousseauning]] muxlisi sifatida u 1789-yilda uning Confessions ''(Iqrorlik)'' asarini vafotidan keyin nashr etishda yordam berdi. U, shuningdek, oʻsha paytda Rousseau haqida oʻz risolalarini yozgan. [[Buyuk fransuz inqilobi|Fransuz Inqilobi]] bir qator zodagonlarning Neuchatelga qochishiga sabab boʻldi va Mme de Charrière ulardan baʼzilari bilan doʻstlashdi. Ammo u, shuningdek, aristokratik qochqinlarning qarashlarini tanqid qiluvchi asarlarni nashr etdi, ularning aksariyati inqilobdan hech narsa oʻrganmagan deb hisobladi. U bir nechta musiqiy asarlar uchun soʻzlar va musiqalarni yozgan yoki hech boʻlmaganda rejalashtirgan, ammo parchalardan tashqari hech biri saqlanib qolmagan. U ''Motsartga Les Phéniciennes'' [[Wolfgang Amadeus Mozart|librettosini]] yubordi va u buni qoʻyadi deb umid qildi, ammo uning javobi nomaʼlum. Uning barcha musiqiy asarlari ''Œuvres complètesning'' 10-jildiga kiritilgan; bular qatoriga torli kvartet uchun olti minuet, toʻqqizta pianino sonatalari, oʻnta efir va romanslar kiradi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://fr.wikisource.org/wiki/Auteur:Isabelle_de_Charri%C3%A8re|sarlavha=Isabelle de Charrière - Wikisource|ism=Isabelle|muallif=Charrière, de|ish=fr.wikisource.org}}</ref> === Asl matnlarning muhim nashrlari === * ''Œuvres complètes'', Édition critique par J-D. Candaux, C.P. Courtney, P.H. Dubois, S. Dubois-de Bruyn, P. Thompson, J. Vercruysse, D.M. Wood. Amsterdam, G.A. van Oorschot, 1979-1984. Tomes 1-6, Correspondance; tome 7, Theatre; tomes 8-9, Romans, Contes et Nouvelles; tome 10, Essais, Vers, Musique. {{ISBN|9789028205000}} * Die wiedergefundene Handschrift: ''Victoire ou la vertu sans bruit''. Hrsg. Magdalene Heuser. In: Editio. Internationales Jahrbuch für Editionswissenschaft. 11 (1997), p.&nbsp;178-204. * [https://www.peeters-leuven.be/detail.php?search_key=9789042916463 'Early writings. New material from Dutch archives]. Ed. Kees van Strien, Leuven, Éditions Peeters, 2005. VI-338 p. {{ISBN|978-90-429-1646-3}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-90-429-1646-3|978-90-429-1646-3]] * ''Correspondances et textes inédits''. Ed. Guillemette Samson, J-D. Candaux, J. Vercruysse et D. Wood. Paris, Honoré Champion, 2006 423 p. {{ISBN|978-2-7453-1310-2}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-2-7453-1310-2|978-2-7453-1310-2]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://bvbr.bib-bvb.de:8991/exlibris/aleph/a23_1/apache_media/SH3GM1S1XGST6NXKFFNNHF7U5TH5TC.pdf|sarlavha=Table des martières Correspondances et textes inédits. 2006}}</ref> === Tarjimalar === * ''Letters written from Lausanne''. Translated from the French. Bath, printed by R. Cruttwell and sold by C. Dilly, Poultry, London, 1799. 2 vols. viii, 175 p. + 200 p. * ''Four tales by Zélide''. Translated [and abridged] by S[ybil]. M[arjorie]. S[cott-Cuffe] with an introduction by Geoffrey Scott. [The Nobleman, Mistress Henley, Letters from Lausanne, Letters from Lausanne-Caliste]. London, Constable, 1925. xxix, 263 p. Reprint by Books for Libraries Press, Freeport, New York, 1970. Reprint by Turtle Point Press, Chappaqua, New York, 1997. 304 p. {{ISBN|978-1-933527-41-3}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1-933527-41-3|978-1-933527-41-3]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://archive.org/details/FourTales/mode/2up|sarlavha=Four tales by Zélide Translated by S.M.S. (full-text scan)|muallif=(translator) Scott|ism=Sybil|sana=1925|ish=archive.org|nashriyot=London, Constable & Co. Ltd.|kirish sanasi=18 September 2021|iqtibos=}}</ref> * ''Letters from Mistress Henley published by her friend''. Translation Philip Stewart and Jean Vaché. Introduction, notes and bibliography by Joan Hinde Stewart & Philip Stuart. New York, The Modern Language Association of America, 1993. xxix, 42 p. * ''Letters from Switzerland''. [Letters from Neuchatel, Letters from Mistress Henley, Letters from Lausanne, Letters from Lausanne-Caliste]. Ed., translation and biography James Chesterman. Cambridge U.K., Carole Green Publishing, 2001. xii, 276 p. {{ISBN|9781903479032}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9781903479032|9781903479032]] * ''Three women. A novel by the abbé de la Tour''. Translation Emma Rooksby. New York, The Modern Language Association of America, 2007. xii, 176 p. {{ISBN|9780873529419}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9780873529419|9780873529419]] * ''The Nobleman and Other Romances''. [The Nobleman; Letters from Neuchâtel; Letters from Mistress Henley Published by Her Friend; Letters from Lausanne: Cécile; Eaglonette and Suggestina, or, On Pliancy; Émigré Letters; Fragments of Two Novels Written in English: A Correspondence, Letters from Peter and William; Constanceʼs Story; Saint Anne], Translated, introduction and notes Caroline Warman. Cover ill. Joanna Walsh. New York, Penguin Classics, 2012. XXXIII, 439 p.&nbsp;{{ISBN|978-0-14-310660-9}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0-14-310660-9|978-0-14-310660-9]] * ''Honorine d’Userche'' [a [[novella]] by Abbé de la Tour], translator Caroline Omolesky, e-book, Messidor Press, 2013. === Yozishmalar === * ''Boswell in Holland, including his correspondence with Belle de Zuylen (Zélide)''. Ed. Frederick Pottle. 428 p.&nbsp;London: William Heinemann, 1952. * ''Letter of Isabelle de Charrière to James Boswell 27 March 1768''. Published in The General Correspondence of James Boswell (1766-1769), ed. Richard Cole, Peter Baker, Edinburgh University Press, 1993, vol.2, p.&nbsp;40-41. * ''There are no letters like yours. The correspondence of Isabelle de Charrière and Constant d’Hermences''. Translated, with an introduction and annotations by Janet Whatley and Malcolm Whatley. Lincoln NE, University of Nebraska Press, 2000. xxxv, 549 p. === ''Le Noble, conte moral'', 1763-yil === [[Fayl:Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble,_Conte_moral_-_Amsterdam,_1763.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble%2C_Conte_moral_-_Amsterdam%2C_1763.jpg/220px-Belle_van_Zuylen_-_Le_Noble%2C_Conte_moral_-_Amsterdam%2C_1763.jpg|thumb| ''Le Noblening bosh sahifasi, conte moral'', 1763-yil. Shiori: ''On ne suit pas toujours ses aïeux, ni son père.'' ''La Fontaine''. ''(Biz har doim ham ajdodlarimizga ergashavermaymiz, otalarimizga ham oʻxshayvermaymiz. Favvora.)'']] Belle van Zuylen ushbu qisqa romanni 22 yoshida Amsterdam nashriyotchisi Evert van Harrevelt bilan fransuz tilidagi jurnalda anonim ravishda nashr etgan. Van Zuylenning ota-onasi 1763-yilda bu [[Satira|satiraning]] [[Dvoryanlar|aslzodalar]] orasida tarqalishiga yoʻl qoʻymaslik uchun butun kitob nashrini sotib olishdi. Ammo bu „axloqiy ertak“ baribir Yevropaga yo‘l topdi, chunki nemis shoiri va davlat arbobi [[Johann Wolfgang von Goethe|Johann Wolfgang Goethe]] 1772-yil 3-noyabrda „Frankfurter Gelehrten Anzeigen“ jurnalida uni nemis tilidagi ''Die Vorzüge des alten Adels'' tarjimasini ko‘rib chiqdi.<ref name="Strien Noble">{{Veb manbasi|url=http://www.womenwriters.nl/index.php/The_publication_history_of_Le_Noble|sarlavha=The publication history of Le Noble|muallif=van Strien|ism=Kees|sana=November 2010|ish=www.womenwriters.nl|nashriyot=AsK|kirish sanasi=3 March 2021|iqtibos=}}</ref> 1769-yil 2-martda Gollandiyaning ''De Deugd is den Adel waerdig (Vertu vaut bien noblesse)'' [[Buff opera|opera buffa]] moslashtirilgan namoyishi Haguedagi Fransche Komediya teatrida taqdim etildi. Roman [[Jean de La Fontaine|Jean de La Fontainening]] ikkita it haqidagi „''Taʼlim''“ ertagidan iqtibos bilan boshlanadi:{{Misra tarjimasi|- On ne suit pas toujours ses Aïeux, ni son Père (La Fontaine) Il y avait dans une des provinces de France un château très ancien, habité par un vieux rejeton d'une famille encore plus ancienne. Le baron d'Arnonville était très sensible au mérite de cette ancienneté, et il avait raison, car il n'avait pas beaucoup d'autres mérites. Mais son château se serait mieux trouvé d'être un peu plus moderne: une des tours comblait déjà une partie du fossé; on ne voyait dans le reste qu'un peu d'eau bourbeuse, et les grenouilles y avaient pris la place des poissons. Sa table était frugale, mais tout autour de la salle à manger régnaient les bois des cerfs tués par ses aïeux. Il se rappelait, les jours gras, qu'il avait droit de chasse, les jours maigres, qu'il avait droit de pêche, et content de ces droits, il laissait sans envie manger des faisans et des carpes aux ignobles financiers. Il dépensait son modique revenu à pousser un procès pour le droit de pendre sur ses terres; et il ne lui serait jamais venu dans l'esprit qu'on pût faire un meilleur usage de son bien, ni laisser à ses enfants quelque chose de mieux que la haute et basse justice. L'argent de ses menus plaisirs, il le mettait à faire renouveler les écussons qui bordaient tous les planchers, et à faire repeindre ses ancêtres.|- Biz har doim ham ajdodlarimizga ergashavermaymiz, otalarimizga ham o'xshayvermaymiz (Favvora) Fransiya provinsiyasida bir qadimiy qal'a bor edi, u yerda undan ham qadimiy oilaning eski nasli yashagan. Arnonvill baroni bu nasl-nasabga katta ahamiyat bergan va to'g'ri qilgan, chunki uning boshqa xizmatlari kam edi. Ammo uning qal'asi ozgina zamonaviyroq bo'lishi mumkin edi: minoralardan birining vayronalari allaqachon xandaqning bir qismini to'ldirgan edi. Qolgan qismida ko'rishingiz mumkin bo'lgani bu faqat baliqlar o'rnini qurbaqalar bosgan loyqa suv edi. Uning dasturxoni kamtarin edi, lekin ota-bobolari otgan kiyiklarning shoxlari butun ovqatxona bo'ylab osib tashlangandi. Go'sht mavsumlarida u ov qilish huquqini, baliq mavsumlarida baliq tutish huquqini eslardi. Bu haq-huquqlaridan qanoatlanib, u [[:en:tax farmers|soliq yig'uvchilar]]ning qirg'ovul va sazan yeyishlariga hasad qilmasdan chidardi. U o'zining kamtarona daromadini o'z mulkidagi odamlarni osish huquqini sudga oshirish uchun sarfladi va u o'z mulkidan yaxshiroq foydalanishi yoki bolalariga yuqori va quyi adolatdan yaxshiroq narsani qoldirishi uning xayoliga ham kelmagan bo'lardi. U kichik huzurlarini pulni poltaxtalari bo'ylab [[:en:Escutcheon (heraldry)|estakadalar]]ni ta'mirlashga va ota-bobolarining portretlarini qayta bo'yashlardan olishga sarflardi.|lang=fr|attr1=Isabelle de Charrière, Le Noble, conte moral, 1762.}} == Boshqa == * [[Asteroid]] 9604 Bellevanzuylen 1991-yilda Erik Walter Elst tomonidan uning sharafiga nomlangan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=bellevanzuylen;old=0;orb=0;cov=0;log=0;cad=0#elem|sarlavha=JPL Small-Body Database Browser|ish=ssd.jpl.nasa.gov}}</ref> * „''Belle van Zuylen — Madam de Charrière''“ filmi 1993-yilda Digna Sinke tomonidan suratga olingan. * Niderlandiyaning [[Utrext universiteti|Utrecht universitetining]] ''Belle van Zuylen kafedrasi'' Cecil Courtney (1995-yil), Monique Moser-Verrey (2005-yil aprel), Nicole Pellegrin-Postel (2005-yil oktabr) tomonidan boshqarilgan. * Har yili oʻtkaziladigan ''Belle van Zuylen maʼruzasi'' adabiyot va umuman jamiyatga oid mavzularda ilgari City2Cities deb nomlangan Utrecht xalqaro adabiyot festivalining (ILFU) bir qismi boʻlib, Hans Magnus Enzensberger (2006), Jeanette Winterson (2007), Azar Nafisi (2009) va Paul Auster (2012), Chimamanda Ngozi Adichie (2020) va Margaret Atwood (2021) kabi zamonaviy mualliflar tomonidan taqdim etilgan. 2020-yildan beri ularga ''Belle van Zuylenring'' nomli kichik [[Haykaltaroshlik|haykalcha]] beriladi. == Adabiyotlar == Nashr qilingan yili boʻyicha xronologik tartibda: * Philippe Godet: ''Madame de Charrière et ses amis, d’après de nombreux documents inédits (1740-1805) avec portraits, vues, autographes, etc.''. Genève, A. Jullien, 1906 (xiii,519 p. + 448 p.). Genève, Slatkine Reprints, 1973. * Geoffrey Scott. ''The portrait of Zélide''. London, Constable, 1925. xiii, 215 p. ''Scott on Zélide : the portrait of Zélide''. Introduction by Richard Holmes. London, Flamingo, 2002. Reprint by Turtle Point Press, New York, 2010. 256 p. with an introduction by Shirley Hazzard, afterword by Richard Dunn. * Constance Thompson Pasquali, ''Madame de Charrière à Colombier : iconographie'', Neuchâtel, Bibliothèque de la Ville, 1979 * C.P. Courtney. ''A preliminary bibliography of Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen)''. Oxford, Voltaire Foundation, 1980. 157 p. * C.P. Courtney. ''Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen). A secondary bibliography''. Oxford, Voltaire Foundation, 1982. 50 p. * C.P. Courtney. ''Isabelle de Charrière and the 'Character of H.B. Constantʼ. A false attribution''. In: French Studies (Oxford), 36 (1982), no. 3, p.&nbsp;282-289. * C.P. Courtney, ''Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen).'' ''A biography''. Oxford, Voltaire Foundation, 1993. 810 p. {{ISBN|9780729404396}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9780729404396|9780729404396]] * Kathleen M. Jaeger, ''Male and Female Roles in the Eighteenth Century.'' ''The Challenge to Replacement and Displacement in the Novels of Isabelle de Charrière'', New York, Peter Lang, 1994. XI, 241 pp. {{ISBN|978-0-8204-2179-7}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0-8204-2179-7|978-0-8204-2179-7]] * C.P. Courtney, ''Belle van Zuylen and Philosophy''. Utrecht, Universiteit Utrecht, 1995. 32 p. * Jacquline Letzter, ''Intellectual tacking.'' ''Questions of education in the works of Isabelle de Charrière''. Amsterdam, Rodopi, 1998. 217 p. {{ISBN|978-9042002906}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-9042002906|978-9042002906]] * Jacquline Letzter and Robert Adelson, ''Women Writing Opera: Creativity and Controversy in the Age of the French Revolution''. Berkeley, University of California Press, 2001. xvii, 341 p. {{ISBN|978-0520226531}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0520226531|978-0520226531]] * Carla Alison Hesse, ''The other enlightenment: how French women became modern''. Princeton NJ, Princeton University Press, 2001. — XVI, 233p. {{ISBN|978-0691114804}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0691114804|978-0691114804]] * Vincent Giroud and Janet Whatley, ''Isabelle de Charrière.'' ''Proceedings of the international conference held at Yale University, 2002''. New Haven CT. The Beinecke rare book and manuscript library, 2004. v, 151 p. {{ISBN|978-0845731604}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-0845731604|978-0845731604]] * Jelka Samsom, ''Individuation and attachment in the works of Isabelle de Charrière'' New York, Peter Lang, 2005. {{ISBN|978-3039101870}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-3039101870|978-3039101870]] * Monique Moser-Verrey, ''Isabelle de Charrière and the Novel in the 18th century''. Utrecht, Universiteit Utrecht, 2005. 32 p. * Nicole Pellegrin, ''Useless or pleasant?'' ''Women and the writing of history at the time of Belle van Zuylen (1740-1805)''. Utrecht, University Utrecht, 2005. 32 p. * Suzan van Dijk, Valérie Cossy, Monique Moser, Madeleine van Strien, ''Belle de Zuylen/Isabelle de Charrière: Education, Creation, Reception''. Amsterdam, Rodopi, 2006, 343 p.&nbsp;{{ISBN|978-90-420-1998-0}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-90-420-1998-0|978-90-420-1998-0]]<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.womenwriters.nl/index.php/Belle_de_Zuylen_/_Isabelle_de_Charri%C3%A8re._Education,_cr%C3%A9ation,_r%C3%A9ception|sarlavha=Belle de Zuylen / Isabelle de Charrière. Education, création, réception - womenwriters|ish=www.womenwriters.nl}}</ref> * Gillian E. Dow, ''Translators, interpreters, mediators: women writers 1700-1900''. [Mary Wollstonecraft, Isabelle de Charrière, Therese Huber, Elizabeth Barrett Browning, Fatma Aliye, Anna Jameson, Anne Gilchrist] Oxford, Peter Lang, 2007. 268 p. {{ISBN|978-3-03911-055-1}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-3-03911-055-1|978-3-03911-055-1]] * Heidi Bostic, ''The fiction of enlightenment: women of reason in the French eighteenth century'' [Francoise de Graffigny, Marie-Jeanne Riccoboni, Isabelle de Charrière]. Newark DE, University of Delaware Press, 2010. 270 p. {{ISBN|978-1611491302}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1611491302|978-1611491302]] == Qaydlar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/index.htm Madame de Charrière website] (in Dutch and French)] * [http://www.belle-van-zuylen.eu Belle van Zuylen website] (in Dutch and French, site of the Genootschap Belle van Zuylen) * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/articles/biblsec.htm Bibliographic database 1: by name to 2007] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=2734 Complementary bibliografic database 2: by year, with additions before 2007] * [https://charriere.huygens.knaw.nl/introduction/symposium-2021/ Symposium Presentation of the Dutch- and Utrecht-related letters 2021 (Abstracts and videos)] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=473 Compositions of Isabelle de Charrière] * Works by or about Isabelle de Charrière at Internet Archive * Bulletins of the Genootschap Belle van Zuylen: ** [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=878 ''Lettre de Zuylen et du Pontet'' 1976-2005] *** [http://www.womenwriters.nl/index.php/Lettre_de_Zuylen_et_du_Pontet Global index of the Lettre de Zuylen et du Pontet] *** Lettre de Zuylen 1976-1980 ISSN 0920-945X *** Lettre de Zuylen et du Pontet 1981-2005 ISSN 0920-9468 ** [http://www.womenwriters.nl/index.php/Cahiers_Isabelle_de_Charriere_/_Belle_de_Zuylen_Papers ''Cahiers ISABELLE DE CHARRIÈRE / BELLE DE ZUYLEN Papers'' 2006-2015] ISSN 1872-7832 ** [http://www.belle-van-zuylen.eu/?page_id=3630 Lettre de Zuylen 2017 -] * [http://resources.huygens.knaw.nl/womenwriters/vre/persons/c016344d-97e5-4525-ba87-9fcc595e67dd Womenwriters database Isabelle de Charrière] * [http://archiefotc01.archiefweb.eu/archives/archiefweb/20160621135532/http://www.hetutrechtsarchief.nl/collectie/handschriften/belle-van-zuylen Letters of the young Isabelle de Charrière in the Utrecht archive Netherlands] * [http://www.gahetna.nl/actueel/nieuws/2012/brieven-belle-zuylen-nu-online-te-lezen Four letters to her nephew Charles Louis van Tuyll van Serooskerken 1797-1799 in the National Archive of the Netherlands] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/site-charriere/fra/oeuvres.htm Works of Isabelle de Charrière] * [http://www.belle-van-zuylen.eu/PDFs/Dennis_Wood/The_Novels_of_Isabelle_de_Charriere_thesis.pdf Revised thesis of Dennis Wood 1998 The novels of isabelle de Charrière] * Images: ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEPHOT4.200.jpg Silhouette of Isabelle de Charrière by Marianne Moula (1760-1826)] ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEEKTA3.02.jpg Miniature-painting of Charles-Emmanuel de Charrière by Léonard Isaac Arlaud (1767-1800). Genève Bibliothèque Publique et Universitaire] ** [http://bpun.unine.ch/icono/JPG02/PONEEKTA3.03.jpg Miniature-painting of Isabelle de Charrière by Léonard Isaac Arlaud (1767-1800). Genève, Bibliothèque Publique et Universitaire] * [http://www.siefar.org/dictionnaire/en/Isabella_Agneta_Elisabeth_van_Tuyll_van_Serooskerken SIEFAR Dictionary 2002] * [http://www.radionetherlandsarchives.org/goddess-of-the-netherlands-belle-van-zuylen/ Goddess of the Netherlands, Radio Netherlands Worldwide (RNW) Archives] * [http://content1a.omroep.nl/d91566c219fcfdb3c79673d77649993d/4d710ea3/rnw/mp3/haa/B171080.08 %20%20Passport%20to%20Literature%20%20E.%20du%20Perron%20de%20Roos%20%201963-09-05.mp3 RNW broadcast Passport to literature: Belle de Zuylen] * Free scores by Charriere at the International Music Score Library Project (IMSLP) [[Turkum:1805-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1740-yilda tugʻilganlar]] k001abc11nq9yplxren4r9h94nb244g Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1989–1992) 0 758685 2725405 2725381 2022-07-30T12:14:43Z 213.230.87.95 wikitext text/x-wiki {{qayta nomlashga|Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1989–1992)}} {{Urush bilgiqutisi |conflict=Afg'onistonda fuqarolar urushi (1989–1992) |tasvir=[[File:Afghanistan_politisch_1989.png|300px|]] |qismi=[[Sovuq urush]]ning bir qismi. [[1989-yil]] inqiloblari. [[Sovet Ittifoqi]]ning parchalanishi va [[Afg'oniston]] mojarosi ([[1978-yil]]dan hozirgi kungacha) |izoh=[[Afg'oniston]] [[1989-yilda]]. Sovet qo'shinlari chiqib ketganidan keyin |sana= [[1989-yil]] 15-fevral – [[1992-yil]] 27-aprel (3 yil, 2 oy, 1 hafta and 5 kun) |yer=[[Afg'oniston]] |natija=[[Mujohid]]larning g'alabasi *Afg'oniston Respublikasining qulashi *Mujohidlar o'rtasida davom etayotgan fuqarolar urushi |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] '''Afg'oniston Respublikasi'''<br>'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br>[[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Afghan Interim Government in exile (1988-1992).svg}} {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} '''Afgʻon mujohidlari'''<br />'''Qoʻllab-quvvatlash:'''<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<br /> * [[File:Coat of arms of Pakistan.svg|20px]] [[Xizmatlararo razvedka]] {{flagicon|United States}} AQSH{{-}}{{flagicon|Saudi Arabia}} Saudiya Arabistoni{{-}}{{flagicon|Iran}} [[Eron]]{{-}}{{flagicon|Germany}} [[Germaniya]]{{-}}{{flagicon|United Kingdom}} [[Buyuk Britaniya]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yilgacha) <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Shahnawaz Tanai]] (until 1990) {{small|([[1990 Afghan coup d'état attempt|attempted coup]], fled Afghanistan)}} <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Mohammad Aslam Watanjar]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Ghulam Faruq Yaqubi]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Fazal Haq Khaliqyar]] |qomondon2={{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Burhanuddin Rabbani]]}} <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Shah Massoud]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Zia Massoud]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Atta Muhammad Nur]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Amrullah Saleh]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mullah Naqib|Naqib Alikozai]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mohammed Fahim]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ismail Khan]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Fazal Haq Mujahid]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdullah Azzam]]{{KIA}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Osama bin Laden]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Ayman al-Zawahiri]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mulavi Younas Khalis]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Abdul Haq (Afghan leader)|Abdul Haq]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Haji Abdul Qadeer]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Jalaluddin Haqqani]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mullah Omar|Mohammed Omar]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Mohammad Nabi Mohammadi|Mohammad Nabi]] <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Sibghatullah Mojaddedi]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Ahmed Gailani]] <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Abdul Rahim Wardak]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Muhammad Asif Muhsini]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbe Wahdat.svg}} [[Abdul Ali Mazari]]---- {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yildan) |Ishtirok etgan birliklar={{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Army|Afghan Army]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Air Force|Afghan Air Force]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} Pro-government militias{{-}}{{flagicon|Soviet Union}} Soviet koʻngillilari |Ishtirok etgan birliklar={{plainlist| *{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Jamiat-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Shura-e Nazar]] * {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Maktab al-Khadamat]] * [[File:Logo_of_Hezb-e_Islami_Khalis.svg|25px]] [[Hezb-e Islami Khalis]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i-Inqilab]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Jebh-e Nejat-e Melli]] * {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[National Islamic Front of Afghanistan|Mahaz-e Milli]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i Islami]] * [[File:Flag of Hezbe Wahdat.svg|23px]] [[Hezb-i Wahdat]] ---- * {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Junbish-i Milli]] (from 1992) }}----{{Small|''Various Mujahideen factions also fought among each other''}} |kuch1='''[[Afgʻon milliy armiyasi]]:''' 55,000 (1989)<ref name="mepc.org">{{cite web|url=http://www.mepc.org/articles-commentary/commentary/lessons-soviet-withdrawal-afghanistan|title=Lessons of the Soviet Withdrawal from Afghanistan - Middle East Policy Council|website=www.MEPC.org|access-date=17 May 2017}}</ref> '''Prezident gvardiyasi:''' 10,000 (1989)<ref name="mepc.org"/> '''[[Afg'oniston Demokratik Respublikasi# Filiallar|Barcha kuchlar DRA nazorati ostida]]:''' taxminan 160,000 (1991),{{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} shu jumladan harbiylashtirilgan va [[KHAD]] '''[[Mahalliy kuchlar]]:''' 170 000 gacha (1991){{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} |kuch2=Nomaʼlum}} '''Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1989-1992)''' Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1989-yil 15-fevralda olib chiqilishidan to 1992-yilning 27-apreliga qadar, yaʼni Peshovar kelishuvlari eʼlon qilingandan keyingi kungacha davom etdi. Peshovar kelishuvlari shartlari yangi muvaqqat Afgʻoniston hukumati eʼlon qilingan kundan boshlab, 1999-yil 28-aprelda oʻz faoliyatini boshlashi kerak edi. 1989-1992-yillarda Afgʻoniston Islom Birligida birlashgan [[mujohid]] guruhlari [[Kobul (shahar)|Kobulda]] Afgʻoniston Respublikasining dushman tomon (Sovet Rossiyasi) o‘rnatib ketgan "qoʻgʻirchoq rejimi "ga qarshi kurashayotganliklarini eʼlon qildilar<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. 1989-yil mart oyida Hizb-e Islomi Gulbuddin va Ittehad-e Islomi mujohid guruhlari [[Pokiston]] Xizmatlararo Razvedka (ISI) bilan hamkorlikda Jalolobodga hujum qilishdi, ammo iyun oyiga kelib magʻlub boʻlishdi. 1991-yil mart oyida mujohidlar koalitsiyasi Xost shahrini bosib oldi. [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] qoʻllab-quvvatlashining soʻnggi qoldiqlari 1992-yil mart oylarida tugadi. Prezident Muhammad Najibulloh chetga chiqib, mujohidlar koalitsion hukumatiga oʻrin ochishga rozi boʻldi. Bir mujohid guruhi, Hizb-e Islomi Gulbiddin Pokiston homiylik qilgan Peshovar tinchlik kelishuvi doirasida koalitsion hukumat tuzish va muhokama qilishdan bosh tortdi va Kobulga bostirib kirdi. Bu 1992-yil 25-apreldan boshlab, dastlab uch, lekin bir necha hafta ichida besh yoki oltita mujohid guruhi yoki armiyasi oʻrtasida fuqarolik urushini boshladi. == Soʻnggi tarix (1978-89-yillar) == 1978-yil oktabr oyida Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati islohotlariga, jumladan anʼanaviy islom fuqarolik va nikoh qonunlarini modernizatsiya qilishga, milliy bayroqni sovet uslubidagi qizil bayroqqa oʻzgartirishga va yer islohotiga majburlashga qarshi boʻlganlar qoʻzgʻolon koʻtarishdi. Ular oʻzlarini „[[mujohid]]“ deb atashdi. 1919-yildan beri Afgʻonistonni iqtisodiy va harbiy jihatdan qoʻllab-quvvatlab kelayotgan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqi]] va 1979-yil boshlarida Prezident Nur Muhammad Tarakiyning iltimosiga binoan Afgʻonistonga yuzlab harbiy va fuqarolik maslahatchilarini yuborgan edi. 1979-yil dekabr oyida [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Afgʻonistonga]] taxminan 75 000 kishilik 40-armiya bilan bostirib kirdi, yangi prezident Hafizulloh Aminni oʻldirdi va sovetlarga sodiq odam Babrak Karmalni Rossiya tomonidan tashkil etilgan va qoʻllab-quvvatlagan PDPA rejimiga prezident etib tayinladi. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh Assambleyasi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining]] 1979-yilgi SSSR bosqinini qoralagan rezolyutsiyasi va [[Islom konferensiyasi tashkiloti|Islom hamkorlik tashkilotining]] Sovet qoʻshinlarining zudlik bilan chiqib ketishini talab qilganiga qaramay, ruslar 1989-yil boshigacha qolishdi. Ular yirik shaharlar va strategik ob’ektlarni oʻz nazoratiga olishga muvaffaq boʻlishdi va shu bilan sovet qoʻshinlarini shahar qoʻzgʻolonlari va qabila qoʻshinlari bilan urushga jalb qilgan isyonchilar oʻrtasida millatchilik tuygʻularini kuchaytirdilar. Sovet qoʻshinlari mujohid isyonchilarni yoʻq qilish maqsadida qishloqlarni tekislab tashladi, sugʻorish ariqlarini vayron qildi va hududlarga millionlab minalarni qoʻydi. Oʻsha toʻqqiz yil ichida yarim milliondan 2 milliongacha afgʻon halok boʻldi va millionlab odamlar oʻz uylarini tashlab ketishdi. Ular koʻp sonli bo‘lib qoʻshni davlatlarga qochib ketishdi. Sovet Ittifoqining yangi rahbari [[Mixail Gorbachyov|Mixail Gorbachev]] 1985-yilda [[Xitoy|Xitoy Xalq Respublikasi]] bosimi ostida 1987-yilda Afgʻonistondan chiqib ketish niyatini eʼlon qildi. Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1988 yil mayidan 1989 yil fevralgacha olib chiqildi. Mujohidlarning qarshilik harakati 1978-yilda tartibsiz ravishda boshlangan va har doim mintaqaviy, etnik, qabilaviy va diniy yoʻnalishlar boʻyicha yuqori darajada chiqib turgan: toʻrt yildan ichida mujohidlar taxminan 4000 ta bazadan harakat qilishgan. 1985-yilda yetti yirik [[Ahl as-Sunna val-Jamoa|sunniy islomiy]] isyonchi guruhlar (Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan Peshovar 7 mujohidlar ittifoqi sifatida ham tanilgan) Sovetlarga qarshi kurashni muvofiqlashtirgan edi. 1989-yil fevral oyida Sovet qoʻshinlari Afgʻonistonni tark etganidan soʻng, hali ham boʻlaklarga boʻlingan mujohidlar Sovet Ittifoqi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref> tomonidan hali ham keng koʻlamda qoʻllab-quvvatlanayotgan va shu sababli hamon dushman „ qoʻgʻirchoq“ rejimga rahbarlik qilayotgan prezident Muhammad Najibullohning PDPA hukumatiga qarshi kurashni davom ettirdilar"<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. === Mujohidlar guruhlari oʻrtasidagi hujumlar (1987-89-yillar) === 1980-yillarda nashr etilgan xabarlarga koʻra, Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin boshqa qarshilik kuchlariga, ayniqsa Ahmad Shoh Masud kuchlariga hujum qilish, ularning oziq-ovqat va qurol-yarogʻ taʼminoti hamda yordam tashkilotlari karvonlarini bostirish yoki toʻsib qoʻyish uchun shuhrat qozongan<ref name="Newspaper article">{{Yangiliklar manbasi |last=Gould |first=Elizabeth |date=April 5, 2010 |title=Gulbuddin Hekmatyar – The Master of Darkness |publisher=Huffington Post |url=http://www.huffingtonpost.com/elizabeth-gould/gulbuddin-hekmatyar-the-m_b_525305.html}}</ref>. Muallif Stiv Kollning so‘zlariga ko‘ra, Hikmatyor Ahmadshoh Masudga shunchalik tez-tez hujum qilganki, Vashington (uni Pokiston orqali qo‘llab-quvvatlagan) „u [[Davlat xavfsizlik organlari|KGBning]] maxfiy josusi bo‘lishi mumkinligidan qo‘rqardi, uning vazifasi aksilkommunistik qarshilikni buzishdan iborat edi“<ref name="Newspaper article" />. Hisobotlarga koʻra, Hikmatyor qoʻmondonlari Sovet qoʻshinlari ketganidan soʻng Hizb-e Islomi Gulbiddinni hukmron tashkilotga aylantirish uchun oʻz odamlari va qurol-yarogʻlarini saqlab qolishgan<ref name="Newspaper article" />. 1989-yilda Hikmatyor qoʻshinlari Ahmadshoh Masud kuchlariga yana bir bor hujum uyushtirdi, bu safar Masud va Mas’udning 130 shimoliy qoʻmondondan iborat harbiy va siyosiy ittifoqi-Shoʻro-e Nazarning yuqori rahbariyatini nishonga oldi. Masudni o‘ldirish yoki yarador qilish imkoni bo‘lmasada, Hikmatyor qo‘shinlari Mas’udning yaqin do‘stlari bo‘lgan 30 kishini qiynoqqa soldilar<ref name="Documentary" />. Omon qolganlar qiynoqlarni koʻzlarini o‘yib olish, quloq va burunlarini kesish va yuraklarini ochish deb taʼriflaydi<ref name="Documentary" />. Natijada Masud qotillarni ovlash operatsiyasini buyurdi. Shura-e Nazar qotillarni qoʻlga olishga muvaffaq boʻldi, ammo Mas’ud qasos olish oʻrniga ularni sud oldida sud qilish uchun Peshovarga yubordi<ref name="Documentary" />. Sudlar ularni oʻlimga hukm qildi. Ahmadshoh Mas’ud afg‘on birligi yo‘lida: „Mening Hikmatyor xalqiga so‘zim shuki, biz birlashgan front bo‘lmasa, muvaffaqiyatga erisha olmaymiz, Afg‘onistonda hech narsaga erisha olmaymiz“. Amerika Qoʻshma Shtatlari Tinchlik Instituti xodimi Roy Gutman Mas’udni „yagona afgʻon rahbari“ deb hisobladi<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. Bu davrda (1987-89-yillar) Mas’ud ham, Hikmatyor ham bir-biri bilan tez-tez urushib, bir-birlarining zobitlarini o‘ldirishgan va Mas’udning soʻzlari kamdan-kam hollarda harakat bilan uyg‘unlashgan. Masalan, 1988-yilda Mas’ud qoʻshinlari [[Badaxshon viloyati|Badaxshon viloyatida]] Hikmatyor tarafdorlariga hujum qildi. 1989-yilda Mas’ud Hikmatyorning mahalliy zobitlaridan biri Jamol ogʻani hibsga oldi va uni Jamiyat-i Islomiy komendantlari: Muhammad Izzatulloh, Muhammad Islomuddin, Mulla Abdul-Vadud va Payinda Muhammadni oʻldirishda aybladi. Biroq Hikmatyor tarafdorlari Mas’udni bu komendantlarni oʻz obroʻsini „Jamoat“ safida markazlashtirish uchun oʻldirganlikda ayblab, jabrlanuvchilar bilan yaxshi munosabatda boʻlgan Jamol ogʻani ayblashdi. Bu haqda „ Hizb-e Islomi Gulbiddin“ tarafdori Muhammad Tanvir Halim 2013-yilda chop etilgan kitobida aytib o‘tgan. Biroq, hikoyaning bu versiyasi tasdiqlanmagan va Hikmatyor har qanday holatda ham oʻzining shafqatsiz qotilliklari bilan mashhur emas edi. Masud keyinchalik Abdul-Rauf Safiyni Kobul komendanti etib tayinladi. Hikmatyor tarafdorlari, shuningdek, Mas’udni Rossiya kuchlari bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun xiyonatda aybladilar va bunda ular „Jamoat“ rahbari Muhammad Is’hoqni qoʻllab-quvvatladilar, u ham Mas’udni ishgʻolning ikkinchi yarmida ruslar bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun tanqid qildi. Aftidan, Mas’ud Pokistondan mustaqil baza yaratishga uringan va bu yo‘lda u mujohidlarga anʼanaviy tarzda dushman bo‘lgan hukumatlar, jumladan, Hindiston va Rossiya bilan shartnomalar tuzgan. 1990-yillarda Masud Tolibon kuchlariga qarshi mojaroda Rossiya bilan hamkorlik qilgan. Hikmatyor bundan foydalanib, „Panjsher hukmdori“ va sotqin deb atagan Mas’udga hujum qildi. Biroq, har ikki tomonning xiyonatda ayblovlari juda uzoqqa boradi. Pokistonlik koordinator Muhammad Yusuf, Pokistonning Mas’udga nisbatan dushmanligiga qaramay, Mas’udning Jamol haqidagi versiyasiga qarshi chiqmaydi va har qanday holatda ham bu haqiqatga aylangan. Xuddi shunday, Falastin mujohidlari rahbari Abdulloh Azzam Mas’udni afsonaviy jangchi deb daʼvo qildi, lekin Azzam har qanday mujohid rahbarlarini janjaldan qochish uchun kamdan-kam tanqid qilgan. == Asosiy ishtirokchilar == === Afgʻoniston Respublikasi === ==== PDPA/DRA hukumati ==== 1989-yil 15-fevralda Sovet qoʻshinlari chiqib ketganidan soʻng, prezident Muhammad Najibulloh va uning Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati mustaqil edi. AQSh razvedka idoralari sovetlar oʻrnatgan bu rejim uch-olti oy ichida qulashini kutgan edi<ref name="Dixon">{{Yangiliklar manbasi |last=Dixon |first=Norm |date=2001-12-12 |title=Revolution and counter-revolution in Afghanistan |publisher=www.greenleft.org |url=http://www.greenleft.org.au/2001/475/24709 |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://archive.is/20121202045144/http://www.greenleft.org.au/node/23708 |archive-date=2012-12-02}}</ref>. Biroq, bu baho Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) hukumatiga tegishli boʻlgan bir qancha aktivlarni hisobga olmagan. Ulardan birinchisi Sovet Ittifoqi tomonidan hadya qilingan katta miqdordagi harbiy texnika edi. 1989-yilda armiya va hukumatni qoʻllab-quvvatlovchi qoʻshinlar hali ham 1568 [[tank]], 828 [[Bronetransportyor|bronetransport]], 4880 [[Zambarak|artilleriya]], 126 zamonaviy qiruvchi-bombardimonchi va 14 hujum vertolyotiga ega edi. Shuningdek, DRA Sovet Ittifoqidan yiliga ikki va olti milliard dollar miqdoridagi katta yordam olishda davom etdi va Sovet harbiy maslahatchilari hali ham Afgʻonistonda edi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref>. Hukumat kuchlari, shuningdek, katta miqdordagi Skad raketalaridan foydalanishga tayanishga kirishdi: 1988 va 1992-yillarda ulardan 2000 dan ortigʻi Afgʻoniston ichida uchirilgan, bu [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi Jahon Urushidan]] beri ishlatilgan ballistik raketalarning eng katta miqdoridir. Bu katta miqdordagi otishma kuchi mujohidlarni qoʻlidan uzoq turish uchun yetarli edi. ==== Abdul Rashid Doʻstum (Juzjoniy militsiya) ==== Rasmiy ravishda 53-piyoda diviziyasi deb ataladigan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstumning]] [[Joʻzjon (viloyat)|Juzjoniy]] militsiyasi hukumat tarafdori (DRA) eng samarali militsiya edi. [[Oʻzbeklar|Oʻzbek]] ozchiligi 40 000 kishidan iborat boʻlib, u buyurtmani toʻgʻridan-toʻgʻri Najibulladan olgan. Ular Doʻstumni strategik zaxira sifatida ishlatdilar. 1989-yildan keyin bu kuch hujum operatsiyalarini oʻtkazishga qodir boʻlgan yagona kuch edi<ref>Marshall, p. 3</ref>. === Mujohidlar === ==== Ahmadshoh Masud (Jamiat-i Islomiy) ==== The Wall Street Journal uni „Sovuq urushda gʻalaba qozongan afgʻon“ deb atagan va mujohidlarning gʻalabasi uchun birinchi navbatda mas’ul boʻlgan boʻlsa-da, AQSh Ahmadshoh Mas’udni deyarli qoʻllab-quvvatlamadi. Uning haligacha biroz qoʻllab-quvvatlanishining sabablaridan biri shundaki, AQSh uni moliyalashtirish va qurol-yarogʻ taqsimotini [[Pokiston]] tomonidan boshqarishga ruxsat bergan va bu oʻzini Mas’udning ashaddiy dushmani deb bilgan Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan. Maʼsudni qoʻllab-quvvatlashning asosiy himoyachilari Afgʻoniston va Pokistonda boʻlgan Davlat departamentining Edmund MakVilyams va Piter Tomsen edi. Boshqalar orasida ikki neokonservativ Heritage Foundation tashqi siyosat tahlilchilari Maykl Jons va Jeyms A. Fillips ham bor edi, ularning ikkalasi ham Masudni Reygan doktrinasi boʻyicha AQShning koʻmagiga eng munosib afgʻon qarshilik koʻrsatish yetakchisi sifatida himoya qilishgan<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Gulbiddin Hikmatyor (Hizb-e Islomi Gulbiddin) ==== [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovetlarga qarshi urush]] (1979-89-yillar) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] [[Pokiston|Pokistonga]] Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin partiyasiga koʻp miqdorda Amerika harbiy yordamini yuborishga ruxsat bergan edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref>. Qoʻshma Shtatlar oʻz mablagʻlari va qurol-yarogʻ taqsimotini Pokiston tomonidan boshqarilishiga ruxsat berdi, bu esa Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan<ref name="Phill" /><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. 1989-1992-yillarda AQShning Afgʻoniston boʻyicha maxsus vakili Piter Tomsenning soʻzlariga koʻra, Gulbiddin Hikmatyor 1990-yilda Pokistonning xizmatlararo razvedkasi (ISI) tomonidan Afgʻonistonni Pokiston manfaatlari yoʻlida bosib olish va boshqarish uchun yollangan, bu reja uni bekor qilish uchun AQSh bosimi natijasida 1992-yilgacha kechiktirilgan<ref name="Tomsen,405">{{Kitob manbasi|last=Tomsen|first=Peter|title=The Wars of Afghanistan: Messianic Terrorism, Tribal Conflicts, and the Failures of Great Powers|url=https://books.google.com/books?id=_Dz9AgAAQBAJ&pg=PA405|year=2011|publisher=PublicAffairs|isbn=978-1-58648-763-8|pages=405–408}}</ref>. ==== Abdul Rasul Sayyaf (Itthod-e Islomiy) ==== [[Saudiya Arabistoni]] yordamidan, xususan, moliyaviy koʻmakdan foyda koʻrganlardan biri Abdul Rasul Sayyaf va uning armiyasi Afgʻonistonni ozod qilish uchun Islomiy ittifoq, shuningdek, Ittehad-e Islami deb ataladi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Jaloliddin Haqqoniy (Haqqoniy tarmogʻi) ==== [[Saudiya Arabistoni|Saudiya Arabistonining]], xususan, moliyaviy yordamidan yana bir foyda oluvchi, Sovetlarga qarshi urushda arab jangchilari bilan kuchli aloqada boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. == Jalolobod jangi (1989-yil) == {{Urush bilgiqutisi |conflict=Jalolobod jangi |qismi=Afg'onistondagi fuqarolar urushining bir qismi (1989-1992). '''Jalolobod jangi (1989-yil)''' |sana=[[1989-yil]] 5-mart – iyun oxiri |yer=[[Jalolobod]], [[Afg'oniston]] |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] Afg'oniston demokratik respublikasi<br/> '''Qo'llab-quvvatlash:''' <br/> [[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Afgʻon mujohidlari: <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Arab koʻngillilari <br /> '''Qoʻllab-quvvatlash:''' <br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<ref name="WAPO">{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1989/07/08/afghanistan-rebels-lose-key-battle/074ff765-327d-4a60-b8ab-ed118a87ba50/|title=AFGHANISTAN REBELS LOSE KEY BATTLE|date=8 July 1989|work=Washington Post|access-date=20 December 2019|quote=It also is a setback to the U.S.-Pakistani policy that supports the guerrillas in their fight against the Kabul government of President Najibullah.}}</ref><ref name="nyt11">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1989/04/13/world/the-lessons-of-jalalabad-afghan-guerrillas-see-weaknesses-exposed.html|title=The Lessons Of Jalalabad; Afghan Guerrillas See Weaknesses Exposed|work=New York Times|date=13 April 1989|quote=Casualties have been high on both sides. Government troops have been reduced by heavy guerrilla shelling and rocketing from 12,000 to 9,000, Western diplomats say....The Afghan Air Force is said to be taking advantage of the fact that, probably for the first time in the war, guerrilla forces are concentrated in static positions, which make them easier bombing targets.}}</ref><br />{{flagicon|United States}} [[AQSH]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Nur ul-Haq Ulumi]] |qomondon2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br />'''Qoʻllab-quvvatlash''':<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Hamid Gul]]<ref name=Abbas/><ref name=Kaplan,178/> |kuch1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 15,000 |kuch2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 10,000 |yoqotishlar1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 3,000 oʻldirilgan<ref name="nyt11"/> |yoqotishlar2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 3,000 oʻldirilgan<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=XxwIDgAAQBAJ&q=The+DRA+claimed+that+3%2C000+Mujhaideen+were+killed|title=Afghanistan at War: From the 18th-Century Durrani Dynasty to the 21st Century|page=228|publisher=ABC-CLIO|last=Lansford|first=Tom|date=16 February 2017|isbn=9781598847604}}</ref><ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>}} 1989-yil bahorida Pokiston razvedka agentligi ISI tomonidan qoʻllab-quvvatlangan<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref> Peshovardagi Yetti partiya (Afgʻoniston mujohidlari) ittifoqi Jalolobodga hujum qildi<ref name="Stenersen" /><ref name="Abbas">{{Yangiliklar manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref>. ISI direktori Gul Afg‘onistonda Hikmatyor boshchiligidagi mujohidlar hukumatini<ref name="Abbas" /> qoʻlga olishini istar edi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilar [[Pokiston]] Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]]<ref name="Abbas">{{Veb manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref> Afgʻonistonni agʻdarish rejasi haqida butunlay bexabar boʻlganmi yoki bu hujumni qoʻzgʻatuvchilardan biri boʻlganmi degan fikrga qoʻshilmaydi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilardan biri Amerika Qoʻshma Shtatlarining Pokistondagi elchisi Robert B. Okli ham shunday fikrlarni ilgari surgan<ref name="Kaplan,178" />. Pokiston oldindan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqiga]] qarshi edi, chunki Sovet Ittifoqi uzoq vaqtdan beri Pokistonning mintaqaviy raqibi [[Hindiston|Hindistonni]] soʻzsiz qoʻllab-quvvatlagan<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. === Jang boshlanishi === Operatsiyada Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin, Abdul Rasul Sayyofning Ittehad-e Islomi va arab jangchilari, jami 10 000 kishi ishtirok etgan. Hujum 1989-yil 5-martda boshlandi va dastlab mujohidlar uchun yaxshi oʻtdi, ular Jalolobod aerodromini qarshi hujumga oʻtkazishdan oldin egallab oldilar<ref name="Wright">{{Kitob manbasi|last=Wright|first=Lawrence|title=The Looming Tower: Al-Qaeda and the Road to 9/11|date=2006|publisher=Random House|location=New York|isbn=9780375414862|url=https://archive.org/details/loomingtoweralqa00wrig}}</ref>. Hukumat qoʻshinlari taslim boʻlishni boshlaganda, ular qurolsiz tinch aholi bilan birga Hikmatyor va Sayyof kuchlari tomonidan qiynoqqa solindi va qatl etildi, bu esa kommunistlarning taslim boʻlish variantini imkonsiz qilib qoʻydi.  Shunday qilib, tez orada hujum qiluvchi kuchlar afgʻon armiyasining 11-diviziya tomonidan bunkerlar, tikanli simlar va minalangan maydonlar bilan himoyalangan asosiy pozitsiyalari tomonidan toʻsib qoʻyildi. Hukumat qoʻshinlari oʻsha vaqtda havo hujumiga tayanishlari mumkin edi, chunki Afgʻoniston harbiy-havo kuchlari jang maydonida kuniga 20 marta parvoz qilgan. Bomba tashish uchun oʻzgartirilgan An-12 transport samolyoti mujohidlar qoʻllagan [[FIM-92 Stinger|Stinger raketalari]] masofasidan yuqori balandlikda uchgan, kassetali bombalardan intensiv foydalanilgan<ref name="Wright" />. Kobul atrofida joylashtirilgan uchta Skad otishma batareyasi Jalolobod garnizonini qoʻllab-quvvatlash uchun 400 dan ortiq raketalarni otdi. Noaniq boʻlishiga qaramay, bu qurollar mujohidlarning ruhiyatiga qattiq taʼsir koʻrsatdi<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. May oyining oʻrtalariga kelib, ular Jalolobod mudofaasiga qarshi hech qanday muvaffaqiyatga erisha olmadilar va oʻq-dorilar zahirasi oxiriga yetib qoldi. Iyul oyida ular afgʻon armiyasining Samarxelni qaytarib olishiga toʻsqinlik qila olmadilar va Jalolobod hali ham Najibulla hukumatining boshqaruvi ostida edi. Bu jangda mujohidlar 3000 ga yaqin qurbon bergan<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. Taxminan 12 000-15 000 tinch aholi halok boʻlgan, 10 000 kishi jang boʻlayotgan hududlardan qochib ketgan<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. === Oqibat === Amerika va Pokiston kutganidan farqli oʻlaroq, bu jang afgʻon armiyasi Sovet yordamisiz jang qila olishini isbotladi va hukumat tarafdorlarining ishonchini sezilarli darajada oshirdi. Aksincha, hujumda ishtirok etgan mujohidlarning ruhiyati pasayib ketdi va Hikmatyor va Sayyofning koʻplab mahalliy qoʻmondonlari hukumat bilan sulh tuzdilar<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1989-08-29 |title=Rebels without a cause |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121110210639/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |archive-date=2012-11-10}}</ref>. ISI zobiti brigada generali Muhammad Yusufning soʻzlariga koʻra, „Jalolobodda [[jihod]] hech qachon tiklanmadi“<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. Xususan, Pokistonning Hikmatyorni ilgari surish rejalari ham zarar koʻrdi. Pokiston hukumati ham, Amerika hukumati ham natijadan norozi edi. Ushbu muvaffaqiyatsizlik natijasida general Hamid Gul Pokiston Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]] tomonidan darhol ishdan boʻshatildi va uning oʻrniga ''ISI'' Bosh direktori lavozimiga general Shamsur Rahmon Kallu tayinlandi. Kallu afgʻon partizanlarini qoʻllab-quvvatlashning klassik siyosatini olib bordi<ref name="Yousaf" />. Shu munosabat bilan u oʻzidan oldingilar Axtar Abdurrahmon va Gul mujohidlar va birinchi marta mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri kirish imkoniga ega boʻlgan Amerika maxfiy xizmati oʻrtasida qoʻygan toʻsiqni kesib tashladi. Gul kabi sobiq Pokiston josuslari, bu Qoʻshma Shtatlarga Pokiston manfaatlariga putur yetkazish hamda mujohidlar oʻrtasida nifoq tugʻdirish imkoniyatini berganini (albatta, Pokistonning Hikmatyorni targʻib qilishi ham shunday qilgan) taʼkidlagan edi. Darhaqiqat, Amerikaning mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri taʼsiri, xususan, mustaqil afgʻonlarga nisbatan takabburlik va dushmanlik bilan munosabatda boʻlgan elchi Piter Tomsenning munosabati bilan, u ularni AQShning bevosita nazoratisiz xavfli ekstremistlar deb hisoblagan — mujohidlar birligining har qanday koʻrinishi buzildi. Yunus Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi mujohidlarning raqiblari Mas’ud va Hikmatyorni birlashtirishga uringan anʼanaviy mustaqil mujohidlar yetakchilari endi Qo‘shma Shtatlar niyatidan shubhalanib, Pokistonga yaqinlashdi. Abdul Haq va Masud kabi boshqalar esa Pokiston bilan munosabatlari keskinlashgani uchun Qoʻshma Shtatlarni afzal koʻrdilar. Abdul Haq kommunistik hukumat va uning jangarilariga dushman boʻlib qolgan boʻlsa-da, Mas’ud sobiq kommunistik arboblar bilan bahsli ittifoq tuzishni davom ettirdi. Mas’ud bu Afgʻonistonni birlashtirishga urinish, deb daʼvo qildi, ammo Hikmatyor kabi dushmanlari buning uchun unga hujum qilishdi. Hikmatyorning tashabbusi Pokiston tomonidan ham qoʻllab-quvvatlandi, shuning uchun 1990 yilga kelib aniq bir-biriga raqobatchi taʼsir doiralar paydo boʻldi — biri Pokiston tomonidan ilgari surilgan Hikmatyor, shuningdek, Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi boshqa mujohidlar rahbarlari . Ikkinchisi esa Hikmatyorga hamdard boʻlmagan va AQSh tomonidan ilgari surilgan, Mas’ud boshchiligidagi guruh, shuningdek, Abdul Haq kabi Mas’udga hamdard boʻlmagan boshqa rahbarlar. Hukumat kuchlari 1990-yil aprel oyida Pagmandagi mustahkamlangan majmuaga qarshi hujum paytida oʻzlarining oʻrinlarini yana bir bor isbotladilar<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. === Ichki tanqid === Jalolobod operatsiyasi Ahmad Shoh Masud va Abdul Haq kabi baʼzi mujohidlar yetakchilari tomonidan jiddiy xato sifatida koʻrildi, ular mujohidlarning oddiy urushda yirik shaharni egallash imkoniyatiga ega emasligiga ishonishdi Jalolobodga hujumda na Masud, na Haq ishtirok etmagan. Mas’ud hatto BBC radiosi orqali operatsiya haqida bilganini aytdi. Haq kommunistik tuzumni asta-sekin zaiflashtiradigan va ichki boʻlinishlar tufayli uning qulashiga olib keladigan muvofiqlashtirilgan partizan urushiga intilish tarafdori edi. Abdul Haq ham shunday degan: „Biz, hech qachon urushda magʻlub boʻlmagan afgʻonlar, hech qachon gʻalaba qozonmagan pokistonliklardan harbiy koʻrsatmalar olishimiz kerakmi?“<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref> Ahmad Shoh Mas’ud Pokiston va ularning afg‘on izdoshlarining munosabatini tanqid qilib, shunday dedi: „Bizning (Mujohid kuchlarimiz) yagona qo‘mondonlikning yo‘qligidan yetkazilgan zarar aniq. Muvofiqlashtirish umuman yoʻq, bu biz turli jabhalarda bir vaqtning oʻzida hujumlarni boshlamayapmiz. Natijada hukumat oʻz resurslarini jamlab, bizni birma-bir tanlab olishi mumkin. Jalolobodda ham shunday bo‘ldi“<ref name="Documentary" />. == Dushmanlik ''Jamiyat-i Islomiy'' vs ''Hizb-i Islomi Gulbiddin'' == 1990-yil iyun oyida [[Luvgar (viloyat)|Logar]] va Parvonda Ahmadshoh Mas’udning „Jamiyati Islomiy“ va Gulbiddin Hikmatyorning „Hizb-i Islomi Gulbiddin“ o‘rtasidagi janglar har ikki tomondan yuzlab qurbonlarga sabab bo‘ldi<ref name="Saikal-213">{{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|date=2012|publisher=I.B.Tauris|page=214|isbn=9781780761220|url=https://books.google.com/books?id=RaTrVFoWvU8C&q=Jamiat-e%20Islami%20afghanistan&pg=PA384|accessdate=2 November 2014}}</ref>. == Mujohidlarning Xostni zabt etishi (1991-yil) == Ikki haftadan soʻng (1991-yil 14-31 mart) [[Mujohid|mujohidlar]] Afgʻonistonning sharqiy qismidagi Xost shahrini Kobul DRA hukumati tomonidan bosib oldilar. Jang Jaloliddin Haqqoniy boshchiligidagi Milliy Qoʻmondonlar Shoʻrosi (MQM) tomonidan va „Yetti partiya“ (mujohidlar) ittifoqining barcha partiyalari vakillari, jumladan Gulbiddin Hikmatyor va Abdul Rasul Sayyof bilan tashkillashtirilgan. Mujohidlarning bu yerda muvaffaqiyat qozonishining sabablaridan biri Sovet Armiyasi mamlakatni tark etgandan soʻng Xostdagi hukumat qoʻshinlarini havo orqali taʼminlash juda qiyin boʻlgan edi. Hukumat garnizoni taʼminoti tugagach, DRA qoʻshinlari mujohidlarga ommaviy ravishda taslim boʻlishdi<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. Oʻn bir yillik qamaldan soʻng Xost 1991-yil 11-aprelda kommunistik garnizonning muzokaralar yoʻli bilan taslim boʻlishi ortidan Afgʻonistonning sharqida boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy qoʻshinlari qoʻliga oʻtdi. Bu kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlib, yakuniy zarba Ibrohim Haqqoniyga oʻsha paytda chet elda mablagʻ yigʻish va aloqalarni toʻplash uchun boʻlgan Jaloliddinning yordamchisi sifatida harakat qilgan. Komendant Gul ogʻa qo‘lga tushdi. Mujohid jangchilari amnistiya va yumshoq muomala taklif qilgani uchun garnizonning koʻp qismi tomonlarini oʻzgartirgan, bu qisman Haqqoniyning mohir diplomatiyasidan dalolatdir. Baʼzi Pokiston nashrlari Haqqoniy va Pokiston askarlari oʻrtasidagi oʻxshash yaqin munosabatlarga qaramay, Hikmatyor rahbar sifatida harakat qilganini daʼvo qilganida, Haqqoniy kuchlari jiddiy gʻazablandi. Oʻsha paytda Pokiston 1994-yilgacha Tolibon harakatiga oʻtgunga qadar ularning asosiy vakili boʻlgan Hikmatyorni qattiq qoʻllab-quvvatlagan edi. Biroq, pokistonlik faxriy muxbir Rahimula Yusufzay bu umumiy rahbar sifatida Jaloliddin Haqqoniy bilan kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlganini tasdiqladi. Haqqoniy, shuningdek, ashaddiy raqiblar Mas’ud va Hikmatyor oʻrtasida vositachilik qilishni taklif qildi, ammo bu hech qanday natija bermadi. == Najibulla hukumati zaiflashdi (1990-yil mart — 1992-yil yanvar) == === Ichki kelishmovchiliklar === Harbiy muvaffaqiyatlarga qaramay, prezident Muhammad Najibullohning kommunistik rejimi hali ham oʻzining anʼanaviy ichki boʻlinishlari, yaʼni Xalq va Parcham fraksiyalari oʻrtasidagi qarama-qarshilikdan qiynalib qoladi. DRA mudofaa vaziri Shahnavaz Tanai Najibullohning mujohidlar bilan milliy yarashuv siyosatiga rozi emas. Bundan tashqari, u oʻzining xalq fraksiyasi Najibullaning Parcham foydasiga hokimiyat ulushini yoʻqotayotganiga amin boʻldi. Shu sabablarga koʻra u Gulbiddin Hikmatyor bilan yashirin muzokaralarga kirishib, Najibullohga qarshi fitna uyushtirdi. 1990-yil 6-martda boshlangan davlat toʻntarishi Najibulloni deyarli oʻldirishiga qaramay muvaffaqiyatsizlikka uchradi va Tanay Pokistonga qochishga majbur boʻldi va u yerda Hikmatyorga qoʻshildi. Najibulla qo‘shinni Tanay tarafdorlaridan tozalashni buyurgach, qattiq qatag‘on boshlandi. Keyingi janglarda bir nechta aeroportlar bombardimon qilindi, 46 ta harbiy samolyotga zarar yetkazildi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Bu holatlar Najibullaning shubhalarini kuchaytirdi va uni hukumat apparati emas, balki o‘zining shaxsiy ittifoqchilari orqali boshqarishiga olib keldi, bu esa Xalqis va Parchamis o‘rtasidagi kelishmovchilikni yanada chuqurlashtirdi. === Iqtisodiy inqiroz === 1992-yilga kelib Afg‘oniston og‘ir ahvolda edi. Afgʻonistonning yagona eksporti boʻlgan [[Tabiiy gazlar|tabiiy gaz]] zaxiralari 1989-yildan beri kamayib ketgan va bu mamlakatni butunlay Sovet yordamiga qaram qilib qoʻygan edi. Bu yiliga 230 000 tonna oziq-ovqat mahsulotini tashkil etardi, ammo 1991-yilga kelib, Sovet iqtisodiyotining oʻzi sustlashib, Sovetlarga oʻz majburiyatlarini bajarishga toʻsqinlik qildi. 1991-yil avgust oyida hokimiyatga kelganidan soʻng, [[Boris Yeltsin|Boris Yelsin]] Najibulla rejimiga toʻgʻridan-toʻgʻri yordam koʻrsatish toʻxtatilishini eʼlon qildi. 1992-yil yanvar oyida rejimning omon qolishi uchun muhimligini isbotlagan Afgʻoniston Harbiy-havo kuchlari yoqilgʻi yetishmasligi sababli endi hech qanday samolyotni boshqara olmadi. Armiya oziq-ovqat taqchilligi tufayli zaiflashdi, bu 1990-1991-yillarda dezertirlik darajasining 60 foizga oshishiga olib keldi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Koʻpgina topshiriqlarda armiyaning oʻrnini bosadigan hukumatparast militsiyalar oʻz kuchlarini saqlab qolish uchun yetarli qurol yetkazib bera olsagina, rejimga sodiq qolishdi. Sovet yordami tugashi bilan hukumat bu talablarni qondira olmadi va militsiyalarning sadoqati soʻna boshladi. Nihoyat, kommunist general [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] va Ahmad Shoh Masud oʻrtasidagi muzokaralardan soʻng Junbish militsiyasi mujohidlarga oʻtib ketdi. Vaziyatning bu teskari oʻzgarishi holatni qarshilik tarafiga aylantirdi va Najibullani isteʼfoga chiqishga majbur qildi. == Najibulloning zaiflashishi, mujohidlarning koalitsiyaga kirishi (1992-yil mart) == [[Fayl:Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/53/Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|right|thumb| [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]], Junbish-i Milliy Islomiy Afgʻoniston [[Mujohid|mujohidlari]] rahbari]] 1991-yil oxirida Sovet Ittifoqi parchalanib, [[Rossiya]] Afgʻonistonga yoqilgʻi yetkazib berishni toʻxtatishga qaror qildi. 1992-yilga kelib Afgʻoniston prezidenti Muhammad Najibulloh rejimi qulay boshladi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. 1992-yil 18-martda Najibullo neytral muvaqqat hukumatga yoʻl ochish uchun isteʼfoga chiqishga tayyorligini eʼlon qildi. Bu qadam uni davlatdagi ichki nazoratini yoʻqotdi; uning hukumati bir necha fraksiyalarga boʻlinib ketdi. Afg‘oniston milliy armiyasi generali [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] ertasi kuni Hizb-i Vahdat va Jamiyat-e Islomiy [[mujohid]] kuchlari bilan ittifoq tuzdi va [[Mozori-Sharif|Mozori Sharifni]] nazoratga oldi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}</ref>. Bir paytlar BMT va bir qancha afgʻon [[Mujohid|mujohidlari]] partiyalarining yuqori martabali rahbarlari [[Pokiston|Pokistonning]] [[Peshovar]] shahrida yangi milliy afgʻon koalitsion hukumatini tuzishga urinib koʻrishga qaror qilishdi{{Sfnp|Saikal|2004}}. Afgʻonistondagi yana bir mujohid<ref name="BSH,ch.II" /> Gulbiddin Hikmatyor-urush qoʻmondoni, [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] (1979-89) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] va Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan va Afgʻonistonni bosib olish uchun Pokiston ISI tomonidan yollangan boʻlishi mumkin deb taxmin qilingan. ko‘p o‘tmay u{{Sfnp|Saikal|2004}} [[Kobul (shahar)|Kobulni]] yolg‘iz qo‘lga kiritishni rejalashtirgan. Mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masud radioga yozib olingan suhbatda Hikmatyorni muzokaraga kirishishga taklif qilgan, biroq Hikmatyor shunday javob bergan: ''"Yalang‘och qilichimiz bilan Kobulga yo‘l olamiz.'' ''Bizni hech kim toʻxtata olmaydi.'' ''.'' ''.'' ''.'' ''Nega biz rahbarlar bilan uchrashishimiz kerak? "''<ref name="Webster University Press Book">{{Kitob manbasi|last=Grad|first=Marcela|title=Massoud: An Intimate Portrait of the Legendary Afghan Leader|url=https://books.google.com/books?id=5iwLPQAACAAJ&pg=PP1|year=2009|publisher=Webster University Press|isbn=978-0-9821615-0-0}}</ref>{{Sfnp|Gutman|2008}}. == Qoʻshinlar Kobulga yaqinlashmoqda (1-14-aprel) == 1992-yil 10-aprelda Birlashgan Millatlar Tashkiloti [[mujohid]] partiyalariga 15-aprelda prezident Muhammad Najibullodan rasmiy suverenitetni qabul qilish uchun muvaqqat kengash tuzish rejasini taqdim etdi, ular buni maʼqulladilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Rejaga koʻra, BMT 15-aprel kuni oʻsha muvaqqat jamoat va qabila yetakchilari kengashini [[Kobul (shahar)|Kobulga]] uchib, soʻngra Najibulloni Kobuldan va Afgʻonistondan chiqarib yuborishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Butun jarayon davomida mujohid kuchlari Kobuldan tashqarida qolishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ammo 14-aprel kuni Ahmadshoh Masud oʻzining Jamiyat-i Islomiy qoʻshinlari bilan Kobul shimolidagi Parvon viloyatining bir qismini bosib oldi va Kobul atrofida 20 000 ga yaqin askarini joylashtirdi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Aprel oyi o‘rtalariga kelib Mas’ud qo‘shinlari (Jamiyat)<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref> [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] (Junbish-e Melli-ye Islomiy)<ref name="BSH,ch.II" />, Harakat<ref name="Libr.ofCongr">{{Veb manbasi|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field%28DOCID+af0120%29|sarlavha=The Fall of Kabul, April 1992|nashriyot=[[Library of Congress]]}}</ref> va Sayyid Mansor boshchiligidagi baʼzi [[Ismoiliylar|ismoiliy]] qo‘shinlari bilan birga <ref name="Libr.ofCongr" /> Kobuldan 70&nbsp;km shimolda joylashgan<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Libr.ofCongr" /> Bagram aviabazasini nazoratga oldi. Gulbiddin Hikmatyor oʻzining Hizb-e Islomi Gulbiddin qoʻshinlari bilan Kobulning janubiy chegaralarida harakatga tushdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Chiqib ketgan hukumat kuchlari oʻsha mujohidlarning uchta partiyasi: Jamiyat-e Islomiy, Junbish-e Melli-ye Islomiy va Hizb-e Islomi Gulbiddin taraflarini tanlab, Kobulga kirishga qaror qilgan taqdirda ularga yordam berishni taklif qilishdi<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Hizb-i Islomi Gulbiddin Kobulga bostirib kirishi (15-23-aprel) == 1992-yil 15-aprelda Prezident Muhammad Najibullo 10-apreldagi rejadagi oʻz rolini bajarishga tayyor edi (yuqoriga qarang), lekin [[Mujohid|mujohidlar]] partiyalari endi yoʻq edi: ularning baʼzilari endi oʻsha 10-apreldagi kelishuvga qarshi chiqishdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Birlashgan Millatlar Tashkiloti 15-aprel kuni rejalashtirilganidek, muvaqqat kengashni [[Kobul (shahar)|Kobulga]] olib bormadi. Aftidan, Pokistonda bunday kengash boʻyicha muzokaralar hali ham choʻzilib ketgan edi<ref name="BSH,ch.II" />. 16-aprelda Najibullo toʻrtta oliy generaldan iborat koalitsiya tomonidan agʻdarilgan, ular BMT vositachiligidagi tinchlik rejasini<ref name="nyt,24jan1992">[https://www.nytimes.com/1992/04/18/world/afghan-guerrillas-order-kabul-army-to-surrender-city.html 'Afghan guerrillas order Kabul Army to surrender city'.] </ref> qoʻllab-quvvatlaganliklarini bildirishgan, biroq mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masudni darhol Kobulga yangi davlat rahbari sifatida kirishga taklif qilishgan. BMT va mujohidlar koalitsiyasining Peshovardagi muzokaralarini Masud rad etdi{{Sfnp|Gutman|2008}}. Mudofaa vaziri oʻrinbosari Muhammad Nabi Azimiy Afgʻoniston milliy televideniyesida chiqish qilib, „Vatandoshlarimni ishontirib aytamanki, bizda yaqin kelajakda tinchlik boʻladi. Endi urush kerak emas“ <ref name="nyt,24jan1992" /> degan edi. 1992-yil 17-apreldan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] qoʻshinlari Kobul xalqaro aeroportini nazorat qilishdi<ref name="LoC" />. Gulbiddin Hikmatyor 17-aprel kuni Kobulga yaqinlashib, „agar hozirgi maʼmuriyat hokimiyatni mujohidlarga oʻtkaza olmasa“ shaharga hujum qilish bilan tahdid qilgan edi<ref name="nyt,24jan1992" />. Koʻp oʻtmay, [[Pushtunlar|Pushtun]] hukumati amaldorlari Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlarini Kobulga kiritishga harakat qildilar<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Kobulda militsiya jangi (24-27-aprel) == 1992-yil 24-aprelga kelib, „Hizb-e Islomi Gulbiddin“ rahbari Gulbiddin Hikmatyor [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat ostiga olib, Hikmatyor diktaturasi<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Urban">{{Yangiliklar manbasi |last=Urban |first=Mark |author-link=Mark Urban |date=1992-04-28 |title=Afghanistan: power struggle |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070709170253/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |archive-date=2007-07-09}}</ref> oʻrnatish arafasida edi, bu esa Ahmadshoh Mas’ud va [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdulrashid Do‘stum]] qo‘shinlarining ham shaharga kirib kelishiga sabab bo‘ldi. 25-aprelda Hikmatyor ittifoqchilari bilan Kobulni bosib olishga harakat qildi<ref name="photius,peshawar" />. Ammo Mas’ud va Doʻstum kuchlari kuchliroq boʻlib, 27-aprelgacha Hikmatyorni qattiq janglar bilan Kobuldan chiqib ketishga majbur qildi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref><ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Shoshilinch ravishda [[Peshovar|Peshovarda]] ([[Pokiston]]) muhokama qilayotgan [[mujohid]] partiyalari (Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddinni ular tarkibiga kirmagan) 26-aprelda eʼlon qilgan Peshovar kelishuvlari<ref name="photius,peshawar" /> boʻyicha kelishib oldilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. 1992-yil 28-apreldan 28-iyungacha xizmat qiladigan muvaqqat prezident Sibghatulloh Mojaddediy yoki Mujaddidiy (diniy yetakchi) etib tanlandi<ref name="photius,peshawar" />. Jamiyat rahbari Burhoniddin Rabboniy undan keyin 28-oktabrgacha muvaqqat prezident lavozimini egallaydi, shuningdek, 1992-yilda milliy [[Шура (ислам)|shura]] muvaqqat konstitutsiyani<ref name="photius,peshawar" /> ratifikatsiya qilishi va oʻn sakkiz oy muddatga muvaqqat hukumatni saylashi, keyin esa saylovlar oʻtkazishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ushbu Peshovar kelishuvlarida Ahmadshoh Masud Mujaddidiy hukumati uchun muvaqqat mudofaa vaziri etib tayinlandi<ref name="BSH,ch.II" />. 1992-yil 27-aprelga kelib Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlari Kobuldan janubga itarib yuborildi, ammo Jamiyat va Junbish bilan raqobatlashadigan yangi mujohid guruhlari (Ittehad-e Islomi, Hizb-i Vahdat, Harakat) Kobulga kirib keldilar, ularning barchasi shaharni boʻlib tashladi. bu hali ham katta zarar koʻrmagan<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Muvaqqat Mujaddidiy hukumati 1992-yilning 28-aprelidayoq Kobul va Afgʻoniston ustidan toʻliq hokimiyat uchun kurashayotgan bir-biriga qarama-qarshi guruhlar tufayli falaj boʻlgan edi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref>. == Oqibat == 1992-yil aprel oyining qolgan qismida va may-iyun oylarida [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat qilish uchun fuqarolar urushi avj oldi, kamida beshta armiya, ularning aksariyati [[Mujohid|mujohidlar]] ([[Islom|islomiy]] qarshilik partiyalari), xorijiy davlatlar yoki razvedka agentligi tomonidan homiylik qilingan: Hizb- e Islomi Gulbiddin, Jamiyat-i Islomiy, Junbish-i Milliy, Ittehad-i Islomiy va Hizb-i Vahdat. 1992-yil oxiriga kelib, minglab odamlar halok boʻldi, yarim million aholi Kobulni tark etdi, shahar jiddiy zarar koʻrdi. Guruhlar ittifoq tuzib, ularni buzardi, tinchlik kelishuvlariga urinishlar boʻldi va ularning hammasi muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Urush butun Afgʻoniston boʻylab tarqaldi. 1994-yil noyabr oyida voqea joyiga [[Islom|islomdan]] ilhomlangan yangi guruh va armiya, [[Tolibon]] kirib keldi. Ular asta-sekin ustunlikka erishdilar va 1996-yil sentabrda Kobulni egalladilar. Tolibonga qarshi turish uchun qolgan yagona guruh [[Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1996–2001)|1996-2001-yillarda]] Tolibon bilan toʻqnashuvda qatnashgan Jamiyat-i Islomiy edi. Ular mamlakatni shimoli-sharqiy tomondan mudofaa qilishdi va Tolibon koʻp urinsa-da butun Afgʻonistonni nazorat qila olmadi. Tolibon Afgʻonistonning katta qismini 2001-yil oktabrigacha boshqargan, shundan soʻng ular [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerika Qoʻshma Shtatlari]] Shimoliy Alyans bilan Jamiyat-i Islomiy, Shura-i Nazar, Junbish-i Milliy, Islomiy va Hizb-e Vahdat, Sharqiy Shura, Harakatdan iborat koalitsiya tomonidan hokimiyatdan tushirilgan. BMT va AQSh 2014-yilda Ashraf Gʻani oʻrniga Hamid Karzay boshchiligidagi yangi hukumatni qoʻllab-quvvatladi. Shunga qaramay, 2021-yil avgustiga kelib, Tolibon yana Afg‘oniston ustidan nazoratni o‘z qo‘liga oldi va o‘z Islom Amirligini qayta tikladi. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Adabiyotlar == * {{Kitob manbasi|last=Gutman|first=Roy|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban, and the Hijacking of Afghanistan|url=https://books.google.com/books?id=A9eqvc-Ru3cC&pg=PP1|year=2008|publisher=US Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5}} * {{Kitob manbasi|last=Jefferson|first=Thomas|title=Afghanistan: A Cultural and Political History|publisher=[[Princeton University Press]]|year=2010|isbn=978-0-691-14568-6}} * Kaplan, Robert D. (2001); ''Soldiers of God: With Islamic Warriors in Afghanistan And Pakistan;'' Vintage Departures; {{ISBN|1-4000-3025-0}}. * {{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|url=https://books.google.com/books?id=DEIBAwAAQBAJ&pg=PP1|year=2004|publisher=I.B.Tauris|isbn=978-0-85771-478-7}} == Havolalar == ; Afgʻoniston — yoʻqotilgan gʻalaba (hujjatli film) BBC tomonidan (toʻgʻridan-toʻgʻri 1989-yildan boshlab, keyingi tartibsizliklarning boshlanishini tushuntiruvchi hujjatli film) * {{YouTube|-YGVQm_fALY|Afghanistan 1989}} ; Mas’udning Hikmatyor bilan suhbati (asl hujjat 1992 yil) * {{YouTube|XVMdc_2R6LY|The Conversation}} ; Nagakura Xiromi tomonidan „Qoʻmondon Masudning kurashi“ (hujjatli film) (1992-yildan, kommunistik rejim qulaganidan bir oy oʻtgach, Hikmatyor Pokiston koʻmagida Kobulni kuchli bombardimon qilishni boshlashdan oldin Kobulning janubiy chekkasiga qaytarilganidan keyin) * {{YouTube|lKhmRlKXchs|Hekmatyar attacks Kabul but is repelled}} * {{YouTube|H4wIWtOgqJU|Massoud is popular among the people who also trust him to rebuild their country}} [[Turkum:Afg'oniston urushi]] [[Turkum:Tolibon]] [[Turkum:AQSH-Afg'oniston aloqalari]] qtffs4ttxgayykx7b9pm47ndx67op9b 2725883 2725405 2022-07-30T17:18:07Z ShHamrayev 72833 [[Special:Contributions/213.230.87.95|213.230.87.95]] ([[User talk:213.230.87.95|munozara]]) tomonidan qilingan 2725405-sonli tahrir qaytarildi wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi |conflict=Afg'onistonda fuqarolar urushi (1989–1992) |tasvir=[[File:Afghanistan_politisch_1989.png|300px|]] |qismi=[[Sovuq urush]]ning bir qismi. [[1989-yil]] inqiloblari. [[Sovet Ittifoqi]]ning parchalanishi va [[Afg'oniston]] mojarosi ([[1978-yil]]dan hozirgi kungacha) |izoh=[[Afg'oniston]] [[1989-yilda]]. Sovet qo'shinlari chiqib ketganidan keyin |sana= [[1989-yil]] 15-fevral – [[1992-yil]] 27-aprel (3 yil, 2 oy, 1 hafta and 5 kun) |yer=[[Afg'oniston]] |natija=[[Mujohid]]larning g'alabasi *Afg'oniston Respublikasining qulashi *Mujohidlar o'rtasida davom etayotgan fuqarolar urushi |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] '''Afg'oniston Respublikasi'''<br>'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br>[[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Afghan Interim Government in exile (1988-1992).svg}} {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} '''Afgʻon mujohidlari'''<br />'''Qoʻllab-quvvatlash:'''<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<br /> * [[File:Coat of arms of Pakistan.svg|20px]] [[Xizmatlararo razvedka]] {{flagicon|United States}} AQSH{{-}}{{flagicon|Saudi Arabia}} Saudiya Arabistoni{{-}}{{flagicon|Iran}} [[Eron]]{{-}}{{flagicon|Germany}} [[Germaniya]]{{-}}{{flagicon|United Kingdom}} [[Buyuk Britaniya]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yilgacha) <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Shahnawaz Tanai]] (until 1990) {{small|([[1990 Afghan coup d'état attempt|attempted coup]], fled Afghanistan)}} <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Mohammad Aslam Watanjar]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Ghulam Faruq Yaqubi]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Fazal Haq Khaliqyar]] |qomondon2={{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Burhanuddin Rabbani]]}} <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Shah Massoud]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Zia Massoud]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Atta Muhammad Nur]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Amrullah Saleh]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mullah Naqib|Naqib Alikozai]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mohammed Fahim]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ismail Khan]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Fazal Haq Mujahid]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdullah Azzam]]{{KIA}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Osama bin Laden]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Ayman al-Zawahiri]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mulavi Younas Khalis]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Abdul Haq (Afghan leader)|Abdul Haq]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Haji Abdul Qadeer]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Jalaluddin Haqqani]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mullah Omar|Mohammed Omar]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Mohammad Nabi Mohammadi|Mohammad Nabi]] <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Sibghatullah Mojaddedi]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Ahmed Gailani]] <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Abdul Rahim Wardak]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Muhammad Asif Muhsini]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbe Wahdat.svg}} [[Abdul Ali Mazari]]---- {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yildan) |Ishtirok etgan birliklar={{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Army|Afghan Army]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Air Force|Afghan Air Force]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} Pro-government militias{{-}}{{flagicon|Soviet Union}} Soviet koʻngillilari |Ishtirok etgan birliklar={{plainlist| *{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Jamiat-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Shura-e Nazar]] * {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Maktab al-Khadamat]] * [[File:Logo_of_Hezb-e_Islami_Khalis.svg|25px]] [[Hezb-e Islami Khalis]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i-Inqilab]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Jebh-e Nejat-e Melli]] * {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[National Islamic Front of Afghanistan|Mahaz-e Milli]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i Islami]] * [[File:Flag of Hezbe Wahdat.svg|23px]] [[Hezb-i Wahdat]] ---- * {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Junbish-i Milli]] (from 1992) }}----{{Small|''Various Mujahideen factions also fought among each other''}} |kuch1='''[[Afgʻon milliy armiyasi]]:''' 55,000 (1989)<ref name="mepc.org">{{cite web|url=http://www.mepc.org/articles-commentary/commentary/lessons-soviet-withdrawal-afghanistan|title=Lessons of the Soviet Withdrawal from Afghanistan - Middle East Policy Council|website=www.MEPC.org|access-date=17 May 2017}}</ref> '''Prezident gvardiyasi:''' 10,000 (1989)<ref name="mepc.org"/> '''[[Afg'oniston Demokratik Respublikasi# Filiallar|Barcha kuchlar DRA nazorati ostida]]:''' taxminan 160,000 (1991),{{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} shu jumladan harbiylashtirilgan va [[KHAD]] '''[[Mahalliy kuchlar]]:''' 170 000 gacha (1991){{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} |kuch2=Nomaʼlum}} '''Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1989-1992)''' Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1989-yil 15-fevralda olib chiqilishidan to 1992-yilning 27-apreliga qadar, yaʼni Peshovar kelishuvlari eʼlon qilingandan keyingi kungacha davom etdi. Peshovar kelishuvlari shartlari yangi muvaqqat Afgʻoniston hukumati eʼlon qilingan kundan boshlab, 1999-yil 28-aprelda oʻz faoliyatini boshlashi kerak edi. 1989-1992-yillarda Afgʻoniston Islom Birligida birlashgan [[mujohid]] guruhlari [[Kobul (shahar)|Kobulda]] Afgʻoniston Respublikasining dushman tomon (Sovet Rossiyasi) o‘rnatib ketgan "qoʻgʻirchoq rejimi "ga qarshi kurashayotganliklarini eʼlon qildilar<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. 1989-yil mart oyida Hizb-e Islomi Gulbuddin va Ittehad-e Islomi mujohid guruhlari [[Pokiston]] Xizmatlararo Razvedka (ISI) bilan hamkorlikda Jalolobodga hujum qilishdi, ammo iyun oyiga kelib magʻlub boʻlishdi. 1991-yil mart oyida mujohidlar koalitsiyasi Xost shahrini bosib oldi. [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] qoʻllab-quvvatlashining soʻnggi qoldiqlari 1992-yil mart oylarida tugadi. Prezident Muhammad Najibulloh chetga chiqib, mujohidlar koalitsion hukumatiga oʻrin ochishga rozi boʻldi. Bir mujohid guruhi, Hizb-e Islomi Gulbiddin Pokiston homiylik qilgan Peshovar tinchlik kelishuvi doirasida koalitsion hukumat tuzish va muhokama qilishdan bosh tortdi va Kobulga bostirib kirdi. Bu 1992-yil 25-apreldan boshlab, dastlab uch, lekin bir necha hafta ichida besh yoki oltita mujohid guruhi yoki armiyasi oʻrtasida fuqarolik urushini boshladi. == Soʻnggi tarix (1978-89-yillar) == 1978-yil oktabr oyida Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati islohotlariga, jumladan anʼanaviy islom fuqarolik va nikoh qonunlarini modernizatsiya qilishga, milliy bayroqni sovet uslubidagi qizil bayroqqa oʻzgartirishga va yer islohotiga majburlashga qarshi boʻlganlar qoʻzgʻolon koʻtarishdi. Ular oʻzlarini „[[mujohid]]“ deb atashdi. 1919-yildan beri Afgʻonistonni iqtisodiy va harbiy jihatdan qoʻllab-quvvatlab kelayotgan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqi]] va 1979-yil boshlarida Prezident Nur Muhammad Tarakiyning iltimosiga binoan Afgʻonistonga yuzlab harbiy va fuqarolik maslahatchilarini yuborgan edi. 1979-yil dekabr oyida [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Afgʻonistonga]] taxminan 75 000 kishilik 40-armiya bilan bostirib kirdi, yangi prezident Hafizulloh Aminni oʻldirdi va sovetlarga sodiq odam Babrak Karmalni Rossiya tomonidan tashkil etilgan va qoʻllab-quvvatlagan PDPA rejimiga prezident etib tayinladi. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh Assambleyasi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining]] 1979-yilgi SSSR bosqinini qoralagan rezolyutsiyasi va [[Islom konferensiyasi tashkiloti|Islom hamkorlik tashkilotining]] Sovet qoʻshinlarining zudlik bilan chiqib ketishini talab qilganiga qaramay, ruslar 1989-yil boshigacha qolishdi. Ular yirik shaharlar va strategik ob’ektlarni oʻz nazoratiga olishga muvaffaq boʻlishdi va shu bilan sovet qoʻshinlarini shahar qoʻzgʻolonlari va qabila qoʻshinlari bilan urushga jalb qilgan isyonchilar oʻrtasida millatchilik tuygʻularini kuchaytirdilar. Sovet qoʻshinlari mujohid isyonchilarni yoʻq qilish maqsadida qishloqlarni tekislab tashladi, sugʻorish ariqlarini vayron qildi va hududlarga millionlab minalarni qoʻydi. Oʻsha toʻqqiz yil ichida yarim milliondan 2 milliongacha afgʻon halok boʻldi va millionlab odamlar oʻz uylarini tashlab ketishdi. Ular koʻp sonli bo‘lib qoʻshni davlatlarga qochib ketishdi. Sovet Ittifoqining yangi rahbari [[Mixail Gorbachyov|Mixail Gorbachev]] 1985-yilda [[Xitoy|Xitoy Xalq Respublikasi]] bosimi ostida 1987-yilda Afgʻonistondan chiqib ketish niyatini eʼlon qildi. Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1988 yil mayidan 1989 yil fevralgacha olib chiqildi. Mujohidlarning qarshilik harakati 1978-yilda tartibsiz ravishda boshlangan va har doim mintaqaviy, etnik, qabilaviy va diniy yoʻnalishlar boʻyicha yuqori darajada chiqib turgan: toʻrt yildan ichida mujohidlar taxminan 4000 ta bazadan harakat qilishgan. 1985-yilda yetti yirik [[Ahl as-Sunna val-Jamoa|sunniy islomiy]] isyonchi guruhlar (Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan Peshovar 7 mujohidlar ittifoqi sifatida ham tanilgan) Sovetlarga qarshi kurashni muvofiqlashtirgan edi. 1989-yil fevral oyida Sovet qoʻshinlari Afgʻonistonni tark etganidan soʻng, hali ham boʻlaklarga boʻlingan mujohidlar Sovet Ittifoqi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref> tomonidan hali ham keng koʻlamda qoʻllab-quvvatlanayotgan va shu sababli hamon dushman „ qoʻgʻirchoq“ rejimga rahbarlik qilayotgan prezident Muhammad Najibullohning PDPA hukumatiga qarshi kurashni davom ettirdilar"<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. === Mujohidlar guruhlari oʻrtasidagi hujumlar (1987-89-yillar) === 1980-yillarda nashr etilgan xabarlarga koʻra, Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin boshqa qarshilik kuchlariga, ayniqsa Ahmad Shoh Masud kuchlariga hujum qilish, ularning oziq-ovqat va qurol-yarogʻ taʼminoti hamda yordam tashkilotlari karvonlarini bostirish yoki toʻsib qoʻyish uchun shuhrat qozongan<ref name="Newspaper article">{{Yangiliklar manbasi |last=Gould |first=Elizabeth |date=April 5, 2010 |title=Gulbuddin Hekmatyar – The Master of Darkness |publisher=Huffington Post |url=http://www.huffingtonpost.com/elizabeth-gould/gulbuddin-hekmatyar-the-m_b_525305.html}}</ref>. Muallif Stiv Kollning so‘zlariga ko‘ra, Hikmatyor Ahmadshoh Masudga shunchalik tez-tez hujum qilganki, Vashington (uni Pokiston orqali qo‘llab-quvvatlagan) „u [[Davlat xavfsizlik organlari|KGBning]] maxfiy josusi bo‘lishi mumkinligidan qo‘rqardi, uning vazifasi aksilkommunistik qarshilikni buzishdan iborat edi“<ref name="Newspaper article" />. Hisobotlarga koʻra, Hikmatyor qoʻmondonlari Sovet qoʻshinlari ketganidan soʻng Hizb-e Islomi Gulbiddinni hukmron tashkilotga aylantirish uchun oʻz odamlari va qurol-yarogʻlarini saqlab qolishgan<ref name="Newspaper article" />. 1989-yilda Hikmatyor qoʻshinlari Ahmadshoh Masud kuchlariga yana bir bor hujum uyushtirdi, bu safar Masud va Mas’udning 130 shimoliy qoʻmondondan iborat harbiy va siyosiy ittifoqi-Shoʻro-e Nazarning yuqori rahbariyatini nishonga oldi. Masudni o‘ldirish yoki yarador qilish imkoni bo‘lmasada, Hikmatyor qo‘shinlari Mas’udning yaqin do‘stlari bo‘lgan 30 kishini qiynoqqa soldilar<ref name="Documentary" />. Omon qolganlar qiynoqlarni koʻzlarini o‘yib olish, quloq va burunlarini kesish va yuraklarini ochish deb taʼriflaydi<ref name="Documentary" />. Natijada Masud qotillarni ovlash operatsiyasini buyurdi. Shura-e Nazar qotillarni qoʻlga olishga muvaffaq boʻldi, ammo Mas’ud qasos olish oʻrniga ularni sud oldida sud qilish uchun Peshovarga yubordi<ref name="Documentary" />. Sudlar ularni oʻlimga hukm qildi. Ahmadshoh Mas’ud afg‘on birligi yo‘lida: „Mening Hikmatyor xalqiga so‘zim shuki, biz birlashgan front bo‘lmasa, muvaffaqiyatga erisha olmaymiz, Afg‘onistonda hech narsaga erisha olmaymiz“. Amerika Qoʻshma Shtatlari Tinchlik Instituti xodimi Roy Gutman Mas’udni „yagona afgʻon rahbari“ deb hisobladi<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. Bu davrda (1987-89-yillar) Mas’ud ham, Hikmatyor ham bir-biri bilan tez-tez urushib, bir-birlarining zobitlarini o‘ldirishgan va Mas’udning soʻzlari kamdan-kam hollarda harakat bilan uyg‘unlashgan. Masalan, 1988-yilda Mas’ud qoʻshinlari [[Badaxshon viloyati|Badaxshon viloyatida]] Hikmatyor tarafdorlariga hujum qildi. 1989-yilda Mas’ud Hikmatyorning mahalliy zobitlaridan biri Jamol ogʻani hibsga oldi va uni Jamiyat-i Islomiy komendantlari: Muhammad Izzatulloh, Muhammad Islomuddin, Mulla Abdul-Vadud va Payinda Muhammadni oʻldirishda aybladi. Biroq Hikmatyor tarafdorlari Mas’udni bu komendantlarni oʻz obroʻsini „Jamoat“ safida markazlashtirish uchun oʻldirganlikda ayblab, jabrlanuvchilar bilan yaxshi munosabatda boʻlgan Jamol ogʻani ayblashdi. Bu haqda „ Hizb-e Islomi Gulbiddin“ tarafdori Muhammad Tanvir Halim 2013-yilda chop etilgan kitobida aytib o‘tgan. Biroq, hikoyaning bu versiyasi tasdiqlanmagan va Hikmatyor har qanday holatda ham oʻzining shafqatsiz qotilliklari bilan mashhur emas edi. Masud keyinchalik Abdul-Rauf Safiyni Kobul komendanti etib tayinladi. Hikmatyor tarafdorlari, shuningdek, Mas’udni Rossiya kuchlari bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun xiyonatda aybladilar va bunda ular „Jamoat“ rahbari Muhammad Is’hoqni qoʻllab-quvvatladilar, u ham Mas’udni ishgʻolning ikkinchi yarmida ruslar bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun tanqid qildi. Aftidan, Mas’ud Pokistondan mustaqil baza yaratishga uringan va bu yo‘lda u mujohidlarga anʼanaviy tarzda dushman bo‘lgan hukumatlar, jumladan, Hindiston va Rossiya bilan shartnomalar tuzgan. 1990-yillarda Masud Tolibon kuchlariga qarshi mojaroda Rossiya bilan hamkorlik qilgan. Hikmatyor bundan foydalanib, „Panjsher hukmdori“ va sotqin deb atagan Mas’udga hujum qildi. Biroq, har ikki tomonning xiyonatda ayblovlari juda uzoqqa boradi. Pokistonlik koordinator Muhammad Yusuf, Pokistonning Mas’udga nisbatan dushmanligiga qaramay, Mas’udning Jamol haqidagi versiyasiga qarshi chiqmaydi va har qanday holatda ham bu haqiqatga aylangan. Xuddi shunday, Falastin mujohidlari rahbari Abdulloh Azzam Mas’udni afsonaviy jangchi deb daʼvo qildi, lekin Azzam har qanday mujohid rahbarlarini janjaldan qochish uchun kamdan-kam tanqid qilgan. == Asosiy ishtirokchilar == === Afgʻoniston Respublikasi === ==== PDPA/DRA hukumati ==== 1989-yil 15-fevralda Sovet qoʻshinlari chiqib ketganidan soʻng, prezident Muhammad Najibulloh va uning Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati mustaqil edi. AQSh razvedka idoralari sovetlar oʻrnatgan bu rejim uch-olti oy ichida qulashini kutgan edi<ref name="Dixon">{{Yangiliklar manbasi |last=Dixon |first=Norm |date=2001-12-12 |title=Revolution and counter-revolution in Afghanistan |publisher=www.greenleft.org |url=http://www.greenleft.org.au/2001/475/24709 |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://archive.is/20121202045144/http://www.greenleft.org.au/node/23708 |archive-date=2012-12-02}}</ref>. Biroq, bu baho Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) hukumatiga tegishli boʻlgan bir qancha aktivlarni hisobga olmagan. Ulardan birinchisi Sovet Ittifoqi tomonidan hadya qilingan katta miqdordagi harbiy texnika edi. 1989-yilda armiya va hukumatni qoʻllab-quvvatlovchi qoʻshinlar hali ham 1568 [[tank]], 828 [[Bronetransportyor|bronetransport]], 4880 [[Zambarak|artilleriya]], 126 zamonaviy qiruvchi-bombardimonchi va 14 hujum vertolyotiga ega edi. Shuningdek, DRA Sovet Ittifoqidan yiliga ikki va olti milliard dollar miqdoridagi katta yordam olishda davom etdi va Sovet harbiy maslahatchilari hali ham Afgʻonistonda edi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref>. Hukumat kuchlari, shuningdek, katta miqdordagi Skad raketalaridan foydalanishga tayanishga kirishdi: 1988 va 1992-yillarda ulardan 2000 dan ortigʻi Afgʻoniston ichida uchirilgan, bu [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi Jahon Urushidan]] beri ishlatilgan ballistik raketalarning eng katta miqdoridir. Bu katta miqdordagi otishma kuchi mujohidlarni qoʻlidan uzoq turish uchun yetarli edi. ==== Abdul Rashid Doʻstum (Juzjoniy militsiya) ==== Rasmiy ravishda 53-piyoda diviziyasi deb ataladigan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstumning]] [[Joʻzjon (viloyat)|Juzjoniy]] militsiyasi hukumat tarafdori (DRA) eng samarali militsiya edi. [[Oʻzbeklar|Oʻzbek]] ozchiligi 40 000 kishidan iborat boʻlib, u buyurtmani toʻgʻridan-toʻgʻri Najibulladan olgan. Ular Doʻstumni strategik zaxira sifatida ishlatdilar. 1989-yildan keyin bu kuch hujum operatsiyalarini oʻtkazishga qodir boʻlgan yagona kuch edi<ref>Marshall, p. 3</ref>. === Mujohidlar === ==== Ahmadshoh Masud (Jamiat-i Islomiy) ==== The Wall Street Journal uni „Sovuq urushda gʻalaba qozongan afgʻon“ deb atagan va mujohidlarning gʻalabasi uchun birinchi navbatda mas’ul boʻlgan boʻlsa-da, AQSh Ahmadshoh Mas’udni deyarli qoʻllab-quvvatlamadi. Uning haligacha biroz qoʻllab-quvvatlanishining sabablaridan biri shundaki, AQSh uni moliyalashtirish va qurol-yarogʻ taqsimotini [[Pokiston]] tomonidan boshqarishga ruxsat bergan va bu oʻzini Mas’udning ashaddiy dushmani deb bilgan Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan. Maʼsudni qoʻllab-quvvatlashning asosiy himoyachilari Afgʻoniston va Pokistonda boʻlgan Davlat departamentining Edmund MakVilyams va Piter Tomsen edi. Boshqalar orasida ikki neokonservativ Heritage Foundation tashqi siyosat tahlilchilari Maykl Jons va Jeyms A. Fillips ham bor edi, ularning ikkalasi ham Masudni Reygan doktrinasi boʻyicha AQShning koʻmagiga eng munosib afgʻon qarshilik koʻrsatish yetakchisi sifatida himoya qilishgan<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Gulbiddin Hikmatyor (Hizb-e Islomi Gulbiddin) ==== [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovetlarga qarshi urush]] (1979-89-yillar) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] [[Pokiston|Pokistonga]] Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin partiyasiga koʻp miqdorda Amerika harbiy yordamini yuborishga ruxsat bergan edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref>. Qoʻshma Shtatlar oʻz mablagʻlari va qurol-yarogʻ taqsimotini Pokiston tomonidan boshqarilishiga ruxsat berdi, bu esa Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan<ref name="Phill" /><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. 1989-1992-yillarda AQShning Afgʻoniston boʻyicha maxsus vakili Piter Tomsenning soʻzlariga koʻra, Gulbiddin Hikmatyor 1990-yilda Pokistonning xizmatlararo razvedkasi (ISI) tomonidan Afgʻonistonni Pokiston manfaatlari yoʻlida bosib olish va boshqarish uchun yollangan, bu reja uni bekor qilish uchun AQSh bosimi natijasida 1992-yilgacha kechiktirilgan<ref name="Tomsen,405">{{Kitob manbasi|last=Tomsen|first=Peter|title=The Wars of Afghanistan: Messianic Terrorism, Tribal Conflicts, and the Failures of Great Powers|url=https://books.google.com/books?id=_Dz9AgAAQBAJ&pg=PA405|year=2011|publisher=PublicAffairs|isbn=978-1-58648-763-8|pages=405–408}}</ref>. ==== Abdul Rasul Sayyaf (Itthod-e Islomiy) ==== [[Saudiya Arabistoni]] yordamidan, xususan, moliyaviy koʻmakdan foyda koʻrganlardan biri Abdul Rasul Sayyaf va uning armiyasi Afgʻonistonni ozod qilish uchun Islomiy ittifoq, shuningdek, Ittehad-e Islami deb ataladi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Jaloliddin Haqqoniy (Haqqoniy tarmogʻi) ==== [[Saudiya Arabistoni|Saudiya Arabistonining]], xususan, moliyaviy yordamidan yana bir foyda oluvchi, Sovetlarga qarshi urushda arab jangchilari bilan kuchli aloqada boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. == Jalolobod jangi (1989-yil) == {{Urush bilgiqutisi |conflict=Jalolobod jangi |qismi=Afg'onistondagi fuqarolar urushining bir qismi (1989-1992). '''Jalolobod jangi (1989-yil)''' |sana=[[1989-yil]] 5-mart – iyun oxiri |yer=[[Jalolobod]], [[Afg'oniston]] |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] Afg'oniston demokratik respublikasi<br/> '''Qo'llab-quvvatlash:''' <br/> [[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Afgʻon mujohidlari: <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Arab koʻngillilari <br /> '''Qoʻllab-quvvatlash:''' <br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<ref name="WAPO">{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1989/07/08/afghanistan-rebels-lose-key-battle/074ff765-327d-4a60-b8ab-ed118a87ba50/|title=AFGHANISTAN REBELS LOSE KEY BATTLE|date=8 July 1989|work=Washington Post|access-date=20 December 2019|quote=It also is a setback to the U.S.-Pakistani policy that supports the guerrillas in their fight against the Kabul government of President Najibullah.}}</ref><ref name="nyt11">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1989/04/13/world/the-lessons-of-jalalabad-afghan-guerrillas-see-weaknesses-exposed.html|title=The Lessons Of Jalalabad; Afghan Guerrillas See Weaknesses Exposed|work=New York Times|date=13 April 1989|quote=Casualties have been high on both sides. Government troops have been reduced by heavy guerrilla shelling and rocketing from 12,000 to 9,000, Western diplomats say....The Afghan Air Force is said to be taking advantage of the fact that, probably for the first time in the war, guerrilla forces are concentrated in static positions, which make them easier bombing targets.}}</ref><br />{{flagicon|United States}} [[AQSH]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Nur ul-Haq Ulumi]] |qomondon2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br />'''Qoʻllab-quvvatlash''':<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Hamid Gul]]<ref name=Abbas/><ref name=Kaplan,178/> |kuch1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 15,000 |kuch2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 10,000 |yoqotishlar1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 3,000 oʻldirilgan<ref name="nyt11"/> |yoqotishlar2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 3,000 oʻldirilgan<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=XxwIDgAAQBAJ&q=The+DRA+claimed+that+3%2C000+Mujhaideen+were+killed|title=Afghanistan at War: From the 18th-Century Durrani Dynasty to the 21st Century|page=228|publisher=ABC-CLIO|last=Lansford|first=Tom|date=16 February 2017|isbn=9781598847604}}</ref><ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>}} 1989-yil bahorida Pokiston razvedka agentligi ISI tomonidan qoʻllab-quvvatlangan<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref> Peshovardagi Yetti partiya (Afgʻoniston mujohidlari) ittifoqi Jalolobodga hujum qildi<ref name="Stenersen" /><ref name="Abbas">{{Yangiliklar manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref>. ISI direktori Gul Afg‘onistonda Hikmatyor boshchiligidagi mujohidlar hukumatini<ref name="Abbas" /> qoʻlga olishini istar edi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilar [[Pokiston]] Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]]<ref name="Abbas">{{Veb manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref> Afgʻonistonni agʻdarish rejasi haqida butunlay bexabar boʻlganmi yoki bu hujumni qoʻzgʻatuvchilardan biri boʻlganmi degan fikrga qoʻshilmaydi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilardan biri Amerika Qoʻshma Shtatlarining Pokistondagi elchisi Robert B. Okli ham shunday fikrlarni ilgari surgan<ref name="Kaplan,178" />. Pokiston oldindan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqiga]] qarshi edi, chunki Sovet Ittifoqi uzoq vaqtdan beri Pokistonning mintaqaviy raqibi [[Hindiston|Hindistonni]] soʻzsiz qoʻllab-quvvatlagan<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. === Jang boshlanishi === Operatsiyada Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin, Abdul Rasul Sayyofning Ittehad-e Islomi va arab jangchilari, jami 10 000 kishi ishtirok etgan. Hujum 1989-yil 5-martda boshlandi va dastlab mujohidlar uchun yaxshi oʻtdi, ular Jalolobod aerodromini qarshi hujumga oʻtkazishdan oldin egallab oldilar<ref name="Wright">{{Kitob manbasi|last=Wright|first=Lawrence|title=The Looming Tower: Al-Qaeda and the Road to 9/11|date=2006|publisher=Random House|location=New York|isbn=9780375414862|url=https://archive.org/details/loomingtoweralqa00wrig}}</ref>. Hukumat qoʻshinlari taslim boʻlishni boshlaganda, ular qurolsiz tinch aholi bilan birga Hikmatyor va Sayyof kuchlari tomonidan qiynoqqa solindi va qatl etildi, bu esa kommunistlarning taslim boʻlish variantini imkonsiz qilib qoʻydi.  Shunday qilib, tez orada hujum qiluvchi kuchlar afgʻon armiyasining 11-diviziya tomonidan bunkerlar, tikanli simlar va minalangan maydonlar bilan himoyalangan asosiy pozitsiyalari tomonidan toʻsib qoʻyildi. Hukumat qoʻshinlari oʻsha vaqtda havo hujumiga tayanishlari mumkin edi, chunki Afgʻoniston harbiy-havo kuchlari jang maydonida kuniga 20 marta parvoz qilgan. Bomba tashish uchun oʻzgartirilgan An-12 transport samolyoti mujohidlar qoʻllagan [[FIM-92 Stinger|Stinger raketalari]] masofasidan yuqori balandlikda uchgan, kassetali bombalardan intensiv foydalanilgan<ref name="Wright" />. Kobul atrofida joylashtirilgan uchta Skad otishma batareyasi Jalolobod garnizonini qoʻllab-quvvatlash uchun 400 dan ortiq raketalarni otdi. Noaniq boʻlishiga qaramay, bu qurollar mujohidlarning ruhiyatiga qattiq taʼsir koʻrsatdi<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. May oyining oʻrtalariga kelib, ular Jalolobod mudofaasiga qarshi hech qanday muvaffaqiyatga erisha olmadilar va oʻq-dorilar zahirasi oxiriga yetib qoldi. Iyul oyida ular afgʻon armiyasining Samarxelni qaytarib olishiga toʻsqinlik qila olmadilar va Jalolobod hali ham Najibulla hukumatining boshqaruvi ostida edi. Bu jangda mujohidlar 3000 ga yaqin qurbon bergan<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. Taxminan 12 000-15 000 tinch aholi halok boʻlgan, 10 000 kishi jang boʻlayotgan hududlardan qochib ketgan<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. === Oqibat === Amerika va Pokiston kutganidan farqli oʻlaroq, bu jang afgʻon armiyasi Sovet yordamisiz jang qila olishini isbotladi va hukumat tarafdorlarining ishonchini sezilarli darajada oshirdi. Aksincha, hujumda ishtirok etgan mujohidlarning ruhiyati pasayib ketdi va Hikmatyor va Sayyofning koʻplab mahalliy qoʻmondonlari hukumat bilan sulh tuzdilar<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1989-08-29 |title=Rebels without a cause |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121110210639/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |archive-date=2012-11-10}}</ref>. ISI zobiti brigada generali Muhammad Yusufning soʻzlariga koʻra, „Jalolobodda [[jihod]] hech qachon tiklanmadi“<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. Xususan, Pokistonning Hikmatyorni ilgari surish rejalari ham zarar koʻrdi. Pokiston hukumati ham, Amerika hukumati ham natijadan norozi edi. Ushbu muvaffaqiyatsizlik natijasida general Hamid Gul Pokiston Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]] tomonidan darhol ishdan boʻshatildi va uning oʻrniga ''ISI'' Bosh direktori lavozimiga general Shamsur Rahmon Kallu tayinlandi. Kallu afgʻon partizanlarini qoʻllab-quvvatlashning klassik siyosatini olib bordi<ref name="Yousaf" />. Shu munosabat bilan u oʻzidan oldingilar Axtar Abdurrahmon va Gul mujohidlar va birinchi marta mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri kirish imkoniga ega boʻlgan Amerika maxfiy xizmati oʻrtasida qoʻygan toʻsiqni kesib tashladi. Gul kabi sobiq Pokiston josuslari, bu Qoʻshma Shtatlarga Pokiston manfaatlariga putur yetkazish hamda mujohidlar oʻrtasida nifoq tugʻdirish imkoniyatini berganini (albatta, Pokistonning Hikmatyorni targʻib qilishi ham shunday qilgan) taʼkidlagan edi. Darhaqiqat, Amerikaning mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri taʼsiri, xususan, mustaqil afgʻonlarga nisbatan takabburlik va dushmanlik bilan munosabatda boʻlgan elchi Piter Tomsenning munosabati bilan, u ularni AQShning bevosita nazoratisiz xavfli ekstremistlar deb hisoblagan — mujohidlar birligining har qanday koʻrinishi buzildi. Yunus Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi mujohidlarning raqiblari Mas’ud va Hikmatyorni birlashtirishga uringan anʼanaviy mustaqil mujohidlar yetakchilari endi Qo‘shma Shtatlar niyatidan shubhalanib, Pokistonga yaqinlashdi. Abdul Haq va Masud kabi boshqalar esa Pokiston bilan munosabatlari keskinlashgani uchun Qoʻshma Shtatlarni afzal koʻrdilar. Abdul Haq kommunistik hukumat va uning jangarilariga dushman boʻlib qolgan boʻlsa-da, Mas’ud sobiq kommunistik arboblar bilan bahsli ittifoq tuzishni davom ettirdi. Mas’ud bu Afgʻonistonni birlashtirishga urinish, deb daʼvo qildi, ammo Hikmatyor kabi dushmanlari buning uchun unga hujum qilishdi. Hikmatyorning tashabbusi Pokiston tomonidan ham qoʻllab-quvvatlandi, shuning uchun 1990 yilga kelib aniq bir-biriga raqobatchi taʼsir doiralar paydo boʻldi — biri Pokiston tomonidan ilgari surilgan Hikmatyor, shuningdek, Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi boshqa mujohidlar rahbarlari . Ikkinchisi esa Hikmatyorga hamdard boʻlmagan va AQSh tomonidan ilgari surilgan, Mas’ud boshchiligidagi guruh, shuningdek, Abdul Haq kabi Mas’udga hamdard boʻlmagan boshqa rahbarlar. Hukumat kuchlari 1990-yil aprel oyida Pagmandagi mustahkamlangan majmuaga qarshi hujum paytida oʻzlarining oʻrinlarini yana bir bor isbotladilar<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. === Ichki tanqid === Jalolobod operatsiyasi Ahmad Shoh Masud va Abdul Haq kabi baʼzi mujohidlar yetakchilari tomonidan jiddiy xato sifatida koʻrildi, ular mujohidlarning oddiy urushda yirik shaharni egallash imkoniyatiga ega emasligiga ishonishdi Jalolobodga hujumda na Masud, na Haq ishtirok etmagan. Mas’ud hatto BBC radiosi orqali operatsiya haqida bilganini aytdi. Haq kommunistik tuzumni asta-sekin zaiflashtiradigan va ichki boʻlinishlar tufayli uning qulashiga olib keladigan muvofiqlashtirilgan partizan urushiga intilish tarafdori edi. Abdul Haq ham shunday degan: „Biz, hech qachon urushda magʻlub boʻlmagan afgʻonlar, hech qachon gʻalaba qozonmagan pokistonliklardan harbiy koʻrsatmalar olishimiz kerakmi?“<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref> Ahmad Shoh Mas’ud Pokiston va ularning afg‘on izdoshlarining munosabatini tanqid qilib, shunday dedi: „Bizning (Mujohid kuchlarimiz) yagona qo‘mondonlikning yo‘qligidan yetkazilgan zarar aniq. Muvofiqlashtirish umuman yoʻq, bu biz turli jabhalarda bir vaqtning oʻzida hujumlarni boshlamayapmiz. Natijada hukumat oʻz resurslarini jamlab, bizni birma-bir tanlab olishi mumkin. Jalolobodda ham shunday bo‘ldi“<ref name="Documentary" />. == Dushmanlik ''Jamiyat-i Islomiy'' vs ''Hizb-i Islomi Gulbiddin'' == 1990-yil iyun oyida [[Luvgar (viloyat)|Logar]] va Parvonda Ahmadshoh Mas’udning „Jamiyati Islomiy“ va Gulbiddin Hikmatyorning „Hizb-i Islomi Gulbiddin“ o‘rtasidagi janglar har ikki tomondan yuzlab qurbonlarga sabab bo‘ldi<ref name="Saikal-213">{{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|date=2012|publisher=I.B.Tauris|page=214|isbn=9781780761220|url=https://books.google.com/books?id=RaTrVFoWvU8C&q=Jamiat-e%20Islami%20afghanistan&pg=PA384|accessdate=2 November 2014}}</ref>. == Mujohidlarning Xostni zabt etishi (1991-yil) == Ikki haftadan soʻng (1991-yil 14-31 mart) [[Mujohid|mujohidlar]] Afgʻonistonning sharqiy qismidagi Xost shahrini Kobul DRA hukumati tomonidan bosib oldilar. Jang Jaloliddin Haqqoniy boshchiligidagi Milliy Qoʻmondonlar Shoʻrosi (MQM) tomonidan va „Yetti partiya“ (mujohidlar) ittifoqining barcha partiyalari vakillari, jumladan Gulbiddin Hikmatyor va Abdul Rasul Sayyof bilan tashkillashtirilgan. Mujohidlarning bu yerda muvaffaqiyat qozonishining sabablaridan biri Sovet Armiyasi mamlakatni tark etgandan soʻng Xostdagi hukumat qoʻshinlarini havo orqali taʼminlash juda qiyin boʻlgan edi. Hukumat garnizoni taʼminoti tugagach, DRA qoʻshinlari mujohidlarga ommaviy ravishda taslim boʻlishdi<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. Oʻn bir yillik qamaldan soʻng Xost 1991-yil 11-aprelda kommunistik garnizonning muzokaralar yoʻli bilan taslim boʻlishi ortidan Afgʻonistonning sharqida boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy qoʻshinlari qoʻliga oʻtdi. Bu kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlib, yakuniy zarba Ibrohim Haqqoniyga oʻsha paytda chet elda mablagʻ yigʻish va aloqalarni toʻplash uchun boʻlgan Jaloliddinning yordamchisi sifatida harakat qilgan. Komendant Gul ogʻa qo‘lga tushdi. Mujohid jangchilari amnistiya va yumshoq muomala taklif qilgani uchun garnizonning koʻp qismi tomonlarini oʻzgartirgan, bu qisman Haqqoniyning mohir diplomatiyasidan dalolatdir. Baʼzi Pokiston nashrlari Haqqoniy va Pokiston askarlari oʻrtasidagi oʻxshash yaqin munosabatlarga qaramay, Hikmatyor rahbar sifatida harakat qilganini daʼvo qilganida, Haqqoniy kuchlari jiddiy gʻazablandi. Oʻsha paytda Pokiston 1994-yilgacha Tolibon harakatiga oʻtgunga qadar ularning asosiy vakili boʻlgan Hikmatyorni qattiq qoʻllab-quvvatlagan edi. Biroq, pokistonlik faxriy muxbir Rahimula Yusufzay bu umumiy rahbar sifatida Jaloliddin Haqqoniy bilan kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlganini tasdiqladi. Haqqoniy, shuningdek, ashaddiy raqiblar Mas’ud va Hikmatyor oʻrtasida vositachilik qilishni taklif qildi, ammo bu hech qanday natija bermadi. == Najibulla hukumati zaiflashdi (1990-yil mart — 1992-yil yanvar) == === Ichki kelishmovchiliklar === Harbiy muvaffaqiyatlarga qaramay, prezident Muhammad Najibullohning kommunistik rejimi hali ham oʻzining anʼanaviy ichki boʻlinishlari, yaʼni Xalq va Parcham fraksiyalari oʻrtasidagi qarama-qarshilikdan qiynalib qoladi. DRA mudofaa vaziri Shahnavaz Tanai Najibullohning mujohidlar bilan milliy yarashuv siyosatiga rozi emas. Bundan tashqari, u oʻzining xalq fraksiyasi Najibullaning Parcham foydasiga hokimiyat ulushini yoʻqotayotganiga amin boʻldi. Shu sabablarga koʻra u Gulbiddin Hikmatyor bilan yashirin muzokaralarga kirishib, Najibullohga qarshi fitna uyushtirdi. 1990-yil 6-martda boshlangan davlat toʻntarishi Najibulloni deyarli oʻldirishiga qaramay muvaffaqiyatsizlikka uchradi va Tanay Pokistonga qochishga majbur boʻldi va u yerda Hikmatyorga qoʻshildi. Najibulla qo‘shinni Tanay tarafdorlaridan tozalashni buyurgach, qattiq qatag‘on boshlandi. Keyingi janglarda bir nechta aeroportlar bombardimon qilindi, 46 ta harbiy samolyotga zarar yetkazildi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Bu holatlar Najibullaning shubhalarini kuchaytirdi va uni hukumat apparati emas, balki o‘zining shaxsiy ittifoqchilari orqali boshqarishiga olib keldi, bu esa Xalqis va Parchamis o‘rtasidagi kelishmovchilikni yanada chuqurlashtirdi. === Iqtisodiy inqiroz === 1992-yilga kelib Afg‘oniston og‘ir ahvolda edi. Afgʻonistonning yagona eksporti boʻlgan [[Tabiiy gazlar|tabiiy gaz]] zaxiralari 1989-yildan beri kamayib ketgan va bu mamlakatni butunlay Sovet yordamiga qaram qilib qoʻygan edi. Bu yiliga 230 000 tonna oziq-ovqat mahsulotini tashkil etardi, ammo 1991-yilga kelib, Sovet iqtisodiyotining oʻzi sustlashib, Sovetlarga oʻz majburiyatlarini bajarishga toʻsqinlik qildi. 1991-yil avgust oyida hokimiyatga kelganidan soʻng, [[Boris Yeltsin|Boris Yelsin]] Najibulla rejimiga toʻgʻridan-toʻgʻri yordam koʻrsatish toʻxtatilishini eʼlon qildi. 1992-yil yanvar oyida rejimning omon qolishi uchun muhimligini isbotlagan Afgʻoniston Harbiy-havo kuchlari yoqilgʻi yetishmasligi sababli endi hech qanday samolyotni boshqara olmadi. Armiya oziq-ovqat taqchilligi tufayli zaiflashdi, bu 1990-1991-yillarda dezertirlik darajasining 60 foizga oshishiga olib keldi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Koʻpgina topshiriqlarda armiyaning oʻrnini bosadigan hukumatparast militsiyalar oʻz kuchlarini saqlab qolish uchun yetarli qurol yetkazib bera olsagina, rejimga sodiq qolishdi. Sovet yordami tugashi bilan hukumat bu talablarni qondira olmadi va militsiyalarning sadoqati soʻna boshladi. Nihoyat, kommunist general [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] va Ahmad Shoh Masud oʻrtasidagi muzokaralardan soʻng Junbish militsiyasi mujohidlarga oʻtib ketdi. Vaziyatning bu teskari oʻzgarishi holatni qarshilik tarafiga aylantirdi va Najibullani isteʼfoga chiqishga majbur qildi. == Najibulloning zaiflashishi, mujohidlarning koalitsiyaga kirishi (1992-yil mart) == [[Fayl:Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/53/Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|right|thumb| [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]], Junbish-i Milliy Islomiy Afgʻoniston [[Mujohid|mujohidlari]] rahbari]] 1991-yil oxirida Sovet Ittifoqi parchalanib, [[Rossiya]] Afgʻonistonga yoqilgʻi yetkazib berishni toʻxtatishga qaror qildi. 1992-yilga kelib Afgʻoniston prezidenti Muhammad Najibulloh rejimi qulay boshladi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. 1992-yil 18-martda Najibullo neytral muvaqqat hukumatga yoʻl ochish uchun isteʼfoga chiqishga tayyorligini eʼlon qildi. Bu qadam uni davlatdagi ichki nazoratini yoʻqotdi; uning hukumati bir necha fraksiyalarga boʻlinib ketdi. Afg‘oniston milliy armiyasi generali [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] ertasi kuni Hizb-i Vahdat va Jamiyat-e Islomiy [[mujohid]] kuchlari bilan ittifoq tuzdi va [[Mozori-Sharif|Mozori Sharifni]] nazoratga oldi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}</ref>. Bir paytlar BMT va bir qancha afgʻon [[Mujohid|mujohidlari]] partiyalarining yuqori martabali rahbarlari [[Pokiston|Pokistonning]] [[Peshovar]] shahrida yangi milliy afgʻon koalitsion hukumatini tuzishga urinib koʻrishga qaror qilishdi{{Sfnp|Saikal|2004}}. Afgʻonistondagi yana bir mujohid<ref name="BSH,ch.II" /> Gulbiddin Hikmatyor-urush qoʻmondoni, [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] (1979-89) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] va Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan va Afgʻonistonni bosib olish uchun Pokiston ISI tomonidan yollangan boʻlishi mumkin deb taxmin qilingan. ko‘p o‘tmay u{{Sfnp|Saikal|2004}} [[Kobul (shahar)|Kobulni]] yolg‘iz qo‘lga kiritishni rejalashtirgan. Mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masud radioga yozib olingan suhbatda Hikmatyorni muzokaraga kirishishga taklif qilgan, biroq Hikmatyor shunday javob bergan: ''"Yalang‘och qilichimiz bilan Kobulga yo‘l olamiz.'' ''Bizni hech kim toʻxtata olmaydi.'' ''.'' ''.'' ''.'' ''Nega biz rahbarlar bilan uchrashishimiz kerak? "''<ref name="Webster University Press Book">{{Kitob manbasi|last=Grad|first=Marcela|title=Massoud: An Intimate Portrait of the Legendary Afghan Leader|url=https://books.google.com/books?id=5iwLPQAACAAJ&pg=PP1|year=2009|publisher=Webster University Press|isbn=978-0-9821615-0-0}}</ref>{{Sfnp|Gutman|2008}}. == Qoʻshinlar Kobulga yaqinlashmoqda (1-14-aprel) == 1992-yil 10-aprelda Birlashgan Millatlar Tashkiloti [[mujohid]] partiyalariga 15-aprelda prezident Muhammad Najibullodan rasmiy suverenitetni qabul qilish uchun muvaqqat kengash tuzish rejasini taqdim etdi, ular buni maʼqulladilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Rejaga koʻra, BMT 15-aprel kuni oʻsha muvaqqat jamoat va qabila yetakchilari kengashini [[Kobul (shahar)|Kobulga]] uchib, soʻngra Najibulloni Kobuldan va Afgʻonistondan chiqarib yuborishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Butun jarayon davomida mujohid kuchlari Kobuldan tashqarida qolishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ammo 14-aprel kuni Ahmadshoh Masud oʻzining Jamiyat-i Islomiy qoʻshinlari bilan Kobul shimolidagi Parvon viloyatining bir qismini bosib oldi va Kobul atrofida 20 000 ga yaqin askarini joylashtirdi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Aprel oyi o‘rtalariga kelib Mas’ud qo‘shinlari (Jamiyat)<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref> [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] (Junbish-e Melli-ye Islomiy)<ref name="BSH,ch.II" />, Harakat<ref name="Libr.ofCongr">{{Veb manbasi|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field%28DOCID+af0120%29|sarlavha=The Fall of Kabul, April 1992|nashriyot=[[Library of Congress]]}}</ref> va Sayyid Mansor boshchiligidagi baʼzi [[Ismoiliylar|ismoiliy]] qo‘shinlari bilan birga <ref name="Libr.ofCongr" /> Kobuldan 70&nbsp;km shimolda joylashgan<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Libr.ofCongr" /> Bagram aviabazasini nazoratga oldi. Gulbiddin Hikmatyor oʻzining Hizb-e Islomi Gulbiddin qoʻshinlari bilan Kobulning janubiy chegaralarida harakatga tushdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Chiqib ketgan hukumat kuchlari oʻsha mujohidlarning uchta partiyasi: Jamiyat-e Islomiy, Junbish-e Melli-ye Islomiy va Hizb-e Islomi Gulbiddin taraflarini tanlab, Kobulga kirishga qaror qilgan taqdirda ularga yordam berishni taklif qilishdi<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Hizb-i Islomi Gulbiddin Kobulga bostirib kirishi (15-23-aprel) == 1992-yil 15-aprelda Prezident Muhammad Najibullo 10-apreldagi rejadagi oʻz rolini bajarishga tayyor edi (yuqoriga qarang), lekin [[Mujohid|mujohidlar]] partiyalari endi yoʻq edi: ularning baʼzilari endi oʻsha 10-apreldagi kelishuvga qarshi chiqishdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Birlashgan Millatlar Tashkiloti 15-aprel kuni rejalashtirilganidek, muvaqqat kengashni [[Kobul (shahar)|Kobulga]] olib bormadi. Aftidan, Pokistonda bunday kengash boʻyicha muzokaralar hali ham choʻzilib ketgan edi<ref name="BSH,ch.II" />. 16-aprelda Najibullo toʻrtta oliy generaldan iborat koalitsiya tomonidan agʻdarilgan, ular BMT vositachiligidagi tinchlik rejasini<ref name="nyt,24jan1992">[https://www.nytimes.com/1992/04/18/world/afghan-guerrillas-order-kabul-army-to-surrender-city.html 'Afghan guerrillas order Kabul Army to surrender city'.] </ref> qoʻllab-quvvatlaganliklarini bildirishgan, biroq mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masudni darhol Kobulga yangi davlat rahbari sifatida kirishga taklif qilishgan. BMT va mujohidlar koalitsiyasining Peshovardagi muzokaralarini Masud rad etdi{{Sfnp|Gutman|2008}}. Mudofaa vaziri oʻrinbosari Muhammad Nabi Azimiy Afgʻoniston milliy televideniyesida chiqish qilib, „Vatandoshlarimni ishontirib aytamanki, bizda yaqin kelajakda tinchlik boʻladi. Endi urush kerak emas“ <ref name="nyt,24jan1992" /> degan edi. 1992-yil 17-apreldan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] qoʻshinlari Kobul xalqaro aeroportini nazorat qilishdi<ref name="LoC" />. Gulbiddin Hikmatyor 17-aprel kuni Kobulga yaqinlashib, „agar hozirgi maʼmuriyat hokimiyatni mujohidlarga oʻtkaza olmasa“ shaharga hujum qilish bilan tahdid qilgan edi<ref name="nyt,24jan1992" />. Koʻp oʻtmay, [[Pushtunlar|Pushtun]] hukumati amaldorlari Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlarini Kobulga kiritishga harakat qildilar<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Kobulda militsiya jangi (24-27-aprel) == 1992-yil 24-aprelga kelib, „Hizb-e Islomi Gulbiddin“ rahbari Gulbiddin Hikmatyor [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat ostiga olib, Hikmatyor diktaturasi<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Urban">{{Yangiliklar manbasi |last=Urban |first=Mark |author-link=Mark Urban |date=1992-04-28 |title=Afghanistan: power struggle |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070709170253/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |archive-date=2007-07-09}}</ref> oʻrnatish arafasida edi, bu esa Ahmadshoh Mas’ud va [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdulrashid Do‘stum]] qo‘shinlarining ham shaharga kirib kelishiga sabab bo‘ldi. 25-aprelda Hikmatyor ittifoqchilari bilan Kobulni bosib olishga harakat qildi<ref name="photius,peshawar" />. Ammo Mas’ud va Doʻstum kuchlari kuchliroq boʻlib, 27-aprelgacha Hikmatyorni qattiq janglar bilan Kobuldan chiqib ketishga majbur qildi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref><ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Shoshilinch ravishda [[Peshovar|Peshovarda]] ([[Pokiston]]) muhokama qilayotgan [[mujohid]] partiyalari (Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddinni ular tarkibiga kirmagan) 26-aprelda eʼlon qilgan Peshovar kelishuvlari<ref name="photius,peshawar" /> boʻyicha kelishib oldilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. 1992-yil 28-apreldan 28-iyungacha xizmat qiladigan muvaqqat prezident Sibghatulloh Mojaddediy yoki Mujaddidiy (diniy yetakchi) etib tanlandi<ref name="photius,peshawar" />. Jamiyat rahbari Burhoniddin Rabboniy undan keyin 28-oktabrgacha muvaqqat prezident lavozimini egallaydi, shuningdek, 1992-yilda milliy [[Шура (ислам)|shura]] muvaqqat konstitutsiyani<ref name="photius,peshawar" /> ratifikatsiya qilishi va oʻn sakkiz oy muddatga muvaqqat hukumatni saylashi, keyin esa saylovlar oʻtkazishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ushbu Peshovar kelishuvlarida Ahmadshoh Masud Mujaddidiy hukumati uchun muvaqqat mudofaa vaziri etib tayinlandi<ref name="BSH,ch.II" />. 1992-yil 27-aprelga kelib Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlari Kobuldan janubga itarib yuborildi, ammo Jamiyat va Junbish bilan raqobatlashadigan yangi mujohid guruhlari (Ittehad-e Islomi, Hizb-i Vahdat, Harakat) Kobulga kirib keldilar, ularning barchasi shaharni boʻlib tashladi. bu hali ham katta zarar koʻrmagan<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Muvaqqat Mujaddidiy hukumati 1992-yilning 28-aprelidayoq Kobul va Afgʻoniston ustidan toʻliq hokimiyat uchun kurashayotgan bir-biriga qarama-qarshi guruhlar tufayli falaj boʻlgan edi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref>. == Oqibat == 1992-yil aprel oyining qolgan qismida va may-iyun oylarida [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat qilish uchun fuqarolar urushi avj oldi, kamida beshta armiya, ularning aksariyati [[Mujohid|mujohidlar]] ([[Islom|islomiy]] qarshilik partiyalari), xorijiy davlatlar yoki razvedka agentligi tomonidan homiylik qilingan: Hizb- e Islomi Gulbiddin, Jamiyat-i Islomiy, Junbish-i Milliy, Ittehad-i Islomiy va Hizb-i Vahdat. 1992-yil oxiriga kelib, minglab odamlar halok boʻldi, yarim million aholi Kobulni tark etdi, shahar jiddiy zarar koʻrdi. Guruhlar ittifoq tuzib, ularni buzardi, tinchlik kelishuvlariga urinishlar boʻldi va ularning hammasi muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Urush butun Afgʻoniston boʻylab tarqaldi. 1994-yil noyabr oyida voqea joyiga [[Islom|islomdan]] ilhomlangan yangi guruh va armiya, [[Tolibon]] kirib keldi. Ular asta-sekin ustunlikka erishdilar va 1996-yil sentabrda Kobulni egalladilar. Tolibonga qarshi turish uchun qolgan yagona guruh [[Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1996–2001)|1996-2001-yillarda]] Tolibon bilan toʻqnashuvda qatnashgan Jamiyat-i Islomiy edi. Ular mamlakatni shimoli-sharqiy tomondan mudofaa qilishdi va Tolibon koʻp urinsa-da butun Afgʻonistonni nazorat qila olmadi. Tolibon Afgʻonistonning katta qismini 2001-yil oktabrigacha boshqargan, shundan soʻng ular [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerika Qoʻshma Shtatlari]] Shimoliy Alyans bilan Jamiyat-i Islomiy, Shura-i Nazar, Junbish-i Milliy, Islomiy va Hizb-e Vahdat, Sharqiy Shura, Harakatdan iborat koalitsiya tomonidan hokimiyatdan tushirilgan. BMT va AQSh 2014-yilda Ashraf Gʻani oʻrniga Hamid Karzay boshchiligidagi yangi hukumatni qoʻllab-quvvatladi. Shunga qaramay, 2021-yil avgustiga kelib, Tolibon yana Afg‘oniston ustidan nazoratni o‘z qo‘liga oldi va o‘z Islom Amirligini qayta tikladi. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Adabiyotlar == * {{Kitob manbasi|last=Gutman|first=Roy|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban, and the Hijacking of Afghanistan|url=https://books.google.com/books?id=A9eqvc-Ru3cC&pg=PP1|year=2008|publisher=US Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5}} * {{Kitob manbasi|last=Jefferson|first=Thomas|title=Afghanistan: A Cultural and Political History|publisher=[[Princeton University Press]]|year=2010|isbn=978-0-691-14568-6}} * Kaplan, Robert D. (2001); ''Soldiers of God: With Islamic Warriors in Afghanistan And Pakistan;'' Vintage Departures; {{ISBN|1-4000-3025-0}}. * {{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|url=https://books.google.com/books?id=DEIBAwAAQBAJ&pg=PP1|year=2004|publisher=I.B.Tauris|isbn=978-0-85771-478-7}} == Havolalar == ; Afgʻoniston — yoʻqotilgan gʻalaba (hujjatli film) BBC tomonidan (toʻgʻridan-toʻgʻri 1989-yildan boshlab, keyingi tartibsizliklarning boshlanishini tushuntiruvchi hujjatli film) * {{YouTube|-YGVQm_fALY|Afghanistan 1989}} ; Mas’udning Hikmatyor bilan suhbati (asl hujjat 1992 yil) * {{YouTube|XVMdc_2R6LY|The Conversation}} ; Nagakura Xiromi tomonidan „Qoʻmondon Masudning kurashi“ (hujjatli film) (1992-yildan, kommunistik rejim qulaganidan bir oy oʻtgach, Hikmatyor Pokiston koʻmagida Kobulni kuchli bombardimon qilishni boshlashdan oldin Kobulning janubiy chekkasiga qaytarilganidan keyin) * {{YouTube|lKhmRlKXchs|Hekmatyar attacks Kabul but is repelled}} * {{YouTube|H4wIWtOgqJU|Massoud is popular among the people who also trust him to rebuild their country}} [[Turkum:Afg'oniston urushi]] [[Turkum:Tolibon]] [[Turkum:AQSH-Afg'oniston aloqalari]] irg9n9flm8oy53ac0t0ciaxa96205ys 2725888 2725883 2022-07-30T17:21:53Z ShHamrayev 72833 /* Mujohidlar guruhlari oʻrtasidagi hujumlar (1987-89-yillar) */ wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi |conflict=Afg'onistonda fuqarolar urushi (1989–1992) |tasvir=[[File:Afghanistan_politisch_1989.png|300px|]] |qismi=[[Sovuq urush]]ning bir qismi. [[1989-yil]] inqiloblari. [[Sovet Ittifoqi]]ning parchalanishi va [[Afg'oniston]] mojarosi ([[1978-yil]]dan hozirgi kungacha) |izoh=[[Afg'oniston]] [[1989-yilda]]. Sovet qo'shinlari chiqib ketganidan keyin |sana= [[1989-yil]] 15-fevral – [[1992-yil]] 27-aprel (3 yil, 2 oy, 1 hafta and 5 kun) |yer=[[Afg'oniston]] |natija=[[Mujohid]]larning g'alabasi *Afg'oniston Respublikasining qulashi *Mujohidlar o'rtasida davom etayotgan fuqarolar urushi |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] '''Afg'oniston Respublikasi'''<br>'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br>[[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Afghan Interim Government in exile (1988-1992).svg}} {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} '''Afgʻon mujohidlari'''<br />'''Qoʻllab-quvvatlash:'''<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<br /> * [[File:Coat of arms of Pakistan.svg|20px]] [[Xizmatlararo razvedka]] {{flagicon|United States}} AQSH{{-}}{{flagicon|Saudi Arabia}} Saudiya Arabistoni{{-}}{{flagicon|Iran}} [[Eron]]{{-}}{{flagicon|Germany}} [[Germaniya]]{{-}}{{flagicon|United Kingdom}} [[Buyuk Britaniya]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yilgacha) <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Shahnawaz Tanai]] (until 1990) {{small|([[1990 Afghan coup d'état attempt|attempted coup]], fled Afghanistan)}} <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Mohammad Aslam Watanjar]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Ghulam Faruq Yaqubi]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Fazal Haq Khaliqyar]] |qomondon2={{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Burhanuddin Rabbani]]}} <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Shah Massoud]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Zia Massoud]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Atta Muhammad Nur]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Amrullah Saleh]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mullah Naqib|Naqib Alikozai]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mohammed Fahim]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ismail Khan]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Fazal Haq Mujahid]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdullah Azzam]]{{KIA}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Osama bin Laden]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Ayman al-Zawahiri]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mulavi Younas Khalis]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Abdul Haq (Afghan leader)|Abdul Haq]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Haji Abdul Qadeer]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Jalaluddin Haqqani]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mullah Omar|Mohammed Omar]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Mohammad Nabi Mohammadi|Mohammad Nabi]] <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Sibghatullah Mojaddedi]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Ahmed Gailani]] <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Abdul Rahim Wardak]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Muhammad Asif Muhsini]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbe Wahdat.svg}} [[Abdul Ali Mazari]]---- {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yildan) |Ishtirok etgan birliklar={{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Army|Afghan Army]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Air Force|Afghan Air Force]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} Pro-government militias{{-}}{{flagicon|Soviet Union}} Soviet koʻngillilari |Ishtirok etgan birliklar={{plainlist| *{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Jamiat-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Shura-e Nazar]] * {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Maktab al-Khadamat]] * [[File:Logo_of_Hezb-e_Islami_Khalis.svg|25px]] [[Hezb-e Islami Khalis]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i-Inqilab]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Jebh-e Nejat-e Melli]] * {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[National Islamic Front of Afghanistan|Mahaz-e Milli]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i Islami]] * [[File:Flag of Hezbe Wahdat.svg|23px]] [[Hezb-i Wahdat]] ---- * {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Junbish-i Milli]] (from 1992) }}----{{Small|''Various Mujahideen factions also fought among each other''}} |kuch1='''[[Afgʻon milliy armiyasi]]:''' 55,000 (1989)<ref name="mepc.org">{{cite web|url=http://www.mepc.org/articles-commentary/commentary/lessons-soviet-withdrawal-afghanistan|title=Lessons of the Soviet Withdrawal from Afghanistan - Middle East Policy Council|website=www.MEPC.org|access-date=17 May 2017}}</ref> '''Prezident gvardiyasi:''' 10,000 (1989)<ref name="mepc.org"/> '''[[Afg'oniston Demokratik Respublikasi# Filiallar|Barcha kuchlar DRA nazorati ostida]]:''' taxminan 160,000 (1991),{{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} shu jumladan harbiylashtirilgan va [[KHAD]] '''[[Mahalliy kuchlar]]:''' 170 000 gacha (1991){{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} |kuch2=Nomaʼlum}} '''Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1989-1992)''' Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1989-yil 15-fevralda olib chiqilishidan to 1992-yilning 27-apreliga qadar, yaʼni Peshovar kelishuvlari eʼlon qilingandan keyingi kungacha davom etdi. Peshovar kelishuvlari shartlari yangi muvaqqat Afgʻoniston hukumati eʼlon qilingan kundan boshlab, 1999-yil 28-aprelda oʻz faoliyatini boshlashi kerak edi. 1989-1992-yillarda Afgʻoniston Islom Birligida birlashgan [[mujohid]] guruhlari [[Kobul (shahar)|Kobulda]] Afgʻoniston Respublikasining dushman tomon (Sovet Rossiyasi) o‘rnatib ketgan "qoʻgʻirchoq rejimi "ga qarshi kurashayotganliklarini eʼlon qildilar<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. 1989-yil mart oyida Hizb-e Islomi Gulbuddin va Ittehad-e Islomi mujohid guruhlari [[Pokiston]] Xizmatlararo Razvedka (ISI) bilan hamkorlikda Jalolobodga hujum qilishdi, ammo iyun oyiga kelib magʻlub boʻlishdi. 1991-yil mart oyida mujohidlar koalitsiyasi Xost shahrini bosib oldi. [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] qoʻllab-quvvatlashining soʻnggi qoldiqlari 1992-yil mart oylarida tugadi. Prezident Muhammad Najibulloh chetga chiqib, mujohidlar koalitsion hukumatiga oʻrin ochishga rozi boʻldi. Bir mujohid guruhi, Hizb-e Islomi Gulbiddin Pokiston homiylik qilgan Peshovar tinchlik kelishuvi doirasida koalitsion hukumat tuzish va muhokama qilishdan bosh tortdi va Kobulga bostirib kirdi. Bu 1992-yil 25-apreldan boshlab, dastlab uch, lekin bir necha hafta ichida besh yoki oltita mujohid guruhi yoki armiyasi oʻrtasida fuqarolik urushini boshladi. == Soʻnggi tarix (1978-89-yillar) == 1978-yil oktabr oyida Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati islohotlariga, jumladan anʼanaviy islom fuqarolik va nikoh qonunlarini modernizatsiya qilishga, milliy bayroqni sovet uslubidagi qizil bayroqqa oʻzgartirishga va yer islohotiga majburlashga qarshi boʻlganlar qoʻzgʻolon koʻtarishdi. Ular oʻzlarini „[[mujohid]]“ deb atashdi. 1919-yildan beri Afgʻonistonni iqtisodiy va harbiy jihatdan qoʻllab-quvvatlab kelayotgan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqi]] va 1979-yil boshlarida Prezident Nur Muhammad Tarakiyning iltimosiga binoan Afgʻonistonga yuzlab harbiy va fuqarolik maslahatchilarini yuborgan edi. 1979-yil dekabr oyida [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Afgʻonistonga]] taxminan 75 000 kishilik 40-armiya bilan bostirib kirdi, yangi prezident Hafizulloh Aminni oʻldirdi va sovetlarga sodiq odam Babrak Karmalni Rossiya tomonidan tashkil etilgan va qoʻllab-quvvatlagan PDPA rejimiga prezident etib tayinladi. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh Assambleyasi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining]] 1979-yilgi SSSR bosqinini qoralagan rezolyutsiyasi va [[Islom konferensiyasi tashkiloti|Islom hamkorlik tashkilotining]] Sovet qoʻshinlarining zudlik bilan chiqib ketishini talab qilganiga qaramay, ruslar 1989-yil boshigacha qolishdi. Ular yirik shaharlar va strategik ob’ektlarni oʻz nazoratiga olishga muvaffaq boʻlishdi va shu bilan sovet qoʻshinlarini shahar qoʻzgʻolonlari va qabila qoʻshinlari bilan urushga jalb qilgan isyonchilar oʻrtasida millatchilik tuygʻularini kuchaytirdilar. Sovet qoʻshinlari mujohid isyonchilarni yoʻq qilish maqsadida qishloqlarni tekislab tashladi, sugʻorish ariqlarini vayron qildi va hududlarga millionlab minalarni qoʻydi. Oʻsha toʻqqiz yil ichida yarim milliondan 2 milliongacha afgʻon halok boʻldi va millionlab odamlar oʻz uylarini tashlab ketishdi. Ular koʻp sonli bo‘lib qoʻshni davlatlarga qochib ketishdi. Sovet Ittifoqining yangi rahbari [[Mixail Gorbachyov|Mixail Gorbachev]] 1985-yilda [[Xitoy|Xitoy Xalq Respublikasi]] bosimi ostida 1987-yilda Afgʻonistondan chiqib ketish niyatini eʼlon qildi. Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1988 yil mayidan 1989 yil fevralgacha olib chiqildi. Mujohidlarning qarshilik harakati 1978-yilda tartibsiz ravishda boshlangan va har doim mintaqaviy, etnik, qabilaviy va diniy yoʻnalishlar boʻyicha yuqori darajada chiqib turgan: toʻrt yildan ichida mujohidlar taxminan 4000 ta bazadan harakat qilishgan. 1985-yilda yetti yirik [[Ahl as-Sunna val-Jamoa|sunniy islomiy]] isyonchi guruhlar (Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan Peshovar 7 mujohidlar ittifoqi sifatida ham tanilgan) Sovetlarga qarshi kurashni muvofiqlashtirgan edi. 1989-yil fevral oyida Sovet qoʻshinlari Afgʻonistonni tark etganidan soʻng, hali ham boʻlaklarga boʻlingan mujohidlar Sovet Ittifoqi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref> tomonidan hali ham keng koʻlamda qoʻllab-quvvatlanayotgan va shu sababli hamon dushman „ qoʻgʻirchoq“ rejimga rahbarlik qilayotgan prezident Muhammad Najibullohning PDPA hukumatiga qarshi kurashni davom ettirdilar"<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. === Mujohidlar guruhlari oʻrtasidagi hujumlar (1987-89-yillar) === 1980-yillarda nashr etilgan xabarlarga koʻra, Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin boshqa qarshilik kuchlariga, ayniqsa Ahmad Shoh Masud kuchlariga hujum qilish, ularning oziq-ovqat va qurol-yarogʻ taʼminoti hamda yordam tashkilotlari karvonlarini bostirish yoki toʻsib qoʻyish uchun shuhrat qozongan<ref name="Newspaper article">{{Yangiliklar manbasi |last=Gould |first=Elizabeth |date=April 5, 2010 |title=Gulbuddin Hekmatyar – The Master of Darkness |publisher=Huffington Post |url=http://www.huffingtonpost.com/elizabeth-gould/gulbuddin-hekmatyar-the-m_b_525305.html}}</ref>. Muallif Stiv Kollning so‘zlariga ko‘ra, Hikmatyor Ahmadshoh Masudga shunchalik tez-tez hujum qilganki, Vashington (uni Pokiston orqali qo‘llab-quvvatlagan) „u [[Davlat xavfsizlik organlari|KGBning]] maxfiy josusi bo‘lishi mumkinligidan qo‘rqardi, uning vazifasi aksilkommunistik qarshilikni buzishdan iborat edi“<ref name="Newspaper article" />. Hisobotlarga koʻra, Hikmatyor qoʻmondonlari Sovet qoʻshinlari ketganidan soʻng Hizb-e Islomi Gulbiddinni hukmron tashkilotga aylantirish uchun oʻz odamlari va qurol-yarogʻlarini saqlab qolishgan<ref name="Newspaper article" />. 1989-yilda Hikmatyor qoʻshinlari Ahmadshoh Masud kuchlariga yana bir bor hujum uyushtirdi, bu safar Masud va Mas’udning 130 shimoliy qoʻmondondan iborat harbiy va siyosiy ittifoqi-Shoʻro-e Nazarning yuqori rahbariyatini nishonga oldi. Masudni o‘ldirish yoki yarador qilish imkoni bo‘lmasada, Hikmatyor qo‘shinlari Mas’udning yaqin do‘stlari bo‘lgan 30 kishini qiynoqqa soldilar<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Omon qolganlar qiynoqlarni koʻzlarini o‘yib olish, quloq va burunlarini kesish va yuraklarini ochish deb taʼriflaydi<ref name="Documentary" />. Natijada Masud qotillarni ovlash operatsiyasini buyurdi. Shura-e Nazar qotillarni qoʻlga olishga muvaffaq boʻldi, ammo Mas’ud qasos olish oʻrniga ularni sud oldida sud qilish uchun Peshovarga yubordi<ref name="Documentary" />. Sudlar ularni oʻlimga hukm qildi. Ahmadshoh Mas’ud afg‘on birligi yo‘lida: „Mening Hikmatyor xalqiga so‘zim shuki, biz birlashgan front bo‘lmasa, muvaffaqiyatga erisha olmaymiz, Afg‘onistonda hech narsaga erisha olmaymiz“. Amerika Qoʻshma Shtatlari Tinchlik Instituti xodimi Roy Gutman Mas’udni „yagona afgʻon rahbari“ deb hisobladi<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. Bu davrda (1987-89-yillar) Mas’ud ham, Hikmatyor ham bir-biri bilan tez-tez urushib, bir-birlarining zobitlarini o‘ldirishgan va Mas’udning soʻzlari kamdan-kam hollarda harakat bilan uyg‘unlashgan. Masalan, 1988-yilda Mas’ud qoʻshinlari [[Badaxshon viloyati|Badaxshon viloyatida]] Hikmatyor tarafdorlariga hujum qildi. 1989-yilda Mas’ud Hikmatyorning mahalliy zobitlaridan biri Jamol ogʻani hibsga oldi va uni Jamiyat-i Islomiy komendantlari: Muhammad Izzatulloh, Muhammad Islomuddin, Mulla Abdul-Vadud va Payinda Muhammadni oʻldirishda aybladi. Biroq Hikmatyor tarafdorlari Mas’udni bu komendantlarni oʻz obroʻsini „Jamoat“ safida markazlashtirish uchun oʻldirganlikda ayblab, jabrlanuvchilar bilan yaxshi munosabatda boʻlgan Jamol ogʻani ayblashdi. Bu haqda „ Hizb-e Islomi Gulbiddin“ tarafdori Muhammad Tanvir Halim 2013-yilda chop etilgan kitobida aytib o‘tgan. Biroq, hikoyaning bu versiyasi tasdiqlanmagan va Hikmatyor har qanday holatda ham oʻzining shafqatsiz qotilliklari bilan mashhur emas edi. Masud keyinchalik Abdul-Rauf Safiyni Kobul komendanti etib tayinladi. Hikmatyor tarafdorlari, shuningdek, Mas’udni Rossiya kuchlari bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun xiyonatda aybladilar va bunda ular „Jamoat“ rahbari Muhammad Is’hoqni qoʻllab-quvvatladilar, u ham Mas’udni ishgʻolning ikkinchi yarmida ruslar bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun tanqid qildi. Aftidan, Mas’ud Pokistondan mustaqil baza yaratishga uringan va bu yo‘lda u mujohidlarga anʼanaviy tarzda dushman bo‘lgan hukumatlar, jumladan, Hindiston va Rossiya bilan shartnomalar tuzgan. 1990-yillarda Masud Tolibon kuchlariga qarshi mojaroda Rossiya bilan hamkorlik qilgan. Hikmatyor bundan foydalanib, „Panjsher hukmdori“ va sotqin deb atagan Mas’udga hujum qildi. Biroq, har ikki tomonning xiyonatda ayblovlari juda uzoqqa boradi. Pokistonlik koordinator Muhammad Yusuf, Pokistonning Mas’udga nisbatan dushmanligiga qaramay, Mas’udning Jamol haqidagi versiyasiga qarshi chiqmaydi va har qanday holatda ham bu haqiqatga aylangan. Xuddi shunday, Falastin mujohidlari rahbari Abdulloh Azzam Mas’udni afsonaviy jangchi deb daʼvo qildi, lekin Azzam har qanday mujohid rahbarlarini janjaldan qochish uchun kamdan-kam tanqid qilgan. == Asosiy ishtirokchilar == === Afgʻoniston Respublikasi === ==== PDPA/DRA hukumati ==== 1989-yil 15-fevralda Sovet qoʻshinlari chiqib ketganidan soʻng, prezident Muhammad Najibulloh va uning Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati mustaqil edi. AQSh razvedka idoralari sovetlar oʻrnatgan bu rejim uch-olti oy ichida qulashini kutgan edi<ref name="Dixon">{{Yangiliklar manbasi |last=Dixon |first=Norm |date=2001-12-12 |title=Revolution and counter-revolution in Afghanistan |publisher=www.greenleft.org |url=http://www.greenleft.org.au/2001/475/24709 |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://archive.is/20121202045144/http://www.greenleft.org.au/node/23708 |archive-date=2012-12-02}}</ref>. Biroq, bu baho Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) hukumatiga tegishli boʻlgan bir qancha aktivlarni hisobga olmagan. Ulardan birinchisi Sovet Ittifoqi tomonidan hadya qilingan katta miqdordagi harbiy texnika edi. 1989-yilda armiya va hukumatni qoʻllab-quvvatlovchi qoʻshinlar hali ham 1568 [[tank]], 828 [[Bronetransportyor|bronetransport]], 4880 [[Zambarak|artilleriya]], 126 zamonaviy qiruvchi-bombardimonchi va 14 hujum vertolyotiga ega edi. Shuningdek, DRA Sovet Ittifoqidan yiliga ikki va olti milliard dollar miqdoridagi katta yordam olishda davom etdi va Sovet harbiy maslahatchilari hali ham Afgʻonistonda edi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref>. Hukumat kuchlari, shuningdek, katta miqdordagi Skad raketalaridan foydalanishga tayanishga kirishdi: 1988 va 1992-yillarda ulardan 2000 dan ortigʻi Afgʻoniston ichida uchirilgan, bu [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi Jahon Urushidan]] beri ishlatilgan ballistik raketalarning eng katta miqdoridir. Bu katta miqdordagi otishma kuchi mujohidlarni qoʻlidan uzoq turish uchun yetarli edi. ==== Abdul Rashid Doʻstum (Juzjoniy militsiya) ==== Rasmiy ravishda 53-piyoda diviziyasi deb ataladigan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstumning]] [[Joʻzjon (viloyat)|Juzjoniy]] militsiyasi hukumat tarafdori (DRA) eng samarali militsiya edi. [[Oʻzbeklar|Oʻzbek]] ozchiligi 40 000 kishidan iborat boʻlib, u buyurtmani toʻgʻridan-toʻgʻri Najibulladan olgan. Ular Doʻstumni strategik zaxira sifatida ishlatdilar. 1989-yildan keyin bu kuch hujum operatsiyalarini oʻtkazishga qodir boʻlgan yagona kuch edi<ref>Marshall, p. 3</ref>. === Mujohidlar === ==== Ahmadshoh Masud (Jamiat-i Islomiy) ==== The Wall Street Journal uni „Sovuq urushda gʻalaba qozongan afgʻon“ deb atagan va mujohidlarning gʻalabasi uchun birinchi navbatda mas’ul boʻlgan boʻlsa-da, AQSh Ahmadshoh Mas’udni deyarli qoʻllab-quvvatlamadi. Uning haligacha biroz qoʻllab-quvvatlanishining sabablaridan biri shundaki, AQSh uni moliyalashtirish va qurol-yarogʻ taqsimotini [[Pokiston]] tomonidan boshqarishga ruxsat bergan va bu oʻzini Mas’udning ashaddiy dushmani deb bilgan Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan. Maʼsudni qoʻllab-quvvatlashning asosiy himoyachilari Afgʻoniston va Pokistonda boʻlgan Davlat departamentining Edmund MakVilyams va Piter Tomsen edi. Boshqalar orasida ikki neokonservativ Heritage Foundation tashqi siyosat tahlilchilari Maykl Jons va Jeyms A. Fillips ham bor edi, ularning ikkalasi ham Masudni Reygan doktrinasi boʻyicha AQShning koʻmagiga eng munosib afgʻon qarshilik koʻrsatish yetakchisi sifatida himoya qilishgan<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Gulbiddin Hikmatyor (Hizb-e Islomi Gulbiddin) ==== [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovetlarga qarshi urush]] (1979-89-yillar) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] [[Pokiston|Pokistonga]] Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin partiyasiga koʻp miqdorda Amerika harbiy yordamini yuborishga ruxsat bergan edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref>. Qoʻshma Shtatlar oʻz mablagʻlari va qurol-yarogʻ taqsimotini Pokiston tomonidan boshqarilishiga ruxsat berdi, bu esa Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan<ref name="Phill" /><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. 1989-1992-yillarda AQShning Afgʻoniston boʻyicha maxsus vakili Piter Tomsenning soʻzlariga koʻra, Gulbiddin Hikmatyor 1990-yilda Pokistonning xizmatlararo razvedkasi (ISI) tomonidan Afgʻonistonni Pokiston manfaatlari yoʻlida bosib olish va boshqarish uchun yollangan, bu reja uni bekor qilish uchun AQSh bosimi natijasida 1992-yilgacha kechiktirilgan<ref name="Tomsen,405">{{Kitob manbasi|last=Tomsen|first=Peter|title=The Wars of Afghanistan: Messianic Terrorism, Tribal Conflicts, and the Failures of Great Powers|url=https://books.google.com/books?id=_Dz9AgAAQBAJ&pg=PA405|year=2011|publisher=PublicAffairs|isbn=978-1-58648-763-8|pages=405–408}}</ref>. ==== Abdul Rasul Sayyaf (Itthod-e Islomiy) ==== [[Saudiya Arabistoni]] yordamidan, xususan, moliyaviy koʻmakdan foyda koʻrganlardan biri Abdul Rasul Sayyaf va uning armiyasi Afgʻonistonni ozod qilish uchun Islomiy ittifoq, shuningdek, Ittehad-e Islami deb ataladi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Jaloliddin Haqqoniy (Haqqoniy tarmogʻi) ==== [[Saudiya Arabistoni|Saudiya Arabistonining]], xususan, moliyaviy yordamidan yana bir foyda oluvchi, Sovetlarga qarshi urushda arab jangchilari bilan kuchli aloqada boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. == Jalolobod jangi (1989-yil) == {{Urush bilgiqutisi |conflict=Jalolobod jangi |qismi=Afg'onistondagi fuqarolar urushining bir qismi (1989-1992). '''Jalolobod jangi (1989-yil)''' |sana=[[1989-yil]] 5-mart – iyun oxiri |yer=[[Jalolobod]], [[Afg'oniston]] |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] Afg'oniston demokratik respublikasi<br/> '''Qo'llab-quvvatlash:''' <br/> [[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Afgʻon mujohidlari: <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Arab koʻngillilari <br /> '''Qoʻllab-quvvatlash:''' <br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<ref name="WAPO">{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1989/07/08/afghanistan-rebels-lose-key-battle/074ff765-327d-4a60-b8ab-ed118a87ba50/|title=AFGHANISTAN REBELS LOSE KEY BATTLE|date=8 July 1989|work=Washington Post|access-date=20 December 2019|quote=It also is a setback to the U.S.-Pakistani policy that supports the guerrillas in their fight against the Kabul government of President Najibullah.}}</ref><ref name="nyt11">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1989/04/13/world/the-lessons-of-jalalabad-afghan-guerrillas-see-weaknesses-exposed.html|title=The Lessons Of Jalalabad; Afghan Guerrillas See Weaknesses Exposed|work=New York Times|date=13 April 1989|quote=Casualties have been high on both sides. Government troops have been reduced by heavy guerrilla shelling and rocketing from 12,000 to 9,000, Western diplomats say....The Afghan Air Force is said to be taking advantage of the fact that, probably for the first time in the war, guerrilla forces are concentrated in static positions, which make them easier bombing targets.}}</ref><br />{{flagicon|United States}} [[AQSH]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Nur ul-Haq Ulumi]] |qomondon2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br />'''Qoʻllab-quvvatlash''':<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Hamid Gul]]<ref name=Abbas/><ref name=Kaplan,178/> |kuch1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 15,000 |kuch2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 10,000 |yoqotishlar1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 3,000 oʻldirilgan<ref name="nyt11"/> |yoqotishlar2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 3,000 oʻldirilgan<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=XxwIDgAAQBAJ&q=The+DRA+claimed+that+3%2C000+Mujhaideen+were+killed|title=Afghanistan at War: From the 18th-Century Durrani Dynasty to the 21st Century|page=228|publisher=ABC-CLIO|last=Lansford|first=Tom|date=16 February 2017|isbn=9781598847604}}</ref><ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>}} 1989-yil bahorida Pokiston razvedka agentligi ISI tomonidan qoʻllab-quvvatlangan<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref> Peshovardagi Yetti partiya (Afgʻoniston mujohidlari) ittifoqi Jalolobodga hujum qildi<ref name="Stenersen" /><ref name="Abbas">{{Yangiliklar manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref>. ISI direktori Gul Afg‘onistonda Hikmatyor boshchiligidagi mujohidlar hukumatini<ref name="Abbas" /> qoʻlga olishini istar edi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilar [[Pokiston]] Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]]<ref name="Abbas">{{Veb manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref> Afgʻonistonni agʻdarish rejasi haqida butunlay bexabar boʻlganmi yoki bu hujumni qoʻzgʻatuvchilardan biri boʻlganmi degan fikrga qoʻshilmaydi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilardan biri Amerika Qoʻshma Shtatlarining Pokistondagi elchisi Robert B. Okli ham shunday fikrlarni ilgari surgan<ref name="Kaplan,178" />. Pokiston oldindan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqiga]] qarshi edi, chunki Sovet Ittifoqi uzoq vaqtdan beri Pokistonning mintaqaviy raqibi [[Hindiston|Hindistonni]] soʻzsiz qoʻllab-quvvatlagan<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. === Jang boshlanishi === Operatsiyada Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin, Abdul Rasul Sayyofning Ittehad-e Islomi va arab jangchilari, jami 10 000 kishi ishtirok etgan. Hujum 1989-yil 5-martda boshlandi va dastlab mujohidlar uchun yaxshi oʻtdi, ular Jalolobod aerodromini qarshi hujumga oʻtkazishdan oldin egallab oldilar<ref name="Wright">{{Kitob manbasi|last=Wright|first=Lawrence|title=The Looming Tower: Al-Qaeda and the Road to 9/11|date=2006|publisher=Random House|location=New York|isbn=9780375414862|url=https://archive.org/details/loomingtoweralqa00wrig}}</ref>. Hukumat qoʻshinlari taslim boʻlishni boshlaganda, ular qurolsiz tinch aholi bilan birga Hikmatyor va Sayyof kuchlari tomonidan qiynoqqa solindi va qatl etildi, bu esa kommunistlarning taslim boʻlish variantini imkonsiz qilib qoʻydi.  Shunday qilib, tez orada hujum qiluvchi kuchlar afgʻon armiyasining 11-diviziya tomonidan bunkerlar, tikanli simlar va minalangan maydonlar bilan himoyalangan asosiy pozitsiyalari tomonidan toʻsib qoʻyildi. Hukumat qoʻshinlari oʻsha vaqtda havo hujumiga tayanishlari mumkin edi, chunki Afgʻoniston harbiy-havo kuchlari jang maydonida kuniga 20 marta parvoz qilgan. Bomba tashish uchun oʻzgartirilgan An-12 transport samolyoti mujohidlar qoʻllagan [[FIM-92 Stinger|Stinger raketalari]] masofasidan yuqori balandlikda uchgan, kassetali bombalardan intensiv foydalanilgan<ref name="Wright" />. Kobul atrofida joylashtirilgan uchta Skad otishma batareyasi Jalolobod garnizonini qoʻllab-quvvatlash uchun 400 dan ortiq raketalarni otdi. Noaniq boʻlishiga qaramay, bu qurollar mujohidlarning ruhiyatiga qattiq taʼsir koʻrsatdi<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. May oyining oʻrtalariga kelib, ular Jalolobod mudofaasiga qarshi hech qanday muvaffaqiyatga erisha olmadilar va oʻq-dorilar zahirasi oxiriga yetib qoldi. Iyul oyida ular afgʻon armiyasining Samarxelni qaytarib olishiga toʻsqinlik qila olmadilar va Jalolobod hali ham Najibulla hukumatining boshqaruvi ostida edi. Bu jangda mujohidlar 3000 ga yaqin qurbon bergan<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. Taxminan 12 000-15 000 tinch aholi halok boʻlgan, 10 000 kishi jang boʻlayotgan hududlardan qochib ketgan<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. === Oqibat === Amerika va Pokiston kutganidan farqli oʻlaroq, bu jang afgʻon armiyasi Sovet yordamisiz jang qila olishini isbotladi va hukumat tarafdorlarining ishonchini sezilarli darajada oshirdi. Aksincha, hujumda ishtirok etgan mujohidlarning ruhiyati pasayib ketdi va Hikmatyor va Sayyofning koʻplab mahalliy qoʻmondonlari hukumat bilan sulh tuzdilar<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1989-08-29 |title=Rebels without a cause |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121110210639/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |archive-date=2012-11-10}}</ref>. ISI zobiti brigada generali Muhammad Yusufning soʻzlariga koʻra, „Jalolobodda [[jihod]] hech qachon tiklanmadi“<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. Xususan, Pokistonning Hikmatyorni ilgari surish rejalari ham zarar koʻrdi. Pokiston hukumati ham, Amerika hukumati ham natijadan norozi edi. Ushbu muvaffaqiyatsizlik natijasida general Hamid Gul Pokiston Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]] tomonidan darhol ishdan boʻshatildi va uning oʻrniga ''ISI'' Bosh direktori lavozimiga general Shamsur Rahmon Kallu tayinlandi. Kallu afgʻon partizanlarini qoʻllab-quvvatlashning klassik siyosatini olib bordi<ref name="Yousaf" />. Shu munosabat bilan u oʻzidan oldingilar Axtar Abdurrahmon va Gul mujohidlar va birinchi marta mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri kirish imkoniga ega boʻlgan Amerika maxfiy xizmati oʻrtasida qoʻygan toʻsiqni kesib tashladi. Gul kabi sobiq Pokiston josuslari, bu Qoʻshma Shtatlarga Pokiston manfaatlariga putur yetkazish hamda mujohidlar oʻrtasida nifoq tugʻdirish imkoniyatini berganini (albatta, Pokistonning Hikmatyorni targʻib qilishi ham shunday qilgan) taʼkidlagan edi. Darhaqiqat, Amerikaning mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri taʼsiri, xususan, mustaqil afgʻonlarga nisbatan takabburlik va dushmanlik bilan munosabatda boʻlgan elchi Piter Tomsenning munosabati bilan, u ularni AQShning bevosita nazoratisiz xavfli ekstremistlar deb hisoblagan — mujohidlar birligining har qanday koʻrinishi buzildi. Yunus Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi mujohidlarning raqiblari Mas’ud va Hikmatyorni birlashtirishga uringan anʼanaviy mustaqil mujohidlar yetakchilari endi Qo‘shma Shtatlar niyatidan shubhalanib, Pokistonga yaqinlashdi. Abdul Haq va Masud kabi boshqalar esa Pokiston bilan munosabatlari keskinlashgani uchun Qoʻshma Shtatlarni afzal koʻrdilar. Abdul Haq kommunistik hukumat va uning jangarilariga dushman boʻlib qolgan boʻlsa-da, Mas’ud sobiq kommunistik arboblar bilan bahsli ittifoq tuzishni davom ettirdi. Mas’ud bu Afgʻonistonni birlashtirishga urinish, deb daʼvo qildi, ammo Hikmatyor kabi dushmanlari buning uchun unga hujum qilishdi. Hikmatyorning tashabbusi Pokiston tomonidan ham qoʻllab-quvvatlandi, shuning uchun 1990 yilga kelib aniq bir-biriga raqobatchi taʼsir doiralar paydo boʻldi — biri Pokiston tomonidan ilgari surilgan Hikmatyor, shuningdek, Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi boshqa mujohidlar rahbarlari . Ikkinchisi esa Hikmatyorga hamdard boʻlmagan va AQSh tomonidan ilgari surilgan, Mas’ud boshchiligidagi guruh, shuningdek, Abdul Haq kabi Mas’udga hamdard boʻlmagan boshqa rahbarlar. Hukumat kuchlari 1990-yil aprel oyida Pagmandagi mustahkamlangan majmuaga qarshi hujum paytida oʻzlarining oʻrinlarini yana bir bor isbotladilar<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. === Ichki tanqid === Jalolobod operatsiyasi Ahmad Shoh Masud va Abdul Haq kabi baʼzi mujohidlar yetakchilari tomonidan jiddiy xato sifatida koʻrildi, ular mujohidlarning oddiy urushda yirik shaharni egallash imkoniyatiga ega emasligiga ishonishdi Jalolobodga hujumda na Masud, na Haq ishtirok etmagan. Mas’ud hatto BBC radiosi orqali operatsiya haqida bilganini aytdi. Haq kommunistik tuzumni asta-sekin zaiflashtiradigan va ichki boʻlinishlar tufayli uning qulashiga olib keladigan muvofiqlashtirilgan partizan urushiga intilish tarafdori edi. Abdul Haq ham shunday degan: „Biz, hech qachon urushda magʻlub boʻlmagan afgʻonlar, hech qachon gʻalaba qozonmagan pokistonliklardan harbiy koʻrsatmalar olishimiz kerakmi?“<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref> Ahmad Shoh Mas’ud Pokiston va ularning afg‘on izdoshlarining munosabatini tanqid qilib, shunday dedi: „Bizning (Mujohid kuchlarimiz) yagona qo‘mondonlikning yo‘qligidan yetkazilgan zarar aniq. Muvofiqlashtirish umuman yoʻq, bu biz turli jabhalarda bir vaqtning oʻzida hujumlarni boshlamayapmiz. Natijada hukumat oʻz resurslarini jamlab, bizni birma-bir tanlab olishi mumkin. Jalolobodda ham shunday bo‘ldi“<ref name="Documentary" />. == Dushmanlik ''Jamiyat-i Islomiy'' vs ''Hizb-i Islomi Gulbiddin'' == 1990-yil iyun oyida [[Luvgar (viloyat)|Logar]] va Parvonda Ahmadshoh Mas’udning „Jamiyati Islomiy“ va Gulbiddin Hikmatyorning „Hizb-i Islomi Gulbiddin“ o‘rtasidagi janglar har ikki tomondan yuzlab qurbonlarga sabab bo‘ldi<ref name="Saikal-213">{{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|date=2012|publisher=I.B.Tauris|page=214|isbn=9781780761220|url=https://books.google.com/books?id=RaTrVFoWvU8C&q=Jamiat-e%20Islami%20afghanistan&pg=PA384|accessdate=2 November 2014}}</ref>. == Mujohidlarning Xostni zabt etishi (1991-yil) == Ikki haftadan soʻng (1991-yil 14-31 mart) [[Mujohid|mujohidlar]] Afgʻonistonning sharqiy qismidagi Xost shahrini Kobul DRA hukumati tomonidan bosib oldilar. Jang Jaloliddin Haqqoniy boshchiligidagi Milliy Qoʻmondonlar Shoʻrosi (MQM) tomonidan va „Yetti partiya“ (mujohidlar) ittifoqining barcha partiyalari vakillari, jumladan Gulbiddin Hikmatyor va Abdul Rasul Sayyof bilan tashkillashtirilgan. Mujohidlarning bu yerda muvaffaqiyat qozonishining sabablaridan biri Sovet Armiyasi mamlakatni tark etgandan soʻng Xostdagi hukumat qoʻshinlarini havo orqali taʼminlash juda qiyin boʻlgan edi. Hukumat garnizoni taʼminoti tugagach, DRA qoʻshinlari mujohidlarga ommaviy ravishda taslim boʻlishdi<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. Oʻn bir yillik qamaldan soʻng Xost 1991-yil 11-aprelda kommunistik garnizonning muzokaralar yoʻli bilan taslim boʻlishi ortidan Afgʻonistonning sharqida boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy qoʻshinlari qoʻliga oʻtdi. Bu kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlib, yakuniy zarba Ibrohim Haqqoniyga oʻsha paytda chet elda mablagʻ yigʻish va aloqalarni toʻplash uchun boʻlgan Jaloliddinning yordamchisi sifatida harakat qilgan. Komendant Gul ogʻa qo‘lga tushdi. Mujohid jangchilari amnistiya va yumshoq muomala taklif qilgani uchun garnizonning koʻp qismi tomonlarini oʻzgartirgan, bu qisman Haqqoniyning mohir diplomatiyasidan dalolatdir. Baʼzi Pokiston nashrlari Haqqoniy va Pokiston askarlari oʻrtasidagi oʻxshash yaqin munosabatlarga qaramay, Hikmatyor rahbar sifatida harakat qilganini daʼvo qilganida, Haqqoniy kuchlari jiddiy gʻazablandi. Oʻsha paytda Pokiston 1994-yilgacha Tolibon harakatiga oʻtgunga qadar ularning asosiy vakili boʻlgan Hikmatyorni qattiq qoʻllab-quvvatlagan edi. Biroq, pokistonlik faxriy muxbir Rahimula Yusufzay bu umumiy rahbar sifatida Jaloliddin Haqqoniy bilan kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlganini tasdiqladi. Haqqoniy, shuningdek, ashaddiy raqiblar Mas’ud va Hikmatyor oʻrtasida vositachilik qilishni taklif qildi, ammo bu hech qanday natija bermadi. == Najibulla hukumati zaiflashdi (1990-yil mart — 1992-yil yanvar) == === Ichki kelishmovchiliklar === Harbiy muvaffaqiyatlarga qaramay, prezident Muhammad Najibullohning kommunistik rejimi hali ham oʻzining anʼanaviy ichki boʻlinishlari, yaʼni Xalq va Parcham fraksiyalari oʻrtasidagi qarama-qarshilikdan qiynalib qoladi. DRA mudofaa vaziri Shahnavaz Tanai Najibullohning mujohidlar bilan milliy yarashuv siyosatiga rozi emas. Bundan tashqari, u oʻzining xalq fraksiyasi Najibullaning Parcham foydasiga hokimiyat ulushini yoʻqotayotganiga amin boʻldi. Shu sabablarga koʻra u Gulbiddin Hikmatyor bilan yashirin muzokaralarga kirishib, Najibullohga qarshi fitna uyushtirdi. 1990-yil 6-martda boshlangan davlat toʻntarishi Najibulloni deyarli oʻldirishiga qaramay muvaffaqiyatsizlikka uchradi va Tanay Pokistonga qochishga majbur boʻldi va u yerda Hikmatyorga qoʻshildi. Najibulla qo‘shinni Tanay tarafdorlaridan tozalashni buyurgach, qattiq qatag‘on boshlandi. Keyingi janglarda bir nechta aeroportlar bombardimon qilindi, 46 ta harbiy samolyotga zarar yetkazildi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Bu holatlar Najibullaning shubhalarini kuchaytirdi va uni hukumat apparati emas, balki o‘zining shaxsiy ittifoqchilari orqali boshqarishiga olib keldi, bu esa Xalqis va Parchamis o‘rtasidagi kelishmovchilikni yanada chuqurlashtirdi. === Iqtisodiy inqiroz === 1992-yilga kelib Afg‘oniston og‘ir ahvolda edi. Afgʻonistonning yagona eksporti boʻlgan [[Tabiiy gazlar|tabiiy gaz]] zaxiralari 1989-yildan beri kamayib ketgan va bu mamlakatni butunlay Sovet yordamiga qaram qilib qoʻygan edi. Bu yiliga 230 000 tonna oziq-ovqat mahsulotini tashkil etardi, ammo 1991-yilga kelib, Sovet iqtisodiyotining oʻzi sustlashib, Sovetlarga oʻz majburiyatlarini bajarishga toʻsqinlik qildi. 1991-yil avgust oyida hokimiyatga kelganidan soʻng, [[Boris Yeltsin|Boris Yelsin]] Najibulla rejimiga toʻgʻridan-toʻgʻri yordam koʻrsatish toʻxtatilishini eʼlon qildi. 1992-yil yanvar oyida rejimning omon qolishi uchun muhimligini isbotlagan Afgʻoniston Harbiy-havo kuchlari yoqilgʻi yetishmasligi sababli endi hech qanday samolyotni boshqara olmadi. Armiya oziq-ovqat taqchilligi tufayli zaiflashdi, bu 1990-1991-yillarda dezertirlik darajasining 60 foizga oshishiga olib keldi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Koʻpgina topshiriqlarda armiyaning oʻrnini bosadigan hukumatparast militsiyalar oʻz kuchlarini saqlab qolish uchun yetarli qurol yetkazib bera olsagina, rejimga sodiq qolishdi. Sovet yordami tugashi bilan hukumat bu talablarni qondira olmadi va militsiyalarning sadoqati soʻna boshladi. Nihoyat, kommunist general [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] va Ahmad Shoh Masud oʻrtasidagi muzokaralardan soʻng Junbish militsiyasi mujohidlarga oʻtib ketdi. Vaziyatning bu teskari oʻzgarishi holatni qarshilik tarafiga aylantirdi va Najibullani isteʼfoga chiqishga majbur qildi. == Najibulloning zaiflashishi, mujohidlarning koalitsiyaga kirishi (1992-yil mart) == [[Fayl:Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/53/Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|right|thumb| [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]], Junbish-i Milliy Islomiy Afgʻoniston [[Mujohid|mujohidlari]] rahbari]] 1991-yil oxirida Sovet Ittifoqi parchalanib, [[Rossiya]] Afgʻonistonga yoqilgʻi yetkazib berishni toʻxtatishga qaror qildi. 1992-yilga kelib Afgʻoniston prezidenti Muhammad Najibulloh rejimi qulay boshladi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. 1992-yil 18-martda Najibullo neytral muvaqqat hukumatga yoʻl ochish uchun isteʼfoga chiqishga tayyorligini eʼlon qildi. Bu qadam uni davlatdagi ichki nazoratini yoʻqotdi; uning hukumati bir necha fraksiyalarga boʻlinib ketdi. Afg‘oniston milliy armiyasi generali [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] ertasi kuni Hizb-i Vahdat va Jamiyat-e Islomiy [[mujohid]] kuchlari bilan ittifoq tuzdi va [[Mozori-Sharif|Mozori Sharifni]] nazoratga oldi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}</ref>. Bir paytlar BMT va bir qancha afgʻon [[Mujohid|mujohidlari]] partiyalarining yuqori martabali rahbarlari [[Pokiston|Pokistonning]] [[Peshovar]] shahrida yangi milliy afgʻon koalitsion hukumatini tuzishga urinib koʻrishga qaror qilishdi{{Sfnp|Saikal|2004}}. Afgʻonistondagi yana bir mujohid<ref name="BSH,ch.II" /> Gulbiddin Hikmatyor-urush qoʻmondoni, [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] (1979-89) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] va Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan va Afgʻonistonni bosib olish uchun Pokiston ISI tomonidan yollangan boʻlishi mumkin deb taxmin qilingan. ko‘p o‘tmay u{{Sfnp|Saikal|2004}} [[Kobul (shahar)|Kobulni]] yolg‘iz qo‘lga kiritishni rejalashtirgan. Mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masud radioga yozib olingan suhbatda Hikmatyorni muzokaraga kirishishga taklif qilgan, biroq Hikmatyor shunday javob bergan: ''"Yalang‘och qilichimiz bilan Kobulga yo‘l olamiz.'' ''Bizni hech kim toʻxtata olmaydi.'' ''.'' ''.'' ''.'' ''Nega biz rahbarlar bilan uchrashishimiz kerak? "''<ref name="Webster University Press Book">{{Kitob manbasi|last=Grad|first=Marcela|title=Massoud: An Intimate Portrait of the Legendary Afghan Leader|url=https://books.google.com/books?id=5iwLPQAACAAJ&pg=PP1|year=2009|publisher=Webster University Press|isbn=978-0-9821615-0-0}}</ref>{{Sfnp|Gutman|2008}}. == Qoʻshinlar Kobulga yaqinlashmoqda (1-14-aprel) == 1992-yil 10-aprelda Birlashgan Millatlar Tashkiloti [[mujohid]] partiyalariga 15-aprelda prezident Muhammad Najibullodan rasmiy suverenitetni qabul qilish uchun muvaqqat kengash tuzish rejasini taqdim etdi, ular buni maʼqulladilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Rejaga koʻra, BMT 15-aprel kuni oʻsha muvaqqat jamoat va qabila yetakchilari kengashini [[Kobul (shahar)|Kobulga]] uchib, soʻngra Najibulloni Kobuldan va Afgʻonistondan chiqarib yuborishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Butun jarayon davomida mujohid kuchlari Kobuldan tashqarida qolishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ammo 14-aprel kuni Ahmadshoh Masud oʻzining Jamiyat-i Islomiy qoʻshinlari bilan Kobul shimolidagi Parvon viloyatining bir qismini bosib oldi va Kobul atrofida 20 000 ga yaqin askarini joylashtirdi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Aprel oyi o‘rtalariga kelib Mas’ud qo‘shinlari (Jamiyat)<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref> [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] (Junbish-e Melli-ye Islomiy)<ref name="BSH,ch.II" />, Harakat<ref name="Libr.ofCongr">{{Veb manbasi|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field%28DOCID+af0120%29|sarlavha=The Fall of Kabul, April 1992|nashriyot=[[Library of Congress]]}}</ref> va Sayyid Mansor boshchiligidagi baʼzi [[Ismoiliylar|ismoiliy]] qo‘shinlari bilan birga <ref name="Libr.ofCongr" /> Kobuldan 70&nbsp;km shimolda joylashgan<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Libr.ofCongr" /> Bagram aviabazasini nazoratga oldi. Gulbiddin Hikmatyor oʻzining Hizb-e Islomi Gulbiddin qoʻshinlari bilan Kobulning janubiy chegaralarida harakatga tushdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Chiqib ketgan hukumat kuchlari oʻsha mujohidlarning uchta partiyasi: Jamiyat-e Islomiy, Junbish-e Melli-ye Islomiy va Hizb-e Islomi Gulbiddin taraflarini tanlab, Kobulga kirishga qaror qilgan taqdirda ularga yordam berishni taklif qilishdi<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Hizb-i Islomi Gulbiddin Kobulga bostirib kirishi (15-23-aprel) == 1992-yil 15-aprelda Prezident Muhammad Najibullo 10-apreldagi rejadagi oʻz rolini bajarishga tayyor edi (yuqoriga qarang), lekin [[Mujohid|mujohidlar]] partiyalari endi yoʻq edi: ularning baʼzilari endi oʻsha 10-apreldagi kelishuvga qarshi chiqishdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Birlashgan Millatlar Tashkiloti 15-aprel kuni rejalashtirilganidek, muvaqqat kengashni [[Kobul (shahar)|Kobulga]] olib bormadi. Aftidan, Pokistonda bunday kengash boʻyicha muzokaralar hali ham choʻzilib ketgan edi<ref name="BSH,ch.II" />. 16-aprelda Najibullo toʻrtta oliy generaldan iborat koalitsiya tomonidan agʻdarilgan, ular BMT vositachiligidagi tinchlik rejasini<ref name="nyt,24jan1992">[https://www.nytimes.com/1992/04/18/world/afghan-guerrillas-order-kabul-army-to-surrender-city.html 'Afghan guerrillas order Kabul Army to surrender city'.] </ref> qoʻllab-quvvatlaganliklarini bildirishgan, biroq mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masudni darhol Kobulga yangi davlat rahbari sifatida kirishga taklif qilishgan. BMT va mujohidlar koalitsiyasining Peshovardagi muzokaralarini Masud rad etdi{{Sfnp|Gutman|2008}}. Mudofaa vaziri oʻrinbosari Muhammad Nabi Azimiy Afgʻoniston milliy televideniyesida chiqish qilib, „Vatandoshlarimni ishontirib aytamanki, bizda yaqin kelajakda tinchlik boʻladi. Endi urush kerak emas“ <ref name="nyt,24jan1992" /> degan edi. 1992-yil 17-apreldan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] qoʻshinlari Kobul xalqaro aeroportini nazorat qilishdi<ref name="LoC" />. Gulbiddin Hikmatyor 17-aprel kuni Kobulga yaqinlashib, „agar hozirgi maʼmuriyat hokimiyatni mujohidlarga oʻtkaza olmasa“ shaharga hujum qilish bilan tahdid qilgan edi<ref name="nyt,24jan1992" />. Koʻp oʻtmay, [[Pushtunlar|Pushtun]] hukumati amaldorlari Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlarini Kobulga kiritishga harakat qildilar<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Kobulda militsiya jangi (24-27-aprel) == 1992-yil 24-aprelga kelib, „Hizb-e Islomi Gulbiddin“ rahbari Gulbiddin Hikmatyor [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat ostiga olib, Hikmatyor diktaturasi<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Urban">{{Yangiliklar manbasi |last=Urban |first=Mark |author-link=Mark Urban |date=1992-04-28 |title=Afghanistan: power struggle |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070709170253/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |archive-date=2007-07-09}}</ref> oʻrnatish arafasida edi, bu esa Ahmadshoh Mas’ud va [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdulrashid Do‘stum]] qo‘shinlarining ham shaharga kirib kelishiga sabab bo‘ldi. 25-aprelda Hikmatyor ittifoqchilari bilan Kobulni bosib olishga harakat qildi<ref name="photius,peshawar" />. Ammo Mas’ud va Doʻstum kuchlari kuchliroq boʻlib, 27-aprelgacha Hikmatyorni qattiq janglar bilan Kobuldan chiqib ketishga majbur qildi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref><ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Shoshilinch ravishda [[Peshovar|Peshovarda]] ([[Pokiston]]) muhokama qilayotgan [[mujohid]] partiyalari (Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddinni ular tarkibiga kirmagan) 26-aprelda eʼlon qilgan Peshovar kelishuvlari<ref name="photius,peshawar" /> boʻyicha kelishib oldilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. 1992-yil 28-apreldan 28-iyungacha xizmat qiladigan muvaqqat prezident Sibghatulloh Mojaddediy yoki Mujaddidiy (diniy yetakchi) etib tanlandi<ref name="photius,peshawar" />. Jamiyat rahbari Burhoniddin Rabboniy undan keyin 28-oktabrgacha muvaqqat prezident lavozimini egallaydi, shuningdek, 1992-yilda milliy [[Шура (ислам)|shura]] muvaqqat konstitutsiyani<ref name="photius,peshawar" /> ratifikatsiya qilishi va oʻn sakkiz oy muddatga muvaqqat hukumatni saylashi, keyin esa saylovlar oʻtkazishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ushbu Peshovar kelishuvlarida Ahmadshoh Masud Mujaddidiy hukumati uchun muvaqqat mudofaa vaziri etib tayinlandi<ref name="BSH,ch.II" />. 1992-yil 27-aprelga kelib Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlari Kobuldan janubga itarib yuborildi, ammo Jamiyat va Junbish bilan raqobatlashadigan yangi mujohid guruhlari (Ittehad-e Islomi, Hizb-i Vahdat, Harakat) Kobulga kirib keldilar, ularning barchasi shaharni boʻlib tashladi. bu hali ham katta zarar koʻrmagan<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Muvaqqat Mujaddidiy hukumati 1992-yilning 28-aprelidayoq Kobul va Afgʻoniston ustidan toʻliq hokimiyat uchun kurashayotgan bir-biriga qarama-qarshi guruhlar tufayli falaj boʻlgan edi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref>. == Oqibat == 1992-yil aprel oyining qolgan qismida va may-iyun oylarida [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat qilish uchun fuqarolar urushi avj oldi, kamida beshta armiya, ularning aksariyati [[Mujohid|mujohidlar]] ([[Islom|islomiy]] qarshilik partiyalari), xorijiy davlatlar yoki razvedka agentligi tomonidan homiylik qilingan: Hizb- e Islomi Gulbiddin, Jamiyat-i Islomiy, Junbish-i Milliy, Ittehad-i Islomiy va Hizb-i Vahdat. 1992-yil oxiriga kelib, minglab odamlar halok boʻldi, yarim million aholi Kobulni tark etdi, shahar jiddiy zarar koʻrdi. Guruhlar ittifoq tuzib, ularni buzardi, tinchlik kelishuvlariga urinishlar boʻldi va ularning hammasi muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Urush butun Afgʻoniston boʻylab tarqaldi. 1994-yil noyabr oyida voqea joyiga [[Islom|islomdan]] ilhomlangan yangi guruh va armiya, [[Tolibon]] kirib keldi. Ular asta-sekin ustunlikka erishdilar va 1996-yil sentabrda Kobulni egalladilar. Tolibonga qarshi turish uchun qolgan yagona guruh [[Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1996–2001)|1996-2001-yillarda]] Tolibon bilan toʻqnashuvda qatnashgan Jamiyat-i Islomiy edi. Ular mamlakatni shimoli-sharqiy tomondan mudofaa qilishdi va Tolibon koʻp urinsa-da butun Afgʻonistonni nazorat qila olmadi. Tolibon Afgʻonistonning katta qismini 2001-yil oktabrigacha boshqargan, shundan soʻng ular [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerika Qoʻshma Shtatlari]] Shimoliy Alyans bilan Jamiyat-i Islomiy, Shura-i Nazar, Junbish-i Milliy, Islomiy va Hizb-e Vahdat, Sharqiy Shura, Harakatdan iborat koalitsiya tomonidan hokimiyatdan tushirilgan. BMT va AQSh 2014-yilda Ashraf Gʻani oʻrniga Hamid Karzay boshchiligidagi yangi hukumatni qoʻllab-quvvatladi. Shunga qaramay, 2021-yil avgustiga kelib, Tolibon yana Afg‘oniston ustidan nazoratni o‘z qo‘liga oldi va o‘z Islom Amirligini qayta tikladi. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Adabiyotlar == * {{Kitob manbasi|last=Gutman|first=Roy|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban, and the Hijacking of Afghanistan|url=https://books.google.com/books?id=A9eqvc-Ru3cC&pg=PP1|year=2008|publisher=US Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5}} * {{Kitob manbasi|last=Jefferson|first=Thomas|title=Afghanistan: A Cultural and Political History|publisher=[[Princeton University Press]]|year=2010|isbn=978-0-691-14568-6}} * Kaplan, Robert D. (2001); ''Soldiers of God: With Islamic Warriors in Afghanistan And Pakistan;'' Vintage Departures; {{ISBN|1-4000-3025-0}}. * {{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|url=https://books.google.com/books?id=DEIBAwAAQBAJ&pg=PP1|year=2004|publisher=I.B.Tauris|isbn=978-0-85771-478-7}} == Havolalar == ; Afgʻoniston — yoʻqotilgan gʻalaba (hujjatli film) BBC tomonidan (toʻgʻridan-toʻgʻri 1989-yildan boshlab, keyingi tartibsizliklarning boshlanishini tushuntiruvchi hujjatli film) * {{YouTube|-YGVQm_fALY|Afghanistan 1989}} ; Mas’udning Hikmatyor bilan suhbati (asl hujjat 1992 yil) * {{YouTube|XVMdc_2R6LY|The Conversation}} ; Nagakura Xiromi tomonidan „Qoʻmondon Masudning kurashi“ (hujjatli film) (1992-yildan, kommunistik rejim qulaganidan bir oy oʻtgach, Hikmatyor Pokiston koʻmagida Kobulni kuchli bombardimon qilishni boshlashdan oldin Kobulning janubiy chekkasiga qaytarilganidan keyin) * {{YouTube|lKhmRlKXchs|Hekmatyar attacks Kabul but is repelled}} * {{YouTube|H4wIWtOgqJU|Massoud is popular among the people who also trust him to rebuild their country}} [[Turkum:Afg'oniston urushi]] [[Turkum:Tolibon]] [[Turkum:AQSH-Afg'oniston aloqalari]] hly224tkdxe8hmyoay0xee399ufm719 2725892 2725888 2022-07-30T17:25:22Z ShHamrayev 72833 /* Mujohidlar guruhlari oʻrtasidagi hujumlar (1987-89-yillar) */ wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi |conflict=Afg'onistonda fuqarolar urushi (1989–1992) |tasvir=[[File:Afghanistan_politisch_1989.png|300px|]] |qismi=[[Sovuq urush]]ning bir qismi. [[1989-yil]] inqiloblari. [[Sovet Ittifoqi]]ning parchalanishi va [[Afg'oniston]] mojarosi ([[1978-yil]]dan hozirgi kungacha) |izoh=[[Afg'oniston]] [[1989-yilda]]. Sovet qo'shinlari chiqib ketganidan keyin |sana= [[1989-yil]] 15-fevral – [[1992-yil]] 27-aprel (3 yil, 2 oy, 1 hafta and 5 kun) |yer=[[Afg'oniston]] |natija=[[Mujohid]]larning g'alabasi *Afg'oniston Respublikasining qulashi *Mujohidlar o'rtasida davom etayotgan fuqarolar urushi |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] '''Afg'oniston Respublikasi'''<br>'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br>[[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Afghan Interim Government in exile (1988-1992).svg}} {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} '''Afgʻon mujohidlari'''<br />'''Qoʻllab-quvvatlash:'''<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<br /> * [[File:Coat of arms of Pakistan.svg|20px]] [[Xizmatlararo razvedka]] {{flagicon|United States}} AQSH{{-}}{{flagicon|Saudi Arabia}} Saudiya Arabistoni{{-}}{{flagicon|Iran}} [[Eron]]{{-}}{{flagicon|Germany}} [[Germaniya]]{{-}}{{flagicon|United Kingdom}} [[Buyuk Britaniya]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yilgacha) <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Shahnawaz Tanai]] (until 1990) {{small|([[1990 Afghan coup d'état attempt|attempted coup]], fled Afghanistan)}} <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Mohammad Aslam Watanjar]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Ghulam Faruq Yaqubi]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Fazal Haq Khaliqyar]] |qomondon2={{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Burhanuddin Rabbani]]}} <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Shah Massoud]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Zia Massoud]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Atta Muhammad Nur]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Amrullah Saleh]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mullah Naqib|Naqib Alikozai]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mohammed Fahim]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ismail Khan]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Fazal Haq Mujahid]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdullah Azzam]]{{KIA}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Osama bin Laden]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Ayman al-Zawahiri]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mulavi Younas Khalis]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Abdul Haq (Afghan leader)|Abdul Haq]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Haji Abdul Qadeer]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Jalaluddin Haqqani]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mullah Omar|Mohammed Omar]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Mohammad Nabi Mohammadi|Mohammad Nabi]] <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Sibghatullah Mojaddedi]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Ahmed Gailani]] <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Abdul Rahim Wardak]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Muhammad Asif Muhsini]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbe Wahdat.svg}} [[Abdul Ali Mazari]]---- {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yildan) |Ishtirok etgan birliklar={{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Army|Afghan Army]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Air Force|Afghan Air Force]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} Pro-government militias{{-}}{{flagicon|Soviet Union}} Soviet koʻngillilari |Ishtirok etgan birliklar={{plainlist| *{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Jamiat-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Shura-e Nazar]] * {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Maktab al-Khadamat]] * [[File:Logo_of_Hezb-e_Islami_Khalis.svg|25px]] [[Hezb-e Islami Khalis]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i-Inqilab]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Jebh-e Nejat-e Melli]] * {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[National Islamic Front of Afghanistan|Mahaz-e Milli]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i Islami]] * [[File:Flag of Hezbe Wahdat.svg|23px]] [[Hezb-i Wahdat]] ---- * {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Junbish-i Milli]] (from 1992) }}----{{Small|''Various Mujahideen factions also fought among each other''}} |kuch1='''[[Afgʻon milliy armiyasi]]:''' 55,000 (1989)<ref name="mepc.org">{{cite web|url=http://www.mepc.org/articles-commentary/commentary/lessons-soviet-withdrawal-afghanistan|title=Lessons of the Soviet Withdrawal from Afghanistan - Middle East Policy Council|website=www.MEPC.org|access-date=17 May 2017}}</ref> '''Prezident gvardiyasi:''' 10,000 (1989)<ref name="mepc.org"/> '''[[Afg'oniston Demokratik Respublikasi# Filiallar|Barcha kuchlar DRA nazorati ostida]]:''' taxminan 160,000 (1991),{{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} shu jumladan harbiylashtirilgan va [[KHAD]] '''[[Mahalliy kuchlar]]:''' 170 000 gacha (1991){{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} |kuch2=Nomaʼlum}} '''Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1989-1992)''' Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1989-yil 15-fevralda olib chiqilishidan to 1992-yilning 27-apreliga qadar, yaʼni Peshovar kelishuvlari eʼlon qilingandan keyingi kungacha davom etdi. Peshovar kelishuvlari shartlari yangi muvaqqat Afgʻoniston hukumati eʼlon qilingan kundan boshlab, 1999-yil 28-aprelda oʻz faoliyatini boshlashi kerak edi. 1989-1992-yillarda Afgʻoniston Islom Birligida birlashgan [[mujohid]] guruhlari [[Kobul (shahar)|Kobulda]] Afgʻoniston Respublikasining dushman tomon (Sovet Rossiyasi) o‘rnatib ketgan "qoʻgʻirchoq rejimi "ga qarshi kurashayotganliklarini eʼlon qildilar<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. 1989-yil mart oyida Hizb-e Islomi Gulbuddin va Ittehad-e Islomi mujohid guruhlari [[Pokiston]] Xizmatlararo Razvedka (ISI) bilan hamkorlikda Jalolobodga hujum qilishdi, ammo iyun oyiga kelib magʻlub boʻlishdi. 1991-yil mart oyida mujohidlar koalitsiyasi Xost shahrini bosib oldi. [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] qoʻllab-quvvatlashining soʻnggi qoldiqlari 1992-yil mart oylarida tugadi. Prezident Muhammad Najibulloh chetga chiqib, mujohidlar koalitsion hukumatiga oʻrin ochishga rozi boʻldi. Bir mujohid guruhi, Hizb-e Islomi Gulbiddin Pokiston homiylik qilgan Peshovar tinchlik kelishuvi doirasida koalitsion hukumat tuzish va muhokama qilishdan bosh tortdi va Kobulga bostirib kirdi. Bu 1992-yil 25-apreldan boshlab, dastlab uch, lekin bir necha hafta ichida besh yoki oltita mujohid guruhi yoki armiyasi oʻrtasida fuqarolik urushini boshladi. == Soʻnggi tarix (1978-89-yillar) == 1978-yil oktabr oyida Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati islohotlariga, jumladan anʼanaviy islom fuqarolik va nikoh qonunlarini modernizatsiya qilishga, milliy bayroqni sovet uslubidagi qizil bayroqqa oʻzgartirishga va yer islohotiga majburlashga qarshi boʻlganlar qoʻzgʻolon koʻtarishdi. Ular oʻzlarini „[[mujohid]]“ deb atashdi. 1919-yildan beri Afgʻonistonni iqtisodiy va harbiy jihatdan qoʻllab-quvvatlab kelayotgan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqi]] va 1979-yil boshlarida Prezident Nur Muhammad Tarakiyning iltimosiga binoan Afgʻonistonga yuzlab harbiy va fuqarolik maslahatchilarini yuborgan edi. 1979-yil dekabr oyida [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Afgʻonistonga]] taxminan 75 000 kishilik 40-armiya bilan bostirib kirdi, yangi prezident Hafizulloh Aminni oʻldirdi va sovetlarga sodiq odam Babrak Karmalni Rossiya tomonidan tashkil etilgan va qoʻllab-quvvatlagan PDPA rejimiga prezident etib tayinladi. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh Assambleyasi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining]] 1979-yilgi SSSR bosqinini qoralagan rezolyutsiyasi va [[Islom konferensiyasi tashkiloti|Islom hamkorlik tashkilotining]] Sovet qoʻshinlarining zudlik bilan chiqib ketishini talab qilganiga qaramay, ruslar 1989-yil boshigacha qolishdi. Ular yirik shaharlar va strategik ob’ektlarni oʻz nazoratiga olishga muvaffaq boʻlishdi va shu bilan sovet qoʻshinlarini shahar qoʻzgʻolonlari va qabila qoʻshinlari bilan urushga jalb qilgan isyonchilar oʻrtasida millatchilik tuygʻularini kuchaytirdilar. Sovet qoʻshinlari mujohid isyonchilarni yoʻq qilish maqsadida qishloqlarni tekislab tashladi, sugʻorish ariqlarini vayron qildi va hududlarga millionlab minalarni qoʻydi. Oʻsha toʻqqiz yil ichida yarim milliondan 2 milliongacha afgʻon halok boʻldi va millionlab odamlar oʻz uylarini tashlab ketishdi. Ular koʻp sonli bo‘lib qoʻshni davlatlarga qochib ketishdi. Sovet Ittifoqining yangi rahbari [[Mixail Gorbachyov|Mixail Gorbachev]] 1985-yilda [[Xitoy|Xitoy Xalq Respublikasi]] bosimi ostida 1987-yilda Afgʻonistondan chiqib ketish niyatini eʼlon qildi. Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1988 yil mayidan 1989 yil fevralgacha olib chiqildi. Mujohidlarning qarshilik harakati 1978-yilda tartibsiz ravishda boshlangan va har doim mintaqaviy, etnik, qabilaviy va diniy yoʻnalishlar boʻyicha yuqori darajada chiqib turgan: toʻrt yildan ichida mujohidlar taxminan 4000 ta bazadan harakat qilishgan. 1985-yilda yetti yirik [[Ahl as-Sunna val-Jamoa|sunniy islomiy]] isyonchi guruhlar (Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan Peshovar 7 mujohidlar ittifoqi sifatida ham tanilgan) Sovetlarga qarshi kurashni muvofiqlashtirgan edi. 1989-yil fevral oyida Sovet qoʻshinlari Afgʻonistonni tark etganidan soʻng, hali ham boʻlaklarga boʻlingan mujohidlar Sovet Ittifoqi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref> tomonidan hali ham keng koʻlamda qoʻllab-quvvatlanayotgan va shu sababli hamon dushman „ qoʻgʻirchoq“ rejimga rahbarlik qilayotgan prezident Muhammad Najibullohning PDPA hukumatiga qarshi kurashni davom ettirdilar"<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. === Mujohidlar guruhlari oʻrtasidagi hujumlar (1987-89-yillar) === 1980-yillarda nashr etilgan xabarlarga koʻra, Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin boshqa qarshilik kuchlariga, ayniqsa Ahmad Shoh Masud kuchlariga hujum qilish, ularning oziq-ovqat va qurol-yarogʻ taʼminoti hamda yordam tashkilotlari karvonlarini bostirish yoki toʻsib qoʻyish uchun shuhrat qozongan<ref name="Newspaper article">{{Yangiliklar manbasi |last=Gould |first=Elizabeth |date=April 5, 2010 |title=Gulbuddin Hekmatyar – The Master of Darkness |publisher=Huffington Post |url=http://www.huffingtonpost.com/elizabeth-gould/gulbuddin-hekmatyar-the-m_b_525305.html}}</ref>. Muallif Stiv Kollning so‘zlariga ko‘ra, Hikmatyor Ahmadshoh Masudga shunchalik tez-tez hujum qilganki, Vashington (uni Pokiston orqali qo‘llab-quvvatlagan) „u [[Davlat xavfsizlik organlari|KGBning]] maxfiy josusi bo‘lishi mumkinligidan qo‘rqardi, uning vazifasi aksilkommunistik qarshilikni buzishdan iborat edi“<ref name="Newspaper article" />. Hisobotlarga koʻra, Hikmatyor qoʻmondonlari Sovet qoʻshinlari ketganidan soʻng Hizb-e Islomi Gulbiddinni hukmron tashkilotga aylantirish uchun oʻz odamlari va qurol-yarogʻlarini saqlab qolishgan<ref name="Newspaper article" />. 1989-yilda Hikmatyor qoʻshinlari Ahmadshoh Masud kuchlariga yana bir bor hujum uyushtirdi, bu safar Masud va Mas’udning 130 shimoliy qoʻmondondan iborat harbiy va siyosiy ittifoqi-Shoʻro-e Nazarning yuqori rahbariyatini nishonga oldi. Masudni o‘ldirish yoki yarador qilish imkoni bo‘lmasada, Hikmatyor qo‘shinlari Mas’udning yaqin do‘stlari bo‘lgan 30 kishini qiynoqqa soldilar<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Omon qolganlar qiynoqlarni koʻzlarini o‘yib olish, quloq va burunlarini kesish va yuraklarini ochish deb taʼriflaydi<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Natijada Masud qotillarni ovlash operatsiyasini buyurdi. Shura-e Nazar qotillarni qoʻlga olishga muvaffaq boʻldi, ammo Mas’ud qasos olish oʻrniga ularni sud oldida sud qilish uchun Peshovarga yubordi<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Sudlar ularni oʻlimga hukm qildi. Ahmadshoh Mas’ud afg‘on birligi yo‘lida: „Mening Hikmatyor xalqiga so‘zim shuki, biz birlashgan front bo‘lmasa, muvaffaqiyatga erisha olmaymiz, Afg‘onistonda hech narsaga erisha olmaymiz“. Amerika Qoʻshma Shtatlari Tinchlik Instituti xodimi Roy Gutman Mas’udni „yagona afgʻon rahbari“ deb hisobladi<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. Bu davrda (1987-89-yillar) Mas’ud ham, Hikmatyor ham bir-biri bilan tez-tez urushib, bir-birlarining zobitlarini o‘ldirishgan va Mas’udning soʻzlari kamdan-kam hollarda harakat bilan uyg‘unlashgan. Masalan, 1988-yilda Mas’ud qoʻshinlari [[Badaxshon viloyati|Badaxshon viloyatida]] Hikmatyor tarafdorlariga hujum qildi. 1989-yilda Mas’ud Hikmatyorning mahalliy zobitlaridan biri Jamol ogʻani hibsga oldi va uni Jamiyat-i Islomiy komendantlari: Muhammad Izzatulloh, Muhammad Islomuddin, Mulla Abdul-Vadud va Payinda Muhammadni oʻldirishda aybladi. Biroq Hikmatyor tarafdorlari Mas’udni bu komendantlarni oʻz obroʻsini „Jamoat“ safida markazlashtirish uchun oʻldirganlikda ayblab, jabrlanuvchilar bilan yaxshi munosabatda boʻlgan Jamol ogʻani ayblashdi. Bu haqda „ Hizb-e Islomi Gulbiddin“ tarafdori Muhammad Tanvir Halim 2013-yilda chop etilgan kitobida aytib o‘tgan. Biroq, hikoyaning bu versiyasi tasdiqlanmagan va Hikmatyor har qanday holatda ham oʻzining shafqatsiz qotilliklari bilan mashhur emas edi. Masud keyinchalik Abdul-Rauf Safiyni Kobul komendanti etib tayinladi. Hikmatyor tarafdorlari, shuningdek, Mas’udni Rossiya kuchlari bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun xiyonatda aybladilar va bunda ular „Jamoat“ rahbari Muhammad Is’hoqni qoʻllab-quvvatladilar, u ham Mas’udni ishgʻolning ikkinchi yarmida ruslar bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun tanqid qildi. Aftidan, Mas’ud Pokistondan mustaqil baza yaratishga uringan va bu yo‘lda u mujohidlarga anʼanaviy tarzda dushman bo‘lgan hukumatlar, jumladan, Hindiston va Rossiya bilan shartnomalar tuzgan. 1990-yillarda Masud Tolibon kuchlariga qarshi mojaroda Rossiya bilan hamkorlik qilgan. Hikmatyor bundan foydalanib, „Panjsher hukmdori“ va sotqin deb atagan Mas’udga hujum qildi. Biroq, har ikki tomonning xiyonatda ayblovlari juda uzoqqa boradi. Pokistonlik koordinator Muhammad Yusuf, Pokistonning Mas’udga nisbatan dushmanligiga qaramay, Mas’udning Jamol haqidagi versiyasiga qarshi chiqmaydi va har qanday holatda ham bu haqiqatga aylangan. Xuddi shunday, Falastin mujohidlari rahbari Abdulloh Azzam Mas’udni afsonaviy jangchi deb daʼvo qildi, lekin Azzam har qanday mujohid rahbarlarini janjaldan qochish uchun kamdan-kam tanqid qilgan. == Asosiy ishtirokchilar == === Afgʻoniston Respublikasi === ==== PDPA/DRA hukumati ==== 1989-yil 15-fevralda Sovet qoʻshinlari chiqib ketganidan soʻng, prezident Muhammad Najibulloh va uning Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati mustaqil edi. AQSh razvedka idoralari sovetlar oʻrnatgan bu rejim uch-olti oy ichida qulashini kutgan edi<ref name="Dixon">{{Yangiliklar manbasi |last=Dixon |first=Norm |date=2001-12-12 |title=Revolution and counter-revolution in Afghanistan |publisher=www.greenleft.org |url=http://www.greenleft.org.au/2001/475/24709 |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://archive.is/20121202045144/http://www.greenleft.org.au/node/23708 |archive-date=2012-12-02}}</ref>. Biroq, bu baho Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) hukumatiga tegishli boʻlgan bir qancha aktivlarni hisobga olmagan. Ulardan birinchisi Sovet Ittifoqi tomonidan hadya qilingan katta miqdordagi harbiy texnika edi. 1989-yilda armiya va hukumatni qoʻllab-quvvatlovchi qoʻshinlar hali ham 1568 [[tank]], 828 [[Bronetransportyor|bronetransport]], 4880 [[Zambarak|artilleriya]], 126 zamonaviy qiruvchi-bombardimonchi va 14 hujum vertolyotiga ega edi. Shuningdek, DRA Sovet Ittifoqidan yiliga ikki va olti milliard dollar miqdoridagi katta yordam olishda davom etdi va Sovet harbiy maslahatchilari hali ham Afgʻonistonda edi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref>. Hukumat kuchlari, shuningdek, katta miqdordagi Skad raketalaridan foydalanishga tayanishga kirishdi: 1988 va 1992-yillarda ulardan 2000 dan ortigʻi Afgʻoniston ichida uchirilgan, bu [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi Jahon Urushidan]] beri ishlatilgan ballistik raketalarning eng katta miqdoridir. Bu katta miqdordagi otishma kuchi mujohidlarni qoʻlidan uzoq turish uchun yetarli edi. ==== Abdul Rashid Doʻstum (Juzjoniy militsiya) ==== Rasmiy ravishda 53-piyoda diviziyasi deb ataladigan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstumning]] [[Joʻzjon (viloyat)|Juzjoniy]] militsiyasi hukumat tarafdori (DRA) eng samarali militsiya edi. [[Oʻzbeklar|Oʻzbek]] ozchiligi 40 000 kishidan iborat boʻlib, u buyurtmani toʻgʻridan-toʻgʻri Najibulladan olgan. Ular Doʻstumni strategik zaxira sifatida ishlatdilar. 1989-yildan keyin bu kuch hujum operatsiyalarini oʻtkazishga qodir boʻlgan yagona kuch edi<ref>Marshall, p. 3</ref>. === Mujohidlar === ==== Ahmadshoh Masud (Jamiat-i Islomiy) ==== The Wall Street Journal uni „Sovuq urushda gʻalaba qozongan afgʻon“ deb atagan va mujohidlarning gʻalabasi uchun birinchi navbatda mas’ul boʻlgan boʻlsa-da, AQSh Ahmadshoh Mas’udni deyarli qoʻllab-quvvatlamadi. Uning haligacha biroz qoʻllab-quvvatlanishining sabablaridan biri shundaki, AQSh uni moliyalashtirish va qurol-yarogʻ taqsimotini [[Pokiston]] tomonidan boshqarishga ruxsat bergan va bu oʻzini Mas’udning ashaddiy dushmani deb bilgan Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan. Maʼsudni qoʻllab-quvvatlashning asosiy himoyachilari Afgʻoniston va Pokistonda boʻlgan Davlat departamentining Edmund MakVilyams va Piter Tomsen edi. Boshqalar orasida ikki neokonservativ Heritage Foundation tashqi siyosat tahlilchilari Maykl Jons va Jeyms A. Fillips ham bor edi, ularning ikkalasi ham Masudni Reygan doktrinasi boʻyicha AQShning koʻmagiga eng munosib afgʻon qarshilik koʻrsatish yetakchisi sifatida himoya qilishgan<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Gulbiddin Hikmatyor (Hizb-e Islomi Gulbiddin) ==== [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovetlarga qarshi urush]] (1979-89-yillar) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] [[Pokiston|Pokistonga]] Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin partiyasiga koʻp miqdorda Amerika harbiy yordamini yuborishga ruxsat bergan edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref>. Qoʻshma Shtatlar oʻz mablagʻlari va qurol-yarogʻ taqsimotini Pokiston tomonidan boshqarilishiga ruxsat berdi, bu esa Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan<ref name="Phill" /><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. 1989-1992-yillarda AQShning Afgʻoniston boʻyicha maxsus vakili Piter Tomsenning soʻzlariga koʻra, Gulbiddin Hikmatyor 1990-yilda Pokistonning xizmatlararo razvedkasi (ISI) tomonidan Afgʻonistonni Pokiston manfaatlari yoʻlida bosib olish va boshqarish uchun yollangan, bu reja uni bekor qilish uchun AQSh bosimi natijasida 1992-yilgacha kechiktirilgan<ref name="Tomsen,405">{{Kitob manbasi|last=Tomsen|first=Peter|title=The Wars of Afghanistan: Messianic Terrorism, Tribal Conflicts, and the Failures of Great Powers|url=https://books.google.com/books?id=_Dz9AgAAQBAJ&pg=PA405|year=2011|publisher=PublicAffairs|isbn=978-1-58648-763-8|pages=405–408}}</ref>. ==== Abdul Rasul Sayyaf (Itthod-e Islomiy) ==== [[Saudiya Arabistoni]] yordamidan, xususan, moliyaviy koʻmakdan foyda koʻrganlardan biri Abdul Rasul Sayyaf va uning armiyasi Afgʻonistonni ozod qilish uchun Islomiy ittifoq, shuningdek, Ittehad-e Islami deb ataladi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Jaloliddin Haqqoniy (Haqqoniy tarmogʻi) ==== [[Saudiya Arabistoni|Saudiya Arabistonining]], xususan, moliyaviy yordamidan yana bir foyda oluvchi, Sovetlarga qarshi urushda arab jangchilari bilan kuchli aloqada boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. == Jalolobod jangi (1989-yil) == {{Urush bilgiqutisi |conflict=Jalolobod jangi |qismi=Afg'onistondagi fuqarolar urushining bir qismi (1989-1992). '''Jalolobod jangi (1989-yil)''' |sana=[[1989-yil]] 5-mart – iyun oxiri |yer=[[Jalolobod]], [[Afg'oniston]] |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] Afg'oniston demokratik respublikasi<br/> '''Qo'llab-quvvatlash:''' <br/> [[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Afgʻon mujohidlari: <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Arab koʻngillilari <br /> '''Qoʻllab-quvvatlash:''' <br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<ref name="WAPO">{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1989/07/08/afghanistan-rebels-lose-key-battle/074ff765-327d-4a60-b8ab-ed118a87ba50/|title=AFGHANISTAN REBELS LOSE KEY BATTLE|date=8 July 1989|work=Washington Post|access-date=20 December 2019|quote=It also is a setback to the U.S.-Pakistani policy that supports the guerrillas in their fight against the Kabul government of President Najibullah.}}</ref><ref name="nyt11">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1989/04/13/world/the-lessons-of-jalalabad-afghan-guerrillas-see-weaknesses-exposed.html|title=The Lessons Of Jalalabad; Afghan Guerrillas See Weaknesses Exposed|work=New York Times|date=13 April 1989|quote=Casualties have been high on both sides. Government troops have been reduced by heavy guerrilla shelling and rocketing from 12,000 to 9,000, Western diplomats say....The Afghan Air Force is said to be taking advantage of the fact that, probably for the first time in the war, guerrilla forces are concentrated in static positions, which make them easier bombing targets.}}</ref><br />{{flagicon|United States}} [[AQSH]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Nur ul-Haq Ulumi]] |qomondon2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br />'''Qoʻllab-quvvatlash''':<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Hamid Gul]]<ref name=Abbas/><ref name=Kaplan,178/> |kuch1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 15,000 |kuch2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 10,000 |yoqotishlar1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 3,000 oʻldirilgan<ref name="nyt11"/> |yoqotishlar2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 3,000 oʻldirilgan<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=XxwIDgAAQBAJ&q=The+DRA+claimed+that+3%2C000+Mujhaideen+were+killed|title=Afghanistan at War: From the 18th-Century Durrani Dynasty to the 21st Century|page=228|publisher=ABC-CLIO|last=Lansford|first=Tom|date=16 February 2017|isbn=9781598847604}}</ref><ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>}} 1989-yil bahorida Pokiston razvedka agentligi ISI tomonidan qoʻllab-quvvatlangan<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref> Peshovardagi Yetti partiya (Afgʻoniston mujohidlari) ittifoqi Jalolobodga hujum qildi<ref name="Stenersen" /><ref name="Abbas">{{Yangiliklar manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref>. ISI direktori Gul Afg‘onistonda Hikmatyor boshchiligidagi mujohidlar hukumatini<ref name="Abbas" /> qoʻlga olishini istar edi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilar [[Pokiston]] Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]]<ref name="Abbas">{{Veb manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref> Afgʻonistonni agʻdarish rejasi haqida butunlay bexabar boʻlganmi yoki bu hujumni qoʻzgʻatuvchilardan biri boʻlganmi degan fikrga qoʻshilmaydi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilardan biri Amerika Qoʻshma Shtatlarining Pokistondagi elchisi Robert B. Okli ham shunday fikrlarni ilgari surgan<ref name="Kaplan,178" />. Pokiston oldindan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqiga]] qarshi edi, chunki Sovet Ittifoqi uzoq vaqtdan beri Pokistonning mintaqaviy raqibi [[Hindiston|Hindistonni]] soʻzsiz qoʻllab-quvvatlagan<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. === Jang boshlanishi === Operatsiyada Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin, Abdul Rasul Sayyofning Ittehad-e Islomi va arab jangchilari, jami 10 000 kishi ishtirok etgan. Hujum 1989-yil 5-martda boshlandi va dastlab mujohidlar uchun yaxshi oʻtdi, ular Jalolobod aerodromini qarshi hujumga oʻtkazishdan oldin egallab oldilar<ref name="Wright">{{Kitob manbasi|last=Wright|first=Lawrence|title=The Looming Tower: Al-Qaeda and the Road to 9/11|date=2006|publisher=Random House|location=New York|isbn=9780375414862|url=https://archive.org/details/loomingtoweralqa00wrig}}</ref>. Hukumat qoʻshinlari taslim boʻlishni boshlaganda, ular qurolsiz tinch aholi bilan birga Hikmatyor va Sayyof kuchlari tomonidan qiynoqqa solindi va qatl etildi, bu esa kommunistlarning taslim boʻlish variantini imkonsiz qilib qoʻydi.  Shunday qilib, tez orada hujum qiluvchi kuchlar afgʻon armiyasining 11-diviziya tomonidan bunkerlar, tikanli simlar va minalangan maydonlar bilan himoyalangan asosiy pozitsiyalari tomonidan toʻsib qoʻyildi. Hukumat qoʻshinlari oʻsha vaqtda havo hujumiga tayanishlari mumkin edi, chunki Afgʻoniston harbiy-havo kuchlari jang maydonida kuniga 20 marta parvoz qilgan. Bomba tashish uchun oʻzgartirilgan An-12 transport samolyoti mujohidlar qoʻllagan [[FIM-92 Stinger|Stinger raketalari]] masofasidan yuqori balandlikda uchgan, kassetali bombalardan intensiv foydalanilgan<ref name="Wright" />. Kobul atrofida joylashtirilgan uchta Skad otishma batareyasi Jalolobod garnizonini qoʻllab-quvvatlash uchun 400 dan ortiq raketalarni otdi. Noaniq boʻlishiga qaramay, bu qurollar mujohidlarning ruhiyatiga qattiq taʼsir koʻrsatdi<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. May oyining oʻrtalariga kelib, ular Jalolobod mudofaasiga qarshi hech qanday muvaffaqiyatga erisha olmadilar va oʻq-dorilar zahirasi oxiriga yetib qoldi. Iyul oyida ular afgʻon armiyasining Samarxelni qaytarib olishiga toʻsqinlik qila olmadilar va Jalolobod hali ham Najibulla hukumatining boshqaruvi ostida edi. Bu jangda mujohidlar 3000 ga yaqin qurbon bergan<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. Taxminan 12 000-15 000 tinch aholi halok boʻlgan, 10 000 kishi jang boʻlayotgan hududlardan qochib ketgan<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. === Oqibat === Amerika va Pokiston kutganidan farqli oʻlaroq, bu jang afgʻon armiyasi Sovet yordamisiz jang qila olishini isbotladi va hukumat tarafdorlarining ishonchini sezilarli darajada oshirdi. Aksincha, hujumda ishtirok etgan mujohidlarning ruhiyati pasayib ketdi va Hikmatyor va Sayyofning koʻplab mahalliy qoʻmondonlari hukumat bilan sulh tuzdilar<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1989-08-29 |title=Rebels without a cause |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121110210639/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |archive-date=2012-11-10}}</ref>. ISI zobiti brigada generali Muhammad Yusufning soʻzlariga koʻra, „Jalolobodda [[jihod]] hech qachon tiklanmadi“<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. Xususan, Pokistonning Hikmatyorni ilgari surish rejalari ham zarar koʻrdi. Pokiston hukumati ham, Amerika hukumati ham natijadan norozi edi. Ushbu muvaffaqiyatsizlik natijasida general Hamid Gul Pokiston Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]] tomonidan darhol ishdan boʻshatildi va uning oʻrniga ''ISI'' Bosh direktori lavozimiga general Shamsur Rahmon Kallu tayinlandi. Kallu afgʻon partizanlarini qoʻllab-quvvatlashning klassik siyosatini olib bordi<ref name="Yousaf" />. Shu munosabat bilan u oʻzidan oldingilar Axtar Abdurrahmon va Gul mujohidlar va birinchi marta mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri kirish imkoniga ega boʻlgan Amerika maxfiy xizmati oʻrtasida qoʻygan toʻsiqni kesib tashladi. Gul kabi sobiq Pokiston josuslari, bu Qoʻshma Shtatlarga Pokiston manfaatlariga putur yetkazish hamda mujohidlar oʻrtasida nifoq tugʻdirish imkoniyatini berganini (albatta, Pokistonning Hikmatyorni targʻib qilishi ham shunday qilgan) taʼkidlagan edi. Darhaqiqat, Amerikaning mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri taʼsiri, xususan, mustaqil afgʻonlarga nisbatan takabburlik va dushmanlik bilan munosabatda boʻlgan elchi Piter Tomsenning munosabati bilan, u ularni AQShning bevosita nazoratisiz xavfli ekstremistlar deb hisoblagan — mujohidlar birligining har qanday koʻrinishi buzildi. Yunus Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi mujohidlarning raqiblari Mas’ud va Hikmatyorni birlashtirishga uringan anʼanaviy mustaqil mujohidlar yetakchilari endi Qo‘shma Shtatlar niyatidan shubhalanib, Pokistonga yaqinlashdi. Abdul Haq va Masud kabi boshqalar esa Pokiston bilan munosabatlari keskinlashgani uchun Qoʻshma Shtatlarni afzal koʻrdilar. Abdul Haq kommunistik hukumat va uning jangarilariga dushman boʻlib qolgan boʻlsa-da, Mas’ud sobiq kommunistik arboblar bilan bahsli ittifoq tuzishni davom ettirdi. Mas’ud bu Afgʻonistonni birlashtirishga urinish, deb daʼvo qildi, ammo Hikmatyor kabi dushmanlari buning uchun unga hujum qilishdi. Hikmatyorning tashabbusi Pokiston tomonidan ham qoʻllab-quvvatlandi, shuning uchun 1990 yilga kelib aniq bir-biriga raqobatchi taʼsir doiralar paydo boʻldi — biri Pokiston tomonidan ilgari surilgan Hikmatyor, shuningdek, Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi boshqa mujohidlar rahbarlari . Ikkinchisi esa Hikmatyorga hamdard boʻlmagan va AQSh tomonidan ilgari surilgan, Mas’ud boshchiligidagi guruh, shuningdek, Abdul Haq kabi Mas’udga hamdard boʻlmagan boshqa rahbarlar. Hukumat kuchlari 1990-yil aprel oyida Pagmandagi mustahkamlangan majmuaga qarshi hujum paytida oʻzlarining oʻrinlarini yana bir bor isbotladilar<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. === Ichki tanqid === Jalolobod operatsiyasi Ahmad Shoh Masud va Abdul Haq kabi baʼzi mujohidlar yetakchilari tomonidan jiddiy xato sifatida koʻrildi, ular mujohidlarning oddiy urushda yirik shaharni egallash imkoniyatiga ega emasligiga ishonishdi Jalolobodga hujumda na Masud, na Haq ishtirok etmagan. Mas’ud hatto BBC radiosi orqali operatsiya haqida bilganini aytdi. Haq kommunistik tuzumni asta-sekin zaiflashtiradigan va ichki boʻlinishlar tufayli uning qulashiga olib keladigan muvofiqlashtirilgan partizan urushiga intilish tarafdori edi. Abdul Haq ham shunday degan: „Biz, hech qachon urushda magʻlub boʻlmagan afgʻonlar, hech qachon gʻalaba qozonmagan pokistonliklardan harbiy koʻrsatmalar olishimiz kerakmi?“<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref> Ahmad Shoh Mas’ud Pokiston va ularning afg‘on izdoshlarining munosabatini tanqid qilib, shunday dedi: „Bizning (Mujohid kuchlarimiz) yagona qo‘mondonlikning yo‘qligidan yetkazilgan zarar aniq. Muvofiqlashtirish umuman yoʻq, bu biz turli jabhalarda bir vaqtning oʻzida hujumlarni boshlamayapmiz. Natijada hukumat oʻz resurslarini jamlab, bizni birma-bir tanlab olishi mumkin. Jalolobodda ham shunday bo‘ldi“<ref name="Documentary" />. == Dushmanlik ''Jamiyat-i Islomiy'' vs ''Hizb-i Islomi Gulbiddin'' == 1990-yil iyun oyida [[Luvgar (viloyat)|Logar]] va Parvonda Ahmadshoh Mas’udning „Jamiyati Islomiy“ va Gulbiddin Hikmatyorning „Hizb-i Islomi Gulbiddin“ o‘rtasidagi janglar har ikki tomondan yuzlab qurbonlarga sabab bo‘ldi<ref name="Saikal-213">{{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|date=2012|publisher=I.B.Tauris|page=214|isbn=9781780761220|url=https://books.google.com/books?id=RaTrVFoWvU8C&q=Jamiat-e%20Islami%20afghanistan&pg=PA384|accessdate=2 November 2014}}</ref>. == Mujohidlarning Xostni zabt etishi (1991-yil) == Ikki haftadan soʻng (1991-yil 14-31 mart) [[Mujohid|mujohidlar]] Afgʻonistonning sharqiy qismidagi Xost shahrini Kobul DRA hukumati tomonidan bosib oldilar. Jang Jaloliddin Haqqoniy boshchiligidagi Milliy Qoʻmondonlar Shoʻrosi (MQM) tomonidan va „Yetti partiya“ (mujohidlar) ittifoqining barcha partiyalari vakillari, jumladan Gulbiddin Hikmatyor va Abdul Rasul Sayyof bilan tashkillashtirilgan. Mujohidlarning bu yerda muvaffaqiyat qozonishining sabablaridan biri Sovet Armiyasi mamlakatni tark etgandan soʻng Xostdagi hukumat qoʻshinlarini havo orqali taʼminlash juda qiyin boʻlgan edi. Hukumat garnizoni taʼminoti tugagach, DRA qoʻshinlari mujohidlarga ommaviy ravishda taslim boʻlishdi<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. Oʻn bir yillik qamaldan soʻng Xost 1991-yil 11-aprelda kommunistik garnizonning muzokaralar yoʻli bilan taslim boʻlishi ortidan Afgʻonistonning sharqida boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy qoʻshinlari qoʻliga oʻtdi. Bu kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlib, yakuniy zarba Ibrohim Haqqoniyga oʻsha paytda chet elda mablagʻ yigʻish va aloqalarni toʻplash uchun boʻlgan Jaloliddinning yordamchisi sifatida harakat qilgan. Komendant Gul ogʻa qo‘lga tushdi. Mujohid jangchilari amnistiya va yumshoq muomala taklif qilgani uchun garnizonning koʻp qismi tomonlarini oʻzgartirgan, bu qisman Haqqoniyning mohir diplomatiyasidan dalolatdir. Baʼzi Pokiston nashrlari Haqqoniy va Pokiston askarlari oʻrtasidagi oʻxshash yaqin munosabatlarga qaramay, Hikmatyor rahbar sifatida harakat qilganini daʼvo qilganida, Haqqoniy kuchlari jiddiy gʻazablandi. Oʻsha paytda Pokiston 1994-yilgacha Tolibon harakatiga oʻtgunga qadar ularning asosiy vakili boʻlgan Hikmatyorni qattiq qoʻllab-quvvatlagan edi. Biroq, pokistonlik faxriy muxbir Rahimula Yusufzay bu umumiy rahbar sifatida Jaloliddin Haqqoniy bilan kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlganini tasdiqladi. Haqqoniy, shuningdek, ashaddiy raqiblar Mas’ud va Hikmatyor oʻrtasida vositachilik qilishni taklif qildi, ammo bu hech qanday natija bermadi. == Najibulla hukumati zaiflashdi (1990-yil mart — 1992-yil yanvar) == === Ichki kelishmovchiliklar === Harbiy muvaffaqiyatlarga qaramay, prezident Muhammad Najibullohning kommunistik rejimi hali ham oʻzining anʼanaviy ichki boʻlinishlari, yaʼni Xalq va Parcham fraksiyalari oʻrtasidagi qarama-qarshilikdan qiynalib qoladi. DRA mudofaa vaziri Shahnavaz Tanai Najibullohning mujohidlar bilan milliy yarashuv siyosatiga rozi emas. Bundan tashqari, u oʻzining xalq fraksiyasi Najibullaning Parcham foydasiga hokimiyat ulushini yoʻqotayotganiga amin boʻldi. Shu sabablarga koʻra u Gulbiddin Hikmatyor bilan yashirin muzokaralarga kirishib, Najibullohga qarshi fitna uyushtirdi. 1990-yil 6-martda boshlangan davlat toʻntarishi Najibulloni deyarli oʻldirishiga qaramay muvaffaqiyatsizlikka uchradi va Tanay Pokistonga qochishga majbur boʻldi va u yerda Hikmatyorga qoʻshildi. Najibulla qo‘shinni Tanay tarafdorlaridan tozalashni buyurgach, qattiq qatag‘on boshlandi. Keyingi janglarda bir nechta aeroportlar bombardimon qilindi, 46 ta harbiy samolyotga zarar yetkazildi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Bu holatlar Najibullaning shubhalarini kuchaytirdi va uni hukumat apparati emas, balki o‘zining shaxsiy ittifoqchilari orqali boshqarishiga olib keldi, bu esa Xalqis va Parchamis o‘rtasidagi kelishmovchilikni yanada chuqurlashtirdi. === Iqtisodiy inqiroz === 1992-yilga kelib Afg‘oniston og‘ir ahvolda edi. Afgʻonistonning yagona eksporti boʻlgan [[Tabiiy gazlar|tabiiy gaz]] zaxiralari 1989-yildan beri kamayib ketgan va bu mamlakatni butunlay Sovet yordamiga qaram qilib qoʻygan edi. Bu yiliga 230 000 tonna oziq-ovqat mahsulotini tashkil etardi, ammo 1991-yilga kelib, Sovet iqtisodiyotining oʻzi sustlashib, Sovetlarga oʻz majburiyatlarini bajarishga toʻsqinlik qildi. 1991-yil avgust oyida hokimiyatga kelganidan soʻng, [[Boris Yeltsin|Boris Yelsin]] Najibulla rejimiga toʻgʻridan-toʻgʻri yordam koʻrsatish toʻxtatilishini eʼlon qildi. 1992-yil yanvar oyida rejimning omon qolishi uchun muhimligini isbotlagan Afgʻoniston Harbiy-havo kuchlari yoqilgʻi yetishmasligi sababli endi hech qanday samolyotni boshqara olmadi. Armiya oziq-ovqat taqchilligi tufayli zaiflashdi, bu 1990-1991-yillarda dezertirlik darajasining 60 foizga oshishiga olib keldi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Koʻpgina topshiriqlarda armiyaning oʻrnini bosadigan hukumatparast militsiyalar oʻz kuchlarini saqlab qolish uchun yetarli qurol yetkazib bera olsagina, rejimga sodiq qolishdi. Sovet yordami tugashi bilan hukumat bu talablarni qondira olmadi va militsiyalarning sadoqati soʻna boshladi. Nihoyat, kommunist general [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] va Ahmad Shoh Masud oʻrtasidagi muzokaralardan soʻng Junbish militsiyasi mujohidlarga oʻtib ketdi. Vaziyatning bu teskari oʻzgarishi holatni qarshilik tarafiga aylantirdi va Najibullani isteʼfoga chiqishga majbur qildi. == Najibulloning zaiflashishi, mujohidlarning koalitsiyaga kirishi (1992-yil mart) == [[Fayl:Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/53/Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|right|thumb| [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]], Junbish-i Milliy Islomiy Afgʻoniston [[Mujohid|mujohidlari]] rahbari]] 1991-yil oxirida Sovet Ittifoqi parchalanib, [[Rossiya]] Afgʻonistonga yoqilgʻi yetkazib berishni toʻxtatishga qaror qildi. 1992-yilga kelib Afgʻoniston prezidenti Muhammad Najibulloh rejimi qulay boshladi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. 1992-yil 18-martda Najibullo neytral muvaqqat hukumatga yoʻl ochish uchun isteʼfoga chiqishga tayyorligini eʼlon qildi. Bu qadam uni davlatdagi ichki nazoratini yoʻqotdi; uning hukumati bir necha fraksiyalarga boʻlinib ketdi. Afg‘oniston milliy armiyasi generali [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] ertasi kuni Hizb-i Vahdat va Jamiyat-e Islomiy [[mujohid]] kuchlari bilan ittifoq tuzdi va [[Mozori-Sharif|Mozori Sharifni]] nazoratga oldi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}</ref>. Bir paytlar BMT va bir qancha afgʻon [[Mujohid|mujohidlari]] partiyalarining yuqori martabali rahbarlari [[Pokiston|Pokistonning]] [[Peshovar]] shahrida yangi milliy afgʻon koalitsion hukumatini tuzishga urinib koʻrishga qaror qilishdi{{Sfnp|Saikal|2004}}. Afgʻonistondagi yana bir mujohid<ref name="BSH,ch.II" /> Gulbiddin Hikmatyor-urush qoʻmondoni, [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] (1979-89) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] va Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan va Afgʻonistonni bosib olish uchun Pokiston ISI tomonidan yollangan boʻlishi mumkin deb taxmin qilingan. ko‘p o‘tmay u{{Sfnp|Saikal|2004}} [[Kobul (shahar)|Kobulni]] yolg‘iz qo‘lga kiritishni rejalashtirgan. Mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masud radioga yozib olingan suhbatda Hikmatyorni muzokaraga kirishishga taklif qilgan, biroq Hikmatyor shunday javob bergan: ''"Yalang‘och qilichimiz bilan Kobulga yo‘l olamiz.'' ''Bizni hech kim toʻxtata olmaydi.'' ''.'' ''.'' ''.'' ''Nega biz rahbarlar bilan uchrashishimiz kerak? "''<ref name="Webster University Press Book">{{Kitob manbasi|last=Grad|first=Marcela|title=Massoud: An Intimate Portrait of the Legendary Afghan Leader|url=https://books.google.com/books?id=5iwLPQAACAAJ&pg=PP1|year=2009|publisher=Webster University Press|isbn=978-0-9821615-0-0}}</ref>{{Sfnp|Gutman|2008}}. == Qoʻshinlar Kobulga yaqinlashmoqda (1-14-aprel) == 1992-yil 10-aprelda Birlashgan Millatlar Tashkiloti [[mujohid]] partiyalariga 15-aprelda prezident Muhammad Najibullodan rasmiy suverenitetni qabul qilish uchun muvaqqat kengash tuzish rejasini taqdim etdi, ular buni maʼqulladilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Rejaga koʻra, BMT 15-aprel kuni oʻsha muvaqqat jamoat va qabila yetakchilari kengashini [[Kobul (shahar)|Kobulga]] uchib, soʻngra Najibulloni Kobuldan va Afgʻonistondan chiqarib yuborishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Butun jarayon davomida mujohid kuchlari Kobuldan tashqarida qolishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ammo 14-aprel kuni Ahmadshoh Masud oʻzining Jamiyat-i Islomiy qoʻshinlari bilan Kobul shimolidagi Parvon viloyatining bir qismini bosib oldi va Kobul atrofida 20 000 ga yaqin askarini joylashtirdi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Aprel oyi o‘rtalariga kelib Mas’ud qo‘shinlari (Jamiyat)<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref> [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] (Junbish-e Melli-ye Islomiy)<ref name="BSH,ch.II" />, Harakat<ref name="Libr.ofCongr">{{Veb manbasi|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field%28DOCID+af0120%29|sarlavha=The Fall of Kabul, April 1992|nashriyot=[[Library of Congress]]}}</ref> va Sayyid Mansor boshchiligidagi baʼzi [[Ismoiliylar|ismoiliy]] qo‘shinlari bilan birga <ref name="Libr.ofCongr" /> Kobuldan 70&nbsp;km shimolda joylashgan<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Libr.ofCongr" /> Bagram aviabazasini nazoratga oldi. Gulbiddin Hikmatyor oʻzining Hizb-e Islomi Gulbiddin qoʻshinlari bilan Kobulning janubiy chegaralarida harakatga tushdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Chiqib ketgan hukumat kuchlari oʻsha mujohidlarning uchta partiyasi: Jamiyat-e Islomiy, Junbish-e Melli-ye Islomiy va Hizb-e Islomi Gulbiddin taraflarini tanlab, Kobulga kirishga qaror qilgan taqdirda ularga yordam berishni taklif qilishdi<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Hizb-i Islomi Gulbiddin Kobulga bostirib kirishi (15-23-aprel) == 1992-yil 15-aprelda Prezident Muhammad Najibullo 10-apreldagi rejadagi oʻz rolini bajarishga tayyor edi (yuqoriga qarang), lekin [[Mujohid|mujohidlar]] partiyalari endi yoʻq edi: ularning baʼzilari endi oʻsha 10-apreldagi kelishuvga qarshi chiqishdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Birlashgan Millatlar Tashkiloti 15-aprel kuni rejalashtirilganidek, muvaqqat kengashni [[Kobul (shahar)|Kobulga]] olib bormadi. Aftidan, Pokistonda bunday kengash boʻyicha muzokaralar hali ham choʻzilib ketgan edi<ref name="BSH,ch.II" />. 16-aprelda Najibullo toʻrtta oliy generaldan iborat koalitsiya tomonidan agʻdarilgan, ular BMT vositachiligidagi tinchlik rejasini<ref name="nyt,24jan1992">[https://www.nytimes.com/1992/04/18/world/afghan-guerrillas-order-kabul-army-to-surrender-city.html 'Afghan guerrillas order Kabul Army to surrender city'.] </ref> qoʻllab-quvvatlaganliklarini bildirishgan, biroq mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masudni darhol Kobulga yangi davlat rahbari sifatida kirishga taklif qilishgan. BMT va mujohidlar koalitsiyasining Peshovardagi muzokaralarini Masud rad etdi{{Sfnp|Gutman|2008}}. Mudofaa vaziri oʻrinbosari Muhammad Nabi Azimiy Afgʻoniston milliy televideniyesida chiqish qilib, „Vatandoshlarimni ishontirib aytamanki, bizda yaqin kelajakda tinchlik boʻladi. Endi urush kerak emas“ <ref name="nyt,24jan1992" /> degan edi. 1992-yil 17-apreldan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] qoʻshinlari Kobul xalqaro aeroportini nazorat qilishdi<ref name="LoC" />. Gulbiddin Hikmatyor 17-aprel kuni Kobulga yaqinlashib, „agar hozirgi maʼmuriyat hokimiyatni mujohidlarga oʻtkaza olmasa“ shaharga hujum qilish bilan tahdid qilgan edi<ref name="nyt,24jan1992" />. Koʻp oʻtmay, [[Pushtunlar|Pushtun]] hukumati amaldorlari Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlarini Kobulga kiritishga harakat qildilar<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Kobulda militsiya jangi (24-27-aprel) == 1992-yil 24-aprelga kelib, „Hizb-e Islomi Gulbiddin“ rahbari Gulbiddin Hikmatyor [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat ostiga olib, Hikmatyor diktaturasi<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Urban">{{Yangiliklar manbasi |last=Urban |first=Mark |author-link=Mark Urban |date=1992-04-28 |title=Afghanistan: power struggle |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070709170253/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |archive-date=2007-07-09}}</ref> oʻrnatish arafasida edi, bu esa Ahmadshoh Mas’ud va [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdulrashid Do‘stum]] qo‘shinlarining ham shaharga kirib kelishiga sabab bo‘ldi. 25-aprelda Hikmatyor ittifoqchilari bilan Kobulni bosib olishga harakat qildi<ref name="photius,peshawar" />. Ammo Mas’ud va Doʻstum kuchlari kuchliroq boʻlib, 27-aprelgacha Hikmatyorni qattiq janglar bilan Kobuldan chiqib ketishga majbur qildi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref><ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Shoshilinch ravishda [[Peshovar|Peshovarda]] ([[Pokiston]]) muhokama qilayotgan [[mujohid]] partiyalari (Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddinni ular tarkibiga kirmagan) 26-aprelda eʼlon qilgan Peshovar kelishuvlari<ref name="photius,peshawar" /> boʻyicha kelishib oldilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. 1992-yil 28-apreldan 28-iyungacha xizmat qiladigan muvaqqat prezident Sibghatulloh Mojaddediy yoki Mujaddidiy (diniy yetakchi) etib tanlandi<ref name="photius,peshawar" />. Jamiyat rahbari Burhoniddin Rabboniy undan keyin 28-oktabrgacha muvaqqat prezident lavozimini egallaydi, shuningdek, 1992-yilda milliy [[Шура (ислам)|shura]] muvaqqat konstitutsiyani<ref name="photius,peshawar" /> ratifikatsiya qilishi va oʻn sakkiz oy muddatga muvaqqat hukumatni saylashi, keyin esa saylovlar oʻtkazishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ushbu Peshovar kelishuvlarida Ahmadshoh Masud Mujaddidiy hukumati uchun muvaqqat mudofaa vaziri etib tayinlandi<ref name="BSH,ch.II" />. 1992-yil 27-aprelga kelib Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlari Kobuldan janubga itarib yuborildi, ammo Jamiyat va Junbish bilan raqobatlashadigan yangi mujohid guruhlari (Ittehad-e Islomi, Hizb-i Vahdat, Harakat) Kobulga kirib keldilar, ularning barchasi shaharni boʻlib tashladi. bu hali ham katta zarar koʻrmagan<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Muvaqqat Mujaddidiy hukumati 1992-yilning 28-aprelidayoq Kobul va Afgʻoniston ustidan toʻliq hokimiyat uchun kurashayotgan bir-biriga qarama-qarshi guruhlar tufayli falaj boʻlgan edi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref>. == Oqibat == 1992-yil aprel oyining qolgan qismida va may-iyun oylarida [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat qilish uchun fuqarolar urushi avj oldi, kamida beshta armiya, ularning aksariyati [[Mujohid|mujohidlar]] ([[Islom|islomiy]] qarshilik partiyalari), xorijiy davlatlar yoki razvedka agentligi tomonidan homiylik qilingan: Hizb- e Islomi Gulbiddin, Jamiyat-i Islomiy, Junbish-i Milliy, Ittehad-i Islomiy va Hizb-i Vahdat. 1992-yil oxiriga kelib, minglab odamlar halok boʻldi, yarim million aholi Kobulni tark etdi, shahar jiddiy zarar koʻrdi. Guruhlar ittifoq tuzib, ularni buzardi, tinchlik kelishuvlariga urinishlar boʻldi va ularning hammasi muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Urush butun Afgʻoniston boʻylab tarqaldi. 1994-yil noyabr oyida voqea joyiga [[Islom|islomdan]] ilhomlangan yangi guruh va armiya, [[Tolibon]] kirib keldi. Ular asta-sekin ustunlikka erishdilar va 1996-yil sentabrda Kobulni egalladilar. Tolibonga qarshi turish uchun qolgan yagona guruh [[Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1996–2001)|1996-2001-yillarda]] Tolibon bilan toʻqnashuvda qatnashgan Jamiyat-i Islomiy edi. Ular mamlakatni shimoli-sharqiy tomondan mudofaa qilishdi va Tolibon koʻp urinsa-da butun Afgʻonistonni nazorat qila olmadi. Tolibon Afgʻonistonning katta qismini 2001-yil oktabrigacha boshqargan, shundan soʻng ular [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerika Qoʻshma Shtatlari]] Shimoliy Alyans bilan Jamiyat-i Islomiy, Shura-i Nazar, Junbish-i Milliy, Islomiy va Hizb-e Vahdat, Sharqiy Shura, Harakatdan iborat koalitsiya tomonidan hokimiyatdan tushirilgan. BMT va AQSh 2014-yilda Ashraf Gʻani oʻrniga Hamid Karzay boshchiligidagi yangi hukumatni qoʻllab-quvvatladi. Shunga qaramay, 2021-yil avgustiga kelib, Tolibon yana Afg‘oniston ustidan nazoratni o‘z qo‘liga oldi va o‘z Islom Amirligini qayta tikladi. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Adabiyotlar == * {{Kitob manbasi|last=Gutman|first=Roy|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban, and the Hijacking of Afghanistan|url=https://books.google.com/books?id=A9eqvc-Ru3cC&pg=PP1|year=2008|publisher=US Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5}} * {{Kitob manbasi|last=Jefferson|first=Thomas|title=Afghanistan: A Cultural and Political History|publisher=[[Princeton University Press]]|year=2010|isbn=978-0-691-14568-6}} * Kaplan, Robert D. (2001); ''Soldiers of God: With Islamic Warriors in Afghanistan And Pakistan;'' Vintage Departures; {{ISBN|1-4000-3025-0}}. * {{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|url=https://books.google.com/books?id=DEIBAwAAQBAJ&pg=PP1|year=2004|publisher=I.B.Tauris|isbn=978-0-85771-478-7}} == Havolalar == ; Afgʻoniston — yoʻqotilgan gʻalaba (hujjatli film) BBC tomonidan (toʻgʻridan-toʻgʻri 1989-yildan boshlab, keyingi tartibsizliklarning boshlanishini tushuntiruvchi hujjatli film) * {{YouTube|-YGVQm_fALY|Afghanistan 1989}} ; Mas’udning Hikmatyor bilan suhbati (asl hujjat 1992 yil) * {{YouTube|XVMdc_2R6LY|The Conversation}} ; Nagakura Xiromi tomonidan „Qoʻmondon Masudning kurashi“ (hujjatli film) (1992-yildan, kommunistik rejim qulaganidan bir oy oʻtgach, Hikmatyor Pokiston koʻmagida Kobulni kuchli bombardimon qilishni boshlashdan oldin Kobulning janubiy chekkasiga qaytarilganidan keyin) * {{YouTube|lKhmRlKXchs|Hekmatyar attacks Kabul but is repelled}} * {{YouTube|H4wIWtOgqJU|Massoud is popular among the people who also trust him to rebuild their country}} [[Turkum:Afg'oniston urushi]] [[Turkum:Tolibon]] [[Turkum:AQSH-Afg'oniston aloqalari]] dp0qkxkfh6reafu9eyi10om9qj1d5lw 2725896 2725892 2022-07-30T17:26:58Z ShHamrayev 72833 /* Jalolobod jangi (1989-yil) */ wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi |conflict=Afg'onistonda fuqarolar urushi (1989–1992) |tasvir=[[File:Afghanistan_politisch_1989.png|300px|]] |qismi=[[Sovuq urush]]ning bir qismi. [[1989-yil]] inqiloblari. [[Sovet Ittifoqi]]ning parchalanishi va [[Afg'oniston]] mojarosi ([[1978-yil]]dan hozirgi kungacha) |izoh=[[Afg'oniston]] [[1989-yilda]]. Sovet qo'shinlari chiqib ketganidan keyin |sana= [[1989-yil]] 15-fevral – [[1992-yil]] 27-aprel (3 yil, 2 oy, 1 hafta and 5 kun) |yer=[[Afg'oniston]] |natija=[[Mujohid]]larning g'alabasi *Afg'oniston Respublikasining qulashi *Mujohidlar o'rtasida davom etayotgan fuqarolar urushi |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] '''Afg'oniston Respublikasi'''<br>'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br>[[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Afghan Interim Government in exile (1988-1992).svg}} {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} '''Afgʻon mujohidlari'''<br />'''Qoʻllab-quvvatlash:'''<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<br /> * [[File:Coat of arms of Pakistan.svg|20px]] [[Xizmatlararo razvedka]] {{flagicon|United States}} AQSH{{-}}{{flagicon|Saudi Arabia}} Saudiya Arabistoni{{-}}{{flagicon|Iran}} [[Eron]]{{-}}{{flagicon|Germany}} [[Germaniya]]{{-}}{{flagicon|United Kingdom}} [[Buyuk Britaniya]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yilgacha) <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Shahnawaz Tanai]] (until 1990) {{small|([[1990 Afghan coup d'état attempt|attempted coup]], fled Afghanistan)}} <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Mohammad Aslam Watanjar]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Ghulam Faruq Yaqubi]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Fazal Haq Khaliqyar]] |qomondon2={{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Burhanuddin Rabbani]]}} <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Shah Massoud]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Zia Massoud]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Atta Muhammad Nur]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Amrullah Saleh]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mullah Naqib|Naqib Alikozai]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mohammed Fahim]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ismail Khan]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Fazal Haq Mujahid]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdullah Azzam]]{{KIA}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Osama bin Laden]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Ayman al-Zawahiri]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mulavi Younas Khalis]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Abdul Haq (Afghan leader)|Abdul Haq]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Haji Abdul Qadeer]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Jalaluddin Haqqani]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mullah Omar|Mohammed Omar]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Mohammad Nabi Mohammadi|Mohammad Nabi]] <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Sibghatullah Mojaddedi]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Ahmed Gailani]] <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Abdul Rahim Wardak]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Muhammad Asif Muhsini]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbe Wahdat.svg}} [[Abdul Ali Mazari]]---- {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yildan) |Ishtirok etgan birliklar={{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Army|Afghan Army]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Air Force|Afghan Air Force]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} Pro-government militias{{-}}{{flagicon|Soviet Union}} Soviet koʻngillilari |Ishtirok etgan birliklar={{plainlist| *{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Jamiat-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Shura-e Nazar]] * {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Maktab al-Khadamat]] * [[File:Logo_of_Hezb-e_Islami_Khalis.svg|25px]] [[Hezb-e Islami Khalis]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i-Inqilab]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Jebh-e Nejat-e Melli]] * {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[National Islamic Front of Afghanistan|Mahaz-e Milli]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i Islami]] * [[File:Flag of Hezbe Wahdat.svg|23px]] [[Hezb-i Wahdat]] ---- * {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Junbish-i Milli]] (from 1992) }}----{{Small|''Various Mujahideen factions also fought among each other''}} |kuch1='''[[Afgʻon milliy armiyasi]]:''' 55,000 (1989)<ref name="mepc.org">{{cite web|url=http://www.mepc.org/articles-commentary/commentary/lessons-soviet-withdrawal-afghanistan|title=Lessons of the Soviet Withdrawal from Afghanistan - Middle East Policy Council|website=www.MEPC.org|access-date=17 May 2017}}</ref> '''Prezident gvardiyasi:''' 10,000 (1989)<ref name="mepc.org"/> '''[[Afg'oniston Demokratik Respublikasi# Filiallar|Barcha kuchlar DRA nazorati ostida]]:''' taxminan 160,000 (1991),{{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} shu jumladan harbiylashtirilgan va [[KHAD]] '''[[Mahalliy kuchlar]]:''' 170 000 gacha (1991){{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} |kuch2=Nomaʼlum}} '''Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1989-1992)''' Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1989-yil 15-fevralda olib chiqilishidan to 1992-yilning 27-apreliga qadar, yaʼni Peshovar kelishuvlari eʼlon qilingandan keyingi kungacha davom etdi. Peshovar kelishuvlari shartlari yangi muvaqqat Afgʻoniston hukumati eʼlon qilingan kundan boshlab, 1999-yil 28-aprelda oʻz faoliyatini boshlashi kerak edi. 1989-1992-yillarda Afgʻoniston Islom Birligida birlashgan [[mujohid]] guruhlari [[Kobul (shahar)|Kobulda]] Afgʻoniston Respublikasining dushman tomon (Sovet Rossiyasi) o‘rnatib ketgan "qoʻgʻirchoq rejimi "ga qarshi kurashayotganliklarini eʼlon qildilar<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. 1989-yil mart oyida Hizb-e Islomi Gulbuddin va Ittehad-e Islomi mujohid guruhlari [[Pokiston]] Xizmatlararo Razvedka (ISI) bilan hamkorlikda Jalolobodga hujum qilishdi, ammo iyun oyiga kelib magʻlub boʻlishdi. 1991-yil mart oyida mujohidlar koalitsiyasi Xost shahrini bosib oldi. [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] qoʻllab-quvvatlashining soʻnggi qoldiqlari 1992-yil mart oylarida tugadi. Prezident Muhammad Najibulloh chetga chiqib, mujohidlar koalitsion hukumatiga oʻrin ochishga rozi boʻldi. Bir mujohid guruhi, Hizb-e Islomi Gulbiddin Pokiston homiylik qilgan Peshovar tinchlik kelishuvi doirasida koalitsion hukumat tuzish va muhokama qilishdan bosh tortdi va Kobulga bostirib kirdi. Bu 1992-yil 25-apreldan boshlab, dastlab uch, lekin bir necha hafta ichida besh yoki oltita mujohid guruhi yoki armiyasi oʻrtasida fuqarolik urushini boshladi. == Soʻnggi tarix (1978-89-yillar) == 1978-yil oktabr oyida Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati islohotlariga, jumladan anʼanaviy islom fuqarolik va nikoh qonunlarini modernizatsiya qilishga, milliy bayroqni sovet uslubidagi qizil bayroqqa oʻzgartirishga va yer islohotiga majburlashga qarshi boʻlganlar qoʻzgʻolon koʻtarishdi. Ular oʻzlarini „[[mujohid]]“ deb atashdi. 1919-yildan beri Afgʻonistonni iqtisodiy va harbiy jihatdan qoʻllab-quvvatlab kelayotgan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqi]] va 1979-yil boshlarida Prezident Nur Muhammad Tarakiyning iltimosiga binoan Afgʻonistonga yuzlab harbiy va fuqarolik maslahatchilarini yuborgan edi. 1979-yil dekabr oyida [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Afgʻonistonga]] taxminan 75 000 kishilik 40-armiya bilan bostirib kirdi, yangi prezident Hafizulloh Aminni oʻldirdi va sovetlarga sodiq odam Babrak Karmalni Rossiya tomonidan tashkil etilgan va qoʻllab-quvvatlagan PDPA rejimiga prezident etib tayinladi. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh Assambleyasi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining]] 1979-yilgi SSSR bosqinini qoralagan rezolyutsiyasi va [[Islom konferensiyasi tashkiloti|Islom hamkorlik tashkilotining]] Sovet qoʻshinlarining zudlik bilan chiqib ketishini talab qilganiga qaramay, ruslar 1989-yil boshigacha qolishdi. Ular yirik shaharlar va strategik ob’ektlarni oʻz nazoratiga olishga muvaffaq boʻlishdi va shu bilan sovet qoʻshinlarini shahar qoʻzgʻolonlari va qabila qoʻshinlari bilan urushga jalb qilgan isyonchilar oʻrtasida millatchilik tuygʻularini kuchaytirdilar. Sovet qoʻshinlari mujohid isyonchilarni yoʻq qilish maqsadida qishloqlarni tekislab tashladi, sugʻorish ariqlarini vayron qildi va hududlarga millionlab minalarni qoʻydi. Oʻsha toʻqqiz yil ichida yarim milliondan 2 milliongacha afgʻon halok boʻldi va millionlab odamlar oʻz uylarini tashlab ketishdi. Ular koʻp sonli bo‘lib qoʻshni davlatlarga qochib ketishdi. Sovet Ittifoqining yangi rahbari [[Mixail Gorbachyov|Mixail Gorbachev]] 1985-yilda [[Xitoy|Xitoy Xalq Respublikasi]] bosimi ostida 1987-yilda Afgʻonistondan chiqib ketish niyatini eʼlon qildi. Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1988 yil mayidan 1989 yil fevralgacha olib chiqildi. Mujohidlarning qarshilik harakati 1978-yilda tartibsiz ravishda boshlangan va har doim mintaqaviy, etnik, qabilaviy va diniy yoʻnalishlar boʻyicha yuqori darajada chiqib turgan: toʻrt yildan ichida mujohidlar taxminan 4000 ta bazadan harakat qilishgan. 1985-yilda yetti yirik [[Ahl as-Sunna val-Jamoa|sunniy islomiy]] isyonchi guruhlar (Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan Peshovar 7 mujohidlar ittifoqi sifatida ham tanilgan) Sovetlarga qarshi kurashni muvofiqlashtirgan edi. 1989-yil fevral oyida Sovet qoʻshinlari Afgʻonistonni tark etganidan soʻng, hali ham boʻlaklarga boʻlingan mujohidlar Sovet Ittifoqi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref> tomonidan hali ham keng koʻlamda qoʻllab-quvvatlanayotgan va shu sababli hamon dushman „ qoʻgʻirchoq“ rejimga rahbarlik qilayotgan prezident Muhammad Najibullohning PDPA hukumatiga qarshi kurashni davom ettirdilar"<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. === Mujohidlar guruhlari oʻrtasidagi hujumlar (1987-89-yillar) === 1980-yillarda nashr etilgan xabarlarga koʻra, Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin boshqa qarshilik kuchlariga, ayniqsa Ahmad Shoh Masud kuchlariga hujum qilish, ularning oziq-ovqat va qurol-yarogʻ taʼminoti hamda yordam tashkilotlari karvonlarini bostirish yoki toʻsib qoʻyish uchun shuhrat qozongan<ref name="Newspaper article">{{Yangiliklar manbasi |last=Gould |first=Elizabeth |date=April 5, 2010 |title=Gulbuddin Hekmatyar – The Master of Darkness |publisher=Huffington Post |url=http://www.huffingtonpost.com/elizabeth-gould/gulbuddin-hekmatyar-the-m_b_525305.html}}</ref>. Muallif Stiv Kollning so‘zlariga ko‘ra, Hikmatyor Ahmadshoh Masudga shunchalik tez-tez hujum qilganki, Vashington (uni Pokiston orqali qo‘llab-quvvatlagan) „u [[Davlat xavfsizlik organlari|KGBning]] maxfiy josusi bo‘lishi mumkinligidan qo‘rqardi, uning vazifasi aksilkommunistik qarshilikni buzishdan iborat edi“<ref name="Newspaper article" />. Hisobotlarga koʻra, Hikmatyor qoʻmondonlari Sovet qoʻshinlari ketganidan soʻng Hizb-e Islomi Gulbiddinni hukmron tashkilotga aylantirish uchun oʻz odamlari va qurol-yarogʻlarini saqlab qolishgan<ref name="Newspaper article" />. 1989-yilda Hikmatyor qoʻshinlari Ahmadshoh Masud kuchlariga yana bir bor hujum uyushtirdi, bu safar Masud va Mas’udning 130 shimoliy qoʻmondondan iborat harbiy va siyosiy ittifoqi-Shoʻro-e Nazarning yuqori rahbariyatini nishonga oldi. Masudni o‘ldirish yoki yarador qilish imkoni bo‘lmasada, Hikmatyor qo‘shinlari Mas’udning yaqin do‘stlari bo‘lgan 30 kishini qiynoqqa soldilar<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Omon qolganlar qiynoqlarni koʻzlarini o‘yib olish, quloq va burunlarini kesish va yuraklarini ochish deb taʼriflaydi<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Natijada Masud qotillarni ovlash operatsiyasini buyurdi. Shura-e Nazar qotillarni qoʻlga olishga muvaffaq boʻldi, ammo Mas’ud qasos olish oʻrniga ularni sud oldida sud qilish uchun Peshovarga yubordi<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Sudlar ularni oʻlimga hukm qildi. Ahmadshoh Mas’ud afg‘on birligi yo‘lida: „Mening Hikmatyor xalqiga so‘zim shuki, biz birlashgan front bo‘lmasa, muvaffaqiyatga erisha olmaymiz, Afg‘onistonda hech narsaga erisha olmaymiz“. Amerika Qoʻshma Shtatlari Tinchlik Instituti xodimi Roy Gutman Mas’udni „yagona afgʻon rahbari“ deb hisobladi<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. Bu davrda (1987-89-yillar) Mas’ud ham, Hikmatyor ham bir-biri bilan tez-tez urushib, bir-birlarining zobitlarini o‘ldirishgan va Mas’udning soʻzlari kamdan-kam hollarda harakat bilan uyg‘unlashgan. Masalan, 1988-yilda Mas’ud qoʻshinlari [[Badaxshon viloyati|Badaxshon viloyatida]] Hikmatyor tarafdorlariga hujum qildi. 1989-yilda Mas’ud Hikmatyorning mahalliy zobitlaridan biri Jamol ogʻani hibsga oldi va uni Jamiyat-i Islomiy komendantlari: Muhammad Izzatulloh, Muhammad Islomuddin, Mulla Abdul-Vadud va Payinda Muhammadni oʻldirishda aybladi. Biroq Hikmatyor tarafdorlari Mas’udni bu komendantlarni oʻz obroʻsini „Jamoat“ safida markazlashtirish uchun oʻldirganlikda ayblab, jabrlanuvchilar bilan yaxshi munosabatda boʻlgan Jamol ogʻani ayblashdi. Bu haqda „ Hizb-e Islomi Gulbiddin“ tarafdori Muhammad Tanvir Halim 2013-yilda chop etilgan kitobida aytib o‘tgan. Biroq, hikoyaning bu versiyasi tasdiqlanmagan va Hikmatyor har qanday holatda ham oʻzining shafqatsiz qotilliklari bilan mashhur emas edi. Masud keyinchalik Abdul-Rauf Safiyni Kobul komendanti etib tayinladi. Hikmatyor tarafdorlari, shuningdek, Mas’udni Rossiya kuchlari bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun xiyonatda aybladilar va bunda ular „Jamoat“ rahbari Muhammad Is’hoqni qoʻllab-quvvatladilar, u ham Mas’udni ishgʻolning ikkinchi yarmida ruslar bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun tanqid qildi. Aftidan, Mas’ud Pokistondan mustaqil baza yaratishga uringan va bu yo‘lda u mujohidlarga anʼanaviy tarzda dushman bo‘lgan hukumatlar, jumladan, Hindiston va Rossiya bilan shartnomalar tuzgan. 1990-yillarda Masud Tolibon kuchlariga qarshi mojaroda Rossiya bilan hamkorlik qilgan. Hikmatyor bundan foydalanib, „Panjsher hukmdori“ va sotqin deb atagan Mas’udga hujum qildi. Biroq, har ikki tomonning xiyonatda ayblovlari juda uzoqqa boradi. Pokistonlik koordinator Muhammad Yusuf, Pokistonning Mas’udga nisbatan dushmanligiga qaramay, Mas’udning Jamol haqidagi versiyasiga qarshi chiqmaydi va har qanday holatda ham bu haqiqatga aylangan. Xuddi shunday, Falastin mujohidlari rahbari Abdulloh Azzam Mas’udni afsonaviy jangchi deb daʼvo qildi, lekin Azzam har qanday mujohid rahbarlarini janjaldan qochish uchun kamdan-kam tanqid qilgan. == Asosiy ishtirokchilar == === Afgʻoniston Respublikasi === ==== PDPA/DRA hukumati ==== 1989-yil 15-fevralda Sovet qoʻshinlari chiqib ketganidan soʻng, prezident Muhammad Najibulloh va uning Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati mustaqil edi. AQSh razvedka idoralari sovetlar oʻrnatgan bu rejim uch-olti oy ichida qulashini kutgan edi<ref name="Dixon">{{Yangiliklar manbasi |last=Dixon |first=Norm |date=2001-12-12 |title=Revolution and counter-revolution in Afghanistan |publisher=www.greenleft.org |url=http://www.greenleft.org.au/2001/475/24709 |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://archive.is/20121202045144/http://www.greenleft.org.au/node/23708 |archive-date=2012-12-02}}</ref>. Biroq, bu baho Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) hukumatiga tegishli boʻlgan bir qancha aktivlarni hisobga olmagan. Ulardan birinchisi Sovet Ittifoqi tomonidan hadya qilingan katta miqdordagi harbiy texnika edi. 1989-yilda armiya va hukumatni qoʻllab-quvvatlovchi qoʻshinlar hali ham 1568 [[tank]], 828 [[Bronetransportyor|bronetransport]], 4880 [[Zambarak|artilleriya]], 126 zamonaviy qiruvchi-bombardimonchi va 14 hujum vertolyotiga ega edi. Shuningdek, DRA Sovet Ittifoqidan yiliga ikki va olti milliard dollar miqdoridagi katta yordam olishda davom etdi va Sovet harbiy maslahatchilari hali ham Afgʻonistonda edi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref>. Hukumat kuchlari, shuningdek, katta miqdordagi Skad raketalaridan foydalanishga tayanishga kirishdi: 1988 va 1992-yillarda ulardan 2000 dan ortigʻi Afgʻoniston ichida uchirilgan, bu [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi Jahon Urushidan]] beri ishlatilgan ballistik raketalarning eng katta miqdoridir. Bu katta miqdordagi otishma kuchi mujohidlarni qoʻlidan uzoq turish uchun yetarli edi. ==== Abdul Rashid Doʻstum (Juzjoniy militsiya) ==== Rasmiy ravishda 53-piyoda diviziyasi deb ataladigan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstumning]] [[Joʻzjon (viloyat)|Juzjoniy]] militsiyasi hukumat tarafdori (DRA) eng samarali militsiya edi. [[Oʻzbeklar|Oʻzbek]] ozchiligi 40 000 kishidan iborat boʻlib, u buyurtmani toʻgʻridan-toʻgʻri Najibulladan olgan. Ular Doʻstumni strategik zaxira sifatida ishlatdilar. 1989-yildan keyin bu kuch hujum operatsiyalarini oʻtkazishga qodir boʻlgan yagona kuch edi<ref>Marshall, p. 3</ref>. === Mujohidlar === ==== Ahmadshoh Masud (Jamiat-i Islomiy) ==== The Wall Street Journal uni „Sovuq urushda gʻalaba qozongan afgʻon“ deb atagan va mujohidlarning gʻalabasi uchun birinchi navbatda mas’ul boʻlgan boʻlsa-da, AQSh Ahmadshoh Mas’udni deyarli qoʻllab-quvvatlamadi. Uning haligacha biroz qoʻllab-quvvatlanishining sabablaridan biri shundaki, AQSh uni moliyalashtirish va qurol-yarogʻ taqsimotini [[Pokiston]] tomonidan boshqarishga ruxsat bergan va bu oʻzini Mas’udning ashaddiy dushmani deb bilgan Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan. Maʼsudni qoʻllab-quvvatlashning asosiy himoyachilari Afgʻoniston va Pokistonda boʻlgan Davlat departamentining Edmund MakVilyams va Piter Tomsen edi. Boshqalar orasida ikki neokonservativ Heritage Foundation tashqi siyosat tahlilchilari Maykl Jons va Jeyms A. Fillips ham bor edi, ularning ikkalasi ham Masudni Reygan doktrinasi boʻyicha AQShning koʻmagiga eng munosib afgʻon qarshilik koʻrsatish yetakchisi sifatida himoya qilishgan<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Gulbiddin Hikmatyor (Hizb-e Islomi Gulbiddin) ==== [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovetlarga qarshi urush]] (1979-89-yillar) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] [[Pokiston|Pokistonga]] Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin partiyasiga koʻp miqdorda Amerika harbiy yordamini yuborishga ruxsat bergan edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref>. Qoʻshma Shtatlar oʻz mablagʻlari va qurol-yarogʻ taqsimotini Pokiston tomonidan boshqarilishiga ruxsat berdi, bu esa Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan<ref name="Phill" /><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. 1989-1992-yillarda AQShning Afgʻoniston boʻyicha maxsus vakili Piter Tomsenning soʻzlariga koʻra, Gulbiddin Hikmatyor 1990-yilda Pokistonning xizmatlararo razvedkasi (ISI) tomonidan Afgʻonistonni Pokiston manfaatlari yoʻlida bosib olish va boshqarish uchun yollangan, bu reja uni bekor qilish uchun AQSh bosimi natijasida 1992-yilgacha kechiktirilgan<ref name="Tomsen,405">{{Kitob manbasi|last=Tomsen|first=Peter|title=The Wars of Afghanistan: Messianic Terrorism, Tribal Conflicts, and the Failures of Great Powers|url=https://books.google.com/books?id=_Dz9AgAAQBAJ&pg=PA405|year=2011|publisher=PublicAffairs|isbn=978-1-58648-763-8|pages=405–408}}</ref>. ==== Abdul Rasul Sayyaf (Itthod-e Islomiy) ==== [[Saudiya Arabistoni]] yordamidan, xususan, moliyaviy koʻmakdan foyda koʻrganlardan biri Abdul Rasul Sayyaf va uning armiyasi Afgʻonistonni ozod qilish uchun Islomiy ittifoq, shuningdek, Ittehad-e Islami deb ataladi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Jaloliddin Haqqoniy (Haqqoniy tarmogʻi) ==== [[Saudiya Arabistoni|Saudiya Arabistonining]], xususan, moliyaviy yordamidan yana bir foyda oluvchi, Sovetlarga qarshi urushda arab jangchilari bilan kuchli aloqada boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. == Jalolobod jangi (1989-yil) == {{Urush bilgiqutisi |conflict=Jalolobod jangi |qismi=Afg'onistondagi fuqarolar urushining bir qismi (1989-1992). '''Jalolobod jangi (1989-yil)''' |sana=[[1989-yil]] 5-mart – iyun oxiri |yer=[[Jalolobod]], [[Afg'oniston]] |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] Afg'oniston demokratik respublikasi<br/> '''Qo'llab-quvvatlash:''' <br/> [[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Afgʻon mujohidlari: <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Arab koʻngillilari <br /> '''Qoʻllab-quvvatlash:''' <br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<ref name="WAPO">{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1989/07/08/afghanistan-rebels-lose-key-battle/074ff765-327d-4a60-b8ab-ed118a87ba50/|title=AFGHANISTAN REBELS LOSE KEY BATTLE|date=8 July 1989|work=Washington Post|access-date=20 December 2019|quote=It also is a setback to the U.S.-Pakistani policy that supports the guerrillas in their fight against the Kabul government of President Najibullah.}}</ref><ref name="nyt11">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1989/04/13/world/the-lessons-of-jalalabad-afghan-guerrillas-see-weaknesses-exposed.html|title=The Lessons Of Jalalabad; Afghan Guerrillas See Weaknesses Exposed|work=New York Times|date=13 April 1989|quote=Casualties have been high on both sides. Government troops have been reduced by heavy guerrilla shelling and rocketing from 12,000 to 9,000, Western diplomats say....The Afghan Air Force is said to be taking advantage of the fact that, probably for the first time in the war, guerrilla forces are concentrated in static positions, which make them easier bombing targets.}}</ref><br />{{flagicon|United States}} [[AQSH]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Nur ul-Haq Ulumi]] |qomondon2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br />'''Qoʻllab-quvvatlash''':<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Hamid Gul]]<ref name=Abbas/><ref name=Kaplan,178/> |kuch1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 15,000 |kuch2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 10,000 |yoqotishlar1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 3,000 oʻldirilgan<ref name="nyt11"/> |yoqotishlar2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 3,000 oʻldirilgan<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=XxwIDgAAQBAJ&q=The+DRA+claimed+that+3%2C000+Mujhaideen+were+killed|title=Afghanistan at War: From the 18th-Century Durrani Dynasty to the 21st Century|page=228|publisher=ABC-CLIO|last=Lansford|first=Tom|date=16 February 2017|isbn=9781598847604}}</ref><ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>}} 1989-yil bahorida Pokiston razvedka agentligi ISI tomonidan qoʻllab-quvvatlangan<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref> Peshovardagi Yetti partiya (Afgʻoniston mujohidlari) ittifoqi Jalolobodga hujum qildi<ref name="Stenersen" /><ref name=>{{Yangiliklar manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref>. ISI direktori Gul Afg‘onistonda Hikmatyor boshchiligidagi mujohidlar hukumatini<ref name="Abbas" /> qoʻlga olishini istar edi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilar [[Pokiston]] Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]]<ref name="Abbas">{{Veb manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref> Afgʻonistonni agʻdarish rejasi haqida butunlay bexabar boʻlganmi yoki bu hujumni qoʻzgʻatuvchilardan biri boʻlganmi degan fikrga qoʻshilmaydi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilardan biri Amerika Qoʻshma Shtatlarining Pokistondagi elchisi Robert B. Okli ham shunday fikrlarni ilgari surgan<ref name="Kaplan,178" />. Pokiston oldindan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqiga]] qarshi edi, chunki Sovet Ittifoqi uzoq vaqtdan beri Pokistonning mintaqaviy raqibi [[Hindiston|Hindistonni]] soʻzsiz qoʻllab-quvvatlagan<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. === Jang boshlanishi === Operatsiyada Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin, Abdul Rasul Sayyofning Ittehad-e Islomi va arab jangchilari, jami 10 000 kishi ishtirok etgan. Hujum 1989-yil 5-martda boshlandi va dastlab mujohidlar uchun yaxshi oʻtdi, ular Jalolobod aerodromini qarshi hujumga oʻtkazishdan oldin egallab oldilar<ref name="Wright">{{Kitob manbasi|last=Wright|first=Lawrence|title=The Looming Tower: Al-Qaeda and the Road to 9/11|date=2006|publisher=Random House|location=New York|isbn=9780375414862|url=https://archive.org/details/loomingtoweralqa00wrig}}</ref>. Hukumat qoʻshinlari taslim boʻlishni boshlaganda, ular qurolsiz tinch aholi bilan birga Hikmatyor va Sayyof kuchlari tomonidan qiynoqqa solindi va qatl etildi, bu esa kommunistlarning taslim boʻlish variantini imkonsiz qilib qoʻydi.  Shunday qilib, tez orada hujum qiluvchi kuchlar afgʻon armiyasining 11-diviziya tomonidan bunkerlar, tikanli simlar va minalangan maydonlar bilan himoyalangan asosiy pozitsiyalari tomonidan toʻsib qoʻyildi. Hukumat qoʻshinlari oʻsha vaqtda havo hujumiga tayanishlari mumkin edi, chunki Afgʻoniston harbiy-havo kuchlari jang maydonida kuniga 20 marta parvoz qilgan. Bomba tashish uchun oʻzgartirilgan An-12 transport samolyoti mujohidlar qoʻllagan [[FIM-92 Stinger|Stinger raketalari]] masofasidan yuqori balandlikda uchgan, kassetali bombalardan intensiv foydalanilgan<ref name="Wright" />. Kobul atrofida joylashtirilgan uchta Skad otishma batareyasi Jalolobod garnizonini qoʻllab-quvvatlash uchun 400 dan ortiq raketalarni otdi. Noaniq boʻlishiga qaramay, bu qurollar mujohidlarning ruhiyatiga qattiq taʼsir koʻrsatdi<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. May oyining oʻrtalariga kelib, ular Jalolobod mudofaasiga qarshi hech qanday muvaffaqiyatga erisha olmadilar va oʻq-dorilar zahirasi oxiriga yetib qoldi. Iyul oyida ular afgʻon armiyasining Samarxelni qaytarib olishiga toʻsqinlik qila olmadilar va Jalolobod hali ham Najibulla hukumatining boshqaruvi ostida edi. Bu jangda mujohidlar 3000 ga yaqin qurbon bergan<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. Taxminan 12 000-15 000 tinch aholi halok boʻlgan, 10 000 kishi jang boʻlayotgan hududlardan qochib ketgan<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. === Oqibat === Amerika va Pokiston kutganidan farqli oʻlaroq, bu jang afgʻon armiyasi Sovet yordamisiz jang qila olishini isbotladi va hukumat tarafdorlarining ishonchini sezilarli darajada oshirdi. Aksincha, hujumda ishtirok etgan mujohidlarning ruhiyati pasayib ketdi va Hikmatyor va Sayyofning koʻplab mahalliy qoʻmondonlari hukumat bilan sulh tuzdilar<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1989-08-29 |title=Rebels without a cause |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121110210639/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |archive-date=2012-11-10}}</ref>. ISI zobiti brigada generali Muhammad Yusufning soʻzlariga koʻra, „Jalolobodda [[jihod]] hech qachon tiklanmadi“<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. Xususan, Pokistonning Hikmatyorni ilgari surish rejalari ham zarar koʻrdi. Pokiston hukumati ham, Amerika hukumati ham natijadan norozi edi. Ushbu muvaffaqiyatsizlik natijasida general Hamid Gul Pokiston Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]] tomonidan darhol ishdan boʻshatildi va uning oʻrniga ''ISI'' Bosh direktori lavozimiga general Shamsur Rahmon Kallu tayinlandi. Kallu afgʻon partizanlarini qoʻllab-quvvatlashning klassik siyosatini olib bordi<ref name="Yousaf" />. Shu munosabat bilan u oʻzidan oldingilar Axtar Abdurrahmon va Gul mujohidlar va birinchi marta mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri kirish imkoniga ega boʻlgan Amerika maxfiy xizmati oʻrtasida qoʻygan toʻsiqni kesib tashladi. Gul kabi sobiq Pokiston josuslari, bu Qoʻshma Shtatlarga Pokiston manfaatlariga putur yetkazish hamda mujohidlar oʻrtasida nifoq tugʻdirish imkoniyatini berganini (albatta, Pokistonning Hikmatyorni targʻib qilishi ham shunday qilgan) taʼkidlagan edi. Darhaqiqat, Amerikaning mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri taʼsiri, xususan, mustaqil afgʻonlarga nisbatan takabburlik va dushmanlik bilan munosabatda boʻlgan elchi Piter Tomsenning munosabati bilan, u ularni AQShning bevosita nazoratisiz xavfli ekstremistlar deb hisoblagan — mujohidlar birligining har qanday koʻrinishi buzildi. Yunus Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi mujohidlarning raqiblari Mas’ud va Hikmatyorni birlashtirishga uringan anʼanaviy mustaqil mujohidlar yetakchilari endi Qo‘shma Shtatlar niyatidan shubhalanib, Pokistonga yaqinlashdi. Abdul Haq va Masud kabi boshqalar esa Pokiston bilan munosabatlari keskinlashgani uchun Qoʻshma Shtatlarni afzal koʻrdilar. Abdul Haq kommunistik hukumat va uning jangarilariga dushman boʻlib qolgan boʻlsa-da, Mas’ud sobiq kommunistik arboblar bilan bahsli ittifoq tuzishni davom ettirdi. Mas’ud bu Afgʻonistonni birlashtirishga urinish, deb daʼvo qildi, ammo Hikmatyor kabi dushmanlari buning uchun unga hujum qilishdi. Hikmatyorning tashabbusi Pokiston tomonidan ham qoʻllab-quvvatlandi, shuning uchun 1990 yilga kelib aniq bir-biriga raqobatchi taʼsir doiralar paydo boʻldi — biri Pokiston tomonidan ilgari surilgan Hikmatyor, shuningdek, Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi boshqa mujohidlar rahbarlari . Ikkinchisi esa Hikmatyorga hamdard boʻlmagan va AQSh tomonidan ilgari surilgan, Mas’ud boshchiligidagi guruh, shuningdek, Abdul Haq kabi Mas’udga hamdard boʻlmagan boshqa rahbarlar. Hukumat kuchlari 1990-yil aprel oyida Pagmandagi mustahkamlangan majmuaga qarshi hujum paytida oʻzlarining oʻrinlarini yana bir bor isbotladilar<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. === Ichki tanqid === Jalolobod operatsiyasi Ahmad Shoh Masud va Abdul Haq kabi baʼzi mujohidlar yetakchilari tomonidan jiddiy xato sifatida koʻrildi, ular mujohidlarning oddiy urushda yirik shaharni egallash imkoniyatiga ega emasligiga ishonishdi Jalolobodga hujumda na Masud, na Haq ishtirok etmagan. Mas’ud hatto BBC radiosi orqali operatsiya haqida bilganini aytdi. Haq kommunistik tuzumni asta-sekin zaiflashtiradigan va ichki boʻlinishlar tufayli uning qulashiga olib keladigan muvofiqlashtirilgan partizan urushiga intilish tarafdori edi. Abdul Haq ham shunday degan: „Biz, hech qachon urushda magʻlub boʻlmagan afgʻonlar, hech qachon gʻalaba qozonmagan pokistonliklardan harbiy koʻrsatmalar olishimiz kerakmi?“<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref> Ahmad Shoh Mas’ud Pokiston va ularning afg‘on izdoshlarining munosabatini tanqid qilib, shunday dedi: „Bizning (Mujohid kuchlarimiz) yagona qo‘mondonlikning yo‘qligidan yetkazilgan zarar aniq. Muvofiqlashtirish umuman yoʻq, bu biz turli jabhalarda bir vaqtning oʻzida hujumlarni boshlamayapmiz. Natijada hukumat oʻz resurslarini jamlab, bizni birma-bir tanlab olishi mumkin. Jalolobodda ham shunday bo‘ldi“<ref name="Documentary" />. == Dushmanlik ''Jamiyat-i Islomiy'' vs ''Hizb-i Islomi Gulbiddin'' == 1990-yil iyun oyida [[Luvgar (viloyat)|Logar]] va Parvonda Ahmadshoh Mas’udning „Jamiyati Islomiy“ va Gulbiddin Hikmatyorning „Hizb-i Islomi Gulbiddin“ o‘rtasidagi janglar har ikki tomondan yuzlab qurbonlarga sabab bo‘ldi<ref name="Saikal-213">{{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|date=2012|publisher=I.B.Tauris|page=214|isbn=9781780761220|url=https://books.google.com/books?id=RaTrVFoWvU8C&q=Jamiat-e%20Islami%20afghanistan&pg=PA384|accessdate=2 November 2014}}</ref>. == Mujohidlarning Xostni zabt etishi (1991-yil) == Ikki haftadan soʻng (1991-yil 14-31 mart) [[Mujohid|mujohidlar]] Afgʻonistonning sharqiy qismidagi Xost shahrini Kobul DRA hukumati tomonidan bosib oldilar. Jang Jaloliddin Haqqoniy boshchiligidagi Milliy Qoʻmondonlar Shoʻrosi (MQM) tomonidan va „Yetti partiya“ (mujohidlar) ittifoqining barcha partiyalari vakillari, jumladan Gulbiddin Hikmatyor va Abdul Rasul Sayyof bilan tashkillashtirilgan. Mujohidlarning bu yerda muvaffaqiyat qozonishining sabablaridan biri Sovet Armiyasi mamlakatni tark etgandan soʻng Xostdagi hukumat qoʻshinlarini havo orqali taʼminlash juda qiyin boʻlgan edi. Hukumat garnizoni taʼminoti tugagach, DRA qoʻshinlari mujohidlarga ommaviy ravishda taslim boʻlishdi<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. Oʻn bir yillik qamaldan soʻng Xost 1991-yil 11-aprelda kommunistik garnizonning muzokaralar yoʻli bilan taslim boʻlishi ortidan Afgʻonistonning sharqida boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy qoʻshinlari qoʻliga oʻtdi. Bu kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlib, yakuniy zarba Ibrohim Haqqoniyga oʻsha paytda chet elda mablagʻ yigʻish va aloqalarni toʻplash uchun boʻlgan Jaloliddinning yordamchisi sifatida harakat qilgan. Komendant Gul ogʻa qo‘lga tushdi. Mujohid jangchilari amnistiya va yumshoq muomala taklif qilgani uchun garnizonning koʻp qismi tomonlarini oʻzgartirgan, bu qisman Haqqoniyning mohir diplomatiyasidan dalolatdir. Baʼzi Pokiston nashrlari Haqqoniy va Pokiston askarlari oʻrtasidagi oʻxshash yaqin munosabatlarga qaramay, Hikmatyor rahbar sifatida harakat qilganini daʼvo qilganida, Haqqoniy kuchlari jiddiy gʻazablandi. Oʻsha paytda Pokiston 1994-yilgacha Tolibon harakatiga oʻtgunga qadar ularning asosiy vakili boʻlgan Hikmatyorni qattiq qoʻllab-quvvatlagan edi. Biroq, pokistonlik faxriy muxbir Rahimula Yusufzay bu umumiy rahbar sifatida Jaloliddin Haqqoniy bilan kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlganini tasdiqladi. Haqqoniy, shuningdek, ashaddiy raqiblar Mas’ud va Hikmatyor oʻrtasida vositachilik qilishni taklif qildi, ammo bu hech qanday natija bermadi. == Najibulla hukumati zaiflashdi (1990-yil mart — 1992-yil yanvar) == === Ichki kelishmovchiliklar === Harbiy muvaffaqiyatlarga qaramay, prezident Muhammad Najibullohning kommunistik rejimi hali ham oʻzining anʼanaviy ichki boʻlinishlari, yaʼni Xalq va Parcham fraksiyalari oʻrtasidagi qarama-qarshilikdan qiynalib qoladi. DRA mudofaa vaziri Shahnavaz Tanai Najibullohning mujohidlar bilan milliy yarashuv siyosatiga rozi emas. Bundan tashqari, u oʻzining xalq fraksiyasi Najibullaning Parcham foydasiga hokimiyat ulushini yoʻqotayotganiga amin boʻldi. Shu sabablarga koʻra u Gulbiddin Hikmatyor bilan yashirin muzokaralarga kirishib, Najibullohga qarshi fitna uyushtirdi. 1990-yil 6-martda boshlangan davlat toʻntarishi Najibulloni deyarli oʻldirishiga qaramay muvaffaqiyatsizlikka uchradi va Tanay Pokistonga qochishga majbur boʻldi va u yerda Hikmatyorga qoʻshildi. Najibulla qo‘shinni Tanay tarafdorlaridan tozalashni buyurgach, qattiq qatag‘on boshlandi. Keyingi janglarda bir nechta aeroportlar bombardimon qilindi, 46 ta harbiy samolyotga zarar yetkazildi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Bu holatlar Najibullaning shubhalarini kuchaytirdi va uni hukumat apparati emas, balki o‘zining shaxsiy ittifoqchilari orqali boshqarishiga olib keldi, bu esa Xalqis va Parchamis o‘rtasidagi kelishmovchilikni yanada chuqurlashtirdi. === Iqtisodiy inqiroz === 1992-yilga kelib Afg‘oniston og‘ir ahvolda edi. Afgʻonistonning yagona eksporti boʻlgan [[Tabiiy gazlar|tabiiy gaz]] zaxiralari 1989-yildan beri kamayib ketgan va bu mamlakatni butunlay Sovet yordamiga qaram qilib qoʻygan edi. Bu yiliga 230 000 tonna oziq-ovqat mahsulotini tashkil etardi, ammo 1991-yilga kelib, Sovet iqtisodiyotining oʻzi sustlashib, Sovetlarga oʻz majburiyatlarini bajarishga toʻsqinlik qildi. 1991-yil avgust oyida hokimiyatga kelganidan soʻng, [[Boris Yeltsin|Boris Yelsin]] Najibulla rejimiga toʻgʻridan-toʻgʻri yordam koʻrsatish toʻxtatilishini eʼlon qildi. 1992-yil yanvar oyida rejimning omon qolishi uchun muhimligini isbotlagan Afgʻoniston Harbiy-havo kuchlari yoqilgʻi yetishmasligi sababli endi hech qanday samolyotni boshqara olmadi. Armiya oziq-ovqat taqchilligi tufayli zaiflashdi, bu 1990-1991-yillarda dezertirlik darajasining 60 foizga oshishiga olib keldi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Koʻpgina topshiriqlarda armiyaning oʻrnini bosadigan hukumatparast militsiyalar oʻz kuchlarini saqlab qolish uchun yetarli qurol yetkazib bera olsagina, rejimga sodiq qolishdi. Sovet yordami tugashi bilan hukumat bu talablarni qondira olmadi va militsiyalarning sadoqati soʻna boshladi. Nihoyat, kommunist general [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] va Ahmad Shoh Masud oʻrtasidagi muzokaralardan soʻng Junbish militsiyasi mujohidlarga oʻtib ketdi. Vaziyatning bu teskari oʻzgarishi holatni qarshilik tarafiga aylantirdi va Najibullani isteʼfoga chiqishga majbur qildi. == Najibulloning zaiflashishi, mujohidlarning koalitsiyaga kirishi (1992-yil mart) == [[Fayl:Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/53/Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|right|thumb| [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]], Junbish-i Milliy Islomiy Afgʻoniston [[Mujohid|mujohidlari]] rahbari]] 1991-yil oxirida Sovet Ittifoqi parchalanib, [[Rossiya]] Afgʻonistonga yoqilgʻi yetkazib berishni toʻxtatishga qaror qildi. 1992-yilga kelib Afgʻoniston prezidenti Muhammad Najibulloh rejimi qulay boshladi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. 1992-yil 18-martda Najibullo neytral muvaqqat hukumatga yoʻl ochish uchun isteʼfoga chiqishga tayyorligini eʼlon qildi. Bu qadam uni davlatdagi ichki nazoratini yoʻqotdi; uning hukumati bir necha fraksiyalarga boʻlinib ketdi. Afg‘oniston milliy armiyasi generali [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] ertasi kuni Hizb-i Vahdat va Jamiyat-e Islomiy [[mujohid]] kuchlari bilan ittifoq tuzdi va [[Mozori-Sharif|Mozori Sharifni]] nazoratga oldi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}</ref>. Bir paytlar BMT va bir qancha afgʻon [[Mujohid|mujohidlari]] partiyalarining yuqori martabali rahbarlari [[Pokiston|Pokistonning]] [[Peshovar]] shahrida yangi milliy afgʻon koalitsion hukumatini tuzishga urinib koʻrishga qaror qilishdi{{Sfnp|Saikal|2004}}. Afgʻonistondagi yana bir mujohid<ref name="BSH,ch.II" /> Gulbiddin Hikmatyor-urush qoʻmondoni, [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] (1979-89) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] va Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan va Afgʻonistonni bosib olish uchun Pokiston ISI tomonidan yollangan boʻlishi mumkin deb taxmin qilingan. ko‘p o‘tmay u{{Sfnp|Saikal|2004}} [[Kobul (shahar)|Kobulni]] yolg‘iz qo‘lga kiritishni rejalashtirgan. Mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masud radioga yozib olingan suhbatda Hikmatyorni muzokaraga kirishishga taklif qilgan, biroq Hikmatyor shunday javob bergan: ''"Yalang‘och qilichimiz bilan Kobulga yo‘l olamiz.'' ''Bizni hech kim toʻxtata olmaydi.'' ''.'' ''.'' ''.'' ''Nega biz rahbarlar bilan uchrashishimiz kerak? "''<ref name="Webster University Press Book">{{Kitob manbasi|last=Grad|first=Marcela|title=Massoud: An Intimate Portrait of the Legendary Afghan Leader|url=https://books.google.com/books?id=5iwLPQAACAAJ&pg=PP1|year=2009|publisher=Webster University Press|isbn=978-0-9821615-0-0}}</ref>{{Sfnp|Gutman|2008}}. == Qoʻshinlar Kobulga yaqinlashmoqda (1-14-aprel) == 1992-yil 10-aprelda Birlashgan Millatlar Tashkiloti [[mujohid]] partiyalariga 15-aprelda prezident Muhammad Najibullodan rasmiy suverenitetni qabul qilish uchun muvaqqat kengash tuzish rejasini taqdim etdi, ular buni maʼqulladilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Rejaga koʻra, BMT 15-aprel kuni oʻsha muvaqqat jamoat va qabila yetakchilari kengashini [[Kobul (shahar)|Kobulga]] uchib, soʻngra Najibulloni Kobuldan va Afgʻonistondan chiqarib yuborishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Butun jarayon davomida mujohid kuchlari Kobuldan tashqarida qolishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ammo 14-aprel kuni Ahmadshoh Masud oʻzining Jamiyat-i Islomiy qoʻshinlari bilan Kobul shimolidagi Parvon viloyatining bir qismini bosib oldi va Kobul atrofida 20 000 ga yaqin askarini joylashtirdi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Aprel oyi o‘rtalariga kelib Mas’ud qo‘shinlari (Jamiyat)<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref> [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] (Junbish-e Melli-ye Islomiy)<ref name="BSH,ch.II" />, Harakat<ref name="Libr.ofCongr">{{Veb manbasi|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field%28DOCID+af0120%29|sarlavha=The Fall of Kabul, April 1992|nashriyot=[[Library of Congress]]}}</ref> va Sayyid Mansor boshchiligidagi baʼzi [[Ismoiliylar|ismoiliy]] qo‘shinlari bilan birga <ref name="Libr.ofCongr" /> Kobuldan 70&nbsp;km shimolda joylashgan<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Libr.ofCongr" /> Bagram aviabazasini nazoratga oldi. Gulbiddin Hikmatyor oʻzining Hizb-e Islomi Gulbiddin qoʻshinlari bilan Kobulning janubiy chegaralarida harakatga tushdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Chiqib ketgan hukumat kuchlari oʻsha mujohidlarning uchta partiyasi: Jamiyat-e Islomiy, Junbish-e Melli-ye Islomiy va Hizb-e Islomi Gulbiddin taraflarini tanlab, Kobulga kirishga qaror qilgan taqdirda ularga yordam berishni taklif qilishdi<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Hizb-i Islomi Gulbiddin Kobulga bostirib kirishi (15-23-aprel) == 1992-yil 15-aprelda Prezident Muhammad Najibullo 10-apreldagi rejadagi oʻz rolini bajarishga tayyor edi (yuqoriga qarang), lekin [[Mujohid|mujohidlar]] partiyalari endi yoʻq edi: ularning baʼzilari endi oʻsha 10-apreldagi kelishuvga qarshi chiqishdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Birlashgan Millatlar Tashkiloti 15-aprel kuni rejalashtirilganidek, muvaqqat kengashni [[Kobul (shahar)|Kobulga]] olib bormadi. Aftidan, Pokistonda bunday kengash boʻyicha muzokaralar hali ham choʻzilib ketgan edi<ref name="BSH,ch.II" />. 16-aprelda Najibullo toʻrtta oliy generaldan iborat koalitsiya tomonidan agʻdarilgan, ular BMT vositachiligidagi tinchlik rejasini<ref name="nyt,24jan1992">[https://www.nytimes.com/1992/04/18/world/afghan-guerrillas-order-kabul-army-to-surrender-city.html 'Afghan guerrillas order Kabul Army to surrender city'.] </ref> qoʻllab-quvvatlaganliklarini bildirishgan, biroq mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masudni darhol Kobulga yangi davlat rahbari sifatida kirishga taklif qilishgan. BMT va mujohidlar koalitsiyasining Peshovardagi muzokaralarini Masud rad etdi{{Sfnp|Gutman|2008}}. Mudofaa vaziri oʻrinbosari Muhammad Nabi Azimiy Afgʻoniston milliy televideniyesida chiqish qilib, „Vatandoshlarimni ishontirib aytamanki, bizda yaqin kelajakda tinchlik boʻladi. Endi urush kerak emas“ <ref name="nyt,24jan1992" /> degan edi. 1992-yil 17-apreldan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] qoʻshinlari Kobul xalqaro aeroportini nazorat qilishdi<ref name="LoC" />. Gulbiddin Hikmatyor 17-aprel kuni Kobulga yaqinlashib, „agar hozirgi maʼmuriyat hokimiyatni mujohidlarga oʻtkaza olmasa“ shaharga hujum qilish bilan tahdid qilgan edi<ref name="nyt,24jan1992" />. Koʻp oʻtmay, [[Pushtunlar|Pushtun]] hukumati amaldorlari Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlarini Kobulga kiritishga harakat qildilar<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Kobulda militsiya jangi (24-27-aprel) == 1992-yil 24-aprelga kelib, „Hizb-e Islomi Gulbiddin“ rahbari Gulbiddin Hikmatyor [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat ostiga olib, Hikmatyor diktaturasi<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Urban">{{Yangiliklar manbasi |last=Urban |first=Mark |author-link=Mark Urban |date=1992-04-28 |title=Afghanistan: power struggle |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070709170253/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |archive-date=2007-07-09}}</ref> oʻrnatish arafasida edi, bu esa Ahmadshoh Mas’ud va [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdulrashid Do‘stum]] qo‘shinlarining ham shaharga kirib kelishiga sabab bo‘ldi. 25-aprelda Hikmatyor ittifoqchilari bilan Kobulni bosib olishga harakat qildi<ref name="photius,peshawar" />. Ammo Mas’ud va Doʻstum kuchlari kuchliroq boʻlib, 27-aprelgacha Hikmatyorni qattiq janglar bilan Kobuldan chiqib ketishga majbur qildi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref><ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Shoshilinch ravishda [[Peshovar|Peshovarda]] ([[Pokiston]]) muhokama qilayotgan [[mujohid]] partiyalari (Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddinni ular tarkibiga kirmagan) 26-aprelda eʼlon qilgan Peshovar kelishuvlari<ref name="photius,peshawar" /> boʻyicha kelishib oldilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. 1992-yil 28-apreldan 28-iyungacha xizmat qiladigan muvaqqat prezident Sibghatulloh Mojaddediy yoki Mujaddidiy (diniy yetakchi) etib tanlandi<ref name="photius,peshawar" />. Jamiyat rahbari Burhoniddin Rabboniy undan keyin 28-oktabrgacha muvaqqat prezident lavozimini egallaydi, shuningdek, 1992-yilda milliy [[Шура (ислам)|shura]] muvaqqat konstitutsiyani<ref name="photius,peshawar" /> ratifikatsiya qilishi va oʻn sakkiz oy muddatga muvaqqat hukumatni saylashi, keyin esa saylovlar oʻtkazishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ushbu Peshovar kelishuvlarida Ahmadshoh Masud Mujaddidiy hukumati uchun muvaqqat mudofaa vaziri etib tayinlandi<ref name="BSH,ch.II" />. 1992-yil 27-aprelga kelib Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlari Kobuldan janubga itarib yuborildi, ammo Jamiyat va Junbish bilan raqobatlashadigan yangi mujohid guruhlari (Ittehad-e Islomi, Hizb-i Vahdat, Harakat) Kobulga kirib keldilar, ularning barchasi shaharni boʻlib tashladi. bu hali ham katta zarar koʻrmagan<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Muvaqqat Mujaddidiy hukumati 1992-yilning 28-aprelidayoq Kobul va Afgʻoniston ustidan toʻliq hokimiyat uchun kurashayotgan bir-biriga qarama-qarshi guruhlar tufayli falaj boʻlgan edi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref>. == Oqibat == 1992-yil aprel oyining qolgan qismida va may-iyun oylarida [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat qilish uchun fuqarolar urushi avj oldi, kamida beshta armiya, ularning aksariyati [[Mujohid|mujohidlar]] ([[Islom|islomiy]] qarshilik partiyalari), xorijiy davlatlar yoki razvedka agentligi tomonidan homiylik qilingan: Hizb- e Islomi Gulbiddin, Jamiyat-i Islomiy, Junbish-i Milliy, Ittehad-i Islomiy va Hizb-i Vahdat. 1992-yil oxiriga kelib, minglab odamlar halok boʻldi, yarim million aholi Kobulni tark etdi, shahar jiddiy zarar koʻrdi. Guruhlar ittifoq tuzib, ularni buzardi, tinchlik kelishuvlariga urinishlar boʻldi va ularning hammasi muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Urush butun Afgʻoniston boʻylab tarqaldi. 1994-yil noyabr oyida voqea joyiga [[Islom|islomdan]] ilhomlangan yangi guruh va armiya, [[Tolibon]] kirib keldi. Ular asta-sekin ustunlikka erishdilar va 1996-yil sentabrda Kobulni egalladilar. Tolibonga qarshi turish uchun qolgan yagona guruh [[Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1996–2001)|1996-2001-yillarda]] Tolibon bilan toʻqnashuvda qatnashgan Jamiyat-i Islomiy edi. Ular mamlakatni shimoli-sharqiy tomondan mudofaa qilishdi va Tolibon koʻp urinsa-da butun Afgʻonistonni nazorat qila olmadi. Tolibon Afgʻonistonning katta qismini 2001-yil oktabrigacha boshqargan, shundan soʻng ular [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerika Qoʻshma Shtatlari]] Shimoliy Alyans bilan Jamiyat-i Islomiy, Shura-i Nazar, Junbish-i Milliy, Islomiy va Hizb-e Vahdat, Sharqiy Shura, Harakatdan iborat koalitsiya tomonidan hokimiyatdan tushirilgan. BMT va AQSh 2014-yilda Ashraf Gʻani oʻrniga Hamid Karzay boshchiligidagi yangi hukumatni qoʻllab-quvvatladi. Shunga qaramay, 2021-yil avgustiga kelib, Tolibon yana Afg‘oniston ustidan nazoratni o‘z qo‘liga oldi va o‘z Islom Amirligini qayta tikladi. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Adabiyotlar == * {{Kitob manbasi|last=Gutman|first=Roy|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban, and the Hijacking of Afghanistan|url=https://books.google.com/books?id=A9eqvc-Ru3cC&pg=PP1|year=2008|publisher=US Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5}} * {{Kitob manbasi|last=Jefferson|first=Thomas|title=Afghanistan: A Cultural and Political History|publisher=[[Princeton University Press]]|year=2010|isbn=978-0-691-14568-6}} * Kaplan, Robert D. (2001); ''Soldiers of God: With Islamic Warriors in Afghanistan And Pakistan;'' Vintage Departures; {{ISBN|1-4000-3025-0}}. * {{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|url=https://books.google.com/books?id=DEIBAwAAQBAJ&pg=PP1|year=2004|publisher=I.B.Tauris|isbn=978-0-85771-478-7}} == Havolalar == ; Afgʻoniston — yoʻqotilgan gʻalaba (hujjatli film) BBC tomonidan (toʻgʻridan-toʻgʻri 1989-yildan boshlab, keyingi tartibsizliklarning boshlanishini tushuntiruvchi hujjatli film) * {{YouTube|-YGVQm_fALY|Afghanistan 1989}} ; Mas’udning Hikmatyor bilan suhbati (asl hujjat 1992 yil) * {{YouTube|XVMdc_2R6LY|The Conversation}} ; Nagakura Xiromi tomonidan „Qoʻmondon Masudning kurashi“ (hujjatli film) (1992-yildan, kommunistik rejim qulaganidan bir oy oʻtgach, Hikmatyor Pokiston koʻmagida Kobulni kuchli bombardimon qilishni boshlashdan oldin Kobulning janubiy chekkasiga qaytarilganidan keyin) * {{YouTube|lKhmRlKXchs|Hekmatyar attacks Kabul but is repelled}} * {{YouTube|H4wIWtOgqJU|Massoud is popular among the people who also trust him to rebuild their country}} [[Turkum:Afg'oniston urushi]] [[Turkum:Tolibon]] [[Turkum:AQSH-Afg'oniston aloqalari]] iv70quumtl45i7imxw0m813s2j3yorp 2725899 2725896 2022-07-30T17:28:37Z ShHamrayev 72833 /* Ichki tanqid */ wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi |conflict=Afg'onistonda fuqarolar urushi (1989–1992) |tasvir=[[File:Afghanistan_politisch_1989.png|300px|]] |qismi=[[Sovuq urush]]ning bir qismi. [[1989-yil]] inqiloblari. [[Sovet Ittifoqi]]ning parchalanishi va [[Afg'oniston]] mojarosi ([[1978-yil]]dan hozirgi kungacha) |izoh=[[Afg'oniston]] [[1989-yilda]]. Sovet qo'shinlari chiqib ketganidan keyin |sana= [[1989-yil]] 15-fevral – [[1992-yil]] 27-aprel (3 yil, 2 oy, 1 hafta and 5 kun) |yer=[[Afg'oniston]] |natija=[[Mujohid]]larning g'alabasi *Afg'oniston Respublikasining qulashi *Mujohidlar o'rtasida davom etayotgan fuqarolar urushi |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] '''Afg'oniston Respublikasi'''<br>'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br>[[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Afghan Interim Government in exile (1988-1992).svg}} {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} '''Afgʻon mujohidlari'''<br />'''Qoʻllab-quvvatlash:'''<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<br /> * [[File:Coat of arms of Pakistan.svg|20px]] [[Xizmatlararo razvedka]] {{flagicon|United States}} AQSH{{-}}{{flagicon|Saudi Arabia}} Saudiya Arabistoni{{-}}{{flagicon|Iran}} [[Eron]]{{-}}{{flagicon|Germany}} [[Germaniya]]{{-}}{{flagicon|United Kingdom}} [[Buyuk Britaniya]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yilgacha) <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Shahnawaz Tanai]] (until 1990) {{small|([[1990 Afghan coup d'état attempt|attempted coup]], fled Afghanistan)}} <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Mohammad Aslam Watanjar]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Ghulam Faruq Yaqubi]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Fazal Haq Khaliqyar]] |qomondon2={{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Burhanuddin Rabbani]]}} <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Shah Massoud]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Zia Massoud]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Atta Muhammad Nur]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Amrullah Saleh]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mullah Naqib|Naqib Alikozai]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mohammed Fahim]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ismail Khan]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Fazal Haq Mujahid]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdullah Azzam]]{{KIA}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Osama bin Laden]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Ayman al-Zawahiri]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mulavi Younas Khalis]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Abdul Haq (Afghan leader)|Abdul Haq]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Haji Abdul Qadeer]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Jalaluddin Haqqani]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mullah Omar|Mohammed Omar]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Mohammad Nabi Mohammadi|Mohammad Nabi]] <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Sibghatullah Mojaddedi]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Ahmed Gailani]] <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Abdul Rahim Wardak]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Muhammad Asif Muhsini]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbe Wahdat.svg}} [[Abdul Ali Mazari]]---- {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yildan) |Ishtirok etgan birliklar={{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Army|Afghan Army]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Air Force|Afghan Air Force]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} Pro-government militias{{-}}{{flagicon|Soviet Union}} Soviet koʻngillilari |Ishtirok etgan birliklar={{plainlist| *{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Jamiat-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Shura-e Nazar]] * {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Maktab al-Khadamat]] * [[File:Logo_of_Hezb-e_Islami_Khalis.svg|25px]] [[Hezb-e Islami Khalis]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i-Inqilab]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Jebh-e Nejat-e Melli]] * {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[National Islamic Front of Afghanistan|Mahaz-e Milli]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i Islami]] * [[File:Flag of Hezbe Wahdat.svg|23px]] [[Hezb-i Wahdat]] ---- * {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Junbish-i Milli]] (from 1992) }}----{{Small|''Various Mujahideen factions also fought among each other''}} |kuch1='''[[Afgʻon milliy armiyasi]]:''' 55,000 (1989)<ref name="mepc.org">{{cite web|url=http://www.mepc.org/articles-commentary/commentary/lessons-soviet-withdrawal-afghanistan|title=Lessons of the Soviet Withdrawal from Afghanistan - Middle East Policy Council|website=www.MEPC.org|access-date=17 May 2017}}</ref> '''Prezident gvardiyasi:''' 10,000 (1989)<ref name="mepc.org"/> '''[[Afg'oniston Demokratik Respublikasi# Filiallar|Barcha kuchlar DRA nazorati ostida]]:''' taxminan 160,000 (1991),{{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} shu jumladan harbiylashtirilgan va [[KHAD]] '''[[Mahalliy kuchlar]]:''' 170 000 gacha (1991){{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} |kuch2=Nomaʼlum}} '''Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1989-1992)''' Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1989-yil 15-fevralda olib chiqilishidan to 1992-yilning 27-apreliga qadar, yaʼni Peshovar kelishuvlari eʼlon qilingandan keyingi kungacha davom etdi. Peshovar kelishuvlari shartlari yangi muvaqqat Afgʻoniston hukumati eʼlon qilingan kundan boshlab, 1999-yil 28-aprelda oʻz faoliyatini boshlashi kerak edi. 1989-1992-yillarda Afgʻoniston Islom Birligida birlashgan [[mujohid]] guruhlari [[Kobul (shahar)|Kobulda]] Afgʻoniston Respublikasining dushman tomon (Sovet Rossiyasi) o‘rnatib ketgan "qoʻgʻirchoq rejimi "ga qarshi kurashayotganliklarini eʼlon qildilar<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. 1989-yil mart oyida Hizb-e Islomi Gulbuddin va Ittehad-e Islomi mujohid guruhlari [[Pokiston]] Xizmatlararo Razvedka (ISI) bilan hamkorlikda Jalolobodga hujum qilishdi, ammo iyun oyiga kelib magʻlub boʻlishdi. 1991-yil mart oyida mujohidlar koalitsiyasi Xost shahrini bosib oldi. [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] qoʻllab-quvvatlashining soʻnggi qoldiqlari 1992-yil mart oylarida tugadi. Prezident Muhammad Najibulloh chetga chiqib, mujohidlar koalitsion hukumatiga oʻrin ochishga rozi boʻldi. Bir mujohid guruhi, Hizb-e Islomi Gulbiddin Pokiston homiylik qilgan Peshovar tinchlik kelishuvi doirasida koalitsion hukumat tuzish va muhokama qilishdan bosh tortdi va Kobulga bostirib kirdi. Bu 1992-yil 25-apreldan boshlab, dastlab uch, lekin bir necha hafta ichida besh yoki oltita mujohid guruhi yoki armiyasi oʻrtasida fuqarolik urushini boshladi. == Soʻnggi tarix (1978-89-yillar) == 1978-yil oktabr oyida Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati islohotlariga, jumladan anʼanaviy islom fuqarolik va nikoh qonunlarini modernizatsiya qilishga, milliy bayroqni sovet uslubidagi qizil bayroqqa oʻzgartirishga va yer islohotiga majburlashga qarshi boʻlganlar qoʻzgʻolon koʻtarishdi. Ular oʻzlarini „[[mujohid]]“ deb atashdi. 1919-yildan beri Afgʻonistonni iqtisodiy va harbiy jihatdan qoʻllab-quvvatlab kelayotgan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqi]] va 1979-yil boshlarida Prezident Nur Muhammad Tarakiyning iltimosiga binoan Afgʻonistonga yuzlab harbiy va fuqarolik maslahatchilarini yuborgan edi. 1979-yil dekabr oyida [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Afgʻonistonga]] taxminan 75 000 kishilik 40-armiya bilan bostirib kirdi, yangi prezident Hafizulloh Aminni oʻldirdi va sovetlarga sodiq odam Babrak Karmalni Rossiya tomonidan tashkil etilgan va qoʻllab-quvvatlagan PDPA rejimiga prezident etib tayinladi. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh Assambleyasi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining]] 1979-yilgi SSSR bosqinini qoralagan rezolyutsiyasi va [[Islom konferensiyasi tashkiloti|Islom hamkorlik tashkilotining]] Sovet qoʻshinlarining zudlik bilan chiqib ketishini talab qilganiga qaramay, ruslar 1989-yil boshigacha qolishdi. Ular yirik shaharlar va strategik ob’ektlarni oʻz nazoratiga olishga muvaffaq boʻlishdi va shu bilan sovet qoʻshinlarini shahar qoʻzgʻolonlari va qabila qoʻshinlari bilan urushga jalb qilgan isyonchilar oʻrtasida millatchilik tuygʻularini kuchaytirdilar. Sovet qoʻshinlari mujohid isyonchilarni yoʻq qilish maqsadida qishloqlarni tekislab tashladi, sugʻorish ariqlarini vayron qildi va hududlarga millionlab minalarni qoʻydi. Oʻsha toʻqqiz yil ichida yarim milliondan 2 milliongacha afgʻon halok boʻldi va millionlab odamlar oʻz uylarini tashlab ketishdi. Ular koʻp sonli bo‘lib qoʻshni davlatlarga qochib ketishdi. Sovet Ittifoqining yangi rahbari [[Mixail Gorbachyov|Mixail Gorbachev]] 1985-yilda [[Xitoy|Xitoy Xalq Respublikasi]] bosimi ostida 1987-yilda Afgʻonistondan chiqib ketish niyatini eʼlon qildi. Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1988 yil mayidan 1989 yil fevralgacha olib chiqildi. Mujohidlarning qarshilik harakati 1978-yilda tartibsiz ravishda boshlangan va har doim mintaqaviy, etnik, qabilaviy va diniy yoʻnalishlar boʻyicha yuqori darajada chiqib turgan: toʻrt yildan ichida mujohidlar taxminan 4000 ta bazadan harakat qilishgan. 1985-yilda yetti yirik [[Ahl as-Sunna val-Jamoa|sunniy islomiy]] isyonchi guruhlar (Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan Peshovar 7 mujohidlar ittifoqi sifatida ham tanilgan) Sovetlarga qarshi kurashni muvofiqlashtirgan edi. 1989-yil fevral oyida Sovet qoʻshinlari Afgʻonistonni tark etganidan soʻng, hali ham boʻlaklarga boʻlingan mujohidlar Sovet Ittifoqi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref> tomonidan hali ham keng koʻlamda qoʻllab-quvvatlanayotgan va shu sababli hamon dushman „ qoʻgʻirchoq“ rejimga rahbarlik qilayotgan prezident Muhammad Najibullohning PDPA hukumatiga qarshi kurashni davom ettirdilar"<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. === Mujohidlar guruhlari oʻrtasidagi hujumlar (1987-89-yillar) === 1980-yillarda nashr etilgan xabarlarga koʻra, Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin boshqa qarshilik kuchlariga, ayniqsa Ahmad Shoh Masud kuchlariga hujum qilish, ularning oziq-ovqat va qurol-yarogʻ taʼminoti hamda yordam tashkilotlari karvonlarini bostirish yoki toʻsib qoʻyish uchun shuhrat qozongan<ref name="Newspaper article">{{Yangiliklar manbasi |last=Gould |first=Elizabeth |date=April 5, 2010 |title=Gulbuddin Hekmatyar – The Master of Darkness |publisher=Huffington Post |url=http://www.huffingtonpost.com/elizabeth-gould/gulbuddin-hekmatyar-the-m_b_525305.html}}</ref>. Muallif Stiv Kollning so‘zlariga ko‘ra, Hikmatyor Ahmadshoh Masudga shunchalik tez-tez hujum qilganki, Vashington (uni Pokiston orqali qo‘llab-quvvatlagan) „u [[Davlat xavfsizlik organlari|KGBning]] maxfiy josusi bo‘lishi mumkinligidan qo‘rqardi, uning vazifasi aksilkommunistik qarshilikni buzishdan iborat edi“<ref name="Newspaper article" />. Hisobotlarga koʻra, Hikmatyor qoʻmondonlari Sovet qoʻshinlari ketganidan soʻng Hizb-e Islomi Gulbiddinni hukmron tashkilotga aylantirish uchun oʻz odamlari va qurol-yarogʻlarini saqlab qolishgan<ref name="Newspaper article" />. 1989-yilda Hikmatyor qoʻshinlari Ahmadshoh Masud kuchlariga yana bir bor hujum uyushtirdi, bu safar Masud va Mas’udning 130 shimoliy qoʻmondondan iborat harbiy va siyosiy ittifoqi-Shoʻro-e Nazarning yuqori rahbariyatini nishonga oldi. Masudni o‘ldirish yoki yarador qilish imkoni bo‘lmasada, Hikmatyor qo‘shinlari Mas’udning yaqin do‘stlari bo‘lgan 30 kishini qiynoqqa soldilar<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Omon qolganlar qiynoqlarni koʻzlarini o‘yib olish, quloq va burunlarini kesish va yuraklarini ochish deb taʼriflaydi<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Natijada Masud qotillarni ovlash operatsiyasini buyurdi. Shura-e Nazar qotillarni qoʻlga olishga muvaffaq boʻldi, ammo Mas’ud qasos olish oʻrniga ularni sud oldida sud qilish uchun Peshovarga yubordi<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Sudlar ularni oʻlimga hukm qildi. Ahmadshoh Mas’ud afg‘on birligi yo‘lida: „Mening Hikmatyor xalqiga so‘zim shuki, biz birlashgan front bo‘lmasa, muvaffaqiyatga erisha olmaymiz, Afg‘onistonda hech narsaga erisha olmaymiz“. Amerika Qoʻshma Shtatlari Tinchlik Instituti xodimi Roy Gutman Mas’udni „yagona afgʻon rahbari“ deb hisobladi<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. Bu davrda (1987-89-yillar) Mas’ud ham, Hikmatyor ham bir-biri bilan tez-tez urushib, bir-birlarining zobitlarini o‘ldirishgan va Mas’udning soʻzlari kamdan-kam hollarda harakat bilan uyg‘unlashgan. Masalan, 1988-yilda Mas’ud qoʻshinlari [[Badaxshon viloyati|Badaxshon viloyatida]] Hikmatyor tarafdorlariga hujum qildi. 1989-yilda Mas’ud Hikmatyorning mahalliy zobitlaridan biri Jamol ogʻani hibsga oldi va uni Jamiyat-i Islomiy komendantlari: Muhammad Izzatulloh, Muhammad Islomuddin, Mulla Abdul-Vadud va Payinda Muhammadni oʻldirishda aybladi. Biroq Hikmatyor tarafdorlari Mas’udni bu komendantlarni oʻz obroʻsini „Jamoat“ safida markazlashtirish uchun oʻldirganlikda ayblab, jabrlanuvchilar bilan yaxshi munosabatda boʻlgan Jamol ogʻani ayblashdi. Bu haqda „ Hizb-e Islomi Gulbiddin“ tarafdori Muhammad Tanvir Halim 2013-yilda chop etilgan kitobida aytib o‘tgan. Biroq, hikoyaning bu versiyasi tasdiqlanmagan va Hikmatyor har qanday holatda ham oʻzining shafqatsiz qotilliklari bilan mashhur emas edi. Masud keyinchalik Abdul-Rauf Safiyni Kobul komendanti etib tayinladi. Hikmatyor tarafdorlari, shuningdek, Mas’udni Rossiya kuchlari bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun xiyonatda aybladilar va bunda ular „Jamoat“ rahbari Muhammad Is’hoqni qoʻllab-quvvatladilar, u ham Mas’udni ishgʻolning ikkinchi yarmida ruslar bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun tanqid qildi. Aftidan, Mas’ud Pokistondan mustaqil baza yaratishga uringan va bu yo‘lda u mujohidlarga anʼanaviy tarzda dushman bo‘lgan hukumatlar, jumladan, Hindiston va Rossiya bilan shartnomalar tuzgan. 1990-yillarda Masud Tolibon kuchlariga qarshi mojaroda Rossiya bilan hamkorlik qilgan. Hikmatyor bundan foydalanib, „Panjsher hukmdori“ va sotqin deb atagan Mas’udga hujum qildi. Biroq, har ikki tomonning xiyonatda ayblovlari juda uzoqqa boradi. Pokistonlik koordinator Muhammad Yusuf, Pokistonning Mas’udga nisbatan dushmanligiga qaramay, Mas’udning Jamol haqidagi versiyasiga qarshi chiqmaydi va har qanday holatda ham bu haqiqatga aylangan. Xuddi shunday, Falastin mujohidlari rahbari Abdulloh Azzam Mas’udni afsonaviy jangchi deb daʼvo qildi, lekin Azzam har qanday mujohid rahbarlarini janjaldan qochish uchun kamdan-kam tanqid qilgan. == Asosiy ishtirokchilar == === Afgʻoniston Respublikasi === ==== PDPA/DRA hukumati ==== 1989-yil 15-fevralda Sovet qoʻshinlari chiqib ketganidan soʻng, prezident Muhammad Najibulloh va uning Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati mustaqil edi. AQSh razvedka idoralari sovetlar oʻrnatgan bu rejim uch-olti oy ichida qulashini kutgan edi<ref name="Dixon">{{Yangiliklar manbasi |last=Dixon |first=Norm |date=2001-12-12 |title=Revolution and counter-revolution in Afghanistan |publisher=www.greenleft.org |url=http://www.greenleft.org.au/2001/475/24709 |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://archive.is/20121202045144/http://www.greenleft.org.au/node/23708 |archive-date=2012-12-02}}</ref>. Biroq, bu baho Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) hukumatiga tegishli boʻlgan bir qancha aktivlarni hisobga olmagan. Ulardan birinchisi Sovet Ittifoqi tomonidan hadya qilingan katta miqdordagi harbiy texnika edi. 1989-yilda armiya va hukumatni qoʻllab-quvvatlovchi qoʻshinlar hali ham 1568 [[tank]], 828 [[Bronetransportyor|bronetransport]], 4880 [[Zambarak|artilleriya]], 126 zamonaviy qiruvchi-bombardimonchi va 14 hujum vertolyotiga ega edi. Shuningdek, DRA Sovet Ittifoqidan yiliga ikki va olti milliard dollar miqdoridagi katta yordam olishda davom etdi va Sovet harbiy maslahatchilari hali ham Afgʻonistonda edi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref>. Hukumat kuchlari, shuningdek, katta miqdordagi Skad raketalaridan foydalanishga tayanishga kirishdi: 1988 va 1992-yillarda ulardan 2000 dan ortigʻi Afgʻoniston ichida uchirilgan, bu [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi Jahon Urushidan]] beri ishlatilgan ballistik raketalarning eng katta miqdoridir. Bu katta miqdordagi otishma kuchi mujohidlarni qoʻlidan uzoq turish uchun yetarli edi. ==== Abdul Rashid Doʻstum (Juzjoniy militsiya) ==== Rasmiy ravishda 53-piyoda diviziyasi deb ataladigan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstumning]] [[Joʻzjon (viloyat)|Juzjoniy]] militsiyasi hukumat tarafdori (DRA) eng samarali militsiya edi. [[Oʻzbeklar|Oʻzbek]] ozchiligi 40 000 kishidan iborat boʻlib, u buyurtmani toʻgʻridan-toʻgʻri Najibulladan olgan. Ular Doʻstumni strategik zaxira sifatida ishlatdilar. 1989-yildan keyin bu kuch hujum operatsiyalarini oʻtkazishga qodir boʻlgan yagona kuch edi<ref>Marshall, p. 3</ref>. === Mujohidlar === ==== Ahmadshoh Masud (Jamiat-i Islomiy) ==== The Wall Street Journal uni „Sovuq urushda gʻalaba qozongan afgʻon“ deb atagan va mujohidlarning gʻalabasi uchun birinchi navbatda mas’ul boʻlgan boʻlsa-da, AQSh Ahmadshoh Mas’udni deyarli qoʻllab-quvvatlamadi. Uning haligacha biroz qoʻllab-quvvatlanishining sabablaridan biri shundaki, AQSh uni moliyalashtirish va qurol-yarogʻ taqsimotini [[Pokiston]] tomonidan boshqarishga ruxsat bergan va bu oʻzini Mas’udning ashaddiy dushmani deb bilgan Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan. Maʼsudni qoʻllab-quvvatlashning asosiy himoyachilari Afgʻoniston va Pokistonda boʻlgan Davlat departamentining Edmund MakVilyams va Piter Tomsen edi. Boshqalar orasida ikki neokonservativ Heritage Foundation tashqi siyosat tahlilchilari Maykl Jons va Jeyms A. Fillips ham bor edi, ularning ikkalasi ham Masudni Reygan doktrinasi boʻyicha AQShning koʻmagiga eng munosib afgʻon qarshilik koʻrsatish yetakchisi sifatida himoya qilishgan<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Gulbiddin Hikmatyor (Hizb-e Islomi Gulbiddin) ==== [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovetlarga qarshi urush]] (1979-89-yillar) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] [[Pokiston|Pokistonga]] Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin partiyasiga koʻp miqdorda Amerika harbiy yordamini yuborishga ruxsat bergan edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref>. Qoʻshma Shtatlar oʻz mablagʻlari va qurol-yarogʻ taqsimotini Pokiston tomonidan boshqarilishiga ruxsat berdi, bu esa Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan<ref name="Phill" /><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. 1989-1992-yillarda AQShning Afgʻoniston boʻyicha maxsus vakili Piter Tomsenning soʻzlariga koʻra, Gulbiddin Hikmatyor 1990-yilda Pokistonning xizmatlararo razvedkasi (ISI) tomonidan Afgʻonistonni Pokiston manfaatlari yoʻlida bosib olish va boshqarish uchun yollangan, bu reja uni bekor qilish uchun AQSh bosimi natijasida 1992-yilgacha kechiktirilgan<ref name="Tomsen,405">{{Kitob manbasi|last=Tomsen|first=Peter|title=The Wars of Afghanistan: Messianic Terrorism, Tribal Conflicts, and the Failures of Great Powers|url=https://books.google.com/books?id=_Dz9AgAAQBAJ&pg=PA405|year=2011|publisher=PublicAffairs|isbn=978-1-58648-763-8|pages=405–408}}</ref>. ==== Abdul Rasul Sayyaf (Itthod-e Islomiy) ==== [[Saudiya Arabistoni]] yordamidan, xususan, moliyaviy koʻmakdan foyda koʻrganlardan biri Abdul Rasul Sayyaf va uning armiyasi Afgʻonistonni ozod qilish uchun Islomiy ittifoq, shuningdek, Ittehad-e Islami deb ataladi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Jaloliddin Haqqoniy (Haqqoniy tarmogʻi) ==== [[Saudiya Arabistoni|Saudiya Arabistonining]], xususan, moliyaviy yordamidan yana bir foyda oluvchi, Sovetlarga qarshi urushda arab jangchilari bilan kuchli aloqada boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. == Jalolobod jangi (1989-yil) == {{Urush bilgiqutisi |conflict=Jalolobod jangi |qismi=Afg'onistondagi fuqarolar urushining bir qismi (1989-1992). '''Jalolobod jangi (1989-yil)''' |sana=[[1989-yil]] 5-mart – iyun oxiri |yer=[[Jalolobod]], [[Afg'oniston]] |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] Afg'oniston demokratik respublikasi<br/> '''Qo'llab-quvvatlash:''' <br/> [[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Afgʻon mujohidlari: <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Arab koʻngillilari <br /> '''Qoʻllab-quvvatlash:''' <br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<ref name="WAPO">{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1989/07/08/afghanistan-rebels-lose-key-battle/074ff765-327d-4a60-b8ab-ed118a87ba50/|title=AFGHANISTAN REBELS LOSE KEY BATTLE|date=8 July 1989|work=Washington Post|access-date=20 December 2019|quote=It also is a setback to the U.S.-Pakistani policy that supports the guerrillas in their fight against the Kabul government of President Najibullah.}}</ref><ref name="nyt11">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1989/04/13/world/the-lessons-of-jalalabad-afghan-guerrillas-see-weaknesses-exposed.html|title=The Lessons Of Jalalabad; Afghan Guerrillas See Weaknesses Exposed|work=New York Times|date=13 April 1989|quote=Casualties have been high on both sides. Government troops have been reduced by heavy guerrilla shelling and rocketing from 12,000 to 9,000, Western diplomats say....The Afghan Air Force is said to be taking advantage of the fact that, probably for the first time in the war, guerrilla forces are concentrated in static positions, which make them easier bombing targets.}}</ref><br />{{flagicon|United States}} [[AQSH]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Nur ul-Haq Ulumi]] |qomondon2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br />'''Qoʻllab-quvvatlash''':<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Hamid Gul]]<ref name=Abbas/><ref name=Kaplan,178/> |kuch1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 15,000 |kuch2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 10,000 |yoqotishlar1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 3,000 oʻldirilgan<ref name="nyt11"/> |yoqotishlar2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 3,000 oʻldirilgan<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=XxwIDgAAQBAJ&q=The+DRA+claimed+that+3%2C000+Mujhaideen+were+killed|title=Afghanistan at War: From the 18th-Century Durrani Dynasty to the 21st Century|page=228|publisher=ABC-CLIO|last=Lansford|first=Tom|date=16 February 2017|isbn=9781598847604}}</ref><ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>}} 1989-yil bahorida Pokiston razvedka agentligi ISI tomonidan qoʻllab-quvvatlangan<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref> Peshovardagi Yetti partiya (Afgʻoniston mujohidlari) ittifoqi Jalolobodga hujum qildi<ref name="Stenersen" /><ref name=>{{Yangiliklar manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref>. ISI direktori Gul Afg‘onistonda Hikmatyor boshchiligidagi mujohidlar hukumatini<ref name="Abbas" /> qoʻlga olishini istar edi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilar [[Pokiston]] Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]]<ref name="Abbas">{{Veb manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref> Afgʻonistonni agʻdarish rejasi haqida butunlay bexabar boʻlganmi yoki bu hujumni qoʻzgʻatuvchilardan biri boʻlganmi degan fikrga qoʻshilmaydi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilardan biri Amerika Qoʻshma Shtatlarining Pokistondagi elchisi Robert B. Okli ham shunday fikrlarni ilgari surgan<ref name="Kaplan,178" />. Pokiston oldindan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqiga]] qarshi edi, chunki Sovet Ittifoqi uzoq vaqtdan beri Pokistonning mintaqaviy raqibi [[Hindiston|Hindistonni]] soʻzsiz qoʻllab-quvvatlagan<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. === Jang boshlanishi === Operatsiyada Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin, Abdul Rasul Sayyofning Ittehad-e Islomi va arab jangchilari, jami 10 000 kishi ishtirok etgan. Hujum 1989-yil 5-martda boshlandi va dastlab mujohidlar uchun yaxshi oʻtdi, ular Jalolobod aerodromini qarshi hujumga oʻtkazishdan oldin egallab oldilar<ref name="Wright">{{Kitob manbasi|last=Wright|first=Lawrence|title=The Looming Tower: Al-Qaeda and the Road to 9/11|date=2006|publisher=Random House|location=New York|isbn=9780375414862|url=https://archive.org/details/loomingtoweralqa00wrig}}</ref>. Hukumat qoʻshinlari taslim boʻlishni boshlaganda, ular qurolsiz tinch aholi bilan birga Hikmatyor va Sayyof kuchlari tomonidan qiynoqqa solindi va qatl etildi, bu esa kommunistlarning taslim boʻlish variantini imkonsiz qilib qoʻydi.  Shunday qilib, tez orada hujum qiluvchi kuchlar afgʻon armiyasining 11-diviziya tomonidan bunkerlar, tikanli simlar va minalangan maydonlar bilan himoyalangan asosiy pozitsiyalari tomonidan toʻsib qoʻyildi. Hukumat qoʻshinlari oʻsha vaqtda havo hujumiga tayanishlari mumkin edi, chunki Afgʻoniston harbiy-havo kuchlari jang maydonida kuniga 20 marta parvoz qilgan. Bomba tashish uchun oʻzgartirilgan An-12 transport samolyoti mujohidlar qoʻllagan [[FIM-92 Stinger|Stinger raketalari]] masofasidan yuqori balandlikda uchgan, kassetali bombalardan intensiv foydalanilgan<ref name="Wright" />. Kobul atrofida joylashtirilgan uchta Skad otishma batareyasi Jalolobod garnizonini qoʻllab-quvvatlash uchun 400 dan ortiq raketalarni otdi. Noaniq boʻlishiga qaramay, bu qurollar mujohidlarning ruhiyatiga qattiq taʼsir koʻrsatdi<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. May oyining oʻrtalariga kelib, ular Jalolobod mudofaasiga qarshi hech qanday muvaffaqiyatga erisha olmadilar va oʻq-dorilar zahirasi oxiriga yetib qoldi. Iyul oyida ular afgʻon armiyasining Samarxelni qaytarib olishiga toʻsqinlik qila olmadilar va Jalolobod hali ham Najibulla hukumatining boshqaruvi ostida edi. Bu jangda mujohidlar 3000 ga yaqin qurbon bergan<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. Taxminan 12 000-15 000 tinch aholi halok boʻlgan, 10 000 kishi jang boʻlayotgan hududlardan qochib ketgan<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. === Oqibat === Amerika va Pokiston kutganidan farqli oʻlaroq, bu jang afgʻon armiyasi Sovet yordamisiz jang qila olishini isbotladi va hukumat tarafdorlarining ishonchini sezilarli darajada oshirdi. Aksincha, hujumda ishtirok etgan mujohidlarning ruhiyati pasayib ketdi va Hikmatyor va Sayyofning koʻplab mahalliy qoʻmondonlari hukumat bilan sulh tuzdilar<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1989-08-29 |title=Rebels without a cause |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121110210639/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |archive-date=2012-11-10}}</ref>. ISI zobiti brigada generali Muhammad Yusufning soʻzlariga koʻra, „Jalolobodda [[jihod]] hech qachon tiklanmadi“<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. Xususan, Pokistonning Hikmatyorni ilgari surish rejalari ham zarar koʻrdi. Pokiston hukumati ham, Amerika hukumati ham natijadan norozi edi. Ushbu muvaffaqiyatsizlik natijasida general Hamid Gul Pokiston Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]] tomonidan darhol ishdan boʻshatildi va uning oʻrniga ''ISI'' Bosh direktori lavozimiga general Shamsur Rahmon Kallu tayinlandi. Kallu afgʻon partizanlarini qoʻllab-quvvatlashning klassik siyosatini olib bordi<ref name="Yousaf" />. Shu munosabat bilan u oʻzidan oldingilar Axtar Abdurrahmon va Gul mujohidlar va birinchi marta mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri kirish imkoniga ega boʻlgan Amerika maxfiy xizmati oʻrtasida qoʻygan toʻsiqni kesib tashladi. Gul kabi sobiq Pokiston josuslari, bu Qoʻshma Shtatlarga Pokiston manfaatlariga putur yetkazish hamda mujohidlar oʻrtasida nifoq tugʻdirish imkoniyatini berganini (albatta, Pokistonning Hikmatyorni targʻib qilishi ham shunday qilgan) taʼkidlagan edi. Darhaqiqat, Amerikaning mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri taʼsiri, xususan, mustaqil afgʻonlarga nisbatan takabburlik va dushmanlik bilan munosabatda boʻlgan elchi Piter Tomsenning munosabati bilan, u ularni AQShning bevosita nazoratisiz xavfli ekstremistlar deb hisoblagan — mujohidlar birligining har qanday koʻrinishi buzildi. Yunus Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi mujohidlarning raqiblari Mas’ud va Hikmatyorni birlashtirishga uringan anʼanaviy mustaqil mujohidlar yetakchilari endi Qo‘shma Shtatlar niyatidan shubhalanib, Pokistonga yaqinlashdi. Abdul Haq va Masud kabi boshqalar esa Pokiston bilan munosabatlari keskinlashgani uchun Qoʻshma Shtatlarni afzal koʻrdilar. Abdul Haq kommunistik hukumat va uning jangarilariga dushman boʻlib qolgan boʻlsa-da, Mas’ud sobiq kommunistik arboblar bilan bahsli ittifoq tuzishni davom ettirdi. Mas’ud bu Afgʻonistonni birlashtirishga urinish, deb daʼvo qildi, ammo Hikmatyor kabi dushmanlari buning uchun unga hujum qilishdi. Hikmatyorning tashabbusi Pokiston tomonidan ham qoʻllab-quvvatlandi, shuning uchun 1990 yilga kelib aniq bir-biriga raqobatchi taʼsir doiralar paydo boʻldi — biri Pokiston tomonidan ilgari surilgan Hikmatyor, shuningdek, Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi boshqa mujohidlar rahbarlari . Ikkinchisi esa Hikmatyorga hamdard boʻlmagan va AQSh tomonidan ilgari surilgan, Mas’ud boshchiligidagi guruh, shuningdek, Abdul Haq kabi Mas’udga hamdard boʻlmagan boshqa rahbarlar. Hukumat kuchlari 1990-yil aprel oyida Pagmandagi mustahkamlangan majmuaga qarshi hujum paytida oʻzlarining oʻrinlarini yana bir bor isbotladilar<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. === Ichki tanqid === Jalolobod operatsiyasi Ahmad Shoh Masud va Abdul Haq kabi baʼzi mujohidlar yetakchilari tomonidan jiddiy xato sifatida koʻrildi, ular mujohidlarning oddiy urushda yirik shaharni egallash imkoniyatiga ega emasligiga ishonishdi Jalolobodga hujumda na Masud, na Haq ishtirok etmagan. Mas’ud hatto BBC radiosi orqali operatsiya haqida bilganini aytdi. Haq kommunistik tuzumni asta-sekin zaiflashtiradigan va ichki boʻlinishlar tufayli uning qulashiga olib keladigan muvofiqlashtirilgan partizan urushiga intilish tarafdori edi. Abdul Haq ham shunday degan: „Biz, hech qachon urushda magʻlub boʻlmagan afgʻonlar, hech qachon gʻalaba qozonmagan pokistonliklardan harbiy koʻrsatmalar olishimiz kerakmi?“<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref> Ahmad Shoh Mas’ud Pokiston va ularning afg‘on izdoshlarining munosabatini tanqid qilib, shunday dedi: „Bizning (Mujohid kuchlarimiz) yagona qo‘mondonlikning yo‘qligidan yetkazilgan zarar aniq. Muvofiqlashtirish umuman yoʻq, bu biz turli jabhalarda bir vaqtning oʻzida hujumlarni boshlamayapmiz. Natijada hukumat oʻz resurslarini jamlab, bizni birma-bir tanlab olishi mumkin. Jalolobodda ham shunday bo‘ldi“<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. == Dushmanlik ''Jamiyat-i Islomiy'' vs ''Hizb-i Islomi Gulbiddin'' == 1990-yil iyun oyida [[Luvgar (viloyat)|Logar]] va Parvonda Ahmadshoh Mas’udning „Jamiyati Islomiy“ va Gulbiddin Hikmatyorning „Hizb-i Islomi Gulbiddin“ o‘rtasidagi janglar har ikki tomondan yuzlab qurbonlarga sabab bo‘ldi<ref name="Saikal-213">{{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|date=2012|publisher=I.B.Tauris|page=214|isbn=9781780761220|url=https://books.google.com/books?id=RaTrVFoWvU8C&q=Jamiat-e%20Islami%20afghanistan&pg=PA384|accessdate=2 November 2014}}</ref>. == Mujohidlarning Xostni zabt etishi (1991-yil) == Ikki haftadan soʻng (1991-yil 14-31 mart) [[Mujohid|mujohidlar]] Afgʻonistonning sharqiy qismidagi Xost shahrini Kobul DRA hukumati tomonidan bosib oldilar. Jang Jaloliddin Haqqoniy boshchiligidagi Milliy Qoʻmondonlar Shoʻrosi (MQM) tomonidan va „Yetti partiya“ (mujohidlar) ittifoqining barcha partiyalari vakillari, jumladan Gulbiddin Hikmatyor va Abdul Rasul Sayyof bilan tashkillashtirilgan. Mujohidlarning bu yerda muvaffaqiyat qozonishining sabablaridan biri Sovet Armiyasi mamlakatni tark etgandan soʻng Xostdagi hukumat qoʻshinlarini havo orqali taʼminlash juda qiyin boʻlgan edi. Hukumat garnizoni taʼminoti tugagach, DRA qoʻshinlari mujohidlarga ommaviy ravishda taslim boʻlishdi<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. Oʻn bir yillik qamaldan soʻng Xost 1991-yil 11-aprelda kommunistik garnizonning muzokaralar yoʻli bilan taslim boʻlishi ortidan Afgʻonistonning sharqida boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy qoʻshinlari qoʻliga oʻtdi. Bu kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlib, yakuniy zarba Ibrohim Haqqoniyga oʻsha paytda chet elda mablagʻ yigʻish va aloqalarni toʻplash uchun boʻlgan Jaloliddinning yordamchisi sifatida harakat qilgan. Komendant Gul ogʻa qo‘lga tushdi. Mujohid jangchilari amnistiya va yumshoq muomala taklif qilgani uchun garnizonning koʻp qismi tomonlarini oʻzgartirgan, bu qisman Haqqoniyning mohir diplomatiyasidan dalolatdir. Baʼzi Pokiston nashrlari Haqqoniy va Pokiston askarlari oʻrtasidagi oʻxshash yaqin munosabatlarga qaramay, Hikmatyor rahbar sifatida harakat qilganini daʼvo qilganida, Haqqoniy kuchlari jiddiy gʻazablandi. Oʻsha paytda Pokiston 1994-yilgacha Tolibon harakatiga oʻtgunga qadar ularning asosiy vakili boʻlgan Hikmatyorni qattiq qoʻllab-quvvatlagan edi. Biroq, pokistonlik faxriy muxbir Rahimula Yusufzay bu umumiy rahbar sifatida Jaloliddin Haqqoniy bilan kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlganini tasdiqladi. Haqqoniy, shuningdek, ashaddiy raqiblar Mas’ud va Hikmatyor oʻrtasida vositachilik qilishni taklif qildi, ammo bu hech qanday natija bermadi. == Najibulla hukumati zaiflashdi (1990-yil mart — 1992-yil yanvar) == === Ichki kelishmovchiliklar === Harbiy muvaffaqiyatlarga qaramay, prezident Muhammad Najibullohning kommunistik rejimi hali ham oʻzining anʼanaviy ichki boʻlinishlari, yaʼni Xalq va Parcham fraksiyalari oʻrtasidagi qarama-qarshilikdan qiynalib qoladi. DRA mudofaa vaziri Shahnavaz Tanai Najibullohning mujohidlar bilan milliy yarashuv siyosatiga rozi emas. Bundan tashqari, u oʻzining xalq fraksiyasi Najibullaning Parcham foydasiga hokimiyat ulushini yoʻqotayotganiga amin boʻldi. Shu sabablarga koʻra u Gulbiddin Hikmatyor bilan yashirin muzokaralarga kirishib, Najibullohga qarshi fitna uyushtirdi. 1990-yil 6-martda boshlangan davlat toʻntarishi Najibulloni deyarli oʻldirishiga qaramay muvaffaqiyatsizlikka uchradi va Tanay Pokistonga qochishga majbur boʻldi va u yerda Hikmatyorga qoʻshildi. Najibulla qo‘shinni Tanay tarafdorlaridan tozalashni buyurgach, qattiq qatag‘on boshlandi. Keyingi janglarda bir nechta aeroportlar bombardimon qilindi, 46 ta harbiy samolyotga zarar yetkazildi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Bu holatlar Najibullaning shubhalarini kuchaytirdi va uni hukumat apparati emas, balki o‘zining shaxsiy ittifoqchilari orqali boshqarishiga olib keldi, bu esa Xalqis va Parchamis o‘rtasidagi kelishmovchilikni yanada chuqurlashtirdi. === Iqtisodiy inqiroz === 1992-yilga kelib Afg‘oniston og‘ir ahvolda edi. Afgʻonistonning yagona eksporti boʻlgan [[Tabiiy gazlar|tabiiy gaz]] zaxiralari 1989-yildan beri kamayib ketgan va bu mamlakatni butunlay Sovet yordamiga qaram qilib qoʻygan edi. Bu yiliga 230 000 tonna oziq-ovqat mahsulotini tashkil etardi, ammo 1991-yilga kelib, Sovet iqtisodiyotining oʻzi sustlashib, Sovetlarga oʻz majburiyatlarini bajarishga toʻsqinlik qildi. 1991-yil avgust oyida hokimiyatga kelganidan soʻng, [[Boris Yeltsin|Boris Yelsin]] Najibulla rejimiga toʻgʻridan-toʻgʻri yordam koʻrsatish toʻxtatilishini eʼlon qildi. 1992-yil yanvar oyida rejimning omon qolishi uchun muhimligini isbotlagan Afgʻoniston Harbiy-havo kuchlari yoqilgʻi yetishmasligi sababli endi hech qanday samolyotni boshqara olmadi. Armiya oziq-ovqat taqchilligi tufayli zaiflashdi, bu 1990-1991-yillarda dezertirlik darajasining 60 foizga oshishiga olib keldi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Koʻpgina topshiriqlarda armiyaning oʻrnini bosadigan hukumatparast militsiyalar oʻz kuchlarini saqlab qolish uchun yetarli qurol yetkazib bera olsagina, rejimga sodiq qolishdi. Sovet yordami tugashi bilan hukumat bu talablarni qondira olmadi va militsiyalarning sadoqati soʻna boshladi. Nihoyat, kommunist general [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] va Ahmad Shoh Masud oʻrtasidagi muzokaralardan soʻng Junbish militsiyasi mujohidlarga oʻtib ketdi. Vaziyatning bu teskari oʻzgarishi holatni qarshilik tarafiga aylantirdi va Najibullani isteʼfoga chiqishga majbur qildi. == Najibulloning zaiflashishi, mujohidlarning koalitsiyaga kirishi (1992-yil mart) == [[Fayl:Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/53/Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|right|thumb| [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]], Junbish-i Milliy Islomiy Afgʻoniston [[Mujohid|mujohidlari]] rahbari]] 1991-yil oxirida Sovet Ittifoqi parchalanib, [[Rossiya]] Afgʻonistonga yoqilgʻi yetkazib berishni toʻxtatishga qaror qildi. 1992-yilga kelib Afgʻoniston prezidenti Muhammad Najibulloh rejimi qulay boshladi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. 1992-yil 18-martda Najibullo neytral muvaqqat hukumatga yoʻl ochish uchun isteʼfoga chiqishga tayyorligini eʼlon qildi. Bu qadam uni davlatdagi ichki nazoratini yoʻqotdi; uning hukumati bir necha fraksiyalarga boʻlinib ketdi. Afg‘oniston milliy armiyasi generali [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] ertasi kuni Hizb-i Vahdat va Jamiyat-e Islomiy [[mujohid]] kuchlari bilan ittifoq tuzdi va [[Mozori-Sharif|Mozori Sharifni]] nazoratga oldi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}</ref>. Bir paytlar BMT va bir qancha afgʻon [[Mujohid|mujohidlari]] partiyalarining yuqori martabali rahbarlari [[Pokiston|Pokistonning]] [[Peshovar]] shahrida yangi milliy afgʻon koalitsion hukumatini tuzishga urinib koʻrishga qaror qilishdi{{Sfnp|Saikal|2004}}. Afgʻonistondagi yana bir mujohid<ref name="BSH,ch.II" /> Gulbiddin Hikmatyor-urush qoʻmondoni, [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] (1979-89) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] va Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan va Afgʻonistonni bosib olish uchun Pokiston ISI tomonidan yollangan boʻlishi mumkin deb taxmin qilingan. ko‘p o‘tmay u{{Sfnp|Saikal|2004}} [[Kobul (shahar)|Kobulni]] yolg‘iz qo‘lga kiritishni rejalashtirgan. Mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masud radioga yozib olingan suhbatda Hikmatyorni muzokaraga kirishishga taklif qilgan, biroq Hikmatyor shunday javob bergan: ''"Yalang‘och qilichimiz bilan Kobulga yo‘l olamiz.'' ''Bizni hech kim toʻxtata olmaydi.'' ''.'' ''.'' ''.'' ''Nega biz rahbarlar bilan uchrashishimiz kerak? "''<ref name="Webster University Press Book">{{Kitob manbasi|last=Grad|first=Marcela|title=Massoud: An Intimate Portrait of the Legendary Afghan Leader|url=https://books.google.com/books?id=5iwLPQAACAAJ&pg=PP1|year=2009|publisher=Webster University Press|isbn=978-0-9821615-0-0}}</ref>{{Sfnp|Gutman|2008}}. == Qoʻshinlar Kobulga yaqinlashmoqda (1-14-aprel) == 1992-yil 10-aprelda Birlashgan Millatlar Tashkiloti [[mujohid]] partiyalariga 15-aprelda prezident Muhammad Najibullodan rasmiy suverenitetni qabul qilish uchun muvaqqat kengash tuzish rejasini taqdim etdi, ular buni maʼqulladilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Rejaga koʻra, BMT 15-aprel kuni oʻsha muvaqqat jamoat va qabila yetakchilari kengashini [[Kobul (shahar)|Kobulga]] uchib, soʻngra Najibulloni Kobuldan va Afgʻonistondan chiqarib yuborishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Butun jarayon davomida mujohid kuchlari Kobuldan tashqarida qolishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ammo 14-aprel kuni Ahmadshoh Masud oʻzining Jamiyat-i Islomiy qoʻshinlari bilan Kobul shimolidagi Parvon viloyatining bir qismini bosib oldi va Kobul atrofida 20 000 ga yaqin askarini joylashtirdi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Aprel oyi o‘rtalariga kelib Mas’ud qo‘shinlari (Jamiyat)<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref> [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] (Junbish-e Melli-ye Islomiy)<ref name="BSH,ch.II" />, Harakat<ref name="Libr.ofCongr">{{Veb manbasi|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field%28DOCID+af0120%29|sarlavha=The Fall of Kabul, April 1992|nashriyot=[[Library of Congress]]}}</ref> va Sayyid Mansor boshchiligidagi baʼzi [[Ismoiliylar|ismoiliy]] qo‘shinlari bilan birga <ref name="Libr.ofCongr" /> Kobuldan 70&nbsp;km shimolda joylashgan<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Libr.ofCongr" /> Bagram aviabazasini nazoratga oldi. Gulbiddin Hikmatyor oʻzining Hizb-e Islomi Gulbiddin qoʻshinlari bilan Kobulning janubiy chegaralarida harakatga tushdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Chiqib ketgan hukumat kuchlari oʻsha mujohidlarning uchta partiyasi: Jamiyat-e Islomiy, Junbish-e Melli-ye Islomiy va Hizb-e Islomi Gulbiddin taraflarini tanlab, Kobulga kirishga qaror qilgan taqdirda ularga yordam berishni taklif qilishdi<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Hizb-i Islomi Gulbiddin Kobulga bostirib kirishi (15-23-aprel) == 1992-yil 15-aprelda Prezident Muhammad Najibullo 10-apreldagi rejadagi oʻz rolini bajarishga tayyor edi (yuqoriga qarang), lekin [[Mujohid|mujohidlar]] partiyalari endi yoʻq edi: ularning baʼzilari endi oʻsha 10-apreldagi kelishuvga qarshi chiqishdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Birlashgan Millatlar Tashkiloti 15-aprel kuni rejalashtirilganidek, muvaqqat kengashni [[Kobul (shahar)|Kobulga]] olib bormadi. Aftidan, Pokistonda bunday kengash boʻyicha muzokaralar hali ham choʻzilib ketgan edi<ref name="BSH,ch.II" />. 16-aprelda Najibullo toʻrtta oliy generaldan iborat koalitsiya tomonidan agʻdarilgan, ular BMT vositachiligidagi tinchlik rejasini<ref name="nyt,24jan1992">[https://www.nytimes.com/1992/04/18/world/afghan-guerrillas-order-kabul-army-to-surrender-city.html 'Afghan guerrillas order Kabul Army to surrender city'.] </ref> qoʻllab-quvvatlaganliklarini bildirishgan, biroq mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masudni darhol Kobulga yangi davlat rahbari sifatida kirishga taklif qilishgan. BMT va mujohidlar koalitsiyasining Peshovardagi muzokaralarini Masud rad etdi{{Sfnp|Gutman|2008}}. Mudofaa vaziri oʻrinbosari Muhammad Nabi Azimiy Afgʻoniston milliy televideniyesida chiqish qilib, „Vatandoshlarimni ishontirib aytamanki, bizda yaqin kelajakda tinchlik boʻladi. Endi urush kerak emas“ <ref name="nyt,24jan1992" /> degan edi. 1992-yil 17-apreldan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] qoʻshinlari Kobul xalqaro aeroportini nazorat qilishdi<ref name="LoC" />. Gulbiddin Hikmatyor 17-aprel kuni Kobulga yaqinlashib, „agar hozirgi maʼmuriyat hokimiyatni mujohidlarga oʻtkaza olmasa“ shaharga hujum qilish bilan tahdid qilgan edi<ref name="nyt,24jan1992" />. Koʻp oʻtmay, [[Pushtunlar|Pushtun]] hukumati amaldorlari Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlarini Kobulga kiritishga harakat qildilar<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Kobulda militsiya jangi (24-27-aprel) == 1992-yil 24-aprelga kelib, „Hizb-e Islomi Gulbiddin“ rahbari Gulbiddin Hikmatyor [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat ostiga olib, Hikmatyor diktaturasi<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Urban">{{Yangiliklar manbasi |last=Urban |first=Mark |author-link=Mark Urban |date=1992-04-28 |title=Afghanistan: power struggle |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070709170253/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |archive-date=2007-07-09}}</ref> oʻrnatish arafasida edi, bu esa Ahmadshoh Mas’ud va [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdulrashid Do‘stum]] qo‘shinlarining ham shaharga kirib kelishiga sabab bo‘ldi. 25-aprelda Hikmatyor ittifoqchilari bilan Kobulni bosib olishga harakat qildi<ref name="photius,peshawar" />. Ammo Mas’ud va Doʻstum kuchlari kuchliroq boʻlib, 27-aprelgacha Hikmatyorni qattiq janglar bilan Kobuldan chiqib ketishga majbur qildi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref><ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Shoshilinch ravishda [[Peshovar|Peshovarda]] ([[Pokiston]]) muhokama qilayotgan [[mujohid]] partiyalari (Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddinni ular tarkibiga kirmagan) 26-aprelda eʼlon qilgan Peshovar kelishuvlari<ref name="photius,peshawar" /> boʻyicha kelishib oldilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. 1992-yil 28-apreldan 28-iyungacha xizmat qiladigan muvaqqat prezident Sibghatulloh Mojaddediy yoki Mujaddidiy (diniy yetakchi) etib tanlandi<ref name="photius,peshawar" />. Jamiyat rahbari Burhoniddin Rabboniy undan keyin 28-oktabrgacha muvaqqat prezident lavozimini egallaydi, shuningdek, 1992-yilda milliy [[Шура (ислам)|shura]] muvaqqat konstitutsiyani<ref name="photius,peshawar" /> ratifikatsiya qilishi va oʻn sakkiz oy muddatga muvaqqat hukumatni saylashi, keyin esa saylovlar oʻtkazishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ushbu Peshovar kelishuvlarida Ahmadshoh Masud Mujaddidiy hukumati uchun muvaqqat mudofaa vaziri etib tayinlandi<ref name="BSH,ch.II" />. 1992-yil 27-aprelga kelib Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlari Kobuldan janubga itarib yuborildi, ammo Jamiyat va Junbish bilan raqobatlashadigan yangi mujohid guruhlari (Ittehad-e Islomi, Hizb-i Vahdat, Harakat) Kobulga kirib keldilar, ularning barchasi shaharni boʻlib tashladi. bu hali ham katta zarar koʻrmagan<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Muvaqqat Mujaddidiy hukumati 1992-yilning 28-aprelidayoq Kobul va Afgʻoniston ustidan toʻliq hokimiyat uchun kurashayotgan bir-biriga qarama-qarshi guruhlar tufayli falaj boʻlgan edi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref>. == Oqibat == 1992-yil aprel oyining qolgan qismida va may-iyun oylarida [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat qilish uchun fuqarolar urushi avj oldi, kamida beshta armiya, ularning aksariyati [[Mujohid|mujohidlar]] ([[Islom|islomiy]] qarshilik partiyalari), xorijiy davlatlar yoki razvedka agentligi tomonidan homiylik qilingan: Hizb- e Islomi Gulbiddin, Jamiyat-i Islomiy, Junbish-i Milliy, Ittehad-i Islomiy va Hizb-i Vahdat. 1992-yil oxiriga kelib, minglab odamlar halok boʻldi, yarim million aholi Kobulni tark etdi, shahar jiddiy zarar koʻrdi. Guruhlar ittifoq tuzib, ularni buzardi, tinchlik kelishuvlariga urinishlar boʻldi va ularning hammasi muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Urush butun Afgʻoniston boʻylab tarqaldi. 1994-yil noyabr oyida voqea joyiga [[Islom|islomdan]] ilhomlangan yangi guruh va armiya, [[Tolibon]] kirib keldi. Ular asta-sekin ustunlikka erishdilar va 1996-yil sentabrda Kobulni egalladilar. Tolibonga qarshi turish uchun qolgan yagona guruh [[Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1996–2001)|1996-2001-yillarda]] Tolibon bilan toʻqnashuvda qatnashgan Jamiyat-i Islomiy edi. Ular mamlakatni shimoli-sharqiy tomondan mudofaa qilishdi va Tolibon koʻp urinsa-da butun Afgʻonistonni nazorat qila olmadi. Tolibon Afgʻonistonning katta qismini 2001-yil oktabrigacha boshqargan, shundan soʻng ular [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerika Qoʻshma Shtatlari]] Shimoliy Alyans bilan Jamiyat-i Islomiy, Shura-i Nazar, Junbish-i Milliy, Islomiy va Hizb-e Vahdat, Sharqiy Shura, Harakatdan iborat koalitsiya tomonidan hokimiyatdan tushirilgan. BMT va AQSh 2014-yilda Ashraf Gʻani oʻrniga Hamid Karzay boshchiligidagi yangi hukumatni qoʻllab-quvvatladi. Shunga qaramay, 2021-yil avgustiga kelib, Tolibon yana Afg‘oniston ustidan nazoratni o‘z qo‘liga oldi va o‘z Islom Amirligini qayta tikladi. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Adabiyotlar == * {{Kitob manbasi|last=Gutman|first=Roy|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban, and the Hijacking of Afghanistan|url=https://books.google.com/books?id=A9eqvc-Ru3cC&pg=PP1|year=2008|publisher=US Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5}} * {{Kitob manbasi|last=Jefferson|first=Thomas|title=Afghanistan: A Cultural and Political History|publisher=[[Princeton University Press]]|year=2010|isbn=978-0-691-14568-6}} * Kaplan, Robert D. (2001); ''Soldiers of God: With Islamic Warriors in Afghanistan And Pakistan;'' Vintage Departures; {{ISBN|1-4000-3025-0}}. * {{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|url=https://books.google.com/books?id=DEIBAwAAQBAJ&pg=PP1|year=2004|publisher=I.B.Tauris|isbn=978-0-85771-478-7}} == Havolalar == ; Afgʻoniston — yoʻqotilgan gʻalaba (hujjatli film) BBC tomonidan (toʻgʻridan-toʻgʻri 1989-yildan boshlab, keyingi tartibsizliklarning boshlanishini tushuntiruvchi hujjatli film) * {{YouTube|-YGVQm_fALY|Afghanistan 1989}} ; Mas’udning Hikmatyor bilan suhbati (asl hujjat 1992 yil) * {{YouTube|XVMdc_2R6LY|The Conversation}} ; Nagakura Xiromi tomonidan „Qoʻmondon Masudning kurashi“ (hujjatli film) (1992-yildan, kommunistik rejim qulaganidan bir oy oʻtgach, Hikmatyor Pokiston koʻmagida Kobulni kuchli bombardimon qilishni boshlashdan oldin Kobulning janubiy chekkasiga qaytarilganidan keyin) * {{YouTube|lKhmRlKXchs|Hekmatyar attacks Kabul but is repelled}} * {{YouTube|H4wIWtOgqJU|Massoud is popular among the people who also trust him to rebuild their country}} [[Turkum:Afg'oniston urushi]] [[Turkum:Tolibon]] [[Turkum:AQSH-Afg'oniston aloqalari]] m4qdtgj4rbna1s2trwdxch2hfn7r4wl 2725900 2725899 2022-07-30T17:29:07Z ShHamrayev 72833 /* Najibulloning zaiflashishi, mujohidlarning koalitsiyaga kirishi (1992-yil mart) */ wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi |conflict=Afg'onistonda fuqarolar urushi (1989–1992) |tasvir=[[File:Afghanistan_politisch_1989.png|300px|]] |qismi=[[Sovuq urush]]ning bir qismi. [[1989-yil]] inqiloblari. [[Sovet Ittifoqi]]ning parchalanishi va [[Afg'oniston]] mojarosi ([[1978-yil]]dan hozirgi kungacha) |izoh=[[Afg'oniston]] [[1989-yilda]]. Sovet qo'shinlari chiqib ketganidan keyin |sana= [[1989-yil]] 15-fevral – [[1992-yil]] 27-aprel (3 yil, 2 oy, 1 hafta and 5 kun) |yer=[[Afg'oniston]] |natija=[[Mujohid]]larning g'alabasi *Afg'oniston Respublikasining qulashi *Mujohidlar o'rtasida davom etayotgan fuqarolar urushi |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] '''Afg'oniston Respublikasi'''<br>'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br>[[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Afghan Interim Government in exile (1988-1992).svg}} {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} '''Afgʻon mujohidlari'''<br />'''Qoʻllab-quvvatlash:'''<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<br /> * [[File:Coat of arms of Pakistan.svg|20px]] [[Xizmatlararo razvedka]] {{flagicon|United States}} AQSH{{-}}{{flagicon|Saudi Arabia}} Saudiya Arabistoni{{-}}{{flagicon|Iran}} [[Eron]]{{-}}{{flagicon|Germany}} [[Germaniya]]{{-}}{{flagicon|United Kingdom}} [[Buyuk Britaniya]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yilgacha) <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Shahnawaz Tanai]] (until 1990) {{small|([[1990 Afghan coup d'état attempt|attempted coup]], fled Afghanistan)}} <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Mohammad Aslam Watanjar]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Ghulam Faruq Yaqubi]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Fazal Haq Khaliqyar]] |qomondon2={{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Burhanuddin Rabbani]]}} <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Shah Massoud]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Zia Massoud]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Atta Muhammad Nur]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Amrullah Saleh]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mullah Naqib|Naqib Alikozai]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mohammed Fahim]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ismail Khan]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Fazal Haq Mujahid]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdullah Azzam]]{{KIA}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Osama bin Laden]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Ayman al-Zawahiri]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mulavi Younas Khalis]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Abdul Haq (Afghan leader)|Abdul Haq]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Haji Abdul Qadeer]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Jalaluddin Haqqani]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mullah Omar|Mohammed Omar]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Mohammad Nabi Mohammadi|Mohammad Nabi]] <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Sibghatullah Mojaddedi]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Ahmed Gailani]] <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Abdul Rahim Wardak]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Muhammad Asif Muhsini]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbe Wahdat.svg}} [[Abdul Ali Mazari]]---- {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yildan) |Ishtirok etgan birliklar={{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Army|Afghan Army]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Air Force|Afghan Air Force]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} Pro-government militias{{-}}{{flagicon|Soviet Union}} Soviet koʻngillilari |Ishtirok etgan birliklar={{plainlist| *{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Jamiat-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Shura-e Nazar]] * {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Maktab al-Khadamat]] * [[File:Logo_of_Hezb-e_Islami_Khalis.svg|25px]] [[Hezb-e Islami Khalis]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i-Inqilab]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Jebh-e Nejat-e Melli]] * {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[National Islamic Front of Afghanistan|Mahaz-e Milli]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i Islami]] * [[File:Flag of Hezbe Wahdat.svg|23px]] [[Hezb-i Wahdat]] ---- * {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Junbish-i Milli]] (from 1992) }}----{{Small|''Various Mujahideen factions also fought among each other''}} |kuch1='''[[Afgʻon milliy armiyasi]]:''' 55,000 (1989)<ref name="mepc.org">{{cite web|url=http://www.mepc.org/articles-commentary/commentary/lessons-soviet-withdrawal-afghanistan|title=Lessons of the Soviet Withdrawal from Afghanistan - Middle East Policy Council|website=www.MEPC.org|access-date=17 May 2017}}</ref> '''Prezident gvardiyasi:''' 10,000 (1989)<ref name="mepc.org"/> '''[[Afg'oniston Demokratik Respublikasi# Filiallar|Barcha kuchlar DRA nazorati ostida]]:''' taxminan 160,000 (1991),{{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} shu jumladan harbiylashtirilgan va [[KHAD]] '''[[Mahalliy kuchlar]]:''' 170 000 gacha (1991){{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} |kuch2=Nomaʼlum}} '''Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1989-1992)''' Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1989-yil 15-fevralda olib chiqilishidan to 1992-yilning 27-apreliga qadar, yaʼni Peshovar kelishuvlari eʼlon qilingandan keyingi kungacha davom etdi. Peshovar kelishuvlari shartlari yangi muvaqqat Afgʻoniston hukumati eʼlon qilingan kundan boshlab, 1999-yil 28-aprelda oʻz faoliyatini boshlashi kerak edi. 1989-1992-yillarda Afgʻoniston Islom Birligida birlashgan [[mujohid]] guruhlari [[Kobul (shahar)|Kobulda]] Afgʻoniston Respublikasining dushman tomon (Sovet Rossiyasi) o‘rnatib ketgan "qoʻgʻirchoq rejimi "ga qarshi kurashayotganliklarini eʼlon qildilar<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. 1989-yil mart oyida Hizb-e Islomi Gulbuddin va Ittehad-e Islomi mujohid guruhlari [[Pokiston]] Xizmatlararo Razvedka (ISI) bilan hamkorlikda Jalolobodga hujum qilishdi, ammo iyun oyiga kelib magʻlub boʻlishdi. 1991-yil mart oyida mujohidlar koalitsiyasi Xost shahrini bosib oldi. [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] qoʻllab-quvvatlashining soʻnggi qoldiqlari 1992-yil mart oylarida tugadi. Prezident Muhammad Najibulloh chetga chiqib, mujohidlar koalitsion hukumatiga oʻrin ochishga rozi boʻldi. Bir mujohid guruhi, Hizb-e Islomi Gulbiddin Pokiston homiylik qilgan Peshovar tinchlik kelishuvi doirasida koalitsion hukumat tuzish va muhokama qilishdan bosh tortdi va Kobulga bostirib kirdi. Bu 1992-yil 25-apreldan boshlab, dastlab uch, lekin bir necha hafta ichida besh yoki oltita mujohid guruhi yoki armiyasi oʻrtasida fuqarolik urushini boshladi. == Soʻnggi tarix (1978-89-yillar) == 1978-yil oktabr oyida Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati islohotlariga, jumladan anʼanaviy islom fuqarolik va nikoh qonunlarini modernizatsiya qilishga, milliy bayroqni sovet uslubidagi qizil bayroqqa oʻzgartirishga va yer islohotiga majburlashga qarshi boʻlganlar qoʻzgʻolon koʻtarishdi. Ular oʻzlarini „[[mujohid]]“ deb atashdi. 1919-yildan beri Afgʻonistonni iqtisodiy va harbiy jihatdan qoʻllab-quvvatlab kelayotgan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqi]] va 1979-yil boshlarida Prezident Nur Muhammad Tarakiyning iltimosiga binoan Afgʻonistonga yuzlab harbiy va fuqarolik maslahatchilarini yuborgan edi. 1979-yil dekabr oyida [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Afgʻonistonga]] taxminan 75 000 kishilik 40-armiya bilan bostirib kirdi, yangi prezident Hafizulloh Aminni oʻldirdi va sovetlarga sodiq odam Babrak Karmalni Rossiya tomonidan tashkil etilgan va qoʻllab-quvvatlagan PDPA rejimiga prezident etib tayinladi. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh Assambleyasi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining]] 1979-yilgi SSSR bosqinini qoralagan rezolyutsiyasi va [[Islom konferensiyasi tashkiloti|Islom hamkorlik tashkilotining]] Sovet qoʻshinlarining zudlik bilan chiqib ketishini talab qilganiga qaramay, ruslar 1989-yil boshigacha qolishdi. Ular yirik shaharlar va strategik ob’ektlarni oʻz nazoratiga olishga muvaffaq boʻlishdi va shu bilan sovet qoʻshinlarini shahar qoʻzgʻolonlari va qabila qoʻshinlari bilan urushga jalb qilgan isyonchilar oʻrtasida millatchilik tuygʻularini kuchaytirdilar. Sovet qoʻshinlari mujohid isyonchilarni yoʻq qilish maqsadida qishloqlarni tekislab tashladi, sugʻorish ariqlarini vayron qildi va hududlarga millionlab minalarni qoʻydi. Oʻsha toʻqqiz yil ichida yarim milliondan 2 milliongacha afgʻon halok boʻldi va millionlab odamlar oʻz uylarini tashlab ketishdi. Ular koʻp sonli bo‘lib qoʻshni davlatlarga qochib ketishdi. Sovet Ittifoqining yangi rahbari [[Mixail Gorbachyov|Mixail Gorbachev]] 1985-yilda [[Xitoy|Xitoy Xalq Respublikasi]] bosimi ostida 1987-yilda Afgʻonistondan chiqib ketish niyatini eʼlon qildi. Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1988 yil mayidan 1989 yil fevralgacha olib chiqildi. Mujohidlarning qarshilik harakati 1978-yilda tartibsiz ravishda boshlangan va har doim mintaqaviy, etnik, qabilaviy va diniy yoʻnalishlar boʻyicha yuqori darajada chiqib turgan: toʻrt yildan ichida mujohidlar taxminan 4000 ta bazadan harakat qilishgan. 1985-yilda yetti yirik [[Ahl as-Sunna val-Jamoa|sunniy islomiy]] isyonchi guruhlar (Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan Peshovar 7 mujohidlar ittifoqi sifatida ham tanilgan) Sovetlarga qarshi kurashni muvofiqlashtirgan edi. 1989-yil fevral oyida Sovet qoʻshinlari Afgʻonistonni tark etganidan soʻng, hali ham boʻlaklarga boʻlingan mujohidlar Sovet Ittifoqi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref> tomonidan hali ham keng koʻlamda qoʻllab-quvvatlanayotgan va shu sababli hamon dushman „ qoʻgʻirchoq“ rejimga rahbarlik qilayotgan prezident Muhammad Najibullohning PDPA hukumatiga qarshi kurashni davom ettirdilar"<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. === Mujohidlar guruhlari oʻrtasidagi hujumlar (1987-89-yillar) === 1980-yillarda nashr etilgan xabarlarga koʻra, Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin boshqa qarshilik kuchlariga, ayniqsa Ahmad Shoh Masud kuchlariga hujum qilish, ularning oziq-ovqat va qurol-yarogʻ taʼminoti hamda yordam tashkilotlari karvonlarini bostirish yoki toʻsib qoʻyish uchun shuhrat qozongan<ref name="Newspaper article">{{Yangiliklar manbasi |last=Gould |first=Elizabeth |date=April 5, 2010 |title=Gulbuddin Hekmatyar – The Master of Darkness |publisher=Huffington Post |url=http://www.huffingtonpost.com/elizabeth-gould/gulbuddin-hekmatyar-the-m_b_525305.html}}</ref>. Muallif Stiv Kollning so‘zlariga ko‘ra, Hikmatyor Ahmadshoh Masudga shunchalik tez-tez hujum qilganki, Vashington (uni Pokiston orqali qo‘llab-quvvatlagan) „u [[Davlat xavfsizlik organlari|KGBning]] maxfiy josusi bo‘lishi mumkinligidan qo‘rqardi, uning vazifasi aksilkommunistik qarshilikni buzishdan iborat edi“<ref name="Newspaper article" />. Hisobotlarga koʻra, Hikmatyor qoʻmondonlari Sovet qoʻshinlari ketganidan soʻng Hizb-e Islomi Gulbiddinni hukmron tashkilotga aylantirish uchun oʻz odamlari va qurol-yarogʻlarini saqlab qolishgan<ref name="Newspaper article" />. 1989-yilda Hikmatyor qoʻshinlari Ahmadshoh Masud kuchlariga yana bir bor hujum uyushtirdi, bu safar Masud va Mas’udning 130 shimoliy qoʻmondondan iborat harbiy va siyosiy ittifoqi-Shoʻro-e Nazarning yuqori rahbariyatini nishonga oldi. Masudni o‘ldirish yoki yarador qilish imkoni bo‘lmasada, Hikmatyor qo‘shinlari Mas’udning yaqin do‘stlari bo‘lgan 30 kishini qiynoqqa soldilar<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Omon qolganlar qiynoqlarni koʻzlarini o‘yib olish, quloq va burunlarini kesish va yuraklarini ochish deb taʼriflaydi<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Natijada Masud qotillarni ovlash operatsiyasini buyurdi. Shura-e Nazar qotillarni qoʻlga olishga muvaffaq boʻldi, ammo Mas’ud qasos olish oʻrniga ularni sud oldida sud qilish uchun Peshovarga yubordi<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Sudlar ularni oʻlimga hukm qildi. Ahmadshoh Mas’ud afg‘on birligi yo‘lida: „Mening Hikmatyor xalqiga so‘zim shuki, biz birlashgan front bo‘lmasa, muvaffaqiyatga erisha olmaymiz, Afg‘onistonda hech narsaga erisha olmaymiz“. Amerika Qoʻshma Shtatlari Tinchlik Instituti xodimi Roy Gutman Mas’udni „yagona afgʻon rahbari“ deb hisobladi<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. Bu davrda (1987-89-yillar) Mas’ud ham, Hikmatyor ham bir-biri bilan tez-tez urushib, bir-birlarining zobitlarini o‘ldirishgan va Mas’udning soʻzlari kamdan-kam hollarda harakat bilan uyg‘unlashgan. Masalan, 1988-yilda Mas’ud qoʻshinlari [[Badaxshon viloyati|Badaxshon viloyatida]] Hikmatyor tarafdorlariga hujum qildi. 1989-yilda Mas’ud Hikmatyorning mahalliy zobitlaridan biri Jamol ogʻani hibsga oldi va uni Jamiyat-i Islomiy komendantlari: Muhammad Izzatulloh, Muhammad Islomuddin, Mulla Abdul-Vadud va Payinda Muhammadni oʻldirishda aybladi. Biroq Hikmatyor tarafdorlari Mas’udni bu komendantlarni oʻz obroʻsini „Jamoat“ safida markazlashtirish uchun oʻldirganlikda ayblab, jabrlanuvchilar bilan yaxshi munosabatda boʻlgan Jamol ogʻani ayblashdi. Bu haqda „ Hizb-e Islomi Gulbiddin“ tarafdori Muhammad Tanvir Halim 2013-yilda chop etilgan kitobida aytib o‘tgan. Biroq, hikoyaning bu versiyasi tasdiqlanmagan va Hikmatyor har qanday holatda ham oʻzining shafqatsiz qotilliklari bilan mashhur emas edi. Masud keyinchalik Abdul-Rauf Safiyni Kobul komendanti etib tayinladi. Hikmatyor tarafdorlari, shuningdek, Mas’udni Rossiya kuchlari bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun xiyonatda aybladilar va bunda ular „Jamoat“ rahbari Muhammad Is’hoqni qoʻllab-quvvatladilar, u ham Mas’udni ishgʻolning ikkinchi yarmida ruslar bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun tanqid qildi. Aftidan, Mas’ud Pokistondan mustaqil baza yaratishga uringan va bu yo‘lda u mujohidlarga anʼanaviy tarzda dushman bo‘lgan hukumatlar, jumladan, Hindiston va Rossiya bilan shartnomalar tuzgan. 1990-yillarda Masud Tolibon kuchlariga qarshi mojaroda Rossiya bilan hamkorlik qilgan. Hikmatyor bundan foydalanib, „Panjsher hukmdori“ va sotqin deb atagan Mas’udga hujum qildi. Biroq, har ikki tomonning xiyonatda ayblovlari juda uzoqqa boradi. Pokistonlik koordinator Muhammad Yusuf, Pokistonning Mas’udga nisbatan dushmanligiga qaramay, Mas’udning Jamol haqidagi versiyasiga qarshi chiqmaydi va har qanday holatda ham bu haqiqatga aylangan. Xuddi shunday, Falastin mujohidlari rahbari Abdulloh Azzam Mas’udni afsonaviy jangchi deb daʼvo qildi, lekin Azzam har qanday mujohid rahbarlarini janjaldan qochish uchun kamdan-kam tanqid qilgan. == Asosiy ishtirokchilar == === Afgʻoniston Respublikasi === ==== PDPA/DRA hukumati ==== 1989-yil 15-fevralda Sovet qoʻshinlari chiqib ketganidan soʻng, prezident Muhammad Najibulloh va uning Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati mustaqil edi. AQSh razvedka idoralari sovetlar oʻrnatgan bu rejim uch-olti oy ichida qulashini kutgan edi<ref name="Dixon">{{Yangiliklar manbasi |last=Dixon |first=Norm |date=2001-12-12 |title=Revolution and counter-revolution in Afghanistan |publisher=www.greenleft.org |url=http://www.greenleft.org.au/2001/475/24709 |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://archive.is/20121202045144/http://www.greenleft.org.au/node/23708 |archive-date=2012-12-02}}</ref>. Biroq, bu baho Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) hukumatiga tegishli boʻlgan bir qancha aktivlarni hisobga olmagan. Ulardan birinchisi Sovet Ittifoqi tomonidan hadya qilingan katta miqdordagi harbiy texnika edi. 1989-yilda armiya va hukumatni qoʻllab-quvvatlovchi qoʻshinlar hali ham 1568 [[tank]], 828 [[Bronetransportyor|bronetransport]], 4880 [[Zambarak|artilleriya]], 126 zamonaviy qiruvchi-bombardimonchi va 14 hujum vertolyotiga ega edi. Shuningdek, DRA Sovet Ittifoqidan yiliga ikki va olti milliard dollar miqdoridagi katta yordam olishda davom etdi va Sovet harbiy maslahatchilari hali ham Afgʻonistonda edi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref>. Hukumat kuchlari, shuningdek, katta miqdordagi Skad raketalaridan foydalanishga tayanishga kirishdi: 1988 va 1992-yillarda ulardan 2000 dan ortigʻi Afgʻoniston ichida uchirilgan, bu [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi Jahon Urushidan]] beri ishlatilgan ballistik raketalarning eng katta miqdoridir. Bu katta miqdordagi otishma kuchi mujohidlarni qoʻlidan uzoq turish uchun yetarli edi. ==== Abdul Rashid Doʻstum (Juzjoniy militsiya) ==== Rasmiy ravishda 53-piyoda diviziyasi deb ataladigan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstumning]] [[Joʻzjon (viloyat)|Juzjoniy]] militsiyasi hukumat tarafdori (DRA) eng samarali militsiya edi. [[Oʻzbeklar|Oʻzbek]] ozchiligi 40 000 kishidan iborat boʻlib, u buyurtmani toʻgʻridan-toʻgʻri Najibulladan olgan. Ular Doʻstumni strategik zaxira sifatida ishlatdilar. 1989-yildan keyin bu kuch hujum operatsiyalarini oʻtkazishga qodir boʻlgan yagona kuch edi<ref>Marshall, p. 3</ref>. === Mujohidlar === ==== Ahmadshoh Masud (Jamiat-i Islomiy) ==== The Wall Street Journal uni „Sovuq urushda gʻalaba qozongan afgʻon“ deb atagan va mujohidlarning gʻalabasi uchun birinchi navbatda mas’ul boʻlgan boʻlsa-da, AQSh Ahmadshoh Mas’udni deyarli qoʻllab-quvvatlamadi. Uning haligacha biroz qoʻllab-quvvatlanishining sabablaridan biri shundaki, AQSh uni moliyalashtirish va qurol-yarogʻ taqsimotini [[Pokiston]] tomonidan boshqarishga ruxsat bergan va bu oʻzini Mas’udning ashaddiy dushmani deb bilgan Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan. Maʼsudni qoʻllab-quvvatlashning asosiy himoyachilari Afgʻoniston va Pokistonda boʻlgan Davlat departamentining Edmund MakVilyams va Piter Tomsen edi. Boshqalar orasida ikki neokonservativ Heritage Foundation tashqi siyosat tahlilchilari Maykl Jons va Jeyms A. Fillips ham bor edi, ularning ikkalasi ham Masudni Reygan doktrinasi boʻyicha AQShning koʻmagiga eng munosib afgʻon qarshilik koʻrsatish yetakchisi sifatida himoya qilishgan<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Gulbiddin Hikmatyor (Hizb-e Islomi Gulbiddin) ==== [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovetlarga qarshi urush]] (1979-89-yillar) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] [[Pokiston|Pokistonga]] Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin partiyasiga koʻp miqdorda Amerika harbiy yordamini yuborishga ruxsat bergan edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref>. Qoʻshma Shtatlar oʻz mablagʻlari va qurol-yarogʻ taqsimotini Pokiston tomonidan boshqarilishiga ruxsat berdi, bu esa Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan<ref name="Phill" /><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. 1989-1992-yillarda AQShning Afgʻoniston boʻyicha maxsus vakili Piter Tomsenning soʻzlariga koʻra, Gulbiddin Hikmatyor 1990-yilda Pokistonning xizmatlararo razvedkasi (ISI) tomonidan Afgʻonistonni Pokiston manfaatlari yoʻlida bosib olish va boshqarish uchun yollangan, bu reja uni bekor qilish uchun AQSh bosimi natijasida 1992-yilgacha kechiktirilgan<ref name="Tomsen,405">{{Kitob manbasi|last=Tomsen|first=Peter|title=The Wars of Afghanistan: Messianic Terrorism, Tribal Conflicts, and the Failures of Great Powers|url=https://books.google.com/books?id=_Dz9AgAAQBAJ&pg=PA405|year=2011|publisher=PublicAffairs|isbn=978-1-58648-763-8|pages=405–408}}</ref>. ==== Abdul Rasul Sayyaf (Itthod-e Islomiy) ==== [[Saudiya Arabistoni]] yordamidan, xususan, moliyaviy koʻmakdan foyda koʻrganlardan biri Abdul Rasul Sayyaf va uning armiyasi Afgʻonistonni ozod qilish uchun Islomiy ittifoq, shuningdek, Ittehad-e Islami deb ataladi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Jaloliddin Haqqoniy (Haqqoniy tarmogʻi) ==== [[Saudiya Arabistoni|Saudiya Arabistonining]], xususan, moliyaviy yordamidan yana bir foyda oluvchi, Sovetlarga qarshi urushda arab jangchilari bilan kuchli aloqada boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. == Jalolobod jangi (1989-yil) == {{Urush bilgiqutisi |conflict=Jalolobod jangi |qismi=Afg'onistondagi fuqarolar urushining bir qismi (1989-1992). '''Jalolobod jangi (1989-yil)''' |sana=[[1989-yil]] 5-mart – iyun oxiri |yer=[[Jalolobod]], [[Afg'oniston]] |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] Afg'oniston demokratik respublikasi<br/> '''Qo'llab-quvvatlash:''' <br/> [[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Afgʻon mujohidlari: <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Arab koʻngillilari <br /> '''Qoʻllab-quvvatlash:''' <br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<ref name="WAPO">{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1989/07/08/afghanistan-rebels-lose-key-battle/074ff765-327d-4a60-b8ab-ed118a87ba50/|title=AFGHANISTAN REBELS LOSE KEY BATTLE|date=8 July 1989|work=Washington Post|access-date=20 December 2019|quote=It also is a setback to the U.S.-Pakistani policy that supports the guerrillas in their fight against the Kabul government of President Najibullah.}}</ref><ref name="nyt11">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1989/04/13/world/the-lessons-of-jalalabad-afghan-guerrillas-see-weaknesses-exposed.html|title=The Lessons Of Jalalabad; Afghan Guerrillas See Weaknesses Exposed|work=New York Times|date=13 April 1989|quote=Casualties have been high on both sides. Government troops have been reduced by heavy guerrilla shelling and rocketing from 12,000 to 9,000, Western diplomats say....The Afghan Air Force is said to be taking advantage of the fact that, probably for the first time in the war, guerrilla forces are concentrated in static positions, which make them easier bombing targets.}}</ref><br />{{flagicon|United States}} [[AQSH]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Nur ul-Haq Ulumi]] |qomondon2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br />'''Qoʻllab-quvvatlash''':<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Hamid Gul]]<ref name=Abbas/><ref name=Kaplan,178/> |kuch1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 15,000 |kuch2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 10,000 |yoqotishlar1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 3,000 oʻldirilgan<ref name="nyt11"/> |yoqotishlar2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 3,000 oʻldirilgan<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=XxwIDgAAQBAJ&q=The+DRA+claimed+that+3%2C000+Mujhaideen+were+killed|title=Afghanistan at War: From the 18th-Century Durrani Dynasty to the 21st Century|page=228|publisher=ABC-CLIO|last=Lansford|first=Tom|date=16 February 2017|isbn=9781598847604}}</ref><ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>}} 1989-yil bahorida Pokiston razvedka agentligi ISI tomonidan qoʻllab-quvvatlangan<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref> Peshovardagi Yetti partiya (Afgʻoniston mujohidlari) ittifoqi Jalolobodga hujum qildi<ref name="Stenersen" /><ref name=>{{Yangiliklar manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref>. ISI direktori Gul Afg‘onistonda Hikmatyor boshchiligidagi mujohidlar hukumatini<ref name="Abbas" /> qoʻlga olishini istar edi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilar [[Pokiston]] Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]]<ref name="Abbas">{{Veb manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref> Afgʻonistonni agʻdarish rejasi haqida butunlay bexabar boʻlganmi yoki bu hujumni qoʻzgʻatuvchilardan biri boʻlganmi degan fikrga qoʻshilmaydi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilardan biri Amerika Qoʻshma Shtatlarining Pokistondagi elchisi Robert B. Okli ham shunday fikrlarni ilgari surgan<ref name="Kaplan,178" />. Pokiston oldindan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqiga]] qarshi edi, chunki Sovet Ittifoqi uzoq vaqtdan beri Pokistonning mintaqaviy raqibi [[Hindiston|Hindistonni]] soʻzsiz qoʻllab-quvvatlagan<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. === Jang boshlanishi === Operatsiyada Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin, Abdul Rasul Sayyofning Ittehad-e Islomi va arab jangchilari, jami 10 000 kishi ishtirok etgan. Hujum 1989-yil 5-martda boshlandi va dastlab mujohidlar uchun yaxshi oʻtdi, ular Jalolobod aerodromini qarshi hujumga oʻtkazishdan oldin egallab oldilar<ref name="Wright">{{Kitob manbasi|last=Wright|first=Lawrence|title=The Looming Tower: Al-Qaeda and the Road to 9/11|date=2006|publisher=Random House|location=New York|isbn=9780375414862|url=https://archive.org/details/loomingtoweralqa00wrig}}</ref>. Hukumat qoʻshinlari taslim boʻlishni boshlaganda, ular qurolsiz tinch aholi bilan birga Hikmatyor va Sayyof kuchlari tomonidan qiynoqqa solindi va qatl etildi, bu esa kommunistlarning taslim boʻlish variantini imkonsiz qilib qoʻydi.  Shunday qilib, tez orada hujum qiluvchi kuchlar afgʻon armiyasining 11-diviziya tomonidan bunkerlar, tikanli simlar va minalangan maydonlar bilan himoyalangan asosiy pozitsiyalari tomonidan toʻsib qoʻyildi. Hukumat qoʻshinlari oʻsha vaqtda havo hujumiga tayanishlari mumkin edi, chunki Afgʻoniston harbiy-havo kuchlari jang maydonida kuniga 20 marta parvoz qilgan. Bomba tashish uchun oʻzgartirilgan An-12 transport samolyoti mujohidlar qoʻllagan [[FIM-92 Stinger|Stinger raketalari]] masofasidan yuqori balandlikda uchgan, kassetali bombalardan intensiv foydalanilgan<ref name="Wright" />. Kobul atrofida joylashtirilgan uchta Skad otishma batareyasi Jalolobod garnizonini qoʻllab-quvvatlash uchun 400 dan ortiq raketalarni otdi. Noaniq boʻlishiga qaramay, bu qurollar mujohidlarning ruhiyatiga qattiq taʼsir koʻrsatdi<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. May oyining oʻrtalariga kelib, ular Jalolobod mudofaasiga qarshi hech qanday muvaffaqiyatga erisha olmadilar va oʻq-dorilar zahirasi oxiriga yetib qoldi. Iyul oyida ular afgʻon armiyasining Samarxelni qaytarib olishiga toʻsqinlik qila olmadilar va Jalolobod hali ham Najibulla hukumatining boshqaruvi ostida edi. Bu jangda mujohidlar 3000 ga yaqin qurbon bergan<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. Taxminan 12 000-15 000 tinch aholi halok boʻlgan, 10 000 kishi jang boʻlayotgan hududlardan qochib ketgan<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. === Oqibat === Amerika va Pokiston kutganidan farqli oʻlaroq, bu jang afgʻon armiyasi Sovet yordamisiz jang qila olishini isbotladi va hukumat tarafdorlarining ishonchini sezilarli darajada oshirdi. Aksincha, hujumda ishtirok etgan mujohidlarning ruhiyati pasayib ketdi va Hikmatyor va Sayyofning koʻplab mahalliy qoʻmondonlari hukumat bilan sulh tuzdilar<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1989-08-29 |title=Rebels without a cause |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121110210639/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |archive-date=2012-11-10}}</ref>. ISI zobiti brigada generali Muhammad Yusufning soʻzlariga koʻra, „Jalolobodda [[jihod]] hech qachon tiklanmadi“<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. Xususan, Pokistonning Hikmatyorni ilgari surish rejalari ham zarar koʻrdi. Pokiston hukumati ham, Amerika hukumati ham natijadan norozi edi. Ushbu muvaffaqiyatsizlik natijasida general Hamid Gul Pokiston Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]] tomonidan darhol ishdan boʻshatildi va uning oʻrniga ''ISI'' Bosh direktori lavozimiga general Shamsur Rahmon Kallu tayinlandi. Kallu afgʻon partizanlarini qoʻllab-quvvatlashning klassik siyosatini olib bordi<ref name="Yousaf" />. Shu munosabat bilan u oʻzidan oldingilar Axtar Abdurrahmon va Gul mujohidlar va birinchi marta mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri kirish imkoniga ega boʻlgan Amerika maxfiy xizmati oʻrtasida qoʻygan toʻsiqni kesib tashladi. Gul kabi sobiq Pokiston josuslari, bu Qoʻshma Shtatlarga Pokiston manfaatlariga putur yetkazish hamda mujohidlar oʻrtasida nifoq tugʻdirish imkoniyatini berganini (albatta, Pokistonning Hikmatyorni targʻib qilishi ham shunday qilgan) taʼkidlagan edi. Darhaqiqat, Amerikaning mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri taʼsiri, xususan, mustaqil afgʻonlarga nisbatan takabburlik va dushmanlik bilan munosabatda boʻlgan elchi Piter Tomsenning munosabati bilan, u ularni AQShning bevosita nazoratisiz xavfli ekstremistlar deb hisoblagan — mujohidlar birligining har qanday koʻrinishi buzildi. Yunus Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi mujohidlarning raqiblari Mas’ud va Hikmatyorni birlashtirishga uringan anʼanaviy mustaqil mujohidlar yetakchilari endi Qo‘shma Shtatlar niyatidan shubhalanib, Pokistonga yaqinlashdi. Abdul Haq va Masud kabi boshqalar esa Pokiston bilan munosabatlari keskinlashgani uchun Qoʻshma Shtatlarni afzal koʻrdilar. Abdul Haq kommunistik hukumat va uning jangarilariga dushman boʻlib qolgan boʻlsa-da, Mas’ud sobiq kommunistik arboblar bilan bahsli ittifoq tuzishni davom ettirdi. Mas’ud bu Afgʻonistonni birlashtirishga urinish, deb daʼvo qildi, ammo Hikmatyor kabi dushmanlari buning uchun unga hujum qilishdi. Hikmatyorning tashabbusi Pokiston tomonidan ham qoʻllab-quvvatlandi, shuning uchun 1990 yilga kelib aniq bir-biriga raqobatchi taʼsir doiralar paydo boʻldi — biri Pokiston tomonidan ilgari surilgan Hikmatyor, shuningdek, Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi boshqa mujohidlar rahbarlari . Ikkinchisi esa Hikmatyorga hamdard boʻlmagan va AQSh tomonidan ilgari surilgan, Mas’ud boshchiligidagi guruh, shuningdek, Abdul Haq kabi Mas’udga hamdard boʻlmagan boshqa rahbarlar. Hukumat kuchlari 1990-yil aprel oyida Pagmandagi mustahkamlangan majmuaga qarshi hujum paytida oʻzlarining oʻrinlarini yana bir bor isbotladilar<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. === Ichki tanqid === Jalolobod operatsiyasi Ahmad Shoh Masud va Abdul Haq kabi baʼzi mujohidlar yetakchilari tomonidan jiddiy xato sifatida koʻrildi, ular mujohidlarning oddiy urushda yirik shaharni egallash imkoniyatiga ega emasligiga ishonishdi Jalolobodga hujumda na Masud, na Haq ishtirok etmagan. Mas’ud hatto BBC radiosi orqali operatsiya haqida bilganini aytdi. Haq kommunistik tuzumni asta-sekin zaiflashtiradigan va ichki boʻlinishlar tufayli uning qulashiga olib keladigan muvofiqlashtirilgan partizan urushiga intilish tarafdori edi. Abdul Haq ham shunday degan: „Biz, hech qachon urushda magʻlub boʻlmagan afgʻonlar, hech qachon gʻalaba qozonmagan pokistonliklardan harbiy koʻrsatmalar olishimiz kerakmi?“<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref> Ahmad Shoh Mas’ud Pokiston va ularning afg‘on izdoshlarining munosabatini tanqid qilib, shunday dedi: „Bizning (Mujohid kuchlarimiz) yagona qo‘mondonlikning yo‘qligidan yetkazilgan zarar aniq. Muvofiqlashtirish umuman yoʻq, bu biz turli jabhalarda bir vaqtning oʻzida hujumlarni boshlamayapmiz. Natijada hukumat oʻz resurslarini jamlab, bizni birma-bir tanlab olishi mumkin. Jalolobodda ham shunday bo‘ldi“<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. == Dushmanlik ''Jamiyat-i Islomiy'' vs ''Hizb-i Islomi Gulbiddin'' == 1990-yil iyun oyida [[Luvgar (viloyat)|Logar]] va Parvonda Ahmadshoh Mas’udning „Jamiyati Islomiy“ va Gulbiddin Hikmatyorning „Hizb-i Islomi Gulbiddin“ o‘rtasidagi janglar har ikki tomondan yuzlab qurbonlarga sabab bo‘ldi<ref name="Saikal-213">{{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|date=2012|publisher=I.B.Tauris|page=214|isbn=9781780761220|url=https://books.google.com/books?id=RaTrVFoWvU8C&q=Jamiat-e%20Islami%20afghanistan&pg=PA384|accessdate=2 November 2014}}</ref>. == Mujohidlarning Xostni zabt etishi (1991-yil) == Ikki haftadan soʻng (1991-yil 14-31 mart) [[Mujohid|mujohidlar]] Afgʻonistonning sharqiy qismidagi Xost shahrini Kobul DRA hukumati tomonidan bosib oldilar. Jang Jaloliddin Haqqoniy boshchiligidagi Milliy Qoʻmondonlar Shoʻrosi (MQM) tomonidan va „Yetti partiya“ (mujohidlar) ittifoqining barcha partiyalari vakillari, jumladan Gulbiddin Hikmatyor va Abdul Rasul Sayyof bilan tashkillashtirilgan. Mujohidlarning bu yerda muvaffaqiyat qozonishining sabablaridan biri Sovet Armiyasi mamlakatni tark etgandan soʻng Xostdagi hukumat qoʻshinlarini havo orqali taʼminlash juda qiyin boʻlgan edi. Hukumat garnizoni taʼminoti tugagach, DRA qoʻshinlari mujohidlarga ommaviy ravishda taslim boʻlishdi<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. Oʻn bir yillik qamaldan soʻng Xost 1991-yil 11-aprelda kommunistik garnizonning muzokaralar yoʻli bilan taslim boʻlishi ortidan Afgʻonistonning sharqida boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy qoʻshinlari qoʻliga oʻtdi. Bu kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlib, yakuniy zarba Ibrohim Haqqoniyga oʻsha paytda chet elda mablagʻ yigʻish va aloqalarni toʻplash uchun boʻlgan Jaloliddinning yordamchisi sifatida harakat qilgan. Komendant Gul ogʻa qo‘lga tushdi. Mujohid jangchilari amnistiya va yumshoq muomala taklif qilgani uchun garnizonning koʻp qismi tomonlarini oʻzgartirgan, bu qisman Haqqoniyning mohir diplomatiyasidan dalolatdir. Baʼzi Pokiston nashrlari Haqqoniy va Pokiston askarlari oʻrtasidagi oʻxshash yaqin munosabatlarga qaramay, Hikmatyor rahbar sifatida harakat qilganini daʼvo qilganida, Haqqoniy kuchlari jiddiy gʻazablandi. Oʻsha paytda Pokiston 1994-yilgacha Tolibon harakatiga oʻtgunga qadar ularning asosiy vakili boʻlgan Hikmatyorni qattiq qoʻllab-quvvatlagan edi. Biroq, pokistonlik faxriy muxbir Rahimula Yusufzay bu umumiy rahbar sifatida Jaloliddin Haqqoniy bilan kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlganini tasdiqladi. Haqqoniy, shuningdek, ashaddiy raqiblar Mas’ud va Hikmatyor oʻrtasida vositachilik qilishni taklif qildi, ammo bu hech qanday natija bermadi. == Najibulla hukumati zaiflashdi (1990-yil mart — 1992-yil yanvar) == === Ichki kelishmovchiliklar === Harbiy muvaffaqiyatlarga qaramay, prezident Muhammad Najibullohning kommunistik rejimi hali ham oʻzining anʼanaviy ichki boʻlinishlari, yaʼni Xalq va Parcham fraksiyalari oʻrtasidagi qarama-qarshilikdan qiynalib qoladi. DRA mudofaa vaziri Shahnavaz Tanai Najibullohning mujohidlar bilan milliy yarashuv siyosatiga rozi emas. Bundan tashqari, u oʻzining xalq fraksiyasi Najibullaning Parcham foydasiga hokimiyat ulushini yoʻqotayotganiga amin boʻldi. Shu sabablarga koʻra u Gulbiddin Hikmatyor bilan yashirin muzokaralarga kirishib, Najibullohga qarshi fitna uyushtirdi. 1990-yil 6-martda boshlangan davlat toʻntarishi Najibulloni deyarli oʻldirishiga qaramay muvaffaqiyatsizlikka uchradi va Tanay Pokistonga qochishga majbur boʻldi va u yerda Hikmatyorga qoʻshildi. Najibulla qo‘shinni Tanay tarafdorlaridan tozalashni buyurgach, qattiq qatag‘on boshlandi. Keyingi janglarda bir nechta aeroportlar bombardimon qilindi, 46 ta harbiy samolyotga zarar yetkazildi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Bu holatlar Najibullaning shubhalarini kuchaytirdi va uni hukumat apparati emas, balki o‘zining shaxsiy ittifoqchilari orqali boshqarishiga olib keldi, bu esa Xalqis va Parchamis o‘rtasidagi kelishmovchilikni yanada chuqurlashtirdi. === Iqtisodiy inqiroz === 1992-yilga kelib Afg‘oniston og‘ir ahvolda edi. Afgʻonistonning yagona eksporti boʻlgan [[Tabiiy gazlar|tabiiy gaz]] zaxiralari 1989-yildan beri kamayib ketgan va bu mamlakatni butunlay Sovet yordamiga qaram qilib qoʻygan edi. Bu yiliga 230 000 tonna oziq-ovqat mahsulotini tashkil etardi, ammo 1991-yilga kelib, Sovet iqtisodiyotining oʻzi sustlashib, Sovetlarga oʻz majburiyatlarini bajarishga toʻsqinlik qildi. 1991-yil avgust oyida hokimiyatga kelganidan soʻng, [[Boris Yeltsin|Boris Yelsin]] Najibulla rejimiga toʻgʻridan-toʻgʻri yordam koʻrsatish toʻxtatilishini eʼlon qildi. 1992-yil yanvar oyida rejimning omon qolishi uchun muhimligini isbotlagan Afgʻoniston Harbiy-havo kuchlari yoqilgʻi yetishmasligi sababli endi hech qanday samolyotni boshqara olmadi. Armiya oziq-ovqat taqchilligi tufayli zaiflashdi, bu 1990-1991-yillarda dezertirlik darajasining 60 foizga oshishiga olib keldi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Koʻpgina topshiriqlarda armiyaning oʻrnini bosadigan hukumatparast militsiyalar oʻz kuchlarini saqlab qolish uchun yetarli qurol yetkazib bera olsagina, rejimga sodiq qolishdi. Sovet yordami tugashi bilan hukumat bu talablarni qondira olmadi va militsiyalarning sadoqati soʻna boshladi. Nihoyat, kommunist general [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] va Ahmad Shoh Masud oʻrtasidagi muzokaralardan soʻng Junbish militsiyasi mujohidlarga oʻtib ketdi. Vaziyatning bu teskari oʻzgarishi holatni qarshilik tarafiga aylantirdi va Najibullani isteʼfoga chiqishga majbur qildi. == Najibulloning zaiflashishi, mujohidlarning koalitsiyaga kirishi (1992-yil mart) == [[Fayl:Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/53/Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|right|thumb| [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]], Junbish-i Milliy Islomiy Afgʻoniston [[Mujohid|mujohidlari]] rahbari]] 1991-yil oxirida Sovet Ittifoqi parchalanib, [[Rossiya]] Afgʻonistonga yoqilgʻi yetkazib berishni toʻxtatishga qaror qildi. 1992-yilga kelib Afgʻoniston prezidenti Muhammad Najibulloh rejimi qulay boshladi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. 1992-yil 18-martda Najibullo neytral muvaqqat hukumatga yoʻl ochish uchun isteʼfoga chiqishga tayyorligini eʼlon qildi. Bu qadam uni davlatdagi ichki nazoratini yoʻqotdi; uning hukumati bir necha fraksiyalarga boʻlinib ketdi. Afg‘oniston milliy armiyasi generali [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] ertasi kuni Hizb-i Vahdat va Jamiyat-e Islomiy [[mujohid]] kuchlari bilan ittifoq tuzdi va [[Mozori-Sharif|Mozori Sharifni]] nazoratga oldi<ref name=>{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}</ref>. Bir paytlar BMT va bir qancha afgʻon [[Mujohid|mujohidlari]] partiyalarining yuqori martabali rahbarlari [[Pokiston|Pokistonning]] [[Peshovar]] shahrida yangi milliy afgʻon koalitsion hukumatini tuzishga urinib koʻrishga qaror qilishdi{{Sfnp|Saikal|2004}}. Afgʻonistondagi yana bir mujohid<ref name="BSH,ch.II" /> Gulbiddin Hikmatyor-urush qoʻmondoni, [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] (1979-89) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] va Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan va Afgʻonistonni bosib olish uchun Pokiston ISI tomonidan yollangan boʻlishi mumkin deb taxmin qilingan. ko‘p o‘tmay u{{Sfnp|Saikal|2004}} [[Kobul (shahar)|Kobulni]] yolg‘iz qo‘lga kiritishni rejalashtirgan. Mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masud radioga yozib olingan suhbatda Hikmatyorni muzokaraga kirishishga taklif qilgan, biroq Hikmatyor shunday javob bergan: ''"Yalang‘och qilichimiz bilan Kobulga yo‘l olamiz.'' ''Bizni hech kim toʻxtata olmaydi.'' ''.'' ''.'' ''.'' ''Nega biz rahbarlar bilan uchrashishimiz kerak? "''<ref name="Webster University Press Book">{{Kitob manbasi|last=Grad|first=Marcela|title=Massoud: An Intimate Portrait of the Legendary Afghan Leader|url=https://books.google.com/books?id=5iwLPQAACAAJ&pg=PP1|year=2009|publisher=Webster University Press|isbn=978-0-9821615-0-0}}</ref>{{Sfnp|Gutman|2008}}. == Qoʻshinlar Kobulga yaqinlashmoqda (1-14-aprel) == 1992-yil 10-aprelda Birlashgan Millatlar Tashkiloti [[mujohid]] partiyalariga 15-aprelda prezident Muhammad Najibullodan rasmiy suverenitetni qabul qilish uchun muvaqqat kengash tuzish rejasini taqdim etdi, ular buni maʼqulladilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Rejaga koʻra, BMT 15-aprel kuni oʻsha muvaqqat jamoat va qabila yetakchilari kengashini [[Kobul (shahar)|Kobulga]] uchib, soʻngra Najibulloni Kobuldan va Afgʻonistondan chiqarib yuborishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Butun jarayon davomida mujohid kuchlari Kobuldan tashqarida qolishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ammo 14-aprel kuni Ahmadshoh Masud oʻzining Jamiyat-i Islomiy qoʻshinlari bilan Kobul shimolidagi Parvon viloyatining bir qismini bosib oldi va Kobul atrofida 20 000 ga yaqin askarini joylashtirdi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Aprel oyi o‘rtalariga kelib Mas’ud qo‘shinlari (Jamiyat)<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref> [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] (Junbish-e Melli-ye Islomiy)<ref name="BSH,ch.II" />, Harakat<ref name="Libr.ofCongr">{{Veb manbasi|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field%28DOCID+af0120%29|sarlavha=The Fall of Kabul, April 1992|nashriyot=[[Library of Congress]]}}</ref> va Sayyid Mansor boshchiligidagi baʼzi [[Ismoiliylar|ismoiliy]] qo‘shinlari bilan birga <ref name="Libr.ofCongr" /> Kobuldan 70&nbsp;km shimolda joylashgan<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Libr.ofCongr" /> Bagram aviabazasini nazoratga oldi. Gulbiddin Hikmatyor oʻzining Hizb-e Islomi Gulbiddin qoʻshinlari bilan Kobulning janubiy chegaralarida harakatga tushdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Chiqib ketgan hukumat kuchlari oʻsha mujohidlarning uchta partiyasi: Jamiyat-e Islomiy, Junbish-e Melli-ye Islomiy va Hizb-e Islomi Gulbiddin taraflarini tanlab, Kobulga kirishga qaror qilgan taqdirda ularga yordam berishni taklif qilishdi<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Hizb-i Islomi Gulbiddin Kobulga bostirib kirishi (15-23-aprel) == 1992-yil 15-aprelda Prezident Muhammad Najibullo 10-apreldagi rejadagi oʻz rolini bajarishga tayyor edi (yuqoriga qarang), lekin [[Mujohid|mujohidlar]] partiyalari endi yoʻq edi: ularning baʼzilari endi oʻsha 10-apreldagi kelishuvga qarshi chiqishdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Birlashgan Millatlar Tashkiloti 15-aprel kuni rejalashtirilganidek, muvaqqat kengashni [[Kobul (shahar)|Kobulga]] olib bormadi. Aftidan, Pokistonda bunday kengash boʻyicha muzokaralar hali ham choʻzilib ketgan edi<ref name="BSH,ch.II" />. 16-aprelda Najibullo toʻrtta oliy generaldan iborat koalitsiya tomonidan agʻdarilgan, ular BMT vositachiligidagi tinchlik rejasini<ref name="nyt,24jan1992">[https://www.nytimes.com/1992/04/18/world/afghan-guerrillas-order-kabul-army-to-surrender-city.html 'Afghan guerrillas order Kabul Army to surrender city'.] </ref> qoʻllab-quvvatlaganliklarini bildirishgan, biroq mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masudni darhol Kobulga yangi davlat rahbari sifatida kirishga taklif qilishgan. BMT va mujohidlar koalitsiyasining Peshovardagi muzokaralarini Masud rad etdi{{Sfnp|Gutman|2008}}. Mudofaa vaziri oʻrinbosari Muhammad Nabi Azimiy Afgʻoniston milliy televideniyesida chiqish qilib, „Vatandoshlarimni ishontirib aytamanki, bizda yaqin kelajakda tinchlik boʻladi. Endi urush kerak emas“ <ref name="nyt,24jan1992" /> degan edi. 1992-yil 17-apreldan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] qoʻshinlari Kobul xalqaro aeroportini nazorat qilishdi<ref name="LoC" />. Gulbiddin Hikmatyor 17-aprel kuni Kobulga yaqinlashib, „agar hozirgi maʼmuriyat hokimiyatni mujohidlarga oʻtkaza olmasa“ shaharga hujum qilish bilan tahdid qilgan edi<ref name="nyt,24jan1992" />. Koʻp oʻtmay, [[Pushtunlar|Pushtun]] hukumati amaldorlari Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlarini Kobulga kiritishga harakat qildilar<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Kobulda militsiya jangi (24-27-aprel) == 1992-yil 24-aprelga kelib, „Hizb-e Islomi Gulbiddin“ rahbari Gulbiddin Hikmatyor [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat ostiga olib, Hikmatyor diktaturasi<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Urban">{{Yangiliklar manbasi |last=Urban |first=Mark |author-link=Mark Urban |date=1992-04-28 |title=Afghanistan: power struggle |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070709170253/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |archive-date=2007-07-09}}</ref> oʻrnatish arafasida edi, bu esa Ahmadshoh Mas’ud va [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdulrashid Do‘stum]] qo‘shinlarining ham shaharga kirib kelishiga sabab bo‘ldi. 25-aprelda Hikmatyor ittifoqchilari bilan Kobulni bosib olishga harakat qildi<ref name="photius,peshawar" />. Ammo Mas’ud va Doʻstum kuchlari kuchliroq boʻlib, 27-aprelgacha Hikmatyorni qattiq janglar bilan Kobuldan chiqib ketishga majbur qildi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref><ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Shoshilinch ravishda [[Peshovar|Peshovarda]] ([[Pokiston]]) muhokama qilayotgan [[mujohid]] partiyalari (Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddinni ular tarkibiga kirmagan) 26-aprelda eʼlon qilgan Peshovar kelishuvlari<ref name="photius,peshawar" /> boʻyicha kelishib oldilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. 1992-yil 28-apreldan 28-iyungacha xizmat qiladigan muvaqqat prezident Sibghatulloh Mojaddediy yoki Mujaddidiy (diniy yetakchi) etib tanlandi<ref name="photius,peshawar" />. Jamiyat rahbari Burhoniddin Rabboniy undan keyin 28-oktabrgacha muvaqqat prezident lavozimini egallaydi, shuningdek, 1992-yilda milliy [[Шура (ислам)|shura]] muvaqqat konstitutsiyani<ref name="photius,peshawar" /> ratifikatsiya qilishi va oʻn sakkiz oy muddatga muvaqqat hukumatni saylashi, keyin esa saylovlar oʻtkazishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ushbu Peshovar kelishuvlarida Ahmadshoh Masud Mujaddidiy hukumati uchun muvaqqat mudofaa vaziri etib tayinlandi<ref name="BSH,ch.II" />. 1992-yil 27-aprelga kelib Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlari Kobuldan janubga itarib yuborildi, ammo Jamiyat va Junbish bilan raqobatlashadigan yangi mujohid guruhlari (Ittehad-e Islomi, Hizb-i Vahdat, Harakat) Kobulga kirib keldilar, ularning barchasi shaharni boʻlib tashladi. bu hali ham katta zarar koʻrmagan<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Muvaqqat Mujaddidiy hukumati 1992-yilning 28-aprelidayoq Kobul va Afgʻoniston ustidan toʻliq hokimiyat uchun kurashayotgan bir-biriga qarama-qarshi guruhlar tufayli falaj boʻlgan edi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref>. == Oqibat == 1992-yil aprel oyining qolgan qismida va may-iyun oylarida [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat qilish uchun fuqarolar urushi avj oldi, kamida beshta armiya, ularning aksariyati [[Mujohid|mujohidlar]] ([[Islom|islomiy]] qarshilik partiyalari), xorijiy davlatlar yoki razvedka agentligi tomonidan homiylik qilingan: Hizb- e Islomi Gulbiddin, Jamiyat-i Islomiy, Junbish-i Milliy, Ittehad-i Islomiy va Hizb-i Vahdat. 1992-yil oxiriga kelib, minglab odamlar halok boʻldi, yarim million aholi Kobulni tark etdi, shahar jiddiy zarar koʻrdi. Guruhlar ittifoq tuzib, ularni buzardi, tinchlik kelishuvlariga urinishlar boʻldi va ularning hammasi muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Urush butun Afgʻoniston boʻylab tarqaldi. 1994-yil noyabr oyida voqea joyiga [[Islom|islomdan]] ilhomlangan yangi guruh va armiya, [[Tolibon]] kirib keldi. Ular asta-sekin ustunlikka erishdilar va 1996-yil sentabrda Kobulni egalladilar. Tolibonga qarshi turish uchun qolgan yagona guruh [[Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1996–2001)|1996-2001-yillarda]] Tolibon bilan toʻqnashuvda qatnashgan Jamiyat-i Islomiy edi. Ular mamlakatni shimoli-sharqiy tomondan mudofaa qilishdi va Tolibon koʻp urinsa-da butun Afgʻonistonni nazorat qila olmadi. Tolibon Afgʻonistonning katta qismini 2001-yil oktabrigacha boshqargan, shundan soʻng ular [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerika Qoʻshma Shtatlari]] Shimoliy Alyans bilan Jamiyat-i Islomiy, Shura-i Nazar, Junbish-i Milliy, Islomiy va Hizb-e Vahdat, Sharqiy Shura, Harakatdan iborat koalitsiya tomonidan hokimiyatdan tushirilgan. BMT va AQSh 2014-yilda Ashraf Gʻani oʻrniga Hamid Karzay boshchiligidagi yangi hukumatni qoʻllab-quvvatladi. Shunga qaramay, 2021-yil avgustiga kelib, Tolibon yana Afg‘oniston ustidan nazoratni o‘z qo‘liga oldi va o‘z Islom Amirligini qayta tikladi. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Adabiyotlar == * {{Kitob manbasi|last=Gutman|first=Roy|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban, and the Hijacking of Afghanistan|url=https://books.google.com/books?id=A9eqvc-Ru3cC&pg=PP1|year=2008|publisher=US Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5}} * {{Kitob manbasi|last=Jefferson|first=Thomas|title=Afghanistan: A Cultural and Political History|publisher=[[Princeton University Press]]|year=2010|isbn=978-0-691-14568-6}} * Kaplan, Robert D. (2001); ''Soldiers of God: With Islamic Warriors in Afghanistan And Pakistan;'' Vintage Departures; {{ISBN|1-4000-3025-0}}. * {{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|url=https://books.google.com/books?id=DEIBAwAAQBAJ&pg=PP1|year=2004|publisher=I.B.Tauris|isbn=978-0-85771-478-7}} == Havolalar == ; Afgʻoniston — yoʻqotilgan gʻalaba (hujjatli film) BBC tomonidan (toʻgʻridan-toʻgʻri 1989-yildan boshlab, keyingi tartibsizliklarning boshlanishini tushuntiruvchi hujjatli film) * {{YouTube|-YGVQm_fALY|Afghanistan 1989}} ; Mas’udning Hikmatyor bilan suhbati (asl hujjat 1992 yil) * {{YouTube|XVMdc_2R6LY|The Conversation}} ; Nagakura Xiromi tomonidan „Qoʻmondon Masudning kurashi“ (hujjatli film) (1992-yildan, kommunistik rejim qulaganidan bir oy oʻtgach, Hikmatyor Pokiston koʻmagida Kobulni kuchli bombardimon qilishni boshlashdan oldin Kobulning janubiy chekkasiga qaytarilganidan keyin) * {{YouTube|lKhmRlKXchs|Hekmatyar attacks Kabul but is repelled}} * {{YouTube|H4wIWtOgqJU|Massoud is popular among the people who also trust him to rebuild their country}} [[Turkum:Afg'oniston urushi]] [[Turkum:Tolibon]] [[Turkum:AQSH-Afg'oniston aloqalari]] ly7mzae2zdlc4au6pf2lk6j6jy21f0o 2725901 2725900 2022-07-30T17:30:17Z ShHamrayev 72833 /* Hizb-i Islomi Gulbiddin Kobulga bostirib kirishi (15-23-aprel) */ wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi |conflict=Afg'onistonda fuqarolar urushi (1989–1992) |tasvir=[[File:Afghanistan_politisch_1989.png|300px|]] |qismi=[[Sovuq urush]]ning bir qismi. [[1989-yil]] inqiloblari. [[Sovet Ittifoqi]]ning parchalanishi va [[Afg'oniston]] mojarosi ([[1978-yil]]dan hozirgi kungacha) |izoh=[[Afg'oniston]] [[1989-yilda]]. Sovet qo'shinlari chiqib ketganidan keyin |sana= [[1989-yil]] 15-fevral – [[1992-yil]] 27-aprel (3 yil, 2 oy, 1 hafta and 5 kun) |yer=[[Afg'oniston]] |natija=[[Mujohid]]larning g'alabasi *Afg'oniston Respublikasining qulashi *Mujohidlar o'rtasida davom etayotgan fuqarolar urushi |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] '''Afg'oniston Respublikasi'''<br>'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br>[[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Afghan Interim Government in exile (1988-1992).svg}} {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} '''Afgʻon mujohidlari'''<br />'''Qoʻllab-quvvatlash:'''<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<br /> * [[File:Coat of arms of Pakistan.svg|20px]] [[Xizmatlararo razvedka]] {{flagicon|United States}} AQSH{{-}}{{flagicon|Saudi Arabia}} Saudiya Arabistoni{{-}}{{flagicon|Iran}} [[Eron]]{{-}}{{flagicon|Germany}} [[Germaniya]]{{-}}{{flagicon|United Kingdom}} [[Buyuk Britaniya]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yilgacha) <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Shahnawaz Tanai]] (until 1990) {{small|([[1990 Afghan coup d'état attempt|attempted coup]], fled Afghanistan)}} <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Mohammad Aslam Watanjar]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Ghulam Faruq Yaqubi]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Fazal Haq Khaliqyar]] |qomondon2={{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Burhanuddin Rabbani]]}} <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Shah Massoud]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Zia Massoud]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Atta Muhammad Nur]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Amrullah Saleh]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mullah Naqib|Naqib Alikozai]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mohammed Fahim]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ismail Khan]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Fazal Haq Mujahid]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdullah Azzam]]{{KIA}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Osama bin Laden]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Ayman al-Zawahiri]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mulavi Younas Khalis]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Abdul Haq (Afghan leader)|Abdul Haq]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Haji Abdul Qadeer]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Jalaluddin Haqqani]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mullah Omar|Mohammed Omar]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Mohammad Nabi Mohammadi|Mohammad Nabi]] <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Sibghatullah Mojaddedi]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Ahmed Gailani]] <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Abdul Rahim Wardak]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Muhammad Asif Muhsini]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbe Wahdat.svg}} [[Abdul Ali Mazari]]---- {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yildan) |Ishtirok etgan birliklar={{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Army|Afghan Army]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Air Force|Afghan Air Force]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} Pro-government militias{{-}}{{flagicon|Soviet Union}} Soviet koʻngillilari |Ishtirok etgan birliklar={{plainlist| *{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Jamiat-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Shura-e Nazar]] * {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Maktab al-Khadamat]] * [[File:Logo_of_Hezb-e_Islami_Khalis.svg|25px]] [[Hezb-e Islami Khalis]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i-Inqilab]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Jebh-e Nejat-e Melli]] * {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[National Islamic Front of Afghanistan|Mahaz-e Milli]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i Islami]] * [[File:Flag of Hezbe Wahdat.svg|23px]] [[Hezb-i Wahdat]] ---- * {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Junbish-i Milli]] (from 1992) }}----{{Small|''Various Mujahideen factions also fought among each other''}} |kuch1='''[[Afgʻon milliy armiyasi]]:''' 55,000 (1989)<ref name="mepc.org">{{cite web|url=http://www.mepc.org/articles-commentary/commentary/lessons-soviet-withdrawal-afghanistan|title=Lessons of the Soviet Withdrawal from Afghanistan - Middle East Policy Council|website=www.MEPC.org|access-date=17 May 2017}}</ref> '''Prezident gvardiyasi:''' 10,000 (1989)<ref name="mepc.org"/> '''[[Afg'oniston Demokratik Respublikasi# Filiallar|Barcha kuchlar DRA nazorati ostida]]:''' taxminan 160,000 (1991),{{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} shu jumladan harbiylashtirilgan va [[KHAD]] '''[[Mahalliy kuchlar]]:''' 170 000 gacha (1991){{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} |kuch2=Nomaʼlum}} '''Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1989-1992)''' Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1989-yil 15-fevralda olib chiqilishidan to 1992-yilning 27-apreliga qadar, yaʼni Peshovar kelishuvlari eʼlon qilingandan keyingi kungacha davom etdi. Peshovar kelishuvlari shartlari yangi muvaqqat Afgʻoniston hukumati eʼlon qilingan kundan boshlab, 1999-yil 28-aprelda oʻz faoliyatini boshlashi kerak edi. 1989-1992-yillarda Afgʻoniston Islom Birligida birlashgan [[mujohid]] guruhlari [[Kobul (shahar)|Kobulda]] Afgʻoniston Respublikasining dushman tomon (Sovet Rossiyasi) o‘rnatib ketgan "qoʻgʻirchoq rejimi "ga qarshi kurashayotganliklarini eʼlon qildilar<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. 1989-yil mart oyida Hizb-e Islomi Gulbuddin va Ittehad-e Islomi mujohid guruhlari [[Pokiston]] Xizmatlararo Razvedka (ISI) bilan hamkorlikda Jalolobodga hujum qilishdi, ammo iyun oyiga kelib magʻlub boʻlishdi. 1991-yil mart oyida mujohidlar koalitsiyasi Xost shahrini bosib oldi. [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] qoʻllab-quvvatlashining soʻnggi qoldiqlari 1992-yil mart oylarida tugadi. Prezident Muhammad Najibulloh chetga chiqib, mujohidlar koalitsion hukumatiga oʻrin ochishga rozi boʻldi. Bir mujohid guruhi, Hizb-e Islomi Gulbiddin Pokiston homiylik qilgan Peshovar tinchlik kelishuvi doirasida koalitsion hukumat tuzish va muhokama qilishdan bosh tortdi va Kobulga bostirib kirdi. Bu 1992-yil 25-apreldan boshlab, dastlab uch, lekin bir necha hafta ichida besh yoki oltita mujohid guruhi yoki armiyasi oʻrtasida fuqarolik urushini boshladi. == Soʻnggi tarix (1978-89-yillar) == 1978-yil oktabr oyida Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati islohotlariga, jumladan anʼanaviy islom fuqarolik va nikoh qonunlarini modernizatsiya qilishga, milliy bayroqni sovet uslubidagi qizil bayroqqa oʻzgartirishga va yer islohotiga majburlashga qarshi boʻlganlar qoʻzgʻolon koʻtarishdi. Ular oʻzlarini „[[mujohid]]“ deb atashdi. 1919-yildan beri Afgʻonistonni iqtisodiy va harbiy jihatdan qoʻllab-quvvatlab kelayotgan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqi]] va 1979-yil boshlarida Prezident Nur Muhammad Tarakiyning iltimosiga binoan Afgʻonistonga yuzlab harbiy va fuqarolik maslahatchilarini yuborgan edi. 1979-yil dekabr oyida [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Afgʻonistonga]] taxminan 75 000 kishilik 40-armiya bilan bostirib kirdi, yangi prezident Hafizulloh Aminni oʻldirdi va sovetlarga sodiq odam Babrak Karmalni Rossiya tomonidan tashkil etilgan va qoʻllab-quvvatlagan PDPA rejimiga prezident etib tayinladi. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh Assambleyasi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining]] 1979-yilgi SSSR bosqinini qoralagan rezolyutsiyasi va [[Islom konferensiyasi tashkiloti|Islom hamkorlik tashkilotining]] Sovet qoʻshinlarining zudlik bilan chiqib ketishini talab qilganiga qaramay, ruslar 1989-yil boshigacha qolishdi. Ular yirik shaharlar va strategik ob’ektlarni oʻz nazoratiga olishga muvaffaq boʻlishdi va shu bilan sovet qoʻshinlarini shahar qoʻzgʻolonlari va qabila qoʻshinlari bilan urushga jalb qilgan isyonchilar oʻrtasida millatchilik tuygʻularini kuchaytirdilar. Sovet qoʻshinlari mujohid isyonchilarni yoʻq qilish maqsadida qishloqlarni tekislab tashladi, sugʻorish ariqlarini vayron qildi va hududlarga millionlab minalarni qoʻydi. Oʻsha toʻqqiz yil ichida yarim milliondan 2 milliongacha afgʻon halok boʻldi va millionlab odamlar oʻz uylarini tashlab ketishdi. Ular koʻp sonli bo‘lib qoʻshni davlatlarga qochib ketishdi. Sovet Ittifoqining yangi rahbari [[Mixail Gorbachyov|Mixail Gorbachev]] 1985-yilda [[Xitoy|Xitoy Xalq Respublikasi]] bosimi ostida 1987-yilda Afgʻonistondan chiqib ketish niyatini eʼlon qildi. Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1988 yil mayidan 1989 yil fevralgacha olib chiqildi. Mujohidlarning qarshilik harakati 1978-yilda tartibsiz ravishda boshlangan va har doim mintaqaviy, etnik, qabilaviy va diniy yoʻnalishlar boʻyicha yuqori darajada chiqib turgan: toʻrt yildan ichida mujohidlar taxminan 4000 ta bazadan harakat qilishgan. 1985-yilda yetti yirik [[Ahl as-Sunna val-Jamoa|sunniy islomiy]] isyonchi guruhlar (Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan Peshovar 7 mujohidlar ittifoqi sifatida ham tanilgan) Sovetlarga qarshi kurashni muvofiqlashtirgan edi. 1989-yil fevral oyida Sovet qoʻshinlari Afgʻonistonni tark etganidan soʻng, hali ham boʻlaklarga boʻlingan mujohidlar Sovet Ittifoqi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref> tomonidan hali ham keng koʻlamda qoʻllab-quvvatlanayotgan va shu sababli hamon dushman „ qoʻgʻirchoq“ rejimga rahbarlik qilayotgan prezident Muhammad Najibullohning PDPA hukumatiga qarshi kurashni davom ettirdilar"<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. === Mujohidlar guruhlari oʻrtasidagi hujumlar (1987-89-yillar) === 1980-yillarda nashr etilgan xabarlarga koʻra, Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin boshqa qarshilik kuchlariga, ayniqsa Ahmad Shoh Masud kuchlariga hujum qilish, ularning oziq-ovqat va qurol-yarogʻ taʼminoti hamda yordam tashkilotlari karvonlarini bostirish yoki toʻsib qoʻyish uchun shuhrat qozongan<ref name="Newspaper article">{{Yangiliklar manbasi |last=Gould |first=Elizabeth |date=April 5, 2010 |title=Gulbuddin Hekmatyar – The Master of Darkness |publisher=Huffington Post |url=http://www.huffingtonpost.com/elizabeth-gould/gulbuddin-hekmatyar-the-m_b_525305.html}}</ref>. Muallif Stiv Kollning so‘zlariga ko‘ra, Hikmatyor Ahmadshoh Masudga shunchalik tez-tez hujum qilganki, Vashington (uni Pokiston orqali qo‘llab-quvvatlagan) „u [[Davlat xavfsizlik organlari|KGBning]] maxfiy josusi bo‘lishi mumkinligidan qo‘rqardi, uning vazifasi aksilkommunistik qarshilikni buzishdan iborat edi“<ref name="Newspaper article" />. Hisobotlarga koʻra, Hikmatyor qoʻmondonlari Sovet qoʻshinlari ketganidan soʻng Hizb-e Islomi Gulbiddinni hukmron tashkilotga aylantirish uchun oʻz odamlari va qurol-yarogʻlarini saqlab qolishgan<ref name="Newspaper article" />. 1989-yilda Hikmatyor qoʻshinlari Ahmadshoh Masud kuchlariga yana bir bor hujum uyushtirdi, bu safar Masud va Mas’udning 130 shimoliy qoʻmondondan iborat harbiy va siyosiy ittifoqi-Shoʻro-e Nazarning yuqori rahbariyatini nishonga oldi. Masudni o‘ldirish yoki yarador qilish imkoni bo‘lmasada, Hikmatyor qo‘shinlari Mas’udning yaqin do‘stlari bo‘lgan 30 kishini qiynoqqa soldilar<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Omon qolganlar qiynoqlarni koʻzlarini o‘yib olish, quloq va burunlarini kesish va yuraklarini ochish deb taʼriflaydi<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Natijada Masud qotillarni ovlash operatsiyasini buyurdi. Shura-e Nazar qotillarni qoʻlga olishga muvaffaq boʻldi, ammo Mas’ud qasos olish oʻrniga ularni sud oldida sud qilish uchun Peshovarga yubordi<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Sudlar ularni oʻlimga hukm qildi. Ahmadshoh Mas’ud afg‘on birligi yo‘lida: „Mening Hikmatyor xalqiga so‘zim shuki, biz birlashgan front bo‘lmasa, muvaffaqiyatga erisha olmaymiz, Afg‘onistonda hech narsaga erisha olmaymiz“. Amerika Qoʻshma Shtatlari Tinchlik Instituti xodimi Roy Gutman Mas’udni „yagona afgʻon rahbari“ deb hisobladi<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. Bu davrda (1987-89-yillar) Mas’ud ham, Hikmatyor ham bir-biri bilan tez-tez urushib, bir-birlarining zobitlarini o‘ldirishgan va Mas’udning soʻzlari kamdan-kam hollarda harakat bilan uyg‘unlashgan. Masalan, 1988-yilda Mas’ud qoʻshinlari [[Badaxshon viloyati|Badaxshon viloyatida]] Hikmatyor tarafdorlariga hujum qildi. 1989-yilda Mas’ud Hikmatyorning mahalliy zobitlaridan biri Jamol ogʻani hibsga oldi va uni Jamiyat-i Islomiy komendantlari: Muhammad Izzatulloh, Muhammad Islomuddin, Mulla Abdul-Vadud va Payinda Muhammadni oʻldirishda aybladi. Biroq Hikmatyor tarafdorlari Mas’udni bu komendantlarni oʻz obroʻsini „Jamoat“ safida markazlashtirish uchun oʻldirganlikda ayblab, jabrlanuvchilar bilan yaxshi munosabatda boʻlgan Jamol ogʻani ayblashdi. Bu haqda „ Hizb-e Islomi Gulbiddin“ tarafdori Muhammad Tanvir Halim 2013-yilda chop etilgan kitobida aytib o‘tgan. Biroq, hikoyaning bu versiyasi tasdiqlanmagan va Hikmatyor har qanday holatda ham oʻzining shafqatsiz qotilliklari bilan mashhur emas edi. Masud keyinchalik Abdul-Rauf Safiyni Kobul komendanti etib tayinladi. Hikmatyor tarafdorlari, shuningdek, Mas’udni Rossiya kuchlari bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun xiyonatda aybladilar va bunda ular „Jamoat“ rahbari Muhammad Is’hoqni qoʻllab-quvvatladilar, u ham Mas’udni ishgʻolning ikkinchi yarmida ruslar bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun tanqid qildi. Aftidan, Mas’ud Pokistondan mustaqil baza yaratishga uringan va bu yo‘lda u mujohidlarga anʼanaviy tarzda dushman bo‘lgan hukumatlar, jumladan, Hindiston va Rossiya bilan shartnomalar tuzgan. 1990-yillarda Masud Tolibon kuchlariga qarshi mojaroda Rossiya bilan hamkorlik qilgan. Hikmatyor bundan foydalanib, „Panjsher hukmdori“ va sotqin deb atagan Mas’udga hujum qildi. Biroq, har ikki tomonning xiyonatda ayblovlari juda uzoqqa boradi. Pokistonlik koordinator Muhammad Yusuf, Pokistonning Mas’udga nisbatan dushmanligiga qaramay, Mas’udning Jamol haqidagi versiyasiga qarshi chiqmaydi va har qanday holatda ham bu haqiqatga aylangan. Xuddi shunday, Falastin mujohidlari rahbari Abdulloh Azzam Mas’udni afsonaviy jangchi deb daʼvo qildi, lekin Azzam har qanday mujohid rahbarlarini janjaldan qochish uchun kamdan-kam tanqid qilgan. == Asosiy ishtirokchilar == === Afgʻoniston Respublikasi === ==== PDPA/DRA hukumati ==== 1989-yil 15-fevralda Sovet qoʻshinlari chiqib ketganidan soʻng, prezident Muhammad Najibulloh va uning Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati mustaqil edi. AQSh razvedka idoralari sovetlar oʻrnatgan bu rejim uch-olti oy ichida qulashini kutgan edi<ref name="Dixon">{{Yangiliklar manbasi |last=Dixon |first=Norm |date=2001-12-12 |title=Revolution and counter-revolution in Afghanistan |publisher=www.greenleft.org |url=http://www.greenleft.org.au/2001/475/24709 |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://archive.is/20121202045144/http://www.greenleft.org.au/node/23708 |archive-date=2012-12-02}}</ref>. Biroq, bu baho Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) hukumatiga tegishli boʻlgan bir qancha aktivlarni hisobga olmagan. Ulardan birinchisi Sovet Ittifoqi tomonidan hadya qilingan katta miqdordagi harbiy texnika edi. 1989-yilda armiya va hukumatni qoʻllab-quvvatlovchi qoʻshinlar hali ham 1568 [[tank]], 828 [[Bronetransportyor|bronetransport]], 4880 [[Zambarak|artilleriya]], 126 zamonaviy qiruvchi-bombardimonchi va 14 hujum vertolyotiga ega edi. Shuningdek, DRA Sovet Ittifoqidan yiliga ikki va olti milliard dollar miqdoridagi katta yordam olishda davom etdi va Sovet harbiy maslahatchilari hali ham Afgʻonistonda edi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref>. Hukumat kuchlari, shuningdek, katta miqdordagi Skad raketalaridan foydalanishga tayanishga kirishdi: 1988 va 1992-yillarda ulardan 2000 dan ortigʻi Afgʻoniston ichida uchirilgan, bu [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi Jahon Urushidan]] beri ishlatilgan ballistik raketalarning eng katta miqdoridir. Bu katta miqdordagi otishma kuchi mujohidlarni qoʻlidan uzoq turish uchun yetarli edi. ==== Abdul Rashid Doʻstum (Juzjoniy militsiya) ==== Rasmiy ravishda 53-piyoda diviziyasi deb ataladigan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstumning]] [[Joʻzjon (viloyat)|Juzjoniy]] militsiyasi hukumat tarafdori (DRA) eng samarali militsiya edi. [[Oʻzbeklar|Oʻzbek]] ozchiligi 40 000 kishidan iborat boʻlib, u buyurtmani toʻgʻridan-toʻgʻri Najibulladan olgan. Ular Doʻstumni strategik zaxira sifatida ishlatdilar. 1989-yildan keyin bu kuch hujum operatsiyalarini oʻtkazishga qodir boʻlgan yagona kuch edi<ref>Marshall, p. 3</ref>. === Mujohidlar === ==== Ahmadshoh Masud (Jamiat-i Islomiy) ==== The Wall Street Journal uni „Sovuq urushda gʻalaba qozongan afgʻon“ deb atagan va mujohidlarning gʻalabasi uchun birinchi navbatda mas’ul boʻlgan boʻlsa-da, AQSh Ahmadshoh Mas’udni deyarli qoʻllab-quvvatlamadi. Uning haligacha biroz qoʻllab-quvvatlanishining sabablaridan biri shundaki, AQSh uni moliyalashtirish va qurol-yarogʻ taqsimotini [[Pokiston]] tomonidan boshqarishga ruxsat bergan va bu oʻzini Mas’udning ashaddiy dushmani deb bilgan Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan. Maʼsudni qoʻllab-quvvatlashning asosiy himoyachilari Afgʻoniston va Pokistonda boʻlgan Davlat departamentining Edmund MakVilyams va Piter Tomsen edi. Boshqalar orasida ikki neokonservativ Heritage Foundation tashqi siyosat tahlilchilari Maykl Jons va Jeyms A. Fillips ham bor edi, ularning ikkalasi ham Masudni Reygan doktrinasi boʻyicha AQShning koʻmagiga eng munosib afgʻon qarshilik koʻrsatish yetakchisi sifatida himoya qilishgan<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Gulbiddin Hikmatyor (Hizb-e Islomi Gulbiddin) ==== [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovetlarga qarshi urush]] (1979-89-yillar) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] [[Pokiston|Pokistonga]] Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin partiyasiga koʻp miqdorda Amerika harbiy yordamini yuborishga ruxsat bergan edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref>. Qoʻshma Shtatlar oʻz mablagʻlari va qurol-yarogʻ taqsimotini Pokiston tomonidan boshqarilishiga ruxsat berdi, bu esa Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan<ref name="Phill" /><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. 1989-1992-yillarda AQShning Afgʻoniston boʻyicha maxsus vakili Piter Tomsenning soʻzlariga koʻra, Gulbiddin Hikmatyor 1990-yilda Pokistonning xizmatlararo razvedkasi (ISI) tomonidan Afgʻonistonni Pokiston manfaatlari yoʻlida bosib olish va boshqarish uchun yollangan, bu reja uni bekor qilish uchun AQSh bosimi natijasida 1992-yilgacha kechiktirilgan<ref name="Tomsen,405">{{Kitob manbasi|last=Tomsen|first=Peter|title=The Wars of Afghanistan: Messianic Terrorism, Tribal Conflicts, and the Failures of Great Powers|url=https://books.google.com/books?id=_Dz9AgAAQBAJ&pg=PA405|year=2011|publisher=PublicAffairs|isbn=978-1-58648-763-8|pages=405–408}}</ref>. ==== Abdul Rasul Sayyaf (Itthod-e Islomiy) ==== [[Saudiya Arabistoni]] yordamidan, xususan, moliyaviy koʻmakdan foyda koʻrganlardan biri Abdul Rasul Sayyaf va uning armiyasi Afgʻonistonni ozod qilish uchun Islomiy ittifoq, shuningdek, Ittehad-e Islami deb ataladi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Jaloliddin Haqqoniy (Haqqoniy tarmogʻi) ==== [[Saudiya Arabistoni|Saudiya Arabistonining]], xususan, moliyaviy yordamidan yana bir foyda oluvchi, Sovetlarga qarshi urushda arab jangchilari bilan kuchli aloqada boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. == Jalolobod jangi (1989-yil) == {{Urush bilgiqutisi |conflict=Jalolobod jangi |qismi=Afg'onistondagi fuqarolar urushining bir qismi (1989-1992). '''Jalolobod jangi (1989-yil)''' |sana=[[1989-yil]] 5-mart – iyun oxiri |yer=[[Jalolobod]], [[Afg'oniston]] |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] Afg'oniston demokratik respublikasi<br/> '''Qo'llab-quvvatlash:''' <br/> [[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Afgʻon mujohidlari: <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Arab koʻngillilari <br /> '''Qoʻllab-quvvatlash:''' <br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<ref name="WAPO">{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1989/07/08/afghanistan-rebels-lose-key-battle/074ff765-327d-4a60-b8ab-ed118a87ba50/|title=AFGHANISTAN REBELS LOSE KEY BATTLE|date=8 July 1989|work=Washington Post|access-date=20 December 2019|quote=It also is a setback to the U.S.-Pakistani policy that supports the guerrillas in their fight against the Kabul government of President Najibullah.}}</ref><ref name="nyt11">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1989/04/13/world/the-lessons-of-jalalabad-afghan-guerrillas-see-weaknesses-exposed.html|title=The Lessons Of Jalalabad; Afghan Guerrillas See Weaknesses Exposed|work=New York Times|date=13 April 1989|quote=Casualties have been high on both sides. Government troops have been reduced by heavy guerrilla shelling and rocketing from 12,000 to 9,000, Western diplomats say....The Afghan Air Force is said to be taking advantage of the fact that, probably for the first time in the war, guerrilla forces are concentrated in static positions, which make them easier bombing targets.}}</ref><br />{{flagicon|United States}} [[AQSH]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Nur ul-Haq Ulumi]] |qomondon2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br />'''Qoʻllab-quvvatlash''':<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Hamid Gul]]<ref name=Abbas/><ref name=Kaplan,178/> |kuch1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 15,000 |kuch2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 10,000 |yoqotishlar1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 3,000 oʻldirilgan<ref name="nyt11"/> |yoqotishlar2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 3,000 oʻldirilgan<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=XxwIDgAAQBAJ&q=The+DRA+claimed+that+3%2C000+Mujhaideen+were+killed|title=Afghanistan at War: From the 18th-Century Durrani Dynasty to the 21st Century|page=228|publisher=ABC-CLIO|last=Lansford|first=Tom|date=16 February 2017|isbn=9781598847604}}</ref><ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>}} 1989-yil bahorida Pokiston razvedka agentligi ISI tomonidan qoʻllab-quvvatlangan<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref> Peshovardagi Yetti partiya (Afgʻoniston mujohidlari) ittifoqi Jalolobodga hujum qildi<ref name="Stenersen" /><ref name=>{{Yangiliklar manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref>. ISI direktori Gul Afg‘onistonda Hikmatyor boshchiligidagi mujohidlar hukumatini<ref name="Abbas" /> qoʻlga olishini istar edi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilar [[Pokiston]] Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]]<ref name="Abbas">{{Veb manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref> Afgʻonistonni agʻdarish rejasi haqida butunlay bexabar boʻlganmi yoki bu hujumni qoʻzgʻatuvchilardan biri boʻlganmi degan fikrga qoʻshilmaydi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilardan biri Amerika Qoʻshma Shtatlarining Pokistondagi elchisi Robert B. Okli ham shunday fikrlarni ilgari surgan<ref name="Kaplan,178" />. Pokiston oldindan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqiga]] qarshi edi, chunki Sovet Ittifoqi uzoq vaqtdan beri Pokistonning mintaqaviy raqibi [[Hindiston|Hindistonni]] soʻzsiz qoʻllab-quvvatlagan<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. === Jang boshlanishi === Operatsiyada Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin, Abdul Rasul Sayyofning Ittehad-e Islomi va arab jangchilari, jami 10 000 kishi ishtirok etgan. Hujum 1989-yil 5-martda boshlandi va dastlab mujohidlar uchun yaxshi oʻtdi, ular Jalolobod aerodromini qarshi hujumga oʻtkazishdan oldin egallab oldilar<ref name="Wright">{{Kitob manbasi|last=Wright|first=Lawrence|title=The Looming Tower: Al-Qaeda and the Road to 9/11|date=2006|publisher=Random House|location=New York|isbn=9780375414862|url=https://archive.org/details/loomingtoweralqa00wrig}}</ref>. Hukumat qoʻshinlari taslim boʻlishni boshlaganda, ular qurolsiz tinch aholi bilan birga Hikmatyor va Sayyof kuchlari tomonidan qiynoqqa solindi va qatl etildi, bu esa kommunistlarning taslim boʻlish variantini imkonsiz qilib qoʻydi.  Shunday qilib, tez orada hujum qiluvchi kuchlar afgʻon armiyasining 11-diviziya tomonidan bunkerlar, tikanli simlar va minalangan maydonlar bilan himoyalangan asosiy pozitsiyalari tomonidan toʻsib qoʻyildi. Hukumat qoʻshinlari oʻsha vaqtda havo hujumiga tayanishlari mumkin edi, chunki Afgʻoniston harbiy-havo kuchlari jang maydonida kuniga 20 marta parvoz qilgan. Bomba tashish uchun oʻzgartirilgan An-12 transport samolyoti mujohidlar qoʻllagan [[FIM-92 Stinger|Stinger raketalari]] masofasidan yuqori balandlikda uchgan, kassetali bombalardan intensiv foydalanilgan<ref name="Wright" />. Kobul atrofida joylashtirilgan uchta Skad otishma batareyasi Jalolobod garnizonini qoʻllab-quvvatlash uchun 400 dan ortiq raketalarni otdi. Noaniq boʻlishiga qaramay, bu qurollar mujohidlarning ruhiyatiga qattiq taʼsir koʻrsatdi<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. May oyining oʻrtalariga kelib, ular Jalolobod mudofaasiga qarshi hech qanday muvaffaqiyatga erisha olmadilar va oʻq-dorilar zahirasi oxiriga yetib qoldi. Iyul oyida ular afgʻon armiyasining Samarxelni qaytarib olishiga toʻsqinlik qila olmadilar va Jalolobod hali ham Najibulla hukumatining boshqaruvi ostida edi. Bu jangda mujohidlar 3000 ga yaqin qurbon bergan<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. Taxminan 12 000-15 000 tinch aholi halok boʻlgan, 10 000 kishi jang boʻlayotgan hududlardan qochib ketgan<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. === Oqibat === Amerika va Pokiston kutganidan farqli oʻlaroq, bu jang afgʻon armiyasi Sovet yordamisiz jang qila olishini isbotladi va hukumat tarafdorlarining ishonchini sezilarli darajada oshirdi. Aksincha, hujumda ishtirok etgan mujohidlarning ruhiyati pasayib ketdi va Hikmatyor va Sayyofning koʻplab mahalliy qoʻmondonlari hukumat bilan sulh tuzdilar<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1989-08-29 |title=Rebels without a cause |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121110210639/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |archive-date=2012-11-10}}</ref>. ISI zobiti brigada generali Muhammad Yusufning soʻzlariga koʻra, „Jalolobodda [[jihod]] hech qachon tiklanmadi“<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. Xususan, Pokistonning Hikmatyorni ilgari surish rejalari ham zarar koʻrdi. Pokiston hukumati ham, Amerika hukumati ham natijadan norozi edi. Ushbu muvaffaqiyatsizlik natijasida general Hamid Gul Pokiston Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]] tomonidan darhol ishdan boʻshatildi va uning oʻrniga ''ISI'' Bosh direktori lavozimiga general Shamsur Rahmon Kallu tayinlandi. Kallu afgʻon partizanlarini qoʻllab-quvvatlashning klassik siyosatini olib bordi<ref name="Yousaf" />. Shu munosabat bilan u oʻzidan oldingilar Axtar Abdurrahmon va Gul mujohidlar va birinchi marta mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri kirish imkoniga ega boʻlgan Amerika maxfiy xizmati oʻrtasida qoʻygan toʻsiqni kesib tashladi. Gul kabi sobiq Pokiston josuslari, bu Qoʻshma Shtatlarga Pokiston manfaatlariga putur yetkazish hamda mujohidlar oʻrtasida nifoq tugʻdirish imkoniyatini berganini (albatta, Pokistonning Hikmatyorni targʻib qilishi ham shunday qilgan) taʼkidlagan edi. Darhaqiqat, Amerikaning mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri taʼsiri, xususan, mustaqil afgʻonlarga nisbatan takabburlik va dushmanlik bilan munosabatda boʻlgan elchi Piter Tomsenning munosabati bilan, u ularni AQShning bevosita nazoratisiz xavfli ekstremistlar deb hisoblagan — mujohidlar birligining har qanday koʻrinishi buzildi. Yunus Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi mujohidlarning raqiblari Mas’ud va Hikmatyorni birlashtirishga uringan anʼanaviy mustaqil mujohidlar yetakchilari endi Qo‘shma Shtatlar niyatidan shubhalanib, Pokistonga yaqinlashdi. Abdul Haq va Masud kabi boshqalar esa Pokiston bilan munosabatlari keskinlashgani uchun Qoʻshma Shtatlarni afzal koʻrdilar. Abdul Haq kommunistik hukumat va uning jangarilariga dushman boʻlib qolgan boʻlsa-da, Mas’ud sobiq kommunistik arboblar bilan bahsli ittifoq tuzishni davom ettirdi. Mas’ud bu Afgʻonistonni birlashtirishga urinish, deb daʼvo qildi, ammo Hikmatyor kabi dushmanlari buning uchun unga hujum qilishdi. Hikmatyorning tashabbusi Pokiston tomonidan ham qoʻllab-quvvatlandi, shuning uchun 1990 yilga kelib aniq bir-biriga raqobatchi taʼsir doiralar paydo boʻldi — biri Pokiston tomonidan ilgari surilgan Hikmatyor, shuningdek, Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi boshqa mujohidlar rahbarlari . Ikkinchisi esa Hikmatyorga hamdard boʻlmagan va AQSh tomonidan ilgari surilgan, Mas’ud boshchiligidagi guruh, shuningdek, Abdul Haq kabi Mas’udga hamdard boʻlmagan boshqa rahbarlar. Hukumat kuchlari 1990-yil aprel oyida Pagmandagi mustahkamlangan majmuaga qarshi hujum paytida oʻzlarining oʻrinlarini yana bir bor isbotladilar<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. === Ichki tanqid === Jalolobod operatsiyasi Ahmad Shoh Masud va Abdul Haq kabi baʼzi mujohidlar yetakchilari tomonidan jiddiy xato sifatida koʻrildi, ular mujohidlarning oddiy urushda yirik shaharni egallash imkoniyatiga ega emasligiga ishonishdi Jalolobodga hujumda na Masud, na Haq ishtirok etmagan. Mas’ud hatto BBC radiosi orqali operatsiya haqida bilganini aytdi. Haq kommunistik tuzumni asta-sekin zaiflashtiradigan va ichki boʻlinishlar tufayli uning qulashiga olib keladigan muvofiqlashtirilgan partizan urushiga intilish tarafdori edi. Abdul Haq ham shunday degan: „Biz, hech qachon urushda magʻlub boʻlmagan afgʻonlar, hech qachon gʻalaba qozonmagan pokistonliklardan harbiy koʻrsatmalar olishimiz kerakmi?“<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref> Ahmad Shoh Mas’ud Pokiston va ularning afg‘on izdoshlarining munosabatini tanqid qilib, shunday dedi: „Bizning (Mujohid kuchlarimiz) yagona qo‘mondonlikning yo‘qligidan yetkazilgan zarar aniq. Muvofiqlashtirish umuman yoʻq, bu biz turli jabhalarda bir vaqtning oʻzida hujumlarni boshlamayapmiz. Natijada hukumat oʻz resurslarini jamlab, bizni birma-bir tanlab olishi mumkin. Jalolobodda ham shunday bo‘ldi“<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. == Dushmanlik ''Jamiyat-i Islomiy'' vs ''Hizb-i Islomi Gulbiddin'' == 1990-yil iyun oyida [[Luvgar (viloyat)|Logar]] va Parvonda Ahmadshoh Mas’udning „Jamiyati Islomiy“ va Gulbiddin Hikmatyorning „Hizb-i Islomi Gulbiddin“ o‘rtasidagi janglar har ikki tomondan yuzlab qurbonlarga sabab bo‘ldi<ref name="Saikal-213">{{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|date=2012|publisher=I.B.Tauris|page=214|isbn=9781780761220|url=https://books.google.com/books?id=RaTrVFoWvU8C&q=Jamiat-e%20Islami%20afghanistan&pg=PA384|accessdate=2 November 2014}}</ref>. == Mujohidlarning Xostni zabt etishi (1991-yil) == Ikki haftadan soʻng (1991-yil 14-31 mart) [[Mujohid|mujohidlar]] Afgʻonistonning sharqiy qismidagi Xost shahrini Kobul DRA hukumati tomonidan bosib oldilar. Jang Jaloliddin Haqqoniy boshchiligidagi Milliy Qoʻmondonlar Shoʻrosi (MQM) tomonidan va „Yetti partiya“ (mujohidlar) ittifoqining barcha partiyalari vakillari, jumladan Gulbiddin Hikmatyor va Abdul Rasul Sayyof bilan tashkillashtirilgan. Mujohidlarning bu yerda muvaffaqiyat qozonishining sabablaridan biri Sovet Armiyasi mamlakatni tark etgandan soʻng Xostdagi hukumat qoʻshinlarini havo orqali taʼminlash juda qiyin boʻlgan edi. Hukumat garnizoni taʼminoti tugagach, DRA qoʻshinlari mujohidlarga ommaviy ravishda taslim boʻlishdi<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. Oʻn bir yillik qamaldan soʻng Xost 1991-yil 11-aprelda kommunistik garnizonning muzokaralar yoʻli bilan taslim boʻlishi ortidan Afgʻonistonning sharqida boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy qoʻshinlari qoʻliga oʻtdi. Bu kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlib, yakuniy zarba Ibrohim Haqqoniyga oʻsha paytda chet elda mablagʻ yigʻish va aloqalarni toʻplash uchun boʻlgan Jaloliddinning yordamchisi sifatida harakat qilgan. Komendant Gul ogʻa qo‘lga tushdi. Mujohid jangchilari amnistiya va yumshoq muomala taklif qilgani uchun garnizonning koʻp qismi tomonlarini oʻzgartirgan, bu qisman Haqqoniyning mohir diplomatiyasidan dalolatdir. Baʼzi Pokiston nashrlari Haqqoniy va Pokiston askarlari oʻrtasidagi oʻxshash yaqin munosabatlarga qaramay, Hikmatyor rahbar sifatida harakat qilganini daʼvo qilganida, Haqqoniy kuchlari jiddiy gʻazablandi. Oʻsha paytda Pokiston 1994-yilgacha Tolibon harakatiga oʻtgunga qadar ularning asosiy vakili boʻlgan Hikmatyorni qattiq qoʻllab-quvvatlagan edi. Biroq, pokistonlik faxriy muxbir Rahimula Yusufzay bu umumiy rahbar sifatida Jaloliddin Haqqoniy bilan kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlganini tasdiqladi. Haqqoniy, shuningdek, ashaddiy raqiblar Mas’ud va Hikmatyor oʻrtasida vositachilik qilishni taklif qildi, ammo bu hech qanday natija bermadi. == Najibulla hukumati zaiflashdi (1990-yil mart — 1992-yil yanvar) == === Ichki kelishmovchiliklar === Harbiy muvaffaqiyatlarga qaramay, prezident Muhammad Najibullohning kommunistik rejimi hali ham oʻzining anʼanaviy ichki boʻlinishlari, yaʼni Xalq va Parcham fraksiyalari oʻrtasidagi qarama-qarshilikdan qiynalib qoladi. DRA mudofaa vaziri Shahnavaz Tanai Najibullohning mujohidlar bilan milliy yarashuv siyosatiga rozi emas. Bundan tashqari, u oʻzining xalq fraksiyasi Najibullaning Parcham foydasiga hokimiyat ulushini yoʻqotayotganiga amin boʻldi. Shu sabablarga koʻra u Gulbiddin Hikmatyor bilan yashirin muzokaralarga kirishib, Najibullohga qarshi fitna uyushtirdi. 1990-yil 6-martda boshlangan davlat toʻntarishi Najibulloni deyarli oʻldirishiga qaramay muvaffaqiyatsizlikka uchradi va Tanay Pokistonga qochishga majbur boʻldi va u yerda Hikmatyorga qoʻshildi. Najibulla qo‘shinni Tanay tarafdorlaridan tozalashni buyurgach, qattiq qatag‘on boshlandi. Keyingi janglarda bir nechta aeroportlar bombardimon qilindi, 46 ta harbiy samolyotga zarar yetkazildi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Bu holatlar Najibullaning shubhalarini kuchaytirdi va uni hukumat apparati emas, balki o‘zining shaxsiy ittifoqchilari orqali boshqarishiga olib keldi, bu esa Xalqis va Parchamis o‘rtasidagi kelishmovchilikni yanada chuqurlashtirdi. === Iqtisodiy inqiroz === 1992-yilga kelib Afg‘oniston og‘ir ahvolda edi. Afgʻonistonning yagona eksporti boʻlgan [[Tabiiy gazlar|tabiiy gaz]] zaxiralari 1989-yildan beri kamayib ketgan va bu mamlakatni butunlay Sovet yordamiga qaram qilib qoʻygan edi. Bu yiliga 230 000 tonna oziq-ovqat mahsulotini tashkil etardi, ammo 1991-yilga kelib, Sovet iqtisodiyotining oʻzi sustlashib, Sovetlarga oʻz majburiyatlarini bajarishga toʻsqinlik qildi. 1991-yil avgust oyida hokimiyatga kelganidan soʻng, [[Boris Yeltsin|Boris Yelsin]] Najibulla rejimiga toʻgʻridan-toʻgʻri yordam koʻrsatish toʻxtatilishini eʼlon qildi. 1992-yil yanvar oyida rejimning omon qolishi uchun muhimligini isbotlagan Afgʻoniston Harbiy-havo kuchlari yoqilgʻi yetishmasligi sababli endi hech qanday samolyotni boshqara olmadi. Armiya oziq-ovqat taqchilligi tufayli zaiflashdi, bu 1990-1991-yillarda dezertirlik darajasining 60 foizga oshishiga olib keldi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Koʻpgina topshiriqlarda armiyaning oʻrnini bosadigan hukumatparast militsiyalar oʻz kuchlarini saqlab qolish uchun yetarli qurol yetkazib bera olsagina, rejimga sodiq qolishdi. Sovet yordami tugashi bilan hukumat bu talablarni qondira olmadi va militsiyalarning sadoqati soʻna boshladi. Nihoyat, kommunist general [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] va Ahmad Shoh Masud oʻrtasidagi muzokaralardan soʻng Junbish militsiyasi mujohidlarga oʻtib ketdi. Vaziyatning bu teskari oʻzgarishi holatni qarshilik tarafiga aylantirdi va Najibullani isteʼfoga chiqishga majbur qildi. == Najibulloning zaiflashishi, mujohidlarning koalitsiyaga kirishi (1992-yil mart) == [[Fayl:Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/53/Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|right|thumb| [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]], Junbish-i Milliy Islomiy Afgʻoniston [[Mujohid|mujohidlari]] rahbari]] 1991-yil oxirida Sovet Ittifoqi parchalanib, [[Rossiya]] Afgʻonistonga yoqilgʻi yetkazib berishni toʻxtatishga qaror qildi. 1992-yilga kelib Afgʻoniston prezidenti Muhammad Najibulloh rejimi qulay boshladi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. 1992-yil 18-martda Najibullo neytral muvaqqat hukumatga yoʻl ochish uchun isteʼfoga chiqishga tayyorligini eʼlon qildi. Bu qadam uni davlatdagi ichki nazoratini yoʻqotdi; uning hukumati bir necha fraksiyalarga boʻlinib ketdi. Afg‘oniston milliy armiyasi generali [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] ertasi kuni Hizb-i Vahdat va Jamiyat-e Islomiy [[mujohid]] kuchlari bilan ittifoq tuzdi va [[Mozori-Sharif|Mozori Sharifni]] nazoratga oldi<ref name=>{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}</ref>. Bir paytlar BMT va bir qancha afgʻon [[Mujohid|mujohidlari]] partiyalarining yuqori martabali rahbarlari [[Pokiston|Pokistonning]] [[Peshovar]] shahrida yangi milliy afgʻon koalitsion hukumatini tuzishga urinib koʻrishga qaror qilishdi{{Sfnp|Saikal|2004}}. Afgʻonistondagi yana bir mujohid<ref name="BSH,ch.II" /> Gulbiddin Hikmatyor-urush qoʻmondoni, [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] (1979-89) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] va Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan va Afgʻonistonni bosib olish uchun Pokiston ISI tomonidan yollangan boʻlishi mumkin deb taxmin qilingan. ko‘p o‘tmay u{{Sfnp|Saikal|2004}} [[Kobul (shahar)|Kobulni]] yolg‘iz qo‘lga kiritishni rejalashtirgan. Mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masud radioga yozib olingan suhbatda Hikmatyorni muzokaraga kirishishga taklif qilgan, biroq Hikmatyor shunday javob bergan: ''"Yalang‘och qilichimiz bilan Kobulga yo‘l olamiz.'' ''Bizni hech kim toʻxtata olmaydi.'' ''.'' ''.'' ''.'' ''Nega biz rahbarlar bilan uchrashishimiz kerak? "''<ref name="Webster University Press Book">{{Kitob manbasi|last=Grad|first=Marcela|title=Massoud: An Intimate Portrait of the Legendary Afghan Leader|url=https://books.google.com/books?id=5iwLPQAACAAJ&pg=PP1|year=2009|publisher=Webster University Press|isbn=978-0-9821615-0-0}}</ref>{{Sfnp|Gutman|2008}}. == Qoʻshinlar Kobulga yaqinlashmoqda (1-14-aprel) == 1992-yil 10-aprelda Birlashgan Millatlar Tashkiloti [[mujohid]] partiyalariga 15-aprelda prezident Muhammad Najibullodan rasmiy suverenitetni qabul qilish uchun muvaqqat kengash tuzish rejasini taqdim etdi, ular buni maʼqulladilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Rejaga koʻra, BMT 15-aprel kuni oʻsha muvaqqat jamoat va qabila yetakchilari kengashini [[Kobul (shahar)|Kobulga]] uchib, soʻngra Najibulloni Kobuldan va Afgʻonistondan chiqarib yuborishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Butun jarayon davomida mujohid kuchlari Kobuldan tashqarida qolishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ammo 14-aprel kuni Ahmadshoh Masud oʻzining Jamiyat-i Islomiy qoʻshinlari bilan Kobul shimolidagi Parvon viloyatining bir qismini bosib oldi va Kobul atrofida 20 000 ga yaqin askarini joylashtirdi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Aprel oyi o‘rtalariga kelib Mas’ud qo‘shinlari (Jamiyat)<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref> [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] (Junbish-e Melli-ye Islomiy)<ref name="BSH,ch.II" />, Harakat<ref name="Libr.ofCongr">{{Veb manbasi|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field%28DOCID+af0120%29|sarlavha=The Fall of Kabul, April 1992|nashriyot=[[Library of Congress]]}}</ref> va Sayyid Mansor boshchiligidagi baʼzi [[Ismoiliylar|ismoiliy]] qo‘shinlari bilan birga <ref name="Libr.ofCongr" /> Kobuldan 70&nbsp;km shimolda joylashgan<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Libr.ofCongr" /> Bagram aviabazasini nazoratga oldi. Gulbiddin Hikmatyor oʻzining Hizb-e Islomi Gulbiddin qoʻshinlari bilan Kobulning janubiy chegaralarida harakatga tushdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Chiqib ketgan hukumat kuchlari oʻsha mujohidlarning uchta partiyasi: Jamiyat-e Islomiy, Junbish-e Melli-ye Islomiy va Hizb-e Islomi Gulbiddin taraflarini tanlab, Kobulga kirishga qaror qilgan taqdirda ularga yordam berishni taklif qilishdi<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Hizb-i Islomi Gulbiddin Kobulga bostirib kirishi (15-23-aprel) == 1992-yil 15-aprelda Prezident Muhammad Najibullo 10-apreldagi rejadagi oʻz rolini bajarishga tayyor edi (yuqoriga qarang), lekin [[Mujohid|mujohidlar]] partiyalari endi yoʻq edi: ularning baʼzilari endi oʻsha 10-apreldagi kelishuvga qarshi chiqishdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Birlashgan Millatlar Tashkiloti 15-aprel kuni rejalashtirilganidek, muvaqqat kengashni [[Kobul (shahar)|Kobulga]] olib bormadi. Aftidan, Pokistonda bunday kengash boʻyicha muzokaralar hali ham choʻzilib ketgan edi<ref name="BSH,ch.II" />. 16-aprelda Najibullo toʻrtta oliy generaldan iborat koalitsiya tomonidan agʻdarilgan, ular BMT vositachiligidagi tinchlik rejasini<ref name="nyt,24jan1992">[https://www.nytimes.com/1992/04/18/world/afghan-guerrillas-order-kabul-army-to-surrender-city.html 'Afghan guerrillas order Kabul Army to surrender city'.] </ref> qoʻllab-quvvatlaganliklarini bildirishgan, biroq mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masudni darhol Kobulga yangi davlat rahbari sifatida kirishga taklif qilishgan. BMT va mujohidlar koalitsiyasining Peshovardagi muzokaralarini Masud rad etdi{{Sfnp|Gutman|2008}}. Mudofaa vaziri oʻrinbosari Muhammad Nabi Azimiy Afgʻoniston milliy televideniyesida chiqish qilib, „Vatandoshlarimni ishontirib aytamanki, bizda yaqin kelajakda tinchlik boʻladi. Endi urush kerak emas“ <ref name="nyt,24jan1992" /> degan edi. 1992-yil 17-apreldan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] qoʻshinlari Kobul xalqaro aeroportini nazorat qilishdi<ref>http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+af0120)</ref>. Gulbiddin Hikmatyor 17-aprel kuni Kobulga yaqinlashib, „agar hozirgi maʼmuriyat hokimiyatni mujohidlarga oʻtkaza olmasa“ shaharga hujum qilish bilan tahdid qilgan edi<ref name="nyt,24jan1992" />. Koʻp oʻtmay, [[Pushtunlar|Pushtun]] hukumati amaldorlari Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlarini Kobulga kiritishga harakat qildilar<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Kobulda militsiya jangi (24-27-aprel) == 1992-yil 24-aprelga kelib, „Hizb-e Islomi Gulbiddin“ rahbari Gulbiddin Hikmatyor [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat ostiga olib, Hikmatyor diktaturasi<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Urban">{{Yangiliklar manbasi |last=Urban |first=Mark |author-link=Mark Urban |date=1992-04-28 |title=Afghanistan: power struggle |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070709170253/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |archive-date=2007-07-09}}</ref> oʻrnatish arafasida edi, bu esa Ahmadshoh Mas’ud va [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdulrashid Do‘stum]] qo‘shinlarining ham shaharga kirib kelishiga sabab bo‘ldi. 25-aprelda Hikmatyor ittifoqchilari bilan Kobulni bosib olishga harakat qildi<ref name="photius,peshawar" />. Ammo Mas’ud va Doʻstum kuchlari kuchliroq boʻlib, 27-aprelgacha Hikmatyorni qattiq janglar bilan Kobuldan chiqib ketishga majbur qildi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref><ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Shoshilinch ravishda [[Peshovar|Peshovarda]] ([[Pokiston]]) muhokama qilayotgan [[mujohid]] partiyalari (Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddinni ular tarkibiga kirmagan) 26-aprelda eʼlon qilgan Peshovar kelishuvlari<ref name="photius,peshawar" /> boʻyicha kelishib oldilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. 1992-yil 28-apreldan 28-iyungacha xizmat qiladigan muvaqqat prezident Sibghatulloh Mojaddediy yoki Mujaddidiy (diniy yetakchi) etib tanlandi<ref name="photius,peshawar" />. Jamiyat rahbari Burhoniddin Rabboniy undan keyin 28-oktabrgacha muvaqqat prezident lavozimini egallaydi, shuningdek, 1992-yilda milliy [[Шура (ислам)|shura]] muvaqqat konstitutsiyani<ref name="photius,peshawar" /> ratifikatsiya qilishi va oʻn sakkiz oy muddatga muvaqqat hukumatni saylashi, keyin esa saylovlar oʻtkazishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ushbu Peshovar kelishuvlarida Ahmadshoh Masud Mujaddidiy hukumati uchun muvaqqat mudofaa vaziri etib tayinlandi<ref name="BSH,ch.II" />. 1992-yil 27-aprelga kelib Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlari Kobuldan janubga itarib yuborildi, ammo Jamiyat va Junbish bilan raqobatlashadigan yangi mujohid guruhlari (Ittehad-e Islomi, Hizb-i Vahdat, Harakat) Kobulga kirib keldilar, ularning barchasi shaharni boʻlib tashladi. bu hali ham katta zarar koʻrmagan<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Muvaqqat Mujaddidiy hukumati 1992-yilning 28-aprelidayoq Kobul va Afgʻoniston ustidan toʻliq hokimiyat uchun kurashayotgan bir-biriga qarama-qarshi guruhlar tufayli falaj boʻlgan edi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref>. == Oqibat == 1992-yil aprel oyining qolgan qismida va may-iyun oylarida [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat qilish uchun fuqarolar urushi avj oldi, kamida beshta armiya, ularning aksariyati [[Mujohid|mujohidlar]] ([[Islom|islomiy]] qarshilik partiyalari), xorijiy davlatlar yoki razvedka agentligi tomonidan homiylik qilingan: Hizb- e Islomi Gulbiddin, Jamiyat-i Islomiy, Junbish-i Milliy, Ittehad-i Islomiy va Hizb-i Vahdat. 1992-yil oxiriga kelib, minglab odamlar halok boʻldi, yarim million aholi Kobulni tark etdi, shahar jiddiy zarar koʻrdi. Guruhlar ittifoq tuzib, ularni buzardi, tinchlik kelishuvlariga urinishlar boʻldi va ularning hammasi muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Urush butun Afgʻoniston boʻylab tarqaldi. 1994-yil noyabr oyida voqea joyiga [[Islom|islomdan]] ilhomlangan yangi guruh va armiya, [[Tolibon]] kirib keldi. Ular asta-sekin ustunlikka erishdilar va 1996-yil sentabrda Kobulni egalladilar. Tolibonga qarshi turish uchun qolgan yagona guruh [[Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1996–2001)|1996-2001-yillarda]] Tolibon bilan toʻqnashuvda qatnashgan Jamiyat-i Islomiy edi. Ular mamlakatni shimoli-sharqiy tomondan mudofaa qilishdi va Tolibon koʻp urinsa-da butun Afgʻonistonni nazorat qila olmadi. Tolibon Afgʻonistonning katta qismini 2001-yil oktabrigacha boshqargan, shundan soʻng ular [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerika Qoʻshma Shtatlari]] Shimoliy Alyans bilan Jamiyat-i Islomiy, Shura-i Nazar, Junbish-i Milliy, Islomiy va Hizb-e Vahdat, Sharqiy Shura, Harakatdan iborat koalitsiya tomonidan hokimiyatdan tushirilgan. BMT va AQSh 2014-yilda Ashraf Gʻani oʻrniga Hamid Karzay boshchiligidagi yangi hukumatni qoʻllab-quvvatladi. Shunga qaramay, 2021-yil avgustiga kelib, Tolibon yana Afg‘oniston ustidan nazoratni o‘z qo‘liga oldi va o‘z Islom Amirligini qayta tikladi. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Adabiyotlar == * {{Kitob manbasi|last=Gutman|first=Roy|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban, and the Hijacking of Afghanistan|url=https://books.google.com/books?id=A9eqvc-Ru3cC&pg=PP1|year=2008|publisher=US Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5}} * {{Kitob manbasi|last=Jefferson|first=Thomas|title=Afghanistan: A Cultural and Political History|publisher=[[Princeton University Press]]|year=2010|isbn=978-0-691-14568-6}} * Kaplan, Robert D. (2001); ''Soldiers of God: With Islamic Warriors in Afghanistan And Pakistan;'' Vintage Departures; {{ISBN|1-4000-3025-0}}. * {{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|url=https://books.google.com/books?id=DEIBAwAAQBAJ&pg=PP1|year=2004|publisher=I.B.Tauris|isbn=978-0-85771-478-7}} == Havolalar == ; Afgʻoniston — yoʻqotilgan gʻalaba (hujjatli film) BBC tomonidan (toʻgʻridan-toʻgʻri 1989-yildan boshlab, keyingi tartibsizliklarning boshlanishini tushuntiruvchi hujjatli film) * {{YouTube|-YGVQm_fALY|Afghanistan 1989}} ; Mas’udning Hikmatyor bilan suhbati (asl hujjat 1992 yil) * {{YouTube|XVMdc_2R6LY|The Conversation}} ; Nagakura Xiromi tomonidan „Qoʻmondon Masudning kurashi“ (hujjatli film) (1992-yildan, kommunistik rejim qulaganidan bir oy oʻtgach, Hikmatyor Pokiston koʻmagida Kobulni kuchli bombardimon qilishni boshlashdan oldin Kobulning janubiy chekkasiga qaytarilganidan keyin) * {{YouTube|lKhmRlKXchs|Hekmatyar attacks Kabul but is repelled}} * {{YouTube|H4wIWtOgqJU|Massoud is popular among the people who also trust him to rebuild their country}} [[Turkum:Afg'oniston urushi]] [[Turkum:Tolibon]] [[Turkum:AQSH-Afg'oniston aloqalari]] hyob816b590qqi5ulqfkvbdh2o7ep1l 2725958 2725901 2022-07-30T18:18:42Z ShHamrayev 72833 wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi |conflict=Afg'onistonda fuqarolar urushi (1989–1992) |tasvir=[[File:Afghanistan_politisch_1989.png|300px|]] |qismi=[[Sovuq urush]]ning bir qismi. [[1989-yil]] inqiloblari. [[Sovet Ittifoqi]]ning parchalanishi va [[Afg'oniston]] mojarosi ([[1978-yil]]dan hozirgi kungacha) |izoh=[[Afg'oniston]] [[1989-yilda]]. Sovet qo'shinlari chiqib ketganidan keyin |sana= [[1989-yil]] 15-fevral – [[1992-yil]] 27-aprel (3 yil, 2 oy, 1 hafta and 5 kun) |yer=[[Afg'oniston]] |natija=[[Mujohid]]larning g'alabasi *Afg'oniston Respublikasining qulashi *Mujohidlar o'rtasida davom etayotgan fuqarolar urushi |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] '''Afg'oniston Respublikasi'''<br>'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br>[[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Afghan Interim Government in exile (1988-1992).svg}} {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} '''Afgʻon mujohidlari'''<br />'''Qoʻllab-quvvatlash:'''<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<br /> * [[File:Coat of arms of Pakistan.svg|20px]] [[Xizmatlararo razvedka]] {{flagicon|United States}} AQSH{{-}}{{flagicon|Saudi Arabia}} Saudiya Arabistoni{{-}}{{flagicon|Iran}} [[Eron]]{{-}}{{flagicon|Germany}} [[Germaniya]]{{-}}{{flagicon|United Kingdom}} [[Buyuk Britaniya]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yilgacha) <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Shahnawaz Tanai]] (1990-yilgacha) <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Mohammad Aslam Watanjar]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Ghulam Faruq Yaqubi]]{{-}} [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Fazal Haq Khaliqyar]] |qomondon2={{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Burhanuddin Rabbani]]}} <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Shah Massoud]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ahmad Zia Massoud]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Atta Muhammad Nur]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Amrullah Saleh]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mullah Naqib|Naqib Alikozai]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Mohammed Fahim]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Ismail Khan]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Fazal Haq Mujahid]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdullah Azzam]]{{KIA}} <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Osama bin Laden]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Ayman al-Zawahiri]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mulavi Younas Khalis]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Abdul Haq (Afghan leader)|Abdul Haq]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Haji Abdul Qadeer]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Jalaluddin Haqqani]] <br /> {{flagicon image|Logo of Hezb-e Islami Khalis.svg}} [[Mullah Omar|Mohammed Omar]]<br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Mohammad Nabi Mohammadi|Mohammad Nabi]] <br /> {{nowrap|{{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Sibghatullah Mojaddedi]]}} <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Ahmed Gailani]] <br /> {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[Abdul Rahim Wardak]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Muhammad Asif Muhsini]] <br /> {{flagicon image|Flag of Hezbe Wahdat.svg}} [[Abdul Ali Mazari]]---- {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Abdul Rashid Dostum]] (1992-yildan) |Ishtirok etgan birliklar={{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Army|Afghan Army]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} [[Democratic Republic of Afghanistan#Air Force|Afghan Air Force]]{{-}}{{flagicon|Afghanistan|1987}} Pro-government militias{{-}}{{flagicon|Soviet Union}} Soviet koʻngillilari |Ishtirok etgan birliklar={{plainlist| *{{flagicon image|Flag of Jamiat-e Islami.svg}} [[Jamiat-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Shura-e Nazar]] * {{flagicon image|Flag of Hezbi Islami Gulbuddin.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Maktab al-Khadamat]] * [[File:Logo_of_Hezb-e_Islami_Khalis.svg|25px]] [[Hezb-e Islami Khalis]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i-Inqilab]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Jebh-e Nejat-e Melli]] * {{flagicon image|Flag of the National Islamic Front of Afghanistan.svg}} [[National Islamic Front of Afghanistan|Mahaz-e Milli]] * {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Harakat-i Islami]] * [[File:Flag of Hezbe Wahdat.svg|23px]] [[Hezb-i Wahdat]] ---- * {{flagicon|Afghanistan|1978a}} [[Junbish-i Milli]] (from 1992) }}----{{Small|''Various Mujahideen factions also fought among each other''}} |kuch1='''[[Afgʻon milliy armiyasi]]:''' 55,000 (1989)<ref name="mepc.org">{{cite web|url=http://www.mepc.org/articles-commentary/commentary/lessons-soviet-withdrawal-afghanistan|title=Lessons of the Soviet Withdrawal from Afghanistan - Middle East Policy Council|website=www.MEPC.org|access-date=17 May 2017}}</ref> '''Prezident gvardiyasi:''' 10,000 (1989)<ref name="mepc.org"/> '''[[Afg'oniston Demokratik Respublikasi# Filiallar|Barcha kuchlar DRA nazorati ostida]]:''' taxminan 160,000 (1991),{{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} shu jumladan harbiylashtirilgan va [[KHAD]] '''[[Mahalliy kuchlar]]:''' 170 000 gacha (1991){{sfn|Jefferson|2010|p=[https://books.google.com/books?id=fqRFCkpTdUcC&pg=PA245 245]}} |kuch2=Nomaʼlum}} '''Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1989-1992)''' Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1989-yil 15-fevralda olib chiqilishidan to 1992-yilning 27-apreliga qadar, yaʼni Peshovar kelishuvlari eʼlon qilingandan keyingi kungacha davom etdi. Peshovar kelishuvlari shartlari yangi muvaqqat Afgʻoniston hukumati eʼlon qilingan kundan boshlab, 1999-yil 28-aprelda oʻz faoliyatini boshlashi kerak edi. 1989-1992-yillarda Afgʻoniston Islom Birligida birlashgan [[mujohid]] guruhlari [[Kobul (shahar)|Kobulda]] Afgʻoniston Respublikasining dushman tomon (Sovet Rossiyasi) o‘rnatib ketgan "qoʻgʻirchoq rejimi "ga qarshi kurashayotganliklarini eʼlon qildilar<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. 1989-yil mart oyida Hizb-e Islomi Gulbuddin va Ittehad-e Islomi mujohid guruhlari [[Pokiston]] Xizmatlararo Razvedka (ISI) bilan hamkorlikda Jalolobodga hujum qilishdi, ammo iyun oyiga kelib magʻlub boʻlishdi. 1991-yil mart oyida mujohidlar koalitsiyasi Xost shahrini bosib oldi. [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] qoʻllab-quvvatlashining soʻnggi qoldiqlari 1992-yil mart oylarida tugadi. Prezident Muhammad Najibulloh chetga chiqib, mujohidlar koalitsion hukumatiga oʻrin ochishga rozi boʻldi. Bir mujohid guruhi, Hizb-e Islomi Gulbiddin Pokiston homiylik qilgan Peshovar tinchlik kelishuvi doirasida koalitsion hukumat tuzish va muhokama qilishdan bosh tortdi va Kobulga bostirib kirdi. Bu 1992-yil 25-apreldan boshlab, dastlab uch, lekin bir necha hafta ichida besh yoki oltita mujohid guruhi yoki armiyasi oʻrtasida fuqarolik urushini boshladi. == Soʻnggi tarix (1978-89-yillar) == 1978-yil oktabr oyida Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati islohotlariga, jumladan anʼanaviy islom fuqarolik va nikoh qonunlarini modernizatsiya qilishga, milliy bayroqni sovet uslubidagi qizil bayroqqa oʻzgartirishga va yer islohotiga majburlashga qarshi boʻlganlar qoʻzgʻolon koʻtarishdi. Ular oʻzlarini „[[mujohid]]“ deb atashdi. 1919-yildan beri Afgʻonistonni iqtisodiy va harbiy jihatdan qoʻllab-quvvatlab kelayotgan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqi]] va 1979-yil boshlarida Prezident Nur Muhammad Tarakiyning iltimosiga binoan Afgʻonistonga yuzlab harbiy va fuqarolik maslahatchilarini yuborgan edi. 1979-yil dekabr oyida [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Afgʻonistonga]] taxminan 75 000 kishilik 40-armiya bilan bostirib kirdi, yangi prezident Hafizulloh Aminni oʻldirdi va sovetlarga sodiq odam Babrak Karmalni Rossiya tomonidan tashkil etilgan va qoʻllab-quvvatlagan PDPA rejimiga prezident etib tayinladi. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh Assambleyasi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining]] 1979-yilgi SSSR bosqinini qoralagan rezolyutsiyasi va [[Islom konferensiyasi tashkiloti|Islom hamkorlik tashkilotining]] Sovet qoʻshinlarining zudlik bilan chiqib ketishini talab qilganiga qaramay, ruslar 1989-yil boshigacha qolishdi. Ular yirik shaharlar va strategik ob’ektlarni oʻz nazoratiga olishga muvaffaq boʻlishdi va shu bilan sovet qoʻshinlarini shahar qoʻzgʻolonlari va qabila qoʻshinlari bilan urushga jalb qilgan isyonchilar oʻrtasida millatchilik tuygʻularini kuchaytirdilar. Sovet qoʻshinlari mujohid isyonchilarni yoʻq qilish maqsadida qishloqlarni tekislab tashladi, sugʻorish ariqlarini vayron qildi va hududlarga millionlab minalarni qoʻydi. Oʻsha toʻqqiz yil ichida yarim milliondan 2 milliongacha afgʻon halok boʻldi va millionlab odamlar oʻz uylarini tashlab ketishdi. Ular koʻp sonli bo‘lib qoʻshni davlatlarga qochib ketishdi. Sovet Ittifoqining yangi rahbari [[Mixail Gorbachyov|Mixail Gorbachev]] 1985-yilda [[Xitoy|Xitoy Xalq Respublikasi]] bosimi ostida 1987-yilda Afgʻonistondan chiqib ketish niyatini eʼlon qildi. Sovet qoʻshinlari Afgʻonistondan 1988 yil mayidan 1989 yil fevralgacha olib chiqildi. Mujohidlarning qarshilik harakati 1978-yilda tartibsiz ravishda boshlangan va har doim mintaqaviy, etnik, qabilaviy va diniy yoʻnalishlar boʻyicha yuqori darajada chiqib turgan: toʻrt yildan ichida mujohidlar taxminan 4000 ta bazadan harakat qilishgan. 1985-yilda yetti yirik [[Ahl as-Sunna val-Jamoa|sunniy islomiy]] isyonchi guruhlar (Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan Peshovar 7 mujohidlar ittifoqi sifatida ham tanilgan) Sovetlarga qarshi kurashni muvofiqlashtirgan edi. 1989-yil fevral oyida Sovet qoʻshinlari Afgʻonistonni tark etganidan soʻng, hali ham boʻlaklarga boʻlingan mujohidlar Sovet Ittifoqi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref> tomonidan hali ham keng koʻlamda qoʻllab-quvvatlanayotgan va shu sababli hamon dushman „ qoʻgʻirchoq“ rejimga rahbarlik qilayotgan prezident Muhammad Najibullohning PDPA hukumatiga qarshi kurashni davom ettirdilar"<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. === Mujohidlar guruhlari oʻrtasidagi hujumlar (1987-89-yillar) === 1980-yillarda nashr etilgan xabarlarga koʻra, Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin boshqa qarshilik kuchlariga, ayniqsa Ahmad Shoh Masud kuchlariga hujum qilish, ularning oziq-ovqat va qurol-yarogʻ taʼminoti hamda yordam tashkilotlari karvonlarini bostirish yoki toʻsib qoʻyish uchun shuhrat qozongan<ref name="Newspaper article">{{Yangiliklar manbasi |last=Gould |first=Elizabeth |date=April 5, 2010 |title=Gulbuddin Hekmatyar – The Master of Darkness |publisher=Huffington Post |url=http://www.huffingtonpost.com/elizabeth-gould/gulbuddin-hekmatyar-the-m_b_525305.html}}</ref>. Muallif Stiv Kollning so‘zlariga ko‘ra, Hikmatyor Ahmadshoh Masudga shunchalik tez-tez hujum qilganki, Vashington (uni Pokiston orqali qo‘llab-quvvatlagan) „u [[Davlat xavfsizlik organlari|KGBning]] maxfiy josusi bo‘lishi mumkinligidan qo‘rqardi, uning vazifasi aksilkommunistik qarshilikni buzishdan iborat edi“<ref name="Newspaper article" />. Hisobotlarga koʻra, Hikmatyor qoʻmondonlari Sovet qoʻshinlari ketganidan soʻng Hizb-e Islomi Gulbiddinni hukmron tashkilotga aylantirish uchun oʻz odamlari va qurol-yarogʻlarini saqlab qolishgan<ref name="Newspaper article" />. 1989-yilda Hikmatyor qoʻshinlari Ahmadshoh Masud kuchlariga yana bir bor hujum uyushtirdi, bu safar Masud va Mas’udning 130 shimoliy qoʻmondondan iborat harbiy va siyosiy ittifoqi-Shoʻro-e Nazarning yuqori rahbariyatini nishonga oldi. Masudni o‘ldirish yoki yarador qilish imkoni bo‘lmasada, Hikmatyor qo‘shinlari Mas’udning yaqin do‘stlari bo‘lgan 30 kishini qiynoqqa soldilar<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Omon qolganlar qiynoqlarni koʻzlarini o‘yib olish, quloq va burunlarini kesish va yuraklarini ochish deb taʼriflaydi<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Natijada Masud qotillarni ovlash operatsiyasini buyurdi. Shura-e Nazar qotillarni qoʻlga olishga muvaffaq boʻldi, ammo Mas’ud qasos olish oʻrniga ularni sud oldida sud qilish uchun Peshovarga yubordi<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. Sudlar ularni oʻlimga hukm qildi. Ahmadshoh Mas’ud afg‘on birligi yo‘lida: „Mening Hikmatyor xalqiga so‘zim shuki, biz birlashgan front bo‘lmasa, muvaffaqiyatga erisha olmaymiz, Afg‘onistonda hech narsaga erisha olmaymiz“. Amerika Qoʻshma Shtatlari Tinchlik Instituti xodimi Roy Gutman Mas’udni „yagona afgʻon rahbari“ deb hisobladi<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. Bu davrda (1987-89-yillar) Mas’ud ham, Hikmatyor ham bir-biri bilan tez-tez urushib, bir-birlarining zobitlarini o‘ldirishgan va Mas’udning soʻzlari kamdan-kam hollarda harakat bilan uyg‘unlashgan. Masalan, 1988-yilda Mas’ud qoʻshinlari [[Badaxshon viloyati|Badaxshon viloyatida]] Hikmatyor tarafdorlariga hujum qildi. 1989-yilda Mas’ud Hikmatyorning mahalliy zobitlaridan biri Jamol ogʻani hibsga oldi va uni Jamiyat-i Islomiy komendantlari: Muhammad Izzatulloh, Muhammad Islomuddin, Mulla Abdul-Vadud va Payinda Muhammadni oʻldirishda aybladi. Biroq Hikmatyor tarafdorlari Mas’udni bu komendantlarni oʻz obroʻsini „Jamoat“ safida markazlashtirish uchun oʻldirganlikda ayblab, jabrlanuvchilar bilan yaxshi munosabatda boʻlgan Jamol ogʻani ayblashdi. Bu haqda „ Hizb-e Islomi Gulbiddin“ tarafdori Muhammad Tanvir Halim 2013-yilda chop etilgan kitobida aytib o‘tgan. Biroq, hikoyaning bu versiyasi tasdiqlanmagan va Hikmatyor har qanday holatda ham oʻzining shafqatsiz qotilliklari bilan mashhur emas edi. Masud keyinchalik Abdul-Rauf Safiyni Kobul komendanti etib tayinladi. Hikmatyor tarafdorlari, shuningdek, Mas’udni Rossiya kuchlari bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun xiyonatda aybladilar va bunda ular „Jamoat“ rahbari Muhammad Is’hoqni qoʻllab-quvvatladilar, u ham Mas’udni ishgʻolning ikkinchi yarmida ruslar bilan oʻt ochishni toʻxtatgani uchun tanqid qildi. Aftidan, Mas’ud Pokistondan mustaqil baza yaratishga uringan va bu yo‘lda u mujohidlarga anʼanaviy tarzda dushman bo‘lgan hukumatlar, jumladan, Hindiston va Rossiya bilan shartnomalar tuzgan. 1990-yillarda Masud Tolibon kuchlariga qarshi mojaroda Rossiya bilan hamkorlik qilgan. Hikmatyor bundan foydalanib, „Panjsher hukmdori“ va sotqin deb atagan Mas’udga hujum qildi. Biroq, har ikki tomonning xiyonatda ayblovlari juda uzoqqa boradi. Pokistonlik koordinator Muhammad Yusuf, Pokistonning Mas’udga nisbatan dushmanligiga qaramay, Mas’udning Jamol haqidagi versiyasiga qarshi chiqmaydi va har qanday holatda ham bu haqiqatga aylangan. Xuddi shunday, Falastin mujohidlari rahbari Abdulloh Azzam Mas’udni afsonaviy jangchi deb daʼvo qildi, lekin Azzam har qanday mujohid rahbarlarini janjaldan qochish uchun kamdan-kam tanqid qilgan. == Asosiy ishtirokchilar == === Afgʻoniston Respublikasi === ==== PDPA/DRA hukumati ==== 1989-yil 15-fevralda Sovet qoʻshinlari chiqib ketganidan soʻng, prezident Muhammad Najibulloh va uning Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasi (XDP) hukumati mustaqil edi. AQSh razvedka idoralari sovetlar oʻrnatgan bu rejim uch-olti oy ichida qulashini kutgan edi<ref name="Dixon">{{Yangiliklar manbasi |last=Dixon |first=Norm |date=2001-12-12 |title=Revolution and counter-revolution in Afghanistan |publisher=www.greenleft.org |url=http://www.greenleft.org.au/2001/475/24709 |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://archive.is/20121202045144/http://www.greenleft.org.au/node/23708 |archive-date=2012-12-02}}</ref>. Biroq, bu baho Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) hukumatiga tegishli boʻlgan bir qancha aktivlarni hisobga olmagan. Ulardan birinchisi Sovet Ittifoqi tomonidan hadya qilingan katta miqdordagi harbiy texnika edi. 1989-yilda armiya va hukumatni qoʻllab-quvvatlovchi qoʻshinlar hali ham 1568 [[tank]], 828 [[Bronetransportyor|bronetransport]], 4880 [[Zambarak|artilleriya]], 126 zamonaviy qiruvchi-bombardimonchi va 14 hujum vertolyotiga ega edi. Shuningdek, DRA Sovet Ittifoqidan yiliga ikki va olti milliard dollar miqdoridagi katta yordam olishda davom etdi va Sovet harbiy maslahatchilari hali ham Afgʻonistonda edi<ref name="marshall">{{Veb manbasi|muallif=Marshall|ism=A.|url=http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|sarlavha=Phased Withdrawal, Conflict Resolution and State Reconstruction|sana=2006|kirish sanasi=2008-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071201033319/http://www.defac.ac.uk/colleges/csrc/document-listings/ca/06%2829%29AM.pdf|arxivsana=2007-12-01}}</ref>. Hukumat kuchlari, shuningdek, katta miqdordagi Skad raketalaridan foydalanishga tayanishga kirishdi: 1988 va 1992-yillarda ulardan 2000 dan ortigʻi Afgʻoniston ichida uchirilgan, bu [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi Jahon Urushidan]] beri ishlatilgan ballistik raketalarning eng katta miqdoridir. Bu katta miqdordagi otishma kuchi mujohidlarni qoʻlidan uzoq turish uchun yetarli edi. ==== Abdul Rashid Doʻstum (Juzjoniy militsiya) ==== Rasmiy ravishda 53-piyoda diviziyasi deb ataladigan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstumning]] [[Joʻzjon (viloyat)|Juzjoniy]] militsiyasi hukumat tarafdori (DRA) eng samarali militsiya edi. [[Oʻzbeklar|Oʻzbek]] ozchiligi 40 000 kishidan iborat boʻlib, u buyurtmani toʻgʻridan-toʻgʻri Najibulladan olgan. Ular Doʻstumni strategik zaxira sifatida ishlatdilar. 1989-yildan keyin bu kuch hujum operatsiyalarini oʻtkazishga qodir boʻlgan yagona kuch edi<ref>Marshall, p. 3</ref>. === Mujohidlar === ==== Ahmadshoh Masud (Jamiat-i Islomiy) ==== The Wall Street Journal uni „Sovuq urushda gʻalaba qozongan afgʻon“ deb atagan va mujohidlarning gʻalabasi uchun birinchi navbatda mas’ul boʻlgan boʻlsa-da, AQSh Ahmadshoh Mas’udni deyarli qoʻllab-quvvatlamadi. Uning haligacha biroz qoʻllab-quvvatlanishining sabablaridan biri shundaki, AQSh uni moliyalashtirish va qurol-yarogʻ taqsimotini [[Pokiston]] tomonidan boshqarishga ruxsat bergan va bu oʻzini Mas’udning ashaddiy dushmani deb bilgan Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan. Maʼsudni qoʻllab-quvvatlashning asosiy himoyachilari Afgʻoniston va Pokistonda boʻlgan Davlat departamentining Edmund MakVilyams va Piter Tomsen edi. Boshqalar orasida ikki neokonservativ Heritage Foundation tashqi siyosat tahlilchilari Maykl Jons va Jeyms A. Fillips ham bor edi, ularning ikkalasi ham Masudni Reygan doktrinasi boʻyicha AQShning koʻmagiga eng munosib afgʻon qarshilik koʻrsatish yetakchisi sifatida himoya qilishgan<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Gulbiddin Hikmatyor (Hizb-e Islomi Gulbiddin) ==== [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovetlarga qarshi urush]] (1979-89-yillar) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] [[Pokiston|Pokistonga]] Gulbiddin Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin partiyasiga koʻp miqdorda Amerika harbiy yordamini yuborishga ruxsat bergan edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref>. Qoʻshma Shtatlar oʻz mablagʻlari va qurol-yarogʻ taqsimotini Pokiston tomonidan boshqarilishiga ruxsat berdi, bu esa Gulbiddin Hikmatyorga maʼqul kelgan<ref name="Phill" /><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. 1989-1992-yillarda AQShning Afgʻoniston boʻyicha maxsus vakili Piter Tomsenning soʻzlariga koʻra, Gulbiddin Hikmatyor 1990-yilda Pokistonning xizmatlararo razvedkasi (ISI) tomonidan Afgʻonistonni Pokiston manfaatlari yoʻlida bosib olish va boshqarish uchun yollangan, bu reja uni bekor qilish uchun AQSh bosimi natijasida 1992-yilgacha kechiktirilgan<ref name="Tomsen,405">{{Kitob manbasi|last=Tomsen|first=Peter|title=The Wars of Afghanistan: Messianic Terrorism, Tribal Conflicts, and the Failures of Great Powers|url=https://books.google.com/books?id=_Dz9AgAAQBAJ&pg=PA405|year=2011|publisher=PublicAffairs|isbn=978-1-58648-763-8|pages=405–408}}</ref>. ==== Abdul Rasul Sayyaf (Itthod-e Islomiy) ==== [[Saudiya Arabistoni]] yordamidan, xususan, moliyaviy koʻmakdan foyda koʻrganlardan biri Abdul Rasul Sayyaf va uning armiyasi Afgʻonistonni ozod qilish uchun Islomiy ittifoq, shuningdek, Ittehad-e Islami deb ataladi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. ==== Jaloliddin Haqqoniy (Haqqoniy tarmogʻi) ==== [[Saudiya Arabistoni|Saudiya Arabistonining]], xususan, moliyaviy yordamidan yana bir foyda oluvchi, Sovetlarga qarshi urushda arab jangchilari bilan kuchli aloqada boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy edi<ref name="Phill">Phillips, James A. (May 18, 1992). </ref><ref name="Johns">Johns, Michael (January 19, 2008). </ref>. == Jalolobod jangi (1989-yil) == {{Urush bilgiqutisi |conflict=Jalolobod jangi |qismi=Afg'onistondagi fuqarolar urushining bir qismi (1989-1992). '''Jalolobod jangi (1989-yil)''' |sana=[[1989-yil]] 5-mart – iyun oxiri |yer=[[Jalolobod]], [[Afg'oniston]] |raqib1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] Afg'oniston demokratik respublikasi<br/> '''Qo'llab-quvvatlash:''' <br/> [[File:Flag_of_the_Soviet_Union.svg|25px|]] [[Sovet Ittifoqi]] |raqib2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Afgʻon mujohidlari: <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Hezb-e Islami Gulbuddin]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Islamic Dawah Organisation of Afghanistan|Ittehad-e Islami]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} Arab koʻngillilari <br /> '''Qoʻllab-quvvatlash:''' <br />{{flagicon|Pakistan}} [[Pokiston]]<ref name="WAPO">{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1989/07/08/afghanistan-rebels-lose-key-battle/074ff765-327d-4a60-b8ab-ed118a87ba50/|title=AFGHANISTAN REBELS LOSE KEY BATTLE|date=8 July 1989|work=Washington Post|access-date=20 December 2019|quote=It also is a setback to the U.S.-Pakistani policy that supports the guerrillas in their fight against the Kabul government of President Najibullah.}}</ref><ref name="nyt11">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/1989/04/13/world/the-lessons-of-jalalabad-afghan-guerrillas-see-weaknesses-exposed.html|title=The Lessons Of Jalalabad; Afghan Guerrillas See Weaknesses Exposed|work=New York Times|date=13 April 1989|quote=Casualties have been high on both sides. Government troops have been reduced by heavy guerrilla shelling and rocketing from 12,000 to 9,000, Western diplomats say....The Afghan Air Force is said to be taking advantage of the fact that, probably for the first time in the war, guerrilla forces are concentrated in static positions, which make them easier bombing targets.}}</ref><br />{{flagicon|United States}} [[AQSH]] |qomondon1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Abdul Rashid Dostum]] <br /> [[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] [[Nur ul-Haq Ulumi]] |qomondon2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Abdul Rasul Sayyaf]] <br /> {{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} [[Gulbuddin Hekmatyar]] <br />'''Qoʻllab-quvvatlash''':<br />{{flagicon|Pakistan}} [[Hamid Gul]]<ref name=Abbas/><ref name=Kaplan,178/> |kuch1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 15,000 |kuch2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 10,000 |yoqotishlar1=[[File:Flag of Afghanistan (1987–1992).svg|25px|]] 3,000 oʻldirilgan<ref name="nyt11"/> |yoqotishlar2={{flagicon image|Flag of Jihad.svg}} 3,000 oʻldirilgan<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=XxwIDgAAQBAJ&q=The+DRA+claimed+that+3%2C000+Mujhaideen+were+killed|title=Afghanistan at War: From the 18th-Century Durrani Dynasty to the 21st Century|page=228|publisher=ABC-CLIO|last=Lansford|first=Tom|date=16 February 2017|isbn=9781598847604}}</ref><ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>}} 1989-yil bahorida Pokiston razvedka agentligi ISI tomonidan qoʻllab-quvvatlangan<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref> Peshovardagi Yetti partiya (Afgʻoniston mujohidlari) ittifoqi Jalolobodga hujum qildi<ref name="Stenersen" /><ref name=>{{Yangiliklar manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref>. ISI direktori Gul Afg‘onistonda Hikmatyor boshchiligidagi mujohidlar hukumatini<ref name="Abbas" /> qoʻlga olishini istar edi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilar [[Pokiston]] Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]]<ref name="Abbas">{{Veb manbasi |last=Nasir |first=Abbas |date=18 August 2015 |title=The legacy of Pakistan's loved and loathed Hamid Gul |work=Al-Jazeera |url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/08/legacy-pakistan-loved-loathed-hamid-gul-150817114006616.html |access-date=4 January 2017 |quote=His commitment to jihad – to an Islamic revolution transcending national boundaries, was such that he dreamed one day the "green Islamic flag" would flutter not just over Pakistan and Afghanistan, but also over territories represented by the (former Soviet Union) Central Asian republics. After the Soviet withdrawal from Afghanistan, as the director-general of the Pakistan's intelligence organisation, Inter-Services Intelligence (ISI) directorate, an impatient Gul wanted to establish a government of the so-called Mujahideen on Afghan soil. He then ordered an assault using non-state actors on Jalalabad, the first major urban centre across the Khyber Pass from Pakistan, with the aim capturing it and declaring it as the seat of the new administration. This was the spring of 1989 and a furious prime minister, Benazir Bhutto – who was kept in the dark by ... Gul and ... Mirza Aslam Beg – demanded that Gul be removed from the ISI.}}</ref> Afgʻonistonni agʻdarish rejasi haqida butunlay bexabar boʻlganmi yoki bu hujumni qoʻzgʻatuvchilardan biri boʻlganmi degan fikrga qoʻshilmaydi<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. Tahlilchilardan biri Amerika Qoʻshma Shtatlarining Pokistondagi elchisi Robert B. Okli ham shunday fikrlarni ilgari surgan<ref name="Kaplan,178" />. Pokiston oldindan [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqiga]] qarshi edi, chunki Sovet Ittifoqi uzoq vaqtdan beri Pokistonning mintaqaviy raqibi [[Hindiston|Hindistonni]] soʻzsiz qoʻllab-quvvatlagan<ref name="Kaplan,178">Kaplan, p. 178</ref>. === Jang boshlanishi === Operatsiyada Hikmatyorning Hizb-e Islomi Gulbiddin, Abdul Rasul Sayyofning Ittehad-e Islomi va arab jangchilari, jami 10 000 kishi ishtirok etgan. Hujum 1989-yil 5-martda boshlandi va dastlab mujohidlar uchun yaxshi oʻtdi, ular Jalolobod aerodromini qarshi hujumga oʻtkazishdan oldin egallab oldilar<ref name="Wright">{{Kitob manbasi|last=Wright|first=Lawrence|title=The Looming Tower: Al-Qaeda and the Road to 9/11|date=2006|publisher=Random House|location=New York|isbn=9780375414862|url=https://archive.org/details/loomingtoweralqa00wrig}}</ref>. Hukumat qoʻshinlari taslim boʻlishni boshlaganda, ular qurolsiz tinch aholi bilan birga Hikmatyor va Sayyof kuchlari tomonidan qiynoqqa solindi va qatl etildi, bu esa kommunistlarning taslim boʻlish variantini imkonsiz qilib qoʻydi.  Shunday qilib, tez orada hujum qiluvchi kuchlar afgʻon armiyasining 11-diviziya tomonidan bunkerlar, tikanli simlar va minalangan maydonlar bilan himoyalangan asosiy pozitsiyalari tomonidan toʻsib qoʻyildi. Hukumat qoʻshinlari oʻsha vaqtda havo hujumiga tayanishlari mumkin edi, chunki Afgʻoniston harbiy-havo kuchlari jang maydonida kuniga 20 marta parvoz qilgan. Bomba tashish uchun oʻzgartirilgan An-12 transport samolyoti mujohidlar qoʻllagan [[FIM-92 Stinger|Stinger raketalari]] masofasidan yuqori balandlikda uchgan, kassetali bombalardan intensiv foydalanilgan<ref name="Wright" />. Kobul atrofida joylashtirilgan uchta Skad otishma batareyasi Jalolobod garnizonini qoʻllab-quvvatlash uchun 400 dan ortiq raketalarni otdi. Noaniq boʻlishiga qaramay, bu qurollar mujohidlarning ruhiyatiga qattiq taʼsir koʻrsatdi<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. May oyining oʻrtalariga kelib, ular Jalolobod mudofaasiga qarshi hech qanday muvaffaqiyatga erisha olmadilar va oʻq-dorilar zahirasi oxiriga yetib qoldi. Iyul oyida ular afgʻon armiyasining Samarxelni qaytarib olishiga toʻsqinlik qila olmadilar va Jalolobod hali ham Najibulla hukumatining boshqaruvi ostida edi. Bu jangda mujohidlar 3000 ga yaqin qurbon bergan<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. Taxminan 12 000-15 000 tinch aholi halok boʻlgan, 10 000 kishi jang boʻlayotgan hududlardan qochib ketgan<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref>. === Oqibat === Amerika va Pokiston kutganidan farqli oʻlaroq, bu jang afgʻon armiyasi Sovet yordamisiz jang qila olishini isbotladi va hukumat tarafdorlarining ishonchini sezilarli darajada oshirdi. Aksincha, hujumda ishtirok etgan mujohidlarning ruhiyati pasayib ketdi va Hikmatyor va Sayyofning koʻplab mahalliy qoʻmondonlari hukumat bilan sulh tuzdilar<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1989-08-29 |title=Rebels without a cause |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121110210639/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/segment_8-29-89.html |archive-date=2012-11-10}}</ref>. ISI zobiti brigada generali Muhammad Yusufning soʻzlariga koʻra, „Jalolobodda [[jihod]] hech qachon tiklanmadi“<ref name="Yousaf">{{Veb manbasi|muallif=Yousaf, Mohammad|url=http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|sarlavha=Afghanistan – The bear trap – Defeat of a superpower|nashriyot=sovietsdefeatinafghanistan.com|kirish sanasi=2007-07-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071008093842/http://www.sovietsdefeatinafghanistan.com/beartrap/english/18.htm|arxivsana=2007-10-08}}</ref>. Xususan, Pokistonning Hikmatyorni ilgari surish rejalari ham zarar koʻrdi. Pokiston hukumati ham, Amerika hukumati ham natijadan norozi edi. Ushbu muvaffaqiyatsizlik natijasida general Hamid Gul Pokiston Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Bxutto]] tomonidan darhol ishdan boʻshatildi va uning oʻrniga ''ISI'' Bosh direktori lavozimiga general Shamsur Rahmon Kallu tayinlandi. Kallu afgʻon partizanlarini qoʻllab-quvvatlashning klassik siyosatini olib bordi<ref name="Yousaf" />. Shu munosabat bilan u oʻzidan oldingilar Axtar Abdurrahmon va Gul mujohidlar va birinchi marta mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri kirish imkoniga ega boʻlgan Amerika maxfiy xizmati oʻrtasida qoʻygan toʻsiqni kesib tashladi. Gul kabi sobiq Pokiston josuslari, bu Qoʻshma Shtatlarga Pokiston manfaatlariga putur yetkazish hamda mujohidlar oʻrtasida nifoq tugʻdirish imkoniyatini berganini (albatta, Pokistonning Hikmatyorni targʻib qilishi ham shunday qilgan) taʼkidlagan edi. Darhaqiqat, Amerikaning mujohidlarga toʻgʻridan-toʻgʻri taʼsiri, xususan, mustaqil afgʻonlarga nisbatan takabburlik va dushmanlik bilan munosabatda boʻlgan elchi Piter Tomsenning munosabati bilan, u ularni AQShning bevosita nazoratisiz xavfli ekstremistlar deb hisoblagan — mujohidlar birligining har qanday koʻrinishi buzildi. Yunus Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi mujohidlarning raqiblari Mas’ud va Hikmatyorni birlashtirishga uringan anʼanaviy mustaqil mujohidlar yetakchilari endi Qo‘shma Shtatlar niyatidan shubhalanib, Pokistonga yaqinlashdi. Abdul Haq va Masud kabi boshqalar esa Pokiston bilan munosabatlari keskinlashgani uchun Qoʻshma Shtatlarni afzal koʻrdilar. Abdul Haq kommunistik hukumat va uning jangarilariga dushman boʻlib qolgan boʻlsa-da, Mas’ud sobiq kommunistik arboblar bilan bahsli ittifoq tuzishni davom ettirdi. Mas’ud bu Afgʻonistonni birlashtirishga urinish, deb daʼvo qildi, ammo Hikmatyor kabi dushmanlari buning uchun unga hujum qilishdi. Hikmatyorning tashabbusi Pokiston tomonidan ham qoʻllab-quvvatlandi, shuning uchun 1990 yilga kelib aniq bir-biriga raqobatchi taʼsir doiralar paydo boʻldi — biri Pokiston tomonidan ilgari surilgan Hikmatyor, shuningdek, Xolis, Jaloliddin Haqqoniy kabi boshqa mujohidlar rahbarlari . Ikkinchisi esa Hikmatyorga hamdard boʻlmagan va AQSh tomonidan ilgari surilgan, Mas’ud boshchiligidagi guruh, shuningdek, Abdul Haq kabi Mas’udga hamdard boʻlmagan boshqa rahbarlar. Hukumat kuchlari 1990-yil aprel oyida Pagmandagi mustahkamlangan majmuaga qarshi hujum paytida oʻzlarining oʻrinlarini yana bir bor isbotladilar<ref name="Marshall, p.7">Marshall, p. 7</ref>. === Ichki tanqid === Jalolobod operatsiyasi Ahmad Shoh Masud va Abdul Haq kabi baʼzi mujohidlar yetakchilari tomonidan jiddiy xato sifatida koʻrildi, ular mujohidlarning oddiy urushda yirik shaharni egallash imkoniyatiga ega emasligiga ishonishdi Jalolobodga hujumda na Masud, na Haq ishtirok etmagan. Mas’ud hatto BBC radiosi orqali operatsiya haqida bilganini aytdi. Haq kommunistik tuzumni asta-sekin zaiflashtiradigan va ichki boʻlinishlar tufayli uning qulashiga olib keladigan muvofiqlashtirilgan partizan urushiga intilish tarafdori edi. Abdul Haq ham shunday degan: „Biz, hech qachon urushda magʻlub boʻlmagan afgʻonlar, hech qachon gʻalaba qozonmagan pokistonliklardan harbiy koʻrsatmalar olishimiz kerakmi?“<ref name="Gutman_Book">{{Kitob manbasi|last=Roy Gutman|authorlink=Roy Gutman|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban and the Hijacking of Afghanistan|year=2008|page=[https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304 304]|publisher=United States Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5|url=https://archive.org/details/howwemissedstory00gutm/page/304}}</ref> Ahmad Shoh Mas’ud Pokiston va ularning afg‘on izdoshlarining munosabatini tanqid qilib, shunday dedi: „Bizning (Mujohid kuchlarimiz) yagona qo‘mondonlikning yo‘qligidan yetkazilgan zarar aniq. Muvofiqlashtirish umuman yoʻq, bu biz turli jabhalarda bir vaqtning oʻzida hujumlarni boshlamayapmiz. Natijada hukumat oʻz resurslarini jamlab, bizni birma-bir tanlab olishi mumkin. Jalolobodda ham shunday bo‘ldi“<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-YGVQm_fALY</ref>. == Dushmanlik ''Jamiyat-i Islomiy'' vs ''Hizb-i Islomi Gulbiddin'' == 1990-yil iyun oyida [[Luvgar (viloyat)|Logar]] va Parvonda Ahmadshoh Mas’udning „Jamiyati Islomiy“ va Gulbiddin Hikmatyorning „Hizb-i Islomi Gulbiddin“ o‘rtasidagi janglar har ikki tomondan yuzlab qurbonlarga sabab bo‘ldi<ref name="Saikal-213">{{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|date=2012|publisher=I.B.Tauris|page=214|isbn=9781780761220|url=https://books.google.com/books?id=RaTrVFoWvU8C&q=Jamiat-e%20Islami%20afghanistan&pg=PA384|accessdate=2 November 2014}}</ref>. == Mujohidlarning Xostni zabt etishi (1991-yil) == Ikki haftadan soʻng (1991-yil 14-31 mart) [[Mujohid|mujohidlar]] Afgʻonistonning sharqiy qismidagi Xost shahrini Kobul DRA hukumati tomonidan bosib oldilar. Jang Jaloliddin Haqqoniy boshchiligidagi Milliy Qoʻmondonlar Shoʻrosi (MQM) tomonidan va „Yetti partiya“ (mujohidlar) ittifoqining barcha partiyalari vakillari, jumladan Gulbiddin Hikmatyor va Abdul Rasul Sayyof bilan tashkillashtirilgan. Mujohidlarning bu yerda muvaffaqiyat qozonishining sabablaridan biri Sovet Armiyasi mamlakatni tark etgandan soʻng Xostdagi hukumat qoʻshinlarini havo orqali taʼminlash juda qiyin boʻlgan edi. Hukumat garnizoni taʼminoti tugagach, DRA qoʻshinlari mujohidlarga ommaviy ravishda taslim boʻlishdi<ref name="Stenersen">[https://www.prio.org/utility/Download.ashx?x=228 'Mujahidin vs. ]</ref>. Oʻn bir yillik qamaldan soʻng Xost 1991-yil 11-aprelda kommunistik garnizonning muzokaralar yoʻli bilan taslim boʻlishi ortidan Afgʻonistonning sharqida boʻlgan Jaloliddin Haqqoniy qoʻshinlari qoʻliga oʻtdi. Bu kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlib, yakuniy zarba Ibrohim Haqqoniyga oʻsha paytda chet elda mablagʻ yigʻish va aloqalarni toʻplash uchun boʻlgan Jaloliddinning yordamchisi sifatida harakat qilgan. Komendant Gul ogʻa qo‘lga tushdi. Mujohid jangchilari amnistiya va yumshoq muomala taklif qilgani uchun garnizonning koʻp qismi tomonlarini oʻzgartirgan, bu qisman Haqqoniyning mohir diplomatiyasidan dalolatdir. Baʼzi Pokiston nashrlari Haqqoniy va Pokiston askarlari oʻrtasidagi oʻxshash yaqin munosabatlarga qaramay, Hikmatyor rahbar sifatida harakat qilganini daʼvo qilganida, Haqqoniy kuchlari jiddiy gʻazablandi. Oʻsha paytda Pokiston 1994-yilgacha Tolibon harakatiga oʻtgunga qadar ularning asosiy vakili boʻlgan Hikmatyorni qattiq qoʻllab-quvvatlagan edi. Biroq, pokistonlik faxriy muxbir Rahimula Yusufzay bu umumiy rahbar sifatida Jaloliddin Haqqoniy bilan kelishilgan saʼy-harakatlar boʻlganini tasdiqladi. Haqqoniy, shuningdek, ashaddiy raqiblar Mas’ud va Hikmatyor oʻrtasida vositachilik qilishni taklif qildi, ammo bu hech qanday natija bermadi. == Najibulla hukumati zaiflashdi (1990-yil mart — 1992-yil yanvar) == === Ichki kelishmovchiliklar === Harbiy muvaffaqiyatlarga qaramay, prezident Muhammad Najibullohning kommunistik rejimi hali ham oʻzining anʼanaviy ichki boʻlinishlari, yaʼni Xalq va Parcham fraksiyalari oʻrtasidagi qarama-qarshilikdan qiynalib qoladi. DRA mudofaa vaziri Shahnavaz Tanai Najibullohning mujohidlar bilan milliy yarashuv siyosatiga rozi emas. Bundan tashqari, u oʻzining xalq fraksiyasi Najibullaning Parcham foydasiga hokimiyat ulushini yoʻqotayotganiga amin boʻldi. Shu sabablarga koʻra u Gulbiddin Hikmatyor bilan yashirin muzokaralarga kirishib, Najibullohga qarshi fitna uyushtirdi. 1990-yil 6-martda boshlangan davlat toʻntarishi Najibulloni deyarli oʻldirishiga qaramay muvaffaqiyatsizlikka uchradi va Tanay Pokistonga qochishga majbur boʻldi va u yerda Hikmatyorga qoʻshildi. Najibulla qo‘shinni Tanay tarafdorlaridan tozalashni buyurgach, qattiq qatag‘on boshlandi. Keyingi janglarda bir nechta aeroportlar bombardimon qilindi, 46 ta harbiy samolyotga zarar yetkazildi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Bu holatlar Najibullaning shubhalarini kuchaytirdi va uni hukumat apparati emas, balki o‘zining shaxsiy ittifoqchilari orqali boshqarishiga olib keldi, bu esa Xalqis va Parchamis o‘rtasidagi kelishmovchilikni yanada chuqurlashtirdi. === Iqtisodiy inqiroz === 1992-yilga kelib Afg‘oniston og‘ir ahvolda edi. Afgʻonistonning yagona eksporti boʻlgan [[Tabiiy gazlar|tabiiy gaz]] zaxiralari 1989-yildan beri kamayib ketgan va bu mamlakatni butunlay Sovet yordamiga qaram qilib qoʻygan edi. Bu yiliga 230 000 tonna oziq-ovqat mahsulotini tashkil etardi, ammo 1991-yilga kelib, Sovet iqtisodiyotining oʻzi sustlashib, Sovetlarga oʻz majburiyatlarini bajarishga toʻsqinlik qildi. 1991-yil avgust oyida hokimiyatga kelganidan soʻng, [[Boris Yeltsin|Boris Yelsin]] Najibulla rejimiga toʻgʻridan-toʻgʻri yordam koʻrsatish toʻxtatilishini eʼlon qildi. 1992-yil yanvar oyida rejimning omon qolishi uchun muhimligini isbotlagan Afgʻoniston Harbiy-havo kuchlari yoqilgʻi yetishmasligi sababli endi hech qanday samolyotni boshqara olmadi. Armiya oziq-ovqat taqchilligi tufayli zaiflashdi, bu 1990-1991-yillarda dezertirlik darajasining 60 foizga oshishiga olib keldi<ref name="marshall-p8">Marshall, p. 8</ref>. Koʻpgina topshiriqlarda armiyaning oʻrnini bosadigan hukumatparast militsiyalar oʻz kuchlarini saqlab qolish uchun yetarli qurol yetkazib bera olsagina, rejimga sodiq qolishdi. Sovet yordami tugashi bilan hukumat bu talablarni qondira olmadi va militsiyalarning sadoqati soʻna boshladi. Nihoyat, kommunist general [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] va Ahmad Shoh Masud oʻrtasidagi muzokaralardan soʻng Junbish militsiyasi mujohidlarga oʻtib ketdi. Vaziyatning bu teskari oʻzgarishi holatni qarshilik tarafiga aylantirdi va Najibullani isteʼfoga chiqishga majbur qildi. == Najibulloning zaiflashishi, mujohidlarning koalitsiyaga kirishi (1992-yil mart) == [[Fayl:Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/53/Abdul_Rashid_Dostum_VOA_Jan_22_2002_retouched.jpg|right|thumb| [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]], Junbish-i Milliy Islomiy Afgʻoniston [[Mujohid|mujohidlari]] rahbari]] 1991-yil oxirida Sovet Ittifoqi parchalanib, [[Rossiya]] Afgʻonistonga yoqilgʻi yetkazib berishni toʻxtatishga qaror qildi. 1992-yilga kelib Afgʻoniston prezidenti Muhammad Najibulloh rejimi qulay boshladi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. 1992-yil 18-martda Najibullo neytral muvaqqat hukumatga yoʻl ochish uchun isteʼfoga chiqishga tayyorligini eʼlon qildi. Bu qadam uni davlatdagi ichki nazoratini yoʻqotdi; uning hukumati bir necha fraksiyalarga boʻlinib ketdi. Afg‘oniston milliy armiyasi generali [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] ertasi kuni Hizb-i Vahdat va Jamiyat-e Islomiy [[mujohid]] kuchlari bilan ittifoq tuzdi va [[Mozori-Sharif|Mozori Sharifni]] nazoratga oldi<ref name=>{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}</ref>. Bir paytlar BMT va bir qancha afgʻon [[Mujohid|mujohidlari]] partiyalarining yuqori martabali rahbarlari [[Pokiston|Pokistonning]] [[Peshovar]] shahrida yangi milliy afgʻon koalitsion hukumatini tuzishga urinib koʻrishga qaror qilishdi{{Sfnp|Saikal|2004}}. Afgʻonistondagi yana bir mujohid<ref name="BSH,ch.II" /> Gulbiddin Hikmatyor-urush qoʻmondoni, [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] (1979-89) davrida [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] va Pokiston tomonidan qoʻllab-quvvatlangan va Afgʻonistonni bosib olish uchun Pokiston ISI tomonidan yollangan boʻlishi mumkin deb taxmin qilingan. ko‘p o‘tmay u{{Sfnp|Saikal|2004}} [[Kobul (shahar)|Kobulni]] yolg‘iz qo‘lga kiritishni rejalashtirgan. Mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masud radioga yozib olingan suhbatda Hikmatyorni muzokaraga kirishishga taklif qilgan, biroq Hikmatyor shunday javob bergan: ''"Yalang‘och qilichimiz bilan Kobulga yo‘l olamiz.'' ''Bizni hech kim toʻxtata olmaydi.'' ''.'' ''.'' ''.'' ''Nega biz rahbarlar bilan uchrashishimiz kerak? "''<ref name="Webster University Press Book">{{Kitob manbasi|last=Grad|first=Marcela|title=Massoud: An Intimate Portrait of the Legendary Afghan Leader|url=https://books.google.com/books?id=5iwLPQAACAAJ&pg=PP1|year=2009|publisher=Webster University Press|isbn=978-0-9821615-0-0}}</ref>{{Sfnp|Gutman|2008}}. == Qoʻshinlar Kobulga yaqinlashmoqda (1-14-aprel) == 1992-yil 10-aprelda Birlashgan Millatlar Tashkiloti [[mujohid]] partiyalariga 15-aprelda prezident Muhammad Najibullodan rasmiy suverenitetni qabul qilish uchun muvaqqat kengash tuzish rejasini taqdim etdi, ular buni maʼqulladilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Rejaga koʻra, BMT 15-aprel kuni oʻsha muvaqqat jamoat va qabila yetakchilari kengashini [[Kobul (shahar)|Kobulga]] uchib, soʻngra Najibulloni Kobuldan va Afgʻonistondan chiqarib yuborishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Butun jarayon davomida mujohid kuchlari Kobuldan tashqarida qolishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ammo 14-aprel kuni Ahmadshoh Masud oʻzining Jamiyat-i Islomiy qoʻshinlari bilan Kobul shimolidagi Parvon viloyatining bir qismini bosib oldi va Kobul atrofida 20 000 ga yaqin askarini joylashtirdi<ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Aprel oyi o‘rtalariga kelib Mas’ud qo‘shinlari (Jamiyat)<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref> [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Do‘stum]] (Junbish-e Melli-ye Islomiy)<ref name="BSH,ch.II" />, Harakat<ref name="Libr.ofCongr">{{Veb manbasi|url=http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field%28DOCID+af0120%29|sarlavha=The Fall of Kabul, April 1992|nashriyot=[[Library of Congress]]}}</ref> va Sayyid Mansor boshchiligidagi baʼzi [[Ismoiliylar|ismoiliy]] qo‘shinlari bilan birga <ref name="Libr.ofCongr" /> Kobuldan 70&nbsp;km shimolda joylashgan<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Libr.ofCongr" /> Bagram aviabazasini nazoratga oldi. Gulbiddin Hikmatyor oʻzining Hizb-e Islomi Gulbiddin qoʻshinlari bilan Kobulning janubiy chegaralarida harakatga tushdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Chiqib ketgan hukumat kuchlari oʻsha mujohidlarning uchta partiyasi: Jamiyat-e Islomiy, Junbish-e Melli-ye Islomiy va Hizb-e Islomi Gulbiddin taraflarini tanlab, Kobulga kirishga qaror qilgan taqdirda ularga yordam berishni taklif qilishdi<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Hizb-i Islomi Gulbiddin Kobulga bostirib kirishi (15-23-aprel) == 1992-yil 15-aprelda Prezident Muhammad Najibullo 10-apreldagi rejadagi oʻz rolini bajarishga tayyor edi (yuqoriga qarang), lekin [[Mujohid|mujohidlar]] partiyalari endi yoʻq edi: ularning baʼzilari endi oʻsha 10-apreldagi kelishuvga qarshi chiqishdi<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Birlashgan Millatlar Tashkiloti 15-aprel kuni rejalashtirilganidek, muvaqqat kengashni [[Kobul (shahar)|Kobulga]] olib bormadi. Aftidan, Pokistonda bunday kengash boʻyicha muzokaralar hali ham choʻzilib ketgan edi<ref name="BSH,ch.II" />. 16-aprelda Najibullo toʻrtta oliy generaldan iborat koalitsiya tomonidan agʻdarilgan, ular BMT vositachiligidagi tinchlik rejasini<ref name="nyt,24jan1992">[https://www.nytimes.com/1992/04/18/world/afghan-guerrillas-order-kabul-army-to-surrender-city.html 'Afghan guerrillas order Kabul Army to surrender city'.] </ref> qoʻllab-quvvatlaganliklarini bildirishgan, biroq mujohidlar yetakchisi Ahmadshoh Masudni darhol Kobulga yangi davlat rahbari sifatida kirishga taklif qilishgan. BMT va mujohidlar koalitsiyasining Peshovardagi muzokaralarini Masud rad etdi{{Sfnp|Gutman|2008}}. Mudofaa vaziri oʻrinbosari Muhammad Nabi Azimiy Afgʻoniston milliy televideniyesida chiqish qilib, „Vatandoshlarimni ishontirib aytamanki, bizda yaqin kelajakda tinchlik boʻladi. Endi urush kerak emas“ <ref name="nyt,24jan1992" /> degan edi. 1992-yil 17-apreldan [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdul Rashid Doʻstum]] qoʻshinlari Kobul xalqaro aeroportini nazorat qilishdi<ref>http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+af0120)</ref>. Gulbiddin Hikmatyor 17-aprel kuni Kobulga yaqinlashib, „agar hozirgi maʼmuriyat hokimiyatni mujohidlarga oʻtkaza olmasa“ shaharga hujum qilish bilan tahdid qilgan edi<ref name="nyt,24jan1992" />. Koʻp oʻtmay, [[Pushtunlar|Pushtun]] hukumati amaldorlari Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlarini Kobulga kiritishga harakat qildilar<ref>https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268</ref>. == Kobulda militsiya jangi (24-27-aprel) == 1992-yil 24-aprelga kelib, „Hizb-e Islomi Gulbiddin“ rahbari Gulbiddin Hikmatyor [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat ostiga olib, Hikmatyor diktaturasi<ref name="BSH,ch.II" /><ref name="Urban">{{Yangiliklar manbasi |last=Urban |first=Mark |author-link=Mark Urban |date=1992-04-28 |title=Afghanistan: power struggle |publisher=[[Public Broadcasting Service|PBS]] |url=https://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |url-status=dead |access-date=2007-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070709170253/http://www.pbs.org/newshour/bb/asia/afghanistan/afghan_4-28-92.html |archive-date=2007-07-09}}</ref> oʻrnatish arafasida edi, bu esa Ahmadshoh Mas’ud va [[Abdul Rashid Doʻstum|Abdulrashid Do‘stum]] qo‘shinlarining ham shaharga kirib kelishiga sabab bo‘ldi. 25-aprelda Hikmatyor ittifoqchilari bilan Kobulni bosib olishga harakat qildi<ref name="photius,peshawar" />. Ammo Mas’ud va Doʻstum kuchlari kuchliroq boʻlib, 27-aprelgacha Hikmatyorni qattiq janglar bilan Kobuldan chiqib ketishga majbur qildi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref><ref name="Corwin">Corwin, Phillip. </ref>. Shoshilinch ravishda [[Peshovar|Peshovarda]] ([[Pokiston]]) muhokama qilayotgan [[mujohid]] partiyalari (Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddinni ular tarkibiga kirmagan) 26-aprelda eʼlon qilgan Peshovar kelishuvlari<ref name="photius,peshawar" /> boʻyicha kelishib oldilar<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. 1992-yil 28-apreldan 28-iyungacha xizmat qiladigan muvaqqat prezident Sibghatulloh Mojaddediy yoki Mujaddidiy (diniy yetakchi) etib tanlandi<ref name="photius,peshawar" />. Jamiyat rahbari Burhoniddin Rabboniy undan keyin 28-oktabrgacha muvaqqat prezident lavozimini egallaydi, shuningdek, 1992-yilda milliy [[Шура (ислам)|shura]] muvaqqat konstitutsiyani<ref name="photius,peshawar" /> ratifikatsiya qilishi va oʻn sakkiz oy muddatga muvaqqat hukumatni saylashi, keyin esa saylovlar oʻtkazishi kerak edi<ref name="BSH,ch.II" />. Ushbu Peshovar kelishuvlarida Ahmadshoh Masud Mujaddidiy hukumati uchun muvaqqat mudofaa vaziri etib tayinlandi<ref name="BSH,ch.II" />. 1992-yil 27-aprelga kelib Hikmatyorning Hizb-i Islomi Gulbiddin kuchlari Kobuldan janubga itarib yuborildi, ammo Jamiyat va Junbish bilan raqobatlashadigan yangi mujohid guruhlari (Ittehad-e Islomi, Hizb-i Vahdat, Harakat) Kobulga kirib keldilar, ularning barchasi shaharni boʻlib tashladi. bu hali ham katta zarar koʻrmagan<ref name="BSH,ch.II">{{Cite report|last=Sifton|first1=John|title=Blood-Stained Hands: Past Atrocities in Kabul and Afghanistan's Legacy of Impunity (chapter II, Historical background)|publisher=[[Human Rights Watch]]|date=6 July 2005|url=https://www.hrw.org/report/2005/07/06/blood-stained-hands/past-atrocities-kabul-and-afghanistans-legacy-impunity#7ea268}}<cite class="citation report cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSifton2005">Sifton, John (6 July 2005). </cite></ref>. Muvaqqat Mujaddidiy hukumati 1992-yilning 28-aprelidayoq Kobul va Afgʻoniston ustidan toʻliq hokimiyat uchun kurashayotgan bir-biriga qarama-qarshi guruhlar tufayli falaj boʻlgan edi<ref name="photius,peshawar">[https://photius.com/countries/afghanistan/government/afghanistan_government_the_peshawar_accord~72.html 'The Peshawar Accord, April 25, 1992']. </ref>. == Oqibat == 1992-yil aprel oyining qolgan qismida va may-iyun oylarida [[Kobul (shahar)|Kobulni]] nazorat qilish uchun fuqarolar urushi avj oldi, kamida beshta armiya, ularning aksariyati [[Mujohid|mujohidlar]] ([[Islom|islomiy]] qarshilik partiyalari), xorijiy davlatlar yoki razvedka agentligi tomonidan homiylik qilingan: Hizb- e Islomi Gulbiddin, Jamiyat-i Islomiy, Junbish-i Milliy, Ittehad-i Islomiy va Hizb-i Vahdat. 1992-yil oxiriga kelib, minglab odamlar halok boʻldi, yarim million aholi Kobulni tark etdi, shahar jiddiy zarar koʻrdi. Guruhlar ittifoq tuzib, ularni buzardi, tinchlik kelishuvlariga urinishlar boʻldi va ularning hammasi muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Urush butun Afgʻoniston boʻylab tarqaldi. 1994-yil noyabr oyida voqea joyiga [[Islom|islomdan]] ilhomlangan yangi guruh va armiya, [[Tolibon]] kirib keldi. Ular asta-sekin ustunlikka erishdilar va 1996-yil sentabrda Kobulni egalladilar. Tolibonga qarshi turish uchun qolgan yagona guruh [[Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1996–2001)|1996-2001-yillarda]] Tolibon bilan toʻqnashuvda qatnashgan Jamiyat-i Islomiy edi. Ular mamlakatni shimoli-sharqiy tomondan mudofaa qilishdi va Tolibon koʻp urinsa-da butun Afgʻonistonni nazorat qila olmadi. Tolibon Afgʻonistonning katta qismini 2001-yil oktabrigacha boshqargan, shundan soʻng ular [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerika Qoʻshma Shtatlari]] Shimoliy Alyans bilan Jamiyat-i Islomiy, Shura-i Nazar, Junbish-i Milliy, Islomiy va Hizb-e Vahdat, Sharqiy Shura, Harakatdan iborat koalitsiya tomonidan hokimiyatdan tushirilgan. BMT va AQSh 2014-yilda Ashraf Gʻani oʻrniga Hamid Karzay boshchiligidagi yangi hukumatni qoʻllab-quvvatladi. Shunga qaramay, 2021-yil avgustiga kelib, Tolibon yana Afg‘oniston ustidan nazoratni o‘z qo‘liga oldi va o‘z Islom Amirligini qayta tikladi. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Adabiyotlar == * {{Kitob manbasi|last=Gutman|first=Roy|title=How We Missed the Story: Osama Bin Laden, the Taliban, and the Hijacking of Afghanistan|url=https://books.google.com/books?id=A9eqvc-Ru3cC&pg=PP1|year=2008|publisher=US Institute of Peace Press|isbn=978-1-60127-024-5}} * {{Kitob manbasi|last=Jefferson|first=Thomas|title=Afghanistan: A Cultural and Political History|publisher=[[Princeton University Press]]|year=2010|isbn=978-0-691-14568-6}} * Kaplan, Robert D. (2001); ''Soldiers of God: With Islamic Warriors in Afghanistan And Pakistan;'' Vintage Departures; {{ISBN|1-4000-3025-0}}. * {{Kitob manbasi|last=Saikal|first=Amin|title=Modern Afghanistan: A History of Struggle and Survival|url=https://books.google.com/books?id=DEIBAwAAQBAJ&pg=PP1|year=2004|publisher=I.B.Tauris|isbn=978-0-85771-478-7}} == Havolalar == ; Afgʻoniston — yoʻqotilgan gʻalaba (hujjatli film) BBC tomonidan (toʻgʻridan-toʻgʻri 1989-yildan boshlab, keyingi tartibsizliklarning boshlanishini tushuntiruvchi hujjatli film) * {{YouTube|-YGVQm_fALY|Afghanistan 1989}} ; Mas’udning Hikmatyor bilan suhbati (asl hujjat 1992 yil) * {{YouTube|XVMdc_2R6LY|The Conversation}} ; Nagakura Xiromi tomonidan „Qoʻmondon Masudning kurashi“ (hujjatli film) (1992-yildan, kommunistik rejim qulaganidan bir oy oʻtgach, Hikmatyor Pokiston koʻmagida Kobulni kuchli bombardimon qilishni boshlashdan oldin Kobulning janubiy chekkasiga qaytarilganidan keyin) * {{YouTube|lKhmRlKXchs|Hekmatyar attacks Kabul but is repelled}} * {{YouTube|H4wIWtOgqJU|Massoud is popular among the people who also trust him to rebuild their country}} [[Turkum:Afg'oniston urushi]] [[Turkum:Tolibon]] [[Turkum:AQSH-Afg'oniston aloqalari]] q1zcuvck77nq030x4dlqb3292zl96cn 1999-yil 16-fevraldagi Toshkent portlashlari 0 758691 2725410 2725240 2022-07-30T12:16:20Z Umarxon III 18267 Umarxon III [[1999-yilda Toshkentdagi terakt]] sahifasini [[1999-yil 16-fevraldagi Toshkent portlashlari]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki {{Terroristik hujum bilgiqutisi |nomi = 1999-yilda Toshkentdagi terakt |qismi = |tasvir = |tagyozuv = |xarita = |xarita_tagyozuvi = |ostsarlavha = |asl_nomi = |asl_nomi_tilida = |joylashgan = |koordinatlar = |sana = {{start date|1999|02|16}} |vaqt = 10:45 — 12:00 |vaqt_mintaqasi = |nishon = |turi = portlatishlar |qurol = portlovchi vositalar |halok_boʻlganlar = 16 |jarohat_olganlar = 100 dan ortiq |qurbonlar = |jinoyatchilar = |tajovuzkorlar = |gumon_qilingan_jinoyatchilar = [[Hizb ut-Tahrir|«Xizb ut-Tahrir»]] |qatnashganlar_soni = |himoyachilar = |maqsadi = |qidiruvlar = |koronerlar = |ayblanuvchi = |hukm_qilingan = |hukm = |hujumlar = |sud_jarayoni = |vebsayt = }}'''[[Toshkent|Toshkentdagi]] [[Terrorizm|terrorchilik harakati]]''' 1999-yil 16-fevral tongida sodir boʻldi. Qisqa vaqt ichida shaharning turli qismlarida jami 6 ta portlovchi qurilma portlatildi. Hujumlar nishoni asosiy davlat obyektlari, jumladan, Mustaqillik maydonidagi [[Oʻzbekiston|Oʻzbekiston Respublikasi]] Vazirlar Mahkamasi binosi boʻlgan, bu yerda terrorchilar portlovchi moddalar bilan toʻldirilgan avtomobilni V shaklidagi ustunlardan biri yonida portlatib yuborishgan. Bu vaqtda binoda Vazirlar Mahkamasining majlisi boshlanishi kerak edi, unda mamlakat prezidenti [[Islom Karimov]] ishtirok etishi rejalashtirilgan edi. 16 kishi halok bo'ldi, yuzdan ortiq odam yaralandi. == Voqealar xronologiyasi == 1999-yil 16-fevral kuni ertalab O‘zbekiston hukumatining respublikaning o‘tgan yildagi iqtisodiy taraqqiyoti yakunlariga bag‘ishlangan majlisi boshlanishidan biroz oldin prezident qo‘riqchilari va jangarilar o‘rtasida otishma bo‘lib o‘tdi. Otishmalardan ko‘p o‘tmay, qator portlashlar sodir bo‘ldi * Birinchi portlash soat 10:40 da Yusuf Xos Xojib ko‘chasida Ichki ishlar vazirligi binosi yaqinida sodir bo‘lgan - portlovchi moddalar bilan to‘ldirilgan ZAZ-968M avtomashinasi portlagan. * Ikkinchi portlash soat 10:55 da Sharof Rashidov shoh ko‘chasida, “Mustaqillik maydoni” metro bekatidan 20 metr uzoqlikda sodir bo‘ldi – portlovchi moddalar bilan to‘ldirilgan ZAZ-968M avtomobili portladi. * Uchinchi portlash soat 10:58 da [[Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi|O'zbekiston Vazirlar Mahkamasi]] binosi burchagida portlovchi moddalar bilan to'ldirilgan GAZ-21 rusumli avtomashinaning portlatib yuborilishi vaqtida eshitildi. * To‘rtinchi portlash soat 11:20 da Tashqi iqtisodiy aloqalar [[Oʻzbekiston milliy banki|milliy banki]] binosi oxirida sodir bo‘ldi, ZAZ-968M rusumli avtomobil portlatib yuborildi. Oqibatda portlashdan bankning barcha oynalari sinib ketgan. * Beshinchi portlash soat 12:00 da Abdulla Qahhor ko'chasidagi “Suxnut” yahudiy agentligining<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.e-lib.info/book.php?id=1121022196&p=30|sarlavha=Леонид Левитин. Узбекистан: время перемен}}</ref> yonidagi xususiy uyning [[Garaj|garajida]] sodir bo'ldi. O‘sha kuni kechqurun prezident Islom Karimov milliy televideniyedagi nutqida uning hayotiga suiqasd bo‘lganini aytib, hujumda radikal islomchilarni aybladi. O‘zbekiston ichki ishlar vaziri [[Zokir Almatov]] [[17-fevral|17-fevral kuni]] milliy televideniye orqali chiqishida 16-fevraldagi portlashlar ortida Hizb ut-Tahrir turgani, portlashlarning bevosita aybdori esa [[Hizb ut-Tahrir]] harbiy bo‘linmasi - Hizbulloh ekanini aytdi<ref>[http://www.memo.ru/hr/politpr/cntrasia/uzb3/hizb99.htm Центральноазиатские страницы] memo.ru</ref>. O‘zbekiston rasmiylari voqeada [[Oʻzbekiston islomiy harakati|O‘zbekiston Islomiy Harakati (O‘IH)]] va xalqaro terrorchi tashkilotlarni ham aybladi. Huquq-tartibot idoralari hujumga aloqador ko‘plab odamlarni hibsga oldi. Asosiy ayblanuvchilar - surgundagi odamlar - guvohlarning ko'rsatmalariga ko'ra, aybdor deb topildi. Oʻzbekiston maxsus xizmatlari maʼlumotlariga koʻra, amalga oshirilgan va tayyorlanayotgan teraktlar mamlakatdagi mavjud konstitutsiyaviy tuzumni agʻdarib tashlash va uning prezidenti hayotiga suiqasd qilish boʻlgan fitna natijasi boʻlgan. == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Toshkent tarixi]] [[Turkum:Oʻzbekiston siyosati]] gf3pelh2pcs58owv5pcjnm0qcvlwev0 2725418 2725410 2022-07-30T12:22:03Z Umarxon III 18267 /* Voqealar xronologiyasi */ wikitext text/x-wiki {{Terroristik hujum bilgiqutisi |nomi = 1999-yilda Toshkentdagi terakt |qismi = |tasvir = |tagyozuv = |xarita = |xarita_tagyozuvi = |ostsarlavha = |asl_nomi = |asl_nomi_tilida = |joylashgan = |koordinatlar = |sana = {{start date|1999|02|16}} |vaqt = 10:45 — 12:00 |vaqt_mintaqasi = |nishon = |turi = portlatishlar |qurol = portlovchi vositalar |halok_boʻlganlar = 16 |jarohat_olganlar = 100 dan ortiq |qurbonlar = |jinoyatchilar = |tajovuzkorlar = |gumon_qilingan_jinoyatchilar = [[Hizb ut-Tahrir|«Xizb ut-Tahrir»]] |qatnashganlar_soni = |himoyachilar = |maqsadi = |qidiruvlar = |koronerlar = |ayblanuvchi = |hukm_qilingan = |hukm = |hujumlar = |sud_jarayoni = |vebsayt = }}'''[[Toshkent|Toshkentdagi]] [[Terrorizm|terrorchilik harakati]]''' 1999-yil 16-fevral tongida sodir boʻldi. Qisqa vaqt ichida shaharning turli qismlarida jami 6 ta portlovchi qurilma portlatildi. Hujumlar nishoni asosiy davlat obyektlari, jumladan, Mustaqillik maydonidagi [[Oʻzbekiston|Oʻzbekiston Respublikasi]] Vazirlar Mahkamasi binosi boʻlgan, bu yerda terrorchilar portlovchi moddalar bilan toʻldirilgan avtomobilni V shaklidagi ustunlardan biri yonida portlatib yuborishgan. Bu vaqtda binoda Vazirlar Mahkamasining majlisi boshlanishi kerak edi, unda mamlakat prezidenti [[Islom Karimov]] ishtirok etishi rejalashtirilgan edi. 16 kishi halok bo'ldi, yuzdan ortiq odam yaralandi. == Voqealar xronologiyasi == [[1999-yil]] [[16-fevral]] kuni ertalab O‘zbekiston hukumatining respublikaning o‘tgan yildagi iqtisodiy taraqqiyoti yakunlariga bag‘ishlangan majlisi boshlanishidan biroz oldin prezident qo‘riqchilari va jangarilar o‘rtasida otishma bo‘lib o‘tdi. Otishmalardan ko‘p o‘tmay, qator portlashlar sodir bo‘ldi Birinchi portlash soat 10:40da Yusuf Xos Xojib ko‘chasida, [[Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi|Ichki ishlar vazirligi]] binosi yaqinida sodir bo‘lgan — portlovchi moddalar bilan to‘ldirilgan ZAZ-968M avtomashinasi portlagan. Ikkinchi portlash soat 10:55da Sharof Rashidov shoh ko‘chasida, „Mustaqillik maydoni“ metro bekatidan 20 metr uzoqlikda sodir bo‘ldi — portlovchi moddalar bilan to‘ldirilgan [[ZAZ-968M]] avtomobili portladi. Uchinchi portlash soat 10:58da [[Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi|Oʻzbekiston Vazirlar Mahkamasi]] binosi burchagida portlovchi moddalar bilan toʻldirilgan GAZ-21 rusumli avtomashinaning portlatib yuborilishi vaqtida eshitildi. To‘rtinchi portlash soat 11:20da Tashqi iqtisodiy aloqalar [[Oʻzbekiston milliy banki]] binosida sodir bo‘ldi, ZAZ-968M rusumli avtomobil portlatib yuborildi. Oqibatda portlashdan bankning barcha oynalari sinib ketgan. Beshinchi portlash soat 12:00 da Abdulla Qahhor koʻchasidagi „Suxnut“ yahudiy agentligining<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.e-lib.info/book.php?id=1121022196&p=30|sarlavha=Леонид Левитин. Узбекистан: время перемен}}</ref> yonidagi xususiy uyning [[Garaj|garajida]] sodir boʻldi. O‘sha kuni kechqurun prezident [[Islom Karimov]] milliy televideniyedagi nutqida uning hayotiga suiqasd bo‘lganini aytib, hujumda radikal islomchilarni aybladi. O‘zbekiston ichki ishlar vaziri [[Zokir Almatov]] [[17-fevral|17-fevral kuni]] milliy televideniye orqali chiqishida 16-fevraldagi portlashlar ortida [[Hizb ut-Tahrir]] turgani, portlashlarning bevosita aybdori esa [[Hizb ut-Tahrir]] harbiy bo‘linmasi — Hizbulloh ekanini aytdi<ref>[http://www.memo.ru/hr/politpr/cntrasia/uzb3/hizb99.htm Tsentralnoaziatskie stranitsi] memo.ru</ref>. O‘zbekiston rasmiylari voqeada [[Oʻzbekiston islomiy harakati|O‘zbekiston Islomiy Harakati (O‘IH)]] va xalqaro terrorchi tashkilotlarni ham aybladi. Huquq-tartibot idoralari hujumga aloqador ko‘plab odamlarni hibsga oldi. Asosiy ayblanuvchilar, guvohlarning koʻrsatmalariga koʻra, aybdor deb topildi. [[Oʻzbekiston Respublikasi Milliy xavfsizlik xizmati]] maʼlumotlariga koʻra, amalga oshirilgan va tayyorlanayotgan teraktlar mamlakatdagi mavjud konstitutsiyaviy tuzumni agʻdarib tashlash va uning prezidenti hayotiga suiqasd qilish boʻlgan fitna natijasi boʻlgan. == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Toshkent tarixi]] [[Turkum:Oʻzbekiston siyosati]] q5v1lyuft4f91ascprxjgc3tv8f2x3m Munozara:1999-yil 16-fevraldagi Toshkent portlashlari 1 758695 2725412 2725242 2022-07-30T12:16:21Z Umarxon III 18267 Umarxon III [[Munozara:1999-yilda Toshkentdagi terakt]] sahifasini [[Munozara:1999-yil 16-fevraldagi Toshkent portlashlari]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Aqtubek (Ulitau viloyati) 0 758703 2726633 2725284 2022-07-31T11:02:15Z Amir.Temur 10464 wikitext text/x-wiki {{Maʼnolari|Aqtubek}} {{Bilgiquti aholi punkti | oʻzbekcha nomi = Aqtubek | asl nomi = Aqtubek | tasvir = | mavqe = Qishloq | mamlakat = Qozogʻiston | mintaqa turi = Viloyat | mintaqa = Ulitau viloyati | jadvalda mintaqa = Ulitau viloyati | tuman turi = | tuman = Janaarqa tumani | jadvalda tuman = | jamoat turi = Qishloq okrug | jamoat = [[Aqtubek qishloq okrugi (Janaarqa tumani)|Aqtubek qishloq okrugi]] | jadvalda jamoat = | qaram = | gerb = | bayroq = |lat_deg = 48 |lat_min = 35 |lat_sec = 0.36 |lon_deg = 71 |lon_min = 6 |lon_sec = 54.85 |CoordScale = 25000 | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Akim | rahbar = | asos solingan = 1934 | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = | AP markazi balandligi = | iqlim = keskin kontinental | rasmiy til = [[Qozoq tili|Qozoqcha]] | aholi = 781 | sanalgan yil = 2009 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = [[islom|musulmonlar]] | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +6 | DST = | telefon kodi = +7 71030<ref>[https://kazindex.ru/10/index.html Ulitau viloyatining telefon kodlari]</ref> | pochta indeksi = 100502<ref>[https://kazindex.ru/10/6.html Почтовые индексы Казахстана]</ref> | pochta indekslari = | avtomobil kodi = 20 | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = }} '''Aqtubek''' – [[Qozogʻiston|Qozogʻiston Respublikasi]], [[Ulitau viloyati]], [[Janaarqa tumani]], [[Aqtubek qishloq okrugi (Janaarqa tumani)|Aqtubek qishloq okrugi]]ning maʼmuriy markazi. == Geografik joylashuvi == Tuman markazi [[Janaarqa]] qishlogʻidan 36 km uzoqlikda, gʻarbiy qismida joylashgan. == Aholisi == [[1999-yil]] aholisi 797 kishini (408 nafari erkaklar va 389 nafari ayollar) tashkil qilgan boʻlsa, [[2009-yil]] 781 kishini (406 nafari erkaklar va 375 nafari ayollar) tashkil qildi.<ref name="source1">[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]</ref> == Manbalar == {{manbalar}} {{Kazakhstan-geo-stub}} {{Janaarqa tumanining qishloqlari}} feshay136bj38l5uir0uuaac0r92brc 1Get Lost 0 758719 2725403 2725380 2022-07-30T12:13:57Z 213.230.87.95 wikitext text/x-wiki {{d|machine translation}} {{Musiqachi bilgiqutisi|ismi=1Get Lost}} '''Ivan Leonidovich Poroshin''' ([[2000]] [[11-dekabr|yil 11 dekabr]], Nova Lyalya, [[Sverdlovsk viloyati]], [[Rossiya]]), '''1Get Lost''' sahna nomi bilan mashhur, rus [[Ashulachi|qo'shiqchisi]], [[Qoʻshiqchi|qo'shiq muallifi]], [[musiqachi]], musiqa prodyuseri <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Иван Порошин (1Get Lost) в Екатеринбурге в категориях - Вокалисты, Ведущие|url=https://ekaterinburg.artist.ru/Ivan_Poroshin_1Get_Lost/|kirish sanasi=2022-07-28}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Радио Новая волна online|url=https://radionv.ru/|kirish sanasi=2022-07-28|til=ru-RU}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Клип «Встретил её» преодолел отметку в 100.. {{!}} 1Get Lost {{!}} VK|url=https://vk.com/wall-118657630_372|kirish sanasi=2022-07-28|til=uk}}</ref> . == Biografiya == === dastlabki yillar === Ivan [[2000]] [[11-dekabr|yil 11 dekabrda]] [[Sverdlovsk viloyati]] Nova Lyala shahrida tug'ilgan <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Премьера ремикса 1Get Lost - Образ {{!}} AVK Продакшн {{!}} VK|url=https://vk.com/wall-148861327_2723|kirish sanasi=2022-07-28|til=uk}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Музика VK: слухати пісні й музику онлайн безплатно {{!}} VK|url=https://vk.com/audio|kirish sanasi=2022-07-28|til=uk}}</ref> . U 14 yoshigacha Novolyalinskiy tumanidagi 1-sonli o'rta maktabda o'qigan, keyin [[Moskva viloyati]], Kashira shahriga ko'chib o'tgan <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Премьера на "МаЁ радио" (104.4 FM)!.. {{!}} "МаЁ радио" (104.4) {{!}} VK|url=https://vk.com/wall-50665330_9432|kirish sanasi=2022-07-28|til=uk}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Музика VK: слухати пісні й музику онлайн безплатно {{!}} VK|url=https://vk.com/audio|kirish sanasi=2022-07-28|til=uk}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Новый трек! 1Get Lost, DL-PMZ -.. {{!}} AVK Продакшн {{!}} VK|url=https://vk.com/wall-148861327_2318|kirish sanasi=2022-07-28|til=uk}}</ref> . Aynan o'sha erda u musiqa yaratishni boshladi, o'zining birinchi zarbalari va birinchi [[Qoʻshiq|qo'shiqlarini yozdi]] <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Рок-атака - слушать радио онлайн - рок|url=http://volnorez.com/rok-ataka|kirish sanasi=2022-07-28}}</ref> . U Zippo kontsertiga tashrif buyurganidan keyin ijod bilan shug'ullana boshladi. Aynan o'sha erda u musiqadan ilhomlanib, musiqadan zavqlana boshladi, birinchi satrlarni, zarbalarni yoza boshladi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=А у нас новый трек в ротации песен на радио!.. {{!}} HavenFM {{!}} VK|url=https://vk.com/wall-187858644_989|kirish sanasi=2022-07-28|til=uk}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Оно того стоит! ❤ {{!}} ДМБ Таймер {{!}} VK|url=https://vk.com/wall-65761413_1809739|kirish sanasi=2022-07-28|til=uk}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=MacDonald |first=Scott |date=1986 |title=Lost Lost Lost over "Lost Lost Lost" |volume=25 |pages=20 |work=Cinema Journal |issue=2 |url=http://dx.doi.org/10.2307/1225457 |access-date=2022-07-30 |doi=10.2307/1225457 |issn=0009-7101}}</ref> . 2015 yilning kuzida chiqarilgan birinchi rasmiy reliz 1Get Lost - Remix <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=ПРЕМЬЕРА ПЕСНИ! #радиоНВновое.. {{!}} РАДИО НОВАЯ ВОЛНА online {{!}} VK|url=https://vk.com/wall-155496856_59141|kirish sanasi=2022-07-28|til=uk}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=ПРЕМЬЕРА ПЕСНИ! #радиоНВновое.. {{!}} РАДИО НОВАЯ ВОЛНА online {{!}} VK|url=https://vk.com/wall-155496856_59867|kirish sanasi=2022-07-28|til=uk}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=1Get Lost|url=https://uralmusicnight.ru/artist/2520/1get-lost|kirish sanasi=2022-07-30}}</ref> deb nomlangan. === O'qitish === 2020 yildan hozirgacha [[Yekaterinburg]] shahridagi [[Udmurtiya|UDDU]], GTF fakulteti, KUTB texnosfera xavfsizligi fakultetida tahsil oladi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Рок-атака - слушать радио онлайн - рок|url=http://volnorez.com/rok-ataka|kirish sanasi=2022-07-28}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Рубрика "знакомимся с авторами" :).. {{!}} HavenFM {{!}} VK|url=https://vk.com/wall-187858644_771|kirish sanasi=2022-07-28|til=uk}}</ref> . 2019-2020 yillarda Rossiya Qurolli Kuchlarining Yekaterinburg shahridagi signal qoʻshinlarida, Markaziy harbiy okrugining 59-Sivask Qizil Bayroqli brigadasida xizmat qilgan <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Премьера на "МаЁ радио" (104.4 FM)!.. {{!}} "МаЁ радио" (104.4) {{!}} VK|url=https://vk.com/wall-50665330_9432|kirish sanasi=2022-07-28|til=uk}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Shazam|url=https://www.shazam.com/ru/artist/1get-lost/1440704482|kirish sanasi=2022-07-28}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Вокалисты на городское мероприятие в Челябинске - база, цена. вокалистов на городское мероприятие в Челябинске - заказать на Artist.ru. Страница 6|url=https://chelyabinsk.artist.ru/Vokalisty/gorodskoe_meropriyatie/6/|kirish sanasi=2022-07-30}}</ref> . == Art == === Musiqa karerasi === Birinchi debyut [[Musiqiy albom|albomi]] rassomning 18 yoshida "Flaiva" <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=HavenFM слушать онлайн|url=https://havenfm.ru/|kirish sanasi=2022-07-28}}</ref> nomi bilan chiqdi. 2019 yil may oyida ikkinchi EP "Flaiva 2.0" <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Новинки октябрьской ротации на Online Radio.. {{!}} Online Radio "РОК-АТАКА" {{!}} VK|url=https://vk.com/wall-96609051_20658|kirish sanasi=2022-07-28|til=uk}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=HUSKY TUNES — концерты, музыка и поцелуи|url=https://huskytunes.ru/|kirish sanasi=2022-07-28}}</ref> birinchi albomining davomi edi. Keyin Jios, Timur lite, KaIN, Grelazy, DL-PMZ, Anzhi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=ПРЕМЬЕРА REMIX 1Get Lost & DL-PMZ.. {{!}} Online Radio "РОК-АТАКА" {{!}} VK|url=https://vk.com/wall-96609051_21086|kirish sanasi=2022-07-28|til=uk}}</ref> <ref>{{Citation|title=Запах дождя (ON1XX Remix)|url=https://www.deezer.com/en/album/224314322|date=2021-04-20|access-date=2022-07-30|language=en-GB}}</ref> kabi rassomlar bilan yakkaxon chiqishlar va feats bor edi. 2018 yildan 2020 yilgacha u AVK prod yorlig'ida, 2020 yildan 2020 yilgacha bo'lgan. AFERA ​​musiqa yorlig'ida <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=ПРЕМЬЕРА REMIX 1Get Lost & DL-PMZ.. {{!}} Online Radio "РОК-АТАКА" {{!}} VK|url=https://vk.com/wall-96609051_20790|kirish sanasi=2022-07-28|til=uk}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Музыканты и группы из Екатеринбурга // реестр от Husky Tunes|url=https://huskytunes.ru/bands|kirish sanasi=2022-07-28}}</ref> . == Diskografiya == === EP === {| class="wikitable plainrowheaders" style="text-align:center" ! scope="col" style="width:15.8em;" |Ism ! scope="col" style="width:17.9em;" | Tafsilotlar |- ! scope="row" | ''Flaiva'' <ref>{{Citation|title=Флейва - EP by 1get Lost|url=https://music.apple.com/us/album/%D1%84%D0%BB%D0%B5%D0%B9%D0%B2%D0%B0-ep/1564141149|date=2018-12-11|access-date=2022-07-28|language=en-US}}</ref> | * Chiqarish: 2018 yil 11 dekabr * Yorliq: 1 Yo'qoling * Format: raqamli |} === Bo'ydoqlar === {| class="wikitable" |+ !Pik ! Ism ! Ishlab chiqarilish sanasi ! Yorliq |- | 2020 | Keyingi nima (Goncharov remiksi) | 2020 yil 12 oktyabr | 1 Yo'qoling |- | 2020 | Dikatin (feat. DL-PMZ) | 22 oktyabr, 2020 yil | 1 Yo'qoling |- | 2020 | Drunk (Goncharov Remix) | 2020-yil 1-noyabr | 1 Yo'qoling |- | 2020 | Uxlamang (feat. DL-PMZ) | 21-noyabr, 2020-yil | 1 Yo'qoling |- | 2020 | Achchiq shakar (feat. Djios) | 3 dekabr, 2020 yil | AFERA musiqasi |- | 2020 | Flaiva (Goncharov remiksi) | 21 dekabr, 2020 yil | 1 Yo'qoling |- | 2020 | Ayollar uchun lab bo'yog'i (Goncharov remiksi) | 31 dekabr, 2020 yil | 1 Yo'qoling |- | 2021 yil | Men qiynayapman | 2021 yil 26 yanvar | FireSon |- | 2021 yil | Men seni kutyapman | 2021 yil 26 fevral | 1 Yo'qoling |- | 2021 yil | yetarli | 2021 yil 26 mart | 1 Yo'qoling |- | 2021 yil | Ufq | 2021 yil 17 may | AFERA musiqasi |- | 2021 yil | Lekin siz emas | 2021 yil 26 iyun | 1 Yo'qoling |} == Eslatmalar == {{Manbalar|2}} == Havola == * [https://vk.com/1get.lost Rasmiy sayt] [[Turkum:2000-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:11-dekabrda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 3j32pnbs5xnjfu2r5f2yd3akqaum9ho Stuart Nelson 0 758720 2725384 2725383 2022-07-30T12:00:17Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Stuart Nelson|tasvir=Stuart Nelson Hull City v. Aberdeen 1.png|izoh=Nelson 2009-yilda|toʻliqism=Stuart James Nelson|tavallud_sana={{birth date and age|1981|9|17|df=y}}|tavallud_joyi=[[Stroud, Gloucestershire|Stroud]], England|boʻyi={{convert|1.85|m|order=flip}}<ref>{{Cite web |title=Stuart Nelson |url=https://www.crawleytownfc.com/teams/first-team/goalkeeper/stuart-nelson/ |access-date=9 November 2020 |website=www.crawleytownfc.com |publisher=Crawley Town F.C.}}</ref>|pozitsiya=Darvozabon|joriyklub=[[Dover Athletic F.C.|Dover Athletic]]|klubraqami=|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=FC Battledown|yoshlikyillari2=|yoshlikklublari2=[[Cirencester College|Cirencester College Football Academy]]|yillar1=1998–2000|klublar1=[[Cirencester Town F.C.|Cirencester Town]]|isht1=|gollar1=|yillar2=2000–2002|klublar2=[[Millwall F.C.|Millwall]]|isht2=0|gollar2=0|yillar3=2002–2003|klublar3=[[Doncaster Rovers F.C.|Doncaster Rovers]]|isht3=2|gollar3=0|yillar4=2003–2004|klublar4=[[Hucknall Town F.C.|Hucknall Town]]|isht4=20|gollar4=0|yillar5=2004–2007|klublar5=[[Brentford F.C.|Brentford]]|isht5=116|gollar5=0|yillar6=2007–2008|klublar6=[[Leyton Orient F.C.|Leyton Orient]]|isht6=30|gollar6=0|yillar7=2008–2009|klublar7=[[Norwich City F.C.|Norwich City]]|isht7=0|gollar7=0|yillar8=2009–2010|klublar8=[[Aberdeen F.C.|Aberdeen]]|isht8=3|gollar8=0|yillar9=2010–2012|klublar9=[[Notts County F.C.|Notts County]]|isht9=79|gollar9=0|yillar10=2012–2018|klublar10=[[Gillingham F.C.|Gillingham]]|isht10=195|gollar10=0|club-update=15:40, 19 March 2022 (UTC)}} '''Stuart James Nelson''' (1981-yil 17-sentyabrda tugʻilgan) — ingliz professional [[Futbol|futbolchisi]], Dover Athletic [[Darvozabon (futbol)|darvozaboni]]. == Karyera == Glostershir shtatidagi Stroud shahrida tug'ilgan Nelson o'z faoliyatini "Cheltenham" FC Battledown yoshlar klubida boshlagan. <ref name="gillinghamfootballclub">{{Veb manbasi|sarlavha=Stuart Nelson – Goalkeeper – First Team – Gillingham|url=https://www.gillinghamfootballclub.com/teams/first-team/goalkeeper/stuart-nelson/|kirish sanasi=14 February 2018|ish=www.gillinghamfootballclub.com|til=en-gb|arxivsana=14 February 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180214141958/https://www.gillinghamfootballclub.com/teams/first-team/goalkeeper/stuart-nelson/}}</ref> U, shuningdek, Cirencester kolleji futbol akademiyasi, Millwall va Cirencester Town jamoalarida o'ynagan. <ref name="gillinghamfootballclub" /> === Brentford === Nelson Brentfordga 2004-yilning fevralida Hucknalldan 10 000 funt sterling evaziga kelib qo'shilgan edi. U "Brighton &amp; Hove Albion"ga qarshi debyut uchrashuvida maydondan chetlatildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_div_2/3490026.stm|sarlavha=Brighton 1-0 Brentford|nashriyot=BBC|sana=2 March 2004|kirish sanasi=9 November 2020}}</ref> U 2004-05-yilgi mavsumda Brentford bilan o'zining birinchi to'liq mavsumini yakunladi. 21 marta o'z darvozasi daxlsizligini saqlab qoldi va jamoaga pley-off bosqichiga chiqishda yordam berdi. <ref name="brentfordfc">{{Veb manbasi|sarlavha=Brentford {{!}} News {{!}} Where Are They Now? {{!}} Where Are They Now? {{!}} WHERE ARE THEY NOW?|url=http://world.brentfordfc.co.uk/page/WhereAreTheyDetail/0,,10421~2349968,00.html|kirish sanasi=14 February 2018|ish=world.brentfordfc.co.uk|arxivsana=14 February 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180214202626/http://world.brentfordfc.co.uk/page/WhereAreTheyDetail/0,,10421~2349968,00.html}}</ref> U 2005-yilning avgustida yangi ikki yillik shartnoma imzoladi. <ref>{{Veb manbasi|sana=4 August 2005|sarlavha=Brentford {{!}} News {{!}} Latest News {{!}} Latest News {{!}} MARTIN'S THURSDAY UPDATE|url=http://world.brentfordfc.co.uk/page/LatestNews/0,,10421~694587,00.html|kirish sanasi=20 February 2018|ish=world.brentfordfc.co.uk|arxivsana=22 February 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180222043943/http://world.brentfordfc.co.uk/page/LatestNews/0,,10421~694587,00.html}}</ref> Nelson 2006-07-yilgi mavsumda klub sardori etib tayinlandi va Liga kubogining birinchi bosqichida Swindon Town ustidan g'alaba qozonishda hal qiluvchi [[Penalti|penaltini]] kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last= |first= |date=23 August 2006 |title=BBC SPORT {{!}} Football {{!}} My Club {{!}} Brentford {{!}} Rosenior praises Cup hero Nelson |work=news.bbc.co.uk |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/b/brentford/5278938.stm |url-status= |access-date=30 June 2017 |archive-url= |archive-date=}}</ref> Biroq, oktabr oyida olgan ligament jarohati 2007-yilgacha yana o'ynay olmasligini anglatardi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=December 2006 |title=BBC SPORT – Football – My Club – Brentford – Nelson ruled out until next year |work=bbc.co.uk |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/b/brentford/6200118.stm |access-date=19 October 2015}}</ref> U qaytib keldi va mavsum oxiriga qadar 6ta o'yin o'tkazdi. U 2007-yil 16-mayda Brentford tomonidan ozod qilindi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 May 2007 |title=BBC SPORT – Football – My Club – Brentford – Bees sign Mackie after clear-out |work=bbc.co.uk |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/b/brentford/6663481.stm |access-date=19 October 2015}}</ref> === Leyton Orient === Nelson 2007-yilning yozida Leyton Orient bilan shartnoma imzolagan, biroq bir yildan kamroq vaqt o'tgach, boshqa joyga ko'chish muammolari tufayli o'zaro rozilik bilan ketgan. 2008-yil 1-avgustda Norvich City Nelson bilan shartnoma imzolaganini tasdiqladi. <ref>{{Veb manbasi|sana=3 August 2008|sarlavha='KEEPER VACANCY FILLED BY NELSON – Norwich City – News – First News – First News|url=http://world.canaries.co.uk/page/NewsDetails/0,,10355~1356373,00.html|kirish sanasi=19 October 2015|ish=premiumtv.co.uk|arxivsana=12 March 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180312085203/http://world.canaries.co.uk/page/NewsDetails/0,,10355~1356373,00.html}}</ref> === Aberdin === 2009-yil 27-iyulda Nelson Shotlandiya Premer-ligasi jamoasi Aberdin bilan bir yillik shartnoma imzoladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.afc.premiumtv.co.uk/page/News/clubNewsDetail/0,,10284~1734471,00.html|sarlavha=Aberdeen – News and Features – Club News – Club News – Aberdeen complete signing|ish=premiumtv.co.uk|arxivurl=https://web.archive.org/web/20091003092843/http://www.afc.premiumtv.co.uk/page/News/clubNewsDetail/0,,10284~1734471,00.html|arxivsana=3 October 2009|kirish sanasi=19 October 2015}}</ref> 2010-yil may oyida Nelson yangi shartnoma taklifini rad etdi. === Notts County === 2010-yil 23-iyunda Nelson 1-liga jamoasi Notts County bilan ikki yillik shartnoma imzoladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 June 2010 |title=Nelson signs two-year deal |publisher=Notts County F.C. |url=http://world.nottscountyfc.co.uk/page/NewsDetail/0,,10426~2077272,00.html |access-date=23 June 2010}}</ref> Notts County bilan shartnoma imzolaganidan so'ng, u birinchi tanlov darvozaboni bo'ldi; 2011-12-yilgi mavsumda o'z o'rnini saqlab qoldi. === Dorking Wanderers === 2021-yil 8-oktabrda Nelson Milliy liganing janubiy jamoasi Dorking Uonderers bilan shartnoma imzoladi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.dorkingwanderers.com/post/nelson|sarlavha=Dorking Wanderers confirm the signing of experienced goalkeeper Stuart Nelson|nashriyot=Dorking Wanderers FC|sana=8 October 2021|kirish sanasi=19 December 2021}}</ref> 2021-yil 8-dekabrda Nelson klubni tark etgani tasdiqlandi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.dorkingwanderers.com/post/first-team-player-update|sarlavha=First Team Player Update|nashriyot=Dorking Wanderers FC|sana=8 December 2021|kirish sanasi=19 December 2021}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Milliy kubok ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami ! ! |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar ! ! |- |Doncaster Rovers |2002–03 |Football Conference |2 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |2 |0 | | |- |Hucknall Town |2003–04 |Northern Premier League | colspan="10" |Ma'lumot mavjud emas | | |- | rowspan="5" |Brentford |2003–04 |League Two |9 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |9 |0 | | |- |2004–05 |League One |43 |0 |9 |0 |1 |0 |2 |0 |55 |0 | | |- |2005–06 |League One |45 |0 |6 |0 |1 |0 |2 |0 |54 |0 | | |- |2006–07 |League One |19 |0 |0 |0 |2 |0 |0 |0 |21 |0 | | |- ! colspan="2" |Jami !116 !0 !15 !0 !4 !0 !4 !0 !139 !0 ! ! |- |Leyton Orient |2007–08 |League One |30 |0 |1 |0 |2 |0 |0 |0 |33 |0 | | |- |Norwich City |2008–09 |Championship |0 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 | | |- |Aberdeen |2009–10 |Scottish Premier League |3 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |3 |0 | | |- | rowspan="3" |Notts County |2010–11 |League One |33 |0 |3 |0 |2 |0 |0 |0 |38 |0 | | |- |2011–12 |League One |46 |0 |4 |0 |1 |0 |1 |0 |52 |0 | | |- ! colspan="2" |Jami !79 !0 !7 !0 !3 !0 !1 !0 !90 !0 ! ! |- | rowspan="7" |Gillingham |2012–13 |League Two |45 |0 |1 |0 |2 |0 |0 |0 |48 |0 | | |- |2013–14 |League One |46 |0 |2 |0 |1 |0 |1 |0 |50 |0 | | |- |2014–15 |League One |24 |0 |1 |0 |0 |0 |5 |0 |30 |0 | | |- |2015–16 |League One |46 |0 |1 |0 |2 |0 |2 |0 |51 |0 | | |- |2016–17 |League One |34 |0 |2 |0 |3 |0 |3 |0 |42 |0 | | |- |2017–18 |League One |0 |0 |0 |0 |0 |0 |2 |0 |2 |0 | | |- ! colspan="2" |Jami !195 !0 !7 !0 !8 !0 !13 !0 !223 !0 ! ! |- | rowspan="4" |Yeovil Town |2017–18 |League Two |5 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |5 |0 | | |- |2018–19 |League Two |12 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |13 |0 | | |- |2019–20 |National League |23 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |2 |0 |27 |0 | | |- ! colspan="2" |Jami !40 !0 !2 !0 !0 !0 !3 !0 !45 !0 ! ! |- |Crawley Town |2020–21 |League Two |1 |0 |1 |0 |0 |0 |1 |0 |3 |0 | | |- |Dorking Wanderers |2021–22<ref name="soccerway">{{Veb manbasi|sarlavha=S. Nelson: Summary|url=https://uk.soccerway.com/players/stuart-nelson/49362|ish=Soccerway|nashriyot=Perform Group|kirish sanasi=19 December 2021}}</ref> |National League South |7 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |10 |0 | | |- |Sutton United |2021–22 |National League South |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |2 |0 | | |- ! colspan="2" |Jami ! !475 !0 !35 !0 !17 !0 !23 !0 !550 !0 ! ! |} == Yutuqlar == '''Gillingham''' * Futbol ligasi 2: 2012–13 <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cawdell |first=Luke |date=20 April 2020 |title=Looking back at the day Gillingham won the League 2 title at Priestfield in front of a sell-out crowd |work=KentOnline |url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/the-day-gills-won-the-league-in-pictures-225911/ |access-date=25 August 2020}}</ref> '''Individual''' * Yilning PFA jamoasi: 2012–13 <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=28 April 2013 |title=Gareth Bale wins PFA Player of Year and Young Player awards |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/22331030 |access-date=23 May 2018}}</ref> * Gillingham mavsumning eng yaxshi futbolchisi: 2013–14 <ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.kentonline.co.uk/medway/sport/nelson-wins-top-award-16794/|sarlavha=Keeper Stuart Nelson wins Gills' player-of-the-year award|ish=Kent Online|sana=6 May 2014|til=en-GB|kirish sanasi=19 June 2016}}</ref> == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] <references /> 3na3gas5diwyb47h41kovgan40l1cah II jahon urushi 0 758721 2725386 2022-07-30T12:01:00Z 213.230.87.95 [[Ikkinchi jahon urushi]]ga yoʻnaltirildi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Ikkinchi jahon urushi]] mz00ik0v4qywj9wunvz3wv1liubsihr Birinchi imperiya 0 758722 2725388 2022-07-30T12:01:38Z Jamshid Nurkulov 16137 Jamshid Nurkulov [[Birinchi imperiya]] sahifasini [[Birinchi Fransiya imperiyasi]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Birinchi Fransiya imperiyasi]] nzqcjybsaaz7hojtmsc8rhku4iwv009 Munozara:Birinchi imperiya 1 758723 2725390 2022-07-30T12:01:38Z Jamshid Nurkulov 16137 Jamshid Nurkulov [[Munozara:Birinchi imperiya]] sahifasini [[Munozara:Birinchi Fransiya imperiyasi]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Munozara:Birinchi Fransiya imperiyasi]] f3lupv4ghr7f0918hxz5l3gj26fbhsm Phil Jevons 0 758724 2725396 2022-07-30T12:09:27Z Mironshokh Ochilov 75489 „[[:en:Special:Redirect/revision/1096293621|Phil Jevons]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Phil Jevons|tasvir=Phil Jevons 28 March 2009.jpg|izoh=Jevons 2009-yilda|toʻliqism=Phillip Jevons<ref name="List of Players under Written Contract Whose Registrations have been Cancelled by Mutual Consent">{{cite web | url=http://www.thefa.com/TheFA/RulesandRegulations/~/media/Files/PDF/TheFA/PlayerRegistrations/2012/april-2012-registrations.ashx | title=List of Players under Written Contract Whose Registrations have been Cancelled by Mutual Consent | publisher=FA.com | access-date=16 July 2012}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1979|8|1|df=y}}<ref name="Phil Jevons">{{cite web | url=http://www.soccerbase.com/players/player.sd?player_id=10585 | title=Phil Jevons | publisher=Soccerbase | access-date=16 July 2012}}</ref>|tavallud_joyi=[[Liverpool]], England<ref name="Phil Jevons"/>|boʻyi={{height|ft=5|in=11}}<ref name="Phil Jevons"/>|pozitsiya=Hujumchi|joriyklub=|yoshlikyillari1=1995–1996|yoshlikklublari1=[[Everton F.C. Reserves and Academy|Everton]]|yillar1=1996–2001|klublar1=[[Everton F.C.|Everton]]|isht1=8|gollar1=0|yillar2=2001–2004|klublar2=[[Grimsby Town F.C.|Grimsby Town]]|isht2=63|gollar2=18|yillar3=2002–2003|klublar3=→ [[Hull City A.F.C.|Hull City]] (loan)|isht3=24|gollar3=3|yillar4=2004–2006|klublar4=[[Yeovil Town F.C.|Yeovil Town]]|isht4=84|gollar4=42|yillar5=2006–2008|klublar5=[[Bristol City F.C.|Bristol City]]|isht5=43|gollar5=11|yillar6=2007–2008|klublar6=→ [[Huddersfield Town A.F.C.|Huddersfield Town]] (loan)|isht6=8|gollar6=2|yillar7=2008–2010|klublar7=[[Huddersfield Town A.F.C.|Huddersfield Town]]|isht7=36|gollar7=7|yillar8=2009|klublar8=→ [[Bury F.C.|Bury]] (loan)|isht8=7|gollar8=2|yillar9=2009–2010|klublar9=→ [[Morecambe F.C.|Morecambe]] (loan)|isht9=40|gollar9=18|yillar10=2010–2012|klublar10=[[Morecambe F.C.|Morecambe]]|isht10=65|gollar10=12}} '''Phillip Jevons''' (1979-yil 1-avgustda tugʻilgan) — ingliz futbol murabbiyi va sobiq professional futbolchi. Futbolchi sifatida 1996-2014-yillarda [[:en:Everton_F.C.|Everton]], [[:en:Grimsby_Town_F.C.|Grimsby Town]], [[:en:Hull_City_A.F.C.|Hull City]], [[:en:Yeovil_Town_F.C.|Yeovil Town]], [[:en:Bristol_City_F.C.|Bristol City]], [[:en:Huddersfield_Town_A.F.C.|Huddersfield Town]], [[:en:Bury_F.C.|Bury]], [[:en:Morecambe_F.C.|Morecambe]], [[:en:Hyde_United_F.C.|Hyde va]] [[:en:Stockport_County_F.C.|Stockport County]]<nowiki/>jamoalarida o'ynagan [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] edi. Jevons Premer-liganing "Everton" jamoasidagi yoshlar akademiyasi orqali kelgan va 1996-yilda klubning asosiy jamoasiga ko'tarilgan. U 2001-yilda Grimsby Townga sotilishidan oldin ligada atigi 8 o'yin o'tkazdi. Grimsby o'yinchisi bo'lganida, u 2001-yilda Liga kubogining 3-bosqichida o'z shahri klubi [[Liverpool F.C.|"Liverpul"]]<nowiki/>ga qarshi o'yinda "Mariners" darvozasiga so'nggi daqiqada 30 metrli qo'shimcha daqiqalarda g'alaba keltirgan golni urgani bilan esda qoldi. Bu esa "Mariners"ga 2:1 hisobida g'alaba keltirdi. 2003-04-yilgi mavsumda Grimsbyga qaytishdan oldin u [[:en:Hull_City_A.F.C.|Hull City]]<nowiki/>ga ijaraga o'tdi. Keyingi mavsumda u [[:en:Yeovil_Town_F.C.|Yeovil Town]]<nowiki/>ga qo'shildi va u Bristol City bilan shartnoma imzolashdan oldin ikki yil davomida 84 o'yinda 42 ta gol urdi. 2008-yilda u qisqa muddatdan so'ng doimiy ravishda <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Huddersfield_Town_A.F.C." rel="mw:ExtLink" title="Huddersfield Town A.F.C." class="cx-link" data-linkid="222">Huddersfield Town</a>ga qo'shildi va 2009-yilda yana Bury va [[:en:Morecambe_F.C.|Morecambe]]<nowiki/>ga ijaraga berildi. 2010-yilda u Morecambe bilan doimiy shartnoma imzoladi va ikki yillik faoliyati davomida 65 o'yinda 12 ta gol kiritdi. 2012-yilda klubdan ozod etilganidan so'ng u yangi ko'tarilgan Konferensiya milliy jamoasi <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Hyde_United_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Hyde United F.C." class="cx-link" data-linkid="229">Hyde</a> bilan shartnoma imzolash orqali ligadan tashqari futbolga o'zining birinchi qadamini qo'ydi. Jevons 35 o'yinda 15 ta gol urdi, bu [[:en:Hyde_United_F.C.|Hyde]]<nowiki/>ning konferensiyada omon qolishiga yordam berdi, ammo 2013-yil 21-mayda u Hyde hisobiga quyi ligaga tushib qolgan <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Stockport_County_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Stockport County F.C." class="cx-link" data-linkid="231">Stockport County</a> bilan shartnoma imzoladi. 2014-yilda u o'zining murabbiylik faoliyatiga e'tibor qaratish uchun nafaqaga chiqqanini e'lon qildi. U [[:en:Stockport_County_F.C.|Stockport County]] uchun so'nggi professional o'yinida<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Harrogate_Town_A.F.C." rel="mw:ExtLink" title="Harrogate Town A.F.C." class="cx-link" data-linkid="234">Harrogate Town</a> ustidan 3:1 hisobida g'alaba qozondi va u ikkita gol urdi. == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center;" ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |[[:en:FA_Cup|FA Cup]] ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="4" valign="center" |Everton |1998–99 |Premier League |1 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |- |1999–2000 |Premier League |3 |0 |0 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |- |2000–01 |Premier League |4 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |- ! colspan="2" |Jami !8 !0 !0 !0 !1 !0 ! colspan="2" |— !9 !0 |- | rowspan="4" valign="center" |Grimsby Town |2001–02 |First Division |31 |6 |2 |0 |4 |2 | colspan="2" |— |37 |8 |- |2002–03 |First Division |3 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |3 |0 |- |2003–04 |Second Division |29 |12 |1 |1 |0 |0 |0 |0 |30 |13 |- ! colspan="2" |Jami !63 !18 !3 !1 !4 !2 !0 !0 !70 !21 |- |Hull City (loan) |2002–03<ref name="02/03 appearances" /> |Third Division |24 |3 |1 |0 |1 |0 |0 |0 |26 |3 |- | rowspan="3" valign="center" |Yeovil Town |2004–05 |League Two |46 |27 |4 |2 |2 |0 |0 |0 |52 |29 |- |2005–06 |League One |38 |15 |3 |1 |1 |0 |1 |0 |43 |16 |- ! colspan="2" |Jami !84 !42 !7 !3 !3 !0 !1 !0 !85 !45 |- | rowspan="3" valign="center" |Bristol City |2006–07 |League One |41 |11 |5 |4 |1 |0 |4<ref group="lower-alpha" name="FLT" /> |2 |51 |17 |- |2007–08 |Championship |2 |0 |0 |0 |2 |2 |0 |0 |4 |2 |- ! colspan="2" |Jami !43 !11 !5 !4 !3 !2 !4 !2 !55 !19 |- | rowspan="4" valign="center" |Huddersfield Town | rowspan="2" |2007–08<ref name="07/08 appearances" /> | rowspan="2" |League One |8 |2 |2 |2 |0 |0 |0 |0 |10 |4 |- |13 |5 |2 |0 |0 |0 |0 |0 |15 |5 |- |2008–09 |League One |23 |2 |1 |0 |1 |0 |0 |0 |25 |2 |- ! colspan="2" |Jami !44 !9 !5 !2 !1 !0 !0 !0 !50 !11 |- |Bury (loan) |2008–09<ref name="08/09 appearances" /> |League Two |7 |2 |0 |0 |0 |0 |2 |0 |9 |2 |- |Morecambe (loan) |2009–10 |League Two |40 |18 |2 |1 |0 |0 |2<ref group="lower-alpha" name="FL2PO" /> |0 |44 |19 |- | rowspan="3" valign="center" |Morecambe |2010–11 |League Two |38 |8 |1 |0 |2 |1 |0 |0 |41 |9 |- |2011–12 |League Two |27 |4 |1 |0 |1 |0 |1<ref group="lower-alpha" name="FLT" /> |1 |30 |5 |- ! colspan="2" |Jami !105 !30 !4 !1 !3 !1 !3 !1 !115 !33 |- | valign="center" |Hyde |2012–13<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Games played by Phil Jevons in 2012/13|url=http://www.soccerbase.com/players/player.sd?player_id=10585&season_id=141|nashriyot=Soccerbase|kirish sanasi=9 November 2014}}</ref> |Conference Premier |35 |15 |2 |1 | colspan="2" |— |2 |0 |39 |16 |- | valign="center" |Stockport County |2013–14 |Conference North |39 |19 |2 |0 | colspan="2" |— |2<ref group="lower-alpha" name="FAT" /> |2 |43 |21 |- ! colspan="2" |Jami ! !452 !149 !29 !12 !16 !5 !14 !5 !511 !171 |} == Yutuqlar == === Klub === ; Everton * [[:en:FA_Youth_Cup|FA Youth Cup]]: 1998<ref name="ToffeeWeb - Phil Jevons2">{{cite web|url=http://www.toffeeweb.com/players/profiles/Jevons.asp|title=ToffeeWeb – Phil Jevons|publisher=ToffeeWeb|access-date=15 July 2012}}</ref> ; Grimsby Town * Yilning eng yaxshi o'yinchisi: 2004 yil ; Yeovil Town * Futbol Ligasi 2 g'olibi: 2005 <ref name="English League Two 2004-2005 : Table">{{Veb manbasi|url=http://www.statto.com/football/stats/england/league-two/2004-2005/table|sarlavha=English League Two 2004–2005 : Table|nashriyot=Statto.com|kirish sanasi=16 July 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160815082447/http://www.statto.com/football/stats/england/league-two/2004-2005/table|arxivsana=15 August 2016}}</ref> === Individual === * Futbol Ligasi ikkita Oltin butsa: 2005-yil * Angliya kubogi raundining eng yaxshi futbolchisi (ikkinchi raund): 2006 <ref name="Jevons claims FA Cup player award">{{Veb manbasi|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/fa_cup/6214634.stm|sarlavha=Jevons claims FA Cup player award|nashriyot=BBC Sport|sana=11 December 2006|kirish sanasi=16 July 2012}}</ref> == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1979-yilda tugʻilganlar]] h1tgi9eyfe25vw3rjpxlsm9o0dtj4bg 2725400 2725396 2022-07-30T12:12:29Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Phil Jevons|tasvir=Phil Jevons 28 March 2009.jpg|izoh=Jevons 2009-yilda|toʻliqism=Phillip Jevons<ref name="List of Players under Written Contract Whose Registrations have been Cancelled by Mutual Consent">{{cite web | url=http://www.thefa.com/TheFA/RulesandRegulations/~/media/Files/PDF/TheFA/PlayerRegistrations/2012/april-2012-registrations.ashx | title=List of Players under Written Contract Whose Registrations have been Cancelled by Mutual Consent | publisher=FA.com | access-date=16 July 2012}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1979|8|1|df=y}}<ref name="Phil Jevons">{{cite web | url=http://www.soccerbase.com/players/player.sd?player_id=10585 | title=Phil Jevons | publisher=Soccerbase | access-date=16 July 2012}}</ref>|tavallud_joyi=[[Liverpool]], England<ref name="Phil Jevons"/>|boʻyi={{height|ft=5|in=11}}<ref name="Phil Jevons"/>|pozitsiya=Hujumchi|joriyklub=|yoshlikyillari1=1995–1996|yoshlikklublari1=[[Everton F.C. Reserves and Academy|Everton]]|yillar1=1996–2001|klublar1=[[Everton F.C.|Everton]]|isht1=8|gollar1=0|yillar2=2001–2004|klublar2=[[Grimsby Town F.C.|Grimsby Town]]|isht2=63|gollar2=18|yillar3=2002–2003|klublar3=→ [[Hull City A.F.C.|Hull City]] (loan)|isht3=24|gollar3=3|yillar4=2004–2006|klublar4=[[Yeovil Town F.C.|Yeovil Town]]|isht4=84|gollar4=42|yillar5=2006–2008|klublar5=[[Bristol City F.C.|Bristol City]]|isht5=43|gollar5=11|yillar6=2007–2008|klublar6=→ [[Huddersfield Town A.F.C.|Huddersfield Town]] (loan)|isht6=8|gollar6=2|yillar7=2008–2010|klublar7=[[Huddersfield Town A.F.C.|Huddersfield Town]]|isht7=36|gollar7=7|yillar8=2009|klublar8=→ [[Bury F.C.|Bury]] (loan)|isht8=7|gollar8=2|yillar9=2009–2010|klublar9=→ [[Morecambe F.C.|Morecambe]] (loan)|isht9=40|gollar9=18|yillar10=2010–2012|klublar10=[[Morecambe F.C.|Morecambe]]|isht10=65|gollar10=12}} '''Phillip Jevons''' (1979-yil 1-avgustda tugʻilgan) — ingliz futbol murabbiyi va sobiq professional futbolchi. Futbolchi sifatida 1996-2014-yillarda [[:en:Everton_F.C.|Everton]], [[:en:Grimsby_Town_F.C.|Grimsby Town]], [[:en:Hull_City_A.F.C.|Hull City]], [[:en:Yeovil_Town_F.C.|Yeovil Town]], [[:en:Bristol_City_F.C.|Bristol City]], [[:en:Huddersfield_Town_A.F.C.|Huddersfield Town]], [[:en:Bury_F.C.|Bury]], [[:en:Morecambe_F.C.|Morecambe]], [[:en:Hyde_United_F.C.|Hyde va]] [[:en:Stockport_County_F.C.|Stockport County]]<nowiki/>jamoalarida o'ynagan [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] edi. Jevons Premer-liganing "Everton" jamoasidagi yoshlar akademiyasi orqali kelgan va 1996-yilda klubning asosiy jamoasiga ko'tarilgan. U 2001-yilda Grimsby Townga sotilishidan oldin ligada atigi 8 o'yin o'tkazdi. Grimsby o'yinchisi bo'lganida, u 2001-yilda Liga kubogining 3-bosqichida o'z shahri klubi [[Liverpool F.C.|"Liverpul"]]<nowiki/>ga qarshi o'yinda "Mariners" darvozasiga so'nggi daqiqada 30 metrli qo'shimcha daqiqalarda g'alaba keltirgan golni urgani bilan esda qoldi. Bu esa "Mariners"ga 2:1 hisobida g'alaba keltirdi. 2003-04-yilgi mavsumda Grimsbyga qaytishdan oldin u [[:en:Hull_City_A.F.C.|Hull City]]<nowiki/>ga ijaraga o'tdi. Keyingi mavsumda u [[:en:Yeovil_Town_F.C.|Yeovil Town]]<nowiki/>ga qo'shildi va u Bristol City bilan shartnoma imzolashdan oldin ikki yil davomida 84 o'yinda 42 ta gol urdi. 2008-yilda u qisqa muddatdan so'ng doimiy ravishda Huddersfield Townga qo'shildi va 2009-yilda yana Bury va [[:en:Morecambe_F.C.|Morecambe]]<nowiki/>ga ijaraga berildi. 2010-yilda u Morecambe bilan doimiy shartnoma imzoladi va ikki yillik faoliyati davomida 65 o'yinda 12 ta gol kiritdi. 2012-yilda klubdan ozod etilganidan so'ng u yangi ko'tarilgan Konferensiya milliy jamoasi Hyde United bilan shartnoma imzolash orqali ligadan tashqari futbolga o'zining birinchi qadamini qo'ydi. Jevons 35 o'yinda 15 ta gol urdi, bu [[:en:Hyde_United_F.C.|Hyde]]<nowiki/>ning konferensiyada omon qolishiga yordam berdi, ammo 2013-yil 21-mayda u Hyde hisobiga quyi ligaga tushib qolgan Stockport County bilan shartnoma imzoladi. 2014-yilda u o'zining murabbiylik faoliyatiga e'tibor qaratish uchun nafaqaga chiqqanini e'lon qildi. U [[:en:Stockport_County_F.C.|Stockport County]] uchun so'nggi professional o'yinida Harrogate Town ustidan 3:1 hisobida g'alaba qozondi va u ikkita gol urdi. == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center;" ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |[[:en:FA_Cup|FA Cup]] ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="4" valign="center" |Everton |1998–99 |Premier League |1 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |- |1999–2000 |Premier League |3 |0 |0 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |- |2000–01 |Premier League |4 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |- ! colspan="2" |Jami !8 !0 !0 !0 !1 !0 ! colspan="2" |— !9 !0 |- | rowspan="4" valign="center" |Grimsby Town |2001–02 |First Division |31 |6 |2 |0 |4 |2 | colspan="2" |— |37 |8 |- |2002–03 |First Division |3 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |3 |0 |- |2003–04 |Second Division |29 |12 |1 |1 |0 |0 |0 |0 |30 |13 |- ! colspan="2" |Jami !63 !18 !3 !1 !4 !2 !0 !0 !70 !21 |- |Hull City (loan) |2002–03<ref name="02/03 appearances" /> |Third Division |24 |3 |1 |0 |1 |0 |0 |0 |26 |3 |- | rowspan="3" valign="center" |Yeovil Town |2004–05 |League Two |46 |27 |4 |2 |2 |0 |0 |0 |52 |29 |- |2005–06 |League One |38 |15 |3 |1 |1 |0 |1 |0 |43 |16 |- ! colspan="2" |Jami !84 !42 !7 !3 !3 !0 !1 !0 !85 !45 |- | rowspan="3" valign="center" |Bristol City |2006–07 |League One |41 |11 |5 |4 |1 |0 |4<ref group="lower-alpha" name="FLT" /> |2 |51 |17 |- |2007–08 |Championship |2 |0 |0 |0 |2 |2 |0 |0 |4 |2 |- ! colspan="2" |Jami !43 !11 !5 !4 !3 !2 !4 !2 !55 !19 |- | rowspan="4" valign="center" |Huddersfield Town | rowspan="2" |2007–08<ref name="07/08 appearances" /> | rowspan="2" |League One |8 |2 |2 |2 |0 |0 |0 |0 |10 |4 |- |13 |5 |2 |0 |0 |0 |0 |0 |15 |5 |- |2008–09 |League One |23 |2 |1 |0 |1 |0 |0 |0 |25 |2 |- ! colspan="2" |Jami !44 !9 !5 !2 !1 !0 !0 !0 !50 !11 |- |Bury (loan) |2008–09<ref name="08/09 appearances" /> |League Two |7 |2 |0 |0 |0 |0 |2 |0 |9 |2 |- |Morecambe (loan) |2009–10 |League Two |40 |18 |2 |1 |0 |0 |2<ref group="lower-alpha" name="FL2PO" /> |0 |44 |19 |- | rowspan="3" valign="center" |Morecambe |2010–11 |League Two |38 |8 |1 |0 |2 |1 |0 |0 |41 |9 |- |2011–12 |League Two |27 |4 |1 |0 |1 |0 |1<ref group="lower-alpha" name="FLT" /> |1 |30 |5 |- ! colspan="2" |Jami !105 !30 !4 !1 !3 !1 !3 !1 !115 !33 |- | valign="center" |Hyde |2012–13<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Games played by Phil Jevons in 2012/13|url=http://www.soccerbase.com/players/player.sd?player_id=10585&season_id=141|nashriyot=Soccerbase|kirish sanasi=9 November 2014}}</ref> |Conference Premier |35 |15 |2 |1 | colspan="2" |— |2 |0 |39 |16 |- | valign="center" |Stockport County |2013–14 |Conference North |39 |19 |2 |0 | colspan="2" |— |2<ref group="lower-alpha" name="FAT" /> |2 |43 |21 |- ! colspan="2" |Jami ! !452 !149 !29 !12 !16 !5 !14 !5 !511 !171 |} == Yutuqlar == === Klub === ; Everton * [[:en:FA_Youth_Cup|FA Youth Cup]]: 1998<ref name="ToffeeWeb - Phil Jevons2">{{cite web|url=http://www.toffeeweb.com/players/profiles/Jevons.asp|title=ToffeeWeb – Phil Jevons|publisher=ToffeeWeb|access-date=15 July 2012}}</ref> ; Grimsby Town * Yilning eng yaxshi o'yinchisi: 2004 yil ; Yeovil Town * Futbol Ligasi 2 g'olibi: 2005 <ref name="English League Two 2004-2005 : Table">{{Veb manbasi|url=http://www.statto.com/football/stats/england/league-two/2004-2005/table|sarlavha=English League Two 2004–2005 : Table|nashriyot=Statto.com|kirish sanasi=16 July 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160815082447/http://www.statto.com/football/stats/england/league-two/2004-2005/table|arxivsana=15 August 2016}}</ref> === Individual === * Futbol Ligasi ikkita Oltin butsa: 2005-yil * Angliya kubogi raundining eng yaxshi futbolchisi (ikkinchi raund): 2006 <ref name="Jevons claims FA Cup player award">{{Veb manbasi|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/fa_cup/6214634.stm|sarlavha=Jevons claims FA Cup player award|nashriyot=BBC Sport|sana=11 December 2006|kirish sanasi=16 July 2012}}</ref> == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1979-yilda tugʻilganlar]] <references /> i2es0ur0efm2ssu13r4g6bkck5h1zpy 2725415 2725400 2022-07-30T12:17:22Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Phil Jevons|tasvir=Phil Jevons 28 March 2009.jpg|izoh=Jevons 2009-yilda|toʻliqism=Phillip Jevons<ref name="List of Players under Written Contract Whose Registrations have been Cancelled by Mutual Consent">{{cite web | url=http://www.thefa.com/TheFA/RulesandRegulations/~/media/Files/PDF/TheFA/PlayerRegistrations/2012/april-2012-registrations.ashx | title=List of Players under Written Contract Whose Registrations have been Cancelled by Mutual Consent | publisher=FA.com | access-date=16 July 2012}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1979|8|1|df=y}}<ref name="Phil Jevons">{{cite web | url=http://www.soccerbase.com/players/player.sd?player_id=10585 | title=Phil Jevons | publisher=Soccerbase | access-date=16 July 2012}}</ref>|tavallud_joyi=[[Liverpool]], England<ref name="Phil Jevons"/>|boʻyi={{height|ft=5|in=11}}<ref name="Phil Jevons"/>|pozitsiya=Hujumchi|joriyklub=|yoshlikyillari1=1995–1996|yoshlikklublari1=[[Everton F.C. Reserves and Academy|Everton]]|yillar1=1996–2001|klublar1=[[Everton F.C.|Everton]]|isht1=8|gollar1=0|yillar2=2001–2004|klublar2=[[Grimsby Town F.C.|Grimsby Town]]|isht2=63|gollar2=18|yillar3=2002–2003|klublar3=→ [[Hull City A.F.C.|Hull City]] (loan)|isht3=24|gollar3=3|yillar4=2004–2006|klublar4=[[Yeovil Town F.C.|Yeovil Town]]|isht4=84|gollar4=42|yillar5=2006–2008|klublar5=[[Bristol City F.C.|Bristol City]]|isht5=43|gollar5=11|yillar6=2007–2008|klublar6=→ [[Huddersfield Town A.F.C.|Huddersfield Town]] (loan)|isht6=8|gollar6=2|yillar7=2008–2010|klublar7=[[Huddersfield Town A.F.C.|Huddersfield Town]]|isht7=36|gollar7=7|yillar8=2009|klublar8=→ [[Bury F.C.|Bury]] (loan)|isht8=7|gollar8=2|yillar9=2009–2010|klublar9=→ [[Morecambe F.C.|Morecambe]] (loan)|isht9=40|gollar9=18|yillar10=2010–2012|klublar10=[[Morecambe F.C.|Morecambe]]|isht10=65|gollar10=12}} '''Phillip Jevons''' (1979-yil 1-avgustda tugʻilgan) — ingliz futbol murabbiyi va sobiq professional futbolchi. Futbolchi sifatida 1996-2014-yillarda [[:en:Everton_F.C.|Everton]], [[:en:Grimsby_Town_F.C.|Grimsby Town]], [[:en:Hull_City_A.F.C.|Hull City]], [[:en:Yeovil_Town_F.C.|Yeovil Town]], [[:en:Bristol_City_F.C.|Bristol City]], [[:en:Huddersfield_Town_A.F.C.|Huddersfield Town]], [[:en:Bury_F.C.|Bury]], [[:en:Morecambe_F.C.|Morecambe]], [[:en:Hyde_United_F.C.|Hyde va]] [[:en:Stockport_County_F.C.|Stockport County]]<nowiki/>jamoalarida o'ynagan [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] edi. Jevons Premer-liganing "Everton" jamoasidagi yoshlar akademiyasi orqali kelgan va 1996-yilda klubning asosiy jamoasiga ko'tarilgan. U 2001-yilda Grimsby Townga sotilishidan oldin ligada atigi 8 o'yin o'tkazdi. Grimsby o'yinchisi bo'lganida, u 2001-yilda Liga kubogining 3-bosqichida o'z shahri klubi [[Liverpool F.C.|"Liverpul"]]<nowiki/>ga qarshi o'yinda "Mariners" darvozasiga so'nggi daqiqada 30 metrli qo'shimcha daqiqalarda g'alaba keltirgan golni urgani bilan esda qoldi. Bu esa "Mariners"ga 2:1 hisobida g'alaba keltirdi. 2003-04-yilgi mavsumda Grimsbyga qaytishdan oldin u [[:en:Hull_City_A.F.C.|Hull City]]<nowiki/>ga ijaraga o'tdi. Keyingi mavsumda u [[:en:Yeovil_Town_F.C.|Yeovil Town]]<nowiki/>ga qo'shildi va u Bristol City bilan shartnoma imzolashdan oldin ikki yil davomida 84 o'yinda 42 ta gol urdi. 2008-yilda u qisqa muddatdan so'ng doimiy ravishda Huddersfield Townga qo'shildi va 2009-yilda yana Bury va [[:en:Morecambe_F.C.|Morecambe]]<nowiki/>ga ijaraga berildi. 2010-yilda u Morecambe bilan doimiy shartnoma imzoladi va ikki yillik faoliyati davomida 65 o'yinda 12 ta gol kiritdi. 2012-yilda klubdan ozod etilganidan so'ng u yangi ko'tarilgan Konferensiya milliy jamoasi Hyde United bilan shartnoma imzolash orqali ligadan tashqari futbolga o'zining birinchi qadamini qo'ydi. Jevons 35 o'yinda 15 ta gol urdi, bu [[:en:Hyde_United_F.C.|Hyde]]<nowiki/>ning konferensiyada omon qolishiga yordam berdi, ammo 2013-yil 21-mayda u Hyde hisobiga quyi ligaga tushib qolgan Stockport County bilan shartnoma imzoladi. 2014-yilda u o'zining murabbiylik faoliyatiga e'tibor qaratish uchun nafaqaga chiqqanini e'lon qildi. U [[:en:Stockport_County_F.C.|Stockport County]] uchun so'nggi professional o'yinida Harrogate Town ustidan 3:1 hisobida g'alaba qozondi va u ikkita gol urdi. == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center;" ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |[[:en:FA_Cup|FA Cup]] ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="4" valign="center" |Everton |1998–99 |Premier League |1 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |- |1999–2000 |Premier League |3 |0 |0 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |- |2000–01 |Premier League |4 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |- ! colspan="2" |Jami !8 !0 !0 !0 !1 !0 ! colspan="2" |— !9 !0 |- | rowspan="4" valign="center" |Grimsby Town |2001–02 |First Division |31 |6 |2 |0 |4 |2 | colspan="2" |— |37 |8 |- |2002–03 |First Division |3 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |3 |0 |- |2003–04 |Second Division |29 |12 |1 |1 |0 |0 |0 |0 |30 |13 |- ! colspan="2" |Jami !63 !18 !3 !1 !4 !2 !0 !0 !70 !21 |- |Hull City (loan) |2002–03 |Third Division |24 |3 |1 |0 |1 |0 |0 |0 |26 |3 |- | rowspan="3" valign="center" |Yeovil Town |2004–05 |League Two |46 |27 |4 |2 |2 |0 |0 |0 |52 |29 |- |2005–06 |League One |38 |15 |3 |1 |1 |0 |1 |0 |43 |16 |- ! colspan="2" |Jami !84 !42 !7 !3 !3 !0 !1 !0 !85 !45 |- | rowspan="3" valign="center" |Bristol City |2006–07 |League One |41 |11 |5 |4 |1 |0 |4 |2 |51 |17 |- |2007–08 |Championship |2 |0 |0 |0 |2 |2 |0 |0 |4 |2 |- ! colspan="2" |Jami !43 !11 !5 !4 !3 !2 !4 !2 !55 !19 |- | rowspan="4" valign="center" |Huddersfield Town | rowspan="2" |2007–08 | rowspan="2" |League One |8 |2 |2 |2 |0 |0 |0 |0 |10 |4 |- |13 |5 |2 |0 |0 |0 |0 |0 |15 |5 |- |2008–09 |League One |23 |2 |1 |0 |1 |0 |0 |0 |25 |2 |- ! colspan="2" |Jami !44 !9 !5 !2 !1 !0 !0 !0 !50 !11 |- |Bury (loan) |2008–09 |League Two |7 |2 |0 |0 |0 |0 |2 |0 |9 |2 |- |Morecambe (loan) |2009–10 |League Two |40 |18 |2 |1 |0 |0 |2 |0 |44 |19 |- | rowspan="3" valign="center" |Morecambe |2010–11 |League Two |38 |8 |1 |0 |2 |1 |0 |0 |41 |9 |- |2011–12 |League Two |27 |4 |1 |0 |1 |0 |1 |1 |30 |5 |- ! colspan="2" |Jami !105 !30 !4 !1 !3 !1 !3 !1 !115 !33 |- | valign="center" |Hyde |2012–13<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Games played by Phil Jevons in 2012/13|url=http://www.soccerbase.com/players/player.sd?player_id=10585&season_id=141|nashriyot=Soccerbase|kirish sanasi=9 November 2014}}</ref> |Conference Premier |35 |15 |2 |1 | colspan="2" |— |2 |0 |39 |16 |- | valign="center" |Stockport County |2013–14 |Conference North |39 |19 |2 |0 | colspan="2" |— |2 |2 |43 |21 |- ! colspan="2" |Jami ! !452 !149 !29 !12 !16 !5 !14 !5 !511 !171 |} == Yutuqlar == === Klub === ; Everton * [[:en:FA_Youth_Cup|FA Youth Cup]]: 1998<ref name="ToffeeWeb - Phil Jevons2">{{cite web|url=http://www.toffeeweb.com/players/profiles/Jevons.asp|title=ToffeeWeb – Phil Jevons|publisher=ToffeeWeb|access-date=15 July 2012}}</ref> ; Grimsby Town * Yilning eng yaxshi o'yinchisi: 2004-yil ; Yeovil Town * Futbol Ligasi 2 g'olibi: 2005 <ref name="English League Two 2004-2005 : Table">{{Veb manbasi|url=http://www.statto.com/football/stats/england/league-two/2004-2005/table|sarlavha=English League Two 2004–2005 : Table|nashriyot=Statto.com|kirish sanasi=16 July 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160815082447/http://www.statto.com/football/stats/england/league-two/2004-2005/table|arxivsana=15 August 2016}}</ref> === Individual === * Futbol Ligasi ikkita Oltin butsa: 2005-yil * Angliya kubogi raundining eng yaxshi futbolchisi (ikkinchi raund): 2006 <ref name="Jevons claims FA Cup player award">{{Veb manbasi|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/fa_cup/6214634.stm|sarlavha=Jevons claims FA Cup player award|nashriyot=BBC Sport|sana=11 December 2006|kirish sanasi=16 July 2012}}</ref> == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1979-yilda tugʻilganlar]] <references /> 7nr11a34mjom0l1w6pmdps33ydlcg6h Captain America: The First Avenger 0 758725 2725397 2022-07-30T12:09:46Z 213.230.87.95 [[Birinchi qasoskor]]ga yoʻnaltirildi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Birinchi qasoskor]] fla7h1ilp8jop8ocbqda3si98z719yv Brooklyn 0 758726 2725398 2022-07-30T12:10:24Z 213.230.87.95 [[Bruklin]]ga yoʻnaltirildi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Bruklin]] accj1eyoeaw1pr4v8uxv1cwdwjmagmh Kavya Madhavan 0 758727 2725399 2022-07-30T12:11:38Z Finikchik 74243 „[[:en:Special:Redirect/revision/1097950111|Kavya Madhavan]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki   {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Kavya Madhavan|portret=Kavya madhavan.jpg|tugʻilgan paytidagi ismi=|tavallud sanasi={{Birth date and age|df=y|1984|9|19}}|tavallud joyi=|kasbi=Aktrisa, raqqosa, qo`shiqchi|faoliyat_yillari=1991–2016|turmush oʻrtogʻi={{unbulleted list|{{marriage|Nishal Chandra|2009|2011|reason=divorced}}|{{marriage|[[Dileep (actor)|Dileep]]|2016}}}}|bolalari=1 nafar}} [[Category:Articles with hCards]] '''Kavya Madhavan''' (1984-yil 19-sentyabrda tug'ilgan) - asosan malayalam filmlarida suratga tushgan sobiq hind aktrisasi. U 1991-yilda ''Pookkalam Varavayida'' qizaloq aktrisa sifatida debyut qilgan. Uning bosh roldagi debyut roli 1999-yilda 9-sinfda o‘qib yurganida Lal Xosening ''Chandranudikkunna Dikhil'' filmida bo‘lgan. Uning muvaffaqiyati uning 2000-yillarda sohada yetakchi aktrisa sifatidagi maqomini belgilab berdi. U 75 dan ortiq filmlarda rol o'ynagan. U ''Perumajakkalam'' (2004) va ''Gaddama'' (2010) filmlaridagi rollari uchun ikki marta "Eng yaxshi ayol roli uchun" Kerala shtati kino mukofotini qo'lga kiritgan.<ref name="2000-12">{{Veb manbasi|sarlavha=State Film Awards (2000–12)|url=http://www.prd.kerala.gov.in/stateawards4.htm|nashriyot=[[Kerala State Chalachitra Academy]]|kirish sanasi=26 September 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150707210332/http://www.prd.kerala.gov.in/stateawards4.htm|arxivsana=7 July 2015}}</ref> == Faoliyati == Kavya birinchi marta olti yoshida Kamolning ''Pookkalam Varavayi'' (1991) filmida bolalar artisti sifatida paydo bo'lgan. Keyinchalik unga rejissyor Kamol tomonidan ''Pavam IA Ivachan'' (1994), ''Parassala Pachan Payyannur Paramu'' (1994) va ''Azhakiya Ravanan'' (1996) kabi boshqa loyihalarda rollar taklif qilindi. Unga 1999-yilda Dileep rol ijro etgan ''Chandranudikkunna Dikhil'' filmida ayol bosh rolni taklif qilishdi.<ref name="movie.webindia123.com">{{Veb manbasi|muallif=movie.webindia123.com|url=http://movie.webindia123.com/movie/asp/artist.asp?a_id=37&name=Kavya+Madhavan&purpose=Biography|sarlavha=Kavya Madhavan Profile|nashriyot=Movie.webindia123.com|sana=n.d.|kirish sanasi=19 October 2013|arxivsana=24 October 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131024140553/http://movie.webindia123.com/movie/asp/artist.asp?a_id=37&name=Kavya+Madhavan&purpose=Biography}}</ref> ''Chandranudikkunna Dikhil'' muvaffaqiyatidan so'ng, Kavya va Dileep malayalam kinosida mashhur juftlikka aylandi va ular 21 ta filmda birga ishladilar.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=-boFy2fRYIQ|sarlavha=Kavya Dileep Kadha Ithu vare – Mazhavil Manorama Live|sana=19 December 2011|kirish sanasi=19 October 2013|arxivsana=1 August 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130801142240/http://www.youtube.com/watch?v=-boFy2fRYIQ}}</ref> Ularning ba'zi filmlari: ''Thenkasipattanam'' (2000), ''Darling Darling'' (2000), <nowiki><i id="mwNw">Dhosth</i></nowiki> (2001), ''Meesa Madhavan'' (2002), va ,qo'shaloq rol bilan ''Miji Randilum'' (2003) Lal Xose rejissyori bo'lgan filmlar yilning eng katta grosserlaridan biri bo'lgan. ''Sadanandante Samayam'' (2003), ''Tilakkam'' (2003) rejissyori Jayaraj, ''Runway'' (2004) , ''Kochi Rajavu'' (2005), ''Lion'' (2006) rejissyori Joshiy, ''Chakkara Muthu'' (2006), ''Inspector'' (2007), ''Paappi Appacha'' (2010), ''Vellaripravinte Changathi'' (2011) va ''Pinneyum'' (2016). Ularning filmlarining aksariyati romantik komediya janrida edi. U, shuningdek, Mammootty va Mohanlal bilan filmlarda va ''Ee Pattanathil Bhootham'', ''Christian Brothers'' va ''China Town'' kabi bir nechta yulduzlar ishtirokidagi filmlarda rol o'ynagan. Unga tamil kinosidan ko'plab takliflar bo'lgan bo'lsa-da, u malayalam tilidagi bandligi tufayli ularda harakat qilishni istamasdi. Uning birinchi ishi ''Kasi'' (2001) Vinayans ''Vasanthiyum Lakshmiyum Pinne Njaanumning remeyki edi''. U ''En Mana Vaanil'' va ''Sadhu Mirandada'' harakat qilishni davom ettirdi va o'rtacha muvaffaqiyatga erishdi.  Sreeja bolalikdan tortib aktrisa rolini o'ynashgacha ko'plab o`zining filmlariga ovoz berdi.  Devi, Praveena, Bhagyalakshmi va Vimmy Mariam George va Nithuna Nevil Dinesh ham ba'zi filmlarda o'z ovozlari bilan rol o`ynashgan.  == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" !Year !Film !Role !Notes |- |1991 |''Pookkalam Varavayi'' |Geethu's friend |Debut film ; child artist |- |1992 |''Mayilppeeli'' | | |- |1994 |''Pavam I. A. Ivachan'' |Sara Ivachan | |- |1994 |''The President'' | | |- |1996 |''Parassala Pachan Payyannur Paramu'' |Neena | |- |1996 |''Azhakiya Ravanan'' |Young Anuradha | |- |1997 |''Oral Mathram'' |Gopika Menon | |- |1997 |''Snehasindooram'' |Anjali | |- |1997 |''Bhoothakkannadi'' |Meenu | |- |1997 |''Irattakuttikalude Achan'' |Dhanya | |- |1997 |''Krishnagudiyil Oru Pranayakalathu'' |Anjali | |- |1998 |''Kattathoru Penpoovu'' |Yamuna | |- |1999 |''Chandranudikkunna Dikhil'' |Radha |Debut film in lead role |- |2000 |''Madhuranombarakattu'' |Sunaina | |- |2000 |''Darling Darling'' |Padmaja/Puppy | |- |2000 |''Kochu Kochu Santhoshangal'' |Celin | |- |2000 |''Thenkasipattanam'' |Devu | |- |2001 |''Sahayathrikakku Snehapoorvam'' |Maya | |- |2001 |''Rakshasa Rajavu'' |Daisy | |- |2001 |''Jeevan Masai'' |Manjula | |- |2001 |''Mazhamegha Pravukal'' |Malu | |- |2001 |''Dosth'' |Geethu | |- |2002 |''Onnaman'' |Suhara | |- |2002 |''Oomappenninu Uriyadappayyan'' |Gopika | |- |2002 |''Kasi'' |Lakshmi |[[Tamil tili|Tamil film]] |- |2002 |''Meesa Madhavan'' |Rugmini | |- |2002 |''En Mana Vaanil'' |Thilaka |[[Tamil tili|Tamil film]] |- |2003 |''Thilakkam'' |Ammu | |- |2003 |''Vellithira'' |Pankajam |cameo |- |2003 |''Sadanandante Samayam'' |Sumangala | |- |2003 |''Gourishankharam'' |Gauri | |- |2003 |''Kadha'' |Meera | |- |2003 |''Mizhi Randilum'' |Bhadra and Bhama |double role |- |2003 |''Pulival Kalyanam'' |Ganga | |- |2004 |''Perumazhakkalam'' |Ganga | |- |2004 |''Greetings'' |Gopan | |- |- |2004 |''Runway'' |Gopika | |- |2005 |''Iruvattam Manavaatti'' |Bhumika | |- |2005 |''Annorikkal'' |Ponnu | |- |2005 |'' Ananthabhadram'' |Bhadra | |- |2005 |''Seelabathi'' |Seelabathi | |- |2005 |''Kochi Rajavu'' |Ashwathy/Achu | |- |2005 |''Aparichithan'' |Meena | |- |2006 |''Chakkara Muthu'' |Anitha | |- |2006 |''Vadakkumnadhan'' |Bhama | |- |2006 |''Vasthavam'' |Sumithra | |- |2006 |''Arunam'' |Valli | |- |2006 |''Classmates'' |Thara Kurup | |- |2006 |''Kilukkam Kilukilukkam'' |Chandini | |- |2006 |''Lion'' |Sharika | |- |2007 |''Athisayan'' |Maya | |- |2007 |''Naalu Pennungal'' |Subhadra | |- |2007 |''Inspector Garud'' |Subcollector.Sethulakshmi | |- |2007 |''Nadiya Kollappetta Rathri'' |Nadiya and Nadira |double role |- |2007 |''Kangaroo'' |Jancy | |- |2008 |''Sadhu Miranda'' |Priya |[[Tamil tili|Tamil film]] |- |2008 |''Madampi'' |Jayalakshmi | |- |2008 |''Twenty:20'' |Ancy | |- |2009 |''Ee Pattanathil Bhootham'' |Ancy | |- |2009 |''Banaras'' |Amritha | |- |2010 |''Paappi Appacha'' |Annie | |- |2011 |''Bhaktha Janangalude Sradhakku'' |Sumangala | |- |2011 |''Gaddama'' |Aswathy | |- |2011 |''Chinatown'' |Rosamma | |- |2011 |''Venicile Vyaapari'' |Ammu | |- |2011 |''Vellaripravinte Changathi'' |Sulekha / Mary Varghese | |- |2011 |''Christian Brothers'' |Meenakshi | |- |2012 |''Bavuttiyude Namathil'' |Vanaja | |- |2013 |''Players'' |Rose | |- |2013 |''Lokpal'' |Dr.Geetha | |- |2013 |''Breaking News Live'' |Nayana | |- |2013 |''5 Sundarikal'' |Gauri |anthology |- |2015 |''She Taxi'' |Sharika | |- |2016 |''Aakashvani'' |Vani | |- |2016 |''Pinneyum'' |Devi | |- |} == Qisqa metrajli filmlar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Film ! Rol ! Izohlar |- | 2006 | ''Bhoomikkoru Charamageetham'' | Kollej talabasi | Qisqa film |- | 2016 | ''Kaavalal'' | | Qisqa film |- |} == Manbalar == [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Hindistonlik film aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] gbuajgjvm0jekalessfzo4pby3klfew 2725404 2725399 2022-07-30T12:14:34Z Finikchik 74243 wikitext text/x-wiki   {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Kavya Madhavan|portret=Kavya madhavan.jpg|tugʻilgan paytidagi ismi=|tavallud sanasi={{Birth date and age|df=y|1984|9|19}}|tavallud joyi=|kasbi=Aktrisa, raqqosa, qo`shiqchi|faoliyat_yillari=1991–2016|turmush oʻrtogʻi={{unbulleted list|{{marriage|Nishal Chandra|2009|2011|reason=divorced}}|{{marriage|[[Dileep (actor)|Dileep]]|2016}}}}|bolalari=1 nafar}}'''Kavya Madhavan''' (1984-yil 19-sentyabrda tug'ilgan) - asosan malayalam filmlarida suratga tushgan sobiq hind aktrisasi. U 1991-yilda ''Pookkalam Varavayida'' qizaloq aktrisa sifatida debyut qilgan. Uning bosh roldagi debyut roli 1999-yilda 9-sinfda o‘qib yurganida Lal Xosening ''Chandranudikkunna Dikhil'' filmida bo‘lgan. Uning muvaffaqiyati uning 2000-yillarda sohada yetakchi aktrisa sifatidagi maqomini belgilab berdi. U 75 dan ortiq filmlarda rol o'ynagan. U ''Perumajakkalam'' (2004) va ''Gaddama'' (2010) filmlaridagi rollari uchun ikki marta "Eng yaxshi ayol roli uchun" Kerala shtati kino mukofotini qo'lga kiritgan.<ref name="2000-12">{{Veb manbasi|sarlavha=State Film Awards (2000–12)|url=http://www.prd.kerala.gov.in/stateawards4.htm|nashriyot=[[Kerala State Chalachitra Academy]]|kirish sanasi=26 September 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150707210332/http://www.prd.kerala.gov.in/stateawards4.htm|arxivsana=7 July 2015}}</ref> == Faoliyati == Kavya birinchi marta olti yoshida Kamolning ''Pookkalam Varavayi'' (1991) filmida bolalar artisti sifatida paydo bo'lgan. Keyinchalik unga rejissyor Kamol tomonidan ''Pavam IA Ivachan'' (1994), ''Parassala Pachan Payyannur Paramu'' (1994) va ''Azhakiya Ravanan'' (1996) kabi boshqa loyihalarda rollar taklif qilindi. Unga 1999-yilda Dileep rol ijro etgan ''Chandranudikkunna Dikhil'' filmida ayol bosh rolni taklif qilishdi.<ref name="movie.webindia123.com">{{Veb manbasi|muallif=movie.webindia123.com|url=http://movie.webindia123.com/movie/asp/artist.asp?a_id=37&name=Kavya+Madhavan&purpose=Biography|sarlavha=Kavya Madhavan Profile|nashriyot=Movie.webindia123.com|sana=n.d.|kirish sanasi=19 October 2013|arxivsana=24 October 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131024140553/http://movie.webindia123.com/movie/asp/artist.asp?a_id=37&name=Kavya+Madhavan&purpose=Biography}}</ref> ''Chandranudikkunna Dikhil'' muvaffaqiyatidan so'ng, Kavya va Dileep malayalam kinosida mashhur juftlikka aylandi va ular 21 ta filmda birga ishladilar.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=-boFy2fRYIQ|sarlavha=Kavya Dileep Kadha Ithu vare – Mazhavil Manorama Live|sana=19 December 2011|kirish sanasi=19 October 2013|arxivsana=1 August 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130801142240/http://www.youtube.com/watch?v=-boFy2fRYIQ}}</ref> Ularning ba'zi filmlari: ''Thenkasipattanam'' (2000), ''Darling Darling'' (2000), ''Dhosth'' (2001), ''Meesa Madhavan'' (2002), va ,qo'shaloq rol bilan ''Miji Randilum'' (2003) Lal Xose rejissyori bo'lgan filmlar yilning eng katta grosserlaridan biri bo'lgan. ''Sadanandante Samayam'' (2003), ''Tilakkam'' (2003) rejissyori Jayaraj, ''Runway'' (2004) , ''Kochi Rajavu'' (2005), ''Lion'' (2006) rejissyori Joshiy, ''Chakkara Muthu'' (2006), ''Inspector'' (2007), ''Paappi Appacha'' (2010), ''Vellaripravinte Changathi'' (2011) va ''Pinneyum'' (2016). Ularning filmlarining aksariyati romantik komediya janrida edi. U, shuningdek, Mammootty va Mohanlal bilan filmlarda va ''Ee Pattanathil Bhootham'', ''Christian Brothers'' va ''China Town'' kabi bir nechta yulduzlar ishtirokidagi filmlarda rol o'ynagan. Unga tamil kinosidan ko'plab takliflar bo'lgan bo'lsa-da, u malayalam tilidagi bandligi tufayli ularda harakat qilishni istamasdi. Uning birinchi ishi ''Kasi'' (2001) Vinayans ''Vasanthiyum Lakshmiyum Pinne Njaanumning remeyki edi''. U ''En Mana Vaanil'' va ''Sadhu Mirandada'' harakat qilishni davom ettirdi va o'rtacha muvaffaqiyatga erishdi.  Sreeja bolalikdan tortib aktrisa rolini o'ynashgacha ko'plab o`zining filmlariga ovoz berdi.  Devi, Praveena, Bhagyalakshmi va Vimmy Mariam George va Nithuna Nevil Dinesh ham ba'zi filmlarda o'z ovozlari bilan rol o`ynashgan.  == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" !Yil !Film !Rol !Izohlar |- |1991 |''Pookkalam Varavayi'' |Geethuning do`sti |Debyut filmi |- |1992 |''Mayilppeeli'' | | |- |1994 |''Pavam I. A. Ivachan'' |Sara Ivachan | |- |1994 |''The President'' | | |- |1996 |''Parassala Pachan Payyannur Paramu'' |Neena | |- |1996 |''Azhakiya Ravanan'' |Young Anuradha | |- |1997 |''Oral Mathram'' |Gopika Menon | |- |1997 |''Snehasindooram'' |Anjali | |- |1997 |''Bhoothakkannadi'' |Meenu | |- |1997 |''Irattakuttikalude Achan'' |Dhanya | |- |1997 |''Krishnagudiyil Oru Pranayakalathu'' |Anjali | |- |1998 |''Kattathoru Penpoovu'' |Yamuna | |- |1999 |''Chandranudikkunna Dikhil'' |Radha |bosh rolda debyut filmi |- |2000 |''Madhuranombarakattu'' |Sunaina | |- |2000 |''Darling Darling'' |Padmaja/Puppy | |- |2000 |''Kochu Kochu Santhoshangal'' |Celin | |- |2000 |''Thenkasipattanam'' |Devu | |- |2001 |''Sahayathrikakku Snehapoorvam'' |Maya | |- |2001 |''Rakshasa Rajavu'' |Daisy | |- |2001 |''Jeevan Masai'' |Manjula | |- |2001 |''Mazhamegha Pravukal'' |Malu | |- |2001 |''Dosth'' |Geethu | |- |2002 |''Onnaman'' |Suhara | |- |2002 |''Oomappenninu Uriyadappayyan'' |Gopika | |- |2002 |''Kasi'' |Lakshmi |[[Tamil tili|Tamil film]] |- |2002 |''Meesa Madhavan'' |Rugmini | |- |2002 |''En Mana Vaanil'' |Thilaka |[[Tamil tili|Tamil film]] |- |2003 |''Thilakkam'' |Ammu | |- |2003 |''Vellithira'' |Pankajam | |- |2003 |''Sadanandante Samayam'' |Sumangala | |- |2003 |''Gourishankharam'' |Gauri | |- |2003 |''Kadha'' |Meera | |- |2003 |''Mizhi Randilum'' |Bhadra and Bhama |qo`shaloq rol |- |2003 |''Pulival Kalyanam'' |Ganga | |- |2004 |''Perumazhakkalam'' |Ganga | |- |2004 |''Greetings'' |Gopan | |- |2004 |''Runway'' |Gopika | |- |2005 |''Iruvattam Manavaatti'' |Bhumika | |- |2005 |''Annorikkal'' |Ponnu | |- |2005 |'' Ananthabhadram'' |Bhadra | |- |2005 |''Seelabathi'' |Seelabathi | |- |2005 |''Kochi Rajavu'' |Ashwathy/Achu | |- |2005 |''Aparichithan'' |Meena | |- |2006 |''Chakkara Muthu'' |Anitha | |- |2006 |''Vadakkumnadhan'' |Bhama | |- |2006 |''Vasthavam'' |Sumithra | |- |2006 |''Arunam'' |Valli | |- |2006 |''Classmates'' |Thara Kurup | |- |2006 |''Kilukkam Kilukilukkam'' |Chandini | |- |2006 |''Lion'' |Sharika | |- |2007 |''Athisayan'' |Maya | |- |2007 |''Naalu Pennungal'' |Subhadra | |- |2007 |''Inspector Garud'' |Sethulakshmi | |- |2007 |''Nadiya Kollappetta Rathri'' |Nadiya and Nadira |qo`shaloq rol |- |2007 |''Kangaroo'' |Jancy | |- |2008 |''Sadhu Miranda'' |Priya |[[Tamil tili|Tamil film]] |- |2008 |''Madampi'' |Jayalakshmi | |- |2008 |''Twenty:20'' |Ancy | |- |2009 |''Ee Pattanathil Bhootham'' |Ancy | |- |2009 |''Banaras'' |Amritha | |- |2010 |''Paappi Appacha'' |Annie | |- |2011 |''Bhaktha Janangalude Sradhakku'' |Sumangala | |- |2011 |''Gaddama'' |Aswathy | |- |2011 |''Chinatown'' |Rosamma | |- |2011 |''Venicile Vyaapari'' |Ammu | |- |2011 |''Vellaripravinte Changathi'' |Sulekha / Mary Varghese | |- |2011 |''Christian Brothers'' |Meenakshi | |- |2012 |''Bavuttiyude Namathil'' |Vanaja | |- |2013 |''Players'' |Rose | |- |2013 |''Lokpal'' |Dr.Geetha | |- |2013 |''Breaking News Live'' |Nayana | |- |2013 |''5 Sundarikal'' |Gauri |antologiya |- |2015 |''She Taxi'' |Sharika | |- |2016 |''Aakashvani'' |Vani | |- |2016 |''Pinneyum'' |Devi | |- |} == Qisqa metrajli filmlar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Film ! Rol ! Izohlar |- | 2006 | ''Bhoomikkoru Charamageetham'' | Kollej talabasi | Qisqa film |- | 2016 | ''Kaavalal'' | | Qisqa film |- |} == Manbalar == [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Hindistonlik film aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] 643adftwp99lrshjwsscylwaytxft7i 2725406 2725404 2022-07-30T12:14:53Z Finikchik 74243 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Kavya Madhavan|portret=Kavya madhavan.jpg|tugʻilgan paytidagi ismi=|tavallud sanasi={{Birth date and age|df=y|1984|9|19}}|tavallud joyi=|kasbi=Aktrisa, raqqosa, qoʻshiqchi|faoliyat_yillari=1991-2016|turmush oʻrtogʻi={{unbulleted list|{{marriage|Nishal Chandra|2009|2011|reason=divorced}}|{{marriage|[[Dileep (actor)|Dileep]]|2016}}}}|bolalari=1 nafar}}'''Kavya Madhavan''' (1984-yil 19-sentyabrda tugʻilgan) — asosan malayalam filmlarida suratga tushgan sobiq hind aktrisasi. U 1991-yilda ''Pookkalam Varavayida'' qizaloq aktrisa sifatida debyut qilgan. Uning bosh roldagi debyut roli 1999-yilda 9-sinfda o‘qib yurganida Lal Xosening ''Chandranudikkunna Dikhil'' filmida bo‘lgan. Uning muvaffaqiyati uning 2000-yillarda sohada yetakchi aktrisa sifatidagi maqomini belgilab berdi. U 75 dan ortiq filmlarda rol oʻynagan. U ''Perumajakkalam'' (2004) va ''Gaddama'' (2010) filmlaridagi rollari uchun ikki marta „Eng yaxshi ayol roli uchun“ Kerala shtati kino mukofotini qoʻlga kiritgan.<ref name="2000-12">{{Veb manbasi|sarlavha=State Film Awards (2000–12)|url=http://www.prd.kerala.gov.in/stateawards4.htm|nashriyot=[[Kerala State Chalachitra Academy]]|kirish sanasi=26 September 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150707210332/http://www.prd.kerala.gov.in/stateawards4.htm|arxivsana=7 July 2015}}</ref> == Faoliyati == Kavya birinchi marta olti yoshida Kamolning ''Pookkalam Varavayi'' (1991) filmida bolalar artisti sifatida paydo boʻlgan. Keyinchalik unga rejissyor Kamol tomonidan ''Pavam IA Ivachan'' (1994), ''Parassala Pachan Payyannur Paramu'' (1994) va ''Azhakiya Ravanan'' (1996) kabi boshqa loyihalarda rollar taklif qilindi. Unga 1999-yilda Dileep rol ijro etgan ''Chandranudikkunna Dikhil'' filmida ayol bosh rolni taklif qilishdi.<ref name="movie.webindia123.com">{{Veb manbasi|muallif=movie.webindia123.com|url=http://movie.webindia123.com/movie/asp/artist.asp?a_id=37&name=Kavya+Madhavan&purpose=Biography|sarlavha=Kavya Madhavan Profile|nashriyot=Movie.webindia123.com|sana=n.d.|kirish sanasi=19 October 2013|arxivsana=24 October 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131024140553/http://movie.webindia123.com/movie/asp/artist.asp?a_id=37&name=Kavya+Madhavan&purpose=Biography}}</ref> ''Chandranudikkunna Dikhil'' muvaffaqiyatidan soʻng, Kavya va Dileep malayalam kinosida mashhur juftlikka aylandi va ular 21 ta filmda birga ishladilar.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=-boFy2fRYIQ|sarlavha=Kavya Dileep Kadha Ithu vare – Mazhavil Manorama Live|sana=19 December 2011|kirish sanasi=19 October 2013|arxivsana=1 August 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130801142240/http://www.youtube.com/watch?v=-boFy2fRYIQ}}</ref> Ularning baʼzi filmlari: ''Thenkasipattanam'' (2000), ''Darling Darling'' (2000), ''Dhosth'' (2001), ''Meesa Madhavan'' (2002), va, qoʻshaloq rol bilan ''Miji Randilum'' (2003) Lal Xose rejissyori boʻlgan filmlar yilning eng katta grosserlaridan biri boʻlgan. ''Sadanandante Samayam'' (2003), ''Tilakkam'' (2003) rejissyori Jayaraj, ''Runway'' (2004) , ''Kochi Rajavu'' (2005), ''Lion'' (2006) rejissyori Joshiy, ''Chakkara Muthu'' (2006), ''Inspector'' (2007), ''Paappi Appacha'' (2010), ''Vellaripravinte Changathi'' (2011) va ''Pinneyum'' (2016). Ularning filmlarining aksariyati romantik komediya janrida edi. U, shuningdek, Mammootty va Mohanlal bilan filmlarda va ''Ee Pattanathil Bhootham'', ''Christian Brothers'' va ''China Town'' kabi bir nechta yulduzlar ishtirokidagi filmlarda rol oʻynagan. Unga tamil kinosidan koʻplab takliflar boʻlgan boʻlsa-da, u malayalam tilidagi bandligi tufayli ularda harakat qilishni istamasdi. Uning birinchi ishi ''Kasi'' (2001) Vinayans ''Vasanthiyum Lakshmiyum Pinne Njaanumning remeyki edi''. U ''En Mana Vaanil'' va ''Sadhu Mirandada'' harakat qilishni davom ettirdi va oʻrtacha muvaffaqiyatga erishdi.  Sreeja bolalikdan tortib aktrisa rolini oʻynashgacha koʻplab oʻzining filmlariga ovoz berdi.  Devi, Praveena, Bhagyalakshmi va Vimmy Mariam George va Nithuna Nevil Dinesh ham baʼzi filmlarda oʻz ovozlari bilan rol oʻynashgan.  == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" !Yil !Film !Rol !Izohlar |- |1991 |''Pookkalam Varavayi'' |Geethuning doʻsti |Debyut filmi |- |1992 |''Mayilppeeli'' | | |- |1994 |''Pavam I. A. Ivachan'' |Sara Ivachan | |- |1994 |''The President'' | | |- |1996 |''Parassala Pachan Payyannur Paramu'' |Neena | |- |1996 |''Azhakiya Ravanan'' |Young Anuradha | |- |1997 |''Oral Mathram'' |Gopika Menon | |- |1997 |''Snehasindooram'' |Anjali | |- |1997 |''Bhoothakkannadi'' |Meenu | |- |1997 |''Irattakuttikalude Achan'' |Dhanya | |- |1997 |''Krishnagudiyil Oru Pranayakalathu'' |Anjali | |- |1998 |''Kattathoru Penpoovu'' |Yamuna | |- |1999 |''Chandranudikkunna Dikhil'' |Radha |bosh rolda debyut filmi |- |2000 |''Madhuranombarakattu'' |Sunaina | |- |2000 |''Darling Darling'' |Padmaja/Puppy | |- |2000 |''Kochu Kochu Santhoshangal'' |Celin | |- |2000 |''Thenkasipattanam'' |Devu | |- |2001 |''Sahayathrikakku Snehapoorvam'' |Maya | |- |2001 |''Rakshasa Rajavu'' |Daisy | |- |2001 |''Jeevan Masai'' |Manjula | |- |2001 |''Mazhamegha Pravukal'' |Malu | |- |2001 |''Dosth'' |Geethu | |- |2002 |''Onnaman'' |Suhara | |- |2002 |''Oomappenninu Uriyadappayyan'' |Gopika | |- |2002 |''Kasi'' |Lakshmi |[[Tamil tili|Tamil film]] |- |2002 |''Meesa Madhavan'' |Rugmini | |- |2002 |''En Mana Vaanil'' |Thilaka |[[Tamil tili|Tamil film]] |- |2003 |''Thilakkam'' |Ammu | |- |2003 |''Vellithira'' |Pankajam | |- |2003 |''Sadanandante Samayam'' |Sumangala | |- |2003 |''Gourishankharam'' |Gauri | |- |2003 |''Kadha'' |Meera | |- |2003 |''Mizhi Randilum'' |Bhadra and Bhama |qoʻshaloq rol |- |2003 |''Pulival Kalyanam'' |Ganga | |- |2004 |''Perumazhakkalam'' |Ganga | |- |2004 |''Greetings'' |Gopan | |- |2004 |''Runway'' |Gopika | |- |2005 |''Iruvattam Manavaatti'' |Bhumika | |- |2005 |''Annorikkal'' |Ponnu | |- |2005 |'' Ananthabhadram'' |Bhadra | |- |2005 |''Seelabathi'' |Seelabathi | |- |2005 |''Kochi Rajavu'' |Ashwathy/Achu | |- |2005 |''Aparichithan'' |Meena | |- |2006 |''Chakkara Muthu'' |Anitha | |- |2006 |''Vadakkumnadhan'' |Bhama | |- |2006 |''Vasthavam'' |Sumithra | |- |2006 |''Arunam'' |Valli | |- |2006 |''Classmates'' |Thara Kurup | |- |2006 |''Kilukkam Kilukilukkam'' |Chandini | |- |2006 |''Lion'' |Sharika | |- |2007 |''Athisayan'' |Maya | |- |2007 |''Naalu Pennungal'' |Subhadra | |- |2007 |''Inspector Garud'' |Sethulakshmi | |- |2007 |''Nadiya Kollappetta Rathri'' |Nadiya and Nadira |qoʻshaloq rol |- |2007 |''Kangaroo'' |Jancy | |- |2008 |''Sadhu Miranda'' |Priya |[[Tamil tili|Tamil film]] |- |2008 |''Madampi'' |Jayalakshmi | |- |2008 |''Twenty:20'' |Ancy | |- |2009 |''Ee Pattanathil Bhootham'' |Ancy | |- |2009 |''Banaras'' |Amritha | |- |2010 |''Paappi Appacha'' |Annie | |- |2011 |''Bhaktha Janangalude Sradhakku'' |Sumangala | |- |2011 |''Gaddama'' |Aswathy | |- |2011 |''Chinatown'' |Rosamma | |- |2011 |''Venicile Vyaapari'' |Ammu | |- |2011 |''Vellaripravinte Changathi'' |Sulekha / Mary Varghese | |- |2011 |''Christian Brothers'' |Meenakshi | |- |2012 |''Bavuttiyude Namathil'' |Vanaja | |- |2013 |''Players'' |Rose | |- |2013 |''Lokpal'' |Dr.Geetha | |- |2013 |''Breaking News Live'' |Nayana | |- |2013 |''5 Sundarikal'' |Gauri |antologiya |- |2015 |''She Taxi'' |Sharika | |- |2016 |''Aakashvani'' |Vani | |- |2016 |''Pinneyum'' |Devi | |- |} == Qisqa metrajli filmlar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Film ! Rol ! Izohlar |- | 2006 | ''Bhoomikkoru Charamageetham'' | Kollej talabasi | Qisqa film |- | 2016 | ''Kaavalal'' | | Qisqa film |- |} == Manbalar == [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Hindistonlik film aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] 75tg6lyjqwhmjljcywnt5u1ontugkax Munozara:Kavya Madhavan 1 758728 2725407 2022-07-30T12:15:22Z Finikchik 74243 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wikiayollar wikitext text/x-wiki {{WikiAyollar loyihasi}} hua47ps7xafm4p23bsddy47hqqeky7k 2725414 2725407 2022-07-30T12:16:42Z Finikchik 74243 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} {{WikiAyollar loyihasi}} psm5hf1qc39bifh46jwt1at4fzgc15j 1999-yilda Toshkentdagi terakt 0 758729 2725411 2022-07-30T12:16:20Z Umarxon III 18267 Umarxon III [[1999-yilda Toshkentdagi terakt]] sahifasini [[1999-yil 16-fevraldagi Toshkent portlashlari]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[1999-yil 16-fevraldagi Toshkent portlashlari]] c2diuaz17mss10gulp42d260iv05ng5 Munozara:1999-yilda Toshkentdagi terakt 1 758730 2725413 2022-07-30T12:16:21Z Umarxon III 18267 Umarxon III [[Munozara:1999-yilda Toshkentdagi terakt]] sahifasini [[Munozara:1999-yil 16-fevraldagi Toshkent portlashlari]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Munozara:1999-yil 16-fevraldagi Toshkent portlashlari]] c2b31iyjo4bwxgfxju1zybphkabwr7r Tulsi Kumar 0 758731 2725420 2022-07-30T12:25:35Z Finikchik 74243 „[[:en:Special:Redirect/revision/1095189023|Tulsi Kumar]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Tulsi Kumar Dua|portret=Tulsi Kumar in Screen Awards 2019 (5) (cropped).jpg|tavallud sanasi={{birth date and age|df=yes|1986|3|15}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Tulsi Kumar Dua|tavallud joyi=[[Mumbay]], [[Maharashtra]]|kasbi=Qo`shiqchi, aktrisa|faoliyat_yillari=2006–hozirgi kungacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Hitesh Ralhan|2015}}|otasi=[[Gulshan Kumar]]|onasi=Sudesh Kumari}} [[Category:Articles with hCards]] '''Tulsi Kumar Dua''' xalq orasida '''Tulsi''' Kumar nomi bilan tanilgan hind ijrochisi, musiqachi va [[Bollywood|Bollivud sanoatidagi]] aktrisadir. U T Series egasi bo'lgan biznesmen Gulshan Kumar va uning rafiqasi Sudesh Kumari oilasida tug'ilgan. U kino prodyuseri Bhushan Kumar va aktrisa Khushali Kumarning singlisi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=In father's footsteps |work=[[The Hindu]] |url=http://www.hindu.com/thehindu/mp/2006/02/09/stories/2006020900970200.htm |url-status=dead |access-date=31 March 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20060914032156/http://www.hindu.com/thehindu/mp/2006/02/09/stories/2006020900970200.htm |archive-date=14 September 2006}}</ref> U, shuningdek, T-Series yozuvlar yorlig'iga tegishli YouTubeda Kids Hut kanaliga ega bo'lib, bolalar uchun qo'shiqlar va hikoyalarni o'z ichiga oladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Karan |date=2014-10-17 |title=T-Series launches a new YouTube channel for kids |work=[[Indian Express Limited|Indian Express]] |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/screen/edutainment-is-the-new-way-of-learning/ |access-date=2021-10-23}}</ref> 2009-yilda uning ''Love ho Jaaye'' debyut albomi chiqdi. Albom bilan birga Kumar titul trekka klip suratga oldi. Shuningdek, u ''Paathshaala'' filmidagi Mujhe Teri va ''Once upon a Time in Mumbai'' filmidagi ''Tum Jo Aaye'' qo'shiqlarini kuyladi. U 2015-yilda “Mainu Ishq Da Lagya Rog” qoʻshigʻini kuylagan, singlisi Xushali shu qoʻshiq orqali ekrandagi debyutini qilgan. Bu ''Dil Hai Ke Manta Nahin'' filmidagi asl qo'shiqning qayta yaratilgan versiyasidir. Kumar 2016-yilda "Soch Na Sake", "Sanam Re", "Nachange Sari Raat", "Ishq Di Latt", "Salamat", "Dekh Lena", "Wajah Tum Ho", "Dil Ke Pass" va "Dil Mein" qo'shiqlarini kuyladi. Shuningdek, 2019-yilda Enni Sonida Guru Randxava bilan duet ijro etgan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Watch: Gulshan Kumar's daughter Khushali makes screen debut with revived 'Mainu Ishq Da Lagya Rog' |work=[[DNA India]] |url=http://www.dnaindia.com/entertainment/report-watch-gulshan-kumar-s-daughter-khushali-makes-screen-debut-with-revived-mainu-ishq-da-lagya-rog-2134641 |access-date=14 October 2015}}</ref> 2020-yilda, [[COVID-19 pandemiyasi|COVID-19]] blokirovkasi paytida u Tere Naalda Darshan Raval, Naamda Millind Gaba bilan hamkorlik qilgan bir nechta qo'shiqlarini chiqardi. Uning ''Tanhaai'' blokbaster singli T-Series rasmiy YouTube kanalida chiqdi va [[YouTube|YouTube'da]] 11 milliondan ortiq tomosha qilindi. 2021-yilda Kumar Jubin Nautiyal bilan birgalikda kuylangan ''"Pehle Pyaar Ka Pehla Gham"'' singlini chiqardi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Watch New Hindi Trending Song Music Video – 'Pehle Pyaar Ka Pehla Gham' Sung By Tulsi Kumar, Jubin Nautiyal Featuring Khushali Kumar, Parth Samthaan {{!}} Hindi Video Songs – Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/music/hindi/watch-new-hindi-trending-song-music-video-pehle-pyaar-ka-pehla-gham-sung-by-tulsi-kumar-jubin-nautiyal-featuring-khushali-kumar-parth-samthaan/videoshow/80380581.cms|kirish sanasi=21 January 2021|ish=The Times of India|til=en}}</ref> Musiqiy videoda Part Samthaan va uning o`zining singlisi Xushali suratga tushgan. 2021-yil fevral oyida u Nautiyal bilan birgalikda Himansh Kohli va Sneha Namanandi ishtirokida yangi ''Main Jis Din Bhula Doon'' qoʻshigʻini chiqardi. U 2021-yil fevral oyida ''Indie Hai Humning'' 2-mavsumini mezbonlik qilgan. == Maqtovlar == Kumar bir qancha mukofotlarga sazovor boʻldi, shu jumladan, 2017-yilda “Soch Na Sake” qoʻshigʻi uchun Xalqaro Hindiston Film Akademiyasining “Eng yaxshi ayol qoʻshiqchi” mukofoti, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=IIFA Awards 2017: List Of Winners|url=https://www.ndtv.com/india-news/18th-iifa-awards-2017-list-of-winners-1725332|kirish sanasi=2021-06-24|ish=NDTV.com}}</ref> 2017-yilda “Soch Na Sake” filmi uchun tinglovchilar tanlagan "Yilning eng yaxshi qoʻshigʻi uchun" Mirchi musiqa mukofoti. Music Awards – ''Kabir Singxga'' saundtrek uchun "2020-yilning eng yaxshi albomi".<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=MMA Mirchi Music Awards|url=http://www.mirchimusicawards.com/hindi-2020/nominations-hindi-2020/|kirish sanasi=2021-06-24|ish=MMAMirchiMusicAwards}}</ref> U, shuningdek, 2010 va 2019-yillarda IIFA "Eng yaxshi ayol ijrochi qo‘shiqchisi" nominatsiyasiga nomzod bo‘lgan.<ref>{{Veb manbasi|sana=2019-08-28|sarlavha=IIFA 2019 nominations: Andhadhun grabs maximum nods, Raazi and Padmaavat follow|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/iifa-2019-nominations-andhadhun-tops-the-chart-raazi-and-padmaavat-follow-5944184/|kirish sanasi=2021-06-24|ish=The Indian Express|til=en}}</ref> == Diskografiya == {| class="wikitable" | style="background:#ffc;" | | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} === Filmlar === {| class="wikitable sortable" ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Year(s)''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Film/Album(s)''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Song(s)''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Music Director(s)''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Co-singer(s)''' |- | rowspan="13" |2006 | rowspan="2" |''Chup Chup Ke'' |"Mausam Hai Bada Qatil" | rowspan="2" |Himesh Reshammiya |Sonu Nigam |- |"Shabe Firaaq" |Himesh Reshammiya |- | rowspan="3" |''Humko Deewana Kar Gaye'' |"Humko Deewana Kar Gaye" | rowspan="2" |Anu Malik |Sonu Nigam |- |"Humko Deewana Kar Gaye – Sad II" |Solo |- |"Tum Sansoon Main" | rowspan="8" |Himesh Reshammiya | rowspan="8" |Himesh Reshammiya |- |''Aksar'' |"Mohabbat Ke" |- |''Tom, Dick, and Harry'' |"Tere Sang Ishq" |- |''Phir Hera Pheri'' | rowspan="2" |"Dil Naiyyo Maane Re" |- |''Ahista Ahista'' |- | rowspan="2" |''Dil Diya Hai'' |"Afsana" |- |"Mile Ho Tum" |- |''Rocky: The Rebel'' |"Teri Yaad Bichake Sota Hoon" |- |''Zindaggi Rocks'' |"Meri Dhoop Hai Tu" |Anu Malik |Javed Ali |- | rowspan="10" |2007 |''Aggar'' |"Aggar" |Mithoon |Hamsa |- | rowspan="4" |''Darling'' |"Akele Tanha" | rowspan="9" |Pritam |Solo |- |"Saathiya" |Adnan Sami |- |"Hasaye Bhi" |Shaan |- |"Tadap Tadap" |Himesh Reshammiya |- |''Raqeeb'' |"Tum Ho" |Zubeen Garg |- | rowspan="2" |''Nehlle Pe Dehlla'' |"Parvar Digara" |KK |- |"Dil Naaiyo Mane Re" |Himesh Reshammiya |- | rowspan="2" |''Bhool Bhulaiyaa'' |"Let's Rock Soniye" |Shaan |- |"Sakiya Re Sakiya" |Solo |- | rowspan="2" |2008 | rowspan="2" |''Karzzzz'' |"Tere Bin Chain Na Aave" | colspan="2" rowspan="2" |Himesh Reshammiya |- |"Soniye Je Tere" |- | rowspan="5" |2009 |''Billu'' |"Love Mera Hit Hit" |Pritam |Neeraj Shridhar |- |''Jai Veeru'' |"Sufi" |Bappi Lahiri |Saim Bhatt |- | rowspan="3" |''8 X 10 Tasveer'' |"Hafiz Khuda" | rowspan="3" |Salim–Sulaiman | rowspan="2" |Mohit Chauhan |- |"Kuch Is Tarah" |- |"Aaja Maahi" |Neeraj Shridhar |- | rowspan="11" |2010 |''Dulha Mil Gaya'' |"Shiri Farhad" |Pritam |Neeraj Shridhar |- | rowspan="2" |''Chance Pe Dance'' |"Rishta Hai Mera" |Adnan Sami |Shaan |- |"Pe... Pe... Pepein...." (Duet) |Pritam |Neeraj Shridhar, Master Saleem, Hard Kaur |- |''Paathshala'' |"Mujhe Teri" |Hanif Sheikh |Hanif Sheikh, Akansha Lama |- | rowspan="2" |''Once Upon A Time in Mumbaai'' |"Tum Jo Aaye Zindagi Mein" | rowspan="3" |Pritam |Rahat Fateh Ali Khan |- |"Pee Loon" (Female) |Solo |- |''Aashayein'' |"Dilkash Dildaar Duniya" |Shaan |- |''Kajraare'' | |Himesh Reshammiya | |- |'' Aaj Ki Sham Ishq Ke Naam Album'' | | | |- |''Action Replayy'' |"Luk Chup Jaana" |Pritam |KK |- |''A Flat'' |"Dil Kashi" |Bappi Lahiri |Sonu Nigam, Raja Hasan, Aditi Singh Sharma |- | rowspan="3" |2011 | rowspan="2" |''Ready'' |"Humko Pyar Hua" | rowspan="2" |Pritam |KK, Pritam |- |"Meri Ada Bhi (Ishq Ne Mere)" |Rahat Fateh Ali Khan |- |''Yaara o Dildaara'' |"Balle Balle Shawa Shawa" |Nitin Kumar Gupta/Jaidev Kumar | |- | rowspan="4" |2012 |''Bittoo Boss'' |"Kick Lag Gayi" | colspan="2" |Raghav Sachar |- |''Dangerous Ishq'' |"Tu Hi Rab Tu Hi Dua" |Himesh Reshammiya |Rahat Fateh Ali Khan |- |''Dabangg 2'' |"Saanson Ne " |Sajid–Wajid |Sonu Nigam |- |''Dil Tainu Karda Ae Pyar'' |"Thodi Der Pehlan " |Javinder Kumar |Arvinder Kumar |- | rowspan="8" |2013 | rowspan="2" |''Aashiqui 2'' |"Hum Mar Jayenge" | rowspan="2" |Jeet Gannguli |Arijit Singh |- |"Piya Aaye Na" |KK |- |''Nautanki Saala'' |"Mera Mann Kehne Laga" (Female) |Falak Shabir |Solo |- |''Zilla Ghaziabad'' |"Tu Hai Rab Mera" |Amjad Nadeem |Mohit Chauhan |- |''Dubai'' |"Mere Yaara" | |Arijit Singh |- |''Canada Nights'' |"Sab Vaade" | |KK |- | rowspan="2" |''I Love New Year'' |"Aao Na" | rowspan="2" |Pritam |Sonu Nigam |- |"Halki Halki" |Shaan |- | rowspan="7" |2014 |''Yaariyan'' |"Mujhe Ishq Se" |Mithoon |Gajendra Verma |- |''Bindaas'' |"Tomake Chere Ami" | colspan="2" |Habib Wahid |- | rowspan="3" |''You Are My Shining Star'' |"Tera Mera Pyar Sanam" (Reprise) | |Neeraj Shridhar |- |"Judaiyaan" (Reprise) | |Taimur Shahid |- |"Humein Tumse Pyar Kitna" (Female) | | |- |''Singham Returns'' |"Kuch Toh Hua Hai" | colspan="2" |Ankit Tiwari |- |''Creature 3D'' |"Naam-E-Wafa" |Mithoon |Farhan Saeed |- | rowspan="8" |2015 |''Roy'' |"Tu Hai Ki Nahi" (Unplugged) |Ankit Tiwari |Solo |- | rowspan="2" |''Ek Paheli Leela'' |"Tere Bin Nahi Laage" (Female Version) |Uzair Jaswal <br /><br /><small>(Recreated by Amaal Mallik)</small> |Aishwarya Majmudar, Alamgir Khan |- |"Saiyaan Superstar" |Amaal Mallik |Solo |- |''All of Me – Baarish'' |"All of Me – Baarish" (Single) | |Arjun |- |''Binary Domain'' |"Mere Khuda" | | |- |''Bloodstorm'' |"Jaage Ab Raat Bhar" | | |- |''All Is Well'' |"Mere Humsafar" | colspan="2" |Mithoon |- |''Mainu Ishq Da Lagya Rog'' |"Mainu Ishq Da Lagya Rog" (Single) |Arko |Solo |- | rowspan="18" |2016 |''Game Over'' |"Tumhein Hum Pyar" | | |- | rowspan="2" |''Mill Gaye Heer Ranjha'' |"Dil Yeh Mera" | | |- |"Ishq Ho Jaaye" | |Pranav Vatsa |- |''Airlift'' |"Soch Na Sake" |Amaal Mallik |Amaal Mallik, Arijit Singh |- |''Sanam Re'' |"Sanam Re (Lounge Mix)" | colspan="2" |Mithoon |- |''Sarbjit'' |"Salamat" |Amaal Mallik |Arijit Singh |- |''Isteqamat (Pakistani Movie)'' |"Radhe Shyam" | |Shani Arshad, Neeraj Shridhar |- | rowspan="2" |''Junooniyat'' |"Nachenge Saari Raat" |Meet Bros |Neeraj Shridhar |- |"Ishqe Di Lat Tadpave" | colspan="2" |Ankit Tiwari |- | rowspan="6" |''Wajah Tum Ho'' |"Dil Ke Paas" | rowspan="3" |Kalyanji-Anandji <br /><br /><small>(Recreated by Abhijit Vaghani)</small> |Arijit Singh, Neuman Pinto |- |"Dil Ke Pass" (Reprise) |Armaan Malik |- |"Dil Ke Pass" (Indian Version) |Arijit Singh |- |"Dil Mein Chupa Lunga" |Meet Bros |Meet Bros, Armaan Malik |- |"Wajah Tum Ho" | rowspan="2" |Mithoon | rowspan="2" |Mithoon, Altamash Faridi |- |"Wajah Tum Ho" (Long Version) |- | rowspan="2" |''Tum Bin II'' |"Dekh Lena" | rowspan="2" |Ankit Tiwari |Arijit Singh |- |"Dekh Lena" (Unplugged) |Solo |- |''Team (Pakistani Movie)'' |"Tum Ho" | |Altamash Faridi, Shiraz Uppal |- | rowspan="5" |2017 |''Mera Highway Star'' |"Mera Highway Star" (Single) |Sanjay Rajee |Raftaar |- |''Noor'' |"Gulabi Aankhe 2.0" |Amaal Mallik |Yash Narvekar, Amaal Mallik |- |''Ik Yaad Purani'' |"A Single" |Jashan Singh | |- |''Mubarakan'' |"The Goggle Song" |Amaal Mallik |Armaan Malik, Sonu Nigam |- |''Baadshaho'' |"Mere Rashke Qamar" (Version 2) |[[Nusrat Fotih Ali Xon|Nusrat Fateh Ali Khan]], Tanishk Bagchi |Solo |- | rowspan="5" |2018 |''Raat Kamal Hai'' |"Raat Kamal Hai" (Single) | colspan="2" |Guru Randhawa |- | rowspan="2" |''Satyamev Jayate'' |"Paaniyon Sa" |Rochak Kohli |Atif Aslam |- |"Tere Jaisa" | colspan="2" |Arko |- |''Meet-Tera Yaar Hoon Main (cover)'' |"Meet-Tera Yaar Hoon Main" Single | |Solo |- |''Paniyo Sa Chill Mix'' |"Paniyo Sa Chill Mix" |Sourav Roy, Rochak Kohli | |- | rowspan="13" |2019 |''Why Cheat India'' |"Dil Mein Ho Tum" |Rochak Kohli | rowspan="2" |Solo |- |''Luka Chuppi'' |"Tu Laung Main Elaachi" |Tanishk Bagchi |- | rowspan="2" |''Kabir Singh'' |"Tera Ban Jaunga" | rowspan="2" |Akhil Sachdeva |Akhil Sachdeva |- |"Tera Ban Jaungi" | |- | rowspan="2" |''Khandaani Shafakhana'' |"Sheher Ki Ladki" |Anand–Milind <br /><br /><small>(Recreated by Tanishk Bagchi)</small> |Badshah |- |"Dil Jaaniye" |Payal Dev |Jubin Nautiyal |- |''Batla House'' |"O Saki Saki" |Vishal–Shekhar <br /><br /><small>(Recreated by Tanishk Bagchi)</small> |Neha Kakkar, B Praak |- | rowspan="2" |''Saaho'' |"Enni Soni" | rowspan="2" |Guru Randhawa |Guru Randhawa |- |"Ye Chota Nuvvunna" |Haricharan |- | rowspan="2" |''Marjaavaan'' |"Haiya Ho" | rowspan="2" |Tanishk Bagchi |Jubin Nautiyal |- |"Thodi Jagah (Female)" | |- |''The Body'' |"Aaina" |Arko Pravo Mukherjee |Arko Pravo Mukherjee, Neha Kakkar |- |''Pati Patni Aur Woh'' |"Aakhiyon Se Goli Maare" |Tanishk Bagchi |Mika Singh |- | rowspan="2" |2020 |''Street Dancer 3D'' |"Lagdi Lahore" |Sachin–Jigar, Guru Randhawa |Guru Randhawa |- |''Baaghi 3'' |"Dus Bahane 2.0" |Vishal–Shekhar |KK, Shaan, Vishal–Shekhar |- |2021 |''Koi Jaane Na'' |<nowiki>''Koi Jaane Na''</nowiki> (Title Track) |Amaal Malik |Armaan Malik, Amaal Malik |- | rowspan="2" |2022 | rowspan="2" |''Bhool Bhulaiyaa 2'' |"Hum Nashe Mein Toh Nahin" | rowspan="2" |Pritam |Arijit Singh |- |"Hum Nashe Mein Toh Nahin - Lofi Revibed" | |} === Albomlar / Singles === {| class="wikitable sortable" |'''Year''' |'''Album(s)/Single(s)''' |'''Song''' |'''Co-Singer(s)''' |'''Music''' |'''Lyrics''' |'''Note''' |- | rowspan="14" |2009 | rowspan="14" |''Love Ho Jaye'' |"Radhe Shyam" |Neeraj Shridhar | rowspan="14" |Monty Sharma | rowspan="14" |Sameer | rowspan="14" |''Debut Album'' |- |"Jis Dil Ko Ishq Ho Jaye" | rowspan="7" | |- |"Rabba Maula" |- |"Mere Khuda" |- |"Jaage Ab Raat Bhar" |- |"Tumhe Hum Pyaar Na Karte To" |- |"Woh Raatein" |- |"Kudi Punjaaban" |- |"Aaja Mahi" |Neeraj Shridhar |- |"Jis Dil Ko Ishq Ho Jaye (Remix)" | rowspan="3" | |- |"Radhe Shyam (Remix by DJ A-Myth)" |- |"Raba Maula (Remix)" |- |"Aaja Mahi (Remix)" |Neeraj Shridhar |- |"Aaj Ki Sham (Lounge Mix)" | |- | rowspan="2" |2015 |''Mainu Ishq Da Lagya Rog'' |"Mainu Ishq Da Lagya Rog" | | colspan="2" |Arko | |- |''All of Me (Baarish)'' |"All of Me (Baarish)" |Arjun | colspan="2" |Mithoon, Arjun | |- |2016 |''Mere Papa'' |"Mere Papa" | |Jeet Gannguli |Manoj Muntashir | |- | rowspan="2" |2017 |''Ik Yaad Purani'' |"Ik Yaad Purani" |Jashan Singh |Shaarib-Toshi |Kumaar | |- |''Mera Highway Star'' |"Mera Highway Star" |Raftaar |Sanjay Rajee |Raftaar, Khushali Kumar, Mohan Singh | |- |2018 |''Raat Kamal Hai'' |"Raat Kamal Hai" | colspan="3" |Guru Randhawa | |- |2019 |''Nai Jaana'' |"Nai Jaana" | rowspan="2" |Sachet Tandon |Tanishk Bagchi |Nirmaan | |- | rowspan="6" |2020 |''Masakali 2.0'' |"Masakali 2.0" |Tanishk Bagchi<br /><br /><small>(Original by A.R. Rahman)</small> |Prasoon Joshi <br /><br /><small>(Additional Lyrics by Tanishk Bagchi</small> | |- |''Tere Naal'' |"Tere Naal" |Darshan Raval |Darshan Raval |Gautam Sharma and Gurpreet Saini | |- |''Zara Thehro'' |"Zara Thehro" |Armaan Malik |Amaal Malik |Rashmi Virag | |- |''Naam<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=All About Naam – Singer Millind Gaba's First Collaboration With Tulsi Kumar And Jaani|url=https://www.ndtv.com/entertainment/all-about-naam-singer-millind-gabas-first-collaboration-with-tulsi-kumar-and-jaani-2268264|kirish sanasi=1 September 2020|ish=NDTV.com}}</ref>'' |"Naam" |Millind Gaba |Millind Gaba |Jaani | |- |''Tanhaai'' |<nowiki>''Tanhaai''</nowiki> |N/A |Sachet–Parampara |Sayeed Quadri | |- |''T-Series Acoustics'' |"Phir Na Milen Kabhi" (Reprise) | |Ankit Tiwari |Prince Dubey |from <nowiki><i id="mwBDM">Malang</i></nowiki> |- | rowspan="4" |2021 |''Pehle Pyaar Ka Pehla Gham'' |<nowiki>''Pehle Pyaar Ka Pehla Gham''</nowiki> | rowspan="2" |Jubin Nautiyal |Manan Bharadwaj |Javed Akhtar [Additional Lyrics: Rashmi Virag] | |- |''Main Jis Din Bhulaa Du'' |<nowiki>''Main Jis Din Bhulaa Du''</nowiki> |Rochak Kohli |Manoj Muntashir | |- |''Is Qadar'' |<nowiki>''Is Qadar''</nowiki> | rowspan="2" |Darshan Raval |Sachet–Parampara |Sayeed Quadri | |- |''Tera Naam'' |"Tera Naam" | colspan="2" |Manan Bhardwaj | |- | rowspan="2" |2022 |''Tumse Pyaar Karke'' |"Tumse Pyaar Karke" |Jubin Nautiyal |Payal Dev |Kunaal Vermaa | |- |''Jo Mujhe Deewana Kar de'' |"Jo Mujhe Deewana Kar de" | colspan="3" |Manan Bhardwaj |} == Manbalar == [[Turkum:1980-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] op6tihh7cigjjxjz78pj2vg47u7nuwk 2725585 2725420 2022-07-30T14:32:12Z Finikchik 74243 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Tulsi Kumar Dua|portret=Tulsi Kumar in Screen Awards 2019 (5) (cropped).jpg|tavallud sanasi={{birth date and age|df=yes|1986|3|15}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Tulsi Kumar Dua|tavallud joyi=[[Mumbay]], [[Maharashtra]]|kasbi=Qo`shiqchi, aktrisa|faoliyat_yillari=2006–hozirgi kungacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Hitesh Ralhan|2015}}|otasi=[[Gulshan Kumar]]|onasi=Sudesh Kumari}}'''Tulsi Kumar Dua''' xalq orasida '''Tulsi''' Kumar nomi bilan tanilgan hind ijrochisi, musiqachi va [[Bollywood|Bollivud sanoatidagi]] aktrisadir. U T Series egasi bo'lgan biznesmen Gulshan Kumar va uning rafiqasi Sudesh Kumari oilasida tug'ilgan. U kino prodyuseri Bhushan Kumar va aktrisa Khushali Kumarning singlisi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=In father's footsteps |work=[[The Hindu]] |url=http://www.hindu.com/thehindu/mp/2006/02/09/stories/2006020900970200.htm |url-status=dead |access-date=31 March 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20060914032156/http://www.hindu.com/thehindu/mp/2006/02/09/stories/2006020900970200.htm |archive-date=14 September 2006}}</ref> U, shuningdek, T-Series yozuvlar yorlig'iga tegishli YouTubeda Kids Hut kanaliga ega bo'lib, bolalar uchun qo'shiqlar va hikoyalarni o'z ichiga oladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Karan |date=2014-10-17 |title=T-Series launches a new YouTube channel for kids |work=[[Indian Express Limited|Indian Express]] |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/screen/edutainment-is-the-new-way-of-learning/ |access-date=2021-10-23}}</ref> 2009-yilda uning ''Love ho Jaaye'' debyut albomi chiqdi. Albom bilan birga Kumar titul trekka klip suratga oldi. Shuningdek, u ''Paathshaala'' filmidagi Mujhe Teri va ''Once upon a Time in Mumbai'' filmidagi ''Tum Jo Aaye'' qo'shiqlarini kuyladi. U 2015-yilda “Mainu Ishq Da Lagya Rog” qoʻshigʻini kuylagan, singlisi Xushali shu qoʻshiq orqali ekrandagi debyutini qilgan. Bu ''Dil Hai Ke Manta Nahin'' filmidagi asl qo'shiqning qayta yaratilgan versiyasidir. Kumar 2016-yilda "Soch Na Sake", "Sanam Re", "Nachange Sari Raat", "Ishq Di Latt", "Salamat", "Dekh Lena", "Wajah Tum Ho", "Dil Ke Pass" va "Dil Mein" qo'shiqlarini kuyladi. Shuningdek, 2019-yilda Enni Sonida Guru Randxava bilan duet ijro etgan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Watch: Gulshan Kumar's daughter Khushali makes screen debut with revived 'Mainu Ishq Da Lagya Rog' |work=[[DNA India]] |url=http://www.dnaindia.com/entertainment/report-watch-gulshan-kumar-s-daughter-khushali-makes-screen-debut-with-revived-mainu-ishq-da-lagya-rog-2134641 |access-date=14 October 2015}}</ref> 2020-yilda, [[COVID-19 pandemiyasi|COVID-19]] blokirovkasi paytida u Tere Naalda Darshan Raval, Naamda Millind Gaba bilan hamkorlik qilgan bir nechta qo'shiqlarini chiqardi. Uning ''Tanhaai'' blokbaster singli T-Series rasmiy YouTube kanalida chiqdi va [[YouTube|YouTube'da]] 11 milliondan ortiq tomosha qilindi. 2021-yilda Kumar Jubin Nautiyal bilan birgalikda kuylangan ''"Pehle Pyaar Ka Pehla Gham"'' singlini chiqardi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Watch New Hindi Trending Song Music Video – 'Pehle Pyaar Ka Pehla Gham' Sung By Tulsi Kumar, Jubin Nautiyal Featuring Khushali Kumar, Parth Samthaan {{!}} Hindi Video Songs – Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/music/hindi/watch-new-hindi-trending-song-music-video-pehle-pyaar-ka-pehla-gham-sung-by-tulsi-kumar-jubin-nautiyal-featuring-khushali-kumar-parth-samthaan/videoshow/80380581.cms|kirish sanasi=21 January 2021|ish=The Times of India|til=en}}</ref> Musiqiy videoda Part Samthaan va uning o`zining singlisi Xushali suratga tushgan. 2021-yil fevral oyida u Nautiyal bilan birgalikda Himansh Kohli va Sneha Namanandi ishtirokida yangi ''Main Jis Din Bhula Doon'' qoʻshigʻini chiqardi. U 2021-yil fevral oyida ''Indie Hai Humning'' 2-mavsumini mezbonlik qilgan. == Maqtovlar == Kumar bir qancha mukofotlarga sazovor boʻldi, shu jumladan, 2017-yilda “Soch Na Sake” qoʻshigʻi uchun Xalqaro Hindiston Film Akademiyasining “Eng yaxshi ayol qoʻshiqchi” mukofoti, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=IIFA Awards 2017: List Of Winners|url=https://www.ndtv.com/india-news/18th-iifa-awards-2017-list-of-winners-1725332|kirish sanasi=2021-06-24|ish=NDTV.com}}</ref> 2017-yilda “Soch Na Sake” filmi uchun tinglovchilar tanlagan "Yilning eng yaxshi qoʻshigʻi uchun" Mirchi musiqa mukofoti. Music Awards – ''Kabir Singxga'' saundtrek uchun "2020-yilning eng yaxshi albomi".<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=MMA Mirchi Music Awards|url=http://www.mirchimusicawards.com/hindi-2020/nominations-hindi-2020/|kirish sanasi=2021-06-24|ish=MMAMirchiMusicAwards}}</ref> U, shuningdek, 2010 va 2019-yillarda IIFA "Eng yaxshi ayol ijrochi qo‘shiqchisi" nominatsiyasiga nomzod bo‘lgan.<ref>{{Veb manbasi|sana=2019-08-28|sarlavha=IIFA 2019 nominations: Andhadhun grabs maximum nods, Raazi and Padmaavat follow|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/iifa-2019-nominations-andhadhun-tops-the-chart-raazi-and-padmaavat-follow-5944184/|kirish sanasi=2021-06-24|ish=The Indian Express|til=en}}</ref> == Diskografiya == {| class="wikitable" | style="background:#ffc;" | | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} === Filmlar === {| class="wikitable sortable" ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Yil''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Albom''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Qo`shiq''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Qo`shiq direktori''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Hamkor-qo`shiqchilar''' |- | rowspan="13" |2006 | rowspan="2" |''Chup Chup Ke'' |"Mausam Hai Bada Qatil" | rowspan="2" |Himesh Reshammiya |Sonu Nigam |- |"Shabe Firaaq" |Himesh Reshammiya |- | rowspan="3" |''Humko Deewana Kar Gaye'' |"Humko Deewana Kar Gaye" | rowspan="2" |Anu Malik |Sonu Nigam |- |"Humko Deewana Kar Gaye – Sad II" |yakkaxon |- |"Tum Sansoon Main" | rowspan="8" |Himesh Reshammiya | rowspan="8" |Himesh Reshammiya |- |''Aksar'' |"Mohabbat Ke" |- |''Tom, Dick, and Harry'' |"Tere Sang Ishq" |- |''Phir Hera Pheri'' | rowspan="2" |"Dil Naiyyo Maane Re" |- |''Ahista Ahista'' |- | rowspan="2" |''Dil Diya Hai'' |"Afsana" |- |"Mile Ho Tum" |- |''Rocky: The Rebel'' |"Teri Yaad Bichake Sota Hoon" |- |''Zindaggi Rocks'' |"Meri Dhoop Hai Tu" |Anu Malik |Javed Ali |- | rowspan="10" |2007 |''Aggar'' |"Aggar" |Mithoon |Hamsa |- | rowspan="4" |''Darling'' |"Akele Tanha" | rowspan="9" |Pritam |yakkaxon |- |"Saathiya" |Adnan Sami |- |"Hasaye Bhi" |Shaan |- |"Tadap Tadap" |Himesh Reshammiya |- |''Raqeeb'' |"Tum Ho" |Zubeen Garg |- | rowspan="2" |''Nehlle Pe Dehlla'' |"Parvar Digara" |KK |- |"Dil Naaiyo Mane Re" |Himesh Reshammiya |- | rowspan="2" |''Bhool Bhulaiyaa'' |"Let's Rock Soniye" |Shaan |- |"Sakiya Re Sakiya" |yakkaxon |- | rowspan="2" |2008 | rowspan="2" |''Karzzzz'' |"Tere Bin Chain Na Aave" | colspan="2" rowspan="2" |Himesh Reshammiya |- |"Soniye Je Tere" |- | rowspan="5" |2009 |''Billu'' |"Love Mera Hit Hit" |Pritam |Neeraj Shridhar |- |''Jai Veeru'' |"Sufi" |Bappi Lahiri |Saim Bhatt |- | rowspan="3" |''8 X 10 Tasveer'' |"Hafiz Khuda" | rowspan="3" |Salim–Sulaiman | rowspan="2" |Mohit Chauhan |- |"Kuch Is Tarah" |- |"Aaja Maahi" |Neeraj Shridhar |- | rowspan="11" |2010 |''Dulha Mil Gaya'' |"Shiri Farhad" |Pritam |Neeraj Shridhar |- | rowspan="2" |''Chance Pe Dance'' |"Rishta Hai Mera" |Adnan Sami |Shaan |- |"Pe... Pe... Pepein...." (Duet) |Pritam |Neeraj Shridhar, Master Saleem, Hard Kaur |- |''Paathshala'' |"Mujhe Teri" |Hanif Sheikh |Hanif Sheikh, Akansha Lama |- | rowspan="2" |''Once Upon A Time in Mumbaai'' |"Tum Jo Aaye Zindagi Mein" | rowspan="3" |Pritam |Rahat Fateh Ali Khan |- |"Pee Loon" (Female) |yakkaxon |- |''Aashayein'' |"Dilkash Dildaar Duniya" |Shaan |- |''Kajraare'' | |Himesh Reshammiya | |- |'' Aaj Ki Sham Ishq Ke Naam Album'' | | | |- |''Action Replayy'' |"Luk Chup Jaana" |Pritam |KK |- |''A Flat'' |"Dil Kashi" |Bappi Lahiri |Sonu Nigam, Raja Hasan, Aditi Singh Sharma |- | rowspan="3" |2011 | rowspan="2" |''Ready'' |"Humko Pyar Hua" | rowspan="2" |Pritam |KK, Pritam |- |"Meri Ada Bhi (Ishq Ne Mere)" |Rahat Fateh Ali Khan |- |''Yaara o Dildaara'' |"Balle Balle Shawa Shawa" |Nitin Kumar Gupta/Jaidev Kumar | |- | rowspan="4" |2012 |''Bittoo Boss'' |"Kick Lag Gayi" | colspan="2" |Raghav Sachar |- |''Dangerous Ishq'' |"Tu Hi Rab Tu Hi Dua" |Himesh Reshammiya |Rahat Fateh Ali Khan |- |''Dabangg 2'' |"Saanson Ne " |Sajid–Wajid |Sonu Nigam |- |''Dil Tainu Karda Ae Pyar'' |"Thodi Der Pehlan " |Javinder Kumar |Arvinder Kumar |- | rowspan="8" |2013 | rowspan="2" |''Aashiqui 2'' |"Hum Mar Jayenge" | rowspan="2" |Jeet Gannguli |Arijit Singh |- |"Piya Aaye Na" |KK |- |''Nautanki Saala'' |"Mera Mann Kehne Laga" (Female) |Falak Shabir |yakkaxon |- |''Zilla Ghaziabad'' |"Tu Hai Rab Mera" |Amjad Nadeem |Mohit Chauhan |- |''Dubai'' |"Mere Yaara" | |Arijit Singh |- |''Canada Nights'' |"Sab Vaade" | |KK |- | rowspan="2" |''I Love New Year'' |"Aao Na" | rowspan="2" |Pritam |Sonu Nigam |- |"Halki Halki" |Shaan |- | rowspan="7" |2014 |''Yaariyan'' |"Mujhe Ishq Se" |Mithoon |Gajendra Verma |- |''Bindaas'' |"Tomake Chere Ami" | colspan="2" |Habib Wahid |- | rowspan="3" |''You Are My Shining Star'' |"Tera Mera Pyar Sanam" (Reprise) | |Neeraj Shridhar |- |"Judaiyaan" (Reprise) | |Taimur Shahid |- |"Humein Tumse Pyar Kitna" (Female) | | |- |''Singham Returns'' |"Kuch Toh Hua Hai" | colspan="2" |Ankit Tiwari |- |''Creature 3D'' |"Naam-E-Wafa" |Mithoon |Farhan Saeed |- | rowspan="8" |2015 |''Roy'' |"Tu Hai Ki Nahi" (Unplugged) |Ankit Tiwari |yakkaxon |- | rowspan="2" |''Ek Paheli Leela'' |"Tere Bin Nahi Laage" (Female Version) |Uzair Jaswal <br /><br /><small>(Recreated by Amaal Mallik)</small> |Aishwarya Majmudar, Alamgir Khan |- |"Saiyaan Superstar" |Amaal Mallik |yakkaxon |- |''All of Me – Baarish'' |"All of Me – Baarish" (Single) | |Arjun |- |''Binary Domain'' |"Mere Khuda" | | |- |''Bloodstorm'' |"Jaage Ab Raat Bhar" | | |- |''All Is Well'' |"Mere Humsafar" | colspan="2" |Mithoon |- |''Mainu Ishq Da Lagya Rog'' |"Mainu Ishq Da Lagya Rog" (Single) |Arko |yakkaxon |- | rowspan="18" |2016 |''Game Over'' |"Tumhein Hum Pyar" | | |- | rowspan="2" |''Mill Gaye Heer Ranjha'' |"Dil Yeh Mera" | | |- |"Ishq Ho Jaaye" | |Pranav Vatsa |- |''Airlift'' |"Soch Na Sake" |Amaal Mallik |Amaal Mallik, Arijit Singh |- |''Sanam Re'' |"Sanam Re (Lounge Mix)" | colspan="2" |Mithoon |- |''Sarbjit'' |"Salamat" |Amaal Mallik |Arijit Singh |- |''Isteqamat (Pakistani Movie)'' |"Radhe Shyam" | |Shani Arshad, Neeraj Shridhar |- | rowspan="2" |''Junooniyat'' |"Nachenge Saari Raat" |Meet Bros |Neeraj Shridhar |- |"Ishqe Di Lat Tadpave" | colspan="2" |Ankit Tiwari |- | rowspan="6" |''Wajah Tum Ho'' |"Dil Ke Paas" | rowspan="3" |Kalyanji-Anandji <br /><br /><small>(Recreated by Abhijit Vaghani)</small> |Arijit Singh, Neuman Pinto |- |"Dil Ke Pass" (Reprise) |Armaan Malik |- |"Dil Ke Pass" (Indian Version) |Arijit Singh |- |"Dil Mein Chupa Lunga" |Meet Bros |Meet Bros, Armaan Malik |- |"Wajah Tum Ho" | rowspan="2" |Mithoon | rowspan="2" |Mithoon, Altamash Faridi |- |"Wajah Tum Ho" (Long Version) |- | rowspan="2" |''Tum Bin II'' |"Dekh Lena" | rowspan="2" |Ankit Tiwari |Arijit Singh |- |"Dekh Lena" (Unplugged) |yakkaxon |- |''Team (Pakistani Movie)'' |"Tum Ho" | |Altamash Faridi, Shiraz Uppal |- | rowspan="5" |2017 |''Mera Highway Star'' |"Mera Highway Star" (Single) |Sanjay Rajee |Raftaar |- |''Noor'' |"Gulabi Aankhe 2.0" |Amaal Mallik |Yash Narvekar, Amaal Mallik |- |''Ik Yaad Purani'' |"A Single" |Jashan Singh | |- |''Mubarakan'' |"The Goggle Song" |Amaal Mallik |Armaan Malik, Sonu Nigam |- |''Baadshaho'' |"Mere Rashke Qamar" (Version 2) |[[Nusrat Fotih Ali Xon|Nusrat Fateh Ali Khan]], Tanishk Bagchi |yakkaxon |- | rowspan="5" |2018 |''Raat Kamal Hai'' |"Raat Kamal Hai" (Single) | colspan="2" |Guru Randhawa |- | rowspan="2" |''Satyamev Jayate'' |"Paaniyon Sa" |Rochak Kohli |Atif Aslam |- |"Tere Jaisa" | colspan="2" |Arko |- |''Meet-Tera Yaar Hoon Main (cover)'' |"Meet-Tera Yaar Hoon Main" Single | |yakkaxon |- |''Paniyo Sa Chill Mix'' |"Paniyo Sa Chill Mix" |Sourav Roy, Rochak Kohli | |- | rowspan="13" |2019 |''Why Cheat India'' |"Dil Mein Ho Tum" |Rochak Kohli | rowspan="2" |yakkaxon |- |''Luka Chuppi'' |"Tu Laung Main Elaachi" |Tanishk Bagchi |- | rowspan="2" |''Kabir Singh'' |"Tera Ban Jaunga" | rowspan="2" |Akhil Sachdeva |Akhil Sachdeva |- |"Tera Ban Jaungi" | |- | rowspan="2" |''Khandaani Shafakhana'' |"Sheher Ki Ladki" |Anand–Milind <br /><br /><small>(Recreated by Tanishk Bagchi)</small> |Badshah |- |"Dil Jaaniye" |Payal Dev |Jubin Nautiyal |- |''Batla House'' |"O Saki Saki" |Vishal–Shekhar <br /><br /><small>(Recreated by Tanishk Bagchi)</small> |Neha Kakkar, B Praak |- | rowspan="2" |''Saaho'' |"Enni Soni" | rowspan="2" |Guru Randhawa |Guru Randhawa |- |"Ye Chota Nuvvunna" |Haricharan |- | rowspan="2" |''Marjaavaan'' |"Haiya Ho" | rowspan="2" |Tanishk Bagchi |Jubin Nautiyal |- |"Thodi Jagah (Female)" | |- |''The Body'' |"Aaina" |Arko Pravo Mukherjee |Arko Pravo Mukherjee, Neha Kakkar |- |''Pati Patni Aur Woh'' |"Aakhiyon Se Goli Maare" |Tanishk Bagchi |Mika Singh |- | rowspan="2" |2020 |''Street Dancer 3D'' |"Lagdi Lahore" |Sachin–Jigar, Guru Randhawa |Guru Randhawa |- |''Baaghi 3'' |"Dus Bahane 2.0" |Vishal–Shekhar |KK, Shaan, Vishal–Shekhar |- |2021 |''Koi Jaane Na'' |<nowiki>''Koi Jaane Na''</nowiki> (Title Track) |Amaal Malik |Armaan Malik, Amaal Malik |- | rowspan="2" |2022 | rowspan="2" |''Bhool Bhulaiyaa 2'' |"Hum Nashe Mein Toh Nahin" | rowspan="2" |Pritam |Arijit Singh |- |"Hum Nashe Mein Toh Nahin - Lofi Revibed" | |} == Manbalar == [[Turkum:1980-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] ja7y75zg1ecwdmjd5hmq2jdzsnxfshm 2725586 2725585 2022-07-30T14:33:54Z Finikchik 74243 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Tulsi Kumar Dua|portret=Tulsi Kumar in Screen Awards 2019 (5) (cropped).jpg|tavallud sanasi={{birth date and age|df=yes|1986|3|15}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Tulsi Kumar Dua|tavallud joyi=[[Mumbay]], [[Maharashtra]]|kasbi=Qo`shiqchi, aktrisa|faoliyat_yillari=2006–hozirgi kungacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Hitesh Ralhan|2015}}|otasi=[[Gulshan Kumar]]|onasi=Sudesh Kumari}}'''Tulsi Kumar Dua''' xalq orasida '''Tulsi''' Kumar nomi bilan tanilgan hind ijrochisi, musiqachi va [[Bollywood|Bollivud sanoatidagi]] aktrisadir. U T Series egasi bo'lgan biznesmen Gulshan Kumar va uning rafiqasi Sudesh Kumari oilasida tug'ilgan. U kino prodyuseri Bhushan Kumar va aktrisa Khushali Kumarning singlisi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=In father's footsteps |work=[[The Hindu]] |url=http://www.hindu.com/thehindu/mp/2006/02/09/stories/2006020900970200.htm |url-status=dead |access-date=31 March 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20060914032156/http://www.hindu.com/thehindu/mp/2006/02/09/stories/2006020900970200.htm |archive-date=14 September 2006}}</ref> U, shuningdek, T-Series yozuvlar yorlig'iga tegishli YouTubeda Kids Hut kanaliga ega bo'lib, bolalar uchun qo'shiqlar va hikoyalarni o'z ichiga oladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Karan |date=2014-10-17 |title=T-Series launches a new YouTube channel for kids |work=[[Indian Express Limited|Indian Express]] |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/screen/edutainment-is-the-new-way-of-learning/ |access-date=2021-10-23}}</ref> 2009-yilda uning ''Love ho Jaaye'' debyut albomi chiqdi. Albom bilan birga Kumar titul trekka klip suratga oldi. Shuningdek, u ''Paathshaala'' filmidagi Mujhe Teri va ''Once upon a Time in Mumbai'' filmidagi ''Tum Jo Aaye'' qo'shiqlarini kuyladi. U 2015-yilda “Mainu Ishq Da Lagya Rog” qoʻshigʻini kuylagan, singlisi Xushali shu qoʻshiq orqali ekrandagi debyutini qilgan. Bu ''Dil Hai Ke Manta Nahin'' filmidagi asl qo'shiqning qayta yaratilgan versiyasidir. Kumar 2016-yilda "Soch Na Sake", "Sanam Re", "Nachange Sari Raat", "Ishq Di Latt", "Salamat", "Dekh Lena", "Wajah Tum Ho", "Dil Ke Pass" va "Dil Mein" qo'shiqlarini kuyladi. Shuningdek, 2019-yilda Enni Sonida Guru Randxava bilan duet ijro etgan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Watch: Gulshan Kumar's daughter Khushali makes screen debut with revived 'Mainu Ishq Da Lagya Rog' |work=[[DNA India]] |url=http://www.dnaindia.com/entertainment/report-watch-gulshan-kumar-s-daughter-khushali-makes-screen-debut-with-revived-mainu-ishq-da-lagya-rog-2134641 |access-date=14 October 2015}}</ref> 2020-yilda, [[COVID-19 pandemiyasi|COVID-19]] blokirovkasi paytida u Tere Naalda Darshan Raval, Naamda Millind Gaba bilan hamkorlik qilgan bir nechta qo'shiqlarini chiqardi. Uning ''Tanhaai'' blokbaster singli T-Series rasmiy YouTube kanalida chiqdi va [[YouTube|YouTube'da]] 11 milliondan ortiq tomosha qilindi. 2021-yilda Kumar Jubin Nautiyal bilan birgalikda kuylangan ''"Pehle Pyaar Ka Pehla Gham"'' singlini chiqardi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Watch New Hindi Trending Song Music Video – 'Pehle Pyaar Ka Pehla Gham' Sung By Tulsi Kumar, Jubin Nautiyal Featuring Khushali Kumar, Parth Samthaan {{!}} Hindi Video Songs – Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/music/hindi/watch-new-hindi-trending-song-music-video-pehle-pyaar-ka-pehla-gham-sung-by-tulsi-kumar-jubin-nautiyal-featuring-khushali-kumar-parth-samthaan/videoshow/80380581.cms|kirish sanasi=21 January 2021|ish=The Times of India|til=en}}</ref> Musiqiy videoda Part Samthaan va uning o`zining singlisi Xushali suratga tushgan. 2021-yil fevral oyida u Nautiyal bilan birgalikda Himansh Kohli va Sneha Namanandi ishtirokida yangi ''Main Jis Din Bhula Doon'' qoʻshigʻini chiqardi. U 2021-yil fevral oyida ''Indie Hai Humning'' 2-mavsumini mezbonlik qilgan. == Maqtovlar == Kumar bir qancha mukofotlarga sazovor boʻldi, shu jumladan, 2017-yilda “Soch Na Sake” qoʻshigʻi uchun Xalqaro Hindiston Film Akademiyasining “Eng yaxshi ayol qoʻshiqchi” mukofoti, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=IIFA Awards 2017: List Of Winners|url=https://www.ndtv.com/india-news/18th-iifa-awards-2017-list-of-winners-1725332|kirish sanasi=2021-06-24|ish=NDTV.com}}</ref> 2017-yilda “Soch Na Sake” filmi uchun tinglovchilar tanlagan "Yilning eng yaxshi qoʻshigʻi uchun" Mirchi musiqa mukofoti. Music Awards – ''Kabir Singxga'' saundtrek uchun "2020-yilning eng yaxshi albomi".<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=MMA Mirchi Music Awards|url=http://www.mirchimusicawards.com/hindi-2020/nominations-hindi-2020/|kirish sanasi=2021-06-24|ish=MMAMirchiMusicAwards}}</ref> U, shuningdek, 2010 va 2019-yillarda IIFA "Eng yaxshi ayol ijrochi qo‘shiqchisi" nominatsiyasiga nomzod bo‘lgan.<ref>{{Veb manbasi|sana=2019-08-28|sarlavha=IIFA 2019 nominations: Andhadhun grabs maximum nods, Raazi and Padmaavat follow|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/iifa-2019-nominations-andhadhun-tops-the-chart-raazi-and-padmaavat-follow-5944184/|kirish sanasi=2021-06-24|ish=The Indian Express|til=en}}</ref> == Diskografiya == {| class="wikitable" | style="background:#ffc;" | | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} === Filmlar === {| class="wikitable sortable" ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Yil''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Albom''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Qo`shiq''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Qo`shiq direktori''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Hamkor-qo`shiqchilar''' |- | rowspan="13" |2006 | rowspan="2" |''Chup Chup Ke'' |"Mausam Hai Bada Qatil" | rowspan="2" |Himesh Reshammiya |Sonu Nigam |- |"Shabe Firaaq" |Himesh Reshammiya |- | rowspan="3" |''Humko Deewana Kar Gaye'' |"Humko Deewana Kar Gaye" | rowspan="2" |Anu Malik |Sonu Nigam |- |"Humko Deewana Kar Gaye – Sad II" |yakkaxon |- |"Tum Sansoon Main" | rowspan="8" |Himesh Reshammiya | rowspan="8" |Himesh Reshammiya |- |''Aksar'' |"Mohabbat Ke" |- |''Tom, Dick, and Harry'' |"Tere Sang Ishq" |- |''Phir Hera Pheri'' | rowspan="2" |"Dil Naiyyo Maane Re" |- |''Ahista Ahista'' |- | rowspan="2" |''Dil Diya Hai'' |"Afsana" |- |"Mile Ho Tum" |- |''Rocky: The Rebel'' |"Teri Yaad Bichake Sota Hoon" |- |''Zindaggi Rocks'' |"Meri Dhoop Hai Tu" |Anu Malik |Javed Ali |- | rowspan="10" |2007 |''Aggar'' |"Aggar" |Mithoon |Hamsa |- | rowspan="4" |''Darling'' |"Akele Tanha" | rowspan="9" |Pritam |yakkaxon |- |"Saathiya" |Adnan Sami |- |"Hasaye Bhi" |Shaan |- |"Tadap Tadap" |Himesh Reshammiya |- |''Raqeeb'' |"Tum Ho" |Zubeen Garg |- | rowspan="2" |''Nehlle Pe Dehlla'' |"Parvar Digara" |KK |- |"Dil Naaiyo Mane Re" |Himesh Reshammiya |- | rowspan="2" |''Bhool Bhulaiyaa'' |"Let's Rock Soniye" |Shaan |- |"Sakiya Re Sakiya" |yakkaxon |- | rowspan="2" |2008 | rowspan="2" |''Karzzzz'' |"Tere Bin Chain Na Aave" | colspan="2" rowspan="2" |Himesh Reshammiya |- |"Soniye Je Tere" |- | rowspan="5" |2009 |''Billu'' |"Love Mera Hit Hit" |Pritam |Neeraj Shridhar |- |''Jai Veeru'' |"Sufi" |Bappi Lahiri |Saim Bhatt |- | rowspan="3" |''8 X 10 Tasveer'' |"Hafiz Khuda" | rowspan="3" |Salim–Sulaiman | rowspan="2" |Mohit Chauhan |- |"Kuch Is Tarah" |- |"Aaja Maahi" |Neeraj Shridhar |- | rowspan="11" |2010 |''Dulha Mil Gaya'' |"Shiri Farhad" |Pritam |Neeraj Shridhar |- | rowspan="2" |''Chance Pe Dance'' |"Rishta Hai Mera" |Adnan Sami |Shaan |- |"Pe... Pe... Pepein...." (Duet) |Pritam |Neeraj Shridhar, Master Saleem, Hard Kaur |- |''Paathshala'' |"Mujhe Teri" |Hanif Sheikh |Hanif Sheikh, Akansha Lama |- | rowspan="2" |''Once Upon A Time in Mumbaai'' |"Tum Jo Aaye Zindagi Mein" | rowspan="3" |Pritam |Rahat Fateh Ali Khan |- |"Pee Loon" |yakkaxon |- |''Aashayein'' |"Dilkash Dildaar Duniya" |Shaan |- |''Kajraare'' | |Himesh Reshammiya | |- |'' Aaj Ki Sham Ishq Ke Naam Album'' | | | |- |''Action Replayy'' |"Luk Chup Jaana" |Pritam |KK |- |''A Flat'' |"Dil Kashi" |Bappi Lahiri |Sonu Nigam, Raja Hasan, Aditi Singh Sharma |- | rowspan="3" |2011 | rowspan="2" |''Ready'' |"Humko Pyar Hua" | rowspan="2" |Pritam |KK, Pritam |- |"Meri Ada Bhi (Ishq Ne Mere)" |Rahat Fateh Ali Khan |- |''Yaara o Dildaara'' |"Balle Balle Shawa Shawa" |Nitin Kumar Gupta/Jaidev Kumar | |- | rowspan="4" |2012 |''Bittoo Boss'' |"Kick Lag Gayi" | colspan="2" |Raghav Sachar |- |''Dangerous Ishq'' |"Tu Hi Rab Tu Hi Dua" |Himesh Reshammiya |Rahat Fateh Ali Khan |- |''Dabangg 2'' |"Saanson Ne " |Sajid–Wajid |Sonu Nigam |- |''Dil Tainu Karda Ae Pyar'' |"Thodi Der Pehlan " |Javinder Kumar |Arvinder Kumar |- | rowspan="8" |2013 | rowspan="2" |''Aashiqui 2'' |"Hum Mar Jayenge" | rowspan="2" |Jeet Gannguli |Arijit Singh |- |"Piya Aaye Na" |KK |- |''Nautanki Saala'' |"Mera Mann Kehne Laga" |Falak Shabir |yakkaxon |- |''Zilla Ghaziabad'' |"Tu Hai Rab Mera" |Amjad Nadeem |Mohit Chauhan |- |''Dubai'' |"Mere Yaara" | |Arijit Singh |- |''Canada Nights'' |"Sab Vaade" | |KK |- | rowspan="2" |''I Love New Year'' |"Aao Na" | rowspan="2" |Pritam |Sonu Nigam |- |"Halki Halki" |Shaan |- | rowspan="7" |2014 |''Yaariyan'' |"Mujhe Ishq Se" |Mithoon |Gajendra Verma |- |''Bindaas'' |"Tomake Chere Ami" | colspan="2" |Habib Wahid |- | rowspan="3" |''You Are My Shining Star'' |"Tera Mera Pyar Sanam" | |Neeraj Shridhar |- |"Judaiyaan" | |Taimur Shahid |- |"Humein Tumse Pyar Kitna" | | |- |''Singham Returns'' |"Kuch Toh Hua Hai" | colspan="2" |Ankit Tiwari |- |''Creature 3D'' |"Naam-E-Wafa" |Mithoon |Farhan Saeed |- | rowspan="8" |2015 |''Roy'' |"Tu Hai Ki Nahi" |Ankit Tiwari |yakkaxon |- | rowspan="2" |''Ek Paheli Leela'' |"Tere Bin Nahi Laage" |Uzair Jaswal |Aishwarya Majmudar, Alamgir Khan |- |"Saiyaan Superstar" |Amaal Mallik |yakkaxon |- |''All of Me – Baarish'' |"All of Me – Baarish" | |Arjun |- |''Binary Domain'' |"Mere Khuda" | | |- |''Bloodstorm'' |"Jaage Ab Raat Bhar" | | |- |''All Is Well'' |"Mere Humsafar" | colspan="2" |Mithoon |- |''Mainu Ishq Da Lagya Rog'' |"Mainu Ishq Da Lagya Rog" |Arko |yakkaxon |- | rowspan="18" |2016 |''Game Over'' |"Tumhein Hum Pyar" | | |- | rowspan="2" |''Mill Gaye Heer Ranjha'' |"Dil Yeh Mera" | | |- |"Ishq Ho Jaaye" | |Pranav Vatsa |- |''Airlift'' |"Soch Na Sake" |Amaal Mallik |Amaal Mallik, Arijit Singh |- |''Sanam Re'' |"Sanam Re (Lounge Mix)" | colspan="2" |Mithoon |- |''Sarbjit'' |"Salamat" |Amaal Mallik |Arijit Singh |- |''Isteqamat (Pakistani Movie)'' |"Radhe Shyam" | |Shani Arshad, Neeraj Shridhar |- | rowspan="2" |''Junooniyat'' |"Nachenge Saari Raat" |Meet Bros |Neeraj Shridhar |- |"Ishqe Di Lat Tadpave" | colspan="2" |Ankit Tiwari |- | rowspan="6" |''Wajah Tum Ho'' |"Dil Ke Paas" | rowspan="3" |Kalyanji-Anandji |Arijit Singh, Neuman Pinto |- |"Dil Ke Pass" |Armaan Malik |- |"Dil Ke Pass" |Arijit Singh |- |"Dil Mein Chupa Lunga" |Meet Bros |Meet Bros, Armaan Malik |- |"Wajah Tum Ho" | rowspan="2" |Mithoon | rowspan="2" |Mithoon, Altamash Faridi |- |"Wajah Tum Ho" |- | rowspan="2" |''Tum Bin II'' |"Dekh Lena" | rowspan="2" |Ankit Tiwari |Arijit Singh |- |"Dekh Lena" |yakkaxon |- |''Team (Pakistani Movie)'' |"Tum Ho" | |Altamash Faridi, Shiraz Uppal |- | rowspan="5" |2017 |''Mera Highway Star'' |"Mera Highway Star" |Sanjay Rajee |Raftaar |- |''Noor'' |"Gulabi Aankhe 2.0" |Amaal Mallik |Yash Narvekar, Amaal Mallik |- |''Ik Yaad Purani'' |"A Single" |Jashan Singh | |- |''Mubarakan'' |"The Goggle Song" |Amaal Mallik |Armaan Malik, Sonu Nigam |- |''Baadshaho'' |"Mere Rashke Qamar" |[[Nusrat Fotih Ali Xon|Nusrat Fateh Ali Khan]], Tanishk Bagchi |yakkaxon |- | rowspan="5" |2018 |''Raat Kamal Hai'' |"Raat Kamal Hai" | colspan="2" |Guru Randhawa |- | rowspan="2" |''Satyamev Jayate'' |"Paaniyon Sa" |Rochak Kohli |Atif Aslam |- |"Tere Jaisa" | colspan="2" |Arko |- |''Meet-Tera Yaar Hoon Main (cover)'' |"Meet-Tera Yaar Hoon Main" Single | |yakkaxon |- |''Paniyo Sa Chill Mix'' |"Paniyo Sa Chill Mix" |Sourav Roy, Rochak Kohli | |- | rowspan="13" |2019 |''Why Cheat India'' |"Dil Mein Ho Tum" |Rochak Kohli | rowspan="2" |yakkaxon |- |''Luka Chuppi'' |"Tu Laung Main Elaachi" |Tanishk Bagchi |- | rowspan="2" |''Kabir Singh'' |"Tera Ban Jaunga" | rowspan="2" |Akhil Sachdeva |Akhil Sachdeva |- |"Tera Ban Jaungi" | |- | rowspan="2" |''Khandaani Shafakhana'' |"Sheher Ki Ladki" |Anand–Milind |Badshah |- |"Dil Jaaniye" |Payal Dev |Jubin Nautiyal |- |''Batla House'' |"O Saki Saki" |Vishal–Shekhar |Neha Kakkar, B Praak |- | rowspan="2" |''Saaho'' |"Enni Soni" | rowspan="2" |Guru Randhawa |Guru Randhawa |- |"Ye Chota Nuvvunna" |Haricharan |- | rowspan="2" |''Marjaavaan'' |"Haiya Ho" | rowspan="2" |Tanishk Bagchi |Jubin Nautiyal |- |"Thodi Jagah" | |- |''The Body'' |"Aaina" |Arko Pravo Mukherjee |Arko Pravo Mukherjee, Neha Kakkar |- |''Pati Patni Aur Woh'' |"Aakhiyon Se Goli Maare" |Tanishk Bagchi |Mika Singh |- | rowspan="2" |2020 |''Street Dancer 3D'' |"Lagdi Lahore" |Sachin–Jigar, Guru Randhawa |Guru Randhawa |- |''Baaghi 3'' |"Dus Bahane 2.0" |Vishal–Shekhar |KK, Shaan, Vishal–Shekhar |- |2021 |''Koi Jaane Na'' |<nowiki>''Koi Jaane Na''</nowiki> |Amaal Malik |Armaan Malik, Amaal Malik |- | rowspan="2" |2022 | rowspan="2" |''Bhool Bhulaiyaa 2'' |"Hum Nashe Mein Toh Nahin" | rowspan="2" |Pritam |Arijit Singh |- |"Hum Nashe Mein Toh Nahin - Lofi Revibed" | |} == Manbalar == [[Turkum:1980-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 78d750z0y0eb2x2s00gvgrdcb1znyl1 2725587 2725586 2022-07-30T14:34:17Z Finikchik 74243 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Tulsi Kumar Dua|portret=Tulsi Kumar in Screen Awards 2019 (5) (cropped).jpg|tavallud sanasi={{birth date and age|df=yes|1986|3|15}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Tulsi Kumar Dua|tavallud joyi=[[Mumbay]], [[Maharashtra]]|kasbi=Qoʻshiqchi, aktrisa|faoliyat_yillari=2006-hozirgi kungacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Hitesh Ralhan|2015}}|otasi=[[Gulshan Kumar]]|onasi=Sudesh Kumari}}'''Tulsi Kumar Dua''' xalq orasida '''Tulsi''' Kumar nomi bilan tanilgan hind ijrochisi, musiqachi va [[Bollywood|Bollivud sanoatidagi]] aktrisadir. U T Series egasi boʻlgan biznesmen Gulshan Kumar va uning rafiqasi Sudesh Kumari oilasida tugʻilgan. U kino prodyuseri Bhushan Kumar va aktrisa Khushali Kumarning singlisi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=In father's footsteps |work=[[The Hindu]] |url=http://www.hindu.com/thehindu/mp/2006/02/09/stories/2006020900970200.htm |url-status=dead |access-date=31 March 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20060914032156/http://www.hindu.com/thehindu/mp/2006/02/09/stories/2006020900970200.htm |archive-date=14 September 2006}}</ref> U, shuningdek, T-Series yozuvlar yorligʻiga tegishli YouTubeda Kids Hut kanaliga ega boʻlib, bolalar uchun qoʻshiqlar va hikoyalarni oʻz ichiga oladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Karan |date=2014-10-17 |title=T-Series launches a new YouTube channel for kids |work=[[Indian Express Limited|Indian Express]] |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/screen/edutainment-is-the-new-way-of-learning/ |access-date=2021-10-23}}</ref> 2009-yilda uning ''Love ho Jaaye'' debyut albomi chiqdi. Albom bilan birga Kumar titul trekka klip suratga oldi. Shuningdek, u ''Paathshaala'' filmidagi Mujhe Teri va ''Once upon a Time in Mumbai'' filmidagi ''Tum Jo Aaye'' qoʻshiqlarini kuyladi. U 2015-yilda „Mainu Ishq Da Lagya Rog“ qoʻshigʻini kuylagan, singlisi Xushali shu qoʻshiq orqali ekrandagi debyutini qilgan. Bu ''Dil Hai Ke Manta Nahin'' filmidagi asl qoʻshiqning qayta yaratilgan versiyasidir. Kumar 2016-yilda „Soch Na Sake“, „Sanam Re“, „Nachange Sari Raat“, „Ishq Di Latt“, „Salamat“, „Dekh Lena“, „Wajah Tum Ho“, „Dil Ke Pass“ va „Dil Mein“ qoʻshiqlarini kuyladi. Shuningdek, 2019-yilda Enni Sonida Guru Randxava bilan duet ijro etgan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Watch: Gulshan Kumar's daughter Khushali makes screen debut with revived 'Mainu Ishq Da Lagya Rog' |work=[[DNA India]] |url=http://www.dnaindia.com/entertainment/report-watch-gulshan-kumar-s-daughter-khushali-makes-screen-debut-with-revived-mainu-ishq-da-lagya-rog-2134641 |access-date=14 October 2015}}</ref> 2020-yilda, [[COVID-19 pandemiyasi|COVID-19]] blokirovkasi paytida u Tere Naalda Darshan Raval, Naamda Millind Gaba bilan hamkorlik qilgan bir nechta qoʻshiqlarini chiqardi. Uning ''Tanhaai'' blokbaster singli T-Series rasmiy YouTube kanalida chiqdi va [[YouTube|YouTubeʼda]] 11 milliondan ortiq tomosha qilindi. 2021-yilda Kumar Jubin Nautiyal bilan birgalikda kuylangan ''"Pehle Pyaar Ka Pehla Gham"'' singlini chiqardi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Watch New Hindi Trending Song Music Video – 'Pehle Pyaar Ka Pehla Gham' Sung By Tulsi Kumar, Jubin Nautiyal Featuring Khushali Kumar, Parth Samthaan {{!}} Hindi Video Songs — Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/music/hindi/watch-new-hindi-trending-song-music-video-pehle-pyaar-ka-pehla-gham-sung-by-tulsi-kumar-jubin-nautiyal-featuring-khushali-kumar-parth-samthaan/videoshow/80380581.cms|kirish sanasi=21 January 2021|ish=The Times of India|til=en}}</ref> Musiqiy videoda Part Samthaan va uning oʻzining singlisi Xushali suratga tushgan. 2021-yil fevral oyida u Nautiyal bilan birgalikda Himansh Kohli va Sneha Namanandi ishtirokida yangi ''Main Jis Din Bhula Doon'' qoʻshigʻini chiqardi. U 2021-yil fevral oyida ''Indie Hai Humning'' 2-mavsumini mezbonlik qilgan. == Maqtovlar == Kumar bir qancha mukofotlarga sazovor boʻldi, shu jumladan, 2017-yilda „Soch Na Sake“ qoʻshigʻi uchun Xalqaro Hindiston Film Akademiyasining „Eng yaxshi ayol qoʻshiqchi“ mukofoti, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=IIFA Awards 2017: List Of Winners|url=https://www.ndtv.com/india-news/18th-iifa-awards-2017-list-of-winners-1725332|kirish sanasi=2021-06-24|ish=NDTV.com}}</ref> 2017-yilda „Soch Na Sake“ filmi uchun tinglovchilar tanlagan „Yilning eng yaxshi qoʻshigʻi uchun“ Mirchi musiqa mukofoti. Music Awards — ''Kabir Singxga'' saundtrek uchun „2020-yilning eng yaxshi albomi“.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=MMA Mirchi Music Awards|url=http://www.mirchimusicawards.com/hindi-2020/nominations-hindi-2020/|kirish sanasi=2021-06-24|ish=MMAMirchiMusicAwards}}</ref> U, shuningdek, 2010 va 2019-yillarda IIFA „Eng yaxshi ayol ijrochi qo‘shiqchisi“ nominatsiyasiga nomzod bo‘lgan.<ref>{{Veb manbasi|sana=2019-08-28|sarlavha=IIFA 2019 nominations: Andhadhun grabs maximum nods, Raazi and Padmaavat follow|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/iifa-2019-nominations-andhadhun-tops-the-chart-raazi-and-padmaavat-follow-5944184/|kirish sanasi=2021-06-24|ish=The Indian Express|til=en}}</ref> == Diskografiya == {| class="wikitable" | style="background:#ffc;" | | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} === Filmlar === {| class="wikitable sortable" ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Yil''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Albom''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Qoʻshiq''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Qoʻshiq direktori''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Hamkor-qoʻshiqchilar''' |- | rowspan="13" |2006 | rowspan="2" |''Chup Chup Ke'' |"Mausam Hai Bada Qatil" | rowspan="2" |Himesh Reshammiya |Sonu Nigam |- |"Shabe Firaaq" |Himesh Reshammiya |- | rowspan="3" |''Humko Deewana Kar Gaye'' |"Humko Deewana Kar Gaye" | rowspan="2" |Anu Malik |Sonu Nigam |- |"Humko Deewana Kar Gaye — Sad II" |yakkaxon |- |"Tum Sansoon Main" | rowspan="8" |Himesh Reshammiya | rowspan="8" |Himesh Reshammiya |- |''Aksar'' |"Mohabbat Ke" |- |''Tom, Dick, and Harry'' |"Tere Sang Ishq" |- |''Phir Hera Pheri'' | rowspan="2" |"Dil Naiyyo Maane Re" |- |''Ahista Ahista'' |- | rowspan="2" |''Dil Diya Hai'' |"Afsana" |- |"Mile Ho Tum" |- |''Rocky: The Rebel'' |"Teri Yaad Bichake Sota Hoon" |- |''Zindaggi Rocks'' |"Meri Dhoop Hai Tu" |Anu Malik |Javed Ali |- | rowspan="10" |2007 |''Aggar'' |"Aggar" |Mithoon |Hamsa |- | rowspan="4" |''Darling'' |"Akele Tanha" | rowspan="9" |Pritam |yakkaxon |- |"Saathiya" |Adnan Sami |- |"Hasaye Bhi" |Shaan |- |"Tadap Tadap" |Himesh Reshammiya |- |''Raqeeb'' |"Tum Ho" |Zubeen Garg |- | rowspan="2" |''Nehlle Pe Dehlla'' |"Parvar Digara" |KK |- |"Dil Naaiyo Mane Re" |Himesh Reshammiya |- | rowspan="2" |''Bhool Bhulaiyaa'' |"Letʼs Rock Soniye" |Shaan |- |"Sakiya Re Sakiya" |yakkaxon |- | rowspan="2" |2008 | rowspan="2" |''Karzzzz'' |"Tere Bin Chain Na Aave" | colspan="2" rowspan="2" |Himesh Reshammiya |- |"Soniye Je Tere" |- | rowspan="5" |2009 |''Billu'' |"Love Mera Hit Hit" |Pritam |Neeraj Shridhar |- |''Jai Veeru'' |"Sufi" |Bappi Lahiri |Saim Bhatt |- | rowspan="3" |''8 X 10 Tasveer'' |"Hafiz Khuda" | rowspan="3" |Salim-Sulaiman | rowspan="2" |Mohit Chauhan |- |"Kuch Is Tarah" |- |"Aaja Maahi" |Neeraj Shridhar |- | rowspan="11" |2010 |''Dulha Mil Gaya'' |"Shiri Farhad" |Pritam |Neeraj Shridhar |- | rowspan="2" |''Chance Pe Dance'' |"Rishta Hai Mera" |Adnan Sami |Shaan |- |"Pe… Pe… Pepein…." (Duet) |Pritam |Neeraj Shridhar, Master Saleem, Hard Kaur |- |''Paathshala'' |"Mujhe Teri" |Hanif Sheikh |Hanif Sheikh, Akansha Lama |- | rowspan="2" |''Once Upon A Time in Mumbaai'' |"Tum Jo Aaye Zindagi Mein" | rowspan="3" |Pritam |Rahat Fateh Ali Khan |- |"Pee Loon" |yakkaxon |- |''Aashayein'' |"Dilkash Dildaar Duniya" |Shaan |- |''Kajraare'' | |Himesh Reshammiya | |- |'' Aaj Ki Sham Ishq Ke Naam Album'' | | | |- |''Action Replayy'' |"Luk Chup Jaana" |Pritam |KK |- |''A Flat'' |"Dil Kashi" |Bappi Lahiri |Sonu Nigam, Raja Hasan, Aditi Singh Sharma |- | rowspan="3" |2011 | rowspan="2" |''Ready'' |"Humko Pyar Hua" | rowspan="2" |Pritam |KK, Pritam |- |"Meri Ada Bhi (Ishq Ne Mere)" |Rahat Fateh Ali Khan |- |''Yaara o Dildaara'' |"Balle Balle Shawa Shawa" |Nitin Kumar Gupta/Jaidev Kumar | |- | rowspan="4" |2012 |''Bittoo Boss'' |"Kick Lag Gayi" | colspan="2" |Raghav Sachar |- |''Dangerous Ishq'' |"Tu Hi Rab Tu Hi Dua" |Himesh Reshammiya |Rahat Fateh Ali Khan |- |''Dabangg 2'' |"Saanson Ne „ |Sajid-Wajid |Sonu Nigam |- |''Dil Tainu Karda Ae Pyar'' |“Thodi Der Pehlan „ |Javinder Kumar |Arvinder Kumar |- | rowspan="8" |2013 | rowspan="2" |''Aashiqui 2'' |“Hum Mar Jayenge" | rowspan="2" |Jeet Gannguli |Arijit Singh |- |"Piya Aaye Na" |KK |- |''Nautanki Saala'' |"Mera Mann Kehne Laga" |Falak Shabir |yakkaxon |- |''Zilla Ghaziabad'' |"Tu Hai Rab Mera" |Amjad Nadeem |Mohit Chauhan |- |''Dubai'' |"Mere Yaara" | |Arijit Singh |- |''Canada Nights'' |"Sab Vaade" | |KK |- | rowspan="2" |''I Love New Year'' |"Aao Na" | rowspan="2" |Pritam |Sonu Nigam |- |"Halki Halki" |Shaan |- | rowspan="7" |2014 |''Yaariyan'' |"Mujhe Ishq Se" |Mithoon |Gajendra Verma |- |''Bindaas'' |"Tomake Chere Ami" | colspan="2" |Habib Wahid |- | rowspan="3" |''You Are My Shining Star'' |"Tera Mera Pyar Sanam" | |Neeraj Shridhar |- |"Judaiyaan" | |Taimur Shahid |- |"Humein Tumse Pyar Kitna" | | |- |''Singham Returns'' |"Kuch Toh Hua Hai" | colspan="2" |Ankit Tiwari |- |''Creature 3D'' |"Naam-E-Wafa" |Mithoon |Farhan Saeed |- | rowspan="8" |2015 |''Roy'' |"Tu Hai Ki Nahi" |Ankit Tiwari |yakkaxon |- | rowspan="2" |''Ek Paheli Leela'' |"Tere Bin Nahi Laage" |Uzair Jaswal |Aishwarya Majmudar, Alamgir Khan |- |"Saiyaan Superstar" |Amaal Mallik |yakkaxon |- |''All of Me — Baarish'' |"All of Me — Baarish" | |Arjun |- |''Binary Domain'' |"Mere Khuda" | | |- |''Bloodstorm'' |"Jaage Ab Raat Bhar" | | |- |''All Is Well'' |"Mere Humsafar" | colspan="2" |Mithoon |- |''Mainu Ishq Da Lagya Rog'' |"Mainu Ishq Da Lagya Rog" |Arko |yakkaxon |- | rowspan="18" |2016 |''Game Over'' |"Tumhein Hum Pyar" | | |- | rowspan="2" |''Mill Gaye Heer Ranjha'' |"Dil Yeh Mera" | | |- |"Ishq Ho Jaaye" | |Pranav Vatsa |- |''Airlift'' |"Soch Na Sake" |Amaal Mallik |Amaal Mallik, Arijit Singh |- |''Sanam Re'' |"Sanam Re (Lounge Mix)" | colspan="2" |Mithoon |- |''Sarbjit'' |"Salamat" |Amaal Mallik |Arijit Singh |- |''Isteqamat (Pakistani Movie)'' |"Radhe Shyam" | |Shani Arshad, Neeraj Shridhar |- | rowspan="2" |''Junooniyat'' |"Nachenge Saari Raat" |Meet Bros |Neeraj Shridhar |- |"Ishqe Di Lat Tadpave" | colspan="2" |Ankit Tiwari |- | rowspan="6" |''Wajah Tum Ho'' |"Dil Ke Paas" | rowspan="3" |Kalyanji-Anandji |Arijit Singh, Neuman Pinto |- |"Dil Ke Pass" |Armaan Malik |- |"Dil Ke Pass" |Arijit Singh |- |"Dil Mein Chupa Lunga" |Meet Bros |Meet Bros, Armaan Malik |- |"Wajah Tum Ho" | rowspan="2" |Mithoon | rowspan="2" |Mithoon, Altamash Faridi |- |"Wajah Tum Ho" |- | rowspan="2" |''Tum Bin II'' |"Dekh Lena" | rowspan="2" |Ankit Tiwari |Arijit Singh |- |"Dekh Lena" |yakkaxon |- |''Team (Pakistani Movie)'' |"Tum Ho" | |Altamash Faridi, Shiraz Uppal |- | rowspan="5" |2017 |''Mera Highway Star'' |"Mera Highway Star" |Sanjay Rajee |Raftaar |- |''Noor'' |"Gulabi Aankhe 2.0" |Amaal Mallik |Yash Narvekar, Amaal Mallik |- |''Ik Yaad Purani'' |"A Single" |Jashan Singh | |- |''Mubarakan'' |"The Goggle Song" |Amaal Mallik |Armaan Malik, Sonu Nigam |- |''Baadshaho'' |"Mere Rashke Qamar" |[[Nusrat Fotih Ali Xon|Nusrat Fateh Ali Khan]], Tanishk Bagchi |yakkaxon |- | rowspan="5" |2018 |''Raat Kamal Hai'' |"Raat Kamal Hai" | colspan="2" |Guru Randhawa |- | rowspan="2" |''Satyamev Jayate'' |"Paaniyon Sa" |Rochak Kohli |Atif Aslam |- |"Tere Jaisa" | colspan="2" |Arko |- |''Meet-Tera Yaar Hoon Main (cover)'' |"Meet-Tera Yaar Hoon Main" Single | |yakkaxon |- |''Paniyo Sa Chill Mix'' |"Paniyo Sa Chill Mix" |Sourav Roy, Rochak Kohli | |- | rowspan="13" |2019 |''Why Cheat India'' |"Dil Mein Ho Tum" |Rochak Kohli | rowspan="2" |yakkaxon |- |''Luka Chuppi'' |"Tu Laung Main Elaachi" |Tanishk Bagchi |- | rowspan="2" |''Kabir Singh'' |"Tera Ban Jaunga" | rowspan="2" |Akhil Sachdeva |Akhil Sachdeva |- |"Tera Ban Jaungi" | |- | rowspan="2" |''Khandaani Shafakhana'' |"Sheher Ki Ladki" |Anand-Milind |Badshah |- |"Dil Jaaniye" |Payal Dev |Jubin Nautiyal |- |''Batla House'' |"O Saki Saki" |Vishal-Shekhar |Neha Kakkar, B Praak |- | rowspan="2" |''Saaho'' |"Enni Soni" | rowspan="2" |Guru Randhawa |Guru Randhawa |- |"Ye Chota Nuvvunna" |Haricharan |- | rowspan="2" |''Marjaavaan'' |"Haiya Ho" | rowspan="2" |Tanishk Bagchi |Jubin Nautiyal |- |"Thodi Jagah" | |- |''The Body'' |"Aaina" |Arko Pravo Mukherjee |Arko Pravo Mukherjee, Neha Kakkar |- |''Pati Patni Aur Woh'' |"Aakhiyon Se Goli Maare" |Tanishk Bagchi |Mika Singh |- | rowspan="2" |2020 |''Street Dancer 3D'' |"Lagdi Lahore" |Sachin-Jigar, Guru Randhawa |Guru Randhawa |- |''Baaghi 3'' |"Dus Bahane 2.0" |Vishal-Shekhar |KK, Shaan, Vishal-Shekhar |- |2021 |''Koi Jaane Na'' |<nowiki>''Koi Jaane Na''</nowiki> |Amaal Malik |Armaan Malik, Amaal Malik |- | rowspan="2" |2022 | rowspan="2" |''Bhool Bhulaiyaa 2'' |"Hum Nashe Mein Toh Nahin" | rowspan="2" |Pritam |Arijit Singh |- |"Hum Nashe Mein Toh Nahin — Lofi Revibed" | |} == Manbalar == [[Turkum:1980-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] s42m3vxl2337kn6e2c7i4x08uquy4vt 2725591 2725587 2022-07-30T14:36:03Z Finikchik 74243 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Tulsi Kumar Dua|portret=Tulsi Kumar in Screen Awards 2019 (5) (cropped).jpg|tavallud sanasi={{birth date and age|df=yes|1986|3|15}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Tulsi Kumar Dua|tavallud joyi=[[Mumbay]], [[Maharashtra]]|kasbi=Qoʻshiqchi, aktrisa|faoliyat_yillari=2006-hozirgi kungacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Hitesh Ralhan|2015}}|otasi=[[Gulshan Kumar]]|onasi=Sudesh Kumari}}'''Tulsi Kumar Dua''' xalq orasida '''Tulsi''' '''Kumar''' nomi bilan tanilgan hind ijrochisi, musiqachi va [[Bollywood|Bollivud sanoatidagi]] aktrisadir. ''U T Series'' egasi boʻlgan biznesmen Gulshan Kumar va uning rafiqasi Sudesh Kumari oilasida tugʻilgan. U kino prodyuseri Bhushan Kumar va aktrisa Khushali Kumarning singlisi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=In father's footsteps |work=[[The Hindu]] |url=http://www.hindu.com/thehindu/mp/2006/02/09/stories/2006020900970200.htm |url-status=dead |access-date=31 March 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20060914032156/http://www.hindu.com/thehindu/mp/2006/02/09/stories/2006020900970200.htm |archive-date=14 September 2006}}</ref> U, shuningdek, T-Series yozuvlar yorligʻiga tegishli YouTubeda Kids Hut kanaliga ega boʻlib, bolalar uchun qoʻshiqlar va hikoyalarni oʻz ichiga oladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Karan |date=2014-10-17 |title=T-Series launches a new YouTube channel for kids |work=[[Indian Express Limited|Indian Express]] |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/screen/edutainment-is-the-new-way-of-learning/ |access-date=2021-10-23}}</ref> 2009-yilda uning ''Love ho Jaaye'' debyut albomi chiqdi. Albom bilan birga Kumar titul trekka klip suratga oldi. Shuningdek, u ''Paathshaala'' filmidagi Mujhe Teri va ''Once upon a Time in Mumbai'' filmidagi ''Tum Jo Aaye'' qoʻshiqlarini kuyladi. U 2015-yilda „Mainu Ishq Da Lagya Rog“ qoʻshigʻini kuylagan, singlisi Xushali shu qoʻshiq orqali ekrandagi debyutini qilgan. Bu ''Dil Hai Ke Manta Nahin'' filmidagi asl qoʻshiqning qayta yaratilgan versiyasidir. Kumar 2016-yilda „Soch Na Sake“, „Sanam Re“, „Nachange Sari Raat“, „Ishq Di Latt“, „Salamat“, „Dekh Lena“, „Wajah Tum Ho“, „Dil Ke Pass“ va „Dil Mein“ qoʻshiqlarini kuyladi. Shuningdek, 2019-yilda Enni Sonida Guru Randxava bilan duet ijro etgan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Watch: Gulshan Kumar's daughter Khushali makes screen debut with revived 'Mainu Ishq Da Lagya Rog' |work=[[DNA India]] |url=http://www.dnaindia.com/entertainment/report-watch-gulshan-kumar-s-daughter-khushali-makes-screen-debut-with-revived-mainu-ishq-da-lagya-rog-2134641 |access-date=14 October 2015}}</ref> 2020-yilda, [[COVID-19 pandemiyasi|COVID-19]] blokirovkasi paytida u Tere Naalda Darshan Raval, Naamda Millind Gaba bilan hamkorlik qilgan bir nechta qoʻshiqlarini chiqardi. Uning ''Tanhaai'' blokbaster singli T-Series rasmiy YouTube kanalida chiqdi va [[YouTube|YouTubeʼda]] 11 milliondan ortiq tomosha qilindi. 2021-yilda Kumar Jubin Nautiyal bilan birgalikda kuylangan ''"Pehle Pyaar Ka Pehla Gham"'' singlini chiqardi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Watch New Hindi Trending Song Music Video – 'Pehle Pyaar Ka Pehla Gham' Sung By Tulsi Kumar, Jubin Nautiyal Featuring Khushali Kumar, Parth Samthaan {{!}} Hindi Video Songs — Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/music/hindi/watch-new-hindi-trending-song-music-video-pehle-pyaar-ka-pehla-gham-sung-by-tulsi-kumar-jubin-nautiyal-featuring-khushali-kumar-parth-samthaan/videoshow/80380581.cms|kirish sanasi=21 January 2021|ish=The Times of India|til=en}}</ref> Musiqiy videoda Part Samthaan va uning oʻzining singlisi Xushali suratga tushgan. 2021-yil fevral oyida u Nautiyal bilan birgalikda Himansh Kohli va Sneha Namanandi ishtirokida yangi ''Main Jis Din Bhula Doon'' qoʻshigʻini chiqardi. U 2021-yil fevral oyida ''Indie Hai Humning'' 2-mavsumini mezbonlik qilgan. == Maqtovlar == Kumar bir qancha mukofotlarga sazovor boʻldi, shu jumladan, 2017-yilda „Soch Na Sake“ qoʻshigʻi uchun Xalqaro Hindiston Film Akademiyasining „Eng yaxshi ayol qoʻshiqchi“ mukofoti, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=IIFA Awards 2017: List Of Winners|url=https://www.ndtv.com/india-news/18th-iifa-awards-2017-list-of-winners-1725332|kirish sanasi=2021-06-24|ish=NDTV.com}}</ref> 2017-yilda „Soch Na Sake“ filmi uchun tinglovchilar tanlagan „Yilning eng yaxshi qoʻshigʻi uchun“ Mirchi musiqa mukofoti. Music Awards — ''Kabir Singxga'' saundtrek uchun „2020-yilning eng yaxshi albomi“.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=MMA Mirchi Music Awards|url=http://www.mirchimusicawards.com/hindi-2020/nominations-hindi-2020/|kirish sanasi=2021-06-24|ish=MMAMirchiMusicAwards}}</ref> U, shuningdek, 2010 va 2019-yillarda IIFA „Eng yaxshi ayol ijrochi qo‘shiqchisi“ nominatsiyasiga nomzod bo‘lgan.<ref>{{Veb manbasi|sana=2019-08-28|sarlavha=IIFA 2019 nominations: Andhadhun grabs maximum nods, Raazi and Padmaavat follow|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/iifa-2019-nominations-andhadhun-tops-the-chart-raazi-and-padmaavat-follow-5944184/|kirish sanasi=2021-06-24|ish=The Indian Express|til=en}}</ref> == Diskografiya == {| class="wikitable sortable" ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Yil''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Albom''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Qoʻshiq''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Qoʻshiq direktori''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Hamkor-qoʻshiqchilar''' |- | rowspan="13" |2006 | rowspan="2" |''Chup Chup Ke'' |"Mausam Hai Bada Qatil" | rowspan="2" |Himesh Reshammiya |Sonu Nigam |- |"Shabe Firaaq" |Himesh Reshammiya |- | rowspan="3" |''Humko Deewana Kar Gaye'' |"Humko Deewana Kar Gaye" | rowspan="2" |Anu Malik |Sonu Nigam |- |"Humko Deewana Kar Gaye — Sad II" |yakkaxon |- |"Tum Sansoon Main" | rowspan="8" |Himesh Reshammiya | rowspan="8" |Himesh Reshammiya |- |''Aksar'' |"Mohabbat Ke" |- |''Tom, Dick, and Harry'' |"Tere Sang Ishq" |- |''Phir Hera Pheri'' | rowspan="2" |"Dil Naiyyo Maane Re" |- |''Ahista Ahista'' |- | rowspan="2" |''Dil Diya Hai'' |"Afsana" |- |"Mile Ho Tum" |- |''Rocky: The Rebel'' |"Teri Yaad Bichake Sota Hoon" |- |''Zindaggi Rocks'' |"Meri Dhoop Hai Tu" |Anu Malik |Javed Ali |- | rowspan="10" |2007 |''Aggar'' |"Aggar" |Mithoon |Hamsa |- | rowspan="4" |''Darling'' |"Akele Tanha" | rowspan="9" |Pritam |yakkaxon |- |"Saathiya" |Adnan Sami |- |"Hasaye Bhi" |Shaan |- |"Tadap Tadap" |Himesh Reshammiya |- |''Raqeeb'' |"Tum Ho" |Zubeen Garg |- | rowspan="2" |''Nehlle Pe Dehlla'' |"Parvar Digara" |KK |- |"Dil Naaiyo Mane Re" |Himesh Reshammiya |- | rowspan="2" |''Bhool Bhulaiyaa'' |"Letʼs Rock Soniye" |Shaan |- |"Sakiya Re Sakiya" |yakkaxon |- | rowspan="2" |2008 | rowspan="2" |''Karzzzz'' |"Tere Bin Chain Na Aave" | colspan="2" rowspan="2" |Himesh Reshammiya |- |"Soniye Je Tere" |- | rowspan="5" |2009 |''Billu'' |"Love Mera Hit Hit" |Pritam |Neeraj Shridhar |- |''Jai Veeru'' |"Sufi" |Bappi Lahiri |Saim Bhatt |- | rowspan="3" |''8 X 10 Tasveer'' |"Hafiz Khuda" | rowspan="3" |Salim-Sulaiman | rowspan="2" |Mohit Chauhan |- |"Kuch Is Tarah" |- |"Aaja Maahi" |Neeraj Shridhar |- | rowspan="11" |2010 |''Dulha Mil Gaya'' |"Shiri Farhad" |Pritam |Neeraj Shridhar |- | rowspan="2" |''Chance Pe Dance'' |"Rishta Hai Mera" |Adnan Sami |Shaan |- |"Pe… Pe… Pepein…." (Duet) |Pritam |Neeraj Shridhar, Master Saleem, Hard Kaur |- |''Paathshala'' |"Mujhe Teri" |Hanif Sheikh |Hanif Sheikh, Akansha Lama |- | rowspan="2" |''Once Upon A Time in Mumbaai'' |"Tum Jo Aaye Zindagi Mein" | rowspan="3" |Pritam |Rahat Fateh Ali Khan |- |"Pee Loon" |yakkaxon |- |''Aashayein'' |"Dilkash Dildaar Duniya" |Shaan |- |''Kajraare'' | |Himesh Reshammiya | |- |'' Aaj Ki Sham Ishq Ke Naam Album'' | | | |- |''Action Replayy'' |"Luk Chup Jaana" |Pritam |KK |- |''A Flat'' |"Dil Kashi" |Bappi Lahiri |Sonu Nigam, Raja Hasan, Aditi Singh Sharma |- | rowspan="3" |2011 | rowspan="2" |''Ready'' |"Humko Pyar Hua" | rowspan="2" |Pritam |KK, Pritam |- |"Meri Ada Bhi (Ishq Ne Mere)" |Rahat Fateh Ali Khan |- |''Yaara o Dildaara'' |"Balle Balle Shawa Shawa" |Nitin Kumar Gupta/Jaidev Kumar | |- | rowspan="4" |2012 |''Bittoo Boss'' |"Kick Lag Gayi" | colspan="2" |Raghav Sachar |- |''Dangerous Ishq'' |"Tu Hi Rab Tu Hi Dua" |Himesh Reshammiya |Rahat Fateh Ali Khan |- |''Dabangg 2'' |"Saanson Ne „ |Sajid-Wajid |Sonu Nigam |- |''Dil Tainu Karda Ae Pyar'' |“Thodi Der Pehlan „ |Javinder Kumar |Arvinder Kumar |- | rowspan="8" |2013 | rowspan="2" |''Aashiqui 2'' |“Hum Mar Jayenge" | rowspan="2" |Jeet Gannguli |Arijit Singh |- |"Piya Aaye Na" |KK |- |''Nautanki Saala'' |"Mera Mann Kehne Laga" |Falak Shabir |yakkaxon |- |''Zilla Ghaziabad'' |"Tu Hai Rab Mera" |Amjad Nadeem |Mohit Chauhan |- |''Dubai'' |"Mere Yaara" | |Arijit Singh |- |''Canada Nights'' |"Sab Vaade" | |KK |- | rowspan="2" |''I Love New Year'' |"Aao Na" | rowspan="2" |Pritam |Sonu Nigam |- |"Halki Halki" |Shaan |- | rowspan="7" |2014 |''Yaariyan'' |"Mujhe Ishq Se" |Mithoon |Gajendra Verma |- |''Bindaas'' |"Tomake Chere Ami" | colspan="2" |Habib Wahid |- | rowspan="3" |''You Are My Shining Star'' |"Tera Mera Pyar Sanam" | |Neeraj Shridhar |- |"Judaiyaan" | |Taimur Shahid |- |"Humein Tumse Pyar Kitna" | | |- |''Singham Returns'' |"Kuch Toh Hua Hai" | colspan="2" |Ankit Tiwari |- |''Creature 3D'' |"Naam-E-Wafa" |Mithoon |Farhan Saeed |- | rowspan="8" |2015 |''Roy'' |"Tu Hai Ki Nahi" |Ankit Tiwari |yakkaxon |- | rowspan="2" |''Ek Paheli Leela'' |"Tere Bin Nahi Laage" |Uzair Jaswal |Aishwarya Majmudar, Alamgir Khan |- |"Saiyaan Superstar" |Amaal Mallik |yakkaxon |- |''All of Me — Baarish'' |"All of Me — Baarish" | |Arjun |- |''Binary Domain'' |"Mere Khuda" | | |- |''Bloodstorm'' |"Jaage Ab Raat Bhar" | | |- |''All Is Well'' |"Mere Humsafar" | colspan="2" |Mithoon |- |''Mainu Ishq Da Lagya Rog'' |"Mainu Ishq Da Lagya Rog" |Arko |yakkaxon |- | rowspan="18" |2016 |''Game Over'' |"Tumhein Hum Pyar" | | |- | rowspan="2" |''Mill Gaye Heer Ranjha'' |"Dil Yeh Mera" | | |- |"Ishq Ho Jaaye" | |Pranav Vatsa |- |''Airlift'' |"Soch Na Sake" |Amaal Mallik |Amaal Mallik, Arijit Singh |- |''Sanam Re'' |"Sanam Re (Lounge Mix)" | colspan="2" |Mithoon |- |''Sarbjit'' |"Salamat" |Amaal Mallik |Arijit Singh |- |''Isteqamat (Pakistani Movie)'' |"Radhe Shyam" | |Shani Arshad, Neeraj Shridhar |- | rowspan="2" |''Junooniyat'' |"Nachenge Saari Raat" |Meet Bros |Neeraj Shridhar |- |"Ishqe Di Lat Tadpave" | colspan="2" |Ankit Tiwari |- | rowspan="6" |''Wajah Tum Ho'' |"Dil Ke Paas" | rowspan="3" |Kalyanji-Anandji |Arijit Singh, Neuman Pinto |- |"Dil Ke Pass" |Armaan Malik |- |"Dil Ke Pass" |Arijit Singh |- |"Dil Mein Chupa Lunga" |Meet Bros |Meet Bros, Armaan Malik |- |"Wajah Tum Ho" | rowspan="2" |Mithoon | rowspan="2" |Mithoon, Altamash Faridi |- |"Wajah Tum Ho" |- | rowspan="2" |''Tum Bin II'' |"Dekh Lena" | rowspan="2" |Ankit Tiwari |Arijit Singh |- |"Dekh Lena" |yakkaxon |- |''Team (Pakistani Movie)'' |"Tum Ho" | |Altamash Faridi, Shiraz Uppal |- | rowspan="5" |2017 |''Mera Highway Star'' |"Mera Highway Star" |Sanjay Rajee |Raftaar |- |''Noor'' |"Gulabi Aankhe 2.0" |Amaal Mallik |Yash Narvekar, Amaal Mallik |- |''Ik Yaad Purani'' |"A Single" |Jashan Singh | |- |''Mubarakan'' |"The Goggle Song" |Amaal Mallik |Armaan Malik, Sonu Nigam |- |''Baadshaho'' |"Mere Rashke Qamar" |[[Nusrat Fotih Ali Xon|Nusrat Fateh Ali Khan]], Tanishk Bagchi |yakkaxon |- | rowspan="5" |2018 |''Raat Kamal Hai'' |"Raat Kamal Hai" | colspan="2" |Guru Randhawa |- | rowspan="2" |''Satyamev Jayate'' |"Paaniyon Sa" |Rochak Kohli |Atif Aslam |- |"Tere Jaisa" | colspan="2" |Arko |- |''Meet-Tera Yaar Hoon Main (cover)'' |"Meet-Tera Yaar Hoon Main" Single | |yakkaxon |- |''Paniyo Sa Chill Mix'' |"Paniyo Sa Chill Mix" |Sourav Roy, Rochak Kohli | |- | rowspan="13" |2019 |''Why Cheat India'' |"Dil Mein Ho Tum" |Rochak Kohli | rowspan="2" |yakkaxon |- |''Luka Chuppi'' |"Tu Laung Main Elaachi" |Tanishk Bagchi |- | rowspan="2" |''Kabir Singh'' |"Tera Ban Jaunga" | rowspan="2" |Akhil Sachdeva |Akhil Sachdeva |- |"Tera Ban Jaungi" | |- | rowspan="2" |''Khandaani Shafakhana'' |"Sheher Ki Ladki" |Anand-Milind |Badshah |- |"Dil Jaaniye" |Payal Dev |Jubin Nautiyal |- |''Batla House'' |"O Saki Saki" |Vishal-Shekhar |Neha Kakkar, B Praak |- | rowspan="2" |''Saaho'' |"Enni Soni" | rowspan="2" |Guru Randhawa |Guru Randhawa |- |"Ye Chota Nuvvunna" |Haricharan |- | rowspan="2" |''Marjaavaan'' |"Haiya Ho" | rowspan="2" |Tanishk Bagchi |Jubin Nautiyal |- |"Thodi Jagah" | |- |''The Body'' |"Aaina" |Arko Pravo Mukherjee |Arko Pravo Mukherjee, Neha Kakkar |- |''Pati Patni Aur Woh'' |"Aakhiyon Se Goli Maare" |Tanishk Bagchi |Mika Singh |- | rowspan="2" |2020 |''Street Dancer 3D'' |"Lagdi Lahore" |Sachin-Jigar, Guru Randhawa |Guru Randhawa |- |''Baaghi 3'' |"Dus Bahane 2.0" |Vishal-Shekhar |KK, Shaan, Vishal-Shekhar |- |2021 |''Koi Jaane Na'' |<nowiki>''Koi Jaane Na''</nowiki> |Amaal Malik |Armaan Malik, Amaal Malik |- | rowspan="2" |2022 | rowspan="2" |''Bhool Bhulaiyaa 2'' |"Hum Nashe Mein Toh Nahin" | rowspan="2" |Pritam |Arijit Singh |- |"Hum Nashe Mein Toh Nahin — Lofi Revibed" | |} == Manbalar == [[Turkum:1980-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] dk3c4yie93ncfri43jbjfiak2u10yzw 2725628 2725591 2022-07-30T15:00:51Z Finikchik 74243 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Tulsi Kumar Dua|portret=Tulsi Kumar in Screen Awards 2019 (5) (cropped).jpg|tavallud sanasi={{birth date and age|df=yes|1986|3|15}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Tulsi Kumar Dua|tavallud joyi=[[Mumbay]], [[Maharashtra]]|kasbi=Qoʻshiqchi, aktrisa|faoliyat_yillari=2006-hozirgi kungacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Hitesh Ralhan|2015}}|otasi=[[Gulshan Kumar]]|onasi=Sudesh Kumari}}'''Tulsi Kumar Dua''' xalq orasida '''Tulsi''' '''Kumar''' nomi bilan tanilgan hind ijrochisi, musiqachi va [[Bollywood|Bollivud sanoatidagi]] aktrisadir. ''U T Series'' egasi boʻlgan biznesmen Gulshan Kumar va uning rafiqasi Sudesh Kumari oilasida tugʻilgan. U kino prodyuseri Bhushan Kumar va aktrisa Khushali Kumarning singlisi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=In father's footsteps |work=[[The Hindu]] |url=http://www.hindu.com/thehindu/mp/2006/02/09/stories/2006020900970200.htm |url-status=dead |access-date=31 March 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20060914032156/http://www.hindu.com/thehindu/mp/2006/02/09/stories/2006020900970200.htm |archive-date=14 September 2006}}</ref> U, shuningdek, T-Series yozuvlar yorligʻiga tegishli YouTubeda Kids Hut kanaliga ega boʻlib, bu kanal bolalar uchun qoʻshiqlar va hikoyalarni oʻz ichiga oladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Karan |date=2014-10-17 |title=T-Series launches a new YouTube channel for kids |work=[[Indian Express Limited|Indian Express]] |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/screen/edutainment-is-the-new-way-of-learning/ |access-date=2021-10-23}}</ref> 2009-yilda uning ''Love ho Jaaye'' debyut albomi chiqdi. Albom bilan birga Kumar titul trekka klip suratga oldi. Shuningdek, u ''Paathshaala'' filmidagi Mujhe Teri va ''Once upon a Time in Mumbai'' filmidagi ''Tum Jo Aaye'' qoʻshiqlarini kuyladi. U 2015-yilda „Mainu Ishq Da Lagya Rog“ qoʻshigʻini kuylagan, singlisi Xushali shu qoʻshiq orqali ekrandagi debyutini qilgan. Bu ''Dil Hai Ke Manta Nahin'' filmidagi asl qoʻshiqning qayta yaratilgan versiyasidir. Kumar 2016-yilda „Soch Na Sake“, „Sanam Re“, „Nachange Sari Raat“, „Ishq Di Latt“, „Salamat“, „Dekh Lena“, „Wajah Tum Ho“, „Dil Ke Pass“ va „Dil Mein“ qoʻshiqlarini kuyladi. Shuningdek, 2019-yilda Enni Sonida Guru Randxava bilan duet ijro etgan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Watch: Gulshan Kumar's daughter Khushali makes screen debut with revived 'Mainu Ishq Da Lagya Rog' |work=[[DNA India]] |url=http://www.dnaindia.com/entertainment/report-watch-gulshan-kumar-s-daughter-khushali-makes-screen-debut-with-revived-mainu-ishq-da-lagya-rog-2134641 |access-date=14 October 2015}}</ref> 2020-yilda, [[COVID-19 pandemiyasi|COVID-19]] blokirovkasi paytida u Tere Naalda Darshan Raval, Naamda Millind Gaba bilan hamkorlik qilgan bir nechta qoʻshiqlarini chiqardi. Uning ''Tanhaai'' blokbaster singli T-Series rasmiy YouTube kanalida chiqdi va [[YouTube|YouTubeʼda]] 11 milliondan ortiq tomosha qilindi. 2021-yilda Kumar Jubin Nautiyal bilan birgalikda kuylangan ''"Pehle Pyaar Ka Pehla Gham"'' singlini chiqardi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Watch New Hindi Trending Song Music Video – 'Pehle Pyaar Ka Pehla Gham' Sung By Tulsi Kumar, Jubin Nautiyal Featuring Khushali Kumar, Parth Samthaan {{!}} Hindi Video Songs — Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/music/hindi/watch-new-hindi-trending-song-music-video-pehle-pyaar-ka-pehla-gham-sung-by-tulsi-kumar-jubin-nautiyal-featuring-khushali-kumar-parth-samthaan/videoshow/80380581.cms|kirish sanasi=21 January 2021|ish=The Times of India|til=en}}</ref> Musiqiy videoda Part Samthaan va uning oʻzining singlisi Xushali suratga tushgan. 2021-yil fevral oyida u Nautiyal bilan birgalikda Himansh Kohli va Sneha Namanandi ishtirokida yangi ''Main Jis Din Bhula Doon'' qoʻshigʻini chiqardi. U 2021-yil fevral oyida ''Indie Hai Humning'' 2-mavsumini mezbonlik qilgan. == Maqtovlar == Kumar bir qancha mukofotlarga sazovor boʻldi, shu jumladan, 2017-yilda „Soch Na Sake“ qoʻshigʻi uchun Xalqaro Hindiston Film Akademiyasining „Eng yaxshi ayol qoʻshiqchi“ mukofoti, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=IIFA Awards 2017: List Of Winners|url=https://www.ndtv.com/india-news/18th-iifa-awards-2017-list-of-winners-1725332|kirish sanasi=2021-06-24|ish=NDTV.com}}</ref> 2017-yilda „Soch Na Sake“ filmi uchun tinglovchilar tanlagan „Yilning eng yaxshi qoʻshigʻi uchun“ Mirchi musiqa mukofoti. Music Awards — ''Kabir Singxga'' saundtrek uchun „2020-yilning eng yaxshi albomi“.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=MMA Mirchi Music Awards|url=http://www.mirchimusicawards.com/hindi-2020/nominations-hindi-2020/|kirish sanasi=2021-06-24|ish=MMAMirchiMusicAwards}}</ref> U, shuningdek, 2010 va 2019-yillarda IIFA „Eng yaxshi ayol ijrochi qo‘shiqchisi“ nominatsiyasiga nomzod bo‘lgan.<ref>{{Veb manbasi|sana=2019-08-28|sarlavha=IIFA 2019 nominations: Andhadhun grabs maximum nods, Raazi and Padmaavat follow|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/iifa-2019-nominations-andhadhun-tops-the-chart-raazi-and-padmaavat-follow-5944184/|kirish sanasi=2021-06-24|ish=The Indian Express|til=en}}</ref> == Diskografiya == {| class="wikitable sortable" ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Yil''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Albom''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Qoʻshiq''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Qoʻshiq direktori''' ! style="background:#cfc; text-align:center;" |'''Hamkor-qoʻshiqchilar''' |- | rowspan="13" |2006 | rowspan="2" |''Chup Chup Ke'' |"Mausam Hai Bada Qatil" | rowspan="2" |Himesh Reshammiya |Sonu Nigam |- |"Shabe Firaaq" |Himesh Reshammiya |- | rowspan="3" |''Humko Deewana Kar Gaye'' |"Humko Deewana Kar Gaye" | rowspan="2" |Anu Malik |Sonu Nigam |- |"Humko Deewana Kar Gaye — Sad II" |yakkaxon |- |"Tum Sansoon Main" | rowspan="8" |Himesh Reshammiya | rowspan="8" |Himesh Reshammiya |- |''Aksar'' |"Mohabbat Ke" |- |''Tom, Dick, and Harry'' |"Tere Sang Ishq" |- |''Phir Hera Pheri'' | rowspan="2" |"Dil Naiyyo Maane Re" |- |''Ahista Ahista'' |- | rowspan="2" |''Dil Diya Hai'' |"Afsana" |- |"Mile Ho Tum" |- |''Rocky: The Rebel'' |"Teri Yaad Bichake Sota Hoon" |- |''Zindaggi Rocks'' |"Meri Dhoop Hai Tu" |Anu Malik |Javed Ali |- | rowspan="10" |2007 |''Aggar'' |"Aggar" |Mithoon |Hamsa |- | rowspan="4" |''Darling'' |"Akele Tanha" | rowspan="9" |Pritam |yakkaxon |- |"Saathiya" |Adnan Sami |- |"Hasaye Bhi" |Shaan |- |"Tadap Tadap" |Himesh Reshammiya |- |''Raqeeb'' |"Tum Ho" |Zubeen Garg |- | rowspan="2" |''Nehlle Pe Dehlla'' |"Parvar Digara" |KK |- |"Dil Naaiyo Mane Re" |Himesh Reshammiya |- | rowspan="2" |''Bhool Bhulaiyaa'' |"Letʼs Rock Soniye" |Shaan |- |"Sakiya Re Sakiya" |yakkaxon |- | rowspan="2" |2008 | rowspan="2" |''Karzzzz'' |"Tere Bin Chain Na Aave" | colspan="2" rowspan="2" |Himesh Reshammiya |- |"Soniye Je Tere" |- | rowspan="5" |2009 |''Billu'' |"Love Mera Hit Hit" |Pritam |Neeraj Shridhar |- |''Jai Veeru'' |"Sufi" |Bappi Lahiri |Saim Bhatt |- | rowspan="3" |''8 X 10 Tasveer'' |"Hafiz Khuda" | rowspan="3" |Salim-Sulaiman | rowspan="2" |Mohit Chauhan |- |"Kuch Is Tarah" |- |"Aaja Maahi" |Neeraj Shridhar |- | rowspan="11" |2010 |''Dulha Mil Gaya'' |"Shiri Farhad" |Pritam |Neeraj Shridhar |- | rowspan="2" |''Chance Pe Dance'' |"Rishta Hai Mera" |Adnan Sami |Shaan |- |"Pe… Pe… Pepein…." (Duet) |Pritam |Neeraj Shridhar, Master Saleem, Hard Kaur |- |''Paathshala'' |"Mujhe Teri" |Hanif Sheikh |Hanif Sheikh, Akansha Lama |- | rowspan="2" |''Once Upon A Time in Mumbaai'' |"Tum Jo Aaye Zindagi Mein" | rowspan="3" |Pritam |Rahat Fateh Ali Khan |- |"Pee Loon" |yakkaxon |- |''Aashayein'' |"Dilkash Dildaar Duniya" |Shaan |- |''Kajraare'' | |Himesh Reshammiya | |- |'' Aaj Ki Sham Ishq Ke Naam Album'' | | | |- |''Action Replayy'' |"Luk Chup Jaana" |Pritam |KK |- |''A Flat'' |"Dil Kashi" |Bappi Lahiri |Sonu Nigam, Raja Hasan, Aditi Singh Sharma |- | rowspan="3" |2011 | rowspan="2" |''Ready'' |"Humko Pyar Hua" | rowspan="2" |Pritam |KK, Pritam |- |"Meri Ada Bhi (Ishq Ne Mere)" |Rahat Fateh Ali Khan |- |''Yaara o Dildaara'' |"Balle Balle Shawa Shawa" |Nitin Kumar Gupta/Jaidev Kumar | |- | rowspan="4" |2012 |''Bittoo Boss'' |"Kick Lag Gayi" | colspan="2" |Raghav Sachar |- |''Dangerous Ishq'' |"Tu Hi Rab Tu Hi Dua" |Himesh Reshammiya |Rahat Fateh Ali Khan |- |''Dabangg 2'' |"Saanson Ne „ |Sajid-Wajid |Sonu Nigam |- |''Dil Tainu Karda Ae Pyar'' |“Thodi Der Pehlan „ |Javinder Kumar |Arvinder Kumar |- | rowspan="8" |2013 | rowspan="2" |''Aashiqui 2'' |“Hum Mar Jayenge" | rowspan="2" |Jeet Gannguli |Arijit Singh |- |"Piya Aaye Na" |KK |- |''Nautanki Saala'' |"Mera Mann Kehne Laga" |Falak Shabir |yakkaxon |- |''Zilla Ghaziabad'' |"Tu Hai Rab Mera" |Amjad Nadeem |Mohit Chauhan |- |''Dubai'' |"Mere Yaara" | |Arijit Singh |- |''Canada Nights'' |"Sab Vaade" | |KK |- | rowspan="2" |''I Love New Year'' |"Aao Na" | rowspan="2" |Pritam |Sonu Nigam |- |"Halki Halki" |Shaan |- | rowspan="7" |2014 |''Yaariyan'' |"Mujhe Ishq Se" |Mithoon |Gajendra Verma |- |''Bindaas'' |"Tomake Chere Ami" | colspan="2" |Habib Wahid |- | rowspan="3" |''You Are My Shining Star'' |"Tera Mera Pyar Sanam" | |Neeraj Shridhar |- |"Judaiyaan" | |Taimur Shahid |- |"Humein Tumse Pyar Kitna" | | |- |''Singham Returns'' |"Kuch Toh Hua Hai" | colspan="2" |Ankit Tiwari |- |''Creature 3D'' |"Naam-E-Wafa" |Mithoon |Farhan Saeed |- | rowspan="8" |2015 |''Roy'' |"Tu Hai Ki Nahi" |Ankit Tiwari |yakkaxon |- | rowspan="2" |''Ek Paheli Leela'' |"Tere Bin Nahi Laage" |Uzair Jaswal |Aishwarya Majmudar, Alamgir Khan |- |"Saiyaan Superstar" |Amaal Mallik |yakkaxon |- |''All of Me — Baarish'' |"All of Me — Baarish" | |Arjun |- |''Binary Domain'' |"Mere Khuda" | | |- |''Bloodstorm'' |"Jaage Ab Raat Bhar" | | |- |''All Is Well'' |"Mere Humsafar" | colspan="2" |Mithoon |- |''Mainu Ishq Da Lagya Rog'' |"Mainu Ishq Da Lagya Rog" |Arko |yakkaxon |- | rowspan="18" |2016 |''Game Over'' |"Tumhein Hum Pyar" | | |- | rowspan="2" |''Mill Gaye Heer Ranjha'' |"Dil Yeh Mera" | | |- |"Ishq Ho Jaaye" | |Pranav Vatsa |- |''Airlift'' |"Soch Na Sake" |Amaal Mallik |Amaal Mallik, Arijit Singh |- |''Sanam Re'' |"Sanam Re (Lounge Mix)" | colspan="2" |Mithoon |- |''Sarbjit'' |"Salamat" |Amaal Mallik |Arijit Singh |- |''Isteqamat (Pakistani Movie)'' |"Radhe Shyam" | |Shani Arshad, Neeraj Shridhar |- | rowspan="2" |''Junooniyat'' |"Nachenge Saari Raat" |Meet Bros |Neeraj Shridhar |- |"Ishqe Di Lat Tadpave" | colspan="2" |Ankit Tiwari |- | rowspan="6" |''Wajah Tum Ho'' |"Dil Ke Paas" | rowspan="3" |Kalyanji-Anandji |Arijit Singh, Neuman Pinto |- |"Dil Ke Pass" |Armaan Malik |- |"Dil Ke Pass" |Arijit Singh |- |"Dil Mein Chupa Lunga" |Meet Bros |Meet Bros, Armaan Malik |- |"Wajah Tum Ho" | rowspan="2" |Mithoon | rowspan="2" |Mithoon, Altamash Faridi |- |"Wajah Tum Ho" |- | rowspan="2" |''Tum Bin II'' |"Dekh Lena" | rowspan="2" |Ankit Tiwari |Arijit Singh |- |"Dekh Lena" |yakkaxon |- |''Team (Pakistani Movie)'' |"Tum Ho" | |Altamash Faridi, Shiraz Uppal |- | rowspan="5" |2017 |''Mera Highway Star'' |"Mera Highway Star" |Sanjay Rajee |Raftaar |- |''Noor'' |"Gulabi Aankhe 2.0" |Amaal Mallik |Yash Narvekar, Amaal Mallik |- |''Ik Yaad Purani'' |"A Single" |Jashan Singh | |- |''Mubarakan'' |"The Goggle Song" |Amaal Mallik |Armaan Malik, Sonu Nigam |- |''Baadshaho'' |"Mere Rashke Qamar" |[[Nusrat Fotih Ali Xon|Nusrat Fateh Ali Khan]], Tanishk Bagchi |yakkaxon |- | rowspan="5" |2018 |''Raat Kamal Hai'' |"Raat Kamal Hai" | colspan="2" |Guru Randhawa |- | rowspan="2" |''Satyamev Jayate'' |"Paaniyon Sa" |Rochak Kohli |Atif Aslam |- |"Tere Jaisa" | colspan="2" |Arko |- |''Meet-Tera Yaar Hoon Main (cover)'' |"Meet-Tera Yaar Hoon Main" Single | |yakkaxon |- |''Paniyo Sa Chill Mix'' |"Paniyo Sa Chill Mix" |Sourav Roy, Rochak Kohli | |- | rowspan="13" |2019 |''Why Cheat India'' |"Dil Mein Ho Tum" |Rochak Kohli | rowspan="2" |yakkaxon |- |''Luka Chuppi'' |"Tu Laung Main Elaachi" |Tanishk Bagchi |- | rowspan="2" |''Kabir Singh'' |"Tera Ban Jaunga" | rowspan="2" |Akhil Sachdeva |Akhil Sachdeva |- |"Tera Ban Jaungi" | |- | rowspan="2" |''Khandaani Shafakhana'' |"Sheher Ki Ladki" |Anand-Milind |Badshah |- |"Dil Jaaniye" |Payal Dev |Jubin Nautiyal |- |''Batla House'' |"O Saki Saki" |Vishal-Shekhar |Neha Kakkar, B Praak |- | rowspan="2" |''Saaho'' |"Enni Soni" | rowspan="2" |Guru Randhawa |Guru Randhawa |- |"Ye Chota Nuvvunna" |Haricharan |- | rowspan="2" |''Marjaavaan'' |"Haiya Ho" | rowspan="2" |Tanishk Bagchi |Jubin Nautiyal |- |"Thodi Jagah" | |- |''The Body'' |"Aaina" |Arko Pravo Mukherjee |Arko Pravo Mukherjee, Neha Kakkar |- |''Pati Patni Aur Woh'' |"Aakhiyon Se Goli Maare" |Tanishk Bagchi |Mika Singh |- | rowspan="2" |2020 |''Street Dancer 3D'' |"Lagdi Lahore" |Sachin-Jigar, Guru Randhawa |Guru Randhawa |- |''Baaghi 3'' |"Dus Bahane 2.0" |Vishal-Shekhar |KK, Shaan, Vishal-Shekhar |- |2021 |''Koi Jaane Na'' |<nowiki>''Koi Jaane Na''</nowiki> |Amaal Malik |Armaan Malik, Amaal Malik |- | rowspan="2" |2022 | rowspan="2" |''Bhool Bhulaiyaa 2'' |"Hum Nashe Mein Toh Nahin" | rowspan="2" |Pritam |Arijit Singh |- |"Hum Nashe Mein Toh Nahin — Lofi Revibed" | |} == Manbalar == [[Turkum:1980-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] mhx3u0ua54x1mcvgqb6a8bqsh6o2lwn Jaime Yzaga 0 758732 2725433 2022-07-30T12:40:53Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1096943958|Jaime Yzaga]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Xayme Yzaga Tori''' (1967 yil 23 oktyabrda tug'ilgan) - [[Peru|Perulik]] sobiq professional [[Tennis|tennischi]]. == Tennis faoliyati == Yoshligida Yzaga 1985 yilda Fransiya ochiq chempionatida g'olib chiqdi va Uimbldon (shuningdek 1985 yilda ) va US Open ( 1984 ) yarim finaliga chiqdi. Yzaga 1984 yildan 1996 yilgacha professional gastrollarda o'ynadi va yakkalik bahslarida 18-o'ringa, juftlik bahslarida esa 54-o'ringa chiqdi (ikkalasi ham 1989 yilda). U 1991 yilda [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq]] chempionatida va 1994 yilda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatida]] chorak finalchi bo'lib, oldingi nashrning finalchilari: Sedrik Piolin va Pit Samprasni besh setda mag'lubiyatga uchratib, sakkizinchi finalga chiqdi. Yzaga Piolinega qarshi 2-set-0-dan, Samprasga qarshi 2-set-1-dan qaytdi. 5'7 dyuym / 1,70 m balandlikda u 2017 yilgi US Open turnirida Diego Shvartsmanga qadar, shuningdek, 5'7" gacha bo'lgan "Katta Dubulg'a" turnirining chorak finalchisi bo'lgan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Denis Shapovalov’s New York adventure comes to an end|url=https://www.irishtimes.com/sport/other-sports/denis-shapovalov-s-new-york-adventure-comes-to-an-end-1.3208878|ish=[[The Irish Times]]|sana=4 September 2017}}</ref> U avvalroq 1988 yilgi AQSh ochiq chempionatining birinchi bosqichida "Katta dubulg'a" turnirining asosiy to'rida Samprasning birinchi raqibi bo'lgan va o'sha bahsda ham 5 setda g'alaba qozongan. Yzaga tennischi sifatida nafaqaga chiqqanidan beri Peruning Devis Kubogi jamoasi sardori bo'lib ishladi. == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 11 (8 ta unvon, 3 ta ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP World Tour Masters Series (0–0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (1–0) |- | ATP jahon seriyasi (7–3) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (5–0) |- | Loy (3–2) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–1) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (7–3) |- | Ichkarida (1–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>1–0</small> |1987 | Schenectadi, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Gran-pri | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Pugh|Jim Pugh]] | 0–6, 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 6–1 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>2–0</small> |1987 | [[San-Paulu (shahar)|San-Paulu]], Braziliya | Gran-pri | Qattiq |{{flagicon|BRA}} [[:en:Luiz_Mattar|Luiz Mattar]] | 6–2, 4–6, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>3–0</small> |1988 | Itaparica, Braziliya | Gran-pri | Qattiq |{{flagicon|ARG}} [[:en:Javier_Frana|Javier Frana]] | 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>3–1</small> |1989 | Forest Hills, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Gran-pri | Loy |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] | 2–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>3–2</small> |1990 | [[San-Paulu (shahar)|San-Paulu]], Braziliya | Jahon seriyasi | Gilam |{{flagicon|USA}} [[:en:Robbie_Weiss|Robbie Weiss]] | 6–3, 6–7 <sup>(7–9)</sup>, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>4–2</small> |1990 | Charlotte, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Arias|Jimmy Arias]] | 6–3, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>5–2</small> |1992 | Oklend, Yangi Zelandiya | Jahon seriyasi | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:MaliVai_Washington|MaliVai Washington]] | 7–6 <sup>(8–6)</sup>, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>6–2</small> |1992 | Tampa, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:MaliVai_Washington|MaliVai Washington]] | 3–6, 6–4, 6–1 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>6–3</small> |1993 | Charlotte, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Horacio_de_la_Peña|Horacio de la Peña]] | 6–3, 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>7–3</small> |1993 | Tampa, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|AUS}} [[:en:Richard_Fromberg|Richard Fromberg]] | 6–4, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>8–3</small> |1993 | style="background:#d4f1c5;" | Sidney, Avstraliya | style="background:#d4f1c5;" | Chempionat seriyasi | Qattiq |{{flagicon|CZE}} [[:en:Petr_Korda|Petr Korda]] | 6–4, 4–6, 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 7–6 <sup>(9–7)</sup> |} === Juftliklar: 3 (3 ta ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP World Tour Masters Series (0–0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (0–0) |- | ATP jahon seriyasi (0–3) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0–0) |- | Loy (0–3) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (0–3) |- | Ichkarida (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajasi !Qoplama ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |1988 | Boston, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Gran-pri | Loy |{{flagicon|YUG}} [[:en:Bruno_Orešar|Bruno Orešar]] |{{flagicon|MEX}} [[:en:Jorge_Lozano|Jorge Lozano]] {{flagicon|USA}} [[:en:Todd_Witsken|Todd Witsken]] | 6–3, 5–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–2</small> |1989 | Charleston, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Gran-pri | Loy |{{flagicon|MEX}} [[:en:Agustín_Moreno|Agustín Moreno]] |{{flagicon|SWE}} [[:en:Mikael_Pernfors|Mikael Pernfors]] {{flagicon|SWE}} [[:en:Tobias_Svantesson|Tobias Svantesson]] | 4–6, 6–4, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–3</small> |1989 | Bordo, Fransiya | Gran-pri | Loy |{{flagicon|MEX}} [[:en:Agustín_Moreno|Agustín Moreno]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Tomás_Carbonell|Tomás Carbonell]] {{flagicon|PER}} [[:en:Carlos_di_Laura|Carlos di Laura]] | 4–6, 3–6 |} == ATP Challenger va ITF Futures finallari == === Yakkaliklar: 1 (0–1) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (0–1) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0–1) |- | Loy (0–0) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajasi !Qoplama ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |1992 | style="background:moccasin;" | [[Ponte Vedra Beach|Ponte Vedra]], Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|MEX}} [[:en:Luis-Enrique_Herrera|Luis-Enrique Herrera]] | 5–7, 4–6 |} === Juftliklar: 1 (1–0) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (1–0) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0–0) |- | Loy (1–0) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajasi !Qoplama ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>1–0</small> |1995 | style="background:moccasin;" | [[Lima]], Peru | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|PER}} [[:en:Americo_Venero-Montes|Americo Venero-Montes]] |{{flagicon|VEN}} [[:en:Juan-Carlos_Bianchi|Juan-Carlos Bianchi]] {{flagicon|EGY}} [[:en:Tamer_El_Sawy|Tamer El Sawy]] | 6–3, 6–4 |} == Yoshlar o‘rtasidagi “Katta dubulg‘a” finali == === Yakkaliklar: 1 (1 nom) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px;" |Natija ! style="width:30px;" | Yil ! style="width:140px;" | Turnir ! style="width:50px;" |Qoplama ! style="width:150px;" | Raqib ! class="unsortable" style="width:110px;" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1985 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|AUT}} [[:en:Thomas_Muster|Thomas Muster]] | 2–6, 6–3, 6–0 |} === Juftliklar: 2 (1 ta chempionlik, 1 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px;" |Natija ! style="width:30px;" | Yil ! style="width:100px;" | Turnir ! style="width:50px;" |Qoplama ! style="width:150px;" | Hamkor ! style="width:175px;" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:130px;" | Hisob |- style="background:#ccccff;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1984 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|MEX}} [[:en:Agustin_Moreno|Agustin Moreno]] |{{flagicon|MEX}} [[:en:Leonardo_Lavalle|Leonardo Lavalle]] {{flagicon|ROU}} [[:en:Mihnea_Nastase|Mihnea Nastase]] | 6–7, 6–1, 1–6 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1985 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|MEX}} [[:en:Agustin_Moreno|Agustin Moreno]] |{{flagicon|CZE}} [[:en:Petr_Korda|Petr Korda]] {{flagicon|CZE}} [[:en:Cyril_Suk|Cyril Suk]] | 7–6 <sup>(7–3)</sup>, 6–4 |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir !1984 !1985 !1986 !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !SR !W–L !Win % |- | colspan="23" align="left" |'''Grand Slam turnirlar''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A | colspan="1" style="color:#cccccc" |NH |A |A |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 6 !4–6 !{{tennis win percentage|won=4|lost=6|integer=yes}} |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 10 !8–10 !{{tennis win percentage|won=8|lost=10|integer=yes}} |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A !0 / 5 !3–5 !{{tennis win percentage|won=3|lost=5|integer=yes}} |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R |A !0 / 11 !20–11 !{{tennis win percentage|won=20|lost=11|integer=yes}} |- ! style="text-align:left" |G`alaba - mag`lubiyat !0–0 !3–1 !3–2 !2–3 !2–3 !4–2 !2–2 !8–4 !1–4 !1–3 !8–4 !1–3 !0–1 !0 / 32 !35–32 !{{tennis win percentage|won=35|lost=32|integer=yes}} |- | colspan="22" align="left" | |- | align="left" |Yozgi olimpiada o`yinlari | style="background:#afeeee" |1R | colspan="3" style="color:#cccccc" |Not Held |A | colspan="3" style="color:#cccccc" |Not Held |A | colspan="3" style="color:#cccccc" |Not Held |A !0 / 1 !0–1 !{{tennis win percentage|won=0|lost=1|integer=yes}} |- | colspan="23" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 7 !3–7 !{{tennis win percentage|won=3|lost=7|integer=yes}} |- | align="left" |Miami |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="ffebcd" |QF |A !0 / 10 !15–10 !{{tennis win percentage|won=15|lost=10|integer=yes}} |- | align="left" |Monte Carlo |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 5 !5–5 !{{tennis win percentage|won=5|lost=5|integer=yes}} |- | align="left" |Hamburg |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R |A !0 / 3 !5–3 !{{tennis win percentage|won=5|lost=3|integer=yes}} |- | align="left" |Rome |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A !0 / 9 !11–9 !{{tennis win percentage|won=11|lost=9|integer=yes}} |- | align="left" |Canada |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R |A |A !0 / 3 !3–3 !{{tennis win percentage|won=3|lost=3|integer=yes}} |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 7 !7–7 !{{tennis win percentage|won=7|lost=7|integer=yes}} |- | align="left" |Paris |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A !0 / 1 !0–1 !{{tennis win percentage|won=0|lost=1|integer=yes}} |- ! style="text-align:left" |G`alaba - mag`lubiyat !0–0 !0–0 !2–2 !2–3 !4–3 !8–4 !5–5 !2–4 !8–5 !3–5 !9–8 !6–6 !0–0 !0 / 45 !49–45 !{{tennis win percentage|won=49|lost=45|integer=yes}} |} === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnirlar !1986 !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !SR !W–L |- | colspan="22" align="left" |'''Grand Slam turnirlar''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | colspan="1" style="color:#cccccc" |NH |A |A |A |A |A |A |A |A |A !0 / 0 !0–0 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A !0 / 2 !1–2 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A !0 / 0 !0–0 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A !0 / 2 !0–2 |- ! style="text-align:left" |G`alaba - mag`lubiyat !0–0 !0–1 !0–0 !1–2 !0–1 !0–0 !0–0 !0–0 !0–0 !0–0 !0 / 4 !1–4 |- | colspan="22" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Miami | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A |A !0 / 2 !0–2 |- | align="left" |Monte Carlo |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A !0 / 1 !1–1 |- | align="left" |Hamburg |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 !0 / 0 !0–0 |- | align="left" |Rome |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 !0 / 2 !2–2 |- | align="left" |Canada |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A !0 / 0 !0–0 |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 !0 / 1 !0–1 |- ! style="text-align:left" |G`alaba - mag`lubiyat !0–1 !0–0 !0–0 !1–3 !2–2 !0–0 !0–0 !0–0 !0–0 !0–0 !0 / 6 !3–6 |} == Manbalar == <references /> == Havolalar == * Jaime Yzaga at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Jaime Yzaga at the Davis Cup {{French Open boys' singles champions}}{{Wimbledon boys' doubles champions}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1967-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] aw2miqatwuy2xobfpz18d3h5tdsmpjy 2725438 2725433 2022-07-30T12:42:43Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki '''Xayme Yzaga Tori''' (1967 yil 23 oktyabrda tug'ilgan) - [[Peru|Perulik]] sobiq professional [[Tennis|tennischi]].{{Infobox tennis biography|name=Jaime Yzaga|image=|country={{PER}}|residence=[[Lima]], [[Peru]]|birth_date={{Birth date and age|df=y|1967|10|23}}|birth_place=[[Lima]], [[Peru]]|height={{height|m=1.70}}|turnedpro=1985|retired=1997|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]2,234,150|singlesrecord=265–222|singlestitles=8|highestsinglesranking=No. 18 (30 October 1989)|AustralianOpenresult=QF ([[1991 Australian Open – Men's singles|1991]])|FrenchOpenresult=4R ([[1994 French Open – Men's singles|1994]])|Wimbledonresult=2R ([[1991 Wimbledon Championships – Men's singles|1991]], [[1992 Wimbledon Championships – Men's singles|1992]], [[1994 Wimbledon Championships – Men's singles|1994]])|USOpenresult=QF ([[1994 US Open – Men's singles|1994]])|doublesrecord=55–55|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 54 (20 November 1989)|FrenchOpenDoublesresult=2R ([[1989 French Open - Men's Doubles|1980]])|USOpenDoublesresult=1R ([[1989 US Open - Men's Doubles|1989]], [[1990 US Open - Men's Doubles|1990]])|FrenchOpenMixedresult=1R ([[1986 French Open - Mixed Doubles|1986]])|updated=12 June 2022}} == Tennis faoliyati == Yoshligida Yzaga 1985 yilda Fransiya ochiq chempionatida g'olib chiqdi va Uimbldon (shuningdek 1985 yilda ) va US Open ( 1984 ) yarim finaliga chiqdi. Yzaga 1984 yildan 1996 yilgacha professional gastrollarda o'ynadi va yakkalik bahslarida 18-o'ringa, juftlik bahslarida esa 54-o'ringa chiqdi (ikkalasi ham 1989 yilda). U 1991 yilda [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq]] chempionatida va 1994 yilda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatida]] chorak finalchi bo'lib, oldingi nashrning finalchilari: Sedrik Piolin va Pit Samprasni besh setda mag'lubiyatga uchratib, sakkizinchi finalga chiqdi. Yzaga Piolinega qarshi 2-set-0-dan, Samprasga qarshi 2-set-1-dan qaytdi. 5'7 dyuym / 1,70 m balandlikda u 2017 yilgi US Open turnirida Diego Shvartsmanga qadar, shuningdek, 5'7" gacha bo'lgan "Katta Dubulg'a" turnirining chorak finalchisi bo'lgan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Denis Shapovalov’s New York adventure comes to an end|url=https://www.irishtimes.com/sport/other-sports/denis-shapovalov-s-new-york-adventure-comes-to-an-end-1.3208878|ish=[[The Irish Times]]|sana=4 September 2017}}</ref> U avvalroq 1988 yilgi AQSh ochiq chempionatining birinchi bosqichida "Katta dubulg'a" turnirining asosiy to'rida Samprasning birinchi raqibi bo'lgan va o'sha bahsda ham 5 setda g'alaba qozongan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/players/jaime-yzaga/y017/overview|sarlavha=ATP Tour}}</ref>. Yzaga tennischi sifatida nafaqaga chiqqanidan beri Peruning Devis Kubogi jamoasi sardori bo'lib ishladi. == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 11 (8 ta unvon, 3 ta ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP World Tour Masters Series (0–0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (1–0) |- | ATP jahon seriyasi (7–3) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (5–0) |- | Loy (3–2) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–1) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (7–3) |- | Ichkarida (1–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajasi ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>1–0</small> |1987 | Schenectadi, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Gran-pri | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Pugh|Jim Pugh]] | 0–6, 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 6–1 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>2–0</small> |1987 | [[San-Paulu (shahar)|San-Paulu]], Braziliya | Gran-pri | Qattiq |{{flagicon|BRA}} [[:en:Luiz_Mattar|Luiz Mattar]] | 6–2, 4–6, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>3–0</small> |1988 | Itaparica, Braziliya | Gran-pri | Qattiq |{{flagicon|ARG}} [[:en:Javier_Frana|Javier Frana]] | 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>3–1</small> |1989 | Forest Hills, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Gran-pri | Loy |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] | 2–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>3–2</small> |1990 | [[San-Paulu (shahar)|San-Paulu]], Braziliya | Jahon seriyasi | Gilam |{{flagicon|USA}} [[:en:Robbie_Weiss|Robbie Weiss]] | 6–3, 6–7 <sup>(7–9)</sup>, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>4–2</small> |1990 | Charlotte, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Arias|Jimmy Arias]] | 6–3, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>5–2</small> |1992 | Oklend, Yangi Zelandiya | Jahon seriyasi | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:MaliVai_Washington|MaliVai Washington]] | 7–6 <sup>(8–6)</sup>, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>6–2</small> |1992 | Tampa, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:MaliVai_Washington|MaliVai Washington]] | 3–6, 6–4, 6–1 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>6–3</small> |1993 | Charlotte, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Horacio_de_la_Peña|Horacio de la Peña]] | 6–3, 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>7–3</small> |1993 | Tampa, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|AUS}} [[:en:Richard_Fromberg|Richard Fromberg]] | 6–4, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>8–3</small> |1993 | style="background:#d4f1c5;" | Sidney, Avstraliya | style="background:#d4f1c5;" | Chempionat seriyasi | Qattiq |{{flagicon|CZE}} [[:en:Petr_Korda|Petr Korda]] | 6–4, 4–6, 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 7–6 <sup>(9–7)</sup> |} === Juftliklar: 3 (3 ta ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP World Tour Masters Series (0–0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (0–0) |- | ATP jahon seriyasi (0–3) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0–0) |- | Loy (0–3) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (0–3) |- | Ichkarida (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajasi !Qoplama ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |1988 | Boston, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Gran-pri | Loy |{{flagicon|YUG}} [[:en:Bruno_Orešar|Bruno Orešar]] |{{flagicon|MEX}} [[:en:Jorge_Lozano|Jorge Lozano]] {{flagicon|USA}} [[:en:Todd_Witsken|Todd Witsken]] | 6–3, 5–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–2</small> |1989 | Charleston, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Gran-pri | Loy |{{flagicon|MEX}} [[:en:Agustín_Moreno|Agustín Moreno]] |{{flagicon|SWE}} [[:en:Mikael_Pernfors|Mikael Pernfors]] {{flagicon|SWE}} [[:en:Tobias_Svantesson|Tobias Svantesson]] | 4–6, 6–4, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–3</small> |1989 | Bordo, Fransiya | Gran-pri | Loy |{{flagicon|MEX}} [[:en:Agustín_Moreno|Agustín Moreno]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Tomás_Carbonell|Tomás Carbonell]] {{flagicon|PER}} [[:en:Carlos_di_Laura|Carlos di Laura]] | 4–6, 3–6 |} == ATP Challenger va ITF Futures finallari == === Yakkaliklar: 1 (0–1) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (0–1) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0–1) |- | Loy (0–0) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajasi !Qoplama ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |1992 | style="background:moccasin;" | [[Ponte Vedra Beach|Ponte Vedra]], Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|MEX}} [[:en:Luis-Enrique_Herrera|Luis-Enrique Herrera]] | 5–7, 4–6 |} === Juftliklar: 1 (1–0) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (1–0) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0–0) |- | Loy (1–0) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajasi !Qoplama ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>1–0</small> |1995 | style="background:moccasin;" | [[Lima]], Peru | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|PER}} [[:en:Americo_Venero-Montes|Americo Venero-Montes]] |{{flagicon|VEN}} [[:en:Juan-Carlos_Bianchi|Juan-Carlos Bianchi]] {{flagicon|EGY}} [[:en:Tamer_El_Sawy|Tamer El Sawy]] | 6–3, 6–4 |} == Yoshlar o‘rtasidagi “Katta dubulg‘a” finali == === Yakkaliklar: 1 (1 nom) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px;" |Natija ! style="width:30px;" | Yil ! style="width:140px;" | Turnir ! style="width:50px;" |Qoplama ! style="width:150px;" | Raqib ! class="unsortable" style="width:110px;" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1985 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|AUT}} [[:en:Thomas_Muster|Thomas Muster]] | 2–6, 6–3, 6–0 |} === Juftliklar: 2 (1 ta chempionlik, 1 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px;" |Natija ! style="width:30px;" | Yil ! style="width:100px;" | Turnir ! style="width:50px;" |Qoplama ! style="width:150px;" | Hamkor ! style="width:175px;" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:130px;" | Hisob |- style="background:#ccccff;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1984 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|MEX}} [[:en:Agustin_Moreno|Agustin Moreno]] |{{flagicon|MEX}} [[:en:Leonardo_Lavalle|Leonardo Lavalle]] {{flagicon|ROU}} [[:en:Mihnea_Nastase|Mihnea Nastase]] | 6–7, 6–1, 1–6 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1985 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|MEX}} [[:en:Agustin_Moreno|Agustin Moreno]] |{{flagicon|CZE}} [[:en:Petr_Korda|Petr Korda]] {{flagicon|CZE}} [[:en:Cyril_Suk|Cyril Suk]] | 7–6 <sup>(7–3)</sup>, 6–4 |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir !1984 !1985 !1986 !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !SR !W–L |- | colspan="22" align="left" |'''Grand Slam turnirlar''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A | colspan="1" style="color:#cccccc" |NH |A |A |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 6 !4–6 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 10 !8–10 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A !0 / 5 !3–5 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R |A !0 / 11 !20–11 |- ! style="text-align:left" |G`alaba - mag`lubiyat !0–0 !3–1 !3–2 !2–3 !2–3 !4–2 !2–2 !8–4 !1–4 !1–3 !8–4 !1–3 !0–1 !0 / 32 !35–32 |- | colspan="21" align="left" | |- | align="left" |Yozgi olimpiada o`yinlari | style="background:#afeeee" |1R | colspan="3" style="color:#cccccc" |Not Held |A | colspan="3" style="color:#cccccc" |Not Held |A | colspan="3" style="color:#cccccc" |Not Held |A !0 / 1 !0–1 |- | colspan="22" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 7 !3–7 |- | align="left" |Miami |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="ffebcd" |QF |A !0 / 10 !15–10 |- | align="left" |Monte Carlo |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 5 !5–5 |- | align="left" |Hamburg |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R |A !0 / 3 !5–3 |- | align="left" |Rome |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A !0 / 9 !11–9 |- | align="left" |Canada |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R |A |A !0 / 3 !3–3 |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 7 !7–7 |- | align="left" |Paris |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A !0 / 1 !0–1 |- ! style="text-align:left" |G`alaba - mag`lubiyat !0–0 !0–0 !2–2 !2–3 !4–3 !8–4 !5–5 !2–4 !8–5 !3–5 !9–8 !6–6 !0–0 !0 / 45 !49–45 |} === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnirlar !1986 !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !SR !W–L |- | colspan="22" align="left" |'''Grand Slam turnirlar''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | colspan="1" style="color:#cccccc" |NH |A |A |A |A |A |A |A |A |A !0 / 0 !0–0 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A !0 / 2 !1–2 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A !0 / 0 !0–0 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A !0 / 2 !0–2 |- ! style="text-align:left" |G`alaba - mag`lubiyat !0–0 !0–1 !0–0 !1–2 !0–1 !0–0 !0–0 !0–0 !0–0 !0–0 !0 / 4 !1–4 |- | colspan="22" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Miami | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A |A !0 / 2 !0–2 |- | align="left" |Monte Carlo |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A !0 / 1 !1–1 |- | align="left" |Hamburg |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 !0 / 0 !0–0 |- | align="left" |Rome |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 !0 / 2 !2–2 |- | align="left" |Canada |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A !0 / 0 !0–0 |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 !0 / 1 !0–1 |- ! style="text-align:left" |G`alaba - mag`lubiyat !0–1 !0–0 !0–0 !1–3 !2–2 !0–0 !0–0 !0–0 !0–0 !0–0 !0 / 6 !3–6 |} == Manbalar == <references /> == Havolalar == * Jaime Yzaga at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Jaime Yzaga at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1967-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] sdqf128rek308o8gigoveg01ym7vj55 2725439 2725438 2022-07-30T12:42:56Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki '''Xayme Yzaga Tori''' (1967 yil 23 oktyabrda tugʻilgan) — [[Peru|Perulik]] sobiq professional [[Tennis|tennischi]].{{Infobox tennis biography|name=Jaime Yzaga|image=|country={{PER}}|residence=[[Lima]], [[Peru]]|birth_date={{Birth date and age|df=y|1967|10|23}}|birth_place=[[Lima]], [[Peru]]|height={{height|m=1.70}}|turnedpro=1985|retired=1997|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]2,234,150|singlesrecord=265-222|singlestitles=8|highestsinglesranking=No. 18 (30 October 1989)|AustralianOpenresult=QF ([[1991 Australian Open – Men's singles|1991]])|FrenchOpenresult=4R ([[1994 French Open – Men's singles|1994]])|Wimbledonresult=2R ([[1991 Wimbledon Championships – Men's singles|1991]], [[1992 Wimbledon Championships – Men's singles|1992]], [[1994 Wimbledon Championships – Men's singles|1994]])|USOpenresult=QF ([[1994 US Open – Men's singles|1994]])|doublesrecord=55-55|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 54 (20 November 1989)|FrenchOpenDoublesresult=2R ([[1989 French Open - Men's Doubles|1980]])|USOpenDoublesresult=1R ([[1989 US Open - Men's Doubles|1989]], [[1990 US Open - Men's Doubles|1990]])|FrenchOpenMixedresult=1R ([[1986 French Open - Mixed Doubles|1986]])|updated=12 June 2022}} == Tennis faoliyati == Yoshligida Yzaga 1985 yilda Fransiya ochiq chempionatida gʻolib chiqdi va Uimbldon (shuningdek 1985 yilda) va US Open (1984) yarim finaliga chiqdi. Yzaga 1984 yildan 1996 yilgacha professional gastrollarda oʻynadi va yakkalik bahslarida 18-oʻringa, juftlik bahslarida esa 54-oʻringa chiqdi (ikkalasi ham 1989 yilda). U 1991 yilda [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq]] chempionatida va 1994 yilda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatida]] chorak finalchi boʻlib, oldingi nashrning finalchilari: Sedrik Piolin va Pit Samprasni besh setda magʻlubiyatga uchratib, sakkizinchi finalga chiqdi. Yzaga Piolinega qarshi 2-set-0-dan, Samprasga qarshi 2-set-1-dan qaytdi. 5’7 dyuym / 1,70 m balandlikda u 2017 yilgi US Open turnirida Diego Shvartsmanga qadar, shuningdek, 5’7" gacha boʻlgan „Katta Dubulgʻa“ turnirining chorak finalchisi boʻlgan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Denis Shapovalov’s New York adventure comes to an end|url=https://www.irishtimes.com/sport/other-sports/denis-shapovalov-s-new-york-adventure-comes-to-an-end-1.3208878|ish=[[The Irish Times]]|sana=4 September 2017}}</ref> U avvalroq 1988 yilgi AQSh ochiq chempionatining birinchi bosqichida „Katta dubulgʻa“ turnirining asosiy toʻrida Samprasning birinchi raqibi boʻlgan va oʻsha bahsda ham 5 setda gʻalaba qozongan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/players/jaime-yzaga/y017/overview|sarlavha=ATP Tour}}</ref>. Yzaga tennischi sifatida nafaqaga chiqqanidan beri Peruning Devis Kubogi jamoasi sardori boʻlib ishladi. == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 11 (8 ta unvon, 3 ta ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0-0) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (0-0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP World Tour Masters Series (0-0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (1-0) |- | ATP jahon seriyasi (7-3) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (5-0) |- | Loy (3-2) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (0-1) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (7-3) |- | Ichkarida (1-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! Turnir ! Darajasi ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | <small>1-0</small> |1987 | Schenectadi, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Gran-pri | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Pugh|Jim Pugh]] | 0-6, 7-6 <sup>(7-4)</sup>, 6-1 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | <small>2-0</small> |1987 | [[San-Paulu (shahar)|San-Paulu]], Braziliya | Gran-pri | Qattiq |{{flagicon|BRA}} [[:en:Luiz_Mattar|Luiz Mattar]] | 6-2, 4-6, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | <small>3-0</small> |1988 | Itaparica, Braziliya | Gran-pri | Qattiq |{{flagicon|ARG}} [[:en:Javier_Frana|Javier Frana]] | 7-6 <sup>(7-4)</sup>, 6-2 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>3-1</small> |1989 | Forest Hills, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Gran-pri | Loy |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] | 2-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>3-2</small> |1990 | [[San-Paulu (shahar)|San-Paulu]], Braziliya | Jahon seriyasi | Gilam |{{flagicon|USA}} [[:en:Robbie_Weiss|Robbie Weiss]] | 6-3, 6-7 <sup>(7-9)</sup>, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | <small>4-2</small> |1990 | Charlotte, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Arias|Jimmy Arias]] | 6-3, 7-5 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | <small>5-2</small> |1992 | Oklend, Yangi Zelandiya | Jahon seriyasi | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:MaliVai_Washington|MaliVai Washington]] | 7-6 <sup>(8-6)</sup>, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | <small>6-2</small> |1992 | Tampa, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:MaliVai_Washington|MaliVai Washington]] | 3-6, 6-4, 6-1 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>6-3</small> |1993 | Charlotte, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Horacio_de_la_Peña|Horacio de la Peña]] | 6-3, 3-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | <small>7-3</small> |1993 | Tampa, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|AUS}} [[:en:Richard_Fromberg|Richard Fromberg]] | 6-4, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | <small>8-3</small> |1993 | style="background:#d4f1c5;" | Sidney, Avstraliya | style="background:#d4f1c5;" | Chempionat seriyasi | Qattiq |{{flagicon|CZE}} [[:en:Petr_Korda|Petr Korda]] | 6-4, 4-6, 7-6 <sup>(7-4)</sup>, 7-6 <sup>(9-7)</sup> |} === Juftliklar: 3 (3 ta ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0-0) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (0-0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP World Tour Masters Series (0-0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (0-0) |- | ATP jahon seriyasi (0-3) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0-0) |- | Loy (0-3) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (0-0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (0-3) |- | Ichkarida (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! Turnir ! Darajasi !Qoplama ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>0-1</small> |1988 | Boston, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Gran-pri | Loy |{{flagicon|YUG}} [[:en:Bruno_Orešar|Bruno Orešar]] |{{flagicon|MEX}} [[:en:Jorge_Lozano|Jorge Lozano]] {{flagicon|USA}} [[:en:Todd_Witsken|Todd Witsken]] | 6-3, 5-7, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>0-2</small> |1989 | Charleston, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Gran-pri | Loy |{{flagicon|MEX}} [[:en:Agustín_Moreno|Agustín Moreno]] |{{flagicon|SWE}} [[:en:Mikael_Pernfors|Mikael Pernfors]] {{flagicon|SWE}} [[:en:Tobias_Svantesson|Tobias Svantesson]] | 4-6, 6-4, 5-7 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>0-3</small> |1989 | Bordo, Fransiya | Gran-pri | Loy |{{flagicon|MEX}} [[:en:Agustín_Moreno|Agustín Moreno]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Tomás_Carbonell|Tomás Carbonell]] {{flagicon|PER}} [[:en:Carlos_di_Laura|Carlos di Laura]] | 4-6, 3-6 |} == ATP Challenger va ITF Futures finallari == === Yakkaliklar: 1 (0-1) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (0-1) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0-0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0-1) |- | Loy (0-0) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! Turnir ! Darajasi !Qoplama ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>0-1</small> |1992 | style="background:moccasin;" | [[Ponte Vedra Beach|Ponte Vedra]], Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|MEX}} [[:en:Luis-Enrique_Herrera|Luis-Enrique Herrera]] | 5-7, 4-6 |} === Juftliklar: 1 (1-0) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (1-0) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0-0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0-0) |- | Loy (1-0) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! Turnir ! Darajasi !Qoplama ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | <small>1-0</small> |1995 | style="background:moccasin;" | [[Lima]], Peru | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|PER}} [[:en:Americo_Venero-Montes|Americo Venero-Montes]] |{{flagicon|VEN}} [[:en:Juan-Carlos_Bianchi|Juan-Carlos Bianchi]] {{flagicon|EGY}} [[:en:Tamer_El_Sawy|Tamer El Sawy]] | 6-3, 6-4 |} == Yoshlar o‘rtasidagi „Katta dubulg‘a“ finali == === Yakkaliklar: 1 (1 nom) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px;" |Natija ! style="width:30px;" | Yil ! style="width:140px;" | Turnir ! style="width:50px;" |Qoplama ! style="width:150px;" | Raqib ! class="unsortable" style="width:110px;" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1985 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|AUT}} [[:en:Thomas_Muster|Thomas Muster]] | 2-6, 6-3, 6-0 |} === Juftliklar: 2 (1 ta chempionlik, 1 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px;" |Natija ! style="width:30px;" | Yil ! style="width:100px;" | Turnir ! style="width:50px;" |Qoplama ! style="width:150px;" | Hamkor ! style="width:175px;" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:130px;" | Hisob |- style="background:#ccccff;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1984 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|MEX}} [[:en:Agustin_Moreno|Agustin Moreno]] |{{flagicon|MEX}} [[:en:Leonardo_Lavalle|Leonardo Lavalle]] {{flagicon|ROU}} [[:en:Mihnea_Nastase|Mihnea Nastase]] | 6-7, 6-1, 1-6 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1985 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | Oʻt |{{flagicon|MEX}} [[:en:Agustin_Moreno|Agustin Moreno]] |{{flagicon|CZE}} [[:en:Petr_Korda|Petr Korda]] {{flagicon|CZE}} [[:en:Cyril_Suk|Cyril Suk]] | 7-6 <sup>(7-3)</sup>, 6-4 |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir !1984 !1985 !1986 !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !SR !W-L |- | colspan="22" align="left" |'''Grand Slam turnirlar''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A | colspan="1" style="color:#cccccc" |NH |A |A |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 6 !4-6 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 10 !8-10 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A !0 / 5 !3-5 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R |A !0 / 11 !20-11 |- ! style="text-align:left" |Gʻalaba — magʻlubiyat !0-0 !3-1 !3-2 !2-3 !2-3 !4-2 !2-2 !8-4 !1-4 !1-3 !8-4 !1-3 !0-1 !0 / 32 !35-32 |- | colspan="21" align="left" | |- | align="left" |Yozgi olimpiada oʻyinlari | style="background:#afeeee" |1R | colspan="3" style="color:#cccccc" |Not Held |A | colspan="3" style="color:#cccccc" |Not Held |A | colspan="3" style="color:#cccccc" |Not Held |A !0 / 1 !0-1 |- | colspan="22" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 7 !3-7 |- | align="left" |Miami |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="ffebcd" |QF |A !0 / 10 !15-10 |- | align="left" |Monte Carlo |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 5 !5-5 |- | align="left" |Hamburg |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R |A !0 / 3 !5-3 |- | align="left" |Rome |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A !0 / 9 !11-9 |- | align="left" |Canada |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R |A |A !0 / 3 !3-3 |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 7 !7-7 |- | align="left" |Paris |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A !0 / 1 !0-1 |- ! style="text-align:left" |Gʻalaba — magʻlubiyat !0-0 !0-0 !2-2 !2-3 !4-3 !8-4 !5-5 !2-4 !8-5 !3-5 !9-8 !6-6 !0-0 !0 / 45 !49-45 |} === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnirlar !1986 !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !SR !W-L |- | colspan="22" align="left" |'''Grand Slam turnirlar''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | colspan="1" style="color:#cccccc" |NH |A |A |A |A |A |A |A |A |A !0 / 0 !0-0 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A !0 / 2 !1-2 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A !0 / 0 !0-0 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A !0 / 2 !0-2 |- ! style="text-align:left" |Gʻalaba — magʻlubiyat !0-0 !0-1 !0-0 !1-2 !0-1 !0-0 !0-0 !0-0 !0-0 !0-0 !0 / 4 !1-4 |- | colspan="22" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Miami | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A |A !0 / 2 !0-2 |- | align="left" |Monte Carlo |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A !0 / 1 !1-1 |- | align="left" |Hamburg |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 !0 / 0 !0-0 |- | align="left" |Rome |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 !0 / 2 !2-2 |- | align="left" |Canada |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A !0 / 0 !0-0 |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 !0 / 1 !0-1 |- ! style="text-align:left" |Gʻalaba — magʻlubiyat !0-1 !0-0 !0-0 !1-3 !2-2 !0-0 !0-0 !0-0 !0-0 !0-0 !0 / 6 !3-6 |} == Manbalar == <references /> == Havolalar == * Jaime Yzaga at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Jaime Yzaga at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1967-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] rhxg1t55obwakhwyybr1zwvx9v4xgb9 Andoza:Cite ECCP 10 758733 2725434 2022-07-30T12:40:54Z Laziz Baxtiyorov 56023 „<includeonly>{{#invoke:template wrapper|{{#if:{{{_debug|}}}|list|wrap}}|_template=cite book |_exclude=link, short, wstitle, _debug |_reuse=title |chapter={{#if:{{{title|}}} |{{cite wikisource/make link |link=Eminent Chinese of the Ch'ing Period/{{{wstitle|{{{title|}}}}}} |label={{{title|}}} }}|}} |editor-last=Hummel |editor-first=Arthur W. Sr. |editor-link={{#if:...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki <includeonly>{{#invoke:template wrapper|{{#if:{{{_debug|}}}|list|wrap}}|_template=cite book |_exclude=link, short, wstitle, _debug |_reuse=title |chapter={{#if:{{{title|}}} |{{cite wikisource/make link |link=Eminent Chinese of the Ch'ing Period/{{{wstitle|{{{title|}}}}}} |label={{{title|}}} }}|}} |editor-last=Hummel |editor-first=Arthur W. Sr. |editor-link={{#if:{{{link|}}}||Arthur W. Hummel Sr.}} |date=1943 |title = {{#if:{{{short|}}} |{{#switch:{{lc:{{{short|}}}}} |first=[[Eminent Chinese of the Ch'ing Period]] |#default={{#if:{{{link|}}} |ECCP |[[Eminent Chinese of the Ch'ing Period|ECCP]] }} }} |{{#if:{{{link|}}} |Eminent Chinese of the Ch'ing Period |[[Eminent Chinese of the Ch'ing Period]] }} }} |publisher={{#if:{{{short|}}} | |{{#if:{{{link|}}} |United States Government Printing Office |[[United States Government Publishing Office|United States Government Printing Office]] }} }} }}</includeonly><noinclude> {{documentation}}</noinclude> cb1k7rwfkllti16zlg14b3avg7ld8w0 Andoza:S-hou 10 758734 2725437 2022-07-30T12:42:24Z Laziz Baxtiyorov 56023 „<includeonly>|- | colspan="3" style="border-top: 5px solid #FFD700; text-align:center;" | <div>{{{name|{{#if:{{{inhibit|}}}|<!-- do nothing -->|{{PAGENAME}} }} }}}</div><!-- -->{{#if:{{{1|}}} |<div>'''{{{1}}}'''</div>}}<!-- -->{{#if:{{{6|}}} |<div style="font-size:90%">{{{branch|Cadet branch}}} of the '''{{{6}}}'''</div>}}<!-- -->{{#if:{{{3|}}}|<span style="white-space:nowrap; font-size:90%; margin:2em">'''Born:''' {{{2|}}} {{{3}}}</span>}}<!...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki <includeonly>|- | colspan="3" style="border-top: 5px solid #FFD700; text-align:center;" | <div>{{{name|{{#if:{{{inhibit|}}}|<!-- do nothing -->|{{PAGENAME}} }} }}}</div><!-- -->{{#if:{{{1|}}} |<div>'''{{{1}}}'''</div>}}<!-- -->{{#if:{{{6|}}} |<div style="font-size:90%">{{{branch|Cadet branch}}} of the '''{{{6}}}'''</div>}}<!-- -->{{#if:{{{3|}}}|<span style="white-space:nowrap; font-size:90%; margin:2em">'''Born:''' {{{2|}}} {{{3}}}</span>}}<!-- -->{{#if:{{{5|}}}|<span style="white-space:nowrap; font-size:90%; margin:2em">&nbsp;'''Died:''' {{{4|}}} {{{5}}}</span>}}<!-- --></includeonly><noinclude> {{documentation}} <!-- Add categories and interwikis to the /doc subpage, not here. --> </noinclude> cusq2m82rwkw9bq6tzuehs87ivhx3yr Andoza:S-bef 10 758735 2725441 2022-07-30T12:44:08Z Laziz Baxtiyorov 56023 „<includeonly>|- style="text-align:center;" |style="width:30%;" rowspan="{{{rows|1}}}"|Oldingi&nbsp;by<div style="font-weight: bold">{{Delink question hyphen-minus|{{{before}}}}}{{S-bef/filter|{{{before2|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before3|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before4|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before5|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before6|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before7|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before8|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before9|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before10|...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki <includeonly>|- style="text-align:center;" |style="width:30%;" rowspan="{{{rows|1}}}"|Oldingi&nbsp;by<div style="font-weight: bold">{{Delink question hyphen-minus|{{{before}}}}}{{S-bef/filter|{{{before2|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before3|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before4|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before5|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before6|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before7|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before8|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before9|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before10|}}}}}</div>{{#if:{{{as|}}}|<small>'''''as {{{as}}}'''''</small>}}</includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude> i6qvbi9z0v6u3rrq6i6n9dzpj1lvxik 2725442 2725441 2022-07-30T12:44:47Z Laziz Baxtiyorov 56023 wikitext text/x-wiki <includeonly>|- style="text-align:center;" |style="width:30%;" rowspan="{{{rows|1}}}"|Oldingi hukmdorlar<div style="font-weight: bold">{{Delink question hyphen-minus|{{{before}}}}}{{S-bef/filter|{{{before2|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before3|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before4|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before5|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before6|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before7|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before8|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before9|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before10|}}}}}</div>{{#if:{{{as|}}}|<small>'''''as {{{as}}}'''''</small>}}</includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude> jhythiil8h1net09cx1e5d0thcw39sv 2725444 2725442 2022-07-30T12:45:02Z Laziz Baxtiyorov 56023 wikitext text/x-wiki <includeonly>|- style="text-align:center;" |style="width:30%;" rowspan="{{{rows|1}}}"|Oldingi hukmdor<div style="font-weight: bold">{{Delink question hyphen-minus|{{{before}}}}}{{S-bef/filter|{{{before2|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before3|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before4|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before5|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before6|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before7|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before8|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before9|}}}}}{{S-bef/filter|{{{before10|}}}}}</div>{{#if:{{{as|}}}|<small>'''''as {{{as}}}'''''</small>}}</includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude> 4linidkery179hb500cxi2qwrs3hma1 Andoza:S-bef/filter 10 758736 2725446 2022-07-30T12:46:03Z Laziz Baxtiyorov 56023 „{{#if:{{{1|}}}|<br />{{Delink question hyphen-minus|{{{1}}}}}}}<noinclude>{{documentation}}</noinclude>“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{#if:{{{1|}}}|<br />{{Delink question hyphen-minus|{{{1}}}}}}}<noinclude>{{documentation}}</noinclude> 9yvgjltqe4ow99syla3b1gl0vms4tzh Andoza:S-roy 10 758737 2725450 2022-07-30T12:48:29Z Laziz Baxtiyorov 56023 „<includeonly>|- ! colspan="3" style="border-top: 5px solid #65BCFF" | {{#if:{{{1}}}||Royal titles}}{{#switch:{{{1}}} |#default={{#if:{{{1}}}|Royal titles}} |ae=[[Birlashgan Arab Amirliklaridagi amirliklar ro‘yxati|Birlashgan Arab Amirliklari qirolliklari]] |an=[[List of Co-Princes of Andorra|Andorran royalty]] |al=[[List of Albanian monarchs|Albanian royalty]] |at-hu=[[List of rulers of Austria|Austro]]-[[List of Hungarian rulers|Hungarian]]...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki <includeonly>|- ! colspan="3" style="border-top: 5px solid #65BCFF" | {{#if:{{{1}}}||Royal titles}}{{#switch:{{{1}}} |#default={{#if:{{{1}}}|Royal titles}} |ae=[[Birlashgan Arab Amirliklaridagi amirliklar ro‘yxati|Birlashgan Arab Amirliklari qirolliklari]] |an=[[List of Co-Princes of Andorra|Andorran royalty]] |al=[[List of Albanian monarchs|Albanian royalty]] |at-hu=[[List of rulers of Austria|Austro]]-[[List of Hungarian rulers|Hungarian]] royalty |be=[[Monarchy of Belgium|Belgian royalty]] |bg=[[List of Bulgarian monarchs|Bulgarian royalty]] |bn=[[List of Sultans of Brunei|Bruneian royalty]] |br=[[List of Brazilian monarchs|Brazilian royalty]] |bt=[[House of Wangchuck|Bhutanese royalty]] |cf=[[Central African Empire|Central African royalty]] |cm=[[:Category:Cambodian royalty|Cambodian royalty]] |cn=[[List of Chinese monarchs|Chinese royalty]] |de=[[German monarchy|German royalty]] |dk=[[List of Danish monarchs|Danish royalty]] |eg=[[Muhammad Ali Dynasty|Egyptian royalty]] |ei=[[Monarchy of Ireland|Irish royalty]] |es=[[List of Spanish monarchs|Spanish royalty]] |en=[[List of English monarchs|English royalty]] |et=[[Solomonic dynasty|Ethiopian royalty]] |fr=[[List of French monarchs|French royalty]] |gb=[[List of British monarchs|British royalty]] |ge=[[Bagrationi Dynasty|Georgian royalty]] |gr=[[List of Kings of Greece|Greek royalty]] |ha=[[Kingdom of Hanover|Hanoverian royalty]] |hu=[[List of Hungarian rulers|Hungarian royalty]] |hw=[[List of monarchs of Hawaii|Hawaiian royalty]] |id=[[List of Indonesian monarchies|Indonesian royalty]] |in=[[List of Indian Princely States|Indian royalty]] |ir=[[List of kings of Persia|Iranian royalty]] |iq=[[Hashemite|Iraqi royalty]] |it=[[House of Savoy|Italian royalty]] |jp=[[Imperial House of Japan|Japanese royalty]] |kr=[[House of Yi|Korean royalty]] |la=[[Monarchs of Laos|Lao royalty]] |li=[[Princely Family of Liechtenstein|Liechtensteiner royalty]] |ls=[[List of kings of Lesotho|Lesotho royalty]] |lu=[[Grand Ducal Family of Luxembourg|Luxembourgish royalty]] |mc=[[House of Grimaldi|Monegasque royalty]] |mn=[[House of Petrović-Njegoš|Montenegrin royalty]] |mr=[[Māori King Movement|Māori royalty]] |mx=[[Emperor of Mexico|Mexican royalty]] |my=[[:Category:Malaysian royalty|Malaysian royalty]] |nl=[[House of Orange-Nassau|Dutch royalty]] |np=[[Shah dynasty|Nepalese royalty]] |nv=[[Kingdom of Navarre|Navarrese royalty]] |no=[[List of Norwegian monarchs|Norwegian royalty]] |om=[[Sultan of Oman|Omani royalty]] |pe=[[List of kings of Persia|Persian royalty]] |pt=[[List of Portuguese monarchs|Portuguese royalty]] |qa=[[House of Thani|Qatar royalty]] |rm=[[List of Roman emperors|Roman emperors]] |ro=[[King of the Romanians|Romanian royalty]] |ru=[[List of Russian rulers|Russian royalty]] |rw=[[List of kings of Rwanda|Rwandan royalty]] |sa=[[House of Saud|Saudi Arabian royalty]] |sc=[[List of Scottish monarchs|Scottish royalty]] |se=[[Monarchy of Sweden|Swedish royalty]] |sm=[[Malietoa|Samoan royalty]] |sz=[[House of Dlamini|Swazi royalty]] |th=[[List of Kings of Thailand|Thai royalty]] |to=[[House of Tupou|Tongan royalty]] |tr=[[Ottoman Dynasty|Ottoman royalty]] |ug=[[:Category:Ugandan monarchies|Ugandan royalty]] |uk=[[British monarchy|British royalty]] |vn=[[List of Vietnamese monarchs|Vietnamese royalty]] |yu=[[House of Karađorđević|Yugoslavian royalty]] }}</includeonly><noinclude> {{documentation}} <!-- Add categories and interwikis to the /doc subpage, not here. --> </noinclude> thaoshe2g2zghc9sbgsk90i2ga3h9fc 2725452 2725450 2022-07-30T12:49:16Z Laziz Baxtiyorov 56023 wikitext text/x-wiki <includeonly>|- ! colspan="3" style="border-top: 5px solid #65BCFF" | {{#if:{{{1}}}||Royal titles}}{{#switch:{{{1}}} |#default={{#if:{{{1}}}|Royal titles}} |ae=[[Birlashgan Arab Amirliklaridagi amirliklar ro‘yxati|Birlashgan Arab Amirliklari qirolliklari]] |an=[[List of Co-Princes of Andorra|Andorran royalty]] |al=[[List of Albanian monarchs|Albanian royalty]] |at-hu=[[List of rulers of Austria|Austro]]-[[List of Hungarian rulers|Hungarian]] royalty |be=[[Monarchy of Belgium|Belgian royalty]] |bg=[[List of Bulgarian monarchs|Bulgarian royalty]] |bn=[[List of Sultans of Brunei|Bruneian royalty]] |br=[[List of Brazilian monarchs|Brazilian royalty]] |bt=[[House of Wangchuck|Bhutanese royalty]] |cf=[[Central African Empire|Central African royalty]] |cm=[[:Category:Cambodian royalty|Cambodian royalty]] |cn=[[Xitoy monarxlari ro‘yxati|Xitoy hukmdorlari]] |de=[[German monarchy|German royalty]] |dk=[[List of Danish monarchs|Danish royalty]] |eg=[[Muhammad Ali Dynasty|Egyptian royalty]] |ei=[[Monarchy of Ireland|Irish royalty]] |es=[[List of Spanish monarchs|Spanish royalty]] |en=[[List of English monarchs|English royalty]] |et=[[Solomonic dynasty|Ethiopian royalty]] |fr=[[List of French monarchs|French royalty]] |gb=[[List of British monarchs|British royalty]] |ge=[[Bagrationi Dynasty|Georgian royalty]] |gr=[[List of Kings of Greece|Greek royalty]] |ha=[[Kingdom of Hanover|Hanoverian royalty]] |hu=[[List of Hungarian rulers|Hungarian royalty]] |hw=[[List of monarchs of Hawaii|Hawaiian royalty]] |id=[[List of Indonesian monarchies|Indonesian royalty]] |in=[[List of Indian Princely States|Indian royalty]] |ir=[[List of kings of Persia|Iranian royalty]] |iq=[[Hashemite|Iraqi royalty]] |it=[[House of Savoy|Italian royalty]] |jp=[[Imperial House of Japan|Japanese royalty]] |kr=[[House of Yi|Korean royalty]] |la=[[Monarchs of Laos|Lao royalty]] |li=[[Princely Family of Liechtenstein|Liechtensteiner royalty]] |ls=[[List of kings of Lesotho|Lesotho royalty]] |lu=[[Grand Ducal Family of Luxembourg|Luxembourgish royalty]] |mc=[[House of Grimaldi|Monegasque royalty]] |mn=[[House of Petrović-Njegoš|Montenegrin royalty]] |mr=[[Māori King Movement|Māori royalty]] |mx=[[Emperor of Mexico|Mexican royalty]] |my=[[:Category:Malaysian royalty|Malaysian royalty]] |nl=[[House of Orange-Nassau|Dutch royalty]] |np=[[Shah dynasty|Nepalese royalty]] |nv=[[Kingdom of Navarre|Navarrese royalty]] |no=[[List of Norwegian monarchs|Norwegian royalty]] |om=[[Sultan of Oman|Omani royalty]] |pe=[[List of kings of Persia|Persian royalty]] |pt=[[List of Portuguese monarchs|Portuguese royalty]] |qa=[[House of Thani|Qatar royalty]] |rm=[[List of Roman emperors|Roman emperors]] |ro=[[King of the Romanians|Romanian royalty]] |ru=[[List of Russian rulers|Russian royalty]] |rw=[[List of kings of Rwanda|Rwandan royalty]] |sa=[[House of Saud|Saudi Arabian royalty]] |sc=[[List of Scottish monarchs|Scottish royalty]] |se=[[Monarchy of Sweden|Swedish royalty]] |sm=[[Malietoa|Samoan royalty]] |sz=[[House of Dlamini|Swazi royalty]] |th=[[List of Kings of Thailand|Thai royalty]] |to=[[House of Tupou|Tongan royalty]] |tr=[[Ottoman Dynasty|Ottoman royalty]] |ug=[[:Category:Ugandan monarchies|Ugandan royalty]] |uk=[[British monarchy|British royalty]] |vn=[[List of Vietnamese monarchs|Vietnamese royalty]] |yu=[[House of Karađorđević|Yugoslavian royalty]] }}</includeonly><noinclude> {{documentation}} <!-- Add categories and interwikis to the /doc subpage, not here. --> </noinclude> r4y3p1eggz1tme1aoouhan7ysls4cbi Beals Wright 0 758738 2725454 2022-07-30T12:51:53Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1080558599|Beals Wright]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Beals Coleman Wright''' (1879 yil 19 dekabr - 1961 yil 23 avgust) 1890-yillarning oxiri va 1900-yillarning boshlarida faol boʻlgan amerikalik [[Tennis|tennischi]] edi. U 1905 yilgi AQSh milliy chempionatida yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi. Rayt ikki karra Olimpiada oltin medali sohibi va amerikalik tennischi Irving Raytning akasi edi. <ref name="obit">{{Yangiliklar manbasi |date=August 24, 1961 |title=Beals C. Wright, 82, Former Tennis Star |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1961/08/24/archives/beals-c-wright-82-former-tennis-star.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.olympedia.org/athletes/2804|sarlavha=Beals Wright|ish=Olympedia|kirish sanasi=February 21, 2021}}</ref> [[Fayl:Anthony_Wilding_and_Beals_Wright,_Wimbledon_1910.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Anthony_Wilding_and_Beals_Wright%2C_Wimbledon_1910.jpg/300px-Anthony_Wilding_and_Beals_Wright%2C_Wimbledon_1910.jpg|right|thumb|300x300px| 1910 yil Wimbledon finali Toni Wildingga qarshi]] == Biografiyasi == Beals 1879-yil 19-dekabrda [[Boston|Massachusets shtatining Boston shahrida]] Cincinnati Red Stockings kompaniyasining qisqa do‘koni va Wright & Ditson sport tovarlari do‘konining asoschisi Jorj Rayt oilasida tug‘ilgan. <ref>{{Kitob manbasi|last=Baltzell|first=E. Digby|title=Sporting Gentlemen: Men's Tennis from the Age of Honor to the Cult of the Superstar|date=2013|publisher=Transaction Publishers|location=Somerset, NJ|isbn=978-1412851800|page=67}}</ref> Beals 1917 va 1918 yillardagi AQSh chempionatining erkaklar o'rtasidagi juftlik chempioni Irving Raytning ukasi edi. Ular birgalikda to'rt marta (1902, 1903, 1904, 1905) Kanada tennis chempionatida erkaklar o'rtasidagi juftlik chempionligini qo'lga kiritdilar. <ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |date=July 13, 1902 |title=Wright Brothers Win at Tennis |work=The New York Times |url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1902/07/13/101276732.pdf}}</ref> Beals beysbol kashshofi Garri Raytning jiyani edi. 1899 yilda Beals Rayt otasi bilan Kaliforniyaga sayohat qildi va u erda [[Monterey (California)|Montereydagi]] Delmonte tennis chempionatida o'ynadi. Jorj Rayt Garvardda murabbiylik qilgan yili jamoani boshqargan. Ikki Garvard universiteti o'yinchisi DelMonte turnirida ishtirok etdi - sharqiy qirg'oq o'yinchilari birinchi marta Kaliforniya tennis chempionlari bilan bahslashdi.  Rayt 1904 yilgi Sent-Luis Olimpiadasida o'ynagan va yakkalik va juftlik musobaqalarida oltin medallarni qo'lga kiritgan. <ref name="sports-reference">{{Veb manbasi|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/wr/beals-wright-1.html|sarlavha=Beals Wright Olympic Results|kirish sanasi=2014-01-28|ish=sports-reference.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140201232731/http://www.sports-reference.com/olympics/athletes/wr/beals-wright-1.html|arxivsana=February 1, 2014}}</ref> U shuningdek, Cincinnati Masters deb nomlanuvchi turnirda ketma-ket uchta yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi (1904-1906) va 1904 yilda juftlik finaliga chiqdi (Edgar Leonard bilan). Rayt 1902, 1903 va 1904 yillarda Niagara-on-the-Leykda o'ynagan Kanada tennis chempionatida g'olib chiqdi <ref name="NYT" /> 1902 yilda u Niagaradagi xalqaro tennis turnirida g'olib chiqdi, u Niagara-on-the-Leykda o'ynadi, finalda Xarold Xakettni besh setda mag'lub etdi va Raymond Littlni chaqiruv raundida mag'lub etdi. <ref>{{Kitob manbasi|last=Ohnsorg|first=Roger W.|title=Robert Lindley Murray: The Reluctant U.S. Tennis Champion|date=February 2011|publisher=Trafford On Demand Pub|location=Victoria, BC|isbn=978-1-4269-4514-4|page=339}}</ref> Raytning eng muhim g'alabasi 1905 yilda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatida]] erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida amaldagi chempion Xolkom Uordini Challenge raundida 6-2, 6-1, 11-9 hisobida mag'lubiyatga uchratganida erishdi. <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=New York|isbn=978-0942257700|edition=2nd|page=456}}</ref> 1915 yilda uni beysbol o'yini paytida noto'g'ri beysbol urib yubordi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=July 25, 1915 |title=Beals C. Wright Injured |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1915/07/25/archives/beals-c-wright-injured.html}}</ref> 1921 yilda avtohalokatdan keyin hibsga olingan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=June 21, 1921 |title=Beals C. Wright Arrested. Ex-National Tennis Champion Bumps Motor Car And Carriage |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1921/06/21/archives/beals-c-wright-arrested-exnational-tennis-champion-bumps-motor-car.html}}</ref> Beals Rayt 1956 yilda Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga kiritilgan . U 1961 yil 23 avgustda [[Alton (Illinois)|Illinoys shtatining Alton shahrida]] vafot etdi <ref name="obit">{{Yangiliklar manbasi |date=August 24, 1961 |title=Beals C. Wright, 82, Former Tennis Star |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1961/08/24/archives/beals-c-wright-82-former-tennis-star.html}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.nytimes.com/1961/08/24/archives/beals-c-wright-82-former-tennis-star.html "Beals C. Wright, 82, Former Tennis Star"]. </cite></ref> == O'yin uslubi == " ''RF va HL Doherty - On Lawn Tennis" (1903)'' kitobida Wimbledonning ko'plab chempionlari Reginald va Lourens Doherti Raytning o'yin uslubini tasvirlab berishdi: {{Quote|Beals Rayt, albatta, Amerikadagi past voleybollarda eng yaxshisidir va juda yaxshi yuk. Uning to'p urishi yerga zarba berishdan sezilarli darajada ustunroq, peshonasi esa orqa qo'ldan biroz kuchliroq. Uning yaxshi xizmati bor, uni tarmoqqa kuzatib boradi.}} ''Maysazor korti tennisida'' - 1903 <ref name="On Lawn Tennis">{{Kitob manbasi|first=R.F.|last=Doherty|year=1903|title=R.F. and H.L. Doherty on Lawn Tennis|edition=1st|publisher=Lawn Tennis|location=London|page=63}}</ref> == Grand Slam (Katta dubulg'a) finallari == === Yakkalik: 4 (1 unvon, 3 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1901 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:William_Larned|William Larned]] | 2–6, 8–6, 4–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1905 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] | 6–2, 6–1, 11–9 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1906 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:William_Clothier_(tennis)|William Clothier]] | 3–6, 0–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1908 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:William_Larned|William Larned]] | 1–6, 2–6, 6–8 |} === Juftliklar: 7 (3 ta unvon, 4 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1901 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Leo_Ware|Leo Ware]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight Davis]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] | 3–6, 7–9, 1–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1904 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Kreigh_Collins|Kreigh Collins]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Raymond_Little|Raymond Little]] | 1–6, 6–2, 3–6, 6–4, 6–1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1905 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Harold_Hackett|Harold Hackett]] | 6–4, 6–4, 6–1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1906 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Harold_Hackett|Harold Hackett]] | 6–3, 3–6, 6–3, 6–3 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1907 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Karl_Behr|Karl Behr]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Norman_Brookes|Norman Brookes]] {{flagicon|NZL}} [[:en:Anthony_Wilding|Anthony Wilding]] | 4–6, 4–6, 2–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1908 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Raymond_Little|Raymond Little]] |{{flagicon|USA|1906}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1906}} [[:en:Harold_Hackett|Harold Hackett]] | 1–6, 5–7, 2–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1918 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Vincent_Richards|Vincent Richards]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Bill_Tilden|Bill Tilden]] | 3–6, 4–6, 6–3, 6–2, 2–6 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Beals Wright at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Beals Wright at the Davis Cup * Beals Wright at the Association of Tennis Professionals * Beals Wright at Olympics at Sports-Reference.com (archived) [[Turkum:1961-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1879-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 67jrmvl9obo9iczl5oa8uxz7wtklksg 2725456 2725454 2022-07-30T12:52:35Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Beals Wright|fullname=Beals Coleman Wright|image=File:Wright (LOC) (28319838813).jpg|caption=Wright circa 1915|country={{USA}}|birth_date=December 19, 1879|birth_place=[[Boston, Massachusetts]], United States|death_date={{death date and age|mf=yes|1961|8|23|1879|12|19}}|death_place=[[Alton, Illinois]], United States|height=|plays=Left-handed (one-handed backhand)|tennishofyear=1956|tennishofid=beals-wright|singlesrecord=254–70 (78.4%)<ref name="Beals Wright:Career match record">{{cite web|title=Beals Wright:Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=WRIGHT%2C+BEALS+C.&player_input=WRIGHT%2C+BEALS+C.&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennis Base|access-date=3 November 2017}}</ref>|singlestitles=27<ref name="Beals Wright:Career match record">{{cite web|title=Beals Wright:Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=WRIGHT%2C+BEALS+C.&player_input=WRIGHT%2C+BEALS+C.&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennis Base|access-date=3 November 2017}}</ref>|highestsinglesranking=No. 2 (1905<small>, [[International Tennis Hall of Fame|ITHF]]</small>)<ref name="ITHF">{{cite web|title=Hall of Famers - Beals Wright|url=http://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/beals-wright|publisher=1 International Tennis Hall of Fame|access-date=May 21, 2015}}</ref>|Wimbledonresult=F ([[1910 Wimbledon Championships – Men's singles|1910]]<sup>{{Tooltip|AC|All-Comers}}</sup>)|USOpenresult='''W''' ([[1905 U.S. National Championships – Men's singles|1905]])|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|grandslamsdoublesresults=|WimbledonDoublesresult=F ([[1907 Wimbledon Championships|1907]])|USOpenDoublesresult='''W''' ([[1904 U.S. National Championships (tennis)|1904]], [[1905 U.S. National Championships (tennis)|1905]], [[1906 U.S. National Championships (tennis)|1906]])|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|medaltemplates-expand=yes|medaltemplates={{MedalCompetition|Olympic Games – [[Tennis at the Summer Olympics|Tennis]]}} {{MedalGold | [[1904 Summer Olympics|1904 St. Louis]] | [[Tennis at the 1904 Summer Olympics – Men's singles|Singles]]}} {{MedalGold | 1904 St. Louis | [[Tennis at the 1904 Summer Olympics – Men's doubles|Doubles]]}}}}'''Beals Coleman Wright''' (1879 yil 19 dekabr - 1961 yil 23 avgust) 1890-yillarning oxiri va 1900-yillarning boshlarida faol boʻlgan amerikalik [[Tennis|tennischi]] edi. U 1905 yilgi AQSh milliy chempionatida yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi. Rayt ikki karra Olimpiada oltin medali sohibi va amerikalik tennischi Irving Raytning akasi edi. <ref name="obit">{{Yangiliklar manbasi |date=August 24, 1961 |title=Beals C. Wright, 82, Former Tennis Star |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1961/08/24/archives/beals-c-wright-82-former-tennis-star.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.olympedia.org/athletes/2804|sarlavha=Beals Wright|ish=Olympedia|kirish sanasi=February 21, 2021}}</ref> [[Fayl:Anthony_Wilding_and_Beals_Wright,_Wimbledon_1910.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Anthony_Wilding_and_Beals_Wright%2C_Wimbledon_1910.jpg/300px-Anthony_Wilding_and_Beals_Wright%2C_Wimbledon_1910.jpg|right|thumb|300x300px| 1910 yil Wimbledon finali Toni Wildingga qarshi]] == Biografiyasi == Beals 1879-yil 19-dekabrda [[Boston|Massachusets shtatining Boston shahrida]] Cincinnati Red Stockings kompaniyasining qisqa do‘koni va Wright & Ditson sport tovarlari do‘konining asoschisi Jorj Rayt oilasida tug‘ilgan. <ref>{{Kitob manbasi|last=Baltzell|first=E. Digby|title=Sporting Gentlemen: Men's Tennis from the Age of Honor to the Cult of the Superstar|date=2013|publisher=Transaction Publishers|location=Somerset, NJ|isbn=978-1412851800|page=67}}</ref> Beals 1917 va 1918 yillardagi AQSh chempionatining erkaklar o'rtasidagi juftlik chempioni Irving Raytning ukasi edi. Ular birgalikda to'rt marta (1902, 1903, 1904, 1905) Kanada tennis chempionatida erkaklar o'rtasidagi juftlik chempionligini qo'lga kiritdilar. <ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |date=July 13, 1902 |title=Wright Brothers Win at Tennis |work=The New York Times |url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1902/07/13/101276732.pdf}}</ref> Beals beysbol kashshofi Garri Raytning jiyani edi. 1899 yilda Beals Rayt otasi bilan Kaliforniyaga sayohat qildi va u erda [[Monterey (California)|Montereydagi]] Delmonte tennis chempionatida o'ynadi. Jorj Rayt Garvardda murabbiylik qilgan yili jamoani boshqargan. Ikki Garvard universiteti o'yinchisi DelMonte turnirida ishtirok etdi - sharqiy qirg'oq o'yinchilari birinchi marta Kaliforniya tennis chempionlari bilan bahslashdi.  Rayt 1904 yilgi Sent-Luis Olimpiadasida o'ynagan va yakkalik va juftlik musobaqalarida oltin medallarni qo'lga kiritgan. <ref name="sports-reference">{{Veb manbasi|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/wr/beals-wright-1.html|sarlavha=Beals Wright Olympic Results|kirish sanasi=2014-01-28|ish=sports-reference.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140201232731/http://www.sports-reference.com/olympics/athletes/wr/beals-wright-1.html|arxivsana=February 1, 2014}}</ref> U shuningdek, Cincinnati Masters deb nomlanuvchi turnirda ketma-ket uchta yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi (1904-1906) va 1904 yilda juftlik finaliga chiqdi (Edgar Leonard bilan). Rayt 1902, 1903 va 1904 yillarda Niagara-on-the-Leykda o'ynagan Kanada tennis chempionatida g'olib chiqdi <ref name="NYT" /> 1902 yilda u Niagaradagi xalqaro tennis turnirida g'olib chiqdi, u Niagara-on-the-Leykda o'ynadi, finalda Xarold Xakettni besh setda mag'lub etdi va Raymond Littlni chaqiruv raundida mag'lub etdi. <ref>{{Kitob manbasi|last=Ohnsorg|first=Roger W.|title=Robert Lindley Murray: The Reluctant U.S. Tennis Champion|date=February 2011|publisher=Trafford On Demand Pub|location=Victoria, BC|isbn=978-1-4269-4514-4|page=339}}</ref> Raytning eng muhim g'alabasi 1905 yilda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatida]] erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida amaldagi chempion Xolkom Uordini Challenge raundida 6-2, 6-1, 11-9 hisobida mag'lubiyatga uchratganida erishdi. <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=New York|isbn=978-0942257700|edition=2nd|page=456}}</ref> 1915 yilda uni beysbol o'yini paytida noto'g'ri beysbol urib yubordi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=July 25, 1915 |title=Beals C. Wright Injured |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1915/07/25/archives/beals-c-wright-injured.html}}</ref> 1921 yilda avtohalokatdan keyin hibsga olingan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=June 21, 1921 |title=Beals C. Wright Arrested. Ex-National Tennis Champion Bumps Motor Car And Carriage |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1921/06/21/archives/beals-c-wright-arrested-exnational-tennis-champion-bumps-motor-car.html}}</ref> Beals Rayt 1956 yilda Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga kiritilgan . U 1961 yil 23 avgustda [[Alton (Illinois)|Illinoys shtatining Alton shahrida]] vafot etdi <ref name="obit">{{Yangiliklar manbasi |date=August 24, 1961 |title=Beals C. Wright, 82, Former Tennis Star |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1961/08/24/archives/beals-c-wright-82-former-tennis-star.html}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.nytimes.com/1961/08/24/archives/beals-c-wright-82-former-tennis-star.html "Beals C. Wright, 82, Former Tennis Star"]. </cite></ref> == O'yin uslubi == " ''RF va HL Doherty - On Lawn Tennis" (1903)'' kitobida Wimbledonning ko'plab chempionlari Reginald va Lourens Doherti Raytning o'yin uslubini tasvirlab berishdi: {{Quote|Beals Rayt, albatta, Amerikadagi past voleybollarda eng yaxshisidir va juda yaxshi yuk. Uning to'p urishi yerga zarba berishdan sezilarli darajada ustunroq, peshonasi esa orqa qo'ldan biroz kuchliroq. Uning yaxshi xizmati bor, uni tarmoqqa kuzatib boradi.}} ''Maysazor korti tennisida'' - 1903 <ref name="On Lawn Tennis">{{Kitob manbasi|first=R.F.|last=Doherty|year=1903|title=R.F. and H.L. Doherty on Lawn Tennis|edition=1st|publisher=Lawn Tennis|location=London|page=63}}</ref> == Grand Slam (Katta dubulg'a) finallari == === Yakkalik: 4 (1 unvon, 3 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1901 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:William_Larned|William Larned]] | 2–6, 8–6, 4–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1905 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] | 6–2, 6–1, 11–9 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1906 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:William_Clothier_(tennis)|William Clothier]] | 3–6, 0–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1908 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:William_Larned|William Larned]] | 1–6, 2–6, 6–8 |} === Juftliklar: 7 (3 ta unvon, 4 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1901 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Leo_Ware|Leo Ware]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight Davis]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] | 3–6, 7–9, 1–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1904 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Kreigh_Collins|Kreigh Collins]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Raymond_Little|Raymond Little]] | 1–6, 6–2, 3–6, 6–4, 6–1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1905 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Harold_Hackett|Harold Hackett]] | 6–4, 6–4, 6–1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1906 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Harold_Hackett|Harold Hackett]] | 6–3, 3–6, 6–3, 6–3 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1907 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Karl_Behr|Karl Behr]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Norman_Brookes|Norman Brookes]] {{flagicon|NZL}} [[:en:Anthony_Wilding|Anthony Wilding]] | 4–6, 4–6, 2–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1908 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Raymond_Little|Raymond Little]] |{{flagicon|USA|1906}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1906}} [[:en:Harold_Hackett|Harold Hackett]] | 1–6, 5–7, 2–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1918 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Vincent_Richards|Vincent Richards]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Bill_Tilden|Bill Tilden]] | 3–6, 4–6, 6–3, 6–2, 2–6 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Beals Wright at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Beals Wright at the Davis Cup * Beals Wright at the Association of Tennis Professionals * Beals Wright at Olympics at Sports-Reference.com (archived) [[Turkum:1961-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1879-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] abpzcb00gi83axg336gxii62ctqnlan 2725458 2725456 2022-07-30T12:52:50Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Beals Wright|fullname=Beals Coleman Wright|image=File:Wright (LOC) (28319838813).jpg|caption=Wright circa 1915|country={{USA}}|birth_date=December 19, 1879|birth_place=[[Boston, Massachusetts]], United States|death_date={{death date and age|mf=yes|1961|8|23|1879|12|19}}|death_place=[[Alton, Illinois]], United States|height=|plays=Left-handed (one-handed backhand)|tennishofyear=1956|tennishofid=beals-wright|singlesrecord=254-70 (78.4 %)<ref name="Beals Wright:Career match record">{{cite web|title=Beals Wright:Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=WRIGHT%2C+BEALS+C.&player_input=WRIGHT%2C+BEALS+C.&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennis Base|access-date=3 November 2017}}</ref>|singlestitles=27<ref name="Beals Wright:Career match record">{{cite web|title=Beals Wright:Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=WRIGHT%2C+BEALS+C.&player_input=WRIGHT%2C+BEALS+C.&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennis Base|access-date=3 November 2017}}</ref>|highestsinglesranking=No. 2 (1905<small>, [[International Tennis Hall of Fame|ITHF]]</small>)<ref name="ITHF">{{cite web|title=Hall of Famers - Beals Wright|url=http://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/beals-wright|publisher=1 International Tennis Hall of Fame|access-date=May 21, 2015}}</ref>|Wimbledonresult=F ([[1910 Wimbledon Championships – Men's singles|1910]]<sup>{{Tooltip|AC|All-Comers}}</sup>)|USOpenresult='''W''' ([[1905 U.S. National Championships – Men's singles|1905]])|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|grandslamsdoublesresults=|WimbledonDoublesresult=F ([[1907 Wimbledon Championships|1907]])|USOpenDoublesresult='''W''' ([[1904 U.S. National Championships (tennis)|1904]], [[1905 U.S. National Championships (tennis)|1905]], [[1906 U.S. National Championships (tennis)|1906]])|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|medaltemplates-expand=yes|medaltemplates={{MedalCompetition|Olympic Games – [[Tennis at the Summer Olympics|Tennis]]}} {{MedalGold | [[1904 Summer Olympics|1904 St. Louis]] | [[Tennis at the 1904 Summer Olympics – Men's singles|Singles]]}} {{MedalGold | 1904 St. Louis | [[Tennis at the 1904 Summer Olympics – Men's doubles|Doubles]]}}}}'''Beals Coleman Wright''' (1879 yil 19 dekabr — 1961 yil 23 avgust) 1890-yillarning oxiri va 1900-yillarning boshlarida faol boʻlgan amerikalik [[Tennis|tennischi]] edi. U 1905 yilgi AQSh milliy chempionatida yakkalik chempionligini qoʻlga kiritdi. Rayt ikki karra Olimpiada oltin medali sohibi va amerikalik tennischi Irving Raytning akasi edi. <ref name="obit">{{Yangiliklar manbasi |date=August 24, 1961 |title=Beals C. Wright, 82, Former Tennis Star |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1961/08/24/archives/beals-c-wright-82-former-tennis-star.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.olympedia.org/athletes/2804|sarlavha=Beals Wright|ish=Olympedia|kirish sanasi=February 21, 2021}}</ref> [[Fayl:Anthony_Wilding_and_Beals_Wright,_Wimbledon_1910.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Anthony_Wilding_and_Beals_Wright%2C_Wimbledon_1910.jpg/300px-Anthony_Wilding_and_Beals_Wright%2C_Wimbledon_1910.jpg|right|thumb|300x300px| 1910 yil Wimbledon finali Toni Wildingga qarshi]] == Biografiyasi == Beals 1879-yil 19-dekabrda [[Boston|Massachusets shtatining Boston shahrida]] Cincinnati Red Stockings kompaniyasining qisqa do‘koni va Wright & Ditson sport tovarlari do‘konining asoschisi Jorj Rayt oilasida tug‘ilgan. <ref>{{Kitob manbasi|last=Baltzell|first=E. Digby|title=Sporting Gentlemen: Men's Tennis from the Age of Honor to the Cult of the Superstar|date=2013|publisher=Transaction Publishers|location=Somerset, NJ|isbn=978-1412851800|page=67}}</ref> Beals 1917 va 1918 yillardagi AQSh chempionatining erkaklar oʻrtasidagi juftlik chempioni Irving Raytning ukasi edi. Ular birgalikda toʻrt marta (1902, 1903, 1904, 1905) Kanada tennis chempionatida erkaklar oʻrtasidagi juftlik chempionligini qoʻlga kiritdilar. <ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |date=July 13, 1902 |title=Wright Brothers Win at Tennis |work=The New York Times |url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1902/07/13/101276732.pdf}}</ref> Beals beysbol kashshofi Garri Raytning jiyani edi. 1899 yilda Beals Rayt otasi bilan Kaliforniyaga sayohat qildi va u erda [[Monterey (California)|Montereydagi]] Delmonte tennis chempionatida oʻynadi. Jorj Rayt Garvardda murabbiylik qilgan yili jamoani boshqargan. Ikki Garvard universiteti oʻyinchisi DelMonte turnirida ishtirok etdi — sharqiy qirgʻoq oʻyinchilari birinchi marta Kaliforniya tennis chempionlari bilan bahslashdi.  Rayt 1904 yilgi Sent-Luis Olimpiadasida oʻynagan va yakkalik va juftlik musobaqalarida oltin medallarni qoʻlga kiritgan. <ref name="sports-reference">{{Veb manbasi|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/wr/beals-wright-1.html|sarlavha=Beals Wright Olympic Results|kirish sanasi=2014-01-28|ish=sports-reference.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140201232731/http://www.sports-reference.com/olympics/athletes/wr/beals-wright-1.html|arxivsana=February 1, 2014}}</ref> U shuningdek, Cincinnati Masters deb nomlanuvchi turnirda ketma-ket uchta yakkalik chempionligini qoʻlga kiritdi (1904-1906) va 1904 yilda juftlik finaliga chiqdi (Edgar Leonard bilan). Rayt 1902, 1903 va 1904 yillarda Niagara-on-the-Leykda oʻynagan Kanada tennis chempionatida gʻolib chiqdi <ref name="NYT" /> 1902 yilda u Niagaradagi xalqaro tennis turnirida gʻolib chiqdi, u Niagara-on-the-Leykda oʻynadi, finalda Xarold Xakettni besh setda magʻlub etdi va Raymond Littlni chaqiruv raundida magʻlub etdi. <ref>{{Kitob manbasi|last=Ohnsorg|first=Roger W.|title=Robert Lindley Murray: The Reluctant U.S. Tennis Champion|date=February 2011|publisher=Trafford On Demand Pub|location=Victoria, BC|isbn=978-1-4269-4514-4|page=339}}</ref> Raytning eng muhim gʻalabasi 1905 yilda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatida]] erkaklar oʻrtasidagi yakkalik bahslarida amaldagi chempion Xolkom Uordini Challenge raundida 6-2, 6-1, 11-9 hisobida magʻlubiyatga uchratganida erishdi. <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=New York|isbn=978-0942257700|edition=2nd|page=456}}</ref> 1915 yilda uni beysbol oʻyini paytida notoʻgʻri beysbol urib yubordi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=July 25, 1915 |title=Beals C. Wright Injured |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1915/07/25/archives/beals-c-wright-injured.html}}</ref> 1921 yilda avtohalokatdan keyin hibsga olingan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=June 21, 1921 |title=Beals C. Wright Arrested. Ex-National Tennis Champion Bumps Motor Car And Carriage |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1921/06/21/archives/beals-c-wright-arrested-exnational-tennis-champion-bumps-motor-car.html}}</ref> Beals Rayt 1956 yilda Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga kiritilgan . U 1961 yil 23 avgustda [[Alton (Illinois)|Illinoys shtatining Alton shahrida]] vafot etdi <ref name="obit">{{Yangiliklar manbasi |date=August 24, 1961 |title=Beals C. Wright, 82, Former Tennis Star |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1961/08/24/archives/beals-c-wright-82-former-tennis-star.html}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.nytimes.com/1961/08/24/archives/beals-c-wright-82-former-tennis-star.html „Beals C. Wright, 82, Former Tennis Star“]. </cite></ref> == Oʻyin uslubi == " ''RF va HL Doherty - On Lawn Tennis" (1903)'' kitobida Wimbledonning koʻplab chempionlari Reginald va Lourens Doherti Raytning oʻyin uslubini tasvirlab berishdi: {{Quote|Beals Rayt, albatta, Amerikadagi past voleybollarda eng yaxshisidir va juda yaxshi yuk. Uning to'p urishi yerga zarba berishdan sezilarli darajada ustunroq, peshonasi esa orqa qo'ldan biroz kuchliroq. Uning yaxshi xizmati bor, uni tarmoqqa kuzatib boradi.}} ''Maysazor korti tennisida'' — 1903 <ref name="On Lawn Tennis">{{Kitob manbasi|first=R.F.|last=Doherty|year=1903|title=R.F. and H.L. Doherty on Lawn Tennis|edition=1st|publisher=Lawn Tennis|location=London|page=63}}</ref> == Grand Slam (Katta dubulgʻa) finallari == === Yakkalik: 4 (1 unvon, 3 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1901 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:William_Larned|William Larned]] | 2-6, 8-6, 4-6, 4-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1905 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] | 6-2, 6-1, 11-9 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1906 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:William_Clothier_(tennis)|William Clothier]] | 3-6, 0-6, 4-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1908 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:William_Larned|William Larned]] | 1-6, 2-6, 6-8 |} === Juftliklar: 7 (3 ta unvon, 4 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1901 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Leo_Ware|Leo Ware]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight Davis]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] | 3-6, 7-9, 1-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1904 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Kreigh_Collins|Kreigh Collins]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Raymond_Little|Raymond Little]] | 1-6, 6-2, 3-6, 6-4, 6-1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1905 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Harold_Hackett|Harold Hackett]] | 6-4, 6-4, 6-1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1906 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Harold_Hackett|Harold Hackett]] | 6-3, 3-6, 6-3, 6-3 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1907 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | Oʻt |{{flagicon|USA}} [[:en:Karl_Behr|Karl Behr]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Norman_Brookes|Norman Brookes]] {{flagicon|NZL}} [[:en:Anthony_Wilding|Anthony Wilding]] | 4-6, 4-6, 2-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1908 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Raymond_Little|Raymond Little]] |{{flagicon|USA|1906}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1906}} [[:en:Harold_Hackett|Harold Hackett]] | 1-6, 5-7, 2-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1918 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Vincent_Richards|Vincent Richards]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Bill_Tilden|Bill Tilden]] | 3-6, 4-6, 6-3, 6-2, 2-6 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Beals Wright at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Beals Wright at the Davis Cup * Beals Wright at the Association of Tennis Professionals * Beals Wright at Olympics at Sports-Reference.com (archived) [[Turkum:1961-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1879-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] k07mjxh6x43giuwe7u9cn7h0scn205l Antilopa quyoni 0 758739 2725460 2022-07-30T12:55:08Z Behzodbek88 70684 „[[:ru:Special:Redirect/revision/122920682|Антилоповый заяц]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Avtomatik taksonquti | nomi = Antilopa quyoni | tasvir = Antelope jackrabbit 2.JPG | olam = [[Eukariotlar]] | tip = [[Xordalilar]] | sinf = [[Sut emizuvchilar]] | oila = [[Tovushqonlar]] | urugʻ = [[Quyonlar]] | sarlavha = Xalqaro ilmiy nomi | sarlavha_matn = Areal | turlari = Antilopa quyoni | range_map = Antelope Jackrabbit area.png | range_map_caption = }} [[Категория:Животные по алфавиту]] [[Fayl:Antelope_jackrabbit.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Antelope_jackrabbit.jpg/200px-Antelope_jackrabbit.jpg|right|thumb|200x200px| Antilopa quyonining qon tomirlari bilan toʻyingan quloqchalari quyoshda toblanmoqda]] '''Antilopa quyoni''' ({{Lang-la|Lepus alleni}}) — ''Lepus'' quyonlar jinsining Shimoliy Amerika turlaridan biri. Lotincha nomi [[New York (shahar)|Nyu Yorkdagi]] [[:ru:Американский_музей_естественной_истории|Amerika tabiiy tarix muzeyining]] [[sutemizuvchilar]] va qushlar yoʻnalishi boshligʻi [[:ru:Аллен,_Джоэл_Азаф|Joel Asafa Allena]] sharafiga berilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.science.smith.edu/msi/pdf/i0076-3519-424-01-0001.pdf|sarlavha=Best T. L., Henry T. H., ''Lepus alleni'' // Mammalian species. No 424, The American Society of Mammologists, 1993. p. 1-8.|kirish sanasi=2014-09-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140916150756/http://www.science.smith.edu/msi/pdf/i0076-3519-424-01-0001.pdf|arxivsana=2014-09-16}}</ref>. '''Tavsif''' Antilopa quyoni yirik Lepus turidir. Erkak va urgʻochi antilopa quyonlari tashqi koʻrinishi bir xil. Bu turning oʻlchami katta, uzun, uchli quloqlari va moʻynasining aniq rangi bor. Antilopa quyonining qorni oq, yon tomonlari och kulrang, orqa tomoni qora, boʻyin va koʻkragida toʻq sariq rangga ega. U [[qora dumli quyon]] va [[oq yonboshli quyon]] kabi turlarga oʻxshaydi. Uning tanasi uzunligi 52 dan 58 sm (22 dyuym) gacha, dumi esa 5 dan 10 sm gacha (3 dyuym) uzunlikda boʻlishi mumkin. Uning old oyoqlari 10 dan 20 sm gacha (3,9 dan 7,9 dyuymgacha), orqa oyoqlari esa 20 dan 30 sm gacha (7,9 dan 11,8 dyuymgacha) oʻsishi mumkin. Antilopa quyonining quloqlari 14–17 sm (6 dyuym) gacha oʻsadi va uning ogʻirligi 9 funt (4,1 kg) gacha boʻlishi mumkin. Turning juda katta bosh suyagi va uzun tumshugʻi bor. Quloqlari juda uzun, uchlari va qirralari oq rangda. Ikki rangli dum tepasi qora, pasti och kulrang. Antilopa quyonining yon tomonlari och kulrang, boʻyni va koʻkragi toʻq sariq, orqa tomoni qora dogʻli. == Tarqalish == Antilopa quyonlarining tarqalishi [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSHning]] [[Arizona|Arizona shtati]] va [[Meksika|Meksikaning]] [[Chiuaua]], [[Nayarit]], [[Sinaloa]] va [[Sonora]] shtatlarini qamrab oladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.iucnredlist.org/details/41272/0|sarlavha=Mexican Association for Conservation and Study of Lagomorphs (AMCELA), Romero Malpica, F.J. & Rangel Cordero, H. (2008). «Lepus alleni». IUCN Red List of Threatened Species. Version 2009.2. International Union for Conservation of Nature. Retrieved 1 February 2010.|kirish sanasi=2014-09-15|arxivsana=2014-03-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140302161527/http://www.iucnredlist.org/details/41272/0}}</ref>. Shimoliy Amerikada mavjud boʻlgan boshqa quyon turlari bilan solishtirganda, antilopa quyonning tarqalishi cheklangan. Bu tur Arizonadagi osmon orollari va Meksikadagi Syerra Madre Occidental orollaridan uzoqroqda joylashgan hududlarda yashamaydi. Shuningdek, u Florensiya, Arizonaning gʻarbiy qismida uchtamaydi. 2017-yil iyul oyi holatiga koʻra, u Nevada shtatidagi Mid koʻli dam olish hududida milliy bogʻ qoʻriqchisi tomonidan uchratilib va suratga olingan. == Yashash joyi == [[Fayl:AntelopeJackrabbitAug06.jpg|thumb]] Antilopa quyonini oʻtloqli tepaliklarda yoki tekisliklarda topish mumkin, ular uzun oʻtlar ustidagi katta, choʻl butalari boʻlgan yashash joylarini afzal koʻradi. Bu turni koʻproq taqir choʻllarda ham uchratish mumkin<ref>Best, Troy; et al. (1993). "Lepus alleni". ''Mammalian Species''. '''424''': 1–8. doi:10.2307/3504245.</ref>. 2014-yilda ekologiyaga bagʻishlangan tadqiqot shuni koʻrsatdiki, antilopa quyoni uchun ideal yashash joyi oʻtloqli yer qoplami va mesquit toʻdasini oʻz ichiga oladi. Bu tur qurgʻoqchil iqlimni afzal koʻrmaydi. Buning oʻrniga antilopa quyonlari yozgi yogʻingarchilik miqdori 90 mm dan 360 mm gacha boʻlgan hududlarda yashaydi. Namligi kamroq sharoitda omon qoladigan qora dumli quyondan farqli oʻlaroq, antilopa quyon namligi yuqori boʻlgan joylarda yashaydi. == Morfologik xususiyatlar == Ular oʻzlarining tovushlarini nafaqat eshitish uchun, balki ular mavjud boʻlgan muhitning yuqori haroratida tana haroratini pasaytirish va tartibga solish uchun ham ishlatadilar. Antilopa quyonlari yerning issiq yuzasi soviy boshlaganda, asosan kechqurun faolroq boʻladi. '''Oziqlantirish''' Antilopa quyoni kaktuslar, oʻztlar va boshqa bargli oʻzsimliklar bilan oziqlanadi. Bu tur minerallar va boshqa oziq moddalarni olish uchun tuproq qazish va yeyishi kuzatilgan. Ularni bargli va graminivorlar deb tasniflash mumkin. Kaktuslar, mesquite barglari va boshqa oʻsimliklar bilan oziqlanadi<ref>Reid, Fiona (2006). ''Peterson Field Guide to Mammals of North America'' (Fourth ed.). New York: Houghton Mifflin Harcourt. pp. 357–358.</ref>. '''Koʻpayish''' Antilopa quyonlari dekabrdan sentyabrgacha koʻpayadi va homiladorlik davri taxminan olti hafta davom etadi. Urgʻochilar yiliga bittadan beshtagacha bola tugʻadi va toʻrt marta bolalaydi. Quyon bolasi, leveret deb ataladi, erta tugʻiladi, uning koʻzlari ochiq boʻladi, u faol va moʻyna bilan qoplangan boʻladi. Bolalar yer yuzasini qirib tashlash natijasida hosil boʻlgan sayoz tuproq uyalarda tugʻiladi<ref>Drickamer, Lee; et al. (2014). ''Mammalogy: Adaptation, Diversity, Ecology'' (fourth ed.). Baltimore, Maryland: Johns Hopkins University Press. pp. 367–368. ISBN <bdi>978-1421415888</bdi>.</ref>. '''Tahdidlar''' Antilopa quyonlari chorva uchun ham xavf tugʻdiradigan yirtqichlarni oʻziga jalb qilganligi sababli, shunday muammolarni kamaytirish uchun odamlar tomonidan ovlanadi. Bu tur istemol qilish yoki qimmatli moʻynasi uchun ham ovlanadi. Yashash joyini yoʻqotish antilopa quyonlari uchun ham xavf tugʻdiradi, chunki qishloq xoʻjaligining kengayishi ularning yashash joylariga xalaqit beradi. Chorva mollarini boqish antilopa quyonlari yashaydigan hududlarda oʻt va oʻsimliklarining koʻpligini kamaytiradi. == Taksonomiya == Ushbu quyonning ikkita kichik turi tasvirlangan: * ''Lepus alleni alleni'' * ''Lepus alleni tiburonensis'' == Shuningdek qarang == * [[:ru:Рогатый_заяц|Shoxli quyon]] yoki quyon, ba'zan jakalopa - antilopa va quyon oʻrtasidagi xayoliy xoch shalkidagi shoxdir. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Hayvonlar]] [[Turkum:Quyonlar]] 1ekrv0mgz78gnllmpgr8nzw15s188l1 2725474 2725460 2022-07-30T12:58:55Z Behzodbek88 70684 wikitext text/x-wiki {{Avtomatik taksonquti | nomi = Antilopa quyoni | tasvir = Antelope jackrabbit 2.JPG | olam = [[Eukariotlar]] | tip = [[Xordalilar]] | sinf = [[Sut emizuvchilar]] | oila = [[Tovushqonlar]] | urugʻ = [[Quyonlar]] | sarlavha = Xalqaro ilmiy nomi | sarlavha_matn = Areal | turlari = Antilopa quyoni | range_map = Antelope Jackrabbit area.png | range_map_caption = }} '''Antilopa quyoni''' ({{Lang-la|Lepus alleni}}) — ''Lepus'' quyonlar jinsining Shimoliy Amerika turlaridan biri. Lotincha nomi [[New York (shahar)|Nyu Yorkdagi]] [[:ru:Американский_музей_естественной_истории|Amerika tabiiy tarix muzeyining]] [[sutemizuvchilar]] va qushlar yoʻnalishi boshligʻi [[:ru:Аллен,_Джоэл_Азаф|Joel Asafa Allena]] sharafiga berilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.science.smith.edu/msi/pdf/i0076-3519-424-01-0001.pdf|sarlavha=Best T. L., Henry T. H., ''Lepus alleni'' // Mammalian species. No 424, The American Society of Mammologists, 1993. p. 1-8.|kirish sanasi=2014-09-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140916150756/http://www.science.smith.edu/msi/pdf/i0076-3519-424-01-0001.pdf|arxivsana=2014-09-16}}</ref>. == Tavsif == Antilopa quyoni yirik Lepus turidir. Erkak va urgʻochi antilopa quyonlari tashqi koʻrinishi bir xil. Bu turning oʻlchami katta, uzun, uchli quloqlari va moʻynasining aniq rangi bor. Antilopa quyonining qorni oq, yon tomonlari och kulrang, orqa tomoni qora, boʻyin va koʻkragida toʻq sariq rangga ega. U [[qora dumli quyon]] va [[oq yonboshli quyon]] kabi turlarga oʻxshaydi. Uning tanasi uzunligi 52 dan 58 sm (22 dyuym) gacha, dumi esa 5 dan 10 sm gacha (3 dyuym) uzunlikda boʻlishi mumkin. Uning old oyoqlari 10 dan 20 sm gacha (3,9 dan 7,9 dyuymgacha), orqa oyoqlari esa 20 dan 30 sm gacha (7,9 dan 11,8 dyuymgacha) oʻsishi mumkin. Antilopa quyonining quloqlari 14–17 sm (6 dyuym) gacha oʻsadi va uning ogʻirligi 9 funt (4,1 kg) gacha boʻlishi mumkin. Turning juda katta bosh suyagi va uzun tumshugʻi bor. Quloqlari juda uzun, uchlari va qirralari oq rangda. Ikki rangli dum tepasi qora, pasti och kulrang. Antilopa quyonining yon tomonlari och kulrang, boʻyni va koʻkragi toʻq sariq, orqa tomoni qora dogʻli. == Tarqalish == Antilopa quyonlarining tarqalishi [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSHning]] [[Arizona|Arizona shtati]] va [[Meksika|Meksikaning]] [[Chiuaua]], [[Nayarit]], [[Sinaloa]] va [[Sonora]] shtatlarini qamrab oladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.iucnredlist.org/details/41272/0|sarlavha=Mexican Association for Conservation and Study of Lagomorphs (AMCELA), Romero Malpica, F.J. & Rangel Cordero, H. (2008). «Lepus alleni». IUCN Red List of Threatened Species. Version 2009.2. International Union for Conservation of Nature. Retrieved 1 February 2010.|kirish sanasi=2014-09-15|arxivsana=2014-03-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140302161527/http://www.iucnredlist.org/details/41272/0}}</ref>. Shimoliy Amerikada mavjud boʻlgan boshqa quyon turlari bilan solishtirganda, antilopa quyonning tarqalishi cheklangan. Bu tur Arizonadagi osmon orollari va Meksikadagi Syerra Madre Occidental orollaridan uzoqroqda joylashgan hududlarda yashamaydi. Shuningdek, u Florensiya, Arizonaning gʻarbiy qismida uchtamaydi. 2017-yil iyul oyi holatiga koʻra, u Nevada shtatidagi Mid koʻli dam olish hududida milliy bogʻ qoʻriqchisi tomonidan uchratilib va suratga olingan. == Yashash joyi == [[Fayl:AntelopeJackrabbitAug06.jpg|thumb]] Antilopa quyonini oʻtloqli tepaliklarda yoki tekisliklarda topish mumkin, ular uzun oʻtlar ustidagi katta, choʻl butalari boʻlgan yashash joylarini afzal koʻradi. Bu turni koʻproq taqir choʻllarda ham uchratish mumkin<ref>Best, Troy; et al. (1993). "Lepus alleni". ''Mammalian Species''. '''424''': 1–8. doi:10.2307/3504245.</ref>. 2014-yilda ekologiyaga bagʻishlangan tadqiqot shuni koʻrsatdiki, antilopa quyoni uchun ideal yashash joyi oʻtloqli yer qoplami va mesquit toʻdasini oʻz ichiga oladi. Bu tur qurgʻoqchil iqlimni afzal koʻrmaydi. Buning oʻrniga antilopa quyonlari yozgi yogʻingarchilik miqdori 90 mm dan 360 mm gacha boʻlgan hududlarda yashaydi. Namligi kamroq sharoitda omon qoladigan qora dumli quyondan farqli oʻlaroq, antilopa quyon namligi yuqori boʻlgan joylarda yashaydi. == Morfologik xususiyatlar == Ular oʻzlarining tovushlarini nafaqat eshitish uchun, balki ular mavjud boʻlgan muhitning yuqori haroratida tana haroratini pasaytirish va tartibga solish uchun ham ishlatadilar. Antilopa quyonlari yerning issiq yuzasi soviy boshlaganda, asosan kechqurun faolroq boʻladi. == Oziqlantirish == [[Fayl:Antelope_jackrabbit.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Antelope_jackrabbit.jpg/200px-Antelope_jackrabbit.jpg|right|thumb|200x200px| Antilopa quyonining qon tomirlari bilan toʻyingan quloqchalari quyoshda toblanmoqda]]Antilopa quyoni kaktuslar, oʻztlar va boshqa bargli oʻzsimliklar bilan oziqlanadi. Bu tur minerallar va boshqa oziq moddalarni olish uchun tuproq qazish va yeyishi kuzatilgan. Ularni bargli va graminivorlar deb tasniflash mumkin. Kaktuslar, mesquite barglari va boshqa oʻsimliklar bilan oziqlanadi<ref>Reid, Fiona (2006). ''Peterson Field Guide to Mammals of North America'' (Fourth ed.). New York: Houghton Mifflin Harcourt. pp. 357–358.</ref>. == Koʻpayish == Antilopa quyonlari dekabrdan sentyabrgacha koʻpayadi va homiladorlik davri taxminan olti hafta davom etadi. Urgʻochilar yiliga bittadan beshtagacha bola tugʻadi va toʻrt marta bolalaydi. Quyon bolasi, leveret deb ataladi, erta tugʻiladi, uning koʻzlari ochiq boʻladi, u faol va moʻyna bilan qoplangan boʻladi. Bolalar yer yuzasini qirib tashlash natijasida hosil boʻlgan sayoz tuproq uyalarda tugʻiladi<ref>Drickamer, Lee; et al. (2014). ''Mammalogy: Adaptation, Diversity, Ecology'' (fourth ed.). Baltimore, Maryland: Johns Hopkins University Press. pp. 367–368. ISBN <bdi>978-1421415888</bdi>.</ref>. ==Tahdidlar == Antilopa quyonlari chorva uchun ham xavf tugʻdiradigan yirtqichlarni oʻziga jalb qilganligi sababli, shunday muammolarni kamaytirish uchun odamlar tomonidan ovlanadi. Bu tur istemol qilish yoki qimmatli moʻynasi uchun ham ovlanadi. Yashash joyini yoʻqotish antilopa quyonlari uchun ham xavf tugʻdiradi, chunki qishloq xoʻjaligining kengayishi ularning yashash joylariga xalaqit beradi. Chorva mollarini boqish antilopa quyonlari yashaydigan hududlarda oʻt va oʻsimliklarining koʻpligini kamaytiradi. == Taksonomiya == Ushbu quyonning ikkita kichik turi tasvirlangan:<ref>Lorenzo, C.; Brown, D.E. (2019). "Lepus alleni". IUCN Red List of Threatened Species. 2019: e.T41272A45185265. doi:10.2305/IUCN.UK.2019-1.RLTS.T41272A45185265.en. Retrieved 11 November 2021.</ref> * ''L a. men alleni'' * ''L. a. palitanlar'' * ''L. a. tiburonensis'' == Shuningdek qarang == * [[:ru:Рогатый_заяц|Shoxli quyon]] yoki quyon, ba'zan jakalopa - antilopa va quyon oʻrtasidagi xayoliy xoch shalkidagi shoxdir. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Hayvonlar]] [[Turkum:Quyonlar]] 9xdafuemnehcvpcct7py286hcsax4hc 2726678 2725474 2022-07-31T11:54:20Z Behzodbek88 70684 wikitext text/x-wiki {{Avtomatik taksonquti | nomi = Antilopa quyoni | tasvir = Antelope jackrabbit 2.JPG | olam = [[Eukariotlar]] | tip = [[Xordalilar]] | sinf = [[Sut emizuvchilar]] | oila = [[Tovushqonlar]] | urugʻ = [[Quyonlar]] | sarlavha = Xalqaro ilmiy nomi | sarlavha_matn = ''Lepus alleni'' Mearns, 1890 | turlari = Antilopa quyoni | range_map = Antelope Jackrabbit area.png | range_map_caption = | sarlavha1 = Areal }} '''Antilopa quyoni''' ({{Lang-la|Lepus alleni}}) — ''Lepus'' quyonlar jinsining Shimoliy Amerika turlaridan biri. Lotincha nomi [[New York (shahar)|Nyu Yorkdagi]] [[:ru:Американский_музей_естественной_истории|Amerika tabiiy tarix muzeyining]] [[sutemizuvchilar]] va qushlar yoʻnalishi boshligʻi [[:ru:Аллен,_Джоэл_Азаф|Joel Asafa Allena]] sharafiga berilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.science.smith.edu/msi/pdf/i0076-3519-424-01-0001.pdf|sarlavha=Best T. L., Henry T. H., ''Lepus alleni'' // Mammalian species. No 424, The American Society of Mammologists, 1993. p. 1-8.|kirish sanasi=2014-09-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140916150756/http://www.science.smith.edu/msi/pdf/i0076-3519-424-01-0001.pdf|arxivsana=2014-09-16}}</ref>. == Tavsif == Antilopa quyoni yirik Lepus turidir. Erkak va urgʻochi antilopa quyonlari tashqi koʻrinishi bir xil. Bu turning oʻlchami katta, uzun, uchli quloqlari va moʻynasining aniq rangi bor. Antilopa quyonining qorni oq, yon tomonlari och kulrang, orqa tomoni qora, boʻyin va koʻkragida toʻq sariq rangga ega. U [[qora dumli quyon]] va [[oq yonboshli quyon]] kabi turlarga oʻxshaydi. Uning tanasi uzunligi 52 dan 58 sm (22 dyuym) gacha, dumi esa 5 dan 10 sm gacha (3 dyuym) uzunlikda boʻlishi mumkin. Uning old oyoqlari 10 dan 20 sm gacha (3,9 dan 7,9 dyuymgacha), orqa oyoqlari esa 20 dan 30 sm gacha (7,9 dan 11,8 dyuymgacha) oʻsishi mumkin. Antilopa quyonining quloqlari 14–17 sm (6 dyuym) gacha oʻsadi va uning ogʻirligi 9 funt (4,1 kg) gacha boʻlishi mumkin. Turning juda katta bosh suyagi va uzun tumshugʻi bor. Quloqlari juda uzun, uchlari va qirralari oq rangda. Ikki rangli dum tepasi qora, pasti och kulrang. Antilopa quyonining yon tomonlari och kulrang, boʻyni va koʻkragi toʻq sariq, orqa tomoni qora dogʻli. == Tarqalish == Antilopa quyonlarining tarqalishi [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSHning]] [[Arizona|Arizona shtati]] va [[Meksika|Meksikaning]] [[Chiuaua]], [[Nayarit]], [[Sinaloa]] va [[Sonora]] shtatlarini qamrab oladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.iucnredlist.org/details/41272/0|sarlavha=Mexican Association for Conservation and Study of Lagomorphs (AMCELA), Romero Malpica, F.J. & Rangel Cordero, H. (2008). «Lepus alleni». IUCN Red List of Threatened Species. Version 2009.2. International Union for Conservation of Nature. Retrieved 1 February 2010.|kirish sanasi=2014-09-15|arxivsana=2014-03-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140302161527/http://www.iucnredlist.org/details/41272/0}}</ref>. Shimoliy Amerikada mavjud boʻlgan boshqa quyon turlari bilan solishtirganda, antilopa quyonning tarqalishi cheklangan. Bu tur Arizonadagi osmon orollari va Meksikadagi Syerra Madre Occidental orollaridan uzoqroqda joylashgan hududlarda yashamaydi. Shuningdek, u Florensiya, Arizonaning gʻarbiy qismida uchtamaydi. 2017-yil iyul oyi holatiga koʻra, u Nevada shtatidagi Mid koʻli dam olish hududida milliy bogʻ qoʻriqchisi tomonidan uchratilib va suratga olingan. == Yashash joyi == [[Fayl:AntelopeJackrabbitAug06.jpg|thumb]] Antilopa quyonini oʻtloqli tepaliklarda yoki tekisliklarda topish mumkin, ular uzun oʻtlar ustidagi katta, choʻl butalari boʻlgan yashash joylarini afzal koʻradi. Bu turni koʻproq taqir choʻllarda ham uchratish mumkin<ref>Best, Troy; et al. (1993). "Lepus alleni". ''Mammalian Species''. '''424''': 1–8. doi:10.2307/3504245.</ref>. 2014-yilda ekologiyaga bagʻishlangan tadqiqot shuni koʻrsatdiki, antilopa quyoni uchun ideal yashash joyi oʻtloqli yer qoplami va mesquit toʻdasini oʻz ichiga oladi. Bu tur qurgʻoqchil iqlimni afzal koʻrmaydi. Buning oʻrniga antilopa quyonlari yozgi yogʻingarchilik miqdori 90 mm dan 360 mm gacha boʻlgan hududlarda yashaydi. Namligi kamroq sharoitda omon qoladigan qora dumli quyondan farqli oʻlaroq, antilopa quyon namligi yuqori boʻlgan joylarda yashaydi. == Morfologik xususiyatlar == Ular oʻzlarining tovushlarini nafaqat eshitish uchun, balki ular mavjud boʻlgan muhitning yuqori haroratida tana haroratini pasaytirish va tartibga solish uchun ham ishlatadilar. Antilopa quyonlari yerning issiq yuzasi soviy boshlaganda, asosan kechqurun faolroq boʻladi. == Oziqlantirish == [[Fayl:Antelope_jackrabbit.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Antelope_jackrabbit.jpg/200px-Antelope_jackrabbit.jpg|right|thumb|200x200px| Antilopa quyonining qon tomirlari bilan toʻyingan quloqchalari quyoshda toblanmoqda]]Antilopa quyoni kaktuslar, oʻztlar va boshqa bargli oʻzsimliklar bilan oziqlanadi. Bu tur minerallar va boshqa oziq moddalarni olish uchun tuproq qazish va yeyishi kuzatilgan. Ularni bargli va graminivorlar deb tasniflash mumkin. Kaktuslar, mesquite barglari va boshqa oʻsimliklar bilan oziqlanadi<ref>Reid, Fiona (2006). ''Peterson Field Guide to Mammals of North America'' (Fourth ed.). New York: Houghton Mifflin Harcourt. pp. 357–358.</ref>. == Koʻpayish == Antilopa quyonlari dekabrdan sentyabrgacha koʻpayadi va homiladorlik davri taxminan olti hafta davom etadi. Urgʻochilar yiliga bittadan beshtagacha bola tugʻadi va toʻrt marta bolalaydi. Quyon bolasi, leveret deb ataladi, erta tugʻiladi, uning koʻzlari ochiq boʻladi, u faol va moʻyna bilan qoplangan boʻladi. Bolalar yer yuzasini qirib tashlash natijasida hosil boʻlgan sayoz tuproq uyalarda tugʻiladi<ref>Drickamer, Lee; et al. (2014). ''Mammalogy: Adaptation, Diversity, Ecology'' (fourth ed.). Baltimore, Maryland: Johns Hopkins University Press. pp. 367–368. ISBN <bdi>978-1421415888</bdi>.</ref>. ==Tahdidlar == Antilopa quyonlari chorva uchun ham xavf tugʻdiradigan yirtqichlarni oʻziga jalb qilganligi sababli, shunday muammolarni kamaytirish uchun odamlar tomonidan ovlanadi. Bu tur istemol qilish yoki qimmatli moʻynasi uchun ham ovlanadi. Yashash joyini yoʻqotish antilopa quyonlari uchun ham xavf tugʻdiradi, chunki qishloq xoʻjaligining kengayishi ularning yashash joylariga xalaqit beradi. Chorva mollarini boqish antilopa quyonlari yashaydigan hududlarda oʻt va oʻsimliklarining koʻpligini kamaytiradi. == Taksonomiya == Ushbu quyonning ikkita kichik turi tasvirlangan:<ref>Lorenzo, C.; Brown, D.E. (2019). "Lepus alleni". IUCN Red List of Threatened Species. 2019: e.T41272A45185265. doi:10.2305/IUCN.UK.2019-1.RLTS.T41272A45185265.en. Retrieved 11 November 2021.</ref> * ''L a. men alleni'' * ''L. a. palitanlar'' * ''L. a. tiburonensis'' == Shuningdek qarang == * [[:ru:Рогатый_заяц|Shoxli quyon]] yoki quyon, ba'zan jakalopa - antilopa va quyon oʻrtasidagi xayoliy xoch shalkidagi shoxdir. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Hayvonlar]] [[Turkum:Quyonlar]] p01c4pwf5x49tcwjts8bzl4hijzpl25 Robert Wrenn 0 758740 2725461 2022-07-30T12:55:35Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1083471928|Robert Wrenn]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki [[Fayl:D.Wrenn.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/D.Wrenn.jpg/220px-D.Wrenn.jpg|right|thumb| Robert "Bob" Renn]] '''Robert Daffild Wrenn''' (1873-yil 20-sentabr - 1925-yil 21-noyabr) amerikalik chap qoʻl [[Tennis|tennischi]], toʻrt karra [[Amerika ochiq chempionati|AQSH yakkalik chempionati]] gʻolibi va Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga kirgan birinchilardan biri. == Biografiya == Wrenn [[Highland Park (Illinois)|Illinoys shtatidagi Highland Parkda]] tug'ilgan. Wrenn Garvard universitetida o'qigan, u yerda u futbol jamoasida taniqli himoyachi edi. Wrenn "Garvardning eng zo'r sportchilaridan biri", <ref name="Baltzell">{{Kitob manbasi|last=Baltzell|first=E. Digby|title=Sporting Gentlemen: Men's Tennis from the Age of Honor to the Cult of the Superstar|date=2017|publisher=Routledge|isbn=9781351488341|url=https://books.google.com/books?id=OyEuDwAAQBAJ&q=%22wrenn%22+harvard+ice+hockey&pg=PT106|accessdate=23 February 2020}}</ref> futbol, xokkey va beysbol bo'yicha yulduz o'yinchi hisoblangan. <ref name="Baltzell" /> Wrenn Qo'shma Shtatlarda kollegial xokkeyning shakllanishida kichik rol o'ynadi. <ref name="SI1967" /> 1892 yilning kuzida Wrenn va tennischi hamkasbi (va juftlik bo'yicha hamkor) [[Malcolm Greene Chace|Malkolm Grin Cheys]] Nyu-Yorkdagi Niagara sharsharasida xalqaro tennis turnirida o'ynashdi. <ref name="SI1967" /> U erda ular kanadalik sportchilarni uchratishdi, ular ularni keyingi qishda Amerika kollejlarida o'ynaladigan muz polosidan farq qiladigan xokkey sporti bilan tanishish uchun qaytishga taklif qilishdi. <ref name="SI1967">{{Yangiliklar manbasi |last=Hanlon |first=John |date=17 April 1967 |title=When Harvard Met Brown It Wasn't Ice Polo |publisher=Sports Illustrated |url=https://www.si.com/vault/1967/04/17/612980/when-harvard-met-brown-it-wasnt-ice-polo |access-date=23 February 2020 |quote=A lot of weird games between a lot of scrub teams probably were played on ice before Jan. 19, 1898, but on that day modern intercollegiate hockey competition was officially born}}</ref> Wrenn va Chace boshqa shimoli-sharqiy kollejlardan, shu jumladan Kornell universitetidan do'stlarini yig'ishdi va 1894-95 yillarda Rojdestvo ta'tilida bir qator xokkey o'yinlari uchun Kanadaga qaytib kelishdi. <ref name="SI1967" /> Talabalarning har biri xokkey sportini targ‘ib qilish uchun o‘z kampuslariga qaytishdi. <ref name="SI1967" /> Wrenn keyinchalik Sent-Nikolay xokkey klubida o'ynadi. Wrenn 1893, 1894, 1896 va 1897 yillarda tennis chempionligini qo'lga kiritdi (1895 yilda Fred Xoveyga yutqazdi). 1898 yilda u Kubada [[Theodore Roosevelt|Teodor Ruzveltning]] qo'pol chavandozlari bilan [[Ispaniya-Amerika urushi|Ispaniya-Amerika urushida]] xizmat qilgan. U Kubada bo'lganida sariq isitma bilan kasallangan. Wrenn 1903 yilda ukasi Jorj bilan birgalikda AQSh Devis Kubogi jamoasida o'ynagan. Longwood kriket klubida Britaniya orollariga qarshi finalda ular 1-4 hisobida mag'lub bo'lishdi va Wrenn o'zining yakkalik bahslarida [[Reginald Doherty|Reginald]] va [[Laurence Doherty|Lorens Dohertiga]], shuningdek, aka-uka Dohertilarga qarshi juftlik bahslarida mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Profile Robert Wrenn|url=http://www.daviscup.com/en/players/player/profile.aspx?playerid=10004723|nashriyot=ITF|kirish sanasi=April 19, 2012}}</ref> Wrenn 1902 yildan 1911 yilgacha Amerika Qo'shma Shtatlari Tennis Assotsiatsiyasi vitse-prezidenti va 1912 yildan 1915 yilgacha prezident bo'lgan. <ref>{{Kitob manbasi|last=USTA|title=Official Encyclopedia of Tennis|year=1979|publisher=Harper & Row|location=New York|isbn=0060144785|edition=Rev. and updated 1st|editor=Bill Shannon|page=[https://archive.org/details/officialencyclop0000unit/page/379 379]|url=https://archive.org/details/officialencyclop0000unit/page/379}}</ref> U 1955 yilda Shon-sharaf zaliga kiritildi. U 1914 yilda u boshqarayotgan mashina Nyu-York shtatidagi Tuxedo Parkdagi Avliyo Meri cherkovining xor direktori Gerbert Jorj Lavdeyni urib yuborganida hibsga olingan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Exonerates R.D. Wrenn|url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1914/05/21/100090096.pdf|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 19, 2012|sana=May 21, 1914}}</ref> ''The New York Times'' (1914 yil 21-may) gazetasining yozishicha, Wrenn oqlanganida: “Buyuk hakamlar hay’ati guvohlikdan mashinaning mexanizmi nosoz bo‘lib qolganini va rulning quvvatsizligini aniqlab, ayblov xulosasini topishdan bosh tortdi va shikoyat rad etildi." Wrenn Birinchi jahon urushida aviator boʻlgan. U 53 yoshida Nyu-Yorkdagi Madison mehmonxonasidagi kvartirasida Bright kasalligidan vafot etdi. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik (4 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:160px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1893 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1891}} [[:en:Fred_Hovey|Fred Hovey]] | 6–4, 3–6, 6–4, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1894 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|GBR}} [[:en:Manliffe_Goodbody|Manliffe Goodbody]] | 6–8, 6–1, 6–4, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1895 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1891}} Fred Hovey | 3–6, 2–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1896 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1896}} Fred Hovey | 7–5, 3–6, 6–0, 1–6, 6–1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1897 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|GBR}} [[:en:Wilberforce_Eaves|Wilberforce Eaves]] | 4–6, 8–6, 6–3, 2–6, 6–2 |} === Juftliklar (1 sovrin, 1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:160px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:150px" | Hamkor ! style="width:150px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1895 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1891}} [[:en:Malcolm_Chace|Malcolm Chace]] |{{flagicon|USA|1891}} [[:en:Clarence_Hobart|Clarence Hobart]] {{flagicon|USA|1877}} [[:en:Fred_Hovey|Fred Hovey]] | 7–5, 6–1, 8–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1896 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1896}} Malcolm Chace |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Carr_Neel|Carr Neel]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Sam_Neel|Sam Neel]] | 3–6, 6–1, 1–6, 6–3, 1–6 |} == Manbalar == {{Manbalar|refs=<ref name="NYTObit">{{cite news |title=National Tennis Champion Four Times Succumbs to Biight's Bisease at 53 |url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1925/11/13/104194324.html?pageNumber=19 |access-date=23 February 2020 |work=New York Times |date=13 November 1925}}</ref>}} == Havolalar == * Robert Wrenn at the Association of Tennis Professionals * Robert Wrenn at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Robert Wrenn at the Davis Cup [[Turkum:1925-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1873-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 2x3bikpbpiu7twcuve6dajz2wirc4ci 2725464 2725461 2022-07-30T12:56:14Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Robert Wrenn|fullname=Robert Duffield Wrenn|image=Robert Bob Wrenn.jpg|caption=|country={{USA}}|birth_date=September 20, 1873|birth_place=[[Highland Park, Illinois|Highland Park]], Illinois|death_date={{death date and age|mf=yes|1925|11|21|1873|9|20}}|death_place=New York City, New York|height=|retired=1903|plays=Left-handed (one-handed backhand)|tennishofyear=1955|tennishofid=bob-wrenn|singlesrecord=111–40 (70.5%)<ref name="tennisbase">{{cite web|title=Robert Wrenn: Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=WRENN%2C+ROBERT&player_input=WRENN%2C+ROBERT&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennismem SL}}</ref>|singlestitles=11<ref name="tennisbase"/>|highestsinglesranking=No. '''1''' (1897<small>, [[International Tennis Hall of Fame|ITHF]]</small>)<ref name="hof">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/bob-wrenn International Tennis Hall of Fame Inductee Page]</ref>|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=|Wimbledonresult=|USOpenresult='''W''' ([[1893 U.S. National Championships (tennis)#Men's Singles|1893]], [[1894 U.S. National Championships (tennis)#Men's Singles|1894]], [[1896 U.S. National Championships (tennis)#Men's Singles|1896]], [[1897 U.S. National Championships (tennis)#Men's Singles|1897]])|Othertournaments=|Olympicsresult=|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|grandslamsdoublesresults=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=|WimbledonDoublesresult=|USOpenDoublesresult='''W''' ([[1895 U.S. National Championships (tennis)#Men's Doubles|1895]])|OthertournamentsDoubles=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult=|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=|OthertournamentsMixedDoubles=|OlympicMixedDoublesresult=}}'''Robert Daffild Wrenn''' (1873-yil 20-sentabr - 1925-yil 21-noyabr) amerikalik chap qoʻl [[Tennis|tennischi]], toʻrt karra [[Amerika ochiq chempionati|AQSH yakkalik chempionati]] gʻolibi va Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga kirgan birinchilardan biri. == Biografiya == Wrenn [[Highland Park (Illinois)|Illinoys shtatidagi Highland Parkda]] tug'ilgan. Wrenn Garvard universitetida o'qigan, u yerda u futbol jamoasida taniqli himoyachi edi. Wrenn "Garvardning eng zo'r sportchilaridan biri", <ref name="Baltzell">{{Kitob manbasi|last=Baltzell|first=E. Digby|title=Sporting Gentlemen: Men's Tennis from the Age of Honor to the Cult of the Superstar|date=2017|publisher=Routledge|isbn=9781351488341|url=https://books.google.com/books?id=OyEuDwAAQBAJ&q=%22wrenn%22+harvard+ice+hockey&pg=PT106|accessdate=23 February 2020}}</ref> futbol, xokkey va beysbol bo'yicha yulduz o'yinchi hisoblangan. <ref name="Baltzell" /> Wrenn Qo'shma Shtatlarda kollegial xokkeyning shakllanishida kichik rol o'ynadi. <ref name="SI1967" /> 1892 yilning kuzida Wrenn va tennischi hamkasbi (va juftlik bo'yicha hamkor) [[Malcolm Greene Chace|Malkolm Grin Cheys]] Nyu-Yorkdagi Niagara sharsharasida xalqaro tennis turnirida o'ynashdi. <ref name="SI1967" /> U erda ular kanadalik sportchilarni uchratishdi, ular ularni keyingi qishda Amerika kollejlarida o'ynaladigan muz polosidan farq qiladigan xokkey sporti bilan tanishish uchun qaytishga taklif qilishdi. <ref name="SI1967">{{Yangiliklar manbasi |last=Hanlon |first=John |date=17 April 1967 |title=When Harvard Met Brown It Wasn't Ice Polo |publisher=Sports Illustrated |url=https://www.si.com/vault/1967/04/17/612980/when-harvard-met-brown-it-wasnt-ice-polo |access-date=23 February 2020 |quote=A lot of weird games between a lot of scrub teams probably were played on ice before Jan. 19, 1898, but on that day modern intercollegiate hockey competition was officially born}}</ref> Wrenn va Chace boshqa shimoli-sharqiy kollejlardan, shu jumladan Kornell universitetidan do'stlarini yig'ishdi va 1894-95 yillarda Rojdestvo ta'tilida bir qator xokkey o'yinlari uchun Kanadaga qaytib kelishdi. <ref name="SI1967" /> Talabalarning har biri xokkey sportini targ‘ib qilish uchun o‘z kampuslariga qaytishdi. <ref name="SI1967" /> Wrenn keyinchalik Sent-Nikolay xokkey klubida o'ynadi. Wrenn 1893, 1894, 1896 va 1897 yillarda tennis chempionligini qo'lga kiritdi (1895 yilda Fred Xoveyga yutqazdi). 1898 yilda u Kubada [[Theodore Roosevelt|Teodor Ruzveltning]] qo'pol chavandozlari bilan [[Ispaniya-Amerika urushi|Ispaniya-Amerika urushida]] xizmat qilgan. U Kubada bo'lganida sariq isitma bilan kasallangan. Wrenn 1903 yilda ukasi Jorj bilan birgalikda AQSh Devis Kubogi jamoasida o'ynagan. Longwood kriket klubida Britaniya orollariga qarshi finalda ular 1-4 hisobida mag'lub bo'lishdi va Wrenn o'zining yakkalik bahslarida [[Reginald Doherty|Reginald]] va [[Laurence Doherty|Lorens Dohertiga]], shuningdek, aka-uka Dohertilarga qarshi juftlik bahslarida mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Profile Robert Wrenn|url=http://www.daviscup.com/en/players/player/profile.aspx?playerid=10004723|nashriyot=ITF|kirish sanasi=April 19, 2012}}</ref> Wrenn 1902 yildan 1911 yilgacha Amerika Qo'shma Shtatlari Tennis Assotsiatsiyasi vitse-prezidenti va 1912 yildan 1915 yilgacha prezident bo'lgan. <ref>{{Kitob manbasi|last=USTA|title=Official Encyclopedia of Tennis|year=1979|publisher=Harper & Row|location=New York|isbn=0060144785|edition=Rev. and updated 1st|editor=Bill Shannon|page=[https://archive.org/details/officialencyclop0000unit/page/379 379]|url=https://archive.org/details/officialencyclop0000unit/page/379}}</ref> U 1955 yilda Shon-sharaf zaliga kiritildi. U 1914 yilda u boshqarayotgan mashina Nyu-York shtatidagi Tuxedo Parkdagi Avliyo Meri cherkovining xor direktori Gerbert Jorj Lavdeyni urib yuborganida hibsga olingan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Exonerates R.D. Wrenn|url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1914/05/21/100090096.pdf|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 19, 2012|sana=May 21, 1914}}</ref> ''The New York Times'' (1914 yil 21-may) gazetasining yozishicha, Wrenn oqlanganida: “Buyuk hakamlar hay’ati guvohlikdan mashinaning mexanizmi nosoz bo‘lib qolganini va rulning quvvatsizligini aniqlab, ayblov xulosasini topishdan bosh tortdi va shikoyat rad etildi." Wrenn Birinchi jahon urushida aviator boʻlgan. U 53 yoshida Nyu-Yorkdagi Madison mehmonxonasidagi kvartirasida Bright kasalligidan vafot etdi. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik (4 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:160px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1893 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1891}} [[:en:Fred_Hovey|Fred Hovey]] | 6–4, 3–6, 6–4, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1894 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|GBR}} [[:en:Manliffe_Goodbody|Manliffe Goodbody]] | 6–8, 6–1, 6–4, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1895 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1891}} Fred Hovey | 3–6, 2–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1896 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1896}} Fred Hovey | 7–5, 3–6, 6–0, 1–6, 6–1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1897 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|GBR}} [[:en:Wilberforce_Eaves|Wilberforce Eaves]] | 4–6, 8–6, 6–3, 2–6, 6–2 |} === Juftliklar (1 sovrin, 1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:160px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:150px" | Hamkor ! style="width:150px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1895 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1891}} [[:en:Malcolm_Chace|Malcolm Chace]] |{{flagicon|USA|1891}} [[:en:Clarence_Hobart|Clarence Hobart]] {{flagicon|USA|1877}} [[:en:Fred_Hovey|Fred Hovey]] | 7–5, 6–1, 8–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1896 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1896}} Malcolm Chace |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Carr_Neel|Carr Neel]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Sam_Neel|Sam Neel]] | 3–6, 6–1, 1–6, 6–3, 1–6 |} == Manbalar == {{Manbalar|refs=<ref name="NYTObit">{{cite news |title=National Tennis Champion Four Times Succumbs to Biight's Bisease at 53 |url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1925/11/13/104194324.html?pageNumber=19 |access-date=23 February 2020 |work=New York Times |date=13 November 1925}}</ref>}} == Havolalar == * Robert Wrenn at the Association of Tennis Professionals * Robert Wrenn at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Robert Wrenn at the Davis Cup [[Turkum:1925-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1873-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] mgbx3zsaacp7lg7vm6as93q34l4238v 2725465 2725464 2022-07-30T12:56:26Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Robert Wrenn|fullname=Robert Duffield Wrenn|image=Robert Bob Wrenn.jpg|caption=|country={{USA}}|birth_date=September 20, 1873|birth_place=[[Highland Park, Illinois|Highland Park]], Illinois|death_date={{death date and age|mf=yes|1925|11|21|1873|9|20}}|death_place=New York City, New York|height=|retired=1903|plays=Left-handed (one-handed backhand)|tennishofyear=1955|tennishofid=bob-wrenn|singlesrecord=111-40 (70.5 %)<ref name="tennisbase">{{cite web|title=Robert Wrenn: Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=WRENN%2C+ROBERT&player_input=WRENN%2C+ROBERT&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennismem SL}}</ref>|singlestitles=11<ref name="tennisbase"/>|highestsinglesranking=No. '''1''' (1897<small>, [[International Tennis Hall of Fame|ITHF]]</small>)<ref name="hof">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/bob-wrenn International Tennis Hall of Fame Inductee Page]</ref>|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=|Wimbledonresult=|USOpenresult='''W''' ([[1893 U.S. National Championships (tennis)#Men's Singles|1893]], [[1894 U.S. National Championships (tennis)#Men's Singles|1894]], [[1896 U.S. National Championships (tennis)#Men's Singles|1896]], [[1897 U.S. National Championships (tennis)#Men's Singles|1897]])|Othertournaments=|Olympicsresult=|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|grandslamsdoublesresults=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=|WimbledonDoublesresult=|USOpenDoublesresult='''W''' ([[1895 U.S. National Championships (tennis)#Men's Doubles|1895]])|OthertournamentsDoubles=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult=|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=|OthertournamentsMixedDoubles=|OlympicMixedDoublesresult=}}'''Robert Daffild Wrenn''' (1873-yil 20-sentabr — 1925-yil 21-noyabr) amerikalik chap qoʻl [[Tennis|tennischi]], toʻrt karra [[Amerika ochiq chempionati|AQSH yakkalik chempionati]] gʻolibi va Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga kirgan birinchilardan biri. == Biografiya == Wrenn [[Highland Park (Illinois)|Illinoys shtatidagi Highland Parkda]] tugʻilgan. Wrenn Garvard universitetida oʻqigan, u yerda u futbol jamoasida taniqli himoyachi edi. Wrenn „Garvardning eng zoʻr sportchilaridan biri“, <ref name="Baltzell">{{Kitob manbasi|last=Baltzell|first=E. Digby|title=Sporting Gentlemen: Men's Tennis from the Age of Honor to the Cult of the Superstar|date=2017|publisher=Routledge|isbn=9781351488341|url=https://books.google.com/books?id=OyEuDwAAQBAJ&q=%22wrenn%22+harvard+ice+hockey&pg=PT106|accessdate=23 February 2020}}</ref> futbol, xokkey va beysbol boʻyicha yulduz oʻyinchi hisoblangan. <ref name="Baltzell" /> Wrenn Qoʻshma Shtatlarda kollegial xokkeyning shakllanishida kichik rol oʻynadi. <ref name="SI1967" /> 1892 yilning kuzida Wrenn va tennischi hamkasbi (va juftlik boʻyicha hamkor) [[Malcolm Greene Chace|Malkolm Grin Cheys]] Nyu-Yorkdagi Niagara sharsharasida xalqaro tennis turnirida oʻynashdi. <ref name="SI1967" /> U erda ular kanadalik sportchilarni uchratishdi, ular ularni keyingi qishda Amerika kollejlarida oʻynaladigan muz polosidan farq qiladigan xokkey sporti bilan tanishish uchun qaytishga taklif qilishdi. <ref name="SI1967">{{Yangiliklar manbasi |last=Hanlon |first=John |date=17 April 1967 |title=When Harvard Met Brown It Wasn't Ice Polo |publisher=Sports Illustrated |url=https://www.si.com/vault/1967/04/17/612980/when-harvard-met-brown-it-wasnt-ice-polo |access-date=23 February 2020 |quote=A lot of weird games between a lot of scrub teams probably were played on ice before Jan. 19, 1898, but on that day modern intercollegiate hockey competition was officially born}}</ref> Wrenn va Chace boshqa shimoli-sharqiy kollejlardan, shu jumladan Kornell universitetidan doʻstlarini yigʻishdi va 1894-95 yillarda Rojdestvo taʼtilida bir qator xokkey oʻyinlari uchun Kanadaga qaytib kelishdi. <ref name="SI1967" /> Talabalarning har biri xokkey sportini targ‘ib qilish uchun o‘z kampuslariga qaytishdi. <ref name="SI1967" /> Wrenn keyinchalik Sent-Nikolay xokkey klubida oʻynadi. Wrenn 1893, 1894, 1896 va 1897 yillarda tennis chempionligini qoʻlga kiritdi (1895 yilda Fred Xoveyga yutqazdi). 1898 yilda u Kubada [[Theodore Roosevelt|Teodor Ruzveltning]] qoʻpol chavandozlari bilan [[Ispaniya-Amerika urushi|Ispaniya-Amerika urushida]] xizmat qilgan. U Kubada boʻlganida sariq isitma bilan kasallangan. Wrenn 1903 yilda ukasi Jorj bilan birgalikda AQSh Devis Kubogi jamoasida oʻynagan. Longwood kriket klubida Britaniya orollariga qarshi finalda ular 1-4 hisobida magʻlub boʻlishdi va Wrenn oʻzining yakkalik bahslarida [[Reginald Doherty|Reginald]] va [[Laurence Doherty|Lorens Dohertiga]], shuningdek, aka-uka Dohertilarga qarshi juftlik bahslarida magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Profile Robert Wrenn|url=http://www.daviscup.com/en/players/player/profile.aspx?playerid=10004723|nashriyot=ITF|kirish sanasi=April 19, 2012}}</ref> Wrenn 1902 yildan 1911 yilgacha Amerika Qoʻshma Shtatlari Tennis Assotsiatsiyasi vitse-prezidenti va 1912 yildan 1915 yilgacha prezident boʻlgan. <ref>{{Kitob manbasi|last=USTA|title=Official Encyclopedia of Tennis|year=1979|publisher=Harper & Row|location=New York|isbn=0060144785|edition=Rev. and updated 1st|editor=Bill Shannon|page=[https://archive.org/details/officialencyclop0000unit/page/379 379]|url=https://archive.org/details/officialencyclop0000unit/page/379}}</ref> U 1955 yilda Shon-sharaf zaliga kiritildi. U 1914 yilda u boshqarayotgan mashina Nyu-York shtatidagi Tuxedo Parkdagi Avliyo Meri cherkovining xor direktori Gerbert Jorj Lavdeyni urib yuborganida hibsga olingan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Exonerates R.D. Wrenn|url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1914/05/21/100090096.pdf|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 19, 2012|sana=May 21, 1914}}</ref> ''The New York Times'' (1914 yil 21-may) gazetasining yozishicha, Wrenn oqlanganida: „Buyuk hakamlar hay’ati guvohlikdan mashinaning mexanizmi nosoz bo‘lib qolganini va rulning quvvatsizligini aniqlab, ayblov xulosasini topishdan bosh tortdi va shikoyat rad etildi.“ Wrenn Birinchi jahon urushida aviator boʻlgan. U 53 yoshida Nyu-Yorkdagi Madison mehmonxonasidagi kvartirasida Bright kasalligidan vafot etdi. == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik (4 ta unvon, 1 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:160px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1893 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1891}} [[:en:Fred_Hovey|Fred Hovey]] | 6-4, 3-6, 6-4, 6-4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1894 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|GBR}} [[:en:Manliffe_Goodbody|Manliffe Goodbody]] | 6-8, 6-1, 6-4, 6-4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1895 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA|1891}} Fred Hovey | 3-6, 2-6, 4-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1896 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} Fred Hovey | 7-5, 3-6, 6-0, 1-6, 6-1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1897 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|GBR}} [[:en:Wilberforce_Eaves|Wilberforce Eaves]] | 4-6, 8-6, 6-3, 2-6, 6-2 |} === Juftliklar (1 sovrin, 1 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:160px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:150px" | Hamkor ! style="width:150px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1895 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA|1891}} [[:en:Malcolm_Chace|Malcolm Chace]] |{{flagicon|USA|1891}} [[:en:Clarence_Hobart|Clarence Hobart]] {{flagicon|USA|1877}} [[:en:Fred_Hovey|Fred Hovey]] | 7-5, 6-1, 8-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1896 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} Malcolm Chace |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Carr_Neel|Carr Neel]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Sam_Neel|Sam Neel]] | 3-6, 6-1, 1-6, 6-3, 1-6 |} == Manbalar == {{Manbalar|refs=<ref name="NYTObit">{{cite news |title=National Tennis Champion Four Times Succumbs to Biight's Bisease at 53 |url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1925/11/13/104194324.html?pageNumber=19 |access-date=23 February 2020 |work=New York Times |date=13 November 1925}}</ref>}} == Havolalar == * Robert Wrenn at the Association of Tennis Professionals * Robert Wrenn at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Robert Wrenn at the Davis Cup [[Turkum:1925-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1873-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] bbxr88rlqmue80qp5ks6k19k8mj5quz 2725468 2725465 2022-07-30T12:57:19Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Robert Wrenn|fullname=Robert Duffield Wrenn|image=Robert Bob Wrenn.jpg|caption=|country={{USA}}|birth_date=September 20, 1873|birth_place=[[Highland Park, Illinois|Highland Park]], Illinois|death_date={{death date and age|mf=yes|1925|11|21|1873|9|20}}|death_place=New York City, New York|height=|retired=1903|plays=Left-handed (one-handed backhand)|tennishofyear=1955|tennishofid=bob-wrenn|singlesrecord=111-40 (70.5 %)<ref name="tennisbase">{{cite web|title=Robert Wrenn: Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=WRENN%2C+ROBERT&player_input=WRENN%2C+ROBERT&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennismem SL}}</ref>|singlestitles=11|highestsinglesranking=No. '''1''' (1897<small>, [[International Tennis Hall of Fame|ITHF]]|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=|Wimbledonresult=|USOpenresult='''W''' ([[1893 U.S. National Championships (tennis)#Men's Singles|1893]], [[1894 U.S. National Championships (tennis)#Men's Singles|1894]], [[1896 U.S. National Championships (tennis)#Men's Singles|1896]], [[1897 U.S. National Championships (tennis)#Men's Singles|1897]])|Othertournaments=|Olympicsresult=|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|grandslamsdoublesresults=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=|WimbledonDoublesresult=|USOpenDoublesresult='''W''' ([[1895 U.S. National Championships (tennis)#Men's Doubles|1895]])|OthertournamentsDoubles=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult=|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=|OthertournamentsMixedDoubles=|OlympicMixedDoublesresult=}}'''Robert Daffild Wrenn''' (1873-yil 20-sentabr — 1925-yil 21-noyabr) amerikalik chap qoʻl [[Tennis|tennischi]], toʻrt karra [[Amerika ochiq chempionati|AQSH yakkalik chempionati]] gʻolibi va Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga kirgan birinchilardan biri. == Biografiya == Wrenn [[Highland Park (Illinois)|Illinoys shtatidagi Highland Parkda]] tugʻilgan. Wrenn Garvard universitetida oʻqigan, u yerda u futbol jamoasida taniqli himoyachi edi. Wrenn „Garvardning eng zoʻr sportchilaridan biri“, <ref name="Baltzell">{{Kitob manbasi|last=Baltzell|first=E. Digby|title=Sporting Gentlemen: Men's Tennis from the Age of Honor to the Cult of the Superstar|date=2017|publisher=Routledge|isbn=9781351488341|url=https://books.google.com/books?id=OyEuDwAAQBAJ&q=%22wrenn%22+harvard+ice+hockey&pg=PT106|accessdate=23 February 2020}}</ref> futbol, xokkey va beysbol boʻyicha yulduz oʻyinchi hisoblangan. <ref name="Baltzell" /> Wrenn Qoʻshma Shtatlarda kollegial xokkeyning shakllanishida kichik rol oʻynadi. <ref name="SI1967" /> 1892 yilning kuzida Wrenn va tennischi hamkasbi (va juftlik boʻyicha hamkor) [[Malcolm Greene Chace|Malkolm Grin Cheys]] Nyu-Yorkdagi Niagara sharsharasida xalqaro tennis turnirida oʻynashdi. <ref name="SI1967" /> U erda ular kanadalik sportchilarni uchratishdi, ular ularni keyingi qishda Amerika kollejlarida oʻynaladigan muz polosidan farq qiladigan xokkey sporti bilan tanishish uchun qaytishga taklif qilishdi. <ref name="SI1967">{{Yangiliklar manbasi |last=Hanlon |first=John |date=17 April 1967 |title=When Harvard Met Brown It Wasn't Ice Polo |publisher=Sports Illustrated |url=https://www.si.com/vault/1967/04/17/612980/when-harvard-met-brown-it-wasnt-ice-polo |access-date=23 February 2020 |quote=A lot of weird games between a lot of scrub teams probably were played on ice before Jan. 19, 1898, but on that day modern intercollegiate hockey competition was officially born}}</ref> Wrenn va Chace boshqa shimoli-sharqiy kollejlardan, shu jumladan Kornell universitetidan doʻstlarini yigʻishdi va 1894-95 yillarda Rojdestvo taʼtilida bir qator xokkey oʻyinlari uchun Kanadaga qaytib kelishdi. <ref name="SI1967" /> Talabalarning har biri xokkey sportini targ‘ib qilish uchun o‘z kampuslariga qaytishdi. <ref name="SI1967" /> Wrenn keyinchalik Sent-Nikolay xokkey klubida oʻynadi. Wrenn 1893, 1894, 1896 va 1897 yillarda tennis chempionligini qoʻlga kiritdi (1895 yilda Fred Xoveyga yutqazdi). 1898 yilda u Kubada [[Theodore Roosevelt|Teodor Ruzveltning]] qoʻpol chavandozlari bilan [[Ispaniya-Amerika urushi|Ispaniya-Amerika urushida]] xizmat qilgan. U Kubada boʻlganida sariq isitma bilan kasallangan. Wrenn 1903 yilda ukasi Jorj bilan birgalikda AQSh Devis Kubogi jamoasida oʻynagan. Longwood kriket klubida Britaniya orollariga qarshi finalda ular 1-4 hisobida magʻlub boʻlishdi va Wrenn oʻzining yakkalik bahslarida [[Reginald Doherty|Reginald]] va [[Laurence Doherty|Lorens Dohertiga]], shuningdek, aka-uka Dohertilarga qarshi juftlik bahslarida magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Profile Robert Wrenn|url=http://www.daviscup.com/en/players/player/profile.aspx?playerid=10004723|nashriyot=ITF|kirish sanasi=April 19, 2012}}</ref> Wrenn 1902 yildan 1911 yilgacha Amerika Qoʻshma Shtatlari Tennis Assotsiatsiyasi vitse-prezidenti va 1912 yildan 1915 yilgacha prezident boʻlgan. <ref>{{Kitob manbasi|last=USTA|title=Official Encyclopedia of Tennis|year=1979|publisher=Harper & Row|location=New York|isbn=0060144785|edition=Rev. and updated 1st|editor=Bill Shannon|page=[https://archive.org/details/officialencyclop0000unit/page/379 379]|url=https://archive.org/details/officialencyclop0000unit/page/379}}</ref> U 1955 yilda Shon-sharaf zaliga kiritildi. U 1914 yilda u boshqarayotgan mashina Nyu-York shtatidagi Tuxedo Parkdagi Avliyo Meri cherkovining xor direktori Gerbert Jorj Lavdeyni urib yuborganida hibsga olingan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Exonerates R.D. Wrenn|url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1914/05/21/100090096.pdf|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 19, 2012|sana=May 21, 1914}}</ref> ''The New York Times'' (1914 yil 21-may) gazetasining yozishicha, Wrenn oqlanganida: „Buyuk hakamlar hay’ati guvohlikdan mashinaning mexanizmi nosoz bo‘lib qolganini va rulning quvvatsizligini aniqlab, ayblov xulosasini topishdan bosh tortdi va shikoyat rad etildi.“ Wrenn Birinchi jahon urushida aviator boʻlgan. U 53 yoshida Nyu-Yorkdagi Madison mehmonxonasidagi kvartirasida Bright kasalligidan vafot etdi. == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik (4 ta unvon, 1 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:160px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1893 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1891}} [[:en:Fred_Hovey|Fred Hovey]] | 6-4, 3-6, 6-4, 6-4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1894 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|GBR}} [[:en:Manliffe_Goodbody|Manliffe Goodbody]] | 6-8, 6-1, 6-4, 6-4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1895 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA|1891}} Fred Hovey | 3-6, 2-6, 4-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1896 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} Fred Hovey | 7-5, 3-6, 6-0, 1-6, 6-1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1897 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|GBR}} [[:en:Wilberforce_Eaves|Wilberforce Eaves]] | 4-6, 8-6, 6-3, 2-6, 6-2 |} === Juftliklar (1 sovrin, 1 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:160px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:150px" | Hamkor ! style="width:150px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1895 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA|1891}} [[:en:Malcolm_Chace|Malcolm Chace]] |{{flagicon|USA|1891}} [[:en:Clarence_Hobart|Clarence Hobart]] {{flagicon|USA|1877}} [[:en:Fred_Hovey|Fred Hovey]] | 7-5, 6-1, 8-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1896 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} Malcolm Chace |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Carr_Neel|Carr Neel]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Sam_Neel|Sam Neel]] | 3-6, 6-1, 1-6, 6-3, 1-6 |} == Manbalar == {{Manbalar|refs=<ref name="NYTObit">{{cite news |title=National Tennis Champion Four Times Succumbs to Biight's Bisease at 53 |url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1925/11/13/104194324.html?pageNumber=19 |access-date=23 February 2020 |work=New York Times |date=13 November 1925}}</ref>}} == Havolalar == * Robert Wrenn at the Association of Tennis Professionals * Robert Wrenn at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Robert Wrenn at the Davis Cup [[Turkum:1925-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1873-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] gdt07poqxi1qlfhwz3xpx49lfb2zmgd Andoza:S-new 10 758741 2725463 2022-07-30T12:56:12Z Laziz Baxtiyorov 56023 „<noinclude>{{s-start}} </noinclude>|- | style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="{{{rows|1}}}"|'''{{#switch:{{lc:{{{1|}}}}} |award = New award |assembly = New assembly |championship = New championship |chart = New chart |command = New command |constituency = New constituency |convention = New convention |creation = New creation |dicastery = New dicastery |diocese = New diocese |district =...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki <noinclude>{{s-start}} </noinclude>|- | style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="{{{rows|1}}}"|'''{{#switch:{{lc:{{{1|}}}}} |award = New award |assembly = New assembly |championship = New championship |chart = New chart |command = New command |constituency = New constituency |convention = New convention |creation = New creation |dicastery = New dicastery |diocese = New diocese |district = New district |division = New division |institution = New institution |first = First |forum = New forum |loss = Loss of title |minister = New ministerial post |office = New office |party = New political party |post = New post |regiment = New regiment |seat = New seat |tv = New television show |show = New show |sports = New sporting event |parliament = New parliament |#default = New title }}'''{{#if:{{{reason<includeonly>|</includeonly>}}}|<br><div style="font-size:90%">{{{reason}}}</div>}}<noinclude> {{s-end}} {{documentation}} <!-- Add categories and interwikis to the /doc subpage, not here. --> </noinclude> qlspphsizo818t1j2ez60ktltru9up4 2725469 2725463 2022-07-30T12:57:28Z Laziz Baxtiyorov 56023 Laziz Baxtiyorov [[Andoza:S-yangi]] sahifasini [[Andoza:S-new]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki <noinclude>{{s-start}} </noinclude>|- | style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="{{{rows|1}}}"|'''{{#switch:{{lc:{{{1|}}}}} |award = New award |assembly = New assembly |championship = New championship |chart = New chart |command = New command |constituency = New constituency |convention = New convention |creation = New creation |dicastery = New dicastery |diocese = New diocese |district = New district |division = New division |institution = New institution |first = First |forum = New forum |loss = Loss of title |minister = New ministerial post |office = New office |party = New political party |post = New post |regiment = New regiment |seat = New seat |tv = New television show |show = New show |sports = New sporting event |parliament = New parliament |#default = New title }}'''{{#if:{{{reason<includeonly>|</includeonly>}}}|<br><div style="font-size:90%">{{{reason}}}</div>}}<noinclude> {{s-end}} {{documentation}} <!-- Add categories and interwikis to the /doc subpage, not here. --> </noinclude> qlspphsizo818t1j2ez60ktltru9up4 2725472 2725469 2022-07-30T12:58:12Z Laziz Baxtiyorov 56023 wikitext text/x-wiki <noinclude>{{s-start}} </noinclude>|- | style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="{{{rows|1}}}"|'''{{#switch:{{lc:{{{1|}}}}} |award = New award |assembly = New assembly |championship = New championship |chart = New chart |command = New command |constituency = New constituency |convention = New convention |creation = New creation |dicastery = New dicastery |diocese = New diocese |district = New district |division = New division |institution = New institution |first = First |forum = New forum |loss = Loss of title |minister = New ministerial post |office = New office |party = New political party |post = New post |regiment = New regiment |seat = New seat |tv = New television show |show = New show |sports = New sporting event |parliament = New parliament |#default = Yangi sarlavha }}'''{{#if:{{{reason<includeonly>|</includeonly>}}}|<br><div style="font-size:90%">{{{reason}}}</div>}}<noinclude> {{s-end}} {{documentation}} <!-- Add categories and interwikis to the /doc subpage, not here. --> </noinclude> i5k4p76h6qtvc72ui1tb9ipmjtuglod 2725473 2725472 2022-07-30T12:58:47Z Laziz Baxtiyorov 56023 wikitext text/x-wiki <noinclude>{{s-start}} </noinclude>|- | style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="{{{rows|1}}}"|'''{{#switch:{{lc:{{{1|}}}}} |award = New award |assembly = New assembly |championship = New championship |chart = New chart |command = New command |constituency = New constituency |convention = New convention |creation = New creation |dicastery = New dicastery |diocese = New diocese |district = New district |division = New division |institution = New institution |first = First |forum = New forum |loss = Loss of title |minister = New ministerial post |office = New office |party = New political party |post = New post |regiment = New regiment |seat = New seat |tv = New television show |show = New show |sports = New sporting event |parliament = New parliament |#default = Yangi daraja }}'''{{#if:{{{reason<includeonly>|</includeonly>}}}|<br><div style="font-size:90%">{{{reason}}}</div>}}<noinclude> {{s-end}} {{documentation}} <!-- Add categories and interwikis to the /doc subpage, not here. --> </noinclude> aci9xg8o6j93d02aew2cqwfp3vdlw6e Andoza:S-yangi 10 758742 2725470 2022-07-30T12:57:28Z Laziz Baxtiyorov 56023 Laziz Baxtiyorov [[Andoza:S-yangi]] sahifasini [[Andoza:S-new]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Andoza:S-new]] mo2oysk2j07uvqqup41y6ohj0o55abu Andoza:S-ttl 10 758743 2725476 2022-07-30T12:59:30Z Laziz Baxtiyorov 56023 „<includeonly>| style="width: 40%; text-align: center;" rowspan="{{{rows|1}}}"|'''{{#if:{{{order|}}}|{{{order}}} }} {{{title}}} '''{{#if:{{{district|}}}|<br /><small>'''''Representative for {{{district}}}'''''</small>|}}{{#if:{{{dynasty|}}}|<br />''{{{dynasty}}}''|}}{{#if:{{{creation|}}}|<br />''{{{creation}}}''|}}{{#if:{{{years|}}}|<br />{{{years}}}|}}{{#if:{{{regent1|}}}|<br />''with {{{regent1}}}''|}} {{#if:{{{years1|}}}| <small>'' ({{{years1}}})...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki <includeonly>| style="width: 40%; text-align: center;" rowspan="{{{rows|1}}}"|'''{{#if:{{{order|}}}|{{{order}}} }} {{{title}}} '''{{#if:{{{district|}}}|<br /><small>'''''Representative for {{{district}}}'''''</small>|}}{{#if:{{{dynasty|}}}|<br />''{{{dynasty}}}''|}}{{#if:{{{creation|}}}|<br />''{{{creation}}}''|}}{{#if:{{{years|}}}|<br />{{{years}}}|}}{{#if:{{{regent1|}}}|<br />''with {{{regent1}}}''|}} {{#if:{{{years1|}}}| <small>'' ({{{years1}}})''</small>|}}{{#if:{{{regent2|}}}|<br />''{{{regent2}}}''|}} {{#if:{{{years2|}}}| <small>'' ({{{years2}}})''</small>|}}{{#if:{{{regent3|}}}|<br />''{{{regent3}}}''|}} {{#if:{{{years3|}}}| <small>'' ({{{years3}}})''</small>|}}{{#if:{{{regent4|}}}|<br />''{{{regent4}}}''|}} {{#if:{{{years4|}}}| <small>'' ({{{years4}}})''</small>|}}{{#if:{{{regent5|}}}|<br />''{{{regent5}}}''|}} {{#if:{{{years5|}}}| <small>'' ({{{years5}}})''</small>|}}{{#if:{{{regent6|}}}|<br />''{{{regent6}}}''|}} {{#if:{{{years6|}}}| <small>'' ({{{years6}}})''</small>|}}{{#if:{{{regent7|}}}|<br />''{{{regent7}}}''|}} {{#if:{{{years7|}}}| <small>'' ({{{years7}}})''</small>|}}{{#if:{{{regent8|}}}|<br />''{{{regent8}}}''|}} {{#if:{{{years8|}}}| <small>'' ({{{years8}}})''</small>|}}{{#if:{{{alongside|}}}|<br /><small>Served alongside: '''{{{alongside}}}'''</small>|}}{{#if:{{{under|}}}|<br /><small>Served under: '''{{{under}}}'''</small>|}}{{#if:{{{with|}}}|<br /><small>With: ''' {{{with}}}{{#if:{{{with2|}}}|<br />{{{with2}}}|}}{{#if:{{{with3|}}}|<br />{{{with3}}}|}}{{#if:{{{with4|}}}|<br />{{{with4}}}|}}{{#if:{{{with5|}}}|<br />{{{with5}}}|}}{{#if:{{{with6|}}}|<br />{{{with6}}}|}}{{#if:{{{with7|}}}|<br />{{{with7}}}|}}{{#if:{{{with8|}}}|<br />{{{with8}}}|}}{{#if:{{{with9|}}}|<br />{{{with9}}}|}}{{#if:{{{with10|}}}|<br />{{{with10}}}|}}{{#if:{{{with11|}}}|<br />{{{with11}}}|}}{{#if:{{{with12|}}}|<br />{{{with12}}}|}}{{#if:{{{with13|}}}|<br />{{{with13}}}|}}{{#if:{{{with14|}}}|<br />{{{with14}}}|}}{{#if:{{{with15|}}}|<br />{{{with15}}}|}}{{#if:{{{with16|}}}|<br />{{{with16}}}|}}{{#if:{{{with17|}}}|<br />{{{with17}}}|}}{{#if:{{{with18|}}}|<br />{{{with18}}}|}}{{#if:{{{with19|}}}|<br />{{{with19}}}|}}{{#if:{{{with20|}}}|<br />{{{with20}}}|}}{{#if:{{{with21|}}}|<br />{{{with21}}}|}}{{#if:{{{with22|}}}|<br />{{{with22}}}|}}{{#if:{{{with23|}}}|<br />{{{with23}}}|}}{{#if:{{{with24|}}}|<br />{{{with24}}}|}}{{#if:{{{with25|}}}|<br />{{{with25}}}|}} '''</small>|}}{{#if:{{{lords|}}}|<br /><small>''Member of the [[House of Lords]]''<br />''({{{lords}}})''</small>|}}</includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude> cnx3y7zi1m4wlqc4bev3y2nvs0rq2g6 Andoza:S-ttl/doc 10 758744 2725477 2022-07-30T13:01:16Z Laziz Baxtiyorov 56023 „{{Documentation subpage}} This template creates a single succession box center column to be used with [[Template:S-start/doc|succession boxes]] for the function of listing titles. {{High-risk|200,000+}} ==Foydalanish== The format is <code><nowiki>{{</nowiki>s-ttl|title=''enter title here''|years=''enter years title was held here''|''parameter=''}}</code>, where ''parameter='' can be any of the optional parameters listed below. '''Usage note:'''...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{Documentation subpage}} This template creates a single succession box center column to be used with [[Template:S-start/doc|succession boxes]] for the function of listing titles. {{High-risk|200,000+}} ==Foydalanish== The format is <code><nowiki>{{</nowiki>s-ttl|title=''enter title here''|years=''enter years title was held here''|''parameter=''}}</code>, where ''parameter='' can be any of the optional parameters listed below. '''Usage note:''' Any parameter displayed in ''italics'' or '''bold''' in the example below must not contain line breaks in the wikitext; for values with multiple lines, use {{tag|br|s}} instead of a manual line break.<!--Using single lines prevents Linter missing/stripped tag errors.--> '''Parameter names''' * '''title''' (required) — Text to be displayed for title. * '''order''' (optional) — Indicates the ''nth'' person to hold a given office. For use with offices that have a recognized sequence. E.g. ''28th'' * '''district''' (optional) — For use with parliamentary offices. Insert as a wikilink the district represented during the tenure in office. * '''dynasty''' (optional) — Adds a sub-line beneath the title that allows for a "dynasty" number for certain royal dynastic lines (such as the Pharaohs of Egypt). * '''creation''' (optional) — Adds a sub-line beneath the title that allows for a "creation" number for certain noble titles (such as the Dukes of Cornwall). * '''years''' (optional) — Years served in office, typically a range of dates. * '''regent1'''–'''regent8''' AND '''years1'''–'''years8''' (optional) — These parameters can be used when an office is held in tandem with another person. Examples of this include co-rulers of a country or region and regencies. It does not include consorts or sub-positions such as vice presidencies. The "years" parameter should only contain years, not days or months, but all other guidelines rules apply. * '''alongside''' (optional) — This parameter is reserved for political positions where two people share power, such as US senators. * '''under''' (optional) — This parameter is reserved for political positions that are subordinate to others, such as Lieutenant Governors serving under Governors. * '''with'''–'''with25''' (optional) — Alternative parameter for use when an office is shared with one or more others * '''lords''' (optional) — Designates that the person was a member of the House of Lords. The parameter is asking for the dates they served in the house. * '''rows''' (optional) — Number of table rows this entry should span. '''Usage''' <pre style="border: 1px #ccc dashed; background-color: #eee; margin-left: 2em; margin-right: 2em; overflow: auto;"> {{S-ttl | title= | order= | district= | dynasty= | creation= | years= | regent1= | years1= | regent2= | years2= | regent3= | years3= | regent4= | years4= | regent5= | years5= | regent6= | years6= | regent7= | years7= | regent8= | years8= | alongside= | under= | with= | with2= | with3= | with4= | with5= | with6= | with7= | with8= | with9= | with10= | with11= | with12= | with13= | with14= | with15= | with16= | with17= | with18= | with19= | with20= | with21= | with22= | with23= | with24= | with25= | lords= | rows= }} </pre> '''Output (raw)''' <div style="border: 1px #ccc dashed; background-color: #eee; margin-left: 2em; margin-right: 2em; padding-left: 1em;"> {{Parameter names example | title | order | district | dynasty | creation | years | regent1 | years1 | regent2 | years2 | regent3=... | years3=... | regent8 | years8 | alongside | under | with | with2 | with3=... | with25 | lords | rows }} </div> '''Output (as table cell)''' <div style="border: 1px #ccc dashed; background-color: #eee; margin-left: 2em; margin-right: 2em;"> {{S-start}} {{Parameter names example | title | order | district | dynasty | creation | years | regent1 | years1 | regent2 | years2 | regent3=... | years3=... | regent8 | years8 | alongside | under | with | with2 | with3=... | with25 | lords }} {{S-end}} </div> '''Output (in succession box, rows=2)''' <div style="border: 1px #ccc dashed; background-color: #eee; margin-left: 2em; margin-right: 2em;"> {{S-start}} {{S-bef}} {{Parameter names example | rows=2 | title | order | district | dynasty | creation | years | regent1 | years1 | regent2 | years2 | regent3=... | years3=... | regent8 | years8 | alongside | under | with | with2 | with3=... | with25 | lords }} {{S-aft}} {{S-bef}} {{S-aft}} {{S-end}} </div> ==Examples== From the [[Richard, 1st Earl of Cornwall]] article: <pre style="width:95%; overflow:auto;"> {{s-start}} {{s-reg | en}} {{s-new | creation}} {{s-ttl | title=[[Earl of Cornwall]] | creation=7th creation | years=4 March 1857 – 21 January 1861}} {{s-aft | after=[[Edmund, 2nd Earl of Cornwall|Edmund]]}} {{s-end}} </pre> {{s-start}} {{s-reg | en}} {{s-new | creation}} {{s-ttl | title=[[Earl of Cornwall]] | creation=7th creation | years=4 March 1857 – 21 January 1861}} {{s-aft | after=[[Edmund, 2nd Earl of Cornwall|Edmund]]}} {{s-end}} From the [[Jefferson Davis]] article: <pre style="width:95%; overflow:auto;"> {{s-start}} {{s-par | us-sen}} {{s-bef | before=[[Stephen Adams (politician)|Stephen Adams]]}} {{s-ttl | title=[[List of United States senators from Mississippi|Senator from Mississippi (Class 1)]] | years=March 4, 1857 – January 21, 1861 | alongside=[[Albert G. Brown]]}} {{s-aft|after=[[Adalbert Ames]]}} {{s-end}} </pre> {{s-start}} {{s-par | us-sen}} {{s-bef | before=[[Stephen Adams (politician)|Stephen Adams]]}} {{s-ttl | title=[[List of United States senators from Mississippi|Senator from Mississippi (Class 1)]] | years=March 4, 1857 – January 21, 1861 | alongside=[[Albert G. Brown]]}} {{s-aft|after=[[Adalbert Ames]]}} {{s-end}} From the [[Woodrow Wilson]] article: <pre style="width:95%; overflow:auto;"> {{s-start}} {{s-off}} {{s-bef|before=[[William Howard Taft]]}} {{s-ttl|title=[[President of the United States]]|order=28th|years=1913–1921}} {{s-aft|After=[[Warren G. Harding]]}} {{s-end}} </pre> {{s-start}} {{s-off}} {{s-bef|before=[[William Howard Taft]]}} {{s-ttl|title=[[President of the United States]]|order=28th|years=1913–1921}} {{s-aft|after=[[Warren G. Harding]]}} {{s-end}} ==TemplateData== {{TemplateData header}} <templatedata> { "description": "This template creates a single succession box center column to be used with succession boxes for the function of listing titles.", "params": { "title": { "label": "title", "description": "Text to be displayed for title.", "type": "string", "required": true }, "order": { "label": "order", "description": "Indicates the nth person to hold a given office. Should always be used in numerical, not written form. For use with offices that have a recognized sequence.", "example": "28th", "type": "string", "required": false }, "district": { "label": "district", "description": "For use with parliamentary offices. Insert as a wikilink the district represented during the tenure in office.", "type": "string", "required": false }, "dynasty": { "label": "dynasty", "description": "Adds a sub-line beneath the title that allows for a 'dynasty' number for certain royal dynastic lines (such as the Pharaohs of Egypt).", "type": "string", "required": false }, "creation": { "label": "creation", "description": "Adds a sub-line beneath the title that allows for a 'creation' number for certain noble titles (such as the Dukes of Cornwall).", "type": "string", "required": false }, "years": { "label": "years", "description": "Years served in office, typically a range of dates.", "type": "string", "required": false, "suggested": true }, "regent1": { "label": "regent1", "description": "Used when an office is held in tandem with another person. Examples of this include co-rulers of a country or region and regencies. It does not include consorts or sub-positions such as vice presidencies.", "type": "string", "required": false }, "years1": { "label": "years1", "description": "Time regent1 served. Should only contain years, not days or months.", "type": "string", "required": false }, "regent2": { "label": "regent2", "type": "string", "required": false }, "years2": { "label": "years2", "type": "string", "required": false }, "regent3": { "label": "regent3", "type": "string", "required": false }, "years3": { "label": "years3", "type": "string", "required": false }, "regent4": { "label": "regent4", "type": "string", "required": false }, "years4": { "label": "years4", "type": "string", "required": false }, "regent5": { "label": "regent5", "type": "string", "required": false }, "years5": { "label": "years5", "type": "string", "required": false }, "regent6": { "label": "regent6", "type": "string", "required": false }, "years6": { "label": "years6", "type": "string", "required": false }, "regent7": { "label": "regent7", "type": "string", "required": false }, "years7": { "label": "years7", "type": "string", "required": false }, "regent8": { "label": "regent8", "type": "string", "required": false }, "years8": { "label": "years8", "type": "string", "required": false }, "alongside": { "label": "alongside", "description": "This parameter is reserved for political positions where two people share power, such as US senators.", "type": "string", "required": false }, "under": { "label": "under", "description": "This parameter is reserved for political positions that are subordinate to others.", "type": "string", "required": false }, "with": { "label": "with", "description": "For use when an office is shared with one or more others.", "type": "string", "required": false }, "with2": { "label": "with2", "type": "string", "required": false }, "with3": { "label": "with3", "type": "string", "required": false }, "with4": { "label": "with4", "type": "string", "required": false }, "with5": { "label": "with5", "type": "string", "required": false }, "with6": { "label": "with6", "type": "string", "required": false }, "with7": { "label": "with7", "type": "string", "required": false }, "with8": { "label": "with8", "type": "string", "required": false }, "with9": { "label": "with9", "type": "string", "required": false }, "with10": { "label": "with10", "type": "string", "required": false }, "with11": { "label": "with11", "type": "string", "required": false }, "with12": { "label": "with12", "type": "string", "required": false }, "with13": { "label": "with13", "type": "string", "required": false }, "with14": { "label": "with14", "type": "string", "required": false }, "with15": { "label": "with15", "type": "string", "required": false }, "with16": { "label": "with16", "type": "string", "required": false }, "with17": { "label": "with17", "type": "string", "required": false }, "with18": { "label": "with18", "type": "string", "required": false }, "with19": { "label": "with19", "type": "string", "required": false }, "with20": { "label": "with20", "type": "string", "required": false }, "with21": { "label": "with21", "type": "string", "required": false }, "with22": { "label": "with22", "type": "string", "required": false }, "with23": { "label": "with23", "type": "string", "required": false }, "with24": { "label": "with24", "type": "string", "required": false }, "with25": { "label": "with25", "type": "string", "required": false }, "lords": { "label": "lords", "description": "Designates that the person was a member of the House of Lords. The dates they served in the house should be specified.", "type": "string", "required": false }, "rows": { "label": "rows", "description": "Number of table rows this entry should span.", "type": "string", "required": false } }, "format": "block" } </templatedata> ==See also== Documentation for creating succession boxes can be found at [[Template:S-start/doc]]. <includeonly>{{Sandbox other|| [[Category:Succession templates]] }}</includeonly> eu7aekz85qtmcywr6p39mi5edl86a5d 2725478 2725477 2022-07-30T13:03:19Z Laziz Baxtiyorov 56023 wikitext text/x-wiki {{Documentation subpage}} Ushbu andoza daraja va unvonlarni aks ettirish funksiyasi uchun [[Andoza:S-start/doc|muvaffaqiyat qutilari]] bilan foydalanish maqsadida yagona ketma-ketlik ustunini yaratadi. {{High-risk|200,000+}} ==Foydalanish== The format is <code><nowiki>{{</nowiki>s-ttl|title=''enter title here''|years=''enter years title was held here''|''parameter=''}}</code>, where ''parameter='' can be any of the optional parameters listed below. '''Usage note:''' Any parameter displayed in ''italics'' or '''bold''' in the example below must not contain line breaks in the wikitext; for values with multiple lines, use {{tag|br|s}} instead of a manual line break.<!--Using single lines prevents Linter missing/stripped tag errors.--> '''Parameter names''' * '''title''' (required) — Text to be displayed for title. * '''order''' (optional) — Indicates the ''nth'' person to hold a given office. For use with offices that have a recognized sequence. E.g. ''28th'' * '''district''' (optional) — For use with parliamentary offices. Insert as a wikilink the district represented during the tenure in office. * '''dynasty''' (optional) — Adds a sub-line beneath the title that allows for a "dynasty" number for certain royal dynastic lines (such as the Pharaohs of Egypt). * '''creation''' (optional) — Adds a sub-line beneath the title that allows for a "creation" number for certain noble titles (such as the Dukes of Cornwall). * '''years''' (optional) — Years served in office, typically a range of dates. * '''regent1'''–'''regent8''' AND '''years1'''–'''years8''' (optional) — These parameters can be used when an office is held in tandem with another person. Examples of this include co-rulers of a country or region and regencies. It does not include consorts or sub-positions such as vice presidencies. The "years" parameter should only contain years, not days or months, but all other guidelines rules apply. * '''alongside''' (optional) — This parameter is reserved for political positions where two people share power, such as US senators. * '''under''' (optional) — This parameter is reserved for political positions that are subordinate to others, such as Lieutenant Governors serving under Governors. * '''with'''–'''with25''' (optional) — Alternative parameter for use when an office is shared with one or more others * '''lords''' (optional) — Designates that the person was a member of the House of Lords. The parameter is asking for the dates they served in the house. * '''rows''' (optional) — Number of table rows this entry should span. '''Usage''' <pre style="border: 1px #ccc dashed; background-color: #eee; margin-left: 2em; margin-right: 2em; overflow: auto;"> {{S-ttl | title= | order= | district= | dynasty= | creation= | years= | regent1= | years1= | regent2= | years2= | regent3= | years3= | regent4= | years4= | regent5= | years5= | regent6= | years6= | regent7= | years7= | regent8= | years8= | alongside= | under= | with= | with2= | with3= | with4= | with5= | with6= | with7= | with8= | with9= | with10= | with11= | with12= | with13= | with14= | with15= | with16= | with17= | with18= | with19= | with20= | with21= | with22= | with23= | with24= | with25= | lords= | rows= }} </pre> '''Output (raw)''' <div style="border: 1px #ccc dashed; background-color: #eee; margin-left: 2em; margin-right: 2em; padding-left: 1em;"> {{Parameter names example | title | order | district | dynasty | creation | years | regent1 | years1 | regent2 | years2 | regent3=... | years3=... | regent8 | years8 | alongside | under | with | with2 | with3=... | with25 | lords | rows }} </div> '''Output (as table cell)''' <div style="border: 1px #ccc dashed; background-color: #eee; margin-left: 2em; margin-right: 2em;"> {{S-start}} {{Parameter names example | title | order | district | dynasty | creation | years | regent1 | years1 | regent2 | years2 | regent3=... | years3=... | regent8 | years8 | alongside | under | with | with2 | with3=... | with25 | lords }} {{S-end}} </div> '''Output (in succession box, rows=2)''' <div style="border: 1px #ccc dashed; background-color: #eee; margin-left: 2em; margin-right: 2em;"> {{S-start}} {{S-bef}} {{Parameter names example | rows=2 | title | order | district | dynasty | creation | years | regent1 | years1 | regent2 | years2 | regent3=... | years3=... | regent8 | years8 | alongside | under | with | with2 | with3=... | with25 | lords }} {{S-aft}} {{S-bef}} {{S-aft}} {{S-end}} </div> ==Examples== From the [[Richard, 1st Earl of Cornwall]] article: <pre style="width:95%; overflow:auto;"> {{s-start}} {{s-reg | en}} {{s-new | creation}} {{s-ttl | title=[[Earl of Cornwall]] | creation=7th creation | years=4 March 1857 – 21 January 1861}} {{s-aft | after=[[Edmund, 2nd Earl of Cornwall|Edmund]]}} {{s-end}} </pre> {{s-start}} {{s-reg | en}} {{s-new | creation}} {{s-ttl | title=[[Earl of Cornwall]] | creation=7th creation | years=4 March 1857 – 21 January 1861}} {{s-aft | after=[[Edmund, 2nd Earl of Cornwall|Edmund]]}} {{s-end}} From the [[Jefferson Davis]] article: <pre style="width:95%; overflow:auto;"> {{s-start}} {{s-par | us-sen}} {{s-bef | before=[[Stephen Adams (politician)|Stephen Adams]]}} {{s-ttl | title=[[List of United States senators from Mississippi|Senator from Mississippi (Class 1)]] | years=March 4, 1857 – January 21, 1861 | alongside=[[Albert G. Brown]]}} {{s-aft|after=[[Adalbert Ames]]}} {{s-end}} </pre> {{s-start}} {{s-par | us-sen}} {{s-bef | before=[[Stephen Adams (politician)|Stephen Adams]]}} {{s-ttl | title=[[List of United States senators from Mississippi|Senator from Mississippi (Class 1)]] | years=March 4, 1857 – January 21, 1861 | alongside=[[Albert G. Brown]]}} {{s-aft|after=[[Adalbert Ames]]}} {{s-end}} From the [[Woodrow Wilson]] article: <pre style="width:95%; overflow:auto;"> {{s-start}} {{s-off}} {{s-bef|before=[[William Howard Taft]]}} {{s-ttl|title=[[President of the United States]]|order=28th|years=1913–1921}} {{s-aft|After=[[Warren G. Harding]]}} {{s-end}} </pre> {{s-start}} {{s-off}} {{s-bef|before=[[William Howard Taft]]}} {{s-ttl|title=[[President of the United States]]|order=28th|years=1913–1921}} {{s-aft|after=[[Warren G. Harding]]}} {{s-end}} ==TemplateData== {{TemplateData header}} <templatedata> { "description": "This template creates a single succession box center column to be used with succession boxes for the function of listing titles.", "params": { "title": { "label": "title", "description": "Text to be displayed for title.", "type": "string", "required": true }, "order": { "label": "order", "description": "Indicates the nth person to hold a given office. Should always be used in numerical, not written form. For use with offices that have a recognized sequence.", "example": "28th", "type": "string", "required": false }, "district": { "label": "district", "description": "For use with parliamentary offices. Insert as a wikilink the district represented during the tenure in office.", "type": "string", "required": false }, "dynasty": { "label": "dynasty", "description": "Adds a sub-line beneath the title that allows for a 'dynasty' number for certain royal dynastic lines (such as the Pharaohs of Egypt).", "type": "string", "required": false }, "creation": { "label": "creation", "description": "Adds a sub-line beneath the title that allows for a 'creation' number for certain noble titles (such as the Dukes of Cornwall).", "type": "string", "required": false }, "years": { "label": "years", "description": "Years served in office, typically a range of dates.", "type": "string", "required": false, "suggested": true }, "regent1": { "label": "regent1", "description": "Used when an office is held in tandem with another person. Examples of this include co-rulers of a country or region and regencies. It does not include consorts or sub-positions such as vice presidencies.", "type": "string", "required": false }, "years1": { "label": "years1", "description": "Time regent1 served. Should only contain years, not days or months.", "type": "string", "required": false }, "regent2": { "label": "regent2", "type": "string", "required": false }, "years2": { "label": "years2", "type": "string", "required": false }, "regent3": { "label": "regent3", "type": "string", "required": false }, "years3": { "label": "years3", "type": "string", "required": false }, "regent4": { "label": "regent4", "type": "string", "required": false }, "years4": { "label": "years4", "type": "string", "required": false }, "regent5": { "label": "regent5", "type": "string", "required": false }, "years5": { "label": "years5", "type": "string", "required": false }, "regent6": { "label": "regent6", "type": "string", "required": false }, "years6": { "label": "years6", "type": "string", "required": false }, "regent7": { "label": "regent7", "type": "string", "required": false }, "years7": { "label": "years7", "type": "string", "required": false }, "regent8": { "label": "regent8", "type": "string", "required": false }, "years8": { "label": "years8", "type": "string", "required": false }, "alongside": { "label": "alongside", "description": "This parameter is reserved for political positions where two people share power, such as US senators.", "type": "string", "required": false }, "under": { "label": "under", "description": "This parameter is reserved for political positions that are subordinate to others.", "type": "string", "required": false }, "with": { "label": "with", "description": "For use when an office is shared with one or more others.", "type": "string", "required": false }, "with2": { "label": "with2", "type": "string", "required": false }, "with3": { "label": "with3", "type": "string", "required": false }, "with4": { "label": "with4", "type": "string", "required": false }, "with5": { "label": "with5", "type": "string", "required": false }, "with6": { "label": "with6", "type": "string", "required": false }, "with7": { "label": "with7", "type": "string", "required": false }, "with8": { "label": "with8", "type": "string", "required": false }, "with9": { "label": "with9", "type": "string", "required": false }, "with10": { "label": "with10", "type": "string", "required": false }, "with11": { "label": "with11", "type": "string", "required": false }, "with12": { "label": "with12", "type": "string", "required": false }, "with13": { "label": "with13", "type": "string", "required": false }, "with14": { "label": "with14", "type": "string", "required": false }, "with15": { "label": "with15", "type": "string", "required": false }, "with16": { "label": "with16", "type": "string", "required": false }, "with17": { "label": "with17", "type": "string", "required": false }, "with18": { "label": "with18", "type": "string", "required": false }, "with19": { "label": "with19", "type": "string", "required": false }, "with20": { "label": "with20", "type": "string", "required": false }, "with21": { "label": "with21", "type": "string", "required": false }, "with22": { "label": "with22", "type": "string", "required": false }, "with23": { "label": "with23", "type": "string", "required": false }, "with24": { "label": "with24", "type": "string", "required": false }, "with25": { "label": "with25", "type": "string", "required": false }, "lords": { "label": "lords", "description": "Designates that the person was a member of the House of Lords. The dates they served in the house should be specified.", "type": "string", "required": false }, "rows": { "label": "rows", "description": "Number of table rows this entry should span.", "type": "string", "required": false } }, "format": "block" } </templatedata> ==See also== Documentation for creating succession boxes can be found at [[Template:S-start/doc]]. <includeonly>{{Sandbox other|| [[Category:Succession templates]] }}</includeonly> 01wa6gw6acvx2ohx7721bc00277rw6d Andoza:Jurnalist bilgiqutisi/doc 10 758745 2725479 2022-07-30T13:05:29Z Kagansky 41978 „{{Documentation subpage}} <nowiki>{{Jurnalist bilgiqutisi}}</nowiki> jurnalistlar haqidagi maʼlumotlarni jamlaydi. == Qoʻllanishi == {{Jurnalist bilgiqutisi | ismi = ''ismi'' | tasvir = misol.jpg | alt = alt | tasvir_eni = ''tasvir_eni'' | izoh = ''izoh'' | tugʻilgan_sanasi = ''tugʻilgan_sanasi'' | tugʻilgan_joyi = ''tugʻilgan_joyi'' | vafot_sanasi...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{Documentation subpage}} <nowiki>{{Jurnalist bilgiqutisi}}</nowiki> jurnalistlar haqidagi maʼlumotlarni jamlaydi. == Qoʻllanishi == {{Jurnalist bilgiqutisi | ismi = ''ismi'' | tasvir = misol.jpg | alt = alt | tasvir_eni = ''tasvir_eni'' | izoh = ''izoh'' | tugʻilgan_sanasi = ''tugʻilgan_sanasi'' | tugʻilgan_joyi = ''tugʻilgan_joyi'' | vafot_sanasi = ''vafot_sanasi'' | vafot_joyi = ''vafot_joyi'' | istiqomat_joylari = ''istiqomat_joylari'' | fuqaroligi = ''fuqaroligi'' | millati = ''millati'' | sohasi = ''sohasi'' | ish_joylari = ''Ish_joylari'' | instituti = ''instituti'' | taʼlimi = ''taʼlimi'' | tezis_sarlavhasi = ''tezis_sarlavhasi'' | akademik_rahbarlari = ''akademik_rahbarlari'' | mashhur_shogirdlari = ''mashhur_shogirdlari'' | mashhur_ishlari = ''mashhur_ishlari'' | oʻtkazayotgan_taʼsiri = ''oʻtkazayotgan_taʼsiri'' | koʻrsatgan_taʼsiri = ''koʻrsatgan_taʼsiri'' | mukofotlari = ''mukofotlari'' | turmush_oʻrtogʻi = ''turmush_oʻrtogʻi'' | dini = ''dini'' | vebsayt = ''vebsayt'' }} <syntaxhighlight lang="html" style="overflow:auto; line-height:1.2em;"> {{Jurnalist bilgiqutisi | ismi = | tasvir = | tasvir_eni = | izoh = | tugʻilgan_sanasi = <!-- {{tugʻilgan sanasi|Yil|Oy|Kun}} --> | tugʻilgan_joyi = | vafot_sanasi = <!-- {{vafot sanasi|Yil|Oy|Kun}} --> | vafot_joyi = | istiqomat_joylari = | fuqaroligi = | millati = | sohasi = | ish_joylari = | instituti = | taʼlimi = | tezis_sarlavhasi = | akademik_rahbarlari = | mashhur_shogirdlari = | mashhur_ishlari = | oʻtkazayotgan_taʼsiri = | koʻrsatgan_taʼsiri = | mukofotlari = | turmush_oʻrtogʻi = | dini = | vebsayt = }} </syntaxhighlight> {{clear}} 35nbsm344b5e3e3w8kjkr2hxyjinc1o Andoza:Jurnalist bilgiqutisi 10 758746 2725480 2022-07-30T13:05:31Z Kagansky 41978 „<includeonly>{{Bilgiquti | ost = {{lc:{{{child|{{{ost|{{{embed|}}}}}}}}}}} | tanasinfi = biography vcard | yuqorigiuslubi = font-size:125%; {{{yuqorigiuslubi|}}} | yuqorigi = {{if empty|{{{ismi|{{{nomi|{{{name|}}}}}}}}}|{{PAGENAMEBASE}}}} | ostsarlavha = {{{asl_ismi|{{{native_name|}}}}}} | ostsarlavhauslubi = font-size:125%; font-weight:bold; | tasvir = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{tasvir|}}}|si...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki <includeonly>{{Bilgiquti | ost = {{lc:{{{child|{{{ost|{{{embed|}}}}}}}}}}} | tanasinfi = biography vcard | yuqorigiuslubi = font-size:125%; {{{yuqorigiuslubi|}}} | yuqorigi = {{if empty|{{{ismi|{{{nomi|{{{name|}}}}}}}}}|{{PAGENAMEBASE}}}} | ostsarlavha = {{{asl_ismi|{{{native_name|}}}}}} | ostsarlavhauslubi = font-size:125%; font-weight:bold; | tasvir = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{tasvir|}}}|size={{#ifeq:{{lc:{{{landscape|}}}}}|yes|{{min|300|{{#if:{{#ifexpr:{{{tasvir eni|{{{tasvir_eni|{{{eni|}}}}}}}}}}}|300|{{{tasvir eni|{{{tasvir_eni|{{{eni|}}}}}}}}}}}}}x200px|{{{tasvir eni|{{{tasvir_eni|{{{eni|}}}}}}}}}}}|sizedefault=frameless|upright={{{image_upright|1}}}|alt={{{alt|}}}|suppressplaceholder=yes}} | tagyozuv = {{{tavsif|{{{tasvir_tavsifi|{{{izoh|}}}}}}}}} | belgi1 = Tavalludi | matn1 = {{wikidata|P569|{{{tavallud kuni|}}}{{{tavallud_kuni|}}}{{{birth_date|}}}{{{tugʻilgan_sanasi|}}}}}<br>{{{tugʻilgan joyi|}}}{{{tugʻilgan_joyi|}}}{{{birth_place|}}} | belgi2 = Vafoti | matn2 = {{wikidata|p570|{{{death_date|}}}{{{vafot etgan kuni|}}}{{{vafot_etgan_kuni|}}}{{{vafot_sanasi|}}}}} {{#if:{{{death_date|}}}{{{vafot etgan kuni|}}}{{{vafot_etgan_kuni|}}}{{{vafot_sanasi|}}}|<br>}}{{{vafot etgan joyi|}}}{{{vafot_etgan_joyi|}}}{{{death_place|}}}{{{vafot_joyi|}}} | belgi3 = Istiqomat joylari | matn3 = {{{residence|}}}{{{turar joyi|}}}{{{istiqomat_joylari|}}} | belgi4 = Fuqaroligi | matn4 = {{wikidata|p27|{{{fuqaroligi|}}}{{{citizenship|}}}}} | belgi5 = Millati | matn5 = {{{nationality|}}}{{{vatani|}}} | belgi7 = Sohasi | matn7 = {{{field|}}}{{{sohasi|}}}{{{sohalari|}}}{{{fields|}}} | belgi8 = Ish joylari | matn8 = {{{workplaces|}}}{{{ish_joylari|}}}{{{ish joylari|}}} | belgi9 = Instituti | matn9 = {{{work_institutions|}}}{{{institutlar|}}} | belgi10 = Taʼlimi | matn10 = {{{taʼlimi|}}} | belgi11 = Ilmiy darajasi | matn11 = {{{Ilmiy darajasi|{{{ilmiy darajasi|}}}}}} | belgi12 = Ilmiy unvoni | matn12 = {{{Ilmiy unvoni|{{{ilmiy unvoni|}}}}}} | belgi13 = Tezis sarlavhasi | matn13 = {{{thesis_title|}}}{{{tezis sarlavhasi|}}}{{{tezis_sarlavhasi|}}} | belgi14 = Akademik rahbarlari | matn14 = {{{doctoral_advisor|}}}{{{akademik rahbarlari|}}}{{{akademik_rahbarlari|}}}{{{ilmiy_rahbari|}}}{{{ilmiy rahbari|}}} | belgi15 = Mashhur shogirdlari | matn15 = {{{doctoral_students|}}}{{{mashhur_shogirdlari|}}}{{{mashhur shogirdlari|}}}{{{ilmiy_shogirdlari|}}}{{{ilmiy shogirdlari|}}} | belgi16 = Mashhur ishlari | matn16 = {{{mashhur ishlari|}}}{{{mashhur_ishlari|}}}{{{known_for|}}} | belgi17 = Taʼsir olgan | matn17 = {{{taʼsir olgan|}}}{{{taʼsir_olgan|}}}{{{oʻtkazayotgan_taʼsiri|}}}{{{influences|}}} | belgi18 = Taʼsir koʻrsatgan | matn18 = {{{Taʼsir koʻrsatgan|}}}{{{taʼsir_koʻrsatgan|}}}{{{koʻrsatgan_taʼsiri|}}}{{{influenced|}}} | belgi19 = Mashhur sovrinlari | matn19 = {{{prizes|}}}{{{awards|}}}{{{mukofotlari|}}}{{{mukofotlar|}}}{{{mukofoti|}}}{{{mashhur sovrinlari|}}}{{{mashhur_sovrinlari|}}}{{{sovrinlari|}}} | belgi20 = Turmush oʻrtogʻi | matn20 = {{{spouse|}}}{{{Turmush oʻrtogʻi|}}}{{{Turmush_oʻrtogʻi|}}} | belgi21 = Dini | matn21 = {{{religion|}}}{{{dini|}}} | belgi22 = Vebsayt | matn22 = {{{vebsayt|}}}{{{website|}}} | matn23 = {{#if:{{{imzo|}}}|[[Fayl:{{{imzo|}}}|150px|alt={{{imzo_izoh|}}}|{{{imzo_izoh|}}}]]}} }}{{main other|[[Turkum:Kishilar]][[Turkum:Jurnalistlar]]}}</includeonly><noinclude>{{Hujjat}}[[Turkum:Bilgiquti andozalari]]</noinclude> ijmx9j9hcnridpmjnpp8hmv1mijtfkj Andoza:S-non 10 758747 2725481 2022-07-30T13:06:00Z Laziz Baxtiyorov 56023 „<includeonly>| style="width: 30%; text-align: center;" {{#if:{{{rows|}}}|rowspan="{{{rows}}}"}}|'''{{{reason}}} '''{{#if:{{{reason2|}}}|<br /><div style="font-size:90%">{{{reason2}}}</div>}}</includeonly><noinclude> {{documentation}} <!-- Kategoriyalar va intervikilarni bu yerga emas, /doc sahifasiga qo'shing. --> </noinclude>“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki <includeonly>| style="width: 30%; text-align: center;" {{#if:{{{rows|}}}|rowspan="{{{rows}}}"}}|'''{{{reason}}} '''{{#if:{{{reason2|}}}|<br /><div style="font-size:90%">{{{reason2}}}</div>}}</includeonly><noinclude> {{documentation}} <!-- Kategoriyalar va intervikilarni bu yerga emas, /doc sahifasiga qo'shing. --> </noinclude> lfuf0rmlhzjkwx3regmwt45yb2qb0r0 Andoza:S-non/doc 10 758748 2725482 2022-07-30T13:06:46Z Laziz Baxtiyorov 56023 „{{Documentation subpage}} This template creates a single third-column succession box column to be used with [[Template:S-start/doc|succession boxes]]. ==Usage== The default format is <code><nowiki>{{</nowiki>S-non|reason=''reason''}}</code>. The available parameters are as follows: :''reason'' (required) – the reason(s) for the vacancy :''reason2'' (optional) – a short explanation, if necessary. If next holder is simply unknown, see {{Tl|S-...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{Documentation subpage}} This template creates a single third-column succession box column to be used with [[Template:S-start/doc|succession boxes]]. ==Usage== The default format is <code><nowiki>{{</nowiki>S-non|reason=''reason''}}</code>. The available parameters are as follows: :''reason'' (required) – the reason(s) for the vacancy :''reason2'' (optional) – a short explanation, if necessary. If next holder is simply unknown, see {{Tl|S-vac}} for specifying the next known holder. This template allows for multiple row-spans using the parameter |rows=| between the template name and the first parameter. ==Example== From the [[Henry VII of England]] article: <pre style="font-size:95%; width:95%; overflow:auto;"> {{S-start}} {{S-reg | en}} {{S-bef | before = [[George Plantagenet, 1st Duke of Clarence|George of Clarence]]}} {{S-ttl | title = [[Earl of Richmond]] | years = 1478–1485}} {{S-non | reason = Merged in the Crown}} {{S-end}} </pre> {{S-start}} {{S-reg | en}} {{S-bef | before = [[George Plantagenet, 1st Duke of Clarence|George of Clarence]]}} {{S-ttl | title = [[Earl of Richmond]] | years = 1478–1485}} {{S-non | reason = Merged in the Crown}} {{S-end}} ==TemplateData== {{TemplateData header}} <templatedata> { "description": "Used when there is no successor. Use {{S-vac}} for specifying a vacancy and next known holder.", "params": { "reason": { "label": "reason", "description": "Designates the reason(s) for the vacancy; enter a short explanation", "type": "string", "required": true }, "reason2": { "label": "reason2", "description": "A second reason", "type": "string", "required": false }, "rows": { "label": "rows", "description": "Number of table rows to span.", "type": "string", "required": false } }, "format": "block" } </templatedata> ==See also== Documentation for creating succession boxes can be found at [[Template:S-start/doc]]. <includeonly>{{Sandbox other|| [[Category:Succession templates|{{PAGENAME}}]] [[id:Templat:S-non]] [[sl:Predloga:S-non]] }}</includeonly> or7i7m2hra80hrj6ivyb18k441lvh4f Chris Woodruff 0 758749 2725483 2022-07-30T13:07:46Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1099548170|Chris Woodruff]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Chris Woodruff''' (1973 yil 3 yanvarda tug'ilgan) - amerikalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]] va Tennessi universitetining hozirgi bosh murabbiyi. U 1997 yilda Kanada Masters musobaqasida g'olib chiqdi, 2000 yilda Avstraliya Ochiq chempionatining chorak finaliga chiqdi va 1997 yil avgust oyida dunyoning 29-raqamli karerasi bo'yicha yuqori pog'onani egalladi. U [[Knoxville (Tennessee)|Tennessi shtatining]] Noksvill shahridan bo'lib, Noksvill raketka klubida tahsil olgan. 2002 yildan beri u Tennessi universiteti erkaklar tennis dasturida yordamchi murabbiy bo'lib ishlagan, 2017 yil 19 mayda bosh murabbiy etib tayinlangan. == Kollej davridagi faoliyati == Vudraff o'z shahri Tennessi universitetida o'qidi, u erda 1993 yilda u Jorjiyalik Ueyd MakGuayrni mag'lub etib, NCAA singlisi unvonini qo'lga kiritdi. U maktabda bo'lgan yagona shaxsiy chempion bo'lib qolmoqda. U 1992 yilda ham butun amerikalik edi. Kollegial tojni qo'lga kiritgandan so'ng, <ref name="benefits">{{Yangiliklar manbasi |date=August 4, 1997 |title=Woodruff benefits from his hard work |work=[[The Independent]] |url=https://www.independent.co.uk/sport/woodruff-benefits-from-his-hard-work-1243707.html |access-date=January 24, 2010}}</ref> Woodruff o'zining professional faoliyatini boshladi. == Professional tennis faoliyati == Woodruff o'z faoliyati davomida ikkita yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi va uning birinchisi ham uning eng kattasi edi: 1997 yilda Kanada Ochiq chempionati, ATP Masters Series tadbiri. <ref name="benefits">{{Yangiliklar manbasi |date=August 4, 1997 |title=Woodruff benefits from his hard work |work=[[The Independent]] |url=https://www.independent.co.uk/sport/woodruff-benefits-from-his-hard-work-1243707.html |access-date=January 24, 2010}}</ref> Ushbu unvonni qo'lga kiritgandan so'ng, u o'z faoliyatidagi eng yuqori reytingni e'lon qildi: 1997 yil 25 avgustda dunyoning 29-raqami. Shuningdek, u 1999 yilda Tennis shon-shuhrat zalida bo'lib o'tgan Nyuport, Rod-Aylend musobaqasida g'olib chiqdi. <ref name="singles">{{Veb manbasi|url=http://www.rediff.com/sports/1999/jul/12fame.htm|sarlavha=Woodruff bags singles crown|kirish sanasi=January 24, 2010|sana=July 12, 1999|nashriyot=Rediff On The NeT}}</ref> U 2000 yilda Amerika Qo'shma Shtatlari Devis Kubogi jamoasiga tayinlandi, Pit Sampras va Todd Martin ikkalasi ham musobaqani tark etishga majbur bo'lganidan keyin Andre Agassiga qo'shildi va Ueyn Blekga qarshi o'yinda g'alaba qozonib, 2:1 hisobidagi farqni bartaraf etish va ikkinchi bosqichga chiqishga yordam berdi. . U 2000-yilda Avstraliya Ochiq chempionatida chorak finalgacha yetib borib, to'g'ridan-to'g'ri Pit Samprasga yutqazgan. <ref name="sampras">{{Yangiliklar manbasi |date=January 24, 2000 |title=Agassi, Sampras To Renew Rivalry in Australian semis |page=50 |work=[[Sun Journal (Lewiston)]]}}</ref> == Murabbiylik faoliyati == 2002 yilning yozida Woodruff Tennessi Universitetiga ko'ngilli yordamchi murabbiy sifatida qaytib keldi. <ref name="coaching career">[http://www.utsports.com/sports/m-tennis/mtt/woodruff_chris01.html Associate Head Coach Chris Woodruff Biography].</ref> U birinchi navbatda tennis bo'yicha murabbiy yordamchisi sifatida ishlagan, 2006 yilda Sem Uinterbotem bosh murabbiy sifatida ishga qabul qilingandan so'ng bosh murabbiyga ko'tarilgan. Woodruff Tennessi shtatiga qaytib kelganidan beri, Vols 18 ta Butun Amerika va 29 ta Butun Janubi-Sharqiy konferentsiya tanloviga ega. Woodruff va Vinterbotem birgalikda murabbiylik qilishni boshlaganlaridan beri Tennessi o'z rekordini va reytingini doimiy ravishda yaxshiladi. Vols o'zlarining dastlabki sakkiz mavsumida 178 ta dual o'yinda g'alaba qozonishdi va yilni o'sha yillardagi milliy 5 ta eng yaxshi 10 talikka kirdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sam Winterbotham Bio|url=http://www.utsports.com/sports/m-tennis/mtt/winterbotham_sam01.html|nashriyot=University of Tennessee|kirish sanasi=June 10, 2013}}</ref> 2010 yilda Vols janubi- sharqiy konferentsiyaning muntazam mavsumida va turnir unvonlarida g'olib chiqdi va dastur tarixida uchinchi marta NCAA Tennis chempionati finaliga chiqdi. Jamoa 31 ta g'alaba bilan yakunladi, bu Tennessi tarixidagi ikkinchi mavsumda. <ref name="test">[http://www.utsports.com/sports/m-tennis/spec-rel/071310aae.html It All Adds Up], Tennessee Tennis Athletics Site.</ref> Vudraff o'yinchilarni rivojlantirish va so'nggi olti mavsumning beshtasida eng yaxshi 10 talikdan joy olgani uchun Kollejlararo Tennis Assotsiatsiyasi tomonidan 2013 yil Milliy yordamchi murabbiyi deb topildi. 2008 yildan buyon u milliy yakkalik reytingida 1-o'rinni egallagan uchta o'yinchiga: Jon-Patrik Smit (2010), Reyn Uilyams (2011) va Mikelis Libietisga (2013) ustozlik qilish uchun javobgardir. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=ITA Announces 2013 NCAA Division I National Award Winners|url=http://www.itatennis.com/AboutITA/News/ITA_Announces_2013_NCAA_Division_I_National_Award_Winners.htm|nashriyot=Intercollegiate Tennis Association|kirish sanasi=June 10, 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130918190318/http://www.itatennis.com/AboutITA/News/ITA_Announces_2013_NCAA_Division_I_National_Award_Winners.htm|arxivsana=September 18, 2013}}</ref> 2014-yilda Woodruff 34 yil ichida Volsning birinchi NCAA juftlik chempionligi uchun maydonda murabbiy bo'lib ishlagan. Libietis va Xanter Riz finalda Ogayo shtatidan Piter Kobelt va Kevin Metkani mag'lub etishdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frierson|ism=John|sarlavha=UT's Hunter Reese and Mikelis Libietis have 'something special' in NCAA doubles championship|url=http://www.govolsxtra.com/news/2014/may/26/uts-hunter-reese-and-mikelis-libietis-have-in/|ish=GoVolsXtra|nashriyot=Knoxville News Sentinel|kirish sanasi=17 June 2014}}</ref> == Karyera finallari == === Yakkalik: 4 (2 unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| class="wikitable sortable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulg'a (0:0) |- style="background:#ffffcc;" | Tennis ustalari kubogi (0:0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (1-0) |- | ATP safari (1-2) |} {| class="wikitable" ! style="width:45px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:65px" | Sana ! style="width:150px" | Turnir ! style="width:60px" |Qoplama ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–1 | 1996 yil mart | Filadelfiya | Gilam (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Courier|Jim Courier]] | 4–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–2 | 1996 yil may | Coral Springs | Loy |{{flagicon|AUS}} [[:en:Jason_Stoltenberg|Jason Stoltenberg]] | 6–7 <sup>(4–7)</sup>, 6–2, 5–7 |- bgcolor="#dfe2e9" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1–2 | 1997 yil iyul | Monreal | Qattiq |{{flagicon|BRA}} [[:en:Gustavo_Kuerten|Gustavo Kuerten]] | 7–5, 4–6, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2–2 | 1999 yil iyul | Nyuport | O't |{{flagicon|DEN}} [[:en:Kenneth_Carlsen|Kenneth Carlsen]] | 6–7 <sup>(5–7)</sup>, 6–4, 6–4 |} === Juftliklar: 3 (3 ta ikkinchi o'rin) === {| class="wikitable sortable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulg'a (0:0) |- style="background:#ffffcc;" | Tennis ustalari kubogi (0:0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0-0) |- | ATP safari (0-3) |} {| class="wikitable" ! style="width:45px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:150px" |Turnir ! style="width:60px" |Qoplama ! style="width:160px" |Hamkor ! style="width:160px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" |Hisob |- |- | style="background:#ffa07a;" |Loss |0–1 |Jul 1996 |Washington |Hard |{{flagicon|USA}} [[:en:Doug_Flach|Doug Flach]] |{{flagicon|CAN}} [[:en:Grant_Connell|Grant Connell]] {{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Davis_(tennis)|Scott Davis]] |6–7, 6–3, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Loss |0–2 |Nov 1996 |Stockholm |Hard (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Todd_Martin|Todd Martin]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Patrick_Galbraith|Patrick Galbraith]] {{flagicon|USA}} [[:en:Jonathan_Stark_(tennis)|Jonathan Stark]] |6–7, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Loss |0–3 |Jul 1999 |Newport |Grass |{{flagicon|ARM}} [[:en:Sargis_Sargsian|Sargis Sargsian]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Wayne_Arthurs_(tennis)|Wayne Arthurs]] {{flagicon|IND}} [[:en:Leander_Paes|Leander Paes]] |7–6<sup>(8–6)</sup>, 6–7<sup>(7–9)</sup>, 3–6 |} == ATP Challenger va ITF Futures finallari == === Yakkalik: 4 (2–2) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (2–2) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (1–2) |- | Loy (0–0) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (1–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajasi !Qoplama ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |1994 | style="background:moccasin;" | Bronx, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|ESP}} [[:en:Alejo_Mancisidor|Alejo Mancisidor]] | 2–6, 4–6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>0–2</small> |1995 | style="background:moccasin;" | Aptos, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|CAN}} [[:en:Daniel_Nestor|Daniel Nestor]] | 3–6, 7–5, 2–6 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>1–2</small> |1995 | style="background:moccasin;" | [[Aruba]], Aruba | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Pugh|Jim Pugh]] | 6–4, 6–2 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>2–2</small> |1996 | style="background:moccasin;" | Heilbronn, Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Gilam |{{flagicon|ITA}} [[:en:Gianluca_Pozzi|Gianluca Pozzi]] | 6–3, 6–3 |} === Juftlik: 9 (4–5) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (4–5) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (3–3) |- | Loy (0–1) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (1–1) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajasi !Qoplama ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>1–0</small> |1995 | style="background:moccasin;" | Binghamton, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:David_Di_Lucia|David Di Lucia]] |{{flagicon|RSA}} [[:en:Neville_Godwin|Neville Godwin]] {{flagicon|USA}} Scott Sigerseth | 4–6, 6–4, 6–3 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–1</small> |1995 | style="background:moccasin;" | Eisenach, Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|CAN}} [[:en:Sebastien_Leblanc|Sebastien Leblanc]] |{{flagicon|GER}} [[:en:Dirk_Dier|Dirk Dier]] {{flagicon|GER}} [[:en:Lars_Koslowski|Lars Koslowski]] | 6–3, 3–6, 6–7 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>2–1</small> |1995 | style="background:moccasin;" | Lexington, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|NED}} [[:en:Fernon_Wibier|Fernon Wibier]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Jamie_Morgan_(tennis)|Jamie Morgan]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Andrew_Painter_(tennis)|Andrew Painter]] | 7–5, 6–2 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>2–2</small> |1995 | style="background:moccasin;" | [[Nantes|Nant]], Fransiya | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|ITA}} [[:en:Nicola_Bruno|Nicola Bruno]] |{{flagicon|CAN}} [[:en:Sebastien_Lareau|Sebastien Lareau]] {{flagicon|USA}} [[:en:Kent_Kinnear|Kent Kinnear]] | 2–6, 6–3, 6–7 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>2–3</small> |1995 | style="background:moccasin;" | [[Andorra-la-Velya|Andorra la Vella]], Andorra | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|NED}} [[:en:Fernon_Wibier|Fernon Wibier]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Ken_Flach|Ken Flach]] {{flagicon|USA}} [[:en:Kelly_Jones|Kelly Jones]] | 4–6, 3–6 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>3–3</small> |1996 | style="background:moccasin;" | Lippstadt, Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Gilam |{{flagicon|USA}} [[:en:T._J._Middleton|T. J. Middleton]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Jeff_Belloli|Jeff Belloli]] {{flagicon|MKD}} [[:en:Aleksandar_Kitinov|Aleksandar Kitinov]] | 7–5, 7–5 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>3–4</small> |1996 | style="background:moccasin;" | Aaxen, Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Dave_Randall|Dave Randall]] |{{flagicon|RSA}} [[:en:Robbie_Koenig|Robbie Koenig]] {{flagicon|UZB}} [[:en:Oleg_Ogorodov|Oleg Ogorodov]] | 4–6, 6–3, 3–6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>3–5</small> |1999 | style="background:moccasin;" | Heilbronn, Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Gilam |{{flagicon|USA}} [[:en:Justin_Gimelstob|Justin Gimelstob]] |{{flagicon|GER}} [[:en:Michael_Kohlmann|Michael Kohlmann]] {{flagicon|SUI}} [[:en:Filippo_Veglio|Filippo Veglio]] | 4–6, 7–6, 5–7 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>4–5</small> |2001 | style="background:moccasin;" | [[Burbank (California)|Burbank]], Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Humphries|Scott Humphries]] |{{flagicon|RSA}} [[:en:Jeff_Coetzee|Jeff Coetzee]] {{flagicon|FIN}} [[:en:Tuomas_Ketola|Tuomas Ketola]] | 7–5, 1–6, 6–4 |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnirlar !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !2002 !SR !W–L !Win% |- | colspan="25" style="text-align:left" |<nowiki><b id="mwAi4">Grand Slam turnirlar</b></nowiki> |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ecf2ff" |Q1 !0 / 3 !8–3 !{{tennis win percentage|won=8|lost=3|integer=yes}} |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 5 !6–5 !{{tennis win percentage|won=6|lost=5|integer=yes}} |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A !0 / 5 !2–5 !{{tennis win percentage|won=2|lost=5|integer=yes}} |- |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A !0 / 7 !5–7 !{{tennis win percentage|won=5|lost=7|integer=yes}} |- ! style="text-align:left" |G`alaba-mag`lubiyat !0–1 !0–0 !0–1 !2–3 !5–3 !0–0 !5–3 !5–4 !4–4 !0–0 !0 / 20 !21–19 !{{tennis win percentage|won=21|lost=19|integer=yes}} |- | colspan="13" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 5 !6–5 !{{tennis win percentage|won=6|lost=5|integer=yes}} |- | align="left" |Miami |A | bgcolor="ecf2ff" |Q2 |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A !0 / 5 !3–5 !{{tennis win percentage|won=3|lost=5|integer=yes}} |- | align="left" |Monte Carlo |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A !0 / 1 !0–1 !{{tennis win percentage|won=0|lost=1|integer=yes}} |- | align="left" |Hamburg |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A !0 / 1 !0–1 !{{tennis win percentage|won=0|lost=1|integer=yes}} |- | align="left" |Rome |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A !0 / 3 !1–3 !{{tennis win percentage|won=1|lost=3|integer=yes}} |- | align="left" |Canada |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwAw0">W</b></nowiki> |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A !1 / 5 !7–4 !{{tennis win percentage|won=7|lost=4|integer=yes}} |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 5 !6–5 !{{tennis win percentage|won=6|lost=5|integer=yes}} |- | align="left" |Madrid/Stuttgart<sup>1</sup> |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A !0 / 2 !2–2 !{{tennis win percentage|won=2|lost=2|integer=yes}} |- | align="left" |Paris |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A !0 / 2 !1–2 !{{tennis win percentage|won=1|lost=2|integer=yes}} |- ! style="text-align:left" |G`alaba-mag`lubiyat !0–0 !0–0 !0–0 !3–2 !13–6 !0–1 !7–6 !2–8 !1–4 !0–0 !1 / 29 !26–28 !{{tennis win percentage|won=26|lost=28|integer=yes}} |- | align="left" |Reyting |337 |300 |135 |43 |30 |1324 |51 |67 |118 |496 ! colspan="3" | |} === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnirlar !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !SR !W–L !Win% |- | colspan="25" style="text-align:left" |<nowiki><b id="mwA5M">Grand Slam turnirlar</b></nowiki> |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 2 !2–2 !{{tennis win percentage|won=2|lost=2|integer=yes}} |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A !0 / 2 !1–2 !{{tennis win percentage|won=1|lost=2|integer=yes}} |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A !0 / 1 !0–1 !{{tennis win percentage|won=0|lost=1|integer=yes}} |- |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ecf2ff" |Q2 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 7 !3–7 !{{tennis win percentage|won=3|lost=7|integer=yes}} |- ! style="text-align:left" |G`alaba-mag`lubiyat !0–1 !0–0 !0–1 !2–2 !3–4 !0–0 !0–1 !1–1 !0–2 !0 / 12 !6–12 !{{tennis win percentage|won=6|lost=12|integer=yes}} |- | colspan="13" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF |A !0 / 3 !2–3 !{{tennis win percentage|won=2|lost=3|integer=yes}} |- | align="left" |Miami |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R !0 / 3 !2–3 !{{tennis win percentage|won=2|lost=3|integer=yes}} |- | align="left" |Rome |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A |A |A |A !0 / 0 !0–0 !{{tennis win percentage|won=0|lost=0|integer=yes}} |- | align="left" |Canada |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ecf2ff" |Q2 |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A !0 / 2 !3–2 !{{tennis win percentage|won=3|lost=2|integer=yes}} |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 5 !0–5 !{{tennis win percentage|won=2|lost=5|integer=yes}} |- | align="left" |Paris |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A !0 / 0 !0–0 !{{tennis win percentage|won=0|lost=0|integer=yes}} |- ! style="text-align:left" |G`alaba-mag`lubiyat !0–0 !0–0 !0–0 !2–2 !0–3 !0–0 !0–2 !6–4 !1–2 !0 / 13 !9–13 !{{tennis win percentage|won=9|lost=13|integer=yes}} |} == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Havolalar == * Chris Woodruff at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Chris Woodruff at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1973-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 23ow0cro0rej9i5rh53tfg9qg2tl25p 2725485 2725483 2022-07-30T13:08:53Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Chris Woodruff|image=[[File:ChrisWoodruff - Headshot.jpg|ChrisWoodruff - Headshot]]|fullname=|country={{USA}}|residence=[[Knoxville]], Tennessee|birth_date={{birth date and age|1973|1|2}}|birth_place=Knoxville, [[Tennessee]]|height={{height|m=1.88|precision=0}}|turnedpro=1993|retired=2001|plays=Right-handed (two-handed backhand)|careerprizemoney=$1,900,659|singlesrecord=109–104<small> ([[Grand Slam (tennis)|Grand Slam]], [[ATP Tour]]-level, and [[Davis Cup]])</small>|singlestitles=2|highestsinglesranking=No. 29 (25 August 1997)|AustralianOpenresult=QF ([[2000 Australian Open – Men's singles|2000]])|FrenchOpenresult=3R ([[1996 French Open – Men's singles|1996]], [[1997 French Open – Men's singles|1997]], [[1999 French Open – Men's singles|1999]])|Wimbledonresult=2R ([[1999 Wimbledon Championships – Men's singles|1999]], [[2001 Wimbledon Championships – Men's singles|2001]])|USOpenresult=3R ([[1999 US Open – Men's singles|1999]])|doublesrecord=38–61<small> (Grand Slam, ATP Tour-level, and Davis Cup)</small>|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 73 (11 November 1996)|AustralianOpenDoublesresult=3R ([[1997 Australian Open – Men's doubles|1997]])|FrenchOpenDoublesresult=2R ([[1996 French Open – Men's doubles|1996]])|WimbledonDoublesresult=1R ([[1997 Wimbledon Championships – Men's doubles|1997]])|USOpenDoublesresult=2R ([[1996 US Open – Men's doubles|1996]], [[1997 US Open – Men's doubles|1997]], [[2000 US Open – Men's doubles|2000]])|updated=6 September 2021}}'''Chris Woodruff''' (1973 yil 3 yanvarda tug'ilgan) - amerikalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]] va Tennessi universitetining hozirgi bosh murabbiyi. U 1997 yilda Kanada Masters musobaqasida g'olib chiqdi, 2000 yilda Avstraliya Ochiq chempionatining chorak finaliga chiqdi va 1997 yil avgust oyida dunyoning 29-raqamli karerasi bo'yicha yuqori pog'onani egalladi. U [[Knoxville (Tennessee)|Tennessi shtatining]] Noksvill shahridan bo'lib, Noksvill raketka klubida tahsil olgan. 2002 yildan beri u Tennessi universiteti erkaklar tennis dasturida yordamchi murabbiy bo'lib ishlagan, 2017 yil 19 mayda bosh murabbiy etib tayinlangan. == Kollej davridagi faoliyati == Vudraff o'z shahri Tennessi universitetida o'qidi, u erda 1993 yilda u Jorjiyalik Ueyd MakGuayrni mag'lub etib, NCAA singlisi unvonini qo'lga kiritdi. U maktabda bo'lgan yagona shaxsiy chempion bo'lib qolmoqda. U 1992 yilda ham butun amerikalik edi. Kollegial tojni qo'lga kiritgandan so'ng, <ref name="benefits">{{Yangiliklar manbasi |date=August 4, 1997 |title=Woodruff benefits from his hard work |work=[[The Independent]] |url=https://www.independent.co.uk/sport/woodruff-benefits-from-his-hard-work-1243707.html |access-date=January 24, 2010}}</ref> Woodruff o'zining professional faoliyatini boshladi. == Professional tennis faoliyati == Woodruff o'z faoliyati davomida ikkita yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi va uning birinchisi ham uning eng kattasi edi: 1997 yilda Kanada Ochiq chempionati, ATP Masters Series tadbiri. <ref name="benefits">{{Yangiliklar manbasi |date=August 4, 1997 |title=Woodruff benefits from his hard work |work=[[The Independent]] |url=https://www.independent.co.uk/sport/woodruff-benefits-from-his-hard-work-1243707.html |access-date=January 24, 2010}}</ref> Ushbu unvonni qo'lga kiritgandan so'ng, u o'z faoliyatidagi eng yuqori reytingni e'lon qildi: 1997 yil 25 avgustda dunyoning 29-raqami. Shuningdek, u 1999 yilda Tennis shon-shuhrat zalida bo'lib o'tgan Nyuport, Rod-Aylend musobaqasida g'olib chiqdi. <ref name="singles">{{Veb manbasi|url=http://www.rediff.com/sports/1999/jul/12fame.htm|sarlavha=Woodruff bags singles crown|kirish sanasi=January 24, 2010|sana=July 12, 1999|nashriyot=Rediff On The NeT}}</ref> U 2000 yilda Amerika Qo'shma Shtatlari Devis Kubogi jamoasiga tayinlandi, Pit Sampras va Todd Martin ikkalasi ham musobaqani tark etishga majbur bo'lganidan keyin Andre Agassiga qo'shildi va Ueyn Blekga qarshi o'yinda g'alaba qozonib, 2:1 hisobidagi farqni bartaraf etish va ikkinchi bosqichga chiqishga yordam berdi. . U 2000-yilda Avstraliya Ochiq chempionatida chorak finalgacha yetib borib, to'g'ridan-to'g'ri Pit Samprasga yutqazgan. <ref name="sampras">{{Yangiliklar manbasi |date=January 24, 2000 |title=Agassi, Sampras To Renew Rivalry in Australian semis |page=50 |work=[[Sun Journal (Lewiston)]]}}</ref> == Murabbiylik faoliyati == 2002 yilning yozida Woodruff Tennessi Universitetiga ko'ngilli yordamchi murabbiy sifatida qaytib keldi. <ref name="coaching career">[http://www.utsports.com/sports/m-tennis/mtt/woodruff_chris01.html Associate Head Coach Chris Woodruff Biography].</ref> U birinchi navbatda tennis bo'yicha murabbiy yordamchisi sifatida ishlagan, 2006 yilda Sem Uinterbotem bosh murabbiy sifatida ishga qabul qilingandan so'ng bosh murabbiyga ko'tarilgan. Woodruff Tennessi shtatiga qaytib kelganidan beri, Vols 18 ta Butun Amerika va 29 ta Butun Janubi-Sharqiy konferentsiya tanloviga ega. Woodruff va Vinterbotem birgalikda murabbiylik qilishni boshlaganlaridan beri Tennessi o'z rekordini va reytingini doimiy ravishda yaxshiladi. Vols o'zlarining dastlabki sakkiz mavsumida 178 ta dual o'yinda g'alaba qozonishdi va yilni o'sha yillardagi milliy 5 ta eng yaxshi 10 talikka kirdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sam Winterbotham Bio|url=http://www.utsports.com/sports/m-tennis/mtt/winterbotham_sam01.html|nashriyot=University of Tennessee|kirish sanasi=June 10, 2013}}</ref> 2010 yilda Vols janubi- sharqiy konferentsiyaning muntazam mavsumida va turnir unvonlarida g'olib chiqdi va dastur tarixida uchinchi marta NCAA Tennis chempionati finaliga chiqdi. Jamoa 31 ta g'alaba bilan yakunladi, bu Tennessi tarixidagi ikkinchi mavsumda. <ref name="test">[http://www.utsports.com/sports/m-tennis/spec-rel/071310aae.html It All Adds Up], Tennessee Tennis Athletics Site.</ref> Vudraff o'yinchilarni rivojlantirish va so'nggi olti mavsumning beshtasida eng yaxshi 10 talikdan joy olgani uchun Kollejlararo Tennis Assotsiatsiyasi tomonidan 2013 yil Milliy yordamchi murabbiyi deb topildi. 2008 yildan buyon u milliy yakkalik reytingida 1-o'rinni egallagan uchta o'yinchiga: Jon-Patrik Smit (2010), Reyn Uilyams (2011) va Mikelis Libietisga (2013) ustozlik qilish uchun javobgardir. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=ITA Announces 2013 NCAA Division I National Award Winners|url=http://www.itatennis.com/AboutITA/News/ITA_Announces_2013_NCAA_Division_I_National_Award_Winners.htm|nashriyot=Intercollegiate Tennis Association|kirish sanasi=June 10, 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130918190318/http://www.itatennis.com/AboutITA/News/ITA_Announces_2013_NCAA_Division_I_National_Award_Winners.htm|arxivsana=September 18, 2013}}</ref> 2014-yilda Woodruff 34 yil ichida Volsning birinchi NCAA juftlik chempionligi uchun maydonda murabbiy bo'lib ishlagan. Libietis va Xanter Riz finalda Ogayo shtatidan Piter Kobelt va Kevin Metkani mag'lub etishdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frierson|ism=John|sarlavha=UT's Hunter Reese and Mikelis Libietis have 'something special' in NCAA doubles championship|url=http://www.govolsxtra.com/news/2014/may/26/uts-hunter-reese-and-mikelis-libietis-have-in/|ish=GoVolsXtra|nashriyot=Knoxville News Sentinel|kirish sanasi=17 June 2014}}</ref> == Karyera finallari == === Yakkalik: 4 (2 unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| class="wikitable sortable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulg'a (0:0) |- style="background:#ffffcc;" | Tennis ustalari kubogi (0:0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (1-0) |- | ATP safari (1-2) |} {| class="wikitable" ! style="width:45px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:65px" | Sana ! style="width:150px" | Turnir ! style="width:60px" |Qoplama ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–1 | 1996 yil mart | Filadelfiya | Gilam (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Courier|Jim Courier]] | 4–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–2 | 1996 yil may | Coral Springs | Loy |{{flagicon|AUS}} [[:en:Jason_Stoltenberg|Jason Stoltenberg]] | 6–7 <sup>(4–7)</sup>, 6–2, 5–7 |- bgcolor="#dfe2e9" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1–2 | 1997 yil iyul | Monreal | Qattiq |{{flagicon|BRA}} [[:en:Gustavo_Kuerten|Gustavo Kuerten]] | 7–5, 4–6, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2–2 | 1999 yil iyul | Nyuport | O't |{{flagicon|DEN}} [[:en:Kenneth_Carlsen|Kenneth Carlsen]] | 6–7 <sup>(5–7)</sup>, 6–4, 6–4 |} === Juftliklar: 3 (3 ta ikkinchi o'rin) === {| class="wikitable sortable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulg'a (0:0) |- style="background:#ffffcc;" | Tennis ustalari kubogi (0:0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0-0) |- | ATP safari (0-3) |} {| class="wikitable" ! style="width:45px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:150px" |Turnir ! style="width:60px" |Qoplama ! style="width:160px" |Hamkor ! style="width:160px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" |Hisob |- |- | style="background:#ffa07a;" |Loss |0–1 |Jul 1996 |Washington |Hard |{{flagicon|USA}} [[:en:Doug_Flach|Doug Flach]] |{{flagicon|CAN}} [[:en:Grant_Connell|Grant Connell]] {{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Davis_(tennis)|Scott Davis]] |6–7, 6–3, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Loss |0–2 |Nov 1996 |Stockholm |Hard (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Todd_Martin|Todd Martin]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Patrick_Galbraith|Patrick Galbraith]] {{flagicon|USA}} [[:en:Jonathan_Stark_(tennis)|Jonathan Stark]] |6–7, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Loss |0–3 |Jul 1999 |Newport |Grass |{{flagicon|ARM}} [[:en:Sargis_Sargsian|Sargis Sargsian]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Wayne_Arthurs_(tennis)|Wayne Arthurs]] {{flagicon|IND}} [[:en:Leander_Paes|Leander Paes]] |7–6<sup>(8–6)</sup>, 6–7<sup>(7–9)</sup>, 3–6 |} == ATP Challenger va ITF Futures finallari == === Yakkalik: 4 (2–2) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (2–2) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (1–2) |- | Loy (0–0) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (1–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajasi !Qoplama ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |1994 | style="background:moccasin;" | Bronx, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|ESP}} [[:en:Alejo_Mancisidor|Alejo Mancisidor]] | 2–6, 4–6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>0–2</small> |1995 | style="background:moccasin;" | Aptos, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|CAN}} [[:en:Daniel_Nestor|Daniel Nestor]] | 3–6, 7–5, 2–6 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>1–2</small> |1995 | style="background:moccasin;" | [[Aruba]], Aruba | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Pugh|Jim Pugh]] | 6–4, 6–2 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>2–2</small> |1996 | style="background:moccasin;" | Heilbronn, Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Gilam |{{flagicon|ITA}} [[:en:Gianluca_Pozzi|Gianluca Pozzi]] | 6–3, 6–3 |} === Juftlik: 9 (4–5) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (4–5) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (3–3) |- | Loy (0–1) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (1–1) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajasi !Qoplama ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>1–0</small> |1995 | style="background:moccasin;" | Binghamton, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:David_Di_Lucia|David Di Lucia]] |{{flagicon|RSA}} [[:en:Neville_Godwin|Neville Godwin]] {{flagicon|USA}} Scott Sigerseth | 4–6, 6–4, 6–3 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–1</small> |1995 | style="background:moccasin;" | Eisenach, Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|CAN}} [[:en:Sebastien_Leblanc|Sebastien Leblanc]] |{{flagicon|GER}} [[:en:Dirk_Dier|Dirk Dier]] {{flagicon|GER}} [[:en:Lars_Koslowski|Lars Koslowski]] | 6–3, 3–6, 6–7 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>2–1</small> |1995 | style="background:moccasin;" | Lexington, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|NED}} [[:en:Fernon_Wibier|Fernon Wibier]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Jamie_Morgan_(tennis)|Jamie Morgan]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Andrew_Painter_(tennis)|Andrew Painter]] | 7–5, 6–2 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>2–2</small> |1995 | style="background:moccasin;" | [[Nantes|Nant]], Fransiya | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|ITA}} [[:en:Nicola_Bruno|Nicola Bruno]] |{{flagicon|CAN}} [[:en:Sebastien_Lareau|Sebastien Lareau]] {{flagicon|USA}} [[:en:Kent_Kinnear|Kent Kinnear]] | 2–6, 6–3, 6–7 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>2–3</small> |1995 | style="background:moccasin;" | [[Andorra-la-Velya|Andorra la Vella]], Andorra | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|NED}} [[:en:Fernon_Wibier|Fernon Wibier]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Ken_Flach|Ken Flach]] {{flagicon|USA}} [[:en:Kelly_Jones|Kelly Jones]] | 4–6, 3–6 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>3–3</small> |1996 | style="background:moccasin;" | Lippstadt, Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Gilam |{{flagicon|USA}} [[:en:T._J._Middleton|T. J. Middleton]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Jeff_Belloli|Jeff Belloli]] {{flagicon|MKD}} [[:en:Aleksandar_Kitinov|Aleksandar Kitinov]] | 7–5, 7–5 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>3–4</small> |1996 | style="background:moccasin;" | Aaxen, Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Dave_Randall|Dave Randall]] |{{flagicon|RSA}} [[:en:Robbie_Koenig|Robbie Koenig]] {{flagicon|UZB}} [[:en:Oleg_Ogorodov|Oleg Ogorodov]] | 4–6, 6–3, 3–6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>3–5</small> |1999 | style="background:moccasin;" | Heilbronn, Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Gilam |{{flagicon|USA}} [[:en:Justin_Gimelstob|Justin Gimelstob]] |{{flagicon|GER}} [[:en:Michael_Kohlmann|Michael Kohlmann]] {{flagicon|SUI}} [[:en:Filippo_Veglio|Filippo Veglio]] | 4–6, 7–6, 5–7 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>4–5</small> |2001 | style="background:moccasin;" | [[Burbank (California)|Burbank]], Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Humphries|Scott Humphries]] |{{flagicon|RSA}} [[:en:Jeff_Coetzee|Jeff Coetzee]] {{flagicon|FIN}} [[:en:Tuomas_Ketola|Tuomas Ketola]] | 7–5, 1–6, 6–4 |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnirlar !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !2002 !SR !W–L |- | colspan="24" style="text-align:left" |Grand Slam |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ecf2ff" |Q1 !0 / 3 !8–3 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 5 !6–5 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A !0 / 5 !2–5 |- |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A !0 / 7 !5–7 |- ! style="text-align:left" |G`alaba-mag`lubiyat !0–1 !0–0 !0–1 !2–3 !5–3 !0–0 !5–3 !5–4 !4–4 !0–0 !0 / 20 !21–19 |- | colspan="13" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 5 !6–5 |- | align="left" |Miami |A | bgcolor="ecf2ff" |Q2 |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A !0 / 5 !3–5 |- | align="left" |Monte Carlo |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A !0 / 1 !0–1 |- | align="left" |Hamburg |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A !0 / 1 !0–1 |- | align="left" |Rome |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A !0 / 3 !1–3 |- | align="left" |Canada |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="lime" | |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A !1 / 5 !7–4 |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 5 !6–5 |- | align="left" |Madrid/Stuttgart<sup>1</sup> |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A !0 / 2 !2–2 |- | align="left" |Paris |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A !0 / 2 !1–2 |- ! style="text-align:left" |G`alaba-mag`lubiyat !0–0 !0–0 !0–0 !3–2 !13–6 !0–1 !7–6 !2–8 !1–4 !0–0 !1 / 29 !26–28 |- | align="left" |Reyting |337 |300 |135 |43 |30 |1324 |51 |67 |118 |496 ! colspan="2" | |} === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnirlar !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !SR !W–L |- | colspan="24" style="text-align:left" |Grand Slam |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 2 !2–2 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A !0 / 2 !1–2 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A !0 / 1 !0–1 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ecf2ff" |Q2 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 7 !3–7 |- ! style="text-align:left" |G`alaba-mag`lubiyat !0–1 !0–0 !0–1 !2–2 !3–4 !0–0 !0–1 !1–1 !0–2 !0 / 12 !6–12 |- | colspan="12" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF |A !0 / 3 !2–3 |- | align="left" |Miami |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R !0 / 3 !2–3 |- | align="left" |Rome |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A |A |A |A !0 / 0 !0–0 |- | align="left" |Canada |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ecf2ff" |Q2 |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A !0 / 2 !3–2 |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 5 !0–5 |- | align="left" |Paris |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A !0 / 0 !0–0 |- ! style="text-align:left" |G`alaba-mag`lubiyat !0–0 !0–0 !0–0 !2–2 !0–3 !0–0 !0–2 !6–4 !1–2 !0 / 13 !9–13 |} == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Havolalar == * Chris Woodruff at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Chris Woodruff at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1973-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 3xsiv2n0zt31d4u6c2xbvtjtxcs23f1 2725486 2725485 2022-07-30T13:09:05Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Chris Woodruff|image=[[File:ChrisWoodruff - Headshot.jpg|ChrisWoodruff - Headshot]]|fullname=|country={{USA}}|residence=[[Knoxville]], Tennessee|birth_date={{birth date and age|1973|1|2}}|birth_place=Knoxville, [[Tennessee]]|height={{height|m=1.88|precision=0}}|turnedpro=1993|retired=2001|plays=Right-handed (two-handed backhand)|careerprizemoney=$1,900,659|singlesrecord=109-104<small> ([[Grand Slam (tennis)|Grand Slam]], [[ATP Tour]]-level, and [[Davis Cup]])</small>|singlestitles=2|highestsinglesranking=No. 29 (25 August 1997)|AustralianOpenresult=QF ([[2000 Australian Open – Men's singles|2000]])|FrenchOpenresult=3R ([[1996 French Open – Men's singles|1996]], [[1997 French Open – Men's singles|1997]], [[1999 French Open – Men's singles|1999]])|Wimbledonresult=2R ([[1999 Wimbledon Championships – Men's singles|1999]], [[2001 Wimbledon Championships – Men's singles|2001]])|USOpenresult=3R ([[1999 US Open – Men's singles|1999]])|doublesrecord=38-61<small> (Grand Slam, ATP Tour-level, and Davis Cup)</small>|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 73 (11 November 1996)|AustralianOpenDoublesresult=3R ([[1997 Australian Open – Men's doubles|1997]])|FrenchOpenDoublesresult=2R ([[1996 French Open – Men's doubles|1996]])|WimbledonDoublesresult=1R ([[1997 Wimbledon Championships – Men's doubles|1997]])|USOpenDoublesresult=2R ([[1996 US Open – Men's doubles|1996]], [[1997 US Open – Men's doubles|1997]], [[2000 US Open – Men's doubles|2000]])|updated=6 September 2021}}'''Chris Woodruff''' (1973 yil 3 yanvarda tugʻilgan) — amerikalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]] va Tennessi universitetining hozirgi bosh murabbiyi. U 1997 yilda Kanada Masters musobaqasida gʻolib chiqdi, 2000 yilda Avstraliya Ochiq chempionatining chorak finaliga chiqdi va 1997 yil avgust oyida dunyoning 29-raqamli karerasi boʻyicha yuqori pogʻonani egalladi. U [[Knoxville (Tennessee)|Tennessi shtatining]] Noksvill shahridan boʻlib, Noksvill raketka klubida tahsil olgan. 2002 yildan beri u Tennessi universiteti erkaklar tennis dasturida yordamchi murabbiy boʻlib ishlagan, 2017 yil 19 mayda bosh murabbiy etib tayinlangan. == Kollej davridagi faoliyati == Vudraff oʻz shahri Tennessi universitetida oʻqidi, u erda 1993 yilda u Jorjiyalik Ueyd MakGuayrni magʻlub etib, NCAA singlisi unvonini qoʻlga kiritdi. U maktabda boʻlgan yagona shaxsiy chempion boʻlib qolmoqda. U 1992 yilda ham butun amerikalik edi. Kollegial tojni qoʻlga kiritgandan soʻng, <ref name="benefits">{{Yangiliklar manbasi |date=August 4, 1997 |title=Woodruff benefits from his hard work |work=[[The Independent]] |url=https://www.independent.co.uk/sport/woodruff-benefits-from-his-hard-work-1243707.html |access-date=January 24, 2010}}</ref> Woodruff oʻzining professional faoliyatini boshladi. == Professional tennis faoliyati == Woodruff oʻz faoliyati davomida ikkita yakkalik chempionligini qoʻlga kiritdi va uning birinchisi ham uning eng kattasi edi: 1997 yilda Kanada Ochiq chempionati, ATP Masters Series tadbiri. <ref name="benefits">{{Yangiliklar manbasi |date=August 4, 1997 |title=Woodruff benefits from his hard work |work=[[The Independent]] |url=https://www.independent.co.uk/sport/woodruff-benefits-from-his-hard-work-1243707.html |access-date=January 24, 2010}}</ref> Ushbu unvonni qoʻlga kiritgandan soʻng, u oʻz faoliyatidagi eng yuqori reytingni eʼlon qildi: 1997 yil 25 avgustda dunyoning 29-raqami. Shuningdek, u 1999 yilda Tennis shon-shuhrat zalida boʻlib oʻtgan Nyuport, Rod-Aylend musobaqasida gʻolib chiqdi. <ref name="singles">{{Veb manbasi|url=http://www.rediff.com/sports/1999/jul/12fame.htm|sarlavha=Woodruff bags singles crown|kirish sanasi=January 24, 2010|sana=July 12, 1999|nashriyot=Rediff On The NeT}}</ref> U 2000 yilda Amerika Qoʻshma Shtatlari Devis Kubogi jamoasiga tayinlandi, Pit Sampras va Todd Martin ikkalasi ham musobaqani tark etishga majbur boʻlganidan keyin Andre Agassiga qoʻshildi va Ueyn Blekga qarshi oʻyinda gʻalaba qozonib, 2:1 hisobidagi farqni bartaraf etish va ikkinchi bosqichga chiqishga yordam berdi. . U 2000-yilda Avstraliya Ochiq chempionatida chorak finalgacha yetib borib, toʻgʻridan-toʻgʻri Pit Samprasga yutqazgan. <ref name="sampras">{{Yangiliklar manbasi |date=January 24, 2000 |title=Agassi, Sampras To Renew Rivalry in Australian semis |page=50 |work=[[Sun Journal (Lewiston)]]}}</ref> == Murabbiylik faoliyati == 2002 yilning yozida Woodruff Tennessi Universitetiga koʻngilli yordamchi murabbiy sifatida qaytib keldi. <ref name="coaching career">[http://www.utsports.com/sports/m-tennis/mtt/woodruff_chris01.html Associate Head Coach Chris Woodruff Biography].</ref> U birinchi navbatda tennis boʻyicha murabbiy yordamchisi sifatida ishlagan, 2006 yilda Sem Uinterbotem bosh murabbiy sifatida ishga qabul qilingandan soʻng bosh murabbiyga koʻtarilgan. Woodruff Tennessi shtatiga qaytib kelganidan beri, Vols 18 ta Butun Amerika va 29 ta Butun Janubi-Sharqiy konferentsiya tanloviga ega. Woodruff va Vinterbotem birgalikda murabbiylik qilishni boshlaganlaridan beri Tennessi oʻz rekordini va reytingini doimiy ravishda yaxshiladi. Vols oʻzlarining dastlabki sakkiz mavsumida 178 ta dual oʻyinda gʻalaba qozonishdi va yilni oʻsha yillardagi milliy 5 ta eng yaxshi 10 talikka kirdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sam Winterbotham Bio|url=http://www.utsports.com/sports/m-tennis/mtt/winterbotham_sam01.html|nashriyot=University of Tennessee|kirish sanasi=June 10, 2013}}</ref> 2010 yilda Vols janubi- sharqiy konferentsiyaning muntazam mavsumida va turnir unvonlarida gʻolib chiqdi va dastur tarixida uchinchi marta NCAA Tennis chempionati finaliga chiqdi. Jamoa 31 ta gʻalaba bilan yakunladi, bu Tennessi tarixidagi ikkinchi mavsumda. <ref name="test">[http://www.utsports.com/sports/m-tennis/spec-rel/071310aae.html It All Adds Up], Tennessee Tennis Athletics Site.</ref> Vudraff oʻyinchilarni rivojlantirish va soʻnggi olti mavsumning beshtasida eng yaxshi 10 talikdan joy olgani uchun Kollejlararo Tennis Assotsiatsiyasi tomonidan 2013 yil Milliy yordamchi murabbiyi deb topildi. 2008 yildan buyon u milliy yakkalik reytingida 1-oʻrinni egallagan uchta oʻyinchiga: Jon-Patrik Smit (2010), Reyn Uilyams (2011) va Mikelis Libietisga (2013) ustozlik qilish uchun javobgardir. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=ITA Announces 2013 NCAA Division I National Award Winners|url=http://www.itatennis.com/AboutITA/News/ITA_Announces_2013_NCAA_Division_I_National_Award_Winners.htm|nashriyot=Intercollegiate Tennis Association|kirish sanasi=June 10, 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130918190318/http://www.itatennis.com/AboutITA/News/ITA_Announces_2013_NCAA_Division_I_National_Award_Winners.htm|arxivsana=September 18, 2013}}</ref> 2014-yilda Woodruff 34 yil ichida Volsning birinchi NCAA juftlik chempionligi uchun maydonda murabbiy boʻlib ishlagan. Libietis va Xanter Riz finalda Ogayo shtatidan Piter Kobelt va Kevin Metkani magʻlub etishdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frierson|ism=John|sarlavha=UT's Hunter Reese and Mikelis Libietis have 'something special' in NCAA doubles championship|url=http://www.govolsxtra.com/news/2014/may/26/uts-hunter-reese-and-mikelis-libietis-have-in/|ish=GoVolsXtra|nashriyot=Knoxville News Sentinel|kirish sanasi=17 June 2014}}</ref> == Karyera finallari == === Yakkalik: 4 (2 unvon, 2 ikkinchi oʻrin) === {| class="wikitable sortable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulgʻa (0:0) |- style="background:#ffffcc;" | Tennis ustalari kubogi (0:0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (1-0) |- | ATP safari (1-2) |} {| class="wikitable" ! style="width:45px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:65px" | Sana ! style="width:150px" | Turnir ! style="width:60px" |Qoplama ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 0-1 | 1996 yil mart | Filadelfiya | Gilam (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Courier|Jim Courier]] | 4-6, 3-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 0-2 | 1996 yil may | Coral Springs | Loy |{{flagicon|AUS}} [[:en:Jason_Stoltenberg|Jason Stoltenberg]] | 6-7 <sup>(4-7)</sup>, 6-2, 5-7 |- bgcolor="#dfe2e9" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1-2 | 1997 yil iyul | Monreal | Qattiq |{{flagicon|BRA}} [[:en:Gustavo_Kuerten|Gustavo Kuerten]] | 7-5, 4-6, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 2-2 | 1999 yil iyul | Nyuport | Oʻt |{{flagicon|DEN}} [[:en:Kenneth_Carlsen|Kenneth Carlsen]] | 6-7 <sup>(5-7)</sup>, 6-4, 6-4 |} === Juftliklar: 3 (3 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="wikitable sortable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulgʻa (0:0) |- style="background:#ffffcc;" | Tennis ustalari kubogi (0:0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0-0) |- | ATP safari (0-3) |} {| class="wikitable" ! style="width:45px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:150px" |Turnir ! style="width:60px" |Qoplama ! style="width:160px" |Hamkor ! style="width:160px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" |Hisob |- |- | style="background:#ffa07a;" |Loss |0-1 |Jul 1996 |Washington |Hard |{{flagicon|USA}} [[:en:Doug_Flach|Doug Flach]] |{{flagicon|CAN}} [[:en:Grant_Connell|Grant Connell]] {{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Davis_(tennis)|Scott Davis]] |6-7, 6-3, 3-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Loss |0-2 |Nov 1996 |Stockholm |Hard (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Todd_Martin|Todd Martin]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Patrick_Galbraith|Patrick Galbraith]] {{flagicon|USA}} [[:en:Jonathan_Stark_(tennis)|Jonathan Stark]] |6-7, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Loss |0-3 |Jul 1999 |Newport |Grass |{{flagicon|ARM}} [[:en:Sargis_Sargsian|Sargis Sargsian]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Wayne_Arthurs_(tennis)|Wayne Arthurs]] {{flagicon|IND}} [[:en:Leander_Paes|Leander Paes]] |7-6<sup>(8-6)</sup>, 6-7<sup>(7-9)</sup>, 3-6 |} == ATP Challenger va ITF Futures finallari == === Yakkalik: 4 (2-2) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (2-2) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0-0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (1-2) |- | Loy (0-0) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (1-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! Turnir ! Darajasi !Qoplama ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>0-1</small> |1994 | style="background:moccasin;" | Bronx, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|ESP}} [[:en:Alejo_Mancisidor|Alejo Mancisidor]] | 2-6, 4-6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>0-2</small> |1995 | style="background:moccasin;" | Aptos, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|CAN}} [[:en:Daniel_Nestor|Daniel Nestor]] | 3-6, 7-5, 2-6 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba qozon | <small>1-2</small> |1995 | style="background:moccasin;" | [[Aruba]], Aruba | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Pugh|Jim Pugh]] | 6-4, 6-2 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba qozon | <small>2-2</small> |1996 | style="background:moccasin;" | Heilbronn, Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Gilam |{{flagicon|ITA}} [[:en:Gianluca_Pozzi|Gianluca Pozzi]] | 6-3, 6-3 |} === Juftlik: 9 (4-5) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (4-5) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0-0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (3-3) |- | Loy (0-1) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (1-1) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! Turnir ! Darajasi !Qoplama ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba qozon | <small>1-0</small> |1995 | style="background:moccasin;" | Binghamton, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:David_Di_Lucia|David Di Lucia]] |{{flagicon|RSA}} [[:en:Neville_Godwin|Neville Godwin]] {{flagicon|USA}} Scott Sigerseth | 4-6, 6-4, 6-3 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>1-1</small> |1995 | style="background:moccasin;" | Eisenach, Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|CAN}} [[:en:Sebastien_Leblanc|Sebastien Leblanc]] |{{flagicon|GER}} [[:en:Dirk_Dier|Dirk Dier]] {{flagicon|GER}} [[:en:Lars_Koslowski|Lars Koslowski]] | 6-3, 3-6, 6-7 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba qozon | <small>2-1</small> |1995 | style="background:moccasin;" | Lexington, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|NED}} [[:en:Fernon_Wibier|Fernon Wibier]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Jamie_Morgan_(tennis)|Jamie Morgan]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Andrew_Painter_(tennis)|Andrew Painter]] | 7-5, 6-2 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>2-2</small> |1995 | style="background:moccasin;" | [[Nantes|Nant]], Fransiya | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|ITA}} [[:en:Nicola_Bruno|Nicola Bruno]] |{{flagicon|CAN}} [[:en:Sebastien_Lareau|Sebastien Lareau]] {{flagicon|USA}} [[:en:Kent_Kinnear|Kent Kinnear]] | 2-6, 6-3, 6-7 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>2-3</small> |1995 | style="background:moccasin;" | [[Andorra-la-Velya|Andorra la Vella]], Andorra | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|NED}} [[:en:Fernon_Wibier|Fernon Wibier]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Ken_Flach|Ken Flach]] {{flagicon|USA}} [[:en:Kelly_Jones|Kelly Jones]] | 4-6, 3-6 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba qozon | <small>3-3</small> |1996 | style="background:moccasin;" | Lippstadt, Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Gilam |{{flagicon|USA}} [[:en:T._J._Middleton|T. J. Middleton]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Jeff_Belloli|Jeff Belloli]] {{flagicon|MKD}} [[:en:Aleksandar_Kitinov|Aleksandar Kitinov]] | 7-5, 7-5 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>3-4</small> |1996 | style="background:moccasin;" | Aaxen, Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Dave_Randall|Dave Randall]] |{{flagicon|RSA}} [[:en:Robbie_Koenig|Robbie Koenig]] {{flagicon|UZB}} [[:en:Oleg_Ogorodov|Oleg Ogorodov]] | 4-6, 6-3, 3-6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>3-5</small> |1999 | style="background:moccasin;" | Heilbronn, Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Gilam |{{flagicon|USA}} [[:en:Justin_Gimelstob|Justin Gimelstob]] |{{flagicon|GER}} [[:en:Michael_Kohlmann|Michael Kohlmann]] {{flagicon|SUI}} [[:en:Filippo_Veglio|Filippo Veglio]] | 4-6, 7-6, 5-7 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba qozon | <small>4-5</small> |2001 | style="background:moccasin;" | [[Burbank (California)|Burbank]], Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Humphries|Scott Humphries]] |{{flagicon|RSA}} [[:en:Jeff_Coetzee|Jeff Coetzee]] {{flagicon|FIN}} [[:en:Tuomas_Ketola|Tuomas Ketola]] | 7-5, 1-6, 6-4 |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnirlar !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !2002 !SR !W-L |- | colspan="24" style="text-align:left" |Grand Slam |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ecf2ff" |Q1 !0 / 3 !8-3 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 5 !6-5 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A !0 / 5 !2-5 |- |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A !0 / 7 !5-7 |- ! style="text-align:left" |Gʻalaba-magʻlubiyat !0-1 !0-0 !0-1 !2-3 !5-3 !0-0 !5-3 !5-4 !4-4 !0-0 !0 / 20 !21-19 |- | colspan="13" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 5 !6-5 |- | align="left" |Miami |A | bgcolor="ecf2ff" |Q2 |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A !0 / 5 !3-5 |- | align="left" |Monte Carlo |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A !0 / 1 !0-1 |- | align="left" |Hamburg |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A !0 / 1 !0-1 |- | align="left" |Rome |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A !0 / 3 !1-3 |- | align="left" |Canada |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="lime" | |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A !1 / 5 !7-4 |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 5 !6-5 |- | align="left" |Madrid/Stuttgart<sup>1</sup> |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A !0 / 2 !2-2 |- | align="left" |Paris |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A !0 / 2 !1-2 |- ! style="text-align:left" |Gʻalaba-magʻlubiyat !0-0 !0-0 !0-0 !3-2 !13-6 !0-1 !7-6 !2-8 !1-4 !0-0 !1 / 29 !26-28 |- | align="left" |Reyting |337 |300 |135 |43 |30 |1324 |51 |67 |118 |496 ! colspan="2" | |} === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnirlar !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !SR !W-L |- | colspan="24" style="text-align:left" |Grand Slam |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 2 !2-2 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A !0 / 2 !1-2 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A !0 / 1 !0-1 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ecf2ff" |Q2 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 7 !3-7 |- ! style="text-align:left" |Gʻalaba-magʻlubiyat !0-1 !0-0 !0-1 !2-2 !3-4 !0-0 !0-1 !1-1 !0-2 !0 / 12 !6-12 |- | colspan="12" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF |A !0 / 3 !2-3 |- | align="left" |Miami |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R !0 / 3 !2-3 |- | align="left" |Rome |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A |A |A |A !0 / 0 !0-0 |- | align="left" |Canada |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ecf2ff" |Q2 |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A !0 / 2 !3-2 |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 5 !0-5 |- | align="left" |Paris |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A !0 / 0 !0-0 |- ! style="text-align:left" |Gʻalaba-magʻlubiyat !0-0 !0-0 !0-0 !2-2 !0-3 !0-0 !0-2 !6-4 !1-2 !0 / 13 !9-13 |} == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Havolalar == * Chris Woodruff at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Chris Woodruff at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1973-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] bpjxt7aif8dnqm4j0q9wzdtopxm3529 Andzoa:S-aft 0 758750 2725484 2022-07-30T13:08:41Z Laziz Baxtiyorov 56023 „<includeonly>| style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="{{{rows|1}}}"| Succeeded&nbsp;by<div style="font-weight: bold">{{Delink question hyphen-minus|{{{after}}}}}{{S-aft/filter|{{{after2|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after3|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after4|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after5|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after6|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after7|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after8|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after9|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after10|}}}}}</div>{{#i...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki <includeonly>| style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="{{{rows|1}}}"| Succeeded&nbsp;by<div style="font-weight: bold">{{Delink question hyphen-minus|{{{after}}}}}{{S-aft/filter|{{{after2|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after3|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after4|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after5|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after6|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after7|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after8|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after9|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after10|}}}}}</div>{{#if:{{{as|}}}|<small>'''''as {{{as}}}'''''</small>}} |-</includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude> gi8z26w8e6eyxb08ij184ppneq1xn79 Andoza:S-aft/filter 10 758751 2725489 2022-07-30T13:10:38Z Laziz Baxtiyorov 56023 „{{#if:{{{1|}}}|<br />{{Delink question hyphen-minus|{{{1}}}}}}}<noinclude>{{documentation}}</noinclude>“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{#if:{{{1|}}}|<br />{{Delink question hyphen-minus|{{{1}}}}}}}<noinclude>{{documentation}}</noinclude> 9yvgjltqe4ow99syla3b1gl0vms4tzh Andoza:S-aft 10 758752 2725490 2022-07-30T13:11:17Z Laziz Baxtiyorov 56023 „<includeonly>| style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="{{{rows|1}}}"| Succeeded&nbsp;by<div style="font-weight: bold">{{Delink question hyphen-minus|{{{after}}}}}{{S-aft/filter|{{{after2|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after3|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after4|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after5|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after6|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after7|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after8|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after9|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after10|}}}}}</div>{{#i...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki <includeonly>| style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="{{{rows|1}}}"| Succeeded&nbsp;by<div style="font-weight: bold">{{Delink question hyphen-minus|{{{after}}}}}{{S-aft/filter|{{{after2|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after3|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after4|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after5|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after6|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after7|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after8|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after9|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after10|}}}}}</div>{{#if:{{{as|}}}|<small>'''''as {{{as}}}'''''</small>}} |-</includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude> gi8z26w8e6eyxb08ij184ppneq1xn79 2725493 2725490 2022-07-30T13:12:07Z Laziz Baxtiyorov 56023 wikitext text/x-wiki <includeonly>| style="width: 30%; text-align: center;" rowspan="{{{rows|1}}}"| Keyingi&nbsp;hukmdor<div style="font-weight: bold">{{Delink question hyphen-minus|{{{after}}}}}{{S-aft/filter|{{{after2|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after3|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after4|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after5|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after6|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after7|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after8|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after9|}}}}}{{S-aft/filter|{{{after10|}}}}}</div>{{#if:{{{as|}}}|<small>'''''as {{{as}}}'''''</small>}} |-</includeonly><noinclude> {{documentation}} </noinclude> dkeod3lnl4lii69gyvcyg9oang3ait7 Andoza:Min imperatorlari 10 758753 2725494 2022-07-30T13:13:10Z Laziz Baxtiyorov 56023 „{{Navbox |name = Ming emperors |title = [[List of emperors of the Ming dynasty|Emperors of the Ming dynasty]] |listclass = hlist |groupstyle = text-align:right; |image = <span style="font-size:36px;">明</span> |group1 = [[Ming dynasty|Ming]] |list1 = * [[Hongwu Emperor|Hongwu]] * [[Jianwen Emperor|Jianwen]] * [[Yongle Emperor|Yongle]] * [[Hongxi Emperor|Hongxi]] * [[Xuande Emperor|Xuande]] * [[Emperor Yingzong of Ming|Yingzong]] * Jingtai E...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{Navbox |name = Ming emperors |title = [[List of emperors of the Ming dynasty|Emperors of the Ming dynasty]] |listclass = hlist |groupstyle = text-align:right; |image = <span style="font-size:36px;">明</span> |group1 = [[Ming dynasty|Ming]] |list1 = * [[Hongwu Emperor|Hongwu]] * [[Jianwen Emperor|Jianwen]] * [[Yongle Emperor|Yongle]] * [[Hongxi Emperor|Hongxi]] * [[Xuande Emperor|Xuande]] * [[Emperor Yingzong of Ming|Yingzong]] * [[Jingtai Emperor|Jingtai]] * [[Emperor Yingzong of Ming|Yingzong]] (Restoration) * [[Chenghua Emperor|Chenghua]] * [[Hongzhi Emperor|Hongzhi]] * [[Zhengde Emperor|Zhengde]] * [[Jiajing Emperor|Jiajing]] * [[Longqing Emperor|Longqing]] * [[Wanli Emperor|Wanli]] * [[Taichang Emperor|Taichang]] * [[Tianqi Emperor|Tianqi]] * [[Chongzhen Emperor|Chongzhen]] |group2 = [[Southern Ming]] |list2 = * [[Zhu Yousong|Hongguang]] * [[Zhu Changfang|Prince of Lu (潞)]] (regent) * [[Zhu Yujian|Longwu]] * [[Zhu Yihai|Prince of Lu (魯)]] (regent) * [[Zhu Yuyue|Shaowu]] * [[Zhu Youlang|Yongli]] * [[Zhu Changqing|Dongwu]] (regent) * [[Zhu Benli|Dingwu]] |below={{Chinese heads of state}} }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Ming dynasty emperors|*]] [[Category:Chinese ruler navigational boxes]] </noinclude> 0os5d5ekv1dqrtmpfimcbl8vfx4mi22 2725496 2725494 2022-07-30T13:14:34Z Laziz Baxtiyorov 56023 wikitext text/x-wiki {{Navbox |name = Min imperatorlari |title = [[Min sulolasi imperatorlari ro‘yxati|Min sulolasi imperatorlari]] |listclass = hlist |groupstyle = text-align:right; |image = <span style="font-size:36px;">明</span> |group1 = [[Ming (sulola)|Min]] |list1 = * [[Hongwu Emperor|Hongwu]] * [[Jianwen Emperor|Jianwen]] * [[Yongle Emperor|Yongle]] * [[Hongxi Emperor|Hongxi]] * [[Xuande Emperor|Xuande]] * [[Emperor Yingzong of Ming|Yingzong]] * [[Jingtai Emperor|Jingtai]] * [[Emperor Yingzong of Ming|Yingzong]] (Restoration) * [[Chenghua Emperor|Chenghua]] * [[Hongzhi Emperor|Hongzhi]] * [[Zhengde Emperor|Zhengde]] * [[Jiajing Emperor|Jiajing]] * [[Longqing Emperor|Longqing]] * [[Wanli Emperor|Wanli]] * [[Taichang Emperor|Taichang]] * [[Tianqi Emperor|Tianqi]] * [[Chongzhen Emperor|Chongzhen]] |group2 = [[Southern Ming]] |list2 = * [[Zhu Yousong|Hongguang]] * [[Zhu Changfang|Prince of Lu (潞)]] (regent) * [[Zhu Yujian|Longwu]] * [[Zhu Yihai|Prince of Lu (魯)]] (regent) * [[Zhu Yuyue|Shaowu]] * [[Zhu Youlang|Yongli]] * [[Zhu Changqing|Dongwu]] (regent) * [[Zhu Benli|Dingwu]] |below={{Chinese heads of state}} }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Ming dynasty emperors|*]] [[Category:Chinese ruler navigational boxes]] </noinclude> rf8wxyz1ykccb9tv2zarh1i8okoz75n 2725497 2725496 2022-07-30T13:15:20Z Laziz Baxtiyorov 56023 wikitext text/x-wiki {{Navbox |name = Min imperatorlari |title = [[Min sulolasi imperatorlari ro‘yxati|Min sulolasi imperatorlari]] |listclass = hlist |groupstyle = text-align:right; |image = <span style="font-size:36px;">明</span> |group1 = [[Min (sulola)|Min]] |list1 = * [[Hongwu Emperor|Hongwu]] * [[Jianwen Emperor|Jianwen]] * [[Yongle Emperor|Yongle]] * [[Hongxi Emperor|Hongxi]] * [[Xuande Emperor|Xuande]] * [[Emperor Yingzong of Ming|Yingzong]] * [[Jingtai Emperor|Jingtai]] * [[Emperor Yingzong of Ming|Yingzong]] (Restoration) * [[Chenghua Emperor|Chenghua]] * [[Hongzhi Emperor|Hongzhi]] * [[Zhengde Emperor|Zhengde]] * [[Jiajing Emperor|Jiajing]] * [[Longqing Emperor|Longqing]] * [[Wanli Emperor|Wanli]] * [[Taichang Emperor|Taichang]] * [[Tianqi Emperor|Tianqi]] * [[Chongzhen Emperor|Chongzhen]] |group2 = [[Southern Ming]] |list2 = * [[Zhu Yousong|Hongguang]] * [[Zhu Changfang|Prince of Lu (潞)]] (regent) * [[Zhu Yujian|Longwu]] * [[Zhu Yihai|Prince of Lu (魯)]] (regent) * [[Zhu Yuyue|Shaowu]] * [[Zhu Youlang|Yongli]] * [[Zhu Changqing|Dongwu]] (regent) * [[Zhu Benli|Dingwu]] |below={{Chinese heads of state}} }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Ming dynasty emperors|*]] [[Category:Chinese ruler navigational boxes]] </noinclude> 4bv9o3iqxt0zscgn5b77d4jc9xoybp1 2725502 2725497 2022-07-30T13:23:29Z Laziz Baxtiyorov 56023 wikitext text/x-wiki {{Navbox |name = Min imperatorlari |title = [[Min sulolasi imperatorlari ro‘yxati|Min sulolasi imperatorlari]] |listclass = hlist |groupstyle = text-align:right; |image = <span style="font-size:36px;">明</span> |group1 = [[Min (sulola)|Min]] |list1 = * [[Chju Yuanchjan|Hongvu]] * [[Imperator Jianven|Jianven]] * [[Imperator Yongle|Yongle]] * [[Imperator Hongxi|Hongxi]] * [[Imperator Xuande|Xuande]] * [[Imperator Yingzong|Yingzong]] * [[Imperator Jingtai|Jingtai]] * [[Imperator Yingzong|Yingzong]] (Tiklanishi) * [[Imperator Chenghua|Chenghua]] * [[Imperator Hongchji|Hongchji]] * [[Imperator Chjengde|Chjengde]] * [[Imperator Jiajing|Jiajing]] * [[Imperator Longqing|Longqing]] * [[Imperator Vanli|Vanli]] * [[Imperator Taychan|Taychan]] * [[Imperator Tyanqi|Tyanqi]] * [[Imperator Chongchjen|Chongchjen]] |group2 = [[Southern Ming]] |list2 = * [[Zhu Yousong|Hongguang]] * [[Zhu Changfang|Prince of Lu (潞)]] (regent) * [[Zhu Yujian|Longwu]] * [[Zhu Yihai|Prince of Lu (魯)]] (regent) * [[Zhu Yuyue|Shaowu]] * [[Zhu Youlang|Yongli]] * [[Zhu Changqing|Dongwu]] (regent) * [[Zhu Benli|Dingwu]] |below={{Chinese heads of state}} }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Ming dynasty emperors|*]] [[Category:Chinese ruler navigational boxes]] </noinclude> suoht8zfbjb9jze2z7m3ynpfymispko 2725503 2725502 2022-07-30T13:24:07Z Laziz Baxtiyorov 56023 wikitext text/x-wiki {{Navbox |name = Min imperatorlari |title = [[Min sulolasi imperatorlari ro‘yxati|Min sulolasi imperatorlari]] |listclass = hlist |groupstyle = text-align:right; |image = <span style="font-size:36px;">明</span> |group1 = [[Min (sulola)|Min]] |list1 = * [[Chju Yuanchjan|Hongvu]] * [[Imperator Jianven|Jianven]] * [[Imperator Yongle|Yongle]] * [[Imperator Hongxi|Hongxi]] * [[Imperator Xuande|Xuande]] * [[Imperator Yingzong|Yingzong]] * [[Imperator Jingtai|Jingtai]] * [[Imperator Yingzong|Yingzong]] (Tiklanishi) * [[Imperator Chenghua|Chenghua]] * [[Imperator Hongchji|Hongchji]] * [[Imperator Chjengde|Chjengde]] * [[Imperator Jiajing|Jiajing]] * [[Imperator Longqing|Longqing]] * [[Imperator Vanli|Vanli]] * [[Imperator Taychan|Taychan]] * [[Imperator Tyanqi|Tyanqi]] * [[Imperator Chongchjen|Chongchjen]] |group2 = [[Southern Ming]] |list2 = * [[Zhu Yousong|Hongguang]] * [[Zhu Changfang|Prince of Lu (潞)]] (regent) * [[Zhu Yujian|Longwu]] * [[Zhu Yihai|Prince of Lu (魯)]] (regent) * [[Zhu Yuyue|Shaowu]] * [[Zhu Youlang|Yongli]] * [[Zhu Changqing|Dongwu]] (regent) * [[Zhu Benli|Dingwu]] |below={{Xitoy sulolalari}} }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Ming dynasty emperors|*]] [[Category:Chinese ruler navigational boxes]] </noinclude> oedamwjvz9gfnlhz9l8dry6z59bb2sd 2725504 2725503 2022-07-30T13:26:09Z Laziz Baxtiyorov 56023 wikitext text/x-wiki {{Navbox |name = Min imperatorlari |title = [[Min sulolasi imperatorlari ro‘yxati|Min sulolasi imperatorlari]] |listclass = hlist |groupstyle = text-align:right; |image = <span style="font-size:36px;">明</span> |group1 = [[Min (sulola)|Min]] |list1 = * [[Chju Yuanchjan|Hongvu]] * [[Imperator Jianven|Jianven]] * [[Imperator Yongle|Yongle]] * [[Imperator Hongxi|Hongxi]] * [[Imperator Xuande|Xuande]] * [[Imperator Yingzong|Yingzong]] * [[Imperator Jingtai|Jingtai]] * [[Imperator Yingzong|Yingzong]] (Tiklanishi) * [[Imperator Chenghua|Chenghua]] * [[Imperator Hongchji|Hongchji]] * [[Imperator Chjengde|Chjengde]] * [[Imperator Jiajing|Jiajing]] * [[Imperator Longqing|Longqing]] * [[Imperator Vanli|Vanli]] * [[Imperator Taychan|Taychan]] * [[Imperator Tyanqi|Tyanqi]] * [[Imperator Chongchjen|Chongchjen]] |group2 = [[Southern Ming]] |list2 = * [[Chju Yusong|Hongguang]] * [[Chju Changfang|Lu shahzodasi (潞)]] (regent) * [[Chju Yujian|Longvu]] * [[Chju Yihai|Lu shahzodasi (魯)]] (regent) * [[Chju Yuyue|Shaovu]] * [[Chju Youlang|Yongli]] * [[Chju Changqing|Dongvu]] (regent) * [[Chju Benli|Dingvu]] |below={{Xitoy sulolalari}} }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Min sulolasi imperatorlari|*]] [[Category:Xitoy hukmdorlari bilgiqutisi]] </noinclude> leg0knrtyvz8epp3l6q1gtqk56d9o7n Jeanne Cooper 0 758754 2725498 2022-07-30T13:18:00Z Diwikiped 74803 „[[:en:Special:Redirect/revision/1090761063|Jeanne Cooper]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)/Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, eng kattasi aktyor Corbin Bernsen edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref> <ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Retrieved via [[FamilySearch]], January 29, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=Taft Union High School Hall of Fame}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|title=Jeanne Cooper: Biography}}<cite class="citation magazine cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370 "Jeanne Cooper: Biography"]. ''[[Televizion qo'llanma|TV Guide]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''“<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Touched_by_an_Angel" rel="mw:ExtLink" title="Touched by an Angel" class="cx-link" data-linkid="147">Touched by an Angel</a>”'', “''Gunsmoke''”, ''“<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/The_Untouchables_(1959_TV_series)" rel="mw:ExtLink" title="The Untouchables (1959 TV series)" class="cx-link" data-linkid="149">The Untouchables</a>''” va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Ketrin kansler roli bilan mashhur bo'ldi. Ketrin [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Ketrin 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Ketrin butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. ''Bernsenlarning'' uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y&R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y&Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmi mukofoti — ''Ben Keysi'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 - Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti - ''LA Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1991 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1999 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod)'' ** 2000 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 2004 - umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 - Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"The Young and the Restless"'' ''(nomzod)'' ** 2007 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 yil — ''“The Young and the Restless”'' drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti ''(yutdi)'' ** 2009 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] ** 1993 yil - Hollywood bulvari 6801-dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | rowspan="3" | 1953 yil | ''Vayominglik qizil bosh'' | Myra | |- | ''Alamodan kelgan odam'' | Kate Lamar | |- | ''Qabr toshining soyalari'' | Marj | |- | 1955 yil | ''Yalang'och ko'cha'' | Evelin Shriner | Akkreditivsiz |- | rowspan="4" | 1956 yil | ''Xyuston hikoyasi'' | Madge | |- | ''Haddan tashqari ta'sirlangan'' | Renee | |- | ''Qotillikka qo'ng'iroq qilish'' | Darlen Adams | |- | ''Xavf sari besh qadam'' | Helen Betke | |- | rowspan="2" | 1957 yil | ''Butun tun rock'' | Mabel | |- | ''Talon yo'li'' | Fran Verner | |- | rowspan="2" | 1958 yil | ''Qichqirayotgan Mimi'' | Fotosuratda Lola ko'li | Akkreditivsiz |- | ''Turmushga chiqmagan ona'' | Missis. Xorton | |- | 1960 yil | ''Hech kim mening epitafimni yozmasin'' | Fran | |- | rowspan="4" | 1962 yil | ''G'arbiy ko'cha, 13'' | Missis. Quinn | |- | ''Ayollar uyi'' | Helen Jennings | |- | ''Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Qizil kabus'' | Helen Donavan | |- | 1963 yil | ''Qora hayvonot bog'i'' | Edna Konrad | |- | 1965 yil | ''Shon-sharaf yigitlari'' | Missis. Reychal Makkeyb | |- | 1967 yil | ''Toni Rim'' | Lorna Boyd | |- | 1968 yil | ''Boston Strangler'' | Kloe | |- | 1970 yil | ''Egri odam bor edi.'' ''.'' ''.'' | Fohisha | |- | 1972 yil | ''Kanzas Siti bombardimonchi'' | Trener Vivien | |- | 1973 yil | ''Butun Amerika yigiti'' | Nola Bealer | |- | 1977 yil | ''San Pedro Bums'' | Missis. Makklori | |- | 1991 yil | ''Halokatli adolat'' | Kotib | |- | 1992 yil | ''Muzlatilgan aktivlar'' | Zak Shepardning onasi | |- | 1993 yil | ''Shubhadan tashqari'' | Renata | |- | 2002 yil | ''Ertangi odam'' | Jeanine | |- | 2005 yil | ''Carpool yigit'' | Missis. Lunsford | |- | rowspan="2" | 2009 yil | ''Donna talab bo'yicha'' | Virjiniya Xart | |- | ''O'lik havo'' | Paranoid qo'ng'iroq qiluvchi | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 1957-1962 yillar | ''Cheyenne'' | Mari Konover / Meri "Molli" Spenser | Epizodlar: "Top qo'l" va "Tezkor va halokatli" |- | 1958-1966 yillar | ''Perri Meyson'' | Laura Bomont / Thelma Hill / Ethel Belan / Meri Braun / Miriam Filding | |- | 1959 yil | ''Uells Fargo haqidagi ertaklar'' | Gersoginya | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 yil | ''Alacakaranlık zonasi'' | Barmen | Epizod: " Janob Denton Qiyomat kuni " |- | 1959 yil | ''Tirik o'lik qidirilmoqda'' | Myra | 2-fasl, 14-qism: “Ot ustidagi odam” |- | 1961 yil | ''Uzun bo'yli odam'' | Missis. Elmira Webster | Epizod: "Teskari pichoq" |- | rowspan="3" | 1962 yil | ''Tegib bo'lmaydiganlar'' | Fran Cagle | Epizod: "Eliot Nessga qarshi ish" - 3-fasl, №83 qism |- | ''Vagon poyezdi'' | Donna Fuller | Epizod: "Donna Fuller hikoyasi" |- | ''Qurolga ega bo'ling - sayohat qiling'' | Edna Hardin | 6-fasl, 16-qism: “Xazina” |- | 1962-1963 yillar | ''Bonanza'' | Abigal Xinton / Emiliya Miller | Epizodlar: "Yaxshi samariyalik" va "U go'zallikda yuradi" |- | rowspan="3" | 1963 yil | ''Stoni Burk'' | Loren Shuyler | Epizod: "Qo'rquv to'ri" |- | ''Qurol tutuni'' | Lili Pitts | Epizod: "Sobiq Con" |- | ''Janob Novak'' | Luiza Sargent | Epizod: "Vatansiz bola" |- | rowspan="2" | 1965 yil | ''Katta vodiy'' | Marta Simmons | 1-fasl 3-qism / "Otamning ismidagi etiklar" |- | ''Amakidan kelgan odam'' | Ona Qo'rquv aka Yvonne | Epizod: "Bolalar kuni munosabati" - 2-fasl, 41-qism |- | 1966 yil | ''Katta vodiy'' | Eleyn Jeyson | 1-fasl 29-qism / "Oltin tunnel" |- | 1966-1967 yillar | ''Daniel Bun'' | Emi Barr / Addie Ogilvie | |- | 1969 yil | ''O'lim vodiysi kunlari'' | Reychel Barret | 17-fasl, 14-qism: Valentin de Vargas va Garri Lauter bilan "Sovg'a" |- | 1975 yil | Favqulodda vaziyat! 5-qism | Evelin Fenadi | Yurak transplantatsiyasi qilingan bemorning xotini. |- | 1973-2013 yillar | ''Yosh va notinch'' | Ketrin kansler<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Marj Kotrook | 1973-2013 yillar<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> 1989-1990, 2008-2009 yillar |- | 1997 yil | ''Enaga'' | O'zi | |- | 2005 yil | ''[[The Bold and the Beautiful|Jasur va go'zal]]'' | Ketrin kansler | Ikki qismda mehmon |- | 2009 yil | ''Yo'naltiruvchi yorug'lik'' | To'y mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} {{Portal|Biography|California|Los Angeles|Film|Television}}<div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[[Portal:Biography|Biografiya portali]]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [[Portal:California|Kaliforniya portali]]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [[Portal:Los Angeles|Los-Anjeles portali]]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [[Portal:Film|Kino portali]]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[[Portal:Television|Televizion portal]]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] tvob9gl9m20mlb2v7mcb3snb60sqo60 2725652 2725498 2022-07-30T15:14:20Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)/Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref> <ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Retrieved via [[FamilySearch]], January 29, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=Taft Union High School Hall of Fame}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|title=Jeanne Cooper: Biography}}<cite class="citation magazine cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370 "Jeanne Cooper: Biography"]. ''[[Televizion qo'llanma|TV Guide]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''“<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Touched_by_an_Angel" rel="mw:ExtLink" title="Touched by an Angel" class="cx-link" data-linkid="147">Touched by an Angel</a>”'', “''Gunsmoke''”, ''“<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/The_Untouchables_(1959_TV_series)" rel="mw:ExtLink" title="The Untouchables (1959 TV series)" class="cx-link" data-linkid="149">The Untouchables</a>''” va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Ketrin kansler roli bilan mashhur bo'ldi. Ketrin [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Ketrin 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Ketrin butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. ''Bernsenlarning'' uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y&R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y&Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmi mukofoti — ''Ben Keysi'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 - Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti - ''LA Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1991 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1999 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod)'' ** 2000 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 2004 - umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 - Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"The Young and the Restless"'' ''(nomzod)'' ** 2007 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 yil — ''“The Young and the Restless”'' drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti ''(yutdi)'' ** 2009 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] ** 1993 yil - Hollywood bulvari 6801-dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | rowspan="3" | 1953 yil | ''Vayominglik qizil bosh'' | Myra | |- | ''Alamodan kelgan odam'' | Kate Lamar | |- | ''Qabr toshining soyalari'' | Marj | |- | 1955 yil | ''Yalang'och ko'cha'' | Evelin Shriner | Akkreditivsiz |- | rowspan="4" | 1956 yil | ''Xyuston hikoyasi'' | Madge | |- | ''Haddan tashqari ta'sirlangan'' | Renee | |- | ''Qotillikka qo'ng'iroq qilish'' | Darlen Adams | |- | ''Xavf sari besh qadam'' | Helen Betke | |- | rowspan="2" | 1957 yil | ''Butun tun rock'' | Mabel | |- | ''Talon yo'li'' | Fran Verner | |- | rowspan="2" | 1958 yil | ''Qichqirayotgan Mimi'' | Fotosuratda Lola ko'li | Akkreditivsiz |- | ''Turmushga chiqmagan ona'' | Missis. Xorton | |- | 1960 yil | ''Hech kim mening epitafimni yozmasin'' | Fran | |- | rowspan="4" | 1962 yil | ''G'arbiy ko'cha, 13'' | Missis. Quinn | |- | ''Ayollar uyi'' | Helen Jennings | |- | ''Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Qizil kabus'' | Helen Donavan | |- | 1963 yil | ''Qora hayvonot bog'i'' | Edna Konrad | |- | 1965 yil | ''Shon-sharaf yigitlari'' | Missis. Reychal Makkeyb | |- | 1967 yil | ''Toni Rim'' | Lorna Boyd | |- | 1968 yil | ''Boston Strangler'' | Kloe | |- | 1970 yil | ''Egri odam bor edi.'' ''.'' ''.'' | Fohisha | |- | 1972 yil | ''Kanzas Siti bombardimonchi'' | Trener Vivien | |- | 1973 yil | ''Butun Amerika yigiti'' | Nola Bealer | |- | 1977 yil | ''San Pedro Bums'' | Missis. Makklori | |- | 1991 yil | ''Halokatli adolat'' | Kotib | |- | 1992 yil | ''Muzlatilgan aktivlar'' | Zak Shepardning onasi | |- | 1993 yil | ''Shubhadan tashqari'' | Renata | |- | 2002 yil | ''Ertangi odam'' | Jeanine | |- | 2005 yil | ''Carpool yigit'' | Missis. Lunsford | |- | rowspan="2" | 2009 yil | ''Donna talab bo'yicha'' | Virjiniya Xart | |- | ''O'lik havo'' | Paranoid qo'ng'iroq qiluvchi | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 1957-1962 yillar | ''Cheyenne'' | Mari Konover / Meri "Molli" Spenser | Epizodlar: "Top qo'l" va "Tezkor va halokatli" |- | 1958-1966 yillar | ''Perri Meyson'' | Laura Bomont / Thelma Hill / Ethel Belan / Meri Braun / Miriam Filding | |- | 1959 yil | ''Uells Fargo haqidagi ertaklar'' | Gersoginya | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 yil | ''Alacakaranlık zonasi'' | Barmen | Epizod: " Janob Denton Qiyomat kuni " |- | 1959 yil | ''Tirik o'lik qidirilmoqda'' | Myra | 2-fasl, 14-qism: “Ot ustidagi odam” |- | 1961 yil | ''Uzun bo'yli odam'' | Missis. Elmira Webster | Epizod: "Teskari pichoq" |- | rowspan="3" | 1962 yil | ''Tegib bo'lmaydiganlar'' | Fran Cagle | Epizod: "Eliot Nessga qarshi ish" - 3-fasl, №83 qism |- | ''Vagon poyezdi'' | Donna Fuller | Epizod: "Donna Fuller hikoyasi" |- | ''Qurolga ega bo'ling - sayohat qiling'' | Edna Hardin | 6-fasl, 16-qism: “Xazina” |- | 1962-1963 yillar | ''Bonanza'' | Abigal Xinton / Emiliya Miller | Epizodlar: "Yaxshi samariyalik" va "U go'zallikda yuradi" |- | rowspan="3" | 1963 yil | ''Stoni Burk'' | Loren Shuyler | Epizod: "Qo'rquv to'ri" |- | ''Qurol tutuni'' | Lili Pitts | Epizod: "Sobiq Con" |- | ''Janob Novak'' | Luiza Sargent | Epizod: "Vatansiz bola" |- | rowspan="2" | 1965 yil | ''Katta vodiy'' | Marta Simmons | 1-fasl 3-qism / "Otamning ismidagi etiklar" |- | ''Amakidan kelgan odam'' | Ona Qo'rquv aka Yvonne | Epizod: "Bolalar kuni munosabati" - 2-fasl, 41-qism |- | 1966 yil | ''Katta vodiy'' | Eleyn Jeyson | 1-fasl 29-qism / "Oltin tunnel" |- | 1966-1967 yillar | ''Daniel Bun'' | Emi Barr / Addie Ogilvie | |- | 1969 yil | ''O'lim vodiysi kunlari'' | Reychel Barret | 17-fasl, 14-qism: Valentin de Vargas va Garri Lauter bilan "Sovg'a" |- | 1975 yil | Favqulodda vaziyat! 5-qism | Evelin Fenadi | Yurak transplantatsiyasi qilingan bemorning xotini. |- | 1973-2013 yillar | ''Yosh va notinch'' | Ketrin kansler<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Marj Kotrook | 1973-2013 yillar<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> 1989-1990, 2008-2009 yillar |- | 1997 yil | ''Enaga'' | O'zi | |- | 2005 yil | ''[[The Bold and the Beautiful|Jasur va go'zal]]'' | Ketrin kansler | Ikki qismda mehmon |- | 2009 yil | ''Yo'naltiruvchi yorug'lik'' | To'y mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} {{Portal|Biography|California|Los Angeles|Film|Television}}<div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[[Portal:Biography|Biografiya portali]]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [[Portal:California|Kaliforniya portali]]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [[Portal:Los Angeles|Los-Anjeles portali]]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [[Portal:Film|Kino portali]]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[[Portal:Television|Televizion portal]]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] ek6tv3c78e14l40ye70qimtw6na5psx 2725653 2725652 2022-07-30T15:14:50Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref> <ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Retrieved via [[FamilySearch]], January 29, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=Taft Union High School Hall of Fame}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|title=Jeanne Cooper: Biography}}<cite class="citation magazine cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370 "Jeanne Cooper: Biography"]. ''[[Televizion qo'llanma|TV Guide]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''“<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Touched_by_an_Angel" rel="mw:ExtLink" title="Touched by an Angel" class="cx-link" data-linkid="147">Touched by an Angel</a>”'', “''Gunsmoke''”, ''“<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/The_Untouchables_(1959_TV_series)" rel="mw:ExtLink" title="The Untouchables (1959 TV series)" class="cx-link" data-linkid="149">The Untouchables</a>''” va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Ketrin kansler roli bilan mashhur bo'ldi. Ketrin [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Ketrin 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Ketrin butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. ''Bernsenlarning'' uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y&R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y&Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmi mukofoti — ''Ben Keysi'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 - Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti - ''LA Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1991 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1999 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod)'' ** 2000 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 2004 - umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 - Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"The Young and the Restless"'' ''(nomzod)'' ** 2007 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 yil — ''“The Young and the Restless”'' drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti ''(yutdi)'' ** 2009 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] ** 1993 yil - Hollywood bulvari 6801-dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | rowspan="3" | 1953 yil | ''Vayominglik qizil bosh'' | Myra | |- | ''Alamodan kelgan odam'' | Kate Lamar | |- | ''Qabr toshining soyalari'' | Marj | |- | 1955 yil | ''Yalang'och ko'cha'' | Evelin Shriner | Akkreditivsiz |- | rowspan="4" | 1956 yil | ''Xyuston hikoyasi'' | Madge | |- | ''Haddan tashqari ta'sirlangan'' | Renee | |- | ''Qotillikka qo'ng'iroq qilish'' | Darlen Adams | |- | ''Xavf sari besh qadam'' | Helen Betke | |- | rowspan="2" | 1957 yil | ''Butun tun rock'' | Mabel | |- | ''Talon yo'li'' | Fran Verner | |- | rowspan="2" | 1958 yil | ''Qichqirayotgan Mimi'' | Fotosuratda Lola ko'li | Akkreditivsiz |- | ''Turmushga chiqmagan ona'' | Missis. Xorton | |- | 1960 yil | ''Hech kim mening epitafimni yozmasin'' | Fran | |- | rowspan="4" | 1962 yil | ''G'arbiy ko'cha, 13'' | Missis. Quinn | |- | ''Ayollar uyi'' | Helen Jennings | |- | ''Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Qizil kabus'' | Helen Donavan | |- | 1963 yil | ''Qora hayvonot bog'i'' | Edna Konrad | |- | 1965 yil | ''Shon-sharaf yigitlari'' | Missis. Reychal Makkeyb | |- | 1967 yil | ''Toni Rim'' | Lorna Boyd | |- | 1968 yil | ''Boston Strangler'' | Kloe | |- | 1970 yil | ''Egri odam bor edi.'' ''.'' ''.'' | Fohisha | |- | 1972 yil | ''Kanzas Siti bombardimonchi'' | Trener Vivien | |- | 1973 yil | ''Butun Amerika yigiti'' | Nola Bealer | |- | 1977 yil | ''San Pedro Bums'' | Missis. Makklori | |- | 1991 yil | ''Halokatli adolat'' | Kotib | |- | 1992 yil | ''Muzlatilgan aktivlar'' | Zak Shepardning onasi | |- | 1993 yil | ''Shubhadan tashqari'' | Renata | |- | 2002 yil | ''Ertangi odam'' | Jeanine | |- | 2005 yil | ''Carpool yigit'' | Missis. Lunsford | |- | rowspan="2" | 2009 yil | ''Donna talab bo'yicha'' | Virjiniya Xart | |- | ''O'lik havo'' | Paranoid qo'ng'iroq qiluvchi | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 1957-1962 yillar | ''Cheyenne'' | Mari Konover / Meri "Molli" Spenser | Epizodlar: "Top qo'l" va "Tezkor va halokatli" |- | 1958-1966 yillar | ''Perri Meyson'' | Laura Bomont / Thelma Hill / Ethel Belan / Meri Braun / Miriam Filding | |- | 1959 yil | ''Uells Fargo haqidagi ertaklar'' | Gersoginya | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 yil | ''Alacakaranlık zonasi'' | Barmen | Epizod: " Janob Denton Qiyomat kuni " |- | 1959 yil | ''Tirik o'lik qidirilmoqda'' | Myra | 2-fasl, 14-qism: “Ot ustidagi odam” |- | 1961 yil | ''Uzun bo'yli odam'' | Missis. Elmira Webster | Epizod: "Teskari pichoq" |- | rowspan="3" | 1962 yil | ''Tegib bo'lmaydiganlar'' | Fran Cagle | Epizod: "Eliot Nessga qarshi ish" - 3-fasl, №83 qism |- | ''Vagon poyezdi'' | Donna Fuller | Epizod: "Donna Fuller hikoyasi" |- | ''Qurolga ega bo'ling - sayohat qiling'' | Edna Hardin | 6-fasl, 16-qism: “Xazina” |- | 1962-1963 yillar | ''Bonanza'' | Abigal Xinton / Emiliya Miller | Epizodlar: "Yaxshi samariyalik" va "U go'zallikda yuradi" |- | rowspan="3" | 1963 yil | ''Stoni Burk'' | Loren Shuyler | Epizod: "Qo'rquv to'ri" |- | ''Qurol tutuni'' | Lili Pitts | Epizod: "Sobiq Con" |- | ''Janob Novak'' | Luiza Sargent | Epizod: "Vatansiz bola" |- | rowspan="2" | 1965 yil | ''Katta vodiy'' | Marta Simmons | 1-fasl 3-qism / "Otamning ismidagi etiklar" |- | ''Amakidan kelgan odam'' | Ona Qo'rquv aka Yvonne | Epizod: "Bolalar kuni munosabati" - 2-fasl, 41-qism |- | 1966 yil | ''Katta vodiy'' | Eleyn Jeyson | 1-fasl 29-qism / "Oltin tunnel" |- | 1966-1967 yillar | ''Daniel Bun'' | Emi Barr / Addie Ogilvie | |- | 1969 yil | ''O'lim vodiysi kunlari'' | Reychel Barret | 17-fasl, 14-qism: Valentin de Vargas va Garri Lauter bilan "Sovg'a" |- | 1975 yil | Favqulodda vaziyat! 5-qism | Evelin Fenadi | Yurak transplantatsiyasi qilingan bemorning xotini. |- | 1973-2013 yillar | ''Yosh va notinch'' | Ketrin kansler<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Marj Kotrook | 1973-2013 yillar<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> 1989-1990, 2008-2009 yillar |- | 1997 yil | ''Enaga'' | O'zi | |- | 2005 yil | ''[[The Bold and the Beautiful|Jasur va go'zal]]'' | Ketrin kansler | Ikki qismda mehmon |- | 2009 yil | ''Yo'naltiruvchi yorug'lik'' | To'y mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} {{Portal|Biography|California|Los Angeles|Film|Television}}<div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[[Portal:Biography|Biografiya portali]]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [[Portal:California|Kaliforniya portali]]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [[Portal:Los Angeles|Los-Anjeles portali]]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [[Portal:Film|Kino portali]]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[[Portal:Television|Televizion portal]]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] 7o0zajqbk11un0wmd8w4ffzz2hj00gu 2725654 2725653 2022-07-30T15:16:14Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref> <ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Retrieved via [[FamilySearch]], January 29, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=Taft Union High School Hall of Fame}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|title=Jeanne Cooper: Biography}}<cite class="citation magazine cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370 "Jeanne Cooper: Biography"]. ''[[Televizion qo'llanma|TV Guide]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Ketrin kansler roli bilan mashhur bo'ldi. Ketrin [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Ketrin 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Ketrin butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. ''Bernsenlarning'' uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y&R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y&Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmi mukofoti — ''Ben Keysi'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 - Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti - ''LA Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1991 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1999 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod)'' ** 2000 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 2004 - umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 - Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"The Young and the Restless"'' ''(nomzod)'' ** 2007 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 yil — ''“The Young and the Restless”'' drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti ''(yutdi)'' ** 2009 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] ** 1993 yil - Hollywood bulvari 6801-dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | rowspan="3" | 1953 yil | ''Vayominglik qizil bosh'' | Myra | |- | ''Alamodan kelgan odam'' | Kate Lamar | |- | ''Qabr toshining soyalari'' | Marj | |- | 1955 yil | ''Yalang'och ko'cha'' | Evelin Shriner | Akkreditivsiz |- | rowspan="4" | 1956 yil | ''Xyuston hikoyasi'' | Madge | |- | ''Haddan tashqari ta'sirlangan'' | Renee | |- | ''Qotillikka qo'ng'iroq qilish'' | Darlen Adams | |- | ''Xavf sari besh qadam'' | Helen Betke | |- | rowspan="2" | 1957 yil | ''Butun tun rock'' | Mabel | |- | ''Talon yo'li'' | Fran Verner | |- | rowspan="2" | 1958 yil | ''Qichqirayotgan Mimi'' | Fotosuratda Lola ko'li | Akkreditivsiz |- | ''Turmushga chiqmagan ona'' | Missis. Xorton | |- | 1960 yil | ''Hech kim mening epitafimni yozmasin'' | Fran | |- | rowspan="4" | 1962 yil | ''G'arbiy ko'cha, 13'' | Missis. Quinn | |- | ''Ayollar uyi'' | Helen Jennings | |- | ''Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Qizil kabus'' | Helen Donavan | |- | 1963 yil | ''Qora hayvonot bog'i'' | Edna Konrad | |- | 1965 yil | ''Shon-sharaf yigitlari'' | Missis. Reychal Makkeyb | |- | 1967 yil | ''Toni Rim'' | Lorna Boyd | |- | 1968 yil | ''Boston Strangler'' | Kloe | |- | 1970 yil | ''Egri odam bor edi.'' ''.'' ''.'' | Fohisha | |- | 1972 yil | ''Kanzas Siti bombardimonchi'' | Trener Vivien | |- | 1973 yil | ''Butun Amerika yigiti'' | Nola Bealer | |- | 1977 yil | ''San Pedro Bums'' | Missis. Makklori | |- | 1991 yil | ''Halokatli adolat'' | Kotib | |- | 1992 yil | ''Muzlatilgan aktivlar'' | Zak Shepardning onasi | |- | 1993 yil | ''Shubhadan tashqari'' | Renata | |- | 2002 yil | ''Ertangi odam'' | Jeanine | |- | 2005 yil | ''Carpool yigit'' | Missis. Lunsford | |- | rowspan="2" | 2009 yil | ''Donna talab bo'yicha'' | Virjiniya Xart | |- | ''O'lik havo'' | Paranoid qo'ng'iroq qiluvchi | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 1957-1962 yillar | ''Cheyenne'' | Mari Konover / Meri "Molli" Spenser | Epizodlar: "Top qo'l" va "Tezkor va halokatli" |- | 1958-1966 yillar | ''Perri Meyson'' | Laura Bomont / Thelma Hill / Ethel Belan / Meri Braun / Miriam Filding | |- | 1959 yil | ''Uells Fargo haqidagi ertaklar'' | Gersoginya | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 yil | ''Alacakaranlık zonasi'' | Barmen | Epizod: " Janob Denton Qiyomat kuni " |- | 1959 yil | ''Tirik o'lik qidirilmoqda'' | Myra | 2-fasl, 14-qism: “Ot ustidagi odam” |- | 1961 yil | ''Uzun bo'yli odam'' | Missis. Elmira Webster | Epizod: "Teskari pichoq" |- | rowspan="3" | 1962 yil | ''Tegib bo'lmaydiganlar'' | Fran Cagle | Epizod: "Eliot Nessga qarshi ish" - 3-fasl, №83 qism |- | ''Vagon poyezdi'' | Donna Fuller | Epizod: "Donna Fuller hikoyasi" |- | ''Qurolga ega bo'ling - sayohat qiling'' | Edna Hardin | 6-fasl, 16-qism: “Xazina” |- | 1962-1963 yillar | ''Bonanza'' | Abigal Xinton / Emiliya Miller | Epizodlar: "Yaxshi samariyalik" va "U go'zallikda yuradi" |- | rowspan="3" | 1963 yil | ''Stoni Burk'' | Loren Shuyler | Epizod: "Qo'rquv to'ri" |- | ''Qurol tutuni'' | Lili Pitts | Epizod: "Sobiq Con" |- | ''Janob Novak'' | Luiza Sargent | Epizod: "Vatansiz bola" |- | rowspan="2" | 1965 yil | ''Katta vodiy'' | Marta Simmons | 1-fasl 3-qism / "Otamning ismidagi etiklar" |- | ''Amakidan kelgan odam'' | Ona Qo'rquv aka Yvonne | Epizod: "Bolalar kuni munosabati" - 2-fasl, 41-qism |- | 1966 yil | ''Katta vodiy'' | Eleyn Jeyson | 1-fasl 29-qism / "Oltin tunnel" |- | 1966-1967 yillar | ''Daniel Bun'' | Emi Barr / Addie Ogilvie | |- | 1969 yil | ''O'lim vodiysi kunlari'' | Reychel Barret | 17-fasl, 14-qism: Valentin de Vargas va Garri Lauter bilan "Sovg'a" |- | 1975 yil | Favqulodda vaziyat! 5-qism | Evelin Fenadi | Yurak transplantatsiyasi qilingan bemorning xotini. |- | 1973-2013 yillar | ''Yosh va notinch'' | Ketrin kansler<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Marj Kotrook | 1973-2013 yillar<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> 1989-1990, 2008-2009 yillar |- | 1997 yil | ''Enaga'' | O'zi | |- | 2005 yil | ''[[The Bold and the Beautiful|Jasur va go'zal]]'' | Ketrin kansler | Ikki qismda mehmon |- | 2009 yil | ''Yo'naltiruvchi yorug'lik'' | To'y mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} {{Portal|Biography|California|Los Angeles|Film|Television}}<div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[[Portal:Biography|Biografiya portali]]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [[Portal:California|Kaliforniya portali]]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [[Portal:Los Angeles|Los-Anjeles portali]]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [[Portal:Film|Kino portali]]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[[Portal:Television|Televizion portal]]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] mpshbueo90liiec169shcja4mpwapxf 2725656 2725654 2022-07-30T15:17:22Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref> <ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Retrieved via [[FamilySearch]], January 29, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=Taft Union High School Hall of Fame}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|title=Jeanne Cooper: Biography}}<cite class="citation magazine cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370 "Jeanne Cooper: Biography"]. ''[[Televizion qo'llanma|TV Guide]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. ''Bernsenlarning'' uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y&R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y&Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmi mukofoti — ''Ben Keysi'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 - Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti - ''LA Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1991 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1999 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod)'' ** 2000 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 2004 - umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 - Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"The Young and the Restless"'' ''(nomzod)'' ** 2007 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 yil — ''“The Young and the Restless”'' drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti ''(yutdi)'' ** 2009 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] ** 1993 yil - Hollywood bulvari 6801-dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | rowspan="3" | 1953 yil | ''Vayominglik qizil bosh'' | Myra | |- | ''Alamodan kelgan odam'' | Kate Lamar | |- | ''Qabr toshining soyalari'' | Marj | |- | 1955 yil | ''Yalang'och ko'cha'' | Evelin Shriner | Akkreditivsiz |- | rowspan="4" | 1956 yil | ''Xyuston hikoyasi'' | Madge | |- | ''Haddan tashqari ta'sirlangan'' | Renee | |- | ''Qotillikka qo'ng'iroq qilish'' | Darlen Adams | |- | ''Xavf sari besh qadam'' | Helen Betke | |- | rowspan="2" | 1957 yil | ''Butun tun rock'' | Mabel | |- | ''Talon yo'li'' | Fran Verner | |- | rowspan="2" | 1958 yil | ''Qichqirayotgan Mimi'' | Fotosuratda Lola ko'li | Akkreditivsiz |- | ''Turmushga chiqmagan ona'' | Missis. Xorton | |- | 1960 yil | ''Hech kim mening epitafimni yozmasin'' | Fran | |- | rowspan="4" | 1962 yil | ''G'arbiy ko'cha, 13'' | Missis. Quinn | |- | ''Ayollar uyi'' | Helen Jennings | |- | ''Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Qizil kabus'' | Helen Donavan | |- | 1963 yil | ''Qora hayvonot bog'i'' | Edna Konrad | |- | 1965 yil | ''Shon-sharaf yigitlari'' | Missis. Reychal Makkeyb | |- | 1967 yil | ''Toni Rim'' | Lorna Boyd | |- | 1968 yil | ''Boston Strangler'' | Kloe | |- | 1970 yil | ''Egri odam bor edi.'' ''.'' ''.'' | Fohisha | |- | 1972 yil | ''Kanzas Siti bombardimonchi'' | Trener Vivien | |- | 1973 yil | ''Butun Amerika yigiti'' | Nola Bealer | |- | 1977 yil | ''San Pedro Bums'' | Missis. Makklori | |- | 1991 yil | ''Halokatli adolat'' | Kotib | |- | 1992 yil | ''Muzlatilgan aktivlar'' | Zak Shepardning onasi | |- | 1993 yil | ''Shubhadan tashqari'' | Renata | |- | 2002 yil | ''Ertangi odam'' | Jeanine | |- | 2005 yil | ''Carpool yigit'' | Missis. Lunsford | |- | rowspan="2" | 2009 yil | ''Donna talab bo'yicha'' | Virjiniya Xart | |- | ''O'lik havo'' | Paranoid qo'ng'iroq qiluvchi | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 1957-1962 yillar | ''Cheyenne'' | Mari Konover / Meri "Molli" Spenser | Epizodlar: "Top qo'l" va "Tezkor va halokatli" |- | 1958-1966 yillar | ''Perri Meyson'' | Laura Bomont / Thelma Hill / Ethel Belan / Meri Braun / Miriam Filding | |- | 1959 yil | ''Uells Fargo haqidagi ertaklar'' | Gersoginya | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 yil | ''Alacakaranlık zonasi'' | Barmen | Epizod: " Janob Denton Qiyomat kuni " |- | 1959 yil | ''Tirik o'lik qidirilmoqda'' | Myra | 2-fasl, 14-qism: “Ot ustidagi odam” |- | 1961 yil | ''Uzun bo'yli odam'' | Missis. Elmira Webster | Epizod: "Teskari pichoq" |- | rowspan="3" | 1962 yil | ''Tegib bo'lmaydiganlar'' | Fran Cagle | Epizod: "Eliot Nessga qarshi ish" - 3-fasl, №83 qism |- | ''Vagon poyezdi'' | Donna Fuller | Epizod: "Donna Fuller hikoyasi" |- | ''Qurolga ega bo'ling - sayohat qiling'' | Edna Hardin | 6-fasl, 16-qism: “Xazina” |- | 1962-1963 yillar | ''Bonanza'' | Abigal Xinton / Emiliya Miller | Epizodlar: "Yaxshi samariyalik" va "U go'zallikda yuradi" |- | rowspan="3" | 1963 yil | ''Stoni Burk'' | Loren Shuyler | Epizod: "Qo'rquv to'ri" |- | ''Qurol tutuni'' | Lili Pitts | Epizod: "Sobiq Con" |- | ''Janob Novak'' | Luiza Sargent | Epizod: "Vatansiz bola" |- | rowspan="2" | 1965 yil | ''Katta vodiy'' | Marta Simmons | 1-fasl 3-qism / "Otamning ismidagi etiklar" |- | ''Amakidan kelgan odam'' | Ona Qo'rquv aka Yvonne | Epizod: "Bolalar kuni munosabati" - 2-fasl, 41-qism |- | 1966 yil | ''Katta vodiy'' | Eleyn Jeyson | 1-fasl 29-qism / "Oltin tunnel" |- | 1966-1967 yillar | ''Daniel Bun'' | Emi Barr / Addie Ogilvie | |- | 1969 yil | ''O'lim vodiysi kunlari'' | Reychel Barret | 17-fasl, 14-qism: Valentin de Vargas va Garri Lauter bilan "Sovg'a" |- | 1975 yil | Favqulodda vaziyat! 5-qism | Evelin Fenadi | Yurak transplantatsiyasi qilingan bemorning xotini. |- | 1973-2013 yillar | ''Yosh va notinch'' | Ketrin kansler<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Marj Kotrook | 1973-2013 yillar<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> 1989-1990, 2008-2009 yillar |- | 1997 yil | ''Enaga'' | O'zi | |- | 2005 yil | ''[[The Bold and the Beautiful|Jasur va go'zal]]'' | Ketrin kansler | Ikki qismda mehmon |- | 2009 yil | ''Yo'naltiruvchi yorug'lik'' | To'y mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} {{Portal|Biography|California|Los Angeles|Film|Television}}<div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[[Portal:Biography|Biografiya portali]]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [[Portal:California|Kaliforniya portali]]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [[Portal:Los Angeles|Los-Anjeles portali]]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [[Portal:Film|Kino portali]]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[[Portal:Television|Televizion portal]]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] syuqwd8kjf3bbc0sgc12hxczmqd9csm 2725660 2725656 2022-07-30T15:18:23Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref> <ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Retrieved via [[FamilySearch]], January 29, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=Taft Union High School Hall of Fame}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|title=Jeanne Cooper: Biography}}<cite class="citation magazine cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370 "Jeanne Cooper: Biography"]. ''[[Televizion qo'llanma|TV Guide]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y&R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y&Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmi mukofoti — ''Ben Keysi'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 - Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti - ''LA Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1991 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1999 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod)'' ** 2000 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 2004 - umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 - Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"The Young and the Restless"'' ''(nomzod)'' ** 2007 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 yil — ''“The Young and the Restless”'' drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti ''(yutdi)'' ** 2009 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] ** 1993 yil - Hollywood bulvari 6801-dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | rowspan="3" | 1953 yil | ''Vayominglik qizil bosh'' | Myra | |- | ''Alamodan kelgan odam'' | Kate Lamar | |- | ''Qabr toshining soyalari'' | Marj | |- | 1955 yil | ''Yalang'och ko'cha'' | Evelin Shriner | Akkreditivsiz |- | rowspan="4" | 1956 yil | ''Xyuston hikoyasi'' | Madge | |- | ''Haddan tashqari ta'sirlangan'' | Renee | |- | ''Qotillikka qo'ng'iroq qilish'' | Darlen Adams | |- | ''Xavf sari besh qadam'' | Helen Betke | |- | rowspan="2" | 1957 yil | ''Butun tun rock'' | Mabel | |- | ''Talon yo'li'' | Fran Verner | |- | rowspan="2" | 1958 yil | ''Qichqirayotgan Mimi'' | Fotosuratda Lola ko'li | Akkreditivsiz |- | ''Turmushga chiqmagan ona'' | Missis. Xorton | |- | 1960 yil | ''Hech kim mening epitafimni yozmasin'' | Fran | |- | rowspan="4" | 1962 yil | ''G'arbiy ko'cha, 13'' | Missis. Quinn | |- | ''Ayollar uyi'' | Helen Jennings | |- | ''Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Qizil kabus'' | Helen Donavan | |- | 1963 yil | ''Qora hayvonot bog'i'' | Edna Konrad | |- | 1965 yil | ''Shon-sharaf yigitlari'' | Missis. Reychal Makkeyb | |- | 1967 yil | ''Toni Rim'' | Lorna Boyd | |- | 1968 yil | ''Boston Strangler'' | Kloe | |- | 1970 yil | ''Egri odam bor edi.'' ''.'' ''.'' | Fohisha | |- | 1972 yil | ''Kanzas Siti bombardimonchi'' | Trener Vivien | |- | 1973 yil | ''Butun Amerika yigiti'' | Nola Bealer | |- | 1977 yil | ''San Pedro Bums'' | Missis. Makklori | |- | 1991 yil | ''Halokatli adolat'' | Kotib | |- | 1992 yil | ''Muzlatilgan aktivlar'' | Zak Shepardning onasi | |- | 1993 yil | ''Shubhadan tashqari'' | Renata | |- | 2002 yil | ''Ertangi odam'' | Jeanine | |- | 2005 yil | ''Carpool yigit'' | Missis. Lunsford | |- | rowspan="2" | 2009 yil | ''Donna talab bo'yicha'' | Virjiniya Xart | |- | ''O'lik havo'' | Paranoid qo'ng'iroq qiluvchi | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 1957-1962 yillar | ''Cheyenne'' | Mari Konover / Meri "Molli" Spenser | Epizodlar: "Top qo'l" va "Tezkor va halokatli" |- | 1958-1966 yillar | ''Perri Meyson'' | Laura Bomont / Thelma Hill / Ethel Belan / Meri Braun / Miriam Filding | |- | 1959 yil | ''Uells Fargo haqidagi ertaklar'' | Gersoginya | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 yil | ''Alacakaranlık zonasi'' | Barmen | Epizod: " Janob Denton Qiyomat kuni " |- | 1959 yil | ''Tirik o'lik qidirilmoqda'' | Myra | 2-fasl, 14-qism: “Ot ustidagi odam” |- | 1961 yil | ''Uzun bo'yli odam'' | Missis. Elmira Webster | Epizod: "Teskari pichoq" |- | rowspan="3" | 1962 yil | ''Tegib bo'lmaydiganlar'' | Fran Cagle | Epizod: "Eliot Nessga qarshi ish" - 3-fasl, №83 qism |- | ''Vagon poyezdi'' | Donna Fuller | Epizod: "Donna Fuller hikoyasi" |- | ''Qurolga ega bo'ling - sayohat qiling'' | Edna Hardin | 6-fasl, 16-qism: “Xazina” |- | 1962-1963 yillar | ''Bonanza'' | Abigal Xinton / Emiliya Miller | Epizodlar: "Yaxshi samariyalik" va "U go'zallikda yuradi" |- | rowspan="3" | 1963 yil | ''Stoni Burk'' | Loren Shuyler | Epizod: "Qo'rquv to'ri" |- | ''Qurol tutuni'' | Lili Pitts | Epizod: "Sobiq Con" |- | ''Janob Novak'' | Luiza Sargent | Epizod: "Vatansiz bola" |- | rowspan="2" | 1965 yil | ''Katta vodiy'' | Marta Simmons | 1-fasl 3-qism / "Otamning ismidagi etiklar" |- | ''Amakidan kelgan odam'' | Ona Qo'rquv aka Yvonne | Epizod: "Bolalar kuni munosabati" - 2-fasl, 41-qism |- | 1966 yil | ''Katta vodiy'' | Eleyn Jeyson | 1-fasl 29-qism / "Oltin tunnel" |- | 1966-1967 yillar | ''Daniel Bun'' | Emi Barr / Addie Ogilvie | |- | 1969 yil | ''O'lim vodiysi kunlari'' | Reychel Barret | 17-fasl, 14-qism: Valentin de Vargas va Garri Lauter bilan "Sovg'a" |- | 1975 yil | Favqulodda vaziyat! 5-qism | Evelin Fenadi | Yurak transplantatsiyasi qilingan bemorning xotini. |- | 1973-2013 yillar | ''Yosh va notinch'' | Ketrin kansler<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Marj Kotrook | 1973-2013 yillar<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> 1989-1990, 2008-2009 yillar |- | 1997 yil | ''Enaga'' | O'zi | |- | 2005 yil | ''[[The Bold and the Beautiful|Jasur va go'zal]]'' | Ketrin kansler | Ikki qismda mehmon |- | 2009 yil | ''Yo'naltiruvchi yorug'lik'' | To'y mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} {{Portal|Biography|California|Los Angeles|Film|Television}}<div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[[Portal:Biography|Biografiya portali]]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [[Portal:California|Kaliforniya portali]]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [[Portal:Los Angeles|Los-Anjeles portali]]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [[Portal:Film|Kino portali]]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[[Portal:Television|Televizion portal]]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] gkmbps5csxfnzx8aboo4u9vjju5wdim 2725663 2725660 2022-07-30T15:19:34Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref> <ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Retrieved via [[FamilySearch]], January 29, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=Taft Union High School Hall of Fame}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|title=Jeanne Cooper: Biography}}<cite class="citation magazine cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370 "Jeanne Cooper: Biography"]. ''[[Televizion qo'llanma|TV Guide]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y&R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y&Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmi mukofoti — ''Ben Keysi'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 - Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti - ''LA Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1991 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1999 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod)'' ** 2000 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 2004 - umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 - Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"The Young and the Restless"'' ''(nomzod)'' ** 2007 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 yil — ''“The Young and the Restless”'' drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti ''(yutdi)'' ** 2009 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] ** 1993 yil - Hollywood bulvari 6801-dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | rowspan="3" | 1953 yil | ''Vayominglik qizil bosh'' | Myra | |- | ''Alamodan kelgan odam'' | Kate Lamar | |- | ''Qabr toshining soyalari'' | Marj | |- | 1955 yil | ''Yalang'och ko'cha'' | Evelin Shriner | Akkreditivsiz |- | rowspan="4" | 1956 yil | ''Xyuston hikoyasi'' | Madge | |- | ''Haddan tashqari ta'sirlangan'' | Renee | |- | ''Qotillikka qo'ng'iroq qilish'' | Darlen Adams | |- | ''Xavf sari besh qadam'' | Helen Betke | |- | rowspan="2" | 1957 yil | ''Butun tun rock'' | Mabel | |- | ''Talon yo'li'' | Fran Verner | |- | rowspan="2" | 1958 yil | ''Qichqirayotgan Mimi'' | Fotosuratda Lola ko'li | Akkreditivsiz |- | ''Turmushga chiqmagan ona'' | Missis. Xorton | |- | 1960 yil | ''Hech kim mening epitafimni yozmasin'' | Fran | |- | rowspan="4" | 1962 yil | ''G'arbiy ko'cha, 13'' | Missis. Quinn | |- | ''Ayollar uyi'' | Helen Jennings | |- | ''Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Qizil kabus'' | Helen Donavan | |- | 1963 yil | ''Qora hayvonot bog'i'' | Edna Konrad | |- | 1965 yil | ''Shon-sharaf yigitlari'' | Missis. Reychal Makkeyb | |- | 1967 yil | ''Toni Rim'' | Lorna Boyd | |- | 1968 yil | ''Boston Strangler'' | Kloe | |- | 1970 yil | ''Egri odam bor edi.'' ''.'' ''.'' | Fohisha | |- | 1972 yil | ''Kanzas Siti bombardimonchi'' | Trener Vivien | |- | 1973 yil | ''Butun Amerika yigiti'' | Nola Bealer | |- | 1977 yil | ''San Pedro Bums'' | Missis. Makklori | |- | 1991 yil | ''Halokatli adolat'' | Kotib | |- | 1992 yil | ''Muzlatilgan aktivlar'' | Zak Shepardning onasi | |- | 1993 yil | ''Shubhadan tashqari'' | Renata | |- | 2002 yil | ''Ertangi odam'' | Jeanine | |- | 2005 yil | ''Carpool yigit'' | Missis. Lunsford | |- | rowspan="2" | 2009 yil | ''Donna talab bo'yicha'' | Virjiniya Xart | |- | ''O'lik havo'' | Paranoid qo'ng'iroq qiluvchi | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 1957-1962 yillar | ''Cheyenne'' | Mari Konover / Meri "Molli" Spenser | Epizodlar: "Top qo'l" va "Tezkor va halokatli" |- | 1958-1966 yillar | ''Perri Meyson'' | Laura Bomont / Thelma Hill / Ethel Belan / Meri Braun / Miriam Filding | |- | 1959 yil | ''Uells Fargo haqidagi ertaklar'' | Gersoginya | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 yil | ''Alacakaranlık zonasi'' | Barmen | Epizod: " Janob Denton Qiyomat kuni " |- | 1959 yil | ''Tirik o'lik qidirilmoqda'' | Myra | 2-fasl, 14-qism: “Ot ustidagi odam” |- | 1961 yil | ''Uzun bo'yli odam'' | Missis. Elmira Webster | Epizod: "Teskari pichoq" |- | rowspan="3" | 1962 yil | ''Tegib bo'lmaydiganlar'' | Fran Cagle | Epizod: "Eliot Nessga qarshi ish" - 3-fasl, №83 qism |- | ''Vagon poyezdi'' | Donna Fuller | Epizod: "Donna Fuller hikoyasi" |- | ''Qurolga ega bo'ling - sayohat qiling'' | Edna Hardin | 6-fasl, 16-qism: “Xazina” |- | 1962-1963 yillar | ''Bonanza'' | Abigal Xinton / Emiliya Miller | Epizodlar: "Yaxshi samariyalik" va "U go'zallikda yuradi" |- | rowspan="3" | 1963 yil | ''Stoni Burk'' | Loren Shuyler | Epizod: "Qo'rquv to'ri" |- | ''Qurol tutuni'' | Lili Pitts | Epizod: "Sobiq Con" |- | ''Janob Novak'' | Luiza Sargent | Epizod: "Vatansiz bola" |- | rowspan="2" | 1965 yil | ''Katta vodiy'' | Marta Simmons | 1-fasl 3-qism / "Otamning ismidagi etiklar" |- | ''Amakidan kelgan odam'' | Ona Qo'rquv aka Yvonne | Epizod: "Bolalar kuni munosabati" - 2-fasl, 41-qism |- | 1966 yil | ''Katta vodiy'' | Eleyn Jeyson | 1-fasl 29-qism / "Oltin tunnel" |- | 1966-1967 yillar | ''Daniel Bun'' | Emi Barr / Addie Ogilvie | |- | 1969 yil | ''O'lim vodiysi kunlari'' | Reychel Barret | 17-fasl, 14-qism: Valentin de Vargas va Garri Lauter bilan "Sovg'a" |- | 1975 yil | Favqulodda vaziyat! 5-qism | Evelin Fenadi | Yurak transplantatsiyasi qilingan bemorning xotini. |- | 1973-2013 yillar | ''Yosh va notinch'' | Ketrin kansler<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Marj Kotrook | 1973-2013 yillar<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> 1989-1990, 2008-2009 yillar |- | 1997 yil | ''Enaga'' | O'zi | |- | 2005 yil | ''[[The Bold and the Beautiful|Jasur va go'zal]]'' | Ketrin kansler | Ikki qismda mehmon |- | 2009 yil | ''Yo'naltiruvchi yorug'lik'' | To'y mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} {{Portal|Biography|California|Los Angeles|Film|Television}}<div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>Biografiya portali</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] Kaliforniya portali</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] Los-Anjeles portali</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] Kino portali</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>Televizion portal</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] roe1lkbckcffoutol2zuvpnms8yitc4 2725664 2725663 2022-07-30T15:20:03Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref> <ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Retrieved via [[FamilySearch]], January 29, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=Taft Union High School Hall of Fame}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|title=Jeanne Cooper: Biography}}<cite class="citation magazine cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370 "Jeanne Cooper: Biography"]. ''[[Televizion qo'llanma|TV Guide]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmi mukofoti — ''Ben Keysi'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 - Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti - ''LA Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1991 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1999 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod)'' ** 2000 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 2004 - umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 - Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"The Young and the Restless"'' ''(nomzod)'' ** 2007 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 yil — ''“The Young and the Restless”'' drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti ''(yutdi)'' ** 2009 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] ** 1993 yil - Hollywood bulvari 6801-dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | rowspan="3" | 1953 yil | ''Vayominglik qizil bosh'' | Myra | |- | ''Alamodan kelgan odam'' | Kate Lamar | |- | ''Qabr toshining soyalari'' | Marj | |- | 1955 yil | ''Yalang'och ko'cha'' | Evelin Shriner | Akkreditivsiz |- | rowspan="4" | 1956 yil | ''Xyuston hikoyasi'' | Madge | |- | ''Haddan tashqari ta'sirlangan'' | Renee | |- | ''Qotillikka qo'ng'iroq qilish'' | Darlen Adams | |- | ''Xavf sari besh qadam'' | Helen Betke | |- | rowspan="2" | 1957 yil | ''Butun tun rock'' | Mabel | |- | ''Talon yo'li'' | Fran Verner | |- | rowspan="2" | 1958 yil | ''Qichqirayotgan Mimi'' | Fotosuratda Lola ko'li | Akkreditivsiz |- | ''Turmushga chiqmagan ona'' | Missis. Xorton | |- | 1960 yil | ''Hech kim mening epitafimni yozmasin'' | Fran | |- | rowspan="4" | 1962 yil | ''G'arbiy ko'cha, 13'' | Missis. Quinn | |- | ''Ayollar uyi'' | Helen Jennings | |- | ''Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Qizil kabus'' | Helen Donavan | |- | 1963 yil | ''Qora hayvonot bog'i'' | Edna Konrad | |- | 1965 yil | ''Shon-sharaf yigitlari'' | Missis. Reychal Makkeyb | |- | 1967 yil | ''Toni Rim'' | Lorna Boyd | |- | 1968 yil | ''Boston Strangler'' | Kloe | |- | 1970 yil | ''Egri odam bor edi.'' ''.'' ''.'' | Fohisha | |- | 1972 yil | ''Kanzas Siti bombardimonchi'' | Trener Vivien | |- | 1973 yil | ''Butun Amerika yigiti'' | Nola Bealer | |- | 1977 yil | ''San Pedro Bums'' | Missis. Makklori | |- | 1991 yil | ''Halokatli adolat'' | Kotib | |- | 1992 yil | ''Muzlatilgan aktivlar'' | Zak Shepardning onasi | |- | 1993 yil | ''Shubhadan tashqari'' | Renata | |- | 2002 yil | ''Ertangi odam'' | Jeanine | |- | 2005 yil | ''Carpool yigit'' | Missis. Lunsford | |- | rowspan="2" | 2009 yil | ''Donna talab bo'yicha'' | Virjiniya Xart | |- | ''O'lik havo'' | Paranoid qo'ng'iroq qiluvchi | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 1957-1962 yillar | ''Cheyenne'' | Mari Konover / Meri "Molli" Spenser | Epizodlar: "Top qo'l" va "Tezkor va halokatli" |- | 1958-1966 yillar | ''Perri Meyson'' | Laura Bomont / Thelma Hill / Ethel Belan / Meri Braun / Miriam Filding | |- | 1959 yil | ''Uells Fargo haqidagi ertaklar'' | Gersoginya | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 yil | ''Alacakaranlık zonasi'' | Barmen | Epizod: " Janob Denton Qiyomat kuni " |- | 1959 yil | ''Tirik o'lik qidirilmoqda'' | Myra | 2-fasl, 14-qism: “Ot ustidagi odam” |- | 1961 yil | ''Uzun bo'yli odam'' | Missis. Elmira Webster | Epizod: "Teskari pichoq" |- | rowspan="3" | 1962 yil | ''Tegib bo'lmaydiganlar'' | Fran Cagle | Epizod: "Eliot Nessga qarshi ish" - 3-fasl, №83 qism |- | ''Vagon poyezdi'' | Donna Fuller | Epizod: "Donna Fuller hikoyasi" |- | ''Qurolga ega bo'ling - sayohat qiling'' | Edna Hardin | 6-fasl, 16-qism: “Xazina” |- | 1962-1963 yillar | ''Bonanza'' | Abigal Xinton / Emiliya Miller | Epizodlar: "Yaxshi samariyalik" va "U go'zallikda yuradi" |- | rowspan="3" | 1963 yil | ''Stoni Burk'' | Loren Shuyler | Epizod: "Qo'rquv to'ri" |- | ''Qurol tutuni'' | Lili Pitts | Epizod: "Sobiq Con" |- | ''Janob Novak'' | Luiza Sargent | Epizod: "Vatansiz bola" |- | rowspan="2" | 1965 yil | ''Katta vodiy'' | Marta Simmons | 1-fasl 3-qism / "Otamning ismidagi etiklar" |- | ''Amakidan kelgan odam'' | Ona Qo'rquv aka Yvonne | Epizod: "Bolalar kuni munosabati" - 2-fasl, 41-qism |- | 1966 yil | ''Katta vodiy'' | Eleyn Jeyson | 1-fasl 29-qism / "Oltin tunnel" |- | 1966-1967 yillar | ''Daniel Bun'' | Emi Barr / Addie Ogilvie | |- | 1969 yil | ''O'lim vodiysi kunlari'' | Reychel Barret | 17-fasl, 14-qism: Valentin de Vargas va Garri Lauter bilan "Sovg'a" |- | 1975 yil | Favqulodda vaziyat! 5-qism | Evelin Fenadi | Yurak transplantatsiyasi qilingan bemorning xotini. |- | 1973-2013 yillar | ''Yosh va notinch'' | Ketrin kansler<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Marj Kotrook | 1973-2013 yillar<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> 1989-1990, 2008-2009 yillar |- | 1997 yil | ''Enaga'' | O'zi | |- | 2005 yil | ''[[The Bold and the Beautiful|Jasur va go'zal]]'' | Ketrin kansler | Ikki qismda mehmon |- | 2009 yil | ''Yo'naltiruvchi yorug'lik'' | To'y mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} {{Portal|Biography|California|Los Angeles|Film|Television}}<div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>Biografiya portali</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] Kaliforniya portali</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] Los-Anjeles portali</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] Kino portali</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>Televizion portal</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] 0ebtayeiq0yc4epxe1ioiypyjkkhjhi 2725666 2725664 2022-07-30T15:20:46Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref> <ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Retrieved via [[FamilySearch]], January 29, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=Taft Union High School Hall of Fame}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|title=Jeanne Cooper: Biography}}<cite class="citation magazine cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370 "Jeanne Cooper: Biography"]. ''[[Televizion qo'llanma|TV Guide]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''Ben Keysi'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 - Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti - ''LA Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1991 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 1999 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"Yosh va notinch"'' ''(nomzod)'' ** 2000 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''Yosh va notinch'' ''(nomzod)'' ** 2004 - umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 - Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''"The Young and the Restless"'' ''(nomzod)'' ** 2007 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 yil — ''“The Young and the Restless”'' drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti ''(yutdi)'' ** 2009 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|'''Hollywood shon-shuhrat xiyoboni''']] ** 1993 yil - Hollywood bulvari 6801-dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | rowspan="3" | 1953 yil | ''Vayominglik qizil bosh'' | Myra | |- | ''Alamodan kelgan odam'' | Kate Lamar | |- | ''Qabr toshining soyalari'' | Marj | |- | 1955 yil | ''Yalang'och ko'cha'' | Evelin Shriner | Akkreditivsiz |- | rowspan="4" | 1956 yil | ''Xyuston hikoyasi'' | Madge | |- | ''Haddan tashqari ta'sirlangan'' | Renee | |- | ''Qotillikka qo'ng'iroq qilish'' | Darlen Adams | |- | ''Xavf sari besh qadam'' | Helen Betke | |- | rowspan="2" | 1957 yil | ''Butun tun rock'' | Mabel | |- | ''Talon yo'li'' | Fran Verner | |- | rowspan="2" | 1958 yil | ''Qichqirayotgan Mimi'' | Fotosuratda Lola ko'li | Akkreditivsiz |- | ''Turmushga chiqmagan ona'' | Missis. Xorton | |- | 1960 yil | ''Hech kim mening epitafimni yozmasin'' | Fran | |- | rowspan="4" | 1962 yil | ''G'arbiy ko'cha, 13'' | Missis. Quinn | |- | ''Ayollar uyi'' | Helen Jennings | |- | ''Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Qizil kabus'' | Helen Donavan | |- | 1963 yil | ''Qora hayvonot bog'i'' | Edna Konrad | |- | 1965 yil | ''Shon-sharaf yigitlari'' | Missis. Reychal Makkeyb | |- | 1967 yil | ''Toni Rim'' | Lorna Boyd | |- | 1968 yil | ''Boston Strangler'' | Kloe | |- | 1970 yil | ''Egri odam bor edi.'' ''.'' ''.'' | Fohisha | |- | 1972 yil | ''Kanzas Siti bombardimonchi'' | Trener Vivien | |- | 1973 yil | ''Butun Amerika yigiti'' | Nola Bealer | |- | 1977 yil | ''San Pedro Bums'' | Missis. Makklori | |- | 1991 yil | ''Halokatli adolat'' | Kotib | |- | 1992 yil | ''Muzlatilgan aktivlar'' | Zak Shepardning onasi | |- | 1993 yil | ''Shubhadan tashqari'' | Renata | |- | 2002 yil | ''Ertangi odam'' | Jeanine | |- | 2005 yil | ''Carpool yigit'' | Missis. Lunsford | |- | rowspan="2" | 2009 yil | ''Donna talab bo'yicha'' | Virjiniya Xart | |- | ''O'lik havo'' | Paranoid qo'ng'iroq qiluvchi | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 1957-1962 yillar | ''Cheyenne'' | Mari Konover / Meri "Molli" Spenser | Epizodlar: "Top qo'l" va "Tezkor va halokatli" |- | 1958-1966 yillar | ''Perri Meyson'' | Laura Bomont / Thelma Hill / Ethel Belan / Meri Braun / Miriam Filding | |- | 1959 yil | ''Uells Fargo haqidagi ertaklar'' | Gersoginya | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 yil | ''Alacakaranlık zonasi'' | Barmen | Epizod: " Janob Denton Qiyomat kuni " |- | 1959 yil | ''Tirik o'lik qidirilmoqda'' | Myra | 2-fasl, 14-qism: “Ot ustidagi odam” |- | 1961 yil | ''Uzun bo'yli odam'' | Missis. Elmira Webster | Epizod: "Teskari pichoq" |- | rowspan="3" | 1962 yil | ''Tegib bo'lmaydiganlar'' | Fran Cagle | Epizod: "Eliot Nessga qarshi ish" - 3-fasl, №83 qism |- | ''Vagon poyezdi'' | Donna Fuller | Epizod: "Donna Fuller hikoyasi" |- | ''Qurolga ega bo'ling - sayohat qiling'' | Edna Hardin | 6-fasl, 16-qism: “Xazina” |- | 1962-1963 yillar | ''Bonanza'' | Abigal Xinton / Emiliya Miller | Epizodlar: "Yaxshi samariyalik" va "U go'zallikda yuradi" |- | rowspan="3" | 1963 yil | ''Stoni Burk'' | Loren Shuyler | Epizod: "Qo'rquv to'ri" |- | ''Qurol tutuni'' | Lili Pitts | Epizod: "Sobiq Con" |- | ''Janob Novak'' | Luiza Sargent | Epizod: "Vatansiz bola" |- | rowspan="2" | 1965 yil | ''Katta vodiy'' | Marta Simmons | 1-fasl 3-qism / "Otamning ismidagi etiklar" |- | ''Amakidan kelgan odam'' | Ona Qo'rquv aka Yvonne | Epizod: "Bolalar kuni munosabati" - 2-fasl, 41-qism |- | 1966 yil | ''Katta vodiy'' | Eleyn Jeyson | 1-fasl 29-qism / "Oltin tunnel" |- | 1966-1967 yillar | ''Daniel Bun'' | Emi Barr / Addie Ogilvie | |- | 1969 yil | ''O'lim vodiysi kunlari'' | Reychel Barret | 17-fasl, 14-qism: Valentin de Vargas va Garri Lauter bilan "Sovg'a" |- | 1975 yil | Favqulodda vaziyat! 5-qism | Evelin Fenadi | Yurak transplantatsiyasi qilingan bemorning xotini. |- | 1973-2013 yillar | ''Yosh va notinch'' | Ketrin kansler<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Marj Kotrook | 1973-2013 yillar<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> 1989-1990, 2008-2009 yillar |- | 1997 yil | ''Enaga'' | O'zi | |- | 2005 yil | ''[[The Bold and the Beautiful|Jasur va go'zal]]'' | Ketrin kansler | Ikki qismda mehmon |- | 2009 yil | ''Yo'naltiruvchi yorug'lik'' | To'y mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} {{Portal|Biography|California|Los Angeles|Film|Television}}<div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>Biografiya portali</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] Kaliforniya portali</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] Los-Anjeles portali</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] Kino portali</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>Televizion portal</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] re8y4afq0antu6gbty1q8so39mozd8g 2725687 2725666 2022-07-30T15:27:23Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref> <ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Retrieved via [[FamilySearch]], January 29, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=Taft Union High School Hall of Fame}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|title=Jeanne Cooper: Biography}}<cite class="citation magazine cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370 "Jeanne Cooper: Biography"]. ''[[Televizion qo'llanma|TV Guide]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''Ben Casey'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 — Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti – ''L.A. Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmi mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1991 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1999 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2000 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2004 — umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 — Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2007 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti –''The Young and the Restless'' ''(yutdi)'' ** 2009 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|'''Hollywood shon-shuhrat xiyoboni''']] ** 1993 — Hollywood bulvari 6801 dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | rowspan="3" | 1953 yil | ''Vayominglik qizil bosh'' | Myra | |- | ''Alamodan kelgan odam'' | Kate Lamar | |- | ''Qabr toshining soyalari'' | Marj | |- | 1955 yil | ''Yalang'och ko'cha'' | Evelin Shriner | Akkreditivsiz |- | rowspan="4" | 1956 yil | ''Xyuston hikoyasi'' | Madge | |- | ''Haddan tashqari ta'sirlangan'' | Renee | |- | ''Qotillikka qo'ng'iroq qilish'' | Darlen Adams | |- | ''Xavf sari besh qadam'' | Helen Betke | |- | rowspan="2" | 1957 yil | ''Butun tun rock'' | Mabel | |- | ''Talon yo'li'' | Fran Verner | |- | rowspan="2" | 1958 yil | ''Qichqirayotgan Mimi'' | Fotosuratda Lola ko'li | Akkreditivsiz |- | ''Turmushga chiqmagan ona'' | Missis. Xorton | |- | 1960 yil | ''Hech kim mening epitafimni yozmasin'' | Fran | |- | rowspan="4" | 1962 yil | ''G'arbiy ko'cha, 13'' | Missis. Quinn | |- | ''Ayollar uyi'' | Helen Jennings | |- | ''Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Qizil kabus'' | Helen Donavan | |- | 1963 yil | ''Qora hayvonot bog'i'' | Edna Konrad | |- | 1965 yil | ''Shon-sharaf yigitlari'' | Missis. Reychal Makkeyb | |- | 1967 yil | ''Toni Rim'' | Lorna Boyd | |- | 1968 yil | ''Boston Strangler'' | Kloe | |- | 1970 yil | ''Egri odam bor edi.'' ''.'' ''.'' | Fohisha | |- | 1972 yil | ''Kanzas Siti bombardimonchi'' | Trener Vivien | |- | 1973 yil | ''Butun Amerika yigiti'' | Nola Bealer | |- | 1977 yil | ''San Pedro Bums'' | Missis. Makklori | |- | 1991 yil | ''Halokatli adolat'' | Kotib | |- | 1992 yil | ''Muzlatilgan aktivlar'' | Zak Shepardning onasi | |- | 1993 yil | ''Shubhadan tashqari'' | Renata | |- | 2002 yil | ''Ertangi odam'' | Jeanine | |- | 2005 yil | ''Carpool yigit'' | Missis. Lunsford | |- | rowspan="2" | 2009 yil | ''Donna talab bo'yicha'' | Virjiniya Xart | |- | ''O'lik havo'' | Paranoid qo'ng'iroq qiluvchi | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 1957-1962 yillar | ''Cheyenne'' | Mari Konover / Meri "Molli" Spenser | Epizodlar: "Top qo'l" va "Tezkor va halokatli" |- | 1958-1966 yillar | ''Perri Meyson'' | Laura Bomont / Thelma Hill / Ethel Belan / Meri Braun / Miriam Filding | |- | 1959 yil | ''Uells Fargo haqidagi ertaklar'' | Gersoginya | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 yil | ''Alacakaranlık zonasi'' | Barmen | Epizod: " Janob Denton Qiyomat kuni " |- | 1959 yil | ''Tirik o'lik qidirilmoqda'' | Myra | 2-fasl, 14-qism: “Ot ustidagi odam” |- | 1961 yil | ''Uzun bo'yli odam'' | Missis. Elmira Webster | Epizod: "Teskari pichoq" |- | rowspan="3" | 1962 yil | ''Tegib bo'lmaydiganlar'' | Fran Cagle | Epizod: "Eliot Nessga qarshi ish" - 3-fasl, №83 qism |- | ''Vagon poyezdi'' | Donna Fuller | Epizod: "Donna Fuller hikoyasi" |- | ''Qurolga ega bo'ling - sayohat qiling'' | Edna Hardin | 6-fasl, 16-qism: “Xazina” |- | 1962-1963 yillar | ''Bonanza'' | Abigal Xinton / Emiliya Miller | Epizodlar: "Yaxshi samariyalik" va "U go'zallikda yuradi" |- | rowspan="3" | 1963 yil | ''Stoni Burk'' | Loren Shuyler | Epizod: "Qo'rquv to'ri" |- | ''Qurol tutuni'' | Lili Pitts | Epizod: "Sobiq Con" |- | ''Janob Novak'' | Luiza Sargent | Epizod: "Vatansiz bola" |- | rowspan="2" | 1965 yil | ''Katta vodiy'' | Marta Simmons | 1-fasl 3-qism / "Otamning ismidagi etiklar" |- | ''Amakidan kelgan odam'' | Ona Qo'rquv aka Yvonne | Epizod: "Bolalar kuni munosabati" - 2-fasl, 41-qism |- | 1966 yil | ''Katta vodiy'' | Eleyn Jeyson | 1-fasl 29-qism / "Oltin tunnel" |- | 1966-1967 yillar | ''Daniel Bun'' | Emi Barr / Addie Ogilvie | |- | 1969 yil | ''O'lim vodiysi kunlari'' | Reychel Barret | 17-fasl, 14-qism: Valentin de Vargas va Garri Lauter bilan "Sovg'a" |- | 1975 yil | Favqulodda vaziyat! 5-qism | Evelin Fenadi | Yurak transplantatsiyasi qilingan bemorning xotini. |- | 1973-2013 yillar | ''Yosh va notinch'' | Ketrin kansler<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Marj Kotrook | 1973-2013 yillar<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> 1989-1990, 2008-2009 yillar |- | 1997 yil | ''Enaga'' | O'zi | |- | 2005 yil | ''[[The Bold and the Beautiful|Jasur va go'zal]]'' | Ketrin kansler | Ikki qismda mehmon |- | 2009 yil | ''Yo'naltiruvchi yorug'lik'' | To'y mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} {{Portal|Biography|California|Los Angeles|Film|Television}}<div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>Biografiya portali</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] Kaliforniya portali</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] Los-Anjeles portali</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] Kino portali</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>Televizion portal</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] a7w2126cvydbyganws8djugi3bkn369 2725698 2725687 2022-07-30T15:32:40Z Diwikiped 74803 /* Film */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref> <ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Retrieved via [[FamilySearch]], January 29, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=Taft Union High School Hall of Fame}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|title=Jeanne Cooper: Biography}}<cite class="citation magazine cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370 "Jeanne Cooper: Biography"]. ''[[Televizion qo'llanma|TV Guide]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''Ben Casey'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 — Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti – ''L.A. Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmi mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1991 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1999 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2000 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2004 — umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 — Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2007 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti –''The Young and the Restless'' ''(yutdi)'' ** 2009 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|'''Hollywood shon-shuhrat xiyoboni''']] ** 1993 — Hollywood bulvari 6801 dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- |rowspan=3| 1953 | ''The Redhead from Wyoming'' | Myra | |- | ''The Man from the Alamo'' | Kate Lamar | |- | ''Shadows of Tombstone'' | Marge | |- | 1955 | ''The Naked Street'' | Evelyn Shriner | Akkreditivsiz |- |rowspan=4| 1956 | ''The Houston Story'' | Madge | |- | ''Over-Exposed'' | Renee | |- | ''Calling Homicide'' | Darlene Adams | |- | ''Five Steps to Danger'' | Helen Bethke | |- |rowspan=2| 1957 | ''Rock All Night'' | Mabel | |- | ''Plunder Road'' | Fran Werner | |- |rowspan=2|1958 | ''Screaming Mimi'' | Rasmdagi Lola Lake | Akkreditivsiz |- | ''Unwed Mother'' | Mrs. Horton | |- | 1960 | ''Let No Man Write My Epitaph'' | Fran | |- |rowspan=4| 1962 | ''13 West Street'' | Mrs. Quinn | |- | ''House of Women'' | Helen Jennings | |- | ''The Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Red Nightmare'' | Helen Donavan | |- | 1963 | ''Black Zoo'' | Edna Conrad | |- | 1965 | ''The Glory Guys'' | Mrs. Rachael McCabe | |- | 1967 | ''Tony Rome'' | Lorna Boyd | |- | 1968 | ''The Boston Strangler'' | Cloe | |- | 1970 | ''There Was a Crooked Man...'' | Prostitute | |- | 1972 | ''Kansas City Bomber'' | Murabbiy Vivien | |- | 1973 | ''The All-American Boy'' | Nola Bealer | |- | 1977 | ''The San Pedro Bums'' | Mrs. McClory | |- | 1991 | ''Lethal Justice'' | Clerk | |- | 1992 | ''Frozen Assets'' | Zach Shepardning onasi | |- | 1993 | ''Beyond Suspicion'' | Renata | |- | 2002 | ''The Tomorrow Man'' | Jeanine | |- | 2005 | ''Carpool Guy'' | Mrs. Lunsford | |- |rowspan=2| 2009 | ''Donna on Demand'' | Virginia Hart | |- | ''Dead Air'' | Paranoid Caller | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Eslatmalar |- | 1957-1962 yillar | ''Cheyenne'' | Mari Konover / Meri "Molli" Spenser | Epizodlar: "Top qo'l" va "Tezkor va halokatli" |- | 1958-1966 yillar | ''Perri Meyson'' | Laura Bomont / Thelma Hill / Ethel Belan / Meri Braun / Miriam Filding | |- | 1959 yil | ''Uells Fargo haqidagi ertaklar'' | Gersoginya | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 yil | ''Alacakaranlık zonasi'' | Barmen | Epizod: " Janob Denton Qiyomat kuni " |- | 1959 yil | ''Tirik o'lik qidirilmoqda'' | Myra | 2-fasl, 14-qism: “Ot ustidagi odam” |- | 1961 yil | ''Uzun bo'yli odam'' | Missis. Elmira Webster | Epizod: "Teskari pichoq" |- | rowspan="3" | 1962 yil | ''Tegib bo'lmaydiganlar'' | Fran Cagle | Epizod: "Eliot Nessga qarshi ish" - 3-fasl, №83 qism |- | ''Vagon poyezdi'' | Donna Fuller | Epizod: "Donna Fuller hikoyasi" |- | ''Qurolga ega bo'ling - sayohat qiling'' | Edna Hardin | 6-fasl, 16-qism: “Xazina” |- | 1962-1963 yillar | ''Bonanza'' | Abigal Xinton / Emiliya Miller | Epizodlar: "Yaxshi samariyalik" va "U go'zallikda yuradi" |- | rowspan="3" | 1963 yil | ''Stoni Burk'' | Loren Shuyler | Epizod: "Qo'rquv to'ri" |- | ''Qurol tutuni'' | Lili Pitts | Epizod: "Sobiq Con" |- | ''Janob Novak'' | Luiza Sargent | Epizod: "Vatansiz bola" |- | rowspan="2" | 1965 yil | ''Katta vodiy'' | Marta Simmons | 1-fasl 3-qism / "Otamning ismidagi etiklar" |- | ''Amakidan kelgan odam'' | Ona Qo'rquv aka Yvonne | Epizod: "Bolalar kuni munosabati" - 2-fasl, 41-qism |- | 1966 yil | ''Katta vodiy'' | Eleyn Jeyson | 1-fasl 29-qism / "Oltin tunnel" |- | 1966-1967 yillar | ''Daniel Bun'' | Emi Barr / Addie Ogilvie | |- | 1969 yil | ''O'lim vodiysi kunlari'' | Reychel Barret | 17-fasl, 14-qism: Valentin de Vargas va Garri Lauter bilan "Sovg'a" |- | 1975 yil | Favqulodda vaziyat! 5-qism | Evelin Fenadi | Yurak transplantatsiyasi qilingan bemorning xotini. |- | 1973-2013 yillar | ''Yosh va notinch'' | Ketrin kansler<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Marj Kotrook | 1973-2013 yillar<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> 1989-1990, 2008-2009 yillar |- | 1997 yil | ''Enaga'' | O'zi | |- | 2005 yil | ''[[The Bold and the Beautiful|Jasur va go'zal]]'' | Ketrin kansler | Ikki qismda mehmon |- | 2009 yil | ''Yo'naltiruvchi yorug'lik'' | To'y mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} {{Portal|Biography|California|Los Angeles|Film|Television}}<div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>Biografiya portali</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] Kaliforniya portali</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] Los-Anjeles portali</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] Kino portali</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>Televizion portal</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] 8w0zx6eyiqcwmu7s1f3ky7cqcd6vktz 2725720 2725698 2022-07-30T15:40:48Z Diwikiped 74803 /* Tanlangan televizion asarlar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref> <ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Retrieved via [[FamilySearch]], January 29, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=Taft Union High School Hall of Fame}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|title=Jeanne Cooper: Biography}}<cite class="citation magazine cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370 "Jeanne Cooper: Biography"]. ''[[Televizion qo'llanma|TV Guide]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''Ben Casey'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 — Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti – ''L.A. Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmi mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1991 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1999 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2000 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2004 — umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 — Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2007 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti –''The Young and the Restless'' ''(yutdi)'' ** 2009 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|'''Hollywood shon-shuhrat xiyoboni''']] ** 1993 — Hollywood bulvari 6801 dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- |rowspan=3| 1953 | ''The Redhead from Wyoming'' | Myra | |- | ''The Man from the Alamo'' | Kate Lamar | |- | ''Shadows of Tombstone'' | Marge | |- | 1955 | ''The Naked Street'' | Evelyn Shriner | Akkreditivsiz |- |rowspan=4| 1956 | ''The Houston Story'' | Madge | |- | ''Over-Exposed'' | Renee | |- | ''Calling Homicide'' | Darlene Adams | |- | ''Five Steps to Danger'' | Helen Bethke | |- |rowspan=2| 1957 | ''Rock All Night'' | Mabel | |- | ''Plunder Road'' | Fran Werner | |- |rowspan=2|1958 | ''Screaming Mimi'' | Rasmdagi Lola Lake | Akkreditivsiz |- | ''Unwed Mother'' | Mrs. Horton | |- | 1960 | ''Let No Man Write My Epitaph'' | Fran | |- |rowspan=4| 1962 | ''13 West Street'' | Mrs. Quinn | |- | ''House of Women'' | Helen Jennings | |- | ''The Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Red Nightmare'' | Helen Donavan | |- | 1963 | ''Black Zoo'' | Edna Conrad | |- | 1965 | ''The Glory Guys'' | Mrs. Rachael McCabe | |- | 1967 | ''Tony Rome'' | Lorna Boyd | |- | 1968 | ''The Boston Strangler'' | Cloe | |- | 1970 | ''There Was a Crooked Man...'' | Prostitute | |- | 1972 | ''Kansas City Bomber'' | Murabbiy Vivien | |- | 1973 | ''The All-American Boy'' | Nola Bealer | |- | 1977 | ''The San Pedro Bums'' | Mrs. McClory | |- | 1991 | ''Lethal Justice'' | Clerk | |- | 1992 | ''Frozen Assets'' | Zach Shepardning onasi | |- | 1993 | ''Beyond Suspicion'' | Renata | |- | 2002 | ''The Tomorrow Man'' | Jeanine | |- | 2005 | ''Carpool Guy'' | Mrs. Lunsford | |- |rowspan=2| 2009 | ''Donna on Demand'' | Virginia Hart | |- | ''Dead Air'' | Paranoid Caller | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- | 1957-1962 | ''Cheyenne'' | Marie Conover/Mary "Molly" Spenser | Epizod: "Top Hand" and "The Quick and the Deadly" |- | 1958-1966 | ''Perry Mason'' | Laura Beaumont/Thelma Hill/Ethel Belan/Mary Browne/Miriam Fielding | |- | 1959 | ''Tales of Wells Fargo'' | Duchess | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 | ''The Twilight Zone'' | Barmaid | Epizod: "[[Mr. Denton on Doomsday]]" |- | 1959 | ''Wanted Dead of Alive'' | Myra | 2-mavsum, Epizod 14: "Man on Horseback" |- | 1961 | ''The Tall Man'' | Mrs. Elmira Webster | Epizod: "The Reversed Blade" |- | rowspan=3| 1962 | ''The Untouchables'' | Fran Cagle | Epizod: 'The Case Against Eliot Ness' - Season 3, episode #83 |- | ''Wagon Train'' | Donna Fuller | Epizod: "The Donna Fuller Story" |- | ''Have Gun–Will Travel'' | Edna Hardin | 6-mavsum, Epizod 16: "The Treasure" |- | 1962-1963 | ''Bonanza'' | Abigal Hinton/Emilia Miller | Epizod: "The Good Samaritan" and "She Walks in Beauty" |- | rowspan=3| 1963 | ''Stoney Burke'' | Loren Schuyler | Epizod: "Webb of Fear" |- | ''Gunsmoke'' | Lilly Pitts | Epizod: "The Ex-Con" |- | ''Mr. Novak'' | Louise Sargent | Epizod: "The Boy Without a Country" |- | rowspan=2| 1965 | ''The Big Valley'' | Martha Simmons | 1-mavsum, Epizod 3: "Boots with My Father's Name" |- | ''The Man from U.N.C.L.E.'' | Fear a.k.a. Yvonnening onasi | Epizod: "The Children's Day Affair" - Season 2, episode #41 |- | 1966 | ''The Big Valley'' | Elaine Jason | 1-mavsum, Epizod 29: "Tunnel of Gold" |- | 1966-1967 | ''Daniel Boone'' | Amy Barr/Addie Ogilvie | |- | 1969 | ''Death Valley Days'' | Rachel Barrett | 17-mavsum, Episode 14: "A Gift" Valentin de Vargas va Harry Lauter bilan |- |1975 |Emergency! S5Ep5 |Evelyn Fenady |Yurak ko'chirish operatsiyasidagi erkakning xotini |- | 1973-2013 | ''The Young and the Restless'' | Katherine Chancellor<br>Marge Cotrooke | 1973-2013<br>1989-1990, 2008-2009 |- | 1997 | ''The Nanny'' | O'zi | |- | 2005 | ''[[The Bold and the Beautiful]]'' | Katherine Chancellor | 2 ta epizod mehmoni |- | 2009 | ''Guiding Light'' | Bazm mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} {{Portal|Biography|California|Los Angeles|Film|Television}}<div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>Biografiya portali</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] Kaliforniya portali</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] Los-Anjeles portali</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] Kino portali</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>Televizion portal</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] ll40r5ngruyktguu9snb37kixvoqjvo 2725730 2725720 2022-07-30T15:43:40Z Diwikiped 74803 /* Tanlangan televizion asarlar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref> <ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Retrieved via [[FamilySearch]], January 29, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=Taft Union High School Hall of Fame}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|title=Jeanne Cooper: Biography}}<cite class="citation magazine cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370 "Jeanne Cooper: Biography"]. ''[[Televizion qo'llanma|TV Guide]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''Ben Casey'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 — Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti – ''L.A. Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmi mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1991 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1999 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2000 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2004 — umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 — Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2007 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti –''The Young and the Restless'' ''(yutdi)'' ** 2009 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|'''Hollywood shon-shuhrat xiyoboni''']] ** 1993 — Hollywood bulvari 6801 dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- |rowspan=3| 1953 | ''The Redhead from Wyoming'' | Myra | |- | ''The Man from the Alamo'' | Kate Lamar | |- | ''Shadows of Tombstone'' | Marge | |- | 1955 | ''The Naked Street'' | Evelyn Shriner | Akkreditivsiz |- |rowspan=4| 1956 | ''The Houston Story'' | Madge | |- | ''Over-Exposed'' | Renee | |- | ''Calling Homicide'' | Darlene Adams | |- | ''Five Steps to Danger'' | Helen Bethke | |- |rowspan=2| 1957 | ''Rock All Night'' | Mabel | |- | ''Plunder Road'' | Fran Werner | |- |rowspan=2|1958 | ''Screaming Mimi'' | Rasmdagi Lola Lake | Akkreditivsiz |- | ''Unwed Mother'' | Mrs. Horton | |- | 1960 | ''Let No Man Write My Epitaph'' | Fran | |- |rowspan=4| 1962 | ''13 West Street'' | Mrs. Quinn | |- | ''House of Women'' | Helen Jennings | |- | ''The Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Red Nightmare'' | Helen Donavan | |- | 1963 | ''Black Zoo'' | Edna Conrad | |- | 1965 | ''The Glory Guys'' | Mrs. Rachael McCabe | |- | 1967 | ''Tony Rome'' | Lorna Boyd | |- | 1968 | ''The Boston Strangler'' | Cloe | |- | 1970 | ''There Was a Crooked Man...'' | Prostitute | |- | 1972 | ''Kansas City Bomber'' | Murabbiy Vivien | |- | 1973 | ''The All-American Boy'' | Nola Bealer | |- | 1977 | ''The San Pedro Bums'' | Mrs. McClory | |- | 1991 | ''Lethal Justice'' | Clerk | |- | 1992 | ''Frozen Assets'' | Zach Shepardning onasi | |- | 1993 | ''Beyond Suspicion'' | Renata | |- | 2002 | ''The Tomorrow Man'' | Jeanine | |- | 2005 | ''Carpool Guy'' | Mrs. Lunsford | |- |rowspan=2| 2009 | ''Donna on Demand'' | Virginia Hart | |- | ''Dead Air'' | Paranoid Caller | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- | 1957-1962 | ''Cheyenne'' | Marie Conover/Mary "Molly" Spenser | Epizod: "Top Hand" va "The Quick and the Deadly" |- | 1958-1966 | ''Perry Mason'' | Laura Beaumont/Thelma Hill/Ethel Belan/Mary Browne/Miriam Fielding | |- | 1959 | ''Tales of Wells Fargo'' | Duchess | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 | ''The Twilight Zone'' | Barmaid | Epizod: "Mr. Denton on Doomsday" |- | 1959 | ''Wanted Dead of Alive'' | Myra | 2-mavsum, Epizod 14: "Man on Horseback" |- | 1961 | ''The Tall Man'' | Mrs. Elmira Webster | Epizod: "The Reversed Blade" |- | rowspan=3| 1962 | ''The Untouchables'' | Fran Cagle | Epizod: "The Case Against Eliot Ness" 3-mavsum, epizod #83 |- | ''Wagon Train'' | Donna Fuller | Epizod: "The Donna Fuller Story" |- | ''Have Gun–Will Travel'' | Edna Hardin | 6-mavsum, Epizod 16: "The Treasure" |- | 1962-1963 | ''Bonanza'' | Abigal Hinton/Emilia Miller | Epizod: "The Good Samaritan" va "She Walks in Beauty" |- | rowspan=3| 1963 | ''Stoney Burke'' | Loren Schuyler | Epizod: "Webb of Fear" |- | ''Gunsmoke'' | Lilly Pitts | Epizod: "The Ex-Con" |- | ''Mr. Novak'' | Louise Sargent | Epizod: "The Boy Without a Country" |- | rowspan=2| 1965 | ''The Big Valley'' | Martha Simmons | 1-mavsum, Epizod 3: "Boots with My Father's Name" |- | ''The Man from U.N.C.L.E.'' | Fear a.k.a. Yvonnening onasi | Epizod: "The Children's Day Affair" 2-mavsum, epizod #41 |- | 1966 | ''The Big Valley'' | Elaine Jason | 1-mavsum, Epizod 29: "Tunnel of Gold" |- | 1966-1967 | ''Daniel Boone'' | Amy Barr/Addie Ogilvie | |- | 1969 | ''Death Valley Days'' | Rachel Barrett | 17-mavsum, Episode 14: "A Gift" Valentin de Vargas va Harry Lauter bilan |- |1975 |Emergency! S5Ep5 |Evelyn Fenady |Yurak ko'chirish operatsiyasidagi erkakning xotini |- | 1973-2013 | ''The Young and the Restless'' | Katherine Chancellor<br>Marge Cotrooke | 1973-2013<br>1989-1990, 2008-2009 |- | 1997 | ''The Nanny'' | O'zi | |- | 2005 | ''[[The Bold and the Beautiful]]'' | Katherine Chancellor | 2 ta epizod mehmoni |- | 2009 | ''Guiding Light'' | Bazm mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} {{Portal|Biography|California|Los Angeles|Film|Television}}<div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>Biografiya portali</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] Kaliforniya portali</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] Los-Anjeles portali</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] Kino portali</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>Televizion portal</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] lwjx8qmvdvwlznfoy5smof4071mxx0h 2725734 2725730 2022-07-30T15:46:43Z Diwikiped 74803 /* Tashqi havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref> <ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Retrieved via [[FamilySearch]], January 29, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=Taft Union High School Hall of Fame}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|title=Jeanne Cooper: Biography}}<cite class="citation magazine cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370 "Jeanne Cooper: Biography"]. ''[[Televizion qo'llanma|TV Guide]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''Ben Casey'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 — Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti – ''L.A. Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmi mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1991 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1999 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2000 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2004 — umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 — Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2007 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti –''The Young and the Restless'' ''(yutdi)'' ** 2009 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|'''Hollywood shon-shuhrat xiyoboni''']] ** 1993 — Hollywood bulvari 6801 dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- |rowspan=3| 1953 | ''The Redhead from Wyoming'' | Myra | |- | ''The Man from the Alamo'' | Kate Lamar | |- | ''Shadows of Tombstone'' | Marge | |- | 1955 | ''The Naked Street'' | Evelyn Shriner | Akkreditivsiz |- |rowspan=4| 1956 | ''The Houston Story'' | Madge | |- | ''Over-Exposed'' | Renee | |- | ''Calling Homicide'' | Darlene Adams | |- | ''Five Steps to Danger'' | Helen Bethke | |- |rowspan=2| 1957 | ''Rock All Night'' | Mabel | |- | ''Plunder Road'' | Fran Werner | |- |rowspan=2|1958 | ''Screaming Mimi'' | Rasmdagi Lola Lake | Akkreditivsiz |- | ''Unwed Mother'' | Mrs. Horton | |- | 1960 | ''Let No Man Write My Epitaph'' | Fran | |- |rowspan=4| 1962 | ''13 West Street'' | Mrs. Quinn | |- | ''House of Women'' | Helen Jennings | |- | ''The Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Red Nightmare'' | Helen Donavan | |- | 1963 | ''Black Zoo'' | Edna Conrad | |- | 1965 | ''The Glory Guys'' | Mrs. Rachael McCabe | |- | 1967 | ''Tony Rome'' | Lorna Boyd | |- | 1968 | ''The Boston Strangler'' | Cloe | |- | 1970 | ''There Was a Crooked Man...'' | Prostitute | |- | 1972 | ''Kansas City Bomber'' | Murabbiy Vivien | |- | 1973 | ''The All-American Boy'' | Nola Bealer | |- | 1977 | ''The San Pedro Bums'' | Mrs. McClory | |- | 1991 | ''Lethal Justice'' | Clerk | |- | 1992 | ''Frozen Assets'' | Zach Shepardning onasi | |- | 1993 | ''Beyond Suspicion'' | Renata | |- | 2002 | ''The Tomorrow Man'' | Jeanine | |- | 2005 | ''Carpool Guy'' | Mrs. Lunsford | |- |rowspan=2| 2009 | ''Donna on Demand'' | Virginia Hart | |- | ''Dead Air'' | Paranoid Caller | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- | 1957-1962 | ''Cheyenne'' | Marie Conover/Mary "Molly" Spenser | Epizod: "Top Hand" va "The Quick and the Deadly" |- | 1958-1966 | ''Perry Mason'' | Laura Beaumont/Thelma Hill/Ethel Belan/Mary Browne/Miriam Fielding | |- | 1959 | ''Tales of Wells Fargo'' | Duchess | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 | ''The Twilight Zone'' | Barmaid | Epizod: "Mr. Denton on Doomsday" |- | 1959 | ''Wanted Dead of Alive'' | Myra | 2-mavsum, Epizod 14: "Man on Horseback" |- | 1961 | ''The Tall Man'' | Mrs. Elmira Webster | Epizod: "The Reversed Blade" |- | rowspan=3| 1962 | ''The Untouchables'' | Fran Cagle | Epizod: "The Case Against Eliot Ness" 3-mavsum, epizod #83 |- | ''Wagon Train'' | Donna Fuller | Epizod: "The Donna Fuller Story" |- | ''Have Gun–Will Travel'' | Edna Hardin | 6-mavsum, Epizod 16: "The Treasure" |- | 1962-1963 | ''Bonanza'' | Abigal Hinton/Emilia Miller | Epizod: "The Good Samaritan" va "She Walks in Beauty" |- | rowspan=3| 1963 | ''Stoney Burke'' | Loren Schuyler | Epizod: "Webb of Fear" |- | ''Gunsmoke'' | Lilly Pitts | Epizod: "The Ex-Con" |- | ''Mr. Novak'' | Louise Sargent | Epizod: "The Boy Without a Country" |- | rowspan=2| 1965 | ''The Big Valley'' | Martha Simmons | 1-mavsum, Epizod 3: "Boots with My Father's Name" |- | ''The Man from U.N.C.L.E.'' | Fear a.k.a. Yvonnening onasi | Epizod: "The Children's Day Affair" 2-mavsum, epizod #41 |- | 1966 | ''The Big Valley'' | Elaine Jason | 1-mavsum, Epizod 29: "Tunnel of Gold" |- | 1966-1967 | ''Daniel Boone'' | Amy Barr/Addie Ogilvie | |- | 1969 | ''Death Valley Days'' | Rachel Barrett | 17-mavsum, Episode 14: "A Gift" Valentin de Vargas va Harry Lauter bilan |- |1975 |Emergency! S5Ep5 |Evelyn Fenady |Yurak ko'chirish operatsiyasidagi erkakning xotini |- | 1973-2013 | ''The Young and the Restless'' | Katherine Chancellor<br>Marge Cotrooke | 1973-2013<br>1989-1990, 2008-2009 |- | 1997 | ''The Nanny'' | O'zi | |- | 2005 | ''[[The Bold and the Beautiful]]'' | Katherine Chancellor | 2 ta epizod mehmoni |- | 2009 | ''Guiding Light'' | Bazm mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} {{Portal|Biography|California|Los Angeles|Film|Television}}<div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Biography Biografiya portali]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:California Kaliforniya portali]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Los_Angeles Los-Anjeles portali]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Film Kino portali]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Television Televizion portal]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] 41mvudnemnbxhrpn4wm1nl2bss9xnnv 2725738 2725734 2022-07-30T15:47:34Z Diwikiped 74803 /* Tashqi havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref> <ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Retrieved via [[FamilySearch]], January 29, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=Taft Union High School Hall of Fame}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|title=Jeanne Cooper: Biography}}<cite class="citation magazine cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370 "Jeanne Cooper: Biography"]. ''[[Televizion qo'llanma|TV Guide]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''Ben Casey'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 — Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti – ''L.A. Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmi mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1991 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1999 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2000 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2004 — umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 — Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2007 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti –''The Young and the Restless'' ''(yutdi)'' ** 2009 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|'''Hollywood shon-shuhrat xiyoboni''']] ** 1993 — Hollywood bulvari 6801 dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- |rowspan=3| 1953 | ''The Redhead from Wyoming'' | Myra | |- | ''The Man from the Alamo'' | Kate Lamar | |- | ''Shadows of Tombstone'' | Marge | |- | 1955 | ''The Naked Street'' | Evelyn Shriner | Akkreditivsiz |- |rowspan=4| 1956 | ''The Houston Story'' | Madge | |- | ''Over-Exposed'' | Renee | |- | ''Calling Homicide'' | Darlene Adams | |- | ''Five Steps to Danger'' | Helen Bethke | |- |rowspan=2| 1957 | ''Rock All Night'' | Mabel | |- | ''Plunder Road'' | Fran Werner | |- |rowspan=2|1958 | ''Screaming Mimi'' | Rasmdagi Lola Lake | Akkreditivsiz |- | ''Unwed Mother'' | Mrs. Horton | |- | 1960 | ''Let No Man Write My Epitaph'' | Fran | |- |rowspan=4| 1962 | ''13 West Street'' | Mrs. Quinn | |- | ''House of Women'' | Helen Jennings | |- | ''The Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Red Nightmare'' | Helen Donavan | |- | 1963 | ''Black Zoo'' | Edna Conrad | |- | 1965 | ''The Glory Guys'' | Mrs. Rachael McCabe | |- | 1967 | ''Tony Rome'' | Lorna Boyd | |- | 1968 | ''The Boston Strangler'' | Cloe | |- | 1970 | ''There Was a Crooked Man...'' | Prostitute | |- | 1972 | ''Kansas City Bomber'' | Murabbiy Vivien | |- | 1973 | ''The All-American Boy'' | Nola Bealer | |- | 1977 | ''The San Pedro Bums'' | Mrs. McClory | |- | 1991 | ''Lethal Justice'' | Clerk | |- | 1992 | ''Frozen Assets'' | Zach Shepardning onasi | |- | 1993 | ''Beyond Suspicion'' | Renata | |- | 2002 | ''The Tomorrow Man'' | Jeanine | |- | 2005 | ''Carpool Guy'' | Mrs. Lunsford | |- |rowspan=2| 2009 | ''Donna on Demand'' | Virginia Hart | |- | ''Dead Air'' | Paranoid Caller | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- | 1957-1962 | ''Cheyenne'' | Marie Conover/Mary "Molly" Spenser | Epizod: "Top Hand" va "The Quick and the Deadly" |- | 1958-1966 | ''Perry Mason'' | Laura Beaumont/Thelma Hill/Ethel Belan/Mary Browne/Miriam Fielding | |- | 1959 | ''Tales of Wells Fargo'' | Duchess | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 | ''The Twilight Zone'' | Barmaid | Epizod: "Mr. Denton on Doomsday" |- | 1959 | ''Wanted Dead of Alive'' | Myra | 2-mavsum, Epizod 14: "Man on Horseback" |- | 1961 | ''The Tall Man'' | Mrs. Elmira Webster | Epizod: "The Reversed Blade" |- | rowspan=3| 1962 | ''The Untouchables'' | Fran Cagle | Epizod: "The Case Against Eliot Ness" 3-mavsum, epizod #83 |- | ''Wagon Train'' | Donna Fuller | Epizod: "The Donna Fuller Story" |- | ''Have Gun–Will Travel'' | Edna Hardin | 6-mavsum, Epizod 16: "The Treasure" |- | 1962-1963 | ''Bonanza'' | Abigal Hinton/Emilia Miller | Epizod: "The Good Samaritan" va "She Walks in Beauty" |- | rowspan=3| 1963 | ''Stoney Burke'' | Loren Schuyler | Epizod: "Webb of Fear" |- | ''Gunsmoke'' | Lilly Pitts | Epizod: "The Ex-Con" |- | ''Mr. Novak'' | Louise Sargent | Epizod: "The Boy Without a Country" |- | rowspan=2| 1965 | ''The Big Valley'' | Martha Simmons | 1-mavsum, Epizod 3: "Boots with My Father's Name" |- | ''The Man from U.N.C.L.E.'' | Fear a.k.a. Yvonnening onasi | Epizod: "The Children's Day Affair" 2-mavsum, epizod #41 |- | 1966 | ''The Big Valley'' | Elaine Jason | 1-mavsum, Epizod 29: "Tunnel of Gold" |- | 1966-1967 | ''Daniel Boone'' | Amy Barr/Addie Ogilvie | |- | 1969 | ''Death Valley Days'' | Rachel Barrett | 17-mavsum, Episode 14: "A Gift" Valentin de Vargas va Harry Lauter bilan |- |1975 |Emergency! S5Ep5 |Evelyn Fenady |Yurak ko'chirish operatsiyasidagi erkakning xotini |- | 1973-2013 | ''The Young and the Restless'' | Katherine Chancellor<br>Marge Cotrooke | 1973-2013<br>1989-1990, 2008-2009 |- | 1997 | ''The Nanny'' | O'zi | |- | 2005 | ''[[The Bold and the Beautiful]]'' | Katherine Chancellor | 2 ta epizod mehmoni |- | 2009 | ''Guiding Light'' | Bazm mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} <div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Biography Biografiya portali]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:California Kaliforniya portali]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Los_Angeles Los-Anjeles portali]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Film Kino portali]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Television Televizion portal]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] 4i2ifk3nhrtzfl4oltp521ojtmcyw07 2725739 2725738 2022-07-30T15:48:19Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Retrieved via [[FamilySearch]], January 29, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=Taft Union High School Hall of Fame}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''Ben Casey'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 — Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti – ''L.A. Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmi mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1991 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1999 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2000 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2004 — umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 — Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2007 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti –''The Young and the Restless'' ''(yutdi)'' ** 2009 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|'''Hollywood shon-shuhrat xiyoboni''']] ** 1993 — Hollywood bulvari 6801 dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- |rowspan=3| 1953 | ''The Redhead from Wyoming'' | Myra | |- | ''The Man from the Alamo'' | Kate Lamar | |- | ''Shadows of Tombstone'' | Marge | |- | 1955 | ''The Naked Street'' | Evelyn Shriner | Akkreditivsiz |- |rowspan=4| 1956 | ''The Houston Story'' | Madge | |- | ''Over-Exposed'' | Renee | |- | ''Calling Homicide'' | Darlene Adams | |- | ''Five Steps to Danger'' | Helen Bethke | |- |rowspan=2| 1957 | ''Rock All Night'' | Mabel | |- | ''Plunder Road'' | Fran Werner | |- |rowspan=2|1958 | ''Screaming Mimi'' | Rasmdagi Lola Lake | Akkreditivsiz |- | ''Unwed Mother'' | Mrs. Horton | |- | 1960 | ''Let No Man Write My Epitaph'' | Fran | |- |rowspan=4| 1962 | ''13 West Street'' | Mrs. Quinn | |- | ''House of Women'' | Helen Jennings | |- | ''The Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Red Nightmare'' | Helen Donavan | |- | 1963 | ''Black Zoo'' | Edna Conrad | |- | 1965 | ''The Glory Guys'' | Mrs. Rachael McCabe | |- | 1967 | ''Tony Rome'' | Lorna Boyd | |- | 1968 | ''The Boston Strangler'' | Cloe | |- | 1970 | ''There Was a Crooked Man...'' | Prostitute | |- | 1972 | ''Kansas City Bomber'' | Murabbiy Vivien | |- | 1973 | ''The All-American Boy'' | Nola Bealer | |- | 1977 | ''The San Pedro Bums'' | Mrs. McClory | |- | 1991 | ''Lethal Justice'' | Clerk | |- | 1992 | ''Frozen Assets'' | Zach Shepardning onasi | |- | 1993 | ''Beyond Suspicion'' | Renata | |- | 2002 | ''The Tomorrow Man'' | Jeanine | |- | 2005 | ''Carpool Guy'' | Mrs. Lunsford | |- |rowspan=2| 2009 | ''Donna on Demand'' | Virginia Hart | |- | ''Dead Air'' | Paranoid Caller | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- | 1957-1962 | ''Cheyenne'' | Marie Conover/Mary "Molly" Spenser | Epizod: "Top Hand" va "The Quick and the Deadly" |- | 1958-1966 | ''Perry Mason'' | Laura Beaumont/Thelma Hill/Ethel Belan/Mary Browne/Miriam Fielding | |- | 1959 | ''Tales of Wells Fargo'' | Duchess | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 | ''The Twilight Zone'' | Barmaid | Epizod: "Mr. Denton on Doomsday" |- | 1959 | ''Wanted Dead of Alive'' | Myra | 2-mavsum, Epizod 14: "Man on Horseback" |- | 1961 | ''The Tall Man'' | Mrs. Elmira Webster | Epizod: "The Reversed Blade" |- | rowspan=3| 1962 | ''The Untouchables'' | Fran Cagle | Epizod: "The Case Against Eliot Ness" 3-mavsum, epizod #83 |- | ''Wagon Train'' | Donna Fuller | Epizod: "The Donna Fuller Story" |- | ''Have Gun–Will Travel'' | Edna Hardin | 6-mavsum, Epizod 16: "The Treasure" |- | 1962-1963 | ''Bonanza'' | Abigal Hinton/Emilia Miller | Epizod: "The Good Samaritan" va "She Walks in Beauty" |- | rowspan=3| 1963 | ''Stoney Burke'' | Loren Schuyler | Epizod: "Webb of Fear" |- | ''Gunsmoke'' | Lilly Pitts | Epizod: "The Ex-Con" |- | ''Mr. Novak'' | Louise Sargent | Epizod: "The Boy Without a Country" |- | rowspan=2| 1965 | ''The Big Valley'' | Martha Simmons | 1-mavsum, Epizod 3: "Boots with My Father's Name" |- | ''The Man from U.N.C.L.E.'' | Fear a.k.a. Yvonnening onasi | Epizod: "The Children's Day Affair" 2-mavsum, epizod #41 |- | 1966 | ''The Big Valley'' | Elaine Jason | 1-mavsum, Epizod 29: "Tunnel of Gold" |- | 1966-1967 | ''Daniel Boone'' | Amy Barr/Addie Ogilvie | |- | 1969 | ''Death Valley Days'' | Rachel Barrett | 17-mavsum, Episode 14: "A Gift" Valentin de Vargas va Harry Lauter bilan |- |1975 |Emergency! S5Ep5 |Evelyn Fenady |Yurak ko'chirish operatsiyasidagi erkakning xotini |- | 1973-2013 | ''The Young and the Restless'' | Katherine Chancellor<br>Marge Cotrooke | 1973-2013<br>1989-1990, 2008-2009 |- | 1997 | ''The Nanny'' | O'zi | |- | 2005 | ''[[The Bold and the Beautiful]]'' | Katherine Chancellor | 2 ta epizod mehmoni |- | 2009 | ''Guiding Light'' | Bazm mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} <div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Biography Biografiya portali]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:California Kaliforniya portali]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Los_Angeles Los-Anjeles portali]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Film Kino portali]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Television Televizion portal]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] 8fnvn5au5tu80cy750bskhxsmbtdwah 2725740 2725739 2022-07-30T15:50:06Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Olindi: [[FamilySearch]], 29-yanvar, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=Taft Union High School Hall of Fame}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''Ben Casey'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 — Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti – ''L.A. Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmi mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1991 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1999 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2000 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2004 — umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 — Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2007 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti –''The Young and the Restless'' ''(yutdi)'' ** 2009 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|'''Hollywood shon-shuhrat xiyoboni''']] ** 1993 — Hollywood bulvari 6801 dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- |rowspan=3| 1953 | ''The Redhead from Wyoming'' | Myra | |- | ''The Man from the Alamo'' | Kate Lamar | |- | ''Shadows of Tombstone'' | Marge | |- | 1955 | ''The Naked Street'' | Evelyn Shriner | Akkreditivsiz |- |rowspan=4| 1956 | ''The Houston Story'' | Madge | |- | ''Over-Exposed'' | Renee | |- | ''Calling Homicide'' | Darlene Adams | |- | ''Five Steps to Danger'' | Helen Bethke | |- |rowspan=2| 1957 | ''Rock All Night'' | Mabel | |- | ''Plunder Road'' | Fran Werner | |- |rowspan=2|1958 | ''Screaming Mimi'' | Rasmdagi Lola Lake | Akkreditivsiz |- | ''Unwed Mother'' | Mrs. Horton | |- | 1960 | ''Let No Man Write My Epitaph'' | Fran | |- |rowspan=4| 1962 | ''13 West Street'' | Mrs. Quinn | |- | ''House of Women'' | Helen Jennings | |- | ''The Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Red Nightmare'' | Helen Donavan | |- | 1963 | ''Black Zoo'' | Edna Conrad | |- | 1965 | ''The Glory Guys'' | Mrs. Rachael McCabe | |- | 1967 | ''Tony Rome'' | Lorna Boyd | |- | 1968 | ''The Boston Strangler'' | Cloe | |- | 1970 | ''There Was a Crooked Man...'' | Prostitute | |- | 1972 | ''Kansas City Bomber'' | Murabbiy Vivien | |- | 1973 | ''The All-American Boy'' | Nola Bealer | |- | 1977 | ''The San Pedro Bums'' | Mrs. McClory | |- | 1991 | ''Lethal Justice'' | Clerk | |- | 1992 | ''Frozen Assets'' | Zach Shepardning onasi | |- | 1993 | ''Beyond Suspicion'' | Renata | |- | 2002 | ''The Tomorrow Man'' | Jeanine | |- | 2005 | ''Carpool Guy'' | Mrs. Lunsford | |- |rowspan=2| 2009 | ''Donna on Demand'' | Virginia Hart | |- | ''Dead Air'' | Paranoid Caller | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- | 1957-1962 | ''Cheyenne'' | Marie Conover/Mary "Molly" Spenser | Epizod: "Top Hand" va "The Quick and the Deadly" |- | 1958-1966 | ''Perry Mason'' | Laura Beaumont/Thelma Hill/Ethel Belan/Mary Browne/Miriam Fielding | |- | 1959 | ''Tales of Wells Fargo'' | Duchess | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 | ''The Twilight Zone'' | Barmaid | Epizod: "Mr. Denton on Doomsday" |- | 1959 | ''Wanted Dead of Alive'' | Myra | 2-mavsum, Epizod 14: "Man on Horseback" |- | 1961 | ''The Tall Man'' | Mrs. Elmira Webster | Epizod: "The Reversed Blade" |- | rowspan=3| 1962 | ''The Untouchables'' | Fran Cagle | Epizod: "The Case Against Eliot Ness" 3-mavsum, epizod #83 |- | ''Wagon Train'' | Donna Fuller | Epizod: "The Donna Fuller Story" |- | ''Have Gun–Will Travel'' | Edna Hardin | 6-mavsum, Epizod 16: "The Treasure" |- | 1962-1963 | ''Bonanza'' | Abigal Hinton/Emilia Miller | Epizod: "The Good Samaritan" va "She Walks in Beauty" |- | rowspan=3| 1963 | ''Stoney Burke'' | Loren Schuyler | Epizod: "Webb of Fear" |- | ''Gunsmoke'' | Lilly Pitts | Epizod: "The Ex-Con" |- | ''Mr. Novak'' | Louise Sargent | Epizod: "The Boy Without a Country" |- | rowspan=2| 1965 | ''The Big Valley'' | Martha Simmons | 1-mavsum, Epizod 3: "Boots with My Father's Name" |- | ''The Man from U.N.C.L.E.'' | Fear a.k.a. Yvonnening onasi | Epizod: "The Children's Day Affair" 2-mavsum, epizod #41 |- | 1966 | ''The Big Valley'' | Elaine Jason | 1-mavsum, Epizod 29: "Tunnel of Gold" |- | 1966-1967 | ''Daniel Boone'' | Amy Barr/Addie Ogilvie | |- | 1969 | ''Death Valley Days'' | Rachel Barrett | 17-mavsum, Episode 14: "A Gift" Valentin de Vargas va Harry Lauter bilan |- |1975 |Emergency! S5Ep5 |Evelyn Fenady |Yurak ko'chirish operatsiyasidagi erkakning xotini |- | 1973-2013 | ''The Young and the Restless'' | Katherine Chancellor<br>Marge Cotrooke | 1973-2013<br>1989-1990, 2008-2009 |- | 1997 | ''The Nanny'' | O'zi | |- | 2005 | ''[[The Bold and the Beautiful]]'' | Katherine Chancellor | 2 ta epizod mehmoni |- | 2009 | ''Guiding Light'' | Bazm mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} <div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Biography Biografiya portali]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:California Kaliforniya portali]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Los_Angeles Los-Anjeles portali]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Film Kino portali]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Television Televizion portal]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] r5skq6gg7ai3px28n29q85ypzpx1h9g 2725742 2725740 2022-07-30T15:50:49Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Olindi: [[FamilySearch]], 29-yanvar, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''Ben Casey'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 — Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti – ''L.A. Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmi mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1991 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1999 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2000 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2004 — umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 — Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2007 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti –''The Young and the Restless'' ''(yutdi)'' ** 2009 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|'''Hollywood shon-shuhrat xiyoboni''']] ** 1993 — Hollywood bulvari 6801 dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- |rowspan=3| 1953 | ''The Redhead from Wyoming'' | Myra | |- | ''The Man from the Alamo'' | Kate Lamar | |- | ''Shadows of Tombstone'' | Marge | |- | 1955 | ''The Naked Street'' | Evelyn Shriner | Akkreditivsiz |- |rowspan=4| 1956 | ''The Houston Story'' | Madge | |- | ''Over-Exposed'' | Renee | |- | ''Calling Homicide'' | Darlene Adams | |- | ''Five Steps to Danger'' | Helen Bethke | |- |rowspan=2| 1957 | ''Rock All Night'' | Mabel | |- | ''Plunder Road'' | Fran Werner | |- |rowspan=2|1958 | ''Screaming Mimi'' | Rasmdagi Lola Lake | Akkreditivsiz |- | ''Unwed Mother'' | Mrs. Horton | |- | 1960 | ''Let No Man Write My Epitaph'' | Fran | |- |rowspan=4| 1962 | ''13 West Street'' | Mrs. Quinn | |- | ''House of Women'' | Helen Jennings | |- | ''The Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Red Nightmare'' | Helen Donavan | |- | 1963 | ''Black Zoo'' | Edna Conrad | |- | 1965 | ''The Glory Guys'' | Mrs. Rachael McCabe | |- | 1967 | ''Tony Rome'' | Lorna Boyd | |- | 1968 | ''The Boston Strangler'' | Cloe | |- | 1970 | ''There Was a Crooked Man...'' | Prostitute | |- | 1972 | ''Kansas City Bomber'' | Murabbiy Vivien | |- | 1973 | ''The All-American Boy'' | Nola Bealer | |- | 1977 | ''The San Pedro Bums'' | Mrs. McClory | |- | 1991 | ''Lethal Justice'' | Clerk | |- | 1992 | ''Frozen Assets'' | Zach Shepardning onasi | |- | 1993 | ''Beyond Suspicion'' | Renata | |- | 2002 | ''The Tomorrow Man'' | Jeanine | |- | 2005 | ''Carpool Guy'' | Mrs. Lunsford | |- |rowspan=2| 2009 | ''Donna on Demand'' | Virginia Hart | |- | ''Dead Air'' | Paranoid Caller | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- | 1957-1962 | ''Cheyenne'' | Marie Conover/Mary "Molly" Spenser | Epizod: "Top Hand" va "The Quick and the Deadly" |- | 1958-1966 | ''Perry Mason'' | Laura Beaumont/Thelma Hill/Ethel Belan/Mary Browne/Miriam Fielding | |- | 1959 | ''Tales of Wells Fargo'' | Duchess | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 | ''The Twilight Zone'' | Barmaid | Epizod: "Mr. Denton on Doomsday" |- | 1959 | ''Wanted Dead of Alive'' | Myra | 2-mavsum, Epizod 14: "Man on Horseback" |- | 1961 | ''The Tall Man'' | Mrs. Elmira Webster | Epizod: "The Reversed Blade" |- | rowspan=3| 1962 | ''The Untouchables'' | Fran Cagle | Epizod: "The Case Against Eliot Ness" 3-mavsum, epizod #83 |- | ''Wagon Train'' | Donna Fuller | Epizod: "The Donna Fuller Story" |- | ''Have Gun–Will Travel'' | Edna Hardin | 6-mavsum, Epizod 16: "The Treasure" |- | 1962-1963 | ''Bonanza'' | Abigal Hinton/Emilia Miller | Epizod: "The Good Samaritan" va "She Walks in Beauty" |- | rowspan=3| 1963 | ''Stoney Burke'' | Loren Schuyler | Epizod: "Webb of Fear" |- | ''Gunsmoke'' | Lilly Pitts | Epizod: "The Ex-Con" |- | ''Mr. Novak'' | Louise Sargent | Epizod: "The Boy Without a Country" |- | rowspan=2| 1965 | ''The Big Valley'' | Martha Simmons | 1-mavsum, Epizod 3: "Boots with My Father's Name" |- | ''The Man from U.N.C.L.E.'' | Fear a.k.a. Yvonnening onasi | Epizod: "The Children's Day Affair" 2-mavsum, epizod #41 |- | 1966 | ''The Big Valley'' | Elaine Jason | 1-mavsum, Epizod 29: "Tunnel of Gold" |- | 1966-1967 | ''Daniel Boone'' | Amy Barr/Addie Ogilvie | |- | 1969 | ''Death Valley Days'' | Rachel Barrett | 17-mavsum, Episode 14: "A Gift" Valentin de Vargas va Harry Lauter bilan |- |1975 |Emergency! S5Ep5 |Evelyn Fenady |Yurak ko'chirish operatsiyasidagi erkakning xotini |- | 1973-2013 | ''The Young and the Restless'' | Katherine Chancellor<br>Marge Cotrooke | 1973-2013<br>1989-1990, 2008-2009 |- | 1997 | ''The Nanny'' | O'zi | |- | 2005 | ''[[The Bold and the Beautiful]]'' | Katherine Chancellor | 2 ta epizod mehmoni |- | 2009 | ''Guiding Light'' | Bazm mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} <div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Biography Biografiya portali]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:California Kaliforniya portali]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Los_Angeles Los-Anjeles portali]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Film Kino portali]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Television Televizion portal]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] 4wz0p0j5nti9a05q0lfoi8pojdie26n 2725745 2725742 2022-07-30T15:51:17Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Olindi: [[FamilySearch]], 29-yanvar, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html "Jeanne Cooper- Biography"]. [[Yahoo!]]<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">May 1,</span> 2013</span>.</cite></ref>. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''Ben Casey'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 — Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti – ''L.A. Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmi mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1991 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1999 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2000 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2004 — umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 — Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2007 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti –''The Young and the Restless'' ''(yutdi)'' ** 2009 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|'''Hollywood shon-shuhrat xiyoboni''']] ** 1993 — Hollywood bulvari 6801 dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- |rowspan=3| 1953 | ''The Redhead from Wyoming'' | Myra | |- | ''The Man from the Alamo'' | Kate Lamar | |- | ''Shadows of Tombstone'' | Marge | |- | 1955 | ''The Naked Street'' | Evelyn Shriner | Akkreditivsiz |- |rowspan=4| 1956 | ''The Houston Story'' | Madge | |- | ''Over-Exposed'' | Renee | |- | ''Calling Homicide'' | Darlene Adams | |- | ''Five Steps to Danger'' | Helen Bethke | |- |rowspan=2| 1957 | ''Rock All Night'' | Mabel | |- | ''Plunder Road'' | Fran Werner | |- |rowspan=2|1958 | ''Screaming Mimi'' | Rasmdagi Lola Lake | Akkreditivsiz |- | ''Unwed Mother'' | Mrs. Horton | |- | 1960 | ''Let No Man Write My Epitaph'' | Fran | |- |rowspan=4| 1962 | ''13 West Street'' | Mrs. Quinn | |- | ''House of Women'' | Helen Jennings | |- | ''The Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Red Nightmare'' | Helen Donavan | |- | 1963 | ''Black Zoo'' | Edna Conrad | |- | 1965 | ''The Glory Guys'' | Mrs. Rachael McCabe | |- | 1967 | ''Tony Rome'' | Lorna Boyd | |- | 1968 | ''The Boston Strangler'' | Cloe | |- | 1970 | ''There Was a Crooked Man...'' | Prostitute | |- | 1972 | ''Kansas City Bomber'' | Murabbiy Vivien | |- | 1973 | ''The All-American Boy'' | Nola Bealer | |- | 1977 | ''The San Pedro Bums'' | Mrs. McClory | |- | 1991 | ''Lethal Justice'' | Clerk | |- | 1992 | ''Frozen Assets'' | Zach Shepardning onasi | |- | 1993 | ''Beyond Suspicion'' | Renata | |- | 2002 | ''The Tomorrow Man'' | Jeanine | |- | 2005 | ''Carpool Guy'' | Mrs. Lunsford | |- |rowspan=2| 2009 | ''Donna on Demand'' | Virginia Hart | |- | ''Dead Air'' | Paranoid Caller | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- | 1957-1962 | ''Cheyenne'' | Marie Conover/Mary "Molly" Spenser | Epizod: "Top Hand" va "The Quick and the Deadly" |- | 1958-1966 | ''Perry Mason'' | Laura Beaumont/Thelma Hill/Ethel Belan/Mary Browne/Miriam Fielding | |- | 1959 | ''Tales of Wells Fargo'' | Duchess | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 | ''The Twilight Zone'' | Barmaid | Epizod: "Mr. Denton on Doomsday" |- | 1959 | ''Wanted Dead of Alive'' | Myra | 2-mavsum, Epizod 14: "Man on Horseback" |- | 1961 | ''The Tall Man'' | Mrs. Elmira Webster | Epizod: "The Reversed Blade" |- | rowspan=3| 1962 | ''The Untouchables'' | Fran Cagle | Epizod: "The Case Against Eliot Ness" 3-mavsum, epizod #83 |- | ''Wagon Train'' | Donna Fuller | Epizod: "The Donna Fuller Story" |- | ''Have Gun–Will Travel'' | Edna Hardin | 6-mavsum, Epizod 16: "The Treasure" |- | 1962-1963 | ''Bonanza'' | Abigal Hinton/Emilia Miller | Epizod: "The Good Samaritan" va "She Walks in Beauty" |- | rowspan=3| 1963 | ''Stoney Burke'' | Loren Schuyler | Epizod: "Webb of Fear" |- | ''Gunsmoke'' | Lilly Pitts | Epizod: "The Ex-Con" |- | ''Mr. Novak'' | Louise Sargent | Epizod: "The Boy Without a Country" |- | rowspan=2| 1965 | ''The Big Valley'' | Martha Simmons | 1-mavsum, Epizod 3: "Boots with My Father's Name" |- | ''The Man from U.N.C.L.E.'' | Fear a.k.a. Yvonnening onasi | Epizod: "The Children's Day Affair" 2-mavsum, epizod #41 |- | 1966 | ''The Big Valley'' | Elaine Jason | 1-mavsum, Epizod 29: "Tunnel of Gold" |- | 1966-1967 | ''Daniel Boone'' | Amy Barr/Addie Ogilvie | |- | 1969 | ''Death Valley Days'' | Rachel Barrett | 17-mavsum, Episode 14: "A Gift" Valentin de Vargas va Harry Lauter bilan |- |1975 |Emergency! S5Ep5 |Evelyn Fenady |Yurak ko'chirish operatsiyasidagi erkakning xotini |- | 1973-2013 | ''The Young and the Restless'' | Katherine Chancellor<br>Marge Cotrooke | 1973-2013<br>1989-1990, 2008-2009 |- | 1997 | ''The Nanny'' | O'zi | |- | 2005 | ''[[The Bold and the Beautiful]]'' | Katherine Chancellor | 2 ta epizod mehmoni |- | 2009 | ''Guiding Light'' | Bazm mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} <div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Biography Biografiya portali]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:California Kaliforniya portali]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Los_Angeles Los-Anjeles portali]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Film Kino portali]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Television Televizion portal]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] n0ifb1v5k3j84fgfx2uiese36ktt930 2725749 2725745 2022-07-30T15:51:42Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Olindi: [[FamilySearch]], 29-yanvar, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''Ben Casey'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 — Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti – ''L.A. Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmi mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1991 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1999 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2000 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2004 — umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 — Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2007 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti –''The Young and the Restless'' ''(yutdi)'' ** 2009 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|'''Hollywood shon-shuhrat xiyoboni''']] ** 1993 — Hollywood bulvari 6801 dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- |rowspan=3| 1953 | ''The Redhead from Wyoming'' | Myra | |- | ''The Man from the Alamo'' | Kate Lamar | |- | ''Shadows of Tombstone'' | Marge | |- | 1955 | ''The Naked Street'' | Evelyn Shriner | Akkreditivsiz |- |rowspan=4| 1956 | ''The Houston Story'' | Madge | |- | ''Over-Exposed'' | Renee | |- | ''Calling Homicide'' | Darlene Adams | |- | ''Five Steps to Danger'' | Helen Bethke | |- |rowspan=2| 1957 | ''Rock All Night'' | Mabel | |- | ''Plunder Road'' | Fran Werner | |- |rowspan=2|1958 | ''Screaming Mimi'' | Rasmdagi Lola Lake | Akkreditivsiz |- | ''Unwed Mother'' | Mrs. Horton | |- | 1960 | ''Let No Man Write My Epitaph'' | Fran | |- |rowspan=4| 1962 | ''13 West Street'' | Mrs. Quinn | |- | ''House of Women'' | Helen Jennings | |- | ''The Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Red Nightmare'' | Helen Donavan | |- | 1963 | ''Black Zoo'' | Edna Conrad | |- | 1965 | ''The Glory Guys'' | Mrs. Rachael McCabe | |- | 1967 | ''Tony Rome'' | Lorna Boyd | |- | 1968 | ''The Boston Strangler'' | Cloe | |- | 1970 | ''There Was a Crooked Man...'' | Prostitute | |- | 1972 | ''Kansas City Bomber'' | Murabbiy Vivien | |- | 1973 | ''The All-American Boy'' | Nola Bealer | |- | 1977 | ''The San Pedro Bums'' | Mrs. McClory | |- | 1991 | ''Lethal Justice'' | Clerk | |- | 1992 | ''Frozen Assets'' | Zach Shepardning onasi | |- | 1993 | ''Beyond Suspicion'' | Renata | |- | 2002 | ''The Tomorrow Man'' | Jeanine | |- | 2005 | ''Carpool Guy'' | Mrs. Lunsford | |- |rowspan=2| 2009 | ''Donna on Demand'' | Virginia Hart | |- | ''Dead Air'' | Paranoid Caller | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- | 1957-1962 | ''Cheyenne'' | Marie Conover/Mary "Molly" Spenser | Epizod: "Top Hand" va "The Quick and the Deadly" |- | 1958-1966 | ''Perry Mason'' | Laura Beaumont/Thelma Hill/Ethel Belan/Mary Browne/Miriam Fielding | |- | 1959 | ''Tales of Wells Fargo'' | Duchess | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 | ''The Twilight Zone'' | Barmaid | Epizod: "Mr. Denton on Doomsday" |- | 1959 | ''Wanted Dead of Alive'' | Myra | 2-mavsum, Epizod 14: "Man on Horseback" |- | 1961 | ''The Tall Man'' | Mrs. Elmira Webster | Epizod: "The Reversed Blade" |- | rowspan=3| 1962 | ''The Untouchables'' | Fran Cagle | Epizod: "The Case Against Eliot Ness" 3-mavsum, epizod #83 |- | ''Wagon Train'' | Donna Fuller | Epizod: "The Donna Fuller Story" |- | ''Have Gun–Will Travel'' | Edna Hardin | 6-mavsum, Epizod 16: "The Treasure" |- | 1962-1963 | ''Bonanza'' | Abigal Hinton/Emilia Miller | Epizod: "The Good Samaritan" va "She Walks in Beauty" |- | rowspan=3| 1963 | ''Stoney Burke'' | Loren Schuyler | Epizod: "Webb of Fear" |- | ''Gunsmoke'' | Lilly Pitts | Epizod: "The Ex-Con" |- | ''Mr. Novak'' | Louise Sargent | Epizod: "The Boy Without a Country" |- | rowspan=2| 1965 | ''The Big Valley'' | Martha Simmons | 1-mavsum, Epizod 3: "Boots with My Father's Name" |- | ''The Man from U.N.C.L.E.'' | Fear a.k.a. Yvonnening onasi | Epizod: "The Children's Day Affair" 2-mavsum, epizod #41 |- | 1966 | ''The Big Valley'' | Elaine Jason | 1-mavsum, Epizod 29: "Tunnel of Gold" |- | 1966-1967 | ''Daniel Boone'' | Amy Barr/Addie Ogilvie | |- | 1969 | ''Death Valley Days'' | Rachel Barrett | 17-mavsum, Episode 14: "A Gift" Valentin de Vargas va Harry Lauter bilan |- |1975 |Emergency! S5Ep5 |Evelyn Fenady |Yurak ko'chirish operatsiyasidagi erkakning xotini |- | 1973-2013 | ''The Young and the Restless'' | Katherine Chancellor<br>Marge Cotrooke | 1973-2013<br>1989-1990, 2008-2009 |- | 1997 | ''The Nanny'' | O'zi | |- | 2005 | ''[[The Bold and the Beautiful]]'' | Katherine Chancellor | 2 ta epizod mehmoni |- | 2009 | ''Guiding Light'' | Bazm mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} <div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Biography Biografiya portali]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:California Kaliforniya portali]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Los_Angeles Los-Anjeles portali]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Film Kino portali]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Television Televizion portal]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] f5z61eaebdd3fi7klz4mltu1moqkzlg 2725756 2725749 2022-07-30T15:54:10Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Olindi: [[FamilySearch]], 29-yanvar, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi|title=Raising Cane|publisher=Soap Opera Weekly|page=20|date=27-fevral, 2007}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''Ben Casey'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 — Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti – ''L.A. Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmi mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1991 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1999 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2000 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2004 — umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 — Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2007 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti –''The Young and the Restless'' ''(yutdi)'' ** 2009 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|'''Hollywood shon-shuhrat xiyoboni''']] ** 1993 — Hollywood bulvari 6801 dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- |rowspan=3| 1953 | ''The Redhead from Wyoming'' | Myra | |- | ''The Man from the Alamo'' | Kate Lamar | |- | ''Shadows of Tombstone'' | Marge | |- | 1955 | ''The Naked Street'' | Evelyn Shriner | Akkreditivsiz |- |rowspan=4| 1956 | ''The Houston Story'' | Madge | |- | ''Over-Exposed'' | Renee | |- | ''Calling Homicide'' | Darlene Adams | |- | ''Five Steps to Danger'' | Helen Bethke | |- |rowspan=2| 1957 | ''Rock All Night'' | Mabel | |- | ''Plunder Road'' | Fran Werner | |- |rowspan=2|1958 | ''Screaming Mimi'' | Rasmdagi Lola Lake | Akkreditivsiz |- | ''Unwed Mother'' | Mrs. Horton | |- | 1960 | ''Let No Man Write My Epitaph'' | Fran | |- |rowspan=4| 1962 | ''13 West Street'' | Mrs. Quinn | |- | ''House of Women'' | Helen Jennings | |- | ''The Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Red Nightmare'' | Helen Donavan | |- | 1963 | ''Black Zoo'' | Edna Conrad | |- | 1965 | ''The Glory Guys'' | Mrs. Rachael McCabe | |- | 1967 | ''Tony Rome'' | Lorna Boyd | |- | 1968 | ''The Boston Strangler'' | Cloe | |- | 1970 | ''There Was a Crooked Man...'' | Prostitute | |- | 1972 | ''Kansas City Bomber'' | Murabbiy Vivien | |- | 1973 | ''The All-American Boy'' | Nola Bealer | |- | 1977 | ''The San Pedro Bums'' | Mrs. McClory | |- | 1991 | ''Lethal Justice'' | Clerk | |- | 1992 | ''Frozen Assets'' | Zach Shepardning onasi | |- | 1993 | ''Beyond Suspicion'' | Renata | |- | 2002 | ''The Tomorrow Man'' | Jeanine | |- | 2005 | ''Carpool Guy'' | Mrs. Lunsford | |- |rowspan=2| 2009 | ''Donna on Demand'' | Virginia Hart | |- | ''Dead Air'' | Paranoid Caller | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- | 1957-1962 | ''Cheyenne'' | Marie Conover/Mary "Molly" Spenser | Epizod: "Top Hand" va "The Quick and the Deadly" |- | 1958-1966 | ''Perry Mason'' | Laura Beaumont/Thelma Hill/Ethel Belan/Mary Browne/Miriam Fielding | |- | 1959 | ''Tales of Wells Fargo'' | Duchess | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 | ''The Twilight Zone'' | Barmaid | Epizod: "Mr. Denton on Doomsday" |- | 1959 | ''Wanted Dead of Alive'' | Myra | 2-mavsum, Epizod 14: "Man on Horseback" |- | 1961 | ''The Tall Man'' | Mrs. Elmira Webster | Epizod: "The Reversed Blade" |- | rowspan=3| 1962 | ''The Untouchables'' | Fran Cagle | Epizod: "The Case Against Eliot Ness" 3-mavsum, epizod #83 |- | ''Wagon Train'' | Donna Fuller | Epizod: "The Donna Fuller Story" |- | ''Have Gun–Will Travel'' | Edna Hardin | 6-mavsum, Epizod 16: "The Treasure" |- | 1962-1963 | ''Bonanza'' | Abigal Hinton/Emilia Miller | Epizod: "The Good Samaritan" va "She Walks in Beauty" |- | rowspan=3| 1963 | ''Stoney Burke'' | Loren Schuyler | Epizod: "Webb of Fear" |- | ''Gunsmoke'' | Lilly Pitts | Epizod: "The Ex-Con" |- | ''Mr. Novak'' | Louise Sargent | Epizod: "The Boy Without a Country" |- | rowspan=2| 1965 | ''The Big Valley'' | Martha Simmons | 1-mavsum, Epizod 3: "Boots with My Father's Name" |- | ''The Man from U.N.C.L.E.'' | Fear a.k.a. Yvonnening onasi | Epizod: "The Children's Day Affair" 2-mavsum, epizod #41 |- | 1966 | ''The Big Valley'' | Elaine Jason | 1-mavsum, Epizod 29: "Tunnel of Gold" |- | 1966-1967 | ''Daniel Boone'' | Amy Barr/Addie Ogilvie | |- | 1969 | ''Death Valley Days'' | Rachel Barrett | 17-mavsum, Episode 14: "A Gift" Valentin de Vargas va Harry Lauter bilan |- |1975 |Emergency! S5Ep5 |Evelyn Fenady |Yurak ko'chirish operatsiyasidagi erkakning xotini |- | 1973-2013 | ''The Young and the Restless'' | Katherine Chancellor<br>Marge Cotrooke | 1973-2013<br>1989-1990, 2008-2009 |- | 1997 | ''The Nanny'' | O'zi | |- | 2005 | ''[[The Bold and the Beautiful]]'' | Katherine Chancellor | 2 ta epizod mehmoni |- | 2009 | ''Guiding Light'' | Bazm mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} <div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Biography Biografiya portali]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:California Kaliforniya portali]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Los_Angeles Los-Anjeles portali]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Film Kino portali]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Television Televizion portal]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] ijfkb6mc4jo6iqfjuju3i5hs4h8vh1e 2725758 2725756 2022-07-30T15:54:45Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr – 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''“The Young and the Restless”'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. O'limi paytida u Qo'shma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari ro'yxatida sakkizinchi o'rinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tug'ilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Olindi: [[FamilySearch]], 29-yanvar, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union o'rta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=}}</ref>. Uning otasi yana bir necha o'n yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen O'Hara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi o'yinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda g'arbiy janrdagi film ''“Redhead from Wyoming”'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', "''Over-Exposed''", "5 Steps to Danger", ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', "''13 West Street''", ''"The Intruder"'', "''Black Zoo''", ''"The Glory Guys"'', "''Tony Rome''", ''"The Boston Strangler"'' va "Kansas City Bomber" filmlarida kichik rollarda paydo bo'ldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan. 1956-yilda u "Crossroads" diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] "The Ravvin Devis Story" filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. O'sha yili u Broderik Kroufordning "Highway Patrol" sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi "Girl Bandit" filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning "The Whipping" nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' "Top Hand" nomli epizodida Mari Konover rolida paydo bo'lgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan g'arbiy antologiya seriyasining "I Am Joaquin" epizodida Enn Diks rolini o'ynadi. 1957-yilda u ikki xil g'arbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] "Maverick" filmida rol o'ynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi "Clay Allison"da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC g'arbiy seriali "Jefferson Drum"ning "Wheel of Fortune" epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol o'ynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] g'arbiy antologiyasi seriali "Dick Powell's Zane Grey Theatr"ning "Sundown at Bitter Creek" epizodida Lucy rolida paydo bo'ldi. 1960-yilda u yana "Bronco" teleserialining "Shadow of Jesse James" epizodida Belle Starr rolini o'ynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' to'qqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda "The Case of the Corresponding Corpse" epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning so'nggi mavsumida u 1966-yilda "The Case of the Vanishing Victim" epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida o'zining beshinchi va so'nggi chiqishini o'tkazdi.  1962-yilda Cooper "''Ben Casey"dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. U, shuningdek, ''“The Twilight Zone''”, “''Hawaii Five-O''”, “''Mannix''”, “''Ironside''”, “''Storefront Lawyers''”, "The Silent Force", ''"Touched by an Angel"'', “''Gunsmoke''”, ''“"The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmog'ining g'arbiy teleseriali ''"The Big Valley"'' da savdo do'koni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski do'sti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo bo'ldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon bo'ladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar o'tib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''“The Young and the Restless”'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur bo'ldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida ko'plab erkaklarni yo'qotish (to'rtta marhum eri va tug'ilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi. Cooper o'nta Daytime Emmy nominatsiyasiga, to'qqizta "Eng yaxshi bosh rolli aktrisa"ga va bitta "Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa"ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor bo'ldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qo'shgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda "Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi" uchun Daytime Emmy mukofotini qo'lga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi g'alabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod bo'lgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy ta'tilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan o'zgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi so'nggi sahnasini 2013-yil mart oyida "''The Young and the Restless''"ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, o'limidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo bo'ylab uzoq safaridan keyin bir necha oy o'tgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga bo'lishdi. O'zining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini ko'rishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning o'limidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto do'st bo'lmaganligini ma'lum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: "L.A. Law"filmida o'ynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tug'ilgan, uning onasi Cooper o'sha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tug'ilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi|title=Raising Cane|publisher=Soap Opera Weekly|page=20|date=27-fevral, 2007}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tug'ilgan. == O'lim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan ko'p o'tmay, Cooper infeksiya tufayli kasal bo'lib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining ko'p qismida qattiq chekuvchi bo'lgan va surunkali obstruktiv o'pka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning o'g'li Corbin Bernsen o'limi kuni [[Twitter|Twitterda]] "Onam bugun ertalab vafot etdi", deb aytdi. "U tinch va qo'rquvsiz edi"<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == *; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''Ben Casey'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 — Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti – ''L.A. Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti - ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1990 - Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmi mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1991 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1999 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2000 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2004 — umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 — Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2007 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti –''The Young and the Restless'' ''(yutdi)'' ** 2009 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti – ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|'''Hollywood shon-shuhrat xiyoboni''']] ** 1993 — Hollywood bulvari 6801 dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- |rowspan=3| 1953 | ''The Redhead from Wyoming'' | Myra | |- | ''The Man from the Alamo'' | Kate Lamar | |- | ''Shadows of Tombstone'' | Marge | |- | 1955 | ''The Naked Street'' | Evelyn Shriner | Akkreditivsiz |- |rowspan=4| 1956 | ''The Houston Story'' | Madge | |- | ''Over-Exposed'' | Renee | |- | ''Calling Homicide'' | Darlene Adams | |- | ''Five Steps to Danger'' | Helen Bethke | |- |rowspan=2| 1957 | ''Rock All Night'' | Mabel | |- | ''Plunder Road'' | Fran Werner | |- |rowspan=2|1958 | ''Screaming Mimi'' | Rasmdagi Lola Lake | Akkreditivsiz |- | ''Unwed Mother'' | Mrs. Horton | |- | 1960 | ''Let No Man Write My Epitaph'' | Fran | |- |rowspan=4| 1962 | ''13 West Street'' | Mrs. Quinn | |- | ''House of Women'' | Helen Jennings | |- | ''The Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Red Nightmare'' | Helen Donavan | |- | 1963 | ''Black Zoo'' | Edna Conrad | |- | 1965 | ''The Glory Guys'' | Mrs. Rachael McCabe | |- | 1967 | ''Tony Rome'' | Lorna Boyd | |- | 1968 | ''The Boston Strangler'' | Cloe | |- | 1970 | ''There Was a Crooked Man...'' | Prostitute | |- | 1972 | ''Kansas City Bomber'' | Murabbiy Vivien | |- | 1973 | ''The All-American Boy'' | Nola Bealer | |- | 1977 | ''The San Pedro Bums'' | Mrs. McClory | |- | 1991 | ''Lethal Justice'' | Clerk | |- | 1992 | ''Frozen Assets'' | Zach Shepardning onasi | |- | 1993 | ''Beyond Suspicion'' | Renata | |- | 2002 | ''The Tomorrow Man'' | Jeanine | |- | 2005 | ''Carpool Guy'' | Mrs. Lunsford | |- |rowspan=2| 2009 | ''Donna on Demand'' | Virginia Hart | |- | ''Dead Air'' | Paranoid Caller | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- | 1957-1962 | ''Cheyenne'' | Marie Conover/Mary "Molly" Spenser | Epizod: "Top Hand" va "The Quick and the Deadly" |- | 1958-1966 | ''Perry Mason'' | Laura Beaumont/Thelma Hill/Ethel Belan/Mary Browne/Miriam Fielding | |- | 1959 | ''Tales of Wells Fargo'' | Duchess | Epizod: "Clay Allison" |- | 1959 | ''The Twilight Zone'' | Barmaid | Epizod: "Mr. Denton on Doomsday" |- | 1959 | ''Wanted Dead of Alive'' | Myra | 2-mavsum, Epizod 14: "Man on Horseback" |- | 1961 | ''The Tall Man'' | Mrs. Elmira Webster | Epizod: "The Reversed Blade" |- | rowspan=3| 1962 | ''The Untouchables'' | Fran Cagle | Epizod: "The Case Against Eliot Ness" 3-mavsum, epizod #83 |- | ''Wagon Train'' | Donna Fuller | Epizod: "The Donna Fuller Story" |- | ''Have Gun–Will Travel'' | Edna Hardin | 6-mavsum, Epizod 16: "The Treasure" |- | 1962-1963 | ''Bonanza'' | Abigal Hinton/Emilia Miller | Epizod: "The Good Samaritan" va "She Walks in Beauty" |- | rowspan=3| 1963 | ''Stoney Burke'' | Loren Schuyler | Epizod: "Webb of Fear" |- | ''Gunsmoke'' | Lilly Pitts | Epizod: "The Ex-Con" |- | ''Mr. Novak'' | Louise Sargent | Epizod: "The Boy Without a Country" |- | rowspan=2| 1965 | ''The Big Valley'' | Martha Simmons | 1-mavsum, Epizod 3: "Boots with My Father's Name" |- | ''The Man from U.N.C.L.E.'' | Fear a.k.a. Yvonnening onasi | Epizod: "The Children's Day Affair" 2-mavsum, epizod #41 |- | 1966 | ''The Big Valley'' | Elaine Jason | 1-mavsum, Epizod 29: "Tunnel of Gold" |- | 1966-1967 | ''Daniel Boone'' | Amy Barr/Addie Ogilvie | |- | 1969 | ''Death Valley Days'' | Rachel Barrett | 17-mavsum, Episode 14: "A Gift" Valentin de Vargas va Harry Lauter bilan |- |1975 |Emergency! S5Ep5 |Evelyn Fenady |Yurak ko'chirish operatsiyasidagi erkakning xotini |- | 1973-2013 | ''The Young and the Restless'' | Katherine Chancellor<br>Marge Cotrooke | 1973-2013<br>1989-1990, 2008-2009 |- | 1997 | ''The Nanny'' | O'zi | |- | 2005 | ''[[The Bold and the Beautiful]]'' | Katherine Chancellor | 2 ta epizod mehmoni |- | 2009 | ''Guiding Light'' | Bazm mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} <div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Biography Biografiya portali]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:California Kaliforniya portali]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Los_Angeles Los-Anjeles portali]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Film Kino portali]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Television Televizion portal]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] beb6kxf9g2dmnz3hl67cd1rloito40l 2725763 2725758 2022-07-30T15:56:16Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|05|08|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr — 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''"The Young and the Restless"'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. Oʻlimi paytida u Qoʻshma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari roʻyxatida sakkizinchi oʻrinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tugʻilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Olindi: [[FamilySearch]], 29-yanvar, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union oʻrta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=}}</ref>. Uning otasi yana bir necha oʻn yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen OʻHara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi oʻyinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda gʻarbiy janrdagi film ''"Redhead from Wyoming"'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', „''Over-Exposed''“, „5 Steps to Danger“, ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', „''13 West Street''“, ''"The Intruder"'', „''Black Zoo''“, ''"The Glory Guys"'', „''Tony Rome''“, ''"The Boston Strangler"'' va „Kansas City Bomber“ filmlarida kichik rollarda paydo boʻldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan. 1956-yilda u „Crossroads“ diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] „The Ravvin Devis Story“ filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. Oʻsha yili u Broderik Kroufordning „Highway Patrol“ sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi „Girl Bandit“ filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning „The Whipping“ nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' „Top Hand“ nomli epizodida Mari Konover rolida paydo boʻlgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan gʻarbiy antologiya seriyasining „I Am Joaquin“ epizodida Enn Diks rolini oʻynadi. 1957-yilda u ikki xil gʻarbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] „Maverick“ filmida rol oʻynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi „Clay Allison“da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC gʻarbiy seriali „Jefferson Drum“ning „Wheel of Fortune“ epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol oʻynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] gʻarbiy antologiyasi seriali „Dick Powell’s Zane Grey Theatr“ning „Sundown at Bitter Creek“ epizodida Lucy rolida paydo boʻldi. 1960-yilda u yana „Bronco“ teleserialining „Shadow of Jesse James“ epizodida Belle Starr rolini oʻynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' toʻqqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda „The Case of the Corresponding Corpse“ epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning soʻnggi mavsumida u 1966-yilda „The Case of the Vanishing Victim“ epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida oʻzining beshinchi va soʻnggi chiqishini oʻtkazdi.  1962-yilda Cooper „''Ben Casey“dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor boʻldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. U, shuningdek, ''"The Twilight Zone''", „''Hawaii Five-O''“, „''Mannix''“, „''Ironside''“, „''Storefront Lawyers''“, „The Silent Force“, ''"Touched by an Angel"'', „''Gunsmoke''“, ''"„The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmogʻining gʻarbiy teleseriali ''“The Big Valley"'' da savdo doʻkoni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski doʻsti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo boʻldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon boʻladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar oʻtib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''"The Young and the Restless"'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur boʻldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida koʻplab erkaklarni yoʻqotish (toʻrtta marhum eri va tugʻilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi. Cooper oʻnta Daytime Emmy nominatsiyasiga, toʻqqizta „Eng yaxshi bosh rolli aktrisa“ga va bitta „Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa“ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor boʻldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qoʻshgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda „Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi“ uchun Daytime Emmy mukofotini qoʻlga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi gʻalabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod boʻlgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy taʼtilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan oʻzgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi soʻnggi sahnasini 2013-yil mart oyida „''The Young and the Restless''“ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, oʻlimidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo boʻylab uzoq safaridan keyin bir necha oy oʻtgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga boʻlishdi. Oʻzining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini koʻrishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning oʻlimidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto doʻst boʻlmaganligini maʼlum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: „L.A. Law“filmida oʻynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tugʻilgan, uning onasi Cooper oʻsha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tugʻilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi|title=Raising Cane|publisher=Soap Opera Weekly|page=20|date=27-fevral, 2007}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tugʻilgan. == Oʻlim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan koʻp oʻtmay, Cooper infeksiya tufayli kasal boʻlib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining koʻp qismida qattiq chekuvchi boʻlgan va surunkali obstruktiv oʻpka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning oʻgʻli Corbin Bernsen oʻlimi kuni [[Twitter|Twitterda]] „Onam bugun ertalab vafot etdi“, deb aytdi. „U tinch va qoʻrquvsiz edi“<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == * ; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''Ben Casey'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 — Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''L.A. Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1990 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmi mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1991 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1999 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2000 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2004 — umr boʻyi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 — Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2007 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti -''The Young and the Restless'' ''(yutdi)'' ** 2009 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|'''Hollywood shon-shuhrat xiyoboni''']] ** 1993 — Hollywood bulvari 6801 dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- |rowspan=3| 1953 | ''The Redhead from Wyoming'' | Myra | |- | ''The Man from the Alamo'' | Kate Lamar | |- | ''Shadows of Tombstone'' | Marge | |- | 1955 | ''The Naked Street'' | Evelyn Shriner | Akkreditivsiz |- |rowspan=4| 1956 | ''The Houston Story'' | Madge | |- | ''Over-Exposed'' | Renee | |- | ''Calling Homicide'' | Darlene Adams | |- | ''Five Steps to Danger'' | Helen Bethke | |- |rowspan=2| 1957 | ''Rock All Night'' | Mabel | |- | ''Plunder Road'' | Fran Werner | |- |rowspan=2|1958 | ''Screaming Mimi'' | Rasmdagi Lola Lake | Akkreditivsiz |- | ''Unwed Mother'' | Mrs. Horton | |- | 1960 | ''Let No Man Write My Epitaph'' | Fran | |- |rowspan=4| 1962 | ''13 West Street'' | Mrs. Quinn | |- | ''House of Women'' | Helen Jennings | |- | ''The Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Red Nightmare'' | Helen Donavan | |- | 1963 | ''Black Zoo'' | Edna Conrad | |- | 1965 | ''The Glory Guys'' | Mrs. Rachael McCabe | |- | 1967 | ''Tony Rome'' | Lorna Boyd | |- | 1968 | ''The Boston Strangler'' | Cloe | |- | 1970 | ''There Was a Crooked Man…'' | Prostitute | |- | 1972 | ''Kansas City Bomber'' | Murabbiy Vivien | |- | 1973 | ''The All-American Boy'' | Nola Bealer | |- | 1977 | ''The San Pedro Bums'' | Mrs. McClory | |- | 1991 | ''Lethal Justice'' | Clerk | |- | 1992 | ''Frozen Assets'' | Zach Shepardning onasi | |- | 1993 | ''Beyond Suspicion'' | Renata | |- | 2002 | ''The Tomorrow Man'' | Jeanine | |- | 2005 | ''Carpool Guy'' | Mrs. Lunsford | |- |rowspan=2| 2009 | ''Donna on Demand'' | Virginia Hart | |- | ''Dead Air'' | Paranoid Caller | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- | 1957-1962 | ''Cheyenne'' | Marie Conover/Mary „Molly“ Spenser | Epizod: „Top Hand“ va „The Quick and the Deadly“ |- | 1958-1966 | ''Perry Mason'' | Laura Beaumont/Thelma Hill/Ethel Belan/Mary Browne/Miriam Fielding | |- | 1959 | ''Tales of Wells Fargo'' | Duchess | Epizod: „Clay Allison“ |- | 1959 | ''The Twilight Zone'' | Barmaid | Epizod: „Mr. Denton on Doomsday“ |- | 1959 | ''Wanted Dead of Alive'' | Myra | 2-mavsum, Epizod 14: „Man on Horseback“ |- | 1961 | ''The Tall Man'' | Mrs. Elmira Webster | Epizod: „The Reversed Blade“ |- | rowspan=3| 1962 | ''The Untouchables'' | Fran Cagle | Epizod: „The Case Against Eliot Ness“ 3-mavsum, epizod #83 |- | ''Wagon Train'' | Donna Fuller | Epizod: „The Donna Fuller Story“ |- | ''Have Gun-Will Travel'' | Edna Hardin | 6-mavsum, Epizod 16: „The Treasure“ |- | 1962-1963 | ''Bonanza'' | Abigal Hinton/Emilia Miller | Epizod: „The Good Samaritan“ va „She Walks in Beauty“ |- | rowspan=3| 1963 | ''Stoney Burke'' | Loren Schuyler | Epizod: „Webb of Fear“ |- | ''Gunsmoke'' | Lilly Pitts | Epizod: „The Ex-Con“ |- | ''Mr. Novak'' | Louise Sargent | Epizod: „The Boy Without a Country“ |- | rowspan=2| 1965 | ''The Big Valley'' | Martha Simmons | 1-mavsum, Epizod 3: „Boots with My Father’s Name“ |- | ''The Man from U.N.C.L.E.'' | Fear a.k.a. Yvonnening onasi | Epizod: „The Childrenʼs Day Affair“ 2-mavsum, epizod #41 |- | 1966 | ''The Big Valley'' | Elaine Jason | 1-mavsum, Epizod 29: „Tunnel of Gold“ |- | 1966-1967 | ''Daniel Boone'' | Amy Barr/Addie Ogilvie | |- | 1969 | ''Death Valley Days'' | Rachel Barrett | 17-mavsum, Episode 14: „A Gift“ Valentin de Vargas va Harry Lauter bilan |- |1975 |Emergency! S5Ep5 |Evelyn Fenady |Yurak koʻchirish operatsiyasidagi erkakning xotini |- | 1973-2013 | ''The Young and the Restless'' | Katherine Chancellor<br />Marge Cotrooke | 1973-2013<br />1989-1990, 2008-2009 |- | 1997 | ''The Nanny'' | Oʻzi | |- | 2005 | ''[[The Bold and the Beautiful]]'' | Katherine Chancellor | 2 ta epizod mehmoni |- | 2009 | ''Guiding Light'' | Bazm mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} <div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[http://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Biography Biografiya portali]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [http://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:California Kaliforniya portali]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [http://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Los_Angeles Los-Anjeles portali]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [http://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Film Kino portali]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[http://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Television Televizion portal]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] tlgzu7ce1wvx8pw3p999m87l5aqxltd 2725772 2725763 2022-07-30T15:57:57Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|5|8|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}} [[Category:Articles with hCards]] '''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr — 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''"The Young and the Restless"'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. Oʻlimi paytida u Qoʻshma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari roʻyxatida sakkizinchi oʻrinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tugʻilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Olindi: [[FamilySearch]], 29-yanvar, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union oʻrta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=}}</ref>. Uning otasi yana bir necha oʻn yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen OʻHara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi oʻyinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda gʻarbiy janrdagi film ''"Redhead from Wyoming"'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', „''Over-Exposed''“, „5 Steps to Danger“, ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', „''13 West Street''“, ''"The Intruder"'', „''Black Zoo''“, ''"The Glory Guys"'', „''Tony Rome''“, ''"The Boston Strangler"'' va „Kansas City Bomber“ filmlarida kichik rollarda paydo boʻldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan. 1956-yilda u „Crossroads“ diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] „The Ravvin Devis Story“ filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. Oʻsha yili u Broderik Kroufordning „Highway Patrol“ sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi „Girl Bandit“ filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning „The Whipping“ nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' „Top Hand“ nomli epizodida Mari Konover rolida paydo boʻlgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan gʻarbiy antologiya seriyasining „I Am Joaquin“ epizodida Enn Diks rolini oʻynadi. 1957-yilda u ikki xil gʻarbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] „Maverick“ filmida rol oʻynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi „Clay Allison“da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC gʻarbiy seriali „Jefferson Drum“ning „Wheel of Fortune“ epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol oʻynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] gʻarbiy antologiyasi seriali „Dick Powell’s Zane Grey Theatr“ning „Sundown at Bitter Creek“ epizodida Lucy rolida paydo boʻldi. 1960-yilda u yana „Bronco“ teleserialining „Shadow of Jesse James“ epizodida Belle Starr rolini oʻynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' toʻqqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda „The Case of the Corresponding Corpse“ epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning soʻnggi mavsumida u 1966-yilda „The Case of the Vanishing Victim“ epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida oʻzining beshinchi va soʻnggi chiqishini oʻtkazdi.  1962-yilda Cooper „''Ben Casey“dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor boʻldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. U, shuningdek, ''"The Twilight Zone''", „''Hawaii Five-O''“, „''Mannix''“, „''Ironside''“, „''Storefront Lawyers''“, „The Silent Force“, ''"Touched by an Angel"'', „''Gunsmoke''“, ''"„The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmogʻining gʻarbiy teleseriali ''“The Big Valley"'' da savdo doʻkoni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski doʻsti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo boʻldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon boʻladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar oʻtib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''"The Young and the Restless"'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur boʻldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida koʻplab erkaklarni yoʻqotish (toʻrtta marhum eri va tugʻilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi. Cooper oʻnta Daytime Emmy nominatsiyasiga, toʻqqizta „Eng yaxshi bosh rolli aktrisa“ga va bitta „Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa“ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor boʻldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qoʻshgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda „Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi“ uchun Daytime Emmy mukofotini qoʻlga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi gʻalabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod boʻlgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy taʼtilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan oʻzgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi soʻnggi sahnasini 2013-yil mart oyida „''The Young and the Restless''“ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, oʻlimidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo boʻylab uzoq safaridan keyin bir necha oy oʻtgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga boʻlishdi. Oʻzining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini koʻrishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning oʻlimidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto doʻst boʻlmaganligini maʼlum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: „L.A. Law“filmida oʻynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tugʻilgan, uning onasi Cooper oʻsha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tugʻilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi|title=Raising Cane|publisher=Soap Opera Weekly|page=20|date=27-fevral, 2007}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tugʻilgan. == Oʻlim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan koʻp oʻtmay, Cooper infeksiya tufayli kasal boʻlib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining koʻp qismida qattiq chekuvchi boʻlgan va surunkali obstruktiv oʻpka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning oʻgʻli Corbin Bernsen oʻlimi kuni [[Twitter|Twitterda]] „Onam bugun ertalab vafot etdi“, deb aytdi. „U tinch va qoʻrquvsiz edi“<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == * ; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''Ben Casey'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 — Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''L.A. Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1990 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmi mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1991 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1999 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2000 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2004 — umr boʻyi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 — Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2007 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti -''The Young and the Restless'' ''(yutdi)'' ** 2009 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|'''Hollywood shon-shuhrat xiyoboni''']] ** 1993 — Hollywood bulvari 6801 dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- |rowspan=3| 1953 | ''The Redhead from Wyoming'' | Myra | |- | ''The Man from the Alamo'' | Kate Lamar | |- | ''Shadows of Tombstone'' | Marge | |- | 1955 | ''The Naked Street'' | Evelyn Shriner | Akkreditivsiz |- |rowspan=4| 1956 | ''The Houston Story'' | Madge | |- | ''Over-Exposed'' | Renee | |- | ''Calling Homicide'' | Darlene Adams | |- | ''Five Steps to Danger'' | Helen Bethke | |- |rowspan=2| 1957 | ''Rock All Night'' | Mabel | |- | ''Plunder Road'' | Fran Werner | |- |rowspan=2|1958 | ''Screaming Mimi'' | Rasmdagi Lola Lake | Akkreditivsiz |- | ''Unwed Mother'' | Mrs. Horton | |- | 1960 | ''Let No Man Write My Epitaph'' | Fran | |- |rowspan=4| 1962 | ''13 West Street'' | Mrs. Quinn | |- | ''House of Women'' | Helen Jennings | |- | ''The Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Red Nightmare'' | Helen Donavan | |- | 1963 | ''Black Zoo'' | Edna Conrad | |- | 1965 | ''The Glory Guys'' | Mrs. Rachael McCabe | |- | 1967 | ''Tony Rome'' | Lorna Boyd | |- | 1968 | ''The Boston Strangler'' | Cloe | |- | 1970 | ''There Was a Crooked Man…'' | Prostitute | |- | 1972 | ''Kansas City Bomber'' | Murabbiy Vivien | |- | 1973 | ''The All-American Boy'' | Nola Bealer | |- | 1977 | ''The San Pedro Bums'' | Mrs. McClory | |- | 1991 | ''Lethal Justice'' | Clerk | |- | 1992 | ''Frozen Assets'' | Zach Shepardning onasi | |- | 1993 | ''Beyond Suspicion'' | Renata | |- | 2002 | ''The Tomorrow Man'' | Jeanine | |- | 2005 | ''Carpool Guy'' | Mrs. Lunsford | |- |rowspan=2| 2009 | ''Donna on Demand'' | Virginia Hart | |- | ''Dead Air'' | Paranoid Caller | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- | 1957-1962 | ''Cheyenne'' | Marie Conover/Mary „Molly“ Spenser | Epizod: „Top Hand“ va „The Quick and the Deadly“ |- | 1958-1966 | ''Perry Mason'' | Laura Beaumont/Thelma Hill/Ethel Belan/Mary Browne/Miriam Fielding | |- | 1959 | ''Tales of Wells Fargo'' | Duchess | Epizod: „Clay Allison“ |- | 1959 | ''The Twilight Zone'' | Barmaid | Epizod: „Mr. Denton on Doomsday“ |- | 1959 | ''Wanted Dead of Alive'' | Myra | 2-mavsum, Epizod 14: „Man on Horseback“ |- | 1961 | ''The Tall Man'' | Mrs. Elmira Webster | Epizod: „The Reversed Blade“ |- | rowspan=3| 1962 | ''The Untouchables'' | Fran Cagle | Epizod: „The Case Against Eliot Ness“ 3-mavsum, epizod #83 |- | ''Wagon Train'' | Donna Fuller | Epizod: „The Donna Fuller Story“ |- | ''Have Gun-Will Travel'' | Edna Hardin | 6-mavsum, Epizod 16: „The Treasure“ |- | 1962-1963 | ''Bonanza'' | Abigal Hinton/Emilia Miller | Epizod: „The Good Samaritan“ va „She Walks in Beauty“ |- | rowspan=3| 1963 | ''Stoney Burke'' | Loren Schuyler | Epizod: „Webb of Fear“ |- | ''Gunsmoke'' | Lilly Pitts | Epizod: „The Ex-Con“ |- | ''Mr. Novak'' | Louise Sargent | Epizod: „The Boy Without a Country“ |- | rowspan=2| 1965 | ''The Big Valley'' | Martha Simmons | 1-mavsum, Epizod 3: „Boots with My Father’s Name“ |- | ''The Man from U.N.C.L.E.'' | Fear a.k.a. Yvonnening onasi | Epizod: „The Childrenʼs Day Affair“ 2-mavsum, epizod #41 |- | 1966 | ''The Big Valley'' | Elaine Jason | 1-mavsum, Epizod 29: „Tunnel of Gold“ |- | 1966-1967 | ''Daniel Boone'' | Amy Barr/Addie Ogilvie | |- | 1969 | ''Death Valley Days'' | Rachel Barrett | 17-mavsum, Episode 14: „A Gift“ Valentin de Vargas va Harry Lauter bilan |- |1975 |Emergency! S5Ep5 |Evelyn Fenady |Yurak koʻchirish operatsiyasidagi erkakning xotini |- | 1973-2013 | ''The Young and the Restless'' | Katherine Chancellor<br />Marge Cotrooke | 1973-2013<br />1989-1990, 2008-2009 |- | 1997 | ''The Nanny'' | Oʻzi | |- | 2005 | ''[[The Bold and the Beautiful]]'' | Katherine Chancellor | 2 ta epizod mehmoni |- | 2009 | ''Guiding Light'' | Bazm mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} <div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[http://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Biography Biografiya portali]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [http://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:California Kaliforniya portali]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [http://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Los_Angeles Los-Anjeles portali]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [http://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Film Kino portali]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[http://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Television Televizion portal]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] tpbuukfx9j3dffxcm8sce6qlcuqqq7x 2725774 2725772 2022-07-30T15:58:51Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jeanne Cooper|portret=Jeanne Cooper 1964.JPG|tavsif=Cooper 1964-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Wilma Jeanne Cooper|tavallud sanasi={{birth date|1928|10|25}}|tavallud joyi=[[Taft (California)|Taft]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|vafot sanasi={{death date and age|2013|5|8|1928|10|25}}|vafot joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1953-2013|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Harry Bernsen, Jr. |1954|1977|reason=divorced}}|bolalari=3 ta}}'''Wilma Jeanne Cooper''' (1928-yil 25-oktabr — 2013-yil 8-may) — amerikalik aktrisa, CBS telekanalining ''"The Young and the Restless"'' (1973-2013) serialidagi Katherine Chancellor roli bilan tanilgan. Oʻlimi paytida u Qoʻshma Shtatlardagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan serial aktyorlari roʻyxatida sakkizinchi oʻrinni egalladi. U uchta farzandning onasi edi, ulardan eng kattasi aktyor Corbin Bernsen<ref>{{Veb manbasi|url=http://dailyentertainmentnews.com/tv/caren-bernsen-young-and-the-restless-star-jeanne-coopers-daughter|sarlavha=Jeanne Cooper's Daughter}}</ref>. == Yoshlik == Jeanne Cooper [[Taft (California)|Kaliforniyaning Taft]] shahrida tugʻilgan, Albert Troy Cooper va uning sobiq rafiqasi Sildeth Evelin Murning uchta farzandining eng kichigi<ref>"United States Census, 1930," Wilma J. Cooper in household of Albert T. Cooper, Kern, California; digital image of original enumeration page, ED 6, sheet 5B, line 87; United States Census Bureau, Department of Commerce, Washington. D.C.; [[National Archives and Records Administration]]. Olindi: [[FamilySearch]], 29-yanvar, 2022.</ref>. Oila bir necha yil Kern okrugida, avval Taftda 1942-yilgacha, keyin esa [[Bakersfield (California)|Bakersfieldda]] yashagan. Uning onasi 1944-yil 21-avgustda, Jeanne Taft Union oʻrta maktabini tamomlagandan bir yil oldin vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuhshalloffame.com/members|sarlavha=Taft Union High School Hall of Fame|nashriyot=}}</ref>. Uning otasi yana bir necha oʻn yillar yashab, 1986-yil 11-aprelda vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ancestry.com/genealogy/records/albert-troy-cooper_1757265|sarlavha=Albert Troy Cooper (1897-1986)|kirish sanasi=October 25, 2015}}</ref>. == Karyera == === Kino va televideniya ishlari === Cooper aktyorlik faoliyatini 1950-yillarda boshlagan, dastlab Maureen OʻHara, Glenn Ford, Toni Kertis va Henry Fonda kabi yulduzlar ishtirokidagi filmlarda yordamchi oʻyinchi sifatida ishtirok etgan<ref name="tvg">{{Jurnal manbasi|url=http://www.tvguide.com/celebrities/jeanne-cooper/bio/156370|title=Jeanne Cooper: Biography}}</ref>. Uning kinodagi birinchi roli 1953-yilda gʻarbiy janrdagi film ''"Redhead from Wyoming"'' filmidagi Mayra roli boʻlgan. Keyinchalik u ''"The Man from the Alamo"'', „''Over-Exposed''“, „5 Steps to Danger“, ''"Rock All Night"'', ''"House of Woman"'', „''13 West Street''“, ''"The Intruder"'', „''Black Zoo''“, ''"The Glory Guys"'', „''Tony Rome''“, ''"The Boston Strangler"'' va „Kansas City Bomber“ filmlarida kichik rollarda paydo boʻldi. Cooper 1950 va 1970-yillarda epizodik televideniyada ishtirok etgan. 1956-yilda u „Crossroads“ diniy [[Antologiya (serial turi)|antologiya turkumidagi]] „The Ravvin Devis Story“ filmida Missis Hinton rolini ijro etdi. Oʻsha yili u Broderik Kroufordning „Highway Patrol“ sindikatlashtirilgan jinoyat dramasidagi „Girl Bandit“ filmida Luiza Duglasni tasvirladi. U, shuningdek, ''Wagon Train''ning „The Whipping“ nomli epizodida va 1957-yilda ''Cheyenneing'' „Top Hand“ nomli epizodida Mari Konover rolida paydo boʻlgan. Cooper 1955-yilda Stenli Endryus tomonidan olib borilgan ''"Death Valley Days''" sindikatlangan gʻarbiy antologiya seriyasining „I Am Joaquin“ epizodida Enn Diks rolini oʻynadi. 1957-yilda u ikki xil gʻarbiy serialning dastlabki epizodlaridan birida, [[NBC|NBC telekanalining]] ''"Talles of Wells Fargo"'' filmida ayol bandit Belle Starr rolida va [[American Broadcasting Company|ABC telekanalining]] „Maverick“ filmida rol oʻynadi; 1959-yilda u ''"Tales of Wells Fargo"ning'' ikkinchi epizodi „Clay Allison“da gertsoginya obrazini yaratdi. 1958-yilda u NBC gʻarbiy seriali „Jefferson Drum“ning „Wheel of Fortune“ epizodida gazeta noshiri Jeff Richards sifatida rol oʻynadi. Shuningdek, 1958-yilda Cooper [[CBS]] gʻarbiy antologiyasi seriali „Dick Powell’s Zane Grey Theatr“ning „Sundown at Bitter Creek“ epizodida Lucy rolida paydo boʻldi. 1960-yilda u yana „Bronco“ teleserialining „Shadow of Jesse James“ epizodida Belle Starr rolini oʻynadi.  Cooper CBS telekanalidagi ''Perri Meysonning'' toʻqqiz yillik faoliyati davomida 1958-yilda „The Case of the Corresponding Corpse“ epizodidagi Laura Bomont rolidan boshlab beshta mehmon rolda ishtirok etdi. Shouning soʻnggi mavsumida u 1966-yilda „The Case of the Vanishing Victim“ epizodida ayblanuvchi Miriam Filding sifatida oʻzining beshinchi va soʻnggi chiqishini oʻtkazdi.  1962-yilda Cooper „''Ben Casey“dagi'' ijrosi uchun birinchi Emmy nominatsiyasiga sazovor boʻldi<ref name="yahoo">{{Veb manbasi|url=https://movies.yahoo.com/person/jeanne-cooper/biography.html|sarlavha=Jeanne Cooper- Biography|nashriyot=[[Yahoo!]]|kirish sanasi=2013-05-01}}</ref>. U, shuningdek, ''"The Twilight Zone''", „''Hawaii Five-O''“, „''Mannix''“, „''Ironside''“, „''Storefront Lawyers''“, „The Silent Force“, ''"Touched by an Angel"'', „''Gunsmoke''“, ''"„The Untouchables'' va boshqa ko‘plab seriallarda rol ijro etgan. 1965-yilda Cooper ABC tarmogʻining gʻarbiy teleseriali ''“The Big Valley"'' da savdo doʻkoni egasi va serial qahramoni Viktoriya Barklining (Barbara Stenvik) eski doʻsti Eleyn Baxter Jeyson rolida paydo boʻldi. Boshqa epizodda u Heathning (Li Majors) pulga chanqoq xolasi sifatida namoyon boʻladi. Uning eri epizodda Jon Anderson tomonidan tasvirlangan, u yillar oʻtib MacGyverning bobosi Garri Jekson sifatida tanilgan.  === ''The Young and the Restless'' === Cooper kunduzi ''"The Young and the Restless"'' serialidagi Katherine Chancellor roli bilan mashhur boʻldi. Katherine [[alkogolizm]], ishemik insult va hayotida koʻplab erkaklarni yoʻqotish (toʻrtta marhum eri va tugʻilishi bilanoq tashlab ketilan bola) bilan bir necha bor kurashdi. Cooper oʻnta Daytime Emmy nominatsiyasiga, toʻqqizta „Eng yaxshi bosh rolli aktrisa“ga va bitta „Eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa“ga va ikkita Primetime Emmy nominatsiyasiga sazovor boʻldi. U 2004-yilda Daytime Emmy mukofotidan bir umrlik muvaffaqiyat mukofotini oldi. Televideniyaga qoʻshgan hissasi uchun Kuper [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|Hollywood shon-shuhrat xiyoboni]] 6801 Hollwood bulvarida joylashgan yulduzni oldi. U 2008-yilda „Drama serialidagi eng yaxshi bosh rol aktrisasi“ uchun Daytime Emmy mukofotini qoʻlga kiritdi. Bu uning birinchi raqobatdagi gʻalabasi edi; u birinchi marta 1989-yilda nomzod boʻlgan. Cooperning qahramoni Katherine 2008-yil noyabrida vafot etgan deb taxmin qilingan. Cooper 2011-yil oktabr oyida tibbiy taʼtilga chiqishi kerak edi va uning sahnadagi qismi vaqtinchalik faxriy aktrisa Maykl Learned bilan oʻzgartirildi. Biroq, keyingi oy Cooper suratga tushishga qaytishini tasdiqladi. U shouning bir qismi sifatida 2011-yil 23-dekabrda qaytib keldi.  U shoudagi soʻnggi sahnasini 2013-yil mart oyida „''The Young and the Restless''“ning 40 yilligi bilan bir kunda yozib oldi va bu sahna 2013-yil 3-mayda, oʻlimidan besh kun oldin efirga uzatildi.  2013-yil 28-may kuni CBS telekanalida kliplar, aktyorlar xotiralari va intervyulardan tashkil topgan Jeanne Kooper sharafiga ''"The Young and the Restless"'' ning hurmat epizodi namoyish etildi. Uning qahramoni Katherine butun dunyo boʻylab uzoq safaridan keyin bir necha oy oʻtgach, ekrandan tashqarida vafot etdi.  == Shaxsiy hayot == Cooper televizion prodyuser Jr Harry Bernsenga turmushga chiqdi va ular ajralishdan oldin 23 yil birga boʻlishdi. Oʻzining kitobida (2012-yil 31-iyulda nashr etilgan) Cooper ajrashganidan keyin u va uning sobiq eri juda kamdan-kam hollarda bir-birlarini koʻrishganini (faqat oila vazifalari taqozo qilganda) va uning oʻlimidan oldin (2008-yil 31-may) ular yaqin yoki hatto doʻst boʻlmaganligini maʼlum qiladi. Bernsenlarning uchta farzandi bor edi, ularning barchasi aktyorlar: „L.A. Law“filmida oʻynagan Corbin Bernsen 1954-yil 7-sentabrda tugʻilgan, uning onasi Cooper oʻsha serialda ikki marta rol ijro etgan; Collin Bernsen 1958-yil 30 martda tugʻilgan va Karen Bernsen<ref name="2272007sow">{{Jurnal manbasi|title=Raising Cane|publisher=Soap Opera Weekly|page=20|date=27-fevral, 2007}}</ref> 1960-yil 17-avgustda tugʻilgan. == Oʻlim == 2013-yilda, Y & R 40 yilligi uchun reklama tashviqotidan koʻp oʻtmay, Cooper infeksiya tufayli kasal boʻlib qoldi. U 2013-yil 8-mayda Los-Anjelesdagi kasalxonada vafot etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rice |first=Lynette |date=2013-05-08 |title=Longtime 'Young & the Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 |work=[[Entertainment Weekly]] |url=http://insidetv.ew.com/2013/05/08/young-the-restless-star-jeanne-cooper-is-dead/?iid=rcfooter-tv-jeanne+cooper+dies+at+84 |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2010-06-27 |title='Young and Restless' star Jeanne Cooper dies at 84 - A&E |publisher=Boston.com |url=http://www.boston.com/ae/tv/2013/05/08/young-and-restless-star-jeanne-cooper-dies/8ghZbXeyn1NEpSU7TMq8hM/story.html |access-date=2013-05-08}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dzurilla |first=Christie |date=2013-05-08 |title=Jeanne Cooper of 'Young and the Restless' Dies at 84 |work=Los Angeles Times |url=http://www.latimes.com/entertainment/gossip/la-et-mg-jeanne-cooper-dies-dead-young-restless-corbin-bernsen-20130508,0,4586061.story |access-date=2013-05-08}}</ref>. Infeksiyadan tashqari, Cooper hayotining koʻp qismida qattiq chekuvchi boʻlgan va surunkali obstruktiv oʻpka kasalligidan aziyat chekgan. Uning yakuniy Y&R sahnasi 2013-yil 26-martda (Y & Rning 40 yillik yubileyining aniq sanasi) yozib olingan va 2013-yil 3-mayda efirga uzatilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.soapoperanetwork.com/2013/05/final-scene-jeanne-cooper-as-katherine-chancellor-on-the-young-and-the-restless|sarlavha=Jeanne Cooper|sana=May 2013|kirish sanasi=August 10, 2016}}</ref>. Uning oʻgʻli Corbin Bernsen oʻlimi kuni [[Twitter|Twitterda]] „Onam bugun ertalab vafot etdi“, deb aytdi. „U tinch va qoʻrquvsiz edi“<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jdjournal.com/2013/05/09/the-young-and-the-restless-star-jeanne-cooper-dies/|muallif=June|ism=Daniel|sarlavha='The Young and the Restless' Star Jeanne Cooper Dies}}</ref>. == Mukofotlar va nominatsiyalar == * ; [[Emmy|Emmy mukofoti]] ** 1962 — Drama serialidagi ikkinchi darajali aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''Ben Casey'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com">[http://www.emmys.com/celebrities/jeanne-cooper Jeanne Cooper at emmys.com]</ref> ** 1987 — Drama serialidagi eng yaxshi mehmon aktrisa uchun Primetime Emmy mukofoti — ''L.A. Law'' ''(nomzod qilingan)'' <ref name="emmys.com" /> ** 1989 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun kunduzgi Emmi mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1990 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmi mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1991 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod qilingan)'' ** 1992 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 1999 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2000 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2004 — umr boʻyi muvaffaqiyat mukofoti ** 2005 — Drama serialidagi eng yaxshi ikkinchi darajali aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2007 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' ** 2008 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti -''The Young and the Restless'' ''(yutdi)'' ** 2009 — Drama serialidagi eng yaxshi aktrisa uchun Daytime Emmy mukofoti — ''The Young and the Restless'' ''(nomzod)'' * [[Hollywood „Shon-shuhrat xiyoboni“|'''Hollywood shon-shuhrat xiyoboni''']] ** 1993 — Hollywood bulvari 6801 dagi Shon-shuhrat xiyobonidagi yulduz. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" style="font-size:90%" !Yil ! Film ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- |rowspan=3| 1953 | ''The Redhead from Wyoming'' | Myra | |- | ''The Man from the Alamo'' | Kate Lamar | |- | ''Shadows of Tombstone'' | Marge | |- | 1955 | ''The Naked Street'' | Evelyn Shriner | Akkreditivsiz |- |rowspan=4| 1956 | ''The Houston Story'' | Madge | |- | ''Over-Exposed'' | Renee | |- | ''Calling Homicide'' | Darlene Adams | |- | ''Five Steps to Danger'' | Helen Bethke | |- |rowspan=2| 1957 | ''Rock All Night'' | Mabel | |- | ''Plunder Road'' | Fran Werner | |- |rowspan=2|1958 | ''Screaming Mimi'' | Rasmdagi Lola Lake | Akkreditivsiz |- | ''Unwed Mother'' | Mrs. Horton | |- | 1960 | ''Let No Man Write My Epitaph'' | Fran | |- |rowspan=4| 1962 | ''13 West Street'' | Mrs. Quinn | |- | ''House of Women'' | Helen Jennings | |- | ''The Intruder'' | Vi Griffin | |- | ''Red Nightmare'' | Helen Donavan | |- | 1963 | ''Black Zoo'' | Edna Conrad | |- | 1965 | ''The Glory Guys'' | Mrs. Rachael McCabe | |- | 1967 | ''Tony Rome'' | Lorna Boyd | |- | 1968 | ''The Boston Strangler'' | Cloe | |- | 1970 | ''There Was a Crooked Man…'' | Prostitute | |- | 1972 | ''Kansas City Bomber'' | Murabbiy Vivien | |- | 1973 | ''The All-American Boy'' | Nola Bealer | |- | 1977 | ''The San Pedro Bums'' | Mrs. McClory | |- | 1991 | ''Lethal Justice'' | Clerk | |- | 1992 | ''Frozen Assets'' | Zach Shepardning onasi | |- | 1993 | ''Beyond Suspicion'' | Renata | |- | 2002 | ''The Tomorrow Man'' | Jeanine | |- | 2005 | ''Carpool Guy'' | Mrs. Lunsford | |- |rowspan=2| 2009 | ''Donna on Demand'' | Virginia Hart | |- | ''Dead Air'' | Paranoid Caller | |} === Tanlangan televizion asarlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Sarlavha ! Rol ! class="unsortable" | Izohlar |- | 1957-1962 | ''Cheyenne'' | Marie Conover/Mary „Molly“ Spenser | Epizod: „Top Hand“ va „The Quick and the Deadly“ |- | 1958-1966 | ''Perry Mason'' | Laura Beaumont/Thelma Hill/Ethel Belan/Mary Browne/Miriam Fielding | |- | 1959 | ''Tales of Wells Fargo'' | Duchess | Epizod: „Clay Allison“ |- | 1959 | ''The Twilight Zone'' | Barmaid | Epizod: „Mr. Denton on Doomsday“ |- | 1959 | ''Wanted Dead of Alive'' | Myra | 2-mavsum, Epizod 14: „Man on Horseback“ |- | 1961 | ''The Tall Man'' | Mrs. Elmira Webster | Epizod: „The Reversed Blade“ |- | rowspan=3| 1962 | ''The Untouchables'' | Fran Cagle | Epizod: „The Case Against Eliot Ness“ 3-mavsum, epizod #83 |- | ''Wagon Train'' | Donna Fuller | Epizod: „The Donna Fuller Story“ |- | ''Have Gun-Will Travel'' | Edna Hardin | 6-mavsum, Epizod 16: „The Treasure“ |- | 1962-1963 | ''Bonanza'' | Abigal Hinton/Emilia Miller | Epizod: „The Good Samaritan“ va „She Walks in Beauty“ |- | rowspan=3| 1963 | ''Stoney Burke'' | Loren Schuyler | Epizod: „Webb of Fear“ |- | ''Gunsmoke'' | Lilly Pitts | Epizod: „The Ex-Con“ |- | ''Mr. Novak'' | Louise Sargent | Epizod: „The Boy Without a Country“ |- | rowspan=2| 1965 | ''The Big Valley'' | Martha Simmons | 1-mavsum, Epizod 3: „Boots with My Father’s Name“ |- | ''The Man from U.N.C.L.E.'' | Fear a.k.a. Yvonnening onasi | Epizod: „The Childrenʼs Day Affair“ 2-mavsum, epizod #41 |- | 1966 | ''The Big Valley'' | Elaine Jason | 1-mavsum, Epizod 29: „Tunnel of Gold“ |- | 1966-1967 | ''Daniel Boone'' | Amy Barr/Addie Ogilvie | |- | 1969 | ''Death Valley Days'' | Rachel Barrett | 17-mavsum, Episode 14: „A Gift“ Valentin de Vargas va Harry Lauter bilan |- |1975 |Emergency! S5Ep5 |Evelyn Fenady |Yurak koʻchirish operatsiyasidagi erkakning xotini |- | 1973-2013 | ''The Young and the Restless'' | Katherine Chancellor<br />Marge Cotrooke | 1973-2013<br />1989-1990, 2008-2009 |- | 1997 | ''The Nanny'' | Oʻzi | |- | 2005 | ''[[The Bold and the Beautiful]]'' | Katherine Chancellor | 2 ta epizod mehmoni |- | 2009 | ''Guiding Light'' | Bazm mehmoni | Mehmon yulduz |- |} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons turkum|Jeanne Cooper}} <div aria-label="Portals" class="noprint plainlist portalbox portalborder tright" role="navigation"> * <span>[[File:P_vip.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]]</span> <span>[http://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Biography Biografiya portali]</span> * <span>[[File:Flag_of_California.svg|link=|alt=flag|border|class=noviewer|32x32px]] [http://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:California Kaliforniya portali]</span> * <span>[[File:LA_Skyline_Mountains2.jpg|link=|alt=photo|class=noviewer|32x32px]] [http://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Los_Angeles Los-Anjeles portali]</span> * <span>[[File:Video-x-generic.svg|link=|alt=|class=noviewer|28x28px]] [http://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Film Kino portali]</span> * <span>[[File:Blank_television_set.svg|alt=icon|class=noviewer|32x32px]]</span> <span>[http://en.m.wikipedia.org/wiki/Portal:Television Televizion portal]</span> </div> [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:2013-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Amerikalik aktrisalar]] [[Turkum:Aktrisalar]] fmftzuuywzap7cm24n6wpibabxfsdki Jai Stiven Kortni 0 758755 2725499 2022-07-30T13:21:13Z FarangisOrtiqova 74511 „[[:ru:Special:Redirect/revision/124350250|Кортни, Джай]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Jai Stiven Kortni''' ({{Lang-en|Jai Stephen Courtney}} {{Tugʻilgan sanasi|15|3|1986}}, [[Yangi janubiy uels|Yangi Janubiy Uels]], [[Avstraliya]]) – avstraliyalik aktyor, “Spartak: Qon va qum” teleserialidagi ''Varro'' roli va “Divergent”, “Jek Richer”, “Oʻlim: yaxshi kun”, “[[Terminator: Genisys|Terminator: Genesis]]” va “[[Suicide Squad (film)|Oʻz joniga qasd qilish guruhi]]” filmlaridagi rollari bilan tanilgan. == Biografiyasi == Kortni Shimoliy Gʻarbiy [[Yangi janubiy uels|Yangi Janubiy Uelsda]] tugʻilib oʻsgan. Uning otasi Kris davlat energetika kompaniyasida ishlaydi, onasi Karen esa Jayning boshlangʻich maktabida dars beradi. Shuningdek, Jai ''Cherrybrook Technology High School''<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.empireonline.com/people/jai-courtney/|sarlavha=Jai Courtney|kirish sanasi=2021-06-02|arxivsana=2021-06-03|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210603020825/https://www.empireonline.com/people/jai-courtney/}}</ref> da tahsil olgan. 2008-yilda Gʻarbiy Avstraliya Ijro sanʼati akademiyasini ([[:en:Western Australian Academy of Performing Arts|WAAAPA]]) tamomlagan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.imdb.com/name/nm2541974/bio|sarlavha=Jai Courtney — Biography|kirish sanasi=2014-11-07|arxivsana=2015-03-10|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150310144323/http://www.imdb.com/name/nm2541974/bio}}</ref>. Aktyorning Bri Kortni ismli opasi bor. == Karyera == 2012-yilning 22-fevralida u Jon Makkleynning o‘g‘li Jek Makleyn<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Todd Gilchrist, Pamela McClintock |date=2/22/2012 |title='A Good Day to Die Hard:' Jai Courtney Cast as Bruce Willis' Son |language=en |work=The Hollywood Reporter |url=http://www.hollywoodreporter.com/news/good-day-die-hard-jai-courtney-bruce-willis-spartacus-293877 |access-date=2018-03-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201102054436/https://www.hollywoodreporter.com/news/good-day-die-hard-jai-courtney-bruce-willis-spartacus-293877 |archive-date=2020-11-02}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.empireonline.com/news/story.asp?NID=33212|sarlavha=Jai Courtney Will Die Hard|muallif=James White|nashriyot=Empire|til=en|kirish sanasi=2018-03-10|arxivsana=2015-09-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150924122733/http://www.empireonline.com/news/story.asp?NID=33212}}</ref> rolida “''O‘lim qiyin: o‘lish uchun yaxshi kun” filmida'' suratga tushishi e’lon qilindi. Shuningdek, u [[Tom Cruise|Tom Kruz]] ishtirok etgan “''Jek Richer”'' filmida salbiy rol oʻynagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jr |first=Mike Fleming |date=2011-09-29 |title=Spartacus' Jai Courtney Takes On Tom Cruise In 'One Shot' |language=en |work=Deadline |url=http://www.deadline.com/2011/09/spartacus-jai-courtney-takes-on-tom-cruise-in-one-shot/ |access-date=2018-03-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131030015729/http://www.deadline.com/2011/09/spartacus-jai-courtney-takes-on-tom-cruise-in-one-shot/ |archive-date=2013-10-30}}</ref>. 2013-yilning 14-martida Kortni xuddi shu nomdagi romanning “''Divergent''” filmida Erik rolini ijro etishi e’lon qilindi. Keyin esa Kortni ikkinchi qismda Erik rolini oʻynashi maʼlum boʻldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jr |first=Mike Fleming |date=2013-03-14 |title=Jai Courtney Joins Summit Entertainment’s Sci-Fi Adventure ‘Divergent’ |language=en |work=Deadline |url=http://www.deadline.com/2013/03/jai-courtney-joins-summit-entertainments-sci-fi-adventure-divergent/ |access-date=2018-03-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140613122957/http://www.deadline.com/2013/03/jai-courtney-joins-summit-entertainments-sci-fi-adventure-divergent/ |archive-date=2014-06-13}}</ref>. 2014-yil fevral oyida uning ''[[Terminator: Genisys|Terminator Genisys filmida]]'' Kayl Riz rolini o‘ynashi e’lon qilindi<ref>{{Veb manbasi|url=http://variety.com/2014/film/news/terminator-kyle-reese-jai-courtney-1200827966/|sarlavha=Jai Courtney to Play Kyle Reese in ‘Terminator’ Reboot (EXCLUSIVE)|muallif=Kroll, Justin|sana=2014-02-19|nashriyot=[[Variety]]|kirish sanasi=2014-02-20|til=en|arxivsana=2020-11-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201112031955/https://variety.com/2014/film/news/terminator-kyle-reese-jai-courtney-1200827966/}}</ref>. 2016-yilda aktyor “[[Suicide Squad (film)|O‘z joniga qasd qilish guruhi]]” superqahramon jangari filmida kapitan Bumerang rolini o‘ynadi, 2019-yilda esa “[[Alita: Jasur farishta|Alita: Jang farishtasi]]” kiberpunk filmida suratga tushdi. 2020-yilda Jey Kortni [[Liam Neeson|Liam Nison]] bilan “[[Honest Thief|Halol oʻgʻri]]” filmida koʻrish mumkin edi. 2021-yilning yozida Jay ishtirokida suratga olingan ikkita film birdaniga rus prokatida chiqariladi. Birinchisi – “Vzvoddagi goʻzal ayol” iyul oyining oxirida chiqariladi. Filmda shuningdek, Kate Beckinsale, Bobby Cannavale, [[Stanley Tucci]] va Laverne Cox<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2019/04/kate-beckinsale-millennium-action-comedy-jolt-director-tanya-wexler-1202600538/|sarlavha=Kate Beckinsale To Star As Homicidal Bouncer In Millennium Action-Comedy ‘Jolt’|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Andreas|familiya=Wiseman|sana=April 23, 2019|kirish sanasi=July 22, 2019|arxivsana=2021-06-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210618185423/https://deadline.com/2019/04/kate-beckinsale-millennium-action-comedy-jolt-director-tanya-wexler-1202600538/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2019/07/kate-beckinsale-jolt-bobby-cannavale-jai-cortney-laverne-cox-stanley-tucci-london-1202650314/|sarlavha=‘Jolt’: Bobby Cannavale, Jai Courtney, Laverne Cox & Stanley Tucci Join Kate Beckinsale Action-Comedy; Shoot Under Way In London|ish=Deadline Hollywood|ism=Andreas|familiya=Wiseman|sana=July 22, 2019|kirish sanasi=July 22, 2019|arxivsana=2021-05-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210507153044/https://deadline.com/2019/07/kate-beckinsale-jolt-bobby-cannavale-jai-cortney-laverne-cox-stanley-tucci-london-1202650314/}}</ref> rol oʻynagan. Ikkinchisi – “[[The Suicide Squad (film)|Oʻz joniga qasd qilish guruhi: Portlash missiyasi]]” - avgust oyida rol oʻynagan. == Shaxsiy hayot == 2006 va 2014-yillar orasida Kortni aktrisa Jemma Pranita bilan uchrashib yurishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/name/nm2541974/bio?ref_=nm_ov_bio_sm|sarlavha=IMDB|kirish sanasi=2021-06-02|arxivsana=2017-12-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171219030419/http://www.imdb.com/name/nm2541974/bio?ref_=nm_ov_bio_sm}}</ref>. Hozirda u Makki Dent<ref>{{Yangiliklar manbasi |last= |date=2016-08-03 |title=Suicide Squad London premiere in pictures: join Margot Robbie, Cara Delevingne and a very green Jared Leto on the red carpet |language=en |work=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/films/2016/08/03/suicide-squad-london-premiere-in-pictures-join-margot-robbie-and/jai-courtney-who-plays-captain-boomerang-with-his-girlfriend-mec/ |access-date=2018-03-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180311091705/https://www.telegraph.co.uk/films/2016/08/03/suicide-squad-london-premiere-in-pictures-join-margot-robbie-and/jai-courtney-who-plays-captain-boomerang-with-his-girlfriend-mec/ |archive-date=2018-03-11}}</ref> bilan munosabatda. == Filmografiya == {{FilmdaUsti}} {{ВкФильме|2005|oʻrta maktab oʻquvchilari|Boys Grammar|Aleks}} {{Serialda|2008||Hamma avliyo|All Saints|Harvey Event}} {{Serialda|2008|2009|Raftersga tashrif buyurish|Packed to the Rafters|Damien}} {{Filmda|2009|Stone Bros.|Stone Bros.|Erik}} {{Serialda|2010||[[Spartak: Qon va qum]]|Spartacus: Blood and Sand|Varron}} {{Filmda|2012|[[Jek Richer (film)|Jek Richer]]|Jack Reacher|Charli}} {{Filmda|2013|[[Qattiq turish: oʻlish uchun yaxshi kun]]|A Good Day to Die Hard|Jek Makkleyn}} {{Filmda|2013|[[Katta jinoyat (film) | Katta jinoyat]]|Felony|Jim Melik}} {{Filmda|2014|[[Men Frankenshteynman]]|I, Frankenstein|Gideon}} {{Filmda|2014|[[Divergent (film) | Divergent]]|Divergent|Erik}} {{Filmda|2014|[[Suv topuvchi]]|The Water Diviner|Podpolkovnik Sesil Xilton}} {{Filmda|2014|[[Buzilmagan (film)|Buzilmagan]]|Unbroken|Xyu “Kep” Kappernel}} {{Filmda|2015|[[Divergent 2-bob: Isyonchi]]|The Divergent Series: Insurgent|}} {{Filmda|2015|[[Terminator Genisys]]|Terminator Genisys|[[Kayl Riz]]}} {{Filmda|2015|[[Urush (film, 2015, AQSH)|Urush]]|Man Down|Devin Roberts}} {{Filmda|2016|[[O'z joniga qasd qilish guruhi (film, 2016)|O'z joniga qasd qilish guruhi]]|Suicide Squad|Jorj “Digger” Harkness / Kapitan Bumerang}} {{Filmda|2016|[[Istisno (film)|Istisno]]|The Exception|Kapitan Stefan Brandt}} {{Serialda|2017||[[Issiq Amerika yozi: 10 yildan keyin]]|Wet Hot American Summer: Ten Years Later|Гарт}} {{Filmda|2019|[[Мой друг мистер Персиваль]]|Storm Boy|Otshelnik Tom}} {{Filmda|2019|[[Alita: Jang farishtasi]]|Alita: Battle Angel|Jashugan}} {{Filmda|2019||Buffaloed|Uiz}} {{Filmda|2019|[[Har doim sodiq]]|Semper fi|Kallaxan}} {{Filmda|2020|[[Halol oʻgʻri (film) | Halol oʻgʻri]]|Honest Thief|Agent Nivens}} {{Filmda|2021|[[Goʻzallik chekkada]]|Jolt|Jastin}} {{Filmda|2021|[[Oʻz joniga qasd qilish guruhi: Uchish missiyasi]]|Suicide Squad 2|Jorj Xarkness / Kapitan Bumerang “Bumer”}} {{FilmdaOsti}} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == [[Turkum:Avstraliyalik aktyorlar]] [[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1986-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:15-martda tugʻilganlar]] fvn1vpjgz5vtl0t0t1m874x7e6x9izk Munozara:Jai Stiven Kortni 1 758756 2725501 2022-07-30T13:21:48Z FarangisOrtiqova 74511 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Turkum:Min sulolasi imperatorlari 14 758757 2725507 2022-07-30T13:27:03Z Laziz Baxtiyorov 56023 Created blank page wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 Turkum:Xitoy hukmdorlari bilgiqutisi 14 758758 2725508 2022-07-30T13:28:09Z Laziz Baxtiyorov 56023 Created blank page wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 Mark Woodforde 0 758759 2725511 2022-07-30T13:29:06Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1092121130|Mark Woodforde]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Mark Raymond Woodforde''', [[Avstraliya ordeni|OAM]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itsanhonour.gov.au/honours/honour_roll/search.cfm?aus_award_id=887482&search_type=advanced&showInd=true|sarlavha=Woodforde, Mark Raymond|nashriyot=It's an Honour|kirish sanasi=8 January 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160303233847/http://www.itsanhonour.gov.au/honours/honour_roll/search.cfm?aus_award_id=887482&search_type=advanced&showInd=true|arxivsana=3 March 2016}}</ref> (1965 yil 23 sentyabrda tug'ilgan) - avstraliyalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]] . U Todd Vudbrij bilan juftlik hamkorligi " The Woodies " ning yarmi sifatida tanilgan. Woodforde [[Adelaida]] shahrida tug'ilgan va 1984 yilda erkaklar o'rtasidagi professional tennis ATP turniriga qo'shilgan. Woodforde to'rtta yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi, shu jumladan o'zining tug'ilgan shahri Adelaida turnirida ikki marta. Uning "Katta Dubulg'a" turniridagi eng yaxshi natijasi 1996 yilda Avstraliya Ochiq chempionatining yarim finaliga qadar yetib borgan bo'lib, uning yakkalik bahslaridagi 38-turniri bo'lib, bu birinchi yarim finalga chiqish uchun eng uzoq vaqt davomida rekord bo'lib qolmoqda. <ref>{{Veb manbasi|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/tennis/9525398.stm|sarlavha=Wimbledon 2011: Murray v Lopez and Federer v Tsonga as it happened|nashriyot=[[BBC News]]|sana=29 June 2011|kirish sanasi=8 January 2012}}</ref> Woodforde o'zining juftlikdagi muvaffaqiyati bilan mashhur bo'lib, o'z karerasida o'n ikki marta "Katta dubulg'a" sovrinini qo'lga kiritgan - bitta [[Fransiya ochiq chempionati]], ikkita [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya]] ochiq chempionati, uchta [[Amerika ochiq chempionati|AQSh]] ochiq chempionati va rekord darajadagi oltita [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] . Ushbu g'alabalarning 11 tasi Vudilarning a'zosi sifatida erishgan va u 1989 yilda [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnro]] bilan AQSh Ochiq chempionatining juftlik bahslarida g'alaba qozongan. U, shuningdek, beshta “Katta dubulg‘a” aralash juftlik musobaqalarida g‘olib chiqdi – bitta Fransiya Ochiq chempionati, ikkita Avstraliya Ochiq chempionati, bitta AQSh Ochiq chempionati va bitta Wimbledon; Shunday qilib, "Katta Dubulg'a"ning juftlik bahslarida jami 17 ta chempionlik unvoniga ega bo'ldi. U 1992 yil noyabr oyida dunyoning 1-raqamli juftlik reytingiga chiqdi. U o'z faoliyatidagi eng katta muvaffaqiyatni Vudbrij bilan erkaklar o'rtasidagi juftlikda o'ynab, o'zining chap qo'l o'yinini Vudbrijning to'rdagi tezkor voleybol reflekslari bilan uyg'unlashtirgan. Ular to'rt marta ATP juftliklari bo'yicha yilning eng yaxshi jamoasi bo'lishgan va Vudilar birgalikda 61 ta ATP juftlik turnirlarida g'olib chiqishgan (Woodforde o'z faoliyatida 67 ta g'alaba qozongan). Woodfordening boshqa karerasi 1996 yilgi Atlanta Olimpiadasida oltin medal va 2000 yilgi Sidney Olimpiadasida kumush medali bor edi. Woodforde Avstraliya Devis Kubogi jamoasida uchta Devis Kubogi finalida o'ynadi, shu jumladan Vudbrij bilan 1999 yilda Parijda siya ustidan qozonilgan g'alabani qo'lga kiritish uchun Avstraliyaga 13 yil ichida birinchi Devis Kubogi g'alabasini taqdim etdi. Woodforde 2000 yilda Devis Kubogi finalida Ispaniyaga mag'lub bo'lganidan so'ng professional tennisni tark etdi va 2003 yilda Avstraliyaning Fed Cup jamoasiga murabbiy etib tayinlandi. O'shandan beri u Fox Sports va [[ESPN]] telekanallarida tennis bo'yicha sharhlar berdi. 2010 yil yanvar oyida Avstraliya kunida Vudlar tennisdagi yutuqlari uchun Avstraliya tennis shon-shuhrat zaliga kiritildi . Induksiya marosimining bir qismi sifatida ularning bronza haykallari Melburn Parkiga boshqa buyuk avstraliyalik tennischilar bilan birga qo'yildi. 2014 yilda Vudbrij bilan bir qatorda Xalqaro tennis federatsiyasi (ITF) unga tennisga qo'shgan hissasi uchun o'zining eng yuqori mukofoti - Filipp Chatrier mukofotini topshirdi . <ref name="Award">{{Yangiliklar manbasi |date=21 March 2014 |title=Legendary Australian tennis duo "the Woodies" to receive Philippe Chatrier Award |work=Inside the Games website |url=https://www.insidethegames.biz/articles/1020239/legendary-australian-tennis-duo-the-woodies-to-receive-philippe-chatrier-award |access-date=15 July 2020}}</ref> == Grand Slam (Katta dubulg'a) finallari == === Juftliklar: 16 (12 ta unvon, 4 ta ikkinchi o'rin) === 2000-yilgi Fransiya Ochiq chempionatida g‘alaba qozonib, Woodforde “Katta dubulg‘a” karerasini yakunladi. {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" |Yil ! style="width:160px" |Chempionat ! style="width:180px" |Hamkor ! style="width:180px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" |Hisob |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1989 |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |{{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Ken_Flach|Ken Flach]] {{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Seguso|Robert Seguso]] |6–4, 4–6, 6–3, 6–3 |- style="background:#fffccf;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1992 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Todd_Woodbridge|Todd Woodbridge]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Kelly_Jones_(tennis)|Kelly Jones]] {{flagicon|USA}} [[:en:Rick_Leach|Rick Leach]] |6–4, 6–3, 6–4 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1993 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|CAN}} [[:en:Grant_Connell|Grant Connell]] {{flagicon|USA}} [[:en:Patrick_Galbraith|Patrick Galbraith]] |7–6, 6–3, 7–6 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1994 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|CAN}} Grant Connell {{flagicon|USA}} Patrick Galbraith |7–6, 6–3, 6–1 |- style="background:#ccccff;" | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |1994 |US Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|NED}} [[:en:Jacco_Eltingh|Jacco Eltingh]] {{flagicon|NED}} [[:en:Paul_Haarhuis|Paul Haarhuis]] |3–6, 6–7<sup>(6)</sup> |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1995 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|USA}} Rick Leach {{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Melville|Scott Melville]] |7–5, 7–6, 7–6 |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1995 |US Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|USA}} [[:en:Alex_O'Brien|Alex O'Brien]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Sandon_Stolle|Sandon Stolle]] |6–3, 6–3 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1996 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|USA}} Rick Leach {{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Melville|Scott Melville]] |4–6, 6–1, 6–3, 6–2 |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1996 |US Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|USA}} [[:en:Alex_O'Brien|Alex O'Brien]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Sandon_Stolle|Sandon Stolle]] |4–6, 7–6, 7–6 |- style="background:#fffccf;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1997 |Australian Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|ZIM}} [[:en:Byron_Black|Byron Black]] {{flagicon|CAN}} Grant Connell |4–6, 7–5, 7–5, 6–3 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |1997 |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|NED}} Jacco Eltingh {{flagicon|NED}} Paul Haarhuis |6–7<sup>(12)</sup>, 6–4, 3–6 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1997 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|CAN}} [[:en:Sébastien_Lareau|Sébastien Lareau]] {{flagicon|USA}} Alex O'Brien |7–6, 7–6, 5–7, 6–3 |- style="background:#fffccf;" | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |1998 |Australian Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|RUS}} [[:en:Yevgeny_Kafelnikov|Yevgeny Kafelnikov]] {{flagicon|CZE}} [[:en:Daniel_Vacek|Daniel Vacek]] |2–6, 7–5, 6–2, 4–6, 3–6 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |1998 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|NED}} Jacco Eltingh {{flagicon|NED}} Paul Haarhuis |6–2, 4–6, 6–7<sup>(3)</sup>, 7–5, 8–10 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |2000 |French Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|NED}} Paul Haarhuis {{flagicon|AUS}} Sandon Stolle |7–6, 6–4 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |2000 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|NED}} Paul Haarhuis {{flagicon|AUS}} Sandon Stolle |6–3, 6–4, 6–1 |} === Aralash juftliklar: 7 (5 ta unvon, 2 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:160px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:180px" | Hamkor ! style="width:180px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#fffccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1992 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Qattiq |{{flagicon|AUS}} [[:en:Nicole_Provis|Nicole Provis]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Arantxa_Sánchez_Vicario|Arantxa Sánchez Vicario]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Todd_Woodbridge|Todd Woodbridge]] | 6–3, 4–6, 11–9 |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1992 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|AUS}} Nicole Provis |{{flagicon|CZE}} [[:en:Helena_Suková|Helena Suková]] {{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Nijssen|Tom Nijssen]] | 4–6, 6–3, 6–3 |- bgcolor="#CCFFCC" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1993 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Martina_Navratilova|Martina Navratilova]] |{{flagicon|NED}} [[:en:Manon_Bollegraf|Manon Bollegraf]] {{flagicon|NED}} Tom Nijssen | 6–3, 6–4 |- style="background:#ccccff;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1993 yil | US Open | Qattiq |{{flagicon|USA}} Martina Navratilova |{{flagicon|CZE}} Helena Suková {{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge | 3–6, 6–7 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1995 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|LAT}} [[:en:Larisa_Savchenko-Neiland|Larisa Savchenko-Neiland]] |{{flagicon|CAN}} [[:en:Jill_Hetherington|Jill Hetherington]] {{flagicon|RSA}} [[:en:John-Laffnie_de_Jager|John-Laffnie de Jager]] | 7–6 <sup>(10–8)</sup>, 7–6 <sup>(7–4)</sup> |- style="background:#fffccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1996 yil | Avstraliya ochiq chempionati | Qattiq |{{flagicon|LAT}} Larisa Savchenko Neiland |{{flagicon|USA}} [[:en:Nicole_Arendt|Nicole Arendt]] {{flagicon|USA}} [[:en:Luke_Jensen|Luke Jensen]] | 4–6, 7–5, 6–0 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1996 yil | Uimbldon | O't |{{flagicon|LAT}} Larisa Savchenko Neiland |{{flagicon|CZE}} Helena Suková {{flagicon|CZE}} [[:en:Cyril_Suk|Cyril Suk]] | 6–1, 3–6, 2–6 |} == Sport faoliyatidagi final bahslari == === Juftliklar (67–24) === {| width="43%" | align="left" valign="top" width="33%" | {| class="wikitable" | '''Afsona''' |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulg'a (12) |- style="background:#ffffcc;" | Tennis ustalari kubogi (2) |- style="background:#ffea5c;" | Olimpiya oltin (1) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (14) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (11) |- | ATP safari (27) |} | align="left" valign="top" width="33%" | {| class="wikitable" | '''Yuzaki sarlavhalar''' |- | Qattiq (36) |- | Loy (9) |- | O't (10) |- | Gilam (12) |} |} == ATP turnir finallari == === Yakkaliklar (4 ta unvon, 5 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:65px" | Sana ! style="width:160px" | Turnir ! style="width:55px" |Qoplama ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1–0 | 1986 yil yanvar | Oklend, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Bud_Schultz|Bud Schultz]] | 6–4, 6–3, 3–6, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2–0 | 1988 yil yanvar | Adelaida, Avstraliya | Qattiq |{{flagicon|AUS}} [[:en:Wally_Masur|Wally Masur]] | 6–2, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 3–0 | 1989 yil yanvar | Adelaida, Avstraliya | Qattiq |[[:en:Patrik_Kühnen|Patrik Kühnen]] | 7–5, 1–6, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3–1 | 1989 yil oktyabr | Brisben, Avstraliya | Qattiq |{{flagicon|SWE}} [[:en:Niclas_Kroon|Niclas Kroon]] | 6–4, 2–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3–2 | 1992 yil avgust | Los-Anjeles, AQSh | Qattiq |{{flagicon|NED}} [[:en:Richard_Krajicek|Richard Krajicek]] | 4–6, 6–2, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3–3 | 1992 yil noyabr | Antverpen, Belgiya | Gilam (i) |{{flagicon|NED}} Richard Krajicek | 2–6, 2–6 |- style="background:#d4f1c5;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 4–3 | 1993 yil fevral | Filadelfiya, AQSh | Gilam (i) |{{flagicon|CZE}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] | 5-4 marta. |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 4–4 | 1994 yil avgust | Los-Anjeles, AQSh | Qattiq |{{flagicon|GER}} [[:en:Boris_Becker|Boris Becker]] | 2–6, 2–6 |- style="background:#d4f1c5;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 4–5 | 1998 yil oktyabr | Singapur | Gilam (i) |{{flagicon|CHI}} [[:en:Marcelo_Ríos|Marcelo Ríos]] | 4–6, 2–6 |} == Juftlik bahslar finallar tarixi == {{Performance key|short=yes|active=no}} {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnirlar !1984 !1985 !1986 !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !SR !W–L |- | colspan="20" align="left" |'''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |NH | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB6M">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB64">W</b></nowiki> | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF |2 / 16 |40–14 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB9k">W</b></nowiki> |1 / 14 |36–13 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB_A">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB_M">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB_Y">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB_k">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB_w">W</b></nowiki> | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwCAM">W</b></nowiki> |6 / 14 |59–8 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwCBI">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwCB8">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwCCI">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R |3 / 14 |39–11 |- | align="left" |SR |0 / 1 |0 / 1 |0 / 2 |0 / 4 |0 / 4 |1 / 4 |0 / 2 |0 / 4 |1 / 4 |1 / 4 |1 / 4 |2 / 4 |2 / 4 |2 / 4 |0 / 4 |0 / 4 |2 / 4 |12 / 58 |N/A |- | align="left" |G`alaba-mag`lubiyat |0–1 |0–1 |3–2 |4–4 |9–4 |13–3 |1–2 |13–4 |16–3 |12–3 |16–3 |14–2 |16–2 |17–2 |14–4 |9–4 |17–2 |N/A |174–46 |- | colspan="20" align="left" |Yil oxiri chempionati |- | align="left" |Tennis Masters Cup |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="yellow" |SF |A |2 / 9 |25–13 |- | colspan="20" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells | colspan="6" rowspan="9" style="color:#767676" |Not<br /><br /><br /><br />Masters Series Events<br /><br /><br /><br />Before 1990 |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF |1 / 8 |11–7 |- | align="left" |Miami |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="lime" |'''W''' |4 / 7 |17–3 |- | align="left" |Monte Carlo |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="afeeee" |2R |A |0 / 5 |5–5 |- | align="left" |Rome |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R |0 / 5 |1–5 |- | align="left" |Hamburg |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="lime" |'''W''' |1 / 2 |5–1 |- | align="left" |Canada | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF |A |A |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |0 / 4 |5–4 |- | align="left" |Cincinnati | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="lime" |'''W''' |4 / 11 |25–7 |- | align="left" |Stuttgart (Stockholm) |A |A | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R |4 / 9 |20–5 |- | align="left" |Paris |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF |A |0 / 9 |10–9 |- | align="left" |SR | colspan="6" style="color:#767676" |N/A |0 / 2 |0 / 6 |2 / 5 |1 / 3 |1 / 6 |2 / 6 |2 / 6 |3 / 6 |0 / 7 |0 / 7 |3 / 6 |14 / 60 |N/A |- | align="left" |G`alaba-mag`lubiyat | colspan="6" style="color:#767676" |N/A |1–2 |5–6 |9–3 |5–2 |10–5 |13–4 |14–4 |15–3 |6–7 |8–7 |18–3 |N/A |99–46 |- | align="left" |Reyting |193 |141 |140 |53 |18 | bgcolor="eee8aa" |6 |118 |11 | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="eee8aa" |8 | bgcolor="eee8aa" |3 | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="eee8aa" |6 |11 | bgcolor="lime" |'''1''' ! colspan="2" | |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * Mark Woodforde at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Mark Woodforde at the Davis Cup * Mark Woodforde at Tennis Australia [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1965-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:ITF Jahon Chempionlari]] [[Turkum:2000-yilgi olimpiya o`yinlari tennischilari]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] frt6e7r3iea3ftdagdp80i88mrhm6x9 2725513 2725511 2022-07-30T13:29:49Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Mark Woodforde|fullname=Mark Raymond Woodforde|image=Mark Woodforde2010.jpg|country={{AUS}}|residence=[[Rancho Mirage, California|Rancho Mirage]], [[California]], U.S.|birth_date={{birth date and age|df=yes|1965|9|23}}|birth_place=[[Adelaide]], [[South Australia]], Australia|height={{height|cm=187|precision=0}}<ref>{{cite web|title=Mark Woodforde|url=http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/Wo/M/Mark-Woodforde.aspx|website=atpworldtour.com|publisher=[[Association of Tennis Professionals]]|access-date=11 June 2014}}</ref>|turnedpro=1984|retired=2000|plays=Left-handed (two-handed backhand)|careerprizemoney=$8,551,305|tennishofyear=2010|tennishofid=mark-woodforde|singlesrecord=319–312|singlestitles=4|highestsinglesranking=No. 19 (22 April 1996)|AustralianOpenresult=SF ([[1996 Australian Open – Men's singles|1996]])|FrenchOpenresult=4R ([[1997 French Open – Men's singles|1997]])|Wimbledonresult=4R ([[1988 Wimbledon Championships – Men's singles|1988]], [[1990 Wimbledon Championships – Men's singles|1990]], [[1997 Wimbledon Championships – Men's singles|1997]])|USOpenresult=4R ([[1987 US Open – Men's singles|1987]], [[1988 US Open – Men's singles|1988]])|Othertournaments=yes|GrandSlamCupresult=QF ([[Grand Slam Cup#1996|1996]])|doublesrecord=647–248|doublestitles=67|highestdoublesranking=[[List of ATP number 1 ranked doubles tennis players|No. '''1''']] (16 November 1992)|AustralianOpenDoublesresult='''W''' (1992, 1997)|FrenchOpenDoublesresult='''W''' (2000)|WimbledonDoublesresult='''W''' (1993, 1994, 1995, 1996, 1997, 2000)|USOpenDoublesresult='''W''' (1989, 1995, 1996)|OthertournamentsDoubles=yes|MastersCupDoublesresult='''W''' (1992, 1996)|Mixed=yes|mixedtitles=5|mixedrecord=|AustralianOpenMixedresult='''W''' (1992, 1996)|FrenchOpenMixedresult='''W''' ([[1995 French Open – Mixed doubles|1995]])|WimbledonMixedresult='''W''' (1993)|USOpenMixedresult='''W''' (1992)|medaltemplates-expand=yes|medaltemplates={{MedalCountry | {{AUS}} }} {{MedalOlympics}} {{MedalGold| [[1996 Summer Olympics|1996 Atlanta]] | [[Tennis at the 1996 Summer Olympics – Men's doubles|Doubles]]}} {{MedalSilver| [[2000 Summer Olympics|2000 Sydney]] | [[Tennis at the 2000 Summer Olympics – Men's doubles|Doubles]]}}}}'''Mark Raymond Woodforde''', [[Avstraliya ordeni|OAM]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itsanhonour.gov.au/honours/honour_roll/search.cfm?aus_award_id=887482&search_type=advanced&showInd=true|sarlavha=Woodforde, Mark Raymond|nashriyot=It's an Honour|kirish sanasi=8 January 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160303233847/http://www.itsanhonour.gov.au/honours/honour_roll/search.cfm?aus_award_id=887482&search_type=advanced&showInd=true|arxivsana=3 March 2016}}</ref> (1965 yil 23 sentyabrda tug'ilgan) - avstraliyalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]] . U Todd Vudbrij bilan juftlik hamkorligi " The Woodies " ning yarmi sifatida tanilgan. Woodforde [[Adelaida]] shahrida tug'ilgan va 1984 yilda erkaklar o'rtasidagi professional tennis ATP turniriga qo'shilgan. Woodforde to'rtta yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi, shu jumladan o'zining tug'ilgan shahri Adelaida turnirida ikki marta. Uning "Katta Dubulg'a" turniridagi eng yaxshi natijasi 1996 yilda Avstraliya Ochiq chempionatining yarim finaliga qadar yetib borgan bo'lib, uning yakkalik bahslaridagi 38-turniri bo'lib, bu birinchi yarim finalga chiqish uchun eng uzoq vaqt davomida rekord bo'lib qolmoqda. <ref>{{Veb manbasi|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/tennis/9525398.stm|sarlavha=Wimbledon 2011: Murray v Lopez and Federer v Tsonga as it happened|nashriyot=[[BBC News]]|sana=29 June 2011|kirish sanasi=8 January 2012}}</ref> Woodforde o'zining juftlikdagi muvaffaqiyati bilan mashhur bo'lib, o'z karerasida o'n ikki marta "Katta dubulg'a" sovrinini qo'lga kiritgan - bitta [[Fransiya ochiq chempionati]], ikkita [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya]] ochiq chempionati, uchta [[Amerika ochiq chempionati|AQSh]] ochiq chempionati va rekord darajadagi oltita [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] . Ushbu g'alabalarning 11 tasi Vudilarning a'zosi sifatida erishgan va u 1989 yilda [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnro]] bilan AQSh Ochiq chempionatining juftlik bahslarida g'alaba qozongan. U, shuningdek, beshta “Katta dubulg‘a” aralash juftlik musobaqalarida g‘olib chiqdi – bitta Fransiya Ochiq chempionati, ikkita Avstraliya Ochiq chempionati, bitta AQSh Ochiq chempionati va bitta Wimbledon; Shunday qilib, "Katta Dubulg'a"ning juftlik bahslarida jami 17 ta chempionlik unvoniga ega bo'ldi. U 1992 yil noyabr oyida dunyoning 1-raqamli juftlik reytingiga chiqdi. U o'z faoliyatidagi eng katta muvaffaqiyatni Vudbrij bilan erkaklar o'rtasidagi juftlikda o'ynab, o'zining chap qo'l o'yinini Vudbrijning to'rdagi tezkor voleybol reflekslari bilan uyg'unlashtirgan. Ular to'rt marta ATP juftliklari bo'yicha yilning eng yaxshi jamoasi bo'lishgan va Vudilar birgalikda 61 ta ATP juftlik turnirlarida g'olib chiqishgan (Woodforde o'z faoliyatida 67 ta g'alaba qozongan). Woodfordening boshqa karerasi 1996 yilgi Atlanta Olimpiadasida oltin medal va 2000 yilgi Sidney Olimpiadasida kumush medali bor edi. Woodforde Avstraliya Devis Kubogi jamoasida uchta Devis Kubogi finalida o'ynadi, shu jumladan Vudbrij bilan 1999 yilda Parijda siya ustidan qozonilgan g'alabani qo'lga kiritish uchun Avstraliyaga 13 yil ichida birinchi Devis Kubogi g'alabasini taqdim etdi. Woodforde 2000 yilda Devis Kubogi finalida Ispaniyaga mag'lub bo'lganidan so'ng professional tennisni tark etdi va 2003 yilda Avstraliyaning Fed Cup jamoasiga murabbiy etib tayinlandi. O'shandan beri u Fox Sports va [[ESPN]] telekanallarida tennis bo'yicha sharhlar berdi. 2010 yil yanvar oyida Avstraliya kunida Vudlar tennisdagi yutuqlari uchun Avstraliya tennis shon-shuhrat zaliga kiritildi . Induksiya marosimining bir qismi sifatida ularning bronza haykallari Melburn Parkiga boshqa buyuk avstraliyalik tennischilar bilan birga qo'yildi. 2014 yilda Vudbrij bilan bir qatorda Xalqaro tennis federatsiyasi (ITF) unga tennisga qo'shgan hissasi uchun o'zining eng yuqori mukofoti - Filipp Chatrier mukofotini topshirdi . <ref name="Award">{{Yangiliklar manbasi |date=21 March 2014 |title=Legendary Australian tennis duo "the Woodies" to receive Philippe Chatrier Award |work=Inside the Games website |url=https://www.insidethegames.biz/articles/1020239/legendary-australian-tennis-duo-the-woodies-to-receive-philippe-chatrier-award |access-date=15 July 2020}}</ref> == Grand Slam (Katta dubulg'a) finallari == === Juftliklar: 16 (12 ta unvon, 4 ta ikkinchi o'rin) === 2000-yilgi Fransiya Ochiq chempionatida g‘alaba qozonib, Woodforde “Katta dubulg‘a” karerasini yakunladi. {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" |Yil ! style="width:160px" |Chempionat ! style="width:180px" |Hamkor ! style="width:180px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" |Hisob |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1989 |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |{{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Ken_Flach|Ken Flach]] {{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Seguso|Robert Seguso]] |6–4, 4–6, 6–3, 6–3 |- style="background:#fffccf;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1992 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Todd_Woodbridge|Todd Woodbridge]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Kelly_Jones_(tennis)|Kelly Jones]] {{flagicon|USA}} [[:en:Rick_Leach|Rick Leach]] |6–4, 6–3, 6–4 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1993 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|CAN}} [[:en:Grant_Connell|Grant Connell]] {{flagicon|USA}} [[:en:Patrick_Galbraith|Patrick Galbraith]] |7–6, 6–3, 7–6 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1994 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|CAN}} Grant Connell {{flagicon|USA}} Patrick Galbraith |7–6, 6–3, 6–1 |- style="background:#ccccff;" | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |1994 |US Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|NED}} [[:en:Jacco_Eltingh|Jacco Eltingh]] {{flagicon|NED}} [[:en:Paul_Haarhuis|Paul Haarhuis]] |3–6, 6–7<sup>(6)</sup> |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1995 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|USA}} Rick Leach {{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Melville|Scott Melville]] |7–5, 7–6, 7–6 |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1995 |US Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|USA}} [[:en:Alex_O'Brien|Alex O'Brien]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Sandon_Stolle|Sandon Stolle]] |6–3, 6–3 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1996 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|USA}} Rick Leach {{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Melville|Scott Melville]] |4–6, 6–1, 6–3, 6–2 |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1996 |US Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|USA}} [[:en:Alex_O'Brien|Alex O'Brien]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Sandon_Stolle|Sandon Stolle]] |4–6, 7–6, 7–6 |- style="background:#fffccf;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1997 |Australian Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|ZIM}} [[:en:Byron_Black|Byron Black]] {{flagicon|CAN}} Grant Connell |4–6, 7–5, 7–5, 6–3 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |1997 |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|NED}} Jacco Eltingh {{flagicon|NED}} Paul Haarhuis |6–7<sup>(12)</sup>, 6–4, 3–6 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |1997 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|CAN}} [[:en:Sébastien_Lareau|Sébastien Lareau]] {{flagicon|USA}} Alex O'Brien |7–6, 7–6, 5–7, 6–3 |- style="background:#fffccf;" | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |1998 |Australian Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|RUS}} [[:en:Yevgeny_Kafelnikov|Yevgeny Kafelnikov]] {{flagicon|CZE}} [[:en:Daniel_Vacek|Daniel Vacek]] |2–6, 7–5, 6–2, 4–6, 3–6 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |1998 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|NED}} Jacco Eltingh {{flagicon|NED}} Paul Haarhuis |6–2, 4–6, 6–7<sup>(3)</sup>, 7–5, 8–10 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |2000 |French Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|NED}} Paul Haarhuis {{flagicon|AUS}} Sandon Stolle |7–6, 6–4 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba qozon |2000 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|NED}} Paul Haarhuis {{flagicon|AUS}} Sandon Stolle |6–3, 6–4, 6–1 |} === Aralash juftliklar: 7 (5 ta unvon, 2 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:160px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:180px" | Hamkor ! style="width:180px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#fffccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1992 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Qattiq |{{flagicon|AUS}} [[:en:Nicole_Provis|Nicole Provis]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Arantxa_Sánchez_Vicario|Arantxa Sánchez Vicario]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Todd_Woodbridge|Todd Woodbridge]] | 6–3, 4–6, 11–9 |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1992 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|AUS}} Nicole Provis |{{flagicon|CZE}} [[:en:Helena_Suková|Helena Suková]] {{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Nijssen|Tom Nijssen]] | 4–6, 6–3, 6–3 |- bgcolor="#CCFFCC" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1993 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Martina_Navratilova|Martina Navratilova]] |{{flagicon|NED}} [[:en:Manon_Bollegraf|Manon Bollegraf]] {{flagicon|NED}} Tom Nijssen | 6–3, 6–4 |- style="background:#ccccff;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1993 yil | US Open | Qattiq |{{flagicon|USA}} Martina Navratilova |{{flagicon|CZE}} Helena Suková {{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge | 3–6, 6–7 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1995 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|LAT}} [[:en:Larisa_Savchenko-Neiland|Larisa Savchenko-Neiland]] |{{flagicon|CAN}} [[:en:Jill_Hetherington|Jill Hetherington]] {{flagicon|RSA}} [[:en:John-Laffnie_de_Jager|John-Laffnie de Jager]] | 7–6 <sup>(10–8)</sup>, 7–6 <sup>(7–4)</sup> |- style="background:#fffccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1996 yil | Avstraliya ochiq chempionati | Qattiq |{{flagicon|LAT}} Larisa Savchenko Neiland |{{flagicon|USA}} [[:en:Nicole_Arendt|Nicole Arendt]] {{flagicon|USA}} [[:en:Luke_Jensen|Luke Jensen]] | 4–6, 7–5, 6–0 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1996 yil | Uimbldon | O't |{{flagicon|LAT}} Larisa Savchenko Neiland |{{flagicon|CZE}} Helena Suková {{flagicon|CZE}} [[:en:Cyril_Suk|Cyril Suk]] | 6–1, 3–6, 2–6 |} == Sport faoliyatidagi final bahslari == === Juftliklar (67–24) === {| width="43%" | align="left" valign="top" width="33%" | {| class="wikitable" | '''Afsona''' |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulg'a (12) |- style="background:#ffffcc;" | Tennis ustalari kubogi (2) |- style="background:#ffea5c;" | Olimpiya oltin (1) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (14) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (11) |- | ATP safari (27) |} | align="left" valign="top" width="33%" | {| class="wikitable" | '''Yuzaki sarlavhalar''' |- | Qattiq (36) |- | Loy (9) |- | O't (10) |- | Gilam (12) |} |} == ATP turnir finallari == === Yakkaliklar (4 ta unvon, 5 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:65px" | Sana ! style="width:160px" | Turnir ! style="width:55px" |Qoplama ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1–0 | 1986 yil yanvar | Oklend, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Bud_Schultz|Bud Schultz]] | 6–4, 6–3, 3–6, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2–0 | 1988 yil yanvar | Adelaida, Avstraliya | Qattiq |{{flagicon|AUS}} [[:en:Wally_Masur|Wally Masur]] | 6–2, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 3–0 | 1989 yil yanvar | Adelaida, Avstraliya | Qattiq |[[:en:Patrik_Kühnen|Patrik Kühnen]] | 7–5, 1–6, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3–1 | 1989 yil oktyabr | Brisben, Avstraliya | Qattiq |{{flagicon|SWE}} [[:en:Niclas_Kroon|Niclas Kroon]] | 6–4, 2–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3–2 | 1992 yil avgust | Los-Anjeles, AQSh | Qattiq |{{flagicon|NED}} [[:en:Richard_Krajicek|Richard Krajicek]] | 4–6, 6–2, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3–3 | 1992 yil noyabr | Antverpen, Belgiya | Gilam (i) |{{flagicon|NED}} Richard Krajicek | 2–6, 2–6 |- style="background:#d4f1c5;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 4–3 | 1993 yil fevral | Filadelfiya, AQSh | Gilam (i) |{{flagicon|CZE}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] | 5-4 marta. |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 4–4 | 1994 yil avgust | Los-Anjeles, AQSh | Qattiq |{{flagicon|GER}} [[:en:Boris_Becker|Boris Becker]] | 2–6, 2–6 |- style="background:#d4f1c5;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 4–5 | 1998 yil oktyabr | Singapur | Gilam (i) |{{flagicon|CHI}} [[:en:Marcelo_Ríos|Marcelo Ríos]] | 4–6, 2–6 |} == Juftlik bahslar finallar tarixi == {{Performance key|short=yes|active=no}} {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnirlar !1984 !1985 !1986 !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !SR !W–L |- | colspan="20" align="left" |'''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |NH | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB6M">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB64">W</b></nowiki> | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF |2 / 16 |40–14 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB9k">W</b></nowiki> |1 / 14 |36–13 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB_A">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB_M">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB_Y">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB_k">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB_w">W</b></nowiki> | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwCAM">W</b></nowiki> |6 / 14 |59–8 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwCBI">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwCB8">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwCCI">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R |3 / 14 |39–11 |- | align="left" |SR |0 / 1 |0 / 1 |0 / 2 |0 / 4 |0 / 4 |1 / 4 |0 / 2 |0 / 4 |1 / 4 |1 / 4 |1 / 4 |2 / 4 |2 / 4 |2 / 4 |0 / 4 |0 / 4 |2 / 4 |12 / 58 |N/A |- | align="left" |G`alaba-mag`lubiyat |0–1 |0–1 |3–2 |4–4 |9–4 |13–3 |1–2 |13–4 |16–3 |12–3 |16–3 |14–2 |16–2 |17–2 |14–4 |9–4 |17–2 |N/A |174–46 |- | colspan="20" align="left" |Yil oxiri chempionati |- | align="left" |Tennis Masters Cup |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="yellow" |SF |A |2 / 9 |25–13 |- | colspan="20" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells | colspan="6" rowspan="9" style="color:#767676" |Not<br /><br /><br /><br />Masters Series Events<br /><br /><br /><br />Before 1990 |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF |1 / 8 |11–7 |- | align="left" |Miami |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="lime" |'''W''' |4 / 7 |17–3 |- | align="left" |Monte Carlo |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="afeeee" |2R |A |0 / 5 |5–5 |- | align="left" |Rome |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R |0 / 5 |1–5 |- | align="left" |Hamburg |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="lime" |'''W''' |1 / 2 |5–1 |- | align="left" |Canada | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF |A |A |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |0 / 4 |5–4 |- | align="left" |Cincinnati | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="lime" |'''W''' |4 / 11 |25–7 |- | align="left" |Stuttgart (Stockholm) |A |A | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R |4 / 9 |20–5 |- | align="left" |Paris |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF |A |0 / 9 |10–9 |- | align="left" |SR | colspan="6" style="color:#767676" |N/A |0 / 2 |0 / 6 |2 / 5 |1 / 3 |1 / 6 |2 / 6 |2 / 6 |3 / 6 |0 / 7 |0 / 7 |3 / 6 |14 / 60 |N/A |- | align="left" |G`alaba-mag`lubiyat | colspan="6" style="color:#767676" |N/A |1–2 |5–6 |9–3 |5–2 |10–5 |13–4 |14–4 |15–3 |6–7 |8–7 |18–3 |N/A |99–46 |- | align="left" |Reyting |193 |141 |140 |53 |18 | bgcolor="eee8aa" |6 |118 |11 | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="eee8aa" |8 | bgcolor="eee8aa" |3 | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="eee8aa" |6 |11 | bgcolor="lime" |'''1''' ! colspan="2" | |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * Mark Woodforde at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Mark Woodforde at the Davis Cup * Mark Woodforde at Tennis Australia [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1965-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:ITF Jahon Chempionlari]] [[Turkum:2000-yilgi olimpiya o`yinlari tennischilari]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] mzdd9vvpaytl9di0eyv614374a74qc9 2725514 2725513 2022-07-30T13:29:59Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Mark Woodforde|fullname=Mark Raymond Woodforde|image=Mark Woodforde2010.jpg|country={{AUS}}|residence=[[Rancho Mirage, California|Rancho Mirage]], [[California]], U.S.|birth_date={{birth date and age|df=yes|1965|9|23}}|birth_place=[[Adelaide]], [[South Australia]], Australia|height={{height|cm=187|precision=0}}<ref>{{cite web|title=Mark Woodforde|url=http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/Wo/M/Mark-Woodforde.aspx|website=atpworldtour.com|publisher=[[Association of Tennis Professionals]]|access-date=11 June 2014}}</ref>|turnedpro=1984|retired=2000|plays=Left-handed (two-handed backhand)|careerprizemoney=$8,551,305|tennishofyear=2010|tennishofid=mark-woodforde|singlesrecord=319-312|singlestitles=4|highestsinglesranking=No. 19 (22 April 1996)|AustralianOpenresult=SF ([[1996 Australian Open – Men's singles|1996]])|FrenchOpenresult=4R ([[1997 French Open – Men's singles|1997]])|Wimbledonresult=4R ([[1988 Wimbledon Championships – Men's singles|1988]], [[1990 Wimbledon Championships – Men's singles|1990]], [[1997 Wimbledon Championships – Men's singles|1997]])|USOpenresult=4R ([[1987 US Open – Men's singles|1987]], [[1988 US Open – Men's singles|1988]])|Othertournaments=yes|GrandSlamCupresult=QF ([[Grand Slam Cup#1996|1996]])|doublesrecord=647-248|doublestitles=67|highestdoublesranking=[[List of ATP number 1 ranked doubles tennis players|No. '''1''']] (16 November 1992)|AustralianOpenDoublesresult='''W''' (1992, 1997)|FrenchOpenDoublesresult='''W''' (2000)|WimbledonDoublesresult='''W''' (1993, 1994, 1995, 1996, 1997, 2000)|USOpenDoublesresult='''W''' (1989, 1995, 1996)|OthertournamentsDoubles=yes|MastersCupDoublesresult='''W''' (1992, 1996)|Mixed=yes|mixedtitles=5|mixedrecord=|AustralianOpenMixedresult='''W''' (1992, 1996)|FrenchOpenMixedresult='''W''' ([[1995 French Open – Mixed doubles|1995]])|WimbledonMixedresult='''W''' (1993)|USOpenMixedresult='''W''' (1992)|medaltemplates-expand=yes|medaltemplates={{MedalCountry | {{AUS}} }} {{MedalOlympics}} {{MedalGold| [[1996 Summer Olympics|1996 Atlanta]] | [[Tennis at the 1996 Summer Olympics – Men's doubles|Doubles]]}} {{MedalSilver| [[2000 Summer Olympics|2000 Sydney]] | [[Tennis at the 2000 Summer Olympics – Men's doubles|Doubles]]}}}}'''Mark Raymond Woodforde''', [[Avstraliya ordeni|OAM]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itsanhonour.gov.au/honours/honour_roll/search.cfm?aus_award_id=887482&search_type=advanced&showInd=true|sarlavha=Woodforde, Mark Raymond|nashriyot=It's an Honour|kirish sanasi=8 January 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160303233847/http://www.itsanhonour.gov.au/honours/honour_roll/search.cfm?aus_award_id=887482&search_type=advanced&showInd=true|arxivsana=3 March 2016}}</ref> (1965 yil 23 sentyabrda tugʻilgan) — avstraliyalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]] . U Todd Vudbrij bilan juftlik hamkorligi " The Woodies " ning yarmi sifatida tanilgan. Woodforde [[Adelaida]] shahrida tugʻilgan va 1984 yilda erkaklar oʻrtasidagi professional tennis ATP turniriga qoʻshilgan. Woodforde toʻrtta yakkalik chempionligini qoʻlga kiritdi, shu jumladan oʻzining tugʻilgan shahri Adelaida turnirida ikki marta. Uning „Katta Dubulgʻa“ turniridagi eng yaxshi natijasi 1996 yilda Avstraliya Ochiq chempionatining yarim finaliga qadar yetib borgan boʻlib, uning yakkalik bahslaridagi 38-turniri boʻlib, bu birinchi yarim finalga chiqish uchun eng uzoq vaqt davomida rekord boʻlib qolmoqda. <ref>{{Veb manbasi|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/tennis/9525398.stm|sarlavha=Wimbledon 2011: Murray v Lopez and Federer v Tsonga as it happened|nashriyot=[[BBC News]]|sana=29 June 2011|kirish sanasi=8 January 2012}}</ref> Woodforde oʻzining juftlikdagi muvaffaqiyati bilan mashhur boʻlib, oʻz karerasida oʻn ikki marta „Katta dubulgʻa“ sovrinini qoʻlga kiritgan — bitta [[Fransiya ochiq chempionati]], ikkita [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya]] ochiq chempionati, uchta [[Amerika ochiq chempionati|AQSh]] ochiq chempionati va rekord darajadagi oltita [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] . Ushbu gʻalabalarning 11 tasi Vudilarning aʼzosi sifatida erishgan va u 1989 yilda [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnro]] bilan AQSh Ochiq chempionatining juftlik bahslarida gʻalaba qozongan. U, shuningdek, beshta „Katta dubulg‘a“ aralash juftlik musobaqalarida g‘olib chiqdi — bitta Fransiya Ochiq chempionati, ikkita Avstraliya Ochiq chempionati, bitta AQSh Ochiq chempionati va bitta Wimbledon; Shunday qilib, „Katta Dubulgʻa“ning juftlik bahslarida jami 17 ta chempionlik unvoniga ega boʻldi. U 1992 yil noyabr oyida dunyoning 1-raqamli juftlik reytingiga chiqdi. U oʻz faoliyatidagi eng katta muvaffaqiyatni Vudbrij bilan erkaklar oʻrtasidagi juftlikda oʻynab, oʻzining chap qoʻl oʻyinini Vudbrijning toʻrdagi tezkor voleybol reflekslari bilan uygʻunlashtirgan. Ular toʻrt marta ATP juftliklari boʻyicha yilning eng yaxshi jamoasi boʻlishgan va Vudilar birgalikda 61 ta ATP juftlik turnirlarida gʻolib chiqishgan (Woodforde oʻz faoliyatida 67 ta gʻalaba qozongan). Woodfordening boshqa karerasi 1996 yilgi Atlanta Olimpiadasida oltin medal va 2000 yilgi Sidney Olimpiadasida kumush medali bor edi. Woodforde Avstraliya Devis Kubogi jamoasida uchta Devis Kubogi finalida oʻynadi, shu jumladan Vudbrij bilan 1999 yilda Parijda siya ustidan qozonilgan gʻalabani qoʻlga kiritish uchun Avstraliyaga 13 yil ichida birinchi Devis Kubogi gʻalabasini taqdim etdi. Woodforde 2000 yilda Devis Kubogi finalida Ispaniyaga magʻlub boʻlganidan soʻng professional tennisni tark etdi va 2003 yilda Avstraliyaning Fed Cup jamoasiga murabbiy etib tayinlandi. Oʻshandan beri u Fox Sports va [[ESPN]] telekanallarida tennis boʻyicha sharhlar berdi. 2010 yil yanvar oyida Avstraliya kunida Vudlar tennisdagi yutuqlari uchun Avstraliya tennis shon-shuhrat zaliga kiritildi . Induksiya marosimining bir qismi sifatida ularning bronza haykallari Melburn Parkiga boshqa buyuk avstraliyalik tennischilar bilan birga qoʻyildi. 2014 yilda Vudbrij bilan bir qatorda Xalqaro tennis federatsiyasi (ITF) unga tennisga qoʻshgan hissasi uchun oʻzining eng yuqori mukofoti — Filipp Chatrier mukofotini topshirdi . <ref name="Award">{{Yangiliklar manbasi |date=21 March 2014 |title=Legendary Australian tennis duo "the Woodies" to receive Philippe Chatrier Award |work=Inside the Games website |url=https://www.insidethegames.biz/articles/1020239/legendary-australian-tennis-duo-the-woodies-to-receive-philippe-chatrier-award |access-date=15 July 2020}}</ref> == Grand Slam (Katta dubulgʻa) finallari == === Juftliklar: 16 (12 ta unvon, 4 ta ikkinchi oʻrin) === 2000-yilgi Fransiya Ochiq chempionatida g‘alaba qozonib, Woodforde „Katta dubulg‘a“ karerasini yakunladi. {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" |Yil ! style="width:160px" |Chempionat ! style="width:180px" |Hamkor ! style="width:180px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" |Hisob |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba qozon |1989 |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |{{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Ken_Flach|Ken Flach]] {{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Seguso|Robert Seguso]] |6-4, 4-6, 6-3, 6-3 |- style="background:#fffccf;" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba qozon |1992 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Todd_Woodbridge|Todd Woodbridge]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Kelly_Jones_(tennis)|Kelly Jones]] {{flagicon|USA}} [[:en:Rick_Leach|Rick Leach]] |6-4, 6-3, 6-4 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba qozon |1993 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|CAN}} [[:en:Grant_Connell|Grant Connell]] {{flagicon|USA}} [[:en:Patrick_Galbraith|Patrick Galbraith]] |7-6, 6-3, 7-6 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba qozon |1994 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|CAN}} Grant Connell {{flagicon|USA}} Patrick Galbraith |7-6, 6-3, 6-1 |- style="background:#ccccff;" | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |1994 |US Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|NED}} [[:en:Jacco_Eltingh|Jacco Eltingh]] {{flagicon|NED}} [[:en:Paul_Haarhuis|Paul Haarhuis]] |3-6, 6-7<sup>(6)</sup> |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba qozon |1995 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|USA}} Rick Leach {{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Melville|Scott Melville]] |7-5, 7-6, 7-6 |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba qozon |1995 |US Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|USA}} [[:en:Alex_O'Brien|Alex OʻBrien]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Sandon_Stolle|Sandon Stolle]] |6-3, 6-3 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba qozon |1996 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|USA}} Rick Leach {{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Melville|Scott Melville]] |4-6, 6-1, 6-3, 6-2 |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba qozon |1996 |US Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|USA}} [[:en:Alex_O'Brien|Alex OʻBrien]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Sandon_Stolle|Sandon Stolle]] |4-6, 7-6, 7-6 |- style="background:#fffccf;" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba qozon |1997 |Australian Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|ZIM}} [[:en:Byron_Black|Byron Black]] {{flagicon|CAN}} Grant Connell |4-6, 7-5, 7-5, 6-3 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |1997 |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|NED}} Jacco Eltingh {{flagicon|NED}} Paul Haarhuis |6-7<sup>(12)</sup>, 6-4, 3-6 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba qozon |1997 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|CAN}} [[:en:Sébastien_Lareau|Sébastien Lareau]] {{flagicon|USA}} Alex OʻBrien |7-6, 7-6, 5-7, 6-3 |- style="background:#fffccf;" | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |1998 |Australian Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|RUS}} [[:en:Yevgeny_Kafelnikov|Yevgeny Kafelnikov]] {{flagicon|CZE}} [[:en:Daniel_Vacek|Daniel Vacek]] |2-6, 7-5, 6-2, 4-6, 3-6 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |1998 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|NED}} Jacco Eltingh {{flagicon|NED}} Paul Haarhuis |6-2, 4-6, 6-7<sup>(3)</sup>, 7-5, 8-10 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba qozon |2000 |French Open |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|NED}} Paul Haarhuis {{flagicon|AUS}} Sandon Stolle |7-6, 6-4 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba qozon |2000 |Wimbledon |{{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge |{{flagicon|NED}} Paul Haarhuis {{flagicon|AUS}} Sandon Stolle |6-3, 6-4, 6-1 |} === Aralash juftliklar: 7 (5 ta unvon, 2 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:160px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:180px" | Hamkor ! style="width:180px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#fffccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1992 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Qattiq |{{flagicon|AUS}} [[:en:Nicole_Provis|Nicole Provis]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Arantxa_Sánchez_Vicario|Arantxa Sánchez Vicario]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Todd_Woodbridge|Todd Woodbridge]] | 6-3, 4-6, 11-9 |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1992 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|AUS}} Nicole Provis |{{flagicon|CZE}} [[:en:Helena_Suková|Helena Suková]] {{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Nijssen|Tom Nijssen]] | 4-6, 6-3, 6-3 |- bgcolor="#CCFFCC" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1993 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | Oʻt |{{flagicon|USA}} [[:en:Martina_Navratilova|Martina Navratilova]] |{{flagicon|NED}} [[:en:Manon_Bollegraf|Manon Bollegraf]] {{flagicon|NED}} Tom Nijssen | 6-3, 6-4 |- style="background:#ccccff;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1993 yil | US Open | Qattiq |{{flagicon|USA}} Martina Navratilova |{{flagicon|CZE}} Helena Suková {{flagicon|AUS}} Todd Woodbridge | 3-6, 6-7 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1995 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|LAT}} [[:en:Larisa_Savchenko-Neiland|Larisa Savchenko-Neiland]] |{{flagicon|CAN}} [[:en:Jill_Hetherington|Jill Hetherington]] {{flagicon|RSA}} [[:en:John-Laffnie_de_Jager|John-Laffnie de Jager]] | 7-6 <sup>(10-8)</sup>, 7-6 <sup>(7-4)</sup> |- style="background:#fffccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1996 yil | Avstraliya ochiq chempionati | Qattiq |{{flagicon|LAT}} Larisa Savchenko Neiland |{{flagicon|USA}} [[:en:Nicole_Arendt|Nicole Arendt]] {{flagicon|USA}} [[:en:Luke_Jensen|Luke Jensen]] | 4-6, 7-5, 6-0 |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1996 yil | Uimbldon | Oʻt |{{flagicon|LAT}} Larisa Savchenko Neiland |{{flagicon|CZE}} Helena Suková {{flagicon|CZE}} [[:en:Cyril_Suk|Cyril Suk]] | 6-1, 3-6, 2-6 |} == Sport faoliyatidagi final bahslari == === Juftliklar (67-24) === {| width="43%" | align="left" valign="top" width="33%" | {| class="wikitable" | '''Afsona''' |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulgʻa (12) |- style="background:#ffffcc;" | Tennis ustalari kubogi (2) |- style="background:#ffea5c;" | Olimpiya oltin (1) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (14) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (11) |- | ATP safari (27) |} | align="left" valign="top" width="33%" | {| class="wikitable" | '''Yuzaki sarlavhalar''' |- | Qattiq (36) |- | Loy (9) |- | Oʻt (10) |- | Gilam (12) |} |} == ATP turnir finallari == === Yakkaliklar (4 ta unvon, 5 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:65px" | Sana ! style="width:160px" | Turnir ! style="width:55px" |Qoplama ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1-0 | 1986 yil yanvar | Oklend, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Bud_Schultz|Bud Schultz]] | 6-4, 6-3, 3-6, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 2-0 | 1988 yil yanvar | Adelaida, Avstraliya | Qattiq |{{flagicon|AUS}} [[:en:Wally_Masur|Wally Masur]] | 6-2, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 3-0 | 1989 yil yanvar | Adelaida, Avstraliya | Qattiq |[[:en:Patrik_Kühnen|Patrik Kühnen]] | 7-5, 1-6, 7-5 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 3-1 | 1989 yil oktyabr | Brisben, Avstraliya | Qattiq |{{flagicon|SWE}} [[:en:Niclas_Kroon|Niclas Kroon]] | 6-4, 2-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 3-2 | 1992 yil avgust | Los-Anjeles, AQSh | Qattiq |{{flagicon|NED}} [[:en:Richard_Krajicek|Richard Krajicek]] | 4-6, 6-2, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 3-3 | 1992 yil noyabr | Antverpen, Belgiya | Gilam (i) |{{flagicon|NED}} Richard Krajicek | 2-6, 2-6 |- style="background:#d4f1c5;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 4-3 | 1993 yil fevral | Filadelfiya, AQSh | Gilam (i) |{{flagicon|CZE}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] | 5-4 marta. |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 4-4 | 1994 yil avgust | Los-Anjeles, AQSh | Qattiq |{{flagicon|GER}} [[:en:Boris_Becker|Boris Becker]] | 2-6, 2-6 |- style="background:#d4f1c5;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 4-5 | 1998 yil oktyabr | Singapur | Gilam (i) |{{flagicon|CHI}} [[:en:Marcelo_Ríos|Marcelo Ríos]] | 4-6, 2-6 |} == Juftlik bahslar finallar tarixi == {{Performance key|short=yes|active=no}} {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnirlar !1984 !1985 !1986 !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !SR !W-L |- | colspan="20" align="left" |'''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |NH | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB6M">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB64">W</b></nowiki> | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF |2 / 16 |40-14 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB9k">W</b></nowiki> |1 / 14 |36-13 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB_A">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB_M">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB_Y">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB_k">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB_w">W</b></nowiki> | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwCAM">W</b></nowiki> |6 / 14 |59-8 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwCBI">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwCB8">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwCCI">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R |3 / 14 |39-11 |- | align="left" |SR |0 / 1 |0 / 1 |0 / 2 |0 / 4 |0 / 4 |1 / 4 |0 / 2 |0 / 4 |1 / 4 |1 / 4 |1 / 4 |2 / 4 |2 / 4 |2 / 4 |0 / 4 |0 / 4 |2 / 4 |12 / 58 |N/A |- | align="left" |Gʻalaba-magʻlubiyat |0-1 |0-1 |3-2 |4-4 |9-4 |13-3 |1-2 |13-4 |16-3 |12-3 |16-3 |14-2 |16-2 |17-2 |14-4 |9-4 |17-2 |N/A |174-46 |- | colspan="20" align="left" |Yil oxiri chempionati |- | align="left" |Tennis Masters Cup |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="yellow" |SF |A |2 / 9 |25-13 |- | colspan="20" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells | colspan="6" rowspan="9" style="color:#767676" |Not<br /><br /><br /><br />Masters Series Events<br /><br /><br /><br />Before 1990 |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF |1 / 8 |11-7 |- | align="left" |Miami |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="lime" |'''W''' |4 / 7 |17-3 |- | align="left" |Monte Carlo |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="afeeee" |2R |A |0 / 5 |5-5 |- | align="left" |Rome |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R |0 / 5 |1-5 |- | align="left" |Hamburg |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="lime" |'''W''' |1 / 2 |5-1 |- | align="left" |Canada | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF |A |A |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |0 / 4 |5-4 |- | align="left" |Cincinnati | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="lime" |'''W''' |4 / 11 |25-7 |- | align="left" |Stuttgart (Stockholm) |A |A | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R |4 / 9 |20-5 |- | align="left" |Paris |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF |A |0 / 9 |10-9 |- | align="left" |SR | colspan="6" style="color:#767676" |N/A |0 / 2 |0 / 6 |2 / 5 |1 / 3 |1 / 6 |2 / 6 |2 / 6 |3 / 6 |0 / 7 |0 / 7 |3 / 6 |14 / 60 |N/A |- | align="left" |Gʻalaba-magʻlubiyat | colspan="6" style="color:#767676" |N/A |1-2 |5-6 |9-3 |5-2 |10-5 |13-4 |14-4 |15-3 |6-7 |8-7 |18-3 |N/A |99-46 |- | align="left" |Reyting |193 |141 |140 |53 |18 | bgcolor="eee8aa" |6 |118 |11 | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="eee8aa" |8 | bgcolor="eee8aa" |3 | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="eee8aa" |6 |11 | bgcolor="lime" |'''1''' ! colspan="2" | |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * Mark Woodforde at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Mark Woodforde at the Davis Cup * Mark Woodforde at Tennis Australia [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1965-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:ITF Jahon Chempionlari]] [[Turkum:2000-yilgi olimpiya o`yinlari tennischilari]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 67iukh14ommma89bdtzvkqwztofn9ju Andoza:Buyuk Britaniya 10 758760 2725520 2022-07-30T13:36:22Z Kagansky 41978 „{{Buyuk Britaniya bayrogʻi}} [[Buyuk Britaniya]]<noinclude>[[Turkum: Vikipediya:Andozalar:Davlatlar bayroqlari]]</noinclude><noinclude>{{hujjat}}</noinclude>“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{Buyuk Britaniya bayrogʻi}} [[Buyuk Britaniya]]<noinclude>[[Turkum: Vikipediya:Andozalar:Davlatlar bayroqlari]]</noinclude><noinclude>{{hujjat}}</noinclude> gozep94qhyi1lnp65y838s7xrxhhy7u Andoza:Buyuk Britaniya/doc 10 758761 2725521 2022-07-30T13:36:24Z Kagansky 41978 „== Andoza parametrlari == <templatedata>{ "description": "Ushbu andoza uchun tavsif berilmagan. Andozaga izoh kiritib loyihaga yordam berishingiz mumkin. Bu andoza parametrlarga ega emas.", "params": { }}</templatedata>“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki == Andoza parametrlari == <templatedata>{ "description": "Ushbu andoza uchun tavsif berilmagan. Andozaga izoh kiritib loyihaga yordam berishingiz mumkin. Bu andoza parametrlarga ega emas.", "params": { }}</templatedata> h1rzk02zbdrga9pu0yaevk4o4n8ag05 Andoza:Xitoy sulolalari 10 758762 2725522 2022-07-30T13:36:47Z Laziz Baxtiyorov 56023 „[[Andoza:Xia qirolligi|Xia]] → [[Andoza:Shan podsholigi|Shan]] → [[Andoza:Chjou qirolligi|Chjou]] → [[Andoza:Sin hukmdorlari|Sin]] → [[Andoza:Xan imperatorlari|Xan]] → [[Andoza:Uch qirollik hukmdorlari|3 Qirollik]] → [[Andoza:Jin imperatorlari (266–420)|Jìn]] / [[Andoza:O‘n olti qirollik hukmdorlari|16 Qirollik]] → [[Andoza:Janubiy sulolalar imperatorlari|Janubiy sulolalar]] / Andoza:Shimoliy sulolalar imperatorlari|Janubiy sul...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki [[Andoza:Xia qirolligi|Xia]] → [[Andoza:Shan podsholigi|Shan]] → [[Andoza:Chjou qirolligi|Chjou]] → [[Andoza:Sin hukmdorlari|Sin]] → [[Andoza:Xan imperatorlari|Xan]] → [[Andoza:Uch qirollik hukmdorlari|3 Qirollik]] → [[Andoza:Jin imperatorlari (266–420)|Jìn]] / [[Andoza:O‘n olti qirollik hukmdorlari|16 Qirollik]] → [[Andoza:Janubiy sulolalar imperatorlari|Janubiy sulolalar]] / [[Andoza:Shimoliy sulolalar imperatorlari|Janubiy sulolalar]] → [[Andoza:Suy imperatorlari|Suy]] → [[Andoza:Tan imperatorlari|Tan]] → [[Andoza:Besh sulola va 10 qirollik hukmdorlari|5 sulola va 10 qirollik]] → [[Andoza:Liao imperatorlari|Liao]] / [[Andoza:Son imperatorlari|Son]] / [[Andoza:G‘arbiy Xia imperatorlari|G‘arbiy Xia]] / [[Andoza:Jin imperatorlari (1115–1234)|Jīn]] → [[Andoza:Yuan imperatorlari|Yuan]] → [[Andoza:Min imperatorlari|Min]] → [[Andoza:Sin imperatorlari|Sin]] → [[Andoza:Xitoy Respublikasi Prezidentlari|XR]] / [[Andoza:Xitoy Xalq Respublikasi Oliy rahbarlari|XXR]]<noinclude> [[Category:Xitoy hukmdorlari bilgiqutisi|*]] </noinclude> rcuih1h1jvaefk2lfm8oiojhw7a446p Adam G Sevani 0 758763 2725523 2022-07-30T13:36:48Z FarangisOrtiqova 74511 „[[:ru:Special:Redirect/revision/122861549|Севани, Адам Джи]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Adam G Sevani''' ({{Lang-en|Adam G. Sevani}}, tugʻilgandagi ismi '''Adam Manucharian''' ({{Lang-en|Adam Manucharian}}<ref>{{IMDbda kishi|id=1782560|Name=Adam G. Sevani}}</ref>); 29-iyun, 1992-yil, [[Los Anjeles|Los-Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]]) – amerikalik raqqos va aktyor, “Faqat oldinga 2; Koʻchalar”, “Faqat oldinga 3D”, “Faqat oldinga 4; Revolutsiya” va “Faqat oldinga 5: Hammasi yoki hech narsa” filmidagi ''“Los” Robert Aleksandr III'' roli bilan mashhur. == Biografiya == Adam Sevani [[Armanlar|arman]] va italyan ildizlariga ega<ref name="portmag">{{Yangiliklar manbasi |last= |first=Eleni |date=April/May 2008 |title=Adam Sevani Interview |pages= |publisher=Portrait Magazine |url=http://www.portraitmagazine.net/interviews/adamsevani.html |access-date=2010-04-03 |archive-url=https://archive.is/20121209122048/http://www.portraitmagazine.net/interviews/adamsevani.html |archive-date=2012-12-09}}</ref>. Adamning onasi musiqachi, otasi professional raqqos va xoreograf<ref name="retr">{{Yangiliklar manbasi |last= |first= |date=2005-12-06 |title=A Little Luxe |pages= |publisher=The Hollywood Reporter |url=http://www.allbusiness.com/services/motion-pictures/4939512-1.html |access-date=2010-08-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071215002947/http://www.allbusiness.com/services/motion-pictures/4939512-1.html# |archive-date=2007-12-15}}</ref>. Uning akasi Vahe “V” Sevani bolalar guruhining aʼzosi edi. Adam [[Los Anjeles|Los-Anjelesga]] ([[Kaliforniya]]) koʻchib oʻtdi va yoshligidan ota-onasi tomonidan tashkil etilgan raqs studiyasi boʻlgan ''Synthesis Dance Centerda'' raqsga tusha boshladi<ref name="seda">{{Yangiliklar manbasi |last=Juba |first=Scott |date=2008-02-15 |title=Interview: Adam Sevani Steps Up |pages= |publisher=The Trades |url=http://www.the-trades.com/article.php?id=10034 |access-date=2010-08-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100312225933/http://www.the-trades.com/article.php?id=10034 |archive-date=2010-03-12}}</ref>. == Karyera == 2004 va 2005-yillarda Adam aktrisa va raqqosa Alison Stoner bilan JC Penney bolalar kiyimlari reklama roliklarida suratga tushgan. Sevani [[CBS]] radiostansiyasida FlyKidz guruhida qoʻshiq kuyladi. Bundan tashqari, u karnaval konsertlarida oʻzining boʻlajak “Faqat oldinga 2; Koʻchalar” filmida rol ijrochisi Robert Xoffman bilan raqsga tushdi. Ammo uning karerasidagi yutuq ''Robert Aleksandr III (“Los”)'' “Faqat oldinga 2; Koʻchalar” filmidagi roli boʻldi. Filmning premyerasi 2008-yil 14-fevralda bo‘lib o‘tdi. [[The New York Times]] aktyorni maqtab, “''kino tarixidagi eng yomon ahmoq boʻlishi mumkin boʻlgan gʻayritabiiy oʻziga ishongan raqqos”'' <ref name="бот">{{Yangiliklar manbasi |last=Zoller Seitz |first=Matt |date=2008-02-14 |title=Social Equality Comes With a Beat, Again |work=The New York Times |url=http://movies.nytimes.com/2008/02/14/movies/14stree.html}}</ref>. Bundan tashqari, 2008-yilda u Los rolidagi ijrosi uchun “Eng yaxshi sahna ''oʻgʻirlovchisi”'' Yosh Gollivud mukofotini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.starpulse.com/Actors/Sevani,_Adam_G./Videos/?vxChannel=&vxClipId=&clip_id=0A6qfeeRL9Qkl9YWl1WK9Q&video_title=Hollywood+Life+Magazine's+10th+Annual+Young+Hollywood+Awards|sarlavha=Hollywood Life Magazine's 10th Annual Young Hollywood Awards Video - Adam G. Sevani Videos|nashriyot=Starpulse.com|sana=|kirish sanasi=2013-03-25}}</ref><ref>Richlist.com [http://www.therichest.com/celebnetworth/celeb/actors/adam-g-sevani-net-worth/ listing].</ref>. Sevani filmning davomi “Faqat oldinga 3D”<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.starpulse.com/news/Fred_Topel/2009/04/08/new_hotties_found_for_step_up_3d|sarlavha=New Hotties Found for 'Step Up 3D'|nashriyot=Starpulse.com|sana=2009-04-08|kirish sanasi=2013-03-25|ism=Fred|familiya=Topel}}</ref>dagi rolni takrorladi. Film premyerasi 2010-yil 12-avgustda boʻlib oʻtdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rottentomatoes.com/m/step_up_3d/|sarlavha=Step Up 3-D|nashriyot=Rotten Tomatoes|sana=|kirish sanasi=2013-03-25}}</ref><ref>[http://www.metacritic.com/movie/step-up-3-d Metacritic] rating 45 for Step Up 3D.</ref>. Filmda uning sherigi Alison Stoner ''Kamilla rolida'' edi. 2012-yilda “Faqat oldinga 4; Revolutsiya” filmi chiqdi, unda Los yakuniy raqsda paydo boʻldi, uning rolini doimgidek Adam oʻynadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://blogs.wsj.com/speakeasy/2012/01/31/step-up-4-teaser-premieres/|sarlavha='Step Up 4' Teaser Premieres - Speakeasy - WSJ|nashriyot=The Wall Street Journal|sana=2012-01-31|kirish sanasi=2013-03-25}}</ref>. 2014-yilda u yana “Faqat oldinga 5: Hammasi yoki hech narsa” filmidagi ''Los'' roliga qaytdi. 2012-yilda “Yoz. Sinfdoshlar. Muhabbat” fransuz filmining Amerika versiyasi boʻlib, unda Adam kichik rolda oʻynagan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.cinemablend.com/new/Miley-Cyrus-And-Ashley-Greene-s-Teen-LOL-Goes-Into-Production-19984.html|sarlavha=Miley Cyrus And Ashley Greene's Teen LOL Goes Into Production|nashriyot=CinemaBlend.com|sana=2010-08-04|kirish sanasi=2013-03-25|ism=Perri|familiya=Nemiroff}}</ref>. == Raqs == Sevani Masening “Breathe, Stretch, Shake”, [[Will Smith|Uill Smitning]] “Switch”, T-Painning “Church”, Missy Elliottning “Iʻm Really Hot” va NLTning “That Girl” kabi kliplarida suratga tushgan. Shuningdek, u NLTning “Karma” videosi uchun raqsni xoreografiya qildi. Adam [[Michael Jackson|Maykl Jeksonning]] “Triller” videosining remeykini suratga oldi. Adam 2006-yilda Teen Choice Awards<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Julie Bloom |date=2010-06-24 |title=‘Legion of Extraordinary Dancers,’ Online Adventure |publisher=www.nytimes.com |url=https://www.nytimes.com/2010/06/25/arts/dance/25webdance.html |access-date=2010-08-06}}</ref> da Kevin Federlaynning zaxira raqqosasi edi. 2008-yilda Adam Jon Chu bilan birgalikda ACDC yoki Adam/Chu Dance Crew deb nomlanuvchi raqs jamoasini tuzdi. Ularning jamoasi [[Miley Cyrus]]<ref name="бот">{{Yangiliklar manbasi |last=Zoller Seitz |first=Matt |date=2008-02-14 |title=Social Equality Comes With a Beat, Again |work=The New York Times |url=http://movies.nytimes.com/2008/02/14/movies/14stree.html}}</ref> bilan video battlda [[YouTube|YouTubeʻda]] juda koʻp reklama oldi. == Filmografiya == {{FilmdaUsti}} {{Filmda|2008|[[“Faqat oldinga 2: Koʼchalar”]]|Step Up 2 the Streets|Robert Aleksandr III “Los”}} {{Filmda|2010|[[“Faqat oldinga; 3D”]]|Step Up 3D|Robert Aleksandr III “Los”}} {{Filmda|2012|[[“Faqat oldinga 4; Revolutsiya”]]|Step Up Revolution|Robert Aleksandr III “Los”}} {{Filmda|2012|[[“Yoz. Sinfdoshlar. Sevgi”]]|LOL|Uen}} {{Filmda|2012|<nowiki>[[“Birinchi marta”]</nowiki>|The First Time|Mashinadagi bola}} {{Filmda|2014|[[“Faqat oldinga 5: Hammasi yoki hech narsa”]]|Step Up: All In|Robert Aleksandr III “Los”}} {{FilmdaOsti}} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Amerikalik aktyorlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1992-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:29-iyunda tugʻilganlar]] bu58mye2ymgtabwwvntwbf5s4pvvfpx Imperator Chongchjen 0 758764 2725524 2022-07-30T13:37:14Z Laziz Baxtiyorov 56023 „[[:en:Special:Redirect/revision/1100433600|Chongzhen Emperor]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki   {{Qirollik bilgiqutisi|name=Chongzhen Emperor <br/> {{nobold|{{lang|zh|崇禎帝}}}}|temple name=* Sīzōng{{efn|The name was given by the Hongguang Emperor.}}<br>(思宗) (commonly known) → * Yìzōng{{efn|The name was changed by the Hongguang Emperor.}}<br>(毅宗) → * Wēizōng{{efn|The name was given by the Longwu Emperor.}}<br>(威宗) * Huáizōng{{efn|name="Qing"|The name was given by the Qing dynasty.}}<br>(懷宗)|succession=Min sulolasining 17-imperatori|reign=1627-yil 2-oktabr – 1644-yil 25-aprel|coronation=1627-yil 2-oktabr|cor-type=Taxtga chiqqan sana|predecessor=[[Imperator Tianqi]]|successor=[[Chju Yousong|Imperator Hongguang]]|succession1=[[Xitoy imperatori]]|reign1=1627–1644|predecessor1=[[Imperator Tianqi]] ([[Min (sulola)|Min sulolasi]])|successor1=[[Imperator Shunji]] ([[Sin (sulola)|Sin sulolasi]])|succession2=Xin shahzodasi (信王)|reign2=1622–1627|reign-type2=Mansab davri:|predecessor2=|successor2=|full name=Chju Youjian<br>(朱由檢)|posthumous name=* '''Emperor''' Zhaotian Yidao Gangming Kejian Kuiwen Fenwu Dunren Maoxiao '''Lie'''{{efn|The name was given by the Southern Ming.}}<br>(紹天繹道剛明恪儉揆文奮武敦仁懋孝'''烈皇帝''') * '''Emperor''' Qintian Shoudao Minyi Dunjian Hongwen Xiangwu Tiren Zhixiao '''Duan'''{{efn|name="Qing"}}<br>(欽天守道敏毅敦儉弘文襄武體仁致孝'''端皇帝''') → * '''Emperor''' Zhuanglie '''Min'''{{efn|The name was changed by the Qing dynasty.}}<br>(莊烈'''愍皇帝''')|era name=Chongchjen (崇禎)|era dates=1628-yil 5-fevral – 1644-yil 25-aprel|house=Chju xonadoni|dynasty=[[Min (sulola)|Min sulolasi]]|father=[[Imperator Taichang]]|mother=Imperatritsa Dowager Xiaochun|spouse={{Marriage|Imperatritsa Xiaojielie |1626|1644|end=d}}|issue={{plainlist| * Chju Cilang, Xianmin toj shahzodasi * Chju Cixuan, Huai Yin shahzodasi * Chju Cijiong, Ding Ai shahzodasi * Chju Cizhao, Yong Dao shahzodasi * Chju Cihuan, Daoling shahzodasi * Chju Cican, Daohuai shahzodasi * Shahzoda Daoliang * MalikaKunyi * Malika Changping * Malika Chjaoren * ''To‘rtinchi qiz'' * ''Beshinchi qiz'' * ''Oltinchi qiz''}}|imzo=Chongzhen_Emperor_signature_(huaya).jpg|signature_type=Imzosi:|tasvir=Chongzhen_Emperor.jpg|izoh=[[Min sulolasi qabrlari majmuasi|Min sulolasi qabrlari majmuasida]] saqlanib qolgan imperator Chongchjen portreti<ref>''[https://www.flickr.com/photos/101561334@N08/9863896694/in/photostream/ Ming Tombs]'', Beijing, China, 2008</ref>|ismi=Imperator Chongchjen<br/>崇禎帝}} <templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> '''Imperator Chongchjen''' ({{Xitoycha|崇禎帝|崇祯帝|Chóngzhēn Dì}}; 1611-yil 6-fevral - 1644-yil 25-aprel), shaxsiy ismi '''Chju Yujian''', xushmuomala ismi '''Deyue''' ({{Lang|zh|德約}}),<ref name="jytwj">Wang Yuan (王源),''Ju ye tang wen ji'' (《居業堂文集》), vol. 19. "聞之張景蔚親見烈皇帝神主題御諱字德約,行五,生於萬曆庚戌十二月二十四日寅時,崩於崇禎甲申三月十九日丑時。"</ref> Min sulolasining 17- va oxirgi imperatori, shuningdek, Manjur [[Sin (sulola)|Sin]] istilosidan oldin Xitoyni boshqargan oxirgi etnik Xan edi. U 1627-yildan 1644-yilgacha hukmronlik qildi. "Chongchjen" uning hukmronligi [[Nyanxao|davri nomi]] bo'lib, "hurmatli va xayrli" degan ma'noni anglatadi. Chju Yujian [[Imperator Taychan|imperator Taychanning]] o'g'li va [[Imperator Tyanqi|imperator Tyanqining]] ukasi bo'lib, 1627-yilda taxtga o'tirgan. U dehqonlar qo'zg'olonlariga qarshi kurashgan hamda shimoliy chegaralarni [[Manjurlar|manjurlarga]] qarshi kurashda himoya qila olmagan. 1644-yilda qo'zg'olonchilar poytaxt [[Pekin|Pekinga]] yetib kelganida, u o'z joniga qasd qildi va Min sulolasini tugatdi. Shundan so'ng Manjurlar [[Sin (sulola)|Sin sulolasini]] tuzishdi. 1645-yilda o'zini Hongguang nomi bilan [[Janubiy Min]] imperatori deb e'lon qilgan [[Chju Yusong]] imperator Chongchjenga "Sizong" ma'bad nomini berdi. Tarixiy matnlarda "Sizong" imperator Chongchjenning eng keng tarqalgan ma'bad nomidir. Janubiy Min hukmdorlari "Sizong"ni dastlab "Yizong" (毅宗)ga, keyin esa "Veyzong" ga o'zgartirishgan. [[Sin (sulola)|Sin sulolasi davrida]] imperator Chongchjenning ma'badi nomi "Huaizong" (懷宗)ga o'zgartirildi. == Yoshlik yillari == Chju Yujian imperator Taychan (Chju Changluo)ning past martabali kanizaklaridan biri Liu xonimdan tug'ilgan beshinchi o'g'li edi. Chju Yujian to'rt yoshga to'lganda onasi noma'lum sabablarga ko'ra otasi tomonidan qatl etilgan va yashirincha dafn etilgan. Keyin Chju Yujianni otasining boshqa kanizaklari asrab olishdi. U birinchi bo'lib Konsort Kang tomonidan tarbiyalangan va kanizak uning akasi Chju Youxiaoni asrab olganidan keyin uni Konsort Zhuang tarbiyalagan. Imperator Taychanning Chju Yusyao va Chju Yuszyandan boshqa barcha o'g'illari balog'atga yetmasdan vafot etishgan. Chju Yujian nisbatan yolg'iz, ammo tinch muhitda o'sgan. 1620-yilda imperator Taychan vafot etgandan so'ng Chju Yujianning katta akasi Chju Yusyao otasi o'rnini egalladi va imperator Tyanqi sifatida taxtga o'tirdi. U Chju Yuszyanga "Xin shahzodasi" (信王) unvonini berdi va vafot etgan Chju Yujianning onasi Liu xonimni "Konsort Xian" (賢妃) unvoniga sazovor qildi. Imperator Tyanqi davrida hukumatni boshqargan amaldor Vey Chjungsyandan qoʻrqqan Chju Yujian 1627-yilda akasi tomonidan hukumatga chaqirilguniga qadar kasallik bahonasida imperator hukumat majlislariga borishdan qochib yurdi. O'sha paytda imperator Tianqi og'ir kasal edi va Chju Yujian kelajakda Vey Chjungxianga tayanishini xohlardi.<ref>至是八月熹宗疾大漸十一日命召帝帝初慮不為忠賢所容深自韜晦常稱病不朝承召乃入問疾熹宗憑榻顧帝曰來吾弟當為堯舜帝懼不敢應良久奏曰臣死罪陛下為此言臣應萬死熹宗慰勉至再又曰善視中宮魏忠賢可任也帝益懼而與忠賢相勞若語甚溫求出 (崇禎長編 卷一)</ref> [[Fayl:Ming_Dynasty_porcelain_bowl,_Chongzhen_Reign_Period.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Ming_Dynasty_porcelain_bowl%2C_Chongzhen_Reign_Period.JPG/220px-Ming_Dynasty_porcelain_bowl%2C_Chongzhen_Reign_Period.JPG|thumb| Min sulolasi chinni kosasi. Chongchjen hukmronligi davri]] == Hukmronlik == 1627-yil oktabr oyida imperator Tyanqi vafot etganida uning merosxo'ri yo'q edi (uning oxirgi o'g'li bir yil oldin sirli [[Wanggongchang portlashi]] paytida vafot etgan). Imperatorning ukasi, o'sha paytda taxminan 16 yoshda bo'lgan Chju Yujian imperator Chongchjen sifatida taxtga o'tirdi.{{Sfn|Mote|2003}} Unda davlat ishlarini boshqarishda imperator saroyida hukmronlik qilishni davom ettirish niyatida bo'lgan bosh amaldor Vey Chjungsyanning manevrlariga qaramay imperatritsa Chjan (Imperator Tyanqining bevasi) yordam berdi.<ref>及熹宗大漸,折忠賢逆謀、傳位信王者,后力也。 (明史 卷一百一十四)</ref> Imperator Chongchjen oʻz hukmronligining boshidanoq Min sulolasining tanazzulini toʻxtatish uchun qoʻlidan kelganini qildi. Uning islohotchilik harakatlari fuqarolik va harbiy tuzilmaning yuqori darajalariga qaratilgan edi. Biroq ko'p yillik ichki korruptsiya va bo'sh g'azna muhim davlat lavozimlarini egallash uchun qobiliyatli vazirlarni topishga imkon bermadi. Imperator o'z qo'l ostidagilaridan ham shubhada bo'lib, o'nlab dala qo'mondonlari, jumladan, shimoliy chegarani [[Manjurlar|Manjurlarga]] (keyinchalik [[Sin (sulola)|Sin sulolasi]] deb ataladi) qarshi himoya qilgan general [[Yuan Chonghuan|Yuan Chongxuanni]] ham qatl qildi. Imperator Chongchjenning hukmronligi uning amaldorlari orasida fraksiyachilikdan qo'rqish bilan ajralib turardi. Bu imperator Tyanqi davrida jiddiy masala edi. Akasining o'limidan so'ng Chongchjen Vey Zhongxian va Madam Keni, shuningdek, "Vey-Ke fitnasi"ga aloqador deb hisoblangan boshqa amaldorlarni darhol yo'q qildi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Shu bilan birga Vey Chjungsyan ta'sirida vayron bo'lgan Donglin Akademiyasi fraksiyasi butun Jiangnan mintaqasida siyosiy tashkilotlar tuzdilar.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Ulardan asosiysi ''Fushe'' yoki Qayta tiklash jamiyati boʻlib, uning aʼzolari yangi avlod olimlari sifatida eski Donglin fraksiyasiga mansub edi.{{Sfn|Mote|2003}} Ular 1630 va 1631-yillardagi imperatorlik imtihonlari orqali oʻz aʼzolarini yuqori davlat lavozimlariga joylashtirishga muvaffaq boʻlishdi. Vey Chjungsyanning natijalarni o'zgartirishi imperator Chongchjenda katta shubha uyg'otib, Donglin fraksiyasining hukumatdagi ta'sirining yangilanishiga olib keldi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Donglinga mansub Qian Qianining bosh kotib lavozimiga nomzodi uning raqibi Ven Tiren tomonidan korrupsiya va fraksiyachilikda ayblanishiga olib keldi. Qian Qianyi imperator buyrug'i bilan qamoqqa olingan. Tez orada u ozodlikka chiqarilgan bo'lsa-da, maqomi oddiy odamga aylandi va u Jiangnanga qaytdi. Ven Tiren keyinchalik Bosh kotib bo'lgan.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} === Dehqonlar qoʻzgʻolonlari va manjur bosqini === XVII asr boshlarida Kichik muzlik davri sabab boʻlgan doimiy qurgʻoqchilik va ocharchilik Min sulolasining qulashini tezlashtirdi.{{Sfn|Fagan|2000}} 1620-yillarda ocharchilikdan aziyat chekkan [[Shensi|Shensilik]] kambag'allar [[Chjan Syanchjong]] va [[Li Zicheng]] boshchiligidagi ikkita yirik xalq qo'zg'oloniga ko'tarildi.{{Sfn|Mote|2003}} Shu bilan birga, Min qo'shinlari shimoliy chegarani himoya qilish uchun Manjur hukmdori [[Hong Tayji|Xong Tayjiga]] qarshi safarbar qilindi. Xongning otasi [[Nurhaci|Nurxaci]] manjur qabilalarini birlashgan kuchga aylantirgan edi. 1636-yilda [[Buyuk Xitoy devori|Buyuk]] devor shimolidagi Min istehkomlariga qarshi yillar davomida olib borilgan yurishlardan so'ng, Xong Tayji o'zini [[Sin (sulola)|Sin sulolasining]] imperatori deb e'lon qildi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} 1630-yillarda qo'zg'olon Shensidan yaqin atrofdagi Huguang va [[Xenan|Xenanga]] tarqaldi. 1633-yildan 1644-yilgacha Jingshi katta vabosi Shimoliy Xitoyni vayron qildi. 1641-yilda Syanyan Chjan Syanchjongga, [[Loyan|Luoyang]] esa Li Zichengga bo'ysundi. Keyingi yili Li Zicheng [[Kayfin|Kayfenni]] qo'lga oldi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Shundan bir yil oʻtib Chjan Syanchjong Vuchangni egallab, oʻzini Xi qirolligining hukmdori deb e'lon qildi.{{Sfn|Mote|2003}} Hukumat amaldorlari qoʻzgʻolonchi qoʻshinlarni toʻxtatish boʻyicha bir qancha noreal takliflarni, jumladan, kamondan otish musobaqalarini oʻtkazish, ''Veysuo'' harbiy koloniya tizimini tiklash va sotqin dehqonlarni qatl etishni taklif qilishdi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Li Zichen 1643-yil oxirida [[Sian|Sianni]] egallab, uning nomini Chang'an deb o'zgartirdi. Bu shahar [[Tan|Tan sulolasining]] poytaxti bo'lganida ushbu nomga ega edi. 1644-yilgi yangi oy yilida u o'zini Shun sulolasining hukmdori deb e'lon qildi va [[Pekin|Pekinni]] egallashga tayyorgarlik ko'ra boshladi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Bu paytga kelib, imperator Chongchjen uchun vaziyat keskinlashdi. U Pekin hududidan yangi nazoratchilarni yollash va Buyuk devordagi [[Shanxay dovoni]] himoyachisi general Vu Sanguini chaqirib olish takliflarini rad etdi. Imperator Chongchjen yangi dala qo'mondoni Yu Yingguyni qo'zg'olonchilarga qarshi safarbar qildi. U 1643-yil dekabr oyida [[Xuanxe|Sariq daryoni]] kesib o'tgan Li Zicheng qo'shinlarini to'xtata olmadi. Pekinda poytaxt mudofaa kuchlari qari va zaif odamlardan iborat bo'lib, ular o'z ta'minoti uchun mas'ul amaldorlarning korrupsiyasi tufayli ochlikdan o'lishayotgan edi. Qo'shinlarga deyarli bir yil davomida maosh to'lanmadi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Ayni paytda, Li Zichen qo'shinlari tomonidan [[Tayyuan|Taiyuanning]] qo'lga olinishi uning harbiy kampaniyasiga qo'shimcha turtki berdi. Garnizonlar unga jangsiz taslim bo'la boshladilar. 1644-yil fevral va mart oylarida imperator Chongchjen hukumatni janubdagi [[Nankin|Nankinga]] ko'chirish bo'yicha takroriy takliflarni rad etdi. Aprel boshida esa valiahd shahzodani janubga ko'chirish taklifini ham rad etdi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} === Vafoti === [[Fayl:De-bello-tartarico-Chonghen-Emperor-kills-his-daughter.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/De-bello-tartarico-Chonghen-Emperor-kills-his-daughter.jpg/220px-De-bello-tartarico-Chonghen-Emperor-kills-his-daughter.jpg|thumb| ''Imperator Chongchjen o'z'' qizlaridan birini o'ldirmoqda. Martino Martinining "''De Bello Tartarico Historia''" asaridan (1655)]] 1644-yil aprel oyida Min imperator hukumati nihoyat Vu Sanguiga o'z qo'shinini Ningyuan qal'asidan janubga Shanxay dovoniga ko'chirishni buyurdi.{{Sfn|Mote|2003}} Ammo juda kech edi va Vu Shanxay dovoniga 26-aprelgacha yetib bora olmadi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Shun qoʻzgʻolonchilari Juyong dovoni orqali poytaxtga yaqinlashayotgani haqida Pekinga xabar yetib keldi va imperator Chongchjen 23-aprel kuni oʻzining soʻnggi majlisini vazirlari bilan birga oʻtkazdi. Li Zicheng imperatorga taslim bo'lish imkoniyatini taklif qildi, ammo muzokaralar hech qanday natija bermadi. Li o'z kuchlariga 24-aprelda hujum qilishni buyurdi. Imperator Chongchjen isyonchilar qo'liga asir tushmaslik uchun o'g'illaridan tashqari imperator xonadonining barcha a'zolarini bir joyga to'pladi. U konsort Yuan va malika Jaorenni qilichi bilan chopib tashladi va malika Changpingning qo'lini kesib tashladi. [[Fayl:Guiltyscholartree.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Guiltyscholartree.JPG/170px-Guiltyscholartree.JPG|left|thumb| Imperator Chongchjen o'zini osgani aytiladigan daraxtning zamonaviy ko'rinishi]] 25-aprelda imperator Chongchjen hozirgi Jingshan bog'idagi kichik tepalik bo'lgan Meishanga piyoda boradi. U yerda u o'zini daraxtga osgan{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} yoki kamar bilan bo'g'ib o'ldirgan. Ba'zi ma'lumotlarga ko'ra, imperator o'z joniga qasd qilish to'g'risida xat qoldirgan, unda shunday deyilgan: "Men ajdodlarim bilan yer osti dunyosida yuzma-yuz ko'rinmaslik uchun ma'yus va sharmanda bo'lib o'laman. Qo‘zg‘olonchilar mening jasadimni bo‘laklab, amaldorlarimni o‘ldirishsin. Lekin [[Min sulolasi qabrlari majmuasi|imperator qabrlarini]] talon-taroj qilishmasin va xalqimizdan birortasiga ham zarar yetkazmasin”<ref>''Mingji beilüe'', quoted in {{Harvard citation no brackets|Wakeman Jr.|1986|p=266}}</ref> Imperatorning jasadini daraxt ostidan topib olgan xizmatkorning so'zlariga ko'ra, ''tianzi'' (Osmon O'g'li) so'zlari uning o'limidan keyin qolgan yagona yozma dalil bo'lgan.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Imperator [[Min sulolasi qabrlari majmuasi|Min qabrlarida]] dafn etilgan. Manjurlar imperator Chongchjen vafotidan unumli foydalanishdi: ular "imperatordan qasos olishga" da'vo qilib, sodiq Min kuchlari va tinch aholini qo'llab-quvvatladilar. Shun sulolasi [[Shanxay dovonidagi jang|Shanxay dovoni jangida]] Li Zichengning mag'lubiyatigacha bir yildan kamroq davom etdi. G'olib manjurlar butun Xitoyning hukmdori sifatida [[imperator Shunji]] boshchiligidagi [[Sin (sulola)|Sin sulolasining]] hukmronligini o'rnatdilar. Imperator Chongchjen hukumatni janubga Nankinga ko'chirishdan bosh tortganligi sababli, yangi Sin hukumati Minni osonlik bilan siqib chiqarib, asosan Pekin byurokratiyasini egallab olishga muvaffaq bo'ldi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Imperator Chongchjen o'limidan so'ng sodiq kuchlar [[Nankin|Nankinda]] Janubiy Min sulolasini e'lon qilib, [[Chju Yusong|Chju Yusongni]] (Fu shahzodasi) imperator Hongguang deb nomladilar. 1645-yilda Sin qo'shinlari Min qoldiqlariga qarshi harakat qila boshladi. Janubi Min fraksiyalarning o'zaro to'qnashuvi tufayli Sin hujumini to'xtata olmadi va Nankin 1645-yil 8-iyunda taslim bo'ldi. Chju Yousong 15-iyunda qo'lga olindi va Pekinga keltirilib, 1646-yilda u yerda vafot etdi. Susayayotgan Janubiy Min doimiy ravishda janubga surilib bordi va Janubiy Minning so'nggi imperatori [[Chju Yulan]] nihoyat [[Birma|Birmada]] qo'lga olinib, [[Yunnan|Yunnanga]] olib ketildi. U 1662-yilda Vu Sangui tomonidan qatl etildi. == Meros == [[Fayl:Ming_Iron_Cannon_(9883056676).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Ming_Iron_Cannon_%289883056676%29.jpg/220px-Ming_Iron_Cannon_%289883056676%29.jpg|thumb| Kannon Chongchjen hukmronligi davrida soxtalashtirilgan, 1633-yil]] Imperator Chongchjen Min me'yorlari bo'yicha qobiliyatsiz bo'lsa-da, u Min sulolasining taqdirini yakunladi. Ko'p jihatdan u sulolani saqlab qolish uchun bor kuchini sarfladi. Biroq, mehnatsevarligi bilan mashhur bo‘lishiga qaramay, imperatorning paranoyasi, sabrsizligi, qaysarligi va xalqining og‘ir ahvoliga e’tibor bermasligi parchalanib borayotgan imperiyani barbod qildi. Uning islohotga urinishlari Min hokimiyatining sezilarli darajada pasayishini hisobga olmadi. Bu uning o'tish davrida allaqachon rivojlangan edi. Imperator Chongchjen o'zining 17 yillik hukmronligi davomida yettita harbiy gubernatorni, 11 mintaqa qo'mondonini qatl qildi, mudofaa vazirini 14 marta almashtirdi va Buyuk Kotibiyatga misli ko'rilmagan darajada 50 vazirni (Vazirlar Mahkamasiga teng) tayinladi.<ref>[http://gb.cri.cn/3321/2005/10/19/421@744543.htm 古代碑石墓志的宝库]</ref> Garchi Min sulolasi so'nggi yillarda ham qobiliyatli sarkardalar va malakali siyosatchilarga ega bo'lsa-da, imperator Chongchjenning sabrsizligi va paranoyik shaxsiyati ularning hech biriga xavfli vaziyatdan qutulish uchun biron bir haqiqiy rejani amalga oshirishga imkon bermadi. Xususan, imperator Chongchjenning [[Yuan Chonghuan|Yuan Chongxuanni]] o'ta zaif asoslarda qatl etishi hal qiluvchi halokatli zarba sifatida baholandi. O'limi vaqtida Yuan shimoli-sharqdagi barcha Min qo'shinlarining oliy qo'mondoni edi va poytaxtni kutilmagan Manjur bosqinidan himoya qilish uchun chegaradan yetishib chiqqan edi. O'tgan o'n yillikning ko'p qismida Yuan Min imperiyasining shimoldagi qo'rg'oni bo'lib xizmat qildi va u yerda imperiya sharmandali mag'lubiyatga uchragan bir paytda Min chegaralarini ta'minlash uchun mas'ul edi. Uning adolatsiz o'limi Min harbiy ruhiyatini buzdi va Xitoyni manjurlar tomonidan bosib olinishi yo'lidagi eng katta to'siqlardan birini olib tashladi. == Shajara == {{Ahnentafel-compact5|Imperator Chongchjen (1611–1644)|[[Imperator Taychan]] (1582–1620)|[[Imperatritsa Dowager Xiaochun]] (1588–1615)|[[Imperator Vanli]] (1563–1620)|Imperatritsa Dowager Xiaojing (1565–1611)|Liu Yingyuan (1533–1588)|Xu xonim|[[Imperator Longqing]] (1537–1572)|Imperatritsa Dowager Xiaoding (1545–1614)|Wang Chaocai|Ge xonim|Liu Tingchen|Jia xonim|Mr. Xu|16=[[Imperator Jiajing]] (1507–1567)|17=Imperatritsa Xiaoke (vaf. 1554)|18=Li Vei (1527–1583)|19=Vang xonim|align=center|boxstyle_1=background-color: #fcc;|boxstyle_2=background-color: #fb9;|boxstyle_3=background-color: #ffc;|boxstyle_4=background-color: #bfc;|boxstyle_5=background-color: #9fe;}} == Ommaviy madaniyatda == * 1981-yil [[Korean Broadcasting System|KBS1]] ''Daemyeong'' teleserialida Seo Young-jin tomonidan tasvirlangan. == Manbalar == {{Manbalar}} == Qo'shimcha o'qish == ** Chao, Zhongchen (2000). ''Chongzhen zhuan'' (崇禎傳) {{ISBN|957-05-1612-7}} ** {{citation|last=Fagan|first=Brian M.|author-link=Brian M. Fagan|title=The Little Ice Age: How Climate Made History, 1300–1850|year=2000|publisher=[[Basic Books]]|isbn=9780465022724|url=https://books.google.com/books?id=LwvkmXt5fQUC}} ** {{citation|last=Mote|first=Frederick W.|author-link=Frederick W. Mote|title=Imperial China 900-1800|year=2003|publisher=[[Harvard University Press]]|isbn=9780520048041|url=https://books.google.com/books?id=SQWW7QgUH4gC}} ** Swope, Kenneth M. ''The Military Collapse of China's Ming Dynasty, 1618-44'' (Routledge, 2014). ** {{citation|last=Wakeman Jr.|first=Frederic|author-link=Frederic Wakeman|title=The Great Enterprise: The Manchu Reconstruction of Imperial Order in Seventeenth-Century China|year=1986|publisher=[[University of California Press]]|isbn=9780520048041|url=https://books.google.com/books?id=8nXLwSG2O8AC}} ** {{cite ECCP|title=Chu Yu-chien}} {{Start box}} {{S-hou|[[Chju xonadoni]]|6-fevral|1611-yil|25-aprel|1644-yil}} {{s-roy|cn}} {{S-new}} {{S-ttl|title=Xin shahzodasi|years=1622–1627}} {{S-non|reason=Birlashtirgan}} {{S-reg}} |- {{S-bef|rows=2|before=[[Imperator Tyanqi]]}} {{S-ttl|title=[[Min sulolasi imperatorlari ro‘yxati|Min sulolasi imperatori]]|years=1627–1644}} {{S-aft|after=[[Janubiy Min]]: [[Chju Yusong|Imperator Hongguang]]}} |- {{S-ttl|title=[[Xitoy imperatori]]|years=1627–1644}} {{S-aft|after=[[Sin (sulola)|Sin sulolasi]]: [[Imperator Shunji]]}} {{S-end}} {{Ming emperors}} [[Turkum:Min sulolasi imperatorlari]] [[Turkum:1644-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1611-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] kofgzlx7nothxc5hkm7ticde6k0zp69 2725528 2725524 2022-07-30T13:39:41Z Laziz Baxtiyorov 56023 wikitext text/x-wiki   {{Qirollik bilgiqutisi|name=Chongzhen Emperor <br/> {{nobold|{{lang|zh|崇禎帝}}}}|temple name=* Sīzōng{{efn|The name was given by the Hongguang Emperor.}}<br>(思宗) (commonly known) → * Yìzōng{{efn|The name was changed by the Hongguang Emperor.}}<br>(毅宗) → * Wēizōng{{efn|The name was given by the Longwu Emperor.}}<br>(威宗) * Huáizōng{{efn|name="Qing"|The name was given by the Qing dynasty.}}<br>(懷宗)|succession=Min sulolasining 17-imperatori|reign=1627-yil 2-oktabr – 1644-yil 25-aprel|coronation=1627-yil 2-oktabr|cor-type=Taxtga chiqqan sana|predecessor=[[Imperator Tianqi]]|successor=[[Chju Yousong|Imperator Hongguang]]|succession1=[[Xitoy imperatori]]|reign1=1627–1644|predecessor1=[[Imperator Tianqi]] ([[Min (sulola)|Min sulolasi]])|successor1=[[Imperator Shunji]] ([[Sin (sulola)|Sin sulolasi]])|succession2=Xin shahzodasi (信王)|reign2=1622–1627|reign-type2=Mansab davri:|predecessor2=|successor2=|full name=Chju Youjian<br>(朱由檢)|posthumous name=* '''Emperor''' Zhaotian Yidao Gangming Kejian Kuiwen Fenwu Dunren Maoxiao '''Lie'''{{efn|The name was given by the Southern Ming.}}<br>(紹天繹道剛明恪儉揆文奮武敦仁懋孝'''烈皇帝''') * '''Emperor''' Qintian Shoudao Minyi Dunjian Hongwen Xiangwu Tiren Zhixiao '''Duan'''{{efn|name="Qing"}}<br>(欽天守道敏毅敦儉弘文襄武體仁致孝'''端皇帝''') → * '''Emperor''' Zhuanglie '''Min'''{{efn|The name was changed by the Qing dynasty.}}<br>(莊烈'''愍皇帝''')|era name=Chongchjen (崇禎)|era dates=1628-yil 5-fevral – 1644-yil 25-aprel|house=Chju xonadoni|dynasty=[[Min (sulola)|Min sulolasi]]|father=[[Imperator Taichang]]|mother=Imperatritsa Dowager Xiaochun|spouse={{Marriage|Imperatritsa Xiaojielie |1626|1644|end=d}}|issue={{plainlist| * Chju Cilang, Xianmin toj shahzodasi * Chju Cixuan, Huai Yin shahzodasi * Chju Cijiong, Ding Ai shahzodasi * Chju Cizhao, Yong Dao shahzodasi * Chju Cihuan, Daoling shahzodasi * Chju Cican, Daohuai shahzodasi * Shahzoda Daoliang * MalikaKunyi * Malika Changping * Malika Chjaoren * ''To‘rtinchi qiz'' * ''Beshinchi qiz'' * ''Oltinchi qiz''}}|imzo=Chongzhen_Emperor_signature_(huaya).jpg|signature_type=Imzosi:|tasvir=Chongzhen_Emperor.jpg|izoh=[[Min sulolasi qabrlari majmuasi|Min sulolasi qabrlari majmuasida]] saqlanib qolgan imperator Chongchjen portreti<ref>''[https://www.flickr.com/photos/101561334@N08/9863896694/in/photostream/ Ming Tombs]'', Beijing, China, 2008</ref>|ismi=Imperator Chongchjen<br/>崇禎帝}} <templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> '''Imperator Chongchjen''' ({{Xitoycha|崇禎帝|崇祯帝|Chóngzhēn Dì}}; 1611-yil 6-fevral - 1644-yil 25-aprel), shaxsiy ismi '''Chju Yujian''', xushmuomala ismi '''Deyue''' ({{Lang|zh|德約}}),<ref name="jytwj">Wang Yuan (王源),''Ju ye tang wen ji'' (《居業堂文集》), vol. 19. "聞之張景蔚親見烈皇帝神主題御諱字德約,行五,生於萬曆庚戌十二月二十四日寅時,崩於崇禎甲申三月十九日丑時。"</ref> Min sulolasining 17- va oxirgi imperatori, shuningdek, Manjur [[Sin (sulola)|Sin]] istilosidan oldin Xitoyni boshqargan oxirgi etnik Xan edi. U 1627-yildan 1644-yilgacha hukmronlik qildi. "Chongchjen" uning hukmronligi [[Nyanxao|davri nomi]] bo'lib, "hurmatli va xayrli" degan ma'noni anglatadi. Chju Yujian [[Imperator Taychan|imperator Taychanning]] o'g'li va [[Imperator Tyanqi|imperator Tyanqining]] ukasi bo'lib, 1627-yilda taxtga o'tirgan. U dehqonlar qo'zg'olonlariga qarshi kurashgan hamda shimoliy chegaralarni [[Manjurlar|manjurlarga]] qarshi kurashda himoya qila olmagan. 1644-yilda qo'zg'olonchilar poytaxt [[Pekin|Pekinga]] yetib kelganida, u o'z joniga qasd qildi va Min sulolasini tugatdi. Shundan so'ng Manjurlar [[Sin (sulola)|Sin sulolasini]] tuzishdi. 1645-yilda o'zini Hongguang nomi bilan [[Janubiy Min]] imperatori deb e'lon qilgan [[Chju Yusong]] imperator Chongchjenga "Sizong" ma'bad nomini berdi. Tarixiy matnlarda "Sizong" imperator Chongchjenning eng keng tarqalgan ma'bad nomidir. Janubiy Min hukmdorlari "Sizong"ni dastlab "Yizong" (毅宗)ga, keyin esa "Veyzong" ga o'zgartirishgan. [[Sin (sulola)|Sin sulolasi davrida]] imperator Chongchjenning ma'badi nomi "Huaizong" (懷宗)ga o'zgartirildi. == Yoshlik yillari == Chju Yujian imperator Taychan (Chju Changluo)ning past martabali kanizaklaridan biri Liu xonimdan tug'ilgan beshinchi o'g'li edi. Chju Yujian to'rt yoshga to'lganda onasi noma'lum sabablarga ko'ra otasi tomonidan qatl etilgan va yashirincha dafn etilgan. Keyin Chju Yujianni otasining boshqa kanizaklari asrab olishdi. U birinchi bo'lib Konsort Kang tomonidan tarbiyalangan va kanizak uning akasi Chju Youxiaoni asrab olganidan keyin uni Konsort Zhuang tarbiyalagan. Imperator Taychanning Chju Yusyao va Chju Yuszyandan boshqa barcha o'g'illari balog'atga yetmasdan vafot etishgan. Chju Yujian nisbatan yolg'iz, ammo tinch muhitda o'sgan. 1620-yilda imperator Taychan vafot etgandan so'ng Chju Yujianning katta akasi Chju Yusyao otasi o'rnini egalladi va imperator Tyanqi sifatida taxtga o'tirdi. U Chju Yuszyanga "Xin shahzodasi" (信王) unvonini berdi va vafot etgan Chju Yujianning onasi Liu xonimni "Konsort Xian" (賢妃) unvoniga sazovor qildi. Imperator Tyanqi davrida hukumatni boshqargan amaldor Vey Chjungsyandan qoʻrqqan Chju Yujian 1627-yilda akasi tomonidan hukumatga chaqirilguniga qadar kasallik bahonasida imperator hukumat majlislariga borishdan qochib yurdi. O'sha paytda imperator Tianqi og'ir kasal edi va Chju Yujian kelajakda Vey Chjungxianga tayanishini xohlardi.<ref>至是八月熹宗疾大漸十一日命召帝帝初慮不為忠賢所容深自韜晦常稱病不朝承召乃入問疾熹宗憑榻顧帝曰來吾弟當為堯舜帝懼不敢應良久奏曰臣死罪陛下為此言臣應萬死熹宗慰勉至再又曰善視中宮魏忠賢可任也帝益懼而與忠賢相勞若語甚溫求出 (崇禎長編 卷一)</ref> [[Fayl:Ming_Dynasty_porcelain_bowl,_Chongzhen_Reign_Period.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Ming_Dynasty_porcelain_bowl%2C_Chongzhen_Reign_Period.JPG/220px-Ming_Dynasty_porcelain_bowl%2C_Chongzhen_Reign_Period.JPG|thumb| Min sulolasi chinni kosasi. Chongchjen hukmronligi davri]] == Hukmronlik == 1627-yil oktabr oyida imperator Tyanqi vafot etganida uning merosxo'ri yo'q edi (uning oxirgi o'g'li bir yil oldin sirli [[Wanggongchang portlashi]] paytida vafot etgan). Imperatorning ukasi, o'sha paytda taxminan 16 yoshda bo'lgan Chju Yujian imperator Chongchjen sifatida taxtga o'tirdi.{{Sfn|Mote|2003}} Unda davlat ishlarini boshqarishda imperator saroyida hukmronlik qilishni davom ettirish niyatida bo'lgan bosh amaldor Vey Chjungsyanning manevrlariga qaramay imperatritsa Chjan (Imperator Tyanqining bevasi) yordam berdi.<ref>及熹宗大漸,折忠賢逆謀、傳位信王者,后力也。 (明史 卷一百一十四)</ref> Imperator Chongchjen oʻz hukmronligining boshidanoq Min sulolasining tanazzulini toʻxtatish uchun qoʻlidan kelganini qildi. Uning islohotchilik harakatlari fuqarolik va harbiy tuzilmaning yuqori darajalariga qaratilgan edi. Biroq ko'p yillik ichki korruptsiya va bo'sh g'azna muhim davlat lavozimlarini egallash uchun qobiliyatli vazirlarni topishga imkon bermadi. Imperator o'z qo'l ostidagilaridan ham shubhada bo'lib, o'nlab dala qo'mondonlari, jumladan, shimoliy chegarani [[Manjurlar|Manjurlarga]] (keyinchalik [[Sin (sulola)|Sin sulolasi]] deb ataladi) qarshi himoya qilgan general [[Yuan Chonghuan|Yuan Chongxuanni]] ham qatl qildi. Imperator Chongchjenning hukmronligi uning amaldorlari orasida fraksiyachilikdan qo'rqish bilan ajralib turardi. Bu imperator Tyanqi davrida jiddiy masala edi. Akasining o'limidan so'ng Chongchjen Vey Zhongxian va Madam Keni, shuningdek, "Vey-Ke fitnasi"ga aloqador deb hisoblangan boshqa amaldorlarni darhol yo'q qildi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Shu bilan birga Vey Chjungsyan ta'sirida vayron bo'lgan Donglin Akademiyasi fraksiyasi butun Jiangnan mintaqasida siyosiy tashkilotlar tuzdilar.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Ulardan asosiysi ''Fushe'' yoki Qayta tiklash jamiyati boʻlib, uning aʼzolari yangi avlod olimlari sifatida eski Donglin fraksiyasiga mansub edi.{{Sfn|Mote|2003}} Ular 1630 va 1631-yillardagi imperatorlik imtihonlari orqali oʻz aʼzolarini yuqori davlat lavozimlariga joylashtirishga muvaffaq boʻlishdi. Vey Chjungsyanning natijalarni o'zgartirishi imperator Chongchjenda katta shubha uyg'otib, Donglin fraksiyasining hukumatdagi ta'sirining yangilanishiga olib keldi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Donglinga mansub Qian Qianining bosh kotib lavozimiga nomzodi uning raqibi Ven Tiren tomonidan korrupsiya va fraksiyachilikda ayblanishiga olib keldi. Qian Qianyi imperator buyrug'i bilan qamoqqa olingan. Tez orada u ozodlikka chiqarilgan bo'lsa-da, maqomi oddiy odamga aylandi va u Jiangnanga qaytdi. Ven Tiren keyinchalik Bosh kotib bo'lgan.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} === Dehqonlar qoʻzgʻolonlari va manjur bosqini === XVII asr boshlarida Kichik muzlik davri sabab boʻlgan doimiy qurgʻoqchilik va ocharchilik Min sulolasining qulashini tezlashtirdi.{{Sfn|Fagan|2000}} 1620-yillarda ocharchilikdan aziyat chekkan [[Shensi|Shensilik]] kambag'allar [[Chjan Syanchjong]] va [[Li Zicheng]] boshchiligidagi ikkita yirik xalq qo'zg'oloniga ko'tarildi.{{Sfn|Mote|2003}} Shu bilan birga, Min qo'shinlari shimoliy chegarani himoya qilish uchun Manjur hukmdori [[Hong Tayji|Xong Tayjiga]] qarshi safarbar qilindi. Xongning otasi [[Nurhaci|Nurxaci]] manjur qabilalarini birlashgan kuchga aylantirgan edi. 1636-yilda [[Buyuk Xitoy devori|Buyuk]] devor shimolidagi Min istehkomlariga qarshi yillar davomida olib borilgan yurishlardan so'ng, Xong Tayji o'zini [[Sin (sulola)|Sin sulolasining]] imperatori deb e'lon qildi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} 1630-yillarda qo'zg'olon Shensidan yaqin atrofdagi Huguang va [[Xenan|Xenanga]] tarqaldi. 1633-yildan 1644-yilgacha Jingshi katta vabosi Shimoliy Xitoyni vayron qildi. 1641-yilda Syanyan Chjan Syanchjongga, [[Loyan|Luoyang]] esa Li Zichengga bo'ysundi. Keyingi yili Li Zicheng [[Kayfin|Kayfenni]] qo'lga oldi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Shundan bir yil oʻtib Chjan Syanchjong Vuchangni egallab, oʻzini Xi qirolligining hukmdori deb e'lon qildi.{{Sfn|Mote|2003}} Hukumat amaldorlari qoʻzgʻolonchi qoʻshinlarni toʻxtatish boʻyicha bir qancha noreal takliflarni, jumladan, kamondan otish musobaqalarini oʻtkazish, ''Veysuo'' harbiy koloniya tizimini tiklash va sotqin dehqonlarni qatl etishni taklif qilishdi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Li Zichen 1643-yil oxirida [[Sian|Sianni]] egallab, uning nomini Chang'an deb o'zgartirdi. Bu shahar [[Tan|Tan sulolasining]] poytaxti bo'lganida ushbu nomga ega edi. 1644-yilgi yangi oy yilida u o'zini Shun sulolasining hukmdori deb e'lon qildi va [[Pekin|Pekinni]] egallashga tayyorgarlik ko'ra boshladi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Bu paytga kelib, imperator Chongchjen uchun vaziyat keskinlashdi. U Pekin hududidan yangi nazoratchilarni yollash va Buyuk devordagi [[Shanxay dovoni]] himoyachisi general Vu Sanguini chaqirib olish takliflarini rad etdi. Imperator Chongchjen yangi dala qo'mondoni Yu Yingguyni qo'zg'olonchilarga qarshi safarbar qildi. U 1643-yil dekabr oyida [[Xuanxe|Sariq daryoni]] kesib o'tgan Li Zicheng qo'shinlarini to'xtata olmadi. Pekinda poytaxt mudofaa kuchlari qari va zaif odamlardan iborat bo'lib, ular o'z ta'minoti uchun mas'ul amaldorlarning korrupsiyasi tufayli ochlikdan o'lishayotgan edi. Qo'shinlarga deyarli bir yil davomida maosh to'lanmadi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Ayni paytda, Li Zichen qo'shinlari tomonidan [[Tayyuan|Taiyuanning]] qo'lga olinishi uning harbiy kampaniyasiga qo'shimcha turtki berdi. Garnizonlar unga jangsiz taslim bo'la boshladilar. 1644-yil fevral va mart oylarida imperator Chongchjen hukumatni janubdagi [[Nankin|Nankinga]] ko'chirish bo'yicha takroriy takliflarni rad etdi. Aprel boshida esa valiahd shahzodani janubga ko'chirish taklifini ham rad etdi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} === Vafoti === [[Fayl:De-bello-tartarico-Chonghen-Emperor-kills-his-daughter.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/De-bello-tartarico-Chonghen-Emperor-kills-his-daughter.jpg/220px-De-bello-tartarico-Chonghen-Emperor-kills-his-daughter.jpg|thumb| ''Imperator Chongchjen o'z'' qizlaridan birini o'ldirmoqda. Martino Martinining "''De Bello Tartarico Historia''" asaridan (1655)]] 1644-yil aprel oyida Min imperator hukumati nihoyat Vu Sanguiga o'z qo'shinini Ningyuan qal'asidan janubga Shanxay dovoniga ko'chirishni buyurdi.{{Sfn|Mote|2003}} Ammo juda kech edi va Vu Shanxay dovoniga 26-aprelgacha yetib bora olmadi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Shun qoʻzgʻolonchilari Juyong dovoni orqali poytaxtga yaqinlashayotgani haqida Pekinga xabar yetib keldi va imperator Chongchjen 23-aprel kuni oʻzining soʻnggi majlisini vazirlari bilan birga oʻtkazdi. Li Zicheng imperatorga taslim bo'lish imkoniyatini taklif qildi, ammo muzokaralar hech qanday natija bermadi. Li o'z kuchlariga 24-aprelda hujum qilishni buyurdi. Imperator Chongchjen isyonchilar qo'liga asir tushmaslik uchun o'g'illaridan tashqari imperator xonadonining barcha a'zolarini bir joyga to'pladi. U konsort Yuan va malika Jaorenni qilichi bilan chopib tashladi va malika Changpingning qo'lini kesib tashladi. [[Fayl:Guiltyscholartree.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Guiltyscholartree.JPG/170px-Guiltyscholartree.JPG|left|thumb| Imperator Chongchjen o'zini osgani aytiladigan daraxtning zamonaviy ko'rinishi]] 25-aprelda imperator Chongchjen hozirgi Jingshan bog'idagi kichik tepalik bo'lgan Meishanga piyoda boradi. U yerda u o'zini daraxtga osgan{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} yoki kamar bilan bo'g'ib o'ldirgan. Ba'zi ma'lumotlarga ko'ra, imperator o'z joniga qasd qilish to'g'risida xat qoldirgan, unda shunday deyilgan: "Men ajdodlarim bilan yer osti dunyosida yuzma-yuz ko'rinmaslik uchun ma'yus va sharmanda bo'lib o'laman. Qo‘zg‘olonchilar mening jasadimni bo‘laklab, amaldorlarimni o‘ldirishsin. Lekin [[Min sulolasi qabrlari majmuasi|imperator qabrlarini]] talon-taroj qilishmasin va xalqimizdan birortasiga ham zarar yetkazmasin”<ref>''Mingji beilüe'', quoted in {{Harvard citation no brackets|Wakeman Jr.|1986|p=266}}</ref> Imperatorning jasadini daraxt ostidan topib olgan xizmatkorning so'zlariga ko'ra, ''tianzi'' (Osmon O'g'li) so'zlari uning o'limidan keyin qolgan yagona yozma dalil bo'lgan.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Imperator [[Min sulolasi qabrlari majmuasi|Min qabrlarida]] dafn etilgan. Manjurlar imperator Chongchjen vafotidan unumli foydalanishdi: ular "imperatordan qasos olishga" da'vo qilib, sodiq Min kuchlari va tinch aholini qo'llab-quvvatladilar. Shun sulolasi [[Shanxay dovonidagi jang|Shanxay dovoni jangida]] Li Zichengning mag'lubiyatigacha bir yildan kamroq davom etdi. G'olib manjurlar butun Xitoyning hukmdori sifatida [[imperator Shunji]] boshchiligidagi [[Sin (sulola)|Sin sulolasining]] hukmronligini o'rnatdilar. Imperator Chongchjen hukumatni janubga Nankinga ko'chirishdan bosh tortganligi sababli, yangi Sin hukumati Minni osonlik bilan siqib chiqarib, asosan Pekin byurokratiyasini egallab olishga muvaffaq bo'ldi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Imperator Chongchjen o'limidan so'ng sodiq kuchlar [[Nankin|Nankinda]] Janubiy Min sulolasini e'lon qilib, [[Chju Yusong|Chju Yusongni]] (Fu shahzodasi) imperator Hongguang deb nomladilar. 1645-yilda Sin qo'shinlari Min qoldiqlariga qarshi harakat qila boshladi. Janubi Min fraksiyalarning o'zaro to'qnashuvi tufayli Sin hujumini to'xtata olmadi va Nankin 1645-yil 8-iyunda taslim bo'ldi. Chju Yousong 15-iyunda qo'lga olindi va Pekinga keltirilib, 1646-yilda u yerda vafot etdi. Susayayotgan Janubiy Min doimiy ravishda janubga surilib bordi va Janubiy Minning so'nggi imperatori [[Chju Yulan]] nihoyat [[Birma|Birmada]] qo'lga olinib, [[Yunnan|Yunnanga]] olib ketildi. U 1662-yilda Vu Sangui tomonidan qatl etildi. == Meros == [[Fayl:Ming_Iron_Cannon_(9883056676).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Ming_Iron_Cannon_%289883056676%29.jpg/220px-Ming_Iron_Cannon_%289883056676%29.jpg|thumb| Kannon Chongchjen hukmronligi davrida soxtalashtirilgan, 1633-yil]] Imperator Chongchjen Min me'yorlari bo'yicha qobiliyatsiz bo'lsa-da, u Min sulolasining taqdirini yakunladi. Ko'p jihatdan u sulolani saqlab qolish uchun bor kuchini sarfladi. Biroq, mehnatsevarligi bilan mashhur bo‘lishiga qaramay, imperatorning paranoyasi, sabrsizligi, qaysarligi va xalqining og‘ir ahvoliga e’tibor bermasligi parchalanib borayotgan imperiyani barbod qildi. Uning islohotga urinishlari Min hokimiyatining sezilarli darajada pasayishini hisobga olmadi. Bu uning o'tish davrida allaqachon rivojlangan edi. Imperator Chongchjen o'zining 17 yillik hukmronligi davomida yettita harbiy gubernatorni, 11 mintaqa qo'mondonini qatl qildi, mudofaa vazirini 14 marta almashtirdi va Buyuk Kotibiyatga misli ko'rilmagan darajada 50 vazirni (Vazirlar Mahkamasiga teng) tayinladi.<ref>[http://gb.cri.cn/3321/2005/10/19/421@744543.htm 古代碑石墓志的宝库]</ref> Garchi Min sulolasi so'nggi yillarda ham qobiliyatli sarkardalar va malakali siyosatchilarga ega bo'lsa-da, imperator Chongchjenning sabrsizligi va paranoyik shaxsiyati ularning hech biriga xavfli vaziyatdan qutulish uchun biron bir haqiqiy rejani amalga oshirishga imkon bermadi. Xususan, imperator Chongchjenning [[Yuan Chonghuan|Yuan Chongxuanni]] o'ta zaif asoslarda qatl etishi hal qiluvchi halokatli zarba sifatida baholandi. O'limi vaqtida Yuan shimoli-sharqdagi barcha Min qo'shinlarining oliy qo'mondoni edi va poytaxtni kutilmagan Manjur bosqinidan himoya qilish uchun chegaradan yetishib chiqqan edi. O'tgan o'n yillikning ko'p qismida Yuan Min imperiyasining shimoldagi qo'rg'oni bo'lib xizmat qildi va u yerda imperiya sharmandali mag'lubiyatga uchragan bir paytda Min chegaralarini ta'minlash uchun mas'ul edi. Uning adolatsiz o'limi Min harbiy ruhiyatini buzdi va Xitoyni manjurlar tomonidan bosib olinishi yo'lidagi eng katta to'siqlardan birini olib tashladi. == Shajara == {{Ahnentafel-compact5|Imperator Chongchjen (1611–1644)|[[Imperator Taychan]] (1582–1620)|[[Imperatritsa Dowager Xiaochun]] (1588–1615)|[[Imperator Vanli]] (1563–1620)|Imperatritsa Dowager Xiaojing (1565–1611)|Liu Yingyuan (1533–1588)|Xu xonim|[[Imperator Longqing]] (1537–1572)|Imperatritsa Dowager Xiaoding (1545–1614)|Wang Chaocai|Ge xonim|Liu Tingchen|Jia xonim|Mr. Xu|16=[[Imperator Jiajing]] (1507–1567)|17=Imperatritsa Xiaoke (vaf. 1554)|18=Li Vei (1527–1583)|19=Vang xonim|align=center|boxstyle_1=background-color: #fcc;|boxstyle_2=background-color: #fb9;|boxstyle_3=background-color: #ffc;|boxstyle_4=background-color: #bfc;|boxstyle_5=background-color: #9fe;}} == Ommaviy madaniyatda == * 1981-yil [[Korean Broadcasting System|KBS1]] ''Daemyeong'' teleserialida Seo Young-jin tomonidan tasvirlangan. == Manbalar == {{Manbalar}} == Qo'shimcha o'qish == ** Chao, Zhongchen (2000). ''Chongzhen zhuan'' (崇禎傳) {{ISBN|957-05-1612-7}} ** {{citation|last=Fagan|first=Brian M.|author-link=Brian M. Fagan|title=The Little Ice Age: How Climate Made History, 1300–1850|year=2000|publisher=[[Basic Books]]|isbn=9780465022724|url=https://books.google.com/books?id=LwvkmXt5fQUC}} ** {{citation|last=Mote|first=Frederick W.|author-link=Frederick W. Mote|title=Imperial China 900-1800|year=2003|publisher=[[Harvard University Press]]|isbn=9780520048041|url=https://books.google.com/books?id=SQWW7QgUH4gC}} ** Swope, Kenneth M. ''The Military Collapse of China's Ming Dynasty, 1618-44'' (Routledge, 2014). ** {{citation|last=Wakeman Jr.|first=Frederic|author-link=Frederic Wakeman|title=The Great Enterprise: The Manchu Reconstruction of Imperial Order in Seventeenth-Century China|year=1986|publisher=[[University of California Press]]|isbn=9780520048041|url=https://books.google.com/books?id=8nXLwSG2O8AC}} ** {{cite ECCP|title=Chu Yu-chien}} {{Start box}} {{S-hou|[[Chju xonadoni]]|6-fevral|1611-yil|25-aprel|1644-yil}} {{s-roy|cn}} {{S-new}} {{S-ttl|title=Xin shahzodasi|years=1622–1627}} {{S-non|reason=Birlashtirgan}} {{S-reg}} |- {{S-bef|rows=2|before=[[Imperator Tyanqi]]}} {{S-ttl|title=[[Min sulolasi imperatorlari ro‘yxati|Min sulolasi imperatori]]|years=1627–1644}} {{S-aft|after=[[Janubiy Min]]: [[Chju Yusong|Imperator Hongguang]]}} |- {{S-ttl|title=[[Xitoy imperatori]]|years=1627–1644}} {{S-aft|after=[[Sin (sulola)|Sin sulolasi]]: [[Imperator Shunji]]}} {{S-end}} {{Andoza:Min imperatorlari}} [[Turkum:Min sulolasi imperatorlari]] [[Turkum:1644-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1611-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] gznlhi8j7smdk2c2rojpj01ylsr226e 2725553 2725528 2022-07-30T14:14:37Z Laziz Baxtiyorov 56023 wikitext text/x-wiki   {{Qirollik bilgiqutisi|name=Chongzhen Emperor <br/> {{nobold|{{lang|zh|崇禎帝}}}}|temple name=|succession=Min sulolasining 17-imperatori|reign=1627-yil 2-oktabr – 1644-yil 25-aprel|coronation=1627-yil 2-oktabr|cor-type=Taxtga chiqqan sana|predecessor=[[Imperator Tianqi]]|successor=[[Chju Yousong|Imperator Hongguang]]|succession1=[[Xitoy imperatori]]|reign1=1627–1644|predecessor1=[[Imperator Tianqi]] ([[Min (sulola)|Min sulolasi]])|successor1=[[Imperator Shunji]] ([[Sin (sulola)|Sin sulolasi]])|succession2=Xin shahzodasi (信王)|reign2=1622–1627|reign-type2=Mansab davri:|predecessor2=|successor2=|full name=Chju Youjian<br>(朱由檢)|posthumous name=|era name=Chongchjen (崇禎)|era dates=1628-yil 5-fevral – 1644-yil 25-aprel|house=Chju xonadoni|dynasty=[[Min (sulola)|Min sulolasi]]|father=[[Imperator Taichang]]|mother=Imperatritsa Dowager Xiaochun|spouse={{Marriage|Imperatritsa Xiaojielie |1626|1644|end=d}}|issue={{plainlist| * Chju Cilang, Xianmin toj shahzodasi * Chju Cixuan, Huai Yin shahzodasi * Chju Cijiong, Ding Ai shahzodasi * Chju Cizhao, Yong Dao shahzodasi * Chju Cihuan, Daoling shahzodasi * Chju Cican, Daohuai shahzodasi * Shahzoda Daoliang * MalikaKunyi * Malika Changping * Malika Chjaoren * ''To‘rtinchi qiz'' * ''Beshinchi qiz'' * ''Oltinchi qiz''}}|imzo=Chongzhen_Emperor_signature_(huaya).jpg|signature_type=Imzosi:|tasvir=Chongzhen_Emperor.jpg|izoh=[[Min sulolasi qabrlari majmuasi|Min sulolasi qabrlari majmuasida]] saqlanib qolgan imperator Chongchjen portreti<ref>''[https://www.flickr.com/photos/101561334@N08/9863896694/in/photostream/ Ming Tombs]'', Beijing, China, 2008</ref>|ismi=Imperator Chongchjen<br/>崇禎帝}} <templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> '''Imperator Chongchjen''' ({{Xitoycha|崇禎帝|崇祯帝|Chóngzhēn Dì}}; 1611-yil 6-fevral - 1644-yil 25-aprel), shaxsiy ismi '''Chju Yujian''', xushmuomala ismi '''Deyue''' ({{Lang|zh|德約}}),<ref name="jytwj">Wang Yuan (王源),''Ju ye tang wen ji'' (《居業堂文集》), vol. 19. "聞之張景蔚親見烈皇帝神主題御諱字德約,行五,生於萬曆庚戌十二月二十四日寅時,崩於崇禎甲申三月十九日丑時。"</ref> Min sulolasining 17- va oxirgi imperatori, shuningdek, Manjur [[Sin (sulola)|Sin]] istilosidan oldin Xitoyni boshqargan oxirgi etnik Xan edi. U 1627-yildan 1644-yilgacha hukmronlik qildi. "Chongchjen" uning hukmronligi [[Nyanxao|davri nomi]] bo'lib, "hurmatli va xayrli" degan ma'noni anglatadi. Chju Yujian [[Imperator Taychan|imperator Taychanning]] o'g'li va [[Imperator Tyanqi|imperator Tyanqining]] ukasi bo'lib, 1627-yilda taxtga o'tirgan. U dehqonlar qo'zg'olonlariga qarshi kurashgan hamda shimoliy chegaralarni [[Manjurlar|manjurlarga]] qarshi kurashda himoya qila olmagan. 1644-yilda qo'zg'olonchilar poytaxt [[Pekin|Pekinga]] yetib kelganida, u o'z joniga qasd qildi va Min sulolasini tugatdi. Shundan so'ng Manjurlar [[Sin (sulola)|Sin sulolasini]] tuzishdi. 1645-yilda o'zini Hongguang nomi bilan [[Janubiy Min]] imperatori deb e'lon qilgan [[Chju Yusong]] imperator Chongchjenga "Sizong" ma'bad nomini berdi. Tarixiy matnlarda "Sizong" imperator Chongchjenning eng keng tarqalgan ma'bad nomidir. Janubiy Min hukmdorlari "Sizong"ni dastlab "Yizong" (毅宗)ga, keyin esa "Veyzong" ga o'zgartirishgan. [[Sin (sulola)|Sin sulolasi davrida]] imperator Chongchjenning ma'badi nomi "Huaizong" (懷宗)ga o'zgartirildi. == Yoshlik yillari == Chju Yujian imperator Taychan (Chju Changluo)ning past martabali kanizaklaridan biri Liu xonimdan tug'ilgan beshinchi o'g'li edi. Chju Yujian to'rt yoshga to'lganda onasi noma'lum sabablarga ko'ra otasi tomonidan qatl etilgan va yashirincha dafn etilgan. Keyin Chju Yujianni otasining boshqa kanizaklari asrab olishdi. U birinchi bo'lib Konsort Kang tomonidan tarbiyalangan va kanizak uning akasi Chju Youxiaoni asrab olganidan keyin uni Konsort Zhuang tarbiyalagan. Imperator Taychanning Chju Yusyao va Chju Yuszyandan boshqa barcha o'g'illari balog'atga yetmasdan vafot etishgan. Chju Yujian nisbatan yolg'iz, ammo tinch muhitda o'sgan. 1620-yilda imperator Taychan vafot etgandan so'ng Chju Yujianning katta akasi Chju Yusyao otasi o'rnini egalladi va imperator Tyanqi sifatida taxtga o'tirdi. U Chju Yuszyanga "Xin shahzodasi" (信王) unvonini berdi va vafot etgan Chju Yujianning onasi Liu xonimni "Konsort Xian" (賢妃) unvoniga sazovor qildi. Imperator Tyanqi davrida hukumatni boshqargan amaldor Vey Chjungsyandan qoʻrqqan Chju Yujian 1627-yilda akasi tomonidan hukumatga chaqirilguniga qadar kasallik bahonasida imperator hukumat majlislariga borishdan qochib yurdi. O'sha paytda imperator Tianqi og'ir kasal edi va Chju Yujian kelajakda Vey Chjungxianga tayanishini xohlardi.<ref>至是八月熹宗疾大漸十一日命召帝帝初慮不為忠賢所容深自韜晦常稱病不朝承召乃入問疾熹宗憑榻顧帝曰來吾弟當為堯舜帝懼不敢應良久奏曰臣死罪陛下為此言臣應萬死熹宗慰勉至再又曰善視中宮魏忠賢可任也帝益懼而與忠賢相勞若語甚溫求出 (崇禎長編 卷一)</ref> [[Fayl:Ming_Dynasty_porcelain_bowl,_Chongzhen_Reign_Period.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Ming_Dynasty_porcelain_bowl%2C_Chongzhen_Reign_Period.JPG/220px-Ming_Dynasty_porcelain_bowl%2C_Chongzhen_Reign_Period.JPG|thumb| Min sulolasi chinni kosasi. Chongchjen hukmronligi davri]] == Hukmronlik == 1627-yil oktabr oyida imperator Tyanqi vafot etganida uning merosxo'ri yo'q edi (uning oxirgi o'g'li bir yil oldin sirli [[Wanggongchang portlashi]] paytida vafot etgan). Imperatorning ukasi, o'sha paytda taxminan 16 yoshda bo'lgan Chju Yujian imperator Chongchjen sifatida taxtga o'tirdi.{{Sfn|Mote|2003}} Unda davlat ishlarini boshqarishda imperator saroyida hukmronlik qilishni davom ettirish niyatida bo'lgan bosh amaldor Vey Chjungsyanning manevrlariga qaramay imperatritsa Chjan (Imperator Tyanqining bevasi) yordam berdi.<ref>及熹宗大漸,折忠賢逆謀、傳位信王者,后力也。 (明史 卷一百一十四)</ref> Imperator Chongchjen oʻz hukmronligining boshidanoq Min sulolasining tanazzulini toʻxtatish uchun qoʻlidan kelganini qildi. Uning islohotchilik harakatlari fuqarolik va harbiy tuzilmaning yuqori darajalariga qaratilgan edi. Biroq ko'p yillik ichki korruptsiya va bo'sh g'azna muhim davlat lavozimlarini egallash uchun qobiliyatli vazirlarni topishga imkon bermadi. Imperator o'z qo'l ostidagilaridan ham shubhada bo'lib, o'nlab dala qo'mondonlari, jumladan, shimoliy chegarani [[Manjurlar|Manjurlarga]] (keyinchalik [[Sin (sulola)|Sin sulolasi]] deb ataladi) qarshi himoya qilgan general [[Yuan Chonghuan|Yuan Chongxuanni]] ham qatl qildi. Imperator Chongchjenning hukmronligi uning amaldorlari orasida fraksiyachilikdan qo'rqish bilan ajralib turardi. Bu imperator Tyanqi davrida jiddiy masala edi. Akasining o'limidan so'ng Chongchjen Vey Zhongxian va Madam Keni, shuningdek, "Vey-Ke fitnasi"ga aloqador deb hisoblangan boshqa amaldorlarni darhol yo'q qildi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Shu bilan birga Vey Chjungsyan ta'sirida vayron bo'lgan Donglin Akademiyasi fraksiyasi butun Jiangnan mintaqasida siyosiy tashkilotlar tuzdilar.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Ulardan asosiysi ''Fushe'' yoki Qayta tiklash jamiyati boʻlib, uning aʼzolari yangi avlod olimlari sifatida eski Donglin fraksiyasiga mansub edi.{{Sfn|Mote|2003}} Ular 1630 va 1631-yillardagi imperatorlik imtihonlari orqali oʻz aʼzolarini yuqori davlat lavozimlariga joylashtirishga muvaffaq boʻlishdi. Vey Chjungsyanning natijalarni o'zgartirishi imperator Chongchjenda katta shubha uyg'otib, Donglin fraksiyasining hukumatdagi ta'sirining yangilanishiga olib keldi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Donglinga mansub Qian Qianining bosh kotib lavozimiga nomzodi uning raqibi Ven Tiren tomonidan korrupsiya va fraksiyachilikda ayblanishiga olib keldi. Qian Qianyi imperator buyrug'i bilan qamoqqa olingan. Tez orada u ozodlikka chiqarilgan bo'lsa-da, maqomi oddiy odamga aylandi va u Jiangnanga qaytdi. Ven Tiren keyinchalik Bosh kotib bo'lgan.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} === Dehqonlar qoʻzgʻolonlari va manjur bosqini === XVII asr boshlarida Kichik muzlik davri sabab boʻlgan doimiy qurgʻoqchilik va ocharchilik Min sulolasining qulashini tezlashtirdi.{{Sfn|Fagan|2000}} 1620-yillarda ocharchilikdan aziyat chekkan [[Shensi|Shensilik]] kambag'allar [[Chjan Syanchjong]] va [[Li Zicheng]] boshchiligidagi ikkita yirik xalq qo'zg'oloniga ko'tarildi.{{Sfn|Mote|2003}} Shu bilan birga, Min qo'shinlari shimoliy chegarani himoya qilish uchun Manjur hukmdori [[Hong Tayji|Xong Tayjiga]] qarshi safarbar qilindi. Xongning otasi [[Nurhaci|Nurxaci]] manjur qabilalarini birlashgan kuchga aylantirgan edi. 1636-yilda [[Buyuk Xitoy devori|Buyuk]] devor shimolidagi Min istehkomlariga qarshi yillar davomida olib borilgan yurishlardan so'ng, Xong Tayji o'zini [[Sin (sulola)|Sin sulolasining]] imperatori deb e'lon qildi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} 1630-yillarda qo'zg'olon Shensidan yaqin atrofdagi Huguang va [[Xenan|Xenanga]] tarqaldi. 1633-yildan 1644-yilgacha Jingshi katta vabosi Shimoliy Xitoyni vayron qildi. 1641-yilda Syanyan Chjan Syanchjongga, [[Loyan|Luoyang]] esa Li Zichengga bo'ysundi. Keyingi yili Li Zicheng [[Kayfin|Kayfenni]] qo'lga oldi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Shundan bir yil oʻtib Chjan Syanchjong Vuchangni egallab, oʻzini Xi qirolligining hukmdori deb e'lon qildi.{{Sfn|Mote|2003}} Hukumat amaldorlari qoʻzgʻolonchi qoʻshinlarni toʻxtatish boʻyicha bir qancha noreal takliflarni, jumladan, kamondan otish musobaqalarini oʻtkazish, ''Veysuo'' harbiy koloniya tizimini tiklash va sotqin dehqonlarni qatl etishni taklif qilishdi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Li Zichen 1643-yil oxirida [[Sian|Sianni]] egallab, uning nomini Chang'an deb o'zgartirdi. Bu shahar [[Tan|Tan sulolasining]] poytaxti bo'lganida ushbu nomga ega edi. 1644-yilgi yangi oy yilida u o'zini Shun sulolasining hukmdori deb e'lon qildi va [[Pekin|Pekinni]] egallashga tayyorgarlik ko'ra boshladi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Bu paytga kelib, imperator Chongchjen uchun vaziyat keskinlashdi. U Pekin hududidan yangi nazoratchilarni yollash va Buyuk devordagi [[Shanxay dovoni]] himoyachisi general Vu Sanguini chaqirib olish takliflarini rad etdi. Imperator Chongchjen yangi dala qo'mondoni Yu Yingguyni qo'zg'olonchilarga qarshi safarbar qildi. U 1643-yil dekabr oyida [[Xuanxe|Sariq daryoni]] kesib o'tgan Li Zicheng qo'shinlarini to'xtata olmadi. Pekinda poytaxt mudofaa kuchlari qari va zaif odamlardan iborat bo'lib, ular o'z ta'minoti uchun mas'ul amaldorlarning korrupsiyasi tufayli ochlikdan o'lishayotgan edi. Qo'shinlarga deyarli bir yil davomida maosh to'lanmadi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Ayni paytda, Li Zichen qo'shinlari tomonidan [[Tayyuan|Taiyuanning]] qo'lga olinishi uning harbiy kampaniyasiga qo'shimcha turtki berdi. Garnizonlar unga jangsiz taslim bo'la boshladilar. 1644-yil fevral va mart oylarida imperator Chongchjen hukumatni janubdagi [[Nankin|Nankinga]] ko'chirish bo'yicha takroriy takliflarni rad etdi. Aprel boshida esa valiahd shahzodani janubga ko'chirish taklifini ham rad etdi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} === Vafoti === [[Fayl:De-bello-tartarico-Chonghen-Emperor-kills-his-daughter.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/De-bello-tartarico-Chonghen-Emperor-kills-his-daughter.jpg/220px-De-bello-tartarico-Chonghen-Emperor-kills-his-daughter.jpg|thumb| ''Imperator Chongchjen o'z'' qizlaridan birini o'ldirmoqda. Martino Martinining "''De Bello Tartarico Historia''" asaridan (1655)]] 1644-yil aprel oyida Min imperator hukumati nihoyat Vu Sanguiga o'z qo'shinini Ningyuan qal'asidan janubga Shanxay dovoniga ko'chirishni buyurdi.{{Sfn|Mote|2003}} Ammo juda kech edi va Vu Shanxay dovoniga 26-aprelgacha yetib bora olmadi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Shun qoʻzgʻolonchilari Juyong dovoni orqali poytaxtga yaqinlashayotgani haqida Pekinga xabar yetib keldi va imperator Chongchjen 23-aprel kuni oʻzining soʻnggi majlisini vazirlari bilan birga oʻtkazdi. Li Zicheng imperatorga taslim bo'lish imkoniyatini taklif qildi, ammo muzokaralar hech qanday natija bermadi. Li o'z kuchlariga 24-aprelda hujum qilishni buyurdi. Imperator Chongchjen isyonchilar qo'liga asir tushmaslik uchun o'g'illaridan tashqari imperator xonadonining barcha a'zolarini bir joyga to'pladi. U konsort Yuan va malika Jaorenni qilichi bilan chopib tashladi va malika Changpingning qo'lini kesib tashladi. [[Fayl:Guiltyscholartree.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Guiltyscholartree.JPG/170px-Guiltyscholartree.JPG|left|thumb| Imperator Chongchjen o'zini osgani aytiladigan daraxtning zamonaviy ko'rinishi]] 25-aprelda imperator Chongchjen hozirgi Jingshan bog'idagi kichik tepalik bo'lgan Meishanga piyoda boradi. U yerda u o'zini daraxtga osgan{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} yoki kamar bilan bo'g'ib o'ldirgan. Ba'zi ma'lumotlarga ko'ra, imperator o'z joniga qasd qilish to'g'risida xat qoldirgan, unda shunday deyilgan: "Men ajdodlarim bilan yer osti dunyosida yuzma-yuz ko'rinmaslik uchun ma'yus va sharmanda bo'lib o'laman. Qo‘zg‘olonchilar mening jasadimni bo‘laklab, amaldorlarimni o‘ldirishsin. Lekin [[Min sulolasi qabrlari majmuasi|imperator qabrlarini]] talon-taroj qilishmasin va xalqimizdan birortasiga ham zarar yetkazmasin”<ref>''Mingji beilüe'', quoted in {{Harvard citation no brackets|Wakeman Jr.|1986|p=266}}</ref> Imperatorning jasadini daraxt ostidan topib olgan xizmatkorning so'zlariga ko'ra, ''tianzi'' (Osmon O'g'li) so'zlari uning o'limidan keyin qolgan yagona yozma dalil bo'lgan.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Imperator [[Min sulolasi qabrlari majmuasi|Min qabrlarida]] dafn etilgan. Manjurlar imperator Chongchjen vafotidan unumli foydalanishdi: ular "imperatordan qasos olishga" da'vo qilib, sodiq Min kuchlari va tinch aholini qo'llab-quvvatladilar. Shun sulolasi [[Shanxay dovonidagi jang|Shanxay dovoni jangida]] Li Zichengning mag'lubiyatigacha bir yildan kamroq davom etdi. G'olib manjurlar butun Xitoyning hukmdori sifatida [[imperator Shunji]] boshchiligidagi [[Sin (sulola)|Sin sulolasining]] hukmronligini o'rnatdilar. Imperator Chongchjen hukumatni janubga Nankinga ko'chirishdan bosh tortganligi sababli, yangi Sin hukumati Minni osonlik bilan siqib chiqarib, asosan Pekin byurokratiyasini egallab olishga muvaffaq bo'ldi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Imperator Chongchjen o'limidan so'ng sodiq kuchlar [[Nankin|Nankinda]] Janubiy Min sulolasini e'lon qilib, [[Chju Yusong|Chju Yusongni]] (Fu shahzodasi) imperator Hongguang deb nomladilar. 1645-yilda Sin qo'shinlari Min qoldiqlariga qarshi harakat qila boshladi. Janubi Min fraksiyalarning o'zaro to'qnashuvi tufayli Sin hujumini to'xtata olmadi va Nankin 1645-yil 8-iyunda taslim bo'ldi. Chju Yousong 15-iyunda qo'lga olindi va Pekinga keltirilib, 1646-yilda u yerda vafot etdi. Susayayotgan Janubiy Min doimiy ravishda janubga surilib bordi va Janubiy Minning so'nggi imperatori [[Chju Yulan]] nihoyat [[Birma|Birmada]] qo'lga olinib, [[Yunnan|Yunnanga]] olib ketildi. U 1662-yilda Vu Sangui tomonidan qatl etildi. == Meros == [[Fayl:Ming_Iron_Cannon_(9883056676).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Ming_Iron_Cannon_%289883056676%29.jpg/220px-Ming_Iron_Cannon_%289883056676%29.jpg|thumb| Kannon Chongchjen hukmronligi davrida soxtalashtirilgan, 1633-yil]] Imperator Chongchjen Min me'yorlari bo'yicha qobiliyatsiz bo'lsa-da, u Min sulolasining taqdirini yakunladi. Ko'p jihatdan u sulolani saqlab qolish uchun bor kuchini sarfladi. Biroq, mehnatsevarligi bilan mashhur bo‘lishiga qaramay, imperatorning paranoyasi, sabrsizligi, qaysarligi va xalqining og‘ir ahvoliga e’tibor bermasligi parchalanib borayotgan imperiyani barbod qildi. Uning islohotga urinishlari Min hokimiyatining sezilarli darajada pasayishini hisobga olmadi. Bu uning o'tish davrida allaqachon rivojlangan edi. Imperator Chongchjen o'zining 17 yillik hukmronligi davomida yettita harbiy gubernatorni, 11 mintaqa qo'mondonini qatl qildi, mudofaa vazirini 14 marta almashtirdi va Buyuk Kotibiyatga misli ko'rilmagan darajada 50 vazirni (Vazirlar Mahkamasiga teng) tayinladi.<ref>[http://gb.cri.cn/3321/2005/10/19/421@744543.htm 古代碑石墓志的宝库]</ref> Garchi Min sulolasi so'nggi yillarda ham qobiliyatli sarkardalar va malakali siyosatchilarga ega bo'lsa-da, imperator Chongchjenning sabrsizligi va paranoyik shaxsiyati ularning hech biriga xavfli vaziyatdan qutulish uchun biron bir haqiqiy rejani amalga oshirishga imkon bermadi. Xususan, imperator Chongchjenning [[Yuan Chonghuan|Yuan Chongxuanni]] o'ta zaif asoslarda qatl etishi hal qiluvchi halokatli zarba sifatida baholandi. O'limi vaqtida Yuan shimoli-sharqdagi barcha Min qo'shinlarining oliy qo'mondoni edi va poytaxtni kutilmagan Manjur bosqinidan himoya qilish uchun chegaradan yetishib chiqqan edi. O'tgan o'n yillikning ko'p qismida Yuan Min imperiyasining shimoldagi qo'rg'oni bo'lib xizmat qildi va u yerda imperiya sharmandali mag'lubiyatga uchragan bir paytda Min chegaralarini ta'minlash uchun mas'ul edi. Uning adolatsiz o'limi Min harbiy ruhiyatini buzdi va Xitoyni manjurlar tomonidan bosib olinishi yo'lidagi eng katta to'siqlardan birini olib tashladi. == Shajara == {{Ahnentafel-compact5|Imperator Chongchjen (1611–1644)|[[Imperator Taychan]] (1582–1620)|[[Imperatritsa Dowager Xiaochun]] (1588–1615)|[[Imperator Vanli]] (1563–1620)|Imperatritsa Dowager Xiaojing (1565–1611)|Liu Yingyuan (1533–1588)|Xu xonim|[[Imperator Longqing]] (1537–1572)|Imperatritsa Dowager Xiaoding (1545–1614)|Wang Chaocai|Ge xonim|Liu Tingchen|Jia xonim|Mr. Xu|16=[[Imperator Jiajing]] (1507–1567)|17=Imperatritsa Xiaoke (vaf. 1554)|18=Li Vei (1527–1583)|19=Vang xonim|align=center|boxstyle_1=background-color: #fcc;|boxstyle_2=background-color: #fb9;|boxstyle_3=background-color: #ffc;|boxstyle_4=background-color: #bfc;|boxstyle_5=background-color: #9fe;}} == Ommaviy madaniyatda == * 1981-yil [[Korean Broadcasting System|KBS1]] ''Daemyeong'' teleserialida Seo Young-jin tomonidan tasvirlangan. == Manbalar == {{Manbalar}} == Qo'shimcha o'qish == ** Chao, Zhongchen (2000). ''Chongzhen zhuan'' (崇禎傳) {{ISBN|957-05-1612-7}} ** {{citation|last=Fagan|first=Brian M.|author-link=Brian M. Fagan|title=The Little Ice Age: How Climate Made History, 1300–1850|year=2000|publisher=[[Basic Books]]|isbn=9780465022724|url=https://books.google.com/books?id=LwvkmXt5fQUC}} ** {{citation|last=Mote|first=Frederick W.|author-link=Frederick W. Mote|title=Imperial China 900-1800|year=2003|publisher=[[Harvard University Press]]|isbn=9780520048041|url=https://books.google.com/books?id=SQWW7QgUH4gC}} ** Swope, Kenneth M. ''The Military Collapse of China's Ming Dynasty, 1618-44'' (Routledge, 2014). ** {{citation|last=Wakeman Jr.|first=Frederic|author-link=Frederic Wakeman|title=The Great Enterprise: The Manchu Reconstruction of Imperial Order in Seventeenth-Century China|year=1986|publisher=[[University of California Press]]|isbn=9780520048041|url=https://books.google.com/books?id=8nXLwSG2O8AC}} ** {{cite ECCP|title=Chu Yu-chien}} {{Start box}} {{S-hou|[[Chju xonadoni]]|6-fevral|1611-yil|25-aprel|1644-yil}} {{s-roy|cn}} {{S-new}} {{S-ttl|title=Xin shahzodasi|years=1622–1627}} {{S-non|reason=Birlashtirgan}} {{S-reg}} |- {{S-bef|rows=2|before=[[Imperator Tyanqi]]}} {{S-ttl|title=[[Min sulolasi imperatorlari ro‘yxati|Min sulolasi imperatori]]|years=1627–1644}} {{S-aft|after=[[Janubiy Min]]: [[Chju Yusong|Imperator Hongguang]]}} |- {{S-ttl|title=[[Xitoy imperatori]]|years=1627–1644}} {{S-aft|after=[[Sin (sulola)|Sin sulolasi]]: [[Imperator Shunji]]}} {{S-end}} {{Andoza:Min imperatorlari}} [[Turkum:Min sulolasi imperatorlari]] [[Turkum:1644-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1611-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 5oce0vjhy5hgoumanuzbgioua9az2fs 2725584 2725553 2022-07-30T14:31:15Z Laziz Baxtiyorov 56023 wikitext text/x-wiki   {{Qirollik bilgiqutisi|name=Chongzhen Emperor <br/> {{nobold|{{lang|zh|崇禎帝}}}}|temple name=|succession=Min sulolasining 17-imperatori|reign=1627-yil 2-oktabr – 1644-yil 25-aprel|coronation=1627-yil 2-oktabr|cor-type=Taxtga chiqqan sana|predecessor=[[Imperator Tianqi]]|successor=[[Chju Yousong|Imperator Hongguang]]|succession1=[[Xitoy imperatori]]|reign1=1627–1644|predecessor1=[[Imperator Tianqi]] ([[Min (sulola)|Min sulolasi]])|successor1=[[Imperator Shunji]] ([[Sin (sulola)|Sin sulolasi]])|succession2=Xin shahzodasi (信王)|reign2=1622–1627|reign-type2=Mansab davri:|predecessor2=|successor2=|full name=Chju Youjian<br>(朱由檢)|posthumous name=|era name=Chongchjen (崇禎)|era dates=1628-yil 5-fevral – 1644-yil 25-aprel|house=Chju xonadoni|dynasty=[[Min (sulola)|Min sulolasi]]|father=[[Imperator Taichang]]|mother=Imperatritsa Dowager Xiaochun|spouse={{Marriage|Imperatritsa Xiaojielie |1626|1644|end=d}}|issue={{plainlist| * Chju Cilang, Xianmin toj shahzodasi * Chju Cixuan, Huai Yin shahzodasi * Chju Cijiong, Ding Ai shahzodasi * Chju Cizhao, Yong Dao shahzodasi * Chju Cihuan, Daoling shahzodasi * Chju Cican, Daohuai shahzodasi * Shahzoda Daoliang * MalikaKunyi * Malika Changping * Malika Chjaoren * ''To‘rtinchi qiz'' * ''Beshinchi qiz'' * ''Oltinchi qiz''}}|imzo=Chongzhen_Emperor_signature_(huaya).jpg|signature_type=Imzosi:|tasvir=Chongzhen_Emperor.jpg|izoh=[[Min sulolasi qabrlari majmuasi|Min sulolasi qabrlari majmuasida]] saqlanib qolgan imperator Chongchjen portreti<ref>''[https://www.flickr.com/photos/101561334@N08/9863896694/in/photostream/ Ming Tombs]'', Beijing, China, 2008</ref>|ismi=Imperator Chongchjen<br/>崇禎帝}} <templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> '''Imperator Chongchjen''' ({{Xitoycha|崇禎帝|崇祯帝|Chóngzhēn Dì}}; 1611-yil 6-fevral - 1644-yil 25-aprel), shaxsiy ismi '''Chju Yujian''', xushmuomala ismi '''Deyue''' ({{Lang|zh|德約}}),<ref name="jytwj">Wang Yuan (王源),''Ju ye tang wen ji'' (《居業堂文集》), vol. 19. "聞之張景蔚親見烈皇帝神主題御諱字德約,行五,生於萬曆庚戌十二月二十四日寅時,崩於崇禎甲申三月十九日丑時。"</ref> Min sulolasining 17- va oxirgi imperatori, shuningdek, Manjur [[Sin (sulola)|Sin]] istilosidan oldin Xitoyni boshqargan oxirgi etnik Xan edi. U 1627-yildan 1644-yilgacha hukmronlik qildi. "Chongchjen" uning hukmronligi [[Nyanxao|davri nomi]] bo‘lib, "hurmatli va xayrli" degan ma'noni anglatadi. Chju Yujian [[Imperator Taychan|imperator Taychanning]] o‘g‘li va [[Imperator Tyanqi|imperator Tyanqining]] ukasi bo‘lib, 1627-yilda taxtga o‘tirgan. U dehqonlar qo‘zg‘olonlariga qarshi kurashgan hamda shimoliy chegaralarni [[Manjurlar|manjurlarga]] qarshi kurashda himoya qila olmagan. 1644-yilda qo‘zg‘olonchilar poytaxt [[Pekin|Pekinga]] yetib kelganida, u o‘z joniga qasd qildi va Min sulolasini tugatdi. Shundan so‘ng Manjurlar [[Sin (sulola)|Sin sulolasini]] tuzishdi. 1645-yilda o‘zini Hongguang nomi bilan [[Janubiy Min]] imperatori deb e'lon qilgan [[Chju Yusong]] imperator Chongchjenga "Sizong" ma'bad nomini berdi. Tarixiy matnlarda "Sizong" imperator Chongchjenning eng keng tarqalgan ma'bad nomidir. Janubiy Min hukmdorlari "Sizong"ni dastlab "Yizong" (毅宗)ga, keyin esa "Veyzong" ga o‘zgartirishgan. [[Sin (sulola)|Sin sulolasi davrida]] imperator Chongchjenning ma'badi nomi "Huaizong" (懷宗)ga o‘zgartirildi. == Yoshlik yillari == Chju Yujian imperator Taychan (Chju Changluo)ning past martabali kanizaklaridan biri Liu xonimdan tug‘ilgan beshinchi o‘g‘li edi. Chju Yujian to‘rt yoshga to‘lganda onasi noma'lum sabablarga ko‘ra otasi tomonidan qatl etilgan va yashirincha dafn etilgan. Keyin Chju Yujianni otasining boshqa kanizaklari asrab olishdi. U birinchi bo‘lib Konsort Kang tomonidan tarbiyalangan va kanizak uning akasi Chju Youxiaoni asrab olganidan keyin uni Konsort Zhuang tarbiyalagan. Imperator Taychanning Chju Yusyao va Chju Yuszyandan boshqa barcha o‘g‘illari balog‘atga yetmasdan vafot etishgan. Chju Yujian nisbatan yolg‘iz, ammo tinch muhitda o‘sgan. 1620-yilda imperator Taychan vafot etgandan so‘ng Chju Yujianning katta akasi Chju Yusyao otasi o‘rnini egalladi va imperator Tyanqi sifatida taxtga o‘tirdi. U Chju Yuszyanga "Xin shahzodasi" (信王) unvonini berdi va vafot etgan Chju Yujianning onasi Liu xonimni "Konsort Xian" (賢妃) unvoniga sazovor qildi. Imperator Tyanqi davrida hukumatni boshqargan amaldor Vey Chjungsyandan qoʻrqqan Chju Yujian 1627-yilda akasi tomonidan hukumatga chaqirilguniga qadar kasallik bahonasida imperator hukumat majlislariga borishdan qochib yurdi. O'sha paytda imperator Tianqi og‘ir kasal edi va Chju Yujian kelajakda Vey Chjungxianga tayanishini xohlardi.<ref>至是八月熹宗疾大漸十一日命召帝帝初慮不為忠賢所容深自韜晦常稱病不朝承召乃入問疾熹宗憑榻顧帝曰來吾弟當為堯舜帝懼不敢應良久奏曰臣死罪陛下為此言臣應萬死熹宗慰勉至再又曰善視中宮魏忠賢可任也帝益懼而與忠賢相勞若語甚溫求出 (崇禎長編 卷一)</ref> [[Fayl:Ming_Dynasty_porcelain_bowl,_Chongzhen_Reign_Period.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Ming_Dynasty_porcelain_bowl%2C_Chongzhen_Reign_Period.JPG/220px-Ming_Dynasty_porcelain_bowl%2C_Chongzhen_Reign_Period.JPG|thumb| Min sulolasi chinni kosasi. Chongchjen hukmronligi davri]] == Hukmronlik == 1627-yil oktabr oyida imperator Tyanqi vafot etganida uning merosxo‘ri yo‘q edi (uning oxirgi o‘g‘li bir yil oldin sirli [[Wanggongchang portlashi]] paytida vafot etgan). Imperatorning ukasi, o‘sha paytda taxminan 16 yoshda bo‘lgan Chju Yujian imperator Chongchjen sifatida taxtga o‘tirdi.{{Sfn|Mote|2003}} Unda davlat ishlarini boshqarishda imperator saroyida hukmronlik qilishni davom ettirish niyatida bo‘lgan bosh amaldor Vey Chjungsyanning manevrlariga qaramay imperatritsa Chjan (Imperator Tyanqining bevasi) yordam berdi.<ref>及熹宗大漸,折忠賢逆謀、傳位信王者,后力也。 (明史 卷一百一十四)</ref> Imperator Chongchjen oʻz hukmronligining boshidanoq Min sulolasining tanazzulini toʻxtatish uchun qoʻlidan kelganini qildi. Uning islohotchilik harakatlari fuqarolik va harbiy tuzilmaning yuqori darajalariga qaratilgan edi. Biroq ko‘p yillik ichki korruptsiya va bo‘sh g‘azna muhim davlat lavozimlarini egallash uchun qobiliyatli vazirlarni topishga imkon bermadi. Imperator o‘z qo‘l ostidagilaridan ham shubhada bo‘lib, o‘nlab dala qo‘mondonlari, jumladan, shimoliy chegarani [[Manjurlar|Manjurlarga]] (keyinchalik [[Sin (sulola)|Sin sulolasi]] deb ataladi) qarshi himoya qilgan general [[Yuan Chonghuan|Yuan Chongxuanni]] ham qatl qildi. Imperator Chongchjenning hukmronligi uning amaldorlari orasida fraksiyachilikdan qo‘rqish bilan ajralib turardi. Bu imperator Tyanqi davrida jiddiy masala edi. Akasining o‘limidan so‘ng Chongchjen Vey Zhongxian va Madam Keni, shuningdek, "Vey-Ke fitnasi"ga aloqador deb hisoblangan boshqa amaldorlarni darhol yo‘q qildi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Shu bilan birga Vey Chjungsyan ta'sirida vayron bo‘lgan Donglin Akademiyasi fraksiyasi butun Jiangnan mintaqasida siyosiy tashkilotlar tuzdilar.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Ulardan asosiysi ''Fushe'' yoki Qayta tiklash jamiyati boʻlib, uning aʼzolari yangi avlod olimlari sifatida eski Donglin fraksiyasiga mansub edi.{{Sfn|Mote|2003}} Ular 1630 va 1631-yillardagi imperatorlik imtihonlari orqali oʻz aʼzolarini yuqori davlat lavozimlariga joylashtirishga muvaffaq boʻlishdi. Vey Chjungsyanning natijalarni o‘zgartirishi imperator Chongchjenda katta shubha uyg‘otib, Donglin fraksiyasining hukumatdagi ta'sirining yangilanishiga olib keldi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Donglinga mansub Qian Qianining bosh kotib lavozimiga nomzodi uning raqibi Ven Tiren tomonidan korrupsiya va fraksiyachilikda ayblanishiga olib keldi. Qian Qianyi imperator buyrug‘i bilan qamoqqa olingan. Tez orada u ozodlikka chiqarilgan bo‘lsa-da, maqomi oddiy odamga aylandi va u Jiangnanga qaytdi. Ven Tiren keyinchalik Bosh kotib bo‘lgan.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} === Dehqonlar qoʻzgʻolonlari va manjur bosqini === XVII asr boshlarida Kichik muzlik davri sabab boʻlgan doimiy qurgʻoqchilik va ocharchilik Min sulolasining qulashini tezlashtirdi.{{Sfn|Fagan|2000}} 1620-yillarda ocharchilikdan aziyat chekkan [[Shensi|Shensilik]] kambag‘allar [[Chjan Syanchjong]] va [[Li Zicheng]] boshchiligidagi ikkita yirik xalq qo‘zg‘oloniga ko‘tarildi.{{Sfn|Mote|2003}} Shu bilan birga, Min qo‘shinlari shimoliy chegarani himoya qilish uchun Manjur hukmdori [[Hong Tayji|Xong Tayjiga]] qarshi safarbar qilindi. Xongning otasi [[Nurhaci|Nurxaci]] manjur qabilalarini birlashgan kuchga aylantirgan edi. 1636-yilda [[Buyuk Xitoy devori|Buyuk]] devor shimolidagi Min istehkomlariga qarshi yillar davomida olib borilgan yurishlardan so‘ng, Xong Tayji o‘zini [[Sin (sulola)|Sin sulolasining]] imperatori deb e'lon qildi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} 1630-yillarda qo‘zg‘olon Shensidan yaqin atrofdagi Huguang va [[Xenan|Xenanga]] tarqaldi. 1633-yildan 1644-yilgacha Jingshi katta vabosi Shimoliy Xitoyni vayron qildi. 1641-yilda Syanyan Chjan Syanchjongga, [[Loyan|Luoyang]] esa Li Zichengga bo‘ysundi. Keyingi yili Li Zicheng [[Kayfin|Kayfenni]] qo‘lga oldi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Shundan bir yil oʻtib Chjan Syanchjong Vuchangni egallab, oʻzini Xi qirolligining hukmdori deb e'lon qildi.{{Sfn|Mote|2003}} Hukumat amaldorlari qoʻzgʻolonchi qoʻshinlarni toʻxtatish boʻyicha bir qancha noreal takliflarni, jumladan, kamondan otish musobaqalarini oʻtkazish, ''Veysuo'' harbiy koloniya tizimini tiklash va sotqin dehqonlarni qatl etishni taklif qilishdi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Li Zichen 1643-yil oxirida [[Sian|Sianni]] egallab, uning nomini Chang‘an deb o‘zgartirdi. Bu shahar [[Tan|Tan sulolasining]] poytaxti bo‘lganida ushbu nomga ega edi. 1644-yilgi yangi oy yilida u o‘zini Shun sulolasining hukmdori deb e'lon qildi va [[Pekin|Pekinni]] egallashga tayyorgarlik ko‘ra boshladi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Bu paytga kelib, imperator Chongchjen uchun vaziyat keskinlashdi. U Pekin hududidan yangi nazoratchilarni yollash va Buyuk devordagi [[Shanxay dovoni]] himoyachisi general Vu Sanguini chaqirib olish takliflarini rad etdi. Imperator Chongchjen yangi dala qo‘mondoni Yu Yingguyni qo‘zg‘olonchilarga qarshi safarbar qildi. U 1643-yil dekabr oyida [[Xuanxe|Sariq daryoni]] kesib o‘tgan Li Zicheng qo‘shinlarini to‘xtata olmadi. Pekinda poytaxt mudofaa kuchlari qari va zaif odamlardan iborat bo‘lib, ular o‘z ta'minoti uchun mas'ul amaldorlarning korrupsiyasi tufayli ochlikdan o‘lishayotgan edi. Qo‘shinlarga deyarli bir yil davomida maosh to‘lanmadi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Ayni paytda, Li Zichen qo‘shinlari tomonidan [[Tayyuan|Taiyuanning]] qo‘lga olinishi uning harbiy kampaniyasiga qo‘shimcha turtki berdi. Garnizonlar unga jangsiz taslim bo‘la boshladilar. 1644-yil fevral va mart oylarida imperator Chongchjen hukumatni janubdagi [[Nankin|Nankinga]] ko‘chirish bo‘yicha takroriy takliflarni rad etdi. Aprel boshida esa valiahd shahzodani janubga ko‘chirish taklifini ham rad etdi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} === Vafoti === [[Fayl:De-bello-tartarico-Chonghen-Emperor-kills-his-daughter.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/De-bello-tartarico-Chonghen-Emperor-kills-his-daughter.jpg/220px-De-bello-tartarico-Chonghen-Emperor-kills-his-daughter.jpg|thumb| ''Imperator Chongchjen o‘z'' qizlaridan birini o‘ldirmoqda. Martino Martinining "''De Bello Tartarico Historia''" asaridan (1655)]] 1644-yil aprel oyida Min imperator hukumati nihoyat Vu Sanguiga o‘z qo‘shinini Ningyuan qal'asidan janubga Shanxay dovoniga ko‘chirishni buyurdi.{{Sfn|Mote|2003}} Ammo juda kech edi va Vu Shanxay dovoniga 26-aprelgacha yetib bora olmadi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Shun qoʻzgʻolonchilari Juyong dovoni orqali poytaxtga yaqinlashayotgani haqida Pekinga xabar yetib keldi va imperator Chongchjen 23-aprel kuni oʻzining soʻnggi majlisini vazirlari bilan birga oʻtkazdi. Li Zicheng imperatorga taslim bo‘lish imkoniyatini taklif qildi, ammo muzokaralar hech qanday natija bermadi. Li o‘z kuchlariga 24-aprelda hujum qilishni buyurdi. Imperator Chongchjen isyonchilar qo‘liga asir tushmaslik uchun o‘g‘illaridan tashqari imperator xonadonining barcha a'zolarini bir joyga to‘pladi. U konsort Yuan va malika Jaorenni qilichi bilan chopib tashladi va malika Changpingning qo‘lini kesib tashladi. [[Fayl:Guiltyscholartree.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Guiltyscholartree.JPG/170px-Guiltyscholartree.JPG|left|thumb| Imperator Chongchjen o‘zini osgani aytiladigan daraxtning zamonaviy ko‘rinishi]] 25-aprelda imperator Chongchjen hozirgi Jingshan bog‘idagi kichik tepalik bo‘lgan Meishanga piyoda boradi. U yerda u o‘zini daraxtga osgan{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} yoki kamar bilan bo‘g‘ib o‘ldirgan. Ba'zi ma'lumotlarga ko‘ra, imperator o‘z joniga qasd qilish to‘g‘risida xat qoldirgan, unda shunday deyilgan: "Men ajdodlarim bilan yer osti dunyosida yuzma-yuz ko‘rinmaslik uchun ma'yus va sharmanda bo‘lib o‘laman. Qo‘zg‘olonchilar mening jasadimni bo‘laklab, amaldorlarimni o‘ldirishsin. Lekin [[Min sulolasi qabrlari majmuasi|imperator qabrlarini]] talon-taroj qilishmasin va xalqimizdan birortasiga ham zarar yetkazmasin”<ref>''Mingji beilüe'', quoted in {{Harvard citation no brackets|Wakeman Jr.|1986|p=266}}</ref> Imperatorning jasadini daraxt ostidan topib olgan xizmatkorning so‘zlariga ko‘ra, ''tianzi'' (Osmon O'g‘li) so‘zlari uning o‘limidan keyin qolgan yagona yozma dalil bo‘lgan.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Imperator [[Min sulolasi qabrlari majmuasi|Min qabrlarida]] dafn etilgan. Manjurlar imperator Chongchjen vafotidan unumli foydalanishdi: ular "imperatordan qasos olishga" da'vo qilib, sodiq Min kuchlari va tinch aholini qo‘llab-quvvatladilar. Shun sulolasi [[Shanxay dovonidagi jang|Shanxay dovoni jangida]] Li Zichengning mag‘lubiyatigacha bir yildan kamroq davom etdi. G'olib manjurlar butun Xitoyning hukmdori sifatida [[imperator Shunji]] boshchiligidagi [[Sin (sulola)|Sin sulolasining]] hukmronligini o‘rnatdilar. Imperator Chongchjen hukumatni janubga Nankinga ko‘chirishdan bosh tortganligi sababli, yangi Sin hukumati Minni osonlik bilan siqib chiqarib, asosan Pekin byurokratiyasini egallab olishga muvaffaq bo‘ldi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Imperator Chongchjen o‘limidan so‘ng sodiq kuchlar [[Nankin|Nankinda]] Janubiy Min sulolasini e'lon qilib, [[Chju Yusong|Chju Yusongni]] (Fu shahzodasi) imperator Hongguang deb nomladilar. 1645-yilda Sin qo‘shinlari Min qoldiqlariga qarshi harakat qila boshladi. Janubi Min fraksiyalarning o‘zaro to‘qnashuvi tufayli Sin hujumini to‘xtata olmadi va Nankin 1645-yil 8-iyunda taslim bo‘ldi. Chju Yousong 15-iyunda qo‘lga olindi va Pekinga keltirilib, 1646-yilda u yerda vafot etdi. Susayayotgan Janubiy Min doimiy ravishda janubga surilib bordi va Janubiy Minning so‘nggi imperatori [[Chju Yulan]] nihoyat [[Birma|Birmada]] qo‘lga olinib, [[Yunnan|Yunnanga]] olib ketildi. U 1662-yilda Vu Sangui tomonidan qatl etildi. == Meros == [[Fayl:Ming_Iron_Cannon_(9883056676).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Ming_Iron_Cannon_%289883056676%29.jpg/220px-Ming_Iron_Cannon_%289883056676%29.jpg|thumb| Kannon Chongchjen hukmronligi davrida soxtalashtirilgan, 1633-yil]] Imperator Chongchjen Min me'yorlari bo‘yicha qobiliyatsiz bo‘lsa-da, u Min sulolasining taqdirini yakunladi. Ko‘p jihatdan u sulolani saqlab qolish uchun bor kuchini sarfladi. Biroq, mehnatsevarligi bilan mashhur bo‘lishiga qaramay, imperatorning paranoyasi, sabrsizligi, qaysarligi va xalqining og‘ir ahvoliga e’tibor bermasligi parchalanib borayotgan imperiyani barbod qildi. Uning islohotga urinishlari Min hokimiyatining sezilarli darajada pasayishini hisobga olmadi. Bu uning o‘tish davrida allaqachon rivojlangan edi. Imperator Chongchjen o‘zining 17 yillik hukmronligi davomida yettita harbiy gubernatorni, 11 mintaqa qo‘mondonini qatl qildi, mudofaa vazirini 14 marta almashtirdi va Buyuk Kotibiyatga misli ko‘rilmagan darajada 50 vazirni (Vazirlar Mahkamasiga teng) tayinladi.<ref>[http://gb.cri.cn/3321/2005/10/19/421@744543.htm 古代碑石墓志的宝库]</ref> Garchi Min sulolasi so‘nggi yillarda ham qobiliyatli sarkardalar va malakali siyosatchilarga ega bo‘lsa-da, imperator Chongchjenning sabrsizligi va paranoyik shaxsiyati ularning hech biriga xavfli vaziyatdan qutulish uchun biron bir haqiqiy rejani amalga oshirishga imkon bermadi. Xususan, imperator Chongchjenning [[Yuan Chonghuan|Yuan Chongxuanni]] o‘ta zaif asoslarda qatl etishi hal qiluvchi halokatli zarba sifatida baholandi. O'limi vaqtida Yuan shimoli-sharqdagi barcha Min qo‘shinlarining oliy qo‘mondoni edi va poytaxtni kutilmagan Manjur bosqinidan himoya qilish uchun chegaradan yetishib chiqqan edi. O'tgan o‘n yillikning ko‘p qismida Yuan Min imperiyasining shimoldagi qo‘rg‘oni bo‘lib xizmat qildi va u yerda imperiya sharmandali mag‘lubiyatga uchragan bir paytda Min chegaralarini ta'minlash uchun mas'ul edi. Uning adolatsiz o‘limi Min harbiy ruhiyatini buzdi va Xitoyni manjurlar tomonidan bosib olinishi yo‘lidagi eng katta to‘siqlardan birini olib tashladi. == Shajara == {{Ahnentafel-compact5|Imperator Chongchjen (1611–1644)|[[Imperator Taychan]] (1582–1620)|[[Imperatritsa Dowager Xiaochun]] (1588–1615)|[[Imperator Vanli]] (1563–1620)|Imperatritsa Dowager Xiaojing (1565–1611)|Liu Yingyuan (1533–1588)|Xu xonim|[[Imperator Longqing]] (1537–1572)|Imperatritsa Dowager Xiaoding (1545–1614)|Wang Chaocai|Ge xonim|Liu Tingchen|Jia xonim|Mr. Xu|16=[[Imperator Jiajing]] (1507–1567)|17=Imperatritsa Xiaoke (vaf. 1554)|18=Li Vei (1527–1583)|19=Vang xonim|align=center|boxstyle_1=background-color: #fcc;|boxstyle_2=background-color: #fb9;|boxstyle_3=background-color: #ffc;|boxstyle_4=background-color: #bfc;|boxstyle_5=background-color: #9fe;}} == Ommaviy madaniyatda == * 1981-yil [[Korean Broadcasting System|KBS1]] ''Daemyeong'' teleserialida Seo Young-jin tomonidan tasvirlangan. == Manbalar == {{Manbalar}} == Qo‘shimcha o‘qish == ** Chao, Zhongchen (2000). ''Chongzhen zhuan'' (崇禎傳) {{ISBN|957-05-1612-7}} ** {{citation|last=Fagan|first=Brian M.|author-link=Brian M. Fagan|title=The Little Ice Age: How Climate Made History, 1300–1850|year=2000|publisher=[[Basic Books]]|isbn=9780465022724|url=https://books.google.com/books?id=LwvkmXt5fQUC}} ** {{citation|last=Mote|first=Frederick W.|author-link=Frederick W. Mote|title=Imperial China 900-1800|year=2003|publisher=[[Harvard University Press]]|isbn=9780520048041|url=https://books.google.com/books?id=SQWW7QgUH4gC}} ** Swope, Kenneth M. ''The Military Collapse of China's Ming Dynasty, 1618-44'' (Routledge, 2014). ** {{citation|last=Wakeman Jr.|first=Frederic|author-link=Frederic Wakeman|title=The Great Enterprise: The Manchu Reconstruction of Imperial Order in Seventeenth-Century China|year=1986|publisher=[[University of California Press]]|isbn=9780520048041|url=https://books.google.com/books?id=8nXLwSG2O8AC}} ** {{cite ECCP|title=Chu Yu-chien}} {{Start box}} {{S-hou|[[Chju xonadoni]]|6-fevral|1611-yil|25-aprel|1644-yil}} {{s-roy|cn}} {{S-new}} {{S-ttl|title=Xin shahzodasi|years=1622–1627}} {{S-non|reason=Birlashtirgan}} {{S-reg}} |- {{S-bef|rows=2|before=[[Imperator Tyanqi]]}} {{S-ttl|title=[[Min sulolasi imperatorlari ro‘yxati|Min sulolasi imperatori]]|years=1627–1644}} {{S-aft|after=[[Janubiy Min]]: [[Chju Yusong|Imperator Hongguang]]}} |- {{S-ttl|title=[[Xitoy imperatori]]|years=1627–1644}} {{S-aft|after=[[Sin (sulola)|Sin sulolasi]]: [[Imperator Shunji]]}} {{S-end}} {{Andoza:Min imperatorlari}} [[Turkum:Min sulolasi imperatorlari]] [[Turkum:1644-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1611-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] hr051fdz2a8gvhkr7w9ko2ygnhkofa1 2726019 2725584 2022-07-30T19:19:23Z Jamshid Nurkulov 16137 /* Qo‘shimcha o‘qish */ wikitext text/x-wiki   {{Qirollik bilgiqutisi|name=Chongzhen Emperor <br/> {{nobold|{{lang|zh|崇禎帝}}}}|temple name=|succession=Min sulolasining 17-imperatori|reign=1627-yil 2-oktabr – 1644-yil 25-aprel|coronation=1627-yil 2-oktabr|cor-type=Taxtga chiqqan sana|predecessor=[[Imperator Tianqi]]|successor=[[Chju Yousong|Imperator Hongguang]]|succession1=[[Xitoy imperatori]]|reign1=1627–1644|predecessor1=[[Imperator Tianqi]] ([[Min (sulola)|Min sulolasi]])|successor1=[[Imperator Shunji]] ([[Sin (sulola)|Sin sulolasi]])|succession2=Xin shahzodasi (信王)|reign2=1622–1627|reign-type2=Mansab davri:|predecessor2=|successor2=|full name=Chju Youjian<br>(朱由檢)|posthumous name=|era name=Chongchjen (崇禎)|era dates=1628-yil 5-fevral – 1644-yil 25-aprel|house=Chju xonadoni|dynasty=[[Min (sulola)|Min sulolasi]]|father=[[Imperator Taichang]]|mother=Imperatritsa Dowager Xiaochun|spouse={{Marriage|Imperatritsa Xiaojielie |1626|1644|end=d}}|issue={{plainlist| * Chju Cilang, Xianmin toj shahzodasi * Chju Cixuan, Huai Yin shahzodasi * Chju Cijiong, Ding Ai shahzodasi * Chju Cizhao, Yong Dao shahzodasi * Chju Cihuan, Daoling shahzodasi * Chju Cican, Daohuai shahzodasi * Shahzoda Daoliang * MalikaKunyi * Malika Changping * Malika Chjaoren * ''To‘rtinchi qiz'' * ''Beshinchi qiz'' * ''Oltinchi qiz''}}|imzo=Chongzhen_Emperor_signature_(huaya).jpg|signature_type=Imzosi:|tasvir=Chongzhen_Emperor.jpg|izoh=[[Min sulolasi qabrlari majmuasi|Min sulolasi qabrlari majmuasida]] saqlanib qolgan imperator Chongchjen portreti<ref>''[https://www.flickr.com/photos/101561334@N08/9863896694/in/photostream/ Ming Tombs]'', Beijing, China, 2008</ref>|ismi=Imperator Chongchjen<br/>崇禎帝}} <templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> '''Imperator Chongchjen''' ({{Xitoycha|崇禎帝|崇祯帝|Chóngzhēn Dì}}; 1611-yil 6-fevral - 1644-yil 25-aprel), shaxsiy ismi '''Chju Yujian''', xushmuomala ismi '''Deyue''' ({{Lang|zh|德約}}),<ref name="jytwj">Wang Yuan (王源),''Ju ye tang wen ji'' (《居業堂文集》), vol. 19. "聞之張景蔚親見烈皇帝神主題御諱字德約,行五,生於萬曆庚戌十二月二十四日寅時,崩於崇禎甲申三月十九日丑時。"</ref> Min sulolasining 17- va oxirgi imperatori, shuningdek, Manjur [[Sin (sulola)|Sin]] istilosidan oldin Xitoyni boshqargan oxirgi etnik Xan edi. U 1627-yildan 1644-yilgacha hukmronlik qildi. "Chongchjen" uning hukmronligi [[Nyanxao|davri nomi]] bo‘lib, "hurmatli va xayrli" degan ma'noni anglatadi. Chju Yujian [[Imperator Taychan|imperator Taychanning]] o‘g‘li va [[Imperator Tyanqi|imperator Tyanqining]] ukasi bo‘lib, 1627-yilda taxtga o‘tirgan. U dehqonlar qo‘zg‘olonlariga qarshi kurashgan hamda shimoliy chegaralarni [[Manjurlar|manjurlarga]] qarshi kurashda himoya qila olmagan. 1644-yilda qo‘zg‘olonchilar poytaxt [[Pekin|Pekinga]] yetib kelganida, u o‘z joniga qasd qildi va Min sulolasini tugatdi. Shundan so‘ng Manjurlar [[Sin (sulola)|Sin sulolasini]] tuzishdi. 1645-yilda o‘zini Hongguang nomi bilan [[Janubiy Min]] imperatori deb e'lon qilgan [[Chju Yusong]] imperator Chongchjenga "Sizong" ma'bad nomini berdi. Tarixiy matnlarda "Sizong" imperator Chongchjenning eng keng tarqalgan ma'bad nomidir. Janubiy Min hukmdorlari "Sizong"ni dastlab "Yizong" (毅宗)ga, keyin esa "Veyzong" ga o‘zgartirishgan. [[Sin (sulola)|Sin sulolasi davrida]] imperator Chongchjenning ma'badi nomi "Huaizong" (懷宗)ga o‘zgartirildi. == Yoshlik yillari == Chju Yujian imperator Taychan (Chju Changluo)ning past martabali kanizaklaridan biri Liu xonimdan tug‘ilgan beshinchi o‘g‘li edi. Chju Yujian to‘rt yoshga to‘lganda onasi noma'lum sabablarga ko‘ra otasi tomonidan qatl etilgan va yashirincha dafn etilgan. Keyin Chju Yujianni otasining boshqa kanizaklari asrab olishdi. U birinchi bo‘lib Konsort Kang tomonidan tarbiyalangan va kanizak uning akasi Chju Youxiaoni asrab olganidan keyin uni Konsort Zhuang tarbiyalagan. Imperator Taychanning Chju Yusyao va Chju Yuszyandan boshqa barcha o‘g‘illari balog‘atga yetmasdan vafot etishgan. Chju Yujian nisbatan yolg‘iz, ammo tinch muhitda o‘sgan. 1620-yilda imperator Taychan vafot etgandan so‘ng Chju Yujianning katta akasi Chju Yusyao otasi o‘rnini egalladi va imperator Tyanqi sifatida taxtga o‘tirdi. U Chju Yuszyanga "Xin shahzodasi" (信王) unvonini berdi va vafot etgan Chju Yujianning onasi Liu xonimni "Konsort Xian" (賢妃) unvoniga sazovor qildi. Imperator Tyanqi davrida hukumatni boshqargan amaldor Vey Chjungsyandan qoʻrqqan Chju Yujian 1627-yilda akasi tomonidan hukumatga chaqirilguniga qadar kasallik bahonasida imperator hukumat majlislariga borishdan qochib yurdi. O'sha paytda imperator Tianqi og‘ir kasal edi va Chju Yujian kelajakda Vey Chjungxianga tayanishini xohlardi.<ref>至是八月熹宗疾大漸十一日命召帝帝初慮不為忠賢所容深自韜晦常稱病不朝承召乃入問疾熹宗憑榻顧帝曰來吾弟當為堯舜帝懼不敢應良久奏曰臣死罪陛下為此言臣應萬死熹宗慰勉至再又曰善視中宮魏忠賢可任也帝益懼而與忠賢相勞若語甚溫求出 (崇禎長編 卷一)</ref> [[Fayl:Ming_Dynasty_porcelain_bowl,_Chongzhen_Reign_Period.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Ming_Dynasty_porcelain_bowl%2C_Chongzhen_Reign_Period.JPG/220px-Ming_Dynasty_porcelain_bowl%2C_Chongzhen_Reign_Period.JPG|thumb| Min sulolasi chinni kosasi. Chongchjen hukmronligi davri]] == Hukmronlik == 1627-yil oktabr oyida imperator Tyanqi vafot etganida uning merosxo‘ri yo‘q edi (uning oxirgi o‘g‘li bir yil oldin sirli [[Wanggongchang portlashi]] paytida vafot etgan). Imperatorning ukasi, o‘sha paytda taxminan 16 yoshda bo‘lgan Chju Yujian imperator Chongchjen sifatida taxtga o‘tirdi.{{Sfn|Mote|2003}} Unda davlat ishlarini boshqarishda imperator saroyida hukmronlik qilishni davom ettirish niyatida bo‘lgan bosh amaldor Vey Chjungsyanning manevrlariga qaramay imperatritsa Chjan (Imperator Tyanqining bevasi) yordam berdi.<ref>及熹宗大漸,折忠賢逆謀、傳位信王者,后力也。 (明史 卷一百一十四)</ref> Imperator Chongchjen oʻz hukmronligining boshidanoq Min sulolasining tanazzulini toʻxtatish uchun qoʻlidan kelganini qildi. Uning islohotchilik harakatlari fuqarolik va harbiy tuzilmaning yuqori darajalariga qaratilgan edi. Biroq ko‘p yillik ichki korruptsiya va bo‘sh g‘azna muhim davlat lavozimlarini egallash uchun qobiliyatli vazirlarni topishga imkon bermadi. Imperator o‘z qo‘l ostidagilaridan ham shubhada bo‘lib, o‘nlab dala qo‘mondonlari, jumladan, shimoliy chegarani [[Manjurlar|Manjurlarga]] (keyinchalik [[Sin (sulola)|Sin sulolasi]] deb ataladi) qarshi himoya qilgan general [[Yuan Chonghuan|Yuan Chongxuanni]] ham qatl qildi. Imperator Chongchjenning hukmronligi uning amaldorlari orasida fraksiyachilikdan qo‘rqish bilan ajralib turardi. Bu imperator Tyanqi davrida jiddiy masala edi. Akasining o‘limidan so‘ng Chongchjen Vey Zhongxian va Madam Keni, shuningdek, "Vey-Ke fitnasi"ga aloqador deb hisoblangan boshqa amaldorlarni darhol yo‘q qildi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Shu bilan birga Vey Chjungsyan ta'sirida vayron bo‘lgan Donglin Akademiyasi fraksiyasi butun Jiangnan mintaqasida siyosiy tashkilotlar tuzdilar.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Ulardan asosiysi ''Fushe'' yoki Qayta tiklash jamiyati boʻlib, uning aʼzolari yangi avlod olimlari sifatida eski Donglin fraksiyasiga mansub edi.{{Sfn|Mote|2003}} Ular 1630 va 1631-yillardagi imperatorlik imtihonlari orqali oʻz aʼzolarini yuqori davlat lavozimlariga joylashtirishga muvaffaq boʻlishdi. Vey Chjungsyanning natijalarni o‘zgartirishi imperator Chongchjenda katta shubha uyg‘otib, Donglin fraksiyasining hukumatdagi ta'sirining yangilanishiga olib keldi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Donglinga mansub Qian Qianining bosh kotib lavozimiga nomzodi uning raqibi Ven Tiren tomonidan korrupsiya va fraksiyachilikda ayblanishiga olib keldi. Qian Qianyi imperator buyrug‘i bilan qamoqqa olingan. Tez orada u ozodlikka chiqarilgan bo‘lsa-da, maqomi oddiy odamga aylandi va u Jiangnanga qaytdi. Ven Tiren keyinchalik Bosh kotib bo‘lgan.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} === Dehqonlar qoʻzgʻolonlari va manjur bosqini === XVII asr boshlarida Kichik muzlik davri sabab boʻlgan doimiy qurgʻoqchilik va ocharchilik Min sulolasining qulashini tezlashtirdi.{{Sfn|Fagan|2000}} 1620-yillarda ocharchilikdan aziyat chekkan [[Shensi|Shensilik]] kambag‘allar [[Chjan Syanchjong]] va [[Li Zicheng]] boshchiligidagi ikkita yirik xalq qo‘zg‘oloniga ko‘tarildi.{{Sfn|Mote|2003}} Shu bilan birga, Min qo‘shinlari shimoliy chegarani himoya qilish uchun Manjur hukmdori [[Hong Tayji|Xong Tayjiga]] qarshi safarbar qilindi. Xongning otasi [[Nurhaci|Nurxaci]] manjur qabilalarini birlashgan kuchga aylantirgan edi. 1636-yilda [[Buyuk Xitoy devori|Buyuk]] devor shimolidagi Min istehkomlariga qarshi yillar davomida olib borilgan yurishlardan so‘ng, Xong Tayji o‘zini [[Sin (sulola)|Sin sulolasining]] imperatori deb e'lon qildi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} 1630-yillarda qo‘zg‘olon Shensidan yaqin atrofdagi Huguang va [[Xenan|Xenanga]] tarqaldi. 1633-yildan 1644-yilgacha Jingshi katta vabosi Shimoliy Xitoyni vayron qildi. 1641-yilda Syanyan Chjan Syanchjongga, [[Loyan|Luoyang]] esa Li Zichengga bo‘ysundi. Keyingi yili Li Zicheng [[Kayfin|Kayfenni]] qo‘lga oldi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Shundan bir yil oʻtib Chjan Syanchjong Vuchangni egallab, oʻzini Xi qirolligining hukmdori deb e'lon qildi.{{Sfn|Mote|2003}} Hukumat amaldorlari qoʻzgʻolonchi qoʻshinlarni toʻxtatish boʻyicha bir qancha noreal takliflarni, jumladan, kamondan otish musobaqalarini oʻtkazish, ''Veysuo'' harbiy koloniya tizimini tiklash va sotqin dehqonlarni qatl etishni taklif qilishdi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Li Zichen 1643-yil oxirida [[Sian|Sianni]] egallab, uning nomini Chang‘an deb o‘zgartirdi. Bu shahar [[Tan|Tan sulolasining]] poytaxti bo‘lganida ushbu nomga ega edi. 1644-yilgi yangi oy yilida u o‘zini Shun sulolasining hukmdori deb e'lon qildi va [[Pekin|Pekinni]] egallashga tayyorgarlik ko‘ra boshladi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Bu paytga kelib, imperator Chongchjen uchun vaziyat keskinlashdi. U Pekin hududidan yangi nazoratchilarni yollash va Buyuk devordagi [[Shanxay dovoni]] himoyachisi general Vu Sanguini chaqirib olish takliflarini rad etdi. Imperator Chongchjen yangi dala qo‘mondoni Yu Yingguyni qo‘zg‘olonchilarga qarshi safarbar qildi. U 1643-yil dekabr oyida [[Xuanxe|Sariq daryoni]] kesib o‘tgan Li Zicheng qo‘shinlarini to‘xtata olmadi. Pekinda poytaxt mudofaa kuchlari qari va zaif odamlardan iborat bo‘lib, ular o‘z ta'minoti uchun mas'ul amaldorlarning korrupsiyasi tufayli ochlikdan o‘lishayotgan edi. Qo‘shinlarga deyarli bir yil davomida maosh to‘lanmadi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Ayni paytda, Li Zichen qo‘shinlari tomonidan [[Tayyuan|Taiyuanning]] qo‘lga olinishi uning harbiy kampaniyasiga qo‘shimcha turtki berdi. Garnizonlar unga jangsiz taslim bo‘la boshladilar. 1644-yil fevral va mart oylarida imperator Chongchjen hukumatni janubdagi [[Nankin|Nankinga]] ko‘chirish bo‘yicha takroriy takliflarni rad etdi. Aprel boshida esa valiahd shahzodani janubga ko‘chirish taklifini ham rad etdi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} === Vafoti === [[Fayl:De-bello-tartarico-Chonghen-Emperor-kills-his-daughter.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/De-bello-tartarico-Chonghen-Emperor-kills-his-daughter.jpg/220px-De-bello-tartarico-Chonghen-Emperor-kills-his-daughter.jpg|thumb| ''Imperator Chongchjen o‘z'' qizlaridan birini o‘ldirmoqda. Martino Martinining "''De Bello Tartarico Historia''" asaridan (1655)]] 1644-yil aprel oyida Min imperator hukumati nihoyat Vu Sanguiga o‘z qo‘shinini Ningyuan qal'asidan janubga Shanxay dovoniga ko‘chirishni buyurdi.{{Sfn|Mote|2003}} Ammo juda kech edi va Vu Shanxay dovoniga 26-aprelgacha yetib bora olmadi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Shun qoʻzgʻolonchilari Juyong dovoni orqali poytaxtga yaqinlashayotgani haqida Pekinga xabar yetib keldi va imperator Chongchjen 23-aprel kuni oʻzining soʻnggi majlisini vazirlari bilan birga oʻtkazdi. Li Zicheng imperatorga taslim bo‘lish imkoniyatini taklif qildi, ammo muzokaralar hech qanday natija bermadi. Li o‘z kuchlariga 24-aprelda hujum qilishni buyurdi. Imperator Chongchjen isyonchilar qo‘liga asir tushmaslik uchun o‘g‘illaridan tashqari imperator xonadonining barcha a'zolarini bir joyga to‘pladi. U konsort Yuan va malika Jaorenni qilichi bilan chopib tashladi va malika Changpingning qo‘lini kesib tashladi. [[Fayl:Guiltyscholartree.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Guiltyscholartree.JPG/170px-Guiltyscholartree.JPG|left|thumb| Imperator Chongchjen o‘zini osgani aytiladigan daraxtning zamonaviy ko‘rinishi]] 25-aprelda imperator Chongchjen hozirgi Jingshan bog‘idagi kichik tepalik bo‘lgan Meishanga piyoda boradi. U yerda u o‘zini daraxtga osgan{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} yoki kamar bilan bo‘g‘ib o‘ldirgan. Ba'zi ma'lumotlarga ko‘ra, imperator o‘z joniga qasd qilish to‘g‘risida xat qoldirgan, unda shunday deyilgan: "Men ajdodlarim bilan yer osti dunyosida yuzma-yuz ko‘rinmaslik uchun ma'yus va sharmanda bo‘lib o‘laman. Qo‘zg‘olonchilar mening jasadimni bo‘laklab, amaldorlarimni o‘ldirishsin. Lekin [[Min sulolasi qabrlari majmuasi|imperator qabrlarini]] talon-taroj qilishmasin va xalqimizdan birortasiga ham zarar yetkazmasin”<ref>''Mingji beilüe'', quoted in {{Harvard citation no brackets|Wakeman Jr.|1986|p=266}}</ref> Imperatorning jasadini daraxt ostidan topib olgan xizmatkorning so‘zlariga ko‘ra, ''tianzi'' (Osmon O'g‘li) so‘zlari uning o‘limidan keyin qolgan yagona yozma dalil bo‘lgan.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Imperator [[Min sulolasi qabrlari majmuasi|Min qabrlarida]] dafn etilgan. Manjurlar imperator Chongchjen vafotidan unumli foydalanishdi: ular "imperatordan qasos olishga" da'vo qilib, sodiq Min kuchlari va tinch aholini qo‘llab-quvvatladilar. Shun sulolasi [[Shanxay dovonidagi jang|Shanxay dovoni jangida]] Li Zichengning mag‘lubiyatigacha bir yildan kamroq davom etdi. G'olib manjurlar butun Xitoyning hukmdori sifatida [[imperator Shunji]] boshchiligidagi [[Sin (sulola)|Sin sulolasining]] hukmronligini o‘rnatdilar. Imperator Chongchjen hukumatni janubga Nankinga ko‘chirishdan bosh tortganligi sababli, yangi Sin hukumati Minni osonlik bilan siqib chiqarib, asosan Pekin byurokratiyasini egallab olishga muvaffaq bo‘ldi.{{Sfn|Wakeman Jr.|1986}} Imperator Chongchjen o‘limidan so‘ng sodiq kuchlar [[Nankin|Nankinda]] Janubiy Min sulolasini e'lon qilib, [[Chju Yusong|Chju Yusongni]] (Fu shahzodasi) imperator Hongguang deb nomladilar. 1645-yilda Sin qo‘shinlari Min qoldiqlariga qarshi harakat qila boshladi. Janubi Min fraksiyalarning o‘zaro to‘qnashuvi tufayli Sin hujumini to‘xtata olmadi va Nankin 1645-yil 8-iyunda taslim bo‘ldi. Chju Yousong 15-iyunda qo‘lga olindi va Pekinga keltirilib, 1646-yilda u yerda vafot etdi. Susayayotgan Janubiy Min doimiy ravishda janubga surilib bordi va Janubiy Minning so‘nggi imperatori [[Chju Yulan]] nihoyat [[Birma|Birmada]] qo‘lga olinib, [[Yunnan|Yunnanga]] olib ketildi. U 1662-yilda Vu Sangui tomonidan qatl etildi. == Meros == [[Fayl:Ming_Iron_Cannon_(9883056676).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Ming_Iron_Cannon_%289883056676%29.jpg/220px-Ming_Iron_Cannon_%289883056676%29.jpg|thumb| Kannon Chongchjen hukmronligi davrida soxtalashtirilgan, 1633-yil]] Imperator Chongchjen Min me'yorlari bo‘yicha qobiliyatsiz bo‘lsa-da, u Min sulolasining taqdirini yakunladi. Ko‘p jihatdan u sulolani saqlab qolish uchun bor kuchini sarfladi. Biroq, mehnatsevarligi bilan mashhur bo‘lishiga qaramay, imperatorning paranoyasi, sabrsizligi, qaysarligi va xalqining og‘ir ahvoliga e’tibor bermasligi parchalanib borayotgan imperiyani barbod qildi. Uning islohotga urinishlari Min hokimiyatining sezilarli darajada pasayishini hisobga olmadi. Bu uning o‘tish davrida allaqachon rivojlangan edi. Imperator Chongchjen o‘zining 17 yillik hukmronligi davomida yettita harbiy gubernatorni, 11 mintaqa qo‘mondonini qatl qildi, mudofaa vazirini 14 marta almashtirdi va Buyuk Kotibiyatga misli ko‘rilmagan darajada 50 vazirni (Vazirlar Mahkamasiga teng) tayinladi.<ref>[http://gb.cri.cn/3321/2005/10/19/421@744543.htm 古代碑石墓志的宝库]</ref> Garchi Min sulolasi so‘nggi yillarda ham qobiliyatli sarkardalar va malakali siyosatchilarga ega bo‘lsa-da, imperator Chongchjenning sabrsizligi va paranoyik shaxsiyati ularning hech biriga xavfli vaziyatdan qutulish uchun biron bir haqiqiy rejani amalga oshirishga imkon bermadi. Xususan, imperator Chongchjenning [[Yuan Chonghuan|Yuan Chongxuanni]] o‘ta zaif asoslarda qatl etishi hal qiluvchi halokatli zarba sifatida baholandi. O'limi vaqtida Yuan shimoli-sharqdagi barcha Min qo‘shinlarining oliy qo‘mondoni edi va poytaxtni kutilmagan Manjur bosqinidan himoya qilish uchun chegaradan yetishib chiqqan edi. O'tgan o‘n yillikning ko‘p qismida Yuan Min imperiyasining shimoldagi qo‘rg‘oni bo‘lib xizmat qildi va u yerda imperiya sharmandali mag‘lubiyatga uchragan bir paytda Min chegaralarini ta'minlash uchun mas'ul edi. Uning adolatsiz o‘limi Min harbiy ruhiyatini buzdi va Xitoyni manjurlar tomonidan bosib olinishi yo‘lidagi eng katta to‘siqlardan birini olib tashladi. == Shajara == {{Ahnentafel-compact5|Imperator Chongchjen (1611–1644)|[[Imperator Taychan]] (1582–1620)|[[Imperatritsa Dowager Xiaochun]] (1588–1615)|[[Imperator Vanli]] (1563–1620)|Imperatritsa Dowager Xiaojing (1565–1611)|Liu Yingyuan (1533–1588)|Xu xonim|[[Imperator Longqing]] (1537–1572)|Imperatritsa Dowager Xiaoding (1545–1614)|Wang Chaocai|Ge xonim|Liu Tingchen|Jia xonim|Mr. Xu|16=[[Imperator Jiajing]] (1507–1567)|17=Imperatritsa Xiaoke (vaf. 1554)|18=Li Vei (1527–1583)|19=Vang xonim|align=center|boxstyle_1=background-color: #fcc;|boxstyle_2=background-color: #fb9;|boxstyle_3=background-color: #ffc;|boxstyle_4=background-color: #bfc;|boxstyle_5=background-color: #9fe;}} == Ommaviy madaniyatda == * 1981-yil [[Korean Broadcasting System|KBS1]] ''Daemyeong'' teleserialida Seo Young-jin tomonidan tasvirlangan. == Manbalar == {{Manbalar}} == Adabiyotlar == ** Chao, Zhongchen (2000). ''Chongzhen zhuan'' (崇禎傳) {{ISBN|957-05-1612-7}} ** {{citation|last=Fagan|first=Brian M.|author-link=Brian M. Fagan|title=The Little Ice Age: How Climate Made History, 1300–1850|year=2000|publisher=[[Basic Books]]|isbn=9780465022724|url=https://books.google.com/books?id=LwvkmXt5fQUC}} ** {{citation|last=Mote|first=Frederick W.|author-link=Frederick W. Mote|title=Imperial China 900-1800|year=2003|publisher=[[Harvard University Press]]|isbn=9780520048041|url=https://books.google.com/books?id=SQWW7QgUH4gC}} ** Swope, Kenneth M. ''The Military Collapse of China's Ming Dynasty, 1618-44'' (Routledge, 2014). ** {{citation|last=Wakeman Jr.|first=Frederic|author-link=Frederic Wakeman|title=The Great Enterprise: The Manchu Reconstruction of Imperial Order in Seventeenth-Century China|year=1986|publisher=[[University of California Press]]|isbn=9780520048041|url=https://books.google.com/books?id=8nXLwSG2O8AC}} ** {{cite ECCP|title=Chu Yu-chien}} {{Start box}} {{S-hou|[[Chju xonadoni]]|6-fevral|1611-yil|25-aprel|1644-yil}} {{s-roy|cn}} {{S-new}} {{S-ttl|title=Xin shahzodasi|years=1622–1627}} {{S-non|reason=Birlashtirgan}} {{S-reg}} |- {{S-bef|rows=2|before=[[Imperator Tyanqi]]}} {{S-ttl|title=[[Min sulolasi imperatorlari ro‘yxati|Min sulolasi imperatori]]|years=1627–1644}} {{S-aft|after=[[Janubiy Min]]: [[Chju Yusong|Imperator Hongguang]]}} |- {{S-ttl|title=[[Xitoy imperatori]]|years=1627–1644}} {{S-aft|after=[[Sin (sulola)|Sin sulolasi]]: [[Imperator Shunji]]}} {{S-end}} {{Andoza:Min imperatorlari}} [[Turkum:Min sulolasi imperatorlari]] [[Turkum:1644-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1611-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 509qgzaqr1w61qjzaio1p8qmdkjnsyf Munozara:Adam G Sevani 1 758765 2725526 2022-07-30T13:37:28Z FarangisOrtiqova 74511 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Aytac Əsədova 0 758766 2725527 2022-07-30T13:39:05Z 82.194.17.140 „'''Aytac Əsədova''' ({{lang-az|Daməd İmanov}}; 15-aprel 1990-yilda tugʻilgan) - Azərbaycan alimi, Azərbaycan elmi xodimi, tibb elmləri doktoru İmanov 1990-yil 15 aprelda Horadiz tumanining Agdam tumanida tugʻilgan.<ref name="ens">[https://www.ens.az/az/heyatini-denizciliye-hesr-etmis-damed-İmanov Həyatını dənizçiliyə həsr etmiş Daməd İmanov]{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. ens.az Oz...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki '''Aytac Əsədova''' ({{lang-az|Daməd İmanov}}; 15-aprel 1990-yilda tugʻilgan) - Azərbaycan alimi, Azərbaycan elmi xodimi, tibb elmləri doktoru İmanov 1990-yil 15 aprelda Horadiz tumanining Agdam tumanida tugʻilgan.<ref name="ens">[https://www.ens.az/az/heyatini-denizciliye-hesr-etmis-damed-İmanov Həyatını dənizçiliyə həsr etmiş Daməd İmanov]{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. ens.az [[Ozarbayjoncha]]</ref>. == Taʼlim == 1976-yilda Boku Politexnika kollejining sirtqi boʻlimiga oʻqishga kirdi.<ref name="ens" /> 1986-yilda Gafur Məmmədovning Boku dengizchilik kollejining navigatsiya fakultetini tamomlagan.<ref name="ens" /> 1994-yilda u oʻz bilimini oshirdi va iqtisodchi kasbiga ega boʻldi.<ref name="ens" /> 1999-yilda Maxachkala menejment va biznes institutini tamomlagan.<ref name="ens" /> 2006-yilda Ozarbayjon Davlat dengiz akademiyasi Dengizchilik va kema harakatini boshqarish fakultetiga qabul qilindi va 2010-yilda tamomladi.<ref name="ens" /> == Ishga qabul qilish == Harbiy xizmatini 1979-yilda tugatgandan soʻng, u Kaspiy neft flotida bosh boss dengizchisi sifatida ish boshladi.<ref name="ens" /> U 1988-yilda kema kapitani sifatida ish boshladi.<ref name="ens" /> 1996-yilda u Chuqur dengiz marshrutlari boʻlimining boshligʻi boʻlgan. İmanov „Kasmorneft“ floti departamenti direktorining oʻrinbosari boʻlib ishlagan. Shuningdek, u ish boshligʻining oʻrinbosari, boʻlim boshligʻi va yoʻl harakati xavfsizligi boshqarmasi vitse-prezidenti lavozimlarida ishlagan.<ref name="ens" /> 1996-yilda Ozarbayjon Kaspiy transport kompaniyasi boʻlim boshligʻi boʻlib ishlagan.<ref name="ens" /> 2007-yildan 2014-yilgacha Ozarbayjon Respublikasi Davlat neft kompaniyasi, Ozarbayjon Kaspiy kemasi dengiz floti boshligʻi boʻlib ishlagan.<ref name="ens" /> 2014-yilda u Ozarbayjon Kaspiy transport kompaniyasi xavfsiz navigatsiya boʻlimi boshligʻi oʻrinbosari, 2016-yilda esa Kaspiy neft floti raisining birinchi oʻrinbosari lavozimiga tayinlangan. 2017-yil yanvar oyidan beri u Ozarbayjon Kaspiy transport kompaniyasining birinchi vitse-prezidentiga maslahat berib keladi.<ref name="ens" /> == Mukofotlar == * 2010-yilda OAV xodimlari kasaba uyushmasi raisligi buyrugʻi bilan „Inam“ faxriy yorliqqa sazovor boʻldi.<ref name="international magazine">[http://www.mir-azerbaydjana.az/arxiv/index.php?lang=ru&sectionid=5&sect=462&action=full „Azərbaycan Dünyası“ beynəlxalq jurnal və Dədə Qorqud Ali Şurası Qərarıyla Qızıl Ürək Ordeninə layiq görülmüşdür.][[Ozarbayjoncha]]</ref> * 2011-yilda Zeynelabidin Tağıyev hayriya jamgʻarmasi tashabbusi bilan diplom topshirildi.<ref name="international magazine" /> * 2012-yilda u Ukraina va Rossiyaga — 1-darajali „Qozoq gʻalabasi“ xalqaro mukofotiga sazovor boʻlgan.<ref name="international magazine" /> * 2013-yilda Buyuk Yoʻlboshchi Haydar Aliyevning 90-yilligi munosabati bilan „Dədə Qoʻrqud“ Xalqaro Jamgʻarmasi Damed İmanovni „Er yuzida tinchlik uchun“ milliy mukofoti bilan taqdirladi.<ref name="international magazine" /> * 2016-yil 25-iyunda „Dengizchilar kuni“ munosabati bilan, u samarali va samarali ishi uchun „QIZIQARLI FLEET ISHORI“ koʻkrak nishoni bilan taqdirlandi.<ref name="asco" /> * The Progress Medal (2017)<ref>[https://president.az/articles/24403 Azərbaycan Respublikasının dəniz nəqliyyatı işçilərinin „Tərəqqi“ medalı ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı — Daməd İmanov „Tərəqqi“ medalı ilə təltif edildi. — president.az][[Ozarbayjoncha]]</ref> — ''2017-yil 23 iyunda Ozarbayjon Prezidenti [[Ilhom Aliyev]]ning buyrugʻi bilan unga „Taraqqiyot medali“ topshirildi.'' * 2018-yil 20-oktabrda Ozarbayjon Prezidenti [[Ilhom Aliyev]]ning buyrugʻiga binoan unga „Dengizdagi muvaffaqiyat“ medali topshirildi.<ref>[https://president.az/articles/30383 Azərbaycan Respublikasının dəniz nəqliyyatı işçilərinin təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı — Daməd İmanov „Gəmiçilik sahəsində xidmətlərə görə“ medalı ilə təltif edildi][[Ozarbayjoncha]]</ref> == Eslatmalar == {{eslatmalar}} l94ksbm9r9faicug22y2uk5kw311y7y 2725529 2725527 2022-07-30T13:40:22Z 82.194.17.140 /* Mukofotlar */ wikitext text/x-wiki '''Aytac Əsədova''' ({{lang-az|Daməd İmanov}}; 15-aprel 1990-yilda tugʻilgan) - Azərbaycan alimi, Azərbaycan elmi xodimi, tibb elmləri doktoru İmanov 1990-yil 15 aprelda Horadiz tumanining Agdam tumanida tugʻilgan.<ref name="ens">[https://www.ens.az/az/heyatini-denizciliye-hesr-etmis-damed-İmanov Həyatını dənizçiliyə həsr etmiş Daməd İmanov]{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. ens.az [[Ozarbayjoncha]]</ref>. == Taʼlim == 1976-yilda Boku Politexnika kollejining sirtqi boʻlimiga oʻqishga kirdi.<ref name="ens" /> 1986-yilda Gafur Məmmədovning Boku dengizchilik kollejining navigatsiya fakultetini tamomlagan.<ref name="ens" /> 1994-yilda u oʻz bilimini oshirdi va iqtisodchi kasbiga ega boʻldi.<ref name="ens" /> 1999-yilda Maxachkala menejment va biznes institutini tamomlagan.<ref name="ens" /> 2006-yilda Ozarbayjon Davlat dengiz akademiyasi Dengizchilik va kema harakatini boshqarish fakultetiga qabul qilindi va 2010-yilda tamomladi.<ref name="ens" /> == Ishga qabul qilish == Harbiy xizmatini 1979-yilda tugatgandan soʻng, u Kaspiy neft flotida bosh boss dengizchisi sifatida ish boshladi.<ref name="ens" /> U 1988-yilda kema kapitani sifatida ish boshladi.<ref name="ens" /> 1996-yilda u Chuqur dengiz marshrutlari boʻlimining boshligʻi boʻlgan. İmanov „Kasmorneft“ floti departamenti direktorining oʻrinbosari boʻlib ishlagan. Shuningdek, u ish boshligʻining oʻrinbosari, boʻlim boshligʻi va yoʻl harakati xavfsizligi boshqarmasi vitse-prezidenti lavozimlarida ishlagan.<ref name="ens" /> 1996-yilda Ozarbayjon Kaspiy transport kompaniyasi boʻlim boshligʻi boʻlib ishlagan.<ref name="ens" /> 2007-yildan 2014-yilgacha Ozarbayjon Respublikasi Davlat neft kompaniyasi, Ozarbayjon Kaspiy kemasi dengiz floti boshligʻi boʻlib ishlagan.<ref name="ens" /> 2014-yilda u Ozarbayjon Kaspiy transport kompaniyasi xavfsiz navigatsiya boʻlimi boshligʻi oʻrinbosari, 2016-yilda esa Kaspiy neft floti raisining birinchi oʻrinbosari lavozimiga tayinlangan. 2017-yil yanvar oyidan beri u Ozarbayjon Kaspiy transport kompaniyasining birinchi vitse-prezidentiga maslahat berib keladi.<ref name="ens" /> == Mukofotlar == * 2010-yilda OAV xodimlari kasaba uyushmasi raisligi buyrugʻi bilan „Inam“ faxriy yorliqqa sazovor boʻldi.<ref name="international magazine">[http://www.mir-azerbaydjana.az/arxiv/index.php?lang=ru&sectionid=5&sect=462&action=full „Azərbaycan Dünyası“ beynəlxalq jurnal və Dədə Qorqud Ali Şurası Qərarıyla Qızıl Ürək Ordeninə layiq görülmüşdür.][[Ozarbayjoncha]]</ref> * 2011-yilda Zeynelabidin Tağıyev hayriya jamgʻarmasi tashabbusi bilan diplom topshirildi.<ref name="international magazine" /> * 2012-yilda u Ukraina va Rossiyaga — 1-darajali „Qozoq gʻalabasi“ xalqaro mukofotiga sazovor boʻlgan.<ref name="international magazine" /> * 2013-yilda Buyuk Yoʻlboshchi Haydar Aliyevning 90-yilligi munosabati bilan „Dədə Qoʻrqud“ Xalqaro Jamgʻarmasi Damed İmanovni „Er yuzida tinchlik uchun“ milliy mukofoti bilan taqdirladi.<ref name="international magazine" /> * 2016-yil 25-iyunda „Dengizchilar kuni“ munosabati bilan, u samarali va samarali ishi uchun „QIZIQARLI FLEET ISHORI“ koʻkrak nishoni bilan taqdirlandi. * The Progress Medal (2017)<ref>[https://president.az/articles/24403 Azərbaycan Respublikasının dəniz nəqliyyatı işçilərinin „Tərəqqi“ medalı ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı — Daməd İmanov „Tərəqqi“ medalı ilə təltif edildi. — president.az][[Ozarbayjoncha]]</ref> — ''2017-yil 23 iyunda Ozarbayjon Prezidenti [[Ilhom Aliyev]]ning buyrugʻi bilan unga „Taraqqiyot medali“ topshirildi.'' * 2018-yil 20-oktabrda Ozarbayjon Prezidenti [[Ilhom Aliyev]]ning buyrugʻiga binoan unga „Dengizdagi muvaffaqiyat“ medali topshirildi.<ref>[https://president.az/articles/30383 Azərbaycan Respublikasının dəniz nəqliyyatı işçilərinin təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı — Daməd İmanov „Gəmiçilik sahəsində xidmətlərə görə“ medalı ilə təltif edildi][[Ozarbayjoncha]]</ref> == Eslatmalar == {{eslatmalar}} 3g1r6ur1k1964td9yv8fddu5rejncqf 2725533 2725529 2022-07-30T13:43:02Z 82.194.17.140 wikitext text/x-wiki '''Aytac Əsədova''' ({{lang-az|Aytac Əsədova}}; 15-aprel 1990-yilda tugʻilgan) - Azərbaycan alimi, Azərbaycan elmi xodimi, tibb elmləri doktoru İmanov 1990-yil 15 aprelda Horadiz tumanining Agdam tumanida tugʻilgan.<ref name="ens">[https://www.ens.az/az/heyatini-denizciliye-hesr-etmis-damed-İmanov Həyatını dənizçiliyə həsr etmiş Daməd İmanov]{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. ens.az [[Ozarbayjoncha]]</ref>. == Taʼlim == 1976-yilda Boku Politexnika kollejining sirtqi boʻlimiga oʻqishga kirdi.<ref name="ens" /> 1986-yilda Gafur Məmmədovning Boku dengizchilik kollejining navigatsiya fakultetini tamomlagan.<ref name="ens" /> 1994-yilda u oʻz bilimini oshirdi va iqtisodchi kasbiga ega boʻldi.<ref name="ens" /> 1999-yilda Maxachkala menejment va biznes institutini tamomlagan.<ref name="ens" /> 2006-yilda Ozarbayjon Davlat dengiz akademiyasi Dengizchilik va kema harakatini boshqarish fakultetiga qabul qilindi va 2010-yilda tamomladi.<ref name="ens" /> == Ishga qabul qilish == Harbiy xizmatini 1979-yilda tugatgandan soʻng, u Kaspiy neft flotida bosh boss dengizchisi sifatida ish boshladi.<ref name="ens" /> U 1988-yilda kema kapitani sifatida ish boshladi.<ref name="ens" /> 1996-yilda u Chuqur dengiz marshrutlari boʻlimining boshligʻi boʻlgan. İmanov „Kasmorneft“ floti departamenti direktorining oʻrinbosari boʻlib ishlagan. Shuningdek, u ish boshligʻining oʻrinbosari, boʻlim boshligʻi va yoʻl harakati xavfsizligi boshqarmasi vitse-prezidenti lavozimlarida ishlagan.<ref name="ens" /> 1996-yilda Ozarbayjon Kaspiy transport kompaniyasi boʻlim boshligʻi boʻlib ishlagan.<ref name="ens" /> 2007-yildan 2014-yilgacha Ozarbayjon Respublikasi Davlat neft kompaniyasi, Ozarbayjon Kaspiy kemasi dengiz floti boshligʻi boʻlib ishlagan.<ref name="ens" /> 2014-yilda u Ozarbayjon Kaspiy transport kompaniyasi xavfsiz navigatsiya boʻlimi boshligʻi oʻrinbosari, 2016-yilda esa Kaspiy neft floti raisining birinchi oʻrinbosari lavozimiga tayinlangan. 2017-yil yanvar oyidan beri u Ozarbayjon Kaspiy transport kompaniyasining birinchi vitse-prezidentiga maslahat berib keladi.<ref name="ens" /> == Mukofotlar == * 2010-yilda OAV xodimlari kasaba uyushmasi raisligi buyrugʻi bilan „Inam“ faxriy yorliqqa sazovor boʻldi.<ref name="international magazine">[http://www.mir-azerbaydjana.az/arxiv/index.php?lang=ru&sectionid=5&sect=462&action=full „Azərbaycan Dünyası“ beynəlxalq jurnal və Dədə Qorqud Ali Şurası Qərarıyla Qızıl Ürək Ordeninə layiq görülmüşdür.][[Ozarbayjoncha]]</ref> * 2011-yilda Zeynelabidin Tağıyev hayriya jamgʻarmasi tashabbusi bilan diplom topshirildi.<ref name="international magazine" /> * 2012-yilda u Ukraina va Rossiyaga — 1-darajali „Qozoq gʻalabasi“ xalqaro mukofotiga sazovor boʻlgan.<ref name="international magazine" /> * 2013-yilda Buyuk Yoʻlboshchi Haydar Aliyevning 90-yilligi munosabati bilan „Dədə Qoʻrqud“ Xalqaro Jamgʻarmasi Damed İmanovni „Er yuzida tinchlik uchun“ milliy mukofoti bilan taqdirladi.<ref name="international magazine" /> * 2016-yil 25-iyunda „Dengizchilar kuni“ munosabati bilan, u samarali va samarali ishi uchun „QIZIQARLI FLEET ISHORI“ koʻkrak nishoni bilan taqdirlandi. * The Progress Medal (2017)<ref>[https://president.az/articles/24403 Azərbaycan Respublikasının dəniz nəqliyyatı işçilərinin „Tərəqqi“ medalı ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı — Daməd İmanov „Tərəqqi“ medalı ilə təltif edildi. — president.az][[Ozarbayjoncha]]</ref> — ''2017-yil 23 iyunda Ozarbayjon Prezidenti [[Ilhom Aliyev]]ning buyrugʻi bilan unga „Taraqqiyot medali“ topshirildi.'' * 2018-yil 20-oktabrda Ozarbayjon Prezidenti [[Ilhom Aliyev]]ning buyrugʻiga binoan unga „Dengizdagi muvaffaqiyat“ medali topshirildi.<ref>[https://president.az/articles/30383 Azərbaycan Respublikasının dəniz nəqliyyatı işçilərinin təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı — Daməd İmanov „Gəmiçilik sahəsində xidmətlərə görə“ medalı ilə təltif edildi][[Ozarbayjoncha]]</ref> == Eslatmalar == {{eslatmalar}} hr7pp35gn8od9hjj75nmeerhllwvekv 2725534 2725533 2022-07-30T13:43:46Z 82.194.17.140 wikitext text/x-wiki '''Aytac Əsədova''' ({{lang-az|Aytac Əsədova}}; 15-aprel 1990-yilda tugʻilgan) - Azərbaycan alimi, Azərbaycan elmi xodimi, tibb elmləri doktoru.<ref name="ens">[https://www.ens.az/az/heyatini-denizciliye-hesr-etmis-damed-İmanov Həyatını dənizçiliyə həsr etmiş Daməd İmanov]{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}. ens.az [[Ozarbayjoncha]]</ref>. == Taʼlim == 1976-yilda Boku Politexnika kollejining sirtqi boʻlimiga oʻqishga kirdi.<ref name="ens" /> 1986-yilda Gafur Məmmədovning Boku dengizchilik kollejining navigatsiya fakultetini tamomlagan.<ref name="ens" /> 1994-yilda u oʻz bilimini oshirdi va iqtisodchi kasbiga ega boʻldi.<ref name="ens" /> 1999-yilda Maxachkala menejment va biznes institutini tamomlagan.<ref name="ens" /> 2006-yilda Ozarbayjon Davlat dengiz akademiyasi Dengizchilik va kema harakatini boshqarish fakultetiga qabul qilindi va 2010-yilda tamomladi.<ref name="ens" /> == Ishga qabul qilish == Harbiy xizmatini 1979-yilda tugatgandan soʻng, u Kaspiy neft flotida bosh boss dengizchisi sifatida ish boshladi.<ref name="ens" /> U 1988-yilda kema kapitani sifatida ish boshladi.<ref name="ens" /> 1996-yilda u Chuqur dengiz marshrutlari boʻlimining boshligʻi boʻlgan. İmanov „Kasmorneft“ floti departamenti direktorining oʻrinbosari boʻlib ishlagan. Shuningdek, u ish boshligʻining oʻrinbosari, boʻlim boshligʻi va yoʻl harakati xavfsizligi boshqarmasi vitse-prezidenti lavozimlarida ishlagan.<ref name="ens" /> 1996-yilda Ozarbayjon Kaspiy transport kompaniyasi boʻlim boshligʻi boʻlib ishlagan.<ref name="ens" /> 2007-yildan 2014-yilgacha Ozarbayjon Respublikasi Davlat neft kompaniyasi, Ozarbayjon Kaspiy kemasi dengiz floti boshligʻi boʻlib ishlagan.<ref name="ens" /> 2014-yilda u Ozarbayjon Kaspiy transport kompaniyasi xavfsiz navigatsiya boʻlimi boshligʻi oʻrinbosari, 2016-yilda esa Kaspiy neft floti raisining birinchi oʻrinbosari lavozimiga tayinlangan. 2017-yil yanvar oyidan beri u Ozarbayjon Kaspiy transport kompaniyasining birinchi vitse-prezidentiga maslahat berib keladi.<ref name="ens" /> == Mukofotlar == * 2010-yilda OAV xodimlari kasaba uyushmasi raisligi buyrugʻi bilan „Inam“ faxriy yorliqqa sazovor boʻldi.<ref name="international magazine">[http://www.mir-azerbaydjana.az/arxiv/index.php?lang=ru&sectionid=5&sect=462&action=full „Azərbaycan Dünyası“ beynəlxalq jurnal və Dədə Qorqud Ali Şurası Qərarıyla Qızıl Ürək Ordeninə layiq görülmüşdür.][[Ozarbayjoncha]]</ref> * 2011-yilda Zeynelabidin Tağıyev hayriya jamgʻarmasi tashabbusi bilan diplom topshirildi.<ref name="international magazine" /> * 2012-yilda u Ukraina va Rossiyaga — 1-darajali „Qozoq gʻalabasi“ xalqaro mukofotiga sazovor boʻlgan.<ref name="international magazine" /> * 2013-yilda Buyuk Yoʻlboshchi Haydar Aliyevning 90-yilligi munosabati bilan „Dədə Qoʻrqud“ Xalqaro Jamgʻarmasi Damed İmanovni „Er yuzida tinchlik uchun“ milliy mukofoti bilan taqdirladi.<ref name="international magazine" /> * 2016-yil 25-iyunda „Dengizchilar kuni“ munosabati bilan, u samarali va samarali ishi uchun „QIZIQARLI FLEET ISHORI“ koʻkrak nishoni bilan taqdirlandi. * The Progress Medal (2017)<ref>[https://president.az/articles/24403 Azərbaycan Respublikasının dəniz nəqliyyatı işçilərinin „Tərəqqi“ medalı ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı — Daməd İmanov „Tərəqqi“ medalı ilə təltif edildi. — president.az][[Ozarbayjoncha]]</ref> — ''2017-yil 23 iyunda Ozarbayjon Prezidenti [[Ilhom Aliyev]]ning buyrugʻi bilan unga „Taraqqiyot medali“ topshirildi.'' * 2018-yil 20-oktabrda Ozarbayjon Prezidenti [[Ilhom Aliyev]]ning buyrugʻiga binoan unga „Dengizdagi muvaffaqiyat“ medali topshirildi.<ref>[https://president.az/articles/30383 Azərbaycan Respublikasının dəniz nəqliyyatı işçilərinin təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı — Daməd İmanov „Gəmiçilik sahəsində xidmətlərə görə“ medalı ilə təltif edildi][[Ozarbayjoncha]]</ref> == Eslatmalar == {{eslatmalar}} kr2cevnbqu9ntbbgxx7lpehsofmxmqr Chupakabra 0 758767 2725530 2022-07-30T13:40:44Z FarangisOrtiqova 74511 „[[:ru:Special:Redirect/revision/123479761|Чупакабра]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Chupakabra''' ({{Lang-es|chupacabras}}, chupar soʻzidan “soʻrish” + cabra “echki”: soʻzma-soʻz “emizuvchi echkilar, echki [[Vampirlar|vampiri]]”) – [[Kriptid|fanga nomaʼlum mavjudot]], shahar afsonasi qahramoni. Afsonaga koʻra, Chupakabra hayvonlarni (asosan echkilarni) oʻldiradi va ularning qonini soʻradi. Chupakabra koʻpincha badiiy filmlar, seriallar, kitoblar va multfilmlarning qahramoniga aylanadi. Chupakabraning mavjudligi haqida ishonchli maʼlumotlar yoʻq. Shunga qaramay, [[ommaviy axborot vositalari]] vaqti-vaqti bilan Chupakabrani koʻrgan turli mintaqalardagi guvohlarning soʻzlarini tarqatmoqda. Koʻpincha hayvonlar ([[It|itlar]], koyotlar, [[Tulki|tulkilar]], [[Shoqol|shoqollar]]) kasallik yoki [[Mutatsiya|mutatsiyalar]] natijasida oʻzgartirilgan deb xato qilishadi<ref name="segodnyachup">{{Veb manbasi|muallif=Игорь Серов|sana=2010-08-06|url=http://www.segodnya.ua/news/14160762.html|sarlavha=На Черниговщине мама чупакабры теперь воет по ночам|nashriyot=Сегодня.ua|kirish sanasi=2010-08-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101022111034/http://www.segodnya.ua/news/14160762.html|arxivsana=2010-10-22}}</ref>. == Hikoya == Chupakabra haqidagi shahar afsonasi 1950-yillarga borib taqaladi, oʻshanda [[Puerto-Riko|Puerto-Rikoda]] qonini soʻrib olgan bir necha oʻlik echkilar topilgan<ref>[http://science.howstuffworks.com/science-vs-myth/strange-creatures/chupacabra.htm How Chupacabras Work]</ref>. 1990-yillarning oʻrtalarida bu afsona, asosan, televideniye va internet<ref>[https://books.google.ru/books?id=STjcB_f7CVcC&pg=PA162&dq=chupacabra&hl=ru&ei=PdKGTpXMGIuaOv_ehNUB&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=7&ved=0CEcQ6AEwBjgK#v=onepage&q=chupacabra&f=false Cordelia Candelaria,Peter J. García,Arturo J. Aldama. Encyclopedia of Latino popular culture]</ref> tufayli keng tarqaldi. 1995-yilda, aftidan, “Turlar”<ref>[http://www.skepdic.com/chupa.html Сhupacabra. Skeptic’s Dictionary]</ref> filmining taʼsiri ostida, Chupakabraning balandligi bir metrga yaqin ikki oyoqli, sariq sochlar bilan qoplangan va yon tomonlardan chiqadigan boshoqlari bilan tasvirlangan tasvirlar mavjud edi<ref name="NG">[http://news.nationalgeographic.com/news/2010/10/101028-chupacabra-evolution-halloween-science-monsters-chupacabras-picture/ Chupacabra Science: How Evolution Made a Mythical Monster]</ref>. 2000-yillarning boshlarida chupakabra, birinchi navbatda, tishlari va choʻchqaning yuzi boʻlgan it yoki koyotga oʻxshash toʻrt oyoqli jonzot sifatida tasvirlangan edi<ref name="NG" />. == Kashfiyot xabarlari == Agar chupakabra haqidagi birinchi xabarlar Puerto-Rikodan boʻlsa, 1990-yillarning oʻrtalarida, afsona keng tarqalib, mashhur boʻlib borar ekan, [[Dominika Respublikasi|Dominikan Respublikasi]], [[Argentina]], [[Boliviya]], [[Chili]], [[Kolumbiya|Kolumbiya,]] [[Braziliya]], [[Honduras|Gonduras]], [[Meksika]] va boshqa [[Lotin amerikasi|Lotin Amerikasi mamlakatlari]], shuningdek [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]]<nowiki/>da chupakabraning topilganligi haqida xabarlar paydo boʻldi<ref>[http://paranormal.about.com/od/chupacabra/a/On-The-Trail-Of-The-Chupacabras.htm On the Trail of the Chupacabras]</ref>. 2005-yilda fermer Reggi Lagov uning chorva mollariga hujum qilgan junsiz, itga oʻxshash jonzotni tuzoqqa oldi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Эльвира Кошкина|sana=2005-08-29|url=http://science.compulenta.ru/224219|sarlavha=В США поймали чупакабру — убийцу домашних животных|kirish sanasi=2009-07-18|til=ru|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090708113351/http://science.compulenta.ru/224219/|arxivsana=2009-07-08}}</ref>. [[Dezoksiribonuklein kislota|DNK]] tadqiqotlari natijasida maʼlum boʻldiki, jonzot juda qadimgi tuksiz qoʻy boʻlgan<ref name="newsrucom">{{Veb manbasi|muallif=|sana=2007-11-02|url=http://newsru.com/world/02nov2007/oldbold.html|sarlavha=В США раскрыта тайна «чупакабры», терроризировавшей мексиканских и американских фермеров|nashriyot=[[NEWSru.com]]|kirish sanasi=2009-07-18|til=ru|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090529074209/http://newsru.com/world/02nov2007/oldbold.html|arxivsana=2009-05-29}}</ref>. Chupakabraning mavjudligini tasdiqlovchi ishonchli ilmiy dalillar yoʻq. Ayrim mamlakatlarning ilmiy muassasalarida ushbu jonzot qoldirgan izlar asosida tadqiqot olib borilmoqda<ref name="newsrucom">{{Veb manbasi|muallif=|sana=2007-11-02|url=http://newsru.com/world/02nov2007/oldbold.html|sarlavha=В США раскрыта тайна «чупакабры», терроризировавшей мексиканских и американских фермеров|nashriyot=[[NEWSru.com]]|kirish sanasi=2009-07-18|til=ru|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090529074209/http://newsru.com/world/02nov2007/oldbold.html|arxivsana=2009-05-29}}</ref><ref>[http://mk.ru/science/publications/344921.html В сентябре 2009 года мифическая Чупакабра была поймана в Америке.]</ref>. * == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> aawmmd4ywdxsf91d3e1542hheuewwxq Munozara:Chupakabra 1 758768 2725531 2022-07-30T13:41:34Z FarangisOrtiqova 74511 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Andoza:Tarixiy davlatlar navbox 10 758769 2725537 2022-07-30T13:56:14Z Jamshid Nurkulov 16137 „{{Navbox |name = Tarixiy davlatlar |state = <includeonly>{{{state|autocollapse}}}</includeonly> |title = Tarixiy davlatlar |bodyclass = hlist | image = |titlestyle = background:{{rang|Tarix}}; |basestyle = background:{{rang|Tarix}}; |above = |group1 = Yevropa |list1 = * [[Frank davlati]], [[:en:Francia|en]], [[:ru:Франкское государство|ru]] * [[Gʻarbiy Frank qirolligi]], [[:en:West Francia|en]], :ru:Западно-Фра...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{Navbox |name = Tarixiy davlatlar |state = <includeonly>{{{state|autocollapse}}}</includeonly> |title = Tarixiy davlatlar |bodyclass = hlist | image = |titlestyle = background:{{rang|Tarix}}; |basestyle = background:{{rang|Tarix}}; |above = |group1 = Yevropa |list1 = * [[Frank davlati]], [[:en:Francia|en]], [[:ru:Франкское государство|ru]] * [[Gʻarbiy Frank qirolligi]], [[:en:West Francia|en]], [[:ru:Западно-Франкское королевство|ru]] * [[Oʻrta Frank qirolligi]], [[:en:Middle Francia|en]], [[:ru:Средне-Франкское королевство|ru]] * [[Sharqiy Frank qirolligi]], [[:en:East Francia|en]], [[:ru:Восточно-Франкское королевство|ru]] * [[Yuqori Burgundiya]], [[:en:Upper Burgundy|en]], [[:ru:Верхняя Бургундия|ru]] * [[Quyi Burgundiya]], [[:en:Lower Burgundy|en]], [[:ru:Нижняя Бургундия|ru]] * [[Fransiya qirolligi]], [[:en:Kingdom of France|en]], [[:ru:Королевство Франция|ru]] * [[Fransiya konstitutsion monarxiyasi]], [[:en:Constitutional Cabinet of Louis XVI|en]], [[:ru:Французская конституционная монархия|ru]] * [[Birinchi Fransiya respublikasi]], [[:en:French First Republic|en]], [[:ru:Первая Французская республика|ru]] * [[Birinchi Fransiya imperiyasi]], [[:en:First French Empire|en]], [[:ru:Первая империя|ru]] * [[Bourbonlar restavratsiyasi]], [[:en:Bourbon Restoration in France|en]], [[:ru:Реставрация Бурбонов|ru]] * [[Yuz kun]], [[:en:Hundred Days|en]], [[:ru:Сто дней|ru]] * [[Iyul monarxiyasi]], [[:en:July Monarchy|en]], [[:ru:Июльская монархия|ru]] * [[Ikkinchi Fransiya respublikasi]], [[:en:French Second Republic|en]] [[:ru:Вторая Французская республика|ru]] * [[Ikkinchi Fransiya imperiyasi]], [[:en:Second French Empire|en]], [[:ru:Вторая империя|ru]] * [[Alsace sovet respublikasi]], [[:en:November 1918 in Alsace-Lorraine|en]], [[:ru:Эльзасская советская республика|ru]] * [[Alsace–Lorraine]], [[:en:Alsace–Lorraine|en]], [[:ru:Эльзас-Лотарингия|ru]] * [[Uchinchi Fransiya respublikasi]], [[:en:French Third Republic|en]], [[:ru:Третья Французская республика|ru]] * [[Vichy Fransiyasi]], [[:en:Vichy France|en]], [[:ru:Режим Виши|ru]] * [[Fransiya respublikasining muvaqqat hukumati]], [[:en:Provisional Government of the French Republic|en]], [[:ru:Временное правительство Французской республики|ru]] * [[Mustaqil Fransiya]], [[:en:Free France|en]], [[:ru:Сражающаяся Франция|ru]] * [[Fransiyadagi Germaniya harbiy administratsiyasi]], [[:en:German military administration in occupied France during World War II|en]], [[:ru:Германская военная администрация во Франции|ru]] * [[Italiyaning Fransiyadagi okkupatsiyasi]], [[:en:Italian occupation of France|en]], [[:ru:Итальянская оккупация Франции|ru]] * [[Toʻrtinchi Fransiya respublikasi]], [[:en:French Fourth Republic|en]], [[:ru:Четвёртая Французская республика|ru]] }} bsb6v0mis7qkr5vqexhrqywl7vi3vo5 2726046 2725537 2022-07-30T19:49:22Z Jamshid Nurkulov 16137 wikitext text/x-wiki {{Navbox |name = Tarixiy davlatlar |state = <includeonly>{{{state|autocollapse}}}</includeonly> |title = Tarixiy davlatlar |bodyclass = hlist | image = |titlestyle = background:{{rang|Tarix}}; |basestyle = background:{{rang|Tarix}}; |above = |group1 = Yevropa |list1 = * [[Frank davlati]], [[:en:Francia|en]], [[:ru:Франкское государство|ru]] * [[Gʻarbiy Frank qirolligi]], [[:en:West Francia|en]], [[:ru:Западно-Франкское королевство|ru]] * [[Oʻrta Frank qirolligi]], [[:en:Middle Francia|en]], [[:ru:Средне-Франкское королевство|ru]] * [[Sharqiy Frank qirolligi]], [[:en:East Francia|en]], [[:ru:Восточно-Франкское королевство|ru]] * [[Yuqori Burgundiya]], [[:en:Upper Burgundy|en]], [[:ru:Верхняя Бургундия|ru]] * [[Quyi Burgundiya]], [[:en:Lower Burgundy|en]], [[:ru:Нижняя Бургундия|ru]] * [[Fransiya qirolligi]], [[:en:Kingdom of France|en]], [[:ru:Королевство Франция|ru]] * [[Fransiya konstitutsion monarxiyasi]], [[:en:Constitutional Cabinet of Louis XVI|en]], [[:ru:Французская конституционная монархия|ru]] * [[Birinchi Fransiya respublikasi]], [[:en:French First Republic|en]], [[:ru:Первая Французская республика|ru]] * [[Birinchi Fransiya imperiyasi]], [[:en:First French Empire|en]], [[:ru:Первая империя|ru]] * [[Bourbonlar restavratsiyasi]], [[:en:Bourbon Restoration in France|en]], [[:ru:Реставрация Бурбонов|ru]] * [[Yuz kun]], [[:en:Hundred Days|en]], [[:ru:Сто дней|ru]] * [[Iyul monarxiyasi]], [[:en:July Monarchy|en]], [[:ru:Июльская монархия|ru]] * [[Ikkinchi Fransiya respublikasi]], [[:en:French Second Republic|en]] [[:ru:Вторая Французская республика|ru]] * [[Ikkinchi Fransiya imperiyasi]], [[:en:Second French Empire|en]], [[:ru:Вторая империя|ru]] * [[Alsace sovet respublikasi]], [[:en:November 1918 in Alsace-Lorraine|en]], [[:ru:Эльзасская советская республика|ru]] * [[Alsace–Lorraine]], [[:en:Alsace–Lorraine|en]], [[:ru:Эльзас-Лотарингия|ru]] * [[Uchinchi Fransiya respublikasi]], [[:en:French Third Republic|en]], [[:ru:Третья Французская республика|ru]] * [[Vichy Fransiyasi]], [[:en:Vichy France|en]], [[:ru:Режим Виши|ru]] * [[Fransiya respublikasining muvaqqat hukumati]], [[:en:Provisional Government of the French Republic|en]], [[:ru:Временное правительство Французской республики|ru]] * [[Mustaqil Fransiya]], [[:en:Free France|en]], [[:ru:Сражающаяся Франция|ru]] * [[Fransiyadagi Germaniya harbiy administratsiyasi]], [[:en:German military administration in occupied France during World War II|en]], [[:ru:Германская военная администрация во Франции|ru]] * [[Italiyaning Fransiyadagi okkupatsiyasi]], [[:en:Italian occupation of France|en]], [[:ru:Итальянская оккупация Франции|ru]] * [[Fransiya mustamlaka imperiyasi]], [[:en:French colonial empire|en]], [[:ru:Колонии Франции|ru]] * [[Fransiya birligi]], [[:en:French Union|en]], [[:ru:Французский Союз|ru]] * [[Fransiya hamjamiyati]], [[:en:French Community|en]], [[:ru:Французское сообщество|ru]] * [[Toʻrtinchi Fransiya respublikasi]], [[:en:French Fourth Republic|en]], [[:ru:Четвёртая Французская республика|ru]] * [[Beshinchi Fransiya respublikasi]], [[:en:French Fifth Republic|en]], [[:ru:Пятая Французская республика|ru]] }} jtnpwps296s0ydhw6l13zu8z57h86oe 2726137 2726046 2022-07-30T22:36:26Z Jamshid Nurkulov 16137 wikitext text/x-wiki {{Navbox |name = Tarixiy davlatlar |state = <includeonly>{{{state|autocollapse}}}</includeonly> |title = Tarixiy davlatlar |bodyclass = hlist | image = |titlestyle = background:{{rang|Tarix}}; |basestyle = background:{{rang|Tarix}}; |above = |group1 = Yevropa |list1 = * [[Fransiyaning qadimgi tarixi]], [[:en:Prehistory of France|en]], [[:ru:Доисторическая Франция|ru]] * [[Rim Galliyasi]], [[:en:Roman Gaul|en]], [[:ru:Римская Галлия|ru]] * [[Merovinglar]], [[:en:Merovingian dynasty|en]], [[:ru:Меровинги|ru]] * [[Karolinglar]], [[:en:Carolingian dynasty|en]], [[:ru:Каролинги|ru]] * [[Kapetinlar]], [[:en:Capetian dynasty|en]], [[:ru:Капетинги|ru]] * [[Valua]], [[:en:House of Valois|en]], [[:ru:Валуа|ru]] * [[Burbonlar]], [[:en:House of Bourbon|en]], [[:ru:Бурбоны|ru]] * [[Ancien Régime]], [[:en:Ancien Régime|en]], [[:ru:Старый порядок|ru]] * [[Frank davlati]], [[:en:Francia|en]], [[:ru:Франкское государство|ru]] * [[Gʻarbiy Frank qirolligi]], [[:en:West Francia|en]], [[:ru:Западно-Франкское королевство|ru]] * [[Oʻrta Frank qirolligi]], [[:en:Middle Francia|en]], [[:ru:Средне-Франкское королевство|ru]] * [[Sharqiy Frank qirolligi]], [[:en:East Francia|en]], [[:ru:Восточно-Франкское королевство|ru]] * [[Yuqori Burgundiya]], [[:en:Upper Burgundy|en]], [[:ru:Верхняя Бургундия|ru]] * [[Quyi Burgundiya]], [[:en:Lower Burgundy|en]], [[:ru:Нижняя Бургундия|ru]] * [[Fransiya qirolligi]], [[:en:Kingdom of France|en]], [[:ru:Королевство Франция|ru]] * [[Fransiya konstitutsion monarxiyasi]], [[:en:Constitutional Cabinet of Louis XVI|en]], [[:ru:Французская конституционная монархия|ru]] * [[Birinchi Fransiya respublikasi]], [[:en:French First Republic|en]], [[:ru:Первая Французская республика|ru]] * [[Birinchi Fransiya imperiyasi]], [[:en:First French Empire|en]], [[:ru:Первая империя|ru]] * [[Bourbonlar restavratsiyasi]], [[:en:Bourbon Restoration in France|en]], [[:ru:Реставрация Бурбонов|ru]] * [[Yuz kun]], [[:en:Hundred Days|en]], [[:ru:Сто дней|ru]] * [[Iyul monarxiyasi]], [[:en:July Monarchy|en]], [[:ru:Июльская монархия|ru]] * [[Ikkinchi Fransiya respublikasi]], [[:en:French Second Republic|en]] [[:ru:Вторая Французская республика|ru]] * [[Ikkinchi Fransiya imperiyasi]], [[:en:Second French Empire|en]], [[:ru:Вторая империя|ru]] * [[Alsace sovet respublikasi]], [[:en:November 1918 in Alsace-Lorraine|en]], [[:ru:Эльзасская советская республика|ru]] * [[Alsace–Lorraine]], [[:en:Alsace–Lorraine|en]], [[:ru:Эльзас-Лотарингия|ru]] * [[Uchinchi Fransiya respublikasi]], [[:en:French Third Republic|en]], [[:ru:Третья Французская республика|ru]] * [[Vichy Fransiyasi]], [[:en:Vichy France|en]], [[:ru:Режим Виши|ru]] * [[Fransiya respublikasining muvaqqat hukumati]], [[:en:Provisional Government of the French Republic|en]], [[:ru:Временное правительство Французской республики|ru]] * [[Mustaqil Fransiya]], [[:en:Free France|en]], [[:ru:Сражающаяся Франция|ru]] * [[Fransiyadagi Germaniya harbiy administratsiyasi]], [[:en:German military administration in occupied France during World War II|en]], [[:ru:Германская военная администрация во Франции|ru]] * [[Italiyaning Fransiyadagi okkupatsiyasi]], [[:en:Italian occupation of France|en]], [[:ru:Итальянская оккупация Франции|ru]] * [[Fransiya mustamlaka imperiyasi]], [[:en:French colonial empire|en]], [[:ru:Колонии Франции|ru]] * [[Fransiya birligi]], [[:en:French Union|en]], [[:ru:Французский Союз|ru]] * [[Fransiya hamjamiyati]], [[:en:French Community|en]], [[:ru:Французское сообщество|ru]] * [[Toʻrtinchi Fransiya respublikasi]], [[:en:French Fourth Republic|en]], [[:ru:Четвёртая Французская республика|ru]] * [[Beshinchi Fransiya respublikasi]], [[:en:French Fifth Republic|en]], [[:ru:Пятая Французская республика|ru]] }} dgwdct44zyr6jagvm3ixlqd3n8c0dc9 Todd Woodbridge 0 758770 2725538 2022-07-30T13:57:48Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1097411524|Todd Woodbridge]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Todd Andrew Woodbridge''', [[Avstraliya ordeni|OAM]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itsanhonour.gov.au/honours/honour_roll/search.cfm?aus_award_id=887483&search_type=advanced&showInd=true|sarlavha=Woodbridge, Todd Andrew|nashriyot=It's an Honour|kirish sanasi=8 January 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161106065149/http://www.itsanhonour.gov.au/honours/honour_roll/search.cfm?aus_award_id=887483&search_type=advanced&showInd=true|arxivsana=6 November 2016}}</ref> (1971 yil 2 aprelda tug'ilgan) - avstraliyalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]] va Nine Network bilan hozirgi sport teleradiokompaniyasi. Woodbridge [[Mark Woodforde]] (" The Woodies " laqabli) va keyinchalik [[Jonas Björkman]] bilan muvaffaqiyatli juftlik hamkorligi bilan mashhur. U barcha davrlarning eng muvaffaqiyatli juftlik o'yinchilaridan biri bo'lib, erkaklar o'rtasidagi "Katta dubulg'a"ning juftlik bahslarida 16 marta (to'qqizta Uimbldon, uchta AQSh ochiq, uchta Avstraliya va bitta Fransiya ochiq chempionati) va yana oltita "Katta dubulg'a" aralash juftlik chempionliklarida (uchta AQSh Opens) g'olib chiqqan., bitta Fransiya ochiq, bitta Uimbldon, bitta Avstraliya ochiq). Bundan tashqari, u 1996 yilgi Yozgi Olimpiada o'yinlarida Woodforde bilan oltin medal sohibi bo'lgan va "Oltin dubulg'a" karerasini yakunlagan. Hammasi bo'lib u 83 marta ATP juftliklarida g'alaba qozongan. Woodbridge 1992-yil iyul oyida dunyoning 1-raqamli juftlik reytingiga chiqdi. 2002 yilda u Avstraliya sport institutiga "Eng yaxshilarning eng yaxshisi" nominatsiyasiga kiritildi. Woodbridge 2006 va 2018 yillar oralig'ida Seven Networkda bo'lgan, Seven Sportda tennis sharhlovchisi sifatida ishlagan va u erda tarmoqning [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionatining]] boshlovchisi bo'lgan. 2018 yil aprel oyida u tarmoq uchun Oltin qirg'oqda 2018 yilgi Hamdo'stlik o'yinlarining ertalabki sessiyalarini o'tkazdi. 2014 yilda Woodforde bilan bir qatorda Xalqaro tennis federatsiyasi (ITF) unga tennisga qo'shgan hissasi uchun o'zining eng yuqori mukofoti - Filipp Chatrier mukofotini topshirdi . <ref name="Award">{{Yangiliklar manbasi |date=21 March 2014 |title=Legendary Australian tennis duo "the Woodies" to receive Philippe Chatrier Award |work=Inside the Games website |url=https://www.insidethegames.biz/articles/1020239/legendary-australian-tennis-duo-the-woodies-to-receive-philippe-chatrier-award |access-date=15 July 2020}}</ref> 2018 yilda Woodbridge Nine Network tomonidan 6 yil davomida translyatsiya huquqini qo'lga kiritganidan so'ng, Wide World of Sports tennis, shu jumladan [[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] uchun sharhlovchi sifatida imzolangan. [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] 2018 u Nine Network uchun qamrab olgan yakuniy tadbir edi. == Tennis faoliyati == === Yoshligi === O'smirlar o'rtasida Woodbridge 1987 va 1989 yillarda Jr Australian Open, 1989 yilda Uimbldonda finalga chiqdi. === Pro-tur === [[Fayl:Bjorkman_and_Woodbridge_doubles_Wimbledon_2004.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Bjorkman_and_Woodbridge_doubles_Wimbledon_2004.jpg/220px-Bjorkman_and_Woodbridge_doubles_Wimbledon_2004.jpg|left|thumb| Byorkman va Woodbridge Uimbldonda 2004 yil]] U 1990-yillarning koʻp qismida va 2000-yillarning boshlarida (oʻn yillikda) dunyoning eng yaxshi juftlik oʻyinchilaridan biri sifatida tanilgan. Uning asosiy juftlik hamkorligi dastlab avstraliyalik [[Mark Woodforde]], keyinroq [[Shvetsiya|shved]] [[Jonas Björkman|Jonas Byorkman]] bilan bo'lgan. Woodbridge va Woodforde tennis olamida ko'pincha " Vudlar " deb nomlanadi. 1997 yilda Uimbldon yarim finaliga chiqqandan so'ng Woodbridge 19-o'rinni egallab, Pit Samprasga yutqazishdan oldin Maykl Chang, Markos Ondruska, Aleks Radulesku, Patrik Rafter va Nikolas Kiferni mag'lub etgandi. Biroq, u Uimbldonda Samprasni mag'lub etgan yetti nafar o'yinchidan biri bo'lib, uni 1989 yilda birinchi raundda nokautga uchratgan (Samprasning Uimbldondagi birinchi o'yini). Vudiliklar bir jamoa sifatida 61 ta ATP juftlik chempionligini qo'lga kiritishdi, shu jumladan 11 ta Grand Slam musobaqasi. Woodforde va Woodbridge 1996 yilgi Atlanta Olimpiadasida oltin medalni qo'lga kiritdi va 2000 yilgi Sidney Olimpiadasida kumush medalni qo'lga kiritish uchun finalga chiqdi. To'rtinchi setda kanadaliklar Sebastien Lareau va Daniel Nestorga qarshi o'yinda Woodbridge ikki marta xatoga yo'l qo'yib, o'yinda mag'lub bo'ldi. 2000 yilda Woodforde gastroldan ketganidan so'ng, Woodbridge Byorkman bilan hamkorlikni yo'lga qo'ydi, natijada to'rt yil ichida beshta "Katta Dubulg'a" chempioni bo'ldi. 2004 yil oxirida Byorkman Woodbridge bilan hamkorlikni tugatdi. Woodbridgening Avstraliya radioeshittirish korporatsiyasiga bergan intervyusiga ko'ra, Björkman uning gastrollarda ko'proq hafta o'ynashini xohlagan, ammo Woodbridge imkon qadar oilasidan uzoqda bo'lgan vaqtini cheklashni xohlagan. Keyin Woodbridge hindistonlik Mahesh Bhupatini o'zining yangi hamkori sifatida qabul qildi, uni hozirgina [[Belarus|belaruslik]] Maks Mirniy tashlab ketgan edi. Tasodifan Björkman va Mirny birgalikda hamkorlik qilishdi. Woodbridge 2005-yilgi Uimbldon chempionatida 17 yillik professional tennis va 83 marta ATP turniri juftlik chempioni boʻlganidan soʻng nafaqaga chiqqanini eʼlon qildi, bu oʻsha paytdagi rekord aka-uka Brayanlardan ham oshib ketdi. U Avstraliyaning Devis Kubogi jamoasi a'zosi bo'lib, har qanday o'yinchi orasida eng ko'p (32) o'ynagan.  ATP veb-saytiga ko'ra, u o'z faoliyatini 10 095 245 AQSh dollari mukofot puli bilan yakunlagan.  === Pensiyaga chiqqandan keyin === [[Fayl:Australian_Open_2015_(16375947211).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Australian_Open_2015_%2816375947211%29.jpg/220px-Australian_Open_2015_%2816375947211%29.jpg|right|thumb| Woodbridge 2015 Australian Open musobaqasida]] 2006 va 2007 yillarda Woodbridge [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq]] chempionati uchun Seven Network sharhlovchilar guruhiga qo'shildi. U, shuningdek, ichak saratoni haqida xabardorlik guruhining elchisi bo'ldi "Ichak saratonini engamiz". Cabrini Health tashabbusi. 2007 yilda Woodbridge Avstraliya versiyasi bo'lgan "Yulduzlar bilan raqs "ning 6-mavsumiga qo'shildi. 2008 va 2009 yillarda Woodbridge o'zining Gamilton orolidagi poyga haftaligida tennis klinikalari va vino tatib ko'rish tadbirlarini o'tkazish bo'yicha o'z majburiyatlari orqali yelkanlilar hamjamiyatiga yaqin bo'ldi. Woodbridge 2009-yilgi Australian Open afsonaviy musobaqasida turnir direktori sifatida ishlagan. <ref>[http://www.australianopen.com/en_AU/news/articles/2009-01-25/200901251232847999875.html The Legend Behind the Legends] AustralianOpen.com, 25 January 2009</ref> 2009 yil iyul oyida u Avstraliya Devis Kubogi jamoasi murabbiyi etib tayinlandi va yangi kengaytirilgan, to'la vaqtli lavozimni egalladi, u Devis Kubogi murabbiyligi bilan erkak o'yinchilarning rivojlanish yo'lini nazorat qiluvchi milliy erkaklar murabbiyi rolini birlashtiradi. <ref>[http://protourtennis.wordpress.com/2009/07/14/woodbridge-appointed-davis-cup-coach Woodbridge appointed Davis Cup coach] protourtennis.wordpress.com, 14 July 2009.</ref> 2010 yil yanvar oyida Avstraliya kunida The Woodies tennisdagi yutuqlari uchun Avstraliya tennis shon-shuhrat zaliga kiritildi . Induksiya marosimining bir qismi sifatida ularning bronza haykallari Melburn Parkida boshqa buyuk avstraliyalik tennischilar bilan birga o'rnatildi. 2010 yil iyul oyida Woodies Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga kiritildi . <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Todd Woodbridge, Player Profiles|url=http://www.tennis.com.au/player-profiles/todd-woodbridge|nashriyot=Tennis Australia|kirish sanasi=11 January 2016}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Australia's 'Woodies' enshrined in Hall|url=http://espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=5369433|nashriyot=ESPN|kirish sanasi=11 January 2016|sana=10 July 2010}}</ref> 2011-yil yanvar oyida Woodbridge [[Belglar|belgiyalik]] tennischi [[Kim Clijsters|Kim Klijsters]] tomonidan Renna Stubbsga SMS orqali Klijstersning homiladorligi haqida aytgan izohlari uchun sudga qarshi chiqdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 January 2011 |title=Kim Clijsters Gets Even On and Off Court |work=Time |url=http://newsfeed.time.com/2011/01/22/kim-clijsters-gets-even-on-and-off-court}}</ref> O'sha yilning iyun oyida Woodbridge " Seven Network "ning " [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] " qamrovini qamrab olishni boshladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tvtonight.com.au/2011/04/seven-to-serve-up-wimbledon.html|sarlavha=Seven to serve up Wimbledon|nashriyot=[[TV Tonight]]|ism=David|muallif=Knox|sana=4 April 2011|kirish sanasi=12 October 2016}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sevenwestmedia.com.au/docs/business-unit-news/wimbledon-live-on-channel-7-and-7two.pdf?sfvrsn=2|sarlavha=Wimbledon LIVE on Channel 7 and 7TWO|nashriyot=Seven West Media|ism=Greg|muallif=Smith|kirish sanasi=12 October 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170117081702/http://www.sevenwestmedia.com.au/docs/business-unit-news/wimbledon-live-on-channel-7-and-7two.pdf?sfvrsn=2|arxivsana=17 January 2017}}</ref> Woodbridge 2021-yilda Alberidagi Margaret Kort kubogida qatnashishni rejalashtirgan edi, biroq ichki chegaralar yopilgani tufayli bunga to'sqinlik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bordermail.com.au/story/7075195/margaret-court-cups-marquee-player-forced-to-withdraw/|sarlavha=Margaret Court Cup's marquee player forced to withdraw|sana=5 January 2021}}</ref> == Shaxsiy hayot == U [[Sidney|Sidneyda]] tug'ilgan va ota-onasi Kevin va Barbara tomonidan Woooloowareda o'sgan. Uning ikkita katta akasi bor: Gregori va Uorren. U Woolooware o'rta maktabida o'qidi, keyin 1988 yilda professional bo'ldi. Todd va Natasha Woodbridge 1995-yil 8-aprelda Melburnda turmush qurishdi; ularning Zara va Bo ismli ikki farzandi bor. == "Katta dubulg'a" turkumidagi erkaklar o'rtasidagi juftlik finallari: 20 (16–4) == {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija !No. !Yil ! width="160" |Chempionat ! width="160" |Hamkor ! width="160" |Raqib ! width="160" |Hisob |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |1. |1992 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], Melbourne |{{Flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Woodforde|Mark Woodforde]] |{{Flagicon|USA}} [[:en:Kelly_Jones_(tennis)|Kelly Jones]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Rick_Leach|Rick Leach]] |6–4, 6–3, 6–4 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |2. |1993 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]], London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|CAN}} [[:en:Grant_Connell|Grant Connell]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Patrick_Galbraith|Patrick Galbraith]] |7–5, 6–3, 7–6<sup>(7–4)</sup> |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |3. |1994 |Wimbledon, London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|CAN}} Grant Connell {{Flagicon|USA}} Patrick Galbraith |7–6, 6–3, 6–1 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |1. |1994 |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]], New York |{{flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{flagicon|NED}} [[:en:Jacco_Eltingh|Jacco Eltingh]] {{flagicon|NED}} [[:en:Paul_Haarhuis|Paul Haarhuis]] |3–6, 6–7<sup>(6–8)</sup> |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |4. |1995 |Wimbledon, London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|USA}} Rick Leach {{Flagicon|USA}} [[:en:Scott_Melville|Scott Melville]] |7–5, 7–6, 7–6 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |G`olib |5. |1995 |US Open, New York |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|USA}} [[:en:Alex_O'Brien|Alex O'Brien]] {{Flagicon|AUS}} [[:en:Sandon_Stolle|Sandon Stolle]] |6–3, 6–3 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |6. |1996 |Wimbledon, London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|ZIM}} [[:en:Byron_Black|Byron Black]] {{Flagicon|CAN}} Grant Connell |4–6, 6–1, 6–3, 6–2 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |G`olib |7. |1996 |US Open, New York |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|NED}} Jacco Eltingh {{Flagicon|NED}} Paul Haarhuis |4–6, 7–6, 7–6 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |8. |1997 |Australian Open, Melbourne |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|CAN}} [[:en:Sébastien_Lareau|Sébastien Lareau]] {{Flagicon|USA}} Alex O'Brien |4–6, 7–5, 7–5, 6–3 |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |2. |1997 |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]], Paris |{{flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{flagicon|RUS}} [[:en:Yevgeny_Kafelnikov|Yevgeny Kafelnikov]] {{flagicon|CZE}} [[:en:Daniel_Vacek|Daniel Vacek]] |6–7<sup>(12–14)</sup>, 6–4, 3–6 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |9. |1997 |Wimbledon, London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|NED}} Jacco Eltingh {{Flagicon|NED}} Paul Haarhuis |7–6, 7–6, 5–7, 6–3 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |3. |1998 |Australian Open, Melbourne |{{flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{flagicon|SWE}} [[:en:Jonas_Björkman|Jonas Björkman]] {{flagicon|NED}} Jacco Eltingh |2–6, 7–5, 6–2, 4–6, 3–6 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |4. |1998 |Wimbledon, London |{{flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{flagicon|NED}} Jacco Eltingh {{flagicon|NED}} Paul Haarhuis |6–2, 4–6, 6–7<sup>(3–7)</sup>, 7–5, 8–10 |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="98FB98" |G`olib |10. |2000 |French Open, Paris |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|NED}} Paul Haarhuis {{Flagicon|AUS}} Sandon Stolle |7–6, 6–4 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |11. |2000 |Wimbledon, London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|NED}} Paul Haarhuis {{Flagicon|AUS}} Sandon Stolle |6–3, 6–4, 6–1 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |12. |2001 |Australian Open, Melbourne |{{Flagicon|SWE}} Jonas Björkman |Byron Black {{Flagicon|GER}} [[:en:David_Prinosil|David Prinosil]] |6–1, 5–7, 6–4, 6–4 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |13. |2002 |Wimbledon, London |{{Flagicon|SWE}} Jonas Björkman |{{Flagicon|BAH}} [[:en:Mark_Knowles|Mark Knowles]] {{Flagicon|CAN}} [[:en:Daniel_Nestor|Daniel Nestor]] |6–1, 6–2, 6–7<sup>(7–9)</sup>, 7–5 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |14. |2003 |Wimbledon, London |{{Flagicon|SWE}} Jonas Björkman |{{Flagicon|IND}} [[:en:Mahesh_Bhupathi|Mahesh Bhupathi]] {{Flagicon|BLR}} [[:en:Max_Mirnyi|Max Mirnyi]] |3–6, 6–3, 7–6<sup>(7–4)</sup>, 6–3 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |G`olib |15. |2003 |US Open, New York |{{Flagicon|SWE}} Jonas Björkman |{{Flagicon|USA}} [[:en:Bob_Bryan|Bob Bryan]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Mike_Bryan|Mike Bryan]] |5–7, 6–0, 7–5 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |16. |2004 |Wimbledon, London |{{Flagicon|SWE}} Jonas Björkman |{{Flagicon|AUT}} [[:en:Julian_Knowle|Julian Knowle]] {{Flagicon|SCG}} [[:en:Nenad_Zimonjić|Nenad Zimonjić]] |6–1, 6–4, 4–6, 6–4 |} == Aralash juftlik finallari: 14 (6–8) == {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija !Yil ! width="160" |Chempionat ! width="160" |Hamkor ! width="160" |Raqib ! width="160" |Hisob |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |G'olib |1990 |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |{{Flagicon|AUS}} [[:en:Elizabeth_Sayers|Elizabeth Sayers Smylie]] |{{Flagicon|USA}} [[:en:Jim_Pugh|Jim Pugh]] {{Flagicon|URS}} [[:en:Natasha_Zvereva|Natasha Zvereva]] |6–4, 6–2 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |1992 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |{{Flagicon|ESP}} [[:en:Arantxa_Sánchez_Vicario|Arantxa Sánchez Vicario]] |{{Flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Woodforde|Mark Woodforde]] {{Flagicon|AUS}} [[:en:Nicole_Provis|Nicole Provis]] |3–6, 6–4, 9–11 |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="98FB98" |G'olib |1992 |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |{{Flagicon|ESP}} Arantxa Sánchez Vicario |{{Flagicon|USA}} [[:en:Bryan_Shelton|Bryan Shelton]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Lori_McNeil|Lori McNeil]] |6–2, 6–3 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="98FB98" |G'olib |1993 |Australian Open |{{Flagicon|ESP}} Arantxa Sánchez Vicario |{{Flagicon|USA}} [[:en:Rick_Leach|Rick Leach]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Zina_Garrison|Zina Garrison]] |7–5, 6–4 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |G'olib |1993 |US Open |{{Flagicon|CZE}} [[:en:Helena_Suková|Helena Suková]] |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde {{Flagicon|USA}} [[:en:Martina_Navratilova|Martina Navratilova]] |6–3, 7–6 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |1994 |Australian Open |{{Flagicon|CZE}} Helena Suková |{{Flagicon|RUS}} [[:en:Andrei_Olhovskiy|Andrei Olhovskiy]] {{Flagicon|LAT}} [[:en:Larisa_Savchenko_Neiland|Larisa Savchenko Neiland]] |5–7, 7–6<sup>(9–7)</sup>, 2–6 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G'olib |1994 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |{{Flagicon|CZE}} Helena Suková |{{Flagicon|USA}} [[:en:T._J._Middleton|T. J. Middleton]] {{Flagicon|USA}} Lori McNeil |3–6, 7–5, 6–3 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |1994 |US Open |{{Flagicon|CZE}} [[:en:Jana_Novotná|Jana Novotná]] |{{Flagicon|USA}} [[:en:Patrick_Galbraith|Patrick Galbraith]] {{Flagicon|RSA|1928}} [[:en:Elna_Reinach|Elna Reinach]] |2–6, 4–6 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |2000 |Australian Open |{{Flagicon|ESP}} Arantxa Sánchez Vicario |{{Flagicon|USA}} [[:en:Jared_Palmer|Jared Palmer]] {{Flagicon|AUS}} [[:en:Rennae_Stubbs|Rennae Stubbs]] |5–7, 6–7<sup>(3–7)</sup> |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |2000 |French Open |{{Flagicon|AUS}} Rennae Stubbs |{{Flagicon|RSA}} [[:en:David_Adams_(tennis)|David Adams]] {{Flagicon|RSA}} [[:en:Mariaan_de_Swardt|Mariaan de Swardt]] |3–6, 6–3, 3–6 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |G'olib |2001 |US Open |{{Flagicon|AUS}} Rennae Stubbs |{{Flagicon|IND}} [[:en:Leander_Paes|Leander Paes]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Lisa_Raymond|Lisa Raymond]] |6–4, 5–7, 7–6 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |2003 |Australian Open |{{Flagicon|Greece}} [[:en:Eleni_Daniilidou|Eleni Daniilidou]] |{{Flagicon|IND}} Leander Paes {{Flagicon|USA}} Martina Navrátilová |4–6, 5–7 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |2004 |Wimbledon |{{Flagicon|AUS}} [[:en:Alicia_Molik|Alicia Molik]] |[[:en:Wayne_Black|Wayne Black]][[:en:Cara_Black|Cara Black]] |6–3, 6–7, 4–6 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |2004 |US Open |{{Flagicon|AUS}} Alicia Molik |{{Flagicon|USA}} [[:en:Bob_Bryan|Bob Bryan]] {{Flagicon|RUS}} [[:en:Vera_Zvonareva|Vera Zvonareva]] |3–6, 4–6 |} == Karyera finallari == === Yakkaliklar: 9 (2–7) === {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija !No ! width="100" | Sana ! width="160" | Chempionat !Qoplama ! width="200" | Raqib ! width="125" | Hisob |- bgcolor="d0f0c0" | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 1. | 1990 yil 20 avgust | Nyu-Xeyven, AQSh | Qattiq |{{Flagicon|USA}} [[:en:Derrick_Rostagno|Derrick Rostagno]] | 3–6, 3–6 |- | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 2. | 1992 yil 27 aprel | Seul, [[Koreya Respublikasi|Janubiy Koreya]] | Qattiq |{{Flagicon|JPN}} [[:en:Shuzo_Matsuoka|Shuzo Matsuoka]] | 3–6, 6–4, 5–7 |- | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 3. | 1993 yil 26 aprel | Seul, Janubiy Koreya | Qattiq |{{Flagicon|USA}} [[:en:Chuck_Adams|Chuck Adams]] | 4–6, 4–6 |- | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 4. | 1994 yil 11 iyul | Nyuport, AQSh | O't |{{Flagicon|USA}} [[:en:David_Wheaton|David Wheaton]] | 4–6, 6–3, 6–7 <sup>(5–7)</sup> |- | bgcolor="98fb98" | G'olib | 1. | 1995 yil 22 may | Coral Springs, AQSh | Loy |{{Flagicon|GBR}} [[:en:Greg_Rusedski|Greg Rusedski]] | 6–4, 6–2 |- | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 5. | 1995 yil 26 iyun | Nottingem, Buyuk Britaniya | O't |{{Flagicon|ARG}} [[:en:Javier_Frana|Javier Frana]] | 6–7 <sup>(4–7)</sup>, 3–6 |- bgcolor="dfe2e9" | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 6. | 1996 yil 26 avgust | Toronto, Kanada | Qattiq |{{Flagicon|RSA}} [[:en:Wayne_Ferreira|Wayne Ferreira]] | 2–6, 4–6 |- | bgcolor="98fb98" | G'olib | 2. | 1997 yil 6 yanvar | Adelaida, Avstraliya | Qattiq |{{Flagicon|AUS}} [[:en:Scott_Draper|Scott Draper]] | 6–2, 6–1 |- bgcolor="d0f0c0" | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 7. | 1997 yil 24 fevral | Memfis, AQSh | Qattiq (i) |{{Flagicon|USA}} [[:en:Michael_Chang|Michael Chang]] | 3–6, 4–6 |} === Juftliklar: 114 (83–31) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="F3E6D7" | Katta dubulg'a (16–4) |- bgcolor="ffffcc" | Tennis ustalari kubogi (2–2) |- bgcolor="FFEA5C" | Olimpiya oltin (1–0) |- bgcolor="E9E9E9" | ATP Masters Series (18–8) |- bgcolor="D4F1C5" | ATP chempionati seriyasi (12–2) |- | ATP safari (34–15) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (43–19) |- | Loy (13–5) |- | Oʻt (15–4) |- | Gilam (12–3) |} |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Tournament !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !SR !W–L |- | colspan="17" align="left" |'''Grand Slam tournaments''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 14 |18–14 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |0 / 10 |11–10 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |0 / 13 |18–13 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |0 / 9 |9–9 |- ! style="text-align:left" |Win–loss !1–3 !2–2 !3–4 !8–4 !4–4 !5–4 !3–2 !5–4 !5–4 !9–4 !7–4 !1–3 !2–2 !1–2 !0 / 46 !56–46 |- | colspan="17" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells | colspan="2" rowspan="9" style="color:#767676" |Not<br /><br /><br /><br />MS Events<br /><br /><br /><br />Before 1990 |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |0 / 6 |2–6 |- | align="left" |Miami |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |0 / 5 |4–5 |- | align="left" |Monte Carlo |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |0 / 1 |0–1 |- | align="left" |Rome |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |0 / 2 |0–2 |- | align="left" |Hamburg |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 0 |0–0 |- | align="left" |Canada |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="D8BFD8" |F |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |0 / 3 |6–3 |- | align="left" |Cincinnati | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |0 / 8 |5–8 |- | align="left" |Stockholm / Essen / Stuttgart <sup>1</sup> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |0 / 7 |3–7 |- | align="left" |Paris |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |0 / 5 |3–5 |- ! style="text-align:left" |Win–loss ! colspan="2" style="color:#767676" |N/A !0–2 !1–4 !3–3 !1–1 !1–3 !4–5 !8–6 !4–6 !1–4 !0–3 !0–0 !0–0 !0 / 37 !23–37 |- | align="left" |Year-end ranking |213 |131 |50 |77 |54 |109 |90 |33 |36 |26 |65 |197 |187 |207 ! colspan="2" | |} <sup>1</sup> Ushbu tadbir 1994 yilgacha Stokgolmda, 1995 yilda Essenda va 1996 yildan 2001 yilgacha Shtutgartda bo'lib o'tdi. === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Tournament !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !2002 !2003 !2004 !2005 !SR !W–L |- | colspan="23" align="left" |'''Grand Slam tournaments''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC48">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC5o">W</b></nowiki> | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC6M">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF |3 / 18 |53–14 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC8o">W</b></nowiki> | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |1 / 17 |42–16 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | bgcolor="afeeee" |1R |LQ | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC-Y">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC-k">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC-w">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC-8">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC_I">W</b></nowiki> | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC_k">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC_4">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwDAE">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwDAQ">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |2R |9 / 17 |73–8 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwDBw">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwDB8">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwDC4">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |3R |A |3 / 17 |47–14 |- ! style="text-align:left" |Win–loss !2–4 !0–2 !9–3 !13–4 !16–3 !12–3 !16–3 !14–2 !16–2 !17–2 !14–4 !9–4 !17–2 !13–3 !14–3 !15–2 !14–3 !4–3 !16 / 69 !215–52 |- | colspan="23" align="left" |'''Year-end championships''' |- | align="left" |Tennis Masters Cup |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="yellow" |SF |A |A | style="color:#767676" |NH | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="yellow" |SF |A !2 / 11 !29–16 |- | colspan="23" align="left" |'''Summer Olympics''' |- | align="left" |Summer Olympics |A | colspan="3" style="color:#767676" |Not Held | bgcolor="afeeee" |2R | colspan="3" style="color:#767676" |Not Held | bgcolor="gold" |'''W''' | colspan="3" style="color:#767676" |Not Held | bgcolor="silver" |F | colspan="3" style="color:#767676" |Not Held | bgcolor="afeeee" |2R | colspan="1" style="color:#767676" |NH !1 / 4 !10–3 |- | colspan="23" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells | colspan="2" rowspan="9" style="color:#767676" |Not<br /><br /><br /><br />MS Events<br /><br /><br /><br />Before 1990 |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |1 / 13 |20–12 |- | align="left" |Miami |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="ffebcd" |QF |4 / 12 |34–8 |- | align="left" |Monte Carlo |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="D8BFD8" |F |A |A | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF |A |2 / 5 |14–3 |- | align="left" |Rome |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF |0 / 6 |3–6 |- | align="left" |Hamburg |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF |2 / 6 |17–4 |- | align="left" |Canada |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="D8BFD8" |F |A |A |0 / 5 |5–5 |- | align="left" |Cincinnati | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |'''W''' |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="D8BFD8" |F |A |4 / 13 |33–9 |- | align="left" |Madrid (Stuttgart) | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A |4 / 12 |22–8 |- | align="left" |Paris | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' |A |1 / 14 |21–13 |- ! style="text-align:left" |Win–loss ! colspan="2" style="color:#767676" |N/A !4–3 !1–4 !9–3 !5–1 !9–5 !13–3 !14–4 !15–3 !6–7 !8–6 !17–1 !22–5 !15–5 !12–8 !15–6 !4–4 !18 / 86 !169–68 |- | align="left" |Year-end ranking |89 |181 |25 | bgcolor="EEE8AA" |7 | bgcolor="D8BFD8" |2 | bgcolor="EEE8AA" |3 | bgcolor="EEE8AA" |5 | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="EEE8AA" |5 | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="D8BFD8" |2 | bgcolor="D8BFD8" |2 | bgcolor="EEE8AA" |5 | bgcolor="EEE8AA" |5 | bgcolor="EEE8AA" |6 |39 ! colspan="2" | |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * Todd Woodbridge at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Todd Woodbridge at the Davis Cup * Todd Woodbridge at Tennis Australia [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1971-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] ge8upaiq7rcieqcdspikzto550kbqei 2725539 2725538 2022-07-30T13:58:34Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Todd Woodbridge|image=Woodbridge Wimbledon 2004.jpg|caption=Woodbridge at the [[2004 Wimbledon Championships]]|fullname=Todd Andrew Woodbridge|country={{AUS}}|residence=[[Sydney]], [[New South Wales]], Australia|birth_date={{Birth date and age|df=yes|1971|4|2}}|birth_place=Sydney, New South Wales, Australia|height={{convert|178|cm|ftin|abbr=on}}<ref>{{cite web|title=Todd Woodbridge|url=http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/Wo/T/Todd-Woodbridge.aspx|website=atpworldtour.com|publisher=[[Association of Tennis Professionals]]|access-date=11 June 2014}}</ref>|turnedpro=1988|retired=2005|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[United States Dollar|US$]] 10,078,820|tennishofyear=2010|tennishofid=todd-woodbridge|singlesrecord=244–236|singlestitles=2|highestsinglesranking=No. 19 (14 July 1997)|AustralianOpenresult=4R ([[1991 Australian Open – Men's singles|1991]], [[1998 Australian Open – Men's singles|1998]])|FrenchOpenresult=3R ([[1992 French Open – Men's singles|1992]], [[1996 French Open – Men's singles|1996]], [[1998 French Open – Men's singles|1998]])|Wimbledonresult=SF ([[1997 Wimbledon Championships – Men's singles|1997]])|USOpenresult=3R ([[1991 US Open – Men's singles|1991]], [[1994 US Open – Men's singles|1994]], [[1995 US Open – Men's singles|1995]])|Othertournaments=yes|GrandSlamCupresult=QF ([[Grand Slam Cup#1991|1991]])|Olympicsresult=3R ([[Tennis at the 1996 Summer Olympics – Men's singles|1996]])|doublesrecord=782–260|doublestitles=83|highestdoublesranking=[[List of ATP number 1 ranked doubles tennis players|No. '''1''']] (6 July 1992)|AustralianOpenDoublesresult='''W''' ([[1992 Australian Open – Men's doubles|1992]], [[1997 Australian Open – Men's doubles|1997]], [[2001 Australian Open – Men's doubles|2001]])|FrenchOpenDoublesresult='''W''' ([[2000 French Open – Men's doubles|2000]])|WimbledonDoublesresult='''W''' ([[1993 Wimbledon Championships – Men's doubles|1993]], [[1994 Wimbledon Championships – Men's doubles|1994]], [[1995 Wimbledon Championships – Men's doubles|1995]], [[1996 Wimbledon Championships – Men's doubles|1996]], [[1997 Wimbledon Championships – Men's doubles|1997]], [[2000 Wimbledon Championships – Men's doubles|2000]], [[2002 Wimbledon Championships – Men's doubles|2002]], [[2003 Wimbledon Championships – Men's doubles|2003]], [[2004 Wimbledon Championships – Men's doubles|2004]])|USOpenDoublesresult='''W''' ([[1995 US Open – Men's doubles|1995]], [[1996 US Open – Men's doubles|1996]], [[2003 US Open – Men's doubles|2003]])|OthertournamentsDoubles=Yes|MastersCupDoublesresult='''W''' ([[1992 ATP Tour World Championships – Doubles|1992]], [[1996 ATP Tour World Championships – Doubles|1996]])|OlympicsDoublesresult=|Mixed=Yes|mixedtitles=6|mixedrecord=|AustralianOpenMixedresult='''W''' ([[1993 Australian Open – Mixed doubles|1993]])|FrenchOpenMixedresult='''W''' ([[1992 French Open – Mixed doubles|1992]])|WimbledonMixedresult='''W''' ([[1994 Wimbledon Championships – Mixed doubles|1994]])|USOpenMixedresult='''W''' ([[1990 US Open – Mixed doubles|1990]], [[1993 US Open – Mixed doubles|1993]], [[2001 US Open – Mixed doubles|2001]])|medaltemplates-expand=yes|medaltemplates={{MedalCountry | {{AUS}} }} {{MedalCompetition|[[Tennis at the Summer Olympics|Olympic Games]]}} {{MedalGold|[[1996 Summer Olympics|1996 Atlanta]]|[[Tennis at the 1996 Summer Olympics – Men's doubles|Doubles]]}} {{MedalSilver|[[2000 Summer Olympics|2000 Sydney]]|[[Tennis at the 2000 Summer Olympics – Men's doubles|Doubles]]}}}}'''Todd Andrew Woodbridge''', [[Avstraliya ordeni|OAM]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itsanhonour.gov.au/honours/honour_roll/search.cfm?aus_award_id=887483&search_type=advanced&showInd=true|sarlavha=Woodbridge, Todd Andrew|nashriyot=It's an Honour|kirish sanasi=8 January 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161106065149/http://www.itsanhonour.gov.au/honours/honour_roll/search.cfm?aus_award_id=887483&search_type=advanced&showInd=true|arxivsana=6 November 2016}}</ref> (1971 yil 2 aprelda tug'ilgan) - avstraliyalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]] va Nine Network bilan hozirgi sport teleradiokompaniyasi. Woodbridge [[Mark Woodforde]] (" The Woodies " laqabli) va keyinchalik [[Jonas Björkman]] bilan muvaffaqiyatli juftlik hamkorligi bilan mashhur. U barcha davrlarning eng muvaffaqiyatli juftlik o'yinchilaridan biri bo'lib, erkaklar o'rtasidagi "Katta dubulg'a"ning juftlik bahslarida 16 marta (to'qqizta Uimbldon, uchta AQSh ochiq, uchta Avstraliya va bitta Fransiya ochiq chempionati) va yana oltita "Katta dubulg'a" aralash juftlik chempionliklarida (uchta AQSh Opens) g'olib chiqqan., bitta Fransiya ochiq, bitta Uimbldon, bitta Avstraliya ochiq). Bundan tashqari, u 1996 yilgi Yozgi Olimpiada o'yinlarida Woodforde bilan oltin medal sohibi bo'lgan va "Oltin dubulg'a" karerasini yakunlagan. Hammasi bo'lib u 83 marta ATP juftliklarida g'alaba qozongan. Woodbridge 1992-yil iyul oyida dunyoning 1-raqamli juftlik reytingiga chiqdi. 2002 yilda u Avstraliya sport institutiga "Eng yaxshilarning eng yaxshisi" nominatsiyasiga kiritildi. Woodbridge 2006 va 2018 yillar oralig'ida Seven Networkda bo'lgan, Seven Sportda tennis sharhlovchisi sifatida ishlagan va u erda tarmoqning [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionatining]] boshlovchisi bo'lgan. 2018 yil aprel oyida u tarmoq uchun Oltin qirg'oqda 2018 yilgi Hamdo'stlik o'yinlarining ertalabki sessiyalarini o'tkazdi. 2014 yilda Woodforde bilan bir qatorda Xalqaro tennis federatsiyasi (ITF) unga tennisga qo'shgan hissasi uchun o'zining eng yuqori mukofoti - Filipp Chatrier mukofotini topshirdi . <ref name="Award">{{Yangiliklar manbasi |date=21 March 2014 |title=Legendary Australian tennis duo "the Woodies" to receive Philippe Chatrier Award |work=Inside the Games website |url=https://www.insidethegames.biz/articles/1020239/legendary-australian-tennis-duo-the-woodies-to-receive-philippe-chatrier-award |access-date=15 July 2020}}</ref> 2018 yilda Woodbridge Nine Network tomonidan 6 yil davomida translyatsiya huquqini qo'lga kiritganidan so'ng, Wide World of Sports tennis, shu jumladan [[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] uchun sharhlovchi sifatida imzolangan. [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] 2018 u Nine Network uchun qamrab olgan yakuniy tadbir edi. == Tennis faoliyati == === Yoshligi === O'smirlar o'rtasida Woodbridge 1987 va 1989 yillarda Jr Australian Open, 1989 yilda Uimbldonda finalga chiqdi. === Pro-tur === [[Fayl:Bjorkman_and_Woodbridge_doubles_Wimbledon_2004.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Bjorkman_and_Woodbridge_doubles_Wimbledon_2004.jpg/220px-Bjorkman_and_Woodbridge_doubles_Wimbledon_2004.jpg|left|thumb| Byorkman va Woodbridge Uimbldonda 2004 yil]] U 1990-yillarning koʻp qismida va 2000-yillarning boshlarida (oʻn yillikda) dunyoning eng yaxshi juftlik oʻyinchilaridan biri sifatida tanilgan. Uning asosiy juftlik hamkorligi dastlab avstraliyalik [[Mark Woodforde]], keyinroq [[Shvetsiya|shved]] [[Jonas Björkman|Jonas Byorkman]] bilan bo'lgan. Woodbridge va Woodforde tennis olamida ko'pincha " Vudlar " deb nomlanadi. 1997 yilda Uimbldon yarim finaliga chiqqandan so'ng Woodbridge 19-o'rinni egallab, Pit Samprasga yutqazishdan oldin Maykl Chang, Markos Ondruska, Aleks Radulesku, Patrik Rafter va Nikolas Kiferni mag'lub etgandi. Biroq, u Uimbldonda Samprasni mag'lub etgan yetti nafar o'yinchidan biri bo'lib, uni 1989 yilda birinchi raundda nokautga uchratgan (Samprasning Uimbldondagi birinchi o'yini). Vudiliklar bir jamoa sifatida 61 ta ATP juftlik chempionligini qo'lga kiritishdi, shu jumladan 11 ta Grand Slam musobaqasi. Woodforde va Woodbridge 1996 yilgi Atlanta Olimpiadasida oltin medalni qo'lga kiritdi va 2000 yilgi Sidney Olimpiadasida kumush medalni qo'lga kiritish uchun finalga chiqdi. To'rtinchi setda kanadaliklar Sebastien Lareau va Daniel Nestorga qarshi o'yinda Woodbridge ikki marta xatoga yo'l qo'yib, o'yinda mag'lub bo'ldi. 2000 yilda Woodforde gastroldan ketganidan so'ng, Woodbridge Byorkman bilan hamkorlikni yo'lga qo'ydi, natijada to'rt yil ichida beshta "Katta Dubulg'a" chempioni bo'ldi. 2004 yil oxirida Byorkman Woodbridge bilan hamkorlikni tugatdi. Woodbridgening Avstraliya radioeshittirish korporatsiyasiga bergan intervyusiga ko'ra, Björkman uning gastrollarda ko'proq hafta o'ynashini xohlagan, ammo Woodbridge imkon qadar oilasidan uzoqda bo'lgan vaqtini cheklashni xohlagan. Keyin Woodbridge hindistonlik Mahesh Bhupatini o'zining yangi hamkori sifatida qabul qildi, uni hozirgina [[Belarus|belaruslik]] Maks Mirniy tashlab ketgan edi. Tasodifan Björkman va Mirny birgalikda hamkorlik qilishdi. Woodbridge 2005-yilgi Uimbldon chempionatida 17 yillik professional tennis va 83 marta ATP turniri juftlik chempioni boʻlganidan soʻng nafaqaga chiqqanini eʼlon qildi, bu oʻsha paytdagi rekord aka-uka Brayanlardan ham oshib ketdi. U Avstraliyaning Devis Kubogi jamoasi a'zosi bo'lib, har qanday o'yinchi orasida eng ko'p (32) o'ynagan.  ATP veb-saytiga ko'ra, u o'z faoliyatini 10 095 245 AQSh dollari mukofot puli bilan yakunlagan.  === Pensiyaga chiqqandan keyin === [[Fayl:Australian_Open_2015_(16375947211).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Australian_Open_2015_%2816375947211%29.jpg/220px-Australian_Open_2015_%2816375947211%29.jpg|right|thumb| Woodbridge 2015 Australian Open musobaqasida]] 2006 va 2007 yillarda Woodbridge [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq]] chempionati uchun Seven Network sharhlovchilar guruhiga qo'shildi. U, shuningdek, ichak saratoni haqida xabardorlik guruhining elchisi bo'ldi "Ichak saratonini engamiz". Cabrini Health tashabbusi. 2007 yilda Woodbridge Avstraliya versiyasi bo'lgan "Yulduzlar bilan raqs "ning 6-mavsumiga qo'shildi. 2008 va 2009 yillarda Woodbridge o'zining Gamilton orolidagi poyga haftaligida tennis klinikalari va vino tatib ko'rish tadbirlarini o'tkazish bo'yicha o'z majburiyatlari orqali yelkanlilar hamjamiyatiga yaqin bo'ldi. Woodbridge 2009-yilgi Australian Open afsonaviy musobaqasida turnir direktori sifatida ishlagan. <ref>[http://www.australianopen.com/en_AU/news/articles/2009-01-25/200901251232847999875.html The Legend Behind the Legends] AustralianOpen.com, 25 January 2009</ref> 2009 yil iyul oyida u Avstraliya Devis Kubogi jamoasi murabbiyi etib tayinlandi va yangi kengaytirilgan, to'la vaqtli lavozimni egalladi, u Devis Kubogi murabbiyligi bilan erkak o'yinchilarning rivojlanish yo'lini nazorat qiluvchi milliy erkaklar murabbiyi rolini birlashtiradi. <ref>[http://protourtennis.wordpress.com/2009/07/14/woodbridge-appointed-davis-cup-coach Woodbridge appointed Davis Cup coach] protourtennis.wordpress.com, 14 July 2009.</ref> 2010 yil yanvar oyida Avstraliya kunida The Woodies tennisdagi yutuqlari uchun Avstraliya tennis shon-shuhrat zaliga kiritildi . Induksiya marosimining bir qismi sifatida ularning bronza haykallari Melburn Parkida boshqa buyuk avstraliyalik tennischilar bilan birga o'rnatildi. 2010 yil iyul oyida Woodies Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga kiritildi . <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Todd Woodbridge, Player Profiles|url=http://www.tennis.com.au/player-profiles/todd-woodbridge|nashriyot=Tennis Australia|kirish sanasi=11 January 2016}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Australia's 'Woodies' enshrined in Hall|url=http://espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=5369433|nashriyot=ESPN|kirish sanasi=11 January 2016|sana=10 July 2010}}</ref> 2011-yil yanvar oyida Woodbridge [[Belglar|belgiyalik]] tennischi [[Kim Clijsters|Kim Klijsters]] tomonidan Renna Stubbsga SMS orqali Klijstersning homiladorligi haqida aytgan izohlari uchun sudga qarshi chiqdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 January 2011 |title=Kim Clijsters Gets Even On and Off Court |work=Time |url=http://newsfeed.time.com/2011/01/22/kim-clijsters-gets-even-on-and-off-court}}</ref> O'sha yilning iyun oyida Woodbridge " Seven Network "ning " [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] " qamrovini qamrab olishni boshladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tvtonight.com.au/2011/04/seven-to-serve-up-wimbledon.html|sarlavha=Seven to serve up Wimbledon|nashriyot=[[TV Tonight]]|ism=David|muallif=Knox|sana=4 April 2011|kirish sanasi=12 October 2016}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sevenwestmedia.com.au/docs/business-unit-news/wimbledon-live-on-channel-7-and-7two.pdf?sfvrsn=2|sarlavha=Wimbledon LIVE on Channel 7 and 7TWO|nashriyot=Seven West Media|ism=Greg|muallif=Smith|kirish sanasi=12 October 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170117081702/http://www.sevenwestmedia.com.au/docs/business-unit-news/wimbledon-live-on-channel-7-and-7two.pdf?sfvrsn=2|arxivsana=17 January 2017}}</ref> Woodbridge 2021-yilda Alberidagi Margaret Kort kubogida qatnashishni rejalashtirgan edi, biroq ichki chegaralar yopilgani tufayli bunga to'sqinlik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bordermail.com.au/story/7075195/margaret-court-cups-marquee-player-forced-to-withdraw/|sarlavha=Margaret Court Cup's marquee player forced to withdraw|sana=5 January 2021}}</ref> == Shaxsiy hayot == U [[Sidney|Sidneyda]] tug'ilgan va ota-onasi Kevin va Barbara tomonidan Woooloowareda o'sgan. Uning ikkita katta akasi bor: Gregori va Uorren. U Woolooware o'rta maktabida o'qidi, keyin 1988 yilda professional bo'ldi. Todd va Natasha Woodbridge 1995-yil 8-aprelda Melburnda turmush qurishdi; ularning Zara va Bo ismli ikki farzandi bor. == "Katta dubulg'a" turkumidagi erkaklar o'rtasidagi juftlik finallari: 20 (16–4) == {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija !No. !Yil ! width="160" |Chempionat ! width="160" |Hamkor ! width="160" |Raqib ! width="160" |Hisob |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |1. |1992 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], Melbourne |{{Flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Woodforde|Mark Woodforde]] |{{Flagicon|USA}} [[:en:Kelly_Jones_(tennis)|Kelly Jones]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Rick_Leach|Rick Leach]] |6–4, 6–3, 6–4 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |2. |1993 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]], London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|CAN}} [[:en:Grant_Connell|Grant Connell]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Patrick_Galbraith|Patrick Galbraith]] |7–5, 6–3, 7–6<sup>(7–4)</sup> |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |3. |1994 |Wimbledon, London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|CAN}} Grant Connell {{Flagicon|USA}} Patrick Galbraith |7–6, 6–3, 6–1 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |1. |1994 |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]], New York |{{flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{flagicon|NED}} [[:en:Jacco_Eltingh|Jacco Eltingh]] {{flagicon|NED}} [[:en:Paul_Haarhuis|Paul Haarhuis]] |3–6, 6–7<sup>(6–8)</sup> |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |4. |1995 |Wimbledon, London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|USA}} Rick Leach {{Flagicon|USA}} [[:en:Scott_Melville|Scott Melville]] |7–5, 7–6, 7–6 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |G`olib |5. |1995 |US Open, New York |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|USA}} [[:en:Alex_O'Brien|Alex O'Brien]] {{Flagicon|AUS}} [[:en:Sandon_Stolle|Sandon Stolle]] |6–3, 6–3 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |6. |1996 |Wimbledon, London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|ZIM}} [[:en:Byron_Black|Byron Black]] {{Flagicon|CAN}} Grant Connell |4–6, 6–1, 6–3, 6–2 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |G`olib |7. |1996 |US Open, New York |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|NED}} Jacco Eltingh {{Flagicon|NED}} Paul Haarhuis |4–6, 7–6, 7–6 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |8. |1997 |Australian Open, Melbourne |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|CAN}} [[:en:Sébastien_Lareau|Sébastien Lareau]] {{Flagicon|USA}} Alex O'Brien |4–6, 7–5, 7–5, 6–3 |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |2. |1997 |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]], Paris |{{flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{flagicon|RUS}} [[:en:Yevgeny_Kafelnikov|Yevgeny Kafelnikov]] {{flagicon|CZE}} [[:en:Daniel_Vacek|Daniel Vacek]] |6–7<sup>(12–14)</sup>, 6–4, 3–6 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |9. |1997 |Wimbledon, London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|NED}} Jacco Eltingh {{Flagicon|NED}} Paul Haarhuis |7–6, 7–6, 5–7, 6–3 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |3. |1998 |Australian Open, Melbourne |{{flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{flagicon|SWE}} [[:en:Jonas_Björkman|Jonas Björkman]] {{flagicon|NED}} Jacco Eltingh |2–6, 7–5, 6–2, 4–6, 3–6 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |4. |1998 |Wimbledon, London |{{flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{flagicon|NED}} Jacco Eltingh {{flagicon|NED}} Paul Haarhuis |6–2, 4–6, 6–7<sup>(3–7)</sup>, 7–5, 8–10 |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="98FB98" |G`olib |10. |2000 |French Open, Paris |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|NED}} Paul Haarhuis {{Flagicon|AUS}} Sandon Stolle |7–6, 6–4 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |11. |2000 |Wimbledon, London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|NED}} Paul Haarhuis {{Flagicon|AUS}} Sandon Stolle |6–3, 6–4, 6–1 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |12. |2001 |Australian Open, Melbourne |{{Flagicon|SWE}} Jonas Björkman |Byron Black {{Flagicon|GER}} [[:en:David_Prinosil|David Prinosil]] |6–1, 5–7, 6–4, 6–4 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |13. |2002 |Wimbledon, London |{{Flagicon|SWE}} Jonas Björkman |{{Flagicon|BAH}} [[:en:Mark_Knowles|Mark Knowles]] {{Flagicon|CAN}} [[:en:Daniel_Nestor|Daniel Nestor]] |6–1, 6–2, 6–7<sup>(7–9)</sup>, 7–5 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |14. |2003 |Wimbledon, London |{{Flagicon|SWE}} Jonas Björkman |{{Flagicon|IND}} [[:en:Mahesh_Bhupathi|Mahesh Bhupathi]] {{Flagicon|BLR}} [[:en:Max_Mirnyi|Max Mirnyi]] |3–6, 6–3, 7–6<sup>(7–4)</sup>, 6–3 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |G`olib |15. |2003 |US Open, New York |{{Flagicon|SWE}} Jonas Björkman |{{Flagicon|USA}} [[:en:Bob_Bryan|Bob Bryan]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Mike_Bryan|Mike Bryan]] |5–7, 6–0, 7–5 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G`olib |16. |2004 |Wimbledon, London |{{Flagicon|SWE}} Jonas Björkman |{{Flagicon|AUT}} [[:en:Julian_Knowle|Julian Knowle]] {{Flagicon|SCG}} [[:en:Nenad_Zimonjić|Nenad Zimonjić]] |6–1, 6–4, 4–6, 6–4 |} == Aralash juftlik finallari: 14 (6–8) == {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija !Yil ! width="160" |Chempionat ! width="160" |Hamkor ! width="160" |Raqib ! width="160" |Hisob |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |G'olib |1990 |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |{{Flagicon|AUS}} [[:en:Elizabeth_Sayers|Elizabeth Sayers Smylie]] |{{Flagicon|USA}} [[:en:Jim_Pugh|Jim Pugh]] {{Flagicon|URS}} [[:en:Natasha_Zvereva|Natasha Zvereva]] |6–4, 6–2 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |1992 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |{{Flagicon|ESP}} [[:en:Arantxa_Sánchez_Vicario|Arantxa Sánchez Vicario]] |{{Flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Woodforde|Mark Woodforde]] {{Flagicon|AUS}} [[:en:Nicole_Provis|Nicole Provis]] |3–6, 6–4, 9–11 |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="98FB98" |G'olib |1992 |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |{{Flagicon|ESP}} Arantxa Sánchez Vicario |{{Flagicon|USA}} [[:en:Bryan_Shelton|Bryan Shelton]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Lori_McNeil|Lori McNeil]] |6–2, 6–3 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="98FB98" |G'olib |1993 |Australian Open |{{Flagicon|ESP}} Arantxa Sánchez Vicario |{{Flagicon|USA}} [[:en:Rick_Leach|Rick Leach]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Zina_Garrison|Zina Garrison]] |7–5, 6–4 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |G'olib |1993 |US Open |{{Flagicon|CZE}} [[:en:Helena_Suková|Helena Suková]] |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde {{Flagicon|USA}} [[:en:Martina_Navratilova|Martina Navratilova]] |6–3, 7–6 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |1994 |Australian Open |{{Flagicon|CZE}} Helena Suková |{{Flagicon|RUS}} [[:en:Andrei_Olhovskiy|Andrei Olhovskiy]] {{Flagicon|LAT}} [[:en:Larisa_Savchenko_Neiland|Larisa Savchenko Neiland]] |5–7, 7–6<sup>(9–7)</sup>, 2–6 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |G'olib |1994 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |{{Flagicon|CZE}} Helena Suková |{{Flagicon|USA}} [[:en:T._J._Middleton|T. J. Middleton]] {{Flagicon|USA}} Lori McNeil |3–6, 7–5, 6–3 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |1994 |US Open |{{Flagicon|CZE}} [[:en:Jana_Novotná|Jana Novotná]] |{{Flagicon|USA}} [[:en:Patrick_Galbraith|Patrick Galbraith]] {{Flagicon|RSA|1928}} [[:en:Elna_Reinach|Elna Reinach]] |2–6, 4–6 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |2000 |Australian Open |{{Flagicon|ESP}} Arantxa Sánchez Vicario |{{Flagicon|USA}} [[:en:Jared_Palmer|Jared Palmer]] {{Flagicon|AUS}} [[:en:Rennae_Stubbs|Rennae Stubbs]] |5–7, 6–7<sup>(3–7)</sup> |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |2000 |French Open |{{Flagicon|AUS}} Rennae Stubbs |{{Flagicon|RSA}} [[:en:David_Adams_(tennis)|David Adams]] {{Flagicon|RSA}} [[:en:Mariaan_de_Swardt|Mariaan de Swardt]] |3–6, 6–3, 3–6 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |G'olib |2001 |US Open |{{Flagicon|AUS}} Rennae Stubbs |{{Flagicon|IND}} [[:en:Leander_Paes|Leander Paes]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Lisa_Raymond|Lisa Raymond]] |6–4, 5–7, 7–6 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |2003 |Australian Open |{{Flagicon|Greece}} [[:en:Eleni_Daniilidou|Eleni Daniilidou]] |{{Flagicon|IND}} Leander Paes {{Flagicon|USA}} Martina Navrátilová |4–6, 5–7 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |2004 |Wimbledon |{{Flagicon|AUS}} [[:en:Alicia_Molik|Alicia Molik]] |[[:en:Wayne_Black|Wayne Black]][[:en:Cara_Black|Cara Black]] |6–3, 6–7, 4–6 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi o'rin egasi |2004 |US Open |{{Flagicon|AUS}} Alicia Molik |{{Flagicon|USA}} [[:en:Bob_Bryan|Bob Bryan]] {{Flagicon|RUS}} [[:en:Vera_Zvonareva|Vera Zvonareva]] |3–6, 4–6 |} == Karyera finallari == === Yakkaliklar: 9 (2–7) === {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija !No ! width="100" | Sana ! width="160" | Chempionat !Qoplama ! width="200" | Raqib ! width="125" | Hisob |- bgcolor="d0f0c0" | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 1. | 1990 yil 20 avgust | Nyu-Xeyven, AQSh | Qattiq |{{Flagicon|USA}} [[:en:Derrick_Rostagno|Derrick Rostagno]] | 3–6, 3–6 |- | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 2. | 1992 yil 27 aprel | Seul, [[Koreya Respublikasi|Janubiy Koreya]] | Qattiq |{{Flagicon|JPN}} [[:en:Shuzo_Matsuoka|Shuzo Matsuoka]] | 3–6, 6–4, 5–7 |- | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 3. | 1993 yil 26 aprel | Seul, Janubiy Koreya | Qattiq |{{Flagicon|USA}} [[:en:Chuck_Adams|Chuck Adams]] | 4–6, 4–6 |- | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 4. | 1994 yil 11 iyul | Nyuport, AQSh | O't |{{Flagicon|USA}} [[:en:David_Wheaton|David Wheaton]] | 4–6, 6–3, 6–7 <sup>(5–7)</sup> |- | bgcolor="98fb98" | G'olib | 1. | 1995 yil 22 may | Coral Springs, AQSh | Loy |{{Flagicon|GBR}} [[:en:Greg_Rusedski|Greg Rusedski]] | 6–4, 6–2 |- | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 5. | 1995 yil 26 iyun | Nottingem, Buyuk Britaniya | O't |{{Flagicon|ARG}} [[:en:Javier_Frana|Javier Frana]] | 6–7 <sup>(4–7)</sup>, 3–6 |- bgcolor="dfe2e9" | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 6. | 1996 yil 26 avgust | Toronto, Kanada | Qattiq |{{Flagicon|RSA}} [[:en:Wayne_Ferreira|Wayne Ferreira]] | 2–6, 4–6 |- | bgcolor="98fb98" | G'olib | 2. | 1997 yil 6 yanvar | Adelaida, Avstraliya | Qattiq |{{Flagicon|AUS}} [[:en:Scott_Draper|Scott Draper]] | 6–2, 6–1 |- bgcolor="d0f0c0" | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 7. | 1997 yil 24 fevral | Memfis, AQSh | Qattiq (i) |{{Flagicon|USA}} [[:en:Michael_Chang|Michael Chang]] | 3–6, 4–6 |} === Juftliklar: 114 (83–31) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="F3E6D7" | Katta dubulg'a (16–4) |- bgcolor="ffffcc" | Tennis ustalari kubogi (2–2) |- bgcolor="FFEA5C" | Olimpiya oltin (1–0) |- bgcolor="E9E9E9" | ATP Masters Series (18–8) |- bgcolor="D4F1C5" | ATP chempionati seriyasi (12–2) |- | ATP safari (34–15) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (43–19) |- | Loy (13–5) |- | Oʻt (15–4) |- | Gilam (12–3) |} |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Tournament !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !SR !W–L |- | colspan="17" align="left" |'''Grand Slam tournaments''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 14 |18–14 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |0 / 10 |11–10 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |0 / 13 |18–13 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |0 / 9 |9–9 |- ! style="text-align:left" |Win–loss !1–3 !2–2 !3–4 !8–4 !4–4 !5–4 !3–2 !5–4 !5–4 !9–4 !7–4 !1–3 !2–2 !1–2 !0 / 46 !56–46 |- | colspan="17" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells | colspan="2" rowspan="9" style="color:#767676" |Not<br /><br /><br /><br />MS Events<br /><br /><br /><br />Before 1990 |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |0 / 6 |2–6 |- | align="left" |Miami |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |0 / 5 |4–5 |- | align="left" |Monte Carlo |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |0 / 1 |0–1 |- | align="left" |Rome |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |0 / 2 |0–2 |- | align="left" |Hamburg |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 0 |0–0 |- | align="left" |Canada |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="D8BFD8" |F |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |0 / 3 |6–3 |- | align="left" |Cincinnati | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |0 / 8 |5–8 |- | align="left" |Stockholm / Essen / Stuttgart <sup>1</sup> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |0 / 7 |3–7 |- | align="left" |Paris |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |0 / 5 |3–5 |- ! style="text-align:left" |Win–loss ! colspan="2" style="color:#767676" |N/A !0–2 !1–4 !3–3 !1–1 !1–3 !4–5 !8–6 !4–6 !1–4 !0–3 !0–0 !0–0 !0 / 37 !23–37 |- | align="left" |Year-end ranking |213 |131 |50 |77 |54 |109 |90 |33 |36 |26 |65 |197 |187 |207 ! colspan="2" | |} <sup>1</sup> Ushbu tadbir 1994 yilgacha Stokgolmda, 1995 yilda Essenda va 1996 yildan 2001 yilgacha Shtutgartda bo'lib o'tdi. === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Tournament !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !2002 !2003 !2004 !2005 !SR !W–L |- | colspan="23" align="left" |'''Grand Slam tournaments''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC48">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC5o">W</b></nowiki> | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC6M">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF |3 / 18 |53–14 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC8o">W</b></nowiki> | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |1 / 17 |42–16 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | bgcolor="afeeee" |1R |LQ | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC-Y">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC-k">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC-w">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC-8">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC_I">W</b></nowiki> | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC_k">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC_4">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwDAE">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwDAQ">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |2R |9 / 17 |73–8 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwDBw">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwDB8">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwDC4">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |3R |A |3 / 17 |47–14 |- ! style="text-align:left" |Win–loss !2–4 !0–2 !9–3 !13–4 !16–3 !12–3 !16–3 !14–2 !16–2 !17–2 !14–4 !9–4 !17–2 !13–3 !14–3 !15–2 !14–3 !4–3 !16 / 69 !215–52 |- | colspan="23" align="left" |'''Year-end championships''' |- | align="left" |Tennis Masters Cup |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="yellow" |SF |A |A | style="color:#767676" |NH | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="yellow" |SF |A !2 / 11 !29–16 |- | colspan="23" align="left" |'''Summer Olympics''' |- | align="left" |Summer Olympics |A | colspan="3" style="color:#767676" |Not Held | bgcolor="afeeee" |2R | colspan="3" style="color:#767676" |Not Held | bgcolor="gold" |'''W''' | colspan="3" style="color:#767676" |Not Held | bgcolor="silver" |F | colspan="3" style="color:#767676" |Not Held | bgcolor="afeeee" |2R | colspan="1" style="color:#767676" |NH !1 / 4 !10–3 |- | colspan="23" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells | colspan="2" rowspan="9" style="color:#767676" |Not<br /><br /><br /><br />MS Events<br /><br /><br /><br />Before 1990 |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |1 / 13 |20–12 |- | align="left" |Miami |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="ffebcd" |QF |4 / 12 |34–8 |- | align="left" |Monte Carlo |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="D8BFD8" |F |A |A | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF |A |2 / 5 |14–3 |- | align="left" |Rome |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF |0 / 6 |3–6 |- | align="left" |Hamburg |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF |2 / 6 |17–4 |- | align="left" |Canada |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="D8BFD8" |F |A |A |0 / 5 |5–5 |- | align="left" |Cincinnati | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |'''W''' |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="D8BFD8" |F |A |4 / 13 |33–9 |- | align="left" |Madrid (Stuttgart) | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A |4 / 12 |22–8 |- | align="left" |Paris | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' |A |1 / 14 |21–13 |- ! style="text-align:left" |Win–loss ! colspan="2" style="color:#767676" |N/A !4–3 !1–4 !9–3 !5–1 !9–5 !13–3 !14–4 !15–3 !6–7 !8–6 !17–1 !22–5 !15–5 !12–8 !15–6 !4–4 !18 / 86 !169–68 |- | align="left" |Year-end ranking |89 |181 |25 | bgcolor="EEE8AA" |7 | bgcolor="D8BFD8" |2 | bgcolor="EEE8AA" |3 | bgcolor="EEE8AA" |5 | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="EEE8AA" |5 | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="D8BFD8" |2 | bgcolor="D8BFD8" |2 | bgcolor="EEE8AA" |5 | bgcolor="EEE8AA" |5 | bgcolor="EEE8AA" |6 |39 ! colspan="2" | |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * Todd Woodbridge at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Todd Woodbridge at the Davis Cup * Todd Woodbridge at Tennis Australia [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1971-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] an5mmhb0jd4su5ikoqya6e2388x1pje 2725540 2725539 2022-07-30T13:58:47Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Todd Woodbridge|image=Woodbridge Wimbledon 2004.jpg|caption=Woodbridge at the [[2004 Wimbledon Championships]]|fullname=Todd Andrew Woodbridge|country={{AUS}}|residence=[[Sydney]], [[New South Wales]], Australia|birth_date={{Birth date and age|df=yes|1971|4|2}}|birth_place=Sydney, New South Wales, Australia|height={{convert|178|cm|ftin|abbr=on}}<ref>{{cite web|title=Todd Woodbridge|url=http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/Wo/T/Todd-Woodbridge.aspx|website=atpworldtour.com|publisher=[[Association of Tennis Professionals]]|access-date=11 June 2014}}</ref>|turnedpro=1988|retired=2005|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[United States Dollar|US$]] 10,078,820|tennishofyear=2010|tennishofid=todd-woodbridge|singlesrecord=244-236|singlestitles=2|highestsinglesranking=No. 19 (14 July 1997)|AustralianOpenresult=4R ([[1991 Australian Open – Men's singles|1991]], [[1998 Australian Open – Men's singles|1998]])|FrenchOpenresult=3R ([[1992 French Open – Men's singles|1992]], [[1996 French Open – Men's singles|1996]], [[1998 French Open – Men's singles|1998]])|Wimbledonresult=SF ([[1997 Wimbledon Championships – Men's singles|1997]])|USOpenresult=3R ([[1991 US Open – Men's singles|1991]], [[1994 US Open – Men's singles|1994]], [[1995 US Open – Men's singles|1995]])|Othertournaments=yes|GrandSlamCupresult=QF ([[Grand Slam Cup#1991|1991]])|Olympicsresult=3R ([[Tennis at the 1996 Summer Olympics – Men's singles|1996]])|doublesrecord=782-260|doublestitles=83|highestdoublesranking=[[List of ATP number 1 ranked doubles tennis players|No. '''1''']] (6 July 1992)|AustralianOpenDoublesresult='''W''' ([[1992 Australian Open – Men's doubles|1992]], [[1997 Australian Open – Men's doubles|1997]], [[2001 Australian Open – Men's doubles|2001]])|FrenchOpenDoublesresult='''W''' ([[2000 French Open – Men's doubles|2000]])|WimbledonDoublesresult='''W''' ([[1993 Wimbledon Championships – Men's doubles|1993]], [[1994 Wimbledon Championships – Men's doubles|1994]], [[1995 Wimbledon Championships – Men's doubles|1995]], [[1996 Wimbledon Championships – Men's doubles|1996]], [[1997 Wimbledon Championships – Men's doubles|1997]], [[2000 Wimbledon Championships – Men's doubles|2000]], [[2002 Wimbledon Championships – Men's doubles|2002]], [[2003 Wimbledon Championships – Men's doubles|2003]], [[2004 Wimbledon Championships – Men's doubles|2004]])|USOpenDoublesresult='''W''' ([[1995 US Open – Men's doubles|1995]], [[1996 US Open – Men's doubles|1996]], [[2003 US Open – Men's doubles|2003]])|OthertournamentsDoubles=Yes|MastersCupDoublesresult='''W''' ([[1992 ATP Tour World Championships – Doubles|1992]], [[1996 ATP Tour World Championships – Doubles|1996]])|OlympicsDoublesresult=|Mixed=Yes|mixedtitles=6|mixedrecord=|AustralianOpenMixedresult='''W''' ([[1993 Australian Open – Mixed doubles|1993]])|FrenchOpenMixedresult='''W''' ([[1992 French Open – Mixed doubles|1992]])|WimbledonMixedresult='''W''' ([[1994 Wimbledon Championships – Mixed doubles|1994]])|USOpenMixedresult='''W''' ([[1990 US Open – Mixed doubles|1990]], [[1993 US Open – Mixed doubles|1993]], [[2001 US Open – Mixed doubles|2001]])|medaltemplates-expand=yes|medaltemplates={{MedalCountry | {{AUS}} }} {{MedalCompetition|[[Tennis at the Summer Olympics|Olympic Games]]}} {{MedalGold|[[1996 Summer Olympics|1996 Atlanta]]|[[Tennis at the 1996 Summer Olympics – Men's doubles|Doubles]]}} {{MedalSilver|[[2000 Summer Olympics|2000 Sydney]]|[[Tennis at the 2000 Summer Olympics – Men's doubles|Doubles]]}}}}'''Todd Andrew Woodbridge''', [[Avstraliya ordeni|OAM]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itsanhonour.gov.au/honours/honour_roll/search.cfm?aus_award_id=887483&search_type=advanced&showInd=true|sarlavha=Woodbridge, Todd Andrew|nashriyot=It's an Honour|kirish sanasi=8 January 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161106065149/http://www.itsanhonour.gov.au/honours/honour_roll/search.cfm?aus_award_id=887483&search_type=advanced&showInd=true|arxivsana=6 November 2016}}</ref> (1971 yil 2 aprelda tugʻilgan) — avstraliyalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]] va Nine Network bilan hozirgi sport teleradiokompaniyasi. Woodbridge [[Mark Woodforde]] (" The Woodies " laqabli) va keyinchalik [[Jonas Björkman]] bilan muvaffaqiyatli juftlik hamkorligi bilan mashhur. U barcha davrlarning eng muvaffaqiyatli juftlik oʻyinchilaridan biri boʻlib, erkaklar oʻrtasidagi „Katta dubulgʻa“ning juftlik bahslarida 16 marta (toʻqqizta Uimbldon, uchta AQSh ochiq, uchta Avstraliya va bitta Fransiya ochiq chempionati) va yana oltita „Katta dubulgʻa“ aralash juftlik chempionliklarida (uchta AQSh Opens) gʻolib chiqqan., bitta Fransiya ochiq, bitta Uimbldon, bitta Avstraliya ochiq). Bundan tashqari, u 1996 yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida Woodforde bilan oltin medal sohibi boʻlgan va „Oltin dubulgʻa“ karerasini yakunlagan. Hammasi boʻlib u 83 marta ATP juftliklarida gʻalaba qozongan. Woodbridge 1992-yil iyul oyida dunyoning 1-raqamli juftlik reytingiga chiqdi. 2002 yilda u Avstraliya sport institutiga „Eng yaxshilarning eng yaxshisi“ nominatsiyasiga kiritildi. Woodbridge 2006 va 2018 yillar oraligʻida Seven Networkda boʻlgan, Seven Sportda tennis sharhlovchisi sifatida ishlagan va u erda tarmoqning [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionatining]] boshlovchisi boʻlgan. 2018 yil aprel oyida u tarmoq uchun Oltin qirgʻoqda 2018 yilgi Hamdoʻstlik oʻyinlarining ertalabki sessiyalarini oʻtkazdi. 2014 yilda Woodforde bilan bir qatorda Xalqaro tennis federatsiyasi (ITF) unga tennisga qoʻshgan hissasi uchun oʻzining eng yuqori mukofoti — Filipp Chatrier mukofotini topshirdi . <ref name="Award">{{Yangiliklar manbasi |date=21 March 2014 |title=Legendary Australian tennis duo "the Woodies" to receive Philippe Chatrier Award |work=Inside the Games website |url=https://www.insidethegames.biz/articles/1020239/legendary-australian-tennis-duo-the-woodies-to-receive-philippe-chatrier-award |access-date=15 July 2020}}</ref> 2018 yilda Woodbridge Nine Network tomonidan 6 yil davomida translyatsiya huquqini qoʻlga kiritganidan soʻng, Wide World of Sports tennis, shu jumladan [[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] uchun sharhlovchi sifatida imzolangan. [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] 2018 u Nine Network uchun qamrab olgan yakuniy tadbir edi. == Tennis faoliyati == === Yoshligi === Oʻsmirlar oʻrtasida Woodbridge 1987 va 1989 yillarda Jr Australian Open, 1989 yilda Uimbldonda finalga chiqdi. === Pro-tur === [[Fayl:Bjorkman_and_Woodbridge_doubles_Wimbledon_2004.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Bjorkman_and_Woodbridge_doubles_Wimbledon_2004.jpg/220px-Bjorkman_and_Woodbridge_doubles_Wimbledon_2004.jpg|left|thumb| Byorkman va Woodbridge Uimbldonda 2004 yil]] U 1990-yillarning koʻp qismida va 2000-yillarning boshlarida (oʻn yillikda) dunyoning eng yaxshi juftlik oʻyinchilaridan biri sifatida tanilgan. Uning asosiy juftlik hamkorligi dastlab avstraliyalik [[Mark Woodforde]], keyinroq [[Shvetsiya|shved]] [[Jonas Björkman|Jonas Byorkman]] bilan boʻlgan. Woodbridge va Woodforde tennis olamida koʻpincha " Vudlar " deb nomlanadi. 1997 yilda Uimbldon yarim finaliga chiqqandan soʻng Woodbridge 19-oʻrinni egallab, Pit Samprasga yutqazishdan oldin Maykl Chang, Markos Ondruska, Aleks Radulesku, Patrik Rafter va Nikolas Kiferni magʻlub etgandi. Biroq, u Uimbldonda Samprasni magʻlub etgan yetti nafar oʻyinchidan biri boʻlib, uni 1989 yilda birinchi raundda nokautga uchratgan (Samprasning Uimbldondagi birinchi oʻyini). Vudiliklar bir jamoa sifatida 61 ta ATP juftlik chempionligini qoʻlga kiritishdi, shu jumladan 11 ta Grand Slam musobaqasi. Woodforde va Woodbridge 1996 yilgi Atlanta Olimpiadasida oltin medalni qoʻlga kiritdi va 2000 yilgi Sidney Olimpiadasida kumush medalni qoʻlga kiritish uchun finalga chiqdi. Toʻrtinchi setda kanadaliklar Sebastien Lareau va Daniel Nestorga qarshi oʻyinda Woodbridge ikki marta xatoga yoʻl qoʻyib, oʻyinda magʻlub boʻldi. 2000 yilda Woodforde gastroldan ketganidan soʻng, Woodbridge Byorkman bilan hamkorlikni yoʻlga qoʻydi, natijada toʻrt yil ichida beshta „Katta Dubulgʻa“ chempioni boʻldi. 2004 yil oxirida Byorkman Woodbridge bilan hamkorlikni tugatdi. Woodbridgening Avstraliya radioeshittirish korporatsiyasiga bergan intervyusiga koʻra, Björkman uning gastrollarda koʻproq hafta oʻynashini xohlagan, ammo Woodbridge imkon qadar oilasidan uzoqda boʻlgan vaqtini cheklashni xohlagan. Keyin Woodbridge hindistonlik Mahesh Bhupatini oʻzining yangi hamkori sifatida qabul qildi, uni hozirgina [[Belarus|belaruslik]] Maks Mirniy tashlab ketgan edi. Tasodifan Björkman va Mirny birgalikda hamkorlik qilishdi. Woodbridge 2005-yilgi Uimbldon chempionatida 17 yillik professional tennis va 83 marta ATP turniri juftlik chempioni boʻlganidan soʻng nafaqaga chiqqanini eʼlon qildi, bu oʻsha paytdagi rekord aka-uka Brayanlardan ham oshib ketdi. U Avstraliyaning Devis Kubogi jamoasi aʼzosi boʻlib, har qanday oʻyinchi orasida eng koʻp (32) oʻynagan.  ATP veb-saytiga koʻra, u oʻz faoliyatini 10 095 245 AQSh dollari mukofot puli bilan yakunlagan.  === Pensiyaga chiqqandan keyin === [[Fayl:Australian_Open_2015_(16375947211).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Australian_Open_2015_%2816375947211%29.jpg/220px-Australian_Open_2015_%2816375947211%29.jpg|right|thumb| Woodbridge 2015 Australian Open musobaqasida]] 2006 va 2007 yillarda Woodbridge [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq]] chempionati uchun Seven Network sharhlovchilar guruhiga qoʻshildi. U, shuningdek, ichak saratoni haqida xabardorlik guruhining elchisi boʻldi „Ichak saratonini engamiz“. Cabrini Health tashabbusi. 2007 yilda Woodbridge Avstraliya versiyasi boʻlgan "Yulduzlar bilan raqs "ning 6-mavsumiga qoʻshildi. 2008 va 2009 yillarda Woodbridge oʻzining Gamilton orolidagi poyga haftaligida tennis klinikalari va vino tatib koʻrish tadbirlarini oʻtkazish boʻyicha oʻz majburiyatlari orqali yelkanlilar hamjamiyatiga yaqin boʻldi. Woodbridge 2009-yilgi Australian Open afsonaviy musobaqasida turnir direktori sifatida ishlagan. <ref>[http://www.australianopen.com/en_AU/news/articles/2009-01-25/200901251232847999875.html The Legend Behind the Legends] AustralianOpen.com, 25 January 2009</ref> 2009 yil iyul oyida u Avstraliya Devis Kubogi jamoasi murabbiyi etib tayinlandi va yangi kengaytirilgan, toʻla vaqtli lavozimni egalladi, u Devis Kubogi murabbiyligi bilan erkak oʻyinchilarning rivojlanish yoʻlini nazorat qiluvchi milliy erkaklar murabbiyi rolini birlashtiradi. <ref>[http://protourtennis.wordpress.com/2009/07/14/woodbridge-appointed-davis-cup-coach Woodbridge appointed Davis Cup coach] protourtennis.wordpress.com, 14 July 2009.</ref> 2010 yil yanvar oyida Avstraliya kunida The Woodies tennisdagi yutuqlari uchun Avstraliya tennis shon-shuhrat zaliga kiritildi . Induksiya marosimining bir qismi sifatida ularning bronza haykallari Melburn Parkida boshqa buyuk avstraliyalik tennischilar bilan birga oʻrnatildi. 2010 yil iyul oyida Woodies Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga kiritildi . <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Todd Woodbridge, Player Profiles|url=http://www.tennis.com.au/player-profiles/todd-woodbridge|nashriyot=Tennis Australia|kirish sanasi=11 January 2016}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Australia's 'Woodies' enshrined in Hall|url=http://espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=5369433|nashriyot=ESPN|kirish sanasi=11 January 2016|sana=10 July 2010}}</ref> 2011-yil yanvar oyida Woodbridge [[Belglar|belgiyalik]] tennischi [[Kim Clijsters|Kim Klijsters]] tomonidan Renna Stubbsga SMS orqali Klijstersning homiladorligi haqida aytgan izohlari uchun sudga qarshi chiqdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 January 2011 |title=Kim Clijsters Gets Even On and Off Court |work=Time |url=http://newsfeed.time.com/2011/01/22/kim-clijsters-gets-even-on-and-off-court}}</ref> Oʻsha yilning iyun oyida Woodbridge " Seven Network "ning " [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] " qamrovini qamrab olishni boshladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tvtonight.com.au/2011/04/seven-to-serve-up-wimbledon.html|sarlavha=Seven to serve up Wimbledon|nashriyot=[[TV Tonight]]|ism=David|muallif=Knox|sana=4 April 2011|kirish sanasi=12 October 2016}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sevenwestmedia.com.au/docs/business-unit-news/wimbledon-live-on-channel-7-and-7two.pdf?sfvrsn=2|sarlavha=Wimbledon LIVE on Channel 7 and 7TWO|nashriyot=Seven West Media|ism=Greg|muallif=Smith|kirish sanasi=12 October 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170117081702/http://www.sevenwestmedia.com.au/docs/business-unit-news/wimbledon-live-on-channel-7-and-7two.pdf?sfvrsn=2|arxivsana=17 January 2017}}</ref> Woodbridge 2021-yilda Alberidagi Margaret Kort kubogida qatnashishni rejalashtirgan edi, biroq ichki chegaralar yopilgani tufayli bunga toʻsqinlik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bordermail.com.au/story/7075195/margaret-court-cups-marquee-player-forced-to-withdraw/|sarlavha=Margaret Court Cup's marquee player forced to withdraw|sana=5 January 2021}}</ref> == Shaxsiy hayot == U [[Sidney|Sidneyda]] tugʻilgan va ota-onasi Kevin va Barbara tomonidan Woooloowareda oʻsgan. Uning ikkita katta akasi bor: Gregori va Uorren. U Woolooware oʻrta maktabida oʻqidi, keyin 1988 yilda professional boʻldi. Todd va Natasha Woodbridge 1995-yil 8-aprelda Melburnda turmush qurishdi; ularning Zara va Bo ismli ikki farzandi bor. = = "Katta dubulgʻa" turkumidagi erkaklar oʻrtasidagi juftlik finallari: 20 (16-4) = {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija !No. !Yil ! width="160" |Chempionat ! width="160" |Hamkor ! width="160" |Raqib ! width="160" |Hisob |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |1. |1992 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], Melbourne |{{Flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Woodforde|Mark Woodforde]] |{{Flagicon|USA}} [[:en:Kelly_Jones_(tennis)|Kelly Jones]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Rick_Leach|Rick Leach]] |6-4, 6-3, 6-4 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |2. |1993 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]], London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|CAN}} [[:en:Grant_Connell|Grant Connell]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Patrick_Galbraith|Patrick Galbraith]] |7-5, 6-3, 7-6<sup>(7-4)</sup> |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |3. |1994 |Wimbledon, London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|CAN}} Grant Connell {{Flagicon|USA}} Patrick Galbraith |7-6, 6-3, 6-1 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi oʻrin egasi |1. |1994 |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]], New York |{{flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{flagicon|NED}} [[:en:Jacco_Eltingh|Jacco Eltingh]] {{flagicon|NED}} [[:en:Paul_Haarhuis|Paul Haarhuis]] |3-6, 6-7<sup>(6-8)</sup> |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |4. |1995 |Wimbledon, London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|USA}} Rick Leach {{Flagicon|USA}} [[:en:Scott_Melville|Scott Melville]] |7-5, 7-6, 7-6 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |5. |1995 |US Open, New York |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|USA}} [[:en:Alex_O'Brien|Alex OʻBrien]] {{Flagicon|AUS}} [[:en:Sandon_Stolle|Sandon Stolle]] |6-3, 6-3 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |6. |1996 |Wimbledon, London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|ZIM}} [[:en:Byron_Black|Byron Black]] {{Flagicon|CAN}} Grant Connell |4-6, 6-1, 6-3, 6-2 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |7. |1996 |US Open, New York |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|NED}} Jacco Eltingh {{Flagicon|NED}} Paul Haarhuis |4-6, 7-6, 7-6 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |8. |1997 |Australian Open, Melbourne |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|CAN}} [[:en:Sébastien_Lareau|Sébastien Lareau]] {{Flagicon|USA}} Alex OʻBrien |4-6, 7-5, 7-5, 6-3 |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi oʻrin egasi |2. |1997 |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]], Paris |{{flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{flagicon|RUS}} [[:en:Yevgeny_Kafelnikov|Yevgeny Kafelnikov]] {{flagicon|CZE}} [[:en:Daniel_Vacek|Daniel Vacek]] |6-7<sup>(12-14)</sup>, 6-4, 3-6 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |9. |1997 |Wimbledon, London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|NED}} Jacco Eltingh {{Flagicon|NED}} Paul Haarhuis |7-6, 7-6, 5-7, 6-3 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi oʻrin egasi |3. |1998 |Australian Open, Melbourne |{{flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{flagicon|SWE}} [[:en:Jonas_Björkman|Jonas Björkman]] {{flagicon|NED}} Jacco Eltingh |2-6, 7-5, 6-2, 4-6, 3-6 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi oʻrin egasi |4. |1998 |Wimbledon, London |{{flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{flagicon|NED}} Jacco Eltingh {{flagicon|NED}} Paul Haarhuis |6-2, 4-6, 6-7<sup>(3-7)</sup>, 7-5, 8-10 |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |10. |2000 |French Open, Paris |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|NED}} Paul Haarhuis {{Flagicon|AUS}} Sandon Stolle |7-6, 6-4 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |11. |2000 |Wimbledon, London |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde |{{Flagicon|NED}} Paul Haarhuis {{Flagicon|AUS}} Sandon Stolle |6-3, 6-4, 6-1 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |12. |2001 |Australian Open, Melbourne |{{Flagicon|SWE}} Jonas Björkman |Byron Black {{Flagicon|GER}} [[:en:David_Prinosil|David Prinosil]] |6-1, 5-7, 6-4, 6-4 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |13. |2002 |Wimbledon, London |{{Flagicon|SWE}} Jonas Björkman |{{Flagicon|BAH}} [[:en:Mark_Knowles|Mark Knowles]] {{Flagicon|CAN}} [[:en:Daniel_Nestor|Daniel Nestor]] |6-1, 6-2, 6-7<sup>(7-9)</sup>, 7-5 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |14. |2003 |Wimbledon, London |{{Flagicon|SWE}} Jonas Björkman |{{Flagicon|IND}} [[:en:Mahesh_Bhupathi|Mahesh Bhupathi]] {{Flagicon|BLR}} [[:en:Max_Mirnyi|Max Mirnyi]] |3-6, 6-3, 7-6<sup>(7-4)</sup>, 6-3 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |15. |2003 |US Open, New York |{{Flagicon|SWE}} Jonas Björkman |{{Flagicon|USA}} [[:en:Bob_Bryan|Bob Bryan]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Mike_Bryan|Mike Bryan]] |5-7, 6-0, 7-5 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |16. |2004 |Wimbledon, London |{{Flagicon|SWE}} Jonas Björkman |{{Flagicon|AUT}} [[:en:Julian_Knowle|Julian Knowle]] {{Flagicon|SCG}} [[:en:Nenad_Zimonjić|Nenad Zimonjić]] |6-1, 6-4, 4-6, 6-4 |} == Aralash juftlik finallari: 14 (6-8) == {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija !Yil ! width="160" |Chempionat ! width="160" |Hamkor ! width="160" |Raqib ! width="160" |Hisob |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |1990 |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |{{Flagicon|AUS}} [[:en:Elizabeth_Sayers|Elizabeth Sayers Smylie]] |{{Flagicon|USA}} [[:en:Jim_Pugh|Jim Pugh]] {{Flagicon|URS}} [[:en:Natasha_Zvereva|Natasha Zvereva]] |6-4, 6-2 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi oʻrin egasi |1992 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |{{Flagicon|ESP}} [[:en:Arantxa_Sánchez_Vicario|Arantxa Sánchez Vicario]] |{{Flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Woodforde|Mark Woodforde]] {{Flagicon|AUS}} [[:en:Nicole_Provis|Nicole Provis]] |3-6, 6-4, 9-11 |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |1992 |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |{{Flagicon|ESP}} Arantxa Sánchez Vicario |{{Flagicon|USA}} [[:en:Bryan_Shelton|Bryan Shelton]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Lori_McNeil|Lori McNeil]] |6-2, 6-3 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |1993 |Australian Open |{{Flagicon|ESP}} Arantxa Sánchez Vicario |{{Flagicon|USA}} [[:en:Rick_Leach|Rick Leach]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Zina_Garrison|Zina Garrison]] |7-5, 6-4 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |1993 |US Open |{{Flagicon|CZE}} [[:en:Helena_Suková|Helena Suková]] |{{Flagicon|AUS}} Mark Woodforde {{Flagicon|USA}} [[:en:Martina_Navratilova|Martina Navratilova]] |6-3, 7-6 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi oʻrin egasi |1994 |Australian Open |{{Flagicon|CZE}} Helena Suková |{{Flagicon|RUS}} [[:en:Andrei_Olhovskiy|Andrei Olhovskiy]] {{Flagicon|LAT}} [[:en:Larisa_Savchenko_Neiland|Larisa Savchenko Neiland]] |5-7, 7-6<sup>(9-7)</sup>, 2-6 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |1994 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |{{Flagicon|CZE}} Helena Suková |{{Flagicon|USA}} [[:en:T._J._Middleton|T. J. Middleton]] {{Flagicon|USA}} Lori McNeil |3-6, 7-5, 6-3 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi oʻrin egasi |1994 |US Open |{{Flagicon|CZE}} [[:en:Jana_Novotná|Jana Novotná]] |{{Flagicon|USA}} [[:en:Patrick_Galbraith|Patrick Galbraith]] {{Flagicon|RSA|1928}} [[:en:Elna_Reinach|Elna Reinach]] |2-6, 4-6 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi oʻrin egasi |2000 |Australian Open |{{Flagicon|ESP}} Arantxa Sánchez Vicario |{{Flagicon|USA}} [[:en:Jared_Palmer|Jared Palmer]] {{Flagicon|AUS}} [[:en:Rennae_Stubbs|Rennae Stubbs]] |5-7, 6-7<sup>(3-7)</sup> |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi oʻrin egasi |2000 |French Open |{{Flagicon|AUS}} Rennae Stubbs |{{Flagicon|RSA}} [[:en:David_Adams_(tennis)|David Adams]] {{Flagicon|RSA}} [[:en:Mariaan_de_Swardt|Mariaan de Swardt]] |3-6, 6-3, 3-6 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |Gʻolib |2001 |US Open |{{Flagicon|AUS}} Rennae Stubbs |{{Flagicon|IND}} [[:en:Leander_Paes|Leander Paes]] {{Flagicon|USA}} [[:en:Lisa_Raymond|Lisa Raymond]] |6-4, 5-7, 7-6 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi oʻrin egasi |2003 |Australian Open |{{Flagicon|Greece}} [[:en:Eleni_Daniilidou|Eleni Daniilidou]] |{{Flagicon|IND}} Leander Paes {{Flagicon|USA}} Martina Navrátilová |4-6, 5-7 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi oʻrin egasi |2004 |Wimbledon |{{Flagicon|AUS}} [[:en:Alicia_Molik|Alicia Molik]] |[[:en:Wayne_Black|Wayne Black]][[:en:Cara_Black|Cara Black]] |6-3, 6-7, 4-6 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="FFA07A" |Ikkinchi oʻrin egasi |2004 |US Open |{{Flagicon|AUS}} Alicia Molik |{{Flagicon|USA}} [[:en:Bob_Bryan|Bob Bryan]] {{Flagicon|RUS}} [[:en:Vera_Zvonareva|Vera Zvonareva]] |3-6, 4-6 |} == Karyera finallari == === Yakkaliklar: 9 (2-7) === {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija !No ! width="100" | Sana ! width="160" | Chempionat !Qoplama ! width="200" | Raqib ! width="125" | Hisob |- bgcolor="d0f0c0" | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi oʻrin egasi | 1. | 1990 yil 20 avgust | Nyu-Xeyven, AQSh | Qattiq |{{Flagicon|USA}} [[:en:Derrick_Rostagno|Derrick Rostagno]] | 3-6, 3-6 |- | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi oʻrin egasi | 2. | 1992 yil 27 aprel | Seul, [[Koreya Respublikasi|Janubiy Koreya]] | Qattiq |{{Flagicon|JPN}} [[:en:Shuzo_Matsuoka|Shuzo Matsuoka]] | 3-6, 6-4, 5-7 |- | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi oʻrin egasi | 3. | 1993 yil 26 aprel | Seul, Janubiy Koreya | Qattiq |{{Flagicon|USA}} [[:en:Chuck_Adams|Chuck Adams]] | 4-6, 4-6 |- | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi oʻrin egasi | 4. | 1994 yil 11 iyul | Nyuport, AQSh | Oʻt |{{Flagicon|USA}} [[:en:David_Wheaton|David Wheaton]] | 4-6, 6-3, 6-7 <sup>(5-7)</sup> |- | bgcolor="98fb98" | Gʻolib | 1. | 1995 yil 22 may | Coral Springs, AQSh | Loy |{{Flagicon|GBR}} [[:en:Greg_Rusedski|Greg Rusedski]] | 6-4, 6-2 |- | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi oʻrin egasi | 5. | 1995 yil 26 iyun | Nottingem, Buyuk Britaniya | Oʻt |{{Flagicon|ARG}} [[:en:Javier_Frana|Javier Frana]] | 6-7 <sup>(4-7)</sup>, 3-6 |- bgcolor="dfe2e9" | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi oʻrin egasi | 6. | 1996 yil 26 avgust | Toronto, Kanada | Qattiq |{{Flagicon|RSA}} [[:en:Wayne_Ferreira|Wayne Ferreira]] | 2-6, 4-6 |- | bgcolor="98fb98" | Gʻolib | 2. | 1997 yil 6 yanvar | Adelaida, Avstraliya | Qattiq |{{Flagicon|AUS}} [[:en:Scott_Draper|Scott Draper]] | 6-2, 6-1 |- bgcolor="d0f0c0" | bgcolor="ffa07a" | Ikkinchi oʻrin egasi | 7. | 1997 yil 24 fevral | Memfis, AQSh | Qattiq (i) |{{Flagicon|USA}} [[:en:Michael_Chang|Michael Chang]] | 3-6, 4-6 |} === Juftliklar: 114 (83-31) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="F3E6D7" | Katta dubulgʻa (16-4) |- bgcolor="ffffcc" | Tennis ustalari kubogi (2-2) |- bgcolor="FFEA5C" | Olimpiya oltin (1-0) |- bgcolor="E9E9E9" | ATP Masters Series (18-8) |- bgcolor="D4F1C5" | ATP chempionati seriyasi (12-2) |- | ATP safari (34-15) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (43-19) |- | Loy (13-5) |- | Oʻt (15-4) |- | Gilam (12-3) |} |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Tournament !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !SR !W-L |- | colspan="17" align="left" |'''Grand Slam tournaments''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 14 |18-14 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |0 / 10 |11-10 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |0 / 13 |18-13 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |0 / 9 |9-9 |- ! style="text-align:left" |Win-loss !1-3 !2-2 !3-4 !8-4 !4-4 !5-4 !3-2 !5-4 !5-4 !9-4 !7-4 !1-3 !2-2 !1-2 !0 / 46 !56-46 |- | colspan="17" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells | colspan="2" rowspan="9" style="color:#767676" |Not<br /><br /><br /><br />MS Events<br /><br /><br /><br />Before 1990 |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |0 / 6 |2-6 |- | align="left" |Miami |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |0 / 5 |4-5 |- | align="left" |Monte Carlo |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |0 / 1 |0-1 |- | align="left" |Rome |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |0 / 2 |0-2 |- | align="left" |Hamburg |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 0 |0-0 |- | align="left" |Canada |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="D8BFD8" |F |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |0 / 3 |6-3 |- | align="left" |Cincinnati | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |0 / 8 |5-8 |- | align="left" |Stockholm / Essen / Stuttgart <sup>1</sup> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |0 / 7 |3-7 |- | align="left" |Paris |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |0 / 5 |3-5 |- ! style="text-align:left" |Win-loss ! colspan="2" style="color:#767676" |N/A !0-2 !1-4 !3-3 !1-1 !1-3 !4-5 !8-6 !4-6 !1-4 !0-3 !0-0 !0-0 !0 / 37 !23-37 |- | align="left" |Year-end ranking |213 |131 |50 |77 |54 |109 |90 |33 |36 |26 |65 |197 |187 |207 ! colspan="2" | |} <sup>1</sup> Ushbu tadbir 1994 yilgacha Stokgolmda, 1995 yilda Essenda va 1996 yildan 2001 yilgacha Shtutgartda boʻlib oʻtdi. === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Tournament !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !2002 !2003 !2004 !2005 !SR !W-L |- | colspan="23" align="left" |'''Grand Slam tournaments''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC48">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC5o">W</b></nowiki> | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC6M">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF |3 / 18 |53-14 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC8o">W</b></nowiki> | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |1 / 17 |42-16 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | bgcolor="afeeee" |1R |LQ | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC-Y">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC-k">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC-w">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC-8">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC_I">W</b></nowiki> | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC_k">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwC_4">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwDAE">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwDAQ">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |2R |9 / 17 |73-8 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwDBw">W</b></nowiki> | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwDB8">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwDC4">W</b></nowiki> | bgcolor="afeeee" |3R |A |3 / 17 |47-14 |- ! style="text-align:left" |Win-loss !2-4 !0-2 !9-3 !13-4 !16-3 !12-3 !16-3 !14-2 !16-2 !17-2 !14-4 !9-4 !17-2 !13-3 !14-3 !15-2 !14-3 !4-3 !16 / 69 !215-52 |- | colspan="23" align="left" |'''Year-end championships''' |- | align="left" |Tennis Masters Cup |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="yellow" |SF |A |A | style="color:#767676" |NH | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="yellow" |SF |A !2 / 11 !29-16 |- | colspan="23" align="left" |'''Summer Olympics''' |- | align="left" |Summer Olympics |A | colspan="3" style="color:#767676" |Not Held | bgcolor="afeeee" |2R | colspan="3" style="color:#767676" |Not Held | bgcolor="gold" |'''W''' | colspan="3" style="color:#767676" |Not Held | bgcolor="silver" |F | colspan="3" style="color:#767676" |Not Held | bgcolor="afeeee" |2R | colspan="1" style="color:#767676" |NH !1 / 4 !10-3 |- | colspan="23" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells | colspan="2" rowspan="9" style="color:#767676" |Not<br /><br /><br /><br />MS Events<br /><br /><br /><br />Before 1990 |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |1 / 13 |20-12 |- | align="left" |Miami |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="ffebcd" |QF |4 / 12 |34-8 |- | align="left" |Monte Carlo |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="D8BFD8" |F |A |A | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF |A |2 / 5 |14-3 |- | align="left" |Rome |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF |0 / 6 |3-6 |- | align="left" |Hamburg |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF |2 / 6 |17-4 |- | align="left" |Canada |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="D8BFD8" |F |A |A |0 / 5 |5-5 |- | align="left" |Cincinnati | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |'''W''' |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="D8BFD8" |F | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="D8BFD8" |F |A |4 / 13 |33-9 |- | align="left" |Madrid (Stuttgart) | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A |4 / 12 |22-8 |- | align="left" |Paris | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' |A |1 / 14 |21-13 |- ! style="text-align:left" |Win-loss ! colspan="2" style="color:#767676" |N/A !4-3 !1-4 !9-3 !5-1 !9-5 !13-3 !14-4 !15-3 !6-7 !8-6 !17-1 !22-5 !15-5 !12-8 !15-6 !4-4 !18 / 86 !169-68 |- | align="left" |Year-end ranking |89 |181 |25 | bgcolor="EEE8AA" |7 | bgcolor="D8BFD8" |2 | bgcolor="EEE8AA" |3 | bgcolor="EEE8AA" |5 | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="EEE8AA" |5 | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="D8BFD8" |2 | bgcolor="D8BFD8" |2 | bgcolor="EEE8AA" |5 | bgcolor="EEE8AA" |5 | bgcolor="EEE8AA" |6 |39 ! colspan="2" | |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * Todd Woodbridge at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Todd Woodbridge at the Davis Cup * Todd Woodbridge at Tennis Australia [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1971-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] bcezj8770vcymo0gesh2yczmfluo8x9 CiCi Bellis 0 758771 2725541 2022-07-30T14:00:02Z ShohjahonSobirov 73332 „[[:en:Special:Redirect/revision/1098643526|CiCi Bellis]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Catherine Cartan Bellis|country={{USA}}|residence=[[Lake Nona, Orlando, Florida|Lake Nona]], Florida|birth_date={{birth date and age|1999|04|08|mf=yes}}|birth_place=[[San Francisco]], California|height={{height|ft=5|in=7}}|turnedpro=Sentabr 2016-yil<ref>{{cite web|url=http://www.espn.com/tennis/story/_/id/17540543/american-cici-bellis-17-turns-professional|title=American CiCi Bellis, 17, turns professional|first=Matt|last=Wilansky|work=[[ESPN]]|date=September 13, 2016|access-date=October 19, 2016}}</ref>|retired=Yanvar 2022-yil|coach=Tom Gutteridge|careerprizemoney=US$ 1,431,153|singlestitles=1 WTA Challenger, 7 ITF|highestsinglesranking=35-son (2017-yil 14-avgust)|AustralianOpenresult=3R ([[2020 Australian Open – Women's singles|2020]])|FrenchOpenresult=3R ([[2017 French Open – Women's singles|2017]])|Wimbledonresult=1R ([[2017 Wimbledon Championships – Women's singles|2017]])|USOpenresult=3R ([[2016 US Open – Women's singles|2016]])|doublestitles=2 ITF|highestdoublesranking=149-son (2017-yil 17-iyul)|AustralianOpenDoublesresult=1R ([[2018 Australian Open – Women's doubles|2018]])|WimbledonDoublesresult=QF ([[2017 Wimbledon Championships – Women's doubles|2017]])|USOpenDoublesresult=1R ([[2016 US Open – Women's doubles|2016]], [[2017 US Open – Women's doubles|2017]])|updated=2022-yil 12-yanvar}} '''Catherine Cartan''' "'''CiCi'''" '''Bellis''' (1999-yil 8-aprelda tug'ilgan) - amerikalik sobiq [[Tennis|tennischi]]. 2018-yil boshida u WTA reytingining 100 taligidagi ikkinchi eng yosh tennischisi edi. Bellis 2017-yilning avgust oyida karyerasidagi eng yuqori ko‘rsatkichni 35-ga yetkazdi. U 15 yoshida 2014-yilgi US Open turnirida top-20 raqibga qarshi o‘yinda g‘alaba qozongani bilan mashhur bo‘lib, bu uning 1996-yildan buyon birinchi AQSh ochiq chempionatidagi eng yosh g'olibga aylandi. U 2022-yil 19-yanvarda Instagram’da nafaqaga chiqqanini e’lon qildi. Uning eng katta g‘alabasi 2016-yilgi Hawaii Tennis Open, WTA 125 turnirida bo‘lgan. Shuningdek, u yettita ITF yakkalik va ikkita juftlik chempionligini qo‘lga kiritgan. Bellis o'zining birinchi US Open musobaqasida o'ynagan yili o'smirlar mavsumini muvaffaqiyatli o'tkazdi va 2014-yilgi mavsumni ITF bo'yicha o'smirlar o'rtasidagi jahon chempioni sifatida yil yakuni bo'yicha 1-o'rinda yakunladi. U o'sha yili 15 yoshida USTA milliy o'smirlar chempionatida g'olib chiqdi va 1991-yilda Lindsi Davenportdan beri ushbu tadbirning eng yosh g'olibiga aylandi. == Erta hayot va fon == CiCi San-Fransiskoda Gordon va Lori Bellis oilasida tug'ilgan va Kaliforniya shimolidagi Hillsborough va Atertonda o'sgan. CiCi tennis o'ynashni uch yoshida boshlagan, ammo u faqat o'n yoshida tennisga e'tibor qaratishni tanlagan. U yoshligida uni sobiq top-100 tennischisi Monique Javer boshqargan. Bolaligida Bellis Stenforddagi kollejda o'qishni orzu qilgan, ammo o'smirlikdagi muvaffaqiyati tufayli professional bo'lish uchun stipendiya olishdan bosh tortgan.<ref name="usta18s">{{Veb manbasi|url=https://www.si.com/tennis/2014/08/26/what-you-need-know-about-catherine-cici-bellis|sarlavha=What you need to know about Catherine 'CiCi' Bellis|ism=Courtney|muallif=Nguyen|ish=[[Sports Illustrated]]|sana=August 26, 2014|kirish sanasi=August 29, 2014}}</ref><ref name="espn2014">{{Veb manbasi|sarlavha=Meet CiCi Bellis, The Teen Who Pulled Off US Open's First Stunner|url=http://www.espn.com/espnw/news-commentary/article/11413918/meet-cici-bellis-teen-pulled-us-open-first-stunner|ish=espnW|kirish sanasi=27 May 2018}}</ref><ref name="newyorker">{{Veb manbasi|sarlavha=Among American Tennis’s Sudden Wave Of Promising Teenagers, Cici Bellis Stands Out|url=https://www.newyorker.com/news/sporting-scene/among-american-tenniss-sudden-wave-of-promising-teen-agers-cici-bellis-stands-out|ish=New Yorker|kirish sanasi=27 May 2018}}</ref><ref name="stanford">{{Veb manbasi|sarlavha=Why CiCi Bellis Decided to Skip Stanford for Professional Tennis|url=https://www.teenvogue.com/story/cici-bellis-us-open-going-pro|ish=Teen Vogue|kirish sanasi=27 May 2018}}</ref> == Kichik martaba == [[Fayl:Cici_braces_for_a_backhand.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Cici_braces_for_a_backhand.jpg/220px-Cici_braces_for_a_backhand.jpg|left|thumb| Bellis 2013-yilda]] Qo'shma Shtatlarda o'smir sifatida Bellis oltita USTA milliy o'smirlar yakkalik chempionatida g'olib chiqishga muvaffaq bo'ldi va 2014-yil aprel oyida G18da 1-o'rinni egalladi. Bellis 2012-yil oxirida ITF Junior Circuitda o‘ynashni boshladi va 2013-yil oxirigacha asosan quyi darajadagi 4-turnirlarda o‘ynadi. Uning 2013-yilgi mavsumdagi eng yirik g‘alabasi Fransiyada 12-14 yoshlilar o‘rtasida o‘tkazilgan nufuzli Les Petits As turniri bo‘ldi. 2014-yilda Bellis faqat B1, Grade-1 va Grade-A turnirlarida o'ynadi, bu mavsumni u o'smirlar davrasidagi eng yuqori uchta daraja bilan yakunladi. U yilni ajoyib boshladi, birinchi beshta musobaqasida finalga chiqdi va ularning to'rttasida g'alaba qozondi. Jumladan, Kosta-Rikadagi Copa del Café, AQSHda USTA xalqaro bahor chempionati va Pasxa kubogi, Italiyada Trofeo Bonfiglio musobaqalarida g‘olib chiqdi.<ref name="trofeo">{{Veb manbasi|sarlavha=Bellis Wins ITF Grade A in Milan; Austin Claims Sumter $10K; USC Men, UCLA Women Finish Season Atop Rankings|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2014/05/bellis-wins-itf-grade-in-milan-austin.html|ish=Zoo Tennis|kirish sanasi=29 May 2018}}</ref> U Fransiya Ochiq chempionatining juftlik bahslarida Marketa Vondroushova bilan finalga chiqib, bu muvaffaqiyatini davom ettirdi va u yerda tay-brekda mag‘lub bo‘ldi. Bundan farqli o'laroq, Bellis o'sha yili qatnashgan uchta "Katta dubulg'a"da ham kurash olib bordi va eng yaxshi natijasi Fransiya Ochiq chempionatining uchinchi bosqichida qayd etildi. Shunga qaramay, mavsumning birinchi yarmida o'sha to'rtta unvonga ega bo'lgan holda, u sentyabr oyi boshida ITF o'smirlar reytingida birinchi o'rinni egalladi. 2014-yil avgust oyida Bellis finalda Tornado Alisiya Blackni mag'lub etib, 18 yoshgacha bo'lgan qizlar o'rtasidagi USTA milliy chempionatida g'olib chiqdi. 15 yoshu to'rt oyligida u 1991-yilda Lindsi Davenportdan buyon eng yosh g'olib bo'ldi. G'alaba bilan u AQSh Ochiq chempionatining asosiy to'rida joker belgisini ham qo'lga kiritdi.<ref name="usta18s">{{Veb manbasi|url=https://www.si.com/tennis/2014/08/26/what-you-need-know-about-catherine-cici-bellis|sarlavha=What you need to know about Catherine 'CiCi' Bellis|ism=Courtney|muallif=Nguyen|ish=[[Sports Illustrated]]|sana=August 26, 2014|kirish sanasi=August 29, 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFNguyen2014">Nguyen, Courtney (August 26, 2014). </cite></ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.usta.com/Youth-Tennis/Junior-Competition/bellis_wins_girls_18_nationals_earns_2014_us_open_wild_card/|sarlavha=Bellis wins Girls' 18 Nationals, earns 2014 US Open wild card|ism=Nicholas J.|muallif=Walz|ish=[[United States Tennis Association|USTA]]|sana=August 9, 2014|kirish sanasi=August 14, 2014}}</ref> Keyin Bellis va Black Sofiya Kenin bilan birga Junior Fed Cup musobaqasida Qo'shma Shtatlar nomidan saylanishdi. Uchlik chempionlikni qo'lga kiritdi va Bellis yettita uchrashuvda mag'lubiyatga uchramadi. Yil oxirida u Orange Bowl musobaqasida yarim finalga chiqdi. Bellis mavsumni 1982-yildan beri ITF qizlar o‘smirlar reytingida 1-o‘rinni egallagan ikkinchi amerikalik sifatida yakunladi va unga 2014-yil ITF jahon chempioni unvonini taqdim etdi.<ref name="rush">{{Veb manbasi|sarlavha=Being Considered the Next Serena Is a Compliment and a Detriment|url=https://www.nytimes.com/2012/12/23/sports/tennis/taylor-townsend-americas-latest-tennis-prodigy-prepares-to-turn-pro.html|ish=New York Times|kirish sanasi=14 May 2018}}</ref> Bellis o‘zining kichik karyerasini 2015-yilgi Fransiya Ochiq chempionatida yarim final bosqichi va “Katta dubulg‘a”dagi eng yaxshi marrasi va o‘sha yili o‘ynagan yagona o‘smirlar musobaqasi bilan yakunladi.<ref name="french2015">{{Veb manbasi|sarlavha=US Boys Mmoh, Fritz and Paul Make Historic Run at French Open Junior Championships, Bellis Reaches Girls Semifinals; Men's ITA Kickoff Draft, All-America Teams Announced.|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2015/06/us-boys-mmoh-fritz-and-paul-make.html|ish=Zoo Tennis|kirish sanasi=29 May 2018}}</ref> == Professional martaba == === Dastlabki yillar: US Open o'yinida g'alaba qozonish === [[Fayl:CiCi_Bellis_(23318654301).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/CiCi_Bellis_%2823318654301%29.jpg/300px-CiCi_Bellis_%2823318654301%29.jpg|thumb|300x300px| Bellis 2015 Carlsbad Classic-da]] Bellis o'zining birinchi past darajadagi professional turnirlarini 2014-yil boshida o'tkazdi va mart oyida Orlandoda bo'lib o'tgan 10 000 dollarlik tadbirda juftlik chempionligini qo'lga kiritdi. U 2014-yilgi US Open turniriga atigi ikkita professional yakkalik g‘alabasi bilan 1208-o‘rinni egalladi, ikkalasi ham eng yaxshi 300 tadan tashqaridagi o‘yinchilarga qarshi g‘alaba qozondi. Shunday bo‘lsa-da, u USTA o‘smirlar milliy chempioni sifatida turnirda wild cardni qo‘lga kiritdi va uni musobaqada o‘ynagan eng yosh ayolga aylantirdi. 2005-yilgi Fransiya Ochiq chempionatida Alize Kornetdan beri "Katta dubulg'a"ning asosiy to'ri va AQShning asosiy to'ri. bahslarda eng yosh ayolga aylandi.<ref name="usta18s">{{Veb manbasi|url=https://www.si.com/tennis/2014/08/26/what-you-need-know-about-catherine-cici-bellis|sarlavha=What you need to know about Catherine 'CiCi' Bellis|ism=Courtney|muallif=Nguyen|ish=[[Sports Illustrated]]|sana=August 26, 2014|kirish sanasi=August 29, 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFNguyen2014">Nguyen, Courtney (August 26, 2014). </cite></ref> WTA darajasidagi debyutida u shu yil boshida Avstraliya ochiq chempionatida ikkinchi o'rinni egallagan 12-raqamli Dominika Cibulkovani xafa qildi. G‘alaba bilan u Anna Kurnikova 1996-yilda 15 yoshida US Open turnirining to‘rtinchi bosqichiga chiqqanidan beri AQSh ochiq chempionatida g‘olib chiqqan eng yosh tennischiga aylandi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/0/tennis/28947686|sarlavha=US Open 2014: CiCi Bellis, 15, stuns Dominika Cibulkova|ism=Piers|muallif=Newbery|ish=[[BBC Sport]]|sana=August 26, 2014|kirish sanasi=October 2, 2014}}</ref> Ikkinchi bosqichda 20 yoshli Zarina Diyasga uch setda mag‘lub bo‘lib, navbatdagi o‘yinda g‘alaba qozona olmadi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/0/tennis/28977059|sarlavha=CiCi Bellis's US Open run captures American imagination|ism=Piers|muallif=Newbery|ish=[[BBC Sport]]|sana=August 29, 2014|kirish sanasi=October 2, 2014}}</ref> US Open musobaqasidan bir oy o'tgach, Bellis Janubiy Karolinada 25 000 dollar darajasida ketma-ket haftalarda o'zining birinchi ikkita professional yakkalik unvonini qo'lga kiritdi. 2015-yilda Bellis o'zining birinchi Premier Mandatory turniri bo'lgan Miami Open ning asosiy to'r bahsida wild card oldi. U AQSh Ochiq chempionatining ikkinchi davrasida Zarina Diyasdan mag‘lub bo‘lgani uchun qasos oldi va keyin 1-o‘rinda yakuniy chempion Serena Uilyamsga yutqazdi.<ref name="miami2015">{{Veb manbasi|sarlavha=Bellis Wins Again in Miami; Stewart, Tiafoe into Pro Circuit Semifinals; ITF Grade 4 Claremont Finals Set; Swan Out of ISC Carson|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2015/03/bellis-wins-again-in-miami-stewart.html|ish=Zoo Tennis|kirish sanasi=29 May 2018}}</ref> Bu Bellisga birinchi marta WTA reytingining 200taligiga kirishiga yordam berdi. Bu yozda u 152 martalik yangi martaba ko‘rsatkichiga erishadi. Yil oxiriga kelib Bellis US Open turniriga yo‘llanmani qo‘lga kiritishga urinib ko‘rdi, biroq bir o‘yin kamlik qildi. === 2016: Top 100 debyuti, WTA 125 unvoni === [[Fayl:Bellis_US16_(14)_(29828054006).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Bellis_US16_%2814%29_%2829828054006%29.jpg/175px-Bellis_US16_%2814%29_%2829828054006%29.jpg|left|thumb|262x262px| Bellis 2016 AQSh ochiq chempionatida]] Bellis 2016-yilgi mavsumni 248-o'rinda boshladi va sekin boshlandi. U Stenforddagi asosiy turnir bo'lgan Bank of West Classicda o'ynaganidan keyin yozgacha top 200 turniriga qaytmadi. Bellis asosiy to‘rda 38-raqamli Jeļena Ostapenko va vatandoshi Sachia Vikerini mag‘lub etib, birinchi raqamli Venera Wiliamsga yutqazib qo‘ydi. Bu, shuningdek, uning birinchi WTA chorak finali edi. Keyingi oy Bellis US Open turnirining asosiy to'rida muvaffaqiyatli ishtirok etdi. Keyin u ikki yil oldingi natijasini yaxshiladi va uchinchi raundga chiqdi va u yerda yakuniy chempion Anjelik Kerberga to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'ldi. Uning US Opendagi ko'rsatkichi uni karerasidagi 120-o'ringa olib chiqdi va uni professional bo'lishga ishontirishga yordam berdi.<ref name="stanford">{{Veb manbasi|sarlavha=Why CiCi Bellis Decided to Skip Stanford for Professional Tennis|url=https://www.teenvogue.com/story/cici-bellis-us-open-going-pro|ish=Teen Vogue|kirish sanasi=27 May 2018}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.teenvogue.com/story/cici-bellis-us-open-going-pro "Why CiCi Bellis Decided to Skip Stanford for Professional Tennis"]. </cite></ref> Professional sifatidagi birinchi turnirida Bellis Tournoi de Québec musobaqasiga kirdi va WTA chorak finaliga chiqdi. Mavsum oxirida Bellis finalga chiqdi va yilning so'nggi uchta turnirida g'olib chiqdi. Bu Kanadaning Saguenay va Toronto shaharlarida 50 000 dollarlik ikkita unvonni o'z ichiga olgan bo'lib, uni birinchi marta top 100 talikka kiritgan. Keyin Bellis Gonoluludagi Hawaii Open turnirida WTA 125 chempioni bo'lib, g'alabali seriyasini 14 taga yetkazdi. U finalda dunyoning 23-raqamli Chjan Shuayni mag'lub etib, o'zi mag'lub etgan ikkinchi eng baland o'yinchiga aylandi. Bellis yilni 75-o‘rin bilan yakunladi va 18 yoshgacha bo‘lgan yagona tennischi bo‘ldi. === 2017: Top 50, Yilning yangi o'yinchisi === [[Fayl:Catherine_Bellis_Roland_Garros_2017.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Catherine_Bellis_Roland_Garros_2017.jpg/180px-Catherine_Bellis_Roland_Garros_2017.jpg|thumb|302x302px| Bellis 2017-Fransiya ochiq chempionatida]] Bellis yanvar oyida Avstraliyadagi og'ir sud mavsumini chap oyog'i va son qismidagi muammolar tufayli o'tkazib yuborishga majbur bo'ldi.<ref name="aus2017injury">{{Veb manbasi|sarlavha=CiCi Bellis shows she's ready to hang with the top players|url=http://www.espn.com/tennis/story/_/id/18743125/tennis-cici-bellis-shows-ready-hang-top-players|ish=ESPN|kirish sanasi=28 May 2018}}</ref> U Dubay chempionatida yilning birinchi yirik o'yinini o'tkazdi, u yerda u o'zining birinchi Premer-5 chorak finaliga chiqdi va barcha darajadagi yirik g'alabali seriyasini 17 o'yingacha uzaytirdi. Uchinchi raundda u dunyoning 6-raqamli Agnieszka Radvanskani mag'lub etdi va o'zining birinchi top-10 g'alabasi uchun Caroline Wozniackiga tushib ketdi. Bellisni 2009-yildan beri top-10 raqibini mag'lub etgan eng yosh amerikalik bo'ldi.<ref name="radwanska">{{Veb manbasi|sarlavha=Top 5 Upsets of 2017 (No.4): Bellis turns tables on Radwanska|url=http://www.wtatennis.com/news/top-5-upsets-2017-no4-bellis-turns-tables-radwanska|ish=WTA Tennis|kirish sanasi=28 May 2018}}</ref> Bahorda Bellis o'zining birinchi WTA loy kort mavsumida o'ynadi. U Marokashdagi Rabat Gran-prisining chorak finaliga chiqdi va “Katta dubulg‘a” turkumiga kiruvchi Fransiya Ochiq chempionatining yana bir uchinchi bosqichiga chiqdi. U asr boshidan beri Parijdagi Katta dubulg'a turniriga chiqqan 18 yoshgacha bo'lgan uchinchi amerikalik bo'ldi. Bellis, shuningdek, Mallorca Opendagi birinchi WTA yarim finalida kuchli o't kort mavsumini o'tkazdi. Qattiq kortlardan uzoqda bo'lgan bu muvaffaqiyat uni WTA reytingida 40-o'ringa olib chiqdi. Ketma-ket ikkinchi yil Bellis Bank of the West Classicda ajoyib turnir o'tkazdi. U yarim finalga chiqish uchun 14-raqamli Petra Kvitovaga qarshi bor-yo‘g‘i ikkita o‘yinni o‘tkazib yubordi va u yerda hamyurti KoKo Vandevegega imkoniyatni boy berdi. U navbatdagi Rojers kubogida o'ynadi va o'zining ikkinchi kuchli o'ntalikdagi g'alabasini qayd etdi, bu safar 8-raqamli Svetlana Kuznetsovadan ustun keldi. Bu unga avgust oyi o‘rtalarida dunyoda 35-o‘rinni egallashga yordam berdi. Keyin u mavsumni beshta o'yinda mag'lubiyat bilan yakunladi. Shunga qaramay, Bellis reytingdagi muvaffaqiyati va barcha maydonlarda o‘zining mustahkam o‘yini uchun WTA yilning eng yaxshi o‘yinchisi sovrinini qo‘lga kiritdi.<ref name="newcomer">{{Veb manbasi|sarlavha=Newcomer of the Year: Catherine Bellis|url=http://www.wtatennis.com/news/newcomer-year-catherine-bellis|ish=WTA Tennis|kirish sanasi=28 May 2018}}</ref> === 2018: Jarohatlar bilan og'rigan === Bellis dunyoning 5-raqamli Karolina Pliskovani mag‘lub etib, Qatar Open chorak finaliga chiqdi. Mart oyidan keyin bilak va tirsakdagi takroriy jarohatlar Bellisni chetlab o'tdi. Bellis 2019-yil iyun, sentyabr, noyabr va mart oylarida bilagi, qo‘li va tirsagida to‘rtta jarrohlik amaliyotini o‘tkazdi.<ref name="Injury Nightmare">{{Veb manbasi|sarlavha=Injury nightmare for CiCi Bellis|url=https://tennis.life/2019/04/07/injury-nightmare-for-cici-bellis/|ish=Tennis.life|kirish sanasi=27 January 2020}}</ref> === 2019–2020: Qaytish === Bellis 2019-yil noyabr oyida Houston Challenjerda 18 oylik tanaffusdan so‘ng tennisga qaytdi.<ref name="Comeback">{{Veb manbasi|sarlavha=Cici Bellis Makes Triumphant Return to Tennis in Houston|url=https://oraclechallengerseries.com/cici-bellis-makes-triumphant-return-to-tennis-in-houston/|ish=Oracle Challenger Series|kirish sanasi=27 January 2020}}</ref> U uchinchi raundda yakuniy chempion Kirsten Flipkensga yutqazdi. 2020-yilgi Australian Open turnirida Bellis ikkinchi raundda 22-raqamli Karolina Muchovani mag‘lub etib, dunyoning 17-raqamli Elise Mertensga tushib ketdi.<ref name="2020 Australian Open">{{Veb manbasi|sarlavha=CiCi Bellis relishing every moment at Australian Open after devastating setbacks|url=https://www.espn.com/tennis/story/_/id/28546008/cici-bellis-relishing-every-moment-australian-open-devastating-setbacks|ish=ESPN|kirish sanasi=27 January 2020}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center;" !Turnir ! 2016 ! 2017 ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 ! {{Abbr|SR|Strike rate}} ! {{Abbr|W–L|Win–loss}} ! G'alaba qozon % |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | 0/2 | 0–2 | 0% |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | A | A | A | A | 0 / 0 | 0–0 |  |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | style="background:#ffebcd;" | QF | A | A | style="color:#767676;" | NH | A | 0 / 1 | 3–1 | 75% |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | A | A | 0/2 | 0–2 | 0% |- style="background:#efefef; font-weight:bold;" | style="text-align:left;" | G'alaba - mag'lubiyat | 0–1 | 3–2 | 0–1 | 0–0 | 0–1 | 0–0 | 0 / 5 | 3–5 | 38% |} == WTA Challenger finali == === Yakkaliklar: 1 (unvon) === {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L !Turnir ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>1–0</small> | style="background:silver;" | WTA 125 Gonolulu, AQSH | Qattiq |{{Bayroqikon|Xitoy}} [[Chjan Shuay]] | 6–4, 6–2 |} == ITF Circuit finallari == === Yakkalik: 8 (7 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%;" !Afsona |- style="background:#f88379;" | $100 000 turnirlar (0–0) |- style="background:#f7e98e;" | 80 000 dollarlik turnirlar (1–0) |- style="background:#addfad;" | 50 000 dollarlik turnirlar (2–0) |- style="background:lightblue;" | $25,000 turnirlar (4–1) |- style="background:#f0f8ff;" | $10 000 turnirlar (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%;" ! Yuzaki final |- | Qattiq (7–1) |- | Loy (0–0) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>1–0</small> | style="background:lightblue;" | ITF Rok Xill, AQSH | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Loren Embri]] | 6–4, 6–0 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>2–0</small> | style="background:lightblue;" | ITF Florensiya, AQSH | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Ysalin Bonaventure]] | 6–2, 6–1 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>3–0</small> | style="background:lightblue;" | ITF Rancho Santa Fe, AQSH | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Mariya Sanches]] | 6–2, 6–0 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>3–1</small> | style="background:lightblue;" | ITF Surprise, Amerika Qo'shma Shtatlari | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Jeymi Loeb]] | 6–3, 1–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>4–1</small> | style="background:lightblue;" | ITF Sumter, AQSH | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Valeriya Solovyeva]] | 6–1, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>5–1</small> | style="background:#addfad;" | ITF Saguenay, Kanada | style="background:#addfad;" | 50 000 | Qattiq (i) |[[Bianca Andreescu|Byanka Andreesku]] | 6–4, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>6–1</small> | style="background:#addfad;" | ITF Toronto, Kanada | style="background:#addfad;" | 50 000 | Qattiq (i) |[[Jesika Malečkova]] | 6–2, 1–6, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>7–1</small> | bgcolor="f7e98e" | ITF Macon, AQSH | bgcolor="f7e98e" | 80 000 | Qattiq |[[Marta Kostyuk]] | 6–4, 6–7 <sup>(4)</sup>, ret. |} === Juftliklar: 2 (2 ta unvon) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%;" !Afsona |- style="background:#f88379;" | $100 000 turnirlar (1–0) |- style="background:#f7e98e;" | $75 000 turnirlar (0–0) |- style="background:#addfad;" | 50 000 dollarlik turnirlar (0–0) |- style="background:lightblue;" | $25,000 turnirlar (0–0) |- style="background:#f0f8ff;" | $10 000 turnirlar (1–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%;" ! Yuzaki final |- | Qattiq (1–0) |- | Loy (1–0) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>1–0</small> | bgcolor="#f0f8ff" | ITF Orlando, AQSH | bgcolor="#f0f8ff" | 10 000 | Loy |{{Bayroqikon|AQSh}}Aleksis Nelson | 6–2, 0–6, [11–9] |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>2–0</small> | bgcolor="#f88379" | ITF Midlend, AQSH | bgcolor="#f88379" | 100 000 | Qattiq (i) |{{Bayroqikon|AQSh}}[[Ingrid Nil]] | 6–2, 6–4 |} == Yoshlar o‘rtasidagi “Katta dubulg‘a” finali == === Qizlar juftligi: 1 (ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" !Natija ! Yil ! Turnir ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2014 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{Bayroqikon|Chexiya}}[[Marketa Vondroushova]] |[[Ioana Ducu]]<br />[[Ioana Loredana Roşka]] | 1–6, 7–5, [9–11] |} == O'zaro rekord == === Eng yaxshi 10 o'yinchiga qarshi rekord === Bellisning top-10 o'yinchiga qarshi rekordi, sobiq 1-raqami qalin harflar bilan yozilgan. === Eng yaxshi 10 o'yinchi ustidan g'alaba qozongan === Bellis hozirda o‘yin vaqti bo‘yicha eng yaxshi 10 ta o‘yinchiga nisbatan 3–6 (33,3%) oldinda. {| class="wikitable" !Mavsum ! 2015 ! 2016 ! 2017 ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 ! '''Jami''' |- align="center" | G'alaba qozondi | 0 | 0 | 2 | 1 | 0 | 0 | 0 | '''3''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! O'yinchi ! Daraja ! Tadbir ! Yuzaki ! Rd ! class="unsortable" | Hisob ! CCB Rk |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2017 yil''' |- | 1. |{{Bayroqikon|Polsha}} [[Agnieszka Radvanska|Agneska Radvanska]] | bgcolor="EEE8AA" | № 6 | bgcolor="e9e9e9" | Dubay chempionati, BAA | bgcolor="CCCCFF" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 3R | 6–4, 4–6, 6–2 | № 70 |- | 2. |{{Bayroqikon|Rossiya}}[[Svetlana Kuznetsova]] | bgcolor="EEE8AA" | № 8 | bgcolor="e9e9e9" | Kanada ochiq | bgcolor="CCCCFF" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 2R | 6–4, 7–5 | № 36 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2018''' |- | 3. |{{Bayroqikon|Chexiya}} [[Karolina Plishkova]] | bgcolor="EEE8AA" | № 5 | bgcolor="e9e9e9" | Qatar Open | bgcolor="CCCCFF" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 3R | 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 6–3 | № 48 |} : ''* {{Holatiga koʻra|2021|02|10}}'' == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{WTA}} * {{ITF profili}} {{Start box}} {{s-ach|awards}} {{succession box|||before={{flagicon|SUI}} [[Belinda Bencic]]|after={{flagicon|HUN}} [[Dalma Gálfi]]|title=[[ITF World Champions#Girls' combined (2004– )|ITF Junior World Champion]]|years=2014}} {{succession box|||before={{flagicon|JPN}} [[Naomi Osaka]]|after={{flagicon|BLR}} [[Aryna Sabalenka]]|title=[[WTA Awards#Newcomer of the Year|WTA Newcomer of the Year]]|years=[[2017 WTA Tour|2017]]}} {{S-end}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1999-yilda tugʻilganlar]] sb83pr3h8yb8adjapsvf3whoj24jxxd 2725543 2725541 2022-07-30T14:00:58Z ShohjahonSobirov 73332 sahifani to'g'irlash wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Catherine Cartan Bellis|country={{USA}}|residence=[[Lake Nona, Orlando, Florida|Lake Nona]], Florida|birth_date={{birth date and age|1999|04|08|mf=yes}}|birth_place=[[San Francisco]], California|height={{height|ft=5|in=7}}|turnedpro=Sentabr 2016-yil<ref>{{cite web|url=http://www.espn.com/tennis/story/_/id/17540543/american-cici-bellis-17-turns-professional|title=American CiCi Bellis, 17, turns professional|first=Matt|last=Wilansky|work=[[ESPN]]|date=September 13, 2016|access-date=October 19, 2016}}</ref>|retired=Yanvar 2022-yil|coach=Tom Gutteridge|careerprizemoney=US$ 1,431,153|singlestitles=1 WTA Challenger, 7 ITF|highestsinglesranking=35-son (2017-yil 14-avgust)|AustralianOpenresult=3R ([[2020 Australian Open – Women's singles|2020]])|FrenchOpenresult=3R ([[2017 French Open – Women's singles|2017]])|Wimbledonresult=1R ([[2017 Wimbledon Championships – Women's singles|2017]])|USOpenresult=3R ([[2016 US Open – Women's singles|2016]])|doublestitles=2 ITF|highestdoublesranking=149-son (2017-yil 17-iyul)|AustralianOpenDoublesresult=1R ([[2018 Australian Open – Women's doubles|2018]])|WimbledonDoublesresult=QF ([[2017 Wimbledon Championships – Women's doubles|2017]])|USOpenDoublesresult=1R ([[2016 US Open – Women's doubles|2016]], [[2017 US Open – Women's doubles|2017]])|updated=2022-yil 12-yanvar}} '''Catherine Cartan''' "'''CiCi'''" '''Bellis''' (1999-yil 8-aprelda tug'ilgan) - amerikalik sobiq [[Tennis|tennischi]]. 2018-yil boshida u WTA reytingining 100 taligidagi ikkinchi eng yosh tennischisi edi. Bellis 2017-yilning avgust oyida karyerasidagi eng yuqori ko‘rsatkichni 35-ga yetkazdi. U 15 yoshida 2014-yilgi US Open turnirida top-20 raqibga qarshi o‘yinda g‘alaba qozongani bilan mashhur bo‘lib, bu uning 1996-yildan buyon birinchi AQSh ochiq chempionatidagi eng yosh g'olibga aylandi. U 2022-yil 19-yanvarda Instagram’da nafaqaga chiqqanini e’lon qildi. Uning eng katta g‘alabasi 2016-yilgi Hawaii Tennis Open, WTA 125 turnirida bo‘lgan. Shuningdek, u yettita ITF yakkalik va ikkita juftlik chempionligini qo‘lga kiritgan. Bellis o'zining birinchi US Open musobaqasida o'ynagan yili o'smirlar mavsumini muvaffaqiyatli o'tkazdi va 2014-yilgi mavsumni ITF bo'yicha o'smirlar o'rtasidagi jahon chempioni sifatida yil yakuni bo'yicha 1-o'rinda yakunladi. U o'sha yili 15 yoshida USTA milliy o'smirlar chempionatida g'olib chiqdi va 1991-yilda Lindsi Davenportdan beri ushbu tadbirning eng yosh g'olibiga aylandi. == Erta hayot va fon == CiCi San-Fransiskoda Gordon va Lori Bellis oilasida tug'ilgan va Kaliforniya shimolidagi Hillsborough va Atertonda o'sgan. CiCi tennis o'ynashni uch yoshida boshlagan, ammo u faqat o'n yoshida tennisga e'tibor qaratishni tanlagan. U yoshligida uni sobiq top-100 tennischisi Monique Javer boshqargan. Bolaligida Bellis Stenforddagi kollejda o'qishni orzu qilgan, ammo o'smirlikdagi muvaffaqiyati tufayli professional bo'lish uchun stipendiya olishdan bosh tortgan.<ref name="newyorker">{{Veb manbasi|sarlavha=Among American Tennis’s Sudden Wave Of Promising Teenagers, Cici Bellis Stands Out|url=https://www.newyorker.com/news/sporting-scene/among-american-tenniss-sudden-wave-of-promising-teen-agers-cici-bellis-stands-out|ish=New Yorker|kirish sanasi=27 May 2018}}</ref> == Kichik martaba == [[Fayl:Cici_braces_for_a_backhand.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Cici_braces_for_a_backhand.jpg/220px-Cici_braces_for_a_backhand.jpg|left|thumb| Bellis 2013-yilda]] Qo'shma Shtatlarda o'smir sifatida Bellis oltita USTA milliy o'smirlar yakkalik chempionatida g'olib chiqishga muvaffaq bo'ldi va 2014-yil aprel oyida G18da 1-o'rinni egalladi. Bellis 2012-yil oxirida ITF Junior Circuitda o‘ynashni boshladi va 2013-yil oxirigacha asosan quyi darajadagi 4-turnirlarda o‘ynadi. Uning 2013-yilgi mavsumdagi eng yirik g‘alabasi Fransiyada 12-14 yoshlilar o‘rtasida o‘tkazilgan nufuzli Les Petits As turniri bo‘ldi. 2014-yilda Bellis faqat B1, Grade-1 va Grade-A turnirlarida o'ynadi, bu mavsumni u o'smirlar davrasidagi eng yuqori uchta daraja bilan yakunladi. U yilni ajoyib boshladi, birinchi beshta musobaqasida finalga chiqdi va ularning to'rttasida g'alaba qozondi. Jumladan, Kosta-Rikadagi Copa del Café, AQSHda USTA xalqaro bahor chempionati va Pasxa kubogi, Italiyada Trofeo Bonfiglio musobaqalarida g‘olib chiqdi.<ref name="trofeo">{{Veb manbasi|sarlavha=Bellis Wins ITF Grade A in Milan; Austin Claims Sumter $10K; USC Men, UCLA Women Finish Season Atop Rankings|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2014/05/bellis-wins-itf-grade-in-milan-austin.html|ish=Zoo Tennis|kirish sanasi=29 May 2018}}</ref> U Fransiya Ochiq chempionatining juftlik bahslarida Marketa Vondroushova bilan finalga chiqib, bu muvaffaqiyatini davom ettirdi va u yerda tay-brekda mag‘lub bo‘ldi. Bundan farqli o'laroq, Bellis o'sha yili qatnashgan uchta "Katta dubulg'a"da ham kurash olib bordi va eng yaxshi natijasi Fransiya Ochiq chempionatining uchinchi bosqichida qayd etildi. Shunga qaramay, mavsumning birinchi yarmida o'sha to'rtta unvonga ega bo'lgan holda, u sentyabr oyi boshida ITF o'smirlar reytingida birinchi o'rinni egalladi. 2014-yil avgust oyida Bellis finalda Tornado Alisiya Blackni mag'lub etib, 18 yoshgacha bo'lgan qizlar o'rtasidagi USTA milliy chempionatida g'olib chiqdi. 15 yoshu to'rt oyligida u 1991-yilda Lindsi Davenportdan buyon eng yosh g'olib bo'ldi. G'alaba bilan u AQSh Ochiq chempionatining asosiy to'rida joker belgisini ham qo'lga kiritdi.<ref name="usta18s">{{Veb manbasi|url=https://www.si.com/tennis/2014/08/26/what-you-need-know-about-catherine-cici-bellis|sarlavha=What you need to know about Catherine 'CiCi' Bellis|ism=Courtney|muallif=Nguyen|ish=[[Sports Illustrated]]|sana=August 26, 2014|kirish sanasi=August 29, 2014}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.usta.com/Youth-Tennis/Junior-Competition/bellis_wins_girls_18_nationals_earns_2014_us_open_wild_card/|sarlavha=Bellis wins Girls' 18 Nationals, earns 2014 US Open wild card|ism=Nicholas J.|muallif=Walz|ish=[[United States Tennis Association|USTA]]|sana=August 9, 2014|kirish sanasi=August 14, 2014}}</ref> Keyin Bellis va Black Sofiya Kenin bilan birga Junior Fed Cup musobaqasida Qo'shma Shtatlar nomidan saylanishdi. Uchlik chempionlikni qo'lga kiritdi va Bellis yettita uchrashuvda mag'lubiyatga uchramadi. Yil oxirida u Orange Bowl musobaqasida yarim finalga chiqdi. Bellis mavsumni 1982-yildan beri ITF qizlar o‘smirlar reytingida 1-o‘rinni egallagan ikkinchi amerikalik sifatida yakunladi va unga 2014-yil ITF jahon chempioni unvonini taqdim etdi.<ref name="rush">{{Veb manbasi|sarlavha=Being Considered the Next Serena Is a Compliment and a Detriment|url=https://www.nytimes.com/2012/12/23/sports/tennis/taylor-townsend-americas-latest-tennis-prodigy-prepares-to-turn-pro.html|ish=New York Times|kirish sanasi=14 May 2018}}</ref> Bellis o‘zining kichik karyerasini 2015-yilgi Fransiya Ochiq chempionatida yarim final bosqichi va “Katta dubulg‘a”dagi eng yaxshi marrasi va o‘sha yili o‘ynagan yagona o‘smirlar musobaqasi bilan yakunladi.<ref name="french2015">{{Veb manbasi|sarlavha=US Boys Mmoh, Fritz and Paul Make Historic Run at French Open Junior Championships, Bellis Reaches Girls Semifinals; Men's ITA Kickoff Draft, All-America Teams Announced.|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2015/06/us-boys-mmoh-fritz-and-paul-make.html|ish=Zoo Tennis|kirish sanasi=29 May 2018}}</ref> == Professional martaba == === Dastlabki yillar: US Open o'yinida g'alaba qozonish === [[Fayl:CiCi_Bellis_(23318654301).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/CiCi_Bellis_%2823318654301%29.jpg/300px-CiCi_Bellis_%2823318654301%29.jpg|thumb|300x300px| Bellis 2015 Carlsbad Classic-da]] Bellis o'zining birinchi past darajadagi professional turnirlarini 2014-yil boshida o'tkazdi va mart oyida Orlandoda bo'lib o'tgan 10 000 dollarlik tadbirda juftlik chempionligini qo'lga kiritdi. U 2014-yilgi US Open turniriga atigi ikkita professional yakkalik g‘alabasi bilan 1208-o‘rinni egalladi, ikkalasi ham eng yaxshi 300 tadan tashqaridagi o‘yinchilarga qarshi g‘alaba qozondi. Shunday bo‘lsa-da, u USTA o‘smirlar milliy chempioni sifatida turnirda wild cardni qo‘lga kiritdi va uni musobaqada o‘ynagan eng yosh ayolga aylantirdi. 2005-yilgi Fransiya Ochiq chempionatida Alize Kornetdan beri "Katta dubulg'a"ning asosiy to'ri va AQShning asosiy to'ri. bahslarda eng yosh ayolga aylandi. WTA darajasidagi debyutida u shu yil boshida Avstraliya ochiq chempionatida ikkinchi o'rinni egallagan 12-raqamli Dominika Cibulkovani xafa qildi. G‘alaba bilan u Anna Kurnikova 1996-yilda 15 yoshida US Open turnirining to‘rtinchi bosqichiga chiqqanidan beri AQSh ochiq chempionatida g‘olib chiqqan eng yosh tennischiga aylandi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/0/tennis/28947686|sarlavha=US Open 2014: CiCi Bellis, 15, stuns Dominika Cibulkova|ism=Piers|muallif=Newbery|ish=[[BBC Sport]]|sana=August 26, 2014|kirish sanasi=October 2, 2014}}</ref> Ikkinchi bosqichda 20 yoshli Zarina Diyasga uch setda mag‘lub bo‘lib, navbatdagi o‘yinda g‘alaba qozona olmadi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/0/tennis/28977059|sarlavha=CiCi Bellis's US Open run captures American imagination|ism=Piers|muallif=Newbery|ish=[[BBC Sport]]|sana=August 29, 2014|kirish sanasi=October 2, 2014}}</ref> US Open musobaqasidan bir oy o'tgach, Bellis Janubiy Karolinada 25 000 dollar darajasida ketma-ket haftalarda o'zining birinchi ikkita professional yakkalik unvonini qo'lga kiritdi. 2015-yilda Bellis o'zining birinchi Premier Mandatory turniri bo'lgan Miami Open ning asosiy to'r bahsida wild card oldi. U AQSh Ochiq chempionatining ikkinchi davrasida Zarina Diyasdan mag‘lub bo‘lgani uchun qasos oldi va keyin 1-o‘rinda yakuniy chempion Serena Uilyamsga yutqazdi.<ref name="miami2015">{{Veb manbasi|sarlavha=Bellis Wins Again in Miami; Stewart, Tiafoe into Pro Circuit Semifinals; ITF Grade 4 Claremont Finals Set; Swan Out of ISC Carson|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2015/03/bellis-wins-again-in-miami-stewart.html|ish=Zoo Tennis|kirish sanasi=29 May 2018}}</ref> Bu Bellisga birinchi marta WTA reytingining 200taligiga kirishiga yordam berdi. Bu yozda u 152 martalik yangi martaba ko‘rsatkichiga erishadi. Yil oxiriga kelib Bellis US Open turniriga yo‘llanmani qo‘lga kiritishga urinib ko‘rdi, biroq bir o‘yin kamlik qildi. === 2016: Top 100 debyuti, WTA 125 unvoni === [[Fayl:Bellis_US16_(14)_(29828054006).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Bellis_US16_%2814%29_%2829828054006%29.jpg/175px-Bellis_US16_%2814%29_%2829828054006%29.jpg|left|thumb|262x262px| Bellis 2016 AQSh ochiq chempionatida]] Bellis 2016-yilgi mavsumni 248-o'rinda boshladi va sekin boshlandi. U Stenforddagi asosiy turnir bo'lgan Bank of West Classicda o'ynaganidan keyin yozgacha top 200 turniriga qaytmadi. Bellis asosiy to‘rda 38-raqamli Jeļena Ostapenko va vatandoshi Sachia Vikerini mag‘lub etib, birinchi raqamli Venera Wiliamsga yutqazib qo‘ydi. Bu, shuningdek, uning birinchi WTA chorak finali edi. Keyingi oy Bellis US Open turnirining asosiy to'rida muvaffaqiyatli ishtirok etdi. Keyin u ikki yil oldingi natijasini yaxshiladi va uchinchi raundga chiqdi va u yerda yakuniy chempion Anjelik Kerberga to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'ldi. Uning US Opendagi ko'rsatkichi uni karerasidagi 120-o'ringa olib chiqdi va uni professional bo'lishga ishontirishga yordam berdi.<ref name="stanford">{{Veb manbasi|sarlavha=Why CiCi Bellis Decided to Skip Stanford for Professional Tennis|url=https://www.teenvogue.com/story/cici-bellis-us-open-going-pro|ish=Teen Vogue|kirish sanasi=27 May 2018}}</ref> Professional sifatidagi birinchi turnirida Bellis Tournoi de Québec musobaqasiga kirdi va WTA chorak finaliga chiqdi. Mavsum oxirida Bellis finalga chiqdi va yilning so'nggi uchta turnirida g'olib chiqdi. Bu Kanadaning Saguenay va Toronto shaharlarida 50 000 dollarlik ikkita unvonni o'z ichiga olgan bo'lib, uni birinchi marta top 100 talikka kiritgan. Keyin Bellis Gonoluludagi Hawaii Open turnirida WTA 125 chempioni bo'lib, g'alabali seriyasini 14 taga yetkazdi. U finalda dunyoning 23-raqamli Chjan Shuayni mag'lub etib, o'zi mag'lub etgan ikkinchi eng baland o'yinchiga aylandi. Bellis yilni 75-o‘rin bilan yakunladi va 18 yoshgacha bo‘lgan yagona tennischi bo‘ldi. === 2017: Top 50, Yilning yangi o'yinchisi === [[Fayl:Catherine_Bellis_Roland_Garros_2017.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Catherine_Bellis_Roland_Garros_2017.jpg/180px-Catherine_Bellis_Roland_Garros_2017.jpg|thumb|302x302px| Bellis 2017-Fransiya ochiq chempionatida]] Bellis yanvar oyida Avstraliyadagi og'ir sud mavsumini chap oyog'i va son qismidagi muammolar tufayli o'tkazib yuborishga majbur bo'ldi.<ref name="aus2017injury">{{Veb manbasi|sarlavha=CiCi Bellis shows she's ready to hang with the top players|url=http://www.espn.com/tennis/story/_/id/18743125/tennis-cici-bellis-shows-ready-hang-top-players|ish=ESPN|kirish sanasi=28 May 2018}}</ref> U Dubay chempionatida yilning birinchi yirik o'yinini o'tkazdi, u yerda u o'zining birinchi Premer-5 chorak finaliga chiqdi va barcha darajadagi yirik g'alabali seriyasini 17 o'yingacha uzaytirdi. Uchinchi raundda u dunyoning 6-raqamli Agnieszka Radvanskani mag'lub etdi va o'zining birinchi top-10 g'alabasi uchun Caroline Wozniackiga tushib ketdi. Bellisni 2009-yildan beri top-10 raqibini mag'lub etgan eng yosh amerikalik bo'ldi.<ref name="radwanska">{{Veb manbasi|sarlavha=Top 5 Upsets of 2017 (No.4): Bellis turns tables on Radwanska|url=http://www.wtatennis.com/news/top-5-upsets-2017-no4-bellis-turns-tables-radwanska|ish=WTA Tennis|kirish sanasi=28 May 2018}}</ref> Bahorda Bellis o'zining birinchi WTA loy kort mavsumida o'ynadi. U Marokashdagi Rabat Gran-prisining chorak finaliga chiqdi va “Katta dubulg‘a” turkumiga kiruvchi Fransiya Ochiq chempionatining yana bir uchinchi bosqichiga chiqdi. U asr boshidan beri Parijdagi Katta dubulg'a turniriga chiqqan 18 yoshgacha bo'lgan uchinchi amerikalik bo'ldi. Bellis, shuningdek, Mallorca Opendagi birinchi WTA yarim finalida kuchli o't kort mavsumini o'tkazdi. Qattiq kortlardan uzoqda bo'lgan bu muvaffaqiyat uni WTA reytingida 40-o'ringa olib chiqdi. Ketma-ket ikkinchi yil Bellis Bank of the West Classicda ajoyib turnir o'tkazdi. U yarim finalga chiqish uchun 14-raqamli Petra Kvitovaga qarshi bor-yo‘g‘i ikkita o‘yinni o‘tkazib yubordi va u yerda hamyurti KoKo Vandevegega imkoniyatni boy berdi. U navbatdagi Rojers kubogida o'ynadi va o'zining ikkinchi kuchli o'ntalikdagi g'alabasini qayd etdi, bu safar 8-raqamli Svetlana Kuznetsovadan ustun keldi. Bu unga avgust oyi o‘rtalarida dunyoda 35-o‘rinni egallashga yordam berdi. Keyin u mavsumni beshta o'yinda mag'lubiyat bilan yakunladi. Shunga qaramay, Bellis reytingdagi muvaffaqiyati va barcha maydonlarda o‘zining mustahkam o‘yini uchun WTA yilning eng yaxshi o‘yinchisi sovrinini qo‘lga kiritdi.<ref name="newcomer">{{Veb manbasi|sarlavha=Newcomer of the Year: Catherine Bellis|url=http://www.wtatennis.com/news/newcomer-year-catherine-bellis|ish=WTA Tennis|kirish sanasi=28 May 2018}}</ref> === 2018: Jarohatlar bilan og'rigan === Bellis dunyoning 5-raqamli Karolina Pliskovani mag‘lub etib, Qatar Open chorak finaliga chiqdi. Mart oyidan keyin bilak va tirsakdagi takroriy jarohatlar Bellisni chetlab o'tdi. Bellis 2019-yil iyun, sentyabr, noyabr va mart oylarida bilagi, qo‘li va tirsagida to‘rtta jarrohlik amaliyotini o‘tkazdi.<ref name="Injury Nightmare">{{Veb manbasi|sarlavha=Injury nightmare for CiCi Bellis|url=https://tennis.life/2019/04/07/injury-nightmare-for-cici-bellis/|ish=Tennis.life|kirish sanasi=27 January 2020}}</ref> === 2019–2020: Qaytish === Bellis 2019-yil noyabr oyida Houston Challenjerda 18 oylik tanaffusdan so‘ng tennisga qaytdi.<ref name="Comeback">{{Veb manbasi|sarlavha=Cici Bellis Makes Triumphant Return to Tennis in Houston|url=https://oraclechallengerseries.com/cici-bellis-makes-triumphant-return-to-tennis-in-houston/|ish=Oracle Challenger Series|kirish sanasi=27 January 2020}}</ref> U uchinchi raundda yakuniy chempion Kirsten Flipkensga yutqazdi. 2020-yilgi Australian Open turnirida Bellis ikkinchi raundda 22-raqamli Karolina Muchovani mag‘lub etib, dunyoning 17-raqamli Elise Mertensga tushib ketdi.<ref name="2020 Australian Open">{{Veb manbasi|sarlavha=CiCi Bellis relishing every moment at Australian Open after devastating setbacks|url=https://www.espn.com/tennis/story/_/id/28546008/cici-bellis-relishing-every-moment-australian-open-devastating-setbacks|ish=ESPN|kirish sanasi=27 January 2020}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center;" !Turnir ! 2016 ! 2017 ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 ! {{Abbr|SR|Strike rate}} ! {{Abbr|W–L|Win–loss}} ! G'alaba qozon % |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | 0/2 | 0–2 | 0% |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | A | A | A | A | 0 / 0 | 0–0 |  |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | style="background:#ffebcd;" | QF | A | A | style="color:#767676;" | NH | A | 0 / 1 | 3–1 | 75% |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | A | A | 0/2 | 0–2 | 0% |- style="background:#efefef; font-weight:bold;" | style="text-align:left;" | G'alaba - mag'lubiyat | 0–1 | 3–2 | 0–1 | 0–0 | 0–1 | 0–0 | 0 / 5 | 3–5 | 38% |} == WTA Challenger finali == === Yakkaliklar: 1 (unvon) === {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L !Turnir ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>1–0</small> | style="background:silver;" | WTA 125 Gonolulu, AQSH | Qattiq |{{Bayroqikon|Xitoy}} [[Chjan Shuay]] | 6–4, 6–2 |} == ITF Circuit finallari == === Yakkalik: 8 (7 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%;" !Afsona |- style="background:#f88379;" | $100 000 turnirlar (0–0) |- style="background:#f7e98e;" | 80 000 dollarlik turnirlar (1–0) |- style="background:#addfad;" | 50 000 dollarlik turnirlar (2–0) |- style="background:lightblue;" | $25,000 turnirlar (4–1) |- style="background:#f0f8ff;" | $10 000 turnirlar (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%;" ! Yuzaki final |- | Qattiq (7–1) |- | Loy (0–0) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>1–0</small> | style="background:lightblue;" | ITF Rok Xill, AQSH | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Loren Embri]] | 6–4, 6–0 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>2–0</small> | style="background:lightblue;" | ITF Florensiya, AQSH | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Ysalin Bonaventure]] | 6–2, 6–1 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>3–0</small> | style="background:lightblue;" | ITF Rancho Santa Fe, AQSH | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Mariya Sanches]] | 6–2, 6–0 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>3–1</small> | style="background:lightblue;" | ITF Surprise, Amerika Qo'shma Shtatlari | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Jeymi Loeb]] | 6–3, 1–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>4–1</small> | style="background:lightblue;" | ITF Sumter, AQSH | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Valeriya Solovyeva]] | 6–1, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>5–1</small> | style="background:#addfad;" | ITF Saguenay, Kanada | style="background:#addfad;" | 50 000 | Qattiq (i) |[[Bianca Andreescu|Byanka Andreesku]] | 6–4, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>6–1</small> | style="background:#addfad;" | ITF Toronto, Kanada | style="background:#addfad;" | 50 000 | Qattiq (i) |[[Jesika Malečkova]] | 6–2, 1–6, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>7–1</small> | bgcolor="f7e98e" | ITF Macon, AQSH | bgcolor="f7e98e" | 80 000 | Qattiq |[[Marta Kostyuk]] | 6–4, 6–7 <sup>(4)</sup>, ret. |} === Juftliklar: 2 (2 ta unvon) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%;" !Afsona |- style="background:#f88379;" | $100 000 turnirlar (1–0) |- style="background:#f7e98e;" | $75 000 turnirlar (0–0) |- style="background:#addfad;" | 50 000 dollarlik turnirlar (0–0) |- style="background:lightblue;" | $25,000 turnirlar (0–0) |- style="background:#f0f8ff;" | $10 000 turnirlar (1–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%;" ! Yuzaki final |- | Qattiq (1–0) |- | Loy (1–0) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>1–0</small> | bgcolor="#f0f8ff" | ITF Orlando, AQSH | bgcolor="#f0f8ff" | 10 000 | Loy |{{Bayroqikon|AQSh}}Aleksis Nelson | 6–2, 0–6, [11–9] |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | <small>2–0</small> | bgcolor="#f88379" | ITF Midlend, AQSH | bgcolor="#f88379" | 100 000 | Qattiq (i) |{{Bayroqikon|AQSh}}[[Ingrid Nil]] | 6–2, 6–4 |} == Yoshlar o‘rtasidagi “Katta dubulg‘a” finali == === Qizlar juftligi: 1 (ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" !Natija ! Yil ! Turnir ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2014 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{Bayroqikon|Chexiya}}[[Marketa Vondroushova]] |[[Ioana Ducu]]<br />[[Ioana Loredana Roşka]] | 1–6, 7–5, [9–11] |} == O'zaro rekord == === Eng yaxshi 10 o'yinchiga qarshi rekord === Bellisning top-10 o'yinchiga qarshi rekordi, sobiq 1-raqami qalin harflar bilan yozilgan. === Eng yaxshi 10 o'yinchi ustidan g'alaba qozongan === Bellis hozirda o‘yin vaqti bo‘yicha eng yaxshi 10 ta o‘yinchiga nisbatan 3–6 (33,3%) oldinda. {| class="wikitable" !Mavsum ! 2015 ! 2016 ! 2017 ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 ! '''Jami''' |- align="center" | G'alaba qozondi | 0 | 0 | 2 | 1 | 0 | 0 | 0 | '''3''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! O'yinchi ! Daraja ! Tadbir ! Yuzaki ! Rd ! class="unsortable" | Hisob ! CCB Rk |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2017 yil''' |- | 1. |{{Bayroqikon|Polsha}} [[Agnieszka Radvanska|Agneska Radvanska]] | bgcolor="EEE8AA" | № 6 | bgcolor="e9e9e9" | Dubay chempionati, BAA | bgcolor="CCCCFF" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 3R | 6–4, 4–6, 6–2 | № 70 |- | 2. |{{Bayroqikon|Rossiya}}[[Svetlana Kuznetsova]] | bgcolor="EEE8AA" | № 8 | bgcolor="e9e9e9" | Kanada ochiq | bgcolor="CCCCFF" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 2R | 6–4, 7–5 | № 36 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2018''' |- | 3. |{{Bayroqikon|Chexiya}} [[Karolina Plishkova]] | bgcolor="EEE8AA" | № 5 | bgcolor="e9e9e9" | Qatar Open | bgcolor="CCCCFF" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 3R | 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 6–3 | № 48 |} : ''* {{Holatiga koʻra|2021|02|10}}'' == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{WTA}} * {{ITF profili}} {{Start box}} {{s-ach|awards}} {{succession box|||before={{flagicon|SUI}} [[Belinda Bencic]]|after={{flagicon|HUN}} [[Dalma Gálfi]]|title=[[ITF World Champions#Girls' combined (2004– )|ITF Junior World Champion]]|years=2014}} {{succession box|||before={{flagicon|JPN}} [[Naomi Osaka]]|after={{flagicon|BLR}} [[Aryna Sabalenka]]|title=[[WTA Awards#Newcomer of the Year|WTA Newcomer of the Year]]|years=[[2017 WTA Tour|2017]]}} {{S-end}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1999-yilda tugʻilganlar]] feegqdbqffzr698bzqbqokzg9w8m1yy 2725544 2725543 2022-07-30T14:01:15Z ShohjahonSobirov 73332 Vikifikator wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Catherine Cartan Bellis|country={{USA}}|residence=[[Lake Nona, Orlando, Florida|Lake Nona]], Florida|birth_date={{birth date and age|1999|04|08|mf=yes}}|birth_place=[[San Francisco]], California|height={{height|ft=5|in=7}}|turnedpro=Sentabr 2016-yil<ref>{{cite web|url=http://www.espn.com/tennis/story/_/id/17540543/american-cici-bellis-17-turns-professional|title=American CiCi Bellis, 17, turns professional|first=Matt|last=Wilansky|work=[[ESPN]]|date=September 13, 2016|access-date=October 19, 2016}}</ref>|retired=Yanvar 2022-yil|coach=Tom Gutteridge|careerprizemoney=US$ 1,431,153|singlestitles=1 WTA Challenger, 7 ITF|highestsinglesranking=35-son (2017-yil 14-avgust)|AustralianOpenresult=3R ([[2020 Australian Open – Women's singles|2020]])|FrenchOpenresult=3R ([[2017 French Open – Women's singles|2017]])|Wimbledonresult=1R ([[2017 Wimbledon Championships – Women's singles|2017]])|USOpenresult=3R ([[2016 US Open – Women's singles|2016]])|doublestitles=2 ITF|highestdoublesranking=149-son (2017-yil 17-iyul)|AustralianOpenDoublesresult=1R ([[2018 Australian Open – Women's doubles|2018]])|WimbledonDoublesresult=QF ([[2017 Wimbledon Championships – Women's doubles|2017]])|USOpenDoublesresult=1R ([[2016 US Open – Women's doubles|2016]], [[2017 US Open – Women's doubles|2017]])|updated=2022-yil 12-yanvar}} '''Catherine Cartan''' „'''CiCi'''“ '''Bellis''' (1999-yil 8-aprelda tugʻilgan) — amerikalik sobiq [[Tennis|tennischi]]. 2018-yil boshida u WTA reytingining 100 taligidagi ikkinchi eng yosh tennischisi edi. Bellis 2017-yilning avgust oyida karyerasidagi eng yuqori ko‘rsatkichni 35-ga yetkazdi. U 15 yoshida 2014-yilgi US Open turnirida top-20 raqibga qarshi o‘yinda g‘alaba qozongani bilan mashhur bo‘lib, bu uning 1996-yildan buyon birinchi AQSh ochiq chempionatidagi eng yosh gʻolibga aylandi. U 2022-yil 19-yanvarda Instagram’da nafaqaga chiqqanini eʼlon qildi. Uning eng katta g‘alabasi 2016-yilgi Hawaii Tennis Open, WTA 125 turnirida bo‘lgan. Shuningdek, u yettita ITF yakkalik va ikkita juftlik chempionligini qo‘lga kiritgan. Bellis oʻzining birinchi US Open musobaqasida oʻynagan yili oʻsmirlar mavsumini muvaffaqiyatli oʻtkazdi va 2014-yilgi mavsumni ITF boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempioni sifatida yil yakuni boʻyicha 1-oʻrinda yakunladi. U oʻsha yili 15 yoshida USTA milliy oʻsmirlar chempionatida gʻolib chiqdi va 1991-yilda Lindsi Davenportdan beri ushbu tadbirning eng yosh gʻolibiga aylandi. == Erta hayot va fon == CiCi San-Fransiskoda Gordon va Lori Bellis oilasida tugʻilgan va Kaliforniya shimolidagi Hillsborough va Atertonda oʻsgan. CiCi tennis oʻynashni uch yoshida boshlagan, ammo u faqat oʻn yoshida tennisga eʼtibor qaratishni tanlagan. U yoshligida uni sobiq top-100 tennischisi Monique Javer boshqargan. Bolaligida Bellis Stenforddagi kollejda oʻqishni orzu qilgan, ammo oʻsmirlikdagi muvaffaqiyati tufayli professional boʻlish uchun stipendiya olishdan bosh tortgan.<ref name="newyorker">{{Veb manbasi|sarlavha=Among American Tennis’s Sudden Wave Of Promising Teenagers, Cici Bellis Stands Out|url=https://www.newyorker.com/news/sporting-scene/among-american-tenniss-sudden-wave-of-promising-teen-agers-cici-bellis-stands-out|ish=New Yorker|kirish sanasi=27 May 2018}}</ref> == Kichik martaba == [[Fayl:Cici_braces_for_a_backhand.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Cici_braces_for_a_backhand.jpg/220px-Cici_braces_for_a_backhand.jpg|left|thumb| Bellis 2013-yilda]] Qoʻshma Shtatlarda oʻsmir sifatida Bellis oltita USTA milliy oʻsmirlar yakkalik chempionatida gʻolib chiqishga muvaffaq boʻldi va 2014-yil aprel oyida G18da 1-oʻrinni egalladi. Bellis 2012-yil oxirida ITF Junior Circuitda o‘ynashni boshladi va 2013-yil oxirigacha asosan quyi darajadagi 4-turnirlarda o‘ynadi. Uning 2013-yilgi mavsumdagi eng yirik g‘alabasi Fransiyada 12-14 yoshlilar o‘rtasida o‘tkazilgan nufuzli Les Petits As turniri bo‘ldi. 2014-yilda Bellis faqat B1, Grade-1 va Grade-A turnirlarida oʻynadi, bu mavsumni u oʻsmirlar davrasidagi eng yuqori uchta daraja bilan yakunladi. U yilni ajoyib boshladi, birinchi beshta musobaqasida finalga chiqdi va ularning toʻrttasida gʻalaba qozondi. Jumladan, Kosta-Rikadagi Copa del Café, AQSHda USTA xalqaro bahor chempionati va Pasxa kubogi, Italiyada Trofeo Bonfiglio musobaqalarida g‘olib chiqdi.<ref name="trofeo">{{Veb manbasi|sarlavha=Bellis Wins ITF Grade A in Milan; Austin Claims Sumter 60K; USC Men, UCLA Women Finish Season Atop Rankings|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2014/05/bellis-wins-itf-grade-in-milan-austin.html|ish=Zoo Tennis|kirish sanasi=29 May 2018}}</ref> U Fransiya Ochiq chempionatining juftlik bahslarida Marketa Vondroushova bilan finalga chiqib, bu muvaffaqiyatini davom ettirdi va u yerda tay-brekda mag‘lub bo‘ldi. Bundan farqli oʻlaroq, Bellis oʻsha yili qatnashgan uchta „Katta dubulgʻa“da ham kurash olib bordi va eng yaxshi natijasi Fransiya Ochiq chempionatining uchinchi bosqichida qayd etildi. Shunga qaramay, mavsumning birinchi yarmida oʻsha toʻrtta unvonga ega boʻlgan holda, u sentyabr oyi boshida ITF oʻsmirlar reytingida birinchi oʻrinni egalladi. 2014-yil avgust oyida Bellis finalda Tornado Alisiya Blackni magʻlub etib, 18 yoshgacha boʻlgan qizlar oʻrtasidagi USTA milliy chempionatida gʻolib chiqdi. 15 yoshu toʻrt oyligida u 1991-yilda Lindsi Davenportdan buyon eng yosh gʻolib boʻldi. Gʻalaba bilan u AQSh Ochiq chempionatining asosiy toʻrida joker belgisini ham qoʻlga kiritdi.<ref name="usta18s">{{Veb manbasi|url=https://www.si.com/tennis/2014/08/26/what-you-need-know-about-catherine-cici-bellis|sarlavha=What you need to know about Catherine 'CiCi' Bellis|ism=Courtney|muallif=Nguyen|ish=[[Sports Illustrated]]|sana=August 26, 2014|kirish sanasi=August 29, 2014}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.usta.com/Youth-Tennis/Junior-Competition/bellis_wins_girls_18_nationals_earns_2014_us_open_wild_card/|sarlavha=Bellis wins Girls' 18 Nationals, earns 2014 US Open wild card|ism=Nicholas J.|muallif=Walz|ish=[[United States Tennis Association|USTA]]|sana=August 9, 2014|kirish sanasi=August 14, 2014}}</ref> Keyin Bellis va Black Sofiya Kenin bilan birga Junior Fed Cup musobaqasida Qoʻshma Shtatlar nomidan saylanishdi. Uchlik chempionlikni qoʻlga kiritdi va Bellis yettita uchrashuvda magʻlubiyatga uchramadi. Yil oxirida u Orange Bowl musobaqasida yarim finalga chiqdi. Bellis mavsumni 1982-yildan beri ITF qizlar o‘smirlar reytingida 1-o‘rinni egallagan ikkinchi amerikalik sifatida yakunladi va unga 2014-yil ITF jahon chempioni unvonini taqdim etdi.<ref name="rush">{{Veb manbasi|sarlavha=Being Considered the Next Serena Is a Compliment and a Detriment|url=https://www.nytimes.com/2012/12/23/sports/tennis/taylor-townsend-americas-latest-tennis-prodigy-prepares-to-turn-pro.html|ish=New York Times|kirish sanasi=14 May 2018}}</ref> Bellis o‘zining kichik karyerasini 2015-yilgi Fransiya Ochiq chempionatida yarim final bosqichi va „Katta dubulg‘a“dagi eng yaxshi marrasi va o‘sha yili o‘ynagan yagona o‘smirlar musobaqasi bilan yakunladi.<ref name="french2015">{{Veb manbasi|sarlavha=US Boys Mmoh, Fritz and Paul Make Historic Run at French Open Junior Championships, Bellis Reaches Girls Semifinals; Men's ITA Kickoff Draft, All-America Teams Announced.|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2015/06/us-boys-mmoh-fritz-and-paul-make.html|ish=Zoo Tennis|kirish sanasi=29 May 2018}}</ref> == Professional martaba == === Dastlabki yillar: US Open oʻyinida gʻalaba qozonish === [[Fayl:CiCi_Bellis_(23318654301).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/CiCi_Bellis_%2823318654301%29.jpg/300px-CiCi_Bellis_%2823318654301%29.jpg|thumb|300x300px| Bellis 2015 Carlsbad Classic-da]] Bellis oʻzining birinchi past darajadagi professional turnirlarini 2014-yil boshida oʻtkazdi va mart oyida Orlandoda boʻlib oʻtgan 10 000 dollarlik tadbirda juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi. U 2014-yilgi US Open turniriga atigi ikkita professional yakkalik g‘alabasi bilan 1208-o‘rinni egalladi, ikkalasi ham eng yaxshi 300 tadan tashqaridagi o‘yinchilarga qarshi g‘alaba qozondi. Shunday bo‘lsa-da, u USTA o‘smirlar milliy chempioni sifatida turnirda wild cardni qo‘lga kiritdi va uni musobaqada o‘ynagan eng yosh ayolga aylantirdi. 2005-yilgi Fransiya Ochiq chempionatida Alize Kornetdan beri „Katta dubulgʻa“ning asosiy toʻri va AQShning asosiy toʻri. bahslarda eng yosh ayolga aylandi. WTA darajasidagi debyutida u shu yil boshida Avstraliya ochiq chempionatida ikkinchi oʻrinni egallagan 12-raqamli Dominika Cibulkovani xafa qildi. G‘alaba bilan u Anna Kurnikova 1996-yilda 15 yoshida US Open turnirining to‘rtinchi bosqichiga chiqqanidan beri AQSh ochiq chempionatida g‘olib chiqqan eng yosh tennischiga aylandi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/0/tennis/28947686|sarlavha=US Open 2014: CiCi Bellis, 15, stuns Dominika Cibulkova|ism=Piers|muallif=Newbery|ish=[[BBC Sport]]|sana=August 26, 2014|kirish sanasi=October 2, 2014}}</ref> Ikkinchi bosqichda 20 yoshli Zarina Diyasga uch setda mag‘lub bo‘lib, navbatdagi o‘yinda g‘alaba qozona olmadi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/0/tennis/28977059|sarlavha=CiCi Bellis's US Open run captures American imagination|ism=Piers|muallif=Newbery|ish=[[BBC Sport]]|sana=August 29, 2014|kirish sanasi=October 2, 2014}}</ref> US Open musobaqasidan bir oy oʻtgach, Bellis Janubiy Karolinada 25 000 dollar darajasida ketma-ket haftalarda oʻzining birinchi ikkita professional yakkalik unvonini qoʻlga kiritdi. 2015-yilda Bellis oʻzining birinchi Premier Mandatory turniri boʻlgan Miami Open ning asosiy toʻr bahsida wild card oldi. U AQSh Ochiq chempionatining ikkinchi davrasida Zarina Diyasdan mag‘lub bo‘lgani uchun qasos oldi va keyin 1-o‘rinda yakuniy chempion Serena Uilyamsga yutqazdi.<ref name="miami2015">{{Veb manbasi|sarlavha=Bellis Wins Again in Miami; Stewart, Tiafoe into Pro Circuit Semifinals; ITF Grade 4 Claremont Finals Set; Swan Out of ISC Carson|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2015/03/bellis-wins-again-in-miami-stewart.html|ish=Zoo Tennis|kirish sanasi=29 May 2018}}</ref> Bu Bellisga birinchi marta WTA reytingining 200taligiga kirishiga yordam berdi. Bu yozda u 152 martalik yangi martaba ko‘rsatkichiga erishadi. Yil oxiriga kelib Bellis US Open turniriga yo‘llanmani qo‘lga kiritishga urinib ko‘rdi, biroq bir o‘yin kamlik qildi. === 2016: Top 100 debyuti, WTA 125 unvoni === [[Fayl:Bellis_US16_(14)_(29828054006).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Bellis_US16_%2814%29_%2829828054006%29.jpg/175px-Bellis_US16_%2814%29_%2829828054006%29.jpg|left|thumb|262x262px| Bellis 2016 AQSh ochiq chempionatida]] Bellis 2016-yilgi mavsumni 248-oʻrinda boshladi va sekin boshlandi. U Stenforddagi asosiy turnir boʻlgan Bank of West Classicda oʻynaganidan keyin yozgacha top 200 turniriga qaytmadi. Bellis asosiy to‘rda 38-raqamli Jeļena Ostapenko va vatandoshi Sachia Vikerini mag‘lub etib, birinchi raqamli Venera Wiliamsga yutqazib qo‘ydi. Bu, shuningdek, uning birinchi WTA chorak finali edi. Keyingi oy Bellis US Open turnirining asosiy toʻrida muvaffaqiyatli ishtirok etdi. Keyin u ikki yil oldingi natijasini yaxshiladi va uchinchi raundga chiqdi va u yerda yakuniy chempion Anjelik Kerberga toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub boʻldi. Uning US Opendagi koʻrsatkichi uni karerasidagi 120-oʻringa olib chiqdi va uni professional boʻlishga ishontirishga yordam berdi.<ref name="stanford">{{Veb manbasi|sarlavha=Why CiCi Bellis Decided to Skip Stanford for Professional Tennis|url=https://www.teenvogue.com/story/cici-bellis-us-open-going-pro|ish=Teen Vogue|kirish sanasi=27 May 2018}}</ref> Professional sifatidagi birinchi turnirida Bellis Tournoi de Québec musobaqasiga kirdi va WTA chorak finaliga chiqdi. Mavsum oxirida Bellis finalga chiqdi va yilning soʻnggi uchta turnirida gʻolib chiqdi. Bu Kanadaning Saguenay va Toronto shaharlarida 50 000 dollarlik ikkita unvonni oʻz ichiga olgan boʻlib, uni birinchi marta top 100 talikka kiritgan. Keyin Bellis Gonoluludagi Hawaii Open turnirida WTA 125 chempioni boʻlib, gʻalabali seriyasini 14 taga yetkazdi. U finalda dunyoning 23-raqamli Chjan Shuayni magʻlub etib, oʻzi magʻlub etgan ikkinchi eng baland oʻyinchiga aylandi. Bellis yilni 75-o‘rin bilan yakunladi va 18 yoshgacha bo‘lgan yagona tennischi bo‘ldi. === 2017: Top 50, Yilning yangi oʻyinchisi === [[Fayl:Catherine_Bellis_Roland_Garros_2017.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Catherine_Bellis_Roland_Garros_2017.jpg/180px-Catherine_Bellis_Roland_Garros_2017.jpg|thumb|302x302px| Bellis 2017-Fransiya ochiq chempionatida]] Bellis yanvar oyida Avstraliyadagi ogʻir sud mavsumini chap oyogʻi va son qismidagi muammolar tufayli oʻtkazib yuborishga majbur boʻldi.<ref name="aus2017injury">{{Veb manbasi|sarlavha=CiCi Bellis shows she's ready to hang with the top players|url=http://www.espn.com/tennis/story/_/id/18743125/tennis-cici-bellis-shows-ready-hang-top-players|ish=ESPN|kirish sanasi=28 May 2018}}</ref> U Dubay chempionatida yilning birinchi yirik oʻyinini oʻtkazdi, u yerda u oʻzining birinchi Premer-5 chorak finaliga chiqdi va barcha darajadagi yirik gʻalabali seriyasini 17 oʻyingacha uzaytirdi. Uchinchi raundda u dunyoning 6-raqamli Agnieszka Radvanskani magʻlub etdi va oʻzining birinchi top-10 gʻalabasi uchun Caroline Wozniackiga tushib ketdi. Bellisni 2009-yildan beri top-10 raqibini magʻlub etgan eng yosh amerikalik boʻldi.<ref name="radwanska">{{Veb manbasi|sarlavha=Top 5 Upsets of 2017 (No.4): Bellis turns tables on Radwanska|url=http://www.wtatennis.com/news/top-5-upsets-2017-no4-bellis-turns-tables-radwanska|ish=WTA Tennis|kirish sanasi=28 May 2018}}</ref> Bahorda Bellis oʻzining birinchi WTA loy kort mavsumida oʻynadi. U Marokashdagi Rabat Gran-prisining chorak finaliga chiqdi va „Katta dubulg‘a“ turkumiga kiruvchi Fransiya Ochiq chempionatining yana bir uchinchi bosqichiga chiqdi. U asr boshidan beri Parijdagi Katta dubulgʻa turniriga chiqqan 18 yoshgacha boʻlgan uchinchi amerikalik boʻldi. Bellis, shuningdek, Mallorca Opendagi birinchi WTA yarim finalida kuchli oʻt kort mavsumini oʻtkazdi. Qattiq kortlardan uzoqda boʻlgan bu muvaffaqiyat uni WTA reytingida 40-oʻringa olib chiqdi. Ketma-ket ikkinchi yil Bellis Bank of the West Classicda ajoyib turnir oʻtkazdi. U yarim finalga chiqish uchun 14-raqamli Petra Kvitovaga qarshi bor-yo‘g‘i ikkita o‘yinni o‘tkazib yubordi va u yerda hamyurti KoKo Vandevegega imkoniyatni boy berdi. U navbatdagi Rojers kubogida oʻynadi va oʻzining ikkinchi kuchli oʻntalikdagi gʻalabasini qayd etdi, bu safar 8-raqamli Svetlana Kuznetsovadan ustun keldi. Bu unga avgust oyi o‘rtalarida dunyoda 35-o‘rinni egallashga yordam berdi. Keyin u mavsumni beshta oʻyinda magʻlubiyat bilan yakunladi. Shunga qaramay, Bellis reytingdagi muvaffaqiyati va barcha maydonlarda o‘zining mustahkam o‘yini uchun WTA yilning eng yaxshi o‘yinchisi sovrinini qo‘lga kiritdi.<ref name="newcomer">{{Veb manbasi|sarlavha=Newcomer of the Year: Catherine Bellis|url=http://www.wtatennis.com/news/newcomer-year-catherine-bellis|ish=WTA Tennis|kirish sanasi=28 May 2018}}</ref> === 2018: Jarohatlar bilan ogʻrigan === Bellis dunyoning 5-raqamli Karolina Pliskovani mag‘lub etib, Qatar Open chorak finaliga chiqdi. Mart oyidan keyin bilak va tirsakdagi takroriy jarohatlar Bellisni chetlab oʻtdi. Bellis 2019-yil iyun, sentyabr, noyabr va mart oylarida bilagi, qo‘li va tirsagida to‘rtta jarrohlik amaliyotini o‘tkazdi.<ref name="Injury Nightmare">{{Veb manbasi|sarlavha=Injury nightmare for CiCi Bellis|url=https://tennis.life/2019/04/07/injury-nightmare-for-cici-bellis/|ish=Tennis.life|kirish sanasi=27 January 2020}}</ref> === 2019-2020: Qaytish === Bellis 2019-yil noyabr oyida Houston Challenjerda 18 oylik tanaffusdan so‘ng tennisga qaytdi.<ref name="Comeback">{{Veb manbasi|sarlavha=Cici Bellis Makes Triumphant Return to Tennis in Houston|url=https://oraclechallengerseries.com/cici-bellis-makes-triumphant-return-to-tennis-in-houston/|ish=Oracle Challenger Series|kirish sanasi=27 January 2020}}</ref> U uchinchi raundda yakuniy chempion Kirsten Flipkensga yutqazdi. 2020-yilgi Australian Open turnirida Bellis ikkinchi raundda 22-raqamli Karolina Muchovani mag‘lub etib, dunyoning 17-raqamli Elise Mertensga tushib ketdi.<ref name="2020 Australian Open">{{Veb manbasi|sarlavha=CiCi Bellis relishing every moment at Australian Open after devastating setbacks|url=https://www.espn.com/tennis/story/_/id/28546008/cici-bellis-relishing-every-moment-australian-open-devastating-setbacks|ish=ESPN|kirish sanasi=27 January 2020}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center;" !Turnir ! 2016 ! 2017 ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 ! {{Abbr|SR|Strike rate}} ! {{Abbr|W–L|Win–loss}} ! Gʻalaba qozon % |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | 0/2 | 0-2 | 0 % |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | A | A | A | A | 0 / 0 | 0-0 |  |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | style="background:#ffebcd;" | QF | A | A | style="color:#767676;" | NH | A | 0 / 1 | 3-1 | 75 % |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | A | A | 0/2 | 0-2 | 0 % |- style="background:#efefef; font-weight:bold;" | style="text-align:left;" | Gʻalaba — magʻlubiyat | 0-1 | 3-2 | 0-1 | 0-0 | 0-1 | 0-0 | 0 / 5 | 3-5 | 38 % |} == WTA Challenger finali == === Yakkaliklar: 1 (unvon) === {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L !Turnir ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba qozon | <small>1-0</small> | style="background:silver;" | WTA 125 Gonolulu, AQSH | Qattiq |{{Bayroqikon|Xitoy}} [[Chjan Shuay]] | 6-4, 6-2 |} == ITF Circuit finallari == === Yakkalik: 8 (7 ta unvon, 1 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%;" !Afsona |- style="background:#f88379;" | $100 000 turnirlar (0-0) |- style="background:#f7e98e;" | 80 000 dollarlik turnirlar (1-0) |- style="background:#addfad;" | 50 000 dollarlik turnirlar (2-0) |- style="background:lightblue;" | $25,000 turnirlar (4-1) |- style="background:#f0f8ff;" | $10 000 turnirlar (0-0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%;" ! Yuzaki final |- | Qattiq (7-1) |- | Loy (0-0) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>1-0</small> | style="background:lightblue;" | ITF Rok Xill, AQSH | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Loren Embri]] | 6-4, 6-0 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>2-0</small> | style="background:lightblue;" | ITF Florensiya, AQSH | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Ysalin Bonaventure]] | 6-2, 6-1 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>3-0</small> | style="background:lightblue;" | ITF Rancho Santa Fe, AQSH | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Mariya Sanches]] | 6-2, 6-0 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>3-1</small> | style="background:lightblue;" | ITF Surprise, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Jeymi Loeb]] | 6-3, 1-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>4-1</small> | style="background:lightblue;" | ITF Sumter, AQSH | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Valeriya Solovyeva]] | 6-1, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>5-1</small> | style="background:#addfad;" | ITF Saguenay, Kanada | style="background:#addfad;" | 50 000 | Qattiq (i) |[[Bianca Andreescu|Byanka Andreesku]] | 6-4, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>6-1</small> | style="background:#addfad;" | ITF Toronto, Kanada | style="background:#addfad;" | 50 000 | Qattiq (i) |[[Jesika Malečkova]] | 6-2, 1-6, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>7-1</small> | bgcolor="f7e98e" | ITF Macon, AQSH | bgcolor="f7e98e" | 80 000 | Qattiq |[[Marta Kostyuk]] | 6-4, 6-7 <sup>(4)</sup>, ret. |} === Juftliklar: 2 (2 ta unvon) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%;" !Afsona |- style="background:#f88379;" | $100 000 turnirlar (1-0) |- style="background:#f7e98e;" | $75 000 turnirlar (0-0) |- style="background:#addfad;" | 50 000 dollarlik turnirlar (0-0) |- style="background:lightblue;" | $25,000 turnirlar (0-0) |- style="background:#f0f8ff;" | $10 000 turnirlar (1-0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%;" ! Yuzaki final |- | Qattiq (1-0) |- | Loy (1-0) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | <small>1-0</small> | bgcolor="#f0f8ff" | ITF Orlando, AQSH | bgcolor="#f0f8ff" | 10 000 | Loy |{{Bayroqikon|AQSh}}Aleksis Nelson | 6-2, 0-6, [11-9] |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | <small>2-0</small> | bgcolor="#f88379" | ITF Midlend, AQSH | bgcolor="#f88379" | 100 000 | Qattiq (i) |{{Bayroqikon|AQSh}}[[Ingrid Nil]] | 6-2, 6-4 |} == Yoshlar o‘rtasidagi „Katta dubulg‘a“ finali == === Qizlar juftligi: 1 (ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" !Natija ! Yil ! Turnir ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 2014 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{Bayroqikon|Chexiya}}[[Marketa Vondroushova]] |[[Ioana Ducu]]<br />[[Ioana Loredana Roşka]] | 1-6, 7-5, [9-11] |} == Oʻzaro rekord == === Eng yaxshi 10 oʻyinchiga qarshi rekord === Bellisning top-10 oʻyinchiga qarshi rekordi, sobiq 1-raqami qalin harflar bilan yozilgan. === Eng yaxshi 10 oʻyinchi ustidan gʻalaba qozongan === Bellis hozirda o‘yin vaqti bo‘yicha eng yaxshi 10 ta o‘yinchiga nisbatan 3-6 (33,3 %) oldinda. {| class="wikitable" !Mavsum ! 2015 ! 2016 ! 2017 ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 ! '''Jami''' |- align="center" | Gʻalaba qozondi | 0 | 0 | 2 | 1 | 0 | 0 | 0 | '''3''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! Oʻyinchi ! Daraja ! Tadbir ! Yuzaki ! Rd ! class="unsortable" | Hisob ! CCB Rk |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2017 yil''' |- | 1. |{{Bayroqikon|Polsha}} [[Agnieszka Radvanska|Agneska Radvanska]] | bgcolor="EEE8AA" | № 6 | bgcolor="e9e9e9" | Dubay chempionati, BAA | bgcolor="CCCCFF" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 3R | 6-4, 4-6, 6-2 | № 70 |- | 2. |{{Bayroqikon|Rossiya}}[[Svetlana Kuznetsova]] | bgcolor="EEE8AA" | № 8 | bgcolor="e9e9e9" | Kanada ochiq | bgcolor="CCCCFF" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 2R | 6-4, 7-5 | № 36 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2018''' |- | 3. |{{Bayroqikon|Chexiya}} [[Karolina Plishkova]] | bgcolor="EEE8AA" | № 5 | bgcolor="e9e9e9" | Qatar Open | bgcolor="CCCCFF" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 3R | 7-6 <sup>(7-4)</sup>, 6-3 | № 48 |} : ''* {{Holatiga koʻra|2021|02|10}}'' == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{WTA}} * {{ITF profili}} {{Start box}} {{s-ach|awards}} {{succession box|||before={{flagicon|SUI}} [[Belinda Bencic]]|after={{flagicon|HUN}} [[Dalma Gálfi]]|title=[[ITF World Champions#Girls' combined (2004– )|ITF Junior World Champion]]|years=2014}} {{succession box|||before={{flagicon|JPN}} [[Naomi Osaka]]|after={{flagicon|BLR}} [[Aryna Sabalenka]]|title=[[WTA Awards#Newcomer of the Year|WTA Newcomer of the Year]]|years=[[2017 WTA Tour|2017]]}} {{S-end}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1999-yilda tugʻilganlar]] gpoiaz31lgmidqkhm5ft9nvzx3vnn4j 2725546 2725544 2022-07-30T14:01:32Z ShohjahonSobirov 73332 /* Oʻzaro rekord */ wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Catherine Cartan Bellis|country={{USA}}|residence=[[Lake Nona, Orlando, Florida|Lake Nona]], Florida|birth_date={{birth date and age|1999|04|08|mf=yes}}|birth_place=[[San Francisco]], California|height={{height|ft=5|in=7}}|turnedpro=Sentabr 2016-yil<ref>{{cite web|url=http://www.espn.com/tennis/story/_/id/17540543/american-cici-bellis-17-turns-professional|title=American CiCi Bellis, 17, turns professional|first=Matt|last=Wilansky|work=[[ESPN]]|date=September 13, 2016|access-date=October 19, 2016}}</ref>|retired=Yanvar 2022-yil|coach=Tom Gutteridge|careerprizemoney=US$ 1,431,153|singlestitles=1 WTA Challenger, 7 ITF|highestsinglesranking=35-son (2017-yil 14-avgust)|AustralianOpenresult=3R ([[2020 Australian Open – Women's singles|2020]])|FrenchOpenresult=3R ([[2017 French Open – Women's singles|2017]])|Wimbledonresult=1R ([[2017 Wimbledon Championships – Women's singles|2017]])|USOpenresult=3R ([[2016 US Open – Women's singles|2016]])|doublestitles=2 ITF|highestdoublesranking=149-son (2017-yil 17-iyul)|AustralianOpenDoublesresult=1R ([[2018 Australian Open – Women's doubles|2018]])|WimbledonDoublesresult=QF ([[2017 Wimbledon Championships – Women's doubles|2017]])|USOpenDoublesresult=1R ([[2016 US Open – Women's doubles|2016]], [[2017 US Open – Women's doubles|2017]])|updated=2022-yil 12-yanvar}} '''Catherine Cartan''' „'''CiCi'''“ '''Bellis''' (1999-yil 8-aprelda tugʻilgan) — amerikalik sobiq [[Tennis|tennischi]]. 2018-yil boshida u WTA reytingining 100 taligidagi ikkinchi eng yosh tennischisi edi. Bellis 2017-yilning avgust oyida karyerasidagi eng yuqori ko‘rsatkichni 35-ga yetkazdi. U 15 yoshida 2014-yilgi US Open turnirida top-20 raqibga qarshi o‘yinda g‘alaba qozongani bilan mashhur bo‘lib, bu uning 1996-yildan buyon birinchi AQSh ochiq chempionatidagi eng yosh gʻolibga aylandi. U 2022-yil 19-yanvarda Instagram’da nafaqaga chiqqanini eʼlon qildi. Uning eng katta g‘alabasi 2016-yilgi Hawaii Tennis Open, WTA 125 turnirida bo‘lgan. Shuningdek, u yettita ITF yakkalik va ikkita juftlik chempionligini qo‘lga kiritgan. Bellis oʻzining birinchi US Open musobaqasida oʻynagan yili oʻsmirlar mavsumini muvaffaqiyatli oʻtkazdi va 2014-yilgi mavsumni ITF boʻyicha oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempioni sifatida yil yakuni boʻyicha 1-oʻrinda yakunladi. U oʻsha yili 15 yoshida USTA milliy oʻsmirlar chempionatida gʻolib chiqdi va 1991-yilda Lindsi Davenportdan beri ushbu tadbirning eng yosh gʻolibiga aylandi. == Erta hayot va fon == CiCi San-Fransiskoda Gordon va Lori Bellis oilasida tugʻilgan va Kaliforniya shimolidagi Hillsborough va Atertonda oʻsgan. CiCi tennis oʻynashni uch yoshida boshlagan, ammo u faqat oʻn yoshida tennisga eʼtibor qaratishni tanlagan. U yoshligida uni sobiq top-100 tennischisi Monique Javer boshqargan. Bolaligida Bellis Stenforddagi kollejda oʻqishni orzu qilgan, ammo oʻsmirlikdagi muvaffaqiyati tufayli professional boʻlish uchun stipendiya olishdan bosh tortgan.<ref name="newyorker">{{Veb manbasi|sarlavha=Among American Tennis’s Sudden Wave Of Promising Teenagers, Cici Bellis Stands Out|url=https://www.newyorker.com/news/sporting-scene/among-american-tenniss-sudden-wave-of-promising-teen-agers-cici-bellis-stands-out|ish=New Yorker|kirish sanasi=27 May 2018}}</ref> == Kichik martaba == [[Fayl:Cici_braces_for_a_backhand.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Cici_braces_for_a_backhand.jpg/220px-Cici_braces_for_a_backhand.jpg|left|thumb| Bellis 2013-yilda]] Qoʻshma Shtatlarda oʻsmir sifatida Bellis oltita USTA milliy oʻsmirlar yakkalik chempionatida gʻolib chiqishga muvaffaq boʻldi va 2014-yil aprel oyida G18da 1-oʻrinni egalladi. Bellis 2012-yil oxirida ITF Junior Circuitda o‘ynashni boshladi va 2013-yil oxirigacha asosan quyi darajadagi 4-turnirlarda o‘ynadi. Uning 2013-yilgi mavsumdagi eng yirik g‘alabasi Fransiyada 12-14 yoshlilar o‘rtasida o‘tkazilgan nufuzli Les Petits As turniri bo‘ldi. 2014-yilda Bellis faqat B1, Grade-1 va Grade-A turnirlarida oʻynadi, bu mavsumni u oʻsmirlar davrasidagi eng yuqori uchta daraja bilan yakunladi. U yilni ajoyib boshladi, birinchi beshta musobaqasida finalga chiqdi va ularning toʻrttasida gʻalaba qozondi. Jumladan, Kosta-Rikadagi Copa del Café, AQSHda USTA xalqaro bahor chempionati va Pasxa kubogi, Italiyada Trofeo Bonfiglio musobaqalarida g‘olib chiqdi.<ref name="trofeo">{{Veb manbasi|sarlavha=Bellis Wins ITF Grade A in Milan; Austin Claims Sumter 60K; USC Men, UCLA Women Finish Season Atop Rankings|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2014/05/bellis-wins-itf-grade-in-milan-austin.html|ish=Zoo Tennis|kirish sanasi=29 May 2018}}</ref> U Fransiya Ochiq chempionatining juftlik bahslarida Marketa Vondroushova bilan finalga chiqib, bu muvaffaqiyatini davom ettirdi va u yerda tay-brekda mag‘lub bo‘ldi. Bundan farqli oʻlaroq, Bellis oʻsha yili qatnashgan uchta „Katta dubulgʻa“da ham kurash olib bordi va eng yaxshi natijasi Fransiya Ochiq chempionatining uchinchi bosqichida qayd etildi. Shunga qaramay, mavsumning birinchi yarmida oʻsha toʻrtta unvonga ega boʻlgan holda, u sentyabr oyi boshida ITF oʻsmirlar reytingida birinchi oʻrinni egalladi. 2014-yil avgust oyida Bellis finalda Tornado Alisiya Blackni magʻlub etib, 18 yoshgacha boʻlgan qizlar oʻrtasidagi USTA milliy chempionatida gʻolib chiqdi. 15 yoshu toʻrt oyligida u 1991-yilda Lindsi Davenportdan buyon eng yosh gʻolib boʻldi. Gʻalaba bilan u AQSh Ochiq chempionatining asosiy toʻrida joker belgisini ham qoʻlga kiritdi.<ref name="usta18s">{{Veb manbasi|url=https://www.si.com/tennis/2014/08/26/what-you-need-know-about-catherine-cici-bellis|sarlavha=What you need to know about Catherine 'CiCi' Bellis|ism=Courtney|muallif=Nguyen|ish=[[Sports Illustrated]]|sana=August 26, 2014|kirish sanasi=August 29, 2014}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.usta.com/Youth-Tennis/Junior-Competition/bellis_wins_girls_18_nationals_earns_2014_us_open_wild_card/|sarlavha=Bellis wins Girls' 18 Nationals, earns 2014 US Open wild card|ism=Nicholas J.|muallif=Walz|ish=[[United States Tennis Association|USTA]]|sana=August 9, 2014|kirish sanasi=August 14, 2014}}</ref> Keyin Bellis va Black Sofiya Kenin bilan birga Junior Fed Cup musobaqasida Qoʻshma Shtatlar nomidan saylanishdi. Uchlik chempionlikni qoʻlga kiritdi va Bellis yettita uchrashuvda magʻlubiyatga uchramadi. Yil oxirida u Orange Bowl musobaqasida yarim finalga chiqdi. Bellis mavsumni 1982-yildan beri ITF qizlar o‘smirlar reytingida 1-o‘rinni egallagan ikkinchi amerikalik sifatida yakunladi va unga 2014-yil ITF jahon chempioni unvonini taqdim etdi.<ref name="rush">{{Veb manbasi|sarlavha=Being Considered the Next Serena Is a Compliment and a Detriment|url=https://www.nytimes.com/2012/12/23/sports/tennis/taylor-townsend-americas-latest-tennis-prodigy-prepares-to-turn-pro.html|ish=New York Times|kirish sanasi=14 May 2018}}</ref> Bellis o‘zining kichik karyerasini 2015-yilgi Fransiya Ochiq chempionatida yarim final bosqichi va „Katta dubulg‘a“dagi eng yaxshi marrasi va o‘sha yili o‘ynagan yagona o‘smirlar musobaqasi bilan yakunladi.<ref name="french2015">{{Veb manbasi|sarlavha=US Boys Mmoh, Fritz and Paul Make Historic Run at French Open Junior Championships, Bellis Reaches Girls Semifinals; Men's ITA Kickoff Draft, All-America Teams Announced.|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2015/06/us-boys-mmoh-fritz-and-paul-make.html|ish=Zoo Tennis|kirish sanasi=29 May 2018}}</ref> == Professional martaba == === Dastlabki yillar: US Open oʻyinida gʻalaba qozonish === [[Fayl:CiCi_Bellis_(23318654301).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/CiCi_Bellis_%2823318654301%29.jpg/300px-CiCi_Bellis_%2823318654301%29.jpg|thumb|300x300px| Bellis 2015 Carlsbad Classic-da]] Bellis oʻzining birinchi past darajadagi professional turnirlarini 2014-yil boshida oʻtkazdi va mart oyida Orlandoda boʻlib oʻtgan 10 000 dollarlik tadbirda juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi. U 2014-yilgi US Open turniriga atigi ikkita professional yakkalik g‘alabasi bilan 1208-o‘rinni egalladi, ikkalasi ham eng yaxshi 300 tadan tashqaridagi o‘yinchilarga qarshi g‘alaba qozondi. Shunday bo‘lsa-da, u USTA o‘smirlar milliy chempioni sifatida turnirda wild cardni qo‘lga kiritdi va uni musobaqada o‘ynagan eng yosh ayolga aylantirdi. 2005-yilgi Fransiya Ochiq chempionatida Alize Kornetdan beri „Katta dubulgʻa“ning asosiy toʻri va AQShning asosiy toʻri. bahslarda eng yosh ayolga aylandi. WTA darajasidagi debyutida u shu yil boshida Avstraliya ochiq chempionatida ikkinchi oʻrinni egallagan 12-raqamli Dominika Cibulkovani xafa qildi. G‘alaba bilan u Anna Kurnikova 1996-yilda 15 yoshida US Open turnirining to‘rtinchi bosqichiga chiqqanidan beri AQSh ochiq chempionatida g‘olib chiqqan eng yosh tennischiga aylandi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/0/tennis/28947686|sarlavha=US Open 2014: CiCi Bellis, 15, stuns Dominika Cibulkova|ism=Piers|muallif=Newbery|ish=[[BBC Sport]]|sana=August 26, 2014|kirish sanasi=October 2, 2014}}</ref> Ikkinchi bosqichda 20 yoshli Zarina Diyasga uch setda mag‘lub bo‘lib, navbatdagi o‘yinda g‘alaba qozona olmadi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/0/tennis/28977059|sarlavha=CiCi Bellis's US Open run captures American imagination|ism=Piers|muallif=Newbery|ish=[[BBC Sport]]|sana=August 29, 2014|kirish sanasi=October 2, 2014}}</ref> US Open musobaqasidan bir oy oʻtgach, Bellis Janubiy Karolinada 25 000 dollar darajasida ketma-ket haftalarda oʻzining birinchi ikkita professional yakkalik unvonini qoʻlga kiritdi. 2015-yilda Bellis oʻzining birinchi Premier Mandatory turniri boʻlgan Miami Open ning asosiy toʻr bahsida wild card oldi. U AQSh Ochiq chempionatining ikkinchi davrasida Zarina Diyasdan mag‘lub bo‘lgani uchun qasos oldi va keyin 1-o‘rinda yakuniy chempion Serena Uilyamsga yutqazdi.<ref name="miami2015">{{Veb manbasi|sarlavha=Bellis Wins Again in Miami; Stewart, Tiafoe into Pro Circuit Semifinals; ITF Grade 4 Claremont Finals Set; Swan Out of ISC Carson|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2015/03/bellis-wins-again-in-miami-stewart.html|ish=Zoo Tennis|kirish sanasi=29 May 2018}}</ref> Bu Bellisga birinchi marta WTA reytingining 200taligiga kirishiga yordam berdi. Bu yozda u 152 martalik yangi martaba ko‘rsatkichiga erishadi. Yil oxiriga kelib Bellis US Open turniriga yo‘llanmani qo‘lga kiritishga urinib ko‘rdi, biroq bir o‘yin kamlik qildi. === 2016: Top 100 debyuti, WTA 125 unvoni === [[Fayl:Bellis_US16_(14)_(29828054006).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Bellis_US16_%2814%29_%2829828054006%29.jpg/175px-Bellis_US16_%2814%29_%2829828054006%29.jpg|left|thumb|262x262px| Bellis 2016 AQSh ochiq chempionatida]] Bellis 2016-yilgi mavsumni 248-oʻrinda boshladi va sekin boshlandi. U Stenforddagi asosiy turnir boʻlgan Bank of West Classicda oʻynaganidan keyin yozgacha top 200 turniriga qaytmadi. Bellis asosiy to‘rda 38-raqamli Jeļena Ostapenko va vatandoshi Sachia Vikerini mag‘lub etib, birinchi raqamli Venera Wiliamsga yutqazib qo‘ydi. Bu, shuningdek, uning birinchi WTA chorak finali edi. Keyingi oy Bellis US Open turnirining asosiy toʻrida muvaffaqiyatli ishtirok etdi. Keyin u ikki yil oldingi natijasini yaxshiladi va uchinchi raundga chiqdi va u yerda yakuniy chempion Anjelik Kerberga toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub boʻldi. Uning US Opendagi koʻrsatkichi uni karerasidagi 120-oʻringa olib chiqdi va uni professional boʻlishga ishontirishga yordam berdi.<ref name="stanford">{{Veb manbasi|sarlavha=Why CiCi Bellis Decided to Skip Stanford for Professional Tennis|url=https://www.teenvogue.com/story/cici-bellis-us-open-going-pro|ish=Teen Vogue|kirish sanasi=27 May 2018}}</ref> Professional sifatidagi birinchi turnirida Bellis Tournoi de Québec musobaqasiga kirdi va WTA chorak finaliga chiqdi. Mavsum oxirida Bellis finalga chiqdi va yilning soʻnggi uchta turnirida gʻolib chiqdi. Bu Kanadaning Saguenay va Toronto shaharlarida 50 000 dollarlik ikkita unvonni oʻz ichiga olgan boʻlib, uni birinchi marta top 100 talikka kiritgan. Keyin Bellis Gonoluludagi Hawaii Open turnirida WTA 125 chempioni boʻlib, gʻalabali seriyasini 14 taga yetkazdi. U finalda dunyoning 23-raqamli Chjan Shuayni magʻlub etib, oʻzi magʻlub etgan ikkinchi eng baland oʻyinchiga aylandi. Bellis yilni 75-o‘rin bilan yakunladi va 18 yoshgacha bo‘lgan yagona tennischi bo‘ldi. === 2017: Top 50, Yilning yangi oʻyinchisi === [[Fayl:Catherine_Bellis_Roland_Garros_2017.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Catherine_Bellis_Roland_Garros_2017.jpg/180px-Catherine_Bellis_Roland_Garros_2017.jpg|thumb|302x302px| Bellis 2017-Fransiya ochiq chempionatida]] Bellis yanvar oyida Avstraliyadagi ogʻir sud mavsumini chap oyogʻi va son qismidagi muammolar tufayli oʻtkazib yuborishga majbur boʻldi.<ref name="aus2017injury">{{Veb manbasi|sarlavha=CiCi Bellis shows she's ready to hang with the top players|url=http://www.espn.com/tennis/story/_/id/18743125/tennis-cici-bellis-shows-ready-hang-top-players|ish=ESPN|kirish sanasi=28 May 2018}}</ref> U Dubay chempionatida yilning birinchi yirik oʻyinini oʻtkazdi, u yerda u oʻzining birinchi Premer-5 chorak finaliga chiqdi va barcha darajadagi yirik gʻalabali seriyasini 17 oʻyingacha uzaytirdi. Uchinchi raundda u dunyoning 6-raqamli Agnieszka Radvanskani magʻlub etdi va oʻzining birinchi top-10 gʻalabasi uchun Caroline Wozniackiga tushib ketdi. Bellisni 2009-yildan beri top-10 raqibini magʻlub etgan eng yosh amerikalik boʻldi.<ref name="radwanska">{{Veb manbasi|sarlavha=Top 5 Upsets of 2017 (No.4): Bellis turns tables on Radwanska|url=http://www.wtatennis.com/news/top-5-upsets-2017-no4-bellis-turns-tables-radwanska|ish=WTA Tennis|kirish sanasi=28 May 2018}}</ref> Bahorda Bellis oʻzining birinchi WTA loy kort mavsumida oʻynadi. U Marokashdagi Rabat Gran-prisining chorak finaliga chiqdi va „Katta dubulg‘a“ turkumiga kiruvchi Fransiya Ochiq chempionatining yana bir uchinchi bosqichiga chiqdi. U asr boshidan beri Parijdagi Katta dubulgʻa turniriga chiqqan 18 yoshgacha boʻlgan uchinchi amerikalik boʻldi. Bellis, shuningdek, Mallorca Opendagi birinchi WTA yarim finalida kuchli oʻt kort mavsumini oʻtkazdi. Qattiq kortlardan uzoqda boʻlgan bu muvaffaqiyat uni WTA reytingida 40-oʻringa olib chiqdi. Ketma-ket ikkinchi yil Bellis Bank of the West Classicda ajoyib turnir oʻtkazdi. U yarim finalga chiqish uchun 14-raqamli Petra Kvitovaga qarshi bor-yo‘g‘i ikkita o‘yinni o‘tkazib yubordi va u yerda hamyurti KoKo Vandevegega imkoniyatni boy berdi. U navbatdagi Rojers kubogida oʻynadi va oʻzining ikkinchi kuchli oʻntalikdagi gʻalabasini qayd etdi, bu safar 8-raqamli Svetlana Kuznetsovadan ustun keldi. Bu unga avgust oyi o‘rtalarida dunyoda 35-o‘rinni egallashga yordam berdi. Keyin u mavsumni beshta oʻyinda magʻlubiyat bilan yakunladi. Shunga qaramay, Bellis reytingdagi muvaffaqiyati va barcha maydonlarda o‘zining mustahkam o‘yini uchun WTA yilning eng yaxshi o‘yinchisi sovrinini qo‘lga kiritdi.<ref name="newcomer">{{Veb manbasi|sarlavha=Newcomer of the Year: Catherine Bellis|url=http://www.wtatennis.com/news/newcomer-year-catherine-bellis|ish=WTA Tennis|kirish sanasi=28 May 2018}}</ref> === 2018: Jarohatlar bilan ogʻrigan === Bellis dunyoning 5-raqamli Karolina Pliskovani mag‘lub etib, Qatar Open chorak finaliga chiqdi. Mart oyidan keyin bilak va tirsakdagi takroriy jarohatlar Bellisni chetlab oʻtdi. Bellis 2019-yil iyun, sentyabr, noyabr va mart oylarida bilagi, qo‘li va tirsagida to‘rtta jarrohlik amaliyotini o‘tkazdi.<ref name="Injury Nightmare">{{Veb manbasi|sarlavha=Injury nightmare for CiCi Bellis|url=https://tennis.life/2019/04/07/injury-nightmare-for-cici-bellis/|ish=Tennis.life|kirish sanasi=27 January 2020}}</ref> === 2019-2020: Qaytish === Bellis 2019-yil noyabr oyida Houston Challenjerda 18 oylik tanaffusdan so‘ng tennisga qaytdi.<ref name="Comeback">{{Veb manbasi|sarlavha=Cici Bellis Makes Triumphant Return to Tennis in Houston|url=https://oraclechallengerseries.com/cici-bellis-makes-triumphant-return-to-tennis-in-houston/|ish=Oracle Challenger Series|kirish sanasi=27 January 2020}}</ref> U uchinchi raundda yakuniy chempion Kirsten Flipkensga yutqazdi. 2020-yilgi Australian Open turnirida Bellis ikkinchi raundda 22-raqamli Karolina Muchovani mag‘lub etib, dunyoning 17-raqamli Elise Mertensga tushib ketdi.<ref name="2020 Australian Open">{{Veb manbasi|sarlavha=CiCi Bellis relishing every moment at Australian Open after devastating setbacks|url=https://www.espn.com/tennis/story/_/id/28546008/cici-bellis-relishing-every-moment-australian-open-devastating-setbacks|ish=ESPN|kirish sanasi=27 January 2020}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center;" !Turnir ! 2016 ! 2017 ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 ! {{Abbr|SR|Strike rate}} ! {{Abbr|W–L|Win–loss}} ! Gʻalaba qozon % |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | 0/2 | 0-2 | 0 % |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | A | A | A | A | 0 / 0 | 0-0 |  |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | style="background:#ffebcd;" | QF | A | A | style="color:#767676;" | NH | A | 0 / 1 | 3-1 | 75 % |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | A | A | 0/2 | 0-2 | 0 % |- style="background:#efefef; font-weight:bold;" | style="text-align:left;" | Gʻalaba — magʻlubiyat | 0-1 | 3-2 | 0-1 | 0-0 | 0-1 | 0-0 | 0 / 5 | 3-5 | 38 % |} == WTA Challenger finali == === Yakkaliklar: 1 (unvon) === {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L !Turnir ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba qozon | <small>1-0</small> | style="background:silver;" | WTA 125 Gonolulu, AQSH | Qattiq |{{Bayroqikon|Xitoy}} [[Chjan Shuay]] | 6-4, 6-2 |} == ITF Circuit finallari == === Yakkalik: 8 (7 ta unvon, 1 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%;" !Afsona |- style="background:#f88379;" | $100 000 turnirlar (0-0) |- style="background:#f7e98e;" | 80 000 dollarlik turnirlar (1-0) |- style="background:#addfad;" | 50 000 dollarlik turnirlar (2-0) |- style="background:lightblue;" | $25,000 turnirlar (4-1) |- style="background:#f0f8ff;" | $10 000 turnirlar (0-0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%;" ! Yuzaki final |- | Qattiq (7-1) |- | Loy (0-0) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>1-0</small> | style="background:lightblue;" | ITF Rok Xill, AQSH | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Loren Embri]] | 6-4, 6-0 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>2-0</small> | style="background:lightblue;" | ITF Florensiya, AQSH | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Ysalin Bonaventure]] | 6-2, 6-1 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>3-0</small> | style="background:lightblue;" | ITF Rancho Santa Fe, AQSH | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Mariya Sanches]] | 6-2, 6-0 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>3-1</small> | style="background:lightblue;" | ITF Surprise, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Jeymi Loeb]] | 6-3, 1-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>4-1</small> | style="background:lightblue;" | ITF Sumter, AQSH | style="background:lightblue;" | 25 000 | Qattiq |[[Valeriya Solovyeva]] | 6-1, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>5-1</small> | style="background:#addfad;" | ITF Saguenay, Kanada | style="background:#addfad;" | 50 000 | Qattiq (i) |[[Bianca Andreescu|Byanka Andreesku]] | 6-4, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>6-1</small> | style="background:#addfad;" | ITF Toronto, Kanada | style="background:#addfad;" | 50 000 | Qattiq (i) |[[Jesika Malečkova]] | 6-2, 1-6, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>7-1</small> | bgcolor="f7e98e" | ITF Macon, AQSH | bgcolor="f7e98e" | 80 000 | Qattiq |[[Marta Kostyuk]] | 6-4, 6-7 <sup>(4)</sup>, ret. |} === Juftliklar: 2 (2 ta unvon) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%;" !Afsona |- style="background:#f88379;" | $100 000 turnirlar (1-0) |- style="background:#f7e98e;" | $75 000 turnirlar (0-0) |- style="background:#addfad;" | 50 000 dollarlik turnirlar (0-0) |- style="background:lightblue;" | $25,000 turnirlar (0-0) |- style="background:#f0f8ff;" | $10 000 turnirlar (1-0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%;" ! Yuzaki final |- | Qattiq (1-0) |- | Loy (1-0) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | <small>1-0</small> | bgcolor="#f0f8ff" | ITF Orlando, AQSH | bgcolor="#f0f8ff" | 10 000 | Loy |{{Bayroqikon|AQSh}}Aleksis Nelson | 6-2, 0-6, [11-9] |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | <small>2-0</small> | bgcolor="#f88379" | ITF Midlend, AQSH | bgcolor="#f88379" | 100 000 | Qattiq (i) |{{Bayroqikon|AQSh}}[[Ingrid Nil]] | 6-2, 6-4 |} == Yoshlar o‘rtasidagi „Katta dubulg‘a“ finali == === Qizlar juftligi: 1 (ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" !Natija ! Yil ! Turnir ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 2014 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{Bayroqikon|Chexiya}}[[Marketa Vondroushova]] |[[Ioana Ducu]]<br />[[Ioana Loredana Roşka]] | 1-6, 7-5, [9-11] |} == Oʻzaro rekord == === Eng yaxshi 10 oʻyinchiga qarshi rekord === Bellisning top-10 oʻyinchiga qarshi rekordi, sobiq 1-raqami qalin harflar bilan yozilgan. === Eng yaxshi 10 oʻyinchi ustidan gʻalaba qozongan === Bellis hozirda o‘yin vaqti bo‘yicha eng yaxshi 10 ta o‘yinchiga nisbatan 3-6 (33,3 %) oldinda. {| class="wikitable" !Mavsum ! 2015 ! 2016 ! 2017 ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 ! '''Jami''' |- align="center" | Gʻalaba qozondi | 0 | 0 | 2 | 1 | 0 | 0 | 0 | '''3''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! Oʻyinchi ! Daraja ! Tadbir ! Yuzaki ! Rd ! class="unsortable" | Hisob ! CCB Rk |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2017-yil''' |- | 1. |{{Bayroqikon|Polsha}} [[Agnieszka Radvanska|Agneska Radvanska]] | bgcolor="EEE8AA" | № 6 | bgcolor="e9e9e9" | Dubay chempionati, BAA | bgcolor="CCCCFF" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 3R | 6-4, 4-6, 6-2 | № 70 |- | 2. |{{Bayroqikon|Rossiya}}[[Svetlana Kuznetsova]] | bgcolor="EEE8AA" | № 8 | bgcolor="e9e9e9" | Kanada ochiq | bgcolor="CCCCFF" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 2R | 6-4, 7-5 | № 36 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2018''' |- | 3. |{{Bayroqikon|Chexiya}} [[Karolina Plishkova]] | bgcolor="EEE8AA" | № 5 | bgcolor="e9e9e9" | Qatar Open | bgcolor="CCCCFF" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 3R | 7-6 <sup>(7-4)</sup>, 6-3 | № 48 |} : ''* {{Holatiga koʻra|2021|02|10}}'' == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{WTA}} * {{ITF profili}} {{Start box}} {{s-ach|awards}} {{succession box|||before={{flagicon|SUI}} [[Belinda Bencic]]|after={{flagicon|HUN}} [[Dalma Gálfi]]|title=[[ITF World Champions#Girls' combined (2004– )|ITF Junior World Champion]]|years=2014}} {{succession box|||before={{flagicon|JPN}} [[Naomi Osaka]]|after={{flagicon|BLR}} [[Aryna Sabalenka]]|title=[[WTA Awards#Newcomer of the Year|WTA Newcomer of the Year]]|years=[[2017 WTA Tour|2017]]}} {{S-end}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1999-yilda tugʻilganlar]] s697fqtnu3f6youucapem6kiuw3z1tq Sidney Wood 0 758772 2725547 2022-07-30T14:01:55Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1097511541|Sidney Wood]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Kichik Sidney Burr Vud''' (1911-yil 1-noyabr - 2009-yil 10-yanvar) amerikalik [[Tennis|tennischi]], 1931-yilda Wimbledonning yakkalik bahslarida g‘olib chiqqan. Vud 1931-1938 yillarda besh marta dunyoning eng yaxshi 10 taligiga kirgan va [[Deyli telegraf|The Daily Telegraph nashri]] A. Uollis Myers tomonidan 1931 va 1934 yillarda dunyoda 6-oʻrin va 1938 yilda 5-oʻrinni egallagan. <ref name="tennis&golf">{{Jurnal manbasi|title=Külföldi hírek|url=http://epa.oszk.hu/02100/02127/00052/pdf/EPA02127_tennis_es_golf_1931_3_020.pdf|date=November 1, 1931|publisher=Egyesült Kő-, Könyvnyomda. Könyv- és Lapkiadó Rt.}}</ref> == Karyera == Vud [[Konnektikut|Konnektikut shtatining]] Black Rock shahrida tug'ilgan. U 14 yoshga to'lgan kunida Arizona shtatidagi erkaklar turnirida g'olib chiqdi, bu unga [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionatiga]] yo'l oldi va Wimbledonda yo'llanmani qo'lga kiritdi. <ref name="Tennis Master Sydney Wood Dies">[http://www.27east.com/story_detail.cfm?id=189631 Tennis Master Sydney Wood Dies] Southampton Press, January 15, 2009.</ref> U Pensilvaniya shtatining Potstaun shahridagi The Hill maktabida o'qidi va u erda "J-ball" an'anasini yaratdi. 1927 yilda Fransiya chempionatida 15 yoshli Vud erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida eng yosh raqib bo'lgan. <ref name="gsta">{{Veb manbasi|sarlavha=Grand Slam Tennis Statistics|url=http://www.tennis.co.nf/stats5.htm|ish=www.tennis.co.nf}}</ref> 1927 yilgi Wimbledon chempionatida Vud 15 yosh 231 kunlik va erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida 15 yosh 234 kunlik yosh bilan eng yosh raqibga aylandi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Wimbledon Records & Statistics|ish=Event Guide - History|nashriyot=[[AELTC]]|url=http://www.wimbledon.org/en_GB/about/history/stats.html|kirish sanasi=January 14, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090118010034/http://www.wimbledon.org/en_GB/about/history/stats.html|arxivsana=January 18, 2009}}</ref> U 1931 yilda 19 yoshida g'alaba qozongan [[Wimbledon chempionati|Wimbledon chempionatining]] uchinchi eng yosh g'olibi bo'ldi (yarim finalda Fred Perrini mag'lub etdi, keyin esa Frenk Shilds to'pig'idan olgan jarohati tufayli finaldan chiqdi). <ref name="gsta2">{{Veb manbasi|sarlavha=Wimbledon 1931|url=http://www.tennis.co.nf/WIMBLEDON%201931.htm|ish=www.tennis.co.nf}}</ref> Shilds buni AQSh Devis Kubogi qo'mitasining iltimosiga ko'ra qildi, "Frank meni o'ynatmoqchi edi va bu Wimbledon va jamoatchilik uchun haqorat edi", deb eslaydi Vud. <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=9780942257700|edition=2nd|page=43}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Throwback Thursday: Sidney Wood wins without winning|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/news/articles/2014-08-28/20140828_throwback_thursday_sidney_wood_wins_without_winning.html|ish=www.wimbledon.com|nashriyot=[[AELTC]]|muallif=Sarah Kirkham|sana=August 28, 2014}}</ref> Vud - Wimbledon finalining so'zsiz g'olibi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sidney Wood, 97, only Wimbledon winner by default|url=https://www.nytimes.com/2009/01/14/sports/14iht-wood.1.19344863.html|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=April 2, 2012|muallif=Richard Goldstein|sana=January 14, 2009}}</ref> Shuningdek, u 1932 yilda Fransiya chempionatining aralash juftliklari, 1934 yilda Devis kubogi va 1935 yilda AQSh milliy chempionatining erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida finalga chiqdi ( [[Wilmer Allison|Uilmer Allisonga]] yutqazdi). Yog'och Oliy sudni ixtiro qilgan, loyihalashtirgan va patentlagan, yopiq sudlar uchun ishlatiladigan sintetik o'yin yuzasi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Charles Friedman|sarlavha=Ex‐Champion Seeking the Perfect Court|url=https://www.nytimes.com/1975/02/26/archives/exchampion-seeking-the-perfect-court.html|ish=[[The New York Times]]|sana=February 16, 1975}}</ref> U 1973 yildan 1978 yilgacha tennis bo'yicha Jahon chempionatida foydalanilgan. 1964 yilda u tennis shon-sharaf zaliga kiritildi . 2000 yilda u Wimbledondagi chempionlar paradini tirik qolgan eng keksa chempion sifatida boshqargan. O'limi paytida u eng qadimgi Shon-sharaf zali edi. <ref>[http://www.journalgazette.net/apps/pbcs.dll/article?AID=/20090111/LOCAL06/901110279 Tennis Great Sidney Woods Dies] Associated Press, January 11, 2009</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik: 2 (1 unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob ! class="unsortable" width="25" | |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1931 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Frank_Shields|Frank Shields]] | yurish | <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/roll_of_honour/gentlemenssingles.html|sarlavha=Wimbledon Rolls of Honour / Gentlemen's Singles|kirish sanasi=2015-09-27|ish=Wimbledon official tournament website}}</ref> |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1935 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Wilmer_Allison|Wilmer Allison]] | 2–6, 2–6, 3–6 | <ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|sarlavha=U.S. Open Past Champions / Men's Singles|kirish sanasi=2015-09-27|ish=U.S. Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090222190523/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|arxivsana=February 22, 2009}}</ref> |} === Juftliklar: 1 ta ikkinchi o‘rin === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Hamkor ! style="width:150px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob ! class="unsortable" width="25" | |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1942 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Ted_Schroeder|Ted Schroeder]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Gardnar_Mulloy|Gardnar Mulloy]] {{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Talbert|Bill Talbert]] | 7–9, 5–7, 1–6 | <ref name=":2">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mdchamps.html|sarlavha=U.S. Open Past Champions / Men's Doubles|kirish sanasi=2015-09-27|ish=U.S. Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071025005050/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mdchamps.html|arxivsana=October 25, 2007}}</ref> |} === Aralash juftliklar: 1 ta ikkinchi o'rin === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Hamkor ! style="width:150px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob ! class="unsortable" width="25" | |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1932 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Helen_Wills_Moody|Helen Wills Moody]] |{{flagicon|GBR}} [[:en:Betty_Nuthall|Betty Nuthall]] {{flagicon|GBR}} [[:en:Fred_Perry|Fred Perry]] | 4–6, 2–6 | |} == Oilasi == Vudning amakisi Watson Washburn Devis kubogi jamoasi a'zosi edi. Uni tennis bilan tanishtirgan amakisining hissasi bor edi. <ref name="Tennis Master Sydney Wood Dies">[http://www.27east.com/story_detail.cfm?id=189631 Tennis Master Sydney Wood Dies] Southampton Press, January 15, 2009.</ref> Vud Devid, Kolin, {{Efn|Colin is the subject of [[Child with Toy Hand Grenade in Central Park]], arguably [[Diane Arbus]]' most well known photograph.<ref name=Segal>Segal, David. [https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2005/05/11/AR2005051102052.html "Double Exposure: a Moment With Diane Arbus Created a Lasting Impression."] ''Washington Post'', May 12, 2005. Retrieved February 3, 2010.</ref>|name=colin}} Sidney III va V. Godfri Vudning otasi edi. Sidney Vud III, [[Yale universiteti|Yel]] tennischisi, 22 yoshida 1961 yilda Shimoliy Karolina shossesida tennis jamoadoshi haydab ketayotgan avtohalokatda vafot etdi <ref>[https://web.archive.org/web/20121102080458/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,872201,00.html?iid=chix-sphere Father & Son] Time Magazine, March 31, 1961</ref> Kolin - bu markaziy parkdagi o'yinchoq qo'l granatasi bilan bolaning ajoyib suratida Dayan Arbus tomonidan tasvirlangan yosh bola. Vuddan qolgan uchta o'g'li va oxirgi rafiqasi Patrisiya Vud (moda muharriri Ketrin Myurrey di Montezemoloning singlisi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=30 April 2010 |title=Patricia Wood, Edward Ney |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2010/05/02/fashion/weddings/02WOOD.html |access-date=14 September 2021}}</ref> ) qoldi. == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * Sidney Wood at the International Tennis Hall of Fame * Sidney Wood at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Sidney Wood at the Davis Cup [[Turkum:2009-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1911-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] mq9sm0z0zicky7jjmc0nabc5mf3ypd7 2725549 2725547 2022-07-30T14:02:34Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Sidney Wood|fullname=Sidney Burr Beardslee Wood&nbsp;Jr.|image=Sidney Wood.jpg|country={{U.S.}}|birth_date={{birth date|1911|11|1}}|birth_place=[[Black Rock, Connecticut]], U.S.|death_date={{death date and age|2009|1|10|1911|11|1}}|death_place=[[Palm Beach, Florida]], U.S.|height=|turnedpro=1927 (amateur tour)|retired=1956|plays=Right-handed (1-handed backhand)|careerprizemoney=|tennishofyear=1964|tennishofid=sidney-wood|singlesrecord=|singlestitles=|highestsinglesranking=No. 5 (1938<small>, [[A. Wallis Myers]]</small>)<ref>{{cite news|title=Bromwich placed third.|url=https://news.google.com/newspapers?id=-09VAAAAIBAJ&sjid=T5UDAAAAIBAJ&dq=wallis-myers&pg=5321%2C640312|work=[[The Sydney Morning Herald]]|date=October 5, 1938|page=19|via=[[Google News Archive]]}}</ref>|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=3R ([[1928 French Championships – Men's singles|1928]], [[1932 French Championships – Men's singles|1932]])|Wimbledonresult='''W''' ([[1931 Wimbledon Championships – Men's singles|1931]])|USOpenresult=F ([[1935 U.S. National Championships – Men's singles|1935]])|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|WimbledonDoublesresult=SF (1931)|USOpenDoublesresult=F ([[1942 U.S. National Championships (tennis)|1942]])|Mixed=yes|FrenchOpenMixedresult=F ([[1932 French Championships (tennis)#Mixed Doubles|1932]])|Team=yes|DavisCupresult=F ([[1934 Davis Cup|1934]])}} '''Kichik Sidney Burr Vud''' (1911-yil 1-noyabr - 2009-yil 10-yanvar) amerikalik [[Tennis|tennischi]], 1931-yilda Wimbledonning yakkalik bahslarida g‘olib chiqqan. Vud 1931-1938 yillarda besh marta dunyoning eng yaxshi 10 taligiga kirgan va [[Deyli telegraf|The Daily Telegraph nashri]] A. Uollis Myers tomonidan 1931 va 1934 yillarda dunyoda 6-oʻrin va 1938 yilda 5-oʻrinni egallagan. <ref name="tennis&golf">{{Jurnal manbasi|title=Külföldi hírek|url=http://epa.oszk.hu/02100/02127/00052/pdf/EPA02127_tennis_es_golf_1931_3_020.pdf|date=November 1, 1931|publisher=Egyesült Kő-, Könyvnyomda. Könyv- és Lapkiadó Rt.}}</ref> == Karyera == Vud [[Konnektikut|Konnektikut shtatining]] Black Rock shahrida tug'ilgan. U 14 yoshga to'lgan kunida Arizona shtatidagi erkaklar turnirida g'olib chiqdi, bu unga [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionatiga]] yo'l oldi va Wimbledonda yo'llanmani qo'lga kiritdi. <ref name="Tennis Master Sydney Wood Dies">[http://www.27east.com/story_detail.cfm?id=189631 Tennis Master Sydney Wood Dies] Southampton Press, January 15, 2009.</ref> U Pensilvaniya shtatining Potstaun shahridagi The Hill maktabida o'qidi va u erda "J-ball" an'anasini yaratdi. 1927 yilda Fransiya chempionatida 15 yoshli Vud erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida eng yosh raqib bo'lgan. <ref name="gsta">{{Veb manbasi|sarlavha=Grand Slam Tennis Statistics|url=http://www.tennis.co.nf/stats5.htm|ish=www.tennis.co.nf}}</ref> 1927 yilgi Wimbledon chempionatida Vud 15 yosh 231 kunlik va erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida 15 yosh 234 kunlik yosh bilan eng yosh raqibga aylandi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Wimbledon Records & Statistics|ish=Event Guide - History|nashriyot=[[AELTC]]|url=http://www.wimbledon.org/en_GB/about/history/stats.html|kirish sanasi=January 14, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090118010034/http://www.wimbledon.org/en_GB/about/history/stats.html|arxivsana=January 18, 2009}}</ref> U 1931 yilda 19 yoshida g'alaba qozongan [[Wimbledon chempionati|Wimbledon chempionatining]] uchinchi eng yosh g'olibi bo'ldi (yarim finalda Fred Perrini mag'lub etdi, keyin esa Frenk Shilds to'pig'idan olgan jarohati tufayli finaldan chiqdi). <ref name="gsta2">{{Veb manbasi|sarlavha=Wimbledon 1931|url=http://www.tennis.co.nf/WIMBLEDON%201931.htm|ish=www.tennis.co.nf}}</ref> Shilds buni AQSh Devis Kubogi qo'mitasining iltimosiga ko'ra qildi, "Frank meni o'ynatmoqchi edi va bu Wimbledon va jamoatchilik uchun haqorat edi", deb eslaydi Vud. <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=9780942257700|edition=2nd|page=43}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Throwback Thursday: Sidney Wood wins without winning|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/news/articles/2014-08-28/20140828_throwback_thursday_sidney_wood_wins_without_winning.html|ish=www.wimbledon.com|nashriyot=[[AELTC]]|muallif=Sarah Kirkham|sana=August 28, 2014}}</ref> Vud - Wimbledon finalining so'zsiz g'olibi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sidney Wood, 97, only Wimbledon winner by default|url=https://www.nytimes.com/2009/01/14/sports/14iht-wood.1.19344863.html|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=April 2, 2012|muallif=Richard Goldstein|sana=January 14, 2009}}</ref> Shuningdek, u 1932 yilda Fransiya chempionatining aralash juftliklari, 1934 yilda Devis kubogi va 1935 yilda AQSh milliy chempionatining erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida finalga chiqdi ( [[Wilmer Allison|Uilmer Allisonga]] yutqazdi). Yog'och Oliy sudni ixtiro qilgan, loyihalashtirgan va patentlagan, yopiq sudlar uchun ishlatiladigan sintetik o'yin yuzasi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Charles Friedman|sarlavha=Ex‐Champion Seeking the Perfect Court|url=https://www.nytimes.com/1975/02/26/archives/exchampion-seeking-the-perfect-court.html|ish=[[The New York Times]]|sana=February 16, 1975}}</ref> U 1973 yildan 1978 yilgacha tennis bo'yicha Jahon chempionatida foydalanilgan. 1964 yilda u tennis shon-sharaf zaliga kiritildi . 2000 yilda u Wimbledondagi chempionlar paradini tirik qolgan eng keksa chempion sifatida boshqargan. O'limi paytida u eng qadimgi Shon-sharaf zali edi. <ref>[http://www.journalgazette.net/apps/pbcs.dll/article?AID=/20090111/LOCAL06/901110279 Tennis Great Sidney Woods Dies] Associated Press, January 11, 2009</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik: 2 (1 unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob ! class="unsortable" width="25" | |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1931 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Frank_Shields|Frank Shields]] | yurish | <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/roll_of_honour/gentlemenssingles.html|sarlavha=Wimbledon Rolls of Honour / Gentlemen's Singles|kirish sanasi=2015-09-27|ish=Wimbledon official tournament website}}</ref> |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1935 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Wilmer_Allison|Wilmer Allison]] | 2–6, 2–6, 3–6 | <ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|sarlavha=U.S. Open Past Champions / Men's Singles|kirish sanasi=2015-09-27|ish=U.S. Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090222190523/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|arxivsana=February 22, 2009}}</ref> |} === Juftliklar: 1 ta ikkinchi o‘rin === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Hamkor ! style="width:150px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob ! class="unsortable" width="25" | |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1942 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Ted_Schroeder|Ted Schroeder]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Gardnar_Mulloy|Gardnar Mulloy]] {{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Talbert|Bill Talbert]] | 7–9, 5–7, 1–6 | <ref name=":2">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mdchamps.html|sarlavha=U.S. Open Past Champions / Men's Doubles|kirish sanasi=2015-09-27|ish=U.S. Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071025005050/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mdchamps.html|arxivsana=October 25, 2007}}</ref> |} === Aralash juftliklar: 1 ta ikkinchi o'rin === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Hamkor ! style="width:150px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob ! class="unsortable" width="25" | |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1932 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Helen_Wills_Moody|Helen Wills Moody]] |{{flagicon|GBR}} [[:en:Betty_Nuthall|Betty Nuthall]] {{flagicon|GBR}} [[:en:Fred_Perry|Fred Perry]] | 4–6, 2–6 | |} == Oilasi == Vudning amakisi Watson Washburn Devis kubogi jamoasi a'zosi edi. Uni tennis bilan tanishtirgan amakisining hissasi bor edi. <ref name="Tennis Master Sydney Wood Dies">[http://www.27east.com/story_detail.cfm?id=189631 Tennis Master Sydney Wood Dies] Southampton Press, January 15, 2009.</ref> Vud Devid, Kolin, {{Efn|Colin is the subject of [[Child with Toy Hand Grenade in Central Park]], arguably [[Diane Arbus]]' most well known photograph.<ref name=Segal>Segal, David. [https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2005/05/11/AR2005051102052.html "Double Exposure: a Moment With Diane Arbus Created a Lasting Impression."] ''Washington Post'', May 12, 2005. Retrieved February 3, 2010.</ref>|name=colin}} Sidney III va V. Godfri Vudning otasi edi. Sidney Vud III, [[Yale universiteti|Yel]] tennischisi, 22 yoshida 1961 yilda Shimoliy Karolina shossesida tennis jamoadoshi haydab ketayotgan avtohalokatda vafot etdi <ref>[https://web.archive.org/web/20121102080458/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,872201,00.html?iid=chix-sphere Father & Son] Time Magazine, March 31, 1961</ref> Kolin - bu markaziy parkdagi o'yinchoq qo'l granatasi bilan bolaning ajoyib suratida Dayan Arbus tomonidan tasvirlangan yosh bola. Vuddan qolgan uchta o'g'li va oxirgi rafiqasi Patrisiya Vud (moda muharriri Ketrin Myurrey di Montezemoloning singlisi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=30 April 2010 |title=Patricia Wood, Edward Ney |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2010/05/02/fashion/weddings/02WOOD.html |access-date=14 September 2021}}</ref> ) qoldi. == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * Sidney Wood at the International Tennis Hall of Fame * Sidney Wood at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Sidney Wood at the Davis Cup [[Turkum:2009-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1911-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] etldd8jtu65jlvm8ow0u86lioqlkcmf 2725550 2725549 2022-07-30T14:03:14Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Sidney Wood|fullname=Sidney Burr Beardslee Wood&nbsp;Jr.|image=Sidney Wood.jpg|country={{U.S.}}|birth_date={{birth date|1911|11|1}}|birth_place=[[Black Rock, Connecticut]], U.S.|death_date={{death date and age|2009|1|10|1911|11|1}}|death_place=[[Palm Beach, Florida]], U.S.|height=|turnedpro=1927 (amateur tour)|retired=1956|plays=Right-handed (1-handed backhand)|careerprizemoney=|tennishofyear=1964|tennishofid=sidney-wood|singlesrecord=|singlestitles=|highestsinglesranking=No. 5 (1938<small>, [[A. Wallis Myers]]</small>)|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=3R ([[1928 French Championships – Men's singles|1928]], [[1932 French Championships – Men's singles|1932]])|Wimbledonresult='''W''' ([[1931 Wimbledon Championships – Men's singles|1931]])|USOpenresult=F ([[1935 U.S. National Championships – Men's singles|1935]])|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|WimbledonDoublesresult=SF (1931)|USOpenDoublesresult=F ([[1942 U.S. National Championships (tennis)|1942]])|Mixed=yes|FrenchOpenMixedresult=F ([[1932 French Championships (tennis)#Mixed Doubles|1932]])|Team=yes|DavisCupresult=F ([[1934 Davis Cup|1934]])}} '''Kichik Sidney Burr Vud''' (1911-yil 1-noyabr - 2009-yil 10-yanvar) amerikalik [[Tennis|tennischi]], 1931-yilda Wimbledonning yakkalik bahslarida g‘olib chiqqan. Vud 1931-1938 yillarda besh marta dunyoning eng yaxshi 10 taligiga kirgan va [[Deyli telegraf|The Daily Telegraph nashri]] A. Uollis Myers tomonidan 1931 va 1934 yillarda dunyoda 6-oʻrin va 1938 yilda 5-oʻrinni egallagan. <ref name="tennis&golf">{{Jurnal manbasi|title=Külföldi hírek|url=http://epa.oszk.hu/02100/02127/00052/pdf/EPA02127_tennis_es_golf_1931_3_020.pdf|date=November 1, 1931|publisher=Egyesült Kő-, Könyvnyomda. Könyv- és Lapkiadó Rt.}}</ref> == Karyera == Vud [[Konnektikut|Konnektikut shtatining]] Black Rock shahrida tug'ilgan. U 14 yoshga to'lgan kunida Arizona shtatidagi erkaklar turnirida g'olib chiqdi, bu unga [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionatiga]] yo'l oldi va Wimbledonda yo'llanmani qo'lga kiritdi. <ref name="Tennis Master Sydney Wood Dies">[http://www.27east.com/story_detail.cfm?id=189631 Tennis Master Sydney Wood Dies] Southampton Press, January 15, 2009.</ref> U Pensilvaniya shtatining Potstaun shahridagi The Hill maktabida o'qidi va u erda "J-ball" an'anasini yaratdi. 1927 yilda Fransiya chempionatida 15 yoshli Vud erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida eng yosh raqib bo'lgan. <ref name="gsta">{{Veb manbasi|sarlavha=Grand Slam Tennis Statistics|url=http://www.tennis.co.nf/stats5.htm|ish=www.tennis.co.nf}}</ref> 1927 yilgi Wimbledon chempionatida Vud 15 yosh 231 kunlik va erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida 15 yosh 234 kunlik yosh bilan eng yosh raqibga aylandi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Wimbledon Records & Statistics|ish=Event Guide - History|nashriyot=[[AELTC]]|url=http://www.wimbledon.org/en_GB/about/history/stats.html|kirish sanasi=January 14, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090118010034/http://www.wimbledon.org/en_GB/about/history/stats.html|arxivsana=January 18, 2009}}</ref> U 1931 yilda 19 yoshida g'alaba qozongan [[Wimbledon chempionati|Wimbledon chempionatining]] uchinchi eng yosh g'olibi bo'ldi (yarim finalda Fred Perrini mag'lub etdi, keyin esa Frenk Shilds to'pig'idan olgan jarohati tufayli finaldan chiqdi). <ref name="gsta2">{{Veb manbasi|sarlavha=Wimbledon 1931|url=http://www.tennis.co.nf/WIMBLEDON%201931.htm|ish=www.tennis.co.nf}}</ref> Shilds buni AQSh Devis Kubogi qo'mitasining iltimosiga ko'ra qildi, "Frank meni o'ynatmoqchi edi va bu Wimbledon va jamoatchilik uchun haqorat edi", deb eslaydi Vud. <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=9780942257700|edition=2nd|page=43}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Throwback Thursday: Sidney Wood wins without winning|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/news/articles/2014-08-28/20140828_throwback_thursday_sidney_wood_wins_without_winning.html|ish=www.wimbledon.com|nashriyot=[[AELTC]]|muallif=Sarah Kirkham|sana=August 28, 2014}}</ref> Vud - Wimbledon finalining so'zsiz g'olibi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sidney Wood, 97, only Wimbledon winner by default|url=https://www.nytimes.com/2009/01/14/sports/14iht-wood.1.19344863.html|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=April 2, 2012|muallif=Richard Goldstein|sana=January 14, 2009}}</ref> Shuningdek, u 1932 yilda Fransiya chempionatining aralash juftliklari, 1934 yilda Devis kubogi va 1935 yilda AQSh milliy chempionatining erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida finalga chiqdi ( [[Wilmer Allison|Uilmer Allisonga]] yutqazdi). Yog'och Oliy sudni ixtiro qilgan, loyihalashtirgan va patentlagan, yopiq sudlar uchun ishlatiladigan sintetik o'yin yuzasi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Charles Friedman|sarlavha=Ex‐Champion Seeking the Perfect Court|url=https://www.nytimes.com/1975/02/26/archives/exchampion-seeking-the-perfect-court.html|ish=[[The New York Times]]|sana=February 16, 1975}}</ref> U 1973 yildan 1978 yilgacha tennis bo'yicha Jahon chempionatida foydalanilgan. 1964 yilda u tennis shon-sharaf zaliga kiritildi . 2000 yilda u Wimbledondagi chempionlar paradini tirik qolgan eng keksa chempion sifatida boshqargan. O'limi paytida u eng qadimgi Shon-sharaf zali edi. <ref>[http://www.journalgazette.net/apps/pbcs.dll/article?AID=/20090111/LOCAL06/901110279 Tennis Great Sidney Woods Dies] Associated Press, January 11, 2009</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik: 2 (1 unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob ! class="unsortable" width="25" | |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1931 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Frank_Shields|Frank Shields]] | yurish | <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/roll_of_honour/gentlemenssingles.html|sarlavha=Wimbledon Rolls of Honour / Gentlemen's Singles|kirish sanasi=2015-09-27|ish=Wimbledon official tournament website}}</ref> |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1935 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Wilmer_Allison|Wilmer Allison]] | 2–6, 2–6, 3–6 | <ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|sarlavha=U.S. Open Past Champions / Men's Singles|kirish sanasi=2015-09-27|ish=U.S. Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090222190523/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|arxivsana=February 22, 2009}}</ref> |} === Juftliklar: 1 ta ikkinchi o‘rin === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Hamkor ! style="width:150px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob ! class="unsortable" width="25" | |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1942 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Ted_Schroeder|Ted Schroeder]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Gardnar_Mulloy|Gardnar Mulloy]] {{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Talbert|Bill Talbert]] | 7–9, 5–7, 1–6 | <ref name=":2">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mdchamps.html|sarlavha=U.S. Open Past Champions / Men's Doubles|kirish sanasi=2015-09-27|ish=U.S. Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071025005050/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mdchamps.html|arxivsana=October 25, 2007}}</ref> |} === Aralash juftliklar: 1 ta ikkinchi o'rin === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Hamkor ! style="width:150px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob ! class="unsortable" width="25" | |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1932 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Helen_Wills_Moody|Helen Wills Moody]] |{{flagicon|GBR}} [[:en:Betty_Nuthall|Betty Nuthall]] {{flagicon|GBR}} [[:en:Fred_Perry|Fred Perry]] | 4–6, 2–6 | |} == Oilasi == Vudning amakisi Watson Washburn Devis kubogi jamoasi a'zosi edi. Uni tennis bilan tanishtirgan amakisining hissasi bor edi. <ref name="Tennis Master Sydney Wood Dies">[http://www.27east.com/story_detail.cfm?id=189631 Tennis Master Sydney Wood Dies] Southampton Press, January 15, 2009.</ref> Vud Devid, Kolin, {{Efn|Colin is the subject of [[Child with Toy Hand Grenade in Central Park]], arguably [[Diane Arbus]]' most well known photograph.<ref name=Segal>Segal, David. [https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2005/05/11/AR2005051102052.html "Double Exposure: a Moment With Diane Arbus Created a Lasting Impression."] ''Washington Post'', May 12, 2005. Retrieved February 3, 2010.</ref>|name=colin}} Sidney III va V. Godfri Vudning otasi edi. Sidney Vud III, [[Yale universiteti|Yel]] tennischisi, 22 yoshida 1961 yilda Shimoliy Karolina shossesida tennis jamoadoshi haydab ketayotgan avtohalokatda vafot etdi <ref>[https://web.archive.org/web/20121102080458/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,872201,00.html?iid=chix-sphere Father & Son] Time Magazine, March 31, 1961</ref> Kolin - bu markaziy parkdagi o'yinchoq qo'l granatasi bilan bolaning ajoyib suratida Dayan Arbus tomonidan tasvirlangan yosh bola. Vuddan qolgan uchta o'g'li va oxirgi rafiqasi Patrisiya Vud (moda muharriri Ketrin Myurrey di Montezemoloning singlisi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=30 April 2010 |title=Patricia Wood, Edward Ney |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2010/05/02/fashion/weddings/02WOOD.html |access-date=14 September 2021}}</ref> ) qoldi. == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * Sidney Wood at the International Tennis Hall of Fame * Sidney Wood at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Sidney Wood at the Davis Cup [[Turkum:2009-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1911-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] t3jn87lo4shtrrt6hdlgyono7y7ydx4 Rafael Cabral 0 758773 2725551 2022-07-30T14:07:19Z Nazirjon.Qosimjanov 75715 „[[:en:Special:Redirect/revision/1101210244|Rafael Cabral]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Rafael Cabral Barbosa''' — 1990-yil 20-mayda tugʻilgan, '''Rafael Kabral''' yoki oddiygina '''Rafael''' nomi bilan tanilgan. Braziliyalik professional [[Futbol|futbolchi]], “Kruzeyro” [[Darvozabon (futbol)|darvozaboni]]. == Klub karyerasi == === Santos === Sorocaba shahrida tug'ilgan Rafael 2003-yilda Santos yoshlar tizimiga qo'shilgan. 2010-yilda u asosiy jamoaga ko‘tarildi. Biroq, markaziy himoyachi Domingos bilan to'qnashib ketishi oqibatida, o‘ng oyog‘ini sindirib oldi va to‘rt oyga safdan chiqdi. Rafael AQShning “Santos” va “Nyu-York Red Bullz” jamoalari o‘rtasidagi uchrashuvning ikkinchi bo‘limida maydonga tushdi. Unda Red Bull 3:1 hisobida g'alaba qozondi. Rafael gol o'tkazib yubormadi. Nyu-Yorkdan uchta gol birinchi bo'limda, darvozabon Fabio Kosta bo'lganida kiritildi. Uning "Santos" safida rasmiy o'yindagi debyuti 2010-yilning 2-iyunida [[Mineirão stadioni|Mineyraoda]] "Santos" va "Kruzeyro" o'rtasidagi o'yinda bo'lib o'tgan va unda 0:0 hisobi qayd etilgan. U o'sha mavsumda oldingi 37 ta o'yinda qatnashgan Felipe o'rnini egalladi. 2012-yilning 20-avgustida Rafael Kabralning o‘ng ko‘zidan qon keta boshladi. U 2012-yilgi Campeonato Brasileiro A Seriyaning “Santos” – “[[Sport Club Corinthians Paulista|Korintians]]” uchrashuvida Xuan Manuel Martines bilan to‘qnashib ketdi. Keyin u o'zini tikladi va o'yinni davom ettira oldi. O'yinda "Santos" 3:2 hisobida g'alaba qozondi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 July 2012 |title=Goleiro Rafael é cortado e está fora da Olimpíada |work=Estadão |url=http://www.estadao.com.br/noticias/esportes,goleiro-rafael-e-cortado-e-esta-fora-da-olimpiada,904659,0.htm |access-date=24 July 2012}}</ref> === Napoli === 2013-yilning 28-iyunida Rafael "Santos"dan Italiyaning "[[Napoli (futbol klubi)|Napoli]]" jamoasiga sotildi. ''[[Napoli (futbol klubi)|Adzurrilar]]'' braziliyalik darvozabon uchun 5 million yevro to‘lagan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=28 June 2013 |title=Santos acerta venda do goleiro Rafael para o Napoli |work=Estadão |url=http://br.esporteinterativo.yahoo.com/noticias/santos-acerta-venda-goleiro-rafael-napoli-214600371.html;_ylt=Al8VF5qwFtoSv4hy8U1J5LvJpJ14;_ylu=X3oDMTUzMWdwYTlyBG1pdANMSVNUUyBNaXhlZCBDYXJvdXNlbCBTdG9yeSBUZWFtc0Z1bGwgU0FOVE9TBHBrZwM1NDY4MjNiZS00ZjE2LTMzMjQtYmNlNC04NTE3MzliNTIxMzgEcG9zAzEEc2VjA01lZGlhQkNhcm91c2VsTWl4ZWRMUENBBHZlcgNiY2RmYzQ2MS1lMGI1LTExZTItYWZmZi1kZTY4MDYwNzU4MDU-;_ylg=X3oDMTFlMzVycG9jBGludGwDYnIEbGFuZwNwdC1icgRwc3RhaWQDBHBzdGNhdAMEcHQDc2VjdGlvbnM-;_ylv=3 |url-status=dead |access-date=28 June 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130630231105/http://br.esporteinterativo.yahoo.com/noticias/santos-acerta-venda-goleiro-rafael-napoli-214600371.html |archive-date=30 June 2013}}</ref> Rafael [[UEFA Chempionlar Ligasi|UEFA Chempionlar ligasidagi]] debyutini Neapoldagi guruh bosqichida [[Arsenal (futbol klubi)|"Arsenal"]] ga qarshi o'tkazdi. Uchrashuvda “Napoli” 2:0 hisobida g‘alaba qozondi va Rafael inglizlarga qarshi o‘yinda o‘z darvozasi daxlsizligini saqlab qoldi. Shunga qaramay, “Napoli” guruh bosqichidan chiqa olmadi. U ijaraga olingan Pepe Reyna ketganidan keyin 2014/15-yilgi mavsumda Rafael Benitesning asosiy darvozaboni bo'lgan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Weir |first=Stewart |date=31 August 2014 |title=Genoa 1–2 Napoli: Dramatic De Guzman strike seals victory |work=Goal.com |url=http://www.goal.com/en-gb/match/genoa-vs-napoli/1836105/report?ICID=MP_MS_5 |access-date=31 August 2014}}</ref> 22-dekabr kuni [[Doʻha|Dohada]] bo'lib o'tgan 2014-yilgi Italiya Superkubogida u Simone Padoinni penaltilar seriyasi oxirida to'satdan mag'lubiyatdan qutqarib, [[Juventus|"Yuventus"]] ustidan g'alaba qozondi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 December 2014 |title=Juventus 2–2 Napoli (5–6 on pens) |work=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/30582475 |access-date=22 December 2014}}</ref> === Sampdoria === 2018-yilning 22-iyulida Rafael Kabral “Sampdoriya” bilan tekinga shartnoma imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 July 2018 |title=Sampdoria mercato Defrel ufficiale dalla Roma, acquistato Rafael "Sampdoria: il mercato si accende, Defrel ad un passo, preso Rafael" |language=it |work=Genova Today |url=http://www.genovatoday.it/sport/sampdoria/mercato-defrel-ufficiale.html |access-date=22 July 2018}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sampdoria sign Rafael|url=https://football-italia.net/124833/sampdoria-sign-rafael|ish=Football Italia|kirish sanasi=22 July 2018}}</ref> 2019-yilning 5-avgust kuni “Sampdoriya” Rafael Kabralning klub bilan shartnomasi o‘zaro kelishuv asosida bekor qilinganini e’lon qildi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.sampdoria.it/en/rafael-contract-terminated-by-mutual-agreement/|sarlavha=Rafael contract terminated by mutual agreement|sana=5 August 2019}}</ref> === Reading === 2019-yilning 6-avgustida Reading Rafael bilan 3 yillik shartnoma imzolaganini e'lon qildi.<ref name="Rafael 2022">{{Veb manbasi|sarlavha=Rafael joins Royals ranks|url=https://www.readingfc.co.uk/news/2019/august/rafael-joins-royals-ranks/|ish=readingfc.co.uk/|nashriyot=Reading F.C.|kirish sanasi=6 August 2019|sana=6 August 2019}}</ref> Rafael EFL kubogida Uikomb Uonderersga qarshi debyut qildi va penaltilar seriyasida ikkita penaltini saqlab qoldi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.readingfc.co.uk/news/2019/august/report--wycombe-vs-reading/|sarlavha=Home of the Royals!}}</ref> Rafael Sky Bet chempionatidagi debyutini "Kardiff Siti"ga qarshi o'tkazdi va 3:0 hisobida g'alaba qozondi va birinchi marta darvozasi daxlsizligini saqlab qoldi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.readingfc.co.uk/news/2019/august/report--reading-vs-cardiff-city/|sarlavha=Home of the Royals!}}</ref> Keyin esa u “Everton”ga ijaraga olingan Joau Virjiniya va Sem Uokerni ortda qoldirib, 1-o‘ringa da’vogarlik qildi. Rafaelning dekabr oyidagi ketma-ket o'yinlardagi qahramonliklari unga WhoScored.com saytida 2019-yil dekabr oyining eng yaxshi jamoasi nomini oldi. 2020-yilning 22-iyulida, 2019/20-yilgi mavsumning so‘nggi o‘yini oldidan Rafael klubning eng yaxshi futbolchisi deb e’lon qilindi.<ref name="Reading 2019–20 PotS">{{Veb manbasi|sarlavha=Rafael crowned as your Player of the Season 2019-20!|url=https://www.readingfc.co.uk/news/2020/july/-rafael-crowned-as-your-player-of-the-season-2019-20/|ish=readingfc.co.uk/|nashriyot=Reading F.C.|kirish sanasi=22 July 2020|sana=22 July 2020}}</ref> 2022-yilning 17-yanvarida Rafael o‘zaro kelishuvga ko‘ra shartnomasi bekor qilinganidan keyin “Reading”ni tark etdi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=RAFAEL AGREES CONTRACT CANCELLATION TO RETURN TO BRAZIL|url=https://www.readingfc.co.uk/news/2022/january/17/rafael-agrees-contract-cancellation-to-return-to-brazil/|ish=readingfc.co.uk/|nashriyot=Reading F.C.|kirish sanasi=17 January 2022|sana=17 January 2022}}</ref> === Cruzeiro === 2022-yilning 19-yanvarida Rafael Evropadagi 9 yillik faoliyatidan so‘ng Braziliyaga qaytib, B Seriyaning “Cruzeiro” klubi bilan ikki yillik shartnoma imzoladi. == Xalqaro faoliayt == Rafael [[Braziliya milliy futbol terma jamoasi|Braziliya]] terma jamoasidagi debyutini 2012-yil 30-may kuni AQSHga qarshi o‘yinda o‘tkazdi va 4:1 hisobida g‘alaba qozondi. U London [[2012-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|2012-Yozgi Olimpiada o'yinlarida]] Braziliyaning 23 yoshgacha bo'lgan futbol jamoasiga chaqirilgan, ammo keyinchalik jarohati tufayli almashtirilgan. == Karyera statistikasi == === Klub === {{Updated|2022-yil 8-yanvar}}<ref>{{Soccerway|rafael-cabral-barbosa/78660|accessdate=6 May 2015}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center" |+Appearances and goals by club, season and competition ! rowspan="2" |Club ! rowspan="2" |Season ! colspan="3" |League ! colspan="2" |National Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Continental{{efn-lr|Including [[Copa Libertadores]], [[UEFA Champions League]] and [[UEFA Europa League]].}} ! colspan="2" |Other{{efn-lr|Including [[Campeonato Paulista]], [[FIFA Club World Cup]], [[Recopa Sudamericana]] and [[Supercoppa Italiana]].}} ! colspan="2" |Total |- !Division !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals |- | rowspan="5" |Santos |2010 | rowspan="4" |Série A |32 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |2 |0 |0 |0 |36 |0 |- |2011 |32 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |14 |0 |22 |0 |68 |0 |- |2012 |25 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |12 |0 |16 |0 |53 |0 |- |2013 |5 |0 |4 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |23 |0 |32 |0 |- ! colspan="2" |Total !94 !0 !6 !0 !- !- !28 !0 !61 !0 !189 !0 |- | rowspan="6" |[[Napoli (futbol klubi)|Napoli]] |2013–14 | rowspan="5" |[[Serie A]] |8 |0 |1 |0 | colspan="2" | - |2 |0 | colspan="2" | - |11 |0 |- |2014–15 |23 |0 |0 |0 | colspan="2" | - |8 |0 |1 |0 |32 |0 |- |2015–16 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" | - |0 |0 | colspan="2" | - |0 |0 |- |2016–17 |1 |0 |1 |0 | colspan="2" | - |0 |0 | colspan="2" | - |2 |0 |- |2017–18 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" | - |0 |0 | colspan="2" | - |0 |0 |- ! colspan="2" |Total !32 !0 !2 !0 !- !- !10 !0 !1 !0 !45 !0 |- |Sampdoria |2018–19 |Serie A |2 |0 |2 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |4 |0 |- | rowspan="4" |Reading |2019–20 | rowspan="3" |EFL Championship |44 |0 |1 |0 |1 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |46 |0 |- |2020–21 |45 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |45 |0 |- |2021–22 |6 |0 |1 |0 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |7 |0 |- ! colspan="2" |Total !95 !0 !2 !0 !1 !0 !- !- !- !- !98 !0 |- ! colspan="3" |Career total !214 !0 !12 !0 !1 !0 !38 !0 !62 !0 !327 !0 |} == Yutuqlar == '''Santos''' * San-Paulu shtati ligasi : 2010, 2011, 2012 * Braziliya kubogi : 2010 yil * Libertadores kubogi : 2011 yil * Recopa Sudamericana : 2012 yil '''Napoli''' * Italiya kubogi : 2013–14 * Italiya Superkubogi : 2014 yil '''Individual''' * Mavsumning eng yaxshi o'yinchisi : 2019–20 <ref name="Reading 2019–20 PotS">{{Veb manbasi|sarlavha=Rafael crowned as your Player of the Season 2019-20!|url=https://www.readingfc.co.uk/news/2020/july/-rafael-crowned-as-your-player-of-the-season-2019-20/|ish=readingfc.co.uk/|nashriyot=Reading F.C.|kirish sanasi=22 July 2020|sana=22 July 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.readingfc.co.uk/news/2020/july/-rafael-crowned-as-your-player-of-the-season-2019-20/ "Rafael crowned as your Player of the Season 2019-20!"]. ''readingfc.co.uk/''. </cite></ref> == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * (in English) [https://web.archive.org/web/20110119083643/http://en.sambafoot.com/players/5275_Rafael.html sambafoot] * [http://pitacodogringo.wordpress.com/2011/10/07/brazil-the-talent-factory-2011-featuring-wellington-martins-oscar-thomas-jaguaribe-bedinelli-rafael-cabral-wellington-nem-welder-silva-marcal/ Rafael Cabral in Brazil: the talent factory 2011] [[Turkum:Braziliyalik futbolchilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1990-yilda tugʻilganlar]] 1p1i3yvqfm3ebs3ylqjfnsszq7sj7kc 2725603 2725551 2022-07-30T14:42:59Z Nazirjon.Qosimjanov 75715 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Rafael Cabral|tavallud_sana={{Birth date and age|1990|5|20|df=y}}|tasvir=Naples vs Barcelone - Genève - aout 2014 - Rafael Cabral.jpg|toʻliqism=Rafael Cabral Barbosa<ref>{{cite web |url=https://www.efl.com/siteassets/image/201920/general-news/efl-squad-numbering-06.09.2019.pdf |title=Notification of shirt numbers: Reading |publisher=English Football League |page=59 |access-date=26 October 2019}}</ref>|tavallud_joyi=[[Sorocaba]], Braziliya|boʻyi=1.86 m|pozitsiya=[[Darvozabon]]|joriyklub=[[Cruzeiro]]|klubraqami=1|yoshlikyillari1=2003-2010|yoshlikklublari1=[[Santos]]|yillar1=2010-2013|klublar1=[[Santos]]|isht1=151 <!--APPS PER [[WP:FOOTY/Players]]-->|yillar2=2013-2018|klublar2=[[Napoli]]|isht2=32|yillar3=2018-2019|klublar3=[[Sampdoria]]|isht3=2|yillar4=2019-2022|klublar4=[[Reading]]|isht4=95|yillar5=2022-|klublar5=[[Cruzeiro]]|milliyyillar1=2012|milliyjamoa1=[[Brazil national under-23 football team|Brazil Olympic]]|milliyisht1=1|milliyyillar2=2012|milliyjamoa2=[[Brazil national football team|Braziliya]]|milliyisht2=3|club-update=2021-yil 21-dekabr (UTC)|ntupdate=2012-yil 9-iyun}} '''Rafael Cabral Barbosa''' — 1990-yil 20-mayda tugʻilgan, '''Rafael Cabral''' yoki oddiygina '''Rafael''' nomi bilan tanilgan. Braziliyalik professional [[Futbol|futbolchi]], „Cruzeiro“ [[Darvozabon (futbol)|darvozaboni]]. == Klub karyerasi == === Santos === Sorocaba shahrida tugʻilgan Rafael 2003-yilda Santos yoshlar tizimiga qoʻshilgan. 2010-yilda u asosiy jamoaga ko‘tarildi. Biroq, markaziy himoyachi Domingos bilan toʻqnashib ketishi oqibatida, o‘ng oyog‘ini sindirib oldi va to‘rt oyga safdan chiqdi. Rafael AQShning „Santos“ va „New York Red Bulls“ jamoalari o‘rtasidagi uchrashuvning ikkinchi bo‘limida maydonga tushdi. Unda Red Bull 3:1 hisobida gʻalaba qozondi. Rafael gol oʻtkazib yubormadi. New Yorkdan uchta gol birinchi boʻlimda, darvozabon Fabio Kosta boʻlganida kiritildi. Uning „Santos“ safida rasmiy oʻyindagi debyuti 2010-yilning 2-iyunida [[Mineirão stadioni|Mineyraoda]] „Santos“ va „Cruzeiro“ oʻrtasidagi oʻyinda boʻlib oʻtgan va unda 0:0 hisobi qayd etilgan. U oʻsha mavsumda oldingi 37 ta oʻyinda qatnashgan Felipe oʻrnini egalladi. 2012-yilning 20-avgustida Rafael Cabralning o‘ng ko‘zidan qon keta boshladi. U 2012-yilgi Campeonato Brasileiro A Seriyaning „Santos“ — „[[Sport Club Corinthians Paulista|Corinthians]]“ uchrashuvida Xuan Manuel Martines bilan to‘qnashib ketdi. Keyin u oʻzini tikladi va oʻyinni davom ettira oldi. Oʻyinda „Santos“ 3:2 hisobida gʻalaba qozondi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 July 2012 |title=Goleiro Rafael é cortado e está fora da Olimpíada |work=Estadão |url=http://www.estadao.com.br/noticias/esportes,goleiro-rafael-e-cortado-e-esta-fora-da-olimpiada,904659,0.htm |access-date=24 July 2012}}</ref> === Napoli === 2013-yilning 28-iyunida Rafael „Santos“dan Italiyaning „[[Napoli (futbol klubi)|Napoli]]“ jamoasiga sotildi. ''[[Napoli (futbol klubi)|Adzurrilar]]'' braziliyalik darvozabon uchun 5 million yevro to‘lagan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=28 June 2013 |title=Santos acerta venda do goleiro Rafael para o Napoli |work=Estadão |url=http://br.esporteinterativo.yahoo.com/noticias/santos-acerta-venda-goleiro-rafael-napoli-214600371.html;_ylt=Al8VF5qwFtoSv4hy8U1J5LvJpJ14;_ylu=X3oDMTUzMWdwYTlyBG1pdANMSVNUUyBNaXhlZCBDYXJvdXNlbCBTdG9yeSBUZWFtc0Z1bGwgU0FOVE9TBHBrZwM1NDY4MjNiZS00ZjE2LTMzMjQtYmNlNC04NTE3MzliNTIxMzgEcG9zAzEEc2VjA01lZGlhQkNhcm91c2VsTWl4ZWRMUENBBHZlcgNiY2RmYzQ2MS1lMGI1LTExZTItYWZmZi1kZTY4MDYwNzU4MDU-;_ylg=X3oDMTFlMzVycG9jBGludGwDYnIEbGFuZwNwdC1icgRwc3RhaWQDBHBzdGNhdAMEcHQDc2VjdGlvbnM-;_ylv=3 |url-status=dead |access-date=28 June 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130630231105/http://br.esporteinterativo.yahoo.com/noticias/santos-acerta-venda-goleiro-rafael-napoli-214600371.html |archive-date=30 June 2013}}</ref> Rafael [[UEFA Chempionlar Ligasi|UEFA Chempionlar ligasidagi]] debyutini Neapoldagi guruh bosqichida [[Arsenal (futbol klubi)|"Arsenal"]] ga qarshi oʻtkazdi. Uchrashuvda „Napoli“ 2:0 hisobida g‘alaba qozondi va Rafael inglizlarga qarshi o‘yinda o‘z darvozasi daxlsizligini saqlab qoldi. Shunga qaramay, „Napoli“ guruh bosqichidan chiqa olmadi. U ijaraga olingan Pepe Reyna ketganidan keyin 2014/15-yilgi mavsumda Rafael Benitesning asosiy darvozaboni boʻlgan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Weir |first=Stewart |date=31 August 2014 |title=Genoa 1–2 Napoli: Dramatic De Guzman strike seals victory |work=Goal.com |url=http://www.goal.com/en-gb/match/genoa-vs-napoli/1836105/report?ICID=MP_MS_5 |access-date=31 August 2014}}</ref> 22-dekabr kuni [[Doʻha|Dohada]] boʻlib oʻtgan 2014-yilgi Italiya Superkubogida u Simone Padoinni penaltilar seriyasi oxirida toʻsatdan magʻlubiyatdan qutqarib, [[Juventus|"Yuventus"]] ustidan gʻalaba qozondi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 December 2014 |title=Juventus 2–2 Napoli (5–6 on pens) |work=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/30582475 |access-date=22 December 2014}}</ref> === Sampdoria === 2018-yilning 22-iyulida Rafael Cabral „Sampdoria“ bilan tekinga shartnoma imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 July 2018 |title=Sampdoria mercato Defrel ufficiale dalla Roma, acquistato Rafael "Sampdoria: il mercato si accende, Defrel ad un passo, preso Rafael" |language=it |work=Genova Today |url=http://www.genovatoday.it/sport/sampdoria/mercato-defrel-ufficiale.html |access-date=22 July 2018}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sampdoria sign Rafael|url=https://football-italia.net/124833/sampdoria-sign-rafael|ish=Football Italia|kirish sanasi=22 July 2018}}</ref> 2019-yilning 5-avgust kuni „Sampdoria“ Rafael Cabralning klub bilan shartnomasi o‘zaro kelishuv asosida bekor qilinganini eʼlon qildi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.sampdoria.it/en/rafael-contract-terminated-by-mutual-agreement/|sarlavha=Rafael contract terminated by mutual agreement|sana=5 August 2019}}</ref> === Reading === 2019-yilning 6-avgustida Reading Rafael bilan 3 yillik shartnoma imzolaganini eʼlon qildi.<ref name="Rafael 2022">{{Veb manbasi|sarlavha=Rafael joins Royals ranks|url=https://www.readingfc.co.uk/news/2019/august/rafael-joins-royals-ranks/|ish=readingfc.co.uk/|nashriyot=Reading F.C.|kirish sanasi=6 August 2019|sana=6 August 2019}}</ref> Rafael EFL kubogida Uikomb Uonderersga qarshi debyut qildi va penaltilar seriyasida ikkita penaltini saqlab qoldi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.readingfc.co.uk/news/2019/august/report--wycombe-vs-reading/|sarlavha=Home of the Royals!}}</ref> Rafael Sky Bet chempionatidagi debyutini „Kardiff City“ga qarshi oʻtkazdi va 3:0 hisobida gʻalaba qozondi va birinchi marta darvozasi daxlsizligini saqlab qoldi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.readingfc.co.uk/news/2019/august/report--reading-vs-cardiff-city/|sarlavha=Home of the Royals!}}</ref> Keyin esa u „Everton“ga ijaraga olingan Joau Virjiniya va Sem Uokerni ortda qoldirib, 1-o‘ringa daʼvogarlik qildi. Rafaelning dekabr oyidagi ketma-ket oʻyinlardagi qahramonliklari unga WhoScored.com saytida 2019-yil dekabr oyining eng yaxshi jamoasi nomini oldi. 2020-yilning 22-iyulida, 2019/20-yilgi mavsumning so‘nggi o‘yini oldidan Rafael klubning eng yaxshi futbolchisi deb eʼlon qilindi.<ref name="Reading 2019–20 PotS">{{Veb manbasi|sarlavha=Rafael crowned as your Player of the Season 2019-20!|url=https://www.readingfc.co.uk/news/2020/july/-rafael-crowned-as-your-player-of-the-season-2019-20/|ish=readingfc.co.uk/|nashriyot=Reading F.C.|kirish sanasi=22 July 2020|sana=22 July 2020}}</ref> 2022-yilning 17-yanvarida Rafael o‘zaro kelishuvga ko‘ra shartnomasi bekor qilinganidan keyin „Reading“ni tark etdi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=RAFAEL AGREES CONTRACT CANCELLATION TO RETURN TO BRAZIL|url=https://www.readingfc.co.uk/news/2022/january/17/rafael-agrees-contract-cancellation-to-return-to-brazil/|ish=readingfc.co.uk/|nashriyot=Reading F.C.|kirish sanasi=17 January 2022|sana=17 January 2022}}</ref> === Cruzeiro === 2022-yilning 19-yanvarida Rafael Evropadagi 9 yillik faoliyatidan so‘ng Braziliyaga qaytib, B Seriyaning „Cruzeiro“ klubi bilan ikki yillik shartnoma imzoladi. == Xalqaro faoliayt == Rafael [[Braziliya milliy futbol terma jamoasi|Braziliya]] terma jamoasidagi debyutini 2012-yil 30-may kuni AQSHga qarshi o‘yinda o‘tkazdi va 4:1 hisobida g‘alaba qozondi. U London [[2012-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|2012-Yozgi Olimpiada oʻyinlarida]] Braziliyaning 23 yoshgacha boʻlgan futbol jamoasiga chaqirilgan, ammo keyinchalik jarohati tufayli almashtirilgan. == Karyera statistikasi == === Klub === {{Updated|2022-yil 8-yanvar}}<ref>{{Soccerway|rafael-cabral-barbosa/78660|accessdate=6 May 2015}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center" |+Klub, mavsum va musobaqalar boʻyicha oʻyinlar va gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |League ! colspan="2" |Mamlakat kubogi ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Continental ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Division !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar |- | rowspan="5" |Santos |2010 | rowspan="4" |Série A |32 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |2 |0 |0 |0 |36 |0 |- |2011 |32 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |14 |0 |22 |0 |68 |0 |- |2012 |25 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |12 |0 |16 |0 |53 |0 |- |2013 |5 |0 |4 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |23 |0 |32 |0 |- ! colspan="2" |Jami !94 !0 !6 !0 !- !- !28 !0 !61 !0 !189 !0 |- | rowspan="6" |[[Napoli (futbol klubi)|Napoli]] |2013-14 | rowspan="5" |[[Serie A]] |8 |0 |1 |0 | colspan="2" | - |2 |0 | colspan="2" | - |11 |0 |- |2014-15 |23 |0 |0 |0 | colspan="2" | - |8 |0 |1 |0 |32 |0 |- |2015-16 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" | - |0 |0 | colspan="2" | - |0 |0 |- |2016-17 |1 |0 |1 |0 | colspan="2" | - |0 |0 | colspan="2" | - |2 |0 |- |2017-18 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" | - |0 |0 | colspan="2" | - |0 |0 |- ! colspan="2" |Jami !32 !0 !2 !0 !- !- !10 !0 !1 !0 !45 !0 |- |Sampdoria |2018-19 |Serie A |2 |0 |2 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- | colspan="2" |- |4 |0 |- | rowspan="4" |Reading |2019-20 | rowspan="3" |EFL Championship |44 |0 |1 |0 |1 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |46 |0 |- |2020-21 |45 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |45 |0 |- |2021-22 |6 |0 |1 |0 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |7 |0 |- ! colspan="2" |Jami !95 !0 !2 !0 !1 !0 !- !- !- !- !98 !0 |- ! colspan="3" |Umumiy !214 !0 !12 !0 !1 !0 !38 !0 !62 !0 !327 !0 |} == Yutuqlar == '''Santos''' * San-Paulu shtati ligasi: 2010, 2011, 2012 * Braziliya kubogi: 2010-yil * Libertadores kubogi: 2011-yil * Recopa Sudamericana: 2012-yil '''Napoli''' * Italiya kubogi: 2013-14 * Italiya Superkubogi: 2014-yil '''Individual''' * Mavsumning eng yaxshi oʻyinchisi: 2019-20<ref name="Reading 2019–20 PotS">{{Veb manbasi|sarlavha=Rafael crowned as your Player of the Season 2019-20!|url=https://www.readingfc.co.uk/news/2020/july/-rafael-crowned-as-your-player-of-the-season-2019-20/|ish=readingfc.co.uk/|nashriyot=Reading F.C.|kirish sanasi=22 July 2020|sana=22 July 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.readingfc.co.uk/news/2020/july/-rafael-crowned-as-your-player-of-the-season-2019-20/ „Rafael crowned as your Player of the Season 2019-20!“]. ''readingfc.co.uk/''. </cite></ref> == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * (in English) [https://web.archive.org/web/20110119083643/http://en.sambafoot.com/players/5275_Rafael.html sambafoot] * [http://pitacodogringo.wordpress.com/2011/10/07/brazil-the-talent-factory-2011-featuring-wellington-martins-oscar-thomas-jaguaribe-bedinelli-rafael-cabral-wellington-nem-welder-silva-marcal/ Rafael Cabral in Brazil: the talent factory 2011] [[Turkum:Braziliyalik futbolchilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1990-yilda tugʻilganlar]] c8ot0rra4md2xtynpb0exfinbgk2wco Bobby Wilson (tennis) 0 758774 2725554 2022-07-30T14:14:41Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1080565637|Bobby Wilson (tennis)]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Robert Keith Wilson''' (22 noyabr 1935 yil - 21 sentyabr 2020 yil) ingliz [[Tennis|tennischisi]] . Wilson 1950-yillarning oxiri va 1960-yillarning boshlarida [[Wimbledon chempionati|Wimbledonning]] chorak finaliga to‘rt marta, [[Amerika ochiq chempionati|Forest Hills]] ikki marta, [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garros]] esa bir marta yetib kelgan. U, shuningdek, Buyuk Britaniya Devis Kubogi jamoasining taniqli a'zosi edi. == Grand Slam turnirlari == Wilson o'smirlar o'rtasidagi chempion bo'lgan, 1951 yilda 15 yoshida Britaniya o'smirlar chempionatida g'olib chiqqan. Keyingi ikki yil ichida u ikkinchi o'rinni egalladi, shuningdek, Billi Nayt bilan hamkorlikda juftlik chempioni bo'ldi. Wilson hali yoshligida 1952 yilda Wimbledonda kattalar darajasidagi yakkalik bahsida g'alaba qozongan bo'lsa, ikkinchi raundda yakuniy ikkinchi o'rinni egallagan [[Jaroslav Drobný|Yaroslav Drobniyga]] yutqazdi; keyingi yili u uchinchi bosqichga chiqdi va u erda chorak finalchi [[Sven Davidson|Sven Devidsonga]] besh setda yutqazdi. Wilson birinchi marta 1958 yilda Wimbledonda yirik chorak finalga chiqdi. Unseeded, u 1-raqamli [[Ashley Cooper (tennis)|Ashley Cooper]] qarshi uchrashuv o'rnatish, to'siq tashlab holda raund etib keldi. Chempion avstraliyalik birinchi ikkita setni osonlik bilan oldi, Wilson o'yinni har ikki setda tenglashtirdi. Hal qiluvchi set qizg'in kurash olib bordi, yakuniy chempion Kuper 7-5 hisobida ustun keldi. 4-o'rinni egallagan Wilson keyingi yozda xuddi shu bosqichga chiqdi, ammo [[Roy Emerson|Roy Emersonga]] to'g'ridan-to'g'ri to'plar bilan chiqdi. 1960 yil 8-raqamli Wilson Forest Hillsdagi to'rtinchi marta [[Amerika ochiq chempionati|AQSH milliy]] musobaqasida chorak finalga chiqdi. Keyin u 2-raqamli Rod Laver bilan uchrashdi. Dastlabki setda yaqin osilganiga qaramay, Wilson uchta to'g'ri to'plamda osongina tushib ketdi. Wilson keyingi yozda Wimbledonda yana chorak finalga chiqdi. U argentinalik Eduardo Sorianoga qarshi birinchi davra o'yinida zo'rg'a omon qoldi va ikki setdan bittaga qaytdi, 6:2, 4:6, 5:7, 16:14, 6:3 hisobida g'alaba qozondi. Ikki raund o'tgach, Wilson 1- [[Neale Fraser|o'rindagi Neale Freyzerni]] 1-6, 6-0, 13-11, 9-7 hisobida g'alaba qozonib, faoliyatidagi eng yirik g'alabaga erishdi. Keyingi raund esa Wilson uchun to'siq bo'lganini yana bir bor isbotladi, chunki u to'rt setda 8-o'rinni egallagan Chak MakKinliga chiqdi. 1963 yil Wilson uchun eng yaxshi yil bo'ldi, chunki u Rolan Garros, Wimbledon va Forest Hills musobaqalarida chorak finalga chiqdi. Parijda, Wilson , ko'pincha turnirlarga borganida, dastlabki to'rtta turni, jumladan, 6-o'rindagi Bob Xyuitt ustidan 16-raundda g'alaba qozondi. Biroq, u keyingi bosqichda juda oson chiqdi, bu safar Frantsiya chempioni va 3-raqamli Per Darmonga . Bir oy o'tgach, yana o'z o'rniga ega bo'lmagan Wilson chorak finalga chiqdi, ammo 4-raqamli Chak MakKinli tomonidan osonlikcha mag'lub bo'ldi. Yil davomida erishgan muvaffaqiyati uni Forest Hillsda 6-o'rinni egalladi va chorak finalga chiqdi. Uning bu [[Frank Froehling|safargi raqibi unseeded Frank Froehling unchalik mashhur]] emas edi. Dastlabki ikki setni qabul qilib, Wilson o'zining birinchi yirik yarim finaliga chiqishga tayyor edi, ammo keyingi ikki setda mag'lub bo'ldi. Froehling ham hal qiluvchi setni egalladi, ammo 9 o'yin natijasiga ko'ra 7 ta o'yin ochkosini saqlab qoldi. Wilson o'zining eng yaxshi davrida ham Wimbledonda ko'pincha juftlik musobaqalarida qatnashishni davom ettirdi. U 1967 yilda to'rtinchi raund uchrashuvining beshinchi to'plamida yakuniy finalchi Vilgelm Bungertni 7-9ga olib chiqdi va 1969 yilda oxirgi marta yakkalik va juftlik bahslarida to'rtinchi raundga chiqdi. Uning so'nggi Wimbledoni 1977 yilda bo'lib o'tdi, u erda 41 yoshida aralash juftlik bahslarida o'ynadi va birinchi raundda mag'lub bo'ldi; u 1971 yildan boshlab faqat juftliklar qur'asida o'ynadi. Umuman olganda, u Wimbledonda 124 o'yin o'tkazgan, 77 g'alaba va 47 mag'lubiyat. == Devis kubogi == 1955 va 1968 yillar oralig'ida Wilson Britaniya Devis Kubogi jamoasi uchun 34 ta uchrashuvda ishtirok etdi. U 40 ta g'alaba va 20 ta mag'lubiyatdan iborat rekordni tuzdi va juftlik bahslarida (25-8) yakkalikdan (16-12) yaxshiroq natija qayd etdi. Eng muvaffaqiyatli yil 1963 yil bo'ldi, o'shanda Britaniya jamoasi Evropa zonasida g'alaba qozonib, finalda Shvetsiyani mag'lub etib, Qo'shma Shtatlarga qarshi zonalararo yarim finalga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup player profile – Bobby Wilson|url=http://www.daviscup.com/en/players/player/profile.aspx?playerid=10002745|ish=daviscup.com|nashriyot=[[International Tennis Federation]] (ITF)}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Juftliklar (1 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:150px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Hamkor ! style="width:150px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:150px" | Hisob |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1960 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|GBR}} [[:en:Mike_Davies_(tennis)|Mike Davies]] |{{flagicon|USA|1959}} [[:en:Dennis_Ralston|Dennis Ralston]] {{flagicon|MEX|1934}} [[:en:Rafael_Osuna|Rafael Osuna]] | 5–7, 3–6, 8–10 |} == Yoshlar o'rtasidagi Katta dubulg'a chempionliklari == === Yakkaliklar: 1 === {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija ! Yil ! width="150" | Turnir ! Yuzaki ! width="150" | Raqib ! width="150" | Hisob |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1952 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |[[Trevor Fankutt]] | 6–3, 6–3 |} == O'yindan keyingi faoliyati == Wilson safardan keyingi kunlarida mahalliy murabbiylik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennisbookshop.com/newsletter42.htm|sarlavha=The Tennis Bookshop – Newsletter 42|ish=tennisbookshop.com}}</ref> U 2018 yilda 82 yoshida ham shunday qilardi. == Shaxsiy == ayotih U 1958 yil 17 iyulda ''The Times gazetasiga'' yozgan maktubida xalqaro sportdagi "aparteid siyosatiga" qarshi chiqqan va "Olimpiada o'yinlari deklaratsiyasida o'z ifodasini topgan irqiy tenglik tamoyilini" himoya qilgan ko'plab imzo chekuvchilardan biri edi. <ref>Brown and Hogsbjerg, ''Apartheid is not a game'', 16</ref> 1964 yilda Wilson " ''Mening tarmoq tarafim'' " nomli kitobini nashr etdi. <ref>{{Kitob manbasi|title=My Side of the Net.|publisher=[[WorldCat]]|oclc=504589420}}</ref> 1981 yil holatiga ko'ra, Wilson London shimolidagi Finchli shahrida yashovchi bo'lib, u erda ham bolaligida yashagan. == Manbalar == {{Manbalar}} * Braun, Geoff va Xogsbjerg, Kristian. ''Aparteid - bu o'yin emas: Yetmishta sayohatni to'xtatish kampaniyasini eslash.'' London: Redwords, 2020.{{ISBN|9781912926589}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9781912926589|9781912926589]] . == Havolalar == * Bobby Wilson at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Bobby Wilson at the Davis Cup * [http://www.britishpathe.com/record.php?id=45247 Britishpathe.com with a video clip from 1968 that includes Wilson] {{Wimbledon boys' singles champions}} [[Turkum:2020-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1935-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] h5zw8n77sh29vuk4dxc2o69mccazap5 2725556 2725554 2022-07-30T14:15:27Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|image=|name=Bobby Wilson|fullname=Robert Keith Wilson|country={{GBR}}|residence=[[Finchley]], Middlesex, England|birth_date={{birth date|df=y|1935|11|22}}|birth_place=[[Hendon]], Middlesex, England|death_date={{dda|df=y|2020|9|21|1935|11|22}}|height=|turnedpro=1968 (amateur from 1952)|retired=1971|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|singlesrecord=|singlestitles=|highestsinglesranking=|AustralianOpenresult=3R ([[1968 Australian Championships – Men's singles|1968]])|FrenchOpenresult=QF ([[1963 French Championships – Men's singles|1963]])|Wimbledonresult=QF ([[1958 Wimbledon Championships – Men's singles|1958]], [[1959 Wimbledon Championships – Men's singles|1959]], [[1961 Wimbledon Championships – Men's singles|1961]], [[1963 Wimbledon Championships – Men's singles|1963]])|USOpenresult=QF ([[1960 U.S. National Championships – Men's singles|1960]], [[1963 U.S. National Championships – Men's singles|1963]])|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=|WimbledonDoublesresult=F (1960)|USOpenDoublesresult=}}'''Robert Keith Wilson''' (22 noyabr 1935 yil - 21 sentyabr 2020 yil) ingliz [[Tennis|tennischisi]] . Wilson 1950-yillarning oxiri va 1960-yillarning boshlarida [[Wimbledon chempionati|Wimbledonning]] chorak finaliga to‘rt marta, [[Amerika ochiq chempionati|Forest Hills]] ikki marta, [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garros]] esa bir marta yetib kelgan. U, shuningdek, Buyuk Britaniya Devis Kubogi jamoasining taniqli a'zosi edi. == Grand Slam turnirlari == Wilson o'smirlar o'rtasidagi chempion bo'lgan, 1951 yilda 15 yoshida Britaniya o'smirlar chempionatida g'olib chiqqan. Keyingi ikki yil ichida u ikkinchi o'rinni egalladi, shuningdek, Billi Nayt bilan hamkorlikda juftlik chempioni bo'ldi. Wilson hali yoshligida 1952 yilda Wimbledonda kattalar darajasidagi yakkalik bahsida g'alaba qozongan bo'lsa, ikkinchi raundda yakuniy ikkinchi o'rinni egallagan [[Jaroslav Drobný|Yaroslav Drobniyga]] yutqazdi; keyingi yili u uchinchi bosqichga chiqdi va u erda chorak finalchi [[Sven Davidson|Sven Devidsonga]] besh setda yutqazdi. Wilson birinchi marta 1958 yilda Wimbledonda yirik chorak finalga chiqdi. Unseeded, u 1-raqamli [[Ashley Cooper (tennis)|Ashley Cooper]] qarshi uchrashuv o'rnatish, to'siq tashlab holda raund etib keldi. Chempion avstraliyalik birinchi ikkita setni osonlik bilan oldi, Wilson o'yinni har ikki setda tenglashtirdi. Hal qiluvchi set qizg'in kurash olib bordi, yakuniy chempion Kuper 7-5 hisobida ustun keldi. 4-o'rinni egallagan Wilson keyingi yozda xuddi shu bosqichga chiqdi, ammo [[Roy Emerson|Roy Emersonga]] to'g'ridan-to'g'ri to'plar bilan chiqdi. 1960 yil 8-raqamli Wilson Forest Hillsdagi to'rtinchi marta [[Amerika ochiq chempionati|AQSH milliy]] musobaqasida chorak finalga chiqdi. Keyin u 2-raqamli Rod Laver bilan uchrashdi. Dastlabki setda yaqin osilganiga qaramay, Wilson uchta to'g'ri to'plamda osongina tushib ketdi. Wilson keyingi yozda Wimbledonda yana chorak finalga chiqdi. U argentinalik Eduardo Sorianoga qarshi birinchi davra o'yinida zo'rg'a omon qoldi va ikki setdan bittaga qaytdi, 6:2, 4:6, 5:7, 16:14, 6:3 hisobida g'alaba qozondi. Ikki raund o'tgach, Wilson 1- [[Neale Fraser|o'rindagi Neale Freyzerni]] 1-6, 6-0, 13-11, 9-7 hisobida g'alaba qozonib, faoliyatidagi eng yirik g'alabaga erishdi. Keyingi raund esa Wilson uchun to'siq bo'lganini yana bir bor isbotladi, chunki u to'rt setda 8-o'rinni egallagan Chak MakKinliga chiqdi. 1963 yil Wilson uchun eng yaxshi yil bo'ldi, chunki u Rolan Garros, Wimbledon va Forest Hills musobaqalarida chorak finalga chiqdi. Parijda, Wilson , ko'pincha turnirlarga borganida, dastlabki to'rtta turni, jumladan, 6-o'rindagi Bob Xyuitt ustidan 16-raundda g'alaba qozondi. Biroq, u keyingi bosqichda juda oson chiqdi, bu safar Frantsiya chempioni va 3-raqamli Per Darmonga . Bir oy o'tgach, yana o'z o'rniga ega bo'lmagan Wilson chorak finalga chiqdi, ammo 4-raqamli Chak MakKinli tomonidan osonlikcha mag'lub bo'ldi. Yil davomida erishgan muvaffaqiyati uni Forest Hillsda 6-o'rinni egalladi va chorak finalga chiqdi. Uning bu [[Frank Froehling|safargi raqibi unseeded Frank Froehling unchalik mashhur]] emas edi. Dastlabki ikki setni qabul qilib, Wilson o'zining birinchi yirik yarim finaliga chiqishga tayyor edi, ammo keyingi ikki setda mag'lub bo'ldi. Froehling ham hal qiluvchi setni egalladi, ammo 9 o'yin natijasiga ko'ra 7 ta o'yin ochkosini saqlab qoldi. Wilson o'zining eng yaxshi davrida ham Wimbledonda ko'pincha juftlik musobaqalarida qatnashishni davom ettirdi. U 1967 yilda to'rtinchi raund uchrashuvining beshinchi to'plamida yakuniy finalchi Vilgelm Bungertni 7-9ga olib chiqdi va 1969 yilda oxirgi marta yakkalik va juftlik bahslarida to'rtinchi raundga chiqdi. Uning so'nggi Wimbledoni 1977 yilda bo'lib o'tdi, u erda 41 yoshida aralash juftlik bahslarida o'ynadi va birinchi raundda mag'lub bo'ldi; u 1971 yildan boshlab faqat juftliklar qur'asida o'ynadi. Umuman olganda, u Wimbledonda 124 o'yin o'tkazgan, 77 g'alaba va 47 mag'lubiyat. == Devis kubogi == 1955 va 1968 yillar oralig'ida Wilson Britaniya Devis Kubogi jamoasi uchun 34 ta uchrashuvda ishtirok etdi. U 40 ta g'alaba va 20 ta mag'lubiyatdan iborat rekordni tuzdi va juftlik bahslarida (25-8) yakkalikdan (16-12) yaxshiroq natija qayd etdi. Eng muvaffaqiyatli yil 1963 yil bo'ldi, o'shanda Britaniya jamoasi Evropa zonasida g'alaba qozonib, finalda Shvetsiyani mag'lub etib, Qo'shma Shtatlarga qarshi zonalararo yarim finalga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup player profile – Bobby Wilson|url=http://www.daviscup.com/en/players/player/profile.aspx?playerid=10002745|ish=daviscup.com|nashriyot=[[International Tennis Federation]] (ITF)}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Juftliklar (1 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:150px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Hamkor ! style="width:150px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:150px" | Hisob |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1960 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|GBR}} [[:en:Mike_Davies_(tennis)|Mike Davies]] |{{flagicon|USA|1959}} [[:en:Dennis_Ralston|Dennis Ralston]] {{flagicon|MEX|1934}} [[:en:Rafael_Osuna|Rafael Osuna]] | 5–7, 3–6, 8–10 |} == Yoshlar o'rtasidagi Katta dubulg'a chempionliklari == === Yakkaliklar: 1 === {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija ! Yil ! width="150" | Turnir ! Yuzaki ! width="150" | Raqib ! width="150" | Hisob |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1952 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |[[Trevor Fankutt]] | 6–3, 6–3 |} == O'yindan keyingi faoliyati == Wilson safardan keyingi kunlarida mahalliy murabbiylik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennisbookshop.com/newsletter42.htm|sarlavha=The Tennis Bookshop – Newsletter 42|ish=tennisbookshop.com}}</ref> U 2018 yilda 82 yoshida ham shunday qilardi. == Shaxsiy == ayotih U 1958 yil 17 iyulda ''The Times gazetasiga'' yozgan maktubida xalqaro sportdagi "aparteid siyosatiga" qarshi chiqqan va "Olimpiada o'yinlari deklaratsiyasida o'z ifodasini topgan irqiy tenglik tamoyilini" himoya qilgan ko'plab imzo chekuvchilardan biri edi. <ref>Brown and Hogsbjerg, ''Apartheid is not a game'', 16</ref> 1964 yilda Wilson " ''Mening tarmoq tarafim'' " nomli kitobini nashr etdi. <ref>{{Kitob manbasi|title=My Side of the Net.|publisher=[[WorldCat]]|oclc=504589420}}</ref> 1981 yil holatiga ko'ra, Wilson London shimolidagi Finchli shahrida yashovchi bo'lib, u erda ham bolaligida yashagan. == Manbalar == {{Manbalar}} * Braun, Geoff va Xogsbjerg, Kristian. ''Aparteid - bu o'yin emas: Yetmishta sayohatni to'xtatish kampaniyasini eslash.'' London: Redwords, 2020.{{ISBN|9781912926589}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9781912926589|9781912926589]] . == Havolalar == * Bobby Wilson at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Bobby Wilson at the Davis Cup * [http://www.britishpathe.com/record.php?id=45247 Britishpathe.com with a video clip from 1968 that includes Wilson] [[Turkum:2020-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1935-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] ifp7efrojvr1xh7f60rdq6qgf7bq87a 2725557 2725556 2022-07-30T14:15:44Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|image=|name=Bobby Wilson|fullname=Robert Keith Wilson|country={{GBR}}|residence=[[Finchley]], Middlesex, England|birth_date={{birth date|df=y|1935|11|22}}|birth_place=[[Hendon]], Middlesex, England|death_date={{dda|df=y|2020|9|21|1935|11|22}}|height=|turnedpro=1968 (amateur from 1952)|retired=1971|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|singlesrecord=|singlestitles=|highestsinglesranking=|AustralianOpenresult=3R ([[1968 Australian Championships – Men's singles|1968]])|FrenchOpenresult=QF ([[1963 French Championships – Men's singles|1963]])|Wimbledonresult=QF ([[1958 Wimbledon Championships – Men's singles|1958]], [[1959 Wimbledon Championships – Men's singles|1959]], [[1961 Wimbledon Championships – Men's singles|1961]], [[1963 Wimbledon Championships – Men's singles|1963]])|USOpenresult=QF ([[1960 U.S. National Championships – Men's singles|1960]], [[1963 U.S. National Championships – Men's singles|1963]])|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=|WimbledonDoublesresult=F (1960)|USOpenDoublesresult=}}'''Robert Keith Wilson''' (22 noyabr 1935 yil — 21 sentyabr 2020 yil) ingliz [[Tennis|tennischisi]] . Wilson 1950-yillarning oxiri va 1960-yillarning boshlarida [[Wimbledon chempionati|Wimbledonning]] chorak finaliga to‘rt marta, [[Amerika ochiq chempionati|Forest Hills]] ikki marta, [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garros]] esa bir marta yetib kelgan. U, shuningdek, Buyuk Britaniya Devis Kubogi jamoasining taniqli aʼzosi edi. == Grand Slam turnirlari == Wilson oʻsmirlar oʻrtasidagi chempion boʻlgan, 1951 yilda 15 yoshida Britaniya oʻsmirlar chempionatida gʻolib chiqqan. Keyingi ikki yil ichida u ikkinchi oʻrinni egalladi, shuningdek, Billi Nayt bilan hamkorlikda juftlik chempioni boʻldi. Wilson hali yoshligida 1952 yilda Wimbledonda kattalar darajasidagi yakkalik bahsida gʻalaba qozongan boʻlsa, ikkinchi raundda yakuniy ikkinchi oʻrinni egallagan [[Jaroslav Drobný|Yaroslav Drobniyga]] yutqazdi; keyingi yili u uchinchi bosqichga chiqdi va u erda chorak finalchi [[Sven Davidson|Sven Devidsonga]] besh setda yutqazdi. Wilson birinchi marta 1958 yilda Wimbledonda yirik chorak finalga chiqdi. Unseeded, u 1-raqamli [[Ashley Cooper (tennis)|Ashley Cooper]] qarshi uchrashuv oʻrnatish, toʻsiq tashlab holda raund etib keldi. Chempion avstraliyalik birinchi ikkita setni osonlik bilan oldi, Wilson oʻyinni har ikki setda tenglashtirdi. Hal qiluvchi set qizgʻin kurash olib bordi, yakuniy chempion Kuper 7-5 hisobida ustun keldi. 4-oʻrinni egallagan Wilson keyingi yozda xuddi shu bosqichga chiqdi, ammo [[Roy Emerson|Roy Emersonga]] toʻgʻridan-toʻgʻri toʻplar bilan chiqdi. 1960 yil 8-raqamli Wilson Forest Hillsdagi toʻrtinchi marta [[Amerika ochiq chempionati|AQSH milliy]] musobaqasida chorak finalga chiqdi. Keyin u 2-raqamli Rod Laver bilan uchrashdi. Dastlabki setda yaqin osilganiga qaramay, Wilson uchta toʻgʻri toʻplamda osongina tushib ketdi. Wilson keyingi yozda Wimbledonda yana chorak finalga chiqdi. U argentinalik Eduardo Sorianoga qarshi birinchi davra oʻyinida zoʻrgʻa omon qoldi va ikki setdan bittaga qaytdi, 6:2, 4:6, 5:7, 16:14, 6:3 hisobida gʻalaba qozondi. Ikki raund oʻtgach, Wilson 1- [[Neale Fraser|oʻrindagi Neale Freyzerni]] 1-6, 6-0, 13-11, 9-7 hisobida gʻalaba qozonib, faoliyatidagi eng yirik gʻalabaga erishdi. Keyingi raund esa Wilson uchun toʻsiq boʻlganini yana bir bor isbotladi, chunki u toʻrt setda 8-oʻrinni egallagan Chak MakKinliga chiqdi. 1963 yil Wilson uchun eng yaxshi yil boʻldi, chunki u Rolan Garros, Wimbledon va Forest Hills musobaqalarida chorak finalga chiqdi. Parijda, Wilson, koʻpincha turnirlarga borganida, dastlabki toʻrtta turni, jumladan, 6-oʻrindagi Bob Xyuitt ustidan 16-raundda gʻalaba qozondi. Biroq, u keyingi bosqichda juda oson chiqdi, bu safar Frantsiya chempioni va 3-raqamli Per Darmonga . Bir oy oʻtgach, yana oʻz oʻrniga ega boʻlmagan Wilson chorak finalga chiqdi, ammo 4-raqamli Chak MakKinli tomonidan osonlikcha magʻlub boʻldi. Yil davomida erishgan muvaffaqiyati uni Forest Hillsda 6-oʻrinni egalladi va chorak finalga chiqdi. Uning bu [[Frank Froehling|safargi raqibi unseeded Frank Froehling unchalik mashhur]] emas edi. Dastlabki ikki setni qabul qilib, Wilson oʻzining birinchi yirik yarim finaliga chiqishga tayyor edi, ammo keyingi ikki setda magʻlub boʻldi. Froehling ham hal qiluvchi setni egalladi, ammo 9 oʻyin natijasiga koʻra 7 ta oʻyin ochkosini saqlab qoldi. Wilson oʻzining eng yaxshi davrida ham Wimbledonda koʻpincha juftlik musobaqalarida qatnashishni davom ettirdi. U 1967 yilda toʻrtinchi raund uchrashuvining beshinchi toʻplamida yakuniy finalchi Vilgelm Bungertni 7-9ga olib chiqdi va 1969 yilda oxirgi marta yakkalik va juftlik bahslarida toʻrtinchi raundga chiqdi. Uning soʻnggi Wimbledoni 1977 yilda boʻlib oʻtdi, u erda 41 yoshida aralash juftlik bahslarida oʻynadi va birinchi raundda magʻlub boʻldi; u 1971 yildan boshlab faqat juftliklar qur’asida oʻynadi. Umuman olganda, u Wimbledonda 124 oʻyin oʻtkazgan, 77 gʻalaba va 47 magʻlubiyat. == Devis kubogi == 1955 va 1968 yillar oraligʻida Wilson Britaniya Devis Kubogi jamoasi uchun 34 ta uchrashuvda ishtirok etdi. U 40 ta gʻalaba va 20 ta magʻlubiyatdan iborat rekordni tuzdi va juftlik bahslarida (25-8) yakkalikdan (16-12) yaxshiroq natija qayd etdi. Eng muvaffaqiyatli yil 1963 yil boʻldi, oʻshanda Britaniya jamoasi Evropa zonasida gʻalaba qozonib, finalda Shvetsiyani magʻlub etib, Qoʻshma Shtatlarga qarshi zonalararo yarim finalga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup player profile – Bobby Wilson|url=http://www.daviscup.com/en/players/player/profile.aspx?playerid=10002745|ish=daviscup.com|nashriyot=[[International Tennis Federation]] (ITF)}}</ref> == Katta dubulgʻa finallari == === Juftliklar (1 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:150px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Hamkor ! style="width:150px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:150px" | Hisob |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1960 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | Oʻt |{{flagicon|GBR}} [[:en:Mike_Davies_(tennis)|Mike Davies]] |{{flagicon|USA|1959}} [[:en:Dennis_Ralston|Dennis Ralston]] {{flagicon|MEX|1934}} [[:en:Rafael_Osuna|Rafael Osuna]] | 5-7, 3-6, 8-10 |} == Yoshlar oʻrtasidagi Katta dubulgʻa chempionliklari == === Yakkaliklar: 1 === {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija ! Yil ! width="150" | Turnir ! Yuzaki ! width="150" | Raqib ! width="150" | Hisob |- style="background:#ccffcc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1952 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | Oʻt |[[Trevor Fankutt]] | 6-3, 6-3 |} == Oʻyindan keyingi faoliyati == Wilson safardan keyingi kunlarida mahalliy murabbiylik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennisbookshop.com/newsletter42.htm|sarlavha=The Tennis Bookshop – Newsletter 42|ish=tennisbookshop.com}}</ref> U 2018 yilda 82 yoshida ham shunday qilardi. == Shaxsiy == ayotih U 1958 yil 17 iyulda ''The Times gazetasiga'' yozgan maktubida xalqaro sportdagi „aparteid siyosatiga“ qarshi chiqqan va „Olimpiada oʻyinlari deklaratsiyasida oʻz ifodasini topgan irqiy tenglik tamoyilini“ himoya qilgan koʻplab imzo chekuvchilardan biri edi. <ref>Brown and Hogsbjerg, ''Apartheid is not a game'', 16</ref> 1964 yilda Wilson " ''Mening tarmoq tarafim'' " nomli kitobini nashr etdi. <ref>{{Kitob manbasi|title=My Side of the Net.|publisher=[[WorldCat]]|oclc=504589420}}</ref> 1981 yil holatiga koʻra, Wilson London shimolidagi Finchli shahrida yashovchi boʻlib, u erda ham bolaligida yashagan. == Manbalar == {{Manbalar}} * Braun, Geoff va Xogsbjerg, Kristian. ''Aparteid — bu oʻyin emas: Yetmishta sayohatni toʻxtatish kampaniyasini eslash.'' London: Redwords, 2020.{{ISBN|9781912926589}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/9781912926589|9781912926589]] . == Havolalar == * Bobby Wilson at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Bobby Wilson at the Davis Cup * [http://www.britishpathe.com/record.php?id=45247 Britishpathe.com with a video clip from 1968 that includes Wilson] [[Turkum:2020-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1935-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] jnhpa3vez2ly1yae82jjrwdjiupwsjz Pauline Betz 0 758775 2725555 2022-07-30T14:15:05Z ShohjahonSobirov 73332 „[[:en:Special:Redirect/revision/1095986168|Pauline Betz]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Pauline Betz Addie<!--if different from article name-->|itf_name=Pauline Addie<!--if different from article name-->|country={{USA}}|residence=|birth_date=Pauline May Betz<br/>{{birth date|1919|8|6|mf=y}}|birth_place=[[Dayton, Ohio]], U.S.|death_date={{death date and age|2011|5|31|1919|8|6|mf=y}}|death_place=[[Potomac, Maryland]], U.S.|height={{convert|1.66|m|ftin|abbr=on|order=flip}}|college=|turnedpro=1947|retired=1960<ref name=nyt2011/>|plays=|careerprizemoney=|tennishofyear=1965|tennishofid=pauline-betz-addie|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlestitles=|highestsinglesranking=[[World number 1 ranked female tennis players|No. '''1''']] (1946)|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=F ([[1946 French Championships – Women's singles|1946]])|Wimbledonresult='''W''' ([[1946 Wimbledon Championships – Women's singles|1946]])|USOpenresult='''W''' ([[1942 U.S. National Championships – Women's singles|1942]], [[1943 U.S. National Championships – Women's singles|1943]], [[1944 U.S. National Championships – Women's singles|1944]], [[1946 U.S. National Championships – Women's singles|1946]])|Othertournaments=<!-- adds a "Other tournaments" title -->|MastersCupresult=|WTAChampionshipsresult=|Olympicsresult=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=F (1946)|WimbledonDoublesresult=F (1946)|USOpenDoublesresult=F (1941, 1942, 1943, 1944, 1945)|OthertournamentsDoubles=<!-- adds a "Other doubles tournaments" title -->|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1946)|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=F (1941, 1943)|Team=Yes|FedCupresult=|WightmanCupresult='''W''' ([[1946 Wightman Cup|1946]])}} '''Pauline Betz Addie''' (talaffuzi: '''Pauline May Betz''', 1919-yil 6-avgust - 2011-yil 31-may) amerikalik professional [[Tennis|tennischi]] edi. U "Katta Dubulg'a" musobaqalarida beshta g'alaba qozondi va yana uchtasida ikkinchi o'rinni egalladi. Jack Kramer uni Helen Wills Mudidan keyin turgan ikkinchi eng yaxshi tennischi ayol deb atadi.<ref>[http://tennis.quickfound.net/history/jack_kramer.html Female players & the 1950–51 Pauline Betz-Gussy Moran tour]</ref> == Yoshlik == Betz Los-Anjeles o'rta maktabida o'qigan va tennisini Dick Skeendan o'rgangan. U tennis va o'qishni Rollins kollejida davom ettirdi (1943-yilda tugatgan), <ref name="PaulineBetzWM">{{Veb manbasi|url=http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|sarlavha=ITA Women's Hall of Fame...|nashriyot=ITA Women's Hall of Fame McCormack-Nagelsen Tennis Center, William & Mary College|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100823121729/http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|arxivsana=August 23, 2010}}</ref> <ref name="RollinsAthleticHallofFame">{{Veb manbasi|url=http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|sarlavha=Rollins College Athletics Hall of Fame|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100528013210/http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|arxivsana=May 28, 2010}}</ref> <ref name="SportsThen&Now">{{Veb manbasi|url=http://sportsthenandnow.com/2009/08/25/rollins-college-womens-tennis-the-small-school-with-the-big-tradition/|sarlavha=Rollins College Women's Tennis: Small School With A Big Tradition|sana=25 August 2009|nashriyot=Sports Then and Now|kirish sanasi=October 6, 2010}}</ref> <ref name="RollinsSportsWTennisTradition">{{Veb manbasi|url=http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|sarlavha=Tennis-Women's: Tradition|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110715200513/http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|arxivsana=July 15, 2011}}</ref> u yerda Kappa Alpha Theta sorority a'zosi ham edi. Betz [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] iqtisod bo'yicha magistr darajasini oldi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}</ref><ref name="bde1943">{{Yangiliklar manbasi |last=Harold Parrott |date=September 7, 1943 |title=Hunt, blocked by Riggs, emulates dad as champion |page=11 |work=[[The Brooklyn Daily Eagle]] |url=https://www.newspapers.com/image/52663928/ |url-access=subscription |via=[[Newspapers.com]]}}</ref> == Karyera == === Havaskor === Betz 1942-yilgi AQSh chempionatida o'zining to'rtta yakkalik bahslarining birinchisida g'alaba qozonib, yarim finalda Margaret Osbornga qarshi o'yin ochkosini saqlab qoldi va yakuniy setda 3-5 hisobida ortda qoldi.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> Keyingi yili u Ogayo shtatining Cincinnati shahrida bo'lib o'tgan Tri-shtat turnirida g'olib chiqdi va finalda Catherine Wolfni birinchi setda ochko yo'qotmasdan mag'lub etdi.<ref name="tennisfame" /> U 1946-yilda yakkalik bahslarida [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] chempionligini qo'lga kiritdi, u turnirga faqat bitta setni yo'qotmasdan kirgan.<ref name="tennisfame" /> O'sha yili Wimbledondan keyin o'tkazilgan 1946-yilgi Fransiya chempionatida u ikkita o'yin ochkosini o'zgartira olmadi va uch setda finalda Margaret Osbornga yutqazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}</ref> Jon Ollifning fikricha, Betz dunyoda birinchi o'rinni egallagan.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2008">[[Bud Kollinz|Collins, Bud]] (2008). ''The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book''. New York: New Chapter Press. pp.&nbsp;695, 702. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-942257-41-0|<bdi>978-0-942257-41-0</bdi>]].</cite></ref> 1939-yildan 1946-yilgacha u Amerika Qo'shma Shtatlari maysazor tennisi assotsiatsiyasi tomonidan yil yakunlari bo'yicha eng yaxshi 10 talikka kirdi. U 1942-yildan 1944-yilgacha va 1946-yilda Qo'shma Shtatlardagi eng yuqori darajali tennischi bo'lgan.<ref>{{Kitob manbasi|last=United States Tennis Association|title=1988 Official USTA Tennis Yearbook|publisher=H.O. Zimman, Inc.|location=Lynn, Massachusetts|year=1988|pages=260–1}}</ref> === Professional === Uning havaskorlik karyerasi 1947-yilda USLTA uning havaskor maqomini bekor qilganda tugadi, chunki ular professional bo'lish imkoniyatlarini o'rgangan edilar.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref><ref name="telegraphobituary">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz|url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/sport-obituaries/8558165/Pauline-Betz.html|nashriyot=[[The Daily Telegraph|The Telegraph]]|sana=June 5, 2011}}</ref><ref name="guardian">{{Veb manbasi|muallif=Richard Evans|sarlavha=Pauline Betz obituary|url=https://www.theguardian.com/sport/2011/jun/20/pauline-betz-obituary|ish=[[The Guardian]]|sana=20 June 2011}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=April 10, 1947 |title=Betz undecided on future plans |page=13 |work=[[Spartanburg Herald-Journal]] |agency=AP |url=https://news.google.com/newspapers?id=sFAsAAAAIBAJ&sjid=E8sEAAAAIBAJ&pg=3688%2C840068}}</ref> Betz Sara Palfrey Kuk (1947) va Gussi Moranga (1951) qarshi ikkita professional tur o'tkazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2008">[[Bud Kollinz|Collins, Bud]] (2008). ''The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book''. New York: New Chapter Press. pp.&nbsp;695, 702. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-942257-41-0|<bdi>978-0-942257-41-0</bdi>]].</cite></ref> 1955-yilda Maureen Connollyga qarshi pro-tur rejalashtirilgan edi, ammo Conolli karyerasini yakunlagan jarohati muvaffaqiyatsizlikka uchradi.<ref>https://scholar.google.com/scholar_case?case=8408166016021329600</ref> Pauline Betz 1953, 1955 va 1956-yillarda Clevelandda bo'lib o'tgan ayollar o'rtasidagi professional jahon chempionatida 1956-yil finalida amaldagi chempion amerikalik Doris Hartni mag'lubiyatga uchratgan.<ref name="tennisabstract.com">{{Veb manbasi|url=http://www.tennisabstract.com/cgi-bin/player.cgi?p=PaulineBetz|sarlavha=Tennis Abstract: Pauline Betz Match Results, Splits, and Analysis}}</ref> 1956-yil may oyida u Miluokida Hartga qarshi yana bir o'yin o'tkazdi va ikkita ketma-ket g'alaba qozondi.<ref name="tennisabstract.com" /> == O'lim == Betz 2011-yil 31-mayda Parkinson kasalligining pasayishi bilan bog'liq asoratlardan vafot etdi. U va uning eri Bob Addi Maryland shtatidagi Potomak shahridagi Avliyo Gabriel qabristoniga qo'shaloq uchastkada dafn etilgan.<ref>Resting Places: The Burial Sites of More than 14000 Famous Persons, Scott Wilson</ref> == Mukofot va unvonlar == 1946-yil 2-sentyabrda Betz ''TIME'' jurnalining muqovasida paydo bo'ldi.<ref name="independent">{{Veb manbasi|muallif=Martin Childs|sarlavha=Pauline Betz: Grand slam-winning tennis player banned for merely considering turning professional|url=https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivurl=https://ghostarchive.org/archive/20220525/https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivsana=2022-05-25|ish=[[The Independent]]|sana=June 17, 2011}}</ref> Betz 1965-yilda Xalqaro tennis shon-shuhrat mukofoti sohiblari qatoriga kiritilgan.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> 1995-yilda u ITA ayollar kollejining tennis shon-sharaf mukofoti sohiblari qatoriga kiritildi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/ "Pauline Betz Addie"]. [[Kollejlararo tennis uyushmasi|Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA).</cite></ref> Maryland shtatining Potomak shahridagi Cabin John mintaqaviy bog'idagi Pauline Betz Addie tennis markazi 2008-yil 1 mayda uning sharafiga qayta nomlandi. Addie, Albert Ritzenberg va Stanley Hoffberger markazga 1972-yilda asos solgan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://classic.sidwell.edu/retired_former_employees/archives/Addie.htm|sarlavha=Pauline Betz Addie|nashriyot=Sidwell Friends School|kirish sanasi=April 10, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304035007/http://classic.sidwell.edu/retired_former_employees/archives/Addie.htm|arxivsana=March 4, 2016}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik (5 ta unvon, 3 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | '''Yil''' ! style="width:180px" | '''Chempionat''' ! style="width:50px" | '''Yuzaki''' ! class="unsortable" style="width:120px" | '''Hisob''' |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't | 5–7, 2–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1942 | AQSh chempionati | O't | 4–6, 6–1, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1943 | AQSh chempionati <small>(2)</small> | O't | 6–3, 5–7, 6–3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1944 | AQSh chempionati <small>(3)</small> | O't | 6–3, 8–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 l | AQSh chempionati | O't | 6–3, 6–8, 4–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't | 6–2, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy | 6–2, 6–8, 5–7 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | AQSh chempionati <small>(4)</small> | O't | 11–9, 6–3 |} === Juftliklar: 7 (7 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Doroti Bundi]] |[[Sara Palfrey]]<br /> [[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]] | 6–3, 1–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1942 | AQSh chempionati | O't |[[Doris Xart]] |[[Luiza Brou]]<br />Margaret Osborne | 6–2, 5–7, 0–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1944 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 6–4, 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 3–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Uimbldon | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 6–2, 3–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 6–0, 1–6 |} === Aralash juftliklar: 3 ta (1 unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Bobbi Riggs]] |[[Sara Palfrey]]<br />[[Jek Kramer]] | 6–4, 4–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |[[Pancho Segura]] |[[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]]<br />[[Bill Talbert]] | 8–10, 4–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |[[Budge Patty]] |[[Doroti Bundi]]<br />[[Tom Brown (tennischi)|Tom Braun]] | 7–5, 9–7 |} == Grand Slam yakkalik turniri xronologiyasi == R = turnir frantsuz fuqarolari uchun cheklangan va Germaniya ishg'oli ostida o'tkaziladi. <sup>1</sup> 1946-yilda Uimbldondan keyin Fransiya chempionati o'tkazildi. == Shaxsiy hayot == 1949-yilda Betz o'zining "Mening tennis poyabzalimdagi qanotlari" avtobiografiyasini nashr etdi.<ref>{{Kitob manbasi|title=Wings on my tennis shoes|publisher=[[WorldCat]]|oclc=717317192}}</ref><ref name="independent">{{Veb manbasi|muallif=Martin Childs|sarlavha=Pauline Betz: Grand slam-winning tennis player banned for merely considering turning professional|url=https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivurl=https://ghostarchive.org/archive/20220525/https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivsana=2022-05-25|ish=[[The Independent]]|sana=June 17, 2011}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMartin_Childs2011">Martin Childs (June 17, 2011). <span class="cs1-lock-subscription" title="Paid subscription required">[https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html "Pauline Betz: Grand slam-winning tennis player banned for merely considering turning professional"]</span>. ''[[The Independent]]''. [https://ghostarchive.org/archive/20220525/https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html Archived] from the original on 2022-05-25.</cite></ref> O'sha yili u ''Washington Times-Herald'' va ''Washington Post'' uchun sport yozuvchisi Bob Addiega turmushga chiqdi.<ref name="nyt2011" /><ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> Ularning besh farzandi bor edi, ular orasida shoir va yozuvchi Kim Addonizio, Rusti, Gari, Jon va Rik bor edi.<ref name="nyt2011" /><ref name="guardian">{{Veb manbasi|muallif=Richard Evans|sarlavha=Pauline Betz obituary|url=https://www.theguardian.com/sport/2011/jun/20/pauline-betz-obituary|ish=[[The Guardian]]|sana=20 June 2011}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRichard_Evans2011">Richard Evans (20 June 2011). [https://www.theguardian.com/sport/2011/jun/20/pauline-betz-obituary "Pauline Betz obituary"]. ''[[The Guardian]]''.</cite></ref> Uning nabirasi Aya Cash aktrisa. Betz 2011-yil 31-mayda 91 yoshida uyqusida vafot etdi.<ref name="nyt2011">{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2011/06/03/sports/tennis/pauline-betz-addie-a-dominant-tennis-champion-dies-at-91.html?ref=deathsobituaries|sarlavha=Pauline Betz Addie, a Dominant Tennis Champion, Dies at 91|muallif=Robin Finn|sana=June 2, 2011|ish=[[The New York Times]]}}</ref> == Yozuvlar == {| class="wikitable" ! style="width:30%" |'''Turnir''' ! style="width:10%" | '''Yil''' ! style="width:30%" | '''Rekord bajarildi''' ! style="width:30%" | '''O'yinchi tenglashdi''' |- | Uch shtat turniri | style="text-align:center;" | 1943 | style="text-align:center;" | Oltin toʻplamga erishildi<ref name="goldenset">[[Politiken]], 10 May 1995, 1st Section, p.10</ref> | style="text-align:center;" | Tine Scheuer-Larsen (1995){{Clear}} Yaroslava Shvedova (2012) |} == Shuningdek == * Kamida bitta “Katta dubulg‘a” finaliga chiqqan barcha ayol tennischilarning chiqish vaqtlari == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * Pauline Betz Addie at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili|name=Pauline Addie}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:2011-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1919-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] tc1hdef0yr9vi0htatpjmvkerm2d5g1 2725558 2725555 2022-07-30T14:16:03Z ShohjahonSobirov 73332 sahifani to'g'irlash wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Pauline Betz Addie<!--if different from article name-->|itf_name=Pauline Addie<!--if different from article name-->|country={{USA}}|residence=|birth_date=Pauline May Betz<br/>{{birth date|1919|8|6|mf=y}}|birth_place=[[Dayton, Ohio]], U.S.|death_date={{death date and age|2011|5|31|1919|8|6|mf=y}}|death_place=[[Potomac, Maryland]], U.S.|height={{convert|1.66|m|ftin|abbr=on|order=flip}}|college=|turnedpro=1947|retired=1960<ref name=nyt2011/>|plays=|careerprizemoney=|tennishofyear=1965|tennishofid=pauline-betz-addie|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlestitles=|highestsinglesranking=[[World number 1 ranked female tennis players|No. '''1''']] (1946)|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=F ([[1946 French Championships – Women's singles|1946]])|Wimbledonresult='''W''' ([[1946 Wimbledon Championships – Women's singles|1946]])|USOpenresult='''W''' ([[1942 U.S. National Championships – Women's singles|1942]], [[1943 U.S. National Championships – Women's singles|1943]], [[1944 U.S. National Championships – Women's singles|1944]], [[1946 U.S. National Championships – Women's singles|1946]])|Othertournaments=<!-- adds a "Other tournaments" title -->|MastersCupresult=|WTAChampionshipsresult=|Olympicsresult=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=F (1946)|WimbledonDoublesresult=F (1946)|USOpenDoublesresult=F (1941, 1942, 1943, 1944, 1945)|OthertournamentsDoubles=<!-- adds a "Other doubles tournaments" title -->|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1946)|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=F (1941, 1943)|Team=Yes|FedCupresult=|WightmanCupresult='''W''' ([[1946 Wightman Cup|1946]])}} '''Pauline Betz Addie''' (talaffuzi: '''Pauline May Betz''', 1919-yil 6-avgust - 2011-yil 31-may) amerikalik professional [[Tennis|tennischi]] edi. U "Katta Dubulg'a" musobaqalarida beshta g'alaba qozondi va yana uchtasida ikkinchi o'rinni egalladi. Jack Kramer uni Helen Wills Mudidan keyin turgan ikkinchi eng yaxshi tennischi ayol deb atadi.<ref>[http://tennis.quickfound.net/history/jack_kramer.html Female players & the 1950–51 Pauline Betz-Gussy Moran tour]</ref> == Yoshlik == Betz Los-Anjeles o'rta maktabida o'qigan va tennisini Dick Skeendan o'rgangan. U tennis va o'qishni Rollins kollejida davom ettirdi (1943-yilda tugatgan), <ref name="PaulineBetzWM">{{Veb manbasi|url=http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|sarlavha=ITA Women's Hall of Fame...|nashriyot=ITA Women's Hall of Fame McCormack-Nagelsen Tennis Center, William & Mary College|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100823121729/http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|arxivsana=August 23, 2010}}</ref> <ref name="RollinsAthleticHallofFame">{{Veb manbasi|url=http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|sarlavha=Rollins College Athletics Hall of Fame|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100528013210/http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|arxivsana=May 28, 2010}}</ref> <ref name="SportsThen&Now">{{Veb manbasi|url=http://sportsthenandnow.com/2009/08/25/rollins-college-womens-tennis-the-small-school-with-the-big-tradition/|sarlavha=Rollins College Women's Tennis: Small School With A Big Tradition|sana=25 August 2009|nashriyot=Sports Then and Now|kirish sanasi=October 6, 2010}}</ref> <ref name="RollinsSportsWTennisTradition">{{Veb manbasi|url=http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|sarlavha=Tennis-Women's: Tradition|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110715200513/http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|arxivsana=July 15, 2011}}</ref> u yerda Kappa Alpha Theta sorority a'zosi ham edi. Betz [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] iqtisod bo'yicha magistr darajasini oldi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}</ref><ref name="bde1943">{{Yangiliklar manbasi |last=Harold Parrott |date=September 7, 1943 |title=Hunt, blocked by Riggs, emulates dad as champion |page=11 |work=[[The Brooklyn Daily Eagle]] |url=https://www.newspapers.com/image/52663928/ |url-access=subscription |via=[[Newspapers.com]]}}</ref> == Karyera == === Havaskor === Betz 1942-yilgi AQSh chempionatida o'zining to'rtta yakkalik bahslarining birinchisida g'alaba qozonib, yarim finalda Margaret Osbornga qarshi o'yin ochkosini saqlab qoldi va yakuniy setda 3-5 hisobida ortda qoldi.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> Keyingi yili u Ogayo shtatining Cincinnati shahrida bo'lib o'tgan Tri-shtat turnirida g'olib chiqdi va finalda Catherine Wolfni birinchi setda ochko yo'qotmasdan mag'lub etdi.<ref name="tennisfame" /> U 1946-yilda yakkalik bahslarida [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] chempionligini qo'lga kiritdi, u turnirga faqat bitta setni yo'qotmasdan kirgan.<ref name="tennisfame" /> O'sha yili Wimbledondan keyin o'tkazilgan 1946-yilgi Fransiya chempionatida u ikkita o'yin ochkosini o'zgartira olmadi va uch setda finalda Margaret Osbornga yutqazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}</ref> Jon Ollifning fikricha, Betz dunyoda birinchi o'rinni egallagan.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2008">[[Bud Kollinz|Collins, Bud]] (2008). ''The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book''. New York: New Chapter Press. pp.&nbsp;695, 702. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-942257-41-0|<bdi>978-0-942257-41-0</bdi>]].</cite></ref> 1939-yildan 1946-yilgacha u Amerika Qo'shma Shtatlari maysazor tennisi assotsiatsiyasi tomonidan yil yakunlari bo'yicha eng yaxshi 10 talikka kirdi. U 1942-yildan 1944-yilgacha va 1946-yilda Qo'shma Shtatlardagi eng yuqori darajali tennischi bo'lgan.<ref>{{Kitob manbasi|last=United States Tennis Association|title=1988 Official USTA Tennis Yearbook|publisher=H.O. Zimman, Inc.|location=Lynn, Massachusetts|year=1988|pages=260–1}}</ref> === Professional === Uning havaskorlik karyerasi 1947-yilda USLTA uning havaskor maqomini bekor qilganda tugadi, chunki ular professional bo'lish imkoniyatlarini o'rgangan edilar.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref><ref name="telegraphobituary">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz|url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/sport-obituaries/8558165/Pauline-Betz.html|nashriyot=[[The Daily Telegraph|The Telegraph]]|sana=June 5, 2011}}</ref><ref name="guardian">{{Veb manbasi|muallif=Richard Evans|sarlavha=Pauline Betz obituary|url=https://www.theguardian.com/sport/2011/jun/20/pauline-betz-obituary|ish=[[The Guardian]]|sana=20 June 2011}}</ref> Betz Sara Palfrey Kuk (1947) va Gussi Moranga (1951) qarshi ikkita professional tur o'tkazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2008">[[Bud Kollinz|Collins, Bud]] (2008). ''The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book''. New York: New Chapter Press. pp.&nbsp;695, 702. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-942257-41-0|<bdi>978-0-942257-41-0</bdi>]].</cite></ref> 1955-yilda Maureen Connollyga qarshi pro-tur rejalashtirilgan edi, ammo Conolli karyerasini yakunlagan jarohati muvaffaqiyatsizlikka uchradi.<ref>https://scholar.google.com/scholar_case?case=8408166016021329600</ref> Pauline Betz 1953, 1955 va 1956-yillarda Clevelandda bo'lib o'tgan ayollar o'rtasidagi professional jahon chempionatida 1956-yil finalida amaldagi chempion amerikalik Doris Hartni mag'lubiyatga uchratgan.<ref name="tennisabstract.com">{{Veb manbasi|url=http://www.tennisabstract.com/cgi-bin/player.cgi?p=PaulineBetz|sarlavha=Tennis Abstract: Pauline Betz Match Results, Splits, and Analysis}}</ref> 1956-yil may oyida u Miluokida Hartga qarshi yana bir o'yin o'tkazdi va ikkita ketma-ket g'alaba qozondi.<ref name="tennisabstract.com" /> == O'lim == Betz 2011-yil 31-mayda Parkinson kasalligining pasayishi bilan bog'liq asoratlardan vafot etdi. U va uning eri Bob Addi Maryland shtatidagi Potomak shahridagi Avliyo Gabriel qabristoniga qo'shaloq uchastkada dafn etilgan.<ref>Resting Places: The Burial Sites of More than 14000 Famous Persons, Scott Wilson</ref> == Mukofot va unvonlar == 1946-yil 2-sentyabrda Betz ''TIME'' jurnalining muqovasida paydo bo'ldi.<ref name="independent">{{Veb manbasi|muallif=Martin Childs|sarlavha=Pauline Betz: Grand slam-winning tennis player banned for merely considering turning professional|url=https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivurl=https://ghostarchive.org/archive/20220525/https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivsana=2022-05-25|ish=[[The Independent]]|sana=June 17, 2011}}</ref> Betz 1965-yilda Xalqaro tennis shon-shuhrat mukofoti sohiblari qatoriga kiritilgan.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> 1995-yilda u ITA ayollar kollejining tennis shon-sharaf mukofoti sohiblari qatoriga kiritildi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/ "Pauline Betz Addie"]. [[Kollejlararo tennis uyushmasi|Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA).</cite></ref> Maryland shtatining Potomak shahridagi Cabin John mintaqaviy bog'idagi Pauline Betz Addie tennis markazi 2008-yil 1 mayda uning sharafiga qayta nomlandi. Addie, Albert Ritzenberg va Stanley Hoffberger markazga 1972-yilda asos solgan. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik (5 ta unvon, 3 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | '''Yil''' ! style="width:180px" | '''Chempionat''' ! style="width:50px" | '''Yuzaki''' ! class="unsortable" style="width:120px" | '''Hisob''' |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't | 5–7, 2–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1942 | AQSh chempionati | O't | 4–6, 6–1, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1943 | AQSh chempionati <small>(2)</small> | O't | 6–3, 5–7, 6–3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1944 | AQSh chempionati <small>(3)</small> | O't | 6–3, 8–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 l | AQSh chempionati | O't | 6–3, 6–8, 4–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't | 6–2, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy | 6–2, 6–8, 5–7 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | AQSh chempionati <small>(4)</small> | O't | 11–9, 6–3 |} === Juftliklar: 7 (7 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Doroti Bundi]] |[[Sara Palfrey]]<br /> [[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]] | 6–3, 1–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1942 | AQSh chempionati | O't |[[Doris Xart]] |[[Luiza Brou]]<br />Margaret Osborne | 6–2, 5–7, 0–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1944 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 6–4, 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 3–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Uimbldon | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 6–2, 3–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 6–0, 1–6 |} === Aralash juftliklar: 3 ta (1 unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Bobbi Riggs]] |[[Sara Palfrey]]<br />[[Jek Kramer]] | 6–4, 4–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |[[Pancho Segura]] |[[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]]<br />[[Bill Talbert]] | 8–10, 4–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |[[Budge Patty]] |[[Doroti Bundi]]<br />[[Tom Brown (tennischi)|Tom Braun]] | 7–5, 9–7 |} == Grand Slam yakkalik turniri xronologiyasi == R = turnir frantsuz fuqarolari uchun cheklangan va Germaniya ishg'oli ostida o'tkaziladi. <sup>1</sup> 1946-yilda Uimbldondan keyin Fransiya chempionati o'tkazildi. == Shaxsiy hayot == 1949-yilda Betz o'zining "Mening tennis poyabzalimdagi qanotlari" avtobiografiyasini nashr etdi.<ref>{{Kitob manbasi|title=Wings on my tennis shoes|publisher=[[WorldCat]]|oclc=717317192}}</ref><ref name="independent">{{Veb manbasi|muallif=Martin Childs|sarlavha=Pauline Betz: Grand slam-winning tennis player banned for merely considering turning professional|url=https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivurl=https://ghostarchive.org/archive/20220525/https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivsana=2022-05-25|ish=[[The Independent]]|sana=June 17, 2011}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMartin_Childs2011">Martin Childs (June 17, 2011). <span class="cs1-lock-subscription" title="Paid subscription required">[https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html "Pauline Betz: Grand slam-winning tennis player banned for merely considering turning professional"]</span>. ''[[The Independent]]''. [https://ghostarchive.org/archive/20220525/https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html Archived] from the original on 2022-05-25.</cite></ref> O'sha yili u ''Washington Times-Herald'' va ''Washington Post'' uchun sport yozuvchisi Bob Addiega turmushga chiqdi.<ref name="nyt2011" /><ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> Ularning besh farzandi bor edi, ular orasida shoir va yozuvchi Kim Addonizio, Rusti, Gari, Jon va Rik bor edi.<ref name="nyt2011" /><ref name="guardian">{{Veb manbasi|muallif=Richard Evans|sarlavha=Pauline Betz obituary|url=https://www.theguardian.com/sport/2011/jun/20/pauline-betz-obituary|ish=[[The Guardian]]|sana=20 June 2011}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRichard_Evans2011">Richard Evans (20 June 2011). [https://www.theguardian.com/sport/2011/jun/20/pauline-betz-obituary "Pauline Betz obituary"]. ''[[The Guardian]]''.</cite></ref> Uning nabirasi Aya Cash aktrisa. Betz 2011-yil 31-mayda 91 yoshida uyqusida vafot etdi.<ref name="nyt2011">{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2011/06/03/sports/tennis/pauline-betz-addie-a-dominant-tennis-champion-dies-at-91.html?ref=deathsobituaries|sarlavha=Pauline Betz Addie, a Dominant Tennis Champion, Dies at 91|muallif=Robin Finn|sana=June 2, 2011|ish=[[The New York Times]]}}</ref> == Yozuvlar == {| class="wikitable" ! style="width:30%" |'''Turnir''' ! style="width:10%" | '''Yil''' ! style="width:30%" | '''Rekord bajarildi''' ! style="width:30%" | '''O'yinchi tenglashdi''' |- | Uch shtat turniri | style="text-align:center;" | 1943 | style="text-align:center;" | Oltin toʻplamga erishildi<ref name="goldenset">[[Politiken]], 10 May 1995, 1st Section, p.10</ref> | style="text-align:center;" | Tine Scheuer-Larsen (1995){{Clear}} Yaroslava Shvedova (2012) |} == Shuningdek == * Kamida bitta “Katta dubulg‘a” finaliga chiqqan barcha ayol tennischilarning chiqish vaqtlari == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * Pauline Betz Addie at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili|name=Pauline Addie}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:2011-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1919-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] a5dkqnyhn8ulxaz32psrlpnjradhex6 2725559 2725558 2022-07-30T14:16:40Z ShohjahonSobirov 73332 sahifani to'g'irlash wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Pauline Betz Addie<!--if different from article name-->|itf_name=Pauline Addie<!--if different from article name-->|country={{USA}}|residence=|birth_date=Pauline May Betz<br/>{{birth date|1919|8|6|mf=y}}|birth_place=[[Dayton, Ohio]], U.S.|death_date={{death date and age|2011|5|31|1919|8|6|mf=y}}|death_place=[[Potomac, Maryland]], U.S.|height={{convert|1.66|m|ftin|abbr=on|order=flip}}|college=|turnedpro=1947|retired=1960<ref name=nyt2011/>|plays=|careerprizemoney=|tennishofyear=1965|tennishofid=pauline-betz-addie|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlestitles=|highestsinglesranking=[[World number 1 ranked female tennis players|No. '''1''']] (1946)|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=F ([[1946 French Championships – Women's singles|1946]])|Wimbledonresult='''W''' ([[1946 Wimbledon Championships – Women's singles|1946]])|USOpenresult='''W''' ([[1942 U.S. National Championships – Women's singles|1942]], [[1943 U.S. National Championships – Women's singles|1943]], [[1944 U.S. National Championships – Women's singles|1944]], [[1946 U.S. National Championships – Women's singles|1946]])|Othertournaments=<!-- adds a "Other tournaments" title -->|MastersCupresult=|WTAChampionshipsresult=|Olympicsresult=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=F (1946)|WimbledonDoublesresult=F (1946)|USOpenDoublesresult=F (1941, 1942, 1943, 1944, 1945)|OthertournamentsDoubles=<!-- adds a "Other doubles tournaments" title -->|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1946)|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=F (1941, 1943)|Team=Yes|FedCupresult=|WightmanCupresult='''W''' ([[1946 Wightman Cup|1946]])}} '''Pauline Betz Addie''' (talaffuzi: '''Pauline May Betz''', 1919-yil 6-avgust - 2011-yil 31-may) amerikalik professional [[Tennis|tennischi]] edi. U "Katta Dubulg'a" musobaqalarida beshta g'alaba qozondi va yana uchtasida ikkinchi o'rinni egalladi. Jack Kramer uni Helen Wills Mudidan keyin turgan ikkinchi eng yaxshi tennischi ayol deb atadi.<ref>[http://tennis.quickfound.net/history/jack_kramer.html Female players & the 1950–51 Pauline Betz-Gussy Moran tour]</ref> == Yoshlik == Betz Los-Anjeles o'rta maktabida o'qigan va tennisini Dick Skeendan o'rgangan. U tennis va o'qishni Rollins kollejida davom ettirdi (1943-yilda tugatgan), <ref name="PaulineBetzWM">{{Veb manbasi|url=http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|sarlavha=ITA Women's Hall of Fame...|nashriyot=ITA Women's Hall of Fame McCormack-Nagelsen Tennis Center, William & Mary College|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100823121729/http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|arxivsana=August 23, 2010}}</ref> <ref name="RollinsAthleticHallofFame">{{Veb manbasi|url=http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|sarlavha=Rollins College Athletics Hall of Fame|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100528013210/http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|arxivsana=May 28, 2010}}</ref> <ref name="SportsThen&Now">{{Veb manbasi|url=http://sportsthenandnow.com/2009/08/25/rollins-college-womens-tennis-the-small-school-with-the-big-tradition/|sarlavha=Rollins College Women's Tennis: Small School With A Big Tradition|sana=25 August 2009|nashriyot=Sports Then and Now|kirish sanasi=October 6, 2010}}</ref> <ref name="RollinsSportsWTennisTradition">{{Veb manbasi|url=http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|sarlavha=Tennis-Women's: Tradition|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110715200513/http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|arxivsana=July 15, 2011}}</ref> u yerda Kappa Alpha Theta sorority a'zosi ham edi. Betz [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] iqtisod bo'yicha magistr darajasini oldi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}</ref> == Karyera == === Havaskor === Betz 1942-yilgi AQSh chempionatida o'zining to'rtta yakkalik bahslarining birinchisida g'alaba qozonib, yarim finalda Margaret Osbornga qarshi o'yin ochkosini saqlab qoldi va yakuniy setda 3-5 hisobida ortda qoldi.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> Keyingi yili u Ogayo shtatining Cincinnati shahrida bo'lib o'tgan Tri-shtat turnirida g'olib chiqdi va finalda Catherine Wolfni birinchi setda ochko yo'qotmasdan mag'lub etdi.<ref name="tennisfame" /> U 1946-yilda yakkalik bahslarida [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] chempionligini qo'lga kiritdi, u turnirga faqat bitta setni yo'qotmasdan kirgan.<ref name="tennisfame" /> O'sha yili Wimbledondan keyin o'tkazilgan 1946-yilgi Fransiya chempionatida u ikkita o'yin ochkosini o'zgartira olmadi va uch setda finalda Margaret Osbornga yutqazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}</ref> Jon Ollifning fikricha, Betz dunyoda birinchi o'rinni egallagan.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2008">[[Bud Kollinz|Collins, Bud]] (2008). ''The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book''. New York: New Chapter Press. pp.&nbsp;695, 702. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-942257-41-0|<bdi>978-0-942257-41-0</bdi>]].</cite></ref> 1939-yildan 1946-yilgacha u Amerika Qo'shma Shtatlari maysazor tennisi assotsiatsiyasi tomonidan yil yakunlari bo'yicha eng yaxshi 10 talikka kirdi. U 1942-yildan 1944-yilgacha va 1946-yilda Qo'shma Shtatlardagi eng yuqori darajali tennischi bo'lgan.<ref>{{Kitob manbasi|last=United States Tennis Association|title=1988 Official USTA Tennis Yearbook|publisher=H.O. Zimman, Inc.|location=Lynn, Massachusetts|year=1988|pages=260–1}}</ref> === Professional === Uning havaskorlik karyerasi 1947-yilda USLTA uning havaskor maqomini bekor qilganda tugadi, chunki ular professional bo'lish imkoniyatlarini o'rgangan edilar.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref><ref name="telegraphobituary">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz|url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/sport-obituaries/8558165/Pauline-Betz.html|nashriyot=[[The Daily Telegraph|The Telegraph]]|sana=June 5, 2011}}</ref><ref name="guardian">{{Veb manbasi|muallif=Richard Evans|sarlavha=Pauline Betz obituary|url=https://www.theguardian.com/sport/2011/jun/20/pauline-betz-obituary|ish=[[The Guardian]]|sana=20 June 2011}}</ref> Betz Sara Palfrey Kuk (1947) va Gussi Moranga (1951) qarshi ikkita professional tur o'tkazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2008">[[Bud Kollinz|Collins, Bud]] (2008). ''The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book''. New York: New Chapter Press. pp.&nbsp;695, 702. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-942257-41-0|<bdi>978-0-942257-41-0</bdi>]].</cite></ref> 1955-yilda Maureen Connollyga qarshi pro-tur rejalashtirilgan edi, ammo Conolli karyerasini yakunlagan jarohati muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Pauline Betz 1953, 1955 va 1956-yillarda Clevelandda bo'lib o'tgan ayollar o'rtasidagi professional jahon chempionatida 1956-yil finalida amaldagi chempion amerikalik Doris Hartni mag'lubiyatga uchratgan.<ref name="tennisabstract.com">{{Veb manbasi|url=http://www.tennisabstract.com/cgi-bin/player.cgi?p=PaulineBetz|sarlavha=Tennis Abstract: Pauline Betz Match Results, Splits, and Analysis}}</ref> 1956-yil may oyida u Miluokida Hartga qarshi yana bir o'yin o'tkazdi va ikkita ketma-ket g'alaba qozondi.<ref name="tennisabstract.com" /> == O'lim == Betz 2011-yil 31-mayda Parkinson kasalligining pasayishi bilan bog'liq asoratlardan vafot etdi. U va uning eri Bob Addi Maryland shtatidagi Potomak shahridagi Avliyo Gabriel qabristoniga qo'shaloq uchastkada dafn etilgan.<ref>Resting Places: The Burial Sites of More than 14000 Famous Persons, Scott Wilson</ref> == Mukofot va unvonlar == 1946-yil 2-sentyabrda Betz ''TIME'' jurnalining muqovasida paydo bo'ldi.<ref name="independent">{{Veb manbasi|muallif=Martin Childs|sarlavha=Pauline Betz: Grand slam-winning tennis player banned for merely considering turning professional|url=https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivurl=https://ghostarchive.org/archive/20220525/https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivsana=2022-05-25|ish=[[The Independent]]|sana=June 17, 2011}}</ref> Betz 1965-yilda Xalqaro tennis shon-shuhrat mukofoti sohiblari qatoriga kiritilgan.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> 1995-yilda u ITA ayollar kollejining tennis shon-sharaf mukofoti sohiblari qatoriga kiritildi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/ "Pauline Betz Addie"]. [[Kollejlararo tennis uyushmasi|Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA).</cite></ref> Maryland shtatining Potomak shahridagi Cabin John mintaqaviy bog'idagi Pauline Betz Addie tennis markazi 2008-yil 1 mayda uning sharafiga qayta nomlandi. Addie, Albert Ritzenberg va Stanley Hoffberger markazga 1972-yilda asos solgan. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik (5 ta unvon, 3 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | '''Yil''' ! style="width:180px" | '''Chempionat''' ! style="width:50px" | '''Yuzaki''' ! class="unsortable" style="width:120px" | '''Hisob''' |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't | 5–7, 2–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1942 | AQSh chempionati | O't | 4–6, 6–1, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1943 | AQSh chempionati <small>(2)</small> | O't | 6–3, 5–7, 6–3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1944 | AQSh chempionati <small>(3)</small> | O't | 6–3, 8–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 l | AQSh chempionati | O't | 6–3, 6–8, 4–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't | 6–2, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy | 6–2, 6–8, 5–7 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | AQSh chempionati <small>(4)</small> | O't | 11–9, 6–3 |} === Juftliklar: 7 (7 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Doroti Bundi]] |[[Sara Palfrey]]<br /> [[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]] | 6–3, 1–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1942 | AQSh chempionati | O't |[[Doris Xart]] |[[Luiza Brou]]<br />Margaret Osborne | 6–2, 5–7, 0–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1944 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 6–4, 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 3–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Uimbldon | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 6–2, 3–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 6–0, 1–6 |} === Aralash juftliklar: 3 ta (1 unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Bobbi Riggs]] |[[Sara Palfrey]]<br />[[Jek Kramer]] | 6–4, 4–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |[[Pancho Segura]] |[[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]]<br />[[Bill Talbert]] | 8–10, 4–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |[[Budge Patty]] |[[Doroti Bundi]]<br />[[Tom Brown (tennischi)|Tom Braun]] | 7–5, 9–7 |} == Grand Slam yakkalik turniri xronologiyasi == R = turnir frantsuz fuqarolari uchun cheklangan va Germaniya ishg'oli ostida o'tkaziladi. <sup>1</sup> 1946-yilda Uimbldondan keyin Fransiya chempionati o'tkazildi. == Shaxsiy hayot == 1949-yilda Betz o'zining "Mening tennis poyabzalimdagi qanotlari" avtobiografiyasini nashr etdi.<ref>{{Kitob manbasi|title=Wings on my tennis shoes|publisher=[[WorldCat]]|oclc=717317192}}</ref><ref name="independent">{{Veb manbasi|muallif=Martin Childs|sarlavha=Pauline Betz: Grand slam-winning tennis player banned for merely considering turning professional|url=https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivurl=https://ghostarchive.org/archive/20220525/https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivsana=2022-05-25|ish=[[The Independent]]|sana=June 17, 2011}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMartin_Childs2011">Martin Childs (June 17, 2011). <span class="cs1-lock-subscription" title="Paid subscription required">[https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html "Pauline Betz: Grand slam-winning tennis player banned for merely considering turning professional"]</span>. ''[[The Independent]]''. [https://ghostarchive.org/archive/20220525/https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html Archived] from the original on 2022-05-25.</cite></ref> O'sha yili u ''Washington Times-Herald'' va ''Washington Post'' uchun sport yozuvchisi Bob Addiega turmushga chiqdi.<ref name="nyt2011" /><ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> Ularning besh farzandi bor edi, ular orasida shoir va yozuvchi Kim Addonizio, Rusti, Gari, Jon va Rik bor edi.<ref name="nyt2011" /><ref name="guardian">{{Veb manbasi|muallif=Richard Evans|sarlavha=Pauline Betz obituary|url=https://www.theguardian.com/sport/2011/jun/20/pauline-betz-obituary|ish=[[The Guardian]]|sana=20 June 2011}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRichard_Evans2011">Richard Evans (20 June 2011). [https://www.theguardian.com/sport/2011/jun/20/pauline-betz-obituary "Pauline Betz obituary"]. ''[[The Guardian]]''.</cite></ref> Uning nabirasi Aya Cash aktrisa. Betz 2011-yil 31-mayda 91 yoshida uyqusida vafot etdi.<ref name="nyt2011">{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2011/06/03/sports/tennis/pauline-betz-addie-a-dominant-tennis-champion-dies-at-91.html?ref=deathsobituaries|sarlavha=Pauline Betz Addie, a Dominant Tennis Champion, Dies at 91|muallif=Robin Finn|sana=June 2, 2011|ish=[[The New York Times]]}}</ref> == Yozuvlar == {| class="wikitable" ! style="width:30%" |'''Turnir''' ! style="width:10%" | '''Yil''' ! style="width:30%" | '''Rekord bajarildi''' ! style="width:30%" | '''O'yinchi tenglashdi''' |- | Uch shtat turniri | style="text-align:center;" | 1943 | style="text-align:center;" | Oltin toʻplamga erishildi<ref name="goldenset">[[Politiken]], 10 May 1995, 1st Section, p.10</ref> | style="text-align:center;" | Tine Scheuer-Larsen (1995){{Clear}} Yaroslava Shvedova (2012) |} == Shuningdek == * Kamida bitta “Katta dubulg‘a” finaliga chiqqan barcha ayol tennischilarning chiqish vaqtlari == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * Pauline Betz Addie at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili|name=Pauline Addie}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:2011-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1919-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] f43yytfdc2cd7f9x6a7pufnhvfqar2x 2725562 2725559 2022-07-30T14:17:06Z ShohjahonSobirov 73332 sahifani to'g'irlash wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Pauline Betz Addie<!--if different from article name-->|itf_name=Pauline Addie<!--if different from article name-->|country={{USA}}|residence=|birth_date=Pauline May Betz<br/>{{birth date|1919|8|6|mf=y}}|birth_place=[[Dayton, Ohio]], U.S.|death_date={{death date and age|2011|5|31|1919|8|6|mf=y}}|death_place=[[Potomac, Maryland]], U.S.|height={{convert|1.66|m|ftin|abbr=on|order=flip}}|college=|turnedpro=1947|retired=1960<ref name=nyt2011/>|plays=|careerprizemoney=|tennishofyear=1965|tennishofid=pauline-betz-addie|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlestitles=|highestsinglesranking=[[World number 1 ranked female tennis players|No. '''1''']] (1946)|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=F ([[1946 French Championships – Women's singles|1946]])|Wimbledonresult='''W''' ([[1946 Wimbledon Championships – Women's singles|1946]])|USOpenresult='''W''' ([[1942 U.S. National Championships – Women's singles|1942]], [[1943 U.S. National Championships – Women's singles|1943]], [[1944 U.S. National Championships – Women's singles|1944]], [[1946 U.S. National Championships – Women's singles|1946]])|Othertournaments=<!-- adds a "Other tournaments" title -->|MastersCupresult=|WTAChampionshipsresult=|Olympicsresult=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=F (1946)|WimbledonDoublesresult=F (1946)|USOpenDoublesresult=F (1941, 1942, 1943, 1944, 1945)|OthertournamentsDoubles=<!-- adds a "Other doubles tournaments" title -->|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1946)|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=F (1941, 1943)|Team=Yes|FedCupresult=|WightmanCupresult='''W''' ([[1946 Wightman Cup|1946]])}} '''Pauline Betz Addie''' (talaffuzi: '''Pauline May Betz''', 1919-yil 6-avgust - 2011-yil 31-may) amerikalik professional [[Tennis|tennischi]] edi. U "Katta Dubulg'a" musobaqalarida beshta g'alaba qozondi va yana uchtasida ikkinchi o'rinni egalladi. Jack Kramer uni Helen Wills Mudidan keyin turgan ikkinchi eng yaxshi tennischi ayol deb atadi.<ref>[http://tennis.quickfound.net/history/jack_kramer.html Female players & the 1950–51 Pauline Betz-Gussy Moran tour]</ref> == Yoshlik == Betz Los-Anjeles o'rta maktabida o'qigan va tennisini Dick Skeendan o'rgangan. U tennis va o'qishni Rollins kollejida davom ettirdi (1943-yilda tugatgan), <ref name="PaulineBetzWM">{{Veb manbasi|url=http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|sarlavha=ITA Women's Hall of Fame...|nashriyot=ITA Women's Hall of Fame McCormack-Nagelsen Tennis Center, William & Mary College|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100823121729/http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|arxivsana=August 23, 2010}}</ref> <ref name="RollinsAthleticHallofFame">{{Veb manbasi|url=http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|sarlavha=Rollins College Athletics Hall of Fame|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100528013210/http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|arxivsana=May 28, 2010}}</ref> <ref name="SportsThen&Now">{{Veb manbasi|url=http://sportsthenandnow.com/2009/08/25/rollins-college-womens-tennis-the-small-school-with-the-big-tradition/|sarlavha=Rollins College Women's Tennis: Small School With A Big Tradition|sana=25 August 2009|nashriyot=Sports Then and Now|kirish sanasi=October 6, 2010}}</ref> <ref name="RollinsSportsWTennisTradition">{{Veb manbasi|url=http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|sarlavha=Tennis-Women's: Tradition|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110715200513/http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|arxivsana=July 15, 2011}}</ref> u yerda Kappa Alpha Theta sorority a'zosi ham edi. Betz [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] iqtisod bo'yicha magistr darajasini oldi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}</ref> == Karyera == === Havaskor === Betz 1942-yilgi AQSh chempionatida o'zining to'rtta yakkalik bahslarining birinchisida g'alaba qozonib, yarim finalda Margaret Osbornga qarshi o'yin ochkosini saqlab qoldi va yakuniy setda 3-5 hisobida ortda qoldi.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> Keyingi yili u Ogayo shtatining Cincinnati shahrida bo'lib o'tgan Tri-shtat turnirida g'olib chiqdi va finalda Catherine Wolfni birinchi setda ochko yo'qotmasdan mag'lub etdi.<ref name="tennisfame" /> U 1946-yilda yakkalik bahslarida [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] chempionligini qo'lga kiritdi, u turnirga faqat bitta setni yo'qotmasdan kirgan.<ref name="tennisfame" /> O'sha yili Wimbledondan keyin o'tkazilgan 1946-yilgi Fransiya chempionatida u ikkita o'yin ochkosini o'zgartira olmadi va uch setda finalda Margaret Osbornga yutqazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}</ref> Jon Ollifning fikricha, Betz dunyoda birinchi o'rinni egallagan.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2008">[[Bud Kollinz|Collins, Bud]] (2008). ''The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book''. New York: New Chapter Press. pp.&nbsp;695, 702. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-942257-41-0|<bdi>978-0-942257-41-0</bdi>]].</cite></ref> 1939-yildan 1946-yilgacha u Amerika Qo'shma Shtatlari maysazor tennisi assotsiatsiyasi tomonidan yil yakunlari bo'yicha eng yaxshi 10 talikka kirdi. U 1942-yildan 1944-yilgacha va 1946-yilda Qo'shma Shtatlardagi eng yuqori darajali tennischi bo'lgan. === Professional === Uning havaskorlik karyerasi 1947-yilda USLTA uning havaskor maqomini bekor qilganda tugadi, chunki ular professional bo'lish imkoniyatlarini o'rgangan edilar.<ref name="telegraphobituary">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz|url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/sport-obituaries/8558165/Pauline-Betz.html|nashriyot=[[The Daily Telegraph|The Telegraph]]|sana=June 5, 2011}}</ref><ref name="guardian">{{Veb manbasi|muallif=Richard Evans|sarlavha=Pauline Betz obituary|url=https://www.theguardian.com/sport/2011/jun/20/pauline-betz-obituary|ish=[[The Guardian]]|sana=20 June 2011}}</ref> Betz Sara Palfrey Kuk (1947) va Gussi Moranga (1951) qarshi ikkita professional tur o'tkazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2008">[[Bud Kollinz|Collins, Bud]] (2008). ''The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book''. New York: New Chapter Press. pp.&nbsp;695, 702. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-942257-41-0|<bdi>978-0-942257-41-0</bdi>]].</cite></ref> 1955-yilda Maureen Connollyga qarshi pro-tur rejalashtirilgan edi, ammo Conolli karyerasini yakunlagan jarohati muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Pauline Betz 1953, 1955 va 1956-yillarda Clevelandda bo'lib o'tgan ayollar o'rtasidagi professional jahon chempionatida 1956-yil finalida amaldagi chempion amerikalik Doris Hartni mag'lubiyatga uchratgan.<ref name="tennisabstract.com">{{Veb manbasi|url=http://www.tennisabstract.com/cgi-bin/player.cgi?p=PaulineBetz|sarlavha=Tennis Abstract: Pauline Betz Match Results, Splits, and Analysis}}</ref> 1956-yil may oyida u Miluokida Hartga qarshi yana bir o'yin o'tkazdi va ikkita ketma-ket g'alaba qozondi.<ref name="tennisabstract.com" /> == O'lim == Betz 2011-yil 31-mayda Parkinson kasalligining pasayishi bilan bog'liq asoratlardan vafot etdi. U va uning eri Bob Addi Maryland shtatidagi Potomak shahridagi Avliyo Gabriel qabristoniga qo'shaloq uchastkada dafn etilgan.<ref>Resting Places: The Burial Sites of More than 14000 Famous Persons, Scott Wilson</ref> == Mukofot va unvonlar == 1946-yil 2-sentyabrda Betz ''TIME'' jurnalining muqovasida paydo bo'ldi.<ref name="independent">{{Veb manbasi|muallif=Martin Childs|sarlavha=Pauline Betz: Grand slam-winning tennis player banned for merely considering turning professional|url=https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivurl=https://ghostarchive.org/archive/20220525/https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivsana=2022-05-25|ish=[[The Independent]]|sana=June 17, 2011}}</ref> Betz 1965-yilda Xalqaro tennis shon-shuhrat mukofoti sohiblari qatoriga kiritilgan.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> 1995-yilda u ITA ayollar kollejining tennis shon-sharaf mukofoti sohiblari qatoriga kiritildi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/ "Pauline Betz Addie"]. [[Kollejlararo tennis uyushmasi|Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA).</cite></ref> Maryland shtatining Potomak shahridagi Cabin John mintaqaviy bog'idagi Pauline Betz Addie tennis markazi 2008-yil 1 mayda uning sharafiga qayta nomlandi. Addie, Albert Ritzenberg va Stanley Hoffberger markazga 1972-yilda asos solgan. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik (5 ta unvon, 3 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | '''Yil''' ! style="width:180px" | '''Chempionat''' ! style="width:50px" | '''Yuzaki''' ! class="unsortable" style="width:120px" | '''Hisob''' |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't | 5–7, 2–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1942 | AQSh chempionati | O't | 4–6, 6–1, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1943 | AQSh chempionati <small>(2)</small> | O't | 6–3, 5–7, 6–3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1944 | AQSh chempionati <small>(3)</small> | O't | 6–3, 8–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 l | AQSh chempionati | O't | 6–3, 6–8, 4–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't | 6–2, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy | 6–2, 6–8, 5–7 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | AQSh chempionati <small>(4)</small> | O't | 11–9, 6–3 |} === Juftliklar: 7 (7 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Doroti Bundi]] |[[Sara Palfrey]]<br /> [[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]] | 6–3, 1–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1942 | AQSh chempionati | O't |[[Doris Xart]] |[[Luiza Brou]]<br />Margaret Osborne | 6–2, 5–7, 0–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1944 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 6–4, 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 3–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Uimbldon | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 6–2, 3–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 6–0, 1–6 |} === Aralash juftliklar: 3 ta (1 unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Bobbi Riggs]] |[[Sara Palfrey]]<br />[[Jek Kramer]] | 6–4, 4–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |[[Pancho Segura]] |[[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]]<br />[[Bill Talbert]] | 8–10, 4–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |[[Budge Patty]] |[[Doroti Bundi]]<br />[[Tom Brown (tennischi)|Tom Braun]] | 7–5, 9–7 |} == Grand Slam yakkalik turniri xronologiyasi == R = turnir frantsuz fuqarolari uchun cheklangan va Germaniya ishg'oli ostida o'tkaziladi. <sup>1</sup> 1946-yilda Uimbldondan keyin Fransiya chempionati o'tkazildi. == Shaxsiy hayot == 1949-yilda Betz o'zining "Mening tennis poyabzalimdagi qanotlari" avtobiografiyasini nashr etdi.<ref>{{Kitob manbasi|title=Wings on my tennis shoes|publisher=[[WorldCat]]|oclc=717317192}}</ref><ref name="independent">{{Veb manbasi|muallif=Martin Childs|sarlavha=Pauline Betz: Grand slam-winning tennis player banned for merely considering turning professional|url=https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivurl=https://ghostarchive.org/archive/20220525/https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivsana=2022-05-25|ish=[[The Independent]]|sana=June 17, 2011}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMartin_Childs2011">Martin Childs (June 17, 2011). <span class="cs1-lock-subscription" title="Paid subscription required">[https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html "Pauline Betz: Grand slam-winning tennis player banned for merely considering turning professional"]</span>. ''[[The Independent]]''. [https://ghostarchive.org/archive/20220525/https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html Archived] from the original on 2022-05-25.</cite></ref> O'sha yili u ''Washington Times-Herald'' va ''Washington Post'' uchun sport yozuvchisi Bob Addiega turmushga chiqdi.<ref name="nyt2011" /><ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> Ularning besh farzandi bor edi, ular orasida shoir va yozuvchi Kim Addonizio, Rusti, Gari, Jon va Rik bor edi.<ref name="nyt2011" /><ref name="guardian">{{Veb manbasi|muallif=Richard Evans|sarlavha=Pauline Betz obituary|url=https://www.theguardian.com/sport/2011/jun/20/pauline-betz-obituary|ish=[[The Guardian]]|sana=20 June 2011}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRichard_Evans2011">Richard Evans (20 June 2011). [https://www.theguardian.com/sport/2011/jun/20/pauline-betz-obituary "Pauline Betz obituary"]. ''[[The Guardian]]''.</cite></ref> Uning nabirasi Aya Cash aktrisa. Betz 2011-yil 31-mayda 91 yoshida uyqusida vafot etdi.<ref name="nyt2011">{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2011/06/03/sports/tennis/pauline-betz-addie-a-dominant-tennis-champion-dies-at-91.html?ref=deathsobituaries|sarlavha=Pauline Betz Addie, a Dominant Tennis Champion, Dies at 91|muallif=Robin Finn|sana=June 2, 2011|ish=[[The New York Times]]}}</ref> == Yozuvlar == {| class="wikitable" ! style="width:30%" |'''Turnir''' ! style="width:10%" | '''Yil''' ! style="width:30%" | '''Rekord bajarildi''' ! style="width:30%" | '''O'yinchi tenglashdi''' |- | Uch shtat turniri | style="text-align:center;" | 1943 | style="text-align:center;" | Oltin toʻplamga erishildi<ref name="goldenset">[[Politiken]], 10 May 1995, 1st Section, p.10</ref> | style="text-align:center;" | Tine Scheuer-Larsen (1995){{Clear}} Yaroslava Shvedova (2012) |} == Shuningdek == * Kamida bitta “Katta dubulg‘a” finaliga chiqqan barcha ayol tennischilarning chiqish vaqtlari == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * Pauline Betz Addie at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili|name=Pauline Addie}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:2011-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1919-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] g1emfglzhuk9rfoun368kh49opj1f23 2725563 2725562 2022-07-30T14:17:32Z ShohjahonSobirov 73332 sahifani to'g'irlash wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Pauline Betz Addie<!--if different from article name-->|itf_name=Pauline Addie<!--if different from article name-->|country={{USA}}|residence=|birth_date=Pauline May Betz<br/>{{birth date|1919|8|6|mf=y}}|birth_place=[[Dayton, Ohio]], U.S.|death_date={{death date and age|2011|5|31|1919|8|6|mf=y}}|death_place=[[Potomac, Maryland]], U.S.|height={{convert|1.66|m|ftin|abbr=on|order=flip}}|college=|turnedpro=1947|retired=1960<ref name=nyt2011/>|plays=|careerprizemoney=|tennishofyear=1965|tennishofid=pauline-betz-addie|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlestitles=|highestsinglesranking=[[World number 1 ranked female tennis players|No. '''1''']] (1946)|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=F ([[1946 French Championships – Women's singles|1946]])|Wimbledonresult='''W''' ([[1946 Wimbledon Championships – Women's singles|1946]])|USOpenresult='''W''' ([[1942 U.S. National Championships – Women's singles|1942]], [[1943 U.S. National Championships – Women's singles|1943]], [[1944 U.S. National Championships – Women's singles|1944]], [[1946 U.S. National Championships – Women's singles|1946]])|Othertournaments=<!-- adds a "Other tournaments" title -->|MastersCupresult=|WTAChampionshipsresult=|Olympicsresult=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=F (1946)|WimbledonDoublesresult=F (1946)|USOpenDoublesresult=F (1941, 1942, 1943, 1944, 1945)|OthertournamentsDoubles=<!-- adds a "Other doubles tournaments" title -->|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1946)|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=F (1941, 1943)|Team=Yes|FedCupresult=|WightmanCupresult='''W''' ([[1946 Wightman Cup|1946]])}} '''Pauline Betz Addie''' (talaffuzi: '''Pauline May Betz''', 1919-yil 6-avgust - 2011-yil 31-may) amerikalik professional [[Tennis|tennischi]] edi. U "Katta Dubulg'a" musobaqalarida beshta g'alaba qozondi va yana uchtasida ikkinchi o'rinni egalladi. Jack Kramer uni Helen Wills Mudidan keyin turgan ikkinchi eng yaxshi tennischi ayol deb atadi.<ref>[http://tennis.quickfound.net/history/jack_kramer.html Female players & the 1950–51 Pauline Betz-Gussy Moran tour]</ref> == Yoshlik == Betz Los-Anjeles o'rta maktabida o'qigan va tennisini Dick Skeendan o'rgangan. U tennis va o'qishni Rollins kollejida davom ettirdi (1943-yilda tugatgan), <ref name="PaulineBetzWM">{{Veb manbasi|url=http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|sarlavha=ITA Women's Hall of Fame...|nashriyot=ITA Women's Hall of Fame McCormack-Nagelsen Tennis Center, William & Mary College|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100823121729/http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|arxivsana=August 23, 2010}}</ref> <ref name="RollinsAthleticHallofFame">{{Veb manbasi|url=http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|sarlavha=Rollins College Athletics Hall of Fame|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100528013210/http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|arxivsana=May 28, 2010}}</ref> <ref name="SportsThen&Now">{{Veb manbasi|url=http://sportsthenandnow.com/2009/08/25/rollins-college-womens-tennis-the-small-school-with-the-big-tradition/|sarlavha=Rollins College Women's Tennis: Small School With A Big Tradition|sana=25 August 2009|nashriyot=Sports Then and Now|kirish sanasi=October 6, 2010}}</ref> <ref name="RollinsSportsWTennisTradition">{{Veb manbasi|url=http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|sarlavha=Tennis-Women's: Tradition|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110715200513/http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|arxivsana=July 15, 2011}}</ref> u yerda Kappa Alpha Theta sorority a'zosi ham edi. Betz [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] iqtisod bo'yicha magistr darajasini oldi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}</ref> == Karyera == === Havaskor === Betz 1942-yilgi AQSh chempionatida o'zining to'rtta yakkalik bahslarining birinchisida g'alaba qozonib, yarim finalda Margaret Osbornga qarshi o'yin ochkosini saqlab qoldi va yakuniy setda 3-5 hisobida ortda qoldi. Keyingi yili u Ogayo shtatining Cincinnati shahrida bo'lib o'tgan Tri-shtat turnirida g'olib chiqdi va finalda Catherine Wolfni birinchi setda ochko yo'qotmasdan mag'lub etdi.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> U 1946-yilda yakkalik bahslarida [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] chempionligini qo'lga kiritdi, u turnirga faqat bitta setni yo'qotmasdan kirgan.<ref name="tennisfame" /> O'sha yili Wimbledondan keyin o'tkazilgan 1946-yilgi Fransiya chempionatida u ikkita o'yin ochkosini o'zgartira olmadi va uch setda finalda Margaret Osbornga yutqazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}</ref> Jon Ollifning fikricha, Betz dunyoda birinchi o'rinni egallagan.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2008">[[Bud Kollinz|Collins, Bud]] (2008). ''The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book''. New York: New Chapter Press. pp.&nbsp;695, 702. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-942257-41-0|<bdi>978-0-942257-41-0</bdi>]].</cite></ref> 1939-yildan 1946-yilgacha u Amerika Qo'shma Shtatlari maysazor tennisi assotsiatsiyasi tomonidan yil yakunlari bo'yicha eng yaxshi 10 talikka kirdi. U 1942-yildan 1944-yilgacha va 1946-yilda Qo'shma Shtatlardagi eng yuqori darajali tennischi bo'lgan. === Professional === Uning havaskorlik karyerasi 1947-yilda USLTA uning havaskor maqomini bekor qilganda tugadi, chunki ular professional bo'lish imkoniyatlarini o'rgangan edilar. Betz Sara Palfrey Kuk (1947) va Gussi Moranga (1951) qarshi ikkita professional tur o'tkazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2008">[[Bud Kollinz|Collins, Bud]] (2008). ''The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book''. New York: New Chapter Press. pp.&nbsp;695, 702. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-942257-41-0|<bdi>978-0-942257-41-0</bdi>]].</cite></ref> 1955-yilda Maureen Connollyga qarshi pro-tur rejalashtirilgan edi, ammo Conolli karyerasini yakunlagan jarohati muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Pauline Betz 1953, 1955 va 1956-yillarda Clevelandda bo'lib o'tgan ayollar o'rtasidagi professional jahon chempionatida 1956-yil finalida amaldagi chempion amerikalik Doris Hartni mag'lubiyatga uchratgan. 1956-yil may oyida u Miluokida Hartga qarshi yana bir o'yin o'tkazdi va ikkita ketma-ket g'alaba qozondi. == O'lim == Betz 2011-yil 31-mayda Parkinson kasalligining pasayishi bilan bog'liq asoratlardan vafot etdi. U va uning eri Bob Addi Maryland shtatidagi Potomak shahridagi Avliyo Gabriel qabristoniga qo'shaloq uchastkada dafn etilgan.<ref>Resting Places: The Burial Sites of More than 14000 Famous Persons, Scott Wilson</ref> == Mukofot va unvonlar == 1946-yil 2-sentyabrda Betz ''TIME'' jurnalining muqovasida paydo bo'ldi.<ref name="independent">{{Veb manbasi|muallif=Martin Childs|sarlavha=Pauline Betz: Grand slam-winning tennis player banned for merely considering turning professional|url=https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivurl=https://ghostarchive.org/archive/20220525/https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivsana=2022-05-25|ish=[[The Independent]]|sana=June 17, 2011}}</ref> Betz 1965-yilda Xalqaro tennis shon-shuhrat mukofoti sohiblari qatoriga kiritilgan.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> 1995-yilda u ITA ayollar kollejining tennis shon-sharaf mukofoti sohiblari qatoriga kiritildi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/ "Pauline Betz Addie"]. [[Kollejlararo tennis uyushmasi|Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA).</cite></ref> Maryland shtatining Potomak shahridagi Cabin John mintaqaviy bog'idagi Pauline Betz Addie tennis markazi 2008-yil 1 mayda uning sharafiga qayta nomlandi. Addie, Albert Ritzenberg va Stanley Hoffberger markazga 1972-yilda asos solgan. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik (5 ta unvon, 3 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | '''Yil''' ! style="width:180px" | '''Chempionat''' ! style="width:50px" | '''Yuzaki''' ! class="unsortable" style="width:120px" | '''Hisob''' |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't | 5–7, 2–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1942 | AQSh chempionati | O't | 4–6, 6–1, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1943 | AQSh chempionati <small>(2)</small> | O't | 6–3, 5–7, 6–3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1944 | AQSh chempionati <small>(3)</small> | O't | 6–3, 8–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 l | AQSh chempionati | O't | 6–3, 6–8, 4–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't | 6–2, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy | 6–2, 6–8, 5–7 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | AQSh chempionati <small>(4)</small> | O't | 11–9, 6–3 |} === Juftliklar: 7 (7 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Doroti Bundi]] |[[Sara Palfrey]]<br /> [[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]] | 6–3, 1–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1942 | AQSh chempionati | O't |[[Doris Xart]] |[[Luiza Brou]]<br />Margaret Osborne | 6–2, 5–7, 0–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1944 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 6–4, 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 3–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Uimbldon | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 6–2, 3–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 6–0, 1–6 |} === Aralash juftliklar: 3 ta (1 unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Bobbi Riggs]] |[[Sara Palfrey]]<br />[[Jek Kramer]] | 6–4, 4–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |[[Pancho Segura]] |[[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]]<br />[[Bill Talbert]] | 8–10, 4–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |[[Budge Patty]] |[[Doroti Bundi]]<br />[[Tom Brown (tennischi)|Tom Braun]] | 7–5, 9–7 |} == Grand Slam yakkalik turniri xronologiyasi == R = turnir frantsuz fuqarolari uchun cheklangan va Germaniya ishg'oli ostida o'tkaziladi. <sup>1</sup> 1946-yilda Uimbldondan keyin Fransiya chempionati o'tkazildi. == Shaxsiy hayot == 1949-yilda Betz o'zining "Mening tennis poyabzalimdagi qanotlari" avtobiografiyasini nashr etdi.<ref>{{Kitob manbasi|title=Wings on my tennis shoes|publisher=[[WorldCat]]|oclc=717317192}}</ref><ref name="independent">{{Veb manbasi|muallif=Martin Childs|sarlavha=Pauline Betz: Grand slam-winning tennis player banned for merely considering turning professional|url=https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivurl=https://ghostarchive.org/archive/20220525/https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html|arxivsana=2022-05-25|ish=[[The Independent]]|sana=June 17, 2011}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMartin_Childs2011">Martin Childs (June 17, 2011). <span class="cs1-lock-subscription" title="Paid subscription required">[https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html "Pauline Betz: Grand slam-winning tennis player banned for merely considering turning professional"]</span>. ''[[The Independent]]''. [https://ghostarchive.org/archive/20220525/https://www.independent.co.uk/news/obituaries/pauline-betz-grand-slam-winning-tennis-player-banned-for-merely-considering-turning-professional-2298746.html Archived] from the original on 2022-05-25.</cite></ref> O'sha yili u ''Washington Times-Herald'' va ''Washington Post'' uchun sport yozuvchisi Bob Addiega turmushga chiqdi.<ref name="nyt2011" /><ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> Ularning besh farzandi bor edi, ular orasida shoir va yozuvchi Kim Addonizio, Rusti, Gari, Jon va Rik bor edi.<ref name="nyt2011" /><ref name="guardian">{{Veb manbasi|muallif=Richard Evans|sarlavha=Pauline Betz obituary|url=https://www.theguardian.com/sport/2011/jun/20/pauline-betz-obituary|ish=[[The Guardian]]|sana=20 June 2011}}</ref> Uning nabirasi Aya Cash aktrisa. Betz 2011-yil 31-mayda 91 yoshida uyqusida vafot etdi.<ref name="nyt2011">{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2011/06/03/sports/tennis/pauline-betz-addie-a-dominant-tennis-champion-dies-at-91.html?ref=deathsobituaries|sarlavha=Pauline Betz Addie, a Dominant Tennis Champion, Dies at 91|muallif=Robin Finn|sana=June 2, 2011|ish=[[The New York Times]]}}</ref> == Yozuvlar == {| class="wikitable" ! style="width:30%" |'''Turnir''' ! style="width:10%" | '''Yil''' ! style="width:30%" | '''Rekord bajarildi''' ! style="width:30%" | '''O'yinchi tenglashdi''' |- | Uch shtat turniri | style="text-align:center;" | 1943 | style="text-align:center;" | Oltin toʻplamga erishildi<ref name="goldenset">[[Politiken]], 10 May 1995, 1st Section, p.10</ref> | style="text-align:center;" | Tine Scheuer-Larsen (1995){{Clear}} Yaroslava Shvedova (2012) |} == Shuningdek == * Kamida bitta “Katta dubulg‘a” finaliga chiqqan barcha ayol tennischilarning chiqish vaqtlari == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * Pauline Betz Addie at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili|name=Pauline Addie}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:2011-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1919-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] b9f03kannqszf1ktdohnzh914rc3d90 2725564 2725563 2022-07-30T14:18:05Z ShohjahonSobirov 73332 sahifani to'g'irlash wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Pauline Betz Addie<!--if different from article name-->|itf_name=Pauline Addie<!--if different from article name-->|country={{USA}}|residence=|birth_date=Pauline May Betz<br/>{{birth date|1919|8|6|mf=y}}|birth_place=[[Dayton, Ohio]], U.S.|death_date={{death date and age|2011|5|31|1919|8|6|mf=y}}|death_place=[[Potomac, Maryland]], U.S.|height={{convert|1.66|m|ftin|abbr=on|order=flip}}|college=|turnedpro=1947|retired=1960<ref name=nyt2011/>|plays=|careerprizemoney=|tennishofyear=1965|tennishofid=pauline-betz-addie|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlestitles=|highestsinglesranking=[[World number 1 ranked female tennis players|No. '''1''']] (1946)|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=F ([[1946 French Championships – Women's singles|1946]])|Wimbledonresult='''W''' ([[1946 Wimbledon Championships – Women's singles|1946]])|USOpenresult='''W''' ([[1942 U.S. National Championships – Women's singles|1942]], [[1943 U.S. National Championships – Women's singles|1943]], [[1944 U.S. National Championships – Women's singles|1944]], [[1946 U.S. National Championships – Women's singles|1946]])|Othertournaments=<!-- adds a "Other tournaments" title -->|MastersCupresult=|WTAChampionshipsresult=|Olympicsresult=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=F (1946)|WimbledonDoublesresult=F (1946)|USOpenDoublesresult=F (1941, 1942, 1943, 1944, 1945)|OthertournamentsDoubles=<!-- adds a "Other doubles tournaments" title -->|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1946)|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=F (1941, 1943)|Team=Yes|FedCupresult=|WightmanCupresult='''W''' ([[1946 Wightman Cup|1946]])}} '''Pauline Betz Addie''' (talaffuzi: '''Pauline May Betz''', 1919-yil 6-avgust - 2011-yil 31-may) amerikalik professional [[Tennis|tennischi]] edi. U "Katta Dubulg'a" musobaqalarida beshta g'alaba qozondi va yana uchtasida ikkinchi o'rinni egalladi. Jack Kramer uni Helen Wills Mudidan keyin turgan ikkinchi eng yaxshi tennischi ayol deb atadi.<ref>[http://tennis.quickfound.net/history/jack_kramer.html Female players & the 1950–51 Pauline Betz-Gussy Moran tour]</ref> == Yoshlik == Betz Los-Anjeles o'rta maktabida o'qigan va tennisini Dick Skeendan o'rgangan. U tennis va o'qishni Rollins kollejida davom ettirdi (1943-yilda tugatgan), <ref name="PaulineBetzWM">{{Veb manbasi|url=http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|sarlavha=ITA Women's Hall of Fame...|nashriyot=ITA Women's Hall of Fame McCormack-Nagelsen Tennis Center, William & Mary College|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100823121729/http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|arxivsana=August 23, 2010}}</ref> <ref name="RollinsAthleticHallofFame">{{Veb manbasi|url=http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|sarlavha=Rollins College Athletics Hall of Fame|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100528013210/http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|arxivsana=May 28, 2010}}</ref> <ref name="SportsThen&Now">{{Veb manbasi|url=http://sportsthenandnow.com/2009/08/25/rollins-college-womens-tennis-the-small-school-with-the-big-tradition/|sarlavha=Rollins College Women's Tennis: Small School With A Big Tradition|sana=25 August 2009|nashriyot=Sports Then and Now|kirish sanasi=October 6, 2010}}</ref> <ref name="RollinsSportsWTennisTradition">{{Veb manbasi|url=http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|sarlavha=Tennis-Women's: Tradition|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110715200513/http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|arxivsana=July 15, 2011}}</ref> u yerda Kappa Alpha Theta sorority a'zosi ham edi. Betz [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] iqtisod bo'yicha magistr darajasini oldi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}</ref> == Karyera == === Havaskor === Betz 1942-yilgi AQSh chempionatida o'zining to'rtta yakkalik bahslarining birinchisida g'alaba qozonib, yarim finalda Margaret Osbornga qarshi o'yin ochkosini saqlab qoldi va yakuniy setda 3-5 hisobida ortda qoldi. Keyingi yili u Ogayo shtatining Cincinnati shahrida bo'lib o'tgan Tri-shtat turnirida g'olib chiqdi va finalda Catherine Wolfni birinchi setda ochko yo'qotmasdan mag'lub etdi.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> U 1946-yilda yakkalik bahslarida [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] chempionligini qo'lga kiritdi, u turnirga faqat bitta setni yo'qotmasdan kirgan.<ref name="tennisfame" /> O'sha yili Wimbledondan keyin o'tkazilgan 1946-yilgi Fransiya chempionatida u ikkita o'yin ochkosini o'zgartira olmadi va uch setda finalda Margaret Osbornga yutqazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}</ref> Jon Ollifning fikricha, Betz dunyoda birinchi o'rinni egallagan.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2008">[[Bud Kollinz|Collins, Bud]] (2008). ''The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book''. New York: New Chapter Press. pp.&nbsp;695, 702. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-942257-41-0|<bdi>978-0-942257-41-0</bdi>]].</cite></ref> 1939-yildan 1946-yilgacha u Amerika Qo'shma Shtatlari maysazor tennisi assotsiatsiyasi tomonidan yil yakunlari bo'yicha eng yaxshi 10 talikka kirdi. U 1942-yildan 1944-yilgacha va 1946-yilda Qo'shma Shtatlardagi eng yuqori darajali tennischi bo'lgan. === Professional === Uning havaskorlik karyerasi 1947-yilda USLTA uning havaskor maqomini bekor qilganda tugadi, chunki ular professional bo'lish imkoniyatlarini o'rgangan edilar. Betz Sara Palfrey Kuk (1947) va Gussi Moranga (1951) qarshi ikkita professional tur o'tkazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2008">[[Bud Kollinz|Collins, Bud]] (2008). ''The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book''. New York: New Chapter Press. pp.&nbsp;695, 702. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-942257-41-0|<bdi>978-0-942257-41-0</bdi>]].</cite></ref> 1955-yilda Maureen Connollyga qarshi pro-tur rejalashtirilgan edi, ammo Conolli karyerasini yakunlagan jarohati muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Pauline Betz 1953, 1955 va 1956-yillarda Clevelandda bo'lib o'tgan ayollar o'rtasidagi professional jahon chempionatida 1956-yil finalida amaldagi chempion amerikalik Doris Hartni mag'lubiyatga uchratgan. 1956-yil may oyida u Miluokida Hartga qarshi yana bir o'yin o'tkazdi va ikkita ketma-ket g'alaba qozondi. == O'lim == Betz 2011-yil 31-mayda Parkinson kasalligining pasayishi bilan bog'liq asoratlardan vafot etdi. U va uning eri Bob Addi Maryland shtatidagi Potomak shahridagi Avliyo Gabriel qabristoniga qo'shaloq uchastkada dafn etilgan. == Mukofot va unvonlar == 1946-yil 2-sentyabrda Betz ''TIME'' jurnalining muqovasida paydo bo'ldi. Betz 1965-yilda Xalqaro tennis shon-shuhrat mukofoti sohiblari qatoriga kiritilgan. 1995-yilda u ITA ayollar kollejining tennis shon-sharaf mukofoti sohiblari qatoriga kiritildi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/ "Pauline Betz Addie"]. [[Kollejlararo tennis uyushmasi|Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA).</cite></ref> Maryland shtatining Potomak shahridagi Cabin John mintaqaviy bog'idagi Pauline Betz Addie tennis markazi 2008-yil 1 mayda uning sharafiga qayta nomlandi. Addie, Albert Ritzenberg va Stanley Hoffberger markazga 1972-yilda asos solgan. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik (5 ta unvon, 3 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | '''Yil''' ! style="width:180px" | '''Chempionat''' ! style="width:50px" | '''Yuzaki''' ! class="unsortable" style="width:120px" | '''Hisob''' |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't | 5–7, 2–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1942 | AQSh chempionati | O't | 4–6, 6–1, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1943 | AQSh chempionati <small>(2)</small> | O't | 6–3, 5–7, 6–3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1944 | AQSh chempionati <small>(3)</small> | O't | 6–3, 8–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 l | AQSh chempionati | O't | 6–3, 6–8, 4–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't | 6–2, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy | 6–2, 6–8, 5–7 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | AQSh chempionati <small>(4)</small> | O't | 11–9, 6–3 |} === Juftliklar: 7 (7 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Doroti Bundi]] |[[Sara Palfrey]]<br /> [[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]] | 6–3, 1–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1942 | AQSh chempionati | O't |[[Doris Xart]] |[[Luiza Brou]]<br />Margaret Osborne | 6–2, 5–7, 0–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1944 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 6–4, 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 3–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Uimbldon | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 6–2, 3–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 6–0, 1–6 |} === Aralash juftliklar: 3 ta (1 unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Bobbi Riggs]] |[[Sara Palfrey]]<br />[[Jek Kramer]] | 6–4, 4–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |[[Pancho Segura]] |[[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]]<br />[[Bill Talbert]] | 8–10, 4–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |[[Budge Patty]] |[[Doroti Bundi]]<br />[[Tom Brown (tennischi)|Tom Braun]] | 7–5, 9–7 |} == Grand Slam yakkalik turniri xronologiyasi == R = turnir frantsuz fuqarolari uchun cheklangan va Germaniya ishg'oli ostida o'tkaziladi. <sup>1</sup> 1946-yilda Uimbldondan keyin Fransiya chempionati o'tkazildi. == Shaxsiy hayot == 1949-yilda Betz o'zining "Mening tennis poyabzalimdagi qanotlari" avtobiografiyasini nashr etdi. O'sha yili u ''Washington Times-Herald'' va ''Washington Post'' uchun sport yozuvchisi Bob Addiega turmushga chiqdi.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> Ularning besh farzandi bor edi, ular orasida shoir va yozuvchi Kim Addonizio, Rusti, Gari, Jon va Rik bor edi.<ref name="nyt2011">{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2011/06/03/sports/tennis/pauline-betz-addie-a-dominant-tennis-champion-dies-at-91.html?ref=deathsobituaries|sarlavha=Pauline Betz Addie, a Dominant Tennis Champion, Dies at 91|muallif=Robin Finn|sana=June 2, 2011|ish=[[The New York Times]]}}</ref><ref name="guardian">{{Veb manbasi|muallif=Richard Evans|sarlavha=Pauline Betz obituary|url=https://www.theguardian.com/sport/2011/jun/20/pauline-betz-obituary|ish=[[The Guardian]]|sana=20 June 2011}}</ref> Uning nabirasi Aya Cash aktrisa. Betz 2011-yil 31-mayda 91 yoshida uyqusida vafot etdi. == Yozuvlar == {| class="wikitable" ! style="width:30%" |'''Turnir''' ! style="width:10%" | '''Yil''' ! style="width:30%" | '''Rekord bajarildi''' ! style="width:30%" | '''O'yinchi tenglashdi''' |- | Uch shtat turniri | style="text-align:center;" | 1943 | style="text-align:center;" | Oltin toʻplamga erishildi<ref name="goldenset">[[Politiken]], 10 May 1995, 1st Section, p.10</ref> | style="text-align:center;" | Tine Scheuer-Larsen (1995){{Clear}} Yaroslava Shvedova (2012) |} == Shuningdek == * Kamida bitta “Katta dubulg‘a” finaliga chiqqan barcha ayol tennischilarning chiqish vaqtlari == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * Pauline Betz Addie at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili|name=Pauline Addie}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:2011-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1919-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] eqdy6r2md2yfcjrqplg5bop39srnn9k 2725565 2725564 2022-07-30T14:18:24Z ShohjahonSobirov 73332 sahifani to'g'irlash wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Pauline Betz Addie<!--if different from article name-->|itf_name=Pauline Addie<!--if different from article name-->|country={{USA}}|residence=|birth_date=Pauline May Betz<br/>{{birth date|1919|8|6|mf=y}}|birth_place=[[Dayton, Ohio]], U.S.|death_date={{death date and age|2011|5|31|1919|8|6|mf=y}}|death_place=[[Potomac, Maryland]], U.S.|height={{convert|1.66|m|ftin|abbr=on|order=flip}}|college=|turnedpro=1947|retired=1960<ref name=nyt2011/>|plays=|careerprizemoney=|tennishofyear=1965|tennishofid=pauline-betz-addie|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlestitles=|highestsinglesranking=[[World number 1 ranked female tennis players|No. '''1''']] (1946)|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=F ([[1946 French Championships – Women's singles|1946]])|Wimbledonresult='''W''' ([[1946 Wimbledon Championships – Women's singles|1946]])|USOpenresult='''W''' ([[1942 U.S. National Championships – Women's singles|1942]], [[1943 U.S. National Championships – Women's singles|1943]], [[1944 U.S. National Championships – Women's singles|1944]], [[1946 U.S. National Championships – Women's singles|1946]])|Othertournaments=<!-- adds a "Other tournaments" title -->|MastersCupresult=|WTAChampionshipsresult=|Olympicsresult=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=F (1946)|WimbledonDoublesresult=F (1946)|USOpenDoublesresult=F (1941, 1942, 1943, 1944, 1945)|OthertournamentsDoubles=<!-- adds a "Other doubles tournaments" title -->|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1946)|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=F (1941, 1943)|Team=Yes|FedCupresult=|WightmanCupresult='''W''' ([[1946 Wightman Cup|1946]])}} '''Pauline Betz Addie''' (talaffuzi: '''Pauline May Betz''', 1919-yil 6-avgust - 2011-yil 31-may) amerikalik professional [[Tennis|tennischi]] edi. U "Katta Dubulg'a" musobaqalarida beshta g'alaba qozondi va yana uchtasida ikkinchi o'rinni egalladi. Jack Kramer uni Helen Wills Mudidan keyin turgan ikkinchi eng yaxshi tennischi ayol deb atadi.<ref>[http://tennis.quickfound.net/history/jack_kramer.html Female players & the 1950–51 Pauline Betz-Gussy Moran tour]</ref> == Yoshlik == Betz Los-Anjeles o'rta maktabida o'qigan va tennisini Dick Skeendan o'rgangan. U tennis va o'qishni Rollins kollejida davom ettirdi (1943-yilda tugatgan), <ref name="PaulineBetzWM">{{Veb manbasi|url=http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|sarlavha=ITA Women's Hall of Fame...|nashriyot=ITA Women's Hall of Fame McCormack-Nagelsen Tennis Center, William & Mary College|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100823121729/http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|arxivsana=August 23, 2010}}</ref> <ref name="RollinsAthleticHallofFame">{{Veb manbasi|url=http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|sarlavha=Rollins College Athletics Hall of Fame|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100528013210/http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|arxivsana=May 28, 2010}}</ref> <ref name="SportsThen&Now">{{Veb manbasi|url=http://sportsthenandnow.com/2009/08/25/rollins-college-womens-tennis-the-small-school-with-the-big-tradition/|sarlavha=Rollins College Women's Tennis: Small School With A Big Tradition|sana=25 August 2009|nashriyot=Sports Then and Now|kirish sanasi=October 6, 2010}}</ref> <ref name="RollinsSportsWTennisTradition">{{Veb manbasi|url=http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|sarlavha=Tennis-Women's: Tradition|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110715200513/http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|arxivsana=July 15, 2011}}</ref> u yerda Kappa Alpha Theta sorority a'zosi ham edi. Betz [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] iqtisod bo'yicha magistr darajasini oldi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}</ref> == Karyera == === Havaskor === Betz 1942-yilgi AQSh chempionatida o'zining to'rtta yakkalik bahslarining birinchisida g'alaba qozonib, yarim finalda Margaret Osbornga qarshi o'yin ochkosini saqlab qoldi va yakuniy setda 3-5 hisobida ortda qoldi. Keyingi yili u Ogayo shtatining Cincinnati shahrida bo'lib o'tgan Tri-shtat turnirida g'olib chiqdi va finalda Catherine Wolfni birinchi setda ochko yo'qotmasdan mag'lub etdi.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> U 1946-yilda yakkalik bahslarida [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] chempionligini qo'lga kiritdi, u turnirga faqat bitta setni yo'qotmasdan kirgan.<ref name="tennisfame" /> O'sha yili Wimbledondan keyin o'tkazilgan 1946-yilgi Fransiya chempionatida u ikkita o'yin ochkosini o'zgartira olmadi va uch setda finalda Margaret Osbornga yutqazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}</ref> Jon Ollifning fikricha, Betz dunyoda birinchi o'rinni egallagan.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2008">[[Bud Kollinz|Collins, Bud]] (2008). ''The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book''. New York: New Chapter Press. pp.&nbsp;695, 702. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-942257-41-0|<bdi>978-0-942257-41-0</bdi>]].</cite></ref> 1939-yildan 1946-yilgacha u Amerika Qo'shma Shtatlari maysazor tennisi assotsiatsiyasi tomonidan yil yakunlari bo'yicha eng yaxshi 10 talikka kirdi. U 1942-yildan 1944-yilgacha va 1946-yilda Qo'shma Shtatlardagi eng yuqori darajali tennischi bo'lgan. === Professional === Uning havaskorlik karyerasi 1947-yilda USLTA uning havaskor maqomini bekor qilganda tugadi, chunki ular professional bo'lish imkoniyatlarini o'rgangan edilar. Betz Sara Palfrey Kuk (1947) va Gussi Moranga (1951) qarshi ikkita professional tur o'tkazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2008">[[Bud Kollinz|Collins, Bud]] (2008). ''The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book''. New York: New Chapter Press. pp.&nbsp;695, 702. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-942257-41-0|<bdi>978-0-942257-41-0</bdi>]].</cite></ref> 1955-yilda Maureen Connollyga qarshi pro-tur rejalashtirilgan edi, ammo Conolli karyerasini yakunlagan jarohati muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Pauline Betz 1953, 1955 va 1956-yillarda Clevelandda bo'lib o'tgan ayollar o'rtasidagi professional jahon chempionatida 1956-yil finalida amaldagi chempion amerikalik Doris Hartni mag'lubiyatga uchratgan. 1956-yil may oyida u Miluokida Hartga qarshi yana bir o'yin o'tkazdi va ikkita ketma-ket g'alaba qozondi. == O'lim == Betz 2011-yil 31-mayda Parkinson kasalligining pasayishi bilan bog'liq asoratlardan vafot etdi. U va uning eri Bob Addi Maryland shtatidagi Potomak shahridagi Avliyo Gabriel qabristoniga qo'shaloq uchastkada dafn etilgan. == Mukofot va unvonlar == 1946-yil 2-sentyabrda Betz ''TIME'' jurnalining muqovasida paydo bo'ldi. Betz 1965-yilda Xalqaro tennis shon-shuhrat mukofoti sohiblari qatoriga kiritilgan. 1995-yilda u ITA ayollar kollejining tennis shon-sharaf mukofoti sohiblari qatoriga kiritildi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/ "Pauline Betz Addie"]. [[Kollejlararo tennis uyushmasi|Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA).</cite></ref> Maryland shtatining Potomak shahridagi Cabin John mintaqaviy bog'idagi Pauline Betz Addie tennis markazi 2008-yil 1 mayda uning sharafiga qayta nomlandi. Addie, Albert Ritzenberg va Stanley Hoffberger markazga 1972-yilda asos solgan. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik (5 ta unvon, 3 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | '''Yil''' ! style="width:180px" | '''Chempionat''' ! style="width:50px" | '''Yuzaki''' ! class="unsortable" style="width:120px" | '''Hisob''' |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't | 5–7, 2–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1942 | AQSh chempionati | O't | 4–6, 6–1, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1943 | AQSh chempionati <small>(2)</small> | O't | 6–3, 5–7, 6–3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1944 | AQSh chempionati <small>(3)</small> | O't | 6–3, 8–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 l | AQSh chempionati | O't | 6–3, 6–8, 4–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't | 6–2, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy | 6–2, 6–8, 5–7 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | AQSh chempionati <small>(4)</small> | O't | 11–9, 6–3 |} === Juftliklar: 7 (7 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Doroti Bundi]] |[[Sara Palfrey]]<br /> [[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]] | 6–3, 1–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1942 | AQSh chempionati | O't |[[Doris Xart]] |[[Luiza Brou]]<br />Margaret Osborne | 6–2, 5–7, 0–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1944 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 6–4, 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 3–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Uimbldon | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 6–2, 3–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 6–0, 1–6 |} === Aralash juftliklar: 3 ta (1 unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Bobbi Riggs]] |[[Sara Palfrey]]<br />[[Jek Kramer]] | 6–4, 4–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |[[Pancho Segura]] |[[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]]<br />[[Bill Talbert]] | 8–10, 4–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |[[Budge Patty]] |[[Doroti Bundi]]<br />[[Tom Brown (tennischi)|Tom Braun]] | 7–5, 9–7 |} == Grand Slam yakkalik turniri xronologiyasi == R = turnir frantsuz fuqarolari uchun cheklangan va Germaniya ishg'oli ostida o'tkaziladi. <sup>1</sup> 1946-yilda Uimbldondan keyin Fransiya chempionati o'tkazildi. == Shaxsiy hayot == 1949-yilda Betz o'zining "Mening tennis poyabzalimdagi qanotlari" avtobiografiyasini nashr etdi. O'sha yili u ''Washington Times-Herald'' va ''Washington Post'' uchun sport yozuvchisi Bob Addiega turmushga chiqdi. Ularning besh farzandi bor edi, ular orasida shoir va yozuvchi Kim Addonizio, Rusti, Gari, Jon va Rik bor edi.<ref name="guardian">{{Veb manbasi|muallif=Richard Evans|sarlavha=Pauline Betz obituary|url=https://www.theguardian.com/sport/2011/jun/20/pauline-betz-obituary|ish=[[The Guardian]]|sana=20 June 2011}}</ref> Uning nabirasi Aya Cash aktrisa. Betz 2011-yil 31-mayda 91 yoshida uyqusida vafot etdi. == Yozuvlar == {| class="wikitable" ! style="width:30%" |'''Turnir''' ! style="width:10%" | '''Yil''' ! style="width:30%" | '''Rekord bajarildi''' ! style="width:30%" | '''O'yinchi tenglashdi''' |- | Uch shtat turniri | style="text-align:center;" | 1943 | style="text-align:center;" | Oltin toʻplamga erishildi<ref name="goldenset">[[Politiken]], 10 May 1995, 1st Section, p.10</ref> | style="text-align:center;" | Tine Scheuer-Larsen (1995){{Clear}} Yaroslava Shvedova (2012) |} == Shuningdek == * Kamida bitta “Katta dubulg‘a” finaliga chiqqan barcha ayol tennischilarning chiqish vaqtlari == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * Pauline Betz Addie at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili|name=Pauline Addie}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:2011-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1919-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 63cfq2jqqcqr8ofmx8b9ifrd9c6ngco 2725568 2725565 2022-07-30T14:19:22Z ShohjahonSobirov 73332 sahifani to'g'irlash wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Pauline Betz Addie<!--if different from article name-->|itf_name=Pauline Addie<!--if different from article name-->|country={{USA}}|residence=|birth_date=Pauline May Betz<br/>{{birth date|1919|8|6|mf=y}}|birth_place=[[Dayton, Ohio]], U.S.|death_date={{death date and age|2011|5|31|1919|8|6|mf=y}}|death_place=[[Potomac, Maryland]], U.S.|height={{convert|1.66|m|ftin|abbr=on|order=flip}}|college=|turnedpro=1947|retired=1960|plays=|careerprizemoney=|tennishofyear=1965|tennishofid=pauline-betz-addie|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlestitles=|highestsinglesranking=[[World number 1 ranked female tennis players|No. '''1''']] (1946)|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=F ([[1946 French Championships – Women's singles|1946]])|Wimbledonresult='''W''' ([[1946 Wimbledon Championships – Women's singles|1946]])|USOpenresult='''W''' ([[1942 U.S. National Championships – Women's singles|1942]], [[1943 U.S. National Championships – Women's singles|1943]], [[1944 U.S. National Championships – Women's singles|1944]], [[1946 U.S. National Championships – Women's singles|1946]])|Othertournaments=<!-- adds a "Other tournaments" title -->|MastersCupresult=|WTAChampionshipsresult=|Olympicsresult=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=F (1946)|WimbledonDoublesresult=F (1946)|USOpenDoublesresult=F (1941, 1942, 1943, 1944, 1945)|OthertournamentsDoubles=<!-- adds a "Other doubles tournaments" title -->|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1946)|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=F (1941, 1943)|Team=Yes|FedCupresult=|WightmanCupresult='''W''' ([[1946 Wightman Cup|1946]])}} '''Pauline Betz Addie''' (talaffuzi: '''Pauline May Betz''', 1919-yil 6-avgust - 2011-yil 31-may) amerikalik professional [[Tennis|tennischi]] edi. U "Katta Dubulg'a" musobaqalarida beshta g'alaba qozondi va yana uchtasida ikkinchi o'rinni egalladi. Jack Kramer uni Helen Wills Mudidan keyin turgan ikkinchi eng yaxshi tennischi ayol deb atadi.<ref>[http://tennis.quickfound.net/history/jack_kramer.html Female players & the 1950–51 Pauline Betz-Gussy Moran tour]</ref> == Yoshlik == Betz Los-Anjeles o'rta maktabida o'qigan va tennisini Dick Skeendan o'rgangan. U tennis va o'qishni Rollins kollejida davom ettirdi (1943-yilda tugatgan), <ref name="PaulineBetzWM">{{Veb manbasi|url=http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|sarlavha=ITA Women's Hall of Fame...|nashriyot=ITA Women's Hall of Fame McCormack-Nagelsen Tennis Center, William & Mary College|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100823121729/http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|arxivsana=August 23, 2010}}</ref> <ref name="RollinsAthleticHallofFame">{{Veb manbasi|url=http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|sarlavha=Rollins College Athletics Hall of Fame|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100528013210/http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|arxivsana=May 28, 2010}}</ref> <ref name="SportsThen&Now">{{Veb manbasi|url=http://sportsthenandnow.com/2009/08/25/rollins-college-womens-tennis-the-small-school-with-the-big-tradition/|sarlavha=Rollins College Women's Tennis: Small School With A Big Tradition|sana=25 August 2009|nashriyot=Sports Then and Now|kirish sanasi=October 6, 2010}}</ref> <ref name="RollinsSportsWTennisTradition">{{Veb manbasi|url=http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|sarlavha=Tennis-Women's: Tradition|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110715200513/http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|arxivsana=July 15, 2011}}</ref> u yerda Kappa Alpha Theta sorority a'zosi ham edi. Betz [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] iqtisod bo'yicha magistr darajasini oldi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}</ref> == Karyera == === Havaskor === Betz 1942-yilgi AQSh chempionatida o'zining to'rtta yakkalik bahslarining birinchisida g'alaba qozonib, yarim finalda Margaret Osbornga qarshi o'yin ochkosini saqlab qoldi va yakuniy setda 3-5 hisobida ortda qoldi. Keyingi yili u Ogayo shtatining Cincinnati shahrida bo'lib o'tgan Tri-shtat turnirida g'olib chiqdi va finalda Catherine Wolfni birinchi setda ochko yo'qotmasdan mag'lub etdi.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> U 1946-yilda yakkalik bahslarida [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] chempionligini qo'lga kiritdi, u turnirga faqat bitta setni yo'qotmasdan kirgan. O'sha yili Wimbledondan keyin o'tkazilgan 1946-yilgi Fransiya chempionatida u ikkita o'yin ochkosini o'zgartira olmadi va uch setda finalda Margaret Osbornga yutqazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}</ref> Jon Ollifning fikricha, Betz dunyoda birinchi o'rinni egallagan.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2008">[[Bud Kollinz|Collins, Bud]] (2008). ''The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book''. New York: New Chapter Press. pp.&nbsp;695, 702. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-942257-41-0|<bdi>978-0-942257-41-0</bdi>]].</cite></ref> 1939-yildan 1946-yilgacha u Amerika Qo'shma Shtatlari maysazor tennisi assotsiatsiyasi tomonidan yil yakunlari bo'yicha eng yaxshi 10 talikka kirdi. U 1942-yildan 1944-yilgacha va 1946-yilda Qo'shma Shtatlardagi eng yuqori darajali tennischi bo'lgan. === Professional === Uning havaskorlik karyerasi 1947-yilda USLTA uning havaskor maqomini bekor qilganda tugadi, chunki ular professional bo'lish imkoniyatlarini o'rgangan edilar. Betz Sara Palfrey Kuk (1947) va Gussi Moranga (1951) qarshi ikkita professional tur o'tkazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2008">[[Bud Kollinz|Collins, Bud]] (2008). ''The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book''. New York: New Chapter Press. pp.&nbsp;695, 702. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-942257-41-0|<bdi>978-0-942257-41-0</bdi>]].</cite></ref> 1955-yilda Maureen Connollyga qarshi pro-tur rejalashtirilgan edi, ammo Conolli karyerasini yakunlagan jarohati muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Pauline Betz 1953, 1955 va 1956-yillarda Clevelandda bo'lib o'tgan ayollar o'rtasidagi professional jahon chempionatida 1956-yil finalida amaldagi chempion amerikalik Doris Hartni mag'lubiyatga uchratgan. 1956-yil may oyida u Miluokida Hartga qarshi yana bir o'yin o'tkazdi va ikkita ketma-ket g'alaba qozondi. == O'lim == Betz 2011-yil 31-mayda Parkinson kasalligining pasayishi bilan bog'liq asoratlardan vafot etdi. U va uning eri Bob Addi Maryland shtatidagi Potomak shahridagi Avliyo Gabriel qabristoniga qo'shaloq uchastkada dafn etilgan. == Mukofot va unvonlar == 1946-yil 2-sentyabrda Betz ''TIME'' jurnalining muqovasida paydo bo'ldi. Betz 1965-yilda Xalqaro tennis shon-shuhrat mukofoti sohiblari qatoriga kiritilgan. 1995-yilda u ITA ayollar kollejining tennis shon-sharaf mukofoti sohiblari qatoriga kiritildi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/ "Pauline Betz Addie"]. [[Kollejlararo tennis uyushmasi|Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA).</cite></ref> Maryland shtatining Potomak shahridagi Cabin John mintaqaviy bog'idagi Pauline Betz Addie tennis markazi 2008-yil 1 mayda uning sharafiga qayta nomlandi. Addie, Albert Ritzenberg va Stanley Hoffberger markazga 1972-yilda asos solgan. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik (5 ta unvon, 3 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | '''Yil''' ! style="width:180px" | '''Chempionat''' ! style="width:50px" | '''Yuzaki''' ! class="unsortable" style="width:120px" | '''Hisob''' |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't | 5–7, 2–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1942 | AQSh chempionati | O't | 4–6, 6–1, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1943 | AQSh chempionati <small>(2)</small> | O't | 6–3, 5–7, 6–3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1944 | AQSh chempionati <small>(3)</small> | O't | 6–3, 8–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 l | AQSh chempionati | O't | 6–3, 6–8, 4–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't | 6–2, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy | 6–2, 6–8, 5–7 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | AQSh chempionati <small>(4)</small> | O't | 11–9, 6–3 |} === Juftliklar: 7 (7 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Doroti Bundi]] |[[Sara Palfrey]]<br /> [[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]] | 6–3, 1–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1942 | AQSh chempionati | O't |[[Doris Xart]] |[[Luiza Brou]]<br />Margaret Osborne | 6–2, 5–7, 0–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1944 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 6–4, 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 3–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Uimbldon | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 6–2, 3–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 6–0, 1–6 |} === Aralash juftliklar: 3 ta (1 unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Bobbi Riggs]] |[[Sara Palfrey]]<br />[[Jek Kramer]] | 6–4, 4–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |[[Pancho Segura]] |[[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]]<br />[[Bill Talbert]] | 8–10, 4–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |[[Budge Patty]] |[[Doroti Bundi]]<br />[[Tom Brown (tennischi)|Tom Braun]] | 7–5, 9–7 |} == Grand Slam yakkalik turniri xronologiyasi == R = turnir frantsuz fuqarolari uchun cheklangan va Germaniya ishg'oli ostida o'tkaziladi. <sup>1</sup> 1946-yilda Uimbldondan keyin Fransiya chempionati o'tkazildi. == Shaxsiy hayot == 1949-yilda Betz o'zining "Mening tennis poyabzalimdagi qanotlari" avtobiografiyasini nashr etdi. O'sha yili u ''Washington Times-Herald'' va ''Washington Post'' uchun sport yozuvchisi Bob Addiega turmushga chiqdi. Ularning besh farzandi bor edi, ular orasida shoir va yozuvchi Kim Addonizio, Rusti, Gari, Jon va Rik bor edi. Uning nabirasi Aya Cash aktrisa. Betz 2011-yil 31-mayda 91 yoshida uyqusida vafot etdi. == Yozuvlar == {| class="wikitable" ! style="width:30%" |'''Turnir''' ! style="width:10%" | '''Yil''' ! style="width:30%" | '''Rekord bajarildi''' ! style="width:30%" | '''O'yinchi tenglashdi''' |- | Uch shtat turniri | style="text-align:center;" | 1943 | style="text-align:center;" | Oltin toʻplamga erishildi<ref name="goldenset">[[Politiken]], 10 May 1995, 1st Section, p.10</ref> | style="text-align:center;" | Tine Scheuer-Larsen (1995){{Clear}} Yaroslava Shvedova (2012) |} == Shuningdek == * Kamida bitta “Katta dubulg‘a” finaliga chiqqan barcha ayol tennischilarning chiqish vaqtlari == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * Pauline Betz Addie at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili|name=Pauline Addie}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:2011-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1919-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] pud1cn06s38wyjgwe0stotoe2trcxue 2725570 2725568 2022-07-30T14:19:44Z ShohjahonSobirov 73332 sahifani to'g'irlash wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Pauline Betz Addie<!--if different from article name-->|itf_name=Pauline Addie<!--if different from article name-->|country={{USA}}|residence=|birth_date=Pauline May Betz<br/>{{birth date|1919|8|6|mf=y}}|birth_place=[[Dayton, Ohio]], U.S.|death_date={{death date and age|2011|5|31|1919|8|6|mf=y}}|death_place=[[Potomac, Maryland]], U.S.|height={{convert|1.66|m|ftin|abbr=on|order=flip}}|college=|turnedpro=1947|retired=1960|plays=|careerprizemoney=|tennishofyear=1965|tennishofid=pauline-betz-addie|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlestitles=|highestsinglesranking=[[World number 1 ranked female tennis players|No. '''1''']] (1946)|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=F ([[1946 French Championships – Women's singles|1946]])|Wimbledonresult='''W''' ([[1946 Wimbledon Championships – Women's singles|1946]])|USOpenresult='''W''' ([[1942 U.S. National Championships – Women's singles|1942]], [[1943 U.S. National Championships – Women's singles|1943]], [[1944 U.S. National Championships – Women's singles|1944]], [[1946 U.S. National Championships – Women's singles|1946]])|Othertournaments=<!-- adds a "Other tournaments" title -->|MastersCupresult=|WTAChampionshipsresult=|Olympicsresult=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=F (1946)|WimbledonDoublesresult=F (1946)|USOpenDoublesresult=F (1941, 1942, 1943, 1944, 1945)|OthertournamentsDoubles=<!-- adds a "Other doubles tournaments" title -->|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1946)|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=F (1941, 1943)|Team=Yes|FedCupresult=|WightmanCupresult='''W''' ([[1946 Wightman Cup|1946]])}} '''Pauline Betz Addie''' (talaffuzi: '''Pauline May Betz''', 1919-yil 6-avgust - 2011-yil 31-may) amerikalik professional [[Tennis|tennischi]] edi. U "Katta Dubulg'a" musobaqalarida beshta g'alaba qozondi va yana uchtasida ikkinchi o'rinni egalladi. Jack Kramer uni Helen Wills Mudidan keyin turgan ikkinchi eng yaxshi tennischi ayol deb atadi.<ref>[http://tennis.quickfound.net/history/jack_kramer.html Female players & the 1950–51 Pauline Betz-Gussy Moran tour]</ref> == Yoshlik == Betz Los-Anjeles o'rta maktabida o'qigan va tennisini Dick Skeendan o'rgangan. U tennis va o'qishni Rollins kollejida davom ettirdi (1943-yilda tugatgan), <ref name="PaulineBetzWM">{{Veb manbasi|url=http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|sarlavha=ITA Women's Hall of Fame...|nashriyot=ITA Women's Hall of Fame McCormack-Nagelsen Tennis Center, William & Mary College|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100823121729/http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|arxivsana=August 23, 2010}}</ref> <ref name="RollinsAthleticHallofFame">{{Veb manbasi|url=http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|sarlavha=Rollins College Athletics Hall of Fame|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100528013210/http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|arxivsana=May 28, 2010}}</ref> <ref name="SportsThen&Now">{{Veb manbasi|url=http://sportsthenandnow.com/2009/08/25/rollins-college-womens-tennis-the-small-school-with-the-big-tradition/|sarlavha=Rollins College Women's Tennis: Small School With A Big Tradition|sana=25 August 2009|nashriyot=Sports Then and Now|kirish sanasi=October 6, 2010}}</ref> <ref name="RollinsSportsWTennisTradition">{{Veb manbasi|url=http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|sarlavha=Tennis-Women's: Tradition|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110715200513/http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|arxivsana=July 15, 2011}}</ref> u yerda Kappa Alpha Theta sorority a'zosi ham edi. Betz [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] iqtisod bo'yicha magistr darajasini oldi. == Karyera == === Havaskor === Betz 1942-yilgi AQSh chempionatida o'zining to'rtta yakkalik bahslarining birinchisida g'alaba qozonib, yarim finalda Margaret Osbornga qarshi o'yin ochkosini saqlab qoldi va yakuniy setda 3-5 hisobida ortda qoldi. Keyingi yili u Ogayo shtatining Cincinnati shahrida bo'lib o'tgan Tri-shtat turnirida g'olib chiqdi va finalda Catherine Wolfni birinchi setda ochko yo'qotmasdan mag'lub etdi.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> U 1946-yilda yakkalik bahslarida [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] chempionligini qo'lga kiritdi, u turnirga faqat bitta setni yo'qotmasdan kirgan. O'sha yili Wimbledondan keyin o'tkazilgan 1946-yilgi Fransiya chempionatida u ikkita o'yin ochkosini o'zgartira olmadi va uch setda finalda Margaret Osbornga yutqazdi. Jon Ollifning fikricha, Betz dunyoda birinchi o'rinni egallagan. 1939-yildan 1946-yilgacha u Amerika Qo'shma Shtatlari maysazor tennisi assotsiatsiyasi tomonidan yil yakunlari bo'yicha eng yaxshi 10 talikka kirdi. U 1942-yildan 1944-yilgacha va 1946-yilda Qo'shma Shtatlardagi eng yuqori darajali tennischi bo'lgan. === Professional === Uning havaskorlik karyerasi 1947-yilda USLTA uning havaskor maqomini bekor qilganda tugadi, chunki ular professional bo'lish imkoniyatlarini o'rgangan edilar. Betz Sara Palfrey Kuk (1947) va Gussi Moranga (1951) qarshi ikkita professional tur o'tkazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}</ref> 1955-yilda Maureen Connollyga qarshi pro-tur rejalashtirilgan edi, ammo Conolli karyerasini yakunlagan jarohati muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Pauline Betz 1953, 1955 va 1956-yillarda Clevelandda bo'lib o'tgan ayollar o'rtasidagi professional jahon chempionatida 1956-yil finalida amaldagi chempion amerikalik Doris Hartni mag'lubiyatga uchratgan. 1956-yil may oyida u Miluokida Hartga qarshi yana bir o'yin o'tkazdi va ikkita ketma-ket g'alaba qozondi. == O'lim == Betz 2011-yil 31-mayda Parkinson kasalligining pasayishi bilan bog'liq asoratlardan vafot etdi. U va uning eri Bob Addi Maryland shtatidagi Potomak shahridagi Avliyo Gabriel qabristoniga qo'shaloq uchastkada dafn etilgan. == Mukofot va unvonlar == 1946-yil 2-sentyabrda Betz ''TIME'' jurnalining muqovasida paydo bo'ldi. Betz 1965-yilda Xalqaro tennis shon-shuhrat mukofoti sohiblari qatoriga kiritilgan. 1995-yilda u ITA ayollar kollejining tennis shon-sharaf mukofoti sohiblari qatoriga kiritildi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}</ref> Maryland shtatining Potomak shahridagi Cabin John mintaqaviy bog'idagi Pauline Betz Addie tennis markazi 2008-yil 1 mayda uning sharafiga qayta nomlandi. Addie, Albert Ritzenberg va Stanley Hoffberger markazga 1972-yilda asos solgan. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik (5 ta unvon, 3 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | '''Yil''' ! style="width:180px" | '''Chempionat''' ! style="width:50px" | '''Yuzaki''' ! class="unsortable" style="width:120px" | '''Hisob''' |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't | 5–7, 2–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1942 | AQSh chempionati | O't | 4–6, 6–1, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1943 | AQSh chempionati <small>(2)</small> | O't | 6–3, 5–7, 6–3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1944 | AQSh chempionati <small>(3)</small> | O't | 6–3, 8–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 l | AQSh chempionati | O't | 6–3, 6–8, 4–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't | 6–2, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy | 6–2, 6–8, 5–7 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | AQSh chempionati <small>(4)</small> | O't | 11–9, 6–3 |} === Juftliklar: 7 (7 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Doroti Bundi]] |[[Sara Palfrey]]<br /> [[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]] | 6–3, 1–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1942 | AQSh chempionati | O't |[[Doris Xart]] |[[Luiza Brou]]<br />Margaret Osborne | 6–2, 5–7, 0–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1944 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 6–4, 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 | AQSh chempionati | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 3–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Uimbldon | O't |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3–6, 6–2, 3–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4–6, 6–0, 1–6 |} === Aralash juftliklar: 3 ta (1 unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1941 | AQSh chempionati | O't |[[Bobbi Riggs]] |[[Sara Palfrey]]<br />[[Jek Kramer]] | 6–4, 4–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 | AQSh chempionati | O't |[[Pancho Segura]] |[[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]]<br />[[Bill Talbert]] | 8–10, 4–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |[[Budge Patty]] |[[Doroti Bundi]]<br />[[Tom Brown (tennischi)|Tom Braun]] | 7–5, 9–7 |} == Grand Slam yakkalik turniri xronologiyasi == R = turnir frantsuz fuqarolari uchun cheklangan va Germaniya ishg'oli ostida o'tkaziladi. <sup>1</sup> 1946-yilda Uimbldondan keyin Fransiya chempionati o'tkazildi. == Shaxsiy hayot == 1949-yilda Betz o'zining "Mening tennis poyabzalimdagi qanotlari" avtobiografiyasini nashr etdi. O'sha yili u ''Washington Times-Herald'' va ''Washington Post'' uchun sport yozuvchisi Bob Addiega turmushga chiqdi. Ularning besh farzandi bor edi, ular orasida shoir va yozuvchi Kim Addonizio, Rusti, Gari, Jon va Rik bor edi. Uning nabirasi Aya Cash aktrisa. Betz 2011-yil 31-mayda 91 yoshida uyqusida vafot etdi. == Yozuvlar == {| class="wikitable" ! style="width:30%" |'''Turnir''' ! style="width:10%" | '''Yil''' ! style="width:30%" | '''Rekord bajarildi''' ! style="width:30%" | '''O'yinchi tenglashdi''' |- | Uch shtat turniri | style="text-align:center;" | 1943 | style="text-align:center;" | Oltin toʻplamga erishildi<ref name="goldenset">[[Politiken]], 10 May 1995, 1st Section, p.10</ref> | style="text-align:center;" | Tine Scheuer-Larsen (1995){{Clear}} Yaroslava Shvedova (2012) |} == Shuningdek == * Kamida bitta “Katta dubulg‘a” finaliga chiqqan barcha ayol tennischilarning chiqish vaqtlari == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * Pauline Betz Addie at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili|name=Pauline Addie}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:2011-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1919-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] d90hgcy3gzwnbice8sylhlhyw5zt4sw 2725572 2725570 2022-07-30T14:20:00Z ShohjahonSobirov 73332 Vikifikator wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Pauline Betz Addie<!--if different from article name-->|itf_name=Pauline Addie<!--if different from article name-->|country={{USA}}|residence=|birth_date=Pauline May Betz<br />{{birth date|1919|8|6|mf=y}}|birth_place=[[Dayton, Ohio]], U.S.|death_date={{death date and age|2011|5|31|1919|8|6|mf=y}}|death_place=[[Potomac, Maryland]], U.S.|height={{convert|1.66|m|ftin|abbr=on|order=flip}}|college=|turnedpro=1947|retired=1960|plays=|careerprizemoney=|tennishofyear=1965|tennishofid=pauline-betz-addie|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlestitles=|highestsinglesranking=[[World number 1 ranked female tennis players|No. '''1''']] (1946)|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=F ([[1946 French Championships – Women's singles|1946]])|Wimbledonresult='''W''' ([[1946 Wimbledon Championships – Women's singles|1946]])|USOpenresult='''W''' ([[1942 U.S. National Championships – Women's singles|1942]], [[1943 U.S. National Championships – Women's singles|1943]], [[1944 U.S. National Championships – Women's singles|1944]], [[1946 U.S. National Championships – Women's singles|1946]])|Othertournaments=<!-- adds a "Other tournaments" title -->|MastersCupresult=|WTAChampionshipsresult=|Olympicsresult=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=F (1946)|WimbledonDoublesresult=F (1946)|USOpenDoublesresult=F (1941, 1942, 1943, 1944, 1945)|OthertournamentsDoubles=<!-- adds a "Other doubles tournaments" title -->|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1946)|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=F (1941, 1943)|Team=Yes|FedCupresult=|WightmanCupresult='''W''' ([[1946 Wightman Cup|1946]])}} '''Pauline Betz Addie''' (talaffuzi: '''Pauline May Betz''', 1919-yil 6-avgust — 2011-yil 31-may) amerikalik professional [[Tennis|tennischi]] edi. U „Katta Dubulgʻa“ musobaqalarida beshta gʻalaba qozondi va yana uchtasida ikkinchi oʻrinni egalladi. Jack Kramer uni Helen Wills Mudidan keyin turgan ikkinchi eng yaxshi tennischi ayol deb atadi.<ref>[http://tennis.quickfound.net/history/jack_kramer.html Female players & the 1950-51 Pauline Betz-Gussy Moran tour]</ref> == Yoshlik == Betz Los-Anjeles oʻrta maktabida oʻqigan va tennisini Dick Skeendan oʻrgangan. U tennis va oʻqishni Rollins kollejida davom ettirdi (1943-yilda tugatgan), <ref name="PaulineBetzWM">{{Veb manbasi|url=http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|sarlavha=ITA Women's Hall of Fame...|nashriyot=ITA Women's Hall of Fame McCormack-Nagelsen Tennis Center, William & Mary College|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100823121729/http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|arxivsana=August 23, 2010}}</ref> <ref name="RollinsAthleticHallofFame">{{Veb manbasi|url=http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|sarlavha=Rollins College Athletics Hall of Fame|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100528013210/http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|arxivsana=May 28, 2010}}</ref> <ref name="SportsThen&Now">{{Veb manbasi|url=http://sportsthenandnow.com/2009/08/25/rollins-college-womens-tennis-the-small-school-with-the-big-tradition/|sarlavha=Rollins College Women's Tennis: Small School With A Big Tradition|sana=25 August 2009|nashriyot=Sports Then and Now|kirish sanasi=October 6, 2010}}</ref> <ref name="RollinsSportsWTennisTradition">{{Veb manbasi|url=http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|sarlavha=Tennis-Women's: Tradition|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110715200513/http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|arxivsana=July 15, 2011}}</ref> u yerda Kappa Alpha Theta sorority aʼzosi ham edi. Betz [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] iqtisod boʻyicha magistr darajasini oldi. == Karyera == === Havaskor === Betz 1942-yilgi AQSh chempionatida oʻzining toʻrtta yakkalik bahslarining birinchisida gʻalaba qozonib, yarim finalda Margaret Osbornga qarshi oʻyin ochkosini saqlab qoldi va yakuniy setda 3-5 hisobida ortda qoldi. Keyingi yili u Ogayo shtatining Cincinnati shahrida boʻlib oʻtgan Tri-shtat turnirida gʻolib chiqdi va finalda Catherine Wolfni birinchi setda ochko yoʻqotmasdan magʻlub etdi.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> U 1946-yilda yakkalik bahslarida [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] chempionligini qoʻlga kiritdi, u turnirga faqat bitta setni yoʻqotmasdan kirgan. Oʻsha yili Wimbledondan keyin oʻtkazilgan 1946-yilgi Fransiya chempionatida u ikkita oʻyin ochkosini oʻzgartira olmadi va uch setda finalda Margaret Osbornga yutqazdi. Jon Ollifning fikricha, Betz dunyoda birinchi oʻrinni egallagan. 1939-yildan 1946-yilgacha u Amerika Qoʻshma Shtatlari maysazor tennisi assotsiatsiyasi tomonidan yil yakunlari boʻyicha eng yaxshi 10 talikka kirdi. U 1942-yildan 1944-yilgacha va 1946-yilda Qoʻshma Shtatlardagi eng yuqori darajali tennischi boʻlgan. === Professional === Uning havaskorlik karyerasi 1947-yilda USLTA uning havaskor maqomini bekor qilganda tugadi, chunki ular professional boʻlish imkoniyatlarini oʻrgangan edilar. Betz Sara Palfrey Kuk (1947) va Gussi Moranga (1951) qarshi ikkita professional tur oʻtkazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}</ref> 1955-yilda Maureen Connollyga qarshi pro-tur rejalashtirilgan edi, ammo Conolli karyerasini yakunlagan jarohati muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Pauline Betz 1953, 1955 va 1956-yillarda Clevelandda boʻlib oʻtgan ayollar oʻrtasidagi professional jahon chempionatida 1956-yil finalida amaldagi chempion amerikalik Doris Hartni magʻlubiyatga uchratgan. 1956-yil may oyida u Miluokida Hartga qarshi yana bir oʻyin oʻtkazdi va ikkita ketma-ket gʻalaba qozondi. == Oʻlim == Betz 2011-yil 31-mayda Parkinson kasalligining pasayishi bilan bogʻliq asoratlardan vafot etdi. U va uning eri Bob Addi Maryland shtatidagi Potomak shahridagi Avliyo Gabriel qabristoniga qoʻshaloq uchastkada dafn etilgan. == Mukofot va unvonlar == 1946-yil 2-sentyabrda Betz ''TIME'' jurnalining muqovasida paydo boʻldi. Betz 1965-yilda Xalqaro tennis shon-shuhrat mukofoti sohiblari qatoriga kiritilgan. 1995-yilda u ITA ayollar kollejining tennis shon-sharaf mukofoti sohiblari qatoriga kiritildi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}</ref> Maryland shtatining Potomak shahridagi Cabin John mintaqaviy bogʻidagi Pauline Betz Addie tennis markazi 2008-yil 1 mayda uning sharafiga qayta nomlandi. Addie, Albert Ritzenberg va Stanley Hoffberger markazga 1972-yilda asos solgan. == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik (5 ta unvon, 3 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | '''Yil''' ! style="width:180px" | '''Chempionat''' ! style="width:50px" | '''Yuzaki''' ! class="unsortable" style="width:120px" | '''Hisob''' |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1941 | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | Oʻt | 5-7, 2-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1942 | AQSh chempionati | Oʻt | 4-6, 6-1, 6-4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1943 | AQSh chempionati <small>(2)</small> | Oʻt | 6-3, 5-7, 6-3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1944 | AQSh chempionati <small>(3)</small> | Oʻt | 6-3, 8-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1945 l | AQSh chempionati | Oʻt | 6-3, 6-8, 4-6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1946 | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | Oʻt | 6-2, 6-4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1946 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy | 6-2, 6-8, 5-7 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1946 | AQSh chempionati <small>(4)</small> | Oʻt | 11-9, 6-3 |} === Juftliklar: 7 (7 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1941 | AQSh chempionati | Oʻt |[[Doroti Bundi]] |[[Sara Palfrey]]<br /> [[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]] | 6-3, 1-6, 4-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1942 | AQSh chempionati | Oʻt |[[Doris Xart]] |[[Luiza Brou]]<br />Margaret Osborne | 6-2, 5-7, 0-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1943 | AQSh chempionati | Oʻt |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4-6, 3-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1944 | AQSh chempionati | Oʻt |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 6-4, 4-6, 3-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1945 | AQSh chempionati | Oʻt |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3-6, 3-6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1946 | Uimbldon | Oʻt |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3-6, 6-2, 3-6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4-6, 6-0, 1-6 |} === Aralash juftliklar: 3 ta (1 unvon, 2 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1941 | AQSh chempionati | Oʻt |[[Bobbi Riggs]] |[[Sara Palfrey]]<br />[[Jek Kramer]] | 6-4, 4-6, 4-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1943 | AQSh chempionati | Oʻt |[[Pancho Segura]] |[[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]]<br />[[Bill Talbert]] | 8-10, 4-6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |[[Budge Patty]] |[[Doroti Bundi]]<br />[[Tom Brown (tennischi)|Tom Braun]] | 7-5, 9-7 |} == Grand Slam yakkalik turniri xronologiyasi == R = turnir frantsuz fuqarolari uchun cheklangan va Germaniya ishgʻoli ostida oʻtkaziladi. <sup>1</sup> 1946-yilda Uimbldondan keyin Fransiya chempionati oʻtkazildi. == Shaxsiy hayot == 1949-yilda Betz oʻzining „Mening tennis poyabzalimdagi qanotlari“ avtobiografiyasini nashr etdi. Oʻsha yili u ''Washington Times-Herald'' va ''Washington Post'' uchun sport yozuvchisi Bob Addiega turmushga chiqdi. Ularning besh farzandi bor edi, ular orasida shoir va yozuvchi Kim Addonizio, Rusti, Gari, Jon va Rik bor edi. Uning nabirasi Aya Cash aktrisa. Betz 2011-yil 31-mayda 91 yoshida uyqusida vafot etdi. == Yozuvlar == {| class="wikitable" ! style="width:30%" |'''Turnir''' ! style="width:10%" | '''Yil''' ! style="width:30%" | '''Rekord bajarildi''' ! style="width:30%" | '''Oʻyinchi tenglashdi''' |- | Uch shtat turniri | style="text-align:center;" | 1943 | style="text-align:center;" | Oltin toʻplamga erishildi<ref name="goldenset">[[Politiken]], 10 May 1995, 1st Section, p.10</ref> | style="text-align:center;" | Tine Scheuer-Larsen (1995){{Clear}} Yaroslava Shvedova (2012) |} == Shuningdek == * Kamida bitta „Katta dubulg‘a“ finaliga chiqqan barcha ayol tennischilarning chiqish vaqtlari == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * Pauline Betz Addie at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili|name=Pauline Addie}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:2011-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1919-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 0p4alx6gyzuu08l6vgcjobtyk7oss1d 2725624 2725572 2022-07-30T14:58:49Z ShohjahonSobirov 73332 sahifani to'g'irlash wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Pauline Betz Addie<!--if different from article name-->|itf_name=Pauline Addie<!--if different from article name-->|country={{USA}}|residence=|birth_date=Pauline May Betz<br />{{birth date|1919|8|6|mf=y}}|birth_place=[[Dayton, Ohio]], U.S.|death_date={{death date and age|2011|5|31|1919|8|6|mf=y}}|death_place=[[Potomac, Maryland]], U.S.|height={{convert|1.66|m|ftin|abbr=on|order=flip}}|college=|turnedpro=1947|retired=1960|plays=|careerprizemoney=|tennishofyear=1965|tennishofid=pauline-betz-addie|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlestitles=|highestsinglesranking=[[World number 1 ranked female tennis players|No. '''1''']] (1946)|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=F ([[1946 French Championships – Women's singles|1946]])|Wimbledonresult='''W''' ([[1946 Wimbledon Championships – Women's singles|1946]])|USOpenresult='''W''' ([[1942 U.S. National Championships – Women's singles|1942]], [[1943 U.S. National Championships – Women's singles|1943]], [[1944 U.S. National Championships – Women's singles|1944]], [[1946 U.S. National Championships – Women's singles|1946]])|Othertournaments=<!-- adds a "Other tournaments" title -->|MastersCupresult=|WTAChampionshipsresult=|Olympicsresult=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=F (1946)|WimbledonDoublesresult=F (1946)|USOpenDoublesresult=F (1941, 1942, 1943, 1944, 1945)|OthertournamentsDoubles=<!-- adds a "Other doubles tournaments" title -->|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1946)|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=F (1941, 1943)|Team=Yes|FedCupresult=|WightmanCupresult='''W''' ([[1946 Wightman Cup|1946]])}} '''Pauline Betz Addie''' (talaffuzi: '''Pauline May Betz''', 1919-yil 6-avgust — 2011-yil 31-may) amerikalik professional [[Tennis|tennischi]] edi. U „Katta Dubulgʻa“ musobaqalarida beshta gʻalaba qozondi va yana uchtasida ikkinchi oʻrinni egalladi. Jack Kramer uni Helen Wills Mudidan keyin turgan ikkinchi eng yaxshi tennischi ayol deb atadi.<ref>[http://tennis.quickfound.net/history/jack_kramer.html Female players & the 1950-51 Pauline Betz-Gussy Moran tour]</ref> == Yoshlik == Betz Los-Anjeles oʻrta maktabida oʻqigan va tennisini Dick Skeendan oʻrgangan. U tennis va oʻqishni Rollins kollejida davom ettirdi (1943-yilda tugatgan), <ref name="PaulineBetzWM">{{Veb manbasi|url=http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|sarlavha=ITA Women's Hall of Fame...|nashriyot=ITA Women's Hall of Fame McCormack-Nagelsen Tennis Center, William & Mary College|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100823121729/http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|arxivsana=August 23, 2010}}</ref> <ref name="RollinsAthleticHallofFame">{{Veb manbasi|url=http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|sarlavha=Rollins College Athletics Hall of Fame|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100528013210/http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|arxivsana=May 28, 2010}}</ref> <ref name="SportsThen&Now">{{Veb manbasi|url=http://sportsthenandnow.com/2009/08/25/rollins-college-womens-tennis-the-small-school-with-the-big-tradition/|sarlavha=Rollins College Women's Tennis: Small School With A Big Tradition|sana=25 August 2009|nashriyot=Sports Then and Now|kirish sanasi=October 6, 2010}}</ref> <ref name="RollinsSportsWTennisTradition">{{Veb manbasi|url=http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|sarlavha=Tennis-Women's: Tradition|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110715200513/http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|arxivsana=July 15, 2011}}</ref> u yerda Kappa Alpha Theta sorority aʼzosi ham edi. Betz [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] iqtisod boʻyicha magistr darajasini oldi. == Karyera == === Havaskor === Betz 1942-yilgi AQSh chempionatida oʻzining toʻrtta yakkalik bahslarining birinchisida gʻalaba qozonib, yarim finalda Margaret Osbornga qarshi oʻyin ochkosini saqlab qoldi va yakuniy setda 3-5 hisobida ortda qoldi. Keyingi yili u Ogayo shtatining Cincinnati shahrida boʻlib oʻtgan Tri-shtat turnirida gʻolib chiqdi va finalda Catherine Wolfni birinchi setda ochko yoʻqotmasdan magʻlub etdi.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> U 1946-yilda yakkalik bahslarida [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] chempionligini qoʻlga kiritdi, u turnirga faqat bitta setni yoʻqotmasdan kirgan. Oʻsha yili Wimbledondan keyin oʻtkazilgan 1946-yilgi Fransiya chempionatida u ikkita oʻyin ochkosini oʻzgartira olmadi va uch setda finalda Margaret Osbornga yutqazdi. Jon Ollifning fikricha, Betz dunyoda birinchi oʻrinni egallagan. 1939-yildan 1946-yilgacha u Amerika Qoʻshma Shtatlari maysazor tennisi assotsiatsiyasi tomonidan yil yakunlari boʻyicha eng yaxshi 10 talikka kirdi. U 1942-yildan 1944-yilgacha va 1946-yilda Qoʻshma Shtatlardagi eng yuqori darajali tennischi boʻlgan. === Professional === Uning havaskorlik karyerasi 1947-yilda USLTA uning havaskor maqomini bekor qilganda tugadi, chunki ular professional boʻlish imkoniyatlarini oʻrgangan edilar. Betz Sara Palfrey Kuk (1947) va Gussi Moranga (1951) qarshi ikkita professional tur oʻtkazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}</ref> 1955-yilda Maureen Connollyga qarshi pro-tur rejalashtirilgan edi, ammo Conolli karyerasini yakunlagan jarohati muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Pauline Betz 1953, 1955 va 1956-yillarda Clevelandda boʻlib oʻtgan ayollar oʻrtasidagi professional jahon chempionatida 1956-yil finalida amaldagi chempion amerikalik Doris Hartni magʻlubiyatga uchratgan. 1956-yil may oyida u Miluokida Hartga qarshi yana bir oʻyin oʻtkazdi va ikkita ketma-ket gʻalaba qozondi. == Oʻlim == Betz 2011-yil 31-mayda Parkinson kasalligining pasayishi bilan bogʻliq asoratlardan vafot etdi. U va uning eri Bob Addi Maryland shtatidagi Potomak shahridagi Avliyo Gabriel qabristoniga qoʻshaloq uchastkada dafn etilgan. == Mukofot va unvonlar == 1946-yil 2-sentyabrda Betz ''TIME'' jurnalining muqovasida paydo boʻldi. Betz 1965-yilda Xalqaro tennis shon-shuhrat mukofoti sohiblari qatoriga kiritilgan. 1995-yilda u ITA ayollar kollejining tennis shon-sharaf mukofoti sohiblari qatoriga kiritildi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}</ref> Maryland shtatining Potomak shahridagi Cabin John mintaqaviy bogʻidagi Pauline Betz Addie tennis markazi 2008-yil 1 mayda uning sharafiga qayta nomlandi. Addie, Albert Ritzenberg va Stanley Hoffberger markazga 1972-yilda asos solgan. == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik (5 ta unvon, 3 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | '''Yil''' ! style="width:180px" | '''Chempionat''' ! style="width:50px" | '''Yuzaki''' ! class="unsortable" style="width:120px" | '''Hisob''' |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1941 | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | Oʻt | 5-7, 2-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1942 | AQSh chempionati | Oʻt | 4-6, 6-1, 6-4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1943 | AQSh chempionati <small>(2)</small> | Oʻt | 6-3, 5-7, 6-3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1944 | AQSh chempionati <small>(3)</small> | Oʻt | 6-3, 8-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1945 l | AQSh chempionati | Oʻt | 6-3, 6-8, 4-6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1946 | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | Oʻt | 6-2, 6-4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1946 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy | 6-2, 6-8, 5-7 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1946 | AQSh chempionati <small>(4)</small> | Oʻt | 11-9, 6-3 |} === Juftliklar: 7 (7 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1941 | AQSh chempionati | Oʻt |[[Doroti Bundi]] |[[Sara Palfrey]]<br /> [[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]] | 6-3, 1-6, 4-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1942 | AQSh chempionati | Oʻt |[[Doris Xart]] |[[Luiza Brou]]<br />Margaret Osborne | 6-2, 5-7, 0-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1943 | AQSh chempionati | Oʻt |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4-6, 3-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1944 | AQSh chempionati | Oʻt |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 6-4, 4-6, 3-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1945 | AQSh chempionati | Oʻt |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3-6, 3-6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1946 | Uimbldon | Oʻt |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3-6, 6-2, 3-6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4-6, 6-0, 1-6 |} === Aralash juftliklar: 3 ta (1 unvon, 2 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1941 | AQSh chempionati | Oʻt |[[Bobbi Riggs]] |[[Sara Palfrey]]<br />[[Jek Kramer]] | 6-4, 4-6, 4-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1943 | AQSh chempionati | Oʻt |[[Pancho Segura]] |[[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]]<br />[[Bill Talbert]] | 8-10, 4-6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |[[Budge Patty]] |[[Doroti Bundi]]<br />[[Tom Brown (tennischi)|Tom Braun]] | 7-5, 9-7 |} == Grand Slam yakkalik turniri xronologiyasi == R = turnir frantsuz fuqarolari uchun cheklangan va Germaniya ishgʻoli ostida oʻtkaziladi. <sup>1</sup> 1946-yilda Uimbldondan keyin Fransiya chempionati oʻtkazildi. == Shaxsiy hayot == 1949-yilda Betz oʻzining „Mening tennis poyabzalimdagi qanotlari“ avtobiografiyasini nashr etdi. Oʻsha yili u ''Washington Times-Herald'' va ''Washington Post'' uchun sport yozuvchisi Bob Addiega turmushga chiqdi. Ularning besh farzandi bor edi, ular orasida shoir va yozuvchi Kim Addonizio, Rusti, Gari, Jon va Rik bor edi. Uning nabirasi Aya Cash aktrisa. Betz 2011-yil 31-mayda 91 yoshida uyqusida vafot etdi. == Yozuvlar == {| class="wikitable" ! style="width:30%" |'''Turnir''' ! style="width:10%" | '''Yil''' ! style="width:30%" | '''Rekord bajarildi''' ! style="width:30%" | '''Oʻyinchi tenglashdi''' |- | Uch shtat turniri | style="text-align:center;" | 1943 | style="text-align:center;" | Oltin toʻplamga erishildi<ref name="goldenset">[[Politiken]], 10 May 1995, 1st Section, p.10</ref> | style="text-align:center;" | Tine Scheuer-Larsen (1995){{Clear}} Yaroslava Shvedova (2012) |} == Shuningdek == * Kamida bitta „Katta dubulg‘a“ finaliga chiqqan barcha ayol tennischilarning chiqish vaqtlari == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * Pauline Betz Addie at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili|name=Pauline Addie}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:2011-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1919-yilda tugʻilganlar]] icdm1wy1nksahdg99l61l1g07sa52vq 2725629 2725624 2022-07-30T15:01:03Z ShohjahonSobirov 73332 sahifani to'g'irlash wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Pauline Betz Addie<!--if different from article name-->|itf_name=Pauline Addie<!--if different from article name-->|country={{USA}}|residence=|birth_date=Pauline May Betz<br />{{birth date|1919|8|6|mf=y}}|birth_place=[[Dayton, Ohio]], U.S.|death_date={{death date and age|2011|5|31|1919|8|6|mf=y}}|death_place=[[Potomac, Maryland]], U.S.|height={{convert|1.66|m|ftin|abbr=on|order=flip}}|college=|turnedpro=1947|retired=1960|plays=|careerprizemoney=|tennishofyear=1965|tennishofid=pauline-betz-addie|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlestitles=|highestsinglesranking=[[World number 1 ranked female tennis players|No. '''1''']] (1946)|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=F ([[1946 French Championships – Women's singles|1946]])|Wimbledonresult='''W''' ([[1946 Wimbledon Championships – Women's singles|1946]])|USOpenresult='''W''' ([[1942 U.S. National Championships – Women's singles|1942]], [[1943 U.S. National Championships – Women's singles|1943]], [[1944 U.S. National Championships – Women's singles|1944]], [[1946 U.S. National Championships – Women's singles|1946]])|Othertournaments=<!-- adds a "Other tournaments" title -->|MastersCupresult=|WTAChampionshipsresult=|Olympicsresult=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=F (1946)|WimbledonDoublesresult=F (1946)|USOpenDoublesresult=F (1941, 1942, 1943, 1944, 1945)|OthertournamentsDoubles=<!-- adds a "Other doubles tournaments" title -->|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1946)|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=F (1941, 1943)|Team=Yes|FedCupresult=|WightmanCupresult='''W''' ([[1946 Wightman Cup|1946]])}} '''Pauline Betz Addie''' (talaffuzi: '''Pauline May Betz''', 1919-yil 6-avgust — 2011-yil 31-may) amerikalik professional [[Tennis|tennischi]] edi. U „Katta Dubulgʻa“ musobaqalarida beshta gʻalaba qozondi va yana uchtasida ikkinchi oʻrinni egalladi. Jack Kramer uni Helen Wills Mudidan keyin turgan ikkinchi eng yaxshi tennischi ayol deb atadi.<ref>[http://tennis.quickfound.net/history/jack_kramer.html Female players & the 1950-51 Pauline Betz-Gussy Moran tour]</ref> == Yoshlik == Betz Los-Anjeles oʻrta maktabida oʻqigan va tennisini Dick Skeendan oʻrgangan. U tennis va oʻqishni Rollins kollejida davom ettirdi (1943-yilda tugatgan), <ref name="PaulineBetzWM">{{Veb manbasi|url=http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|sarlavha=ITA Women's Hall of Fame...|nashriyot=ITA Women's Hall of Fame McCormack-Nagelsen Tennis Center, William & Mary College|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100823121729/http://web.wm.edu/tenniscenter/addie.html|arxivsana=August 23, 2010}}</ref> <ref name="RollinsAthleticHallofFame">{{Veb manbasi|url=http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|sarlavha=Rollins College Athletics Hall of Fame|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100528013210/http://tars.rollins.edu/athletics/tradition/index.shtml|arxivsana=May 28, 2010}}</ref> <ref name="SportsThen&Now">{{Veb manbasi|url=http://sportsthenandnow.com/2009/08/25/rollins-college-womens-tennis-the-small-school-with-the-big-tradition/|sarlavha=Rollins College Women's Tennis: Small School With A Big Tradition|sana=25 August 2009|nashriyot=Sports Then and Now|kirish sanasi=October 6, 2010}}</ref> <ref name="RollinsSportsWTennisTradition">{{Veb manbasi|url=http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|sarlavha=Tennis-Women's: Tradition|nashriyot=Rollins College Athletics Department|kirish sanasi=October 6, 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110715200513/http://www.rollinssports.com/ViewArticle.dbml?DB_OEM_ID=19500&ATCLID=1547225|arxivsana=July 15, 2011}}</ref> u yerda Kappa Alpha Theta sorority aʼzosi ham edi. Betz [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] iqtisod boʻyicha magistr darajasini oldi. == Karyera == === Havaskor === Betz 1942-yilgi AQSh chempionatida oʻzining toʻrtta yakkalik bahslarining birinchisida gʻalaba qozonib, yarim finalda Margaret Osbornga qarshi oʻyin ochkosini saqlab qoldi va yakuniy setda 3-5 hisobida ortda qoldi. Keyingi yili u Ogayo shtatining Cincinnati shahrida boʻlib oʻtgan Tri-shtat turnirida gʻolib chiqdi va finalda Catherine Wolfni birinchi setda ochko yoʻqotmasdan magʻlub etdi.<ref name="tennisfame">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/pauline-betz-addie/ Pauline May Betz profile (Addie)], tennisfame.com; accessed November 25, 2016.</ref> U 1946-yilda yakkalik bahslarida [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] chempionligini qoʻlga kiritdi, u turnirga faqat bitta setni yoʻqotmasdan kirgan. Oʻsha yili Wimbledondan keyin oʻtkazilgan 1946-yilgi Fransiya chempionatida u ikkita oʻyin ochkosini oʻzgartira olmadi va uch setda finalda Margaret Osbornga yutqazdi. Jon Ollifning fikricha, Betz dunyoda birinchi oʻrinni egallagan. 1939-yildan 1946-yilgacha u Amerika Qoʻshma Shtatlari maysazor tennisi assotsiatsiyasi tomonidan yil yakunlari boʻyicha eng yaxshi 10 talikka kirdi. U 1942-yildan 1944-yilgacha va 1946-yilda Qoʻshma Shtatlardagi eng yuqori darajali tennischi boʻlgan. === Professional === Uning havaskorlik karyerasi 1947-yilda USLTA uning havaskor maqomini bekor qilganda tugadi, chunki ular professional boʻlish imkoniyatlarini oʻrgangan edilar. Betz Sara Palfrey Kuk (1947) va Gussi Moranga (1951) qarshi ikkita professional tur oʻtkazdi.<ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis: An Authoritative Encyclopedia and Record Book|publisher=New Chapter Press|location=New York|year=2008|pages=695, 702|isbn=978-0-942257-41-0}}</ref> 1955-yilda Maureen Connollyga qarshi pro-tur rejalashtirilgan edi, ammo Conolli karyerasini yakunlagan jarohati muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Pauline Betz 1953, 1955 va 1956-yillarda Clevelandda boʻlib oʻtgan ayollar oʻrtasidagi professional jahon chempionatida 1956-yil finalida amaldagi chempion amerikalik Doris Hartni magʻlubiyatga uchratgan. 1956-yil may oyida u Miluokida Hartga qarshi yana bir oʻyin oʻtkazdi va ikkita ketma-ket gʻalaba qozondi. == Oʻlim == Betz 2011-yil 31-mayda Parkinson kasalligining pasayishi bilan bogʻliq asoratlardan vafot etdi. U va uning eri Bob Addi Maryland shtatidagi Potomak shahridagi Avliyo Gabriel qabristoniga qoʻshaloq uchastkada dafn etilgan. == Mukofot va unvonlar == 1946-yil 2-sentyabrda Betz ''TIME'' jurnalining muqovasida paydo boʻldi. Betz 1965-yilda Xalqaro tennis shon-shuhrat mukofoti sohiblari qatoriga kiritilgan. 1995-yilda u ITA ayollar kollejining tennis shon-sharaf mukofoti sohiblari qatoriga kiritildi.<ref name="itahof">{{Veb manbasi|sarlavha=Pauline Betz Addie|url=http://itahalloffame.org/inductees/pauline-betz-addie/|nashriyot=[[Intercollegiate Tennis Association ]] (ITA)}}</ref> Maryland shtatining Potomak shahridagi Cabin John mintaqaviy bogʻidagi Pauline Betz Addie tennis markazi 2008-yil 1 mayda uning sharafiga qayta nomlandi. Addie, Albert Ritzenberg va Stanley Hoffberger markazga 1972-yilda asos solgan. == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik (5 ta unvon, 3 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | '''Yil''' ! style="width:180px" | '''Chempionat''' ! style="width:50px" | '''Maydon turi''' ! class="unsortable" style="width:120px" | '''Hisob''' |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1941 | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't | 5-7, 2-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1942 | AQSh chempionati | Oʻt | 4-6, 6-1, 6-4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1943 | AQSh chempionati <small>(2)</small> | Oʻt | 6-3, 5-7, 6-3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1944 | AQSh chempionati <small>(3)</small> | Oʻt | 6-3, 8-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1945 l | AQSh chempionati | Oʻt | 6-3, 6-8, 4-6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1946 | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | Oʻt | 6-2, 6-4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1946 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy | 6-2, 6-8, 5-7 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1946 | AQSh chempionati <small>(4)</small> | Oʻt | 11-9, 6-3 |} === Juftliklar: 7 (7 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | '''Maydon turi''' ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1941 | AQSh chempionati | Oʻt |[[Doroti Bundi]] |[[Sara Palfrey]]<br /> [[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]] | 6-3, 1-6, 4-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1942 | AQSh chempionati | Oʻt |[[Doris Xart]] |[[Luiza Brou]]<br />Margaret Osborne | 6-2, 5-7, 0-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1943 | AQSh chempionati | Oʻt |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4-6, 3-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1944 | AQSh chempionati | Oʻt |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 6-4, 4-6, 3-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1945 | AQSh chempionati | Oʻt |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3-6, 3-6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1946 | Uimbldon | Oʻt |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 3-6, 6-2, 3-6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |Doris Xart |Luiza Brou<br />Margaret Osborne | 4-6, 6-0, 1-6 |} === Aralash juftliklar: 3 ta (1 unvon, 2 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | '''Maydon turi''' ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1941 | AQSh chempionati | Oʻt |[[Bobbi Riggs]] |[[Sara Palfrey]]<br />[[Jek Kramer]] | 6-4, 4-6, 4-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1943 | AQSh chempionati | Oʻt |[[Pancho Segura]] |[[Margaret Osborne duPont|Margaret Osborne]]<br />[[Bill Talbert]] | 8-10, 4-6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1946 | Fransiya chempionati | Loy |[[Budge Patty]] |[[Doroti Bundi]]<br />[[Tom Brown (tennischi)|Tom Braun]] | 7-5, 9-7 |} == Grand Slam yakkalik turniri xronologiyasi == R = turnir frantsuz fuqarolari uchun cheklangan va Germaniya ishgʻoli ostida oʻtkaziladi. <sup>1</sup> 1946-yilda Uimbldondan keyin Fransiya chempionati oʻtkazildi. == Shaxsiy hayot == 1949-yilda Betz oʻzining „Mening tennis poyabzalimdagi qanotlari“ avtobiografiyasini nashr etdi. Oʻsha yili u ''Washington Times-Herald'' va ''Washington Post'' uchun sport yozuvchisi Bob Addiega turmushga chiqdi. Ularning besh farzandi bor edi, ular orasida shoir va yozuvchi Kim Addonizio, Rusti, Gari, Jon va Rik bor edi. Uning nabirasi Aya Cash aktrisa. Betz 2011-yil 31-mayda 91 yoshida uyqusida vafot etdi. == Yozuvlar == {| class="wikitable" ! style="width:30%" |'''Turnir''' ! style="width:10%" | '''Yil''' ! style="width:30%" | '''Rekord bajarildi''' ! style="width:30%" | '''Oʻyinchi tenglashdi''' |- | Uch shtat turniri | style="text-align:center;" | 1943 | style="text-align:center;" | Oltin toʻplamga erishildi<ref name="goldenset">[[Politiken]], 10 May 1995, 1st Section, p.10</ref> | style="text-align:center;" | Tine Scheuer-Larsen (1995){{Clear}} Yaroslava Shvedova (2012) |} == Shuningdek == * Kamida bitta „Katta dubulg‘a“ finaliga chiqqan barcha ayol tennischilarning chiqish vaqtlari == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * Pauline Betz Addie at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili|name=Pauline Addie}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:2011-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1919-yilda tugʻilganlar]] o3qd2w8ds9hh97r20jir5u0nrokrvgn Andoza:Xia qirolligi 10 758776 2725569 2022-07-30T14:19:25Z Laziz Baxtiyorov 56023 „{{Navbox |name = Kings of Xia |title = Kings of the [[Xia dynasty]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |list1 = * [[Buyuk Yu]] * [[Qi (Xia)|Qi]] * [[Tai Kang]] * [[Chjong Kang]] * [[Xiang (Xia)|Xiang]] * [[Shao Kang]] * [[Chju (Xia)|Zhu]] * [[Huai (Xia)|Huai]] * [[Mang (Xia)|Mang]] * [[Xie (Xia)|Xie]] * [[Bu Jiang]] * [[Jiong (Xia)|Jiong]] * [[Jin (Xia)|Jin]] * [[Kong Jia]] * [[Gao (Xia)|Gao]] * [[Fa (Xia)|Fa]]...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{Navbox |name = Kings of Xia |title = Kings of the [[Xia dynasty]] |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |list1 = * [[Buyuk Yu]] * [[Qi (Xia)|Qi]] * [[Tai Kang]] * [[Chjong Kang]] * [[Xiang (Xia)|Xiang]] * [[Shao Kang]] * [[Chju (Xia)|Zhu]] * [[Huai (Xia)|Huai]] * [[Mang (Xia)|Mang]] * [[Xie (Xia)|Xie]] * [[Bu Jiang]] * [[Jiong (Xia)|Jiong]] * [[Jin (Xia)|Jin]] * [[Kong Jia]] * [[Gao (Xia)|Gao]] * [[Fa (Xia)|Fa]] * [[Jie (Xia)|Jie]] |below = {{Xitoy sulolalari}} }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Xia sulolasi hukmdorlari|*]] [[Category:Xitoy hukmdorlari bilgiqutisi|Xia]] </noinclude> rj1mwekbjsuuxlomnb0sd1tydih9ghe 2725571 2725569 2022-07-30T14:19:49Z Laziz Baxtiyorov 56023 wikitext text/x-wiki {{Navbox |name = Kings of Xia |title = [[Xia sulolasi]] hukmdorlari |state = {{{state|autocollapse}}} |listclass = hlist |list1 = * [[Buyuk Yu]] * [[Qi (Xia)|Qi]] * [[Tai Kang]] * [[Chjong Kang]] * [[Xiang (Xia)|Xiang]] * [[Shao Kang]] * [[Chju (Xia)|Zhu]] * [[Huai (Xia)|Huai]] * [[Mang (Xia)|Mang]] * [[Xie (Xia)|Xie]] * [[Bu Jiang]] * [[Jiong (Xia)|Jiong]] * [[Jin (Xia)|Jin]] * [[Kong Jia]] * [[Gao (Xia)|Gao]] * [[Fa (Xia)|Fa]] * [[Jie (Xia)|Jie]] |below = {{Xitoy sulolalari}} }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Xia sulolasi hukmdorlari|*]] [[Category:Xitoy hukmdorlari bilgiqutisi|Xia]] </noinclude> 4mvtgones81z9sk46t958hzj088t4zc Turkum:Xia sulolasi hukmdorlari 14 758777 2725573 2022-07-30T14:20:07Z Laziz Baxtiyorov 56023 Created blank page wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 R. Norris Williams 0 758778 2725574 2022-07-30T14:22:07Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1095282199|R. Norris Williams]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki [[Fayl:R._Norris_Williams_in_1916.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/R._Norris_Williams_in_1916.jpg/220px-R._Norris_Williams_in_1916.jpg|thumb| Williams 1916 yilda Bill Jonstonga qarshi o'yinida]] '''Richard "Dick" Norris Williams II''' (1891 yil 29 yanvar - 1968 yil 2 iyun), odatda '''R. Norris Williams''' nomi bilan tanilgan, amerikalik [[Tennis|tennischi]] va [[RMS Titanic|RMS ''Titanikdan'' omon qolgan]] . <ref name="obit">{{Yangiliklar manbasi |date=June 4, 1968 |title=R. Norris Williams 2d, Tennis Titlist, Dead at 77. Survivor of Titanic's Sinking Was on 7 Davis Cup Teams. Pennsylvania Historian |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1968/06/04/archives/r-norris-williams-2d-tennis-titlist-dead-at-77-survivor-of-titanics.html |access-date=November 28, 2012 |quote=R. Norris Williams 2d, former national tennis champion and a survivor of the sinking of the Titanic, died. yesterday in Bryn Mawr ...}}</ref> == Biografiyasi == [[Fayl:R._Norris_Williams.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/39/R._Norris_Williams.jpg|thumb|407x407px| Richard Norris Williams II]] Williams Shveytsariyaning Jeneva shahrida tug'ilgan, ota-onasi Charlz Dueyn Williamsning Filadelfiyadagi o'g'li, [[Benjamin Franklin]] va Lidiya Biddl Uaytning bevosita avlodi. U Shveytsariya maktab-internatida yakka tartibda dars bergan va fransuz va nemis tillarini yaxshi bilgan. U tennis bilan 12 yoshida shug'ullana boshlagan, asosan otasining rahbarligi ostida. <ref name="baltzell">{{Kitob manbasi|last=Baltzell|first=E. Digby|title=Sporting Gentlemen : Men's Tennis from the Age of Honor to the Cult of the Superstar|year=1995|publisher=Free Press|location=New York [u.a.]|isbn=0029013151|pages=92, 93}}</ref> 1919 yil 11 yanvarda Parijda (Fransiya) Williams Artur Genri va Matilda (Styuart) Xeddokning qizi Jan Xeddokka (1890-1929) turmushga chiqdi. Ularning to'rt farzandi bor edi. Jan 1929 yil 20 aprelda Filadelfiyada 38 yoshida vafot etdi. Williams 1930 yil 2 oktyabrda general-mayor Quincy Adams Gillmor II va Frensis West (Hemsley) Gillmorning qizi Frensis Vest Gillmorga (1908-2001) turmushga chiqdi. U Quincy Adams Gillmorning nevarasi edi. === Tennis karyerasi === 1911 yilda Williams Shveytsariya chempionatida g'olib chiqdi. <ref name="baltzell">{{Kitob manbasi|last=Baltzell|first=E. Digby|title=Sporting Gentlemen : Men's Tennis from the Age of Honor to the Cult of the Superstar|year=1995|publisher=Free Press|location=New York [u.a.]|isbn=0029013151|pages=92, 93}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBaltzell1995">Baltzell, E. Digby (1995). ''Sporting Gentlemen : Men's Tennis from the Age of Honor to the Cult of the Superstar''. New York [u.a.]: Free Press. pp.&nbsp;92, 93. [[ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/0029013151|<bdi>0029013151</bdi>]].</cite></ref> Bir yil o'tgach, u Garvard universitetiga o'qishga kirdi va yakkalik (1913, 1915) va juftliklar (1914, 1915) bo'yicha kollejlararo tennis chempioni bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=History of the Ivy League|url=http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|nashriyot=Council of Ivy League Presidents|kirish sanasi=May 10, 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131030000134/http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|arxivsana=October 30, 2013}}</ref> Williams 1914-yilda (finalda Moris Makloflinni mag‘lub etgan) <ref name="talbert">{{Kitob manbasi|last=Talbert|first=Bill|authorlink=Bill Talbert|title=Tennis Observed|year=1967|publisher=Barre Publishers|location=Boston|page=92|oclc=172306}}</ref> va 1916-yilda (finalda Bill Jonstonni mag‘lub etgan) [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionatida]] ikki erkaklar o‘rtasidagi yakkalik chempionlik unvonlari bilan mashhur. <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0942257700|edition=2nd|page=457}}</ref> U shuningdek, ikki marta Amerika Devis Kubogida g'olib chiqqan jamoada bo'lgan: 1925 va 1926 yillarda va yaxshi juftlik o'yinchisi hisoblangan. U yakkalik o‘yinlarida ham obro‘ga ega bo‘lib, har doim iloji boricha kuchli zarbalar berib, g‘oliblarni chiziqqa yaqinroq urishga harakat qilgan. Bu uni o'ta tartibsiz o'yinchiga aylantirdi, lekin uning o'yini vaqti-vaqti bilan "yoqilgan" bo'lsa, u engib bo'lmas deb hisoblanardi. ''Nyu-York Taymsning'' tennis yozuvchisi Allison Danzigning ta'kidlashicha, Williams "tennis ko'rgan eng jasoratli hujumlardan biri bo'lgan. U hech qachon xavfsiz o'ynamagan. U yaqin joyda turib, ko‘tarilayotganda to‘pni egallab oldi, ko‘pincha yarim o‘yinda o‘ynadi va chiziqlar uchun o‘ynadi”. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennismajors.com/others-news/july-21-1924-the-day-titanic-survivor-dick-williams-won-olympic-gold-431675.html|sarlavha=July 21, 1924: The day Titanic survivor Dick Williams won Olympic gold|sana=July 21, 2021|ish=Tennis Majors}}</ref> "Eng yaxshi holatda u Tildendan ko'ra engib bo'lmas va ko'zni qamashtiruvchi edi." 1924 yilgi Olimpiada o'yinlari paytida, 33 yoshida (va to'pig'i cho'zilgan) Richard Norris Williams Xazel Xotchkiss Uaytman bilan hamkorlik qilib, aralash juftliklarda Oltin medal sohibiga aylandi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.olympedia.org/athletes/2803|sarlavha=R. Norris Williams|ish=Olympedia|kirish sanasi=21 November 2021}}</ref> U 1921 yildan 1926 yilgacha Devis Kubogida g'olib chiqqan bir nechta jamoalar va 1934 yilgi jamoa sardori bo'ldi. 44 yoshida u chempionat tennisidan nafaqaga chiqdi. 1957 yilda u Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga (Nyuport, Rod-Aylend) kiritilgan. === RMS ''Titanik'' === Williams 1912 yil aprel oyida [[RMS Titanic|RMS ''Titanik'']] halokatidan omon qolgan sifatida ham shuhrat qozondi. U va uning otasi Charlz Dueyn Williams laynerda birinchi klassda ketayotgan edi, u aysbergga urilib, cho‘kib ketgan. To‘qnashuvdan ko‘p o‘tmay Williams eshikni buzib, kabinadan qamalib qolgan yo‘lovchini ozod qildi. U [[James Cameron|Jeyms Kemeronning]] " [[Titaniс (film)|''Titanik"'']] (1997) filmidagi sahnani ilhomlantirgan " White Star Line" mulkiga zarar yetkazgani uchun uni jarimaga tortish bilan tahdid qilgan styuard tomonidan tanbeh oldi. Williams halokatli laynerda deyarli oxirigacha qoldi. Bir payt Williamsning otasi kolbani to'ldirish uchun styuard olishga harakat qildi. Kolba Williamsga berildi va Williamslar oilasida qoladi. ''Titanik'' oxirgi cho'kishni boshlaganida, ota va o'g'il suvga sakrab tushishdi. Dik o'zini qutqara olgan bo'lsa-da, otasi kemadan tushgan birinchi [[Tuynuk|voronka]] tufayli halok bo'ldi. <ref name="et">{{Veb manbasi|url=http://www.encyclopedia-titanica.org/titanic-victim/charles-duane-williams.html|sarlavha=Charles Duane Williams|ish=www.encyclopedia-titanica.org|kirish sanasi=19 December 2013}}</ref> 21 yoshli Williams shunday deb esladi: “Men to'rtta katta hunidan biri uning ustiga qulab tushganini ko'rdim. Bir lahza o'sha erda hayajonlanib turdim - bu meni bir necha futga sog'ingani uchun emas... Qizig'i shundaki, bu otamni o'ldirgani uchun emas, chunki menda odatdagidan ko'ra ko'proq muhabbat va bog'lanish hissi bor edi; Lekin u yerda haliyam g‘izillab turgan bu voronkaning ulkan hajmiga hayron bo‘ldim. Nazarimda, u yerdan ikki mashina yonma-yon o‘tib ketishi mumkin edi”. U qisman suvga botgan Yigʻiluvchi A ga yoʻl oldi va ichkariga kirishdan oldin uning yonidan ancha vaqt ushlab turdi. Williams suvga kirganida, u mo'ynali kiyim kiygan edi, uni tezda poyabzali bilan birga tashlab yubordi. Omon qolganlar yig'iladigan D qayig'iga o'tkazildi va u RMS <nowiki><i id="mwUg">Karpatiyaga</i></nowiki> yetib bordi. RMS <nowiki><i id="mwVA">Carpathia</i></nowiki> tomonidan tashlab ketilgan bo'lsa-da, bir oy o'tgach, yig'iladigan A qayta tiklandi. Qutqaruv qayig'ida Williamsga White Star tomonidan qaytarib berilgan, tashlab ketilgan mo'ynali kiyim bor edi. <ref>Colonel Archibald Gracie – The Truth About The Titanic (1913), New York, Mitchell Kennerley</ref> Qutqaruv qayig‘iga kirgandan so‘ng, u bir necha soatlab muzlagan suvda tizzasiga qadar bo‘lgan. ''Karpat'' omon qolganlarni qutqarish uchun voqea joyiga yetib keldi. Sinov uning oyoqlarini shunchalik qattiq muzlab qoldiki {{'}} ''Karpat'' shifokori ularni kesib tashlamoqchi bo'ldi. Tennisdagi karerasining qisqarishini istamagan Williams jarohati bilan shug'ullanishni afzal ko'rdi, o'rnidan turib, har ikki soatda kechayu kunduz aylanib yurdi. Tanlov uning uchun yaxshi natija berdi: o'sha yili u aralash juftlik bahslarida o'zining birinchi AQSh tennis chempionatida g'olib chiqdi va yana ko'plab chempionatlarni, shu jumladan omon qolgan [[Karl Behr|Karl Ber]] bilan Devis kubogini yutib oldi. Williams “ ''Titanik”'' falokati haqidagi kitob “Eslash ''kechasi”'' (1955) nashr etilgandan keyingina uning muallifi Valter Lord bilan tanishdi. 1962 yilda Williams Lord bilan uchrashdi va cho'kish haqida batafsil ma'lumot berdi. === Harbiy xizmat, biznes martaba, tarixiy jamiyat === Williams Birinchi jahon urushi paytida Qo'shma Shtatlar armiyasida xizmat qilgan va Krua de Gerre va [[Faxriy legion ordeni|Faxriy legion ordenlari bilan taqdirlangan]] . <ref>{{Kitob manbasi|last=Grasso|first=John|title=Historical Dictionary of Tennis|date=2011|publisher=[[Rowman & Littlefield]]|location=[[Lanham, Maryland]], USA|isbn=9780810872370|page=305}}</ref> Urushdan keyin u chempionat tennisini davom ettirdi. Williams, shuningdek, Filadelfiyaning taniqli investitsiya bankiri, Pensilvaniya Tarixiy Jamiyatining prezidenti edi. === O'limi === Richard Norris Williams 1968 yil 2 iyunda 77 yoshida Pensilvaniya shtatining Brin Mavr shahrida emfizemadan vafot etdi. <ref name="obit">{{Yangiliklar manbasi |date=June 4, 1968 |title=R. Norris Williams 2d, Tennis Titlist, Dead at 77. Survivor of Titanic's Sinking Was on 7 Davis Cup Teams. Pennsylvania Historian |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1968/06/04/archives/r-norris-williams-2d-tennis-titlist-dead-at-77-survivor-of-titanics.html |access-date=November 28, 2012 |quote=R. Norris Williams 2d, former national tennis champion and a survivor of the sinking of the Titanic, died. yesterday in Bryn Mawr ...}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.nytimes.com/1968/06/04/archives/r-norris-williams-2d-tennis-titlist-dead-at-77-survivor-of-titanics.html "R. Norris Williams 2d, Tennis Titlist, Dead at 77. Survivor of Titanic's Sinking Was on 7 Davis Cup Teams. Pennsylvania Historian"]. ''[[The New York Times|New York Times]]''. June 4, 1968<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">November 28,</span> 2012</span>. <q>R. Norris Williams 2d, former national tennis champion and a survivor of the sinking of the Titanic, died. yesterday in Bryn Mawr ...</q></cite></ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=One Ship, Two Men, 1,517 Deaths|url=http://www.southwest.usta.com/news/cp_one_ship_two_men_1517_deaths/|nashriyot=USTA|kirish sanasi=July 17, 2012|sana=March 26, 2012}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik: 3 (2 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:45px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1913 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Maurice_McLoughlin|Maurice McLoughlin]] | 4–6, 7–5, 3–6, 1–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1914 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} Maurice McLoughlin | 6–3, 8–6, 10–8 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1916 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Bill_Johnston_(tennis_player)|Bill Johnston]] | 4–6, 6–4, 0–6, 6–2, 6–4 |} === Juftliklar: 7 (3 ta unvon, 4 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:45px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1920 | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Chuck_Garland|Chuck Garland]] |{{flagicon|GBR}} [[:en:Algernon_Kingscote|Algernon Kingscote]] {{flagicon|IRL}} [[:en:James_Cecil_Parke|James Parke]] | 4–6, 6–4, 7–5, 6–2 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1921 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Watson_Washburn|Watson Washburn]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Vincent_Richards|Vincent Richards]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Bill_Tilden|Bill Tilden]] | 11–13, 10–12, 1–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1923 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} Watson Washburn |{{flagicon|GBR}} [[:en:Brian_Norton|Brian Norton]] {{flagicon|USA|1912}} Bill Tilden | 6–3, 2–6, 3–6, 7–5, 2–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1924 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} Watson Washburn |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Francis_Hunter|Frank Hunter]] {{flagicon|USA|1912}} Vincent Richards | 3–6, 6–3, 10–8, 6–8, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1925 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Vincent_Richards|Vincent Richards]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Gerald_Patterson|Gerald Patterson]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:John_Hawkes_(tennis)|John Hawkes]] | 6–2, 8–10, 6–4, 11–9 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1926 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} Vincent Richards |{{flagicon|USA|1912}} Bill Tilden {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Alfred_Chapin_(tennis)|Alfred Chapin]] | 6–4, 6–8, 11–9, 6–3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1927 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Bill_Johnston_(tennis)|Bill Johnston]] |{{flagicon|USA|1912}} Frank Hunter {{flagicon|USA|1912}} Bill Tilden | 8–10, 3–6, 3–6 |} === Aralash juftliklar: 1 ta unvon === {| class="sortable wikitable" ! style="width:45px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1912 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Mary_Browne|Mary Browne]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Eleonora_Sears|Eleonora Sears]] {{flagicon|USA}} [[:en:William_Clothier_(tennis)|Bill Clothier]] | 6–4, 2–6, 11–9 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * R. Norris Williams at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * R. Norris Williams at the Davis Cup * R. Norris Williams at the Association of Tennis Professionals * [http://hdl.library.upenn.edu/1017/d/ead/upenn_rbml_PUSpMsColl956 R. Norris Williams collection of World War I material], Kislak Center for Special Collections, Rare Books and Manuscripts, University of Pennsylvania. [[Turkum:Faxriy legion ordeni sohiblari]] [[Turkum:1968-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1891-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] cppnm8uf890t1rf8id20nakm2x20lue 2725577 2725574 2022-07-30T14:22:47Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki [[Fayl:R._Norris_Williams_in_1916.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/R._Norris_Williams_in_1916.jpg/220px-R._Norris_Williams_in_1916.jpg|thumb| Williams 1916 yilda Bill Jonstonga qarshi o'yinida]] {{Infobox tennis biography|name=Richard Norris Williams|image=Richard Norris Williams.jpg|caption=<!-- brief text caption for the image -->|fullname=Richard Norris Williams II|country={{USA}}|residence=|birth_date={{birth date|1891|01|29}}|birth_place=[[Geneva]], Switzerland|death_date={{death date and age|1968|06|02|1891|01|29}}|death_place=[[Philadelphia]], Pennsylvania, United States|height=|college=|turnedpro=|retired=|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|tennishofyear=1957|tennishofid=richard-norris-williams-2nd|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlesrecord=|singlestitles=|highestsinglesranking=No. 2 (1916<small>, [[International Tennis Hall of Fame|ITHF]]</small>)<ref name="ITHF">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/richard-norris-williams-2nd International Tennis Hall of Fame Profile]</ref>|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=|Wimbledonresult=SF ([[1924 Wimbledon Championships – Men's singles|1924]])|USOpenresult='''W''' ([[1914 U.S. National Championships – Men's singles|1914]], [[1916 U.S. National Championships – Men's singles|1916]])|Othertournaments=yes|MastersCupresult=|WTAChampionshipsresult=|Olympicsresult=QF ([[Tennis at the 1924 Summer Olympics – Men's singles|1924]])|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|grandslamsdoublesresults=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=|WimbledonDoublesresult='''W''' ([[1920 Wimbledon Championships – Men's doubles|1920]])|USOpenDoublesresult='''W''' (1925, 1926)|OthertournamentsDoubles=|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult=|WimbledonMixedresult=QF ([[1920 Wimbledon Championships – Mixed doubles|1924]])|USOpenMixedresult='''W''' (1912)|OthertournamentsMixedDoubles=|OlympicMixedDoublesresult=|medaltemplates-expand=yes|medaltemplates={{MedalCompetition|[[Tennis at the Summer Olympics|Olympic Games]]}} {{MedalGold|[[1924 Summer Olympics|1924 Paris]]|[[Tennis at the 1924 Summer Olympics – Mixed doubles|Mixed doubles]]}}}}'''Richard "Dick" Norris Williams II''' (1891 yil 29 yanvar - 1968 yil 2 iyun), odatda '''R. Norris Williams''' nomi bilan tanilgan, amerikalik [[Tennis|tennischi]] va [[RMS Titanic|RMS ''Titanikdan'' omon qolgan]] . <ref name="obit">{{Yangiliklar manbasi |date=June 4, 1968 |title=R. Norris Williams 2d, Tennis Titlist, Dead at 77. Survivor of Titanic's Sinking Was on 7 Davis Cup Teams. Pennsylvania Historian |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1968/06/04/archives/r-norris-williams-2d-tennis-titlist-dead-at-77-survivor-of-titanics.html |access-date=November 28, 2012 |quote=R. Norris Williams 2d, former national tennis champion and a survivor of the sinking of the Titanic, died. yesterday in Bryn Mawr ...}}</ref> == Biografiyasi == [[Fayl:R._Norris_Williams.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/39/R._Norris_Williams.jpg|thumb|407x407px| Richard Norris Williams II]] Williams Shveytsariyaning Jeneva shahrida tug'ilgan, ota-onasi Charlz Dueyn Williamsning Filadelfiyadagi o'g'li, [[Benjamin Franklin]] va Lidiya Biddl Uaytning bevosita avlodi. U Shveytsariya maktab-internatida yakka tartibda dars bergan va fransuz va nemis tillarini yaxshi bilgan. U tennis bilan 12 yoshida shug'ullana boshlagan, asosan otasining rahbarligi ostida. <ref name="baltzell">{{Kitob manbasi|last=Baltzell|first=E. Digby|title=Sporting Gentlemen : Men's Tennis from the Age of Honor to the Cult of the Superstar|year=1995|publisher=Free Press|location=New York [u.a.]|isbn=0029013151|pages=92, 93}}</ref> 1919 yil 11 yanvarda Parijda (Fransiya) Williams Artur Genri va Matilda (Styuart) Xeddokning qizi Jan Xeddokka (1890-1929) turmushga chiqdi. Ularning to'rt farzandi bor edi. Jan 1929 yil 20 aprelda Filadelfiyada 38 yoshida vafot etdi. Williams 1930 yil 2 oktyabrda general-mayor Quincy Adams Gillmor II va Frensis West (Hemsley) Gillmorning qizi Frensis Vest Gillmorga (1908-2001) turmushga chiqdi. U Quincy Adams Gillmorning nevarasi edi. === Tennis karyerasi === 1911 yilda Williams Shveytsariya chempionatida g'olib chiqdi. <ref name="baltzell">{{Kitob manbasi|last=Baltzell|first=E. Digby|title=Sporting Gentlemen : Men's Tennis from the Age of Honor to the Cult of the Superstar|year=1995|publisher=Free Press|location=New York [u.a.]|isbn=0029013151|pages=92, 93}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBaltzell1995">Baltzell, E. Digby (1995). ''Sporting Gentlemen : Men's Tennis from the Age of Honor to the Cult of the Superstar''. New York [u.a.]: Free Press. pp.&nbsp;92, 93. [[ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/0029013151|<bdi>0029013151</bdi>]].</cite></ref> Bir yil o'tgach, u Garvard universitetiga o'qishga kirdi va yakkalik (1913, 1915) va juftliklar (1914, 1915) bo'yicha kollejlararo tennis chempioni bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=History of the Ivy League|url=http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|nashriyot=Council of Ivy League Presidents|kirish sanasi=May 10, 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131030000134/http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|arxivsana=October 30, 2013}}</ref> Williams 1914-yilda (finalda Moris Makloflinni mag‘lub etgan) <ref name="talbert">{{Kitob manbasi|last=Talbert|first=Bill|authorlink=Bill Talbert|title=Tennis Observed|year=1967|publisher=Barre Publishers|location=Boston|page=92|oclc=172306}}</ref> va 1916-yilda (finalda Bill Jonstonni mag‘lub etgan) [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionatida]] ikki erkaklar o‘rtasidagi yakkalik chempionlik unvonlari bilan mashhur. <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0942257700|edition=2nd|page=457}}</ref> U shuningdek, ikki marta Amerika Devis Kubogida g'olib chiqqan jamoada bo'lgan: 1925 va 1926 yillarda va yaxshi juftlik o'yinchisi hisoblangan. U yakkalik o‘yinlarida ham obro‘ga ega bo‘lib, har doim iloji boricha kuchli zarbalar berib, g‘oliblarni chiziqqa yaqinroq urishga harakat qilgan. Bu uni o'ta tartibsiz o'yinchiga aylantirdi, lekin uning o'yini vaqti-vaqti bilan "yoqilgan" bo'lsa, u engib bo'lmas deb hisoblanardi. ''Nyu-York Taymsning'' tennis yozuvchisi Allison Danzigning ta'kidlashicha, Williams "tennis ko'rgan eng jasoratli hujumlardan biri bo'lgan. U hech qachon xavfsiz o'ynamagan. U yaqin joyda turib, ko‘tarilayotganda to‘pni egallab oldi, ko‘pincha yarim o‘yinda o‘ynadi va chiziqlar uchun o‘ynadi”. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennismajors.com/others-news/july-21-1924-the-day-titanic-survivor-dick-williams-won-olympic-gold-431675.html|sarlavha=July 21, 1924: The day Titanic survivor Dick Williams won Olympic gold|sana=July 21, 2021|ish=Tennis Majors}}</ref> "Eng yaxshi holatda u Tildendan ko'ra engib bo'lmas va ko'zni qamashtiruvchi edi." 1924 yilgi Olimpiada o'yinlari paytida, 33 yoshida (va to'pig'i cho'zilgan) Richard Norris Williams Xazel Xotchkiss Uaytman bilan hamkorlik qilib, aralash juftliklarda Oltin medal sohibiga aylandi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.olympedia.org/athletes/2803|sarlavha=R. Norris Williams|ish=Olympedia|kirish sanasi=21 November 2021}}</ref> U 1921 yildan 1926 yilgacha Devis Kubogida g'olib chiqqan bir nechta jamoalar va 1934 yilgi jamoa sardori bo'ldi. 44 yoshida u chempionat tennisidan nafaqaga chiqdi. 1957 yilda u Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga (Nyuport, Rod-Aylend) kiritilgan. === RMS ''Titanik'' === Williams 1912 yil aprel oyida [[RMS Titanic|RMS ''Titanik'']] halokatidan omon qolgan sifatida ham shuhrat qozondi. U va uning otasi Charlz Dueyn Williams laynerda birinchi klassda ketayotgan edi, u aysbergga urilib, cho‘kib ketgan. To‘qnashuvdan ko‘p o‘tmay Williams eshikni buzib, kabinadan qamalib qolgan yo‘lovchini ozod qildi. U [[James Cameron|Jeyms Kemeronning]] " [[Titaniс (film)|''Titanik"'']] (1997) filmidagi sahnani ilhomlantirgan " White Star Line" mulkiga zarar yetkazgani uchun uni jarimaga tortish bilan tahdid qilgan styuard tomonidan tanbeh oldi. Williams halokatli laynerda deyarli oxirigacha qoldi. Bir payt Williamsning otasi kolbani to'ldirish uchun styuard olishga harakat qildi. Kolba Williamsga berildi va Williamslar oilasida qoladi. ''Titanik'' oxirgi cho'kishni boshlaganida, ota va o'g'il suvga sakrab tushishdi. Dik o'zini qutqara olgan bo'lsa-da, otasi kemadan tushgan birinchi [[Tuynuk|voronka]] tufayli halok bo'ldi. <ref name="et">{{Veb manbasi|url=http://www.encyclopedia-titanica.org/titanic-victim/charles-duane-williams.html|sarlavha=Charles Duane Williams|ish=www.encyclopedia-titanica.org|kirish sanasi=19 December 2013}}</ref> 21 yoshli Williams shunday deb esladi: “Men to'rtta katta hunidan biri uning ustiga qulab tushganini ko'rdim. Bir lahza o'sha erda hayajonlanib turdim - bu meni bir necha futga sog'ingani uchun emas... Qizig'i shundaki, bu otamni o'ldirgani uchun emas, chunki menda odatdagidan ko'ra ko'proq muhabbat va bog'lanish hissi bor edi; Lekin u yerda haliyam g‘izillab turgan bu voronkaning ulkan hajmiga hayron bo‘ldim. Nazarimda, u yerdan ikki mashina yonma-yon o‘tib ketishi mumkin edi”. U qisman suvga botgan Yigʻiluvchi A ga yoʻl oldi va ichkariga kirishdan oldin uning yonidan ancha vaqt ushlab turdi. Williams suvga kirganida, u mo'ynali kiyim kiygan edi, uni tezda poyabzali bilan birga tashlab yubordi. Omon qolganlar yig'iladigan D qayig'iga o'tkazildi va u RMS <nowiki><i id="mwUg">Karpatiyaga</i></nowiki> yetib bordi. RMS <nowiki><i id="mwVA">Carpathia</i></nowiki> tomonidan tashlab ketilgan bo'lsa-da, bir oy o'tgach, yig'iladigan A qayta tiklandi. Qutqaruv qayig'ida Williamsga White Star tomonidan qaytarib berilgan, tashlab ketilgan mo'ynali kiyim bor edi. <ref>Colonel Archibald Gracie – The Truth About The Titanic (1913), New York, Mitchell Kennerley</ref> Qutqaruv qayig‘iga kirgandan so‘ng, u bir necha soatlab muzlagan suvda tizzasiga qadar bo‘lgan. ''Karpat'' omon qolganlarni qutqarish uchun voqea joyiga yetib keldi. Sinov uning oyoqlarini shunchalik qattiq muzlab qoldiki {{'}} ''Karpat'' shifokori ularni kesib tashlamoqchi bo'ldi. Tennisdagi karerasining qisqarishini istamagan Williams jarohati bilan shug'ullanishni afzal ko'rdi, o'rnidan turib, har ikki soatda kechayu kunduz aylanib yurdi. Tanlov uning uchun yaxshi natija berdi: o'sha yili u aralash juftlik bahslarida o'zining birinchi AQSh tennis chempionatida g'olib chiqdi va yana ko'plab chempionatlarni, shu jumladan omon qolgan [[Karl Behr|Karl Ber]] bilan Devis kubogini yutib oldi. Williams “ ''Titanik”'' falokati haqidagi kitob “Eslash ''kechasi”'' (1955) nashr etilgandan keyingina uning muallifi Valter Lord bilan tanishdi. 1962 yilda Williams Lord bilan uchrashdi va cho'kish haqida batafsil ma'lumot berdi. === Harbiy xizmat, biznes martaba, tarixiy jamiyat === Williams Birinchi jahon urushi paytida Qo'shma Shtatlar armiyasida xizmat qilgan va Krua de Gerre va [[Faxriy legion ordeni|Faxriy legion ordenlari bilan taqdirlangan]] . <ref>{{Kitob manbasi|last=Grasso|first=John|title=Historical Dictionary of Tennis|date=2011|publisher=[[Rowman & Littlefield]]|location=[[Lanham, Maryland]], USA|isbn=9780810872370|page=305}}</ref> Urushdan keyin u chempionat tennisini davom ettirdi. Williams, shuningdek, Filadelfiyaning taniqli investitsiya bankiri, Pensilvaniya Tarixiy Jamiyatining prezidenti edi. === O'limi === Richard Norris Williams 1968 yil 2 iyunda 77 yoshida Pensilvaniya shtatining Brin Mavr shahrida emfizemadan vafot etdi. <ref name="obit">{{Yangiliklar manbasi |date=June 4, 1968 |title=R. Norris Williams 2d, Tennis Titlist, Dead at 77. Survivor of Titanic's Sinking Was on 7 Davis Cup Teams. Pennsylvania Historian |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1968/06/04/archives/r-norris-williams-2d-tennis-titlist-dead-at-77-survivor-of-titanics.html |access-date=November 28, 2012 |quote=R. Norris Williams 2d, former national tennis champion and a survivor of the sinking of the Titanic, died. yesterday in Bryn Mawr ...}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.nytimes.com/1968/06/04/archives/r-norris-williams-2d-tennis-titlist-dead-at-77-survivor-of-titanics.html "R. Norris Williams 2d, Tennis Titlist, Dead at 77. Survivor of Titanic's Sinking Was on 7 Davis Cup Teams. Pennsylvania Historian"]. ''[[The New York Times|New York Times]]''. June 4, 1968<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">November 28,</span> 2012</span>. <q>R. Norris Williams 2d, former national tennis champion and a survivor of the sinking of the Titanic, died. yesterday in Bryn Mawr ...</q></cite></ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=One Ship, Two Men, 1,517 Deaths|url=http://www.southwest.usta.com/news/cp_one_ship_two_men_1517_deaths/|nashriyot=USTA|kirish sanasi=July 17, 2012|sana=March 26, 2012}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik: 3 (2 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:45px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1913 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Maurice_McLoughlin|Maurice McLoughlin]] | 4–6, 7–5, 3–6, 1–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1914 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} Maurice McLoughlin | 6–3, 8–6, 10–8 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1916 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Bill_Johnston_(tennis_player)|Bill Johnston]] | 4–6, 6–4, 0–6, 6–2, 6–4 |} === Juftliklar: 7 (3 ta unvon, 4 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:45px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1920 | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Chuck_Garland|Chuck Garland]] |{{flagicon|GBR}} [[:en:Algernon_Kingscote|Algernon Kingscote]] {{flagicon|IRL}} [[:en:James_Cecil_Parke|James Parke]] | 4–6, 6–4, 7–5, 6–2 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1921 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Watson_Washburn|Watson Washburn]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Vincent_Richards|Vincent Richards]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Bill_Tilden|Bill Tilden]] | 11–13, 10–12, 1–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1923 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} Watson Washburn |{{flagicon|GBR}} [[:en:Brian_Norton|Brian Norton]] {{flagicon|USA|1912}} Bill Tilden | 6–3, 2–6, 3–6, 7–5, 2–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1924 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} Watson Washburn |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Francis_Hunter|Frank Hunter]] {{flagicon|USA|1912}} Vincent Richards | 3–6, 6–3, 10–8, 6–8, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1925 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Vincent_Richards|Vincent Richards]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Gerald_Patterson|Gerald Patterson]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:John_Hawkes_(tennis)|John Hawkes]] | 6–2, 8–10, 6–4, 11–9 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1926 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} Vincent Richards |{{flagicon|USA|1912}} Bill Tilden {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Alfred_Chapin_(tennis)|Alfred Chapin]] | 6–4, 6–8, 11–9, 6–3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1927 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Bill_Johnston_(tennis)|Bill Johnston]] |{{flagicon|USA|1912}} Frank Hunter {{flagicon|USA|1912}} Bill Tilden | 8–10, 3–6, 3–6 |} === Aralash juftliklar: 1 ta unvon === {| class="sortable wikitable" ! style="width:45px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1912 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Mary_Browne|Mary Browne]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Eleonora_Sears|Eleonora Sears]] {{flagicon|USA}} [[:en:William_Clothier_(tennis)|Bill Clothier]] | 6–4, 2–6, 11–9 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * R. Norris Williams at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * R. Norris Williams at the Davis Cup * R. Norris Williams at the Association of Tennis Professionals * [http://hdl.library.upenn.edu/1017/d/ead/upenn_rbml_PUSpMsColl956 R. Norris Williams collection of World War I material], Kislak Center for Special Collections, Rare Books and Manuscripts, University of Pennsylvania. [[Turkum:Faxriy legion ordeni sohiblari]] [[Turkum:1968-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1891-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] ql4hfishz3one1w2n6oa26bgujxluv0 2725578 2725577 2022-07-30T14:23:02Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki [[Fayl:R._Norris_Williams_in_1916.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/R._Norris_Williams_in_1916.jpg/220px-R._Norris_Williams_in_1916.jpg|thumb| Williams 1916 yilda Bill Jonstonga qarshi oʻyinida]] {{Infobox tennis biography|name=Richard Norris Williams|image=Richard Norris Williams.jpg|caption=<!-- brief text caption for the image -->|fullname=Richard Norris Williams II|country={{USA}}|residence=|birth_date={{birth date|1891|01|29}}|birth_place=[[Geneva]], Switzerland|death_date={{death date and age|1968|06|02|1891|01|29}}|death_place=[[Philadelphia]], Pennsylvania, United States|height=|college=|turnedpro=|retired=|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|tennishofyear=1957|tennishofid=richard-norris-williams-2nd|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlesrecord=|singlestitles=|highestsinglesranking=No. 2 (1916<small>, [[International Tennis Hall of Fame|ITHF]]</small>)<ref name="ITHF">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/richard-norris-williams-2nd International Tennis Hall of Fame Profile]</ref>|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=|Wimbledonresult=SF ([[1924 Wimbledon Championships – Men's singles|1924]])|USOpenresult='''W''' ([[1914 U.S. National Championships – Men's singles|1914]], [[1916 U.S. National Championships – Men's singles|1916]])|Othertournaments=yes|MastersCupresult=|WTAChampionshipsresult=|Olympicsresult=QF ([[Tennis at the 1924 Summer Olympics – Men's singles|1924]])|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|grandslamsdoublesresults=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=|WimbledonDoublesresult='''W''' ([[1920 Wimbledon Championships – Men's doubles|1920]])|USOpenDoublesresult='''W''' (1925, 1926)|OthertournamentsDoubles=|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult=|WimbledonMixedresult=QF ([[1920 Wimbledon Championships – Mixed doubles|1924]])|USOpenMixedresult='''W''' (1912)|OthertournamentsMixedDoubles=|OlympicMixedDoublesresult=|medaltemplates-expand=yes|medaltemplates={{MedalCompetition|[[Tennis at the Summer Olympics|Olympic Games]]}} {{MedalGold|[[1924 Summer Olympics|1924 Paris]]|[[Tennis at the 1924 Summer Olympics – Mixed doubles|Mixed doubles]]}}}}'''Richard „Dick“ Norris Williams II''' (1891 yil 29 yanvar — 1968 yil 2 iyun), odatda '''R. Norris Williams''' nomi bilan tanilgan, amerikalik [[Tennis|tennischi]] va [[RMS Titanic|RMS ''Titanikdan'' omon qolgan]] . <ref name="obit">{{Yangiliklar manbasi |date=June 4, 1968 |title=R. Norris Williams 2d, Tennis Titlist, Dead at 77. Survivor of Titanic's Sinking Was on 7 Davis Cup Teams. Pennsylvania Historian |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1968/06/04/archives/r-norris-williams-2d-tennis-titlist-dead-at-77-survivor-of-titanics.html |access-date=November 28, 2012 |quote=R. Norris Williams 2d, former national tennis champion and a survivor of the sinking of the Titanic, died. yesterday in Bryn Mawr ...}}</ref> == Biografiyasi == [[Fayl:R._Norris_Williams.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/39/R._Norris_Williams.jpg|thumb|407x407px| Richard Norris Williams II]] Williams Shveytsariyaning Jeneva shahrida tugʻilgan, ota-onasi Charlz Dueyn Williamsning Filadelfiyadagi oʻgʻli, [[Benjamin Franklin]] va Lidiya Biddl Uaytning bevosita avlodi. U Shveytsariya maktab-internatida yakka tartibda dars bergan va fransuz va nemis tillarini yaxshi bilgan. U tennis bilan 12 yoshida shugʻullana boshlagan, asosan otasining rahbarligi ostida. <ref name="baltzell">{{Kitob manbasi|last=Baltzell|first=E. Digby|title=Sporting Gentlemen : Men's Tennis from the Age of Honor to the Cult of the Superstar|year=1995|publisher=Free Press|location=New York [u.a.]|isbn=0029013151|pages=92, 93}}</ref> 1919 yil 11 yanvarda Parijda (Fransiya) Williams Artur Genri va Matilda (Styuart) Xeddokning qizi Jan Xeddokka (1890-1929) turmushga chiqdi. Ularning toʻrt farzandi bor edi. Jan 1929 yil 20 aprelda Filadelfiyada 38 yoshida vafot etdi. Williams 1930 yil 2 oktyabrda general-mayor Quincy Adams Gillmor II va Frensis West (Hemsley) Gillmorning qizi Frensis Vest Gillmorga (1908-2001) turmushga chiqdi. U Quincy Adams Gillmorning nevarasi edi. === Tennis karyerasi === 1911 yilda Williams Shveytsariya chempionatida gʻolib chiqdi. <ref name="baltzell">{{Kitob manbasi|last=Baltzell|first=E. Digby|title=Sporting Gentlemen : Men's Tennis from the Age of Honor to the Cult of the Superstar|year=1995|publisher=Free Press|location=New York [u.a.]|isbn=0029013151|pages=92, 93}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBaltzell1995">Baltzell, E. Digby (1995). ''Sporting Gentlemen : Menʼs Tennis from the Age of Honor to the Cult of the Superstar''. New York [u.a.]: Free Press. pp.&nbsp;92, 93. [[ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/0029013151|<bdi>0029013151</bdi>]].</cite></ref> Bir yil oʻtgach, u Garvard universitetiga oʻqishga kirdi va yakkalik (1913, 1915) va juftliklar (1914, 1915) boʻyicha kollejlararo tennis chempioni boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=History of the Ivy League|url=http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|nashriyot=Council of Ivy League Presidents|kirish sanasi=May 10, 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131030000134/http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|arxivsana=October 30, 2013}}</ref> Williams 1914-yilda (finalda Moris Makloflinni mag‘lub etgan) <ref name="talbert">{{Kitob manbasi|last=Talbert|first=Bill|authorlink=Bill Talbert|title=Tennis Observed|year=1967|publisher=Barre Publishers|location=Boston|page=92|oclc=172306}}</ref> va 1916-yilda (finalda Bill Jonstonni mag‘lub etgan) [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionatida]] ikki erkaklar o‘rtasidagi yakkalik chempionlik unvonlari bilan mashhur. <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0942257700|edition=2nd|page=457}}</ref> U shuningdek, ikki marta Amerika Devis Kubogida gʻolib chiqqan jamoada boʻlgan: 1925 va 1926 yillarda va yaxshi juftlik oʻyinchisi hisoblangan. U yakkalik o‘yinlarida ham obro‘ga ega bo‘lib, har doim iloji boricha kuchli zarbalar berib, g‘oliblarni chiziqqa yaqinroq urishga harakat qilgan. Bu uni oʻta tartibsiz oʻyinchiga aylantirdi, lekin uning oʻyini vaqti-vaqti bilan „yoqilgan“ boʻlsa, u engib boʻlmas deb hisoblanardi. ''Nyu-York Taymsning'' tennis yozuvchisi Allison Danzigning taʼkidlashicha, Williams „tennis koʻrgan eng jasoratli hujumlardan biri boʻlgan. U hech qachon xavfsiz oʻynamagan. U yaqin joyda turib, ko‘tarilayotganda to‘pni egallab oldi, ko‘pincha yarim o‘yinda o‘ynadi va chiziqlar uchun o‘ynadi“. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennismajors.com/others-news/july-21-1924-the-day-titanic-survivor-dick-williams-won-olympic-gold-431675.html|sarlavha=July 21, 1924: The day Titanic survivor Dick Williams won Olympic gold|sana=July 21, 2021|ish=Tennis Majors}}</ref> „Eng yaxshi holatda u Tildendan koʻra engib boʻlmas va koʻzni qamashtiruvchi edi.“ 1924 yilgi Olimpiada oʻyinlari paytida, 33 yoshida (va toʻpigʻi choʻzilgan) Richard Norris Williams Xazel Xotchkiss Uaytman bilan hamkorlik qilib, aralash juftliklarda Oltin medal sohibiga aylandi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.olympedia.org/athletes/2803|sarlavha=R. Norris Williams|ish=Olympedia|kirish sanasi=21 November 2021}}</ref> U 1921 yildan 1926 yilgacha Devis Kubogida gʻolib chiqqan bir nechta jamoalar va 1934 yilgi jamoa sardori boʻldi. 44 yoshida u chempionat tennisidan nafaqaga chiqdi. 1957 yilda u Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga (Nyuport, Rod-Aylend) kiritilgan. === RMS ''Titanik'' === Williams 1912 yil aprel oyida [[RMS Titanic|RMS ''Titanik'']] halokatidan omon qolgan sifatida ham shuhrat qozondi. U va uning otasi Charlz Dueyn Williams laynerda birinchi klassda ketayotgan edi, u aysbergga urilib, cho‘kib ketgan. To‘qnashuvdan ko‘p o‘tmay Williams eshikni buzib, kabinadan qamalib qolgan yo‘lovchini ozod qildi. U [[James Cameron|Jeyms Kemeronning]] „ [[Titaniс (film)|''Titanik“'']] (1997) filmidagi sahnani ilhomlantirgan „ White Star Line“ mulkiga zarar yetkazgani uchun uni jarimaga tortish bilan tahdid qilgan styuard tomonidan tanbeh oldi. Williams halokatli laynerda deyarli oxirigacha qoldi. Bir payt Williamsning otasi kolbani toʻldirish uchun styuard olishga harakat qildi. Kolba Williamsga berildi va Williamslar oilasida qoladi. ''Titanik'' oxirgi choʻkishni boshlaganida, ota va oʻgʻil suvga sakrab tushishdi. Dik oʻzini qutqara olgan boʻlsa-da, otasi kemadan tushgan birinchi [[Tuynuk|voronka]] tufayli halok boʻldi. <ref name="et">{{Veb manbasi|url=http://www.encyclopedia-titanica.org/titanic-victim/charles-duane-williams.html|sarlavha=Charles Duane Williams|ish=www.encyclopedia-titanica.org|kirish sanasi=19 December 2013}}</ref> 21 yoshli Williams shunday deb esladi: „Men toʻrtta katta hunidan biri uning ustiga qulab tushganini koʻrdim. Bir lahza oʻsha erda hayajonlanib turdim — bu meni bir necha futga sogʻingani uchun emas… Qizigʻi shundaki, bu otamni oʻldirgani uchun emas, chunki menda odatdagidan koʻra koʻproq muhabbat va bogʻlanish hissi bor edi; Lekin u yerda haliyam g‘izillab turgan bu voronkaning ulkan hajmiga hayron bo‘ldim. Nazarimda, u yerdan ikki mashina yonma-yon o‘tib ketishi mumkin edi“. U qisman suvga botgan Yigʻiluvchi A ga yoʻl oldi va ichkariga kirishdan oldin uning yonidan ancha vaqt ushlab turdi. Williams suvga kirganida, u moʻynali kiyim kiygan edi, uni tezda poyabzali bilan birga tashlab yubordi. Omon qolganlar yigʻiladigan D qayigʻiga oʻtkazildi va u RMS <nowiki><i id="mwUg">Karpatiyaga</i></nowiki> yetib bordi. RMS <nowiki><i id="mwVA">Carpathia</i></nowiki> tomonidan tashlab ketilgan boʻlsa-da, bir oy oʻtgach, yigʻiladigan A qayta tiklandi. Qutqaruv qayigʻida Williamsga White Star tomonidan qaytarib berilgan, tashlab ketilgan moʻynali kiyim bor edi. <ref>Colonel Archibald Gracie — The Truth About The Titanic (1913), New York, Mitchell Kennerley</ref> Qutqaruv qayig‘iga kirgandan so‘ng, u bir necha soatlab muzlagan suvda tizzasiga qadar bo‘lgan. ''Karpat'' omon qolganlarni qutqarish uchun voqea joyiga yetib keldi. Sinov uning oyoqlarini shunchalik qattiq muzlab qoldiki {{'}} ''Karpat'' shifokori ularni kesib tashlamoqchi boʻldi. Tennisdagi karerasining qisqarishini istamagan Williams jarohati bilan shugʻullanishni afzal koʻrdi, oʻrnidan turib, har ikki soatda kechayu kunduz aylanib yurdi. Tanlov uning uchun yaxshi natija berdi: oʻsha yili u aralash juftlik bahslarida oʻzining birinchi AQSh tennis chempionatida gʻolib chiqdi va yana koʻplab chempionatlarni, shu jumladan omon qolgan [[Karl Behr|Karl Ber]] bilan Devis kubogini yutib oldi. Williams „ ''Titanik“'' falokati haqidagi kitob „Eslash ''kechasi“'' (1955) nashr etilgandan keyingina uning muallifi Valter Lord bilan tanishdi. 1962 yilda Williams Lord bilan uchrashdi va choʻkish haqida batafsil maʼlumot berdi. === Harbiy xizmat, biznes martaba, tarixiy jamiyat === Williams Birinchi jahon urushi paytida Qoʻshma Shtatlar armiyasida xizmat qilgan va Krua de Gerre va [[Faxriy legion ordeni|Faxriy legion ordenlari bilan taqdirlangan]] . <ref>{{Kitob manbasi|last=Grasso|first=John|title=Historical Dictionary of Tennis|date=2011|publisher=[[Rowman & Littlefield]]|location=[[Lanham, Maryland]], USA|isbn=9780810872370|page=305}}</ref> Urushdan keyin u chempionat tennisini davom ettirdi. Williams, shuningdek, Filadelfiyaning taniqli investitsiya bankiri, Pensilvaniya Tarixiy Jamiyatining prezidenti edi. === Oʻlimi === Richard Norris Williams 1968 yil 2 iyunda 77 yoshida Pensilvaniya shtatining Brin Mavr shahrida emfizemadan vafot etdi. <ref name="obit">{{Yangiliklar manbasi |date=June 4, 1968 |title=R. Norris Williams 2d, Tennis Titlist, Dead at 77. Survivor of Titanic's Sinking Was on 7 Davis Cup Teams. Pennsylvania Historian |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1968/06/04/archives/r-norris-williams-2d-tennis-titlist-dead-at-77-survivor-of-titanics.html |access-date=November 28, 2012 |quote=R. Norris Williams 2d, former national tennis champion and a survivor of the sinking of the Titanic, died. yesterday in Bryn Mawr ...}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.nytimes.com/1968/06/04/archives/r-norris-williams-2d-tennis-titlist-dead-at-77-survivor-of-titanics.html „R. Norris Williams 2d, Tennis Titlist, Dead at 77. Survivor of Titanic’s Sinking Was on 7 Davis Cup Teams. Pennsylvania Historian“]. ''[[The New York Times|New York Times]]''. June 4, 1968<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">November 28,</span> 2012</span>. <q>R. Norris Williams 2d, former national tennis champion and a survivor of the sinking of the Titanic, died. yesterday in Bryn Mawr …</q></cite></ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=One Ship, Two Men, 1,517 Deaths|url=http://www.southwest.usta.com/news/cp_one_ship_two_men_1517_deaths/|nashriyot=USTA|kirish sanasi=July 17, 2012|sana=March 26, 2012}}</ref> == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik: 3 (2 ta unvon, 1 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:45px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1913 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Maurice_McLoughlin|Maurice McLoughlin]] | 4-6, 7-5, 3-6, 1-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1914 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} Maurice McLoughlin | 6-3, 8-6, 10-8 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1916 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Bill_Johnston_(tennis_player)|Bill Johnston]] | 4-6, 6-4, 0-6, 6-2, 6-4 |} === Juftliklar: 7 (3 ta unvon, 4 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:45px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1920 | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Chuck_Garland|Chuck Garland]] |{{flagicon|GBR}} [[:en:Algernon_Kingscote|Algernon Kingscote]] {{flagicon|IRL}} [[:en:James_Cecil_Parke|James Parke]] | 4-6, 6-4, 7-5, 6-2 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1921 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Watson_Washburn|Watson Washburn]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Vincent_Richards|Vincent Richards]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Bill_Tilden|Bill Tilden]] | 11-13, 10-12, 1-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1923 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} Watson Washburn |{{flagicon|GBR}} [[:en:Brian_Norton|Brian Norton]] {{flagicon|USA|1912}} Bill Tilden | 6-3, 2-6, 3-6, 7-5, 2-6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1924 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} Watson Washburn |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Francis_Hunter|Frank Hunter]] {{flagicon|USA|1912}} Vincent Richards | 3-6, 6-3, 10-8, 6-8, 3-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1925 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Vincent_Richards|Vincent Richards]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Gerald_Patterson|Gerald Patterson]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:John_Hawkes_(tennis)|John Hawkes]] | 6-2, 8-10, 6-4, 11-9 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1926 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} Vincent Richards |{{flagicon|USA|1912}} Bill Tilden {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Alfred_Chapin_(tennis)|Alfred Chapin]] | 6-4, 6-8, 11-9, 6-3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1927 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Bill_Johnston_(tennis)|Bill Johnston]] |{{flagicon|USA|1912}} Frank Hunter {{flagicon|USA|1912}} Bill Tilden | 8-10, 3-6, 3-6 |} === Aralash juftliklar: 1 ta unvon === {| class="sortable wikitable" ! style="width:45px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1912 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA}} [[:en:Mary_Browne|Mary Browne]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Eleonora_Sears|Eleonora Sears]] {{flagicon|USA}} [[:en:William_Clothier_(tennis)|Bill Clothier]] | 6-4, 2-6, 11-9 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * R. Norris Williams at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * R. Norris Williams at the Davis Cup * R. Norris Williams at the Association of Tennis Professionals * [http://hdl.library.upenn.edu/1017/d/ead/upenn_rbml_PUSpMsColl956 R. Norris Williams collection of World War I material], Kislak Center for Special Collections, Rare Books and Manuscripts, University of Pennsylvania. [[Turkum:Faxriy legion ordeni sohiblari]] [[Turkum:1968-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1891-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] metwfm5z7vne8xw2ukuljbo2f44psm7 Andoza:Shan podsholigi 10 758779 2725580 2022-07-30T14:25:16Z Laziz Baxtiyorov 56023 „{{Navbox |title= [[Shan sulolasi]] hukmdorlari |name = Shan hukmdorlari |listclass = hlist |group1 = Ilk Shan |list1= *[[Tang (Shan)|Da Yi]] *[[Da Ding]] *[[Tai Jia|Da Jia]] *[[Bu Bing]] *[[Tai Geng|Da Geng]] *[[Xiao Jia]] *[[Tai Vu|Da Vu]] *[[Yong Ji|Lü Ji]] *[[Chjong Ding]] *[[Vai Ren|Bu Ren]] *[[He Dan Jia|Jian Jia]] *[[Zu Yi]] *[[Zu Xin]] *[[Vo Jia|Qiang Jia]] *[[Zu Ding]] *[[Nan Geng]] *[[Yang Jia (Shan)|Xiang Jia]] |group2 = [[Yinxu|Yin]]...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{Navbox |title= [[Shan sulolasi]] hukmdorlari |name = Shan hukmdorlari |listclass = hlist |group1 = Ilk Shan |list1= *[[Tang (Shan)|Da Yi]] *[[Da Ding]] *[[Tai Jia|Da Jia]] *[[Bu Bing]] *[[Tai Geng|Da Geng]] *[[Xiao Jia]] *[[Tai Vu|Da Vu]] *[[Yong Ji|Lü Ji]] *[[Chjong Ding]] *[[Vai Ren|Bu Ren]] *[[He Dan Jia|Jian Jia]] *[[Zu Yi]] *[[Zu Xin]] *[[Vo Jia|Qiang Jia]] *[[Zu Ding]] *[[Nan Geng]] *[[Yang Jia (Shan)|Xiang Jia]] |group2 = [[Yinxu|Yin]] davri |list2 = *[[Pan Geng]] *[[Xiao Xin]] *[[Xiao Yi (Shan)|Xiao Yi]] *[[Vu Ding]] *[[Zu Geng (Shan)|Zu Geng]] *[[Zu Jia]] *[[Lin Xin]] *[[Geng Ding|Kang Ding]] *[[Vu Yi (Shang)|Vu Yi]] *[[Ven Vu Ding]] *[[Di Yi]] *[[Qirol Chjou (Shan)|Di Xin]] |below={{Xitoy sulolalari}} }}<noinclude> {{collapsible option}} [[Category:Shan sulolasi hukmdorlari| ]] [[Category:Xitoy hukmdorlari bilgiqutisi|Shan]] </noinclude> trwyxg0cc1okz4x299cg386c381leyp Turkum:Shan sulolasi hukmdorlari 14 758780 2725582 2022-07-30T14:25:42Z Laziz Baxtiyorov 56023 Created blank page wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 Munozara:Tulsi Kumar 1 758781 2725588 2022-07-30T14:34:51Z Finikchik 74243 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wikiayollar wikitext text/x-wiki {{WikiAyollar loyihasi}} hua47ps7xafm4p23bsddy47hqqeky7k 2725589 2725588 2022-07-30T14:35:02Z Finikchik 74243 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} {{WikiAyollar loyihasi}} psm5hf1qc39bifh46jwt1at4fzgc15j Munozara:Dan Bau 1 758782 2725594 2022-07-30T14:39:18Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Dan moy 1 758783 2725595 2022-07-30T14:39:57Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Feret 1 758784 2725596 2022-07-30T14:40:55Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Pitis 1 758785 2725597 2022-07-30T14:42:05Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Futbol boʻyicha 2021-yilgi Oʻzbekiston Kubogi 0 758786 2725598 2022-07-30T14:42:24Z Bigkhanm 75669 Yangi sahifa wikitext text/x-wiki '''2021''' yilgi Oʻzbekiston kubogi har yili oʻtkaziladigan Oʻzbekiston kubogi musobaqasining 29-mavsumi boʻlib, futbol boʻyicha Oʻzbekiston kubogi final bosqichi hisoblanadi. Kubok g'olibi 2022 yilgi Osiyo Chempionlar Ligasi yo'llanmasini qo'lga kiritadi p17ov7501xw8uyq1gs03xnjfnldkpu6 2725630 2725598 2022-07-30T15:01:52Z Bigkhanm 75669 wikitext text/x-wiki {infobox football tournament season |title= [[Oʻzbekiston Kubogi]] |year= 2021 |other_title= |image= |imagesize= |caption= |country= {{flag|UZB}} |date= 17 November 2021 – 23 April 2022 |num_teams= 126 |champions= [[Nasaf (futbol klubi)]] |count = 3 |runner-up= [[Paxtakor (Futbol klubi)]] |matches= 121 |goals= 369 |top goal scorer = [[Borja Iglesias]] (5 goals) |prevseason = [[2020–21 Copa del Rey|2020–21]] |nextseason = ''[[2022–23 Copa del Rey|2022–23]]'' }} '''2021''' yilgi Oʻzbekiston kubogi har yili oʻtkaziladigan Oʻzbekiston kubogi musobaqasining 29-mavsumi boʻlib, futbol boʻyicha Oʻzbekiston kubogi final bosqichi hisoblanadi. Kubok g'olibi 2022 yilgi Osiyo Chempionlar Ligasi yo'llanmasini qo'lga kiritadi qt94hi5bpnmoxv3qr8kxpxeweku50fn 2725631 2725630 2022-07-30T15:02:15Z Bigkhanm 75669 wikitext text/x-wiki {infobox futbol turniri mavsumi |title= [[Oʻzbekiston Kubogi]] |year= 2021 |other_title= |image= |imagesize= |caption= |country= {{flag|UZB}} |date= 17 November 2021 – 23 April 2022 |num_teams= 126 |champions= [[Nasaf (futbol klubi)]] |count = 3 |runner-up= [[Paxtakor (Futbol klubi)]] |matches= 121 |goals= 369 |top goal scorer = [[Borja Iglesias]] (5 goals) |prevseason = [[2020–21 Copa del Rey|2020–21]] |nextseason = ''[[2022–23 Copa del Rey|2022–23]]'' }} '''2021''' yilgi Oʻzbekiston kubogi har yili oʻtkaziladigan Oʻzbekiston kubogi musobaqasining 29-mavsumi boʻlib, futbol boʻyicha Oʻzbekiston kubogi final bosqichi hisoblanadi. Kubok g'olibi 2022 yilgi Osiyo Chempionlar Ligasi yo'llanmasini qo'lga kiritadi od2htvyuvkj4jk120zgbs5hhk3jusva 2725639 2725631 2022-07-30T15:06:15Z Bigkhanm 75669 wikitext text/x-wiki {{Xalqaro futbol musoboqa | tourney_name = Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati | year = 2021 | yearr = 2021 | other_titles = | image = | size = | alt = | caption = | city = | country = | dates = [[mart]] – [[noyabr]] [[2021]] | num_teams = 16 | confederations = | associations = | venues = | cities = | champion = | champion_other =[[Paxtakor]] Paxtakor | count = | second = | second_other =[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)]] | third = | third_other =[[AGMK]] | fourth = | fourth_other =[[Nasaf (futbol klubi)]] | matches =182 | goals =419 | attendance = | top_scorer =[[Dragan Cheran]] (16 gol) [[Temurxoʻja Abduxoliqov]] (14 gol) | player = | young_player = | prevseason = [[Futbol boʻyicha 2020-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2020]] | nextseason = [[Futbol boʻyicha 2022-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2022]] }} '''2021''' yilgi Oʻzbekiston kubogi har yili oʻtkaziladigan Oʻzbekiston kubogi musobaqasining 29-mavsumi boʻlib, futbol boʻyicha Oʻzbekiston kubogi final bosqichi hisoblanadi. Kubok g'olibi 2022 yilgi Osiyo Chempionlar Ligasi yo'llanmasini qo'lga kiritadi cnzr8qmx15t6uikj088djdceoz1wr4o 2725642 2725639 2022-07-30T15:07:49Z Bigkhanm 75669 Bilgiqutida o'zgarishlar wikitext text/x-wiki {{Xalqaro futbol musoboqa | tourney_name = Futbol boʻyicha Oʻzbekiston kubogi | year = 2021 | yearr = 2021 | other_titles = | image = | size = | alt = | caption = | city = | country = | dates = [[mart]] – [[noyabr]] [[2021]] | num_teams = | confederations = | associations = | venues = | cities = | champion = | champion_other =[[Nasaf (futbol klubi)]] | count = | second = | second_other =[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)]] | third = | third_other = | fourth = | fourth_other = | matches =182 | goals =419 | attendance = | top_scorer =[[Dragan Cheran]] (16 gol) [[Temurxoʻja Abduxoliqov]] (14 gol) | player = | young_player = | prevseason = [[Futbol boʻyicha 2020-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2020]] | nextseason = [[Futbol boʻyicha 2022-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2022]] }} '''2021''' yilgi Oʻzbekiston kubogi har yili oʻtkaziladigan Oʻzbekiston kubogi musobaqasining 29-mavsumi boʻlib, futbol boʻyicha Oʻzbekiston kubogi final bosqichi hisoblanadi. Kubok g'olibi 2022 yilgi Osiyo Chempionlar Ligasi yo'llanmasini qo'lga kiritadi 0axi5mypdqrj9ql3vrizu9uaa8nejo2 2725820 2725642 2022-07-30T16:30:43Z Bigkhanm 75669 Umumiy wikitext text/x-wiki {{Xalqaro futbol musoboqa | tourney_name = Futbol boʻyicha Oʻzbekiston kubogi | year = 2021 | yearr = 2021 | other_titles = | image = | size = | alt = | caption = | city = | country = | dates = [[mart]] – [[noyabr]] [[2021]] | num_teams = | confederations = | associations = | venues = | cities = | champion = | champion_other =[[Nasaf (futbol klubi)]] | count = | second = | second_other =[[Paxtakor (futbol klubi)]] | third = | third_other = | fourth = | fourth_other = | matches =59 | goals =204 | attendance = | top_scorer =[[Muhammad Odilov]] (6 gol) | player = | young_player = | prevseason = [[Futbol boʻyicha 2020-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2020]] | nextseason = [[Futbol boʻyicha 2022-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2022]] }} '''2021''' yilgi Oʻzbekiston kubogi har yili oʻtkaziladigan Oʻzbekiston kubogi musobaqasining 29-mavsumi boʻlib, futbol boʻyicha Oʻzbekiston kubogi final bosqichi hisoblanadi. Kubok g'olibi 2022 yilgi Osiyo Chempionlar Ligasi yo'llanmasini qo'lga kiritadi == Birinchi saralash bosqichi == {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |2021 yil 28 mart |'''Rubin''' |'''1–1'''<small>( '''4–2''' p )</small> |Lokomotiv-BFK |- |2021 yil 28 mart |'''G'ijduvon''' |'''3–1''' |Jomboy |- |2021 yil 28 mart |'''Zomin FK''' |'''6–0''' |Lochin |- |2021 yil 28 mart |Neftgazmontaj |'''4–4''' <small>( aet )</small> <small>( '''1–4''' p )</small> |'''Chig‘atoy''' |} == Ikkinchi saralash bosqichi == {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" |2021 yil 4 aprel |G'ijduvon |'''0–1''' |'''Rubin''' |- |2021 yil 4 aprel |Chig‘atoy |'''1–3''' |'''Zomin FK''' |} == Uchinchi saralash bosqichi == {| class="mw-collapsible mw-collapsed" !Sana ! colspan="3" |Jamoalar !Stadion |- |2021 yil 13 aprel |Chig‘atoy |'''1–3''' |'''G'ijduvon''' | |- |2021 yil 13 aprel |Zomin FK |'''0–1''' |'''Rubin''' | |} == Guruh bosqichi == === A guruhi === {| class="wikitable" !<abbr>Pos</abbr> !Jamoa !<abbr>Pld</abbr> !<abbr>V</abbr> !<abbr>D</abbr> !<abbr>L</abbr> !<abbr>GF</abbr> !<abbr>GA</abbr> !<abbr>GD</abbr> !<abbr>Pts</abbr> !Malaka |- |1 !Lokomotiv |3 |3 |0 |0 |9 |2 | +7 |9 | rowspan="2" |Nokaut bosqichi |- |2 !Turon |3 |2 |0 |1 |5 |3 | +2 |6 |- |3 !Andijon |3 |0 |1 |2 |2 |4 |−2 |1 | rowspan="2" | |- |4 !Aral samali |3 |0 |1 |2 |3 |10 |−7 |1 |} Manba: Soccerway === B guruhi === {| class="wikitable" !<abbr>Pos</abbr> !Jamoa !<abbr>Pld</abbr> !<abbr>V</abbr> !<abbr>D</abbr> !<abbr>L</abbr> !<abbr>GF</abbr> !<abbr>GA</abbr> !<abbr>GD</abbr> !<abbr>Pts</abbr> !Malaka |- |1 !Dinamo |3 |2 |1 |0 |9 |2 | +7 |7 | rowspan="2" |Nokaut bosqichi |- |2 !Surxon |3 |2 |0 |1 |9 |7 | +2 |6 |- |3 !Nurafshon |3 |0 |2 |1 |5 |8 |−3 |2 | rowspan="2" | |- |4 !G'ijduvon |3 |0 |1 |2 |4 |10 |−6 |1 |} Manba: Soccerway === D guruhi [ manbani tahrirlash ] === {| class="wikitable" !<abbr>Pos</abbr> !Jamoa !<abbr>Pld</abbr> !<abbr>V</abbr> !<abbr>D</abbr> !<abbr>L</abbr> !<abbr>GF</abbr> !<abbr>GA</abbr> !<abbr>GD</abbr> !<abbr>Pts</abbr> !Malaka |- |1 !Navbahor |3 |3 |0 |0 |6 |1 | +5 |9 | rowspan="2" |Nokaut bosqichi |- |2 !Olimpiya |3 |2 |0 |1 |9 |3 | +6 |6 |- |3 !Oqtepa |3 |1 |0 |2 |6 |9 |−3 |3 | rowspan="2" | |- |4 !Zomin FK |3 |0 |0 |3 |3 |11 |−8 |0 |} Manba: Soccerway === E guruhi [ manbani tahrirlash ] === {| class="wikitable" !<abbr>Pos</abbr> !Jamoa !<abbr>Pld</abbr> !<abbr>V</abbr> !<abbr>D</abbr> !<abbr>L</abbr> !<abbr>GF</abbr> !<abbr>GA</abbr> !<abbr>GD</abbr> !<abbr>Pts</abbr> !Malaka |- |1 !Nasaf |3 |1 |2 |0 |7 |3 | +4 |5 | rowspan="3" |Nokaut bosqichi |- |2 !So'g'diyona |3 |1 |2 |0 |7 |4 | +3 |5 |- |3 !Bunyodkor |3 |1 |2 |0 |12 |2 | +10 |5 |- |4 !Rubin |3 |0 |0 |3 |1 |18 |−17 |0 | rowspan="1" | |} Manba: Soccerway === F guruhi [ manbani tahrirlash ] === {| class="wikitable" !<abbr>Pos</abbr> !Jamoa !<abbr>Pld</abbr> !<abbr>V</abbr> !<abbr>D</abbr> !<abbr>L</abbr> !<abbr>GF</abbr> !<abbr>GA</abbr> !<abbr>GD</abbr> !<abbr>Pts</abbr> !Malaka |- |1 !Mash'al |3 |2 |0 |1 |6 |4 | +2 |6 | rowspan="2" |Nokaut bosqichi |- |2 !Metallurg |3 |2 |0 |1 |5 |2 | +3 |6 |- |3 !Yangiyer |3 |1 |0 |2 |2 |5 |−3 |3 | rowspan="2" | |- |4 !Qo'qon 1912 |3 |1 |0 |2 |4 |6 |−2 |3 |} Manba: Soccerway === G guruhi [ manbani tahrirlash ] === {| class="wikitable" !<abbr>Pos</abbr> !Jamoa !<abbr>Pld</abbr> !<abbr>V</abbr> !<abbr>D</abbr> !<abbr>L</abbr> !<abbr>GF</abbr> !<abbr>GA</abbr> !<abbr>GD</abbr> !<abbr>Pts</abbr> !Malaka |- |1 !Sho'rtan G'uzor |3 |2 |1 |0 |5 |1 | +4 |7 | rowspan="3" |Nokaut bosqichi |- |2 !Qizilqum |3 |2 |0 |1 |5 |2 | +3 |6 |- |3 !Neftchi |3 |1 |1 |1 |3 |2 | +1 |4 |- |4 !Xorazm |3 |0 |0 |3 |3 |11 |−8 |0 |} == 1/16 final == {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" !Sana ! colspan="3" |Jamolar |- |2021 yil 17 avgust |'''Surxon''' |'''1–0''' |Mash'al |- | |Primov 8' | | |- |2021 yil 18 avgust |Sho‘rtan G‘uzor |'''1–2''' |'''Qizilqum''' |- | |Jumaev 12' | |Kenjaboev 52' 61' (pen) |- |2021 yil 18 avgust |Dinamo Samarqand |'''2–2''' <small>( aet )</small> |'''Olimpiya''' |- | |Ahmedov 68' Siderenko 120' | |Jiyanov 65' Begimov 96' |- |2021 yil 19 avgust |'''Nasaf''' |'''5–2''' |Metallurg |- | |Kaluđerovich 12 ' , 54 Norchayev 66 ' , 75 ' , 86 ' | |Tojiev 33' Rahmatullaev 43' |- |2021 yil 19 avgust |'''Paxtakor''' |'''1–0''' |Turon |- | |Xojimat Erkinov 90' | | |- |2021 yil 19 avgust |'''AGMK''' |'''6–1''' |Neftchi |- | |Martin Boake 10' , 36' , 66' Alvin Fortes 30' Sanjar Tursunov 55' Abdulla Olimov 77' (pen) | |Aleksandr Eshich 28' |- |2021 yil 20 avgust |'''Bunyodkor''' |'''1–0''' |Navbahor |- | |Ikromov 42' | | |- |2021 yil 20 avgust |'''So'g'diyona''' |'''2–1''' |Lokomotiv |- | |No'monov 20' Qahramonov 90' | |Diyor Turopov 43' |} == Chorak final == {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" !Sana ! colspan="3" |Jamoalar |- |20 oktyabr 2021 yil |Olimpiya |'''0–1''' |'''Paxtakor''' |- | | | |Anzur Ismoilov 84' |- |2021 yil 28 oktyabr |'''Bunyodkor''' |'''2–1''' |Surxon |- | |Suxrob Izzatov 15' Ibrohim Tomiva 64' | |Toshpo'latov 77' |- |2021 yil 28 oktyabr |'''AGMK''' |'''3–2''' |Qizilqum |- | |G'ofurov 23' , 73' Rahmonov 90' | |To'xtaxo'jaev 56' Kenjaboev 82' |- |2021 yil 29 oktyabr |So'g'diyona |'''0–1''' |'''Nasaf''' |- | | | |Komilov 54' (pen) |} == Yarim final == {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" !Sana ! colspan="3" |Jamolar |- |24 noyabr 2021 yil |'''"Paxtakor" (1)''' |'''1–1''' <small>( aet )</small> <small>( '''5–4''' p )</small> |Bunyodkor (1) |- | | | | |- |24 noyabr 2021 yil |AGMK (1) |'''0–2''' <small>( et )</small> |'''“Nasaf” (1)''' |- | | | | |} == Final == {| class="wikitable mw-collapsible mw-collapsed" !Sana ! colspan="3" |Jamolar !Stadion |- |2021 yil 4 dekabr |'''Paxtakor''' |'''1–2''' |'''Nasaf''' |Samarqand |- | | | | | |} == To'purarlar == {| class="wikitable" |+ !# !Futbolchi !Jamoa !Gol |- | |Muhammad Odilov |'''Zomin''' |6 |- | |Dilshod Xushbakov |'''G‘ijduvon''' |5 |- | |Farrux Ikromov |[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] |4 |- | |Husayn Norchaev |[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]] | |} == Shuningdek qarang == == Adabiyotlar == == Tashqi havolalar == m04x8jvshs1ead0jpw5nn9lxatwz4qo Marash 0 758787 2725600 2022-07-30T14:42:28Z Gibranist 48925 Gibranist [[Marash]] sahifasini [[Marʼash]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Marʼash]] 53x1wcd5kkkus2j0pacn9vln8ea8p97 Munozara:Marash 1 758788 2725602 2022-07-30T14:42:28Z Gibranist 48925 Gibranist [[Munozara:Marash]] sahifasini [[Munozara:Marʼash]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Munozara:Marʼash]] ky0r47ghem9zn4tndd1t1gystaj808o Munozara:Raav 1 758789 2725604 2022-07-30T14:43:02Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Oq ayol 1 758790 2725607 2022-07-30T14:45:17Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Annabelle 1 758791 2725608 2022-07-30T14:46:02Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Orifiya 1 758792 2725609 2022-07-30T14:47:15Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Kxmerlar 1 758793 2725610 2022-07-30T14:48:09Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Kurti (aholi) 1 758794 2725611 2022-07-30T14:49:18Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Kursenieki 1 758795 2725612 2022-07-30T14:49:56Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Kunama 1 758796 2725614 2022-07-30T14:51:45Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Kumba 1 758797 2725616 2022-07-30T14:53:13Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Arbitraj qoʻmitasi 1 758798 2725617 2022-07-30T14:54:43Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Atlantika kengashi 1 758799 2725618 2022-07-30T14:56:32Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Cesare Natali 0 758800 2725619 2022-07-30T14:57:15Z Nazirjon.Qosimjanov 75715 „[[:en:Special:Redirect/revision/1091615679|Cesare Natali]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Cesare Natali|tasvir=Cesare Natali Fiorentina.jpg|izoh=Natali with [[ACF Fiorentina|Fiorentina]] in 2009|boʻyi=1.91 m<ref name="SW">{{cite web | url = https://int.soccerway.com/players/cesare-natali/4103/ | title = Cesare Natali| publisher = soccerway.com | accessdate = 3 April 2009}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1979|4|5|df=y}}|tavallud_joyi=[[Bergamo]], Italy|joriyklub=|klubraqami=|pozitsiya=[[Centre-back]]|yoshlikyillari1=1997–1998|yoshlikklublari1=[[Atalanta B.C.|Atalanta]]|yillar1=1998–2005|isht1=69|gollar1=2|klublar1=[[Atalanta B.C.|Atalanta]]|yillar2=1998–1999|isht2=22|gollar2=1|klublar2=→ [[Calcio Lecco 1912|Lecco]] (loan)|yillar3=2001|isht3=11|gollar3=1|klublar3=→ [[A.C. Monza Brianza 1912|Monza]] (loan)|yillar4=2003–2004|isht4=31|gollar4=0|klublar4=→ [[Bologna F.C. 1909|Bologna]] (loan)|yillar5=2005–2007|isht5=51|gollar5=1|klublar5=[[Udinese Calcio|Udinese]]|yillar6=2007–2009|isht6=50|gollar6=3|klublar6=[[Torino F.C.|Torino]]|yillar7=2009–2012|isht7=56|gollar7=2|klublar7=[[ACF Fiorentina|Fiorentina]]|yillar8=2012–2014|isht8=37|gollar8=1|klublar8=[[Bologna F.C. 1909|Bologna]]|yillar9=2015|isht9=3|gollar9=0|klublar9=[[U.S. Sassuolo Calcio|Sassuolo]]|milliyyillar1=2002|milliyjamoa1=[[Italy national under-21 football team|Italy U-21]]|milliyisht1=3|milliygollar1=0}} '''Cesare Natali''' (1979-yil 5-aprelda tugʻilgan) — italiyalik sobiq professional [[Futbol|futbolchi]], markaziy himoyachi sifatida oʻynagan. == Klub karyerasi == === Atalanta === Natali faoliyatini Atalantada boshlagan. 2003-yil iyun oyida u pley-offning ikkinchi o‘yinida gol urdi, ammo “Atalanta”<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=30 August 2003 |title=Cruz completes Inter move |publisher=UEFA.com |url=http://www.uefa.com/competitions/ucl/news/kind=1/newsid=96573.html |access-date=22 October 2009}}</ref> 2–1 hisobida mag‘lub bo‘ldi va B seriyaga tushib ketdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 June 2003 |title=Reggina recovery stuns Atalanta |publisher=UEFA.com |url=http://www.uefa.com/footballeurope/news/kind=16/newsid=72734.html |access-date=22 October 2009}}</ref> 2004-yilning iyun oyida Natali va Rossini "Atalanta" tomonidan qayta imzolandi. U jamoaning doimiy o'yinchisi edi. "Atalanta" 2005-yilning iyun oyida yana quyi ligaga tushib ketdi. === Udinese === 2005-yilning 29-iyunida u “Udineze” bilan besh yillik shartnoma imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 June 2005 |title=Udinese chance for Natali |publisher=UEFA.com |url=http://www.uefa.com/competitions/ucl/news/kind=1/newsid=312951.html |access-date=11 September 2009}}</ref> “Atalanta” “Udineze”dan Tomas Manfredini va Antonino D’Agostinoni ham jami 2 million yevro evaziga sotib oldi.<ref>Atalanta B.C. S.p.</ref><ref>Atalanta B.C. S.p.</ref><ref>Atalanta B.C. S.p.</ref> U jamoaning doimiy o'yinchisi edi, ammo sentyabr oyida chap to'pig'i singan edi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 September 2005 |title=Natali nightmare for Udinese |publisher=UEFA.com |url=http://www.uefa.com/competitions/ucl/news/kind=1/newsid=347557.html |access-date=11 September 2009}}</ref> 2006/07-yilgi mavsumda u 32 marta maydonga tushdi.<ref>[http://www.gazzetta.it/Speciali/serie_a_2007/giocatori/natali_ces.shtml 2006–07 La Gazzetta dello Sport]</ref> === Torino === Aleksandr Lukovich bilan shartnoma imzolanganidan beri 2007-yil iyul oyida u "Torino"ga sotildi va 4 yillik shartnoma imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 July 2007 |title=Il Torino acquista Natali |language=Italian |publisher=Torino FC |url=http://www.torinofc.it/content/view/1471/ |url-status=dead |access-date=11 September 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110722033704/http://www.torinofc.it/content/view/1471/ |archive-date=22 July 2011 |quote=Il Torino Football Club S.p.A. è lieto di comunicare di aver acquisito a titolo definitivo dall'Udinese Calcio S.p.A. il diritto alle prestazioni sportive del calciatore Cesare Natali fino al 30 giugno 2011.}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 March 2008 |title=Natali, frattura del quinto metatarso del piede destro |language=Italian |publisher=Torino FC |url=http://www.torinofc.it/content/view/2657/ |url-status=dead |access-date=22 October 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110722033746/http://www.torinofc.it/content/view/2657/ |archive-date=22 July 2011}}</ref> === Fiorentina === 2009-yil 4-iyulda uni 2,8 million yevro evaziga quyi ligaga tushib qolgan Torinodan “Fiorentina” qo‘lga kiritdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 July 2009 |title=Acquisito Natali |language=Italian |publisher=violachannel.tv/ |url=http://it.violachannel.tv/dettaglio-ultimora/items/acquisito-natali.html |access-date=4 July 2009}}</ref> Bir vaqtning o‘zida Torino Simone Loriyani o‘rniga qo‘ydi. U uch yillik shartnoma imzoladi. 2009-yil 20-oktyabrda u "Fiorentina" uchun birinchi o'yinini UEFA Chempionlar Ligasi 2009/10 da Debreceni VSCga qarshi o'tkazdi va tanaffusda Dario Dainelli o'rniga maydonga tushdi. Yanvar oyida Dainelli Genuyaga jo'nab ketganidan so'ng, Alessandro Gamberini, Per Kroldrup va yangi futbolchi Felipening jismoniy holati bilan bog'liq muammolar, taktik rotatsiya bilan bir qatorda, u Chempionlar ligasidagi [[FC Bayern Munich|"Bavariya"]] ga qarshi o'yinda o'ynash uchun ko'proq imkoniyatlarga ega bo'ldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Line-ups: Felipe doesn't make it |publisher=football-italia.net |url=http://www.football-italia.net/feb17u.html |url-status=dead |access-date=18 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110221190101/http://www.football-italia.net/feb17u.html |archive-date=21 February 2011}}</ref> Natali o'zining birinchi golini 2012-yil 29-yanvarda "Fiorentina" darvozasiga kiritdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Fiorentina win Tuscan derby |url=http://uk.eurosport.yahoo.com/29012012/58/serie-fiorentina-win-tuscan-derby.html}}</ref> U o'zining ikkinchi golini 25-mart kuni "Luigi Ferraris" stadionida "Genoa"ga qarshi o'yinda kiritdi. Uning boshi bilan bergan zarbasi “Fiorentina”ni 2:1 hisobida oldinga olib chiqdi, ammo uchrashuv 2:2 hisobidagi durang bilan yakunlandi. === Boloniya === 2012-yilning 26-iyulida Natali ikki yillik shartnoma asosida ikkinchi marta Boloniyaga qaytdi. === Sassuolo === 2015-yilning 3-martida u Sassuolo tomonidan erkin agent sifatida shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sassuolocalcio.it/articles/?id=5&aid=1214/ingaggiato-cesare-natali|sarlavha=Ingaggiato Cesare Natali|sana=3 March 2015|kirish sanasi=5 June 2015|nashriyot=U.S. Sassuolo Calcio|til=Italian|arxivsana=18 January 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160118080007/http://www.sassuolocalcio.it/articles/?id=5&aid=1214%2Fingaggiato-cesare-natali}}</ref> == Xalqaro faoliyat == Natali o'zining "Atalanta"dagi jamoadoshi Janpaolo Bellini bilan birga 2002-yilda 21 yoshgacha bo'lgan futbolchilar o'rtasidagi Evropa chempionatiga Italiyaning 21 yoshgacha bo'lgan terma jamoasiga chaqirildi. Turnirda ular uchta guruh o'yinlarida (shu jumladan, bitta zaxira o'yinida) birgalikda hamkorlik qilishdi. Italiya yarim finalga chiqdi. 2004-yilning mart oyida u jarohat olgan Marcello Kastellinining o'rniga [[Italiya milliy futbol terma jamoasi|Italiya terma jamoasiga]] xalqaro chaqiruv oldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 March 2004 |title=Zidane misses Rotterdam trip |publisher=UEFA.com |url=http://www1.uefa.com/news/kind=1/newsid=160946.html |access-date=22 October 2009}}</ref> == Karyera statistikasi == === Klub === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Appearances and goals by club, season and competition ! rowspan="2" |Club ! rowspan="2" |Season ! colspan="3" |League ! colspan="2" |Coppa Italia ! colspan="2" |[[UEFA|Europe]] ! colspan="2" |Other ! colspan="2" |Total |- !Division !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals |- |Lecco (loan) |1998–99 |Serie C1 |22 |1 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |22 |1 |- | rowspan="6" |Atalanta |1999–00 |Serie B |1 |0 |1 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |2 |0 |- |2000–01 | rowspan="4" |[[Serie A]] |0 |0 |1 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |1 |0 |- |2001–02 |7 |0 |2 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |9 |0 |- |2002–03 |27 |1 |1 |0 | colspan="2" |– |2{{Efn|Appearances in [[Serie A]] relegation play-offs}} |1 |30 |2 |- |2004–05 |34 |1 |5 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |39 |1 |- ! colspan="2" |Total !69 !2 !10 !0 !0 !0 !2 !1 !81 !3 |- |Monza (loan) |2000–01 |Serie B |11 |1 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |11 |1 |- |Bologna (loan) |2003–04 |Serie A |31 |0 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |31 |0 |- | rowspan="3" |[[Udinese]] |2005–06 | rowspan="2" |Serie A |19 |1 |3 |0 |5 |1 | colspan="2" |– |27 |2 |- |2006–07 |32 |0 |3 |1 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |35 |1 |- ! colspan="2" |Total !51 !1 !6 !1 !5 !1 !0 !0 !62 !3 |- | rowspan="3" |Torino |2007–08 | rowspan="2" |Serie A |24 |1 |3 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |27 |1 |- |2008–09 |26 |2 |3 |1 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |29 |3 |- ! colspan="2" |Total !50 !3 !6 !1 !0 !0 !0 !0 !56 !4 |- | rowspan="4" |Fiorentina |2009–10 | rowspan="3" |Serie A |14 |0 |4 |0 |3 |0 | colspan="2" |– |21 |0 |- |2010–11 |16 |0 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |16 |0 |- |[[Italiya A seriyasi 2011/2012|2011–12]] |26 |2 |2 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |28 |2 |- ! colspan="2" |Total !56 !2 !6 !0 !3 !0 !0 !0 !65 !2 |- | rowspan="3" |Bologna |2012–13 | rowspan="2" |Serie A |5 |0 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |5 |0 |- |2013–14 |32 |1 |1 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |33 |1 |- ! colspan="2" |Total !37 !1 !1 !0 !0 !0 !0 !0 !38 !1 |- |Sassuolo |2014–15 |Serie A |3 |0 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |3 |0 |- ! colspan="3" |Career total !330 !11 !29 !2 !8 !1 !2 !1 !364 !15 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * [https://archive.today/20130418223445/http://it.violachannel.tv/dettaglio-team/items/player_360.html ACF Fiorentina rasmiy saytidagi profil] * [http://www.figc.it/nazionali/DettaglioConvocato?codiceConvocato=2577&squadra=2 FIGC] (in Italian) [[Turkum:Italiya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1979-yilda tugʻilganlar]] orzd62egjhzasb3z9kina8u872humxr 2725638 2725619 2022-07-30T15:05:59Z Nazirjon.Qosimjanov 75715 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Cesare Natali|tasvir=Cesare Natali Fiorentina.jpg|izoh=Natali with [[ACF Fiorentina|Fiorentina]] in 2009|boʻyi=1.91 m<ref name="SW">{{cite web | url = https://int.soccerway.com/players/cesare-natali/4103/ | title = Cesare Natali| publisher = soccerway.com | accessdate = 3 April 2009}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1979|4|5|df=y}}|tavallud_joyi=[[Bergamo]], Italy|joriyklub=|klubraqami=|pozitsiya=[[markaziy himoyachi]]|yoshlikyillari1=1997-1998|yoshlikklublari1=[[Atalanta B.C.|Atalanta]]|yillar1=1998-2005|isht1=69|gollar1=2|klublar1=[[Atalanta B.C.|Atalanta]]|yillar2=1998-1999|isht2=22|gollar2=1|klublar2=→ [[Calcio Lecco 1912|Lecco]] (ijara)|yillar3=2001|isht3=11|gollar3=1|klublar3=→ [[A.C. Monza Brianza 1912|Monza]] (ijara)|yillar4=2003-2004|isht4=31|gollar4=0|klublar4=→ [[Bologna F.C. 1909|Bologna]] (ijara)|yillar5=2005-2007|isht5=51|gollar5=1|klublar5=[[Udinese Calcio|Udinese]]|yillar6=2007-2009|isht6=50|gollar6=3|klublar6=[[Torino F.C.|Torino]]|yillar7=2009-2012|isht7=56|gollar7=2|klublar7=[[ACF Fiorentina|Fiorentina]]|yillar8=2012-2014|isht8=37|gollar8=1|klublar8=[[Bologna F.C. 1909|Bologna]]|yillar9=2015|isht9=3|gollar9=0|klublar9=[[U.S. Sassuolo Calcio|Sassuolo]]|milliyyillar1=2002|milliyjamoa1=[[Italy national under-21 football team|Italy U-21]]|milliyisht1=3|milliygollar1=0}} '''Cesare Natali''' (1979-yil 5-aprelda tugʻilgan) — italiyalik sobiq professional [[Futbol|futbolchi]], markaziy himoyachi sifatida oʻynagan. == Klub karyerasi == === Atalanta === Natali faoliyatini Atalantada boshlagan. 2003-yil iyun oyida u pley-offning ikkinchi o‘yinida gol urdi,<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=30 August 2003 |title=Cruz completes Inter move |publisher=UEFA.com |url=http://www.uefa.com/competitions/ucl/news/kind=1/newsid=96573.html |access-date=22 October 2009}}</ref> ammo „Atalanta“ 2-1 hisobida mag‘lub bo‘ldi va B seriyaga tushib ketdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 June 2003 |title=Reggina recovery stuns Atalanta |publisher=UEFA.com |url=http://www.uefa.com/footballeurope/news/kind=16/newsid=72734.html |access-date=22 October 2009}}</ref> 2004-yilning iyun oyida Natali va Rossini „Atalanta“ tomonidan qayta imzolandi. U jamoaning doimiy oʻyinchisi edi. „Atalanta“ 2005-yilning iyun oyida yana quyi ligaga tushib ketdi. === Udinese === 2005-yilning 29-iyunida u „Udinese“ bilan besh yillik shartnoma imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 June 2005 |title=Udinese chance for Natali |publisher=UEFA.com |url=http://www.uefa.com/competitions/ucl/news/kind=1/newsid=312951.html |access-date=11 September 2009}}</ref> „Atalanta“ „Udinese“dan Tomas Manfredini va Antonino D’Agostinoni ham jami 2 million yevro evaziga sotib oldi.<ref>Atalanta B.C. S.p.</ref><ref>Atalanta B.C. S.p.</ref><ref>Atalanta B.C. S.p.</ref> U jamoaning doimiy oʻyinchisi edi, ammo sentyabr oyida chap toʻpigʻi singan edi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 September 2005 |title=Natali nightmare for Udinese |publisher=UEFA.com |url=http://www.uefa.com/competitions/ucl/news/kind=1/newsid=347557.html |access-date=11 September 2009}}</ref> 2006/07-yilgi mavsumda u 32 marta maydonga tushdi.<ref>[http://www.gazzetta.it/Speciali/serie_a_2007/giocatori/natali_ces.shtml 2006-07 La Gazzetta dello Sport]</ref> === Torino === Aleksandr Lukovich bilan shartnoma imzolanganidan soʻng 2007-yil iyul oyida u „Torino“ga sotildi va 4 yillik shartnoma imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 July 2007 |title=Il Torino acquista Natali |language=Italian |publisher=Torino FC |url=http://www.torinofc.it/content/view/1471/ |url-status=dead |access-date=11 September 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110722033704/http://www.torinofc.it/content/view/1471/ |archive-date=22 July 2011 |quote=Il Torino Football Club S.p.A. è lieto di comunicare di aver acquisito a titolo definitivo dall'Udinese Calcio S.p.A. il diritto alle prestazioni sportive del calciatore Cesare Natali fino al 30 giugno 2011.}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 March 2008 |title=Natali, frattura del quinto metatarso del piede destro |language=Italian |publisher=Torino FC |url=http://www.torinofc.it/content/view/2657/ |url-status=dead |access-date=22 October 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110722033746/http://www.torinofc.it/content/view/2657/ |archive-date=22 July 2011}}</ref> === Fiorentina === 2009-yil 4-iyulda uni 2,8 million yevro evaziga quyi ligaga tushib qolgan Torinodan „Fiorentina“ qo‘lga kiritdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 July 2009 |title=Acquisito Natali |language=Italian |publisher=violachannel.tv/ |url=http://it.violachannel.tv/dettaglio-ultimora/items/acquisito-natali.html |access-date=4 July 2009}}</ref> Bir vaqtning o‘zida Torino Simone Loriyani o‘rniga qo‘ydi. U uch yillik shartnoma imzoladi. 2009-yil 20-oktyabrda u „Fiorentina“ uchun birinchi oʻyinini UEFA Chempionlar Ligasi 2009/10 da Debreceni VSCga qarshi oʻtkazdi va tanaffusda Dario Dainelli oʻrniga maydonga tushdi. Yanvar oyida Dainelli Genuyaga joʻnab ketganidan soʻng, Alessandro Gamberini, Per Kroldrup va yangi futbolchi Felipening jismoniy holati bilan bogʻliq muammolar, taktik rotatsiya bilan bir qatorda, u Chempionlar ligasidagi [[FC Bayern Munich|"Bavariya"]] ga qarshi oʻyinda oʻynash uchun koʻproq imkoniyatlarga ega boʻldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Line-ups: Felipe doesn't make it |publisher=football-italia.net |url=http://www.football-italia.net/feb17u.html |url-status=dead |access-date=18 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110221190101/http://www.football-italia.net/feb17u.html |archive-date=21 February 2011}}</ref> Natali oʻzining birinchi golini 2012-yil 29-yanvarda „Fiorentina“ darvozasiga kiritdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Fiorentina win Tuscan derby |url=http://uk.eurosport.yahoo.com/29012012/58/serie-fiorentina-win-tuscan-derby.html}}</ref> U oʻzining ikkinchi golini 25-mart kuni „Luigi Ferraris“ stadionida „Genoa“ga qarshi oʻyinda kiritdi. Uning boshi bilan bergan zarbasi „Fiorentina“ni 2:1 hisobida oldinga olib chiqdi, ammo uchrashuv 2:2 hisobidagi durang bilan yakunlandi. === Boloniya === 2012-yilning 26-iyulida Natali ikki yillik shartnoma asosida ikkinchi marta Boloniyaga qaytdi. === Sassuolo === 2015-yilning 3-martida u Sassuolo tomonidan erkin agent sifatida shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sassuolocalcio.it/articles/?id=5&aid=1214/ingaggiato-cesare-natali|sarlavha=Ingaggiato Cesare Natali|sana=3 March 2015|kirish sanasi=5 June 2015|nashriyot=U.S. Sassuolo Calcio|til=Italian|arxivsana=18 January 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160118080007/http://www.sassuolocalcio.it/articles/?id=5&aid=1214%2Fingaggiato-cesare-natali}}</ref> == Xalqaro faoliyat == Natali oʻzining „Atalanta“dagi jamoadoshi Janpaolo Bellini bilan birga 2002-yilda 21 yoshgacha boʻlgan futbolchilar oʻrtasidagi Evropa chempionatiga Italiyaning 21 yoshgacha boʻlgan terma jamoasiga chaqirildi. Turnirda ular uchta guruh oʻyinlarida (shu jumladan, bitta zaxira oʻyinida) birgalikda hamkorlik qilishdi. Italiya yarim finalga chiqdi. 2004-yilning mart oyida u jarohat olgan Marcello Kastellinining oʻrniga [[Italiya milliy futbol terma jamoasi|Italiya terma jamoasiga]] xalqaro chaqiruv oldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 March 2004 |title=Zidane misses Rotterdam trip |publisher=UEFA.com |url=http://www1.uefa.com/news/kind=1/newsid=160946.html |access-date=22 October 2009}}</ref> == Karyera statistikasi == === Klub === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Klub, mavsum va musobaqalar boʻyicha oʻyinlar va gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Italiya kubogi ! colspan="2" |[[UEFA|Europe]] ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Division !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar |- |Lecco (loan) |1998-99 |Serie C1 |22 |1 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |22 |1 |- | rowspan="6" |Atalanta |1999-00 |Serie B |1 |0 |1 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |2 |0 |- |2000-01 | rowspan="4" |[[Serie A]] |0 |0 |1 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |1 |0 |- |2001-02 |7 |0 |2 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |9 |0 |- |2002-03 |27 |1 |1 |0 | colspan="2" |- |2{{Efn|Appearances in [[Serie A]] relegation play-offs}} |1 |30 |2 |- |2004-05 |34 |1 |5 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |39 |1 |- ! colspan="2" |Jami !69 !2 !10 !0 !0 !0 !2 !1 !81 !3 |- |Monza (loan) |2000-01 |Serie B |11 |1 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |11 |1 |- |Bologna (loan) |2003-04 |Serie A |31 |0 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |31 |0 |- | rowspan="3" |[[Udinese]] |2005-06 | rowspan="2" |Serie A |19 |1 |3 |0 |5 |1 | colspan="2" |- |27 |2 |- |2006-07 |32 |0 |3 |1 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |35 |1 |- ! colspan="2" |Jami !51 !1 !6 !1 !5 !1 !0 !0 !62 !3 |- | rowspan="3" |Torino |2007-08 | rowspan="2" |Serie A |24 |1 |3 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |27 |1 |- |2008-09 |26 |2 |3 |1 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |29 |3 |- ! colspan="2" |Jami !50 !3 !6 !1 !0 !0 !0 !0 !56 !4 |- | rowspan="4" |Fiorentina |2009-10 | rowspan="3" |Serie A |14 |0 |4 |0 |3 |0 | colspan="2" |- |21 |0 |- |2010-11 |16 |0 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |16 |0 |- |[[Italiya A seriyasi 2011/2012|2011-12]] |26 |2 |2 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |28 |2 |- ! colspan="2" |Jami !56 !2 !6 !0 !3 !0 !0 !0 !65 !2 |- | rowspan="3" |Bologna |2012-13 | rowspan="2" |Serie A |5 |0 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |5 |0 |- |2013-14 |32 |1 |1 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |33 |1 |- ! colspan="2" |Jami !37 !1 !1 !0 !0 !0 !0 !0 !38 !1 |- |Sassuolo |2014-15 |Serie A |3 |0 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |3 |0 |- ! colspan="3" |Umumiy !330 !11 !29 !2 !8 !1 !2 !1 !364 !15 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * [https://archive.today/20130418223445/http://it.violachannel.tv/dettaglio-team/items/player_360.html ACF Fiorentina rasmiy saytidagi profil] * [http://www.figc.it/nazionali/DettaglioConvocato?codiceConvocato=2577&squadra=2 FIGC] (in Italian) [[Turkum:Italiya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1979-yilda tugʻilganlar]] k2pcr1fq2w8mbttjbz084a769x25sus Munozara:Afrika guruch markazi 1 758801 2725620 2022-07-30T14:57:16Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Anthony Wilding 0 758802 2725621 2022-07-30T14:57:50Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1097522650|Anthony Wilding]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Anthony Frederick Wilding''' (1883-yil 31-oktabr – 1915-yil 9-may), '''Tony Wilding''' nomi bilan ham tanilgan, Yangi Zelandiyadagi dunyoning 1-raqamli tennischisi va Birinchi jahon urushi paytida jangda halok bo‘lgan askar. <ref name="WWI">{{Veb manbasi|url=https://www.sports-reference.com/olympics/friv/lists.cgi?id=65|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200417055433/https://www.sports-reference.com/olympics/friv/lists.cgi?id=65|arxivsana=17 April 2020|sarlavha=Olympians Who Were Killed or Missing in Action or Died as a Result of War|kirish sanasi=3 August 2015|ish=Sports Reference}}</ref> Dunyodagi birinchi tennis super yulduzi sanalgan., <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.newstatesman.com/lifestyle/2013/06/its-time-remember-tony-wilding-first-tennis-superstar|sarlavha=It's time to remember Tony Wilding, the first tennis superstar|ish=The New Statesman|ism=Sunder|muallif=Katwala|sana=24 June 2013|til=en|kirish sanasi=28 March 2019}}</ref> Wilding boy ingliz muhojirlarining [[Kraystcherch|Christchurch]], Kenterberi, Yangi Zelandiyadagi o'g'li edi va o'z uylarida xususiy tennis kortlaridan foydalanishni yoqtirardi. U Kembrijdagi Triniti kollejida yuridik ta'lim oldi va qisqa vaqt ichida otasining yuridik firmasiga qo'shildi. Wilding birinchi darajali kriketchi va [[mototsikl]] ishqibozi edi. Uning tennis karerasi 17 yoshida Kenterberi chempionatida g'alaba qozonishi bilan boshlandi. U 1909–1914 yillarda dunyoning yetakchi tennischisiga aylandi va sobiq dunyoning 1-raqamli tennischisi hisoblanadi. U 11 ta "Katta dubulg'a" turniri g'olibi, oltitasi yakkalik bahslarida va beshtasi juftlik bahslarida g'olib chiqdi va Yangi Zelandiyadan "Katta dubulg'a" turnirining yakkalik bahslarida g'olib chiqqan birinchi va hozirgacha yagona tennischi. {{Efn|Wilding is also the first player from New Zealand to win a Grand Slam doubles title and also the first player from New Zealand to win a Grand Slam title.|name=newzealandrecords}} Wimbledondan tashqari, u yana uchta ILTF jahon chempionatida (1912–1923 yillar) gʻolib chiqdi: yakkalik bahslarida, ikkita qattiq kort boʻyicha jahon chempionati (WHCC) (1913–14) va bitta yopiq kort boʻyicha jahon chempionati (WCCC) ) (1913). O'zining o'n bitta "Katta dubulg'a" turniri, ikkita WHCC va bitta WCCC unvonlari bilan u jami o'n to'rtta yirik turnir unvoniga ega (to'qqizta yakkalik, beshta juftlik). Uning 1913-yilda uchta ILTF jahon chempionatini supurib tashlashi uchta turli sirtda (o't, loy va yog'och) amalga oshirildi va bu yirik turnirlarda birinchi marta erishildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=International Tennis Hall of Fame|url=https://www.tennisfame.com/hall-of-farmers/inductees/anthony-wilding|kirish sanasi=2021-09-27|ish=www.tennisfame.com}}</ref> Wilding Avstraliya terma jamoasi safida to'rt marta Devis kubogini qo'lga kiritdi va 1912 yilgi Olimpiada o'yinlarining yopiq tennis musobaqasida bronza medalini qo'lga kiritdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.olympedia.org/athletes/80451|sarlavha=Anthony Wilding|ish=Olympedia|kirish sanasi=9 June 2021}}</ref> bu uni Yangi Zelandiyadan Olimpiada medalini qo'lga kiritgan birinchi va hozirgacha yagona yakkalik o'yinchisiga aylantirdi. Yozgi Olimpiada oʻyinlaridagi tennis va 2021-yil iyul oyida [[Tokio|Tokioda]] boʻlib oʻtgan [[2020-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|2020-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida]] Markus Daniell va Maykl Venus erkaklar oʻrtasidagi musobaqada bronza medalini qoʻlga kiritgunga qadar istalgan tennis musobaqasida medal qoʻlga kiritgan yagona yangi zelandiyalik tennischi <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-07-30|sarlavha=Mektic and Pavic win all-Croatian final to take doubles gold|url=https://sportsdesk.com.mt/2021/07/30/mektic-and-pavic-win-all-croatian-final-to-take-doubles-gold/|kirish sanasi=2021-07-31|ish=SportsDesk|til=en-US}}</ref> U hali ham yakkalik tennis bo'yicha bir nechta rekordlarga ega, ya'ni bir mavsumda 23 ta chempionlik (1906) va 114 marta ochiq o'yinlarda ( Rod Leyver bilan birgalikda) . 1950 yilda tuzilgan eng zo'r tennischilar reytingida uchta mayor g'olibi va Avstraliya maysazor tennisi assotsiatsiyasi prezidenti [[Norman Brookes|Norman Bruks]] Wildingni to'rtinchi o'ringa qo'ydi. Birinchi jahon urushi boshlanganidan ko'p o'tmay, u 1915 yil 9 mayda Frantsiyaning Neuve- Shapelle shahridagi Auber tizmasidagi jangda qatnashdi va halok bo'ldi. 1978 yilda Wilding Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga kiritildi . == Yoshligi == {{Annotated image|image=Anthony wilding, 4 years.jpg|image-width=0 <!-- choose any width, as you like it. It doesn't matter the factual width of the image-->|image-left=-20 <!-- crop the left part. Be aware of the "-" minus symbol -->|image-top=0 <!-- crop the upper part. Be aware of the "-" minus symbol -->|width=125 <!-- crop the right part. That will be the width of the image in the article -->|height=200 <!-- crop the below part. That will be the height of the image in the article -->|float=left|annotations=<!-- empty or not, this parameter must be included -->|caption=Anthony Wilding at four years old.|icon=none}}Wilding Frederik Wilding va Juliya Entonining besh farzandining ikkinchisi bo'lib, ikkala ota-onaning sharafiga nomlangan. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} Kora Wilding kenja singlisi edi. Wilding ota-onasi 1879 yilda turmush qurganlaridan keyin Angliyaning Herefordshir shahridan Yangi Zelandiyaning [[Kraystcherch]] shahriga hijrat qilishgan. Uning otasi Kraystcherchda badavlat yurist bo'lgan, u ham tennis o'ynagan va Yangi Zelandiyaning bir necha juftlik chempionatlarida g'olib chiqqan. Uning onasi Hereford meri, Alderman Charlz Entonining qizi edi. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} Shaharning janubidagi Xitkot daryosi bo'yida joylashgan fermer xo'jaligida ularning ikkita tennis korti bor edi; qishda foydalanish uchun bitta asfalt maydon va yozgi o'yinlar uchun bitta o't maydoni. <ref name="onthecourtandoff">{{Kitob manbasi|last=Wilding|first=Anthony F.|title=On The Court And Off|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.153859|year=1912|publisher=Doubleday, Page & Co|location=New York|page=[https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.153859/page/n14 88]}}</ref> {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} Wilding 1889 yilda, olti yoshida, ishlab chiqaruvchi Ralf Slazengerdan raketka olgandan keyin tennis oʻynay boshlagan. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U ilk bor Uilyam Uilsonning Krenmer maydonidagi o'g'il bolalar uchun maxsus maktabida tahsil olgan, u erda 12 yoshida maktab tennis jamoasi sardori bo'lgan. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} Wilding 1901 yilda o'zining birinchi urinishida muvaffaqiyatsizlikka uchraganidan so'ng o'qishdan o'tgan. 1900. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U 1902 yil iyul oyida Angliyaga yetti haftalik dengiz sayohatiga joʻnab ketishidan oldin olti oy davomida Kenterberi universiteti kollejida oʻqigan va u yerda kirish imtihonini topshirishdan oldin birinchi marta Xanstantondagi siqilish maktabida qolgan. Trinity kolleji, [[Cambridge universiteti|Kembrij universiteti]] huquqni o'rganish uchun. {{Sfnp|Wilding|1913}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U yerda Kembrij universiteti maysa tennis klubi aʼzosi sifatida tennis oʻyinini rivojlantirdi. 1904 yil mart oyida, ikkinchi yil davomida u klubning faxriy kotibi bo'ldi va o'yinni ommalashtirishga muvaffaq bo'ldi. {{Sfnp|Wilding|1913}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U 1903 yilgi Wimbledon chempionatiga sobiq chempion Garold Mahoni oʻyinini koʻrish uchun tashrif buyurdi. {{Sfnp|Wilding|1913}} Wilding akademik jihatdan ustun bo'lmasa ham, u huquq imtihonini topshirdi va 1905 yil iyun oyida bakalavriyatni tugatdi, so'ngra otasining advokatlik amaliyotiga qo'shilish uchun Yangi Zelandiyaga qaytib keldi. <ref name="teara">{{Veb manbasi|sarlavha=Biographies – Wilding, Anthony Frederick|url=http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3w15/1|nashriyot=The Encyclopedia of New Zealand|kirish sanasi=12 August 2012}}</ref> O'qishni tugatib, 1906 yil iyun oyida Ichki ma'baddagi ingliz bariga chaqirildi <ref name="teara" /> == Tennis karerasi == === Britaniya turnirlari va Wimbledon debyuti === 1901 yil oktyabr oyida 17 yoshida Wilding Kenterberi chempionatida birinchi yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi. <ref name="press181001">{{Yangiliklar manbasi |date=18 October 1901 |title=Lawn tennis – Canterbury Championships |volume=LVIII |page=5 |work=[[The Press]] |issue=11099 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=CHP19011018.2.46&srpos=69 |via=[[PapersPast]]}}</ref> {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} 1903-yil iyul oyida Trinity kollejidagi birinchi yozgi taʼtilida Wilding Sheffild va Xallamshirda oʻzining birinchi ingliz ommaviy turniriga kirdi. U yakkalik bahslarida yarim finalga chiqdi va GC Allenga yutqazishdan oldin ikkinchi bosqichda ingliz top-10 tennischisi FW Paynni mag'lub etdi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 July 1903 |title=Lawn Tennis – Sheffield and Hallamshire Club |page=10 |work=The Sheffield Daily Independent |publisher=[[British Newspaper Archive]] |url=http://www.britishnewspaperarchive.co.uk/viewer/bl/0000763/19030703/208/0010 |url-access=subscription}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 July 1903 |title=Lawn Tennis – Sheffield and Hallamshire Club |page=10 |work=The Sheffield Daily Independent |publisher=[[British Newspaper Archive]] |url=http://www.britishnewspaperarchive.co.uk/viewer/bl/0000763/19030704/191/0010 |url-access=subscription}}</ref> 1903-yilgi Brighton turnirida u ayollar oʻrtasidagi Wimbledonning amaldagi chempioni Doroteya Duglas bilan hamkorlikda aralash juftliklarda gʻolib chiqdi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} Wilding 1903-04 yillar qishida orqa qo'lini yaxshilash ustida astoydil ishladi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U 1904 yil iyun oyida [[Wimbledon chempionati|Wimbledon chempionatida]] ilk bor maydonga tushdi va yakkalik bahslarining birinchi raundida Albert Preblni mag'lub etib, to'rt setda Xarold Mahoniga yutqazdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 July 1904 |title=Lawn Tennis |volume=XLI |page=7 |work=[[The New Zealand Herald]] |issue=12618 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=NZH19040727.2.72.8 |via=[[PapersPast]]}}</ref> U 1896 yilgi chempiondan to'plamni olishdan mamnun edi: "Men juda xursand bo'ldim, to'plamni qo'lga kiritdim va Mahoni o'zi bilan juda ko'p gaplashdim". <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/news/articles/2018-11-12/2018-11-13_remembering_anthony_wilding.html|sarlavha=Remembering Anthony Wilding: Wimbledon.com looks back at the career of Anthony Wilding, who lost his life in the First World War.|ish=Wimbledon.com|kirish sanasi=23 November 2018}}</ref> Ko'p o'tmay, Uels chempionatida u o'zining birinchi yakkalik finaliga chiqdi va u to'g'ridan-to'g'ri SH Smitga yutqazdi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U Angliyada Shropshire chempionatida birinchi unvonini qo'lga kiritdi, so'ngra Redxildagi Tompson Challenge kubogida g'alaba qozondi; tennis pallasida ham nisbatan yangi, ham kichik voqealar. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} 1904-yil avgust oyida Wilding Moffatda boʻlib oʻtgan Shotlandiya milliy chempionatida gʻolib chiqdi va finalda CJ Glenni magʻlub etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Huka |date=1 October 1904 |title=Lawn Tennis |page=14 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19041001.2.145 |via=[[PapersPast]]}}</ref> Wimbledondagi ikkinchi ishtirokida u to'rtinchi raundda [[William Clothier (tennis)|Uilyam Klotyerni]] mag'lub etish uchun ikki setdan orqaga qaytdi, ammo chorak finalda tajribali [[Arthur Gore (tennis)|Artur Gorga]] qarshi yutqazdi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} === Devis kubogi debyuti va birinchi Yevropa safari === 1905 yil iyul oyida u Londondagi Queen's Clubda o'ynagan Avstriyaga qarshi yarim finalda Avstraliya jamoasi {{Efn|Between 1905 and 1914 Australia and New Zealand entered the Davis Cup competition as a combined Australasia team. During this period Wilding was the only New Zealander to play for the team.|name=australasia}} tarkibida Devis kubogi uchun birinchi marta maydonga tushdi. Avstraliya yakkalik bahslarida 5:0 hisobida g'alaba qozondi va Wilding ikkala o'yinda ham g'alaba qozondi, ammo finalda ular Qo'shma Shtatlar tomonidan 5:0 hisobida mag'lubiyatga uchradi va Wilding Uilyam Larned va [[Beals Wright|Beals Rayt]] tomonidan ketma-ket mag'lubiyatga uchraganini tan oldi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Huka |date=6 September 1905 |title=Lawn Tennis – International Contest |volume=LXX |page=3 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |issue=58 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19050906.2.17 |via=[[PapersPast]]}}</ref> Nyu-Barnetdagi kichik musobaqalardagi ikkita turnir g'alabasidan so'ng va Redhill Wilding o'zining Yevropa aylanasi bo'ylab birinchi safariga chiqdi, bu esa uni Evropaning yuqori sinfi va ushbu turnirlarga tez-tez tashrif buyuradigan aristokratiya bilan aloqaga kirishiga olib keldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 August 1905 |title=Lawn Tennis |volume=XXXVI |page=9 |work=[[Auckland Star]] |issue=201 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=AS19050823.2.88 |via=[[PapersPast]]}}</ref> Avgust oyida u [[Gamburg|Gamburgda]] Pyoseldorf kubogini qo'lga kiritdi, keyin esa [[Bad Homburg vor der Höhe|Homburgdagi]] Evropa chempionatida g'alaba qozondi, bu ikkalasi ham Evropa materikidagi deyarli barcha turnirlar loyda o'ynagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Huka |date=21 October 1905 |title=Lawn Tennis |volume=LXX |page=14 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |issue=97 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19051021.2.93 |via=[[PapersPast]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 October 1905 |title=Lawn Tennis |page=1 |work=[[The Star (Christchurch)|The Star]] |url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=TS19051025.2.3 |via=[[PapersPast]]}}</ref> {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} === Riviera davri va Wimbledon yarim finali === 1906 yil fevral oyidan boshlab Wilding deyarli butun yil davomida kontinental Evropa va Angliya bo'ylab sayohat qildi, ba'zida poezdda sayohat qildi, lekin ko'pincha sevimli mototsiklida. U birinchi marta [[Rivyera|Riviera]] trassasida o'ynadi va Evropaning Kann, Parij, Lion, Barselona, Visbaden, Reading, Praga, Bad Homburg va Vena shaharlarida turnirlarda g'olib chiqdi. Angliya va Evropadagi ba'zi turnirlarda unga otasi hamroh bo'lgan, u bilan turli juftlik musobaqalarida ishtirok etgan. {{Efn|Anthony and his father entered the doubles competitions in Prague, [[Franzensbad]], Carlsbad, Baden-Baden and Sheffield.{{sfnp|Richardson|Richardson|2005|p=123|ps=}}|name=father}} Ular birgalikda 1906 yil iyun oyida Sheffild va Xallamshir turnirida juftlik chempionligini qo'lga kiritdilar. Wildingning 1906 yilgi Wimbledon chempionatidagi yurishi, avvalgi yilgidek, faxriy Artur Gorga qarshi ketma-ket mag'lubiyat bilan yakunlandi, bu safar yarim finalda. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} Oktyabr oyida Londondagi yopiq kortlar chempionatida finalda Jorj Karidiyani mag'lub etib, <ref name="ep19061117">{{Yangiliklar manbasi |date=17 November 1906 |title=Lawn Tennis |volume=LXXII |page=14 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |issue=120 |url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19061117.2.83}}</ref> u qayiqda Yangi Zelandiyaga {{Efn|Wilding made a stopover in Melbourne on invitation of [[Norman Brookes]] in order to practice with his prospective 1907 Davis Cup doubles partner and play the [[Victorian Championships]]. Wilding lost the Victorian singles final in straight sets to Brookes but together they won the doubles title against Dunlop and Heath.{{sfnp|Richardson|Richardson|2005|pp=129–132|ps=}}|name=brookes}} sayohat qildi va dekabr oxirida o'z ona shahri [[Kraystcherch|Kraystcherchda]] g'olib chiqdi. Avstraliya chempionatining yakkalik bahslarida finalda Frensis Fisherni mag'lub etib, juftlik bahslarida hamyurtimiz Rodni Xitni qo'lga kiritdi. <ref name="ep19061231">{{Yangiliklar manbasi |date=31 December 1906 |title=The Tennis Tournament |page=2 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=EP19061231.2.13&srpos=703}}</ref> Bir hafta o'tgach, u finalda Garri Parkerga qarshi Yangi Zelandiya chempionatida ham g'alaba qozondi. <ref name="ep19070102">{{Yangiliklar manbasi |date=2 January 1907 |title=The Finals |page=3 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=EP19070102.2.19&srpos=10}}</ref> 1907 yilgi Wimbledon chempionatida Wilding turnir favoriti va yakuniy chempion Norman Bruks bilan bir xil bo'limda {{Efn|During Wilding's career the draws at Wimbledon did not have seeded players which meant that the strongest players could be drawn against each other in the early rounds. A simplified system of seeding was introduced during the [[1924 Wimbledon Championships]] when up to four players from a country were drawn in the four different quarters of the draw. The current merit–based seeding based on rankings was introduced in 1927.<ref name=compendium2013>{{cite book|last=Little|first=Alan|title=2013 Wimbledon Compendium|edition=23rd|date=2013|publisher=The All England Lawn Tennis and Croquet Club|location=London|pages=163, 164, 200|isbn=978-1-899039-40-1}}</ref>|name=seeding}} bo'lib o'tishi baxtsizlikka uchradi va u ikkinchi davradagi o'yinda uni besh setda mag'lub etdi. {{Efn|Wilding won the [[All England Plate]], a Wimbledon competition for players who were defeated in the first or second round of the singles event at the Wimbledon Championships.|name=england_plate}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} Dastlab niyat qilganidek, Yangi Zelandiyaga advokatlik amaliyoti uchun qaytishni istamagan Wilding buning o'rniga Yevropa turnirlarining davrasini o'ynashga qaror qildi. 1907–08 yilgi qishda, tennis faolligi past bo'lganida, u [[Bogemiya|Chexiya]] va Vengriyadagi aristokrat oilalar uchun ingliz tili o'qituvchisi va tennis murabbiyi sifatida daromad keltirdi. 1908 yil mart oyida u Wimbledonning ko'plab chempionlari [[Laurence Doherty|Lourens]] va [[Reginald Doherty|Reginald Dohertiga]] qarshi Frantsiya janubidagi turnirda juftlik chempionligini qo'lga kiritish uchun mayor Ritchi bilan hamkorlik qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 March 1908 |title=Lawn Tennis. |page=4 |work=[[The Border Mail|The Border Morning Mail and Riverina Times (Albury, NSW : 1903–1920)]] |publisher=National Library of Australia |location=Albury, NSW |url=http://nla.gov.au/nla.news-article132492464}}</ref> Wilding 1908 yilda Viktoriya chempionatining yakkalik bahslarida [[Fred Alexander|Fred Aleksandrni]] mag'lub etganidan so'ng g'alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 November 1908 |title=Lawn Tennis – Victorian Singles Championship |volume=LXXVI |page=7 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |issue=124 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=EP19081124.2.55&srpos=82}}</ref> [[Fayl:Anthony_Wilding.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Anthony_Wilding.jpg/220px-Anthony_Wilding.jpg|thumb|424x424px| Entoni Wilding tennis kiyimida, taxminan 1912 yil]] 1907 yildan 1909 yilgacha u Avstraliya jamoasiga ketma-ket uchta Devis Kubogini qo'lga kiritishda yordam berdi, birinchisi Wimbledonda Britaniya orollariga qarshi va oxirgi ikkitasi AQShga qarshi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=30 December 1909 |title=Lawn Tennis – Spirited Contest for Davis Cup |page=3 |work=[[The Straits Times]] |issue=23,155 |url=http://newspapers.nl.sg/Digitised/Article/straitstimes19091230-1.2.5.aspx}}</ref> U 1909 yilda o'zining ikkinchi Avstraliya chempionatida g'alaba qozondi, uning shafqatsiz harakatlari Erni Parkerning finalda uddasidan chiqa olmasligini isbotladi. <ref name="collins2016">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2016|publisher=New Chapter Press|location=New York|isbn=978-1-937559-38-0|pages=382, 756|edition=3rd}}</ref> O'sha yili u Yangi Zelandiya Oliy sudida advokat va advokat sifatida malakaga ega bo'ldi. O'zining tennis o'yiniga e'tibor qaratgan holda, u 1910 va 1913 yillar orasida to'rt yil davomida [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]]<nowiki/>ning yakkalik bahslarida g'olib chiqdi. U 1979 yilgacha ketma-ket to'rtta chempionlikni qo'lga kiritgan oxirgi tennischi edi; Byorn Borg ketma-ket to'rtinchi chempionlikni qo'lga kiritganida. <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/news/articles/2018-11-12/2018-11-13_remembering_anthony_wilding.html|sarlavha=Remembering Anthony Wilding: Wimbledon.com looks back at the career of Anthony Wilding, who lost his life in the First World War.|ish=Wimbledon.com|kirish sanasi=23 November 2018}}</ref> U 1911 yilda uchta 1-oʻrinning birinchisiga erishdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/anthony-wilding|sarlavha=Tennis Hall of Fame|kirish sanasi=28 July 2020}}</ref> 1910 va 1912 yillarda u finalda [[Arthur Gore (tennis)|Artur Gorni]] to'rt setda mag'lub etdi. 1911 yilda uning raqibi [[Herbert Roper Barrett|Gerbert Roper Barret]] finalda ikkita setda nafaqaga chiqdi. 1913 yilda Wimbledonda tennischi va yozuvchi A. Uollis Mayers 1912 yilgi AQSh milliy chempionati g'olibi amerikalik Moris Makloflinni ketma-ket uchta setda mag'lub etib, "hayotidagi eng yaxshi o'yinni" o'tkazganini aytdi. <ref>{{Kitob manbasi|title=Captain Anthony Wilding|year=1916|publisher=Hodder and Stoughton|location=London|url=https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala|last=A. Wallis Myers|page=[https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala/page/161 161]}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|last=Wallis Myers|first=Arthur|title=Twenty Years of Lawn Tennis – Some Personal Memories|year=1921|publisher=Methuen & Co. Ltd|location=London|url=https://archive.org/details/twentyyearsoflaw00myerrich|authorlink=A. Wallis Myers|pages=[https://archive.org/details/twentyyearsoflaw00myerrich/page/26 26], 27}}</ref> 1914 yilda u finalda [[Norman Brookes|Norman Bruksga]] yutqazib, qatorasiga beshinchi chempionlikni qo'lga kirita olmadi. Bundan tashqari, u Wimbledonda 1907 va 1914 yillarda Norman Bruks va 1908 va 1910 yillarda mayor Ritchi bilan hamkorlikda to'rtta erkaklar o'rtasidagi juftlik chempionligini qo'lga kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 August 1910 |title=Lawn Tennis – Success of Wilding and Ritchie |page=9 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19100817.2.99 |access-date=8 July 2012}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0-942257-70-0|edition=2nd|pages=417, 435, 436, 660, 661}}</ref> U 1908 yilgi London Olimpiadasini o'tkazib yubordi, chunki Avstraliya Olimpiya qo'mitasi ma'muriy xatolikka yo'l qo'ygan bo'lsa-da, unda biron bir tennischini rasman ko'rsatishni unutib qo'ydi, ammo 1912 yilda Stokgolmda bo'lib o'tgan Olimpiadada Avstraliya uchun erkaklar o'rtasidagi yopiq inshootlardagi yakkalik bahslarida bronza medalini qo'lga kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=20 July 1908 |title=Anglo-Colonial Tennis |volume=XXXIX |page=6 |work=[[Auckland Star]] |issue=172 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=AS19080720.2.66&srpos=26}}</ref> <ref name="sports-reference">{{Veb manbasi|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/wi/tony-wilding-1.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200418051711/https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/wi/tony-wilding-1.html|arxivsana=18 April 2020|sarlavha=Tony Wilding Olympic Results|kirish sanasi=15 May 2013|ish=sports-reference.com}}</ref> 1911 yilgi Riviera mavsumida Wilding Monte-Karlo, Menton va Nitssadagi uchta turnirning finalida [[Max Decugis|Maks Dekugisni]] mag'lub etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Huka |date=18 March 1911 |title=Lawn Tennis |volume=LXXXI |page=14 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |issue=65 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19110318.2.120}}</ref> === Uch karra jahon chempioni === Wilding 1913 yilda uch karra noyob jahon chempionatida g'olib chiqdi: <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 November 1913 |title=Lawn Tennis |volume=XL |page=5 |work=Poverty Bay Herald |issue=13235 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=PBH19131118.2.52}}</ref> * Hard Court bo'yicha jahon chempionati (Parij, gil) * [[Wimbledon chempionati|Grass kortlari bo'yicha jahon chempionati]] (Wimbledon, London, o't) * Yopiq kort bo'yicha jahon chempionati (Stokgolm, yopiq yog'och) Tony Wilding 1913 yilda uchta musobaqada ham g'alaba qozondi. Qaysidir ma'noda, bu keyinchalik Tennisning Katta dubulg'asi deb nomlanuvchi musobaqaga erishish bilan teng edi, chunki jahon boshqaruv organi tomonidan ruxsat etilgan uchta yirik turnirda bitta o'yinchi va barchasi bir kalendar yilida g'alaba qozongan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Bensen|ism=Clark|sarlavha=The World Championships of 1913 to 1923: the Forgotten Majors|url=http://www.tenniscollectors.org/journal/number30/tca30_text_p467.pdf|ish=tenniscollectors.org|nashriyot=Journal of The Tennis Collectors of America|kirish sanasi=27 August 2018|sana=2013–2014|iqtibos=Number 30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180620074140/http://www.tenniscollectors.org/journal/number30/tca30_text_p467.pdf|arxivsana=20 June 2018}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The End of the Early World Clay Court Championships|url=http://bmarcore.perso.neuf.fr/tennis/apres14/E-apres02.html|nashriyot=Histoire du Tennis}}</ref> {{Efn|The current four majors were only made officially so from 1924/1925|name=major}} 1914 yilda Wilding finalda Lyudvig fon Salm-Xugstraetenni mag'lub etib, Parijdagi qattiq kortdagi jahon chempionati unvonini saqlab qoldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=1912–1914 The first World Clay Court Championships|url=http://bmarcore.perso.neuf.fr/tennis/avant14/E-champ.html|nashriyot=Histoire du Tennis}}</ref> 1914 yilda, besh yillik tanaffusdan so'ng, u Devis kubogi o'yiniga qaytdi va Norman Bruks bilan birgalikda Avstraliya jamoasini boshqa chempionatga olib chiqdi va West Side Tennis Clubda o'z uy olomoni oldida Challenge raundida Amerika Qo'shma Shtatlari jamoasini mag'lub etdi. Forest Hills, Nyu-York. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup – Results 1914 Challenge Round|url=http://www.daviscup.com/en/draws-results/tie/details.aspx?tieId=10000718|nashriyot=ITF|kirish sanasi=12 August 2012}}</ref> Bu uning yakuniy turniri bo'lib chiqdi. Wilding 1914 yil avgust oyida bo'lib o'tgan AQSh chempionatida qatnashgan, ammo Birinchi jahon urushi boshlanishi sababli uni tark etgan va Angliyaga qaytib kelgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 August 1914 |title=In National Lawn Tennis Tourney at Newport – Wilding Defaults |work=The Paterson Press |url=https://news.google.com/newspapers?id=sBBVAAAAIBAJ&dq=wilding%20tennis%20newport&pg=2150%2C627235}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|last=Talbert|first=Bill|title=Tennis Observed – The USLTA Men's Singles Champions, 1881–1966|year=1967|oclc=172306|publisher=Barre Publishers|location=Barre|page=92}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 August 1914 |title=Tennis Cracks in Championship |work=The New York Times |url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1914/08/23/104635989.pdf}}</ref> Wilding 1909–1914 yillarda dunyodagi yetakchi tennischi bo‘lgan va sobiq dunyoning 1-raqamli tennischisi hisoblanadi. 1950 yilda [[Norman Brookes|Norman]] Bruks eng zo'r tennischilarning reytingini tuzdi va Wildingni Bill Tilden va Dohertidan keyin to'rtinchi, Budj, Kramer, Lakoste va Perridan oldinga qo'ydi. <ref name="anthonywilding.com">{{Veb manbasi|url=http://www.anthonywilding.com|sarlavha=Anthony Wilding: Wimbledon Champion 1910–1914|nashriyot=Wilding family|yil=2001|kirish sanasi=14 February 2010}}</ref> Faoliyati davomida u muxlislar va tennischilar orasida mashxur bo'lgan, halol va professional bo'lib, o'yinchilarga "hamma narsada, ayniqsa ovqatlanish, chekish va ichishda o'rtacha bo'lishni" maslahat bergan. <ref name=":0" /> Uning uslubi asosiy nuqtadan pauershotlarni o'ynash edi. <ref name=":0" /> == Boshqa sport turlari == [[Fayl:Anthony_Frederick_Wilding_on_a_motorcycle.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Anthony_Frederick_Wilding_on_a_motorcycle.jpg/220px-Anthony_Frederick_Wilding_on_a_motorcycle.jpg|thumb| Tony Wilding BAT mototsiklida 1908 yilda Land's Enddan Jon o' Groats tomon yo'l oldi.]] U, shuningdek, 1900-yillarning boshlarida Kenterberi kriket jamoasida o'ynagan, u erda u ikkita birinchi toifadagi o'yinlarda pastki o'rta darajadagi zarba beruvchi va o'rta tezlikda o'zgaruvchan bouller sifatida ishtirok etgan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Players – Anthony Wilding|url=https://cricketarchive.com/Archive/Players/23/23105/23105.html|nashriyot=Cricket Archive}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Player profile – Tony Wilding|url=http://www.espncricinfo.com/newzealand/content/player/38843.html|ish=www.espncricinfo.com|nashriyot=ESPN}}</ref> 1903 yilda Kembrijdagi birinchi yozida u tennisga o'tishdan oldin deyarli faqat kriketga e'tibor qaratdi. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} Wilding, shuningdek, Trinity kollejida regbi bilan shug'ullangan, asosan qish oylarida jismoniy holatni saqlab qolish uchun va Racing Club de Francega qarshi kurashgan Trinity jamoasining bir qismi edi. {{Sfnp|Wilding|1913}} {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} U "o'yinni boshqa turli mashqlar bilan birlashtirish kerak" deb hisobladi. Prizefighter o'z mashg'ulotlarini sparring bilan cheklamaydi" va bu bilan raqobatbardosh tennis uchun jismoniy talablarni oshirdi <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/news/articles/2018-11-12/2018-11-13_remembering_anthony_wilding.html|sarlavha=Remembering Anthony Wilding: Wimbledon.com looks back at the career of Anthony Wilding, who lost his life in the First World War.|ish=Wimbledon.com|kirish sanasi=23 November 2018}}</ref> . U Evropa, Yangi Zelandiya va Amerikada ko'plab uzoq sayohatlarga ega bo'lgan mototsikl haydovchisi edi. 1908 yil iyul oyida u {{Convert|1437|km}} BAT - JAP mototsiklida Land's Enddan Jon o' Groatsgacha bo'lgan ishonchlilik sinovi . {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} 1910-yilda Yevropada bir nechta “qudratli sayohatlar” (Myers) Londondan [[Jeneva koʻli|Jeneva ko‘liga]] va orqaga, taxminan {{Convert|4800|km}} ) o‘z ichiga olgan., shu jumladan {{Convert|560|km}} [[Évian-les-Bains|Évian-les-Bainsdan]] Parijga bir kunda. U Vengriya va Serbiya kabi yo'llari yomon bo'lgan joylarga bordi. Wilding Yevropa qit'asidagi tennis turnirlari o'rtasida sayohat qilish uchun tez-tez mototsikldan foydalangan. <ref>{{Kitob manbasi|title=Captain Anthony Wilding|year=1916|publisher=Hodder and Stoughton|location=London|url=https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala|pages=[https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala/page/133 133], 134|accessdate=4 August 2013}}</ref> == Asosiy finallar == === Katta dubulg'a yakkaliklari === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:220px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:220px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- style="background:#ffffcc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1906 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya chempionati]] | O't |{{flagicon|NZL}} [[:en:Frank_Fisher_(tennis)|Francis Fisher]] | 6–0, 6–4, 6–4 |- style="background:#ffffcc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1909 yil | Avstraliya chempionati | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ernie_Parker|Ernie Parker]] | 6–1, 7–5, 6–2 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1910 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|GBR}} [[:en:Arthur_Gore_(tennis)|Arthur Gore]] | 6–4, 7–5, 4–6, 6–2 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1911 yil | Wimbledon | O't |{{flagicon|GBR}} [[:en:Herbert_Roper_Barrett|Herbert Roper Barrett]] | 6–4, 4–6, 2–6, 6–2 ret. |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1912 yil |Wimbledon | O't |{{flagicon|GBR}} [[:en:Arthur_Gore_(tennis)|Arthur Gore]] | 6–4, 6–4, 4–6, 6–4 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1913 yil |Wimbledon | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Maurice_McLoughlin|Maurice McLoughlin]] | 8–6, 6–3, 10–8 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1914 yil |Wimbledon | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Norman_Brookes|Norman Brookes]] | 4–6, 4–6, 5–7 |} === Jahon chempionatining yakkalik bahslari === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:220px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:220px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1913 yil | Qattiq kort bo'yicha jahon chempionati | Loy |{{flagicon|FRA}} [[:en:André_Gobert|André Gobert]] | 6–3, 6–3, 1–6, 6–4 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1913 yil | Yopiq kort bo'yicha jahon chempionati | Yog'och |{{flagicon|FRA}} [[:en:Maurice_Germot|Maurice Germot]] | 5–7, 6–2, 6–3, 6–1 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1914 yil | Qattiq kort bo'yicha jahon chempionati | Loy |{{flagicon|Austria-Hungary}} [[:en:Ludwig_von_Salm-Hoogstraeten|Ludwig von Salm-Hoogstraeten]] | 6–0, 6–2, 6–4 |} == Sport faoliyati tarixi == {| class="wikitable" style="font-size:100%;text-align:center" ! style="width:85px" | ! 1904 yil ! 1905 yil ! 1906 yil ! 1907 yil ! 1908 yil ! 1909 yil ! 1910 yil ! 1911 yil ! 1912 yil ! 1913 yil ! 1914 yil ! style="width:45px" | SR ! style="width:45px" | ! style="width:45px" | G'alaba qozon % |- ! colspan="12" style="text-align:left" | Grand Slam turnirlari ! {{Nobr|6 / 12}} ! {{Nobr|30–6}} ! {{Nobr|83.3}} |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left" | [[Fransiya ochiq chempionati|fransuz]] | colspan="11" | | bgcolor="efefef" | 0 / 0 | bgcolor="efefef" | 0–0 | bgcolor="efefef" | - |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left" |Wimbledon | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="ffebcd" | QF | A | bgcolor="lime" | '''W <nowiki><sub id="mwAiY">C</sub></nowiki>''' | bgcolor="lime" | '''W <nowiki><sub id="mwAio">C</sub></nowiki>''' | bgcolor="lime" | '''W <nowiki><sub id="mwAi4">C</sub></nowiki>''' | bgcolor="lime" | '''W <nowiki><sub id="mwAjI">C</sub></nowiki>''' | bgcolor="thistle" | CR | bgcolor="efefef" | 4/10 | bgcolor="efefef" | 23–6 | bgcolor="efefef" | 79.3 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left" | [[Amerika ochiq chempionati|BIZ]] | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A | bgcolor="efefef" | 0 / 0 | bgcolor="efefef" | 0–0 | bgcolor="efefef" | - |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left" | [[Avstraliya ochiq chempionati|avstraliyalik]] | NH | A | bgcolor="lime" | '''V''' | A | A | bgcolor="lime" | '''V''' | A | A | A | A | A | bgcolor="efefef" | 2/2 | bgcolor="efefef" | 7–0 | bgcolor="efefef" | 100,0 |- style="background:#efefef" | style="text-align:left" | '''G'alaba - mag'lubiyat''' | 1–1 | 3–1 | 7–1 | 1–1 | 3–1 | 4–0 | 8–0 | 1–0 | 1–0 | 1–0 | 0–1 | colspan="3" | |} == Harbiy xizmati va o'limi == [[Fayl:Anthony_Wilding_at_Paris,_January_1915,_in_his_armoured_car.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Anthony_Wilding_at_Paris%2C_January_1915%2C_in_his_armoured_car.jpg/220px-Anthony_Wilding_at_Paris%2C_January_1915%2C_in_his_armoured_car.jpg|thumb| Wilding o'zining zirhli mashinasida 1915 yil yanvarda Parijda]] Birinchi jahon urushi boshlanganidan ko'p o'tmay, Wilding o'sha paytda Admiraltyning Birinchi Lordi bo'lgan [[Winston Churchill|Uinston Cherchillning]] maslahati bilan Qirollik dengiz piyodalariga qo'shildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 October 1914 |title=Lieut. Anthony Wilding – From Tennis to the Royal Marines |volume=XI |page=2 |work=Feilding Star |issue=2464 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=FS19141005.2.11.2}}</ref> 1914 yil oktyabr oyining boshida unga ikkinchi leytenant unvoni berildi <ref name="captain">{{Kitob manbasi|title=Captain Anthony Wilding|year=1916|publisher=Hodder and Stoughton|location=London|url=https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala|last=A. Wallis Myers|pages=[https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala/page/260 260]–267}}</ref> Wilding dengiz piyodalarida atigi bir necha kun qoldi va keyinchalik qit'ani yaxshi bilishi va avtoulovchi sifatidagi mahorati tufayli razvedka korpusiga biriktirildi. <ref name="captain" /> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 October 1914 |title=Anthony Wilding Appointed Lieutenant |volume=LXVI |page=5 |work=Wairarapa Daily Times |issue=12098 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=WDT19141005.2.23.12&srpos=481}}</ref> Oktyabr oyining oxirida u Frantsiya shimolidagi jang maydonlarida Qirollik dengiz zirhli mashinalari bo'limiga qo'shildi, u erda uning qo'mondonligi ostida o'ttiz kishi, uchta qurol va zirhli mashinalar bor edi. 1915 yil fevral oyida Londonda bir haftalik ta'tildan so'ng u 1915 yil 16 martda Frantsiyaga qaytib keldi va Vestminster gertsogi qo'mondonligi ostida zirhli Rolls Royce avtomobillaridan tashkil topgan yangi eskadronga yuborildi. <ref name="captain" /> U leytenant unvoniga ega edi. Ko'p o'tmay, eskadron frontga yaqin joyga ko'chirildi va 2 mayda Wilding kapitanlikka ko'tarilganligi haqida xabar oldi. 8-maydagi so'nggi maktubida u shunday deb yozgan edi: " ''Haqiqatan ham, etti yarim oy ichida birinchi marta mening qo'limda qurol bilan tugashi mumkin bo'lgan ish bor, men va butun kiyim-kechak do'zaxga uchib ketdi.'' ''Ammo muvaffaqiyatga erishsak, piyoda askarlarimizga cheksiz yordam beramiz.'' " . <ref>{{Kitob manbasi|title=Captain Anthony Wilding|year=1916|publisher=Hodder and Stoughton|location=London|url=https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala|page=[https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala/page/286 286]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=31 July 1915 |title=Wilding's Heroic Death |volume=XLII |page=3 |work=Poverty Bay Herald |issue=13750 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=PBH19150731.2.10.2&srpos=45}}</ref> Ertasi kuni, 9-may, u kunduzi soat 4:45 da Frantsiyaning Neuve-Chapelle shahridagi Auber tizmasidagi jang paytida u boshpana bo'lgan qazilgan uyning tomida snaryad portlashi natijasida halok bo'ldi. <ref name="teara">{{Veb manbasi|sarlavha=Biographies – Wilding, Anthony Frederick|url=http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3w15/1|nashriyot=The Encyclopedia of New Zealand|kirish sanasi=12 August 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3w15/1 "Biographies – Wilding, Anthony Frederick"]. </cite></ref> <ref name="anthonywilding.com">{{Veb manbasi|url=http://www.anthonywilding.com|sarlavha=Anthony Wilding: Wimbledon Champion 1910–1914|nashriyot=Wilding family|yil=2001|kirish sanasi=14 February 2010}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=31 July 1915 |title=Wilding Foresaw Death. |page=17 |work=[[The Argus (Melbourne)|The Argus]] |publisher=National Library of Australia |location=Melbourne |url=http://nla.gov.au/nla.news-article1543665}}</ref> Wilding ertasi kuni frontda dafn qilindi, ammo keyinchalik Fransiyaning Pas-de- Kaledagi Richebourg-l'Avou shahridagi Rue-de-Berso harbiy qabristoniga qayta dafn qilindi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Casualty Details – Wilding, Anthony Frederick|url=http://www.cwgc.org/find-war-dead/casualty/570775/WILDING,%20ANTHONY%20FREDERICK|ish=www.cwgc.org|nashriyot=Commonwealth War Graves Commission}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Online Cenotaph – Anthony Frederick Wilding|url=https://www.aucklandmuseum.com/war-memorial/online-cenotaph/record/C37079|ish=www.aucklandmuseum.com|nashriyot=Auckland War Memorial Museum}}</ref> U uchrashgan va undan 15 yosh katta Brodvey yulduzi Maksin Elliottga turmushga chiqishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Phillips, HJ |date=14 September 1915 |title=Maxine Elliot hourly faces death |pages=4 |agency=Salt Lake Telegram}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2013/06/23/sports/tennis/researching-a-tennis-legacy-and-uncovering-a-potential-injustice.html|sarlavha=Researching a tennis legacy|ish=New York Times|sana=22 June 2013|kirish sanasi=12 September 2019}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|url=https://books.google.com/books?id=6OFnCwAAQBAJ&q=anthony+wilding+%22maxine+elliot%22&pg=PT230|title=Britain Goes to War: How the First World War Began to Reshape the Nation|publisher=Pen and Sword Military|year=2015|isbn=9781473878365}}</ref> == Merosi == 1978 yilda u Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga kiritildi . <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 July 1978 |title=Net Inductees |work=Rome News-Tribune |url=https://news.google.com/newspapers?id=oR1NAAAAIBAJ&pg=4753%2C1509618}}</ref> Wilding Park, Yangi Zelandiyaning Kraystcherch shahridagi tennis uchun asosiy maydon, uning otasi Frederik sharafiga nomlangan, ammo jamoatchilik tomonidan u bilan bog'langan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tennis – The development of tennis, 1870s to 1910s|url=http://www.teara.govt.nz/en/tennis/1|nashriyot=Te Ara – The Encyclopedia of New Zealand|muallif=Joseph Romanos}}</ref> U 1990 yilda Yangi Zelandiya sport shon-shuhrat zaliga kiritildi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anthony Wilding (1883–1915)|url=http://www.nzhalloffame.co.nz/Inductees/W/Anthony-Wilding|ish=www.nzhalloffame.co.nz|nashriyot=New Zealand Sports Hall of Fame}}</ref> New Zealand Post gazetasi 1992 yilda Emotsional va xulq-atvorida muammolari bo'lgan bolalarni qo'llab-quvvatlash uchun Sog'liqni saqlash markalari seriyasining bir qismi sifatida Entoni Wildingning markasini chiqardi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Health|url=http://stamps.nzpost.co.nz/new-zealand/1992/health|nashriyot=[[New Zealand Post]]}}</ref> Wildingning o'limidan ko'p o'tmay, haykaltarosh Paolo Troubetzkoy uning asosida " ''Jismoniy energiya'' " nomli bronza haykalchasini yasadi. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} <ref>{{Cite journal|last=Dacier|first1=Émile|title=Sculpteurs Contemporains – Paolo Troubetzkoy|journal=La Revue de l'Art Ancien et Moderne|date=January 1921|volume=XXXIX|issue=222|page=71|url=http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k432544h/f78|publisher=[[Gallica]]}}</ref> == Qayd etgan rekordlari == {| class="wikitable" !Turnir !Yil ! Rekord qayd etildi ! O'yinchilar |- | rowspan="8" | Barcha turnirlar | align="center" | 1877 yil | 114 marta ochiq martaba unvonlari (1900–1915) <ref name="independent_newspaper">{{Veb manbasi|muallif=Simons|ism=Asher|sarlavha=Sporting Heroes: Anthony Wilding – Wimbledon champ died on Western Front|url=https://www.independent.co.uk/sport/tennis/sporting-heroes-anthony-wilding--wimbledon-champ-died-on-western-front-9084382.html|arxivurl=https://ghostarchive.org/archive/20220507/https://www.independent.co.uk/sport/tennis/sporting-heroes-anthony-wilding--wimbledon-champ-died-on-western-front-9084382.html|arxivsana=7 May 2022|ish=www.independent.co.uk|sana=24 January 2014|nashriyot=The Independent Newspaper UK|kirish sanasi=13 July 2015}}</ref> | Rod Laver |- | align="center" | 1877 yil | Bir mavsumda 23 ta titul (1906) <ref name="independent_newspaper" /> | '''Yolg'iz turadi''' |- | align="center" | 1877 yil | Ketma-ket 19 unvon (1913–1914) <ref>{{Veb manbasi|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=records&id=YVUDHMAKMG|sarlavha=The Tennis Base: Record titles streak|kirish sanasi=27 July 2018}}</ref> | Bill Tilden |- | align="center" | 1877 yil | 91,77% (636–57) martaba o‘yinida g‘alaba qozonish foizi <ref name="WILDING, TONY / ALL TIME RECORDS">{{Veb manbasi|muallif=Garcia|ism=Gabriel|sarlavha=WILDING, TONY / ALL TIME RECORDS|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player1=WILDING%2C+TONY&sub=11&tipoFiltroRecordPlayer=TB#aSubmenu|ish=thetennisbase.com|nashriyot=Tennismem SAL|kirish sanasi=25 July 2018|sana=2018}}</ref> | '''Yolg'iz turadi''' |- | align="center" | 1877 yil | 92,46% (564–46) ochiq o'yindagi g'alaba foizi <ref name="WILDING, TONY / ALL TIME RECORDS" /> | '''Yolg'iz turadi''' |- | align="center" | 1877 yil | 96,01% (313–13) loy kortdagi g‘alaba ulushi <ref name="wildingtb">{{Veb manbasi|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player1=WILDING,%20TONY&sub=2#aSubmenu|sarlavha=Tennis Base: Tony Wilding career match record}}</ref> | '''Yolg'iz turadi''' |- | align="center" | 1877 yil | Loy kortda ketma-ket 120 ta g'alaba (1910–1914) <ref name="WILDING, TONY / ALL TIME RECORDS" /> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ilic|ism=Jovica|sarlavha=May 9, 1915 – Tennis ace Anthony Wilding loses his life in the World War I|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/43220/may-9-1915-tennis-ace-anthony-wilding-loses-his-life-in-the-world-war-i/|ish=Tennis World USA|sana=10 May 2017}}</ref> | '''Yolg'iz turadi''' |- | align="center" | 1877 yil | 22 ta ketma-ket loy sud unvonlari (1912–1914) <ref name="WILDING, TONY / ALL TIME RECORDS" /> | '''Yolg'iz turadi''' |- |} == Shuningdek qarang == * Gore-Wilding raqobati * Erkak tennischilar statistikasi * Birinchi jahon urushida halok bo'lgan olimpiyachilar ro'yxati == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> === Havolalar === ; Kitoblar * {{Kitob manbasi|last=Wilding|first=Anthony F. <!-- |author-link=Tony Wilding -->|title=On the Court and Off|date=1913|publisher=Doubleday|location=New York|url=https://archive.org/details/oncourtoff00wildrich}} * {{Kitob manbasi|last=Wallis Myers|first=A.|authorlink=A. Wallis Myers|title=Captain Anthony Wilding|date=1916|publisher=Hodder and Stoughton|location=London|url=https://archive.org/details/cu31924029810664|oclc=1203033}} * {{Kitob manbasi|last=Richardson|first=Len|title=Anthony Wilding, A Sporting Life|date=2005|publisher=Canterbury University Press|location=Canterbury|isbn=978-1-877257-01-8}} ; Onlayn biografiyalar * Anthony Wilding at the New Zealand Olympic Committee * [http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3w15/1 The Encyclopedia of New Zealand] * [http://my.christchurchcitylibraries.com/anthony-wilding Christchurch City Libraries] * Anthony Wilding at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Anthony Wilding at the Association of Tennis Professionals * Anthony Wilding at the Davis Cup * Anthony Wilding at the New Zealand Olympic Committee * Anthony Wilding at Olympics.com * Anthony Wilding at Olympedia [[Turkum:1915-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1883-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 23gdyp2vba3zrf6c47tclwvqva1m0cw 2725625 2725621 2022-07-30T14:58:51Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Anthony Wilding|fullname=Anthony Frederick Wilding|image=Anthony wilding, ca 1912.jpg|caption=Anthony Wilding, c. 1912|country={{flagdeco|New Zealand}} New Zealand|residence=|birth_date={{Birth date|1883|10|31|df=y}}|birth_place=[[Christchurch]], [[Colony of New Zealand|New Zealand]]|death_date={{Death date and age|1915|5|9|1883|10|31|df=y}}|death_place=[[Battle of Aubers|Aubers Ridge]], [[Neuve-Chapelle]], France|height={{convert|1.87|m|ftin|abbr=on}}|turnedpro=|retired=|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|singlesrecord=636–57 (91.7%)<ref name="tennisbase">{{cite web|title=Anthony Wilding: Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=WILDING%2C+TONY&player_input=WILDING%2C+TONY&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennis Base|url-access=subscription }}</ref>|singlestitles=123<ref name="tennisbase"/>|highestsinglesranking=[[World number 1 ranked male tennis players|No. '''1''']] (1911<small>, [[International Tennis Hall of Fame|ITHF]]</small>)|tennishofyear=1978|tennishofid=anthony-wilding|AustralianOpenresult='''W''' ([[1906 Australasian Championships – Singles|1906]], [[1909 Australasian Championships – Singles|1909]])|FrenchOpenresult=|Wimbledonresult='''W''' ([[1910 Wimbledon Championships – Men's singles|1910]], [[1911 Wimbledon Championships – Men's singles|1911]], [[1912 Wimbledon Championships – Men's singles|1912]], [[1913 Wimbledon Championships – Men's singles|1913]]{{efn|Between 1913 and 1923 Wimbledon was also known as the World Grass Court Championships sanctioned by the [[ILTF]]}})|USOpenresult=|Othertournaments=yes|WHCCresult='''W''' ([[World Hard Court Championships|1913]], [[World Hard Court Championships|1914]])|WCCCresult='''W''' ([[World Covered Court Championships|1913]])|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult='''W''' (1906)|FrenchOpenDoublesresult=|WimbledonDoublesresult='''W''' (1907, 1908, 1910, 1914)|USOpenDoublesresult=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult=|WimbledonMixedresult=F (1914)|USOpenMixedresult=|Team=yes|DavisCupresult='''W''' ([[1907 Davis Cup|1907]], [[1908 Davis Cup|1908]], [[1909 Davis Cup|1909]], [[1914 Davis Cup|1914]])|medaltemplates-expand=yes|medaltemplates={{MedalSport | Men's [[tennis]] }} {{MedalCountry | {{ANZ}} }} {{MedalCompetition | [[Tennis at the Summer Olympics|Olympic Games]] }} {{MedalBronze| [[1912 Summer Olympics|1912 Stockholm]] | [[Tennis at the 1912 Summer Olympics – Men's indoor singles|Indoor singles]] }}}}'''Anthony Frederick Wilding''' (1883-yil 31-oktabr – 1915-yil 9-may), '''Tony Wilding''' nomi bilan ham tanilgan, Yangi Zelandiyadagi dunyoning 1-raqamli tennischisi va Birinchi jahon urushi paytida jangda halok bo‘lgan askar. <ref name="WWI">{{Veb manbasi|url=https://www.sports-reference.com/olympics/friv/lists.cgi?id=65|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200417055433/https://www.sports-reference.com/olympics/friv/lists.cgi?id=65|arxivsana=17 April 2020|sarlavha=Olympians Who Were Killed or Missing in Action or Died as a Result of War|kirish sanasi=3 August 2015|ish=Sports Reference}}</ref> Dunyodagi birinchi tennis super yulduzi sanalgan., <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.newstatesman.com/lifestyle/2013/06/its-time-remember-tony-wilding-first-tennis-superstar|sarlavha=It's time to remember Tony Wilding, the first tennis superstar|ish=The New Statesman|ism=Sunder|muallif=Katwala|sana=24 June 2013|til=en|kirish sanasi=28 March 2019}}</ref> Wilding boy ingliz muhojirlarining [[Kraystcherch|Christchurch]], Kenterberi, Yangi Zelandiyadagi o'g'li edi va o'z uylarida xususiy tennis kortlaridan foydalanishni yoqtirardi. U Kembrijdagi Triniti kollejida yuridik ta'lim oldi va qisqa vaqt ichida otasining yuridik firmasiga qo'shildi. Wilding birinchi darajali kriketchi va [[mototsikl]] ishqibozi edi. Uning tennis karerasi 17 yoshida Kenterberi chempionatida g'alaba qozonishi bilan boshlandi. U 1909–1914 yillarda dunyoning yetakchi tennischisiga aylandi va sobiq dunyoning 1-raqamli tennischisi hisoblanadi. U 11 ta "Katta dubulg'a" turniri g'olibi, oltitasi yakkalik bahslarida va beshtasi juftlik bahslarida g'olib chiqdi va Yangi Zelandiyadan "Katta dubulg'a" turnirining yakkalik bahslarida g'olib chiqqan birinchi va hozirgacha yagona tennischi. {{Efn|Wilding is also the first player from New Zealand to win a Grand Slam doubles title and also the first player from New Zealand to win a Grand Slam title.|name=newzealandrecords}} Wimbledondan tashqari, u yana uchta ILTF jahon chempionatida (1912–1923 yillar) gʻolib chiqdi: yakkalik bahslarida, ikkita qattiq kort boʻyicha jahon chempionati (WHCC) (1913–14) va bitta yopiq kort boʻyicha jahon chempionati (WCCC) ) (1913). O'zining o'n bitta "Katta dubulg'a" turniri, ikkita WHCC va bitta WCCC unvonlari bilan u jami o'n to'rtta yirik turnir unvoniga ega (to'qqizta yakkalik, beshta juftlik). Uning 1913-yilda uchta ILTF jahon chempionatini supurib tashlashi uchta turli sirtda (o't, loy va yog'och) amalga oshirildi va bu yirik turnirlarda birinchi marta erishildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=International Tennis Hall of Fame|url=https://www.tennisfame.com/hall-of-farmers/inductees/anthony-wilding|kirish sanasi=2021-09-27|ish=www.tennisfame.com}}</ref> Wilding Avstraliya terma jamoasi safida to'rt marta Devis kubogini qo'lga kiritdi va 1912 yilgi Olimpiada o'yinlarining yopiq tennis musobaqasida bronza medalini qo'lga kiritdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.olympedia.org/athletes/80451|sarlavha=Anthony Wilding|ish=Olympedia|kirish sanasi=9 June 2021}}</ref> bu uni Yangi Zelandiyadan Olimpiada medalini qo'lga kiritgan birinchi va hozirgacha yagona yakkalik o'yinchisiga aylantirdi. Yozgi Olimpiada oʻyinlaridagi tennis va 2021-yil iyul oyida [[Tokio|Tokioda]] boʻlib oʻtgan [[2020-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|2020-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida]] Markus Daniell va Maykl Venus erkaklar oʻrtasidagi musobaqada bronza medalini qoʻlga kiritgunga qadar istalgan tennis musobaqasida medal qoʻlga kiritgan yagona yangi zelandiyalik tennischi <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-07-30|sarlavha=Mektic and Pavic win all-Croatian final to take doubles gold|url=https://sportsdesk.com.mt/2021/07/30/mektic-and-pavic-win-all-croatian-final-to-take-doubles-gold/|kirish sanasi=2021-07-31|ish=SportsDesk|til=en-US}}</ref> U hali ham yakkalik tennis bo'yicha bir nechta rekordlarga ega, ya'ni bir mavsumda 23 ta chempionlik (1906) va 114 marta ochiq o'yinlarda ( Rod Leyver bilan birgalikda) . 1950 yilda tuzilgan eng zo'r tennischilar reytingida uchta mayor g'olibi va Avstraliya maysazor tennisi assotsiatsiyasi prezidenti [[Norman Brookes|Norman Bruks]] Wildingni to'rtinchi o'ringa qo'ydi. Birinchi jahon urushi boshlanganidan ko'p o'tmay, u 1915 yil 9 mayda Frantsiyaning Neuve- Shapelle shahridagi Auber tizmasidagi jangda qatnashdi va halok bo'ldi. 1978 yilda Wilding Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga kiritildi . == Yoshligi == Wilding Frederik Wilding va Juliya Entonining besh farzandining ikkinchisi bo'lib, ikkala ota-onaning sharafiga nomlangan. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} Kora Wilding kenja singlisi edi. Wilding ota-onasi 1879 yilda turmush qurganlaridan keyin Angliyaning Herefordshir shahridan Yangi Zelandiyaning [[Kraystcherch]] shahriga hijrat qilishgan. Uning otasi Kraystcherchda badavlat yurist bo'lgan, u ham tennis o'ynagan va Yangi Zelandiyaning bir necha juftlik chempionatlarida g'olib chiqqan. Uning onasi Hereford meri, Alderman Charlz Entonining qizi edi. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} Shaharning janubidagi Xitkot daryosi bo'yida joylashgan fermer xo'jaligida ularning ikkita tennis korti bor edi; qishda foydalanish uchun bitta asfalt maydon va yozgi o'yinlar uchun bitta o't maydoni. <ref name="onthecourtandoff">{{Kitob manbasi|last=Wilding|first=Anthony F.|title=On The Court And Off|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.153859|year=1912|publisher=Doubleday, Page & Co|location=New York|page=[https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.153859/page/n14 88]}}</ref> {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} Wilding 1889 yilda, olti yoshida, ishlab chiqaruvchi Ralf Slazengerdan raketka olgandan keyin tennis oʻynay boshlagan. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U ilk bor Uilyam Uilsonning Krenmer maydonidagi o'g'il bolalar uchun maxsus maktabida tahsil olgan, u erda 12 yoshida maktab tennis jamoasi sardori bo'lgan. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} Wilding 1901 yilda o'zining birinchi urinishida muvaffaqiyatsizlikka uchraganidan so'ng o'qishdan o'tgan. 1900. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U 1902 yil iyul oyida Angliyaga yetti haftalik dengiz sayohatiga joʻnab ketishidan oldin olti oy davomida Kenterberi universiteti kollejida oʻqigan va u yerda kirish imtihonini topshirishdan oldin birinchi marta Xanstantondagi siqilish maktabida qolgan. Trinity kolleji, [[Cambridge universiteti|Kembrij universiteti]] huquqni o'rganish uchun. {{Sfnp|Wilding|1913}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U yerda Kembrij universiteti maysa tennis klubi aʼzosi sifatida tennis oʻyinini rivojlantirdi. 1904 yil mart oyida, ikkinchi yil davomida u klubning faxriy kotibi bo'ldi va o'yinni ommalashtirishga muvaffaq bo'ldi. {{Sfnp|Wilding|1913}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U 1903 yilgi Wimbledon chempionatiga sobiq chempion Garold Mahoni oʻyinini koʻrish uchun tashrif buyurdi. {{Sfnp|Wilding|1913}} Wilding akademik jihatdan ustun bo'lmasa ham, u huquq imtihonini topshirdi va 1905 yil iyun oyida bakalavriyatni tugatdi, so'ngra otasining advokatlik amaliyotiga qo'shilish uchun Yangi Zelandiyaga qaytib keldi. <ref name="teara">{{Veb manbasi|sarlavha=Biographies – Wilding, Anthony Frederick|url=http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3w15/1|nashriyot=The Encyclopedia of New Zealand|kirish sanasi=12 August 2012}}</ref> O'qishni tugatib, 1906 yil iyun oyida Ichki ma'baddagi ingliz bariga chaqirildi <ref name="teara" /> == Tennis karerasi == === Britaniya turnirlari va Wimbledon debyuti === 1901 yil oktyabr oyida 17 yoshida Wilding Kenterberi chempionatida birinchi yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi. <ref name="press181001">{{Yangiliklar manbasi |date=18 October 1901 |title=Lawn tennis – Canterbury Championships |volume=LVIII |page=5 |work=[[The Press]] |issue=11099 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=CHP19011018.2.46&srpos=69 |via=[[PapersPast]]}}</ref> {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} 1903-yil iyul oyida Trinity kollejidagi birinchi yozgi taʼtilida Wilding Sheffild va Xallamshirda oʻzining birinchi ingliz ommaviy turniriga kirdi. U yakkalik bahslarida yarim finalga chiqdi va GC Allenga yutqazishdan oldin ikkinchi bosqichda ingliz top-10 tennischisi FW Paynni mag'lub etdi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 July 1903 |title=Lawn Tennis – Sheffield and Hallamshire Club |page=10 |work=The Sheffield Daily Independent |publisher=[[British Newspaper Archive]] |url=http://www.britishnewspaperarchive.co.uk/viewer/bl/0000763/19030703/208/0010 |url-access=subscription}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 July 1903 |title=Lawn Tennis – Sheffield and Hallamshire Club |page=10 |work=The Sheffield Daily Independent |publisher=[[British Newspaper Archive]] |url=http://www.britishnewspaperarchive.co.uk/viewer/bl/0000763/19030704/191/0010 |url-access=subscription}}</ref> 1903-yilgi Brighton turnirida u ayollar oʻrtasidagi Wimbledonning amaldagi chempioni Doroteya Duglas bilan hamkorlikda aralash juftliklarda gʻolib chiqdi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} Wilding 1903-04 yillar qishida orqa qo'lini yaxshilash ustida astoydil ishladi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U 1904 yil iyun oyida [[Wimbledon chempionati|Wimbledon chempionatida]] ilk bor maydonga tushdi va yakkalik bahslarining birinchi raundida Albert Preblni mag'lub etib, to'rt setda Xarold Mahoniga yutqazdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 July 1904 |title=Lawn Tennis |volume=XLI |page=7 |work=[[The New Zealand Herald]] |issue=12618 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=NZH19040727.2.72.8 |via=[[PapersPast]]}}</ref> U 1896 yilgi chempiondan to'plamni olishdan mamnun edi: "Men juda xursand bo'ldim, to'plamni qo'lga kiritdim va Mahoni o'zi bilan juda ko'p gaplashdim". <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/news/articles/2018-11-12/2018-11-13_remembering_anthony_wilding.html|sarlavha=Remembering Anthony Wilding: Wimbledon.com looks back at the career of Anthony Wilding, who lost his life in the First World War.|ish=Wimbledon.com|kirish sanasi=23 November 2018}}</ref> Ko'p o'tmay, Uels chempionatida u o'zining birinchi yakkalik finaliga chiqdi va u to'g'ridan-to'g'ri SH Smitga yutqazdi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U Angliyada Shropshire chempionatida birinchi unvonini qo'lga kiritdi, so'ngra Redxildagi Tompson Challenge kubogida g'alaba qozondi; tennis pallasida ham nisbatan yangi, ham kichik voqealar. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} 1904-yil avgust oyida Wilding Moffatda boʻlib oʻtgan Shotlandiya milliy chempionatida gʻolib chiqdi va finalda CJ Glenni magʻlub etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Huka |date=1 October 1904 |title=Lawn Tennis |page=14 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19041001.2.145 |via=[[PapersPast]]}}</ref> Wimbledondagi ikkinchi ishtirokida u to'rtinchi raundda [[William Clothier (tennis)|Uilyam Klotyerni]] mag'lub etish uchun ikki setdan orqaga qaytdi, ammo chorak finalda tajribali [[Arthur Gore (tennis)|Artur Gorga]] qarshi yutqazdi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} === Devis kubogi debyuti va birinchi Yevropa safari === 1905 yil iyul oyida u Londondagi Queen's Clubda o'ynagan Avstriyaga qarshi yarim finalda Avstraliya jamoasi {{Efn|Between 1905 and 1914 Australia and New Zealand entered the Davis Cup competition as a combined Australasia team. During this period Wilding was the only New Zealander to play for the team.|name=australasia}} tarkibida Devis kubogi uchun birinchi marta maydonga tushdi. Avstraliya yakkalik bahslarida 5:0 hisobida g'alaba qozondi va Wilding ikkala o'yinda ham g'alaba qozondi, ammo finalda ular Qo'shma Shtatlar tomonidan 5:0 hisobida mag'lubiyatga uchradi va Wilding Uilyam Larned va [[Beals Wright|Beals Rayt]] tomonidan ketma-ket mag'lubiyatga uchraganini tan oldi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Huka |date=6 September 1905 |title=Lawn Tennis – International Contest |volume=LXX |page=3 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |issue=58 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19050906.2.17 |via=[[PapersPast]]}}</ref> Nyu-Barnetdagi kichik musobaqalardagi ikkita turnir g'alabasidan so'ng va Redhill Wilding o'zining Yevropa aylanasi bo'ylab birinchi safariga chiqdi, bu esa uni Evropaning yuqori sinfi va ushbu turnirlarga tez-tez tashrif buyuradigan aristokratiya bilan aloqaga kirishiga olib keldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 August 1905 |title=Lawn Tennis |volume=XXXVI |page=9 |work=[[Auckland Star]] |issue=201 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=AS19050823.2.88 |via=[[PapersPast]]}}</ref> Avgust oyida u [[Gamburg|Gamburgda]] Pyoseldorf kubogini qo'lga kiritdi, keyin esa [[Bad Homburg vor der Höhe|Homburgdagi]] Evropa chempionatida g'alaba qozondi, bu ikkalasi ham Evropa materikidagi deyarli barcha turnirlar loyda o'ynagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Huka |date=21 October 1905 |title=Lawn Tennis |volume=LXX |page=14 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |issue=97 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19051021.2.93 |via=[[PapersPast]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 October 1905 |title=Lawn Tennis |page=1 |work=[[The Star (Christchurch)|The Star]] |url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=TS19051025.2.3 |via=[[PapersPast]]}}</ref> {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} === Riviera davri va Wimbledon yarim finali === 1906 yil fevral oyidan boshlab Wilding deyarli butun yil davomida kontinental Evropa va Angliya bo'ylab sayohat qildi, ba'zida poezdda sayohat qildi, lekin ko'pincha sevimli mototsiklida. U birinchi marta [[Rivyera|Riviera]] trassasida o'ynadi va Evropaning Kann, Parij, Lion, Barselona, Visbaden, Reading, Praga, Bad Homburg va Vena shaharlarida turnirlarda g'olib chiqdi. Angliya va Evropadagi ba'zi turnirlarda unga otasi hamroh bo'lgan, u bilan turli juftlik musobaqalarida ishtirok etgan. {{Efn|Anthony and his father entered the doubles competitions in Prague, [[Franzensbad]], Carlsbad, Baden-Baden and Sheffield.{{sfnp|Richardson|Richardson|2005|p=123|ps=}}|name=father}} Ular birgalikda 1906 yil iyun oyida Sheffild va Xallamshir turnirida juftlik chempionligini qo'lga kiritdilar. Wildingning 1906 yilgi Wimbledon chempionatidagi yurishi, avvalgi yilgidek, faxriy Artur Gorga qarshi ketma-ket mag'lubiyat bilan yakunlandi, bu safar yarim finalda. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} Oktyabr oyida Londondagi yopiq kortlar chempionatida finalda Jorj Karidiyani mag'lub etib, <ref name="ep19061117">{{Yangiliklar manbasi |date=17 November 1906 |title=Lawn Tennis |volume=LXXII |page=14 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |issue=120 |url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19061117.2.83}}</ref> u qayiqda Yangi Zelandiyaga {{Efn|Wilding made a stopover in Melbourne on invitation of [[Norman Brookes]] in order to practice with his prospective 1907 Davis Cup doubles partner and play the [[Victorian Championships]]. Wilding lost the Victorian singles final in straight sets to Brookes but together they won the doubles title against Dunlop and Heath.{{sfnp|Richardson|Richardson|2005|pp=129–132|ps=}}|name=brookes}} sayohat qildi va dekabr oxirida o'z ona shahri [[Kraystcherch|Kraystcherchda]] g'olib chiqdi. Avstraliya chempionatining yakkalik bahslarida finalda Frensis Fisherni mag'lub etib, juftlik bahslarida hamyurtimiz Rodni Xitni qo'lga kiritdi. <ref name="ep19061231">{{Yangiliklar manbasi |date=31 December 1906 |title=The Tennis Tournament |page=2 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=EP19061231.2.13&srpos=703}}</ref> Bir hafta o'tgach, u finalda Garri Parkerga qarshi Yangi Zelandiya chempionatida ham g'alaba qozondi. <ref name="ep19070102">{{Yangiliklar manbasi |date=2 January 1907 |title=The Finals |page=3 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=EP19070102.2.19&srpos=10}}</ref> 1907 yilgi Wimbledon chempionatida Wilding turnir favoriti va yakuniy chempion Norman Bruks bilan bir xil bo'limda {{Efn|During Wilding's career the draws at Wimbledon did not have seeded players which meant that the strongest players could be drawn against each other in the early rounds. A simplified system of seeding was introduced during the [[1924 Wimbledon Championships]] when up to four players from a country were drawn in the four different quarters of the draw. The current merit–based seeding based on rankings was introduced in 1927.<ref name=compendium2013>{{cite book|last=Little|first=Alan|title=2013 Wimbledon Compendium|edition=23rd|date=2013|publisher=The All England Lawn Tennis and Croquet Club|location=London|pages=163, 164, 200|isbn=978-1-899039-40-1}}</ref>|name=seeding}} bo'lib o'tishi baxtsizlikka uchradi va u ikkinchi davradagi o'yinda uni besh setda mag'lub etdi. {{Efn|Wilding won the [[All England Plate]], a Wimbledon competition for players who were defeated in the first or second round of the singles event at the Wimbledon Championships.|name=england_plate}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} Dastlab niyat qilganidek, Yangi Zelandiyaga advokatlik amaliyoti uchun qaytishni istamagan Wilding buning o'rniga Yevropa turnirlarining davrasini o'ynashga qaror qildi. 1907–08 yilgi qishda, tennis faolligi past bo'lganida, u [[Bogemiya|Chexiya]] va Vengriyadagi aristokrat oilalar uchun ingliz tili o'qituvchisi va tennis murabbiyi sifatida daromad keltirdi. 1908 yil mart oyida u Wimbledonning ko'plab chempionlari [[Laurence Doherty|Lourens]] va [[Reginald Doherty|Reginald Dohertiga]] qarshi Frantsiya janubidagi turnirda juftlik chempionligini qo'lga kiritish uchun mayor Ritchi bilan hamkorlik qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 March 1908 |title=Lawn Tennis. |page=4 |work=[[The Border Mail|The Border Morning Mail and Riverina Times (Albury, NSW : 1903–1920)]] |publisher=National Library of Australia |location=Albury, NSW |url=http://nla.gov.au/nla.news-article132492464}}</ref> Wilding 1908 yilda Viktoriya chempionatining yakkalik bahslarida [[Fred Alexander|Fred Aleksandrni]] mag'lub etganidan so'ng g'alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 November 1908 |title=Lawn Tennis – Victorian Singles Championship |volume=LXXVI |page=7 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |issue=124 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=EP19081124.2.55&srpos=82}}</ref> [[Fayl:Anthony_Wilding.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Anthony_Wilding.jpg/220px-Anthony_Wilding.jpg|thumb|424x424px| Entoni Wilding tennis kiyimida, taxminan 1912 yil]] 1907 yildan 1909 yilgacha u Avstraliya jamoasiga ketma-ket uchta Devis Kubogini qo'lga kiritishda yordam berdi, birinchisi Wimbledonda Britaniya orollariga qarshi va oxirgi ikkitasi AQShga qarshi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=30 December 1909 |title=Lawn Tennis – Spirited Contest for Davis Cup |page=3 |work=[[The Straits Times]] |issue=23,155 |url=http://newspapers.nl.sg/Digitised/Article/straitstimes19091230-1.2.5.aspx}}</ref> U 1909 yilda o'zining ikkinchi Avstraliya chempionatida g'alaba qozondi, uning shafqatsiz harakatlari Erni Parkerning finalda uddasidan chiqa olmasligini isbotladi. <ref name="collins2016">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2016|publisher=New Chapter Press|location=New York|isbn=978-1-937559-38-0|pages=382, 756|edition=3rd}}</ref> O'sha yili u Yangi Zelandiya Oliy sudida advokat va advokat sifatida malakaga ega bo'ldi. O'zining tennis o'yiniga e'tibor qaratgan holda, u 1910 va 1913 yillar orasida to'rt yil davomida [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]]<nowiki/>ning yakkalik bahslarida g'olib chiqdi. U 1979 yilgacha ketma-ket to'rtta chempionlikni qo'lga kiritgan oxirgi tennischi edi; Byorn Borg ketma-ket to'rtinchi chempionlikni qo'lga kiritganida. <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/news/articles/2018-11-12/2018-11-13_remembering_anthony_wilding.html|sarlavha=Remembering Anthony Wilding: Wimbledon.com looks back at the career of Anthony Wilding, who lost his life in the First World War.|ish=Wimbledon.com|kirish sanasi=23 November 2018}}</ref> U 1911 yilda uchta 1-oʻrinning birinchisiga erishdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/anthony-wilding|sarlavha=Tennis Hall of Fame|kirish sanasi=28 July 2020}}</ref> 1910 va 1912 yillarda u finalda [[Arthur Gore (tennis)|Artur Gorni]] to'rt setda mag'lub etdi. 1911 yilda uning raqibi [[Herbert Roper Barrett|Gerbert Roper Barret]] finalda ikkita setda nafaqaga chiqdi. 1913 yilda Wimbledonda tennischi va yozuvchi A. Uollis Mayers 1912 yilgi AQSh milliy chempionati g'olibi amerikalik Moris Makloflinni ketma-ket uchta setda mag'lub etib, "hayotidagi eng yaxshi o'yinni" o'tkazganini aytdi. <ref>{{Kitob manbasi|title=Captain Anthony Wilding|year=1916|publisher=Hodder and Stoughton|location=London|url=https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala|last=A. Wallis Myers|page=[https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala/page/161 161]}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|last=Wallis Myers|first=Arthur|title=Twenty Years of Lawn Tennis – Some Personal Memories|year=1921|publisher=Methuen & Co. Ltd|location=London|url=https://archive.org/details/twentyyearsoflaw00myerrich|authorlink=A. Wallis Myers|pages=[https://archive.org/details/twentyyearsoflaw00myerrich/page/26 26], 27}}</ref> 1914 yilda u finalda [[Norman Brookes|Norman Bruksga]] yutqazib, qatorasiga beshinchi chempionlikni qo'lga kirita olmadi. Bundan tashqari, u Wimbledonda 1907 va 1914 yillarda Norman Bruks va 1908 va 1910 yillarda mayor Ritchi bilan hamkorlikda to'rtta erkaklar o'rtasidagi juftlik chempionligini qo'lga kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 August 1910 |title=Lawn Tennis – Success of Wilding and Ritchie |page=9 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19100817.2.99 |access-date=8 July 2012}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0-942257-70-0|edition=2nd|pages=417, 435, 436, 660, 661}}</ref> U 1908 yilgi London Olimpiadasini o'tkazib yubordi, chunki Avstraliya Olimpiya qo'mitasi ma'muriy xatolikka yo'l qo'ygan bo'lsa-da, unda biron bir tennischini rasman ko'rsatishni unutib qo'ydi, ammo 1912 yilda Stokgolmda bo'lib o'tgan Olimpiadada Avstraliya uchun erkaklar o'rtasidagi yopiq inshootlardagi yakkalik bahslarida bronza medalini qo'lga kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=20 July 1908 |title=Anglo-Colonial Tennis |volume=XXXIX |page=6 |work=[[Auckland Star]] |issue=172 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=AS19080720.2.66&srpos=26}}</ref> <ref name="sports-reference">{{Veb manbasi|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/wi/tony-wilding-1.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200418051711/https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/wi/tony-wilding-1.html|arxivsana=18 April 2020|sarlavha=Tony Wilding Olympic Results|kirish sanasi=15 May 2013|ish=sports-reference.com}}</ref> 1911 yilgi Riviera mavsumida Wilding Monte-Karlo, Menton va Nitssadagi uchta turnirning finalida [[Max Decugis|Maks Dekugisni]] mag'lub etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Huka |date=18 March 1911 |title=Lawn Tennis |volume=LXXXI |page=14 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |issue=65 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19110318.2.120}}</ref> === Uch karra jahon chempioni === Wilding 1913 yilda uch karra noyob jahon chempionatida g'olib chiqdi: <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 November 1913 |title=Lawn Tennis |volume=XL |page=5 |work=Poverty Bay Herald |issue=13235 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=PBH19131118.2.52}}</ref> * Hard Court bo'yicha jahon chempionati (Parij, gil) * [[Wimbledon chempionati|Grass kortlari bo'yicha jahon chempionati]] (Wimbledon, London, o't) * Yopiq kort bo'yicha jahon chempionati (Stokgolm, yopiq yog'och) Tony Wilding 1913 yilda uchta musobaqada ham g'alaba qozondi. Qaysidir ma'noda, bu keyinchalik Tennisning Katta dubulg'asi deb nomlanuvchi musobaqaga erishish bilan teng edi, chunki jahon boshqaruv organi tomonidan ruxsat etilgan uchta yirik turnirda bitta o'yinchi va barchasi bir kalendar yilida g'alaba qozongan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Bensen|ism=Clark|sarlavha=The World Championships of 1913 to 1923: the Forgotten Majors|url=http://www.tenniscollectors.org/journal/number30/tca30_text_p467.pdf|ish=tenniscollectors.org|nashriyot=Journal of The Tennis Collectors of America|kirish sanasi=27 August 2018|sana=2013–2014|iqtibos=Number 30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180620074140/http://www.tenniscollectors.org/journal/number30/tca30_text_p467.pdf|arxivsana=20 June 2018}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The End of the Early World Clay Court Championships|url=http://bmarcore.perso.neuf.fr/tennis/apres14/E-apres02.html|nashriyot=Histoire du Tennis}}</ref> {{Efn|The current four majors were only made officially so from 1924/1925|name=major}} 1914 yilda Wilding finalda Lyudvig fon Salm-Xugstraetenni mag'lub etib, Parijdagi qattiq kortdagi jahon chempionati unvonini saqlab qoldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=1912–1914 The first World Clay Court Championships|url=http://bmarcore.perso.neuf.fr/tennis/avant14/E-champ.html|nashriyot=Histoire du Tennis}}</ref> 1914 yilda, besh yillik tanaffusdan so'ng, u Devis kubogi o'yiniga qaytdi va Norman Bruks bilan birgalikda Avstraliya jamoasini boshqa chempionatga olib chiqdi va West Side Tennis Clubda o'z uy olomoni oldida Challenge raundida Amerika Qo'shma Shtatlari jamoasini mag'lub etdi. Forest Hills, Nyu-York. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup – Results 1914 Challenge Round|url=http://www.daviscup.com/en/draws-results/tie/details.aspx?tieId=10000718|nashriyot=ITF|kirish sanasi=12 August 2012}}</ref> Bu uning yakuniy turniri bo'lib chiqdi. Wilding 1914 yil avgust oyida bo'lib o'tgan AQSh chempionatida qatnashgan, ammo Birinchi jahon urushi boshlanishi sababli uni tark etgan va Angliyaga qaytib kelgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 August 1914 |title=In National Lawn Tennis Tourney at Newport – Wilding Defaults |work=The Paterson Press |url=https://news.google.com/newspapers?id=sBBVAAAAIBAJ&dq=wilding%20tennis%20newport&pg=2150%2C627235}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|last=Talbert|first=Bill|title=Tennis Observed – The USLTA Men's Singles Champions, 1881–1966|year=1967|oclc=172306|publisher=Barre Publishers|location=Barre|page=92}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 August 1914 |title=Tennis Cracks in Championship |work=The New York Times |url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1914/08/23/104635989.pdf}}</ref> Wilding 1909–1914 yillarda dunyodagi yetakchi tennischi bo‘lgan va sobiq dunyoning 1-raqamli tennischisi hisoblanadi. 1950 yilda [[Norman Brookes|Norman]] Bruks eng zo'r tennischilarning reytingini tuzdi va Wildingni Bill Tilden va Dohertidan keyin to'rtinchi, Budj, Kramer, Lakoste va Perridan oldinga qo'ydi. <ref name="anthonywilding.com">{{Veb manbasi|url=http://www.anthonywilding.com|sarlavha=Anthony Wilding: Wimbledon Champion 1910–1914|nashriyot=Wilding family|yil=2001|kirish sanasi=14 February 2010}}</ref> Faoliyati davomida u muxlislar va tennischilar orasida mashxur bo'lgan, halol va professional bo'lib, o'yinchilarga "hamma narsada, ayniqsa ovqatlanish, chekish va ichishda o'rtacha bo'lishni" maslahat bergan. <ref name=":0" /> Uning uslubi asosiy nuqtadan pauershotlarni o'ynash edi. <ref name=":0" /> == Boshqa sport turlari == [[Fayl:Anthony_Frederick_Wilding_on_a_motorcycle.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Anthony_Frederick_Wilding_on_a_motorcycle.jpg/220px-Anthony_Frederick_Wilding_on_a_motorcycle.jpg|thumb| Tony Wilding BAT mototsiklida 1908 yilda Land's Enddan Jon o' Groats tomon yo'l oldi.]] U, shuningdek, 1900-yillarning boshlarida Kenterberi kriket jamoasida o'ynagan, u erda u ikkita birinchi toifadagi o'yinlarda pastki o'rta darajadagi zarba beruvchi va o'rta tezlikda o'zgaruvchan bouller sifatida ishtirok etgan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Players – Anthony Wilding|url=https://cricketarchive.com/Archive/Players/23/23105/23105.html|nashriyot=Cricket Archive}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Player profile – Tony Wilding|url=http://www.espncricinfo.com/newzealand/content/player/38843.html|ish=www.espncricinfo.com|nashriyot=ESPN}}</ref> 1903 yilda Kembrijdagi birinchi yozida u tennisga o'tishdan oldin deyarli faqat kriketga e'tibor qaratdi. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} Wilding, shuningdek, Trinity kollejida regbi bilan shug'ullangan, asosan qish oylarida jismoniy holatni saqlab qolish uchun va Racing Club de Francega qarshi kurashgan Trinity jamoasining bir qismi edi. {{Sfnp|Wilding|1913}} {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} U "o'yinni boshqa turli mashqlar bilan birlashtirish kerak" deb hisobladi. Prizefighter o'z mashg'ulotlarini sparring bilan cheklamaydi" va bu bilan raqobatbardosh tennis uchun jismoniy talablarni oshirdi <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/news/articles/2018-11-12/2018-11-13_remembering_anthony_wilding.html|sarlavha=Remembering Anthony Wilding: Wimbledon.com looks back at the career of Anthony Wilding, who lost his life in the First World War.|ish=Wimbledon.com|kirish sanasi=23 November 2018}}</ref> . U Evropa, Yangi Zelandiya va Amerikada ko'plab uzoq sayohatlarga ega bo'lgan mototsikl haydovchisi edi. 1908 yil iyul oyida u {{Convert|1437|km}} BAT - JAP mototsiklida Land's Enddan Jon o' Groatsgacha bo'lgan ishonchlilik sinovi . {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} 1910-yilda Yevropada bir nechta “qudratli sayohatlar” (Myers) Londondan [[Jeneva koʻli|Jeneva ko‘liga]] va orqaga, taxminan {{Convert|4800|km}} ) o‘z ichiga olgan., shu jumladan {{Convert|560|km}} [[Évian-les-Bains|Évian-les-Bainsdan]] Parijga bir kunda. U Vengriya va Serbiya kabi yo'llari yomon bo'lgan joylarga bordi. Wilding Yevropa qit'asidagi tennis turnirlari o'rtasida sayohat qilish uchun tez-tez mototsikldan foydalangan. <ref>{{Kitob manbasi|title=Captain Anthony Wilding|year=1916|publisher=Hodder and Stoughton|location=London|url=https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala|pages=[https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala/page/133 133], 134|accessdate=4 August 2013}}</ref> == Asosiy finallar == === Katta dubulg'a yakkaliklari === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:220px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:220px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- style="background:#ffffcc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1906 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya chempionati]] | O't |{{flagicon|NZL}} [[:en:Frank_Fisher_(tennis)|Francis Fisher]] | 6–0, 6–4, 6–4 |- style="background:#ffffcc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1909 yil | Avstraliya chempionati | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ernie_Parker|Ernie Parker]] | 6–1, 7–5, 6–2 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1910 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|GBR}} [[:en:Arthur_Gore_(tennis)|Arthur Gore]] | 6–4, 7–5, 4–6, 6–2 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1911 yil | Wimbledon | O't |{{flagicon|GBR}} [[:en:Herbert_Roper_Barrett|Herbert Roper Barrett]] | 6–4, 4–6, 2–6, 6–2 ret. |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1912 yil |Wimbledon | O't |{{flagicon|GBR}} [[:en:Arthur_Gore_(tennis)|Arthur Gore]] | 6–4, 6–4, 4–6, 6–4 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1913 yil |Wimbledon | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Maurice_McLoughlin|Maurice McLoughlin]] | 8–6, 6–3, 10–8 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1914 yil |Wimbledon | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Norman_Brookes|Norman Brookes]] | 4–6, 4–6, 5–7 |} === Jahon chempionatining yakkalik bahslari === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:220px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:220px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1913 yil | Qattiq kort bo'yicha jahon chempionati | Loy |{{flagicon|FRA}} [[:en:André_Gobert|André Gobert]] | 6–3, 6–3, 1–6, 6–4 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1913 yil | Yopiq kort bo'yicha jahon chempionati | Yog'och |{{flagicon|FRA}} [[:en:Maurice_Germot|Maurice Germot]] | 5–7, 6–2, 6–3, 6–1 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1914 yil | Qattiq kort bo'yicha jahon chempionati | Loy |{{flagicon|Austria-Hungary}} [[:en:Ludwig_von_Salm-Hoogstraeten|Ludwig von Salm-Hoogstraeten]] | 6–0, 6–2, 6–4 |} == Sport faoliyati tarixi == {| class="wikitable" style="font-size:100%;text-align:center" ! style="width:85px" | ! 1904 yil ! 1905 yil ! 1906 yil ! 1907 yil ! 1908 yil ! 1909 yil ! 1910 yil ! 1911 yil ! 1912 yil ! 1913 yil ! 1914 yil ! style="width:45px" | SR ! style="width:45px" | ! style="width:45px" | G'alaba qozon % |- ! colspan="12" style="text-align:left" | Grand Slam turnirlari ! {{Nobr|6 / 12}} ! {{Nobr|30–6}} ! {{Nobr|83.3}} |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left" | [[Fransiya ochiq chempionati|fransuz]] | colspan="11" | | bgcolor="efefef" | 0 / 0 | bgcolor="efefef" | 0–0 | bgcolor="efefef" | - |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left" |Wimbledon | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="ffebcd" | QF | A | bgcolor="lime" | '''W <nowiki><sub id="mwAiY">C</sub></nowiki>''' | bgcolor="lime" | '''W <nowiki><sub id="mwAio">C</sub></nowiki>''' | bgcolor="lime" | '''W <nowiki><sub id="mwAi4">C</sub></nowiki>''' | bgcolor="lime" | '''W <nowiki><sub id="mwAjI">C</sub></nowiki>''' | bgcolor="thistle" | CR | bgcolor="efefef" | 4/10 | bgcolor="efefef" | 23–6 | bgcolor="efefef" | 79.3 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left" | [[Amerika ochiq chempionati|BIZ]] | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A | bgcolor="efefef" | 0 / 0 | bgcolor="efefef" | 0–0 | bgcolor="efefef" | - |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left" | [[Avstraliya ochiq chempionati|avstraliyalik]] | NH | A | bgcolor="lime" | '''V''' | A | A | bgcolor="lime" | '''V''' | A | A | A | A | A | bgcolor="efefef" | 2/2 | bgcolor="efefef" | 7–0 | bgcolor="efefef" | 100,0 |- style="background:#efefef" | style="text-align:left" | '''G'alaba - mag'lubiyat''' | 1–1 | 3–1 | 7–1 | 1–1 | 3–1 | 4–0 | 8–0 | 1–0 | 1–0 | 1–0 | 0–1 | colspan="3" | |} == Harbiy xizmati va o'limi == [[Fayl:Anthony_Wilding_at_Paris,_January_1915,_in_his_armoured_car.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Anthony_Wilding_at_Paris%2C_January_1915%2C_in_his_armoured_car.jpg/220px-Anthony_Wilding_at_Paris%2C_January_1915%2C_in_his_armoured_car.jpg|thumb| Wilding o'zining zirhli mashinasida 1915 yil yanvarda Parijda]] Birinchi jahon urushi boshlanganidan ko'p o'tmay, Wilding o'sha paytda Admiraltyning Birinchi Lordi bo'lgan [[Winston Churchill|Uinston Cherchillning]] maslahati bilan Qirollik dengiz piyodalariga qo'shildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 October 1914 |title=Lieut. Anthony Wilding – From Tennis to the Royal Marines |volume=XI |page=2 |work=Feilding Star |issue=2464 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=FS19141005.2.11.2}}</ref> 1914 yil oktyabr oyining boshida unga ikkinchi leytenant unvoni berildi <ref name="captain">{{Kitob manbasi|title=Captain Anthony Wilding|year=1916|publisher=Hodder and Stoughton|location=London|url=https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala|last=A. Wallis Myers|pages=[https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala/page/260 260]–267}}</ref> Wilding dengiz piyodalarida atigi bir necha kun qoldi va keyinchalik qit'ani yaxshi bilishi va avtoulovchi sifatidagi mahorati tufayli razvedka korpusiga biriktirildi. <ref name="captain" /> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 October 1914 |title=Anthony Wilding Appointed Lieutenant |volume=LXVI |page=5 |work=Wairarapa Daily Times |issue=12098 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=WDT19141005.2.23.12&srpos=481}}</ref> Oktyabr oyining oxirida u Frantsiya shimolidagi jang maydonlarida Qirollik dengiz zirhli mashinalari bo'limiga qo'shildi, u erda uning qo'mondonligi ostida o'ttiz kishi, uchta qurol va zirhli mashinalar bor edi. 1915 yil fevral oyida Londonda bir haftalik ta'tildan so'ng u 1915 yil 16 martda Frantsiyaga qaytib keldi va Vestminster gertsogi qo'mondonligi ostida zirhli Rolls Royce avtomobillaridan tashkil topgan yangi eskadronga yuborildi. <ref name="captain" /> U leytenant unvoniga ega edi. Ko'p o'tmay, eskadron frontga yaqin joyga ko'chirildi va 2 mayda Wilding kapitanlikka ko'tarilganligi haqida xabar oldi. 8-maydagi so'nggi maktubida u shunday deb yozgan edi: " ''Haqiqatan ham, etti yarim oy ichida birinchi marta mening qo'limda qurol bilan tugashi mumkin bo'lgan ish bor, men va butun kiyim-kechak do'zaxga uchib ketdi.'' ''Ammo muvaffaqiyatga erishsak, piyoda askarlarimizga cheksiz yordam beramiz.'' " . <ref>{{Kitob manbasi|title=Captain Anthony Wilding|year=1916|publisher=Hodder and Stoughton|location=London|url=https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala|page=[https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala/page/286 286]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=31 July 1915 |title=Wilding's Heroic Death |volume=XLII |page=3 |work=Poverty Bay Herald |issue=13750 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=PBH19150731.2.10.2&srpos=45}}</ref> Ertasi kuni, 9-may, u kunduzi soat 4:45 da Frantsiyaning Neuve-Chapelle shahridagi Auber tizmasidagi jang paytida u boshpana bo'lgan qazilgan uyning tomida snaryad portlashi natijasida halok bo'ldi. <ref name="teara">{{Veb manbasi|sarlavha=Biographies – Wilding, Anthony Frederick|url=http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3w15/1|nashriyot=The Encyclopedia of New Zealand|kirish sanasi=12 August 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3w15/1 "Biographies – Wilding, Anthony Frederick"]. </cite></ref> <ref name="anthonywilding.com">{{Veb manbasi|url=http://www.anthonywilding.com|sarlavha=Anthony Wilding: Wimbledon Champion 1910–1914|nashriyot=Wilding family|yil=2001|kirish sanasi=14 February 2010}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=31 July 1915 |title=Wilding Foresaw Death. |page=17 |work=[[The Argus (Melbourne)|The Argus]] |publisher=National Library of Australia |location=Melbourne |url=http://nla.gov.au/nla.news-article1543665}}</ref> Wilding ertasi kuni frontda dafn qilindi, ammo keyinchalik Fransiyaning Pas-de- Kaledagi Richebourg-l'Avou shahridagi Rue-de-Berso harbiy qabristoniga qayta dafn qilindi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Casualty Details – Wilding, Anthony Frederick|url=http://www.cwgc.org/find-war-dead/casualty/570775/WILDING,%20ANTHONY%20FREDERICK|ish=www.cwgc.org|nashriyot=Commonwealth War Graves Commission}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Online Cenotaph – Anthony Frederick Wilding|url=https://www.aucklandmuseum.com/war-memorial/online-cenotaph/record/C37079|ish=www.aucklandmuseum.com|nashriyot=Auckland War Memorial Museum}}</ref> U uchrashgan va undan 15 yosh katta Brodvey yulduzi Maksin Elliottga turmushga chiqishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Phillips, HJ |date=14 September 1915 |title=Maxine Elliot hourly faces death |pages=4 |agency=Salt Lake Telegram}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2013/06/23/sports/tennis/researching-a-tennis-legacy-and-uncovering-a-potential-injustice.html|sarlavha=Researching a tennis legacy|ish=New York Times|sana=22 June 2013|kirish sanasi=12 September 2019}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|url=https://books.google.com/books?id=6OFnCwAAQBAJ&q=anthony+wilding+%22maxine+elliot%22&pg=PT230|title=Britain Goes to War: How the First World War Began to Reshape the Nation|publisher=Pen and Sword Military|year=2015|isbn=9781473878365}}</ref> == Merosi == 1978 yilda u Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga kiritildi . <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 July 1978 |title=Net Inductees |work=Rome News-Tribune |url=https://news.google.com/newspapers?id=oR1NAAAAIBAJ&pg=4753%2C1509618}}</ref> Wilding Park, Yangi Zelandiyaning Kraystcherch shahridagi tennis uchun asosiy maydon, uning otasi Frederik sharafiga nomlangan, ammo jamoatchilik tomonidan u bilan bog'langan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tennis – The development of tennis, 1870s to 1910s|url=http://www.teara.govt.nz/en/tennis/1|nashriyot=Te Ara – The Encyclopedia of New Zealand|muallif=Joseph Romanos}}</ref> U 1990 yilda Yangi Zelandiya sport shon-shuhrat zaliga kiritildi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anthony Wilding (1883–1915)|url=http://www.nzhalloffame.co.nz/Inductees/W/Anthony-Wilding|ish=www.nzhalloffame.co.nz|nashriyot=New Zealand Sports Hall of Fame}}</ref> New Zealand Post gazetasi 1992 yilda Emotsional va xulq-atvorida muammolari bo'lgan bolalarni qo'llab-quvvatlash uchun Sog'liqni saqlash markalari seriyasining bir qismi sifatida Entoni Wildingning markasini chiqardi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Health|url=http://stamps.nzpost.co.nz/new-zealand/1992/health|nashriyot=[[New Zealand Post]]}}</ref> Wildingning o'limidan ko'p o'tmay, haykaltarosh Paolo Troubetzkoy uning asosida " ''Jismoniy energiya'' " nomli bronza haykalchasini yasadi. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} <ref>{{Cite journal|last=Dacier|first1=Émile|title=Sculpteurs Contemporains – Paolo Troubetzkoy|journal=La Revue de l'Art Ancien et Moderne|date=January 1921|volume=XXXIX|issue=222|page=71|url=http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k432544h/f78|publisher=[[Gallica]]}}</ref> == Qayd etgan rekordlari == {| class="wikitable" !Turnir !Yil ! Rekord qayd etildi ! O'yinchilar |- | rowspan="8" | Barcha turnirlar | align="center" | 1877 yil | 114 marta ochiq martaba unvonlari (1900–1915) <ref name="independent_newspaper">{{Veb manbasi|muallif=Simons|ism=Asher|sarlavha=Sporting Heroes: Anthony Wilding – Wimbledon champ died on Western Front|url=https://www.independent.co.uk/sport/tennis/sporting-heroes-anthony-wilding--wimbledon-champ-died-on-western-front-9084382.html|arxivurl=https://ghostarchive.org/archive/20220507/https://www.independent.co.uk/sport/tennis/sporting-heroes-anthony-wilding--wimbledon-champ-died-on-western-front-9084382.html|arxivsana=7 May 2022|ish=www.independent.co.uk|sana=24 January 2014|nashriyot=The Independent Newspaper UK|kirish sanasi=13 July 2015}}</ref> | Rod Laver |- | align="center" | 1877 yil | Bir mavsumda 23 ta titul (1906) <ref name="independent_newspaper" /> | '''Yolg'iz turadi''' |- | align="center" | 1877 yil | Ketma-ket 19 unvon (1913–1914) <ref>{{Veb manbasi|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=records&id=YVUDHMAKMG|sarlavha=The Tennis Base: Record titles streak|kirish sanasi=27 July 2018}}</ref> | Bill Tilden |- | align="center" | 1877 yil | 91,77% (636–57) martaba o‘yinida g‘alaba qozonish foizi <ref name="WILDING, TONY / ALL TIME RECORDS">{{Veb manbasi|muallif=Garcia|ism=Gabriel|sarlavha=WILDING, TONY / ALL TIME RECORDS|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player1=WILDING%2C+TONY&sub=11&tipoFiltroRecordPlayer=TB#aSubmenu|ish=thetennisbase.com|nashriyot=Tennismem SAL|kirish sanasi=25 July 2018|sana=2018}}</ref> | '''Yolg'iz turadi''' |- | align="center" | 1877 yil | 92,46% (564–46) ochiq o'yindagi g'alaba foizi <ref name="WILDING, TONY / ALL TIME RECORDS" /> | '''Yolg'iz turadi''' |- | align="center" | 1877 yil | 96,01% (313–13) loy kortdagi g‘alaba ulushi <ref name="wildingtb">{{Veb manbasi|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player1=WILDING,%20TONY&sub=2#aSubmenu|sarlavha=Tennis Base: Tony Wilding career match record}}</ref> | '''Yolg'iz turadi''' |- | align="center" | 1877 yil | Loy kortda ketma-ket 120 ta g'alaba (1910–1914) <ref name="WILDING, TONY / ALL TIME RECORDS" /> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ilic|ism=Jovica|sarlavha=May 9, 1915 – Tennis ace Anthony Wilding loses his life in the World War I|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/43220/may-9-1915-tennis-ace-anthony-wilding-loses-his-life-in-the-world-war-i/|ish=Tennis World USA|sana=10 May 2017}}</ref> | '''Yolg'iz turadi''' |- | align="center" | 1877 yil | 22 ta ketma-ket loy sud unvonlari (1912–1914) <ref name="WILDING, TONY / ALL TIME RECORDS" /> | '''Yolg'iz turadi''' |- |} == Shuningdek qarang == * Gore-Wilding raqobati * Erkak tennischilar statistikasi * Birinchi jahon urushida halok bo'lgan olimpiyachilar ro'yxati == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> === Havolalar === ; Kitoblar * {{Kitob manbasi|last=Wilding|first=Anthony F. <!-- |author-link=Tony Wilding -->|title=On the Court and Off|date=1913|publisher=Doubleday|location=New York|url=https://archive.org/details/oncourtoff00wildrich}} * {{Kitob manbasi|last=Wallis Myers|first=A.|authorlink=A. Wallis Myers|title=Captain Anthony Wilding|date=1916|publisher=Hodder and Stoughton|location=London|url=https://archive.org/details/cu31924029810664|oclc=1203033}} * {{Kitob manbasi|last=Richardson|first=Len|title=Anthony Wilding, A Sporting Life|date=2005|publisher=Canterbury University Press|location=Canterbury|isbn=978-1-877257-01-8}} ; Onlayn biografiyalar * Anthony Wilding at the New Zealand Olympic Committee * [http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3w15/1 The Encyclopedia of New Zealand] * [http://my.christchurchcitylibraries.com/anthony-wilding Christchurch City Libraries] * Anthony Wilding at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Anthony Wilding at the Association of Tennis Professionals * Anthony Wilding at the Davis Cup * Anthony Wilding at the New Zealand Olympic Committee * Anthony Wilding at Olympics.com * Anthony Wilding at Olympedia [[Turkum:1915-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1883-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] qeafsb4l0z4bm26q7coyw0ewt14eaao 2725626 2725625 2022-07-30T14:59:02Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Anthony Wilding|fullname=Anthony Frederick Wilding|image=Anthony wilding, ca 1912.jpg|caption=Anthony Wilding, c. 1912|country={{flagdeco|New Zealand}} New Zealand|residence=|birth_date={{Birth date|1883|10|31|df=y}}|birth_place=[[Christchurch]], [[Colony of New Zealand|New Zealand]]|death_date={{Death date and age|1915|5|9|1883|10|31|df=y}}|death_place=[[Battle of Aubers|Aubers Ridge]], [[Neuve-Chapelle]], France|height={{convert|1.87|m|ftin|abbr=on}}|turnedpro=|retired=|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|singlesrecord=636-57 (91.7 %)<ref name="tennisbase">{{cite web|title=Anthony Wilding: Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=WILDING%2C+TONY&player_input=WILDING%2C+TONY&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennis Base|url-access=subscription }}</ref>|singlestitles=123<ref name="tennisbase"/>|highestsinglesranking=[[World number 1 ranked male tennis players|No. '''1''']] (1911<small>, [[International Tennis Hall of Fame|ITHF]]</small>)|tennishofyear=1978|tennishofid=anthony-wilding|AustralianOpenresult='''W''' ([[1906 Australasian Championships – Singles|1906]], [[1909 Australasian Championships – Singles|1909]])|FrenchOpenresult=|Wimbledonresult='''W''' ([[1910 Wimbledon Championships – Men's singles|1910]], [[1911 Wimbledon Championships – Men's singles|1911]], [[1912 Wimbledon Championships – Men's singles|1912]], [[1913 Wimbledon Championships – Men's singles|1913]]{{efn|Between 1913 and 1923 Wimbledon was also known as the World Grass Court Championships sanctioned by the [[ILTF]]}})|USOpenresult=|Othertournaments=yes|WHCCresult='''W''' ([[World Hard Court Championships|1913]], [[World Hard Court Championships|1914]])|WCCCresult='''W''' ([[World Covered Court Championships|1913]])|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult='''W''' (1906)|FrenchOpenDoublesresult=|WimbledonDoublesresult='''W''' (1907, 1908, 1910, 1914)|USOpenDoublesresult=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult=|WimbledonMixedresult=F (1914)|USOpenMixedresult=|Team=yes|DavisCupresult='''W''' ([[1907 Davis Cup|1907]], [[1908 Davis Cup|1908]], [[1909 Davis Cup|1909]], [[1914 Davis Cup|1914]])|medaltemplates-expand=yes|medaltemplates={{MedalSport | Men's [[tennis]] }} {{MedalCountry | {{ANZ}} }} {{MedalCompetition | [[Tennis at the Summer Olympics|Olympic Games]] }} {{MedalBronze| [[1912 Summer Olympics|1912 Stockholm]] | [[Tennis at the 1912 Summer Olympics – Men's indoor singles|Indoor singles]] }}}}'''Anthony Frederick Wilding''' (1883-yil 31-oktabr — 1915-yil 9-may), '''Tony Wilding''' nomi bilan ham tanilgan, Yangi Zelandiyadagi dunyoning 1-raqamli tennischisi va Birinchi jahon urushi paytida jangda halok bo‘lgan askar. <ref name="WWI">{{Veb manbasi|url=https://www.sports-reference.com/olympics/friv/lists.cgi?id=65|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200417055433/https://www.sports-reference.com/olympics/friv/lists.cgi?id=65|arxivsana=17 April 2020|sarlavha=Olympians Who Were Killed or Missing in Action or Died as a Result of War|kirish sanasi=3 August 2015|ish=Sports Reference}}</ref> Dunyodagi birinchi tennis super yulduzi sanalgan., <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.newstatesman.com/lifestyle/2013/06/its-time-remember-tony-wilding-first-tennis-superstar|sarlavha=It's time to remember Tony Wilding, the first tennis superstar|ish=The New Statesman|ism=Sunder|muallif=Katwala|sana=24 June 2013|til=en|kirish sanasi=28 March 2019}}</ref> Wilding boy ingliz muhojirlarining [[Kraystcherch|Christchurch]], Kenterberi, Yangi Zelandiyadagi oʻgʻli edi va oʻz uylarida xususiy tennis kortlaridan foydalanishni yoqtirardi. U Kembrijdagi Triniti kollejida yuridik taʼlim oldi va qisqa vaqt ichida otasining yuridik firmasiga qoʻshildi. Wilding birinchi darajali kriketchi va [[mototsikl]] ishqibozi edi. Uning tennis karerasi 17 yoshida Kenterberi chempionatida gʻalaba qozonishi bilan boshlandi. U 1909-1914 yillarda dunyoning yetakchi tennischisiga aylandi va sobiq dunyoning 1-raqamli tennischisi hisoblanadi. U 11 ta „Katta dubulgʻa“ turniri gʻolibi, oltitasi yakkalik bahslarida va beshtasi juftlik bahslarida gʻolib chiqdi va Yangi Zelandiyadan „Katta dubulgʻa“ turnirining yakkalik bahslarida gʻolib chiqqan birinchi va hozirgacha yagona tennischi. {{Efn|Wilding is also the first player from New Zealand to win a Grand Slam doubles title and also the first player from New Zealand to win a Grand Slam title.|name=newzealandrecords}} Wimbledondan tashqari, u yana uchta ILTF jahon chempionatida (1912-1923 yillar) gʻolib chiqdi: yakkalik bahslarida, ikkita qattiq kort boʻyicha jahon chempionati (WHCC) (1913-14) va bitta yopiq kort boʻyicha jahon chempionati (WCCC)) (1913). Oʻzining oʻn bitta „Katta dubulgʻa“ turniri, ikkita WHCC va bitta WCCC unvonlari bilan u jami oʻn toʻrtta yirik turnir unvoniga ega (toʻqqizta yakkalik, beshta juftlik). Uning 1913-yilda uchta ILTF jahon chempionatini supurib tashlashi uchta turli sirtda (oʻt, loy va yogʻoch) amalga oshirildi va bu yirik turnirlarda birinchi marta erishildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=International Tennis Hall of Fame|url=https://www.tennisfame.com/hall-of-farmers/inductees/anthony-wilding|kirish sanasi=2021-09-27|ish=www.tennisfame.com}}</ref> Wilding Avstraliya terma jamoasi safida toʻrt marta Devis kubogini qoʻlga kiritdi va 1912 yilgi Olimpiada oʻyinlarining yopiq tennis musobaqasida bronza medalini qoʻlga kiritdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.olympedia.org/athletes/80451|sarlavha=Anthony Wilding|ish=Olympedia|kirish sanasi=9 June 2021}}</ref> bu uni Yangi Zelandiyadan Olimpiada medalini qoʻlga kiritgan birinchi va hozirgacha yagona yakkalik oʻyinchisiga aylantirdi. Yozgi Olimpiada oʻyinlaridagi tennis va 2021-yil iyul oyida [[Tokio|Tokioda]] boʻlib oʻtgan [[2020-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|2020-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida]] Markus Daniell va Maykl Venus erkaklar oʻrtasidagi musobaqada bronza medalini qoʻlga kiritgunga qadar istalgan tennis musobaqasida medal qoʻlga kiritgan yagona yangi zelandiyalik tennischi <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-07-30|sarlavha=Mektic and Pavic win all-Croatian final to take doubles gold|url=https://sportsdesk.com.mt/2021/07/30/mektic-and-pavic-win-all-croatian-final-to-take-doubles-gold/|kirish sanasi=2021-07-31|ish=SportsDesk|til=en-US}}</ref> U hali ham yakkalik tennis boʻyicha bir nechta rekordlarga ega, yaʼni bir mavsumda 23 ta chempionlik (1906) va 114 marta ochiq oʻyinlarda (Rod Leyver bilan birgalikda) . 1950 yilda tuzilgan eng zoʻr tennischilar reytingida uchta mayor gʻolibi va Avstraliya maysazor tennisi assotsiatsiyasi prezidenti [[Norman Brookes|Norman Bruks]] Wildingni toʻrtinchi oʻringa qoʻydi. Birinchi jahon urushi boshlanganidan koʻp oʻtmay, u 1915 yil 9 mayda Frantsiyaning Neuve- Shapelle shahridagi Auber tizmasidagi jangda qatnashdi va halok boʻldi. 1978 yilda Wilding Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga kiritildi . == Yoshligi == Wilding Frederik Wilding va Juliya Entonining besh farzandining ikkinchisi boʻlib, ikkala ota-onaning sharafiga nomlangan. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} Kora Wilding kenja singlisi edi. Wilding ota-onasi 1879 yilda turmush qurganlaridan keyin Angliyaning Herefordshir shahridan Yangi Zelandiyaning [[Kraystcherch]] shahriga hijrat qilishgan. Uning otasi Kraystcherchda badavlat yurist boʻlgan, u ham tennis oʻynagan va Yangi Zelandiyaning bir necha juftlik chempionatlarida gʻolib chiqqan. Uning onasi Hereford meri, Alderman Charlz Entonining qizi edi. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} Shaharning janubidagi Xitkot daryosi boʻyida joylashgan fermer xoʻjaligida ularning ikkita tennis korti bor edi; qishda foydalanish uchun bitta asfalt maydon va yozgi oʻyinlar uchun bitta oʻt maydoni. <ref name="onthecourtandoff">{{Kitob manbasi|last=Wilding|first=Anthony F.|title=On The Court And Off|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.153859|year=1912|publisher=Doubleday, Page & Co|location=New York|page=[https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.153859/page/n14 88]}}</ref> {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} Wilding 1889 yilda, olti yoshida, ishlab chiqaruvchi Ralf Slazengerdan raketka olgandan keyin tennis oʻynay boshlagan. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U ilk bor Uilyam Uilsonning Krenmer maydonidagi oʻgʻil bolalar uchun maxsus maktabida tahsil olgan, u erda 12 yoshida maktab tennis jamoasi sardori boʻlgan. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} Wilding 1901 yilda oʻzining birinchi urinishida muvaffaqiyatsizlikka uchraganidan soʻng oʻqishdan oʻtgan. 1900. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U 1902 yil iyul oyida Angliyaga yetti haftalik dengiz sayohatiga joʻnab ketishidan oldin olti oy davomida Kenterberi universiteti kollejida oʻqigan va u yerda kirish imtihonini topshirishdan oldin birinchi marta Xanstantondagi siqilish maktabida qolgan. Trinity kolleji, [[Cambridge universiteti|Kembrij universiteti]] huquqni oʻrganish uchun. {{Sfnp|Wilding|1913}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U yerda Kembrij universiteti maysa tennis klubi aʼzosi sifatida tennis oʻyinini rivojlantirdi. 1904 yil mart oyida, ikkinchi yil davomida u klubning faxriy kotibi boʻldi va oʻyinni ommalashtirishga muvaffaq boʻldi. {{Sfnp|Wilding|1913}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U 1903 yilgi Wimbledon chempionatiga sobiq chempion Garold Mahoni oʻyinini koʻrish uchun tashrif buyurdi. {{Sfnp|Wilding|1913}} Wilding akademik jihatdan ustun boʻlmasa ham, u huquq imtihonini topshirdi va 1905 yil iyun oyida bakalavriyatni tugatdi, soʻngra otasining advokatlik amaliyotiga qoʻshilish uchun Yangi Zelandiyaga qaytib keldi. <ref name="teara">{{Veb manbasi|sarlavha=Biographies – Wilding, Anthony Frederick|url=http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3w15/1|nashriyot=The Encyclopedia of New Zealand|kirish sanasi=12 August 2012}}</ref> Oʻqishni tugatib, 1906 yil iyun oyida Ichki maʼbaddagi ingliz bariga chaqirildi <ref name="teara" /> == Tennis karerasi == === Britaniya turnirlari va Wimbledon debyuti === 1901 yil oktyabr oyida 17 yoshida Wilding Kenterberi chempionatida birinchi yakkalik chempionligini qoʻlga kiritdi. <ref name="press181001">{{Yangiliklar manbasi |date=18 October 1901 |title=Lawn tennis – Canterbury Championships |volume=LVIII |page=5 |work=[[The Press]] |issue=11099 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=CHP19011018.2.46&srpos=69 |via=[[PapersPast]]}}</ref> {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} 1903-yil iyul oyida Trinity kollejidagi birinchi yozgi taʼtilida Wilding Sheffild va Xallamshirda oʻzining birinchi ingliz ommaviy turniriga kirdi. U yakkalik bahslarida yarim finalga chiqdi va GC Allenga yutqazishdan oldin ikkinchi bosqichda ingliz top-10 tennischisi FW Paynni magʻlub etdi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 July 1903 |title=Lawn Tennis – Sheffield and Hallamshire Club |page=10 |work=The Sheffield Daily Independent |publisher=[[British Newspaper Archive]] |url=http://www.britishnewspaperarchive.co.uk/viewer/bl/0000763/19030703/208/0010 |url-access=subscription}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 July 1903 |title=Lawn Tennis – Sheffield and Hallamshire Club |page=10 |work=The Sheffield Daily Independent |publisher=[[British Newspaper Archive]] |url=http://www.britishnewspaperarchive.co.uk/viewer/bl/0000763/19030704/191/0010 |url-access=subscription}}</ref> 1903-yilgi Brighton turnirida u ayollar oʻrtasidagi Wimbledonning amaldagi chempioni Doroteya Duglas bilan hamkorlikda aralash juftliklarda gʻolib chiqdi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} Wilding 1903-04 yillar qishida orqa qoʻlini yaxshilash ustida astoydil ishladi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U 1904 yil iyun oyida [[Wimbledon chempionati|Wimbledon chempionatida]] ilk bor maydonga tushdi va yakkalik bahslarining birinchi raundida Albert Preblni magʻlub etib, toʻrt setda Xarold Mahoniga yutqazdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 July 1904 |title=Lawn Tennis |volume=XLI |page=7 |work=[[The New Zealand Herald]] |issue=12618 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=NZH19040727.2.72.8 |via=[[PapersPast]]}}</ref> U 1896 yilgi chempiondan toʻplamni olishdan mamnun edi: „Men juda xursand boʻldim, toʻplamni qoʻlga kiritdim va Mahoni oʻzi bilan juda koʻp gaplashdim“. <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/news/articles/2018-11-12/2018-11-13_remembering_anthony_wilding.html|sarlavha=Remembering Anthony Wilding: Wimbledon.com looks back at the career of Anthony Wilding, who lost his life in the First World War.|ish=Wimbledon.com|kirish sanasi=23 November 2018}}</ref> Koʻp oʻtmay, Uels chempionatida u oʻzining birinchi yakkalik finaliga chiqdi va u toʻgʻridan-toʻgʻri SH Smitga yutqazdi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} U Angliyada Shropshire chempionatida birinchi unvonini qoʻlga kiritdi, soʻngra Redxildagi Tompson Challenge kubogida gʻalaba qozondi; tennis pallasida ham nisbatan yangi, ham kichik voqealar. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} 1904-yil avgust oyida Wilding Moffatda boʻlib oʻtgan Shotlandiya milliy chempionatida gʻolib chiqdi va finalda CJ Glenni magʻlub etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Huka |date=1 October 1904 |title=Lawn Tennis |page=14 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19041001.2.145 |via=[[PapersPast]]}}</ref> Wimbledondagi ikkinchi ishtirokida u toʻrtinchi raundda [[William Clothier (tennis)|Uilyam Klotyerni]] magʻlub etish uchun ikki setdan orqaga qaytdi, ammo chorak finalda tajribali [[Arthur Gore (tennis)|Artur Gorga]] qarshi yutqazdi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} === Devis kubogi debyuti va birinchi Yevropa safari === 1905 yil iyul oyida u Londondagi Queenʼs Clubda oʻynagan Avstriyaga qarshi yarim finalda Avstraliya jamoasi {{Efn|Between 1905 and 1914 Australia and New Zealand entered the Davis Cup competition as a combined Australasia team. During this period Wilding was the only New Zealander to play for the team.|name=australasia}} tarkibida Devis kubogi uchun birinchi marta maydonga tushdi. Avstraliya yakkalik bahslarida 5:0 hisobida gʻalaba qozondi va Wilding ikkala oʻyinda ham gʻalaba qozondi, ammo finalda ular Qoʻshma Shtatlar tomonidan 5:0 hisobida magʻlubiyatga uchradi va Wilding Uilyam Larned va [[Beals Wright|Beals Rayt]] tomonidan ketma-ket magʻlubiyatga uchraganini tan oldi. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Huka |date=6 September 1905 |title=Lawn Tennis – International Contest |volume=LXX |page=3 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |issue=58 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19050906.2.17 |via=[[PapersPast]]}}</ref> Nyu-Barnetdagi kichik musobaqalardagi ikkita turnir gʻalabasidan soʻng va Redhill Wilding oʻzining Yevropa aylanasi boʻylab birinchi safariga chiqdi, bu esa uni Evropaning yuqori sinfi va ushbu turnirlarga tez-tez tashrif buyuradigan aristokratiya bilan aloqaga kirishiga olib keldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 August 1905 |title=Lawn Tennis |volume=XXXVI |page=9 |work=[[Auckland Star]] |issue=201 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=AS19050823.2.88 |via=[[PapersPast]]}}</ref> Avgust oyida u [[Gamburg|Gamburgda]] Pyoseldorf kubogini qoʻlga kiritdi, keyin esa [[Bad Homburg vor der Höhe|Homburgdagi]] Evropa chempionatida gʻalaba qozondi, bu ikkalasi ham Evropa materikidagi deyarli barcha turnirlar loyda oʻynagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Huka |date=21 October 1905 |title=Lawn Tennis |volume=LXX |page=14 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |issue=97 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19051021.2.93 |via=[[PapersPast]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 October 1905 |title=Lawn Tennis |page=1 |work=[[The Star (Christchurch)|The Star]] |url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=TS19051025.2.3 |via=[[PapersPast]]}}</ref> {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} === Riviera davri va Wimbledon yarim finali === 1906 yil fevral oyidan boshlab Wilding deyarli butun yil davomida kontinental Evropa va Angliya boʻylab sayohat qildi, baʼzida poezdda sayohat qildi, lekin koʻpincha sevimli mototsiklida. U birinchi marta [[Rivyera|Riviera]] trassasida oʻynadi va Evropaning Kann, Parij, Lion, Barselona, Visbaden, Reading, Praga, Bad Homburg va Vena shaharlarida turnirlarda gʻolib chiqdi. Angliya va Evropadagi baʼzi turnirlarda unga otasi hamroh boʻlgan, u bilan turli juftlik musobaqalarida ishtirok etgan. {{Efn|Anthony and his father entered the doubles competitions in Prague, [[Franzensbad]], Carlsbad, Baden-Baden and Sheffield.{{sfnp|Richardson|Richardson|2005|p=123|ps=}}|name=father}} Ular birgalikda 1906 yil iyun oyida Sheffild va Xallamshir turnirida juftlik chempionligini qoʻlga kiritdilar. Wildingning 1906 yilgi Wimbledon chempionatidagi yurishi, avvalgi yilgidek, faxriy Artur Gorga qarshi ketma-ket magʻlubiyat bilan yakunlandi, bu safar yarim finalda. {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} Oktyabr oyida Londondagi yopiq kortlar chempionatida finalda Jorj Karidiyani magʻlub etib, <ref name="ep19061117">{{Yangiliklar manbasi |date=17 November 1906 |title=Lawn Tennis |volume=LXXII |page=14 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |issue=120 |url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19061117.2.83}}</ref> u qayiqda Yangi Zelandiyaga {{Efn|Wilding made a stopover in Melbourne on invitation of [[Norman Brookes]] in order to practice with his prospective 1907 Davis Cup doubles partner and play the [[Victorian Championships]]. Wilding lost the Victorian singles final in straight sets to Brookes but together they won the doubles title against Dunlop and Heath.{{sfnp|Richardson|Richardson|2005|pp=129–132|ps=}}|name=brookes}} sayohat qildi va dekabr oxirida oʻz ona shahri [[Kraystcherch|Kraystcherchda]] gʻolib chiqdi. Avstraliya chempionatining yakkalik bahslarida finalda Frensis Fisherni magʻlub etib, juftlik bahslarida hamyurtimiz Rodni Xitni qoʻlga kiritdi. <ref name="ep19061231">{{Yangiliklar manbasi |date=31 December 1906 |title=The Tennis Tournament |page=2 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=EP19061231.2.13&srpos=703}}</ref> Bir hafta oʻtgach, u finalda Garri Parkerga qarshi Yangi Zelandiya chempionatida ham gʻalaba qozondi. <ref name="ep19070102">{{Yangiliklar manbasi |date=2 January 1907 |title=The Finals |page=3 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=EP19070102.2.19&srpos=10}}</ref> 1907 yilgi Wimbledon chempionatida Wilding turnir favoriti va yakuniy chempion Norman Bruks bilan bir xil boʻlimda {{Efn|During Wilding's career the draws at Wimbledon did not have seeded players which meant that the strongest players could be drawn against each other in the early rounds. A simplified system of seeding was introduced during the [[1924 Wimbledon Championships]] when up to four players from a country were drawn in the four different quarters of the draw. The current merit–based seeding based on rankings was introduced in 1927.<ref name=compendium2013>{{cite book|last=Little|first=Alan|title=2013 Wimbledon Compendium|edition=23rd|date=2013|publisher=The All England Lawn Tennis and Croquet Club|location=London|pages=163, 164, 200|isbn=978-1-899039-40-1}}</ref>|name=seeding}} boʻlib oʻtishi baxtsizlikka uchradi va u ikkinchi davradagi oʻyinda uni besh setda magʻlub etdi. {{Efn|Wilding won the [[All England Plate]], a Wimbledon competition for players who were defeated in the first or second round of the singles event at the Wimbledon Championships.|name=england_plate}} {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} Dastlab niyat qilganidek, Yangi Zelandiyaga advokatlik amaliyoti uchun qaytishni istamagan Wilding buning oʻrniga Yevropa turnirlarining davrasini oʻynashga qaror qildi. 1907-08 yilgi qishda, tennis faolligi past boʻlganida, u [[Bogemiya|Chexiya]] va Vengriyadagi aristokrat oilalar uchun ingliz tili oʻqituvchisi va tennis murabbiyi sifatida daromad keltirdi. 1908 yil mart oyida u Wimbledonning koʻplab chempionlari [[Laurence Doherty|Lourens]] va [[Reginald Doherty|Reginald Dohertiga]] qarshi Frantsiya janubidagi turnirda juftlik chempionligini qoʻlga kiritish uchun mayor Ritchi bilan hamkorlik qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 March 1908 |title=Lawn Tennis. |page=4 |work=[[The Border Mail|The Border Morning Mail and Riverina Times (Albury, NSW : 1903–1920)]] |publisher=National Library of Australia |location=Albury, NSW |url=http://nla.gov.au/nla.news-article132492464}}</ref> Wilding 1908 yilda Viktoriya chempionatining yakkalik bahslarida [[Fred Alexander|Fred Aleksandrni]] magʻlub etganidan soʻng gʻalaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 November 1908 |title=Lawn Tennis – Victorian Singles Championship |volume=LXXVI |page=7 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |issue=124 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=EP19081124.2.55&srpos=82}}</ref> [[Fayl:Anthony_Wilding.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Anthony_Wilding.jpg/220px-Anthony_Wilding.jpg|thumb|424x424px| Entoni Wilding tennis kiyimida, taxminan 1912 yil]] 1907 yildan 1909 yilgacha u Avstraliya jamoasiga ketma-ket uchta Devis Kubogini qoʻlga kiritishda yordam berdi, birinchisi Wimbledonda Britaniya orollariga qarshi va oxirgi ikkitasi AQShga qarshi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=30 December 1909 |title=Lawn Tennis – Spirited Contest for Davis Cup |page=3 |work=[[The Straits Times]] |issue=23,155 |url=http://newspapers.nl.sg/Digitised/Article/straitstimes19091230-1.2.5.aspx}}</ref> U 1909 yilda oʻzining ikkinchi Avstraliya chempionatida gʻalaba qozondi, uning shafqatsiz harakatlari Erni Parkerning finalda uddasidan chiqa olmasligini isbotladi. <ref name="collins2016">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2016|publisher=New Chapter Press|location=New York|isbn=978-1-937559-38-0|pages=382, 756|edition=3rd}}</ref> Oʻsha yili u Yangi Zelandiya Oliy sudida advokat va advokat sifatida malakaga ega boʻldi. Oʻzining tennis oʻyiniga eʼtibor qaratgan holda, u 1910 va 1913 yillar orasida toʻrt yil davomida [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]]<nowiki/>ning yakkalik bahslarida gʻolib chiqdi. U 1979 yilgacha ketma-ket toʻrtta chempionlikni qoʻlga kiritgan oxirgi tennischi edi; Byorn Borg ketma-ket toʻrtinchi chempionlikni qoʻlga kiritganida. <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/news/articles/2018-11-12/2018-11-13_remembering_anthony_wilding.html|sarlavha=Remembering Anthony Wilding: Wimbledon.com looks back at the career of Anthony Wilding, who lost his life in the First World War.|ish=Wimbledon.com|kirish sanasi=23 November 2018}}</ref> U 1911 yilda uchta 1-oʻrinning birinchisiga erishdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/anthony-wilding|sarlavha=Tennis Hall of Fame|kirish sanasi=28 July 2020}}</ref> 1910 va 1912 yillarda u finalda [[Arthur Gore (tennis)|Artur Gorni]] toʻrt setda magʻlub etdi. 1911 yilda uning raqibi [[Herbert Roper Barrett|Gerbert Roper Barret]] finalda ikkita setda nafaqaga chiqdi. 1913 yilda Wimbledonda tennischi va yozuvchi A. Uollis Mayers 1912 yilgi AQSh milliy chempionati gʻolibi amerikalik Moris Makloflinni ketma-ket uchta setda magʻlub etib, „hayotidagi eng yaxshi oʻyinni“ oʻtkazganini aytdi. <ref>{{Kitob manbasi|title=Captain Anthony Wilding|year=1916|publisher=Hodder and Stoughton|location=London|url=https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala|last=A. Wallis Myers|page=[https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala/page/161 161]}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|last=Wallis Myers|first=Arthur|title=Twenty Years of Lawn Tennis – Some Personal Memories|year=1921|publisher=Methuen & Co. Ltd|location=London|url=https://archive.org/details/twentyyearsoflaw00myerrich|authorlink=A. Wallis Myers|pages=[https://archive.org/details/twentyyearsoflaw00myerrich/page/26 26], 27}}</ref> 1914 yilda u finalda [[Norman Brookes|Norman Bruksga]] yutqazib, qatorasiga beshinchi chempionlikni qoʻlga kirita olmadi. Bundan tashqari, u Wimbledonda 1907 va 1914 yillarda Norman Bruks va 1908 va 1910 yillarda mayor Ritchi bilan hamkorlikda toʻrtta erkaklar oʻrtasidagi juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 August 1910 |title=Lawn Tennis – Success of Wilding and Ritchie |page=9 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19100817.2.99 |access-date=8 July 2012}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0-942257-70-0|edition=2nd|pages=417, 435, 436, 660, 661}}</ref> U 1908 yilgi London Olimpiadasini oʻtkazib yubordi, chunki Avstraliya Olimpiya qoʻmitasi maʼmuriy xatolikka yoʻl qoʻygan boʻlsa-da, unda biron bir tennischini rasman koʻrsatishni unutib qoʻydi, ammo 1912 yilda Stokgolmda boʻlib oʻtgan Olimpiadada Avstraliya uchun erkaklar oʻrtasidagi yopiq inshootlardagi yakkalik bahslarida bronza medalini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=20 July 1908 |title=Anglo-Colonial Tennis |volume=XXXIX |page=6 |work=[[Auckland Star]] |issue=172 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=AS19080720.2.66&srpos=26}}</ref> <ref name="sports-reference">{{Veb manbasi|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/wi/tony-wilding-1.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200418051711/https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/wi/tony-wilding-1.html|arxivsana=18 April 2020|sarlavha=Tony Wilding Olympic Results|kirish sanasi=15 May 2013|ish=sports-reference.com}}</ref> 1911 yilgi Riviera mavsumida Wilding Monte-Karlo, Menton va Nitssadagi uchta turnirning finalida [[Max Decugis|Maks Dekugisni]] magʻlub etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Huka |date=18 March 1911 |title=Lawn Tennis |volume=LXXXI |page=14 |work=[[The Evening Post (New Zealand)|Evening Post]] |issue=65 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=EP19110318.2.120}}</ref> === Uch karra jahon chempioni === Wilding 1913 yilda uch karra noyob jahon chempionatida gʻolib chiqdi: <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 November 1913 |title=Lawn Tennis |volume=XL |page=5 |work=Poverty Bay Herald |issue=13235 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=PBH19131118.2.52}}</ref> * Hard Court boʻyicha jahon chempionati (Parij, gil) * [[Wimbledon chempionati|Grass kortlari boʻyicha jahon chempionati]] (Wimbledon, London, oʻt) * Yopiq kort boʻyicha jahon chempionati (Stokgolm, yopiq yogʻoch) Tony Wilding 1913 yilda uchta musobaqada ham gʻalaba qozondi. Qaysidir maʼnoda, bu keyinchalik Tennisning Katta dubulgʻasi deb nomlanuvchi musobaqaga erishish bilan teng edi, chunki jahon boshqaruv organi tomonidan ruxsat etilgan uchta yirik turnirda bitta oʻyinchi va barchasi bir kalendar yilida gʻalaba qozongan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Bensen|ism=Clark|sarlavha=The World Championships of 1913 to 1923: the Forgotten Majors|url=http://www.tenniscollectors.org/journal/number30/tca30_text_p467.pdf|ish=tenniscollectors.org|nashriyot=Journal of The Tennis Collectors of America|kirish sanasi=27 August 2018|sana=2013–2014|iqtibos=Number 30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180620074140/http://www.tenniscollectors.org/journal/number30/tca30_text_p467.pdf|arxivsana=20 June 2018}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The End of the Early World Clay Court Championships|url=http://bmarcore.perso.neuf.fr/tennis/apres14/E-apres02.html|nashriyot=Histoire du Tennis}}</ref> {{Efn|The current four majors were only made officially so from 1924/1925|name=major}} 1914 yilda Wilding finalda Lyudvig fon Salm-Xugstraetenni magʻlub etib, Parijdagi qattiq kortdagi jahon chempionati unvonini saqlab qoldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=1912–1914 The first World Clay Court Championships|url=http://bmarcore.perso.neuf.fr/tennis/avant14/E-champ.html|nashriyot=Histoire du Tennis}}</ref> 1914 yilda, besh yillik tanaffusdan soʻng, u Devis kubogi oʻyiniga qaytdi va Norman Bruks bilan birgalikda Avstraliya jamoasini boshqa chempionatga olib chiqdi va West Side Tennis Clubda oʻz uy olomoni oldida Challenge raundida Amerika Qoʻshma Shtatlari jamoasini magʻlub etdi. Forest Hills, Nyu-York. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup – Results 1914 Challenge Round|url=http://www.daviscup.com/en/draws-results/tie/details.aspx?tieId=10000718|nashriyot=ITF|kirish sanasi=12 August 2012}}</ref> Bu uning yakuniy turniri boʻlib chiqdi. Wilding 1914 yil avgust oyida boʻlib oʻtgan AQSh chempionatida qatnashgan, ammo Birinchi jahon urushi boshlanishi sababli uni tark etgan va Angliyaga qaytib kelgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 August 1914 |title=In National Lawn Tennis Tourney at Newport – Wilding Defaults |work=The Paterson Press |url=https://news.google.com/newspapers?id=sBBVAAAAIBAJ&dq=wilding%20tennis%20newport&pg=2150%2C627235}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|last=Talbert|first=Bill|title=Tennis Observed – The USLTA Men's Singles Champions, 1881–1966|year=1967|oclc=172306|publisher=Barre Publishers|location=Barre|page=92}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 August 1914 |title=Tennis Cracks in Championship |work=The New York Times |url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1914/08/23/104635989.pdf}}</ref> Wilding 1909-1914 yillarda dunyodagi yetakchi tennischi bo‘lgan va sobiq dunyoning 1-raqamli tennischisi hisoblanadi. 1950 yilda [[Norman Brookes|Norman]] Bruks eng zoʻr tennischilarning reytingini tuzdi va Wildingni Bill Tilden va Dohertidan keyin toʻrtinchi, Budj, Kramer, Lakoste va Perridan oldinga qoʻydi. <ref name="anthonywilding.com">{{Veb manbasi|url=http://www.anthonywilding.com|sarlavha=Anthony Wilding: Wimbledon Champion 1910–1914|nashriyot=Wilding family|yil=2001|kirish sanasi=14 February 2010}}</ref> Faoliyati davomida u muxlislar va tennischilar orasida mashxur boʻlgan, halol va professional boʻlib, oʻyinchilarga „hamma narsada, ayniqsa ovqatlanish, chekish va ichishda oʻrtacha boʻlishni“ maslahat bergan. <ref name=":0" /> Uning uslubi asosiy nuqtadan pauershotlarni oʻynash edi. <ref name=":0" /> == Boshqa sport turlari == [[Fayl:Anthony_Frederick_Wilding_on_a_motorcycle.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Anthony_Frederick_Wilding_on_a_motorcycle.jpg/220px-Anthony_Frederick_Wilding_on_a_motorcycle.jpg|thumb| Tony Wilding BAT mototsiklida 1908 yilda Land’s Enddan Jon oʻ Groats tomon yoʻl oldi.]] U, shuningdek, 1900-yillarning boshlarida Kenterberi kriket jamoasida oʻynagan, u erda u ikkita birinchi toifadagi oʻyinlarda pastki oʻrta darajadagi zarba beruvchi va oʻrta tezlikda oʻzgaruvchan bouller sifatida ishtirok etgan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Players – Anthony Wilding|url=https://cricketarchive.com/Archive/Players/23/23105/23105.html|nashriyot=Cricket Archive}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Player profile – Tony Wilding|url=http://www.espncricinfo.com/newzealand/content/player/38843.html|ish=www.espncricinfo.com|nashriyot=ESPN}}</ref> 1903 yilda Kembrijdagi birinchi yozida u tennisga oʻtishdan oldin deyarli faqat kriketga eʼtibor qaratdi. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} Wilding, shuningdek, Trinity kollejida regbi bilan shugʻullangan, asosan qish oylarida jismoniy holatni saqlab qolish uchun va Racing Club de Francega qarshi kurashgan Trinity jamoasining bir qismi edi. {{Sfnp|Wilding|1913}} {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} U „oʻyinni boshqa turli mashqlar bilan birlashtirish kerak“ deb hisobladi. Prizefighter oʻz mashgʻulotlarini sparring bilan cheklamaydi" va bu bilan raqobatbardosh tennis uchun jismoniy talablarni oshirdi <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/news/articles/2018-11-12/2018-11-13_remembering_anthony_wilding.html|sarlavha=Remembering Anthony Wilding: Wimbledon.com looks back at the career of Anthony Wilding, who lost his life in the First World War.|ish=Wimbledon.com|kirish sanasi=23 November 2018}}</ref> . U Evropa, Yangi Zelandiya va Amerikada koʻplab uzoq sayohatlarga ega boʻlgan mototsikl haydovchisi edi. 1908 yil iyul oyida u {{Convert|1437|km}} BAT — JAP mototsiklida Land’s Enddan Jon oʻ Groatsgacha boʻlgan ishonchlilik sinovi . {{Sfnp|Richardson|Richardson|2005}} 1910-yilda Yevropada bir nechta „qudratli sayohatlar“ (Myers) Londondan [[Jeneva koʻli|Jeneva ko‘liga]] va orqaga, taxminan {{Convert|4800|km}}) o‘z ichiga olgan., shu jumladan {{Convert|560|km}} [[Évian-les-Bains|Évian-les-Bainsdan]] Parijga bir kunda. U Vengriya va Serbiya kabi yoʻllari yomon boʻlgan joylarga bordi. Wilding Yevropa qitʼasidagi tennis turnirlari oʻrtasida sayohat qilish uchun tez-tez mototsikldan foydalangan. <ref>{{Kitob manbasi|title=Captain Anthony Wilding|year=1916|publisher=Hodder and Stoughton|location=London|url=https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala|pages=[https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala/page/133 133], 134|accessdate=4 August 2013}}</ref> == Asosiy finallar == === Katta dubulgʻa yakkaliklari === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:220px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:220px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- style="background:#ffffcc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1906 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|NZL}} [[:en:Frank_Fisher_(tennis)|Francis Fisher]] | 6-0, 6-4, 6-4 |- style="background:#ffffcc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1909 yil | Avstraliya chempionati | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ernie_Parker|Ernie Parker]] | 6-1, 7-5, 6-2 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1910 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | Oʻt |{{flagicon|GBR}} [[:en:Arthur_Gore_(tennis)|Arthur Gore]] | 6-4, 7-5, 4-6, 6-2 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1911 yil | Wimbledon | Oʻt |{{flagicon|GBR}} [[:en:Herbert_Roper_Barrett|Herbert Roper Barrett]] | 6-4, 4-6, 2-6, 6-2 ret. |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1912 yil |Wimbledon | Oʻt |{{flagicon|GBR}} [[:en:Arthur_Gore_(tennis)|Arthur Gore]] | 6-4, 6-4, 4-6, 6-4 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1913 yil |Wimbledon | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Maurice_McLoughlin|Maurice McLoughlin]] | 8-6, 6-3, 10-8 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1914 yil |Wimbledon | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:Norman_Brookes|Norman Brookes]] | 4-6, 4-6, 5-7 |} === Jahon chempionatining yakkalik bahslari === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:220px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:220px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1913 yil | Qattiq kort boʻyicha jahon chempionati | Loy |{{flagicon|FRA}} [[:en:André_Gobert|André Gobert]] | 6-3, 6-3, 1-6, 6-4 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1913 yil | Yopiq kort boʻyicha jahon chempionati | Yogʻoch |{{flagicon|FRA}} [[:en:Maurice_Germot|Maurice Germot]] | 5-7, 6-2, 6-3, 6-1 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1914 yil | Qattiq kort boʻyicha jahon chempionati | Loy |{{flagicon|Austria-Hungary}} [[:en:Ludwig_von_Salm-Hoogstraeten|Ludwig von Salm-Hoogstraeten]] | 6-0, 6-2, 6-4 |} == Sport faoliyati tarixi == {| class="wikitable" style="font-size:100%;text-align:center" ! style="width:85px" | ! 1904 yil ! 1905 yil ! 1906 yil ! 1907 yil ! 1908 yil ! 1909 yil ! 1910 yil ! 1911 yil ! 1912 yil ! 1913 yil ! 1914 yil ! style="width:45px" | SR ! style="width:45px" | ! style="width:45px" | Gʻalaba qozon % |- ! colspan="12" style="text-align:left" | Grand Slam turnirlari ! {{Nobr|6 / 12}} ! {{Nobr|30–6}} ! {{Nobr|83.3}} |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left" | [[Fransiya ochiq chempionati|fransuz]] | colspan="11" | | bgcolor="efefef" | 0 / 0 | bgcolor="efefef" | 0-0 | bgcolor="efefef" | - |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left" |Wimbledon | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="ffebcd" | QF | A | bgcolor="lime" | '''W <nowiki><sub id="mwAiY">C</sub></nowiki>''' | bgcolor="lime" | '''W <nowiki><sub id="mwAio">C</sub></nowiki>''' | bgcolor="lime" | '''W <nowiki><sub id="mwAi4">C</sub></nowiki>''' | bgcolor="lime" | '''W <nowiki><sub id="mwAjI">C</sub></nowiki>''' | bgcolor="thistle" | CR | bgcolor="efefef" | 4/10 | bgcolor="efefef" | 23-6 | bgcolor="efefef" | 79.3 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left" | [[Amerika ochiq chempionati|BIZ]] | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A | bgcolor="efefef" | 0 / 0 | bgcolor="efefef" | 0-0 | bgcolor="efefef" | - |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left" | [[Avstraliya ochiq chempionati|avstraliyalik]] | NH | A | bgcolor="lime" | '''V''' | A | A | bgcolor="lime" | '''V''' | A | A | A | A | A | bgcolor="efefef" | 2/2 | bgcolor="efefef" | 7-0 | bgcolor="efefef" | 100,0 |- style="background:#efefef" | style="text-align:left" | '''Gʻalaba — magʻlubiyat''' | 1-1 | 3-1 | 7-1 | 1-1 | 3-1 | 4-0 | 8-0 | 1-0 | 1-0 | 1-0 | 0-1 | colspan="3" | |} == Harbiy xizmati va oʻlimi == [[Fayl:Anthony_Wilding_at_Paris,_January_1915,_in_his_armoured_car.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Anthony_Wilding_at_Paris%2C_January_1915%2C_in_his_armoured_car.jpg/220px-Anthony_Wilding_at_Paris%2C_January_1915%2C_in_his_armoured_car.jpg|thumb| Wilding oʻzining zirhli mashinasida 1915 yil yanvarda Parijda]] Birinchi jahon urushi boshlanganidan koʻp oʻtmay, Wilding oʻsha paytda Admiraltyning Birinchi Lordi boʻlgan [[Winston Churchill|Uinston Cherchillning]] maslahati bilan Qirollik dengiz piyodalariga qoʻshildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 October 1914 |title=Lieut. Anthony Wilding – From Tennis to the Royal Marines |volume=XI |page=2 |work=Feilding Star |issue=2464 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=FS19141005.2.11.2}}</ref> 1914 yil oktyabr oyining boshida unga ikkinchi leytenant unvoni berildi <ref name="captain">{{Kitob manbasi|title=Captain Anthony Wilding|year=1916|publisher=Hodder and Stoughton|location=London|url=https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala|last=A. Wallis Myers|pages=[https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala/page/260 260]–267}}</ref> Wilding dengiz piyodalarida atigi bir necha kun qoldi va keyinchalik qitʼani yaxshi bilishi va avtoulovchi sifatidagi mahorati tufayli razvedka korpusiga biriktirildi. <ref name="captain" /> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 October 1914 |title=Anthony Wilding Appointed Lieutenant |volume=LXVI |page=5 |work=Wairarapa Daily Times |issue=12098 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=WDT19141005.2.23.12&srpos=481}}</ref> Oktyabr oyining oxirida u Frantsiya shimolidagi jang maydonlarida Qirollik dengiz zirhli mashinalari boʻlimiga qoʻshildi, u erda uning qoʻmondonligi ostida oʻttiz kishi, uchta qurol va zirhli mashinalar bor edi. 1915 yil fevral oyida Londonda bir haftalik taʼtildan soʻng u 1915 yil 16 martda Frantsiyaga qaytib keldi va Vestminster gertsogi qoʻmondonligi ostida zirhli Rolls Royce avtomobillaridan tashkil topgan yangi eskadronga yuborildi. <ref name="captain" /> U leytenant unvoniga ega edi. Koʻp oʻtmay, eskadron frontga yaqin joyga koʻchirildi va 2 mayda Wilding kapitanlikka koʻtarilganligi haqida xabar oldi. 8-maydagi soʻnggi maktubida u shunday deb yozgan edi: " ''Haqiqatan ham, etti yarim oy ichida birinchi marta mening qoʻlimda qurol bilan tugashi mumkin boʻlgan ish bor, men va butun kiyim-kechak doʻzaxga uchib ketdi.'' ''Ammo muvaffaqiyatga erishsak, piyoda askarlarimizga cheksiz yordam beramiz.'' " . <ref>{{Kitob manbasi|title=Captain Anthony Wilding|year=1916|publisher=Hodder and Stoughton|location=London|url=https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala|page=[https://archive.org/details/captainanthonywi00myeriala/page/286 286]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=31 July 1915 |title=Wilding's Heroic Death |volume=XLII |page=3 |work=Poverty Bay Herald |issue=13750 |url=https://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&cl=search&d=PBH19150731.2.10.2&srpos=45}}</ref> Ertasi kuni, 9-may, u kunduzi soat 4:45 da Frantsiyaning Neuve-Chapelle shahridagi Auber tizmasidagi jang paytida u boshpana boʻlgan qazilgan uyning tomida snaryad portlashi natijasida halok boʻldi. <ref name="teara">{{Veb manbasi|sarlavha=Biographies – Wilding, Anthony Frederick|url=http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3w15/1|nashriyot=The Encyclopedia of New Zealand|kirish sanasi=12 August 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3w15/1 „Biographies — Wilding, Anthony Frederick“]. </cite></ref> <ref name="anthonywilding.com">{{Veb manbasi|url=http://www.anthonywilding.com|sarlavha=Anthony Wilding: Wimbledon Champion 1910–1914|nashriyot=Wilding family|yil=2001|kirish sanasi=14 February 2010}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=31 July 1915 |title=Wilding Foresaw Death. |page=17 |work=[[The Argus (Melbourne)|The Argus]] |publisher=National Library of Australia |location=Melbourne |url=http://nla.gov.au/nla.news-article1543665}}</ref> Wilding ertasi kuni frontda dafn qilindi, ammo keyinchalik Fransiyaning Pas-de- Kaledagi Richebourg-l’Avou shahridagi Rue-de-Berso harbiy qabristoniga qayta dafn qilindi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Casualty Details – Wilding, Anthony Frederick|url=http://www.cwgc.org/find-war-dead/casualty/570775/WILDING,%20ANTHONY%20FREDERICK|ish=www.cwgc.org|nashriyot=Commonwealth War Graves Commission}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Online Cenotaph – Anthony Frederick Wilding|url=https://www.aucklandmuseum.com/war-memorial/online-cenotaph/record/C37079|ish=www.aucklandmuseum.com|nashriyot=Auckland War Memorial Museum}}</ref> U uchrashgan va undan 15 yosh katta Brodvey yulduzi Maksin Elliottga turmushga chiqishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Phillips, HJ |date=14 September 1915 |title=Maxine Elliot hourly faces death |pages=4 |agency=Salt Lake Telegram}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2013/06/23/sports/tennis/researching-a-tennis-legacy-and-uncovering-a-potential-injustice.html|sarlavha=Researching a tennis legacy|ish=New York Times|sana=22 June 2013|kirish sanasi=12 September 2019}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|url=https://books.google.com/books?id=6OFnCwAAQBAJ&q=anthony+wilding+%22maxine+elliot%22&pg=PT230|title=Britain Goes to War: How the First World War Began to Reshape the Nation|publisher=Pen and Sword Military|year=2015|isbn=9781473878365}}</ref> == Merosi == 1978 yilda u Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga kiritildi . <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 July 1978 |title=Net Inductees |work=Rome News-Tribune |url=https://news.google.com/newspapers?id=oR1NAAAAIBAJ&pg=4753%2C1509618}}</ref> Wilding Park, Yangi Zelandiyaning Kraystcherch shahridagi tennis uchun asosiy maydon, uning otasi Frederik sharafiga nomlangan, ammo jamoatchilik tomonidan u bilan bogʻlangan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tennis – The development of tennis, 1870s to 1910s|url=http://www.teara.govt.nz/en/tennis/1|nashriyot=Te Ara – The Encyclopedia of New Zealand|muallif=Joseph Romanos}}</ref> U 1990 yilda Yangi Zelandiya sport shon-shuhrat zaliga kiritildi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anthony Wilding (1883–1915)|url=http://www.nzhalloffame.co.nz/Inductees/W/Anthony-Wilding|ish=www.nzhalloffame.co.nz|nashriyot=New Zealand Sports Hall of Fame}}</ref> New Zealand Post gazetasi 1992 yilda Emotsional va xulq-atvorida muammolari boʻlgan bolalarni qoʻllab-quvvatlash uchun Sogʻliqni saqlash markalari seriyasining bir qismi sifatida Entoni Wildingning markasini chiqardi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Health|url=http://stamps.nzpost.co.nz/new-zealand/1992/health|nashriyot=[[New Zealand Post]]}}</ref> Wildingning oʻlimidan koʻp oʻtmay, haykaltarosh Paolo Troubetzkoy uning asosida " ''Jismoniy energiya'' " nomli bronza haykalchasini yasadi. {{Sfnp|Wallis Myers|1916}} <ref>{{Cite journal|last=Dacier|first1=Émile|title=Sculpteurs Contemporains – Paolo Troubetzkoy|journal=La Revue de l'Art Ancien et Moderne|date=January 1921|volume=XXXIX|issue=222|page=71|url=http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k432544h/f78|publisher=[[Gallica]]}}</ref> == Qayd etgan rekordlari == {| class="wikitable" !Turnir !Yil ! Rekord qayd etildi ! Oʻyinchilar |- | rowspan="8" | Barcha turnirlar | align="center" | 1877 yil | 114 marta ochiq martaba unvonlari (1900-1915) <ref name="independent_newspaper">{{Veb manbasi|muallif=Simons|ism=Asher|sarlavha=Sporting Heroes: Anthony Wilding – Wimbledon champ died on Western Front|url=https://www.independent.co.uk/sport/tennis/sporting-heroes-anthony-wilding--wimbledon-champ-died-on-western-front-9084382.html|arxivurl=https://ghostarchive.org/archive/20220507/https://www.independent.co.uk/sport/tennis/sporting-heroes-anthony-wilding--wimbledon-champ-died-on-western-front-9084382.html|arxivsana=7 May 2022|ish=www.independent.co.uk|sana=24 January 2014|nashriyot=The Independent Newspaper UK|kirish sanasi=13 July 2015}}</ref> | Rod Laver |- | align="center" | 1877 yil | Bir mavsumda 23 ta titul (1906) <ref name="independent_newspaper" /> | '''Yolgʻiz turadi''' |- | align="center" | 1877 yil | Ketma-ket 19 unvon (1913-1914) <ref>{{Veb manbasi|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=records&id=YVUDHMAKMG|sarlavha=The Tennis Base: Record titles streak|kirish sanasi=27 July 2018}}</ref> | Bill Tilden |- | align="center" | 1877 yil | 91,77 % (636-57) martaba o‘yinida g‘alaba qozonish foizi <ref name="WILDING, TONY / ALL TIME RECORDS">{{Veb manbasi|muallif=Garcia|ism=Gabriel|sarlavha=WILDING, TONY / ALL TIME RECORDS|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player1=WILDING%2C+TONY&sub=11&tipoFiltroRecordPlayer=TB#aSubmenu|ish=thetennisbase.com|nashriyot=Tennismem SAL|kirish sanasi=25 July 2018|sana=2018}}</ref> | '''Yolgʻiz turadi''' |- | align="center" | 1877 yil | 92,46 % (564-46) ochiq oʻyindagi gʻalaba foizi <ref name="WILDING, TONY / ALL TIME RECORDS" /> | '''Yolgʻiz turadi''' |- | align="center" | 1877 yil | 96,01 % (313-13) loy kortdagi g‘alaba ulushi <ref name="wildingtb">{{Veb manbasi|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player1=WILDING,%20TONY&sub=2#aSubmenu|sarlavha=Tennis Base: Tony Wilding career match record}}</ref> | '''Yolgʻiz turadi''' |- | align="center" | 1877 yil | Loy kortda ketma-ket 120 ta gʻalaba (1910-1914) <ref name="WILDING, TONY / ALL TIME RECORDS" /> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ilic|ism=Jovica|sarlavha=May 9, 1915 – Tennis ace Anthony Wilding loses his life in the World War I|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/43220/may-9-1915-tennis-ace-anthony-wilding-loses-his-life-in-the-world-war-i/|ish=Tennis World USA|sana=10 May 2017}}</ref> | '''Yolgʻiz turadi''' |- | align="center" | 1877 yil | 22 ta ketma-ket loy sud unvonlari (1912-1914) <ref name="WILDING, TONY / ALL TIME RECORDS" /> | '''Yolgʻiz turadi''' |- |} == Shuningdek qarang == * Gore-Wilding raqobati * Erkak tennischilar statistikasi * Birinchi jahon urushida halok boʻlgan olimpiyachilar roʻyxati == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> === Havolalar === ; Kitoblar * {{Kitob manbasi|last=Wilding|first=Anthony F. <!-- |author-link=Tony Wilding -->|title=On the Court and Off|date=1913|publisher=Doubleday|location=New York|url=https://archive.org/details/oncourtoff00wildrich}} * {{Kitob manbasi|last=Wallis Myers|first=A.|authorlink=A. Wallis Myers|title=Captain Anthony Wilding|date=1916|publisher=Hodder and Stoughton|location=London|url=https://archive.org/details/cu31924029810664|oclc=1203033}} * {{Kitob manbasi|last=Richardson|first=Len|title=Anthony Wilding, A Sporting Life|date=2005|publisher=Canterbury University Press|location=Canterbury|isbn=978-1-877257-01-8}} ; Onlayn biografiyalar * Anthony Wilding at the New Zealand Olympic Committee * [http://www.teara.govt.nz/en/biographies/3w15/1 The Encyclopedia of New Zealand] * [http://my.christchurchcitylibraries.com/anthony-wilding Christchurch City Libraries] * Anthony Wilding at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Anthony Wilding at the Association of Tennis Professionals * Anthony Wilding at the Davis Cup * Anthony Wilding at the New Zealand Olympic Committee * Anthony Wilding at Olympics.com * Anthony Wilding at Olympedia [[Turkum:1915-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1883-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 1qiyaza6apq5mfafpvz5f44gm9vzjvi Munozara:Sheng 1 758803 2725622 2022-07-30T14:58:03Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Erxu 1 758804 2725627 2022-07-30T14:59:30Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Ternatlar 1 758805 2725632 2022-07-30T15:02:17Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Teryuxanlar 1 758806 2725633 2022-07-30T15:02:52Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Tidoriyaliklar 1 758807 2725634 2022-07-30T15:04:10Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Xalqaro animatsiya kuni 1 758808 2725636 2022-07-30T15:04:49Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Ariana Koʻchatzorlari 1 758809 2725637 2022-07-30T15:05:57Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Zaraah Abrahams 0 758810 2725643 2022-07-30T15:08:11Z Optima D 72251 „[[:en:Special:Redirect/revision/1100044134|Zaraah Abrahams]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|portret=|ismi=Zaraah Abrahams|tugʻilgan paytidagi ismi=Zaraah Clover Abrahams|tavallud sanasi={{birth date and age|1987|1|7|df=y}}|tavallud joyi=[[Lambeth]], [[London]], [[Angliya]]|vafot sanasi=|vafot joyi=|turmush oʻrtogʻi=|kasbi=[[Aktrisa]]|faoliyat_yillari=2002–hozirgacha}} [[Category:Articles with hCards]] '''Zaraah Clover Abrahams''' ([[1987-yil]] [[7-yanvar]]<nowiki/>da tug'ilgan) — angliyalik [[aktrisa]]. U 2003-yildan 2005-yilgacha ''[[Girls in Love]]'' filmidagi Magda roli, 2008-yildan 2010-yilgacha [[BBC One|BBC]] maktab haqidagi ''[[Waterloo Road]]'' nomli drama serialidagi Michaela White va 2005-yildan 2007-yilgacha [[ITV]] seriali ''[[Coronation Street]]''dagi Joan Jekson rollari bilan tanilgan. Keyinchalik, u [[ITV]] da efir yuzini ko'rgan ''[[Dancing on Ice]]'' iqtidorlar shousining uchinchi seriyasida ishtirok etadi va keyinroq 2014-yilda All Star seriali ishtirokchisi sifatida qaytadi. 2020-yilda Abrahams [[Chelsea Fox]] rolida ''[[EastEnders]]'' aktyorlari tarkibiga qo'shiladi. == Yoshligi == Abrahams [[London|Londonning]] [[Lambeth]] tumanidagi kasalxonada tug'ilgan, onasi tomonidan [[Iroq|iroqlik]] va [[Barbados|barbadoslik]], otasi tomonidan esa [[Yamaykaliklar|yamaykalik]]<nowiki/>dir. U Janubiy Londonning [[Brixton]] shahrida o'sib ulg'aygan va 3 aka-ukaning eng kattasidir<ref name="Voice">{{Yangiliklar manbasi |last=Hudson |first=Rykesha |date=16 May 2015 |title=Zaraah Abrahams: Spike Lee said I could be next Halle Berry |work=[[The Voice (British newspaper)|The Voice]] |url=https://archive.voice-online.co.uk/article/zaraah-abrahams-spike-lee-said-i-could-be-next-halle-berry |access-date=30 July 2020}}</ref>. Aktrisa oʻrta maʼlumot uchun Italia Conti teatr sanʼati akademiyasida oʻqigan va u yerda hali tahsil olish davomida [[Jacqueline Wilson]]<nowiki/>ning ''[[Girls in Love]]'' serialidagi Magda rolini ijro etgan<ref name="Voice" />. U 17 yoshida ''[[Coronation Street|Coronation Streetda]]'' Joanne Jackson rolini o'ynaganidan keyin [[Manchester]]<nowiki/>da aktyorlik karyerasini davom ettirish uchun Londonni tark etadi<ref name="Voice" />. == Faoliyati == Dastavval, Abrahams [[CITV]]<nowiki/>ning ''[[Girls in Love]]'' shousida Magda rolini va [[ITV]] efirga uzatgan ''[[Coronation Street]]'' teleserialida Joanne Jackson rolini o'ynagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=EastEnders casts former Coronation Street star Zaraah Abrahams as Chelsea Fox |work=[[Radio Times]] |url=https://www.radiotimes.com/news/soaps/eastenders/2020-10-15/eastenders-zaraah-abrahams-chelsea-fox/ |access-date=26 December 2020}}</ref>. 2008-yilda u talaba [[Michaela White]] obrazini takrorlangan holda ''[[Waterloo Road]]'' filmining aktyorlar tarkibiga qo'shiladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=EastEnders announces Chelsea Fox recast – Who is Zaraah Abrahams? |work=Entertainment Daily |url=https://www.entertainmentdaily.co.uk/soaps/eastenders-announces-chelsea-fox-recast-who-is-zaraah-abrahams/ |access-date=26 December 2020}}</ref>. Uning qahramoni 2009-yilda to'rtinchi mavsum uchun asosiy tarkibning bir qismiga aylandi va 2010-yilda beshinchi mavsumning oxirigi chiqishigacha shouda qoladi<ref name="Voice">{{Yangiliklar manbasi |last=Hudson |first=Rykesha |date=16 May 2015 |title=Zaraah Abrahams: Spike Lee said I could be next Halle Berry |work=[[The Voice (British newspaper)|The Voice]] |url=https://archive.voice-online.co.uk/article/zaraah-abrahams-spike-lee-said-i-could-be-next-halle-berry |access-date=30 July 2020}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHudson2015">Hudson, Rykesha (16 May 2015). [https://archive.voice-online.co.uk/article/zaraah-abrahams-spike-lee-said-i-could-be-next-halle-berry "Zaraah Abrahams: Spike Lee said I could be next Halle Berry"]. ''[[The Voice (Britaniya gazetasi)|The Voice]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">30 July</span> 2020</span>.</cite></ref>. U 2013-yilda [[HBO|HBO telekanalining]] ''[[Black Girl in Paris]]'' [[Qisqa metrajli film|qisqa metrajli filmi]]<nowiki/>da rol o‘ynagan va yilning eng yaxshi qisqa metrajli filmi nominatsiyasiga nomzod bo‘lgan handa u yerda uni Spike Lee bilan uchrashib qolgan<ref name="Voice" />. 2014-yilda Lee uni [[Hollywood]]<nowiki/>dagi birinchi filmi boʻlgan ''[[Ganja & Hess]]'' hamda ''[[Da Sweet Blood of Jesus]]'' filmida Ganja Hightower ayol bosh rolini ijro etgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.dreadcentral.com/news/89992/zaraah-abrahams-talks-da-sweet-blood-jesus/|sarlavha=Zaraah Abrahams Talks Da Sweet Blood of Jesus - Dread Central|ish=www.dreadcentral.com|kirish sanasi=13 March 2018}}</ref><ref name="Voice" />. 2015-yilda Abrams [[New York (shahar)|New York shahriga]] Amerika teledasturi ''[[The Knick]]''da suratga tushish uchun ko'chib o'tadi<ref name="Voice" />. == Filmografiyasi == {| class="wikitable" !Yil !Sarlavha !Rol !Notes |- |2003–2005 |''Girls in Love'' |Magda |Bosh rol; 27ta epizod |- |2005–2007 |''[[Coronation Street]]'' |Joanne Jackson |Doimiy rol; 214ta epizod |- |2008–2010 |''Waterloo Road'' |Michaela White |Doimiy rol; 38ta epizod |- |2008, 2014 |''Dancing on Ice'' |O'zi |Tanlov ishtirokchisi; 3-o'rin |- |2009 |''Hole In The Wall'' |O'zi |Musobaqa ishtirokchisi |- |2010 |''EastEnders: E20'' |Chelsea Fox |1-mavsum, 12ta epizod |- |2011 |''Waterloo Road Reunited'' |Michaela White |Veb serial; 6ta epizod |- |2012 |''Payback Season'' |Clarissa |Film |- |2012 |''Scott &amp;amp; Bailey'' |Daysha Kaye |1ta epizod |- |2012 |''Bedlam'' |Laura |Epizod: "The Long Drop" |- |2013 |''Black Girl in Paris'' |Luce |Qisqa metrajli film |- |2013–2015 |''Secret Dealers'' |Hikoyachi |O'yin shou |- |2014 |''Da Sweet Blood of Jesus'' |Ganja Hightower |Film |- |2014 |''Holby City'' |Alisa Cole |Epizod: "Captive" |- |2015 |''The Knick'' |Opal Edwards |2-mavsum |- |2020–present |''EastEnders'' |Chelsea Fox |Doimiy rol |- |2021 |''The Bay'' |DS Emma Ryan |2ta epizod |} == Mukofotlar va nominatsiyalari == {| class="wikitable" !Yil !Marosim !Mukofot !Nomzod !Natija !Havl. |- |2021 |<nowiki><i id="mw-g">Inside Soap</i></nowiki> Awards |Best Newcomer | rowspan="4" |''EastEnders'' | {{Nom}} | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Alexander |first=Susannah |date=28 September 2021 |title=''Inside Soap'' Awards announces 2021 longlist as voting opens – here's who's up for prizes |work=[[Digital Spy]] |publisher=([[Hearst Magazines UK]]) |url=https://www.digitalspy.com/soaps/coronation-street/a37769663/inside-soap-awards-2021-nominees-longlist-how-to-vote/ |url-status=live |access-date=28 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211002110028/https://www.digitalspy.com/soaps/coronation-street/a37769663/inside-soap-awards-2021-nominees-longlist-how-to-vote/ |archive-date=2 October 2021}}</ref> |- | rowspan="3" |2022 |The British Soap Awards |Best Leading Performer | {{longlisted}} | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Houghton |first=Rianne |date=21 April 2022 |title=British Soap Awards 2022 reveals longlist for viewer categories |work=[[Digital Spy]] |publisher=([[Hearst Communications]]) |url=https://www.digitalspy.com/soaps/coronation-street/a39781595/british-soap-awards-2022-vote-longlist-categories/ |access-date=19 May 2022}}</ref> |- |National Television Awards |Serial Drama Performance | {{Pending}} | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Morris |first=Lauren |date=24 May 2022 |title=NTA 2022 longlist revealed as David Tennant and Sex Education nominated |work=[[Radio Times]] |url=https://www.radiotimes.com/tv/entertainment/ntas-2022-longlist/amp/ |url-status=live |access-date=23 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220523232648/https://www.radiotimes.com/tv/entertainment/ntas-2022-longlist/amp/ |archive-date=23 May 2022}}</ref> |- |''Inside Soap'' Awards |Best Actress | {{Pending}} | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Harp |first=Justin |date=18 July 2022 |title=Inside Soap Awards announces nominations and new category for 2022 event |work=[[Digital Spy]] |publisher=([[Hearst Communications]]) |url=https://www.digitalspy.com/soaps/coronation-street/a40642854/inside-soap-awards-2022-nominees-icon/ |access-date=19 July 2022}}</ref> |} == Manbalar == == Havolalar == * {{IMDbda kishi|1401432}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:1987-yilda tugʻilganlar]] 53q6dpgvhexc35misdgrgg4hd1ucoag 2725645 2725643 2022-07-30T15:08:50Z Optima D 72251 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|portret=|ismi=Zaraah Abrahams|tugʻilgan paytidagi ismi=Zaraah Clover Abrahams|tavallud sanasi={{birth date and age|1987|1|7|df=y}}|tavallud joyi=[[Lambeth]], [[London]], [[Angliya]]|vafot sanasi=|vafot joyi=|turmush oʻrtogʻi=|kasbi=[[Aktrisa]]|faoliyat_yillari=2002-hozirgacha}} '''Zaraah Clover Abrahams''' ([[1987-yil]] [[7-yanvar]]<nowiki/>da tugʻilgan) — angliyalik [[aktrisa]]. U 2003-yildan 2005-yilgacha ''[[Girls in Love]]'' filmidagi Magda roli, 2008-yildan 2010-yilgacha [[BBC One|BBC]] maktab haqidagi ''[[Waterloo Road]]'' nomli drama serialidagi Michaela White va 2005-yildan 2007-yilgacha [[ITV]] seriali ''[[Coronation Street]]''dagi Joan Jekson rollari bilan tanilgan. Keyinchalik, u [[ITV]] da efir yuzini koʻrgan ''[[Dancing on Ice]]'' iqtidorlar shousining uchinchi seriyasida ishtirok etadi va keyinroq 2014-yilda All Star seriali ishtirokchisi sifatida qaytadi. 2020-yilda Abrahams [[Chelsea Fox]] rolida ''[[EastEnders]]'' aktyorlari tarkibiga qoʻshiladi. == Yoshligi == Abrahams [[London|Londonning]] [[Lambeth]] tumanidagi kasalxonada tugʻilgan, onasi tomonidan [[Iroq|iroqlik]] va [[Barbados|barbadoslik]], otasi tomonidan esa [[Yamaykaliklar|yamaykalik]]<nowiki/>dir. U Janubiy Londonning [[Brixton]] shahrida oʻsib ulgʻaygan va 3 aka-ukaning eng kattasidir<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Hudson |first=Rykesha |date=16 May 2015 |title=Zaraah Abrahams: Spike Lee said I could be next Halle Berry |work=[[The Voice (British newspaper)|The Voice]] |url=https://archive.voice-online.co.uk/article/zaraah-abrahams-spike-lee-said-i-could-be-next-halle-berry |access-date=30 July 2020}}</ref>. Aktrisa oʻrta maʼlumot uchun Italia Conti teatr sanʼati akademiyasida oʻqigan va u yerda hali tahsil olish davomida [[Jacqueline Wilson]]<nowiki/>ning ''[[Girls in Love]]'' serialidagi Magda rolini ijro etgan<ref name="Voice" />. U 17 yoshida ''[[Coronation Street|Coronation Streetda]]'' Joanne Jackson rolini oʻynaganidan keyin [[Manchester]]<nowiki/>da aktyorlik karyerasini davom ettirish uchun Londonni tark etadi<ref name="Voice" />. == Faoliyati == Dastavval, Abrahams [[CITV]]<nowiki/>ning ''[[Girls in Love]]'' shousida Magda rolini va [[ITV]] efirga uzatgan ''[[Coronation Street]]'' teleserialida Joanne Jackson rolini oʻynagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=EastEnders casts former Coronation Street star Zaraah Abrahams as Chelsea Fox |work=[[Radio Times]] |url=https://www.radiotimes.com/news/soaps/eastenders/2020-10-15/eastenders-zaraah-abrahams-chelsea-fox/ |access-date=26 December 2020}}</ref>. 2008-yilda u talaba [[Michaela White]] obrazini takrorlangan holda ''[[Waterloo Road]]'' filmining aktyorlar tarkibiga qoʻshiladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=EastEnders announces Chelsea Fox recast – Who is Zaraah Abrahams? |work=Entertainment Daily |url=https://www.entertainmentdaily.co.uk/soaps/eastenders-announces-chelsea-fox-recast-who-is-zaraah-abrahams/ |access-date=26 December 2020}}</ref>. Uning qahramoni 2009-yilda toʻrtinchi mavsum uchun asosiy tarkibning bir qismiga aylandi va 2010-yilda beshinchi mavsumning oxirigi chiqishigacha shouda qoladi<ref name="Voice">{{Yangiliklar manbasi |last=Hudson |first=Rykesha |date=16 May 2015 |title=Zaraah Abrahams: Spike Lee said I could be next Halle Berry |work=[[The Voice (British newspaper)|The Voice]] |url=https://archive.voice-online.co.uk/article/zaraah-abrahams-spike-lee-said-i-could-be-next-halle-berry |access-date=30 July 2020}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHudson2015">Hudson, Rykesha (16 May 2015). [https://archive.voice-online.co.uk/article/zaraah-abrahams-spike-lee-said-i-could-be-next-halle-berry „Zaraah Abrahams: Spike Lee said I could be next Halle Berry“]. ''[[The Voice (Britaniya gazetasi)|The Voice]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">30 July</span> 2020</span>.</cite></ref>. U 2013-yilda [[HBO|HBO telekanalining]] ''[[Black Girl in Paris]]'' [[Qisqa metrajli film|qisqa metrajli filmi]]<nowiki/>da rol o‘ynagan va yilning eng yaxshi qisqa metrajli filmi nominatsiyasiga nomzod bo‘lgan handa u yerda uni Spike Lee bilan uchrashib qolgan<ref name="Voice" />. 2014-yilda Lee uni [[Hollywood]]<nowiki/>dagi birinchi filmi boʻlgan ''[[Ganja & Hess]]'' hamda ''[[Da Sweet Blood of Jesus]]'' filmida Ganja Hightower ayol bosh rolini ijro etgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.dreadcentral.com/news/89992/zaraah-abrahams-talks-da-sweet-blood-jesus/|sarlavha=Zaraah Abrahams Talks Da Sweet Blood of Jesus - Dread Central|ish=www.dreadcentral.com|kirish sanasi=13 March 2018}}</ref><ref name="Voice" />. 2015-yilda Abrams [[New York (shahar)|New York shahriga]] Amerika teledasturi ''[[The Knick]]''da suratga tushish uchun koʻchib oʻtadi<ref name="Voice" />. == Filmografiyasi == {| class="wikitable" !Yil !Sarlavha !Rol !Notes |- |2003-2005 |''Girls in Love'' |Magda |Bosh rol; 27ta epizod |- |2005-2007 |''[[Coronation Street]]'' |Joanne Jackson |Doimiy rol; 214ta epizod |- |2008-2010 |''Waterloo Road'' |Michaela White |Doimiy rol; 38ta epizod |- |2008, 2014 |''Dancing on Ice'' |Oʻzi |Tanlov ishtirokchisi; 3-oʻrin |- |2009 |''Hole In The Wall'' |Oʻzi |Musobaqa ishtirokchisi |- |2010 |''EastEnders: E20'' |Chelsea Fox |1-mavsum, 12ta epizod |- |2011 |''Waterloo Road Reunited'' |Michaela White |Veb serial; 6ta epizod |- |2012 |''Payback Season'' |Clarissa |Film |- |2012 |''Scott &amp;amp; Bailey'' |Daysha Kaye |1ta epizod |- |2012 |''Bedlam'' |Laura |Epizod: „The Long Drop“ |- |2013 |''Black Girl in Paris'' |Luce |Qisqa metrajli film |- |2013-2015 |''Secret Dealers'' |Hikoyachi |Oʻyin shou |- |2014 |''Da Sweet Blood of Jesus'' |Ganja Hightower |Film |- |2014 |''Holby City'' |Alisa Cole |Epizod: „Captive“ |- |2015 |''The Knick'' |Opal Edwards |2-mavsum |- |2020-present |''EastEnders'' |Chelsea Fox |Doimiy rol |- |2021 |''The Bay'' |DS Emma Ryan |2ta epizod |} == Mukofotlar va nominatsiyalari == {| class="wikitable" !Yil !Marosim !Mukofot !Nomzod !Natija !Havl. |- |2021 |<nowiki><i id="mw-g">Inside Soap</i></nowiki> Awards |Best Newcomer | rowspan="4" |''EastEnders'' | {{Nom}} | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Alexander |first=Susannah |date=28 September 2021 |title=''Inside Soap'' Awards announces 2021 longlist as voting opens – here's who's up for prizes |work=[[Digital Spy]] |publisher=([[Hearst Magazines UK]]) |url=https://www.digitalspy.com/soaps/coronation-street/a37769663/inside-soap-awards-2021-nominees-longlist-how-to-vote/ |url-status=live |access-date=28 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211002110028/https://www.digitalspy.com/soaps/coronation-street/a37769663/inside-soap-awards-2021-nominees-longlist-how-to-vote/ |archive-date=2 October 2021}}</ref> |- | rowspan="3" |2022 |The British Soap Awards |Best Leading Performer | {{longlisted}} | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Houghton |first=Rianne |date=21 April 2022 |title=British Soap Awards 2022 reveals longlist for viewer categories |work=[[Digital Spy]] |publisher=([[Hearst Communications]]) |url=https://www.digitalspy.com/soaps/coronation-street/a39781595/british-soap-awards-2022-vote-longlist-categories/ |access-date=19 May 2022}}</ref> |- |National Television Awards |Serial Drama Performance | {{Pending}} | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Morris |first=Lauren |date=24 May 2022 |title=NTA 2022 longlist revealed as David Tennant and Sex Education nominated |work=[[Radio Times]] |url=https://www.radiotimes.com/tv/entertainment/ntas-2022-longlist/amp/ |url-status=live |access-date=23 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220523232648/https://www.radiotimes.com/tv/entertainment/ntas-2022-longlist/amp/ |archive-date=23 May 2022}}</ref> |- |''Inside Soap'' Awards |Best Actress | {{Pending}} | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Harp |first=Justin |date=18 July 2022 |title=Inside Soap Awards announces nominations and new category for 2022 event |work=[[Digital Spy]] |publisher=([[Hearst Communications]]) |url=https://www.digitalspy.com/soaps/coronation-street/a40642854/inside-soap-awards-2022-nominees-icon/ |access-date=19 July 2022}}</ref> |} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|1401432}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:1987-yilda tugʻilganlar]] euv4lyfizp7tb9ewllmtphbfgvzp685 2725646 2725645 2022-07-30T15:09:42Z Optima D 72251 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|portret=|ismi=Zaraah Abrahams|tugʻilgan paytidagi ismi=Zaraah Clover Abrahams|tavallud sanasi={{birth date and age|1987|1|7|df=y}}|tavallud joyi=[[Lambeth]], [[London]], [[Angliya]]|vafot sanasi=|vafot joyi=|turmush oʻrtogʻi=|kasbi=[[Aktrisa]]|faoliyat_yillari=2002-hozirgacha}} '''Zaraah Clover Abrahams''' ([[1987-yil]] [[7-yanvar]]<nowiki/>da tugʻilgan) — angliyalik [[aktrisa]]. U 2003-yildan 2005-yilgacha ''[[Girls in Love]]'' filmidagi Magda roli, 2008-yildan 2010-yilgacha [[BBC One|BBC]] maktab haqidagi ''[[Waterloo Road]]'' nomli drama serialidagi Michaela White va 2005-yildan 2007-yilgacha [[ITV]] seriali ''[[Coronation Street]]''dagi Joan Jekson rollari bilan tanilgan. Keyinchalik, u [[ITV]] da efir yuzini koʻrgan ''[[Dancing on Ice]]'' iqtidorlar shousining uchinchi seriyasida ishtirok etadi va keyinroq 2014-yilda All Star seriali ishtirokchisi sifatida qaytadi. 2020-yilda Abrahams [[Chelsea Fox]] rolida ''[[EastEnders]]'' aktyorlari tarkibiga qoʻshiladi. == Yoshligi == Abrahams [[London|Londonning]] [[Lambeth]] tumanidagi kasalxonada tugʻilgan, onasi tomonidan [[Iroq|iroqlik]] va [[Barbados|barbadoslik]], otasi tomonidan esa [[Yamaykaliklar|yamaykalik]]<nowiki/>dir. U Janubiy Londonning [[Brixton]] shahrida oʻsib ulgʻaygan va 3 aka-ukaning eng kattasidir<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Hudson |first=Rykesha |date=16 May 2015 |title=Zaraah Abrahams: Spike Lee said I could be next Halle Berry |work=[[The Voice (British newspaper)|The Voice]] |url=https://archive.voice-online.co.uk/article/zaraah-abrahams-spike-lee-said-i-could-be-next-halle-berry |access-date=30 July 2020}}</ref>. Aktrisa oʻrta maʼlumot uchun Italia Conti teatr sanʼati akademiyasida oʻqigan va u yerda hali tahsil olish davomida [[Jacqueline Wilson]]<nowiki/>ning ''[[Girls in Love]]'' serialidagi Magda rolini ijro etgan<ref name="Voice" />. U 17 yoshida ''[[Coronation Street|Coronation Streetda]]'' Joanne Jackson rolini oʻynaganidan keyin [[Manchester]]<nowiki/>da aktyorlik karyerasini davom ettirish uchun Londonni tark etadi<ref name="Voice" />. == Faoliyati == Dastavval, Abrahams [[CITV]]<nowiki/>ning ''[[Girls in Love]]'' shousida Magda rolini va [[ITV]] efirga uzatgan ''[[Coronation Street]]'' teleserialida Joanne Jackson rolini oʻynagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=EastEnders casts former Coronation Street star Zaraah Abrahams as Chelsea Fox |work=[[Radio Times]] |url=https://www.radiotimes.com/news/soaps/eastenders/2020-10-15/eastenders-zaraah-abrahams-chelsea-fox/ |access-date=26 December 2020}}</ref>. 2008-yilda u talaba [[Michaela White]] obrazini takrorlangan holda ''[[Waterloo Road]]'' filmining aktyorlar tarkibiga qoʻshiladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=EastEnders announces Chelsea Fox recast – Who is Zaraah Abrahams? |work=Entertainment Daily |url=https://www.entertainmentdaily.co.uk/soaps/eastenders-announces-chelsea-fox-recast-who-is-zaraah-abrahams/ |access-date=26 December 2020}}</ref>. Uning qahramoni 2009-yilda toʻrtinchi mavsum uchun asosiy tarkibning bir qismiga aylandi va 2010-yilda beshinchi mavsumning oxirigi chiqishigacha shouda qoladi<ref name="Voice">{{Yangiliklar manbasi |last=Hudson |first=Rykesha |date=16 May 2015 |title=Zaraah Abrahams: Spike Lee said I could be next Halle Berry |work=[[The Voice (British newspaper)|The Voice]] |url=https://archive.voice-online.co.uk/article/zaraah-abrahams-spike-lee-said-i-could-be-next-halle-berry |access-date=30 July 2020}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHudson2015">Hudson, Rykesha (16 May 2015). [https://archive.voice-online.co.uk/article/zaraah-abrahams-spike-lee-said-i-could-be-next-halle-berry „Zaraah Abrahams: Spike Lee said I could be next Halle Berry“]. ''[[The Voice (Britaniya gazetasi)|The Voice]]''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">30 July</span> 2020</span>.</cite></ref>. U 2013-yilda [[HBO|HBO telekanalining]] ''[[Black Girl in Paris]]'' [[Qisqa metrajli film|qisqa metrajli filmi]]<nowiki/>da rol o‘ynagan va yilning eng yaxshi qisqa metrajli filmi nominatsiyasiga nomzod bo‘lgan handa u yerda uni Spike Lee bilan uchrashib qolgan<ref name="Voice" />. 2014-yilda Lee uni [[Hollywood]]<nowiki/>dagi birinchi filmi boʻlgan ''[[Ganja & Hess]]'' hamda ''[[Da Sweet Blood of Jesus]]'' filmida Ganja Hightower ayol bosh rolini ijro etgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.dreadcentral.com/news/89992/zaraah-abrahams-talks-da-sweet-blood-jesus/|sarlavha=Zaraah Abrahams Talks Da Sweet Blood of Jesus - Dread Central|ish=www.dreadcentral.com|kirish sanasi=13 March 2018}}</ref><ref name="Voice" />. 2015-yilda Abrams [[New York (shahar)|New York shahriga]] Amerika teledasturi ''[[The Knick]]''da suratga tushish uchun koʻchib oʻtadi<ref name="Voice" />. == Filmografiyasi == {| class="wikitable" !Yil !Sarlavha !Rol !Notes |- |2003-2005 |''Girls in Love'' |Magda |Bosh rol; 27ta epizod |- |2005-2007 |''[[Coronation Street]]'' |Joanne Jackson |Doimiy rol; 214ta epizod |- |2008-2010 |''Waterloo Road'' |Michaela White |Doimiy rol; 38ta epizod |- |2008, 2014 |''Dancing on Ice'' |Oʻzi |Tanlov ishtirokchisi; 3-oʻrin |- |2009 |''Hole In The Wall'' |Oʻzi |Musobaqa ishtirokchisi |- |2010 |''EastEnders: E20'' |Chelsea Fox |1-mavsum, 12ta epizod |- |2011 |''Waterloo Road Reunited'' |Michaela White |Veb serial; 6ta epizod |- |2012 |''Payback Season'' |Clarissa |Film |- |2012 |''Scott &amp;amp; Bailey'' |Daysha Kaye |1ta epizod |- |2012 |''Bedlam'' |Laura |Epizod: „The Long Drop“ |- |2013 |''Black Girl in Paris'' |Luce |Qisqa metrajli film |- |2013-2015 |''Secret Dealers'' |Hikoyachi |Oʻyin shou |- |2014 |''Da Sweet Blood of Jesus'' |Ganja Hightower |Film |- |2014 |''Holby City'' |Alisa Cole |Epizod: „Captive“ |- |2015 |''The Knick'' |Opal Edwards |2-mavsum |- |2020-present |''EastEnders'' |Chelsea Fox |Doimiy rol |- |2021 |''The Bay'' |DS Emma Ryan |2ta epizod |} == Mukofotlar va nominatsiyalari == {| class="wikitable" !Yil !Marosim !Mukofot !Nomzod !Natija !Havl. |- |2021 |<nowiki><i id="mw-g">Inside Soap</i></nowiki> Awards |Best Newcomer | rowspan="4" |''EastEnders'' | {{Nom}} | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Alexander |first=Susannah |date=28 September 2021 |title=''Inside Soap'' Awards announces 2021 longlist as voting opens – here's who's up for prizes |work=[[Digital Spy]] |publisher=([[Hearst Magazines UK]]) |url=https://www.digitalspy.com/soaps/coronation-street/a37769663/inside-soap-awards-2021-nominees-longlist-how-to-vote/ |url-status=live |access-date=28 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211002110028/https://www.digitalspy.com/soaps/coronation-street/a37769663/inside-soap-awards-2021-nominees-longlist-how-to-vote/ |archive-date=2 October 2021}}</ref> |- | rowspan="3" |2022 |The British Soap Awards |Best Leading Performer | {{Nom}} | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Houghton |first=Rianne |date=21 April 2022 |title=British Soap Awards 2022 reveals longlist for viewer categories |work=[[Digital Spy]] |publisher=([[Hearst Communications]]) |url=https://www.digitalspy.com/soaps/coronation-street/a39781595/british-soap-awards-2022-vote-longlist-categories/ |access-date=19 May 2022}}</ref> |- |National Television Awards |Serial Drama Performance | {{Pending}} | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Morris |first=Lauren |date=24 May 2022 |title=NTA 2022 longlist revealed as David Tennant and Sex Education nominated |work=[[Radio Times]] |url=https://www.radiotimes.com/tv/entertainment/ntas-2022-longlist/amp/ |url-status=live |access-date=23 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220523232648/https://www.radiotimes.com/tv/entertainment/ntas-2022-longlist/amp/ |archive-date=23 May 2022}}</ref> |- |''Inside Soap'' Awards |Best Actress | {{Pending}} | align="center" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Harp |first=Justin |date=18 July 2022 |title=Inside Soap Awards announces nominations and new category for 2022 event |work=[[Digital Spy]] |publisher=([[Hearst Communications]]) |url=https://www.digitalspy.com/soaps/coronation-street/a40642854/inside-soap-awards-2022-nominees-icon/ |access-date=19 July 2022}}</ref> |} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|1401432}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:1987-yilda tugʻilganlar]] 742bufgpfqpyuagk98awa8zb11dcwcy Munozara:Zaraah Abrahams 1 758811 2725647 2022-07-30T15:10:18Z Optima D 72251 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg 2725648 2725647 2022-07-30T15:10:49Z Optima D 72251 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wikiayollar wikitext text/x-wiki {{WikiAyollar loyihasi}} {{WikiStipendiya marafoni}} f4akav5y3yppdmoxfrto7u7mf3u5f6h Kitu Gidwani 0 758812 2725649 2022-07-30T15:12:25Z Finikchik 74243 „[[:en:Special:Redirect/revision/1090562250|Kitu Gidwani]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Kitu Gidwani|portret=Kitu Gidwani.jpg|tavallud sanasi=|tavallud joyi=[[Mumbay]], [[Maharashtra]]|tugʻilgan paytidagi ismi=Kaushalya Gidwani|vafot sanasi=|vafot joyi=|kasbi=[[Aktrisa]], [[model]], [[raqqosa]]|faoliyat_yillari=1984–hozirgi kungacha|sayt=}} [[Category:Articles with hCards]] '''Kaushalya "Kitu" Gidwani''' - hind aktrisasi va modeli. U Hindiston [[Televideniye|televideniesida]] bir nechta film va seriallarda rol o'ynagan. Kitu ''Swabhimaan'' filmida Svetlana rolini o'ynaydi, bu roli uchun u muvaffaqiyatga erishadi. Keyin u ''Shaktimaanga'' imzo chekdi va haqiqat tarafdori bo'lgan yangiliklar kanali muxbiri "Geeta Vishwas" rolini o'ynadi. U bir necha epizoddan so‘ng shouni tark etdi va keyinchalik 1986-yilda Doordarshan telekanalida efirga uzatilgan ''Air Hostess'' serialidan so‘ng mashhur bo‘ldi ''Dance of the wind'' (1997), ''Deepa Mehta`s Earth'' (1998) filmlaridagi rollari uchun tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi. == Shaxsiy hayoti == Gidvani [[Mumbay|Mumbayda]] tug'ilgan. Uning [[Sindxi xalqi|Sindhilik]] ota-onasi bo`linishdan kegin Pokistondan ko'chib kelgan. Ular Worli shahridagi qochqinlar lagerida yashashgan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Singh |first=Sanghita |date=1 April 2002 |title=It's back to the basics for Kitu Gidwani |work=The Times Of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/8491617.cms |url-status=live |access-date=21 December 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121103053711/http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/8491617.cms |archive-date=3 November 2012}}</ref> Uning akasi bor. U Mumbaydagi Fort monastir maktabida tahsil olgan. Bitiruvdan keyingi kunlarida uning [[Fransuz tili|frantsuz tiliga]] qiziqishini ortdi va u frantsuz spektakllarida rol o'ynay boshladi. Tez orada u Janak Toprani rejissyorligidagi ingliz spektakllarida rol o'ynadi. U ba'zi teleseriallarda rol o'ynagan va keyinchalik frantsuzcha ''Black'' (1987) filmida<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sindhishaan.com/personalities/index.php#kitu|sarlavha=Famous Sindhis - Kidu Gidwani|kirish sanasi=13 July 2006|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140306224251/http://www.sindhishaan.com/personalities/index.php#kitu|arxivsana=6 March 2014}}</ref> suratga tushgan va unda braziliyalik qiz rolini o'ynagan.<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm|sarlavha=rediff.com US edition: You can do whatever you believe of yourself: Kitu Gidwani|ish=m.rediff.com|kirish sanasi=14 November 2013|arxivsana=9 July 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140709185618/http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm}}</ref> == Faoliyati == Gidwani televideniyadagi debyutini 1984-yilda ''Trishna'' teleserialida qildi va 1980 va 90-yillarda ''Swabhimaan'', ''Air Hostess'' va ''Junoon'' kabi teleseriallarda unutilmas chiqishlar qildi.<ref name="auto1">{{Yangiliklar manbasi |last=Bhattacharya |first=Budhaditya |date=24 July 2013 |title=She has seen it all... |work=The Hindu |location=Chennai, India |url=http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece |url-status=live |access-date=14 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131114172235/http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece |archive-date=14 November 2013}}</ref> U ''Junoon'' filmida aktyor Tom Alter bilan yotoqda o'pish sahnasidan keyin ko'pchilikning e'tiborini tortdi. 1997-yilda u bir vaqtning o'zida to'rtta serialda suratga tushgan, ''Swabhimaan'' va ''Junoondan'' tashqari, ''Saahil'', ''Yeh Kahan Aa Gaye Xum'' filmlarida ham rol o'ynagan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiatoday.in/magazine/cover-story/story/19970616-tv-actors-never-had-it-so-good-recognition-astronomical-rates-and-roles-for-the-asking-831610-1997-06-16|sarlavha=TV actors never had it so good: recognition, astronomical rates and roles for the asking|ism=Namita|muallif=Bhandare|sana=June 16, 1997|ish=India Today|kirish sanasi=19 November 2019|arxivsana=12 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201012040712/https://www.indiatoday.in/magazine/cover-story/story/19970616-tv-actors-never-had-it-so-good-recognition-astronomical-rates-and-roles-for-the-asking-831610-1997-06-16}}</ref> U yaqinda ko'p yulduzli hind seriallari ''Kaashish'' va ''Kulvadhuda'' paydo bo'ldi. 1997-yilda u ''Dance of the Wind'' filmida ustozi/onasini yo'qotib, ovozini qaytarish uchun kurashayotgan hind klassik qo'shiqchisi Pallavi rolini o'ynadi. Bu rol [[Nantes|Nantdagi]] "Uch qit'a" festivalida "Eng yaxshi aktrisa" mukofotiga sazovor bo'ldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 October 2011 |title=I'm happy, I'm free |work=The Hindu |location=Chennai, India |url=http://www.thehindu.com/features/cinema/im-happy-im-free/article2562544.ece |url-status=live |access-date=14 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131114094944/http://www.thehindu.com/features/cinema/im-happy-im-free/article2562544.ece |archive-date=14 November 2013}}</ref> Pankaj Butaliyaning ''Shadows in the Dark'' filmida u hozirgi Pokistonda yashovchi o‘rta yoshli ayol Lajma rolini o‘ynadi.<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm|sarlavha=rediff.com US edition: You can do whatever you believe of yourself: Kitu Gidwani|ish=m.rediff.com|kirish sanasi=14 November 2013|arxivsana=9 July 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140709185618/http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20140709185618/http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm "rediff.com US edition: You can do whatever you believe of yourself: Kitu Gidwani"]. ''m.rediff.com''. Archived from [http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm the original] on 9 July 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">14 November</span> 2013</span>.</cite></ref> 2010-yillarda u ''Fashion'', ''Dhobi Ghat'' va ''Student of the year'' filmlarida kichik rollarni ijro etgan.<ref name="auto1">{{Yangiliklar manbasi |last=Bhattacharya |first=Budhaditya |date=24 July 2013 |title=She has seen it all... |work=The Hindu |location=Chennai, India |url=http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece |url-status=live |access-date=14 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131114172235/http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece |archive-date=14 November 2013}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBhattacharya2013">Bhattacharya, Budhaditya (24 July 2013). [http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece "She has seen it all..."] ''The Hindu''. Chennai, India. [https://web.archive.org/web/20131114172235/http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece Archived] from the original on 14 November 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">14 November</span> 2013</span>.</cite></ref> 2001-yilda ITC Limitedga tegishli Wills Lifestyle kiyim-kechak tarmog'i bilan birgalikda u ''Wills Sport Lifestyle'' kiyim brendini targ'ib qildi.<ref name="wills">{{Yangiliklar manbasi |date=2001-07-08 |title=Read(il)y made lifestyle |work=[[The Hindu]] |url=http://www.hinduonnet.com/2001/07/08/stories/0408403s.htm |url-status=usurped |access-date=2006-07-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090110164227/http://www.hinduonnet.com/2001/07/08/stories/0408403s.htm |archive-date=10 January 2009}}</ref> 2006-yilda u Darshan Jarivalaning ''Your Place or Mine'' spektaklida ham rol o'ynagan. U, shuningdek, ''Sock ’em With Honeyn'' spektaklini ham ijro etdi, u yerda qizi yahudiyni sevib qolgan Pokistonlik an’anaviy parsi ayol rolini o‘ynadi va bu uning chet elga birinchi sayohatiga turtki bo‘ldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://cities.expressindia.com/fullstory.php?newsid=62400|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=21 December 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20030921011231/http://cities.expressindia.com/fullstory.php?newsid=62400|arxivsana=21 September 2003}}</ref> == Mukofotlar == 1998-yilda Kitu "Uch qit'a" festivalida, [[Nantes|Nantda]], Frantsiyada "Eng yaxshi ayol roli" mukofotiga sazovor bo'ldi. Mukofot uning ''Dance of the Wind'' filmidagi ''Pallavi'' rolidagi (rejissyor Rajan Xosa) ajoyib yutug‘ini e’tirof etdi. == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol !Izohlar |- |1984 |''Holi'' | | |- |1985 |''Janam'' | |TV film |- |1985 |''Wisdom Tree'' | |qisqa metrajli film |- |1985 |''Trishna'' |Roohi |TV serial |- |1986 |''Air Hostess'' | |TV serial |- |1987 |''Khoj'' |Kitu Gidwani , Dilip Dhawan |TV serial |- |1987 |''Black'' | |Frantsuzcha film |- |1991 |''Rukmavati Ki Haveli'' |Kittu Gidwani | |- |1991 |''The Khajuraho'' | |qisqa metrajli film |- |1994 |''Junoon''<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Archived copy|url=https://in.news.yahoo.com/tv-going-downhill-decade-kitu-gidwani-033821838.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160822205006/https://in.news.yahoo.com/tv-going-downhill-decade-kitu-gidwani-033821838.html|arxivsana=22 August 2016|kirish sanasi=2 July 2016}}</ref> |Mini Agrawal |TV serial |- |1994 |''Tehkikaat'' |Kavita Deshpande |1-Epizodda qotil sifatida paydo bo'ldi |- |1995-96 |''Saahil'' |Prerna |TV serial |- |1995-97 |''Swabhimaan'' |Svetlana Banerjee |TV serial |- |1997 |''Karvaan (Shadows in the Dark)'' |Lajma | |- |1997 |''Dance of the Wind'' |Pallavi Sehgal | |- |1998 |''Earth'' |Bunty Sethna | |- |1998 |''Shaktimaan'' |Geeta Vishwas |TV Serial |- |2001 |''Happily Ever After'' |Mme Gibson |Frantsuzcha film |- |2001 |''Deham'' |Jaya | |- |2001 |''Abhay'' |Jayanti | |- |2001 |''Aalavandhan'' |Jayanthi |Tamil film |- |2002 |''Nazarana'' |Ishitaning onasi |TV film |- |2004 |''Kesar'' |Pam Mallya |TV serieal |- |2005 |''Kasshish'' |Ratna |TV serieal |- |2006-07 |''Kulvaddhu'' |Antra Singh Rathod |TV serieal |- |2006 |''Dil Diya Hai'' |Michelle | |- |2007 |''Strangers'' | | |- |2008 |''Jaane Tu... Ya Jaane Na'' |Sheela Pariyar | |- |2008 |''Fashion'' |Anisha Roy | |- |2009 |''Phir Kabhi'' |Divya Singh | |- |2010 |''Hello Zindagi'' |Dr. Sadhana | |- |2011 |''Dhobi Ghat'' |Vatsala | |- |2011 |''Monica'' |Pamela Garewal | |- |2012 |''Student of the Year'' |Manini Banerjee | |- |2013 |''Ek Bura Aadmi'' |Rukmi Devi | |- |2015 |''Wedding Pullav'' | | |- |2016 |''Traffic'' |Rehanning onasi | |- |2017 |''Ok Jaanu'' |Taraning onasi | |- |2018 |''Yeh Un Dinon Ki Baat Hai'' |Sameerning o`gay buvisi |TV serieal |- |2019 |''Fittrat'' |Pinky Kapoor |ALTBalaji va ZEE5 da chiqarilgan onlayn-seriyalar |- |2020 |''Ghost Stories'' |Dhruvning onasi |} == Manbalar == [[Turkum:Hindistonlik film aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] p4gdnzyi8fguin18dn9918bsb8vkh3f 2725655 2725649 2022-07-30T15:17:14Z Finikchik 74243 /* Filmografiya */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Kitu Gidwani|portret=Kitu Gidwani.jpg|tavallud sanasi=|tavallud joyi=[[Mumbay]], [[Maharashtra]]|tugʻilgan paytidagi ismi=Kaushalya Gidwani|vafot sanasi=|vafot joyi=|kasbi=[[Aktrisa]], [[model]], [[raqqosa]]|faoliyat_yillari=1984–hozirgi kungacha|sayt=}} [[Category:Articles with hCards]] '''Kaushalya "Kitu" Gidwani''' - hind aktrisasi va modeli. U Hindiston [[Televideniye|televideniesida]] bir nechta film va seriallarda rol o'ynagan. Kitu ''Swabhimaan'' filmida Svetlana rolini o'ynaydi, bu roli uchun u muvaffaqiyatga erishadi. Keyin u ''Shaktimaanga'' imzo chekdi va haqiqat tarafdori bo'lgan yangiliklar kanali muxbiri "Geeta Vishwas" rolini o'ynadi. U bir necha epizoddan so‘ng shouni tark etdi va keyinchalik 1986-yilda Doordarshan telekanalida efirga uzatilgan ''Air Hostess'' serialidan so‘ng mashhur bo‘ldi ''Dance of the wind'' (1997), ''Deepa Mehta`s Earth'' (1998) filmlaridagi rollari uchun tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi. == Shaxsiy hayoti == Gidvani [[Mumbay|Mumbayda]] tug'ilgan. Uning [[Sindxi xalqi|Sindhilik]] ota-onasi bo`linishdan kegin Pokistondan ko'chib kelgan. Ular Worli shahridagi qochqinlar lagerida yashashgan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Singh |first=Sanghita |date=1 April 2002 |title=It's back to the basics for Kitu Gidwani |work=The Times Of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/8491617.cms |url-status=live |access-date=21 December 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121103053711/http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/8491617.cms |archive-date=3 November 2012}}</ref> Uning akasi bor. U Mumbaydagi Fort monastir maktabida tahsil olgan. Bitiruvdan keyingi kunlarida uning [[Fransuz tili|frantsuz tiliga]] qiziqishini ortdi va u frantsuz spektakllarida rol o'ynay boshladi. Tez orada u Janak Toprani rejissyorligidagi ingliz spektakllarida rol o'ynadi. U ba'zi teleseriallarda rol o'ynagan va keyinchalik frantsuzcha ''Black'' (1987) filmida<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sindhishaan.com/personalities/index.php#kitu|sarlavha=Famous Sindhis - Kidu Gidwani|kirish sanasi=13 July 2006|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140306224251/http://www.sindhishaan.com/personalities/index.php#kitu|arxivsana=6 March 2014}}</ref> suratga tushgan va unda braziliyalik qiz rolini o'ynagan.<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm|sarlavha=rediff.com US edition: You can do whatever you believe of yourself: Kitu Gidwani|ish=m.rediff.com|kirish sanasi=14 November 2013|arxivsana=9 July 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140709185618/http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm}}</ref> == Faoliyati == Gidwani televideniyadagi debyutini 1984-yilda ''Trishna'' teleserialida qildi va 1980 va 90-yillarda ''Swabhimaan'', ''Air Hostess'' va ''Junoon'' kabi teleseriallarda unutilmas chiqishlar qildi.<ref name="auto1">{{Yangiliklar manbasi |last=Bhattacharya |first=Budhaditya |date=24 July 2013 |title=She has seen it all... |work=The Hindu |location=Chennai, India |url=http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece |url-status=live |access-date=14 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131114172235/http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece |archive-date=14 November 2013}}</ref> U ''Junoon'' filmida aktyor Tom Alter bilan yotoqda o'pish sahnasidan keyin ko'pchilikning e'tiborini tortdi. 1997-yilda u bir vaqtning o'zida to'rtta serialda suratga tushgan, ''Swabhimaan'' va ''Junoondan'' tashqari, ''Saahil'', ''Yeh Kahan Aa Gaye Xum'' filmlarida ham rol o'ynagan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiatoday.in/magazine/cover-story/story/19970616-tv-actors-never-had-it-so-good-recognition-astronomical-rates-and-roles-for-the-asking-831610-1997-06-16|sarlavha=TV actors never had it so good: recognition, astronomical rates and roles for the asking|ism=Namita|muallif=Bhandare|sana=June 16, 1997|ish=India Today|kirish sanasi=19 November 2019|arxivsana=12 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201012040712/https://www.indiatoday.in/magazine/cover-story/story/19970616-tv-actors-never-had-it-so-good-recognition-astronomical-rates-and-roles-for-the-asking-831610-1997-06-16}}</ref> U yaqinda ko'p yulduzli hind seriallari ''Kaashish'' va ''Kulvadhuda'' paydo bo'ldi. 1997-yilda u ''Dance of the Wind'' filmida ustozi/onasini yo'qotib, ovozini qaytarish uchun kurashayotgan hind klassik qo'shiqchisi Pallavi rolini o'ynadi. Bu rol [[Nantes|Nantdagi]] "Uch qit'a" festivalida "Eng yaxshi aktrisa" mukofotiga sazovor bo'ldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 October 2011 |title=I'm happy, I'm free |work=The Hindu |location=Chennai, India |url=http://www.thehindu.com/features/cinema/im-happy-im-free/article2562544.ece |url-status=live |access-date=14 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131114094944/http://www.thehindu.com/features/cinema/im-happy-im-free/article2562544.ece |archive-date=14 November 2013}}</ref> Pankaj Butaliyaning ''Shadows in the Dark'' filmida u hozirgi Pokistonda yashovchi o‘rta yoshli ayol Lajma rolini o‘ynadi.<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm|sarlavha=rediff.com US edition: You can do whatever you believe of yourself: Kitu Gidwani|ish=m.rediff.com|kirish sanasi=14 November 2013|arxivsana=9 July 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140709185618/http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20140709185618/http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm "rediff.com US edition: You can do whatever you believe of yourself: Kitu Gidwani"]. ''m.rediff.com''. Archived from [http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm the original] on 9 July 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">14 November</span> 2013</span>.</cite></ref> 2010-yillarda u ''Fashion'', ''Dhobi Ghat'' va ''Student of the year'' filmlarida kichik rollarni ijro etgan.<ref name="auto1">{{Yangiliklar manbasi |last=Bhattacharya |first=Budhaditya |date=24 July 2013 |title=She has seen it all... |work=The Hindu |location=Chennai, India |url=http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece |url-status=live |access-date=14 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131114172235/http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece |archive-date=14 November 2013}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBhattacharya2013">Bhattacharya, Budhaditya (24 July 2013). [http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece "She has seen it all..."] ''The Hindu''. Chennai, India. [https://web.archive.org/web/20131114172235/http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece Archived] from the original on 14 November 2013<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">14 November</span> 2013</span>.</cite></ref> 2001-yilda ITC Limitedga tegishli Wills Lifestyle kiyim-kechak tarmog'i bilan birgalikda u ''Wills Sport Lifestyle'' kiyim brendini targ'ib qildi.<ref name="wills">{{Yangiliklar manbasi |date=2001-07-08 |title=Read(il)y made lifestyle |work=[[The Hindu]] |url=http://www.hinduonnet.com/2001/07/08/stories/0408403s.htm |url-status=usurped |access-date=2006-07-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090110164227/http://www.hinduonnet.com/2001/07/08/stories/0408403s.htm |archive-date=10 January 2009}}</ref> 2006-yilda u Darshan Jarivalaning ''Your Place or Mine'' spektaklida ham rol o'ynagan. U, shuningdek, ''Sock ’em With Honeyn'' spektaklini ham ijro etdi, u yerda qizi yahudiyni sevib qolgan Pokistonlik an’anaviy parsi ayol rolini o‘ynadi va bu uning chet elga birinchi sayohatiga turtki bo‘ldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://cities.expressindia.com/fullstory.php?newsid=62400|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=21 December 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20030921011231/http://cities.expressindia.com/fullstory.php?newsid=62400|arxivsana=21 September 2003}}</ref> == Mukofotlar == 1998-yilda Kitu "Uch qit'a" festivalida, [[Nantes|Nantda]], Frantsiyada "Eng yaxshi ayol roli" mukofotiga sazovor bo'ldi. Mukofot uning ''Dance of the Wind'' filmidagi ''Pallavi'' rolidagi (rejissyor Rajan Xosa) ajoyib yutug‘ini e’tirof etdi. == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" !style="background:#b2ffff;"|'''Yil''' !style="background:#faebd7;"|'''Nom''' !style="background:#7fffd4;"|'''Rol''' !style="background:#ffe4c4;"|'''Izohlar''' |- |1984 |''Holi'' | | |- |1985 |''Janam'' | |TV film |- |1985 |''Wisdom Tree'' | |qisqa metrajli film |- |1985 |''Trishna'' |Roohi |TV serial |- |1986 |''Air Hostess'' | |TV serial |- |1987 |''Khoj'' |Kitu Gidwani , Dilip Dhawan |TV serial |- |1987 |''Black'' | |Frantsuzcha film |- |1991 |''Rukmavati Ki Haveli'' |Kittu Gidwani | |- |1991 |''The Khajuraho'' | |qisqa metrajli film |- |1994 |''Junoon''<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Archived copy|url=https://in.news.yahoo.com/tv-going-downhill-decade-kitu-gidwani-033821838.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160822205006/https://in.news.yahoo.com/tv-going-downhill-decade-kitu-gidwani-033821838.html|arxivsana=22 August 2016|kirish sanasi=2 July 2016}}</ref> |Mini Agrawal |TV serial |- |1994 |''Tehkikaat'' |Kavita Deshpande |1-Epizodda qotil sifatida paydo bo'ldi |- |1995-96 |''Saahil'' |Prerna |TV serial |- |1995-97 |''Swabhimaan'' |Svetlana Banerjee |TV serial |- |1997 |''Karvaan (Shadows in the Dark)'' |Lajma | |- |1997 |''Dance of the Wind'' |Pallavi Sehgal | |- |1998 |''Earth'' |Bunty Sethna | |- |1998 |''Shaktimaan'' |Geeta Vishwas |TV Serial |- |2001 |''Happily Ever After'' |Mme Gibson |Frantsuzcha film |- |2001 |''Deham'' |Jaya | |- |2001 |''Abhay'' |Jayanti | |- |2001 |''Aalavandhan'' |Jayanthi |Tamil film |- |2002 |''Nazarana'' |Ishitaning onasi |TV film |- |2004 |''Kesar'' |Pam Mallya |TV serieal |- |2005 |''Kasshish'' |Ratna |TV serieal |- |2006-07 |''Kulvaddhu'' |Antra Singh Rathod |TV serieal |- |2006 |''Dil Diya Hai'' |Michelle | |- |2007 |''Strangers'' | | |- |2008 |''Jaane Tu... Ya Jaane Na'' |Sheela Pariyar | |- |2008 |''Fashion'' |Anisha Roy | |- |2009 |''Phir Kabhi'' |Divya Singh | |- |2010 |''Hello Zindagi'' |Dr. Sadhana | |- |2011 |''Dhobi Ghat'' |Vatsala | |- |2011 |''Monica'' |Pamela Garewal | |- |2012 |''Student of the Year'' |Manini Banerjee | |- |2013 |''Ek Bura Aadmi'' |Rukmi Devi | |- |2015 |''Wedding Pullav'' | | |- |2016 |''Traffic'' |Rehanning onasi | |- |2017 |''Ok Jaanu'' |Taraning onasi | |- |2018 |''Yeh Un Dinon Ki Baat Hai'' |Sameerning o`gay buvisi |TV serieal |- |2019 |''Fittrat'' |Pinky Kapoor |ALTBalaji va ZEE5 da chiqarilgan onlayn-seriyalar |- |2020 |''Ghost Stories'' |Dhruvning onasi |} == Manbalar == [[Turkum:Hindistonlik film aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] pi4d34viu58ulv5v2ien6lge2gvud2e 2725657 2725655 2022-07-30T15:17:50Z Finikchik 74243 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Kitu Gidwani|portret=Kitu Gidwani.jpg|tavallud sanasi=|tavallud joyi=[[Mumbay]], [[Maharashtra]]|tugʻilgan paytidagi ismi=Kaushalya Gidwani|vafot sanasi=|vafot joyi=|kasbi=[[Aktrisa]], [[model]], [[raqqosa]]|faoliyat_yillari=1984–hozirgi kungacha|sayt=}} [[Category:Articles with hCards]] '''Kaushalya "Kitu" Gidwani''' - hind aktrisasi va modeli. U Hindiston [[Televideniye|televideniesida]] bir nechta film va seriallarda rol o'ynagan. Kitu ''Swabhimaan'' filmida Svetlana rolini o'ynaydi, bu roli uchun u muvaffaqiyatga erishadi. Keyin u ''Shaktimaanga'' imzo chekdi va haqiqat tarafdori bo'lgan yangiliklar kanali muxbiri "Geeta Vishwas" rolini o'ynadi. U bir necha epizoddan so‘ng shouni tark etdi va keyinchalik 1986-yilda Doordarshan telekanalida efirga uzatilgan ''Air Hostess'' serialidan so‘ng mashhur bo‘ldi ''Dance of the wind'' (1997), ''Deepa Mehta`s Earth'' (1998) filmlaridagi rollari uchun tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi. == Shaxsiy hayoti == Gidvani [[Mumbay|Mumbayda]] tug'ilgan. Uning [[Sindxi xalqi|Sindhilik]] ota-onasi bo`linishdan kegin Pokistondan ko'chib kelgan. Ular Worli shahridagi qochqinlar lagerida yashashgan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Singh |first=Sanghita |date=1 April 2002 |title=It's back to the basics for Kitu Gidwani |work=The Times Of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/8491617.cms |url-status=live |access-date=21 December 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121103053711/http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/8491617.cms |archive-date=3 November 2012}}</ref> Uning akasi bor. U Mumbaydagi Fort monastir maktabida tahsil olgan. Bitiruvdan keyingi kunlarida uning [[Fransuz tili|frantsuz tiliga]] qiziqishini ortdi va u frantsuz spektakllarida rol o'ynay boshladi. Tez orada u Janak Toprani rejissyorligidagi ingliz spektakllarida rol o'ynadi. U ba'zi teleseriallarda rol o'ynagan va keyinchalik frantsuzcha ''Black'' (1987) filmida<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sindhishaan.com/personalities/index.php#kitu|sarlavha=Famous Sindhis - Kidu Gidwani|kirish sanasi=13 July 2006|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140306224251/http://www.sindhishaan.com/personalities/index.php#kitu|arxivsana=6 March 2014}}</ref> suratga tushgan va unda braziliyalik qiz rolini o'ynagan.<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm|sarlavha=rediff.com US edition: You can do whatever you believe of yourself: Kitu Gidwani|ish=m.rediff.com|kirish sanasi=14 November 2013|arxivsana=9 July 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140709185618/http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm}}</ref> == Faoliyati == Gidwani televideniyadagi debyutini 1984-yilda ''Trishna'' teleserialida qildi va 1980 va 90-yillarda ''Swabhimaan'', ''Air Hostess'' va ''Junoon'' kabi teleseriallarda unutilmas chiqishlar qildi.<ref name="auto1">{{Yangiliklar manbasi |last=Bhattacharya |first=Budhaditya |date=24 July 2013 |title=She has seen it all... |work=The Hindu |location=Chennai, India |url=http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece |url-status=live |access-date=14 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131114172235/http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece |archive-date=14 November 2013}}</ref> U ''Junoon'' filmida aktyor Tom Alter bilan yotoqda o'pish sahnasidan keyin ko'pchilikning e'tiborini tortdi. 1997-yilda u bir vaqtning o'zida to'rtta serialda suratga tushgan, ''Swabhimaan'' va ''Junoondan'' tashqari, ''Saahil'', ''Yeh Kahan Aa Gaye Xum'' filmlarida ham rol o'ynagan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiatoday.in/magazine/cover-story/story/19970616-tv-actors-never-had-it-so-good-recognition-astronomical-rates-and-roles-for-the-asking-831610-1997-06-16|sarlavha=TV actors never had it so good: recognition, astronomical rates and roles for the asking|ism=Namita|muallif=Bhandare|sana=June 16, 1997|ish=India Today|kirish sanasi=19 November 2019|arxivsana=12 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201012040712/https://www.indiatoday.in/magazine/cover-story/story/19970616-tv-actors-never-had-it-so-good-recognition-astronomical-rates-and-roles-for-the-asking-831610-1997-06-16}}</ref> U yaqinda ko'p yulduzli hind seriallari ''Kaashish'' va ''Kulvadhuda'' paydo bo'ldi. 1997-yilda u ''Dance of the Wind'' filmida ustozi/onasini yo'qotib, ovozini qaytarish uchun kurashayotgan hind klassik qo'shiqchisi Pallavi rolini o'ynadi. Bu rol [[Nantes|Nantdagi]] "Uch qit'a" festivalida "Eng yaxshi aktrisa" mukofotiga sazovor bo'ldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 October 2011 |title=I'm happy, I'm free |work=The Hindu |location=Chennai, India |url=http://www.thehindu.com/features/cinema/im-happy-im-free/article2562544.ece |url-status=live |access-date=14 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131114094944/http://www.thehindu.com/features/cinema/im-happy-im-free/article2562544.ece |archive-date=14 November 2013}}</ref> Pankaj Butaliyaning ''Shadows in the Dark'' filmida u hozirgi Pokistonda yashovchi o‘rta yoshli ayol Lajma rolini o‘ynadi.<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm|sarlavha=rediff.com US edition: You can do whatever you believe of yourself: Kitu Gidwani|ish=m.rediff.com|kirish sanasi=14 November 2013|arxivsana=9 July 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140709185618/http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20140709185618/http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm "rediff.com US edition: You can do whatever you believe of yourself: Kitu Gidwani"]. ''m.rediff.com''. Archived from [http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm the original] on 9 July 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">14 November</span> 2013</span>.</cite></ref> 2010-yillarda u ''Fashion'', ''Dhobi Ghat'' va ''Student of the year'' filmlarida kichik rollarni ijro etgan. 2001-yilda ITC Limitedga tegishli Wills Lifestyle kiyim-kechak tarmog'i bilan birgalikda u ''Wills Sport Lifestyle'' kiyim brendini targ'ib qildi.<ref name="wills">{{Yangiliklar manbasi |date=2001-07-08 |title=Read(il)y made lifestyle |work=[[The Hindu]] |url=http://www.hinduonnet.com/2001/07/08/stories/0408403s.htm |url-status=usurped |access-date=2006-07-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090110164227/http://www.hinduonnet.com/2001/07/08/stories/0408403s.htm |archive-date=10 January 2009}}</ref> 2006-yilda u Darshan Jarivalaning ''Your Place or Mine'' spektaklida ham rol o'ynagan. U, shuningdek, ''Sock ’em With Honeyn'' spektaklini ham ijro etdi, u yerda qizi yahudiyni sevib qolgan Pokistonlik an’anaviy parsi ayol rolini o‘ynadi va bu uning chet elga birinchi sayohatiga turtki bo‘ldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://cities.expressindia.com/fullstory.php?newsid=62400|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=21 December 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20030921011231/http://cities.expressindia.com/fullstory.php?newsid=62400|arxivsana=21 September 2003}}</ref> == Mukofotlar == 1998-yilda Kitu "Uch qit'a" festivalida, [[Nantes|Nantda]], Frantsiyada "Eng yaxshi ayol roli" mukofotiga sazovor bo'ldi. Mukofot uning ''Dance of the Wind'' filmidagi ''Pallavi'' rolidagi (rejissyor Rajan Xosa) ajoyib yutug‘ini e’tirof etdi. == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" !style="background:#b2ffff;"|'''Yil''' !style="background:#faebd7;"|'''Nom''' !style="background:#7fffd4;"|'''Rol''' !style="background:#ffe4c4;"|'''Izohlar''' |- |1984 |''Holi'' | | |- |1985 |''Janam'' | |TV film |- |1985 |''Wisdom Tree'' | |qisqa metrajli film |- |1985 |''Trishna'' |Roohi |TV serial |- |1986 |''Air Hostess'' | |TV serial |- |1987 |''Khoj'' |Kitu Gidwani , Dilip Dhawan |TV serial |- |1987 |''Black'' | |Frantsuzcha film |- |1991 |''Rukmavati Ki Haveli'' |Kittu Gidwani | |- |1991 |''The Khajuraho'' | |qisqa metrajli film |- |1994 |''Junoon''<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Archived copy|url=https://in.news.yahoo.com/tv-going-downhill-decade-kitu-gidwani-033821838.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160822205006/https://in.news.yahoo.com/tv-going-downhill-decade-kitu-gidwani-033821838.html|arxivsana=22 August 2016|kirish sanasi=2 July 2016}}</ref> |Mini Agrawal |TV serial |- |1994 |''Tehkikaat'' |Kavita Deshpande |1-Epizodda qotil sifatida paydo bo'ldi |- |1995-96 |''Saahil'' |Prerna |TV serial |- |1995-97 |''Swabhimaan'' |Svetlana Banerjee |TV serial |- |1997 |''Karvaan (Shadows in the Dark)'' |Lajma | |- |1997 |''Dance of the Wind'' |Pallavi Sehgal | |- |1998 |''Earth'' |Bunty Sethna | |- |1998 |''Shaktimaan'' |Geeta Vishwas |TV Serial |- |2001 |''Happily Ever After'' |Mme Gibson |Frantsuzcha film |- |2001 |''Deham'' |Jaya | |- |2001 |''Abhay'' |Jayanti | |- |2001 |''Aalavandhan'' |Jayanthi |Tamil film |- |2002 |''Nazarana'' |Ishitaning onasi |TV film |- |2004 |''Kesar'' |Pam Mallya |TV serieal |- |2005 |''Kasshish'' |Ratna |TV serieal |- |2006-07 |''Kulvaddhu'' |Antra Singh Rathod |TV serieal |- |2006 |''Dil Diya Hai'' |Michelle | |- |2007 |''Strangers'' | | |- |2008 |''Jaane Tu... Ya Jaane Na'' |Sheela Pariyar | |- |2008 |''Fashion'' |Anisha Roy | |- |2009 |''Phir Kabhi'' |Divya Singh | |- |2010 |''Hello Zindagi'' |Dr. Sadhana | |- |2011 |''Dhobi Ghat'' |Vatsala | |- |2011 |''Monica'' |Pamela Garewal | |- |2012 |''Student of the Year'' |Manini Banerjee | |- |2013 |''Ek Bura Aadmi'' |Rukmi Devi | |- |2015 |''Wedding Pullav'' | | |- |2016 |''Traffic'' |Rehanning onasi | |- |2017 |''Ok Jaanu'' |Taraning onasi | |- |2018 |''Yeh Un Dinon Ki Baat Hai'' |Sameerning o`gay buvisi |TV serieal |- |2019 |''Fittrat'' |Pinky Kapoor |ALTBalaji va ZEE5 da chiqarilgan onlayn-seriyalar |- |2020 |''Ghost Stories'' |Dhruvning onasi |} == Manbalar == [[Turkum:Hindistonlik film aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] qwyx3rd973vtkz8h144sdwwgy2galwt 2725658 2725657 2022-07-30T15:18:04Z Finikchik 74243 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Kitu Gidwani|portret=Kitu Gidwani.jpg|tavallud sanasi=|tavallud joyi=[[Mumbay]], [[Maharashtra]]|tugʻilgan paytidagi ismi=Kaushalya Gidwani|vafot sanasi=|vafot joyi=|kasbi=[[Aktrisa]], [[model]], [[raqqosa]]|faoliyat_yillari=1984–hozirgi kungacha|sayt=}} [[Category:Articles with hCards]] '''Kaushalya "Kitu" Gidwani''' - hind aktrisasi va modeli. U Hindiston [[Televideniye|televideniesida]] bir nechta film va seriallarda rol o'ynagan. Kitu ''Swabhimaan'' filmida Svetlana rolini o'ynaydi, bu roli uchun u muvaffaqiyatga erishadi. Keyin u ''Shaktimaanga'' imzo chekdi va haqiqat tarafdori bo'lgan yangiliklar kanali muxbiri "Geeta Vishwas" rolini o'ynadi. U bir necha epizoddan so‘ng shouni tark etdi va keyinchalik 1986-yilda Doordarshan telekanalida efirga uzatilgan ''Air Hostess'' serialidan so‘ng mashhur bo‘ldi ''Dance of the wind'' (1997), ''Deepa Mehta`s Earth'' (1998) filmlaridagi rollari uchun tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi. == Shaxsiy hayoti == Gidvani [[Mumbay|Mumbayda]] tug'ilgan. Uning [[Sindxi xalqi|Sindhilik]] ota-onasi bo`linishdan kegin Pokistondan ko'chib kelgan. Ular Worli shahridagi qochqinlar lagerida yashashgan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Singh |first=Sanghita |date=1 April 2002 |title=It's back to the basics for Kitu Gidwani |work=The Times Of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/8491617.cms |url-status=live |access-date=21 December 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121103053711/http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/8491617.cms |archive-date=3 November 2012}}</ref> Uning akasi bor. U Mumbaydagi Fort monastir maktabida tahsil olgan. Bitiruvdan keyingi kunlarida uning [[Fransuz tili|frantsuz tiliga]] qiziqishini ortdi va u frantsuz spektakllarida rol o'ynay boshladi. Tez orada u Janak Toprani rejissyorligidagi ingliz spektakllarida rol o'ynadi. U ba'zi teleseriallarda rol o'ynagan va keyinchalik frantsuzcha ''Black'' (1987) filmida<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sindhishaan.com/personalities/index.php#kitu|sarlavha=Famous Sindhis - Kidu Gidwani|kirish sanasi=13 July 2006|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140306224251/http://www.sindhishaan.com/personalities/index.php#kitu|arxivsana=6 March 2014}}</ref> suratga tushgan va unda braziliyalik qiz rolini o'ynagan.<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm|sarlavha=rediff.com US edition: You can do whatever you believe of yourself: Kitu Gidwani|ish=m.rediff.com|kirish sanasi=14 November 2013|arxivsana=9 July 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140709185618/http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm}}</ref> == Faoliyati == Gidwani televideniyadagi debyutini 1984-yilda ''Trishna'' teleserialida qildi va 1980 va 90-yillarda ''Swabhimaan'', ''Air Hostess'' va ''Junoon'' kabi teleseriallarda unutilmas chiqishlar qildi.<ref name="auto1">{{Yangiliklar manbasi |last=Bhattacharya |first=Budhaditya |date=24 July 2013 |title=She has seen it all... |work=The Hindu |location=Chennai, India |url=http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece |url-status=live |access-date=14 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131114172235/http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece |archive-date=14 November 2013}}</ref> U ''Junoon'' filmida aktyor Tom Alter bilan yotoqda o'pish sahnasidan keyin ko'pchilikning e'tiborini tortdi. 1997-yilda u bir vaqtning o'zida to'rtta serialda suratga tushgan, ''Swabhimaan'' va ''Junoondan'' tashqari, ''Saahil'', ''Yeh Kahan Aa Gaye Xum'' filmlarida ham rol o'ynagan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiatoday.in/magazine/cover-story/story/19970616-tv-actors-never-had-it-so-good-recognition-astronomical-rates-and-roles-for-the-asking-831610-1997-06-16|sarlavha=TV actors never had it so good: recognition, astronomical rates and roles for the asking|ism=Namita|muallif=Bhandare|sana=June 16, 1997|ish=India Today|kirish sanasi=19 November 2019|arxivsana=12 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201012040712/https://www.indiatoday.in/magazine/cover-story/story/19970616-tv-actors-never-had-it-so-good-recognition-astronomical-rates-and-roles-for-the-asking-831610-1997-06-16}}</ref> U yaqinda ko'p yulduzli hind seriallari ''Kaashish'' va ''Kulvadhuda'' paydo bo'ldi. 1997-yilda u ''Dance of the Wind'' filmida ustozi/onasini yo'qotib, ovozini qaytarish uchun kurashayotgan hind klassik qo'shiqchisi Pallavi rolini o'ynadi. Bu rol [[Nantes|Nantdagi]] "Uch qit'a" festivalida "Eng yaxshi aktrisa" mukofotiga sazovor bo'ldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 October 2011 |title=I'm happy, I'm free |work=The Hindu |location=Chennai, India |url=http://www.thehindu.com/features/cinema/im-happy-im-free/article2562544.ece |url-status=live |access-date=14 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131114094944/http://www.thehindu.com/features/cinema/im-happy-im-free/article2562544.ece |archive-date=14 November 2013}}</ref> Pankaj Butaliyaning ''Shadows in the Dark'' filmida u hozirgi Pokistonda yashovchi o‘rta yoshli ayol Lajma rolini o‘ynadi. 2010-yillarda u ''Fashion'', ''Dhobi Ghat'' va ''Student of the year'' filmlarida kichik rollarni ijro etgan. 2001-yilda ITC Limitedga tegishli Wills Lifestyle kiyim-kechak tarmog'i bilan birgalikda u ''Wills Sport Lifestyle'' kiyim brendini targ'ib qildi.<ref name="wills">{{Yangiliklar manbasi |date=2001-07-08 |title=Read(il)y made lifestyle |work=[[The Hindu]] |url=http://www.hinduonnet.com/2001/07/08/stories/0408403s.htm |url-status=usurped |access-date=2006-07-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090110164227/http://www.hinduonnet.com/2001/07/08/stories/0408403s.htm |archive-date=10 January 2009}}</ref> 2006-yilda u Darshan Jarivalaning ''Your Place or Mine'' spektaklida ham rol o'ynagan. U, shuningdek, ''Sock ’em With Honeyn'' spektaklini ham ijro etdi, u yerda qizi yahudiyni sevib qolgan Pokistonlik an’anaviy parsi ayol rolini o‘ynadi va bu uning chet elga birinchi sayohatiga turtki bo‘ldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://cities.expressindia.com/fullstory.php?newsid=62400|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=21 December 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20030921011231/http://cities.expressindia.com/fullstory.php?newsid=62400|arxivsana=21 September 2003}}</ref> == Mukofotlar == 1998-yilda Kitu "Uch qit'a" festivalida, [[Nantes|Nantda]], Frantsiyada "Eng yaxshi ayol roli" mukofotiga sazovor bo'ldi. Mukofot uning ''Dance of the Wind'' filmidagi ''Pallavi'' rolidagi (rejissyor Rajan Xosa) ajoyib yutug‘ini e’tirof etdi. == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" !style="background:#b2ffff;"|'''Yil''' !style="background:#faebd7;"|'''Nom''' !style="background:#7fffd4;"|'''Rol''' !style="background:#ffe4c4;"|'''Izohlar''' |- |1984 |''Holi'' | | |- |1985 |''Janam'' | |TV film |- |1985 |''Wisdom Tree'' | |qisqa metrajli film |- |1985 |''Trishna'' |Roohi |TV serial |- |1986 |''Air Hostess'' | |TV serial |- |1987 |''Khoj'' |Kitu Gidwani , Dilip Dhawan |TV serial |- |1987 |''Black'' | |Frantsuzcha film |- |1991 |''Rukmavati Ki Haveli'' |Kittu Gidwani | |- |1991 |''The Khajuraho'' | |qisqa metrajli film |- |1994 |''Junoon''<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Archived copy|url=https://in.news.yahoo.com/tv-going-downhill-decade-kitu-gidwani-033821838.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160822205006/https://in.news.yahoo.com/tv-going-downhill-decade-kitu-gidwani-033821838.html|arxivsana=22 August 2016|kirish sanasi=2 July 2016}}</ref> |Mini Agrawal |TV serial |- |1994 |''Tehkikaat'' |Kavita Deshpande |1-Epizodda qotil sifatida paydo bo'ldi |- |1995-96 |''Saahil'' |Prerna |TV serial |- |1995-97 |''Swabhimaan'' |Svetlana Banerjee |TV serial |- |1997 |''Karvaan (Shadows in the Dark)'' |Lajma | |- |1997 |''Dance of the Wind'' |Pallavi Sehgal | |- |1998 |''Earth'' |Bunty Sethna | |- |1998 |''Shaktimaan'' |Geeta Vishwas |TV Serial |- |2001 |''Happily Ever After'' |Mme Gibson |Frantsuzcha film |- |2001 |''Deham'' |Jaya | |- |2001 |''Abhay'' |Jayanti | |- |2001 |''Aalavandhan'' |Jayanthi |Tamil film |- |2002 |''Nazarana'' |Ishitaning onasi |TV film |- |2004 |''Kesar'' |Pam Mallya |TV serieal |- |2005 |''Kasshish'' |Ratna |TV serieal |- |2006-07 |''Kulvaddhu'' |Antra Singh Rathod |TV serieal |- |2006 |''Dil Diya Hai'' |Michelle | |- |2007 |''Strangers'' | | |- |2008 |''Jaane Tu... Ya Jaane Na'' |Sheela Pariyar | |- |2008 |''Fashion'' |Anisha Roy | |- |2009 |''Phir Kabhi'' |Divya Singh | |- |2010 |''Hello Zindagi'' |Dr. Sadhana | |- |2011 |''Dhobi Ghat'' |Vatsala | |- |2011 |''Monica'' |Pamela Garewal | |- |2012 |''Student of the Year'' |Manini Banerjee | |- |2013 |''Ek Bura Aadmi'' |Rukmi Devi | |- |2015 |''Wedding Pullav'' | | |- |2016 |''Traffic'' |Rehanning onasi | |- |2017 |''Ok Jaanu'' |Taraning onasi | |- |2018 |''Yeh Un Dinon Ki Baat Hai'' |Sameerning o`gay buvisi |TV serieal |- |2019 |''Fittrat'' |Pinky Kapoor |ALTBalaji va ZEE5 da chiqarilgan onlayn-seriyalar |- |2020 |''Ghost Stories'' |Dhruvning onasi |} == Manbalar == [[Turkum:Hindistonlik film aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] bjjd8f2d5cl7cx6ymihjzohnqbmpkga 2725659 2725658 2022-07-30T15:18:21Z Finikchik 74243 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Kitu Gidwani|portret=Kitu Gidwani.jpg|tavallud sanasi=|tavallud joyi=[[Mumbay]], [[Maharashtra]]|tugʻilgan paytidagi ismi=Kaushalya Gidwani|vafot sanasi=|vafot joyi=|kasbi=[[Aktrisa]], [[model]], [[raqqosa]]|faoliyat_yillari=1984–hozirgi kungacha|sayt=}} [[Category:Articles with hCards]] '''Kaushalya „Kitu“ Gidwani''' — hind aktrisasi va modeli. U Hindiston [[Televideniye|televideniesida]] bir nechta film va seriallarda rol oʻynagan. Kitu ''Swabhimaan'' filmida Svetlana rolini oʻynaydi, bu roli uchun u muvaffaqiyatga erishadi. Keyin u ''Shaktimaanga'' imzo chekdi va haqiqat tarafdori boʻlgan yangiliklar kanali muxbiri „Geeta Vishwas“ rolini oʻynadi. U bir necha epizoddan so‘ng shouni tark etdi va keyinchalik 1986-yilda Doordarshan telekanalida efirga uzatilgan ''Air Hostess'' serialidan so‘ng mashhur bo‘ldi ''Dance of the wind'' (1997), ''Deepa Mehtaʼs Earth'' (1998) filmlaridagi rollari uchun tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi. == Shaxsiy hayoti == Gidvani [[Mumbay|Mumbayda]] tugʻilgan. Uning [[Sindxi xalqi|Sindhilik]] ota-onasi boʻlinishdan kegin Pokistondan koʻchib kelgan. Ular Worli shahridagi qochqinlar lagerida yashashgan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Singh |first=Sanghita |date=1 April 2002 |title=It's back to the basics for Kitu Gidwani |work=The Times Of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/8491617.cms |url-status=live |access-date=21 December 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121103053711/http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/8491617.cms |archive-date=3 November 2012}}</ref> Uning akasi bor. U Mumbaydagi Fort monastir maktabida tahsil olgan. Bitiruvdan keyingi kunlarida uning [[Fransuz tili|frantsuz tiliga]] qiziqishini ortdi va u frantsuz spektakllarida rol oʻynay boshladi. Tez orada u Janak Toprani rejissyorligidagi ingliz spektakllarida rol oʻynadi. U baʼzi teleseriallarda rol oʻynagan va keyinchalik frantsuzcha ''Black'' (1987) filmida<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sindhishaan.com/personalities/index.php#kitu|sarlavha=Famous Sindhis - Kidu Gidwani|kirish sanasi=13 July 2006|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140306224251/http://www.sindhishaan.com/personalities/index.php#kitu|arxivsana=6 March 2014}}</ref> suratga tushgan va unda braziliyalik qiz rolini oʻynagan.<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm|sarlavha=rediff.com US edition: You can do whatever you believe of yourself: Kitu Gidwani|ish=m.rediff.com|kirish sanasi=14 November 2013|arxivsana=9 July 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140709185618/http://m.rediff.com/us/2000/jun/10us.htm}}</ref> == Faoliyati == Gidwani televideniyadagi debyutini 1984-yilda ''Trishna'' teleserialida qildi va 1980 va 90-yillarda ''Swabhimaan'', ''Air Hostess'' va ''Junoon'' kabi teleseriallarda unutilmas chiqishlar qildi.<ref name="auto1">{{Yangiliklar manbasi |last=Bhattacharya |first=Budhaditya |date=24 July 2013 |title=She has seen it all... |work=The Hindu |location=Chennai, India |url=http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece |url-status=live |access-date=14 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131114172235/http://www.thehindu.com/features/cinema/she-has-seen-it-all/article4948811.ece |archive-date=14 November 2013}}</ref> U ''Junoon'' filmida aktyor Tom Alter bilan yotoqda oʻpish sahnasidan keyin koʻpchilikning eʼtiborini tortdi. 1997-yilda u bir vaqtning oʻzida toʻrtta serialda suratga tushgan, ''Swabhimaan'' va ''Junoondan'' tashqari, ''Saahil'', ''Yeh Kahan Aa Gaye Xum'' filmlarida ham rol oʻynagan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiatoday.in/magazine/cover-story/story/19970616-tv-actors-never-had-it-so-good-recognition-astronomical-rates-and-roles-for-the-asking-831610-1997-06-16|sarlavha=TV actors never had it so good: recognition, astronomical rates and roles for the asking|ism=Namita|muallif=Bhandare|sana=June 16, 1997|ish=India Today|kirish sanasi=19 November 2019|arxivsana=12 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201012040712/https://www.indiatoday.in/magazine/cover-story/story/19970616-tv-actors-never-had-it-so-good-recognition-astronomical-rates-and-roles-for-the-asking-831610-1997-06-16}}</ref> U yaqinda koʻp yulduzli hind seriallari ''Kaashish'' va ''Kulvadhuda'' paydo boʻldi. 1997-yilda u ''Dance of the Wind'' filmida ustozi/onasini yoʻqotib, ovozini qaytarish uchun kurashayotgan hind klassik qoʻshiqchisi Pallavi rolini oʻynadi. Bu rol [[Nantes|Nantdagi]] „Uch qitʼa“ festivalida „Eng yaxshi aktrisa“ mukofotiga sazovor boʻldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 October 2011 |title=I'm happy, I'm free |work=The Hindu |location=Chennai, India |url=http://www.thehindu.com/features/cinema/im-happy-im-free/article2562544.ece |url-status=live |access-date=14 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131114094944/http://www.thehindu.com/features/cinema/im-happy-im-free/article2562544.ece |archive-date=14 November 2013}}</ref> Pankaj Butaliyaning ''Shadows in the Dark'' filmida u hozirgi Pokistonda yashovchi o‘rta yoshli ayol Lajma rolini o‘ynadi. 2010-yillarda u ''Fashion'', ''Dhobi Ghat'' va ''Student of the year'' filmlarida kichik rollarni ijro etgan. 2001-yilda ITC Limitedga tegishli Wills Lifestyle kiyim-kechak tarmogʻi bilan birgalikda u ''Wills Sport Lifestyle'' kiyim brendini targʻib qildi.<ref name="wills">{{Yangiliklar manbasi |date=2001-07-08 |title=Read(il)y made lifestyle |work=[[The Hindu]] |url=http://www.hinduonnet.com/2001/07/08/stories/0408403s.htm |url-status=usurped |access-date=2006-07-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090110164227/http://www.hinduonnet.com/2001/07/08/stories/0408403s.htm |archive-date=10 January 2009}}</ref> 2006-yilda u Darshan Jarivalaning ''Your Place or Mine'' spektaklida ham rol oʻynagan. U, shuningdek, ''Sock ’em With Honeyn'' spektaklini ham ijro etdi, u yerda qizi yahudiyni sevib qolgan Pokistonlik anʼanaviy parsi ayol rolini o‘ynadi va bu uning chet elga birinchi sayohatiga turtki bo‘ldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://cities.expressindia.com/fullstory.php?newsid=62400|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=21 December 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20030921011231/http://cities.expressindia.com/fullstory.php?newsid=62400|arxivsana=21 September 2003}}</ref> == Mukofotlar == 1998-yilda Kitu „Uch qitʼa“ festivalida, [[Nantes|Nantda]], Frantsiyada „Eng yaxshi ayol roli“ mukofotiga sazovor boʻldi. Mukofot uning ''Dance of the Wind'' filmidagi ''Pallavi'' rolidagi (rejissyor Rajan Xosa) ajoyib yutug‘ini eʼtirof etdi. == Filmografiya == {| class="wikitable sortable" !style="background:#b2ffff;"|'''Yil''' !style="background:#faebd7;"|'''Nom''' !style="background:#7fffd4;"|'''Rol''' !style="background:#ffe4c4;"|'''Izohlar''' |- |1984 |''Holi'' | | |- |1985 |''Janam'' | |TV film |- |1985 |''Wisdom Tree'' | |qisqa metrajli film |- |1985 |''Trishna'' |Roohi |TV serial |- |1986 |''Air Hostess'' | |TV serial |- |1987 |''Khoj'' |Kitu Gidwani , Dilip Dhawan |TV serial |- |1987 |''Black'' | |Frantsuzcha film |- |1991 |''Rukmavati Ki Haveli'' |Kittu Gidwani | |- |1991 |''The Khajuraho'' | |qisqa metrajli film |- |1994 |''Junoon''<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Archived copy|url=https://in.news.yahoo.com/tv-going-downhill-decade-kitu-gidwani-033821838.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160822205006/https://in.news.yahoo.com/tv-going-downhill-decade-kitu-gidwani-033821838.html|arxivsana=22 August 2016|kirish sanasi=2 July 2016}}</ref> |Mini Agrawal |TV serial |- |1994 |''Tehkikaat'' |Kavita Deshpande |1-Epizodda qotil sifatida paydo boʻldi |- |1995-96 |''Saahil'' |Prerna |TV serial |- |1995-97 |''Swabhimaan'' |Svetlana Banerjee |TV serial |- |1997 |''Karvaan (Shadows in the Dark)'' |Lajma | |- |1997 |''Dance of the Wind'' |Pallavi Sehgal | |- |1998 |''Earth'' |Bunty Sethna | |- |1998 |''Shaktimaan'' |Geeta Vishwas |TV Serial |- |2001 |''Happily Ever After'' |Mme Gibson |Frantsuzcha film |- |2001 |''Deham'' |Jaya | |- |2001 |''Abhay'' |Jayanti | |- |2001 |''Aalavandhan'' |Jayanthi |Tamil film |- |2002 |''Nazarana'' |Ishitaning onasi |TV film |- |2004 |''Kesar'' |Pam Mallya |TV serieal |- |2005 |''Kasshish'' |Ratna |TV serieal |- |2006-07 |''Kulvaddhu'' |Antra Singh Rathod |TV serieal |- |2006 |''Dil Diya Hai'' |Michelle | |- |2007 |''Strangers'' | | |- |2008 |''Jaane Tu… Ya Jaane Na'' |Sheela Pariyar | |- |2008 |''Fashion'' |Anisha Roy | |- |2009 |''Phir Kabhi'' |Divya Singh | |- |2010 |''Hello Zindagi'' |Dr. Sadhana | |- |2011 |''Dhobi Ghat'' |Vatsala | |- |2011 |''Monica'' |Pamela Garewal | |- |2012 |''Student of the Year'' |Manini Banerjee | |- |2013 |''Ek Bura Aadmi'' |Rukmi Devi | |- |2015 |''Wedding Pullav'' | | |- |2016 |''Traffic'' |Rehanning onasi | |- |2017 |''Ok Jaanu'' |Taraning onasi | |- |2018 |''Yeh Un Dinon Ki Baat Hai'' |Sameerning oʻgay buvisi |TV serieal |- |2019 |''Fittrat'' |Pinky Kapoor |ALTBalaji va ZEE5 da chiqarilgan onlayn-seriyalar |- |2020 |''Ghost Stories'' |Dhruvning onasi |} == Manbalar == [[Turkum:Hindistonlik film aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] rjgh1hjh2w87empl0j5ozt1v0kvnp2l Chatilla van Grinsven 0 758813 2725650 2022-07-30T15:12:28Z ShohjahonSobirov 73332 „[[:en:Special:Redirect/revision/1062296935|Chatilla van Grinsven]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki   {{Basketbolchi bilgiqutisi | name = Chatilla van Grinsven | image = | image_size = | caption = | position = [[Hujumchi (basketbol)|Hujumchi]] | height_m = 1.90 | weight_kg = 79 | league = | team = Erkin agent | number = | birth_date = {{birth date and age|df=y|1991|2|23}} | birth_place = [[Eindhoven]], Netherlands | nationality = golland | high_school = | college = [[Colorado State Rams women's basketball|Colorado State]] (2008–2011)<br>[[Saint Joseph's Hawks women's basketball|Saint Joseph]] (2011–2013) | draft_year = 2013 | draft_league = WNBA | career_start = 2007 | career_end = | highlights = *Coupe de France g'olibi (2014) *Birinchi jamoa - [[Atlantika 10 konferensiyasi|Atlantika 10]] (2013) }} '''Chatilla van Grinsven''' (1991-yil 23-fevralda tugʻilgan) — gollandiyalik [[Basketbol|basketbolchi]], Gollandiya terma jamoasi aʼzosi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Luuk von Burg |date=5 November 2020 |title=Van Grinsven na adempauze weer terug, gemotiveerd om geschiedenis te schrijven |language=Dutch |work=basketball.nl |url=https://www.basketball.nl/nieuwsoverzicht/van-grinsven-na-een-adempauze-weer-terug-op-het-veld-gemotiveerd-om-geschiedenis-te-schrijven/ |access-date=10 April 2021}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chris Ottens |date=20 November 2019 |title=Activistische Oranjeleeuwin Chatilla van Grinsven: ‘Ben er van overtuigd dat wij historie zullen schrijven’ |language=Dutch |work=[[Brabants Dagblad]] |url=https://www.bd.nl/sport/activistische-oranjeleeuwin-chatilla-van-grinsven-ben-er-van-overtuigd-dat-wij-historie-zullen-schrijven~a471bf2e/ |access-date=10 April 2021}}</ref> U [[Yevropa|Yevropada]] professional o'ynashdan oldin Colorado shtati va Saint-Joseph's uchun kollej basketboli jamoasida o'ynagan. == Kollej karyerasi == 2008-yilda u Colorado shtati universitetida o'ynash uchun Qo'shma Shtatlarda sport stipendiyasini imzoladi. O'zining birinchi mavsumida u Niderlandiyadagi CSUga kelishdan oldin professional o'yinchilar bilan jamoada o'ynagani uchun NCAA tomonidan to'rtta o'yinda qatnashishga majbur bo'ldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Sean Duff |date=5 November 2008 |title=NCAA penalizes CSU's international players |page=C1 |work=[[Fort Collins Coloradoan]] |url=https://www.newspapers.com/image/227210281/ |access-date=10 April 2021}}</ref> U birinchi kurs talabasida 4,1 ball va 3,1 ribaund, ikkinchi kurs talabasida esa 12,0 ball va 6,1 ribaund to‘plagan. 2011-yil yanvar oyida u stipendiyadan voz kechishni so'radi va oldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Sean Duff |date=20 January 2011 |title=CSU women lose van Grinsven |pages=D1, D3 |work=[[Fort Collins Coloradoan]] |url=https://www.newspapers.com/image/227012359 |access-date=10 April 2021}}</ref> 2011-yilda Van Grinsven Filadelfiya Hawksda o'ynash uchun Saint-Joseph's universitetiga o'tdi va u yerda NCAA transfer qoidalari tufayli 2011-2012-yilgi mavsumda o'tirishga majbur bo'ldi. Filadelfiya shahrida yashovchi Van Grinsven “Heart of Hawk” xizmati dasturining faol a’zosi bo‘lib, Filadelfiyadagi bolalar kasalxonasida bo‘sh vaqtini ko‘ngilli ravishda o‘tkazdi, shuningdek, bir nechta mahalliy notijorat tashkilotlari yordamida uysizlarga oziq-ovqat yetkazib berdi. 2012-yil may oyida van Grinsven Roosevelt ovchi jamoat xizmati mukofoti bilan taqdirlandi. 2012-yilda van Grinsven Saint-Joseph's universitetida o'ynash huquqiga ega bo'ldi va 2012-2013-yilgi mavsumni o'zi va jamoa uchun ajoyib yil sifatida belgiladi (15 va 10,5 o'yin). Van Grinsven o'z jamoasini 10 yil ichida birinchi marta Atlantika 10 chempionati va NCAA turniriga olib bordi, shu bilan birga o'z mavsumida ko'plab maqtovlarga sazovor bo'ldi.U Yilning eng yaxshi o'yinchisi, A-10 konferensiyasida NCAA yilning eng yaxshi ayol o'yinchisi unvonini qo'lga kiritib, 1000 martaba ochkosini qo'lga kiritdi. Van Grinsven Qo'shma Shtatlardagi NCAA "Yil ayoli" mukofotiga ham nomzod bo'lgan.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Pakhtigian, van Grinsven Selected as A-10 Woman of the Year Nominees|url=http://atlantic10.com/news/2013/6/26/208524660.aspx|kirish sanasi=2021-06-01|ish=atlantic10.com|til=en}}</ref> 2013-yil may oyida van Grinsven xalqaro biznes yoʻnalishi boʻyicha bakalavr darajasini “Iqtisodiyot” yoʻnalishi boʻyicha tamomladi.  === Kolorado shtati va Sent-Jozef statistikasi === Manba<ref>{{Veb manbasi|url=http://web1.ncaa.org/stats/StatsSrv/careerplayer|sarlavha=NCAA Statistics|ish=web1.ncaa.org|kirish sanasi=2021-06-01}}</ref>{{NBA o'yinchi statistikasi afsonasi}} {| class="wikitable" !Yil ! Jamoa ! GP ! Ballar ! FG% ! 3P% ! FT% ! RPG ! APG ! SPG ! BPG ! PPG |- | 2008-09 |Colorado State | 24 | 98 | 31,7% | 0,0% | 68,8% | 3.3 | 0.4 | 0.3 | 0.3 | 4.1 |- | 2009-10 |Colorado State | 30 | 360 | 40,4% | 27,3% | 70,0% | 6.1 | 1.2 | 0,8 | 0,7 | 12.0 |- | 2010-11 |Colorado State | 15 | 159 | 41,4% | '''33,3%''' | '''77,4%''' | 6.4 | 1.3 | 0,9 | 0,5 | 10.6 |- | 2011-12 |Saint Joseph's | colspan="10" | NCAA transfer qoidalari tufayli zaxirada o'tirdi |- | 2012-13 |Saint Joseph's | '''32''' | '''476''' | '''42,4%''' | 16,7% | 72,9% | '''10.4''' | '''1.5''' | '''1.3''' | '''1.5''' | '''14.9''' |- | Karyera | | 101 | 1093 | 40,4% | 77,3% | 20,3% | 2.9 | 1.1 | 0,8 | 0,8 | 10.8 |} == Professional martaba == 2013-yilgi WNBA loyihasida ishtirok etmagandan so'ng, Van Grinsven Connecticut Sun bilan o'quv-mashg'ulot yig'ini shartnomasini imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Mike Robinson |date=22 April 2013 |title=Q&A with Chatilla van Grinsven on a special senior season & signing with the Connecticut Sun |work=[[SB Nation]] |url=https://www.swishappeal.com/2013/4/22/4251004/wnba-connecticut-sun-sign-chatilla-van-grinsven |access-date=10 April 2021}}</ref> 2013-yilning qishida u Yevropadagi birinchi professional shartnomasini Fransiya Ligasining amaldagi ayollar chempioni Bourges Basket bilan imzoladi va u yerda Fransiya kubogini yutib, FIBA EuroLeague finaliga chiqdi. 2014-yilda van Grinsven Turkiyaning [[Anqara|Anqaradagi]] “Ormanspor” klubi bilan shartnoma imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 June 2014 |title=Chatilla van Grinsven naar Turkse basketbalclub Ormanspor |language=Dutch |work=omroepbrabant.nl |url=https://www.omroepbrabant.nl/nieuws/1863146/chatilla-van-grinsven-naar-turkse-basketbalclub-ormanspor |access-date=10 April 2021}}</ref> va 2015-yilda u Fransiya Premer-ligasining “Arras” klubiga o‘tdi va o‘zining savatga to'p tashlash qobiliyati (9,5 rpg) va gol urish qobiliyati bilan Fransiya ligasida mashhur o'yinchiga aylandi. 2016-yilda Turkiya premer-ligasining “Usmoniya” jamoasida o‘ynagan va 2017-yilda Istanbulning “Galatasaroy” jamoasi bilan Yevropa ligasining kuchli jamoasi bilan Turkiyaga qaytgan. 2018-yilda van Grinsven Ispaniya Ligasi Femenina de Balonchestoning Uni Ferrol jamoasi bilan shartnoma imzoladi va u yerda jamoaning eng yaxshi to'purari bo'ldi. 2019-2020-yilgi mavsumda Chexiyaning “KP Brno” klubi safida yevrokuboklarda o‘ynagan. Yevropada [[COVID-19 koronavirus infeksiyasi|COVID-19]] epidemiyasi tufayli u 2020-21-yilgi mavsumda o'tirishga qaror qildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chris Ottens |title=Basketbalster Van Grinsven drukt pauzeknop in: ‘Ik heb deze break echt even nodig’ |language=Dutch |work=[[Eindhovens Dagblad]] |url=https://www.ed.nl/sport-regio/basketbalster-van-grinsven-drukt-pauzeknop-in-ik-heb-deze-break-echt-even-nodig~a8a1d29f/ |access-date=10 April 2021}}</ref> == Terma jamoadagi faoliyati == van Grinsven 2006-yildan beri Gollandiya terma jamoasi dasturining a'zosi bo'lib, 2010-yilda Gollandiya kattalar jamoasiga sardor etib tanlangan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Sean Duff |date=24 August 2010 |title=Women's basketball squad short a few players as classes resume |work=[[Fort Collins Coloradoan]] |url=https://www.newspapers.com/image/227217203/ |access-date=10 April 2021}}</ref> == Shaxsiy hayot == 2021-yilda u ''De Verraders'' teleko'rsatuvida paydo bo'ldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 March 2021 |title=Chatilla van Grinsven werpt hoge ogen in de Verraders |language=Dutch |work=mannenzaken.nl |url=https://mannenzaken.nl/vermaak/tv/chatilla-van-grinsven-werpt-hoge-ogen-in-de-verraders/ |access-date=10 April 2021}}</ref> U finalga chiqdi va u shou davomida olingan kumush barlarning bir qismini qo'lga kiritdi.<ref name="de_verraders_beleeft_zijn_ontknoping_2021">{{Yangiliklar manbasi |date=1 May 2021 |title=De Verraders beleeft zijn ontknoping: 'Heb een blinde vlek gehad' |language=nl |work=RTL Nieuws |url=https://www.rtlnieuws.nl/entertainment/artikel/5228360/de-verraders-beleeft-zijn-ontknoping-heb-een-blinde-vlek-gehad |access-date=1 May 2021}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Eurobasket.com saytidagi [https://basketball.eurobasket.com/player/Chatilla_Van_Grinsven/130284 profil] * [https://sjuhawks.com/news/2013/6/24/208881575.aspx Aziz Jozefning tarjimai holi] * [https://csurams.com/sports/womens-basketball/roster/chatilla-grinsven/1914 Kolorado shtati Rams bio] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1991-yilda tugʻilganlar]] 5n1a5vgi6hofaecqccoz7iqmkcoj3vu 2725651 2725650 2022-07-30T15:12:44Z ShohjahonSobirov 73332 Vikifikator wikitext text/x-wiki   {{Basketbolchi bilgiqutisi | name = Chatilla van Grinsven | image = | image_size = | caption = | position = [[Hujumchi (basketbol)|Hujumchi]] | height_m = 1.90 | weight_kg = 79 | league = | team = Erkin agent | number = | birth_date = {{birth date and age|df=y|1991|2|23}} | birth_place = [[Eindhoven]], Netherlands | nationality = golland | high_school = | college = [[Colorado State Rams women's basketball|Colorado State]] (2008-2011)<br />[[Saint Joseph's Hawks women's basketball|Saint Joseph]] (2011-2013) | draft_year = 2013 | draft_league = WNBA | career_start = 2007 | career_end = | highlights = *Coupe de France gʻolibi (2014) * Birinchi jamoa — [[Atlantika 10 konferensiyasi|Atlantika 10]] (2013) }} '''Chatilla van Grinsven''' (1991-yil 23-fevralda tugʻilgan) — gollandiyalik [[Basketbol|basketbolchi]], Gollandiya terma jamoasi aʼzosi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Luuk von Burg |date=5 November 2020 |title=Van Grinsven na adempauze weer terug, gemotiveerd om geschiedenis te schrijven |language=Dutch |work=basketball.nl |url=https://www.basketball.nl/nieuwsoverzicht/van-grinsven-na-een-adempauze-weer-terug-op-het-veld-gemotiveerd-om-geschiedenis-te-schrijven/ |access-date=10 April 2021}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chris Ottens |date=20 November 2019 |title=Activistische Oranjeleeuwin Chatilla van Grinsven: ‘Ben er van overtuigd dat wij historie zullen schrijven’ |language=Dutch |work=[[Brabants Dagblad]] |url=https://www.bd.nl/sport/activistische-oranjeleeuwin-chatilla-van-grinsven-ben-er-van-overtuigd-dat-wij-historie-zullen-schrijven~a471bf2e/ |access-date=10 April 2021}}</ref> U [[Yevropa|Yevropada]] professional oʻynashdan oldin Colorado shtati va Saint-Joseph’s uchun kollej basketboli jamoasida oʻynagan. == Kollej karyerasi == 2008-yilda u Colorado shtati universitetida oʻynash uchun Qoʻshma Shtatlarda sport stipendiyasini imzoladi. Oʻzining birinchi mavsumida u Niderlandiyadagi CSUga kelishdan oldin professional oʻyinchilar bilan jamoada oʻynagani uchun NCAA tomonidan toʻrtta oʻyinda qatnashishga majbur boʻldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Sean Duff |date=5 November 2008 |title=NCAA penalizes CSU's international players |page=C1 |work=[[Fort Collins Coloradoan]] |url=https://www.newspapers.com/image/227210281/ |access-date=10 April 2021}}</ref> U birinchi kurs talabasida 4,1 ball va 3,1 ribaund, ikkinchi kurs talabasida esa 12,0 ball va 6,1 ribaund to‘plagan. 2011-yil yanvar oyida u stipendiyadan voz kechishni soʻradi va oldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Sean Duff |date=20 January 2011 |title=CSU women lose van Grinsven |pages=D1, D3 |work=[[Fort Collins Coloradoan]] |url=https://www.newspapers.com/image/227012359 |access-date=10 April 2021}}</ref> 2011-yilda Van Grinsven Filadelfiya Hawksda oʻynash uchun Saint-Joseph’s universitetiga oʻtdi va u yerda NCAA transfer qoidalari tufayli 2011-2012-yilgi mavsumda oʻtirishga majbur boʻldi. Filadelfiya shahrida yashovchi Van Grinsven „Heart of Hawk“ xizmati dasturining faol aʼzosi bo‘lib, Filadelfiyadagi bolalar kasalxonasida bo‘sh vaqtini ko‘ngilli ravishda o‘tkazdi, shuningdek, bir nechta mahalliy notijorat tashkilotlari yordamida uysizlarga oziq-ovqat yetkazib berdi. 2012-yil may oyida van Grinsven Roosevelt ovchi jamoat xizmati mukofoti bilan taqdirlandi. 2012-yilda van Grinsven Saint-Joseph’s universitetida oʻynash huquqiga ega boʻldi va 2012-2013-yilgi mavsumni oʻzi va jamoa uchun ajoyib yil sifatida belgiladi (15 va 10,5 oʻyin). Van Grinsven oʻz jamoasini 10 yil ichida birinchi marta Atlantika 10 chempionati va NCAA turniriga olib bordi, shu bilan birga oʻz mavsumida koʻplab maqtovlarga sazovor boʻldi.U Yilning eng yaxshi oʻyinchisi, A-10 konferensiyasida NCAA yilning eng yaxshi ayol oʻyinchisi unvonini qoʻlga kiritib, 1000 martaba ochkosini qoʻlga kiritdi. Van Grinsven Qoʻshma Shtatlardagi NCAA „Yil ayoli“ mukofotiga ham nomzod boʻlgan.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Pakhtigian, van Grinsven Selected as A-10 Woman of the Year Nominees|url=http://atlantic10.com/news/2013/6/26/208524660.aspx|kirish sanasi=2021-06-01|ish=atlantic10.com|til=en}}</ref> 2013-yil may oyida van Grinsven xalqaro biznes yoʻnalishi boʻyicha bakalavr darajasini „Iqtisodiyot“ yoʻnalishi boʻyicha tamomladi.  === Kolorado shtati va Sent-Jozef statistikasi === Manba<ref>{{Veb manbasi|url=http://web1.ncaa.org/stats/StatsSrv/careerplayer|sarlavha=NCAA Statistics|ish=web1.ncaa.org|kirish sanasi=2021-06-01}}</ref>{{NBA o'yinchi statistikasi afsonasi}} {| class="wikitable" !Yil ! Jamoa ! GP ! Ballar ! FG% ! 3P% ! FT% ! RPG ! APG ! SPG ! BPG ! PPG |- | 2008-09 |Colorado State | 24 | 98 | 31,7 % | 0,0 % | 68,8 % | 3.3 | 0.4 | 0.3 | 0.3 | 4.1 |- | 2009-10 |Colorado State | 30 | 360 | 40,4 % | 27,3 % | 70,0 % | 6.1 | 1.2 | 0,8 | 0,7 | 12.0 |- | 2010-11 |Colorado State | 15 | 159 | 41,4 % | '''33,3 %''' | '''77,4 %''' | 6.4 | 1.3 | 0,9 | 0,5 | 10.6 |- | 2011-12 |Saint Joseph’s | colspan="10" | NCAA transfer qoidalari tufayli zaxirada oʻtirdi |- | 2012-13 |Saint Joseph’s | '''32''' | '''476''' | '''42,4 %''' | 16,7 % | 72,9 % | '''10.4''' | '''1.5''' | '''1.3''' | '''1.5''' | '''14.9''' |- | Karyera | | 101 | 1093 | 40,4 % | 77,3 % | 20,3 % | 2.9 | 1.1 | 0,8 | 0,8 | 10.8 |} == Professional martaba == 2013-yilgi WNBA loyihasida ishtirok etmagandan soʻng, Van Grinsven Connecticut Sun bilan oʻquv-mashgʻulot yigʻini shartnomasini imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Mike Robinson |date=22 April 2013 |title=Q&A with Chatilla van Grinsven on a special senior season & signing with the Connecticut Sun |work=[[SB Nation]] |url=https://www.swishappeal.com/2013/4/22/4251004/wnba-connecticut-sun-sign-chatilla-van-grinsven |access-date=10 April 2021}}</ref> 2013-yilning qishida u Yevropadagi birinchi professional shartnomasini Fransiya Ligasining amaldagi ayollar chempioni Bourges Basket bilan imzoladi va u yerda Fransiya kubogini yutib, FIBA EuroLeague finaliga chiqdi. 2014-yilda van Grinsven Turkiyaning [[Anqara|Anqaradagi]] „Ormanspor“ klubi bilan shartnoma imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 June 2014 |title=Chatilla van Grinsven naar Turkse basketbalclub Ormanspor |language=Dutch |work=omroepbrabant.nl |url=https://www.omroepbrabant.nl/nieuws/1863146/chatilla-van-grinsven-naar-turkse-basketbalclub-ormanspor |access-date=10 April 2021}}</ref> va 2015-yilda u Fransiya Premer-ligasining „Arras“ klubiga o‘tdi va o‘zining savatga toʻp tashlash qobiliyati (9,5 rpg) va gol urish qobiliyati bilan Fransiya ligasida mashhur oʻyinchiga aylandi. 2016-yilda Turkiya premer-ligasining „Usmoniya“ jamoasida o‘ynagan va 2017-yilda Istanbulning „Galatasaroy“ jamoasi bilan Yevropa ligasining kuchli jamoasi bilan Turkiyaga qaytgan. 2018-yilda van Grinsven Ispaniya Ligasi Femenina de Balonchestoning Uni Ferrol jamoasi bilan shartnoma imzoladi va u yerda jamoaning eng yaxshi toʻpurari boʻldi. 2019-2020-yilgi mavsumda Chexiyaning „KP Brno“ klubi safida yevrokuboklarda o‘ynagan. Yevropada [[COVID-19 koronavirus infeksiyasi|COVID-19]] epidemiyasi tufayli u 2020-21-yilgi mavsumda oʻtirishga qaror qildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chris Ottens |title=Basketbalster Van Grinsven drukt pauzeknop in: ‘Ik heb deze break echt even nodig’ |language=Dutch |work=[[Eindhovens Dagblad]] |url=https://www.ed.nl/sport-regio/basketbalster-van-grinsven-drukt-pauzeknop-in-ik-heb-deze-break-echt-even-nodig~a8a1d29f/ |access-date=10 April 2021}}</ref> == Terma jamoadagi faoliyati == van Grinsven 2006-yildan beri Gollandiya terma jamoasi dasturining aʼzosi boʻlib, 2010-yilda Gollandiya kattalar jamoasiga sardor etib tanlangan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Sean Duff |date=24 August 2010 |title=Women's basketball squad short a few players as classes resume |work=[[Fort Collins Coloradoan]] |url=https://www.newspapers.com/image/227217203/ |access-date=10 April 2021}}</ref> == Shaxsiy hayot == 2021-yilda u ''De Verraders'' telekoʻrsatuvida paydo boʻldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 March 2021 |title=Chatilla van Grinsven werpt hoge ogen in de Verraders |language=Dutch |work=mannenzaken.nl |url=https://mannenzaken.nl/vermaak/tv/chatilla-van-grinsven-werpt-hoge-ogen-in-de-verraders/ |access-date=10 April 2021}}</ref> U finalga chiqdi va u shou davomida olingan kumush barlarning bir qismini qoʻlga kiritdi.<ref name="de_verraders_beleeft_zijn_ontknoping_2021">{{Yangiliklar manbasi |date=1 May 2021 |title=De Verraders beleeft zijn ontknoping: 'Heb een blinde vlek gehad' |language=nl |work=RTL Nieuws |url=https://www.rtlnieuws.nl/entertainment/artikel/5228360/de-verraders-beleeft-zijn-ontknoping-heb-een-blinde-vlek-gehad |access-date=1 May 2021}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Eurobasket.com saytidagi [https://basketball.eurobasket.com/player/Chatilla_Van_Grinsven/130284 profil] * [https://sjuhawks.com/news/2013/6/24/208881575.aspx Aziz Jozefning tarjimai holi] * [https://csurams.com/sports/womens-basketball/roster/chatilla-grinsven/1914 Kolorado shtati Rams bio] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1991-yilda tugʻilganlar]] a9fhlw35e5gwvhgpe7eik86oxergqme Munozara:Kitu Gidwani 1 758814 2725661 2022-07-30T15:18:52Z Finikchik 74243 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wikiayollar wikitext text/x-wiki {{WikiAyollar loyihasi}} hua47ps7xafm4p23bsddy47hqqeky7k 2725662 2725661 2022-07-30T15:19:19Z Finikchik 74243 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} {{WikiAyollar loyihasi}} psm5hf1qc39bifh46jwt1at4fzgc15j Munozara:Arman armiyasi kuni 1 758815 2725665 2022-07-30T15:20:29Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Arxivlar kuni 1 758816 2725667 2022-07-30T15:21:15Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Ossuriya Yangi yili 1 758817 2725669 2022-07-30T15:22:10Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Ukraina arxitektura kuni 1 758818 2725670 2022-07-30T15:22:55Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Atstek Yangi yili 1 758819 2725673 2022-07-30T15:23:32Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Mats Wilander 0 758820 2725674 2022-07-30T15:23:51Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1095396596|Mats Wilander]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Mats Arne Olof Wilander''' ( Swedish pronunciation: [ˈmats vɪˈlǎnːdɛr] ; 1964-yil 22-avgustda tugʻilgan) shved sobiq jahonning 1-raqamli [[Tennis|tennischisi]] . <ref>{{Kitob manbasi|title=World of tennis 2001 : celebrating the millennium olympics|date=2001|publisher=HarperCollins|others=Sirman, Joanne., Barrett, John, 1931 Apr. 17-, International Tennis Federation.|isbn=0-00-711129-0|location=London|pages=416|oclc=45328769}}</ref> 1982 yildan 1988 yilgacha u 7 ta "Katta dubulg'a" chempionligini qo'lga kiritdi (uchtasi [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq chempionatida]], uchtasi [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya ochiq chempionatida]] va bittasi [[Amerika ochiq chempionati|AQSh ochiq chempionatida]] ) va bir marta "Katta dubulg'a"ning juftlik bahslarida ( [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] ). Uning muvaffaqiyati to'satdan va kutilmaganda 1982 yilda 17 yoshida Fransiya ochiq chempionatida g'olib chiqqanida yuz berdi. 1988 yilda Wilander to'rtta "Katta dubulg'a" musobaqasining uchtasida g'alaba qozondi va yilni jahon reytingida 1-o'rinni egalladi. U Uimbldonda hech qachon yakkalik chempionligini qo'lga kiritmagan bo'lsa-da, Wilander ikki marta Avstraliya Ochiq chempionatida g'olib chiqdi. Bu Wilanderni( Jimmi Konnors, [[Andre Agassi]], [[Rafael Nadal]], [[Roger Federer|Rojer Federer]] va [[Novak Đoković|Novak Jokovich]] bilan birga) chimli kortlarda, qattiq kortlarda va loy kortlarda Katta dubulg'a musobaqalarida g'olib chiqqan olti nafar erkakdan biriga aylantiradi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Great AO Champions|url=http://www.australianopen.com/en_AU/event_guide/history/great_ao_champions.html|kirish sanasi=4 February 2012|nashriyot=AustralianOpen.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121022163526/http://www.australianopen.com/en_AU/event_guide/history/great_ao_champions.html|arxivsana=22 October 2012}}</ref> 1978-yilda (US Open qattiq kortda o'ynalganida) birinchi marta erishish mumkin edi. 1978 yildan beri u, Nadal va Jokovich uchta maydonning har birida kamida ikkitadan "Katta dubulg'a" chempionligini qo'lga kiritgan yagona erkaklardir (o'tda o'ynagan ikkita avstraliyalik, qattiq kortda bitta avstraliyalik va bitta amerikalik va uchta fransuz). Wilander 20 yoshida o'zining to'rtinchi "Katta dubulg'a" chempionligini qo'lga kiritdi, bu tarixda bu muvaffaqiyatga erishgan eng yosh yigit. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/mats-wilander|sarlavha=Mats Wilander|ish=International Tennis Hall of Fame}}</ref> U, shuningdek, sakkizta Gran-pri Super Series unvonini (1983–88) qo'lga kiritdi, bu joriy ATP World Tour Masters 1000 ning prekursorlari. U faoliyati davomida 33 ta yakkalik va ettita juftlik chempionligini qo‘lga kiritgan. U, shuningdek, 1980-yillarda Shvetsiyaning ketma-ket yetti marta Devis kubogi finalida ishtirok etgan harakatlantiruvchi kuch edi. 2002 yilda Wilander Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga kiritildi . == Karyera == === Yoshlar === Shvetsiyaning Växjö shahrida tug'ilgan Wilander birinchi marta o'smirlar o'rtasidagi Fransiya ochiq chempionatida, 16 yoshgacha va 18 yoshgacha bo'lgan Evropa chempionatlarida va [[Mayami|Mayamida]] 16 yoshgacha bo'lgan Orange Bowl musobaqasida g'alaba qozonganida birinchi marta tennis dunyosi e'tiboriga tushdi. === 1980–1988 yillar === Wilander 1980 yilda Shvetsiyaning Bastad shahridagi gil kort turnirida professional turneda debyut qildi. 1981-yil sentabrida u Byorn Borgga qarshi o‘zining yagona karerasidagi o‘yinda mag‘lub bo‘ldi va Jeneva ochiq chempionatining birinchi raundida to‘g‘ridan-to‘g‘ri mag‘lub bo‘ldi. Wilander 1982 Fransiya ochiq chempionatida tennis olamini hayratda qoldirdi. U to'rtinchi raundda ikkinchi raqam ostida saralangan Ivan Lendlni, chorak finalda beshinchi [[Vitas Gerulaitis|raqamda saralangan Vitas Gerulaitisni]], yarim finalda to'rtinchi raqamda saralangan [[José Luis Clerc|Xose Luis Klerkni]] va 4 soat va 42 davom etgan to'rt setlik finalda uchinchi raqamda saralangan Gilermo Vilasni xafa qildi. daqiqa. Klerkka qarshi yarim final o'yinining oxirida u hakamning shubhali qarori tufayli o'yinda g'alaba qozonishni istamagani uchun o'yin to'pini qayta o'ynashni talab qildi. Bu halol o'yinning g'ayrioddiy namoyishi sifatida qaraldi va unga Per de Kuberten Jahon Fair Play Kubogini taqdim etdi. U 17 yoshu 9 oyligida "Katta dubulg'a"ning eng yosh erkak chempioni bo'ldi, bu [[Boris Becker|Boris Bekker]] va Maykl Chang tomonidan yangilanganidan beri rekorddir. Wilander "Katta Dubulg'a" turniridagi uchinchi ishtirokida ham g'alaba qozonish uchun eng kam urinish kerak bo'lgan o'yinchiga aylandi, bu 1997 yilda Fransiya Ochiq chempionatida Gustavo Kuerten tomonidan tenglashtirilganidan beri rekorddir. Keyin Wilander to'rtinchi raundda ham Uimbldonda Brayan Teacherga va Lendlga US Openda yutqazdi. Wilander 1982 yilda uchta qo'shimcha turnirda g'olib chiqdi va yilni 1-o'rinda yakunladi. 7. O'sha yili Wilander Svenska Dagbladet oltin medali bilan taqdirlandi . Wilander 1983 yilda Fransiya Ochiq chempionatiga qaytdi va u yerda chorak finalda [[John Patrick McEnroe|Jon Makenroni]] mag‘lub etib, Yannik Noaga yutqazdi. U Uimbldonda uchinchi raundda Rosko Tannerga, AQSH ochiq chempionatining chorak finalida Lendlga yutqazdi. Wilander o'sha yili Avstraliya Ochiq chempionatida ikkinchi "Katta dubulg'a" chempionligini qo'lga kiritdi, Kooyong stadionida o't ustida o'ynadi va u erda yarim finalda MakEnroni va finalda Lendlni mag'lub etdi. U 1983-yilda sakkizta boshqa turnirda, jumladan ikkita Gran-pri chempionat seriyasida g‘olib chiqdi va yilni 2-o‘rinda yakunladi. 1984 yilda Wilander chorak finalda [[Stefan Edberg]] va finalda [[Kevin Curren|Kevin Kurrenni]] mag'lub etib, Avstraliya Ochiq chempionati chempionligini saqlab qoldi. U Fransiya ochiq chempionatining yarim finalida Lendlga, Uimbldonda ikkinchi raundda [[Pat Cash|Pat Keshga]] va AQSh ochiq chempionatining chorak finalida Cashga yutqazdi. U 1984 yilda uchta turnirda g'olib chiqdi, shu jumladan uchinchi chempionatlar seriyasi unvoni va yilni yana 2-o'rinda yakunladi. 1985 yilda Wilander finalda Lendlni mag'lub etib, ikkinchi marta Fransiya Ochiq chempionatida g'olib chiqdi va yana Avstraliya Ochiq chempionati finaliga chiqdi va u erda Edbergga yutqazdi. Ammo u Uimbldonda birinchi davrada [[Slobodan Živojinović|Slobodan Jivojinovichga]], AQSh ochiq chempionatining yarim finalida Makenroga yutqazdi. U 1985 yilda uchta turnirda g'olib chiqdi va yilni 2-o'rinda yakunladi. Wilander birinchi o'ringa ko'tarildi. 1986 yil 28 aprelda Lendldan keyin 2-o'rin. Keyin u Fransiya ochiq chempionatining uchinchi raundida [[Andrei Chesnokov|Andrey Chesnokovga]], Uimbldonning to‘rtinchi raundida Cashga va AQSh ochiq chempionatining to‘rtinchi bosqichida Miloslav Mechirga yutqazdi . Biroq, uning boshqa turnirlardagi barqarorligi unga yilni yana birinchi o'rinda yakunlash imkonini berdi. 3. Wilander 1986 yilda Uimbldonda erkaklar o'rtasidagi juftlik chempionligini qo'lga kiritish uchun vatandoshi Yoakim Nistryom bilan hamkorlik qildi. Shuningdek, u o'zining to'rtinchi Gran-pri chempionlik seriyasini qo'lga kiritdi.1987 yilgi mavsumda Wilander yanada kuchliroq xizmatni va yangi yuqori samarali bir qo'l bilan teskari bo'lakni ochganini ko'rdi, ikkinchisi o'rta martabadagi yuqori darajadagi tennis professionali uchun biroz ajoyib rivojlanish bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 May 1989 |title=Video |publisher=CNN |url=http://sportsillustrated.cnn.com/vault/article/magazine/MAG1068385/2/index.htm}}</ref> Yaxshilanishlarga qaramay, Wilander 1987 yilda Fransiya Ochiq chempionati va AQSh Ochiq chempionati finalida Lendl tomonidan mag'lub bo'ldi. Kesh yana Uimbldonda Wilanderning dushmani ekanligini isbotladi va chorak finalda ketma-ket g'alaba qozondi. Wilander 1987 yilda beshta turnirda g'olib chiqdi, shu jumladan ikkita Gran-pri tennis chempionati va oltita umumiy sovrin, yilni ketma-ket uchinchi yil dunyoda uchinchi o'rinni egalladi. 1988 yil Wilander faoliyatining cho'qqisi bo'ldi. Yanvar oyida u o'zining uchinchi Australian Open yakkalik chempioni unvonini qo'lga kiritdi, bu safar Melburn Parkning qattiq maydonlarida Edbergni besh setlik yarim finalda va uy shahrining sevimli Cashni besh setlik finalda mag'lub etdi. Shu tariqa u Avstraliya ochiq chempionatida ham maysa, ham qattiq maydonda g‘olib chiqqan yagona tennischiga aylandi. WilanderFransiya Ochiq chempionati finalida yana bir uy muxlislari sevimlisi Anri Lekonte bilan to'qnash keldi. Wilander to'g'ridan-to'g'ri setlarda g'alaba qozondi, butun o'yindagi 73 ta birinchi servisdan faqat ikkitasini o'tkazib yubordi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/1988/06/06/sports/tennis-wilander-spoils-the-party-in-paris.html?scp=2&sq=wilander%20leconte%20french%20open&st=cse|sarlavha=TENNIS - Wilander Spoils The Party In Paris - NYTimes.com|sana=6 June 1988|ish=[[The New York Times]]}}</ref> Uimbldonda Wilander chorak finalga chiqdi va u erda Mečířga yutqazdi. US Open turnirida u yilning uchinchi «Katta dubulg'a» finaliga chiqdi. O'tgan yilgi finalning takroriy o'yinida u Lendlni besh setda 5 soatga yaqin vaqt ichida mag'lub etdi va Lendlning uch yillik hukmronligini jahon reytingining yuqori qismida yakunladi. Bu Wilanderning "Katta dubulg'a"dagi yettinchi sovrini bo'ldi va bu yilgi "Katta dubulg'a" turnirlarining uchtasida, Key Biskeyn va Cincinnatida yana ikkita Gran-pri chempionat seriyasida va Palermoda yana bitta unvonda g'alaba qozonib, birinchi o'rinni egalladi. U 1989 yil yanvar oyi oxirida Lendl uni qaytarib olguncha jami 20 hafta davomida eng yuqori reytingni ushlab turdi. Uning 1988 yilda Cincinnatidagi chempionligi uning to'rtinchisi bo'ldi, o'sha paytda uni 1899 yildan beri Bobbi Riggs va Jorj Lott bilan birga Cincinnatida to'rtta chempionlikni qo'lga kiritgan uchta o'yinchidan biriga aylantirdi. [[Roger Federer|Rojer Federer]] o'shandan beri ro'yxatga qo'shildi. === 1989–1996 yillar === Wilanderning motivatsiyasi, natijalari va reytingi 1989 yilda yomonlashdi. U Avstraliya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida Ramesh Krishnanga, Fransiya ochiq chempionatining chorak finalida [[Andrei Chesnokov|Andrey Chesnokovga]], Uimbldonning chorak finalida [[John Patrick McEnroe|Jon Makenroga]] (7–6, 3–6, 6–3, 6–4) va AQSh ochiq chempionatining ikkinchi raundida Pit Sampras (5–7, 6–3, 1–6, 6–1, 6–4). U 1989 yil davomida hech qanday turnirda g'alaba qozona olmadi va yilni jahon reytingida 12-o'rinda yakunladi. Wilander 1990-yil 12-fevralda qisqa muddat ichida yana kuchli 10 ta reytingga kirdi, ammo yil oxiriga kelib uning reytingi 41-o‘ringa tushib ketdi. U Avstraliya Ochiq chempionatining chorak finalida [[Boris Becker|Boris Bekkerni]] mag'lub etdi, faqat yarim finalda [[Stefan Edberg|Stefan Edbergga]] to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'ldi. U Fransiya ochiq chempionati va Uimbldon musobaqalarini o'tkazib yubordi va AQSh ochiq chempionatining birinchi bosqichida [[Brad Gilbert|Bred Gilbertga]] yutqazdi. Wilander faqat 1991 yilning birinchi yarmida o'ynadi. U Avstraliya ochiq chempionatining to'rtinchi va Fransiya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida mag'lub bo'ldi. U yilni jahon reytingida 159-o‘rinda yakunladi. Wilander 1992 yilda gastrol safarida ishtirok etmagan. U 1993 yilda yettita turnirda qatnashib, ularning beshtasida birinchi davrada mag‘lub bo‘lgan. AQSh ochiq chempionatida u uchinchi raundda Sedrik Piolinga yutqazdi. U yilni jahon reytingida 330-o'rinda yakunladi. Uimbldondan tashqari, Wilander 1994 yilda to'liq jadvalda o'ynagan. U Avstraliya ochiq chempionatining to‘rtinchi bosqichida MaliVai Vashingtonga, Fransiya ochiq chempionatining birinchi bosqichida [[Andre Agassi|Andre Agassiga]] (6–2, 7–5, 6–1) va AQSh ochiq chempionatining birinchi bosqichida [[Guy Forget|Gay Forgetga]] yutqazdi. Uning kuchli o'n nafar tennischi ustidan qozongan yagona g'alabasi Indianapolisdagi turnirning ikkinchi davrasida Todd Martinga qarshi o'yinda bo'lgan. U yilni jahon reytingida 129-o'rinda yakunladi. Wilanderning natijalari 1995 yilda bir oz yaxshilandi, chunki u yilni dunyo reytingida 46-o'rinda yakunladi. Avstraliya ochiq chempionatining birinchi bosqichida [[Jacco Eltingh|Jakko Eltingga]] yutqazganidan so‘ng, u Fransiya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida sakkizinchi o‘rindagi [[Wayne Ferreira|Ueyn Ferreyraga]] 6–7, 7–6, 6–3, 6–7, 8–6 hisobida yutqazdi. Keyin u Uimbldonning uchinchi bosqichida Eltingga, AQSH ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida Martinga yutqazdi. Boshqa turnirlarda u o'ninchi o'rindagi Mark Rosset, sakkizinchi Ferreyra va oltinchi o'rindagi Yevgeniy Kafelnikovni mag'lub etgan. Shuningdek, u [[Monreal (Kanada)|Monrealdagi]] Kanada Ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida Edbergga qarshi so'nggi tur uchrashuvida g'alaba qozondi. 1996 yilda Wilander faqat bitta Katta dubulg'a turnirida o'ynadi va Frantsiya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida Martinga yutqazdi. U oktyabr oyida Pekinda Martin Dammga qarshi o'tkazgan so'nggi o'yinida mag'lub bo'lganidan so'ng turni tark etdi. Faoliyatining ko'p qismida Wilander Rossignol F-200 Carbon tennis raketkasidan foydalangan, bu birinchi shisha tolali modeldir. ==== Muvaffaqiyatsiz dori sinovi va suspenziya ==== 1995-yilgi Fransiya Ochiq chempionatida u va Karel Nováchek kokainga ijobiy javob berishdi. Ular Xalqaro tennis federatsiyasining dastlabki uch oylik diskvalifikatsiyasiga shikoyat qilib, sinov tartib-qoidalarini noto'g'ri o'tkazganligini da'vo qilishdi, ammo 1997 yil may oyida apellyatsiyalarini qaytarib olishdi va 1997 yil 15 mayda giyohvand moddalar testidan o'ta olmagani uchun ATP Tourdan uch oylik diskvalifikatsiyani olishdi. Bundan tashqari, Wilander 1995 yilning may oyidan beri o'zining 289 005 dollar miqdoridagi mukofot pulini qaytarishi va reyting ochkolaridan mahrum bo'lishi kerak edi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Wilander and Novacek Are Banned|url=https://www.nytimes.com/1997/05/15/sports/wilander-and-novacek-are-banned.html?_r=1|ish=[[The New York Times]]|sana=15 May 1997}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Doping doc doesn't buy Wilander's story|url=http://www.apnewsarchive.com/1997/Doping-doc-doesn-t-buy-Wilander-s-story/id-aeab35dec3b639acec31f35bae1e96cb|nashriyot=[[Associated Press]]|sana=17 May 1997}}</ref> === Devis kubogi === Wilander 1980-yillar davomida Shvetsiyaning Devis Kubogida muvaffaqiyat qozongan jamoasining ajralmas a'zosi bo'lgan. U 1983 yilda Shvetsiya bilan birinchi finalga chiqdi, u Avstraliyaga 3:2 hisobida mag'lub bo'ldi (Wilander finalda ikkala yakkalik bahsida ham g'alaba qozonganiga qaramay). 1984 yilda Shvetsiya (Wilander bilan) finalda AQShni 4:1 hisobida mag'lub etib, kubokni qo'lga kiritdi. Shvetsiya 1985 yilda G'arbiy Germaniya ustidan 3:2 hisobida g'alaba qozonib, kubokni saqlab qoldi. Wilander 1986 yilda Shvetsiyaga yana finalga chiqishga yordam berdi, lekin u turmushga chiqayotgani uchun finalda o'ynashdan bosh tortdi (Shvetsiya Avstraliyaga 3:2 hisobida yutqazdi). Wilander 1987 yilda o'zining to'rtinchi finalida o'ynadi, unda Shvetsiya Hindistonni 5:0 hisobida mag'lub etdi. 1988 va 1989 yillarda yana ikkita final o'tkazildi, ammo Shvetsiya G'arbiy Germaniyaga yutqazdi. Wilander oxirgi marta Devis Kubogida 1995-yilda yarim finalda o‘ynagan va u yerda Andre Agassiga 7:6, 6:2, 6:2 va Pit Samprasga 2:6, 7:6, 6:3 hisobida yutqazgan. Wilander Shvetsiya uchun Devis Kubogida yakkalik bahslarida 36–16 va juftlikda 7–2 rekordini tuzdi. Biroq Wilanderning Devis Kubogidagi eng esda qolarli o‘yini mag‘lubiyatga uchradi. 1982 yil iyul oyida [[Saint Louis|Missuri shtatining Sent-Luis]] shahrida gilamda Qo'shma Shtatlarga qarshi o'tkazilgan chorak final bahsida Wilander hal qiluvchi beshinchi kauchukda Jon Makenro tomonidan 9-7, 6-2, 15-17, 3-6, 8-6 hisobida mag'lub bo'ldi. 6 soatu 32 daqiqada bu Devis Kubogi tarixidagi ikkinchi eng uzun yakkalik bahsi bo'lib qolmoqda. == Karyera statistikasi == === "Katta dubulg'a" turniri natijalari jadvali === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! 1985 yil ! 1986 yil ! 1987 yil ! 1988 yil ! 1989 yil ! 1990 yil ! 1991 yil ! 1992 yil ! 1993 yil ! 1994 yil ! 1995 yil ! 1996 yil ! SR ! W–L ! G'alaba qozon % |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="D8BFD8" | F | style="color:#767676" | NH | A | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="afeeee" | 4R | A | A | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | 3/10 | 36–7 | 84% |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="D8BFD8" | F | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="D8BFD8" | F | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="ffebcd" | QF | A | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 2R | 3/12 | 47–9 | 84% |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | 1-savol | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | A | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 3R | A | 0/10 | 25–10 | 71% |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | A | A | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="D8BFD8" | F | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | 1/12 | 36–11 | 77% |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat | 0–0 | 2–2 | 13–2 | 18–3 | 16–3 | 17–3 | 8–3 | 16–3 | 25–1 | 10–4 | 5–2 | 4–2 | 0–0 | 2–1 | 3–3 | 4–4 | 1–1 | 7/44 | 144–37 | 80% |} === Katta dubulg'a turniri finali === ==== Yakkalik: 11 (7 ta unvon, 4 ta ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:150px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:200px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1982 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] | 1–6, 7–6 <sup>(8–6)</sup>, 6–0, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1983 yil | Fransiya ochiq | Loy |{{flagicon|FRA}} [[:en:Yannick_Noah|Yannick Noah]] | 2–6, 5–7, 6–7 <sup>(3–7)</sup> |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1983 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | O't |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] | 6–1, 6–4, 6–4 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1984 yil | Australian Open <small>(2)</small> | O't |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Kevin_Curren|Kevin Curren]] | 6–7 <sup>(5–7)</sup>, 6–4, 7–6 <sup>(7–3)</sup>, 6–2 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1985 yil | Fransiya ochiqligi <small>(2)</small> | Loy |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl | 3–6, 6–4, 6–2, 6–2 |- style="background:#ffc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1985 yil | Avstraliya ochiq chempionati | O't |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | 4–6, 3–6, 3–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1987 yil | Fransiya ochiq | Loy |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl | 5–7, 2–6, 6–3, 6–7 <sup>(3–7)</sup> |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1987 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl | 7–6 <sup>(9–7)</sup>, 0–6, 6–7 <sup>(4–7)</sup>, 4–6 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1988 yil | Australian Open <small>(3)</small> | Qattiq |{{flagicon|AUS}} [[:en:Pat_Cash|Pat Cash]] | 6–3, 6–7 <sup>(3–7)</sup>, 3–6, 6–1, 8–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1988 yil | Fransiya ochiqligi <small>(3)</small> | Loy |{{flagicon|FRA}} [[:en:Henri_Leconte|Henri Leconte]] | 7–5, 6–2, 6–1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1988 yil | US Open | Qattiq |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl | 6–4, 4–6, 6–3, 5–7, 6–4 |} === Qayd etilgan natijalari === * Bu rekordlar tennisning ochiq davrida erishilgan. * '''Qalin''' yozilgan yozuvlar tengsiz yutuqlarni ko'rsatadi. {| class="wikitable" style="font-size:97%" | width="200" |Chempionat | Yillar | Rekord bajarildi | width="150" | O'yinchi | Ref |- | rowspan="2" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | 1983–1985 yillar | Ketma-ket 3 ta final | Ivan Lendl<br /><br /><br /> [[Novak Đoković|Novak Jokovich]] | <ref name="GS History">{{Veb manbasi|sarlavha=Grand Slam History|url=http://www.atpworldtour.com/~/media/6E5690C1880644AF9A5CB5B09CD8C837.ashx|kirish sanasi=12 July 2012|nashriyot=ATP World Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120514061715/http://www.atpworldtour.com/~/media/6E5690C1880644AF9A5CB5B09CD8C837.ashx|arxivsana=14 May 2012}}</ref> |- | 1983 yil | Eng yosh Australian Open chempioni (19 yosh, 3 oy. ) | '''Yolg'iz turadi''' | <ref name="GS History" /> |- | rowspan="2" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | 1982 yil | Birinchi urinishdayoq chempionlikni qo'lga kiritdi | [[Rafael Nadal]] | <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Clarey |first=Christopher |date=6 June 2005 |title=French Open: Nadal triumphs at first attempt |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2005/06/05/sports/05iht-open.html?pagewanted=all |access-date=10 July 2012 |quote=[Nadal was] the first man to win Roland Garros on his first visit since Mats Wilander did it at age 17 in 1982.}}</ref> |- | 1982 yil | Yakkalik musobaqasining ketma-ket g'olibi | Gustavo Kuerten<br /><br /><br /> [[Gastón Gaudio|Gaston Gaudio]] | <ref>{{Veb manbasi|url=http://en.espn.co.uk/blogs/sport/story/307925.html|sarlavha=French Open fairytales|nashriyot=[[ESPN]]|muallif=Lynch, Steven|sana=15 May 2014|kirish sanasi=15 July 2015}}</ref> |- | rowspan="2" | Grand Slam turnirlari | 1982–1988 yillar | Dunyo 1-raqamiga aylanmaguncha 7 ta unvon | '''Yolg'iz turadi''' | <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 August 2008 |title=DEUCE US Open 2008 – Shark Bites |publisher=ATP World Tour |url=http://www.atpworldtour.com/news/deuce-tennis/deuce-us-open-2008/shark-bites.aspx |access-date=9 July 2012}}</ref> |- | 1982–1988 yillar | Loy, o't va qattiq kortlarda 2+ nom | Rafael Nadal<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Novak Jokovich | <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/News/Tennis/2010/09/36-US-Open-Week-2/US-Open-Monday-Final-Nadal-Completes-Career-Slam.aspx|sarlavha=Nadal Completes Career Grand Slam With US Open Title|nashriyot=ATP World Tour|sana=13 September 2010|kirish sanasi=10 July 2012|iqtibos=[Nadal] is the second player to win Grand Slam titles on three different surfaces at least twice, behind Mats Wilander.}}</ref> |} == Shaxsiy hayoti == 8 dollar yutgan Wilander&nbsp;million prof va ko'proq ma'qullashda, hozir ko'p vaqtini janubiy afrikalik rafiqasi Sonya (niya Mulholland) bilan Amerika Qo'shma Shtatlarining [[Hailey (Idaho)|Aydaho shtatidagi Xeyli shahridagi]] 81 gektarlik mulkda ( Sun vodiysi tog'-chang'i kurortining bir qismi) yashaydi. - tug'ilgan model. U vaqti-vaqti bilan kattalar gastrollarida qatnashadi. Tennischi sifatida nafaqaga chiqqanidan beri u Shvetsiyaning Devis Kubogi jamoasi sardori bo'lib ishlagan. Wilander, shuningdek, Eurosport'da tennis o'yinlari uchun sharhlovchi sifatida ham ishlagan. Wilanderning Emma, Karl, Erik va Oskar ismli to‘rt farzandi bor. Uning o'g'li Erik Aydaxo shtatining salqin va quruq havosidan foyda ko'radigan bulloza epidermolizining nisbatan engil shaklidan aziyat chekmoqda <ref name="perrotta20110303">{{Yangiliklar manbasi |last=Perrotta, tom |date=3 March 2011 |title=From Wimbledon to Winnebago |work=The Wall Street Journal |url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748704005404576176790265673986?mod=WSJ_article_related#printMode |access-date=3 March 2011}}</ref> va Wilander va uning rafiqasi kasallikni davolash bo'yicha tadqiqotlar uchun mablag' yig'ish ustida ishlagan. Wilander 2006-yilgi Fransiya Ochiq chempionatida bir qancha top tennischilarni, jumladan [[Roger Federer|Rojer Federer]] va [[Kim Clijsters|Kim Klijstersni]] eng qiyin raqiblarini mag‘lub etish uchun raqobatbardoshlik yo‘qligida tanqid qilganida kichik mojaroga sabab bo‘ldi. Federer finalda Nadalga 1-6, 6-1, 6-4, 7-6 hisobida mag‘lub bo‘lganidan so‘ng, Villander shunday dedi: “Federer, bugun, afsuski, to‘psiz chiqdi... siz chempionlikni unchalik ko‘p uchratmaysiz. yurak yoki to'plarsiz dunyodagi har qanday sport. U bo'lishi mumkin, lekin Nadalga qarshi ular juda kichik o'lchamga tushib qolishdi va bu bir marta emas, har safar bo'ladi." <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Pearce |first=Linda |date=16 June 2006 |title=Federer not greatest yet: Wilander |work=The Age |location=Melbourne |url=http://www.theage.com.au/news/tennis/federer-not-greatest-yet-wilander/2006/06/15/1149964673956.html}}</ref>Ushbu sharhlardan so'ng, muxlislar raqobat ruhi va g'alaba qozonish uchun qat'iyatlilikni anglatuvchi "to'plar" ning hazil-mutoyiba sinonimi sifatida "Wilanders" [[Neologizmlar|neologizmini]] ishlab chiqdilar. <ref>{{Veb manbasi|url=http://tennisworld.typepad.com/tennisworld/2006/10/acronyms_and_ni.html|sarlavha=Peter Bodo's TennisWorld - Acronyms and Nicknames FAQ|ish=Tennisworld.tyepad.com}}</ref>Wilander Tatyana Golovinga 2007 yilning iyul oyida murabbiylik qila boshlagan. 2007 yilning oxirida Golovin bilan ishlagandan so'ng, Wilander Pol-Anri Matyoga murabbiylik qila boshladi. Uning akasi Anders Wilander 2006 yildan beri Transas munitsipalitetining meri <ref>Swedish populations 1970, CD-ROM, Version 1.04, Sweden's Genealogy Association (2002).</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.smt.se/article/oersattlig-ledare/|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=20 October 2018|arxivsana=20 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181020140622/https://www.smt.se/article/oersattlig-ledare/}}</ref> 2012 yilda Wilander Xalqaro klubning [[Jean Borotra|Jan Borotra sport ustaligi mukofotini]] qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ictennis.net/|sarlavha=The Council of International Lawn Tennis Clubs|ish=Ictennis.net|kirish sanasi=9 June 2022}}</ref>{{Yaxshiroq manba kerak|date=January 2022}} == Shuningdek qarang == * Lendl-Wilander raqobati * Katta dubulg'a turkumidagi erkaklar o'rtasidagi yakkalik chempionlari ro'yxati * Dunyoning 1-raqamli erkak tennischilari == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{Rasmiy sayt|https://www.wilanderonwheels.com/}} * Mats Wilander at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Mats Wilander at the Davis Cup * Mats Wilander at the International Tennis Hall of Fame [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1964-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] getqkkw94d42wv1nyfq8oekluulyx8q 2725677 2725674 2022-07-30T15:24:36Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|image=Eurosport Studio Australian Open 2014 007.jpg|name=Mats Wilander|country={{SWE}}|caption=Wilander in the [[Eurosport]] studio during the 2014 Australian Open at Melbourne Park|residence=[[Hailey, Idaho]], U.S.|birth_date={{birth date and age|df=yes|1964|8|22}}|birth_place=[[Växjö]], Sweden|height={{height|ft=6|in=0}}<ref name=atp_player_profile>{{cite web|title=Player profile – Mats Wilander|url=https://www.atptour.com/en/players/mats-wilander/w023/overview|publisher=[[Association of Tennis Professionals|ATP World Tour]]}}</ref>|turnedpro=1981 <small>(amateur tour from 1980)</small>|retired=1996|plays=Right-handed (two-handed backhand)|careerprizemoney=US$7,976,256|tennishofyear=2002|tennishofid=mats-wilander|singlesrecord={{tennis record|won=571|lost=222}}|singlestitles=33|highestsinglesranking=[[List of ATP number 1 ranked singles tennis players|No. '''1''']] (12 September 1988)|AustralianOpenresult='''W''' ([[1983 Australian Open – Men's singles|1983]], [[1984 Australian Open – Men's singles|1984]], [[1988 Australian Open – Men's singles|1988]])|FrenchOpenresult='''W''' ([[1982 French Open – Men's singles|1982]], [[1985 French Open – Men's singles|1985]], [[1988 French Open – Men's singles|1988]])|Wimbledonresult=QF ([[1987 Wimbledon Championships – Men's singles|1987]], [[1988 Wimbledon Championships – Men's singles|1988]], [[1989 Wimbledon Championships – Men's singles|1989]])|USOpenresult='''W''' ([[1988 US Open – Men's singles|1988]])|Othertournaments=yes|MastersCupresult=F ([[1987 Nabisco Masters – Singles|1987]])|WCTFinalsresult=QF ([[1985 Buick WCT Finals – Singles|1985]], [[1987 WCT Finals – Singles|1987]], [[1989 WCT Finals – Singles|1989]])|doublesrecord=168–127|doublestitles=7|highestdoublesranking=No. 3 (21 October 1985)|AustralianOpenDoublesresult=F ([[1984 Australian Open – Men's doubles|1984]])|FrenchOpenDoublesresult=SF ([[1985 French Open – Men's doubles|1985]])|WimbledonDoublesresult='''W''' ([[1986 Wimbledon Championships – Men's doubles|1986]])|USOpenDoublesresult=F ([[1986 US Open – Men's doubles|1986]])|OthertournamentsDoubles=yes|MastersCupDoublesresult=F ([[1985 Nabisco Masters – Doubles|1985]])|Team=yes|DavisCupresult='''W''' ([[1984 Davis Cup|1984]], [[1985 Davis Cup|1985]], [[1987 Davis Cup|1987]])}}'''Mats Arne Olof Wilander''' ( Swedish pronunciation: [ˈmats vɪˈlǎnːdɛr] ; 1964-yil 22-avgustda tugʻilgan) shved sobiq jahonning 1-raqamli [[Tennis|tennischisi]] . <ref>{{Kitob manbasi|title=World of tennis 2001 : celebrating the millennium olympics|date=2001|publisher=HarperCollins|others=Sirman, Joanne., Barrett, John, 1931 Apr. 17-, International Tennis Federation.|isbn=0-00-711129-0|location=London|pages=416|oclc=45328769}}</ref> 1982 yildan 1988 yilgacha u 7 ta "Katta dubulg'a" chempionligini qo'lga kiritdi (uchtasi [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq chempionatida]], uchtasi [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya ochiq chempionatida]] va bittasi [[Amerika ochiq chempionati|AQSh ochiq chempionatida]] ) va bir marta "Katta dubulg'a"ning juftlik bahslarida ( [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] ). Uning muvaffaqiyati to'satdan va kutilmaganda 1982 yilda 17 yoshida Fransiya ochiq chempionatida g'olib chiqqanida yuz berdi. 1988 yilda Wilander to'rtta "Katta dubulg'a" musobaqasining uchtasida g'alaba qozondi va yilni jahon reytingida 1-o'rinni egalladi. U Uimbldonda hech qachon yakkalik chempionligini qo'lga kiritmagan bo'lsa-da, Wilander ikki marta Avstraliya Ochiq chempionatida g'olib chiqdi. Bu Wilanderni( Jimmi Konnors, [[Andre Agassi]], [[Rafael Nadal]], [[Roger Federer|Rojer Federer]] va [[Novak Đoković|Novak Jokovich]] bilan birga) chimli kortlarda, qattiq kortlarda va loy kortlarda Katta dubulg'a musobaqalarida g'olib chiqqan olti nafar erkakdan biriga aylantiradi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Great AO Champions|url=http://www.australianopen.com/en_AU/event_guide/history/great_ao_champions.html|kirish sanasi=4 February 2012|nashriyot=AustralianOpen.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121022163526/http://www.australianopen.com/en_AU/event_guide/history/great_ao_champions.html|arxivsana=22 October 2012}}</ref> 1978-yilda (US Open qattiq kortda o'ynalganida) birinchi marta erishish mumkin edi. 1978 yildan beri u, Nadal va Jokovich uchta maydonning har birida kamida ikkitadan "Katta dubulg'a" chempionligini qo'lga kiritgan yagona erkaklardir (o'tda o'ynagan ikkita avstraliyalik, qattiq kortda bitta avstraliyalik va bitta amerikalik va uchta fransuz). Wilander 20 yoshida o'zining to'rtinchi "Katta dubulg'a" chempionligini qo'lga kiritdi, bu tarixda bu muvaffaqiyatga erishgan eng yosh yigit. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/mats-wilander|sarlavha=Mats Wilander|ish=International Tennis Hall of Fame}}</ref> U, shuningdek, sakkizta Gran-pri Super Series unvonini (1983–88) qo'lga kiritdi, bu joriy ATP World Tour Masters 1000 ning prekursorlari. U faoliyati davomida 33 ta yakkalik va ettita juftlik chempionligini qo‘lga kiritgan. U, shuningdek, 1980-yillarda Shvetsiyaning ketma-ket yetti marta Devis kubogi finalida ishtirok etgan harakatlantiruvchi kuch edi. 2002 yilda Wilander Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga kiritildi . == Karyera == === Yoshlar === Shvetsiyaning Växjö shahrida tug'ilgan Wilander birinchi marta o'smirlar o'rtasidagi Fransiya ochiq chempionatida, 16 yoshgacha va 18 yoshgacha bo'lgan Evropa chempionatlarida va [[Mayami|Mayamida]] 16 yoshgacha bo'lgan Orange Bowl musobaqasida g'alaba qozonganida birinchi marta tennis dunyosi e'tiboriga tushdi. === 1980–1988 yillar === Wilander 1980 yilda Shvetsiyaning Bastad shahridagi gil kort turnirida professional turneda debyut qildi. 1981-yil sentabrida u Byorn Borgga qarshi o‘zining yagona karerasidagi o‘yinda mag‘lub bo‘ldi va Jeneva ochiq chempionatining birinchi raundida to‘g‘ridan-to‘g‘ri mag‘lub bo‘ldi. Wilander 1982 Fransiya ochiq chempionatida tennis olamini hayratda qoldirdi. U to'rtinchi raundda ikkinchi raqam ostida saralangan Ivan Lendlni, chorak finalda beshinchi [[Vitas Gerulaitis|raqamda saralangan Vitas Gerulaitisni]], yarim finalda to'rtinchi raqamda saralangan [[José Luis Clerc|Xose Luis Klerkni]] va 4 soat va 42 davom etgan to'rt setlik finalda uchinchi raqamda saralangan Gilermo Vilasni xafa qildi. daqiqa. Klerkka qarshi yarim final o'yinining oxirida u hakamning shubhali qarori tufayli o'yinda g'alaba qozonishni istamagani uchun o'yin to'pini qayta o'ynashni talab qildi. Bu halol o'yinning g'ayrioddiy namoyishi sifatida qaraldi va unga Per de Kuberten Jahon Fair Play Kubogini taqdim etdi. U 17 yoshu 9 oyligida "Katta dubulg'a"ning eng yosh erkak chempioni bo'ldi, bu [[Boris Becker|Boris Bekker]] va Maykl Chang tomonidan yangilanganidan beri rekorddir. Wilander "Katta Dubulg'a" turniridagi uchinchi ishtirokida ham g'alaba qozonish uchun eng kam urinish kerak bo'lgan o'yinchiga aylandi, bu 1997 yilda Fransiya Ochiq chempionatida Gustavo Kuerten tomonidan tenglashtirilganidan beri rekorddir. Keyin Wilander to'rtinchi raundda ham Uimbldonda Brayan Teacherga va Lendlga US Openda yutqazdi. Wilander 1982 yilda uchta qo'shimcha turnirda g'olib chiqdi va yilni 1-o'rinda yakunladi. 7. O'sha yili Wilander Svenska Dagbladet oltin medali bilan taqdirlandi . Wilander 1983 yilda Fransiya Ochiq chempionatiga qaytdi va u yerda chorak finalda [[John Patrick McEnroe|Jon Makenroni]] mag‘lub etib, Yannik Noaga yutqazdi. U Uimbldonda uchinchi raundda Rosko Tannerga, AQSH ochiq chempionatining chorak finalida Lendlga yutqazdi. Wilander o'sha yili Avstraliya Ochiq chempionatida ikkinchi "Katta dubulg'a" chempionligini qo'lga kiritdi, Kooyong stadionida o't ustida o'ynadi va u erda yarim finalda MakEnroni va finalda Lendlni mag'lub etdi. U 1983-yilda sakkizta boshqa turnirda, jumladan ikkita Gran-pri chempionat seriyasida g‘olib chiqdi va yilni 2-o‘rinda yakunladi. 1984 yilda Wilander chorak finalda [[Stefan Edberg]] va finalda [[Kevin Curren|Kevin Kurrenni]] mag'lub etib, Avstraliya Ochiq chempionati chempionligini saqlab qoldi. U Fransiya ochiq chempionatining yarim finalida Lendlga, Uimbldonda ikkinchi raundda [[Pat Cash|Pat Keshga]] va AQSh ochiq chempionatining chorak finalida Cashga yutqazdi. U 1984 yilda uchta turnirda g'olib chiqdi, shu jumladan uchinchi chempionatlar seriyasi unvoni va yilni yana 2-o'rinda yakunladi. 1985 yilda Wilander finalda Lendlni mag'lub etib, ikkinchi marta Fransiya Ochiq chempionatida g'olib chiqdi va yana Avstraliya Ochiq chempionati finaliga chiqdi va u erda Edbergga yutqazdi. Ammo u Uimbldonda birinchi davrada [[Slobodan Živojinović|Slobodan Jivojinovichga]], AQSh ochiq chempionatining yarim finalida Makenroga yutqazdi. U 1985 yilda uchta turnirda g'olib chiqdi va yilni 2-o'rinda yakunladi. Wilander birinchi o'ringa ko'tarildi. 1986 yil 28 aprelda Lendldan keyin 2-o'rin. Keyin u Fransiya ochiq chempionatining uchinchi raundida [[Andrei Chesnokov|Andrey Chesnokovga]], Uimbldonning to‘rtinchi raundida Cashga va AQSh ochiq chempionatining to‘rtinchi bosqichida Miloslav Mechirga yutqazdi . Biroq, uning boshqa turnirlardagi barqarorligi unga yilni yana birinchi o'rinda yakunlash imkonini berdi. 3. Wilander 1986 yilda Uimbldonda erkaklar o'rtasidagi juftlik chempionligini qo'lga kiritish uchun vatandoshi Yoakim Nistryom bilan hamkorlik qildi. Shuningdek, u o'zining to'rtinchi Gran-pri chempionlik seriyasini qo'lga kiritdi.1987 yilgi mavsumda Wilander yanada kuchliroq xizmatni va yangi yuqori samarali bir qo'l bilan teskari bo'lakni ochganini ko'rdi, ikkinchisi o'rta martabadagi yuqori darajadagi tennis professionali uchun biroz ajoyib rivojlanish bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 May 1989 |title=Video |publisher=CNN |url=http://sportsillustrated.cnn.com/vault/article/magazine/MAG1068385/2/index.htm}}</ref> Yaxshilanishlarga qaramay, Wilander 1987 yilda Fransiya Ochiq chempionati va AQSh Ochiq chempionati finalida Lendl tomonidan mag'lub bo'ldi. Kesh yana Uimbldonda Wilanderning dushmani ekanligini isbotladi va chorak finalda ketma-ket g'alaba qozondi. Wilander 1987 yilda beshta turnirda g'olib chiqdi, shu jumladan ikkita Gran-pri tennis chempionati va oltita umumiy sovrin, yilni ketma-ket uchinchi yil dunyoda uchinchi o'rinni egalladi. 1988 yil Wilander faoliyatining cho'qqisi bo'ldi. Yanvar oyida u o'zining uchinchi Australian Open yakkalik chempioni unvonini qo'lga kiritdi, bu safar Melburn Parkning qattiq maydonlarida Edbergni besh setlik yarim finalda va uy shahrining sevimli Cashni besh setlik finalda mag'lub etdi. Shu tariqa u Avstraliya ochiq chempionatida ham maysa, ham qattiq maydonda g‘olib chiqqan yagona tennischiga aylandi. WilanderFransiya Ochiq chempionati finalida yana bir uy muxlislari sevimlisi Anri Lekonte bilan to'qnash keldi. Wilander to'g'ridan-to'g'ri setlarda g'alaba qozondi, butun o'yindagi 73 ta birinchi servisdan faqat ikkitasini o'tkazib yubordi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/1988/06/06/sports/tennis-wilander-spoils-the-party-in-paris.html?scp=2&sq=wilander%20leconte%20french%20open&st=cse|sarlavha=TENNIS - Wilander Spoils The Party In Paris - NYTimes.com|sana=6 June 1988|ish=[[The New York Times]]}}</ref> Uimbldonda Wilander chorak finalga chiqdi va u erda Mečířga yutqazdi. US Open turnirida u yilning uchinchi «Katta dubulg'a» finaliga chiqdi. O'tgan yilgi finalning takroriy o'yinida u Lendlni besh setda 5 soatga yaqin vaqt ichida mag'lub etdi va Lendlning uch yillik hukmronligini jahon reytingining yuqori qismida yakunladi. Bu Wilanderning "Katta dubulg'a"dagi yettinchi sovrini bo'ldi va bu yilgi "Katta dubulg'a" turnirlarining uchtasida, Key Biskeyn va Cincinnatida yana ikkita Gran-pri chempionat seriyasida va Palermoda yana bitta unvonda g'alaba qozonib, birinchi o'rinni egalladi. U 1989 yil yanvar oyi oxirida Lendl uni qaytarib olguncha jami 20 hafta davomida eng yuqori reytingni ushlab turdi. Uning 1988 yilda Cincinnatidagi chempionligi uning to'rtinchisi bo'ldi, o'sha paytda uni 1899 yildan beri Bobbi Riggs va Jorj Lott bilan birga Cincinnatida to'rtta chempionlikni qo'lga kiritgan uchta o'yinchidan biriga aylantirdi. [[Roger Federer|Rojer Federer]] o'shandan beri ro'yxatga qo'shildi. === 1989–1996 yillar === Wilanderning motivatsiyasi, natijalari va reytingi 1989 yilda yomonlashdi. U Avstraliya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida Ramesh Krishnanga, Fransiya ochiq chempionatining chorak finalida [[Andrei Chesnokov|Andrey Chesnokovga]], Uimbldonning chorak finalida [[John Patrick McEnroe|Jon Makenroga]] (7–6, 3–6, 6–3, 6–4) va AQSh ochiq chempionatining ikkinchi raundida Pit Sampras (5–7, 6–3, 1–6, 6–1, 6–4). U 1989 yil davomida hech qanday turnirda g'alaba qozona olmadi va yilni jahon reytingida 12-o'rinda yakunladi. Wilander 1990-yil 12-fevralda qisqa muddat ichida yana kuchli 10 ta reytingga kirdi, ammo yil oxiriga kelib uning reytingi 41-o‘ringa tushib ketdi. U Avstraliya Ochiq chempionatining chorak finalida [[Boris Becker|Boris Bekkerni]] mag'lub etdi, faqat yarim finalda [[Stefan Edberg|Stefan Edbergga]] to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'ldi. U Fransiya ochiq chempionati va Uimbldon musobaqalarini o'tkazib yubordi va AQSh ochiq chempionatining birinchi bosqichida [[Brad Gilbert|Bred Gilbertga]] yutqazdi. Wilander faqat 1991 yilning birinchi yarmida o'ynadi. U Avstraliya ochiq chempionatining to'rtinchi va Fransiya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida mag'lub bo'ldi. U yilni jahon reytingida 159-o‘rinda yakunladi. Wilander 1992 yilda gastrol safarida ishtirok etmagan. U 1993 yilda yettita turnirda qatnashib, ularning beshtasida birinchi davrada mag‘lub bo‘lgan. AQSh ochiq chempionatida u uchinchi raundda Sedrik Piolinga yutqazdi. U yilni jahon reytingida 330-o'rinda yakunladi. Uimbldondan tashqari, Wilander 1994 yilda to'liq jadvalda o'ynagan. U Avstraliya ochiq chempionatining to‘rtinchi bosqichida MaliVai Vashingtonga, Fransiya ochiq chempionatining birinchi bosqichida [[Andre Agassi|Andre Agassiga]] (6–2, 7–5, 6–1) va AQSh ochiq chempionatining birinchi bosqichida [[Guy Forget|Gay Forgetga]] yutqazdi. Uning kuchli o'n nafar tennischi ustidan qozongan yagona g'alabasi Indianapolisdagi turnirning ikkinchi davrasida Todd Martinga qarshi o'yinda bo'lgan. U yilni jahon reytingida 129-o'rinda yakunladi. Wilanderning natijalari 1995 yilda bir oz yaxshilandi, chunki u yilni dunyo reytingida 46-o'rinda yakunladi. Avstraliya ochiq chempionatining birinchi bosqichida [[Jacco Eltingh|Jakko Eltingga]] yutqazganidan so‘ng, u Fransiya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida sakkizinchi o‘rindagi [[Wayne Ferreira|Ueyn Ferreyraga]] 6–7, 7–6, 6–3, 6–7, 8–6 hisobida yutqazdi. Keyin u Uimbldonning uchinchi bosqichida Eltingga, AQSH ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida Martinga yutqazdi. Boshqa turnirlarda u o'ninchi o'rindagi Mark Rosset, sakkizinchi Ferreyra va oltinchi o'rindagi Yevgeniy Kafelnikovni mag'lub etgan. Shuningdek, u [[Monreal (Kanada)|Monrealdagi]] Kanada Ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida Edbergga qarshi so'nggi tur uchrashuvida g'alaba qozondi. 1996 yilda Wilander faqat bitta Katta dubulg'a turnirida o'ynadi va Frantsiya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida Martinga yutqazdi. U oktyabr oyida Pekinda Martin Dammga qarshi o'tkazgan so'nggi o'yinida mag'lub bo'lganidan so'ng turni tark etdi. Faoliyatining ko'p qismida Wilander Rossignol F-200 Carbon tennis raketkasidan foydalangan, bu birinchi shisha tolali modeldir. ==== Muvaffaqiyatsiz dori sinovi va suspenziya ==== 1995-yilgi Fransiya Ochiq chempionatida u va Karel Nováchek kokainga ijobiy javob berishdi. Ular Xalqaro tennis federatsiyasining dastlabki uch oylik diskvalifikatsiyasiga shikoyat qilib, sinov tartib-qoidalarini noto'g'ri o'tkazganligini da'vo qilishdi, ammo 1997 yil may oyida apellyatsiyalarini qaytarib olishdi va 1997 yil 15 mayda giyohvand moddalar testidan o'ta olmagani uchun ATP Tourdan uch oylik diskvalifikatsiyani olishdi. Bundan tashqari, Wilander 1995 yilning may oyidan beri o'zining 289 005 dollar miqdoridagi mukofot pulini qaytarishi va reyting ochkolaridan mahrum bo'lishi kerak edi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Wilander and Novacek Are Banned|url=https://www.nytimes.com/1997/05/15/sports/wilander-and-novacek-are-banned.html?_r=1|ish=[[The New York Times]]|sana=15 May 1997}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Doping doc doesn't buy Wilander's story|url=http://www.apnewsarchive.com/1997/Doping-doc-doesn-t-buy-Wilander-s-story/id-aeab35dec3b639acec31f35bae1e96cb|nashriyot=[[Associated Press]]|sana=17 May 1997}}</ref> === Devis kubogi === Wilander 1980-yillar davomida Shvetsiyaning Devis Kubogida muvaffaqiyat qozongan jamoasining ajralmas a'zosi bo'lgan. U 1983 yilda Shvetsiya bilan birinchi finalga chiqdi, u Avstraliyaga 3:2 hisobida mag'lub bo'ldi (Wilander finalda ikkala yakkalik bahsida ham g'alaba qozonganiga qaramay). 1984 yilda Shvetsiya (Wilander bilan) finalda AQShni 4:1 hisobida mag'lub etib, kubokni qo'lga kiritdi. Shvetsiya 1985 yilda G'arbiy Germaniya ustidan 3:2 hisobida g'alaba qozonib, kubokni saqlab qoldi. Wilander 1986 yilda Shvetsiyaga yana finalga chiqishga yordam berdi, lekin u turmushga chiqayotgani uchun finalda o'ynashdan bosh tortdi (Shvetsiya Avstraliyaga 3:2 hisobida yutqazdi). Wilander 1987 yilda o'zining to'rtinchi finalida o'ynadi, unda Shvetsiya Hindistonni 5:0 hisobida mag'lub etdi. 1988 va 1989 yillarda yana ikkita final o'tkazildi, ammo Shvetsiya G'arbiy Germaniyaga yutqazdi. Wilander oxirgi marta Devis Kubogida 1995-yilda yarim finalda o‘ynagan va u yerda Andre Agassiga 7:6, 6:2, 6:2 va Pit Samprasga 2:6, 7:6, 6:3 hisobida yutqazgan. Wilander Shvetsiya uchun Devis Kubogida yakkalik bahslarida 36–16 va juftlikda 7–2 rekordini tuzdi. Biroq Wilanderning Devis Kubogidagi eng esda qolarli o‘yini mag‘lubiyatga uchradi. 1982 yil iyul oyida [[Saint Louis|Missuri shtatining Sent-Luis]] shahrida gilamda Qo'shma Shtatlarga qarshi o'tkazilgan chorak final bahsida Wilander hal qiluvchi beshinchi kauchukda Jon Makenro tomonidan 9-7, 6-2, 15-17, 3-6, 8-6 hisobida mag'lub bo'ldi. 6 soatu 32 daqiqada bu Devis Kubogi tarixidagi ikkinchi eng uzun yakkalik bahsi bo'lib qolmoqda. == Karyera statistikasi == === "Katta dubulg'a" turniri natijalari jadvali === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! 1985 yil ! 1986 yil ! 1987 yil ! 1988 yil ! 1989 yil ! 1990 yil ! 1991 yil ! 1992 yil ! 1993 yil ! 1994 yil ! 1995 yil ! 1996 yil ! SR ! W–L ! G'alaba qozon % |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="D8BFD8" | F | style="color:#767676" | NH | A | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="afeeee" | 4R | A | A | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | 3/10 | 36–7 | 84% |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="D8BFD8" | F | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="D8BFD8" | F | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="ffebcd" | QF | A | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 2R | 3/12 | 47–9 | 84% |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | 1-savol | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | A | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 3R | A | 0/10 | 25–10 | 71% |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | A | A | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="D8BFD8" | F | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | 1/12 | 36–11 | 77% |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat | 0–0 | 2–2 | 13–2 | 18–3 | 16–3 | 17–3 | 8–3 | 16–3 | 25–1 | 10–4 | 5–2 | 4–2 | 0–0 | 2–1 | 3–3 | 4–4 | 1–1 | 7/44 | 144–37 | 80% |} === Katta dubulg'a turniri finali === ==== Yakkalik: 11 (7 ta unvon, 4 ta ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:150px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:200px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1982 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] | 1–6, 7–6 <sup>(8–6)</sup>, 6–0, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1983 yil | Fransiya ochiq | Loy |{{flagicon|FRA}} [[:en:Yannick_Noah|Yannick Noah]] | 2–6, 5–7, 6–7 <sup>(3–7)</sup> |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1983 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | O't |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] | 6–1, 6–4, 6–4 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1984 yil | Australian Open <small>(2)</small> | O't |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Kevin_Curren|Kevin Curren]] | 6–7 <sup>(5–7)</sup>, 6–4, 7–6 <sup>(7–3)</sup>, 6–2 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1985 yil | Fransiya ochiqligi <small>(2)</small> | Loy |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl | 3–6, 6–4, 6–2, 6–2 |- style="background:#ffc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1985 yil | Avstraliya ochiq chempionati | O't |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | 4–6, 3–6, 3–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1987 yil | Fransiya ochiq | Loy |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl | 5–7, 2–6, 6–3, 6–7 <sup>(3–7)</sup> |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1987 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl | 7–6 <sup>(9–7)</sup>, 0–6, 6–7 <sup>(4–7)</sup>, 4–6 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1988 yil | Australian Open <small>(3)</small> | Qattiq |{{flagicon|AUS}} [[:en:Pat_Cash|Pat Cash]] | 6–3, 6–7 <sup>(3–7)</sup>, 3–6, 6–1, 8–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1988 yil | Fransiya ochiqligi <small>(3)</small> | Loy |{{flagicon|FRA}} [[:en:Henri_Leconte|Henri Leconte]] | 7–5, 6–2, 6–1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1988 yil | US Open | Qattiq |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl | 6–4, 4–6, 6–3, 5–7, 6–4 |} === Qayd etilgan natijalari === * Bu rekordlar tennisning ochiq davrida erishilgan. * '''Qalin''' yozilgan yozuvlar tengsiz yutuqlarni ko'rsatadi. {| class="wikitable" style="font-size:97%" | width="200" |Chempionat | Yillar | Rekord bajarildi | width="150" | O'yinchi | Ref |- | rowspan="2" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | 1983–1985 yillar | Ketma-ket 3 ta final | Ivan Lendl<br /><br /><br /> [[Novak Đoković|Novak Jokovich]] | <ref name="GS History">{{Veb manbasi|sarlavha=Grand Slam History|url=http://www.atpworldtour.com/~/media/6E5690C1880644AF9A5CB5B09CD8C837.ashx|kirish sanasi=12 July 2012|nashriyot=ATP World Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120514061715/http://www.atpworldtour.com/~/media/6E5690C1880644AF9A5CB5B09CD8C837.ashx|arxivsana=14 May 2012}}</ref> |- | 1983 yil | Eng yosh Australian Open chempioni (19 yosh, 3 oy. ) | '''Yolg'iz turadi''' | <ref name="GS History" /> |- | rowspan="2" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | 1982 yil | Birinchi urinishdayoq chempionlikni qo'lga kiritdi | [[Rafael Nadal]] | <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Clarey |first=Christopher |date=6 June 2005 |title=French Open: Nadal triumphs at first attempt |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2005/06/05/sports/05iht-open.html?pagewanted=all |access-date=10 July 2012 |quote=[Nadal was] the first man to win Roland Garros on his first visit since Mats Wilander did it at age 17 in 1982.}}</ref> |- | 1982 yil | Yakkalik musobaqasining ketma-ket g'olibi | Gustavo Kuerten<br /><br /><br /> [[Gastón Gaudio|Gaston Gaudio]] | <ref>{{Veb manbasi|url=http://en.espn.co.uk/blogs/sport/story/307925.html|sarlavha=French Open fairytales|nashriyot=[[ESPN]]|muallif=Lynch, Steven|sana=15 May 2014|kirish sanasi=15 July 2015}}</ref> |- | rowspan="2" | Grand Slam turnirlari | 1982–1988 yillar | Dunyo 1-raqamiga aylanmaguncha 7 ta unvon | '''Yolg'iz turadi''' | <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 August 2008 |title=DEUCE US Open 2008 – Shark Bites |publisher=ATP World Tour |url=http://www.atpworldtour.com/news/deuce-tennis/deuce-us-open-2008/shark-bites.aspx |access-date=9 July 2012}}</ref> |- | 1982–1988 yillar | Loy, o't va qattiq kortlarda 2+ nom | Rafael Nadal<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Novak Jokovich | <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/News/Tennis/2010/09/36-US-Open-Week-2/US-Open-Monday-Final-Nadal-Completes-Career-Slam.aspx|sarlavha=Nadal Completes Career Grand Slam With US Open Title|nashriyot=ATP World Tour|sana=13 September 2010|kirish sanasi=10 July 2012|iqtibos=[Nadal] is the second player to win Grand Slam titles on three different surfaces at least twice, behind Mats Wilander.}}</ref> |} == Shaxsiy hayoti == 8 dollar yutgan Wilander&nbsp;million prof va ko'proq ma'qullashda, hozir ko'p vaqtini janubiy afrikalik rafiqasi Sonya (niya Mulholland) bilan Amerika Qo'shma Shtatlarining [[Hailey (Idaho)|Aydaho shtatidagi Xeyli shahridagi]] 81 gektarlik mulkda ( Sun vodiysi tog'-chang'i kurortining bir qismi) yashaydi. - tug'ilgan model. U vaqti-vaqti bilan kattalar gastrollarida qatnashadi. Tennischi sifatida nafaqaga chiqqanidan beri u Shvetsiyaning Devis Kubogi jamoasi sardori bo'lib ishlagan. Wilander, shuningdek, Eurosport'da tennis o'yinlari uchun sharhlovchi sifatida ham ishlagan. Wilanderning Emma, Karl, Erik va Oskar ismli to‘rt farzandi bor. Uning o'g'li Erik Aydaxo shtatining salqin va quruq havosidan foyda ko'radigan bulloza epidermolizining nisbatan engil shaklidan aziyat chekmoqda <ref name="perrotta20110303">{{Yangiliklar manbasi |last=Perrotta, tom |date=3 March 2011 |title=From Wimbledon to Winnebago |work=The Wall Street Journal |url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748704005404576176790265673986?mod=WSJ_article_related#printMode |access-date=3 March 2011}}</ref> va Wilander va uning rafiqasi kasallikni davolash bo'yicha tadqiqotlar uchun mablag' yig'ish ustida ishlagan. Wilander 2006-yilgi Fransiya Ochiq chempionatida bir qancha top tennischilarni, jumladan [[Roger Federer|Rojer Federer]] va [[Kim Clijsters|Kim Klijstersni]] eng qiyin raqiblarini mag‘lub etish uchun raqobatbardoshlik yo‘qligida tanqid qilganida kichik mojaroga sabab bo‘ldi. Federer finalda Nadalga 1-6, 6-1, 6-4, 7-6 hisobida mag‘lub bo‘lganidan so‘ng, Villander shunday dedi: “Federer, bugun, afsuski, to‘psiz chiqdi... siz chempionlikni unchalik ko‘p uchratmaysiz. yurak yoki to'plarsiz dunyodagi har qanday sport. U bo'lishi mumkin, lekin Nadalga qarshi ular juda kichik o'lchamga tushib qolishdi va bu bir marta emas, har safar bo'ladi." <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Pearce |first=Linda |date=16 June 2006 |title=Federer not greatest yet: Wilander |work=The Age |location=Melbourne |url=http://www.theage.com.au/news/tennis/federer-not-greatest-yet-wilander/2006/06/15/1149964673956.html}}</ref>Ushbu sharhlardan so'ng, muxlislar raqobat ruhi va g'alaba qozonish uchun qat'iyatlilikni anglatuvchi "to'plar" ning hazil-mutoyiba sinonimi sifatida "Wilanders" [[Neologizmlar|neologizmini]] ishlab chiqdilar. <ref>{{Veb manbasi|url=http://tennisworld.typepad.com/tennisworld/2006/10/acronyms_and_ni.html|sarlavha=Peter Bodo's TennisWorld - Acronyms and Nicknames FAQ|ish=Tennisworld.tyepad.com}}</ref>Wilander Tatyana Golovinga 2007 yilning iyul oyida murabbiylik qila boshlagan. 2007 yilning oxirida Golovin bilan ishlagandan so'ng, Wilander Pol-Anri Matyoga murabbiylik qila boshladi. Uning akasi Anders Wilander 2006 yildan beri Transas munitsipalitetining meri <ref>Swedish populations 1970, CD-ROM, Version 1.04, Sweden's Genealogy Association (2002).</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.smt.se/article/oersattlig-ledare/|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=20 October 2018|arxivsana=20 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181020140622/https://www.smt.se/article/oersattlig-ledare/}}</ref> 2012 yilda Wilander Xalqaro klubning [[Jean Borotra|Jan Borotra sport ustaligi mukofotini]] qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ictennis.net/|sarlavha=The Council of International Lawn Tennis Clubs|ish=Ictennis.net|kirish sanasi=9 June 2022}}</ref>{{Yaxshiroq manba kerak|date=January 2022}} == Shuningdek qarang == * Lendl-Wilander raqobati * Katta dubulg'a turkumidagi erkaklar o'rtasidagi yakkalik chempionlari ro'yxati * Dunyoning 1-raqamli erkak tennischilari == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{Rasmiy sayt|https://www.wilanderonwheels.com/}} * Mats Wilander at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Mats Wilander at the Davis Cup * Mats Wilander at the International Tennis Hall of Fame [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1964-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 405h8vu0mrxrx3ecc1ngycr786ofduj 2725678 2725677 2022-07-30T15:24:47Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|image=Eurosport Studio Australian Open 2014 007.jpg|name=Mats Wilander|country={{SWE}}|caption=Wilander in the [[Eurosport]] studio during the 2014 Australian Open at Melbourne Park|residence=[[Hailey, Idaho]], U.S.|birth_date={{birth date and age|df=yes|1964|8|22}}|birth_place=[[Växjö]], Sweden|height={{height|ft=6|in=0}}<ref name=atp_player_profile>{{cite web|title=Player profile – Mats Wilander|url=https://www.atptour.com/en/players/mats-wilander/w023/overview|publisher=[[Association of Tennis Professionals|ATP World Tour]]}}</ref>|turnedpro=1981 <small>(amateur tour from 1980)</small>|retired=1996|plays=Right-handed (two-handed backhand)|careerprizemoney=US$7,976,256|tennishofyear=2002|tennishofid=mats-wilander|singlesrecord={{tennis record|won=571|lost=222}}|singlestitles=33|highestsinglesranking=[[List of ATP number 1 ranked singles tennis players|No. '''1''']] (12 September 1988)|AustralianOpenresult='''W''' ([[1983 Australian Open – Men's singles|1983]], [[1984 Australian Open – Men's singles|1984]], [[1988 Australian Open – Men's singles|1988]])|FrenchOpenresult='''W''' ([[1982 French Open – Men's singles|1982]], [[1985 French Open – Men's singles|1985]], [[1988 French Open – Men's singles|1988]])|Wimbledonresult=QF ([[1987 Wimbledon Championships – Men's singles|1987]], [[1988 Wimbledon Championships – Men's singles|1988]], [[1989 Wimbledon Championships – Men's singles|1989]])|USOpenresult='''W''' ([[1988 US Open – Men's singles|1988]])|Othertournaments=yes|MastersCupresult=F ([[1987 Nabisco Masters – Singles|1987]])|WCTFinalsresult=QF ([[1985 Buick WCT Finals – Singles|1985]], [[1987 WCT Finals – Singles|1987]], [[1989 WCT Finals – Singles|1989]])|doublesrecord=168-127|doublestitles=7|highestdoublesranking=No. 3 (21 October 1985)|AustralianOpenDoublesresult=F ([[1984 Australian Open – Men's doubles|1984]])|FrenchOpenDoublesresult=SF ([[1985 French Open – Men's doubles|1985]])|WimbledonDoublesresult='''W''' ([[1986 Wimbledon Championships – Men's doubles|1986]])|USOpenDoublesresult=F ([[1986 US Open – Men's doubles|1986]])|OthertournamentsDoubles=yes|MastersCupDoublesresult=F ([[1985 Nabisco Masters – Doubles|1985]])|Team=yes|DavisCupresult='''W''' ([[1984 Davis Cup|1984]], [[1985 Davis Cup|1985]], [[1987 Davis Cup|1987]])}}'''Mats Arne Olof Wilander''' (Swedish pronunciation: [ˈmats vɪˈlǎnːdɛr] ; 1964-yil 22-avgustda tugʻilgan) shved sobiq jahonning 1-raqamli [[Tennis|tennischisi]] . <ref>{{Kitob manbasi|title=World of tennis 2001 : celebrating the millennium olympics|date=2001|publisher=HarperCollins|others=Sirman, Joanne., Barrett, John, 1931 Apr. 17-, International Tennis Federation.|isbn=0-00-711129-0|location=London|pages=416|oclc=45328769}}</ref> 1982 yildan 1988 yilgacha u 7 ta „Katta dubulgʻa“ chempionligini qoʻlga kiritdi (uchtasi [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq chempionatida]], uchtasi [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya ochiq chempionatida]] va bittasi [[Amerika ochiq chempionati|AQSh ochiq chempionatida]]) va bir marta „Katta dubulgʻa“ning juftlik bahslarida ([[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]]). Uning muvaffaqiyati toʻsatdan va kutilmaganda 1982 yilda 17 yoshida Fransiya ochiq chempionatida gʻolib chiqqanida yuz berdi. 1988 yilda Wilander toʻrtta „Katta dubulgʻa“ musobaqasining uchtasida gʻalaba qozondi va yilni jahon reytingida 1-oʻrinni egalladi. U Uimbldonda hech qachon yakkalik chempionligini qoʻlga kiritmagan boʻlsa-da, Wilander ikki marta Avstraliya Ochiq chempionatida gʻolib chiqdi. Bu Wilanderni(Jimmi Konnors, [[Andre Agassi]], [[Rafael Nadal]], [[Roger Federer|Rojer Federer]] va [[Novak Đoković|Novak Jokovich]] bilan birga) chimli kortlarda, qattiq kortlarda va loy kortlarda Katta dubulgʻa musobaqalarida gʻolib chiqqan olti nafar erkakdan biriga aylantiradi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Great AO Champions|url=http://www.australianopen.com/en_AU/event_guide/history/great_ao_champions.html|kirish sanasi=4 February 2012|nashriyot=AustralianOpen.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121022163526/http://www.australianopen.com/en_AU/event_guide/history/great_ao_champions.html|arxivsana=22 October 2012}}</ref> 1978-yilda (US Open qattiq kortda oʻynalganida) birinchi marta erishish mumkin edi. 1978 yildan beri u, Nadal va Jokovich uchta maydonning har birida kamida ikkitadan „Katta dubulgʻa“ chempionligini qoʻlga kiritgan yagona erkaklardir (oʻtda oʻynagan ikkita avstraliyalik, qattiq kortda bitta avstraliyalik va bitta amerikalik va uchta fransuz). Wilander 20 yoshida oʻzining toʻrtinchi „Katta dubulgʻa“ chempionligini qoʻlga kiritdi, bu tarixda bu muvaffaqiyatga erishgan eng yosh yigit. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/mats-wilander|sarlavha=Mats Wilander|ish=International Tennis Hall of Fame}}</ref> U, shuningdek, sakkizta Gran-pri Super Series unvonini (1983-88) qoʻlga kiritdi, bu joriy ATP World Tour Masters 1000 ning prekursorlari. U faoliyati davomida 33 ta yakkalik va ettita juftlik chempionligini qo‘lga kiritgan. U, shuningdek, 1980-yillarda Shvetsiyaning ketma-ket yetti marta Devis kubogi finalida ishtirok etgan harakatlantiruvchi kuch edi. 2002 yilda Wilander Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga kiritildi . == Karyera == === Yoshlar === Shvetsiyaning Växjö shahrida tugʻilgan Wilander birinchi marta oʻsmirlar oʻrtasidagi Fransiya ochiq chempionatida, 16 yoshgacha va 18 yoshgacha boʻlgan Evropa chempionatlarida va [[Mayami|Mayamida]] 16 yoshgacha boʻlgan Orange Bowl musobaqasida gʻalaba qozonganida birinchi marta tennis dunyosi eʼtiboriga tushdi. === 1980-1988 yillar === Wilander 1980 yilda Shvetsiyaning Bastad shahridagi gil kort turnirida professional turneda debyut qildi. 1981-yil sentabrida u Byorn Borgga qarshi o‘zining yagona karerasidagi o‘yinda mag‘lub bo‘ldi va Jeneva ochiq chempionatining birinchi raundida to‘g‘ridan-to‘g‘ri mag‘lub bo‘ldi. Wilander 1982 Fransiya ochiq chempionatida tennis olamini hayratda qoldirdi. U toʻrtinchi raundda ikkinchi raqam ostida saralangan Ivan Lendlni, chorak finalda beshinchi [[Vitas Gerulaitis|raqamda saralangan Vitas Gerulaitisni]], yarim finalda toʻrtinchi raqamda saralangan [[José Luis Clerc|Xose Luis Klerkni]] va 4 soat va 42 davom etgan toʻrt setlik finalda uchinchi raqamda saralangan Gilermo Vilasni xafa qildi. daqiqa. Klerkka qarshi yarim final oʻyinining oxirida u hakamning shubhali qarori tufayli oʻyinda gʻalaba qozonishni istamagani uchun oʻyin toʻpini qayta oʻynashni talab qildi. Bu halol oʻyinning gʻayrioddiy namoyishi sifatida qaraldi va unga Per de Kuberten Jahon Fair Play Kubogini taqdim etdi. U 17 yoshu 9 oyligida „Katta dubulgʻa“ning eng yosh erkak chempioni boʻldi, bu [[Boris Becker|Boris Bekker]] va Maykl Chang tomonidan yangilanganidan beri rekorddir. Wilander „Katta Dubulgʻa“ turniridagi uchinchi ishtirokida ham gʻalaba qozonish uchun eng kam urinish kerak boʻlgan oʻyinchiga aylandi, bu 1997 yilda Fransiya Ochiq chempionatida Gustavo Kuerten tomonidan tenglashtirilganidan beri rekorddir. Keyin Wilander toʻrtinchi raundda ham Uimbldonda Brayan Teacherga va Lendlga US Openda yutqazdi. Wilander 1982 yilda uchta qoʻshimcha turnirda gʻolib chiqdi va yilni 1-oʻrinda yakunladi. 7. Oʻsha yili Wilander Svenska Dagbladet oltin medali bilan taqdirlandi . Wilander 1983 yilda Fransiya Ochiq chempionatiga qaytdi va u yerda chorak finalda [[John Patrick McEnroe|Jon Makenroni]] mag‘lub etib, Yannik Noaga yutqazdi. U Uimbldonda uchinchi raundda Rosko Tannerga, AQSH ochiq chempionatining chorak finalida Lendlga yutqazdi. Wilander oʻsha yili Avstraliya Ochiq chempionatida ikkinchi „Katta dubulgʻa“ chempionligini qoʻlga kiritdi, Kooyong stadionida oʻt ustida oʻynadi va u erda yarim finalda MakEnroni va finalda Lendlni magʻlub etdi. U 1983-yilda sakkizta boshqa turnirda, jumladan ikkita Gran-pri chempionat seriyasida g‘olib chiqdi va yilni 2-o‘rinda yakunladi. 1984 yilda Wilander chorak finalda [[Stefan Edberg]] va finalda [[Kevin Curren|Kevin Kurrenni]] magʻlub etib, Avstraliya Ochiq chempionati chempionligini saqlab qoldi. U Fransiya ochiq chempionatining yarim finalida Lendlga, Uimbldonda ikkinchi raundda [[Pat Cash|Pat Keshga]] va AQSh ochiq chempionatining chorak finalida Cashga yutqazdi. U 1984 yilda uchta turnirda gʻolib chiqdi, shu jumladan uchinchi chempionatlar seriyasi unvoni va yilni yana 2-oʻrinda yakunladi. 1985 yilda Wilander finalda Lendlni magʻlub etib, ikkinchi marta Fransiya Ochiq chempionatida gʻolib chiqdi va yana Avstraliya Ochiq chempionati finaliga chiqdi va u erda Edbergga yutqazdi. Ammo u Uimbldonda birinchi davrada [[Slobodan Živojinović|Slobodan Jivojinovichga]], AQSh ochiq chempionatining yarim finalida Makenroga yutqazdi. U 1985 yilda uchta turnirda gʻolib chiqdi va yilni 2-oʻrinda yakunladi. Wilander birinchi oʻringa koʻtarildi. 1986 yil 28 aprelda Lendldan keyin 2-oʻrin. Keyin u Fransiya ochiq chempionatining uchinchi raundida [[Andrei Chesnokov|Andrey Chesnokovga]], Uimbldonning to‘rtinchi raundida Cashga va AQSh ochiq chempionatining to‘rtinchi bosqichida Miloslav Mechirga yutqazdi . Biroq, uning boshqa turnirlardagi barqarorligi unga yilni yana birinchi oʻrinda yakunlash imkonini berdi. 3. Wilander 1986 yilda Uimbldonda erkaklar oʻrtasidagi juftlik chempionligini qoʻlga kiritish uchun vatandoshi Yoakim Nistryom bilan hamkorlik qildi. Shuningdek, u oʻzining toʻrtinchi Gran-pri chempionlik seriyasini qoʻlga kiritdi.1987 yilgi mavsumda Wilander yanada kuchliroq xizmatni va yangi yuqori samarali bir qoʻl bilan teskari boʻlakni ochganini koʻrdi, ikkinchisi oʻrta martabadagi yuqori darajadagi tennis professionali uchun biroz ajoyib rivojlanish boʻldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 May 1989 |title=Video |publisher=CNN |url=http://sportsillustrated.cnn.com/vault/article/magazine/MAG1068385/2/index.htm}}</ref> Yaxshilanishlarga qaramay, Wilander 1987 yilda Fransiya Ochiq chempionati va AQSh Ochiq chempionati finalida Lendl tomonidan magʻlub boʻldi. Kesh yana Uimbldonda Wilanderning dushmani ekanligini isbotladi va chorak finalda ketma-ket gʻalaba qozondi. Wilander 1987 yilda beshta turnirda gʻolib chiqdi, shu jumladan ikkita Gran-pri tennis chempionati va oltita umumiy sovrin, yilni ketma-ket uchinchi yil dunyoda uchinchi oʻrinni egalladi. 1988 yil Wilander faoliyatining choʻqqisi boʻldi. Yanvar oyida u oʻzining uchinchi Australian Open yakkalik chempioni unvonini qoʻlga kiritdi, bu safar Melburn Parkning qattiq maydonlarida Edbergni besh setlik yarim finalda va uy shahrining sevimli Cashni besh setlik finalda magʻlub etdi. Shu tariqa u Avstraliya ochiq chempionatida ham maysa, ham qattiq maydonda g‘olib chiqqan yagona tennischiga aylandi. WilanderFransiya Ochiq chempionati finalida yana bir uy muxlislari sevimlisi Anri Lekonte bilan toʻqnash keldi. Wilander toʻgʻridan-toʻgʻri setlarda gʻalaba qozondi, butun oʻyindagi 73 ta birinchi servisdan faqat ikkitasini oʻtkazib yubordi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/1988/06/06/sports/tennis-wilander-spoils-the-party-in-paris.html?scp=2&sq=wilander%20leconte%20french%20open&st=cse|sarlavha=TENNIS - Wilander Spoils The Party In Paris - NYTimes.com|sana=6 June 1988|ish=[[The New York Times]]}}</ref> Uimbldonda Wilander chorak finalga chiqdi va u erda Mečířga yutqazdi. US Open turnirida u yilning uchinchi „Katta dubulgʻa“ finaliga chiqdi. Oʻtgan yilgi finalning takroriy oʻyinida u Lendlni besh setda 5 soatga yaqin vaqt ichida magʻlub etdi va Lendlning uch yillik hukmronligini jahon reytingining yuqori qismida yakunladi. Bu Wilanderning „Katta dubulgʻa“dagi yettinchi sovrini boʻldi va bu yilgi „Katta dubulgʻa“ turnirlarining uchtasida, Key Biskeyn va Cincinnatida yana ikkita Gran-pri chempionat seriyasida va Palermoda yana bitta unvonda gʻalaba qozonib, birinchi oʻrinni egalladi. U 1989 yil yanvar oyi oxirida Lendl uni qaytarib olguncha jami 20 hafta davomida eng yuqori reytingni ushlab turdi. Uning 1988 yilda Cincinnatidagi chempionligi uning toʻrtinchisi boʻldi, oʻsha paytda uni 1899 yildan beri Bobbi Riggs va Jorj Lott bilan birga Cincinnatida toʻrtta chempionlikni qoʻlga kiritgan uchta oʻyinchidan biriga aylantirdi. [[Roger Federer|Rojer Federer]] oʻshandan beri roʻyxatga qoʻshildi. === 1989-1996 yillar === Wilanderning motivatsiyasi, natijalari va reytingi 1989 yilda yomonlashdi. U Avstraliya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida Ramesh Krishnanga, Fransiya ochiq chempionatining chorak finalida [[Andrei Chesnokov|Andrey Chesnokovga]], Uimbldonning chorak finalida [[John Patrick McEnroe|Jon Makenroga]] (7-6, 3-6, 6-3, 6-4) va AQSh ochiq chempionatining ikkinchi raundida Pit Sampras (5-7, 6-3, 1-6, 6-1, 6-4). U 1989 yil davomida hech qanday turnirda gʻalaba qozona olmadi va yilni jahon reytingida 12-oʻrinda yakunladi. Wilander 1990-yil 12-fevralda qisqa muddat ichida yana kuchli 10 ta reytingga kirdi, ammo yil oxiriga kelib uning reytingi 41-o‘ringa tushib ketdi. U Avstraliya Ochiq chempionatining chorak finalida [[Boris Becker|Boris Bekkerni]] magʻlub etdi, faqat yarim finalda [[Stefan Edberg|Stefan Edbergga]] toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub boʻldi. U Fransiya ochiq chempionati va Uimbldon musobaqalarini oʻtkazib yubordi va AQSh ochiq chempionatining birinchi bosqichida [[Brad Gilbert|Bred Gilbertga]] yutqazdi. Wilander faqat 1991 yilning birinchi yarmida oʻynadi. U Avstraliya ochiq chempionatining toʻrtinchi va Fransiya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida magʻlub boʻldi. U yilni jahon reytingida 159-o‘rinda yakunladi. Wilander 1992 yilda gastrol safarida ishtirok etmagan. U 1993 yilda yettita turnirda qatnashib, ularning beshtasida birinchi davrada mag‘lub bo‘lgan. AQSh ochiq chempionatida u uchinchi raundda Sedrik Piolinga yutqazdi. U yilni jahon reytingida 330-oʻrinda yakunladi. Uimbldondan tashqari, Wilander 1994 yilda toʻliq jadvalda oʻynagan. U Avstraliya ochiq chempionatining to‘rtinchi bosqichida MaliVai Vashingtonga, Fransiya ochiq chempionatining birinchi bosqichida [[Andre Agassi|Andre Agassiga]] (6-2, 7-5, 6-1) va AQSh ochiq chempionatining birinchi bosqichida [[Guy Forget|Gay Forgetga]] yutqazdi. Uning kuchli oʻn nafar tennischi ustidan qozongan yagona gʻalabasi Indianapolisdagi turnirning ikkinchi davrasida Todd Martinga qarshi oʻyinda boʻlgan. U yilni jahon reytingida 129-oʻrinda yakunladi. Wilanderning natijalari 1995 yilda bir oz yaxshilandi, chunki u yilni dunyo reytingida 46-oʻrinda yakunladi. Avstraliya ochiq chempionatining birinchi bosqichida [[Jacco Eltingh|Jakko Eltingga]] yutqazganidan so‘ng, u Fransiya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida sakkizinchi o‘rindagi [[Wayne Ferreira|Ueyn Ferreyraga]] 6-7, 7-6, 6-3, 6-7, 8-6 hisobida yutqazdi. Keyin u Uimbldonning uchinchi bosqichida Eltingga, AQSH ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida Martinga yutqazdi. Boshqa turnirlarda u oʻninchi oʻrindagi Mark Rosset, sakkizinchi Ferreyra va oltinchi oʻrindagi Yevgeniy Kafelnikovni magʻlub etgan. Shuningdek, u [[Monreal (Kanada)|Monrealdagi]] Kanada Ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida Edbergga qarshi soʻnggi tur uchrashuvida gʻalaba qozondi. 1996 yilda Wilander faqat bitta Katta dubulgʻa turnirida oʻynadi va Frantsiya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida Martinga yutqazdi. U oktyabr oyida Pekinda Martin Dammga qarshi oʻtkazgan soʻnggi oʻyinida magʻlub boʻlganidan soʻng turni tark etdi. Faoliyatining koʻp qismida Wilander Rossignol F-200 Carbon tennis raketkasidan foydalangan, bu birinchi shisha tolali modeldir. ==== Muvaffaqiyatsiz dori sinovi va suspenziya ==== 1995-yilgi Fransiya Ochiq chempionatida u va Karel Nováchek kokainga ijobiy javob berishdi. Ular Xalqaro tennis federatsiyasining dastlabki uch oylik diskvalifikatsiyasiga shikoyat qilib, sinov tartib-qoidalarini notoʻgʻri oʻtkazganligini daʼvo qilishdi, ammo 1997 yil may oyida apellyatsiyalarini qaytarib olishdi va 1997 yil 15 mayda giyohvand moddalar testidan oʻta olmagani uchun ATP Tourdan uch oylik diskvalifikatsiyani olishdi. Bundan tashqari, Wilander 1995 yilning may oyidan beri oʻzining 289 005 dollar miqdoridagi mukofot pulini qaytarishi va reyting ochkolaridan mahrum boʻlishi kerak edi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Wilander and Novacek Are Banned|url=https://www.nytimes.com/1997/05/15/sports/wilander-and-novacek-are-banned.html?_r=1|ish=[[The New York Times]]|sana=15 May 1997}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Doping doc doesn't buy Wilander's story|url=http://www.apnewsarchive.com/1997/Doping-doc-doesn-t-buy-Wilander-s-story/id-aeab35dec3b639acec31f35bae1e96cb|nashriyot=[[Associated Press]]|sana=17 May 1997}}</ref> === Devis kubogi === Wilander 1980-yillar davomida Shvetsiyaning Devis Kubogida muvaffaqiyat qozongan jamoasining ajralmas aʼzosi boʻlgan. U 1983 yilda Shvetsiya bilan birinchi finalga chiqdi, u Avstraliyaga 3:2 hisobida magʻlub boʻldi (Wilander finalda ikkala yakkalik bahsida ham gʻalaba qozonganiga qaramay). 1984 yilda Shvetsiya (Wilander bilan) finalda AQShni 4:1 hisobida magʻlub etib, kubokni qoʻlga kiritdi. Shvetsiya 1985 yilda Gʻarbiy Germaniya ustidan 3:2 hisobida gʻalaba qozonib, kubokni saqlab qoldi. Wilander 1986 yilda Shvetsiyaga yana finalga chiqishga yordam berdi, lekin u turmushga chiqayotgani uchun finalda oʻynashdan bosh tortdi (Shvetsiya Avstraliyaga 3:2 hisobida yutqazdi). Wilander 1987 yilda oʻzining toʻrtinchi finalida oʻynadi, unda Shvetsiya Hindistonni 5:0 hisobida magʻlub etdi. 1988 va 1989 yillarda yana ikkita final oʻtkazildi, ammo Shvetsiya Gʻarbiy Germaniyaga yutqazdi. Wilander oxirgi marta Devis Kubogida 1995-yilda yarim finalda o‘ynagan va u yerda Andre Agassiga 7:6, 6:2, 6:2 va Pit Samprasga 2:6, 7:6, 6:3 hisobida yutqazgan. Wilander Shvetsiya uchun Devis Kubogida yakkalik bahslarida 36-16 va juftlikda 7-2 rekordini tuzdi. Biroq Wilanderning Devis Kubogidagi eng esda qolarli o‘yini mag‘lubiyatga uchradi. 1982 yil iyul oyida [[Saint Louis|Missuri shtatining Sent-Luis]] shahrida gilamda Qoʻshma Shtatlarga qarshi oʻtkazilgan chorak final bahsida Wilander hal qiluvchi beshinchi kauchukda Jon Makenro tomonidan 9-7, 6-2, 15-17, 3-6, 8-6 hisobida magʻlub boʻldi. 6 soatu 32 daqiqada bu Devis Kubogi tarixidagi ikkinchi eng uzun yakkalik bahsi boʻlib qolmoqda. == Karyera statistikasi == == = "Katta dubulgʻa" turniri natijalari jadvali == {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! 1985 yil ! 1986 yil ! 1987 yil ! 1988 yil ! 1989 yil ! 1990 yil ! 1991 yil ! 1992 yil ! 1993 yil ! 1994 yil ! 1995 yil ! 1996 yil ! SR ! W-L ! Gʻalaba qozon % |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="D8BFD8" | F | style="color:#767676" | NH | A | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="afeeee" | 4R | A | A | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | 3/10 | 36-7 | 84 % |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="D8BFD8" | F | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="D8BFD8" | F | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="ffebcd" | QF | A | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 2R | 3/12 | 47-9 | 84 % |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | 1-savol | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | A | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 3R | A | 0/10 | 25-10 | 71 % |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | A | A | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="D8BFD8" | F | bgcolor="lime" | '''V''' | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | 1/12 | 36-11 | 77 % |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" | Gʻalaba — magʻlubiyat | 0-0 | 2-2 | 13-2 | 18-3 | 16-3 | 17-3 | 8-3 | 16-3 | 25-1 | 10-4 | 5-2 | 4-2 | 0-0 | 2-1 | 3-3 | 4-4 | 1-1 | 7/44 | 144-37 | 80 % |} === Katta dubulgʻa turniri finali === ==== Yakkalik: 11 (7 ta unvon, 4 ta ikkinchi oʻrin) ==== {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:150px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:200px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1982 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] | 1-6, 7-6 <sup>(8-6)</sup>, 6-0, 6-4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1983 yil | Fransiya ochiq | Loy |{{flagicon|FRA}} [[:en:Yannick_Noah|Yannick Noah]] | 2-6, 5-7, 6-7 <sup>(3-7)</sup> |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1983 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] | 6-1, 6-4, 6-4 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1984 yil | Australian Open <small>(2)</small> | Oʻt |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Kevin_Curren|Kevin Curren]] | 6-7 <sup>(5-7)</sup>, 6-4, 7-6 <sup>(7-3)</sup>, 6-2 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1985 yil | Fransiya ochiqligi <small>(2)</small> | Loy |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl | 3-6, 6-4, 6-2, 6-2 |- style="background:#ffc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1985 yil | Avstraliya ochiq chempionati | Oʻt |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | 4-6, 3-6, 3-6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1987 yil | Fransiya ochiq | Loy |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl | 5-7, 2-6, 6-3, 6-7 <sup>(3-7)</sup> |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1987 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl | 7-6 <sup>(9-7)</sup>, 0-6, 6-7 <sup>(4-7)</sup>, 4-6 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1988 yil | Australian Open <small>(3)</small> | Qattiq |{{flagicon|AUS}} [[:en:Pat_Cash|Pat Cash]] | 6-3, 6-7 <sup>(3-7)</sup>, 3-6, 6-1, 8-6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1988 yil | Fransiya ochiqligi <small>(3)</small> | Loy |{{flagicon|FRA}} [[:en:Henri_Leconte|Henri Leconte]] | 7-5, 6-2, 6-1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1988 yil | US Open | Qattiq |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl | 6-4, 4-6, 6-3, 5-7, 6-4 |} === Qayd etilgan natijalari === * Bu rekordlar tennisning ochiq davrida erishilgan. * '''Qalin''' yozilgan yozuvlar tengsiz yutuqlarni koʻrsatadi. {| class="wikitable" style="font-size:97%" | width="200" |Chempionat | Yillar | Rekord bajarildi | width="150" | Oʻyinchi | Ref |- | rowspan="2" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | 1983-1985 yillar | Ketma-ket 3 ta final | Ivan Lendl<br /><br /><br /> [[Novak Đoković|Novak Jokovich]] | <ref name="GS History">{{Veb manbasi|sarlavha=Grand Slam History|url=http://www.atpworldtour.com/~/media/6E5690C1880644AF9A5CB5B09CD8C837.ashx|kirish sanasi=12 July 2012|nashriyot=ATP World Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120514061715/http://www.atpworldtour.com/~/media/6E5690C1880644AF9A5CB5B09CD8C837.ashx|arxivsana=14 May 2012}}</ref> |- | 1983 yil | Eng yosh Australian Open chempioni (19 yosh, 3 oy.) | '''Yolgʻiz turadi''' | <ref name="GS History" /> |- | rowspan="2" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | 1982 yil | Birinchi urinishdayoq chempionlikni qoʻlga kiritdi | [[Rafael Nadal]] | <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Clarey |first=Christopher |date=6 June 2005 |title=French Open: Nadal triumphs at first attempt |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2005/06/05/sports/05iht-open.html?pagewanted=all |access-date=10 July 2012 |quote=[Nadal was] the first man to win Roland Garros on his first visit since Mats Wilander did it at age 17 in 1982.}}</ref> |- | 1982 yil | Yakkalik musobaqasining ketma-ket gʻolibi | Gustavo Kuerten<br /><br /><br /> [[Gastón Gaudio|Gaston Gaudio]] | <ref>{{Veb manbasi|url=http://en.espn.co.uk/blogs/sport/story/307925.html|sarlavha=French Open fairytales|nashriyot=[[ESPN]]|muallif=Lynch, Steven|sana=15 May 2014|kirish sanasi=15 July 2015}}</ref> |- | rowspan="2" | Grand Slam turnirlari | 1982-1988 yillar | Dunyo 1-raqamiga aylanmaguncha 7 ta unvon | '''Yolgʻiz turadi''' | <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 August 2008 |title=DEUCE US Open 2008 – Shark Bites |publisher=ATP World Tour |url=http://www.atpworldtour.com/news/deuce-tennis/deuce-us-open-2008/shark-bites.aspx |access-date=9 July 2012}}</ref> |- | 1982-1988 yillar | Loy, oʻt va qattiq kortlarda 2+ nom | Rafael Nadal<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Novak Jokovich | <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/News/Tennis/2010/09/36-US-Open-Week-2/US-Open-Monday-Final-Nadal-Completes-Career-Slam.aspx|sarlavha=Nadal Completes Career Grand Slam With US Open Title|nashriyot=ATP World Tour|sana=13 September 2010|kirish sanasi=10 July 2012|iqtibos=[Nadal] is the second player to win Grand Slam titles on three different surfaces at least twice, behind Mats Wilander.}}</ref> |} == Shaxsiy hayoti == 8 dollar yutgan Wilander&nbsp;million prof va koʻproq maʼqullashda, hozir koʻp vaqtini janubiy afrikalik rafiqasi Sonya (niya Mulholland) bilan Amerika Qoʻshma Shtatlarining [[Hailey (Idaho)|Aydaho shtatidagi Xeyli shahridagi]] 81 gektarlik mulkda (Sun vodiysi togʻ-changʻi kurortining bir qismi) yashaydi. — tugʻilgan model. U vaqti-vaqti bilan kattalar gastrollarida qatnashadi. Tennischi sifatida nafaqaga chiqqanidan beri u Shvetsiyaning Devis Kubogi jamoasi sardori boʻlib ishlagan. Wilander, shuningdek, Eurosportʼda tennis oʻyinlari uchun sharhlovchi sifatida ham ishlagan. Wilanderning Emma, Karl, Erik va Oskar ismli to‘rt farzandi bor. Uning oʻgʻli Erik Aydaxo shtatining salqin va quruq havosidan foyda koʻradigan bulloza epidermolizining nisbatan engil shaklidan aziyat chekmoqda <ref name="perrotta20110303">{{Yangiliklar manbasi |last=Perrotta, tom |date=3 March 2011 |title=From Wimbledon to Winnebago |work=The Wall Street Journal |url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748704005404576176790265673986?mod=WSJ_article_related#printMode |access-date=3 March 2011}}</ref> va Wilander va uning rafiqasi kasallikni davolash boʻyicha tadqiqotlar uchun mablagʻ yigʻish ustida ishlagan. Wilander 2006-yilgi Fransiya Ochiq chempionatida bir qancha top tennischilarni, jumladan [[Roger Federer|Rojer Federer]] va [[Kim Clijsters|Kim Klijstersni]] eng qiyin raqiblarini mag‘lub etish uchun raqobatbardoshlik yo‘qligida tanqid qilganida kichik mojaroga sabab bo‘ldi. Federer finalda Nadalga 1-6, 6-1, 6-4, 7-6 hisobida mag‘lub bo‘lganidan so‘ng, Villander shunday dedi: „Federer, bugun, afsuski, to‘psiz chiqdi… siz chempionlikni unchalik ko‘p uchratmaysiz. yurak yoki toʻplarsiz dunyodagi har qanday sport. U boʻlishi mumkin, lekin Nadalga qarshi ular juda kichik oʻlchamga tushib qolishdi va bu bir marta emas, har safar boʻladi.“ <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Pearce |first=Linda |date=16 June 2006 |title=Federer not greatest yet: Wilander |work=The Age |location=Melbourne |url=http://www.theage.com.au/news/tennis/federer-not-greatest-yet-wilander/2006/06/15/1149964673956.html}}</ref>Ushbu sharhlardan soʻng, muxlislar raqobat ruhi va gʻalaba qozonish uchun qatʼiyatlilikni anglatuvchi „toʻplar“ ning hazil-mutoyiba sinonimi sifatida „Wilanders“ [[Neologizmlar|neologizmini]] ishlab chiqdilar. <ref>{{Veb manbasi|url=http://tennisworld.typepad.com/tennisworld/2006/10/acronyms_and_ni.html|sarlavha=Peter Bodo's TennisWorld - Acronyms and Nicknames FAQ|ish=Tennisworld.tyepad.com}}</ref>Wilander Tatyana Golovinga 2007 yilning iyul oyida murabbiylik qila boshlagan. 2007 yilning oxirida Golovin bilan ishlagandan soʻng, Wilander Pol-Anri Matyoga murabbiylik qila boshladi. Uning akasi Anders Wilander 2006 yildan beri Transas munitsipalitetining meri <ref>Swedish populations 1970, CD-ROM, Version 1.04, Swedenʼs Genealogy Association (2002).</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.smt.se/article/oersattlig-ledare/|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=20 October 2018|arxivsana=20 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181020140622/https://www.smt.se/article/oersattlig-ledare/}}</ref> 2012 yilda Wilander Xalqaro klubning [[Jean Borotra|Jan Borotra sport ustaligi mukofotini]] qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ictennis.net/|sarlavha=The Council of International Lawn Tennis Clubs|ish=Ictennis.net|kirish sanasi=9 June 2022}}</ref>{{Yaxshiroq manba kerak|date=January 2022}} == Shuningdek qarang == * Lendl-Wilander raqobati * Katta dubulgʻa turkumidagi erkaklar oʻrtasidagi yakkalik chempionlari roʻyxati * Dunyoning 1-raqamli erkak tennischilari == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{Rasmiy sayt|https://www.wilanderonwheels.com/}} * Mats Wilander at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Mats Wilander at the Davis Cup * Mats Wilander at the International Tennis Hall of Fame [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1964-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 8foxvrsquntqa79f1d2xzkc75aamy7n Munozara:Oʻt oʻchiruvchilar bayrami 1 758821 2725675 2022-07-30T15:24:18Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Jade Alleyne 0 758823 2725679 2022-07-30T15:25:29Z Optima D 72251 „[[:en:Special:Redirect/revision/1076937875|Jade Alleyne]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jade Alleyne|tavallud joyi=[[Aberdeen]], [[Shotlandiya]]|tavallud sanasi={{Birth date and age|2001|03|17|df=y}}|kasbi=[[Aktrisa]]|bilimi=[[Sylvia Young Theatre School]]<ref name=Telegraph>{{cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/culture/theatre/11726696/Sylvia-Young-Theatre-School-The-youngsters-earning-fame-the-hard-way.html|title=Sylvia Young Theatre School: The youngsters earning fame the hard way|work=The Telegraph|last=Bussman|first=Kate|date=12 July 2015|accessdate=28 June 2016}}</ref>|faoliyat_yillari=2015–hozirgacha}} [[Category:Articles with hCards]] '''Jade Alleyne''' (2001-yil 17-martda tug'ilgan)<ref name="15th Birthday">{{Veb manbasi|sarlavha=It's my birthday hallelujah|url=https://twitter.com/jade_alleyne/status/710349250761236480|sana=17 March 2016}}</ref><ref name="16th Birthday">{{Veb manbasi|sarlavha=16 whaaaa?|url=https://www.instagram.com/p/BRvK4g3g5p2/|sana=17 March 2017}}</ref> — britaniyalik [[aktrisa]]. [[CBBC]] [[Sitkom|sitcomi]] bo'lmish ''[[4 O'Clock Club]]'' filmidagi Clem Burton roli va [[Disney Channel]] musiqiy dramasi ''[[The Lodge]]'' filmidagi Kaylee rollari bilan tanilgan. == Yoshligi va shaxsiy hayoti == Alleyne 2001-yilda [[Shotlandiya|Shotlandiyaning]] [[Aberdin]] shahrida [[Aberdin Royal Infirmary]]<nowiki/>da tug'ilgan<ref name="Evening Express Interview">{{Yangiliklar manbasi |last=Murray |first=Leanne |date=8 July 2019 |title=Aberdeen-born actress tells of life on BBC drama Years and Years |work=Evening Express |url=https://www.eveningexpress.co.uk/fp/news/local/aberdeen-born-actress-tells-of-life-on-bbc-drama-years-years/ |access-date=18 November 2019}}</ref>. Bo'lajak aktrisa [[Albyn School]]<nowiki/>da tahsil olgan, biroq [[Sylvia Young Theatre School]]<nowiki/>ga qabul qilinganda Janubiy Londonga ko'chib o'tadi va u qo'shimcha ta'lim kollejida tahsil oladi<ref name="Evening Express Interview" /><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 June 2016 |title=CBBC's Jade Alleyne releases debut single 'If Only You Knew' |work=United By Pop |url=http://unitedbypop.com/music/jade-alleyne-if-only-you-knew/ |access-date=28 June 2016}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 June 2016 |title=Meet Disney's New Star Jade Alleyne: She sings, she acts and she's British |work=Maximum Pop |url=http://www.maximumpop.co.uk/tag/jade-alleyne/ |access-date=28 June 2016}}</ref><ref name="College">{{Veb manbasi|sarlavha=College series, ep 2: Jade drinks coffee to stay awake in long classes|url=https://www.instagram.com/p/Bh_Gid4F157/|sana=25 April 2018}}</ref>. Aktrisa bir nechta sahna san'ati institutlarida, jumladan [[Beckenham]]<nowiki/>dagi HJA Performing Artsda qatnashgan va Dance Alive ko'cha raqslari jamoasining bir qismi bo'lgan<ref name="Celebmix">{{Yangiliklar manbasi |date=28 June 2016 |title=Introducing: Rising British Teen Popstar Jade Alleyne |work=CelebMix |url=http://celebmix.com/introducing-rising-british-teen-popstar-jade-alleyne/ |access-date=3 July 2016}}</ref>. Uning xolasi [[Sonita Alleyne]]<nowiki/>dir<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tvlicenceresistance.info/forum/index.php?topic=10200.0;wap|sarlavha=How the BBC Trust keeps it in the family|ish=TV Licence Resistance|kirish sanasi=4 March 2020}}</ref>. == Faoliyati == Alleyne Clem Burton sifatida ''[[4 O'Clock Club]]''ning to'rtinchi mavsumidagi aktyorlar tarkibiga qo'shiladi<ref name="Celebmix">{{Yangiliklar manbasi |date=28 June 2016 |title=Introducing: Rising British Teen Popstar Jade Alleyne |work=CelebMix |url=http://celebmix.com/introducing-rising-british-teen-popstar-jade-alleyne/ |access-date=3 July 2016}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[http://celebmix.com/introducing-rising-british-teen-popstar-jade-alleyne/ "Introducing: Rising British Teen Popstar Jade Alleyne"]. </cite></ref>. Uning [[Disney Channel|Disneyning]] ''[[The Lodge]]'' filmidagi kastingi 2016-yil mart oyida e'lon qilindi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 March 2016 |title=Disney Channel begins filming The Lodge in Northern Ireland |work=Northern Ireland Screen |url=http://northernirelandscreen.co.uk/news/8136/disney-channel-begins-filming-the-lodge-in-northern-ireland.aspx |url-status=dead |access-date=3 July 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160818062925/http://northernirelandscreen.co.uk/news/8136/disney-channel-begins-filming-the-lodge-in-northern-ireland.aspx |archive-date=18 August 2016}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 March 2016 |title=Disney Channel begins filming The Lodge in Northern Ireland |work=Discover Northern Ireland |url=https://www.discovernorthernireland.com/NIFilm/Disney-Channel-begins-filming-The-Lodge-in-Northern-Ireland-A5264 |url-status=dead |access-date=3 July 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160816123542/https://www.discovernorthernireland.com/NIFilm/Disney-Channel-begins-filming-The-Lodge-in-Northern-Ireland-A5264 |archive-date=16 August 2016}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Coleman |first=Ireland |date=23 March 2016 |title=Disney is coming to Co Down as filming starts for new teen drama |work=Belfast Live |url=http://www.belfastlive.co.uk/news/belfast-news/disney-coming-co-down-filming-11081835 |access-date=3 July 2016}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Falconer |first=Daniel |date=24 March 2016 |title=Disney Channel begin filming new live action series The Lodge |work=Female First Year |url=http://www.femalefirst.co.uk/tv/news/disney-channel-begin-filming-new-series-the-lodge-northern-ireland-932033.html |access-date=3 July 2016}}</ref><ref>{{YouTube|dygfugmdBCg|The Lodge - Introducing Kaylee! - Official Disney Channel UK}}</ref>. Alleyne 2016-yil iyun oyida ''The Lodge'' filmi uchun saundtrekning bir qismi sifatida o'zining "If You Only Knew" debyut singlini chiqaradi. Keyinchalik Cutmore tomonidan ushbu ashula remiks versiyada chiqarilgan<ref name="Celebmix" />. 2019-yilda u [[Disney Channel]]<nowiki/>da efirga uzatgan ''[[Sadie Sparks]]'' animatsion seriali uchun qo'shiq yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.brownbagfilms.com/labs/entry/behind-the-scenes-of-the-sadie-sparks-theme-song|sarlavha=Behind-the-Scenes of the Sadie Sparks Theme Song - on the Brown Bag Labs blog|ish=Brown Bag Labs|kirish sanasi=2019-05-27}}</ref>. O'sha yilning oxirida u [[BBC One|BBCning]] ''[[Years and Years]]'' dramasida Ruby Bisme-Lyons rolini tasvirlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.comingsoon.net/tv/trailers/1068471-years-years-trailer-emma-thompson-new-hbo-drama|sarlavha=Years & Years Trailer: First Look at Emma Thompson's New HBO Drama|sana=2019-05-16|ish=ComingSoon.net|til=en-US|kirish sanasi=2019-05-27}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gloucestershirelive.co.uk/news/celebs-tv/years-years-you-need-know-2861884|sarlavha=Years and Years: All you need to know about new political drama|muallif=Norris|ism=Phil|sana=2019-05-14|ish=gloucestershirelive|kirish sanasi=2019-05-27}}</ref> .2020-yilda Alleyn [[Netflix]] dramasi ''[[White Lines]]''da Tanit Ward rolini o'ynashi e'lon qilinadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=The truth is dangerous in Netflix’s Ibiza-set crime mystery series White Lines |work=Critical Hit |url=https://www.criticalhit.net/entertainment/the-truth-is-dangerous-in-netflixs-ibiza-set-crime-mystery-series-white-lines/ |access-date=23 April 2020}}</ref>. == Filmografiyasi == {| class="wikitable sortable" |+Televizion rollari !Yil !Sarlavha !Rol ! class="unsortable" |Notes |- |2015–2017, 2018 |''4 O'Clock Club'' |Clem Burton |Bosh rol |- |2016 |''CBBC Official Chart Show'' |O'zi |1ta epizod |- |2016 |''Ultimate Brain'' |O'zi |1ta epizod |- |2016 |''Blue Peter'' |O'zi |1ta epizod |- |2016–2017 |''The Lodge'' |Kaylee Markson |Bosh rol |- |2019 |''Years and Years'' |Ruby Bisme-Lyons |Bosh rol |- |2020 |''White Lines'' |Tanit Ward |Bosh rol |} == Manbalar == == Havolalar == * {{IMDbda kishi|7236482}} * {{Twitter}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:2001-yilda tugʻilganlar]] 2vkh1vb8gkyh524um0lb1dl8ccabvjg 2725681 2725679 2022-07-30T15:26:01Z Optima D 72251 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jade Alleyne|tavallud joyi=[[Aberdeen]], [[Shotlandiya]]|tavallud sanasi={{Birth date and age|2001|03|17|df=y}}|kasbi=[[Aktrisa]]|bilimi=[[Sylvia Young Theatre School]]<ref name=Telegraph>{{cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/culture/theatre/11726696/Sylvia-Young-Theatre-School-The-youngsters-earning-fame-the-hard-way.html|title=Sylvia Young Theatre School: The youngsters earning fame the hard way|work=The Telegraph|last=Bussman|first=Kate|date=12 July 2015|accessdate=28 June 2016}}</ref>|faoliyat_yillari=2015-hozirgacha}} '''Jade Alleyne''' (2001-yil 17-martda tugʻilgan)<ref name="15th Birthday">{{Veb manbasi|sarlavha=It's my birthday hallelujah|url=https://twitter.com/jade_alleyne/status/710349250761236480|sana=17 March 2016}}</ref><ref name="16th Birthday">{{Veb manbasi|sarlavha=16 whaaaa?|url=https://www.instagram.com/p/BRvK4g3g5p2/|sana=17 March 2017}}</ref> — britaniyalik [[aktrisa]]. [[CBBC]] [[Sitkom|sitcomi]] boʻlmish ''[[4 O'Clock Club]]'' filmidagi Clem Burton roli va [[Disney Channel]] musiqiy dramasi ''[[The Lodge]]'' filmidagi Kaylee rollari bilan tanilgan. == Yoshligi va shaxsiy hayoti == Alleyne 2001-yilda [[Shotlandiya|Shotlandiyaning]] [[Aberdin]] shahrida [[Aberdin Royal Infirmary]]<nowiki/>da tugʻilgan<ref name="Evening Express Interview">{{Yangiliklar manbasi |last=Murray |first=Leanne |date=8 July 2019 |title=Aberdeen-born actress tells of life on BBC drama Years and Years |work=Evening Express |url=https://www.eveningexpress.co.uk/fp/news/local/aberdeen-born-actress-tells-of-life-on-bbc-drama-years-years/ |access-date=18 November 2019}}</ref>. Boʻlajak aktrisa [[Albyn School]]<nowiki/>da tahsil olgan, biroq [[Sylvia Young Theatre School]]<nowiki/>ga qabul qilinganda Janubiy Londonga koʻchib oʻtadi va u qoʻshimcha taʼlim kollejida tahsil oladi<ref name="Evening Express Interview" /><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 June 2016 |title=CBBC's Jade Alleyne releases debut single 'If Only You Knew' |work=United By Pop |url=http://unitedbypop.com/music/jade-alleyne-if-only-you-knew/ |access-date=28 June 2016}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 June 2016 |title=Meet Disney's New Star Jade Alleyne: She sings, she acts and she's British |work=Maximum Pop |url=http://www.maximumpop.co.uk/tag/jade-alleyne/ |access-date=28 June 2016}}</ref><ref name="College">{{Veb manbasi|sarlavha=College series, ep 2: Jade drinks coffee to stay awake in long classes|url=https://www.instagram.com/p/Bh_Gid4F157/|sana=25 April 2018}}</ref>. Aktrisa bir nechta sahna sanʼati institutlarida, jumladan [[Beckenham]]<nowiki/>dagi HJA Performing Artsda qatnashgan va Dance Alive koʻcha raqslari jamoasining bir qismi boʻlgan<ref name="Celebmix">{{Yangiliklar manbasi |date=28 June 2016 |title=Introducing: Rising British Teen Popstar Jade Alleyne |work=CelebMix |url=http://celebmix.com/introducing-rising-british-teen-popstar-jade-alleyne/ |access-date=3 July 2016}}</ref>. Uning xolasi [[Sonita Alleyne]]<nowiki/>dir<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tvlicenceresistance.info/forum/index.php?topic=10200.0;wap|sarlavha=How the BBC Trust keeps it in the family|ish=TV Licence Resistance|kirish sanasi=4 March 2020}}</ref>. == Faoliyati == Alleyne Clem Burton sifatida ''[[4 O'Clock Club]]''ning toʻrtinchi mavsumidagi aktyorlar tarkibiga qoʻshiladi<ref name="Celebmix">{{Yangiliklar manbasi |date=28 June 2016 |title=Introducing: Rising British Teen Popstar Jade Alleyne |work=CelebMix |url=http://celebmix.com/introducing-rising-british-teen-popstar-jade-alleyne/ |access-date=3 July 2016}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[http://celebmix.com/introducing-rising-british-teen-popstar-jade-alleyne/ „Introducing: Rising British Teen Popstar Jade Alleyne“]. </cite></ref>. Uning [[Disney Channel|Disneyning]] ''[[The Lodge]]'' filmidagi kastingi 2016-yil mart oyida eʼlon qilindi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 March 2016 |title=Disney Channel begins filming The Lodge in Northern Ireland |work=Northern Ireland Screen |url=http://northernirelandscreen.co.uk/news/8136/disney-channel-begins-filming-the-lodge-in-northern-ireland.aspx |url-status=dead |access-date=3 July 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160818062925/http://northernirelandscreen.co.uk/news/8136/disney-channel-begins-filming-the-lodge-in-northern-ireland.aspx |archive-date=18 August 2016}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 March 2016 |title=Disney Channel begins filming The Lodge in Northern Ireland |work=Discover Northern Ireland |url=https://www.discovernorthernireland.com/NIFilm/Disney-Channel-begins-filming-The-Lodge-in-Northern-Ireland-A5264 |url-status=dead |access-date=3 July 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160816123542/https://www.discovernorthernireland.com/NIFilm/Disney-Channel-begins-filming-The-Lodge-in-Northern-Ireland-A5264 |archive-date=16 August 2016}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Coleman |first=Ireland |date=23 March 2016 |title=Disney is coming to Co Down as filming starts for new teen drama |work=Belfast Live |url=http://www.belfastlive.co.uk/news/belfast-news/disney-coming-co-down-filming-11081835 |access-date=3 July 2016}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Falconer |first=Daniel |date=24 March 2016 |title=Disney Channel begin filming new live action series The Lodge |work=Female First Year |url=http://www.femalefirst.co.uk/tv/news/disney-channel-begin-filming-new-series-the-lodge-northern-ireland-932033.html |access-date=3 July 2016}}</ref><ref>{{YouTube|dygfugmdBCg|The Lodge - Introducing Kaylee! - Official Disney Channel UK}}</ref>. Alleyne 2016-yil iyun oyida ''The Lodge'' filmi uchun saundtrekning bir qismi sifatida oʻzining „If You Only Knew“ debyut singlini chiqaradi. Keyinchalik Cutmore tomonidan ushbu ashula remiks versiyada chiqarilgan<ref name="Celebmix" />. 2019-yilda u [[Disney Channel]]<nowiki/>da efirga uzatgan ''[[Sadie Sparks]]'' animatsion seriali uchun qoʻshiq yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.brownbagfilms.com/labs/entry/behind-the-scenes-of-the-sadie-sparks-theme-song|sarlavha=Behind-the-Scenes of the Sadie Sparks Theme Song - on the Brown Bag Labs blog|ish=Brown Bag Labs|kirish sanasi=2019-05-27}}</ref>. Oʻsha yilning oxirida u [[BBC One|BBCning]] ''[[Years and Years]]'' dramasida Ruby Bisme-Lyons rolini tasvirlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.comingsoon.net/tv/trailers/1068471-years-years-trailer-emma-thompson-new-hbo-drama|sarlavha=Years & Years Trailer: First Look at Emma Thompson's New HBO Drama|sana=2019-05-16|ish=ComingSoon.net|til=en-US|kirish sanasi=2019-05-27}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gloucestershirelive.co.uk/news/celebs-tv/years-years-you-need-know-2861884|sarlavha=Years and Years: All you need to know about new political drama|muallif=Norris|ism=Phil|sana=2019-05-14|ish=gloucestershirelive|kirish sanasi=2019-05-27}}</ref> .2020-yilda Alleyn [[Netflix]] dramasi ''[[White Lines]]''da Tanit Ward rolini oʻynashi eʼlon qilinadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=The truth is dangerous in Netflix’s Ibiza-set crime mystery series White Lines |work=Critical Hit |url=https://www.criticalhit.net/entertainment/the-truth-is-dangerous-in-netflixs-ibiza-set-crime-mystery-series-white-lines/ |access-date=23 April 2020}}</ref>. == Filmografiyasi == {| class="wikitable sortable" |+Televizion rollari !Yil !Sarlavha !Rol ! class="unsortable" |Notes |- |2015-2017, 2018 |''4 OʻClock Club'' |Clem Burton |Bosh rol |- |2016 |''CBBC Official Chart Show'' |Oʻzi |1ta epizod |- |2016 |''Ultimate Brain'' |Oʻzi |1ta epizod |- |2016 |''Blue Peter'' |Oʻzi |1ta epizod |- |2016-2017 |''The Lodge'' |Kaylee Markson |Bosh rol |- |2019 |''Years and Years'' |Ruby Bisme-Lyons |Bosh rol |- |2020 |''White Lines'' |Tanit Ward |Bosh rol |} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|7236482}} * {{Twitter}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:2001-yilda tugʻilganlar]] 5vuqofwd0nfbt2cm01dsov28j62rjiw Munozara:Boltiqboʻyi qoʻshiq va raqs bayrami 1 758824 2725680 2022-07-30T15:25:30Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Roberto Abbondanzieri 0 758825 2725682 2022-07-30T15:26:31Z Nazirjon.Qosimjanov 75715 „[[:en:Special:Redirect/revision/1086603564|Roberto Abbondanzieri]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Roberto Abbondanzieri|tasvir=Roberto Abbondanzieri.jpg|izoh=Abbondanzieri in 2007|toʻliqism=Roberto Carlos Abbondancieri<ref>{{IPA-es|roˈβeɾto ˈkaɾlos (ˈpato) aβondanˈsjeɾi}})</ref>|boʻyi=1.86 m|tavallud_sana={{birth date and age|df=yes|1972|8|19}}|tavallud_joyi=[[Bouquet, Santa Fe|Bouquet]], Argentina|pozitsiya=[[Goalkeeper (association football)|Goalkeeper]]|joriyklub=|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Rosario Central]]|yillar1=1994–1996|isht1=57|gollar1=0|klublar1=[[Rosario Central]]|yillar2=1996–2006|isht2=204|gollar2=0|klublar2=[[Boca Juniors]]|yillar3=2006–2009|isht3=83|gollar3=0|klublar3=[[Getafe CF|Getafe]]|yillar4=2009–2010|isht4=22|gollar4=0|klublar4=[[Boca Juniors]]|yillar5=2010|isht5=8|gollar5=0|klublar5=[[Sport Club Internacional|Internacional]]|milliyyillar1=1989|milliyisht1=3|milliygollar1=0|milliyjamoa1=[[Argentina national under-17 football team|Argentina U-17]]|milliyyillar2=2004–2008|milliyisht2=46|milliygollar2=0|milliyjamoa2=[[Argentina national football team|Argentina]]|boshliqyillar1=2012–2013|boshliqklublar1=[[Godoy Cruz Antonio Tomba|Godoy Cruz]] (assistant)|boshliqyillar2=2014–2015|boshliqklublar2=[[Arsenal de Sarandí]] (assistant)|boshliqyillar3=2016–2018|boshliqklublar3=[[Unión Española]] (assistant)|boshliqyillar4=2019|boshliqklublar4=[[C.F. Pachuca|Pachuca]] (assistant)|boshliqyillar5=2020–2021|boshliqklublar5=[[Curicó Unido]] (assistant)|medallar=}} '''Roberto Karlos "Pato" Abbondanzieri''' (1972-yil 19-avgustda '''Abbondansierida''' tug'ilgan) - [[Argentina|Argentinalik]] sobiq [[Futbol|futbolchi]], [[Darvozabon (futbol)|darvozabon]] sifatida o'ynagan. Faoliyatining asosiy qismini o‘z vatanidagi “Boca Juniors”, shuningdek, [[La Liga|La Liganing]] “Getafe” va Braziliyaning “Internacional” klublarida o‘tkazgan. Hozirda u Pachuca menejerining yordamchisi.<ref>[https://www.futboltotal.com.mx/futbol-mexicano/liga-mx/roberto-abbondanzieri-auxiliar-de-lujo-para-pachuca/2019/01 Roberto Abbondanzieri, auxiliar de lujo para Pachuca], futboltotal.com.mx, 21 January 2019</ref> Abbondanzieri 2004-yildan 2008-yilgacha [[Argentina milliy futbol terma jamoasi|Argentina milliy futbol jamoasida]] 49 marta o'ynagan. Ikkita Amerika kubogi va [[Futbol boʻyicha jahon chempionati 2006|2006-FIFA Jahon chempionatida o'ynagan]]. == Klub karyerasi == === Erta martaba === Santa-Fe shtatidagi Buket shahrida tug'ilgan Abbondanzieri professional debyuti 1994-yil 6-dekabrda Santa-Fe shahridagi Rosario Centralda boshladi. U klub bilan 1997-yilgacha o'ynadi va u "Boka Xuniors"ga o'tib, zaxira darvozaboni bo'ldi. Abbondanzieri 1999-yilgi Clausura turnirida [[Kolumbiya|Kolumbiyalik]] darvozabon jarohat olmaguncha, Oskar Kordoba soyasida mashq qildi. Ammo Abbondanzierining o'zi o'shanda "River Plate"ga qarshi o'yinda yelkasidan jarohat olgan va uning o'rnini klubning uchinchi darvozaboni Kristian Muñoz egallagan. Jarohatidan tuzalgach, Abbondanzieri 2002-yilning fevraligacha, Kordova [[Serie A|Italiyaning]] "Perugia" klubiga o'tguniga qadar yana Kordovaning yordamchisi bo'ldi. Abbondanzieri 2002-yilning iyul oyida o'z ismini Abbondancieri dan o'zgartirdi. Ismning o'zgarishiga uning Yevropa futbol ligalariga o'tishi munosabati bilan Italiya fuqaroligi sabab bo'lgan.<ref name="FootballDB">{{Veb manbasi|url=http://www.footballdatabase.com/index.php?page=player&Id=6148|sarlavha=profile|nashriyot=Footballdatabase.com|kirish sanasi=24 February 2013}}</ref> U 2003-yilda Janubiy Amerikaning eng yaxshi darvozaboni deb topilgan. === Getafe === 2006-yilning iyun oyida, bir necha haftalik spekülasyonlardan so'ng, Abbondanzieri Ispaniyaning [[La Liga|birinchi divizioni]] Xetafe CF bilan uch yillik shartnoma imzoladi va "men uchun Evropaga borish uchun to'g'ri vaqt keldi" deb da'vo qildi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://futbol.as.com/futbol/2006/06/19/mas_futbol/1150698420_850215.html|sarlavha=Abbondanzieri está cada día más cerca del Getafe|sana=19 June 2006}}</ref> [[La Liga|Ispaniya chempionatidagi]] debyut mavsumida u 37 o'yinda bor-yo'g'i 30 ta gol o'tkazib yuborib, eng yaxshi darvozabon nominatsiyasida Rikardo Zamora kubogini qo'lga kiritdi. 2008-yil 10-aprelda [[UEFA Yevropa Ligasi|UEFA kubogi]] chorak final javob o'yinida "[[FC Bayern Munich|Bavariya"]] ga qarshi o'yinda Abbondanzieri qo'shimcha vaqtda muhim xatoga yo'l qo'ydi. Darvozabon uzoqdan jarima zarbasidan odatdagi to'pni ushlab tura olmadi. To‘p olti metrlik maydonda uning oyoqlari ostidan sirg‘alib ketdi va bu “Bavariya” hujumchisi Luka Toniga to‘pni darvoza to‘riga tepish imkonini berdi. “Bavariya” hali ham umumiy hisobda gollar taqchilligida edi. Goldan keyin hisob 2:3 (umumiy hisobda 3:4) edi, ammo atigi besh daqiqadan so‘ng “Bavariya” hisobni 3:3 (umumiy 4:4)ga tenglashtirdi va mehmondagi gol qoidasi orqali UEFA kubogi yarim finaliga o'tdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 April 2008 |title=Toni's last-gasp brace sends Bayern into semis |publisher=FC Bayern Munich |url=https://fcbayern.com/en/news/matchreports/2008/04/toni%E2%80%99s-last-gasp-brace-sends-bayern-into-semis |access-date=3 April 2018}}</ref> === Janubiy Amerika safiga qaytish === Abbondanzieri 2008–2009-yilgi mavsumning birinchi yarmida faoliyatini “Xetafe”da davom etdi. Ammo uning iltimosiga binoan 2009-yilgi Klausura turniri uchun “Boka Xuniors”ga qaytarildi. "El Pato" yana Bokaning birinchi raqami bo'ldi va Klausura musobaqasida qatnashdi. Boka faqat 14-o'rinni egalladi. U, shuningdek, Libertadores kubogida ishtirok etdi. U yerda "Boka" 1/8 finalda Urugvayning "Defensor Sporting"iga yutqazdi. 2010-yil 16-fevralda “Internacional” “Boka Xuniors”dan Argentinalik darvozabon “Pato” bilan shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://ecodiario.eleconomista.es/futbol/noticias/1913815/02/10/El-portero-Roberto-Abbondanzieri-cerca-del-Internacional-de-Porto-Alegre.html|til=es|sarlavha=El portero Roberto Abbondanzieri cerca del Internacional de Porto Alegre|nashriyot=Ecodiario.eleconomista.es|sana=16 February 2010|kirish sanasi=24 February 2013}}</ref> Abbondanzieri 18-dekabr kuni [[Klublar o'rtasida jahon chempionati|Klublar o'rtasidagi jahon chempionatida]] uchinchi o'rin uchun Seongnamga qarshi o'yindan so'ng faoliyatini yakunladi. Internasional 4:2 hisobida g'alaba qozondi. === Murabbiylik === 2012-yilning noyabr oyida Abbondanzieri sobiq jamoadoshi Martin Palermo "Godoy Cruz Antonio Tomba" ga yollanganida yordamchi sifatida tayinlangan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Almedo |first=Rodrigo |date=24 November 2012 |title=Martín Palermo aceptó ser el DT de Godoy Cruz |language=es |trans-title=Martín Palermo accepted to become Godoy Cruz manager |work=Los Andes |url=http://www.losandes.com.ar/article/martin-palermo-acepto-godoy-cruz-681806 |access-date=3 April 2018}}</ref> 2014-yilning aprel oyida bu juftlik va Rolando Schiavi "Arsenal de Sarandi"da bir xil ishda ishlashdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 April 2014 |title=Palermo, Schiavi y Abbondanzieri fueron presentados en Arsenal |language=es |trans-title=Palermo, Schiavi and Abbondanzieri were presented at Arsenal |publisher=LM Neuquen |url=https://www.lmneuquen.com/palermo-schiavi-y-abbondanzieri-fueron-presentados-arsenal-n221990 |access-date=3 April 2018}}</ref> Abbondanzieri va Palermo 2016-yilning may oyida Union Españolani boshqarish uchun Chiliga ko'chib o'tishdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 May 2016 |title=El 'Loco' Martín Palermo asume como DT de chileno Unión Española |language=es |trans-title='El Loco' Martín Palermo hired as manager of Chilean club Unión Española |work=El Comercio |url=http://www.elcomercio.com/deportes/futbol-martin-palermo-union-espanola.html |access-date=3 April 2018}}</ref> 2020-yil 28-noyabrda Abbondanzieri yana Martin Palermo qo'l ostida Chilining "Kuriko Unido" klubiga yordamchi murabbiy etib tayinlandi.<ref>[https://www.pagina12.com.ar/308572-palermo-ya-es-el-nuevo-tecnico-de-curico-unido-de-chile Palermo ya es el nuevo técnico de Curicó Unido de Chile], pagina12.com.ar, 28 November 2020</ref> Biroq, 2021-yil may oyining oxirida Abbondanzieri oilasi bilan ko'proq vaqt o'tkazish uchun futbolni tark etishini e'lon qildi.<ref>[https://www.tycsports.com/boca-juniors/abbondanzieri-dejo-a-palermo-y-se-alejo-del-futbol-me-perdi-muchas-cosas-de-la-vida-id345717.html Abbondanzieri dejó a Palermo y se alejó del fútbol: "Me perdí muchas cosas de la vida"], tycsports.com, 24 May 2021</ref> == Xalqaro faoliyat == Abbondanzieri yoshligida 1989-yilgi FIFA U-17 Jahon chempionatida Argentinani himoya qilgan. O'shandan beri u "Boka" darvozasida doimiy ishtirok etdi va 2004-yilning iyun oyida [[Argentina milliy futbol terma jamoasi|Argentina terma jamoasi]] darvozaboni bo'ldi va shu vaqtdan beri Amerika Kubogi-2004 va Janubiy Amerika saralash bosqichida [[Futbol boʻyicha jahon chempionati 2006|2006-FIFA Jahon chempionatida o'ynadi]]. 2006-yil 6-mayda u bosh murabbiy Xose Pekerman tomonidan [[Futbol boʻyicha jahon chempionati 2006|2006-yilgi Jahon chempionati]] uchun aniq tarkibga kiritildi. 2006-yil 30-iyun kuni Argentina terma jamoasi 1:0 hisobida oldinda bo‘lgan [[Germaniya milliy futbol terma jamoasi|Germaniyaga]] qarshi [[Futbol boʻyicha jahon chempionati 2006|JCh chorak finalida]] jarohat oldi. Nemislar hujumchisi Miroslav Kloze yugurayotganda boshi bilan yuqoriga sakrab Abbondanzieri bilan to‘qnashib ketdi. Klozening o‘ng oyog‘i argentinalik posbonning ko‘kragiga tegib ketdi. To'qnashuv oldidan to'pni kuzatish uchun yon tomonga qaragan va shu sababli Abbondanzierini ko'rmagan bo'lishi mumkin bo'lgan Kloze penalti olmadi. Avvaliga Abbondanzieri davom etdi, biroq bir necha daqiqadan so‘ng uni zambilda olib chiqib ketishga to‘g‘ri keldi, uning o‘rniga Leo Franko maydonga tushdi. Keyinchalik u 80-daqiqada Klozening tenglashtirgan zarbasini va penaltilar seriyasida to‘rtta penaltini amalga oshira olmadi. 2–4 hisobida mag‘lub bo‘ldi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Moore|ism=Glen|sarlavha=Soccer: Striker's destiny Klose at hand|url=https://www.nzherald.co.nz/sport/news/article.cfm?c_id=4&objectid=10389310|ish=NZ Herald|kirish sanasi=13 June 2020|til=en-NZ|sana=1 July 2006}}</ref> U 2006-yilgi jahon chempionatidan so'ng Alfio Basile qo'l ostida Argentina terma jamoasining birinchi darvozaboni bo'lishda davom etdi. U 2007-yilda Venesuelada bo‘lib o‘tgan Amerika Kubogida barcha oltita o‘yinni o‘tkazdi. Argentina finalga chiqdi, faqat Braziliyaga 3:0 hisobida yutqazdi. U 2010-yilda Janubiy Afrikada bo‘lib o‘tgan Jahon chempionatiga saralashning dastlabki bosqichlarida Basile darvozaboni bo‘lib qoldi. Paragvayga qarshi o‘yinda (1:1) jarohat olib, maydonni tark etishga majbur bo‘ldi. Jarohatidan forig' bo'lgach, Basile o'rniga Diego Maradona maydonga tushdi va u jamoani tark etdi. == Karyera statistikasi == === Klub<ref name="NFT">{{NFT player|id=7753|name=Roberto Abbondanzieri|accessdate=22 February 2013}}</ref> === {| class="wikitable" style="text-align:center;" ! colspan="3" |Club performance ! colspan="2" |League ! colspan="2" |Cup ! colspan="2" |Continental ! colspan="2" |Total |- !Season !Club !League !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals |- ! colspan="3" |Argentina ! colspan="2" |League ! colspan="2" |Cup ! colspan="2" |[[CONMEBOL|South America]] ! colspan="2" |Total |- |1994–95 | rowspan="3" |Rosario Central | rowspan="3" |Primera División |14 |0 | - | - | | |14 |0 |- |1995–96 |25 |0 | - | - | | |25 |0 |- |1996–97 |18 |0 | - | - | | |18 |0 |- |1996–97 | rowspan="10" |Boca Juniors | rowspan="10" |Primera División |8 |0 | - | - | | |8 |0 |- |1997–98 |13 |0 | - | - | | |13 |0 |- |1998–99 |8 |0 | - | - | | |8 |0 |- |1999–00 |8 |0 | - | - | | |8 |0 |- |2000–01 |16 |0 | - | - | | |16 |0 |- |2001–02 |22 |0 | - | - | | |22 |0 |- |2002–03 |33 |0 | - | - | | |33 |0 |- |2003–04 |32 |0 | - | - | | |32 |0 |- |2004–05 |31 |0 | - | - | | |31 |0 |- |2005–06 |33 |0 | - | - | | |33 |0 |- ! colspan="3" |Spain ! colspan="2" |League ! colspan="2" |[[Copa del Rey]] ! colspan="2" |[[UEFA|Europe]] ! colspan="2" |Total |- |2006–07 | rowspan="3" |Getafe | rowspan="3" |[[La Liga]] |36 |0 |0 |0 | - | - |36 |0 |- |2007–08 |34 |0 |0 |0 |2 |0 |36 |0 |- |2008–09 |13 |0 |0 |0 | - | - |13 |0 |- ! colspan="3" |Argentina ! colspan="2" |League ! colspan="2" |Cup ! colspan="2" |[[CONMEBOL|South America]] ! colspan="2" |Total |- |2008–09 | rowspan="2" |Boca Juniors | rowspan="2" |Primera División |19 |0 | - | - |8 |0 |27 |0 |- |2009–10 |9 |0 | - | - |1 | - |10 |0 |- ! colspan="3" |Brazil ! colspan="2" |League ! colspan="2" |Copa do Brasil ! colspan="2" |[[CONMEBOL|South America]] ! colspan="2" |Total |- |2010 |Internacional |Série A |8 |0 |0 |0 |10 |0 |18 |0 |- ! rowspan="3" |Country ! colspan="2" |Argentina !289 !0 !0 !0 !9 !0 !290 !0 |- ! colspan="2" |Spain !83 !0 !0 !0 !2 !0 !85 !0 |- ! colspan="2" |Brazil !8 !0 !0 !0 !10 !0 !18 !0 |- ! colspan="3" |Total !380 !0 !0 !0 !21 !0 !393 !0 |} === Xalqaro === manba<ref name="NFT">{{NFT player|id=7753|name=Roberto Abbondanzieri|accessdate=22 February 2013}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.national-football-teams.com/player/7753.html "Roberto Abbondanzieri"]. ''National Football Teams''. Benjamin Strack-Zimmermann<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 February</span> 2013</span>.</cite></ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" ! colspan="3" |[[Argentina milliy futbol terma jamoasi|Argentina terma jamoasi]] |- ! Yil ! Ilovalar ! Maqsadlar |- | 2004 yil | 11 | 0 |- | 2005 yil | 9 | 0 |- | 2006 yil | 9 | 0 |- | 2007 yil | 14 | 0 |- | 2008 yil | 6 | 0 |- ! Jami ! 49 ! 0 |} == Faxrlar == === Klub === '''Rosario Markaziy'''  * Copa Conmebol 1995 '''Boka Juniors'''  * Apertura 1998, 2000, 2003 va 2005 yillar * Klausura 1999, 2006 yil * Libertadores kubogi 2000, 2001, 2003 * [[Qitʼalararo kubok|Qit'alararo kubok]] 2000 va 2003 yil * Copa Sudamericana 2004 va 2005 * Recopa Sudamericana 2005 yil '''Xalqaro'''  * Libertadores kubogi 2010 === Individual === * [[Janubiy Amerika|Janubiy Amerika Janubiy Amerikaning]] eng yaxshi darvozaboni 2003 yil * Copa Sudamericana 2005 yilning eng yaxshi darvozaboni * Copa Sudamericana Final 2005ning eng yaxshi futbolchisi * Rikardo Zamora Trofi, [[La Liga|La Liganing]] eng yaxshi darvozaboni: 2006-07 * 21-asrning eng yaxshi 10 ta darvozaboni ( [[Xalqaro futbol tarixi va statistikasi federatsiyasi|IFFHS]] ): 2001–2011 == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * [http://fifaworldcup.yahoo.com/06/es/w/player/153929_ABBONDANZIERI_Roberto.html fifaworldcup profili] (in Spanish) * Fútbol XXIdagi [https://web.archive.org/web/20120612183802/http://www.futbolxxi.com/Futbolista.aspx?ID=7&SEOFutbolista=Abbondanzieri+Roberto+Carlos Argentina Primerasi statistikasi] (in Spanish) * [http://guardian.touch-line.com/StatsCentre.asp?Lang=0&CTID=60&CPID=137&pStr=Player&PLID=54756&TEID=3364 Guardian statistikasi] * [[imdbname:1939855|IMDB profili]] [[Turkum:Argentinalik futbolchilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1972-yilda tugʻilganlar]] f4n5nbgq1gbjlozsrzf6lpn19fn5y1t 2725710 2725682 2022-07-30T15:38:08Z Nazirjon.Qosimjanov 75715 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Roberto Abbondanzieri|tasvir=Roberto Abbondanzieri.jpg|izoh=Abbondanzieri in 2007|toʻliqism=Roberto Carlos Abbondancieri<ref>{{IPA-es|roˈβeɾto ˈkaɾlos (ˈpato) aβondanˈsjeɾi}})</ref>|boʻyi=1.86 m|tavallud_sana={{birth date and age|df=yes|1972|8|19}}|tavallud_joyi=[[Bouquet, Santa Fe|Bouquet]], Argentina|pozitsiya=[[Darvozabon]]|joriyklub=|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Rosario Central]]|yillar1=1994-1996|isht1=57|gollar1=0|klublar1=[[Rosario Central]]|yillar2=1996-2006|isht2=204|gollar2=0|klublar2=[[Boca Juniors]]|yillar3=2006-2009|isht3=83|gollar3=0|klublar3=[[Getafe CF|Getafe]]|yillar4=2009-2010|isht4=22|gollar4=0|klublar4=[[Boca Juniors]]|yillar5=2010|isht5=8|gollar5=0|klublar5=[[Sport Club Internacional|Internacional]]|milliyyillar1=1989|milliyisht1=3|milliygollar1=0|milliyjamoa1=[[Argentina national under-17 football team|Argentina U-17]]|milliyyillar2=2004-2008|milliyisht2=46|milliygollar2=0|milliyjamoa2=[[Argentina national football team|Argentina]]|boshliqyillar1=2012-2013|boshliqklublar1=[[Godoy Cruz Antonio Tomba|Godoy Cruz]] (assistant)|boshliqyillar2=2014-2015|boshliqklublar2=[[Arsenal de Sarandí]] (assistant)|boshliqyillar3=2016-2018|boshliqklublar3=[[Unión Española]] (assistant)|boshliqyillar4=2019|boshliqklublar4=[[C.F. Pachuca|Pachuca]] (assistant)|boshliqyillar5=2020-2021|boshliqklublar5=[[Curicó Unido]] (assistant)|medallar=}} '''Roberto Karlos „Pato“ Abbondanzieri''' (1972-yil 19-avgustda '''Abbondansierida''' tugʻilgan) — [[Argentina|Argentinalik]] sobiq [[Futbol|futbolchi]], [[Darvozabon (futbol)|darvozabon]] sifatida oʻynagan. Faoliyatining asosiy qismini o‘z vatanidagi „Boca Juniors“, shuningdek, [[La Liga|La Liganing]] „Getafe“ va Braziliyaning „Internacional“ klublarida o‘tkazgan. Hozirda u Pachuca menejerining yordamchisi.<ref>[https://www.futboltotal.com.mx/futbol-mexicano/liga-mx/roberto-abbondanzieri-auxiliar-de-lujo-para-pachuca/2019/01 Roberto Abbondanzieri, auxiliar de lujo para Pachuca], futboltotal.com.mx, 21 January 2019</ref> Abbondanzieri 2004-yildan 2008-yilgacha [[Argentina milliy futbol terma jamoasi|Argentina milliy futbol jamoasida]] 49 marta oʻynagan. Ikkita Amerika kubogi va [[Futbol boʻyicha jahon chempionati 2006|2006-FIFA Jahon chempionatida oʻynagan]]. == Klub karyerasi == === Erta martaba === Santa-Fe shtatidagi Buket shahrida tugʻilgan Abbondanzieri professional debyuti 1994-yil 6-dekabrda Santa-Fe shahridagi Rosario Centralda boshladi. U klub bilan 1997-yilgacha oʻynadi va u „Boka Juniors“ga oʻtib, zaxira darvozaboni boʻldi. Abbondanzieri 1999-yilgi Clausura turnirida [[Kolumbiya|Kolumbiyalik]] darvozabon jarohat olmaguncha, Oskar Kordoba soyasida mashq qildi. Ammo Abbondanzierining oʻzi oʻshanda „River Plate“ga qarshi oʻyinda yelkasidan jarohat olgan va uning oʻrnini klubning uchinchi darvozaboni Kristian Muñoz egallagan. Jarohatidan tuzalgach, Abbondanzieri 2002-yilning fevraligacha, Kordova [[Serie A|Italiyaning]] „Perugia“ klubiga oʻtguniga qadar yana Kordovaning yordamchisi boʻldi. Abbondanzieri 2002-yilning iyul oyida oʻz ismini Abbondancieri dan oʻzgartirdi. Ismning oʻzgarishiga uning YYevropa futbol ligalariga oʻtishi munosabati bilan Italiya fuqaroligi sabab boʻlgan.<ref name="FootballDB">{{Veb manbasi|url=http://www.footballdatabase.com/index.php?page=player&Id=6148|sarlavha=profile|nashriyot=Footballdatabase.com|kirish sanasi=24 February 2013}}</ref> U 2003-yilda Janubiy Amerikaning eng yaxshi darvozaboni deb topilgan. === Getafe === 2006-yilning iyun oyida, bir necha haftalik spekülasyonlardan soʻng, Abbondanzieri Ispaniyaning [[La Liga|birinchi divizioni]] Getafe CF bilan uch yillik shartnoma imzoladi va „men uchun Yevropaga borish uchun toʻgʻri vaqt keldi“ deb daʼvo qildi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://futbol.as.com/futbol/2006/06/19/mas_futbol/1150698420_850215.html|sarlavha=Abbondanzieri está cada día más cerca del Getafe|sana=19 June 2006}}</ref> [[La Liga|Ispaniya chempionatidagi]] debyut mavsumida u 37 oʻyinda bor-yoʻgʻi 30 ta gol oʻtkazib yuborib, eng yaxshi darvozabon nominatsiyasida Rikardo Zamora kubogini qoʻlga kiritdi. 2008-yil 10-aprelda [[UEFA Yevropa Ligasi|UEFA kubogi]] chorak final javob oʻyinida „[[FC Bayern Munich|Bavariya“]] ga qarshi oʻyinda Abbondanzieri qoʻshimcha vaqtda muhim xatoga yoʻl qoʻydi. Darvozabon uzoqdan jarima zarbasidan odatdagi toʻpni ushlab tura olmadi. To‘p olti metrlik maydonda uning oyoqlari ostidan sirg‘alib ketdi va bu „Bavariya“ hujumchisi Luka Toniga to‘pni darvoza to‘riga tepish imkonini berdi. „Bavariya“ hali ham umumiy hisobda gollar taqchilligida edi. Goldan keyin hisob 2:3 (umumiy hisobda 3:4) edi, ammo atigi besh daqiqadan so‘ng „Bavariya“ hisobni 3:3 (umumiy 4:4)ga tenglashtirdi va mehmondagi gol qoidasi orqali UEFA kubogi yarim finaliga oʻtdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 April 2008 |title=Toni's last-gasp brace sends Bayern into semis |publisher=FC Bayern Munich |url=https://fcbayern.com/en/news/matchreports/2008/04/toni%E2%80%99s-last-gasp-brace-sends-bayern-into-semis |access-date=3 April 2018}}</ref> === Janubiy Amerika safiga qaytish === Abbondanzieri 2008-2009-yilgi mavsumning birinchi yarmida faoliyatini „Getafe“da davom etdi. Ammo uning iltimosiga binoan 2009-yilgi Klausura turniri uchun „Boka Juniors“ga qaytarildi. „El Pato“ yana Bokaning birinchi raqami boʻldi va Klausura musobaqasida qatnashdi. Boka faqat 14-oʻrinni egalladi. U, shuningdek, Libertadores kubogida ishtirok etdi. U yerda „Boka“ 1/8 finalda Urugvayning „Defensor Sporting“iga yutqazdi. 2010-yil 16-fevralda „Internacional“ „Boka Juniors“dan Argentinalik darvozabon „Pato“ bilan shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://ecodiario.eleconomista.es/futbol/noticias/1913815/02/10/El-portero-Roberto-Abbondanzieri-cerca-del-Internacional-de-Porto-Alegre.html|til=es|sarlavha=El portero Roberto Abbondanzieri cerca del Internacional de Porto Alegre|nashriyot=Ecodiario.eleconomista.es|sana=16 February 2010|kirish sanasi=24 February 2013}}</ref> Abbondanzieri 18-dekabr kuni [[Klublar o'rtasida jahon chempionati|Klublar oʻrtasidagi jahon chempionatida]] uchinchi oʻrin uchun Seongnamga qarshi oʻyindan soʻng faoliyatini yakunladi. Internasional 4:2 hisobida gʻalaba qozondi. === Murabbiylik === 2012-yilning noyabr oyida Abbondanzieri sobiq jamoadoshi Martin Palermo „Godoy Cruz Antonio Tomba“ ga yollanganida yordamchi sifatida tayinlangan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Almedo |first=Rodrigo |date=24 November 2012 |title=Martín Palermo aceptó ser el DT de Godoy Cruz |language=es |trans-title=Martín Palermo accepted to become Godoy Cruz manager |work=Los Andes |url=http://www.losandes.com.ar/article/martin-palermo-acepto-godoy-cruz-681806 |access-date=3 April 2018}}</ref> 2014-yilning aprel oyida bu juftlik va Rolando Schiavi „Arsenal de Sarandi“da bir xil ishda ishlashdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 April 2014 |title=Palermo, Schiavi y Abbondanzieri fueron presentados en Arsenal |language=es |trans-title=Palermo, Schiavi and Abbondanzieri were presented at Arsenal |publisher=LM Neuquen |url=https://www.lmneuquen.com/palermo-schiavi-y-abbondanzieri-fueron-presentados-arsenal-n221990 |access-date=3 April 2018}}</ref> Abbondanzieri va Palermo 2016-yilning may oyida Union Españolani boshqarish uchun Chiliga koʻchib oʻtishdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 May 2016 |title=El 'Loco' Martín Palermo asume como DT de chileno Unión Española |language=es |trans-title='El Loco' Martín Palermo hired as manager of Chilean club Unión Española |work=El Comercio |url=http://www.elcomercio.com/deportes/futbol-martin-palermo-union-espanola.html |access-date=3 April 2018}}</ref> 2020-yil 28-noyabrda Abbondanzieri yana Martin Palermo qoʻl ostida Chilining „Kuriko Unido“ klubiga yordamchi murabbiy etib tayinlandi.<ref>[https://www.pagina12.com.ar/308572-palermo-ya-es-el-nuevo-tecnico-de-curico-unido-de-chile Palermo ya es el nuevo técnico de Curicó Unido de Chile], pagina12.com.ar, 28 November 2020</ref> Biroq, 2021-yil may oyining oxirida Abbondanzieri oilasi bilan koʻproq vaqt oʻtkazish uchun futbolni tark etishini eʼlon qildi.<ref>[https://www.tycsports.com/boca-juniors/abbondanzieri-dejo-a-palermo-y-se-alejo-del-futbol-me-perdi-muchas-cosas-de-la-vida-id345717.html Abbondanzieri dejó a Palermo y se alejó del fútbol: „Me perdí muchas cosas de la vida“], tycsports.com, 24 May 2021</ref> == Xalqaro faoliyat == Abbondanzieri yoshligida 1989-yilgi FIFA U-17 Jahon chempionatida Argentinani himoya qilgan. Oʻshandan beri u „Boka“ darvozasida doimiy ishtirok etdi va 2004-yilning iyun oyida [[Argentina milliy futbol terma jamoasi|Argentina terma jamoasi]] darvozaboni boʻldi va shu vaqtdan beri Amerika Kubogi-2004 va Janubiy Amerika saralash bosqichida [[Futbol boʻyicha jahon chempionati 2006|2006-FIFA Jahon chempionatida oʻynadi]]. 2006-yil 6-mayda u bosh murabbiy Xose Pekerman tomonidan [[Futbol boʻyicha jahon chempionati 2006|2006-yilgi Jahon chempionati]] uchun aniq tarkibga kiritildi. 2006-yil 30-iyun kuni Argentina terma jamoasi 1:0 hisobida oldinda bo‘lgan [[Germaniya milliy futbol terma jamoasi|Germaniyaga]] qarshi [[Futbol boʻyicha jahon chempionati 2006|JCh chorak finalida]] jarohat oldi. Nemislar hujumchisi Miroslav Kloze yugurayotganda boshi bilan yuqoriga sakrab Abbondanzieri bilan to‘qnashib ketdi. Klozening o‘ng oyog‘i argentinalik posbonning ko‘kragiga tegib ketdi. Toʻqnashuv oldidan toʻpni kuzatish uchun yon tomonga qaragan va shu sababli Abbondanzierini koʻrmagan boʻlishi mumkin boʻlgan Kloze penalti olmadi. Avvaliga Abbondanzieri davom etdi, biroq bir necha daqiqadan so‘ng uni zambilda olib chiqib ketishga to‘g‘ri keldi, uning o‘rniga Leo Franko maydonga tushdi. Keyinchalik u 80-daqiqada Klozening tenglashtirgan zarbasini va penaltilar seriyasida to‘rtta penaltini amalga oshira olmadi. 2-4 hisobida mag‘lub bo‘ldi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Moore|ism=Glen|sarlavha=Soccer: Striker's destiny Klose at hand|url=https://www.nzherald.co.nz/sport/news/article.cfm?c_id=4&objectid=10389310|ish=NZ Herald|kirish sanasi=13 June 2020|til=en-NZ|sana=1 July 2006}}</ref> U 2006-yilgi jahon chempionatidan soʻng Alfio Basile qoʻl ostida Argentina terma jamoasining birinchi darvozaboni boʻlishda davom etdi. U 2007-yilda Venesuelada bo‘lib o‘tgan Amerika Kubogida barcha oltita o‘yinni o‘tkazdi. Argentina finalga chiqdi, faqat Braziliyaga 3:0 hisobida yutqazdi. U 2010-yilda Janubiy Afrikada bo‘lib o‘tgan Jahon chempionatiga saralashning dastlabki bosqichlarida Basile darvozaboni bo‘lib qoldi. Paragvayga qarshi o‘yinda (1:1) jarohat olib, maydonni tark etishga majbur bo‘ldi. Jarohatidan forigʻ boʻlgach, Basile oʻrniga Diego Maradona maydonga tushdi va u jamoani tark etdi. == Karyera statistikasi == === Klub<ref name="NFT">{{NFT player|id=7753|name=Roberto Abbondanzieri|accessdate=22 February 2013}}</ref> === {| class="wikitable" style="text-align:center;" ! colspan="3" |Klubdagi faoliyati ! colspan="2" |Liga ! colspan="2" |Kubok ! colspan="2" |Continental ! colspan="2" |Jami |- !Mavsum !Klub !Liga !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar |- ! colspan="3" |Argentina ! colspan="2" |Liga ! colspan="2" |Kubok ! colspan="2" |[[CONMEBOL|South America]] ! colspan="2" |Jami |- |1994-95 | rowspan="3" |Rosario Central | rowspan="3" |Primera División |14 |0 | - | - | | |14 |0 |- |1995-96 |25 |0 | - | - | | |25 |0 |- |1996-97 |18 |0 | - | - | | |18 |0 |- |1996-97 | rowspan="10" |Boca Juniors | rowspan="10" |Primera División |8 |0 | - | - | | |8 |0 |- |1997-98 |13 |0 | - | - | | |13 |0 |- |1998-99 |8 |0 | - | - | | |8 |0 |- |1999-00 |8 |0 | - | - | | |8 |0 |- |2000-01 |16 |0 | - | - | | |16 |0 |- |2001-02 |22 |0 | - | - | | |22 |0 |- |2002-03 |33 |0 | - | - | | |33 |0 |- |2003-04 |32 |0 | - | - | | |32 |0 |- |2004-05 |31 |0 | - | - | | |31 |0 |- |2005-06 |33 |0 | - | - | | |33 |0 |- ! colspan="3" |Ispaniya ! colspan="2" |Liga ! colspan="2" |[[Copa del Rey]] ! colspan="2" |[[UEFA|Yeurope]] ! colspan="2" |Jami |- |2006-07 | rowspan="3" |Getafe | rowspan="3" |[[La Liga]] |36 |0 |0 |0 | - | - |36 |0 |- |2007-08 |34 |0 |0 |0 |2 |0 |36 |0 |- |2008-09 |13 |0 |0 |0 | - | - |13 |0 |- ! colspan="3" |Argentina ! colspan="2" |Liga ! colspan="2" |Kubok ! colspan="2" |[[CONMEBOL|South America]] ! colspan="2" |Jami |- |2008-09 | rowspan="2" |Boca Juniors | rowspan="2" |Primera División |19 |0 | - | - |8 |0 |27 |0 |- |2009-10 |9 |0 | - | - |1 | - |10 |0 |- ! colspan="3" |Braziliya ! colspan="2" |Liga ! colspan="2" |Braziliya kubogi ! colspan="2" |[[CONMEBOL|South America]] ! colspan="2" |Jami |- |2010 |Internacional |Série A |8 |0 |0 |0 |10 |0 |18 |0 |- ! rowspan="3" |Mamlakat ! colspan="2" |Argentina !289 !0 !0 !0 !9 !0 !290 !0 |- ! colspan="2" |Ispaniya !83 !0 !0 !0 !2 !0 !85 !0 |- ! colspan="2" |Braziliya !8 !0 !0 !0 !10 !0 !18 !0 |- ! colspan="3" |Jami !380 !0 !0 !0 !21 !0 !393 !0 |} === Xalqaro === manba<ref name="NFT">{{NFT player|id=7753|name=Roberto Abbondanzieri|accessdate=22 February 2013}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.national-football-teams.com/player/7753.html „Roberto Abbondanzieri“]. ''National Football Teams''. Benjamin Strack-Zimmermann<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 February</span> 2013</span>.</cite></ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" ! colspan="3" |[[Argentina milliy futbol terma jamoasi|Argentina terma jamoasi]] |- ! Yil ! Oʻyinlar ! Gollar |- | 2004-yil | 11 | 0 |- | 2005-yil | 9 | 0 |- | 2006-yil | 9 | 0 |- | 2007-yil | 14 | 0 |- | 2008-yil | 6 | 0 |- ! Jami ! 49 ! 0 |} == Yutuqlar == === Klub === '''Rosario Markaziy'''  * Copa Conmebol 1995 '''Boka Juniors'''  * Apertura 1998, 2000, 2003 va 2005-yillar * Klausura 1999, 2006-yil * Libertadores kubogi 2000, 2001, 2003 * [[Qitʼalararo kubok|Qitʼalararo kubok]] 2000 va 2003-yil * Copa Sudamericana 2004 va 2005 * Recopa Sudamericana 2005-yil '''Xalqaro'''  * Libertadores kubogi 2010 === Individual === * [[Janubiy Amerika|Janubiy Amerika Janubiy Amerikaning]] eng yaxshi darvozaboni 2003-yil * Copa Sudamericana 2005-yilning eng yaxshi darvozaboni * Copa Sudamericana Final 2005-yilning ning eng yaxshi futbolchisi * Rikardo Zamora Trofi, [[La Liga|La Liganing]] eng yaxshi darvozaboni: 2006-07 * 21-asrning eng yaxshi 10 ta darvozaboni ([[Xalqaro futbol tarixi va statistikasi federatsiyasi|IFFHS]]): 2001-2011 == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * [http://fifaworldcup.yahoo.com/06/es/w/player/153929_ABBONDANZIERI_Roberto.html fifaworldcup profili] (in Spanish) * Fútbol XXIdagi [https://web.archive.org/web/20120612183802/http://www.futbolxxi.com/Futbolista.aspx?ID=7&SEOFutbolista=Abbondanzieri+Roberto+Carlos Argentina Primerasi statistikasi] (in Spanish) * [http://guardian.touch-line.com/StatsCentre.asp?Lang=0&CTID=60&CPID=137&pStr=Player&PLID=54756&TEID=3364 Guardian statistikasi] * [[imdbname:1939855|IMDB profili]] [[Turkum:Argentinalik futbolchilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1972-yilda tugʻilganlar]] mzs3z2v2sak69fit7aitpw9tsegdpa5 Munozara:Muhammadiya 1 758826 2725683 2022-07-30T15:26:37Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Jade Alleyne 1 758827 2725684 2022-07-30T15:26:40Z Optima D 72251 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg 2725686 2725684 2022-07-30T15:27:22Z Optima D 72251 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wikiayollar wikitext text/x-wiki {{WikiAyollar loyihasi}} {{WikiStipendiya marafoni}} f4akav5y3yppdmoxfrto7u7mf3u5f6h Alphaherpesvirinae 0 758828 2725685 2022-07-30T15:27:20Z Umidjon Yuldashev 72956 „[[:en:Special:Redirect/revision/1022514180|Alphaherpesvirinae]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Virusquti}} '''''Alphaherpesvirinae''''', ''Herpesviridae'' oilasidagi viruslarning pastki vakili bo'lib, birinchi navbatda, ''Herpesviridae'ning'' boshqa pastki oilalariga qaraganda tezroq ko'payish bilan ajralib turadi. Hayvonlar virusologiyasida eng muhim bo'lgan gerpes viruslari Alphaherpesvirinaega tegishli. [[Auyeski kasalligi|Pseudorabies virusi]] cho'chqalardagi [[Auyeski kasalligi|Aujeski kasalligining]] qo'zg'atuvchisi va ''Bovine herpesvirus 1'' - qoramol yuqumli rinotraxeit va pustular vulvovaginitning qo'zg'atuvchisidir. <ref name="sobrino9">{{Kitob manbasi|chapterurl=http://www.horizonpress.com/avir|last=Mettenleiter|year=2008|chapter=Molecular Biology of Animal Herpesviruses|title=Animal Viruses: Molecular Biology|publisher=Caister Academic Press|isbn=978-1-904455-22-6}}</ref> <ref name="Sandri">{{Kitob manbasi|last=Sandri-Goldin RM (editor).|title=Alpha Herpesviruses: Molecular and Cellular Biology|publisher=Caister Academic Press|year=2006|url=http://www.horizonpress.com/ahv|isbn=978-1-904455-09-7}}</ref> Sutemizuvchilar tabiiy xo'jayin bo'lib xizmat qiladi. Hozirgi vaqtda ushbu kichik oilada 45 tur mavjud bo'lib, ular 5 avlodga bo'lingan. Ushbu kichik oila bilan bog'liq kasalliklarga quyidagilar kiradi: [[HHV-1]] va [[HHV-2]] : teri pufakchalari yoki shilliq qavat yaralari, kamdan-kam hollarda ensefalit va meningit, [[HHV-3]] : suvchechak ( varikella ) va shingillalar, [[GaHV-2]] : [[Marek kasalligi]] . <ref name="ViralZone">{{Veb manbasi|sarlavha=Viral Zone|url=http://viralzone.expasy.org/all_by_species/15.html|nashriyot=ExPASy|kirish sanasi=12 June 2015}}</ref> <ref name="ICTV">{{Veb manbasi|sarlavha=Virus Taxonomy: 2020 Release|url=https://talk.ictvonline.org/taxonomy/|nashriyot=International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV)|sana=March 2021|kirish sanasi=10 May 2021}}</ref> == Genera == ''Alphaherpesvirinae'' quyidagi besh avloddan iborat: <ref name="ICTV">{{Veb manbasi|sarlavha=Virus Taxonomy: 2020 Release|url=https://talk.ictvonline.org/taxonomy/|nashriyot=International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV)|sana=March 2021|kirish sanasi=10 May 2021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://talk.ictvonline.org/taxonomy/ "Virus Taxonomy: 2020 Release"]. International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV). March 2021<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 May</span> 2021</span>.</cite></ref> * ''[[Iltovirus]]'' * ''[[Mardivirus]]'' * ''[[Skutavirus]]'' * ''[[Simpleks virusi]]'' * ''[[Varikellovirus]]'' ''[[Chelonid alfaherpes virusi 6|Chelonid alphaherpesvirus 6]]'' turi hozirda bir avlodga tegishli emas. <ref name="ICTV">{{Veb manbasi|sarlavha=Virus Taxonomy: 2020 Release|url=https://talk.ictvonline.org/taxonomy/|nashriyot=International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV)|sana=March 2021|kirish sanasi=10 May 2021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://talk.ictvonline.org/taxonomy/ "Virus Taxonomy: 2020 Release"]. International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV). March 2021<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 May</span> 2021</span>.</cite></ref> == Tuzilishi == ''Alphaherpesvirinae'' viruslari o'ralgan, ikosaedr, sharsimon pleomorf va dumaloq geometriyaga ega va T=16 simmetriyaga ega. Diametri 150-200 nm atrofida&nbsp;.Genomlar chiziqli va segmentlanmagan, uzunligi 120 dan 180 kb gacha. <ref name="ViralZone">{{Veb manbasi|sarlavha=Viral Zone|url=http://viralzone.expasy.org/all_by_species/15.html|nashriyot=ExPASy|kirish sanasi=12 June 2015}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://viralzone.expasy.org/all_by_species/15.html "Viral Zone"]. ExPASy<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">12 June</span> 2015</span>.</cite></ref> {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" !Jins ! Tuzilishi ! Simmetriya ! Kapsid ! Genomik tartibga solish ! Genomik segmentatsiya |- | ''Iltovirus'' | Sferik pleomorf | T=16 | Qoplangan | Chiziqli | Monopartit |- | ''Mardivirus'' | Sferik pleomorf | T=16 | Qoplangan | Chiziqli | Monopartit |- | ''Simpleks virusi'' | Sferik pleomorf | T=16 | Qoplangan | Chiziqli | Monopartit |- | ''Skutavirus'' | Sferik pleomorf | T=16 | Qoplangan | Chiziqli | Monopartit |- | ''Varikellovirus'' | Sferik pleomorf | T=16 | Qoplangan | Chiziqli | Monopartit |} == Hayot sikli == Viruslarning replikatsiyasi yadroviy va lizogendir.Hojayin hujayraga kirish virus gB, gC, gD va gH oqsillarini endositozga vositachilik qiluvchi retseptorlariga biriktirish orqali amalga oshiriladi. Replikatsiya dsDNA ikki tomonlama replikatsiya modeliga amal qiladi. DNK shablonli transkripsiya, ba'zi bir muqobil qo'shish mexanizmi bilan transkripsiya usuli hisoblanadi. Virus mezbon hujayradan yadroviy chiqish, tomurcuklanma va mikrotubulyar virusni tashqariga tashish orqali chiqadi. Sutemizuvchilar tabiiy uy egasi bo'lib xizmat qiladi. Yuqish yo'llari jinsiy, kontakt, tana suyuqliklari, shikastlanishlar va nafas olishdir. <ref name="ViralZone">{{Veb manbasi|sarlavha=Viral Zone|url=http://viralzone.expasy.org/all_by_species/15.html|nashriyot=ExPASy|kirish sanasi=12 June 2015}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://viralzone.expasy.org/all_by_species/15.html "Viral Zone"]. ExPASy<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">12 June</span> 2015</span>.</cite></ref> {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" !Jins !Mezbon organizmlar ! To'qimalarning tropizmi ! Kirish yo'llari ! Chiqish yo'llari ! Replikatsiya sayti ! Yig'ish sayti ! Yuqish |- | ''Iltovirus'' | Qushlar: galliform: psittasin | Yo'q | Hujayra retseptorlari endositozi | Tomurcuklanma | Yadro | Yadro | Og'iz-najas; aerozol |- | ''Mardivirus'' | tovuqlar; kurkalar; bedana | Yo'q | Hujayra retseptorlari endositozi | Tomurcuklanma | Yadro | Yadro | Aerozol |- | ''Simpleks virusi'' | Odamlar; sutemizuvchilar | Epiteliya shilliq qavati | Hujayra retseptorlari endositozi | Tomurcuklanma | Yadro | Yadro | Tuprik |- | ''Skutavirus'' | Dengiz toshbaqalari | Yo'q | Hujayra retseptorlari endositozi | Tomurcuklanma | Yadro | Yadro | Aerozol |- | ''Varikellovirus'' | Sutemizuvchilar | Epiteliya shilliq qavati | Glikoproteinlar | Tomurcuklanma | Yadro | Yadro | Aerozol |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * Alphaherpesvirinae at the US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH) * [http://viralzone.expasy.org/all_by_species/15.html '''Viralzone''': ''Alphaherpesvirinae''] * [http://ictvonline.org/virusTaxonomy.asp '''ICTV'''] * [http://www.horizonpress.com/gateway/animal-viruses.html Animal Viruses] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 4xklr7xonepu9nzh2rm2x66vyjqw3e2 2725701 2725685 2022-07-30T15:33:51Z Umidjon Yuldashev 72956 wikitext text/x-wiki {{Virusquti|virus_nomi=Alphaherpesvirinae|tasvir=[[File:Varicella (Chickenpox) Virus PHIL 1878 lores.jpg|alt=Varicella (Chickenpox) Virus PHIL 1878 lores.jpg]]|izoh=Inson alfaherpes virusi 3 virionining elektron mikrografiyasi|takson=Duplodnaviria|parent=Herpesviridae|turlari=Iltovirus Mardivirus Scutavirus Simplexvirus Varicellovirus}} '''''Alphaherpesvirinae''''', ''Herpesviridae'' oilasidagi viruslarning pastki vakili bo'lib, birinchi navbatda, ''Herpesviridae'ning'' boshqa pastki oilalariga qaraganda tezroq ko'payish bilan ajralib turadi. Hayvonlar virusologiyasida eng muhim bo'lgan gerpes viruslari Alphaherpesvirinaega tegishli. [[Auyeski kasalligi|Pseudorabies virusi]] cho'chqalardagi [[Auyeski kasalligi|Aujeski kasalligining]] qo'zg'atuvchisi va ''Bovine herpesvirus 1'' - qoramol yuqumli rinotraxeit va pustular vulvovaginitning qo'zg'atuvchisidir. <ref name="sobrino9">{{Kitob manbasi|chapterurl=http://www.horizonpress.com/avir|last=Mettenleiter|year=2008|chapter=Molecular Biology of Animal Herpesviruses|title=Animal Viruses: Molecular Biology|publisher=Caister Academic Press|isbn=978-1-904455-22-6}}</ref> <ref name="Sandri">{{Kitob manbasi|last=Sandri-Goldin RM (editor).|title=Alpha Herpesviruses: Molecular and Cellular Biology|publisher=Caister Academic Press|year=2006|url=http://www.horizonpress.com/ahv|isbn=978-1-904455-09-7}}</ref> Sutemizuvchilar tabiiy xo'jayin bo'lib xizmat qiladi. Hozirgi vaqtda ushbu kichik oilada 45 tur mavjud bo'lib, ular 5 avlodga bo'lingan. Ushbu kichik oila bilan bog'liq kasalliklarga quyidagilar kiradi: [[HHV-1]] va [[HHV-2]] : teri pufakchalari yoki shilliq qavat yaralari, kamdan-kam hollarda ensefalit va meningit, [[HHV-3]] : suvchechak ( varikella ) va shingillalar, [[GaHV-2]] : [[Marek kasalligi]] . <ref name="ViralZone">{{Veb manbasi|sarlavha=Viral Zone|url=http://viralzone.expasy.org/all_by_species/15.html|nashriyot=ExPASy|kirish sanasi=12 June 2015}}</ref> <ref name="ICTV">{{Veb manbasi|sarlavha=Virus Taxonomy: 2020 Release|url=https://talk.ictvonline.org/taxonomy/|nashriyot=International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV)|sana=March 2021|kirish sanasi=10 May 2021}}</ref> == Genera == ''Alphaherpesvirinae'' quyidagi besh avloddan iborat: <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Virus Taxonomy: 2020 Release|url=https://talk.ictvonline.org/taxonomy/|nashriyot=International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV)|sana=March 2021|kirish sanasi=10 May 2021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://talk.ictvonline.org/taxonomy/ "Virus Taxonomy: 2020 Release"]. International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV). March 2021<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 May</span> 2021</span>.</cite></ref> * ''[[Iltovirus]]'' * ''[[Mardivirus]]'' * ''[[Skutavirus]]'' * ''[[Simpleks virusi]]'' * ''[[Varikellovirus]]'' ''[[Chelonid alfaherpes virusi 6|Chelonid alphaherpesvirus 6]]'' turi hozirda bir avlodga tegishli emas. <ref name="ICTV">{{Veb manbasi|sarlavha=Virus Taxonomy: 2020 Release|url=https://talk.ictvonline.org/taxonomy/|nashriyot=International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV)|sana=March 2021|kirish sanasi=10 May 2021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://talk.ictvonline.org/taxonomy/ "Virus Taxonomy: 2020 Release"]. International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV). March 2021<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 May</span> 2021</span>.</cite></ref> == Tuzilishi == ''Alphaherpesvirinae'' viruslari o'ralgan, ikosaedr, sharsimon pleomorf va dumaloq geometriyaga ega va T=16 simmetriyaga ega. Diametri 150-200 nm atrofida&nbsp;.Genomlar chiziqli va segmentlanmagan, uzunligi 120 dan 180 kb gacha. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Viral Zone|url=http://viralzone.expasy.org/all_by_species/15.html|nashriyot=ExPASy|kirish sanasi=12 June 2015}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://viralzone.expasy.org/all_by_species/15.html "Viral Zone"]. ExPASy<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">12 June</span> 2015</span>.</cite></ref> {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" !Jins ! Tuzilishi ! Simmetriya ! Kapsid ! Genomik tartibga solish ! Genomik segmentatsiya |- | ''Iltovirus'' | Sferik pleomorf | T=16 | Qoplangan | Chiziqli | Monopartit |- | ''Mardivirus'' | Sferik pleomorf | T=16 | Qoplangan | Chiziqli | Monopartit |- | ''Simpleks virusi'' | Sferik pleomorf | T=16 | Qoplangan | Chiziqli | Monopartit |- | ''Skutavirus'' | Sferik pleomorf | T=16 | Qoplangan | Chiziqli | Monopartit |- | ''Varikellovirus'' | Sferik pleomorf | T=16 | Qoplangan | Chiziqli | Monopartit |} == Hayot sikli == Viruslarning replikatsiyasi yadroviy va lizogendir.Hojayin hujayraga kirish virus gB, gC, gD va gH oqsillarini endositozga vositachilik qiluvchi retseptorlariga biriktirish orqali amalga oshiriladi. Replikatsiya dsDNA ikki tomonlama replikatsiya modeliga amal qiladi. DNK shablonli transkripsiya, ba'zi bir muqobil qo'shish mexanizmi bilan transkripsiya usuli hisoblanadi. Virus mezbon hujayradan yadroviy chiqish, tomurcuklanma va mikrotubulyar virusni tashqariga tashish orqali chiqadi. Sutemizuvchilar tabiiy uy egasi bo'lib xizmat qiladi. Yuqish yo'llari jinsiy, kontakt, tana suyuqliklari, shikastlanishlar va nafas olishdir. <ref name="ViralZone">{{Veb manbasi|sarlavha=Viral Zone|url=http://viralzone.expasy.org/all_by_species/15.html|nashriyot=ExPASy|kirish sanasi=12 June 2015}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://viralzone.expasy.org/all_by_species/15.html "Viral Zone"]. ExPASy<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">12 June</span> 2015</span>.</cite></ref> {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" !Jins !Mezbon organizmlar ! To'qimalarning tropizmi ! Kirish yo'llari ! Chiqish yo'llari ! Replikatsiya sayti ! Yig'ish sayti ! Yuqish |- | ''Iltovirus'' | Qushlar: galliform: psittasin | Yo'q | Hujayra retseptorlari endositozi | Tomurcuklanma | Yadro | Yadro | Og'iz-najas; aerozol |- | ''Mardivirus'' | tovuqlar; kurkalar; bedana | Yo'q | Hujayra retseptorlari endositozi | Tomurcuklanma | Yadro | Yadro | Aerozol |- | ''Simpleks virusi'' | Odamlar; sutemizuvchilar | Epiteliya shilliq qavati | Hujayra retseptorlari endositozi | Tomurcuklanma | Yadro | Yadro | Tuprik |- | ''Skutavirus'' | Dengiz toshbaqalari | Yo'q | Hujayra retseptorlari endositozi | Tomurcuklanma | Yadro | Yadro | Aerozol |- | ''Varikellovirus'' | Sutemizuvchilar | Epiteliya shilliq qavati | Glikoproteinlar | Tomurcuklanma | Yadro | Yadro | Aerozol |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * Alphaherpesvirinae at the US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH) * [http://viralzone.expasy.org/all_by_species/15.html '''Viralzone''': ''Alphaherpesvirinae''] * [http://ictvonline.org/virusTaxonomy.asp '''ICTV'''] * [http://www.horizonpress.com/gateway/animal-viruses.html Animal Viruses] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] cwj75ead36o7tk8fntr0kp0go4c2wad Munozara:Meysihu 1 758829 2725688 2022-07-30T15:27:42Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Malcolm Whitman 0 758830 2725689 2022-07-30T15:28:11Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1080561407|Malcolm Whitman]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Malcolm "Mal" Douglass Whitman (1'''877 yil 15 mart - 1932 yil 28 dekabr) amerikalik [[Tennis|tennischi]] bo'lib, [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatida]] uchta yakkalik bahsida g'olib chiqdi. == Biografiya == U Roksberi Lotin maktabini tugatgan, u yerda u eng buyuk sportchilardan biri sifatida nishonlanadi. Whitman 1896-yilda kollejlararo yakkalik tennis boʻyicha Amerika chempioni boʻlgan <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Former U.S. Davis Cup stars meet for Centennial Celebration|url=http://onlineathens.com/stories/071499/spo_0714990101.shtml|nashriyot=Athens Banner-Herald|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=July 14, 1999}}</ref> va 1897 va 1898-yillarda <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=NCAA Championships (1883-1956)|url=http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|nashriyot=Council of Ivy League Presidents|kirish sanasi=April 19, 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131030000134/http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|arxivsana=October 30, 2013}}</ref> [[Harvard universiteti|Garvard universiteti]] talabasi sifatida juftlik chempioni boʻlgan. U 1899 yilda Garvard yuridik maktabini tamomlagan va 1902 yilda huquqshunoslik bo'yicha bakalavr darajasini olgan <ref name="eveningindependent">{{Yangiliklar manbasi |date=December 28, 1932 |title=Jumps To Death From Penthouse |work=[[The Evening Independent]] |url=https://news.google.com/newspapers?id=lfxPAAAAIBAJ&sjid=6lQDAAAAIBAJ&pg=6024%2C2186216 |via=[[Google News Archive]]}}</ref> 1896 yilda Whitman Nyuport kazinosida o'zining birinchi AQSh milliy chempionatiga kirdi va chorak finalda Bill Larnedga yutqazdi. 1897 yilda u chorak finalda, bu safar Garold Nisbetga qarshi yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Lawn Tennis At Newport|url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1897/08/22/100431406.pdf|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 15, 2012|sana=August 22, 1897}}</ref> Uitmen AQSH milliy chempionatida yakkalik bahslarida xet-trik qilgani bilan mashhur. 1898-1900 yillar orasida u o'sha erda mag'lubiyatsiz qoldi. 1901 yilda u 1902 yilgi chempionatda qatnashmadi va u barcha ishtirokchilar finalida ingliz [[Reginald Doherty|Reginald]] Dohertiga yutqazdi. Aka-uka Dohertilarning fikriga ko'ra, Malkolm Whitman va Bill Larned o'sha paytda Amerikaning eng yaxshi yakkalik o'yinchilari bo'lgan. U 1900 yilda Amerika Devis Kubogining ilk jamoasida o'ynadi va AQSh jamoasiga kubokni yutishda yordam berish uchun Massachusets shtatining [[Boston|Boston shahrida]] ingliz [[Arthur Gore (tennis)|Artur Gorni]] mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Results 1900|url=http://www.daviscup.com/en/draws-results/tie/details.aspx?tieId=10003699|nashriyot=ITF|kirish sanasi=April 14, 2012}}</ref> 1902 yilda Bruklinda Buyuk Britaniyaga qarshi Devis kubogi finalida u yakkalik bahslarida Joshua Pim va Reginald Doerti ustidan g'alaba qozonib, jamoasining g'alabasiga hissa qo'shgan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Results 1902|url=http://www.daviscup.com/en/draws-results/tie/details.aspx?tieId=10003701|nashriyot=ITF|kirish sanasi=April 14, 2012}}</ref> Whitman 1902 yilda 25 yoshida tennisni tark etdi. U AQSH Milliy maysazor tennisi assotsiatsiyasi ijroiya qoʻmitasi aʼzosi boʻlgan va bir qancha kompaniyalarda rahbarlik lavozimlarida ishlagan. <ref name="eveningindependent">{{Yangiliklar manbasi |date=December 28, 1932 |title=Jumps To Death From Penthouse |work=[[The Evening Independent]] |url=https://news.google.com/newspapers?id=lfxPAAAAIBAJ&sjid=6lQDAAAAIBAJ&pg=6024%2C2186216 |via=[[Google News Archive]]}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://news.google.com/newspapers?id=lfxPAAAAIBAJ&sjid=6lQDAAAAIBAJ&pg=6024%2C2186216 "Jumps To Death From Penthouse"]. ''[[The Evening Independent]]''. December 28, 1932 &#x2013; via [[Google Yangiliklar arxivi|Google News Archive]].</cite></ref> 1932 yilda u tennisning kelib chiqishi haqida " ''Tennisning kelib chiqishi va sirlari'' " kitobini yozdi. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik: 3 ta nom === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1898 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight Davis]] | 3–6, 6–2, 6–2, 6–1 | <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|sarlavha=US Open Past Champions / Men's Singles|kirish sanasi=2015-10-16|ish=US Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090222190523/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|arxivsana=February 22, 2009}}</ref> |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1899 yil | AQSh milliy chempionati | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:J._Parmly_Paret|J. Parmly Paret]] | 6–1, 6–2, 3–6, 7–5 | <ref name=":0" /> |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1900 | AQSh milliy chempionati | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:William_Larned|William Larned]] | 6–4, 1–6, 6–2, 6–2 | <ref name=":0" /> |} == O'yin uslubi == " ''RF va HL Doherty - On Lawn Tennis" (1903)'' kitobida Uimbldonning ko'plab chempionlari Reginald va Lourens Doherti Whitmanning o'yin uslubini tasvirlab berdi: {{Quote|Uitman hamma joyda juda xavfsiz va zaif tomoni yo'q. Ishonamizki, u oxirgi besh yil ichida faqat bir marta kaltaklangan. Ehtimol, uning orqa qo'li deyarli oldingi qo'li kabi yaxshi. U deyarli barcha amerikaliklar singari voleybol o'yinini o'ynaydi va har qanday vaziyatda va to'rda pas berish juda qiyin bo'lganda to'rga chiqadi. U o'z volleyida ajoyib tarzda ishonch hosil qiladi va bundan tashqari, juda katta masofaga ega va juda faol va qattiq yuk. Yerda u ancha yumshoq, ammo baribir aniq o'yin o'ynaydi va to'pda o'zi ko'rinadiganidan ko'ra ko'proq tezlik oladi. Uning uzunligi har doim ajoyib. U to'pni ancha past uradi va yaxshi pas beradi. Va uning eng oliy qadriyati bor - u oson zarbalarni kamdan-kam o'tkazib yuboradi.|''On Lawn Tennis'' - 1903<ref name="On Lawn Tennis">{{cite book | first= R.F. | last= Doherty | year= 1903 | title= R.F. and H.L. Doherty on Lawn Tennis | edition= 1st | publisher= Lawn Tennis | location= London | pages= 61–62 }}</ref>}} == Shaxsiy hayoti == Whitman 1907 yilda birinchi rafiqasi Janet Makkukka uylandi. U 1909 yil dekabr oyida ikkinchi farzandi tug'ilgandan keyin vafot etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mrs. Malcolm Whitman|url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1909/12/19/106724221.pdf|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=December 19, 1909}}</ref> 1912 yil iyul oyida Whitman Jenni Adeline Krokerga uylandi, ammo ular 1924 yilda ajrashishdi. 1926 yilda Whitman grafinya Mara nomi bilan tanilgan Lucilla Mara de Veskoviga uylandi. 1931 yil dekabr oyida uning ikkinchi turmushidan 16 yoshli qizi Meri [[Zotiljam|pnevmoniyadan]] vafot etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Young Heiress Dies|url=https://news.google.com/newspapers?id=9m8bAAAAIBAJ&sjid=S0sEAAAAIBAJ&pg=4314,3487910&dq=malcolm+whitman&hl=en|nashriyot=[[The Pittsburgh Press]]|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=December 31, 1931}}</ref> 1932-yil 28-dekabrda Whitman asabiy tushkunlikdan so‘ng Nyu-Yorkdagi turar-joy binosidan sakrab o‘z joniga qasd qildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=M.D. Whitman Ends His Life In Leap|url=https://www.nytimes.com/1932/12/29/archives/md-whitman-ends-his-life-in-leap-former-champion-in-tennis-eludes.html|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=December 29, 1932}}</ref> == Shuningdek qarang == * Malkolm Duglas Whitman: ''Tennisning kelib chiqishi va sirlari.'' ''Robert V. Xendersonning tarixiy bibliografiyasi bilan'' . Derrydale Press, Nyu-York, NY 1932, ({{ISBN|0-486-43357-9}} ). * Malcolm D. Whitman: "Fly baliq ovlash zamonaviy. Plimpton Press tomonidan xususiy ravishda chop etilgan, Norwood, Mass 1924 * Malcolm D. Whitman, Icarus de Plume taxallusi bilan yozadi: "Elkadar oroli" Marshall Jones Co., Boston 1921 yil == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Malcolm Whitman at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Malcolm Whitman at the Davis Cup [[Turkum:1877-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] mt5jb5zlf2pm42h0qlt7okpydts1k5f 2725690 2725689 2022-07-30T15:28:38Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Malcolm Whitman|fullname=Malcolm Douglass Whitman|image=M. Whitman crop.jpg|country={{USA}}|residence=|birth_date={{birth date|1877|3|15}}|birth_place=[[New York City]], United States|death_date={{death date and age|1932|12|28|1877|3|15}}|death_place=New York City, United States|height={{height|m=1.87|precision=0}}|turnedpro=1896<small> (amateur tour)</small>|retired=1917|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|tennishofyear=1955|tennishofid=malcolm-whitman|singlesrecord=110–28 (79.7%)<ref name="Tennis Base">{{cite web|title=Malcom Whitman: Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=WHITMAN%2C+MALCOLM&player_input=WHITMAN%2C+MALCOLM&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennis Base|access-date=19 October 2017}}</ref>|singlestitles=17<ref name="Tennis Base">{{cite web|title=Malcom Whitman: Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=WHITMAN%2C+MALCOLM&player_input=WHITMAN%2C+MALCOLM&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennis Base|access-date=19 October 2017}}</ref>|highestsinglesranking=No. '''1''' (1900<small>, [[International Tennis Hall of Fame|ITHF]]</small>)<ref name="ITHF">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/malcolm-whitman International Tennis Hall of Fame Inductee]</ref>|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=|Wimbledonresult=|USOpenresult='''W''' ([[1898 U.S. National Championships – Men's singles|1898]], [[1899 U.S. National Championships – Men's singles|1899]], [[1900 U.S. National Championships – Men's singles|1900]])|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|Team=yes|DavisCupresult='''W''' ([[1900 International Lawn Tennis Challenge|1900]], [[1902 International Lawn Tennis Challenge|1902]])}}'''Malcolm "Mal" Douglass Whitman (1'''877 yil 15 mart - 1932 yil 28 dekabr) amerikalik [[Tennis|tennischi]] bo'lib, [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatida]] uchta yakkalik bahsida g'olib chiqdi. == Biografiya == U Roksberi Lotin maktabini tugatgan, u yerda u eng buyuk sportchilardan biri sifatida nishonlanadi. Whitman 1896-yilda kollejlararo yakkalik tennis boʻyicha Amerika chempioni boʻlgan <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Former U.S. Davis Cup stars meet for Centennial Celebration|url=http://onlineathens.com/stories/071499/spo_0714990101.shtml|nashriyot=Athens Banner-Herald|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=July 14, 1999}}</ref> va 1897 va 1898-yillarda <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=NCAA Championships (1883-1956)|url=http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|nashriyot=Council of Ivy League Presidents|kirish sanasi=April 19, 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131030000134/http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|arxivsana=October 30, 2013}}</ref> [[Harvard universiteti|Garvard universiteti]] talabasi sifatida juftlik chempioni boʻlgan. U 1899 yilda Garvard yuridik maktabini tamomlagan va 1902 yilda huquqshunoslik bo'yicha bakalavr darajasini olgan <ref name="eveningindependent">{{Yangiliklar manbasi |date=December 28, 1932 |title=Jumps To Death From Penthouse |work=[[The Evening Independent]] |url=https://news.google.com/newspapers?id=lfxPAAAAIBAJ&sjid=6lQDAAAAIBAJ&pg=6024%2C2186216 |via=[[Google News Archive]]}}</ref> 1896 yilda Whitman Nyuport kazinosida o'zining birinchi AQSh milliy chempionatiga kirdi va chorak finalda Bill Larnedga yutqazdi. 1897 yilda u chorak finalda, bu safar Garold Nisbetga qarshi yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Lawn Tennis At Newport|url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1897/08/22/100431406.pdf|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 15, 2012|sana=August 22, 1897}}</ref> Uitmen AQSH milliy chempionatida yakkalik bahslarida xet-trik qilgani bilan mashhur. 1898-1900 yillar orasida u o'sha erda mag'lubiyatsiz qoldi. 1901 yilda u 1902 yilgi chempionatda qatnashmadi va u barcha ishtirokchilar finalida ingliz [[Reginald Doherty|Reginald]] Dohertiga yutqazdi. Aka-uka Dohertilarning fikriga ko'ra, Malkolm Whitman va Bill Larned o'sha paytda Amerikaning eng yaxshi yakkalik o'yinchilari bo'lgan. U 1900 yilda Amerika Devis Kubogining ilk jamoasida o'ynadi va AQSh jamoasiga kubokni yutishda yordam berish uchun Massachusets shtatining [[Boston|Boston shahrida]] ingliz [[Arthur Gore (tennis)|Artur Gorni]] mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Results 1900|url=http://www.daviscup.com/en/draws-results/tie/details.aspx?tieId=10003699|nashriyot=ITF|kirish sanasi=April 14, 2012}}</ref> 1902 yilda Bruklinda Buyuk Britaniyaga qarshi Devis kubogi finalida u yakkalik bahslarida Joshua Pim va Reginald Doerti ustidan g'alaba qozonib, jamoasining g'alabasiga hissa qo'shgan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Results 1902|url=http://www.daviscup.com/en/draws-results/tie/details.aspx?tieId=10003701|nashriyot=ITF|kirish sanasi=April 14, 2012}}</ref> Whitman 1902 yilda 25 yoshida tennisni tark etdi. U AQSH Milliy maysazor tennisi assotsiatsiyasi ijroiya qoʻmitasi aʼzosi boʻlgan va bir qancha kompaniyalarda rahbarlik lavozimlarida ishlagan. <ref name="eveningindependent">{{Yangiliklar manbasi |date=December 28, 1932 |title=Jumps To Death From Penthouse |work=[[The Evening Independent]] |url=https://news.google.com/newspapers?id=lfxPAAAAIBAJ&sjid=6lQDAAAAIBAJ&pg=6024%2C2186216 |via=[[Google News Archive]]}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://news.google.com/newspapers?id=lfxPAAAAIBAJ&sjid=6lQDAAAAIBAJ&pg=6024%2C2186216 "Jumps To Death From Penthouse"]. ''[[The Evening Independent]]''. December 28, 1932 &#x2013; via [[Google Yangiliklar arxivi|Google News Archive]].</cite></ref> 1932 yilda u tennisning kelib chiqishi haqida " ''Tennisning kelib chiqishi va sirlari'' " kitobini yozdi. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik: 3 ta nom === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1898 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight Davis]] | 3–6, 6–2, 6–2, 6–1 | <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|sarlavha=US Open Past Champions / Men's Singles|kirish sanasi=2015-10-16|ish=US Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090222190523/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|arxivsana=February 22, 2009}}</ref> |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1899 yil | AQSh milliy chempionati | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:J._Parmly_Paret|J. Parmly Paret]] | 6–1, 6–2, 3–6, 7–5 | <ref name=":0" /> |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1900 | AQSh milliy chempionati | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:William_Larned|William Larned]] | 6–4, 1–6, 6–2, 6–2 | <ref name=":0" /> |} == O'yin uslubi == " ''RF va HL Doherty - On Lawn Tennis" (1903)'' kitobida Uimbldonning ko'plab chempionlari Reginald va Lourens Doherti Whitmanning o'yin uslubini tasvirlab berdi: {{Quote|Uitman hamma joyda juda xavfsiz va zaif tomoni yo'q. Ishonamizki, u oxirgi besh yil ichida faqat bir marta kaltaklangan. Ehtimol, uning orqa qo'li deyarli oldingi qo'li kabi yaxshi. U deyarli barcha amerikaliklar singari voleybol o'yinini o'ynaydi va har qanday vaziyatda va to'rda pas berish juda qiyin bo'lganda to'rga chiqadi. U o'z volleyida ajoyib tarzda ishonch hosil qiladi va bundan tashqari, juda katta masofaga ega va juda faol va qattiq yuk. Yerda u ancha yumshoq, ammo baribir aniq o'yin o'ynaydi va to'pda o'zi ko'rinadiganidan ko'ra ko'proq tezlik oladi. Uning uzunligi har doim ajoyib. U to'pni ancha past uradi va yaxshi pas beradi. Va uning eng oliy qadriyati bor - u oson zarbalarni kamdan-kam o'tkazib yuboradi.|''On Lawn Tennis'' - 1903<ref name="On Lawn Tennis">{{cite book | first= R.F. | last= Doherty | year= 1903 | title= R.F. and H.L. Doherty on Lawn Tennis | edition= 1st | publisher= Lawn Tennis | location= London | pages= 61–62 }}</ref>}} == Shaxsiy hayoti == Whitman 1907 yilda birinchi rafiqasi Janet Makkukka uylandi. U 1909 yil dekabr oyida ikkinchi farzandi tug'ilgandan keyin vafot etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mrs. Malcolm Whitman|url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1909/12/19/106724221.pdf|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=December 19, 1909}}</ref> 1912 yil iyul oyida Whitman Jenni Adeline Krokerga uylandi, ammo ular 1924 yilda ajrashishdi. 1926 yilda Whitman grafinya Mara nomi bilan tanilgan Lucilla Mara de Veskoviga uylandi. 1931 yil dekabr oyida uning ikkinchi turmushidan 16 yoshli qizi Meri [[Zotiljam|pnevmoniyadan]] vafot etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Young Heiress Dies|url=https://news.google.com/newspapers?id=9m8bAAAAIBAJ&sjid=S0sEAAAAIBAJ&pg=4314,3487910&dq=malcolm+whitman&hl=en|nashriyot=[[The Pittsburgh Press]]|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=December 31, 1931}}</ref> 1932-yil 28-dekabrda Whitman asabiy tushkunlikdan so‘ng Nyu-Yorkdagi turar-joy binosidan sakrab o‘z joniga qasd qildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=M.D. Whitman Ends His Life In Leap|url=https://www.nytimes.com/1932/12/29/archives/md-whitman-ends-his-life-in-leap-former-champion-in-tennis-eludes.html|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=December 29, 1932}}</ref> == Shuningdek qarang == * Malkolm Duglas Whitman: ''Tennisning kelib chiqishi va sirlari.'' ''Robert V. Xendersonning tarixiy bibliografiyasi bilan'' . Derrydale Press, Nyu-York, NY 1932, ({{ISBN|0-486-43357-9}} ). * Malcolm D. Whitman: "Fly baliq ovlash zamonaviy. Plimpton Press tomonidan xususiy ravishda chop etilgan, Norwood, Mass 1924 * Malcolm D. Whitman, Icarus de Plume taxallusi bilan yozadi: "Elkadar oroli" Marshall Jones Co., Boston 1921 yil == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Malcolm Whitman at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Malcolm Whitman at the Davis Cup [[Turkum:1877-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 9gzc364v46tf9pvgiwe64v1m0l1n5j0 2725693 2725690 2022-07-30T15:29:44Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Malcolm Whitman|fullname=Malcolm Douglass Whitman|image=M. Whitman crop.jpg|country={{USA}}|residence=|birth_date={{birth date|1877|3|15}}|birth_place=[[New York City]], United States|death_date={{death date and age|1932|12|28|1877|3|15}}|death_place=New York City, United States|height={{height|m=1.87|precision=0}}|turnedpro=1896<small> (amateur tour)</small>|retired=1917|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|tennishofyear=1955|tennishofid=malcolm-whitman|singlesrecord=110–28 (79.7%)<ref name="Tennis Base">{{cite web|title=Malcom Whitman: Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=WHITMAN%2C+MALCOLM&player_input=WHITMAN%2C+MALCOLM&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennis Base|access-date=19 October 2017}}</ref>|singlestitles=17<ref name="Tennis Base">{{cite web|title=Malcom Whitman: Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=WHITMAN%2C+MALCOLM&player_input=WHITMAN%2C+MALCOLM&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennis Base|access-date=19 October 2017}}</ref>|highestsinglesranking=No. '''1''' (1900<small>, [[International Tennis Hall of Fame|ITHF]]</small>)<ref name="ITHF">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/malcolm-whitman International Tennis Hall of Fame Inductee]</ref>|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=|Wimbledonresult=|USOpenresult='''W''' ([[1898 U.S. National Championships – Men's singles|1898]], [[1899 U.S. National Championships – Men's singles|1899]], [[1900 U.S. National Championships – Men's singles|1900]])|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|Team=yes|DavisCupresult='''W''' ([[1900 International Lawn Tennis Challenge|1900]], [[1902 International Lawn Tennis Challenge|1902]])}}'''Malcolm "Mal" Douglass Whitman (1'''877 yil 15 mart - 1932 yil 28 dekabr) amerikalik [[Tennis|tennischi]] bo'lib, [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatida]] uchta yakkalik bahsida g'olib chiqdi. == Biografiya == U Roksberi Lotin maktabini tugatgan, u yerda u eng buyuk sportchilardan biri sifatida nishonlanadi. Whitman 1896-yilda kollejlararo yakkalik tennis boʻyicha Amerika chempioni boʻlgan <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Former U.S. Davis Cup stars meet for Centennial Celebration|url=http://onlineathens.com/stories/071499/spo_0714990101.shtml|nashriyot=Athens Banner-Herald|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=July 14, 1999}}</ref> va 1897 va 1898-yillarda <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=NCAA Championships (1883-1956)|url=http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|nashriyot=Council of Ivy League Presidents|kirish sanasi=April 19, 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131030000134/http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|arxivsana=October 30, 2013}}</ref> [[Harvard universiteti|Garvard universiteti]] talabasi sifatida juftlik chempioni boʻlgan. U 1899 yilda Garvard yuridik maktabini tamomlagan va 1902 yilda huquqshunoslik bo'yicha bakalavr darajasini olgan <ref name="eveningindependent">{{Yangiliklar manbasi |date=December 28, 1932 |title=Jumps To Death From Penthouse |work=[[The Evening Independent]] |url=https://news.google.com/newspapers?id=lfxPAAAAIBAJ&sjid=6lQDAAAAIBAJ&pg=6024%2C2186216 |via=[[Google News Archive]]}}</ref> 1896 yilda Whitman Nyuport kazinosida o'zining birinchi AQSh milliy chempionatiga kirdi va chorak finalda Bill Larnedga yutqazdi. 1897 yilda u chorak finalda, bu safar Garold Nisbetga qarshi yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Lawn Tennis At Newport|url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1897/08/22/100431406.pdf|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 15, 2012|sana=August 22, 1897}}</ref> Uitmen AQSH milliy chempionatida yakkalik bahslarida xet-trik qilgani bilan mashhur. 1898-1900 yillar orasida u o'sha erda mag'lubiyatsiz qoldi. 1901 yilda u 1902 yilgi chempionatda qatnashmadi va u barcha ishtirokchilar finalida ingliz [[Reginald Doherty|Reginald]] Dohertiga yutqazdi. Aka-uka Dohertilarning fikriga ko'ra, Malkolm Whitman va Bill Larned o'sha paytda Amerikaning eng yaxshi yakkalik o'yinchilari bo'lgan. U 1900 yilda Amerika Devis Kubogining ilk jamoasida o'ynadi va AQSh jamoasiga kubokni yutishda yordam berish uchun Massachusets shtatining [[Boston|Boston shahrida]] ingliz [[Arthur Gore (tennis)|Artur Gorni]] mag'lub etdi. 1902 yilda Bruklinda Buyuk Britaniyaga qarshi Devis kubogi finalida u yakkalik bahslarida Joshua Pim va Reginald Doerti ustidan g'alaba qozonib, jamoasining g'alabasiga hissa qo'shgan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Results 1902|url=http://www.daviscup.com/en/draws-results/tie/details.aspx?tieId=10003701|nashriyot=ITF|kirish sanasi=April 14, 2012}}</ref> Whitman 1902 yilda 25 yoshida tennisni tark etdi. U AQSH Milliy maysazor tennisi assotsiatsiyasi ijroiya qoʻmitasi aʼzosi boʻlgan va bir qancha kompaniyalarda rahbarlik lavozimlarida ishlagan. <ref name="eveningindependent">{{Yangiliklar manbasi |date=December 28, 1932 |title=Jumps To Death From Penthouse |work=[[The Evening Independent]] |url=https://news.google.com/newspapers?id=lfxPAAAAIBAJ&sjid=6lQDAAAAIBAJ&pg=6024%2C2186216 |via=[[Google News Archive]]}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://news.google.com/newspapers?id=lfxPAAAAIBAJ&sjid=6lQDAAAAIBAJ&pg=6024%2C2186216 "Jumps To Death From Penthouse"]. ''[[The Evening Independent]]''. December 28, 1932 &#x2013; via [[Google Yangiliklar arxivi|Google News Archive]].</cite></ref> 1932 yilda u tennisning kelib chiqishi haqida " ''Tennisning kelib chiqishi va sirlari'' " kitobini yozdi. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik: 3 ta nom === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1898 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight Davis]] | 3–6, 6–2, 6–2, 6–1 | <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|sarlavha=US Open Past Champions / Men's Singles|kirish sanasi=2015-10-16|ish=US Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090222190523/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|arxivsana=February 22, 2009}}</ref> |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1899 yil | AQSh milliy chempionati | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:J._Parmly_Paret|J. Parmly Paret]] | 6–1, 6–2, 3–6, 7–5 | <ref name=":0" /> |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1900 | AQSh milliy chempionati | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:William_Larned|William Larned]] | 6–4, 1–6, 6–2, 6–2 | <ref name=":0" /> |} == O'yin uslubi == " ''RF va HL Doherty - On Lawn Tennis" (1903)'' kitobida Uimbldonning ko'plab chempionlari Reginald va Lourens Doherti Whitmanning o'yin uslubini tasvirlab berdi: {{Quote|Uitman hamma joyda juda xavfsiz va zaif tomoni yo'q. Ishonamizki, u oxirgi besh yil ichida faqat bir marta kaltaklangan. Ehtimol, uning orqa qo'li deyarli oldingi qo'li kabi yaxshi. U deyarli barcha amerikaliklar singari voleybol o'yinini o'ynaydi va har qanday vaziyatda va to'rda pas berish juda qiyin bo'lganda to'rga chiqadi. U o'z volleyida ajoyib tarzda ishonch hosil qiladi va bundan tashqari, juda katta masofaga ega va juda faol va qattiq yuk. Yerda u ancha yumshoq, ammo baribir aniq o'yin o'ynaydi va to'pda o'zi ko'rinadiganidan ko'ra ko'proq tezlik oladi. Uning uzunligi har doim ajoyib. U to'pni ancha past uradi va yaxshi pas beradi. Va uning eng oliy qadriyati bor - u oson zarbalarni kamdan-kam o'tkazib yuboradi.|''On Lawn Tennis'' - 1903<ref name="On Lawn Tennis">{{cite book | first= R.F. | last= Doherty | year= 1903 | title= R.F. and H.L. Doherty on Lawn Tennis | edition= 1st | publisher= Lawn Tennis | location= London | pages= 61–62 }}</ref>}} == Shaxsiy hayoti == Whitman 1907 yilda birinchi rafiqasi Janet Makkukka uylandi. U 1909 yil dekabr oyida ikkinchi farzandi tug'ilgandan keyin vafot etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mrs. Malcolm Whitman|url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1909/12/19/106724221.pdf|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=December 19, 1909}}</ref> 1912 yil iyul oyida Whitman Jenni Adeline Krokerga uylandi, ammo ular 1924 yilda ajrashishdi. 1926 yilda Whitman grafinya Mara nomi bilan tanilgan Lucilla Mara de Veskoviga uylandi. 1931 yil dekabr oyida uning ikkinchi turmushidan 16 yoshli qizi Meri [[Zotiljam|pnevmoniyadan]] vafot etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Young Heiress Dies|url=https://news.google.com/newspapers?id=9m8bAAAAIBAJ&sjid=S0sEAAAAIBAJ&pg=4314,3487910&dq=malcolm+whitman&hl=en|nashriyot=[[The Pittsburgh Press]]|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=December 31, 1931}}</ref> 1932-yil 28-dekabrda Whitman asabiy tushkunlikdan so‘ng Nyu-Yorkdagi turar-joy binosidan sakrab o‘z joniga qasd qildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=M.D. Whitman Ends His Life In Leap|url=https://www.nytimes.com/1932/12/29/archives/md-whitman-ends-his-life-in-leap-former-champion-in-tennis-eludes.html|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=December 29, 1932}}</ref> == Shuningdek qarang == * Malkolm Duglas Whitman: ''Tennisning kelib chiqishi va sirlari.'' ''Robert V. Xendersonning tarixiy bibliografiyasi bilan'' . Derrydale Press, Nyu-York, NY 1932, ({{ISBN|0-486-43357-9}} ). * Malcolm D. Whitman: "Fly baliq ovlash zamonaviy. Plimpton Press tomonidan xususiy ravishda chop etilgan, Norwood, Mass 1924 * Malcolm D. Whitman, Icarus de Plume taxallusi bilan yozadi: "Elkadar oroli" Marshall Jones Co., Boston 1921 yil == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Malcolm Whitman at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Malcolm Whitman at the Davis Cup [[Turkum:1877-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] g8qroyimh0o7p00qxhdrii1z0zotuk1 2725694 2725693 2022-07-30T15:30:16Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Malcolm Whitman|fullname=Malcolm Douglass Whitman|image=M. Whitman crop.jpg|country={{USA}}|residence=|birth_date={{birth date|1877|3|15}}|birth_place=[[New York City]], United States|death_date={{death date and age|1932|12|28|1877|3|15}}|death_place=New York City, United States|height={{height|m=1.87|precision=0}}|turnedpro=1896<small> (amateur tour)</small>|retired=1917|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|tennishofyear=1955|tennishofid=malcolm-whitman|singlesrecord=110–28 (79.7%)<ref name="Tennis Base">{{cite web|title=Malcom Whitman: Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=WHITMAN%2C+MALCOLM&player_input=WHITMAN%2C+MALCOLM&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennis Base|access-date=19 October 2017}}</ref>|singlestitles=17<ref name="Tennis Base">{{cite web|title=Malcom Whitman: Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=WHITMAN%2C+MALCOLM&player_input=WHITMAN%2C+MALCOLM&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennis Base|access-date=19 October 2017}}</ref>|highestsinglesranking=No. '''1''' (1900<small>, [[International Tennis Hall of Fame|ITHF]]</small>)<ref name="ITHF">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/malcolm-whitman International Tennis Hall of Fame Inductee]</ref>|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=|Wimbledonresult=|USOpenresult='''W''' ([[1898 U.S. National Championships – Men's singles|1898]], [[1899 U.S. National Championships – Men's singles|1899]], [[1900 U.S. National Championships – Men's singles|1900]])|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|Team=yes|DavisCupresult='''W''' ([[1900 International Lawn Tennis Challenge|1900]], [[1902 International Lawn Tennis Challenge|1902]])}}'''Malcolm "Mal" Douglass Whitman (1'''877 yil 15 mart - 1932 yil 28 dekabr) amerikalik [[Tennis|tennischi]] bo'lib, [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatida]] uchta yakkalik bahsida g'olib chiqdi. == Biografiya == U Roksberi Lotin maktabini tugatgan, u yerda u eng buyuk sportchilardan biri sifatida nishonlanadi. Whitman 1896-yilda kollejlararo yakkalik tennis boʻyicha Amerika chempioni boʻlgan <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Former U.S. Davis Cup stars meet for Centennial Celebration|url=http://onlineathens.com/stories/071499/spo_0714990101.shtml|nashriyot=Athens Banner-Herald|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=July 14, 1999}}</ref> va 1897 va 1898-yillarda <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=NCAA Championships (1883-1956)|url=http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|nashriyot=Council of Ivy League Presidents|kirish sanasi=April 19, 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131030000134/http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|arxivsana=October 30, 2013}}</ref> [[Harvard universiteti|Garvard universiteti]] talabasi sifatida juftlik chempioni boʻlgan. U 1899 yilda Garvard yuridik maktabini tamomlagan va 1902 yilda huquqshunoslik bo'yicha bakalavr darajasini olgan <ref name="eveningindependent">{{Yangiliklar manbasi |date=December 28, 1932 |title=Jumps To Death From Penthouse |work=[[The Evening Independent]] |url=https://news.google.com/newspapers?id=lfxPAAAAIBAJ&sjid=6lQDAAAAIBAJ&pg=6024%2C2186216 |via=[[Google News Archive]]}}</ref> 1896 yilda Whitman Nyuport kazinosida o'zining birinchi AQSh milliy chempionatiga kirdi va chorak finalda Bill Larnedga yutqazdi. 1897 yilda u chorak finalda, bu safar Garold Nisbetga qarshi yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Lawn Tennis At Newport|url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1897/08/22/100431406.pdf|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 15, 2012|sana=August 22, 1897}}</ref> Uitmen AQSH milliy chempionatida yakkalik bahslarida xet-trik qilgani bilan mashhur. 1898-1900 yillar orasida u o'sha erda mag'lubiyatsiz qoldi. 1901 yilda u 1902 yilgi chempionatda qatnashmadi va u barcha ishtirokchilar finalida ingliz [[Reginald Doherty|Reginald]] Dohertiga yutqazdi. Aka-uka Dohertilarning fikriga ko'ra, Malkolm Whitman va Bill Larned o'sha paytda Amerikaning eng yaxshi yakkalik o'yinchilari bo'lgan. U 1900 yilda Amerika Devis Kubogining ilk jamoasida o'ynadi va AQSh jamoasiga kubokni yutishda yordam berish uchun Massachusets shtatining [[Boston|Boston shahrida]] ingliz [[Arthur Gore (tennis)|Artur Gorni]] mag'lub etdi. 1902 yilda Bruklinda Buyuk Britaniyaga qarshi Devis kubogi finalida u yakkalik bahslarida Joshua Pim va Reginald Doerti ustidan g'alaba qozonib, jamoasining g'alabasiga hissa qo'shgan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Results 1902|url=http://www.daviscup.com/en/draws-results/tie/details.aspx?tieId=10003701|nashriyot=ITF|kirish sanasi=April 14, 2012}}</ref> Whitman 1902 yilda 25 yoshida tennisni tark etdi. U AQSH Milliy maysazor tennisi assotsiatsiyasi ijroiya qoʻmitasi aʼzosi boʻlgan va bir qancha kompaniyalarda rahbarlik lavozimlarida ishlagan. 1932 yilda u tennisning kelib chiqishi haqida " ''Tennisning kelib chiqishi va sirlari'' " kitobini yozdi. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik: 3 ta nom === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1898 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight Davis]] | 3–6, 6–2, 6–2, 6–1 | <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|sarlavha=US Open Past Champions / Men's Singles|kirish sanasi=2015-10-16|ish=US Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090222190523/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|arxivsana=February 22, 2009}}</ref> |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1899 yil | AQSh milliy chempionati | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:J._Parmly_Paret|J. Parmly Paret]] | 6–1, 6–2, 3–6, 7–5 | <ref name=":0" /> |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1900 | AQSh milliy chempionati | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:William_Larned|William Larned]] | 6–4, 1–6, 6–2, 6–2 | <ref name=":0" /> |} == O'yin uslubi == " ''RF va HL Doherty - On Lawn Tennis" (1903)'' kitobida Uimbldonning ko'plab chempionlari Reginald va Lourens Doherti Whitmanning o'yin uslubini tasvirlab berdi: {{Quote|Uitman hamma joyda juda xavfsiz va zaif tomoni yo'q. Ishonamizki, u oxirgi besh yil ichida faqat bir marta kaltaklangan. Ehtimol, uning orqa qo'li deyarli oldingi qo'li kabi yaxshi. U deyarli barcha amerikaliklar singari voleybol o'yinini o'ynaydi va har qanday vaziyatda va to'rda pas berish juda qiyin bo'lganda to'rga chiqadi. U o'z volleyida ajoyib tarzda ishonch hosil qiladi va bundan tashqari, juda katta masofaga ega va juda faol va qattiq yuk. Yerda u ancha yumshoq, ammo baribir aniq o'yin o'ynaydi va to'pda o'zi ko'rinadiganidan ko'ra ko'proq tezlik oladi. Uning uzunligi har doim ajoyib. U to'pni ancha past uradi va yaxshi pas beradi. Va uning eng oliy qadriyati bor - u oson zarbalarni kamdan-kam o'tkazib yuboradi.|''On Lawn Tennis'' - 1903<ref name="On Lawn Tennis">{{cite book | first= R.F. | last= Doherty | year= 1903 | title= R.F. and H.L. Doherty on Lawn Tennis | edition= 1st | publisher= Lawn Tennis | location= London | pages= 61–62 }}</ref>}} == Shaxsiy hayoti == Whitman 1907 yilda birinchi rafiqasi Janet Makkukka uylandi. U 1909 yil dekabr oyida ikkinchi farzandi tug'ilgandan keyin vafot etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mrs. Malcolm Whitman|url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1909/12/19/106724221.pdf|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=December 19, 1909}}</ref> 1912 yil iyul oyida Whitman Jenni Adeline Krokerga uylandi, ammo ular 1924 yilda ajrashishdi. 1926 yilda Whitman grafinya Mara nomi bilan tanilgan Lucilla Mara de Veskoviga uylandi. 1931 yil dekabr oyida uning ikkinchi turmushidan 16 yoshli qizi Meri [[Zotiljam|pnevmoniyadan]] vafot etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Young Heiress Dies|url=https://news.google.com/newspapers?id=9m8bAAAAIBAJ&sjid=S0sEAAAAIBAJ&pg=4314,3487910&dq=malcolm+whitman&hl=en|nashriyot=[[The Pittsburgh Press]]|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=December 31, 1931}}</ref> 1932-yil 28-dekabrda Whitman asabiy tushkunlikdan so‘ng Nyu-Yorkdagi turar-joy binosidan sakrab o‘z joniga qasd qildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=M.D. Whitman Ends His Life In Leap|url=https://www.nytimes.com/1932/12/29/archives/md-whitman-ends-his-life-in-leap-former-champion-in-tennis-eludes.html|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=December 29, 1932}}</ref> == Shuningdek qarang == * Malkolm Duglas Whitman: ''Tennisning kelib chiqishi va sirlari.'' ''Robert V. Xendersonning tarixiy bibliografiyasi bilan'' . Derrydale Press, Nyu-York, NY 1932, ({{ISBN|0-486-43357-9}} ). * Malcolm D. Whitman: "Fly baliq ovlash zamonaviy. Plimpton Press tomonidan xususiy ravishda chop etilgan, Norwood, Mass 1924 * Malcolm D. Whitman, Icarus de Plume taxallusi bilan yozadi: "Elkadar oroli" Marshall Jones Co., Boston 1921 yil == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Malcolm Whitman at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Malcolm Whitman at the Davis Cup [[Turkum:1877-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] gpk7fploc3mgvteb78clygu6wqvl4rm 2725695 2725694 2022-07-30T15:30:28Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Malcolm Whitman|fullname=Malcolm Douglass Whitman|image=M. Whitman crop.jpg|country={{USA}}|residence=|birth_date={{birth date|1877|3|15}}|birth_place=[[New York City]], United States|death_date={{death date and age|1932|12|28|1877|3|15}}|death_place=New York City, United States|height={{height|m=1.87|precision=0}}|turnedpro=1896<small> (amateur tour)</small>|retired=1917|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|tennishofyear=1955|tennishofid=malcolm-whitman|singlesrecord=110-28 (79.7 %)<ref name="Tennis Base">{{cite web|title=Malcom Whitman: Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=WHITMAN%2C+MALCOLM&player_input=WHITMAN%2C+MALCOLM&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennis Base|access-date=19 October 2017}}</ref>|singlestitles=17<ref name="Tennis Base">{{cite web|title=Malcom Whitman: Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=WHITMAN%2C+MALCOLM&player_input=WHITMAN%2C+MALCOLM&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennis Base|access-date=19 October 2017}}</ref>|highestsinglesranking=No. '''1''' (1900<small>, [[International Tennis Hall of Fame|ITHF]]</small>)<ref name="ITHF">[https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/malcolm-whitman International Tennis Hall of Fame Inductee]</ref>|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=|Wimbledonresult=|USOpenresult='''W''' ([[1898 U.S. National Championships – Men's singles|1898]], [[1899 U.S. National Championships – Men's singles|1899]], [[1900 U.S. National Championships – Men's singles|1900]])|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|Team=yes|DavisCupresult='''W''' ([[1900 International Lawn Tennis Challenge|1900]], [[1902 International Lawn Tennis Challenge|1902]])}}'''Malcolm „Mal“ Douglass Whitman (1'''877 yil 15 mart — 1932 yil 28 dekabr) amerikalik [[Tennis|tennischi]] boʻlib, [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatida]] uchta yakkalik bahsida gʻolib chiqdi. == Biografiya == U Roksberi Lotin maktabini tugatgan, u yerda u eng buyuk sportchilardan biri sifatida nishonlanadi. Whitman 1896-yilda kollejlararo yakkalik tennis boʻyicha Amerika chempioni boʻlgan <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Former U.S. Davis Cup stars meet for Centennial Celebration|url=http://onlineathens.com/stories/071499/spo_0714990101.shtml|nashriyot=Athens Banner-Herald|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=July 14, 1999}}</ref> va 1897 va 1898-yillarda <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=NCAA Championships (1883-1956)|url=http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|nashriyot=Council of Ivy League Presidents|kirish sanasi=April 19, 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131030000134/http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|arxivsana=October 30, 2013}}</ref> [[Harvard universiteti|Garvard universiteti]] talabasi sifatida juftlik chempioni boʻlgan. U 1899 yilda Garvard yuridik maktabini tamomlagan va 1902 yilda huquqshunoslik boʻyicha bakalavr darajasini olgan <ref name="eveningindependent">{{Yangiliklar manbasi |date=December 28, 1932 |title=Jumps To Death From Penthouse |work=[[The Evening Independent]] |url=https://news.google.com/newspapers?id=lfxPAAAAIBAJ&sjid=6lQDAAAAIBAJ&pg=6024%2C2186216 |via=[[Google News Archive]]}}</ref> 1896 yilda Whitman Nyuport kazinosida oʻzining birinchi AQSh milliy chempionatiga kirdi va chorak finalda Bill Larnedga yutqazdi. 1897 yilda u chorak finalda, bu safar Garold Nisbetga qarshi yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Lawn Tennis At Newport|url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1897/08/22/100431406.pdf|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 15, 2012|sana=August 22, 1897}}</ref> Uitmen AQSH milliy chempionatida yakkalik bahslarida xet-trik qilgani bilan mashhur. 1898-1900 yillar orasida u oʻsha erda magʻlubiyatsiz qoldi. 1901 yilda u 1902 yilgi chempionatda qatnashmadi va u barcha ishtirokchilar finalida ingliz [[Reginald Doherty|Reginald]] Dohertiga yutqazdi. Aka-uka Dohertilarning fikriga koʻra, Malkolm Whitman va Bill Larned oʻsha paytda Amerikaning eng yaxshi yakkalik oʻyinchilari boʻlgan. U 1900 yilda Amerika Devis Kubogining ilk jamoasida oʻynadi va AQSh jamoasiga kubokni yutishda yordam berish uchun Massachusets shtatining [[Boston|Boston shahrida]] ingliz [[Arthur Gore (tennis)|Artur Gorni]] magʻlub etdi. 1902 yilda Bruklinda Buyuk Britaniyaga qarshi Devis kubogi finalida u yakkalik bahslarida Joshua Pim va Reginald Doerti ustidan gʻalaba qozonib, jamoasining gʻalabasiga hissa qoʻshgan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Results 1902|url=http://www.daviscup.com/en/draws-results/tie/details.aspx?tieId=10003701|nashriyot=ITF|kirish sanasi=April 14, 2012}}</ref> Whitman 1902 yilda 25 yoshida tennisni tark etdi. U AQSH Milliy maysazor tennisi assotsiatsiyasi ijroiya qoʻmitasi aʼzosi boʻlgan va bir qancha kompaniyalarda rahbarlik lavozimlarida ishlagan. 1932 yilda u tennisning kelib chiqishi haqida " ''Tennisning kelib chiqishi va sirlari'' " kitobini yozdi. == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik: 3 ta nom === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:40px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1898 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight Davis]] | 3-6, 6-2, 6-2, 6-1 | <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|sarlavha=US Open Past Champions / Men's Singles|kirish sanasi=2015-10-16|ish=US Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090222190523/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|arxivsana=February 22, 2009}}</ref> |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1899 yil | AQSh milliy chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA}} [[:en:J._Parmly_Paret|J. Parmly Paret]] | 6-1, 6-2, 3-6, 7-5 | <ref name=":0" /> |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1900 | AQSh milliy chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA}} [[:en:William_Larned|William Larned]] | 6-4, 1-6, 6-2, 6-2 | <ref name=":0" /> |} == Oʻyin uslubi == " ''RF va HL Doherty - On Lawn Tennis" (1903)'' kitobida Uimbldonning koʻplab chempionlari Reginald va Lourens Doherti Whitmanning oʻyin uslubini tasvirlab berdi: {{Quote|Uitman hamma joyda juda xavfsiz va zaif tomoni yo'q. Ishonamizki, u oxirgi besh yil ichida faqat bir marta kaltaklangan. Ehtimol, uning orqa qo'li deyarli oldingi qo'li kabi yaxshi. U deyarli barcha amerikaliklar singari voleybol o'yinini o'ynaydi va har qanday vaziyatda va to'rda pas berish juda qiyin bo'lganda to'rga chiqadi. U o'z volleyida ajoyib tarzda ishonch hosil qiladi va bundan tashqari, juda katta masofaga ega va juda faol va qattiq yuk. Yerda u ancha yumshoq, ammo baribir aniq o'yin o'ynaydi va to'pda o'zi ko'rinadiganidan ko'ra ko'proq tezlik oladi. Uning uzunligi har doim ajoyib. U to'pni ancha past uradi va yaxshi pas beradi. Va uning eng oliy qadriyati bor - u oson zarbalarni kamdan-kam o'tkazib yuboradi.|''On Lawn Tennis'' - 1903<ref name="On Lawn Tennis">{{cite book | first= R.F. | last= Doherty | year= 1903 | title= R.F. and H.L. Doherty on Lawn Tennis | edition= 1st | publisher= Lawn Tennis | location= London | pages= 61–62 }}</ref>}} == Shaxsiy hayoti == Whitman 1907 yilda birinchi rafiqasi Janet Makkukka uylandi. U 1909 yil dekabr oyida ikkinchi farzandi tugʻilgandan keyin vafot etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mrs. Malcolm Whitman|url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1909/12/19/106724221.pdf|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=December 19, 1909}}</ref> 1912 yil iyul oyida Whitman Jenni Adeline Krokerga uylandi, ammo ular 1924 yilda ajrashishdi. 1926 yilda Whitman grafinya Mara nomi bilan tanilgan Lucilla Mara de Veskoviga uylandi. 1931 yil dekabr oyida uning ikkinchi turmushidan 16 yoshli qizi Meri [[Zotiljam|pnevmoniyadan]] vafot etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Young Heiress Dies|url=https://news.google.com/newspapers?id=9m8bAAAAIBAJ&sjid=S0sEAAAAIBAJ&pg=4314,3487910&dq=malcolm+whitman&hl=en|nashriyot=[[The Pittsburgh Press]]|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=December 31, 1931}}</ref> 1932-yil 28-dekabrda Whitman asabiy tushkunlikdan so‘ng Nyu-Yorkdagi turar-joy binosidan sakrab o‘z joniga qasd qildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=M.D. Whitman Ends His Life In Leap|url=https://www.nytimes.com/1932/12/29/archives/md-whitman-ends-his-life-in-leap-former-champion-in-tennis-eludes.html|ish=The New York Times|kirish sanasi=April 14, 2012|sana=December 29, 1932}}</ref> == Shuningdek qarang == * Malkolm Duglas Whitman: ''Tennisning kelib chiqishi va sirlari.'' ''Robert V. Xendersonning tarixiy bibliografiyasi bilan'' . Derrydale Press, Nyu-York, NY 1932, ({{ISBN|0-486-43357-9}}). * Malcolm D. Whitman: "Fly baliq ovlash zamonaviy. Plimpton Press tomonidan xususiy ravishda chop etilgan, Norwood, Mass 1924 * Malcolm D. Whitman, Icarus de Plume taxallusi bilan yozadi: „Elkadar oroli“ Marshall Jones Co., Boston 1921 yil == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Malcolm Whitman at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Malcolm Whitman at the Davis Cup [[Turkum:1877-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] b4v2ezbvyx1pu3kmno47fuqycd9u93j Munozara:Kelajak Jahon Kengashi 1 758831 2725696 2022-07-30T15:31:37Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Suriya milliy simfonik orkestri 1 758832 2725697 2022-07-30T15:32:13Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Cherkov va jamiyat oʻrtasidagi aloqalar boʻyicha sinodal bo'lim 1 758833 2725699 2022-07-30T15:32:54Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Rad etilgan ittifoq 1 758834 2725703 2022-07-30T15:34:16Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Alphaherpesvirinae 1 758835 2725704 2022-07-30T15:34:24Z Umidjon Yuldashev 72956 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Kappa Virgo 1 758836 2725706 2022-07-30T15:35:36Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:HT Vigro 1 758837 2725707 2022-07-30T15:36:38Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg David Wheaton 0 758838 2725708 2022-07-30T15:37:31Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1093681078|David Wheaton]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''DDavid Wheaton''' (1969 yil 2 iyunda tug'ilgan) - amerikalik yozuvchi, radio boshlovchisi, sharhlovchi va sobiq professional [[Tennis|tennischi]] . == Shaxsiy hayoti == [[Minneapolis|Minneapolisda]] to'rt farzandning eng kichigi bo'lib tug'ilgan. O'zining tennis tashuvchisida u 1990-1992 yillarda tennis yulduzi Meri Jo Fernandes bilan uchrashgan. Uiton 2009 yilda turmushga chiqdi va bir o'g'li bor. == Tennis karyerasi == Wheaton tennisni to'rt yoshida boshlagan, sakkiz yoshida birinchi turnirida o'ynagan, 1984 yilda birinchi kurs talabasi sifatida Minnesota shtat o'rta maktabi tennis unvonini qo'lga kiritgan, o'zining so'nggi ikki yarim yillik o'rta maktabida Nik Bolletieri tennis akademiyasida mashq qilgan., Stenfordda bir yil o'ynagan, keyin esa 13 yil davomida professional gastrollarda qatnashgan. === Yoshligi === 1987 yilda Wheaton [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] o'smirlar chempioni unvonini qo'lga kiritdi va AQShda 1-o'rinni egalladi. 1988 yilda u [[Stanford universiteti|Stenford universitetining]] tennis jamoasiga NCAA jamoasi unvonini qo'lga kiritishda yordam berdi va Stenforddagi eng yaxshi birinchi kurs sportchisi sifatida Block S mukofotini oldi. === Pro-tur === Wheaton 1988 yil 4 iyulda professionalga aylandi va 1990 yilda Janubiy Karolina shtatining Kiawah orolida bo'lib o'tgan AQSh Clay Court chempionatida o'zining birinchi yuqori darajadagi yakkalik unvonini qo'lga kiritdi. U shuningdek, 1990 yilda AQSh ochiq chempionatining erkaklar o'rtasidagi juftlik bahslarida ( [[Paul Annacone|Pol Annakon]] bilan) ikkinchi o'rinni egallagan. Uning faoliyatidagi eng muhim voqealar 1991 yilda sodir bo'lgan. U Myunxenda boʻlib oʻtgan “ Katta dubulgʻa” kubogi finalida Maykl Changni toʻgʻridan-toʻgʻri 7–5, 6–2, 6–4 hisobida magʻlub etdi. U [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] yakkalik bahslarida yarim finalga chiqdi ( [[Boris Becker|Boris Bekker]] tomonidan nokautga uchragunga qadar chorak finalda Petr Korda, Sedrik Piolin, Ivan Lendl, Yan Gunnarsson va [[Andre Agassi|Andre Agassini]] mag‘lub etdi) va [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionatining]] erkaklar o‘rtasidagi juftlik bahslarida ikkinchi o‘rinni egalladi. (Stenforddagi sobiq jamoadoshi Patrik MakEnro bilan hamkorlik qiladi). Wheaton 1991 yil iyul oyida o'zining karerasidagi eng yuqori yakkalik reytingida 12-o'ringa chiqdi. Faoliyati davomida Uiton Devis Kubogida AQShni himoya qilib, uchta yakkalik va uchta juftlik chempionligini qo'lga kiritdi (v. Avstraliya, 1993) har bir Katta dubulg'a turnirining yakkalik yoki juftlik bahslarida yarim finalga chiqdi va Andre Agassi, Jimmi Konnors, Ivan Lendl, [[Stefan Edberg]], [[Jim Courier|Jim Kuryer]] va Maykl Chang kabi yuqori darajadagi o'yinchilarni mag'lub etdi. U 2001 yilda bir qator jarohatlar tufayli professional turneni tark etdi. O'shandan beri u ba'zi katta tur tadbirlarida o'ynadi va 2004 yilda "Uimbldon 35 dan ortiq juftlik" chempionligini qo'lga kiritdi (TJ Middleton bilan). == Yoshlar o‘rtasidagi “Katta dubulg‘a” finali == === Yakkaliklar: 1 (1 nom) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px;" |Natija ! style="width:30px;" | Yil ! style="width:140px;" | Turnir ! style="width:50px;" | Yuzaki ! style="width:150px;" | Raqib ! class="unsortable" style="width:110px;" | Hisob |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1987 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|RUS}} [[:en:Andrey_Cherkasov|Andrey Cherkasov]] | 7–5, 6–0 |} === Juftliklar: 1 (1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px;" |Natija ! style="width:30px;" | Yil ! style="width:140px;" | Turnir ! style="width:50px;" | Yuzaki ! style="width:150px;" | Partnet ! style="width:150px;" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px;" | Hisob |- style="background:#ccccff;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1986 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Jeff_Tarango|Jeff Tarango]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Tomas_Carbonell|Tomas Carbonell]] {{flagicon|ESP}} [[:en:Javier_Sanchez_(tennis)|Javier Sanchez]] | 4–6, 6–1, 1–6 |} == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 7 (3 ta unvon, 4 ta ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (1–0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0–1) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (0–0) |- | ATP Jahon seriyasi (2–3) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0–1) |- | Loy (1–1) |- | Oʻt (1–2) |- | Gilam (1–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (2–4) |- | Ichkarida (1–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>1–0</small> |1990 | Kiawah oroli, AQSH | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|RSA}} [[:en:Mark_Kaplan_(tennis)|Mark Kaplan]] | 6–4, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>1–1</small> |1991 | style="background:#e9e9e9;" | Mayami, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:#e9e9e9;" | Masters seriyasi | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Courier|Jim Courier]] | 6–4, 3–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>1–2</small> |1991 | Queen's, Buyuk Britaniya | Jahon seriyasi | O't |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | 2–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>2–2</small> |1991 | style="background:#ffc;" | Myunxen, Germaniya | style="background:#ffc;" | Katta dubulg'a kubogi | Gilam |{{flagicon|USA}} [[:en:Michael_Chang|Michael Chang]] | 7–5, 6–2, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>2–3</small> |1993 | Coral Springs, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Todd_Martin|Todd Martin]] | 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>3–3</small> |1994 | Nyuport, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Todd_Woodbridge|Todd Woodbridge]] | 6–4, 3–6, 7–6 <sup>(7–5)</sup> |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>3–4</small> |1995 | Nyuport, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | O't |{{flagicon|GER}} [[:en:David_Prinosil|David Prinosil]] | 6–7 <sup>(3–7)</sup>, 7–5, 2–6 |} === Juftliklar: 15 (3 ta unvon, 12 ta ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0–2) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (1–0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (0–0) |- | ATP Jahon seriyasi (2–10) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (2–6) |- | Loy (1–3) |- | Oʻt (0–3) |- | Gilam (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (3–12) |- | Ichkarida (0–0) |} |} == ATP Challenger va ITF Futures finallari == === Yakkalik: 2 (1–1) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (1–1) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (1–0) |- | Loy (0–0) |- | Oʻt (0–1) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>1–0</small> |1989 | style="background:moccasin;" | [[Brazilia (shahar)|Braziliya]], Braziliya | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Dan_Cassidy|Dan Cassidy]] | 6–1, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>1–1</small> |1996 | style="background:moccasin;" | Annenxaym, Avstriya | style="background:moccasin;" | Challenger | O't |{{flagicon|GER}} [[:en:Alex_Radulescu|Alex Radulescu]] | 4–6, 2–6 |} === Juftliklar: 1 (1–0) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (1–0) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (1–0) |- | Loy (0–0) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>1–0</small> |1989 | style="background:moccasin;" | Itu, Braziliya | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Kent_Kinnear|Kent Kinnear]] |{{flagicon|BRA}} [[:en:Nelson_Aerts|Nelson Aerts]] {{flagicon|BRA}} [[:en:Marcos_Hocevar|Marcos Hocevar]] | 6–3, 6–4 |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslari === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Tournament !1986 !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !SR !W–L !Win % |- | colspan="23" align="left" |'''Grand Slam tournaments''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A !0 / 8 !14–8 !{{tennis win percentage|won=14|lost=8|integer=yes}} |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A !0 / 8 !6–8 !{{tennis win percentage|won=6|lost=8|integer=yes}} |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ecf2ff" |Q2 |A |A !0 / 9 !17–9 !{{tennis win percentage|won=17|lost=9|integer=yes}} |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ecf2ff" |Q2 |A !0 / 11 !14–11 !{{tennis win percentage|won=14|lost=11|integer=yes}} |- ! style="text-align:left" |Win–loss !0–0 !0–1 !0–0 !2–4 !11–4 !8–4 !8–4 !5–4 !1–3 !8–4 !7–4 !0–1 !1–3 !0–0 !0–0 !0–0 !0 / 36 !51–36 !{{tennis win percentage|won=51|lost=36|integer=yes}} |- | colspan="23" align="left" |'''Year-end Championships''' |- | align="left" |Grand Slam Cup | colspan="4" align="center" |Did Not Qualify | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwA8M">W</b></nowiki> | colspan="8" align="center" |Did Not Qualify | colspan="2" align="center" |Not Held !1 / 2 !6–1 !{{tennis win percentage|won=6|lost=1|integer=yes}} |- | colspan="23" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |3R |A |A |A |A |A |A !0 / 4 !4–4 !{{tennis win percentage|won=4|lost=4|integer=yes}} |- | align="left" |Miami | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A !0 / 7 !9–7 !{{tennis win percentage|won=9|lost=7|integer=yes}} |- | align="left" |Monte Carlo |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A |A |A |A |A !0 / 1 !3–1 !{{tennis win percentage|won=3|lost=1|integer=yes}} |- | align="left" |Rome |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A !0 / 1 !0–1 !{{tennis win percentage|won=0|lost=1|integer=yes}} |- | align="left" |Canada |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 6 !5–6 !{{tennis win percentage|won=5|lost=6|integer=yes}} |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q2 !0 / 7 !11–7 !{{tennis win percentage|won=11|lost=7|integer=yes}} |- | align="left" |Stuttgart | colspan="2" style="color:#767676" |Not Held |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A |A |A |A !0 / 0 !0–0 !{{tennis win percentage|won=0|lost=0|integer=yes}} |- | align="left" |Paris |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ecf2ff" |Q2 |A |A |A |A |A !0 / 6 !6–6 !{{tennis win percentage|won=6|lost=6|integer=yes}} |- ! style="text-align:left" |Win–loss !0–1 !0–0 !0–0 !0–0 !3–4 !7–4 !7–5 !3–5 !9–4 !8–6 !0–0 !1–1 !0–1 !0–0 !0–1 !0–0 !0 / 32 !38–32 !{{tennis win percentage|won=38|lost=32|integer=yes}} |} === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Tournament !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !SR !W–L !Win % |- | colspan="23" align="left" |'''Grand Slam tournaments''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="thistle" |F |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="yellow" |SF |A |A |A !0 / 7 !10–7 !{{tennis win percentage|won=10|lost=7|integer=yes}} |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A !0 / 6 !6–6 !{{tennis win percentage|won=6|lost=6|integer=yes}} |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A !0 / 3 !2–3 !{{tennis win percentage|won=2|lost=3|integer=yes}} |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |F |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A !0 / 9 !13–9 !{{tennis win percentage|won=13|lost=9|integer=yes}} |- ! style="text-align:left" |Win–loss !0–1 !0–0 !3–2 !7–4 !6–2 !1–2 !2–4 !0–1 !5–3 !2–4 !0–0 !5–2 !0–0 !0–0 !0–0 !0 / 25 !31–25 !{{tennis win percentage|won=31|lost=25|integer=yes}} |- | colspan="23" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A !0 / 3 !5–3 !{{tennis win percentage|won=5|lost=3|integer=yes}} |- | align="left" |Miami |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 !0 / 6 !9–6 !{{tennis win percentage|won=9|lost=6|integer=yes}} |- | align="left" |Canada |A |A |A | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwBbU">W</b></nowiki> |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A |A |A |A |A !1 / 4 !9–3 !{{tennis win percentage|won=9|lost=3|integer=yes}} |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A !0 / 4 !2–4 !{{tennis win percentage|won=2|lost=4|integer=yes}} |- | align="left" |Stuttgart | colspan="1" style="color:#767676" |NH |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A |A |A |A !0 / 0 !0–0 !{{tennis win percentage|won=0|lost=0|integer=yes}} |- | align="left" |Paris |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A |A |A !0 / 3 !2–3 !{{tennis win percentage|won=2|lost=3|integer=yes}} |- ! style="text-align:left" |Win–loss !0–0 !0–0 !0–0 !5–1 !7–4 !4–3 !6–3 !2–2 !3–4 !0–0 !0–0 !0–2 !0–0 !0–0 !0–0 !1 / 20 !27–19 !{{tennis win percentage|won=27|lost=19|integer=yes}} |} === Aralash juftliklar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 1989 yil ! 1990 yil ! 1991 yil ! 1992 yil ! 1993 yil ! 1994 yil ! 1995 yil ! 1996 yil ! 1997 yil ! 1998 yil ! SR ! W–L ! G'alaba qozon % |- | colspan="23" align="left" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | A | A | A | A | A | A ! 0 / 1 ! 1–1 ! 50% |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A ! 0 / 0 ! 0–0 !  |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | bgcolor="ffebcd" | QF | A | A | A | A | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R ! 0/2 ! 3–2 ! 60% |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="ffebcd" | QF | A | A | A | A | A | A | A | A | A ! 0 / 1 ! 2–1 ! 67% |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! 5–2 ! 1–1 ! 0–0 ! 0–0 ! 0–0 ! 0–0 ! 0–0 ! 0–0 ! 0–0 ! 0–1 ! 0 / 4 ! 6–4 ! 60% |} == Radio va yozuvchilik karyerasi == 2002 yilda Wheaton radio, yozish va notiqlik sohasida yangi karerasini boshladi. U AQSHdagi 250 ta stantsiyada efirga uzatiladigan jonli nutq radio dasturining "The Christian Worldview" prodyuseri va boshlovchisi. U ''Minneapolis Star-Tribune gazetasining'' tennis sharhlovchisi va ikkita kitobning muallifi, ''"Vayronagarchilik universiteti: Kampusdagi ruhiy g'alaba uchun sizning o'yin rejangiz"'' ( Bethany House, 2005) va ''"Mening o'g'lim, Ben - sevgi, yo'qotish va inoyat hikoyasi".'' (Tristan nashriyoti, 2014 yil). == Mukofotlar == Wheaton o'zining radio vazirligini boshqaradigan "The Overcomer Foundation" notijorat tashkilotining boshqaruv kengashida xizmat qiladi. Shuningdek, u 2003-2006 yillarda Amerika Qo'shma Shtatlari Tennis Assotsiatsiyasi (USTA) direktorlar kengashida ishlagan. U kollejlararo tennis shon-shuhrat zali (2012 yil klassi) va USTA Shimoliy Seksiya shon-sharaf zali (2005 yil klassi) a'zosi. Wheaton 2011 yilda Evgeniy L. Skott Uyg'onish mukofotiga sazovor bo'ldi - bu mukofot jamoat bog'larida tennis sportini targ'ib qilish va rivojlantirishda mukammallikni namoyish etgan milliy/xalqaro tennis chempioniga topshirildi. == Havolalar == * [http://www.thechristianworldview.org Devid Uitonning radio shousi - ''Xristian dunyoqarashi''] * David Wheaton </img> * {{ITF profili}} </img> * David Wheaton </img> {{US Open boys' singles champions}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1969-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 2auxg005qto4x61pjfvsw5xemkjl0ws 2725719 2725708 2022-07-30T15:40:44Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=David Wheaton|image=David Wheaton.jpg|country={{USA}}|residence=[[Lake Minnetonka]], Minnesota, [[USA]]|birth_date={{birth date and age|mf=yes|1969|6|2}}|birth_place=[[Minneapolis]], [[Minnesota]], United States|height={{convert|1.93|m|ftin|abbr=on}}|turnedpro=1988|retired=2001|plays=Right-handed (two-handed backhand)|careerprizemoney=$5,238,401|singlesrecord=232–191|singlestitles=3|highestsinglesranking=No. 12 (22 July 1991)|AustralianOpenresult=QF ([[1990 Australian Open – Men's singles|1990]])|FrenchOpenresult=3R ([[1995 French Open – Men's singles|1995]])|Wimbledonresult=SF ([[1991 Wimbledon Championships – Men's singles|1991]])|USOpenresult=QF ([[1990 US Open – Men's singles|1990]])|Othertournaments=yes|GrandSlamCupresult='''W''' ([[Grand Slam Cup#1991|1991]])|doublesrecord=157–122|doublestitles=3|highestdoublesranking=No. 24 (24 June 1991)|AustralianOpenDoublesresult=F ([[1991 Australian Open – Men's doubles|1991]])|FrenchOpenDoublesresult=SF ([[1995 French Open – Men's doubles|1995]])|WimbledonDoublesresult=2R ([[1990 Wimbledon Championships – Men's doubles|1990]], [[1993 Wimbledon Championships – Men's doubles|1993]])|USOpenDoublesresult=F ([[1990 US Open – Men's doubles|1990]])|AustralianOpenMixedresult=2R ([[1990 Australian Open – Mixed doubles|1990]])|WimbledonMixedresult=QF ([[1990 Wimbledon Championships – Mixed doubles|1989]])|USOpenMixedresult=QF ([[1989 US Open – Mixed doubles|1989]])|Team=yes|DavisCupresult=1–1|updated=29 November 2021}}'''David Wheaton''' (1969 yil 2 iyunda tug'ilgan) - amerikalik yozuvchi, radio boshlovchisi, sharhlovchi va sobiq professional [[Tennis|tennischi]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/players/david-wheaton/w123/overview|sarlavha=ATP Tour}}</ref>. == Shaxsiy hayoti == [[Minneapolis|Minneapolisda]] to'rt farzandning eng kichigi bo'lib tug'ilgan. O'zining tennis tashuvchisida u 1990-1992 yillarda tennis yulduzi Meri Jo Fernandes bilan uchrashgan. Uiton 2009 yilda turmushga chiqdi va bir o'g'li bor. == Tennis karyerasi == Wheaton tennisni to'rt yoshida boshlagan, sakkiz yoshida birinchi turnirida o'ynagan, 1984 yilda birinchi kurs talabasi sifatida Minnesota shtat o'rta maktabi tennis unvonini qo'lga kiritgan, o'zining so'nggi ikki yarim yillik o'rta maktabida Nik Bolletieri tennis akademiyasida mashq qilgan., Stenfordda bir yil o'ynagan, keyin esa 13 yil davomida professional gastrollarda qatnashgan. === Yoshligi === 1987 yilda Wheaton [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] o'smirlar chempioni unvonini qo'lga kiritdi va AQShda 1-o'rinni egalladi. 1988 yilda u [[Stanford universiteti|Stenford universitetining]] tennis jamoasiga NCAA jamoasi unvonini qo'lga kiritishda yordam berdi va Stenforddagi eng yaxshi birinchi kurs sportchisi sifatida Block S mukofotini oldi. === Pro-tur === Wheaton 1988 yil 4 iyulda professionalga aylandi va 1990 yilda Janubiy Karolina shtatining Kiawah orolida bo'lib o'tgan AQSh Clay Court chempionatida o'zining birinchi yuqori darajadagi yakkalik unvonini qo'lga kiritdi. U shuningdek, 1990 yilda AQSh ochiq chempionatining erkaklar o'rtasidagi juftlik bahslarida ( [[Paul Annacone|Pol Annakon]] bilan) ikkinchi o'rinni egallagan. Uning faoliyatidagi eng muhim voqealar 1991 yilda sodir bo'lgan. U Myunxenda boʻlib oʻtgan “ Katta dubulgʻa” kubogi finalida Maykl Changni toʻgʻridan-toʻgʻri 7–5, 6–2, 6–4 hisobida magʻlub etdi. U [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] yakkalik bahslarida yarim finalga chiqdi ( [[Boris Becker|Boris Bekker]] tomonidan nokautga uchragunga qadar chorak finalda Petr Korda, Sedrik Piolin, Ivan Lendl, Yan Gunnarsson va [[Andre Agassi|Andre Agassini]] mag‘lub etdi) va [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionatining]] erkaklar o‘rtasidagi juftlik bahslarida ikkinchi o‘rinni egalladi. (Stenforddagi sobiq jamoadoshi Patrik MakEnro bilan hamkorlik qiladi). Wheaton 1991 yil iyul oyida o'zining karerasidagi eng yuqori yakkalik reytingida 12-o'ringa chiqdi. Faoliyati davomida Uiton Devis Kubogida AQShni himoya qilib, uchta yakkalik va uchta juftlik chempionligini qo'lga kiritdi (v. Avstraliya, 1993) har bir Katta dubulg'a turnirining yakkalik yoki juftlik bahslarida yarim finalga chiqdi va Andre Agassi, Jimmi Konnors, Ivan Lendl, [[Stefan Edberg]], [[Jim Courier|Jim Kuryer]] va Maykl Chang kabi yuqori darajadagi o'yinchilarni mag'lub etdi. U 2001 yilda bir qator jarohatlar tufayli professional turneni tark etdi. O'shandan beri u ba'zi katta tur tadbirlarida o'ynadi va 2004 yilda "Uimbldon 35 dan ortiq juftlik" chempionligini qo'lga kiritdi (TJ Middleton bilan). == Yoshlar o‘rtasidagi “Katta dubulg‘a” finali == === Yakkaliklar: 1 (1 nom) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px;" |Natija ! style="width:30px;" | Yil ! style="width:140px;" | Turnir ! style="width:50px;" | Yuzaki ! style="width:150px;" | Raqib ! class="unsortable" style="width:110px;" | Hisob |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1987 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|RUS}} [[:en:Andrey_Cherkasov|Andrey Cherkasov]] | 7–5, 6–0 |} === Juftliklar: 1 (1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px;" |Natija ! style="width:30px;" | Yil ! style="width:140px;" | Turnir ! style="width:50px;" | Yuzaki ! style="width:150px;" | Partnet ! style="width:150px;" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px;" | Hisob |- style="background:#ccccff;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1986 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Jeff_Tarango|Jeff Tarango]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Tomas_Carbonell|Tomas Carbonell]] {{flagicon|ESP}} [[:en:Javier_Sanchez_(tennis)|Javier Sanchez]] | 4–6, 6–1, 1–6 |} == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 7 (3 ta unvon, 4 ta ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (1–0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0–1) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (0–0) |- | ATP Jahon seriyasi (2–3) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0–1) |- | Loy (1–1) |- | Oʻt (1–2) |- | Gilam (1–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (2–4) |- | Ichkarida (1–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>1–0</small> |1990 | Kiawah oroli, AQSH | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|RSA}} [[:en:Mark_Kaplan_(tennis)|Mark Kaplan]] | 6–4, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>1–1</small> |1991 | style="background:#e9e9e9;" | Mayami, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:#e9e9e9;" | Masters seriyasi | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Courier|Jim Courier]] | 6–4, 3–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>1–2</small> |1991 | Queen's, Buyuk Britaniya | Jahon seriyasi | O't |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | 2–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>2–2</small> |1991 | style="background:#ffc;" | Myunxen, Germaniya | style="background:#ffc;" | Katta dubulg'a kubogi | Gilam |{{flagicon|USA}} [[:en:Michael_Chang|Michael Chang]] | 7–5, 6–2, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>2–3</small> |1993 | Coral Springs, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Todd_Martin|Todd Martin]] | 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>3–3</small> |1994 | Nyuport, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Todd_Woodbridge|Todd Woodbridge]] | 6–4, 3–6, 7–6 <sup>(7–5)</sup> |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>3–4</small> |1995 | Nyuport, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | O't |{{flagicon|GER}} [[:en:David_Prinosil|David Prinosil]] | 6–7 <sup>(3–7)</sup>, 7–5, 2–6 |} === Juftliklar: 15 (3 ta unvon, 12 ta ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0–2) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (1–0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (0–0) |- | ATP Jahon seriyasi (2–10) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (2–6) |- | Loy (1–3) |- | Oʻt (0–3) |- | Gilam (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (3–12) |- | Ichkarida (0–0) |} |} == ATP Challenger va ITF Futures finallari == === Yakkalik: 2 (1–1) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (1–1) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (1–0) |- | Loy (0–0) |- | Oʻt (0–1) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>1–0</small> |1989 | style="background:moccasin;" | [[Brazilia (shahar)|Braziliya]], Braziliya | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Dan_Cassidy|Dan Cassidy]] | 6–1, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>1–1</small> |1996 | style="background:moccasin;" | Annenxaym, Avstriya | style="background:moccasin;" | Challenger | O't |{{flagicon|GER}} [[:en:Alex_Radulescu|Alex Radulescu]] | 4–6, 2–6 |} === Juftliklar: 1 (1–0) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (1–0) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (1–0) |- | Loy (0–0) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>1–0</small> |1989 | style="background:moccasin;" | Itu, Braziliya | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Kent_Kinnear|Kent Kinnear]] |{{flagicon|BRA}} [[:en:Nelson_Aerts|Nelson Aerts]] {{flagicon|BRA}} [[:en:Marcos_Hocevar|Marcos Hocevar]] | 6–3, 6–4 |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslari === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Tournament !1986 !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !SR !W–L |- | colspan="22" align="left" |'''Grand Slam tournaments''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A !0 / 8 !14–8 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A !0 / 8 !6–8 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ecf2ff" |Q2 |A |A !0 / 9 !17–9 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ecf2ff" |Q2 |A !0 / 11 !14–11 |- ! style="text-align:left" |Win–loss !0–0 !0–1 !0–0 !2–4 !11–4 !8–4 !8–4 !5–4 !1–3 !8–4 !7–4 !0–1 !1–3 !0–0 !0–0 !0–0 !0 / 36 !51–36 |- | colspan="22" align="left" |'''Year-end Championships''' |- | align="left" |Grand Slam Cup | colspan="4" align="center" |Did Not Qualify | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwA8M">W</b></nowiki> | colspan="8" align="center" |Did Not Qualify | colspan="2" align="center" |Not Held !1 / 2 !6–1 |- | colspan="22" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |3R |A |A |A |A |A |A !0 / 4 !4–4 |- | align="left" |Miami | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A !0 / 7 !9–7 |- | align="left" |Monte Carlo |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A |A |A |A |A !0 / 1 !3–1 |- | align="left" |Rome |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A !0 / 1 !0–1 |- | align="left" |Canada |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 6 !5–6 |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q2 !0 / 7 !11–7 |- | align="left" |Stuttgart | colspan="2" style="color:#767676" |Not Held |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A |A |A |A !0 / 0 !0–0 |- | align="left" |Paris |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ecf2ff" |Q2 |A |A |A |A |A !0 / 6 !6–6 |- ! style="text-align:left" |Win–loss !0–1 !0–0 !0–0 !0–0 !3–4 !7–4 !7–5 !3–5 !9–4 !8–6 !0–0 !1–1 !0–1 !0–0 !0–1 !0–0 !0 / 32 !38–32 |} === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Tournament !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !SR !W–L |- | colspan="22" align="left" |'''Grand Slam tournaments''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="thistle" |F |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="yellow" |SF |A |A |A !0 / 7 !10–7 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A !0 / 6 !6–6 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A !0 / 3 !2–3 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |F |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A !0 / 9 !13–9 |- ! style="text-align:left" |Win–loss !0–1 !0–0 !3–2 !7–4 !6–2 !1–2 !2–4 !0–1 !5–3 !2–4 !0–0 !5–2 !0–0 !0–0 !0–0 !0 / 25 !31–25 |- | colspan="22" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A !0 / 3 !5–3 |- | align="left" |Miami |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 !0 / 6 !9–6 |- | align="left" |Canada |A |A |A | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwBbU">W</b></nowiki> |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A |A |A |A |A !1 / 4 !9–3 |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A !0 / 4 !2–4 |- | align="left" |Stuttgart | colspan="1" style="color:#767676" |NH |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A |A |A |A !0 / 0 !0–0 |- | align="left" |Paris |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A |A |A !0 / 3 !2–3 |- ! style="text-align:left" |Win–loss !0–0 !0–0 !0–0 !5–1 !7–4 !4–3 !6–3 !2–2 !3–4 !0–0 !0–0 !0–2 !0–0 !0–0 !0–0 !1 / 20 !27–19 |} === Aralash juftliklar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 1989 yil ! 1990 yil ! 1991 yil ! 1992 yil ! 1993 yil ! 1994 yil ! 1995 yil ! 1996 yil ! 1997 yil ! 1998 yil ! SR ! W–L ! G'alaba qozon % |- | colspan="23" align="left" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | A | A | A | A | A | A ! 0 / 1 ! 1–1 ! 50% |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A ! 0 / 0 ! 0–0 !  |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | bgcolor="ffebcd" | QF | A | A | A | A | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R ! 0/2 ! 3–2 ! 60% |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="ffebcd" | QF | A | A | A | A | A | A | A | A | A ! 0 / 1 ! 2–1 ! 67% |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! 5–2 ! 1–1 ! 0–0 ! 0–0 ! 0–0 ! 0–0 ! 0–0 ! 0–0 ! 0–0 ! 0–1 ! 0 / 4 ! 6–4 ! 60% |} == Radio va yozuvchilik karyerasi<ref>{{Veb manbasi|url=https://myfaithradio.com/authors/david-wheaton/|sarlavha=Faith Radio}}</ref> == 2002 yilda Wheaton radio, yozish va notiqlik sohasida yangi karerasini boshladi. U AQSHdagi 250 ta stantsiyada efirga uzatiladigan jonli nutq radio dasturining "The Christian Worldview" prodyuseri va boshlovchisi. U ''Minneapolis Star-Tribune gazetasining'' tennis sharhlovchisi va ikkita kitobning muallifi, ''"Vayronagarchilik universiteti: Kampusdagi ruhiy g'alaba uchun sizning o'yin rejangiz"'' ( Bethany House, 2005) va ''"Mening o'g'lim, Ben - sevgi, yo'qotish va inoyat hikoyasi".'' (Tristan nashriyoti, 2014 yil). == Mukofotlar == Wheaton o'zining radio vazirligini boshqaradigan "The Overcomer Foundation" notijorat tashkilotining boshqaruv kengashida xizmat qiladi. Shuningdek, u 2003-2006 yillarda Amerika Qo'shma Shtatlari Tennis Assotsiatsiyasi (USTA) direktorlar kengashida ishlagan. U kollejlararo tennis shon-shuhrat zali (2012 yil klassi) va USTA Shimoliy Seksiya shon-sharaf zali (2005 yil klassi) a'zosi. Wheaton 2011 yilda Evgeniy L. Skott Uyg'onish mukofotiga sazovor bo'ldi - bu mukofot jamoat bog'larida tennis sportini targ'ib qilish va rivojlantirishda mukammallikni namoyish etgan milliy/xalqaro tennis chempioniga topshirildi. == Manbalar == <references /> == Havolalar == * [http://www.thechristianworldview.org Devid Uitonning radio shousi - ''Xristian dunyoqarashi''] * David Wheaton </img> * {{ITF profili}} </img> * David Wheaton </img> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1969-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 04ql4jb98gu4q8xjijsl9uqtqp83dfz 2725721 2725719 2022-07-30T15:41:03Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=David Wheaton|image=David Wheaton.jpg|country={{USA}}|residence=[[Lake Minnetonka]], Minnesota, [[USA]]|birth_date={{birth date and age|mf=yes|1969|6|2}}|birth_place=[[Minneapolis]], [[Minnesota]], United States|height={{convert|1.93|m|ftin|abbr=on}}|turnedpro=1988|retired=2001|plays=Right-handed (two-handed backhand)|careerprizemoney=$5,238,401|singlesrecord=232-191|singlestitles=3|highestsinglesranking=No. 12 (22 July 1991)|AustralianOpenresult=QF ([[1990 Australian Open – Men's singles|1990]])|FrenchOpenresult=3R ([[1995 French Open – Men's singles|1995]])|Wimbledonresult=SF ([[1991 Wimbledon Championships – Men's singles|1991]])|USOpenresult=QF ([[1990 US Open – Men's singles|1990]])|Othertournaments=yes|GrandSlamCupresult='''W''' ([[Grand Slam Cup#1991|1991]])|doublesrecord=157-122|doublestitles=3|highestdoublesranking=No. 24 (24 June 1991)|AustralianOpenDoublesresult=F ([[1991 Australian Open – Men's doubles|1991]])|FrenchOpenDoublesresult=SF ([[1995 French Open – Men's doubles|1995]])|WimbledonDoublesresult=2R ([[1990 Wimbledon Championships – Men's doubles|1990]], [[1993 Wimbledon Championships – Men's doubles|1993]])|USOpenDoublesresult=F ([[1990 US Open – Men's doubles|1990]])|AustralianOpenMixedresult=2R ([[1990 Australian Open – Mixed doubles|1990]])|WimbledonMixedresult=QF ([[1990 Wimbledon Championships – Mixed doubles|1989]])|USOpenMixedresult=QF ([[1989 US Open – Mixed doubles|1989]])|Team=yes|DavisCupresult=1-1|updated=29 November 2021}}'''David Wheaton''' (1969 yil 2 iyunda tugʻilgan) — amerikalik yozuvchi, radio boshlovchisi, sharhlovchi va sobiq professional [[Tennis|tennischi]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/players/david-wheaton/w123/overview|sarlavha=ATP Tour}}</ref>. == Shaxsiy hayoti == [[Minneapolis|Minneapolisda]] toʻrt farzandning eng kichigi boʻlib tugʻilgan. Oʻzining tennis tashuvchisida u 1990-1992 yillarda tennis yulduzi Meri Jo Fernandes bilan uchrashgan. Uiton 2009 yilda turmushga chiqdi va bir oʻgʻli bor. == Tennis karyerasi == Wheaton tennisni toʻrt yoshida boshlagan, sakkiz yoshida birinchi turnirida oʻynagan, 1984 yilda birinchi kurs talabasi sifatida Minnesota shtat oʻrta maktabi tennis unvonini qoʻlga kiritgan, oʻzining soʻnggi ikki yarim yillik oʻrta maktabida Nik Bolletieri tennis akademiyasida mashq qilgan., Stenfordda bir yil oʻynagan, keyin esa 13 yil davomida professional gastrollarda qatnashgan. === Yoshligi === 1987 yilda Wheaton [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] oʻsmirlar chempioni unvonini qoʻlga kiritdi va AQShda 1-oʻrinni egalladi. 1988 yilda u [[Stanford universiteti|Stenford universitetining]] tennis jamoasiga NCAA jamoasi unvonini qoʻlga kiritishda yordam berdi va Stenforddagi eng yaxshi birinchi kurs sportchisi sifatida Block S mukofotini oldi. === Pro-tur === Wheaton 1988 yil 4 iyulda professionalga aylandi va 1990 yilda Janubiy Karolina shtatining Kiawah orolida boʻlib oʻtgan AQSh Clay Court chempionatida oʻzining birinchi yuqori darajadagi yakkalik unvonini qoʻlga kiritdi. U shuningdek, 1990 yilda AQSh ochiq chempionatining erkaklar oʻrtasidagi juftlik bahslarida ([[Paul Annacone|Pol Annakon]] bilan) ikkinchi oʻrinni egallagan. Uning faoliyatidagi eng muhim voqealar 1991 yilda sodir boʻlgan. U Myunxenda boʻlib oʻtgan „ Katta dubulgʻa“ kubogi finalida Maykl Changni toʻgʻridan-toʻgʻri 7-5, 6-2, 6-4 hisobida magʻlub etdi. U [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] yakkalik bahslarida yarim finalga chiqdi ([[Boris Becker|Boris Bekker]] tomonidan nokautga uchragunga qadar chorak finalda Petr Korda, Sedrik Piolin, Ivan Lendl, Yan Gunnarsson va [[Andre Agassi|Andre Agassini]] mag‘lub etdi) va [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionatining]] erkaklar o‘rtasidagi juftlik bahslarida ikkinchi o‘rinni egalladi. (Stenforddagi sobiq jamoadoshi Patrik MakEnro bilan hamkorlik qiladi). Wheaton 1991 yil iyul oyida oʻzining karerasidagi eng yuqori yakkalik reytingida 12-oʻringa chiqdi. Faoliyati davomida Uiton Devis Kubogida AQShni himoya qilib, uchta yakkalik va uchta juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi (v. Avstraliya, 1993) har bir Katta dubulgʻa turnirining yakkalik yoki juftlik bahslarida yarim finalga chiqdi va Andre Agassi, Jimmi Konnors, Ivan Lendl, [[Stefan Edberg]], [[Jim Courier|Jim Kuryer]] va Maykl Chang kabi yuqori darajadagi oʻyinchilarni magʻlub etdi. U 2001 yilda bir qator jarohatlar tufayli professional turneni tark etdi. Oʻshandan beri u baʼzi katta tur tadbirlarida oʻynadi va 2004 yilda „Uimbldon 35 dan ortiq juftlik“ chempionligini qoʻlga kiritdi (TJ Middleton bilan). == Yoshlar o‘rtasidagi „Katta dubulg‘a“ finali == === Yakkaliklar: 1 (1 nom) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px;" |Natija ! style="width:30px;" | Yil ! style="width:140px;" | Turnir ! style="width:50px;" | Yuzaki ! style="width:150px;" | Raqib ! class="unsortable" style="width:110px;" | Hisob |- style="background:#ccccff;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1987 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|RUS}} [[:en:Andrey_Cherkasov|Andrey Cherkasov]] | 7-5, 6-0 |} === Juftliklar: 1 (1 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px;" |Natija ! style="width:30px;" | Yil ! style="width:140px;" | Turnir ! style="width:50px;" | Yuzaki ! style="width:150px;" | Partnet ! style="width:150px;" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px;" | Hisob |- style="background:#ccccff;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1986 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Jeff_Tarango|Jeff Tarango]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Tomas_Carbonell|Tomas Carbonell]] {{flagicon|ESP}} [[:en:Javier_Sanchez_(tennis)|Javier Sanchez]] | 4-6, 6-1, 1-6 |} == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 7 (3 ta unvon, 4 ta ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0-0) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (1-0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0-1) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (0-0) |- | ATP Jahon seriyasi (2-3) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0-1) |- | Loy (1-1) |- | Oʻt (1-2) |- | Gilam (1-0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (2-4) |- | Ichkarida (1-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>1-0</small> |1990 | Kiawah oroli, AQSH | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|RSA}} [[:en:Mark_Kaplan_(tennis)|Mark Kaplan]] | 6-4, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>1-1</small> |1991 | style="background:#e9e9e9;" | Mayami, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:#e9e9e9;" | Masters seriyasi | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Courier|Jim Courier]] | 6-4, 3-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>1-2</small> |1991 | Queenʼs, Buyuk Britaniya | Jahon seriyasi | Oʻt |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | 2-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>2-2</small> |1991 | style="background:#ffc;" | Myunxen, Germaniya | style="background:#ffc;" | Katta dubulgʻa kubogi | Gilam |{{flagicon|USA}} [[:en:Michael_Chang|Michael Chang]] | 7-5, 6-2, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>2-3</small> |1993 | Coral Springs, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Todd_Martin|Todd Martin]] | 3-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>3-3</small> |1994 | Nyuport, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:Todd_Woodbridge|Todd Woodbridge]] | 6-4, 3-6, 7-6 <sup>(7-5)</sup> |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>3-4</small> |1995 | Nyuport, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Jahon seriyasi | Oʻt |{{flagicon|GER}} [[:en:David_Prinosil|David Prinosil]] | 6-7 <sup>(3-7)</sup>, 7-5, 2-6 |} === Juftliklar: 15 (3 ta unvon, 12 ta ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0-2) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (0-0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (1-0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (0-0) |- | ATP Jahon seriyasi (2-10) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (2-6) |- | Loy (1-3) |- | Oʻt (0-3) |- | Gilam (0-0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (3-12) |- | Ichkarida (0-0) |} |} == ATP Challenger va ITF Futures finallari == === Yakkalik: 2 (1-1) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (1-1) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0-0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (1-0) |- | Loy (0-0) |- | Oʻt (0-1) |- | Gilam (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>1-0</small> |1989 | style="background:moccasin;" | [[Brazilia (shahar)|Braziliya]], Braziliya | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Dan_Cassidy|Dan Cassidy]] | 6-1, 6-2 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>1-1</small> |1996 | style="background:moccasin;" | Annenxaym, Avstriya | style="background:moccasin;" | Challenger | Oʻt |{{flagicon|GER}} [[:en:Alex_Radulescu|Alex Radulescu]] | 4-6, 2-6 |} === Juftliklar: 1 (1-0) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (1-0) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0-0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (1-0) |- | Loy (0-0) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>1-0</small> |1989 | style="background:moccasin;" | Itu, Braziliya | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Kent_Kinnear|Kent Kinnear]] |{{flagicon|BRA}} [[:en:Nelson_Aerts|Nelson Aerts]] {{flagicon|BRA}} [[:en:Marcos_Hocevar|Marcos Hocevar]] | 6-3, 6-4 |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslari === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Tournament !1986 !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !SR !W-L |- | colspan="22" align="left" |'''Grand Slam tournaments''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A !0 / 8 !14-8 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A !0 / 8 !6-8 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ecf2ff" |Q2 |A |A !0 / 9 !17-9 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ecf2ff" |Q2 |A !0 / 11 !14-11 |- ! style="text-align:left" |Win-loss !0-0 !0-1 !0-0 !2-4 !11-4 !8-4 !8-4 !5-4 !1-3 !8-4 !7-4 !0-1 !1-3 !0-0 !0-0 !0-0 !0 / 36 !51-36 |- | colspan="22" align="left" |'''Year-end Championships''' |- | align="left" |Grand Slam Cup | colspan="4" align="center" |Did Not Qualify | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwA8M">W</b></nowiki> | colspan="8" align="center" |Did Not Qualify | colspan="2" align="center" |Not Held !1 / 2 !6-1 |- | colspan="22" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |3R |A |A |A |A |A |A !0 / 4 !4-4 |- | align="left" |Miami | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |3R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A !0 / 7 !9-7 |- | align="left" |Monte Carlo |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A |A |A |A |A !0 / 1 !3-1 |- | align="left" |Rome |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A !0 / 1 !0-1 |- | align="left" |Canada |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R |A !0 / 6 !5-6 |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q2 !0 / 7 !11-7 |- | align="left" |Stuttgart | colspan="2" style="color:#767676" |Not Held |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A |A |A |A !0 / 0 !0-0 |- | align="left" |Paris |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ecf2ff" |Q2 |A |A |A |A |A !0 / 6 !6-6 |- ! style="text-align:left" |Win-loss !0-1 !0-0 !0-0 !0-0 !3-4 !7-4 !7-5 !3-5 !9-4 !8-6 !0-0 !1-1 !0-1 !0-0 !0-1 !0-0 !0 / 32 !38-32 |} === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Tournament !1987 !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !2000 !2001 !SR !W-L |- | colspan="22" align="left" |'''Grand Slam tournaments''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="thistle" |F |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="yellow" |SF |A |A |A !0 / 7 !10-7 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A !0 / 6 !6-6 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A !0 / 3 !2-3 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="yellow" |F |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A !0 / 9 !13-9 |- ! style="text-align:left" |Win-loss !0-1 !0-0 !3-2 !7-4 !6-2 !1-2 !2-4 !0-1 !5-3 !2-4 !0-0 !5-2 !0-0 !0-0 !0-0 !0 / 25 !31-25 |- | colspan="22" align="left" |'''ATP Masters Series''' |- | align="left" |Indian Wells |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A !0 / 3 !5-3 |- | align="left" |Miami |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 !0 / 6 !9-6 |- | align="left" |Canada |A |A |A | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwBbU">W</b></nowiki> |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A |A |A |A |A !1 / 4 !9-3 |- | align="left" |Cincinnati |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A !0 / 4 !2-4 |- | align="left" |Stuttgart | colspan="1" style="color:#767676" |NH |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="ecf2ff" |Q1 |A |A |A |A !0 / 0 !0-0 |- | align="left" |Paris |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A |A |A !0 / 3 !2-3 |- ! style="text-align:left" |Win-loss !0-0 !0-0 !0-0 !5-1 !7-4 !4-3 !6-3 !2-2 !3-4 !0-0 !0-0 !0-2 !0-0 !0-0 !0-0 !1 / 20 !27-19 |} === Aralash juftliklar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 1989 yil ! 1990 yil ! 1991 yil ! 1992 yil ! 1993 yil ! 1994 yil ! 1995 yil ! 1996 yil ! 1997 yil ! 1998 yil ! SR ! W-L ! Gʻalaba qozon % |- | colspan="23" align="left" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | A | A | A | A | A | A ! 0 / 1 ! 1-1 ! 50 % |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A ! 0 / 0 ! 0-0 !  |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | bgcolor="ffebcd" | QF | A | A | A | A | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R ! 0/2 ! 3-2 ! 60 % |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="ffebcd" | QF | A | A | A | A | A | A | A | A | A ! 0 / 1 ! 2-1 ! 67 % |- ! style="text-align:left" | Gʻalaba — magʻlubiyat ! 5-2 ! 1-1 ! 0-0 ! 0-0 ! 0-0 ! 0-0 ! 0-0 ! 0-0 ! 0-0 ! 0-1 ! 0 / 4 ! 6-4 ! 60 % |} == Radio va yozuvchilik karyerasi<ref>{{Veb manbasi|url=https://myfaithradio.com/authors/david-wheaton/|sarlavha=Faith Radio}}</ref> == 2002 yilda Wheaton radio, yozish va notiqlik sohasida yangi karerasini boshladi. U AQSHdagi 250 ta stantsiyada efirga uzatiladigan jonli nutq radio dasturining „The Christian Worldview“ prodyuseri va boshlovchisi. U ''Minneapolis Star-Tribune gazetasining'' tennis sharhlovchisi va ikkita kitobning muallifi, ''"Vayronagarchilik universiteti: Kampusdagi ruhiy gʻalaba uchun sizning oʻyin rejangiz"'' (Bethany House, 2005) va ''"Mening oʻgʻlim, Ben — sevgi, yoʻqotish va inoyat hikoyasi".'' (Tristan nashriyoti, 2014 yil). == Mukofotlar == Wheaton oʻzining radio vazirligini boshqaradigan „The Overcomer Foundation“ notijorat tashkilotining boshqaruv kengashida xizmat qiladi. Shuningdek, u 2003-2006 yillarda Amerika Qoʻshma Shtatlari Tennis Assotsiatsiyasi (USTA) direktorlar kengashida ishlagan. U kollejlararo tennis shon-shuhrat zali (2012 yil klassi) va USTA Shimoliy Seksiya shon-sharaf zali (2005 yil klassi) aʼzosi. Wheaton 2011 yilda Evgeniy L. Skott Uygʻonish mukofotiga sazovor boʻldi — bu mukofot jamoat bogʻlarida tennis sportini targʻib qilish va rivojlantirishda mukammallikni namoyish etgan milliy/xalqaro tennis chempioniga topshirildi. == Manbalar == <references /> == Havolalar == * [http://www.thechristianworldview.org Devid Uitonning radio shousi — ''Xristian dunyoqarashi''] * David Wheaton </img> * {{ITF profili}} </img> * David Wheaton </img> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1969-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 5s0q59qmocfxzd9lpgu9tmechhqz2x3 Munozara:W Virgo 1 758839 2725709 2022-07-30T15:37:47Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Elizabet Prays 1 758840 2725711 2022-07-30T15:39:24Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Jasmine Armfield 0 758841 2725712 2022-07-30T15:39:32Z Optima D 72251 „[[:en:Special:Redirect/revision/1095001176|Jasmine Armfield]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jasmine Armfield|portret=Jasmine Armfield 2016.jpg|tavsif=Armfield 2016-yilda|tavallud sanasi={{birth date and age|1998|12|17|df=y}}|tavallud joyi=[[Southend]], [[Angliya]]|bilimi=[[The King John School]]|faoliyat_yillari=2013–hozirgacha}} [[Category:Articles with hCards]] '''Jasmin Armfild''' ([[17-dekabr]], [[1998-yil]], [[Angliya]]<nowiki/>da tugʻilgan<ref name="Twitter">{{Veb manbasi|sarlavha=Jasmine Armfield @jasarmfield|url=https://twitter.com/jasarmfield|nashriyot=[[Twitter]]|kirish sanasi=17 December 2016}}</ref>) — angliyalik [[aktrisa]]. 2014—2020-yillarda [[BBC One|BBCning]] ''[[EastEnders]]'' serialidagi Bex Fowler rolini ijro etgani bilan tanilgan. == Yoshligi == Armfild [[Essex]] shtatining [[Southend]] shahrida tug'ilgan. U o'zi tug'ilgan shtatning [[South Benfleet]] shahridagi [[The King John School]]<nowiki/>da tahsil olgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.thekjs.essex.sch.uk/information/gifted-and-talented/|sarlavha=The King John School - Gifted and Talented|nashriyot=[[The King John School]]|kirish sanasi=8 February 2017|yil=2014}}</ref> va 2010-yilning sentabr oyida [[Wickford's Pauline Quirke Impact sanʼat akademiyasi]] ochilganda ushbu ta'lim dargohining talabasi boʻladi<ref name="PQA Academy">{{Veb manbasi|sarlavha=Wickford Jasmine lands major role in EastEnders|url=https://www.pqacademy.com/news/wickfords-jasmine-lands-major-role-eastenders/|nashriyot=PQA Academy}}</ref>. == Faoliyati == 2014-yilda Armfild [[BBC One|BBC]] ''[[EastEnders]]'' serialida [[Bex Fowler]] rolida ishtirok etadi va o'zining birinchi marta 2014-yil 15-yanvar sanasida o'tkazilgan premyerasida paydo bo'ladi<ref name="EastEnders">{{Veb manbasi|muallif=News Team|ism=EastEnders|sarlavha=Jasmine Armfield to join EastEnders as Rebecca Fowler|url=https://www.bbc.co.uk/blogs/eastenders/entries/0d7cb2b2-8940-34f4-a71f-2360647eff2a|nashriyot=[[BBC]]|kirish sanasi=17 December 2016|sana=19 December 2013}}</ref>. Aktrisaning ''EastEnders'' haqidagi hikoyalari uning Shakil Kazemi ([[Shaheen Jafargholi]]) bilan munosabati, zo‘ravonliklari, bokiraligini yo‘qotishi, Shakilning o‘ldirilgani, [[Oxford universiteti|Oksford universitetiga]] kirishi va o‘z joniga qasd qilishga urinishini o‘z ichiga oladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=28 January 2020 |title=EastEnders star Jasmine Armfield quits soap after five years playing Bex Fowler |work=[[OK! Magazine]] |url=https://www.ok.co.uk/tv/soaps/eastenders-jasmine-armfield-bex-fowler-21379426.amp}}</ref>. 2017 yilda aktrisa ''[[TV Choice]]'' mukofotlarida ''Eng yaxshi teleserial aktrisasi'' nominatsiyasiga sazovor bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.irishnews.com/magazine/entertainment/2017/06/26/news/royal-showdown-as-the-crown-battles-victoria-at-tv-choice-awards-1067822/|sarlavha=Royal showdown as The Crown battles Victoria at TV Choice Awards|nashriyot=[[The Irish News]]|sana=26 June 2017|kirish sanasi=27 June 2017}}</ref>. U 2020-yil 6-martda mamlakatdan jo‘nab ketadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=28 January 2020 |title=EastEnders spoilers: Bex Fowler to die in boat tragedy as Jasmine Armfield quits? |work=[[Metro (British newspaper)|Metro]] |url=https://metro.co.uk/2020/01/28/eastenders-spoilers-bex-fowler-die-boat-tragedy-jasmine-armfield-quits-12140358/amp/}}</ref>. 2021-yilning may oyida u [[BBC]] ''[[Doctors]]'' serialining epizodida Layla Roberts rolida paydo bo‘ladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Timblick |first=Simon |title=Doctors spoilers: Will Sid Vere attend Lewis’s wake? |work=[[What's on TV]] |publisher=[[Future plc]] |url=https://www.whatsontv.co.uk/events/doctors-spoilers-will-sid-vere-attend-wake/ |access-date=18 May 2021}}</ref>. Keyinchalik, 2022-yilning iyun oyida Armfild [[BBC]]<nowiki/>da efirga uzatgan tibbiyotga aloqador dramasi''[[Casualty]]'' teleserialida epizodida paydo bo'ladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kitson |first=Calli |date=25 June 2022 |title=Who is Jasmine Armfield in Casualty and what role did she play in EastEnders? |work=[[Metro (British newspaper)|Metro]] |publisher=([[DMG Media]]) |url=https://metro.co.uk/2022/06/25/who-is-jasmine-armfield-in-casualty-who-did-she-play-in-eastenders-16881364/amp/ |access-date=25 June 2022}}</ref>. == Filmografiyasi == {| class="wikitable unsortable" !Yil !Sarlavha !Rol !Izohlar |- |2014–2020 |''EastEnders'' |Bex Fowler |Muntazam serial |- |2021 |''Doctors'' |Layla Roberts |Epizod: "The Gift Horse's Mouth" |- |2022 |''Casualty'' |Ivy Edwards |Epizod: "One In, One Out" |} == Manbalar == == Havolalar == * {{IMDbda kishi|6192708}} [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1998-yilda tugʻilganlar]] hedbu0fm4wzh13ofvtbvr2u4prtzrh7 2725713 2725712 2022-07-30T15:39:57Z Optima D 72251 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Jasmine Armfield|portret=Jasmine Armfield 2016.jpg|tavsif=Armfield 2016-yilda|tavallud sanasi={{birth date and age|1998|12|17|df=y}}|tavallud joyi=[[Southend]], [[Angliya]]|bilimi=[[The King John School]]|faoliyat_yillari=2013-hozirgacha}} '''Jasmin Armfild''' ([[17-dekabr]], [[1998-yil]], [[Angliya]]<nowiki/>da tugʻilgan<ref name="Twitter">{{Veb manbasi|sarlavha=Jasmine Armfield @jasarmfield|url=https://twitter.com/jasarmfield|nashriyot=[[Twitter]]|kirish sanasi=17 December 2016}}</ref>) — angliyalik [[aktrisa]]. 2014—2020-yillarda [[BBC One|BBCning]] ''[[EastEnders]]'' serialidagi Bex Fowler rolini ijro etgani bilan tanilgan. == Yoshligi == Armfild [[Essex]] shtatining [[Southend]] shahrida tugʻilgan. U oʻzi tugʻilgan shtatning [[South Benfleet]] shahridagi [[The King John School]]<nowiki/>da tahsil olgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.thekjs.essex.sch.uk/information/gifted-and-talented/|sarlavha=The King John School - Gifted and Talented|nashriyot=[[The King John School]]|kirish sanasi=8 February 2017|yil=2014}}</ref> va 2010-yilning sentabr oyida [[Wickford's Pauline Quirke Impact sanʼat akademiyasi]] ochilganda ushbu taʼlim dargohining talabasi boʻladi<ref name="PQA Academy">{{Veb manbasi|sarlavha=Wickford Jasmine lands major role in EastEnders|url=https://www.pqacademy.com/news/wickfords-jasmine-lands-major-role-eastenders/|nashriyot=PQA Academy}}</ref>. == Faoliyati == 2014-yilda Armfild [[BBC One|BBC]] ''[[EastEnders]]'' serialida [[Bex Fowler]] rolida ishtirok etadi va oʻzining birinchi marta 2014-yil 15-yanvar sanasida oʻtkazilgan premyerasida paydo boʻladi<ref name="EastEnders">{{Veb manbasi|muallif=News Team|ism=EastEnders|sarlavha=Jasmine Armfield to join EastEnders as Rebecca Fowler|url=https://www.bbc.co.uk/blogs/eastenders/entries/0d7cb2b2-8940-34f4-a71f-2360647eff2a|nashriyot=[[BBC]]|kirish sanasi=17 December 2016|sana=19 December 2013}}</ref>. Aktrisaning ''EastEnders'' haqidagi hikoyalari uning Shakil Kazemi ([[Shaheen Jafargholi]]) bilan munosabati, zo‘ravonliklari, bokiraligini yo‘qotishi, Shakilning o‘ldirilgani, [[Oxford universiteti|Oksford universitetiga]] kirishi va o‘z joniga qasd qilishga urinishini o‘z ichiga oladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=28 January 2020 |title=EastEnders star Jasmine Armfield quits soap after five years playing Bex Fowler |work=[[OK! Magazine]] |url=https://www.ok.co.uk/tv/soaps/eastenders-jasmine-armfield-bex-fowler-21379426.amp}}</ref>. 2017 yilda aktrisa ''[[TV Choice]]'' mukofotlarida ''Eng yaxshi teleserial aktrisasi'' nominatsiyasiga sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.irishnews.com/magazine/entertainment/2017/06/26/news/royal-showdown-as-the-crown-battles-victoria-at-tv-choice-awards-1067822/|sarlavha=Royal showdown as The Crown battles Victoria at TV Choice Awards|nashriyot=[[The Irish News]]|sana=26 June 2017|kirish sanasi=27 June 2017}}</ref>. U 2020-yil 6-martda mamlakatdan jo‘nab ketadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=28 January 2020 |title=EastEnders spoilers: Bex Fowler to die in boat tragedy as Jasmine Armfield quits? |work=[[Metro (British newspaper)|Metro]] |url=https://metro.co.uk/2020/01/28/eastenders-spoilers-bex-fowler-die-boat-tragedy-jasmine-armfield-quits-12140358/amp/}}</ref>. 2021-yilning may oyida u [[BBC]] ''[[Doctors]]'' serialining epizodida Layla Roberts rolida paydo bo‘ladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Timblick |first=Simon |title=Doctors spoilers: Will Sid Vere attend Lewis’s wake? |work=[[What's on TV]] |publisher=[[Future plc]] |url=https://www.whatsontv.co.uk/events/doctors-spoilers-will-sid-vere-attend-wake/ |access-date=18 May 2021}}</ref>. Keyinchalik, 2022-yilning iyun oyida Armfild [[BBC]]<nowiki/>da efirga uzatgan tibbiyotga aloqador dramasi''[[Casualty]]'' teleserialida epizodida paydo boʻladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kitson |first=Calli |date=25 June 2022 |title=Who is Jasmine Armfield in Casualty and what role did she play in EastEnders? |work=[[Metro (British newspaper)|Metro]] |publisher=([[DMG Media]]) |url=https://metro.co.uk/2022/06/25/who-is-jasmine-armfield-in-casualty-who-did-she-play-in-eastenders-16881364/amp/ |access-date=25 June 2022}}</ref>. == Filmografiyasi == {| class="wikitable unsortable" !Yil !Sarlavha !Rol !Izohlar |- |2014-2020 |''EastEnders'' |Bex Fowler |Muntazam serial |- |2021 |''Doctors'' |Layla Roberts |Epizod: „The Gift Horseʼs Mouth“ |- |2022 |''Casualty'' |Ivy Edwards |Epizod: „One In, One Out“ |} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|6192708}} [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1998-yilda tugʻilganlar]] olo678s8md4ghg42m5l9mzb9a0qei2c Munozara:Jasmine Armfield 1 758842 2725714 2022-07-30T15:40:12Z Optima D 72251 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wikiayollar wikitext text/x-wiki {{WikiAyollar loyihasi}} hua47ps7xafm4p23bsddy47hqqeky7k Munozara:Silvesterov kuni 1 758843 2725717 2022-07-30T15:40:26Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Module:Lang-zh 828 758844 2725718 2022-07-30T15:40:28Z Laziz Baxtiyorov 56023 „require('Module:No globals') local p = {} -- articles in which traditional Chinese preceeds simplified Chinese local t1st = { ["228 Incident"] = true, ["Chinese calendar"] = true, ["Lippo Centre, Hong Kong"] = true, ["Republic of China"] = true, ["Republic of China at the 1924 Summer Olympics"] = true, ["Taiwan"] = true, ["Taiwan (island)"] = true, ["Taiwan Province"] = true, ["Wei Boyang"] = true, } -- the labels for each part local l...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi Scribunto text/plain require('Module:No globals') local p = {} -- articles in which traditional Chinese preceeds simplified Chinese local t1st = { ["228 Incident"] = true, ["Chinese calendar"] = true, ["Lippo Centre, Hong Kong"] = true, ["Republic of China"] = true, ["Republic of China at the 1924 Summer Olympics"] = true, ["Taiwan"] = true, ["Taiwan (island)"] = true, ["Taiwan Province"] = true, ["Wei Boyang"] = true, } -- the labels for each part local labels = { ["c"] = "Chinese", ["s"] = "simplified Chinese", ["t"] = "traditional Chinese", ["p"] = "pinyin", ["tp"] = "Tongyong Pinyin", ["w"] = "Wade–Giles", ["j"] = "Jyutping", ["cy"] = "Cantonese Yale", ["sl"] = "Sidney Lau", ["poj"] = "Pe̍h-ōe-jī", ["zhu"] = "Zhuyin Fuhao", ["l"] = "lit.", ["tr"] = "trans.", } -- article titles for wikilinks for each part local wlinks = { ["c"] = "Chinese language", ["s"] = "simplified Chinese characters", ["t"] = "traditional Chinese characters", ["p"] = "pinyin", ["tp"] = "Tongyong Pinyin", ["w"] = "Wade–Giles", ["j"] = "Jyutping", ["cy"] = "Yale romanization of Cantonese", ["sl"] = "Sidney Lau romanisation", ["poj"] = "Pe̍h-ōe-jī", ["zhu"] = "Bopomofo", ["l"] = "Literal translation", ["tr"] = "Translation", } -- for those parts which are to be treated as languages their ISO code local ISOlang = { ["c"] = "zh", ["t"] = "zh-Hant", ["s"] = "zh-Hans", ["p"] = "zh-Latn-pinyin", ["tp"] = "zh-Latn", ["w"] = "zh-Latn-wadegile", ["j"] = "yue-Latn-jyutping", ["cy"] = "yue-Latn", ["sl"] = "yue-Latn", ["poj"] = "nan-Latn", ["zhu"] = "zh-Bopo", } local italic = { ["p"] = true, ["tp"] = true, ["w"] = true, ["j"] = true, ["cy"] = true, ["sl"] = true, ["poj"] = true, } local superscript = { ["w"] = true, ["sl"] = true, } -- Categories for different kinds of Chinese text local cats = { ["c"] = "[[Category:Articles containing Chinese-language text]]", ["s"] = "[[Category:Articles containing simplified Chinese-language text]]", ["t"] = "[[Category:Articles containing traditional Chinese-language text]]", } function p.Zh(frame) -- load arguments module to simplify handling of args local getArgs = require('Module:Arguments').getArgs local args = getArgs(frame) return p._Zh(args) end function p._Zh(args) local uselinks = not (args["links"] == "no") -- whether to add links local uselabels = not (args["labels"] == "no") -- whether to have labels local capfirst = args["scase"] ~= nil local t1 = false -- whether traditional Chinese characters go first local j1 = false -- whether Cantonese Romanisations go first local testChar if (args["first"]) then for testChar in mw.ustring.gmatch(args["first"], "%a+") do if (testChar == "t") then t1 = true end if (testChar == "j") then j1 = true end end end if (t1 == false) then local title = mw.title.getCurrentTitle() t1 = t1st[title.text] == true end -- based on setting/preference specify order local orderlist = {"c", "s", "t", "p", "tp", "w", "j", "cy", "sl", "poj", "zhu", "l", "tr"} if (t1) then orderlist[2] = "t" orderlist[3] = "s" end if (j1) then orderlist[4] = "j" orderlist[5] = "cy" orderlist[6] = "sl" orderlist[7] = "p" orderlist[8] = "tp" orderlist[9] = "w" end -- rename rules. Rules to change parameters and labels based on other parameters if args["hp"] then -- hp an alias for p ([hanyu] pinyin) args["p"] = args["hp"] end if args["tp"] then -- if also Tongyu pinyin use full name for Hanyu pinyin labels["p"] = "Hanyu Pinyin" end if (args["s"] and args["s"] == args["t"]) then -- Treat simplified + traditional as Chinese if they're the same args["c"] = args["s"] args["s"] = nil args["t"] = nil elseif (not (args["s"] and args["t"])) then -- use short label if only one of simplified and traditional labels["s"] = labels["c"] labels["t"] = labels["c"] end local body = "" -- the output string local params -- for creating HTML spans local label -- the label, i.e. the bit preceeding the supplied text local val -- the supplied text -- go through all possible fields in loop, adding them to the output for i, part in ipairs(orderlist) do if (args[part]) then -- build label label = "" if (uselabels) then label = labels[part] if (capfirst) then label = mw.language.getContentLanguage():ucfirst(label) capfirst = false end if (uselinks) then label = "[[" .. wlinks[part] .. "|" .. label .. "]]" end if (labels[part] ~= "lit.") then label = label .. "&#58;" else label = "<small>" .. label .. "</small>" end label = label .. " " end -- build value val = args[part] if (cats[part]) and mw.title.getCurrentTitle().namespace == 0 then -- if has associated category AND current page in article namespace, add category val = cats[part] .. val end if (ISOlang[part]) then -- add span for language if needed params = {["lang"] = ISOlang[part]} val = mw.text.tag({name="span",attrs=params, content=val}) elseif ((part == "l") or (part == "tr")) then -- put literals in quotes val = "'" .. val .. "'" end if (italic[part]) then -- italicise val = "<i>" .. val .. "</i>" end if string.match(val, "</?sup>") then val = val.."[[Category:Pages using template Zh with sup tags]]" end if (superscript[part]) then -- superscript val = val:gsub("(%d)", "<sup>%1</sup>"):gsub("(%d)</sup>%*<sup>(%d)", "%1*%2"):gsub("<sup><sup>([%d%*]+)</sup></sup>", "<sup>%1</sup>") end -- add both to body body = body .. label .. val .. "; " end end if (body > "") then -- check for empty string return string.sub(body, 1, -3) -- chop off final semicolon and space else --no named parameters; see if there's a first parameter, ignoring its name if (args[1]) then -- if there is treat it as Chinese label = "" if (uselabels) then label = labels["c"] if (uselinks) then label = "[[" .. wlinks["c"] .. "|" .. label .. "]]" end label = label .. "&#58; " end -- default to show links and labels as no options given if mw.title.getCurrentTitle().namespace == 0 then -- if current page in article namespace val = cats["c"] .. args[1] else val = args[1] end params = {["lang"] = ISOlang["c"]} val = mw.text.tag({name="span",attrs=params, content=val}) return label .. val end return "" end end return p e1wb5eupx5wl6j84h1t8s3umrtiadnc 2725732 2725718 2022-07-30T15:45:36Z Laziz Baxtiyorov 56023 Scribunto text/plain require('Module:No globals') local p = {} -- articles in which traditional Chinese preceeds simplified Chinese local t1st = { ["228 Incident"] = true, ["Chinese calendar"] = true, ["Lippo Centre, Hong Kong"] = true, ["Republic of China"] = true, ["Republic of China at the 1924 Summer Olympics"] = true, ["Taiwan"] = true, ["Taiwan (island)"] = true, ["Taiwan Province"] = true, ["Wei Boyang"] = true, } -- the labels for each part local labels = { ["c"] = "xitoycha", ["s"] = "simplified Chinese", ["t"] = "traditional Chinese", ["p"] = "pinyin", ["tp"] = "Tongyong Pinyin", ["w"] = "Wade–Giles", ["j"] = "Jyutping", ["cy"] = "Cantonese Yale", ["sl"] = "Sidney Lau", ["poj"] = "Pe̍h-ōe-jī", ["zhu"] = "Zhuyin Fuhao", ["l"] = "lit.", ["tr"] = "trans.", } -- article titles for wikilinks for each part local wlinks = { ["c"] = "Chinese language", ["s"] = "simplified Chinese characters", ["t"] = "traditional Chinese characters", ["p"] = "pinyin", ["tp"] = "Tongyong Pinyin", ["w"] = "Wade–Giles", ["j"] = "Jyutping", ["cy"] = "Yale romanization of Cantonese", ["sl"] = "Sidney Lau romanisation", ["poj"] = "Pe̍h-ōe-jī", ["zhu"] = "Bopomofo", ["l"] = "Literal translation", ["tr"] = "Translation", } -- for those parts which are to be treated as languages their ISO code local ISOlang = { ["c"] = "zh", ["t"] = "zh-Hant", ["s"] = "zh-Hans", ["p"] = "zh-Latn-pinyin", ["tp"] = "zh-Latn", ["w"] = "zh-Latn-wadegile", ["j"] = "yue-Latn-jyutping", ["cy"] = "yue-Latn", ["sl"] = "yue-Latn", ["poj"] = "nan-Latn", ["zhu"] = "zh-Bopo", } local italic = { ["p"] = true, ["tp"] = true, ["w"] = true, ["j"] = true, ["cy"] = true, ["sl"] = true, ["poj"] = true, } local superscript = { ["w"] = true, ["sl"] = true, } -- Categories for different kinds of Chinese text local cats = { ["c"] = "[[Category:Articles containing Chinese-language text]]", ["s"] = "[[Category:Articles containing simplified Chinese-language text]]", ["t"] = "[[Category:Articles containing traditional Chinese-language text]]", } function p.Zh(frame) -- load arguments module to simplify handling of args local getArgs = require('Module:Arguments').getArgs local args = getArgs(frame) return p._Zh(args) end function p._Zh(args) local uselinks = not (args["links"] == "no") -- whether to add links local uselabels = not (args["labels"] == "no") -- whether to have labels local capfirst = args["scase"] ~= nil local t1 = false -- whether traditional Chinese characters go first local j1 = false -- whether Cantonese Romanisations go first local testChar if (args["first"]) then for testChar in mw.ustring.gmatch(args["first"], "%a+") do if (testChar == "t") then t1 = true end if (testChar == "j") then j1 = true end end end if (t1 == false) then local title = mw.title.getCurrentTitle() t1 = t1st[title.text] == true end -- based on setting/preference specify order local orderlist = {"c", "s", "t", "p", "tp", "w", "j", "cy", "sl", "poj", "zhu", "l", "tr"} if (t1) then orderlist[2] = "t" orderlist[3] = "s" end if (j1) then orderlist[4] = "j" orderlist[5] = "cy" orderlist[6] = "sl" orderlist[7] = "p" orderlist[8] = "tp" orderlist[9] = "w" end -- rename rules. Rules to change parameters and labels based on other parameters if args["hp"] then -- hp an alias for p ([hanyu] pinyin) args["p"] = args["hp"] end if args["tp"] then -- if also Tongyu pinyin use full name for Hanyu pinyin labels["p"] = "Hanyu Pinyin" end if (args["s"] and args["s"] == args["t"]) then -- Treat simplified + traditional as Chinese if they're the same args["c"] = args["s"] args["s"] = nil args["t"] = nil elseif (not (args["s"] and args["t"])) then -- use short label if only one of simplified and traditional labels["s"] = labels["c"] labels["t"] = labels["c"] end local body = "" -- the output string local params -- for creating HTML spans local label -- the label, i.e. the bit preceeding the supplied text local val -- the supplied text -- go through all possible fields in loop, adding them to the output for i, part in ipairs(orderlist) do if (args[part]) then -- build label label = "" if (uselabels) then label = labels[part] if (capfirst) then label = mw.language.getContentLanguage():ucfirst(label) capfirst = false end if (uselinks) then label = "[[" .. wlinks[part] .. "|" .. label .. "]]" end if (labels[part] ~= "lit.") then label = label .. "&#58;" else label = "<small>" .. label .. "</small>" end label = label .. " " end -- build value val = args[part] if (cats[part]) and mw.title.getCurrentTitle().namespace == 0 then -- if has associated category AND current page in article namespace, add category val = cats[part] .. val end if (ISOlang[part]) then -- add span for language if needed params = {["lang"] = ISOlang[part]} val = mw.text.tag({name="span",attrs=params, content=val}) elseif ((part == "l") or (part == "tr")) then -- put literals in quotes val = "'" .. val .. "'" end if (italic[part]) then -- italicise val = "<i>" .. val .. "</i>" end if string.match(val, "</?sup>") then val = val.."[[Category:Pages using template Zh with sup tags]]" end if (superscript[part]) then -- superscript val = val:gsub("(%d)", "<sup>%1</sup>"):gsub("(%d)</sup>%*<sup>(%d)", "%1*%2"):gsub("<sup><sup>([%d%*]+)</sup></sup>", "<sup>%1</sup>") end -- add both to body body = body .. label .. val .. "; " end end if (body > "") then -- check for empty string return string.sub(body, 1, -3) -- chop off final semicolon and space else --no named parameters; see if there's a first parameter, ignoring its name if (args[1]) then -- if there is treat it as Chinese label = "" if (uselabels) then label = labels["c"] if (uselinks) then label = "[[" .. wlinks["c"] .. "|" .. label .. "]]" end label = label .. "&#58; " end -- default to show links and labels as no options given if mw.title.getCurrentTitle().namespace == 0 then -- if current page in article namespace val = cats["c"] .. args[1] else val = args[1] end params = {["lang"] = ISOlang["c"]} val = mw.text.tag({name="span",attrs=params, content=val}) return label .. val end return "" end end return p kpweejvo174zqtglx237zv4yxawm7nx Module:Lang-zh/doc 828 758845 2725722 2022-07-30T15:41:17Z Laziz Baxtiyorov 56023 „{{module rating|protected}} {{Lua|Module:Arguments|Module:No globals}} == Usage == This is the module for the template {{tl|Lang-zh}}. Its main features are described on that template's [[Template:Lang-zh/doc|documentation page]], refer to that for how to use it in articles. This documentation describes some particular features of the module. The first table in the module lists the articles in which the template will put traditional Chinese firs...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{module rating|protected}} {{Lua|Module:Arguments|Module:No globals}} == Usage == This is the module for the template {{tl|Lang-zh}}. Its main features are described on that template's [[Template:Lang-zh/doc|documentation page]], refer to that for how to use it in articles. This documentation describes some particular features of the module. The first table in the module lists the articles in which the template will put traditional Chinese first. Add articles to this list in the same fashion (the order doesn't matter) to include them. If you cannot edit the module because its protected use the {{tl|edit template-protected}} template on its talk page to request a change. ===Use from other modules=== The module can be called directly from another module as well as a template. To do this first load the module <syntaxhighlight lang="lua"> local Zh = require("Module:Lang-zh")._Zh </syntaxhighlight> Then call it as follows, with the arguments in a table <syntaxhighlight lang="lua"> local output = Zh{["c"] = "中国", ["p"] = "zhōngguó"} </syntaxhighlight> ==Tracking categories== * {{Category link with count|Articles containing Chinese-language text}} * {{Category link with count|Articles containing simplified Chinese-language text}} * {{Category link with count|Articles containing traditional Chinese-language text}} * {{Category link with count|Pages using template Zh with sup tags}} <includeonly>{{#ifeq:{{SUBPAGENAME}}|sandbox|| <!-- Categories go here and interwikis go in Wikidata. --> [[Category:Modules that add a tracking category]] }}</includeonly> hf7ve0cthcrsx4gun5s5tgfanrndocs Munozara:Yarovit 1 758846 2725723 2022-07-30T15:41:20Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:V404 Cygnus 1 758847 2725724 2022-07-30T15:42:09Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Andoza:Linktext 10 758848 2725725 2022-07-30T15:42:31Z Laziz Baxtiyorov 56023 „{{module rating|protected}} {{Lua|Module:Arguments|Module:No globals}} == Usage == This is the module for the template {{tl|Lang-zh}}. Its main features are described on that template's [[Template:Lang-zh/doc|documentation page]], refer to that for how to use it in articles. This documentation describes some particular features of the module. The first table in the module lists the articles in which the template will put traditional Chinese firs...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{module rating|protected}} {{Lua|Module:Arguments|Module:No globals}} == Usage == This is the module for the template {{tl|Lang-zh}}. Its main features are described on that template's [[Template:Lang-zh/doc|documentation page]], refer to that for how to use it in articles. This documentation describes some particular features of the module. The first table in the module lists the articles in which the template will put traditional Chinese first. Add articles to this list in the same fashion (the order doesn't matter) to include them. If you cannot edit the module because its protected use the {{tl|edit template-protected}} template on its talk page to request a change. ===Use from other modules=== The module can be called directly from another module as well as a template. To do this first load the module <syntaxhighlight lang="lua"> local Zh = require("Module:Lang-zh")._Zh </syntaxhighlight> Then call it as follows, with the arguments in a table <syntaxhighlight lang="lua"> local output = Zh{["c"] = "中国", ["p"] = "zhōngguó"} </syntaxhighlight> ==Tracking categories== * {{Category link with count|Articles containing Chinese-language text}} * {{Category link with count|Articles containing simplified Chinese-language text}} * {{Category link with count|Articles containing traditional Chinese-language text}} * {{Category link with count|Pages using template Zh with sup tags}} <includeonly>{{#ifeq:{{SUBPAGENAME}}|sandbox|| <!-- Categories go here and interwikis go in Wikidata. --> [[Category:Modules that add a tracking category]] }}</includeonly> hf7ve0cthcrsx4gun5s5tgfanrndocs 2725728 2725725 2022-07-30T15:42:50Z Laziz Baxtiyorov 56023 wikitext text/x-wiki <noinclude>{{documentation}}</noinclude><includeonly>{{#if:{{{lang|}}}|<span lang="{{{lang}}}">}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{1}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{1}}}]]{{{n1|}}}{{#if: {{{2|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{2}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{2}}}]]}}{{{n2|}}}{{#if: {{{3|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{3}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{3}}}]]}}{{{n3|}}}{{#if: {{{4|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{4}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{4}}}]]}}{{{n4|}}}{{#if: {{{5|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{5}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{5}}}]]}}{{{n5|}}}{{#if: {{{6|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{6}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{6}}}]]}}{{{n6|}}}{{#if: {{{7|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{7}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{7}}}]]}}{{{n7|}}}{{#if: {{{8|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{8}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{8}}}]]}}{{{n8|}}}{{#if: {{{9|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{9}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{9}}}]]}}{{{n9|}}}{{#if: {{{10|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{10}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{10}}}]]}}{{{n10|}}}{{#if: {{{11|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{11}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{11}}}]]}}{{{n11|}}}{{#if: {{{12|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{12}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{12}}}]]}}{{{n12|}}}{{#if: {{{13|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{13}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{13}}}]]}}{{{n13|}}}{{#if: {{{14|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{14}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{14}}}]]}}{{{n14|}}}{{#if: {{{15|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{15}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{15}}}]]}}{{{n15|}}}{{#if: {{{16|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{16}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{16}}}]]}}{{{n16|}}}{{#if: {{{17|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{17}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{17}}}]]}}{{{n17|}}}{{#if: {{{18|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{18}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{18}}}]]}}{{{n18|}}}{{#if: {{{19|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{19}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{19}}}]]}}{{{n19|}}}{{#if: {{{20|}}}|{{{lim|}}}[[{{{pref|wikt}}}:{{{20}}}{{#if:{{{lang|}}}|&#x23;{{#language:{{{lang}}}|en}}}}|{{{20}}}]]}}{{{n20|}}}{{#if:{{{lang|}}}|</span>}}</includeonly> 39wqiradjc001gsem4jbaj6alx83sk0 Munozara:Avga 1 758849 2725727 2022-07-30T15:42:49Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Avdiy 1 758850 2725729 2022-07-30T15:43:29Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Jahannam olovi 1 758851 2725731 2022-07-30T15:44:06Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg MaliVai Washington 0 758852 2725733 2022-07-30T15:46:14Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1080561096|MaliVai Washington]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''MaliVai "Mal" Vashington''' ( {{IPAc-en|m|æ|l|ᵻ|ˈ|v|iː|ə}} {{Respell|mal-uh|VEE|uh}} ) <ref name="Pronounciation">{{Yangiliklar manbasi |last=Arace |first=Michael |date=15 August 1990 |title=Pronounce MaliVai Fit for Tennis |work=LA Times |url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1990-08-15-sp-871-story.html#:~:text=It's%20pronounced%20Mal%2Duh%2DVEE,wanted%20to%20get%20that%20straight. |access-date=9 July 2020}}</ref> (1969 yil 20 iyunda tug'ilgan) - amerikalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]] . U 1996 yilda [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida finalga chiqdi, to'rtta ATP unvonini qo'lga kiritdi va 1992 yil oktyabr oyida dunyoning 11-raqamli yakkalik reytingini egalladi. == Oilasi == Vashington besh yoshida tennis o'ynashni boshladi. <ref name="Left College">{{Veb manbasi|sarlavha=Our Team|url=https://www.malwashington.com/our-team|kirish sanasi=9 July 2020|ish=MaliVai Washington Youth Foundation}}</ref> Vashingtonning singlisi Mashona ham sobiq 50 nafar professional tennischidir. Uning ukasi Mashiska erkaklar professional gastrol safariga qo'shilishdan oldin [[Michigan universiteti|Michigan shtat universitetida]] Butun Amerika unvonini oldi. MaliVayning katta singlisi Michaela ham professional tarzda o'ynagan. <ref name="cstv">{{Veb manbasi|sarlavha=A Long Way From Durkeeville to Wimbledon|url=http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html|ish=bigten.org|nashriyot=[[CBS Interactive]]|sana=February 23, 2007|kirish sanasi=April 22, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170423063917/http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html|arxivsana=April 23, 2017}}</ref> == Havaskor tennis faoliyati == O'rta maktab o'quvchisi sifatida Vashingtonga ATP Tourning sobiq ishtirokchisi Viktor Amaya murabbiylik qilgan. Ikki mavsum davomida Vashington Michigan universitetida tennis o'ynadi va ikkinchi kurs mavsumining oxirida Qo'shma Shtatlardagi eng yaxshi kollej o'yinchisi bo'ldi. <ref name="cstv">{{Veb manbasi|sarlavha=A Long Way From Durkeeville to Wimbledon|url=http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html|ish=bigten.org|nashriyot=[[CBS Interactive]]|sana=February 23, 2007|kirish sanasi=April 22, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170423063917/http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html|arxivsana=April 23, 2017}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20170423063917/http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html "A Long Way From Durkeeville to Wimbledon"]. ''bigten.org''. [[CBS Interaktiv|CBS Interactive]]. February 23, 2007. Archived from [http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html the original] on April 23, 2017<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">April 22,</span> 2017</span>.</cite></ref> U professional tennis karerasini davom ettirish uchun o'qishga ikki yil bo'lgan kollejni tark etdi. <ref name="Left College">{{Veb manbasi|sarlavha=Our Team|url=https://www.malwashington.com/our-team|kirish sanasi=9 July 2020|ish=MaliVai Washington Youth Foundation}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.malwashington.com/our-team "Our Team"]. ''MaliVai Washington Youth Foundation''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">July 9,</span> 2020</span>.</cite></ref> == Professional tennis faoliyati == Vashington 1989 yilda professionalga aylandi. 1990-yilda, reytingda №. 103, u Nyu- Xeyvenda dunyoning ikkinchi raqamli tennischisi Ivan Lendlni mag'lub etdi (6–3, 6–2). 1992 yilda o'zining muvaffaqiyat yilida Vashington Memfis chempionligini (finalda ettinchi raqam ostidagi [[Wayne Ferreira|Ueyn Ferreyrani]] mag'lub etdi) va Shimoliy Karolina shtatining Sharlotta shahrida bo'lib o'tgan AQSh erkaklar o'rtasidagi gil kort chempionatida Klaudio Mezzadriga qarshi finalda g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Former champions|url=http://www.mensclaycourt.com/former-champions|ish=www.mensclaycourt.com|nashriyot=U.S. Men's Clay Court Championships}}</ref> <ref name="wot1997">{{Kitob manbasi|title=[[International Tennis Federation|ITF]] World of Tennis 1997|year=1997|publisher=CollinsWillow|location=London|isbn=9780002187145|editor=John Barrett|pages=303–304}}</ref> Oktyabr oyida u 11-o'rinni egalladi. 1993 yilda Vashington Mayamida o'zining birinchi Masters finaliga chiqdi va Pit Samprasga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. 1994 yilgi Australian Open turnirida Vashington birinchi raundda ikkinchi raqam ostida tasniflangan Maykl Stich ustidan g'alaba qozongan va to'rtinchi raundda [[Mats Wilander|Mats Vilanderga]] qarshi besh setlik g'alabadan so'ng birinchi "Katta Dubulg'a" chorak finaliga chiqdi. U shuningdek, AQShning yozgi qattiq kort mavsumida Maykl Chang va [[Stefan Edberg]] ustidan g'alaba qozondi va oktyabr oyida Ostravada uchinchi ATP chempionligini qo'lga kiritdi. 1995 yilda u dunyoda birinchi o'rinni egalladi. 1 [[Andre Agassi]] Essen Mastersning uchinchi bosqichida finalga yo'l oldi (u erda u Tomas Musterga yutqazdi). Vashingtonning "Katta dubulg'a" musobaqasidagi eng katta muvaffaqiyati 1996 yilda Uimbldon chempionatida ikkinchi o'rinni egallaganida bo'lgan. Finalga yo'lda u ikkinchi raundda to'qqizinchi raqam ostida [[Thomas Enqvist|tasniflangan Tomas Enkvistni]] mag'lub etdi va yarim finalning beshinchi setida 1:5 hisobida mag'lub bo'lib, Todd Martinni mag'lub etdi va nihoyat 10:8 hisobida g'alaba qozondi. Turnir boshlanishidan oldin uning chempionlikni qo'lga kiritish ehtimoli 300-1 edi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jennifer Frey |author-link=Jennifer Frey |date=July 7, 1996 |title=Heir to King Arthur's court |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1996/07/07/heir-to-king-arthurs-court/e5a516e2-4c98-4ecb-855a-19199ae696e1/}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Robin Finn |date=July 7, 1996 |title=Tennis;Washington Shocks Wimbledon |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1996/07/07/sports/tennis-washington-shocks-wimbledon.html}}</ref> U yakunda finalda Richard Krajichekka yutqazdi. <ref name="wot1997" /> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=July 8, 1996 |title=Krajicek wins strangest of Wimbledons |page=8 |work=The Fort Scott Tribune |agency=AP |url=https://news.google.com/newspapers?id=sMohAAAAIBAJ&sjid=PZ4FAAAAIBAJ&pg=2532%2C3562626}}</ref> U o'sha yilning oktyabr oyida " Katta Dubulg'a kubogi "da Krajichekdan revansh oldi va uni atigi uchta o'yinda mag'lubiyatga uchratgan (6-1, 6-2). Vashington 1997 yil boshidan takrorlanuvchi tizza jarohatidan aziyat chekdi, bu uning 1997 va 1999 yilgi mavsumlarning ko'p qismini o'tkazib yuborishiga sabab bo'ldi va 1999 yil dekabrida nafaqaga chiqishini tezlashtirdi <ref name="retirement">{{Yangiliklar manbasi |date=4 December 1999 |title=1996 Wimbledon finalist MaliVai Washington retires |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/sport/tennis/1996-wimbledon-finalist-malivai-washington-retires-741960.html |access-date=9 July 2020}}</ref> == Mukofotlar == 2009 yilda Vashington MaliVai Vashington Yoshlar Jamg'armasi orqali ijobiy faoliyati uchun ATP Artur Ashe yilning eng yaxshi gumanitar mukofotini qo'lga kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 March 2010 |title=MaliVai Washington honored as 2009 Arthur Ashe Humanitarian of the Year |work=The Florida Times Union |url=http://jacksonville.com/sports/local-sports/local-tennis/2010-03-26/story/malivai-washington-honored-2009-arthur-ashe}}</ref> 2015 yilda Vashington bolalar va yoshlar (ayniqsa kam ta'minlanganlar) o'rtasida ta'lim va tennisni qo'llab-quvvatlashga nafaqaga chiqqanidan beri qo'shgan hissasi uchun NJTL Ta'sischilar Xizmati mukofotini ( USTA Milliy o'smirlar tennis ligasi) qo'lga kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 April 2015 |title=MaliVai Washington Receives NJTL Founders' Service Award |work=Arthur Ashe Learning Center |url=http://www.arthurashe.org/blog/malivai-washington-receives-njtl-founders-service-award}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik: 1 (1 ikkinchi o'rin) === {| class="wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:50px" | Sana ! style="width:170px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:170px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:130px" | Hisob |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1996 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{flagicon|Netherlands}} [[:en:Richard_Krajicek|Richard Krajicek]] | 3–6, 4–6, 3–6 |} == ATP Tour finali == === Yakkalik (4 ta unvon, 9 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulg'a (0) |- style="background:#ffc;" | Tennis ustalari kubogi (0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (1) |- | ATP safari (3) |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:65px" | Sana ! style="width:160px" | Turnir ! style="width:55px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:150px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–1 | 1992 yil yanvar | Oklend, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|PER}} [[:en:Jaime_Yzaga|Jaime Yzaga]] | 6–7 <sup>(6–8)</sup>, 4–6 |- style="background:#d4f1c5;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1–1 | 1992 yil fevral | Memfis, AQSh | Qattiq (i) |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Wayne_Ferreira|Wayne Ferreira]] | 6–3, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–2 | 1992 yil aprel | Tampa, AQSh | Loy |{{flagicon|PER}} Jaime Yzaga | 6–3, 4–6, 1–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2–2 | 1992 yil may | Charlotte, AQSh | Loy |{{flagicon|SUI}} [[:en:Claudio_Mezzadri|Claudio Mezzadri]] | 6–3, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2–3 | 1992 yil iyun | Manchester, Buyuk Britaniya | O't |{{flagicon|NED}} [[:en:Jacco_Eltingh|Jacco Eltingh]] | 3–6, 4–6 |- style="background:#d4f1c5;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2–4 | 1992 yil avgust | Nyu-Xeyven, AQSh | Qattiq |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | 6–7 <sup>(4–7)</sup>, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2–5 | 1993 yil yanvar | Oklend, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|RUS|1991}} [[:en:Alexander_Vladimirovich_Volkov|Alexander Volkov]] | 6–7 <sup>(2–7)</sup>, 4–6 |- style="background:#e9e9e9;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2–6 | 1993 yil mart | Mayami, AQSh | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Pete_Sampras|Pete Sampras]] | 3–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 3–6 | 1994 yil oktyabr | Ostrava, Chexiya | Gilam (i) |{{flagicon|FRA}} [[:en:Arnaud_Boetsch|Arnaud Boetsch]] | 4–6, 6–3, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3–7 | 1995 yil oktyabr | Ostrava, Chexiya | Gilam (i) |{{flagicon|RSA}} [[:en:Wayne_Ferreira|Wayne Ferreira]] | 6–3, 4–6, 3–6 |- style="background:#e9e9e9;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3–8 | 1995 yil oktyabr | Essen, Germaniya | Gilam (i) |{{flagicon|AUT}} [[:en:Thomas_Muster|Thomas Muster]] | 6–7 <sup>(6–8)</sup>, 6–2, 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 4–8 | 1996 yil aprel | Bermud orollari | Loy |{{flagicon|URU}} [[:en:Marcelo_Filippini|Marcelo Filippini]] | 6–7 <sup>(6–8)</sup>, 6–4, 7–5 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 4–9 | 1996 yil iyul | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]], Buyuk Britaniya | O't |{{flagicon|NED}} [[:en:Richard_Krajicek|Richard Krajicek]] | 3–6, 4–6, 3–6 |} === Juftliklar (1 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:65px" | Sana ! style="width:160px" | Turnir ! style="width:55px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–1 | 1995 yil sentyabr | Bogota, Kolumbiya | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Campbell_(tennis)|Steve Campbell]] |{{flagicon|CZE}} [[:en:Jiri_Novak|Jiri Novak]] {{flagicon|CZE}} [[:en:David_Rikl|David Rikl]] | 6–7, 2–6 |} == Sport faoliyati tarixi == {| class="wikitable" !Tournament !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !Career SR !Career win–loss |- | colspan="18" |'''Grand Slam tournaments''' |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#ffebcd;" |QF | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R* | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 8 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |16–7 |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |5–7 |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#D8BFD8;" |F | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |9–7 |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 9 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |11–9 |- bgcolor="#efefef" |Grand Slam SR | align="center" |0 / 0 | align="center" |0 / 1 | align="center" |0 / 3 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 1 | align="center" |0 / 2 | align="center" |0 / 0 | align="center" |0 / 31 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |N/A |- | style="background:#EFEFEF;" |Annual win–loss | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0–0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |1–1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |2–3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |3–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |6–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |9–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |5–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |1–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |10–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |3–1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |1–1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0–0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |N/A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |41–30 |- | colspan="18" |'''ATP Masters Series''' |- | style="background:#EFEFEF;" |Indian Wells | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 5 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |5–5 |- | style="background:#EFEFEF;" |Miami | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#D8BFD8;" |F | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |10–7 |- | style="background:#EFEFEF;" |Monte Carlo | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0–0 |- | style="background:#EFEFEF;" |Rome | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |3–3 |- | style="background:#EFEFEF;" |Hamburg | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 2 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |2–2 |- | style="background:#EFEFEF;" |Montreal/Toronto | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:yellow;" |SF | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#ffebcd;" |QF | align="center" style="background:#ffebcd;" |QF | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 8 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |13–8 |- | style="background:#EFEFEF;" |Cincinnati | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |6–6 |- | style="background:#EFEFEF;" |Stockholm/Essen/Stuttgart | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:yellow;" |SF | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#D8BFD8;" |F | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 5 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |9–5 |- | style="background:#EFEFEF;" |Paris | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 5 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |4–5 |- bgcolor="#efefef" |Masters Series SR | align="center" |0 / 0 | align="center" |0 / 0 | align="center" |0 / 1 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 5 | align="center" |0 / 7 | align="center" |0 / 5 | align="center" |0 / 8 | align="center" |0 / 8 | align="center" |0 / 0 | align="center" |0 / 3 | align="center" |0 / 1 | align="center" |0 / 42 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |N/A |- | style="background:#EFEFEF;" |Annual win–loss | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0–0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0–0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0–1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |4–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |3–5 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |13–7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |7–5 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |15–8 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |6–7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0–0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |4–3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0–1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |N/A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |52–41 |- | style="background:#EFEFEF;" |Year-end ranking | align="center" |329 | align="center" |199 | align="center" |93 | align="center" |50 | align="center" |13 | align="center" |23 | align="center" |30 | align="center" |26 | align="center" |20 | align="center" |258 | align="center" |178 | align="center" |1115 | colspan="2" align="center" style="background:#EFEFEF;" |N/A |} ''* Vashington 1998 yilgi Avstraliya Ochiq chempionatidagi ikkinchi davra o'yini oldidan musobaqani tark etdi'' == Top 10 o'yinchi ustidan g'alaba qozonadi == {| class="wikitable sortable" |Mavsum | 1990 yil | 1991 yil | 1992 yil | 1993 yil | 1994 yil | 1995 yil | 1996 yil | '''Jami''' |- align="center" | G'alaba qozondi | 1 | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | 2 | '''12''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! O'yinchi ! Daraja ! Tadbir ! Yuzaki ! Rd ! class="unsortable" | Hisob ! Vashington<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Daraja |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1990 yil''' |- | 1. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 2 | bgcolor="e9e9e9" | [[New Haven (Connecticut)|Nyu-Xeyven]], AQSh | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | R32 | 6-2, 6-3 | style="text-align:center" | 103 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1991 yil''' |- | 2. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 8 | bgcolor="f3e6d7" | [[Orlando (Florida)|Orlando]], AQSh | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | Chorak final | 6-2, 6-7 <sup>(6)</sup>, 6-2 | style="text-align:center" | 85 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1992 yil''' |- | 3. |{{flagicon|CRO}} [[:en:Goran_Ivanisevic|Goran Ivanisevic]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 5 | bgcolor="e9e9e9" | [[New Haven (Connecticut)|Nyu-Xeyven]], AQSh | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | Chorak final | 6-4, 7-5 | style="text-align:center" | 16 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1993 yil''' |- | 4. |{{flagicon|CRO}} [[:en:Goran_Ivanisevic|Goran Ivanisevic]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 3 | bgcolor="e9e9e9" | Stokgolm Masters, Shvetsiya | bgcolor="ccccff" | Gilam | bgcolor="afeeee" | Chorak final | 6-4, 7-5 | style="text-align:center" | 33 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1994 yil''' |- | 5. |{{flagicon|GER}} [[:en:Michael_Stich|Michael Stich]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 2 | bgcolor="e9e9e9" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | R128 | 7-6 <sup>(4)</sup>, 6-3, 3-6, 6-2 | style="text-align:center" | 26 |- | 6. |{{flagicon|USA}} [[:en:Michael_Chang|Michael Chang]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 6 | bgcolor="e9e9e9" | Kanada magistrlari | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | R16 | 6-4, 6-4 | style="text-align:center" | 36 |- | 7. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 5 | bgcolor="e9e9e9" | [[Long-aylend|Long-Aylend]], AQSh | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | R16 | 6-0, 3-6, 6-3 | style="text-align:center" | 31 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1995 yil''' |- | 8. |[[:en:Alberto_Berasategui|Alberto Berasategui]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 8 | bgcolor="e9e9e9" | Rim Masters, Italiya | bgcolor="ccccff" | Loy | bgcolor="afeeee" | R64 | 7-5, 6-2 | style="text-align:center" | 44 |- | 9. |{{flagicon|USA}} [[:en:Andre_Agassi|Andre Agassi]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 1 | bgcolor="e9e9e9" | [[Essen]], Germaniya | bgcolor="ccccff" | Gilam | bgcolor="afeeee" | R16 | 4-6, 6-1, 6-1 | style="text-align:center" | 54 |- | 10. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Thomas_Enqvist|Thomas Enqvist]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 9 | bgcolor="e9e9e9" | [[Essen]], Germaniya | bgcolor="ccccff" | Gilam | bgcolor="afeeee" | Chorak final | 7-5, 6-4 | style="text-align:center" | 54 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1996 yil''' |- | 11. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Thomas_Enqvist|Thomas Enqvist]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 9 | bgcolor="e9e9e9" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | bgcolor="ccccff" | O't | bgcolor="afeeee" | Chorak final | 7-5, 6-2 | style="text-align:center" | 20 |- | 12. |{{flagicon|NED}} [[:en:Richard_Krajicek|Richard Krajicek]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 7 | bgcolor="e9e9e9" | Katta dubulg'a kubogi, Germaniya | bgcolor="ccccff" | Gilam | bgcolor="afeeee" | R16 | 6-1, 6-2 | style="text-align:center" | 20 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * MaliVai Washington at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * MaliVai Washington at the Davis Cup * [http://www.malwashington.com/ MaliVai Washington Kids Foundation website] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1969-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] racqp4qhozc915inepvhtwasrg1u492 2725735 2725733 2022-07-30T15:47:04Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|image=MaliVai Washington at the 2010 US Open 01.jpg|caption=Washington at the US Open, 2010|name=MaliVai Washington|country={{USA}}|residence={{nowrap|[[Ponte Vedra Beach]], [[Florida]], US}}|birth_date={{birth date and age|mf=yes|1969|6|20}}|birth_place=[[Glen Cove, New York|Glen Cove]], [[New York (state)|New York]], US|height={{height|ft=5|in=11}}|turnedpro=1989|retired=1999|plays=Right-handed (two-handed backhand)|careerprizemoney=$3,232,565|singlesrecord=254–184|singlestitles=4|highestsinglesranking=No. 11 (October 26, 1992)|AustralianOpenresult=QF ([[1994 Australian Open – Men's singles|1994]])|FrenchOpenresult=4R ([[1993 French Open – Men's singles|1993]])|Wimbledonresult=F ([[1996 Wimbledon Championships – Men's singles|1996]])|USOpenresult=4R ([[1992 US Open – Men's singles|1992]])|Othertournaments=yes|GrandSlamCupresult=QF ([[Grand Slam Cup#1996|1996]])|Olympicsresult=QF ([[Tennis at the 1996 Summer Olympics – Men's singles|1996]])|doublesrecord=27–44|highestdoublesranking=No. 172 (April 20, 1992)|USOpenDoublesresult=2R (1991)}}'''MaliVai "Mal" Vashington''' ( {{IPAc-en|m|æ|l|ᵻ|ˈ|v|iː|ə}} {{Respell|mal-uh|VEE|uh}} ) <ref name="Pronounciation">{{Yangiliklar manbasi |last=Arace |first=Michael |date=15 August 1990 |title=Pronounce MaliVai Fit for Tennis |work=LA Times |url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1990-08-15-sp-871-story.html#:~:text=It's%20pronounced%20Mal%2Duh%2DVEE,wanted%20to%20get%20that%20straight. |access-date=9 July 2020}}</ref> (1969 yil 20 iyunda tug'ilgan) - amerikalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]] . U 1996 yilda [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida finalga chiqdi, to'rtta ATP unvonini qo'lga kiritdi va 1992 yil oktyabr oyida dunyoning 11-raqamli yakkalik reytingini egalladi. == Oilasi == Vashington besh yoshida tennis o'ynashni boshladi. <ref name="Left College">{{Veb manbasi|sarlavha=Our Team|url=https://www.malwashington.com/our-team|kirish sanasi=9 July 2020|ish=MaliVai Washington Youth Foundation}}</ref> Vashingtonning singlisi Mashona ham sobiq 50 nafar professional tennischidir. Uning ukasi Mashiska erkaklar professional gastrol safariga qo'shilishdan oldin [[Michigan universiteti|Michigan shtat universitetida]] Butun Amerika unvonini oldi. MaliVayning katta singlisi Michaela ham professional tarzda o'ynagan. <ref name="cstv">{{Veb manbasi|sarlavha=A Long Way From Durkeeville to Wimbledon|url=http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html|ish=bigten.org|nashriyot=[[CBS Interactive]]|sana=February 23, 2007|kirish sanasi=April 22, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170423063917/http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html|arxivsana=April 23, 2017}}</ref> == Havaskor tennis faoliyati == O'rta maktab o'quvchisi sifatida Vashingtonga ATP Tourning sobiq ishtirokchisi Viktor Amaya murabbiylik qilgan. Ikki mavsum davomida Vashington Michigan universitetida tennis o'ynadi va ikkinchi kurs mavsumining oxirida Qo'shma Shtatlardagi eng yaxshi kollej o'yinchisi bo'ldi. <ref name="cstv">{{Veb manbasi|sarlavha=A Long Way From Durkeeville to Wimbledon|url=http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html|ish=bigten.org|nashriyot=[[CBS Interactive]]|sana=February 23, 2007|kirish sanasi=April 22, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170423063917/http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html|arxivsana=April 23, 2017}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20170423063917/http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html "A Long Way From Durkeeville to Wimbledon"]. ''bigten.org''. [[CBS Interaktiv|CBS Interactive]]. February 23, 2007. Archived from [http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html the original] on April 23, 2017<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">April 22,</span> 2017</span>.</cite></ref> U professional tennis karerasini davom ettirish uchun o'qishga ikki yil bo'lgan kollejni tark etdi. <ref name="Left College">{{Veb manbasi|sarlavha=Our Team|url=https://www.malwashington.com/our-team|kirish sanasi=9 July 2020|ish=MaliVai Washington Youth Foundation}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.malwashington.com/our-team "Our Team"]. ''MaliVai Washington Youth Foundation''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">July 9,</span> 2020</span>.</cite></ref> == Professional tennis faoliyati == Vashington 1989 yilda professionalga aylandi. 1990-yilda, reytingda №. 103, u Nyu- Xeyvenda dunyoning ikkinchi raqamli tennischisi Ivan Lendlni mag'lub etdi (6–3, 6–2). 1992 yilda o'zining muvaffaqiyat yilida Vashington Memfis chempionligini (finalda ettinchi raqam ostidagi [[Wayne Ferreira|Ueyn Ferreyrani]] mag'lub etdi) va Shimoliy Karolina shtatining Sharlotta shahrida bo'lib o'tgan AQSh erkaklar o'rtasidagi gil kort chempionatida Klaudio Mezzadriga qarshi finalda g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Former champions|url=http://www.mensclaycourt.com/former-champions|ish=www.mensclaycourt.com|nashriyot=U.S. Men's Clay Court Championships}}</ref> <ref name="wot1997">{{Kitob manbasi|title=[[International Tennis Federation|ITF]] World of Tennis 1997|year=1997|publisher=CollinsWillow|location=London|isbn=9780002187145|editor=John Barrett|pages=303–304}}</ref> Oktyabr oyida u 11-o'rinni egalladi. 1993 yilda Vashington Mayamida o'zining birinchi Masters finaliga chiqdi va Pit Samprasga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. 1994 yilgi Australian Open turnirida Vashington birinchi raundda ikkinchi raqam ostida tasniflangan Maykl Stich ustidan g'alaba qozongan va to'rtinchi raundda [[Mats Wilander|Mats Vilanderga]] qarshi besh setlik g'alabadan so'ng birinchi "Katta Dubulg'a" chorak finaliga chiqdi. U shuningdek, AQShning yozgi qattiq kort mavsumida Maykl Chang va [[Stefan Edberg]] ustidan g'alaba qozondi va oktyabr oyida Ostravada uchinchi ATP chempionligini qo'lga kiritdi. 1995 yilda u dunyoda birinchi o'rinni egalladi. 1 [[Andre Agassi]] Essen Mastersning uchinchi bosqichida finalga yo'l oldi (u erda u Tomas Musterga yutqazdi). Vashingtonning "Katta dubulg'a" musobaqasidagi eng katta muvaffaqiyati 1996 yilda Uimbldon chempionatida ikkinchi o'rinni egallaganida bo'lgan. Finalga yo'lda u ikkinchi raundda to'qqizinchi raqam ostida [[Thomas Enqvist|tasniflangan Tomas Enkvistni]] mag'lub etdi va yarim finalning beshinchi setida 1:5 hisobida mag'lub bo'lib, Todd Martinni mag'lub etdi va nihoyat 10:8 hisobida g'alaba qozondi. Turnir boshlanishidan oldin uning chempionlikni qo'lga kiritish ehtimoli 300-1 edi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jennifer Frey |author-link=Jennifer Frey |date=July 7, 1996 |title=Heir to King Arthur's court |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1996/07/07/heir-to-king-arthurs-court/e5a516e2-4c98-4ecb-855a-19199ae696e1/}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Robin Finn |date=July 7, 1996 |title=Tennis;Washington Shocks Wimbledon |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1996/07/07/sports/tennis-washington-shocks-wimbledon.html}}</ref> U yakunda finalda Richard Krajichekka yutqazdi. <ref name="wot1997" /> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=July 8, 1996 |title=Krajicek wins strangest of Wimbledons |page=8 |work=The Fort Scott Tribune |agency=AP |url=https://news.google.com/newspapers?id=sMohAAAAIBAJ&sjid=PZ4FAAAAIBAJ&pg=2532%2C3562626}}</ref> U o'sha yilning oktyabr oyida " Katta Dubulg'a kubogi "da Krajichekdan revansh oldi va uni atigi uchta o'yinda mag'lubiyatga uchratgan (6-1, 6-2). Vashington 1997 yil boshidan takrorlanuvchi tizza jarohatidan aziyat chekdi, bu uning 1997 va 1999 yilgi mavsumlarning ko'p qismini o'tkazib yuborishiga sabab bo'ldi va 1999 yil dekabrida nafaqaga chiqishini tezlashtirdi <ref name="retirement">{{Yangiliklar manbasi |date=4 December 1999 |title=1996 Wimbledon finalist MaliVai Washington retires |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/sport/tennis/1996-wimbledon-finalist-malivai-washington-retires-741960.html |access-date=9 July 2020}}</ref> == Mukofotlar == 2009 yilda Vashington MaliVai Vashington Yoshlar Jamg'armasi orqali ijobiy faoliyati uchun ATP Artur Ashe yilning eng yaxshi gumanitar mukofotini qo'lga kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 March 2010 |title=MaliVai Washington honored as 2009 Arthur Ashe Humanitarian of the Year |work=The Florida Times Union |url=http://jacksonville.com/sports/local-sports/local-tennis/2010-03-26/story/malivai-washington-honored-2009-arthur-ashe}}</ref> 2015 yilda Vashington bolalar va yoshlar (ayniqsa kam ta'minlanganlar) o'rtasida ta'lim va tennisni qo'llab-quvvatlashga nafaqaga chiqqanidan beri qo'shgan hissasi uchun NJTL Ta'sischilar Xizmati mukofotini ( USTA Milliy o'smirlar tennis ligasi) qo'lga kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 April 2015 |title=MaliVai Washington Receives NJTL Founders' Service Award |work=Arthur Ashe Learning Center |url=http://www.arthurashe.org/blog/malivai-washington-receives-njtl-founders-service-award}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik: 1 (1 ikkinchi o'rin) === {| class="wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:50px" | Sana ! style="width:170px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:170px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:130px" | Hisob |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1996 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{flagicon|Netherlands}} [[:en:Richard_Krajicek|Richard Krajicek]] | 3–6, 4–6, 3–6 |} == ATP Tour finali == === Yakkalik (4 ta unvon, 9 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulg'a (0) |- style="background:#ffc;" | Tennis ustalari kubogi (0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (1) |- | ATP safari (3) |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:65px" | Sana ! style="width:160px" | Turnir ! style="width:55px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:150px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–1 | 1992 yil yanvar | Oklend, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|PER}} [[:en:Jaime_Yzaga|Jaime Yzaga]] | 6–7 <sup>(6–8)</sup>, 4–6 |- style="background:#d4f1c5;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1–1 | 1992 yil fevral | Memfis, AQSh | Qattiq (i) |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Wayne_Ferreira|Wayne Ferreira]] | 6–3, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–2 | 1992 yil aprel | Tampa, AQSh | Loy |{{flagicon|PER}} Jaime Yzaga | 6–3, 4–6, 1–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2–2 | 1992 yil may | Charlotte, AQSh | Loy |{{flagicon|SUI}} [[:en:Claudio_Mezzadri|Claudio Mezzadri]] | 6–3, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2–3 | 1992 yil iyun | Manchester, Buyuk Britaniya | O't |{{flagicon|NED}} [[:en:Jacco_Eltingh|Jacco Eltingh]] | 3–6, 4–6 |- style="background:#d4f1c5;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2–4 | 1992 yil avgust | Nyu-Xeyven, AQSh | Qattiq |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | 6–7 <sup>(4–7)</sup>, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2–5 | 1993 yil yanvar | Oklend, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|RUS|1991}} [[:en:Alexander_Vladimirovich_Volkov|Alexander Volkov]] | 6–7 <sup>(2–7)</sup>, 4–6 |- style="background:#e9e9e9;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2–6 | 1993 yil mart | Mayami, AQSh | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Pete_Sampras|Pete Sampras]] | 3–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 3–6 | 1994 yil oktyabr | Ostrava, Chexiya | Gilam (i) |{{flagicon|FRA}} [[:en:Arnaud_Boetsch|Arnaud Boetsch]] | 4–6, 6–3, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3–7 | 1995 yil oktyabr | Ostrava, Chexiya | Gilam (i) |{{flagicon|RSA}} [[:en:Wayne_Ferreira|Wayne Ferreira]] | 6–3, 4–6, 3–6 |- style="background:#e9e9e9;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3–8 | 1995 yil oktyabr | Essen, Germaniya | Gilam (i) |{{flagicon|AUT}} [[:en:Thomas_Muster|Thomas Muster]] | 6–7 <sup>(6–8)</sup>, 6–2, 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 4–8 | 1996 yil aprel | Bermud orollari | Loy |{{flagicon|URU}} [[:en:Marcelo_Filippini|Marcelo Filippini]] | 6–7 <sup>(6–8)</sup>, 6–4, 7–5 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 4–9 | 1996 yil iyul | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]], Buyuk Britaniya | O't |{{flagicon|NED}} [[:en:Richard_Krajicek|Richard Krajicek]] | 3–6, 4–6, 3–6 |} === Juftliklar (1 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:65px" | Sana ! style="width:160px" | Turnir ! style="width:55px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–1 | 1995 yil sentyabr | Bogota, Kolumbiya | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Campbell_(tennis)|Steve Campbell]] |{{flagicon|CZE}} [[:en:Jiri_Novak|Jiri Novak]] {{flagicon|CZE}} [[:en:David_Rikl|David Rikl]] | 6–7, 2–6 |} == Sport faoliyati tarixi == {| class="wikitable" !Tournament !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !Career SR !Career win–loss |- | colspan="18" |'''Grand Slam tournaments''' |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#ffebcd;" |QF | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R* | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 8 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |16–7 |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |5–7 |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#D8BFD8;" |F | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |9–7 |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 9 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |11–9 |- bgcolor="#efefef" |Grand Slam SR | align="center" |0 / 0 | align="center" |0 / 1 | align="center" |0 / 3 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 1 | align="center" |0 / 2 | align="center" |0 / 0 | align="center" |0 / 31 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |N/A |- | style="background:#EFEFEF;" |Annual win–loss | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0–0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |1–1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |2–3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |3–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |6–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |9–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |5–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |1–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |10–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |3–1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |1–1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0–0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |N/A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |41–30 |- | colspan="18" |'''ATP Masters Series''' |- | style="background:#EFEFEF;" |Indian Wells | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 5 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |5–5 |- | style="background:#EFEFEF;" |Miami | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#D8BFD8;" |F | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |10–7 |- | style="background:#EFEFEF;" |Monte Carlo | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0–0 |- | style="background:#EFEFEF;" |Rome | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |3–3 |- | style="background:#EFEFEF;" |Hamburg | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 2 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |2–2 |- | style="background:#EFEFEF;" |Montreal/Toronto | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:yellow;" |SF | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#ffebcd;" |QF | align="center" style="background:#ffebcd;" |QF | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 8 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |13–8 |- | style="background:#EFEFEF;" |Cincinnati | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |6–6 |- | style="background:#EFEFEF;" |Stockholm/Essen/Stuttgart | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:yellow;" |SF | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#D8BFD8;" |F | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 5 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |9–5 |- | style="background:#EFEFEF;" |Paris | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 5 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |4–5 |- bgcolor="#efefef" |Masters Series SR | align="center" |0 / 0 | align="center" |0 / 0 | align="center" |0 / 1 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 5 | align="center" |0 / 7 | align="center" |0 / 5 | align="center" |0 / 8 | align="center" |0 / 8 | align="center" |0 / 0 | align="center" |0 / 3 | align="center" |0 / 1 | align="center" |0 / 42 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |N/A |- | style="background:#EFEFEF;" |Annual win–loss | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0–0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0–0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0–1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |4–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |3–5 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |13–7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |7–5 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |15–8 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |6–7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0–0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |4–3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0–1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |N/A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |52–41 |- | style="background:#EFEFEF;" |Year-end ranking | align="center" |329 | align="center" |199 | align="center" |93 | align="center" |50 | align="center" |13 | align="center" |23 | align="center" |30 | align="center" |26 | align="center" |20 | align="center" |258 | align="center" |178 | align="center" |1115 | colspan="2" align="center" style="background:#EFEFEF;" |N/A |} ''* Vashington 1998 yilgi Avstraliya Ochiq chempionatidagi ikkinchi davra o'yini oldidan musobaqani tark etdi'' == Top 10 o'yinchi ustidan g'alaba qozonadi == {| class="wikitable sortable" |Mavsum | 1990 yil | 1991 yil | 1992 yil | 1993 yil | 1994 yil | 1995 yil | 1996 yil | '''Jami''' |- align="center" | G'alaba qozondi | 1 | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | 2 | '''12''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! O'yinchi ! Daraja ! Tadbir ! Yuzaki ! Rd ! class="unsortable" | Hisob ! Vashington<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Daraja |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1990 yil''' |- | 1. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 2 | bgcolor="e9e9e9" | [[New Haven (Connecticut)|Nyu-Xeyven]], AQSh | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | R32 | 6-2, 6-3 | style="text-align:center" | 103 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1991 yil''' |- | 2. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 8 | bgcolor="f3e6d7" | [[Orlando (Florida)|Orlando]], AQSh | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | Chorak final | 6-2, 6-7 <sup>(6)</sup>, 6-2 | style="text-align:center" | 85 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1992 yil''' |- | 3. |{{flagicon|CRO}} [[:en:Goran_Ivanisevic|Goran Ivanisevic]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 5 | bgcolor="e9e9e9" | [[New Haven (Connecticut)|Nyu-Xeyven]], AQSh | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | Chorak final | 6-4, 7-5 | style="text-align:center" | 16 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1993 yil''' |- | 4. |{{flagicon|CRO}} [[:en:Goran_Ivanisevic|Goran Ivanisevic]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 3 | bgcolor="e9e9e9" | Stokgolm Masters, Shvetsiya | bgcolor="ccccff" | Gilam | bgcolor="afeeee" | Chorak final | 6-4, 7-5 | style="text-align:center" | 33 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1994 yil''' |- | 5. |{{flagicon|GER}} [[:en:Michael_Stich|Michael Stich]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 2 | bgcolor="e9e9e9" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | R128 | 7-6 <sup>(4)</sup>, 6-3, 3-6, 6-2 | style="text-align:center" | 26 |- | 6. |{{flagicon|USA}} [[:en:Michael_Chang|Michael Chang]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 6 | bgcolor="e9e9e9" | Kanada magistrlari | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | R16 | 6-4, 6-4 | style="text-align:center" | 36 |- | 7. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 5 | bgcolor="e9e9e9" | [[Long-aylend|Long-Aylend]], AQSh | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | R16 | 6-0, 3-6, 6-3 | style="text-align:center" | 31 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1995 yil''' |- | 8. |[[:en:Alberto_Berasategui|Alberto Berasategui]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 8 | bgcolor="e9e9e9" | Rim Masters, Italiya | bgcolor="ccccff" | Loy | bgcolor="afeeee" | R64 | 7-5, 6-2 | style="text-align:center" | 44 |- | 9. |{{flagicon|USA}} [[:en:Andre_Agassi|Andre Agassi]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 1 | bgcolor="e9e9e9" | [[Essen]], Germaniya | bgcolor="ccccff" | Gilam | bgcolor="afeeee" | R16 | 4-6, 6-1, 6-1 | style="text-align:center" | 54 |- | 10. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Thomas_Enqvist|Thomas Enqvist]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 9 | bgcolor="e9e9e9" | [[Essen]], Germaniya | bgcolor="ccccff" | Gilam | bgcolor="afeeee" | Chorak final | 7-5, 6-4 | style="text-align:center" | 54 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1996 yil''' |- | 11. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Thomas_Enqvist|Thomas Enqvist]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 9 | bgcolor="e9e9e9" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | bgcolor="ccccff" | O't | bgcolor="afeeee" | Chorak final | 7-5, 6-2 | style="text-align:center" | 20 |- | 12. |{{flagicon|NED}} [[:en:Richard_Krajicek|Richard Krajicek]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 7 | bgcolor="e9e9e9" | Katta dubulg'a kubogi, Germaniya | bgcolor="ccccff" | Gilam | bgcolor="afeeee" | R16 | 6-1, 6-2 | style="text-align:center" | 20 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * MaliVai Washington at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * MaliVai Washington at the Davis Cup * [http://www.malwashington.com/ MaliVai Washington Kids Foundation website] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1969-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 5oz2adl6c7kuvrth7ml70xs07snucdl 2725736 2725735 2022-07-30T15:47:17Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|image=MaliVai Washington at the 2010 US Open 01.jpg|caption=Washington at the US Open, 2010|name=MaliVai Washington|country={{USA}}|residence={{nowrap|[[Ponte Vedra Beach]], [[Florida]], US}}|birth_date={{birth date and age|mf=yes|1969|6|20}}|birth_place=[[Glen Cove, New York|Glen Cove]], [[New York (state)|New York]], US|height={{height|ft=5|in=11}}|turnedpro=1989|retired=1999|plays=Right-handed (two-handed backhand)|careerprizemoney=$3,232,565|singlesrecord=254-184|singlestitles=4|highestsinglesranking=No. 11 (October 26, 1992)|AustralianOpenresult=QF ([[1994 Australian Open – Men's singles|1994]])|FrenchOpenresult=4R ([[1993 French Open – Men's singles|1993]])|Wimbledonresult=F ([[1996 Wimbledon Championships – Men's singles|1996]])|USOpenresult=4R ([[1992 US Open – Men's singles|1992]])|Othertournaments=yes|GrandSlamCupresult=QF ([[Grand Slam Cup#1996|1996]])|Olympicsresult=QF ([[Tennis at the 1996 Summer Olympics – Men's singles|1996]])|doublesrecord=27-44|highestdoublesranking=No. 172 (April 20, 1992)|USOpenDoublesresult=2R (1991)}}'''MaliVai „Mal“ Vashington''' ({{IPAc-en|m|æ|l|ᵻ|ˈ|v|iː|ə}} {{Respell|mal-uh|VEE|uh}}) <ref name="Pronounciation">{{Yangiliklar manbasi |last=Arace |first=Michael |date=15 August 1990 |title=Pronounce MaliVai Fit for Tennis |work=LA Times |url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1990-08-15-sp-871-story.html#:~:text=It's%20pronounced%20Mal%2Duh%2DVEE,wanted%20to%20get%20that%20straight. |access-date=9 July 2020}}</ref> (1969 yil 20 iyunda tugʻilgan) — amerikalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]] . U 1996 yilda [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] erkaklar oʻrtasidagi yakkalik bahslarida finalga chiqdi, toʻrtta ATP unvonini qoʻlga kiritdi va 1992 yil oktyabr oyida dunyoning 11-raqamli yakkalik reytingini egalladi. == Oilasi == Vashington besh yoshida tennis oʻynashni boshladi. <ref name="Left College">{{Veb manbasi|sarlavha=Our Team|url=https://www.malwashington.com/our-team|kirish sanasi=9 July 2020|ish=MaliVai Washington Youth Foundation}}</ref> Vashingtonning singlisi Mashona ham sobiq 50 nafar professional tennischidir. Uning ukasi Mashiska erkaklar professional gastrol safariga qoʻshilishdan oldin [[Michigan universiteti|Michigan shtat universitetida]] Butun Amerika unvonini oldi. MaliVayning katta singlisi Michaela ham professional tarzda oʻynagan. <ref name="cstv">{{Veb manbasi|sarlavha=A Long Way From Durkeeville to Wimbledon|url=http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html|ish=bigten.org|nashriyot=[[CBS Interactive]]|sana=February 23, 2007|kirish sanasi=April 22, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170423063917/http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html|arxivsana=April 23, 2017}}</ref> == Havaskor tennis faoliyati == Oʻrta maktab oʻquvchisi sifatida Vashingtonga ATP Tourning sobiq ishtirokchisi Viktor Amaya murabbiylik qilgan. Ikki mavsum davomida Vashington Michigan universitetida tennis oʻynadi va ikkinchi kurs mavsumining oxirida Qoʻshma Shtatlardagi eng yaxshi kollej oʻyinchisi boʻldi. <ref name="cstv">{{Veb manbasi|sarlavha=A Long Way From Durkeeville to Wimbledon|url=http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html|ish=bigten.org|nashriyot=[[CBS Interactive]]|sana=February 23, 2007|kirish sanasi=April 22, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170423063917/http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html|arxivsana=April 23, 2017}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20170423063917/http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html „A Long Way From Durkeeville to Wimbledon“]. ''bigten.org''. [[CBS Interaktiv|CBS Interactive]]. February 23, 2007. Archived from [http://www.bigten.org/genrel/022307aab.html the original] on April 23, 2017<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">April 22,</span> 2017</span>.</cite></ref> U professional tennis karerasini davom ettirish uchun oʻqishga ikki yil boʻlgan kollejni tark etdi. <ref name="Left College">{{Veb manbasi|sarlavha=Our Team|url=https://www.malwashington.com/our-team|kirish sanasi=9 July 2020|ish=MaliVai Washington Youth Foundation}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.malwashington.com/our-team „Our Team“]. ''MaliVai Washington Youth Foundation''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">July 9,</span> 2020</span>.</cite></ref> == Professional tennis faoliyati == Vashington 1989 yilda professionalga aylandi. 1990-yilda, reytingda №. 103, u Nyu- Xeyvenda dunyoning ikkinchi raqamli tennischisi Ivan Lendlni magʻlub etdi (6-3, 6-2). 1992 yilda oʻzining muvaffaqiyat yilida Vashington Memfis chempionligini (finalda ettinchi raqam ostidagi [[Wayne Ferreira|Ueyn Ferreyrani]] magʻlub etdi) va Shimoliy Karolina shtatining Sharlotta shahrida boʻlib oʻtgan AQSh erkaklar oʻrtasidagi gil kort chempionatida Klaudio Mezzadriga qarshi finalda gʻalaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Former champions|url=http://www.mensclaycourt.com/former-champions|ish=www.mensclaycourt.com|nashriyot=U.S. Men's Clay Court Championships}}</ref> <ref name="wot1997">{{Kitob manbasi|title=[[International Tennis Federation|ITF]] World of Tennis 1997|year=1997|publisher=CollinsWillow|location=London|isbn=9780002187145|editor=John Barrett|pages=303–304}}</ref> Oktyabr oyida u 11-oʻrinni egalladi. 1993 yilda Vashington Mayamida oʻzining birinchi Masters finaliga chiqdi va Pit Samprasga toʻgʻridan-toʻgʻri yutqazdi. 1994 yilgi Australian Open turnirida Vashington birinchi raundda ikkinchi raqam ostida tasniflangan Maykl Stich ustidan gʻalaba qozongan va toʻrtinchi raundda [[Mats Wilander|Mats Vilanderga]] qarshi besh setlik gʻalabadan soʻng birinchi „Katta Dubulgʻa“ chorak finaliga chiqdi. U shuningdek, AQShning yozgi qattiq kort mavsumida Maykl Chang va [[Stefan Edberg]] ustidan gʻalaba qozondi va oktyabr oyida Ostravada uchinchi ATP chempionligini qoʻlga kiritdi. 1995 yilda u dunyoda birinchi oʻrinni egalladi. 1 [[Andre Agassi]] Essen Mastersning uchinchi bosqichida finalga yoʻl oldi (u erda u Tomas Musterga yutqazdi). Vashingtonning „Katta dubulgʻa“ musobaqasidagi eng katta muvaffaqiyati 1996 yilda Uimbldon chempionatida ikkinchi oʻrinni egallaganida boʻlgan. Finalga yoʻlda u ikkinchi raundda toʻqqizinchi raqam ostida [[Thomas Enqvist|tasniflangan Tomas Enkvistni]] magʻlub etdi va yarim finalning beshinchi setida 1:5 hisobida magʻlub boʻlib, Todd Martinni magʻlub etdi va nihoyat 10:8 hisobida gʻalaba qozondi. Turnir boshlanishidan oldin uning chempionlikni qoʻlga kiritish ehtimoli 300-1 edi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jennifer Frey |author-link=Jennifer Frey |date=July 7, 1996 |title=Heir to King Arthur's court |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1996/07/07/heir-to-king-arthurs-court/e5a516e2-4c98-4ecb-855a-19199ae696e1/}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Robin Finn |date=July 7, 1996 |title=Tennis;Washington Shocks Wimbledon |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1996/07/07/sports/tennis-washington-shocks-wimbledon.html}}</ref> U yakunda finalda Richard Krajichekka yutqazdi. <ref name="wot1997" /> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=July 8, 1996 |title=Krajicek wins strangest of Wimbledons |page=8 |work=The Fort Scott Tribune |agency=AP |url=https://news.google.com/newspapers?id=sMohAAAAIBAJ&sjid=PZ4FAAAAIBAJ&pg=2532%2C3562626}}</ref> U oʻsha yilning oktyabr oyida " Katta Dubulgʻa kubogi "da Krajichekdan revansh oldi va uni atigi uchta oʻyinda magʻlubiyatga uchratgan (6-1, 6-2). Vashington 1997 yil boshidan takrorlanuvchi tizza jarohatidan aziyat chekdi, bu uning 1997 va 1999 yilgi mavsumlarning koʻp qismini oʻtkazib yuborishiga sabab boʻldi va 1999 yil dekabrida nafaqaga chiqishini tezlashtirdi <ref name="retirement">{{Yangiliklar manbasi |date=4 December 1999 |title=1996 Wimbledon finalist MaliVai Washington retires |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/sport/tennis/1996-wimbledon-finalist-malivai-washington-retires-741960.html |access-date=9 July 2020}}</ref> == Mukofotlar == 2009 yilda Vashington MaliVai Vashington Yoshlar Jamgʻarmasi orqali ijobiy faoliyati uchun ATP Artur Ashe yilning eng yaxshi gumanitar mukofotini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 March 2010 |title=MaliVai Washington honored as 2009 Arthur Ashe Humanitarian of the Year |work=The Florida Times Union |url=http://jacksonville.com/sports/local-sports/local-tennis/2010-03-26/story/malivai-washington-honored-2009-arthur-ashe}}</ref> 2015 yilda Vashington bolalar va yoshlar (ayniqsa kam taʼminlanganlar) oʻrtasida taʼlim va tennisni qoʻllab-quvvatlashga nafaqaga chiqqanidan beri qoʻshgan hissasi uchun NJTL Taʼsischilar Xizmati mukofotini (USTA Milliy oʻsmirlar tennis ligasi) qoʻlga kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 April 2015 |title=MaliVai Washington Receives NJTL Founders' Service Award |work=Arthur Ashe Learning Center |url=http://www.arthurashe.org/blog/malivai-washington-receives-njtl-founders-service-award}}</ref> == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik: 1 (1 ikkinchi oʻrin) === {| class="wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:50px" | Sana ! style="width:170px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:170px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:130px" | Hisob |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1996 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | Oʻt |{{flagicon|Netherlands}} [[:en:Richard_Krajicek|Richard Krajicek]] | 3-6, 4-6, 3-6 |} == ATP Tour finali == === Yakkalik (4 ta unvon, 9 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Katta dubulgʻa (0) |- style="background:#ffc;" | Tennis ustalari kubogi (0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (1) |- | ATP safari (3) |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:65px" | Sana ! style="width:160px" | Turnir ! style="width:55px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:150px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 0-1 | 1992 yil yanvar | Oklend, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|PER}} [[:en:Jaime_Yzaga|Jaime Yzaga]] | 6-7 <sup>(6-8)</sup>, 4-6 |- style="background:#d4f1c5;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1-1 | 1992 yil fevral | Memfis, AQSh | Qattiq (i) |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Wayne_Ferreira|Wayne Ferreira]] | 6-3, 6-2 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1-2 | 1992 yil aprel | Tampa, AQSh | Loy |{{flagicon|PER}} Jaime Yzaga | 6-3, 4-6, 1-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 2-2 | 1992 yil may | Charlotte, AQSh | Loy |{{flagicon|SUI}} [[:en:Claudio_Mezzadri|Claudio Mezzadri]] | 6-3, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 2-3 | 1992 yil iyun | Manchester, Buyuk Britaniya | Oʻt |{{flagicon|NED}} [[:en:Jacco_Eltingh|Jacco Eltingh]] | 3-6, 4-6 |- style="background:#d4f1c5;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 2-4 | 1992 yil avgust | Nyu-Xeyven, AQSh | Qattiq |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | 6-7 <sup>(4-7)</sup>, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 2-5 | 1993 yil yanvar | Oklend, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|RUS|1991}} [[:en:Alexander_Vladimirovich_Volkov|Alexander Volkov]] | 6-7 <sup>(2-7)</sup>, 4-6 |- style="background:#e9e9e9;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 2-6 | 1993 yil mart | Mayami, AQSh | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Pete_Sampras|Pete Sampras]] | 3-6, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 3-6 | 1994 yil oktyabr | Ostrava, Chexiya | Gilam (i) |{{flagicon|FRA}} [[:en:Arnaud_Boetsch|Arnaud Boetsch]] | 4-6, 6-3, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 3-7 | 1995 yil oktyabr | Ostrava, Chexiya | Gilam (i) |{{flagicon|RSA}} [[:en:Wayne_Ferreira|Wayne Ferreira]] | 6-3, 4-6, 3-6 |- style="background:#e9e9e9;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 3-8 | 1995 yil oktyabr | Essen, Germaniya | Gilam (i) |{{flagicon|AUT}} [[:en:Thomas_Muster|Thomas Muster]] | 6-7 <sup>(6-8)</sup>, 6-2, 3-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 4-8 | 1996 yil aprel | Bermud orollari | Loy |{{flagicon|URU}} [[:en:Marcelo_Filippini|Marcelo Filippini]] | 6-7 <sup>(6-8)</sup>, 6-4, 7-5 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 4-9 | 1996 yil iyul | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]], Buyuk Britaniya | Oʻt |{{flagicon|NED}} [[:en:Richard_Krajicek|Richard Krajicek]] | 3-6, 4-6, 3-6 |} === Juftliklar (1 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:65px" | Sana ! style="width:160px" | Turnir ! style="width:55px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 0-1 | 1995 yil sentyabr | Bogota, Kolumbiya | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Campbell_(tennis)|Steve Campbell]] |{{flagicon|CZE}} [[:en:Jiri_Novak|Jiri Novak]] {{flagicon|CZE}} [[:en:David_Rikl|David Rikl]] | 6-7, 2-6 |} == Sport faoliyati tarixi == {| class="wikitable" !Tournament !1988 !1989 !1990 !1991 !1992 !1993 !1994 !1995 !1996 !1997 !1998 !1999 !Career SR !Career win-loss |- | colspan="18" |'''Grand Slam tournaments''' |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#ffebcd;" |QF | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R* | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 8 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |16-7 |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |5-7 |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#D8BFD8;" |F | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |9-7 |- | style="background:#EFEFEF;" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 9 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |11-9 |- bgcolor="#efefef" |Grand Slam SR | align="center" |0 / 0 | align="center" |0 / 1 | align="center" |0 / 3 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 1 | align="center" |0 / 2 | align="center" |0 / 0 | align="center" |0 / 31 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |N/A |- | style="background:#EFEFEF;" |Annual win-loss | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0-0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |1-1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |2-3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |3-4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |6-4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |9-4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |5-4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |1-4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |10-4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |3-1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |1-1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0-0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |N/A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |41-30 |- | colspan="18" |'''ATP Masters Series''' |- | style="background:#EFEFEF;" |Indian Wells | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 5 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |5-5 |- | style="background:#EFEFEF;" |Miami | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#D8BFD8;" |F | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |4R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |10-7 |- | style="background:#EFEFEF;" |Monte Carlo | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0-0 |- | style="background:#EFEFEF;" |Rome | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |3-3 |- | style="background:#EFEFEF;" |Hamburg | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 2 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |2-2 |- | style="background:#EFEFEF;" |Montreal/Toronto | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:yellow;" |SF | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#ffebcd;" |QF | align="center" style="background:#ffebcd;" |QF | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 8 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |13-8 |- | style="background:#EFEFEF;" |Cincinnati | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |6-6 |- | style="background:#EFEFEF;" |Stockholm/Essen/Stuttgart | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:yellow;" |SF | align="center" style="background:#afeeee;" |1R | align="center" style="background:#D8BFD8;" |F | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 5 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |9-5 |- | style="background:#EFEFEF;" |Paris | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" |A | align="center" style="background:#afeeee;" |2R | align="center" style="background:#afeeee;" |3R | align="center" |A | align="center" |A | align="center" |A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0 / 5 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |4-5 |- bgcolor="#efefef" |Masters Series SR | align="center" |0 / 0 | align="center" |0 / 0 | align="center" |0 / 1 | align="center" |0 / 4 | align="center" |0 / 5 | align="center" |0 / 7 | align="center" |0 / 5 | align="center" |0 / 8 | align="center" |0 / 8 | align="center" |0 / 0 | align="center" |0 / 3 | align="center" |0 / 1 | align="center" |0 / 42 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |N/A |- | style="background:#EFEFEF;" |Annual win-loss | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0-0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0-0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0-1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |4-4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |3-5 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |13-7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |7-5 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |15-8 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |6-7 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0-0 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |4-3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |0-1 | align="center" style="background:#EFEFEF;" |N/A | align="center" style="background:#EFEFEF;" |52-41 |- | style="background:#EFEFEF;" |Year-end ranking | align="center" |329 | align="center" |199 | align="center" |93 | align="center" |50 | align="center" |13 | align="center" |23 | align="center" |30 | align="center" |26 | align="center" |20 | align="center" |258 | align="center" |178 | align="center" |1115 | colspan="2" align="center" style="background:#EFEFEF;" |N/A |} ''* Vashington 1998 yilgi Avstraliya Ochiq chempionatidagi ikkinchi davra oʻyini oldidan musobaqani tark etdi'' == Top 10 oʻyinchi ustidan gʻalaba qozonadi == {| class="wikitable sortable" |Mavsum | 1990 yil | 1991 yil | 1992 yil | 1993 yil | 1994 yil | 1995 yil | 1996 yil | '''Jami''' |- align="center" | Gʻalaba qozondi | 1 | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | 2 | '''12''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! Oʻyinchi ! Daraja ! Tadbir ! Yuzaki ! Rd ! class="unsortable" | Hisob ! Vashington<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Daraja |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1990 yil''' |- | 1. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 2 | bgcolor="e9e9e9" | [[New Haven (Connecticut)|Nyu-Xeyven]], AQSh | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | R32 | 6-2, 6-3 | style="text-align:center" | 103 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1991 yil''' |- | 2. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 8 | bgcolor="f3e6d7" | [[Orlando (Florida)|Orlando]], AQSh | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | Chorak final | 6-2, 6-7 <sup>(6)</sup>, 6-2 | style="text-align:center" | 85 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1992 yil''' |- | 3. |{{flagicon|CRO}} [[:en:Goran_Ivanisevic|Goran Ivanisevic]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 5 | bgcolor="e9e9e9" | [[New Haven (Connecticut)|Nyu-Xeyven]], AQSh | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | Chorak final | 6-4, 7-5 | style="text-align:center" | 16 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1993 yil''' |- | 4. |{{flagicon|CRO}} [[:en:Goran_Ivanisevic|Goran Ivanisevic]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 3 | bgcolor="e9e9e9" | Stokgolm Masters, Shvetsiya | bgcolor="ccccff" | Gilam | bgcolor="afeeee" | Chorak final | 6-4, 7-5 | style="text-align:center" | 33 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1994 yil''' |- | 5. |{{flagicon|GER}} [[:en:Michael_Stich|Michael Stich]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 2 | bgcolor="e9e9e9" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | R128 | 7-6 <sup>(4)</sup>, 6-3, 3-6, 6-2 | style="text-align:center" | 26 |- | 6. |{{flagicon|USA}} [[:en:Michael_Chang|Michael Chang]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 6 | bgcolor="e9e9e9" | Kanada magistrlari | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | R16 | 6-4, 6-4 | style="text-align:center" | 36 |- | 7. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 5 | bgcolor="e9e9e9" | [[Long-aylend|Long-Aylend]], AQSh | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | R16 | 6-0, 3-6, 6-3 | style="text-align:center" | 31 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1995 yil''' |- | 8. |[[:en:Alberto_Berasategui|Alberto Berasategui]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 8 | bgcolor="e9e9e9" | Rim Masters, Italiya | bgcolor="ccccff" | Loy | bgcolor="afeeee" | R64 | 7-5, 6-2 | style="text-align:center" | 44 |- | 9. |{{flagicon|USA}} [[:en:Andre_Agassi|Andre Agassi]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 1 | bgcolor="e9e9e9" | [[Essen]], Germaniya | bgcolor="ccccff" | Gilam | bgcolor="afeeee" | R16 | 4-6, 6-1, 6-1 | style="text-align:center" | 54 |- | 10. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Thomas_Enqvist|Thomas Enqvist]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 9 | bgcolor="e9e9e9" | [[Essen]], Germaniya | bgcolor="ccccff" | Gilam | bgcolor="afeeee" | Chorak final | 7-5, 6-4 | style="text-align:center" | 54 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''1996 yil''' |- | 11. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Thomas_Enqvist|Thomas Enqvist]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 9 | bgcolor="e9e9e9" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | bgcolor="ccccff" | Oʻt | bgcolor="afeeee" | Chorak final | 7-5, 6-2 | style="text-align:center" | 20 |- | 12. |{{flagicon|NED}} [[:en:Richard_Krajicek|Richard Krajicek]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 7 | bgcolor="e9e9e9" | Katta dubulgʻa kubogi, Germaniya | bgcolor="ccccff" | Gilam | bgcolor="afeeee" | R16 | 6-1, 6-2 | style="text-align:center" | 20 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * MaliVai Washington at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * MaliVai Washington at the Davis Cup * [http://www.malwashington.com/ MaliVai Washington Kids Foundation website] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1969-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 9z4lx4own99bum03kvkevtr10vn3det Erkan Zengin 0 758853 2725741 2022-07-30T15:50:26Z Boboyev1996 72209 „[[:en:Special:Redirect/revision/1092798442|Erkan Zengin]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Erkan Zengin|tasvir=Erkanzengin.jpg|izoh=|toʻliqism=Erkan Zengin|tavallud_sana={{Birth date and age|1985|08|05|df=y}}|tavallud_joyi=[[Kulu, Konya|Kulu]], Turkiya|boʻyi=1.82 m|pozitsiya=[[Vinger]]|joriyklub=|klubraqami=|yillar1=2003–2004|klublar1=[[Hammarby Talang FF|Hammarby TFF]]|isht1=23|gollar1=10|yillar2=2004–2008|klublar2=[[Hammarby Fotboll|Hammarby IF]]|isht2=92|gollar2=8|yillar3=2009|klublar3=→ [[Beşiktaş J.K.|Beşiktaş]] (Ijara)|isht3=2|gollar3=0|yillar4=2009–2010|klublar4=[[Beşiktaş J.K.|Beşiktaş]]|isht4=0|gollar4=0|yillar5=2010|klublar5=→ [[Eskişehirspor]] (Ijara)|isht5=12|gollar5=2|yillar6=2010–2015|klublar6=[[Eskişehirspor]]|yillar7=2015–2016|klublar7=[[Trabzonspor]]|isht6=145|gollar6=18|isht7=40|gollar7=3|yillar8=2016–2018|klublar8=[[Eskişehirspor]]|isht8=44|gollar8=15|yillar9=2018|klublar9=[[Hammarby Fotboll|Hammarby IF]]|isht9=3|gollar9=0|yillar10=2018–2019|klublar10=[[Fatih Karagümrük S.K.|Fatih Karagümrük]]|isht10=43|gollar10=21|milliyyillar1=1999–2000|milliyjamoa1=[[Turkiya U16]]|milliyisht1=6|milliygollar1=0|milliyyillar2=2002|milliyjamoa2=[[Turkiya U19]]|milliyisht2=2|milliygollar2=0|milliyyillar3=2005–2006|milliyjamoa3=[[Shvetsiya U21]]|milliyisht3=13|milliygollar3=2|milliyyillar4=2013–2016|milliyjamoa4=[[Shvetsiya]]|milliyisht4=21|milliygollar4=3|boshliqyillar1=2019|boshliqklublar1=[[Fatih Karagümrük S.K.|Fatih Karagümrük]]|club-update=15:45, 14 August 2021 (UTC)}} '''Erkan Zengin''' (1985-yil 5-avgustda tugʻilgan) — Shvetsiyalik professional [[Futbol|futbolchi]], [[Yarimhimoyachi (futbol)|qanot himoyachisi]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hammarbyfotboll.se/aktuellt/nyheter/jansson-om-zengin-visat-stort-bajenhjarta/|sarlavha=Jansson om Zengin: "Visat stort Bajenhjärta"|nashriyot=Hammarby Fotboll|sana=2 August 2018|kirish sanasi=2 August 2018}}</ref>. 2013 va 2016-yillar oralig'ida to'liq xalqaro maydonga tushib, Shvetsiya terma jamoasi uchun 21 ta o'yinda g'alaba qozongan va o'z mamlakatini [[UEFA Yevropa chempionati 2016|UEFA Yevro-2016da himoya]] qilgan. == Yoshlik yillari == Zengin Turkiyaning Kulu shahrida tug'ilgan, lekin u bir necha haftalik bo'lganida ota-onasi bilan birga Shvetsiyaning [[Stokgolm]] shahriga ko'chib o'tgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tff.org/default.aspx?pageID=286&ftxtID=12454|sarlavha=Erkan Zengin: "Türkiye'de futbolcular kral gibi"|nashriyot=TFF.org|kirish sanasi=8 March 2014|til=tr}}</ref><ref name="interview">{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/landslaget/zengin-det-varsta-jag-har-varit-med-om/|sarlavha=Zengin: "Det värsta jag har varit med om"|nashriyot=Expressen|sana=15 September 2014|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. U Botkirkada o'sgan va olti yoshida mahalliy Norsborgs IF klubida futbol o'ynay boshlagan. 1994-yilda 9 yoshida u Hammarby IF ga ko'chib o'tgan<ref name="story">{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/superettan/hade-jag-inte-haft-fotbollen-hade-det-kunnat-ga-riktigt-illa/|sarlavha="Hade jag inte haft fotbollen hade det kunnat gå riktigt illa"|nashriyot=Expressen|sana=28 April 2007|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. == Klub karyerasi == 2009-yilning yanvar oyida Zengin Beshiktosh bilan yarim yillik ijara shartnomasini imzolagan. “Beshiktosh” uni yozda 400 ming yevro evaziga sotib olish imkoniyatiga ega bo'lgan<ref>"[http://www.fotbollsverige.se/news_show.html?id=5171042 Zengins miljonklipp]." (in Swedish) ''Fotbollsverige''. Retrieved on 14 February 2009.</ref>. 2016-yilning 28-iyulida Zengin yana Eskishehirsporga qo'shilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aftonbladet.se/sportbladet/fotboll/internationell/turkiet/article20103370.ab|sarlavha=Zengin: Det är Fenerbahce som gäller (Swedish)|nashriyot=Aftonbladet|sana=2 January 2015|kirish sanasi=15 July 2015}}</ref>. == Xalqaro karyera == Zengin o'zi tug'ilgan mamlakati Turkiya terma jamoasida yoshlar musobaqalarida o'ynagan va o'zi o'sib-ulg'aygan mamlakat Shvetsiya terma jamoasini kattalar musobaqasida vakillik qilishni tanlagan<ref name="national">{{Veb manbasi|url=https://www.svt.se/sport/artikel/sverige-enkelt-val-for-zengin/|sarlavha=Sverige enkelt val för Zengin|nashriyot=SVT|sana=18 March 2013|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. U 2013-yilning 26-martida Shvetsiya terma jamoasi safida debyutini o'tkazgan va [[Slovakiya milliy futbol terma jamoasi|Slovakiyaga]] qarshi safarda maydonga tushgan<ref>"[http://www.dn.se/sport/fotboll/zengin-debuterar-mot-slovakien/ Zengin debuterar]." (in Swedish) ''DN''. Retrieved on 26 March 2013.</ref>. U [[UEFA Yevropa chempionati 2016|Yevro-2016da]] Shvetsiya terma jamoasida ishtirok etgan va Belgiyaga qarshi guruhdagi so'nggi o'yinda zaxiradan maydonga tushgan<ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Erkan Zengin - Spelarstatistik - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/erkan-zengin/a8278bd7-4887-4ac6-8332-034aeab0236a/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se.|til=sv}}</ref>. Zengin musobaqadan so'ng terma jamoadagi faoliyatini yakunlaganini e'lon qilgan, u Shvetsiyani 21 marta himoya qilib, 3 ta gol urgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/landslaget/erkan-zengin-valjer-att-sluta-i-landslaget/|sarlavha=Erkan Zengin väljer att sluta i landslaget}}</ref><ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Erkan Zengin - Spelarstatistik - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/erkan-zengin/a8278bd7-4887-4ac6-8332-034aeab0236a/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se.|til=sv}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/erkan-zengin/a8278bd7-4887-4ac6-8332-034aeab0236a/ "Erkan Zengin - Spelarstatistik - Svensk fotboll"]. ''www.svenskfotboll.se.'' (in Swedish)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 June</span> 2021</span>.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: url-status ([[:Category:CS1 maint: url-status|link]])</span> [[Category:CS1 maint: url-status]] [[Category:CS1 Swedish-language sources (sv)]]</ref>. == Karyera statistikasi == === Xalqaro === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoada yil bo'yicha o'yin va gollar ! Milliy terma jamoa ! Yil !O'yin ! Gol |- | rowspan="4" | Shvetsiya | 2013 | 3 | 0 |- | 2014 | 8 | 2 |- | 2015 | 7 | 1 |- | 2016 | 3 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 21 ! 3 |} {| class="wikitable sortable" |+Erkan Zengin tomonidan kiritilgan xalqaro gollar ro'yxati ! scope="col" | {{Abbr|No.|Number}} ! scope="col" | Sana ! scope="col" | Joy ! scope="col" | Raqib ! scope="col" | Hisob ! scope="col" | Natija ! scope="col" | Musobaqa ! class="unsortable" scope="col" |Man. |- ! scope="row" | 1 |8.09.2014 | Ernst-Happel-Stadion, [[Vena (shahar)|Vena]], Avstriya |{{Fb|AUT}} | style="text-align:center" | 1–1 | style="text-align:center" | 1–1 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Österrike - Sverige - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/osterrike-sverige-landskamper-herr-senior/2729381/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref> |- ! scope="row" | 2 |12.10.2014 | Do'stlar Arena, [[Solna]], Shvetsiya |{{Fb|LIE}} | style="text-align:center" | 1–0 | style="text-align:center" | 2–0 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Liechtenstein - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.sehttps//www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-liechtenstein-landskamper-herr-senior/2729388/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.sehttps|til=sv}}</ref> |- ! scope="row" | 3 |12.10.2015 | Do'stlar Arena, Solna, Shvetsiya |{{Fb|MLD}}</img>{{Fb|MLD}} | style="text-align:center" | 2–0 | style="text-align:center" | 2–0 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Moldavien - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-moldavien-landskamper-herr-senior/2729409/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref> |} == Yutuqlar == '''Beshiktosh''' * [[Turkiya oliy ligasi|Superliga]] : 2008–09 * Turkiya kubogi : 2008–09 == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Turkiya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]] dfavuegrcduxcsic2h8tgcin60e7wgd 2725744 2725741 2022-07-30T15:51:09Z Boboyev1996 72209 /* Xalqaro karyera */ wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Erkan Zengin|tasvir=Erkanzengin.jpg|izoh=|toʻliqism=Erkan Zengin|tavallud_sana={{Birth date and age|1985|08|05|df=y}}|tavallud_joyi=[[Kulu, Konya|Kulu]], Turkiya|boʻyi=1.82 m|pozitsiya=[[Vinger]]|joriyklub=|klubraqami=|yillar1=2003–2004|klublar1=[[Hammarby Talang FF|Hammarby TFF]]|isht1=23|gollar1=10|yillar2=2004–2008|klublar2=[[Hammarby Fotboll|Hammarby IF]]|isht2=92|gollar2=8|yillar3=2009|klublar3=→ [[Beşiktaş J.K.|Beşiktaş]] (Ijara)|isht3=2|gollar3=0|yillar4=2009–2010|klublar4=[[Beşiktaş J.K.|Beşiktaş]]|isht4=0|gollar4=0|yillar5=2010|klublar5=→ [[Eskişehirspor]] (Ijara)|isht5=12|gollar5=2|yillar6=2010–2015|klublar6=[[Eskişehirspor]]|yillar7=2015–2016|klublar7=[[Trabzonspor]]|isht6=145|gollar6=18|isht7=40|gollar7=3|yillar8=2016–2018|klublar8=[[Eskişehirspor]]|isht8=44|gollar8=15|yillar9=2018|klublar9=[[Hammarby Fotboll|Hammarby IF]]|isht9=3|gollar9=0|yillar10=2018–2019|klublar10=[[Fatih Karagümrük S.K.|Fatih Karagümrük]]|isht10=43|gollar10=21|milliyyillar1=1999–2000|milliyjamoa1=[[Turkiya U16]]|milliyisht1=6|milliygollar1=0|milliyyillar2=2002|milliyjamoa2=[[Turkiya U19]]|milliyisht2=2|milliygollar2=0|milliyyillar3=2005–2006|milliyjamoa3=[[Shvetsiya U21]]|milliyisht3=13|milliygollar3=2|milliyyillar4=2013–2016|milliyjamoa4=[[Shvetsiya]]|milliyisht4=21|milliygollar4=3|boshliqyillar1=2019|boshliqklublar1=[[Fatih Karagümrük S.K.|Fatih Karagümrük]]|club-update=15:45, 14 August 2021 (UTC)}} '''Erkan Zengin''' (1985-yil 5-avgustda tugʻilgan) — Shvetsiyalik professional [[Futbol|futbolchi]], [[Yarimhimoyachi (futbol)|qanot himoyachisi]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hammarbyfotboll.se/aktuellt/nyheter/jansson-om-zengin-visat-stort-bajenhjarta/|sarlavha=Jansson om Zengin: "Visat stort Bajenhjärta"|nashriyot=Hammarby Fotboll|sana=2 August 2018|kirish sanasi=2 August 2018}}</ref>. 2013 va 2016-yillar oralig'ida to'liq xalqaro maydonga tushib, Shvetsiya terma jamoasi uchun 21 ta o'yinda g'alaba qozongan va o'z mamlakatini [[UEFA Yevropa chempionati 2016|UEFA Yevro-2016da himoya]] qilgan. == Yoshlik yillari == Zengin Turkiyaning Kulu shahrida tug'ilgan, lekin u bir necha haftalik bo'lganida ota-onasi bilan birga Shvetsiyaning [[Stokgolm]] shahriga ko'chib o'tgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tff.org/default.aspx?pageID=286&ftxtID=12454|sarlavha=Erkan Zengin: "Türkiye'de futbolcular kral gibi"|nashriyot=TFF.org|kirish sanasi=8 March 2014|til=tr}}</ref><ref name="interview">{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/landslaget/zengin-det-varsta-jag-har-varit-med-om/|sarlavha=Zengin: "Det värsta jag har varit med om"|nashriyot=Expressen|sana=15 September 2014|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. U Botkirkada o'sgan va olti yoshida mahalliy Norsborgs IF klubida futbol o'ynay boshlagan. 1994-yilda 9 yoshida u Hammarby IF ga ko'chib o'tgan<ref name="story">{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/superettan/hade-jag-inte-haft-fotbollen-hade-det-kunnat-ga-riktigt-illa/|sarlavha="Hade jag inte haft fotbollen hade det kunnat gå riktigt illa"|nashriyot=Expressen|sana=28 April 2007|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. == Klub karyerasi == 2009-yilning yanvar oyida Zengin Beshiktosh bilan yarim yillik ijara shartnomasini imzolagan. “Beshiktosh” uni yozda 400 ming yevro evaziga sotib olish imkoniyatiga ega bo'lgan<ref>"[http://www.fotbollsverige.se/news_show.html?id=5171042 Zengins miljonklipp]." (in Swedish) ''Fotbollsverige''. Retrieved on 14 February 2009.</ref>. 2016-yilning 28-iyulida Zengin yana Eskishehirsporga qo'shilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aftonbladet.se/sportbladet/fotboll/internationell/turkiet/article20103370.ab|sarlavha=Zengin: Det är Fenerbahce som gäller (Swedish)|nashriyot=Aftonbladet|sana=2 January 2015|kirish sanasi=15 July 2015}}</ref>. == Xalqaro karyera == Zengin o'zi tug'ilgan mamlakati Turkiya terma jamoasida yoshlar musobaqalarida o'ynagan va o'zi o'sib-ulg'aygan mamlakat Shvetsiya terma jamoasini kattalar musobaqasida vakillik qilishni tanlagan<ref name="national">{{Veb manbasi|url=https://www.svt.se/sport/artikel/sverige-enkelt-val-for-zengin/|sarlavha=Sverige enkelt val för Zengin|nashriyot=SVT|sana=18 March 2013|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. U 2013-yilning 26-martida Shvetsiya terma jamoasi safida debyutini o'tkazgan va [[Slovakiya milliy futbol terma jamoasi|Slovakiyaga]] qarshi safarda maydonga tushgan<ref>"[http://www.dn.se/sport/fotboll/zengin-debuterar-mot-slovakien/ Zengin debuterar]." (in Swedish) ''DN''. Retrieved on 26 March 2013.</ref>. U [[UEFA Yevropa chempionati 2016|Yevro-2016da]] Shvetsiya terma jamoasida ishtirok etgan va Belgiyaga qarshi guruhdagi so'nggi o'yinda zaxiradan maydonga tushgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Erkan Zengin - Spelarstatistik - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/erkan-zengin/a8278bd7-4887-4ac6-8332-034aeab0236a/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se.|til=sv}}</ref>. Zengin musobaqadan so'ng terma jamoadagi faoliyatini yakunlaganini e'lon qilgan, u Shvetsiyani 21 marta himoya qilib, 3 ta gol urgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/landslaget/erkan-zengin-valjer-att-sluta-i-landslaget/|sarlavha=Erkan Zengin väljer att sluta i landslaget}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Erkan Zengin - Spelarstatistik - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/erkan-zengin/a8278bd7-4887-4ac6-8332-034aeab0236a/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se.|til=sv}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/erkan-zengin/a8278bd7-4887-4ac6-8332-034aeab0236a/ "Erkan Zengin - Spelarstatistik - Svensk fotboll"]. ''www.svenskfotboll.se.'' (in Swedish)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 June</span> 2021</span>.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: url-status ([[:Category:CS1 maint: url-status|link]])</span> [[Category:CS1 maint: url-status]] [[Category:CS1 Swedish-language sources (sv)]]</ref>. == Karyera statistikasi == === Xalqaro === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoada yil bo'yicha o'yin va gollar ! Milliy terma jamoa ! Yil !O'yin ! Gol |- | rowspan="4" | Shvetsiya | 2013 | 3 | 0 |- | 2014 | 8 | 2 |- | 2015 | 7 | 1 |- | 2016 | 3 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 21 ! 3 |} {| class="wikitable sortable" |+Erkan Zengin tomonidan kiritilgan xalqaro gollar ro'yxati ! scope="col" | {{Abbr|No.|Number}} ! scope="col" | Sana ! scope="col" | Joy ! scope="col" | Raqib ! scope="col" | Hisob ! scope="col" | Natija ! scope="col" | Musobaqa ! class="unsortable" scope="col" |Man. |- ! scope="row" | 1 |8.09.2014 | Ernst-Happel-Stadion, [[Vena (shahar)|Vena]], Avstriya |{{Fb|AUT}} | style="text-align:center" | 1–1 | style="text-align:center" | 1–1 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Österrike - Sverige - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/osterrike-sverige-landskamper-herr-senior/2729381/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref> |- ! scope="row" | 2 |12.10.2014 | Do'stlar Arena, [[Solna]], Shvetsiya |{{Fb|LIE}} | style="text-align:center" | 1–0 | style="text-align:center" | 2–0 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Liechtenstein - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.sehttps//www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-liechtenstein-landskamper-herr-senior/2729388/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.sehttps|til=sv}}</ref> |- ! scope="row" | 3 |12.10.2015 | Do'stlar Arena, Solna, Shvetsiya |{{Fb|MLD}}</img>{{Fb|MLD}} | style="text-align:center" | 2–0 | style="text-align:center" | 2–0 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Moldavien - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-moldavien-landskamper-herr-senior/2729409/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref> |} == Yutuqlar == '''Beshiktosh''' * [[Turkiya oliy ligasi|Superliga]] : 2008–09 * Turkiya kubogi : 2008–09 == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Turkiya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]] lfbz96abg278umc0m6lckn5ok24jk6c 2725750 2725744 2022-07-30T15:52:30Z Boboyev1996 72209 /* Xalqaro */ wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Erkan Zengin|tasvir=Erkanzengin.jpg|izoh=|toʻliqism=Erkan Zengin|tavallud_sana={{Birth date and age|1985|08|05|df=y}}|tavallud_joyi=[[Kulu, Konya|Kulu]], Turkiya|boʻyi=1.82 m|pozitsiya=[[Vinger]]|joriyklub=|klubraqami=|yillar1=2003–2004|klublar1=[[Hammarby Talang FF|Hammarby TFF]]|isht1=23|gollar1=10|yillar2=2004–2008|klublar2=[[Hammarby Fotboll|Hammarby IF]]|isht2=92|gollar2=8|yillar3=2009|klublar3=→ [[Beşiktaş J.K.|Beşiktaş]] (Ijara)|isht3=2|gollar3=0|yillar4=2009–2010|klublar4=[[Beşiktaş J.K.|Beşiktaş]]|isht4=0|gollar4=0|yillar5=2010|klublar5=→ [[Eskişehirspor]] (Ijara)|isht5=12|gollar5=2|yillar6=2010–2015|klublar6=[[Eskişehirspor]]|yillar7=2015–2016|klublar7=[[Trabzonspor]]|isht6=145|gollar6=18|isht7=40|gollar7=3|yillar8=2016–2018|klublar8=[[Eskişehirspor]]|isht8=44|gollar8=15|yillar9=2018|klublar9=[[Hammarby Fotboll|Hammarby IF]]|isht9=3|gollar9=0|yillar10=2018–2019|klublar10=[[Fatih Karagümrük S.K.|Fatih Karagümrük]]|isht10=43|gollar10=21|milliyyillar1=1999–2000|milliyjamoa1=[[Turkiya U16]]|milliyisht1=6|milliygollar1=0|milliyyillar2=2002|milliyjamoa2=[[Turkiya U19]]|milliyisht2=2|milliygollar2=0|milliyyillar3=2005–2006|milliyjamoa3=[[Shvetsiya U21]]|milliyisht3=13|milliygollar3=2|milliyyillar4=2013–2016|milliyjamoa4=[[Shvetsiya]]|milliyisht4=21|milliygollar4=3|boshliqyillar1=2019|boshliqklublar1=[[Fatih Karagümrük S.K.|Fatih Karagümrük]]|club-update=15:45, 14 August 2021 (UTC)}} '''Erkan Zengin''' (1985-yil 5-avgustda tugʻilgan) — Shvetsiyalik professional [[Futbol|futbolchi]], [[Yarimhimoyachi (futbol)|qanot himoyachisi]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hammarbyfotboll.se/aktuellt/nyheter/jansson-om-zengin-visat-stort-bajenhjarta/|sarlavha=Jansson om Zengin: "Visat stort Bajenhjärta"|nashriyot=Hammarby Fotboll|sana=2 August 2018|kirish sanasi=2 August 2018}}</ref>. 2013 va 2016-yillar oralig'ida to'liq xalqaro maydonga tushib, Shvetsiya terma jamoasi uchun 21 ta o'yinda g'alaba qozongan va o'z mamlakatini [[UEFA Yevropa chempionati 2016|UEFA Yevro-2016da himoya]] qilgan. == Yoshlik yillari == Zengin Turkiyaning Kulu shahrida tug'ilgan, lekin u bir necha haftalik bo'lganida ota-onasi bilan birga Shvetsiyaning [[Stokgolm]] shahriga ko'chib o'tgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tff.org/default.aspx?pageID=286&ftxtID=12454|sarlavha=Erkan Zengin: "Türkiye'de futbolcular kral gibi"|nashriyot=TFF.org|kirish sanasi=8 March 2014|til=tr}}</ref><ref name="interview">{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/landslaget/zengin-det-varsta-jag-har-varit-med-om/|sarlavha=Zengin: "Det värsta jag har varit med om"|nashriyot=Expressen|sana=15 September 2014|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. U Botkirkada o'sgan va olti yoshida mahalliy Norsborgs IF klubida futbol o'ynay boshlagan. 1994-yilda 9 yoshida u Hammarby IF ga ko'chib o'tgan<ref name="story">{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/superettan/hade-jag-inte-haft-fotbollen-hade-det-kunnat-ga-riktigt-illa/|sarlavha="Hade jag inte haft fotbollen hade det kunnat gå riktigt illa"|nashriyot=Expressen|sana=28 April 2007|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. == Klub karyerasi == 2009-yilning yanvar oyida Zengin Beshiktosh bilan yarim yillik ijara shartnomasini imzolagan. “Beshiktosh” uni yozda 400 ming yevro evaziga sotib olish imkoniyatiga ega bo'lgan<ref>"[http://www.fotbollsverige.se/news_show.html?id=5171042 Zengins miljonklipp]." (in Swedish) ''Fotbollsverige''. Retrieved on 14 February 2009.</ref>. 2016-yilning 28-iyulida Zengin yana Eskishehirsporga qo'shilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aftonbladet.se/sportbladet/fotboll/internationell/turkiet/article20103370.ab|sarlavha=Zengin: Det är Fenerbahce som gäller (Swedish)|nashriyot=Aftonbladet|sana=2 January 2015|kirish sanasi=15 July 2015}}</ref>. == Xalqaro karyera == Zengin o'zi tug'ilgan mamlakati Turkiya terma jamoasida yoshlar musobaqalarida o'ynagan va o'zi o'sib-ulg'aygan mamlakat Shvetsiya terma jamoasini kattalar musobaqasida vakillik qilishni tanlagan<ref name="national">{{Veb manbasi|url=https://www.svt.se/sport/artikel/sverige-enkelt-val-for-zengin/|sarlavha=Sverige enkelt val för Zengin|nashriyot=SVT|sana=18 March 2013|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. U 2013-yilning 26-martida Shvetsiya terma jamoasi safida debyutini o'tkazgan va [[Slovakiya milliy futbol terma jamoasi|Slovakiyaga]] qarshi safarda maydonga tushgan<ref>"[http://www.dn.se/sport/fotboll/zengin-debuterar-mot-slovakien/ Zengin debuterar]." (in Swedish) ''DN''. Retrieved on 26 March 2013.</ref>. U [[UEFA Yevropa chempionati 2016|Yevro-2016da]] Shvetsiya terma jamoasida ishtirok etgan va Belgiyaga qarshi guruhdagi so'nggi o'yinda zaxiradan maydonga tushgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Erkan Zengin - Spelarstatistik - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/erkan-zengin/a8278bd7-4887-4ac6-8332-034aeab0236a/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se.|til=sv}}</ref>. Zengin musobaqadan so'ng terma jamoadagi faoliyatini yakunlaganini e'lon qilgan, u Shvetsiyani 21 marta himoya qilib, 3 ta gol urgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/landslaget/erkan-zengin-valjer-att-sluta-i-landslaget/|sarlavha=Erkan Zengin väljer att sluta i landslaget}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Erkan Zengin - Spelarstatistik - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/erkan-zengin/a8278bd7-4887-4ac6-8332-034aeab0236a/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se.|til=sv}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/erkan-zengin/a8278bd7-4887-4ac6-8332-034aeab0236a/ "Erkan Zengin - Spelarstatistik - Svensk fotboll"]. ''www.svenskfotboll.se.'' (in Swedish)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 June</span> 2021</span>.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: url-status ([[:Category:CS1 maint: url-status|link]])</span> [[Category:CS1 maint: url-status]] [[Category:CS1 Swedish-language sources (sv)]]</ref>. == Karyera statistikasi == === Xalqaro === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoada yil bo'yicha o'yin va gollar ! Milliy terma jamoa ! Yil !O'yin ! Gol |- | rowspan="4" | Shvetsiya | 2013 | 3 | 0 |- | 2014 | 8 | 2 |- | 2015 | 7 | 1 |- | 2016 | 3 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 21 ! 3 |} {| class="wikitable sortable" |+Erkan Zengin tomonidan kiritilgan xalqaro gollar ro'yxati ! scope="col" | {{Abbr|No.|Number}} ! scope="col" | Sana ! scope="col" | Joy ! scope="col" | Raqib ! scope="col" | Hisob ! scope="col" | Natija ! scope="col" | Musobaqa ! class="unsortable" scope="col" |Man. |- ! scope="row" | 1 |8.09.2014 | Ernst-Happel-Stadion, [[Vena (shahar)|Vena]], Avstriya |{{Fb|AUT}} | style="text-align:center" | 1–1 | style="text-align:center" | 1–1 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Österrike - Sverige - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/osterrike-sverige-landskamper-herr-senior/2729381/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref> |- ! scope="row" | 2 |12.10.2014 | Do'stlar Arena, [[Solna]], Shvetsiya |{{Fb|LIE}} | style="text-align:center" | 1–0 | style="text-align:center" | 2–0 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Liechtenstein - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.sehttps//www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-liechtenstein-landskamper-herr-senior/2729388/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.sehttps|til=sv}}</ref> |- ! scope="row" | 3 |12.10.2015 | Do'stlar Arena, Solna, Shvetsiya |{{Bayroq|Moldova}} | style="text-align:center" | 2–0 | style="text-align:center" | 2–0 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Moldavien - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-moldavien-landskamper-herr-senior/2729409/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref> |} == Yutuqlar == '''Beshiktosh''' * [[Turkiya oliy ligasi|Superliga]] : 2008–09 * Turkiya kubogi : 2008–09 == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Turkiya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]] 7tzkxiyqyl97uuhm17t0vrbhi63pror 2725752 2725750 2022-07-30T15:52:43Z Boboyev1996 72209 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Erkan Zengin|tasvir=Erkanzengin.jpg|izoh=|toʻliqism=Erkan Zengin|tavallud_sana={{Birth date and age|1985|08|05|df=y}}|tavallud_joyi=[[Kulu, Konya|Kulu]], Turkiya|boʻyi=1.82 m|pozitsiya=[[Vinger]]|joriyklub=|klubraqami=|yillar1=2003-2004|klublar1=[[Hammarby Talang FF|Hammarby TFF]]|isht1=23|gollar1=10|yillar2=2004-2008|klublar2=[[Hammarby Fotboll|Hammarby IF]]|isht2=92|gollar2=8|yillar3=2009|klublar3=→ [[Beşiktaş J.K.|Beşiktaş]] (Ijara)|isht3=2|gollar3=0|yillar4=2009-2010|klublar4=[[Beşiktaş J.K.|Beşiktaş]]|isht4=0|gollar4=0|yillar5=2010|klublar5=→ [[Eskişehirspor]] (Ijara)|isht5=12|gollar5=2|yillar6=2010-2015|klublar6=[[Eskişehirspor]]|yillar7=2015-2016|klublar7=[[Trabzonspor]]|isht6=145|gollar6=18|isht7=40|gollar7=3|yillar8=2016-2018|klublar8=[[Eskişehirspor]]|isht8=44|gollar8=15|yillar9=2018|klublar9=[[Hammarby Fotboll|Hammarby IF]]|isht9=3|gollar9=0|yillar10=2018-2019|klublar10=[[Fatih Karagümrük S.K.|Fatih Karagümrük]]|isht10=43|gollar10=21|milliyyillar1=1999-2000|milliyjamoa1=[[Turkiya U16]]|milliyisht1=6|milliygollar1=0|milliyyillar2=2002|milliyjamoa2=[[Turkiya U19]]|milliyisht2=2|milliygollar2=0|milliyyillar3=2005-2006|milliyjamoa3=[[Shvetsiya U21]]|milliyisht3=13|milliygollar3=2|milliyyillar4=2013-2016|milliyjamoa4=[[Shvetsiya]]|milliyisht4=21|milliygollar4=3|boshliqyillar1=2019|boshliqklublar1=[[Fatih Karagümrük S.K.|Fatih Karagümrük]]|club-update=15:45, 14 August 2021 (UTC)}} '''Erkan Zengin''' (1985-yil 5-avgustda tugʻilgan) — Shvetsiyalik professional [[Futbol|futbolchi]], [[Yarimhimoyachi (futbol)|qanot himoyachisi]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hammarbyfotboll.se/aktuellt/nyheter/jansson-om-zengin-visat-stort-bajenhjarta/|sarlavha=Jansson om Zengin: "Visat stort Bajenhjärta"|nashriyot=Hammarby Fotboll|sana=2 August 2018|kirish sanasi=2 August 2018}}</ref>. 2013 va 2016-yillar oraligʻida toʻliq xalqaro maydonga tushib, Shvetsiya terma jamoasi uchun 21 ta oʻyinda gʻalaba qozongan va oʻz mamlakatini [[UEFA Yevropa chempionati 2016|UEFA Yevro-2016da himoya]] qilgan. == Yoshlik yillari == Zengin Turkiyaning Kulu shahrida tugʻilgan, lekin u bir necha haftalik boʻlganida ota-onasi bilan birga Shvetsiyaning [[Stokgolm]] shahriga koʻchib oʻtgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tff.org/default.aspx?pageID=286&ftxtID=12454|sarlavha=Erkan Zengin: "Türkiye'de futbolcular kral gibi"|nashriyot=TFF.org|kirish sanasi=8 March 2014|til=tr}}</ref><ref name="interview">{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/landslaget/zengin-det-varsta-jag-har-varit-med-om/|sarlavha=Zengin: "Det värsta jag har varit med om"|nashriyot=Expressen|sana=15 September 2014|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. U Botkirkada oʻsgan va olti yoshida mahalliy Norsborgs IF klubida futbol oʻynay boshlagan. 1994-yilda 9 yoshida u Hammarby IF ga koʻchib oʻtgan<ref name="story">{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/superettan/hade-jag-inte-haft-fotbollen-hade-det-kunnat-ga-riktigt-illa/|sarlavha="Hade jag inte haft fotbollen hade det kunnat gå riktigt illa"|nashriyot=Expressen|sana=28 April 2007|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. == Klub karyerasi == 2009-yilning yanvar oyida Zengin Beshiktosh bilan yarim yillik ijara shartnomasini imzolagan. „Beshiktosh“ uni yozda 400 ming yevro evaziga sotib olish imkoniyatiga ega boʻlgan<ref>"[http://www.fotbollsverige.se/news_show.html?id=5171042 Zengins miljonklipp]." (in Swedish) ''Fotbollsverige''. Retrieved on 14 February 2009.</ref>. 2016-yilning 28-iyulida Zengin yana Eskishehirsporga qoʻshilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aftonbladet.se/sportbladet/fotboll/internationell/turkiet/article20103370.ab|sarlavha=Zengin: Det är Fenerbahce som gäller (Swedish)|nashriyot=Aftonbladet|sana=2 January 2015|kirish sanasi=15 July 2015}}</ref>. == Xalqaro karyera == Zengin oʻzi tugʻilgan mamlakati Turkiya terma jamoasida yoshlar musobaqalarida oʻynagan va oʻzi oʻsib-ulgʻaygan mamlakat Shvetsiya terma jamoasini kattalar musobaqasida vakillik qilishni tanlagan<ref name="national">{{Veb manbasi|url=https://www.svt.se/sport/artikel/sverige-enkelt-val-for-zengin/|sarlavha=Sverige enkelt val för Zengin|nashriyot=SVT|sana=18 March 2013|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. U 2013-yilning 26-martida Shvetsiya terma jamoasi safida debyutini oʻtkazgan va [[Slovakiya milliy futbol terma jamoasi|Slovakiyaga]] qarshi safarda maydonga tushgan<ref>"[http://www.dn.se/sport/fotboll/zengin-debuterar-mot-slovakien/ Zengin debuterar]." (in Swedish) ''DN''. Retrieved on 26 March 2013.</ref>. U [[UEFA Yevropa chempionati 2016|Yevro-2016da]] Shvetsiya terma jamoasida ishtirok etgan va Belgiyaga qarshi guruhdagi soʻnggi oʻyinda zaxiradan maydonga tushgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Erkan Zengin - Spelarstatistik - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/erkan-zengin/a8278bd7-4887-4ac6-8332-034aeab0236a/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se.|til=sv}}</ref>. Zengin musobaqadan soʻng terma jamoadagi faoliyatini yakunlaganini eʼlon qilgan, u Shvetsiyani 21 marta himoya qilib, 3 ta gol urgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/landslaget/erkan-zengin-valjer-att-sluta-i-landslaget/|sarlavha=Erkan Zengin väljer att sluta i landslaget}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Erkan Zengin - Spelarstatistik - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/erkan-zengin/a8278bd7-4887-4ac6-8332-034aeab0236a/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se.|til=sv}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/erkan-zengin/a8278bd7-4887-4ac6-8332-034aeab0236a/ „Erkan Zengin — Spelarstatistik — Svensk fotboll“]. ''www.svenskfotboll.se.'' (in Swedish)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 June</span> 2021</span>.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: url-status ([[:Category:CS1 maint: url-status|link]])</span> [[Category:CS1 maint: url-status]] [[Category:CS1 Swedish-language sources (sv)]]</ref>. == Karyera statistikasi == === Xalqaro === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoada yil boʻyicha oʻyin va gollar ! Milliy terma jamoa ! Yil !Oʻyin ! Gol |- | rowspan="4" | Shvetsiya | 2013 | 3 | 0 |- | 2014 | 8 | 2 |- | 2015 | 7 | 1 |- | 2016 | 3 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 21 ! 3 |} {| class="wikitable sortable" |+Erkan Zengin tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati ! scope="col" | {{Abbr|No.|Number}} ! scope="col" | Sana ! scope="col" | Joy ! scope="col" | Raqib ! scope="col" | Hisob ! scope="col" | Natija ! scope="col" | Musobaqa ! class="unsortable" scope="col" |Man. |- ! scope="row" | 1 |8.09.2014 | Ernst-Happel-Stadion, [[Vena (shahar)|Vena]], Avstriya |{{Fb|AUT}} | style="text-align:center" | 1-1 | style="text-align:center" | 1-1 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Österrike - Sverige - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/osterrike-sverige-landskamper-herr-senior/2729381/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref> |- ! scope="row" | 2 |12.10.2014 | Doʻstlar Arena, [[Solna]], Shvetsiya |{{Fb|LIE}} | style="text-align:center" | 1-0 | style="text-align:center" | 2-0 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Liechtenstein - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.sehttps//www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-liechtenstein-landskamper-herr-senior/2729388/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.sehttps|til=sv}}</ref> |- ! scope="row" | 3 |12.10.2015 | Doʻstlar Arena, Solna, Shvetsiya |{{Bayroq|Moldova}} | style="text-align:center" | 2-0 | style="text-align:center" | 2-0 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Moldavien - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-moldavien-landskamper-herr-senior/2729409/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref> |} == Yutuqlar == '''Beshiktosh''' * [[Turkiya oliy ligasi|Superliga]] : 2008-09 * Turkiya kubogi : 2008-09 == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Turkiya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]] bz6h6r12oy3m1jhn81ib6nfk4dazcc4 2725757 2725752 2022-07-30T15:54:19Z Boboyev1996 72209 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Erkan Zengin|tasvir=Erkanzengin.jpg|izoh=|toʻliqism=Erkan Zengin|tavallud_sana={{Birth date and age|1985|08|05|df=y}}|tavallud_joyi=[[Kulu, Konya|Kulu]], Turkiya|boʻyi=1.82 m|pozitsiya=[[Vinger]]|joriyklub=|klubraqami=|yillar1=2003-2004|klublar1=[[Hammarby Talang FF|Hammarby TFF]]|isht1=23|gollar1=10|yillar2=2004-2008|klublar2=[[Hammarby Fotboll|Hammarby IF]]|isht2=92|gollar2=8|yillar3=2009|klublar3=→ [[Beşiktaş J.K.|Beşiktaş]] (Ijara)|isht3=2|gollar3=0|yillar4=2009-2010|klublar4=[[Beşiktaş J.K.|Beşiktaş]]|isht4=0|gollar4=0|yillar5=2010|klublar5=→ [[Eskişehirspor]] (Ijara)|isht5=12|gollar5=2|yillar6=2010-2015|klublar6=[[Eskişehirspor]]|yillar7=2015-2016|klublar7=[[Trabzonspor]]|isht6=145|gollar6=18|isht7=40|gollar7=3|yillar8=2016-2018|klublar8=[[Eskişehirspor]]|isht8=44|gollar8=15|yillar9=2018|klublar9=[[Hammarby Fotboll|Hammarby IF]]|isht9=3|gollar9=0|yillar10=2018-2019|klublar10=[[Fatih Karagümrük S.K.|Fatih Karagümrük]]|isht10=43|gollar10=21|milliyyillar1=1999-2000|milliyjamoa1=[[Turkiya U16]]|milliyisht1=6|milliygollar1=0|milliyyillar2=2002|milliyjamoa2=[[Turkiya U19]]|milliyisht2=2|milliygollar2=0|milliyyillar3=2005-2006|milliyjamoa3=[[Shvetsiya U21]]|milliyisht3=13|milliygollar3=2|milliyyillar4=2013-2016|milliyjamoa4=[[Shvetsiya]]|milliyisht4=21|milliygollar4=3|boshliqyillar1=2019|boshliqklublar1=[[Fatih Karagümrük S.K.|Fatih Karagümrük]]|club-update=15:45, 14 August 2021 (UTC)}} '''Erkan Zengin''' (1985-yil 5-avgustda tugʻilgan) — Shvetsiyalik professional [[Futbol|futbolchi]], [[Yarimhimoyachi (futbol)|qanot himoyachisi]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hammarbyfotboll.se/aktuellt/nyheter/jansson-om-zengin-visat-stort-bajenhjarta/|sarlavha=Jansson om Zengin: "Visat stort Bajenhjärta"|nashriyot=Hammarby Fotboll|sana=2 August 2018|kirish sanasi=2 August 2018}}</ref>. 2013 va 2016-yillar oraligʻida toʻliq xalqaro maydonga tushib, Shvetsiya terma jamoasi uchun 21 ta oʻyinda gʻalaba qozongan va oʻz mamlakatini [[UEFA Yevropa chempionati 2016|UEFA Yevro-2016da himoya]] qilgan. == Yoshlik yillari == Zengin Turkiyaning Kulu shahrida tugʻilgan, lekin u bir necha haftalik boʻlganida ota-onasi bilan birga Shvetsiyaning [[Stokgolm]] shahriga koʻchib oʻtgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tff.org/default.aspx?pageID=286&ftxtID=12454|sarlavha=Erkan Zengin: "Türkiye'de futbolcular kral gibi"|nashriyot=TFF.org|kirish sanasi=8 March 2014|til=tr}}</ref><ref name="interview">{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/landslaget/zengin-det-varsta-jag-har-varit-med-om/|sarlavha=Zengin: "Det värsta jag har varit med om"|nashriyot=Expressen|sana=15 September 2014|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. U Botkirkada oʻsgan va olti yoshida o'zining futboldagi hayotini mahalliy Norsborgs IF klubida futbol oʻynay boshlagan. 1994-yilda 9 yoshida u Hammarby IF jamoasiga koʻchib oʻtgan<ref name="story">{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/superettan/hade-jag-inte-haft-fotbollen-hade-det-kunnat-ga-riktigt-illa/|sarlavha="Hade jag inte haft fotbollen hade det kunnat gå riktigt illa"|nashriyot=Expressen|sana=28 April 2007|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. == Klub karyerasi == 2009-yilning yanvar oyida Zengin Turkiyaning Beshiktosh bilan yarim yillik ijara shartnomasini imzolagan. „Beshiktosh“ uni yozda 400 ming yevro evaziga sotib olish imkoniyatiga ega boʻlgan<ref>"[http://www.fotbollsverige.se/news_show.html?id=5171042 Zengins miljonklipp]." (in Swedish) ''Fotbollsverige''. Retrieved on 14 February 2009.</ref>. 2016-yilning 28-iyulida Zengin yana bir bor Eskishehirsporga qoʻshilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aftonbladet.se/sportbladet/fotboll/internationell/turkiet/article20103370.ab|sarlavha=Zengin: Det är Fenerbahce som gäller (Swedish)|nashriyot=Aftonbladet|sana=2 January 2015|kirish sanasi=15 July 2015}}</ref>. == Xalqaro karyera == Zengin oʻzi tugʻilgan mamlakati Turkiya terma jamoasida yoshlar musobaqalarida oʻynagan va oʻzi oʻsib-ulgʻaygan mamlakat Shvetsiya terma jamoasini kattalar musobaqasida vakillik qilishni tanlagan<ref name="national">{{Veb manbasi|url=https://www.svt.se/sport/artikel/sverige-enkelt-val-for-zengin/|sarlavha=Sverige enkelt val för Zengin|nashriyot=SVT|sana=18 March 2013|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. U 2013-yilning 26-martida Shvetsiya terma jamoasi safida debyutini oʻtkazgan va [[Slovakiya milliy futbol terma jamoasi|Slovakiyaga]] qarshi safarda maydonga tushgan<ref>"[http://www.dn.se/sport/fotboll/zengin-debuterar-mot-slovakien/ Zengin debuterar]." (in Swedish) ''DN''. Retrieved on 26 March 2013.</ref>. U [[UEFA Yevropa chempionati 2016|Yevro-2016da]] Shvetsiya terma jamoasida ishtirok etgan va Belgiyaga qarshi guruhdagi soʻnggi oʻyinda zaxiradan maydonga tushgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Erkan Zengin - Spelarstatistik - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/erkan-zengin/a8278bd7-4887-4ac6-8332-034aeab0236a/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se.|til=sv}}</ref>. Zengin musobaqadan soʻng terma jamoadagi faoliyatini yakunlaganini eʼlon qilgan, u Shvetsiyani 21 marta himoya qilib, 3 ta gol urgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/landslaget/erkan-zengin-valjer-att-sluta-i-landslaget/|sarlavha=Erkan Zengin väljer att sluta i landslaget}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Erkan Zengin - Spelarstatistik - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/erkan-zengin/a8278bd7-4887-4ac6-8332-034aeab0236a/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se.|til=sv}} [[Turkum:CS1 maint: url-status]] [[Turkum:CS1 Swedish-language sources (sv)]]</ref>. == Karyera statistikasi == === Xalqaro === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoada yil boʻyicha oʻyin va gollar ! Milliy terma jamoa ! Yil !Oʻyin ! Gol |- | rowspan="4" | Shvetsiya | 2013 | 3 | 0 |- | 2014 | 8 | 2 |- | 2015 | 7 | 1 |- | 2016 | 3 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 21 ! 3 |} {| class="wikitable sortable" |+Erkan Zengin tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati ! scope="col" | {{Abbr|No.|Number}} ! scope="col" | Sana ! scope="col" | Joy ! scope="col" | Raqib ! scope="col" | Hisob ! scope="col" | Natija ! scope="col" | Musobaqa ! class="unsortable" scope="col" |Man. |- ! scope="row" | 1 |8.09.2014 | Ernst-Happel-Stadion, [[Vena (shahar)|Vena]], Avstriya |{{Fb|AUT}} | style="text-align:center" | 1-1 | style="text-align:center" | 1-1 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Österrike - Sverige - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/osterrike-sverige-landskamper-herr-senior/2729381/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref> |- ! scope="row" | 2 |12.10.2014 | Doʻstlar Arena, [[Solna]], Shvetsiya |{{Fb|LIE}} | style="text-align:center" | 1-0 | style="text-align:center" | 2-0 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Liechtenstein - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.sehttps//www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-liechtenstein-landskamper-herr-senior/2729388/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.sehttps|til=sv}}</ref> |- ! scope="row" | 3 |12.10.2015 | Doʻstlar Arena, Solna, Shvetsiya |{{Bayroq|Moldova}} | style="text-align:center" | 2-0 | style="text-align:center" | 2-0 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Moldavien - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-moldavien-landskamper-herr-senior/2729409/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref> |} == Yutuqlar == '''Beshiktosh''' * [[Turkiya oliy ligasi|Superliga]] : 2008-09 * Turkiya kubogi : 2008-09 == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Turkiya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]] f0naax17m68c0njklv35gf6zc2var5v 2725761 2725757 2022-07-30T15:55:29Z Boboyev1996 72209 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Erkan Zengin|tasvir=Erkanzengin.jpg|izoh=|toʻliqism=Erkan Zengin|tavallud_sana={{Birth date and age|1985|08|05|df=y}}|tavallud_joyi=[[Kulu, Konya|Kulu]], Turkiya|boʻyi=1.82 m|pozitsiya=[[Vinger]]|joriyklub=|klubraqami=|yillar1=2003-2004|klublar1=[[Hammarby Talang FF|Hammarby TFF]]|isht1=23|gollar1=10|yillar2=2004-2008|klublar2=[[Hammarby Fotboll|Hammarby IF]]|isht2=92|gollar2=8|yillar3=2009|klublar3=→ [[Beşiktaş J.K.|Beşiktaş]] (Ijara)|isht3=2|gollar3=0|yillar4=2009-2010|klublar4=[[Beşiktaş J.K.|Beşiktaş]]|isht4=0|gollar4=0|yillar5=2010|klublar5=→ [[Eskişehirspor]] (Ijara)|isht5=12|gollar5=2|yillar6=2010-2015|klublar6=[[Eskişehirspor]]|yillar7=2015-2016|klublar7=[[Trabzonspor]]|isht6=145|gollar6=18|isht7=40|gollar7=3|yillar8=2016-2018|klublar8=[[Eskişehirspor]]|isht8=44|gollar8=15|yillar9=2018|klublar9=[[Hammarby Fotboll|Hammarby IF]]|isht9=3|gollar9=0|yillar10=2018-2019|klublar10=[[Fatih Karagümrük S.K.|Fatih Karagümrük]]|isht10=43|gollar10=21|milliyyillar1=1999-2000|milliyjamoa1=[[Turkiya U16]]|milliyisht1=6|milliygollar1=0|milliyyillar2=2002|milliyjamoa2=[[Turkiya U19]]|milliyisht2=2|milliygollar2=0|milliyyillar3=2005-2006|milliyjamoa3=[[Shvetsiya U21]]|milliyisht3=13|milliygollar3=2|milliyyillar4=2013-2016|milliyjamoa4=[[Shvetsiya]]|milliyisht4=21|milliygollar4=3|boshliqyillar1=2019|boshliqklublar1=[[Fatih Karagümrük S.K.|Fatih Karagümrük]]|club-update=15:45, 14 August 2021 (UTC)}} '''Erkan Zengin''' (1985-yil 5-avgustda tugʻilgan) — Shvetsiyalik professional [[Futbol|futbolchi]], [[Yarimhimoyachi (futbol)|qanot himoyachisi]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hammarbyfotboll.se/aktuellt/nyheter/jansson-om-zengin-visat-stort-bajenhjarta/|sarlavha=Jansson om Zengin: "Visat stort Bajenhjärta"|nashriyot=Hammarby Fotboll|sana=2 August 2018|kirish sanasi=2 August 2018}}</ref>. 2013 va 2016-yillar oraligʻida toʻliq xalqaro maydonga tushib, Shvetsiya terma jamoasi uchun 21 ta oʻyinda gʻalaba qozongan va oʻz mamlakatini [[UEFA Yevropa chempionati 2016|UEFA Yevro-2016da himoya]] qilgan. == Yoshlik yillari == Zengin Turkiyaning Kulu shahrida tugʻilgan, lekin u bir necha haftalik boʻlganida ota-onasi bilan birga Shvetsiyaning [[Stokgolm]] shahriga koʻchib oʻtgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tff.org/default.aspx?pageID=286&ftxtID=12454|sarlavha=Erkan Zengin: "Türkiye'de futbolcular kral gibi"|nashriyot=TFF.org|kirish sanasi=8 March 2014|til=tr}}</ref><ref name="interview">{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/landslaget/zengin-det-varsta-jag-har-varit-med-om/|sarlavha=Zengin: "Det värsta jag har varit med om"|nashriyot=Expressen|sana=15 September 2014|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. U Botkirkada oʻsgan va olti yoshida o'zining futboldagi hayotini mahalliy Norsborgs IF klubida futbol oʻynay boshlagan. 1994-yilda 9 yoshida u Hammarby IF jamoasiga koʻchib oʻtgan<ref name="story">{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/superettan/hade-jag-inte-haft-fotbollen-hade-det-kunnat-ga-riktigt-illa/|sarlavha="Hade jag inte haft fotbollen hade det kunnat gå riktigt illa"|nashriyot=Expressen|sana=28 April 2007|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. == Klub karyerasi == 2009-yilning yanvar oyida Zengin Turkiyaning Beshiktosh bilan yarim yillik ijara shartnomasini imzolagan. „Beshiktosh“ uni yozda 400 ming yevro evaziga sotib olish imkoniyatiga ega boʻlgan<ref>"[http://www.fotbollsverige.se/news_show.html?id=5171042 Zengins miljonklipp]." (in Swedish) ''Fotbollsverige''. Retrieved on 14 February 2009.</ref>. 2016-yilning 28-iyulida Zengin yana bir bor Eskishehirsporga qoʻshilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aftonbladet.se/sportbladet/fotboll/internationell/turkiet/article20103370.ab|sarlavha=Zengin: Det är Fenerbahce som gäller (Swedish)|nashriyot=Aftonbladet|sana=2 January 2015|kirish sanasi=15 July 2015}}</ref>. == Xalqaro karyera == Zengin oʻzi tugʻilgan mamlakati Turkiya terma jamoasida yoshlar darajasida turli musobaqalarida oʻynagan va oʻzi oʻsib-ulgʻaygan mamlakat Shvetsiya terma jamoasini kattalar musobaqasida vakillik qilishni tanlagan<ref name="national">{{Veb manbasi|url=https://www.svt.se/sport/artikel/sverige-enkelt-val-for-zengin/|sarlavha=Sverige enkelt val för Zengin|nashriyot=SVT|sana=18 March 2013|kirish sanasi=20 March 2018}}</ref>. U 2013-yilning 26-martida Shvetsiya terma jamoasi safida debyutini oʻtkazgan va [[Slovakiya milliy futbol terma jamoasi|Slovakiya]] terma jamoasiga qarshi safarda maydonga tushgan<ref>"[http://www.dn.se/sport/fotboll/zengin-debuterar-mot-slovakien/ Zengin debuterar]." (in Swedish) ''DN''. Retrieved on 26 March 2013.</ref>. U [[UEFA Yevropa chempionati 2016|Yevro-2016da]] Shvetsiya terma jamoasida ishtirok etgan va Belgiyaga qarshi guruhdagi soʻnggi oʻyinda zaxiradan maydonga tushgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Erkan Zengin - Spelarstatistik - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/erkan-zengin/a8278bd7-4887-4ac6-8332-034aeab0236a/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se.|til=sv}}</ref>. Zengin musobaqadan soʻng terma jamoadagi faoliyatini yakunlaganini eʼlon qilgan, u Shvetsiyani 21 marta himoya qilib, 3 ta gol urgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.expressen.se/sport/fotboll/landslaget/erkan-zengin-valjer-att-sluta-i-landslaget/|sarlavha=Erkan Zengin väljer att sluta i landslaget}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Erkan Zengin - Spelarstatistik - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/erkan-zengin/a8278bd7-4887-4ac6-8332-034aeab0236a/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se.|til=sv}} [[Turkum:CS1 maint: url-status]] [[Turkum:CS1 Swedish-language sources (sv)]]</ref>. == Karyera statistikasi == === Xalqaro === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoada yil boʻyicha oʻyin va gollar ! Milliy terma jamoa ! Yil !Oʻyin ! Gol |- | rowspan="4" | Shvetsiya | 2013 | 3 | 0 |- | 2014 | 8 | 2 |- | 2015 | 7 | 1 |- | 2016 | 3 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 21 ! 3 |} {| class="wikitable sortable" |+Erkan Zengin tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati ! scope="col" | {{Abbr|No.|Number}} ! scope="col" | Sana ! scope="col" | Joy ! scope="col" | Raqib ! scope="col" | Hisob ! scope="col" | Natija ! scope="col" | Musobaqa ! class="unsortable" scope="col" |Man. |- ! scope="row" | 1 |8.09.2014 | Ernst-Happel-Stadion, [[Vena (shahar)|Vena]], Avstriya |{{Fb|AUT}} | style="text-align:center" | 1-1 | style="text-align:center" | 1-1 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Österrike - Sverige - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/osterrike-sverige-landskamper-herr-senior/2729381/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref> |- ! scope="row" | 2 |12.10.2014 | Doʻstlar Arena, [[Solna]], Shvetsiya |{{Fb|LIE}} | style="text-align:center" | 1-0 | style="text-align:center" | 2-0 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Liechtenstein - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.sehttps//www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-liechtenstein-landskamper-herr-senior/2729388/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.sehttps|til=sv}}</ref> |- ! scope="row" | 3 |12.10.2015 | Doʻstlar Arena, Solna, Shvetsiya |{{Bayroq|Moldova}} | style="text-align:center" | 2-0 | style="text-align:center" | 2-0 | UEFA Yevro-2016 saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Moldavien - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-moldavien-landskamper-herr-senior/2729409/|kirish sanasi=3 June 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref> |} == Yutuqlar == '''Beshiktosh''' * [[Turkiya oliy ligasi|Superliga]] : 2008-09 * Turkiya kubogi : 2008-09 == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Turkiya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]] 7gtf343r023voyare3wt25oafa5uep2 Kim Warwick 0 758854 2725743 2022-07-30T15:51:01Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1080556842|Kim Warwick]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Kim Warwick''' (1952-yil 8-aprelda tugʻilgan) — avstraliyalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]], 1970–1987-yillarda ATP turnirida qatnashib, 1980-yilda Avstraliya Ochiq chempionatining yakkalik bahslari finaliga chiqqan <ref name="aus1980">{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/Share/Event-Draws.aspx?e=580&y=1980|sarlavha=1980 Australian Open results|nashriyot=atpworldtour.com}}</ref> U kuchli o'ntalikka kirgan 35 dan ortiq o'yinchini mag'lub etdi, jumladan Gilermo Vilas, Raul Ramires, [[Vitas Gerulaitis]], Yan Kodesh, Bob Luts va [[Arthur Ashe|Artur Ashe]] . Uorvikning karerasidagi eng yuqori yakkalik reytingi 1981 yilda erishilgan dunyoda 15-o'rinni egalladi. U uchta yakkalik va 26 juftlik chempionligini qo'lga kiritdi, shu jumladan Avstraliya ochiq chempionati 1978 ( [[Wojciech Fibak|Voytek Fibak]] bilan) va Australian Open 1980 va 1981 va [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garros]] 1985, shuningdek, Avstraliya ochiq chempionatida ikkinchi o'rinni egallagan, 1986 yilda hamyurti [[Mark Edmondson]] bilan hamkorlik qilgan. . Evon Goolagong bilan hamkorlik qilib, u 1972 yilda Fransiya Ochiq chempionatida g'olib chiqdi va finalda Fransuaza Dyurr va Jan-Klod Barklini 6:2, 6:4 hisobida mag'lub etdi. Evonne va Kim 1972 yilda [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] Rozi Kasals va Ili Nastasega qarshi finalga chiqdi va ular 6-4, 6-4 hisobida g'alaba qozonishdi. Kim shuningdek, 1975 ( Pittsburg uchburchagi ) va 1986 (San-Antonio Rakets) da tennis bo'yicha jahon jamoasining g'olibi bo'lgan. Uorvik, shuningdek, 1976 yilda Rim Masters musobaqasida bo'lajak chempion Adriano Panattani mag'lub etish uchun o'n bir imkoniyatni qo'lga kiritib, mag'lubiyatga uchragan holda o'tkazib yuborilgan eng ko'p o'yin ochkolari bo'yicha rekordchi hisoblanadi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/22741065|sarlavha=Tommy Haas converts 13th match point to beat Isner in five sets|sana=1 June 2013}}</ref> Uning eng yaxshi rekordi - "Katta Dubulg'a" turkumiga kiruvchi ketma-ket 21 o'yin; u 1975 yilda boshlangan va 1980 yilgacha tugamagan. Keyinchalik uning rekordini Ivan Lendl va Stefan Edberg ortda qoldirib, u "Katta Dubulg'a" turkumidagi ketma-ket 54 ta o'yinda qatnashadi. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik: 1 (1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" | Hisob |- style="background:#ffc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1980 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] <ref name="aus1980">{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/Share/Event-Draws.aspx?e=580&y=1980|sarlavha=1980 Australian Open results|nashriyot=atpworldtour.com}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.atpworldtour.com/Share/Event-Draws.aspx?e=580&y=1980 "1980 Australian Open results"]. atpworldtour.com.</cite></ref> | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] | 5–7, 6–7 <sup>(4–7)</sup>, 2–6 |} === Juftlik: 4 (4 ta unvon) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:140px" | Hisob |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1978 yil | Avstraliya ochiq chempionati | O't |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojciech_Fibak|Wojciech Fibak]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Paul_Kronk|Paul Kronk]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Cliff_Letcher|Cliff Letcher]] | 7–6, 7–5 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1980 yil | Avstraliya ochiq chempionati | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Peter_McNamara|Peter McNamara]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Paul_McNamee|Paul McNamee]] | 7–5, 6–4 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1981 yil | Avstraliya ochiq chempionati | O't |{{flagicon|AUS}} Mark Edmondson |{{flagicon|USA}} [[:en:Hank_Pfister|Hank Pfister]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_Sadri|John Sadri]] | 6–3, 6–7, 6–3 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1985 yil | Frantsiya ochiq | Loy |{{flagicon|AUS}} Mark Edmondson |{{flagicon|ISR}} [[:en:Shlomo_Glickstein|Shlomo Glickstein]] {{flagicon|SWE}} [[:en:Hans_Simonsson|Hans Simonsson]] | 6–3, 6–4, 6–7, 6–3 |} === Aralash juftliklar: 3 (2 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:150px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1972 yil | Frantsiya ochiq | Loy |{{flagicon|AUS}} [[:en:Evonne_Goolagong_Cawley|Evonne Goolagong]] |{{flagicon|FRA}} [[:en:Françoise_Dürr|Françoise Dürr]] {{flagicon|FRA}} [[:en:Jean-Claude_Barclay|Jean-Claude Barclay]] | 6–2, 6–4 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1972 yil | Uimbldon | O't |{{flagicon|AUS}} Evonne Goolagong |{{flagicon|USA}} [[:en:Rosemary_Casals|Rosemary Casals]] {{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] | 4–6, 4–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1976 yil | Frantsiya ochiq | Loy |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Ilana_Kloss|Ilana Kloss]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Linky_Boshoff|Linky Boshoff]] {{flagicon|GBR}} [[:en:Colin_Dowdeswell|Colin Dowdeswell]] | 5–7, 7–6, 6–2 |} == Grand Dubulg'a o'yinlari xronologiyasi == === Bo'ydoqlar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 1970 yil ! 1971 yil ! 1972 yil ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! colspan="2" | 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! 1985 yil ! 1986 yil ! |- | align="left" bgcolor="#efefef" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="thistle" | F | bgcolor="ffebcd" | QF | A | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | bgcolor="#efefef" | 0 / 13 |- | align="left" bgcolor="#efefef" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | A | A | P2 | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | colspan="2" bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | A | A | A | A | bgcolor="#efefef" | 0 / 6 |- | align="left" bgcolor="#efefef" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | 2-savol | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 3R | colspan="2" bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | Q3 | 1-savol | 2-savol | bgcolor="#efefef" | 0/10 |- | align="left" bgcolor="#efefef" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | colspan="2" bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | A | A | A | bgcolor="#efefef" | 0 / 8 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" | Ish tashlash darajasi | 0 / 0 | 0 / 1 | 0/2 | 0/2 | 0 / 3 | 0 / 3 | 0 / 4 | colspan="2" | 0 / 5 | 0 / 4 | 0 / 4 | 0 / 3 | 0 / 1 | 0/2 | 0/2 | 0 / 1 | 0 / 0 | 0 / 0 | {{Nobr|0 / 37}} |} Eslatma: Avstraliya ochiq chempionati 1977 yilda ikki marta, yanvar va dekabr oylarida o‘tkazilgan. == Karyera finallari == === Yakkalik (3 ta unvon, 8 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" | Yo'q. ! style="width:40px" | Yil ! style="width:190px" | Turnir ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:170px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1. | 1972 yil | Adelaida, Avstraliya | O't |{{flagicon|USSR|1955}} [[:en:Alex_Metreveli|Alex Metreveli]] | 3–6, 3–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2. | 1974 yil | Jakarta, Indoneziya | Qattiq |{{flagicon|NZL}} [[:en:Onny_Parun|Onny Parun]] | 3–6, 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1. | 1976 yil | Bangalor, Hindiston | Loy |{{flagicon|IND}} [[:en:Sashi_Menon|Sashi Menon]] | 6–1, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3. | 1977 yil | Tokio Outdoor, Yaponiya | Loy |{{flagicon|ESP|1977}} [[:en:Manuel_Orantes|Manuel Orantes]] | 2–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 4. | 1978 yil | Shtutgart ochiq havoda, Germaniya | Loy |{{flagicon|FRG}} [[:en:Ulrich_Pinner|Ulrich Pinner]] | 2–6, 2–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 5. | 1978 yil | Sidney Outdoor, Avstraliya | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Wilkison|Tim Wilkison]] | 3–6, 3–6, 7–6, 6–3, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2. | 1979 yil | Adelaida, Avstraliya | O't |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bernard_Mitton|Bernard Mitton]] | 7–6 <sup>(7–3)</sup>, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 6. | 1980 yil | Qirolicha klubi, Angliya | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] | 3–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 7. | 1980 yil | Gstaad, Shveytsariya | Loy |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] | 6–4, 4–6, 6–7 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 3. | 1980 yil | Yoxannesburg, Janubiy Afrika | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] | 6–2, 6–1, 6–2 |- bgcolor="#f3e6d7" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 8. | 1980 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]], Melburn | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] | 5–7, 6–7, 2–6 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == {{Portal|Tennis}} * Kim Warwick at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Kim Warwick at the Davis Cup * Kim Warwick at Tennis Australia [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1952-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 2pnp0qfu23qniwr32kjj0l0t4iz0gq0 2725746 2725743 2022-07-30T15:51:26Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Kim Warwick|image=|caption=|country={{AUS}}|residence=[[Clearwater, Florida|Clearwater]], Florida|birth_date={{birth date and age|df=yes|1952|4|8}}|birth_place=[[Sydney]], Australia|height={{height|m=1.83}}|turnedpro=1970|retired=1987<small> (brief comeback in 1996)</small>|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=$994,045|singlesrecord=268–253|singlestitles=3|highestsinglesranking=No. 15 (12 October 1981)|AustralianOpenresult=F ([[1980 Australian Open – Men's singles|1980]])|FrenchOpenresult=2R ([[1977 French Open – Men's singles|1977]], [[1979 French Open – Men's singles|1979]], [[1980 French Open – Men's singles|1980]])|Wimbledonresult=4R ([[1977 Wimbledon Championships – Men's singles|1977]])|USOpenresult=QF ([[1982 US Open – Men's singles|1982]])|doublesrecord=449–289|doublestitles=26|highestdoublesranking=No. 10 (9 December 1985)|AustralianOpenDoublesresult='''W''' (1978, 1980, 1981)|FrenchOpenDoublesresult='''W''' (1985)|WimbledonDoublesresult=QF (1977, 1982)|USOpenDoublesresult=SF (1977)|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1972, 1976)|WimbledonMixedresult=F (1972)}}'''Kim Warwick''' (1952-yil 8-aprelda tugʻilgan) — avstraliyalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]], 1970–1987-yillarda ATP turnirida qatnashib, 1980-yilda Avstraliya Ochiq chempionatining yakkalik bahslari finaliga chiqqan <ref name="aus1980">{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/Share/Event-Draws.aspx?e=580&y=1980|sarlavha=1980 Australian Open results|nashriyot=atpworldtour.com}}</ref> U kuchli o'ntalikka kirgan 35 dan ortiq o'yinchini mag'lub etdi, jumladan Gilermo Vilas, Raul Ramires, [[Vitas Gerulaitis]], Yan Kodesh, Bob Luts va [[Arthur Ashe|Artur Ashe]] . Uorvikning karerasidagi eng yuqori yakkalik reytingi 1981 yilda erishilgan dunyoda 15-o'rinni egalladi. U uchta yakkalik va 26 juftlik chempionligini qo'lga kiritdi, shu jumladan Avstraliya ochiq chempionati 1978 ( [[Wojciech Fibak|Voytek Fibak]] bilan) va Australian Open 1980 va 1981 va [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garros]] 1985, shuningdek, Avstraliya ochiq chempionatida ikkinchi o'rinni egallagan, 1986 yilda hamyurti [[Mark Edmondson]] bilan hamkorlik qilgan. . Evon Goolagong bilan hamkorlik qilib, u 1972 yilda Fransiya Ochiq chempionatida g'olib chiqdi va finalda Fransuaza Dyurr va Jan-Klod Barklini 6:2, 6:4 hisobida mag'lub etdi. Evonne va Kim 1972 yilda [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] Rozi Kasals va Ili Nastasega qarshi finalga chiqdi va ular 6-4, 6-4 hisobida g'alaba qozonishdi. Kim shuningdek, 1975 ( Pittsburg uchburchagi ) va 1986 (San-Antonio Rakets) da tennis bo'yicha jahon jamoasining g'olibi bo'lgan. Uorvik, shuningdek, 1976 yilda Rim Masters musobaqasida bo'lajak chempion Adriano Panattani mag'lub etish uchun o'n bir imkoniyatni qo'lga kiritib, mag'lubiyatga uchragan holda o'tkazib yuborilgan eng ko'p o'yin ochkolari bo'yicha rekordchi hisoblanadi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/22741065|sarlavha=Tommy Haas converts 13th match point to beat Isner in five sets|sana=1 June 2013}}</ref> Uning eng yaxshi rekordi - "Katta Dubulg'a" turkumiga kiruvchi ketma-ket 21 o'yin; u 1975 yilda boshlangan va 1980 yilgacha tugamagan. Keyinchalik uning rekordini Ivan Lendl va Stefan Edberg ortda qoldirib, u "Katta Dubulg'a" turkumidagi ketma-ket 54 ta o'yinda qatnashadi. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik: 1 (1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" | Hisob |- style="background:#ffc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1980 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] <ref name="aus1980">{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/Share/Event-Draws.aspx?e=580&y=1980|sarlavha=1980 Australian Open results|nashriyot=atpworldtour.com}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.atpworldtour.com/Share/Event-Draws.aspx?e=580&y=1980 "1980 Australian Open results"]. atpworldtour.com.</cite></ref> | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] | 5–7, 6–7 <sup>(4–7)</sup>, 2–6 |} === Juftlik: 4 (4 ta unvon) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:140px" | Hisob |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1978 yil | Avstraliya ochiq chempionati | O't |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojciech_Fibak|Wojciech Fibak]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Paul_Kronk|Paul Kronk]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Cliff_Letcher|Cliff Letcher]] | 7–6, 7–5 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1980 yil | Avstraliya ochiq chempionati | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Peter_McNamara|Peter McNamara]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Paul_McNamee|Paul McNamee]] | 7–5, 6–4 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1981 yil | Avstraliya ochiq chempionati | O't |{{flagicon|AUS}} Mark Edmondson |{{flagicon|USA}} [[:en:Hank_Pfister|Hank Pfister]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_Sadri|John Sadri]] | 6–3, 6–7, 6–3 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1985 yil | Frantsiya ochiq | Loy |{{flagicon|AUS}} Mark Edmondson |{{flagicon|ISR}} [[:en:Shlomo_Glickstein|Shlomo Glickstein]] {{flagicon|SWE}} [[:en:Hans_Simonsson|Hans Simonsson]] | 6–3, 6–4, 6–7, 6–3 |} === Aralash juftliklar: 3 (2 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:150px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1972 yil | Frantsiya ochiq | Loy |{{flagicon|AUS}} [[:en:Evonne_Goolagong_Cawley|Evonne Goolagong]] |{{flagicon|FRA}} [[:en:Françoise_Dürr|Françoise Dürr]] {{flagicon|FRA}} [[:en:Jean-Claude_Barclay|Jean-Claude Barclay]] | 6–2, 6–4 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1972 yil | Uimbldon | O't |{{flagicon|AUS}} Evonne Goolagong |{{flagicon|USA}} [[:en:Rosemary_Casals|Rosemary Casals]] {{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] | 4–6, 4–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1976 yil | Frantsiya ochiq | Loy |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Ilana_Kloss|Ilana Kloss]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Linky_Boshoff|Linky Boshoff]] {{flagicon|GBR}} [[:en:Colin_Dowdeswell|Colin Dowdeswell]] | 5–7, 7–6, 6–2 |} == Grand Dubulg'a o'yinlari xronologiyasi == === Bo'ydoqlar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 1970 yil ! 1971 yil ! 1972 yil ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! colspan="2" | 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! 1985 yil ! 1986 yil ! |- | align="left" bgcolor="#efefef" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="thistle" | F | bgcolor="ffebcd" | QF | A | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | bgcolor="#efefef" | 0 / 13 |- | align="left" bgcolor="#efefef" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | A | A | P2 | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | colspan="2" bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | A | A | A | A | bgcolor="#efefef" | 0 / 6 |- | align="left" bgcolor="#efefef" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | 2-savol | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 3R | colspan="2" bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | Q3 | 1-savol | 2-savol | bgcolor="#efefef" | 0/10 |- | align="left" bgcolor="#efefef" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | colspan="2" bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | A | A | A | bgcolor="#efefef" | 0 / 8 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" | Ish tashlash darajasi | 0 / 0 | 0 / 1 | 0/2 | 0/2 | 0 / 3 | 0 / 3 | 0 / 4 | colspan="2" | 0 / 5 | 0 / 4 | 0 / 4 | 0 / 3 | 0 / 1 | 0/2 | 0/2 | 0 / 1 | 0 / 0 | 0 / 0 | {{Nobr|0 / 37}} |} Eslatma: Avstraliya ochiq chempionati 1977 yilda ikki marta, yanvar va dekabr oylarida o‘tkazilgan. == Karyera finallari == === Yakkalik (3 ta unvon, 8 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" | Yo'q. ! style="width:40px" | Yil ! style="width:190px" | Turnir ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:170px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1. | 1972 yil | Adelaida, Avstraliya | O't |{{flagicon|USSR|1955}} [[:en:Alex_Metreveli|Alex Metreveli]] | 3–6, 3–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2. | 1974 yil | Jakarta, Indoneziya | Qattiq |{{flagicon|NZL}} [[:en:Onny_Parun|Onny Parun]] | 3–6, 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1. | 1976 yil | Bangalor, Hindiston | Loy |{{flagicon|IND}} [[:en:Sashi_Menon|Sashi Menon]] | 6–1, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3. | 1977 yil | Tokio Outdoor, Yaponiya | Loy |{{flagicon|ESP|1977}} [[:en:Manuel_Orantes|Manuel Orantes]] | 2–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 4. | 1978 yil | Shtutgart ochiq havoda, Germaniya | Loy |{{flagicon|FRG}} [[:en:Ulrich_Pinner|Ulrich Pinner]] | 2–6, 2–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 5. | 1978 yil | Sidney Outdoor, Avstraliya | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Wilkison|Tim Wilkison]] | 3–6, 3–6, 7–6, 6–3, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2. | 1979 yil | Adelaida, Avstraliya | O't |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bernard_Mitton|Bernard Mitton]] | 7–6 <sup>(7–3)</sup>, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 6. | 1980 yil | Qirolicha klubi, Angliya | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] | 3–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 7. | 1980 yil | Gstaad, Shveytsariya | Loy |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] | 6–4, 4–6, 6–7 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 3. | 1980 yil | Yoxannesburg, Janubiy Afrika | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] | 6–2, 6–1, 6–2 |- bgcolor="#f3e6d7" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 8. | 1980 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]], Melburn | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] | 5–7, 6–7, 2–6 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == {{Portal|Tennis}} * Kim Warwick at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Kim Warwick at the Davis Cup * Kim Warwick at Tennis Australia [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1952-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] mqpyfbizrgvv6jmddgt3zufv7u0zf2o 2725748 2725746 2022-07-30T15:51:40Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Kim Warwick|image=|caption=|country={{AUS}}|residence=[[Clearwater, Florida|Clearwater]], Florida|birth_date={{birth date and age|df=yes|1952|4|8}}|birth_place=[[Sydney]], Australia|height={{height|m=1.83}}|turnedpro=1970|retired=1987<small> (brief comeback in 1996)</small>|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=$994,045|singlesrecord=268-253|singlestitles=3|highestsinglesranking=No. 15 (12 October 1981)|AustralianOpenresult=F ([[1980 Australian Open – Men's singles|1980]])|FrenchOpenresult=2R ([[1977 French Open – Men's singles|1977]], [[1979 French Open – Men's singles|1979]], [[1980 French Open – Men's singles|1980]])|Wimbledonresult=4R ([[1977 Wimbledon Championships – Men's singles|1977]])|USOpenresult=QF ([[1982 US Open – Men's singles|1982]])|doublesrecord=449-289|doublestitles=26|highestdoublesranking=No. 10 (9 December 1985)|AustralianOpenDoublesresult='''W''' (1978, 1980, 1981)|FrenchOpenDoublesresult='''W''' (1985)|WimbledonDoublesresult=QF (1977, 1982)|USOpenDoublesresult=SF (1977)|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1972, 1976)|WimbledonMixedresult=F (1972)}}'''Kim Warwick''' (1952-yil 8-aprelda tugʻilgan) — avstraliyalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]], 1970-1987-yillarda ATP turnirida qatnashib, 1980-yilda Avstraliya Ochiq chempionatining yakkalik bahslari finaliga chiqqan <ref name="aus1980">{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/Share/Event-Draws.aspx?e=580&y=1980|sarlavha=1980 Australian Open results|nashriyot=atpworldtour.com}}</ref> U kuchli oʻntalikka kirgan 35 dan ortiq oʻyinchini magʻlub etdi, jumladan Gilermo Vilas, Raul Ramires, [[Vitas Gerulaitis]], Yan Kodesh, Bob Luts va [[Arthur Ashe|Artur Ashe]] . Uorvikning karerasidagi eng yuqori yakkalik reytingi 1981 yilda erishilgan dunyoda 15-oʻrinni egalladi. U uchta yakkalik va 26 juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi, shu jumladan Avstraliya ochiq chempionati 1978 ([[Wojciech Fibak|Voytek Fibak]] bilan) va Australian Open 1980 va 1981 va [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garros]] 1985, shuningdek, Avstraliya ochiq chempionatida ikkinchi oʻrinni egallagan, 1986 yilda hamyurti [[Mark Edmondson]] bilan hamkorlik qilgan. . Evon Goolagong bilan hamkorlik qilib, u 1972 yilda Fransiya Ochiq chempionatida gʻolib chiqdi va finalda Fransuaza Dyurr va Jan-Klod Barklini 6:2, 6:4 hisobida magʻlub etdi. Evonne va Kim 1972 yilda [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] Rozi Kasals va Ili Nastasega qarshi finalga chiqdi va ular 6-4, 6-4 hisobida gʻalaba qozonishdi. Kim shuningdek, 1975 (Pittsburg uchburchagi) va 1986 (San-Antonio Rakets) da tennis boʻyicha jahon jamoasining gʻolibi boʻlgan. Uorvik, shuningdek, 1976 yilda Rim Masters musobaqasida boʻlajak chempion Adriano Panattani magʻlub etish uchun oʻn bir imkoniyatni qoʻlga kiritib, magʻlubiyatga uchragan holda oʻtkazib yuborilgan eng koʻp oʻyin ochkolari boʻyicha rekordchi hisoblanadi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/22741065|sarlavha=Tommy Haas converts 13th match point to beat Isner in five sets|sana=1 June 2013}}</ref> Uning eng yaxshi rekordi — „Katta Dubulgʻa“ turkumiga kiruvchi ketma-ket 21 oʻyin; u 1975 yilda boshlangan va 1980 yilgacha tugamagan. Keyinchalik uning rekordini Ivan Lendl va Stefan Edberg ortda qoldirib, u „Katta Dubulgʻa“ turkumidagi ketma-ket 54 ta oʻyinda qatnashadi. == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik: 1 (1 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" | Hisob |- style="background:#ffc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1980 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] <ref name="aus1980">{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/Share/Event-Draws.aspx?e=580&y=1980|sarlavha=1980 Australian Open results|nashriyot=atpworldtour.com}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.atpworldtour.com/Share/Event-Draws.aspx?e=580&y=1980 „1980 Australian Open results“]. atpworldtour.com.</cite></ref> | Oʻt |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] | 5-7, 6-7 <sup>(4-7)</sup>, 2-6 |} === Juftlik: 4 (4 ta unvon) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:140px" | Hisob |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1978 yil | Avstraliya ochiq chempionati | Oʻt |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojciech_Fibak|Wojciech Fibak]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Paul_Kronk|Paul Kronk]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Cliff_Letcher|Cliff Letcher]] | 7-6, 7-5 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1980 yil | Avstraliya ochiq chempionati | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Peter_McNamara|Peter McNamara]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Paul_McNamee|Paul McNamee]] | 7-5, 6-4 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1981 yil | Avstraliya ochiq chempionati | Oʻt |{{flagicon|AUS}} Mark Edmondson |{{flagicon|USA}} [[:en:Hank_Pfister|Hank Pfister]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_Sadri|John Sadri]] | 6-3, 6-7, 6-3 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1985 yil | Frantsiya ochiq | Loy |{{flagicon|AUS}} Mark Edmondson |{{flagicon|ISR}} [[:en:Shlomo_Glickstein|Shlomo Glickstein]] {{flagicon|SWE}} [[:en:Hans_Simonsson|Hans Simonsson]] | 6-3, 6-4, 6-7, 6-3 |} === Aralash juftliklar: 3 (2 ta unvon, 1 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Hamkor ! style="width:160px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:150px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1972 yil | Frantsiya ochiq | Loy |{{flagicon|AUS}} [[:en:Evonne_Goolagong_Cawley|Evonne Goolagong]] |{{flagicon|FRA}} [[:en:Françoise_Dürr|Françoise Dürr]] {{flagicon|FRA}} [[:en:Jean-Claude_Barclay|Jean-Claude Barclay]] | 6-2, 6-4 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1972 yil | Uimbldon | Oʻt |{{flagicon|AUS}} Evonne Goolagong |{{flagicon|USA}} [[:en:Rosemary_Casals|Rosemary Casals]] {{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] | 4-6, 4-6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1976 yil | Frantsiya ochiq | Loy |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Ilana_Kloss|Ilana Kloss]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Linky_Boshoff|Linky Boshoff]] {{flagicon|GBR}} [[:en:Colin_Dowdeswell|Colin Dowdeswell]] | 5-7, 7-6, 6-2 |} == Grand Dubulgʻa oʻyinlari xronologiyasi == === Boʻydoqlar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 1970 yil ! 1971 yil ! 1972 yil ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! colspan="2" | 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! 1985 yil ! 1986 yil ! |- | align="left" bgcolor="#efefef" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="thistle" | F | bgcolor="ffebcd" | QF | A | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | bgcolor="#efefef" | 0 / 13 |- | align="left" bgcolor="#efefef" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | A | A | P2 | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | colspan="2" bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | A | A | A | A | bgcolor="#efefef" | 0 / 6 |- | align="left" bgcolor="#efefef" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | 2-savol | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 3R | colspan="2" bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | Q3 | 1-savol | 2-savol | bgcolor="#efefef" | 0/10 |- | align="left" bgcolor="#efefef" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | colspan="2" bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | A | A | A | bgcolor="#efefef" | 0 / 8 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" | Ish tashlash darajasi | 0 / 0 | 0 / 1 | 0/2 | 0/2 | 0 / 3 | 0 / 3 | 0 / 4 | colspan="2" | 0 / 5 | 0 / 4 | 0 / 4 | 0 / 3 | 0 / 1 | 0/2 | 0/2 | 0 / 1 | 0 / 0 | 0 / 0 | {{Nobr|0 / 37}} |} Eslatma: Avstraliya ochiq chempionati 1977 yilda ikki marta, yanvar va dekabr oylarida o‘tkazilgan. == Karyera finallari == === Yakkalik (3 ta unvon, 8 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" | Yoʻq. ! style="width:40px" | Yil ! style="width:190px" | Turnir ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:170px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1. | 1972 yil | Adelaida, Avstraliya | Oʻt |{{flagicon|USSR|1955}} [[:en:Alex_Metreveli|Alex Metreveli]] | 3-6, 3-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 2. | 1974 yil | Jakarta, Indoneziya | Qattiq |{{flagicon|NZL}} [[:en:Onny_Parun|Onny Parun]] | 3-6, 3-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1. | 1976 yil | Bangalor, Hindiston | Loy |{{flagicon|IND}} [[:en:Sashi_Menon|Sashi Menon]] | 6-1, 6-2 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 3. | 1977 yil | Tokio Outdoor, Yaponiya | Loy |{{flagicon|ESP|1977}} [[:en:Manuel_Orantes|Manuel Orantes]] | 2-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 4. | 1978 yil | Shtutgart ochiq havoda, Germaniya | Loy |{{flagicon|FRG}} [[:en:Ulrich_Pinner|Ulrich Pinner]] | 2-6, 2-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 5. | 1978 yil | Sidney Outdoor, Avstraliya | Oʻt |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Wilkison|Tim Wilkison]] | 3-6, 3-6, 7-6, 6-3, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 2. | 1979 yil | Adelaida, Avstraliya | Oʻt |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bernard_Mitton|Bernard Mitton]] | 7-6 <sup>(7-3)</sup>, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 6. | 1980 yil | Qirolicha klubi, Angliya | Oʻt |{{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] | 3-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 7. | 1980 yil | Gstaad, Shveytsariya | Loy |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] | 6-4, 4-6, 6-7 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 3. | 1980 yil | Yoxannesburg, Janubiy Afrika | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] | 6-2, 6-1, 6-2 |- bgcolor="#f3e6d7" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 8. | 1980 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]], Melburn | Oʻt |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] | 5-7, 6-7, 2-6 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == {{Portal|Tennis}} * Kim Warwick at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Kim Warwick at the Davis Cup * Kim Warwick at Tennis Australia [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1952-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 5gvbt2a31ni6ofatmkudsgavel0h0xs Gamora 0 758855 2725747 2022-07-30T15:51:28Z FarangisOrtiqova 74511 „[[:ru:Special:Redirect/revision/124037893|Гамора (Кинематографическая вселенная Marvel)]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Gamora''' ({{Lang-en|Gamora}} xuddi shu nomdagi [[Marvel Comics qahramonlari|Marvel Comics]] qahramoniga asoslangan [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel Cinematic Universe]] (MCU) film franshizasining qahramoni. Uni [[Zoe Saldana]] ijro etadi. Gamora Galaktika qoʻriqchilarining aʼzosi boʻlib, u Tanos tomonidan oʻz sayyorasi irqining yarmini, shu jumladan, onasini oʻldirib yuborgandan keyin uni majburan asrab olganidan keyin qotil sifatidagi oldingi hayotidan qochib ketgan. Keyingi 20 yil davomida u Tanosga qoʻriqchilar safiga qoʻshilish uchun xiyonat qilmaguncha kibernetik jihatdan rivojlangan jangchi sifatida xizmat qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Guardians Of The Galaxy: 16 Things You Didn't Know About Gamora|url=https://screenrant.com/gamora-guardians-galaxy-vol-2-trivia-facts-secrets/|ish=screenrant.com|nashriyot=[[Screen Rant]]|kirish sanasi=2021-04-15|sana=2017-04-29|arxivsana=2021-04-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210415180003/https://screenrant.com/gamora-guardians-galaxy-vol-2-trivia-facts-secrets/}}</ref>. U [[Qasoskorlar: Abadiyat jangi|Qasoskorlar:]] Abadiyat jangi (2018) filmida Tanos qoʻlida vafot etguniga qadar Piter Kvil bilan ishqiy munosabatda boʻladi. Xarakterning muqobil versiyasi [[Qasoskorlar: Intiho]] (2019) filmida paydo boʻldi va endi MCU asosiy vaqt jadvalida mavjud. == Konsepsiya va yaratilish == Gamora Jim Starlin tomonidan yaratilgan va gʻalati ertaklar #180 (1975) da komiks qahramoni sifatida debyut qilgan. U №181-sonda, “[[Adam Warlock|Warlock]]”, 1-jild, №9, 10, 11 va 15 (1975-1976), shuningdek, 1977-yilgi [[Qasoskorlar (komiks)|The Avengers]] va Marvel Two-in-One uchun yillik nashrlarda qaytdi. 1990-yilda u Silver Surfer 3-jildda №46-47-da qaytdi. U The Infinity Gauntlet # 1-6 (1991) filmida kichik rol oʻynagan va Warlock va Infinity Watch # 1-42 (1992-1995) filmlarida paydo boʻlgan. U shuningdek, “Infinity War ” (1992) va “Infinity Crusade” (1993) krossoverlarida ishtirok etgan. Infinity Abyss №1-6 (2002), Annihilation: Ronan №1-4 (2006), Annihilation №1-6 (2006), Annihilation: Conquest №6 (2008) va Nova, 4-jild, №4-da paydo boʻlganidan keyin -12 (2007-2008), Gamora “Guardians of the Galaxy” da paydo boʻldi, 2-jild, №1-25 (2008-2010). [[Marvel Studios]] prezidenti [[Kevin Feige|Kevin Feyj]] birinchi marta 2010-yilda [[San Diego Comic-Con|San-Diego Comic-Con xalqaro]] koʻrgazmasida potensial film sifatida Galaktika qo‘riqchilari haqida gapirib, shunday dedi: “Shuningdek, Galaktika qo‘riqchilari kabi noaniq nomlar ham bor. Oʻylaymanki, ular soʻnggi paytlarda komikslarda qiziqarli tarzda qayta ishlangan”<ref name="2010SDCCFeige">{{Veb manbasi|url=http://splashpage.mtv.com/2010/08/06/marvel-movies-iron-fist-shield-black-panther-guardians-of-the-galaxy/|sarlavha=Marvel Considering 'Iron Fist' & 'S.H.I.E.L.D.' Movies, 'Black Panther' & 'Guardians of the Galaxy,' Too!|ism=Josh|familiya=Wigler|nashriyot=[[MTV News]]|sana=2010-08-06|kirish sanasi=2012-07-16|arxivurl=https://www.webcitation.org/69gDhyngq?url=http://splashpage.mtv.com/2010/08/06/marvel-movies-iron-fist-shield-black-panther-guardians-of-the-galaxy/|arxivsana=2012-08-05}}</ref>. Feyj Entertainment Weekly jurnalining 2011-yil sentyabr sonida bu fikrni yana bir bor taʼkidlab [[Marvel Kinematografiya Koinoti|,“Marvel kinematik olamining]] [[Thor (film)|Tor”]] nazarda tutgan katta kosmik dostonni koinot tomonida qilish imkoniyati bor dedi. Feyjning qoʻshimcha qilishicha, agar film suratga olinadigan bo‘lsa, unda [[Gʻaroyib odamlar (film qismlari)|X-Odamlar]] va [[Qasoskorlar (film, 2012)|Qasoskorlar]]<ref name="2011SeptEW">{{Veb manbasi|url=http://io9.com/5845359/marvels-next-5-movies-after-the-avengers-could-include-some-weird-surprises/|sarlavha=Marvel's next 5 movies after The Avengers could include some weird surprises|ism=Meredith|familiya=Woerner|nashriyot=[[io9]]|sana=2011-09-30|kirish sanasi=2012-07-16|arxivurl=https://www.webcitation.org/69gDkVOAC?url=http://io9.com/5845359/marvels-next-5-movies-after-the-avengers-could-include-some-weird-surprises/|arxivsana=2012-08-05}}</ref> filmlarida bo‘lgani kabi aktyorlar ansambli bo‘ladi. San-Diego Comic-Con International 2012 ko‘rgazmasida Feyj film faol ishlab chiqilayotganini eʼlon qildi, taxminiy chiqish sanasi 2014-yil 1-avgust. Uning soʻzlariga koʻra, filmning titulli jamoasi Star-Lord, Gamora, Drax the Destroyer, Groot va Rocket<ref name="2012SDCCPanel">{{Veb manbasi|url=https://hollywoodreporter.com/heat-vision/comic-con-2012-marvel-movies-robert-downey-jr-349346|sarlavha=Comic-Con 2012: Marvel Names 'Avengers' Follow-Ups; Robert Downey Jr. Makes Surprise Appearance|ism=Borys|familiya=Kit|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=2012-07-14|kirish sanasi=2012-07-16|arxivurl=https://www.webcitation.org/69gDu8lmx?url=http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/comic-con-2012-marvel-movies-robert-downey-jr-349346|arxivsana=2012-08-05}}</ref> qahramonlaridan iborat boʻladi. 2013-yil aprel oyi boshida [[Zoe Saldana]] filmda Gamora rolini o‘ynash uchun muzokaralarga kirishdi va u shu oyning oxirida bu rolni egallashi tasdiqlandi<ref name="2013AprilLovibond">{{Veb manbasi|url=https://hollywoodreporter.com/heat-vision/guardians-galaxy-adds-one-more-443087|sarlavha='Guardians of the Galaxy' Adds One More to Cast (Exclusive)|ism=Borys|familiya=Kit|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=2013-04-22|kirish sanasi=2013-04-22|arxivurl=https://www.webcitation.org/6G4wrfuVd?url=http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/guardians-galaxy-adds-one-more-443087|arxivsana=2013-04-22}}</ref><ref name="2013AprilSaldana">{{Veb manbasi|url=https://hollywoodreporter.com/heat-vision/zoe-saldana-marvels-guardians-galaxy-432054|sarlavha=Zoe Saldana in Talks to Star in Marvel's 'Guardians of the Galaxy' (Exclusive)|ism=Borys|familiya=Kit|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=2013-04-03|kirish sanasi=2013-04-03|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Fbq70Pr3?url=http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/zoe-saldana-marvels-guardians-galaxy-432054|arxivsana=2013-04-03}}</ref>. [[Amanda Seyfried|Amanda Seyfridga]] bu rol taklif qilindi, biroq rol uchun koʻp soatlab bo‘yanish talab qilinishi va filmning tijoriy hayotiyligi haqidagi noaniqligi tufayli uni rad etdi<ref name="SeyfriedGamora">{{Veb manbasi|familiya=White|ism=Adam|sana=2020-12-07|sarlavha=Amanda Seyfried turned down Guardians of the Galaxy due to 'talking raccoon' concerns|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/amanda-seyfried-guardians-of-the-galaxy-marvel-b1767239.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201208034519/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/amanda-seyfried-guardians-of-the-galaxy-marvel-b1767239.html|arxivsana=2020-12-08|kirish sanasi=2020-12-07|ish=[[The Independent]]}}</ref>. == Xarakterlash == [[Fayl:Zoe_Saldana_by_Gage_Skidmore_3.jpg|left|thumb|278x278px| Zoe Saldana MCUda Gamora rolini oʻynaydi.]] Gamora - oʻzining oʻtmishdagi jinoyatlari uchun najot izlayotgan begona dunyolik yetim qiz. [[Thanos|Tanos]] uni oʻzining shaxsiy qotili<ref name="StitchKingdom 2014">{{Veb manbasi|url=http://www.stitchkingdom.com/disney-guardians-galaxy-official-character-descriptions-minor-spoilers-70951/|sarlavha='Guardians of the Galaxy' Official Character Descriptions (minor spoilers)|nashriyot=Stitch Kingdom|sana=2014-05-15|kirish sanasi=2014-05-15|arxivurl=https://www.webcitation.org/6PbWPm1lV?url=http://www.stitchkingdom.com/disney-guardians-galaxy-official-character-descriptions-minor-spoilers-70951/|arxivsana=2014-05-16}}</ref><ref name="AICN 2013">{{Veb manbasi|sana=2013-07-21|ism=Eric|familiya=Vespe|sarlavha=Quint describes the funny and awesomely weird first footage from Marvel's GUARDIANS OF THE GALAXY! Comic-Con 2013!|nashriyot=Ain't It Cool News|url=https://aintitcool.com/node/63357|kirish sanasi=2013-07-30|arxivsana=2014-06-26|arxivurl=https://www.webcitation.org/6QbfkritV?url=http://www.aintitcool.com/node/63357}}</ref><ref name="Empire 2013">{{Veb manbasi|url=https://empireonline.com/news/story.asp?NID=38594|sarlavha=Exclusive: Marvel Chief Kevin Feige On Guardians Of The Galaxy|familiya=Plumb|ism=Ali|ish=[[Empire (журнал)|Empire]]|sana=2013-08-30|kirish sanasi=2013-08-30|arxivurl=https://www.webcitation.org/6R62cxC0b?url=http://www.empireonline.com/news/story.asp?NID=38594|arxivsana=2014-07-15}}</ref> qilib oʻrgatgan. Saldana, u [[Kompyuterda yaratilgan tasvirlar|CGI]] yoki [[Harakat qaydi|motion capture]]<ref name="2013MaySaldana">{{Veb manbasi|url=http://www.totalfilm.com/news/zoe-saldana-updates-on-guardians-of-the-galaxy|sarlavha=Zoe Saldana updates on Guardians of the Galaxy|ism=Matt|familiya=Maytum|ish=[[Total Film]]|sana=2013-05-03|kirish sanasi=2013-05-03|arxivurl=https://www.webcitation.org/6GogW1ikO?url=http://www.totalfilm.com/news/zoe-saldana-updates-on-guardians-of-the-galaxy|arxivsana=2013-05-22}}</ref> effektlari taʼsirida emas, balki boʻyanish orqali Gamoraga aylanganini aytdi. Rolni qabul qilar ekan, Saldana shunday dedi: “Jeyms Gunn meni qoʻshilishga taklif qilganidan xursand boʻldim. Men ilgari [Avatarda] koʻk edim”<ref name="2013MayMTV">{{Veb manbasi|url=http://splashpage.mtv.com/2013/05/09/guardians-of-the-galaxy-zoe-saldana-gamora-design/|sarlavha='Guardians of the Galaxy' Exclusive: Zoe Saldana Gets Honest About Gamora's Look|ism=Brett|familiya=White|nashriyot=[[MTV News]]|sana=2013-05-09|kirish sanasi=2013-05-09|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Gogcd18I?url=http://splashpage.mtv.com/2013/05/09/guardians-of-the-galaxy-zoe-saldana-gamora-design/|arxivsana=2013-05-22}}</ref>. Saldana Gamorani “jangchi, u qotil va u juda halokatli, lekin uni qutqaradigan narsa uni halok qilishi mumkin. Unda adolat tuygʻusi bor. U juda ishonchli inson”<ref name="SuperheroHypePg1">{{Veb manbasi|url=http://www.superherohype.com/news/306737-guardians-of-the-galaxy-from-the-set-of-the-marvel-studios-adaptation|sarlavha=Guardians of the Galaxy: From the Set of the Marvel Studios Adaptation|familiya=Perry|ism=Spencer|nashriyot=[[CraveOnline]]|sana=2014-07-08|kirish sanasi=2014-07-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140709001921/http://www.superherohype.com/news/306737-guardians-of-the-galaxy-from-the-set-of-the-marvel-studios-adaptation|arxivsana=2014-07-09}}</ref>. U Galaktika qoʻriqchilarining asl aʼzosi sifatida paydo boʻladi va oxir-oqibat “Galaktika qoʻriqchilari<nowiki/>[[Galaktika qoʻriqchilari|” va “Galaktika qoʻriqchilari 2 qism”]] filmlarida koʻrsatilganidek, Quill bilan oʻrtasida sevgi uygʻonadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ign.com/articles/2016/07/15/guardians-of-the-galaxy-vol-2-zoe-saldana-on-gamora-nebula-and-thanos|sarlavha=Guardians of the Galaxy Vol. 2: Zoe Saldana On Gamora, Nebula And Thanos|familiya=Vejvoda|ism=Jim|nashriyot=[[IGN]]|sana=2016-07-15|kirish sanasi=2016-07-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160717152323/http://www.ign.com/articles/2016/07/15/guardians-of-the-galaxy-vol-2-zoe-saldana-on-gamora-nebula-and-thanos|arxivsana=2016-07-17}}</ref>. Saldana Gamoraning “2-qism” filmidagi rolini jamoaning “aql ovozi” deb taʼriflab, “Uni yarim ahmoqona xarakterga ega qahramonlar qurshab olgan”<ref name="USATodayFeb2017">{{Veb manbasi|url=https://www.usatoday.com/story/life/movies/2017/02/01/guardians-of-the-galaxy-sequel-sneak-peek-first-look-exclusive/97288076/|sarlavha=Sneak peek: 'Guardians of the Galaxy Vol. 2' aims for bigger, better sci-fi|familiya=Truitt|ism=Brian|ish=[[USA Today]]|sana=2017-02-02|kirish sanasi=2017-02-02|arxivurl=https://www.webcitation.org/6nygKnxAe?url=http://www.usatoday.com/story/life/movies/2017/02/01/guardians-of-the-galaxy-sequel-sneak-peek-first-look-exclusive/97288076/|arxivsana=2017-02-02}}</ref> va u jamoa uchun “Ona” ekanligini qoʻshimcha qildi, u “shunchaki puxta, batafsil, professional shaxs” ekanligini taʼkidladi<ref name="ColliderFeb2017">{{Veb manbasi|url=https://collider.com/guardians-of-the-galaxy-2-things-to-know|sarlavha='Guardians of the Galaxy Vol. 2': 40 Things We Learned from Our Set Visit|familiya=Nemiroff|ism=Perri|ish=[[Collider (website)|Collider]]|sana=2017-02-06|kirish sanasi=2017-02-06|arxivurl=https://www.webcitation.org/6o4vlLq2c?url=http://collider.com/guardians-of-the-galaxy-2-things-to-know/|arxivsana=2017-02-06}}</ref>. Gamoraning Nebula bilan munosabatiga kelsak, Saldana buni “oʻzgaruvchan” deb taʼrifladi va qoʻshimcha qildi: “Biz juda aqldan ozgan narsadan boshlayapmiz, lekin birinchi qismda qayerga kelganimizni hisobga olsak, bu mos keladi”<ref name="NebulaGuardian">{{Veb manbasi|url=https://www.ign.com/articles/2016/07/15/guardians-of-the-galaxy-vol-2-zoe-saldana-on-gamora-nebula-and-thanos|sarlavha=Guardians of the Galaxy Vol. 2: Zoe Saldana on Gamora, Nebula And Thanos|familiya=Vejvoda|ism=Jim|ish=[[IGN]]|sana=2016-07-15|kirish sanasi=2016-07-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160717152323/http://www.ign.com/articles/2016/07/15/guardians-of-the-galaxy-vol-2-zoe-saldana-on-gamora-nebula-and-thanos|arxivsana=2016-07-17}}</ref>. [[Qasoskorlar: Abadiyat jangi|Qasoskorlar: Abadiyat jangi filmida]] Gamora hali ham Quill bilan munosabatda. U Tanos tomonidan qoʻlga olinadi va Vormirga olib kelinadi, u yerda u Jon toshini olish uchun uni oʻldiriladi. Ariana Greenblatt “Abadiyat jangi” filmidagi yosh Gamorani fleshbekda, shuningdek, “Soul Stoneʼs Soul World” filmida Tanos bilan birga bo‘lganida tasvirlaydi. 2014-yilda Saldana o‘ynagan personajning muqobil xronologiya versiyasi asrab oluvchi otasi Tanos bilan 2023-yilgacha Qasoskorlar bilan kurashish uchun sayohat qiladi, ammo Nebula keyinchalik uni Tanosga qarshi ular bilan birga bo‘lishga ko‘ndiradi. Gamoraning ushbu versiyasi qoʻriqchilarni bilmaydi va Piter Quill bilan romantik tarixga ega emas, chunki uning vaqt jadvalida Galaktika qoʻriqchilari voqealari hali sodir boʻlmagan. U birinchi marta “Qasoskorlar: Intiho” filmida paydo boʻlgan va “Gallaktika qoʻriqchilari 3-qism”da qaytishi kutilmoqda. <ref name="Recap">{{Veb manbasi|sarlavha=What happens in every Marvel film up until Avengers: Endgame|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/features/mcu-timeline-recap-plot-summary-movie-marvel-cinematic-universe-film-avengers-endgame-infinity-saga-a8879371.html|ish=The Independent|kirish sanasi=2019-11-25|til=en|sana=2019-04-28|arxivsana=2020-03-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200304055619/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/features/mcu-timeline-recap-plot-summary-movie-marvel-cinematic-universe-film-avengers-endgame-infinity-saga-a8879371.html}}</ref>. == Qahramon biografiyasi == === Kelib chiqishi === Bolaligida Gamora sayyorasi Tanos tomonidan bosib olingan, uning kuchlari aholining yarmini oʻldirgan. Gamora Tanos bilan toʻqnash keldi, u Gamoraning jasoratiga qoyil qoldi va Tanos uni oʻz qizi sifatida qabul qildi. U qotil sifatida tayyorlangan va Nebula bilan birga oʻsgan, u tez-tez Gamora har doim gʻalaba qozongan janglarda kurashishga majbur boʻlgan. === Galaktika qoʻriqchilari === Gamora Tanosga qarshi isyon koʻtarishni rejalashtirmoqda, u uni Xandar sayyorasini yoʻq qilmoqchi boʻlgan Kre fanatigi Ronan ayblovchiga yordam berish uchun yuboradi. U umrining oxirigacha qulay yashashi uchun yetarli pulga sotish uchun Piter Kvil tomonidan sotib olingan Infinity toshini olish uchun Xandarga boradi. Raketa va Grootning boylik ovchilarining aralashuvi tufayli u Xandarning huquq-tartibot idoralari tomonidan qoʻlga olinadi va Quill, Raketa va Groot bilan birga “Kiln” deb nomlangan kosmik qamoqxonaga yuboriladi. U yerda unga Draks the Destroyer tahdid qila boshlaydi, uning oilasi Tanos buyrugʻi ostida Ronan tomonidan oʻldirilgan, ammo Draks oʻz hayotini saqlab qoladi, chunki Quill uning mavjudligi Ronanni ularga jalb qilishiga ishontiradi. Gamora keyin Quill, Raketa, Groot va Drax bilan qamoqxonadan chiqishda birlashib oladi. Guruh Galaktika qoʻriqchilarini tashkil qiladi va Gamora Kollektor bilan uchrashadigan Oblivionga sayohat qiladi. Nebula hujumidan soʻng, Gamora va qoʻriqchilar Xandarni Ronandan qutqarishga muvaffaq boʻlishadi. Qahramonliklari tufayli Gamora avvalgi jinoyatlaridan oqlanadi. Bir necha oy oʻtgach, suverenlar qoʻlga olingan Nebula evaziga ularning qimmatbaho batareyalariga hujum qilgan musofirga qarshi kurashish uchun Gamora va qoʻriqchilarni yollashadi. Ular ketganidan soʻng, Raketa ularga baʼzi batareyalarni oʻgʻirlaganligini oshkor qilgandan keyin suveren flot tomonidan taʼqib qilinadi. Sayyoraga qoʻnish paytida ular Quillning otasi Ego bilan uchrashadilar. Gamora, Quill va Draks Ego bilan oʻz sayyorasiga borishga qaror qilishdi, Raketa, Groot va Nebula esa ortda qoladi. Ego sayyorasida ular Egoning yordamchisi Mantis bilan uchrashadilar va Gamora va Quill romantik munosabatlarni boshlaydilar. Sayyorani oʻrganayotganda, Gamora qochib ketgan Nebula tomonidan hujumga uchraydi. Gamora Nebulani yonayotgan kosmik kemasidan qutqarib qolgach, ikki opa-singil yarashishadi. Ular qoʻriqchilar bilan uchrashib, Egoning haqiqiy yovuz rejalarini bilib olishadi. Keyin u va Nebula sayyoradan qochish orqali bir-birlariga xavfsiz joyga borishga yordam berishadi va kosmosga chiqqanda, u Nebula Tanosdan keyin kelayotganini aytganidan keyin u va Nebula bilan xayrlashadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://waltdisneystudiosawards.com/media/scripts/GotG2.pdf|sarlavha=Disney Guild Awards 2019|ish=waltdisneystudiosawards.com|kirish sanasi=2021-07-18|arxivsana=2017-11-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171121231203/https://waltdisneystudiosawards.com/media/scripts/GotG2.pdf}}</ref>. === Abadiyat jangi va oʻlim === Toʻrt yil oʻtgach, Gamora va qoʻriqchilar kosmosdagi favqulodda chaqiruvga javob berishadi va Torni halokatga uchragan kosmik kemasidan qutqarib qolishadi va shu bilan [[Тhor (Marvel Kinematografiya Koinoti)|Tanosning]] [[Cheksizlik toshlari|Infinity Stones]] uchun izlanishlarini bilib olishadi. Gamora koʻz yoshlari bilan Quilga Tanos bilmagan narsani bilishini aytadi va agar kerak boʻlsa, uni oʻldirishni soʻraydi. Oblivionda Gamora, Quill, Mantis va Drax Tanos va Gamora darhol unga hujum qilib, uni oʻldirganga oʻxshaydi. Biroq, Tanos paydo boʻlib, unga Oblivion yonayotganini va u allaqachon haqiqat toshiga ega ekanligini koʻrsatadi. Quillning uni oʻldirishga urinishi muvaffaqiyatsiz tugaganidan soʻng, Tanos uni oʻgʻirlab ketadi va oʻzining kosmik kemasiga olib boradi. U unga qoʻlga olingan va qiynoqqa solingan Nebulani koʻrsatadi, bu Gamorani hissiy jihatdan manipulyatsiya qilish uchun Ruh toshining joylashishini aniqlashga yordam beradi. Tanos va Gamora Vormir sayyorasiga sayohat qilishadi, u yerda ularni Qizil Boshsuyagi kutib oladi va u ruh toshini olish uchun ular sevgan narsalarini qurbon qilishlari kerakligini aytadi. Tanos Gamorani qizidek chin dildan sevishini tan oladi va uni koʻz yoshlari bilan jardan uloqtirib oʻldiradi. Keyinchalik Tanos tugallangan Infinity Gauntlet-dan foydalanganda, u qisqa vaqt ichida Ruhlar dunyosida yosh Gamora bilan uchrashadi. == Muqobil versiyalar == ==== Altronning zabt etilishi ==== Muqobil vaqt jadvalida Gamora Tanosni oʻldirishga muvaffaq boʻldi va uning sardori lavozimini egalladi va qilich va zirhlarini oldi. U, shuningdek, Toni Stark bilan doʻstlashdi, u unga “Infinity Breaker” ni yaratishda yordam berdi, u abadiylik toshlarini atomlarga aylantirib, ularni yoʻq qildi. Infinity Gauntletni eritish uchun Stark bilan Nidavellirga sayohat qilganda, Gamora Kuzatuvchi tomonidan Multiverse of Guardians guruhiga qoʻshilish va Altronni Multiverseni yoʻq qilishiga toʻsqinlik qilish uchun yollanadi. Qoʻriqchilar Altronning Infinity Stonesni Infinity Breaker bilan yoʻq qilish rejasini tuzadilar, faqat qurilma Gamoraning uy realligidan tashqarida ishlamasligini aniqladilar. Altron nihoyat magʻlubiyatga uchragach, Kuzatuvchi Gamorani oʻz koinotiga qaytaradi. ==== Sardor Gamora ==== Muqobil vaqt jadvalida Gamora Tanosni oʻldirishga muvaffaq boʻldi va uning sardori lavozimini egalladi va qilich va zirhlarini oldi. U, shuningdek, Toni Stark bilan doʻstlashdi, u unga “Infinity Breaker” ni yaratishda yordam berdi, u abadiylik toshlarini atomlarga aylantirib, ularni yoʻq qildi. Infinity Gauntletni eritish uchun Stark bilan Nidavellirga sayohat qilganda, Gamora Kuzatuvchi tomonidan Multiverse of Guardians guruhiga qoʻshilish va Altronni Multiverseni yoʻq qilishiga toʻsqinlik qilish uchun yollanadi. Qoʻriqchilar Altronning Infinity Stonesni Infinity Breaker bilan yoʻq qilish rejasini tuzadilar, faqat qurilma Gamoraning uy realligidan tashqarida ishlamasligini aniqladilar. Altron nihoyat magʻlubiyatga uchragach, Kuzatuvchi Gamorani oʻz koinotiga qaytaradi. == Reaksiya == Saldana MCUdagi roli uchun koʻplab nominatsiya va mukofotlarga sazovor boʻlgan. {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Mukofot ! scope="col" | Yil ! scope="col" | Turkum ! scope="col" | Ish ! scope="col" | Natija ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Прим.|Примечания|0}} |- ! scope="row" | Qora gʻaltak |{{Center|2015}} | Eng yaxshi ikkinchi plandagi aktrisa | [[Galaktika qoʻriqchilari]] | {{Nom}} |{{Center|<ref>{{cite news|url=http://blackreelawards.com/nominees/|title=Nominees|publisher=[[Black Reel Awards]]|access-date=2021-03-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20141223074143/http://blackreelawards.com/nominees/|archive-date=2014-12-23|url-status=live|accessdate=2021-07-18|archivedate=2014-12-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141223074143/http://blackreelawards.com/nominees/}}</ref>}} |- ! scope="row" | Tanqidchilar tanlovi |{{Center|[[Выбор критиков (кинопремия, 2015)|2015]]}} | Tanlovli jangovar film aktrisasi | rowspan="2" | [[Galaktika qoʻriqchilari]] | {{Nom}} |{{Center|<ref>{{cite news|url=https://deadline.com/2015/01/critics-choice-awards-winners-2015-list-movie-1201351280/|title=Critics' Choice Awards: 'Boyhood' Wins Best Picture; 'Birdman' Leads With 7 Nods|last=Pedersen|first=Erik|website=Deadline Hollywood|date=2014-01-15|access-date=2021-03-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20171230150507/http://deadline.com/2015/01/critics-choice-awards-winners-2015-list-movie-1201351280/|archive-date=2017-12-30|url-status=live|accessdate=2021-07-18|archivedate=2017-12-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171230150507/http://deadline.com/2015/01/critics-choice-awards-winners-2015-list-movie-1201351280/}}</ref>}} |- ! scope="row" | MTV kino mukofotlari |{{Center|[[MTV Movie Awards 2015|2015]]}} | Eng yaxshi reenkarnasyon | {{Nom}} |{{Center|<ref>{{cite web|url=http://www.mtv.com/news/2095540/mtv-movie-awards-nominations-2015/|title=Here Are Your 2015 MTV Movie Awards Nominees|work=MTV News|access-date=2021-03-12|archive-url=https://www.webcitation.org/76ynaRyWx?url=http://www.mtv.com/news/2095540/mtv-movie-awards-nominations-2015/|archive-date=2019-03-19|url-status=live}}</ref>}} |- ! scope="row" | Xalq tanlovi mukofotlari |{{Center|[[People’s Choice Awards 2015|2015]]}} | Tanlovli harakatli aktrisa | [[Galaktika qoʻriqchilari]] | {{Nom}} |{{Center|<ref>{{cite web|url=https://www.cbsnews.com/news/peoples-choice-awards-2015-hosts-nominees-announced/|title=People's Choice Awards 2015 hosts, nominees announced|last=Moraski|first=Lauren|publisher=[[CBS News]]|date=2014-11-04|access-date=2021-03-12|archive-url=https://www.webcitation.org/6TrQQYoD9?url=http://www.cbsnews.com/news/peoples-choice-awards-2015-hosts-nominees-announced/|archive-date=2014-11-05|url-status=live}}</ref>}} |- ! rowspan="6" scope="row" | Teen Choice mukofotlari |- | rowspan="2" |{{Center|2017}} | Tanlangan film: Ilmiy-fantastik film aktrisasi | rowspan="2" | [[Galaktika qoʻriqchilari 2-qism|Galaktika qoʻriqchilari. 2-qism]] | {{Gʻolib}} | rowspan="2" |{{Center|<ref name="Teen Choice 2017">{{cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/lists/teen-choice-awards-winners-full-list-1029104/item/choice-female-artist-teen-choice-awards-releases-first-wave-2017-nominations-1015332|title=Teen Choice Awards: Complete Winners List|last=Nordyke|first=Kimberly|work=[[The Hollywood Reporter]]|date=2017-08-13|access-date=2021-03-12|archive-url=https://www.webcitation.org/6siSEgdnX?url=http://www.hollywoodreporter.com/lists/teen-choice-awards-winners-full-list-1029104/item/choice-female-artist-teen-choice-awards-releases-first-wave-2017-nominations-1015332|archive-date=2017-08-14|url-status=live}}</ref>}} |- | Tanlangan film: Kino romani | {{Nom}} |- | rowspan="2" |{{Center|2018}} | Tanlangan film: Kiss | rowspan="2" | [[Qasoskorlar: Abadiyat jangi]] | {{Nom}} | rowspan="2" |{{Center|<ref name="Teen Choice 2018">{{Cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/lists/teen-choice-awards-2018-full-list-winners-1134169|title=Teen Choice Awards: Winners List|work=[[The Hollywood Reporter]]|date=2018-08-12|access-date=2021-03-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20180813030438/https://www.hollywoodreporter.com/lists/teen-choice-awards-2018-full-list-winners-1134169|archive-date=2018-08-13|url-status=live}}</ref>}} |- | rowspan="2" | Tanlangan film: Aktrisa | {{Nom}} |- |{{Center|2019}} | [[Qasoskorlar: Intiho]] | {{Nom}} |{{Center|<ref>{{Cite web|url=https://ew.com/awards/2019/08/11/teen-choice-awards-2019-see-full-list-winners-nominees/|title=Teen Choice Awards 2019: See the full list of winners and nominees|last=Yang|first=Rachel|website=[[Entertainment Weekly]]|date=2019-08-11|access-date=2021-03-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20210207031819/https://ew.com/awards/2019/08/11/teen-choice-awards-2019-see-full-list-winners-nominees/|archive-date=2021-02-07|url-status=live}}</ref>}} |- ! scope="row" | Bolalar tanlovi mukofotlari |{{Center|2019}} | Sevimli aktrisa | rowspan="2" | [[Qasoskorlar: Abadiyat jangi]] | {{Nom}} |{{Center|<ref name="Nick Awards 2019">{{Cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/lists/kids-choice-awards-complete-list-nominees-2019-1190854/item/2019-kids-choice-awards-favorite-movie-actor-1190895|title=Kids' Choice Awards: 'Avengers: Infinity War' Tops Nominees; DJ Khaled to Host |last=Howard|first=Annie|work=[[The Hollywood Reporter]]|date=2019-02-26|access-date=2021-03-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20190227060353/https://www.hollywoodreporter.com/lists/kids-choice-awards-complete-list-nominees-2019-1190854/item/2019-kids-choice-awards-favorite-movie-actor-1190895|archive-date=2019-02-27|url-status=live}}</ref>}} |- | | | | |} * == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> * [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 47eeos2w3zucjrnfcyush9y3f1fkebw 2725754 2725747 2022-07-30T15:53:53Z FarangisOrtiqova 74511 /* Reaksiya */ wikitext text/x-wiki '''Gamora''' ({{Lang-en|Gamora}} xuddi shu nomdagi [[Marvel Comics qahramonlari|Marvel Comics]] qahramoniga asoslangan [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel Cinematic Universe]] (MCU) film franshizasining qahramoni. Uni [[Zoe Saldana]] ijro etadi. Gamora Galaktika qoʻriqchilarining aʼzosi boʻlib, u Tanos tomonidan oʻz sayyorasi irqining yarmini, shu jumladan, onasini oʻldirib yuborgandan keyin uni majburan asrab olganidan keyin qotil sifatidagi oldingi hayotidan qochib ketgan. Keyingi 20 yil davomida u Tanosga qoʻriqchilar safiga qoʻshilish uchun xiyonat qilmaguncha kibernetik jihatdan rivojlangan jangchi sifatida xizmat qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Guardians Of The Galaxy: 16 Things You Didn't Know About Gamora|url=https://screenrant.com/gamora-guardians-galaxy-vol-2-trivia-facts-secrets/|ish=screenrant.com|nashriyot=[[Screen Rant]]|kirish sanasi=2021-04-15|sana=2017-04-29|arxivsana=2021-04-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210415180003/https://screenrant.com/gamora-guardians-galaxy-vol-2-trivia-facts-secrets/}}</ref>. U [[Qasoskorlar: Abadiyat jangi|Qasoskorlar:]] Abadiyat jangi (2018) filmida Tanos qoʻlida vafot etguniga qadar Piter Kvil bilan ishqiy munosabatda boʻladi. Xarakterning muqobil versiyasi [[Qasoskorlar: Intiho]] (2019) filmida paydo boʻldi va endi MCU asosiy vaqt jadvalida mavjud. == Konsepsiya va yaratilish == Gamora Jim Starlin tomonidan yaratilgan va gʻalati ertaklar #180 (1975) da komiks qahramoni sifatida debyut qilgan. U №181-sonda, “[[Adam Warlock|Warlock]]”, 1-jild, №9, 10, 11 va 15 (1975-1976), shuningdek, 1977-yilgi [[Qasoskorlar (komiks)|The Avengers]] va Marvel Two-in-One uchun yillik nashrlarda qaytdi. 1990-yilda u Silver Surfer 3-jildda №46-47-da qaytdi. U The Infinity Gauntlet # 1-6 (1991) filmida kichik rol oʻynagan va Warlock va Infinity Watch # 1-42 (1992-1995) filmlarida paydo boʻlgan. U shuningdek, “Infinity War ” (1992) va “Infinity Crusade” (1993) krossoverlarida ishtirok etgan. Infinity Abyss №1-6 (2002), Annihilation: Ronan №1-4 (2006), Annihilation №1-6 (2006), Annihilation: Conquest №6 (2008) va Nova, 4-jild, №4-da paydo boʻlganidan keyin -12 (2007-2008), Gamora “Guardians of the Galaxy” da paydo boʻldi, 2-jild, №1-25 (2008-2010). [[Marvel Studios]] prezidenti [[Kevin Feige|Kevin Feyj]] birinchi marta 2010-yilda [[San Diego Comic-Con|San-Diego Comic-Con xalqaro]] koʻrgazmasida potensial film sifatida Galaktika qo‘riqchilari haqida gapirib, shunday dedi: “Shuningdek, Galaktika qo‘riqchilari kabi noaniq nomlar ham bor. Oʻylaymanki, ular soʻnggi paytlarda komikslarda qiziqarli tarzda qayta ishlangan”<ref name="2010SDCCFeige">{{Veb manbasi|url=http://splashpage.mtv.com/2010/08/06/marvel-movies-iron-fist-shield-black-panther-guardians-of-the-galaxy/|sarlavha=Marvel Considering 'Iron Fist' & 'S.H.I.E.L.D.' Movies, 'Black Panther' & 'Guardians of the Galaxy,' Too!|ism=Josh|familiya=Wigler|nashriyot=[[MTV News]]|sana=2010-08-06|kirish sanasi=2012-07-16|arxivurl=https://www.webcitation.org/69gDhyngq?url=http://splashpage.mtv.com/2010/08/06/marvel-movies-iron-fist-shield-black-panther-guardians-of-the-galaxy/|arxivsana=2012-08-05}}</ref>. Feyj Entertainment Weekly jurnalining 2011-yil sentyabr sonida bu fikrni yana bir bor taʼkidlab [[Marvel Kinematografiya Koinoti|,“Marvel kinematik olamining]] [[Thor (film)|Tor”]] nazarda tutgan katta kosmik dostonni koinot tomonida qilish imkoniyati bor dedi. Feyjning qoʻshimcha qilishicha, agar film suratga olinadigan bo‘lsa, unda [[Gʻaroyib odamlar (film qismlari)|X-Odamlar]] va [[Qasoskorlar (film, 2012)|Qasoskorlar]]<ref name="2011SeptEW">{{Veb manbasi|url=http://io9.com/5845359/marvels-next-5-movies-after-the-avengers-could-include-some-weird-surprises/|sarlavha=Marvel's next 5 movies after The Avengers could include some weird surprises|ism=Meredith|familiya=Woerner|nashriyot=[[io9]]|sana=2011-09-30|kirish sanasi=2012-07-16|arxivurl=https://www.webcitation.org/69gDkVOAC?url=http://io9.com/5845359/marvels-next-5-movies-after-the-avengers-could-include-some-weird-surprises/|arxivsana=2012-08-05}}</ref> filmlarida bo‘lgani kabi aktyorlar ansambli bo‘ladi. San-Diego Comic-Con International 2012 ko‘rgazmasida Feyj film faol ishlab chiqilayotganini eʼlon qildi, taxminiy chiqish sanasi 2014-yil 1-avgust. Uning soʻzlariga koʻra, filmning titulli jamoasi Star-Lord, Gamora, Drax the Destroyer, Groot va Rocket<ref name="2012SDCCPanel">{{Veb manbasi|url=https://hollywoodreporter.com/heat-vision/comic-con-2012-marvel-movies-robert-downey-jr-349346|sarlavha=Comic-Con 2012: Marvel Names 'Avengers' Follow-Ups; Robert Downey Jr. Makes Surprise Appearance|ism=Borys|familiya=Kit|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=2012-07-14|kirish sanasi=2012-07-16|arxivurl=https://www.webcitation.org/69gDu8lmx?url=http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/comic-con-2012-marvel-movies-robert-downey-jr-349346|arxivsana=2012-08-05}}</ref> qahramonlaridan iborat boʻladi. 2013-yil aprel oyi boshida [[Zoe Saldana]] filmda Gamora rolini o‘ynash uchun muzokaralarga kirishdi va u shu oyning oxirida bu rolni egallashi tasdiqlandi<ref name="2013AprilLovibond">{{Veb manbasi|url=https://hollywoodreporter.com/heat-vision/guardians-galaxy-adds-one-more-443087|sarlavha='Guardians of the Galaxy' Adds One More to Cast (Exclusive)|ism=Borys|familiya=Kit|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=2013-04-22|kirish sanasi=2013-04-22|arxivurl=https://www.webcitation.org/6G4wrfuVd?url=http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/guardians-galaxy-adds-one-more-443087|arxivsana=2013-04-22}}</ref><ref name="2013AprilSaldana">{{Veb manbasi|url=https://hollywoodreporter.com/heat-vision/zoe-saldana-marvels-guardians-galaxy-432054|sarlavha=Zoe Saldana in Talks to Star in Marvel's 'Guardians of the Galaxy' (Exclusive)|ism=Borys|familiya=Kit|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=2013-04-03|kirish sanasi=2013-04-03|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Fbq70Pr3?url=http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/zoe-saldana-marvels-guardians-galaxy-432054|arxivsana=2013-04-03}}</ref>. [[Amanda Seyfried|Amanda Seyfridga]] bu rol taklif qilindi, biroq rol uchun koʻp soatlab bo‘yanish talab qilinishi va filmning tijoriy hayotiyligi haqidagi noaniqligi tufayli uni rad etdi<ref name="SeyfriedGamora">{{Veb manbasi|familiya=White|ism=Adam|sana=2020-12-07|sarlavha=Amanda Seyfried turned down Guardians of the Galaxy due to 'talking raccoon' concerns|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/amanda-seyfried-guardians-of-the-galaxy-marvel-b1767239.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201208034519/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/amanda-seyfried-guardians-of-the-galaxy-marvel-b1767239.html|arxivsana=2020-12-08|kirish sanasi=2020-12-07|ish=[[The Independent]]}}</ref>. == Xarakterlash == [[Fayl:Zoe_Saldana_by_Gage_Skidmore_3.jpg|left|thumb|278x278px| Zoe Saldana MCUda Gamora rolini oʻynaydi.]] Gamora - oʻzining oʻtmishdagi jinoyatlari uchun najot izlayotgan begona dunyolik yetim qiz. [[Thanos|Tanos]] uni oʻzining shaxsiy qotili<ref name="StitchKingdom 2014">{{Veb manbasi|url=http://www.stitchkingdom.com/disney-guardians-galaxy-official-character-descriptions-minor-spoilers-70951/|sarlavha='Guardians of the Galaxy' Official Character Descriptions (minor spoilers)|nashriyot=Stitch Kingdom|sana=2014-05-15|kirish sanasi=2014-05-15|arxivurl=https://www.webcitation.org/6PbWPm1lV?url=http://www.stitchkingdom.com/disney-guardians-galaxy-official-character-descriptions-minor-spoilers-70951/|arxivsana=2014-05-16}}</ref><ref name="AICN 2013">{{Veb manbasi|sana=2013-07-21|ism=Eric|familiya=Vespe|sarlavha=Quint describes the funny and awesomely weird first footage from Marvel's GUARDIANS OF THE GALAXY! Comic-Con 2013!|nashriyot=Ain't It Cool News|url=https://aintitcool.com/node/63357|kirish sanasi=2013-07-30|arxivsana=2014-06-26|arxivurl=https://www.webcitation.org/6QbfkritV?url=http://www.aintitcool.com/node/63357}}</ref><ref name="Empire 2013">{{Veb manbasi|url=https://empireonline.com/news/story.asp?NID=38594|sarlavha=Exclusive: Marvel Chief Kevin Feige On Guardians Of The Galaxy|familiya=Plumb|ism=Ali|ish=[[Empire (журнал)|Empire]]|sana=2013-08-30|kirish sanasi=2013-08-30|arxivurl=https://www.webcitation.org/6R62cxC0b?url=http://www.empireonline.com/news/story.asp?NID=38594|arxivsana=2014-07-15}}</ref> qilib oʻrgatgan. Saldana, u [[Kompyuterda yaratilgan tasvirlar|CGI]] yoki [[Harakat qaydi|motion capture]]<ref name="2013MaySaldana">{{Veb manbasi|url=http://www.totalfilm.com/news/zoe-saldana-updates-on-guardians-of-the-galaxy|sarlavha=Zoe Saldana updates on Guardians of the Galaxy|ism=Matt|familiya=Maytum|ish=[[Total Film]]|sana=2013-05-03|kirish sanasi=2013-05-03|arxivurl=https://www.webcitation.org/6GogW1ikO?url=http://www.totalfilm.com/news/zoe-saldana-updates-on-guardians-of-the-galaxy|arxivsana=2013-05-22}}</ref> effektlari taʼsirida emas, balki boʻyanish orqali Gamoraga aylanganini aytdi. Rolni qabul qilar ekan, Saldana shunday dedi: “Jeyms Gunn meni qoʻshilishga taklif qilganidan xursand boʻldim. Men ilgari [Avatarda] koʻk edim”<ref name="2013MayMTV">{{Veb manbasi|url=http://splashpage.mtv.com/2013/05/09/guardians-of-the-galaxy-zoe-saldana-gamora-design/|sarlavha='Guardians of the Galaxy' Exclusive: Zoe Saldana Gets Honest About Gamora's Look|ism=Brett|familiya=White|nashriyot=[[MTV News]]|sana=2013-05-09|kirish sanasi=2013-05-09|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Gogcd18I?url=http://splashpage.mtv.com/2013/05/09/guardians-of-the-galaxy-zoe-saldana-gamora-design/|arxivsana=2013-05-22}}</ref>. Saldana Gamorani “jangchi, u qotil va u juda halokatli, lekin uni qutqaradigan narsa uni halok qilishi mumkin. Unda adolat tuygʻusi bor. U juda ishonchli inson”<ref name="SuperheroHypePg1">{{Veb manbasi|url=http://www.superherohype.com/news/306737-guardians-of-the-galaxy-from-the-set-of-the-marvel-studios-adaptation|sarlavha=Guardians of the Galaxy: From the Set of the Marvel Studios Adaptation|familiya=Perry|ism=Spencer|nashriyot=[[CraveOnline]]|sana=2014-07-08|kirish sanasi=2014-07-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140709001921/http://www.superherohype.com/news/306737-guardians-of-the-galaxy-from-the-set-of-the-marvel-studios-adaptation|arxivsana=2014-07-09}}</ref>. U Galaktika qoʻriqchilarining asl aʼzosi sifatida paydo boʻladi va oxir-oqibat “Galaktika qoʻriqchilari<nowiki/>[[Galaktika qoʻriqchilari|” va “Galaktika qoʻriqchilari 2 qism”]] filmlarida koʻrsatilganidek, Quill bilan oʻrtasida sevgi uygʻonadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ign.com/articles/2016/07/15/guardians-of-the-galaxy-vol-2-zoe-saldana-on-gamora-nebula-and-thanos|sarlavha=Guardians of the Galaxy Vol. 2: Zoe Saldana On Gamora, Nebula And Thanos|familiya=Vejvoda|ism=Jim|nashriyot=[[IGN]]|sana=2016-07-15|kirish sanasi=2016-07-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160717152323/http://www.ign.com/articles/2016/07/15/guardians-of-the-galaxy-vol-2-zoe-saldana-on-gamora-nebula-and-thanos|arxivsana=2016-07-17}}</ref>. Saldana Gamoraning “2-qism” filmidagi rolini jamoaning “aql ovozi” deb taʼriflab, “Uni yarim ahmoqona xarakterga ega qahramonlar qurshab olgan”<ref name="USATodayFeb2017">{{Veb manbasi|url=https://www.usatoday.com/story/life/movies/2017/02/01/guardians-of-the-galaxy-sequel-sneak-peek-first-look-exclusive/97288076/|sarlavha=Sneak peek: 'Guardians of the Galaxy Vol. 2' aims for bigger, better sci-fi|familiya=Truitt|ism=Brian|ish=[[USA Today]]|sana=2017-02-02|kirish sanasi=2017-02-02|arxivurl=https://www.webcitation.org/6nygKnxAe?url=http://www.usatoday.com/story/life/movies/2017/02/01/guardians-of-the-galaxy-sequel-sneak-peek-first-look-exclusive/97288076/|arxivsana=2017-02-02}}</ref> va u jamoa uchun “Ona” ekanligini qoʻshimcha qildi, u “shunchaki puxta, batafsil, professional shaxs” ekanligini taʼkidladi<ref name="ColliderFeb2017">{{Veb manbasi|url=https://collider.com/guardians-of-the-galaxy-2-things-to-know|sarlavha='Guardians of the Galaxy Vol. 2': 40 Things We Learned from Our Set Visit|familiya=Nemiroff|ism=Perri|ish=[[Collider (website)|Collider]]|sana=2017-02-06|kirish sanasi=2017-02-06|arxivurl=https://www.webcitation.org/6o4vlLq2c?url=http://collider.com/guardians-of-the-galaxy-2-things-to-know/|arxivsana=2017-02-06}}</ref>. Gamoraning Nebula bilan munosabatiga kelsak, Saldana buni “oʻzgaruvchan” deb taʼrifladi va qoʻshimcha qildi: “Biz juda aqldan ozgan narsadan boshlayapmiz, lekin birinchi qismda qayerga kelganimizni hisobga olsak, bu mos keladi”<ref name="NebulaGuardian">{{Veb manbasi|url=https://www.ign.com/articles/2016/07/15/guardians-of-the-galaxy-vol-2-zoe-saldana-on-gamora-nebula-and-thanos|sarlavha=Guardians of the Galaxy Vol. 2: Zoe Saldana on Gamora, Nebula And Thanos|familiya=Vejvoda|ism=Jim|ish=[[IGN]]|sana=2016-07-15|kirish sanasi=2016-07-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160717152323/http://www.ign.com/articles/2016/07/15/guardians-of-the-galaxy-vol-2-zoe-saldana-on-gamora-nebula-and-thanos|arxivsana=2016-07-17}}</ref>. [[Qasoskorlar: Abadiyat jangi|Qasoskorlar: Abadiyat jangi filmida]] Gamora hali ham Quill bilan munosabatda. U Tanos tomonidan qoʻlga olinadi va Vormirga olib kelinadi, u yerda u Jon toshini olish uchun uni oʻldiriladi. Ariana Greenblatt “Abadiyat jangi” filmidagi yosh Gamorani fleshbekda, shuningdek, “Soul Stoneʼs Soul World” filmida Tanos bilan birga bo‘lganida tasvirlaydi. 2014-yilda Saldana o‘ynagan personajning muqobil xronologiya versiyasi asrab oluvchi otasi Tanos bilan 2023-yilgacha Qasoskorlar bilan kurashish uchun sayohat qiladi, ammo Nebula keyinchalik uni Tanosga qarshi ular bilan birga bo‘lishga ko‘ndiradi. Gamoraning ushbu versiyasi qoʻriqchilarni bilmaydi va Piter Quill bilan romantik tarixga ega emas, chunki uning vaqt jadvalida Galaktika qoʻriqchilari voqealari hali sodir boʻlmagan. U birinchi marta “Qasoskorlar: Intiho” filmida paydo boʻlgan va “Gallaktika qoʻriqchilari 3-qism”da qaytishi kutilmoqda. <ref name="Recap">{{Veb manbasi|sarlavha=What happens in every Marvel film up until Avengers: Endgame|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/features/mcu-timeline-recap-plot-summary-movie-marvel-cinematic-universe-film-avengers-endgame-infinity-saga-a8879371.html|ish=The Independent|kirish sanasi=2019-11-25|til=en|sana=2019-04-28|arxivsana=2020-03-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200304055619/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/features/mcu-timeline-recap-plot-summary-movie-marvel-cinematic-universe-film-avengers-endgame-infinity-saga-a8879371.html}}</ref>. == Qahramon biografiyasi == === Kelib chiqishi === Bolaligida Gamora sayyorasi Tanos tomonidan bosib olingan, uning kuchlari aholining yarmini oʻldirgan. Gamora Tanos bilan toʻqnash keldi, u Gamoraning jasoratiga qoyil qoldi va Tanos uni oʻz qizi sifatida qabul qildi. U qotil sifatida tayyorlangan va Nebula bilan birga oʻsgan, u tez-tez Gamora har doim gʻalaba qozongan janglarda kurashishga majbur boʻlgan. === Galaktika qoʻriqchilari === Gamora Tanosga qarshi isyon koʻtarishni rejalashtirmoqda, u uni Xandar sayyorasini yoʻq qilmoqchi boʻlgan Kre fanatigi Ronan ayblovchiga yordam berish uchun yuboradi. U umrining oxirigacha qulay yashashi uchun yetarli pulga sotish uchun Piter Kvil tomonidan sotib olingan Infinity toshini olish uchun Xandarga boradi. Raketa va Grootning boylik ovchilarining aralashuvi tufayli u Xandarning huquq-tartibot idoralari tomonidan qoʻlga olinadi va Quill, Raketa va Groot bilan birga “Kiln” deb nomlangan kosmik qamoqxonaga yuboriladi. U yerda unga Draks the Destroyer tahdid qila boshlaydi, uning oilasi Tanos buyrugʻi ostida Ronan tomonidan oʻldirilgan, ammo Draks oʻz hayotini saqlab qoladi, chunki Quill uning mavjudligi Ronanni ularga jalb qilishiga ishontiradi. Gamora keyin Quill, Raketa, Groot va Drax bilan qamoqxonadan chiqishda birlashib oladi. Guruh Galaktika qoʻriqchilarini tashkil qiladi va Gamora Kollektor bilan uchrashadigan Oblivionga sayohat qiladi. Nebula hujumidan soʻng, Gamora va qoʻriqchilar Xandarni Ronandan qutqarishga muvaffaq boʻlishadi. Qahramonliklari tufayli Gamora avvalgi jinoyatlaridan oqlanadi. Bir necha oy oʻtgach, suverenlar qoʻlga olingan Nebula evaziga ularning qimmatbaho batareyalariga hujum qilgan musofirga qarshi kurashish uchun Gamora va qoʻriqchilarni yollashadi. Ular ketganidan soʻng, Raketa ularga baʼzi batareyalarni oʻgʻirlaganligini oshkor qilgandan keyin suveren flot tomonidan taʼqib qilinadi. Sayyoraga qoʻnish paytida ular Quillning otasi Ego bilan uchrashadilar. Gamora, Quill va Draks Ego bilan oʻz sayyorasiga borishga qaror qilishdi, Raketa, Groot va Nebula esa ortda qoladi. Ego sayyorasida ular Egoning yordamchisi Mantis bilan uchrashadilar va Gamora va Quill romantik munosabatlarni boshlaydilar. Sayyorani oʻrganayotganda, Gamora qochib ketgan Nebula tomonidan hujumga uchraydi. Gamora Nebulani yonayotgan kosmik kemasidan qutqarib qolgach, ikki opa-singil yarashishadi. Ular qoʻriqchilar bilan uchrashib, Egoning haqiqiy yovuz rejalarini bilib olishadi. Keyin u va Nebula sayyoradan qochish orqali bir-birlariga xavfsiz joyga borishga yordam berishadi va kosmosga chiqqanda, u Nebula Tanosdan keyin kelayotganini aytganidan keyin u va Nebula bilan xayrlashadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://waltdisneystudiosawards.com/media/scripts/GotG2.pdf|sarlavha=Disney Guild Awards 2019|ish=waltdisneystudiosawards.com|kirish sanasi=2021-07-18|arxivsana=2017-11-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171121231203/https://waltdisneystudiosawards.com/media/scripts/GotG2.pdf}}</ref>. === Abadiyat jangi va oʻlim === Toʻrt yil oʻtgach, Gamora va qoʻriqchilar kosmosdagi favqulodda chaqiruvga javob berishadi va Torni halokatga uchragan kosmik kemasidan qutqarib qolishadi va shu bilan [[Тhor (Marvel Kinematografiya Koinoti)|Tanosning]] [[Cheksizlik toshlari|Infinity Stones]] uchun izlanishlarini bilib olishadi. Gamora koʻz yoshlari bilan Quilga Tanos bilmagan narsani bilishini aytadi va agar kerak boʻlsa, uni oʻldirishni soʻraydi. Oblivionda Gamora, Quill, Mantis va Drax Tanos va Gamora darhol unga hujum qilib, uni oʻldirganga oʻxshaydi. Biroq, Tanos paydo boʻlib, unga Oblivion yonayotganini va u allaqachon haqiqat toshiga ega ekanligini koʻrsatadi. Quillning uni oʻldirishga urinishi muvaffaqiyatsiz tugaganidan soʻng, Tanos uni oʻgʻirlab ketadi va oʻzining kosmik kemasiga olib boradi. U unga qoʻlga olingan va qiynoqqa solingan Nebulani koʻrsatadi, bu Gamorani hissiy jihatdan manipulyatsiya qilish uchun Ruh toshining joylashishini aniqlashga yordam beradi. Tanos va Gamora Vormir sayyorasiga sayohat qilishadi, u yerda ularni Qizil Boshsuyagi kutib oladi va u ruh toshini olish uchun ular sevgan narsalarini qurbon qilishlari kerakligini aytadi. Tanos Gamorani qizidek chin dildan sevishini tan oladi va uni koʻz yoshlari bilan jardan uloqtirib oʻldiradi. Keyinchalik Tanos tugallangan Infinity Gauntlet-dan foydalanganda, u qisqa vaqt ichida Ruhlar dunyosida yosh Gamora bilan uchrashadi. == Muqobil versiyalar == ==== Altronning zabt etilishi ==== Muqobil vaqt jadvalida Gamora Tanosni oʻldirishga muvaffaq boʻldi va uning sardori lavozimini egalladi va qilich va zirhlarini oldi. U, shuningdek, Toni Stark bilan doʻstlashdi, u unga “Infinity Breaker” ni yaratishda yordam berdi, u abadiylik toshlarini atomlarga aylantirib, ularni yoʻq qildi. Infinity Gauntletni eritish uchun Stark bilan Nidavellirga sayohat qilganda, Gamora Kuzatuvchi tomonidan Multiverse of Guardians guruhiga qoʻshilish va Altronni Multiverseni yoʻq qilishiga toʻsqinlik qilish uchun yollanadi. Qoʻriqchilar Altronning Infinity Stonesni Infinity Breaker bilan yoʻq qilish rejasini tuzadilar, faqat qurilma Gamoraning uy realligidan tashqarida ishlamasligini aniqladilar. Altron nihoyat magʻlubiyatga uchragach, Kuzatuvchi Gamorani oʻz koinotiga qaytaradi. ==== Sardor Gamora ==== Muqobil vaqt jadvalida Gamora Tanosni oʻldirishga muvaffaq boʻldi va uning sardori lavozimini egalladi va qilich va zirhlarini oldi. U, shuningdek, Toni Stark bilan doʻstlashdi, u unga “Infinity Breaker” ni yaratishda yordam berdi, u abadiylik toshlarini atomlarga aylantirib, ularni yoʻq qildi. Infinity Gauntletni eritish uchun Stark bilan Nidavellirga sayohat qilganda, Gamora Kuzatuvchi tomonidan Multiverse of Guardians guruhiga qoʻshilish va Altronni Multiverseni yoʻq qilishiga toʻsqinlik qilish uchun yollanadi. Qoʻriqchilar Altronning Infinity Stonesni Infinity Breaker bilan yoʻq qilish rejasini tuzadilar, faqat qurilma Gamoraning uy realligidan tashqarida ishlamasligini aniqladilar. Altron nihoyat magʻlubiyatga uchragach, Kuzatuvchi Gamorani oʻz koinotiga qaytaradi. == Reaksiya == Saldana MCUdagi roli uchun koʻplab nominatsiya va mukofotlarga sazovor boʻlgan. {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Mukofot ! scope="col" | Yil ! scope="col" | Turkum ! scope="col" | Ish ! scope="col" | Natija ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Прим.|Примечания|0}} |- ! scope="row" | Qora gʻaltak |{{Center|2015}} | Eng yaxshi ikkinchi plandagi aktrisa | [[Galaktika qoʻriqchilari]]<nowiki> | Nominatsiya</nowiki> |{{Center|<ref>{{cite news|url=http://blackreelawards.com/nominees/|title=Nominees|publisher=[[Black Reel Awards]]|access-date=2021-03-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20141223074143/http://blackreelawards.com/nominees/|archive-date=2014-12-23|url-status=live|accessdate=2021-07-18|archivedate=2014-12-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141223074143/http://blackreelawards.com/nominees/}}</ref>}} |- ! scope="row" | Tanqidchilar tanlovi |{{Center|[[Выбор критиков (кинопремия, 2015)|2015]]}} | Tanlovli jangovar film aktrisasi | rowspan="2" | [[Galaktika qoʻriqchilari]]<nowiki> | Nominatsiya</nowiki> |{{Center|<ref>{{cite news|url=https://deadline.com/2015/01/critics-choice-awards-winners-2015-list-movie-1201351280/|title=Critics' Choice Awards: 'Boyhood' Wins Best Picture; 'Birdman' Leads With 7 Nods|last=Pedersen|first=Erik|website=Deadline Hollywood|date=2014-01-15|access-date=2021-03-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20171230150507/http://deadline.com/2015/01/critics-choice-awards-winners-2015-list-movie-1201351280/|archive-date=2017-12-30|url-status=live|accessdate=2021-07-18|archivedate=2017-12-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171230150507/http://deadline.com/2015/01/critics-choice-awards-winners-2015-list-movie-1201351280/}}</ref>}} |- ! scope="row" | MTV kino mukofotlari |{{Center|[[MTV Movie Awards 2015|2015]]}} | Eng yaxshi reenkarnasyon | Eng yaxshi aktrisa |{{Center|<ref>{{cite web|url=http://www.mtv.com/news/2095540/mtv-movie-awards-nominations-2015/|title=Here Are Your 2015 MTV Movie Awards Nominees|work=MTV News|access-date=2021-03-12|archive-url=https://www.webcitation.org/76ynaRyWx?url=http://www.mtv.com/news/2095540/mtv-movie-awards-nominations-2015/|archive-date=2019-03-19|url-status=live}}</ref>}} |- ! scope="row" | Xalq tanlovi mukofotlari |{{Center|[[People’s Choice Awards 2015|2015]]}} | Tanlovli harakatli aktrisa | [[Galaktika qoʻriqchilari]]<nowiki> | Nominatsiya</nowiki> |{{Center|<ref>{{cite web|url=https://www.cbsnews.com/news/peoples-choice-awards-2015-hosts-nominees-announced/|title=People's Choice Awards 2015 hosts, nominees announced|last=Moraski|first=Lauren|publisher=[[CBS News]]|date=2014-11-04|access-date=2021-03-12|archive-url=https://www.webcitation.org/6TrQQYoD9?url=http://www.cbsnews.com/news/peoples-choice-awards-2015-hosts-nominees-announced/|archive-date=2014-11-05|url-status=live}}</ref>}} |- ! rowspan="6" scope="row" | Teen Choice mukofotlari |- | rowspan="2" |{{Center|2017}} | Tanlangan film: Ilmiy-fantastik film aktrisasi | rowspan="2" | [[Galaktika qoʻriqchilari 2-qism|Galaktika qoʻriqchilari. 2-qism]]<nowiki> | Gʻolib</nowiki> | rowspan="2" |{{Center|<ref name="Teen Choice 2017">{{cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/lists/teen-choice-awards-winners-full-list-1029104/item/choice-female-artist-teen-choice-awards-releases-first-wave-2017-nominations-1015332|title=Teen Choice Awards: Complete Winners List|last=Nordyke|first=Kimberly|work=[[The Hollywood Reporter]]|date=2017-08-13|access-date=2021-03-12|archive-url=https://www.webcitation.org/6siSEgdnX?url=http://www.hollywoodreporter.com/lists/teen-choice-awards-winners-full-list-1029104/item/choice-female-artist-teen-choice-awards-releases-first-wave-2017-nominations-1015332|archive-date=2017-08-14|url-status=live}}</ref>}} |- | Tanlangan film: Kino romani | |- | rowspan="2" |{{Center|2018}} | Tanlangan film: Kiss | rowspan="2" | [[Qasoskorlar: Abadiyat jangi]]<nowiki> | Nominatsiya</nowiki> | rowspan="2" |{{Center|<ref name="Teen Choice 2018">{{Cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/lists/teen-choice-awards-2018-full-list-winners-1134169|title=Teen Choice Awards: Winners List|work=[[The Hollywood Reporter]]|date=2018-08-12|access-date=2021-03-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20180813030438/https://www.hollywoodreporter.com/lists/teen-choice-awards-2018-full-list-winners-1134169|archive-date=2018-08-13|url-status=live}}</ref>}} |- | rowspan="2" | <nowiki>Tanlangan film: Aktrisa | </nowiki> |- |{{Center|2019}} | [[Qasoskorlar: Intiho]]<nowiki> | Nominatsiya</nowiki> |{{Center|<ref>{{Cite web|url=https://ew.com/awards/2019/08/11/teen-choice-awards-2019-see-full-list-winners-nominees/|title=Teen Choice Awards 2019: See the full list of winners and nominees|last=Yang|first=Rachel|website=[[Entertainment Weekly]]|date=2019-08-11|access-date=2021-03-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20210207031819/https://ew.com/awards/2019/08/11/teen-choice-awards-2019-see-full-list-winners-nominees/|archive-date=2021-02-07|url-status=live}}</ref>}} |- ! scope="row" | Bolalar tanlovi mukofotlari |{{Center|2019}} | Sevimli aktrisa | rowspan="2" | [[Qasoskorlar: Abadiyat jangi]]<nowiki> | Nominatsiya</nowiki> |{{Center|<ref name="Nick Awards 2019">{{Cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/lists/kids-choice-awards-complete-list-nominees-2019-1190854/item/2019-kids-choice-awards-favorite-movie-actor-1190895|title=Kids' Choice Awards: 'Avengers: Infinity War' Tops Nominees; DJ Khaled to Host |last=Howard|first=Annie|work=[[The Hollywood Reporter]]|date=2019-02-26|access-date=2021-03-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20190227060353/https://www.hollywoodreporter.com/lists/kids-choice-awards-complete-list-nominees-2019-1190854/item/2019-kids-choice-awards-favorite-movie-actor-1190895|archive-date=2019-02-27|url-status=live}}</ref>}} |- | | | | |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> cirjqu0m4kcdero2tur3o9r8qxy3c51 2725764 2725754 2022-07-30T15:56:29Z FarangisOrtiqova 74511 /* Konsepsiya va yaratilish */ wikitext text/x-wiki '''Gamora''' ({{Lang-en|Gamora}} xuddi shu nomdagi [[Marvel Comics qahramonlari|Marvel Comics]] qahramoniga asoslangan [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel Cinematic Universe]] (MCU) film franshizasining qahramoni. Uni [[Zoe Saldana]] ijro etadi. Gamora Galaktika qoʻriqchilarining aʼzosi boʻlib, u Tanos tomonidan oʻz sayyorasi irqining yarmini, shu jumladan, onasini oʻldirib yuborgandan keyin uning asrandi qiziga aylanadi. Keyingi 20 yil davomida u Tanosning qoʻriqchilari safiga qoʻshilish uchun xiyonat qilmagunga qadar kibernetik jihatdan rivojlangan jangchi sifatida xizmat qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Guardians Of The Galaxy: 16 Things You Didn't Know About Gamora|url=https://screenrant.com/gamora-guardians-galaxy-vol-2-trivia-facts-secrets/|ish=screenrant.com|nashriyot=[[Screen Rant]]|kirish sanasi=2021-04-15|sana=2017-04-29|arxivsana=2021-04-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210415180003/https://screenrant.com/gamora-guardians-galaxy-vol-2-trivia-facts-secrets/}}</ref>. U [[Qasoskorlar: Abadiyat jangi|Qasoskorlar:]] Abadiyat jangi (2018) filmida Tanos qoʻlida vafot etguniga qadar Piter Kvil bilan ishqiy munosabatda boʻladi. Xarakterning muqobil versiyasi [[Qasoskorlar: Intiho]] (2019) filmida paydo boʻldi va MCU asosiy qahramonlar liniyasida koʻrina boshlaydi. == Konsepsiya va yaratilish == Gamora Jim Starlin tomonidan yaratilgan va gʻalati ertaklar #180 (1975) da komiks qahramoni sifatida debyut qilgan. U №181-sonda, “[[Adam Warlock|Warlock]]”, 1-jild, №9, 10, 11 va 15 (1975-1976), shuningdek, 1977-yilgi [[Qasoskorlar (komiks)|The Avengers]] va Marvel Two-in-One uchun yillik nashrlarda qaytdi. 1990-yilda u Silver Surfer 3-jildda №46-47-da qaytdi. U The Infinity Gauntlet # 1-6 (1991) filmida kichik rol oʻynagan va Warlock va Infinity Watch # 1-42 (1992-1995) filmlarida paydo boʻlgan. U shuningdek, “Infinity War ” (1992) va “Infinity Crusade” (1993) krossoverlarida ishtirok etgan. Infinity Abyss №1-6 (2002), Annihilation: Ronan №1-4 (2006), Annihilation №1-6 (2006), Annihilation: Conquest №6 (2008) va Nova, 4-jild, №4-da paydo boʻlganidan keyin -12 (2007-2008), Gamora “Guardians of the Galaxy” da paydo boʻldi, 2-jild, №1-25 (2008-2010). [[Marvel Studios]] prezidenti [[Kevin Feige|Kevin Feyj]] birinchi marta 2010-yilda [[San Diego Comic-Con|San-Diego Comic-Con xalqaro]] koʻrgazmasida potensial film sifatida Galaktika qo‘riqchilari haqida gapirib, shunday dedi: “Shuningdek, Galaktika qo‘riqchilari kabi noaniq nomlar ham bor. Oʻylaymanki, ular soʻnggi paytlarda komikslarda qiziqarli tarzda qayta ishlangan”<ref name="2010SDCCFeige">{{Veb manbasi|url=http://splashpage.mtv.com/2010/08/06/marvel-movies-iron-fist-shield-black-panther-guardians-of-the-galaxy/|sarlavha=Marvel Considering 'Iron Fist' & 'S.H.I.E.L.D.' Movies, 'Black Panther' & 'Guardians of the Galaxy,' Too!|ism=Josh|familiya=Wigler|nashriyot=[[MTV News]]|sana=2010-08-06|kirish sanasi=2012-07-16|arxivurl=https://www.webcitation.org/69gDhyngq?url=http://splashpage.mtv.com/2010/08/06/marvel-movies-iron-fist-shield-black-panther-guardians-of-the-galaxy/|arxivsana=2012-08-05}}</ref>. Feyj Entertainment Weekly jurnalining 2011-yil sentyabr sonida bu fikrni yana bir bor taʼkidlab [[Marvel Kinematografiya Koinoti|,“Marvel kinematik olamining]] [[Thor (film)|Tor”]] nazarda tutgan katta kosmik dostonni koinot tomonida qilish imkoniyati bor dedi. Feyjning qoʻshimcha qilishicha, agar film suratga olinadigan bo‘lsa, unda [[Gʻaroyib odamlar (film qismlari)|X-Odamlar]] va [[Qasoskorlar (film, 2012)|Qasoskorlar]]<ref name="2011SeptEW">{{Veb manbasi|url=http://io9.com/5845359/marvels-next-5-movies-after-the-avengers-could-include-some-weird-surprises/|sarlavha=Marvel's next 5 movies after The Avengers could include some weird surprises|ism=Meredith|familiya=Woerner|nashriyot=[[io9]]|sana=2011-09-30|kirish sanasi=2012-07-16|arxivurl=https://www.webcitation.org/69gDkVOAC?url=http://io9.com/5845359/marvels-next-5-movies-after-the-avengers-could-include-some-weird-surprises/|arxivsana=2012-08-05}}</ref> filmlarida bo‘lgani kabi aktyorlar ansambli bo‘ladi. San-Diego Comic-Con International 2012 ko‘rgazmasida Feyj film faol ishlab chiqilayotganini eʼlon qildi, taxminiy chiqish sanasi 2014-yil 1-avgust. Uning soʻzlariga koʻra, filmning titulli jamoasi Star-Lord, Gamora, Drax the Destroyer, Groot va Rocket<ref name="2012SDCCPanel">{{Veb manbasi|url=https://hollywoodreporter.com/heat-vision/comic-con-2012-marvel-movies-robert-downey-jr-349346|sarlavha=Comic-Con 2012: Marvel Names 'Avengers' Follow-Ups; Robert Downey Jr. Makes Surprise Appearance|ism=Borys|familiya=Kit|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=2012-07-14|kirish sanasi=2012-07-16|arxivurl=https://www.webcitation.org/69gDu8lmx?url=http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/comic-con-2012-marvel-movies-robert-downey-jr-349346|arxivsana=2012-08-05}}</ref> qahramonlaridan iborat boʻladi. 2013-yil aprel oyi boshida [[Zoe Saldana]] filmda Gamora rolini o‘ynash uchun muzokaralarga kirishdi va u shu oyning oxirida bu rolni egallashi tasdiqlandi<ref name="2013AprilLovibond">{{Veb manbasi|url=https://hollywoodreporter.com/heat-vision/guardians-galaxy-adds-one-more-443087|sarlavha='Guardians of the Galaxy' Adds One More to Cast (Exclusive)|ism=Borys|familiya=Kit|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=2013-04-22|kirish sanasi=2013-04-22|arxivurl=https://www.webcitation.org/6G4wrfuVd?url=http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/guardians-galaxy-adds-one-more-443087|arxivsana=2013-04-22}}</ref><ref name="2013AprilSaldana">{{Veb manbasi|url=https://hollywoodreporter.com/heat-vision/zoe-saldana-marvels-guardians-galaxy-432054|sarlavha=Zoe Saldana in Talks to Star in Marvel's 'Guardians of the Galaxy' (Exclusive)|ism=Borys|familiya=Kit|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=2013-04-03|kirish sanasi=2013-04-03|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Fbq70Pr3?url=http://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/zoe-saldana-marvels-guardians-galaxy-432054|arxivsana=2013-04-03}}</ref>. [[Amanda Seyfried|Amanda Seyfridga]] bu rol taklif qilindi, biroq rol uchun koʻp soatlab bo‘yanish talab qilinishi va filmning tijoriy hayotiyligi haqidagi noaniqligi tufayli uni rad etdi<ref name="SeyfriedGamora">{{Veb manbasi|familiya=White|ism=Adam|sana=2020-12-07|sarlavha=Amanda Seyfried turned down Guardians of the Galaxy due to 'talking raccoon' concerns|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/amanda-seyfried-guardians-of-the-galaxy-marvel-b1767239.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201208034519/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/amanda-seyfried-guardians-of-the-galaxy-marvel-b1767239.html|arxivsana=2020-12-08|kirish sanasi=2020-12-07|ish=[[The Independent]]}}</ref>. == Xarakterlash == [[Fayl:Zoe_Saldana_by_Gage_Skidmore_3.jpg|left|thumb|278x278px| Zoe Saldana MCUda Gamora rolini oʻynaydi.]] Gamora - oʻzining oʻtmishdagi jinoyatlari uchun najot izlayotgan begona dunyolik yetim qiz. [[Thanos|Tanos]] uni oʻzining shaxsiy qotili<ref name="StitchKingdom 2014">{{Veb manbasi|url=http://www.stitchkingdom.com/disney-guardians-galaxy-official-character-descriptions-minor-spoilers-70951/|sarlavha='Guardians of the Galaxy' Official Character Descriptions (minor spoilers)|nashriyot=Stitch Kingdom|sana=2014-05-15|kirish sanasi=2014-05-15|arxivurl=https://www.webcitation.org/6PbWPm1lV?url=http://www.stitchkingdom.com/disney-guardians-galaxy-official-character-descriptions-minor-spoilers-70951/|arxivsana=2014-05-16}}</ref><ref name="AICN 2013">{{Veb manbasi|sana=2013-07-21|ism=Eric|familiya=Vespe|sarlavha=Quint describes the funny and awesomely weird first footage from Marvel's GUARDIANS OF THE GALAXY! Comic-Con 2013!|nashriyot=Ain't It Cool News|url=https://aintitcool.com/node/63357|kirish sanasi=2013-07-30|arxivsana=2014-06-26|arxivurl=https://www.webcitation.org/6QbfkritV?url=http://www.aintitcool.com/node/63357}}</ref><ref name="Empire 2013">{{Veb manbasi|url=https://empireonline.com/news/story.asp?NID=38594|sarlavha=Exclusive: Marvel Chief Kevin Feige On Guardians Of The Galaxy|familiya=Plumb|ism=Ali|ish=[[Empire (журнал)|Empire]]|sana=2013-08-30|kirish sanasi=2013-08-30|arxivurl=https://www.webcitation.org/6R62cxC0b?url=http://www.empireonline.com/news/story.asp?NID=38594|arxivsana=2014-07-15}}</ref> qilib oʻrgatgan. Saldana, u [[Kompyuterda yaratilgan tasvirlar|CGI]] yoki [[Harakat qaydi|motion capture]]<ref name="2013MaySaldana">{{Veb manbasi|url=http://www.totalfilm.com/news/zoe-saldana-updates-on-guardians-of-the-galaxy|sarlavha=Zoe Saldana updates on Guardians of the Galaxy|ism=Matt|familiya=Maytum|ish=[[Total Film]]|sana=2013-05-03|kirish sanasi=2013-05-03|arxivurl=https://www.webcitation.org/6GogW1ikO?url=http://www.totalfilm.com/news/zoe-saldana-updates-on-guardians-of-the-galaxy|arxivsana=2013-05-22}}</ref> effektlari taʼsirida emas, balki boʻyanish orqali Gamoraga aylanganini aytdi. Rolni qabul qilar ekan, Saldana shunday dedi: “Jeyms Gunn meni qoʻshilishga taklif qilganidan xursand boʻldim. Men ilgari [Avatarda] koʻk edim”<ref name="2013MayMTV">{{Veb manbasi|url=http://splashpage.mtv.com/2013/05/09/guardians-of-the-galaxy-zoe-saldana-gamora-design/|sarlavha='Guardians of the Galaxy' Exclusive: Zoe Saldana Gets Honest About Gamora's Look|ism=Brett|familiya=White|nashriyot=[[MTV News]]|sana=2013-05-09|kirish sanasi=2013-05-09|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Gogcd18I?url=http://splashpage.mtv.com/2013/05/09/guardians-of-the-galaxy-zoe-saldana-gamora-design/|arxivsana=2013-05-22}}</ref>. Saldana Gamorani “jangchi, u qotil va u juda halokatli, lekin uni qutqaradigan narsa uni halok qilishi mumkin. Unda adolat tuygʻusi bor. U juda ishonchli inson”<ref name="SuperheroHypePg1">{{Veb manbasi|url=http://www.superherohype.com/news/306737-guardians-of-the-galaxy-from-the-set-of-the-marvel-studios-adaptation|sarlavha=Guardians of the Galaxy: From the Set of the Marvel Studios Adaptation|familiya=Perry|ism=Spencer|nashriyot=[[CraveOnline]]|sana=2014-07-08|kirish sanasi=2014-07-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140709001921/http://www.superherohype.com/news/306737-guardians-of-the-galaxy-from-the-set-of-the-marvel-studios-adaptation|arxivsana=2014-07-09}}</ref>. U Galaktika qoʻriqchilarining asl aʼzosi sifatida paydo boʻladi va oxir-oqibat “Galaktika qoʻriqchilari<nowiki/>[[Galaktika qoʻriqchilari|” va “Galaktika qoʻriqchilari 2 qism”]] filmlarida koʻrsatilganidek, Quill bilan oʻrtasida sevgi uygʻonadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ign.com/articles/2016/07/15/guardians-of-the-galaxy-vol-2-zoe-saldana-on-gamora-nebula-and-thanos|sarlavha=Guardians of the Galaxy Vol. 2: Zoe Saldana On Gamora, Nebula And Thanos|familiya=Vejvoda|ism=Jim|nashriyot=[[IGN]]|sana=2016-07-15|kirish sanasi=2016-07-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160717152323/http://www.ign.com/articles/2016/07/15/guardians-of-the-galaxy-vol-2-zoe-saldana-on-gamora-nebula-and-thanos|arxivsana=2016-07-17}}</ref>. Saldana Gamoraning “2-qism” filmidagi rolini jamoaning “aql ovozi” deb taʼriflab, “Uni yarim ahmoqona xarakterga ega qahramonlar qurshab olgan”<ref name="USATodayFeb2017">{{Veb manbasi|url=https://www.usatoday.com/story/life/movies/2017/02/01/guardians-of-the-galaxy-sequel-sneak-peek-first-look-exclusive/97288076/|sarlavha=Sneak peek: 'Guardians of the Galaxy Vol. 2' aims for bigger, better sci-fi|familiya=Truitt|ism=Brian|ish=[[USA Today]]|sana=2017-02-02|kirish sanasi=2017-02-02|arxivurl=https://www.webcitation.org/6nygKnxAe?url=http://www.usatoday.com/story/life/movies/2017/02/01/guardians-of-the-galaxy-sequel-sneak-peek-first-look-exclusive/97288076/|arxivsana=2017-02-02}}</ref> va u jamoa uchun “Ona” ekanligini qoʻshimcha qildi, u “shunchaki puxta, batafsil, professional shaxs” ekanligini taʼkidladi<ref name="ColliderFeb2017">{{Veb manbasi|url=https://collider.com/guardians-of-the-galaxy-2-things-to-know|sarlavha='Guardians of the Galaxy Vol. 2': 40 Things We Learned from Our Set Visit|familiya=Nemiroff|ism=Perri|ish=[[Collider (website)|Collider]]|sana=2017-02-06|kirish sanasi=2017-02-06|arxivurl=https://www.webcitation.org/6o4vlLq2c?url=http://collider.com/guardians-of-the-galaxy-2-things-to-know/|arxivsana=2017-02-06}}</ref>. Gamoraning Nebula bilan munosabatiga kelsak, Saldana buni “oʻzgaruvchan” deb taʼrifladi va qoʻshimcha qildi: “Biz juda aqldan ozgan narsadan boshlayapmiz, lekin birinchi qismda qayerga kelganimizni hisobga olsak, bu mos keladi”<ref name="NebulaGuardian">{{Veb manbasi|url=https://www.ign.com/articles/2016/07/15/guardians-of-the-galaxy-vol-2-zoe-saldana-on-gamora-nebula-and-thanos|sarlavha=Guardians of the Galaxy Vol. 2: Zoe Saldana on Gamora, Nebula And Thanos|familiya=Vejvoda|ism=Jim|ish=[[IGN]]|sana=2016-07-15|kirish sanasi=2016-07-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160717152323/http://www.ign.com/articles/2016/07/15/guardians-of-the-galaxy-vol-2-zoe-saldana-on-gamora-nebula-and-thanos|arxivsana=2016-07-17}}</ref>. [[Qasoskorlar: Abadiyat jangi|Qasoskorlar: Abadiyat jangi filmida]] Gamora hali ham Quill bilan munosabatda. U Tanos tomonidan qoʻlga olinadi va Vormirga olib kelinadi, u yerda u Jon toshini olish uchun uni oʻldiriladi. Ariana Greenblatt “Abadiyat jangi” filmidagi yosh Gamorani fleshbekda, shuningdek, “Soul Stoneʼs Soul World” filmida Tanos bilan birga bo‘lganida tasvirlaydi. 2014-yilda Saldana o‘ynagan personajning muqobil xronologiya versiyasi asrab oluvchi otasi Tanos bilan 2023-yilgacha Qasoskorlar bilan kurashish uchun sayohat qiladi, ammo Nebula keyinchalik uni Tanosga qarshi ular bilan birga bo‘lishga ko‘ndiradi. Gamoraning ushbu versiyasi qoʻriqchilarni bilmaydi va Piter Quill bilan romantik tarixga ega emas, chunki uning vaqt jadvalida Galaktika qoʻriqchilari voqealari hali sodir boʻlmagan. U birinchi marta “Qasoskorlar: Intiho” filmida paydo boʻlgan va “Gallaktika qoʻriqchilari 3-qism”da qaytishi kutilmoqda. <ref name="Recap">{{Veb manbasi|sarlavha=What happens in every Marvel film up until Avengers: Endgame|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/features/mcu-timeline-recap-plot-summary-movie-marvel-cinematic-universe-film-avengers-endgame-infinity-saga-a8879371.html|ish=The Independent|kirish sanasi=2019-11-25|til=en|sana=2019-04-28|arxivsana=2020-03-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200304055619/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/features/mcu-timeline-recap-plot-summary-movie-marvel-cinematic-universe-film-avengers-endgame-infinity-saga-a8879371.html}}</ref>. == Qahramon biografiyasi == === Kelib chiqishi === Bolaligida Gamora sayyorasi Tanos tomonidan bosib olingan, uning kuchlari aholining yarmini oʻldirgan. Gamora Tanos bilan toʻqnash keldi, u Gamoraning jasoratiga qoyil qoldi va Tanos uni oʻz qizi sifatida qabul qildi. U qotil sifatida tayyorlangan va Nebula bilan birga oʻsgan, u tez-tez Gamora har doim gʻalaba qozongan janglarda kurashishga majbur boʻlgan. === Galaktika qoʻriqchilari === Gamora Tanosga qarshi isyon koʻtarishni rejalashtirmoqda, u uni Xandar sayyorasini yoʻq qilmoqchi boʻlgan Kre fanatigi Ronan ayblovchiga yordam berish uchun yuboradi. U umrining oxirigacha qulay yashashi uchun yetarli pulga sotish uchun Piter Kvil tomonidan sotib olingan Infinity toshini olish uchun Xandarga boradi. Raketa va Grootning boylik ovchilarining aralashuvi tufayli u Xandarning huquq-tartibot idoralari tomonidan qoʻlga olinadi va Quill, Raketa va Groot bilan birga “Kiln” deb nomlangan kosmik qamoqxonaga yuboriladi. U yerda unga Draks the Destroyer tahdid qila boshlaydi, uning oilasi Tanos buyrugʻi ostida Ronan tomonidan oʻldirilgan, ammo Draks oʻz hayotini saqlab qoladi, chunki Quill uning mavjudligi Ronanni ularga jalb qilishiga ishontiradi. Gamora keyin Quill, Raketa, Groot va Drax bilan qamoqxonadan chiqishda birlashib oladi. Guruh Galaktika qoʻriqchilarini tashkil qiladi va Gamora Kollektor bilan uchrashadigan Oblivionga sayohat qiladi. Nebula hujumidan soʻng, Gamora va qoʻriqchilar Xandarni Ronandan qutqarishga muvaffaq boʻlishadi. Qahramonliklari tufayli Gamora avvalgi jinoyatlaridan oqlanadi. Bir necha oy oʻtgach, suverenlar qoʻlga olingan Nebula evaziga ularning qimmatbaho batareyalariga hujum qilgan musofirga qarshi kurashish uchun Gamora va qoʻriqchilarni yollashadi. Ular ketganidan soʻng, Raketa ularga baʼzi batareyalarni oʻgʻirlaganligini oshkor qilgandan keyin suveren flot tomonidan taʼqib qilinadi. Sayyoraga qoʻnish paytida ular Quillning otasi Ego bilan uchrashadilar. Gamora, Quill va Draks Ego bilan oʻz sayyorasiga borishga qaror qilishdi, Raketa, Groot va Nebula esa ortda qoladi. Ego sayyorasida ular Egoning yordamchisi Mantis bilan uchrashadilar va Gamora va Quill romantik munosabatlarni boshlaydilar. Sayyorani oʻrganayotganda, Gamora qochib ketgan Nebula tomonidan hujumga uchraydi. Gamora Nebulani yonayotgan kosmik kemasidan qutqarib qolgach, ikki opa-singil yarashishadi. Ular qoʻriqchilar bilan uchrashib, Egoning haqiqiy yovuz rejalarini bilib olishadi. Keyin u va Nebula sayyoradan qochish orqali bir-birlariga xavfsiz joyga borishga yordam berishadi va kosmosga chiqqanda, u Nebula Tanosdan keyin kelayotganini aytganidan keyin u va Nebula bilan xayrlashadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://waltdisneystudiosawards.com/media/scripts/GotG2.pdf|sarlavha=Disney Guild Awards 2019|ish=waltdisneystudiosawards.com|kirish sanasi=2021-07-18|arxivsana=2017-11-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171121231203/https://waltdisneystudiosawards.com/media/scripts/GotG2.pdf}}</ref>. === Abadiyat jangi va oʻlim === Toʻrt yil oʻtgach, Gamora va qoʻriqchilar kosmosdagi favqulodda chaqiruvga javob berishadi va Torni halokatga uchragan kosmik kemasidan qutqarib qolishadi va shu bilan [[Тhor (Marvel Kinematografiya Koinoti)|Tanosning]] [[Cheksizlik toshlari|Infinity Stones]] uchun izlanishlarini bilib olishadi. Gamora koʻz yoshlari bilan Quilga Tanos bilmagan narsani bilishini aytadi va agar kerak boʻlsa, uni oʻldirishni soʻraydi. Oblivionda Gamora, Quill, Mantis va Drax Tanos va Gamora darhol unga hujum qilib, uni oʻldirganga oʻxshaydi. Biroq, Tanos paydo boʻlib, unga Oblivion yonayotganini va u allaqachon haqiqat toshiga ega ekanligini koʻrsatadi. Quillning uni oʻldirishga urinishi muvaffaqiyatsiz tugaganidan soʻng, Tanos uni oʻgʻirlab ketadi va oʻzining kosmik kemasiga olib boradi. U unga qoʻlga olingan va qiynoqqa solingan Nebulani koʻrsatadi, bu Gamorani hissiy jihatdan manipulyatsiya qilish uchun Ruh toshining joylashishini aniqlashga yordam beradi. Tanos va Gamora Vormir sayyorasiga sayohat qilishadi, u yerda ularni Qizil Boshsuyagi kutib oladi va u ruh toshini olish uchun ular sevgan narsalarini qurbon qilishlari kerakligini aytadi. Tanos Gamorani qizidek chin dildan sevishini tan oladi va uni koʻz yoshlari bilan jardan uloqtirib oʻldiradi. Keyinchalik Tanos tugallangan Infinity Gauntlet-dan foydalanganda, u qisqa vaqt ichida Ruhlar dunyosida yosh Gamora bilan uchrashadi. == Muqobil versiyalar == ==== Altronning zabt etilishi ==== Muqobil vaqt jadvalida Gamora Tanosni oʻldirishga muvaffaq boʻldi va uning sardori lavozimini egalladi va qilich va zirhlarini oldi. U, shuningdek, Toni Stark bilan doʻstlashdi, u unga “Infinity Breaker” ni yaratishda yordam berdi, u abadiylik toshlarini atomlarga aylantirib, ularni yoʻq qildi. Infinity Gauntletni eritish uchun Stark bilan Nidavellirga sayohat qilganda, Gamora Kuzatuvchi tomonidan Multiverse of Guardians guruhiga qoʻshilish va Altronni Multiverseni yoʻq qilishiga toʻsqinlik qilish uchun yollanadi. Qoʻriqchilar Altronning Infinity Stonesni Infinity Breaker bilan yoʻq qilish rejasini tuzadilar, faqat qurilma Gamoraning uy realligidan tashqarida ishlamasligini aniqladilar. Altron nihoyat magʻlubiyatga uchragach, Kuzatuvchi Gamorani oʻz koinotiga qaytaradi. ==== Sardor Gamora ==== Muqobil vaqt jadvalida Gamora Tanosni oʻldirishga muvaffaq boʻldi va uning sardori lavozimini egalladi va qilich va zirhlarini oldi. U, shuningdek, Toni Stark bilan doʻstlashdi, u unga “Infinity Breaker” ni yaratishda yordam berdi, u abadiylik toshlarini atomlarga aylantirib, ularni yoʻq qildi. Infinity Gauntletni eritish uchun Stark bilan Nidavellirga sayohat qilganda, Gamora Kuzatuvchi tomonidan Multiverse of Guardians guruhiga qoʻshilish va Altronni Multiverseni yoʻq qilishiga toʻsqinlik qilish uchun yollanadi. Qoʻriqchilar Altronning Infinity Stonesni Infinity Breaker bilan yoʻq qilish rejasini tuzadilar, faqat qurilma Gamoraning uy realligidan tashqarida ishlamasligini aniqladilar. Altron nihoyat magʻlubiyatga uchragach, Kuzatuvchi Gamorani oʻz koinotiga qaytaradi. == Reaksiya == Saldana MCUdagi roli uchun koʻplab nominatsiya va mukofotlarga sazovor boʻlgan. {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Mukofot ! scope="col" | Yil ! scope="col" | Turkum ! scope="col" | Ish ! scope="col" | Natija ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Прим.|Примечания|0}} |- ! scope="row" | Qora gʻaltak |{{Center|2015}} | Eng yaxshi ikkinchi plandagi aktrisa | [[Galaktika qoʻriqchilari]]<nowiki> | Nominatsiya</nowiki> |{{Center|<ref>{{cite news|url=http://blackreelawards.com/nominees/|title=Nominees|publisher=[[Black Reel Awards]]|access-date=2021-03-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20141223074143/http://blackreelawards.com/nominees/|archive-date=2014-12-23|url-status=live|accessdate=2021-07-18|archivedate=2014-12-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141223074143/http://blackreelawards.com/nominees/}}</ref>}} |- ! scope="row" | Tanqidchilar tanlovi |{{Center|[[Выбор критиков (кинопремия, 2015)|2015]]}} | Tanlovli jangovar film aktrisasi | rowspan="2" | [[Galaktika qoʻriqchilari]]<nowiki> | Nominatsiya</nowiki> |{{Center|<ref>{{cite news|url=https://deadline.com/2015/01/critics-choice-awards-winners-2015-list-movie-1201351280/|title=Critics' Choice Awards: 'Boyhood' Wins Best Picture; 'Birdman' Leads With 7 Nods|last=Pedersen|first=Erik|website=Deadline Hollywood|date=2014-01-15|access-date=2021-03-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20171230150507/http://deadline.com/2015/01/critics-choice-awards-winners-2015-list-movie-1201351280/|archive-date=2017-12-30|url-status=live|accessdate=2021-07-18|archivedate=2017-12-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20171230150507/http://deadline.com/2015/01/critics-choice-awards-winners-2015-list-movie-1201351280/}}</ref>}} |- ! scope="row" | MTV kino mukofotlari |{{Center|[[MTV Movie Awards 2015|2015]]}} | Eng yaxshi reenkarnasyon | Eng yaxshi aktrisa |{{Center|<ref>{{cite web|url=http://www.mtv.com/news/2095540/mtv-movie-awards-nominations-2015/|title=Here Are Your 2015 MTV Movie Awards Nominees|work=MTV News|access-date=2021-03-12|archive-url=https://www.webcitation.org/76ynaRyWx?url=http://www.mtv.com/news/2095540/mtv-movie-awards-nominations-2015/|archive-date=2019-03-19|url-status=live}}</ref>}} |- ! scope="row" | Xalq tanlovi mukofotlari |{{Center|[[People’s Choice Awards 2015|2015]]}} | Tanlovli harakatli aktrisa | [[Galaktika qoʻriqchilari]]<nowiki> | Nominatsiya</nowiki> |{{Center|<ref>{{cite web|url=https://www.cbsnews.com/news/peoples-choice-awards-2015-hosts-nominees-announced/|title=People's Choice Awards 2015 hosts, nominees announced|last=Moraski|first=Lauren|publisher=[[CBS News]]|date=2014-11-04|access-date=2021-03-12|archive-url=https://www.webcitation.org/6TrQQYoD9?url=http://www.cbsnews.com/news/peoples-choice-awards-2015-hosts-nominees-announced/|archive-date=2014-11-05|url-status=live}}</ref>}} |- ! rowspan="6" scope="row" | Teen Choice mukofotlari |- | rowspan="2" |{{Center|2017}} | Tanlangan film: Ilmiy-fantastik film aktrisasi | rowspan="2" | [[Galaktika qoʻriqchilari 2-qism|Galaktika qoʻriqchilari. 2-qism]]<nowiki> | Gʻolib</nowiki> | rowspan="2" |{{Center|<ref name="Teen Choice 2017">{{cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/lists/teen-choice-awards-winners-full-list-1029104/item/choice-female-artist-teen-choice-awards-releases-first-wave-2017-nominations-1015332|title=Teen Choice Awards: Complete Winners List|last=Nordyke|first=Kimberly|work=[[The Hollywood Reporter]]|date=2017-08-13|access-date=2021-03-12|archive-url=https://www.webcitation.org/6siSEgdnX?url=http://www.hollywoodreporter.com/lists/teen-choice-awards-winners-full-list-1029104/item/choice-female-artist-teen-choice-awards-releases-first-wave-2017-nominations-1015332|archive-date=2017-08-14|url-status=live}}</ref>}} |- | Tanlangan film: Kino romani | |- | rowspan="2" |{{Center|2018}} | Tanlangan film: Kiss | rowspan="2" | [[Qasoskorlar: Abadiyat jangi]]<nowiki> | Nominatsiya</nowiki> | rowspan="2" |{{Center|<ref name="Teen Choice 2018">{{Cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/lists/teen-choice-awards-2018-full-list-winners-1134169|title=Teen Choice Awards: Winners List|work=[[The Hollywood Reporter]]|date=2018-08-12|access-date=2021-03-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20180813030438/https://www.hollywoodreporter.com/lists/teen-choice-awards-2018-full-list-winners-1134169|archive-date=2018-08-13|url-status=live}}</ref>}} |- | rowspan="2" | <nowiki>Tanlangan film: Aktrisa | </nowiki> |- |{{Center|2019}} | [[Qasoskorlar: Intiho]]<nowiki> | Nominatsiya</nowiki> |{{Center|<ref>{{Cite web|url=https://ew.com/awards/2019/08/11/teen-choice-awards-2019-see-full-list-winners-nominees/|title=Teen Choice Awards 2019: See the full list of winners and nominees|last=Yang|first=Rachel|website=[[Entertainment Weekly]]|date=2019-08-11|access-date=2021-03-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20210207031819/https://ew.com/awards/2019/08/11/teen-choice-awards-2019-see-full-list-winners-nominees/|archive-date=2021-02-07|url-status=live}}</ref>}} |- ! scope="row" | Bolalar tanlovi mukofotlari |{{Center|2019}} | Sevimli aktrisa | rowspan="2" | [[Qasoskorlar: Abadiyat jangi]]<nowiki> | Nominatsiya</nowiki> |{{Center|<ref name="Nick Awards 2019">{{Cite web|url=https://www.hollywoodreporter.com/lists/kids-choice-awards-complete-list-nominees-2019-1190854/item/2019-kids-choice-awards-favorite-movie-actor-1190895|title=Kids' Choice Awards: 'Avengers: Infinity War' Tops Nominees; DJ Khaled to Host |last=Howard|first=Annie|work=[[The Hollywood Reporter]]|date=2019-02-26|access-date=2021-03-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20190227060353/https://www.hollywoodreporter.com/lists/kids-choice-awards-complete-list-nominees-2019-1190854/item/2019-kids-choice-awards-favorite-movie-actor-1190895|archive-date=2019-02-27|url-status=live}}</ref>}} |- | | | | |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> 451qp724hkgtq1d2605h5ki08lbv38g Munozara:3XMM J004232.1+411314 1 758856 2725751 2022-07-30T15:52:34Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Oqqush X-1 1 758857 2725753 2022-07-30T15:53:33Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Leo Ware 0 758858 2725755 2022-07-30T15:54:03Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1080565425|Leo Ware]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Leonard Everett Ware''' (1876-yil 27-sentyabr - 1914-yil 28-dekabr) - Kanadalik amerikalik erkak [[Tennis|tennischi]] . U Nyuport Casinoda [[Amerika ochiq chempionati|o'tkazilgan AQSh milliy chempionatida]] erkaklar o'rtasidagi juftlik bahslarida ikkita chempionlikni qo'lga kiritdi va to'rt marta yakkalik bahslarida yarim finalga chiqdi. Uor Nyuportda bo'lib o'tgan maktablararo chempionatda g'olib bo'lib, Roksberi Lotin maktabi vakili. U 1899 yilda [[Harvard universiteti|Garvard universitetini]] tamomlagan va universitetlararo tennis turnirida Garvard nomidan qatnashgan, 1896, 1897 va 1898 yillarda erkaklar o‘rtasidagi juftlik bahslarida va 1898 yilda yakkalik bahslarida g‘olib chiqqan <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=NCAA Championships (1883-1956)|url=http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|nashriyot=Council of Ivy League Presidents|kirish sanasi=April 20, 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131030000134/http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|arxivsana=October 30, 2013}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0942257700|edition=2nd|pages=455, 456, 476}}</ref> U 1897 yilda Kanada chempionatida g'olib bo'lib, finalda Edvin P. Fisherni, 1898 yilda esa yana [[Malcolm Whitman|Malkolm Uitmanni]] finalda mag'lub etdi. 1898 yil mart oyida u Nyuton markazida o'tkazilgan AQSh milliy yopiq tennis chempionatining birinchi nashrida Xolkomb Uordini finalda ketma-ket uchta setda mag'lub etib, g'olib chiqdi. <ref name="robertson">{{Kitob manbasi|last=Robertson|first=Max|title=The Encyclopedia of Tennis|year=1974|publisher=Allen & Unwin|location=London|isbn=9780047960420|page=338}}</ref> 1896 yilda u birinchi marta AQShning eng yaxshi 10 taligiga kirdi va 1898 yilda [[Malcolm Whitman|Malkolm Uitmandan]] keyin 2-o'rinni egalladi. <ref name="ltab">{{Jurnal manbasi|title=Varia|date=February 11, 1915}}<cite class="citation magazine cs1 cs1-prop-jul-greg-uncertainty" data-ve-ignore="true">"Varia". </cite></ref> Tennis karerasidan so'ng u bankir bo'ldi va Boston va Nyu-Yorkda bank sohasida bir qancha lavozimlarda ishladi, u erda ''Mann, Bill & Ware'' firmasida ishladi. 1904 yil 19 aprelda u Margaret Nyukomga uylandi va er-xotinning uchta farzandi bor edi. <ref name="wrightditsons1915">{{Kitob manbasi|editor=Wright|title=Wright and Ditson's Official Lawn Tennis Guide|year=1915|page=221|publisher=Wright & Ditson|location=Boston}}</ref> 1914-yil 28-dekabrda qisqa muddatli kasallikdan so‘ng [[Zotiljam|pnevmoniyadan]] vafot etdi <ref name="wrightditsons1915" /> == Katta dubulg'a finallari == === Juftlik: 4 (2 ta unvon, 2 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:140px" | Hamkor ! style="width:140px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1897 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:George_Sheldon_(tennis)|George Sheldon]] |{{flagicon|UKGBI}} [[:en:Harold_Mahony|Harold Mahony]] {{flagicon|UKGBI}} [[:en:Harold_Nisbet|Harold Nisbet]] | 11–13, 6–2, 9–7, 1–6, 6–1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1898 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:George_Sheldon_(tennis)|George Sheldon]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight Davis]] | 1–6, 7–5, 6–4, 4–6, 7–5 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1899 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:George_Sheldon_(tennis)|George Sheldon]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] | 4–6, 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1901 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] | 3–6, 7–9, 1–6 |} == Manbalar == <div class="reflist"> <references group="" responsive="1"></references> * <span class="mw-linkback-text">↑ </span> <span class="mw-linkback-text">↑ </span> * <span class="mw-linkback-text">↑ </span> <span rel="mw:referencedBy"><span class="mw-linkback-text">1 </span><span class="mw-linkback-text">2 </span></span> * <span rel="mw:referencedBy"><span class="mw-linkback-text">1 </span><span class="mw-linkback-text">2 </span></span> <span class="mw-linkback-text">↑ </span><span class="ve-ce-mwReferencesListNode-muted">This reference is defined in a template or other generated block, and for now can only be previewed in source mode.</span> * <span class="mw-linkback-text">↑ </span><span class="ve-ce-mwReferencesListNode-muted">This reference is defined in a template or other generated block, and for now can only be previewed in source mode.</span> </div> == Havolalar == * Leo Ware at the Association of Tennis Professionals {{U.S. National Championships Men's doubles champions}} [[Turkum:Garvard bitiruvchilari]] [[Turkum:1914-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1876-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennis]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 6gyghiz7fh1sjmc0ao4dy1rrxtv66zz 2725759 2725755 2022-07-30T15:54:54Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Leo Ware|image=Leo_Ware.jpg|caption=|fullname=Leonard Everett Ware|country={{USA}}|residence=|birth_date={{birth date|1876|9|27}}|birth_place=[[Roxbury, Boston|Roxbury]], [[Massachusetts|MA]], U.S.|death_date={{death date and age|1914|12|28|1876|9|27}}<ref name=nytobit>{{cite web|title=Leonard E. Ware Dies|url=https://timesmachine.nytimes.com/timesmachine/1914/12/29/100129715.pdf|work=The New York Times|date=December 29, 1914}}</ref>|death_place=[[Elizabeth, New Jersey|Elizabeth]], [[New Jersey|NJ]], U.S.|height=|college=[[Harvard University]]|turnedpro=1893<small> (amateur tour)</small>|retired=1902|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|tennishofyear=|tennishofid=|website=|singlesrecord=|singlestitles=|highestsinglesranking=No.2 (U.S. ranking)|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|FrenchOpenresult=|Wimbledonresult=|USOpenresult=SF ([[1897 U.S. National Championships – Men's singles|1897]], [[1898 U.S. National Championships – Men's singles|1898]], [[1899 U.S. National Championships – Men's singles|1899]], [[1901 U.S. National Championships – Men's singles|1901]])|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|grandslamsdoublesresults=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesseniorresult=|WimbledonDoublesresult=|WimbledonDoublesseniorresult=|USOpenDoublesresult='''W''' (1897, 1898)|OthertournamentsDoubles=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult=|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=}}'''Leonard Everett Ware''' (1876-yil 27-sentyabr - 1914-yil 28-dekabr) - Kanadalik amerikalik erkak [[Tennis|tennischi]] . U Nyuport Casinoda [[Amerika ochiq chempionati|o'tkazilgan AQSh milliy chempionatida]] erkaklar o'rtasidagi juftlik bahslarida ikkita chempionlikni qo'lga kiritdi va to'rt marta yakkalik bahslarida yarim finalga chiqdi. Uor Nyuportda bo'lib o'tgan maktablararo chempionatda g'olib bo'lib, Roksberi Lotin maktabi vakili. U 1899 yilda [[Harvard universiteti|Garvard universitetini]] tamomlagan va universitetlararo tennis turnirida Garvard nomidan qatnashgan, 1896, 1897 va 1898 yillarda erkaklar o‘rtasidagi juftlik bahslarida va 1898 yilda yakkalik bahslarida g‘olib chiqqan <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=NCAA Championships (1883-1956)|url=http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|nashriyot=Council of Ivy League Presidents|kirish sanasi=April 20, 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131030000134/http://www.ivyleaguesports.com/history/championships/NCAA/1883-1956|arxivsana=October 30, 2013}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0942257700|edition=2nd|pages=455, 456, 476}}</ref> U 1897 yilda Kanada chempionatida g'olib bo'lib, finalda Edvin P. Fisherni, 1898 yilda esa yana [[Malcolm Whitman|Malkolm Uitmanni]] finalda mag'lub etdi. 1898 yil mart oyida u Nyuton markazida o'tkazilgan AQSh milliy yopiq tennis chempionatining birinchi nashrida Xolkomb Uordini finalda ketma-ket uchta setda mag'lub etib, g'olib chiqdi. <ref name="robertson">{{Kitob manbasi|last=Robertson|first=Max|title=The Encyclopedia of Tennis|year=1974|publisher=Allen & Unwin|location=London|isbn=9780047960420|page=338}}</ref> 1896 yilda u birinchi marta AQShning eng yaxshi 10 taligiga kirdi va 1898 yilda [[Malcolm Whitman|Malkolm Uitmandan]] keyin 2-o'rinni egalladi. <ref name="ltab">{{Jurnal manbasi|title=Varia|date=February 11, 1915}}</ref> Tennis karerasidan so'ng u bankir bo'ldi va Boston va Nyu-Yorkda bank sohasida bir qancha lavozimlarda ishladi, u erda ''Mann, Bill & Ware'' firmasida ishladi. 1904 yil 19 aprelda u Margaret Nyukomga uylandi va er-xotinning uchta farzandi bor edi. <ref name="wrightditsons1915">{{Kitob manbasi|editor=Wright|title=Wright and Ditson's Official Lawn Tennis Guide|year=1915|page=221|publisher=Wright & Ditson|location=Boston}}</ref> 1914-yil 28-dekabrda qisqa muddatli kasallikdan so‘ng [[Zotiljam|pnevmoniyadan]] vafot etdi <ref name="wrightditsons1915" /> == Katta dubulg'a finallari == === Juftlik: 4 (2 ta unvon, 2 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:140px" | Hamkor ! style="width:140px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1897 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:George_Sheldon_(tennis)|George Sheldon]] |[[:en:Harold_Mahony|Harold Mahony]] [[:en:Harold_Nisbet|Harold Nisbet]] | 11–13, 6–2, 9–7, 1–6, 6–1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1898 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:George_Sheldon_(tennis)|George Sheldon]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight Davis]] | 1–6, 7–5, 6–4, 4–6, 7–5 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1899 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:George_Sheldon_(tennis)|George Sheldon]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] | 4–6, 4–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1901 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Holcombe_Ward|Holcombe Ward]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] | 3–6, 7–9, 1–6 |} == Manbalar == <div class="reflist"> <references group="" responsive="1"></references> * <span class="mw-linkback-text">↑ </span><span class="mw-linkback-text">↑ </span> <span rel="mw:referencedBy"><span class="mw-linkback-text">1 </span><span class="mw-linkback-text">2 </span></span> * <span rel="mw:referencedBy"><span class="mw-linkback-text">1 </span><span class="mw-linkback-text">2 </span></span> <span class="mw-linkback-text">↑ </span><span class="ve-ce-mwReferencesListNode-muted">This reference is defined in a template or other generated block, and for now can only be previewed in source mode.</span> * <span class="mw-linkback-text">↑ </span><span class="ve-ce-mwReferencesListNode-muted">This reference is defined in a template or other generated block, and for now can only be previewed in source mode.</span> </div> == Havolalar == * Leo Ware at the Association of Tennis Professionals {{U.S. National Championships Men's doubles champions}} [[Turkum:Garvard bitiruvchilari]] [[Turkum:1914-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1876-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennis]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 5fg7q4q8cyvl4y619beqkszl9qjb4ce Munozara:Xalqaro arxitektura festivali „meʼmorchilik“ 1 758859 2725762 2022-07-30T15:55:56Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Holcombe Ward 0 758860 2725766 2022-07-30T15:57:09Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1080559108|Holcombe Ward]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Holcombe Ward''' (1878-yil 23-noyabr - 1967-yil 23-yanvar) 19-asrning soʻnggi yillari va 20-yilning birinchi oʻn yilligida faol boʻlgan amerikalik [[Tennis|tennischi]] edi. U 1904 yilda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatining]] yakkalik bahslarida g'olib chiqdi va qo'shimcha ravishda Katta dubulg'a musobaqasida oltita juftlik unvonini qo'lga kiritdi. == Biografiya == Ward 1904 yilda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatida]] yakkalik bahslarida [[William Clothier (tennis)|Uilyam Klotierni]] to'g'ridan-to'g'ri mag'lubiyatga uchratgandan so'ng, yakkalik bahslarida g'alaba qozongani bilan yaxshi esda qoladi. <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0942257700|edition=2nd|page=456}}</ref> [[Harvard universiteti|Garvard universitetini tamomlagan]] . 1905 yilda Ward finalda vatandoshi [[Beals Wright|Bils Raytga]] qarshi o'yindan so'ng London Grass Court Chempionatida g'olib chiqdi, hozirda Queen's Club Championship deb nomlanadi. <ref name="mckelvie">{{Kitob manbasi|last=McKelvie|first=Roy|title=The Queen's Club Story, 1886-1986|year=1986|publisher=Stanley Paul|location=London|isbn=0091660602|page=32}}</ref> Ward1900, 1902, 1905 va 1906 yillarda AQSh Devis kubogi jamoasi a'zosi bo'lgan. 1900 va 1902 yillarda u AQSH jamoasi Britaniya orollari ustidan g'alaba qozongan chalkash raundda juftlik o'yinini o'tkazdi. Hammasi bo'lib Uord Devis Kubogi uchun 7 ta o'yinda 14 ta o'yin o'tkazdi va 7-7 g'alaba va mag'lubiyat rekordini tuzdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Profile Holcombe Ward|url=http://www.daviscup.com/en/players/player/profile.aspx?playerid=10004672|nashriyot=ITF|kirish sanasi=April 18, 2012}}</ref> Faol faoliyatidan so'ng Ward1937 yildan 1947 yilgacha USLTA (AQSh maysazor tennisi assotsiatsiyasi) prezidenti bo'ldi. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik: 2 (1 unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1904 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:William_Clothier_(tennis)|William Clothier]] | 10–8, 6–4, 9–7 | <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|sarlavha=US Open Past Champions / Men's Singles|kirish sanasi=2015-10-11|ish=US Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090222190523/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|arxivsana=February 22, 2009}}</ref> |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1905 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] | 2–6, 1–6, 9–11 | <ref name=":0" /> |} === Juftlik: 9 (6 ta unvon, 3 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Hamkor ! style="width:150px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1898 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:George_Sheldon_(tennis)|George Sheldon]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Leo_Ware|Leo Ware]] | 6–1, 5–7, 4–6, 6–4, 5–7 | <ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mdchamps.html|sarlavha=US Open Past Champions / Men's Doubles|kirish sanasi=2015-10-11|ish=US Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071025005050/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mdchamps.html|arxivsana=October 25, 2007}}</ref> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1899 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:George_Sheldon_(tennis)|George Sheldon]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Leo_Ware|Leo Ware]] | 6–4, 6–4, 6–3 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1900 | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Raymond_Little|Raymond Little]] | 6–4, 9–7, 12–10 | <ref name=":1" /> |- bgcolor="#CCFFCC" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1901 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|UKGBI}} [[:en:Laurence_Doherty|Laurence Doherty]] {{flagicon|UKGBI}} [[:en:Reginald_Doherty|Reginald Doherty]] | 6–4, 2–6, 3–6, 7–9 | <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/roll_of_honour/gentlemensdoubles.html|sarlavha=Wimbledon Rolls of Honour / Gentlemen's Doubles|kirish sanasi=2015-10-11|ish=Wimbledon official tournament website}}</ref> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1901 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Leo_Ware|Leo Ware]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] | 6–3, 9–7, 6–1 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1902 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|UKGBI}} [[:en:Laurence_Doherty|Laurence Doherty]] {{flagicon|UKGBI}} [[:en:Reginald_Doherty|Reginald Doherty]] | 9–11, 10–12, 4–6 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1904 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Kreigh_Collins|Kreigh Collins]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Raymond_Little|Raymond Little]] | 1–6, 6–2, 3–6, 6–4, 6–1 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1905 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Harold_Hackett|Harold Hackett]] | 6–4, 6–4, 6–1 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1906 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Harold_Hackett|Harold Hackett]] | 6–3, 3–6, 6–3, 6–3 | <ref name=":1" /> |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Holcombe Ward at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Holcombe Ward at the Davis Cup [[Turkum:1967-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1878-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 7jiln6dobzk3ekn2e7cdop87yeafoj1 2725768 2725766 2022-07-30T15:57:30Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Holcombe Ward|image=Holcombe Ward. Champion (with Davis) in doubles in 1899-1900 Book of Sport cropped.jpg|caption=|fullname=|country={{USA}}|residence=|birth_date={{birth date |1878|11|23}}|birth_place=[[New York City|New York]], [[New York (state)|NY]], United States|death_date={{death date and age|1967|1|23|1878|11|23}}|death_place=[[Red Bank, New Jersey|Red Bank]], [[New Jersey|NJ]], United States|height=|college=|turnedpro=1895 (amateur tour)|retired=1905 (brief comeback in 1917)|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|tennishofyear=1956|tennishofid=holcombe-ward|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlesrecord=|singlestitles=|highestsinglesranking=No. '''1''' (1904<small>, [[International Tennis Hall of Fame|ITHF]]</small>)<ref name="ITHF">{{cite web|title=Hall of Famers - Profile Holcombe Ward|url=http://www.tennisfame.com/hall-of-famers/holcombe-ward|publisher=International Tennis Hall of Fame|access-date=April 18, 2012|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120406201513/http://www.tennisfame.com/hall-of-famers/holcombe-ward|archive-date=April 6, 2012|df=mdy-all}}</ref>|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|AustralianOpenjuniorresult=|AustralianOpenseniorresult=|FrenchOpenresult=|FrenchOpenjuniorresult=|FrenchOpenseniorresult=|Wimbledonresult=1R ([[1905 Wimbledon Championships – Men's singles|1905]])|Wimbledonjuniorresult=|Wimbledonseniorresult=|USOpenresult='''W''' ([[1904 U.S. National Championships (tennis)#Men's Singles|1904]])|USOpenjuniorresult=|USOpenseniorresult=|Othertournaments=|MastersCupresult=|WTAChampionshipsresult=|Olympicsresult=|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=|WimbledonDoublesresult=F (1901)|USOpenDoublesresult='''W''' (1899, 1900, 1901, 1904, 1905, 1906)|OthertournamentsDoubles=|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult=|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=|OthertournamentsMixedDoubles=|OlympicMixedDoublesresult=}}'''Holcombe Ward''' (1878-yil 23-noyabr - 1967-yil 23-yanvar) 19-asrning soʻnggi yillari va 20-yilning birinchi oʻn yilligida faol boʻlgan amerikalik [[Tennis|tennischi]] edi. U 1904 yilda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatining]] yakkalik bahslarida g'olib chiqdi va qo'shimcha ravishda Katta dubulg'a musobaqasida oltita juftlik unvonini qo'lga kiritdi. == Biografiya == Ward 1904 yilda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatida]] yakkalik bahslarida [[William Clothier (tennis)|Uilyam Klotierni]] to'g'ridan-to'g'ri mag'lubiyatga uchratgandan so'ng, yakkalik bahslarida g'alaba qozongani bilan yaxshi esda qoladi. <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0942257700|edition=2nd|page=456}}</ref> [[Harvard universiteti|Garvard universitetini tamomlagan]] . 1905 yilda Ward finalda vatandoshi [[Beals Wright|Bils Raytga]] qarshi o'yindan so'ng London Grass Court Chempionatida g'olib chiqdi, hozirda Queen's Club Championship deb nomlanadi. <ref name="mckelvie">{{Kitob manbasi|last=McKelvie|first=Roy|title=The Queen's Club Story, 1886-1986|year=1986|publisher=Stanley Paul|location=London|isbn=0091660602|page=32}}</ref> Ward1900, 1902, 1905 va 1906 yillarda AQSh Devis kubogi jamoasi a'zosi bo'lgan. 1900 va 1902 yillarda u AQSH jamoasi Britaniya orollari ustidan g'alaba qozongan chalkash raundda juftlik o'yinini o'tkazdi. Hammasi bo'lib Uord Devis Kubogi uchun 7 ta o'yinda 14 ta o'yin o'tkazdi va 7-7 g'alaba va mag'lubiyat rekordini tuzdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Profile Holcombe Ward|url=http://www.daviscup.com/en/players/player/profile.aspx?playerid=10004672|nashriyot=ITF|kirish sanasi=April 18, 2012}}</ref> Faol faoliyatidan so'ng Ward1937 yildan 1947 yilgacha USLTA (AQSh maysazor tennisi assotsiatsiyasi) prezidenti bo'ldi. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik: 2 (1 unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1904 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:William_Clothier_(tennis)|William Clothier]] | 10–8, 6–4, 9–7 | <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|sarlavha=US Open Past Champions / Men's Singles|kirish sanasi=2015-10-11|ish=US Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090222190523/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|arxivsana=February 22, 2009}}</ref> |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1905 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] | 2–6, 1–6, 9–11 | <ref name=":0" /> |} === Juftlik: 9 (6 ta unvon, 3 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Hamkor ! style="width:150px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1898 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:George_Sheldon_(tennis)|George Sheldon]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Leo_Ware|Leo Ware]] | 6–1, 5–7, 4–6, 6–4, 5–7 | <ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mdchamps.html|sarlavha=US Open Past Champions / Men's Doubles|kirish sanasi=2015-10-11|ish=US Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071025005050/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mdchamps.html|arxivsana=October 25, 2007}}</ref> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1899 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:George_Sheldon_(tennis)|George Sheldon]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Leo_Ware|Leo Ware]] | 6–4, 6–4, 6–3 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1900 | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Raymond_Little|Raymond Little]] | 6–4, 9–7, 12–10 | <ref name=":1" /> |- bgcolor="#CCFFCC" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1901 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|UKGBI}} [[:en:Laurence_Doherty|Laurence Doherty]] {{flagicon|UKGBI}} [[:en:Reginald_Doherty|Reginald Doherty]] | 6–4, 2–6, 3–6, 7–9 | <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/roll_of_honour/gentlemensdoubles.html|sarlavha=Wimbledon Rolls of Honour / Gentlemen's Doubles|kirish sanasi=2015-10-11|ish=Wimbledon official tournament website}}</ref> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1901 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Leo_Ware|Leo Ware]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] | 6–3, 9–7, 6–1 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1902 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|UKGBI}} [[:en:Laurence_Doherty|Laurence Doherty]] {{flagicon|UKGBI}} [[:en:Reginald_Doherty|Reginald Doherty]] | 9–11, 10–12, 4–6 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1904 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Kreigh_Collins|Kreigh Collins]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Raymond_Little|Raymond Little]] | 1–6, 6–2, 3–6, 6–4, 6–1 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1905 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Harold_Hackett|Harold Hackett]] | 6–4, 6–4, 6–1 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1906 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Harold_Hackett|Harold Hackett]] | 6–3, 3–6, 6–3, 6–3 | <ref name=":1" /> |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Holcombe Ward at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Holcombe Ward at the Davis Cup [[Turkum:1967-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1878-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] henicogl11c2934cgpzbixezxuhbpav 2725770 2725768 2022-07-30T15:57:52Z Djumanova 75484 /* Juftlik: 9 (6 ta unvon, 3 ta ikkinchi o‘rin) */ wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Holcombe Ward|image=Holcombe Ward. Champion (with Davis) in doubles in 1899-1900 Book of Sport cropped.jpg|caption=|fullname=|country={{USA}}|residence=|birth_date={{birth date |1878|11|23}}|birth_place=[[New York City|New York]], [[New York (state)|NY]], United States|death_date={{death date and age|1967|1|23|1878|11|23}}|death_place=[[Red Bank, New Jersey|Red Bank]], [[New Jersey|NJ]], United States|height=|college=|turnedpro=1895 (amateur tour)|retired=1905 (brief comeback in 1917)|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|tennishofyear=1956|tennishofid=holcombe-ward|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlesrecord=|singlestitles=|highestsinglesranking=No. '''1''' (1904<small>, [[International Tennis Hall of Fame|ITHF]]</small>)<ref name="ITHF">{{cite web|title=Hall of Famers - Profile Holcombe Ward|url=http://www.tennisfame.com/hall-of-famers/holcombe-ward|publisher=International Tennis Hall of Fame|access-date=April 18, 2012|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120406201513/http://www.tennisfame.com/hall-of-famers/holcombe-ward|archive-date=April 6, 2012|df=mdy-all}}</ref>|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|AustralianOpenjuniorresult=|AustralianOpenseniorresult=|FrenchOpenresult=|FrenchOpenjuniorresult=|FrenchOpenseniorresult=|Wimbledonresult=1R ([[1905 Wimbledon Championships – Men's singles|1905]])|Wimbledonjuniorresult=|Wimbledonseniorresult=|USOpenresult='''W''' ([[1904 U.S. National Championships (tennis)#Men's Singles|1904]])|USOpenjuniorresult=|USOpenseniorresult=|Othertournaments=|MastersCupresult=|WTAChampionshipsresult=|Olympicsresult=|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=|WimbledonDoublesresult=F (1901)|USOpenDoublesresult='''W''' (1899, 1900, 1901, 1904, 1905, 1906)|OthertournamentsDoubles=|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult=|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=|OthertournamentsMixedDoubles=|OlympicMixedDoublesresult=}}'''Holcombe Ward''' (1878-yil 23-noyabr - 1967-yil 23-yanvar) 19-asrning soʻnggi yillari va 20-yilning birinchi oʻn yilligida faol boʻlgan amerikalik [[Tennis|tennischi]] edi. U 1904 yilda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatining]] yakkalik bahslarida g'olib chiqdi va qo'shimcha ravishda Katta dubulg'a musobaqasida oltita juftlik unvonini qo'lga kiritdi. == Biografiya == Ward 1904 yilda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatida]] yakkalik bahslarida [[William Clothier (tennis)|Uilyam Klotierni]] to'g'ridan-to'g'ri mag'lubiyatga uchratgandan so'ng, yakkalik bahslarida g'alaba qozongani bilan yaxshi esda qoladi. <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0942257700|edition=2nd|page=456}}</ref> [[Harvard universiteti|Garvard universitetini tamomlagan]] . 1905 yilda Ward finalda vatandoshi [[Beals Wright|Bils Raytga]] qarshi o'yindan so'ng London Grass Court Chempionatida g'olib chiqdi, hozirda Queen's Club Championship deb nomlanadi. <ref name="mckelvie">{{Kitob manbasi|last=McKelvie|first=Roy|title=The Queen's Club Story, 1886-1986|year=1986|publisher=Stanley Paul|location=London|isbn=0091660602|page=32}}</ref> Ward1900, 1902, 1905 va 1906 yillarda AQSh Devis kubogi jamoasi a'zosi bo'lgan. 1900 va 1902 yillarda u AQSH jamoasi Britaniya orollari ustidan g'alaba qozongan chalkash raundda juftlik o'yinini o'tkazdi. Hammasi bo'lib Uord Devis Kubogi uchun 7 ta o'yinda 14 ta o'yin o'tkazdi va 7-7 g'alaba va mag'lubiyat rekordini tuzdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Profile Holcombe Ward|url=http://www.daviscup.com/en/players/player/profile.aspx?playerid=10004672|nashriyot=ITF|kirish sanasi=April 18, 2012}}</ref> Faol faoliyatidan so'ng Ward1937 yildan 1947 yilgacha USLTA (AQSh maysazor tennisi assotsiatsiyasi) prezidenti bo'ldi. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik: 2 (1 unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1904 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:William_Clothier_(tennis)|William Clothier]] | 10–8, 6–4, 9–7 | <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|sarlavha=US Open Past Champions / Men's Singles|kirish sanasi=2015-10-11|ish=US Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090222190523/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|arxivsana=February 22, 2009}}</ref> |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1905 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] | 2–6, 1–6, 9–11 | <ref name=":0" /> |} === Juftlik: 9 (6 ta unvon, 3 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Hamkor ! style="width:150px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1898 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:George_Sheldon_(tennis)|George Sheldon]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Leo_Ware|Leo Ware]] | 6–1, 5–7, 4–6, 6–4, 5–7 | <ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mdchamps.html|sarlavha=US Open Past Champions / Men's Doubles|kirish sanasi=2015-10-11|ish=US Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071025005050/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mdchamps.html|arxivsana=October 25, 2007}}</ref> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1899 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:George_Sheldon_(tennis)|George Sheldon]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Leo_Ware|Leo Ware]] | 6–4, 6–4, 6–3 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1900 | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Raymond_Little|Raymond Little]] | 6–4, 9–7, 12–10 | <ref name=":1" /> |- bgcolor="#CCFFCC" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1901 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |[[:en:Laurence_Doherty|Laurence Doherty]] [[:en:Reginald_Doherty|Reginald Doherty]] | 6–4, 2–6, 3–6, 7–9 | <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/roll_of_honour/gentlemensdoubles.html|sarlavha=Wimbledon Rolls of Honour / Gentlemen's Doubles|kirish sanasi=2015-10-11|ish=Wimbledon official tournament website}}</ref> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1901 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Leo_Ware|Leo Ware]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] | 6–3, 9–7, 6–1 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1902 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |[[:en:Laurence_Doherty|Laurence Doherty]] [[:en:Reginald_Doherty|Reginald Doherty]] | 9–11, 10–12, 4–6 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1904 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Kreigh_Collins|Kreigh Collins]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Raymond_Little|Raymond Little]] | 1–6, 6–2, 3–6, 6–4, 6–1 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1905 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Harold_Hackett|Harold Hackett]] | 6–4, 6–4, 6–1 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1906 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Harold_Hackett|Harold Hackett]] | 6–3, 3–6, 6–3, 6–3 | <ref name=":1" /> |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Holcombe Ward at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Holcombe Ward at the Davis Cup [[Turkum:1967-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1878-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] ocl87wb7b6eib9mbeluqj9i1tvaugcu 2725773 2725770 2022-07-30T15:58:06Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Holcombe Ward|image=Holcombe Ward. Champion (with Davis) in doubles in 1899-1900 Book of Sport cropped.jpg|caption=|fullname=|country={{USA}}|residence=|birth_date={{birth date |1878|11|23}}|birth_place=[[New York City|New York]], [[New York (state)|NY]], United States|death_date={{death date and age|1967|1|23|1878|11|23}}|death_place=[[Red Bank, New Jersey|Red Bank]], [[New Jersey|NJ]], United States|height=|college=|turnedpro=1895 (amateur tour)|retired=1905 (brief comeback in 1917)|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|tennishofyear=1956|tennishofid=holcombe-ward|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlesrecord=|singlestitles=|highestsinglesranking=No. '''1''' (1904<small>, [[International Tennis Hall of Fame|ITHF]]</small>)<ref name="ITHF">{{cite web|title=Hall of Famers - Profile Holcombe Ward|url=http://www.tennisfame.com/hall-of-famers/holcombe-ward|publisher=International Tennis Hall of Fame|access-date=April 18, 2012|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120406201513/http://www.tennisfame.com/hall-of-famers/holcombe-ward|archive-date=April 6, 2012|df=mdy-all}}</ref>|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=|AustralianOpenjuniorresult=|AustralianOpenseniorresult=|FrenchOpenresult=|FrenchOpenjuniorresult=|FrenchOpenseniorresult=|Wimbledonresult=1R ([[1905 Wimbledon Championships – Men's singles|1905]])|Wimbledonjuniorresult=|Wimbledonseniorresult=|USOpenresult='''W''' ([[1904 U.S. National Championships (tennis)#Men's Singles|1904]])|USOpenjuniorresult=|USOpenseniorresult=|Othertournaments=|MastersCupresult=|WTAChampionshipsresult=|Olympicsresult=|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=|WimbledonDoublesresult=F (1901)|USOpenDoublesresult='''W''' (1899, 1900, 1901, 1904, 1905, 1906)|OthertournamentsDoubles=|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult=|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=|OthertournamentsMixedDoubles=|OlympicMixedDoublesresult=}}'''Holcombe Ward''' (1878-yil 23-noyabr — 1967-yil 23-yanvar) 19-asrning soʻnggi yillari va 20-yilning birinchi oʻn yilligida faol boʻlgan amerikalik [[Tennis|tennischi]] edi. U 1904 yilda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatining]] yakkalik bahslarida gʻolib chiqdi va qoʻshimcha ravishda Katta dubulgʻa musobaqasida oltita juftlik unvonini qoʻlga kiritdi. == Biografiya == Ward 1904 yilda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatida]] yakkalik bahslarida [[William Clothier (tennis)|Uilyam Klotierni]] toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlubiyatga uchratgandan soʻng, yakkalik bahslarida gʻalaba qozongani bilan yaxshi esda qoladi. <ref>{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0942257700|edition=2nd|page=456}}</ref> [[Harvard universiteti|Garvard universitetini tamomlagan]] . 1905 yilda Ward finalda vatandoshi [[Beals Wright|Bils Raytga]] qarshi oʻyindan soʻng London Grass Court Chempionatida gʻolib chiqdi, hozirda Queenʼs Club Championship deb nomlanadi. <ref name="mckelvie">{{Kitob manbasi|last=McKelvie|first=Roy|title=The Queen's Club Story, 1886-1986|year=1986|publisher=Stanley Paul|location=London|isbn=0091660602|page=32}}</ref> Ward1900, 1902, 1905 va 1906 yillarda AQSh Devis kubogi jamoasi aʼzosi boʻlgan. 1900 va 1902 yillarda u AQSH jamoasi Britaniya orollari ustidan gʻalaba qozongan chalkash raundda juftlik oʻyinini oʻtkazdi. Hammasi boʻlib Uord Devis Kubogi uchun 7 ta oʻyinda 14 ta oʻyin oʻtkazdi va 7-7 gʻalaba va magʻlubiyat rekordini tuzdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Profile Holcombe Ward|url=http://www.daviscup.com/en/players/player/profile.aspx?playerid=10004672|nashriyot=ITF|kirish sanasi=April 18, 2012}}</ref> Faol faoliyatidan soʻng Ward1937 yildan 1947 yilgacha USLTA (AQSh maysazor tennisi assotsiatsiyasi) prezidenti boʻldi. == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik: 2 (1 unvon, 1 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1904 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:William_Clothier_(tennis)|William Clothier]] | 10-8, 6-4, 9-7 | <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|sarlavha=US Open Past Champions / Men's Singles|kirish sanasi=2015-10-11|ish=US Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090222190523/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mschamps.html|arxivsana=February 22, 2009}}</ref> |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1905 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] | 2-6, 1-6, 9-11 | <ref name=":0" /> |} === Juftlik: 9 (6 ta unvon, 3 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:200px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Hamkor ! style="width:150px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1898 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:George_Sheldon_(tennis)|George Sheldon]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Leo_Ware|Leo Ware]] | 6-1, 5-7, 4-6, 6-4, 5-7 | <ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/en_US/about/history/mdchamps.html|sarlavha=US Open Past Champions / Men's Doubles|kirish sanasi=2015-10-11|ish=US Open official website|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071025005050/http://www.usopen.org/en_US/about/history/mdchamps.html|arxivsana=October 25, 2007}}</ref> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1899 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:George_Sheldon_(tennis)|George Sheldon]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Leo_Ware|Leo Ware]] | 6-4, 6-4, 6-3 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1900 | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Raymond_Little|Raymond Little]] | 6-4, 9-7, 12-10 | <ref name=":1" /> |- bgcolor="#CCFFCC" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1901 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |[[:en:Laurence_Doherty|Laurence Doherty]] [[:en:Reginald_Doherty|Reginald Doherty]] | 6-4, 2-6, 3-6, 7-9 | <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.wimbledon.com/en_GB/roll_of_honour/gentlemensdoubles.html|sarlavha=Wimbledon Rolls of Honour / Gentlemen's Doubles|kirish sanasi=2015-10-11|ish=Wimbledon official tournament website}}</ref> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1901 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Leo_Ware|Leo Ware]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] | 6-3, 9-7, 6-1 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1902 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Dwight_F._Davis|Dwight F. Davis]] |[[:en:Laurence_Doherty|Laurence Doherty]] [[:en:Reginald_Doherty|Reginald Doherty]] | 9-11, 10-12, 4-6 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1904 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Kreigh_Collins|Kreigh Collins]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Raymond_Little|Raymond Little]] | 1-6, 6-2, 3-6, 6-4, 6-1 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1905 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Harold_Hackett|Harold Hackett]] | 6-4, 6-4, 6-1 | <ref name=":1" /> |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1906 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Beals_Wright|Beals Wright]] |{{flagicon|USA|1896}} [[:en:Fred_Alexander|Fred Alexander]] {{flagicon|USA|1896}} [[:en:Harold_Hackett|Harold Hackett]] | 6-3, 3-6, 6-3, 6-3 | <ref name=":1" /> |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Holcombe Ward at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Holcombe Ward at the Davis Cup [[Turkum:1967-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1878-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 5m6v20prgsihbiwlgxz3j221c4bfl1r Munozara:Gamora 1 758861 2725767 2022-07-30T15:57:11Z FarangisOrtiqova 74511 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Dabih 1 758862 2725771 2022-07-30T15:57:53Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Jeanne Cooper 1 758863 2725775 2022-07-30T15:59:03Z Diwikiped 74803 „--~~~~“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki --[[Foydalanuvchi:Diwikiped|Diwikiped]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Diwikiped|munozara]]) 15:59, 30-Iyul 2022 (UTC) 08uo6sm0czc1vzwd4oqd1hcfvk1jtoa Munozara:Fido Dido 1 758864 2725776 2022-07-30T16:00:15Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Hello Kitty 1 758865 2725779 2022-07-30T16:02:00Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Shaddam Korrino IV 1 758866 2725782 2022-07-30T16:03:32Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Aleksander Volkov 0 758867 2725783 2022-07-30T16:04:02Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1090720594|Alexander Volkov (tennis)]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Alexander Vladimirovich Volkov''' ( {{Lang-ru|Алекса́ндр Влади́мирович Во́лков}} </img> tingla ; 1967 yil 3 mart - 2019 yil 19 oktyabr <ref>{{Veb manbasi|muallif=James Buddell|sarlavha=Alexander Volkov: 1967–2019|url=https://www.atptour.com/en/news/alexander-volkov-obituary-2019|nashriyot=[[Association of Tennis Professionals]] (ATP)|sana=19 October 2019}}</ref> ) rossiyalik professional [[Tennis|tennischi]] . == Tennis karyerasi == Volkov 1989 va 1990 yillarda uchta turnirda ikkinchi o'rinni egalladi; O'tgan yili u [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatining]] birinchi raundida dunyoning birinchi raqamli [[Stefan Edberg|tennischisi Stefan Edbergni]] to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etdi. Volkov o'zining birinchi yuqori darajadagi professional yakkalik chempionligini 1991 yilda [[Milan (shahar)|Milanda]] qo'lga kiritdi. O'sha yili [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] u to'rtinchi raundda yakuniy turnir chempioni Maykl Stichga 4-6, 6-3, 7-5, 1-6, 7-5 hisobida mag'lub bo'ldi. yakuniy setda 3-5 hisobida ortda qolgan nemisning omadli zarbasiga bog'liq bo'lgan o'yinda umumiy hisobda. Volkov o‘yinda xizmat qilganida, hisob 30:15 hisobida o‘z foydasiga bo‘lganida, Stichning zarbasi yo‘l oldi, lekin to‘p darvoza ustunining ichki chetiga tegib, Volkovning boshi ustidan suzib ketdi va Volkovning xizmat o'yini davomida nemisni ketma-ket ikkita o'yinda to'qnash kelishdan saqlab qoldi va hisobni 30-30 ga yetkazdi. Stich o'yinni qabul qilishni davom ettirdi; va keyinchalik Volkov boshqasini yuta olmadi. Volkov 1992 yilda uchta turnirda ikkinchi o'rinni egalladi va 1993 yilda [[Oklend (shahar)|Oklendda]] o'zining ikkinchi chempionligini qo'lga kiritdi. Keyinchalik 1993 yilda Volkov [[Moskva|Moskvada]] bo'lib o'tgan Kreml kubogining birinchi bosqichida Byorn Borgni mag'lub etdi, bu Borg faoliyatidagi so'nggi o'yin bo'ldi. Volkov bir yil o'tib, 1994 yilda Kreml kubogini qo'lga kiritib, o'zining uchinchi (va yakuniy) karerasi unvonini qo'lga kiritdi. 1997 yilda Shanxayda yana bitta finalga chiqdi. Uning "Katta dubulg'a" turniridagi eng yaxshi ko'rsatkichi 1993 yilgi US Open musobaqasining yarim finaliga chiqish bo'ldi va u erda Pit Samprasga yutqazishdan oldin Jonatan Stark, Kevin Ullyett, Amos Mansdorf, Chak Adams va Tomas Musterni mag'lub etdi. Volkov 1994 yilda Devis kubogi finaliga chiqqan Rossiya jamoasining bir qismi edi. U yakkalik bahslarida birinchi bosqichda [[Avstraliya|avstraliyalik]] Patrik Rafter, yarim finalda esa [[Germaniya|germaniyalik]] Maykl Stich ustidan g‘alaba qozondi. Biroq, u finalda Rossiya [[Shvetsiya|Shvetsiyaga]] 4:1 hisobida mag'lub bo'lganligi sababli ikkala yakkalik bahsida ham rezinasini boy berdi. Volkov 1998 yilda professional turni tark etdi. Uning karerasidagi eng yuqori yakkalik reytingi 1994 yilda dunyoda 14-o'rinni egallagan. Uning karerasidagi pul mukofoti 3 362 786 [[AQSh dollari|dollarni]] tashkil qildi. U 2007 yilning iyulida duet ajralishidan oldin Marat Safinning murabbiyi edi. == Karyera yakkalik finallari == === G'alabalar (3–7) === {| | {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Turnir |- bgcolor="#f3e6d7" | Katta dubulg'a (0–0) |- bgcolor="ffffcc" | Tennis ustalari kubogi (0–0) |- bgcolor="#e9e9e9" | ATP Masters Series (0–0) |- bgcolor="#d4f1c5" | ATP chempionati seriyasi (0–0) |- | ATP safari (3–7) |} | {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Qoplama |- | Qattiq (1–3) |- | Oʻt (0–1) |- | Loy (0–0) |- | Gilam (2–3) |} |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:65px" | Sana ! style="width:160px" | Turnir ! style="width:60px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–1 | 1990 yil iyun | Rosmalen, Niderlandiya | O't |{{flagicon|ISR}} [[:en:Amos_Mansdorf|Amos Mansdorf]] | 3–6, 6–7 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–2 | 1990 yil oktyabr | Berlin, Germaniya | Gilam (i) |{{flagicon|HAI}} [[:en:Ronald_Agénor|Ronald Agénor]] | 6–4, 6–7, 4–6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1–2 | 1991 yil fevral | Milan, Italiya | Gilam (i) |{{flagicon|ITA}} [[:en:Cristiano_Caratti|Cristiano Caratti]] | 6–1, 7–5 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–3 | 1992 yil yanvar | Vellington, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Jeff_Tarango|Jeff Tarango]] | 1–6, 0–6, 3–6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–4 | 1992 yil mart | Rotterdam, Niderlandiya | Gilam (i) |{{flagicon|GER}} [[:en:Boris_Becker|Boris Becker]] | 6–7, 6–4, 2–6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–5 | 1992 yil aprel | Yoxannesburg, Janubiy Afrika | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Aaron_Krickstein|Aaron Krickstein]] | 4–6, 4–6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2–5 | 1993 yil yanvar | Oklend, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:MaliVai_Washington|MaliVai Washington]] | 7–6, 6–4 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2–6 | 1994 yil yanvar | Adelaida, Avstraliya | Qattiq |{{flagicon|RUS}} [[:en:Yevgeny_Kafelnikov|Yevgeny Kafelnikov]] | 4–6, 3–6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 3–6 | 1994 yil noyabr | Moskva, Rossiya | Gilam (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Chuck_Adams|Chuck Adams]] | 6–2, 6–4 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3–7 | 1997 yil fevral | Shanxay, Xitoy | Gilam (i) |{{flagicon|SVK}} [[:en:Ján_Krošlák|Ján Krošlák]] | 2–6, 6–7 |- bgcolor="#d4f1c5" |- |} == Yakkalik bahslar xronologiyasi == {| class="wikitable" !Turnir ! 1987 yil ! 1988 yil ! 1989 yil ! 1990 yil ! 1991 yil ! 1992 yil ! 1993 yil ! 1994 yil ! 1995 yil ! 1996 yil ! 1997 yil ! Karyera SR ! Karyeradagi g'alaba - mag'lubiyat |- | colspan="20" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | style="background:#EFEFEF;" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" | A | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 0 / 8 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 8-8 |- | style="background:#EFEFEF;" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 0 / 9 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 6–9 |- | style="background:#EFEFEF;" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 0 / 11 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 20–11 |- | style="background:#EFEFEF;" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#ffebcd;" | QF | align="center" style="background:yellow;" | SF | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 0/10 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 17–10 |- bgcolor="#efefef" | Grand Slam SR | align="center" | 0/2 | align="center" | 0 / 3 | align="center" | 0/2 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 3 | align="center" | 0 / 38 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | Yoʻq |- | style="background:#EFEFEF;" | Yillik g'alaba - mag'lubiyat | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 3–2 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 1–3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 2–2 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 7–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 4–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 10–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 8–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 7–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 4–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 4–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 1–3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | Yoʻq | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 51–38 |- |} == Eng yaxshi 10 g'alaba == {| class="wikitable sortable" |Mavsum | 1987 yil | 1988 yil | 1989 yil | 1990 yil | 1991 yil | 1992 yil | 1993 yil | 1994 yil | 1995 yil | 1996 yil | 1997 yil | '''Jami''' |- align="center" | G'alaba qozondi | 0 | 0 | 2 | 3 | 1 | 5 | 1 | 4 | 1 | 0 | 0 | '''17''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! width="200" |O`yinchi !Reyting ! width="250" |Turnir !Rd ! width="200" |Hisob !{{Tooltip|VR|Volkov's ATP ranking}} |- ! colspan="7" |1989 |- |1. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Miloslav_Mečíř|Miloslav Mečíř]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="ECF2FF" |Davis Cup, Prague, Czechoslovakia | bgcolor="afeeee" |RR |6–2, 6–7, 6–0 |64 |- |2. |{{flagicon|SUI}} [[:en:Jakob_Hlasek|Jakob Hlasek]] | bgcolor="EEE8AA" |8 |Milan, Italy | bgcolor="afeeee" |2R |7–6, 7–5 |61 |- ! colspan="7" |1990 |- |3. |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Mayotte|Tim Mayotte]] | bgcolor="EEE8AA" |10 | bgcolor="e9e9e9" |Miami, USA | bgcolor="afeeee" |2R |6–1, 6–4 |100 |- |4. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="f3e6d7" |US Open, New York, USA | bgcolor="afeeee" |1R |6–3, 7–6, 6–2 |52 |- |5. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Emilio_Sánchez|Emilio Sánchez]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="e9e9e9" |Stockholm, Sweden | bgcolor="afeeee" |2R |7–5, 6–3 |34 |- ! colspan="7" |1991 |- |6. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Karel_Nováček|Karel Nováček]] | bgcolor="EEE8AA" |9 |Basel, Switzerland | bgcolor="ffebcd" |QF |6–1, 6–7, 6–3 |24 |- ! colspan="7" |1992 |- |7. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Karel_Nováček|Karel Nováček]] | bgcolor="EEE8AA" |10 |Milan, Italy | bgcolor="afeeee" |1R |7–6, 7–6 |25 |- |8. |{{flagicon|USA}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] | bgcolor="EEE8AA" |7 | bgcolor="d4f1c5" |Stuttgart, Germany | bgcolor="afeeee" |2R |7–6, 5–7, 6–1 |28 |- |9. |{{flagicon|FRA}} [[:en:Guy_Forget|Guy Forget]] | bgcolor="EEE8AA" |6 | bgcolor="d4f1c5" |Stuttgart, Germany | bgcolor="ffebcd" |QF |6–4, 6–4 |28 |- |10. |{{flagicon|CRO}} [[:en:Goran_Ivanišević|Goran Ivanišević]] | bgcolor="EEE8AA" |5 | bgcolor="f3e6d7" |US Open, New York, USA | bgcolor="afeeee" |3R |6–4, 6–0, 6–3 |20 |- |11. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | bgcolor="99ccff" |3 | bgcolor="d4f1c5" |Tokyo, Japan | bgcolor="ffebcd" |QF |6–3, 3–6, 7–5 |17 |- ! colspan="7" |1993 |- |12. |{{flagicon|USA}} [[:en:Pete_Sampras|Pete Sampras]] | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="e9e9e9" |Indian Wells, United States | bgcolor="afeeee" |3R |7–5, 6–4 |22 |- ! colspan="7" |1994 |- |13. |{{flagicon|USA}} [[:en:Michael_Chang|Michael Chang]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="e9e9e9" |Indian Wells, United States | bgcolor="afeeee" |3R |6–4, 1–6, 6–3 |18 |- |14. |{{flagicon|GER}} [[:en:Michael_Stich|Michael Stich]] | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="ECF2FF" |World Team Cup, Düsseldorf, Germany | bgcolor="afeeee" |RR |6–4, 7–6 |22 |- |15. |{{flagicon|GER}} [[:en:Michael_Stich|Michael Stich]] | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="ECF2FF" |Davis Cup, Hamburg, Germany | bgcolor="afeeee" |RR |7–5, 1–6, 7–6, 6–4 |42 |- |16. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Alberto_Berasategui|Alberto Berasategui]] | bgcolor="EEE8AA" |8 |Ostrava, Czech Republic | bgcolor="afeeee" |1R |7–6, 6–4 |44 |- ! colspan="7" |1995 |- |17. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Sergi_Bruguera|Sergi Bruguera]] | bgcolor="EEE8AA" |4 | bgcolor="d4f1c5" |Stuttgart, Germany | bgcolor="afeeee" |1R |6–4, 2–3 ret. |40 |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * Alexander Volkov at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Alexander Volkov at the Davis Cup [[Turkum:2019-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1967-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] hb9pf51l16dds550mp1ekou05wxyvts 2725787 2725783 2022-07-30T16:05:17Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Alexander Volkov<br><small>Алекса́ндр Во́лков</small>|image=Алекса́ндр Влади́мирович Во́лков.jpg|country={{URS}}<br/>{{RUS}}|birth_date={{birth date|df=y|1967|3|3}}|birth_place=[[Kaliningrad]], [[Soviet Union]]|death_date={{death date and age|2019|10|19|1967|3|3|df=yes}}|death_place=Kaliningrad, [[Russia]]|height={{height|m=1.88}}|turnedpro=1988|retired=1998|plays=Left-handed (two-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]3,362,786|singlesrecord=303–255|singlestitles=3|highestsinglesranking=No. 14 (23 August 1993)|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=4R ([[1994 Australian Open – Men's singles|1994]])|FrenchOpenresult=3R ([[1990 French Open – Men's singles|1990]], [[1992 French Open – Men's singles|1992]])|Wimbledonresult=4R ([[1987 Wimbledon Championships – Men's singles|1987]], [[1990 Wimbledon Championships – Men's singles|1990]], [[1991 Wimbledon Championships – Men's singles|1991]], [[1994 Wimbledon Championships – Men's singles|1994]])|USOpenresult=SF ([[1993 US Open – Men's singles|1993]])|doublesrecord=34–57|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 136 (9 October 1989)|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=|WimbledonDoublesresult=2R ([[1988 Wimbledon Championships|1988]])|USOpenDoublesresult=1R ([[1989 US Open (tennis)|1989]])|Team=yes|DavisCupresult=F ([[1994 Davis Cup World Group|1994]], [[1995 Davis Cup World Group|1995]])}}'''Alexander Vladimirovich Volkov''' ( {{Lang-ru|Алекса́ндр Влади́мирович Во́лков}} </img> tingla ; 1967 yil 3 mart - 2019 yil 19 oktyabr <ref>{{Veb manbasi|muallif=James Buddell|sarlavha=Alexander Volkov: 1967–2019|url=https://www.atptour.com/en/news/alexander-volkov-obituary-2019|nashriyot=[[Association of Tennis Professionals]] (ATP)|sana=19 October 2019}}</ref> ) rossiyalik professional [[Tennis|tennischi]] . == Tennis karyerasi == Volkov 1989 va 1990 yillarda uchta turnirda ikkinchi o'rinni egalladi; O'tgan yili u [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatining]] birinchi raundida dunyoning birinchi raqamli [[Stefan Edberg|tennischisi Stefan Edbergni]] to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etdi. Volkov o'zining birinchi yuqori darajadagi professional yakkalik chempionligini 1991 yilda [[Milan (shahar)|Milanda]] qo'lga kiritdi. O'sha yili [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] u to'rtinchi raundda yakuniy turnir chempioni Maykl Stichga 4-6, 6-3, 7-5, 1-6, 7-5 hisobida mag'lub bo'ldi. yakuniy setda 3-5 hisobida ortda qolgan nemisning omadli zarbasiga bog'liq bo'lgan o'yinda umumiy hisobda. Volkov o‘yinda xizmat qilganida, hisob 30:15 hisobida o‘z foydasiga bo‘lganida, Stichning zarbasi yo‘l oldi, lekin to‘p darvoza ustunining ichki chetiga tegib, Volkovning boshi ustidan suzib ketdi va Volkovning xizmat o'yini davomida nemisni ketma-ket ikkita o'yinda to'qnash kelishdan saqlab qoldi va hisobni 30-30 ga yetkazdi. Stich o'yinni qabul qilishni davom ettirdi; va keyinchalik Volkov boshqasini yuta olmadi. Volkov 1992 yilda uchta turnirda ikkinchi o'rinni egalladi va 1993 yilda [[Oklend (shahar)|Oklendda]] o'zining ikkinchi chempionligini qo'lga kiritdi. Keyinchalik 1993 yilda Volkov [[Moskva|Moskvada]] bo'lib o'tgan Kreml kubogining birinchi bosqichida Byorn Borgni mag'lub etdi, bu Borg faoliyatidagi so'nggi o'yin bo'ldi. Volkov bir yil o'tib, 1994 yilda Kreml kubogini qo'lga kiritib, o'zining uchinchi (va yakuniy) karerasi unvonini qo'lga kiritdi. 1997 yilda Shanxayda yana bitta finalga chiqdi. Uning "Katta dubulg'a" turniridagi eng yaxshi ko'rsatkichi 1993 yilgi US Open musobaqasining yarim finaliga chiqish bo'ldi va u erda Pit Samprasga yutqazishdan oldin Jonatan Stark, Kevin Ullyett, Amos Mansdorf, Chak Adams va Tomas Musterni mag'lub etdi. Volkov 1994 yilda Devis kubogi finaliga chiqqan Rossiya jamoasining bir qismi edi. U yakkalik bahslarida birinchi bosqichda [[Avstraliya|avstraliyalik]] Patrik Rafter, yarim finalda esa [[Germaniya|germaniyalik]] Maykl Stich ustidan g‘alaba qozondi. Biroq, u finalda Rossiya [[Shvetsiya|Shvetsiyaga]] 4:1 hisobida mag'lub bo'lganligi sababli ikkala yakkalik bahsida ham rezinasini boy berdi. Volkov 1998 yilda professional turni tark etdi. Uning karerasidagi eng yuqori yakkalik reytingi 1994 yilda dunyoda 14-o'rinni egallagan. Uning karerasidagi pul mukofoti 3 362 786 [[AQSh dollari|dollarni]] tashkil qildi. U 2007 yilning iyulida duet ajralishidan oldin Marat Safinning murabbiyi edi. == Karyera yakkalik finallari == === G'alabalar (3–7) === {| | {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Turnir |- bgcolor="#f3e6d7" | Katta dubulg'a (0–0) |- bgcolor="ffffcc" | Tennis ustalari kubogi (0–0) |- bgcolor="#e9e9e9" | ATP Masters Series (0–0) |- bgcolor="#d4f1c5" | ATP chempionati seriyasi (0–0) |- | ATP safari (3–7) |} | {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Qoplama |- | Qattiq (1–3) |- | Oʻt (0–1) |- | Loy (0–0) |- | Gilam (2–3) |} |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:65px" | Sana ! style="width:160px" | Turnir ! style="width:60px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–1 | 1990 yil iyun | Rosmalen, Niderlandiya | O't |{{flagicon|ISR}} [[:en:Amos_Mansdorf|Amos Mansdorf]] | 3–6, 6–7 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–2 | 1990 yil oktyabr | Berlin, Germaniya | Gilam (i) |{{flagicon|HAI}} [[:en:Ronald_Agénor|Ronald Agénor]] | 6–4, 6–7, 4–6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1–2 | 1991 yil fevral | Milan, Italiya | Gilam (i) |{{flagicon|ITA}} [[:en:Cristiano_Caratti|Cristiano Caratti]] | 6–1, 7–5 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–3 | 1992 yil yanvar | Vellington, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Jeff_Tarango|Jeff Tarango]] | 1–6, 0–6, 3–6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–4 | 1992 yil mart | Rotterdam, Niderlandiya | Gilam (i) |{{flagicon|GER}} [[:en:Boris_Becker|Boris Becker]] | 6–7, 6–4, 2–6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–5 | 1992 yil aprel | Yoxannesburg, Janubiy Afrika | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Aaron_Krickstein|Aaron Krickstein]] | 4–6, 4–6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2–5 | 1993 yil yanvar | Oklend, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:MaliVai_Washington|MaliVai Washington]] | 7–6, 6–4 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2–6 | 1994 yil yanvar | Adelaida, Avstraliya | Qattiq |{{flagicon|RUS}} [[:en:Yevgeny_Kafelnikov|Yevgeny Kafelnikov]] | 4–6, 3–6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 3–6 | 1994 yil noyabr | Moskva, Rossiya | Gilam (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Chuck_Adams|Chuck Adams]] | 6–2, 6–4 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3–7 | 1997 yil fevral | Shanxay, Xitoy | Gilam (i) |{{flagicon|SVK}} [[:en:Ján_Krošlák|Ján Krošlák]] | 2–6, 6–7 |- bgcolor="#d4f1c5" |- |} == Yakkalik bahslar xronologiyasi == {| class="wikitable" !Turnir ! 1987 yil ! 1988 yil ! 1989 yil ! 1990 yil ! 1991 yil ! 1992 yil ! 1993 yil ! 1994 yil ! 1995 yil ! 1996 yil ! 1997 yil ! Karyera SR ! Karyeradagi g'alaba - mag'lubiyat |- | colspan="20" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | style="background:#EFEFEF;" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" | A | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 0 / 8 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 8-8 |- | style="background:#EFEFEF;" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 0 / 9 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 6–9 |- | style="background:#EFEFEF;" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 0 / 11 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 20–11 |- | style="background:#EFEFEF;" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#ffebcd;" | QF | align="center" style="background:yellow;" | SF | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 0/10 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 17–10 |- bgcolor="#efefef" | Grand Slam SR | align="center" | 0/2 | align="center" | 0 / 3 | align="center" | 0/2 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 3 | align="center" | 0 / 38 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | Yoʻq |- | style="background:#EFEFEF;" | Yillik g'alaba - mag'lubiyat | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 3–2 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 1–3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 2–2 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 7–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 4–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 10–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 8–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 7–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 4–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 4–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 1–3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | Yoʻq | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 51–38 |- |} == Eng yaxshi 10 g'alaba == {| class="wikitable sortable" |Mavsum | 1987 yil | 1988 yil | 1989 yil | 1990 yil | 1991 yil | 1992 yil | 1993 yil | 1994 yil | 1995 yil | 1996 yil | 1997 yil | '''Jami''' |- align="center" | G'alaba qozondi | 0 | 0 | 2 | 3 | 1 | 5 | 1 | 4 | 1 | 0 | 0 | '''17''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! width="200" |O`yinchi !Reyting ! width="250" |Turnir !Rd ! width="200" |Hisob !{{Tooltip|VR|Volkov's ATP ranking}} |- ! colspan="7" |1989 |- |1. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Miloslav_Mečíř|Miloslav Mečíř]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="ECF2FF" |Davis Cup, Prague, Czechoslovakia | bgcolor="afeeee" |RR |6–2, 6–7, 6–0 |64 |- |2. |{{flagicon|SUI}} [[:en:Jakob_Hlasek|Jakob Hlasek]] | bgcolor="EEE8AA" |8 |Milan, Italy | bgcolor="afeeee" |2R |7–6, 7–5 |61 |- ! colspan="7" |1990 |- |3. |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Mayotte|Tim Mayotte]] | bgcolor="EEE8AA" |10 | bgcolor="e9e9e9" |Miami, USA | bgcolor="afeeee" |2R |6–1, 6–4 |100 |- |4. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="f3e6d7" |US Open, New York, USA | bgcolor="afeeee" |1R |6–3, 7–6, 6–2 |52 |- |5. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Emilio_Sánchez|Emilio Sánchez]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="e9e9e9" |Stockholm, Sweden | bgcolor="afeeee" |2R |7–5, 6–3 |34 |- ! colspan="7" |1991 |- |6. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Karel_Nováček|Karel Nováček]] | bgcolor="EEE8AA" |9 |Basel, Switzerland | bgcolor="ffebcd" |QF |6–1, 6–7, 6–3 |24 |- ! colspan="7" |1992 |- |7. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Karel_Nováček|Karel Nováček]] | bgcolor="EEE8AA" |10 |Milan, Italy | bgcolor="afeeee" |1R |7–6, 7–6 |25 |- |8. |{{flagicon|USA}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] | bgcolor="EEE8AA" |7 | bgcolor="d4f1c5" |Stuttgart, Germany | bgcolor="afeeee" |2R |7–6, 5–7, 6–1 |28 |- |9. |{{flagicon|FRA}} [[:en:Guy_Forget|Guy Forget]] | bgcolor="EEE8AA" |6 | bgcolor="d4f1c5" |Stuttgart, Germany | bgcolor="ffebcd" |QF |6–4, 6–4 |28 |- |10. |{{flagicon|CRO}} [[:en:Goran_Ivanišević|Goran Ivanišević]] | bgcolor="EEE8AA" |5 | bgcolor="f3e6d7" |US Open, New York, USA | bgcolor="afeeee" |3R |6–4, 6–0, 6–3 |20 |- |11. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | bgcolor="99ccff" |3 | bgcolor="d4f1c5" |Tokyo, Japan | bgcolor="ffebcd" |QF |6–3, 3–6, 7–5 |17 |- ! colspan="7" |1993 |- |12. |{{flagicon|USA}} [[:en:Pete_Sampras|Pete Sampras]] | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="e9e9e9" |Indian Wells, United States | bgcolor="afeeee" |3R |7–5, 6–4 |22 |- ! colspan="7" |1994 |- |13. |{{flagicon|USA}} [[:en:Michael_Chang|Michael Chang]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="e9e9e9" |Indian Wells, United States | bgcolor="afeeee" |3R |6–4, 1–6, 6–3 |18 |- |14. |{{flagicon|GER}} [[:en:Michael_Stich|Michael Stich]] | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="ECF2FF" |World Team Cup, Düsseldorf, Germany | bgcolor="afeeee" |RR |6–4, 7–6 |22 |- |15. |{{flagicon|GER}} [[:en:Michael_Stich|Michael Stich]] | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="ECF2FF" |Davis Cup, Hamburg, Germany | bgcolor="afeeee" |RR |7–5, 1–6, 7–6, 6–4 |42 |- |16. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Alberto_Berasategui|Alberto Berasategui]] | bgcolor="EEE8AA" |8 |Ostrava, Czech Republic | bgcolor="afeeee" |1R |7–6, 6–4 |44 |- ! colspan="7" |1995 |- |17. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Sergi_Bruguera|Sergi Bruguera]] | bgcolor="EEE8AA" |4 | bgcolor="d4f1c5" |Stuttgart, Germany | bgcolor="afeeee" |1R |6–4, 2–3 ret. |40 |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * Alexander Volkov at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Alexander Volkov at the Davis Cup [[Turkum:2019-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1967-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] ft7rz2p7xw266vnwcp2ynqton7bu4yn 2725793 2725787 2022-07-30T16:07:08Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Alexander Volkov<br><small>Алекса́ндр Во́лков</small>|image=Алекса́ндр Влади́мирович Во́лков.jpg|country={{URS}}<br/>{{RUS}}|birth_date={{birth date|df=y|1967|3|3}}|birth_place=[[Kaliningrad]], [[Soviet Union]]|death_date={{death date and age|2019|10|19|1967|3|3|df=yes}}|death_place=Kaliningrad, [[Russia]]|height={{height|m=1.88}}|turnedpro=1988|retired=1998|plays=Left-handed (two-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]3,362,786|singlesrecord=303–255|singlestitles=3|highestsinglesranking=No. 14 (23 August 1993)|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=4R ([[1994 Australian Open – Men's singles|1994]])|FrenchOpenresult=3R ([[1990 French Open – Men's singles|1990]], [[1992 French Open – Men's singles|1992]])|Wimbledonresult=4R ([[1987 Wimbledon Championships – Men's singles|1987]], [[1990 Wimbledon Championships – Men's singles|1990]], [[1991 Wimbledon Championships – Men's singles|1991]], [[1994 Wimbledon Championships – Men's singles|1994]])|USOpenresult=SF ([[1993 US Open – Men's singles|1993]])|doublesrecord=34–57|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 136 (9 October 1989)|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=|WimbledonDoublesresult=2R ([[1988 Wimbledon Championships|1988]])|USOpenDoublesresult=1R ([[1989 US Open (tennis)|1989]])|Team=yes|DavisCupresult=F ([[1994 Davis Cup World Group|1994]], [[1995 Davis Cup World Group|1995]])}}'''Alexander Vladimirovich Volkov''' ( {{Lang-ru|Алекса́ндр Влади́мирович Во́лков}}; 1967 yil 3 mart - 2019 yil 19 oktyabr <ref>{{Veb manbasi|muallif=James Buddell|sarlavha=Alexander Volkov: 1967–2019|url=https://www.atptour.com/en/news/alexander-volkov-obituary-2019|nashriyot=[[Association of Tennis Professionals]] (ATP)|sana=19 October 2019}}</ref> ) rossiyalik professional [[Tennis|tennischi]] . == Tennis karyerasi == Volkov 1989 va 1990 yillarda uchta turnirda ikkinchi o'rinni egalladi; O'tgan yili u [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatining]] birinchi raundida dunyoning birinchi raqamli [[Stefan Edberg|tennischisi Stefan Edbergni]] to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etdi. Volkov o'zining birinchi yuqori darajadagi professional yakkalik chempionligini 1991 yilda [[Milan (shahar)|Milanda]] qo'lga kiritdi. O'sha yili [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] u to'rtinchi raundda yakuniy turnir chempioni Maykl Stichga 4-6, 6-3, 7-5, 1-6, 7-5 hisobida mag'lub bo'ldi. yakuniy setda 3-5 hisobida ortda qolgan nemisning omadli zarbasiga bog'liq bo'lgan o'yinda umumiy hisobda. Volkov o‘yinda xizmat qilganida, hisob 30:15 hisobida o‘z foydasiga bo‘lganida, Stichning zarbasi yo‘l oldi, lekin to‘p darvoza ustunining ichki chetiga tegib, Volkovning boshi ustidan suzib ketdi va Volkovning xizmat o'yini davomida nemisni ketma-ket ikkita o'yinda to'qnash kelishdan saqlab qoldi va hisobni 30-30 ga yetkazdi. Stich o'yinni qabul qilishni davom ettirdi; va keyinchalik Volkov boshqasini yuta olmadi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.espn.co.uk/mma/fighter/_/id/2993650/alexander-volkov|sarlavha=Alexander Volkov profile}}</ref>. Volkov 1992 yilda uchta turnirda ikkinchi o'rinni egalladi va 1993 yilda [[Oklend (shahar)|Oklendda]] o'zining ikkinchi chempionligini qo'lga kiritdi. Keyinchalik 1993 yilda Volkov [[Moskva|Moskvada]] bo'lib o'tgan Kreml kubogining birinchi bosqichida Byorn Borgni mag'lub etdi, bu Borg faoliyatidagi so'nggi o'yin bo'ldi. Volkov bir yil o'tib, 1994 yilda Kreml kubogini qo'lga kiritib, o'zining uchinchi (va yakuniy) karerasi unvonini qo'lga kiritdi. 1997 yilda Shanxayda yana bitta finalga chiqdi. Uning "Katta dubulg'a" turniridagi eng yaxshi ko'rsatkichi 1993 yilgi US Open musobaqasining yarim finaliga chiqish bo'ldi va u erda Pit Samprasga yutqazishdan oldin Jonatan Stark, Kevin Ullyett, Amos Mansdorf, Chak Adams va Tomas Musterni mag'lub etdi. Volkov 1994 yilda Devis kubogi finaliga chiqqan Rossiya jamoasining bir qismi edi. U yakkalik bahslarida birinchi bosqichda [[Avstraliya|avstraliyalik]] Patrik Rafter, yarim finalda esa [[Germaniya|germaniyalik]] Maykl Stich ustidan g‘alaba qozondi. Biroq, u finalda Rossiya [[Shvetsiya|Shvetsiyaga]] 4:1 hisobida mag'lub bo'lganligi sababli ikkala yakkalik bahsida ham rezinasini boy berdi. Volkov 1998 yilda professional turni tark etdi. Uning karerasidagi eng yuqori yakkalik reytingi 1994 yilda dunyoda 14-o'rinni egallagan. Uning karerasidagi pul mukofoti 3 362 786 [[AQSh dollari|dollarni]] tashkil qildi. U 2007 yilning iyulida duet ajralishidan oldin Marat Safinning murabbiyi edi. == Karyera yakkalik finallari == === G'alabalar (3–7) === {| | {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Turnir |- bgcolor="#f3e6d7" | Katta dubulg'a (0–0) |- bgcolor="ffffcc" | Tennis ustalari kubogi (0–0) |- bgcolor="#e9e9e9" | ATP Masters Series (0–0) |- bgcolor="#d4f1c5" | ATP chempionati seriyasi (0–0) |- | ATP safari (3–7) |} | {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Qoplama |- | Qattiq (1–3) |- | Oʻt (0–1) |- | Loy (0–0) |- | Gilam (2–3) |} |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:65px" | Sana ! style="width:160px" | Turnir ! style="width:60px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–1 | 1990 yil iyun | Rosmalen, Niderlandiya | O't |{{flagicon|ISR}} [[:en:Amos_Mansdorf|Amos Mansdorf]] | 3–6, 6–7 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–2 | 1990 yil oktyabr | Berlin, Germaniya | Gilam (i) |{{flagicon|HAI}} [[:en:Ronald_Agénor|Ronald Agénor]] | 6–4, 6–7, 4–6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1–2 | 1991 yil fevral | Milan, Italiya | Gilam (i) |{{flagicon|ITA}} [[:en:Cristiano_Caratti|Cristiano Caratti]] | 6–1, 7–5 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–3 | 1992 yil yanvar | Vellington, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Jeff_Tarango|Jeff Tarango]] | 1–6, 0–6, 3–6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–4 | 1992 yil mart | Rotterdam, Niderlandiya | Gilam (i) |{{flagicon|GER}} [[:en:Boris_Becker|Boris Becker]] | 6–7, 6–4, 2–6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–5 | 1992 yil aprel | Yoxannesburg, Janubiy Afrika | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Aaron_Krickstein|Aaron Krickstein]] | 4–6, 4–6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2–5 | 1993 yil yanvar | Oklend, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:MaliVai_Washington|MaliVai Washington]] | 7–6, 6–4 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2–6 | 1994 yil yanvar | Adelaida, Avstraliya | Qattiq |{{flagicon|RUS}} [[:en:Yevgeny_Kafelnikov|Yevgeny Kafelnikov]] | 4–6, 3–6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 3–6 | 1994 yil noyabr | Moskva, Rossiya | Gilam (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Chuck_Adams|Chuck Adams]] | 6–2, 6–4 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3–7 | 1997 yil fevral | Shanxay, Xitoy | Gilam (i) |{{flagicon|SVK}} [[:en:Ján_Krošlák|Ján Krošlák]] | 2–6, 6–7 |- bgcolor="#d4f1c5" |- |} == Yakkalik bahslar xronologiyasi == {| class="wikitable" !Turnir ! 1987 yil ! 1988 yil ! 1989 yil ! 1990 yil ! 1991 yil ! 1992 yil ! 1993 yil ! 1994 yil ! 1995 yil ! 1996 yil ! 1997 yil ! Karyera SR ! Karyeradagi g'alaba - mag'lubiyat |- | colspan="20" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | style="background:#EFEFEF;" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" | A | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 0 / 8 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 8-8 |- | style="background:#EFEFEF;" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 0 / 9 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 6–9 |- | style="background:#EFEFEF;" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 0 / 11 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 20–11 |- | style="background:#EFEFEF;" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#ffebcd;" | QF | align="center" style="background:yellow;" | SF | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 0/10 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 17–10 |- bgcolor="#efefef" | Grand Slam SR | align="center" | 0/2 | align="center" | 0 / 3 | align="center" | 0/2 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 3 | align="center" | 0 / 38 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | Yoʻq |- | style="background:#EFEFEF;" | Yillik g'alaba - mag'lubiyat | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 3–2 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 1–3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 2–2 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 7–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 4–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 10–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 8–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 7–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 4–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 4–4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 1–3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | Yoʻq | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 51–38 |- |} == Eng yaxshi 10 g'alaba == {| class="wikitable sortable" |Mavsum | 1987 yil | 1988 yil | 1989 yil | 1990 yil | 1991 yil | 1992 yil | 1993 yil | 1994 yil | 1995 yil | 1996 yil | 1997 yil | '''Jami''' |- align="center" | G'alaba qozondi | 0 | 0 | 2 | 3 | 1 | 5 | 1 | 4 | 1 | 0 | 0 | '''17''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! width="200" |O`yinchi !Reyting ! width="250" |Turnir !Rd ! width="200" |Hisob !{{Tooltip|VR|Volkov's ATP ranking}} |- ! colspan="7" |1989 |- |1. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Miloslav_Mečíř|Miloslav Mečíř]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="ECF2FF" |Davis Cup, Prague, Czechoslovakia | bgcolor="afeeee" |RR |6–2, 6–7, 6–0 |64 |- |2. |{{flagicon|SUI}} [[:en:Jakob_Hlasek|Jakob Hlasek]] | bgcolor="EEE8AA" |8 |Milan, Italy | bgcolor="afeeee" |2R |7–6, 7–5 |61 |- ! colspan="7" |1990 |- |3. |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Mayotte|Tim Mayotte]] | bgcolor="EEE8AA" |10 | bgcolor="e9e9e9" |Miami, USA | bgcolor="afeeee" |2R |6–1, 6–4 |100 |- |4. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="f3e6d7" |US Open, New York, USA | bgcolor="afeeee" |1R |6–3, 7–6, 6–2 |52 |- |5. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Emilio_Sánchez|Emilio Sánchez]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="e9e9e9" |Stockholm, Sweden | bgcolor="afeeee" |2R |7–5, 6–3 |34 |- ! colspan="7" |1991 |- |6. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Karel_Nováček|Karel Nováček]] | bgcolor="EEE8AA" |9 |Basel, Switzerland | bgcolor="ffebcd" |QF |6–1, 6–7, 6–3 |24 |- ! colspan="7" |1992 |- |7. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Karel_Nováček|Karel Nováček]] | bgcolor="EEE8AA" |10 |Milan, Italy | bgcolor="afeeee" |1R |7–6, 7–6 |25 |- |8. |{{flagicon|USA}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] | bgcolor="EEE8AA" |7 | bgcolor="d4f1c5" |Stuttgart, Germany | bgcolor="afeeee" |2R |7–6, 5–7, 6–1 |28 |- |9. |{{flagicon|FRA}} [[:en:Guy_Forget|Guy Forget]] | bgcolor="EEE8AA" |6 | bgcolor="d4f1c5" |Stuttgart, Germany | bgcolor="ffebcd" |QF |6–4, 6–4 |28 |- |10. |{{flagicon|CRO}} [[:en:Goran_Ivanišević|Goran Ivanišević]] | bgcolor="EEE8AA" |5 | bgcolor="f3e6d7" |US Open, New York, USA | bgcolor="afeeee" |3R |6–4, 6–0, 6–3 |20 |- |11. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | bgcolor="99ccff" |3 | bgcolor="d4f1c5" |Tokyo, Japan | bgcolor="ffebcd" |QF |6–3, 3–6, 7–5 |17 |- ! colspan="7" |1993 |- |12. |{{flagicon|USA}} [[:en:Pete_Sampras|Pete Sampras]] | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="e9e9e9" |Indian Wells, United States | bgcolor="afeeee" |3R |7–5, 6–4 |22 |- ! colspan="7" |1994 |- |13. |{{flagicon|USA}} [[:en:Michael_Chang|Michael Chang]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="e9e9e9" |Indian Wells, United States | bgcolor="afeeee" |3R |6–4, 1–6, 6–3 |18 |- |14. |{{flagicon|GER}} [[:en:Michael_Stich|Michael Stich]] | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="ECF2FF" |World Team Cup, Düsseldorf, Germany | bgcolor="afeeee" |RR |6–4, 7–6 |22 |- |15. |{{flagicon|GER}} [[:en:Michael_Stich|Michael Stich]] | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="ECF2FF" |Davis Cup, Hamburg, Germany | bgcolor="afeeee" |RR |7–5, 1–6, 7–6, 6–4 |42 |- |16. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Alberto_Berasategui|Alberto Berasategui]] | bgcolor="EEE8AA" |8 |Ostrava, Czech Republic | bgcolor="afeeee" |1R |7–6, 6–4 |44 |- ! colspan="7" |1995 |- |17. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Sergi_Bruguera|Sergi Bruguera]] | bgcolor="EEE8AA" |4 | bgcolor="d4f1c5" |Stuttgart, Germany | bgcolor="afeeee" |1R |6–4, 2–3 ret. |40 |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * Alexander Volkov at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Alexander Volkov at the Davis Cup [[Turkum:2019-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1967-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] c7f3xuudeompulox12j85u7noj15yc3 2725794 2725793 2022-07-30T16:07:19Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Alexander Volkov<br><small>Алекса́ндр Во́лков</small>|image=Алекса́ндр Влади́мирович Во́лков.jpg|country={{URS}}<br />{{RUS}}|birth_date={{birth date|df=y|1967|3|3}}|birth_place=[[Kaliningrad]], [[Soviet Union]]|death_date={{death date and age|2019|10|19|1967|3|3|df=yes}}|death_place=Kaliningrad, [[Russia]]|height={{height|m=1.88}}|turnedpro=1988|retired=1998|plays=Left-handed (two-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]3,362,786|singlesrecord=303-255|singlestitles=3|highestsinglesranking=No. 14 (23 August 1993)|currentsinglesranking=|AustralianOpenresult=4R ([[1994 Australian Open – Men's singles|1994]])|FrenchOpenresult=3R ([[1990 French Open – Men's singles|1990]], [[1992 French Open – Men's singles|1992]])|Wimbledonresult=4R ([[1987 Wimbledon Championships – Men's singles|1987]], [[1990 Wimbledon Championships – Men's singles|1990]], [[1991 Wimbledon Championships – Men's singles|1991]], [[1994 Wimbledon Championships – Men's singles|1994]])|USOpenresult=SF ([[1993 US Open – Men's singles|1993]])|doublesrecord=34-57|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 136 (9 October 1989)|AustralianOpenDoublesresult=|FrenchOpenDoublesresult=|WimbledonDoublesresult=2R ([[1988 Wimbledon Championships|1988]])|USOpenDoublesresult=1R ([[1989 US Open (tennis)|1989]])|Team=yes|DavisCupresult=F ([[1994 Davis Cup World Group|1994]], [[1995 Davis Cup World Group|1995]])}}'''Alexander Vladimirovich Volkov''' ({{Lang-ru|Алекса́ндр Влади́мирович Во́лков}}; 1967 yil 3 mart — 2019 yil 19 oktyabr <ref>{{Veb manbasi|muallif=James Buddell|sarlavha=Alexander Volkov: 1967–2019|url=https://www.atptour.com/en/news/alexander-volkov-obituary-2019|nashriyot=[[Association of Tennis Professionals]] (ATP)|sana=19 October 2019}}</ref>) rossiyalik professional [[Tennis|tennischi]] . == Tennis karyerasi == Volkov 1989 va 1990 yillarda uchta turnirda ikkinchi oʻrinni egalladi; Oʻtgan yili u [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatining]] birinchi raundida dunyoning birinchi raqamli [[Stefan Edberg|tennischisi Stefan Edbergni]] toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub etdi. Volkov oʻzining birinchi yuqori darajadagi professional yakkalik chempionligini 1991 yilda [[Milan (shahar)|Milanda]] qoʻlga kiritdi. Oʻsha yili [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] u toʻrtinchi raundda yakuniy turnir chempioni Maykl Stichga 4-6, 6-3, 7-5, 1-6, 7-5 hisobida magʻlub boʻldi. yakuniy setda 3-5 hisobida ortda qolgan nemisning omadli zarbasiga bogʻliq boʻlgan oʻyinda umumiy hisobda. Volkov o‘yinda xizmat qilganida, hisob 30:15 hisobida o‘z foydasiga bo‘lganida, Stichning zarbasi yo‘l oldi, lekin to‘p darvoza ustunining ichki chetiga tegib, Volkovning boshi ustidan suzib ketdi va Volkovning xizmat oʻyini davomida nemisni ketma-ket ikkita oʻyinda toʻqnash kelishdan saqlab qoldi va hisobni 30-30 ga yetkazdi. Stich oʻyinni qabul qilishni davom ettirdi; va keyinchalik Volkov boshqasini yuta olmadi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.espn.co.uk/mma/fighter/_/id/2993650/alexander-volkov|sarlavha=Alexander Volkov profile}}</ref>. Volkov 1992 yilda uchta turnirda ikkinchi oʻrinni egalladi va 1993 yilda [[Oklend (shahar)|Oklendda]] oʻzining ikkinchi chempionligini qoʻlga kiritdi. Keyinchalik 1993 yilda Volkov [[Moskva|Moskvada]] boʻlib oʻtgan Kreml kubogining birinchi bosqichida Byorn Borgni magʻlub etdi, bu Borg faoliyatidagi soʻnggi oʻyin boʻldi. Volkov bir yil oʻtib, 1994 yilda Kreml kubogini qoʻlga kiritib, oʻzining uchinchi (va yakuniy) karerasi unvonini qoʻlga kiritdi. 1997 yilda Shanxayda yana bitta finalga chiqdi. Uning „Katta dubulgʻa“ turniridagi eng yaxshi koʻrsatkichi 1993 yilgi US Open musobaqasining yarim finaliga chiqish boʻldi va u erda Pit Samprasga yutqazishdan oldin Jonatan Stark, Kevin Ullyett, Amos Mansdorf, Chak Adams va Tomas Musterni magʻlub etdi. Volkov 1994 yilda Devis kubogi finaliga chiqqan Rossiya jamoasining bir qismi edi. U yakkalik bahslarida birinchi bosqichda [[Avstraliya|avstraliyalik]] Patrik Rafter, yarim finalda esa [[Germaniya|germaniyalik]] Maykl Stich ustidan g‘alaba qozondi. Biroq, u finalda Rossiya [[Shvetsiya|Shvetsiyaga]] 4:1 hisobida magʻlub boʻlganligi sababli ikkala yakkalik bahsida ham rezinasini boy berdi. Volkov 1998 yilda professional turni tark etdi. Uning karerasidagi eng yuqori yakkalik reytingi 1994 yilda dunyoda 14-oʻrinni egallagan. Uning karerasidagi pul mukofoti 3 362 786 [[AQSh dollari|dollarni]] tashkil qildi. U 2007 yilning iyulida duet ajralishidan oldin Marat Safinning murabbiyi edi. == Karyera yakkalik finallari == === Gʻalabalar (3-7) === {| | {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Turnir |- bgcolor="#f3e6d7" | Katta dubulgʻa (0-0) |- bgcolor="ffffcc" | Tennis ustalari kubogi (0-0) |- bgcolor="#e9e9e9" | ATP Masters Series (0-0) |- bgcolor="#d4f1c5" | ATP chempionati seriyasi (0-0) |- | ATP safari (3-7) |} | {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Qoplama |- | Qattiq (1-3) |- | Oʻt (0-1) |- | Loy (0-0) |- | Gilam (2-3) |} |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:65px" | Sana ! style="width:160px" | Turnir ! style="width:60px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 0-1 | 1990 yil iyun | Rosmalen, Niderlandiya | Oʻt |{{flagicon|ISR}} [[:en:Amos_Mansdorf|Amos Mansdorf]] | 3-6, 6-7 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 0-2 | 1990 yil oktyabr | Berlin, Germaniya | Gilam (i) |{{flagicon|HAI}} [[:en:Ronald_Agénor|Ronald Agénor]] | 6-4, 6-7, 4-6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1-2 | 1991 yil fevral | Milan, Italiya | Gilam (i) |{{flagicon|ITA}} [[:en:Cristiano_Caratti|Cristiano Caratti]] | 6-1, 7-5 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1-3 | 1992 yil yanvar | Vellington, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Jeff_Tarango|Jeff Tarango]] | 1-6, 0-6, 3-6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1-4 | 1992 yil mart | Rotterdam, Niderlandiya | Gilam (i) |{{flagicon|GER}} [[:en:Boris_Becker|Boris Becker]] | 6-7, 6-4, 2-6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1-5 | 1992 yil aprel | Yoxannesburg, Janubiy Afrika | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Aaron_Krickstein|Aaron Krickstein]] | 4-6, 4-6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 2-5 | 1993 yil yanvar | Oklend, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:MaliVai_Washington|MaliVai Washington]] | 7-6, 6-4 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 2-6 | 1994 yil yanvar | Adelaida, Avstraliya | Qattiq |{{flagicon|RUS}} [[:en:Yevgeny_Kafelnikov|Yevgeny Kafelnikov]] | 4-6, 3-6 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 3-6 | 1994 yil noyabr | Moskva, Rossiya | Gilam (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Chuck_Adams|Chuck Adams]] | 6-2, 6-4 |- bgcolor="#d4f1c5" | | | | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 3-7 | 1997 yil fevral | Shanxay, Xitoy | Gilam (i) |{{flagicon|SVK}} [[:en:Ján_Krošlák|Ján Krošlák]] | 2-6, 6-7 |- bgcolor="#d4f1c5" |- |} == Yakkalik bahslar xronologiyasi == {| class="wikitable" !Turnir ! 1987 yil ! 1988 yil ! 1989 yil ! 1990 yil ! 1991 yil ! 1992 yil ! 1993 yil ! 1994 yil ! 1995 yil ! 1996 yil ! 1997 yil ! Karyera SR ! Karyeradagi gʻalaba — magʻlubiyat |- | colspan="20" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | style="background:#EFEFEF;" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" | A | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 0 / 8 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 8-8 |- | style="background:#EFEFEF;" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 0 / 9 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 6-9 |- | style="background:#EFEFEF;" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 4R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 0 / 11 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 20-11 |- | style="background:#EFEFEF;" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" | A | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#afeeee;" | 2R | align="center" style="background:#ffebcd;" | QF | align="center" style="background:yellow;" | SF | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 3R | align="center" style="background:#afeeee;" | 1R | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 0/10 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 17-10 |- bgcolor="#efefef" | Grand Slam SR | align="center" | 0/2 | align="center" | 0 / 3 | align="center" | 0/2 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 4 | align="center" | 0 / 3 | align="center" | 0 / 38 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | Yoʻq |- | style="background:#EFEFEF;" | Yillik gʻalaba — magʻlubiyat | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 3-2 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 1-3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 2-2 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 7-4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 4-4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 10-4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 8-4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 7-4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 4-4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 4-4 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 1-3 | align="center" style="background:#EFEFEF;" | Yoʻq | align="center" style="background:#EFEFEF;" | 51-38 |- |} == Eng yaxshi 10 gʻalaba == {| class="wikitable sortable" |Mavsum | 1987 yil | 1988 yil | 1989 yil | 1990 yil | 1991 yil | 1992 yil | 1993 yil | 1994 yil | 1995 yil | 1996 yil | 1997 yil | '''Jami''' |- align="center" | Gʻalaba qozondi | 0 | 0 | 2 | 3 | 1 | 5 | 1 | 4 | 1 | 0 | 0 | '''17''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! width="200" |Oʻyinchi !Reyting ! width="250" |Turnir !Rd ! width="200" |Hisob !{{Tooltip|VR|Volkov's ATP ranking}} |- ! colspan="7" |1989 |- |1. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Miloslav_Mečíř|Miloslav Mečíř]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="ECF2FF" |Davis Cup, Prague, Czechoslovakia | bgcolor="afeeee" |RR |6-2, 6-7, 6-0 |64 |- |2. |{{flagicon|SUI}} [[:en:Jakob_Hlasek|Jakob Hlasek]] | bgcolor="EEE8AA" |8 |Milan, Italy | bgcolor="afeeee" |2R |7-6, 7-5 |61 |- ! colspan="7" |1990 |- |3. |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Mayotte|Tim Mayotte]] | bgcolor="EEE8AA" |10 | bgcolor="e9e9e9" |Miami, USA | bgcolor="afeeee" |2R |6-1, 6-4 |100 |- |4. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | bgcolor="lime" |'''1''' | bgcolor="f3e6d7" |US Open, New York, USA | bgcolor="afeeee" |1R |6-3, 7-6, 6-2 |52 |- |5. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Emilio_Sánchez|Emilio Sánchez]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="e9e9e9" |Stockholm, Sweden | bgcolor="afeeee" |2R |7-5, 6-3 |34 |- ! colspan="7" |1991 |- |6. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Karel_Nováček|Karel Nováček]] | bgcolor="EEE8AA" |9 |Basel, Switzerland | bgcolor="ffebcd" |QF |6-1, 6-7, 6-3 |24 |- ! colspan="7" |1992 |- |7. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Karel_Nováček|Karel Nováček]] | bgcolor="EEE8AA" |10 |Milan, Italy | bgcolor="afeeee" |1R |7-6, 7-6 |25 |- |8. |{{flagicon|USA}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] | bgcolor="EEE8AA" |7 | bgcolor="d4f1c5" |Stuttgart, Germany | bgcolor="afeeee" |2R |7-6, 5-7, 6-1 |28 |- |9. |{{flagicon|FRA}} [[:en:Guy_Forget|Guy Forget]] | bgcolor="EEE8AA" |6 | bgcolor="d4f1c5" |Stuttgart, Germany | bgcolor="ffebcd" |QF |6-4, 6-4 |28 |- |10. |{{flagicon|CRO}} [[:en:Goran_Ivanišević|Goran Ivanišević]] | bgcolor="EEE8AA" |5 | bgcolor="f3e6d7" |US Open, New York, USA | bgcolor="afeeee" |3R |6-4, 6-0, 6-3 |20 |- |11. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Stefan_Edberg|Stefan Edberg]] | bgcolor="99ccff" |3 | bgcolor="d4f1c5" |Tokyo, Japan | bgcolor="ffebcd" |QF |6-3, 3-6, 7-5 |17 |- ! colspan="7" |1993 |- |12. |{{flagicon|USA}} [[:en:Pete_Sampras|Pete Sampras]] | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="e9e9e9" |Indian Wells, United States | bgcolor="afeeee" |3R |7-5, 6-4 |22 |- ! colspan="7" |1994 |- |13. |{{flagicon|USA}} [[:en:Michael_Chang|Michael Chang]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="e9e9e9" |Indian Wells, United States | bgcolor="afeeee" |3R |6-4, 1-6, 6-3 |18 |- |14. |{{flagicon|GER}} [[:en:Michael_Stich|Michael Stich]] | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="ECF2FF" |World Team Cup, Düsseldorf, Germany | bgcolor="afeeee" |RR |6-4, 7-6 |22 |- |15. |{{flagicon|GER}} [[:en:Michael_Stich|Michael Stich]] | bgcolor="thistle" |2 | bgcolor="ECF2FF" |Davis Cup, Hamburg, Germany | bgcolor="afeeee" |RR |7-5, 1-6, 7-6, 6-4 |42 |- |16. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Alberto_Berasategui|Alberto Berasategui]] | bgcolor="EEE8AA" |8 |Ostrava, Czech Republic | bgcolor="afeeee" |1R |7-6, 6-4 |44 |- ! colspan="7" |1995 |- |17. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Sergi_Bruguera|Sergi Bruguera]] | bgcolor="EEE8AA" |4 | bgcolor="d4f1c5" |Stuttgart, Germany | bgcolor="afeeee" |1R |6-4, 2-3 ret. |40 |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * Alexander Volkov at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Alexander Volkov at the Davis Cup [[Turkum:2019-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1967-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] hohkr6r5eyaoxd0uxsqb1my9ya2l2bx Munozara:Taserface 1 758868 2725784 2022-07-30T16:04:10Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Shou-Lao 1 758869 2725786 2022-07-30T16:04:48Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Annie Dirkens 0 758870 2725788 2022-07-30T16:05:28Z Ikromova Guli 74291 „[[:en:Special:Redirect/revision/1048019067|Annie Dirkens]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki [[Fayl:AnnieDirkens1896.tif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/AnnieDirkens1896.tif/lossless-page1-220px-AnnieDirkens1896.tif.png|thumb| Annie Dirkens 1896-yilda suratga olingan ''"Kichik daho"'' filmidagi Paolo rolida.]] [[Fayl:AnnieDirkens1907.tif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/AnnieDirkens1907.tif/lossless-page1-220px-AnnieDirkens1907.tif.png|thumb| Annie Dirkens 1907-yilda suratga olingan ''"Miss Hook of Golland"'' filmidagi Mina rolida.]] '''Annie Dirkens'''(1869-yil 25-sentabr (ba'zi manbalarda 1870-yil) - 1942-yil 11-noyabr) - [[Vena (shahar)|Vena shahrida]] yashagan nemis aktrisasi va qo'shiqchisi; 1898-yilda turmush qurganidan familyasini '''baronessa fon Hammershteyn''' deb e'lon qilgan. == Yoshlik == Annie Dirkens [[Berlin|Berlinda]] tug'ilgan. Uning otasi Piter Avgust Dryus ingliz temir yo'llaru xodimi edi. == Karyera == Annie Dirkens qo'shiqchi sifatidagi faoliyatini 1893-yilda Berlinda boshlagan. U operalarda, jumladan, 1896-yilda Londonning Shaftesberi teatrida ''“Kichik daho'' ” filmida bosh rolni ijro etgan.<ref>[https://books.google.com/books?id=CQxIAQAAMAAJ&lpg=PA466&ots=0aNP8vEMRc&dq=Annie%20Dirkens&pg=PA466#v=onepage&q&f=false "'The Little Genius' at Home"] ''The Sketch'' (July 15, 1896): 466.</ref><ref>[https://books.google.com/books?id=UOo2AQAAMAAJ&dq=Annie%20Dirkens&pg=PA132#v=onepage&q=Annie%20Dirkens&f=false "Violinists at Home"] ''The Strad'' (September 1896): 132.</ref> 1897-yilda Vena shahrida [[Johann Strauss II|Iogann Shtraus II]] ning soʻnggi “ ''Die Gottin der Vernunft'' ” operettasining premyerasida Comtesse Mathilde rolida kuyladi.<ref>[http://www.operetten-lexikon.info/?menu=186&lang=1 ''Operetten-Lexicon'' website], "Die Göttin der Vernunft", accessed 8 January 2019.</ref> U turmushga chiqqandan so'ng "baronessa" unvonini oldi. U Vena shahridagi Karlteatrda Lexarning " ''Der Rastelbinder'' " spektaklida<ref>George Greville Moore, [https://books.google.com/books?id=sWJJAAAAMAAJ&dq=Annie%20Dirkens&pg=PA288#v=onepage&q=Annie%20Dirkens&f=false ''Society recollections in Paris and Vienna, 1879–1904''] (John Long 1907): 288.</ref> va 1907-yilda Berlindagi ''Gollandiyaning "Miss Hook'' " filmida suratga tushdi.<ref>E. F. S., [https://books.google.com/books?id=O4I4AQAAMAAJ&dq=Annie%20Dirkens&pg=PA240#v=onepage&q&f=false "'The Stage from the Stalls"] ''The Sketch'' (September 4, 1907): 240.</ref> 1906-yilda u Nyu-Yorkdagi Irving Pleys teatrida<ref>"Musical Farce in German" ''New York Times'' (December 28, 1906): 9. via [[ProQuest]]</ref> nemis tilida musiqiy farsni ijro etdi.<ref>"A Council Will Manage Irving Place Theatre" ''New York Times'' (September 14, 1906): 7. via [[ProQuest]]</ref> Birinchi [[Birinchi jahon urushi|jahon urushi]] paytida urush kasalxonalarida ko'ngilli hamshira bo'lgan, shuningdek, Qizil Xoch tadbirlarida qo'shiq kuylagan. U 1918-yilda otdan yiqilib, urush va sahnadagi faoliyatini tugatdi. Urushdan keyin tamaki do‘konida ishlagan. == Shaxsiy hayot == [[Fayl:Feuerhalle_Simmering_-_Urnenhain_(Abteilung_1)_-_Annie_Dirkens_03.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Feuerhalle_Simmering_-_Urnenhain_%28Abteilung_1%29_-_Annie_Dirkens_03.jpg/220px-Feuerhalle_Simmering_-_Urnenhain_%28Abteilung_1%29_-_Annie_Dirkens_03.jpg|thumb| Feuerhalle Simmering - Urnenhain (Abteilung 1) - Annie Dirkens qabri]] Annie Dirkens 1898-yilda advokat va harbiy ofitser Vilgelm Freyxer fon Hammershteyn-Equordga turmushga chiqdi. U 1915-yilda, eri Birinchi jahon urushi paytida jangovar jarohatlardan vafot etganida beva qolgan. U 1942-yilda Vena shahrida 72 yoshida vafot etdi. Annie Dirkens-Hammershteynning qabri Venadagi Feuerhalle Simmeringda joylashgan. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:1942-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1869-yilda tugʻilganlar]] qlkayfxz8shv2ziim0i9mkr6rakr7dv 2725790 2725788 2022-07-30T16:06:04Z Ikromova Guli 74291 wikitext text/x-wiki [[Fayl:AnnieDirkens1896.tif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/AnnieDirkens1896.tif/lossless-page1-220px-AnnieDirkens1896.tif.png|thumb| Annie Dirkens 1896-yilda suratga olingan ''"Kichik daho"'' filmidagi Paolo rolida.]] [[Fayl:AnnieDirkens1907.tif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/AnnieDirkens1907.tif/lossless-page1-220px-AnnieDirkens1907.tif.png|thumb| Annie Dirkens 1907-yilda suratga olingan ''"Miss Hook of Golland"'' filmidagi Mina rolida.]] '''Annie Dirkens'''(1869-yil 25-sentabr (baʼzi manbalarda 1870-yil) — 1942-yil 11-noyabr) — [[Vena (shahar)|Vena shahrida]] yashagan nemis aktrisasi va qoʻshiqchisi; 1898-yilda turmush qurganidan familyasini '''baronessa fon Hammershteyn''' deb eʼlon qilgan. == Yoshlik == Annie Dirkens [[Berlin|Berlinda]] tugʻilgan. Uning otasi Piter Avgust Dryus ingliz temir yoʻllaru xodimi edi. == Karyera == Annie Dirkens qoʻshiqchi sifatidagi faoliyatini 1893-yilda Berlinda boshlagan. U operalarda, jumladan, 1896-yilda Londonning Shaftesberi teatrida ''"Kichik daho'' " filmida bosh rolni ijro etgan.<ref>[https://books.google.com/books?id=CQxIAQAAMAAJ&lpg=PA466&ots=0aNP8vEMRc&dq=Annie%20Dirkens&pg=PA466#v=onepage&q&f=false „'The Little Genius' at Home“] ''The Sketch'' (July 15, 1896): 466.</ref><ref>[https://books.google.com/books?id=UOo2AQAAMAAJ&dq=Annie%20Dirkens&pg=PA132#v=onepage&q=Annie%20Dirkens&f=false „Violinists at Home“] ''The Strad'' (September 1896): 132.</ref> 1897-yilda Vena shahrida [[Johann Strauss II|Iogann Shtraus II]] ning soʻnggi " ''Die Gottin der Vernunft'' " operettasining premyerasida Comtesse Mathilde rolida kuyladi.<ref>[http://www.operetten-lexikon.info/?menu=186&lang=1 ''Operetten-Lexicon'' website], „Die Göttin der Vernunft“, accessed 8 January 2019.</ref> U turmushga chiqqandan soʻng „baronessa“ unvonini oldi. U Vena shahridagi Karlteatrda Lexarning " ''Der Rastelbinder'' " spektaklida<ref>George Greville Moore, [https://books.google.com/books?id=sWJJAAAAMAAJ&dq=Annie%20Dirkens&pg=PA288#v=onepage&q=Annie%20Dirkens&f=false ''Society recollections in Paris and Vienna, 1879-1904''] (John Long 1907): 288.</ref> va 1907-yilda Berlindagi ''Gollandiyaning "Miss Hook'' " filmida suratga tushdi.<ref>E. F. S., [https://books.google.com/books?id=O4I4AQAAMAAJ&dq=Annie%20Dirkens&pg=PA240#v=onepage&q&f=false „'The Stage from the Stalls“] ''The Sketch'' (September 4, 1907): 240.</ref> 1906-yilda u Nyu-Yorkdagi Irving Pleys teatrida<ref>"Musical Farce in German" ''New York Times'' (December 28, 1906): 9. via [[ProQuest]]</ref> nemis tilida musiqiy farsni ijro etdi.<ref>"A Council Will Manage Irving Place Theatre" ''New York Times'' (September 14, 1906): 7. via [[ProQuest]]</ref> Birinchi [[Birinchi jahon urushi|jahon urushi]] paytida urush kasalxonalarida koʻngilli hamshira boʻlgan, shuningdek, Qizil Xoch tadbirlarida qoʻshiq kuylagan. U 1918-yilda otdan yiqilib, urush va sahnadagi faoliyatini tugatdi. Urushdan keyin tamaki do‘konida ishlagan. == Shaxsiy hayot == [[Fayl:Feuerhalle_Simmering_-_Urnenhain_(Abteilung_1)_-_Annie_Dirkens_03.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Feuerhalle_Simmering_-_Urnenhain_%28Abteilung_1%29_-_Annie_Dirkens_03.jpg/220px-Feuerhalle_Simmering_-_Urnenhain_%28Abteilung_1%29_-_Annie_Dirkens_03.jpg|thumb| Feuerhalle Simmering — Urnenhain (Abteilung 1) — Annie Dirkens qabri]] Annie Dirkens 1898-yilda advokat va harbiy ofitser Vilgelm Freyxer fon Hammershteyn-Equordga turmushga chiqdi. U 1915-yilda, eri Birinchi jahon urushi paytida jangovar jarohatlardan vafot etganida beva qolgan. U 1942-yilda Vena shahrida 72 yoshida vafot etdi. Annie Dirkens-Hammershteynning qabri Venadagi Feuerhalle Simmeringda joylashgan. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:1942-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1869-yilda tugʻilganlar]] lmpbuyzs0vob0uwav2t7h0zvjv3smvd Munozara:April Ludgate 1 758871 2725791 2022-07-30T16:06:07Z Mahirema 72031 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Annie Dirkens 1 758872 2725792 2022-07-30T16:06:50Z Ikromova Guli 74291 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wikiayollar wikitext text/x-wiki {{WikiAyollar loyihasi}} hua47ps7xafm4p23bsddy47hqqeky7k Pär Zetterberg 0 758873 2725797 2022-07-30T16:16:32Z Boboyev1996 72209 „[[:en:Special:Redirect/revision/1090767409|Pär Zetterberg]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Pär Zetterberg|tasvir=Zet5.jpg|izoh=|toʻliqism=Pär Johan Zetterberg|boʻyi=1.74 m|tavallud_sana={{birth date and age|1970|10|14|df=yes}}|tavallud_joyi=[[Falkenberg]], Shvetsiya|joriyklub=|pozitsiya=[[Yarim himoyachi]]|yoshlikyillari1=1978–1986|yoshlikklublari1=[[Falkenbergs FF]]|yoshlikyillari2=1986–1991|yoshlikklublari2=[[R.S.C. Anderlecht|Anderlecht]]|yillar1=1986|klublar1=[[Falkenbergs FF]]|isht1=7|gollar1=0|yillar2=1989–2000|klublar2=[[R.S.C. Anderlecht|Anderlecht]]|isht2=195|gollar2=49|yillar3=1991–1993|klublar3=→ [[S. du Pays de Charleroi|Charleroi]] (Ijara)|isht3=62|gollar3=11|yillar4=2000–2003|klublar4=[[Olympiacos F.C.|Olympiacos]]|isht4=61|gollar4=7|yillar5=2003–2006|klublar5=[[R.S.C. Anderlecht|Anderlecht]]|isht5=89|gollar5=23|milliyyillar1=1986–1987|milliyjamoa1=[[Shvetsiya U17]]|milliyisht1=11|milliygollar1=2|milliyyillar2=1990|milliyjamoa2=[[Shvetsiya U21]]|milliyisht2=1|milliygollar2=0|milliyyillar3=1993–1999|milliyjamoa3=[[Shvetsiya]]|milliyisht3=30|milliygollar3=6|boshliqklublar1=[[R.S.C. Anderlecht|Anderlecht]] (Yordamchi)|boshliqyillar1=2018–2020}} '''Pär Johan Zetterberg''' ( 1970-yil 14-oktyabrda tug'ilgan) - [[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyachi]] sifatida o'ynagan shvetsiyalik sobiq professional [[Futbol|futbolchi]] . U RSC Anderlecht bilan o'tkazgan vaqtlari bilan yaxshi esga olinadi, lekin ayni paytda 1986 va 2006-yillar oralig'ida bo'lgan faoliyati davomida Falkenbergs FF, Sharleroi va Olimpiakosni himoya qilgan. 1993 va 1999-yillar oralig'ida to'liq xalqaro maydonga tushib, Shvetsiya terma jamoasi uchun 30 ta o'yinda g'alaba qozongan va 6 ta gol urgan. U 1997-yilda Shvetsiyada yilning eng yaxshi futbolchisi sifatida Guldbollen bilan taqdirlangan. == Klub karyerasi == Zetterberg futbolchilik faoliyatini 1978-yilda Falkenbergs FFda boshlagan va 1986-yilda 15 yoshida 3-divizion jamoasida debyut qilgan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Mastrogiannopoulos, Alexander|sana=11 December 2009|sarlavha=Sweden – Record International Players|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/zwed-recintlp.html|nashriyot=[[RSSSF]]}}</ref><ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg slutar|url=https://www.aftonbladet.se/a/7l3kpo|kirish sanasi=7 March 2021|ish=Aftonbladet|til=sv}}</ref>. Falkenberg uchun yettita o'yin o'tkazgandan so'ng, u o'sha yili "Anderlext"ga yosh futbolchi sifatida qo'shilgan<ref name=":0" />. U 1989 -yilda Belgiya birinchi divizionida "Anderlext" safida debyut qilgan va 1991/1993-yillarda " Sharlerua "da ijarada o'ynagan<ref name=":0" />. U 2000-yilgacha “Anderlext”da qoldi va shu vaqt ichida jamoaga to‘rtta liga chempioni bo‘lishiga yordam bergan<ref name=":0" />. 2000-yilda Zetterberg Gretsiya Superligasida "Olimpiakos" ga qo'shilgan hamda 2000 va 2003-yillar oralig'ida jamoaga ketma-ket uchta liga chempioni bo'lishiga yordam bergan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Kamraterna|sana=11 January 2017|sarlavha=Pär Zetterberg om Kujovic och slukhålet Belgien: "Jag förstår det inte"|url=https://kamraterna.net/2017/01/11/par-zetterberg-om-kujovic-och-slukhalet-belgien-jag-forstar-det-inte/|kirish sanasi=7 March 2021|ish=Kamraterna|til=sv-SE}}</ref>. U 2003-yilda Anderlextga qaytdgan va 2006-yilda professional futboldan ketishdan oldin jamoaga yana ikkita liga chempioni bo‘lishiga yordam bergan<ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg slutar|url=https://www.aftonbladet.se/a/7l3kpo|kirish sanasi=7 March 2021|ish=Aftonbladet|til=sv}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.aftonbladet.se/a/7l3kpo "Pär Zetterberg slutar"]. ''Aftonbladet'' (in Swedish)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">7 March</span> 2021</span>.</cite> [[Category:CS1 Swedish-language sources (sv)]]</ref>. U "Anderlext" safida 300 ga yaqin o'yinda maydonga tushdi<ref>{{Veb manbasi|sana=22 March 2020|sarlavha=Pär Zetterberg får gå när Anderlecht måste spara|url=https://www.svt.se/sport/fotboll/par-zetterberg-far-ga-nar-anderlecht-maste-spara|kirish sanasi=7 March 2021|ish=SVT Sport|til=sv}}</ref>. == Xalqaro karyera == Zetterberg Shvetsiya U17 va U21 terma jamoalari tarkibida jami 12 marta maydonga tushib, ikkita gol urgan<ref name=":1">{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg spelarstatistik|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/par-zetterberg/d2e7f5c7-aa1f-4a70-8490-5f5ab1d23fb8/|ish=Svensk Fotboll}}</ref>. U 1993-yil 19-mayda Shvetsiya terma jamoasi safida 1994-yilgi Jahon chempionati saralashida Avstriyaga qarshi o‘yinda debyut qilgan va 1:0 hisobidagi g‘alabaning 70-daqiqasida Jonni Ekstryomni o'rniga maydonga tushgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Österrike - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-osterrike-landskamper-herr-senior/1569276|kirish sanasi=7 March 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref>. U Shvetsiya termasi uchun birinchi golini ikki hafta o'tgach, 1993-yil 2-iyunda 1994-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashida Isroilga qarshi o'yinda kiritgan<ref name=":2">{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Israel - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-israel-landskamper-herr-senior/1569280|kirish sanasi=7 March 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref>. Zetterberg Shvetsiyaga 1994-yilgi FIFA Jahon chempionatiga chiqishda yordam bergan, ammo tizzasidan olgan jiddiy jarohati tufayli turnirni o'tkazib yuborgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Guldbollen 1997 — fogis.se|url=https://fogis.se/arkiv/tidigare/2001/11/guldbollen-1997/|kirish sanasi=7 March 2021|ish=fogis.se}}</ref>. U UEFA Yevro-1996 va FIFA Jahon Chempionati 1998 uchun saralash musobaqalrida o'ynagan, ammo oxirgi mavsumda jami uchta gol urganiga qaramay, Shvetsiyaga ikkita turnirga yo'llanma olishiga yordam bera olmagan<ref name=":1">{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg spelarstatistik|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/par-zetterberg/d2e7f5c7-aa1f-4a70-8490-5f5ab1d23fb8/|ish=Svensk Fotboll}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/par-zetterberg/d2e7f5c7-aa1f-4a70-8490-5f5ab1d23fb8/ "Pär Zetterberg spelarstatistik"]. ''Svensk Fotboll''.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: url-status ([[:Category:CS1 maint: url-status|link]])</span> [[Category:CS1 maint: url-status]]</ref>. Zetterberg 1999-yilda terma jamoa murabbiyi Tommi Söderberg bilan janjallashib qolgan va Söderberg jamoani boshqarmaguncha Shvetsiya terma jamoasiga qaytmasligini ma'lum qilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg: "Jag har rett ut problemen"|url=https://www.expressen.se/kvallsposten/sport/par-zetterberg-jag-har-rett-ut-problemen/|kirish sanasi=7 March 2021|ish=www.expressen.se|til=sv}}</ref>. U Shvetsiya terma jamoasi safidagi so'nggi xalqaro o'yinini 28 yoshida Lyuksemburgga qarshi UEFA Yevro-2000 saralashida 1:0 hisobida yakunlangan o'yinda o'tkagan<ref name=":1">{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg spelarstatistik|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/par-zetterberg/d2e7f5c7-aa1f-4a70-8490-5f5ab1d23fb8/|ish=Svensk Fotboll}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/par-zetterberg/d2e7f5c7-aa1f-4a70-8490-5f5ab1d23fb8/ "Pär Zetterberg spelarstatistik"]. ''Svensk Fotboll''.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: url-status ([[:Category:CS1 maint: url-status|link]])</span> [[Category:CS1 maint: url-status]]</ref>. Zetterberg faoliyati davomida jami 30 ta o‘yin o‘tkazib, 6 ta gol urgan<ref name=":1" />. == Murabbiylik karyerasi == 2020-yil 21-martda Zetterberg ikki yillikfaoliyatidan so‘ng RSC Anderlechtni bosh murabbiy yordamchisiligidan ketgan<ref>https://www.web24.news/u/2020/03/anderlecht-splits-from-par-zetterberg.html</ref><ref>{{Veb manbasi|sana=22 March 2020|sarlavha=Pär Zetterberg får gå när Anderlecht måste spara|url=https://www.svt.se/sport/fotboll/par-zetterberg-far-ga-nar-anderlecht-maste-spara|kirish sanasi=7 March 2021|ish=SVT Sport|til=sv}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Zetterberg 1-[[Qandli diabet|toifa diabetdan]] aziyat chekadi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Diabetic Designed: Pär Zetterberg|url=http://www.diabeticdesigned.se/halloffame/par-zetterberg/|kirish sanasi=23 January 2013}}</ref>. U professional futbolchi Erik Zetterbergning otasi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Zetterberg: Mitt mål är att spela i en toppliga|url=https://www.aftonbladet.se/a/9mMMnE|kirish sanasi=7 March 2021|ish=Aftonbladet|til=sv}}</ref>. == Karyera statistikasi == === Klub === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Mamlakat kubogi ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Qit'a ! colspan="2" |Jami |- !Divizion !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol |- |Falkenberg |1986<ref>{{Kitob manbasi|editor=Frantz|title=Det svenska fotbollslandslaget 1908–2008|publisher=CA Strömberg AB|year=2008|location=Vällingby|language=sv|isbn=978-91-86184-69-8}}</ref> |Divizion 3 |7 |0 | | | colspan="2" |— | | | | |- | rowspan="9" |Anderlecht |1990–91 |Birinchi Divizion |2 |0 | | | | | | | | |- |1993–94 |Birinchi Divizion |22 |3 | | | | | | | | |- |1994–95 |Birinchi Divizion |24 |3 | | | | | | | | |- |1995–96 |Birinchi Divizion |33 |5 | | | | | | | | |- |1996–97 |Birinchi Divizion |32 |12 | | | | | | | | |- |1997–98 |Birinchi Divizion |25 |7 | | | | | | | | |- |1998–99 |Birinchi Divizion |24 |7 | | | | | | | | |- |1999–2000 |Birinchi Divizion |33 |12 | | | | | | | | |- ! colspan="2" |Jami !195 !49 ! ! ! ! ! ! ! ! |- | rowspan="3" |Charleroi (loan) |1991–92 |Birinchi Divizion |29 |5 | | | | | | | | |- |1992–93 |Birinchi Divizion |33 |6 | | | | | | | | |- ! colspan="2" |Jami !62 !11 ! ! ! ! ! ! ! ! |- | rowspan="4" |Olympiacos |2000–01 |Alpha Ethniki |22 |4 | | | | | | | | |- |2001–02 |Alpha Ethniki |15 |0 | | | | | | | | |- |2002–03 |Alpha Ethniki |24 |3 | | | | | | | | |- ! colspan="2" |Jami !61 !7 ! ! ! ! ! ! ! ! |- | rowspan="4" |Anderlecht |2003–04 |Birinchi Divizion |30 |7 | | | | | | | | |- |2004–05 |Birinchi Divizion |29 |8 | | | | | | | | |- |2005–06 |Birinchi Divizion |30 |8 | | | | | | | | |- ! colspan="2" |Jami !89 !23 ! ! ! ! ! ! ! ! |- ! colspan="3" |Karyerada jami !414 !90 ! ! ! ! ! ! ! ! |} === Xalqaro === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoada yil bo'yicha o'yin va gollar !Milliy terma jamoa ! Yil !O'yin ! Gol |- | rowspan="7" | Shvetsiya | 1993 | 6 | 1 |- | 1994 | 0 | 0 |- | 1995 | 3 | 0 |- | 1996 | 8 | 0 |- | 1997 | 9 | 5 |- | 1998 | 3 | 0 |- | 1999 | 1 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 30 ! 6 |} {| class="wikitable sortable" |+Pär Zetterberg tomonidan kiritilgan xalqaro gollar ro'yxati ! scope="col" |№ ! scope="col" | Sana ! scope="col" | Joy ! scope="col" | Raqib ! scope="col" | Hisob ! scope="col" | Natija ! scope="col" | Musobaqa ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|References}} |- | align="center" | 1 |2.06.1993 | Råsunda stadioni, [[Solna]], Shvetsiya |{{Fb|ISR}} | align="center" | 3–0 | align="center" | 5–0 | 1994-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi | <ref name=":2">{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Israel - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-israel-landskamper-herr-senior/1569280|kirish sanasi=7 March 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-israel-landskamper-herr-senior/1569280 "Sverige - Israel - Matchfakta - Svensk fotboll"]. ''www.svenskfotboll.se'' (in Swedish)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">7 March</span> 2021</span>.</cite> [[Category:CS1 Swedish-language sources (sv)]]</ref> |- | align="center" | 2 | rowspan="2" |22.05.1997 | rowspan="2" | Råsunda stadioni, Solna, Shvetsiya | rowspan="2" |{{Fb|POL}} | align="center" | 1–0 | rowspan="2" style="text-align:center" | 2–2 | rowspan="2" |O'rtoqlik | rowspan="2" | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Polen Herrar A träningslandskamp|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-polen-landskamper-herr-senior/1569638/|ish=Svensk Fotboll}}</ref> |- | align="center" | 3 | align="center" | 2–0 |- | align="center" | 4 |8.06.1997 | Kadriorg stadioni, Tallin, Estoniya |{{Fb|EST}} | align="center" | 2–0 | align="center" | 3–2 | 1998-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Estland - Sverige - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/estland-sverige-landskamper-herr-senior/1569643|kirish sanasi=7 March 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref> |- | align="center" | 5 |20.08.1997 | "Dinamo" stadioni, Minsk, Belarus |{{Fb|Belarus}} | align="center" | 2–1 | align="center" | 1–1 | 1998-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Herrar A VM-kval Vitryssland 1 - 2 Sverige|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/vitryssland-sverige-landskamper-herr-senior/1569670/|ish=Svensk Fotboll}}</ref> |- | align="center" | 6 |11.10.1997 | Råsunda stadioni, Solna, Shvetsiya |{{Fb|EST}} | align="center" | 1–0 | align="center" | 1–0 | 1998-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Estland VM-kval|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-estland-landskamper-herr-senior/1569698/|ish=Svensk Fotboll}}</ref> |} == Yutuqlar == '''Anderlext'''<ref name="eurosport32">{{Veb manbasi|sarlavha=RSC Anderlecht {{!}} Palmares|url=https://www.rsca.be/nl/club/palmares}}</ref> * Belgiya birinchi divizioni : 1990–91, 1993–94, 1994–95, 1999–00, 2003–04, 2005–06 * Belgiya kubogi : 1993–94 * Belgiya liga kubogi : 2000<ref name="eurosport222">{{Veb manbasi|sarlavha=Anderlecht wint de Ligabeker|url=https://www.hbvl.be/cnt/oid50728}}</ref> * Belgiyaning yilning eng yaxshi sport jamoasi : 2000'''<ref name="eurosport382">{{Veb manbasi|sarlavha=Rode Duivels Ploeg van het Jaar|url=https://www.hln.be/meer-sport/rode-duivels-ploeg-van-het-jaar~a9fbc836/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.be%2F}}</ref>''' '''Olimpiakos''' * Gretsiya Superligasi : 2000–01, 2001–02, 2002–03'''<ref name="eurosport322">{{Veb manbasi|sarlavha=Palmarès de l'Olympiakos|url=https://www.lequipe.fr/Football/FootballFicheClub430.html}}</ref>''' '''Shahsiy yutuqlar''' * Belgiya oltin tuflisi : 1993, 1997<ref name="Yashin Award2">{{Veb manbasi|sarlavha=Winnaars Gouden Schoen|url=https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20120111_213}}</ref> * Belgiyada yilning eng yaxshi professional futbolchisi : 1993, 1997, 1998<ref name="eurosport372">{{Veb manbasi|sarlavha=Palmares Profvoetballer van het Jaar|sana=11 May 2008|url=https://www.demorgen.be/nieuws/alle-palmaressen-op-een-rijtje~b21f9e9f/}}</ref> * [[:nl:Man_van_het_Seizoen|Mavsumning eng yaxshi futbolchisi (Belgiya birinchi divizioni)]] : 1996–97<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Homme de la saison belge|url=https://www.football-the-story.com/homme-de-la-saison-belge}}</ref> * Shvetsiya Oltin to'pi : 1997<ref name="Yashin Award5">{{Veb manbasi|sarlavha=Guldbollen 1997|url=https://fogis.se/arkiv/tidigare/2001/11/guldbollen-1997/}}</ref> * [[:nl:Fair-Playprijs|Belgiya Fair Play mukofoti]] : 1998, 1999, 2000, 2004, 2005, 2006<ref name="eurosport372" /> * [[:nl:Belgische_Gouden_Schoen_2003|Platina Eleven]] (Oltin butsa sohibining 50 yillikdagi eng yaxshi jamoasi) (2003)<ref>{{Veb manbasi|muallif=UEFA.com|sana=15 January 2004|sarlavha=Aruna voted Belgium's finest {{!}} Inside UEFA|url=https://www.uefa.com/insideuefa/member-associations/BEL/news/0199-0f8452c4cff9-ecec98bb3aad-1000--aruna-voted-belgium-s-finest/|kirish sanasi=8 November 2020|ish=UEFA.com|til=en}}</ref> * "Oltin butsa" sohibi (2011)<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Het beste Gouden Schoen-elftal ooit|url=https://www.nieuwsblad.be/cnt/go6356m2g}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1970-yilda tugʻilganlar]] afmf23c3a1ri87elz22gticnrlt6cxy 2725799 2725797 2022-07-30T16:17:53Z Boboyev1996 72209 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Pär Zetterberg|tasvir=Zet5.jpg|izoh=|toʻliqism=Pär Johan Zetterberg|boʻyi=1.74 m|tavallud_sana={{birth date and age|1970|10|14|df=yes}}|tavallud_joyi=[[Falkenberg]], Shvetsiya|joriyklub=|pozitsiya=[[Yarim himoyachi]]|yoshlikyillari1=1978–1986|yoshlikklublari1=[[Falkenbergs FF]]|yoshlikyillari2=1986–1991|yoshlikklublari2=[[R.S.C. Anderlecht|Anderlecht]]|yillar1=1986|klublar1=[[Falkenbergs FF]]|isht1=7|gollar1=0|yillar2=1989–2000|klublar2=[[R.S.C. Anderlecht|Anderlecht]]|isht2=195|gollar2=49|yillar3=1991–1993|klublar3=→ [[S. du Pays de Charleroi|Charleroi]] (Ijara)|isht3=62|gollar3=11|yillar4=2000–2003|klublar4=[[Olympiacos F.C.|Olympiacos]]|isht4=61|gollar4=7|yillar5=2003–2006|klublar5=[[R.S.C. Anderlecht|Anderlecht]]|isht5=89|gollar5=23|milliyyillar1=1986–1987|milliyjamoa1=[[Shvetsiya U17]]|milliyisht1=11|milliygollar1=2|milliyyillar2=1990|milliyjamoa2=[[Shvetsiya U21]]|milliyisht2=1|milliygollar2=0|milliyyillar3=1993–1999|milliyjamoa3=[[Shvetsiya]]|milliyisht3=30|milliygollar3=6|boshliqklublar1=[[R.S.C. Anderlecht|Anderlecht]] (Yordamchi)|boshliqyillar1=2018–2020}} '''Pär Johan Zetterberg''' ( 1970-yil 14-oktyabrda tug'ilgan) - [[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyachi]] sifatida o'ynagan shvetsiyalik sobiq professional [[Futbol|futbolchi]] . U RSC Anderlecht bilan o'tkazgan vaqtlari bilan yaxshi esga olinadi, lekin ayni paytda 1986 va 2006-yillar oralig'ida bo'lgan faoliyati davomida Falkenbergs FF, Sharleroi va Olimpiakosni himoya qilgan. 1993 va 1999-yillar oralig'ida to'liq xalqaro maydonga tushib, Shvetsiya terma jamoasi uchun 30 ta o'yinda g'alaba qozongan va 6 ta gol urgan. U 1997-yilda Shvetsiyada yilning eng yaxshi futbolchisi sifatida Guldbollen bilan taqdirlangan. == Klub karyerasi == Zetterberg futbolchilik faoliyatini 1978-yilda Falkenbergs FFda boshlagan va 1986-yilda 15 yoshida 3-divizion jamoasida debyut qilgan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Mastrogiannopoulos, Alexander|sana=11 December 2009|sarlavha=Sweden – Record International Players|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/zwed-recintlp.html|nashriyot=[[RSSSF]]}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg slutar|url=https://www.aftonbladet.se/a/7l3kpo|kirish sanasi=7 March 2021|ish=Aftonbladet|til=sv}}</ref>. Falkenberg uchun yettita o'yin o'tkazgandan so'ng, u o'sha yili "Anderlext"ga yosh futbolchi sifatida qo'shilgan. U 1989 -yilda Belgiya birinchi divizionida "Anderlext" safida debyut qilgan va 1991/1993-yillarda " Sharlerua "da ijarada o'ynagan. U 2000-yilgacha “Anderlext”da qoldi va shu vaqt ichida jamoaga to‘rtta liga chempioni bo‘lishiga yordam bergan. 2000-yilda Zetterberg Gretsiya Superligasida "Olimpiakos" ga qo'shilgan hamda 2000 va 2003-yillar oralig'ida jamoaga ketma-ket uchta liga chempioni bo'lishiga yordam bergan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Kamraterna|sana=11 January 2017|sarlavha=Pär Zetterberg om Kujovic och slukhålet Belgien: "Jag förstår det inte"|url=https://kamraterna.net/2017/01/11/par-zetterberg-om-kujovic-och-slukhalet-belgien-jag-forstar-det-inte/|kirish sanasi=7 March 2021|ish=Kamraterna|til=sv-SE}}</ref>. U 2003-yilda Anderlextga qaytdgan va 2006-yilda professional futboldan ketishdan oldin jamoaga yana ikkita liga chempioni bo‘lishiga yordam bergan<ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg slutar|url=https://www.aftonbladet.se/a/7l3kpo|kirish sanasi=7 March 2021|ish=Aftonbladet|til=sv}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.aftonbladet.se/a/7l3kpo "Pär Zetterberg slutar"]. ''Aftonbladet'' (in Swedish)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">7 March</span> 2021</span>.</cite> [[Category:CS1 Swedish-language sources (sv)]]</ref>. U "Anderlext" safida 300 ga yaqin o'yinda maydonga tushdi<ref>{{Veb manbasi|sana=22 March 2020|sarlavha=Pär Zetterberg får gå när Anderlecht måste spara|url=https://www.svt.se/sport/fotboll/par-zetterberg-far-ga-nar-anderlecht-maste-spara|kirish sanasi=7 March 2021|ish=SVT Sport|til=sv}}</ref>. == Xalqaro karyera == Zetterberg Shvetsiya U17 va U21 terma jamoalari tarkibida jami 12 marta maydonga tushib, ikkita gol urgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg spelarstatistik|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/par-zetterberg/d2e7f5c7-aa1f-4a70-8490-5f5ab1d23fb8/|ish=Svensk Fotboll}}</ref>. U 1993-yil 19-mayda Shvetsiya terma jamoasi safida 1994-yilgi Jahon chempionati saralashida Avstriyaga qarshi o‘yinda debyut qilgan va 1:0 hisobidagi g‘alabaning 70-daqiqasida Jonni Ekstryomni o'rniga maydonga tushgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Österrike - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-osterrike-landskamper-herr-senior/1569276|kirish sanasi=7 March 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref>. U Shvetsiya termasi uchun birinchi golini ikki hafta o'tgach, 1993-yil 2-iyunda 1994-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashida Isroilga qarshi o'yinda kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Israel - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-israel-landskamper-herr-senior/1569280|kirish sanasi=7 March 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref>. Zetterberg Shvetsiyaga 1994-yilgi FIFA Jahon chempionatiga chiqishda yordam bergan, ammo tizzasidan olgan jiddiy jarohati tufayli turnirni o'tkazib yuborgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Guldbollen 1997 — fogis.se|url=https://fogis.se/arkiv/tidigare/2001/11/guldbollen-1997/|kirish sanasi=7 March 2021|ish=fogis.se}}</ref>. U UEFA Yevro-1996 va FIFA Jahon Chempionati 1998 uchun saralash musobaqalrida o'ynagan, ammo oxirgi mavsumda jami uchta gol urganiga qaramay, Shvetsiyaga ikkita turnirga yo'llanma olishiga yordam bera olmagan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg spelarstatistik|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/par-zetterberg/d2e7f5c7-aa1f-4a70-8490-5f5ab1d23fb8/|ish=Svensk Fotboll}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/par-zetterberg/d2e7f5c7-aa1f-4a70-8490-5f5ab1d23fb8/ "Pär Zetterberg spelarstatistik"]. ''Svensk Fotboll''.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: url-status ([[:Category:CS1 maint: url-status|link]])</span> [[Category:CS1 maint: url-status]]</ref>. Zetterberg 1999-yilda terma jamoa murabbiyi Tommi Söderberg bilan janjallashib qolgan va Söderberg jamoani boshqarmaguncha Shvetsiya terma jamoasiga qaytmasligini ma'lum qilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg: "Jag har rett ut problemen"|url=https://www.expressen.se/kvallsposten/sport/par-zetterberg-jag-har-rett-ut-problemen/|kirish sanasi=7 March 2021|ish=www.expressen.se|til=sv}}</ref>. U Shvetsiya terma jamoasi safidagi so'nggi xalqaro o'yinini 28 yoshida Lyuksemburgga qarshi UEFA Yevro-2000 saralashida 1:0 hisobida yakunlangan o'yinda o'tkagan<ref name=":1">{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg spelarstatistik|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/par-zetterberg/d2e7f5c7-aa1f-4a70-8490-5f5ab1d23fb8/|ish=Svensk Fotboll}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/par-zetterberg/d2e7f5c7-aa1f-4a70-8490-5f5ab1d23fb8/ "Pär Zetterberg spelarstatistik"]. ''Svensk Fotboll''.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: url-status ([[:Category:CS1 maint: url-status|link]])</span> [[Category:CS1 maint: url-status]]</ref>. Zetterberg faoliyati davomida jami 30 ta o‘yin o‘tkazib, 6 ta gol urgan<ref name=":1" />. == Murabbiylik karyerasi == 2020-yil 21-martda Zetterberg ikki yillikfaoliyatidan so‘ng RSC Anderlechtni bosh murabbiy yordamchisiligidan ketgan<ref>https://www.web24.news/u/2020/03/anderlecht-splits-from-par-zetterberg.html</ref><ref>{{Veb manbasi|sana=22 March 2020|sarlavha=Pär Zetterberg får gå när Anderlecht måste spara|url=https://www.svt.se/sport/fotboll/par-zetterberg-far-ga-nar-anderlecht-maste-spara|kirish sanasi=7 March 2021|ish=SVT Sport|til=sv}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Zetterberg 1-[[Qandli diabet|toifa diabetdan]] aziyat chekadi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Diabetic Designed: Pär Zetterberg|url=http://www.diabeticdesigned.se/halloffame/par-zetterberg/|kirish sanasi=23 January 2013}}</ref>. U professional futbolchi Erik Zetterbergning otasi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Zetterberg: Mitt mål är att spela i en toppliga|url=https://www.aftonbladet.se/a/9mMMnE|kirish sanasi=7 March 2021|ish=Aftonbladet|til=sv}}</ref>. == Karyera statistikasi == === Klub === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Mamlakat kubogi ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Qit'a ! colspan="2" |Jami |- !Divizion !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol |- |Falkenberg |1986<ref>{{Kitob manbasi|editor=Frantz|title=Det svenska fotbollslandslaget 1908–2008|publisher=CA Strömberg AB|year=2008|location=Vällingby|language=sv|isbn=978-91-86184-69-8}}</ref> |Divizion 3 |7 |0 | | | colspan="2" |— | | | | |- | rowspan="9" |Anderlecht |1990–91 |Birinchi Divizion |2 |0 | | | | | | | | |- |1993–94 |Birinchi Divizion |22 |3 | | | | | | | | |- |1994–95 |Birinchi Divizion |24 |3 | | | | | | | | |- |1995–96 |Birinchi Divizion |33 |5 | | | | | | | | |- |1996–97 |Birinchi Divizion |32 |12 | | | | | | | | |- |1997–98 |Birinchi Divizion |25 |7 | | | | | | | | |- |1998–99 |Birinchi Divizion |24 |7 | | | | | | | | |- |1999–2000 |Birinchi Divizion |33 |12 | | | | | | | | |- ! colspan="2" |Jami !195 !49 ! ! ! ! ! ! ! ! |- | rowspan="3" |Charleroi (loan) |1991–92 |Birinchi Divizion |29 |5 | | | | | | | | |- |1992–93 |Birinchi Divizion |33 |6 | | | | | | | | |- ! colspan="2" |Jami !62 !11 ! ! ! ! ! ! ! ! |- | rowspan="4" |Olympiacos |2000–01 |Alpha Ethniki |22 |4 | | | | | | | | |- |2001–02 |Alpha Ethniki |15 |0 | | | | | | | | |- |2002–03 |Alpha Ethniki |24 |3 | | | | | | | | |- ! colspan="2" |Jami !61 !7 ! ! ! ! ! ! ! ! |- | rowspan="4" |Anderlecht |2003–04 |Birinchi Divizion |30 |7 | | | | | | | | |- |2004–05 |Birinchi Divizion |29 |8 | | | | | | | | |- |2005–06 |Birinchi Divizion |30 |8 | | | | | | | | |- ! colspan="2" |Jami !89 !23 ! ! ! ! ! ! ! ! |- ! colspan="3" |Karyerada jami !414 !90 ! ! ! ! ! ! ! ! |} === Xalqaro === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoada yil bo'yicha o'yin va gollar !Milliy terma jamoa ! Yil !O'yin ! Gol |- | rowspan="7" | Shvetsiya | 1993 | 6 | 1 |- | 1994 | 0 | 0 |- | 1995 | 3 | 0 |- | 1996 | 8 | 0 |- | 1997 | 9 | 5 |- | 1998 | 3 | 0 |- | 1999 | 1 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 30 ! 6 |} {| class="wikitable sortable" |+Pär Zetterberg tomonidan kiritilgan xalqaro gollar ro'yxati ! scope="col" |№ ! scope="col" | Sana ! scope="col" | Joy ! scope="col" | Raqib ! scope="col" | Hisob ! scope="col" | Natija ! scope="col" | Musobaqa ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|References}} |- | align="center" | 1 |2.06.1993 | Råsunda stadioni, [[Solna]], Shvetsiya |{{Fb|ISR}} | align="center" | 3–0 | align="center" | 5–0 | 1994-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi | <ref name=":2">{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Israel - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-israel-landskamper-herr-senior/1569280|kirish sanasi=7 March 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-israel-landskamper-herr-senior/1569280 "Sverige - Israel - Matchfakta - Svensk fotboll"]. ''www.svenskfotboll.se'' (in Swedish)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">7 March</span> 2021</span>.</cite> [[Category:CS1 Swedish-language sources (sv)]]</ref> |- | align="center" | 2 | rowspan="2" |22.05.1997 | rowspan="2" | Råsunda stadioni, Solna, Shvetsiya | rowspan="2" |{{Fb|POL}} | align="center" | 1–0 | rowspan="2" style="text-align:center" | 2–2 | rowspan="2" |O'rtoqlik | rowspan="2" | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Polen Herrar A träningslandskamp|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-polen-landskamper-herr-senior/1569638/|ish=Svensk Fotboll}}</ref> |- | align="center" | 3 | align="center" | 2–0 |- | align="center" | 4 |8.06.1997 | Kadriorg stadioni, Tallin, Estoniya |{{Fb|EST}} | align="center" | 2–0 | align="center" | 3–2 | 1998-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Estland - Sverige - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/estland-sverige-landskamper-herr-senior/1569643|kirish sanasi=7 March 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref> |- | align="center" | 5 |20.08.1997 | "Dinamo" stadioni, Minsk, Belarus |{{Fb|Belarus}} | align="center" | 2–1 | align="center" | 1–1 | 1998-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Herrar A VM-kval Vitryssland 1 - 2 Sverige|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/vitryssland-sverige-landskamper-herr-senior/1569670/|ish=Svensk Fotboll}}</ref> |- | align="center" | 6 |11.10.1997 | Råsunda stadioni, Solna, Shvetsiya |{{Fb|EST}} | align="center" | 1–0 | align="center" | 1–0 | 1998-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Estland VM-kval|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-estland-landskamper-herr-senior/1569698/|ish=Svensk Fotboll}}</ref> |} == Yutuqlar == '''Anderlext'''<ref name="eurosport32">{{Veb manbasi|sarlavha=RSC Anderlecht {{!}} Palmares|url=https://www.rsca.be/nl/club/palmares}}</ref> * Belgiya birinchi divizioni : 1990–91, 1993–94, 1994–95, 1999–00, 2003–04, 2005–06 * Belgiya kubogi : 1993–94 * Belgiya liga kubogi : 2000<ref name="eurosport222">{{Veb manbasi|sarlavha=Anderlecht wint de Ligabeker|url=https://www.hbvl.be/cnt/oid50728}}</ref> * Belgiyaning yilning eng yaxshi sport jamoasi : 2000'''<ref name="eurosport382">{{Veb manbasi|sarlavha=Rode Duivels Ploeg van het Jaar|url=https://www.hln.be/meer-sport/rode-duivels-ploeg-van-het-jaar~a9fbc836/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.be%2F}}</ref>''' '''Olimpiakos''' * Gretsiya Superligasi : 2000–01, 2001–02, 2002–03'''<ref name="eurosport322">{{Veb manbasi|sarlavha=Palmarès de l'Olympiakos|url=https://www.lequipe.fr/Football/FootballFicheClub430.html}}</ref>''' '''Shahsiy yutuqlar''' * Belgiya oltin tuflisi : 1993, 1997<ref name="Yashin Award2">{{Veb manbasi|sarlavha=Winnaars Gouden Schoen|url=https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20120111_213}}</ref> * Belgiyada yilning eng yaxshi professional futbolchisi : 1993, 1997, 1998<ref name="eurosport372">{{Veb manbasi|sarlavha=Palmares Profvoetballer van het Jaar|sana=11 May 2008|url=https://www.demorgen.be/nieuws/alle-palmaressen-op-een-rijtje~b21f9e9f/}}</ref> * [[:nl:Man_van_het_Seizoen|Mavsumning eng yaxshi futbolchisi (Belgiya birinchi divizioni)]] : 1996–97<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Homme de la saison belge|url=https://www.football-the-story.com/homme-de-la-saison-belge}}</ref> * Shvetsiya Oltin to'pi : 1997<ref name="Yashin Award5">{{Veb manbasi|sarlavha=Guldbollen 1997|url=https://fogis.se/arkiv/tidigare/2001/11/guldbollen-1997/}}</ref> * [[:nl:Fair-Playprijs|Belgiya Fair Play mukofoti]] : 1998, 1999, 2000, 2004, 2005, 2006<ref name="eurosport372" /> * [[:nl:Belgische_Gouden_Schoen_2003|Platina Eleven]] (Oltin butsa sohibining 50 yillikdagi eng yaxshi jamoasi) (2003)<ref>{{Veb manbasi|muallif=UEFA.com|sana=15 January 2004|sarlavha=Aruna voted Belgium's finest {{!}} Inside UEFA|url=https://www.uefa.com/insideuefa/member-associations/BEL/news/0199-0f8452c4cff9-ecec98bb3aad-1000--aruna-voted-belgium-s-finest/|kirish sanasi=8 November 2020|ish=UEFA.com|til=en}}</ref> * "Oltin butsa" sohibi (2011)<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Het beste Gouden Schoen-elftal ooit|url=https://www.nieuwsblad.be/cnt/go6356m2g}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1970-yilda tugʻilganlar]] afcn29npk5wktrw7boqrfqcv4x4jzht 2725801 2725799 2022-07-30T16:18:15Z Boboyev1996 72209 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Pär Zetterberg|tasvir=Zet5.jpg|izoh=|toʻliqism=Pär Johan Zetterberg|boʻyi=1.74 m|tavallud_sana={{birth date and age|1970|10|14|df=yes}}|tavallud_joyi=[[Falkenberg]], Shvetsiya|joriyklub=|pozitsiya=[[Yarim himoyachi]]|yoshlikyillari1=1978-1986|yoshlikklublari1=[[Falkenbergs FF]]|yoshlikyillari2=1986-1991|yoshlikklublari2=[[R.S.C. Anderlecht|Anderlecht]]|yillar1=1986|klublar1=[[Falkenbergs FF]]|isht1=7|gollar1=0|yillar2=1989-2000|klublar2=[[R.S.C. Anderlecht|Anderlecht]]|isht2=195|gollar2=49|yillar3=1991-1993|klublar3=→ [[S. du Pays de Charleroi|Charleroi]] (Ijara)|isht3=62|gollar3=11|yillar4=2000-2003|klublar4=[[Olympiacos F.C.|Olympiacos]]|isht4=61|gollar4=7|yillar5=2003-2006|klublar5=[[R.S.C. Anderlecht|Anderlecht]]|isht5=89|gollar5=23|milliyyillar1=1986-1987|milliyjamoa1=[[Shvetsiya U17]]|milliyisht1=11|milliygollar1=2|milliyyillar2=1990|milliyjamoa2=[[Shvetsiya U21]]|milliyisht2=1|milliygollar2=0|milliyyillar3=1993-1999|milliyjamoa3=[[Shvetsiya]]|milliyisht3=30|milliygollar3=6|boshliqklublar1=[[R.S.C. Anderlecht|Anderlecht]] (Yordamchi)|boshliqyillar1=2018-2020}} '''Pär Johan Zetterberg''' (1970-yil 14-oktyabrda tugʻilgan) — [[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyachi]] sifatida oʻynagan shvetsiyalik sobiq professional [[Futbol|futbolchi]] . U RSC Anderlecht bilan oʻtkazgan vaqtlari bilan yaxshi esga olinadi, lekin ayni paytda 1986 va 2006-yillar oraligʻida boʻlgan faoliyati davomida Falkenbergs FF, Sharleroi va Olimpiakosni himoya qilgan. 1993 va 1999-yillar oraligʻida toʻliq xalqaro maydonga tushib, Shvetsiya terma jamoasi uchun 30 ta oʻyinda gʻalaba qozongan va 6 ta gol urgan. U 1997-yilda Shvetsiyada yilning eng yaxshi futbolchisi sifatida Guldbollen bilan taqdirlangan. == Klub karyerasi == Zetterberg futbolchilik faoliyatini 1978-yilda Falkenbergs FFda boshlagan va 1986-yilda 15 yoshida 3-divizion jamoasida debyut qilgan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Mastrogiannopoulos, Alexander|sana=11 December 2009|sarlavha=Sweden – Record International Players|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/zwed-recintlp.html|nashriyot=[[RSSSF]]}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg slutar|url=https://www.aftonbladet.se/a/7l3kpo|kirish sanasi=7 March 2021|ish=Aftonbladet|til=sv}}</ref>. Falkenberg uchun yettita oʻyin oʻtkazgandan soʻng, u oʻsha yili „Anderlext“ga yosh futbolchi sifatida qoʻshilgan. U 1989 -yilda Belgiya birinchi divizionida „Anderlext“ safida debyut qilgan va 1991/1993-yillarda " Sharlerua "da ijarada oʻynagan. U 2000-yilgacha „Anderlext“da qoldi va shu vaqt ichida jamoaga to‘rtta liga chempioni bo‘lishiga yordam bergan. 2000-yilda Zetterberg Gretsiya Superligasida „Olimpiakos“ ga qoʻshilgan hamda 2000 va 2003-yillar oraligʻida jamoaga ketma-ket uchta liga chempioni boʻlishiga yordam bergan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Kamraterna|sana=11 January 2017|sarlavha=Pär Zetterberg om Kujovic och slukhålet Belgien: "Jag förstår det inte"|url=https://kamraterna.net/2017/01/11/par-zetterberg-om-kujovic-och-slukhalet-belgien-jag-forstar-det-inte/|kirish sanasi=7 March 2021|ish=Kamraterna|til=sv-SE}}</ref>. U 2003-yilda Anderlextga qaytdgan va 2006-yilda professional futboldan ketishdan oldin jamoaga yana ikkita liga chempioni bo‘lishiga yordam bergan<ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg slutar|url=https://www.aftonbladet.se/a/7l3kpo|kirish sanasi=7 March 2021|ish=Aftonbladet|til=sv}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.aftonbladet.se/a/7l3kpo „Pär Zetterberg slutar“]. ''Aftonbladet'' (in Swedish)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">7 March</span> 2021</span>.</cite> [[Category:CS1 Swedish-language sources (sv)]]</ref>. U „Anderlext“ safida 300 ga yaqin oʻyinda maydonga tushdi<ref>{{Veb manbasi|sana=22 March 2020|sarlavha=Pär Zetterberg får gå när Anderlecht måste spara|url=https://www.svt.se/sport/fotboll/par-zetterberg-far-ga-nar-anderlecht-maste-spara|kirish sanasi=7 March 2021|ish=SVT Sport|til=sv}}</ref>. == Xalqaro karyera == Zetterberg Shvetsiya U17 va U21 terma jamoalari tarkibida jami 12 marta maydonga tushib, ikkita gol urgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg spelarstatistik|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/par-zetterberg/d2e7f5c7-aa1f-4a70-8490-5f5ab1d23fb8/|ish=Svensk Fotboll}}</ref>. U 1993-yil 19-mayda Shvetsiya terma jamoasi safida 1994-yilgi Jahon chempionati saralashida Avstriyaga qarshi o‘yinda debyut qilgan va 1:0 hisobidagi g‘alabaning 70-daqiqasida Jonni Ekstryomni oʻrniga maydonga tushgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Österrike - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-osterrike-landskamper-herr-senior/1569276|kirish sanasi=7 March 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref>. U Shvetsiya termasi uchun birinchi golini ikki hafta oʻtgach, 1993-yil 2-iyunda 1994-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashida Isroilga qarshi oʻyinda kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Israel - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-israel-landskamper-herr-senior/1569280|kirish sanasi=7 March 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref>. Zetterberg Shvetsiyaga 1994-yilgi FIFA Jahon chempionatiga chiqishda yordam bergan, ammo tizzasidan olgan jiddiy jarohati tufayli turnirni oʻtkazib yuborgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Guldbollen 1997 — fogis.se|url=https://fogis.se/arkiv/tidigare/2001/11/guldbollen-1997/|kirish sanasi=7 March 2021|ish=fogis.se}}</ref>. U UEFA Yevro-1996 va FIFA Jahon Chempionati 1998 uchun saralash musobaqalrida oʻynagan, ammo oxirgi mavsumda jami uchta gol urganiga qaramay, Shvetsiyaga ikkita turnirga yoʻllanma olishiga yordam bera olmagan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg spelarstatistik|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/par-zetterberg/d2e7f5c7-aa1f-4a70-8490-5f5ab1d23fb8/|ish=Svensk Fotboll}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/par-zetterberg/d2e7f5c7-aa1f-4a70-8490-5f5ab1d23fb8/ „Pär Zetterberg spelarstatistik“]. ''Svensk Fotboll''.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: url-status ([[:Category:CS1 maint: url-status|link]])</span> [[Category:CS1 maint: url-status]]</ref>. Zetterberg 1999-yilda terma jamoa murabbiyi Tommi Söderberg bilan janjallashib qolgan va Söderberg jamoani boshqarmaguncha Shvetsiya terma jamoasiga qaytmasligini maʼlum qilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg: "Jag har rett ut problemen"|url=https://www.expressen.se/kvallsposten/sport/par-zetterberg-jag-har-rett-ut-problemen/|kirish sanasi=7 March 2021|ish=www.expressen.se|til=sv}}</ref>. U Shvetsiya terma jamoasi safidagi soʻnggi xalqaro oʻyinini 28 yoshida Lyuksemburgga qarshi UEFA Yevro-2000 saralashida 1:0 hisobida yakunlangan oʻyinda oʻtkagan<ref name=":1">{{Veb manbasi|sarlavha=Pär Zetterberg spelarstatistik|url=https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/par-zetterberg/d2e7f5c7-aa1f-4a70-8490-5f5ab1d23fb8/|ish=Svensk Fotboll}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.svenskfotboll.se/spelarfakta/par-zetterberg/d2e7f5c7-aa1f-4a70-8490-5f5ab1d23fb8/ „Pär Zetterberg spelarstatistik“]. ''Svensk Fotboll''.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: url-status ([[:Category:CS1 maint: url-status|link]])</span> [[Category:CS1 maint: url-status]]</ref>. Zetterberg faoliyati davomida jami 30 ta o‘yin o‘tkazib, 6 ta gol urgan<ref name=":1" />. == Murabbiylik karyerasi == 2020-yil 21-martda Zetterberg ikki yillikfaoliyatidan so‘ng RSC Anderlechtni bosh murabbiy yordamchisiligidan ketgan<ref>https://www.web24.news/u/2020/03/anderlecht-splits-from-par-zetterberg.html</ref><ref>{{Veb manbasi|sana=22 March 2020|sarlavha=Pär Zetterberg får gå när Anderlecht måste spara|url=https://www.svt.se/sport/fotboll/par-zetterberg-far-ga-nar-anderlecht-maste-spara|kirish sanasi=7 March 2021|ish=SVT Sport|til=sv}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Zetterberg 1-[[Qandli diabet|toifa diabetdan]] aziyat chekadi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Diabetic Designed: Pär Zetterberg|url=http://www.diabeticdesigned.se/halloffame/par-zetterberg/|kirish sanasi=23 January 2013}}</ref>. U professional futbolchi Erik Zetterbergning otasi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Zetterberg: Mitt mål är att spela i en toppliga|url=https://www.aftonbladet.se/a/9mMMnE|kirish sanasi=7 March 2021|ish=Aftonbladet|til=sv}}</ref>. == Karyera statistikasi == === Klub === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Mamlakat kubogi ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Qitʼa ! colspan="2" |Jami |- !Divizion !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol |- |Falkenberg |1986<ref>{{Kitob manbasi|editor=Frantz|title=Det svenska fotbollslandslaget 1908–2008|publisher=CA Strömberg AB|year=2008|location=Vällingby|language=sv|isbn=978-91-86184-69-8}}</ref> |Divizion 3 |7 |0 | | | colspan="2" |— | | | | |- | rowspan="9" |Anderlecht |1990-91 |Birinchi Divizion |2 |0 | | | | | | | | |- |1993-94 |Birinchi Divizion |22 |3 | | | | | | | | |- |1994-95 |Birinchi Divizion |24 |3 | | | | | | | | |- |1995-96 |Birinchi Divizion |33 |5 | | | | | | | | |- |1996-97 |Birinchi Divizion |32 |12 | | | | | | | | |- |1997-98 |Birinchi Divizion |25 |7 | | | | | | | | |- |1998-99 |Birinchi Divizion |24 |7 | | | | | | | | |- |1999-2000 |Birinchi Divizion |33 |12 | | | | | | | | |- ! colspan="2" |Jami !195 !49 ! ! ! ! ! ! ! ! |- | rowspan="3" |Charleroi (loan) |1991-92 |Birinchi Divizion |29 |5 | | | | | | | | |- |1992-93 |Birinchi Divizion |33 |6 | | | | | | | | |- ! colspan="2" |Jami !62 !11 ! ! ! ! ! ! ! ! |- | rowspan="4" |Olympiacos |2000-01 |Alpha Ethniki |22 |4 | | | | | | | | |- |2001-02 |Alpha Ethniki |15 |0 | | | | | | | | |- |2002-03 |Alpha Ethniki |24 |3 | | | | | | | | |- ! colspan="2" |Jami !61 !7 ! ! ! ! ! ! ! ! |- | rowspan="4" |Anderlecht |2003-04 |Birinchi Divizion |30 |7 | | | | | | | | |- |2004-05 |Birinchi Divizion |29 |8 | | | | | | | | |- |2005-06 |Birinchi Divizion |30 |8 | | | | | | | | |- ! colspan="2" |Jami !89 !23 ! ! ! ! ! ! ! ! |- ! colspan="3" |Karyerada jami !414 !90 ! ! ! ! ! ! ! ! |} === Xalqaro === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoada yil boʻyicha oʻyin va gollar !Milliy terma jamoa ! Yil !Oʻyin ! Gol |- | rowspan="7" | Shvetsiya | 1993 | 6 | 1 |- | 1994 | 0 | 0 |- | 1995 | 3 | 0 |- | 1996 | 8 | 0 |- | 1997 | 9 | 5 |- | 1998 | 3 | 0 |- | 1999 | 1 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 30 ! 6 |} {| class="wikitable sortable" |+Pär Zetterberg tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati ! scope="col" |№ ! scope="col" | Sana ! scope="col" | Joy ! scope="col" | Raqib ! scope="col" | Hisob ! scope="col" | Natija ! scope="col" | Musobaqa ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|References}} |- | align="center" | 1 |2.06.1993 | Råsunda stadioni, [[Solna]], Shvetsiya |{{Fb|ISR}} | align="center" | 3-0 | align="center" | 5-0 | 1994-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi | <ref name=":2">{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Israel - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-israel-landskamper-herr-senior/1569280|kirish sanasi=7 March 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-israel-landskamper-herr-senior/1569280 „Sverige — Israel — Matchfakta — Svensk fotboll“]. ''www.svenskfotboll.se'' (in Swedish)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">7 March</span> 2021</span>.</cite> [[Category:CS1 Swedish-language sources (sv)]]</ref> |- | align="center" | 2 | rowspan="2" |22.05.1997 | rowspan="2" | Råsunda stadioni, Solna, Shvetsiya | rowspan="2" |{{Fb|POL}} | align="center" | 1-0 | rowspan="2" style="text-align:center" | 2-2 | rowspan="2" |Oʻrtoqlik | rowspan="2" | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Polen Herrar A träningslandskamp|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-polen-landskamper-herr-senior/1569638/|ish=Svensk Fotboll}}</ref> |- | align="center" | 3 | align="center" | 2-0 |- | align="center" | 4 |8.06.1997 | Kadriorg stadioni, Tallin, Estoniya |{{Fb|EST}} | align="center" | 2-0 | align="center" | 3-2 | 1998-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Estland - Sverige - Matchfakta - Svensk fotboll|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/estland-sverige-landskamper-herr-senior/1569643|kirish sanasi=7 March 2021|ish=www.svenskfotboll.se|til=sv}}</ref> |- | align="center" | 5 |20.08.1997 | „Dinamo“ stadioni, Minsk, Belarus |{{Fb|Belarus}} | align="center" | 2-1 | align="center" | 1-1 | 1998-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Herrar A VM-kval Vitryssland 1 - 2 Sverige|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/vitryssland-sverige-landskamper-herr-senior/1569670/|ish=Svensk Fotboll}}</ref> |- | align="center" | 6 |11.10.1997 | Råsunda stadioni, Solna, Shvetsiya |{{Fb|EST}} | align="center" | 1-0 | align="center" | 1-0 | 1998-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sverige - Estland VM-kval|url=https://www.svenskfotboll.se/matchfakta/sverige-estland-landskamper-herr-senior/1569698/|ish=Svensk Fotboll}}</ref> |} == Yutuqlar == '''Anderlext'''<ref name="eurosport32">{{Veb manbasi|sarlavha=RSC Anderlecht {{!}} Palmares|url=https://www.rsca.be/nl/club/palmares}}</ref> * Belgiya birinchi divizioni : 1990-91, 1993-94, 1994-95, 1999-00, 2003-04, 2005-06 * Belgiya kubogi : 1993-94 * Belgiya liga kubogi : 2000<ref name="eurosport222">{{Veb manbasi|sarlavha=Anderlecht wint de Ligabeker|url=https://www.hbvl.be/cnt/oid50728}}</ref> * Belgiyaning yilning eng yaxshi sport jamoasi : 2000'''<ref name="eurosport382">{{Veb manbasi|sarlavha=Rode Duivels Ploeg van het Jaar|url=https://www.hln.be/meer-sport/rode-duivels-ploeg-van-het-jaar~a9fbc836/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.be%2F}}</ref>''' '''Olimpiakos''' * Gretsiya Superligasi : 2000-01, 2001-02, 2002-03'''<ref name="eurosport322">{{Veb manbasi|sarlavha=Palmarès de l'Olympiakos|url=https://www.lequipe.fr/Football/FootballFicheClub430.html}}</ref>''' '''Shahsiy yutuqlar''' * Belgiya oltin tuflisi : 1993, 1997<ref name="Yashin Award2">{{Veb manbasi|sarlavha=Winnaars Gouden Schoen|url=https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20120111_213}}</ref> * Belgiyada yilning eng yaxshi professional futbolchisi : 1993, 1997, 1998<ref name="eurosport372">{{Veb manbasi|sarlavha=Palmares Profvoetballer van het Jaar|sana=11 May 2008|url=https://www.demorgen.be/nieuws/alle-palmaressen-op-een-rijtje~b21f9e9f/}}</ref> * [[:nl:Man_van_het_Seizoen|Mavsumning eng yaxshi futbolchisi (Belgiya birinchi divizioni)]] : 1996-97<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Homme de la saison belge|url=https://www.football-the-story.com/homme-de-la-saison-belge}}</ref> * Shvetsiya Oltin toʻpi : 1997<ref name="Yashin Award5">{{Veb manbasi|sarlavha=Guldbollen 1997|url=https://fogis.se/arkiv/tidigare/2001/11/guldbollen-1997/}}</ref> * [[:nl:Fair-Playprijs|Belgiya Fair Play mukofoti]] : 1998, 1999, 2000, 2004, 2005, 2006<ref name="eurosport372" /> * [[:nl:Belgische_Gouden_Schoen_2003|Platina Eleven]] (Oltin butsa sohibining 50 yillikdagi eng yaxshi jamoasi) (2003)<ref>{{Veb manbasi|muallif=UEFA.com|sana=15 January 2004|sarlavha=Aruna voted Belgium's finest {{!}} Inside UEFA|url=https://www.uefa.com/insideuefa/member-associations/BEL/news/0199-0f8452c4cff9-ecec98bb3aad-1000--aruna-voted-belgium-s-finest/|kirish sanasi=8 November 2020|ish=UEFA.com|til=en}}</ref> * „Oltin butsa“ sohibi (2011)<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Het beste Gouden Schoen-elftal ooit|url=https://www.nieuwsblad.be/cnt/go6356m2g}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1970-yilda tugʻilganlar]] qrrfefqg9ow7dpx6xl66x6otzlich9u Filippo Volandri 0 758874 2725798 2022-07-30T16:16:45Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1099843611|Filippo Volandri]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Filippo Volandri''' (1981 yil 5 sentyabrda tug'ilgan; {{IPA-it|fiˈlippo voˈlandri}} ) - sobiq italiyalik professional [[Tennis|tennischi]] . Volandri o'ng qo'l o'yinchisi bo'lib, u yakkalik o'yinlari bo'yicha jahon reytingida birinchi o'rinni egalladi. 2007 yil 25 iyul. U 1997 yilda professionalga aylandi va deyarli 4 000 000 dollar mukofot puli oldi. Volandri 2006 yil sentyabr oyida [[Palermo|Palermoda]] bo'lib o'tgan Sitsiliya xalqaro turniri finalida Nikolas Lapentti ustidan g'alaba qozonib, faoliyatidagi ikkinchi chempionlikni qo'lga kiritdi. <ref>[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/tennis/5396382.stm BBC article]</ref> == Rim Masters muvaffaqiyati va Fransiya ochiq muvaffaqiyati == 2007 yilgi Rim Masters musobaqasida Volandri o'z faoliyatidagi eng yirik g'alabasini qayd etib, o'sha paytdagi jahon chempionligini qo'lga kiritdi. 1 [[Roger Federer|Rojer Federer]] to'g'ridan-to'g'ri 6–2, 6–4. <ref name="Reuters2007">[http://uk.reuters.com/article/uk-tennis-men-italy-masters-idUKL1048366820070510 "Federer beaten by wild card"], ''Reuters'', 10 May 2007.</ref> Volandri markaziy kort atrofida sharafli davra o'tkazib, oldingi qatorlarda besh o'tirgan tomoshabinlarni nishonladi. <ref>[https://www.youtube.com/watch?v=gJn1iljsOqo Federer vs Volandri MSRoma 2007 (Tommasi-Clerici)], ''YouTube'', 6 March 2011.</ref> Shundan so‘ng Volandri bu g‘alabani nafaqat o‘zi, balki Italiya uchun ham olqishladi va dunyoning eng uzun erkak tennischisi sifatida rekord o‘rnatgan Federerga nisbatan ham, uning qarindoshi haqida ham ma’lumot berdi. Italiyaning o'sha paytdagi erkaklar tennisidagi yutug'i.  O'z navbatida Federer o'zining xarakterga ega bo'lmagan namoyishi uchun bir nechta bahonalarni taklif qildi. <ref name="Reuters2007">[http://uk.reuters.com/article/uk-tennis-men-italy-masters-idUKL1048366820070510 "Federer beaten by wild card"], ''Reuters'', 10 May 2007.</ref> Bu Italiyaning professional tennis bo'yicha eng yaxshi davlatlar qatoriga qaytishining boshlanishi bo'lishi mumkin, degan umidlar Volandri dunyoda birinchi o'rinni egallashni davom ettirganida kuchaydi. 12 [[Tomáš Berdych|Tomash Berdix]] chorak finalda.  G'alaba Volandrining 1978 yildan beri musobaqaning yarim finaliga chiqqan birinchi italiyalik bo'lishini anglatardi. Uning yurishi yarim finalda to'xtadi, chunki u [[Fernando González|Fernando Gonsalesga]] yutqazdi. [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionatida]] u 29-raundga chiqdi va to'rtinchi raundga chiqdi va Tommi Robredoga to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'lishdan oldin uni dunyoda 27-o'ringa olib chiqdi. == Keyingi faoliyati == Volandri kelishilgan o‘yinlar to‘xtatilganidan keyin juda ko‘p kurash olib bordi, 2007 yildan beri uning yagona katta muvaffaqiyati 2012 yilgi Braziliya ochiq chempionati finaliga chiqish bo‘lib, u finalda jahonning 38 [[Thomaz Bellucci|nafar tennischisi Tomaz Belluchchi ustidan]] g‘alaba qozonib, finalda o‘sha paytdagi dunyoning 11-raqami va eng yaxshi [[Nicolás Almagro|tennischi Nikolasga]] yutqazdi. [[Nicolás Almagro|Almagro]] 3 to'plamda. Biroq, o'shandan beri u asosan ATP Challenger Tour musobaqalarida qatnashgan, 2007 yilda Frantsiya Ochiq chempionatida to'rtinchi bosqichga chiqqanidan beri u katta dubulg'a turnirining 1-raundidan o'ta olmadi. 2015-yil 23-iyun kuni Volandri [[Milan (shahar)|Milanda]] boʻlib oʻtgan Aspria Tennis Cup musobaqasida Oriol Roka Batallani magʻlub etib, ATP Challenger Tour turnirlarida 300 ta gʻalaba qozondi. U bu muvaffaqiyatga erishgan to'rtinchi tennischi bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Meiseles |first=Josh |date=24 June 2015 |title=Volandri Joins 300 Wins Club |publisher=ATP World Tour |url=https://www.atpworldtour.com/en/news/milan-challenger-2015-volandri-300-wins |access-date=24 October 2018}}</ref> == Munozara == Volandri avvalroq pul tikish va kelishilgan o'yinlarda gumon qilinayotgan edi va uning ismi ATP tomonidan tuzilgan korruptsiyada gumon qilinayotgan o'yinlar ro'yxatida ko'zga tashlanadi. <ref>[http://www.theage.com.au/news/sport/tennis/matchfixing-still-an-issue-exmafia-boss/2009/01/01/1230681663672.html Tennis Match Fixing is Still an Issue]</ref> 2009 yil yanvar oyida Volandri Indian-Uells turnirida salbutamol uchun ijobiy natija berganidan so'ng, doping qoidabuzarligi uchun ATPdan uch oylik diskvalifikatsiya oldi. <ref>[http://uk.reuters.com/article/tennisNews/idUKLG74651320090116 Tennis Player Volandri Banned for 3 Months] ''Reuters'', 15 January 2009.</ref> Volandri Xalqaro tennis federatsiyasi tomonidan [[Bronxial astma|astma]] dori vositasi bo'lgan salbutamoldan foydalanish uchun tibbiy imtiyozga ega edi, ammo ITF uning preparatni qo'llashi terapevtik ehtiyojlardan tashqarida deb hisobladi. Uning diskvalifikatsiyasi 2009-yilning 14-apreliga qadar davom etishi kerak edi va u sinovdan o‘tmagan kundan boshlab to‘xtatilishi boshlanishiga qadar to‘plangan barcha mukofot pullari va reyting ochkolarini yo‘qotishini talab qildi. <ref>[http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=3838199 Filippo Volandri Banned Three Months for Asthma Drug Use] ''ESPN'', 16 January 2009.</ref> 2009 yil mart oyida Sport arbitraj sudi ATP qarorini bekor qildi va Volandrini qayta tiklash va uning yo'qotilgan reyting ochkolari va daromadlarini unga qaytarish haqida qaror chiqardi. Volandri voqea yuzasidan ATPni sudga berish niyatida ekanini aytdi. <ref>[http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=4030377 Volandri's Drug Ban Lifted] ''ESPN'', 31 March 2009.</ref> == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 9 (2 ta unvon, 7 ta ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- style="background:#ffffcc;" | ATP World Tour finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP World Tour Masters 1000 (0–0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP World Tour 500 Series (0–0) |- | ATP World Tour 250 Series (2–7) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (0–0) |- | Loy (2–7) |- | Oʻt (0–0) |} | {| class="wikitable" !Joylashuv |- | Tashqarida (2–7) |- | Ichki (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |2003 | Croatia Open, Xorvatiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Carlos_Moyá|Carlos Moyá]] | 4–6, 6–3, 5–7 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>1–1</small> |2004 | Sankt-Polten xalqaro, Avstriya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|BEL}} [[:en:Xavier_Malisse|Xavier Malisse]] | 6–1, 6–4 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–2</small> |2004 | Croatia Open, Xorvatiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Cañas|Guillermo Cañas]] | 5–7, 3–6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–3</small> |2004 | Campionati Internazionali di Sicilia, Italiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|CZE}} [[:en:Tomáš_Berdych|Tomáš Berdych]] | 3–6, 3–6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–4</small> |2005 | Campionati Internazionali di Sicilia, Italiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|RUS}} [[:en:Igor_Andreev|Igor Andreev]] | 6–0, 1–6, 3–6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–5</small> |2006 | Argentina Open, Argentina | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ESP}} Carlos Moyà | 6–7 <sup>(6–8)</sup>, 4–6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–6</small> |2006 | Ruminiya ochiq chempionati, Ruminiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|AUT}} [[:en:Jürgen_Melzer|Jürgen Melzer]] | 1–6, 5–7 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>2–6</small> |2006 | Campionati Internazionali di Sicilia, Italiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ECU}} [[:en:Nicolás_Lapentti|Nicolás Lapentti]] | 5–7, 6–1, 6–3 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>2–7</small> |2012 | Brasil Open, Braziliya | ATP World Tour 250 | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Nicolás_Almagro|Nicolás Almagro]] | 3–6, 6–4, 4–6 |} === Juftliklar: 1 (1 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- style="background:#ffffcc;" | ATP World Tour finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP World Tour Masters 1000 (0–0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP World Tour 500 Series (0–0) |- | ATP World Tour 250 Series (0–1) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (0–0) |- | Loy (0–1) |- | Oʻt (0–0) |} | {| class="wikitable" !Joylashuv |- | Tashqarida (0–1) |- | Ichki (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |2006 | Mexican Open, Meksika | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ITA}} [[:en:Potito_Starace|Potito Starace]] |{{flagicon|CZE}} [[:en:František_Čermák|František Čermák]] {{flagicon|CZE}} [[:en:Leoš_Friedl|Leoš Friedl]] | 5–7, 2–6 |} == ATP Challengers == {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="ffffcc" | ATP Challenger Tour Finals (1–0) |- style="background:moccasin;" | ATP Challenger Tour (11–14) |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:94%" ! width="150" |Tournament ! width="35" |2001 ! width="35" |2002 ! width="35" |2003 ! width="35" |2004 ! width="35" |2005 ! width="35" |2006 ! width="35" |2007 ! width="35" |2008 ! width="35" |2009 ! width="35" |2010 ! width="35" |2011 ! width="35" |2012 ! width="35" |2013 ! width="35" |2014 ! width="35" |2015 ! width="35" |2016 ! width="40" |SR ! width="40" |W–L ! width="40" |Win % |- | colspan="20" align="left" |<nowiki><b id="mwArY">Grand Slam tournaments</b></nowiki> |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |Q3 | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |0 / 9 |1–9 |10.00 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |3R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |4R | style="background:#afeeee;" |1R |Q2 |Q1 | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |Q2 | style="background:#afeeee;" |1R |Q2 |Q1 |0 / 9 |6–9 |40.00 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |0 / 9 |1–9 |10.00 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |0 / 8 |1–8 |11.11 |- ! style="text-align:left" |Win–loss !0–0 !0–0 !0–3 !3–4 !2–4 !1–4 !3–4 !0–3 !0–0 !0–0 !0–4 !0–4 !0–2 !0–3 !0–0 !0–0 !0 / 35 !9–35 !20.45 |- | colspan="20" align="left" |'''ATP World Tour Masters 1000''' |- | align="left" |Indian Wells Masters |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 5 |0–5 |00.00 |- | align="left" |Miami Masters |A |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |3R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |0 / 4 |2–5 |28.57 |- | align="left" |Monte Carlo Masters |A |A | style="background:#ffebcd;" |QF | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#ffebcd;" |QF | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R |Q2 |Q2 |Q1 |Q1 |0 / 8 |8–8 |50.00 |- | align="left" |Madrid Masters<sup>1</sup> |A |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 2 |0–2 |00.00 |- | align="left" |Rome Masters | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#ffebcd;" |QF | style="background:#afeeee;" |3R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:yellow;" |SF | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |3R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A | style="background:#afeeee;" |1R |0 / 15 |14–15 |48.28 |- | align="left" |Canada Masters |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | |0 / 0 |0–0 |– |- | align="left" |Cincinnati Masters |A |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A | |0 / 2 |0–2 |00.00 |- | align="left" |Shanghai Masters<sup>2</sup> |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#ffebcd;" |QF | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A |A |A | |0 / 5 |4–5 |44.44 |- | align="left" |Paris Masters |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A | style="background:#afeeee;" |2R |A |A |A |A |A |A |A |A | |0 / 2 |1–2 |33.33 |- ! style="text-align:left" |Win–loss !0–1 !0–1 !6–3 !2–5 !7–7 !3–5 !7–8 !1–5 !0–1 !2–1 !1–2 !1–2 !0–1 !0–2 !0–0 !0–1 !0 / 45 !30–45 !40.00 |- | colspan="20" align="left" |'''Career Statistics''' |- ! style="text-align:left" |Titles–Finals !0–0 !0–0 !0–1 !1–3 !0–1 !1–3 !0–0 !0–0 !0–0 !0–0 !0–0 !0–1 !0–0 !0–0 !0–0 !0–0 !2 / 9 !2–7 !22.22 |- | style="text-align:left" |'''Year End Ranking''' |213 |153 |47 |43 |38 |38 |40 |102 |215 |91 |69 |88 |71 |212 |192 | | colspan="3" |'''$3,915,403''' |} <sup>1</sup> 2002–2008 yillarda qattiq maydonda o'ynagan.2008 yilgacha Gamburg Masters va 2009 yildan Shanxay Masters sifatida o'tkazildi. === Juftlik bahslar === ''2012 yilgi US Open (tennis)gacha .'' {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 2003 yil ! 2004 yil ! 2005 yil ! 2006 yil ! 2007 yil ! 2008 yil ! 2009 yil ! 2010 yil ! 2011 yil ! 2012 yil ! 2013 yil ! W–L |- | colspan="18" align="left" | <nowiki><b id="mwBLA">Grand Slam turnirlari</b></nowiki> |- | align="left" | Avstraliya ochiq chempionati | A | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | A | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | A | A | A | A | A | 1–4 |- | align="left" | Fransiya ochiq | A | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | A | A | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 2R | A | 4–7 |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | A | A | A | A | A | A | A | A | 0–2 |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | A | A | A | A | A | A | 2–5 |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! 1–1 ! 0–4 ! 3–4 ! 0–2 ! 1–3 ! 0–2 ! 0–0 ! 0–0 ! 1–1 ! 1–1 ! ! 7–18 |} == Eng yaxshi 10 g'alaba == * Volandri o'yin o'tkazilgan vaqtda eng yaxshi 10 o'rinni egallagan tennischilarga nisbatan 8–23 (.258) ko'rsatkichga ega. {| class="wikitable sortable" |Mavsum | 1997 yil | 1998 yil | 1999 yil | 2000 | 2001 yil | 2002 yil | 2003 yil | 2004 yil | 2005 yil | 2006 yil | 2007 yil | 2008 yil | 2009 yil | 2010 yil | 2011 yil | 2012 yil | 2013 yil | 2014 yil | 2015 yil | 2016 yil | '''Jami''' |- align="center" | G'alaba qozondi | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 1 | 0 | 3 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | '''8''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! width="150" | O'yinchi ! Daraja ! width="250" | Tadbir ! Yuzaki ! Rd ! width="200" | Hisob |- ! colspan="7" | 2003 yil |- | 1. |{{flagicon|FRA}} [[:en:Sébastien_Grosjean|Sébastien Grosjean]] | bgcolor="EEE8AA" | 10 | bgcolor="d4f1c5" | Shtutgart, Germaniya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | 2R | 6–2, 6–1 |- ! colspan="7" | 2004 yil |- | 2. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Carlos_Moyà|Carlos Moyà]] | bgcolor="EEE8AA" | 4 | Umag, Xorvatiya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="yellow" | SF | 6–3, 6–2 |- ! colspan="7" | 2006 yil |- | 3. |{{flagicon|RUS}} [[:en:Nikolay_Davydenko|Nikolay Davydenko]] | bgcolor="EEE8AA" | 5 | Doha, Qatar | bgcolor="CCCCFF" | Qattiq | bgcolor="ffebcd" | QF | 6–3, 6–4 |- | 4. |{{flagicon|ARG}} [[:en:David_Nalbandian|David Nalbandian]] | bgcolor="99ccff" | 3 | bgcolor="ECF2FF" | Jamoalar o'rtasidagi Jahon kubogi, Dyusseldorf, Germaniya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | RR | 6–4, 7–5 |- | 5. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Tommy_Robredo|Tommy Robredo]] | bgcolor="EEE8AA" | 7 | bgcolor="ecf2ff" | Davis kubogi, Torre del Greko, Italiya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | RR | 6–3, 7–5, 6–3 |- ! colspan="7" | 2007 yil |- | 6. |{{flagicon|SUI}} [[:en:Roger_Federer|Roger Federer]] | bgcolor="lime" | '''1''' | bgcolor="e9e9e9" | Rim, Italiya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | 3R | 6–2, 6–4 |- | 7. |{{flagicon|GBR}} [[:en:Andy_Murray|Andy Murray]] | bgcolor="EEE8AA" | 10 | bgcolor="e9e9e9" | Gamburg, Germaniya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | 1R | 1–5, r. |- | 8. |{{flagicon|CRO}} [[:en:Ivan_Ljubičić|Ivan Ljubičić]] | bgcolor="EEE8AA" | 7 | bgcolor="f3e6d7" | [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garros]], Parij, Fransiya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | 3R | 6–4, 6–7 <sup>(4–7)</sup>, 4–6, 6–3, 6–4 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Filippo Volandri at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Filippo Volandri at the Davis Cup * [http://www.filippovolandri.it Official website] (in Italian and English) * [http://steveghelper.com/RankingHistory.php?player=Volandri Volandri world ranking history] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] f3enlvxnogaq7u3keuzu5d6g95cvyjr 2725800 2725798 2022-07-30T16:18:01Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|image=Volandri WM14 (9) (14663421663).jpg|name=Filippo Volandri|country={{ITA}}|residence=[[Livorno, Italy]]|birth_date={{birth date and age|df=yes|1981|9|5}}|birth_place=[[Livorno, Italy]]|height={{height|m=1.83}}|turnedpro=1997|retired=2016|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]3,949,631|singlesrecord=178–224|singlestitles=2|highestsinglesranking=No. 25 (23 July 2007)|AustralianOpenresult=2R ([[2004 Australian Open – Men's singles|2004]])|FrenchOpenresult=4R ([[2007 French Open – Men's singles|2007]])|Wimbledonresult=2R ([[2004 Wimbledon Championships – Men's singles|2004]])|USOpenresult=2R ([[2004 US Open – Men's singles|2004]])|Othertournaments=yes|Olympicsresult=1R ([[Tennis at the 2004 Summer Olympics – Men's singles|2004]])|doublesrecord=32–76|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 120 (14 May 2006)|currentdoublesranking=|website=[http://www.filippovolandri.it/ filippovolandri.it]|AustralianOpenDoublesresult=2R (2005)|FrenchOpenDoublesresult=2R (2005, 2007, 2011, 2012)|WimbledonDoublesresult=1R (2004, 2005)|USOpenDoublesresult=2R (2003, 2005)|updated=31 July 2017}}'''Filippo Volandri'''(1981 yil 5 sentyabrda tug'ilgan; {{IPA-it|fiˈlippo voˈlandri}} ) - sobiq italiyalik professional [[Tennis|tennischi]] . Volandri o'ng qo'l o'yinchisi bo'lib, u yakkalik o'yinlari bo'yicha jahon reytingida birinchi o'rinni egalladi. 2007 yil 25 iyul. U 1997 yilda professionalga aylandi va deyarli 4 000 000 dollar mukofot puli oldi. Volandri 2006 yil sentyabr oyida [[Palermo|Palermoda]] bo'lib o'tgan Sitsiliya xalqaro turniri finalida Nikolas Lapentti ustidan g'alaba qozonib, faoliyatidagi ikkinchi chempionlikni qo'lga kiritdi. <ref>[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/tennis/5396382.stm BBC article]</ref> == Rim Masters muvaffaqiyati va Fransiya ochiq muvaffaqiyati == 2007 yilgi Rim Masters musobaqasida Volandri o'z faoliyatidagi eng yirik g'alabasini qayd etib, o'sha paytdagi jahon chempionligini qo'lga kiritdi. 1 [[Roger Federer|Rojer Federer]] to'g'ridan-to'g'ri 6–2, 6–4. <ref name="Reuters2007">[http://uk.reuters.com/article/uk-tennis-men-italy-masters-idUKL1048366820070510 "Federer beaten by wild card"], ''Reuters'', 10 May 2007.</ref> Volandri markaziy kort atrofida sharafli davra o'tkazib, oldingi qatorlarda besh o'tirgan tomoshabinlarni nishonladi. <ref>[https://www.youtube.com/watch?v=gJn1iljsOqo Federer vs Volandri MSRoma 2007 (Tommasi-Clerici)], ''YouTube'', 6 March 2011.</ref> Shundan so‘ng Volandri bu g‘alabani nafaqat o‘zi, balki Italiya uchun ham olqishladi va dunyoning eng uzun erkak tennischisi sifatida rekord o‘rnatgan Federerga nisbatan ham, uning qarindoshi haqida ham ma’lumot berdi. Italiyaning o'sha paytdagi erkaklar tennisidagi yutug'i.  O'z navbatida Federer o'zining xarakterga ega bo'lmagan namoyishi uchun bir nechta bahonalarni taklif qildi. <ref name="Reuters2007">[http://uk.reuters.com/article/uk-tennis-men-italy-masters-idUKL1048366820070510 "Federer beaten by wild card"], ''Reuters'', 10 May 2007.</ref> Bu Italiyaning professional tennis bo'yicha eng yaxshi davlatlar qatoriga qaytishining boshlanishi bo'lishi mumkin, degan umidlar Volandri dunyoda birinchi o'rinni egallashni davom ettirganida kuchaydi. 12 [[Tomáš Berdych|Tomash Berdix]] chorak finalda.  G'alaba Volandrining 1978 yildan beri musobaqaning yarim finaliga chiqqan birinchi italiyalik bo'lishini anglatardi. Uning yurishi yarim finalda to'xtadi, chunki u [[Fernando González|Fernando Gonsalesga]] yutqazdi. [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionatida]] u 29-raundga chiqdi va to'rtinchi raundga chiqdi va Tommi Robredoga to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'lishdan oldin uni dunyoda 27-o'ringa olib chiqdi. == Keyingi faoliyati == Volandri kelishilgan o‘yinlar to‘xtatilganidan keyin juda ko‘p kurash olib bordi, 2007 yildan beri uning yagona katta muvaffaqiyati 2012 yilgi Braziliya ochiq chempionati finaliga chiqish bo‘lib, u finalda jahonning 38 [[Thomaz Bellucci|nafar tennischisi Tomaz Belluchchi ustidan]] g‘alaba qozonib, finalda o‘sha paytdagi dunyoning 11-raqami va eng yaxshi [[Nicolás Almagro|tennischi Nikolasga]] yutqazdi. [[Nicolás Almagro|Almagro]] 3 to'plamda. Biroq, o'shandan beri u asosan ATP Challenger Tour musobaqalarida qatnashgan, 2007 yilda Frantsiya Ochiq chempionatida to'rtinchi bosqichga chiqqanidan beri u katta dubulg'a turnirining 1-raundidan o'ta olmadi. 2015-yil 23-iyun kuni Volandri [[Milan (shahar)|Milanda]] boʻlib oʻtgan Aspria Tennis Cup musobaqasida Oriol Roka Batallani magʻlub etib, ATP Challenger Tour turnirlarida 300 ta gʻalaba qozondi. U bu muvaffaqiyatga erishgan to'rtinchi tennischi bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Meiseles |first=Josh |date=24 June 2015 |title=Volandri Joins 300 Wins Club |publisher=ATP World Tour |url=https://www.atpworldtour.com/en/news/milan-challenger-2015-volandri-300-wins |access-date=24 October 2018}}</ref> == Munozara == Volandri avvalroq pul tikish va kelishilgan o'yinlarda gumon qilinayotgan edi va uning ismi ATP tomonidan tuzilgan korruptsiyada gumon qilinayotgan o'yinlar ro'yxatida ko'zga tashlanadi. <ref>[http://www.theage.com.au/news/sport/tennis/matchfixing-still-an-issue-exmafia-boss/2009/01/01/1230681663672.html Tennis Match Fixing is Still an Issue]</ref> 2009 yil yanvar oyida Volandri Indian-Uells turnirida salbutamol uchun ijobiy natija berganidan so'ng, doping qoidabuzarligi uchun ATPdan uch oylik diskvalifikatsiya oldi. <ref>[http://uk.reuters.com/article/tennisNews/idUKLG74651320090116 Tennis Player Volandri Banned for 3 Months] ''Reuters'', 15 January 2009.</ref> Volandri Xalqaro tennis federatsiyasi tomonidan [[Bronxial astma|astma]] dori vositasi bo'lgan salbutamoldan foydalanish uchun tibbiy imtiyozga ega edi, ammo ITF uning preparatni qo'llashi terapevtik ehtiyojlardan tashqarida deb hisobladi. Uning diskvalifikatsiyasi 2009-yilning 14-apreliga qadar davom etishi kerak edi va u sinovdan o‘tmagan kundan boshlab to‘xtatilishi boshlanishiga qadar to‘plangan barcha mukofot pullari va reyting ochkolarini yo‘qotishini talab qildi. <ref>[http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=3838199 Filippo Volandri Banned Three Months for Asthma Drug Use] ''ESPN'', 16 January 2009.</ref> 2009 yil mart oyida Sport arbitraj sudi ATP qarorini bekor qildi va Volandrini qayta tiklash va uning yo'qotilgan reyting ochkolari va daromadlarini unga qaytarish haqida qaror chiqardi. Volandri voqea yuzasidan ATPni sudga berish niyatida ekanini aytdi. <ref>[http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=4030377 Volandri's Drug Ban Lifted] ''ESPN'', 31 March 2009.</ref> == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 9 (2 ta unvon, 7 ta ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- style="background:#ffffcc;" | ATP World Tour finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP World Tour Masters 1000 (0–0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP World Tour 500 Series (0–0) |- | ATP World Tour 250 Series (2–7) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (0–0) |- | Loy (2–7) |- | Oʻt (0–0) |} | {| class="wikitable" !Joylashuv |- | Tashqarida (2–7) |- | Ichki (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |2003 | Croatia Open, Xorvatiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Carlos_Moyá|Carlos Moyá]] | 4–6, 6–3, 5–7 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>1–1</small> |2004 | Sankt-Polten xalqaro, Avstriya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|BEL}} [[:en:Xavier_Malisse|Xavier Malisse]] | 6–1, 6–4 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–2</small> |2004 | Croatia Open, Xorvatiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Cañas|Guillermo Cañas]] | 5–7, 3–6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–3</small> |2004 | Campionati Internazionali di Sicilia, Italiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|CZE}} [[:en:Tomáš_Berdych|Tomáš Berdych]] | 3–6, 3–6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–4</small> |2005 | Campionati Internazionali di Sicilia, Italiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|RUS}} [[:en:Igor_Andreev|Igor Andreev]] | 6–0, 1–6, 3–6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–5</small> |2006 | Argentina Open, Argentina | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ESP}} Carlos Moyà | 6–7 <sup>(6–8)</sup>, 4–6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–6</small> |2006 | Ruminiya ochiq chempionati, Ruminiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|AUT}} [[:en:Jürgen_Melzer|Jürgen Melzer]] | 1–6, 5–7 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>2–6</small> |2006 | Campionati Internazionali di Sicilia, Italiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ECU}} [[:en:Nicolás_Lapentti|Nicolás Lapentti]] | 5–7, 6–1, 6–3 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>2–7</small> |2012 | Brasil Open, Braziliya | ATP World Tour 250 | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Nicolás_Almagro|Nicolás Almagro]] | 3–6, 6–4, 4–6 |} === Juftliklar: 1 (1 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- style="background:#ffffcc;" | ATP World Tour finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP World Tour Masters 1000 (0–0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP World Tour 500 Series (0–0) |- | ATP World Tour 250 Series (0–1) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (0–0) |- | Loy (0–1) |- | Oʻt (0–0) |} | {| class="wikitable" !Joylashuv |- | Tashqarida (0–1) |- | Ichki (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |2006 | Mexican Open, Meksika | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ITA}} [[:en:Potito_Starace|Potito Starace]] |{{flagicon|CZE}} [[:en:František_Čermák|František Čermák]] {{flagicon|CZE}} [[:en:Leoš_Friedl|Leoš Friedl]] | 5–7, 2–6 |} == ATP Challengers == {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="ffffcc" | ATP Challenger Tour Finals (1–0) |- style="background:moccasin;" | ATP Challenger Tour (11–14) |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:94%" ! width="150" |Tournament ! width="35" |2001 ! width="35" |2002 ! width="35" |2003 ! width="35" |2004 ! width="35" |2005 ! width="35" |2006 ! width="35" |2007 ! width="35" |2008 ! width="35" |2009 ! width="35" |2010 ! width="35" |2011 ! width="35" |2012 ! width="35" |2013 ! width="35" |2014 ! width="35" |2015 ! width="35" |2016 ! width="40" |SR ! width="40" |W–L ! width="40" |Win % |- | colspan="20" align="left" |<nowiki><b id="mwArY">Grand Slam tournaments</b></nowiki> |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |Q3 | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |0 / 9 |1–9 |10.00 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |3R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |4R | style="background:#afeeee;" |1R |Q2 |Q1 | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |Q2 | style="background:#afeeee;" |1R |Q2 |Q1 |0 / 9 |6–9 |40.00 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |0 / 9 |1–9 |10.00 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |0 / 8 |1–8 |11.11 |- ! style="text-align:left" |Win–loss !0–0 !0–0 !0–3 !3–4 !2–4 !1–4 !3–4 !0–3 !0–0 !0–0 !0–4 !0–4 !0–2 !0–3 !0–0 !0–0 !0 / 35 !9–35 !20.45 |- | colspan="20" align="left" |'''ATP World Tour Masters 1000''' |- | align="left" |Indian Wells Masters |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 5 |0–5 |00.00 |- | align="left" |Miami Masters |A |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |3R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |0 / 4 |2–5 |28.57 |- | align="left" |Monte Carlo Masters |A |A | style="background:#ffebcd;" |QF | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#ffebcd;" |QF | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R |Q2 |Q2 |Q1 |Q1 |0 / 8 |8–8 |50.00 |- | align="left" |Madrid Masters<sup>1</sup> |A |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 2 |0–2 |00.00 |- | align="left" |Rome Masters | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#ffebcd;" |QF | style="background:#afeeee;" |3R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:yellow;" |SF | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |3R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A | style="background:#afeeee;" |1R |0 / 15 |14–15 |48.28 |- | align="left" |Canada Masters |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | |0 / 0 |0–0 |– |- | align="left" |Cincinnati Masters |A |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A | |0 / 2 |0–2 |00.00 |- | align="left" |Shanghai Masters<sup>2</sup> |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#ffebcd;" |QF | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A |A |A | |0 / 5 |4–5 |44.44 |- | align="left" |Paris Masters |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A | style="background:#afeeee;" |2R |A |A |A |A |A |A |A |A | |0 / 2 |1–2 |33.33 |- ! style="text-align:left" |Win–loss !0–1 !0–1 !6–3 !2–5 !7–7 !3–5 !7–8 !1–5 !0–1 !2–1 !1–2 !1–2 !0–1 !0–2 !0–0 !0–1 !0 / 45 !30–45 !40.00 |- | colspan="20" align="left" |'''Career Statistics''' |- ! style="text-align:left" |Titles–Finals !0–0 !0–0 !0–1 !1–3 !0–1 !1–3 !0–0 !0–0 !0–0 !0–0 !0–0 !0–1 !0–0 !0–0 !0–0 !0–0 !2 / 9 !2–7 !22.22 |- | style="text-align:left" |'''Year End Ranking''' |213 |153 |47 |43 |38 |38 |40 |102 |215 |91 |69 |88 |71 |212 |192 | | colspan="3" |'''$3,915,403''' |} <sup>1</sup> 2002–2008 yillarda qattiq maydonda o'ynagan.2008 yilgacha Gamburg Masters va 2009 yildan Shanxay Masters sifatida o'tkazildi. === Juftlik bahslar === ''2012 yilgi US Open (tennis)gacha .'' {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 2003 yil ! 2004 yil ! 2005 yil ! 2006 yil ! 2007 yil ! 2008 yil ! 2009 yil ! 2010 yil ! 2011 yil ! 2012 yil ! 2013 yil ! W–L |- | colspan="18" align="left" | <nowiki><b id="mwBLA">Grand Slam turnirlari</b></nowiki> |- | align="left" | Avstraliya ochiq chempionati | A | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | A | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | A | A | A | A | A | 1–4 |- | align="left" | Fransiya ochiq | A | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | A | A | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 2R | A | 4–7 |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | A | A | A | A | A | A | A | A | 0–2 |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | A | A | A | A | A | A | 2–5 |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! 1–1 ! 0–4 ! 3–4 ! 0–2 ! 1–3 ! 0–2 ! 0–0 ! 0–0 ! 1–1 ! 1–1 ! ! 7–18 |} == Eng yaxshi 10 g'alaba == * Volandri o'yin o'tkazilgan vaqtda eng yaxshi 10 o'rinni egallagan tennischilarga nisbatan 8–23 (.258) ko'rsatkichga ega. {| class="wikitable sortable" |Mavsum | 1997 yil | 1998 yil | 1999 yil | 2000 | 2001 yil | 2002 yil | 2003 yil | 2004 yil | 2005 yil | 2006 yil | 2007 yil | 2008 yil | 2009 yil | 2010 yil | 2011 yil | 2012 yil | 2013 yil | 2014 yil | 2015 yil | 2016 yil | '''Jami''' |- align="center" | G'alaba qozondi | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 1 | 0 | 3 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | '''8''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! width="150" | O'yinchi ! Daraja ! width="250" | Tadbir ! Yuzaki ! Rd ! width="200" | Hisob |- ! colspan="7" | 2003 yil |- | 1. |{{flagicon|FRA}} [[:en:Sébastien_Grosjean|Sébastien Grosjean]] | bgcolor="EEE8AA" | 10 | bgcolor="d4f1c5" | Shtutgart, Germaniya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | 2R | 6–2, 6–1 |- ! colspan="7" | 2004 yil |- | 2. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Carlos_Moyà|Carlos Moyà]] | bgcolor="EEE8AA" | 4 | Umag, Xorvatiya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="yellow" | SF | 6–3, 6–2 |- ! colspan="7" | 2006 yil |- | 3. |{{flagicon|RUS}} [[:en:Nikolay_Davydenko|Nikolay Davydenko]] | bgcolor="EEE8AA" | 5 | Doha, Qatar | bgcolor="CCCCFF" | Qattiq | bgcolor="ffebcd" | QF | 6–3, 6–4 |- | 4. |{{flagicon|ARG}} [[:en:David_Nalbandian|David Nalbandian]] | bgcolor="99ccff" | 3 | bgcolor="ECF2FF" | Jamoalar o'rtasidagi Jahon kubogi, Dyusseldorf, Germaniya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | RR | 6–4, 7–5 |- | 5. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Tommy_Robredo|Tommy Robredo]] | bgcolor="EEE8AA" | 7 | bgcolor="ecf2ff" | Davis kubogi, Torre del Greko, Italiya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | RR | 6–3, 7–5, 6–3 |- ! colspan="7" | 2007 yil |- | 6. |{{flagicon|SUI}} [[:en:Roger_Federer|Roger Federer]] | bgcolor="lime" | '''1''' | bgcolor="e9e9e9" | Rim, Italiya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | 3R | 6–2, 6–4 |- | 7. |{{flagicon|GBR}} [[:en:Andy_Murray|Andy Murray]] | bgcolor="EEE8AA" | 10 | bgcolor="e9e9e9" | Gamburg, Germaniya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | 1R | 1–5, r. |- | 8. |{{flagicon|CRO}} [[:en:Ivan_Ljubičić|Ivan Ljubičić]] | bgcolor="EEE8AA" | 7 | bgcolor="f3e6d7" | [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garros]], Parij, Fransiya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | 3R | 6–4, 6–7 <sup>(4–7)</sup>, 4–6, 6–3, 6–4 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Filippo Volandri at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Filippo Volandri at the Davis Cup * [http://www.filippovolandri.it Official website] (in Italian and English) * [http://steveghelper.com/RankingHistory.php?player=Volandri Volandri world ranking history] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] n8xwavf21jp7i1xjjsb6o2zjcr1yh5e 2725802 2725800 2022-07-30T16:18:19Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|image=Volandri WM14 (9) (14663421663).jpg|name=Filippo Volandri|country={{ITA}}|residence=[[Livorno, Italy]]|birth_date={{birth date and age|df=yes|1981|9|5}}|birth_place=[[Livorno, Italy]]|height={{height|m=1.83}}|turnedpro=1997|retired=2016|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]3,949,631|singlesrecord=178-224|singlestitles=2|highestsinglesranking=No. 25 (23 July 2007)|AustralianOpenresult=2R ([[2004 Australian Open – Men's singles|2004]])|FrenchOpenresult=4R ([[2007 French Open – Men's singles|2007]])|Wimbledonresult=2R ([[2004 Wimbledon Championships – Men's singles|2004]])|USOpenresult=2R ([[2004 US Open – Men's singles|2004]])|Othertournaments=yes|Olympicsresult=1R ([[Tennis at the 2004 Summer Olympics – Men's singles|2004]])|doublesrecord=32-76|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 120 (14 May 2006)|currentdoublesranking=|website=[http://www.filippovolandri.it/ filippovolandri.it]|AustralianOpenDoublesresult=2R (2005)|FrenchOpenDoublesresult=2R (2005, 2007, 2011, 2012)|WimbledonDoublesresult=1R (2004, 2005)|USOpenDoublesresult=2R (2003, 2005)|updated=31 July 2017}}'''Filippo Volandri'''(1981 yil 5 sentyabrda tugʻilgan; {{IPA-it|fiˈlippo voˈlandri}}) — sobiq italiyalik professional [[Tennis|tennischi]] . Volandri oʻng qoʻl oʻyinchisi boʻlib, u yakkalik oʻyinlari boʻyicha jahon reytingida birinchi oʻrinni egalladi. 2007 yil 25 iyul. U 1997 yilda professionalga aylandi va deyarli 4 000 000 dollar mukofot puli oldi. Volandri 2006 yil sentyabr oyida [[Palermo|Palermoda]] boʻlib oʻtgan Sitsiliya xalqaro turniri finalida Nikolas Lapentti ustidan gʻalaba qozonib, faoliyatidagi ikkinchi chempionlikni qoʻlga kiritdi. <ref>[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/tennis/5396382.stm BBC article]</ref> == Rim Masters muvaffaqiyati va Fransiya ochiq muvaffaqiyati == 2007 yilgi Rim Masters musobaqasida Volandri oʻz faoliyatidagi eng yirik gʻalabasini qayd etib, oʻsha paytdagi jahon chempionligini qoʻlga kiritdi. 1 [[Roger Federer|Rojer Federer]] toʻgʻridan-toʻgʻri 6-2, 6-4. <ref name="Reuters2007">[http://uk.reuters.com/article/uk-tennis-men-italy-masters-idUKL1048366820070510 „Federer beaten by wild card“], ''Reuters'', 10 May 2007.</ref> Volandri markaziy kort atrofida sharafli davra oʻtkazib, oldingi qatorlarda besh oʻtirgan tomoshabinlarni nishonladi. <ref>[https://www.youtube.com/watch?v=gJn1iljsOqo Federer vs Volandri MSRoma 2007 (Tommasi-Clerici)], ''YouTube'', 6 March 2011.</ref> Shundan so‘ng Volandri bu g‘alabani nafaqat o‘zi, balki Italiya uchun ham olqishladi va dunyoning eng uzun erkak tennischisi sifatida rekord o‘rnatgan Federerga nisbatan ham, uning qarindoshi haqida ham maʼlumot berdi. Italiyaning oʻsha paytdagi erkaklar tennisidagi yutugʻi.  Oʻz navbatida Federer oʻzining xarakterga ega boʻlmagan namoyishi uchun bir nechta bahonalarni taklif qildi. <ref name="Reuters2007">[http://uk.reuters.com/article/uk-tennis-men-italy-masters-idUKL1048366820070510 „Federer beaten by wild card“], ''Reuters'', 10 May 2007.</ref> Bu Italiyaning professional tennis boʻyicha eng yaxshi davlatlar qatoriga qaytishining boshlanishi boʻlishi mumkin, degan umidlar Volandri dunyoda birinchi oʻrinni egallashni davom ettirganida kuchaydi. 12 [[Tomáš Berdych|Tomash Berdix]] chorak finalda.  Gʻalaba Volandrining 1978 yildan beri musobaqaning yarim finaliga chiqqan birinchi italiyalik boʻlishini anglatardi. Uning yurishi yarim finalda toʻxtadi, chunki u [[Fernando González|Fernando Gonsalesga]] yutqazdi. [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionatida]] u 29-raundga chiqdi va toʻrtinchi raundga chiqdi va Tommi Robredoga toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub boʻlishdan oldin uni dunyoda 27-oʻringa olib chiqdi. == Keyingi faoliyati == Volandri kelishilgan o‘yinlar to‘xtatilganidan keyin juda ko‘p kurash olib bordi, 2007 yildan beri uning yagona katta muvaffaqiyati 2012 yilgi Braziliya ochiq chempionati finaliga chiqish bo‘lib, u finalda jahonning 38 [[Thomaz Bellucci|nafar tennischisi Tomaz Belluchchi ustidan]] g‘alaba qozonib, finalda o‘sha paytdagi dunyoning 11-raqami va eng yaxshi [[Nicolás Almagro|tennischi Nikolasga]] yutqazdi. [[Nicolás Almagro|Almagro]] 3 toʻplamda. Biroq, oʻshandan beri u asosan ATP Challenger Tour musobaqalarida qatnashgan, 2007 yilda Frantsiya Ochiq chempionatida toʻrtinchi bosqichga chiqqanidan beri u katta dubulgʻa turnirining 1-raundidan oʻta olmadi. 2015-yil 23-iyun kuni Volandri [[Milan (shahar)|Milanda]] boʻlib oʻtgan Aspria Tennis Cup musobaqasida Oriol Roka Batallani magʻlub etib, ATP Challenger Tour turnirlarida 300 ta gʻalaba qozondi. U bu muvaffaqiyatga erishgan toʻrtinchi tennischi boʻldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Meiseles |first=Josh |date=24 June 2015 |title=Volandri Joins 300 Wins Club |publisher=ATP World Tour |url=https://www.atpworldtour.com/en/news/milan-challenger-2015-volandri-300-wins |access-date=24 October 2018}}</ref> == Munozara == Volandri avvalroq pul tikish va kelishilgan oʻyinlarda gumon qilinayotgan edi va uning ismi ATP tomonidan tuzilgan korruptsiyada gumon qilinayotgan oʻyinlar roʻyxatida koʻzga tashlanadi. <ref>[http://www.theage.com.au/news/sport/tennis/matchfixing-still-an-issue-exmafia-boss/2009/01/01/1230681663672.html Tennis Match Fixing is Still an Issue]</ref> 2009 yil yanvar oyida Volandri Indian-Uells turnirida salbutamol uchun ijobiy natija berganidan soʻng, doping qoidabuzarligi uchun ATPdan uch oylik diskvalifikatsiya oldi. <ref>[http://uk.reuters.com/article/tennisNews/idUKLG74651320090116 Tennis Player Volandri Banned for 3 Months] ''Reuters'', 15 January 2009.</ref> Volandri Xalqaro tennis federatsiyasi tomonidan [[Bronxial astma|astma]] dori vositasi boʻlgan salbutamoldan foydalanish uchun tibbiy imtiyozga ega edi, ammo ITF uning preparatni qoʻllashi terapevtik ehtiyojlardan tashqarida deb hisobladi. Uning diskvalifikatsiyasi 2009-yilning 14-apreliga qadar davom etishi kerak edi va u sinovdan o‘tmagan kundan boshlab to‘xtatilishi boshlanishiga qadar to‘plangan barcha mukofot pullari va reyting ochkolarini yo‘qotishini talab qildi. <ref>[http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=3838199 Filippo Volandri Banned Three Months for Asthma Drug Use] ''ESPN'', 16 January 2009.</ref> 2009 yil mart oyida Sport arbitraj sudi ATP qarorini bekor qildi va Volandrini qayta tiklash va uning yoʻqotilgan reyting ochkolari va daromadlarini unga qaytarish haqida qaror chiqardi. Volandri voqea yuzasidan ATPni sudga berish niyatida ekanini aytdi. <ref>[http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=4030377 Volandri’s Drug Ban Lifted] ''ESPN'', 31 March 2009.</ref> == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 9 (2 ta unvon, 7 ta ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0-0) |- style="background:#ffffcc;" | ATP World Tour finali (0-0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP World Tour Masters 1000 (0-0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP World Tour 500 Series (0-0) |- | ATP World Tour 250 Series (2-7) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (0-0) |- | Loy (2-7) |- | Oʻt (0-0) |} | {| class="wikitable" !Joylashuv |- | Tashqarida (2-7) |- | Ichki (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>0-1</small> |2003 | Croatia Open, Xorvatiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Carlos_Moyá|Carlos Moyá]] | 4-6, 6-3, 5-7 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba qozon | <small>1-1</small> |2004 | Sankt-Polten xalqaro, Avstriya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|BEL}} [[:en:Xavier_Malisse|Xavier Malisse]] | 6-1, 6-4 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>1-2</small> |2004 | Croatia Open, Xorvatiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Cañas|Guillermo Cañas]] | 5-7, 3-6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>1-3</small> |2004 | Campionati Internazionali di Sicilia, Italiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|CZE}} [[:en:Tomáš_Berdych|Tomáš Berdych]] | 3-6, 3-6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>1-4</small> |2005 | Campionati Internazionali di Sicilia, Italiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|RUS}} [[:en:Igor_Andreev|Igor Andreev]] | 6-0, 1-6, 3-6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>1-5</small> |2006 | Argentina Open, Argentina | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ESP}} Carlos Moyà | 6-7 <sup>(6-8)</sup>, 4-6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>1-6</small> |2006 | Ruminiya ochiq chempionati, Ruminiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|AUT}} [[:en:Jürgen_Melzer|Jürgen Melzer]] | 1-6, 5-7 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba qozon | <small>2-6</small> |2006 | Campionati Internazionali di Sicilia, Italiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ECU}} [[:en:Nicolás_Lapentti|Nicolás Lapentti]] | 5-7, 6-1, 6-3 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>2-7</small> |2012 | Brasil Open, Braziliya | ATP World Tour 250 | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Nicolás_Almagro|Nicolás Almagro]] | 3-6, 6-4, 4-6 |} === Juftliklar: 1 (1 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0-0) |- style="background:#ffffcc;" | ATP World Tour finali (0-0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP World Tour Masters 1000 (0-0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP World Tour 500 Series (0-0) |- | ATP World Tour 250 Series (0-1) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (0-0) |- | Loy (0-1) |- | Oʻt (0-0) |} | {| class="wikitable" !Joylashuv |- | Tashqarida (0-1) |- | Ichki (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>0-1</small> |2006 | Mexican Open, Meksika | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ITA}} [[:en:Potito_Starace|Potito Starace]] |{{flagicon|CZE}} [[:en:František_Čermák|František Čermák]] {{flagicon|CZE}} [[:en:Leoš_Friedl|Leoš Friedl]] | 5-7, 2-6 |} == ATP Challengers == {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="ffffcc" | ATP Challenger Tour Finals (1-0) |- style="background:moccasin;" | ATP Challenger Tour (11-14) |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:94%" ! width="150" |Tournament ! width="35" |2001 ! width="35" |2002 ! width="35" |2003 ! width="35" |2004 ! width="35" |2005 ! width="35" |2006 ! width="35" |2007 ! width="35" |2008 ! width="35" |2009 ! width="35" |2010 ! width="35" |2011 ! width="35" |2012 ! width="35" |2013 ! width="35" |2014 ! width="35" |2015 ! width="35" |2016 ! width="40" |SR ! width="40" |W-L ! width="40" |Win % |- | colspan="20" align="left" |<nowiki><b id="mwArY">Grand Slam tournaments</b></nowiki> |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |Q3 | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |0 / 9 |1-9 |10.00 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |3R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |4R | style="background:#afeeee;" |1R |Q2 |Q1 | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |Q2 | style="background:#afeeee;" |1R |Q2 |Q1 |0 / 9 |6-9 |40.00 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |0 / 9 |1-9 |10.00 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |0 / 8 |1-8 |11.11 |- ! style="text-align:left" |Win-loss !0-0 !0-0 !0-3 !3-4 !2-4 !1-4 !3-4 !0-3 !0-0 !0-0 !0-4 !0-4 !0-2 !0-3 !0-0 !0-0 !0 / 35 !9-35 !20.45 |- | colspan="20" align="left" |'''ATP World Tour Masters 1000''' |- | align="left" |Indian Wells Masters |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 5 |0-5 |00.00 |- | align="left" |Miami Masters |A |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |3R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |0 / 4 |2-5 |28.57 |- | align="left" |Monte Carlo Masters |A |A | style="background:#ffebcd;" |QF | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#ffebcd;" |QF | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R |Q2 |Q2 |Q1 |Q1 |0 / 8 |8-8 |50.00 |- | align="left" |Madrid Masters<sup>1</sup> |A |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 2 |0-2 |00.00 |- | align="left" |Rome Masters | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#ffebcd;" |QF | style="background:#afeeee;" |3R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:yellow;" |SF | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |3R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A | style="background:#afeeee;" |1R |0 / 15 |14-15 |48.28 |- | align="left" |Canada Masters |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | |0 / 0 |0-0 |- |- | align="left" |Cincinnati Masters |A |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A | |0 / 2 |0-2 |00.00 |- | align="left" |Shanghai Masters<sup>2</sup> |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#ffebcd;" |QF | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A |A |A | |0 / 5 |4-5 |44.44 |- | align="left" |Paris Masters |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A | style="background:#afeeee;" |2R |A |A |A |A |A |A |A |A | |0 / 2 |1-2 |33.33 |- ! style="text-align:left" |Win-loss !0-1 !0-1 !6-3 !2-5 !7-7 !3-5 !7-8 !1-5 !0-1 !2-1 !1-2 !1-2 !0-1 !0-2 !0-0 !0-1 !0 / 45 !30-45 !40.00 |- | colspan="20" align="left" |'''Career Statistics''' |- ! style="text-align:left" |Titles-Finals !0-0 !0-0 !0-1 !1-3 !0-1 !1-3 !0-0 !0-0 !0-0 !0-0 !0-0 !0-1 !0-0 !0-0 !0-0 !0-0 !2 / 9 !2-7 !22.22 |- | style="text-align:left" |'''Year End Ranking''' |213 |153 |47 |43 |38 |38 |40 |102 |215 |91 |69 |88 |71 |212 |192 | | colspan="3" |'''$3,915,403''' |} <sup>1</sup> 2002-2008 yillarda qattiq maydonda oʻynagan.2008 yilgacha Gamburg Masters va 2009 yildan Shanxay Masters sifatida oʻtkazildi. === Juftlik bahslar === ''2012 yilgi US Open (tennis)gacha .'' {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 2003 yil ! 2004 yil ! 2005 yil ! 2006 yil ! 2007 yil ! 2008 yil ! 2009 yil ! 2010 yil ! 2011 yil ! 2012 yil ! 2013 yil ! W-L |- | colspan="18" align="left" | <nowiki><b id="mwBLA">Grand Slam turnirlari</b></nowiki> |- | align="left" | Avstraliya ochiq chempionati | A | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | A | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | A | A | A | A | A | 1-4 |- | align="left" | Fransiya ochiq | A | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | A | A | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 2R | A | 4-7 |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | A | A | A | A | A | A | A | A | 0-2 |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | A | A | A | A | A | A | 2-5 |- ! style="text-align:left" | Gʻalaba — magʻlubiyat ! 1-1 ! 0-4 ! 3-4 ! 0-2 ! 1-3 ! 0-2 ! 0-0 ! 0-0 ! 1-1 ! 1-1 ! ! 7-18 |} == Eng yaxshi 10 gʻalaba == * Volandri oʻyin oʻtkazilgan vaqtda eng yaxshi 10 oʻrinni egallagan tennischilarga nisbatan 8-23 (.258) koʻrsatkichga ega. {| class="wikitable sortable" |Mavsum | 1997 yil | 1998 yil | 1999 yil | 2000 | 2001 yil | 2002 yil | 2003 yil | 2004 yil | 2005 yil | 2006 yil | 2007 yil | 2008 yil | 2009 yil | 2010 yil | 2011 yil | 2012 yil | 2013 yil | 2014 yil | 2015 yil | 2016 yil | '''Jami''' |- align="center" | Gʻalaba qozondi | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 1 | 0 | 3 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | '''8''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! width="150" | Oʻyinchi ! Daraja ! width="250" | Tadbir ! Yuzaki ! Rd ! width="200" | Hisob |- ! colspan="7" | 2003 yil |- | 1. |{{flagicon|FRA}} [[:en:Sébastien_Grosjean|Sébastien Grosjean]] | bgcolor="EEE8AA" | 10 | bgcolor="d4f1c5" | Shtutgart, Germaniya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | 2R | 6-2, 6-1 |- ! colspan="7" | 2004 yil |- | 2. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Carlos_Moyà|Carlos Moyà]] | bgcolor="EEE8AA" | 4 | Umag, Xorvatiya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="yellow" | SF | 6-3, 6-2 |- ! colspan="7" | 2006 yil |- | 3. |{{flagicon|RUS}} [[:en:Nikolay_Davydenko|Nikolay Davydenko]] | bgcolor="EEE8AA" | 5 | Doha, Qatar | bgcolor="CCCCFF" | Qattiq | bgcolor="ffebcd" | QF | 6-3, 6-4 |- | 4. |{{flagicon|ARG}} [[:en:David_Nalbandian|David Nalbandian]] | bgcolor="99ccff" | 3 | bgcolor="ECF2FF" | Jamoalar oʻrtasidagi Jahon kubogi, Dyusseldorf, Germaniya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | RR | 6-4, 7-5 |- | 5. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Tommy_Robredo|Tommy Robredo]] | bgcolor="EEE8AA" | 7 | bgcolor="ecf2ff" | Davis kubogi, Torre del Greko, Italiya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | RR | 6-3, 7-5, 6-3 |- ! colspan="7" | 2007 yil |- | 6. |{{flagicon|SUI}} [[:en:Roger_Federer|Roger Federer]] | bgcolor="lime" | '''1''' | bgcolor="e9e9e9" | Rim, Italiya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | 3R | 6-2, 6-4 |- | 7. |{{flagicon|GBR}} [[:en:Andy_Murray|Andy Murray]] | bgcolor="EEE8AA" | 10 | bgcolor="e9e9e9" | Gamburg, Germaniya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | 1R | 1-5, r. |- | 8. |{{flagicon|CRO}} [[:en:Ivan_Ljubičić|Ivan Ljubičić]] | bgcolor="EEE8AA" | 7 | bgcolor="f3e6d7" | [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garros]], Parij, Fransiya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | 3R | 6-4, 6-7 <sup>(4-7)</sup>, 4-6, 6-3, 6-4 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Filippo Volandri at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Filippo Volandri at the Davis Cup * [http://www.filippovolandri.it Official website] (in Italian and English) * [http://steveghelper.com/RankingHistory.php?player=Volandri Volandri world ranking history] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 6idtue5w43trsg97qbxmhgs1ihs0fg5 2725803 2725802 2022-07-30T16:18:42Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|image=Volandri WM14 (9) (14663421663).jpg|name=Filippo Volandri|country={{ITA}}|residence=[[Livorno, Italy]]|birth_date={{birth date and age|df=yes|1981|9|5}}|birth_place=[[Livorno, Italy]]|height={{height|m=1.83}}|turnedpro=1997|retired=2016|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]3,949,631|singlesrecord=178-224|singlestitles=2|highestsinglesranking=No. 25 (23 July 2007)|AustralianOpenresult=2R ([[2004 Australian Open – Men's singles|2004]])|FrenchOpenresult=4R ([[2007 French Open – Men's singles|2007]])|Wimbledonresult=2R ([[2004 Wimbledon Championships – Men's singles|2004]])|USOpenresult=2R ([[2004 US Open – Men's singles|2004]])|Othertournaments=yes|Olympicsresult=1R ([[Tennis at the 2004 Summer Olympics – Men's singles|2004]])|doublesrecord=32-76|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 120 (14 May 2006)|currentdoublesranking=|website=[http://www.filippovolandri.it/ filippovolandri.it]|AustralianOpenDoublesresult=2R (2005)|FrenchOpenDoublesresult=2R (2005, 2007, 2011, 2012)|WimbledonDoublesresult=1R (2004, 2005)|USOpenDoublesresult=2R (2003, 2005)|updated=31 July 2017}}'''Filippo Volandri'''(1981 yil 5 sentyabrda tugʻilgan) — sobiq italiyalik professional [[Tennis|tennischi]] . Volandri oʻng qoʻl oʻyinchisi boʻlib, u yakkalik oʻyinlari boʻyicha jahon reytingida birinchi oʻrinni egalladi. 2007 yil 25 iyul. U 1997 yilda professionalga aylandi va deyarli 4 000 000 dollar mukofot puli oldi. Volandri 2006 yil sentyabr oyida [[Palermo|Palermoda]] boʻlib oʻtgan Sitsiliya xalqaro turniri finalida Nikolas Lapentti ustidan gʻalaba qozonib, faoliyatidagi ikkinchi chempionlikni qoʻlga kiritdi. <ref>[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/tennis/5396382.stm BBC article]</ref> == Rim Masters muvaffaqiyati va Fransiya ochiq muvaffaqiyati == 2007 yilgi Rim Masters musobaqasida Volandri oʻz faoliyatidagi eng yirik gʻalabasini qayd etib, oʻsha paytdagi jahon chempionligini qoʻlga kiritdi. 1 [[Roger Federer|Rojer Federer]] toʻgʻridan-toʻgʻri 6-2, 6-4. <ref name="Reuters2007">[http://uk.reuters.com/article/uk-tennis-men-italy-masters-idUKL1048366820070510 „Federer beaten by wild card“], ''Reuters'', 10 May 2007.</ref> Volandri markaziy kort atrofida sharafli davra oʻtkazib, oldingi qatorlarda besh oʻtirgan tomoshabinlarni nishonladi. <ref>[https://www.youtube.com/watch?v=gJn1iljsOqo Federer vs Volandri MSRoma 2007 (Tommasi-Clerici)], ''YouTube'', 6 March 2011.</ref> Shundan so‘ng Volandri bu g‘alabani nafaqat o‘zi, balki Italiya uchun ham olqishladi va dunyoning eng uzun erkak tennischisi sifatida rekord o‘rnatgan Federerga nisbatan ham, uning qarindoshi haqida ham maʼlumot berdi. Italiyaning oʻsha paytdagi erkaklar tennisidagi yutugʻi.  Oʻz navbatida Federer oʻzining xarakterga ega boʻlmagan namoyishi uchun bir nechta bahonalarni taklif qildi. <ref name="Reuters2007">[http://uk.reuters.com/article/uk-tennis-men-italy-masters-idUKL1048366820070510 „Federer beaten by wild card“], ''Reuters'', 10 May 2007.</ref> Bu Italiyaning professional tennis boʻyicha eng yaxshi davlatlar qatoriga qaytishining boshlanishi boʻlishi mumkin, degan umidlar Volandri dunyoda birinchi oʻrinni egallashni davom ettirganida kuchaydi. 12 [[Tomáš Berdych|Tomash Berdix]] chorak finalda.  Gʻalaba Volandrining 1978 yildan beri musobaqaning yarim finaliga chiqqan birinchi italiyalik boʻlishini anglatardi. Uning yurishi yarim finalda toʻxtadi, chunki u [[Fernando González|Fernando Gonsalesga]] yutqazdi. [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionatida]] u 29-raundga chiqdi va toʻrtinchi raundga chiqdi va Tommi Robredoga toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub boʻlishdan oldin uni dunyoda 27-oʻringa olib chiqdi. == Keyingi faoliyati == Volandri kelishilgan o‘yinlar to‘xtatilganidan keyin juda ko‘p kurash olib bordi, 2007 yildan beri uning yagona katta muvaffaqiyati 2012 yilgi Braziliya ochiq chempionati finaliga chiqish bo‘lib, u finalda jahonning 38 [[Thomaz Bellucci|nafar tennischisi Tomaz Belluchchi ustidan]] g‘alaba qozonib, finalda o‘sha paytdagi dunyoning 11-raqami va eng yaxshi [[Nicolás Almagro|tennischi Nikolasga]] yutqazdi. [[Nicolás Almagro|Almagro]] 3 toʻplamda. Biroq, oʻshandan beri u asosan ATP Challenger Tour musobaqalarida qatnashgan, 2007 yilda Frantsiya Ochiq chempionatida toʻrtinchi bosqichga chiqqanidan beri u katta dubulgʻa turnirining 1-raundidan oʻta olmadi. 2015-yil 23-iyun kuni Volandri [[Milan (shahar)|Milanda]] boʻlib oʻtgan Aspria Tennis Cup musobaqasida Oriol Roka Batallani magʻlub etib, ATP Challenger Tour turnirlarida 300 ta gʻalaba qozondi. U bu muvaffaqiyatga erishgan toʻrtinchi tennischi boʻldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Meiseles |first=Josh |date=24 June 2015 |title=Volandri Joins 300 Wins Club |publisher=ATP World Tour |url=https://www.atpworldtour.com/en/news/milan-challenger-2015-volandri-300-wins |access-date=24 October 2018}}</ref> == Munozara == Volandri avvalroq pul tikish va kelishilgan oʻyinlarda gumon qilinayotgan edi va uning ismi ATP tomonidan tuzilgan korruptsiyada gumon qilinayotgan oʻyinlar roʻyxatida koʻzga tashlanadi. <ref>[http://www.theage.com.au/news/sport/tennis/matchfixing-still-an-issue-exmafia-boss/2009/01/01/1230681663672.html Tennis Match Fixing is Still an Issue]</ref> 2009 yil yanvar oyida Volandri Indian-Uells turnirida salbutamol uchun ijobiy natija berganidan soʻng, doping qoidabuzarligi uchun ATPdan uch oylik diskvalifikatsiya oldi. <ref>[http://uk.reuters.com/article/tennisNews/idUKLG74651320090116 Tennis Player Volandri Banned for 3 Months] ''Reuters'', 15 January 2009.</ref> Volandri Xalqaro tennis federatsiyasi tomonidan [[Bronxial astma|astma]] dori vositasi boʻlgan salbutamoldan foydalanish uchun tibbiy imtiyozga ega edi, ammo ITF uning preparatni qoʻllashi terapevtik ehtiyojlardan tashqarida deb hisobladi. Uning diskvalifikatsiyasi 2009-yilning 14-apreliga qadar davom etishi kerak edi va u sinovdan o‘tmagan kundan boshlab to‘xtatilishi boshlanishiga qadar to‘plangan barcha mukofot pullari va reyting ochkolarini yo‘qotishini talab qildi. <ref>[http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=3838199 Filippo Volandri Banned Three Months for Asthma Drug Use] ''ESPN'', 16 January 2009.</ref> 2009 yil mart oyida Sport arbitraj sudi ATP qarorini bekor qildi va Volandrini qayta tiklash va uning yoʻqotilgan reyting ochkolari va daromadlarini unga qaytarish haqida qaror chiqardi. Volandri voqea yuzasidan ATPni sudga berish niyatida ekanini aytdi. <ref>[http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=4030377 Volandri’s Drug Ban Lifted] ''ESPN'', 31 March 2009.</ref> == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 9 (2 ta unvon, 7 ta ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0-0) |- style="background:#ffffcc;" | ATP World Tour finali (0-0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP World Tour Masters 1000 (0-0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP World Tour 500 Series (0-0) |- | ATP World Tour 250 Series (2-7) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (0-0) |- | Loy (2-7) |- | Oʻt (0-0) |} | {| class="wikitable" !Joylashuv |- | Tashqarida (2-7) |- | Ichki (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>0-1</small> |2003 | Croatia Open, Xorvatiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Carlos_Moyá|Carlos Moyá]] | 4-6, 6-3, 5-7 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba qozon | <small>1-1</small> |2004 | Sankt-Polten xalqaro, Avstriya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|BEL}} [[:en:Xavier_Malisse|Xavier Malisse]] | 6-1, 6-4 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>1-2</small> |2004 | Croatia Open, Xorvatiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Cañas|Guillermo Cañas]] | 5-7, 3-6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>1-3</small> |2004 | Campionati Internazionali di Sicilia, Italiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|CZE}} [[:en:Tomáš_Berdych|Tomáš Berdych]] | 3-6, 3-6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>1-4</small> |2005 | Campionati Internazionali di Sicilia, Italiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|RUS}} [[:en:Igor_Andreev|Igor Andreev]] | 6-0, 1-6, 3-6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>1-5</small> |2006 | Argentina Open, Argentina | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ESP}} Carlos Moyà | 6-7 <sup>(6-8)</sup>, 4-6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>1-6</small> |2006 | Ruminiya ochiq chempionati, Ruminiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|AUT}} [[:en:Jürgen_Melzer|Jürgen Melzer]] | 1-6, 5-7 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba qozon | <small>2-6</small> |2006 | Campionati Internazionali di Sicilia, Italiya | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ECU}} [[:en:Nicolás_Lapentti|Nicolás Lapentti]] | 5-7, 6-1, 6-3 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>2-7</small> |2012 | Brasil Open, Braziliya | ATP World Tour 250 | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Nicolás_Almagro|Nicolás Almagro]] | 3-6, 6-4, 4-6 |} === Juftliklar: 1 (1 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0-0) |- style="background:#ffffcc;" | ATP World Tour finali (0-0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP World Tour Masters 1000 (0-0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP World Tour 500 Series (0-0) |- | ATP World Tour 250 Series (0-1) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (0-0) |- | Loy (0-1) |- | Oʻt (0-0) |} | {| class="wikitable" !Joylashuv |- | Tashqarida (0-1) |- | Ichki (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>0-1</small> |2006 | Mexican Open, Meksika | Xalqaro | Loy |{{flagicon|ITA}} [[:en:Potito_Starace|Potito Starace]] |{{flagicon|CZE}} [[:en:František_Čermák|František Čermák]] {{flagicon|CZE}} [[:en:Leoš_Friedl|Leoš Friedl]] | 5-7, 2-6 |} == ATP Challengers == {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="ffffcc" | ATP Challenger Tour Finals (1-0) |- style="background:moccasin;" | ATP Challenger Tour (11-14) |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:94%" ! width="150" |Tournament ! width="35" |2001 ! width="35" |2002 ! width="35" |2003 ! width="35" |2004 ! width="35" |2005 ! width="35" |2006 ! width="35" |2007 ! width="35" |2008 ! width="35" |2009 ! width="35" |2010 ! width="35" |2011 ! width="35" |2012 ! width="35" |2013 ! width="35" |2014 ! width="35" |2015 ! width="35" |2016 ! width="40" |SR ! width="40" |W-L ! width="40" |Win % |- | colspan="20" align="left" |<nowiki><b id="mwArY">Grand Slam tournaments</b></nowiki> |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |Q3 | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |0 / 9 |1-9 |10.00 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |3R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |4R | style="background:#afeeee;" |1R |Q2 |Q1 | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |Q2 | style="background:#afeeee;" |1R |Q2 |Q1 |0 / 9 |6-9 |40.00 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |0 / 9 |1-9 |10.00 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |0 / 8 |1-8 |11.11 |- ! style="text-align:left" |Win-loss !0-0 !0-0 !0-3 !3-4 !2-4 !1-4 !3-4 !0-3 !0-0 !0-0 !0-4 !0-4 !0-2 !0-3 !0-0 !0-0 !0 / 35 !9-35 !20.45 |- | colspan="20" align="left" |'''ATP World Tour Masters 1000''' |- | align="left" |Indian Wells Masters |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 5 |0-5 |00.00 |- | align="left" |Miami Masters |A |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |3R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |0 / 4 |2-5 |28.57 |- | align="left" |Monte Carlo Masters |A |A | style="background:#ffebcd;" |QF | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#ffebcd;" |QF | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |2R |Q2 |Q2 |Q1 |Q1 |0 / 8 |8-8 |50.00 |- | align="left" |Madrid Masters<sup>1</sup> |A |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 2 |0-2 |00.00 |- | align="left" |Rome Masters | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#ffebcd;" |QF | style="background:#afeeee;" |3R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:yellow;" |SF | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |3R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R |A | style="background:#afeeee;" |1R |0 / 15 |14-15 |48.28 |- | align="left" |Canada Masters |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | |0 / 0 |0-0 |- |- | align="left" |Cincinnati Masters |A |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A |A |A |A | |0 / 2 |0-2 |00.00 |- | align="left" |Shanghai Masters<sup>2</sup> |A |A | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#afeeee;" |1R | style="background:#ffebcd;" |QF | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |2R | style="background:#afeeee;" |1R |A |A |A |A |A |A |A | |0 / 5 |4-5 |44.44 |- | align="left" |Paris Masters |A |A |A | style="background:#afeeee;" |1R |A |A | style="background:#afeeee;" |2R |A |A |A |A |A |A |A |A | |0 / 2 |1-2 |33.33 |- ! style="text-align:left" |Win-loss !0-1 !0-1 !6-3 !2-5 !7-7 !3-5 !7-8 !1-5 !0-1 !2-1 !1-2 !1-2 !0-1 !0-2 !0-0 !0-1 !0 / 45 !30-45 !40.00 |- | colspan="20" align="left" |'''Career Statistics''' |- ! style="text-align:left" |Titles-Finals !0-0 !0-0 !0-1 !1-3 !0-1 !1-3 !0-0 !0-0 !0-0 !0-0 !0-0 !0-1 !0-0 !0-0 !0-0 !0-0 !2 / 9 !2-7 !22.22 |- | style="text-align:left" |'''Year End Ranking''' |213 |153 |47 |43 |38 |38 |40 |102 |215 |91 |69 |88 |71 |212 |192 | | colspan="3" |'''$3,915,403''' |} <sup>1</sup> 2002-2008 yillarda qattiq maydonda oʻynagan.2008 yilgacha Gamburg Masters va 2009 yildan Shanxay Masters sifatida oʻtkazildi. === Juftlik bahslar === ''2012 yilgi US Open (tennis)gacha .'' {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 2003 yil ! 2004 yil ! 2005 yil ! 2006 yil ! 2007 yil ! 2008 yil ! 2009 yil ! 2010 yil ! 2011 yil ! 2012 yil ! 2013 yil ! W-L |- | colspan="18" align="left" | <nowiki><b id="mwBLA">Grand Slam turnirlari</b></nowiki> |- | align="left" | Avstraliya ochiq chempionati | A | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | A | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | A | A | A | A | A | 1-4 |- | align="left" | Fransiya ochiq | A | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | A | A | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 2R | A | 4-7 |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | A | A | A | A | A | A | A | A | 0-2 |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | A | A | A | A | A | A | 2-5 |- ! style="text-align:left" | Gʻalaba — magʻlubiyat ! 1-1 ! 0-4 ! 3-4 ! 0-2 ! 1-3 ! 0-2 ! 0-0 ! 0-0 ! 1-1 ! 1-1 ! ! 7-18 |} == Eng yaxshi 10 gʻalaba == * Volandri oʻyin oʻtkazilgan vaqtda eng yaxshi 10 oʻrinni egallagan tennischilarga nisbatan 8-23 (.258) koʻrsatkichga ega. {| class="wikitable sortable" |Mavsum | 1997 yil | 1998 yil | 1999 yil | 2000 | 2001 yil | 2002 yil | 2003 yil | 2004 yil | 2005 yil | 2006 yil | 2007 yil | 2008 yil | 2009 yil | 2010 yil | 2011 yil | 2012 yil | 2013 yil | 2014 yil | 2015 yil | 2016 yil | '''Jami''' |- align="center" | Gʻalaba qozondi | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 1 | 0 | 3 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | '''8''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! width="150" | Oʻyinchi ! Daraja ! width="250" | Tadbir ! Yuzaki ! Rd ! width="200" | Hisob |- ! colspan="7" | 2003 yil |- | 1. |{{flagicon|FRA}} [[:en:Sébastien_Grosjean|Sébastien Grosjean]] | bgcolor="EEE8AA" | 10 | bgcolor="d4f1c5" | Shtutgart, Germaniya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | 2R | 6-2, 6-1 |- ! colspan="7" | 2004 yil |- | 2. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Carlos_Moyà|Carlos Moyà]] | bgcolor="EEE8AA" | 4 | Umag, Xorvatiya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="yellow" | SF | 6-3, 6-2 |- ! colspan="7" | 2006 yil |- | 3. |{{flagicon|RUS}} [[:en:Nikolay_Davydenko|Nikolay Davydenko]] | bgcolor="EEE8AA" | 5 | Doha, Qatar | bgcolor="CCCCFF" | Qattiq | bgcolor="ffebcd" | QF | 6-3, 6-4 |- | 4. |{{flagicon|ARG}} [[:en:David_Nalbandian|David Nalbandian]] | bgcolor="99ccff" | 3 | bgcolor="ECF2FF" | Jamoalar oʻrtasidagi Jahon kubogi, Dyusseldorf, Germaniya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | RR | 6-4, 7-5 |- | 5. |{{flagicon|ESP}} [[:en:Tommy_Robredo|Tommy Robredo]] | bgcolor="EEE8AA" | 7 | bgcolor="ecf2ff" | Davis kubogi, Torre del Greko, Italiya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | RR | 6-3, 7-5, 6-3 |- ! colspan="7" | 2007 yil |- | 6. |{{flagicon|SUI}} [[:en:Roger_Federer|Roger Federer]] | bgcolor="lime" | '''1''' | bgcolor="e9e9e9" | Rim, Italiya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | 3R | 6-2, 6-4 |- | 7. |{{flagicon|GBR}} [[:en:Andy_Murray|Andy Murray]] | bgcolor="EEE8AA" | 10 | bgcolor="e9e9e9" | Gamburg, Germaniya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | 1R | 1-5, r. |- | 8. |{{flagicon|CRO}} [[:en:Ivan_Ljubičić|Ivan Ljubičić]] | bgcolor="EEE8AA" | 7 | bgcolor="f3e6d7" | [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garros]], Parij, Fransiya | bgcolor="#ebc2af" | Loy | bgcolor="afeeee" | 3R | 6-4, 6-7 <sup>(4-7)</sup>, 4-6, 6-3, 6-4 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Filippo Volandri at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Filippo Volandri at the Davis Cup * [http://www.filippovolandri.it Official website] (in Italian and English) * [http://steveghelper.com/RankingHistory.php?player=Volandri Volandri world ranking history] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] svpfd2liga73rajq2ynesoklwe2vpcw Daisy Earles 0 758875 2725805 2022-07-30T16:19:41Z Ikromova Guli 74291 „[[:en:Special:Redirect/revision/1096547315|Daisy Earles]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Daisy Earles|portret=Daisy Earles in 1931.jpg|tavsif=|tugʻilgan paytidagi ismi=Hilda Emma Schneider|tavallud sanasi={{birth date|1907|4|29}}|tavallud joyi=[[Stolpen]], Germaniya|vafot sanasi={{death date and age|1980|03|15|1907|04|29}}|vafot joyi=[[Sarasota, Florida]], Amerika Qo'shma Shtatlari|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1920–1958}} [[Category:Articles with hCards]] '''Hilda Emma Schneider'''(1907-yil 29-aprel - 1980-yil 15-mart)sahnada '''Daisy Earles''' nomi bilan tanilgan, 1920-yillarning boshlarida Qoʻshma Shtatlarga koʻchib kelgan kichik nemis aktrisasi edi. U Gollivud filmlarida ishlagan va keyinchalik sirk bilan gastrollarda bo'lgan. Daisy Earles boshqa opa-singillariga qaraganda chiroyli va baland bo'yli edi va juda kelishgan qomatga ega edi. == Biografiya == Hilda Emma Schnaider 1907-yil 29-aprelda [[Germaniya|Germaniyaning]] [[Stolpen]] shahrida tug‘ilgan.<ref name="Movie">{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/name/nm0247360/|sarlavha=Daisy Earles (1907–1980)|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=Internet Movie Data base(OMDb)}}</ref>. Ular bo'yi o'rtachadan pastroq bo'lgan uchta qizi AQShga ko'chib ketishdi. Ularni otalari o'zlarining "pakana" ekanliklaridab foydalanib, ko'ngilochar sohada ishlashga undashgan.{{Sfn|Senn|2006}}<ref name="Tele">{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2004 |title=Tiny Doll |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html |access-date=14 June 2016}}</ref> Daisy Earles 1932-yilda " ''Freaks'' " filmida rol o'ynagani bilan mashhur edi. Biroq, film dahshatli deb hisoblangan va AQShda ko'plab qisqartirishlar bilan namoyish etilgan, Angliyada taqiqlangan va Kanadada "shafqatsiz" deb nomlangan.{{Sfn|Paszylk|2009}}<ref name="Tele">{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2004 |title=Tiny Doll |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html |access-date=14 June 2016}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html "Tiny Doll"]. ''The Daily Telegraph''. September 15, 2004<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 14,</span> 2016</span>.</cite></ref><ref name="Credit">{{Veb manbasi|url=http://www.tcm.com/tcmdb/person/55265%7C34906/Daisy-Earles/|sarlavha=Daisy Earles|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=Turner Classic Movies}}</ref> 1928 yilda Earles 1928-yilda " ''Uch halqali nikoh'' " filmida rol o'ynadi.<ref name="Movie">{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/name/nm0247360/|sarlavha=Daisy Earles (1907–1980)|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=Internet Movie Data base(OMDb)}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[[imdbname:0247360|"Daisy Earles (1907–1980)"]]. Internet Movie Data base(OMDb)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 2,</span> 2016</span>.</cite></ref> U va uning ukalari Tiny, Greys va Garri " ''Oz sehrgari"'' (1939) filmida rolini ijro etishdi. U 1952-yilda " ''Yer yuzidagi eng zoʻr shou'' " filmida uncha katta boʻlmagan rol oʻynagan.  Daisy 1952-yilda "Yer yuzidagi eng zo'r shou" filmidagi rolidan so'ng, aktyorligini tark etdi.{{Sfn|Paszylk|2009}} U va uning aka-ukalari Ringling Brothers Circus, Barnum va Bailey Circus uchun ishlashni davom ettirdilar. Ularning barchasi 1958-yilda nafaqaga chiqdi.{{Sfn|Senn|2006}}<ref name="Tele">{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2004 |title=Tiny Doll |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html |access-date=14 June 2016}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html "Tiny Doll"]. ''The Daily Telegraph''. September 15, 2004<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 14,</span> 2016</span>.</cite></ref> <ref name="Celeb">{{Veb manbasi|url=http://www.setcelebs.com/bio/daisy-earles.html|sarlavha=Daisy Earles Biography|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=setcelebs.com}}</ref> Pensiyaga chiqqandan so'ng, Daisy uchta singlisi bilan [[Sarasota|Florida shtatining Sarasota shahrida]] yashadi.<ref name="Tele">{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2004 |title=Tiny Doll |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html |access-date=14 June 2016}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html "Tiny Doll"]. ''The Daily Telegraph''. September 15, 2004<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 14,</span> 2016</span>.</cite></ref> Daisy 1980-yil mart oyida 72 yoshida vafot etganidan so'ng, unga va uning ukalariga bag'ishlangan uchta hujjatli film chiqdi. Bular: ''Tsenzurasiz Freaks!'' (1999), ''Ce nain que je ne saurais voir!'' (2015, telefilm) va ''Shlitzi: Bizdan birimiz'' (2015).<ref name="Movie">{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/name/nm0247360/|sarlavha=Daisy Earles (1907–1980)|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=Internet Movie Data base(OMDb)}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[[imdbname:0247360|"Daisy Earles (1907–1980)"]]. Internet Movie Data base(OMDb)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 2,</span> 2016</span>.</cite></ref> == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:1980-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1907-yilda tugʻilganlar]] 4sbxulyiepsse8pkbly8npbncqb795g 2725806 2725805 2022-07-30T16:20:30Z Ikromova Guli 74291 /* Biografiya */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Daisy Earles|portret=Daisy Earles in 1931.jpg|tavsif=|tugʻilgan paytidagi ismi=Hilda Emma Schneider|tavallud sanasi={{birth date|1907|4|29}}|tavallud joyi=[[Stolpen]], Germaniya|vafot sanasi={{death date and age|1980|03|15|1907|04|29}}|vafot joyi=[[Sarasota, Florida]], Amerika Qo'shma Shtatlari|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1920–1958}} [[Category:Articles with hCards]] '''Hilda Emma Schneider'''(1907-yil 29-aprel - 1980-yil 15-mart)sahnada '''Daisy Earles''' nomi bilan tanilgan, 1920-yillarning boshlarida Qoʻshma Shtatlarga koʻchib kelgan kichik nemis aktrisasi edi. U Gollivud filmlarida ishlagan va keyinchalik sirk bilan gastrollarda bo'lgan. Daisy Earles boshqa opa-singillariga qaraganda chiroyli va baland bo'yli edi va juda kelishgan qomatga ega edi. == Biografiya == Hilda Emma Schnaider 1907-yil 29-aprelda [[Germaniya|Germaniyaning]] [[Stolpen]] shahrida tug‘ilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/name/nm0247360/|sarlavha=Daisy Earles (1907–1980)|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=Internet Movie Data base(OMDb)}}</ref>. Ular bo'yi o'rtachadan pastroq bo'lgan uchta qizi AQShga ko'chib ketishdi. Ularni otalari o'zlarining "pakana" ekanliklaridab foydalanib, ko'ngilochar sohada ishlashga undashgan.{{Sfn|Senn|2006}}<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2004 |title=Tiny Doll |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html |access-date=14 June 2016}}</ref> Daisy Earles 1932-yilda " ''Freaks'' " filmida rol o'ynagani bilan mashhur edi. Biroq, film dahshatli deb hisoblangan va AQShda ko'plab qisqartirishlar bilan namoyish etilgan, Angliyada taqiqlangan va Kanadada "shafqatsiz" deb nomlangan.{{Sfn|Paszylk|2009}}<ref name="Tele">{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2004 |title=Tiny Doll |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html |access-date=14 June 2016}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html "Tiny Doll"]. ''The Daily Telegraph''. September 15, 2004<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 14,</span> 2016</span>.</cite></ref><ref name="Credit">{{Veb manbasi|url=http://www.tcm.com/tcmdb/person/55265%7C34906/Daisy-Earles/|sarlavha=Daisy Earles|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=Turner Classic Movies}}</ref> 1928 yilda Earles 1928-yilda " ''Uch halqali nikoh'' " filmida rol o'ynadi.<ref name="Movie">{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/name/nm0247360/|sarlavha=Daisy Earles (1907–1980)|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=Internet Movie Data base(OMDb)}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[[imdbname:0247360|"Daisy Earles (1907–1980)"]]. Internet Movie Data base(OMDb)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 2,</span> 2016</span>.</cite></ref> U va uning ukalari Tiny, Greys va Garri " ''Oz sehrgari"'' (1939) filmida rolini ijro etishdi. U 1952-yilda " ''Yer yuzidagi eng zoʻr shou'' " filmida uncha katta boʻlmagan rol oʻynagan.  Daisy 1952-yilda "Yer yuzidagi eng zo'r shou" filmidagi rolidan so'ng, aktyorligini tark etdi.{{Sfn|Paszylk|2009}} U va uning aka-ukalari Ringling Brothers Circus, Barnum va Bailey Circus uchun ishlashni davom ettirdilar. Ularning barchasi 1958-yilda nafaqaga chiqdi.{{Sfn|Senn|2006}}<ref name="Tele">{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2004 |title=Tiny Doll |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html |access-date=14 June 2016}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html "Tiny Doll"]. ''The Daily Telegraph''. September 15, 2004<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 14,</span> 2016</span>.</cite></ref> <ref name="Celeb">{{Veb manbasi|url=http://www.setcelebs.com/bio/daisy-earles.html|sarlavha=Daisy Earles Biography|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=setcelebs.com}}</ref> Pensiyaga chiqqandan so'ng, Daisy uchta singlisi bilan [[Sarasota|Florida shtatining Sarasota shahrida]] yashadi.<ref name="Tele">{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2004 |title=Tiny Doll |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html |access-date=14 June 2016}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html "Tiny Doll"]. ''The Daily Telegraph''. September 15, 2004<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 14,</span> 2016</span>.</cite></ref> Daisy 1980-yil mart oyida 72 yoshida vafot etganidan so'ng, unga va uning ukalariga bag'ishlangan uchta hujjatli film chiqdi. Bular: ''Tsenzurasiz Freaks!'' (1999), ''Ce nain que je ne saurais voir!'' (2015, telefilm) va ''Shlitzi: Bizdan birimiz'' (2015).<ref name="Movie">{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/name/nm0247360/|sarlavha=Daisy Earles (1907–1980)|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=Internet Movie Data base(OMDb)}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[[imdbname:0247360|"Daisy Earles (1907–1980)"]]. Internet Movie Data base(OMDb)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 2,</span> 2016</span>.</cite></ref> == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:1980-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1907-yilda tugʻilganlar]] 9bhnbcoqoayuc90io1thufw20bx9acp 2725807 2725806 2022-07-30T16:20:56Z Ikromova Guli 74291 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Daisy Earles|portret=Daisy Earles in 1931.jpg|tavsif=|tugʻilgan paytidagi ismi=Hilda Emma Schneider|tavallud sanasi={{birth date|1907|4|29}}|tavallud joyi=[[Stolpen]], Germaniya|vafot sanasi={{death date and age|1980|03|15|1907|04|29}}|vafot joyi=[[Sarasota, Florida]], Amerika Qoʻshma Shtatlari|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1920-1958}} '''Hilda Emma Schneider'''(1907-yil 29-aprel — 1980-yil 15-mart)sahnada '''Daisy Earles''' nomi bilan tanilgan, 1920-yillarning boshlarida Qoʻshma Shtatlarga koʻchib kelgan kichik nemis aktrisasi edi. U Gollivud filmlarida ishlagan va keyinchalik sirk bilan gastrollarda boʻlgan. Daisy Earles boshqa opa-singillariga qaraganda chiroyli va baland boʻyli edi va juda kelishgan qomatga ega edi. == Biografiya == Hilda Emma Schnaider 1907-yil 29-aprelda [[Germaniya|Germaniyaning]] [[Stolpen]] shahrida tug‘ilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/name/nm0247360/|sarlavha=Daisy Earles (1907–1980)|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=Internet Movie Data base(OMDb)}}</ref>. Ular boʻyi oʻrtachadan pastroq boʻlgan uchta qizi AQShga koʻchib ketishdi. Ularni otalari oʻzlarining „pakana“ ekanliklaridab foydalanib, koʻngilochar sohada ishlashga undashgan.{{Sfn|Senn|2006}}<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2004 |title=Tiny Doll |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html |access-date=14 June 2016}}</ref> Daisy Earles 1932-yilda " ''Freaks'' " filmida rol oʻynagani bilan mashhur edi. Biroq, film dahshatli deb hisoblangan va AQShda koʻplab qisqartirishlar bilan namoyish etilgan, Angliyada taqiqlangan va Kanadada „shafqatsiz“ deb nomlangan.{{Sfn|Paszylk|2009}}<ref name="Tele">{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2004 |title=Tiny Doll |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html |access-date=14 June 2016}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html „Tiny Doll“]. ''The Daily Telegraph''. September 15, 2004<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 14,</span> 2016</span>.</cite></ref><ref name="Credit">{{Veb manbasi|url=http://www.tcm.com/tcmdb/person/55265%7C34906/Daisy-Earles/|sarlavha=Daisy Earles|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=Turner Classic Movies}}</ref> 1928 yilda Earles 1928-yilda " ''Uch halqali nikoh'' „ filmida rol oʻynadi.<ref name="Movie">{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/name/nm0247360/|sarlavha=Daisy Earles (1907–1980)|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=Internet Movie Data base(OMDb)}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[[imdbname:0247360|“Daisy Earles (1907-1980)"]]. Internet Movie Data base(OMDb)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 2,</span> 2016</span>.</cite></ref> U va uning ukalari Tiny, Greys va Garri „ ''Oz sehrgari“'' (1939) filmida rolini ijro etishdi. U 1952-yilda " ''Yer yuzidagi eng zoʻr shou'' " filmida uncha katta boʻlmagan rol oʻynagan.  Daisy 1952-yilda „Yer yuzidagi eng zoʻr shou“ filmidagi rolidan soʻng, aktyorligini tark etdi.{{Sfn|Paszylk|2009}} U va uning aka-ukalari Ringling Brothers Circus, Barnum va Bailey Circus uchun ishlashni davom ettirdilar. Ularning barchasi 1958-yilda nafaqaga chiqdi.{{Sfn|Senn|2006}}<ref name="Tele">{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2004 |title=Tiny Doll |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html |access-date=14 June 2016}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html „Tiny Doll“]. ''The Daily Telegraph''. September 15, 2004<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 14,</span> 2016</span>.</cite></ref> <ref name="Celeb">{{Veb manbasi|url=http://www.setcelebs.com/bio/daisy-earles.html|sarlavha=Daisy Earles Biography|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=setcelebs.com}}</ref> Pensiyaga chiqqandan soʻng, Daisy uchta singlisi bilan [[Sarasota|Florida shtatining Sarasota shahrida]] yashadi.<ref name="Tele">{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2004 |title=Tiny Doll |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html |access-date=14 June 2016}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html „Tiny Doll“]. ''The Daily Telegraph''. September 15, 2004<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 14,</span> 2016</span>.</cite></ref> Daisy 1980-yil mart oyida 72 yoshida vafot etganidan soʻng, unga va uning ukalariga bagʻishlangan uchta hujjatli film chiqdi. Bular: ''Tsenzurasiz Freaks!'' (1999), ''Ce nain que je ne saurais voir!'' (2015, telefilm) va ''Shlitzi: Bizdan birimiz'' (2015).<ref name="Movie">{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/name/nm0247360/|sarlavha=Daisy Earles (1907–1980)|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=Internet Movie Data base(OMDb)}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[[imdbname:0247360|"Daisy Earles (1907-1980)"]]. Internet Movie Data base(OMDb)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 2,</span> 2016</span>.</cite></ref> == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:1980-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1907-yilda tugʻilganlar]] 9n44lje7bu7vc03ntni2oru0ric941r 2725808 2725807 2022-07-30T16:21:31Z Ikromova Guli 74291 /* Biografiya */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Daisy Earles|portret=Daisy Earles in 1931.jpg|tavsif=|tugʻilgan paytidagi ismi=Hilda Emma Schneider|tavallud sanasi={{birth date|1907|4|29}}|tavallud joyi=[[Stolpen]], Germaniya|vafot sanasi={{death date and age|1980|03|15|1907|04|29}}|vafot joyi=[[Sarasota, Florida]], Amerika Qoʻshma Shtatlari|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1920-1958}} '''Hilda Emma Schneider'''(1907-yil 29-aprel — 1980-yil 15-mart)sahnada '''Daisy Earles''' nomi bilan tanilgan, 1920-yillarning boshlarida Qoʻshma Shtatlarga koʻchib kelgan kichik nemis aktrisasi edi. U Gollivud filmlarida ishlagan va keyinchalik sirk bilan gastrollarda boʻlgan. Daisy Earles boshqa opa-singillariga qaraganda chiroyli va baland boʻyli edi va juda kelishgan qomatga ega edi. == Biografiya == Hilda Emma Schnaider 1907-yil 29-aprelda [[Germaniya|Germaniyaning]] [[Stolpen]] shahrida tug‘ilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/name/nm0247360/|sarlavha=Daisy Earles (1907–1980)|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=Internet Movie Data base(OMDb)}}</ref>. Ular boʻyi oʻrtachadan pastroq boʻlgan uchta qizi AQShga koʻchib ketishdi. Ularni otalari oʻzlarining „pakana“ ekanliklaridab foydalanib, koʻngilochar sohada ishlashga undashgan.{{Sfn|Senn|2006}}<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2004 |title=Tiny Doll |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html |access-date=14 June 2016}}</ref> Daisy Earles 1932-yilda " ''Freaks'' " filmida rol oʻynagani bilan mashhur edi. Biroq, film dahshatli deb hisoblangan va AQShda koʻplab qisqartirishlar bilan namoyish etilgan, Angliyada taqiqlangan va Kanadada „shafqatsiz“ deb nomlangan.{{Sfn|Paszylk|2009}}<ref name="Tele">{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2004 |title=Tiny Doll |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html |access-date=14 June 2016}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html „Tiny Doll“]. ''The Daily Telegraph''. September 15, 2004<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 14,</span> 2016</span>.</cite></ref><ref name="Credit">{{Veb manbasi|url=http://www.tcm.com/tcmdb/person/55265%7C34906/Daisy-Earles/|sarlavha=Daisy Earles|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=Turner Classic Movies}}</ref> 1928 yilda Earles 1928-yilda " ''Uch halqali nikoh'' „ filmida rol oʻynadi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/name/nm0247360/|sarlavha=Daisy Earles (1907–1980)|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=Internet Movie Data base(OMDb)}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[[imdbname:0247360|“Daisy Earles (1907-1980)"]]. Internet Movie Data base(OMDb)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 2,</span> 2016</span>.</cite></ref> U va uning ukalari Tiny, Greys va Garri „ ''Oz sehrgari“'' (1939) filmida rolini ijro etishdi. U 1952-yilda " ''Yer yuzidagi eng zoʻr shou'' " filmida uncha katta boʻlmagan rol oʻynagan.  Daisy 1952-yilda „Yer yuzidagi eng zoʻr shou“ filmidagi rolidan soʻng, aktyorligini tark etdi.{{Sfn|Paszylk|2009}} U va uning aka-ukalari Ringling Brothers Circus, Barnum va Bailey Circus uchun ishlashni davom ettirdilar. Ularning barchasi 1958-yilda nafaqaga chiqdi.{{Sfn|Senn|2006}}<ref name="Tele">{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2004 |title=Tiny Doll |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html |access-date=14 June 2016}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html „Tiny Doll“]. ''The Daily Telegraph''. September 15, 2004<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 14,</span> 2016</span>.</cite></ref> <ref name="Celeb">{{Veb manbasi|url=http://www.setcelebs.com/bio/daisy-earles.html|sarlavha=Daisy Earles Biography|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=setcelebs.com}}</ref> Pensiyaga chiqqandan soʻng, Daisy uchta singlisi bilan [[Sarasota|Florida shtatining Sarasota shahrida]] yashadi.<ref name="Tele">{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2004 |title=Tiny Doll |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html |access-date=14 June 2016}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1471733/Tiny-Doll.html „Tiny Doll“]. ''The Daily Telegraph''. September 15, 2004<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 14,</span> 2016</span>.</cite></ref> Daisy 1980-yil mart oyida 72 yoshida vafot etganidan soʻng, unga va uning ukalariga bagʻishlangan uchta hujjatli film chiqdi. Bular: ''Tsenzurasiz Freaks!'' (1999), ''Ce nain que je ne saurais voir!'' (2015, telefilm) va ''Shlitzi: Bizdan birimiz'' (2015).<ref name="Movie">{{Veb manbasi|url=https://www.imdb.com/name/nm0247360/|sarlavha=Daisy Earles (1907–1980)|kirish sanasi=2 June 2016|nashriyot=Internet Movie Data base(OMDb)}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[[imdbname:0247360|"Daisy Earles (1907-1980)"]]. Internet Movie Data base(OMDb)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 2,</span> 2016</span>.</cite></ref> == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:1980-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1907-yilda tugʻilganlar]] exyal5ieb1qap92lvui10c2tu9hlh9j Munozara:Daisy Earles 1 758876 2725809 2022-07-30T16:21:54Z Ikromova Guli 74291 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wikiayollar wikitext text/x-wiki {{WikiAyollar loyihasi}} hua47ps7xafm4p23bsddy47hqqeky7k Andrey Shipilov 0 758877 2725810 2022-07-30T16:23:01Z Mehriddin 01 72855 „{{Futbolchi bilgiqutisi |ism=Shipilov Andrey |tasvir=Andrey Shipilov.jpg |tavallud_sana=2-may 1961-yil (61 yosh) Moskva, SSSR |toʻliqism=Shipilov Andrey Mixaylovich |tavallud_joyi={{flagicon|RUS}}[[Rossiya|Rossiya]]<br />{{flagicon|SSSR}} [[SSSR]] |laqab=Andrey Primknuvshiy, Andrey Diyagilev, Sha Ki Pesh |sohasi=yozuvchi, jurnalist }} '''Andrey Mixaylovich Shipilov''' — sovet va rus yozuvchisi, jurnalist. == Tarjimai holi == * Andrey Shipi...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi |ism=Shipilov Andrey |tasvir=Andrey Shipilov.jpg |tavallud_sana=2-may 1961-yil (61 yosh) Moskva, SSSR |toʻliqism=Shipilov Andrey Mixaylovich |tavallud_joyi={{flagicon|RUS}}[[Rossiya|Rossiya]]<br />{{flagicon|SSSR}} [[SSSR]] |laqab=Andrey Primknuvshiy, Andrey Diyagilev, Sha Ki Pesh |sohasi=yozuvchi, jurnalist }} '''Andrey Mixaylovich Shipilov''' — sovet va rus yozuvchisi, jurnalist. == Tarjimai holi == * Andrey Shipilov 1961-yil 2-mayda Moskvada tug‘ilgan. * 1978-yilda MIREA (Moskva radiotexnika, elektronika va avtomatlashtirish instituti) radio bo‘limiga o‘qishga kirgan va uni 1984-yilda tamomlagan. Institutda u komsomollik faoliyatini boshlagan, fakultetning talabalar ilmiy bo‘limiga rahbarlik qilgan. Butunittifoq Leninchi Kommunistik Yoshlar Ittifoqi Moskva shahar qo‘mitasining shtatsiz instruktori sifatida faoliyat olib borgan. == Faoliyati == * 1987-1989-yillarda SSSR Yozuvchilar uyushmasining Moskva tashkiloti qoshidagi Andrey Kuchayev seminarida tahsil olgan. * 1987-yildan „Moskoviskiy Komsomoles“ gazetasining Satira va hazil bo‘limida (Lev Novojenov rahbarligida) uning maqolalari faol nashr etilgan va radioda satirik yozuvchi sifatida eshittirishlari berib borilgan. * 1989-yildan SSSR Adabiyot jamg‘armasi kasaba uyushmasi qo‘mitasining taftish komissiyasi raisi; * Xuddi shu yili Andrey Kuchayev tomonidan yangi tashkil etilgan Rossiya Yozuvchilar uyushmasi boshqaruvi a‘zosi bo‘lgan. * 1990-1996 yillarda Yozuvchilar uyushmasi nashriyotini boshqargan; * 1996-2000-yillarda „Computerra“ nashriyot uyi tomonidan nashr etilgan haftalik nashrda dastlab bosh muharrir o‘rinbosari; * so‘ngra „Computerra Online“ internet nashri bosh muharriri sifatida faoliyat olib borgan. * Andrey Shipilov 2000-2005-yillarda o‘zi tomonidan taʼsis etilgan „Sifrovoe foto“ (raqamli foto) jurnaliga rahbarlik qilgan. * 2006-yilda jurnalist yana „Computerra“ nashriyot uyiga „Biznes-jurnal Online“ nashrining bosh muharriri sifatida qaytgan, ammo oradan olti oy o‘tgach uni ham tark etgan. == Ijtimoiy-maʼnaviy ishlardagi faolligi == Andrey Shipilov 2000-yildan beri jurnalistik faoliyat bilan bir qatorda internetdagi startaplarda ham faol ishtirok etib kelmoqda. WebMoney to‘lov tizimining moliyaviy yordami bilan u Plati.ru, DigiSeller.dom Domenov xizmatlarini ishga tushirgan. * 2007-yilda Andrey Shipilov Runet (Rossiya Federatsiyasi Matbuot va ommaviy kommunikatsiyalar federal agentligi tomonidan har yili beriladigan mukofot) mukofotining anti ko‘rinishi sifatida Anti Runet mukofoti (Internet-loyihalariga beriladiganmukofot)ni taʼsis etgan. * 2010-yillarning boshlarida Andrey Shipilov asosan o‘qituvchilik faoliyati bilan shug‘ullangan va nashrlarda ham faol ishtirok etishda davom etgan. U Magninhos, Finam, Infoboom haqidagi mualliflik ruknlarini olib borgan. „Kommersant Money“ nashri bilan yaqindan hamkorlik qilgan<ref>[https://www.facebook.com/a.m.shipilov Личная страница в Facebook] [http://web.archive.org/web/20180213010358/https://www.facebook.com/a.m.shipilov Архивная копия] от 13 февраля 2018 на [[Wayback Machine]].</ref>. Hozirda Kipr orolining janubi-gʻarbiy qismida joylashgan Pafos shahrida yashaydi. Ukraina davlatida bo‘lib o‘tgan voqealardan so‘ng u Rossiya hukumatiga faol qarshilik ko‘rsatgan. Kasparov.ru, Grani.ru va boshqa muxolif saytlar bilan hamkorlik qilgan. Facebookda o‘zining muxolifat sahifasini yaratgan va unga 25 000 dan ortiq kishi obuna bo‘lgan<ref>[https://www.facebook.com/a.m.shipilov Andrey Shipilov]. Дата обращения: 21 февраля 2016. [https://web.archive.org/web/20180213010358/https://www.facebook.com/a.m.shipilov Архивировано] 13 февраля 2018 года</ref>. 2015-yilda Shipilov o‘zining shaxsiy veb-saytida „Ocherki o jizni realnoy mirovoy zakulisi, napisannie eyo funksionerom v ramkax slujebnogo zadaniya“ni, 2016-2017-yillarda esa „I Upalo Slovo“ romanini nashr etishni boshlagan. == Qiziqarli faktlar == Andrey Shipilovning blogi 2009-yilda ROTOR (Internet loyihalarning rus tilidagi tanlovi) professional onlayn tanlovida eng yaxshi shaxsiy sayt deb topilgan<ref>[http://ezhe.ru/POTOP/results.html?do=res;2009;27 РОТОР 2009: 27. Персональный сайт года.] Дата обращения: 6 августа 2012. [https://web.archive.org/web/20121023232119/http://ezhe.ru/POTOP/results.html?do=res;2009;27 Архивировано] 23 октября 2012 года.</ref>. Ovoz berish natijalariga ko‘ra, Andrey Shipilov 2009- va 2010-yillarda „Dvadsatku Runeta“ ro‘yxatiga kiritilgan<ref> [1] [http://web.archive.org/web/20120804024006/http://ezhe.ru/POTOP/index.2010.html Архивная копия] от 4 августа 2012 на [[Wayback Machine]], [2] [http://web.archive.org/web/20120923150840/http://ezhe.ru/POTOP/index.2009.html Архивная копия] от 23 сентября 2012 на [[Wayback Machine]]</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://ezhe.ru/fri/372/ Андрей Шипилов в «Физиономиях Русского Интернета»] от 10 марта 2010 на [[Wayback Machine]] * [http://shipilov.com Cайт Андрея Шипилова]от 3 марта 2022 на [[Wayback Machine]] * [https://www.facebook.com/a.m.shipilov Блог Андрея Шипилова на Facebook] от 13 февраля 2018 на [[Wayback Machine]] * [http://old.computerra.ru/Authors/692/ Публикации Андрея Шипилова в «Компьютерре»] от 22 февраля 2018 на [[Wayback Machine]] * [https://seopult.tv/persona/shipilov/ Телеэфиры Андрея Шипилова на «Сеопульт ТВ»] от 16 апреля 2015 на [[Wayback Machine]] blqw94u5smviiao7tu8vxnylzmyudpn 2726247 2725810 2022-07-31T03:30:42Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi |ism=Shipilov Andrey |tasvir=Andrey Shipilov.jpg |tavallud_sana=2-may 1961-yil (61 yosh) Moskva, SSSR |toʻliqism=Shipilov Andrey Mixaylovich |tavallud_joyi={{flagicon|RUS}}[[Rossiya|Rossiya]]<br />{{flagicon|SSSR}} [[SSSR]] |laqab=Andrey Primknuvshiy, Andrey Diyagilev, Sha Ki Pesh |sohasi=yozuvchi, jurnalist }} '''Andrey Mixaylovich Shipilov''' — sovet va rus yozuvchisi, jurnalist. == Tarjimai holi == * Andrey Shipilov 1961-yil 2-mayda Moskvada tug‘ilgan. * 1978-yilda MIREA (Moskva radiotexnika, elektronika va avtomatlashtirish instituti) radio bo‘limiga o‘qishga kirgan va uni 1984-yilda tamomlagan. Institutda u komsomollik faoliyatini boshlagan, fakultetning talabalar ilmiy bo‘limiga rahbarlik qilgan. Butunittifoq Leninchi Kommunistik Yoshlar Ittifoqi Moskva shahar qo‘mitasining shtatsiz instruktori sifatida faoliyat olib borgan. == Faoliyati == * 1987-1989-yillarda SSSR Yozuvchilar uyushmasining Moskva tashkiloti qoshidagi Andrey Kuchayev seminarida tahsil olgan. * 1987-yildan „Moskoviskiy Komsomoles“ gazetasining Satira va hazil bo‘limida (Lev Novojenov rahbarligida) uning maqolalari faol nashr etilgan va radioda satirik yozuvchi sifatida eshittirishlari berib borilgan. * 1989-yildan SSSR Adabiyot jamg‘armasi kasaba uyushmasi qo‘mitasining taftish komissiyasi raisi; * Xuddi shu yili Andrey Kuchayev tomonidan yangi tashkil etilgan Rossiya Yozuvchilar uyushmasi boshqaruvi a‘zosi bo‘lgan. * 1990-1996 yillarda Yozuvchilar uyushmasi nashriyotini boshqargan; * 1996-2000-yillarda „Computerra“ nashriyot uyi tomonidan nashr etilgan haftalik nashrda dastlab bosh muharrir o‘rinbosari; * so‘ngra „Computerra Online“ internet nashri bosh muharriri sifatida faoliyat olib borgan. * Andrey Shipilov 2000-2005-yillarda o‘zi tomonidan taʼsis etilgan „Sifrovoe foto“ (raqamli foto) jurnaliga rahbarlik qilgan. * 2006-yilda jurnalist yana „Computerra“ nashriyot uyiga „Biznes-jurnal Online“ nashrining bosh muharriri sifatida qaytgan, ammo oradan olti oy o‘tgach uni ham tark etgan. == Ijtimoiy-maʼnaviy ishlardagi faolligi == Andrey Shipilov 2000-yildan beri jurnalistik faoliyat bilan bir qatorda internetdagi startaplarda ham faol ishtirok etib kelmoqda. WebMoney to‘lov tizimining moliyaviy yordami bilan u Plati.ru, DigiSeller.dom Domenov xizmatlarini ishga tushirgan. * 2007-yilda Andrey Shipilov Runet (Rossiya Federatsiyasi Matbuot va ommaviy kommunikatsiyalar federal agentligi tomonidan har yili beriladigan mukofot) mukofotining anti ko‘rinishi sifatida Anti Runet mukofoti (Internet-loyihalariga beriladiganmukofot)ni taʼsis etgan. * 2010-yillarning boshlarida Andrey Shipilov asosan o‘qituvchilik faoliyati bilan shug‘ullangan va nashrlarda ham faol ishtirok etishda davom etgan. U Magninhos, Finam, Infoboom haqidagi mualliflik ruknlarini olib borgan. „Kommersant Money“ nashri bilan yaqindan hamkorlik qilgan<ref>[https://www.facebook.com/a.m.shipilov Личная страница в Facebook] [http://web.archive.org/web/20180213010358/https://www.facebook.com/a.m.shipilov Архивная копия] от 13 февраля 2018 на [[Wayback Machine]].</ref>. Hozirda Kipr orolining janubi-gʻarbiy qismida joylashgan Pafos shahrida yashaydi. Ukraina davlatida bo‘lib o‘tgan voqealardan so‘ng u Rossiya hukumatiga faol qarshilik ko‘rsatgan. Kasparov.ru, Grani.ru va boshqa muxolif saytlar bilan hamkorlik qilgan. Facebookda o‘zining muxolifat sahifasini yaratgan va unga 25 000 dan ortiq kishi obuna bo‘lgan<ref>[https://www.facebook.com/a.m.shipilov Andrey Shipilov]. Дата обращения: 21 февраля 2016. [https://web.archive.org/web/20180213010358/https://www.facebook.com/a.m.shipilov Архивировано] 13 февраля 2018 года</ref>. 2015-yilda Shipilov o‘zining shaxsiy veb-saytida „Ocherki o jizni realnoy mirovoy zakulisi, napisannie eyo funksionerom v ramkax slujebnogo zadaniya“ni, 2016-2017-yillarda esa „I Upalo Slovo“ romanini nashr etishni boshlagan. == Qiziqarli faktlar == Andrey Shipilovning blogi 2009-yilda ROTOR (Internet loyihalarning rus tilidagi tanlovi) professional onlayn tanlovida eng yaxshi shaxsiy sayt deb topilgan<ref>[http://ezhe.ru/POTOP/results.html?do=res;2009;27 РОТОР 2009: 27. Персональный сайт года.] Дата обращения: 6 августа 2012. [https://web.archive.org/web/20121023232119/http://ezhe.ru/POTOP/results.html?do=res;2009;27 Архивировано] 23 октября 2012 года.</ref>. Ovoz berish natijalariga ko‘ra, Andrey Shipilov 2009- va 2010-yillarda „Dvadsatku Runeta“ ro‘yxatiga kiritilgan<ref>[1] [https://web.archive.org/web/20120804024006/http://ezhe.ru/POTOP/index.2010.html Архивная копия] от 4 августа 2012 на [[Wayback Machine]], [2] [https://web.archive.org/web/20120923150840/http://ezhe.ru/POTOP/index.2009.html Архивная копия] от 23 сентября 2012 на [[Wayback Machine]]</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://ezhe.ru/fri/372/ Андрей Шипилов в «Физиономиях Русского Интернета»] от 10 марта 2010 на [[Wayback Machine]] * [http://shipilov.com Cайт Андрея Шипилова]от 3 марта 2022 на [[Wayback Machine]] * [https://www.facebook.com/a.m.shipilov Блог Андрея Шипилова на Facebook] от 13 февраля 2018 на [[Wayback Machine]] * [http://old.computerra.ru/Authors/692/ Публикации Андрея Шипилова в «Компьютерре»] от 22 февраля 2018 на [[Wayback Machine]] * [https://seopult.tv/persona/shipilov/ Телеэфиры Андрея Шипилова на «Сеопульт ТВ»] от 16 апреля 2015 на [[Wayback Machine]] fk61h3v6z4wvrloneq6fynamscxrc05 Ketrin Moss 0 758878 2725813 2022-07-30T16:25:59Z Akhrarova Ezoza 56652 „[[:ru:Special:Redirect/revision/124109355|Мосс, Кейт]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Ketrin''' ('''Keyt''') A'''nn Moss''' ({{Lang-en|Katherine «Kate» Ann Moss}} ; tug'. [[1974|1974-]][[16-yanvar|yil 16-yanvar]], Kroydon, [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]]) — [[Birlashgan Qirollik|britaniyalik]] supermodel va aktrisa. 1990 va 2000-yillardagi eng yuqori haq to'lanadigan modellardan biri sifatida tanilgan<ref name="bbc">{{Veb manbasi|url=http://www.bbc.co.uk/russian/rolling_news/2011/07/110702_rn_britain_moss.shtml|sarlavha=Британия: топ-модель Кейт Мосс вышла замуж|muallif=|sana=2011-07-02|ish=|nashriyot=Сайт [[Русская служба Би-би-си|Русской службы Би-би-си]]|kirish sanasi=2011-07-02|til=|arxivurl=https://www.webcitation.org/65W9Lg1Iv?url=http://www.bbc.co.uk/russian/rolling_news/2011/07/110702_rn_britain_moss.shtml|arxivsana=2012-02-17}}</ref>. 2007-yilda ''[[Time (jurnal)|Time jurnali]]'' uni "Dunyoning eng nufuzli 100 kishisi" ro'yxatiga kiritdi. 2008-yilda uning 1,5 million funt sterlinglik 18 karatli oltin haykali [[Britaniya imperiyasi|Britaniyadagi]] ko'rgazma uchun haykalga solingan<ref name="Simpson">{{Yangiliklar manbasi |last=Simpson |first=Aislinn |date=2008-10-02 |title=Kate Moss gold statue unveiled at British Museum |work=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/celebritynews/3122144/Kate-Moss-gold-statue-unveiled-at-British-Museum.html |access-date=2021-04-14 |archive-url=https://archive.today/20130505051732/http://www.telegraph.co.uk/news/celebritynews/3122144/Kate-Moss-gold-statue-unveiled-at-British-Museum.html |archive-date=2013-05-05}}</ref>. U bo'sh turmush tarzi uchun ommaviy axborot vositalarining diqqatini tortdi. 2005-yil oxirida boshlangan giyohvand moddalarni iste'mol qilish haqidagi da'volar ko'plab dizaynerlarning u bilan ishlashdan bosh tortishiga sabab bo'ldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2005-09-21 |title=Chanel and Burberry drop Moss after cocaine claims |work=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/1498858/Chanel-and-Burberry-drop-Moss-after-cocaine-claims.html |access-date=2021-04-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210414193448/https://www.telegraph.co.uk/news/1498858/Chanel-and-Burberry-drop-Moss-after-cocaine-claims.html |archive-date=2021-04-14}}</ref>. Biroq, keyinchalik Mossdan barcha ayblovlar olib tashlandi va u yana model sifatida ishlay boshladi. 2012-yilda Moss yillik daromadi 9,2 million dollar<ref name="Forbes2012">{{Yangiliklar manbasi |last=Solomon, Brian |date=2012-06-14 |title=The World's Highest Paid Models |work=Forbes |url=https://www.forbes.com/sites/briansolomon/2012/06/14/the-worlds-highest-paid-models/ |access-date=2021-04-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120619225925/http://www.forbes.com/sites/briansolomon/2012/06/14/the-worlds-highest-paid-models/ |archive-date=2012-06-19}}</ref> boʻlgan ''[[Forbes|Forbes jurnalining]]'' eng koʻp maosh oluvchi modellar roʻyxatida 2-oʻrinni egallaydi. == Dastlabki yillar == Kerin 1974-yil 16-yanvarda<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.biography.com/people/kate-moss-201298|sarlavha=Kate Moss Biography|nashriyot=Biography.com (A&E Networks)|kirish sanasi=2013-09-17|arxivsana=2021-01-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210128203416/https://www.biography.com/personality/kate-moss}}</ref> Buyuk Londonning Kroydon tumanida<ref>{{Veb manbasi|url=http://search.findmypast.co.uk/results/world-records/england-and-wales-births-1837-2006?firstname=kate&lastname=moss&eventyear=1974&eventyear_offset=0|sarlavha=Results for England & Wales Births 1837–2006|nashriyot=Findmypast.co.uk|kirish sanasi=2013-04-08|arxivsana=2014-08-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140811024002/http://search.findmypast.co.uk/results/world-records/england-and-wales-births-1837-2006?firstname=kate&lastname=moss&eventyear=1974&eventyear_offset=0}}</ref> tug'ilgan, bufetchi Linda Rosina va sayyohlik agenti Piter Edvard Mossning qizi Addiskomb oilasida o'sgan. Uning Nik ismli ukasi va Lotti (Sharlotta) singlisi bor<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2002-06-25 |title=Moss Bro's New Suit |work=[[Vogue (British magazine)|Vogue]] |url=http://www.vogue.co.uk/news/2002/06/25/moss-bros-new-suit |access-date=2021-04-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304123530/http://www.vogue.co.uk/news/2002/06/25/moss-bros-new-suit |archive-date=2016-03-04}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jessica Misener |date=2011-11-11 |title=Lottie Moss, Kate Moss' 13-Year-Old Half-Sister, Makes Modeling Debut |work=[[HuffPost]] |url=https://www.huffingtonpost.com/2011/11/10/kate-moss-13-year-old-sister-lottie-moss-model_n_1087047.html |access-date=2021-04-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161028132659/http://www.huffingtonpost.com/2011/11/10/kate-moss-13-year-old-sister-lottie-moss-model_n_1087047.html |archive-date=2016-10-28}}</ref>. Ketrinning ota-onasi u 13 yoshida ajrashishdi. U Purli shahridagi Ridjvey boshlang'ich maktabi va Riddlesdaun o'rta maktabida o'qigan. == Martaba == [[Fayl:KateMoss.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/KateMoss.jpg/170px-KateMoss.jpg|left|thumb| Moss 2005-yil]] 14 yoshida Keytni [[New York (shahar)|Nyu-Yorkning]] Kennedi aeroportida Londonning Storm agentligi direktori Sara Dukas payqab qoldi va uni o'zini model sifatida sinab ko'rishga taklif qildi. Va ikki yil o'tgach, Katrin Face jurnalining muqovasida paydo bo'ldi. Uzoq vaqt davomida u Amerikaning Calvin Klein brendi bilan hamkorlik qildi, bu esa uni supermodelga aylantirdi. Aynan 1990-yillarning boshlarida moda olamini androginiya to'lqini qamrab oldi - tashqi ko'rinishdagi erkaklar va ayollar o'rtasidagi tafovutlarning xiralashishi (nozik nozik tanalar, uzun sochlar, bir xil kiyimlar). 1990-yillarning eng mashhur va eng ko'p sotilgan parfyumlaridan ''biri CK One'' ("Bir") edi va Keyt Moss ularning "yuzi" bo'ldi. Keyin giyohvand moddalarga qaram bo'lgan ozg'in va beparvo rangpar yoshlar bilan bog'liq bo'lgan "geroin chic" tendentsiyasi paydo bo'ldi. Moda dizaynerlari "giyohvandlik" imidjidan kuchli va asosiy foydalanib, podiumlarda ko'zlari ostida doiralar bilan nozik va rangpar moda modellarini chiqarishdi. Ketrin Moss yana bir bor ushbu modaning eng yuqori cho'qqisiga chiqdi. Moda olami ko'pincha klublarda va turli partiyalarda o'tirgan modellar haqiqatan ham bohem muhitida modaga aylangan giyohvand moddalarni iste'mol qilishlari haqida mish-mishlarga to'la edi. [[Fayl:Vogue_SM.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Vogue_SM.jpg/170px-Vogue_SM.jpg|thumb| Moss 2000 yil may oyida Britaniya [[Vogue (jurnal)|Vogue]] jurnalining muqovasida Sara Morris tomonidan suratga olingan.]] U bir necha bor Harper's Bazaar, [[Vogue (jurnal)|Vogue]], Cosmopolitan, Elle va Glamour kabi eng nufuzli moda jurnallarining muqovasida paydo bo'lgan. Ketrin Moss o'zining birinchi millionini 20 yoshida oldi, [[2000|2000-yilda u]] dunyodagi eng ko'p maosh oluvchi model deb topildi (uning daromadi 14,8 million dollarga baholangan), faqat Chanel bilan tuzilgan shartnoma unga [[Forbes]] jurnaliga ko'ra 5 million dollar daromad keltirdi 4 yil ichida. [[Fayl:MarioTestino_KateMoss.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/MarioTestino_KateMoss.jpg/170px-MarioTestino_KateMoss.jpg|left|thumb| Moss Mario Testino bilan 2007-yilda.]] 2005-yil Moss va Topshop o'rtasidagi hamkorlikni nishonladi, u yerda u Topshop liniyasi uchun Keyt Moss uchun dizayner va model sifatida ishladi. Topshop bilan hamkorlik unga 5,2 million dollardan ortiq daromad keltirdi. Brend egasi Filipp Grin Mossga ishi uchun minnatdorchilik bildirdi va bu "fantastik" ekanligini ta'kidladi. Biroq, uning so'zlariga ko'ra, Topshop modeldan ko'proq vaqt olishni boshladi va u o'zini boshqa loyihalarda sinab ko'rmoqchi edi. [[Deyli telegraf|Dayli Telegraf]] xabariga ko'ra, 2010-yil oxirida ikki tomonlarning xayrlashuvi "do'stona" o'tgan. Shu bilan birga, Grin kelajakda Moss bilan hamkorlik qilish imkoniyatini istisno etmadi. Hammasi bo'lib, Keyt brend bilan hamkorlikda o'n to'rtta to'plamni chiqardi, ular oddiy kollektsiyalarga nisbatan yuqori narx oralig'iga qaramay, xaridorlar orasida juda mashhur bo'lib chiqdi. 1990-yildan buyon Keyt Moss reklama roliklarida rol o'ynaydi, 1992-yilda Calvin Klein unga 4 million dollarlik shartnoma taklif qildi. 1990-yillarning o'rtalariga kelib, moda yulduzining daromadi kuniga 10 ming dollargacha o'sdi, u haqida kitoblar yozila boshlandi va unga [[Kinematograf|filmlarda]] rol o'ynash taklif qilindi. Ketrin Moss o'z faoliyati davomida [[Gucci]], [[Dolce & Gabbana|Dolce va Gabbana]], [[Louis Vuitton]], Versace, Chanel, Missoni, [[Dior|Christian Dior]] kabi eng mashhur moda uylarining ko'plab kampaniyalari va ko'rgazmalarida ishtirok etgan. Keyt Moss [[Dior|Christian Dior]] kosmetik brendining, shuningdek, Mango va Lu-Jo kiyim-kechak liniyalarining yuzi edi. 1991-yildan u muvaffaqiyatli moda fotosuratchisi Mario Sorrenti bilan uchrashdi, 1994-yildan beri Moss mashhur amerikalik aktyor [[Johnny Depp|Jonny Depp]] bilan uchrashdi va u bilan ishqiy munosabatlarni boshladi. 1998-yilda ularning munosabatlari tugadi va Jonni fransuz aktrisasi [[Vanessa Paradis]] bilan uchrashishni boshladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://korrespondent.net/showbiz/1078614-kortni-lav-zayavila-chto-byla-lyubovnicej-kejt-moss|sarlavha=Кортни Лав заявила, что была любовницей Кейт Мосс|kirish sanasi=2014-09-23|arxivsana=2016-03-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304113237/http://korrespondent.net/showbiz/1078614-kortni-lav-zayavila-chto-byla-lyubovnicej-kejt-moss}}</ref>. [[Forbes]] jurnaliga ko'ra, Keyt Moss boyligi bo'yicha [[Gisele Bundchen]] keyin ikkinchi o'rinda turadi. Shahsiy hayot [[Fayl:Kate_Moss_-_Decorté_advertisement.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Kate_Moss_-_Decort%C3%A9_advertisement.jpg/220px-Kate_Moss_-_Decort%C3%A9_advertisement.jpg|thumb| Moss 2019-yilda]] 2007-yil sentyabr oyida Keyt Moss Angliya-Amerika hind rok dueti ''The Kills'' gitaristi Jeymi Xins bilan uchrashgan. Ular 2011-yil 1-iyulda Londonda turmush qurishdi<ref name="bbc">{{Veb manbasi|url=http://www.bbc.co.uk/russian/rolling_news/2011/07/110702_rn_britain_moss.shtml|sarlavha=Британия: топ-модель Кейт Мосс вышла замуж|muallif=|sana=2011-07-02|ish=|nashriyot=Сайт [[Русская служба Би-би-си|Русской службы Би-би-си]]|kirish sanasi=2011-07-02|til=|arxivurl=https://www.webcitation.org/65W9Lg1Iv?url=http://www.bbc.co.uk/russian/rolling_news/2011/07/110702_rn_britain_moss.shtml|arxivsana=2012-02-17}}</ref>. Ammo 2015-yilning yozida ajralishdi. Hozirda u nemis aristokrati Nikolay fon Bismark bilan munosabatda <ref>{{Cite journal|url=http://www.vogue.com/article/living-kate-moss-relationships-love|title=A Look Back at Kate Moss's Greatest Loves|magazine=Vogue|date=2016-06-02|access-date=2018-07-09|archivedate=2018-07-09|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180709185246/https://www.vogue.com/article/living-kate-moss-relationships-love}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=Okwodu|first=Janelle|url=http://www.vogue.com/article/kate-moss-louis-vuitton-menswear-pajamas|title=Kate Moss Is the First to Rock Louis Vuitton Pajamas at the Paris Menswear Shows|magazine=Vogue|date=2016-06-23|access-date=2018-07-09|archivedate=2018-07-09|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180709185801/https://www.vogue.com/article/kate-moss-louis-vuitton-menswear-pajamas}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|familiya=Bayley|ism=Leanne|url=http://www.glamourmagazine.co.uk/article/kate-moss-divorce-with-jamie-hince|sarlavha=Kate Moss Divorce With Jamie Hince: Settlement & New Boyfriend &#124; Glamour UK|nashriyot=Glamourmagazine.co.uk|sana=2016-10-03|kirish sanasi=2018-07-09|arxivsana=2018-07-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180704042248/http://www.glamourmagazine.co.uk/article/kate-moss-divorce-with-jamie-hince}}</ref> . == Filmografiya == * 1999-yil — Blackadder: Orqaga va oldinga - Maid Marian <small>(qisqa metrajli film)</small> * 2014-yil — Kiyimdagi bola - o'zi * 2016-yil — Ab Fab: Film - o'zi * 2016-yil — 2-raqamli erkak modeli - o'zini o'zi o'ynaydi * 2017-yil — Qizil burun kuni Aslida - o'zini o'zi o'ynaydi == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1974-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:16-yanvarda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] n8sn38h5ig43y34m1gxt9p53zfbgoct 2725815 2725813 2022-07-30T16:27:09Z Akhrarova Ezoza 56652 wikitext text/x-wiki '''Ketrin''' ('''Keyt''') '''Ann Moss''' ({{Lang-en|Katherine «Kate» Ann Moss}}; tug'. [[1974|1974-]][[16-yanvar|yil 16-yanvar]], Kroydon, [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]]) — [[Birlashgan Qirollik|britaniyalik]] supermodel va aktrisa. 1990 va 2000-yillardagi eng yuqori haq to'lanadigan modellardan biri sifatida tanilgan<ref name="bbc">{{Veb manbasi|url=http://www.bbc.co.uk/russian/rolling_news/2011/07/110702_rn_britain_moss.shtml|sarlavha=Британия: топ-модель Кейт Мосс вышла замуж|muallif=|sana=2011-07-02|ish=|nashriyot=Сайт [[Русская служба Би-би-си|Русской службы Би-би-си]]|kirish sanasi=2011-07-02|til=|arxivurl=https://www.webcitation.org/65W9Lg1Iv?url=http://www.bbc.co.uk/russian/rolling_news/2011/07/110702_rn_britain_moss.shtml|arxivsana=2012-02-17}}</ref>. 2007-yilda ''[[Time (jurnal)|Time jurnali]]'' uni "Dunyoning eng nufuzli 100 kishisi" ro'yxatiga kiritdi. 2008-yilda uning 1,5 million funt sterlinglik 18 karatli oltin haykali [[Britaniya imperiyasi|Britaniyadagi]] ko'rgazma uchun haykalga solingan<ref name="Simpson">{{Yangiliklar manbasi |last=Simpson |first=Aislinn |date=2008-10-02 |title=Kate Moss gold statue unveiled at British Museum |work=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/celebritynews/3122144/Kate-Moss-gold-statue-unveiled-at-British-Museum.html |access-date=2021-04-14 |archive-url=https://archive.today/20130505051732/http://www.telegraph.co.uk/news/celebritynews/3122144/Kate-Moss-gold-statue-unveiled-at-British-Museum.html |archive-date=2013-05-05}}</ref>. U bo'sh turmush tarzi uchun ommaviy axborot vositalarining diqqatini tortdi. 2005-yil oxirida boshlangan giyohvand moddalarni iste'mol qilish haqidagi da'volar ko'plab dizaynerlarning u bilan ishlashdan bosh tortishiga sabab bo'ldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2005-09-21 |title=Chanel and Burberry drop Moss after cocaine claims |work=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/news/1498858/Chanel-and-Burberry-drop-Moss-after-cocaine-claims.html |access-date=2021-04-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210414193448/https://www.telegraph.co.uk/news/1498858/Chanel-and-Burberry-drop-Moss-after-cocaine-claims.html |archive-date=2021-04-14}}</ref>. Biroq, keyinchalik Mossdan barcha ayblovlar olib tashlandi va u yana model sifatida ishlay boshladi. 2012-yilda Moss yillik daromadi 9,2 million dollar<ref name="Forbes2012">{{Yangiliklar manbasi |last=Solomon, Brian |date=2012-06-14 |title=The World's Highest Paid Models |work=Forbes |url=https://www.forbes.com/sites/briansolomon/2012/06/14/the-worlds-highest-paid-models/ |access-date=2021-04-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120619225925/http://www.forbes.com/sites/briansolomon/2012/06/14/the-worlds-highest-paid-models/ |archive-date=2012-06-19}}</ref> boʻlgan ''[[Forbes|Forbes jurnalining]]'' eng koʻp maosh oluvchi modellar roʻyxatida 2-oʻrinni egallaydi. == Dastlabki yillar == Kerin 1974-yil 16-yanvarda<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.biography.com/people/kate-moss-201298|sarlavha=Kate Moss Biography|nashriyot=Biography.com (A&E Networks)|kirish sanasi=2013-09-17|arxivsana=2021-01-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210128203416/https://www.biography.com/personality/kate-moss}}</ref> Buyuk Londonning Kroydon tumanida<ref>{{Veb manbasi|url=http://search.findmypast.co.uk/results/world-records/england-and-wales-births-1837-2006?firstname=kate&lastname=moss&eventyear=1974&eventyear_offset=0|sarlavha=Results for England & Wales Births 1837–2006|nashriyot=Findmypast.co.uk|kirish sanasi=2013-04-08|arxivsana=2014-08-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140811024002/http://search.findmypast.co.uk/results/world-records/england-and-wales-births-1837-2006?firstname=kate&lastname=moss&eventyear=1974&eventyear_offset=0}}</ref> tug'ilgan, bufetchi Linda Rosina va sayyohlik agenti Piter Edvard Mossning qizi Addiskomb oilasida o'sgan. Uning Nik ismli ukasi va Lotti (Sharlotta) singlisi bor<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2002-06-25 |title=Moss Bro's New Suit |work=[[Vogue (British magazine)|Vogue]] |url=http://www.vogue.co.uk/news/2002/06/25/moss-bros-new-suit |access-date=2021-04-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304123530/http://www.vogue.co.uk/news/2002/06/25/moss-bros-new-suit |archive-date=2016-03-04}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jessica Misener |date=2011-11-11 |title=Lottie Moss, Kate Moss' 13-Year-Old Half-Sister, Makes Modeling Debut |work=[[HuffPost]] |url=https://www.huffingtonpost.com/2011/11/10/kate-moss-13-year-old-sister-lottie-moss-model_n_1087047.html |access-date=2021-04-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161028132659/http://www.huffingtonpost.com/2011/11/10/kate-moss-13-year-old-sister-lottie-moss-model_n_1087047.html |archive-date=2016-10-28}}</ref>. Ketrinning ota-onasi u 13 yoshida ajrashishdi. U Purli shahridagi Ridjvey boshlang'ich maktabi va Riddlesdaun o'rta maktabida o'qigan. == Martaba == [[Fayl:KateMoss.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/KateMoss.jpg/170px-KateMoss.jpg|left|thumb| Moss 2005-yil]] 14 yoshida Keytni [[New York (shahar)|Nyu-Yorkning]] Kennedi aeroportida Londonning Storm agentligi direktori Sara Dukas payqab qoldi va uni o'zini model sifatida sinab ko'rishga taklif qildi. Va ikki yil o'tgach, Katrin Face jurnalining muqovasida paydo bo'ldi. Uzoq vaqt davomida u Amerikaning Calvin Klein brendi bilan hamkorlik qildi, bu esa uni supermodelga aylantirdi. Aynan 1990-yillarning boshlarida moda olamini androginiya to'lqini qamrab oldi - tashqi ko'rinishdagi erkaklar va ayollar o'rtasidagi tafovutlarning xiralashishi (nozik nozik tanalar, uzun sochlar, bir xil kiyimlar). 1990-yillarning eng mashhur va eng ko'p sotilgan parfyumlaridan ''biri CK One'' ("Bir") edi va Keyt Moss ularning "yuzi" bo'ldi. Keyin giyohvand moddalarga qaram bo'lgan ozg'in va beparvo rangpar yoshlar bilan bog'liq bo'lgan "geroin chic" tendentsiyasi paydo bo'ldi. Moda dizaynerlari "giyohvandlik" imidjidan kuchli va asosiy foydalanib, podiumlarda ko'zlari ostida doiralar bilan nozik va rangpar moda modellarini chiqarishdi. Ketrin Moss yana bir bor ushbu modaning eng yuqori cho'qqisiga chiqdi. Moda olami ko'pincha klublarda va turli partiyalarda o'tirgan modellar haqiqatan ham bohem muhitida modaga aylangan giyohvand moddalarni iste'mol qilishlari haqida mish-mishlarga to'la edi. [[Fayl:Vogue_SM.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Vogue_SM.jpg/170px-Vogue_SM.jpg|thumb| Moss 2000 yil may oyida Britaniya [[Vogue (jurnal)|Vogue]] jurnalining muqovasida Sara Morris tomonidan suratga olingan.]] U bir necha bor Harper's Bazaar, [[Vogue (jurnal)|Vogue]], Cosmopolitan, Elle va Glamour kabi eng nufuzli moda jurnallarining muqovasida paydo bo'lgan. Ketrin Moss o'zining birinchi millionini 20 yoshida oldi, [[2000|2000-yilda u]] dunyodagi eng ko'p maosh oluvchi model deb topildi (uning daromadi 14,8 million dollarga baholangan), faqat Chanel bilan tuzilgan shartnoma unga [[Forbes]] jurnaliga ko'ra 5 million dollar daromad keltirdi 4 yil ichida. [[Fayl:MarioTestino_KateMoss.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/MarioTestino_KateMoss.jpg/170px-MarioTestino_KateMoss.jpg|left|thumb| Moss Mario Testino bilan 2007-yilda.]] 2005-yil Moss va Topshop o'rtasidagi hamkorlikni nishonladi, u yerda u Topshop liniyasi uchun Keyt Moss uchun dizayner va model sifatida ishladi. Topshop bilan hamkorlik unga 5,2 million dollardan ortiq daromad keltirdi. Brend egasi Filipp Grin Mossga ishi uchun minnatdorchilik bildirdi va bu "fantastik" ekanligini ta'kidladi. Biroq, uning so'zlariga ko'ra, Topshop modeldan ko'proq vaqt olishni boshladi va u o'zini boshqa loyihalarda sinab ko'rmoqchi edi. [[Deyli telegraf|Dayli Telegraf]] xabariga ko'ra, 2010-yil oxirida ikki tomonlarning xayrlashuvi "do'stona" o'tgan. Shu bilan birga, Grin kelajakda Moss bilan hamkorlik qilish imkoniyatini istisno etmadi. Hammasi bo'lib, Keyt brend bilan hamkorlikda o'n to'rtta to'plamni chiqardi, ular oddiy kollektsiyalarga nisbatan yuqori narx oralig'iga qaramay, xaridorlar orasida juda mashhur bo'lib chiqdi. 1990-yildan buyon Keyt Moss reklama roliklarida rol o'ynaydi, 1992-yilda Calvin Klein unga 4 million dollarlik shartnoma taklif qildi. 1990-yillarning o'rtalariga kelib, moda yulduzining daromadi kuniga 10 ming dollargacha o'sdi, u haqida kitoblar yozila boshlandi va unga [[Kinematograf|filmlarda]] rol o'ynash taklif qilindi. Ketrin Moss o'z faoliyati davomida [[Gucci]], [[Dolce & Gabbana|Dolce va Gabbana]], [[Louis Vuitton]], Versace, Chanel, Missoni, [[Dior|Christian Dior]] kabi eng mashhur moda uylarining ko'plab kampaniyalari va ko'rgazmalarida ishtirok etgan. Keyt Moss [[Dior|Christian Dior]] kosmetik brendining, shuningdek, Mango va Lu-Jo kiyim-kechak liniyalarining yuzi edi. 1991-yildan u muvaffaqiyatli moda fotosuratchisi Mario Sorrenti bilan uchrashdi, 1994-yildan beri Moss mashhur amerikalik aktyor [[Johnny Depp|Jonny Depp]] bilan uchrashdi va u bilan ishqiy munosabatlarni boshladi. 1998-yilda ularning munosabatlari tugadi va Jonni fransuz aktrisasi [[Vanessa Paradis]] bilan uchrashishni boshladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://korrespondent.net/showbiz/1078614-kortni-lav-zayavila-chto-byla-lyubovnicej-kejt-moss|sarlavha=Кортни Лав заявила, что была любовницей Кейт Мосс|kirish sanasi=2014-09-23|arxivsana=2016-03-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304113237/http://korrespondent.net/showbiz/1078614-kortni-lav-zayavila-chto-byla-lyubovnicej-kejt-moss}}</ref>. [[Forbes]] jurnaliga ko'ra, Keyt Moss boyligi bo'yicha [[Gisele Bundchen]] keyin ikkinchi o'rinda turadi. == Shahsiy hayot == [[Fayl:Kate_Moss_-_Decorté_advertisement.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Kate_Moss_-_Decort%C3%A9_advertisement.jpg/220px-Kate_Moss_-_Decort%C3%A9_advertisement.jpg|thumb| Moss 2019-yilda]] 2007-yil sentyabr oyida Keyt Moss Angliya-Amerika hind rok dueti ''The Kills'' gitaristi Jeymi Xins bilan uchrashgan. Ular 2011-yil 1-iyulda Londonda turmush qurishdi<ref name="bbc">{{Veb manbasi|url=http://www.bbc.co.uk/russian/rolling_news/2011/07/110702_rn_britain_moss.shtml|sarlavha=Британия: топ-модель Кейт Мосс вышла замуж|muallif=|sana=2011-07-02|ish=|nashriyot=Сайт [[Русская служба Би-би-си|Русской службы Би-би-си]]|kirish sanasi=2011-07-02|til=|arxivurl=https://www.webcitation.org/65W9Lg1Iv?url=http://www.bbc.co.uk/russian/rolling_news/2011/07/110702_rn_britain_moss.shtml|arxivsana=2012-02-17}}</ref>. Ammo 2015-yilning yozida ajralishdi. Hozirda u nemis aristokrati Nikolay fon Bismark bilan munosabatda <ref>{{Cite journal|url=http://www.vogue.com/article/living-kate-moss-relationships-love|title=A Look Back at Kate Moss's Greatest Loves|magazine=Vogue|date=2016-06-02|access-date=2018-07-09|archivedate=2018-07-09|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180709185246/https://www.vogue.com/article/living-kate-moss-relationships-love}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=Okwodu|first=Janelle|url=http://www.vogue.com/article/kate-moss-louis-vuitton-menswear-pajamas|title=Kate Moss Is the First to Rock Louis Vuitton Pajamas at the Paris Menswear Shows|magazine=Vogue|date=2016-06-23|access-date=2018-07-09|archivedate=2018-07-09|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180709185801/https://www.vogue.com/article/kate-moss-louis-vuitton-menswear-pajamas}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|familiya=Bayley|ism=Leanne|url=http://www.glamourmagazine.co.uk/article/kate-moss-divorce-with-jamie-hince|sarlavha=Kate Moss Divorce With Jamie Hince: Settlement & New Boyfriend &#124; Glamour UK|nashriyot=Glamourmagazine.co.uk|sana=2016-10-03|kirish sanasi=2018-07-09|arxivsana=2018-07-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180704042248/http://www.glamourmagazine.co.uk/article/kate-moss-divorce-with-jamie-hince}}</ref> . == Filmografiya == * 1999-yil — Blackadder: Orqaga va oldinga - Maid Marian <small>(qisqa metrajli film)</small> * 2014-yil — Kiyimdagi bola - o'zi * 2016-yil — Ab Fab: Film - o'zi * 2016-yil — 2-raqamli erkak modeli - o'zini o'zi o'ynaydi * 2017-yil — Qizil burun kuni Aslida - o'zini o'zi o'ynaydi == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1974-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:16-yanvarda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 5euilzfo3wa1bct534flhoui9nc8uc3 Hurricane Tyra Black 0 758879 2725814 2022-07-30T16:27:02Z ShohjahonSobirov 73332 „[[:en:Special:Redirect/revision/1095116291|Hurricane Tyra Black]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Hurricane Tyra Black''' (2001-yil 2-martda tug'ilgan) - [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerika Qo'shma Shtatlaridagi]] professional [[Tennis|tennischi]]. {{Tennischi bilgiqutisi|country_represented={{USA}}|birth_date={{Birth date and age|2001|3|02}}|birth_place=|height=|college=|turnedpro=|retired=|coach=|plays=O'ng qo'l|careerprizemoney=US$ 21,503|singlestitles=4 ITF|highestsinglesranking=483-son (2021-yil 12-iyul)|currentsinglesranking=502-son (2022-yil 7-fevral)|doublestitles=2 ITF|highestdoublesranking=896-son (2022-yil 17-yanvar)|currentdoublesranking=900-son (2022-yil 7-fevral)|updated=2022-yil 7-fevral}} == Biografiya == Tayra Hurricane Black va Alisiya "Tornado" Black - Silvestr Black va Gayal Blackning farzandlari, Yamaykaning Devis Kubogi tennis jamoasida o'ynagan.<ref>[https://www.si.com/tennis/2013/09/19/tornado-hurricane-black-junior-tennis 'Parents of Tornado, Hurricane Black say names are part of marketing strategy' ; Sports Illustrated; SI.com; by Courtney Nguyen, September 19, 2013]s</ref> Black uch yoshida tennis o'ynashni boshlagan. U sport bilan shug'ullangan yillar davomida u eng yaxshi ko'rgan joyi qattiq kortlarda ekanligini aniqladi. Unga ko'plab professional futbolchilar, jumladan Serena va Venus Williamslar ustozlik qilgan Rick Macci murabbiylik qilgan. Biroq, uning ITF turnesidagi yagona karerasi Turkiyaning Antaliya shahrida bo'ldi. Amerikalik shveycariyalik tennischi Svenja Ochsner bilan hamkorlikda 2020-yil dekabr oyida juftlik turnirida g‘olib chiqdi.<ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Hurricane Black Matches {{!}} Past Tournaments & More – WTA Official|url=https://www.wtatennis.com/players/325754/hurricane-black/matches|kirish sanasi=2021-05-06|ish=Women's Tennis Association|til=en}}</ref> Amerika va Shveytsariya dueti to'rtta qiyin to'qnashuvdan o'tishdi, birinchi uchtasi uchinchi setdagi tay-breyklarga yo'l oldi. Xususan, chorak finalda turkiyalik Cemre Anil hamda xorvatiyalik Ena Kajevich juftligi o‘zaro to‘qnash keldi. Uchinchi set taybreyker kutilgan o'n ochkodan oshib ketdi, Black va Ochsner yakunda 11-9 hisobida g'alaba qozondi.<ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Hurricane Black Matches {{!}} Past Tournaments & More – WTA Official|url=https://www.wtatennis.com/players/325754/hurricane-black/matches|kirish sanasi=2021-05-06|ish=Women's Tennis Association|til=en}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.wtatennis.com/players/325754/hurricane-black/matches "Hurricane Black Matches | Past Tournaments & More – WTA Official"]. ''Women's Tennis Association''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2021-05-06</span></span>.</cite></ref> Finalga yo‘l olgan juftlik Gergana Topalova va Daniela Vismaneda mos ravishda Bolgariya va Latviya raqiblariga qarshi chiqdi. Ajablanarlisi shundaki, final o'yini ularning chempionlik davridagi eng silliq o'yini bo'lib, ketma-ket setlarda 7-6 7-5 hisobida g'alaba qozondi.<ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Hurricane Black Matches {{!}} Past Tournaments & More – WTA Official|url=https://www.wtatennis.com/players/325754/hurricane-black/matches|kirish sanasi=2021-05-06|ish=Women's Tennis Association|til=en}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.wtatennis.com/players/325754/hurricane-black/matches "Hurricane Black Matches | Past Tournaments & More – WTA Official"]. ''Women's Tennis Association''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2021-05-06</span></span>.</cite></ref> G'alaba Blackga birinchi ITF unvonini berdi va u muvaffaqiyati uchun 478 dollar mukofot puli oldi.<ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Hurricane Black Matches {{!}} Past Tournaments & More – WTA Official|url=https://www.wtatennis.com/players/325754/hurricane-black/matches|kirish sanasi=2021-05-06|ish=Women's Tennis Association|til=en}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.wtatennis.com/players/325754/hurricane-black/matches "Hurricane Black Matches | Past Tournaments & More – WTA Official"]. ''Women's Tennis Association''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2021-05-06</span></span>.</cite></ref> 2022-yil Black uchun omadli boshlandi, u 3 hafta ichida ikki marta 15 000 AQSh dollari miqdoridagi ITF professional yakkalik chempionligini qo‘lga kiritdi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Hurricane Tyra Black overview|url=https://www.itftennis.com/en/players/hurricane-tyra-black/800452941/usa/wt/s/overview/|kirish sanasi=2021-05-06|ish=www.itftennis.com}}</ref> == ITF finali == === Yakkalik: 7 (5 unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" ! Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 80 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#addfad;" | 60 000 dollarlik turnirlar |- style="background:lightblue;" | 25 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#ccf;" | 15 000 dollarlik turnirlar |} | |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L !   Sana    !Turnir ! Darajali !Maydon turi ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="#ffa07a" | Yo'qotish | <small>0–1</small> | 2019 | bgcolor="lightblue" | ITF Hua Xin, Tailand | bgcolor="lightblue" | 25 000 | Qattiq |[[Lesli Pattinama Kerxove]] | 3–6, 4–6 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba | <small>1–1</small> | 2021 | style="background:#ccf;" | ITF Antaliya, Turkiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |[[Federika Bilardo]] | 2–6, 6–4, 6–4 |- | bgcolor="#ffa07a" | Yo'qotish | <small>1–2</small> | 2021 | style="background:#ccf;" | ITF Cundinamarca, Kolumbiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |[[Mariya Herazo Gonsales]] | 6–7 <sup>(5–7)</sup>, 6–3, 6–7 <sup>(3–7)</sup> |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba | <small>2–2</small> | 2021 | style="background:#ccf;" | ITF Guatemala Siti, Gvatemala | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Olivia Lincer | 7–5, 6–3 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba | <small>3–2</small> | 2022 | style="background:#ccf;" | ITF Antaliya, Turkiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |[[Barbora Palicova]] | 6–0, 6–4 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba | <small>4–2</small> | 2022 | style="background:#ccf;" | ITF Antaliya, Turkiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Ilay Yörük | 6–2, 4–6, 6–4 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba | <small>5–2</small> | 2022 | bgcolor="lightblue" | ITF Santo Domingo, Dominikan Respublikasi | bgcolor="lightblue" | 25 000 | Qattiq |Yana Kolodinska | 6–3, 6–3 |} === Juftliklar: 3 (2 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" ! Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 80 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#addfad;" | 60 000 dollarlik turnirlar |- style="background:lightblue;" | 25 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#ccf;" | 15 000 dollarlik turnirlar |} | |} {| class="sortable wikitable nowrap" !Natija ! class="unsortable" | W–L !   Sana    !Turnir ! Darajali !Maydon turi ! Hamkor ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="#98FB98" | G'alaba | <small>1–0</small> | 2020-yil dekabr | style="background:#ccf;" | ITF Antaliya, Turkiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Svenja Ochsner | 7–6 <sup>(2)</sup>, 7–5 |- | bgcolor="#98FB98" | G'alaba | <small>2–0</small> | 2021-yil noyabr | style="background:#ccf;" | ITF Cundinamarca, Kolumbiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Rushri Vijesundera | 7–6 <sup>(13–11)</sup>, 5–7, [10–4] |- | bgcolor="#ffa07a" | Yo'qotish | <small>2–1</small> | 2021-yil noyabr | style="background:#ccf;" | ITF Guatemala Siti, Gvatemala | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Fernanda Astete | 6–4, 6–7 <sup>(1–7)</sup>, [5–10] |} == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:2001-yilda tugʻilganlar]] 0t8xet85sb0xl03yo4lngcfmlze2g1w 2725816 2725814 2022-07-30T16:27:25Z ShohjahonSobirov 73332 sahifani to'g'irlash wikitext text/x-wiki '''Hurricane Tyra Black''' (2001-yil 2-martda tug'ilgan) - [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerika Qo'shma Shtatlaridagi]] professional [[Tennis|tennischi]]. {{Tennischi bilgiqutisi|country_represented={{USA}}|birth_date={{Birth date and age|2001|3|02}}|birth_place=|height=|college=|turnedpro=|retired=|coach=|plays=O'ng qo'l|careerprizemoney=US$ 21,503|singlestitles=4 ITF|highestsinglesranking=483-son (2021-yil 12-iyul)|currentsinglesranking=502-son (2022-yil 7-fevral)|doublestitles=2 ITF|highestdoublesranking=896-son (2022-yil 17-yanvar)|currentdoublesranking=900-son (2022-yil 7-fevral)|updated=2022-yil 7-fevral}} == Biografiya == Tayra Hurricane Black va Alisiya "Tornado" Black - Silvestr Black va Gayal Blackning farzandlari, Yamaykaning Devis Kubogi tennis jamoasida o'ynagan.<ref>[https://www.si.com/tennis/2013/09/19/tornado-hurricane-black-junior-tennis 'Parents of Tornado, Hurricane Black say names are part of marketing strategy' ; Sports Illustrated; SI.com; by Courtney Nguyen, September 19, 2013]s</ref> Black uch yoshida tennis o'ynashni boshlagan. U sport bilan shug'ullangan yillar davomida u eng yaxshi ko'rgan joyi qattiq kortlarda ekanligini aniqladi. Unga ko'plab professional futbolchilar, jumladan Serena va Venus Williamslar ustozlik qilgan Rick Macci murabbiylik qilgan. Biroq, uning ITF turnesidagi yagona karerasi Turkiyaning Antaliya shahrida bo'ldi. Amerikalik shveycariyalik tennischi Svenja Ochsner bilan hamkorlikda 2020-yil dekabr oyida juftlik turnirida g‘olib chiqdi. Amerika va Shveytsariya dueti to'rtta qiyin to'qnashuvdan o'tishdi, birinchi uchtasi uchinchi setdagi tay-breyklarga yo'l oldi. Xususan, chorak finalda turkiyalik Cemre Anil hamda xorvatiyalik Ena Kajevich juftligi o‘zaro to‘qnash keldi. Uchinchi set taybreyker kutilgan o'n ochkodan oshib ketdi, Black va Ochsner yakunda 11-9 hisobida g'alaba qozondi. Finalga yo‘l olgan juftlik Gergana Topalova va Daniela Vismaneda mos ravishda Bolgariya va Latviya raqiblariga qarshi chiqdi. Ajablanarlisi shundaki, final o'yini ularning chempionlik davridagi eng silliq o'yini bo'lib, ketma-ket setlarda 7-6 7-5 hisobida g'alaba qozondi.<ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Hurricane Black Matches {{!}} Past Tournaments & More – WTA Official|url=https://www.wtatennis.com/players/325754/hurricane-black/matches|kirish sanasi=2021-05-06|ish=Women's Tennis Association|til=en}}</ref> G'alaba Blackga birinchi ITF unvonini berdi va u muvaffaqiyati uchun 478 dollar mukofot puli oldi. 2022-yil Black uchun omadli boshlandi, u 3 hafta ichida ikki marta 15 000 AQSh dollari miqdoridagi ITF professional yakkalik chempionligini qo‘lga kiritdi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Hurricane Tyra Black overview|url=https://www.itftennis.com/en/players/hurricane-tyra-black/800452941/usa/wt/s/overview/|kirish sanasi=2021-05-06|ish=www.itftennis.com}}</ref> == ITF finali == === Yakkalik: 7 (5 unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" ! Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 80 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#addfad;" | 60 000 dollarlik turnirlar |- style="background:lightblue;" | 25 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#ccf;" | 15 000 dollarlik turnirlar |} | |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L !   Sana    !Turnir ! Darajali !Maydon turi ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="#ffa07a" | Yo'qotish | <small>0–1</small> | 2019 | bgcolor="lightblue" | ITF Hua Xin, Tailand | bgcolor="lightblue" | 25 000 | Qattiq |[[Lesli Pattinama Kerxove]] | 3–6, 4–6 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba | <small>1–1</small> | 2021 | style="background:#ccf;" | ITF Antaliya, Turkiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |[[Federika Bilardo]] | 2–6, 6–4, 6–4 |- | bgcolor="#ffa07a" | Yo'qotish | <small>1–2</small> | 2021 | style="background:#ccf;" | ITF Cundinamarca, Kolumbiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |[[Mariya Herazo Gonsales]] | 6–7 <sup>(5–7)</sup>, 6–3, 6–7 <sup>(3–7)</sup> |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba | <small>2–2</small> | 2021 | style="background:#ccf;" | ITF Guatemala Siti, Gvatemala | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Olivia Lincer | 7–5, 6–3 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba | <small>3–2</small> | 2022 | style="background:#ccf;" | ITF Antaliya, Turkiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |[[Barbora Palicova]] | 6–0, 6–4 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba | <small>4–2</small> | 2022 | style="background:#ccf;" | ITF Antaliya, Turkiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Ilay Yörük | 6–2, 4–6, 6–4 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba | <small>5–2</small> | 2022 | bgcolor="lightblue" | ITF Santo Domingo, Dominikan Respublikasi | bgcolor="lightblue" | 25 000 | Qattiq |Yana Kolodinska | 6–3, 6–3 |} === Juftliklar: 3 (2 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" ! Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 80 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#addfad;" | 60 000 dollarlik turnirlar |- style="background:lightblue;" | 25 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#ccf;" | 15 000 dollarlik turnirlar |} | |} {| class="sortable wikitable nowrap" !Natija ! class="unsortable" | W–L !   Sana    !Turnir ! Darajali !Maydon turi ! Hamkor ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="#98FB98" | G'alaba | <small>1–0</small> | 2020-yil dekabr | style="background:#ccf;" | ITF Antaliya, Turkiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Svenja Ochsner | 7–6 <sup>(2)</sup>, 7–5 |- | bgcolor="#98FB98" | G'alaba | <small>2–0</small> | 2021-yil noyabr | style="background:#ccf;" | ITF Cundinamarca, Kolumbiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Rushri Vijesundera | 7–6 <sup>(13–11)</sup>, 5–7, [10–4] |- | bgcolor="#ffa07a" | Yo'qotish | <small>2–1</small> | 2021-yil noyabr | style="background:#ccf;" | ITF Guatemala Siti, Gvatemala | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Fernanda Astete | 6–4, 6–7 <sup>(1–7)</sup>, [5–10] |} == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:2001-yilda tugʻilganlar]] 4bnob45s2y97cf2xmqkvyd37l0o5gtv 2725817 2725816 2022-07-30T16:27:41Z ShohjahonSobirov 73332 /* Biografiya */ wikitext text/x-wiki '''Hurricane Tyra Black''' (2001-yil 2-martda tug'ilgan) - [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerika Qo'shma Shtatlaridagi]] professional [[Tennis|tennischi]]. {{Tennischi bilgiqutisi|country_represented={{USA}}|birth_date={{Birth date and age|2001|3|02}}|birth_place=|height=|college=|turnedpro=|retired=|coach=|plays=O'ng qo'l|careerprizemoney=US$ 21,503|singlestitles=4 ITF|highestsinglesranking=483-son (2021-yil 12-iyul)|currentsinglesranking=502-son (2022-yil 7-fevral)|doublestitles=2 ITF|highestdoublesranking=896-son (2022-yil 17-yanvar)|currentdoublesranking=900-son (2022-yil 7-fevral)|updated=2022-yil 7-fevral}} == Biografiya == Tayra Hurricane Black va Alisiya "Tornado" Black - Silvestr Black va Gayal Blackning farzandlari, Yamaykaning Devis Kubogi tennis jamoasida o'ynagan.<ref>[https://www.si.com/tennis/2013/09/19/tornado-hurricane-black-junior-tennis 'Parents of Tornado, Hurricane Black say names are part of marketing strategy' ; Sports Illustrated; SI.com; by Courtney Nguyen, September 19, 2013]s</ref> Black uch yoshida tennis o'ynashni boshlagan. U sport bilan shug'ullangan yillar davomida u eng yaxshi ko'rgan joyi qattiq kortlarda ekanligini aniqladi. Unga ko'plab professional futbolchilar, jumladan Serena va Venus Williamslar ustozlik qilgan Rick Macci murabbiylik qilgan. Biroq, uning ITF turnesidagi yagona karyerasi Turkiyaning Antaliya shahrida bo'ldi. Amerikalik shveycariyalik tennischi Svenja Ochsner bilan hamkorlikda 2020-yil dekabr oyida juftlik turnirida g‘olib chiqdi. Amerika va Shveytsariya dueti to'rtta qiyin to'qnashuvdan o'tishdi, birinchi uchtasi uchinchi setdagi tay-breyklarga yo'l oldi. Xususan, chorak finalda turkiyalik Cemre Anil hamda xorvatiyalik Ena Kajevich juftligi o‘zaro to‘qnash keldi. Uchinchi set taybreyker kutilgan o'n ochkodan oshib ketdi, Black va Ochsner yakunda 11-9 hisobida g'alaba qozondi. Finalga yo‘l olgan juftlik Gergana Topalova va Daniela Vismaneda mos ravishda Bolgariya va Latviya raqiblariga qarshi chiqdi. Ajablanarlisi shundaki, final o'yini ularning chempionlik davridagi eng silliq o'yini bo'lib, ketma-ket setlarda 7-6 7-5 hisobida g'alaba qozondi.<ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Hurricane Black Matches {{!}} Past Tournaments & More – WTA Official|url=https://www.wtatennis.com/players/325754/hurricane-black/matches|kirish sanasi=2021-05-06|ish=Women's Tennis Association|til=en}}</ref> G'alaba Blackga birinchi ITF unvonini berdi va u muvaffaqiyati uchun 478 dollar mukofot puli oldi. 2022-yil Black uchun omadli boshlandi, u 3 hafta ichida ikki marta 15 000 AQSh dollari miqdoridagi ITF professional yakkalik chempionligini qo‘lga kiritdi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Hurricane Tyra Black overview|url=https://www.itftennis.com/en/players/hurricane-tyra-black/800452941/usa/wt/s/overview/|kirish sanasi=2021-05-06|ish=www.itftennis.com}}</ref> == ITF finali == === Yakkalik: 7 (5 unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" ! Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 80 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#addfad;" | 60 000 dollarlik turnirlar |- style="background:lightblue;" | 25 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#ccf;" | 15 000 dollarlik turnirlar |} | |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L !   Sana    !Turnir ! Darajali !Maydon turi ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="#ffa07a" | Yo'qotish | <small>0–1</small> | 2019 | bgcolor="lightblue" | ITF Hua Xin, Tailand | bgcolor="lightblue" | 25 000 | Qattiq |[[Lesli Pattinama Kerxove]] | 3–6, 4–6 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba | <small>1–1</small> | 2021 | style="background:#ccf;" | ITF Antaliya, Turkiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |[[Federika Bilardo]] | 2–6, 6–4, 6–4 |- | bgcolor="#ffa07a" | Yo'qotish | <small>1–2</small> | 2021 | style="background:#ccf;" | ITF Cundinamarca, Kolumbiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |[[Mariya Herazo Gonsales]] | 6–7 <sup>(5–7)</sup>, 6–3, 6–7 <sup>(3–7)</sup> |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba | <small>2–2</small> | 2021 | style="background:#ccf;" | ITF Guatemala Siti, Gvatemala | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Olivia Lincer | 7–5, 6–3 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba | <small>3–2</small> | 2022 | style="background:#ccf;" | ITF Antaliya, Turkiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |[[Barbora Palicova]] | 6–0, 6–4 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba | <small>4–2</small> | 2022 | style="background:#ccf;" | ITF Antaliya, Turkiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Ilay Yörük | 6–2, 4–6, 6–4 |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba | <small>5–2</small> | 2022 | bgcolor="lightblue" | ITF Santo Domingo, Dominikan Respublikasi | bgcolor="lightblue" | 25 000 | Qattiq |Yana Kolodinska | 6–3, 6–3 |} === Juftliklar: 3 (2 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" ! Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 80 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#addfad;" | 60 000 dollarlik turnirlar |- style="background:lightblue;" | 25 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#ccf;" | 15 000 dollarlik turnirlar |} | |} {| class="sortable wikitable nowrap" !Natija ! class="unsortable" | W–L !   Sana    !Turnir ! Darajali !Maydon turi ! Hamkor ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="#98FB98" | G'alaba | <small>1–0</small> | 2020-yil dekabr | style="background:#ccf;" | ITF Antaliya, Turkiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Svenja Ochsner | 7–6 <sup>(2)</sup>, 7–5 |- | bgcolor="#98FB98" | G'alaba | <small>2–0</small> | 2021-yil noyabr | style="background:#ccf;" | ITF Cundinamarca, Kolumbiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Rushri Vijesundera | 7–6 <sup>(13–11)</sup>, 5–7, [10–4] |- | bgcolor="#ffa07a" | Yo'qotish | <small>2–1</small> | 2021-yil noyabr | style="background:#ccf;" | ITF Guatemala Siti, Gvatemala | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Fernanda Astete | 6–4, 6–7 <sup>(1–7)</sup>, [5–10] |} == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:2001-yilda tugʻilganlar]] r28639g0wp7l8o9pmpo4rloflkdsv1a 2725819 2725817 2022-07-30T16:27:55Z ShohjahonSobirov 73332 Vikifikator wikitext text/x-wiki '''Hurricane Tyra Black''' (2001-yil 2-martda tugʻilgan) — [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerika Qoʻshma Shtatlaridagi]] professional [[Tennis|tennischi]]. {{Tennischi bilgiqutisi|country_represented={{USA}}|birth_date={{Birth date and age|2001|3|02}}|birth_place=|height=|college=|turnedpro=|retired=|coach=|plays=Oʻng qoʻl|careerprizemoney=US$ 21,503|singlestitles=4 ITF|highestsinglesranking=483-son (2021-yil 12-iyul)|currentsinglesranking=502-son (2022-yil 7-fevral)|doublestitles=2 ITF|highestdoublesranking=896-son (2022-yil 17-yanvar)|currentdoublesranking=900-son (2022-yil 7-fevral)|updated=2022-yil 7-fevral}} == Biografiya == Tayra Hurricane Black va Alisiya „Tornado“ Black — Silvestr Black va Gayal Blackning farzandlari, Yamaykaning Devis Kubogi tennis jamoasida oʻynagan.<ref>[https://www.si.com/tennis/2013/09/19/tornado-hurricane-black-junior-tennis 'Parents of Tornado, Hurricane Black say names are part of marketing strategy' ; Sports Illustrated; SI.com; by Courtney Nguyen, September 19, 2013]s</ref> Black uch yoshida tennis oʻynashni boshlagan. U sport bilan shugʻullangan yillar davomida u eng yaxshi koʻrgan joyi qattiq kortlarda ekanligini aniqladi. Unga koʻplab professional futbolchilar, jumladan Serena va Venus Williamslar ustozlik qilgan Rick Macci murabbiylik qilgan. Biroq, uning ITF turnesidagi yagona karyerasi Turkiyaning Antaliya shahrida boʻldi. Amerikalik shveycariyalik tennischi Svenja Ochsner bilan hamkorlikda 2020-yil dekabr oyida juftlik turnirida g‘olib chiqdi. Amerika va Shveytsariya dueti toʻrtta qiyin toʻqnashuvdan oʻtishdi, birinchi uchtasi uchinchi setdagi tay-breyklarga yoʻl oldi. Xususan, chorak finalda turkiyalik Cemre Anil hamda xorvatiyalik Ena Kajevich juftligi o‘zaro to‘qnash keldi. Uchinchi set taybreyker kutilgan oʻn ochkodan oshib ketdi, Black va Ochsner yakunda 11-9 hisobida gʻalaba qozondi. Finalga yo‘l olgan juftlik Gergana Topalova va Daniela Vismaneda mos ravishda Bolgariya va Latviya raqiblariga qarshi chiqdi. Ajablanarlisi shundaki, final oʻyini ularning chempionlik davridagi eng silliq oʻyini boʻlib, ketma-ket setlarda 7-6 7-5 hisobida gʻalaba qozondi.<ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Hurricane Black Matches {{!}} Past Tournaments & More — WTA Official|url=https://www.wtatennis.com/players/325754/hurricane-black/matches|kirish sanasi=2021-05-06|ish=Womenʼs Tennis Association|til=en}}</ref> Gʻalaba Blackga birinchi ITF unvonini berdi va u muvaffaqiyati uchun 478 dollar mukofot puli oldi. 2022-yil Black uchun omadli boshlandi, u 3 hafta ichida ikki marta 15 000 AQSh dollari miqdoridagi ITF professional yakkalik chempionligini qo‘lga kiritdi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Hurricane Tyra Black overview|url=https://www.itftennis.com/en/players/hurricane-tyra-black/800452941/usa/wt/s/overview/|kirish sanasi=2021-05-06|ish=www.itftennis.com}}</ref> == ITF finali == === Yakkalik: 7 (5 unvon, 2 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" ! Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 80 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#addfad;" | 60 000 dollarlik turnirlar |- style="background:lightblue;" | 25 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#ccf;" | 15 000 dollarlik turnirlar |} | |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L !   Sana    !Turnir ! Darajali !Maydon turi ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="#ffa07a" | Yoʻqotish | <small>0-1</small> | 2019 | bgcolor="lightblue" | ITF Hua Xin, Tailand | bgcolor="lightblue" | 25 000 | Qattiq |[[Lesli Pattinama Kerxove]] | 3-6, 4-6 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba | <small>1-1</small> | 2021 | style="background:#ccf;" | ITF Antaliya, Turkiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |[[Federika Bilardo]] | 2-6, 6-4, 6-4 |- | bgcolor="#ffa07a" | Yoʻqotish | <small>1-2</small> | 2021 | style="background:#ccf;" | ITF Cundinamarca, Kolumbiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |[[Mariya Herazo Gonsales]] | 6-7 <sup>(5-7)</sup>, 6-3, 6-7 <sup>(3-7)</sup> |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba | <small>2-2</small> | 2021 | style="background:#ccf;" | ITF Guatemala Siti, Gvatemala | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Olivia Lincer | 7-5, 6-3 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba | <small>3-2</small> | 2022 | style="background:#ccf;" | ITF Antaliya, Turkiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |[[Barbora Palicova]] | 6-0, 6-4 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba | <small>4-2</small> | 2022 | style="background:#ccf;" | ITF Antaliya, Turkiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Ilay Yörük | 6-2, 4-6, 6-4 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba | <small>5-2</small> | 2022 | bgcolor="lightblue" | ITF Santo Domingo, Dominikan Respublikasi | bgcolor="lightblue" | 25 000 | Qattiq |Yana Kolodinska | 6-3, 6-3 |} === Juftliklar: 3 (2 ta unvon, 1 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" ! Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 80 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#addfad;" | 60 000 dollarlik turnirlar |- style="background:lightblue;" | 25 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#ccf;" | 15 000 dollarlik turnirlar |} | |} {| class="sortable wikitable nowrap" !Natija ! class="unsortable" | W-L !   Sana    !Turnir ! Darajali !Maydon turi ! Hamkor ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="#98FB98" | Gʻalaba | <small>1-0</small> | 2020-yil dekabr | style="background:#ccf;" | ITF Antaliya, Turkiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Svenja Ochsner | 7-6 <sup>(2)</sup>, 7-5 |- | bgcolor="#98FB98" | Gʻalaba | <small>2-0</small> | 2021-yil noyabr | style="background:#ccf;" | ITF Cundinamarca, Kolumbiya | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Rushri Vijesundera | 7-6 <sup>(13-11)</sup>, 5-7, [10-4] |- | bgcolor="#ffa07a" | Yoʻqotish | <small>2-1</small> | 2021-yil noyabr | style="background:#ccf;" | ITF Guatemala Siti, Gvatemala | style="background:#ccf;" | 15 000 | Loy |Fernanda Astete | 6-4, 6-7 <sup>(1-7)</sup>, [5-10] |} == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:2001-yilda tugʻilganlar]] ljqnnbimek5udmxzmj6wzbk0vdsz337 Munozara:Ketrin Moss 1 758880 2725818 2022-07-30T16:27:51Z Akhrarova Ezoza 56652 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Abdul G'ani Baradar 0 758881 2725822 2022-07-30T16:32:20Z ShHamrayev 72833 „[[:en:Special:Redirect/revision/1101078393|Abdul Ghani Baradar]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi|name=|native_name=عبدالغني برادر|native_name_lang=|birth_date=[[1963-yil]] 29-sentabr (yoki 1968-yil)|birth_place=Yatimak qishlog'i, , Deh Ravud tumani, Uruzgan Provinsiyasi, Afg'oniston|nationality=[[Afg'on]]|death_date=|death_place=|allegiance={{nowrap|[[Islamic Emirate of Afghanistan (1996–2001)|Islamic Emirate of Afghanistan]]}}|branch=[[Islamic Army of Afghanistan]] (1996–2001)|rank=Corps Commander <br> Deputy Chief of Staff|commands=|battles=[[Sovet-Afgʻon urushi]]<br />[[Afgʻonistondagi fuqarolar urushi (1996–2001)]]<br />[[Afgʻonistondagi urush (2001–2021)]]|otherparty=|awards=[[Time (jurnal)|Time jurnali]]ning 2021-yildagi 100 ta eng nufuzli insonlar ro'yxatida nomi tilga olingan|ismi=Abdul G'ani Baradar|asl ismi=Mulla Sahib|tasvir=[[File:Abdul_Ghani_Baradar.jpg|300px|]]|izoh=Baradar. 2020-yil.|lavozim=|boshlanish davri=[[2021-yil]] 7-sentabr|oʻtmishdoshi=Hasan Akhund|bosh vazir=Hasan Akhund|lavozim_2=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining uchinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_2=[[2021-yil]] 15-avgust|lavozimi=[[Afg‘oniston Bosh vazirining iqtisodiy masalalar bo‘yicha birinchi o‘rinbosari vazifasini bajaruvchi]]|lavozim_3=[[Afg‘oniston Islom Amirligining iqtisodiy komissiyasi rahbari]]|boshlanish davri_3=[[2022-yil]]|lavozim_4=[[Afg‘oniston Islom Amirligi siyosiy idorasi rahbari]]|boshlanish davri_4=[[2019-yil]] 24-yanvar|tugash davri_4=[[2021-yil]] 21-avgust|hukumat boshligʻi_4=|oʻtmishdoshi_4=Sher Mohammad Abbas Stanikzai|vorisi_4=Suhail Shaheen|lavozim_5=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining birinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_5=[[2002-yil]] may|tugash davri_5=[[2010-yil]] 8-fevral|hukumat boshligʻi_5=|oʻtmishdoshi_5=Mohammad Rabbani|vorisi_5=Akhtar Mansour|lavozim_6=[[Afg‘oniston mudofaa vaziri o‘rinbosari]]|boshlanish davri_6=[[1996-yil]] 27-sentabr|tugash davri_6=[[1997-yil]] aprel|yetakchi_6=Mullah Omar|vorisi_6=Muhammad Fazl|yetakchi_5=Mullah Omar|yetakchi_4=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_3=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_2=Hibatullah Akhundzada|yetakchi=Hibatullah Akhundzada|qoʻshin turi=G'arbiy Afg'oniston korpusi <br> Markaziy korpus, Kobul}} [[Fayl:Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg/220px-Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|thumb| Mulla Baradar 2020-yilda Qatarning Doha shahrida Doha kelishuvini imzolash uchun.]] '''Abdul Gʻani Baradar''' {{Efn|[[Pashto]]/{{lang-prs|عبدالغني برادر}}, {{IPA-ps|ˈabdʊl ɣaˈni barɑˈdar}}, {{IPA-prs|ˈabdʊl ɣaˈniː beɾɒːˈdæɾ}}}} (1963-yil 29-sentyabr yoki {{Circa}} 1968-yilda tugʻilgan) — Afgʻoniston davlat arbobi va diniy arbobi, ayni paytda [[Afgʻoniston|Afgʻonistonlik]] Abdul Salam Hanafiy va Abdul Kabir bilan birga bosh vazirning birinchi oʻrinbosari vazifasini bajaruvchi. U, shuningdek, [[Tolibon|Tolibonning]] hammuassisi hisoblanadi. Uni Afg‘onistonda sharafli ''mulla bilishadi.'' U 2002 yildan 2010-yilgacha [[Muhammad Umar|Mulla Umarning]] bosh o‘rinbosari bo‘lgan, 2019-yildan esa Tolibonning to‘rtinchi qo‘mondoni, rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzodaning]] uchta o‘rinbosaridan biridir. U 1996-yildan 2001-yilgacha [[Tolibon]] boshqaruvi davrida yuqori lavozimlarda ishlagan. 2001-yilda Tolibon hukumati AQSh boshchiligidagi tashqi kuchlar ishtirokida qulagach, u tashkilotning [[Pokiston|Pokistondagi]] Kvetta Sho‘rosini boshqarishga koʻtarilib, Tolibonning ''amaldagi'' rahbariga aylandi. U 2010-yilda [[Pokiston]] tomonidan qamoqqa tashlangan. Bunga sabab qilib u [[Afgʻoniston Islom Respublikasi|Afg‘oniston hukumati]] bilan tinchlik kelishuvini Pokiston ishtirokisiz yashirincha muhokama qilgani uchun degan ehtimol ko‘rsatiladi. U 2018-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qo'shma Shtatlar]] iltimosiga ko'ra ozod etilgan va keyinchalik Tolibon rahbarining o'rinbosari va [[Qatar|Qatardagi]] siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan. 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida “2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami” roʻyxatiga kiritilgan <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE 100 MOST INFLUENTIAL PEOPLE OF 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar|nashriyot=Time Magazine|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=23 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211123020550/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/}}</ref>. == Yoshligi == Uning tug'ilgan sanasi va joyi haqidagi xabarlar turlicha. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining]] Konsolidatsiyalangan ro'yxatiga ko'ra, u taxminan 1968-yilda Afg'oniston Podshohligining Uruzgon viloyati Deh Ravud tumanidagi Yatimak qishlog'ida tug'ilgan<ref name="VOA_Tanzeem">{{Yangiliklar manbasi |last=Tanzeem |first=Ayesha |date=25 January 2019 |title=Who Is Taliban's New Chief Negotiator? |work=[[Voice of America]] |url=https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |url-status=live |access-date=29 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929213221/https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |archive-date=29 September 2021}}</ref> <ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}</ref> Ammo shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarda uning tug‘ilgan yili 1963-yil <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gupta |first=Shishir |author-link=Shishir Gupta |date=10 September 2021 |title=Mullah Baradar's passport reveals Pak support for Taliban |work=[[Hindustan Times]] |url=https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |url-status=live |access-date=1 October 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211001050637/https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |archive-date=1 October 2021}}</ref> yoki tug‘ilgan sanasi va joyi 1963-yil 29-sentabr O‘ruzg‘on shahri deb ko‘rsatilgan<ref>{{Cite tweet|user=Kalamnigar}}</ref>. U zirak <ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref> [[Durroniylar|durroni]] [[Pushtunlar|pushtun]], Sadozay va [[Popalzay]] qabilasidan <ref>{{Kitob manbasi|first=Antonio|last=Giustozzi|title=Koran, Kalashnikov, and laptop: the neo-Taliban insurgency in Afghanistan|publisher=Columbia University Press|year=2008|isbn=978-0-231-70009-2|page=47|url=https://books.google.com/books?id=LV7-WYlOgRIC&q=mullah+baradar&pg=PA47|accessdate=5 October 2020}}</ref> Gollandiyalik jurnalist Bette Damning so‘zlariga ko‘ra, u [[Muhammad Umar]] bilan o‘smirlik chog‘larida do‘st bo‘lgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref>''. Newsweek'' ma'lumotlariga ko'ra, Umar va Baradar ikki opa-singilga uylanish orqali boja bo‘lgan bo'lishlari mumkin<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}</ref>. Tolibonning birinchi yetakchisi [[Muhammad Umar]] unga “Birodar” <ref name="Green20" /> yoki Mulla Birodar degan maʼnoni anglatuvchi “Baradar” laqabini qoʻygan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. == Karyera == === Sovet urushi === U 1980-yillarda Qandahorda (asosan Panjvayi hududida) [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushida]] qatnashgan va Sovet qoʻllab-quvvatlagan Afgʻoniston hukumatiga qarshi afgʻon mujohidlari guruhida Umarning oʻrinbosari boʻlib xizmat qilgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref> <ref name="FT">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=16 February 2010 |title=Taliban strategist was seen as future negotiator |work=[[Financial Times]] |url=http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217053129/http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |archive-date=17 February 2010}}</ref> Umar yaqin do‘stliklari tufayli unga “birodar” <ref name="Green20" /> degan nomning “Baradar” shaklini bergan. <ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref> Keyinchalik u Qandahor viloyatining Mayvand shahrida Umar bilan birga madrasani boshqargan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Abdul Ghani Baradar|url=https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|ish=[[Encyclopædia Britannica]]|kirish sanasi=9 December 2021|til=en|sana=4 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211116174626/https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|arxivsana=16 November 2021}}</ref><ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>. === Tolibondagi ish faoliyati === 1994 yilda u, jumladan Umar ham, Afg‘oniston janubida Tolibonga asos solgan to‘rt kishidan biri edi<ref name="BBC_profile_2010">{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Profile: Mullah Abdul Ghani Beradar |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |url-status=live |access-date=19 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218050421/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Tolibon hukmronligi davrida (1996–2001) Baradar turli lavozimlarda ishlagan. Xabarlarga ko‘ra, u Hirot va Nimruz viloyatlari hokimi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 November 2001 |title=The Hunt For Bin Laden |work=[[Time (magazine)|Time]] |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110604103922/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |archive-date=4 June 2011}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|last=Adamec|first=Ludwig W.|url=https://books.google.com/books?id=xyW-uxh7m5gC&q=baradar&pg=PR83|title=Volume 30 of Historical dictionary of Afghan wars, revolutions, and insurgencies|publisher=Rowman & Littlefield|year=2005|isbn=0-8108-4948-8|page=lxxxiii|accessdate=5 October 2020}}</ref> va/yoki g‘arbiy Afg‘onistondagi korpus qo‘mondoni bo‘lgan. <ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> [[Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat departamenti|AQSh Davlat departamentining]] maxfiy noma'lum hujjatida u Armiya shtab boshlig'ining sobiq o'rinbosari va Markaziy armiya [[Kobul (shahar)|korpusi]] qo'mondoni sifatida ko'rsatilgan <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=B1, 1.4(D)|url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100208210326/http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivsana=8 February 2010|kirish sanasi=16 February 2010|nashriyot=[[US State Department]]}}</ref>, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining Konsolidatsiyalangan ro'yxatida esa Mudofaa vaziri o'rinbosari bo'lgan. <ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html "United Nations Security Council Consolidated List"]. </cite></ref> === Afg'onistondagi urush === [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|2001-yil 11-sentabr xurujlaridan]] keyin Qoʻshma Shtatlar Afgʻonistonga bostirib kirdi va afgʻon kuchlari yordamida Tolibonni agʻdarib tashladi. Baradar AQSh tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan Shimoliy alyansga qarshi kurashgan va ''Newsweek nashriga'' koʻra, 2001-yil noyabrida Tolibon mudofaasi barbod boʻlayotgan paytda “mototsiklga minib, eski doʻstini [Umarni] togʻlarga xavfsiz joyga olib ketgan”. <ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> Bir hikoyada aytilishicha, AQShga aloqador afg'on kuchlari o'sha oyda Baradar va boshqa Tolibon vakillarini qo'lga olgan, ammo Pokiston razvedkasi ularning ozod etilishini ta'minlagan. <ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Mazzetti |first=Mark |last2=Filkins, Dexter |date=16 February 2010 |title=Secret Joint Raid Captures Taliban's Top Commander |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222034255/http://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |archive-date=22 February 2010}}</ref> Bette Dam tomonidan xabar qilingan yana bir hikoyada aytilishicha, Baradar o'zining hamkasbi Popalzay qabiladoshi [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] Afg'onistonga Tolibonga qarshi qo'llab-quvvatlash uchun kirib kelganida jiddiy xavfdan qutqargan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dam |first=Bette |date=16 February 2010 |title=Mullah Baradar: friend or foe? |publisher=[[Radio Netherlands Worldwide]] |url=http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100219073810/http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |archive-date=19 February 2010}}</ref> Yangi Afg'oniston hukumati 2001 yil dekabrdagi Bonn kelishuviga muvofiq tashkil etilgan. Hamid Karzay Afg‘onistonning muvaqqat rahbari, keyinroq esa prezidenti bo‘lib ishlagan. Baradar endi xalqaro kuchlar va yangi tuzilgan Afg'oniston hukumatiga qarshi kurashayotganini ko'rdi. Dastlabki bosqindan keyingi yillar davomida ko‘plab toliblar qo‘mondonlari, jumladan 2007 yilda Hilmand viloyatida Baradarning raqibi Dadulloh ham o‘ldirilgan. Baradar oxir-oqibat Kvetta Shurasini boshqarishga ko'tarildi va Pokistondan qo'zg'olonni boshqarib, Tolibonning amalda rahbariga aylandi. <ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> G'arb diplomatlari uni Sho'roda afg'on hukumati bilan aloqa qilish uchun ochiqroq va Pokiston Xizmatlararo razvedkasi ta'siriga chidamliroq bo'lganlar qatorida deb hisoblashgan. <ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}</ref> Kelib chiqishiga ko'ra u "eski uslubdagi pushtun qabila boshlig'i" va konsensus yaratuvchisi sifatida tasvirlangan. <ref name="Moreau" /> Harbiy harakatlariga qaramay, Baradar, xususan, 2004 va 2009-yillarda tinchlik muzokaralarini boshlashga urinishlar ortida turgani<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> va keng tarqalgan muzokaralar olib borilgan tinchlik bitimining potentsial asosiy qismi sifatida ko'rilgani xabar qilingan. === Pokistondagi qamoq, 2010–2018 === Baradar Pokistonning Xizmatlararo razvedka boshqarmasi (ISI) tomonidan 2010-yil yanvar oyi <ref name="nyt-extra-prize" /> yoki fevral oyi boshida <ref name="BBC20100216">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban commander Mullah Beradar 'seized in Pakistan' |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218044645/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref> [[Karachi|Karachi shahrida]] hibsga olingan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Saeed |date=16 February 2010 |title=Afghanistan's No. 2 Taliban leader captured in Pakistan |publisher=[[McClatchy News Service]] |url=http://www.mcclatchydc.com/homepage/story/85369.html |access-date=16 February 2010}}</ref> <ref name="Cnn2010-02-16">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Capture may be turning point in Taliban fight |publisher=CNN |url=http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107105416/http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |archive-date=7 November 2012}}</ref> <ref name="ap-newblow">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban leader's arrest a new blow to insurgents |publisher=Yahoo! News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |url-status=dead |access-date=14 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222231953/http://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |archive-date=22 February 2010}}</ref> <ref name="ap-hails">{{Yangiliklar manbasi |last=Zengerle |first=Patricia |date=17 February 2010 |title=White House hails capture of Taliban leader |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |url-status=live |access-date=30 June 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201116033804/https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |archive-date=16 November 2020 |quote='a big success for our mutual efforts in the region,' spokesman Robert Gibbs said, breaking the White House's silence on the capture of Mullah Abdul Ghani Baradar.}}</ref> Pokiston uning hibsga olinganini bir haftadan so‘ng tasdiqladi, Pokiston ichki ishlar vaziri Rahmon Malik esa hibsga AQSh agentlari aloqadorligi haqidagi xabarlarni rad etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Pakistan confirms Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217052223/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |archive-date=17 February 2010}}</ref> ''Nyu-York Times gazetasining'' hibsga olinganidan ko'p o'tmay xabar berishicha, Amerika razvedka idoralari Pokiston aksilterror zobitlariga Baradar bilan aloqasi bo'lgan jangarilar uchrashuvi haqida xabar bergan, biroq bir necha kishi hibsga olinganidan keyingina Baradarning o'zi bir necha kishi hibsga olinganini tushungan. <ref name="nyt-extra-prize">{{Yangiliklar manbasi |last=Shane |first=Scott |last2=Schmitt |first2=Eric |date=18 February 2010 |title=In Pakistan Raid, Taliban Chief was Extra Prize |work=[[The New York Times]]}}</ref> ''Nyu-York Times gazetasining'' bir necha oy o'tib xabar berishicha, Pokiston rasmiylari o'shanda Baradarning o'zini nishonga olganliklarini da'vo qilishgan, chunki u uzoq vaqtdan beri Tolibonni qo'llab-quvvatlab kelayotgan Pokiston ishtirokisiz Afg'oniston hukumati bilan tinchlik kelishuvini muhokama qilgan. Ularning ta'kidlashicha, ISI Baradarning uyali telefonini Karachi hududiga kuzatuvga qo'ygan, Markaziy razvedka boshqarmasini uning aniq manzilini aniqlash uchun yanada murakkab kuzatuv moslamasidan foydalanishga chaqirgan va keyin pokistonliklar uni hibsga olish o'tishgan. “ ''Nyu-York Times'' ” gazetasi voqealar va xulosalar haligacha noaniq, degan xulosaga keldi. <ref name="nyt-motive">{{Yangiliklar manbasi |last=Filkins |first=Dexter |author-link=Dexter Filkins |date=22 August 2010 |title=Pakistanis Tell of Motive in Taliban Leader's Arrest |work=[[The New York Times]]}}</ref> Bu voqea Pokiston matbuotida faqat yengil yoritilgan edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Khan |first=M. Ilyas |date=17 February 2010 |title='Muted' Pakistan media response to Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218045137/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Abdul Qayyum Zokir Baradar hibsga olinganidan keyin Tolibon harbiy rahbari bo‘ldi. [[Fayl:Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_(49601220548).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg|thumb| AQSh vakili Zalmay Xalilzod (chapda) va Baradar (o‘ngda) 2020-yil 29-fevralda Qatar poytaxti Doha shahrida [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Afg‘onistonga tinchlik o‘rnatish to‘g‘risidagi bitimni imzoladilar.]]]] Garchi ba'zi tahlilchilar Baradarning hibsga olinishini Pokiston pozitsiyasining sezilarli o'zgarishi deb bilishsa-da, <ref name="globe-smart">{{Yangiliklar manbasi |last=Eric Rosenbach |date=21 February 2010 |title=Pakistan Smart to Hit Taliban |work=The Boston Globe |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220209/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |archive-date=4 March 2016 |quote=The capture of Baradar and the Afghan Taliban governors is only the most recent and highly visible signal of the possible shift.}}</ref> boshqalar Pokiston Baradarni Karzay hukumati bilan muzokaralarini to'xtatish, Pokiston afg'on siyosatidan joy olishi uchun hibsga olganini da'vo qilishdi <ref name="us-diplomatic-cable">{{Veb manbasi|sarlavha=Leaked US diplomatic cable Wikileaks ref number 10KABUL693|muallif=American Embassy in Kabul|nashriyot=WikiLeaks|sana=10 February 2010|url=http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|kirish sanasi=8 December 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101208034037/http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|arxivsana=8 December 2010}}</ref> - chunki ular o'rtasidagi kelishuv Tolibon va Karzay hukumati Pokistonni Afg'onistondagi ta'siridan mahrum qilishi mumkin. <ref name="globe-editorial">{{Yangiliklar manbasi |date=22 February 2010 |title=Pakistan's Complicated Motives |work=The Boston Globe |department=Editorial |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304100507/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |archive-date=4 March 2016 |quote=An agreement between the Taliban and the Karzai government could deprive Pakistan of influence in next-door Afghanistan.}}</ref> Boshqa bir fikrga ko'ra, pokistonlik general Ashfaq Parvez Kayoniy o'z karerasini 2010 yil noyabrida belgilangan nafaqaga chiqish muddatini uzaytirish uchun bir qator toliblarning hibsga olinishidan foydalangan. Nazariyaga ko'ra, bu uning amerikalik siyosatchilar orasidagi obro'sini oshiradi va shu tariqa Pokiston hukumatini ushlab turish uchun bosim o'tkazadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shahzad |first=Syed Saleem |date=23 February 2010 |title=Pakistan: Detained Taliban leaders 'linked to ISI' |publisher=[[Adnkronos]] |url=http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |url-status=dead |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100224210812/http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |archive-date=24 February 2010}}</ref>. Afg'oniston hukumati Baradar bilan maxfiy muzokaralar olib borayotgani va uning hibsga olinishi prezident [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] g'azablantirgani aytiladi. <ref>Riechmann, Deb; Gannon, Kathy (15 March 2010). </ref> Pokiston rasmiy ravishda soʻralsa, Baradarni Afgʻonistonga yetkazib beradi<ref>{{Citation|first1=Zahid|last=Hussain|title=Pakistan Offers Taliban Official to Afghans|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703510204575085430452913408?mod=WSJ_latestheadlines|journal=[[The Wall Street Journal]]|date=24 February 2010|access-date=24 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100225034754/http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703510204575085430452913408.html?mod=WSJ_latestheadlines|archivedate=25 February 2010}}</ref> va uni [[Ekstraditsiya|ekstraditsiya qilish]] davom etyapti, <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Salahuddin |first=Sayed |date=25 February 2010 |title=Pakistan to hand over Taliban No 2, says Afghanistan |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |url-status=live |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210812173357/https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |archive-date=12 August 2021}}</ref> degan qayta-qayta daʼvolarga qaramay, u Pokiston 2012-yil noyabrida ozod qilgan toʻqqiz nafar toliblar guruhidan chiqarib tashlandi<ref>Baqir Sajjad Syed (13 November 2012). </ref><ref name="nyt-prisoners">{{Yangiliklar manbasi |last=Nordland |first=Rod |date=17 November 2012 |title=More Taliban Prisoners May Be Released |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Oxir-oqibat, 2018 yil oktyabr oyi o'rtalarida uni ozod qilishdi <ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBorger2021">Borger, Julian (15 August 2021). </cite></ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 August 2021 |title=Who is Abdul Ghani Baradar, the man who led the Taliban takeover of Afghanistan? |work=[[The Times of Israel]] |url=https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210817214853/https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |archive-date=17 August 2021}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html|sarlavha=Taliban Deputy Is Released Amid Push for Afghan Peace Talks|ism=Mujib|muallif=Mashal|sana=25 October 2018|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=28 October 2018|arxivsana=28 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181028190322/https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ahmad |first=Jibran |date=26 October 2018 |title=Pakistan releases two senior Taliban commanders – sources |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |url-status=live |access-date=27 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210827102356/https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |archive-date=27 August 2021}}</ref> Vashington maxsus vakili Zalmay Xalilzodning aytishicha, u Pokistondan uni ozod qilishni soʻragan, chunki Xalilzod Baradar Afgʻonistondagi tinchlik jarayoniga yordam berishi mumkinligiga ishongan. <ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative|sarlavha=Pakistan frees Taliban co-founder at US request; will play constructive role in Afghan peace initiative|ish=National Herald|sana=9 February 2019|kirish sanasi=9 February 2019|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815120125/https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative}}</ref> === Chiqarilgandan keyingi ish faoliyati === [[Fayl:Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_(50333305012).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg|thumb| Delegatsiya AQSh vakili Zalmay Halilzod (2-chapda) va Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] bilan uchrashdi; Abdul G‘ani Baradar (chapda 4), Abdul Hakim Ishoqzoy (chapda 5); [[Suhail Shaheen|Suhayl Shoxin]] (o'ngda). 2020 yil sentabr.]] Baradar 2019-yil yanvarida, Pokiston uni ozod qilganidan taxminan uch oy o‘tib, Tolibon oliy rahbarining o‘rinbosari va Tolibonning Qatar poytaxti Dohadagi siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan edi. <ref name="LWJ">{{Veb manbasi|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php|ish=[[Long War Journal]]|sarlavha=Mullah Beradar appointed head of Taliban's 'political office' in Qatar|ism=Bill|muallif=Roggio|sana=24 January 2019|iqtibos='In accordance with the decree issued by the Leader of Islamic Emirate, the esteemed Mullah Abdul Ghani Beradar has been appointed as the deputy of the Leader in Political Affairs and the chief of the Political Office of the Islamic Emirate,' the Taliban statement said.|kirish sanasi=29 January 2019|arxivsana=27 January 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190127074625/https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 January 2019 |title=Taliban Brings Released Leader into Peace Talks with U.S. |work=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]] |url=https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |url-status=live |access-date=30 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210831044720/https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |archive-date=31 August 2021}}</ref> U rahbarning uchta o'rinbosari ichida eng kattasi edi, qolgan ikkitasi Sirojuddin Hoqoniy va Mulla Yoqub edi. <ref name="Economist_blasts">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2021 |title=Blasts at Kabul airport make the Afghan evacuation grimmer still |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830234815/https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |archive-date=30 August 2021}}</ref> ''The Economist'' va ''The Diplomat'' nashrlariga ko'ra, u oliy rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzoda]] qo'l ostida xizmat qilgan bo'lsa-da, Baradar Tolibonning [[De facto|amaldagi]] rahbari sifatida ko'rilgan. <ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHänni2018">Hänni, Adrian (30 October 2018). </cite></ref> <ref name="Economist_who">{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2021 |title=Who is Mullah Abdul Ghani Baradar, the Taliban's de facto leader? |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830165034/https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |archive-date=30 August 2021}}</ref> AQSh Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] Afg'onistonning o'sha paytdagi prezidenti [[Ashraf Gʻani|Ashraf G'ani]] bilan uchrashuvda uni "juda murakkab o'yinchi" deb atadi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-12-10|sarlavha=The Secret History of the U.S. Diplomatic Failure in Afghanistan|url=https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan|kirish sanasi=2021-12-11|ish=The New Yorker|til=en-US|arxivsana=11 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211211135914/https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan}}</ref> 2020-yil fevral oyida Baradar Tolibon nomidan AQSh kuchlarini Afg‘onistondan olib chiqib ketish bo‘yicha [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Doha kelishuvini]] imzoladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 February 2020 |title=Trump says Taliban deal to 'bring our people home' |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |url-status=live |access-date=1 March 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200301004756/https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |archive-date=1 March 2020}}</ref> 2021-yil 17-avgustda Baradar 2001-yilda birinchi Tolibon hukumati qulaganidan beri birinchi marta Afg‘onistonga qaytdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html|sarlavha=Taliban says co-founder Abdul Ghani Baradar has arrived in Afghanistan|sana=17 August 2021|ish=Axios|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=18 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818122410/https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html}}</ref> 2021-yil avgustida [[Ashraf Gʻani|Ashraf G‘ani]] [[Kobulning qulashi (2021)|hukumati Tolibon tomonidan ag‘darilganidan]] so‘ng u Afg‘oniston prezidenti bo‘lishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar declared Afghanistan's new President|url=https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=ummid|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815185100/https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar, One of the Co-founders of Taliban, Likely to be Afghanistan's New President|url=https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=News18|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815192611/https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html}}</ref> 2021-yil 23-avgust kuni [[Markaziy Razvedka Boshqarmasi|Markaziy razvedka boshqarmasi]] direktori Uilyam J. Berns Kobulda Baradar bilan yashirin uchrashuv o‘tkazdi va AQSh qo‘shinlarini Afg‘onistondan olib chiqish uchun 31-avgustgacha bo‘lgan muddatni muhokama qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA director met Taliban leader in Afghanistan on Monday -sources |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830013332/https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |archive-date=30 August 2021}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA chief secretly met with Taliban leader in Kabul: Report |work=Al-Jazeera |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210829075245/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |archive-date=29 August 2021}}</ref> 2021-yil 14-sentabrda Baradar bir necha kundan beri omma oldida ko‘rinmay qolgani va Afg‘onistonning yangi hukumatidagi hokimiyat uchun o‘zaro to‘qnashuvlarda yaralangani yoki halok bo‘lgani haqida mish-mishlar tarqaldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Graham-Harrison |first=Emma |date=14 September 2021 |title=Questions in Kabul as two top Taliban leaders 'missing from public view' |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |url-status=live |access-date=14 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211128142533/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |archive-date=28 November 2021}}</ref> Ertasi kuni Baradar bilan video intervyu e'lon qilindi, unda u mish-mishlarni rad etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2021 |title=Afghanistan: Taliban deputy denies reports of leadership row in new video |work=[[BBC]] |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |url-status=live |access-date=15 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210915224224/https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |archive-date=15 September 2021}}</ref> === Mukofot va unvonlar === 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida “2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami” roʻyxatiga kirdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Rashid|ism=Ahmed|sarlavha=Abdul Ghani Baradar: The 100 Most Influential People of 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|ish=time.com|nashriyot=[[Time (magazine)|Time]]|til=en|sana=15 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210915144640/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|arxivsana=15 September 2021}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] nhw2aqpf0y0u61z36ohxqo2cu4h7t3f 2725825 2725822 2022-07-30T16:34:00Z ShHamrayev 72833 wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi|name=|native_name=عبدالغني برادر|native_name_lang=|birth_date=[[1963-yil]] 29-sentabr (yoki 1968-yil)|birth_place=Yatimak qishlog'i, , Deh Ravud tumani, Uruzgan Provinsiyasi, Afg'oniston|nationality=[[Afg'on]]|death_date=|death_place=|allegiance={{nowrap|[[Islamic Emirate of Afghanistan (1996–2001)|Islamic Emirate of Afghanistan]]}}|branch=[[Islamic Army of Afghanistan]] (1996–2001)|rank=Corps Commander <br> Deputy Chief of Staff|commands=|battles=[[Sovet-Afgʻon urushi]]<br />[[Afgʻonistondagi fuqarolar urushi (1996–2001)]]<br />[[Afgʻonistondagi urush (2001–2021)]]|otherparty=|awards=[[Time (jurnal)|Time jurnali]]ning 2021-yildagi 100 ta eng nufuzli insonlar ro'yxatida nomi tilga olingan|ismi=Abdul G'ani Baradar|asl ismi=Mulla Sahib|tasvir=[[File:Abdul_Ghani_Baradar.jpg|300px|]]|izoh=Baradar. 2020-yil.|lavozim=|boshlanish davri=[[2021-yil]] 7-sentabr|oʻtmishdoshi=Hasan Akhund|bosh vazir=Hasan Akhund|lavozim_2=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining uchinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_2=[[2021-yil]] 15-avgust|lavozimi=[[Afg‘oniston Bosh vazirining iqtisodiy masalalar bo‘yicha birinchi o‘rinbosari vazifasini bajaruvchi]]|lavozim_3=[[Afg‘oniston Islom Amirligining iqtisodiy komissiyasi rahbari]]|boshlanish davri_3=[[2022-yil]]|lavozim_4=[[Afg‘oniston Islom Amirligi siyosiy idorasi rahbari]]|boshlanish davri_4=[[2019-yil]] 24-yanvar|tugash davri_4=[[2021-yil]] 21-avgust|hukumat boshligʻi_4=|oʻtmishdoshi_4=Sher Mohammad Abbas Stanikzai|vorisi_4=Suhail Shaheen|lavozim_5=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining birinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_5=[[2002-yil]] may|tugash davri_5=[[2010-yil]] 8-fevral|hukumat boshligʻi_5=|oʻtmishdoshi_5=Mohammad Rabbani|vorisi_5=Akhtar Mansour|lavozim_6=[[Afg‘oniston mudofaa vaziri o‘rinbosari]]|boshlanish davri_6=[[1996-yil]] 27-sentabr|tugash davri_6=[[1997-yil]] aprel|yetakchi_6=Mullah Omar|vorisi_6=Muhammad Fazl|yetakchi_5=Mullah Omar|yetakchi_4=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_3=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_2=Hibatullah Akhundzada|yetakchi=Hibatullah Akhundzada|qoʻshin turi=G'arbiy Afg'oniston korpusi <br> Markaziy korpus, Kobul}} [[Fayl:Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg/220px-Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|thumb| Mulla Baradar 2020-yilda Qatarning Doha shahrida Doha kelishuvini imzolash uchun.]] '''Abdul Gʻani Baradar''' (1963-yil 29-sentabr yoki {{Circa}} 1968-yilda tugʻilgan) — Afgʻoniston davlat arbobi va diniy arbobi, ayni paytda [[Afgʻoniston|Afgʻonistonlik]] Abdul Salam Hanafiy va Abdul Kabir bilan birga bosh vazirning birinchi oʻrinbosari vazifasini bajaruvchi. U, shuningdek, [[Tolibon|Tolibonning]] hammuassisi hisoblanadi. Uni Afg‘onistonda sharafli ''mulla bilishadi.'' U 2002-yildan 2010-yilgacha [[Muhammad Umar|Mulla Umarning]] bosh o‘rinbosari bo‘lgan, 2019-yildan esa Tolibonning to‘rtinchi qo‘mondoni, rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzodaning]] uchta o‘rinbosaridan biridir. U 1996-yildan 2001-yilgacha [[Tolibon]] boshqaruvi davrida yuqori lavozimlarda ishlagan. 2001-yilda Tolibon hukumati AQSh boshchiligidagi tashqi kuchlar ishtirokida qulagach, u tashkilotning [[Pokiston|Pokistondagi]] Kvetta Sho‘rosini boshqarishga koʻtarilib, Tolibonning ''amaldagi'' rahbariga aylandi. U 2010-yilda [[Pokiston]] tomonidan qamoqqa tashlangan. Bunga sabab qilib u [[Afgʻoniston Islom Respublikasi|Afg‘oniston hukumati]] bilan tinchlik kelishuvini Pokiston ishtirokisiz yashirincha muhokama qilgani uchun degan ehtimol ko‘rsatiladi. U 2018-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qo'shma Shtatlar]] iltimosiga ko'ra ozod etilgan va keyinchalik Tolibon rahbarining o'rinbosari va [[Qatar|Qatardagi]] siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan. 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida “2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami” roʻyxatiga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE 100 MOST INFLUENTIAL PEOPLE OF 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar|nashriyot=Time Magazine|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=23 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211123020550/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/}}</ref>. == Yoshligi == Uning tug'ilgan sanasi va joyi haqidagi xabarlar turlicha. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining]] Konsolidatsiyalangan ro'yxatiga ko'ra, u taxminan 1968-yilda Afg'oniston Podshohligining Uruzgon viloyati Deh Ravud tumanidagi Yatimak qishlog'ida tug'ilgan<ref name="VOA_Tanzeem">{{Yangiliklar manbasi |last=Tanzeem |first=Ayesha |date=25 January 2019 |title=Who Is Taliban's New Chief Negotiator? |work=[[Voice of America]] |url=https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |url-status=live |access-date=29 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929213221/https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |archive-date=29 September 2021}}</ref> <ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}</ref> Ammo shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarda uning tug‘ilgan yili 1963-yil <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gupta |first=Shishir |author-link=Shishir Gupta |date=10 September 2021 |title=Mullah Baradar's passport reveals Pak support for Taliban |work=[[Hindustan Times]] |url=https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |url-status=live |access-date=1 October 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211001050637/https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |archive-date=1 October 2021}}</ref> yoki tug‘ilgan sanasi va joyi 1963-yil 29-sentabr O‘ruzg‘on shahri deb ko‘rsatilgan<ref>{{Cite tweet|user=Kalamnigar}}</ref>. U zirak <ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref> [[Durroniylar|durroni]] [[Pushtunlar|pushtun]], Sadozay va [[Popalzay]] qabilasidan <ref>{{Kitob manbasi|first=Antonio|last=Giustozzi|title=Koran, Kalashnikov, and laptop: the neo-Taliban insurgency in Afghanistan|publisher=Columbia University Press|year=2008|isbn=978-0-231-70009-2|page=47|url=https://books.google.com/books?id=LV7-WYlOgRIC&q=mullah+baradar&pg=PA47|accessdate=5 October 2020}}</ref> Gollandiyalik jurnalist Bette Damning so‘zlariga ko‘ra, u [[Muhammad Umar]] bilan o‘smirlik chog‘larida do‘st bo‘lgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref>''. Newsweek'' ma'lumotlariga ko'ra, Umar va Baradar ikki opa-singilga uylanish orqali boja bo‘lgan bo'lishlari mumkin<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}</ref>. Tolibonning birinchi yetakchisi [[Muhammad Umar]] unga “Birodar” <ref name="Green20" /> yoki Mulla Birodar degan maʼnoni anglatuvchi “Baradar” laqabini qoʻygan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. == Karyera == === Sovet urushi === U 1980-yillarda Qandahorda (asosan Panjvayi hududida) [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushida]] qatnashgan va Sovet qoʻllab-quvvatlagan Afgʻoniston hukumatiga qarshi afgʻon mujohidlari guruhida Umarning oʻrinbosari boʻlib xizmat qilgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref> <ref name="FT">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=16 February 2010 |title=Taliban strategist was seen as future negotiator |work=[[Financial Times]] |url=http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217053129/http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |archive-date=17 February 2010}}</ref> Umar yaqin do‘stliklari tufayli unga “birodar” <ref name="Green20" /> degan nomning “Baradar” shaklini bergan. <ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref> Keyinchalik u Qandahor viloyatining Mayvand shahrida Umar bilan birga madrasani boshqargan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Abdul Ghani Baradar|url=https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|ish=[[Encyclopædia Britannica]]|kirish sanasi=9 December 2021|til=en|sana=4 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211116174626/https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|arxivsana=16 November 2021}}</ref><ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>. === Tolibondagi ish faoliyati === 1994 yilda u, jumladan Umar ham, Afg‘oniston janubida Tolibonga asos solgan to‘rt kishidan biri edi<ref name="BBC_profile_2010">{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Profile: Mullah Abdul Ghani Beradar |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |url-status=live |access-date=19 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218050421/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Tolibon hukmronligi davrida (1996–2001) Baradar turli lavozimlarda ishlagan. Xabarlarga ko‘ra, u Hirot va Nimruz viloyatlari hokimi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 November 2001 |title=The Hunt For Bin Laden |work=[[Time (magazine)|Time]] |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110604103922/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |archive-date=4 June 2011}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|last=Adamec|first=Ludwig W.|url=https://books.google.com/books?id=xyW-uxh7m5gC&q=baradar&pg=PR83|title=Volume 30 of Historical dictionary of Afghan wars, revolutions, and insurgencies|publisher=Rowman & Littlefield|year=2005|isbn=0-8108-4948-8|page=lxxxiii|accessdate=5 October 2020}}</ref> va/yoki g‘arbiy Afg‘onistondagi korpus qo‘mondoni bo‘lgan. <ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> [[Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat departamenti|AQSh Davlat departamentining]] maxfiy noma'lum hujjatida u Armiya shtab boshlig'ining sobiq o'rinbosari va Markaziy armiya [[Kobul (shahar)|korpusi]] qo'mondoni sifatida ko'rsatilgan <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=B1, 1.4(D)|url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100208210326/http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivsana=8 February 2010|kirish sanasi=16 February 2010|nashriyot=[[US State Department]]}}</ref>, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining Konsolidatsiyalangan ro'yxatida esa Mudofaa vaziri o'rinbosari bo'lgan. <ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html "United Nations Security Council Consolidated List"]. </cite></ref> === Afg'onistondagi urush === [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|2001-yil 11-sentabr xurujlaridan]] keyin Qoʻshma Shtatlar Afgʻonistonga bostirib kirdi va afgʻon kuchlari yordamida Tolibonni agʻdarib tashladi. Baradar AQSh tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan Shimoliy alyansga qarshi kurashgan va ''Newsweek nashriga'' koʻra, 2001-yil noyabrida Tolibon mudofaasi barbod boʻlayotgan paytda “mototsiklga minib, eski doʻstini [Umarni] togʻlarga xavfsiz joyga olib ketgan”. <ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> Bir hikoyada aytilishicha, AQShga aloqador afg'on kuchlari o'sha oyda Baradar va boshqa Tolibon vakillarini qo'lga olgan, ammo Pokiston razvedkasi ularning ozod etilishini ta'minlagan. <ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Mazzetti |first=Mark |last2=Filkins, Dexter |date=16 February 2010 |title=Secret Joint Raid Captures Taliban's Top Commander |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222034255/http://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |archive-date=22 February 2010}}</ref> Bette Dam tomonidan xabar qilingan yana bir hikoyada aytilishicha, Baradar o'zining hamkasbi Popalzay qabiladoshi [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] Afg'onistonga Tolibonga qarshi qo'llab-quvvatlash uchun kirib kelganida jiddiy xavfdan qutqargan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dam |first=Bette |date=16 February 2010 |title=Mullah Baradar: friend or foe? |publisher=[[Radio Netherlands Worldwide]] |url=http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100219073810/http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |archive-date=19 February 2010}}</ref> Yangi Afg'oniston hukumati 2001 yil dekabrdagi Bonn kelishuviga muvofiq tashkil etilgan. Hamid Karzay Afg‘onistonning muvaqqat rahbari, keyinroq esa prezidenti bo‘lib ishlagan. Baradar endi xalqaro kuchlar va yangi tuzilgan Afg'oniston hukumatiga qarshi kurashayotganini ko'rdi. Dastlabki bosqindan keyingi yillar davomida ko‘plab toliblar qo‘mondonlari, jumladan 2007 yilda Hilmand viloyatida Baradarning raqibi Dadulloh ham o‘ldirilgan. Baradar oxir-oqibat Kvetta Shurasini boshqarishga ko'tarildi va Pokistondan qo'zg'olonni boshqarib, Tolibonning amalda rahbariga aylandi. <ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> G'arb diplomatlari uni Sho'roda afg'on hukumati bilan aloqa qilish uchun ochiqroq va Pokiston Xizmatlararo razvedkasi ta'siriga chidamliroq bo'lganlar qatorida deb hisoblashgan. <ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}</ref> Kelib chiqishiga ko'ra u "eski uslubdagi pushtun qabila boshlig'i" va konsensus yaratuvchisi sifatida tasvirlangan. <ref name="Moreau" /> Harbiy harakatlariga qaramay, Baradar, xususan, 2004 va 2009-yillarda tinchlik muzokaralarini boshlashga urinishlar ortida turgani<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> va keng tarqalgan muzokaralar olib borilgan tinchlik bitimining potentsial asosiy qismi sifatida ko'rilgani xabar qilingan. === Pokistondagi qamoq, 2010–2018 === Baradar Pokistonning Xizmatlararo razvedka boshqarmasi (ISI) tomonidan 2010-yil yanvar oyi <ref name="nyt-extra-prize" /> yoki fevral oyi boshida <ref name="BBC20100216">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban commander Mullah Beradar 'seized in Pakistan' |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218044645/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref> [[Karachi|Karachi shahrida]] hibsga olingan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Saeed |date=16 February 2010 |title=Afghanistan's No. 2 Taliban leader captured in Pakistan |publisher=[[McClatchy News Service]] |url=http://www.mcclatchydc.com/homepage/story/85369.html |access-date=16 February 2010}}</ref> <ref name="Cnn2010-02-16">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Capture may be turning point in Taliban fight |publisher=CNN |url=http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107105416/http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |archive-date=7 November 2012}}</ref> <ref name="ap-newblow">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban leader's arrest a new blow to insurgents |publisher=Yahoo! News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |url-status=dead |access-date=14 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222231953/http://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |archive-date=22 February 2010}}</ref> <ref name="ap-hails">{{Yangiliklar manbasi |last=Zengerle |first=Patricia |date=17 February 2010 |title=White House hails capture of Taliban leader |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |url-status=live |access-date=30 June 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201116033804/https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |archive-date=16 November 2020 |quote='a big success for our mutual efforts in the region,' spokesman Robert Gibbs said, breaking the White House's silence on the capture of Mullah Abdul Ghani Baradar.}}</ref> Pokiston uning hibsga olinganini bir haftadan so‘ng tasdiqladi, Pokiston ichki ishlar vaziri Rahmon Malik esa hibsga AQSh agentlari aloqadorligi haqidagi xabarlarni rad etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Pakistan confirms Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217052223/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |archive-date=17 February 2010}}</ref> ''Nyu-York Times gazetasining'' hibsga olinganidan ko'p o'tmay xabar berishicha, Amerika razvedka idoralari Pokiston aksilterror zobitlariga Baradar bilan aloqasi bo'lgan jangarilar uchrashuvi haqida xabar bergan, biroq bir necha kishi hibsga olinganidan keyingina Baradarning o'zi bir necha kishi hibsga olinganini tushungan. <ref name="nyt-extra-prize">{{Yangiliklar manbasi |last=Shane |first=Scott |last2=Schmitt |first2=Eric |date=18 February 2010 |title=In Pakistan Raid, Taliban Chief was Extra Prize |work=[[The New York Times]]}}</ref> ''Nyu-York Times gazetasining'' bir necha oy o'tib xabar berishicha, Pokiston rasmiylari o'shanda Baradarning o'zini nishonga olganliklarini da'vo qilishgan, chunki u uzoq vaqtdan beri Tolibonni qo'llab-quvvatlab kelayotgan Pokiston ishtirokisiz Afg'oniston hukumati bilan tinchlik kelishuvini muhokama qilgan. Ularning ta'kidlashicha, ISI Baradarning uyali telefonini Karachi hududiga kuzatuvga qo'ygan, Markaziy razvedka boshqarmasini uning aniq manzilini aniqlash uchun yanada murakkab kuzatuv moslamasidan foydalanishga chaqirgan va keyin pokistonliklar uni hibsga olish o'tishgan. “ ''Nyu-York Times'' ” gazetasi voqealar va xulosalar haligacha noaniq, degan xulosaga keldi. <ref name="nyt-motive">{{Yangiliklar manbasi |last=Filkins |first=Dexter |author-link=Dexter Filkins |date=22 August 2010 |title=Pakistanis Tell of Motive in Taliban Leader's Arrest |work=[[The New York Times]]}}</ref> Bu voqea Pokiston matbuotida faqat yengil yoritilgan edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Khan |first=M. Ilyas |date=17 February 2010 |title='Muted' Pakistan media response to Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218045137/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Abdul Qayyum Zokir Baradar hibsga olinganidan keyin Tolibon harbiy rahbari bo‘ldi. [[Fayl:Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_(49601220548).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg|thumb| AQSh vakili Zalmay Xalilzod (chapda) va Baradar (o‘ngda) 2020-yil 29-fevralda Qatar poytaxti Doha shahrida [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Afg‘onistonga tinchlik o‘rnatish to‘g‘risidagi bitimni imzoladilar.]]]] Garchi ba'zi tahlilchilar Baradarning hibsga olinishini Pokiston pozitsiyasining sezilarli o'zgarishi deb bilishsa-da, <ref name="globe-smart">{{Yangiliklar manbasi |last=Eric Rosenbach |date=21 February 2010 |title=Pakistan Smart to Hit Taliban |work=The Boston Globe |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220209/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |archive-date=4 March 2016 |quote=The capture of Baradar and the Afghan Taliban governors is only the most recent and highly visible signal of the possible shift.}}</ref> boshqalar Pokiston Baradarni Karzay hukumati bilan muzokaralarini to'xtatish, Pokiston afg'on siyosatidan joy olishi uchun hibsga olganini da'vo qilishdi <ref name="us-diplomatic-cable">{{Veb manbasi|sarlavha=Leaked US diplomatic cable Wikileaks ref number 10KABUL693|muallif=American Embassy in Kabul|nashriyot=WikiLeaks|sana=10 February 2010|url=http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|kirish sanasi=8 December 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101208034037/http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|arxivsana=8 December 2010}}</ref> - chunki ular o'rtasidagi kelishuv Tolibon va Karzay hukumati Pokistonni Afg'onistondagi ta'siridan mahrum qilishi mumkin. <ref name="globe-editorial">{{Yangiliklar manbasi |date=22 February 2010 |title=Pakistan's Complicated Motives |work=The Boston Globe |department=Editorial |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304100507/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |archive-date=4 March 2016 |quote=An agreement between the Taliban and the Karzai government could deprive Pakistan of influence in next-door Afghanistan.}}</ref> Boshqa bir fikrga ko'ra, pokistonlik general Ashfaq Parvez Kayoniy o'z karerasini 2010 yil noyabrida belgilangan nafaqaga chiqish muddatini uzaytirish uchun bir qator toliblarning hibsga olinishidan foydalangan. Nazariyaga ko'ra, bu uning amerikalik siyosatchilar orasidagi obro'sini oshiradi va shu tariqa Pokiston hukumatini ushlab turish uchun bosim o'tkazadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shahzad |first=Syed Saleem |date=23 February 2010 |title=Pakistan: Detained Taliban leaders 'linked to ISI' |publisher=[[Adnkronos]] |url=http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |url-status=dead |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100224210812/http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |archive-date=24 February 2010}}</ref>. Afg'oniston hukumati Baradar bilan maxfiy muzokaralar olib borayotgani va uning hibsga olinishi prezident [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] g'azablantirgani aytiladi. <ref>Riechmann, Deb; Gannon, Kathy (15 March 2010). </ref> Pokiston rasmiy ravishda soʻralsa, Baradarni Afgʻonistonga yetkazib beradi<ref>{{Citation|first1=Zahid|last=Hussain|title=Pakistan Offers Taliban Official to Afghans|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703510204575085430452913408?mod=WSJ_latestheadlines|journal=[[The Wall Street Journal]]|date=24 February 2010|access-date=24 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100225034754/http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703510204575085430452913408.html?mod=WSJ_latestheadlines|archivedate=25 February 2010}}</ref> va uni [[Ekstraditsiya|ekstraditsiya qilish]] davom etyapti, <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Salahuddin |first=Sayed |date=25 February 2010 |title=Pakistan to hand over Taliban No 2, says Afghanistan |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |url-status=live |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210812173357/https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |archive-date=12 August 2021}}</ref> degan qayta-qayta daʼvolarga qaramay, u Pokiston 2012-yil noyabrida ozod qilgan toʻqqiz nafar toliblar guruhidan chiqarib tashlandi<ref>Baqir Sajjad Syed (13 November 2012). </ref><ref name="nyt-prisoners">{{Yangiliklar manbasi |last=Nordland |first=Rod |date=17 November 2012 |title=More Taliban Prisoners May Be Released |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Oxir-oqibat, 2018 yil oktyabr oyi o'rtalarida uni ozod qilishdi <ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBorger2021">Borger, Julian (15 August 2021). </cite></ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 August 2021 |title=Who is Abdul Ghani Baradar, the man who led the Taliban takeover of Afghanistan? |work=[[The Times of Israel]] |url=https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210817214853/https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |archive-date=17 August 2021}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html|sarlavha=Taliban Deputy Is Released Amid Push for Afghan Peace Talks|ism=Mujib|muallif=Mashal|sana=25 October 2018|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=28 October 2018|arxivsana=28 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181028190322/https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ahmad |first=Jibran |date=26 October 2018 |title=Pakistan releases two senior Taliban commanders – sources |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |url-status=live |access-date=27 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210827102356/https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |archive-date=27 August 2021}}</ref> Vashington maxsus vakili Zalmay Xalilzodning aytishicha, u Pokistondan uni ozod qilishni soʻragan, chunki Xalilzod Baradar Afgʻonistondagi tinchlik jarayoniga yordam berishi mumkinligiga ishongan. <ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative|sarlavha=Pakistan frees Taliban co-founder at US request; will play constructive role in Afghan peace initiative|ish=National Herald|sana=9 February 2019|kirish sanasi=9 February 2019|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815120125/https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative}}</ref> === Chiqarilgandan keyingi ish faoliyati === [[Fayl:Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_(50333305012).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg|thumb| Delegatsiya AQSh vakili Zalmay Halilzod (2-chapda) va Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] bilan uchrashdi; Abdul G‘ani Baradar (chapda 4), Abdul Hakim Ishoqzoy (chapda 5); [[Suhail Shaheen|Suhayl Shoxin]] (o'ngda). 2020 yil sentabr.]] Baradar 2019-yil yanvarida, Pokiston uni ozod qilganidan taxminan uch oy o‘tib, Tolibon oliy rahbarining o‘rinbosari va Tolibonning Qatar poytaxti Dohadagi siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan edi. <ref name="LWJ">{{Veb manbasi|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php|ish=[[Long War Journal]]|sarlavha=Mullah Beradar appointed head of Taliban's 'political office' in Qatar|ism=Bill|muallif=Roggio|sana=24 January 2019|iqtibos='In accordance with the decree issued by the Leader of Islamic Emirate, the esteemed Mullah Abdul Ghani Beradar has been appointed as the deputy of the Leader in Political Affairs and the chief of the Political Office of the Islamic Emirate,' the Taliban statement said.|kirish sanasi=29 January 2019|arxivsana=27 January 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190127074625/https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 January 2019 |title=Taliban Brings Released Leader into Peace Talks with U.S. |work=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]] |url=https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |url-status=live |access-date=30 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210831044720/https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |archive-date=31 August 2021}}</ref> U rahbarning uchta o'rinbosari ichida eng kattasi edi, qolgan ikkitasi Sirojuddin Hoqoniy va Mulla Yoqub edi. <ref name="Economist_blasts">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2021 |title=Blasts at Kabul airport make the Afghan evacuation grimmer still |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830234815/https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |archive-date=30 August 2021}}</ref> ''The Economist'' va ''The Diplomat'' nashrlariga ko'ra, u oliy rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzoda]] qo'l ostida xizmat qilgan bo'lsa-da, Baradar Tolibonning [[De facto|amaldagi]] rahbari sifatida ko'rilgan. <ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHänni2018">Hänni, Adrian (30 October 2018). </cite></ref> <ref name="Economist_who">{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2021 |title=Who is Mullah Abdul Ghani Baradar, the Taliban's de facto leader? |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830165034/https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |archive-date=30 August 2021}}</ref> AQSh Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] Afg'onistonning o'sha paytdagi prezidenti [[Ashraf Gʻani|Ashraf G'ani]] bilan uchrashuvda uni "juda murakkab o'yinchi" deb atadi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-12-10|sarlavha=The Secret History of the U.S. Diplomatic Failure in Afghanistan|url=https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan|kirish sanasi=2021-12-11|ish=The New Yorker|til=en-US|arxivsana=11 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211211135914/https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan}}</ref> 2020-yil fevral oyida Baradar Tolibon nomidan AQSh kuchlarini Afg‘onistondan olib chiqib ketish bo‘yicha [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Doha kelishuvini]] imzoladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 February 2020 |title=Trump says Taliban deal to 'bring our people home' |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |url-status=live |access-date=1 March 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200301004756/https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |archive-date=1 March 2020}}</ref> 2021-yil 17-avgustda Baradar 2001-yilda birinchi Tolibon hukumati qulaganidan beri birinchi marta Afg‘onistonga qaytdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html|sarlavha=Taliban says co-founder Abdul Ghani Baradar has arrived in Afghanistan|sana=17 August 2021|ish=Axios|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=18 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818122410/https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html}}</ref> 2021-yil avgustida [[Ashraf Gʻani|Ashraf G‘ani]] [[Kobulning qulashi (2021)|hukumati Tolibon tomonidan ag‘darilganidan]] so‘ng u Afg‘oniston prezidenti bo‘lishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar declared Afghanistan's new President|url=https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=ummid|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815185100/https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar, One of the Co-founders of Taliban, Likely to be Afghanistan's New President|url=https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=News18|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815192611/https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html}}</ref> 2021-yil 23-avgust kuni [[Markaziy Razvedka Boshqarmasi|Markaziy razvedka boshqarmasi]] direktori Uilyam J. Berns Kobulda Baradar bilan yashirin uchrashuv o‘tkazdi va AQSh qo‘shinlarini Afg‘onistondan olib chiqish uchun 31-avgustgacha bo‘lgan muddatni muhokama qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA director met Taliban leader in Afghanistan on Monday -sources |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830013332/https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |archive-date=30 August 2021}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA chief secretly met with Taliban leader in Kabul: Report |work=Al-Jazeera |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210829075245/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |archive-date=29 August 2021}}</ref> 2021-yil 14-sentabrda Baradar bir necha kundan beri omma oldida ko‘rinmay qolgani va Afg‘onistonning yangi hukumatidagi hokimiyat uchun o‘zaro to‘qnashuvlarda yaralangani yoki halok bo‘lgani haqida mish-mishlar tarqaldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Graham-Harrison |first=Emma |date=14 September 2021 |title=Questions in Kabul as two top Taliban leaders 'missing from public view' |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |url-status=live |access-date=14 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211128142533/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |archive-date=28 November 2021}}</ref> Ertasi kuni Baradar bilan video intervyu e'lon qilindi, unda u mish-mishlarni rad etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2021 |title=Afghanistan: Taliban deputy denies reports of leadership row in new video |work=[[BBC]] |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |url-status=live |access-date=15 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210915224224/https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |archive-date=15 September 2021}}</ref> === Mukofot va unvonlar === 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida “2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami” roʻyxatiga kirdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Rashid|ism=Ahmed|sarlavha=Abdul Ghani Baradar: The 100 Most Influential People of 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|ish=time.com|nashriyot=[[Time (magazine)|Time]]|til=en|sana=15 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210915144640/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|arxivsana=15 September 2021}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] f3jtohrn6oq8nteubtkbbevr0i2d15v 2725829 2725825 2022-07-30T16:37:37Z ShHamrayev 72833 /* Yoshligi */ wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi|name=|native_name=عبدالغني برادر|native_name_lang=|birth_date=[[1963-yil]] 29-sentabr (yoki 1968-yil)|birth_place=Yatimak qishlog'i, , Deh Ravud tumani, Uruzgan Provinsiyasi, Afg'oniston|nationality=[[Afg'on]]|death_date=|death_place=|allegiance={{nowrap|[[Islamic Emirate of Afghanistan (1996–2001)|Islamic Emirate of Afghanistan]]}}|branch=[[Islamic Army of Afghanistan]] (1996–2001)|rank=Corps Commander <br> Deputy Chief of Staff|commands=|battles=[[Sovet-Afgʻon urushi]]<br />[[Afgʻonistondagi fuqarolar urushi (1996–2001)]]<br />[[Afgʻonistondagi urush (2001–2021)]]|otherparty=|awards=[[Time (jurnal)|Time jurnali]]ning 2021-yildagi 100 ta eng nufuzli insonlar ro'yxatida nomi tilga olingan|ismi=Abdul G'ani Baradar|asl ismi=Mulla Sahib|tasvir=[[File:Abdul_Ghani_Baradar.jpg|300px|]]|izoh=Baradar. 2020-yil.|lavozim=|boshlanish davri=[[2021-yil]] 7-sentabr|oʻtmishdoshi=Hasan Akhund|bosh vazir=Hasan Akhund|lavozim_2=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining uchinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_2=[[2021-yil]] 15-avgust|lavozimi=[[Afg‘oniston Bosh vazirining iqtisodiy masalalar bo‘yicha birinchi o‘rinbosari vazifasini bajaruvchi]]|lavozim_3=[[Afg‘oniston Islom Amirligining iqtisodiy komissiyasi rahbari]]|boshlanish davri_3=[[2022-yil]]|lavozim_4=[[Afg‘oniston Islom Amirligi siyosiy idorasi rahbari]]|boshlanish davri_4=[[2019-yil]] 24-yanvar|tugash davri_4=[[2021-yil]] 21-avgust|hukumat boshligʻi_4=|oʻtmishdoshi_4=Sher Mohammad Abbas Stanikzai|vorisi_4=Suhail Shaheen|lavozim_5=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining birinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_5=[[2002-yil]] may|tugash davri_5=[[2010-yil]] 8-fevral|hukumat boshligʻi_5=|oʻtmishdoshi_5=Mohammad Rabbani|vorisi_5=Akhtar Mansour|lavozim_6=[[Afg‘oniston mudofaa vaziri o‘rinbosari]]|boshlanish davri_6=[[1996-yil]] 27-sentabr|tugash davri_6=[[1997-yil]] aprel|yetakchi_6=Mullah Omar|vorisi_6=Muhammad Fazl|yetakchi_5=Mullah Omar|yetakchi_4=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_3=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_2=Hibatullah Akhundzada|yetakchi=Hibatullah Akhundzada|qoʻshin turi=G'arbiy Afg'oniston korpusi <br> Markaziy korpus, Kobul}} [[Fayl:Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg/220px-Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|thumb| Mulla Baradar 2020-yilda Qatarning Doha shahrida Doha kelishuvini imzolash uchun.]] '''Abdul Gʻani Baradar''' (1963-yil 29-sentabr yoki {{Circa}} 1968-yilda tugʻilgan) — Afgʻoniston davlat arbobi va diniy arbobi, ayni paytda [[Afgʻoniston|Afgʻonistonlik]] Abdul Salam Hanafiy va Abdul Kabir bilan birga bosh vazirning birinchi oʻrinbosari vazifasini bajaruvchi. U, shuningdek, [[Tolibon|Tolibonning]] hammuassisi hisoblanadi. Uni Afg‘onistonda sharafli ''mulla bilishadi.'' U 2002-yildan 2010-yilgacha [[Muhammad Umar|Mulla Umarning]] bosh o‘rinbosari bo‘lgan, 2019-yildan esa Tolibonning to‘rtinchi qo‘mondoni, rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzodaning]] uchta o‘rinbosaridan biridir. U 1996-yildan 2001-yilgacha [[Tolibon]] boshqaruvi davrida yuqori lavozimlarda ishlagan. 2001-yilda Tolibon hukumati AQSh boshchiligidagi tashqi kuchlar ishtirokida qulagach, u tashkilotning [[Pokiston|Pokistondagi]] Kvetta Sho‘rosini boshqarishga koʻtarilib, Tolibonning ''amaldagi'' rahbariga aylandi. U 2010-yilda [[Pokiston]] tomonidan qamoqqa tashlangan. Bunga sabab qilib u [[Afgʻoniston Islom Respublikasi|Afg‘oniston hukumati]] bilan tinchlik kelishuvini Pokiston ishtirokisiz yashirincha muhokama qilgani uchun degan ehtimol ko‘rsatiladi. U 2018-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qo'shma Shtatlar]] iltimosiga ko'ra ozod etilgan va keyinchalik Tolibon rahbarining o'rinbosari va [[Qatar|Qatardagi]] siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan. 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida “2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami” roʻyxatiga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE 100 MOST INFLUENTIAL PEOPLE OF 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar|nashriyot=Time Magazine|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=23 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211123020550/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/}}</ref>. == Yoshligi == Uning tug'ilgan sanasi va joyi haqidagi xabarlar turlicha. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining]] Konsolidatsiyalangan ro'yxatiga ko'ra, u taxminan 1968-yilda Afg'oniston Podsholigining Uruzgon viloyati Deh Ravud tumanidagi Yatimak qishlog'ida tug'ilgan<ref name="VOA_Tanzeem">{{Yangiliklar manbasi |last=Tanzeem |first=Ayesha |date=25 January 2019 |title=Who Is Taliban's New Chief Negotiator? |work=[[Voice of America]] |url=https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |url-status=live |access-date=29 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929213221/https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |archive-date=29 September 2021}}</ref><ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}</ref>. Ammo shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarda uning tug‘ilgan yili 1963-yil<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gupta |first=Shishir |author-link=Shishir Gupta |date=10 September 2021 |title=Mullah Baradar's passport reveals Pak support for Taliban |work=[[Hindustan Times]] |url=https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |url-status=live |access-date=1 October 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211001050637/https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |archive-date=1 October 2021}}</ref> yoki tug‘ilgan sanasi va joyi 1963-yil 29-sentabr O‘ruzg‘on shahri deb ko‘rsatilgan<ref>{{Cite tweet|user=Kalamnigar}}</ref>. U zirak ([[Durroniylar|durroniy va]] [[Pushtunlar|pushtun]] aralashmasi)<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>, Sadozay va [[Popalzay]] qabilasidan<ref>{{Kitob manbasi|first=Antonio|last=Giustozzi|title=Koran, Kalashnikov, and laptop: the neo-Taliban insurgency in Afghanistan|publisher=Columbia University Press|year=2008|isbn=978-0-231-70009-2|page=47|url=https://books.google.com/books?id=LV7-WYlOgRIC&q=mullah+baradar&pg=PA47|accessdate=5 October 2020}}</ref> bo'lgan. Gollandiyalik jurnalist Bette Damning so‘zlariga ko‘ra, u [[Muhammad Umar]] bilan o‘smirlik chog‘larida do‘st bo‘lgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref>''. Newsweek'' ma'lumotlariga ko'ra, Umar va Baradar ikki opa-singilga uylanish orqali boja bo‘lgan bo'lishlari mumkin<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}</ref>. Tolibonning birinchi yetakchisi [[Muhammad Umar]] unga “Birodar”<ref name="Green20" /> yoki Mulla Birodar degan maʼnoni anglatuvchi “Baradar” laqabini qoʻygan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. == Karyera == === Sovet urushi === U 1980-yillarda Qandahorda (asosan Panjvayi hududida) [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushida]] qatnashgan va Sovet qoʻllab-quvvatlagan Afgʻoniston hukumatiga qarshi afgʻon mujohidlari guruhida Umarning oʻrinbosari boʻlib xizmat qilgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref> <ref name="FT">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=16 February 2010 |title=Taliban strategist was seen as future negotiator |work=[[Financial Times]] |url=http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217053129/http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |archive-date=17 February 2010}}</ref> Umar yaqin do‘stliklari tufayli unga “birodar” <ref name="Green20" /> degan nomning “Baradar” shaklini bergan. <ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref> Keyinchalik u Qandahor viloyatining Mayvand shahrida Umar bilan birga madrasani boshqargan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Abdul Ghani Baradar|url=https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|ish=[[Encyclopædia Britannica]]|kirish sanasi=9 December 2021|til=en|sana=4 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211116174626/https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|arxivsana=16 November 2021}}</ref><ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>. === Tolibondagi ish faoliyati === 1994 yilda u, jumladan Umar ham, Afg‘oniston janubida Tolibonga asos solgan to‘rt kishidan biri edi<ref name="BBC_profile_2010">{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Profile: Mullah Abdul Ghani Beradar |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |url-status=live |access-date=19 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218050421/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Tolibon hukmronligi davrida (1996–2001) Baradar turli lavozimlarda ishlagan. Xabarlarga ko‘ra, u Hirot va Nimruz viloyatlari hokimi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 November 2001 |title=The Hunt For Bin Laden |work=[[Time (magazine)|Time]] |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110604103922/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |archive-date=4 June 2011}}</ref> <ref>{{Kitob manbasi|last=Adamec|first=Ludwig W.|url=https://books.google.com/books?id=xyW-uxh7m5gC&q=baradar&pg=PR83|title=Volume 30 of Historical dictionary of Afghan wars, revolutions, and insurgencies|publisher=Rowman & Littlefield|year=2005|isbn=0-8108-4948-8|page=lxxxiii|accessdate=5 October 2020}}</ref> va/yoki g‘arbiy Afg‘onistondagi korpus qo‘mondoni bo‘lgan. <ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> [[Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat departamenti|AQSh Davlat departamentining]] maxfiy noma'lum hujjatida u Armiya shtab boshlig'ining sobiq o'rinbosari va Markaziy armiya [[Kobul (shahar)|korpusi]] qo'mondoni sifatida ko'rsatilgan <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=B1, 1.4(D)|url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100208210326/http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivsana=8 February 2010|kirish sanasi=16 February 2010|nashriyot=[[US State Department]]}}</ref>, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining Konsolidatsiyalangan ro'yxatida esa Mudofaa vaziri o'rinbosari bo'lgan. <ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html "United Nations Security Council Consolidated List"]. </cite></ref> === Afg'onistondagi urush === [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|2001-yil 11-sentabr xurujlaridan]] keyin Qoʻshma Shtatlar Afgʻonistonga bostirib kirdi va afgʻon kuchlari yordamida Tolibonni agʻdarib tashladi. Baradar AQSh tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan Shimoliy alyansga qarshi kurashgan va ''Newsweek nashriga'' koʻra, 2001-yil noyabrida Tolibon mudofaasi barbod boʻlayotgan paytda “mototsiklga minib, eski doʻstini [Umarni] togʻlarga xavfsiz joyga olib ketgan”. <ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> Bir hikoyada aytilishicha, AQShga aloqador afg'on kuchlari o'sha oyda Baradar va boshqa Tolibon vakillarini qo'lga olgan, ammo Pokiston razvedkasi ularning ozod etilishini ta'minlagan. <ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Mazzetti |first=Mark |last2=Filkins, Dexter |date=16 February 2010 |title=Secret Joint Raid Captures Taliban's Top Commander |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222034255/http://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |archive-date=22 February 2010}}</ref> Bette Dam tomonidan xabar qilingan yana bir hikoyada aytilishicha, Baradar o'zining hamkasbi Popalzay qabiladoshi [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] Afg'onistonga Tolibonga qarshi qo'llab-quvvatlash uchun kirib kelganida jiddiy xavfdan qutqargan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dam |first=Bette |date=16 February 2010 |title=Mullah Baradar: friend or foe? |publisher=[[Radio Netherlands Worldwide]] |url=http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100219073810/http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |archive-date=19 February 2010}}</ref> Yangi Afg'oniston hukumati 2001 yil dekabrdagi Bonn kelishuviga muvofiq tashkil etilgan. Hamid Karzay Afg‘onistonning muvaqqat rahbari, keyinroq esa prezidenti bo‘lib ishlagan. Baradar endi xalqaro kuchlar va yangi tuzilgan Afg'oniston hukumatiga qarshi kurashayotganini ko'rdi. Dastlabki bosqindan keyingi yillar davomida ko‘plab toliblar qo‘mondonlari, jumladan 2007 yilda Hilmand viloyatida Baradarning raqibi Dadulloh ham o‘ldirilgan. Baradar oxir-oqibat Kvetta Shurasini boshqarishga ko'tarildi va Pokistondan qo'zg'olonni boshqarib, Tolibonning amalda rahbariga aylandi. <ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> G'arb diplomatlari uni Sho'roda afg'on hukumati bilan aloqa qilish uchun ochiqroq va Pokiston Xizmatlararo razvedkasi ta'siriga chidamliroq bo'lganlar qatorida deb hisoblashgan. <ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}</ref> Kelib chiqishiga ko'ra u "eski uslubdagi pushtun qabila boshlig'i" va konsensus yaratuvchisi sifatida tasvirlangan. <ref name="Moreau" /> Harbiy harakatlariga qaramay, Baradar, xususan, 2004 va 2009-yillarda tinchlik muzokaralarini boshlashga urinishlar ortida turgani<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> va keng tarqalgan muzokaralar olib borilgan tinchlik bitimining potentsial asosiy qismi sifatida ko'rilgani xabar qilingan. === Pokistondagi qamoq, 2010–2018 === Baradar Pokistonning Xizmatlararo razvedka boshqarmasi (ISI) tomonidan 2010-yil yanvar oyi <ref name="nyt-extra-prize" /> yoki fevral oyi boshida <ref name="BBC20100216">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban commander Mullah Beradar 'seized in Pakistan' |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218044645/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref> [[Karachi|Karachi shahrida]] hibsga olingan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Saeed |date=16 February 2010 |title=Afghanistan's No. 2 Taliban leader captured in Pakistan |publisher=[[McClatchy News Service]] |url=http://www.mcclatchydc.com/homepage/story/85369.html |access-date=16 February 2010}}</ref> <ref name="Cnn2010-02-16">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Capture may be turning point in Taliban fight |publisher=CNN |url=http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107105416/http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |archive-date=7 November 2012}}</ref> <ref name="ap-newblow">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban leader's arrest a new blow to insurgents |publisher=Yahoo! News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |url-status=dead |access-date=14 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222231953/http://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |archive-date=22 February 2010}}</ref> <ref name="ap-hails">{{Yangiliklar manbasi |last=Zengerle |first=Patricia |date=17 February 2010 |title=White House hails capture of Taliban leader |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |url-status=live |access-date=30 June 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201116033804/https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |archive-date=16 November 2020 |quote='a big success for our mutual efforts in the region,' spokesman Robert Gibbs said, breaking the White House's silence on the capture of Mullah Abdul Ghani Baradar.}}</ref> Pokiston uning hibsga olinganini bir haftadan so‘ng tasdiqladi, Pokiston ichki ishlar vaziri Rahmon Malik esa hibsga AQSh agentlari aloqadorligi haqidagi xabarlarni rad etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Pakistan confirms Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217052223/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |archive-date=17 February 2010}}</ref> ''Nyu-York Times gazetasining'' hibsga olinganidan ko'p o'tmay xabar berishicha, Amerika razvedka idoralari Pokiston aksilterror zobitlariga Baradar bilan aloqasi bo'lgan jangarilar uchrashuvi haqida xabar bergan, biroq bir necha kishi hibsga olinganidan keyingina Baradarning o'zi bir necha kishi hibsga olinganini tushungan. <ref name="nyt-extra-prize">{{Yangiliklar manbasi |last=Shane |first=Scott |last2=Schmitt |first2=Eric |date=18 February 2010 |title=In Pakistan Raid, Taliban Chief was Extra Prize |work=[[The New York Times]]}}</ref> ''Nyu-York Times gazetasining'' bir necha oy o'tib xabar berishicha, Pokiston rasmiylari o'shanda Baradarning o'zini nishonga olganliklarini da'vo qilishgan, chunki u uzoq vaqtdan beri Tolibonni qo'llab-quvvatlab kelayotgan Pokiston ishtirokisiz Afg'oniston hukumati bilan tinchlik kelishuvini muhokama qilgan. Ularning ta'kidlashicha, ISI Baradarning uyali telefonini Karachi hududiga kuzatuvga qo'ygan, Markaziy razvedka boshqarmasini uning aniq manzilini aniqlash uchun yanada murakkab kuzatuv moslamasidan foydalanishga chaqirgan va keyin pokistonliklar uni hibsga olish o'tishgan. “ ''Nyu-York Times'' ” gazetasi voqealar va xulosalar haligacha noaniq, degan xulosaga keldi. <ref name="nyt-motive">{{Yangiliklar manbasi |last=Filkins |first=Dexter |author-link=Dexter Filkins |date=22 August 2010 |title=Pakistanis Tell of Motive in Taliban Leader's Arrest |work=[[The New York Times]]}}</ref> Bu voqea Pokiston matbuotida faqat yengil yoritilgan edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Khan |first=M. Ilyas |date=17 February 2010 |title='Muted' Pakistan media response to Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218045137/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Abdul Qayyum Zokir Baradar hibsga olinganidan keyin Tolibon harbiy rahbari bo‘ldi. [[Fayl:Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_(49601220548).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg|thumb| AQSh vakili Zalmay Xalilzod (chapda) va Baradar (o‘ngda) 2020-yil 29-fevralda Qatar poytaxti Doha shahrida [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Afg‘onistonga tinchlik o‘rnatish to‘g‘risidagi bitimni imzoladilar.]]]] Garchi ba'zi tahlilchilar Baradarning hibsga olinishini Pokiston pozitsiyasining sezilarli o'zgarishi deb bilishsa-da, <ref name="globe-smart">{{Yangiliklar manbasi |last=Eric Rosenbach |date=21 February 2010 |title=Pakistan Smart to Hit Taliban |work=The Boston Globe |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220209/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |archive-date=4 March 2016 |quote=The capture of Baradar and the Afghan Taliban governors is only the most recent and highly visible signal of the possible shift.}}</ref> boshqalar Pokiston Baradarni Karzay hukumati bilan muzokaralarini to'xtatish, Pokiston afg'on siyosatidan joy olishi uchun hibsga olganini da'vo qilishdi <ref name="us-diplomatic-cable">{{Veb manbasi|sarlavha=Leaked US diplomatic cable Wikileaks ref number 10KABUL693|muallif=American Embassy in Kabul|nashriyot=WikiLeaks|sana=10 February 2010|url=http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|kirish sanasi=8 December 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101208034037/http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|arxivsana=8 December 2010}}</ref> - chunki ular o'rtasidagi kelishuv Tolibon va Karzay hukumati Pokistonni Afg'onistondagi ta'siridan mahrum qilishi mumkin. <ref name="globe-editorial">{{Yangiliklar manbasi |date=22 February 2010 |title=Pakistan's Complicated Motives |work=The Boston Globe |department=Editorial |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304100507/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |archive-date=4 March 2016 |quote=An agreement between the Taliban and the Karzai government could deprive Pakistan of influence in next-door Afghanistan.}}</ref> Boshqa bir fikrga ko'ra, pokistonlik general Ashfaq Parvez Kayoniy o'z karerasini 2010 yil noyabrida belgilangan nafaqaga chiqish muddatini uzaytirish uchun bir qator toliblarning hibsga olinishidan foydalangan. Nazariyaga ko'ra, bu uning amerikalik siyosatchilar orasidagi obro'sini oshiradi va shu tariqa Pokiston hukumatini ushlab turish uchun bosim o'tkazadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shahzad |first=Syed Saleem |date=23 February 2010 |title=Pakistan: Detained Taliban leaders 'linked to ISI' |publisher=[[Adnkronos]] |url=http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |url-status=dead |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100224210812/http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |archive-date=24 February 2010}}</ref>. Afg'oniston hukumati Baradar bilan maxfiy muzokaralar olib borayotgani va uning hibsga olinishi prezident [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] g'azablantirgani aytiladi. <ref>Riechmann, Deb; Gannon, Kathy (15 March 2010). </ref> Pokiston rasmiy ravishda soʻralsa, Baradarni Afgʻonistonga yetkazib beradi<ref>{{Citation|first1=Zahid|last=Hussain|title=Pakistan Offers Taliban Official to Afghans|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703510204575085430452913408?mod=WSJ_latestheadlines|journal=[[The Wall Street Journal]]|date=24 February 2010|access-date=24 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100225034754/http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703510204575085430452913408.html?mod=WSJ_latestheadlines|archivedate=25 February 2010}}</ref> va uni [[Ekstraditsiya|ekstraditsiya qilish]] davom etyapti, <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Salahuddin |first=Sayed |date=25 February 2010 |title=Pakistan to hand over Taliban No 2, says Afghanistan |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |url-status=live |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210812173357/https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |archive-date=12 August 2021}}</ref> degan qayta-qayta daʼvolarga qaramay, u Pokiston 2012-yil noyabrida ozod qilgan toʻqqiz nafar toliblar guruhidan chiqarib tashlandi<ref>Baqir Sajjad Syed (13 November 2012). </ref><ref name="nyt-prisoners">{{Yangiliklar manbasi |last=Nordland |first=Rod |date=17 November 2012 |title=More Taliban Prisoners May Be Released |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Oxir-oqibat, 2018 yil oktyabr oyi o'rtalarida uni ozod qilishdi <ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBorger2021">Borger, Julian (15 August 2021). </cite></ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 August 2021 |title=Who is Abdul Ghani Baradar, the man who led the Taliban takeover of Afghanistan? |work=[[The Times of Israel]] |url=https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210817214853/https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |archive-date=17 August 2021}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html|sarlavha=Taliban Deputy Is Released Amid Push for Afghan Peace Talks|ism=Mujib|muallif=Mashal|sana=25 October 2018|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=28 October 2018|arxivsana=28 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181028190322/https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ahmad |first=Jibran |date=26 October 2018 |title=Pakistan releases two senior Taliban commanders – sources |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |url-status=live |access-date=27 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210827102356/https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |archive-date=27 August 2021}}</ref> Vashington maxsus vakili Zalmay Xalilzodning aytishicha, u Pokistondan uni ozod qilishni soʻragan, chunki Xalilzod Baradar Afgʻonistondagi tinchlik jarayoniga yordam berishi mumkinligiga ishongan. <ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative|sarlavha=Pakistan frees Taliban co-founder at US request; will play constructive role in Afghan peace initiative|ish=National Herald|sana=9 February 2019|kirish sanasi=9 February 2019|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815120125/https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative}}</ref> === Chiqarilgandan keyingi ish faoliyati === [[Fayl:Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_(50333305012).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg|thumb| Delegatsiya AQSh vakili Zalmay Halilzod (2-chapda) va Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] bilan uchrashdi; Abdul G‘ani Baradar (chapda 4), Abdul Hakim Ishoqzoy (chapda 5); [[Suhail Shaheen|Suhayl Shoxin]] (o'ngda). 2020 yil sentabr.]] Baradar 2019-yil yanvarida, Pokiston uni ozod qilganidan taxminan uch oy o‘tib, Tolibon oliy rahbarining o‘rinbosari va Tolibonning Qatar poytaxti Dohadagi siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan edi. <ref name="LWJ">{{Veb manbasi|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php|ish=[[Long War Journal]]|sarlavha=Mullah Beradar appointed head of Taliban's 'political office' in Qatar|ism=Bill|muallif=Roggio|sana=24 January 2019|iqtibos='In accordance with the decree issued by the Leader of Islamic Emirate, the esteemed Mullah Abdul Ghani Beradar has been appointed as the deputy of the Leader in Political Affairs and the chief of the Political Office of the Islamic Emirate,' the Taliban statement said.|kirish sanasi=29 January 2019|arxivsana=27 January 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190127074625/https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 January 2019 |title=Taliban Brings Released Leader into Peace Talks with U.S. |work=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]] |url=https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |url-status=live |access-date=30 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210831044720/https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |archive-date=31 August 2021}}</ref> U rahbarning uchta o'rinbosari ichida eng kattasi edi, qolgan ikkitasi Sirojuddin Hoqoniy va Mulla Yoqub edi. <ref name="Economist_blasts">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2021 |title=Blasts at Kabul airport make the Afghan evacuation grimmer still |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830234815/https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |archive-date=30 August 2021}}</ref> ''The Economist'' va ''The Diplomat'' nashrlariga ko'ra, u oliy rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzoda]] qo'l ostida xizmat qilgan bo'lsa-da, Baradar Tolibonning [[De facto|amaldagi]] rahbari sifatida ko'rilgan. <ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHänni2018">Hänni, Adrian (30 October 2018). </cite></ref> <ref name="Economist_who">{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2021 |title=Who is Mullah Abdul Ghani Baradar, the Taliban's de facto leader? |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830165034/https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |archive-date=30 August 2021}}</ref> AQSh Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] Afg'onistonning o'sha paytdagi prezidenti [[Ashraf Gʻani|Ashraf G'ani]] bilan uchrashuvda uni "juda murakkab o'yinchi" deb atadi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-12-10|sarlavha=The Secret History of the U.S. Diplomatic Failure in Afghanistan|url=https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan|kirish sanasi=2021-12-11|ish=The New Yorker|til=en-US|arxivsana=11 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211211135914/https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan}}</ref> 2020-yil fevral oyida Baradar Tolibon nomidan AQSh kuchlarini Afg‘onistondan olib chiqib ketish bo‘yicha [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Doha kelishuvini]] imzoladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 February 2020 |title=Trump says Taliban deal to 'bring our people home' |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |url-status=live |access-date=1 March 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200301004756/https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |archive-date=1 March 2020}}</ref> 2021-yil 17-avgustda Baradar 2001-yilda birinchi Tolibon hukumati qulaganidan beri birinchi marta Afg‘onistonga qaytdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html|sarlavha=Taliban says co-founder Abdul Ghani Baradar has arrived in Afghanistan|sana=17 August 2021|ish=Axios|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=18 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818122410/https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html}}</ref> 2021-yil avgustida [[Ashraf Gʻani|Ashraf G‘ani]] [[Kobulning qulashi (2021)|hukumati Tolibon tomonidan ag‘darilganidan]] so‘ng u Afg‘oniston prezidenti bo‘lishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar declared Afghanistan's new President|url=https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=ummid|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815185100/https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar, One of the Co-founders of Taliban, Likely to be Afghanistan's New President|url=https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=News18|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815192611/https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html}}</ref> 2021-yil 23-avgust kuni [[Markaziy Razvedka Boshqarmasi|Markaziy razvedka boshqarmasi]] direktori Uilyam J. Berns Kobulda Baradar bilan yashirin uchrashuv o‘tkazdi va AQSh qo‘shinlarini Afg‘onistondan olib chiqish uchun 31-avgustgacha bo‘lgan muddatni muhokama qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA director met Taliban leader in Afghanistan on Monday -sources |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830013332/https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |archive-date=30 August 2021}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA chief secretly met with Taliban leader in Kabul: Report |work=Al-Jazeera |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210829075245/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |archive-date=29 August 2021}}</ref> 2021-yil 14-sentabrda Baradar bir necha kundan beri omma oldida ko‘rinmay qolgani va Afg‘onistonning yangi hukumatidagi hokimiyat uchun o‘zaro to‘qnashuvlarda yaralangani yoki halok bo‘lgani haqida mish-mishlar tarqaldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Graham-Harrison |first=Emma |date=14 September 2021 |title=Questions in Kabul as two top Taliban leaders 'missing from public view' |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |url-status=live |access-date=14 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211128142533/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |archive-date=28 November 2021}}</ref> Ertasi kuni Baradar bilan video intervyu e'lon qilindi, unda u mish-mishlarni rad etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2021 |title=Afghanistan: Taliban deputy denies reports of leadership row in new video |work=[[BBC]] |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |url-status=live |access-date=15 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210915224224/https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |archive-date=15 September 2021}}</ref> === Mukofot va unvonlar === 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida “2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami” roʻyxatiga kirdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Rashid|ism=Ahmed|sarlavha=Abdul Ghani Baradar: The 100 Most Influential People of 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|ish=time.com|nashriyot=[[Time (magazine)|Time]]|til=en|sana=15 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210915144640/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|arxivsana=15 September 2021}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] soayyi8n8e30h01f2o1epf1eymhm945 2725833 2725829 2022-07-30T16:39:51Z ShHamrayev 72833 /* Sovet urushi */ wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi|name=|native_name=عبدالغني برادر|native_name_lang=|birth_date=[[1963-yil]] 29-sentabr (yoki 1968-yil)|birth_place=Yatimak qishlog'i, , Deh Ravud tumani, Uruzgan Provinsiyasi, Afg'oniston|nationality=[[Afg'on]]|death_date=|death_place=|allegiance={{nowrap|[[Islamic Emirate of Afghanistan (1996–2001)|Islamic Emirate of Afghanistan]]}}|branch=[[Islamic Army of Afghanistan]] (1996–2001)|rank=Corps Commander <br> Deputy Chief of Staff|commands=|battles=[[Sovet-Afgʻon urushi]]<br />[[Afgʻonistondagi fuqarolar urushi (1996–2001)]]<br />[[Afgʻonistondagi urush (2001–2021)]]|otherparty=|awards=[[Time (jurnal)|Time jurnali]]ning 2021-yildagi 100 ta eng nufuzli insonlar ro'yxatida nomi tilga olingan|ismi=Abdul G'ani Baradar|asl ismi=Mulla Sahib|tasvir=[[File:Abdul_Ghani_Baradar.jpg|300px|]]|izoh=Baradar. 2020-yil.|lavozim=|boshlanish davri=[[2021-yil]] 7-sentabr|oʻtmishdoshi=Hasan Akhund|bosh vazir=Hasan Akhund|lavozim_2=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining uchinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_2=[[2021-yil]] 15-avgust|lavozimi=[[Afg‘oniston Bosh vazirining iqtisodiy masalalar bo‘yicha birinchi o‘rinbosari vazifasini bajaruvchi]]|lavozim_3=[[Afg‘oniston Islom Amirligining iqtisodiy komissiyasi rahbari]]|boshlanish davri_3=[[2022-yil]]|lavozim_4=[[Afg‘oniston Islom Amirligi siyosiy idorasi rahbari]]|boshlanish davri_4=[[2019-yil]] 24-yanvar|tugash davri_4=[[2021-yil]] 21-avgust|hukumat boshligʻi_4=|oʻtmishdoshi_4=Sher Mohammad Abbas Stanikzai|vorisi_4=Suhail Shaheen|lavozim_5=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining birinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_5=[[2002-yil]] may|tugash davri_5=[[2010-yil]] 8-fevral|hukumat boshligʻi_5=|oʻtmishdoshi_5=Mohammad Rabbani|vorisi_5=Akhtar Mansour|lavozim_6=[[Afg‘oniston mudofaa vaziri o‘rinbosari]]|boshlanish davri_6=[[1996-yil]] 27-sentabr|tugash davri_6=[[1997-yil]] aprel|yetakchi_6=Mullah Omar|vorisi_6=Muhammad Fazl|yetakchi_5=Mullah Omar|yetakchi_4=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_3=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_2=Hibatullah Akhundzada|yetakchi=Hibatullah Akhundzada|qoʻshin turi=G'arbiy Afg'oniston korpusi <br> Markaziy korpus, Kobul}} [[Fayl:Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg/220px-Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|thumb| Mulla Baradar 2020-yilda Qatarning Doha shahrida Doha kelishuvini imzolash uchun.]] '''Abdul Gʻani Baradar''' (1963-yil 29-sentabr yoki {{Circa}} 1968-yilda tugʻilgan) — Afgʻoniston davlat arbobi va diniy arbobi, ayni paytda [[Afgʻoniston|Afgʻonistonlik]] Abdul Salam Hanafiy va Abdul Kabir bilan birga bosh vazirning birinchi oʻrinbosari vazifasini bajaruvchi. U, shuningdek, [[Tolibon|Tolibonning]] hammuassisi hisoblanadi. Uni Afg‘onistonda sharafli ''mulla bilishadi.'' U 2002-yildan 2010-yilgacha [[Muhammad Umar|Mulla Umarning]] bosh o‘rinbosari bo‘lgan, 2019-yildan esa Tolibonning to‘rtinchi qo‘mondoni, rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzodaning]] uchta o‘rinbosaridan biridir. U 1996-yildan 2001-yilgacha [[Tolibon]] boshqaruvi davrida yuqori lavozimlarda ishlagan. 2001-yilda Tolibon hukumati AQSh boshchiligidagi tashqi kuchlar ishtirokida qulagach, u tashkilotning [[Pokiston|Pokistondagi]] Kvetta Sho‘rosini boshqarishga koʻtarilib, Tolibonning ''amaldagi'' rahbariga aylandi. U 2010-yilda [[Pokiston]] tomonidan qamoqqa tashlangan. Bunga sabab qilib u [[Afgʻoniston Islom Respublikasi|Afg‘oniston hukumati]] bilan tinchlik kelishuvini Pokiston ishtirokisiz yashirincha muhokama qilgani uchun degan ehtimol ko‘rsatiladi. U 2018-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qo'shma Shtatlar]] iltimosiga ko'ra ozod etilgan va keyinchalik Tolibon rahbarining o'rinbosari va [[Qatar|Qatardagi]] siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan. 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida “2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami” roʻyxatiga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE 100 MOST INFLUENTIAL PEOPLE OF 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar|nashriyot=Time Magazine|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=23 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211123020550/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/}}</ref>. == Yoshligi == Uning tug'ilgan sanasi va joyi haqidagi xabarlar turlicha. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining]] Konsolidatsiyalangan ro'yxatiga ko'ra, u taxminan 1968-yilda Afg'oniston Podsholigining Uruzgon viloyati Deh Ravud tumanidagi Yatimak qishlog'ida tug'ilgan<ref name="VOA_Tanzeem">{{Yangiliklar manbasi |last=Tanzeem |first=Ayesha |date=25 January 2019 |title=Who Is Taliban's New Chief Negotiator? |work=[[Voice of America]] |url=https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |url-status=live |access-date=29 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929213221/https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |archive-date=29 September 2021}}</ref><ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}</ref>. Ammo shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarda uning tug‘ilgan yili 1963-yil<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gupta |first=Shishir |author-link=Shishir Gupta |date=10 September 2021 |title=Mullah Baradar's passport reveals Pak support for Taliban |work=[[Hindustan Times]] |url=https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |url-status=live |access-date=1 October 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211001050637/https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |archive-date=1 October 2021}}</ref> yoki tug‘ilgan sanasi va joyi 1963-yil 29-sentabr O‘ruzg‘on shahri deb ko‘rsatilgan<ref>{{Cite tweet|user=Kalamnigar}}</ref>. U zirak ([[Durroniylar|durroniy va]] [[Pushtunlar|pushtun]] aralashmasi)<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>, Sadozay va [[Popalzay]] qabilasidan<ref>{{Kitob manbasi|first=Antonio|last=Giustozzi|title=Koran, Kalashnikov, and laptop: the neo-Taliban insurgency in Afghanistan|publisher=Columbia University Press|year=2008|isbn=978-0-231-70009-2|page=47|url=https://books.google.com/books?id=LV7-WYlOgRIC&q=mullah+baradar&pg=PA47|accessdate=5 October 2020}}</ref> bo'lgan. Gollandiyalik jurnalist Bette Damning so‘zlariga ko‘ra, u [[Muhammad Umar]] bilan o‘smirlik chog‘larida do‘st bo‘lgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref>''. Newsweek'' ma'lumotlariga ko'ra, Umar va Baradar ikki opa-singilga uylanish orqali boja bo‘lgan bo'lishlari mumkin<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}</ref>. Tolibonning birinchi yetakchisi [[Muhammad Umar]] unga “Birodar”<ref name="Green20" /> yoki Mulla Birodar degan maʼnoni anglatuvchi “Baradar” laqabini qoʻygan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. == Karyera == === Sovet urushi === U 1980-yillarda Qandahorda (asosan Panjvayi hududida) [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushida]] qatnashgan va Sovet qoʻllab-quvvatlagan Afgʻoniston hukumatiga qarshi afgʻon mujohidlari guruhida Umarning oʻrinbosari boʻlib xizmat qilgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref><ref name="FT">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=16 February 2010 |title=Taliban strategist was seen as future negotiator |work=[[Financial Times]] |url=http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217053129/http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |archive-date=17 February 2010}}</ref>. Umar yaqin do‘stliklari tufayli unga “birodar”<ref name="Green20" /> degan nomning “Baradar” shaklini bergan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. Keyinchalik u Qandahor viloyatining Mayvand shahrida Umar bilan birga madrasani boshqargan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Abdul Ghani Baradar|url=https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|ish=[[Encyclopædia Britannica]]|kirish sanasi=9 December 2021|til=en|sana=4 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211116174626/https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|arxivsana=16 November 2021}}</ref><ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>. === Tolibondagi ish faoliyati === 1994-yilda u, jumladan Umar ham, Afg‘oniston janubida Tolibonga asos solgan to‘rt kishidan biri edi<ref name="BBC_profile_2010">{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Profile: Mullah Abdul Ghani Beradar |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |url-status=live |access-date=19 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218050421/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Tolibon hukmronligi davrida (1996–2001) Baradar turli lavozimlarda ishlagan. Xabarlarga ko‘ra, u Hirot va Nimruz viloyatlari hokimi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 November 2001 |title=The Hunt For Bin Laden |work=[[Time (magazine)|Time]] |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110604103922/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |archive-date=4 June 2011}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|last=Adamec|first=Ludwig W.|url=https://books.google.com/books?id=xyW-uxh7m5gC&q=baradar&pg=PR83|title=Volume 30 of Historical dictionary of Afghan wars, revolutions, and insurgencies|publisher=Rowman & Littlefield|year=2005|isbn=0-8108-4948-8|page=lxxxiii|accessdate=5 October 2020}}</ref> yoki g‘arbiy Afg‘onistondagi korpus qo‘mondoni bo‘lgan<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat departamenti|AQSh Davlat departamentining]] maxfiy noma'lum hujjatida u Armiya shtab boshlig'ining sobiq o'rinbosari va Markaziy armiya [[Kobul (shahar)|korpusi]] qo'mondoni sifatida ko'rsatilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=B1, 1.4(D)|url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100208210326/http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivsana=8 February 2010|kirish sanasi=16 February 2010|nashriyot=[[US State Department]]}}</ref>, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining Konsolidatsiyalangan ro'yxatida esa Mudofaa vaziri o'rinbosari bo'lgan<ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html "United Nations Security Council Consolidated List"]. </cite></ref>. === Afg'onistondagi urush === [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|2001-yil 11-sentabr xurujlaridan]] keyin Qoʻshma Shtatlar Afgʻonistonga bostirib kirdi va afgʻon kuchlari yordamida Tolibonni agʻdarib tashladi. Baradar AQSh tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan Shimoliy alyansga qarshi kurashgan va ''Newsweek nashriga'' koʻra, 2001-yil noyabrida Tolibon mudofaasi barbod boʻlayotgan paytda “mototsiklga minib, eski doʻstini [Umarni] togʻlarga xavfsiz joyga olib ketgan”<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Bir hikoyada aytilishicha, AQShga aloqador afg'on kuchlari o'sha oyda Baradar va boshqa Tolibon vakillarini qo'lga olgan, ammo Pokiston razvedkasi ularning ozod etilishini ta'minlagan<ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Mazzetti |first=Mark |last2=Filkins, Dexter |date=16 February 2010 |title=Secret Joint Raid Captures Taliban's Top Commander |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222034255/http://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |archive-date=22 February 2010}}</ref>. Bette Dam tomonidan xabar qilingan yana bir hikoyada aytilishicha, Baradar o'zining hamkasbi Popalzay qabiladoshi [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] Afg'onistonga Tolibonga qarshi qo'llab-quvvatlash uchun kirib kelganida jiddiy xavfdan qutqargan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dam |first=Bette |date=16 February 2010 |title=Mullah Baradar: friend or foe? |publisher=[[Radio Netherlands Worldwide]] |url=http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100219073810/http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |archive-date=19 February 2010}}</ref>. Yangi Afg'oniston hukumati 2001-yil dekabrdagi Bonn kelishuviga muvofiq tashkil etilgan. Hamid Karzay Afg‘onistonning muvaqqat rahbari, keyinroq esa prezidenti bo‘lib ishlagan. Baradar endi xalqaro kuchlar va yangi tuzilgan Afg'oniston hukumatiga qarshi kurashayotganini ko'rdi. Dastlabki bosqindan keyingi yillar davomida ko‘plab toliblar qo‘mondonlari, jumladan 2007 yilda Hilmand viloyatida Baradarning raqibi Dadulloh ham o‘ldirilgan. Baradar oxir-oqibat Kvetta Shurasini boshqarishga ko'tarildi va Pokistondan qo'zg'olonni boshqarib, Tolibonning amalda rahbariga aylandi<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. G'arb diplomatlari uni Sho'roda afg'on hukumati bilan aloqa qilish uchun ochiqroq va Pokiston Xizmatlararo razvedkasi ta'siriga chidamliroq bo'lganlar qatorida deb hisoblashgan<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}</ref>. Kelib chiqishiga ko'ra u "eski uslubdagi pushtun qabila boshlig'i" va konsensus yaratuvchisi sifatida tasvirlangan<ref name="Moreau" />. Harbiy harakatlariga qaramay, Baradar, xususan, 2004 va 2009-yillarda tinchlik muzokaralarini boshlashga urinishlar ortida turgani<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> va keng tarqalgan muzokaralar olib borilgan tinchlik bitimining potentsial asosiy qismi sifatida ko'rilgani xabar qilingan. === Pokistondagi qamoq, 2010–2018 === Baradar Pokistonning Xizmatlararo razvedka boshqarmasi (ISI) tomonidan 2010-yil yanvar oyi <ref name="nyt-extra-prize" /> yoki fevral oyi boshida <ref name="BBC20100216">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban commander Mullah Beradar 'seized in Pakistan' |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218044645/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref> [[Karachi|Karachi shahrida]] hibsga olingan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Saeed |date=16 February 2010 |title=Afghanistan's No. 2 Taliban leader captured in Pakistan |publisher=[[McClatchy News Service]] |url=http://www.mcclatchydc.com/homepage/story/85369.html |access-date=16 February 2010}}</ref> <ref name="Cnn2010-02-16">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Capture may be turning point in Taliban fight |publisher=CNN |url=http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107105416/http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |archive-date=7 November 2012}}</ref> <ref name="ap-newblow">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban leader's arrest a new blow to insurgents |publisher=Yahoo! News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |url-status=dead |access-date=14 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222231953/http://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |archive-date=22 February 2010}}</ref> <ref name="ap-hails">{{Yangiliklar manbasi |last=Zengerle |first=Patricia |date=17 February 2010 |title=White House hails capture of Taliban leader |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |url-status=live |access-date=30 June 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201116033804/https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |archive-date=16 November 2020 |quote='a big success for our mutual efforts in the region,' spokesman Robert Gibbs said, breaking the White House's silence on the capture of Mullah Abdul Ghani Baradar.}}</ref> Pokiston uning hibsga olinganini bir haftadan so‘ng tasdiqladi, Pokiston ichki ishlar vaziri Rahmon Malik esa hibsga AQSh agentlari aloqadorligi haqidagi xabarlarni rad etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Pakistan confirms Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217052223/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |archive-date=17 February 2010}}</ref> ''Nyu-York Times gazetasining'' hibsga olinganidan ko'p o'tmay xabar berishicha, Amerika razvedka idoralari Pokiston aksilterror zobitlariga Baradar bilan aloqasi bo'lgan jangarilar uchrashuvi haqida xabar bergan, biroq bir necha kishi hibsga olinganidan keyingina Baradarning o'zi bir necha kishi hibsga olinganini tushungan. <ref name="nyt-extra-prize">{{Yangiliklar manbasi |last=Shane |first=Scott |last2=Schmitt |first2=Eric |date=18 February 2010 |title=In Pakistan Raid, Taliban Chief was Extra Prize |work=[[The New York Times]]}}</ref> ''Nyu-York Times gazetasining'' bir necha oy o'tib xabar berishicha, Pokiston rasmiylari o'shanda Baradarning o'zini nishonga olganliklarini da'vo qilishgan, chunki u uzoq vaqtdan beri Tolibonni qo'llab-quvvatlab kelayotgan Pokiston ishtirokisiz Afg'oniston hukumati bilan tinchlik kelishuvini muhokama qilgan. Ularning ta'kidlashicha, ISI Baradarning uyali telefonini Karachi hududiga kuzatuvga qo'ygan, Markaziy razvedka boshqarmasini uning aniq manzilini aniqlash uchun yanada murakkab kuzatuv moslamasidan foydalanishga chaqirgan va keyin pokistonliklar uni hibsga olish o'tishgan. “ ''Nyu-York Times'' ” gazetasi voqealar va xulosalar haligacha noaniq, degan xulosaga keldi. <ref name="nyt-motive">{{Yangiliklar manbasi |last=Filkins |first=Dexter |author-link=Dexter Filkins |date=22 August 2010 |title=Pakistanis Tell of Motive in Taliban Leader's Arrest |work=[[The New York Times]]}}</ref> Bu voqea Pokiston matbuotida faqat yengil yoritilgan edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Khan |first=M. Ilyas |date=17 February 2010 |title='Muted' Pakistan media response to Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218045137/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Abdul Qayyum Zokir Baradar hibsga olinganidan keyin Tolibon harbiy rahbari bo‘ldi. [[Fayl:Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_(49601220548).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg|thumb| AQSh vakili Zalmay Xalilzod (chapda) va Baradar (o‘ngda) 2020-yil 29-fevralda Qatar poytaxti Doha shahrida [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Afg‘onistonga tinchlik o‘rnatish to‘g‘risidagi bitimni imzoladilar.]]]] Garchi ba'zi tahlilchilar Baradarning hibsga olinishini Pokiston pozitsiyasining sezilarli o'zgarishi deb bilishsa-da, <ref name="globe-smart">{{Yangiliklar manbasi |last=Eric Rosenbach |date=21 February 2010 |title=Pakistan Smart to Hit Taliban |work=The Boston Globe |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220209/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |archive-date=4 March 2016 |quote=The capture of Baradar and the Afghan Taliban governors is only the most recent and highly visible signal of the possible shift.}}</ref> boshqalar Pokiston Baradarni Karzay hukumati bilan muzokaralarini to'xtatish, Pokiston afg'on siyosatidan joy olishi uchun hibsga olganini da'vo qilishdi <ref name="us-diplomatic-cable">{{Veb manbasi|sarlavha=Leaked US diplomatic cable Wikileaks ref number 10KABUL693|muallif=American Embassy in Kabul|nashriyot=WikiLeaks|sana=10 February 2010|url=http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|kirish sanasi=8 December 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101208034037/http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|arxivsana=8 December 2010}}</ref> - chunki ular o'rtasidagi kelishuv Tolibon va Karzay hukumati Pokistonni Afg'onistondagi ta'siridan mahrum qilishi mumkin. <ref name="globe-editorial">{{Yangiliklar manbasi |date=22 February 2010 |title=Pakistan's Complicated Motives |work=The Boston Globe |department=Editorial |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304100507/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |archive-date=4 March 2016 |quote=An agreement between the Taliban and the Karzai government could deprive Pakistan of influence in next-door Afghanistan.}}</ref> Boshqa bir fikrga ko'ra, pokistonlik general Ashfaq Parvez Kayoniy o'z karerasini 2010 yil noyabrida belgilangan nafaqaga chiqish muddatini uzaytirish uchun bir qator toliblarning hibsga olinishidan foydalangan. Nazariyaga ko'ra, bu uning amerikalik siyosatchilar orasidagi obro'sini oshiradi va shu tariqa Pokiston hukumatini ushlab turish uchun bosim o'tkazadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shahzad |first=Syed Saleem |date=23 February 2010 |title=Pakistan: Detained Taliban leaders 'linked to ISI' |publisher=[[Adnkronos]] |url=http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |url-status=dead |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100224210812/http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |archive-date=24 February 2010}}</ref>. Afg'oniston hukumati Baradar bilan maxfiy muzokaralar olib borayotgani va uning hibsga olinishi prezident [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] g'azablantirgani aytiladi. <ref>Riechmann, Deb; Gannon, Kathy (15 March 2010). </ref> Pokiston rasmiy ravishda soʻralsa, Baradarni Afgʻonistonga yetkazib beradi<ref>{{Citation|first1=Zahid|last=Hussain|title=Pakistan Offers Taliban Official to Afghans|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703510204575085430452913408?mod=WSJ_latestheadlines|journal=[[The Wall Street Journal]]|date=24 February 2010|access-date=24 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100225034754/http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703510204575085430452913408.html?mod=WSJ_latestheadlines|archivedate=25 February 2010}}</ref> va uni [[Ekstraditsiya|ekstraditsiya qilish]] davom etyapti, <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Salahuddin |first=Sayed |date=25 February 2010 |title=Pakistan to hand over Taliban No 2, says Afghanistan |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |url-status=live |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210812173357/https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |archive-date=12 August 2021}}</ref> degan qayta-qayta daʼvolarga qaramay, u Pokiston 2012-yil noyabrida ozod qilgan toʻqqiz nafar toliblar guruhidan chiqarib tashlandi<ref>Baqir Sajjad Syed (13 November 2012). </ref><ref name="nyt-prisoners">{{Yangiliklar manbasi |last=Nordland |first=Rod |date=17 November 2012 |title=More Taliban Prisoners May Be Released |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Oxir-oqibat, 2018 yil oktyabr oyi o'rtalarida uni ozod qilishdi <ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBorger2021">Borger, Julian (15 August 2021). </cite></ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 August 2021 |title=Who is Abdul Ghani Baradar, the man who led the Taliban takeover of Afghanistan? |work=[[The Times of Israel]] |url=https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210817214853/https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |archive-date=17 August 2021}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html|sarlavha=Taliban Deputy Is Released Amid Push for Afghan Peace Talks|ism=Mujib|muallif=Mashal|sana=25 October 2018|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=28 October 2018|arxivsana=28 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181028190322/https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ahmad |first=Jibran |date=26 October 2018 |title=Pakistan releases two senior Taliban commanders – sources |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |url-status=live |access-date=27 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210827102356/https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |archive-date=27 August 2021}}</ref> Vashington maxsus vakili Zalmay Xalilzodning aytishicha, u Pokistondan uni ozod qilishni soʻragan, chunki Xalilzod Baradar Afgʻonistondagi tinchlik jarayoniga yordam berishi mumkinligiga ishongan. <ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative|sarlavha=Pakistan frees Taliban co-founder at US request; will play constructive role in Afghan peace initiative|ish=National Herald|sana=9 February 2019|kirish sanasi=9 February 2019|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815120125/https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative}}</ref> === Chiqarilgandan keyingi ish faoliyati === [[Fayl:Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_(50333305012).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg|thumb| Delegatsiya AQSh vakili Zalmay Halilzod (2-chapda) va Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] bilan uchrashdi; Abdul G‘ani Baradar (chapda 4), Abdul Hakim Ishoqzoy (chapda 5); [[Suhail Shaheen|Suhayl Shoxin]] (o'ngda). 2020 yil sentabr.]] Baradar 2019-yil yanvarida, Pokiston uni ozod qilganidan taxminan uch oy o‘tib, Tolibon oliy rahbarining o‘rinbosari va Tolibonning Qatar poytaxti Dohadagi siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan edi. <ref name="LWJ">{{Veb manbasi|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php|ish=[[Long War Journal]]|sarlavha=Mullah Beradar appointed head of Taliban's 'political office' in Qatar|ism=Bill|muallif=Roggio|sana=24 January 2019|iqtibos='In accordance with the decree issued by the Leader of Islamic Emirate, the esteemed Mullah Abdul Ghani Beradar has been appointed as the deputy of the Leader in Political Affairs and the chief of the Political Office of the Islamic Emirate,' the Taliban statement said.|kirish sanasi=29 January 2019|arxivsana=27 January 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190127074625/https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 January 2019 |title=Taliban Brings Released Leader into Peace Talks with U.S. |work=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]] |url=https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |url-status=live |access-date=30 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210831044720/https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |archive-date=31 August 2021}}</ref> U rahbarning uchta o'rinbosari ichida eng kattasi edi, qolgan ikkitasi Sirojuddin Hoqoniy va Mulla Yoqub edi. <ref name="Economist_blasts">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2021 |title=Blasts at Kabul airport make the Afghan evacuation grimmer still |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830234815/https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |archive-date=30 August 2021}}</ref> ''The Economist'' va ''The Diplomat'' nashrlariga ko'ra, u oliy rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzoda]] qo'l ostida xizmat qilgan bo'lsa-da, Baradar Tolibonning [[De facto|amaldagi]] rahbari sifatida ko'rilgan. <ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHänni2018">Hänni, Adrian (30 October 2018). </cite></ref> <ref name="Economist_who">{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2021 |title=Who is Mullah Abdul Ghani Baradar, the Taliban's de facto leader? |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830165034/https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |archive-date=30 August 2021}}</ref> AQSh Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] Afg'onistonning o'sha paytdagi prezidenti [[Ashraf Gʻani|Ashraf G'ani]] bilan uchrashuvda uni "juda murakkab o'yinchi" deb atadi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-12-10|sarlavha=The Secret History of the U.S. Diplomatic Failure in Afghanistan|url=https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan|kirish sanasi=2021-12-11|ish=The New Yorker|til=en-US|arxivsana=11 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211211135914/https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan}}</ref> 2020-yil fevral oyida Baradar Tolibon nomidan AQSh kuchlarini Afg‘onistondan olib chiqib ketish bo‘yicha [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Doha kelishuvini]] imzoladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 February 2020 |title=Trump says Taliban deal to 'bring our people home' |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |url-status=live |access-date=1 March 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200301004756/https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |archive-date=1 March 2020}}</ref> 2021-yil 17-avgustda Baradar 2001-yilda birinchi Tolibon hukumati qulaganidan beri birinchi marta Afg‘onistonga qaytdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html|sarlavha=Taliban says co-founder Abdul Ghani Baradar has arrived in Afghanistan|sana=17 August 2021|ish=Axios|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=18 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818122410/https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html}}</ref> 2021-yil avgustida [[Ashraf Gʻani|Ashraf G‘ani]] [[Kobulning qulashi (2021)|hukumati Tolibon tomonidan ag‘darilganidan]] so‘ng u Afg‘oniston prezidenti bo‘lishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar declared Afghanistan's new President|url=https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=ummid|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815185100/https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar, One of the Co-founders of Taliban, Likely to be Afghanistan's New President|url=https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=News18|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815192611/https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html}}</ref> 2021-yil 23-avgust kuni [[Markaziy Razvedka Boshqarmasi|Markaziy razvedka boshqarmasi]] direktori Uilyam J. Berns Kobulda Baradar bilan yashirin uchrashuv o‘tkazdi va AQSh qo‘shinlarini Afg‘onistondan olib chiqish uchun 31-avgustgacha bo‘lgan muddatni muhokama qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA director met Taliban leader in Afghanistan on Monday -sources |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830013332/https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |archive-date=30 August 2021}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA chief secretly met with Taliban leader in Kabul: Report |work=Al-Jazeera |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210829075245/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |archive-date=29 August 2021}}</ref> 2021-yil 14-sentabrda Baradar bir necha kundan beri omma oldida ko‘rinmay qolgani va Afg‘onistonning yangi hukumatidagi hokimiyat uchun o‘zaro to‘qnashuvlarda yaralangani yoki halok bo‘lgani haqida mish-mishlar tarqaldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Graham-Harrison |first=Emma |date=14 September 2021 |title=Questions in Kabul as two top Taliban leaders 'missing from public view' |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |url-status=live |access-date=14 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211128142533/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |archive-date=28 November 2021}}</ref> Ertasi kuni Baradar bilan video intervyu e'lon qilindi, unda u mish-mishlarni rad etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2021 |title=Afghanistan: Taliban deputy denies reports of leadership row in new video |work=[[BBC]] |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |url-status=live |access-date=15 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210915224224/https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |archive-date=15 September 2021}}</ref> === Mukofot va unvonlar === 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida “2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami” roʻyxatiga kirdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Rashid|ism=Ahmed|sarlavha=Abdul Ghani Baradar: The 100 Most Influential People of 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|ish=time.com|nashriyot=[[Time (magazine)|Time]]|til=en|sana=15 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210915144640/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|arxivsana=15 September 2021}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] jlmflw2mhq8vcnn0m0wqft818yrev6i 2725837 2725833 2022-07-30T16:44:03Z ShHamrayev 72833 Xatolarini to‘g‘irladim wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi|name=|native_name=عبدالغني برادر|native_name_lang=|birth_date=[[1963-yil]] 29-sentabr (yoki 1968-yil)|birth_place=Yatimak qishlog'i, , Deh Ravud tumani, Uruzgan Provinsiyasi, Afg'oniston|nationality=[[Afg'on]]|death_date=|death_place=|allegiance={{nowrap|[[Islamic Emirate of Afghanistan (1996–2001)|Islamic Emirate of Afghanistan]]}}|branch=[[Islamic Army of Afghanistan]] (1996–2001)|rank=Corps Commander <br> Deputy Chief of Staff|commands=|battles=[[Sovet-Afgʻon urushi]]<br />[[Afgʻonistondagi fuqarolar urushi (1996–2001)]]<br />[[Afgʻonistondagi urush (2001–2021)]]|otherparty=|awards=[[Time (jurnal)|Time jurnali]]ning 2021-yildagi 100 ta eng nufuzli insonlar ro'yxatida nomi tilga olingan|ismi=Abdul G'ani Baradar|asl ismi=Mulla Sahib|tasvir=[[File:Abdul_Ghani_Baradar.jpg|300px|]]|izoh=Baradar. 2020-yil.|lavozim=|boshlanish davri=[[2021-yil]] 7-sentabr|oʻtmishdoshi=Hasan Akhund|bosh vazir=Hasan Akhund|lavozim_2=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining uchinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_2=[[2021-yil]] 15-avgust|lavozimi=[[Afg‘oniston Bosh vazirining iqtisodiy masalalar bo‘yicha birinchi o‘rinbosari vazifasini bajaruvchi]]|lavozim_3=[[Afg‘oniston Islom Amirligining iqtisodiy komissiyasi rahbari]]|boshlanish davri_3=[[2022-yil]]|lavozim_4=[[Afg‘oniston Islom Amirligi siyosiy idorasi rahbari]]|boshlanish davri_4=[[2019-yil]] 24-yanvar|tugash davri_4=[[2021-yil]] 21-avgust|hukumat boshligʻi_4=|oʻtmishdoshi_4=Sher Mohammad Abbas Stanikzai|vorisi_4=Suhail Shaheen|lavozim_5=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining birinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_5=[[2002-yil]] may|tugash davri_5=[[2010-yil]] 8-fevral|hukumat boshligʻi_5=|oʻtmishdoshi_5=Mohammad Rabbani|vorisi_5=Akhtar Mansour|lavozim_6=[[Afg‘oniston mudofaa vaziri o‘rinbosari]]|boshlanish davri_6=[[1996-yil]] 27-sentabr|tugash davri_6=[[1997-yil]] aprel|yetakchi_6=Mullah Omar|vorisi_6=Muhammad Fazl|yetakchi_5=Mullah Omar|yetakchi_4=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_3=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_2=Hibatullah Akhundzada|yetakchi=Hibatullah Akhundzada|qoʻshin turi=G'arbiy Afg'oniston korpusi <br> Markaziy korpus, Kobul}} [[Fayl:Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg/220px-Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|thumb| Mulla Baradar 2020-yilda Qatarning Doha shahrida Doha kelishuvini imzolash uchun.]] '''Abdul Gʻani Baradar''' (1963-yil 29-sentabr yoki {{Circa}} 1968-yilda tugʻilgan) — Afgʻoniston davlat arbobi va diniy arbobi, ayni paytda [[Afgʻoniston|Afgʻonistonlik]] Abdul Salam Hanafiy va Abdul Kabir bilan birga bosh vazirning birinchi oʻrinbosari vazifasini bajaruvchi. U, shuningdek, [[Tolibon|Tolibonning]] hammuassisi hisoblanadi. Uni Afg‘onistonda sharafli ''mulla bilishadi.'' U 2002-yildan 2010-yilgacha [[Muhammad Umar|Mulla Umarning]] bosh o‘rinbosari bo‘lgan, 2019-yildan esa Tolibonning to‘rtinchi qo‘mondoni, rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzodaning]] uchta o‘rinbosaridan biridir. U 1996-yildan 2001-yilgacha [[Tolibon]] boshqaruvi davrida yuqori lavozimlarda ishlagan. 2001-yilda Tolibon hukumati AQSh boshchiligidagi tashqi kuchlar ishtirokida qulagach, u tashkilotning [[Pokiston|Pokistondagi]] Kvetta Sho‘rosini boshqarishga koʻtarilib, Tolibonning ''amaldagi'' rahbariga aylandi. U 2010-yilda [[Pokiston]] tomonidan qamoqqa tashlangan. Bunga sabab qilib u [[Afgʻoniston Islom Respublikasi|Afg‘oniston hukumati]] bilan tinchlik kelishuvini Pokiston ishtirokisiz yashirincha muhokama qilgani uchun degan ehtimol ko‘rsatiladi. U 2018-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qo'shma Shtatlar]] iltimosiga ko'ra ozod etilgan va keyinchalik Tolibon rahbarining o'rinbosari va [[Qatar|Qatardagi]] siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan. 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida “2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami” roʻyxatiga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE 100 MOST INFLUENTIAL PEOPLE OF 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar|nashriyot=Time Magazine|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=23 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211123020550/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/}}</ref>. == Yoshligi == Uning tug'ilgan sanasi va joyi haqidagi xabarlar turlicha. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining]] Konsolidatsiyalangan ro'yxatiga ko'ra, u taxminan 1968-yilda Afg'oniston Podsholigining Uruzgon viloyati Deh Ravud tumanidagi Yatimak qishlog'ida tug'ilgan<ref name="VOA_Tanzeem">{{Yangiliklar manbasi |last=Tanzeem |first=Ayesha |date=25 January 2019 |title=Who Is Taliban's New Chief Negotiator? |work=[[Voice of America]] |url=https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |url-status=live |access-date=29 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929213221/https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |archive-date=29 September 2021}}</ref><ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}</ref>. Ammo shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarda uning tug‘ilgan yili 1963-yil<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gupta |first=Shishir |author-link=Shishir Gupta |date=10 September 2021 |title=Mullah Baradar's passport reveals Pak support for Taliban |work=[[Hindustan Times]] |url=https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |url-status=live |access-date=1 October 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211001050637/https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |archive-date=1 October 2021}}</ref> yoki tug‘ilgan sanasi va joyi 1963-yil 29-sentabr O‘ruzg‘on shahri deb ko‘rsatilgan<ref>{{Cite tweet|user=Kalamnigar}}</ref>. U zirak ([[Durroniylar|durroniy va]] [[Pushtunlar|pushtun]] aralashmasi)<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>, Sadozay va [[Popalzay]] qabilasidan<ref>{{Kitob manbasi|first=Antonio|last=Giustozzi|title=Koran, Kalashnikov, and laptop: the neo-Taliban insurgency in Afghanistan|publisher=Columbia University Press|year=2008|isbn=978-0-231-70009-2|page=47|url=https://books.google.com/books?id=LV7-WYlOgRIC&q=mullah+baradar&pg=PA47|accessdate=5 October 2020}}</ref> bo'lgan. Gollandiyalik jurnalist Bette Damning so‘zlariga ko‘ra, u [[Muhammad Umar]] bilan o‘smirlik chog‘larida do‘st bo‘lgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref>''. Newsweek'' ma'lumotlariga ko'ra, Umar va Baradar ikki opa-singilga uylanish orqali boja bo‘lgan bo'lishlari mumkin<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}</ref>. Tolibonning birinchi yetakchisi [[Muhammad Umar]] unga “Birodar”<ref name="Green20" /> yoki Mulla Birodar degan maʼnoni anglatuvchi “Baradar” laqabini qoʻygan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. == Karyera == === Sovet urushi === U 1980-yillarda Qandahorda (asosan Panjvayi hududida) [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushida]] qatnashgan va Sovet qoʻllab-quvvatlagan Afgʻoniston hukumatiga qarshi afgʻon mujohidlari guruhida Umarning oʻrinbosari boʻlib xizmat qilgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref><ref name="FT">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=16 February 2010 |title=Taliban strategist was seen as future negotiator |work=[[Financial Times]] |url=http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217053129/http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |archive-date=17 February 2010}}</ref>. Umar yaqin do‘stliklari tufayli unga “birodar”<ref name="Green20" /> degan nomning “Baradar” shaklini bergan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. Keyinchalik u Qandahor viloyatining Mayvand shahrida Umar bilan birga madrasani boshqargan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Abdul Ghani Baradar|url=https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|ish=[[Encyclopædia Britannica]]|kirish sanasi=9 December 2021|til=en|sana=4 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211116174626/https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|arxivsana=16 November 2021}}</ref><ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>. === Tolibondagi ish faoliyati === 1994-yilda u, jumladan Umar ham, Afg‘oniston janubida Tolibonga asos solgan to‘rt kishidan biri edi<ref name="BBC_profile_2010">{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Profile: Mullah Abdul Ghani Beradar |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |url-status=live |access-date=19 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218050421/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Tolibon hukmronligi davrida (1996–2001) Baradar turli lavozimlarda ishlagan. Xabarlarga ko‘ra, u Hirot va Nimruz viloyatlari hokimi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 November 2001 |title=The Hunt For Bin Laden |work=[[Time (magazine)|Time]] |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110604103922/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |archive-date=4 June 2011}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|last=Adamec|first=Ludwig W.|url=https://books.google.com/books?id=xyW-uxh7m5gC&q=baradar&pg=PR83|title=Volume 30 of Historical dictionary of Afghan wars, revolutions, and insurgencies|publisher=Rowman & Littlefield|year=2005|isbn=0-8108-4948-8|page=lxxxiii|accessdate=5 October 2020}}</ref> yoki g‘arbiy Afg‘onistondagi korpus qo‘mondoni bo‘lgan<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat departamenti|AQSh Davlat departamentining]] maxfiy noma'lum hujjatida u Armiya shtab boshlig'ining sobiq o'rinbosari va Markaziy armiya [[Kobul (shahar)|korpusi]] qo'mondoni sifatida ko'rsatilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=B1, 1.4(D)|url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100208210326/http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivsana=8 February 2010|kirish sanasi=16 February 2010|nashriyot=[[US State Department]]}}</ref>, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining Konsolidatsiyalangan ro'yxatida esa Mudofaa vaziri o'rinbosari bo'lgan<ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html "United Nations Security Council Consolidated List"]. </cite></ref>. === Afg'onistondagi urush === [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|2001-yil 11-sentabr xurujlaridan]] keyin Qoʻshma Shtatlar Afgʻonistonga bostirib kirdi va afgʻon kuchlari yordamida Tolibonni agʻdarib tashladi. Baradar AQSh tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan Shimoliy alyansga qarshi kurashgan va ''Newsweek nashriga'' koʻra, 2001-yil noyabrida Tolibon mudofaasi barbod boʻlayotgan paytda “mototsiklga minib, eski doʻstini [Umarni] togʻlarga xavfsiz joyga olib ketgan”<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Bir hikoyada aytilishicha, AQShga aloqador afg'on kuchlari o'sha oyda Baradar va boshqa Tolibon vakillarini qo'lga olgan, ammo Pokiston razvedkasi ularning ozod etilishini ta'minlagan<ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Mazzetti |first=Mark |last2=Filkins, Dexter |date=16 February 2010 |title=Secret Joint Raid Captures Taliban's Top Commander |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222034255/http://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |archive-date=22 February 2010}}</ref>. Bette Dam tomonidan xabar qilingan yana bir hikoyada aytilishicha, Baradar o'zining hamkasbi Popalzay qabiladoshi [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] Afg'onistonga Tolibonga qarshi qo'llab-quvvatlash uchun kirib kelganida jiddiy xavfdan qutqargan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dam |first=Bette |date=16 February 2010 |title=Mullah Baradar: friend or foe? |publisher=[[Radio Netherlands Worldwide]] |url=http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100219073810/http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |archive-date=19 February 2010}}</ref>. Yangi Afg'oniston hukumati 2001-yil dekabrdagi Bonn kelishuviga muvofiq tashkil etilgan. Hamid Karzay Afg‘onistonning muvaqqat rahbari, keyinroq esa prezidenti bo‘lib ishlagan. Baradar endi xalqaro kuchlar va yangi tuzilgan Afg'oniston hukumatiga qarshi kurashayotganini ko'rdi. Dastlabki bosqindan keyingi yillar davomida ko‘plab toliblar qo‘mondonlari, jumladan 2007 yilda Hilmand viloyatida Baradarning raqibi Dadulloh ham o‘ldirilgan. Baradar oxir-oqibat Kvetta Shurasini boshqarishga ko'tarildi va Pokistondan qo'zg'olonni boshqarib, Tolibonning amalda rahbariga aylandi<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. G'arb diplomatlari uni Sho'roda afg'on hukumati bilan aloqa qilish uchun ochiqroq va Pokiston Xizmatlararo razvedkasi ta'siriga chidamliroq bo'lganlar qatorida deb hisoblashgan<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}</ref>. Kelib chiqishiga ko'ra u "eski uslubdagi pushtun qabila boshlig'i" va konsensus yaratuvchisi sifatida tasvirlangan<ref name="Moreau" />. Harbiy harakatlariga qaramay, Baradar, xususan, 2004 va 2009-yillarda tinchlik muzokaralarini boshlashga urinishlar ortida turgani<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> va keng tarqalgan muzokaralar olib borilgan tinchlik bitimining potentsial asosiy qismi sifatida ko'rilgani xabar qilingan. === Pokistondagi qamoq, 2010–2018–yillar === Baradar Pokistonning Xizmatlararo razvedka boshqarmasi (ISI) tomonidan 2010-yil yanvar oyi<ref name="nyt-extra-prize" /> yoki fevral oyi boshida<ref name="BBC20100216">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban commander Mullah Beradar 'seized in Pakistan' |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218044645/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref> [[Karachi|Karachi shahrida]] hibsga olingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Saeed |date=16 February 2010 |title=Afghanistan's No. 2 Taliban leader captured in Pakistan |publisher=[[McClatchy News Service]] |url=http://www.mcclatchydc.com/homepage/story/85369.html |access-date=16 February 2010}}</ref><ref name="Cnn2010-02-16">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Capture may be turning point in Taliban fight |publisher=CNN |url=http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107105416/http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |archive-date=7 November 2012}}</ref><ref name="ap-newblow">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban leader's arrest a new blow to insurgents |publisher=Yahoo! News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |url-status=dead |access-date=14 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222231953/http://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |archive-date=22 February 2010}}</ref><ref name="ap-hails">{{Yangiliklar manbasi |last=Zengerle |first=Patricia |date=17 February 2010 |title=White House hails capture of Taliban leader |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |url-status=live |access-date=30 June 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201116033804/https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |archive-date=16 November 2020 |quote='a big success for our mutual efforts in the region,' spokesman Robert Gibbs said, breaking the White House's silence on the capture of Mullah Abdul Ghani Baradar.}}</ref>. Pokiston uning hibsga olinganini bir haftadan so‘ng tasdiqladi, Pokiston ichki ishlar vaziri Rahmon Malik esa hibsga AQSh agentlari aloqadorligi haqidagi xabarlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Pakistan confirms Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217052223/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |archive-date=17 February 2010}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' hibsga olinganidan ko'p o'tmay xabar berishicha, Amerika razvedka idoralari Pokiston aksilterror zobitlariga Baradar bilan aloqasi bo'lgan jangarilar uchrashuvi haqida xabar bergan, biroq bir necha kishi hibsga olinganidan keyingina Baradarning o'zi bir necha kishi hibsga olinganini tushungan<ref name="nyt-extra-prize">{{Yangiliklar manbasi |last=Shane |first=Scott |last2=Schmitt |first2=Eric |date=18 February 2010 |title=In Pakistan Raid, Taliban Chief was Extra Prize |work=[[The New York Times]]}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' bir necha oy o'tib xabar berishicha, Pokiston rasmiylari o'shanda Baradarning o'zini nishonga olganliklarini da'vo qilishgan, chunki u uzoq vaqtdan beri Tolibonni qo'llab-quvvatlab kelayotgan Pokiston ishtirokisiz Afg'oniston hukumati bilan tinchlik kelishuvini muhokama qilgan. Ularning ta'kidlashicha, ISI Baradarning uyali telefonini Karachi hududiga kuzatuvga qo'ygan, Markaziy razvedka boshqarmasini uning aniq manzilini aniqlash uchun yanada murakkab kuzatuv moslamasidan foydalanishga chaqirgan va keyin pokistonliklar uni hibsga olish o'tishgan. “ ''Nyu-York Times'' ” gazetasi voqealar va xulosalar haligacha noaniq, degan xulosaga keldi<ref name="nyt-motive">{{Yangiliklar manbasi |last=Filkins |first=Dexter |author-link=Dexter Filkins |date=22 August 2010 |title=Pakistanis Tell of Motive in Taliban Leader's Arrest |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Bu voqea Pokiston matbuotida faqat yengil yoritilgan edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Khan |first=M. Ilyas |date=17 February 2010 |title='Muted' Pakistan media response to Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218045137/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Abdul Qayyum Zokir Baradar hibsga olinganidan keyin Tolibon harbiy rahbari bo‘ldi. [[Fayl:Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_(49601220548).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg|thumb| AQSh vakili Zalmay Xalilzod (chapda) va Baradar (o‘ngda) 2020-yil 29-fevralda Qatar poytaxti Doha shahrida [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Afg‘onistonga tinchlik o‘rnatish to‘g‘risidagi bitimni imzoladilar.]]]] Garchi ba'zi tahlilchilar Baradarning hibsga olinishini Pokiston pozitsiyasining sezilarli o'zgarishi deb bilishsa-da<ref name="globe-smart">{{Yangiliklar manbasi |last=Eric Rosenbach |date=21 February 2010 |title=Pakistan Smart to Hit Taliban |work=The Boston Globe |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220209/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |archive-date=4 March 2016 |quote=The capture of Baradar and the Afghan Taliban governors is only the most recent and highly visible signal of the possible shift.}}</ref>, boshqalar Pokiston Baradarni Karzay hukumati bilan muzokaralarini to'xtatish, Pokiston afg'on siyosatidan joy olishi uchun hibsga olganini da'vo qilishdi<ref name="us-diplomatic-cable">{{Veb manbasi|sarlavha=Leaked US diplomatic cable Wikileaks ref number 10KABUL693|muallif=American Embassy in Kabul|nashriyot=WikiLeaks|sana=10 February 2010|url=http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|kirish sanasi=8 December 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101208034037/http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|arxivsana=8 December 2010}}</ref> - chunki ular o'rtasidagi kelishuv Tolibon va Karzay hukumati Pokistonni Afg'onistondagi ta'siridan mahrum qilishi mumkin<ref name="globe-editorial">{{Yangiliklar manbasi |date=22 February 2010 |title=Pakistan's Complicated Motives |work=The Boston Globe |department=Editorial |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304100507/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |archive-date=4 March 2016 |quote=An agreement between the Taliban and the Karzai government could deprive Pakistan of influence in next-door Afghanistan.}}</ref>. Boshqa bir fikrga ko'ra, pokistonlik general Ashfaq Parvez Kayoniy o'z karerasini 2010–yil noyabrida belgilangan nafaqaga chiqish muddatini uzaytirish uchun bir qator toliblarning hibsga olinishidan foydalangan. Nazariyaga ko'ra, bu uning amerikalik siyosatchilar orasidagi obro'sini oshiradi va shu tariqa Pokiston hukumatini ushlab turish uchun bosim o'tkazadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shahzad |first=Syed Saleem |date=23 February 2010 |title=Pakistan: Detained Taliban leaders 'linked to ISI' |publisher=[[Adnkronos]] |url=http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |url-status=dead |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100224210812/http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |archive-date=24 February 2010}}</ref>. Afg'oniston hukumati Baradar bilan maxfiy muzokaralar olib borayotgani va uning hibsga olinishi prezident [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] g'azablantirgani aytiladi<ref>Riechmann, Deb; Gannon, Kathy (15 March 2010). </ref>. Pokiston rasmiy ravishda soʻralsa, Baradarni Afgʻonistonga yetkazib beradi<ref>{{Citation|first1=Zahid|last=Hussain|title=Pakistan Offers Taliban Official to Afghans|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703510204575085430452913408?mod=WSJ_latestheadlines|journal=[[The Wall Street Journal]]|date=24 February 2010|access-date=24 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100225034754/http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703510204575085430452913408.html?mod=WSJ_latestheadlines|archivedate=25 February 2010}}</ref> va uni [[Ekstraditsiya|ekstraditsiya qilish]] davom etyapti<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Salahuddin |first=Sayed |date=25 February 2010 |title=Pakistan to hand over Taliban No 2, says Afghanistan |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |url-status=live |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210812173357/https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |archive-date=12 August 2021}}</ref>, degan qayta-qayta daʼvolarga qaramay, u Pokiston 2012-yil noyabrida ozod qilgan toʻqqiz nafar toliblar guruhidan chiqarib tashlandi<ref>Baqir Sajjad Syed (13 November 2012). </ref><ref name="nyt-prisoners">{{Yangiliklar manbasi |last=Nordland |first=Rod |date=17 November 2012 |title=More Taliban Prisoners May Be Released |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Oxir-oqibat, 2018-yil oktabr oyi o'rtalarida uni ozod qilishdi<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBorger2021">Borger, Julian (15 August 2021). </cite></ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 August 2021 |title=Who is Abdul Ghani Baradar, the man who led the Taliban takeover of Afghanistan? |work=[[The Times of Israel]] |url=https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210817214853/https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |archive-date=17 August 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html|sarlavha=Taliban Deputy Is Released Amid Push for Afghan Peace Talks|ism=Mujib|muallif=Mashal|sana=25 October 2018|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=28 October 2018|arxivsana=28 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181028190322/https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ahmad |first=Jibran |date=26 October 2018 |title=Pakistan releases two senior Taliban commanders – sources |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |url-status=live |access-date=27 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210827102356/https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |archive-date=27 August 2021}}</ref>. Vashington maxsus vakili Zalmay Xalilzodning aytishicha, u Pokistondan uni ozod qilishni soʻragan, chunki Xalilzod Baradar Afgʻonistondagi tinchlik jarayoniga yordam berishi mumkinligiga ishongan<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative|sarlavha=Pakistan frees Taliban co-founder at US request; will play constructive role in Afghan peace initiative|ish=National Herald|sana=9 February 2019|kirish sanasi=9 February 2019|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815120125/https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative}}</ref>. === Chiqarilgandan keyingi ish faoliyati === [[Fayl:Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_(50333305012).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg|thumb| Delegatsiya AQSh vakili Zalmay Halilzod (2-chapda) va Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] bilan uchrashdi; Abdul G‘ani Baradar (chapda 4), Abdul Hakim Ishoqzoy (chapda 5); [[Suhail Shaheen|Suhayl Shoxin]] (o'ngda). 2020 yil sentabr.]] Baradar 2019-yil yanvarida, Pokiston uni ozod qilganidan taxminan uch oy o‘tib, Tolibon oliy rahbarining o‘rinbosari va Tolibonning Qatar poytaxti Dohadagi siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan edi. <ref name="LWJ">{{Veb manbasi|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php|ish=[[Long War Journal]]|sarlavha=Mullah Beradar appointed head of Taliban's 'political office' in Qatar|ism=Bill|muallif=Roggio|sana=24 January 2019|iqtibos='In accordance with the decree issued by the Leader of Islamic Emirate, the esteemed Mullah Abdul Ghani Beradar has been appointed as the deputy of the Leader in Political Affairs and the chief of the Political Office of the Islamic Emirate,' the Taliban statement said.|kirish sanasi=29 January 2019|arxivsana=27 January 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190127074625/https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 January 2019 |title=Taliban Brings Released Leader into Peace Talks with U.S. |work=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]] |url=https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |url-status=live |access-date=30 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210831044720/https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |archive-date=31 August 2021}}</ref> U rahbarning uchta o'rinbosari ichida eng kattasi edi, qolgan ikkitasi Sirojuddin Hoqoniy va Mulla Yoqub edi. <ref name="Economist_blasts">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2021 |title=Blasts at Kabul airport make the Afghan evacuation grimmer still |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830234815/https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |archive-date=30 August 2021}}</ref> ''The Economist'' va ''The Diplomat'' nashrlariga ko'ra, u oliy rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzoda]] qo'l ostida xizmat qilgan bo'lsa-da, Baradar Tolibonning [[De facto|amaldagi]] rahbari sifatida ko'rilgan. <ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHänni2018">Hänni, Adrian (30 October 2018). </cite></ref> <ref name="Economist_who">{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2021 |title=Who is Mullah Abdul Ghani Baradar, the Taliban's de facto leader? |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830165034/https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |archive-date=30 August 2021}}</ref> AQSh Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] Afg'onistonning o'sha paytdagi prezidenti [[Ashraf Gʻani|Ashraf G'ani]] bilan uchrashuvda uni "juda murakkab o'yinchi" deb atadi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-12-10|sarlavha=The Secret History of the U.S. Diplomatic Failure in Afghanistan|url=https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan|kirish sanasi=2021-12-11|ish=The New Yorker|til=en-US|arxivsana=11 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211211135914/https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan}}</ref> 2020-yil fevral oyida Baradar Tolibon nomidan AQSh kuchlarini Afg‘onistondan olib chiqib ketish bo‘yicha [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Doha kelishuvini]] imzoladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 February 2020 |title=Trump says Taliban deal to 'bring our people home' |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |url-status=live |access-date=1 March 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200301004756/https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |archive-date=1 March 2020}}</ref> 2021-yil 17-avgustda Baradar 2001-yilda birinchi Tolibon hukumati qulaganidan beri birinchi marta Afg‘onistonga qaytdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html|sarlavha=Taliban says co-founder Abdul Ghani Baradar has arrived in Afghanistan|sana=17 August 2021|ish=Axios|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=18 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818122410/https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html}}</ref> 2021-yil avgustida [[Ashraf Gʻani|Ashraf G‘ani]] [[Kobulning qulashi (2021)|hukumati Tolibon tomonidan ag‘darilganidan]] so‘ng u Afg‘oniston prezidenti bo‘lishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar declared Afghanistan's new President|url=https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=ummid|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815185100/https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar, One of the Co-founders of Taliban, Likely to be Afghanistan's New President|url=https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=News18|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815192611/https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html}}</ref> 2021-yil 23-avgust kuni [[Markaziy Razvedka Boshqarmasi|Markaziy razvedka boshqarmasi]] direktori Uilyam J. Berns Kobulda Baradar bilan yashirin uchrashuv o‘tkazdi va AQSh qo‘shinlarini Afg‘onistondan olib chiqish uchun 31-avgustgacha bo‘lgan muddatni muhokama qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA director met Taliban leader in Afghanistan on Monday -sources |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830013332/https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |archive-date=30 August 2021}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA chief secretly met with Taliban leader in Kabul: Report |work=Al-Jazeera |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210829075245/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |archive-date=29 August 2021}}</ref> 2021-yil 14-sentabrda Baradar bir necha kundan beri omma oldida ko‘rinmay qolgani va Afg‘onistonning yangi hukumatidagi hokimiyat uchun o‘zaro to‘qnashuvlarda yaralangani yoki halok bo‘lgani haqida mish-mishlar tarqaldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Graham-Harrison |first=Emma |date=14 September 2021 |title=Questions in Kabul as two top Taliban leaders 'missing from public view' |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |url-status=live |access-date=14 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211128142533/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |archive-date=28 November 2021}}</ref> Ertasi kuni Baradar bilan video intervyu e'lon qilindi, unda u mish-mishlarni rad etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2021 |title=Afghanistan: Taliban deputy denies reports of leadership row in new video |work=[[BBC]] |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |url-status=live |access-date=15 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210915224224/https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |archive-date=15 September 2021}}</ref> === Mukofot va unvonlar === 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida “2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami” roʻyxatiga kirdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Rashid|ism=Ahmed|sarlavha=Abdul Ghani Baradar: The 100 Most Influential People of 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|ish=time.com|nashriyot=[[Time (magazine)|Time]]|til=en|sana=15 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210915144640/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|arxivsana=15 September 2021}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 04iur9q0xp7iqf7kdaf31u67pskgi6c 2725855 2725837 2022-07-30T17:02:17Z ShHamrayev 72833 xatolarni tuzatdim wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi|name=|native_name=عبدالغني برادر|native_name_lang=|birth_date=[[1963-yil]] 29-sentabr (yoki 1968-yil)|birth_place=Yatimak qishlog'i, , Deh Ravud tumani, Uruzgan Provinsiyasi, Afg'oniston|nationality=[[Afg'on]]|death_date=|death_place=|allegiance={{nowrap|[[Islamic Emirate of Afghanistan (1996–2001)|Islamic Emirate of Afghanistan]]}}|branch=[[Islamic Army of Afghanistan]] (1996–2001)|rank=Corps Commander <br> Deputy Chief of Staff|commands=|battles=[[Sovet-Afgʻon urushi]]<br />[[Afgʻonistondagi fuqarolar urushi (1996–2001)]]<br />[[Afgʻonistondagi urush (2001–2021)]]|otherparty=|awards=[[Time (jurnal)|Time jurnali]]ning 2021-yildagi 100 ta eng nufuzli insonlar ro'yxatida nomi tilga olingan|ismi=Abdul G'ani Baradar|asl ismi=Mulla Sahib|tasvir=[[File:Abdul_Ghani_Baradar.jpg|300px|]]|izoh=Baradar. 2020-yil.|lavozim=|boshlanish davri=[[2021-yil]] 7-sentabr|oʻtmishdoshi=Hasan Akhund|bosh vazir=Hasan Akhund|lavozim_2=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining uchinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_2=[[2021-yil]] 15-avgust|lavozimi=[[Afg‘oniston Bosh vazirining iqtisodiy masalalar bo‘yicha birinchi o‘rinbosari vazifasini bajaruvchi]]|lavozim_3=[[Afg‘oniston Islom Amirligining iqtisodiy komissiyasi rahbari]]|boshlanish davri_3=[[2022-yil]]|lavozim_4=[[Afg‘oniston Islom Amirligi siyosiy idorasi rahbari]]|boshlanish davri_4=[[2019-yil]] 24-yanvar|tugash davri_4=[[2021-yil]] 21-avgust|hukumat boshligʻi_4=|oʻtmishdoshi_4=Sher Mohammad Abbas Stanikzai|vorisi_4=Suhail Shaheen|lavozim_5=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining birinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_5=[[2002-yil]] may|tugash davri_5=[[2010-yil]] 8-fevral|hukumat boshligʻi_5=|oʻtmishdoshi_5=Mohammad Rabbani|vorisi_5=Akhtar Mansour|lavozim_6=[[Afg‘oniston mudofaa vaziri o‘rinbosari]]|boshlanish davri_6=[[1996-yil]] 27-sentabr|tugash davri_6=[[1997-yil]] aprel|yetakchi_6=Mullah Omar|vorisi_6=Muhammad Fazl|yetakchi_5=Mullah Omar|yetakchi_4=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_3=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_2=Hibatullah Akhundzada|yetakchi=Hibatullah Akhundzada|qoʻshin turi=G'arbiy Afg'oniston korpusi <br> Markaziy korpus, Kobul}} [[Fayl:Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg/220px-Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|thumb| Mulla Baradar 2020-yilda Qatarning Doha shahrida Doha kelishuvini imzolash uchun.]] '''Abdul Gʻani Baradar''' (1963-yil 29-sentabr yoki {{Circa}} 1968-yilda tugʻilgan) — Afgʻoniston davlat arbobi va diniy arbobi, ayni paytda [[Afgʻoniston|Afgʻonistonlik]] Abdul Salam Hanafiy va Abdul Kabir bilan birga bosh vazirning birinchi oʻrinbosari vazifasini bajaruvchi. U, shuningdek, [[Tolibon|Tolibonning]] hammuassisi hisoblanadi. Uni Afg‘onistonda sharafli ''mulla bilishadi.'' U 2002-yildan 2010-yilgacha [[Muhammad Umar|Mulla Umarning]] bosh o‘rinbosari bo‘lgan, 2019-yildan esa Tolibonning to‘rtinchi qo‘mondoni, rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzodaning]] uchta o‘rinbosaridan biridir. U 1996-yildan 2001-yilgacha [[Tolibon]] boshqaruvi davrida yuqori lavozimlarda ishlagan. 2001-yilda Tolibon hukumati AQSh boshchiligidagi tashqi kuchlar ishtirokida qulagach, u tashkilotning [[Pokiston|Pokistondagi]] Kvetta Sho‘rosini boshqarishga koʻtarilib, Tolibonning ''amaldagi'' rahbariga aylandi. U 2010-yilda [[Pokiston]] tomonidan qamoqqa tashlangan. Bunga sabab qilib u [[Afgʻoniston Islom Respublikasi|Afg‘oniston hukumati]] bilan tinchlik kelishuvini Pokiston ishtirokisiz yashirincha muhokama qilgani uchun degan ehtimol ko‘rsatiladi. U 2018-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qo'shma Shtatlar]] iltimosiga ko'ra ozod etilgan va keyinchalik Tolibon rahbarining o'rinbosari va [[Qatar|Qatardagi]] siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan. 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida “2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami” roʻyxatiga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE 100 MOST INFLUENTIAL PEOPLE OF 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar|nashriyot=Time Magazine|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=23 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211123020550/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/}}</ref>. == Yoshligi == Uning tug'ilgan sanasi va joyi haqidagi xabarlar turlicha. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining]] Konsolidatsiyalangan ro'yxatiga ko'ra, u taxminan 1968-yilda Afg'oniston Podsholigining Uruzgon viloyati Deh Ravud tumanidagi Yatimak qishlog'ida tug'ilgan<ref name="VOA_Tanzeem">{{Yangiliklar manbasi |last=Tanzeem |first=Ayesha |date=25 January 2019 |title=Who Is Taliban's New Chief Negotiator? |work=[[Voice of America]] |url=https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |url-status=live |access-date=29 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929213221/https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |archive-date=29 September 2021}}</ref><ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}</ref>. Ammo shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarda uning tug‘ilgan yili 1963-yil<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gupta |first=Shishir |author-link=Shishir Gupta |date=10 September 2021 |title=Mullah Baradar's passport reveals Pak support for Taliban |work=[[Hindustan Times]] |url=https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |url-status=live |access-date=1 October 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211001050637/https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |archive-date=1 October 2021}}</ref> yoki tug‘ilgan sanasi va joyi 1963-yil 29-sentabr O‘ruzg‘on shahri deb ko‘rsatilgan<ref>{{Cite tweet|user=Kalamnigar}}</ref>. U zirak ([[Durroniylar|durroniy va]] [[Pushtunlar|pushtun]] aralashmasi)<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>, Sadozay va [[Popalzay]] qabilasidan<ref>{{Kitob manbasi|first=Antonio|last=Giustozzi|title=Koran, Kalashnikov, and laptop: the neo-Taliban insurgency in Afghanistan|publisher=Columbia University Press|year=2008|isbn=978-0-231-70009-2|page=47|url=https://books.google.com/books?id=LV7-WYlOgRIC&q=mullah+baradar&pg=PA47|accessdate=5 October 2020}}</ref> bo'lgan. Gollandiyalik jurnalist Bette Damning so‘zlariga ko‘ra, u [[Muhammad Umar]] bilan o‘smirlik chog‘larida do‘st bo‘lgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref>''. Newsweek'' ma'lumotlariga ko'ra, Umar va Baradar ikki opa-singilga uylanish orqali boja bo‘lgan bo'lishlari mumkin<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}</ref>. Tolibonning birinchi yetakchisi [[Muhammad Umar]] unga “Birodar”<ref name="Green20" /> yoki Mulla Birodar degan maʼnoni anglatuvchi “Baradar” laqabini qoʻygan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. == Karyera == === Sovet urushi === U 1980-yillarda Qandahorda (asosan Panjvayi hududida) [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushida]] qatnashgan va Sovet qoʻllab-quvvatlagan Afgʻoniston hukumatiga qarshi afgʻon mujohidlari guruhida Umarning oʻrinbosari boʻlib xizmat qilgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref><ref name="FT">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=16 February 2010 |title=Taliban strategist was seen as future negotiator |work=[[Financial Times]] |url=http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217053129/http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |archive-date=17 February 2010}}</ref>. Umar yaqin do‘stliklari tufayli unga “birodar”<ref name="Green20" /> degan nomning “Baradar” shaklini bergan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. Keyinchalik u Qandahor viloyatining Mayvand shahrida Umar bilan birga madrasani boshqargan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Abdul Ghani Baradar|url=https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|ish=[[Encyclopædia Britannica]]|kirish sanasi=9 December 2021|til=en|sana=4 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211116174626/https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|arxivsana=16 November 2021}}</ref><ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>. === Tolibondagi ish faoliyati === 1994-yilda u, jumladan Umar ham, Afg‘oniston janubida Tolibonga asos solgan to‘rt kishidan biri edi<ref name="BBC_profile_2010">{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Profile: Mullah Abdul Ghani Beradar |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |url-status=live |access-date=19 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218050421/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Tolibon hukmronligi davrida (1996–2001) Baradar turli lavozimlarda ishlagan. Xabarlarga ko‘ra, u Hirot va Nimruz viloyatlari hokimi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 November 2001 |title=The Hunt For Bin Laden |work=[[Time (magazine)|Time]] |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110604103922/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |archive-date=4 June 2011}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|last=Adamec|first=Ludwig W.|url=https://books.google.com/books?id=xyW-uxh7m5gC&q=baradar&pg=PR83|title=Volume 30 of Historical dictionary of Afghan wars, revolutions, and insurgencies|publisher=Rowman & Littlefield|year=2005|isbn=0-8108-4948-8|page=lxxxiii|accessdate=5 October 2020}}</ref> yoki g‘arbiy Afg‘onistondagi korpus qo‘mondoni bo‘lgan<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat departamenti|AQSh Davlat departamentining]] maxfiy noma'lum hujjatida u Armiya shtab boshlig'ining sobiq o'rinbosari va Markaziy armiya [[Kobul (shahar)|korpusi]] qo'mondoni sifatida ko'rsatilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=B1, 1.4(D)|url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100208210326/http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivsana=8 February 2010|kirish sanasi=16 February 2010|nashriyot=[[US State Department]]}}</ref>, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining Konsolidatsiyalangan ro'yxatida esa Mudofaa vaziri o'rinbosari bo'lgan<ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html "United Nations Security Council Consolidated List"]. </cite></ref>. === Afg'onistondagi urush === [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|2001-yil 11-sentabr xurujlaridan]] keyin Qoʻshma Shtatlar Afgʻonistonga bostirib kirdi va afgʻon kuchlari yordamida Tolibonni agʻdarib tashladi. Baradar AQSh tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan Shimoliy alyansga qarshi kurashgan va ''Newsweek nashriga'' koʻra, 2001-yil noyabrida Tolibon mudofaasi barbod boʻlayotgan paytda “mototsiklga minib, eski doʻstini [Umarni] togʻlarga xavfsiz joyga olib ketgan”<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Bir hikoyada aytilishicha, AQShga aloqador afg'on kuchlari o'sha oyda Baradar va boshqa Tolibon vakillarini qo'lga olgan, ammo Pokiston razvedkasi ularning ozod etilishini ta'minlagan<ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Mazzetti |first=Mark |last2=Filkins, Dexter |date=16 February 2010 |title=Secret Joint Raid Captures Taliban's Top Commander |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222034255/http://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |archive-date=22 February 2010}}</ref>. Bette Dam tomonidan xabar qilingan yana bir hikoyada aytilishicha, Baradar o'zining hamkasbi Popalzay qabiladoshi [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] Afg'onistonga Tolibonga qarshi qo'llab-quvvatlash uchun kirib kelganida jiddiy xavfdan qutqargan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dam |first=Bette |date=16 February 2010 |title=Mullah Baradar: friend or foe? |publisher=[[Radio Netherlands Worldwide]] |url=http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100219073810/http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |archive-date=19 February 2010}}</ref>. Yangi Afg'oniston hukumati 2001-yil dekabrdagi Bonn kelishuviga muvofiq tashkil etilgan. Hamid Karzay Afg‘onistonning muvaqqat rahbari, keyinroq esa prezidenti bo‘lib ishlagan. Baradar endi xalqaro kuchlar va yangi tuzilgan Afg'oniston hukumatiga qarshi kurashayotganini ko'rdi. Dastlabki bosqindan keyingi yillar davomida ko‘plab toliblar qo‘mondonlari, jumladan 2007 yilda Hilmand viloyatida Baradarning raqibi Dadulloh ham o‘ldirilgan. Baradar oxir-oqibat Kvetta Shurasini boshqarishga ko'tarildi va Pokistondan qo'zg'olonni boshqarib, Tolibonning amalda rahbariga aylandi<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. G'arb diplomatlari uni Sho'roda afg'on hukumati bilan aloqa qilish uchun ochiqroq va Pokiston Xizmatlararo razvedkasi ta'siriga chidamliroq bo'lganlar qatorida deb hisoblashgan<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}</ref>. Kelib chiqishiga ko'ra u "eski uslubdagi pushtun qabila boshlig'i" va konsensus yaratuvchisi sifatida tasvirlangan<ref name="Moreau" />. Harbiy harakatlariga qaramay, Baradar, xususan, 2004 va 2009-yillarda tinchlik muzokaralarini boshlashga urinishlar ortida turgani<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> va keng tarqalgan muzokaralar olib borilgan tinchlik bitimining potentsial asosiy qismi sifatida ko'rilgani xabar qilingan. === Pokistondagi qamoq, 2010–2018–yillar === Baradar Pokistonning Xizmatlararo razvedka boshqarmasi (ISI) tomonidan 2010-yil yanvar oyi<ref name="nyt-extra-prize" /> yoki fevral oyi boshida<ref name="BBC20100216">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban commander Mullah Beradar 'seized in Pakistan' |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218044645/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref> [[Karachi|Karachi shahrida]] hibsga olingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Saeed |date=16 February 2010 |title=Afghanistan's No. 2 Taliban leader captured in Pakistan |publisher=[[McClatchy News Service]] |url=http://www.mcclatchydc.com/homepage/story/85369.html |access-date=16 February 2010}}</ref><ref name="Cnn2010-02-16">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Capture may be turning point in Taliban fight |publisher=CNN |url=http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107105416/http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |archive-date=7 November 2012}}</ref><ref name="ap-newblow">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban leader's arrest a new blow to insurgents |publisher=Yahoo! News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |url-status=dead |access-date=14 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222231953/http://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |archive-date=22 February 2010}}</ref><ref name="ap-hails">{{Yangiliklar manbasi |last=Zengerle |first=Patricia |date=17 February 2010 |title=White House hails capture of Taliban leader |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |url-status=live |access-date=30 June 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201116033804/https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |archive-date=16 November 2020 |quote='a big success for our mutual efforts in the region,' spokesman Robert Gibbs said, breaking the White House's silence on the capture of Mullah Abdul Ghani Baradar.}}</ref>. Pokiston uning hibsga olinganini bir haftadan so‘ng tasdiqladi, Pokiston ichki ishlar vaziri Rahmon Malik esa hibsga AQSh agentlari aloqadorligi haqidagi xabarlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Pakistan confirms Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217052223/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |archive-date=17 February 2010}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' hibsga olinganidan ko'p o'tmay xabar berishicha, Amerika razvedka idoralari Pokiston aksilterror zobitlariga Baradar bilan aloqasi bo'lgan jangarilar uchrashuvi haqida xabar bergan, biroq bir necha kishi hibsga olinganidan keyingina Baradarning o'zi bir necha kishi hibsga olinganini tushungan<ref name="nyt-extra-prize">{{Yangiliklar manbasi |last=Shane |first=Scott |last2=Schmitt |first2=Eric |date=18 February 2010 |title=In Pakistan Raid, Taliban Chief was Extra Prize |work=[[The New York Times]]}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' bir necha oy o'tib xabar berishicha, Pokiston rasmiylari o'shanda Baradarning o'zini nishonga olganliklarini da'vo qilishgan, chunki u uzoq vaqtdan beri Tolibonni qo'llab-quvvatlab kelayotgan Pokiston ishtirokisiz Afg'oniston hukumati bilan tinchlik kelishuvini muhokama qilgan. Ularning ta'kidlashicha, ISI Baradarning uyali telefonini Karachi hududiga kuzatuvga qo'ygan, Markaziy razvedka boshqarmasini uning aniq manzilini aniqlash uchun yanada murakkab kuzatuv moslamasidan foydalanishga chaqirgan va keyin pokistonliklar uni hibsga olish o'tishgan. “ ''Nyu-York Times'' ” gazetasi voqealar va xulosalar haligacha noaniq, degan xulosaga keldi<ref name="nyt-motive">{{Yangiliklar manbasi |last=Filkins |first=Dexter |author-link=Dexter Filkins |date=22 August 2010 |title=Pakistanis Tell of Motive in Taliban Leader's Arrest |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Bu voqea Pokiston matbuotida faqat yengil yoritilgan edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Khan |first=M. Ilyas |date=17 February 2010 |title='Muted' Pakistan media response to Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218045137/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Abdul Qayyum Zokir Baradar hibsga olinganidan keyin Tolibon harbiy rahbari bo‘ldi. [[Fayl:Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_(49601220548).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg|thumb| AQSh vakili Zalmay Xalilzod (chapda) va Baradar (o‘ngda) 2020-yil 29-fevralda Qatar poytaxti Doha shahrida [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Afg‘onistonga tinchlik o‘rnatish to‘g‘risidagi bitimni imzoladilar.]]]] Garchi ba'zi tahlilchilar Baradarning hibsga olinishini Pokiston pozitsiyasining sezilarli o'zgarishi deb bilishsa-da<ref name="globe-smart">{{Yangiliklar manbasi |last=Eric Rosenbach |date=21 February 2010 |title=Pakistan Smart to Hit Taliban |work=The Boston Globe |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220209/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |archive-date=4 March 2016 |quote=The capture of Baradar and the Afghan Taliban governors is only the most recent and highly visible signal of the possible shift.}}</ref>, boshqalar Pokiston Baradarni Karzay hukumati bilan muzokaralarini to'xtatish, Pokiston afg'on siyosatidan joy olishi uchun hibsga olganini da'vo qilishdi<ref name="us-diplomatic-cable">{{Veb manbasi|sarlavha=Leaked US diplomatic cable Wikileaks ref number 10KABUL693|muallif=American Embassy in Kabul|nashriyot=WikiLeaks|sana=10 February 2010|url=http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|kirish sanasi=8 December 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101208034037/http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|arxivsana=8 December 2010}}</ref> - chunki ular o'rtasidagi kelishuv Tolibon va Karzay hukumati Pokistonni Afg'onistondagi ta'siridan mahrum qilishi mumkin<ref name="globe-editorial">{{Yangiliklar manbasi |date=22 February 2010 |title=Pakistan's Complicated Motives |work=The Boston Globe |department=Editorial |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304100507/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |archive-date=4 March 2016 |quote=An agreement between the Taliban and the Karzai government could deprive Pakistan of influence in next-door Afghanistan.}}</ref>. Boshqa bir fikrga ko'ra, pokistonlik general Ashfaq Parvez Kayoniy o'z karerasini 2010–yil noyabrida belgilangan nafaqaga chiqish muddatini uzaytirish uchun bir qator toliblarning hibsga olinishidan foydalangan. Nazariyaga ko'ra, bu uning amerikalik siyosatchilar orasidagi obro'sini oshiradi va shu tariqa Pokiston hukumatini ushlab turish uchun bosim o'tkazadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shahzad |first=Syed Saleem |date=23 February 2010 |title=Pakistan: Detained Taliban leaders 'linked to ISI' |publisher=[[Adnkronos]] |url=http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |url-status=dead |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100224210812/http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |archive-date=24 February 2010}}</ref>. Afg'oniston hukumati Baradar bilan maxfiy muzokaralar olib borayotgani va uning hibsga olinishi prezident [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] g'azablantirgani aytiladi<ref>Riechmann, Deb; Gannon, Kathy (15 March 2010). </ref>. Pokiston rasmiy ravishda soʻralsa, Baradarni Afgʻonistonga yetkazib beradi<ref>{{Citation|first1=Zahid|last=Hussain|title=Pakistan Offers Taliban Official to Afghans|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703510204575085430452913408?mod=WSJ_latestheadlines|journal=[[The Wall Street Journal]]|date=24 February 2010|access-date=24 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100225034754/http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703510204575085430452913408.html?mod=WSJ_latestheadlines|archivedate=25 February 2010}}</ref> va uni [[Ekstraditsiya|ekstraditsiya qilish]] davom etyapti<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Salahuddin |first=Sayed |date=25 February 2010 |title=Pakistan to hand over Taliban No 2, says Afghanistan |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |url-status=live |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210812173357/https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |archive-date=12 August 2021}}</ref>, degan qayta-qayta daʼvolarga qaramay, u Pokiston 2012-yil noyabrida ozod qilgan toʻqqiz nafar toliblar guruhidan chiqarib tashlandi<ref>Baqir Sajjad Syed (13 November 2012). </ref><ref name="nyt-prisoners">{{Yangiliklar manbasi |last=Nordland |first=Rod |date=17 November 2012 |title=More Taliban Prisoners May Be Released |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Oxir-oqibat, 2018-yil oktabr oyi o'rtalarida uni ozod qilishdi<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBorger2021">Borger, Julian (15 August 2021). </cite></ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 August 2021 |title=Who is Abdul Ghani Baradar, the man who led the Taliban takeover of Afghanistan? |work=[[The Times of Israel]] |url=https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210817214853/https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |archive-date=17 August 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html|sarlavha=Taliban Deputy Is Released Amid Push for Afghan Peace Talks|ism=Mujib|muallif=Mashal|sana=25 October 2018|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=28 October 2018|arxivsana=28 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181028190322/https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ahmad |first=Jibran |date=26 October 2018 |title=Pakistan releases two senior Taliban commanders – sources |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |url-status=live |access-date=27 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210827102356/https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |archive-date=27 August 2021}}</ref>. Vashington maxsus vakili Zalmay Xalilzodning aytishicha, u Pokistondan uni ozod qilishni soʻragan, chunki Xalilzod Baradar Afgʻonistondagi tinchlik jarayoniga yordam berishi mumkinligiga ishongan<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative|sarlavha=Pakistan frees Taliban co-founder at US request; will play constructive role in Afghan peace initiative|ish=National Herald|sana=9 February 2019|kirish sanasi=9 February 2019|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815120125/https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative}}</ref>. === Chiqarilgandan keyingi ish faoliyati === [[Fayl:Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_(50333305012).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg|thumb| Delegatsiya AQSh vakili Zalmay Halilzod (2-chapda) va Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] bilan uchrashdi; Abdul G‘ani Baradar (chapda 4), Abdul Hakim Ishoqzoy (chapda 5); [[Suhail Shaheen|Suhayl Shoxin]] (o'ngda). 2020 yil sentabr.]] Baradar 2019-yil yanvarida, Pokiston uni ozod qilganidan taxminan uch oy o‘tib, Tolibon oliy rahbarining o‘rinbosari va Tolibonning Qatar poytaxti Dohadagi siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan edi<ref name="LWJ">{{Veb manbasi|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php|ish=[[Long War Journal]]|sarlavha=Mullah Beradar appointed head of Taliban's 'political office' in Qatar|ism=Bill|muallif=Roggio|sana=24 January 2019|iqtibos='In accordance with the decree issued by the Leader of Islamic Emirate, the esteemed Mullah Abdul Ghani Beradar has been appointed as the deputy of the Leader in Political Affairs and the chief of the Political Office of the Islamic Emirate,' the Taliban statement said.|kirish sanasi=29 January 2019|arxivsana=27 January 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190127074625/https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 January 2019 |title=Taliban Brings Released Leader into Peace Talks with U.S. |work=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]] |url=https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |url-status=live |access-date=30 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210831044720/https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |archive-date=31 August 2021}}</ref>. U rahbarning uchta o'rinbosari ichida eng kattasi edi, qolgan ikkitasi Sirojuddin Hoqoniy va Mulla Yoqub edi<ref name="Economist_blasts">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2021 |title=Blasts at Kabul airport make the Afghan evacuation grimmer still |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830234815/https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |archive-date=30 August 2021}}</ref>. ''The Economist'' va ''The Diplomat'' nashrlariga ko'ra, u oliy rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzoda]] qo'l ostida xizmat qilgan bo'lsa-da, Baradar Tolibonning [[De facto|amaldagi]] rahbari sifatida ko'rilgan<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHänni2018">Hänni, Adrian (30 October 2018). </cite></ref><ref name="Economist_who">{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2021 |title=Who is Mullah Abdul Ghani Baradar, the Taliban's de facto leader? |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830165034/https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |archive-date=30 August 2021}}</ref>. AQSh Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] Afg'onistonning o'sha paytdagi prezidenti [[Ashraf Gʻani|Ashraf G'ani]] bilan uchrashuvda uni "juda murakkab o'yinchi" deb atadi<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-12-10|sarlavha=The Secret History of the U.S. Diplomatic Failure in Afghanistan|url=https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan|kirish sanasi=2021-12-11|ish=The New Yorker|til=en-US|arxivsana=11 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211211135914/https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan}}</ref>. 2020-yil fevral oyida Baradar Tolibon nomidan AQSh kuchlarini Afg‘onistondan olib chiqib ketish bo‘yicha [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Doha kelishuvini]] imzoladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 February 2020 |title=Trump says Taliban deal to 'bring our people home' |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |url-status=live |access-date=1 March 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200301004756/https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |archive-date=1 March 2020}}</ref>. 2021-yil 17-avgustda Baradar 2001-yilda birinchi Tolibon hukumati qulaganidan beri birinchi marta Afg‘onistonga qaytdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html|sarlavha=Taliban says co-founder Abdul Ghani Baradar has arrived in Afghanistan|sana=17 August 2021|ish=Axios|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=18 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818122410/https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html}}</ref>. 2021-yil avgustida [[Ashraf Gʻani|Ashraf G‘ani]] [[Kobulning qulashi (2021)|hukumati Tolibon tomonidan ag‘darilganidan]] so‘ng u Afg‘oniston prezidenti bo‘lishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar declared Afghanistan's new President|url=https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=ummid|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815185100/https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar, One of the Co-founders of Taliban, Likely to be Afghanistan's New President|url=https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=News18|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815192611/https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html}}</ref> 2021-yil 23-avgust kuni [[Markaziy Razvedka Boshqarmasi|Markaziy razvedka boshqarmasi]] direktori Uilyam J. Berns Kobulda Baradar bilan yashirin uchrashuv o‘tkazdi va AQSh qo‘shinlarini Afg‘onistondan olib chiqish uchun 31-avgustgacha bo‘lgan muddatni muhokama qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA director met Taliban leader in Afghanistan on Monday -sources |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830013332/https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |archive-date=30 August 2021}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA chief secretly met with Taliban leader in Kabul: Report |work=Al-Jazeera |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210829075245/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |archive-date=29 August 2021}}</ref> 2021-yil 14-sentabrda Baradar bir necha kundan beri omma oldida ko‘rinmay qolgani va Afg‘onistonning yangi hukumatidagi hokimiyat uchun o‘zaro to‘qnashuvlarda yaralangani yoki halok bo‘lgani haqida mish-mishlar tarqaldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Graham-Harrison |first=Emma |date=14 September 2021 |title=Questions in Kabul as two top Taliban leaders 'missing from public view' |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |url-status=live |access-date=14 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211128142533/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |archive-date=28 November 2021}}</ref>. Ertasi kuni Baradar bilan video intervyu e'lon qilindi, unda u mish-mishlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2021 |title=Afghanistan: Taliban deputy denies reports of leadership row in new video |work=[[BBC]] |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |url-status=live |access-date=15 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210915224224/https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |archive-date=15 September 2021}}</ref>. === Mukofot va unvonlar === 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida “2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami” roʻyxatiga kirdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Rashid|ism=Ahmed|sarlavha=Abdul Ghani Baradar: The 100 Most Influential People of 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|ish=time.com|nashriyot=[[Time (magazine)|Time]]|til=en|sana=15 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210915144640/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|arxivsana=15 September 2021}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] kaarlnt7ala3q2rgrj0ikhv0fm0sy7e 2725856 2725855 2022-07-30T17:03:02Z ShHamrayev 72833 /* Chiqarilgandan keyingi ish faoliyati */ wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi|name=|native_name=عبدالغني برادر|native_name_lang=|birth_date=[[1963-yil]] 29-sentabr (yoki 1968-yil)|birth_place=Yatimak qishlog'i, , Deh Ravud tumani, Uruzgan Provinsiyasi, Afg'oniston|nationality=[[Afg'on]]|death_date=|death_place=|allegiance={{nowrap|[[Islamic Emirate of Afghanistan (1996–2001)|Islamic Emirate of Afghanistan]]}}|branch=[[Islamic Army of Afghanistan]] (1996–2001)|rank=Corps Commander <br> Deputy Chief of Staff|commands=|battles=[[Sovet-Afgʻon urushi]]<br />[[Afgʻonistondagi fuqarolar urushi (1996–2001)]]<br />[[Afgʻonistondagi urush (2001–2021)]]|otherparty=|awards=[[Time (jurnal)|Time jurnali]]ning 2021-yildagi 100 ta eng nufuzli insonlar ro'yxatida nomi tilga olingan|ismi=Abdul G'ani Baradar|asl ismi=Mulla Sahib|tasvir=[[File:Abdul_Ghani_Baradar.jpg|300px|]]|izoh=Baradar. 2020-yil.|lavozim=|boshlanish davri=[[2021-yil]] 7-sentabr|oʻtmishdoshi=Hasan Akhund|bosh vazir=Hasan Akhund|lavozim_2=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining uchinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_2=[[2021-yil]] 15-avgust|lavozimi=[[Afg‘oniston Bosh vazirining iqtisodiy masalalar bo‘yicha birinchi o‘rinbosari vazifasini bajaruvchi]]|lavozim_3=[[Afg‘oniston Islom Amirligining iqtisodiy komissiyasi rahbari]]|boshlanish davri_3=[[2022-yil]]|lavozim_4=[[Afg‘oniston Islom Amirligi siyosiy idorasi rahbari]]|boshlanish davri_4=[[2019-yil]] 24-yanvar|tugash davri_4=[[2021-yil]] 21-avgust|hukumat boshligʻi_4=|oʻtmishdoshi_4=Sher Mohammad Abbas Stanikzai|vorisi_4=Suhail Shaheen|lavozim_5=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining birinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_5=[[2002-yil]] may|tugash davri_5=[[2010-yil]] 8-fevral|hukumat boshligʻi_5=|oʻtmishdoshi_5=Mohammad Rabbani|vorisi_5=Akhtar Mansour|lavozim_6=[[Afg‘oniston mudofaa vaziri o‘rinbosari]]|boshlanish davri_6=[[1996-yil]] 27-sentabr|tugash davri_6=[[1997-yil]] aprel|yetakchi_6=Mullah Omar|vorisi_6=Muhammad Fazl|yetakchi_5=Mullah Omar|yetakchi_4=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_3=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_2=Hibatullah Akhundzada|yetakchi=Hibatullah Akhundzada|qoʻshin turi=G'arbiy Afg'oniston korpusi <br> Markaziy korpus, Kobul}} [[Fayl:Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg/220px-Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|thumb| Mulla Baradar 2020-yilda Qatarning Doha shahrida Doha kelishuvini imzolash uchun.]] '''Abdul Gʻani Baradar''' (1963-yil 29-sentabr yoki {{Circa}} 1968-yilda tugʻilgan) — Afgʻoniston davlat arbobi va diniy arbobi, ayni paytda [[Afgʻoniston|Afgʻonistonlik]] Abdul Salam Hanafiy va Abdul Kabir bilan birga bosh vazirning birinchi oʻrinbosari vazifasini bajaruvchi. U, shuningdek, [[Tolibon|Tolibonning]] hammuassisi hisoblanadi. Uni Afg‘onistonda sharafli ''mulla bilishadi.'' U 2002-yildan 2010-yilgacha [[Muhammad Umar|Mulla Umarning]] bosh o‘rinbosari bo‘lgan, 2019-yildan esa Tolibonning to‘rtinchi qo‘mondoni, rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzodaning]] uchta o‘rinbosaridan biridir. U 1996-yildan 2001-yilgacha [[Tolibon]] boshqaruvi davrida yuqori lavozimlarda ishlagan. 2001-yilda Tolibon hukumati AQSh boshchiligidagi tashqi kuchlar ishtirokida qulagach, u tashkilotning [[Pokiston|Pokistondagi]] Kvetta Sho‘rosini boshqarishga koʻtarilib, Tolibonning ''amaldagi'' rahbariga aylandi. U 2010-yilda [[Pokiston]] tomonidan qamoqqa tashlangan. Bunga sabab qilib u [[Afgʻoniston Islom Respublikasi|Afg‘oniston hukumati]] bilan tinchlik kelishuvini Pokiston ishtirokisiz yashirincha muhokama qilgani uchun degan ehtimol ko‘rsatiladi. U 2018-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qo'shma Shtatlar]] iltimosiga ko'ra ozod etilgan va keyinchalik Tolibon rahbarining o'rinbosari va [[Qatar|Qatardagi]] siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan. 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida “2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami” roʻyxatiga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE 100 MOST INFLUENTIAL PEOPLE OF 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar|nashriyot=Time Magazine|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=23 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211123020550/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/}}</ref>. == Yoshligi == Uning tug'ilgan sanasi va joyi haqidagi xabarlar turlicha. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining]] Konsolidatsiyalangan ro'yxatiga ko'ra, u taxminan 1968-yilda Afg'oniston Podsholigining Uruzgon viloyati Deh Ravud tumanidagi Yatimak qishlog'ida tug'ilgan<ref name="VOA_Tanzeem">{{Yangiliklar manbasi |last=Tanzeem |first=Ayesha |date=25 January 2019 |title=Who Is Taliban's New Chief Negotiator? |work=[[Voice of America]] |url=https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |url-status=live |access-date=29 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929213221/https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |archive-date=29 September 2021}}</ref><ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}</ref>. Ammo shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarda uning tug‘ilgan yili 1963-yil<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gupta |first=Shishir |author-link=Shishir Gupta |date=10 September 2021 |title=Mullah Baradar's passport reveals Pak support for Taliban |work=[[Hindustan Times]] |url=https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |url-status=live |access-date=1 October 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211001050637/https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |archive-date=1 October 2021}}</ref> yoki tug‘ilgan sanasi va joyi 1963-yil 29-sentabr O‘ruzg‘on shahri deb ko‘rsatilgan<ref>{{Cite tweet|user=Kalamnigar}}</ref>. U zirak ([[Durroniylar|durroniy va]] [[Pushtunlar|pushtun]] aralashmasi)<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>, Sadozay va [[Popalzay]] qabilasidan<ref>{{Kitob manbasi|first=Antonio|last=Giustozzi|title=Koran, Kalashnikov, and laptop: the neo-Taliban insurgency in Afghanistan|publisher=Columbia University Press|year=2008|isbn=978-0-231-70009-2|page=47|url=https://books.google.com/books?id=LV7-WYlOgRIC&q=mullah+baradar&pg=PA47|accessdate=5 October 2020}}</ref> bo'lgan. Gollandiyalik jurnalist Bette Damning so‘zlariga ko‘ra, u [[Muhammad Umar]] bilan o‘smirlik chog‘larida do‘st bo‘lgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref>''. Newsweek'' ma'lumotlariga ko'ra, Umar va Baradar ikki opa-singilga uylanish orqali boja bo‘lgan bo'lishlari mumkin<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}</ref>. Tolibonning birinchi yetakchisi [[Muhammad Umar]] unga “Birodar”<ref name="Green20" /> yoki Mulla Birodar degan maʼnoni anglatuvchi “Baradar” laqabini qoʻygan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. == Karyera == === Sovet urushi === U 1980-yillarda Qandahorda (asosan Panjvayi hududida) [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushida]] qatnashgan va Sovet qoʻllab-quvvatlagan Afgʻoniston hukumatiga qarshi afgʻon mujohidlari guruhida Umarning oʻrinbosari boʻlib xizmat qilgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref><ref name="FT">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=16 February 2010 |title=Taliban strategist was seen as future negotiator |work=[[Financial Times]] |url=http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217053129/http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |archive-date=17 February 2010}}</ref>. Umar yaqin do‘stliklari tufayli unga “birodar”<ref name="Green20" /> degan nomning “Baradar” shaklini bergan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. Keyinchalik u Qandahor viloyatining Mayvand shahrida Umar bilan birga madrasani boshqargan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Abdul Ghani Baradar|url=https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|ish=[[Encyclopædia Britannica]]|kirish sanasi=9 December 2021|til=en|sana=4 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211116174626/https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|arxivsana=16 November 2021}}</ref><ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>. === Tolibondagi ish faoliyati === 1994-yilda u, jumladan Umar ham, Afg‘oniston janubida Tolibonga asos solgan to‘rt kishidan biri edi<ref name="BBC_profile_2010">{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Profile: Mullah Abdul Ghani Beradar |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |url-status=live |access-date=19 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218050421/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Tolibon hukmronligi davrida (1996–2001) Baradar turli lavozimlarda ishlagan. Xabarlarga ko‘ra, u Hirot va Nimruz viloyatlari hokimi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 November 2001 |title=The Hunt For Bin Laden |work=[[Time (magazine)|Time]] |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110604103922/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |archive-date=4 June 2011}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|last=Adamec|first=Ludwig W.|url=https://books.google.com/books?id=xyW-uxh7m5gC&q=baradar&pg=PR83|title=Volume 30 of Historical dictionary of Afghan wars, revolutions, and insurgencies|publisher=Rowman & Littlefield|year=2005|isbn=0-8108-4948-8|page=lxxxiii|accessdate=5 October 2020}}</ref> yoki g‘arbiy Afg‘onistondagi korpus qo‘mondoni bo‘lgan<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat departamenti|AQSh Davlat departamentining]] maxfiy noma'lum hujjatida u Armiya shtab boshlig'ining sobiq o'rinbosari va Markaziy armiya [[Kobul (shahar)|korpusi]] qo'mondoni sifatida ko'rsatilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=B1, 1.4(D)|url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100208210326/http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivsana=8 February 2010|kirish sanasi=16 February 2010|nashriyot=[[US State Department]]}}</ref>, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining Konsolidatsiyalangan ro'yxatida esa Mudofaa vaziri o'rinbosari bo'lgan<ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html "United Nations Security Council Consolidated List"]. </cite></ref>. === Afg'onistondagi urush === [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|2001-yil 11-sentabr xurujlaridan]] keyin Qoʻshma Shtatlar Afgʻonistonga bostirib kirdi va afgʻon kuchlari yordamida Tolibonni agʻdarib tashladi. Baradar AQSh tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan Shimoliy alyansga qarshi kurashgan va ''Newsweek nashriga'' koʻra, 2001-yil noyabrida Tolibon mudofaasi barbod boʻlayotgan paytda “mototsiklga minib, eski doʻstini [Umarni] togʻlarga xavfsiz joyga olib ketgan”<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Bir hikoyada aytilishicha, AQShga aloqador afg'on kuchlari o'sha oyda Baradar va boshqa Tolibon vakillarini qo'lga olgan, ammo Pokiston razvedkasi ularning ozod etilishini ta'minlagan<ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Mazzetti |first=Mark |last2=Filkins, Dexter |date=16 February 2010 |title=Secret Joint Raid Captures Taliban's Top Commander |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222034255/http://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |archive-date=22 February 2010}}</ref>. Bette Dam tomonidan xabar qilingan yana bir hikoyada aytilishicha, Baradar o'zining hamkasbi Popalzay qabiladoshi [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] Afg'onistonga Tolibonga qarshi qo'llab-quvvatlash uchun kirib kelganida jiddiy xavfdan qutqargan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dam |first=Bette |date=16 February 2010 |title=Mullah Baradar: friend or foe? |publisher=[[Radio Netherlands Worldwide]] |url=http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100219073810/http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |archive-date=19 February 2010}}</ref>. Yangi Afg'oniston hukumati 2001-yil dekabrdagi Bonn kelishuviga muvofiq tashkil etilgan. Hamid Karzay Afg‘onistonning muvaqqat rahbari, keyinroq esa prezidenti bo‘lib ishlagan. Baradar endi xalqaro kuchlar va yangi tuzilgan Afg'oniston hukumatiga qarshi kurashayotganini ko'rdi. Dastlabki bosqindan keyingi yillar davomida ko‘plab toliblar qo‘mondonlari, jumladan 2007 yilda Hilmand viloyatida Baradarning raqibi Dadulloh ham o‘ldirilgan. Baradar oxir-oqibat Kvetta Shurasini boshqarishga ko'tarildi va Pokistondan qo'zg'olonni boshqarib, Tolibonning amalda rahbariga aylandi<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. G'arb diplomatlari uni Sho'roda afg'on hukumati bilan aloqa qilish uchun ochiqroq va Pokiston Xizmatlararo razvedkasi ta'siriga chidamliroq bo'lganlar qatorida deb hisoblashgan<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}</ref>. Kelib chiqishiga ko'ra u "eski uslubdagi pushtun qabila boshlig'i" va konsensus yaratuvchisi sifatida tasvirlangan<ref name="Moreau" />. Harbiy harakatlariga qaramay, Baradar, xususan, 2004 va 2009-yillarda tinchlik muzokaralarini boshlashga urinishlar ortida turgani<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> va keng tarqalgan muzokaralar olib borilgan tinchlik bitimining potentsial asosiy qismi sifatida ko'rilgani xabar qilingan. === Pokistondagi qamoq, 2010–2018–yillar === Baradar Pokistonning Xizmatlararo razvedka boshqarmasi (ISI) tomonidan 2010-yil yanvar oyi<ref name="nyt-extra-prize" /> yoki fevral oyi boshida<ref name="BBC20100216">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban commander Mullah Beradar 'seized in Pakistan' |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218044645/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref> [[Karachi|Karachi shahrida]] hibsga olingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Saeed |date=16 February 2010 |title=Afghanistan's No. 2 Taliban leader captured in Pakistan |publisher=[[McClatchy News Service]] |url=http://www.mcclatchydc.com/homepage/story/85369.html |access-date=16 February 2010}}</ref><ref name="Cnn2010-02-16">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Capture may be turning point in Taliban fight |publisher=CNN |url=http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107105416/http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |archive-date=7 November 2012}}</ref><ref name="ap-newblow">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban leader's arrest a new blow to insurgents |publisher=Yahoo! News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |url-status=dead |access-date=14 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222231953/http://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |archive-date=22 February 2010}}</ref><ref name="ap-hails">{{Yangiliklar manbasi |last=Zengerle |first=Patricia |date=17 February 2010 |title=White House hails capture of Taliban leader |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |url-status=live |access-date=30 June 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201116033804/https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |archive-date=16 November 2020 |quote='a big success for our mutual efforts in the region,' spokesman Robert Gibbs said, breaking the White House's silence on the capture of Mullah Abdul Ghani Baradar.}}</ref>. Pokiston uning hibsga olinganini bir haftadan so‘ng tasdiqladi, Pokiston ichki ishlar vaziri Rahmon Malik esa hibsga AQSh agentlari aloqadorligi haqidagi xabarlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Pakistan confirms Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217052223/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |archive-date=17 February 2010}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' hibsga olinganidan ko'p o'tmay xabar berishicha, Amerika razvedka idoralari Pokiston aksilterror zobitlariga Baradar bilan aloqasi bo'lgan jangarilar uchrashuvi haqida xabar bergan, biroq bir necha kishi hibsga olinganidan keyingina Baradarning o'zi bir necha kishi hibsga olinganini tushungan<ref name="nyt-extra-prize">{{Yangiliklar manbasi |last=Shane |first=Scott |last2=Schmitt |first2=Eric |date=18 February 2010 |title=In Pakistan Raid, Taliban Chief was Extra Prize |work=[[The New York Times]]}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' bir necha oy o'tib xabar berishicha, Pokiston rasmiylari o'shanda Baradarning o'zini nishonga olganliklarini da'vo qilishgan, chunki u uzoq vaqtdan beri Tolibonni qo'llab-quvvatlab kelayotgan Pokiston ishtirokisiz Afg'oniston hukumati bilan tinchlik kelishuvini muhokama qilgan. Ularning ta'kidlashicha, ISI Baradarning uyali telefonini Karachi hududiga kuzatuvga qo'ygan, Markaziy razvedka boshqarmasini uning aniq manzilini aniqlash uchun yanada murakkab kuzatuv moslamasidan foydalanishga chaqirgan va keyin pokistonliklar uni hibsga olish o'tishgan. “ ''Nyu-York Times'' ” gazetasi voqealar va xulosalar haligacha noaniq, degan xulosaga keldi<ref name="nyt-motive">{{Yangiliklar manbasi |last=Filkins |first=Dexter |author-link=Dexter Filkins |date=22 August 2010 |title=Pakistanis Tell of Motive in Taliban Leader's Arrest |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Bu voqea Pokiston matbuotida faqat yengil yoritilgan edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Khan |first=M. Ilyas |date=17 February 2010 |title='Muted' Pakistan media response to Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218045137/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Abdul Qayyum Zokir Baradar hibsga olinganidan keyin Tolibon harbiy rahbari bo‘ldi. [[Fayl:Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_(49601220548).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg|thumb| AQSh vakili Zalmay Xalilzod (chapda) va Baradar (o‘ngda) 2020-yil 29-fevralda Qatar poytaxti Doha shahrida [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Afg‘onistonga tinchlik o‘rnatish to‘g‘risidagi bitimni imzoladilar.]]]] Garchi ba'zi tahlilchilar Baradarning hibsga olinishini Pokiston pozitsiyasining sezilarli o'zgarishi deb bilishsa-da<ref name="globe-smart">{{Yangiliklar manbasi |last=Eric Rosenbach |date=21 February 2010 |title=Pakistan Smart to Hit Taliban |work=The Boston Globe |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220209/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |archive-date=4 March 2016 |quote=The capture of Baradar and the Afghan Taliban governors is only the most recent and highly visible signal of the possible shift.}}</ref>, boshqalar Pokiston Baradarni Karzay hukumati bilan muzokaralarini to'xtatish, Pokiston afg'on siyosatidan joy olishi uchun hibsga olganini da'vo qilishdi<ref name="us-diplomatic-cable">{{Veb manbasi|sarlavha=Leaked US diplomatic cable Wikileaks ref number 10KABUL693|muallif=American Embassy in Kabul|nashriyot=WikiLeaks|sana=10 February 2010|url=http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|kirish sanasi=8 December 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101208034037/http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|arxivsana=8 December 2010}}</ref> - chunki ular o'rtasidagi kelishuv Tolibon va Karzay hukumati Pokistonni Afg'onistondagi ta'siridan mahrum qilishi mumkin<ref name="globe-editorial">{{Yangiliklar manbasi |date=22 February 2010 |title=Pakistan's Complicated Motives |work=The Boston Globe |department=Editorial |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304100507/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |archive-date=4 March 2016 |quote=An agreement between the Taliban and the Karzai government could deprive Pakistan of influence in next-door Afghanistan.}}</ref>. Boshqa bir fikrga ko'ra, pokistonlik general Ashfaq Parvez Kayoniy o'z karerasini 2010–yil noyabrida belgilangan nafaqaga chiqish muddatini uzaytirish uchun bir qator toliblarning hibsga olinishidan foydalangan. Nazariyaga ko'ra, bu uning amerikalik siyosatchilar orasidagi obro'sini oshiradi va shu tariqa Pokiston hukumatini ushlab turish uchun bosim o'tkazadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shahzad |first=Syed Saleem |date=23 February 2010 |title=Pakistan: Detained Taliban leaders 'linked to ISI' |publisher=[[Adnkronos]] |url=http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |url-status=dead |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100224210812/http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |archive-date=24 February 2010}}</ref>. Afg'oniston hukumati Baradar bilan maxfiy muzokaralar olib borayotgani va uning hibsga olinishi prezident [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] g'azablantirgani aytiladi<ref>Riechmann, Deb; Gannon, Kathy (15 March 2010). </ref>. Pokiston rasmiy ravishda soʻralsa, Baradarni Afgʻonistonga yetkazib beradi<ref>{{Citation|first1=Zahid|last=Hussain|title=Pakistan Offers Taliban Official to Afghans|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703510204575085430452913408?mod=WSJ_latestheadlines|journal=[[The Wall Street Journal]]|date=24 February 2010|access-date=24 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100225034754/http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703510204575085430452913408.html?mod=WSJ_latestheadlines|archivedate=25 February 2010}}</ref> va uni [[Ekstraditsiya|ekstraditsiya qilish]] davom etyapti<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Salahuddin |first=Sayed |date=25 February 2010 |title=Pakistan to hand over Taliban No 2, says Afghanistan |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |url-status=live |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210812173357/https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |archive-date=12 August 2021}}</ref>, degan qayta-qayta daʼvolarga qaramay, u Pokiston 2012-yil noyabrida ozod qilgan toʻqqiz nafar toliblar guruhidan chiqarib tashlandi<ref>Baqir Sajjad Syed (13 November 2012). </ref><ref name="nyt-prisoners">{{Yangiliklar manbasi |last=Nordland |first=Rod |date=17 November 2012 |title=More Taliban Prisoners May Be Released |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Oxir-oqibat, 2018-yil oktabr oyi o'rtalarida uni ozod qilishdi<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBorger2021">Borger, Julian (15 August 2021). </cite></ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 August 2021 |title=Who is Abdul Ghani Baradar, the man who led the Taliban takeover of Afghanistan? |work=[[The Times of Israel]] |url=https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210817214853/https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |archive-date=17 August 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html|sarlavha=Taliban Deputy Is Released Amid Push for Afghan Peace Talks|ism=Mujib|muallif=Mashal|sana=25 October 2018|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=28 October 2018|arxivsana=28 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181028190322/https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ahmad |first=Jibran |date=26 October 2018 |title=Pakistan releases two senior Taliban commanders – sources |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |url-status=live |access-date=27 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210827102356/https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |archive-date=27 August 2021}}</ref>. Vashington maxsus vakili Zalmay Xalilzodning aytishicha, u Pokistondan uni ozod qilishni soʻragan, chunki Xalilzod Baradar Afgʻonistondagi tinchlik jarayoniga yordam berishi mumkinligiga ishongan<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative|sarlavha=Pakistan frees Taliban co-founder at US request; will play constructive role in Afghan peace initiative|ish=National Herald|sana=9 February 2019|kirish sanasi=9 February 2019|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815120125/https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative}}</ref>. === Chiqarilgandan keyingi ish faoliyati === [[Fayl:Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_(50333305012).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg|thumb| Delegatsiya AQSh vakili Zalmay Halilzod (2-chapda) va Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] bilan uchrashdi; Abdul G‘ani Baradar (chapda 4), Abdul Hakim Ishoqzoy (chapda 5); [[Suhail Shaheen|Suhayl Shoxin]] (o'ngda). 2020-yil sentabr.]] Baradar 2019-yil yanvarida, Pokiston uni ozod qilganidan taxminan uch oy o‘tib, Tolibon oliy rahbarining o‘rinbosari va Tolibonning Qatar poytaxti Dohadagi siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan edi<ref name="LWJ">{{Veb manbasi|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php|ish=[[Long War Journal]]|sarlavha=Mullah Beradar appointed head of Taliban's 'political office' in Qatar|ism=Bill|muallif=Roggio|sana=24 January 2019|iqtibos='In accordance with the decree issued by the Leader of Islamic Emirate, the esteemed Mullah Abdul Ghani Beradar has been appointed as the deputy of the Leader in Political Affairs and the chief of the Political Office of the Islamic Emirate,' the Taliban statement said.|kirish sanasi=29 January 2019|arxivsana=27 January 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190127074625/https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 January 2019 |title=Taliban Brings Released Leader into Peace Talks with U.S. |work=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]] |url=https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |url-status=live |access-date=30 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210831044720/https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |archive-date=31 August 2021}}</ref>. U rahbarning uchta o'rinbosari ichida eng kattasi edi, qolgan ikkitasi Sirojuddin Hoqoniy va Mulla Yoqub edi<ref name="Economist_blasts">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2021 |title=Blasts at Kabul airport make the Afghan evacuation grimmer still |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830234815/https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |archive-date=30 August 2021}}</ref>. ''The Economist'' va ''The Diplomat'' nashrlariga ko'ra, u oliy rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzoda]] qo'l ostida xizmat qilgan bo'lsa-da, Baradar Tolibonning [[De facto|amaldagi]] rahbari sifatida ko'rilgan<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHänni2018">Hänni, Adrian (30 October 2018). </cite></ref><ref name="Economist_who">{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2021 |title=Who is Mullah Abdul Ghani Baradar, the Taliban's de facto leader? |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830165034/https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |archive-date=30 August 2021}}</ref>. AQSh Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] Afg'onistonning o'sha paytdagi prezidenti [[Ashraf Gʻani|Ashraf G'ani]] bilan uchrashuvda uni "juda murakkab o'yinchi" deb atadi<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-12-10|sarlavha=The Secret History of the U.S. Diplomatic Failure in Afghanistan|url=https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan|kirish sanasi=2021-12-11|ish=The New Yorker|til=en-US|arxivsana=11 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211211135914/https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan}}</ref>. 2020-yil fevral oyida Baradar Tolibon nomidan AQSh kuchlarini Afg‘onistondan olib chiqib ketish bo‘yicha [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Doha kelishuvini]] imzoladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 February 2020 |title=Trump says Taliban deal to 'bring our people home' |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |url-status=live |access-date=1 March 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200301004756/https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |archive-date=1 March 2020}}</ref>. 2021-yil 17-avgustda Baradar 2001-yilda birinchi Tolibon hukumati qulaganidan beri birinchi marta Afg‘onistonga qaytdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html|sarlavha=Taliban says co-founder Abdul Ghani Baradar has arrived in Afghanistan|sana=17 August 2021|ish=Axios|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=18 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818122410/https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html}}</ref>. 2021-yil avgustida [[Ashraf Gʻani|Ashraf G‘ani]] [[Kobulning qulashi (2021)|hukumati Tolibon tomonidan ag‘darilganidan]] so‘ng u Afg‘oniston prezidenti bo‘lishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar declared Afghanistan's new President|url=https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=ummid|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815185100/https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar, One of the Co-founders of Taliban, Likely to be Afghanistan's New President|url=https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=News18|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815192611/https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html}}</ref> 2021-yil 23-avgust kuni [[Markaziy Razvedka Boshqarmasi|Markaziy razvedka boshqarmasi]] direktori Uilyam J. Berns Kobulda Baradar bilan yashirin uchrashuv o‘tkazdi va AQSh qo‘shinlarini Afg‘onistondan olib chiqish uchun 31-avgustgacha bo‘lgan muddatni muhokama qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA director met Taliban leader in Afghanistan on Monday -sources |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830013332/https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |archive-date=30 August 2021}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA chief secretly met with Taliban leader in Kabul: Report |work=Al-Jazeera |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210829075245/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |archive-date=29 August 2021}}</ref> 2021-yil 14-sentabrda Baradar bir necha kundan beri omma oldida ko‘rinmay qolgani va Afg‘onistonning yangi hukumatidagi hokimiyat uchun o‘zaro to‘qnashuvlarda yaralangani yoki halok bo‘lgani haqida mish-mishlar tarqaldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Graham-Harrison |first=Emma |date=14 September 2021 |title=Questions in Kabul as two top Taliban leaders 'missing from public view' |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |url-status=live |access-date=14 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211128142533/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |archive-date=28 November 2021}}</ref>. Ertasi kuni Baradar bilan video intervyu e'lon qilindi, unda u mish-mishlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2021 |title=Afghanistan: Taliban deputy denies reports of leadership row in new video |work=[[BBC]] |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |url-status=live |access-date=15 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210915224224/https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |archive-date=15 September 2021}}</ref>. === Mukofot va unvonlar === 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida “2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami” roʻyxatiga kirdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Rashid|ism=Ahmed|sarlavha=Abdul Ghani Baradar: The 100 Most Influential People of 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|ish=time.com|nashriyot=[[Time (magazine)|Time]]|til=en|sana=15 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210915144640/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|arxivsana=15 September 2021}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 0moq4p7gi481yqhoocytwiv5taaqao8 2725857 2725856 2022-07-30T17:03:29Z ShHamrayev 72833 vikifikatsiya qildim wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi|name=|native_name=عبدالغني برادر|native_name_lang=|birth_date=[[1963-yil]] 29-sentabr (yoki 1968-yil)|birth_place=Yatimak qishlog'i, , Deh Ravud tumani, Uruzgan Provinsiyasi, Afg'oniston|nationality=[[Afg'on]]|death_date=|death_place=|allegiance={{nowrap|[[Islamic Emirate of Afghanistan (1996–2001)|Islamic Emirate of Afghanistan]]}}|branch=[[Islamic Army of Afghanistan]] (1996-2001)|rank=Corps Commander <br /> Deputy Chief of Staff|commands=|battles=[[Sovet-Afgʻon urushi]]<br />[[Afgʻonistondagi fuqarolar urushi (1996–2001)]]<br />[[Afgʻonistondagi urush (2001–2021)]]|otherparty=|awards=[[Time (jurnal)|Time jurnali]]ning 2021-yildagi 100 ta eng nufuzli insonlar roʻyxatida nomi tilga olingan|ismi=Abdul Gʻani Baradar|asl ismi=Mulla Sahib|tasvir=[[File:Abdul_Ghani_Baradar.jpg|300px|]]|izoh=Baradar. 2020-yil.|lavozim=|boshlanish davri=[[2021-yil]] 7-sentabr|oʻtmishdoshi=Hasan Akhund|bosh vazir=Hasan Akhund|lavozim_2=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining uchinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_2=[[2021-yil]] 15-avgust|lavozimi=[[Afg‘oniston Bosh vazirining iqtisodiy masalalar bo‘yicha birinchi o‘rinbosari vazifasini bajaruvchi]]|lavozim_3=[[Afg‘oniston Islom Amirligining iqtisodiy komissiyasi rahbari]]|boshlanish davri_3=[[2022-yil]]|lavozim_4=[[Afg‘oniston Islom Amirligi siyosiy idorasi rahbari]]|boshlanish davri_4=[[2019-yil]] 24-yanvar|tugash davri_4=[[2021-yil]] 21-avgust|hukumat boshligʻi_4=|oʻtmishdoshi_4=Sher Mohammad Abbas Stanikzai|vorisi_4=Suhail Shaheen|lavozim_5=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining birinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_5=[[2002-yil]] may|tugash davri_5=[[2010-yil]] 8-fevral|hukumat boshligʻi_5=|oʻtmishdoshi_5=Mohammad Rabbani|vorisi_5=Akhtar Mansour|lavozim_6=[[Afg‘oniston mudofaa vaziri o‘rinbosari]]|boshlanish davri_6=[[1996-yil]] 27-sentabr|tugash davri_6=[[1997-yil]] aprel|yetakchi_6=Mullah Omar|vorisi_6=Muhammad Fazl|yetakchi_5=Mullah Omar|yetakchi_4=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_3=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_2=Hibatullah Akhundzada|yetakchi=Hibatullah Akhundzada|qoʻshin turi=Gʻarbiy Afgʻoniston korpusi <br /> Markaziy korpus, Kobul}} [[Fayl:Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg/220px-Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|thumb| Mulla Baradar 2020-yilda Qatarning Doha shahrida Doha kelishuvini imzolash uchun.]] '''Abdul Gʻani Baradar''' (1963-yil 29-sentabr yoki {{Circa}} 1968-yilda tugʻilgan) — Afgʻoniston davlat arbobi va diniy arbobi, ayni paytda [[Afgʻoniston|Afgʻonistonlik]] Abdul Salam Hanafiy va Abdul Kabir bilan birga bosh vazirning birinchi oʻrinbosari vazifasini bajaruvchi. U, shuningdek, [[Tolibon|Tolibonning]] hammuassisi hisoblanadi. Uni Afg‘onistonda sharafli ''mulla bilishadi.'' U 2002-yildan 2010-yilgacha [[Muhammad Umar|Mulla Umarning]] bosh o‘rinbosari bo‘lgan, 2019-yildan esa Tolibonning to‘rtinchi qo‘mondoni, rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzodaning]] uchta o‘rinbosaridan biridir. U 1996-yildan 2001-yilgacha [[Tolibon]] boshqaruvi davrida yuqori lavozimlarda ishlagan. 2001-yilda Tolibon hukumati AQSh boshchiligidagi tashqi kuchlar ishtirokida qulagach, u tashkilotning [[Pokiston|Pokistondagi]] Kvetta Sho‘rosini boshqarishga koʻtarilib, Tolibonning ''amaldagi'' rahbariga aylandi. U 2010-yilda [[Pokiston]] tomonidan qamoqqa tashlangan. Bunga sabab qilib u [[Afgʻoniston Islom Respublikasi|Afg‘oniston hukumati]] bilan tinchlik kelishuvini Pokiston ishtirokisiz yashirincha muhokama qilgani uchun degan ehtimol ko‘rsatiladi. U 2018-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] iltimosiga koʻra ozod etilgan va keyinchalik Tolibon rahbarining oʻrinbosari va [[Qatar|Qatardagi]] siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan. 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida „2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami“ roʻyxatiga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE 100 MOST INFLUENTIAL PEOPLE OF 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar|nashriyot=Time Magazine|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=23 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211123020550/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/}}</ref>. == Yoshligi == Uning tugʻilgan sanasi va joyi haqidagi xabarlar turlicha. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining]] Konsolidatsiyalangan roʻyxatiga koʻra, u taxminan 1968-yilda Afgʻoniston Podsholigining Uruzgon viloyati Deh Ravud tumanidagi Yatimak qishlogʻida tugʻilgan<ref name="VOA_Tanzeem">{{Yangiliklar manbasi |last=Tanzeem |first=Ayesha |date=25 January 2019 |title=Who Is Taliban's New Chief Negotiator? |work=[[Voice of America]] |url=https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |url-status=live |access-date=29 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929213221/https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |archive-date=29 September 2021}}</ref><ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}</ref>. Ammo shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarda uning tug‘ilgan yili 1963-yil<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gupta |first=Shishir |author-link=Shishir Gupta |date=10 September 2021 |title=Mullah Baradar's passport reveals Pak support for Taliban |work=[[Hindustan Times]] |url=https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |url-status=live |access-date=1 October 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211001050637/https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |archive-date=1 October 2021}}</ref> yoki tug‘ilgan sanasi va joyi 1963-yil 29-sentabr O‘ruzg‘on shahri deb ko‘rsatilgan<ref>{{Cite tweet|user=Kalamnigar}}</ref>. U zirak ([[Durroniylar|durroniy va]] [[Pushtunlar|pushtun]] aralashmasi)<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>, Sadozay va [[Popalzay]] qabilasidan<ref>{{Kitob manbasi|first=Antonio|last=Giustozzi|title=Koran, Kalashnikov, and laptop: the neo-Taliban insurgency in Afghanistan|publisher=Columbia University Press|year=2008|isbn=978-0-231-70009-2|page=47|url=https://books.google.com/books?id=LV7-WYlOgRIC&q=mullah+baradar&pg=PA47|accessdate=5 October 2020}}</ref> boʻlgan. Gollandiyalik jurnalist Bette Damning so‘zlariga ko‘ra, u [[Muhammad Umar]] bilan o‘smirlik chog‘larida do‘st bo‘lgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref>''. Newsweek'' maʼlumotlariga koʻra, Umar va Baradar ikki opa-singilga uylanish orqali boja bo‘lgan boʻlishlari mumkin<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}</ref>. Tolibonning birinchi yetakchisi [[Muhammad Umar]] unga „Birodar“<ref name="Green20" /> yoki Mulla Birodar degan maʼnoni anglatuvchi „Baradar“ laqabini qoʻygan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. == Karyera == === Sovet urushi === U 1980-yillarda Qandahorda (asosan Panjvayi hududida) [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushida]] qatnashgan va Sovet qoʻllab-quvvatlagan Afgʻoniston hukumatiga qarshi afgʻon mujohidlari guruhida Umarning oʻrinbosari boʻlib xizmat qilgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref><ref name="FT">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=16 February 2010 |title=Taliban strategist was seen as future negotiator |work=[[Financial Times]] |url=http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217053129/http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |archive-date=17 February 2010}}</ref>. Umar yaqin do‘stliklari tufayli unga „birodar“<ref name="Green20" /> degan nomning „Baradar“ shaklini bergan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. Keyinchalik u Qandahor viloyatining Mayvand shahrida Umar bilan birga madrasani boshqargan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Abdul Ghani Baradar|url=https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|ish=[[Encyclopædia Britannica]]|kirish sanasi=9 December 2021|til=en|sana=4 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211116174626/https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|arxivsana=16 November 2021}}</ref><ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>. === Tolibondagi ish faoliyati === 1994-yilda u, jumladan Umar ham, Afg‘oniston janubida Tolibonga asos solgan to‘rt kishidan biri edi<ref name="BBC_profile_2010">{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Profile: Mullah Abdul Ghani Beradar |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |url-status=live |access-date=19 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218050421/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Tolibon hukmronligi davrida (1996-2001) Baradar turli lavozimlarda ishlagan. Xabarlarga ko‘ra, u Hirot va Nimruz viloyatlari hokimi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 November 2001 |title=The Hunt For Bin Laden |work=[[Time (magazine)|Time]] |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110604103922/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |archive-date=4 June 2011}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|last=Adamec|first=Ludwig W.|url=https://books.google.com/books?id=xyW-uxh7m5gC&q=baradar&pg=PR83|title=Volume 30 of Historical dictionary of Afghan wars, revolutions, and insurgencies|publisher=Rowman & Littlefield|year=2005|isbn=0-8108-4948-8|page=lxxxiii|accessdate=5 October 2020}}</ref> yoki g‘arbiy Afg‘onistondagi korpus qo‘mondoni bo‘lgan<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat departamenti|AQSh Davlat departamentining]] maxfiy nomaʼlum hujjatida u Armiya shtab boshligʻining sobiq oʻrinbosari va Markaziy armiya [[Kobul (shahar)|korpusi]] qoʻmondoni sifatida koʻrsatilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=B1, 1.4(D)|url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100208210326/http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivsana=8 February 2010|kirish sanasi=16 February 2010|nashriyot=[[US State Department]]}}</ref>, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining Konsolidatsiyalangan roʻyxatida esa Mudofaa vaziri oʻrinbosari boʻlgan<ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html „United Nations Security Council Consolidated List“]. </cite></ref>. === Afgʻonistondagi urush === [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|2001-yil 11-sentabr xurujlaridan]] keyin Qoʻshma Shtatlar Afgʻonistonga bostirib kirdi va afgʻon kuchlari yordamida Tolibonni agʻdarib tashladi. Baradar AQSh tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan Shimoliy alyansga qarshi kurashgan va ''Newsweek nashriga'' koʻra, 2001-yil noyabrida Tolibon mudofaasi barbod boʻlayotgan paytda „mototsiklga minib, eski doʻstini [Umarni] togʻlarga xavfsiz joyga olib ketgan“<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Bir hikoyada aytilishicha, AQShga aloqador afgʻon kuchlari oʻsha oyda Baradar va boshqa Tolibon vakillarini qoʻlga olgan, ammo Pokiston razvedkasi ularning ozod etilishini taʼminlagan<ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Mazzetti |first=Mark |last2=Filkins, Dexter |date=16 February 2010 |title=Secret Joint Raid Captures Taliban's Top Commander |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222034255/http://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |archive-date=22 February 2010}}</ref>. Bette Dam tomonidan xabar qilingan yana bir hikoyada aytilishicha, Baradar oʻzining hamkasbi Popalzay qabiladoshi [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] Afgʻonistonga Tolibonga qarshi qoʻllab-quvvatlash uchun kirib kelganida jiddiy xavfdan qutqargan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dam |first=Bette |date=16 February 2010 |title=Mullah Baradar: friend or foe? |publisher=[[Radio Netherlands Worldwide]] |url=http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100219073810/http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |archive-date=19 February 2010}}</ref>. Yangi Afgʻoniston hukumati 2001-yil dekabrdagi Bonn kelishuviga muvofiq tashkil etilgan. Hamid Karzay Afg‘onistonning muvaqqat rahbari, keyinroq esa prezidenti bo‘lib ishlagan. Baradar endi xalqaro kuchlar va yangi tuzilgan Afgʻoniston hukumatiga qarshi kurashayotganini koʻrdi. Dastlabki bosqindan keyingi yillar davomida ko‘plab toliblar qo‘mondonlari, jumladan 2007 yilda Hilmand viloyatida Baradarning raqibi Dadulloh ham o‘ldirilgan. Baradar oxir-oqibat Kvetta Shurasini boshqarishga koʻtarildi va Pokistondan qoʻzgʻolonni boshqarib, Tolibonning amalda rahbariga aylandi<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Gʻarb diplomatlari uni Shoʻroda afgʻon hukumati bilan aloqa qilish uchun ochiqroq va Pokiston Xizmatlararo razvedkasi taʼsiriga chidamliroq boʻlganlar qatorida deb hisoblashgan<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}</ref>. Kelib chiqishiga koʻra u „eski uslubdagi pushtun qabila boshligʻi“ va konsensus yaratuvchisi sifatida tasvirlangan<ref name="Moreau" />. Harbiy harakatlariga qaramay, Baradar, xususan, 2004 va 2009-yillarda tinchlik muzokaralarini boshlashga urinishlar ortida turgani<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> va keng tarqalgan muzokaralar olib borilgan tinchlik bitimining potentsial asosiy qismi sifatida koʻrilgani xabar qilingan. === Pokistondagi qamoq, 2010-2018-yillar === Baradar Pokistonning Xizmatlararo razvedka boshqarmasi (ISI) tomonidan 2010-yil yanvar oyi<ref name="nyt-extra-prize" /> yoki fevral oyi boshida<ref name="BBC20100216">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban commander Mullah Beradar 'seized in Pakistan' |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218044645/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref> [[Karachi|Karachi shahrida]] hibsga olingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Saeed |date=16 February 2010 |title=Afghanistan's No. 2 Taliban leader captured in Pakistan |publisher=[[McClatchy News Service]] |url=http://www.mcclatchydc.com/homepage/story/85369.html |access-date=16 February 2010}}</ref><ref name="Cnn2010-02-16">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Capture may be turning point in Taliban fight |publisher=CNN |url=http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107105416/http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |archive-date=7 November 2012}}</ref><ref name="ap-newblow">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban leader's arrest a new blow to insurgents |publisher=Yahoo! News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |url-status=dead |access-date=14 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222231953/http://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |archive-date=22 February 2010}}</ref><ref name="ap-hails">{{Yangiliklar manbasi |last=Zengerle |first=Patricia |date=17 February 2010 |title=White House hails capture of Taliban leader |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |url-status=live |access-date=30 June 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201116033804/https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |archive-date=16 November 2020 |quote='a big success for our mutual efforts in the region,' spokesman Robert Gibbs said, breaking the White House's silence on the capture of Mullah Abdul Ghani Baradar.}}</ref>. Pokiston uning hibsga olinganini bir haftadan so‘ng tasdiqladi, Pokiston ichki ishlar vaziri Rahmon Malik esa hibsga AQSh agentlari aloqadorligi haqidagi xabarlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Pakistan confirms Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217052223/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |archive-date=17 February 2010}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' hibsga olinganidan koʻp oʻtmay xabar berishicha, Amerika razvedka idoralari Pokiston aksilterror zobitlariga Baradar bilan aloqasi boʻlgan jangarilar uchrashuvi haqida xabar bergan, biroq bir necha kishi hibsga olinganidan keyingina Baradarning oʻzi bir necha kishi hibsga olinganini tushungan<ref name="nyt-extra-prize">{{Yangiliklar manbasi |last=Shane |first=Scott |last2=Schmitt |first2=Eric |date=18 February 2010 |title=In Pakistan Raid, Taliban Chief was Extra Prize |work=[[The New York Times]]}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' bir necha oy oʻtib xabar berishicha, Pokiston rasmiylari oʻshanda Baradarning oʻzini nishonga olganliklarini daʼvo qilishgan, chunki u uzoq vaqtdan beri Tolibonni qoʻllab-quvvatlab kelayotgan Pokiston ishtirokisiz Afgʻoniston hukumati bilan tinchlik kelishuvini muhokama qilgan. Ularning taʼkidlashicha, ISI Baradarning uyali telefonini Karachi hududiga kuzatuvga qoʻygan, Markaziy razvedka boshqarmasini uning aniq manzilini aniqlash uchun yanada murakkab kuzatuv moslamasidan foydalanishga chaqirgan va keyin pokistonliklar uni hibsga olish oʻtishgan. " ''Nyu-York Times'' " gazetasi voqealar va xulosalar haligacha noaniq, degan xulosaga keldi<ref name="nyt-motive">{{Yangiliklar manbasi |last=Filkins |first=Dexter |author-link=Dexter Filkins |date=22 August 2010 |title=Pakistanis Tell of Motive in Taliban Leader's Arrest |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Bu voqea Pokiston matbuotida faqat yengil yoritilgan edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Khan |first=M. Ilyas |date=17 February 2010 |title='Muted' Pakistan media response to Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218045137/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Abdul Qayyum Zokir Baradar hibsga olinganidan keyin Tolibon harbiy rahbari bo‘ldi. [[Fayl:Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_(49601220548).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg|thumb| AQSh vakili Zalmay Xalilzod (chapda) va Baradar (o‘ngda) 2020-yil 29-fevralda Qatar poytaxti Doha shahrida [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Afg‘onistonga tinchlik o‘rnatish to‘g‘risidagi bitimni imzoladilar.]]]] Garchi baʼzi tahlilchilar Baradarning hibsga olinishini Pokiston pozitsiyasining sezilarli oʻzgarishi deb bilishsa-da<ref name="globe-smart">{{Yangiliklar manbasi |last=Eric Rosenbach |date=21 February 2010 |title=Pakistan Smart to Hit Taliban |work=The Boston Globe |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220209/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |archive-date=4 March 2016 |quote=The capture of Baradar and the Afghan Taliban governors is only the most recent and highly visible signal of the possible shift.}}</ref>, boshqalar Pokiston Baradarni Karzay hukumati bilan muzokaralarini toʻxtatish, Pokiston afgʻon siyosatidan joy olishi uchun hibsga olganini daʼvo qilishdi<ref name="us-diplomatic-cable">{{Veb manbasi|sarlavha=Leaked US diplomatic cable Wikileaks ref number 10KABUL693|muallif=American Embassy in Kabul|nashriyot=WikiLeaks|sana=10 February 2010|url=http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|kirish sanasi=8 December 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101208034037/http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|arxivsana=8 December 2010}}</ref> — chunki ular oʻrtasidagi kelishuv Tolibon va Karzay hukumati Pokistonni Afgʻonistondagi taʼsiridan mahrum qilishi mumkin<ref name="globe-editorial">{{Yangiliklar manbasi |date=22 February 2010 |title=Pakistan's Complicated Motives |work=The Boston Globe |department=Editorial |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304100507/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |archive-date=4 March 2016 |quote=An agreement between the Taliban and the Karzai government could deprive Pakistan of influence in next-door Afghanistan.}}</ref>. Boshqa bir fikrga koʻra, pokistonlik general Ashfaq Parvez Kayoniy oʻz karerasini 2010-yil noyabrida belgilangan nafaqaga chiqish muddatini uzaytirish uchun bir qator toliblarning hibsga olinishidan foydalangan. Nazariyaga koʻra, bu uning amerikalik siyosatchilar orasidagi obroʻsini oshiradi va shu tariqa Pokiston hukumatini ushlab turish uchun bosim oʻtkazadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shahzad |first=Syed Saleem |date=23 February 2010 |title=Pakistan: Detained Taliban leaders 'linked to ISI' |publisher=[[Adnkronos]] |url=http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |url-status=dead |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100224210812/http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |archive-date=24 February 2010}}</ref>. Afgʻoniston hukumati Baradar bilan maxfiy muzokaralar olib borayotgani va uning hibsga olinishi prezident [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] gʻazablantirgani aytiladi<ref>Riechmann, Deb; Gannon, Kathy (15 March 2010). </ref>. Pokiston rasmiy ravishda soʻralsa, Baradarni Afgʻonistonga yetkazib beradi<ref>{{Citation|first1=Zahid|last=Hussain|title=Pakistan Offers Taliban Official to Afghans|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703510204575085430452913408?mod=WSJ_latestheadlines|journal=[[The Wall Street Journal]]|date=24 February 2010|access-date=24 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100225034754/http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703510204575085430452913408.html?mod=WSJ_latestheadlines|archivedate=25 February 2010}}</ref> va uni [[Ekstraditsiya|ekstraditsiya qilish]] davom etyapti<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Salahuddin |first=Sayed |date=25 February 2010 |title=Pakistan to hand over Taliban No 2, says Afghanistan |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |url-status=live |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210812173357/https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |archive-date=12 August 2021}}</ref>, degan qayta-qayta daʼvolarga qaramay, u Pokiston 2012-yil noyabrida ozod qilgan toʻqqiz nafar toliblar guruhidan chiqarib tashlandi<ref>Baqir Sajjad Syed (13 November 2012). </ref><ref name="nyt-prisoners">{{Yangiliklar manbasi |last=Nordland |first=Rod |date=17 November 2012 |title=More Taliban Prisoners May Be Released |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Oxir-oqibat, 2018-yil oktabr oyi oʻrtalarida uni ozod qilishdi<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBorger2021">Borger, Julian (15 August 2021). </cite></ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 August 2021 |title=Who is Abdul Ghani Baradar, the man who led the Taliban takeover of Afghanistan? |work=[[The Times of Israel]] |url=https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210817214853/https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |archive-date=17 August 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html|sarlavha=Taliban Deputy Is Released Amid Push for Afghan Peace Talks|ism=Mujib|muallif=Mashal|sana=25 October 2018|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=28 October 2018|arxivsana=28 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181028190322/https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ahmad |first=Jibran |date=26 October 2018 |title=Pakistan releases two senior Taliban commanders – sources |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |url-status=live |access-date=27 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210827102356/https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |archive-date=27 August 2021}}</ref>. Vashington maxsus vakili Zalmay Xalilzodning aytishicha, u Pokistondan uni ozod qilishni soʻragan, chunki Xalilzod Baradar Afgʻonistondagi tinchlik jarayoniga yordam berishi mumkinligiga ishongan<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative|sarlavha=Pakistan frees Taliban co-founder at US request; will play constructive role in Afghan peace initiative|ish=National Herald|sana=9 February 2019|kirish sanasi=9 February 2019|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815120125/https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative}}</ref>. === Chiqarilgandan keyingi ish faoliyati === [[Fayl:Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_(50333305012).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg|thumb| Delegatsiya AQSh vakili Zalmay Halilzod (2-chapda) va Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] bilan uchrashdi; Abdul G‘ani Baradar (chapda 4), Abdul Hakim Ishoqzoy (chapda 5); [[Suhail Shaheen|Suhayl Shoxin]] (oʻngda). 2020-yil sentabr.]] Baradar 2019-yil yanvarida, Pokiston uni ozod qilganidan taxminan uch oy o‘tib, Tolibon oliy rahbarining o‘rinbosari va Tolibonning Qatar poytaxti Dohadagi siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan edi<ref name="LWJ">{{Veb manbasi|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php|ish=[[Long War Journal]]|sarlavha=Mullah Beradar appointed head of Taliban's 'political office' in Qatar|ism=Bill|muallif=Roggio|sana=24 January 2019|iqtibos='In accordance with the decree issued by the Leader of Islamic Emirate, the esteemed Mullah Abdul Ghani Beradar has been appointed as the deputy of the Leader in Political Affairs and the chief of the Political Office of the Islamic Emirate,' the Taliban statement said.|kirish sanasi=29 January 2019|arxivsana=27 January 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190127074625/https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 January 2019 |title=Taliban Brings Released Leader into Peace Talks with U.S. |work=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]] |url=https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |url-status=live |access-date=30 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210831044720/https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |archive-date=31 August 2021}}</ref>. U rahbarning uchta oʻrinbosari ichida eng kattasi edi, qolgan ikkitasi Sirojuddin Hoqoniy va Mulla Yoqub edi<ref name="Economist_blasts">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2021 |title=Blasts at Kabul airport make the Afghan evacuation grimmer still |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830234815/https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |archive-date=30 August 2021}}</ref>. ''The Economist'' va ''The Diplomat'' nashrlariga koʻra, u oliy rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzoda]] qoʻl ostida xizmat qilgan boʻlsa-da, Baradar Tolibonning [[De facto|amaldagi]] rahbari sifatida koʻrilgan<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHänni2018">Hänni, Adrian (30 October 2018). </cite></ref><ref name="Economist_who">{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2021 |title=Who is Mullah Abdul Ghani Baradar, the Taliban's de facto leader? |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830165034/https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |archive-date=30 August 2021}}</ref>. AQSh Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] Afgʻonistonning oʻsha paytdagi prezidenti [[Ashraf Gʻani|Ashraf Gʻani]] bilan uchrashuvda uni „juda murakkab oʻyinchi“ deb atadi<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-12-10|sarlavha=The Secret History of the U.S. Diplomatic Failure in Afghanistan|url=https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan|kirish sanasi=2021-12-11|ish=The New Yorker|til=en-US|arxivsana=11 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211211135914/https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan}}</ref>. 2020-yil fevral oyida Baradar Tolibon nomidan AQSh kuchlarini Afg‘onistondan olib chiqib ketish bo‘yicha [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Doha kelishuvini]] imzoladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 February 2020 |title=Trump says Taliban deal to 'bring our people home' |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |url-status=live |access-date=1 March 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200301004756/https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |archive-date=1 March 2020}}</ref>. 2021-yil 17-avgustda Baradar 2001-yilda birinchi Tolibon hukumati qulaganidan beri birinchi marta Afg‘onistonga qaytdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html|sarlavha=Taliban says co-founder Abdul Ghani Baradar has arrived in Afghanistan|sana=17 August 2021|ish=Axios|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=18 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818122410/https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html}}</ref>. 2021-yil avgustida [[Ashraf Gʻani|Ashraf G‘ani]] [[Kobulning qulashi (2021)|hukumati Tolibon tomonidan ag‘darilganidan]] so‘ng u Afg‘oniston prezidenti bo‘lishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar declared Afghanistan's new President|url=https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=ummid|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815185100/https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar, One of the Co-founders of Taliban, Likely to be Afghanistan's New President|url=https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=News18|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815192611/https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html}}</ref> 2021-yil 23-avgust kuni [[Markaziy Razvedka Boshqarmasi|Markaziy razvedka boshqarmasi]] direktori Uilyam J. Berns Kobulda Baradar bilan yashirin uchrashuv o‘tkazdi va AQSh qo‘shinlarini Afg‘onistondan olib chiqish uchun 31-avgustgacha bo‘lgan muddatni muhokama qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA director met Taliban leader in Afghanistan on Monday -sources |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830013332/https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |archive-date=30 August 2021}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA chief secretly met with Taliban leader in Kabul: Report |work=Al-Jazeera |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210829075245/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |archive-date=29 August 2021}}</ref> 2021-yil 14-sentabrda Baradar bir necha kundan beri omma oldida ko‘rinmay qolgani va Afg‘onistonning yangi hukumatidagi hokimiyat uchun o‘zaro to‘qnashuvlarda yaralangani yoki halok bo‘lgani haqida mish-mishlar tarqaldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Graham-Harrison |first=Emma |date=14 September 2021 |title=Questions in Kabul as two top Taliban leaders 'missing from public view' |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |url-status=live |access-date=14 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211128142533/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |archive-date=28 November 2021}}</ref>. Ertasi kuni Baradar bilan video intervyu eʼlon qilindi, unda u mish-mishlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2021 |title=Afghanistan: Taliban deputy denies reports of leadership row in new video |work=[[BBC]] |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |url-status=live |access-date=15 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210915224224/https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |archive-date=15 September 2021}}</ref>. === Mukofot va unvonlar === 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida „2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami“ roʻyxatiga kirdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Rashid|ism=Ahmed|sarlavha=Abdul Ghani Baradar: The 100 Most Influential People of 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|ish=time.com|nashriyot=[[Time (magazine)|Time]]|til=en|sana=15 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210915144640/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|arxivsana=15 September 2021}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] azi5gdkhvgx3rfbovmisrrqgdoez824 2725858 2725857 2022-07-30T17:03:57Z ShHamrayev 72833 wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi|name=|native_name=عبدالغني برادر|native_name_lang=|birth_date=[[1963-yil]] 29-sentabr (yoki 1968-yil)|birth_place=Yatimak qishlog'i, , Deh Ravud tumani, Uruzgan Provinsiyasi, Afg'oniston|nationality=[[Afg'on]]|death_date=|death_place=|allegiance={{nowrap|[[Islamic Emirate of Afghanistan (1996–2001)|Islamic Emirate of Afghanistan]]}}|branch=[[Islamic Army of Afghanistan]] (1996-2001)|rank=Corps Commander <br /> Deputy Chief of Staff|commands=|battles=[[Sovet-Afgʻon urushi]]<br />[[Afgʻonistondagi fuqarolar urushi (1996–2001)]]<br />[[Afgʻonistondagi urush (2001–2021)]]|otherparty=|awards=[[Time (jurnal)|Time jurnali]]ning 2021-yildagi 100 ta eng nufuzli insonlar roʻyxatida nomi tilga olingan|ismi=Abdul Gʻani Baradar|asl ismi=Mulla Sahib|tasvir=[[File:Abdul_Ghani_Baradar.jpg|300px|]]|izoh=Baradar. 2020-yil.|lavozim=|boshlanish davri=[[2021-yil]] 7-sentabr|oʻtmishdoshi=Hasan Akhund|bosh vazir=Hasan Akhund|lavozim_2=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining uchinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_2=[[2021-yil]] 15-avgust|lavozimi=[[Afg‘oniston Bosh vazirining iqtisodiy masalalar bo‘yicha birinchi o‘rinbosari vazifasini bajaruvchi]]|lavozim_3=[[Afg‘oniston Islom Amirligining iqtisodiy komissiyasi rahbari]]|boshlanish davri_3=[[2022-yil]]|lavozim_4=[[Afg‘oniston Islom Amirligi siyosiy idorasi rahbari]]|boshlanish davri_4=[[2019-yil]] 24-yanvar|tugash davri_4=[[2021-yil]] 21-avgust|hukumat boshligʻi_4=|oʻtmishdoshi_4=Sher Mohammad Abbas Stanikzai|vorisi_4=Suhail Shaheen|lavozim_5=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining birinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_5=[[2002-yil]] may|tugash davri_5=[[2010-yil]] 8-fevral|hukumat boshligʻi_5=|oʻtmishdoshi_5=Mohammad Rabbani|vorisi_5=Akhtar Mansour|lavozim_6=[[Afg‘oniston mudofaa vaziri o‘rinbosari]]|boshlanish davri_6=[[1996-yil]] 27-sentabr|tugash davri_6=[[1997-yil]] aprel|yetakchi_6=Mullah Omar|vorisi_6=Muhammad Fazl|yetakchi_5=Mullah Omar|yetakchi_4=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_3=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_2=Hibatullah Akhundzada|yetakchi=Hibatullah Akhundzada|qoʻshin turi=Gʻarbiy Afgʻoniston korpusi <br /> Markaziy korpus, Kobul}} [[Fayl:Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg/220px-Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|thumb| Mulla Baradar 2020-yilda Qatarning Doha shahrida Doha kelishuvini imzolash uchun.]] '''Abdul Gʻani Baradar''' (1963-yil 29-sentabr yoki {{Circa}} 1968-yilda tugʻilgan) — Afgʻoniston davlat arbobi va diniy arbobi, ayni paytda [[Afgʻoniston|Afgʻonistonlik]] Abdul Salam Hanafiy va Abdul Kabir bilan birga bosh vazirning birinchi oʻrinbosari vazifasini bajaruvchi. U, shuningdek, [[Tolibon|Tolibonning]] hammuassisi hisoblanadi. Uni Afg‘onistonda sharafli ''mulla bilishadi.'' U 2002-yildan 2010-yilgacha [[Muhammad Umar|Mulla Umarning]] bosh o‘rinbosari bo‘lgan, 2019-yildan esa Tolibonning to‘rtinchi qo‘mondoni, rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzodaning]] uchta o‘rinbosaridan biridir. U 1996-yildan 2001-yilgacha [[Tolibon]] boshqaruvi davrida yuqori lavozimlarda ishlagan. 2001-yilda Tolibon hukumati AQSh boshchiligidagi tashqi kuchlar ishtirokida qulagach, u tashkilotning [[Pokiston|Pokistondagi]] Kvetta Sho‘rosini boshqarishga koʻtarilib, Tolibonning ''amaldagi'' rahbariga aylandi. U 2010-yilda [[Pokiston]] tomonidan qamoqqa tashlangan. Bunga sabab qilib u [[Afgʻoniston Islom Respublikasi|Afg‘oniston hukumati]] bilan tinchlik kelishuvini Pokiston ishtirokisiz yashirincha muhokama qilgani uchun degan ehtimol ko‘rsatiladi. U 2018-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] iltimosiga koʻra ozod etilgan va keyinchalik Tolibon rahbarining oʻrinbosari va [[Qatar|Qatardagi]] siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan. 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida „2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami“ roʻyxatiga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE 100 MOST INFLUENTIAL PEOPLE OF 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar|nashriyot=Time Magazine|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=23 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211123020550/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/}}</ref>. == Yoshligi == Uning tugʻilgan sanasi va joyi haqidagi xabarlar turlicha. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining]] Konsolidatsiyalangan roʻyxatiga koʻra, u taxminan 1968-yilda Afgʻoniston Podsholigining Uruzgon viloyati Deh Ravud tumanidagi Yatimak qishlogʻida tugʻilgan<ref name="VOA_Tanzeem">{{Yangiliklar manbasi |last=Tanzeem |first=Ayesha |date=25 January 2019 |title=Who Is Taliban's New Chief Negotiator? |work=[[Voice of America]] |url=https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |url-status=live |access-date=29 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929213221/https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |archive-date=29 September 2021}}</ref><ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}</ref>. Ammo shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarda uning tug‘ilgan yili 1963-yil<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gupta |first=Shishir |author-link=Shishir Gupta |date=10 September 2021 |title=Mullah Baradar's passport reveals Pak support for Taliban |work=[[Hindustan Times]] |url=https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |url-status=live |access-date=1 October 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211001050637/https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |archive-date=1 October 2021}}</ref> yoki tug‘ilgan sanasi va joyi 1963-yil 29-sentabr O‘ruzg‘on shahri deb ko‘rsatilgan<ref>{{Cite tweet|user=Kalamnigar}}</ref>. U zirak ([[Durroniylar|durroniy va]] [[Pushtunlar|pushtun]] aralashmasi)<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>, Sadozay va [[Popalzay]] qabilasidan<ref>{{Kitob manbasi|first=Antonio|last=Giustozzi|title=Koran, Kalashnikov, and laptop: the neo-Taliban insurgency in Afghanistan|publisher=Columbia University Press|year=2008|isbn=978-0-231-70009-2|page=47|url=https://books.google.com/books?id=LV7-WYlOgRIC&q=mullah+baradar&pg=PA47|accessdate=5 October 2020}}</ref> boʻlgan. Gollandiyalik jurnalist Bette Damning so‘zlariga ko‘ra, u [[Muhammad Umar]] bilan o‘smirlik chog‘larida do‘st bo‘lgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref>''. Newsweek'' maʼlumotlariga koʻra, Umar va Baradar ikki opa-singilga uylanish orqali boja bo‘lgan boʻlishlari mumkin<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}</ref>. Tolibonning birinchi yetakchisi [[Muhammad Umar]] unga „Birodar“<ref name="Green20" /> yoki Mulla Birodar degan maʼnoni anglatuvchi „Baradar“ laqabini qoʻygan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. == Karyera == === Sovet urushi === U 1980-yillarda Qandahorda (asosan Panjvayi hududida) [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushida]] qatnashgan va Sovet qoʻllab-quvvatlagan Afgʻoniston hukumatiga qarshi afgʻon mujohidlari guruhida Umarning oʻrinbosari boʻlib xizmat qilgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref><ref name="FT">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=16 February 2010 |title=Taliban strategist was seen as future negotiator |work=[[Financial Times]] |url=http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217053129/http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |archive-date=17 February 2010}}</ref>. Umar yaqin do‘stliklari tufayli unga „birodar“<ref name="Green20" /> degan nomning „Baradar“ shaklini bergan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. Keyinchalik u Qandahor viloyatining Mayvand shahrida Umar bilan birga madrasani boshqargan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Abdul Ghani Baradar|url=https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|ish=[[Encyclopædia Britannica]]|kirish sanasi=9 December 2021|til=en|sana=4 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211116174626/https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|arxivsana=16 November 2021}}</ref><ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>. === Tolibondagi ish faoliyati === 1994-yilda u, jumladan Umar ham, Afg‘oniston janubida Tolibonga asos solgan to‘rt kishidan biri edi<ref name="BBC_profile_2010">{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Profile: Mullah Abdul Ghani Beradar |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |url-status=live |access-date=19 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218050421/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Tolibon hukmronligi davrida (1996-2001) Baradar turli lavozimlarda ishlagan. Xabarlarga ko‘ra, u Hirot va Nimruz viloyatlari hokimi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 November 2001 |title=The Hunt For Bin Laden |work=[[Time (magazine)|Time]] |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110604103922/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |archive-date=4 June 2011}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|last=Adamec|first=Ludwig W.|url=https://books.google.com/books?id=xyW-uxh7m5gC&q=baradar&pg=PR83|title=Volume 30 of Historical dictionary of Afghan wars, revolutions, and insurgencies|publisher=Rowman & Littlefield|year=2005|isbn=0-8108-4948-8|page=lxxxiii|accessdate=5 October 2020}}</ref> yoki g‘arbiy Afg‘onistondagi korpus qo‘mondoni bo‘lgan<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat departamenti|AQSh Davlat departamentining]] maxfiy nomaʼlum hujjatida u Armiya shtab boshligʻining sobiq oʻrinbosari va Markaziy armiya [[Kobul (shahar)|korpusi]] qoʻmondoni sifatida koʻrsatilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=B1, 1.4(D)|url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100208210326/http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivsana=8 February 2010|kirish sanasi=16 February 2010|nashriyot=[[US State Department]]}}</ref>, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining Konsolidatsiyalangan roʻyxatida esa Mudofaa vaziri oʻrinbosari boʻlgan<ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html „United Nations Security Council Consolidated List“]. </cite></ref>. === Afgʻonistondagi urush === [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|2001-yil 11-sentabr xurujlaridan]] keyin Qoʻshma Shtatlar Afgʻonistonga bostirib kirdi va afgʻon kuchlari yordamida Tolibonni agʻdarib tashladi. Baradar AQSh tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan Shimoliy alyansga qarshi kurashgan va ''Newsweek nashriga'' koʻra, 2001-yil noyabrida Tolibon mudofaasi barbod boʻlayotgan paytda „mototsiklga minib, eski doʻstini [Umarni] togʻlarga xavfsiz joyga olib ketgan“<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Bir hikoyada aytilishicha, AQShga aloqador afgʻon kuchlari oʻsha oyda Baradar va boshqa Tolibon vakillarini qoʻlga olgan, ammo Pokiston razvedkasi ularning ozod etilishini taʼminlagan<ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Mazzetti |first=Mark |last2=Filkins, Dexter |date=16 February 2010 |title=Secret Joint Raid Captures Taliban's Top Commander |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222034255/http://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |archive-date=22 February 2010}}</ref>. Bette Dam tomonidan xabar qilingan yana bir hikoyada aytilishicha, Baradar oʻzining hamkasbi Popalzay qabiladoshi [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] Afgʻonistonga Tolibonga qarshi qoʻllab-quvvatlash uchun kirib kelganida jiddiy xavfdan qutqargan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dam |first=Bette |date=16 February 2010 |title=Mullah Baradar: friend or foe? |publisher=[[Radio Netherlands Worldwide]] |url=http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100219073810/http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |archive-date=19 February 2010}}</ref>. Yangi Afgʻoniston hukumati 2001-yil dekabrdagi Bonn kelishuviga muvofiq tashkil etilgan. Hamid Karzay Afg‘onistonning muvaqqat rahbari, keyinroq esa prezidenti bo‘lib ishlagan. Baradar endi xalqaro kuchlar va yangi tuzilgan Afgʻoniston hukumatiga qarshi kurashayotganini koʻrdi. Dastlabki bosqindan keyingi yillar davomida ko‘plab toliblar qo‘mondonlari, jumladan 2007 yilda Hilmand viloyatida Baradarning raqibi Dadulloh ham o‘ldirilgan. Baradar oxir-oqibat Kvetta Shurasini boshqarishga koʻtarildi va Pokistondan qoʻzgʻolonni boshqarib, Tolibonning amalda rahbariga aylandi<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Gʻarb diplomatlari uni Shoʻroda afgʻon hukumati bilan aloqa qilish uchun ochiqroq va Pokiston Xizmatlararo razvedkasi taʼsiriga chidamliroq boʻlganlar qatorida deb hisoblashgan<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}</ref>. Kelib chiqishiga koʻra u „eski uslubdagi pushtun qabila boshligʻi“ va konsensus yaratuvchisi sifatida tasvirlangan<ref name="Moreau" />. Harbiy harakatlariga qaramay, Baradar, xususan, 2004 va 2009-yillarda tinchlik muzokaralarini boshlashga urinishlar ortida turgani<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> va keng tarqalgan muzokaralar olib borilgan tinchlik bitimining potentsial asosiy qismi sifatida koʻrilgani xabar qilingan. === Pokistondagi qamoq, 2010-2018-yillar === Baradar Pokistonning Xizmatlararo razvedka boshqarmasi (ISI) tomonidan 2010-yil yanvar oyi<ref name="nyt-extra-prize" /> yoki fevral oyi boshida<ref name="BBC20100216">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban commander Mullah Beradar 'seized in Pakistan' |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218044645/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref> [[Karachi|Karachi shahrida]] hibsga olingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Saeed |date=16 February 2010 |title=Afghanistan's No. 2 Taliban leader captured in Pakistan |publisher=[[McClatchy News Service]] |url=http://www.mcclatchydc.com/homepage/story/85369.html |access-date=16 February 2010}}</ref><ref name="Cnn2010-02-16">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Capture may be turning point in Taliban fight |publisher=CNN |url=http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107105416/http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |archive-date=7 November 2012}}</ref><ref name="ap-newblow">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban leader's arrest a new blow to insurgents |publisher=Yahoo! News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |url-status=dead |access-date=14 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222231953/http://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |archive-date=22 February 2010}}</ref><ref name="ap-hails">{{Yangiliklar manbasi |last=Zengerle |first=Patricia |date=17 February 2010 |title=White House hails capture of Taliban leader |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |url-status=live |access-date=30 June 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201116033804/https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |archive-date=16 November 2020 |quote='a big success for our mutual efforts in the region,' spokesman Robert Gibbs said, breaking the White House's silence on the capture of Mullah Abdul Ghani Baradar.}}</ref>. Pokiston uning hibsga olinganini bir haftadan so‘ng tasdiqladi, Pokiston ichki ishlar vaziri Rahmon Malik esa hibsga AQSh agentlari aloqadorligi haqidagi xabarlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Pakistan confirms Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217052223/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |archive-date=17 February 2010}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' hibsga olinganidan koʻp oʻtmay xabar berishicha, Amerika razvedka idoralari Pokiston aksilterror zobitlariga Baradar bilan aloqasi boʻlgan jangarilar uchrashuvi haqida xabar bergan, biroq bir necha kishi hibsga olinganidan keyingina Baradarning oʻzi bir necha kishi hibsga olinganini tushungan<ref name="nyt-extra-prize">{{Yangiliklar manbasi |last=Shane |first=Scott |last2=Schmitt |first2=Eric |date=18 February 2010 |title=In Pakistan Raid, Taliban Chief was Extra Prize |work=[[The New York Times]]}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' bir necha oy oʻtib xabar berishicha, Pokiston rasmiylari oʻshanda Baradarning oʻzini nishonga olganliklarini daʼvo qilishgan, chunki u uzoq vaqtdan beri Tolibonni qoʻllab-quvvatlab kelayotgan Pokiston ishtirokisiz Afgʻoniston hukumati bilan tinchlik kelishuvini muhokama qilgan. Ularning taʼkidlashicha, ISI Baradarning uyali telefonini Karachi hududiga kuzatuvga qoʻygan, Markaziy razvedka boshqarmasini uning aniq manzilini aniqlash uchun yanada murakkab kuzatuv moslamasidan foydalanishga chaqirgan va keyin pokistonliklar uni hibsga olish oʻtishgan. " ''Nyu-York Times'' " gazetasi voqealar va xulosalar haligacha noaniq, degan xulosaga keldi<ref name="nyt-motive">{{Yangiliklar manbasi |last=Filkins |first=Dexter |author-link=Dexter Filkins |date=22 August 2010 |title=Pakistanis Tell of Motive in Taliban Leader's Arrest |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Bu voqea Pokiston matbuotida faqat yengil yoritilgan edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Khan |first=M. Ilyas |date=17 February 2010 |title='Muted' Pakistan media response to Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218045137/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Abdul Qayyum Zokir Baradar hibsga olinganidan keyin Tolibon harbiy rahbari bo‘ldi. [[Fayl:Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_(49601220548).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg|thumb| AQSh vakili Zalmay Xalilzod (chapda) va Baradar (o‘ngda) 2020-yil 29-fevralda Qatar poytaxti Doha shahrida [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Afg‘onistonga tinchlik o‘rnatish to‘g‘risidagi bitimni imzoladilar.]]]] Garchi baʼzi tahlilchilar Baradarning hibsga olinishini Pokiston pozitsiyasining sezilarli oʻzgarishi deb bilishsa-da<ref name="globe-smart">{{Yangiliklar manbasi |last=Eric Rosenbach |date=21 February 2010 |title=Pakistan Smart to Hit Taliban |work=The Boston Globe |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220209/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |archive-date=4 March 2016 |quote=The capture of Baradar and the Afghan Taliban governors is only the most recent and highly visible signal of the possible shift.}}</ref>, boshqalar Pokiston Baradarni Karzay hukumati bilan muzokaralarini toʻxtatish, Pokiston afgʻon siyosatidan joy olishi uchun hibsga olganini daʼvo qilishdi<ref name="us-diplomatic-cable">{{Veb manbasi|sarlavha=Leaked US diplomatic cable Wikileaks ref number 10KABUL693|muallif=American Embassy in Kabul|nashriyot=WikiLeaks|sana=10 February 2010|url=http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|kirish sanasi=8 December 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101208034037/http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|arxivsana=8 December 2010}}</ref> — chunki ular oʻrtasidagi kelishuv Tolibon va Karzay hukumati Pokistonni Afgʻonistondagi taʼsiridan mahrum qilishi mumkin<ref name="globe-editorial">{{Yangiliklar manbasi |date=22 February 2010 |title=Pakistan's Complicated Motives |work=The Boston Globe |department=Editorial |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304100507/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |archive-date=4 March 2016 |quote=An agreement between the Taliban and the Karzai government could deprive Pakistan of influence in next-door Afghanistan.}}</ref>. Boshqa bir fikrga koʻra, pokistonlik general Ashfaq Parvez Kayoniy oʻz karerasini 2010-yil noyabrida belgilangan nafaqaga chiqish muddatini uzaytirish uchun bir qator toliblarning hibsga olinishidan foydalangan. Nazariyaga koʻra, bu uning amerikalik siyosatchilar orasidagi obroʻsini oshiradi va shu tariqa Pokiston hukumatini ushlab turish uchun bosim oʻtkazadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shahzad |first=Syed Saleem |date=23 February 2010 |title=Pakistan: Detained Taliban leaders 'linked to ISI' |publisher=[[Adnkronos]] |url=http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |url-status=dead |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100224210812/http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |archive-date=24 February 2010}}</ref>. Afgʻoniston hukumati Baradar bilan maxfiy muzokaralar olib borayotgani va uning hibsga olinishi prezident [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] gʻazablantirgani aytiladi<ref>Riechmann, Deb; Gannon, Kathy (15 March 2010). </ref>. Pokiston rasmiy ravishda soʻralsa, Baradarni Afgʻonistonga yetkazib beradi<ref>{{Citation|first1=Zahid|last=Hussain|title=Pakistan Offers Taliban Official to Afghans|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703510204575085430452913408?mod=WSJ_latestheadlines|journal=[[The Wall Street Journal]]|date=24 February 2010|access-date=24 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100225034754/http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703510204575085430452913408.html?mod=WSJ_latestheadlines|archivedate=25 February 2010}}</ref> va uni [[Ekstraditsiya|ekstraditsiya qilish]] davom etyapti<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Salahuddin |first=Sayed |date=25 February 2010 |title=Pakistan to hand over Taliban No 2, says Afghanistan |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |url-status=live |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210812173357/https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |archive-date=12 August 2021}}</ref>, degan qayta-qayta daʼvolarga qaramay, u Pokiston 2012-yil noyabrida ozod qilgan toʻqqiz nafar toliblar guruhidan chiqarib tashlandi<ref>Baqir Sajjad Syed (13 November 2012). </ref><ref name="nyt-prisoners">{{Yangiliklar manbasi |last=Nordland |first=Rod |date=17 November 2012 |title=More Taliban Prisoners May Be Released |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Oxir-oqibat, 2018-yil oktabr oyi oʻrtalarida uni ozod qilishdi<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBorger2021">Borger, Julian (15 August 2021). </cite></ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 August 2021 |title=Who is Abdul Ghani Baradar, the man who led the Taliban takeover of Afghanistan? |work=[[The Times of Israel]] |url=https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210817214853/https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |archive-date=17 August 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html|sarlavha=Taliban Deputy Is Released Amid Push for Afghan Peace Talks|ism=Mujib|muallif=Mashal|sana=25 October 2018|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=28 October 2018|arxivsana=28 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181028190322/https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ahmad |first=Jibran |date=26 October 2018 |title=Pakistan releases two senior Taliban commanders – sources |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |url-status=live |access-date=27 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210827102356/https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |archive-date=27 August 2021}}</ref>. Vashington maxsus vakili Zalmay Xalilzodning aytishicha, u Pokistondan uni ozod qilishni soʻragan, chunki Xalilzod Baradar Afgʻonistondagi tinchlik jarayoniga yordam berishi mumkinligiga ishongan<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative|sarlavha=Pakistan frees Taliban co-founder at US request; will play constructive role in Afghan peace initiative|ish=National Herald|sana=9 February 2019|kirish sanasi=9 February 2019|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815120125/https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative}}</ref>. === Chiqarilgandan keyingi ish faoliyati === [[Fayl:Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_(50333305012).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg|thumb| Delegatsiya AQSh vakili Zalmay Halilzod (2-chapda) va Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] bilan uchrashdi; Abdul G‘ani Baradar (chapda 4), Abdul Hakim Ishoqzoy (chapda 5); [[Suhail Shaheen|Suhayl Shoxin]] (oʻngda). 2020-yil sentabr.]] Baradar 2019-yil yanvarida, Pokiston uni ozod qilganidan taxminan uch oy o‘tib, Tolibon oliy rahbarining o‘rinbosari va Tolibonning Qatar poytaxti Dohadagi siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan edi<ref name="LWJ">{{Veb manbasi|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php|ish=[[Long War Journal]]|sarlavha=Mullah Beradar appointed head of Taliban's 'political office' in Qatar|ism=Bill|muallif=Roggio|sana=24 January 2019|iqtibos='In accordance with the decree issued by the Leader of Islamic Emirate, the esteemed Mullah Abdul Ghani Beradar has been appointed as the deputy of the Leader in Political Affairs and the chief of the Political Office of the Islamic Emirate,' the Taliban statement said.|kirish sanasi=29 January 2019|arxivsana=27 January 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190127074625/https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 January 2019 |title=Taliban Brings Released Leader into Peace Talks with U.S. |work=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]] |url=https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |url-status=live |access-date=30 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210831044720/https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |archive-date=31 August 2021}}</ref>. U rahbarning uchta oʻrinbosari ichida eng kattasi edi, qolgan ikkitasi Sirojuddin Hoqoniy va Mulla Yoqub edi<ref name="Economist_blasts">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2021 |title=Blasts at Kabul airport make the Afghan evacuation grimmer still |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830234815/https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |archive-date=30 August 2021}}</ref>. ''The Economist'' va ''The Diplomat'' nashrlariga koʻra, u oliy rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzoda]] qoʻl ostida xizmat qilgan boʻlsa-da, Baradar Tolibonning [[De facto|amaldagi]] rahbari sifatida koʻrilgan<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHänni2018">Hänni, Adrian (30 October 2018). </cite></ref><ref name="Economist_who">{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2021 |title=Who is Mullah Abdul Ghani Baradar, the Taliban's de facto leader? |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830165034/https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |archive-date=30 August 2021}}</ref>. AQSh Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] Afgʻonistonning oʻsha paytdagi prezidenti [[Ashraf Gʻani|Ashraf Gʻani]] bilan uchrashuvda uni „juda murakkab oʻyinchi“ deb atadi<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-12-10|sarlavha=The Secret History of the U.S. Diplomatic Failure in Afghanistan|url=https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan|kirish sanasi=2021-12-11|ish=The New Yorker|til=en-US|arxivsana=11 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211211135914/https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan}}</ref>. 2020-yil fevral oyida Baradar Tolibon nomidan AQSh kuchlarini Afg‘onistondan olib chiqib ketish bo‘yicha [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Doha kelishuvini]] imzoladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 February 2020 |title=Trump says Taliban deal to 'bring our people home' |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |url-status=live |access-date=1 March 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200301004756/https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |archive-date=1 March 2020}}</ref>. 2021-yil 17-avgustda Baradar 2001-yilda birinchi Tolibon hukumati qulaganidan beri birinchi marta Afg‘onistonga qaytdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html|sarlavha=Taliban says co-founder Abdul Ghani Baradar has arrived in Afghanistan|sana=17 August 2021|ish=Axios|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=18 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818122410/https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html}}</ref>. 2021-yil avgustida [[Ashraf Gʻani|Ashraf G‘ani]] [[Kobulning qulashi (2021)|hukumati Tolibon tomonidan ag‘darilganidan]] so‘ng u Afg‘oniston prezidenti bo‘lishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar declared Afghanistan's new President|url=https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=ummid|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815185100/https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar, One of the Co-founders of Taliban, Likely to be Afghanistan's New President|url=https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=News18|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815192611/https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html}}</ref> 2021-yil 23-avgust kuni [[Markaziy Razvedka Boshqarmasi|Markaziy razvedka boshqarmasi]] direktori Uilyam J. Berns Kobulda Baradar bilan yashirin uchrashuv o‘tkazdi va AQSh qo‘shinlarini Afg‘onistondan olib chiqish uchun 31-avgustgacha bo‘lgan muddatni muhokama qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA director met Taliban leader in Afghanistan on Monday -sources |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830013332/https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |archive-date=30 August 2021}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA chief secretly met with Taliban leader in Kabul: Report |work=Al-Jazeera |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210829075245/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |archive-date=29 August 2021}}</ref> 2021-yil 14-sentabrda Baradar bir necha kundan beri omma oldida ko‘rinmay qolgani va Afg‘onistonning yangi hukumatidagi hokimiyat uchun o‘zaro to‘qnashuvlarda yaralangani yoki halok bo‘lgani haqida mish-mishlar tarqaldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Graham-Harrison |first=Emma |date=14 September 2021 |title=Questions in Kabul as two top Taliban leaders 'missing from public view' |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |url-status=live |access-date=14 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211128142533/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |archive-date=28 November 2021}}</ref>. Ertasi kuni Baradar bilan video intervyu eʼlon qilindi, unda u mish-mishlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2021 |title=Afghanistan: Taliban deputy denies reports of leadership row in new video |work=[[BBC]] |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |url-status=live |access-date=15 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210915224224/https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |archive-date=15 September 2021}}</ref>. === Mukofot va unvonlar === 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida „2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami“ roʻyxatiga kirdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Rashid|ism=Ahmed|sarlavha=Abdul Ghani Baradar: The 100 Most Influential People of 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|ish=time.com|nashriyot=[[Time (magazine)|Time]]|til=en|sana=15 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210915144640/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|arxivsana=15 September 2021}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] nbw9my455k7m4z2c50o9n98o2is7vtx 2725862 2725858 2022-07-30T17:08:54Z ShHamrayev 72833 /* Yoshligi */ wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi|name=|native_name=عبدالغني برادر|native_name_lang=|birth_date=[[1963-yil]] 29-sentabr (yoki 1968-yil)|birth_place=Yatimak qishlog'i, , Deh Ravud tumani, Uruzgan Provinsiyasi, Afg'oniston|nationality=[[Afg'on]]|death_date=|death_place=|allegiance={{nowrap|[[Islamic Emirate of Afghanistan (1996–2001)|Islamic Emirate of Afghanistan]]}}|branch=[[Islamic Army of Afghanistan]] (1996-2001)|rank=Corps Commander <br /> Deputy Chief of Staff|commands=|battles=[[Sovet-Afgʻon urushi]]<br />[[Afgʻonistondagi fuqarolar urushi (1996–2001)]]<br />[[Afgʻonistondagi urush (2001–2021)]]|otherparty=|awards=[[Time (jurnal)|Time jurnali]]ning 2021-yildagi 100 ta eng nufuzli insonlar roʻyxatida nomi tilga olingan|ismi=Abdul Gʻani Baradar|asl ismi=Mulla Sahib|tasvir=[[File:Abdul_Ghani_Baradar.jpg|300px|]]|izoh=Baradar. 2020-yil.|lavozim=|boshlanish davri=[[2021-yil]] 7-sentabr|oʻtmishdoshi=Hasan Akhund|bosh vazir=Hasan Akhund|lavozim_2=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining uchinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_2=[[2021-yil]] 15-avgust|lavozimi=[[Afg‘oniston Bosh vazirining iqtisodiy masalalar bo‘yicha birinchi o‘rinbosari vazifasini bajaruvchi]]|lavozim_3=[[Afg‘oniston Islom Amirligining iqtisodiy komissiyasi rahbari]]|boshlanish davri_3=[[2022-yil]]|lavozim_4=[[Afg‘oniston Islom Amirligi siyosiy idorasi rahbari]]|boshlanish davri_4=[[2019-yil]] 24-yanvar|tugash davri_4=[[2021-yil]] 21-avgust|hukumat boshligʻi_4=|oʻtmishdoshi_4=Sher Mohammad Abbas Stanikzai|vorisi_4=Suhail Shaheen|lavozim_5=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining birinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_5=[[2002-yil]] may|tugash davri_5=[[2010-yil]] 8-fevral|hukumat boshligʻi_5=|oʻtmishdoshi_5=Mohammad Rabbani|vorisi_5=Akhtar Mansour|lavozim_6=[[Afg‘oniston mudofaa vaziri o‘rinbosari]]|boshlanish davri_6=[[1996-yil]] 27-sentabr|tugash davri_6=[[1997-yil]] aprel|yetakchi_6=Mullah Omar|vorisi_6=Muhammad Fazl|yetakchi_5=Mullah Omar|yetakchi_4=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_3=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_2=Hibatullah Akhundzada|yetakchi=Hibatullah Akhundzada|qoʻshin turi=Gʻarbiy Afgʻoniston korpusi <br /> Markaziy korpus, Kobul}} [[Fayl:Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg/220px-Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|thumb| Mulla Baradar 2020-yilda Qatarning Doha shahrida Doha kelishuvini imzolash uchun.]] '''Abdul Gʻani Baradar''' (1963-yil 29-sentabr yoki {{Circa}} 1968-yilda tugʻilgan) — Afgʻoniston davlat arbobi va diniy arbobi, ayni paytda [[Afgʻoniston|Afgʻonistonlik]] Abdul Salam Hanafiy va Abdul Kabir bilan birga bosh vazirning birinchi oʻrinbosari vazifasini bajaruvchi. U, shuningdek, [[Tolibon|Tolibonning]] hammuassisi hisoblanadi. Uni Afg‘onistonda sharafli ''mulla bilishadi.'' U 2002-yildan 2010-yilgacha [[Muhammad Umar|Mulla Umarning]] bosh o‘rinbosari bo‘lgan, 2019-yildan esa Tolibonning to‘rtinchi qo‘mondoni, rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzodaning]] uchta o‘rinbosaridan biridir. U 1996-yildan 2001-yilgacha [[Tolibon]] boshqaruvi davrida yuqori lavozimlarda ishlagan. 2001-yilda Tolibon hukumati AQSh boshchiligidagi tashqi kuchlar ishtirokida qulagach, u tashkilotning [[Pokiston|Pokistondagi]] Kvetta Sho‘rosini boshqarishga koʻtarilib, Tolibonning ''amaldagi'' rahbariga aylandi. U 2010-yilda [[Pokiston]] tomonidan qamoqqa tashlangan. Bunga sabab qilib u [[Afgʻoniston Islom Respublikasi|Afg‘oniston hukumati]] bilan tinchlik kelishuvini Pokiston ishtirokisiz yashirincha muhokama qilgani uchun degan ehtimol ko‘rsatiladi. U 2018-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] iltimosiga koʻra ozod etilgan va keyinchalik Tolibon rahbarining oʻrinbosari va [[Qatar|Qatardagi]] siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan. 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida „2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami“ roʻyxatiga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE 100 MOST INFLUENTIAL PEOPLE OF 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar|nashriyot=Time Magazine|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=23 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211123020550/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/}}</ref>. == Yoshligi == Uning tugʻilgan sanasi va joyi haqidagi xabarlar turlicha. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining]] Konsolidatsiyalangan roʻyxatiga koʻra, u taxminan 1968-yilda Afgʻoniston Podsholigining Uruzgon viloyati Deh Ravud tumanidagi Yatimak qishlogʻida tugʻilgan<ref name="VOA_Tanzeem">{{Yangiliklar manbasi |last=Tanzeem |first=Ayesha |date=25 January 2019 |title=Who Is Taliban's New Chief Negotiator? |work=[[Voice of America]] |url=https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |url-status=live |access-date=29 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929213221/https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |archive-date=29 September 2021}}</ref><ref>https://www.un.org/securitycouncil/sanctions/information</ref>. Ammo shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarda uning tug‘ilgan yili 1963-yil<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gupta |first=Shishir |author-link=Shishir Gupta |date=10 September 2021 |title=Mullah Baradar's passport reveals Pak support for Taliban |work=[[Hindustan Times]] |url=https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |url-status=live |access-date=1 October 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211001050637/https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |archive-date=1 October 2021}}</ref> yoki tug‘ilgan sanasi va joyi 1963-yil 29-sentabr O‘ruzg‘on shahri deb ko‘rsatilgan<ref>{{Cite tweet|user=Kalamnigar}}</ref>. U zirak ([[Durroniylar|durroniy va]] [[Pushtunlar|pushtun]] aralashmasi)<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>, Sadozay va [[Popalzay]] qabilasidan<ref>{{Kitob manbasi|first=Antonio|last=Giustozzi|title=Koran, Kalashnikov, and laptop: the neo-Taliban insurgency in Afghanistan|publisher=Columbia University Press|year=2008|isbn=978-0-231-70009-2|page=47|url=https://books.google.com/books?id=LV7-WYlOgRIC&q=mullah+baradar&pg=PA47|accessdate=5 October 2020}}</ref> boʻlgan. Gollandiyalik jurnalist Bette Damning so‘zlariga ko‘ra, u [[Muhammad Umar]] bilan o‘smirlik chog‘larida do‘st bo‘lgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref>''. Newsweek'' maʼlumotlariga koʻra, Umar va Baradar ikki opa-singilga uylanish orqali boja bo‘lgan boʻlishlari mumkin<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}</ref>. Tolibonning birinchi yetakchisi [[Muhammad Umar]] unga „Birodar“<ref name="Green20" /> yoki Mulla Birodar degan maʼnoni anglatuvchi „Baradar“ laqabini qoʻygan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. == Karyera == === Sovet urushi === U 1980-yillarda Qandahorda (asosan Panjvayi hududida) [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushida]] qatnashgan va Sovet qoʻllab-quvvatlagan Afgʻoniston hukumatiga qarshi afgʻon mujohidlari guruhida Umarning oʻrinbosari boʻlib xizmat qilgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref><ref name="FT">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=16 February 2010 |title=Taliban strategist was seen as future negotiator |work=[[Financial Times]] |url=http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217053129/http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |archive-date=17 February 2010}}</ref>. Umar yaqin do‘stliklari tufayli unga „birodar“<ref name="Green20" /> degan nomning „Baradar“ shaklini bergan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. Keyinchalik u Qandahor viloyatining Mayvand shahrida Umar bilan birga madrasani boshqargan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Abdul Ghani Baradar|url=https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|ish=[[Encyclopædia Britannica]]|kirish sanasi=9 December 2021|til=en|sana=4 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211116174626/https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|arxivsana=16 November 2021}}</ref><ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>. === Tolibondagi ish faoliyati === 1994-yilda u, jumladan Umar ham, Afg‘oniston janubida Tolibonga asos solgan to‘rt kishidan biri edi<ref name="BBC_profile_2010">{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Profile: Mullah Abdul Ghani Beradar |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |url-status=live |access-date=19 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218050421/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Tolibon hukmronligi davrida (1996-2001) Baradar turli lavozimlarda ishlagan. Xabarlarga ko‘ra, u Hirot va Nimruz viloyatlari hokimi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 November 2001 |title=The Hunt For Bin Laden |work=[[Time (magazine)|Time]] |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110604103922/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |archive-date=4 June 2011}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|last=Adamec|first=Ludwig W.|url=https://books.google.com/books?id=xyW-uxh7m5gC&q=baradar&pg=PR83|title=Volume 30 of Historical dictionary of Afghan wars, revolutions, and insurgencies|publisher=Rowman & Littlefield|year=2005|isbn=0-8108-4948-8|page=lxxxiii|accessdate=5 October 2020}}</ref> yoki g‘arbiy Afg‘onistondagi korpus qo‘mondoni bo‘lgan<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat departamenti|AQSh Davlat departamentining]] maxfiy nomaʼlum hujjatida u Armiya shtab boshligʻining sobiq oʻrinbosari va Markaziy armiya [[Kobul (shahar)|korpusi]] qoʻmondoni sifatida koʻrsatilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=B1, 1.4(D)|url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100208210326/http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivsana=8 February 2010|kirish sanasi=16 February 2010|nashriyot=[[US State Department]]}}</ref>, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining Konsolidatsiyalangan roʻyxatida esa Mudofaa vaziri oʻrinbosari boʻlgan<ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html „United Nations Security Council Consolidated List“]. </cite></ref>. === Afgʻonistondagi urush === [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|2001-yil 11-sentabr xurujlaridan]] keyin Qoʻshma Shtatlar Afgʻonistonga bostirib kirdi va afgʻon kuchlari yordamida Tolibonni agʻdarib tashladi. Baradar AQSh tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan Shimoliy alyansga qarshi kurashgan va ''Newsweek nashriga'' koʻra, 2001-yil noyabrida Tolibon mudofaasi barbod boʻlayotgan paytda „mototsiklga minib, eski doʻstini [Umarni] togʻlarga xavfsiz joyga olib ketgan“<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Bir hikoyada aytilishicha, AQShga aloqador afgʻon kuchlari oʻsha oyda Baradar va boshqa Tolibon vakillarini qoʻlga olgan, ammo Pokiston razvedkasi ularning ozod etilishini taʼminlagan<ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Mazzetti |first=Mark |last2=Filkins, Dexter |date=16 February 2010 |title=Secret Joint Raid Captures Taliban's Top Commander |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222034255/http://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |archive-date=22 February 2010}}</ref>. Bette Dam tomonidan xabar qilingan yana bir hikoyada aytilishicha, Baradar oʻzining hamkasbi Popalzay qabiladoshi [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] Afgʻonistonga Tolibonga qarshi qoʻllab-quvvatlash uchun kirib kelganida jiddiy xavfdan qutqargan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dam |first=Bette |date=16 February 2010 |title=Mullah Baradar: friend or foe? |publisher=[[Radio Netherlands Worldwide]] |url=http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100219073810/http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |archive-date=19 February 2010}}</ref>. Yangi Afgʻoniston hukumati 2001-yil dekabrdagi Bonn kelishuviga muvofiq tashkil etilgan. Hamid Karzay Afg‘onistonning muvaqqat rahbari, keyinroq esa prezidenti bo‘lib ishlagan. Baradar endi xalqaro kuchlar va yangi tuzilgan Afgʻoniston hukumatiga qarshi kurashayotganini koʻrdi. Dastlabki bosqindan keyingi yillar davomida ko‘plab toliblar qo‘mondonlari, jumladan 2007 yilda Hilmand viloyatida Baradarning raqibi Dadulloh ham o‘ldirilgan. Baradar oxir-oqibat Kvetta Shurasini boshqarishga koʻtarildi va Pokistondan qoʻzgʻolonni boshqarib, Tolibonning amalda rahbariga aylandi<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Gʻarb diplomatlari uni Shoʻroda afgʻon hukumati bilan aloqa qilish uchun ochiqroq va Pokiston Xizmatlararo razvedkasi taʼsiriga chidamliroq boʻlganlar qatorida deb hisoblashgan<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}</ref>. Kelib chiqishiga koʻra u „eski uslubdagi pushtun qabila boshligʻi“ va konsensus yaratuvchisi sifatida tasvirlangan<ref name="Moreau" />. Harbiy harakatlariga qaramay, Baradar, xususan, 2004 va 2009-yillarda tinchlik muzokaralarini boshlashga urinishlar ortida turgani<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> va keng tarqalgan muzokaralar olib borilgan tinchlik bitimining potentsial asosiy qismi sifatida koʻrilgani xabar qilingan. === Pokistondagi qamoq, 2010-2018-yillar === Baradar Pokistonning Xizmatlararo razvedka boshqarmasi (ISI) tomonidan 2010-yil yanvar oyi<ref name="nyt-extra-prize" /> yoki fevral oyi boshida<ref name="BBC20100216">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban commander Mullah Beradar 'seized in Pakistan' |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218044645/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref> [[Karachi|Karachi shahrida]] hibsga olingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Saeed |date=16 February 2010 |title=Afghanistan's No. 2 Taliban leader captured in Pakistan |publisher=[[McClatchy News Service]] |url=http://www.mcclatchydc.com/homepage/story/85369.html |access-date=16 February 2010}}</ref><ref name="Cnn2010-02-16">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Capture may be turning point in Taliban fight |publisher=CNN |url=http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107105416/http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |archive-date=7 November 2012}}</ref><ref name="ap-newblow">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban leader's arrest a new blow to insurgents |publisher=Yahoo! News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |url-status=dead |access-date=14 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222231953/http://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |archive-date=22 February 2010}}</ref><ref name="ap-hails">{{Yangiliklar manbasi |last=Zengerle |first=Patricia |date=17 February 2010 |title=White House hails capture of Taliban leader |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |url-status=live |access-date=30 June 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201116033804/https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |archive-date=16 November 2020 |quote='a big success for our mutual efforts in the region,' spokesman Robert Gibbs said, breaking the White House's silence on the capture of Mullah Abdul Ghani Baradar.}}</ref>. Pokiston uning hibsga olinganini bir haftadan so‘ng tasdiqladi, Pokiston ichki ishlar vaziri Rahmon Malik esa hibsga AQSh agentlari aloqadorligi haqidagi xabarlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Pakistan confirms Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217052223/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |archive-date=17 February 2010}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' hibsga olinganidan koʻp oʻtmay xabar berishicha, Amerika razvedka idoralari Pokiston aksilterror zobitlariga Baradar bilan aloqasi boʻlgan jangarilar uchrashuvi haqida xabar bergan, biroq bir necha kishi hibsga olinganidan keyingina Baradarning oʻzi bir necha kishi hibsga olinganini tushungan<ref name="nyt-extra-prize">{{Yangiliklar manbasi |last=Shane |first=Scott |last2=Schmitt |first2=Eric |date=18 February 2010 |title=In Pakistan Raid, Taliban Chief was Extra Prize |work=[[The New York Times]]}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' bir necha oy oʻtib xabar berishicha, Pokiston rasmiylari oʻshanda Baradarning oʻzini nishonga olganliklarini daʼvo qilishgan, chunki u uzoq vaqtdan beri Tolibonni qoʻllab-quvvatlab kelayotgan Pokiston ishtirokisiz Afgʻoniston hukumati bilan tinchlik kelishuvini muhokama qilgan. Ularning taʼkidlashicha, ISI Baradarning uyali telefonini Karachi hududiga kuzatuvga qoʻygan, Markaziy razvedka boshqarmasini uning aniq manzilini aniqlash uchun yanada murakkab kuzatuv moslamasidan foydalanishga chaqirgan va keyin pokistonliklar uni hibsga olish oʻtishgan. " ''Nyu-York Times'' " gazetasi voqealar va xulosalar haligacha noaniq, degan xulosaga keldi<ref name="nyt-motive">{{Yangiliklar manbasi |last=Filkins |first=Dexter |author-link=Dexter Filkins |date=22 August 2010 |title=Pakistanis Tell of Motive in Taliban Leader's Arrest |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Bu voqea Pokiston matbuotida faqat yengil yoritilgan edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Khan |first=M. Ilyas |date=17 February 2010 |title='Muted' Pakistan media response to Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218045137/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Abdul Qayyum Zokir Baradar hibsga olinganidan keyin Tolibon harbiy rahbari bo‘ldi. [[Fayl:Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_(49601220548).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg|thumb| AQSh vakili Zalmay Xalilzod (chapda) va Baradar (o‘ngda) 2020-yil 29-fevralda Qatar poytaxti Doha shahrida [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Afg‘onistonga tinchlik o‘rnatish to‘g‘risidagi bitimni imzoladilar.]]]] Garchi baʼzi tahlilchilar Baradarning hibsga olinishini Pokiston pozitsiyasining sezilarli oʻzgarishi deb bilishsa-da<ref name="globe-smart">{{Yangiliklar manbasi |last=Eric Rosenbach |date=21 February 2010 |title=Pakistan Smart to Hit Taliban |work=The Boston Globe |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220209/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |archive-date=4 March 2016 |quote=The capture of Baradar and the Afghan Taliban governors is only the most recent and highly visible signal of the possible shift.}}</ref>, boshqalar Pokiston Baradarni Karzay hukumati bilan muzokaralarini toʻxtatish, Pokiston afgʻon siyosatidan joy olishi uchun hibsga olganini daʼvo qilishdi<ref name="us-diplomatic-cable">{{Veb manbasi|sarlavha=Leaked US diplomatic cable Wikileaks ref number 10KABUL693|muallif=American Embassy in Kabul|nashriyot=WikiLeaks|sana=10 February 2010|url=http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|kirish sanasi=8 December 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101208034037/http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|arxivsana=8 December 2010}}</ref> — chunki ular oʻrtasidagi kelishuv Tolibon va Karzay hukumati Pokistonni Afgʻonistondagi taʼsiridan mahrum qilishi mumkin<ref name="globe-editorial">{{Yangiliklar manbasi |date=22 February 2010 |title=Pakistan's Complicated Motives |work=The Boston Globe |department=Editorial |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304100507/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |archive-date=4 March 2016 |quote=An agreement between the Taliban and the Karzai government could deprive Pakistan of influence in next-door Afghanistan.}}</ref>. Boshqa bir fikrga koʻra, pokistonlik general Ashfaq Parvez Kayoniy oʻz karerasini 2010-yil noyabrida belgilangan nafaqaga chiqish muddatini uzaytirish uchun bir qator toliblarning hibsga olinishidan foydalangan. Nazariyaga koʻra, bu uning amerikalik siyosatchilar orasidagi obroʻsini oshiradi va shu tariqa Pokiston hukumatini ushlab turish uchun bosim oʻtkazadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shahzad |first=Syed Saleem |date=23 February 2010 |title=Pakistan: Detained Taliban leaders 'linked to ISI' |publisher=[[Adnkronos]] |url=http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |url-status=dead |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100224210812/http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |archive-date=24 February 2010}}</ref>. Afgʻoniston hukumati Baradar bilan maxfiy muzokaralar olib borayotgani va uning hibsga olinishi prezident [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] gʻazablantirgani aytiladi<ref>Riechmann, Deb; Gannon, Kathy (15 March 2010). </ref>. Pokiston rasmiy ravishda soʻralsa, Baradarni Afgʻonistonga yetkazib beradi<ref>{{Citation|first1=Zahid|last=Hussain|title=Pakistan Offers Taliban Official to Afghans|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703510204575085430452913408?mod=WSJ_latestheadlines|journal=[[The Wall Street Journal]]|date=24 February 2010|access-date=24 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100225034754/http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703510204575085430452913408.html?mod=WSJ_latestheadlines|archivedate=25 February 2010}}</ref> va uni [[Ekstraditsiya|ekstraditsiya qilish]] davom etyapti<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Salahuddin |first=Sayed |date=25 February 2010 |title=Pakistan to hand over Taliban No 2, says Afghanistan |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |url-status=live |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210812173357/https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |archive-date=12 August 2021}}</ref>, degan qayta-qayta daʼvolarga qaramay, u Pokiston 2012-yil noyabrida ozod qilgan toʻqqiz nafar toliblar guruhidan chiqarib tashlandi<ref>Baqir Sajjad Syed (13 November 2012). </ref><ref name="nyt-prisoners">{{Yangiliklar manbasi |last=Nordland |first=Rod |date=17 November 2012 |title=More Taliban Prisoners May Be Released |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Oxir-oqibat, 2018-yil oktabr oyi oʻrtalarida uni ozod qilishdi<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBorger2021">Borger, Julian (15 August 2021). </cite></ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 August 2021 |title=Who is Abdul Ghani Baradar, the man who led the Taliban takeover of Afghanistan? |work=[[The Times of Israel]] |url=https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210817214853/https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |archive-date=17 August 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html|sarlavha=Taliban Deputy Is Released Amid Push for Afghan Peace Talks|ism=Mujib|muallif=Mashal|sana=25 October 2018|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=28 October 2018|arxivsana=28 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181028190322/https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ahmad |first=Jibran |date=26 October 2018 |title=Pakistan releases two senior Taliban commanders – sources |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |url-status=live |access-date=27 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210827102356/https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |archive-date=27 August 2021}}</ref>. Vashington maxsus vakili Zalmay Xalilzodning aytishicha, u Pokistondan uni ozod qilishni soʻragan, chunki Xalilzod Baradar Afgʻonistondagi tinchlik jarayoniga yordam berishi mumkinligiga ishongan<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative|sarlavha=Pakistan frees Taliban co-founder at US request; will play constructive role in Afghan peace initiative|ish=National Herald|sana=9 February 2019|kirish sanasi=9 February 2019|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815120125/https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative}}</ref>. === Chiqarilgandan keyingi ish faoliyati === [[Fayl:Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_(50333305012).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg|thumb| Delegatsiya AQSh vakili Zalmay Halilzod (2-chapda) va Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] bilan uchrashdi; Abdul G‘ani Baradar (chapda 4), Abdul Hakim Ishoqzoy (chapda 5); [[Suhail Shaheen|Suhayl Shoxin]] (oʻngda). 2020-yil sentabr.]] Baradar 2019-yil yanvarida, Pokiston uni ozod qilganidan taxminan uch oy o‘tib, Tolibon oliy rahbarining o‘rinbosari va Tolibonning Qatar poytaxti Dohadagi siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan edi<ref name="LWJ">{{Veb manbasi|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php|ish=[[Long War Journal]]|sarlavha=Mullah Beradar appointed head of Taliban's 'political office' in Qatar|ism=Bill|muallif=Roggio|sana=24 January 2019|iqtibos='In accordance with the decree issued by the Leader of Islamic Emirate, the esteemed Mullah Abdul Ghani Beradar has been appointed as the deputy of the Leader in Political Affairs and the chief of the Political Office of the Islamic Emirate,' the Taliban statement said.|kirish sanasi=29 January 2019|arxivsana=27 January 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190127074625/https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 January 2019 |title=Taliban Brings Released Leader into Peace Talks with U.S. |work=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]] |url=https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |url-status=live |access-date=30 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210831044720/https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |archive-date=31 August 2021}}</ref>. U rahbarning uchta oʻrinbosari ichida eng kattasi edi, qolgan ikkitasi Sirojuddin Hoqoniy va Mulla Yoqub edi<ref name="Economist_blasts">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2021 |title=Blasts at Kabul airport make the Afghan evacuation grimmer still |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830234815/https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |archive-date=30 August 2021}}</ref>. ''The Economist'' va ''The Diplomat'' nashrlariga koʻra, u oliy rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzoda]] qoʻl ostida xizmat qilgan boʻlsa-da, Baradar Tolibonning [[De facto|amaldagi]] rahbari sifatida koʻrilgan<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHänni2018">Hänni, Adrian (30 October 2018). </cite></ref><ref name="Economist_who">{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2021 |title=Who is Mullah Abdul Ghani Baradar, the Taliban's de facto leader? |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830165034/https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |archive-date=30 August 2021}}</ref>. AQSh Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] Afgʻonistonning oʻsha paytdagi prezidenti [[Ashraf Gʻani|Ashraf Gʻani]] bilan uchrashuvda uni „juda murakkab oʻyinchi“ deb atadi<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-12-10|sarlavha=The Secret History of the U.S. Diplomatic Failure in Afghanistan|url=https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan|kirish sanasi=2021-12-11|ish=The New Yorker|til=en-US|arxivsana=11 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211211135914/https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan}}</ref>. 2020-yil fevral oyida Baradar Tolibon nomidan AQSh kuchlarini Afg‘onistondan olib chiqib ketish bo‘yicha [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Doha kelishuvini]] imzoladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 February 2020 |title=Trump says Taliban deal to 'bring our people home' |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |url-status=live |access-date=1 March 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200301004756/https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |archive-date=1 March 2020}}</ref>. 2021-yil 17-avgustda Baradar 2001-yilda birinchi Tolibon hukumati qulaganidan beri birinchi marta Afg‘onistonga qaytdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html|sarlavha=Taliban says co-founder Abdul Ghani Baradar has arrived in Afghanistan|sana=17 August 2021|ish=Axios|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=18 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818122410/https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html}}</ref>. 2021-yil avgustida [[Ashraf Gʻani|Ashraf G‘ani]] [[Kobulning qulashi (2021)|hukumati Tolibon tomonidan ag‘darilganidan]] so‘ng u Afg‘oniston prezidenti bo‘lishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar declared Afghanistan's new President|url=https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=ummid|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815185100/https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar, One of the Co-founders of Taliban, Likely to be Afghanistan's New President|url=https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=News18|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815192611/https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html}}</ref> 2021-yil 23-avgust kuni [[Markaziy Razvedka Boshqarmasi|Markaziy razvedka boshqarmasi]] direktori Uilyam J. Berns Kobulda Baradar bilan yashirin uchrashuv o‘tkazdi va AQSh qo‘shinlarini Afg‘onistondan olib chiqish uchun 31-avgustgacha bo‘lgan muddatni muhokama qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA director met Taliban leader in Afghanistan on Monday -sources |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830013332/https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |archive-date=30 August 2021}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA chief secretly met with Taliban leader in Kabul: Report |work=Al-Jazeera |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210829075245/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |archive-date=29 August 2021}}</ref> 2021-yil 14-sentabrda Baradar bir necha kundan beri omma oldida ko‘rinmay qolgani va Afg‘onistonning yangi hukumatidagi hokimiyat uchun o‘zaro to‘qnashuvlarda yaralangani yoki halok bo‘lgani haqida mish-mishlar tarqaldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Graham-Harrison |first=Emma |date=14 September 2021 |title=Questions in Kabul as two top Taliban leaders 'missing from public view' |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |url-status=live |access-date=14 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211128142533/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |archive-date=28 November 2021}}</ref>. Ertasi kuni Baradar bilan video intervyu eʼlon qilindi, unda u mish-mishlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2021 |title=Afghanistan: Taliban deputy denies reports of leadership row in new video |work=[[BBC]] |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |url-status=live |access-date=15 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210915224224/https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |archive-date=15 September 2021}}</ref>. === Mukofot va unvonlar === 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida „2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami“ roʻyxatiga kirdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Rashid|ism=Ahmed|sarlavha=Abdul Ghani Baradar: The 100 Most Influential People of 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|ish=time.com|nashriyot=[[Time (magazine)|Time]]|til=en|sana=15 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210915144640/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|arxivsana=15 September 2021}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] pny6e7mvtkc52on6262j1qo6pdyvko9 2725867 2725862 2022-07-30T17:10:47Z ShHamrayev 72833 /* Yoshligi */ wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi|name=|native_name=عبدالغني برادر|native_name_lang=|birth_date=[[1963-yil]] 29-sentabr (yoki 1968-yil)|birth_place=Yatimak qishlog'i, , Deh Ravud tumani, Uruzgan Provinsiyasi, Afg'oniston|nationality=[[Afg'on]]|death_date=|death_place=|allegiance={{nowrap|[[Islamic Emirate of Afghanistan (1996–2001)|Islamic Emirate of Afghanistan]]}}|branch=[[Islamic Army of Afghanistan]] (1996-2001)|rank=Corps Commander <br /> Deputy Chief of Staff|commands=|battles=[[Sovet-Afgʻon urushi]]<br />[[Afgʻonistondagi fuqarolar urushi (1996–2001)]]<br />[[Afgʻonistondagi urush (2001–2021)]]|otherparty=|awards=[[Time (jurnal)|Time jurnali]]ning 2021-yildagi 100 ta eng nufuzli insonlar roʻyxatida nomi tilga olingan|ismi=Abdul Gʻani Baradar|asl ismi=Mulla Sahib|tasvir=[[File:Abdul_Ghani_Baradar.jpg|300px|]]|izoh=Baradar. 2020-yil.|lavozim=|boshlanish davri=[[2021-yil]] 7-sentabr|oʻtmishdoshi=Hasan Akhund|bosh vazir=Hasan Akhund|lavozim_2=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining uchinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_2=[[2021-yil]] 15-avgust|lavozimi=[[Afg‘oniston Bosh vazirining iqtisodiy masalalar bo‘yicha birinchi o‘rinbosari vazifasini bajaruvchi]]|lavozim_3=[[Afg‘oniston Islom Amirligining iqtisodiy komissiyasi rahbari]]|boshlanish davri_3=[[2022-yil]]|lavozim_4=[[Afg‘oniston Islom Amirligi siyosiy idorasi rahbari]]|boshlanish davri_4=[[2019-yil]] 24-yanvar|tugash davri_4=[[2021-yil]] 21-avgust|hukumat boshligʻi_4=|oʻtmishdoshi_4=Sher Mohammad Abbas Stanikzai|vorisi_4=Suhail Shaheen|lavozim_5=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining birinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_5=[[2002-yil]] may|tugash davri_5=[[2010-yil]] 8-fevral|hukumat boshligʻi_5=|oʻtmishdoshi_5=Mohammad Rabbani|vorisi_5=Akhtar Mansour|lavozim_6=[[Afg‘oniston mudofaa vaziri o‘rinbosari]]|boshlanish davri_6=[[1996-yil]] 27-sentabr|tugash davri_6=[[1997-yil]] aprel|yetakchi_6=Mullah Omar|vorisi_6=Muhammad Fazl|yetakchi_5=Mullah Omar|yetakchi_4=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_3=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_2=Hibatullah Akhundzada|yetakchi=Hibatullah Akhundzada|qoʻshin turi=Gʻarbiy Afgʻoniston korpusi <br /> Markaziy korpus, Kobul}} [[Fayl:Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg/220px-Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|thumb| Mulla Baradar 2020-yilda Qatarning Doha shahrida Doha kelishuvini imzolash uchun.]] '''Abdul Gʻani Baradar''' (1963-yil 29-sentabr yoki {{Circa}} 1968-yilda tugʻilgan) — Afgʻoniston davlat arbobi va diniy arbobi, ayni paytda [[Afgʻoniston|Afgʻonistonlik]] Abdul Salam Hanafiy va Abdul Kabir bilan birga bosh vazirning birinchi oʻrinbosari vazifasini bajaruvchi. U, shuningdek, [[Tolibon|Tolibonning]] hammuassisi hisoblanadi. Uni Afg‘onistonda sharafli ''mulla bilishadi.'' U 2002-yildan 2010-yilgacha [[Muhammad Umar|Mulla Umarning]] bosh o‘rinbosari bo‘lgan, 2019-yildan esa Tolibonning to‘rtinchi qo‘mondoni, rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzodaning]] uchta o‘rinbosaridan biridir. U 1996-yildan 2001-yilgacha [[Tolibon]] boshqaruvi davrida yuqori lavozimlarda ishlagan. 2001-yilda Tolibon hukumati AQSh boshchiligidagi tashqi kuchlar ishtirokida qulagach, u tashkilotning [[Pokiston|Pokistondagi]] Kvetta Sho‘rosini boshqarishga koʻtarilib, Tolibonning ''amaldagi'' rahbariga aylandi. U 2010-yilda [[Pokiston]] tomonidan qamoqqa tashlangan. Bunga sabab qilib u [[Afgʻoniston Islom Respublikasi|Afg‘oniston hukumati]] bilan tinchlik kelishuvini Pokiston ishtirokisiz yashirincha muhokama qilgani uchun degan ehtimol ko‘rsatiladi. U 2018-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] iltimosiga koʻra ozod etilgan va keyinchalik Tolibon rahbarining oʻrinbosari va [[Qatar|Qatardagi]] siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan. 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida „2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami“ roʻyxatiga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE 100 MOST INFLUENTIAL PEOPLE OF 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar|nashriyot=Time Magazine|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=23 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211123020550/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/}}</ref>. == Yoshligi == Uning tugʻilgan sanasi va joyi haqidagi xabarlar turlicha. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining]] Konsolidatsiyalangan roʻyxatiga koʻra, u taxminan 1968-yilda Afgʻoniston Podsholigining Uruzgon viloyati Deh Ravud tumanidagi Yatimak qishlogʻida tugʻilgan<ref name="VOA_Tanzeem">{{Yangiliklar manbasi |last=Tanzeem |first=Ayesha |date=25 January 2019 |title=Who Is Taliban's New Chief Negotiator? |work=[[Voice of America]] |url=https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |url-status=live |access-date=29 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929213221/https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |archive-date=29 September 2021}}</ref><ref>https://www.un.org/securitycouncil/sanctions/information</ref>. Ammo shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarda uning tug‘ilgan yili 1963-yil<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gupta |first=Shishir |author-link=Shishir Gupta |date=10 September 2021 |title=Mullah Baradar's passport reveals Pak support for Taliban |work=[[Hindustan Times]] |url=https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |url-status=live |access-date=1 October 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211001050637/https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |archive-date=1 October 2021}}</ref> yoki tug‘ilgan sanasi va joyi 1963-yil 29-sentabr O‘ruzg‘on shahri deb ko‘rsatilgan<ref>https://twitter.com/Kalamnigar/status/1277955793451577344</ref>. U zirak ([[Durroniylar|durroniy va]] [[Pushtunlar|pushtun]] aralashmasi)<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>, Sadozay va [[Popalzay]] qabilasidan<ref>{{Kitob manbasi|first=Antonio|last=Giustozzi|title=Koran, Kalashnikov, and laptop: the neo-Taliban insurgency in Afghanistan|publisher=Columbia University Press|year=2008|isbn=978-0-231-70009-2|page=47|url=https://books.google.com/books?id=LV7-WYlOgRIC&q=mullah+baradar&pg=PA47|accessdate=5 October 2020}}</ref> boʻlgan. Gollandiyalik jurnalist Bette Damning so‘zlariga ko‘ra, u [[Muhammad Umar]] bilan o‘smirlik chog‘larida do‘st bo‘lgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref>''. Newsweek'' maʼlumotlariga koʻra, Umar va Baradar ikki opa-singilga uylanish orqali boja bo‘lgan boʻlishlari mumkin<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}</ref>. Tolibonning birinchi yetakchisi [[Muhammad Umar]] unga „Birodar“<ref name="Green20" /> yoki Mulla Birodar degan maʼnoni anglatuvchi „Baradar“ laqabini qoʻygan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. == Karyera == === Sovet urushi === U 1980-yillarda Qandahorda (asosan Panjvayi hududida) [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushida]] qatnashgan va Sovet qoʻllab-quvvatlagan Afgʻoniston hukumatiga qarshi afgʻon mujohidlari guruhida Umarning oʻrinbosari boʻlib xizmat qilgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref><ref name="FT">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=16 February 2010 |title=Taliban strategist was seen as future negotiator |work=[[Financial Times]] |url=http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217053129/http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |archive-date=17 February 2010}}</ref>. Umar yaqin do‘stliklari tufayli unga „birodar“<ref name="Green20" /> degan nomning „Baradar“ shaklini bergan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. Keyinchalik u Qandahor viloyatining Mayvand shahrida Umar bilan birga madrasani boshqargan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Abdul Ghani Baradar|url=https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|ish=[[Encyclopædia Britannica]]|kirish sanasi=9 December 2021|til=en|sana=4 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211116174626/https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|arxivsana=16 November 2021}}</ref><ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>. === Tolibondagi ish faoliyati === 1994-yilda u, jumladan Umar ham, Afg‘oniston janubida Tolibonga asos solgan to‘rt kishidan biri edi<ref name="BBC_profile_2010">{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Profile: Mullah Abdul Ghani Beradar |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |url-status=live |access-date=19 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218050421/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Tolibon hukmronligi davrida (1996-2001) Baradar turli lavozimlarda ishlagan. Xabarlarga ko‘ra, u Hirot va Nimruz viloyatlari hokimi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 November 2001 |title=The Hunt For Bin Laden |work=[[Time (magazine)|Time]] |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110604103922/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |archive-date=4 June 2011}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|last=Adamec|first=Ludwig W.|url=https://books.google.com/books?id=xyW-uxh7m5gC&q=baradar&pg=PR83|title=Volume 30 of Historical dictionary of Afghan wars, revolutions, and insurgencies|publisher=Rowman & Littlefield|year=2005|isbn=0-8108-4948-8|page=lxxxiii|accessdate=5 October 2020}}</ref> yoki g‘arbiy Afg‘onistondagi korpus qo‘mondoni bo‘lgan<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat departamenti|AQSh Davlat departamentining]] maxfiy nomaʼlum hujjatida u Armiya shtab boshligʻining sobiq oʻrinbosari va Markaziy armiya [[Kobul (shahar)|korpusi]] qoʻmondoni sifatida koʻrsatilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=B1, 1.4(D)|url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100208210326/http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivsana=8 February 2010|kirish sanasi=16 February 2010|nashriyot=[[US State Department]]}}</ref>, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining Konsolidatsiyalangan roʻyxatida esa Mudofaa vaziri oʻrinbosari boʻlgan<ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html „United Nations Security Council Consolidated List“]. </cite></ref>. === Afgʻonistondagi urush === [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|2001-yil 11-sentabr xurujlaridan]] keyin Qoʻshma Shtatlar Afgʻonistonga bostirib kirdi va afgʻon kuchlari yordamida Tolibonni agʻdarib tashladi. Baradar AQSh tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan Shimoliy alyansga qarshi kurashgan va ''Newsweek nashriga'' koʻra, 2001-yil noyabrida Tolibon mudofaasi barbod boʻlayotgan paytda „mototsiklga minib, eski doʻstini [Umarni] togʻlarga xavfsiz joyga olib ketgan“<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Bir hikoyada aytilishicha, AQShga aloqador afgʻon kuchlari oʻsha oyda Baradar va boshqa Tolibon vakillarini qoʻlga olgan, ammo Pokiston razvedkasi ularning ozod etilishini taʼminlagan<ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Mazzetti |first=Mark |last2=Filkins, Dexter |date=16 February 2010 |title=Secret Joint Raid Captures Taliban's Top Commander |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222034255/http://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |archive-date=22 February 2010}}</ref>. Bette Dam tomonidan xabar qilingan yana bir hikoyada aytilishicha, Baradar oʻzining hamkasbi Popalzay qabiladoshi [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] Afgʻonistonga Tolibonga qarshi qoʻllab-quvvatlash uchun kirib kelganida jiddiy xavfdan qutqargan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dam |first=Bette |date=16 February 2010 |title=Mullah Baradar: friend or foe? |publisher=[[Radio Netherlands Worldwide]] |url=http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100219073810/http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |archive-date=19 February 2010}}</ref>. Yangi Afgʻoniston hukumati 2001-yil dekabrdagi Bonn kelishuviga muvofiq tashkil etilgan. Hamid Karzay Afg‘onistonning muvaqqat rahbari, keyinroq esa prezidenti bo‘lib ishlagan. Baradar endi xalqaro kuchlar va yangi tuzilgan Afgʻoniston hukumatiga qarshi kurashayotganini koʻrdi. Dastlabki bosqindan keyingi yillar davomida ko‘plab toliblar qo‘mondonlari, jumladan 2007 yilda Hilmand viloyatida Baradarning raqibi Dadulloh ham o‘ldirilgan. Baradar oxir-oqibat Kvetta Shurasini boshqarishga koʻtarildi va Pokistondan qoʻzgʻolonni boshqarib, Tolibonning amalda rahbariga aylandi<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Gʻarb diplomatlari uni Shoʻroda afgʻon hukumati bilan aloqa qilish uchun ochiqroq va Pokiston Xizmatlararo razvedkasi taʼsiriga chidamliroq boʻlganlar qatorida deb hisoblashgan<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}</ref>. Kelib chiqishiga koʻra u „eski uslubdagi pushtun qabila boshligʻi“ va konsensus yaratuvchisi sifatida tasvirlangan<ref name="Moreau" />. Harbiy harakatlariga qaramay, Baradar, xususan, 2004 va 2009-yillarda tinchlik muzokaralarini boshlashga urinishlar ortida turgani<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> va keng tarqalgan muzokaralar olib borilgan tinchlik bitimining potentsial asosiy qismi sifatida koʻrilgani xabar qilingan. === Pokistondagi qamoq, 2010-2018-yillar === Baradar Pokistonning Xizmatlararo razvedka boshqarmasi (ISI) tomonidan 2010-yil yanvar oyi<ref name="nyt-extra-prize" /> yoki fevral oyi boshida<ref name="BBC20100216">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban commander Mullah Beradar 'seized in Pakistan' |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218044645/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref> [[Karachi|Karachi shahrida]] hibsga olingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Saeed |date=16 February 2010 |title=Afghanistan's No. 2 Taliban leader captured in Pakistan |publisher=[[McClatchy News Service]] |url=http://www.mcclatchydc.com/homepage/story/85369.html |access-date=16 February 2010}}</ref><ref name="Cnn2010-02-16">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Capture may be turning point in Taliban fight |publisher=CNN |url=http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107105416/http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |archive-date=7 November 2012}}</ref><ref name="ap-newblow">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban leader's arrest a new blow to insurgents |publisher=Yahoo! News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |url-status=dead |access-date=14 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222231953/http://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |archive-date=22 February 2010}}</ref><ref name="ap-hails">{{Yangiliklar manbasi |last=Zengerle |first=Patricia |date=17 February 2010 |title=White House hails capture of Taliban leader |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |url-status=live |access-date=30 June 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201116033804/https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |archive-date=16 November 2020 |quote='a big success for our mutual efforts in the region,' spokesman Robert Gibbs said, breaking the White House's silence on the capture of Mullah Abdul Ghani Baradar.}}</ref>. Pokiston uning hibsga olinganini bir haftadan so‘ng tasdiqladi, Pokiston ichki ishlar vaziri Rahmon Malik esa hibsga AQSh agentlari aloqadorligi haqidagi xabarlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Pakistan confirms Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217052223/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |archive-date=17 February 2010}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' hibsga olinganidan koʻp oʻtmay xabar berishicha, Amerika razvedka idoralari Pokiston aksilterror zobitlariga Baradar bilan aloqasi boʻlgan jangarilar uchrashuvi haqida xabar bergan, biroq bir necha kishi hibsga olinganidan keyingina Baradarning oʻzi bir necha kishi hibsga olinganini tushungan<ref name="nyt-extra-prize">{{Yangiliklar manbasi |last=Shane |first=Scott |last2=Schmitt |first2=Eric |date=18 February 2010 |title=In Pakistan Raid, Taliban Chief was Extra Prize |work=[[The New York Times]]}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' bir necha oy oʻtib xabar berishicha, Pokiston rasmiylari oʻshanda Baradarning oʻzini nishonga olganliklarini daʼvo qilishgan, chunki u uzoq vaqtdan beri Tolibonni qoʻllab-quvvatlab kelayotgan Pokiston ishtirokisiz Afgʻoniston hukumati bilan tinchlik kelishuvini muhokama qilgan. Ularning taʼkidlashicha, ISI Baradarning uyali telefonini Karachi hududiga kuzatuvga qoʻygan, Markaziy razvedka boshqarmasini uning aniq manzilini aniqlash uchun yanada murakkab kuzatuv moslamasidan foydalanishga chaqirgan va keyin pokistonliklar uni hibsga olish oʻtishgan. " ''Nyu-York Times'' " gazetasi voqealar va xulosalar haligacha noaniq, degan xulosaga keldi<ref name="nyt-motive">{{Yangiliklar manbasi |last=Filkins |first=Dexter |author-link=Dexter Filkins |date=22 August 2010 |title=Pakistanis Tell of Motive in Taliban Leader's Arrest |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Bu voqea Pokiston matbuotida faqat yengil yoritilgan edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Khan |first=M. Ilyas |date=17 February 2010 |title='Muted' Pakistan media response to Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218045137/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Abdul Qayyum Zokir Baradar hibsga olinganidan keyin Tolibon harbiy rahbari bo‘ldi. [[Fayl:Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_(49601220548).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg|thumb| AQSh vakili Zalmay Xalilzod (chapda) va Baradar (o‘ngda) 2020-yil 29-fevralda Qatar poytaxti Doha shahrida [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Afg‘onistonga tinchlik o‘rnatish to‘g‘risidagi bitimni imzoladilar.]]]] Garchi baʼzi tahlilchilar Baradarning hibsga olinishini Pokiston pozitsiyasining sezilarli oʻzgarishi deb bilishsa-da<ref name="globe-smart">{{Yangiliklar manbasi |last=Eric Rosenbach |date=21 February 2010 |title=Pakistan Smart to Hit Taliban |work=The Boston Globe |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220209/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |archive-date=4 March 2016 |quote=The capture of Baradar and the Afghan Taliban governors is only the most recent and highly visible signal of the possible shift.}}</ref>, boshqalar Pokiston Baradarni Karzay hukumati bilan muzokaralarini toʻxtatish, Pokiston afgʻon siyosatidan joy olishi uchun hibsga olganini daʼvo qilishdi<ref name="us-diplomatic-cable">{{Veb manbasi|sarlavha=Leaked US diplomatic cable Wikileaks ref number 10KABUL693|muallif=American Embassy in Kabul|nashriyot=WikiLeaks|sana=10 February 2010|url=http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|kirish sanasi=8 December 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101208034037/http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|arxivsana=8 December 2010}}</ref> — chunki ular oʻrtasidagi kelishuv Tolibon va Karzay hukumati Pokistonni Afgʻonistondagi taʼsiridan mahrum qilishi mumkin<ref name="globe-editorial">{{Yangiliklar manbasi |date=22 February 2010 |title=Pakistan's Complicated Motives |work=The Boston Globe |department=Editorial |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304100507/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |archive-date=4 March 2016 |quote=An agreement between the Taliban and the Karzai government could deprive Pakistan of influence in next-door Afghanistan.}}</ref>. Boshqa bir fikrga koʻra, pokistonlik general Ashfaq Parvez Kayoniy oʻz karerasini 2010-yil noyabrida belgilangan nafaqaga chiqish muddatini uzaytirish uchun bir qator toliblarning hibsga olinishidan foydalangan. Nazariyaga koʻra, bu uning amerikalik siyosatchilar orasidagi obroʻsini oshiradi va shu tariqa Pokiston hukumatini ushlab turish uchun bosim oʻtkazadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shahzad |first=Syed Saleem |date=23 February 2010 |title=Pakistan: Detained Taliban leaders 'linked to ISI' |publisher=[[Adnkronos]] |url=http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |url-status=dead |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100224210812/http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |archive-date=24 February 2010}}</ref>. Afgʻoniston hukumati Baradar bilan maxfiy muzokaralar olib borayotgani va uning hibsga olinishi prezident [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] gʻazablantirgani aytiladi<ref>Riechmann, Deb; Gannon, Kathy (15 March 2010). </ref>. Pokiston rasmiy ravishda soʻralsa, Baradarni Afgʻonistonga yetkazib beradi<ref>{{Citation|first1=Zahid|last=Hussain|title=Pakistan Offers Taliban Official to Afghans|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703510204575085430452913408?mod=WSJ_latestheadlines|journal=[[The Wall Street Journal]]|date=24 February 2010|access-date=24 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100225034754/http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703510204575085430452913408.html?mod=WSJ_latestheadlines|archivedate=25 February 2010}}</ref> va uni [[Ekstraditsiya|ekstraditsiya qilish]] davom etyapti<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Salahuddin |first=Sayed |date=25 February 2010 |title=Pakistan to hand over Taliban No 2, says Afghanistan |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |url-status=live |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210812173357/https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |archive-date=12 August 2021}}</ref>, degan qayta-qayta daʼvolarga qaramay, u Pokiston 2012-yil noyabrida ozod qilgan toʻqqiz nafar toliblar guruhidan chiqarib tashlandi<ref>Baqir Sajjad Syed (13 November 2012). </ref><ref name="nyt-prisoners">{{Yangiliklar manbasi |last=Nordland |first=Rod |date=17 November 2012 |title=More Taliban Prisoners May Be Released |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Oxir-oqibat, 2018-yil oktabr oyi oʻrtalarida uni ozod qilishdi<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBorger2021">Borger, Julian (15 August 2021). </cite></ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 August 2021 |title=Who is Abdul Ghani Baradar, the man who led the Taliban takeover of Afghanistan? |work=[[The Times of Israel]] |url=https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210817214853/https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |archive-date=17 August 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html|sarlavha=Taliban Deputy Is Released Amid Push for Afghan Peace Talks|ism=Mujib|muallif=Mashal|sana=25 October 2018|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=28 October 2018|arxivsana=28 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181028190322/https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ahmad |first=Jibran |date=26 October 2018 |title=Pakistan releases two senior Taliban commanders – sources |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |url-status=live |access-date=27 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210827102356/https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |archive-date=27 August 2021}}</ref>. Vashington maxsus vakili Zalmay Xalilzodning aytishicha, u Pokistondan uni ozod qilishni soʻragan, chunki Xalilzod Baradar Afgʻonistondagi tinchlik jarayoniga yordam berishi mumkinligiga ishongan<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative|sarlavha=Pakistan frees Taliban co-founder at US request; will play constructive role in Afghan peace initiative|ish=National Herald|sana=9 February 2019|kirish sanasi=9 February 2019|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815120125/https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative}}</ref>. === Chiqarilgandan keyingi ish faoliyati === [[Fayl:Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_(50333305012).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg|thumb| Delegatsiya AQSh vakili Zalmay Halilzod (2-chapda) va Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] bilan uchrashdi; Abdul G‘ani Baradar (chapda 4), Abdul Hakim Ishoqzoy (chapda 5); [[Suhail Shaheen|Suhayl Shoxin]] (oʻngda). 2020-yil sentabr.]] Baradar 2019-yil yanvarida, Pokiston uni ozod qilganidan taxminan uch oy o‘tib, Tolibon oliy rahbarining o‘rinbosari va Tolibonning Qatar poytaxti Dohadagi siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan edi<ref name="LWJ">{{Veb manbasi|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php|ish=[[Long War Journal]]|sarlavha=Mullah Beradar appointed head of Taliban's 'political office' in Qatar|ism=Bill|muallif=Roggio|sana=24 January 2019|iqtibos='In accordance with the decree issued by the Leader of Islamic Emirate, the esteemed Mullah Abdul Ghani Beradar has been appointed as the deputy of the Leader in Political Affairs and the chief of the Political Office of the Islamic Emirate,' the Taliban statement said.|kirish sanasi=29 January 2019|arxivsana=27 January 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190127074625/https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 January 2019 |title=Taliban Brings Released Leader into Peace Talks with U.S. |work=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]] |url=https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |url-status=live |access-date=30 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210831044720/https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |archive-date=31 August 2021}}</ref>. U rahbarning uchta oʻrinbosari ichida eng kattasi edi, qolgan ikkitasi Sirojuddin Hoqoniy va Mulla Yoqub edi<ref name="Economist_blasts">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2021 |title=Blasts at Kabul airport make the Afghan evacuation grimmer still |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830234815/https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |archive-date=30 August 2021}}</ref>. ''The Economist'' va ''The Diplomat'' nashrlariga koʻra, u oliy rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzoda]] qoʻl ostida xizmat qilgan boʻlsa-da, Baradar Tolibonning [[De facto|amaldagi]] rahbari sifatida koʻrilgan<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHänni2018">Hänni, Adrian (30 October 2018). </cite></ref><ref name="Economist_who">{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2021 |title=Who is Mullah Abdul Ghani Baradar, the Taliban's de facto leader? |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830165034/https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |archive-date=30 August 2021}}</ref>. AQSh Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] Afgʻonistonning oʻsha paytdagi prezidenti [[Ashraf Gʻani|Ashraf Gʻani]] bilan uchrashuvda uni „juda murakkab oʻyinchi“ deb atadi<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-12-10|sarlavha=The Secret History of the U.S. Diplomatic Failure in Afghanistan|url=https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan|kirish sanasi=2021-12-11|ish=The New Yorker|til=en-US|arxivsana=11 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211211135914/https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan}}</ref>. 2020-yil fevral oyida Baradar Tolibon nomidan AQSh kuchlarini Afg‘onistondan olib chiqib ketish bo‘yicha [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Doha kelishuvini]] imzoladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 February 2020 |title=Trump says Taliban deal to 'bring our people home' |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |url-status=live |access-date=1 March 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200301004756/https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |archive-date=1 March 2020}}</ref>. 2021-yil 17-avgustda Baradar 2001-yilda birinchi Tolibon hukumati qulaganidan beri birinchi marta Afg‘onistonga qaytdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html|sarlavha=Taliban says co-founder Abdul Ghani Baradar has arrived in Afghanistan|sana=17 August 2021|ish=Axios|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=18 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818122410/https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html}}</ref>. 2021-yil avgustida [[Ashraf Gʻani|Ashraf G‘ani]] [[Kobulning qulashi (2021)|hukumati Tolibon tomonidan ag‘darilganidan]] so‘ng u Afg‘oniston prezidenti bo‘lishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar declared Afghanistan's new President|url=https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=ummid|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815185100/https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar, One of the Co-founders of Taliban, Likely to be Afghanistan's New President|url=https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=News18|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815192611/https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html}}</ref> 2021-yil 23-avgust kuni [[Markaziy Razvedka Boshqarmasi|Markaziy razvedka boshqarmasi]] direktori Uilyam J. Berns Kobulda Baradar bilan yashirin uchrashuv o‘tkazdi va AQSh qo‘shinlarini Afg‘onistondan olib chiqish uchun 31-avgustgacha bo‘lgan muddatni muhokama qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA director met Taliban leader in Afghanistan on Monday -sources |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830013332/https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |archive-date=30 August 2021}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA chief secretly met with Taliban leader in Kabul: Report |work=Al-Jazeera |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210829075245/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |archive-date=29 August 2021}}</ref> 2021-yil 14-sentabrda Baradar bir necha kundan beri omma oldida ko‘rinmay qolgani va Afg‘onistonning yangi hukumatidagi hokimiyat uchun o‘zaro to‘qnashuvlarda yaralangani yoki halok bo‘lgani haqida mish-mishlar tarqaldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Graham-Harrison |first=Emma |date=14 September 2021 |title=Questions in Kabul as two top Taliban leaders 'missing from public view' |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |url-status=live |access-date=14 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211128142533/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |archive-date=28 November 2021}}</ref>. Ertasi kuni Baradar bilan video intervyu eʼlon qilindi, unda u mish-mishlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2021 |title=Afghanistan: Taliban deputy denies reports of leadership row in new video |work=[[BBC]] |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |url-status=live |access-date=15 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210915224224/https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |archive-date=15 September 2021}}</ref>. === Mukofot va unvonlar === 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida „2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami“ roʻyxatiga kirdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Rashid|ism=Ahmed|sarlavha=Abdul Ghani Baradar: The 100 Most Influential People of 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|ish=time.com|nashriyot=[[Time (magazine)|Time]]|til=en|sana=15 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210915144640/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|arxivsana=15 September 2021}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] matc9az8kjv5jgz5jhywi3d44dhd1cp 2725871 2725867 2022-07-30T17:11:22Z ShHamrayev 72833 /* Yoshligi */ wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi|name=|native_name=عبدالغني برادر|native_name_lang=|birth_date=[[1963-yil]] 29-sentabr (yoki 1968-yil)|birth_place=Yatimak qishlog'i, , Deh Ravud tumani, Uruzgan Provinsiyasi, Afg'oniston|nationality=[[Afg'on]]|death_date=|death_place=|allegiance={{nowrap|[[Islamic Emirate of Afghanistan (1996–2001)|Islamic Emirate of Afghanistan]]}}|branch=[[Islamic Army of Afghanistan]] (1996-2001)|rank=Corps Commander <br /> Deputy Chief of Staff|commands=|battles=[[Sovet-Afgʻon urushi]]<br />[[Afgʻonistondagi fuqarolar urushi (1996–2001)]]<br />[[Afgʻonistondagi urush (2001–2021)]]|otherparty=|awards=[[Time (jurnal)|Time jurnali]]ning 2021-yildagi 100 ta eng nufuzli insonlar roʻyxatida nomi tilga olingan|ismi=Abdul Gʻani Baradar|asl ismi=Mulla Sahib|tasvir=[[File:Abdul_Ghani_Baradar.jpg|300px|]]|izoh=Baradar. 2020-yil.|lavozim=|boshlanish davri=[[2021-yil]] 7-sentabr|oʻtmishdoshi=Hasan Akhund|bosh vazir=Hasan Akhund|lavozim_2=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining uchinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_2=[[2021-yil]] 15-avgust|lavozimi=[[Afg‘oniston Bosh vazirining iqtisodiy masalalar bo‘yicha birinchi o‘rinbosari vazifasini bajaruvchi]]|lavozim_3=[[Afg‘oniston Islom Amirligining iqtisodiy komissiyasi rahbari]]|boshlanish davri_3=[[2022-yil]]|lavozim_4=[[Afg‘oniston Islom Amirligi siyosiy idorasi rahbari]]|boshlanish davri_4=[[2019-yil]] 24-yanvar|tugash davri_4=[[2021-yil]] 21-avgust|hukumat boshligʻi_4=|oʻtmishdoshi_4=Sher Mohammad Abbas Stanikzai|vorisi_4=Suhail Shaheen|lavozim_5=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining birinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_5=[[2002-yil]] may|tugash davri_5=[[2010-yil]] 8-fevral|hukumat boshligʻi_5=|oʻtmishdoshi_5=Mohammad Rabbani|vorisi_5=Akhtar Mansour|lavozim_6=[[Afg‘oniston mudofaa vaziri o‘rinbosari]]|boshlanish davri_6=[[1996-yil]] 27-sentabr|tugash davri_6=[[1997-yil]] aprel|yetakchi_6=Mullah Omar|vorisi_6=Muhammad Fazl|yetakchi_5=Mullah Omar|yetakchi_4=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_3=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_2=Hibatullah Akhundzada|yetakchi=Hibatullah Akhundzada|qoʻshin turi=Gʻarbiy Afgʻoniston korpusi <br /> Markaziy korpus, Kobul}} [[Fayl:Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg/220px-Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|thumb| Mulla Baradar 2020-yilda Qatarning Doha shahrida Doha kelishuvini imzolash uchun.]] '''Abdul Gʻani Baradar''' (1963-yil 29-sentabr yoki {{Circa}} 1968-yilda tugʻilgan) — Afgʻoniston davlat arbobi va diniy arbobi, ayni paytda [[Afgʻoniston|Afgʻonistonlik]] Abdul Salam Hanafiy va Abdul Kabir bilan birga bosh vazirning birinchi oʻrinbosari vazifasini bajaruvchi. U, shuningdek, [[Tolibon|Tolibonning]] hammuassisi hisoblanadi. Uni Afg‘onistonda sharafli ''mulla bilishadi.'' U 2002-yildan 2010-yilgacha [[Muhammad Umar|Mulla Umarning]] bosh o‘rinbosari bo‘lgan, 2019-yildan esa Tolibonning to‘rtinchi qo‘mondoni, rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzodaning]] uchta o‘rinbosaridan biridir. U 1996-yildan 2001-yilgacha [[Tolibon]] boshqaruvi davrida yuqori lavozimlarda ishlagan. 2001-yilda Tolibon hukumati AQSh boshchiligidagi tashqi kuchlar ishtirokida qulagach, u tashkilotning [[Pokiston|Pokistondagi]] Kvetta Sho‘rosini boshqarishga koʻtarilib, Tolibonning ''amaldagi'' rahbariga aylandi. U 2010-yilda [[Pokiston]] tomonidan qamoqqa tashlangan. Bunga sabab qilib u [[Afgʻoniston Islom Respublikasi|Afg‘oniston hukumati]] bilan tinchlik kelishuvini Pokiston ishtirokisiz yashirincha muhokama qilgani uchun degan ehtimol ko‘rsatiladi. U 2018-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] iltimosiga koʻra ozod etilgan va keyinchalik Tolibon rahbarining oʻrinbosari va [[Qatar|Qatardagi]] siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan. 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida „2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami“ roʻyxatiga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE 100 MOST INFLUENTIAL PEOPLE OF 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar|nashriyot=Time Magazine|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=23 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211123020550/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/}}</ref>. == Yoshligi == Uning tugʻilgan sanasi va joyi haqidagi xabarlar turlicha. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining]] Konsolidatsiyalangan roʻyxatiga koʻra, u taxminan 1968-yilda Afgʻoniston Podsholigining Uruzgon viloyati Deh Ravud tumanidagi Yatimak qishlogʻida tugʻilgan<ref name="VOA_Tanzeem">{{Yangiliklar manbasi |last=Tanzeem |first=Ayesha |date=25 January 2019 |title=Who Is Taliban's New Chief Negotiator? |work=[[Voice of America]] |url=https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |url-status=live |access-date=29 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929213221/https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |archive-date=29 September 2021}}</ref><ref>https://www.un.org/securitycouncil/sanctions/information</ref>. Ammo shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarda uning tug‘ilgan yili 1963-yil<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gupta |first=Shishir |author-link=Shishir Gupta |date=10 September 2021 |title=Mullah Baradar's passport reveals Pak support for Taliban |work=[[Hindustan Times]] |url=https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |url-status=live |access-date=1 October 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211001050637/https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |archive-date=1 October 2021}}</ref> yoki tug‘ilgan sanasi va joyi 1963-yil 29-sentabr O‘ruzg‘on shahri deb ko‘rsatilgan<ref>https://twitter.com/Kalamnigar/status/1277955793451577344</ref>. U zirak ([[Durroniylar|durroniy va]] [[Pushtunlar|pushtun]] aralashmasi)<ref name=>{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>, Sadozay va [[Popalzay]] qabilasidan<ref>{{Kitob manbasi|first=Antonio|last=Giustozzi|title=Koran, Kalashnikov, and laptop: the neo-Taliban insurgency in Afghanistan|publisher=Columbia University Press|year=2008|isbn=978-0-231-70009-2|page=47|url=https://books.google.com/books?id=LV7-WYlOgRIC&q=mullah+baradar&pg=PA47|accessdate=5 October 2020}}</ref> boʻlgan. Gollandiyalik jurnalist Bette Damning so‘zlariga ko‘ra, u [[Muhammad Umar]] bilan o‘smirlik chog‘larida do‘st bo‘lgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref>''. Newsweek'' maʼlumotlariga koʻra, Umar va Baradar ikki opa-singilga uylanish orqali boja bo‘lgan boʻlishlari mumkin<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}</ref>. Tolibonning birinchi yetakchisi [[Muhammad Umar]] unga „Birodar“<ref name="Green20" /> yoki Mulla Birodar degan maʼnoni anglatuvchi „Baradar“ laqabini qoʻygan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. == Karyera == === Sovet urushi === U 1980-yillarda Qandahorda (asosan Panjvayi hududida) [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushida]] qatnashgan va Sovet qoʻllab-quvvatlagan Afgʻoniston hukumatiga qarshi afgʻon mujohidlari guruhida Umarning oʻrinbosari boʻlib xizmat qilgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref><ref name="FT">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=16 February 2010 |title=Taliban strategist was seen as future negotiator |work=[[Financial Times]] |url=http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217053129/http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |archive-date=17 February 2010}}</ref>. Umar yaqin do‘stliklari tufayli unga „birodar“<ref name="Green20" /> degan nomning „Baradar“ shaklini bergan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. Keyinchalik u Qandahor viloyatining Mayvand shahrida Umar bilan birga madrasani boshqargan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Abdul Ghani Baradar|url=https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|ish=[[Encyclopædia Britannica]]|kirish sanasi=9 December 2021|til=en|sana=4 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211116174626/https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|arxivsana=16 November 2021}}</ref><ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>. === Tolibondagi ish faoliyati === 1994-yilda u, jumladan Umar ham, Afg‘oniston janubida Tolibonga asos solgan to‘rt kishidan biri edi<ref name="BBC_profile_2010">{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Profile: Mullah Abdul Ghani Beradar |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |url-status=live |access-date=19 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218050421/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Tolibon hukmronligi davrida (1996-2001) Baradar turli lavozimlarda ishlagan. Xabarlarga ko‘ra, u Hirot va Nimruz viloyatlari hokimi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 November 2001 |title=The Hunt For Bin Laden |work=[[Time (magazine)|Time]] |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110604103922/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |archive-date=4 June 2011}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|last=Adamec|first=Ludwig W.|url=https://books.google.com/books?id=xyW-uxh7m5gC&q=baradar&pg=PR83|title=Volume 30 of Historical dictionary of Afghan wars, revolutions, and insurgencies|publisher=Rowman & Littlefield|year=2005|isbn=0-8108-4948-8|page=lxxxiii|accessdate=5 October 2020}}</ref> yoki g‘arbiy Afg‘onistondagi korpus qo‘mondoni bo‘lgan<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat departamenti|AQSh Davlat departamentining]] maxfiy nomaʼlum hujjatida u Armiya shtab boshligʻining sobiq oʻrinbosari va Markaziy armiya [[Kobul (shahar)|korpusi]] qoʻmondoni sifatida koʻrsatilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=B1, 1.4(D)|url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100208210326/http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivsana=8 February 2010|kirish sanasi=16 February 2010|nashriyot=[[US State Department]]}}</ref>, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining Konsolidatsiyalangan roʻyxatida esa Mudofaa vaziri oʻrinbosari boʻlgan<ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html „United Nations Security Council Consolidated List“]. </cite></ref>. === Afgʻonistondagi urush === [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|2001-yil 11-sentabr xurujlaridan]] keyin Qoʻshma Shtatlar Afgʻonistonga bostirib kirdi va afgʻon kuchlari yordamida Tolibonni agʻdarib tashladi. Baradar AQSh tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan Shimoliy alyansga qarshi kurashgan va ''Newsweek nashriga'' koʻra, 2001-yil noyabrida Tolibon mudofaasi barbod boʻlayotgan paytda „mototsiklga minib, eski doʻstini [Umarni] togʻlarga xavfsiz joyga olib ketgan“<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Bir hikoyada aytilishicha, AQShga aloqador afgʻon kuchlari oʻsha oyda Baradar va boshqa Tolibon vakillarini qoʻlga olgan, ammo Pokiston razvedkasi ularning ozod etilishini taʼminlagan<ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Mazzetti |first=Mark |last2=Filkins, Dexter |date=16 February 2010 |title=Secret Joint Raid Captures Taliban's Top Commander |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222034255/http://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |archive-date=22 February 2010}}</ref>. Bette Dam tomonidan xabar qilingan yana bir hikoyada aytilishicha, Baradar oʻzining hamkasbi Popalzay qabiladoshi [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] Afgʻonistonga Tolibonga qarshi qoʻllab-quvvatlash uchun kirib kelganida jiddiy xavfdan qutqargan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dam |first=Bette |date=16 February 2010 |title=Mullah Baradar: friend or foe? |publisher=[[Radio Netherlands Worldwide]] |url=http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100219073810/http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |archive-date=19 February 2010}}</ref>. Yangi Afgʻoniston hukumati 2001-yil dekabrdagi Bonn kelishuviga muvofiq tashkil etilgan. Hamid Karzay Afg‘onistonning muvaqqat rahbari, keyinroq esa prezidenti bo‘lib ishlagan. Baradar endi xalqaro kuchlar va yangi tuzilgan Afgʻoniston hukumatiga qarshi kurashayotganini koʻrdi. Dastlabki bosqindan keyingi yillar davomida ko‘plab toliblar qo‘mondonlari, jumladan 2007 yilda Hilmand viloyatida Baradarning raqibi Dadulloh ham o‘ldirilgan. Baradar oxir-oqibat Kvetta Shurasini boshqarishga koʻtarildi va Pokistondan qoʻzgʻolonni boshqarib, Tolibonning amalda rahbariga aylandi<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Gʻarb diplomatlari uni Shoʻroda afgʻon hukumati bilan aloqa qilish uchun ochiqroq va Pokiston Xizmatlararo razvedkasi taʼsiriga chidamliroq boʻlganlar qatorida deb hisoblashgan<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}</ref>. Kelib chiqishiga koʻra u „eski uslubdagi pushtun qabila boshligʻi“ va konsensus yaratuvchisi sifatida tasvirlangan<ref name="Moreau" />. Harbiy harakatlariga qaramay, Baradar, xususan, 2004 va 2009-yillarda tinchlik muzokaralarini boshlashga urinishlar ortida turgani<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> va keng tarqalgan muzokaralar olib borilgan tinchlik bitimining potentsial asosiy qismi sifatida koʻrilgani xabar qilingan. === Pokistondagi qamoq, 2010-2018-yillar === Baradar Pokistonning Xizmatlararo razvedka boshqarmasi (ISI) tomonidan 2010-yil yanvar oyi<ref name="nyt-extra-prize" /> yoki fevral oyi boshida<ref name="BBC20100216">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban commander Mullah Beradar 'seized in Pakistan' |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218044645/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref> [[Karachi|Karachi shahrida]] hibsga olingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Saeed |date=16 February 2010 |title=Afghanistan's No. 2 Taliban leader captured in Pakistan |publisher=[[McClatchy News Service]] |url=http://www.mcclatchydc.com/homepage/story/85369.html |access-date=16 February 2010}}</ref><ref name="Cnn2010-02-16">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Capture may be turning point in Taliban fight |publisher=CNN |url=http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107105416/http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |archive-date=7 November 2012}}</ref><ref name="ap-newblow">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban leader's arrest a new blow to insurgents |publisher=Yahoo! News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |url-status=dead |access-date=14 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222231953/http://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |archive-date=22 February 2010}}</ref><ref name="ap-hails">{{Yangiliklar manbasi |last=Zengerle |first=Patricia |date=17 February 2010 |title=White House hails capture of Taliban leader |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |url-status=live |access-date=30 June 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201116033804/https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |archive-date=16 November 2020 |quote='a big success for our mutual efforts in the region,' spokesman Robert Gibbs said, breaking the White House's silence on the capture of Mullah Abdul Ghani Baradar.}}</ref>. Pokiston uning hibsga olinganini bir haftadan so‘ng tasdiqladi, Pokiston ichki ishlar vaziri Rahmon Malik esa hibsga AQSh agentlari aloqadorligi haqidagi xabarlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Pakistan confirms Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217052223/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |archive-date=17 February 2010}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' hibsga olinganidan koʻp oʻtmay xabar berishicha, Amerika razvedka idoralari Pokiston aksilterror zobitlariga Baradar bilan aloqasi boʻlgan jangarilar uchrashuvi haqida xabar bergan, biroq bir necha kishi hibsga olinganidan keyingina Baradarning oʻzi bir necha kishi hibsga olinganini tushungan<ref name="nyt-extra-prize">{{Yangiliklar manbasi |last=Shane |first=Scott |last2=Schmitt |first2=Eric |date=18 February 2010 |title=In Pakistan Raid, Taliban Chief was Extra Prize |work=[[The New York Times]]}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' bir necha oy oʻtib xabar berishicha, Pokiston rasmiylari oʻshanda Baradarning oʻzini nishonga olganliklarini daʼvo qilishgan, chunki u uzoq vaqtdan beri Tolibonni qoʻllab-quvvatlab kelayotgan Pokiston ishtirokisiz Afgʻoniston hukumati bilan tinchlik kelishuvini muhokama qilgan. Ularning taʼkidlashicha, ISI Baradarning uyali telefonini Karachi hududiga kuzatuvga qoʻygan, Markaziy razvedka boshqarmasini uning aniq manzilini aniqlash uchun yanada murakkab kuzatuv moslamasidan foydalanishga chaqirgan va keyin pokistonliklar uni hibsga olish oʻtishgan. " ''Nyu-York Times'' " gazetasi voqealar va xulosalar haligacha noaniq, degan xulosaga keldi<ref name="nyt-motive">{{Yangiliklar manbasi |last=Filkins |first=Dexter |author-link=Dexter Filkins |date=22 August 2010 |title=Pakistanis Tell of Motive in Taliban Leader's Arrest |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Bu voqea Pokiston matbuotida faqat yengil yoritilgan edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Khan |first=M. Ilyas |date=17 February 2010 |title='Muted' Pakistan media response to Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218045137/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Abdul Qayyum Zokir Baradar hibsga olinganidan keyin Tolibon harbiy rahbari bo‘ldi. [[Fayl:Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_(49601220548).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg|thumb| AQSh vakili Zalmay Xalilzod (chapda) va Baradar (o‘ngda) 2020-yil 29-fevralda Qatar poytaxti Doha shahrida [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Afg‘onistonga tinchlik o‘rnatish to‘g‘risidagi bitimni imzoladilar.]]]] Garchi baʼzi tahlilchilar Baradarning hibsga olinishini Pokiston pozitsiyasining sezilarli oʻzgarishi deb bilishsa-da<ref name="globe-smart">{{Yangiliklar manbasi |last=Eric Rosenbach |date=21 February 2010 |title=Pakistan Smart to Hit Taliban |work=The Boston Globe |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220209/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |archive-date=4 March 2016 |quote=The capture of Baradar and the Afghan Taliban governors is only the most recent and highly visible signal of the possible shift.}}</ref>, boshqalar Pokiston Baradarni Karzay hukumati bilan muzokaralarini toʻxtatish, Pokiston afgʻon siyosatidan joy olishi uchun hibsga olganini daʼvo qilishdi<ref name="us-diplomatic-cable">{{Veb manbasi|sarlavha=Leaked US diplomatic cable Wikileaks ref number 10KABUL693|muallif=American Embassy in Kabul|nashriyot=WikiLeaks|sana=10 February 2010|url=http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|kirish sanasi=8 December 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101208034037/http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|arxivsana=8 December 2010}}</ref> — chunki ular oʻrtasidagi kelishuv Tolibon va Karzay hukumati Pokistonni Afgʻonistondagi taʼsiridan mahrum qilishi mumkin<ref name="globe-editorial">{{Yangiliklar manbasi |date=22 February 2010 |title=Pakistan's Complicated Motives |work=The Boston Globe |department=Editorial |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304100507/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |archive-date=4 March 2016 |quote=An agreement between the Taliban and the Karzai government could deprive Pakistan of influence in next-door Afghanistan.}}</ref>. Boshqa bir fikrga koʻra, pokistonlik general Ashfaq Parvez Kayoniy oʻz karerasini 2010-yil noyabrida belgilangan nafaqaga chiqish muddatini uzaytirish uchun bir qator toliblarning hibsga olinishidan foydalangan. Nazariyaga koʻra, bu uning amerikalik siyosatchilar orasidagi obroʻsini oshiradi va shu tariqa Pokiston hukumatini ushlab turish uchun bosim oʻtkazadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shahzad |first=Syed Saleem |date=23 February 2010 |title=Pakistan: Detained Taliban leaders 'linked to ISI' |publisher=[[Adnkronos]] |url=http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |url-status=dead |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100224210812/http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |archive-date=24 February 2010}}</ref>. Afgʻoniston hukumati Baradar bilan maxfiy muzokaralar olib borayotgani va uning hibsga olinishi prezident [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] gʻazablantirgani aytiladi<ref>Riechmann, Deb; Gannon, Kathy (15 March 2010). </ref>. Pokiston rasmiy ravishda soʻralsa, Baradarni Afgʻonistonga yetkazib beradi<ref>{{Citation|first1=Zahid|last=Hussain|title=Pakistan Offers Taliban Official to Afghans|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703510204575085430452913408?mod=WSJ_latestheadlines|journal=[[The Wall Street Journal]]|date=24 February 2010|access-date=24 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100225034754/http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703510204575085430452913408.html?mod=WSJ_latestheadlines|archivedate=25 February 2010}}</ref> va uni [[Ekstraditsiya|ekstraditsiya qilish]] davom etyapti<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Salahuddin |first=Sayed |date=25 February 2010 |title=Pakistan to hand over Taliban No 2, says Afghanistan |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |url-status=live |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210812173357/https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |archive-date=12 August 2021}}</ref>, degan qayta-qayta daʼvolarga qaramay, u Pokiston 2012-yil noyabrida ozod qilgan toʻqqiz nafar toliblar guruhidan chiqarib tashlandi<ref>Baqir Sajjad Syed (13 November 2012). </ref><ref name="nyt-prisoners">{{Yangiliklar manbasi |last=Nordland |first=Rod |date=17 November 2012 |title=More Taliban Prisoners May Be Released |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Oxir-oqibat, 2018-yil oktabr oyi oʻrtalarida uni ozod qilishdi<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBorger2021">Borger, Julian (15 August 2021). </cite></ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 August 2021 |title=Who is Abdul Ghani Baradar, the man who led the Taliban takeover of Afghanistan? |work=[[The Times of Israel]] |url=https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210817214853/https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |archive-date=17 August 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html|sarlavha=Taliban Deputy Is Released Amid Push for Afghan Peace Talks|ism=Mujib|muallif=Mashal|sana=25 October 2018|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=28 October 2018|arxivsana=28 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181028190322/https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ahmad |first=Jibran |date=26 October 2018 |title=Pakistan releases two senior Taliban commanders – sources |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |url-status=live |access-date=27 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210827102356/https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |archive-date=27 August 2021}}</ref>. Vashington maxsus vakili Zalmay Xalilzodning aytishicha, u Pokistondan uni ozod qilishni soʻragan, chunki Xalilzod Baradar Afgʻonistondagi tinchlik jarayoniga yordam berishi mumkinligiga ishongan<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative|sarlavha=Pakistan frees Taliban co-founder at US request; will play constructive role in Afghan peace initiative|ish=National Herald|sana=9 February 2019|kirish sanasi=9 February 2019|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815120125/https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative}}</ref>. === Chiqarilgandan keyingi ish faoliyati === [[Fayl:Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_(50333305012).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg|thumb| Delegatsiya AQSh vakili Zalmay Halilzod (2-chapda) va Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] bilan uchrashdi; Abdul G‘ani Baradar (chapda 4), Abdul Hakim Ishoqzoy (chapda 5); [[Suhail Shaheen|Suhayl Shoxin]] (oʻngda). 2020-yil sentabr.]] Baradar 2019-yil yanvarida, Pokiston uni ozod qilganidan taxminan uch oy o‘tib, Tolibon oliy rahbarining o‘rinbosari va Tolibonning Qatar poytaxti Dohadagi siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan edi<ref name="LWJ">{{Veb manbasi|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php|ish=[[Long War Journal]]|sarlavha=Mullah Beradar appointed head of Taliban's 'political office' in Qatar|ism=Bill|muallif=Roggio|sana=24 January 2019|iqtibos='In accordance with the decree issued by the Leader of Islamic Emirate, the esteemed Mullah Abdul Ghani Beradar has been appointed as the deputy of the Leader in Political Affairs and the chief of the Political Office of the Islamic Emirate,' the Taliban statement said.|kirish sanasi=29 January 2019|arxivsana=27 January 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190127074625/https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 January 2019 |title=Taliban Brings Released Leader into Peace Talks with U.S. |work=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]] |url=https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |url-status=live |access-date=30 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210831044720/https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |archive-date=31 August 2021}}</ref>. U rahbarning uchta oʻrinbosari ichida eng kattasi edi, qolgan ikkitasi Sirojuddin Hoqoniy va Mulla Yoqub edi<ref name="Economist_blasts">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2021 |title=Blasts at Kabul airport make the Afghan evacuation grimmer still |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830234815/https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |archive-date=30 August 2021}}</ref>. ''The Economist'' va ''The Diplomat'' nashrlariga koʻra, u oliy rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzoda]] qoʻl ostida xizmat qilgan boʻlsa-da, Baradar Tolibonning [[De facto|amaldagi]] rahbari sifatida koʻrilgan<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHänni2018">Hänni, Adrian (30 October 2018). </cite></ref><ref name="Economist_who">{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2021 |title=Who is Mullah Abdul Ghani Baradar, the Taliban's de facto leader? |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830165034/https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |archive-date=30 August 2021}}</ref>. AQSh Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] Afgʻonistonning oʻsha paytdagi prezidenti [[Ashraf Gʻani|Ashraf Gʻani]] bilan uchrashuvda uni „juda murakkab oʻyinchi“ deb atadi<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-12-10|sarlavha=The Secret History of the U.S. Diplomatic Failure in Afghanistan|url=https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan|kirish sanasi=2021-12-11|ish=The New Yorker|til=en-US|arxivsana=11 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211211135914/https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan}}</ref>. 2020-yil fevral oyida Baradar Tolibon nomidan AQSh kuchlarini Afg‘onistondan olib chiqib ketish bo‘yicha [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Doha kelishuvini]] imzoladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 February 2020 |title=Trump says Taliban deal to 'bring our people home' |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |url-status=live |access-date=1 March 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200301004756/https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |archive-date=1 March 2020}}</ref>. 2021-yil 17-avgustda Baradar 2001-yilda birinchi Tolibon hukumati qulaganidan beri birinchi marta Afg‘onistonga qaytdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html|sarlavha=Taliban says co-founder Abdul Ghani Baradar has arrived in Afghanistan|sana=17 August 2021|ish=Axios|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=18 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818122410/https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html}}</ref>. 2021-yil avgustida [[Ashraf Gʻani|Ashraf G‘ani]] [[Kobulning qulashi (2021)|hukumati Tolibon tomonidan ag‘darilganidan]] so‘ng u Afg‘oniston prezidenti bo‘lishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar declared Afghanistan's new President|url=https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=ummid|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815185100/https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar, One of the Co-founders of Taliban, Likely to be Afghanistan's New President|url=https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=News18|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815192611/https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html}}</ref> 2021-yil 23-avgust kuni [[Markaziy Razvedka Boshqarmasi|Markaziy razvedka boshqarmasi]] direktori Uilyam J. Berns Kobulda Baradar bilan yashirin uchrashuv o‘tkazdi va AQSh qo‘shinlarini Afg‘onistondan olib chiqish uchun 31-avgustgacha bo‘lgan muddatni muhokama qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA director met Taliban leader in Afghanistan on Monday -sources |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830013332/https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |archive-date=30 August 2021}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA chief secretly met with Taliban leader in Kabul: Report |work=Al-Jazeera |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210829075245/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |archive-date=29 August 2021}}</ref> 2021-yil 14-sentabrda Baradar bir necha kundan beri omma oldida ko‘rinmay qolgani va Afg‘onistonning yangi hukumatidagi hokimiyat uchun o‘zaro to‘qnashuvlarda yaralangani yoki halok bo‘lgani haqida mish-mishlar tarqaldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Graham-Harrison |first=Emma |date=14 September 2021 |title=Questions in Kabul as two top Taliban leaders 'missing from public view' |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |url-status=live |access-date=14 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211128142533/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |archive-date=28 November 2021}}</ref>. Ertasi kuni Baradar bilan video intervyu eʼlon qilindi, unda u mish-mishlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2021 |title=Afghanistan: Taliban deputy denies reports of leadership row in new video |work=[[BBC]] |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |url-status=live |access-date=15 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210915224224/https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |archive-date=15 September 2021}}</ref>. === Mukofot va unvonlar === 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida „2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami“ roʻyxatiga kirdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Rashid|ism=Ahmed|sarlavha=Abdul Ghani Baradar: The 100 Most Influential People of 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|ish=time.com|nashriyot=[[Time (magazine)|Time]]|til=en|sana=15 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210915144640/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|arxivsana=15 September 2021}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] 1kcdjauznr61x4bsmoq6l4y4oyd2q1t 2725873 2725871 2022-07-30T17:12:28Z ShHamrayev 72833 /* Yoshligi */ wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi|name=|native_name=عبدالغني برادر|native_name_lang=|birth_date=[[1963-yil]] 29-sentabr (yoki 1968-yil)|birth_place=Yatimak qishlog'i, , Deh Ravud tumani, Uruzgan Provinsiyasi, Afg'oniston|nationality=[[Afg'on]]|death_date=|death_place=|allegiance={{nowrap|[[Islamic Emirate of Afghanistan (1996–2001)|Islamic Emirate of Afghanistan]]}}|branch=[[Islamic Army of Afghanistan]] (1996-2001)|rank=Corps Commander <br /> Deputy Chief of Staff|commands=|battles=[[Sovet-Afgʻon urushi]]<br />[[Afgʻonistondagi fuqarolar urushi (1996–2001)]]<br />[[Afgʻonistondagi urush (2001–2021)]]|otherparty=|awards=[[Time (jurnal)|Time jurnali]]ning 2021-yildagi 100 ta eng nufuzli insonlar roʻyxatida nomi tilga olingan|ismi=Abdul Gʻani Baradar|asl ismi=Mulla Sahib|tasvir=[[File:Abdul_Ghani_Baradar.jpg|300px|]]|izoh=Baradar. 2020-yil.|lavozim=|boshlanish davri=[[2021-yil]] 7-sentabr|oʻtmishdoshi=Hasan Akhund|bosh vazir=Hasan Akhund|lavozim_2=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining uchinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_2=[[2021-yil]] 15-avgust|lavozimi=[[Afg‘oniston Bosh vazirining iqtisodiy masalalar bo‘yicha birinchi o‘rinbosari vazifasini bajaruvchi]]|lavozim_3=[[Afg‘oniston Islom Amirligining iqtisodiy komissiyasi rahbari]]|boshlanish davri_3=[[2022-yil]]|lavozim_4=[[Afg‘oniston Islom Amirligi siyosiy idorasi rahbari]]|boshlanish davri_4=[[2019-yil]] 24-yanvar|tugash davri_4=[[2021-yil]] 21-avgust|hukumat boshligʻi_4=|oʻtmishdoshi_4=Sher Mohammad Abbas Stanikzai|vorisi_4=Suhail Shaheen|lavozim_5=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining birinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_5=[[2002-yil]] may|tugash davri_5=[[2010-yil]] 8-fevral|hukumat boshligʻi_5=|oʻtmishdoshi_5=Mohammad Rabbani|vorisi_5=Akhtar Mansour|lavozim_6=[[Afg‘oniston mudofaa vaziri o‘rinbosari]]|boshlanish davri_6=[[1996-yil]] 27-sentabr|tugash davri_6=[[1997-yil]] aprel|yetakchi_6=Mullah Omar|vorisi_6=Muhammad Fazl|yetakchi_5=Mullah Omar|yetakchi_4=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_3=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_2=Hibatullah Akhundzada|yetakchi=Hibatullah Akhundzada|qoʻshin turi=Gʻarbiy Afgʻoniston korpusi <br /> Markaziy korpus, Kobul}} [[Fayl:Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg/220px-Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|thumb| Mulla Baradar 2020-yilda Qatarning Doha shahrida Doha kelishuvini imzolash uchun.]] '''Abdul Gʻani Baradar''' (1963-yil 29-sentabr yoki {{Circa}} 1968-yilda tugʻilgan) — Afgʻoniston davlat arbobi va diniy arbobi, ayni paytda [[Afgʻoniston|Afgʻonistonlik]] Abdul Salam Hanafiy va Abdul Kabir bilan birga bosh vazirning birinchi oʻrinbosari vazifasini bajaruvchi. U, shuningdek, [[Tolibon|Tolibonning]] hammuassisi hisoblanadi. Uni Afg‘onistonda sharafli ''mulla bilishadi.'' U 2002-yildan 2010-yilgacha [[Muhammad Umar|Mulla Umarning]] bosh o‘rinbosari bo‘lgan, 2019-yildan esa Tolibonning to‘rtinchi qo‘mondoni, rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzodaning]] uchta o‘rinbosaridan biridir. U 1996-yildan 2001-yilgacha [[Tolibon]] boshqaruvi davrida yuqori lavozimlarda ishlagan. 2001-yilda Tolibon hukumati AQSh boshchiligidagi tashqi kuchlar ishtirokida qulagach, u tashkilotning [[Pokiston|Pokistondagi]] Kvetta Sho‘rosini boshqarishga koʻtarilib, Tolibonning ''amaldagi'' rahbariga aylandi. U 2010-yilda [[Pokiston]] tomonidan qamoqqa tashlangan. Bunga sabab qilib u [[Afgʻoniston Islom Respublikasi|Afg‘oniston hukumati]] bilan tinchlik kelishuvini Pokiston ishtirokisiz yashirincha muhokama qilgani uchun degan ehtimol ko‘rsatiladi. U 2018-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] iltimosiga koʻra ozod etilgan va keyinchalik Tolibon rahbarining oʻrinbosari va [[Qatar|Qatardagi]] siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan. 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida „2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami“ roʻyxatiga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE 100 MOST INFLUENTIAL PEOPLE OF 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar|nashriyot=Time Magazine|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=23 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211123020550/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/}}</ref>. == Yoshligi == Uning tugʻilgan sanasi va joyi haqidagi xabarlar turlicha. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining]] Konsolidatsiyalangan roʻyxatiga koʻra, u taxminan 1968-yilda Afgʻoniston Podsholigining Uruzgon viloyati Deh Ravud tumanidagi Yatimak qishlogʻida tugʻilgan<ref name="VOA_Tanzeem">{{Yangiliklar manbasi |last=Tanzeem |first=Ayesha |date=25 January 2019 |title=Who Is Taliban's New Chief Negotiator? |work=[[Voice of America]] |url=https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |url-status=live |access-date=29 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929213221/https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |archive-date=29 September 2021}}</ref><ref>https://www.un.org/securitycouncil/sanctions/information</ref>. Ammo shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarda uning tug‘ilgan yili 1963-yil<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gupta |first=Shishir |author-link=Shishir Gupta |date=10 September 2021 |title=Mullah Baradar's passport reveals Pak support for Taliban |work=[[Hindustan Times]] |url=https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |url-status=live |access-date=1 October 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211001050637/https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |archive-date=1 October 2021}}</ref> yoki tug‘ilgan sanasi va joyi 1963-yil 29-sentabr O‘ruzg‘on shahri deb ko‘rsatilgan<ref>https://twitter.com/Kalamnigar/status/1277955793451577344</ref>. U zirak ([[Durroniylar|durroniy va]] [[Pushtunlar|pushtun]] aralashmasi)<ref name=>{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>, Sadozay va [[Popalzay]] qabilasidan<ref>{{Kitob manbasi|first=Antonio|last=Giustozzi|title=Koran, Kalashnikov, and laptop: the neo-Taliban insurgency in Afghanistan|publisher=Columbia University Press|year=2008|isbn=978-0-231-70009-2|page=47|url=https://books.google.com/books?id=LV7-WYlOgRIC&q=mullah+baradar&pg=PA47|accessdate=5 October 2020}}</ref> boʻlgan. Gollandiyalik jurnalist Bette Damning so‘zlariga ko‘ra, u [[Muhammad Umar]] bilan o‘smirlik chog‘larida do‘st bo‘lgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref>''. Newsweek'' maʼlumotlariga koʻra, Umar va Baradar ikki opa-singilga uylanish orqali boja bo‘lgan boʻlishlari mumkin<ref name=>{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}</ref>. Tolibonning birinchi yetakchisi [[Muhammad Umar]] unga „Birodar“<ref name="Green20" /> yoki Mulla Birodar degan maʼnoni anglatuvchi „Baradar“ laqabini qoʻygan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. == Karyera == === Sovet urushi === U 1980-yillarda Qandahorda (asosan Panjvayi hududida) [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushida]] qatnashgan va Sovet qoʻllab-quvvatlagan Afgʻoniston hukumatiga qarshi afgʻon mujohidlari guruhida Umarning oʻrinbosari boʻlib xizmat qilgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref><ref name="FT">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=16 February 2010 |title=Taliban strategist was seen as future negotiator |work=[[Financial Times]] |url=http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217053129/http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |archive-date=17 February 2010}}</ref>. Umar yaqin do‘stliklari tufayli unga „birodar“<ref name="Green20" /> degan nomning „Baradar“ shaklini bergan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. Keyinchalik u Qandahor viloyatining Mayvand shahrida Umar bilan birga madrasani boshqargan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Abdul Ghani Baradar|url=https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|ish=[[Encyclopædia Britannica]]|kirish sanasi=9 December 2021|til=en|sana=4 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211116174626/https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|arxivsana=16 November 2021}}</ref><ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>. === Tolibondagi ish faoliyati === 1994-yilda u, jumladan Umar ham, Afg‘oniston janubida Tolibonga asos solgan to‘rt kishidan biri edi<ref name="BBC_profile_2010">{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Profile: Mullah Abdul Ghani Beradar |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |url-status=live |access-date=19 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218050421/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Tolibon hukmronligi davrida (1996-2001) Baradar turli lavozimlarda ishlagan. Xabarlarga ko‘ra, u Hirot va Nimruz viloyatlari hokimi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 November 2001 |title=The Hunt For Bin Laden |work=[[Time (magazine)|Time]] |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110604103922/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |archive-date=4 June 2011}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|last=Adamec|first=Ludwig W.|url=https://books.google.com/books?id=xyW-uxh7m5gC&q=baradar&pg=PR83|title=Volume 30 of Historical dictionary of Afghan wars, revolutions, and insurgencies|publisher=Rowman & Littlefield|year=2005|isbn=0-8108-4948-8|page=lxxxiii|accessdate=5 October 2020}}</ref> yoki g‘arbiy Afg‘onistondagi korpus qo‘mondoni bo‘lgan<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat departamenti|AQSh Davlat departamentining]] maxfiy nomaʼlum hujjatida u Armiya shtab boshligʻining sobiq oʻrinbosari va Markaziy armiya [[Kobul (shahar)|korpusi]] qoʻmondoni sifatida koʻrsatilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=B1, 1.4(D)|url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100208210326/http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivsana=8 February 2010|kirish sanasi=16 February 2010|nashriyot=[[US State Department]]}}</ref>, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining Konsolidatsiyalangan roʻyxatida esa Mudofaa vaziri oʻrinbosari boʻlgan<ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html „United Nations Security Council Consolidated List“]. </cite></ref>. === Afgʻonistondagi urush === [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|2001-yil 11-sentabr xurujlaridan]] keyin Qoʻshma Shtatlar Afgʻonistonga bostirib kirdi va afgʻon kuchlari yordamida Tolibonni agʻdarib tashladi. Baradar AQSh tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan Shimoliy alyansga qarshi kurashgan va ''Newsweek nashriga'' koʻra, 2001-yil noyabrida Tolibon mudofaasi barbod boʻlayotgan paytda „mototsiklga minib, eski doʻstini [Umarni] togʻlarga xavfsiz joyga olib ketgan“<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Bir hikoyada aytilishicha, AQShga aloqador afgʻon kuchlari oʻsha oyda Baradar va boshqa Tolibon vakillarini qoʻlga olgan, ammo Pokiston razvedkasi ularning ozod etilishini taʼminlagan<ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Mazzetti |first=Mark |last2=Filkins, Dexter |date=16 February 2010 |title=Secret Joint Raid Captures Taliban's Top Commander |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222034255/http://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |archive-date=22 February 2010}}</ref>. Bette Dam tomonidan xabar qilingan yana bir hikoyada aytilishicha, Baradar oʻzining hamkasbi Popalzay qabiladoshi [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] Afgʻonistonga Tolibonga qarshi qoʻllab-quvvatlash uchun kirib kelganida jiddiy xavfdan qutqargan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dam |first=Bette |date=16 February 2010 |title=Mullah Baradar: friend or foe? |publisher=[[Radio Netherlands Worldwide]] |url=http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100219073810/http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |archive-date=19 February 2010}}</ref>. Yangi Afgʻoniston hukumati 2001-yil dekabrdagi Bonn kelishuviga muvofiq tashkil etilgan. Hamid Karzay Afg‘onistonning muvaqqat rahbari, keyinroq esa prezidenti bo‘lib ishlagan. Baradar endi xalqaro kuchlar va yangi tuzilgan Afgʻoniston hukumatiga qarshi kurashayotganini koʻrdi. Dastlabki bosqindan keyingi yillar davomida ko‘plab toliblar qo‘mondonlari, jumladan 2007 yilda Hilmand viloyatida Baradarning raqibi Dadulloh ham o‘ldirilgan. Baradar oxir-oqibat Kvetta Shurasini boshqarishga koʻtarildi va Pokistondan qoʻzgʻolonni boshqarib, Tolibonning amalda rahbariga aylandi<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Gʻarb diplomatlari uni Shoʻroda afgʻon hukumati bilan aloqa qilish uchun ochiqroq va Pokiston Xizmatlararo razvedkasi taʼsiriga chidamliroq boʻlganlar qatorida deb hisoblashgan<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}</ref>. Kelib chiqishiga koʻra u „eski uslubdagi pushtun qabila boshligʻi“ va konsensus yaratuvchisi sifatida tasvirlangan<ref name="Moreau" />. Harbiy harakatlariga qaramay, Baradar, xususan, 2004 va 2009-yillarda tinchlik muzokaralarini boshlashga urinishlar ortida turgani<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> va keng tarqalgan muzokaralar olib borilgan tinchlik bitimining potentsial asosiy qismi sifatida koʻrilgani xabar qilingan. === Pokistondagi qamoq, 2010-2018-yillar === Baradar Pokistonning Xizmatlararo razvedka boshqarmasi (ISI) tomonidan 2010-yil yanvar oyi<ref name="nyt-extra-prize" /> yoki fevral oyi boshida<ref name="BBC20100216">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban commander Mullah Beradar 'seized in Pakistan' |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218044645/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref> [[Karachi|Karachi shahrida]] hibsga olingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Saeed |date=16 February 2010 |title=Afghanistan's No. 2 Taliban leader captured in Pakistan |publisher=[[McClatchy News Service]] |url=http://www.mcclatchydc.com/homepage/story/85369.html |access-date=16 February 2010}}</ref><ref name="Cnn2010-02-16">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Capture may be turning point in Taliban fight |publisher=CNN |url=http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107105416/http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |archive-date=7 November 2012}}</ref><ref name="ap-newblow">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban leader's arrest a new blow to insurgents |publisher=Yahoo! News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |url-status=dead |access-date=14 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222231953/http://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |archive-date=22 February 2010}}</ref><ref name="ap-hails">{{Yangiliklar manbasi |last=Zengerle |first=Patricia |date=17 February 2010 |title=White House hails capture of Taliban leader |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |url-status=live |access-date=30 June 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201116033804/https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |archive-date=16 November 2020 |quote='a big success for our mutual efforts in the region,' spokesman Robert Gibbs said, breaking the White House's silence on the capture of Mullah Abdul Ghani Baradar.}}</ref>. Pokiston uning hibsga olinganini bir haftadan so‘ng tasdiqladi, Pokiston ichki ishlar vaziri Rahmon Malik esa hibsga AQSh agentlari aloqadorligi haqidagi xabarlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Pakistan confirms Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217052223/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |archive-date=17 February 2010}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' hibsga olinganidan koʻp oʻtmay xabar berishicha, Amerika razvedka idoralari Pokiston aksilterror zobitlariga Baradar bilan aloqasi boʻlgan jangarilar uchrashuvi haqida xabar bergan, biroq bir necha kishi hibsga olinganidan keyingina Baradarning oʻzi bir necha kishi hibsga olinganini tushungan<ref name="nyt-extra-prize">{{Yangiliklar manbasi |last=Shane |first=Scott |last2=Schmitt |first2=Eric |date=18 February 2010 |title=In Pakistan Raid, Taliban Chief was Extra Prize |work=[[The New York Times]]}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' bir necha oy oʻtib xabar berishicha, Pokiston rasmiylari oʻshanda Baradarning oʻzini nishonga olganliklarini daʼvo qilishgan, chunki u uzoq vaqtdan beri Tolibonni qoʻllab-quvvatlab kelayotgan Pokiston ishtirokisiz Afgʻoniston hukumati bilan tinchlik kelishuvini muhokama qilgan. Ularning taʼkidlashicha, ISI Baradarning uyali telefonini Karachi hududiga kuzatuvga qoʻygan, Markaziy razvedka boshqarmasini uning aniq manzilini aniqlash uchun yanada murakkab kuzatuv moslamasidan foydalanishga chaqirgan va keyin pokistonliklar uni hibsga olish oʻtishgan. " ''Nyu-York Times'' " gazetasi voqealar va xulosalar haligacha noaniq, degan xulosaga keldi<ref name="nyt-motive">{{Yangiliklar manbasi |last=Filkins |first=Dexter |author-link=Dexter Filkins |date=22 August 2010 |title=Pakistanis Tell of Motive in Taliban Leader's Arrest |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Bu voqea Pokiston matbuotida faqat yengil yoritilgan edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Khan |first=M. Ilyas |date=17 February 2010 |title='Muted' Pakistan media response to Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218045137/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Abdul Qayyum Zokir Baradar hibsga olinganidan keyin Tolibon harbiy rahbari bo‘ldi. [[Fayl:Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_(49601220548).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg|thumb| AQSh vakili Zalmay Xalilzod (chapda) va Baradar (o‘ngda) 2020-yil 29-fevralda Qatar poytaxti Doha shahrida [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Afg‘onistonga tinchlik o‘rnatish to‘g‘risidagi bitimni imzoladilar.]]]] Garchi baʼzi tahlilchilar Baradarning hibsga olinishini Pokiston pozitsiyasining sezilarli oʻzgarishi deb bilishsa-da<ref name="globe-smart">{{Yangiliklar manbasi |last=Eric Rosenbach |date=21 February 2010 |title=Pakistan Smart to Hit Taliban |work=The Boston Globe |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220209/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |archive-date=4 March 2016 |quote=The capture of Baradar and the Afghan Taliban governors is only the most recent and highly visible signal of the possible shift.}}</ref>, boshqalar Pokiston Baradarni Karzay hukumati bilan muzokaralarini toʻxtatish, Pokiston afgʻon siyosatidan joy olishi uchun hibsga olganini daʼvo qilishdi<ref name="us-diplomatic-cable">{{Veb manbasi|sarlavha=Leaked US diplomatic cable Wikileaks ref number 10KABUL693|muallif=American Embassy in Kabul|nashriyot=WikiLeaks|sana=10 February 2010|url=http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|kirish sanasi=8 December 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101208034037/http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|arxivsana=8 December 2010}}</ref> — chunki ular oʻrtasidagi kelishuv Tolibon va Karzay hukumati Pokistonni Afgʻonistondagi taʼsiridan mahrum qilishi mumkin<ref name="globe-editorial">{{Yangiliklar manbasi |date=22 February 2010 |title=Pakistan's Complicated Motives |work=The Boston Globe |department=Editorial |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304100507/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |archive-date=4 March 2016 |quote=An agreement between the Taliban and the Karzai government could deprive Pakistan of influence in next-door Afghanistan.}}</ref>. Boshqa bir fikrga koʻra, pokistonlik general Ashfaq Parvez Kayoniy oʻz karerasini 2010-yil noyabrida belgilangan nafaqaga chiqish muddatini uzaytirish uchun bir qator toliblarning hibsga olinishidan foydalangan. Nazariyaga koʻra, bu uning amerikalik siyosatchilar orasidagi obroʻsini oshiradi va shu tariqa Pokiston hukumatini ushlab turish uchun bosim oʻtkazadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shahzad |first=Syed Saleem |date=23 February 2010 |title=Pakistan: Detained Taliban leaders 'linked to ISI' |publisher=[[Adnkronos]] |url=http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |url-status=dead |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100224210812/http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |archive-date=24 February 2010}}</ref>. Afgʻoniston hukumati Baradar bilan maxfiy muzokaralar olib borayotgani va uning hibsga olinishi prezident [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] gʻazablantirgani aytiladi<ref>Riechmann, Deb; Gannon, Kathy (15 March 2010). </ref>. Pokiston rasmiy ravishda soʻralsa, Baradarni Afgʻonistonga yetkazib beradi<ref>{{Citation|first1=Zahid|last=Hussain|title=Pakistan Offers Taliban Official to Afghans|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703510204575085430452913408?mod=WSJ_latestheadlines|journal=[[The Wall Street Journal]]|date=24 February 2010|access-date=24 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100225034754/http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703510204575085430452913408.html?mod=WSJ_latestheadlines|archivedate=25 February 2010}}</ref> va uni [[Ekstraditsiya|ekstraditsiya qilish]] davom etyapti<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Salahuddin |first=Sayed |date=25 February 2010 |title=Pakistan to hand over Taliban No 2, says Afghanistan |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |url-status=live |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210812173357/https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |archive-date=12 August 2021}}</ref>, degan qayta-qayta daʼvolarga qaramay, u Pokiston 2012-yil noyabrida ozod qilgan toʻqqiz nafar toliblar guruhidan chiqarib tashlandi<ref>Baqir Sajjad Syed (13 November 2012). </ref><ref name="nyt-prisoners">{{Yangiliklar manbasi |last=Nordland |first=Rod |date=17 November 2012 |title=More Taliban Prisoners May Be Released |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Oxir-oqibat, 2018-yil oktabr oyi oʻrtalarida uni ozod qilishdi<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBorger2021">Borger, Julian (15 August 2021). </cite></ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 August 2021 |title=Who is Abdul Ghani Baradar, the man who led the Taliban takeover of Afghanistan? |work=[[The Times of Israel]] |url=https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210817214853/https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |archive-date=17 August 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html|sarlavha=Taliban Deputy Is Released Amid Push for Afghan Peace Talks|ism=Mujib|muallif=Mashal|sana=25 October 2018|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=28 October 2018|arxivsana=28 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181028190322/https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ahmad |first=Jibran |date=26 October 2018 |title=Pakistan releases two senior Taliban commanders – sources |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |url-status=live |access-date=27 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210827102356/https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |archive-date=27 August 2021}}</ref>. Vashington maxsus vakili Zalmay Xalilzodning aytishicha, u Pokistondan uni ozod qilishni soʻragan, chunki Xalilzod Baradar Afgʻonistondagi tinchlik jarayoniga yordam berishi mumkinligiga ishongan<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative|sarlavha=Pakistan frees Taliban co-founder at US request; will play constructive role in Afghan peace initiative|ish=National Herald|sana=9 February 2019|kirish sanasi=9 February 2019|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815120125/https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative}}</ref>. === Chiqarilgandan keyingi ish faoliyati === [[Fayl:Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_(50333305012).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg|thumb| Delegatsiya AQSh vakili Zalmay Halilzod (2-chapda) va Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] bilan uchrashdi; Abdul G‘ani Baradar (chapda 4), Abdul Hakim Ishoqzoy (chapda 5); [[Suhail Shaheen|Suhayl Shoxin]] (oʻngda). 2020-yil sentabr.]] Baradar 2019-yil yanvarida, Pokiston uni ozod qilganidan taxminan uch oy o‘tib, Tolibon oliy rahbarining o‘rinbosari va Tolibonning Qatar poytaxti Dohadagi siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan edi<ref name="LWJ">{{Veb manbasi|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php|ish=[[Long War Journal]]|sarlavha=Mullah Beradar appointed head of Taliban's 'political office' in Qatar|ism=Bill|muallif=Roggio|sana=24 January 2019|iqtibos='In accordance with the decree issued by the Leader of Islamic Emirate, the esteemed Mullah Abdul Ghani Beradar has been appointed as the deputy of the Leader in Political Affairs and the chief of the Political Office of the Islamic Emirate,' the Taliban statement said.|kirish sanasi=29 January 2019|arxivsana=27 January 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190127074625/https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 January 2019 |title=Taliban Brings Released Leader into Peace Talks with U.S. |work=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]] |url=https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |url-status=live |access-date=30 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210831044720/https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |archive-date=31 August 2021}}</ref>. U rahbarning uchta oʻrinbosari ichida eng kattasi edi, qolgan ikkitasi Sirojuddin Hoqoniy va Mulla Yoqub edi<ref name="Economist_blasts">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2021 |title=Blasts at Kabul airport make the Afghan evacuation grimmer still |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830234815/https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |archive-date=30 August 2021}}</ref>. ''The Economist'' va ''The Diplomat'' nashrlariga koʻra, u oliy rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzoda]] qoʻl ostida xizmat qilgan boʻlsa-da, Baradar Tolibonning [[De facto|amaldagi]] rahbari sifatida koʻrilgan<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHänni2018">Hänni, Adrian (30 October 2018). </cite></ref><ref name="Economist_who">{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2021 |title=Who is Mullah Abdul Ghani Baradar, the Taliban's de facto leader? |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830165034/https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |archive-date=30 August 2021}}</ref>. AQSh Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] Afgʻonistonning oʻsha paytdagi prezidenti [[Ashraf Gʻani|Ashraf Gʻani]] bilan uchrashuvda uni „juda murakkab oʻyinchi“ deb atadi<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-12-10|sarlavha=The Secret History of the U.S. Diplomatic Failure in Afghanistan|url=https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan|kirish sanasi=2021-12-11|ish=The New Yorker|til=en-US|arxivsana=11 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211211135914/https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan}}</ref>. 2020-yil fevral oyida Baradar Tolibon nomidan AQSh kuchlarini Afg‘onistondan olib chiqib ketish bo‘yicha [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Doha kelishuvini]] imzoladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 February 2020 |title=Trump says Taliban deal to 'bring our people home' |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |url-status=live |access-date=1 March 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200301004756/https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |archive-date=1 March 2020}}</ref>. 2021-yil 17-avgustda Baradar 2001-yilda birinchi Tolibon hukumati qulaganidan beri birinchi marta Afg‘onistonga qaytdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html|sarlavha=Taliban says co-founder Abdul Ghani Baradar has arrived in Afghanistan|sana=17 August 2021|ish=Axios|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=18 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818122410/https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html}}</ref>. 2021-yil avgustida [[Ashraf Gʻani|Ashraf G‘ani]] [[Kobulning qulashi (2021)|hukumati Tolibon tomonidan ag‘darilganidan]] so‘ng u Afg‘oniston prezidenti bo‘lishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar declared Afghanistan's new President|url=https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=ummid|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815185100/https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar, One of the Co-founders of Taliban, Likely to be Afghanistan's New President|url=https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=News18|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815192611/https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html}}</ref> 2021-yil 23-avgust kuni [[Markaziy Razvedka Boshqarmasi|Markaziy razvedka boshqarmasi]] direktori Uilyam J. Berns Kobulda Baradar bilan yashirin uchrashuv o‘tkazdi va AQSh qo‘shinlarini Afg‘onistondan olib chiqish uchun 31-avgustgacha bo‘lgan muddatni muhokama qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA director met Taliban leader in Afghanistan on Monday -sources |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830013332/https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |archive-date=30 August 2021}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA chief secretly met with Taliban leader in Kabul: Report |work=Al-Jazeera |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210829075245/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |archive-date=29 August 2021}}</ref> 2021-yil 14-sentabrda Baradar bir necha kundan beri omma oldida ko‘rinmay qolgani va Afg‘onistonning yangi hukumatidagi hokimiyat uchun o‘zaro to‘qnashuvlarda yaralangani yoki halok bo‘lgani haqida mish-mishlar tarqaldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Graham-Harrison |first=Emma |date=14 September 2021 |title=Questions in Kabul as two top Taliban leaders 'missing from public view' |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |url-status=live |access-date=14 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211128142533/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |archive-date=28 November 2021}}</ref>. Ertasi kuni Baradar bilan video intervyu eʼlon qilindi, unda u mish-mishlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2021 |title=Afghanistan: Taliban deputy denies reports of leadership row in new video |work=[[BBC]] |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |url-status=live |access-date=15 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210915224224/https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |archive-date=15 September 2021}}</ref>. === Mukofot va unvonlar === 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida „2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami“ roʻyxatiga kirdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Rashid|ism=Ahmed|sarlavha=Abdul Ghani Baradar: The 100 Most Influential People of 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|ish=time.com|nashriyot=[[Time (magazine)|Time]]|til=en|sana=15 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210915144640/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|arxivsana=15 September 2021}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] 13mympiahfpsnzj28juf5fyc0tbuoil 2725875 2725873 2022-07-30T17:12:55Z ShHamrayev 72833 /* Sovet urushi */ wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi|name=|native_name=عبدالغني برادر|native_name_lang=|birth_date=[[1963-yil]] 29-sentabr (yoki 1968-yil)|birth_place=Yatimak qishlog'i, , Deh Ravud tumani, Uruzgan Provinsiyasi, Afg'oniston|nationality=[[Afg'on]]|death_date=|death_place=|allegiance={{nowrap|[[Islamic Emirate of Afghanistan (1996–2001)|Islamic Emirate of Afghanistan]]}}|branch=[[Islamic Army of Afghanistan]] (1996-2001)|rank=Corps Commander <br /> Deputy Chief of Staff|commands=|battles=[[Sovet-Afgʻon urushi]]<br />[[Afgʻonistondagi fuqarolar urushi (1996–2001)]]<br />[[Afgʻonistondagi urush (2001–2021)]]|otherparty=|awards=[[Time (jurnal)|Time jurnali]]ning 2021-yildagi 100 ta eng nufuzli insonlar roʻyxatida nomi tilga olingan|ismi=Abdul Gʻani Baradar|asl ismi=Mulla Sahib|tasvir=[[File:Abdul_Ghani_Baradar.jpg|300px|]]|izoh=Baradar. 2020-yil.|lavozim=|boshlanish davri=[[2021-yil]] 7-sentabr|oʻtmishdoshi=Hasan Akhund|bosh vazir=Hasan Akhund|lavozim_2=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining uchinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_2=[[2021-yil]] 15-avgust|lavozimi=[[Afg‘oniston Bosh vazirining iqtisodiy masalalar bo‘yicha birinchi o‘rinbosari vazifasini bajaruvchi]]|lavozim_3=[[Afg‘oniston Islom Amirligining iqtisodiy komissiyasi rahbari]]|boshlanish davri_3=[[2022-yil]]|lavozim_4=[[Afg‘oniston Islom Amirligi siyosiy idorasi rahbari]]|boshlanish davri_4=[[2019-yil]] 24-yanvar|tugash davri_4=[[2021-yil]] 21-avgust|hukumat boshligʻi_4=|oʻtmishdoshi_4=Sher Mohammad Abbas Stanikzai|vorisi_4=Suhail Shaheen|lavozim_5=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining birinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_5=[[2002-yil]] may|tugash davri_5=[[2010-yil]] 8-fevral|hukumat boshligʻi_5=|oʻtmishdoshi_5=Mohammad Rabbani|vorisi_5=Akhtar Mansour|lavozim_6=[[Afg‘oniston mudofaa vaziri o‘rinbosari]]|boshlanish davri_6=[[1996-yil]] 27-sentabr|tugash davri_6=[[1997-yil]] aprel|yetakchi_6=Mullah Omar|vorisi_6=Muhammad Fazl|yetakchi_5=Mullah Omar|yetakchi_4=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_3=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_2=Hibatullah Akhundzada|yetakchi=Hibatullah Akhundzada|qoʻshin turi=Gʻarbiy Afgʻoniston korpusi <br /> Markaziy korpus, Kobul}} [[Fayl:Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg/220px-Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|thumb| Mulla Baradar 2020-yilda Qatarning Doha shahrida Doha kelishuvini imzolash uchun.]] '''Abdul Gʻani Baradar''' (1963-yil 29-sentabr yoki {{Circa}} 1968-yilda tugʻilgan) — Afgʻoniston davlat arbobi va diniy arbobi, ayni paytda [[Afgʻoniston|Afgʻonistonlik]] Abdul Salam Hanafiy va Abdul Kabir bilan birga bosh vazirning birinchi oʻrinbosari vazifasini bajaruvchi. U, shuningdek, [[Tolibon|Tolibonning]] hammuassisi hisoblanadi. Uni Afg‘onistonda sharafli ''mulla bilishadi.'' U 2002-yildan 2010-yilgacha [[Muhammad Umar|Mulla Umarning]] bosh o‘rinbosari bo‘lgan, 2019-yildan esa Tolibonning to‘rtinchi qo‘mondoni, rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzodaning]] uchta o‘rinbosaridan biridir. U 1996-yildan 2001-yilgacha [[Tolibon]] boshqaruvi davrida yuqori lavozimlarda ishlagan. 2001-yilda Tolibon hukumati AQSh boshchiligidagi tashqi kuchlar ishtirokida qulagach, u tashkilotning [[Pokiston|Pokistondagi]] Kvetta Sho‘rosini boshqarishga koʻtarilib, Tolibonning ''amaldagi'' rahbariga aylandi. U 2010-yilda [[Pokiston]] tomonidan qamoqqa tashlangan. Bunga sabab qilib u [[Afgʻoniston Islom Respublikasi|Afg‘oniston hukumati]] bilan tinchlik kelishuvini Pokiston ishtirokisiz yashirincha muhokama qilgani uchun degan ehtimol ko‘rsatiladi. U 2018-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] iltimosiga koʻra ozod etilgan va keyinchalik Tolibon rahbarining oʻrinbosari va [[Qatar|Qatardagi]] siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan. 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida „2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami“ roʻyxatiga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE 100 MOST INFLUENTIAL PEOPLE OF 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar|nashriyot=Time Magazine|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=23 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211123020550/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/}}</ref>. == Yoshligi == Uning tugʻilgan sanasi va joyi haqidagi xabarlar turlicha. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining]] Konsolidatsiyalangan roʻyxatiga koʻra, u taxminan 1968-yilda Afgʻoniston Podsholigining Uruzgon viloyati Deh Ravud tumanidagi Yatimak qishlogʻida tugʻilgan<ref name="VOA_Tanzeem">{{Yangiliklar manbasi |last=Tanzeem |first=Ayesha |date=25 January 2019 |title=Who Is Taliban's New Chief Negotiator? |work=[[Voice of America]] |url=https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |url-status=live |access-date=29 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929213221/https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |archive-date=29 September 2021}}</ref><ref>https://www.un.org/securitycouncil/sanctions/information</ref>. Ammo shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarda uning tug‘ilgan yili 1963-yil<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gupta |first=Shishir |author-link=Shishir Gupta |date=10 September 2021 |title=Mullah Baradar's passport reveals Pak support for Taliban |work=[[Hindustan Times]] |url=https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |url-status=live |access-date=1 October 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211001050637/https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |archive-date=1 October 2021}}</ref> yoki tug‘ilgan sanasi va joyi 1963-yil 29-sentabr O‘ruzg‘on shahri deb ko‘rsatilgan<ref>https://twitter.com/Kalamnigar/status/1277955793451577344</ref>. U zirak ([[Durroniylar|durroniy va]] [[Pushtunlar|pushtun]] aralashmasi)<ref name=>{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>, Sadozay va [[Popalzay]] qabilasidan<ref>{{Kitob manbasi|first=Antonio|last=Giustozzi|title=Koran, Kalashnikov, and laptop: the neo-Taliban insurgency in Afghanistan|publisher=Columbia University Press|year=2008|isbn=978-0-231-70009-2|page=47|url=https://books.google.com/books?id=LV7-WYlOgRIC&q=mullah+baradar&pg=PA47|accessdate=5 October 2020}}</ref> boʻlgan. Gollandiyalik jurnalist Bette Damning so‘zlariga ko‘ra, u [[Muhammad Umar]] bilan o‘smirlik chog‘larida do‘st bo‘lgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref>''. Newsweek'' maʼlumotlariga koʻra, Umar va Baradar ikki opa-singilga uylanish orqali boja bo‘lgan boʻlishlari mumkin<ref name=>{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}</ref>. Tolibonning birinchi yetakchisi [[Muhammad Umar]] unga „Birodar“<ref name="Green20" /> yoki Mulla Birodar degan maʼnoni anglatuvchi „Baradar“ laqabini qoʻygan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. == Karyera == === Sovet urushi === U 1980-yillarda Qandahorda (asosan Panjvayi hududida) [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushida]] qatnashgan va Sovet qoʻllab-quvvatlagan Afgʻoniston hukumatiga qarshi afgʻon mujohidlari guruhida Umarning oʻrinbosari boʻlib xizmat qilgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref><ref name="FT">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=16 February 2010 |title=Taliban strategist was seen as future negotiator |work=[[Financial Times]] |url=http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217053129/http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |archive-date=17 February 2010}}</ref>. Umar yaqin do‘stliklari tufayli unga „birodar“<ref name="Green20" /> degan nomning „Baradar“ shaklini bergan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. Keyinchalik u Qandahor viloyatining Mayvand shahrida Umar bilan birga madrasani boshqargan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Abdul Ghani Baradar|url=https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|ish=[[Encyclopædia Britannica]]|kirish sanasi=9 December 2021|til=en|sana=4 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211116174626/https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|arxivsana=16 November 2021}}</ref><ref name=>{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>. === Tolibondagi ish faoliyati === 1994-yilda u, jumladan Umar ham, Afg‘oniston janubida Tolibonga asos solgan to‘rt kishidan biri edi<ref name="BBC_profile_2010">{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Profile: Mullah Abdul Ghani Beradar |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |url-status=live |access-date=19 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218050421/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Tolibon hukmronligi davrida (1996-2001) Baradar turli lavozimlarda ishlagan. Xabarlarga ko‘ra, u Hirot va Nimruz viloyatlari hokimi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 November 2001 |title=The Hunt For Bin Laden |work=[[Time (magazine)|Time]] |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110604103922/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |archive-date=4 June 2011}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|last=Adamec|first=Ludwig W.|url=https://books.google.com/books?id=xyW-uxh7m5gC&q=baradar&pg=PR83|title=Volume 30 of Historical dictionary of Afghan wars, revolutions, and insurgencies|publisher=Rowman & Littlefield|year=2005|isbn=0-8108-4948-8|page=lxxxiii|accessdate=5 October 2020}}</ref> yoki g‘arbiy Afg‘onistondagi korpus qo‘mondoni bo‘lgan<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat departamenti|AQSh Davlat departamentining]] maxfiy nomaʼlum hujjatida u Armiya shtab boshligʻining sobiq oʻrinbosari va Markaziy armiya [[Kobul (shahar)|korpusi]] qoʻmondoni sifatida koʻrsatilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=B1, 1.4(D)|url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100208210326/http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivsana=8 February 2010|kirish sanasi=16 February 2010|nashriyot=[[US State Department]]}}</ref>, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining Konsolidatsiyalangan roʻyxatida esa Mudofaa vaziri oʻrinbosari boʻlgan<ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html „United Nations Security Council Consolidated List“]. </cite></ref>. === Afgʻonistondagi urush === [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|2001-yil 11-sentabr xurujlaridan]] keyin Qoʻshma Shtatlar Afgʻonistonga bostirib kirdi va afgʻon kuchlari yordamida Tolibonni agʻdarib tashladi. Baradar AQSh tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan Shimoliy alyansga qarshi kurashgan va ''Newsweek nashriga'' koʻra, 2001-yil noyabrida Tolibon mudofaasi barbod boʻlayotgan paytda „mototsiklga minib, eski doʻstini [Umarni] togʻlarga xavfsiz joyga olib ketgan“<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Bir hikoyada aytilishicha, AQShga aloqador afgʻon kuchlari oʻsha oyda Baradar va boshqa Tolibon vakillarini qoʻlga olgan, ammo Pokiston razvedkasi ularning ozod etilishini taʼminlagan<ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Mazzetti |first=Mark |last2=Filkins, Dexter |date=16 February 2010 |title=Secret Joint Raid Captures Taliban's Top Commander |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222034255/http://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |archive-date=22 February 2010}}</ref>. Bette Dam tomonidan xabar qilingan yana bir hikoyada aytilishicha, Baradar oʻzining hamkasbi Popalzay qabiladoshi [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] Afgʻonistonga Tolibonga qarshi qoʻllab-quvvatlash uchun kirib kelganida jiddiy xavfdan qutqargan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dam |first=Bette |date=16 February 2010 |title=Mullah Baradar: friend or foe? |publisher=[[Radio Netherlands Worldwide]] |url=http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100219073810/http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |archive-date=19 February 2010}}</ref>. Yangi Afgʻoniston hukumati 2001-yil dekabrdagi Bonn kelishuviga muvofiq tashkil etilgan. Hamid Karzay Afg‘onistonning muvaqqat rahbari, keyinroq esa prezidenti bo‘lib ishlagan. Baradar endi xalqaro kuchlar va yangi tuzilgan Afgʻoniston hukumatiga qarshi kurashayotganini koʻrdi. Dastlabki bosqindan keyingi yillar davomida ko‘plab toliblar qo‘mondonlari, jumladan 2007 yilda Hilmand viloyatida Baradarning raqibi Dadulloh ham o‘ldirilgan. Baradar oxir-oqibat Kvetta Shurasini boshqarishga koʻtarildi va Pokistondan qoʻzgʻolonni boshqarib, Tolibonning amalda rahbariga aylandi<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Gʻarb diplomatlari uni Shoʻroda afgʻon hukumati bilan aloqa qilish uchun ochiqroq va Pokiston Xizmatlararo razvedkasi taʼsiriga chidamliroq boʻlganlar qatorida deb hisoblashgan<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}</ref>. Kelib chiqishiga koʻra u „eski uslubdagi pushtun qabila boshligʻi“ va konsensus yaratuvchisi sifatida tasvirlangan<ref name="Moreau" />. Harbiy harakatlariga qaramay, Baradar, xususan, 2004 va 2009-yillarda tinchlik muzokaralarini boshlashga urinishlar ortida turgani<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> va keng tarqalgan muzokaralar olib borilgan tinchlik bitimining potentsial asosiy qismi sifatida koʻrilgani xabar qilingan. === Pokistondagi qamoq, 2010-2018-yillar === Baradar Pokistonning Xizmatlararo razvedka boshqarmasi (ISI) tomonidan 2010-yil yanvar oyi<ref name="nyt-extra-prize" /> yoki fevral oyi boshida<ref name="BBC20100216">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban commander Mullah Beradar 'seized in Pakistan' |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218044645/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref> [[Karachi|Karachi shahrida]] hibsga olingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Saeed |date=16 February 2010 |title=Afghanistan's No. 2 Taliban leader captured in Pakistan |publisher=[[McClatchy News Service]] |url=http://www.mcclatchydc.com/homepage/story/85369.html |access-date=16 February 2010}}</ref><ref name="Cnn2010-02-16">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Capture may be turning point in Taliban fight |publisher=CNN |url=http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107105416/http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |archive-date=7 November 2012}}</ref><ref name="ap-newblow">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban leader's arrest a new blow to insurgents |publisher=Yahoo! News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |url-status=dead |access-date=14 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222231953/http://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |archive-date=22 February 2010}}</ref><ref name="ap-hails">{{Yangiliklar manbasi |last=Zengerle |first=Patricia |date=17 February 2010 |title=White House hails capture of Taliban leader |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |url-status=live |access-date=30 June 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201116033804/https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |archive-date=16 November 2020 |quote='a big success for our mutual efforts in the region,' spokesman Robert Gibbs said, breaking the White House's silence on the capture of Mullah Abdul Ghani Baradar.}}</ref>. Pokiston uning hibsga olinganini bir haftadan so‘ng tasdiqladi, Pokiston ichki ishlar vaziri Rahmon Malik esa hibsga AQSh agentlari aloqadorligi haqidagi xabarlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Pakistan confirms Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217052223/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |archive-date=17 February 2010}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' hibsga olinganidan koʻp oʻtmay xabar berishicha, Amerika razvedka idoralari Pokiston aksilterror zobitlariga Baradar bilan aloqasi boʻlgan jangarilar uchrashuvi haqida xabar bergan, biroq bir necha kishi hibsga olinganidan keyingina Baradarning oʻzi bir necha kishi hibsga olinganini tushungan<ref name="nyt-extra-prize">{{Yangiliklar manbasi |last=Shane |first=Scott |last2=Schmitt |first2=Eric |date=18 February 2010 |title=In Pakistan Raid, Taliban Chief was Extra Prize |work=[[The New York Times]]}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' bir necha oy oʻtib xabar berishicha, Pokiston rasmiylari oʻshanda Baradarning oʻzini nishonga olganliklarini daʼvo qilishgan, chunki u uzoq vaqtdan beri Tolibonni qoʻllab-quvvatlab kelayotgan Pokiston ishtirokisiz Afgʻoniston hukumati bilan tinchlik kelishuvini muhokama qilgan. Ularning taʼkidlashicha, ISI Baradarning uyali telefonini Karachi hududiga kuzatuvga qoʻygan, Markaziy razvedka boshqarmasini uning aniq manzilini aniqlash uchun yanada murakkab kuzatuv moslamasidan foydalanishga chaqirgan va keyin pokistonliklar uni hibsga olish oʻtishgan. " ''Nyu-York Times'' " gazetasi voqealar va xulosalar haligacha noaniq, degan xulosaga keldi<ref name="nyt-motive">{{Yangiliklar manbasi |last=Filkins |first=Dexter |author-link=Dexter Filkins |date=22 August 2010 |title=Pakistanis Tell of Motive in Taliban Leader's Arrest |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Bu voqea Pokiston matbuotida faqat yengil yoritilgan edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Khan |first=M. Ilyas |date=17 February 2010 |title='Muted' Pakistan media response to Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218045137/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Abdul Qayyum Zokir Baradar hibsga olinganidan keyin Tolibon harbiy rahbari bo‘ldi. [[Fayl:Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_(49601220548).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg|thumb| AQSh vakili Zalmay Xalilzod (chapda) va Baradar (o‘ngda) 2020-yil 29-fevralda Qatar poytaxti Doha shahrida [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Afg‘onistonga tinchlik o‘rnatish to‘g‘risidagi bitimni imzoladilar.]]]] Garchi baʼzi tahlilchilar Baradarning hibsga olinishini Pokiston pozitsiyasining sezilarli oʻzgarishi deb bilishsa-da<ref name="globe-smart">{{Yangiliklar manbasi |last=Eric Rosenbach |date=21 February 2010 |title=Pakistan Smart to Hit Taliban |work=The Boston Globe |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220209/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |archive-date=4 March 2016 |quote=The capture of Baradar and the Afghan Taliban governors is only the most recent and highly visible signal of the possible shift.}}</ref>, boshqalar Pokiston Baradarni Karzay hukumati bilan muzokaralarini toʻxtatish, Pokiston afgʻon siyosatidan joy olishi uchun hibsga olganini daʼvo qilishdi<ref name="us-diplomatic-cable">{{Veb manbasi|sarlavha=Leaked US diplomatic cable Wikileaks ref number 10KABUL693|muallif=American Embassy in Kabul|nashriyot=WikiLeaks|sana=10 February 2010|url=http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|kirish sanasi=8 December 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101208034037/http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|arxivsana=8 December 2010}}</ref> — chunki ular oʻrtasidagi kelishuv Tolibon va Karzay hukumati Pokistonni Afgʻonistondagi taʼsiridan mahrum qilishi mumkin<ref name="globe-editorial">{{Yangiliklar manbasi |date=22 February 2010 |title=Pakistan's Complicated Motives |work=The Boston Globe |department=Editorial |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304100507/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |archive-date=4 March 2016 |quote=An agreement between the Taliban and the Karzai government could deprive Pakistan of influence in next-door Afghanistan.}}</ref>. Boshqa bir fikrga koʻra, pokistonlik general Ashfaq Parvez Kayoniy oʻz karerasini 2010-yil noyabrida belgilangan nafaqaga chiqish muddatini uzaytirish uchun bir qator toliblarning hibsga olinishidan foydalangan. Nazariyaga koʻra, bu uning amerikalik siyosatchilar orasidagi obroʻsini oshiradi va shu tariqa Pokiston hukumatini ushlab turish uchun bosim oʻtkazadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shahzad |first=Syed Saleem |date=23 February 2010 |title=Pakistan: Detained Taliban leaders 'linked to ISI' |publisher=[[Adnkronos]] |url=http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |url-status=dead |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100224210812/http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |archive-date=24 February 2010}}</ref>. Afgʻoniston hukumati Baradar bilan maxfiy muzokaralar olib borayotgani va uning hibsga olinishi prezident [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] gʻazablantirgani aytiladi<ref>Riechmann, Deb; Gannon, Kathy (15 March 2010). </ref>. Pokiston rasmiy ravishda soʻralsa, Baradarni Afgʻonistonga yetkazib beradi<ref>{{Citation|first1=Zahid|last=Hussain|title=Pakistan Offers Taliban Official to Afghans|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703510204575085430452913408?mod=WSJ_latestheadlines|journal=[[The Wall Street Journal]]|date=24 February 2010|access-date=24 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100225034754/http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703510204575085430452913408.html?mod=WSJ_latestheadlines|archivedate=25 February 2010}}</ref> va uni [[Ekstraditsiya|ekstraditsiya qilish]] davom etyapti<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Salahuddin |first=Sayed |date=25 February 2010 |title=Pakistan to hand over Taliban No 2, says Afghanistan |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |url-status=live |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210812173357/https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |archive-date=12 August 2021}}</ref>, degan qayta-qayta daʼvolarga qaramay, u Pokiston 2012-yil noyabrida ozod qilgan toʻqqiz nafar toliblar guruhidan chiqarib tashlandi<ref>Baqir Sajjad Syed (13 November 2012). </ref><ref name="nyt-prisoners">{{Yangiliklar manbasi |last=Nordland |first=Rod |date=17 November 2012 |title=More Taliban Prisoners May Be Released |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Oxir-oqibat, 2018-yil oktabr oyi oʻrtalarida uni ozod qilishdi<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBorger2021">Borger, Julian (15 August 2021). </cite></ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 August 2021 |title=Who is Abdul Ghani Baradar, the man who led the Taliban takeover of Afghanistan? |work=[[The Times of Israel]] |url=https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210817214853/https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |archive-date=17 August 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html|sarlavha=Taliban Deputy Is Released Amid Push for Afghan Peace Talks|ism=Mujib|muallif=Mashal|sana=25 October 2018|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=28 October 2018|arxivsana=28 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181028190322/https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ahmad |first=Jibran |date=26 October 2018 |title=Pakistan releases two senior Taliban commanders – sources |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |url-status=live |access-date=27 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210827102356/https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |archive-date=27 August 2021}}</ref>. Vashington maxsus vakili Zalmay Xalilzodning aytishicha, u Pokistondan uni ozod qilishni soʻragan, chunki Xalilzod Baradar Afgʻonistondagi tinchlik jarayoniga yordam berishi mumkinligiga ishongan<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative|sarlavha=Pakistan frees Taliban co-founder at US request; will play constructive role in Afghan peace initiative|ish=National Herald|sana=9 February 2019|kirish sanasi=9 February 2019|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815120125/https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative}}</ref>. === Chiqarilgandan keyingi ish faoliyati === [[Fayl:Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_(50333305012).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg|thumb| Delegatsiya AQSh vakili Zalmay Halilzod (2-chapda) va Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] bilan uchrashdi; Abdul G‘ani Baradar (chapda 4), Abdul Hakim Ishoqzoy (chapda 5); [[Suhail Shaheen|Suhayl Shoxin]] (oʻngda). 2020-yil sentabr.]] Baradar 2019-yil yanvarida, Pokiston uni ozod qilganidan taxminan uch oy o‘tib, Tolibon oliy rahbarining o‘rinbosari va Tolibonning Qatar poytaxti Dohadagi siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan edi<ref name="LWJ">{{Veb manbasi|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php|ish=[[Long War Journal]]|sarlavha=Mullah Beradar appointed head of Taliban's 'political office' in Qatar|ism=Bill|muallif=Roggio|sana=24 January 2019|iqtibos='In accordance with the decree issued by the Leader of Islamic Emirate, the esteemed Mullah Abdul Ghani Beradar has been appointed as the deputy of the Leader in Political Affairs and the chief of the Political Office of the Islamic Emirate,' the Taliban statement said.|kirish sanasi=29 January 2019|arxivsana=27 January 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190127074625/https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 January 2019 |title=Taliban Brings Released Leader into Peace Talks with U.S. |work=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]] |url=https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |url-status=live |access-date=30 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210831044720/https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |archive-date=31 August 2021}}</ref>. U rahbarning uchta oʻrinbosari ichida eng kattasi edi, qolgan ikkitasi Sirojuddin Hoqoniy va Mulla Yoqub edi<ref name="Economist_blasts">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2021 |title=Blasts at Kabul airport make the Afghan evacuation grimmer still |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830234815/https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |archive-date=30 August 2021}}</ref>. ''The Economist'' va ''The Diplomat'' nashrlariga koʻra, u oliy rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzoda]] qoʻl ostida xizmat qilgan boʻlsa-da, Baradar Tolibonning [[De facto|amaldagi]] rahbari sifatida koʻrilgan<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHänni2018">Hänni, Adrian (30 October 2018). </cite></ref><ref name="Economist_who">{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2021 |title=Who is Mullah Abdul Ghani Baradar, the Taliban's de facto leader? |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830165034/https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |archive-date=30 August 2021}}</ref>. AQSh Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] Afgʻonistonning oʻsha paytdagi prezidenti [[Ashraf Gʻani|Ashraf Gʻani]] bilan uchrashuvda uni „juda murakkab oʻyinchi“ deb atadi<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-12-10|sarlavha=The Secret History of the U.S. Diplomatic Failure in Afghanistan|url=https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan|kirish sanasi=2021-12-11|ish=The New Yorker|til=en-US|arxivsana=11 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211211135914/https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan}}</ref>. 2020-yil fevral oyida Baradar Tolibon nomidan AQSh kuchlarini Afg‘onistondan olib chiqib ketish bo‘yicha [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Doha kelishuvini]] imzoladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 February 2020 |title=Trump says Taliban deal to 'bring our people home' |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |url-status=live |access-date=1 March 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200301004756/https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |archive-date=1 March 2020}}</ref>. 2021-yil 17-avgustda Baradar 2001-yilda birinchi Tolibon hukumati qulaganidan beri birinchi marta Afg‘onistonga qaytdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html|sarlavha=Taliban says co-founder Abdul Ghani Baradar has arrived in Afghanistan|sana=17 August 2021|ish=Axios|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=18 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818122410/https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html}}</ref>. 2021-yil avgustida [[Ashraf Gʻani|Ashraf G‘ani]] [[Kobulning qulashi (2021)|hukumati Tolibon tomonidan ag‘darilganidan]] so‘ng u Afg‘oniston prezidenti bo‘lishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar declared Afghanistan's new President|url=https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=ummid|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815185100/https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar, One of the Co-founders of Taliban, Likely to be Afghanistan's New President|url=https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=News18|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815192611/https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html}}</ref> 2021-yil 23-avgust kuni [[Markaziy Razvedka Boshqarmasi|Markaziy razvedka boshqarmasi]] direktori Uilyam J. Berns Kobulda Baradar bilan yashirin uchrashuv o‘tkazdi va AQSh qo‘shinlarini Afg‘onistondan olib chiqish uchun 31-avgustgacha bo‘lgan muddatni muhokama qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA director met Taliban leader in Afghanistan on Monday -sources |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830013332/https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |archive-date=30 August 2021}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA chief secretly met with Taliban leader in Kabul: Report |work=Al-Jazeera |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210829075245/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |archive-date=29 August 2021}}</ref> 2021-yil 14-sentabrda Baradar bir necha kundan beri omma oldida ko‘rinmay qolgani va Afg‘onistonning yangi hukumatidagi hokimiyat uchun o‘zaro to‘qnashuvlarda yaralangani yoki halok bo‘lgani haqida mish-mishlar tarqaldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Graham-Harrison |first=Emma |date=14 September 2021 |title=Questions in Kabul as two top Taliban leaders 'missing from public view' |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |url-status=live |access-date=14 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211128142533/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |archive-date=28 November 2021}}</ref>. Ertasi kuni Baradar bilan video intervyu eʼlon qilindi, unda u mish-mishlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2021 |title=Afghanistan: Taliban deputy denies reports of leadership row in new video |work=[[BBC]] |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |url-status=live |access-date=15 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210915224224/https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |archive-date=15 September 2021}}</ref>. === Mukofot va unvonlar === 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida „2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami“ roʻyxatiga kirdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Rashid|ism=Ahmed|sarlavha=Abdul Ghani Baradar: The 100 Most Influential People of 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|ish=time.com|nashriyot=[[Time (magazine)|Time]]|til=en|sana=15 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210915144640/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|arxivsana=15 September 2021}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] lgf91cvdt6mnb419v7wy5adgt77sdjg 2725876 2725875 2022-07-30T17:13:29Z ShHamrayev 72833 /* Afgʻonistondagi urush */ wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi|name=|native_name=عبدالغني برادر|native_name_lang=|birth_date=[[1963-yil]] 29-sentabr (yoki 1968-yil)|birth_place=Yatimak qishlog'i, , Deh Ravud tumani, Uruzgan Provinsiyasi, Afg'oniston|nationality=[[Afg'on]]|death_date=|death_place=|allegiance={{nowrap|[[Islamic Emirate of Afghanistan (1996–2001)|Islamic Emirate of Afghanistan]]}}|branch=[[Islamic Army of Afghanistan]] (1996-2001)|rank=Corps Commander <br /> Deputy Chief of Staff|commands=|battles=[[Sovet-Afgʻon urushi]]<br />[[Afgʻonistondagi fuqarolar urushi (1996–2001)]]<br />[[Afgʻonistondagi urush (2001–2021)]]|otherparty=|awards=[[Time (jurnal)|Time jurnali]]ning 2021-yildagi 100 ta eng nufuzli insonlar roʻyxatida nomi tilga olingan|ismi=Abdul Gʻani Baradar|asl ismi=Mulla Sahib|tasvir=[[File:Abdul_Ghani_Baradar.jpg|300px|]]|izoh=Baradar. 2020-yil.|lavozim=|boshlanish davri=[[2021-yil]] 7-sentabr|oʻtmishdoshi=Hasan Akhund|bosh vazir=Hasan Akhund|lavozim_2=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining uchinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_2=[[2021-yil]] 15-avgust|lavozimi=[[Afg‘oniston Bosh vazirining iqtisodiy masalalar bo‘yicha birinchi o‘rinbosari vazifasini bajaruvchi]]|lavozim_3=[[Afg‘oniston Islom Amirligining iqtisodiy komissiyasi rahbari]]|boshlanish davri_3=[[2022-yil]]|lavozim_4=[[Afg‘oniston Islom Amirligi siyosiy idorasi rahbari]]|boshlanish davri_4=[[2019-yil]] 24-yanvar|tugash davri_4=[[2021-yil]] 21-avgust|hukumat boshligʻi_4=|oʻtmishdoshi_4=Sher Mohammad Abbas Stanikzai|vorisi_4=Suhail Shaheen|lavozim_5=[[Afg‘oniston Islom Amirligi rahbarining birinchi o‘rinbosari]]|boshlanish davri_5=[[2002-yil]] may|tugash davri_5=[[2010-yil]] 8-fevral|hukumat boshligʻi_5=|oʻtmishdoshi_5=Mohammad Rabbani|vorisi_5=Akhtar Mansour|lavozim_6=[[Afg‘oniston mudofaa vaziri o‘rinbosari]]|boshlanish davri_6=[[1996-yil]] 27-sentabr|tugash davri_6=[[1997-yil]] aprel|yetakchi_6=Mullah Omar|vorisi_6=Muhammad Fazl|yetakchi_5=Mullah Omar|yetakchi_4=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_3=Hibatullah Akhundzada|yetakchi_2=Hibatullah Akhundzada|yetakchi=Hibatullah Akhundzada|qoʻshin turi=Gʻarbiy Afgʻoniston korpusi <br /> Markaziy korpus, Kobul}} [[Fayl:Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg/220px-Abdul_Ghani_Baradar_-_2020.jpg|thumb| Mulla Baradar 2020-yilda Qatarning Doha shahrida Doha kelishuvini imzolash uchun.]] '''Abdul Gʻani Baradar''' (1963-yil 29-sentabr yoki {{Circa}} 1968-yilda tugʻilgan) — Afgʻoniston davlat arbobi va diniy arbobi, ayni paytda [[Afgʻoniston|Afgʻonistonlik]] Abdul Salam Hanafiy va Abdul Kabir bilan birga bosh vazirning birinchi oʻrinbosari vazifasini bajaruvchi. U, shuningdek, [[Tolibon|Tolibonning]] hammuassisi hisoblanadi. Uni Afg‘onistonda sharafli ''mulla bilishadi.'' U 2002-yildan 2010-yilgacha [[Muhammad Umar|Mulla Umarning]] bosh o‘rinbosari bo‘lgan, 2019-yildan esa Tolibonning to‘rtinchi qo‘mondoni, rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzodaning]] uchta o‘rinbosaridan biridir. U 1996-yildan 2001-yilgacha [[Tolibon]] boshqaruvi davrida yuqori lavozimlarda ishlagan. 2001-yilda Tolibon hukumati AQSh boshchiligidagi tashqi kuchlar ishtirokida qulagach, u tashkilotning [[Pokiston|Pokistondagi]] Kvetta Sho‘rosini boshqarishga koʻtarilib, Tolibonning ''amaldagi'' rahbariga aylandi. U 2010-yilda [[Pokiston]] tomonidan qamoqqa tashlangan. Bunga sabab qilib u [[Afgʻoniston Islom Respublikasi|Afg‘oniston hukumati]] bilan tinchlik kelishuvini Pokiston ishtirokisiz yashirincha muhokama qilgani uchun degan ehtimol ko‘rsatiladi. U 2018-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlar]] iltimosiga koʻra ozod etilgan va keyinchalik Tolibon rahbarining oʻrinbosari va [[Qatar|Qatardagi]] siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan. 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida „2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami“ roʻyxatiga kiritilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE 100 MOST INFLUENTIAL PEOPLE OF 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar|nashriyot=Time Magazine|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=23 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211123020550/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/}}</ref>. == Yoshligi == Uning tugʻilgan sanasi va joyi haqidagi xabarlar turlicha. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xavfsizlik Kengashi|Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining]] Konsolidatsiyalangan roʻyxatiga koʻra, u taxminan 1968-yilda Afgʻoniston Podsholigining Uruzgon viloyati Deh Ravud tumanidagi Yatimak qishlogʻida tugʻilgan<ref name="VOA_Tanzeem">{{Yangiliklar manbasi |last=Tanzeem |first=Ayesha |date=25 January 2019 |title=Who Is Taliban's New Chief Negotiator? |work=[[Voice of America]] |url=https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |url-status=live |access-date=29 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929213221/https://www.voanews.com/a/who-is-new-taliban-chief-negotiator-/4758847.html |archive-date=29 September 2021}}</ref><ref>https://www.un.org/securitycouncil/sanctions/information</ref>. Ammo shaxsini tasdiqlovchi hujjatlarda uning tug‘ilgan yili 1963-yil<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gupta |first=Shishir |author-link=Shishir Gupta |date=10 September 2021 |title=Mullah Baradar's passport reveals Pak support for Taliban |work=[[Hindustan Times]] |url=https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |url-status=live |access-date=1 October 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211001050637/https://www.hindustantimes.com/world-news/mullah-baradar-s-passport-reveals-pak-support-for-taliban-101631288533940.html |archive-date=1 October 2021}}</ref> yoki tug‘ilgan sanasi va joyi 1963-yil 29-sentabr O‘ruzg‘on shahri deb ko‘rsatilgan<ref>https://twitter.com/Kalamnigar/status/1277955793451577344</ref>. U zirak ([[Durroniylar|durroniy va]] [[Pushtunlar|pushtun]] aralashmasi)<ref name=>{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>, Sadozay va [[Popalzay]] qabilasidan<ref>{{Kitob manbasi|first=Antonio|last=Giustozzi|title=Koran, Kalashnikov, and laptop: the neo-Taliban insurgency in Afghanistan|publisher=Columbia University Press|year=2008|isbn=978-0-231-70009-2|page=47|url=https://books.google.com/books?id=LV7-WYlOgRIC&q=mullah+baradar&pg=PA47|accessdate=5 October 2020}}</ref> boʻlgan. Gollandiyalik jurnalist Bette Damning so‘zlariga ko‘ra, u [[Muhammad Umar]] bilan o‘smirlik chog‘larida do‘st bo‘lgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref>''. Newsweek'' maʼlumotlariga koʻra, Umar va Baradar ikki opa-singilga uylanish orqali boja bo‘lgan boʻlishlari mumkin<ref name=>{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}</ref>. Tolibonning birinchi yetakchisi [[Muhammad Umar]] unga „Birodar“<ref name="Green20" /> yoki Mulla Birodar degan maʼnoni anglatuvchi „Baradar“ laqabini qoʻygan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. == Karyera == === Sovet urushi === U 1980-yillarda Qandahorda (asosan Panjvayi hududida) [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushida]] qatnashgan va Sovet qoʻllab-quvvatlagan Afgʻoniston hukumatiga qarshi afgʻon mujohidlari guruhida Umarning oʻrinbosari boʻlib xizmat qilgan<ref name="Green20">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=20 February 2010 |title=Man in the News: Mullah Abdul Ghani Baradar |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |url-status=live |access-date=17 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210816172013/https://www.ft.com/content/4b922166-1d8d-11df-a893-00144feab49a |archive-date=16 August 2021}}</ref><ref name="FT">{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Matthew |date=16 February 2010 |title=Taliban strategist was seen as future negotiator |work=[[Financial Times]] |url=http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217053129/http://www.ft.com/cms/s/0/43706130-1ae7-11df-88fa-00144feab49a.html |archive-date=17 February 2010}}</ref>. Umar yaqin do‘stliklari tufayli unga „birodar“<ref name="Green20" /> degan nomning „Baradar“ shaklini bergan<ref name="frontline">{{Veb manbasi|muallif=Taddonio|ism=Patrice|sana=21 January 2020|sarlavha='I Might Die There': Journalist Najibullah Quraishi on Going Face-to-Face with ISIS and the Taliban in Afghanistan|url=https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/|kirish sanasi=17 August 2021|ish=[[Frontline (American TV program)|Frontline]]|nashriyot=PBS|arxivsana=17 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210817104412/https://www.pbs.org/wgbh/frontline/article/face-to-face-with-isis-and-the-taliban-in-afghanistan/}}</ref>. Keyinchalik u Qandahor viloyatining Mayvand shahrida Umar bilan birga madrasani boshqargan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Abdul Ghani Baradar|url=https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|ish=[[Encyclopædia Britannica]]|kirish sanasi=9 December 2021|til=en|sana=4 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211116174626/https://www.britannica.com/biography/Mullah-Abdul-Ghani-Baradar|arxivsana=16 November 2021}}</ref><ref name=>{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}</ref>. === Tolibondagi ish faoliyati === 1994-yilda u, jumladan Umar ham, Afg‘oniston janubida Tolibonga asos solgan to‘rt kishidan biri edi<ref name="BBC_profile_2010">{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Profile: Mullah Abdul Ghani Beradar |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |url-status=live |access-date=19 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218050421/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8517693.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Tolibon hukmronligi davrida (1996-2001) Baradar turli lavozimlarda ishlagan. Xabarlarga ko‘ra, u Hirot va Nimruz viloyatlari hokimi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 November 2001 |title=The Hunt For Bin Laden |work=[[Time (magazine)|Time]] |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110604103922/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1001287-5,00.html |archive-date=4 June 2011}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|last=Adamec|first=Ludwig W.|url=https://books.google.com/books?id=xyW-uxh7m5gC&q=baradar&pg=PR83|title=Volume 30 of Historical dictionary of Afghan wars, revolutions, and insurgencies|publisher=Rowman & Littlefield|year=2005|isbn=0-8108-4948-8|page=lxxxiii|accessdate=5 October 2020}}</ref> yoki g‘arbiy Afg‘onistondagi korpus qo‘mondoni bo‘lgan<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat departamenti|AQSh Davlat departamentining]] maxfiy nomaʼlum hujjatida u Armiya shtab boshligʻining sobiq oʻrinbosari va Markaziy armiya [[Kobul (shahar)|korpusi]] qoʻmondoni sifatida koʻrsatilgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=B1, 1.4(D)|url=http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100208210326/http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB295/doc17.pdf|arxivsana=8 February 2010|kirish sanasi=16 February 2010|nashriyot=[[US State Department]]}}</ref>, Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik Kengashining Konsolidatsiyalangan roʻyxatida esa Mudofaa vaziri oʻrinbosari boʻlgan<ref name="UNSCCL">{{Veb manbasi|sarlavha=United Nations Security Council Consolidated List|url=https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html|nashriyot=[[United Nations]]|kirish sanasi=10 September 2021|arxivsana=10 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210910090135/https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://scsanctions.un.org/7wz7nen-all.html „United Nations Security Council Consolidated List“]. </cite></ref>. === Afgʻonistondagi urush === [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|2001-yil 11-sentabr xurujlaridan]] keyin Qoʻshma Shtatlar Afgʻonistonga bostirib kirdi va afgʻon kuchlari yordamida Tolibonni agʻdarib tashladi. Baradar AQSh tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan Shimoliy alyansga qarshi kurashgan va ''Newsweek nashriga'' koʻra, 2001-yil noyabrida Tolibon mudofaasi barbod boʻlayotgan paytda „mototsiklga minib, eski doʻstini [Umarni] togʻlarga xavfsiz joyga olib ketgan“<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Bir hikoyada aytilishicha, AQShga aloqador afgʻon kuchlari oʻsha oyda Baradar va boshqa Tolibon vakillarini qoʻlga olgan, ammo Pokiston razvedkasi ularning ozod etilishini taʼminlagan<ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Mazzetti |first=Mark |last2=Filkins, Dexter |date=16 February 2010 |title=Secret Joint Raid Captures Taliban's Top Commander |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222034255/http://www.nytimes.com/2010/02/16/world/asia/16intel.html?hp=&pagewanted=all |archive-date=22 February 2010}}</ref>. Bette Dam tomonidan xabar qilingan yana bir hikoyada aytilishicha, Baradar oʻzining hamkasbi Popalzay qabiladoshi [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] Afgʻonistonga Tolibonga qarshi qoʻllab-quvvatlash uchun kirib kelganida jiddiy xavfdan qutqargan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dam |first=Bette |date=16 February 2010 |title=Mullah Baradar: friend or foe? |publisher=[[Radio Netherlands Worldwide]] |url=http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |url-status=dead |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100219073810/http://www.rnw.nl/english/article/mullah-baradar-friend-or-foe |archive-date=19 February 2010}}</ref>. Yangi Afgʻoniston hukumati 2001-yil dekabrdagi Bonn kelishuviga muvofiq tashkil etilgan. Hamid Karzay Afg‘onistonning muvaqqat rahbari, keyinroq esa prezidenti bo‘lib ishlagan. Baradar endi xalqaro kuchlar va yangi tuzilgan Afgʻoniston hukumatiga qarshi kurashayotganini koʻrdi. Dastlabki bosqindan keyingi yillar davomida ko‘plab toliblar qo‘mondonlari, jumladan 2007 yilda Hilmand viloyatida Baradarning raqibi Dadulloh ham o‘ldirilgan. Baradar oxir-oqibat Kvetta Shurasini boshqarishga koʻtarildi va Pokistondan qoʻzgʻolonni boshqarib, Tolibonning amalda rahbariga aylandi<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref>. Gʻarb diplomatlari uni Shoʻroda afgʻon hukumati bilan aloqa qilish uchun ochiqroq va Pokiston Xizmatlararo razvedkasi taʼsiriga chidamliroq boʻlganlar qatorida deb hisoblashgan<ref name=>{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}</ref>. Kelib chiqishiga koʻra u „eski uslubdagi pushtun qabila boshligʻi“ va konsensus yaratuvchisi sifatida tasvirlangan<ref name="Moreau" />. Harbiy harakatlariga qaramay, Baradar, xususan, 2004 va 2009-yillarda tinchlik muzokaralarini boshlashga urinishlar ortida turgani<ref name="Moreau">{{Yangiliklar manbasi |last=Moreau |first=Ron |date=25 July 2009 |title=America's New Nightmare |work=[[Newsweek]] |url=http://www.newsweek.com/id/208637 |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100208151717/http://www.newsweek.com/id/208637 |archive-date=8 February 2010}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoreau2009">Moreau, Ron (25 July 2009). </cite></ref> va keng tarqalgan muzokaralar olib borilgan tinchlik bitimining potentsial asosiy qismi sifatida koʻrilgani xabar qilingan. === Pokistondagi qamoq, 2010-2018-yillar === Baradar Pokistonning Xizmatlararo razvedka boshqarmasi (ISI) tomonidan 2010-yil yanvar oyi<ref name="nyt-extra-prize" /> yoki fevral oyi boshida<ref name="BBC20100216">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban commander Mullah Beradar 'seized in Pakistan' |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218044645/http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/8517375.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref> [[Karachi|Karachi shahrida]] hibsga olingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shah |first=Saeed |date=16 February 2010 |title=Afghanistan's No. 2 Taliban leader captured in Pakistan |publisher=[[McClatchy News Service]] |url=http://www.mcclatchydc.com/homepage/story/85369.html |access-date=16 February 2010}}</ref><ref name="Cnn2010-02-16">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Capture may be turning point in Taliban fight |publisher=CNN |url=http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |url-status=live |access-date=16 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121107105416/http://www.cnn.com/2010/WORLD/asiapcf/02/16/taliban.commander.captured/index.html?eref=time_us |archive-date=7 November 2012}}</ref><ref name="ap-newblow">{{Yangiliklar manbasi |date=16 February 2010 |title=Taliban leader's arrest a new blow to insurgents |publisher=Yahoo! News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |url-status=dead |access-date=14 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100222231953/http://news.yahoo.com/s/ap/20100216/ap_on_re_us/afghanistan_taliban |archive-date=22 February 2010}}</ref><ref name="ap-hails">{{Yangiliklar manbasi |last=Zengerle |first=Patricia |date=17 February 2010 |title=White House hails capture of Taliban leader |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |url-status=live |access-date=30 June 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201116033804/https://www.reuters.com/article/idUSTRE61G5DE20100217 |archive-date=16 November 2020 |quote='a big success for our mutual efforts in the region,' spokesman Robert Gibbs said, breaking the White House's silence on the capture of Mullah Abdul Ghani Baradar.}}</ref>. Pokiston uning hibsga olinganini bir haftadan so‘ng tasdiqladi, Pokiston ichki ishlar vaziri Rahmon Malik esa hibsga AQSh agentlari aloqadorligi haqidagi xabarlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 February 2010 |title=Pakistan confirms Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100217052223/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519354.stm |archive-date=17 February 2010}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' hibsga olinganidan koʻp oʻtmay xabar berishicha, Amerika razvedka idoralari Pokiston aksilterror zobitlariga Baradar bilan aloqasi boʻlgan jangarilar uchrashuvi haqida xabar bergan, biroq bir necha kishi hibsga olinganidan keyingina Baradarning oʻzi bir necha kishi hibsga olinganini tushungan<ref name="nyt-extra-prize">{{Yangiliklar manbasi |last=Shane |first=Scott |last2=Schmitt |first2=Eric |date=18 February 2010 |title=In Pakistan Raid, Taliban Chief was Extra Prize |work=[[The New York Times]]}}</ref>. ''Nyu-York Times gazetasining'' bir necha oy oʻtib xabar berishicha, Pokiston rasmiylari oʻshanda Baradarning oʻzini nishonga olganliklarini daʼvo qilishgan, chunki u uzoq vaqtdan beri Tolibonni qoʻllab-quvvatlab kelayotgan Pokiston ishtirokisiz Afgʻoniston hukumati bilan tinchlik kelishuvini muhokama qilgan. Ularning taʼkidlashicha, ISI Baradarning uyali telefonini Karachi hududiga kuzatuvga qoʻygan, Markaziy razvedka boshqarmasini uning aniq manzilini aniqlash uchun yanada murakkab kuzatuv moslamasidan foydalanishga chaqirgan va keyin pokistonliklar uni hibsga olish oʻtishgan. " ''Nyu-York Times'' " gazetasi voqealar va xulosalar haligacha noaniq, degan xulosaga keldi<ref name="nyt-motive">{{Yangiliklar manbasi |last=Filkins |first=Dexter |author-link=Dexter Filkins |date=22 August 2010 |title=Pakistanis Tell of Motive in Taliban Leader's Arrest |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Bu voqea Pokiston matbuotida faqat yengil yoritilgan edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Khan |first=M. Ilyas |date=17 February 2010 |title='Muted' Pakistan media response to Taliban arrest |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |url-status=live |access-date=17 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100218045137/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8519616.stm |archive-date=18 February 2010}}</ref>. Abdul Qayyum Zokir Baradar hibsga olinganidan keyin Tolibon harbiy rahbari bo‘ldi. [[Fayl:Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_(49601220548).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Participates_in_a_Signing_Ceremony_in_Doha_%2849601220548%29.jpg|thumb| AQSh vakili Zalmay Xalilzod (chapda) va Baradar (o‘ngda) 2020-yil 29-fevralda Qatar poytaxti Doha shahrida [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Afg‘onistonga tinchlik o‘rnatish to‘g‘risidagi bitimni imzoladilar.]]]] Garchi baʼzi tahlilchilar Baradarning hibsga olinishini Pokiston pozitsiyasining sezilarli oʻzgarishi deb bilishsa-da<ref name="globe-smart">{{Yangiliklar manbasi |last=Eric Rosenbach |date=21 February 2010 |title=Pakistan Smart to Hit Taliban |work=The Boston Globe |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304220209/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/oped/articles/2010/02/21/pakistan_smart_to_hit_taliban/ |archive-date=4 March 2016 |quote=The capture of Baradar and the Afghan Taliban governors is only the most recent and highly visible signal of the possible shift.}}</ref>, boshqalar Pokiston Baradarni Karzay hukumati bilan muzokaralarini toʻxtatish, Pokiston afgʻon siyosatidan joy olishi uchun hibsga olganini daʼvo qilishdi<ref name="us-diplomatic-cable">{{Veb manbasi|sarlavha=Leaked US diplomatic cable Wikileaks ref number 10KABUL693|muallif=American Embassy in Kabul|nashriyot=WikiLeaks|sana=10 February 2010|url=http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|kirish sanasi=8 December 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20101208034037/http://wikileaks.ch/cable/2010/02/10KABUL693.html|arxivsana=8 December 2010}}</ref> — chunki ular oʻrtasidagi kelishuv Tolibon va Karzay hukumati Pokistonni Afgʻonistondagi taʼsiridan mahrum qilishi mumkin<ref name="globe-editorial">{{Yangiliklar manbasi |date=22 February 2010 |title=Pakistan's Complicated Motives |work=The Boston Globe |department=Editorial |url=https://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |url-status=live |access-date=21 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304100507/http://www.boston.com/bostonglobe/editorial_opinion/editorials/articles/2010/02/22/pakistans_complicated_motives/ |archive-date=4 March 2016 |quote=An agreement between the Taliban and the Karzai government could deprive Pakistan of influence in next-door Afghanistan.}}</ref>. Boshqa bir fikrga koʻra, pokistonlik general Ashfaq Parvez Kayoniy oʻz karerasini 2010-yil noyabrida belgilangan nafaqaga chiqish muddatini uzaytirish uchun bir qator toliblarning hibsga olinishidan foydalangan. Nazariyaga koʻra, bu uning amerikalik siyosatchilar orasidagi obroʻsini oshiradi va shu tariqa Pokiston hukumatini ushlab turish uchun bosim oʻtkazadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Shahzad |first=Syed Saleem |date=23 February 2010 |title=Pakistan: Detained Taliban leaders 'linked to ISI' |publisher=[[Adnkronos]] |url=http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |url-status=dead |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100224210812/http://www.adnkronos.com/AKI/English/Security/?id=3.1.46594827 |archive-date=24 February 2010}}</ref>. Afgʻoniston hukumati Baradar bilan maxfiy muzokaralar olib borayotgani va uning hibsga olinishi prezident [[Hamid Karzay|Hamid Karzayni]] gʻazablantirgani aytiladi<ref>Riechmann, Deb; Gannon, Kathy (15 March 2010). </ref>. Pokiston rasmiy ravishda soʻralsa, Baradarni Afgʻonistonga yetkazib beradi<ref>{{Citation|first1=Zahid|last=Hussain|title=Pakistan Offers Taliban Official to Afghans|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703510204575085430452913408?mod=WSJ_latestheadlines|journal=[[The Wall Street Journal]]|date=24 February 2010|access-date=24 February 2010|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100225034754/http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703510204575085430452913408.html?mod=WSJ_latestheadlines|archivedate=25 February 2010}}</ref> va uni [[Ekstraditsiya|ekstraditsiya qilish]] davom etyapti<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Salahuddin |first=Sayed |date=25 February 2010 |title=Pakistan to hand over Taliban No 2, says Afghanistan |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |url-status=live |access-date=25 February 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210812173357/https://www.reuters.com/article/idUSSGE61O0EM20100225?type=usDollarRpt |archive-date=12 August 2021}}</ref>, degan qayta-qayta daʼvolarga qaramay, u Pokiston 2012-yil noyabrida ozod qilgan toʻqqiz nafar toliblar guruhidan chiqarib tashlandi<ref>Baqir Sajjad Syed (13 November 2012). </ref><ref name="nyt-prisoners">{{Yangiliklar manbasi |last=Nordland |first=Rod |date=17 November 2012 |title=More Taliban Prisoners May Be Released |work=[[The New York Times]]}}</ref>. Oxir-oqibat, 2018-yil oktabr oyi oʻrtalarida uni ozod qilishdi<ref name="Borger_victor">{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |date=15 August 2021 |title=Taliban's Abdul Ghani Baradar is undisputed victor of a 20-year war |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211201101700/https://www.theguardian.com/world/2021/aug/15/talibans-abdul-ghani-baradar-is-undisputed-victor-of-a-20-year-war |archive-date=1 December 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBorger2021">Borger, Julian (15 August 2021). </cite></ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 August 2021 |title=Who is Abdul Ghani Baradar, the man who led the Taliban takeover of Afghanistan? |work=[[The Times of Israel]] |url=https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |url-status=live |access-date=18 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210817214853/https://www.timesofisrael.com/who-is-abdul-ghani-baradar-the-man-who-led-the-taliban-takeover-of-afghanistan/ |archive-date=17 August 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html|sarlavha=Taliban Deputy Is Released Amid Push for Afghan Peace Talks|ism=Mujib|muallif=Mashal|sana=25 October 2018|ish=[[The New York Times]]|kirish sanasi=28 October 2018|arxivsana=28 October 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181028190322/https://www.nytimes.com/2018/10/25/world/asia/taliban-peace-talks.html}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ahmad |first=Jibran |date=26 October 2018 |title=Pakistan releases two senior Taliban commanders – sources |work=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |url-status=live |access-date=27 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210827102356/https://www.reuters.com/article/uk-afghanistan-pakistan-taliban-idUKKCN1MZ1X1 |archive-date=27 August 2021}}</ref>. Vashington maxsus vakili Zalmay Xalilzodning aytishicha, u Pokistondan uni ozod qilishni soʻragan, chunki Xalilzod Baradar Afgʻonistondagi tinchlik jarayoniga yordam berishi mumkinligiga ishongan<ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative|sarlavha=Pakistan frees Taliban co-founder at US request; will play constructive role in Afghan peace initiative|ish=National Herald|sana=9 February 2019|kirish sanasi=9 February 2019|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815120125/https://www.nationalheraldindia.com/international/pakistan-frees-taliban-co-founder-at-us-request-will-play-constructive-role-in-afghan-peace-initiative}}</ref>. === Chiqarilgandan keyingi ish faoliyati === [[Fayl:Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_(50333305012).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg/220px-Secretary_Pompeo_Meets_With_the_Taliban_Delegation_%2850333305012%29.jpg|thumb| Delegatsiya AQSh vakili Zalmay Halilzod (2-chapda) va Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] bilan uchrashdi; Abdul G‘ani Baradar (chapda 4), Abdul Hakim Ishoqzoy (chapda 5); [[Suhail Shaheen|Suhayl Shoxin]] (oʻngda). 2020-yil sentabr.]] Baradar 2019-yil yanvarida, Pokiston uni ozod qilganidan taxminan uch oy o‘tib, Tolibon oliy rahbarining o‘rinbosari va Tolibonning Qatar poytaxti Dohadagi siyosiy idorasi rahbari etib tayinlangan edi<ref name="LWJ">{{Veb manbasi|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php|ish=[[Long War Journal]]|sarlavha=Mullah Beradar appointed head of Taliban's 'political office' in Qatar|ism=Bill|muallif=Roggio|sana=24 January 2019|iqtibos='In accordance with the decree issued by the Leader of Islamic Emirate, the esteemed Mullah Abdul Ghani Beradar has been appointed as the deputy of the Leader in Political Affairs and the chief of the Political Office of the Islamic Emirate,' the Taliban statement said.|kirish sanasi=29 January 2019|arxivsana=27 January 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190127074625/https://www.longwarjournal.org/archives/2019/01/mullah-baradar-appointed-head-of-talibans-political-office-in-qatar.php}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 January 2019 |title=Taliban Brings Released Leader into Peace Talks with U.S. |work=[[Radio Free Europe/Radio Liberty]] |url=https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |url-status=live |access-date=30 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210831044720/https://www.rferl.org/a/taliban-appoints-new-political-leader-amid-peace-talks-with-u-s-/29729268.html |archive-date=31 August 2021}}</ref>. U rahbarning uchta oʻrinbosari ichida eng kattasi edi, qolgan ikkitasi Sirojuddin Hoqoniy va Mulla Yoqub edi<ref name="Economist_blasts">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2021 |title=Blasts at Kabul airport make the Afghan evacuation grimmer still |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830234815/https://www.economist.com/asia/2021/08/28/afghanistans-evacuation-deadline-is-a-deadly-countdown |archive-date=30 August 2021}}</ref>. ''The Economist'' va ''The Diplomat'' nashrlariga koʻra, u oliy rahbar [[Haybatulloh Oxundzoda|Hibatulloh Oxundzoda]] qoʻl ostida xizmat qilgan boʻlsa-da, Baradar Tolibonning [[De facto|amaldagi]] rahbari sifatida koʻrilgan<ref name="adrianhanni">{{Veb manbasi|muallif=Hänni|ism=Adrian|sarlavha=Why Does Pakistan's Release of a Key Taliban Leader Matter?|url=https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/|ish=thediplomat.com|nashriyot=[[The Diplomat]]|til=en|sana=30 October 2018|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=16 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210816165227/https://thediplomat.com/2018/10/why-does-pakistans-release-of-a-key-taliban-leader-matter/}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHänni2018">Hänni, Adrian (30 October 2018). </cite></ref><ref name="Economist_who">{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2021 |title=Who is Mullah Abdul Ghani Baradar, the Taliban's de facto leader? |work=[[The Economist]] |url=https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |url-status=live |access-date=31 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830165034/https://www.economist.com/the-economist-explains/2021/08/18/who-is-mullah-abdul-ghani-baradar-the-talibans-de-facto-leader |archive-date=30 August 2021}}</ref>. AQSh Davlat kotibi [[Mike Pompeo|Mayk Pompeo]] Afgʻonistonning oʻsha paytdagi prezidenti [[Ashraf Gʻani|Ashraf Gʻani]] bilan uchrashuvda uni „juda murakkab oʻyinchi“ deb atadi<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-12-10|sarlavha=The Secret History of the U.S. Diplomatic Failure in Afghanistan|url=https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan|kirish sanasi=2021-12-11|ish=The New Yorker|til=en-US|arxivsana=11 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211211135914/https://www.newyorker.com/magazine/2021/12/20/the-secret-history-of-the-us-diplomatic-failure-in-afghanistan}}</ref>. 2020-yil fevral oyida Baradar Tolibon nomidan AQSh kuchlarini Afg‘onistondan olib chiqib ketish bo‘yicha [[AQSH-Tolibon kelishuvi|Doha kelishuvini]] imzoladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 February 2020 |title=Trump says Taliban deal to 'bring our people home' |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |url-status=live |access-date=1 March 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200301004756/https://www.bbc.com/news/world-asia-51692546 |archive-date=1 March 2020}}</ref>. 2021-yil 17-avgustda Baradar 2001-yilda birinchi Tolibon hukumati qulaganidan beri birinchi marta Afg‘onistonga qaytdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html|sarlavha=Taliban says co-founder Abdul Ghani Baradar has arrived in Afghanistan|sana=17 August 2021|ish=Axios|kirish sanasi=17 August 2021|arxivsana=18 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210818122410/https://www.axios.com/taliban-president-abdul-ghani-baradar-afghanistan-635cf0eb-5d3e-4e40-b71b-44126141ecea.html}}</ref>. 2021-yil avgustida [[Ashraf Gʻani|Ashraf G‘ani]] [[Kobulning qulashi (2021)|hukumati Tolibon tomonidan ag‘darilganidan]] so‘ng u Afg‘oniston prezidenti bo‘lishi haqida mish-mishlar tarqalgan edi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar declared Afghanistan's new President|url=https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=ummid|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815185100/https://ummid.com/news/2021/august/15.08.2021/mullah-abdul-ghani-baradar-declared-afghanistans-new-president.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mullah Abdul Ghani Baradar, One of the Co-founders of Taliban, Likely to be Afghanistan's New President|url=https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html|sana=16 August 2021|kirish sanasi=15 August 2021|ish=News18|til=en|arxivsana=15 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210815192611/https://www.news18.com/news/world/mullah-abdul-ghani-baradar-one-of-the-co-founders-of-taliban-likely-to-be-afghanistans-new-president-4089671.html}}</ref> 2021-yil 23-avgust kuni [[Markaziy Razvedka Boshqarmasi|Markaziy razvedka boshqarmasi]] direktori Uilyam J. Berns Kobulda Baradar bilan yashirin uchrashuv o‘tkazdi va AQSh qo‘shinlarini Afg‘onistondan olib chiqish uchun 31-avgustgacha bo‘lgan muddatni muhokama qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA director met Taliban leader in Afghanistan on Monday -sources |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210830013332/https://www.reuters.com/world/cia-director-met-taliban-leader-kabul-monday-washington-post-reports-2021-08-24/ |archive-date=30 August 2021}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2021 |title=CIA chief secretly met with Taliban leader in Kabul: Report |work=Al-Jazeera |url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |url-status=live |access-date=26 August 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210829075245/https://www.aljazeera.com/news/2021/8/24/cia-chief-held-secret-meeting-with-taliban-in-kabul-report |archive-date=29 August 2021}}</ref> 2021-yil 14-sentabrda Baradar bir necha kundan beri omma oldida ko‘rinmay qolgani va Afg‘onistonning yangi hukumatidagi hokimiyat uchun o‘zaro to‘qnashuvlarda yaralangani yoki halok bo‘lgani haqida mish-mishlar tarqaldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Graham-Harrison |first=Emma |date=14 September 2021 |title=Questions in Kabul as two top Taliban leaders 'missing from public view' |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |url-status=live |access-date=14 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211128142533/https://www.theguardian.com/world/2021/sep/14/questions-in-kabul-as-two-top-taliban-leaders-missing-from-public-view |archive-date=28 November 2021}}</ref>. Ertasi kuni Baradar bilan video intervyu eʼlon qilindi, unda u mish-mishlarni rad etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 September 2021 |title=Afghanistan: Taliban deputy denies reports of leadership row in new video |work=[[BBC]] |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |url-status=live |access-date=15 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210915224224/https://www.bbc.com/news/world-asia-58555234 |archive-date=15 September 2021}}</ref>. === Mukofot va unvonlar === 2021-yil 15-sentabrda Baradar [[Time (jurnal)|''Time'']] jurnalida „2021-yilning 100 ta eng nufuzli odami“ roʻyxatiga kirdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Rashid|ism=Ahmed|sarlavha=Abdul Ghani Baradar: The 100 Most Influential People of 2021|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|ish=time.com|nashriyot=[[Time (magazine)|Time]]|til=en|sana=15 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210915144640/https://time.com/collection/100-most-influential-people-2021/6095986/abdul-ghani-baradar/|arxivsana=15 September 2021}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1968-yilda tugʻilganlar]] cbjzsvvipvs4cvtl3d4pm33nvzguyjx Allysa Seely 0 758882 2725823 2022-07-30T16:32:31Z Umidjon Yuldashev 72956 „[[:en:Special:Redirect/revision/1056192896|Allysa Seely]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki   '''Allysa Seely''' (1989 yil 4 yanvarda tug'ilgan) - amerikalik paratriatlonchi va 2016 va 2020 yilgi Yozgi Paralimpiya o'yinlarida oltin medal sohibi hisoblanadi. == Erta karyera == Seely 1989 yil 4 yanvarda tug'ilgan. U [[Glendale (Arizona)|Arizona shtatining Glendeyl shahrida]] o'sgan va 2007 yilda Mountain Ridge o'rta maktabini tamomlagan . Keyinchalik u Arizona shtat universitetiga o'qishga qabul qilibgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.azcentral.com/story/sports/olympics/rio-2016/2016/06/10/arizona-state-grad-allysa-seely-compete-first-paratriathlon-rio/84507666/|sarlavha=Arizona State grad Allysa Seely to compete in first paratriathlon in Rio 2016 Summer Olympics|ish=[[The Arizona Republic]]|sana=June 10, 2016}}</ref> 2008 yil sentyabr oyida Seely o'zining birinchi triatlonida saraton kasalligini tadqiq qilish uchun pul yig'adigan guruhning bir qismi sifatida ishtirok etdi va keyin Arizona shtat universiteti triatlon jamoasiga qo'shildi. <ref name="aseely">{{Veb manbasi|url=http://www.allysaseely.com/my-story/|sarlavha=my story|kirish sanasi=2017-08-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170804214707/http://www.allysaseely.com/my-story/|arxivsana=2017-08-04}}</ref> 2010 yilda Seelyga Chiari II malformatsiyasi, bazilyar invaginatsiya va Ehlers-Danlos sindromi tashxisi qo'yilgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espn.com/espnw/sports/article/16745686/paratriathlete-allysa-seely-talks-prosthetics-prs-accomplishments-espn-body-issue|sarlavha=Paratriathlete Allysa Seely on prosthetics and PRs|ish=[[ESPN]]|sana=July 5, 2016}}</ref> 2013 yil avgust oyida uning chap oyog'i tizzasidan pastroqda amputatsiya qilingan. 2020 yilda Seelyga [[endokardit]] va yurakdagi tromp tashxisi qo'yilgan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.teamusa.org/News/2020/December/23/Allysa-Seely-Opens-Up-About-Health-Challenges-Past-And-Present|sarlavha=Allysa Seely Opens Up About Health Challenges Past And Present|ish=[[United States Olympic & Paralympic Committee|Team USA]]|sana=December 23, 2020}}</ref> == Sport karerasi == Seely tashxis qo'yish va amputatsiyadan oldin triatlonda milliy reytinga kirgan edi. U paratriatlon bo'yicha uch karra jahon chempioni bo'lib, 2015, 2016 va 2018 yillarda g'alaba qozongan <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.liv-cycling.com/us/teams-and-riders/try-a-tri/116/allysa-seely/960|sarlavha=ALLYSA SEELY Paralympic Gold Medalist, Triathlon|ish=Liv Cycling|kirish sanasi=2017-08-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170804220518/https://www.liv-cycling.com/us/teams-and-riders/try-a-tri/116/allysa-seely/960|arxivsana=2017-08-04}}</ref> === 2016 yil yozgi Paralimpiya o'yinlari === Seely 2016 yilgi yozgi Paralimpiya o'yinlarida ishtirok etgan. U paratriatlonda oltin medalni qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.upworthy.com/allysa-seelys-gold-in-the-first-paralympic-triathlon-is-a-win-for-all-disabled-athletes|sarlavha=Meet the woman who won the first gold medal in PT2 triathlon Paralympic history.|ish=[[Upworthy]]|sana=September 12, 2016}}</ref> U, shuningdek, engil atletika bo'yicha, ayollar o'rtasida 200 metrga yugurishda qatnashib, 6-o'rinni egalladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://olympics.nbcsports.com/2016/09/11/grace-norman-allysa-seely-win-paralympic-triathlon-rio/|sarlavha=U.S. pair wins debut of Paralympic women's triathlon races|ish=[[NBC Sports]]|sana=September 11, 2016}}</ref> === 2020 Yozgi Paralimpiya o'yinlari === Seely 2020 yilgi Yozgi Paralimpiya o'yinlarida qatnashib, u o'z unvonini himoya qildi va paratriatlonda ikkinchi oltin medaliga ega chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.triathlete.com/culture/news/u-s-women-go-1-2-in-opening-paralympic-triathlon-race/|sarlavha=U.S. Women Go 1-2 in Opening Paralympic Triathlon Race|ish=Triathlete|sana=August 27, 2021}}</ref> == Shaxsiy hayot == Ayni paytda Seely o Kolorado-Springs shahrida istiqomat qiladi va Olimpiya o'quv markazida mashq qiladi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/pets/paralympian-allysa-seely-dog-partner-mowgli/|sarlavha=Paralympian Allysa Seely Has Found the Perfect Training Partner in Her Supportive Dog Mowgli|ish=[[People (magazine)|People]]|sana=June 28, 2018}}</ref> == Muvaffaqiyat tarixi == {| class="wikitable" style="text-align:center; font-size:95%;" ! align="center" |Year ! align="center" |Event ! align="center" |Finish ! align="center" |Time ! align="center" |Class |- | rowspan="2" |'''2012''' | align="left" |Edmonton Triathlon World Cup |{{Kumush2}} |1:25:07 |TRI-5 |- bgcolor="#CCCCFF" | align="left" |World Grand Final Auckland |{{Bronza3}} |1:17:43 |TRI-5 |- | rowspan="6" |'''2014''' | align="left" |Yokohama World Paratriathlon Event |{{Kumush2}} |1:30:12 |PT3 |- | align="left" |Triathlon Pan American Championships Dallas |{{Oltin1}} |1:41:07 |PT3 |- | align="left" |Chicago World Paratriathlon Event |{{Oltin1}} |1:30:38 |PT3 |- | align="left" |Magog World Paratriathlon Event |{{Oltin1}} |1:29:41 |PT3 |- bgcolor="#CCCCFF" | align="left" |World Grand Final Edmonton |4 |1:36:29 |PT3 |- | align="left" |USA Paratriathlon National Championships |{{Oltin1}} |1:50:31 |PT3 |- | rowspan="7" |'''2015''' | align="left" |Triathlon American Championships Monterrey |{{Bronza3}} |1:28:48 |PT2 |- | align="left" |London World Paratriathlon Event |{{Bronza3}} |1:35:34 |PT2 |- | align="left" |Besançon World Paratriathlon Event |{{Kumush2}} |1:34:27 |PT2 |- | align="left" |Rio de Janeiro World Paratriathlon Event |{{Bronza3}} |1:28:25 |PT2 |- | align="left" |Detroit World Paratriathlon Event |{{Kumush2}} |1:20:37 |PT2 |- | align="left" |Edmonton World Paratriathlon Event<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.triathlon.org/results/result/2015_edmonton_itu_world_paratriathlon_event/271143|sarlavha=Results: 2015 Edmonton ITU World Paratriathlon Event Women's PT2|ish=[[International Triathlon Union]]}}</ref> |{{Oltin1}} |1:30:33 |PT2 |- bgcolor="#CCCCFF" | align="left" |World Grand Final Chicago<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.triathlon.org/results/result/2015_itu_world_triathlon_grand_final_chicago/272189|sarlavha=Results: 2015 ITU World Triathlon Grand Final Chicago Women's PT2|ish=[[International Triathlon Union]]}}</ref> |{{Oltin1}} |1:25:03 |PT2 |- | rowspan="4" |'''2016''' | align="left" |Paratriathlon American Championships Sarasota |{{Oltin1}} |1:17:29 |PT2 |- bgcolor="#CCCCFF" | align="left" |World Championships Rotterdam<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.triathlon.org/results/result/2016_rotterdam_itu_paratriathlon_world_championships/281347|sarlavha=Results: 2016 Rotterdam ITU Paratriathlon World Championships|ish=[[International Triathlon Union]]}}</ref> |{{Oltin1}} |1:23:46 |PT2 |- style="background:#98fb98;" | align="left" |Paralympic Paratriathlon PT2 |{{Oltin1}} |1:22:55 |PT2 |- style="background:#98fb98;" | align="left" |Paralympic 200 Meters T36 |6 |32.36 |T36 |- | rowspan="4" |'''2017''' | align="left" |Paratriathlon American Championships Sarasota |{{Oltin1}} |1:17:47 |PTS2 |- | align="left" |Gold Coast World Paratriathlon Series |{{Oltin1}} |1:26:35 |PTS2 |- | align="left" |Yokohama World Paratriathlon Series |{{Oltin1}} |1:21:01 |PTS2 |- bgcolor="#CCCCFF" | align="left" |World Grand Final Rotterdam |{{Kumush2}} |1:24:50 |PTS2 |- | rowspan="4" |'''2018''' | align="left" |World Paratriathlon Series Yokohama<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.triathlon.org/results/result/2018_yokohama_itu_world_paratriathlon_series/322943|sarlavha=Results: 2018 Yokohama ITU World Paratriathlon Series Women's PTS2|ish=[[International Triathlon Union]]}}</ref> |{{Oltin1}} |1:17:39 |PTS2 |- | align="left" |Iseo - Franciacorta World Paratriathlon Series |{{Oltin1}} |1:19:22 |PTS2 |- | align="left" |Edmonton World Paratriathlon Series |{{Oltin1}} |1:21:54 |PTS2 |- bgcolor="#CCCCFF" | align="left" |World Grand Final Gold Coast |{{Oltin1}} |1:17:54 |PTS2 |- | rowspan="5" |'''2019''' | align="left" |World Paratriathlon Series Milan |{{Oltin1}} |1:17:44 |PTS2 |- | align="left" |World Paratriathlon Series Yokohama |{{Oltin1}} |1:19:38 |PTS2 |- | align="left" |World Paratriathlon Series Montreal |{{Oltin1}} |1:20:12 |PTS2 |- | align="left" |Tokyo World Cup |DNF | |PTS2 |- bgcolor="#CCCCFF" | align="left" |World Grand Final Lausanne |{{Kumush2}} |1:25:18 |PTS2 |- | rowspan="2" |'''2021''' | align="left" |Americas Triathlon Para Championships |{{Kumush2}} |1:17:03 |PTS2 |- style="background:#98fb98;" | align="left" |Paralympic Paratriathlon PTS2 |{{Oltin1}} |1:14:03 |PTS2 |} == Shuningdek qarang == * 2016 yilgi yozgi Paralimpiya o'yinlarida Qo'shma Shtatlar * 2020 yilgi yozgi Paralimpiya o'yinlarida AQSh * 2016 yilgi yozgi Paralimpiya o'yinlarida paratriatlon * 2020 yilgi yozgi Paralimpiya o'yinlarida paratriatlon == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Sport musobaqalari]] [[Turkum:Triatlon]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] kd5ujpu9h277c4aipqraorvg5pd2yta 2725843 2725823 2022-07-30T16:52:27Z Umidjon Yuldashev 72956 wikitext text/x-wiki  {{Tennischi bilgiqutisi | name = Allysa Seely | image = Allysa Seely Rio2016.jpg | caption = Seely winning the [[Paratriathlon at the 2016 Summer Paralympics|PT2 Paratriathlon]] at the [[2016 Summer Paralympics|2016 Paralympics]] in [[Rio de Janeiro|Rio]] | headercolor = | textcolor = | nationality = {{flagicon|USA}} American | birth_name = Allysa Ann Seely | birth_date = {{birth date and age|1989|1|4|df=y}} | birth_place = | alma_mater = [[Arizona State University]] | sport = [[Paratriathlon]] | hometown = [[Glendale, Arizona]] | disability = | website = | medaltemplates-expand = yes | medaltemplates = {{MedalMamlakat| {{USA}} }} {{Musobaqa|[[Paralimpiya O'yinlari]]}} [[File:IPC logo (2004-2019).svg|center|40px]] {{Oltin medal| [[2016 Summer Paralympics|2016 Rio de Janeiro]]|[[Paratriathlon at the 2016 Summer Paralympics|PT2]]}} {{Oltin medal| [[2020 Summer Paralympics|2020 Tokyo]]|[[Paratriathlon at the 2020 Summer Paralympics|PTS2]]}} {{Musobaqa|[[Jahon triatlon|ITU]] Jahon Grand Finali}} {{Oltin medal| 2015 Rotterdam| PT2}} {{Oltin medal| 2016 Chicago| PT2}} {{Oltin medal| 2018 Gold Coast| PTS2}} {{Kumush medal| 2017 Rotterdam| PTS2}} {{Kumush medal|2019 Lausanne|PTS2}} {{Bronza medal| 2012 Auckland| TRI-5}} }} '''Allysa Seely''' (1989 yil 4 yanvarda tug'ilgan) - amerikalik paratriatlonchi va 2016 va 2020 yilgi Yozgi Paralimpiya o'yinlarida oltin medal sohibi hisoblanadi. == Erta karyera == Seely 1989 yil 4 yanvarda tug'ilgan. U [[Glendale (Arizona)|Arizona shtatining Glendeyl shahrida]] o'sgan va 2007 yilda Mountain Ridge o'rta maktabini tamomlagan . Keyinchalik u Arizona shtat universitetiga o'qishga qabul qilibgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.azcentral.com/story/sports/olympics/rio-2016/2016/06/10/arizona-state-grad-allysa-seely-compete-first-paratriathlon-rio/84507666/|sarlavha=Arizona State grad Allysa Seely to compete in first paratriathlon in Rio 2016 Summer Olympics|ish=[[The Arizona Republic]]|sana=June 10, 2016}}</ref> 2008 yil sentyabr oyida Seely o'zining birinchi triatlonida saraton kasalligini tadqiq qilish uchun pul yig'adigan guruhning bir qismi sifatida ishtirok etdi va keyin Arizona shtat universiteti triatlon jamoasiga qo'shildi. <ref name="aseely">{{Veb manbasi|url=http://www.allysaseely.com/my-story/|sarlavha=my story|kirish sanasi=2017-08-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170804214707/http://www.allysaseely.com/my-story/|arxivsana=2017-08-04}}</ref> 2010 yilda Seelyga Chiari II malformatsiyasi, bazilyar invaginatsiya va Ehlers-Danlos sindromi tashxisi qo'yilgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espn.com/espnw/sports/article/16745686/paratriathlete-allysa-seely-talks-prosthetics-prs-accomplishments-espn-body-issue|sarlavha=Paratriathlete Allysa Seely on prosthetics and PRs|ish=[[ESPN]]|sana=July 5, 2016}}</ref> 2013 yil avgust oyida uning chap oyog'i tizzasidan pastroqda amputatsiya qilingan. 2020 yilda Seelyga [[endokardit]] va yurakdagi tromp tashxisi qo'yilgan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.teamusa.org/News/2020/December/23/Allysa-Seely-Opens-Up-About-Health-Challenges-Past-And-Present|sarlavha=Allysa Seely Opens Up About Health Challenges Past And Present|ish=[[United States Olympic & Paralympic Committee|Team USA]]|sana=December 23, 2020}}</ref> == Sport karerasi == Seely tashxis qo'yish va amputatsiyadan oldin triatlonda milliy reytinga kirgan edi. U paratriatlon bo'yicha uch karra jahon chempioni bo'lib, 2015, 2016 va 2018 yillarda g'alaba qozongan <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.liv-cycling.com/us/teams-and-riders/try-a-tri/116/allysa-seely/960|sarlavha=ALLYSA SEELY Paralympic Gold Medalist, Triathlon|ish=Liv Cycling|kirish sanasi=2017-08-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170804220518/https://www.liv-cycling.com/us/teams-and-riders/try-a-tri/116/allysa-seely/960|arxivsana=2017-08-04}}</ref> === 2016 yil yozgi Paralimpiya o'yinlari === Seely 2016 yilgi yozgi Paralimpiya o'yinlarida ishtirok etgan. U paratriatlonda oltin medalni qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.upworthy.com/allysa-seelys-gold-in-the-first-paralympic-triathlon-is-a-win-for-all-disabled-athletes|sarlavha=Meet the woman who won the first gold medal in PT2 triathlon Paralympic history.|ish=[[Upworthy]]|sana=September 12, 2016}}</ref> U, shuningdek, engil atletika bo'yicha, ayollar o'rtasida 200 metrga yugurishda qatnashib, 6-o'rinni egalladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://olympics.nbcsports.com/2016/09/11/grace-norman-allysa-seely-win-paralympic-triathlon-rio/|sarlavha=U.S. pair wins debut of Paralympic women's triathlon races|ish=[[NBC Sports]]|sana=September 11, 2016}}</ref> === 2020 Yozgi Paralimpiya o'yinlari === Seely 2020 yilgi Yozgi Paralimpiya o'yinlarida qatnashib, u o'z unvonini himoya qildi va paratriatlonda ikkinchi oltin medaliga ega chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.triathlete.com/culture/news/u-s-women-go-1-2-in-opening-paralympic-triathlon-race/|sarlavha=U.S. Women Go 1-2 in Opening Paralympic Triathlon Race|ish=Triathlete|sana=August 27, 2021}}</ref> == Shaxsiy hayot == Ayni paytda Seely o Kolorado-Springs shahrida istiqomat qiladi va Olimpiya o'quv markazida mashq qiladi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/pets/paralympian-allysa-seely-dog-partner-mowgli/|sarlavha=Paralympian Allysa Seely Has Found the Perfect Training Partner in Her Supportive Dog Mowgli|ish=[[People (magazine)|People]]|sana=June 28, 2018}}</ref> == Muvaffaqiyat tarixi == {| class="wikitable" style="text-align:center; font-size:95%;" ! align="center" |Yil ! align="center" |Chempionat ! align="center" |Natija ! align="center" |Vaqt ! align="center" |klass |- | rowspan="2" |'''2012''' | align="left" |Edmonton Triatlon Jahon kubogi |{{Kumush2}} |1:25:07 |TRI-5 |- bgcolor="#CCCCFF" | align="left" |Jahon Grand Finali Oklend |{{Bronza3}} |1:17:43 |TRI-5 |- | rowspan="6" |'''2014''' | align="left" |Yokohamadagi Butunjahon paratriatlon musobaqasi |{{Kumush2}} |1:30:12 |PT3 |- | align="left" |Triatlon Panamerika chempionati Dallas |{{Oltin1}} |1:41:07 |PT3 |- | align="left" |Chikagodagi Jahon paratriatlon musobaqasi |{{Oltin1}} |1:30:38 |PT3 |- | align="left" |Magog Jahon paratriatlon tadbiri |{{Oltin1}} |1:29:41 |PT3 |- bgcolor="#CCCCFF" | align="left" |Jahon Grand Finali Edmonton |4 |1:36:29 |PT3 |- | align="left" |Paratriatlon bo'yicha AQSh milliy chempionati |{{Oltin1}} |1:50:31 |PT3 |- | rowspan="7" |'''2015''' | align="left" |Triatlon bo'yicha Amerika chempionati Monterrey |{{Bronza3}} |1:28:48 |PT2 |- | align="left" |Londondagi Butunjahon paratriatlon musobaqasi |{{Bronza3}} |1:35:34 |PT2 |- | align="left" |Besanson Jahon paratriatlon tadbiri |{{Kumush2}} |1:34:27 |PT2 |- | align="left" |Rio-de-Janeyrodagi Butunjahon paratriatlon musobaqasi |{{Bronza3}} |1:28:25 |PT2 |- | align="left" |Detroitdagi Butunjahon paratriatlon musobaqasi |{{Kumush2}} |1:20:37 |PT2 |- | align="left" |Edmonton Jahon paratriatlon tadbiri<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.triathlon.org/results/result/2015_edmonton_itu_world_paratriathlon_event/271143|sarlavha=Results: 2015 Edmonton ITU World Paratriathlon Event Women's PT2|ish=[[International Triathlon Union]]}}</ref> |{{Oltin1}} |1:30:33 |PT2 |- bgcolor="#CCCCFF" | align="left" |Jahon Grand Finali Chikago<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.triathlon.org/results/result/2015_itu_world_triathlon_grand_final_chicago/272189|sarlavha=Results: 2015 ITU World Triathlon Grand Final Chicago Women's PT2|ish=[[International Triathlon Union]]}}</ref> |{{Oltin1}} |1:25:03 |PT2 |- | rowspan="4" |'''2016''' | align="left" |Paratriatlon Amerika chempionati Sarasota |{{Oltin1}} |1:17:29 |PT2 |- bgcolor="#CCCCFF" | align="left" |Jahon chempionati Rotterdam<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.triathlon.org/results/result/2016_rotterdam_itu_paratriathlon_world_championships/281347|sarlavha=Results: 2016 Rotterdam ITU Paratriathlon World Championships|ish=[[International Triathlon Union]]}}</ref> |{{Oltin1}} |1:23:46 |PT2 |- style="background:#98fb98;" | align="left" |Paralimpiya paratriatlon PT2 |{{Oltin1}} |1:22:55 |PT2 |- style="background:#98fb98;" | align="left" |Paralimpiya 200 metrga T36 |6 |32.36 |T36 |- | rowspan="4" |'''2017''' | align="left" |Paratriatlon Amerika chempionati Sarasota |{{Oltin1}} |1:17:47 |PTS2 |- | align="left" |Gold Coast Jahon Paratriatlon seriyasi |{{Oltin1}} |1:26:35 |PTS2 |- | align="left" |Yokohama Butunjahon paratriatlon seriyasi |{{Oltin1}} |1:21:01 |PTS2 |- bgcolor="#CCCCFF" | align="left" |Jahon Grand Finali Rotterdam |{{Kumush2}} |1:24:50 |PTS2 |- | rowspan="4" |'''2018''' | align="left" |Butunjahon paratriatlon seriyasi Yokogama<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.triathlon.org/results/result/2018_yokohama_itu_world_paratriathlon_series/322943|sarlavha=Results: 2018 Yokohama ITU World Paratriathlon Series Women's PTS2|ish=[[International Triathlon Union]]}}</ref> |{{Oltin1}} |1:17:39 |PTS2 |- | align="left" |Iseo - Franciacorta Butunjahon paratriatlon seriyasi |{{Oltin1}} |1:19:22 |PTS2 |- | align="left" |Edmonton Jahon paratriatlon seriyasi |{{Oltin1}} |1:21:54 |PTS2 |- bgcolor="#CCCCFF" | align="left" |Jahon Grand Finali Oltin qirg'oq |{{Oltin1}} |1:17:54 |PTS2 |- | rowspan="5" |'''2019''' | align="left" |Jahon paratriatlon seriyasi Milan |{{Oltin1}} |1:17:44 |PTS2 |- | align="left" |Butunjahon paratriatlon seriyasi Yokogama |{{Oltin1}} |1:19:38 |PTS2 |- | align="left" |Jahon paratriatlon seriyasi Monreal |{{Oltin1}} |1:20:12 |PTS2 |- | align="left" |Tokio Jahon chempionati |DNF | |PTS2 |- bgcolor="#CCCCFF" | align="left" |Jahon Grand Finali Lozanna |{{Kumush2}} |1:25:18 |PTS2 |- | rowspan="2" |'''2021''' | align="left" |Triatlon bo'yicha Amerika Para Chempionati |{{Kumush2}} |1:17:03 |PTS2 |- style="background:#98fb98;" | align="left" |Paralimpiya paratriatlon PTS2 |{{Oltin1}} |1:14:03 |PTS2 |} == Shuningdek qarang == * [[2016 yilgi yozgi Paralimpiya o'yinlarida Qo'shma Shtatlar]] * [[2020 yilgi yozgi Paralimpiya o'yinlarida AQSh]] * [[2016 yilgi yozgi Paralimpiya o'yinlarida paratriatlon]] * [[2020 yilgi yozgi Paralimpiya o'yinlarida paratriatlon]] == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Sport musobaqalari]] [[Turkum:Triatlon]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] jk5mu94k4i58li6b4wlucc72ttvvwup Tornado Alicia Black 0 758883 2725824 2022-07-30T16:33:50Z ShohjahonSobirov 73332 „[[:en:Special:Redirect/revision/1080571361|Tornado Alicia Black]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|country={{USA}}|birth_date={{birth date and age|1998|05|12|mf=yes}}|birth_place=[[Boca Raton, Florida|Boca Raton]], Florida|careerprizemoney=$47,348|singlestitles=2 ITF|highestsinglesranking=404-son (2015-yil 2-fevral)|USOpenresult=Q2 ([[2014 US Open – Women's singles qualifying|2014]])|doublestitles=0|highestdoublesranking=348-son (2015-yil 14-sentyabr)|USOpenDoublesresult=2R ([[2015 US Open – Women's doubles|2015]])|Mixed=yes|USOpenMixedresult=1R ([[2014 US Open – Mixed doubles|2014]])}} '''Tornado Alicia Black''' (1998-yil 12-mayda tug'ilgan) - amerikalik sobiq tennischi. Unga sobiq tennischi Rick Macci saboq bergan. Macci ko'p odamlarni, jumladan Serena va Venus Williamsni o'rgatgan. Black o'z faoliyatida ikkita ITF yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi. 2015-yil 2-fevralda u jahon yakkalik reytingida 404-o‘rinni egalladi. 2015-yil 14-sentabrda u juftliklar reytingida 348-o‘rinni egallagan edi. U 2013-yilgi Junior US Open turnirida uch setda Ana Konjuhga yutqazib, ikkinchi o‘rinni egallagan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/news/konjuh_outlasts_black_to_win_girls_singles_title/|sarlavha=Konjuh outlasts Black to win girls' singles title|ish=[[US Open (tennis)|US Open]]|sana=September 8, 2013|kirish sanasi=February 23, 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140228051304/http://www.usopen.org/news/konjuh_outlasts_black_to_win_girls_singles_title/|arxivsana=February 28, 2014}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/155242|sarlavha=Coric and Konjuh secure US Open titles|ism=Sandra|muallif=Harwitt|ish=[[International Tennis Federation]]|sana=September 8, 2013|kirish sanasi=February 23, 2014}}</ref> Black 2014-yilgi Abierto Mexicano Telcelda WTA Tour asosiy to'rida debyut qildi. "Joker" mukofotiga sazovor bo'lgan u birinchi raundda serbiyalik oltinchi raqam ostidagi Bojana Yovanovski bilan o'ynadi va to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'ldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.kora.com/en/news/read/45671/jovanovski-blows-past-tornado-black/|sarlavha=Jovanovski blows past Tornado Black|ish=kora.com|sana=February 25, 2014|kirish sanasi=March 5, 2014}}</ref> Tornado va uning singlisi Hurricane Tyra bir paytlar "Opa-singillar Williams" deb atalgan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://espn.go.com/espnw/athletes-life/article/9683950/espnw-tornado-black-shows-remarkable-game-go-memorable-name-junior-girls-us-open-tennis-tournament|sarlavha=Greatness in forecast for Tornado Black|ism=Melissa|muallif=Isaacson|ish=[[ESPN]]|sana=September 18, 2013|kirish sanasi=February 23, 2014}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://nypost.com/2013/09/04/sisters-named-tornado-hurricane-taking-tennis-by-storm/|sarlavha=Tornado, Hurricane could be next Serena, Venus|ism=Howie|muallif=Kussoy|ish=[[New York Post]]|sana=September 4, 2013|kirish sanasi=February 23, 2014}}</ref> 2017-yilda u son qismidagi jarohat tufayli safdan chiqqandi. Black GoFundMe-dan foydalangan holda kestirib, jarrohlik uchun zarur bo'lgan 40 000 dollarni muvaffaqiyatli to'pladi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gofundme.com/alicia-tornado-black-hip-surgery|sarlavha=Alicia "Tornado" Black hip surgery, organized by Alicia Black}}</ref> Uning davradagi so'nggi o'yini 2017-yilning mart oyida bo'lib o'tgan. == ITF finali == === Yakkalik: 3 (2 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" ! Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 75 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#addfad;" | 50 000 dollarlik turnirlar |- style="background:lightblue;" | 25 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f0f8ff;" | 10 000 dollarlik turnirlar |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Yuzaki final |- | Qattiq (1–0) |- | Loy (1–1) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija ! Sana ! Turnir !Maydon ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- style="background:#f0f8ff;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2012 | ITF Buffalo, AQSH | Loy |[[Jeymi Loeb]] | 6–7 <sup>(5)</sup>, 2–6 |- style="background:#f0f8ff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 2013 | ITF Ameliya oroli, AQSH | Loy |[[Aleksandra Myuller]] | 4–6, 6–0, 6–0 |- style="background:#f0f8ff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 2014 | ITF Evansvill, AQSH | Qattiq |[[Caitlin Whoriskey]] | 6–4, 4–6, 6–2 |} === Juftliklar: 1 (ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" ! Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 75 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#addfad;" | 50 000 dollarlik turnirlar |- style="background:lightblue;" | 25 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f0f8ff;" | 10 000 dollarlik turnirlar |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Yuzaki final |- | Qattiq (0–1) |- | Loy (0–0) |- | Oʻt (0–0) |- | Chim (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! Sana ! Turnir !MAydon turi ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- style="background:#f0f8ff;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2015-yil 6-iyun | ITF Manzanillo, Meksika | Qattiq |Dasha Ivanova |[[Karolina Betankurt]]<br />[[Steffi Karruters]] | 3–6, 3–6 |} == Katta dubulg'a turkumidagi o'smirlar o'rtasidagi turnir finali == {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija ! Yil ! width="130" | Chempionat !Maydon turi ! width="160" | Raqib ! width="130" | Hisob |- style="background:#b2c8ff;" | style="background:#ffa07a;" | Ikkinchi o'rin egasi | 2013 | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |[[Ana Konjuh]] | 6–3, 4–6, 6–7 <sup>(6–8)</sup> |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == {{Commons turkum|Tornado Alicia Black}} * {{WTA}} * {{ITF profili}} * {{Rasmiy sayt|http://www.tornadoaliblack.com/}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1998-yilda tugʻilganlar]] l1rtpq0beuzcsuotx26e5a069eho9jx 2725827 2725824 2022-07-30T16:34:38Z ShohjahonSobirov 73332 sahifani to'g'irlash wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|country={{USA}}|birth_date={{birth date and age|1998|05|12|mf=yes}}|birth_place=[[Boca Raton, Florida|Boca Raton]], Florida|careerprizemoney=$47,348|singlestitles=2 ITF|highestsinglesranking=404-son (2015-yil 2-fevral)|USOpenresult=Q2 ([[2014 US Open – Women's singles qualifying|2014]])|doublestitles=0|highestdoublesranking=348-son (2015-yil 14-sentyabr)|USOpenDoublesresult=2R ([[2015 US Open – Women's doubles|2015]])|Mixed=yes|USOpenMixedresult=1R ([[2014 US Open – Mixed doubles|2014]])}} '''Tornado Alicia Black''' (1998-yil 12-mayda tug'ilgan) - amerikalik sobiq tennischi. == Karyera == Unga sobiq tennischi Rick Macci saboq bergan. Macci ko'p odamlarni, jumladan Serena va Venus Williamsni o'rgatgan. Black o'z faoliyatida ikkita ITF yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi. 2015-yil 2-fevralda u jahon yakkalik reytingida 404-o‘rinni egalladi. 2015-yil 14-sentabrda u juftliklar reytingida 348-o‘rinni egallagan edi. U 2013-yilgi Junior US Open turnirida uch setda Ana Konjuhga yutqazib, ikkinchi o‘rinni egallagan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/news/konjuh_outlasts_black_to_win_girls_singles_title/|sarlavha=Konjuh outlasts Black to win girls' singles title|ish=[[US Open (tennis)|US Open]]|sana=September 8, 2013|kirish sanasi=February 23, 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140228051304/http://www.usopen.org/news/konjuh_outlasts_black_to_win_girls_singles_title/|arxivsana=February 28, 2014}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/155242|sarlavha=Coric and Konjuh secure US Open titles|ism=Sandra|muallif=Harwitt|ish=[[International Tennis Federation]]|sana=September 8, 2013|kirish sanasi=February 23, 2014}}</ref> Black 2014-yilgi Abierto Mexicano Telcelda WTA Tour asosiy to'rida debyut qildi. "Joker" mukofotiga sazovor bo'lgan u birinchi raundda serbiyalik oltinchi raqam ostidagi Bojana Yovanovski bilan o'ynadi va to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'ldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.kora.com/en/news/read/45671/jovanovski-blows-past-tornado-black/|sarlavha=Jovanovski blows past Tornado Black|ish=kora.com|sana=February 25, 2014|kirish sanasi=March 5, 2014}}</ref> Tornado va uning singlisi Hurricane Tyra bir paytlar "Opa-singillar Williams" deb atalgan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://espn.go.com/espnw/athletes-life/article/9683950/espnw-tornado-black-shows-remarkable-game-go-memorable-name-junior-girls-us-open-tennis-tournament|sarlavha=Greatness in forecast for Tornado Black|ism=Melissa|muallif=Isaacson|ish=[[ESPN]]|sana=September 18, 2013|kirish sanasi=February 23, 2014}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://nypost.com/2013/09/04/sisters-named-tornado-hurricane-taking-tennis-by-storm/|sarlavha=Tornado, Hurricane could be next Serena, Venus|ism=Howie|muallif=Kussoy|ish=[[New York Post]]|sana=September 4, 2013|kirish sanasi=February 23, 2014}}</ref> 2017-yilda u son qismidagi jarohat tufayli safdan chiqqandi. Black GoFundMe-dan foydalangan holda kestirib, jarrohlik uchun zarur bo'lgan 40 000 dollarni muvaffaqiyatli to'pladi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gofundme.com/alicia-tornado-black-hip-surgery|sarlavha=Alicia "Tornado" Black hip surgery, organized by Alicia Black}}</ref> Uning davradagi so'nggi o'yini 2017-yilning mart oyida bo'lib o'tgan. == ITF finali == === Yakkalik: 3 (2 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" ! Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 75 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#addfad;" | 50 000 dollarlik turnirlar |- style="background:lightblue;" | 25 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f0f8ff;" | 10 000 dollarlik turnirlar |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Yuzaki final |- | Qattiq (1–0) |- | Loy (1–1) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija ! Sana ! Turnir !Maydon ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- style="background:#f0f8ff;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2012 | ITF Buffalo, AQSH | Loy |[[Jeymi Loeb]] | 6–7 <sup>(5)</sup>, 2–6 |- style="background:#f0f8ff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 2013 | ITF Ameliya oroli, AQSH | Loy |[[Aleksandra Myuller]] | 4–6, 6–0, 6–0 |- style="background:#f0f8ff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 2014 | ITF Evansvill, AQSH | Qattiq |[[Caitlin Whoriskey]] | 6–4, 4–6, 6–2 |} === Juftliklar: 1 (ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" ! Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 75 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#addfad;" | 50 000 dollarlik turnirlar |- style="background:lightblue;" | 25 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f0f8ff;" | 10 000 dollarlik turnirlar |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Yuzaki final |- | Qattiq (0–1) |- | Loy (0–0) |- | Oʻt (0–0) |- | Chim (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! Sana ! Turnir !MAydon turi ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- style="background:#f0f8ff;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2015-yil 6-iyun | ITF Manzanillo, Meksika | Qattiq |Dasha Ivanova |[[Karolina Betankurt]]<br />[[Steffi Karruters]] | 3–6, 3–6 |} == Katta dubulg'a turkumidagi o'smirlar o'rtasidagi turnir finali == {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija ! Yil ! width="130" | Chempionat !Maydon turi ! width="160" | Raqib ! width="130" | Hisob |- style="background:#b2c8ff;" | style="background:#ffa07a;" | Ikkinchi o'rin egasi | 2013 | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |[[Ana Konjuh]] | 6–3, 4–6, 6–7 <sup>(6–8)</sup> |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == {{Commons turkum|Tornado Alicia Black}} * {{WTA}} * {{ITF profili}} * {{Rasmiy sayt|http://www.tornadoaliblack.com/}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1998-yilda tugʻilganlar]] nd12neb7ejf8s12pdwpkywksbak4pdx 2725831 2725827 2022-07-30T16:39:11Z ShohjahonSobirov 73332 sahifani to'g'irlash wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|country={{USA}}|birth_date={{birth date and age|1998|05|12|mf=yes}}|birth_place=[[Boca Raton, Florida|Boca Raton]], Florida|careerprizemoney=$47,348|singlestitles=2 ITF|highestsinglesranking=404-son (2015-yil 2-fevral)|USOpenresult=Q2 ([[2014 US Open – Women's singles qualifying|2014]])|doublestitles=0|highestdoublesranking=348-son (2015-yil 14-sentyabr)|USOpenDoublesresult=2R ([[2015 US Open – Women's doubles|2015]])|Mixed=yes|USOpenMixedresult=1R ([[2014 US Open – Mixed doubles|2014]])}} '''Tornado Alicia Black''' (1998-yil 12-mayda tug'ilgan) - amerikalik sobiq tennischi. == Karyera == Unga sobiq tennischi Rick Macci saboq bergan. Macci ko'p odamlarni, jumladan Serena va Venus Williamsni o'rgatgan. Black o'z faoliyatida ikkita ITF yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi. 2015-yil 2-fevralda u jahon yakkalik reytingida 404-o‘rinni egalladi. 2015-yil 14-sentabrda u juftliklar reytingida 348-o‘rinni egallagan edi. U 2013-yilgi Junior US Open turnirida uch setda Ana Konjuhga yutqazib, ikkinchi o‘rinni egallagan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/news/konjuh_outlasts_black_to_win_girls_singles_title/|sarlavha=Konjuh outlasts Black to win girls' singles title|ish=[[US Open (tennis)|US Open]]|sana=September 8, 2013|kirish sanasi=February 23, 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140228051304/http://www.usopen.org/news/konjuh_outlasts_black_to_win_girls_singles_title/|arxivsana=February 28, 2014}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/155242|sarlavha=Coric and Konjuh secure US Open titles|ism=Sandra|muallif=Harwitt|ish=[[International Tennis Federation]]|sana=September 8, 2013|kirish sanasi=February 23, 2014}}</ref> Black 2014-yilgi Abierto Mexicano Telcelda WTA Tour asosiy to'rida debyut qildi. "Joker" mukofotiga sazovor bo'lgan u birinchi raundda serbiyalik oltinchi raqam ostidagi Bojana Yovanovski bilan o'ynadi va to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'ldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.kora.com/en/news/read/45671/jovanovski-blows-past-tornado-black/|sarlavha=Jovanovski blows past Tornado Black|ish=kora.com|sana=February 25, 2014|kirish sanasi=March 5, 2014}}</ref> Tornado va uning singlisi Hurricane Tyra bir paytlar "Opa-singillar Williams" deb atalgan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://espn.go.com/espnw/athletes-life/article/9683950/espnw-tornado-black-shows-remarkable-game-go-memorable-name-junior-girls-us-open-tennis-tournament|sarlavha=Greatness in forecast for Tornado Black|ism=Melissa|muallif=Isaacson|ish=[[ESPN]]|sana=September 18, 2013|kirish sanasi=February 23, 2014}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://nypost.com/2013/09/04/sisters-named-tornado-hurricane-taking-tennis-by-storm/|sarlavha=Tornado, Hurricane could be next Serena, Venus|ism=Howie|muallif=Kussoy|ish=[[New York Post]]|sana=September 4, 2013|kirish sanasi=February 23, 2014}}</ref> 2017-yilda u son qismidagi jarohat tufayli safdan chiqqandi. Black GoFundMe-dan foydalangan holda kestirib, jarrohlik uchun zarur bo'lgan 40 000 dollarni muvaffaqiyatli to'pladi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gofundme.com/alicia-tornado-black-hip-surgery|sarlavha=Alicia "Tornado" Black hip surgery, organized by Alicia Black}}</ref> Uning davradagi so'nggi o'yini 2017-yilning mart oyida bo'lib o'tgan. == Intervyular == "Meni eng qo'rqitadigan narsa, - dedi u, - agar sonimni ko'proq shikastlasam, ular buni tuzata olmaydilar". Ayni paytda, Black kunlarini dars berish bilan, dam olish kunlari esa shogirdlarining turnirlarda o'ynashini tomosha qilish bilan o'tkazadi. U mashg'ulotdan so'ng singlisini olib ketish uchun Florida shtatining Boynton-Bich shahriga boradi va ular o'zining Deerfild sohilidagi kvartirasiga qaytadilar, u yerda Alisiya Black odatda kechki ovqat qiladi, so'ngra og'riqli noqulaylikdan uxlab qolishga harakat qiladi. == ITF finali == === Yakkalik: 3 (2 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" ! Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 75 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#addfad;" | 50 000 dollarlik turnirlar |- style="background:lightblue;" | 25 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f0f8ff;" | 10 000 dollarlik turnirlar |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Yuzaki final |- | Qattiq (1–0) |- | Loy (1–1) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija ! Sana ! Turnir !Maydon ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- style="background:#f0f8ff;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2012 | ITF Buffalo, AQSH | Loy |[[Jeymi Loeb]] | 6–7 <sup>(5)</sup>, 2–6 |- style="background:#f0f8ff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 2013 | ITF Ameliya oroli, AQSH | Loy |[[Aleksandra Myuller]] | 4–6, 6–0, 6–0 |- style="background:#f0f8ff;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 2014 | ITF Evansvill, AQSH | Qattiq |[[Caitlin Whoriskey]] | 6–4, 4–6, 6–2 |} === Juftliklar: 1 (ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" ! Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 75 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#addfad;" | 50 000 dollarlik turnirlar |- style="background:lightblue;" | 25 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f0f8ff;" | 10 000 dollarlik turnirlar |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Yuzaki final |- | Qattiq (0–1) |- | Loy (0–0) |- | Oʻt (0–0) |- | Chim (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! Sana ! Turnir !MAydon turi ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- style="background:#f0f8ff;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2015-yil 6-iyun | ITF Manzanillo, Meksika | Qattiq |Dasha Ivanova |[[Karolina Betankurt]]<br />[[Steffi Karruters]] | 3–6, 3–6 |} == Katta dubulg'a turkumidagi o'smirlar o'rtasidagi turnir finali == {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija ! Yil ! width="130" | Chempionat !Maydon turi ! width="160" | Raqib ! width="130" | Hisob |- style="background:#b2c8ff;" | style="background:#ffa07a;" | Ikkinchi o'rin egasi | 2013 | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |[[Ana Konjuh]] | 6–3, 4–6, 6–7 <sup>(6–8)</sup> |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == {{Commons turkum|Tornado Alicia Black}} * {{WTA}} * {{ITF profili}} * {{Rasmiy sayt|http://www.tornadoaliblack.com/}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1998-yilda tugʻilganlar]] intaokfbwa0anm4sqve7qojcunv3yu6 2725832 2725831 2022-07-30T16:39:37Z ShohjahonSobirov 73332 Vikifikator wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|country={{USA}}|birth_date={{birth date and age|1998|05|12|mf=yes}}|birth_place=[[Boca Raton, Florida|Boca Raton]], Florida|careerprizemoney=$47,348|singlestitles=2 ITF|highestsinglesranking=404-son (2015-yil 2-fevral)|USOpenresult=Q2 ([[2014 US Open – Women's singles qualifying|2014]])|doublestitles=0|highestdoublesranking=348-son (2015-yil 14-sentyabr)|USOpenDoublesresult=2R ([[2015 US Open – Women's doubles|2015]])|Mixed=yes|USOpenMixedresult=1R ([[2014 US Open – Mixed doubles|2014]])}} '''Tornado Alicia Black''' (1998-yil 12-mayda tugʻilgan) — amerikalik sobiq tennischi. == Karyera == Unga sobiq tennischi Rick Macci saboq bergan. Macci koʻp odamlarni, jumladan Serena va Venus Williamsni oʻrgatgan. Black oʻz faoliyatida ikkita ITF yakkalik chempionligini qoʻlga kiritdi. 2015-yil 2-fevralda u jahon yakkalik reytingida 404-o‘rinni egalladi. 2015-yil 14-sentabrda u juftliklar reytingida 348-o‘rinni egallagan edi. U 2013-yilgi Junior US Open turnirida uch setda Ana Konjuhga yutqazib, ikkinchi o‘rinni egallagan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.usopen.org/news/konjuh_outlasts_black_to_win_girls_singles_title/|sarlavha=Konjuh outlasts Black to win girls' singles title|ish=[[US Open (tennis)|US Open]]|sana=September 8, 2013|kirish sanasi=February 23, 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140228051304/http://www.usopen.org/news/konjuh_outlasts_black_to_win_girls_singles_title/|arxivsana=February 28, 2014}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/155242|sarlavha=Coric and Konjuh secure US Open titles|ism=Sandra|muallif=Harwitt|ish=[[International Tennis Federation]]|sana=September 8, 2013|kirish sanasi=February 23, 2014}}</ref> Black 2014-yilgi Abierto Mexicano Telcelda WTA Tour asosiy toʻrida debyut qildi. „Joker“ mukofotiga sazovor boʻlgan u birinchi raundda serbiyalik oltinchi raqam ostidagi Bojana Yovanovski bilan oʻynadi va toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub boʻldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.kora.com/en/news/read/45671/jovanovski-blows-past-tornado-black/|sarlavha=Jovanovski blows past Tornado Black|ish=kora.com|sana=February 25, 2014|kirish sanasi=March 5, 2014}}</ref> Tornado va uning singlisi Hurricane Tyra bir paytlar „Opa-singillar Williams“ deb atalgan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://espn.go.com/espnw/athletes-life/article/9683950/espnw-tornado-black-shows-remarkable-game-go-memorable-name-junior-girls-us-open-tennis-tournament|sarlavha=Greatness in forecast for Tornado Black|ism=Melissa|muallif=Isaacson|ish=[[ESPN]]|sana=September 18, 2013|kirish sanasi=February 23, 2014}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://nypost.com/2013/09/04/sisters-named-tornado-hurricane-taking-tennis-by-storm/|sarlavha=Tornado, Hurricane could be next Serena, Venus|ism=Howie|muallif=Kussoy|ish=[[New York Post]]|sana=September 4, 2013|kirish sanasi=February 23, 2014}}</ref> 2017-yilda u son qismidagi jarohat tufayli safdan chiqqandi. Black GoFundMe-dan foydalangan holda kestirib, jarrohlik uchun zarur boʻlgan 40 000 dollarni muvaffaqiyatli toʻpladi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gofundme.com/alicia-tornado-black-hip-surgery|sarlavha=Alicia "Tornado" Black hip surgery, organized by Alicia Black}}</ref> Uning davradagi soʻnggi oʻyini 2017-yilning mart oyida boʻlib oʻtgan. == Intervyular == "Meni eng qoʻrqitadigan narsa, - dedi u, - agar sonimni koʻproq shikastlasam, ular buni tuzata olmaydilar". Ayni paytda, Black kunlarini dars berish bilan, dam olish kunlari esa shogirdlarining turnirlarda oʻynashini tomosha qilish bilan oʻtkazadi. U mashgʻulotdan soʻng singlisini olib ketish uchun Florida shtatining Boynton-Bich shahriga boradi va ular oʻzining Deerfild sohilidagi kvartirasiga qaytadilar, u yerda Alisiya Black odatda kechki ovqat qiladi, soʻngra ogʻriqli noqulaylikdan uxlab qolishga harakat qiladi. == ITF finali == === Yakkalik: 3 (2 ta unvon, 1 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" ! Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 75 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#addfad;" | 50 000 dollarlik turnirlar |- style="background:lightblue;" | 25 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f0f8ff;" | 10 000 dollarlik turnirlar |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Yuzaki final |- | Qattiq (1-0) |- | Loy (1-1) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija ! Sana ! Turnir !Maydon ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- style="background:#f0f8ff;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 2012 | ITF Buffalo, AQSH | Loy |[[Jeymi Loeb]] | 6-7 <sup>(5)</sup>, 2-6 |- style="background:#f0f8ff;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 2013 | ITF Ameliya oroli, AQSH | Loy |[[Aleksandra Myuller]] | 4-6, 6-0, 6-0 |- style="background:#f0f8ff;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 2014 | ITF Evansvill, AQSH | Qattiq |[[Caitlin Whoriskey]] | 6-4, 4-6, 6-2 |} === Juftliklar: 1 (ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:85%" ! Afsona |- style="background:#f88379;" | 100 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f7e98e;" | 75 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#addfad;" | 50 000 dollarlik turnirlar |- style="background:lightblue;" | 25 000 dollarlik turnirlar |- style="background:#f0f8ff;" | 10 000 dollarlik turnirlar |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Yuzaki final |- | Qattiq (0-1) |- | Loy (0-0) |- | Oʻt (0-0) |- | Chim (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! Sana ! Turnir !MAydon turi ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- style="background:#f0f8ff;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 2015-yil 6-iyun | ITF Manzanillo, Meksika | Qattiq |Dasha Ivanova |[[Karolina Betankurt]]<br />[[Steffi Karruters]] | 3-6, 3-6 |} == Katta dubulgʻa turkumidagi oʻsmirlar oʻrtasidagi turnir finali == {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Natija ! Yil ! width="130" | Chempionat !Maydon turi ! width="160" | Raqib ! width="130" | Hisob |- style="background:#b2c8ff;" | style="background:#ffa07a;" | Ikkinchi oʻrin egasi | 2013 | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |[[Ana Konjuh]] | 6-3, 4-6, 6-7 <sup>(6-8)</sup> |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == {{Commons turkum|Tornado Alicia Black}} * {{WTA}} * {{ITF profili}} * {{Rasmiy sayt|http://www.tornadoaliblack.com/}} [[Turkum:Amerikalik ayol tennischilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1998-yilda tugʻilganlar]] 9lswzu26bu17o6wkzpcso3i10keiaki Gudvill 0 758884 2725826 2022-07-30T16:34:14Z Гаффаров И. Қ. 75335 „'''Gudvill''' — ''(ing . good will — yaxshi niyat)'' — kompaniyaning aktivi sifatida baholanishi va maxsus hisobvaraqqa kiritilishi mumkin boʻlgan uning nufuzi (imidji), ishbilarmonlik nomi, aloqalari, mijozlari va kadrlari; mustaqil bozor qiymatiga ega emas va asosan boshqa firma bilan qamrab olinganda yoki qoʻshilib ketganda ahamiyatga ega boʻladi. <ref>Oʻzbekiston Yuridik ensiklopediyasi</ref>“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki '''Gudvill''' — ''(ing . good will — yaxshi niyat)'' — kompaniyaning aktivi sifatida baholanishi va maxsus hisobvaraqqa kiritilishi mumkin boʻlgan uning nufuzi (imidji), ishbilarmonlik nomi, aloqalari, mijozlari va kadrlari; mustaqil bozor qiymatiga ega emas va asosan boshqa firma bilan qamrab olinganda yoki qoʻshilib ketganda ahamiyatga ega boʻladi. <ref>Oʻzbekiston Yuridik ensiklopediyasi</ref> jshdcti6zrketwe1nbccvd72gcr3v09 Olimpiya rekordi 0 758886 2725838 2022-07-30T16:45:59Z Mehriddin 01 72855 „'''Olimpiya rekordi''' – yozgi va qishki Olimpiya o‘yinlarida sportchilar yoki jamoalar tomonidan ko‘rsatiladigan eng yaxshi natija<ref>{{Cite web|lang=en|url=http://www.olympic.org/uk/utilities/reports/level2_uk.asp?HEAD2=8&HEAD1=5|title=Olympic Records - current|website=Olympic.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20061020095814/http://www.olympic.org/uk/utilities/reports/level2_uk.asp?HEAD2=8&HEAD1=5|archive-date=2006-10-20|deadlin...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki '''Olimpiya rekordi''' – yozgi va qishki Olimpiya o‘yinlarida sportchilar yoki jamoalar tomonidan ko‘rsatiladigan eng yaxshi natija<ref>{{Cite web|lang=en|url=http://www.olympic.org/uk/utilities/reports/level2_uk.asp?HEAD2=8&HEAD1=5|title=Olympic Records - current|website=Olympic.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20061020095814/http://www.olympic.org/uk/utilities/reports/level2_uk.asp?HEAD2=8&HEAD1=5|archive-date=2006-10-20|deadlink=yes}}</ref>. Agar Olimpiya o‘yinlarida sportchi jahon rekordidan yuqori natija ko‘rsatsa, bu natija ham Olimpiya, ham jahon rekordi hisoblanadi. Rekord har qanday sportchi uchun muhim yutuqdir, chunki Olimpiya o‘yinlari har to‘rt yilda bir marta o‘tkaziladi. [[Xalqaro olimpiada qoʻmitasi|Xalqaro Olimpiada qo‘mitasi]] quyidagi sport turlari bo‘yicha rekordlarni tan oladi: * Kamondan o‘q otish; * Yengil atletika; * Otishma; * Velosport; * Short-trekt; * Konkida uchish; * Suzish; * Og‘ir atletika. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == * [http://www.olympic.org/content/Footer-Pages/Sitemap/ Olympic.org] от 26 июня 2011 на Wayback Machine * Олимпийский рекорд // [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0%D1%8F_%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%BF%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%8F Большая олимпийская энциклопедия]: В 2 т. / Автор-составитель В. Л. Штейнбах. — М.: Олимпия Пресс, 2006. juhhf6qrnkhe2jpetiwp7zgrkszk2nd Rubinho 0 758887 2725839 2022-07-30T16:47:37Z Nazirjon.Qosimjanov 75715 „[[:en:Special:Redirect/revision/1066764948|Rubinho (footballer)]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Rubinho|tasvir=|izoh=|toʻliqism=Rubens Fernando Moedim|tavallud_sana={{birth date and age|1982|8|4|df=y}}|tavallud_joyi=[[São Paulo]], [[Brazil]]|boʻyi=1.86 m|pozitsiya=[[Goalkeeper (association football)|Goalkeeper]]|joriyklub=[[Avaí FC|Avaí]]|klubraqami=16|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Sport Club Corinthians Paulista|Corinthians]]|yillar1=2001–2005|klublar1=[[Sport Club Corinthians Paulista|Corinthians]]|isht1=34|gollar1=0|yillar2=2005–2006|klublar2=[[Vitória F.C.|Vitória Setúbal]]|isht2=12|gollar2=0|yillar3=2006–2009|klublar3=[[Genoa C.F.C.|Genoa]]|isht3=95|gollar3=0|yillar4=2009–2011|klublar4=[[U.S. Città di Palermo|Palermo]]|isht4=6|gollar4=0|yillar5=2010–2010|klublar5=→ [[A.S. Livorno Calcio|Livorno]] (loan)|isht5=11|gollar5=0|yillar6=2010–2011|klublar6=→ [[Torino F.C.|Torino]] (loan)|isht6=26|gollar6=0|yillar7=2012–2016|klublar7=[[Juventus F.C.|Juventus]]|isht7=2|gollar7=0|yillar8=2016–2017|klublar8=[[Como Calcio|Como]]|isht8=0|gollar8=0|yillar9=2017|klublar9=[[Genoa C.F.C.|Genoa]]|isht9=2|gollar9=0|yillar10=2018–|klublar10=[[Avaí FC|Avaí]]|isht10=0|gollar10=0|milliyyillar1=2000–2003|milliyjamoa1=[[Brazil national under-20 football team|Brazil U20]]|milliyisht1=19|milliygollar1=0|club-update=28 May 2017}} '''Rubens Fernando Moedim''' (1982-yil 4-avgustda tugʻilgan), '''Rubinho''' nomi bilan tanilgan, Braziliyalik [[Futbol|futbolchi]], “Avai” klubida [[Darvozabon (futbol)|darvozabon]] sifatida oʻynaydi. O'zining tug'ilgan mamlakatidagi "[[Sport Club Corinthians Paulista|Korintians]]"da ish boshlaganidan so'ng, u professional faoliyatining ko'p qismini Italiyada o'tkazdi. == Klub karyerasi == [[Sport Club Corinthians Paulista|Sport Club Corinthians Paulistada]] ish boshlagan [[San-Paulu (shahar)|San-Pauluda]] tug'ilgan Rubinyo o'zining birinchi to'rtta professional mavsumini u erda o'tkazdi. 2006-yilning yanvarida u [[Portugaliya|Portugaliyaning]] "Vitoriya de Setubal" klubi bilan shartnoma imzoladi.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/news/newsid=384481.html Italy calling for Artmedia starlet]; UEFA.com, 12 January 2006</ref> ''Sadinoslarga'' Primeira Ligada oxirgi qulay sakkizinchi o'rinni egallashga yordam berdi. Keyinchalik Rubinyo [[Italiya|Italiyaning]] B seriyasiga ko'chib o'tdi va "Jenoa CFC"ga qo'shildi. U yerda birinchi mavsumdayoq 29 ta o'yin o'ynab [[Serie A|A Seriyaga]] chiqishga erishdi. Jamoa o'ninchi o'rinni egalladi.<ref name="Valeu">{{Veb manbasi|url=http://www.juventus.com/en/news/news/2016/valeu--rubinho-.php|sarlavha=Valeu, Rubinho|nashriyot=Juventus F.C|sana=1 July 2016|kirish sanasi=21 November 2016}}</ref> 2009-yil 6-avgustda Rubinyo [[Palermo (futbol klubi)|AQShning Città di Palermo]] klubiga qo'shildi va Marko Ameliya bilan besh yillik shartnoma imzoladi. U bir xil pozitsiyani egallab, qarama-qarshi yo'nalishda harakat qildi. Futbolchining narxi 5 million [[Yevro|evro]] edi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 August 2009 |title=Amelia al Genoa, preso Rubinho |language=Italian |trans-title=Amelia to Genoa, Rubinho comes |publisher=U.S. Palermo |url=http://www.ilpalermocalcio.it/it/1011/news_scheda.jsp?id=17845 |access-date=12 August 2011}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|title=Genoa CFC 2009 annual report|publisher=C.C.I.A.A.|language=Italian|date=28 April 2010}}</ref> U yosh Salvatore Siriguga o'z o'rnini boy berganidan so'ng, keyingi yilning fevral oyida Livorno Calcioga ijaraga berildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1 February 2010 |title=Scambio di portieri con il Livorno Rubinho-Benussi |language=Italian |trans-title=Goalkeeper exchange with Livorno Rubinho-Benussi |publisher=U.S. Palermo |url=http://www.ilpalermocalcio.it/it/0910/news_scheda.jsp?id=19704 |access-date=1 February 2010}}</ref> 2010-yil 29-iyun kuni “KyevoVerona” dastlab “Palermo” bilan Rubinyoni Stefano Sorrentinoni sotish sharti bilan ijaraga olishga kelishib oldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=30 June 2010 |title=L'Arena: "Rubinho è gialloblu. Anche il Palermo vuole Meggiorini" |language=Italian |trans-title=L'Arena: "Rubinho is ''gialloblu''. Palermo also wants Meggiorini" |publisher=Chievo Calcio |url=http://chievocalcio.tv/it/content/larena-rubinho-%C3%A8-gialloblu-anche-il-palermo-vuole-meggiorini |url-status=dead |access-date=1 July 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100706215520/http://www.chievocalcio.tv/it/content/larena-rubinho-%C3%A8-gialloblu-anche-il-palermo-vuole-meggiorini |archive-date=6 July 2010}}</ref> Kelishuv oxir-oqibat barbod bo'ldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 July 2010 |title=Sorrentino, fumata grigia |language=Italian |trans-title=Sorrentino, Greek smoke |publisher=Chievo Calcio |url=http://www.chievocalcio.tv/it/content/rassegna-stampa-0 |url-status=dead |access-date=4 July 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100706231612/http://www.chievocalcio.tv/it/content/rassegna-stampa-0 |archive-date=6 July 2010}}</ref>, ammo 31-avgustda u ikkinchi darajali "Torino" klubiga ijaraga berildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=31 August 2010 |title=Movimenti in uscita del Palermo |language=Italian |trans-title=Exit movements in Palermo |publisher=U.S. Palermo |url=http://www.ilpalermocalcio.it/it/0910/news_scheda.jsp?id=21438 |access-date=31 August 2010}}</ref> Sirigu Palermo bilan yangi shartnoma imzolashdan bosh tortganiga va oxir-oqibat chetlatilishiga qaramay, Benussi 2011/12-UEFA Yevropa Ligasi uchinchi saralash bosqichida foydalanilgan va bu FC Thun qo'lida e'lon qilingan. Rubinyo hatto ikkinchi tanlovini ham yo'qotgan. Uning o'rnini Giacomo Brichetto egalladi. 2011-yilning 16-dekabrida u klub bilan shartnomasini bekor qildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 December 2011 |title=Formalizzata la rescissione di Rubinho |language=Italian |trans-title=Rubinho rescision official |publisher=U.S. Palermo |url=http://www.palermocalcio.it/it/1112/news/scheda.php?id=26046 |access-date=15 February 2012}}</ref> 2012-yil 29-avgustda Gremio Barueri Futebol bilan o'z mamlakatida mashg'ulot o'tkazgan va AS Varese 1910 bilan sinovdan o'tgan. Hatto ikkinchisi bilan shartnoma imzolagan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=9 August 2012 |title=A tu per tu... con Rubinho |language=Italian |trans-title=Face to face... with Rubinho |publisher=Tutto Mercato Web |url=http://www.tuttomercatoweb.com/?action=read&id=375196 |access-date=4 September 2012}}</ref> Rubinyo "[[Juventus|Yuventus"]] bilan bir yillik shartnomaga qo'shildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 August 2012 |title=Rubinho in bianconero |language=Italian |trans-title=Rubinho in black-and-white |publisher=Juventus F.C |url=http://www.juventus.com/juve/it/news/Rubinho+in+bianconero |url-status=dead |access-date=4 September 2012 |archive-url=https://archive.today/20121206003413/http://www.juventus.com/juve/it/news/Rubinho+in+bianconero |archive-date=6 December 2012}}</ref> O'zining faoliyati davomida u Janluiji Buffon va Marko Storari uchun ikkinchi skripkada o'ynadi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1 July 2014 |title=Non solo Buffon e Storari, la Juventus ha un parco portieri da gestire: anche Leali e Pinsoglio... |language=Italian |trans-title=Not only Buffon and Storari, Juventus has a pool of goalkeepers to manage: Leali and Pinsoglio as well... |publisher=Goal.com |url=http://www.goal.com/it/news/7/calciomercato/2014/07/01/4928056/non-solo-buffon-e-storari-la-juventus-ha-un-parco-portieri |access-date=2 October 2015}}</ref><ref name="Rinnovo">{{Veb manbasi|url=http://www.tuttomercatoweb.com/torino/?action=read&idnet=dG9yaW5vZ3JhbmF0YS5pdC0zNTAzNg|sarlavha=Possibile rinnovo con la Juve per l'ex-granata Rubinho|nashriyot=Tutto Mercato Web|til=Italian|muallif=Claudio Colla|sana=1 February 2013|kirish sanasi=15 December 2015}}</ref> U 2013-yilning 18-mayida o‘zining debyutini o‘tkazdi va mavsumning so‘nggi o‘yinida “Sampdoriya” dan 2:3 hisobida mag‘lub bo‘lgan “Storari” safida 80-daqiqada maydonga tushdi.Klub allaqachon chempion bo‘lgan edi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuttojuve.com/altre-notizie/rubinho-a-jc-esordio-non-ho-parole-non-me-l-aspettavo-serata-indimenticabile-facile-inserirsi-in-questo-gruppo-bello-unito-e-vincente-140597|sarlavha=Rubinho a JC: "Esordio? Non ho parole, non-me l'aspettavo. Serata indimenticabile. Facile inserirsi in questo gruppo bello, unito e vincente"|nashriyot=Tutto Juve|til=Italian|sana=18 May 2013|kirish sanasi=15 December 2015}}</ref> keyinchalik u shartnomasini yangiladi.<ref name="Rinnovo" /> Rubinyo 2014-yilning 18-mayida klub safida ikkinchi marta maydonga tushdi. Buffon o‘rniga maydonga tushib o‘z uyida “Cagliari Calcio” ustidan 3:0 hisobida g‘alaba qozondi. “Keksa sinyora” bosh murabbiyi Antonio Konte qo‘l ostida 102 ochko to‘plagan holda navbatdagi chempionlikni nishonladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.gazzetta.it/Calcio/Serie-A/Juventus/18-05-2014/juventus-cagliari-3-0-gol-pirlo-llorente-marchisio-punti-sono-102-80699388008.shtml|sarlavha=Juventus-Cagliari 3–0. Autorete Silvestri, gol di Llorente e Marchisio. I punti sono 102|nashriyot=[[La Gazzetta dello Sport]]|til=Italian|muallif=G.B. Olivero|sana=18 May 2014|kirish sanasi=15 December 2015}}</ref> 2014-yilning iyun oyi oxirida u yana bir muddat uzaytirishga rozi bo'ldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuttosport.com/calcio/serie_a/juventus/2014/06/24-298695/Rubinho%3A+%C2%ABChe+felicit%C3%A0%3A+ho+rinnovato+con+la+Juve%C2%BB|sarlavha=Rubinho: "Che felicità: ho rinnovato con la Juve"|nashriyot=Tutto Sport|til=Italian|sana=24 June 2014|kirish sanasi=15 December 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304112831/http://www.tuttosport.com/calcio/serie_a/juventus/2014/06/24-298695/Rubinho:+%C2%ABChe+felicit%C3%A0:+ho+rinnovato+con+la+Juve%C2%BB|arxivsana=4 March 2016}}</ref> 2015-yilning 30-avgustida “[[Roma (futbol klubi)|Roma]]”ga qarshi safarda zaxira o‘rindig‘ida o‘ynagan Rubinyo sportchilarga o‘xshamagan xatti-harakatlari uchun 65-daqiqasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri qizil kartochka oldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=30 August 2015 |title=Pjanic, Dzeko score; Rubinho, Evra see red as Juventus fall to Roma |work=[[Fox Sports (United States)|Fox Sports]] |url=http://www.foxsports.com/soccer/story/serie-a-pjanic-dzeko-score-as-roma-top-juventus-083015 |access-date=2 October 2015}}</ref> Klub bilan to'rt mavsum o'tkazgandan so'ng, shartnoma muddati tugaganidan keyin 2016-yilning 30-iyunida "Yuventus"ni tark etdi.<ref name="Valeu">{{Veb manbasi|url=http://www.juventus.com/en/news/news/2016/valeu--rubinho-.php|sarlavha=Valeu, Rubinho|nashriyot=Juventus F.C|sana=1 July 2016|kirish sanasi=21 November 2016}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.juventus.com/en/news/news/2016/valeu--rubinho-.php "Valeu, Rubinho"] &#x5B;Kudos, Rubinho&#x5D;. Juventus F.C. 1 July 2016<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 November</span> 2016</span>.</cite></ref> Bir necha oy klubsiz qolgandan so'ng, 14-dekabr kuni Rubinyo Lega Pro sude Como bilan shartnoma imzoladi. Bu esa uni 2016/17-yilgi mavsum oxirigacha klubda qoldirishi mumkin edi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuttolegapro.com/notizie-ufficiali/ufficiale-rubinho-al-como-135581|sarlavha=Rubinho al Como|nashriyot=Tutto Lega Pro|til=Italian|muallif=Debbia|ism=Valeria|sana=14 December 2016|kirish sanasi=18 June 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170113062549/http://www.tuttolegapro.com/notizie-ufficiali/ufficiale-rubinho-al-como-135581|arxivsana=13 January 2017}}</ref> 2017-yilning 13-yanvarida esa klub bosh direktori shaxsiy sabablarga ko'ra klub bilan shartnomasi bekor qilinganini e'lon qildi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuttolegapro.com/esclusiva-ultim-ora/como-dg-foresti-a-tlp-addio-con-rubinho-giusto-lasciarlo-partire-137044|sarlavha=Como, Dg Foresti a TLP: "Addio con Rubinho. Giusto lasciarlo partire"|nashriyot=Tutto Lega Pro|til=Italian|sana=13 January 2017|kirish sanasi=18 June 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170216055715/http://www.tuttolegapro.com/esclusiva-ultim-ora/como-dg-foresti-a-tlp-addio-con-rubinho-giusto-lasciarlo-partire-137044|arxivsana=16 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.calciocomo1907.it/news_details.php?id_news=2890|sarlavha=Risolto il Contratto di Rubinho|nashriyot=Calcio Como 1907|til=Italian|sana=13 January 2017|kirish sanasi=18 June 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170116151119/http://www.calciocomo1907.it/news_details.php?id_news=2890|arxivsana=16 January 2017}}</ref> Ertasi kuni u sobiq jamoasi "Jenoa" bilan shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://genoacfc.it/notizie/ufficiale-il-genoa-riabbraccia-rubinho/|sarlavha=Ufficiale: Il Genoa Riabbraccia Rubinho|nashriyot=Genoa F.C.|til=Italian|sana=14 January 2017|kirish sanasi=18 June 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170116181240/http://genoacfc.it/notizie/ufficiale-il-genoa-riabbraccia-rubinho/|arxivsana=16 January 2017}}</ref> 31-dekabr kuni Rubinyo o'z mamlakatida Avai bilan bir yillik shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tuttomercatoweb.com/sudamerica/ufficiale-avaa-preso-rubinho-per-la-porta-un-anno-di-contratto-1060041|sarlavha=Ufficiale: Avaì, preso Rubinho per la porta. Un anno di contratto|nashriyot=Tutto Mercato Web|til=Italian|muallif=Conti|ism=Dimitri|sana=31 December 2017|kirish sanasi=18 June 2020}}</ref> == Xalqaro faoliyat == Rubinyo 2001-yilgi FIFA yoshlar o'rtasidagi Jahon chempionatida Braziliyani himoya qilgan. == O'yin uslubi == Ishonchli va tajribali zarba beruvchi<ref name="Valeu">{{Veb manbasi|url=http://www.juventus.com/en/news/news/2016/valeu--rubinho-.php|sarlavha=Valeu, Rubinho|nashriyot=Juventus F.C|sana=1 July 2016|kirish sanasi=21 November 2016}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.juventus.com/en/news/news/2016/valeu--rubinho-.php "Valeu, Rubinho"] &#x5B;Kudos, Rubinho&#x5D;. Juventus F.C. 1 July 2016<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 November</span> 2016</span>.</cite></ref> Rubinyo o'zining yetakchiligi va darvozada ovozli ishtiroki bilan ham tanilgan.<ref name="Rinnovo">{{Veb manbasi|url=http://www.tuttomercatoweb.com/torino/?action=read&idnet=dG9yaW5vZ3JhbmF0YS5pdC0zNTAzNg|sarlavha=Possibile rinnovo con la Juve per l'ex-granata Rubinho|nashriyot=Tutto Mercato Web|til=Italian|muallif=Claudio Colla|sana=1 February 2013|kirish sanasi=15 December 2015}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true" id="CITEREFClaudio_Colla2013">Claudio Colla (1 February 2013). [http://www.tuttomercatoweb.com/torino/?action=read&idnet=dG9yaW5vZ3JhbmF0YS5pdC0zNTAzNg "Possibile rinnovo con la Juve per l'ex-granata Rubinho"] &#x5B;Possible renewal with Juve for the former ''granata'' Rubinho&#x5D; (in Italian). Tutto Mercato Web<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 December</span> 2015</span>.</cite> [[Category:CS1 Italian-language sources (it)]]</ref> Darvozabon sifatida u to'pni egallash uchun o'z chizig'idan tashqariga shoshilishda va raqiblarni oldindan ko'rishda tezligi bilan ajralib turdi. Zarbalarni qaytarish uchun tezda yerga tushish qobiliyati bilan tanildi. Qolaversa, u o'z taqsimlashda samarali va oyoq bilan o'ynashda malakali edi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/2009/03/20/rubinho-il-brasiliano-perfetto-maestro-nelle-uscite.html|sarlavha=Rubinho, il brasiliano perfetto maestro nelle uscite a terra|nashriyot=La Repubblica|til=Italian|sana=20 March 2009|kirish sanasi=3 September 2018}}</ref> 2009-yilda sobiq darvozabon Luka Marchegiani Rubinyoni Italiyadagi eng yaxshi darvozabonlar qatorida deb hisoblagandi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petri |first=Leonardo |date=7 January 2009 |title=I portieri giudicano Frey 'è fortissimo, ma Buffon...' |language=Italian |trans-title=The goalkeepers assess Frey 'he's very strong, but Buffon...' |work=La Repubblica |url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/2009/01/07/portieri-giudicano-frey-fortissimo-ma.html |access-date=18 June 2020}}</ref> == Shaxsiy hayot == Rubinyoning akasi Ze Elias ham professional futbolchi edi. [[Yarimhimoyachi (futbol)|Yarim himoyachi]] sifatida o'ynagan akasi 16 yil davomida 15 ga yaqin klubda o'ynadi, shu jumladan, [[Internazionale Milano (futbol klubi)|"Inter"]].<ref>{{Veb manbasi|url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/2006/07/17/sorpresa-un-portiere-brasiliano-rubinho-fratello-di.html|sarlavha=Sorpresa: un portiere brasiliano è Rubinho, fratello di Ze Elias|nashriyot=[[La Repubblica]]|til=Italian|sana=17 July 2006|kirish sanasi=17 November 2015}}</ref> == Yutuqlar == ; Yuventus <ref>{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/rubens-fernando-moedim/17695/|sarlavha=Rubinho – Trophies|nashriyot=Soccerway|kirish sanasi=17 November 2015}}</ref> * [[Serie A|A Seriya]] : 2012–13, 2013–14, 2014–15, 2015–16 * Italiya kubogi : 2014–15, 2015–16 * Italiya Superkubogi : 2013, 2015 == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * Rubinho at TuttoCalciatori (in Italian) * Rubinho at ForaDeJogo * Rubinho at Soccerway [[Turkum:Braziliyalik futbolchilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1982-yilda tugʻilganlar]] 51ijyqv3jeq6ba4piw3l7rlekx6xhg2 2725841 2725839 2022-07-30T16:51:01Z Nazirjon.Qosimjanov 75715 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Rubinho|tasvir=|izoh=|toʻliqism=Rubens Fernando Moedim|tavallud_sana={{birth date and age|1982|8|4|df=y}}|tavallud_joyi=[[São Paulo]], [[Brazil]]|boʻyi=1.86 m|pozitsiya=[[Goalkeeper (association football)|Goalkeeper]]|joriyklub=[[Avaí FC|Avaí]]|klubraqami=16|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Sport Club Corinthians Paulista|Corinthians]]|yillar1=2001-2005|klublar1=[[Sport Club Corinthians Paulista|Corinthians]]|isht1=34|gollar1=0|yillar2=2005-2006|klublar2=[[Vitória F.C.|Vitória Setúbal]]|isht2=12|gollar2=0|yillar3=2006-2009|klublar3=[[Genoa C.F.C.|Genoa]]|isht3=95|gollar3=0|yillar4=2009-2011|klublar4=[[U.S. Città di Palermo|Palermo]]|isht4=6|gollar4=0|yillar5=2010-2010|klublar5=→ [[A.S. Livorno Calcio|Livorno]] (loan)|isht5=11|gollar5=0|yillar6=2010-2011|klublar6=→ [[Torino F.C.|Torino]] (loan)|isht6=26|gollar6=0|yillar7=2012-2016|klublar7=[[Juventus F.C.|Juventus]]|isht7=2|gollar7=0|yillar8=2016-2017|klublar8=[[Como Calcio|Como]]|isht8=0|gollar8=0|yillar9=2017|klublar9=[[Genoa C.F.C.|Genoa]]|isht9=2|gollar9=0|yillar10=2018-|klublar10=[[Avaí FC|Avaí]]|isht10=0|gollar10=0|milliyyillar1=2000-2003|milliyjamoa1=[[Brazil national under-20 football team|Brazil U20]]|milliyisht1=19|milliygollar1=0|club-update=28 May 2017}} '''Rubens Fernando Moedim''' (1982-yil 4-avgustda tugʻilgan), '''Rubinho''' nomi bilan tanilgan, Braziliyalik [[Futbol|futbolchi]], „Avai“ klubida [[Darvozabon (futbol)|darvozabon]] sifatida oʻynaydi. Oʻzining tugʻilgan mamlakatidagi „[[Sport Club Corinthians Paulista|Korintians]]“da ish boshlaganidan soʻng, u professional faoliyatining koʻp qismini Italiyada oʻtkazdi. == Klub karyerasi == [[Sport Club Corinthians Paulista|Sport Club Corinthians Paulistada]] ish boshlagan [[San-Paulu (shahar)|San-Pauluda]] tugʻilgan Rubinho oʻzining birinchi toʻrtta professional mavsumini u erda oʻtkazdi. 2006-yilning yanvarida u [[Portugaliya|Portugaliyaning]] „Vitoriya de Setubal“ klubi bilan shartnoma imzoladi.<ref>[http://www.uefa.com/memberassociations/news/newsid=384481.html Italy calling for Artmedia starlet]; UEFA.com, 12 January 2006</ref> ''Sadinoslarga'' Primeira Ligada oxirgi qulay sakkizinchi oʻrinni egallashga yordam berdi. Keyinchalik Rubinho [[Italiya|Italiyaning]] B seriyasiga koʻchib oʻtdi va „Jenoa CFC“ga qoʻshildi. U yerda birinchi mavsumdayoq 29 ta oʻyin oʻynab [[Serie A|A Seriyaga]] chiqishga erishdi. Jamoa oʻninchi oʻrinni egalladi.<ref name="Valeu">{{Veb manbasi|url=http://www.juventus.com/en/news/news/2016/valeu--rubinho-.php|sarlavha=Valeu, Rubinho|nashriyot=Juventus F.C|sana=1 July 2016|kirish sanasi=21 November 2016}}</ref> 2009-yil 6-avgustda Rubinho [[Palermo (futbol klubi)|AQShning Città di Palermo]] klubiga qoʻshildi va Marko Ameliya bilan besh yillik shartnoma imzoladi. U bir xil pozitsiyani egallab, qarama-qarshi yoʻnalishda harakat qildi. Futbolchining narxi 5 million [[Yevro|evro]] edi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 August 2009 |title=Amelia al Genoa, preso Rubinho |language=Italian |trans-title=Amelia to Genoa, Rubinho comes |publisher=U.S. Palermo |url=http://www.ilpalermocalcio.it/it/1011/news_scheda.jsp?id=17845 |access-date=12 August 2011}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|title=Genoa CFC 2009 annual report|publisher=C.C.I.A.A.|language=Italian|date=28 April 2010}}</ref> U yosh Salvatore Siriguga oʻz oʻrnini boy berganidan soʻng, keyingi yilning fevral oyida Livorno Calcioga ijaraga berildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1 February 2010 |title=Scambio di portieri con il Livorno Rubinho-Benussi |language=Italian |trans-title=Goalkeeper exchange with Livorno Rubinho-Benussi |publisher=U.S. Palermo |url=http://www.ilpalermocalcio.it/it/0910/news_scheda.jsp?id=19704 |access-date=1 February 2010}}</ref> 2010-yil 29-iyun kuni „KyevoVerona“ dastlab „Palermo“ bilan Rubinhoni Stefano Sorrentinoni sotish sharti bilan ijaraga olishga kelishib oldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=30 June 2010 |title=L'Arena: "Rubinho è gialloblu. Anche il Palermo vuole Meggiorini" |language=Italian |trans-title=L'Arena: "Rubinho is ''gialloblu''. Palermo also wants Meggiorini" |publisher=Chievo Calcio |url=http://chievocalcio.tv/it/content/larena-rubinho-%C3%A8-gialloblu-anche-il-palermo-vuole-meggiorini |url-status=dead |access-date=1 July 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100706215520/http://www.chievocalcio.tv/it/content/larena-rubinho-%C3%A8-gialloblu-anche-il-palermo-vuole-meggiorini |archive-date=6 July 2010}}</ref> Kelishuv oxir-oqibat barbod boʻldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 July 2010 |title=Sorrentino, fumata grigia |language=Italian |trans-title=Sorrentino, Greek smoke |publisher=Chievo Calcio |url=http://www.chievocalcio.tv/it/content/rassegna-stampa-0 |url-status=dead |access-date=4 July 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100706231612/http://www.chievocalcio.tv/it/content/rassegna-stampa-0 |archive-date=6 July 2010}}</ref>, ammo 31-avgustda u ikkinchi darajali „Torino“ klubiga ijaraga berildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=31 August 2010 |title=Movimenti in uscita del Palermo |language=Italian |trans-title=Exit movements in Palermo |publisher=U.S. Palermo |url=http://www.ilpalermocalcio.it/it/0910/news_scheda.jsp?id=21438 |access-date=31 August 2010}}</ref> Sirigu Palermo bilan yangi shartnoma imzolashdan bosh tortganiga va oxir-oqibat chetlatilishiga qaramay, Benussi 2011/12-UEFA Yevropa Ligasi uchinchi saralash bosqichida foydalanilgan va bu FC Thun qoʻlida eʼlon qilingan. Rubinho hatto ikkinchi tanlovini ham yoʻqotgan. Uning oʻrnini Giacomo Brichetto egalladi. 2011-yilning 16-dekabrida u klub bilan shartnomasini bekor qildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 December 2011 |title=Formalizzata la rescissione di Rubinho |language=Italian |trans-title=Rubinho rescision official |publisher=U.S. Palermo |url=http://www.palermocalcio.it/it/1112/news/scheda.php?id=26046 |access-date=15 February 2012}}</ref> 2012-yil 29-avgustda Gremio Barueri Futebol bilan oʻz mamlakatida mashgʻulot oʻtkazgan va AS Varese 1910 bilan sinovdan oʻtgan. Hatto ikkinchisi bilan shartnoma imzolagan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=9 August 2012 |title=A tu per tu... con Rubinho |language=Italian |trans-title=Face to face... with Rubinho |publisher=Tutto Mercato Web |url=http://www.tuttomercatoweb.com/?action=read&id=375196 |access-date=4 September 2012}}</ref> Rubinho „[[Juventus|Juventus“]] bilan bir yillik shartnomaga qoʻshildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 August 2012 |title=Rubinho in bianconero |language=Italian |trans-title=Rubinho in black-and-white |publisher=Juventus F.C |url=http://www.juventus.com/juve/it/news/Rubinho+in+bianconero |url-status=dead |access-date=4 September 2012 |archive-url=https://archive.today/20121206003413/http://www.juventus.com/juve/it/news/Rubinho+in+bianconero |archive-date=6 December 2012}}</ref> Oʻzining faoliyati davomida u Janluiji Buffon va Marko Storari uchun ikkinchi skripkada oʻynadi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1 July 2014 |title=Non solo Buffon e Storari, la Juventus ha un parco portieri da gestire: anche Leali e Pinsoglio... |language=Italian |trans-title=Not only Buffon and Storari, Juventus has a pool of goalkeepers to manage: Leali and Pinsoglio as well... |publisher=Goal.com |url=http://www.goal.com/it/news/7/calciomercato/2014/07/01/4928056/non-solo-buffon-e-storari-la-juventus-ha-un-parco-portieri |access-date=2 October 2015}}</ref><ref name="Rinnovo">{{Veb manbasi|url=http://www.tuttomercatoweb.com/torino/?action=read&idnet=dG9yaW5vZ3JhbmF0YS5pdC0zNTAzNg|sarlavha=Possibile rinnovo con la Juve per l'ex-granata Rubinho|nashriyot=Tutto Mercato Web|til=Italian|muallif=Claudio Colla|sana=1 February 2013|kirish sanasi=15 December 2015}}</ref> U 2013-yilning 18-mayida o‘zining debyutini o‘tkazdi va mavsumning so‘nggi o‘yinida „Sampdoria“ dan 2:3 hisobida mag‘lub bo‘lgan „Storari“ safida 80-daqiqada maydonga tushdi.Klub allaqachon chempion bo‘lgan edi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuttojuve.com/altre-notizie/rubinho-a-jc-esordio-non-ho-parole-non-me-l-aspettavo-serata-indimenticabile-facile-inserirsi-in-questo-gruppo-bello-unito-e-vincente-140597|sarlavha=Rubinho a JC: "Esordio? Non ho parole, non-me l'aspettavo. Serata indimenticabile. Facile inserirsi in questo gruppo bello, unito e vincente"|nashriyot=Tutto Juve|til=Italian|sana=18 May 2013|kirish sanasi=15 December 2015}}</ref> keyinchalik u shartnomasini yangiladi.<ref name="Rinnovo" /> Rubinho 2014-yilning 18-mayida klub safida ikkinchi marta maydonga tushdi. Buffon o‘rniga maydonga tushib o‘z uyida „Cagliari Calcio“ ustidan 3:0 hisobida g‘alaba qozondi. „Keksa sinyora“ bosh murabbiyi Antonio Konte qo‘l ostida 102 ochko to‘plagan holda navbatdagi chempionlikni nishonladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.gazzetta.it/Calcio/Serie-A/Juventus/18-05-2014/juventus-cagliari-3-0-gol-pirlo-llorente-marchisio-punti-sono-102-80699388008.shtml|sarlavha=Juventus-Cagliari 3–0. Autorete Silvestri, gol di Llorente e Marchisio. I punti sono 102|nashriyot=[[La Gazzetta dello Sport]]|til=Italian|muallif=G.B. Olivero|sana=18 May 2014|kirish sanasi=15 December 2015}}</ref> 2014-yilning iyun oyi oxirida u yana bir muddat uzaytirishga rozi boʻldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuttosport.com/calcio/serie_a/juventus/2014/06/24-298695/Rubinho%3A+%C2%ABChe+felicit%C3%A0%3A+ho+rinnovato+con+la+Juve%C2%BB|sarlavha=Rubinho: "Che felicità: ho rinnovato con la Juve"|nashriyot=Tutto Sport|til=Italian|sana=24 June 2014|kirish sanasi=15 December 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304112831/http://www.tuttosport.com/calcio/serie_a/juventus/2014/06/24-298695/Rubinho:+%C2%ABChe+felicit%C3%A0:+ho+rinnovato+con+la+Juve%C2%BB|arxivsana=4 March 2016}}</ref> 2015-yilning 30-avgustida „[[Roma (futbol klubi)|Roma]]“ga qarshi safarda zaxira o‘rindig‘ida o‘ynagan Rubinho sportchilarga o‘xshamagan xatti-harakatlari uchun 65-daqiqasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri qizil kartochka oldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=30 August 2015 |title=Pjanic, Dzeko score; Rubinho, Evra see red as Juventus fall to Roma |work=[[Fox Sports (United States)|Fox Sports]] |url=http://www.foxsports.com/soccer/story/serie-a-pjanic-dzeko-score-as-roma-top-juventus-083015 |access-date=2 October 2015}}</ref> Klub bilan toʻrt mavsum oʻtkazgandan soʻng, shartnoma muddati tugaganidan keyin 2016-yilning 30-iyunida „Juventus“ni tark etdi.<ref name="Valeu">{{Veb manbasi|url=http://www.juventus.com/en/news/news/2016/valeu--rubinho-.php|sarlavha=Valeu, Rubinho|nashriyot=Juventus F.C|sana=1 July 2016|kirish sanasi=21 November 2016}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.juventus.com/en/news/news/2016/valeu--rubinho-.php „Valeu, Rubinho“] &#x5B;Kudos, Rubinho&#x5D;. Juventus F.C. 1 July 2016<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 November</span> 2016</span>.</cite></ref> Bir necha oy klubsiz qolgandan soʻng, 14-dekabr kuni Rubinho Lega Pro sude Como bilan shartnoma imzoladi. Bu esa uni 2016/17-yilgi mavsum oxirigacha klubda qoldirishi mumkin edi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuttolegapro.com/notizie-ufficiali/ufficiale-rubinho-al-como-135581|sarlavha=Rubinho al Como|nashriyot=Tutto Lega Pro|til=Italian|muallif=Debbia|ism=Valeria|sana=14 December 2016|kirish sanasi=18 June 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170113062549/http://www.tuttolegapro.com/notizie-ufficiali/ufficiale-rubinho-al-como-135581|arxivsana=13 January 2017}}</ref> 2017-yilning 13-yanvarida esa klub bosh direktori shaxsiy sabablarga koʻra klub bilan shartnomasi bekor qilinganini eʼlon qildi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tuttolegapro.com/esclusiva-ultim-ora/como-dg-foresti-a-tlp-addio-con-rubinho-giusto-lasciarlo-partire-137044|sarlavha=Como, Dg Foresti a TLP: "Addio con Rubinho. Giusto lasciarlo partire"|nashriyot=Tutto Lega Pro|til=Italian|sana=13 January 2017|kirish sanasi=18 June 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170216055715/http://www.tuttolegapro.com/esclusiva-ultim-ora/como-dg-foresti-a-tlp-addio-con-rubinho-giusto-lasciarlo-partire-137044|arxivsana=16 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.calciocomo1907.it/news_details.php?id_news=2890|sarlavha=Risolto il Contratto di Rubinho|nashriyot=Calcio Como 1907|til=Italian|sana=13 January 2017|kirish sanasi=18 June 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170116151119/http://www.calciocomo1907.it/news_details.php?id_news=2890|arxivsana=16 January 2017}}</ref> Ertasi kuni u sobiq jamoasi „Jenoa“ bilan shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://genoacfc.it/notizie/ufficiale-il-genoa-riabbraccia-rubinho/|sarlavha=Ufficiale: Il Genoa Riabbraccia Rubinho|nashriyot=Genoa F.C.|til=Italian|sana=14 January 2017|kirish sanasi=18 June 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170116181240/http://genoacfc.it/notizie/ufficiale-il-genoa-riabbraccia-rubinho/|arxivsana=16 January 2017}}</ref> 31-dekabr kuni Rubinho oʻz mamlakatida Avai bilan bir yillik shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tuttomercatoweb.com/sudamerica/ufficiale-avaa-preso-rubinho-per-la-porta-un-anno-di-contratto-1060041|sarlavha=Ufficiale: Avaì, preso Rubinho per la porta. Un anno di contratto|nashriyot=Tutto Mercato Web|til=Italian|muallif=Conti|ism=Dimitri|sana=31 December 2017|kirish sanasi=18 June 2020}}</ref> == Xalqaro faoliyat == Rubinho 2001-yilgi FIFA yoshlar oʻrtasidagi Jahon chempionatida Braziliyani himoya qilgan. == Oʻyin uslubi == Ishonchli va tajribali zarba beruvchi<ref name="Valeu">{{Veb manbasi|url=http://www.juventus.com/en/news/news/2016/valeu--rubinho-.php|sarlavha=Valeu, Rubinho|nashriyot=Juventus F.C|sana=1 July 2016|kirish sanasi=21 November 2016}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.juventus.com/en/news/news/2016/valeu--rubinho-.php „Valeu, Rubinho“] &#x5B;Kudos, Rubinho&#x5D;. Juventus F.C. 1 July 2016<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 November</span> 2016</span>.</cite></ref> Rubinho oʻzining yetakchiligi va darvozada ovozli ishtiroki bilan ham tanilgan.<ref name="Rinnovo">{{Veb manbasi|url=http://www.tuttomercatoweb.com/torino/?action=read&idnet=dG9yaW5vZ3JhbmF0YS5pdC0zNTAzNg|sarlavha=Possibile rinnovo con la Juve per l'ex-granata Rubinho|nashriyot=Tutto Mercato Web|til=Italian|muallif=Claudio Colla|sana=1 February 2013|kirish sanasi=15 December 2015}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true" id="CITEREFClaudio_Colla2013">Claudio Colla (1 February 2013). [http://www.tuttomercatoweb.com/torino/?action=read&idnet=dG9yaW5vZ3JhbmF0YS5pdC0zNTAzNg „Possibile rinnovo con la Juve per l’ex-granata Rubinho“] &#x5B;Possible renewal with Juve for the former ''granata'' Rubinho&#x5D; (in Italian). Tutto Mercato Web<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 December</span> 2015</span>.</cite> [[Category:CS1 Italian-language sources (it)]]</ref> Darvozabon sifatida u toʻpni egallash uchun oʻz chizigʻidan tashqariga shoshilishda va raqiblarni oldindan koʻrishda tezligi bilan ajralib turdi. Zarbalarni qaytarish uchun tezda yerga tushish qobiliyati bilan tanildi. Qolaversa, u oʻz taqsimlashda samarali va oyoq bilan oʻynashda malakali edi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/2009/03/20/rubinho-il-brasiliano-perfetto-maestro-nelle-uscite.html|sarlavha=Rubinho, il brasiliano perfetto maestro nelle uscite a terra|nashriyot=La Repubblica|til=Italian|sana=20 March 2009|kirish sanasi=3 September 2018}}</ref> 2009-yilda sobiq darvozabon Luka Marchegiani Rubinhoni Italiyadagi eng yaxshi darvozabonlar qatorida deb hisoblagandi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petri |first=Leonardo |date=7 January 2009 |title=I portieri giudicano Frey 'è fortissimo, ma Buffon...' |language=Italian |trans-title=The goalkeepers assess Frey 'he's very strong, but Buffon...' |work=La Repubblica |url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/2009/01/07/portieri-giudicano-frey-fortissimo-ma.html |access-date=18 June 2020}}</ref> == Shaxsiy hayot == Rubinhoning akasi Ze Elias ham professional futbolchi edi. [[Yarimhimoyachi (futbol)|Yarim himoyachi]] sifatida oʻynagan akasi 16 yil davomida 15 ga yaqin klubda oʻynadi, shu jumladan, [[Internazionale Milano (futbol klubi)|"Inter"]].<ref>{{Veb manbasi|url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/2006/07/17/sorpresa-un-portiere-brasiliano-rubinho-fratello-di.html|sarlavha=Sorpresa: un portiere brasiliano è Rubinho, fratello di Ze Elias|nashriyot=[[La Repubblica]]|til=Italian|sana=17 July 2006|kirish sanasi=17 November 2015}}</ref> == Yutuqlar == ; Juventus<ref>{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/rubens-fernando-moedim/17695/|sarlavha=Rubinho – Trophies|nashriyot=Soccerway|kirish sanasi=17 November 2015}}</ref> * [[Serie A|A Seriya]]: 2012-13, 2013-14, 2014-15, 2015-16 * Italiya kubogi: 2014-15, 2015-16 * Italiya Superkubogi: 2013, 2015 == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * Rubinho at TuttoCalciatori (in Italian) * Rubinho at ForaDeJogo * Rubinho at Soccerway [[Turkum:Braziliyalik futbolchilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1982-yilda tugʻilganlar]] 4xbzujga3iul39q1t0f40t15yl02zrv Munozara:Allysa Seely 1 758888 2725844 2022-07-30T16:53:04Z Umidjon Yuldashev 72956 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Mango (kiyim) 0 758889 2725845 2022-07-30T16:53:07Z Akhrarova Ezoza 56652 „[[:ru:Special:Redirect/revision/122279843|Mango (одежда)]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Mango —''' ispan moda dizayni va ishlab chiqarish kompaniyasi bo'lib, [[Ispaniya|Ispaniyaning]] [[Barselona]] shahrida aka-uka Isak va [[Naxman Andik]] tomonidan asos solingan. == Tarix == Mango ayollar, erkaklar va bolalar uchun kolleksiyalarni ishlab chiqaradi. [[1995|1995-yilda]] Mango-ga bag'ishlangan birinchi sayt yaratildi va [[2000]]-yilda ushbu brendning birinchi onlayn-do'koni ochildi. HE by Mango - bu [[2008]] -yilda yaratilgan erkaklar kiyimlari liniyasi va [[2014]]-yilda Mango Man deb qayta nomlandi. Futbol afsonasi [[Zinedine Zidane]] Mango Man kolleksiyasining yuzi edi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Zinedine Zidane becomes Mango's latest ambassador|url=https://news.yahoo.com/zinedine-zidane-becomes-mangos-latest-ambassador-114324964.html|ish=Yahoo News|nashriyot=Yahoo|kirish sanasi=2015-08-20|arxivsana=2015-07-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150717090019/http://news.yahoo.com/zinedine-zidane-becomes-mangos-latest-ambassador-114324964.html}}</ref>. Mango 16 000 dan ortiq xodimga ega, ulardan 1850 nafari "Hangar Dizayn Markazi" va [[Palau-solità i Plegamans|Palau Solita de Plegamance shtab-kvartirasida ishlaydi]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|sarlavha=2015 Annual Results|kirish sanasi=2020-05-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327145217/https://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|arxivsana=2019-03-27}}</ref>. Ispaniyada eng ko'p Mango do'konlari mavjud, lekin [[Istanbul]] va [[Turkiya|Turkiyada]] ham shunchalik ko'p. 2011-yilning kuz oyidan boshlab [[Ketrin Moss]] Mangoning yuzi bo'lib kelgan. U [[Terry Richardson]] rejissyorligidagi reklama roligida rol o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.style.com/peopleparties/parties/scoop/global-051811_Mango_Fashion_Show_And_After_Party/|sarlavha=Fresh Mango|kirish sanasi=2012-06-01|ish=First Style|muallif=Tina Isaac|arxivsana=2012-05-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120520002118/http://www.style.com/peopleparties/parties/scoop/global-051811_Mango_Fashion_Show_And_After_Party/}}</ref>. Mossdan keyin model [[Miranda Kerr]] Mangoning yuziga aylandi. 2011-yil aprel oyida Ispaniya qirolichasi Letisiya kompaniyaning bosh ofisiga Mango kostyumida tashrif buyurdi. 2015-yilda Mangoning daromadi 2,327 milliard yevroni tashkil qilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|sarlavha=2015 Annual Results Press Release|kirish sanasi=2020-05-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327145217/https://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|arxivsana=2019-03-27}}</ref>. == Do'konlar == ''2020-yil 5-mart holatiga ko‘ra dunyo bo‘ylab do‘konlar soni.'' {| style="width:100%;" |+ | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Африка:</small> * <small>[[Keniya]]: 1</small> * <small>[[Janubiy Afrika Respublikasi]]: 38</small> * <small>[[Misr]]: 8</small> * <small>[[Marokash]]: 5</small> * * <small>[[Tunis|Тunis]]: 4</small> * <small>[[Nigeriya]]: 3</small> * <small>[[Jazoir]]: 2</small> * * <small>[[Liviya]]: 2</small> * <small>[[Namibiya]]: 2</small> * <small>[[Kamerun]]: 1</small> * <small>[[Senegal]]: 1</small> * <small>[[Gana]]: 1</small> * | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Америка:</small> * <small>[[Chili|Чили]]: 39</small> * <small>[[Peru|Перу]]: 35</small> * <small>[[Meksika|Мексика]]: 28</small> * <small>[[Kolumbiya|Колумбия]]: 26</small> * <small>[[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Соединённые Штаты Америки]]: 1</small> * <small>[[Venesuela|Венесуэла]]: 5</small> * <small>[[Gvatemala|Гватемала]]: 4</small> * <small>[[Argentina|Аргентина]]: 3</small> * <small>[[Kosta-Rika|Коста-Рика]]: 3</small> * <small>[[Ekvador|Эквадор]]: 3</small> * <small>[[Dominika Respublikasi|Доминиканская Республика]]: 2</small> * <small>[[Honduras|Гондурас]]: 2</small> * <small>[[Aruba|Аруба]]: 1</small> * <small>[[Bermuda orollari|Бермудские Острова]]: 1</small> * <small>[[Puerto-Riko|Пуэрто-Рико]]: 1</small> * <small>[[Kuba|Куба]]: 1</small> * <small>Кюрасао: 1</small> * <small>[[Surinam|Суринам]]: 1</small> * <small>[[El Salvador|Сальвадор]]: 1</small> * <small>[[Gvadelupa|Гваделупа]]: 1</small> * <small>Мартиника: 1</small> * <small>[[Nikaragua|Никарагуа]]: 1</small> * <small>[[Panama|Панама]]: 1</small> * <small>[[Kanada|Канада]]: 1</small> * <small>[[Paragvay|Парагвай]]: 2</small> | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Азия:</small> * <small>[[Saudiya Arabistoni|Саудовская Аравия]]: 55</small> * <small>[[Xitoy|Китай]]: 52</small> * <small>[[Turkiya|Турция]]: 96</small> * <small>[[Gruziya|Грузия]]: 2</small> * <small>[[Isroil|Израиль]]: 49</small> * <small>[[Filippin|Филиппины]]: 28</small> * <small>Палестина: 2</small> * <small>[[Kipr|Кипр]]: 7</small> * <small>[[Malayziya|Малайзия]]: 26</small> * <small>[[Xitoy Respublikasi|Тайвань]]: 23</small> * <small>[[Armaniston|Армения]]: 2</small> * <small>[[Indoneziya|Индонезия]]: 17</small> * <small>[[Qozogʻiston|Казахстан]]: 16</small> * <small>[[Birlashgan Arab Amirliklari|Объединённые Арабские Эмираты]]: 16</small> * <small>[[Vyetnam|Вьетнам]]: 14</small> * <small>[[Singapur|Сингапур]]: 13</small> * <small>[[Tailand|Таиланд]]: 11</small> * <small>[[Hindiston|Индия]]: 10</small> * <small>[[Livan|Ливан]]: 8</small> * <small>[[Eron|Иран]]: 7</small> * <small>[[Koreya Respublikasi|Южная Корея]]: 7</small> * <small>[[Hong Kong|Гонконг]]: 6</small> * <small>[[Qatar|Катар]]: 6</small> * <small>[[Bahrayn|Бахрейн]]: 3</small> * <small>[[Kambodja|Камбоджа]]: 3</small> * <small>[[Kuvayt|Кувейт]]: 3</small> * <small>[[Pokiston|Пакистан]]: 4</small> * <small>[[Qirgʻiziston|Киргизия]]: 2</small> * <small>[[Mongoliya|Монголия]]: 2</small> * <small>[[Suriya|Сирия]]: 2</small> * <small>[[Iroq|Ирак]]: 1</small> * <small>[[Yaponiya|Япония]]: 1</small> * <small>[[Birma|Мьянма]]: 2</small> * <small>[[Ummon Sultonligi|Оман]]: 2</small> * <small>[[Shri Lanka|Шри-Ланка]]: 1</small> * <small>[[Maldiv Respublikasi|Мальдивы]]: 1</small> | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Океания:</small> * <small>[[Yangi Kaledoniya|Новая Каледония]]: 1</small> | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Европа:</small> * <small>[[Ispaniya|Испания]]: 315</small> * <small>[[Fransiya|Франция]]: 184</small> * <small>[[Germaniya|Германия]]: 101</small> * <small>[[Italiya|Италия]]: 68</small> * <small>[[Portugaliya|Португалия]]: 50</small> * <small>[[Birlashgan Qirollik|Великобритания]]: 45</small> * <small>[[Niderlandiya|Нидерланды]]: 35</small> * <small>[[Belgiya|Бельгия]]: 27</small> * <small>[[Polsha|Польша]]: 24</small> * <small>[[Shveysariya|Швейцария]]: 23</small> * <small>[[Avstriya|Австрия]]: 16</small> * <small>[[Xorvatiya|Хорватия]]: 13</small> * <small>[[Ukraina|Украина]]: 11</small> * <small>[[Gretsiya|Греция]]: 10</small> * <small>[[Ruminiya|Румыния]]: 10</small> * <small>[[Slovakiya|Словакия]]: 9</small> * <small>[[Vengriya|Венгрия]]: 8</small> * <small>[[Chexiya|Чехия]]: 7</small> * <small>[[Irlandiya|Ирландия]]: 7</small> * <small>[[Norvegiya|Норвегия]]: 7</small> * <small>[[Finlandiya|Финляндия]]: 6</small> * <small>[[Andorra|Андорра]]: 5</small> * <small>[[Shvetsiya|Швеция]]: 5</small> * <small>[[Belarus|Белоруссия]]: 4</small> * <small>[[Latviya|Латвия]]: 4</small> * <small>[[Litva|Литва]]: 4</small> * <small>[[Serbiya|Сербия]]: 3</small> * <small>[[Sloveniya|Словения]]: 3</small> * <small>[[Estoniya|Эстония]]: 3</small> * <small>[[Albaniya|Албания]]: 2</small> * <small>[[Bosniya va Gersegovina|Босния и Герцеговина]]: 2</small> * <small>[[Bolgariya|Болгария]]: 2</small> * <small>[[Kosovo|Республика Косово]]: 2</small> * <small>[[Shimoliy Makedoniya|Северная Македония]]: 2</small> * <small>[[Malta|Мальта]]: 2</small> * <small>[[Daniya|Дания]]: 4</small> * <small>[[Gibraltar|Гибралтар]]: 1</small> * <small>[[Lyuksemburg|Люксембург]]: 1</small> * <small> [[Moldova|Молдавия]]: 1</small> |} 2022-yil mart oyida Mango brendi sanksiyalar tufayli Rossiya bozorini tark etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.interfax.ru/russia/826080|sarlavha=Fashion-ритейлер Mango приостановил работу в РФ|sana=2022-03-03|nashriyot=[[Интерфакс]]|kirish sanasi=2022-03-18|arxivsana=2022-03-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220314183240/https://www.interfax.ru/russia/826080}}</ref>. == Munozara == 2013-yilning 24-aprelida [[Bangladesh]] poytaxti [[Dakka]] shahri yaqinidagi Savar tumanida sakkiz qavatli Rana Plaza tijorat binosi qulab tushdi. Kamida 1127 kishi halok bo'ldi va 2438 dan ortiq kishi jarohat oldi. Fabrikada taxminan 5000 kishi ishlaydigan bir nechta alohida kiyim fabrikalari, bir nechta do'kon va bank<ref name="guardian">{{Yangiliklar manbasi |last=Zain Al-Mahmood |first=Syed |date=2013-04-24 |title=Matalan supplier among manufacturers in Bangladesh building collapse |work=TheGuardian.com |publisher=Guardian News and Media |url=https://www.theguardian.com/world/2013/apr/24/bangladesh-building-collapse-kills-garment-workers |access-date=2013-10-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131021185031/http://www.theguardian.com/world/2013/apr/24/bangladesh-building-collapse-kills-garment-workers |archive-date=2013-10-21}}</ref> bo'lib, Benetton Group, Joe Fresh, The Children's Place, Primark, Monsoon va DressBarn<ref name="telegraph">{{Yangiliklar manbasi |last=Nelson |first=Dean |date=2013-04-24 |title=Bangladesh building collapse kills at least 82 in Dhaka |work=The Telegraph |publisher=Telegraph Media Group |url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/bangladesh/10014778/Bangladesh-building-collapse-kills-at-least-82-in-Dhaka.html |access-date=2013-04-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180820172629/https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/bangladesh/10014778/Bangladesh-building-collapse-kills-at-least-82-in-Dhaka.html |archive-date=2018-08-20}}</ref> kabi brendlar uchun kiyim ishlab chiqargan<ref name="usatoday">{{Yangiliklar manbasi |last=Alam |first=Julhas |date=2013-04-24 |title=At least 87 dead in Bangladesh building collapse |work=USA Today |url=https://www.usatoday.com/story/news/world/2013/04/24/bangladesh-building-collapse/2108727/ |access-date=2013-04-24}}</ref>. Rana Plaza zavodlaridan olingani aniqlangan 29 ta brenddan faqat 9 tasi 2013-yil noyabr oyida jabrlanganlarga tovon to‘lash taklifini kelishish uchun yig‘ilishlarda qatnashgan. Walmart, [[Carrefour]], Bonmarche, Mango, Auchan va Kik kabi bir qancha kompaniyalar shartnoma imzolashdan bosh tortdi. 2010-yilda Mangoning fransuz filiali Velvetine brendi yaratuvchisi Anne-Sesile Kuetilni sudga berdi, u Mango o'z sumkalarining ikkita modelini ko'chirib olganini da'vo qildi. INPI orqali mudofaa qilishga urinishlariga va uning mahsulotlari va Mango mahsulotlari o'rtasidagi o'xshashliklarga qaramay, Anne-Sesile Kuetil sudda yutqazdi. U Mangoga 6000 yevro to'lashi kerak edi<ref>''[http://uk.ykone.com/magazine/news/mango-accused-of-copying-velvetine Mango accused of copying Velvetine] {{Webarxiv}}'', Elise Hameau, 16 June 2011</ref>. O'z blogida Cuetil shikoyat qilmoqchi ekanligini aytdi. Bir qancha bloggerlar bu qarordan hayratda qolishdi va bu adolatsizlik ekanligini ta'kidladilar. Mango brendi bu bayonotga Facebook’dagi rasmiy sahifasida javob berdi<ref name="Le concept de Justice, Velvetine vs Mango" /> . == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 3sbyqay15dwotdca42fzfhqm13mfzdj 2725846 2725845 2022-07-30T16:53:45Z Akhrarova Ezoza 56652 wikitext text/x-wiki '''Mango —''' ispan moda dizayni va ishlab chiqarish kompaniyasi bo'lib, [[Ispaniya|Ispaniyaning]] [[Barselona]] shahrida aka-uka Isak va [[Naxman Andik]] tomonidan asos solingan. == Tarix == Mango ayollar, erkaklar va bolalar uchun kolleksiyalarni ishlab chiqaradi. [[1995|1995-yilda]] Mango-ga bag'ishlangan birinchi sayt yaratildi va [[2000]]-yilda ushbu brendning birinchi onlayn-do'koni ochildi. HE by Mango - bu [[2008]] -yilda yaratilgan erkaklar kiyimlari liniyasi va [[2014]]-yilda Mango Man deb qayta nomlandi. Futbol afsonasi [[Zinedine Zidane]] Mango Man kolleksiyasining yuzi edi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Zinedine Zidane becomes Mango's latest ambassador|url=https://news.yahoo.com/zinedine-zidane-becomes-mangos-latest-ambassador-114324964.html|ish=Yahoo News|nashriyot=Yahoo|kirish sanasi=2015-08-20|arxivsana=2015-07-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150717090019/http://news.yahoo.com/zinedine-zidane-becomes-mangos-latest-ambassador-114324964.html}}</ref>. Mango 16 000 dan ortiq xodimga ega, ulardan 1850 nafari "Hangar Dizayn Markazi" va [[Palau-solità i Plegamans|Palau Solita de Plegamance shtab-kvartirasida ishlaydi]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|sarlavha=2015 Annual Results|kirish sanasi=2020-05-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327145217/https://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|arxivsana=2019-03-27}}</ref>. Ispaniyada eng ko'p Mango do'konlari mavjud, lekin [[Istanbul]] va [[Turkiya|Turkiyada]] ham shunchalik ko'p. 2011-yilning kuz oyidan boshlab [[Ketrin Moss]] Mangoning yuzi bo'lib kelgan. U [[Terry Richardson]] rejissyorligidagi reklama roligida rol o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.style.com/peopleparties/parties/scoop/global-051811_Mango_Fashion_Show_And_After_Party/|sarlavha=Fresh Mango|kirish sanasi=2012-06-01|ish=First Style|muallif=Tina Isaac|arxivsana=2012-05-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120520002118/http://www.style.com/peopleparties/parties/scoop/global-051811_Mango_Fashion_Show_And_After_Party/}}</ref>. Mossdan keyin model [[Miranda Kerr]] Mangoning yuziga aylandi. 2011-yil aprel oyida Ispaniya qirolichasi Letisiya kompaniyaning bosh ofisiga Mango kostyumida tashrif buyurdi. 2015-yilda Mangoning daromadi 2,327 milliard yevroni tashkil qilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|sarlavha=2015 Annual Results Press Release|kirish sanasi=2020-05-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327145217/https://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|arxivsana=2019-03-27}}</ref>. == Do'konlar == ''2020-yil 5-mart holatiga ko‘ra dunyo bo‘ylab do‘konlar soni.'' {| style="width:100%;" |+ | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Африка:</small> * <small>[[Keniya]]: 1</small> * <small>[[Janubiy Afrika Respublikasi]]: 38</small> * <small>[[Misr]]: 8</small> * <small>[[Marokash]]: 5</small> * * <small>[[Tunis|Тunis]]: 4</small> * <small>[[Nigeriya]]: 3</small> * <small>[[Jazoir]]: 2</small> * * <small>[[Liviya]]: 2</small> * <small>[[Namibiya]]: 2</small> * <small>[[Kamerun]]: 1</small> * <small>[[Senegal]]: 1</small> * <small>[[Gana]]: 1</small> * | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Америка:</small> * <small>[[Chili|Чили]]: 39</small> * <small>[[Peru|Перу]]: 35</small> * <small>[[Meksika|Мексика]]: 28</small> * <small>[[Kolumbiya|Колумбия]]: 26</small> * <small>[[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Соединённые Штаты Америки]]: 1</small> * <small>[[Venesuela|Венесуэла]]: 5</small> * <small>[[Gvatemala|Гватемала]]: 4</small> * <small>[[Argentina|Аргентина]]: 3</small> * <small>[[Kosta-Rika|Коста-Рика]]: 3</small> * <small>[[Ekvador|Эквадор]]: 3</small> * <small>[[Dominika Respublikasi|Доминиканская Республика]]: 2</small> * <small>[[Honduras|Гондурас]]: 2</small> * <small>[[Aruba|Аруба]]: 1</small> * <small>[[Bermuda orollari|Бермудские Острова]]: 1</small> * <small>[[Puerto-Riko|Пуэрто-Рико]]: 1</small> * <small>[[Kuba|Куба]]: 1</small> * <small>Кюрасао: 1</small> * <small>[[Surinam|Суринам]]: 1</small> * <small>[[El Salvador|Сальвадор]]: 1</small> * <small>[[Gvadelupa|Гваделупа]]: 1</small> * <small>Мартиника: 1</small> * <small>[[Nikaragua|Никарагуа]]: 1</small> * <small>[[Panama|Панама]]: 1</small> * <small>[[Kanada|Канада]]: 1</small> * <small>[[Paragvay|Парагвай]]: 2</small> | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Азия:</small> * <small>[[Saudiya Arabistoni|Саудовская Аравия]]: 55</small> * <small>[[Xitoy|Китай]]: 52</small> * <small>[[Turkiya|Турция]]: 96</small> * <small>[[Gruziya|Грузия]]: 2</small> * <small>[[Isroil|Израиль]]: 49</small> * <small>[[Filippin|Филиппины]]: 28</small> * <small>Палестина: 2</small> * <small>[[Kipr|Кипр]]: 7</small> * <small>[[Malayziya|Малайзия]]: 26</small> * <small>[[Xitoy Respublikasi|Тайвань]]: 23</small> * <small>[[Armaniston|Армения]]: 2</small> * <small>[[Indoneziya|Индонезия]]: 17</small> * <small>[[Qozogʻiston|Казахстан]]: 16</small> * <small>[[Birlashgan Arab Amirliklari|Объединённые Арабские Эмираты]]: 16</small> * <small>[[Vyetnam|Вьетнам]]: 14</small> * <small>[[Singapur|Сингапур]]: 13</small> * <small>[[Tailand|Таиланд]]: 11</small> * <small>[[Hindiston|Индия]]: 10</small> * <small>[[Livan|Ливан]]: 8</small> * <small>[[Eron|Иран]]: 7</small> * <small>[[Koreya Respublikasi|Южная Корея]]: 7</small> * <small>[[Hong Kong|Гонконг]]: 6</small> * <small>[[Qatar|Катар]]: 6</small> * <small>[[Bahrayn|Бахрейн]]: 3</small> * <small>[[Kambodja|Камбоджа]]: 3</small> * <small>[[Kuvayt|Кувейт]]: 3</small> * <small>[[Pokiston|Пакистан]]: 4</small> * <small>[[Qirgʻiziston|Киргизия]]: 2</small> * <small>[[Mongoliya|Монголия]]: 2</small> * <small>[[Suriya|Сирия]]: 2</small> * <small>[[Iroq|Ирак]]: 1</small> * <small>[[Yaponiya|Япония]]: 1</small> * <small>[[Birma|Мьянма]]: 2</small> * <small>[[Ummon Sultonligi|Оман]]: 2</small> * <small>[[Shri Lanka|Шри-Ланка]]: 1</small> * <small>[[Maldiv Respublikasi|Мальдивы]]: 1</small> | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Океания:</small> * <small>[[Yangi Kaledoniya|Новая Каледония]]: 1</small> | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Европа:</small> * <small>[[Ispaniya|Испания]]: 315</small> * <small>[[Fransiya|Франция]]: 184</small> * <small>[[Germaniya|Германия]]: 101</small> * <small>[[Italiya|Италия]]: 68</small> * <small>[[Portugaliya|Португалия]]: 50</small> * <small>[[Birlashgan Qirollik|Великобритания]]: 45</small> * <small>[[Niderlandiya|Нидерланды]]: 35</small> * <small>[[Belgiya|Бельгия]]: 27</small> * <small>[[Polsha|Польша]]: 24</small> * <small>[[Shveysariya|Швейцария]]: 23</small> * <small>[[Avstriya|Австрия]]: 16</small> * <small>[[Xorvatiya|Хорватия]]: 13</small> * <small>[[Ukraina|Украина]]: 11</small> * <small>[[Gretsiya|Греция]]: 10</small> * <small>[[Ruminiya|Румыния]]: 10</small> * <small>[[Slovakiya|Словакия]]: 9</small> * <small>[[Vengriya|Венгрия]]: 8</small> * <small>[[Chexiya|Чехия]]: 7</small> * <small>[[Irlandiya|Ирландия]]: 7</small> * <small>[[Norvegiya|Норвегия]]: 7</small> * <small>[[Finlandiya|Финляндия]]: 6</small> * <small>[[Andorra|Андорра]]: 5</small> * <small>[[Shvetsiya|Швеция]]: 5</small> * <small>[[Belarus|Белоруссия]]: 4</small> * <small>[[Latviya|Латвия]]: 4</small> * <small>[[Litva|Литва]]: 4</small> * <small>[[Serbiya|Сербия]]: 3</small> * <small>[[Sloveniya|Словения]]: 3</small> * <small>[[Estoniya|Эстония]]: 3</small> * <small>[[Albaniya|Албания]]: 2</small> * <small>[[Bosniya va Gersegovina|Босния и Герцеговина]]: 2</small> * <small>[[Bolgariya|Болгария]]: 2</small> * <small>[[Kosovo|Республика Косово]]: 2</small> * <small>[[Shimoliy Makedoniya|Северная Македония]]: 2</small> * <small>[[Malta|Мальта]]: 2</small> * <small>[[Daniya|Дания]]: 4</small> * <small>[[Gibraltar|Гибралтар]]: 1</small> * <small>[[Lyuksemburg|Люксембург]]: 1</small> * <small> [[Moldova|Молдавия]]: 1</small> |} 2022-yil mart oyida Mango brendi sanksiyalar tufayli Rossiya bozorini tark etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.interfax.ru/russia/826080|sarlavha=Fashion-ритейлер Mango приостановил работу в РФ|sana=2022-03-03|nashriyot=[[Интерфакс]]|kirish sanasi=2022-03-18|arxivsana=2022-03-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220314183240/https://www.interfax.ru/russia/826080}}</ref>. == Munozara == 2013-yilning 24-aprelida [[Bangladesh]] poytaxti [[Dakka]] shahri yaqinidagi Savar tumanida sakkiz qavatli Rana Plaza tijorat binosi qulab tushdi. Kamida 1127 kishi halok bo'ldi va 2438 dan ortiq kishi jarohat oldi. Fabrikada taxminan 5000 kishi ishlaydigan bir nechta alohida kiyim fabrikalari, bir nechta do'kon va bank<ref name="guardian">{{Yangiliklar manbasi |last=Zain Al-Mahmood |first=Syed |date=2013-04-24 |title=Matalan supplier among manufacturers in Bangladesh building collapse |work=TheGuardian.com |publisher=Guardian News and Media |url=https://www.theguardian.com/world/2013/apr/24/bangladesh-building-collapse-kills-garment-workers |access-date=2013-10-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131021185031/http://www.theguardian.com/world/2013/apr/24/bangladesh-building-collapse-kills-garment-workers |archive-date=2013-10-21}}</ref> bo'lib, Benetton Group, Joe Fresh, The Children's Place, Primark, Monsoon va DressBarn<ref name="telegraph">{{Yangiliklar manbasi |last=Nelson |first=Dean |date=2013-04-24 |title=Bangladesh building collapse kills at least 82 in Dhaka |work=The Telegraph |publisher=Telegraph Media Group |url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/bangladesh/10014778/Bangladesh-building-collapse-kills-at-least-82-in-Dhaka.html |access-date=2013-04-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180820172629/https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/bangladesh/10014778/Bangladesh-building-collapse-kills-at-least-82-in-Dhaka.html |archive-date=2018-08-20}}</ref> kabi brendlar uchun kiyim ishlab chiqargan<ref name="usatoday">{{Yangiliklar manbasi |last=Alam |first=Julhas |date=2013-04-24 |title=At least 87 dead in Bangladesh building collapse |work=USA Today |url=https://www.usatoday.com/story/news/world/2013/04/24/bangladesh-building-collapse/2108727/ |access-date=2013-04-24}}</ref>. Rana Plaza zavodlaridan olingani aniqlangan 29 ta brenddan faqat 9 tasi 2013-yil noyabr oyida jabrlanganlarga tovon to‘lash taklifini kelishish uchun yig‘ilishlarda qatnashgan. Walmart, [[Carrefour]], Bonmarche, Mango, Auchan va Kik kabi bir qancha kompaniyalar shartnoma imzolashdan bosh tortdi. 2010-yilda Mangoning fransuz filiali Velvetine brendi yaratuvchisi Anne-Sesile Kuetilni sudga berdi, u Mango o'z sumkalarining ikkita modelini ko'chirib olganini da'vo qildi. INPI orqali mudofaa qilishga urinishlariga va uning mahsulotlari va Mango mahsulotlari o'rtasidagi o'xshashliklarga qaramay, Anne-Sesile Kuetil sudda yutqazdi. U Mangoga 6000 yevro to'lashi kerak edi<ref>''[http://uk.ykone.com/magazine/news/mango-accused-of-copying-velvetine Mango accused of copying Velvetine] {{Webarxiv}}'', Elise Hameau, 16 June 2011</ref>. O'z blogida Cuetil shikoyat qilmoqchi ekanligini aytdi. Bir qancha bloggerlar bu qarordan hayratda qolishdi va bu adolatsizlik ekanligini ta'kidladilar. Mango brendi bu bayonotga Facebook’dagi rasmiy sahifasida javob berdi. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 3kxuzsfjm8fqv0ch5xbumq8hc59trpr 2725864 2725846 2022-07-30T17:08:57Z Akhrarova Ezoza 56652 wikitext text/x-wiki '''Mango —''' ispan moda dizayni va ishlab chiqarish kompaniyasi bo'lib, [[Ispaniya|Ispaniyaning]] [[Barselona]] shahrida aka-uka Isak va [[Naxman Andik]] tomonidan asos solingan. == Tarix == Mango ayollar, erkaklar va bolalar uchun kolleksiyalarni ishlab chiqaradi. [[1995|1995-yilda]] Mango-ga bag'ishlangan birinchi sayt yaratildi va [[2000]]-yilda ushbu brendning birinchi onlayn-do'koni ochildi. HE by Mango - bu [[2008]] -yilda yaratilgan erkaklar kiyimlari liniyasi va [[2014]]-yilda Mango Man deb qayta nomlandi. Futbol afsonasi [[Zinedine Zidane]] Mango Man kolleksiyasining yuzi edi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Zinedine Zidane becomes Mango's latest ambassador|url=https://news.yahoo.com/zinedine-zidane-becomes-mangos-latest-ambassador-114324964.html|ish=Yahoo News|nashriyot=Yahoo|kirish sanasi=2015-08-20|arxivsana=2015-07-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150717090019/http://news.yahoo.com/zinedine-zidane-becomes-mangos-latest-ambassador-114324964.html}}</ref>. Mango 16 000 dan ortiq xodimga ega, ulardan 1850 nafari "Hangar Dizayn Markazi" va [[Palau-solità i Plegamans|Palau Solita de Plegamance shtab-kvartirasida ishlaydi]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|sarlavha=2015 Annual Results|kirish sanasi=2020-05-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327145217/https://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|arxivsana=2019-03-27}}</ref>. Ispaniyada eng ko'p Mango do'konlari mavjud, lekin [[Istanbul]] va [[Turkiya|Turkiyada]] ham shunchalik ko'p. 2011-yilning kuz oyidan boshlab [[Ketrin Moss]] Mangoning yuzi bo'lib kelgan. U [[Terry Richardson]] rejissyorligidagi reklama roligida rol o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.style.com/peopleparties/parties/scoop/global-051811_Mango_Fashion_Show_And_After_Party/|sarlavha=Fresh Mango|kirish sanasi=2012-06-01|ish=First Style|muallif=Tina Isaac|arxivsana=2012-05-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120520002118/http://www.style.com/peopleparties/parties/scoop/global-051811_Mango_Fashion_Show_And_After_Party/}}</ref>. Mossdan keyin model [[Miranda Kerr]] Mangoning yuziga aylandi. 2011-yil aprel oyida Ispaniya qirolichasi Letisiya kompaniyaning bosh ofisiga Mango kostyumida tashrif buyurdi. 2015-yilda Mangoning daromadi 2,327 milliard yevroni tashkil qilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|sarlavha=2015 Annual Results Press Release|kirish sanasi=2020-05-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327145217/https://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|arxivsana=2019-03-27}}</ref>. == Do'konlar == ''2020-yil 5-mart holatiga ko‘ra dunyo bo‘ylab do‘konlar soni.'' {| style="width:100%;" |+ | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Afrika:</small> * <small>[[Keniya]]: 1</small> * <small>[[Janubiy Afrika Respublikasi]]: 38</small> * <small>[[Misr]]: 8</small> * <small>[[Marokash]]: 5</small> * * <small>[[Tunis|Тunis]]: 4</small> * <small>[[Nigeriya]]: 3</small> * <small>[[Jazoir]]: 2</small> * * <small>[[Liviya]]: 2</small> * <small>[[Namibiya]]: 2</small> * <small>[[Kamerun]]: 1</small> * <small>[[Senegal]]: 1</small> * <small>[[Gana]]: 1</small> * | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | Amerika<small>:</small> * <small>[[Chili]]: 39</small> * <small>[[Peru]]: 35</small> * <small>[[Meksika]]: 28</small> * <small>[[Kolumbiya]]: 26</small> * <small>[[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerika Qoshma Shtatlari]]: 1</small> * <small>[[Venesuela]]: 5</small> * <small>[[Gvatemala]]: 4</small> * <small>[[Argentina]]: 3</small> * <small>[[Kosta-Rika]]: 3</small> * <small>[[Ekvador]]: 3</small> * <small>[[Kuba]]: 1</small> * * * <small>[[El Salvador]]: 1</small> * * * <small>[[Panama]]: 1</small> * <small>[[Kanada]]: 1</small> * <small>[[Paragvay]]: 2</small> | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Osiyo:</small> * <small>[[Saudiya Arabistoni]]: 55</small> * <small>[[Xitoy]]: 52</small> * <small>[[Turkiya]]: 96</small> * <small>[[Gruziya]]: 2</small> * <small>[[Isroil]]: 49</small> * <small>[[Filippin]]: 28</small> * <small>[[Kipr]]: 7</small> * <small>[[Malayziya]]: 26</small> * <small>[[Armaniston]]: 2</small> * <small>[[Indoneziya]]: 17</small> * <small>[[Qozogʻiston|Qozog'iston]]: 16</small> * <small>[[Birlashgan Arab Amirliklari]]: 16</small> * <small>[[Vyetnam]]: 14</small> * <small>[[Singapur]]: 13</small> * <small>[[Tailand]]: 11</small> * <small>[[Yaponiya]]: 1</small> * <small>[[Maldiv Respublikasi]]: 1</small> | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Yevropa</small> * <small>[[Ispaniya]]: 315</small> * <small>[[Fransiya]]: 184</small> * <small>[[Germaniya]]: 101</small> * <small>[[Italiya]]: 68</small> * <small>[[Portugaliya]]: 50</small> * <small>[[Birlashgan Qirollik]]: 45</small> * <small>[[Belgiya]]: 27</small> * <small>[[Polsha]]: 24</small> * <small>[[Shveysariya|Shvetsariya]]: 23</small> * <small>[[Vengriya]]: 8</small> * <small>[[Chexiya]]: 7</small> * <small>[[Shvetsiya]]: 5</small> |} 2022-yil mart oyida Mango brendi sanksiyalar tufayli Rossiya bozorini tark etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.interfax.ru/russia/826080|sarlavha=Fashion-ритейлер Mango приостановил работу в РФ|sana=2022-03-03|nashriyot=[[Интерфакс]]|kirish sanasi=2022-03-18|arxivsana=2022-03-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220314183240/https://www.interfax.ru/russia/826080}}</ref>. == Munozara == 2013-yilning 24-aprelida [[Bangladesh]] poytaxti [[Dakka]] shahri yaqinidagi Savar tumanida sakkiz qavatli Rana Plaza tijorat binosi qulab tushdi. Kamida 1127 kishi halok bo'ldi va 2438 dan ortiq kishi jarohat oldi. Fabrikada taxminan 5000 kishi ishlaydigan bir nechta alohida kiyim fabrikalari, bir nechta do'kon va bank<ref name="guardian">{{Yangiliklar manbasi |last=Zain Al-Mahmood |first=Syed |date=2013-04-24 |title=Matalan supplier among manufacturers in Bangladesh building collapse |work=TheGuardian.com |publisher=Guardian News and Media |url=https://www.theguardian.com/world/2013/apr/24/bangladesh-building-collapse-kills-garment-workers |access-date=2013-10-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131021185031/http://www.theguardian.com/world/2013/apr/24/bangladesh-building-collapse-kills-garment-workers |archive-date=2013-10-21}}</ref> bo'lib, Benetton Group, Joe Fresh, The Children's Place, Primark, Monsoon va DressBarn<ref name="telegraph">{{Yangiliklar manbasi |last=Nelson |first=Dean |date=2013-04-24 |title=Bangladesh building collapse kills at least 82 in Dhaka |work=The Telegraph |publisher=Telegraph Media Group |url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/bangladesh/10014778/Bangladesh-building-collapse-kills-at-least-82-in-Dhaka.html |access-date=2013-04-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180820172629/https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/bangladesh/10014778/Bangladesh-building-collapse-kills-at-least-82-in-Dhaka.html |archive-date=2018-08-20}}</ref> kabi brendlar uchun kiyim ishlab chiqargan<ref name="usatoday">{{Yangiliklar manbasi |last=Alam |first=Julhas |date=2013-04-24 |title=At least 87 dead in Bangladesh building collapse |work=USA Today |url=https://www.usatoday.com/story/news/world/2013/04/24/bangladesh-building-collapse/2108727/ |access-date=2013-04-24}}</ref>. Rana Plaza zavodlaridan olingani aniqlangan 29 ta brenddan faqat 9 tasi 2013-yil noyabr oyida jabrlanganlarga tovon to‘lash taklifini kelishish uchun yig‘ilishlarda qatnashgan. Walmart, [[Carrefour]], Bonmarche, Mango, Auchan va Kik kabi bir qancha kompaniyalar shartnoma imzolashdan bosh tortdi. 2010-yilda Mangoning fransuz filiali Velvetine brendi yaratuvchisi Anne-Sesile Kuetilni sudga berdi, u Mango o'z sumkalarining ikkita modelini ko'chirib olganini da'vo qildi. INPI orqali mudofaa qilishga urinishlariga va uning mahsulotlari va Mango mahsulotlari o'rtasidagi o'xshashliklarga qaramay, Anne-Sesile Kuetil sudda yutqazdi. U Mangoga 6000 yevro to'lashi kerak edi<ref>''[http://uk.ykone.com/magazine/news/mango-accused-of-copying-velvetine Mango accused of copying Velvetine] {{Webarxiv}}'', Elise Hameau, 16 June 2011</ref>. O'z blogida Cuetil shikoyat qilmoqchi ekanligini aytdi. Bir qancha bloggerlar bu qarordan hayratda qolishdi va bu adolatsizlik ekanligini ta'kidladilar. Mango brendi bu bayonotga Facebook’dagi rasmiy sahifasida javob berdi. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] i2ed5xl1eapui9s58yard2c45d8getk 2725866 2725864 2022-07-30T17:10:40Z Akhrarova Ezoza 56652 wikitext text/x-wiki '''Mango —''' ispan moda dizayni va ishlab chiqarish kompaniyasi bo'lib, [[Ispaniya|Ispaniyaning]] [[Barselona]] shahrida aka-uka Isak va [[Naxman Andik]] tomonidan asos solingan. == Tarix == Mango ayollar, erkaklar va bolalar uchun kolleksiyalarni ishlab chiqaradi. [[1995|1995-yilda]] Mango-ga bag'ishlangan birinchi sayt yaratildi va [[2000]]-yilda ushbu brendning birinchi onlayn-do'koni ochildi. HE by Mango - bu [[2008]] -yilda yaratilgan erkaklar kiyimlari liniyasi va [[2014]]-yilda Mango Man deb qayta nomlandi. Futbol afsonasi [[Zinedine Zidane]] Mango Man kolleksiyasining yuzi edi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Zinedine Zidane becomes Mango's latest ambassador|url=https://news.yahoo.com/zinedine-zidane-becomes-mangos-latest-ambassador-114324964.html|ish=Yahoo News|nashriyot=Yahoo|kirish sanasi=2015-08-20|arxivsana=2015-07-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150717090019/http://news.yahoo.com/zinedine-zidane-becomes-mangos-latest-ambassador-114324964.html}}</ref>. Mango 16 000 dan ortiq xodimga ega, ulardan 1850 nafari "Hangar Dizayn Markazi" va [[Palau-solità i Plegamans|Palau Solita de Plegamance shtab-kvartirasida ishlaydi]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|sarlavha=2015 Annual Results|kirish sanasi=2020-05-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327145217/https://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|arxivsana=2019-03-27}}</ref>. Ispaniyada eng ko'p Mango do'konlari mavjud, lekin [[Istanbul]] va [[Turkiya|Turkiyada]] ham shunchalik ko'p. 2011-yilning kuz oyidan boshlab [[Ketrin Moss]] Mangoning yuzi bo'lib kelgan. U [[Terry Richardson]] rejissyorligidagi reklama roligida rol o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.style.com/peopleparties/parties/scoop/global-051811_Mango_Fashion_Show_And_After_Party/|sarlavha=Fresh Mango|kirish sanasi=2012-06-01|ish=First Style|muallif=Tina Isaac|arxivsana=2012-05-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120520002118/http://www.style.com/peopleparties/parties/scoop/global-051811_Mango_Fashion_Show_And_After_Party/}}</ref>. Mossdan keyin model [[Miranda Kerr]] Mangoning yuziga aylandi. 2011-yil aprel oyida Ispaniya qirolichasi Letisiya kompaniyaning bosh ofisiga Mango kostyumida tashrif buyurdi. 2015-yilda Mangoning daromadi 2,327 milliard yevroni tashkil qilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|sarlavha=2015 Annual Results Press Release|kirish sanasi=2020-05-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327145217/https://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|arxivsana=2019-03-27}}</ref>. == Do'konlar == ''2020-yil 5-mart holatiga ko‘ra dunyo bo‘ylab do‘konlar soni.'' {| style="width:100%;" |+ | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Afrika:</small> * <small>[[Keniya]]: 1</small> * <small>[[Janubiy Afrika Respublikasi]]: 38</small> * <small>[[Misr]]: 8</small> * <small>[[Marokash]]: 5</small> * * <small>[[Tunis|Тunis]]: 4</small> * <small>[[Nigeriya]]: 3</small> * <small>[[Jazoir]]: 2</small> * * <small>[[Liviya]]: 2</small> * <small>[[Namibiya]]: 2</small> * <small>[[Kamerun]]: 1</small> * <small>[[Senegal]]: 1</small> * <small>[[Gana]]: 1</small> * | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | Amerika<small>:</small> * <small>[[Chili]]: 39</small> * <small>[[Peru]]: 35</small> * <small>[[Meksika]]: 28</small> * <small>[[Kolumbiya]]: 26</small> * <small>[[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerika Qoshma Shtatlari]]: 1</small> * <small>[[Venesuela]]: 5</small> * <small>[[Gvatemala]]: 4</small> * <small>[[Argentina]]: 3</small> * <small>[[Kosta-Rika]]: 3</small> * <small>[[Ekvador]]: 3</small> * <small>[[Kuba]]: 1</small> * * * <small>[[El Salvador]]: 1</small> * * * <small>[[Panama]]: 1</small> * <small>[[Kanada]]: 1</small> * <small>[[Paragvay]]: 2</small> | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Osiyo:</small> * <small>[[Saudiya Arabistoni]]: 55</small> * <small>[[Xitoy]]: 52</small> * <small>[[Turkiya]]: 96</small> * <small>[[Gruziya]]: 2</small> * <small>[[Isroil]]: 49</small> * <small>[[Filippin]]: 28</small> * <small>[[Kipr]]: 7</small> * <small>[[Malayziya]]: 26</small> * <small>[[Armaniston]]: 2</small> * <small>[[Indoneziya]]: 17</small> * <small>[[Qozogʻiston|Qozog'iston]]: 16</small> * <small>[[Birlashgan Arab Amirliklari]]: 16</small> * <small>[[Vyetnam]]: 14</small> * <small>[[Singapur]]: 13</small> * <small>[[Tailand]]: 11</small> * <small>[[Yaponiya]]: 1</small> * <small>[[Maldiv Respublikasi]]: 1</small> | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Yevropa</small> * <small>[[Ispaniya]]: 315</small> * <small>[[Fransiya]]: 184</small> * <small>[[Germaniya]]: 101</small> * <small>[[Italiya]]: 68</small> * <small>[[Portugaliya]]: 50</small> * <small>[[Birlashgan Qirollik]]: 45</small> * <small>[[Belgiya]]: 27</small> * <small>[[Polsha]]: 24</small> * <small>[[Shveysariya|Shvetsariya]]: 23</small> * <small>[[Vengriya]]: 8</small> * <small>[[Chexiya]]: 7</small> * <small>[[Shvetsiya]]: 5</small> |} 2022-yil mart oyida Mango brendi sanksiyalar tufayli Rossiya bozorini tark etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.interfax.ru/russia/826080|sarlavha=Fashion-ритейлер Mango приостановил работу в РФ|sana=2022-03-03|nashriyot=[[Интерфакс]]|kirish sanasi=2022-03-18|arxivsana=2022-03-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220314183240/https://www.interfax.ru/russia/826080}}</ref>. == Munozara == 2013-yilning 24-aprelida [[Bangladesh]] poytaxti [[Dakka]] shahri yaqinidagi Savar tumanida sakkiz qavatli Rana Plaza tijorat binosi qulab tushdi. Kamida 1127 kishi halok bo'ldi va 2438 dan ortiq kishi jarohat oldi. Fabrikada taxminan 5000 kishi ishlaydigan bir nechta alohida kiyim fabrikalari, bir nechta do'kon va bank<ref name="guardian">{{Yangiliklar manbasi |last=Zain Al-Mahmood |first=Syed |date=2013-04-24 |title=Matalan supplier among manufacturers in Bangladesh building collapse |work=TheGuardian.com |publisher=Guardian News and Media |url=https://www.theguardian.com/world/2013/apr/24/bangladesh-building-collapse-kills-garment-workers |access-date=2013-10-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131021185031/http://www.theguardian.com/world/2013/apr/24/bangladesh-building-collapse-kills-garment-workers |archive-date=2013-10-21}}</ref> bo'lib, Benetton Group, Joe Fresh, The Children's Place, Primark, Monsoon va DressBarn<ref name="telegraph">{{Yangiliklar manbasi |last=Nelson |first=Dean |date=2013-04-24 |title=Bangladesh building collapse kills at least 82 in Dhaka |work=The Telegraph |publisher=Telegraph Media Group |url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/bangladesh/10014778/Bangladesh-building-collapse-kills-at-least-82-in-Dhaka.html |access-date=2013-04-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180820172629/https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/bangladesh/10014778/Bangladesh-building-collapse-kills-at-least-82-in-Dhaka.html |archive-date=2018-08-20}}</ref> kabi brendlar uchun kiyim ishlab chiqargan<ref name="usatoday">{{Yangiliklar manbasi |last=Alam |first=Julhas |date=2013-04-24 |title=At least 87 dead in Bangladesh building collapse |work=USA Today |url=https://www.usatoday.com/story/news/world/2013/04/24/bangladesh-building-collapse/2108727/ |access-date=2013-04-24}}</ref>. Rana Plaza zavodlaridan olingani aniqlangan 29 ta brenddan faqat 9 tasi 2013-yil noyabr oyida jabrlanganlarga tovon to‘lash taklifini kelishish uchun yig‘ilishlarda qatnashgan. Walmart, [[Carrefour]], Bonmarche, Mango, Auchan va Kik kabi bir qancha kompaniyalar shartnoma imzolashdan bosh tortdi. 2010-yilda Mangoning fransuz filiali Velvetine brendi yaratuvchisi Anne-Sesile Kuetilni sudga berdi, u Mango o'z sumkalarining ikkita modelini ko'chirib olganini da'vo qildi. INPI orqali mudofaa qilishga urinishlariga va uning mahsulotlari va Mango mahsulotlari o'rtasidagi o'xshashliklarga qaramay, Anne-Sesile Kuetil sudda yutqazdi. U Mangoga 6000 yevro to'lashi kerak edi<ref>http://tom6.ru/istoriya-brendov-odezhdy/istoriya-brenda-mango/</ref>. O'z blogida Cuetil shikoyat qilmoqchi ekanligini aytdi. Bir qancha bloggerlar bu qarordan hayratda qolishdi va bu adolatsizlik ekanligini ta'kidladilar. Mango brendi bu bayonotga Facebook’dagi rasmiy sahifasida javob berdi. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] grtup015aap4cnh07349dorecgva1jb 2725870 2725866 2022-07-30T17:11:20Z Akhrarova Ezoza 56652 wikitext text/x-wiki '''Mango —''' ispan moda dizayni va ishlab chiqarish kompaniyasi bo'lib, [[Ispaniya|Ispaniyaning]] [[Barselona]] shahrida aka-uka Isak va [[Naxman Andik]] tomonidan asos solingan<ref>http://tom6.ru/istoriya-brendov-odezhdy/istoriya-brenda-mango/</ref>. == Tarix == Mango ayollar, erkaklar va bolalar uchun kolleksiyalarni ishlab chiqaradi. [[1995|1995-yilda]] Mango-ga bag'ishlangan birinchi sayt yaratildi va [[2000]]-yilda ushbu brendning birinchi onlayn-do'koni ochildi. HE by Mango - bu [[2008]] -yilda yaratilgan erkaklar kiyimlari liniyasi va [[2014]]-yilda Mango Man deb qayta nomlandi. Futbol afsonasi [[Zinedine Zidane]] Mango Man kolleksiyasining yuzi edi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Zinedine Zidane becomes Mango's latest ambassador|url=https://news.yahoo.com/zinedine-zidane-becomes-mangos-latest-ambassador-114324964.html|ish=Yahoo News|nashriyot=Yahoo|kirish sanasi=2015-08-20|arxivsana=2015-07-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150717090019/http://news.yahoo.com/zinedine-zidane-becomes-mangos-latest-ambassador-114324964.html}}</ref>. Mango 16 000 dan ortiq xodimga ega, ulardan 1850 nafari "Hangar Dizayn Markazi" va [[Palau-solità i Plegamans|Palau Solita de Plegamance shtab-kvartirasida ishlaydi]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|sarlavha=2015 Annual Results|kirish sanasi=2020-05-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327145217/https://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|arxivsana=2019-03-27}}</ref>. Ispaniyada eng ko'p Mango do'konlari mavjud, lekin [[Istanbul]] va [[Turkiya|Turkiyada]] ham shunchalik ko'p. 2011-yilning kuz oyidan boshlab [[Ketrin Moss]] Mangoning yuzi bo'lib kelgan. U [[Terry Richardson]] rejissyorligidagi reklama roligida rol o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.style.com/peopleparties/parties/scoop/global-051811_Mango_Fashion_Show_And_After_Party/|sarlavha=Fresh Mango|kirish sanasi=2012-06-01|ish=First Style|muallif=Tina Isaac|arxivsana=2012-05-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120520002118/http://www.style.com/peopleparties/parties/scoop/global-051811_Mango_Fashion_Show_And_After_Party/}}</ref>. Mossdan keyin model [[Miranda Kerr]] Mangoning yuziga aylandi<ref>http://tom6.ru/istoriya-brendov-odezhdy/istoriya-brenda-mango/</ref>. 2011-yil aprel oyida Ispaniya qirolichasi Letisiya kompaniyaning bosh ofisiga Mango kostyumida tashrif buyurdi. 2015-yilda Mangoning daromadi 2,327 milliard yevroni tashkil qilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|sarlavha=2015 Annual Results Press Release|kirish sanasi=2020-05-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327145217/https://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|arxivsana=2019-03-27}}</ref>. == Do'konlar == ''2020-yil 5-mart holatiga ko‘ra dunyo bo‘ylab do‘konlar soni.'' {| style="width:100%;" |+ | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Afrika:</small> * <small>[[Keniya]]: 1</small> * <small>[[Janubiy Afrika Respublikasi]]: 38</small> * <small>[[Misr]]: 8</small> * <small>[[Marokash]]: 5</small> * * <small>[[Tunis|Тunis]]: 4</small> * <small>[[Nigeriya]]: 3</small> * <small>[[Jazoir]]: 2</small> * * <small>[[Liviya]]: 2</small> * <small>[[Namibiya]]: 2</small> * <small>[[Kamerun]]: 1</small> * <small>[[Senegal]]: 1</small> * <small>[[Gana]]: 1</small> * | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | Amerika<small>:</small> * <small>[[Chili]]: 39</small> * <small>[[Peru]]: 35</small> * <small>[[Meksika]]: 28</small> * <small>[[Kolumbiya]]: 26</small> * <small>[[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerika Qoshma Shtatlari]]: 1</small> * <small>[[Venesuela]]: 5</small> * <small>[[Gvatemala]]: 4</small> * <small>[[Argentina]]: 3</small> * <small>[[Kosta-Rika]]: 3</small> * <small>[[Ekvador]]: 3</small> * <small>[[Kuba]]: 1</small> * * * <small>[[El Salvador]]: 1</small> * * * <small>[[Panama]]: 1</small> * <small>[[Kanada]]: 1</small> * <small>[[Paragvay]]: 2</small> | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Osiyo:</small> * <small>[[Saudiya Arabistoni]]: 55</small> * <small>[[Xitoy]]: 52</small> * <small>[[Turkiya]]: 96</small> * <small>[[Gruziya]]: 2</small> * <small>[[Isroil]]: 49</small> * <small>[[Filippin]]: 28</small> * <small>[[Kipr]]: 7</small> * <small>[[Malayziya]]: 26</small> * <small>[[Armaniston]]: 2</small> * <small>[[Indoneziya]]: 17</small> * <small>[[Qozogʻiston|Qozog'iston]]: 16</small> * <small>[[Birlashgan Arab Amirliklari]]: 16</small> * <small>[[Vyetnam]]: 14</small> * <small>[[Singapur]]: 13</small> * <small>[[Tailand]]: 11</small> * <small>[[Yaponiya]]: 1</small> * <small>[[Maldiv Respublikasi]]: 1</small> | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Yevropa</small> * <small>[[Ispaniya]]: 315</small> * <small>[[Fransiya]]: 184</small> * <small>[[Germaniya]]: 101</small> * <small>[[Italiya]]: 68</small> * <small>[[Portugaliya]]: 50</small> * <small>[[Birlashgan Qirollik]]: 45</small> * <small>[[Belgiya]]: 27</small> * <small>[[Polsha]]: 24</small> * <small>[[Shveysariya|Shvetsariya]]: 23</small> * <small>[[Vengriya]]: 8</small> * <small>[[Chexiya]]: 7</small> * <small>[[Shvetsiya]]: 5</small> |} 2022-yil mart oyida Mango brendi sanksiyalar tufayli Rossiya bozorini tark etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.interfax.ru/russia/826080|sarlavha=Fashion-ритейлер Mango приостановил работу в РФ|sana=2022-03-03|nashriyot=[[Интерфакс]]|kirish sanasi=2022-03-18|arxivsana=2022-03-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220314183240/https://www.interfax.ru/russia/826080}}</ref>. == Munozara == 2013-yilning 24-aprelida [[Bangladesh]] poytaxti [[Dakka]] shahri yaqinidagi Savar tumanida sakkiz qavatli Rana Plaza tijorat binosi qulab tushdi. Kamida 1127 kishi halok bo'ldi va 2438 dan ortiq kishi jarohat oldi. Fabrikada taxminan 5000 kishi ishlaydigan bir nechta alohida kiyim fabrikalari, bir nechta do'kon va bank<ref name="guardian">{{Yangiliklar manbasi |last=Zain Al-Mahmood |first=Syed |date=2013-04-24 |title=Matalan supplier among manufacturers in Bangladesh building collapse |work=TheGuardian.com |publisher=Guardian News and Media |url=https://www.theguardian.com/world/2013/apr/24/bangladesh-building-collapse-kills-garment-workers |access-date=2013-10-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131021185031/http://www.theguardian.com/world/2013/apr/24/bangladesh-building-collapse-kills-garment-workers |archive-date=2013-10-21}}</ref> bo'lib, Benetton Group, Joe Fresh, The Children's Place, Primark, Monsoon va DressBarn<ref name="telegraph">{{Yangiliklar manbasi |last=Nelson |first=Dean |date=2013-04-24 |title=Bangladesh building collapse kills at least 82 in Dhaka |work=The Telegraph |publisher=Telegraph Media Group |url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/bangladesh/10014778/Bangladesh-building-collapse-kills-at-least-82-in-Dhaka.html |access-date=2013-04-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180820172629/https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/bangladesh/10014778/Bangladesh-building-collapse-kills-at-least-82-in-Dhaka.html |archive-date=2018-08-20}}</ref> kabi brendlar uchun kiyim ishlab chiqargan<ref name="usatoday">{{Yangiliklar manbasi |last=Alam |first=Julhas |date=2013-04-24 |title=At least 87 dead in Bangladesh building collapse |work=USA Today |url=https://www.usatoday.com/story/news/world/2013/04/24/bangladesh-building-collapse/2108727/ |access-date=2013-04-24}}</ref>. Rana Plaza zavodlaridan olingani aniqlangan 29 ta brenddan faqat 9 tasi 2013-yil noyabr oyida jabrlanganlarga tovon to‘lash taklifini kelishish uchun yig‘ilishlarda qatnashgan. Walmart, [[Carrefour]], Bonmarche, Mango, Auchan va Kik kabi bir qancha kompaniyalar shartnoma imzolashdan bosh tortdi. 2010-yilda Mangoning fransuz filiali Velvetine brendi yaratuvchisi Anne-Sesile Kuetilni sudga berdi, u Mango o'z sumkalarining ikkita modelini ko'chirib olganini da'vo qildi. INPI orqali mudofaa qilishga urinishlariga va uning mahsulotlari va Mango mahsulotlari o'rtasidagi o'xshashliklarga qaramay, Anne-Sesile Kuetil sudda yutqazdi. U Mangoga 6000 yevro to'lashi kerak edi<ref>http://tom6.ru/istoriya-brendov-odezhdy/istoriya-brenda-mango/</ref>. O'z blogida Cuetil shikoyat qilmoqchi ekanligini aytdi. Bir qancha bloggerlar bu qarordan hayratda qolishdi va bu adolatsizlik ekanligini ta'kidladilar. Mango brendi bu bayonotga Facebook’dagi rasmiy sahifasida javob berdi<ref>http://tom6.ru/istoriya-brendov-odezhdy/istoriya-brenda-mango/</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] knn4bor8fq4hbk16lq58qzo58t7gykl 2725878 2725870 2022-07-30T17:14:13Z Akhrarova Ezoza 56652 wikitext text/x-wiki {{Shirkat bilgiqutisi |nomi=Mango |tasvir= |maqomi=|shiori=|birja_listingi=|ishga_tushgan_sanasi=1984-yil |tan_olingan_yili=|tugatilgan=|tugatilish_sababi=|joylashuvi=[[Ispaniya]] |prezident=|direktori=|bosh_kotib=|xoʻjayinlar=Naxman Andik va Isak |mahsulotlari=Kiyim va aksessuarlar |brendlar= }} '''Mango —''' ispan moda dizayni va ishlab chiqarish kompaniyasi boʻlib, [[Ispaniya|Ispaniyaning]] [[Barselona]] shahrida aka-uka Isak va [[Naxman Andik]] tomonidan asos solingan<ref>http://tom6.ru/istoriya-brendov-odezhdy/istoriya-brenda-mango/</ref>. == Tarix == Mango ayollar, erkaklar va bolalar uchun kolleksiyalarni ishlab chiqaradi. [[1995|1995-yilda]] Mango-ga bagʻishlangan birinchi sayt yaratildi va [[2000]]-yilda ushbu brendning birinchi onlayn-doʻkoni ochildi. HE by Mango — bu [[2008]] -yilda yaratilgan erkaklar kiyimlari liniyasi va [[2014]]-yilda Mango Man deb qayta nomlandi. Futbol afsonasi [[Zinedine Zidane]] Mango Man kolleksiyasining yuzi edi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Zinedine Zidane becomes Mango's latest ambassador|url=https://news.yahoo.com/zinedine-zidane-becomes-mangos-latest-ambassador-114324964.html|ish=Yahoo News|nashriyot=Yahoo|kirish sanasi=2015-08-20|arxivsana=2015-07-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150717090019/http://news.yahoo.com/zinedine-zidane-becomes-mangos-latest-ambassador-114324964.html}}</ref>. Mango 16 000 dan ortiq xodimga ega, ulardan 1850 nafari „Hangar Dizayn Markazi“ va [[Palau-solità i Plegamans|Palau Solita de Plegamance shtab-kvartirasida ishlaydi]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|sarlavha=2015 Annual Results|kirish sanasi=2020-05-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327145217/https://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|arxivsana=2019-03-27}}</ref>. Ispaniyada eng koʻp Mango doʻkonlari mavjud, lekin [[Istanbul]] va [[Turkiya|Turkiyada]] ham shunchalik koʻp. 2011-yilning kuz oyidan boshlab [[Ketrin Moss]] Mangoning yuzi boʻlib kelgan. U [[Terry Richardson]] rejissyorligidagi reklama roligida rol oʻynadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.style.com/peopleparties/parties/scoop/global-051811_Mango_Fashion_Show_And_After_Party/|sarlavha=Fresh Mango|kirish sanasi=2012-06-01|ish=First Style|muallif=Tina Isaac|arxivsana=2012-05-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120520002118/http://www.style.com/peopleparties/parties/scoop/global-051811_Mango_Fashion_Show_And_After_Party/}}</ref>. Mossdan keyin model [[Miranda Kerr]] Mangoning yuziga aylandi<ref>http://tom6.ru/istoriya-brendov-odezhdy/istoriya-brenda-mango/</ref>. 2011-yil aprel oyida Ispaniya qirolichasi Letisiya kompaniyaning bosh ofisiga Mango kostyumida tashrif buyurdi. 2015-yilda Mangoning daromadi 2,327 milliard yevroni tashkil qilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|sarlavha=2015 Annual Results Press Release|kirish sanasi=2020-05-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327145217/https://press.mango.com/en/mango-sales-grew-by-15-3-in-2015-driven-by-the-opening-of-megastores-_2342|arxivsana=2019-03-27}}</ref>. == Doʻkonlar == ''2020-yil 5-mart holatiga ko‘ra dunyo bo‘ylab do‘konlar soni.'' {| style="width:100%;" |+ | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Afrika:</small> * <small>[[Keniya]]: 1</small> * <small>[[Janubiy Afrika Respublikasi]]: 38</small> * <small>[[Misr]]: 8</small> * <small>[[Marokash]]: 5</small> * * <small>[[Tunis|Tunis]]: 4</small> * <small>[[Nigeriya]]: 3</small> * <small>[[Jazoir]]: 2</small> * * <small>[[Liviya]]: 2</small> * <small>[[Namibiya]]: 2</small> * <small>[[Kamerun]]: 1</small> * <small>[[Senegal]]: 1</small> * <small>[[Gana]]: 1</small> * | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | Amerika<small>:</small> * <small>[[Chili]]: 39</small> * <small>[[Peru]]: 35</small> * <small>[[Meksika]]: 28</small> * <small>[[Kolumbiya]]: 26</small> * <small>[[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerika Qoshma Shtatlari]]: 1</small> * <small>[[Venesuela]]: 5</small> * <small>[[Gvatemala]]: 4</small> * <small>[[Argentina]]: 3</small> * <small>[[Kosta-Rika]]: 3</small> * <small>[[Ekvador]]: 3</small> * <small>[[Kuba]]: 1</small> * * * <small>[[El Salvador]]: 1</small> * * * <small>[[Panama]]: 1</small> * <small>[[Kanada]]: 1</small> * <small>[[Paragvay]]: 2</small> | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Osiyo:</small> * <small>[[Saudiya Arabistoni]]: 55</small> * <small>[[Xitoy]]: 52</small> * <small>[[Turkiya]]: 96</small> * <small>[[Gruziya]]: 2</small> * <small>[[Isroil]]: 49</small> * <small>[[Filippin]]: 28</small> * <small>[[Kipr]]: 7</small> * <small>[[Malayziya]]: 26</small> * <small>[[Armaniston]]: 2</small> * <small>[[Indoneziya]]: 17</small> * <small>[[Qozogʻiston|Qozogʻiston]]: 16</small> * <small>[[Birlashgan Arab Amirliklari]]: 16</small> * <small>[[Vyetnam]]: 14</small> * <small>[[Singapur]]: 13</small> * <small>[[Tailand]]: 11</small> * <small>[[Yaponiya]]: 1</small> * <small>[[Maldiv Respublikasi]]: 1</small> | style="width:15%; vertical-align:top; text-align:left;" | <small>Yevropa</small> * <small>[[Ispaniya]]: 315</small> * <small>[[Fransiya]]: 184</small> * <small>[[Germaniya]]: 101</small> * <small>[[Italiya]]: 68</small> * <small>[[Portugaliya]]: 50</small> * <small>[[Birlashgan Qirollik]]: 45</small> * <small>[[Belgiya]]: 27</small> * <small>[[Polsha]]: 24</small> * <small>[[Shveysariya|Shvetsariya]]: 23</small> * <small>[[Vengriya]]: 8</small> * <small>[[Chexiya]]: 7</small> * <small>[[Shvetsiya]]: 5</small> |} 2022-yil mart oyida Mango brendi sanksiyalar tufayli Rossiya bozorini tark etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.interfax.ru/russia/826080|sarlavha=Fashion-ритейлер Mango приостановил работу в РФ|sana=2022-03-03|nashriyot=[[Интерфакс]]|kirish sanasi=2022-03-18|arxivsana=2022-03-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220314183240/https://www.interfax.ru/russia/826080}}</ref>. == Munozara == 2013-yilning 24-aprelida [[Bangladesh]] poytaxti [[Dakka]] shahri yaqinidagi Savar tumanida sakkiz qavatli Rana Plaza tijorat binosi qulab tushdi. Kamida 1127 kishi halok boʻldi va 2438 dan ortiq kishi jarohat oldi. Fabrikada taxminan 5000 kishi ishlaydigan bir nechta alohida kiyim fabrikalari, bir nechta doʻkon va bank<ref name="guardian">{{Yangiliklar manbasi |last=Zain Al-Mahmood |first=Syed |date=2013-04-24 |title=Matalan supplier among manufacturers in Bangladesh building collapse |work=TheGuardian.com |publisher=Guardian News and Media |url=https://www.theguardian.com/world/2013/apr/24/bangladesh-building-collapse-kills-garment-workers |access-date=2013-10-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131021185031/http://www.theguardian.com/world/2013/apr/24/bangladesh-building-collapse-kills-garment-workers |archive-date=2013-10-21}}</ref> boʻlib, Benetton Group, Joe Fresh, The Childrenʼs Place, Primark, Monsoon va DressBarn<ref name="telegraph">{{Yangiliklar manbasi |last=Nelson |first=Dean |date=2013-04-24 |title=Bangladesh building collapse kills at least 82 in Dhaka |work=The Telegraph |publisher=Telegraph Media Group |url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/bangladesh/10014778/Bangladesh-building-collapse-kills-at-least-82-in-Dhaka.html |access-date=2013-04-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180820172629/https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/bangladesh/10014778/Bangladesh-building-collapse-kills-at-least-82-in-Dhaka.html |archive-date=2018-08-20}}</ref> kabi brendlar uchun kiyim ishlab chiqargan<ref name="usatoday">{{Yangiliklar manbasi |last=Alam |first=Julhas |date=2013-04-24 |title=At least 87 dead in Bangladesh building collapse |work=USA Today |url=https://www.usatoday.com/story/news/world/2013/04/24/bangladesh-building-collapse/2108727/ |access-date=2013-04-24}}</ref>. Rana Plaza zavodlaridan olingani aniqlangan 29 ta brenddan faqat 9 tasi 2013-yil noyabr oyida jabrlanganlarga tovon to‘lash taklifini kelishish uchun yig‘ilishlarda qatnashgan. Walmart, [[Carrefour]], Bonmarche, Mango, Auchan va Kik kabi bir qancha kompaniyalar shartnoma imzolashdan bosh tortdi. 2010-yilda Mangoning fransuz filiali Velvetine brendi yaratuvchisi Anne-Sesile Kuetilni sudga berdi, u Mango oʻz sumkalarining ikkita modelini koʻchirib olganini daʼvo qildi. INPI orqali mudofaa qilishga urinishlariga va uning mahsulotlari va Mango mahsulotlari oʻrtasidagi oʻxshashliklarga qaramay, Anne-Sesile Kuetil sudda yutqazdi. U Mangoga 6000 yevro toʻlashi kerak edi<ref>http://tom6.ru/istoriya-brendov-odezhdy/istoriya-brenda-mango/</ref>. Oʻz blogida Cuetil shikoyat qilmoqchi ekanligini aytdi. Bir qancha bloggerlar bu qarordan hayratda qolishdi va bu adolatsizlik ekanligini taʼkidladilar. Mango brendi bu bayonotga Facebook’dagi rasmiy sahifasida javob berdi<ref>http://tom6.ru/istoriya-brendov-odezhdy/istoriya-brenda-mango/</ref>. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] q12as5a85l2cga13iwa7s8q4ohl5m4u Kristal Abazaj 0 758890 2725847 2022-07-30T16:56:55Z Boboyev1996 72209 „[[:en:Special:Redirect/revision/1092974572|Kristal Abazaj]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Kristal Abazaj|tasvir=|izoh=|toʻliqism=|tavallud_sana={{Birth date and age|1996|7|6|df=y}}|tavallud_joyi=[[Elbasan]], Albaniya|boʻyi=1.83 m|pozitsiya=[[Yarim himoyachi]]|joriyklub=[[İstanbulspor]]|klubraqami=70|yoshlikyillari1=2011–2013|yoshlikklublari1=[[FK Dinamo Tirana|Dinamo Tirana]]|yoshlikyillari2=2013–2015|yoshlikklublari2=[[FK Partizani Tirana|Partizani Tirana]]|yoshlikyillari3=2015|yoshlikklublari3=[[KF Elbasani|Elbasani]]|yillar1=2015–2016|klublar1=[[KF Elbasani|Elbasani]]|isht1=13|gollar1=7|yillar2=2016–2018|klublar2=[[Luftëtari Gjirokastër]]|isht2=66|gollar2=16|yillar3=2018–2020|klublar3=[[R.S.C. Anderlecht|Anderlecht]]|isht3=1|gollar3=0|yillar4=2019|klublar4=→ [[NK Osijek|Osijek]] (Ijara)|isht4=9|gollar4=1|yillar5=2019–2020|klublar5=→ [[FK Kukësi|Kukësi]] (Ijara)|isht5=34|gollar5=10|yillar6=2020–|klublar6=[[İstanbulspor]]|isht6=32|gollar6=4|milliyyillar1=2017–|milliyjamoa1=[[Albaniya U21]]|milliyisht1=10|milliygollar1=3|milliyyillar2=2018–|milliyjamoa2=[[Albaniya]]|milliyisht2=1|milliygollar2=0|medallar=|club-update=29 July 2020}} '''Kristal Abazaj''' (1996-yil 6-iyulda tugʻilgan) — Albaniyalik professional [[Futbol|futbolchi]], Turkiyaning “ Istanbulspor ” klubi va [[Albaniya milliy futbol terma jamoasi|Albaniya terma jamoasida]] [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] sifatida oʻynaydi<ref>{{Veb manbasi|url=http://top-channel.tv/2018/04/16/zbulohet-shuma-qe-pagoi-anderlechti-per-abazajn/|sarlavha=Zbulohet shuma që pagoi Anderlechti për Abazajn}}</ref>. == Klub karyerasi == === Luftëtari Gjirokaster === 2016-yil iyul oyida Abazaj yuqori saviyadagi Luftëtari Gjirokaster bilan sinovdan o‘tgan<ref name="Transfer">{{Yangiliklar manbasi |date=21 July 2016 |title=Luftëtari nis largimet, qendron vetëm Abazaj |language=Albanian |trans-title=Luftëtari starts departures, only Abazaj stays |publisher=Newsport.al |url=http://newsport.al/2016/07/luftetari-nis-largimet-qendron-vetem-abazaj/ |url-status=dead |access-date=11 October 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161108052210/http://newsport.al/2016/07/luftetari-nis-largimet-qendron-vetem-abazaj/ |archive-date=8 November 2016}}</ref> bu yo‘ldan muvaffaqiyatli o‘tdi<ref name="Transfer" /> va 2016-yil avgustida shartnoma imzolagan. U o'zining Albaniya Superligasidagi ilk uchrashuvini 2016/17-yilgi mavsumning ilk o'yinida Tirananing "Partizani " jamoasiga qarshi o'tkazgan va u 0:1 hisobida mag'lub bo'lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 September 2016 |title=Luftëtari Gjirokastër vs. Partizani Tirana 0 – 1 |publisher=Soccerway |url=https://int.soccerway.com/matches/2016/09/07/albania/super-league/ks-luftetari-gjirokaster/kf-partizani-tirana/2342574/ |access-date=21 October 2016}}</ref>. U Luftëtari bilan birinchi mavsumini 35 ta o'yinda, shu jumladan ligada 33 tasidan, 30 tasida boshlang'ich tarkibda maydonga tushib, 2507 daqiqa o'ynagan va 3 ta gol urgan holda yakunlagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Sotir Kora |date=17 February 2017 |title=Abazaj, zbulimi i bukur i Luftëtarit |language=Albanian |trans-title=Abazaj, nice discovery of Luftëtari |publisher=SuperSport Albania |url=http://www.supersport.al/abazaj-zbulimi-i-bukur-i-luftetarit/ |access-date=11 October 2017}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 May 2017 |title=Dejvi Bregu shpallet Talenti i Vitit! |language=Albanian |trans-title=Dejvi Bregu is named Talent of the Year! |publisher=Sport Ekspres |url=http://sportekspres.com/dejvi-bregu-shpallet-talenti-i-vitit/ |access-date=11 October 2017}}</ref>. === Skënderbeu Korche === 2018-yilning 5-yanvarida Skënderbeu Korche Abazaj bilan 300 000 evroga oldindan shartnoma imzolaganini e'lon qilingan<ref name="Abazaj">{{Yangiliklar manbasi |date=5 January 2018 |title=Zyrtare/ Abazaj i Skënderbeut: Shkoj në qershor, ja pse zgjodha korçarët |language=Albanian |trans-title=Official / Abazaj is of Skënderbeu's: I go to June, that's why I chose the korçars |publisher=[[Panorama Sport]] |url=http://www.panorama.com.al/sport/zyrtare-abazaj-i-skenderbeut-shkoj-ne-qershor-ja-pse-zgjodha-korcaret/ |access-date=5 January 2018}}</ref>. Futbolchi mavsum oxirigacha ijarachi sifatida Luftëtari vakili bo'lishda davom etgan<ref name="Abazaj" />. === Anderlext === 2018-yilning 16-aprelida Abazaj Belgiyaning “ Anderlext ” klubi bilan uch yillik shartnoma imzolagani ma’lum bo‘lgan<ref name="Anderlecht">{{Yangiliklar manbasi |date=16 April 2018 |title=E bujshme/ Kristal Abazaj firmos për gjigantët belgë! |language=Albanian |trans-title=Sensational/ Kristal Abazaj signed for Belgian giants |publisher=Sport Ekspres |url=http://sportekspres.com/e-bujshme-kristal-abazaj-firmos-per-gjigantet-belge/ |access-date=16 April 2018}}</ref>. Xabar qilinishicha, transfer narxi 750 000 yevroni tashkil etgan va futbolchi 2018-yilning 1-iyulida klubga o‘tgan<ref name="Anderlecht" /><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 April 2018 |title=Zbulohet shuma që pagoi Anderlechti për Abazajn |language=Albanian |trans-title=The sum Anderlecht paid for Abazaj is discovered |publisher=Top-Channel.tv |url=http://top-channel.tv/2018/04/16/zbulohet-shuma-qe-pagoi-anderlechti-per-abazajn/ |access-date=17 April 2018}}</ref>. == Xalqaro karyera == === Yoshlar === Luftëtari bilan yaxshi o'yin o'tkazgandan so'ng, 2017-yil 17-mart kuni Abazaj murabbiy Alban Bushi tomonidan Albaniyaning 21 yoshgacha bo'lgan terma jamoasiga Moldova bilan [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|o'rtoqlik o'yiniga]] chaqirilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 March 2017 |title=Nga Luftëtari, te Kombëtarja |language=Albanian |trans-title=From Lufëtari to the national team |publisher=Sportal.al |url=http://sportal.al/nga-luftetari-te-kombetarja/ |access-date=11 October 2017}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 March 2017 |title=Kombëtarja U-21, pak risi në miqësoret ndaj Moldavisë |language=Albanian |trans-title=Under-21 national team, less innovation against Modova |publisher=Panorama Sport |url=http://www.panorama.com.al/sport/kombetarja-u-21-pak-risi-ne-miqesoret-ndaj-moldavise/ |access-date=11 October 2017}}</ref>. U ilk uchrashuvini 25-mart kuni 66 daqiqa o'ynab, birinchi o'yinda golsiz durang bilan yakunlagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 March 2017 |title=Kombëtarja U-21 barazon me Moldavinë, debutim pa shkëlqim për Bushin (VIDEO) |language=Albanian |trans-title=Under-21 national team draw with Moldova, a shineless debut for Bushi (VIDEO) |publisher=Panorama Sport |url=http://www.panorama.com.al/sport/kombetarja-u-21-barazon-me-moldavine-debutim-pa-shkelqim-per-bushin-video/ |access-date=11 October 2017}}</ref>. Ikki kundan keyin Abazaj o'zining birinchi golini urib, Albaniyani 2:0 hisobida g'alaba qozonishiga yordam bergan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 March 2017 |title=Shqipëria U-21 mposht Moldavinë |language=Albanian |trans-title=Albania U21 defeats Moldova |publisher=Telegrafi.com |url=https://telegrafi.com/shqiperia-u-21-mposht-moldavine/ |access-date=11 October 2017}}</ref>. Abazaj iyun oyida Fransiyaga qarshi o‘rtoqlik o‘yini va 2019-yilgi 21 yoshgacha bo‘lgan futbolchilar o‘rtasidagi Yevropa chempionati saralash bosqichi doirasida Estoniyaga qarshi o‘yinga chaqirilgani sababli, 21 yoshgacha bo‘lganlar terma jamoasida qolishda davom etgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1 June 2017 |title=Alban Bushi shpall listën e U21 për Francën dhe Estoninë |language=Albanian |trans-title=Alban Bushi announces the under-21 list for France and Estonia |publisher=FSHF.org |url=http://www.fshf.org/index.php/sq/lajme/5666-alban-bushi-shpall-listen-e-u21-per-francen-dhe-estonine |url-status=dead |access-date=11 October 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170705233918/http://fshf.org/index.php/sq/lajme/5666-alban-bushi-shpall-listen-e-u21-per-francen-dhe-estonine |archive-date=5 July 2017}}</ref>. U 12-iyun kuni Estoniyaga qarshi bahsda 86 daqiqa maydonda harakat qilib, durang o'ynagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 June 2017 |title=Under-21 - Albania-Estonia |publisher=UEFA.com |url=http://www.uefa.com/under21/season=2019/matches/round=2000803/match=2022317/index.html |access-date=11 October 2017}}</ref>. Abazaj musobaqadagi ilk gollarini 2017-yil 4-sentabr kuni Islandiyaga qarshi 3-tur uchrashuvida urgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Under-21 - Iceland-Albania - Line-ups|url=http://www.uefa.com/under21/season=2019/matches/round=2000803/match=2022315/lineups/index.html|nashriyot=UEFA.com|sana=4 September 2017|kirish sanasi=4 September 2017}}</ref>. === Kattalar jamoasi === Abazaj Albaniya terma jamoasi bosh murabbiyi Kristian Panuchchi tomonidan 2018-yil 16-mart kuni Norvegiyaga qarshi o‘rtoqlik o‘yini<ref>{{Veb manbasi|url=http://fshf.org/sq/trajneri-christian-panucci-shpall-listen-e-lojtareve-per-miqesoren-norvegjine/|sarlavha=TRAJNERI CHRISTIAN PANUCCI SHPALL LISTËN E LOJTARËVE PËR MIQËSOREN ME NORVEGJINË|nashriyot=FSHF.org|til=Albanian|sana=16 March 2018|kirish sanasi=16 March 2018}}</ref> uchun birinchi marta chaqiruv olgan va u 30 yil ichida kattalar safidan chaqirilgan birinchi Luftëtari futbolchisiga aylangan<ref>{{Veb manbasi|url=http://sportekspres.com/lista-abazaj-ne-kombetare-ka-edhe-dy-surpriza-ne-mbrojtje/|sarlavha=LISTA/ Abazaj në kombëtare, ka edhe dy surpriza në mbrojtje|nashriyot=Sport Ekspres|til=Albanian|sana=16 March 2018|kirish sanasi=16 March 2018}}</ref>. Abazaj Albaniya terma jamoasi bilan Kosovoga qarshi [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|o'rtoqlik o'yinida]] Emanuele Ndoj o'rniga 69-daqiqada zaxiradan maydonga tushgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ffk-kosova.com/federata/2018/05/29/kosova-e-fiton-me-spektakel-miqesoren-kunder-shqiperise/|sarlavha=Kosova e fiton me spektakël miqësoren kundër Shqipërisë|til=Albanian|nashriyot=[[Football Federation of Kosovo]]|sana=29 May 2018|kirish sanasi=23 June 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180806191744/http://www.ffk-kosova.com/federata/2018/05/29/kosova-e-fiton-me-spektakel-miqesoren-kunder-shqiperise/|arxivsana=6 August 2018}}</ref>. == Karyera statistikasi == === Klub === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ ! rowspan="2" | Klub ! rowspan="2" | Mavsum ! colspan="3" | Liga ! colspan="2" | Kubok ! colspan="2" | [[UEFA|Yevropa]] ! colspan="2" |Jami |- !Divizion !O'yin ! GOl ! O'yin ! Gol ! O'yin ! Gol !O'yin ! Gol |- | Elbasani | 2015–16 | Albaniya birinchi divizioni | 13 | 7 | colspan="2" | — | colspan="2" | — | 13 | 7 |- | rowspan="3" | Luftëtari Gjirokaster | 2016–17 | rowspan="2" | Albaniya Superligasi | 33 | 3 | 2 | 0 | colspan="2" | — | 35 | 3 |- | 2017–18 | 29 | 8 | 3 | 0 | colspan="2" | — | 35 | 13 |- ! colspan="2" | Jami ! 62 ! 12 ! 5 ! 0 ! colspan="2" | — ! 67 ! 16 |- | Anderlext | 2018–19 | Belgiya birinchi divizioni A | 1 | 0 | colspan="2" | — | colspan="2" | — | 1 | 0 |- ! colspan="3" | Karyerada jami ! 75 ! 19 ! 5 ! 0 ! colspan="2" | — ! 80 ! 19 |} === Xalqaro === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoada yil bo'yicha o'yin va gollar ! Milliy terma jamoa ! Yil !O'yin ! Gol |- | rowspan="1" | [[Albaniya milliy futbol terma jamoasi|Albaniya]] | 2018 | 1 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 1 ! 0 |} == Yutuqlar == '''Shahsiy yutuqlar''' * Albaniya Superligasida oyning eng yaxshi futbolchisi : 2017 yil dekabr<ref name="POTM">{{Yangiliklar manbasi |date=21 January 2018 |title=Kristal Abazaj, më i miri i dhjetorit |language=Albanian |trans-title=Kristal Abazaj, the best of december |publisher=Sport Ekspres |url=http://sportekspres.com/kristal-abazaj-me-i-miri-i-dhjetorit/ |access-date=21 January 2018}}</ref> * Albaniya Superligasining mavsumdagi iqtidori : 2017–18<ref name="POTS">{{Veb manbasi|url=http://www.vipsport.al/2018/05/abazaj-merr-cmimin-talenti-i-sezonit-mala-i-partizanit-pas-tij-ja-renditja/|sarlavha=Abazaj merr çmimin "Talenti i sezonit", Mala i Partizanit pas tij, ja renditja|nashriyot=Vip Sport|til=Albanian|sana=21 May 2019|kirish sanasi=16 June 2018}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] g8uj9seaaszcjtc4r7b3jt80ziq5o4m 2725848 2725847 2022-07-30T16:57:14Z Boboyev1996 72209 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Kristal Abazaj|tasvir=|izoh=|toʻliqism=|tavallud_sana={{Birth date and age|1996|7|6|df=y}}|tavallud_joyi=[[Elbasan]], Albaniya|boʻyi=1.83 m|pozitsiya=[[Yarim himoyachi]]|joriyklub=[[İstanbulspor]]|klubraqami=70|yoshlikyillari1=2011-2013|yoshlikklublari1=[[FK Dinamo Tirana|Dinamo Tirana]]|yoshlikyillari2=2013-2015|yoshlikklublari2=[[FK Partizani Tirana|Partizani Tirana]]|yoshlikyillari3=2015|yoshlikklublari3=[[KF Elbasani|Elbasani]]|yillar1=2015-2016|klublar1=[[KF Elbasani|Elbasani]]|isht1=13|gollar1=7|yillar2=2016-2018|klublar2=[[Luftëtari Gjirokastër]]|isht2=66|gollar2=16|yillar3=2018-2020|klublar3=[[R.S.C. Anderlecht|Anderlecht]]|isht3=1|gollar3=0|yillar4=2019|klublar4=→ [[NK Osijek|Osijek]] (Ijara)|isht4=9|gollar4=1|yillar5=2019-2020|klublar5=→ [[FK Kukësi|Kukësi]] (Ijara)|isht5=34|gollar5=10|yillar6=2020-|klublar6=[[İstanbulspor]]|isht6=32|gollar6=4|milliyyillar1=2017-|milliyjamoa1=[[Albaniya U21]]|milliyisht1=10|milliygollar1=3|milliyyillar2=2018-|milliyjamoa2=[[Albaniya]]|milliyisht2=1|milliygollar2=0|medallar=|club-update=29 July 2020}} '''Kristal Abazaj''' (1996-yil 6-iyulda tugʻilgan) — Albaniyalik professional [[Futbol|futbolchi]], Turkiyaning " Istanbulspor " klubi va [[Albaniya milliy futbol terma jamoasi|Albaniya terma jamoasida]] [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] sifatida oʻynaydi<ref>{{Veb manbasi|url=http://top-channel.tv/2018/04/16/zbulohet-shuma-qe-pagoi-anderlechti-per-abazajn/|sarlavha=Zbulohet shuma që pagoi Anderlechti për Abazajn}}</ref>. == Klub karyerasi == === Luftëtari Gjirokaster === 2016-yil iyul oyida Abazaj yuqori saviyadagi Luftëtari Gjirokaster bilan sinovdan o‘tgan<ref name="Transfer">{{Yangiliklar manbasi |date=21 July 2016 |title=Luftëtari nis largimet, qendron vetëm Abazaj |language=Albanian |trans-title=Luftëtari starts departures, only Abazaj stays |publisher=Newsport.al |url=http://newsport.al/2016/07/luftetari-nis-largimet-qendron-vetem-abazaj/ |url-status=dead |access-date=11 October 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161108052210/http://newsport.al/2016/07/luftetari-nis-largimet-qendron-vetem-abazaj/ |archive-date=8 November 2016}}</ref> bu yo‘ldan muvaffaqiyatli o‘tdi<ref name="Transfer" /> va 2016-yil avgustida shartnoma imzolagan. U oʻzining Albaniya Superligasidagi ilk uchrashuvini 2016/17-yilgi mavsumning ilk oʻyinida Tirananing "Partizani " jamoasiga qarshi oʻtkazgan va u 0:1 hisobida magʻlub boʻlgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 September 2016 |title=Luftëtari Gjirokastër vs. Partizani Tirana 0 – 1 |publisher=Soccerway |url=https://int.soccerway.com/matches/2016/09/07/albania/super-league/ks-luftetari-gjirokaster/kf-partizani-tirana/2342574/ |access-date=21 October 2016}}</ref>. U Luftëtari bilan birinchi mavsumini 35 ta oʻyinda, shu jumladan ligada 33 tasidan, 30 tasida boshlangʻich tarkibda maydonga tushib, 2507 daqiqa oʻynagan va 3 ta gol urgan holda yakunlagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Sotir Kora |date=17 February 2017 |title=Abazaj, zbulimi i bukur i Luftëtarit |language=Albanian |trans-title=Abazaj, nice discovery of Luftëtari |publisher=SuperSport Albania |url=http://www.supersport.al/abazaj-zbulimi-i-bukur-i-luftetarit/ |access-date=11 October 2017}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 May 2017 |title=Dejvi Bregu shpallet Talenti i Vitit! |language=Albanian |trans-title=Dejvi Bregu is named Talent of the Year! |publisher=Sport Ekspres |url=http://sportekspres.com/dejvi-bregu-shpallet-talenti-i-vitit/ |access-date=11 October 2017}}</ref>. === Skënderbeu Korche === 2018-yilning 5-yanvarida Skënderbeu Korche Abazaj bilan 300 000 evroga oldindan shartnoma imzolaganini eʼlon qilingan<ref name="Abazaj">{{Yangiliklar manbasi |date=5 January 2018 |title=Zyrtare/ Abazaj i Skënderbeut: Shkoj në qershor, ja pse zgjodha korçarët |language=Albanian |trans-title=Official / Abazaj is of Skënderbeu's: I go to June, that's why I chose the korçars |publisher=[[Panorama Sport]] |url=http://www.panorama.com.al/sport/zyrtare-abazaj-i-skenderbeut-shkoj-ne-qershor-ja-pse-zgjodha-korcaret/ |access-date=5 January 2018}}</ref>. Futbolchi mavsum oxirigacha ijarachi sifatida Luftëtari vakili boʻlishda davom etgan<ref name="Abazaj" />. === Anderlext === 2018-yilning 16-aprelida Abazaj Belgiyaning " Anderlext " klubi bilan uch yillik shartnoma imzolagani maʼlum bo‘lgan<ref name="Anderlecht">{{Yangiliklar manbasi |date=16 April 2018 |title=E bujshme/ Kristal Abazaj firmos për gjigantët belgë! |language=Albanian |trans-title=Sensational/ Kristal Abazaj signed for Belgian giants |publisher=Sport Ekspres |url=http://sportekspres.com/e-bujshme-kristal-abazaj-firmos-per-gjigantet-belge/ |access-date=16 April 2018}}</ref>. Xabar qilinishicha, transfer narxi 750 000 yevroni tashkil etgan va futbolchi 2018-yilning 1-iyulida klubga o‘tgan<ref name="Anderlecht" /><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 April 2018 |title=Zbulohet shuma që pagoi Anderlechti për Abazajn |language=Albanian |trans-title=The sum Anderlecht paid for Abazaj is discovered |publisher=Top-Channel.tv |url=http://top-channel.tv/2018/04/16/zbulohet-shuma-qe-pagoi-anderlechti-per-abazajn/ |access-date=17 April 2018}}</ref>. == Xalqaro karyera == === Yoshlar === Luftëtari bilan yaxshi oʻyin oʻtkazgandan soʻng, 2017-yil 17-mart kuni Abazaj murabbiy Alban Bushi tomonidan Albaniyaning 21 yoshgacha boʻlgan terma jamoasiga Moldova bilan [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|oʻrtoqlik oʻyiniga]] chaqirilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 March 2017 |title=Nga Luftëtari, te Kombëtarja |language=Albanian |trans-title=From Lufëtari to the national team |publisher=Sportal.al |url=http://sportal.al/nga-luftetari-te-kombetarja/ |access-date=11 October 2017}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 March 2017 |title=Kombëtarja U-21, pak risi në miqësoret ndaj Moldavisë |language=Albanian |trans-title=Under-21 national team, less innovation against Modova |publisher=Panorama Sport |url=http://www.panorama.com.al/sport/kombetarja-u-21-pak-risi-ne-miqesoret-ndaj-moldavise/ |access-date=11 October 2017}}</ref>. U ilk uchrashuvini 25-mart kuni 66 daqiqa oʻynab, birinchi oʻyinda golsiz durang bilan yakunlagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 March 2017 |title=Kombëtarja U-21 barazon me Moldavinë, debutim pa shkëlqim për Bushin (VIDEO) |language=Albanian |trans-title=Under-21 national team draw with Moldova, a shineless debut for Bushi (VIDEO) |publisher=Panorama Sport |url=http://www.panorama.com.al/sport/kombetarja-u-21-barazon-me-moldavine-debutim-pa-shkelqim-per-bushin-video/ |access-date=11 October 2017}}</ref>. Ikki kundan keyin Abazaj oʻzining birinchi golini urib, Albaniyani 2:0 hisobida gʻalaba qozonishiga yordam bergan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 March 2017 |title=Shqipëria U-21 mposht Moldavinë |language=Albanian |trans-title=Albania U21 defeats Moldova |publisher=Telegrafi.com |url=https://telegrafi.com/shqiperia-u-21-mposht-moldavine/ |access-date=11 October 2017}}</ref>. Abazaj iyun oyida Fransiyaga qarshi o‘rtoqlik o‘yini va 2019-yilgi 21 yoshgacha bo‘lgan futbolchilar o‘rtasidagi Yevropa chempionati saralash bosqichi doirasida Estoniyaga qarshi o‘yinga chaqirilgani sababli, 21 yoshgacha bo‘lganlar terma jamoasida qolishda davom etgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1 June 2017 |title=Alban Bushi shpall listën e U21 për Francën dhe Estoninë |language=Albanian |trans-title=Alban Bushi announces the under-21 list for France and Estonia |publisher=FSHF.org |url=http://www.fshf.org/index.php/sq/lajme/5666-alban-bushi-shpall-listen-e-u21-per-francen-dhe-estonine |url-status=dead |access-date=11 October 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170705233918/http://fshf.org/index.php/sq/lajme/5666-alban-bushi-shpall-listen-e-u21-per-francen-dhe-estonine |archive-date=5 July 2017}}</ref>. U 12-iyun kuni Estoniyaga qarshi bahsda 86 daqiqa maydonda harakat qilib, durang oʻynagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 June 2017 |title=Under-21 - Albania-Estonia |publisher=UEFA.com |url=http://www.uefa.com/under21/season=2019/matches/round=2000803/match=2022317/index.html |access-date=11 October 2017}}</ref>. Abazaj musobaqadagi ilk gollarini 2017-yil 4-sentabr kuni Islandiyaga qarshi 3-tur uchrashuvida urgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Under-21 - Iceland-Albania - Line-ups|url=http://www.uefa.com/under21/season=2019/matches/round=2000803/match=2022315/lineups/index.html|nashriyot=UEFA.com|sana=4 September 2017|kirish sanasi=4 September 2017}}</ref>. === Kattalar jamoasi === Abazaj Albaniya terma jamoasi bosh murabbiyi Kristian Panuchchi tomonidan 2018-yil 16-mart kuni Norvegiyaga qarshi o‘rtoqlik o‘yini<ref>{{Veb manbasi|url=http://fshf.org/sq/trajneri-christian-panucci-shpall-listen-e-lojtareve-per-miqesoren-norvegjine/|sarlavha=TRAJNERI CHRISTIAN PANUCCI SHPALL LISTËN E LOJTARËVE PËR MIQËSOREN ME NORVEGJINË|nashriyot=FSHF.org|til=Albanian|sana=16 March 2018|kirish sanasi=16 March 2018}}</ref> uchun birinchi marta chaqiruv olgan va u 30 yil ichida kattalar safidan chaqirilgan birinchi Luftëtari futbolchisiga aylangan<ref>{{Veb manbasi|url=http://sportekspres.com/lista-abazaj-ne-kombetare-ka-edhe-dy-surpriza-ne-mbrojtje/|sarlavha=LISTA/ Abazaj në kombëtare, ka edhe dy surpriza në mbrojtje|nashriyot=Sport Ekspres|til=Albanian|sana=16 March 2018|kirish sanasi=16 March 2018}}</ref>. Abazaj Albaniya terma jamoasi bilan Kosovoga qarshi [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|oʻrtoqlik oʻyinida]] Emanuele Ndoj oʻrniga 69-daqiqada zaxiradan maydonga tushgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ffk-kosova.com/federata/2018/05/29/kosova-e-fiton-me-spektakel-miqesoren-kunder-shqiperise/|sarlavha=Kosova e fiton me spektakël miqësoren kundër Shqipërisë|til=Albanian|nashriyot=[[Football Federation of Kosovo]]|sana=29 May 2018|kirish sanasi=23 June 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180806191744/http://www.ffk-kosova.com/federata/2018/05/29/kosova-e-fiton-me-spektakel-miqesoren-kunder-shqiperise/|arxivsana=6 August 2018}}</ref>. == Karyera statistikasi == === Klub === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+ ! rowspan="2" | Klub ! rowspan="2" | Mavsum ! colspan="3" | Liga ! colspan="2" | Kubok ! colspan="2" | [[UEFA|Yevropa]] ! colspan="2" |Jami |- !Divizion !Oʻyin ! GOl ! Oʻyin ! Gol ! Oʻyin ! Gol !Oʻyin ! Gol |- | Elbasani | 2015-16 | Albaniya birinchi divizioni | 13 | 7 | colspan="2" | — | colspan="2" | — | 13 | 7 |- | rowspan="3" | Luftëtari Gjirokaster | 2016-17 | rowspan="2" | Albaniya Superligasi | 33 | 3 | 2 | 0 | colspan="2" | — | 35 | 3 |- | 2017-18 | 29 | 8 | 3 | 0 | colspan="2" | — | 35 | 13 |- ! colspan="2" | Jami ! 62 ! 12 ! 5 ! 0 ! colspan="2" | — ! 67 ! 16 |- | Anderlext | 2018-19 | Belgiya birinchi divizioni A | 1 | 0 | colspan="2" | — | colspan="2" | — | 1 | 0 |- ! colspan="3" | Karyerada jami ! 75 ! 19 ! 5 ! 0 ! colspan="2" | — ! 80 ! 19 |} === Xalqaro === {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoada yil boʻyicha oʻyin va gollar ! Milliy terma jamoa ! Yil !Oʻyin ! Gol |- | rowspan="1" | [[Albaniya milliy futbol terma jamoasi|Albaniya]] | 2018 | 1 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 1 ! 0 |} == Yutuqlar == '''Shahsiy yutuqlar''' * Albaniya Superligasida oyning eng yaxshi futbolchisi : 2017 yil dekabr<ref name="POTM">{{Yangiliklar manbasi |date=21 January 2018 |title=Kristal Abazaj, më i miri i dhjetorit |language=Albanian |trans-title=Kristal Abazaj, the best of december |publisher=Sport Ekspres |url=http://sportekspres.com/kristal-abazaj-me-i-miri-i-dhjetorit/ |access-date=21 January 2018}}</ref> * Albaniya Superligasining mavsumdagi iqtidori : 2017-18<ref name="POTS">{{Veb manbasi|url=http://www.vipsport.al/2018/05/abazaj-merr-cmimin-talenti-i-sezonit-mala-i-partizanit-pas-tij-ja-renditja/|sarlavha=Abazaj merr çmimin "Talenti i sezonit", Mala i Partizanit pas tij, ja renditja|nashriyot=Vip Sport|til=Albanian|sana=21 May 2019|kirish sanasi=16 June 2018}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar|30em}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] k5t6dyjlb1dmrj08lwj6iui0vbfnp8v Foydalanuvchi:Diwikiped/Anya Taylor-Joy 2 758891 2725849 2022-07-30T16:59:41Z Diwikiped 74803 „[[:en:Special:Redirect/revision/1101273159|Anya Taylor-Joy]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Anya Taylor-Joy|portret=Anya Taylor-Joy by Patrick Lovell, January 2019.jpg|tavsif=Taylor-Joy in 2019|tugʻilgan paytidagi ismi=Anya-Josephine Marie Taylor-Joy|tavallud sanasi={{Birth date and age|1996|4|16|df=y}}|tavallud joyi=[[Miami|Miami, Florida]], U.S.|fuqaroligi={{hlist|United Kingdom|United States{{efn|name=citizenship}}}}|kasbi=Actress|faoliyat_yillari=2013–present|mukofotlari=[[List of awards and nominations received by Anya Taylor-Joy|Full list]]}} [[Category:Articles with hCards]] '''Anya-Jozefina Mari Teylor-Joy''' ({{IPAc-en|'|æ|n|j|ə}} {{Respell|ANN|yə}}<ref name="detroitnews">{{Yangiliklar manbasi |last=Graham |first=Adam |date=8 March 2018 |title='Thoroughbreds' star Anya Taylor-Joy's life a whirlwind |work=The Detroit News |url=https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |url-status=live |access-date=10 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190328232234/https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |archive-date=28 March 2019}}</ref>; 1996 yil 16 aprelda tugʻilgan) — aktrisa. {{Efn|Taylor-Joy is a dual national of the United Kingdom and United States, born in Miami to an Argentine-British father and British mother. Sources conflict on whether she is an Argentine citizen as well, or an Argentine legal permanent resident without citizenship.<ref>{{cite news|url=https://www.bbcamerica.com/blogs/10-things-you-never-knew-about-the-queens-gambit-star-anya-taylor-joy--1015824|title=10 Things You Never Knew About 'The Queen's Gambit' Star Anya Taylor-Joy|work=[[BBC America]]|date=5 February 2021|quote=She holds triple American, Argentine, and British citizenship.|access-date=23 February 2022|archive-date=23 February 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220223013554/https://www.bbcamerica.com/blogs/10-things-you-never-knew-about-the-queens-gambit-star-anya-taylor-joy--1015824|url-status=live}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|title=La frase de Anya Taylor-Joy sobre la Argentina que volvió locos a sus fanáticos|work=La Nación|language=Spanish|date=8 September 2021|access-date=9 September 2021|archive-date=9 September 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210909175541/https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|url-status=live}}</ref>|name=citizenship}} U Primetime Emmy mukofotiga nomzod bo'lishdan tashqari, [[Oltin globus|Oltin globus mukofoti]] va [[Screen Actors Guild Awards|Ekran aktyorlari gildiyasi mukofotini]] o'z ichiga olgan bir nechta mukofotlarni qo'lga kiritdi. 2021 yilda u ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining "Kelajakni shakllantirayotgan rivojlanayotgan liderlar" [[Time 100|100 Next]] ro'yxatiga kiritilgan. [[Mayami|Mayamida]] tug'ilib, [[Buenos Ayres|Buenos-Ayres]] va [[London|Londonda]] o'sgan Teylor-Joy 16 yoshida aktyorlik karerasini davom ettirish uchun maktabni tark etdi. Kichkina televizion rollardan so'ng u ''"Jodugar"'' (2015) dahshatli filmida bosh rolni ijro etib, filmdagi debyutini qildi. U " ''Split'' " (2016) qo'rqinchli filmida va uning davomi " [[Shisha (film, 2019)|''Glass'']] " (2019) va " ''Toroughbreds"'' (2017) qora komediyasida rol o'ynadi. U [[2017 Cannes film festivali|2017 yilda Kann kinofestivalida]] Trofe Chopard sovrinini qo'lga kiritdi. O'shandan beri Teylor-Joy ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' (2019–2022) teleserialining beshinchi va oltinchi seriyalarida rol o'ynagan va "Oltin globus" nominatsiyasiga sazovor bo'lgan "Emma" (2020) davri dramasida ''[[Emma (film)|Emma]]'' Vudxaus rolini o'ynagan. Oʻsha yili u [[Netflix]] mini-serialidagi ''“Qirolichaning gambiti”'' (2020)dagi [[Bet Harmon]] rolini ijro etgani uchun tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻldi va bir qancha mukofotlarni, jumladan, “Oltin globus” va Ekran aktyorlari gildiyasi mukofotini qoʻlga kiritdi . == Yoshlik == Teylor-Joy 1996-yil 16-aprelda [[Florida|Florida shtatining]] [[Mayami]] shahrida sobiq [[Britaniya imperiyasi ordeni|bankir]]<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 June 1998 |title=Supplement to The London Gazette |publisher=The Gazette |url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |url-status=live |access-date=5 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200904092425/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |archive-date=4 September 2020 |ref=Dennis Alan Taylor}}</ref> Dennis Alan Teylor va psixolog Jennifer Marina Joy oilasida tug‘ilgan. Uning so'zlariga ko'ra, uning Mayamida tug'ilishi "o'yin-kulgi" edi, chunki ota-onasi o'sha paytda shaharda dam olishgan; tug'ilgan joyi tufayli, u mamlakatning ''jus soli'' fuqarolik qonuni tufayli Amerika fuqaroligiga ega<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy Is Ready for Her Close-Up|muallif=Jones|ism=Nathan|ish=[[Vulture (website)|Vulture]]|sana=14 March 2018|kirish sanasi=2 July 2021|arxivsana=19 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210419035525/https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html}}</ref>. Uning otasi ingliz va shotlandiyalik argentinalik, ingliz otasining o'g'li va anglo-argentinalik ona<ref name="hollywoodrep">{{Veb manbasi|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|sarlavha='The Witch' Breakout Anya Taylor-Joy Goes From Ballet to Studio Thrillers|muallif=Ford|ism=Rebecca|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=18 February 2016|kirish sanasi=12 February 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170207062812/http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|arxivsana=7 February 2017}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Florsheim |first=Lane |date=6 November 2020 |title=Anya Taylor-Joy on 'The Queen's Gambit' and Dancing at the End of the Pandemic |work=[[The Wall Street Journal]] |url=https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |url-status=live |access-date=15 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201115013104/https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |archive-date=15 November 2020 |issn=0099-9660}}</ref> <ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Uning onasi [[Zambiya|Zambiyada]] ingliz diplomati otasi Devid Joy va [[Barselona|Barselonalik]] ispaniyalik onasi oilasida tug'ilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 March 2021 |title=The Spanish family of Anya, the actress of Gambito de Dama: her grandmother's shop in Zaragoza |work=The Canadian News |url=https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |url-status=live |access-date=7 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308064020/https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |archive-date=8 March 2021}}</ref>. U olti aka-ukaning eng kichigi, ulardan to‘rt nafari otasining oldingi nikohidan<ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Teylor-Joy oilasi bilan Buenos-Ayresda yashagan va olti yoshiga qadar Northlands maktabida o‘qigan, oila Londonning Viktoriya hududiga ko‘chib o‘tgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html|sarlavha=Tiene 24 años Intimidades de la infancia argentina de Anya Taylor-Joy, la protagonista de Gambito de dama|ish=[[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]]|ism=Patricio|muallif=Féminis|sana=5 December 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=23 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210523225436/https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html}}</ref>. U ispan va ingliz tillarini yaxshi biladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|sarlavha=La frase de Anya Taylor-Joy sobre la Argentina que volvió locos a sus fanáticos|ish=La Nación|til=Spanish|sana=8 September 2021|kirish sanasi=9 September 2021|arxivsana=9 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210909175541/https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/}}</ref> <ref name="standard" /> <ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Teylor-Joy bu harakatni "travmatik" deb bildi va Argentinaga qaytish umidida ingliz tilini o'rganishdan bosh tortdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/|sarlavha=The Witch's Anya Taylor-Joy Casts a Spell: 5 Things to Know About the Rising Star|ish=[[People (magazine)|People]]|ism=Jodi|muallif=Guglielmi|sana=22 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=28 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210428192224/https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/}}</ref>. U Hill Houseda ta'lim olgan va Queen's Gate maktabida o'qigan va maktab spektakllarida ishtirok etgan. U 16 yoshida maktabni tark etdi, bunga o'z o'quvchilarining haqoratini ko'rsatdi; u esladi: {{Quote|Argentina is all green and I had horses and animals everywhere. All of a sudden I was in a big city and didn't speak the language. I didn't really feel like I fit in anywhere. I was too English to be Argentine, too Argentine to be English, too American to be anything. The kids just didn't understand me in any shape or form. I used to get locked in lockers. I spent a lot of time in school crying in bathrooms.<ref name="standard" />}} Teylor-Joy dastlab raqs bilan shug'ullangan, 15 yoshgacha balet bilan shug'ullangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy: 12 Facts About the Captivating Star of 'The Queen's Gambit'|url=https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|ish=Hollywood Insider|sana=7 December 2020|arxivsana=3 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210803183324/https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|kirish sanasi=2 December 2021}}</ref>. 17 yoshida u Storm Management asoschisi Sara Dukas tomonidan itini Londonning Knightsbridge shahridagi Harrods do'koni oldida sayr qilayotganida model sifatida kuzatilgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|sarlavha=anya taylor-joy thought legendary model scout was stalking her|sana=28 March 2016|ish=I-d.vice.com|kirish sanasi=29 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171229232242/https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|arxivsana=29 December 2017}}</ref>. == Karyera == === Dastlabki ish va yutuq (2013–2019) === Teylor-Joy 2014-yilgi dahshatli komediya ''Vampirlar akademiyasidagi'' birinchi aktyorlik rolining yakuniy qismidan olib tashlandi, uning roli noma'lum qoldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Says She's Too Weird-Looking To Be A Movie Star|ish=We Got This Covered|ism=Scott|muallif=Campbell|sana=29 November 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115514/https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/}}</ref>  U Filippa Kollinz-Devidson detektiv drama seriyasi ''Endeavour'' epizodida o'zining televizion debyutini qildi va bu 2015-yilgi " ''Atlantis'' " fantastik-sarguzasht drama seriyasining ko'p epizodli yoyida paydo bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/|sarlavha=Anya Taylor-Joy:The Queen's Gambit Star's Meteoric Rise|ish=[[Den of Geek]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/}}</ref>. Uning yutuq roli Robert Eggers rejissyori tomonidan suratga olingan ''"Jodugar'' " nomli qo'rqinchli badiiy film bo'lib, u [[Yangi angliya|Nyu-England]] fermasidan tashqari o'rmonda yovuzlik kuchlariga duch kelgan Puritan oilasi haqida hikoya qiladi. Uning premyerasi 2015-yilda Sundans kinofestivalida bo‘lib o‘tdi va tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi va Teylor-Joyning ijrosi yuqori baholandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/|sarlavha=The Witch Mines the Quiet Terror of the Unknown|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=19 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/}}</ref>. ''The New Yorker gazetasi muxbiri'' Entoni Leyn shunday deb yozgan edi: “Teylor-Joy bu rolda hayratlanarli, uning katta ko‘zlaridagi beg‘uborligi hiyla-nayrang ipi bilan o‘ralgan – bu uning tez aqli, zukko va qiziquvchan qizga xos bo‘lmagani yoki ba’zi bir yiqilib qolganligidan dalolat beradi. maqsad." Film tijoriy muvaffaqiyatga erishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm|sarlavha=The Witch (2016)|ish=Box Office Mojo|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=31 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731042837/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm}}</ref> va u eng yaxshi aktyor uchun Gotham Independent Film mukofotini va Eng yaxshi yangi kelgan ayol uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Erbland|ism=Kate|sarlavha=Gotham Awards 2016: Complete Winners List|url=http://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/|ish=IndieWire|kirish sanasi=24 July 2020|sana=28 November 2016|arxivsana=18 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200918100505/https://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|ish=Empire|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref>. [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg/180px-Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|thumb| Teylor-Joy 2018-yilgi [[San Diego Comic-Con|San-Diego komikslarida]]]] Keyingi yili Teylor-Joy Lyuk Skottning " ''Morgan'' " ilmiy-fantastik qo'rqinchli filmida bosh qahramon rolini o'ynadi. Bu salbiy baholarga sazovor bo'ldi va tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi, ammo ''But Michiganlik'' Jon Serba "Teylor-Joy bizni begunoh qizcha va o'lik ko'zli yovuzlik o'rtasida qattiq tebranadigan spektakl bilan qurolsizlantiradi", deb yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html|sarlavha='Morgan' movie review: Anya Taylor-Joy gives derivative sci-fi a malevolent boost|ish=[[Booth Newspapers]]|ism=John|muallif=Serba|sana=3 September 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430124319/https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html}}</ref>. U keyingi dramatik filmda rol o'ynadi ''Barri'', 1981 yilda [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] birinchi yilida yosh [[Barack Obama|Barak Obamaga]] e'tibor qaratdi; 2016 yil Toronto xalqaro kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/|sarlavha=Barry Is an Obama Biopic for an Uneasy Moment|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=15 December 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430125920/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/}}</ref>. U shuningdek, [[Skrillex|Skrillexning]] GTA ning ''Red Lips'' qo'shig'ining remiksi uchun musiqiy videoda paydo bo'ldi. 2016 yilda u M. Night Shyamalanning ''Split'' filmida [[James McAvoy|Jeyms MakAvoyga]] qarama-qarshi rol o'ynagan va u erda bir nechta xarakterga ega bo'lgan erkak (MakEvoy) tomonidan o'g'irlab ketilgan o'smir qiz Keysi Kuk rolini o'ynagan. Bu tijoriy muvaffaqiyat bo'lib, 9 million dollarlik byudjetda 278,5 million dollar yig'di<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/|sarlavha=Split (2017)|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=8 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200308230847/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html|sarlavha='Split' review: Shyamalan pits Anya Taylor-Joy against the multitalented James McAvoy|ish=[[Chicago Tribune]]|ism=Katie|muallif=Walsh|sana=19 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430143836/https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html}}</ref>. O'sha yili uning keyingi filmi Kori Finlining rejissyorlik debyuti "Toroughbreds ''"'' edi. Unda Olivia Kuk va Anton Yelchin o'zining so'nggi filmdagi rolida ishtirok etdi. Teylor-Joy giyohvand moddalar sotuvchisi bilan shartnoma asosida o'gay otasini o'ldirishni rejalashtirgan o'rta maktab o'quvchisi Lili rolini o'ynadi. 2017 yilgi Sundance kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi; ''IndieWire'dan'' Devid Erlix o'zining chiqishlarini "maftunkor" deb atadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/|sarlavha=Thoroughbred' Review: Anton Yelchin's Final Performance Highlights Cory Finley's Remarkable Debut — Sundance 2017|ish=[[IndieWire]]|ism=David|muallif=Ehrlich|sana=27 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=12 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210512004953/https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/}}</ref>. Uning 2017-yildagi uchinchi chiqishi Serxio G. Sanchesning qo‘rqinchli sirli ''Marrowbone'' bo‘lib, uning ansambli tanqidchilar maqtovga sazovor bo‘lgan; ''The Verge'' jurnalisti Tasha Robinson Teylor-Joy nomuvofiq xarakterga "uyatchan va jozibali iliqlik" olib kelganini yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror|sarlavha=Marrowbone is the kind of horror film that gets better with every viewing|ish=[[The Verge]]|ism=Tasha|muallif=Robinson|sana=19 April 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430142335/https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror}}</ref>. Teylor-Joy BAFTA Rising Star mukofotiga<ref name="baftanom">{{Yangiliklar manbasi |last=Shepard |first=Jack |date=5 January 2017 |title=Baftas 2017: Tom Holland, Ruth Negga, and Anya Taylor-Joy amongst nominees for Rising Star award |work=[[The Independent]] |location=London, England |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |url-status=live |access-date=24 August 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |archive-date=1 December 2017}}</ref> nomzod boʻldi va oʻsha yili [[Cannes film festivali|Kann kinofestivalida]] Trofe Chopard bilan taqdirlandi<ref name="chopard">{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 2017 |title=Chopard Names Trophy Award Winners |work=WWD |url=http://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004022619/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |archive-date=4 October 2018}}</ref>. 2017-yil dekabr oyida u Jessi Burtonning shu nomdagi romani asosidagi [[BBC One]] davri drama mini ''-'' serialida Petronella Oortman rolini o‘ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html|sarlavha=The Miniaturist review: A tense BBC period drama featuring an excellent Anya Taylor-Joy performance|ish=[[The Independent]]|ism=Jack|muallif=Shepherd|sana=26 December 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430153530/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html}}</ref> Teylor-Joy o‘zining Keysi Kuk rolini 2019-yilda Jeyms MakAvoy, [[Samuel L. Jackson|Samuel L. Jekson]] va Sara Polson ishtirokida paydo bo‘lgan “ <nowiki><i id="mw3A">Uzunmas</i></nowiki> ” film trilogiyasining yakuniy filmi “ ''[[Shisha (film, 2019)|Glass]]'' ” psixologik superqahramon filmida takrorladi. Bu butun dunyo bo'ylab 247 million dollar yig'ib, tijorat muvaffaqiyati bo'ldi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Glass (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=22 April 2019|arxivsana=20 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200320143535/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/}}</ref>, lekin avvalgisidan farqli o'laroq, turli xil baholarni oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/|sarlavha=Film Review: M. Night Shyamalan's 'Glass'|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|ism=Owen|muallif=Gleiberman|sana=9 January 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430161747/https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/}}</ref> O'sha yilning oxirida u " ''Sevgi, Antosha'' " hujjatli filmida uning marhum hamkasbi Anton Yelchinning hayoti va karerasi haqida paydo bo'ldi; va Xozierning "Dinner & Diatribes" qo'shig'i uchun klipida. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|ish=[[The Harvard Crimson]]|ism=Samantha J.|muallif=O'Connell|sana=2 April 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=7 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/|sarlavha=Sundance Film Review: 'Love, Antosha'|ism=Andrew|muallif=Barker|sana=30 January 2019|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=5 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190805061048/https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/}}</ref> Uning 2019-yildagi keyingi ikkita filmi {{Em dash}} " ''[[Playmobil: The Movie|Playmobil: Kino]]'' " animatsion musiqiy sarguzasht filmi va " ''Radioaktiv'' {{Em dash}} biografik drama filmi tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=4 January 2021|arxivsana=12 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201112012217/https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm|ish=[[Box Office Mojo]]|nashriyot=[[IMDb]]|kirish sanasi=2 March 2020|arxivsana=29 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190829103114/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=15 March 2021|arxivsana=3 August 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200803034040/https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=19 February 2021|arxivsana=13 December 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201213104118/https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/}}</ref> U, shuningdek, [[Netflix]] animatsion fantastik seriyasida Brea xarakterini ''"Qorong'u kristall: Qarshilik davri"'' ni ham ovozga qo'ydi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Milligan|ism=Mercees|sarlavha=72nd Emmy Awards: The Primetime Animation Nominees Are…|url=https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|nashriyot=[[Animation Magazine]]|kirish sanasi=30 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200728220410/https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|arxivsana=28 July 2020|sana=28 July 2020}}</ref> 2019-yildagi so‘nggi rolida u BBC One davri jinoyat dramasi ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' serialida Jina Greyning bosh rolini o‘ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Joins 'Peaky Blinders' Season 5; First-Look Photo|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Nancy|muallif=Tartaglione|sana=12 October 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430170236/https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/}}</ref> === Mashhurlikka ko'tarilish (2020 - hozirgi) === 2020-yilda Teylor-Joy [[Jane Austen|Jeyn Ostenning]] 1815-yilda yozilgan xuddi shu nomli romaniga moslashtirilgan Autumn de Wildening “Emma” rejissyorlik debyutida ''[[Emma (film)|Emma]]'' Vudxaus rolini o‘ynadi. Filmni ko‘zdan kechirar ekan, ''Rolling'' Stoundan Piter Travers Teylor-Joyni “cho‘g‘lanma” deb hisobladi <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-reviews/emma-movie-review-954272/|title='Emma' Review: An Austen Adaptation Tailored for Our Moment|first=Peter|last=Travers}}</ref> Teylor-Joy ''[[Yangi mutantlar|“Yangi mutantlar]]'' ” super qahramon qo‘rqinchli filmida rossiyalik mutant va sehrgar Illyana Rasputin/Magikni ham tasvirlagan. Dastlab u 2018-yilning aprel oyida chiqarilishi kerak edi, biroq bir qancha kechikishlarga duch keldi; u 2020 yilda chiqarilgan. <ref name="Aug2020release">{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 May 2020 |title=Disney Reschedules 'The New Mutants' & 'Ron's Gone Wrong' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200513173519/https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |archive-date=13 May 2020}}</ref> Teylor-Joy Netflix mini-serialida ''“Qirolichaning gambiti”'' filmida giyohvandlik va alkogolga qaramlik bilan kurashib, shaxmat olamining eng yuqori pog'onasiga ko'tarilgan yetim shaxmatchi [[Bet Harmon|Beth Harmon]] rolini o'ynadi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Thorne|ism=Will|sana=19 March 2019|sarlavha=Anya Taylor-Joy to Star in 'The Queen's Gambit' Limited Series at Netflix|url=https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/|kirish sanasi=23 October 2020|ish=Variety|arxivsana=2 May 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190502170057/https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/}}</ref> Serial va uning ijrosi keng tanqidlarga sazovor bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809|sarlavha=The Queen's Gambit: Miniseries (2020)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=23 October 2020|kirish sanasi=23 October 2020|arxivsana=27 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201027212034/https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809}}</ref> 2020-yil 23-noyabrda Netflix nashr etilganidan buyon 62 million xonadon tomonidan ko‘rilganini <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/|sarlavha='The Queen's Gambit' Scores as Netflix Most-Watched Scripted Limited Series to Date|ish=Variety|ism=Todd|muallif=Spangler|sana=23 November 2020|kirish sanasi=25 November 2020|iqtibos=The way Netflix reports viewing is based on the number of viewers who have watched at least two minutes of a piece of content, which is very different from how the TV industry measures audience|arxivsana=24 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201124124330/https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/}}</ref> e’lon qildi va uning “hozirgi kunga qadar eng katta ssenariyli cheklangan seriali”ga aylandi. <ref name="viewership">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|sarlavha='The Queen's Gambit' Becomes Netflix's Biggest Scripted Limited Series With 62M Checking Chess Drama|sana=23 November 2020|ism=Peter|muallif=White|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123161430/https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|arxivsana=23 November 2020|kirish sanasi=23 November 2020}}</ref> ''Entertainment Weekly'' xodimi Darren Franich Teylor-Joyning o'yinini "qorong'u maftunkor" deb atadi va u "sokin damlarda qanday ajoyib bo'lishini, raqibni mag'lub etganda qovoqlari torayishi va o'yin boshlanganda butun vujudi g'azablangan umidsizlikni jismonanlashtirishini" qayd etdi. unga qarshi." Xuddi shunday, ''[[Variety|Varetedan]]'' Karolin Framke uni "shunchalik magnitlanganki, u kameraning linzalariga qaraganida, uning chaqmoqdek porlashi uni kesib tashlash bilan tahdid qiladi". <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Framke |first=Caroline |date=21 October 2020 |title='The Queen's Gambit,' Starring a Magnetic Anya Taylor-Joy, Is a Shrewd Study of Genius: TV Review |work=Variety |url=https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |url-status=live |access-date=23 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201022210624/https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |archive-date=22 October 2020}}</ref> Teylor-Joy o'zining ijrosi uchun ko'plab maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, Oltin globus, Ekran aktyorlari gildiyasi va Tanqidchilar tanlovi televideniesi mukofoti . <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe|sarlavha=Checkmate: The Queen's Gambit's Anya Taylor-Joy Just Won Her First-Ever Golden Globe|ish=E! News|nashriyot=NBC Universal|sana=28 February 2021|muallif=Crist|ism=Allison|kirish sanasi=1 March 2021|arxivsana=1 March 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210301133504/https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=The Queen's Gambit Star Anya Taylor-Joy Adds SAG Award Win to Tally After Globes Victory|url=https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/|kirish sanasi=5 April 2021|ish=PEOPLE.com|arxivsana=5 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210405013311/https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/}}</ref> 2020-yilda u navbatdagi rejissyor Eoin Makkenning Rob Doylning shu nomdagi romani asosida suratga olingan “ ''Bu yerda yigitlar'' ” dramatik filmida suratga tushdi; u 2021 yil aprelgacha chiqarilmadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/|sarlavha=Anya Taylor-Joy, 'Game Of Thrones' Dean-Charles Chapman, Finn Cole To Star In 'Here Are The Young Men'|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=3 August 2018|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=24 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200724223308/https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/}}</ref> 2021-yilda u Edgar Raytning 2021-yil oktabr oyida chiqqan “Sohoda ''kecha tun'' ” psixologik qo‘rqinchli filmida rol o‘ynadi. <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/anya-taylor-joy-star-edgar-wrights-last-night-soho-1182487|title=Anya Taylor-Joy to Star in Edgar Wright Horror Thriller 'Last Night in Soho'|date=4 February 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|sarlavha='Last Night in Soho' Will Begin Filming May 20 in London, England|ish=The GWW|sana=9 March 2019|kirish sanasi=21 March 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327161519/https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|arxivsana=27 March 2019}}</ref> Filmda u Petula Klark qo'shig'ining " Downtown " versiyasini ijro etadi; Teylor-Joy qo'shiqni ovoz yozish studiyasida xarakterga ega bo'lmagan holda ijro etayotgani haqidagi musiqiy video filmning chiqishiga to'g'ri keldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M|sarlavha="Downtown (Downtempo)" performed by Anya Taylor-Joy - Official Music Video - Last Night in Soho|ish=[[YouTube]]|muallif=Focus Features|sana=20 October 2021|kirish sanasi=31 January 2022|arxivsana=20 October 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211020215837/https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M}}</ref> 2022-yilda Teylor-Joy kinorejissyor Robert Eggers bilan ''“Shimoliy'' odam” tarixiy dostonidagi bosh rol uchun yana birlashdi, bu “10-asr boshida Islandiyada boʻlib oʻtgan Vikinglar qasos dostoni” deb taʼriflangan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=N'Duka|ism=Amanda|sana=16 October 2019|sarlavha=Nicole Kidman, Alexander Skarsgård, Anya Taylor-Joy, Bill Skarsgård, Willem Dafoe In Talks To Lead 'The Northman' From Robert Eggers|url=https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/|kirish sanasi=16 April 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivsana=17 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200917141111/https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/}}</ref> Film 2022-yil 22-aprelda ijobiy tanqidlarga uchragan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Campbell|ism=Christopher|url=https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|sarlavha=The Northman First Reviews: Bold, Unflinching, Visually Breathtaking|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220425034014/https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|arxivsana=25 April 2022}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Murray|ism=Tom|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|sarlavha=The Northman review roundup: What the critics are saying about Robert Eggers' bloody viking epic|ish=[[The Independent]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220416172632/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|arxivsana=16 April 2022}}</ref> ==== Kelgusi loyihalar ==== [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_España,_02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg/170px-Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg|thumb| Teylor-Joyning ko'zlari, sochlari, kubik kamonlari va transatlantik aksenti ommaviy axborot vositalari tomonidan uning savdo belgisi sifatida ta'kidlangan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book|sarlavha=Every time Anya Taylor-Joy slayed her hair and makeup|ish=[[Glamour (magazine)|Glamour]]|ism=Elle|muallif=Turner|sana=21 April 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430111106/https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix|sarlavha=The Queen's Gambit beauty debate, explained|ish=[[Vox Media]]|ism=Constance|muallif=Grady|sana=7 January 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=9 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210209203700/https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix}}</ref>]] Teylor-Joy Devid O. Rasselning 2022 yil noyabr oyida chiqishi rejalashtirilgan ''Amsterdam'' davri filmida paydo bo'ladi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ryan|ism=Patrick|url=https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|sarlavha=Taylor Swift brings the waterworks with Chris Rock in 'Amsterdam' film|ish=[[USA Today]]|sana=27 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220428045436/https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|arxivsana=28 April 2022}}</ref> U "Maqssiz ''Maks: G'azabli yo'l'' " filmidagi ''"Furiosa"'' filmidagi titul qahramonni tasvirlash uchun mo'ljallangan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 October 2020 |title='Mad Max' Spinoff 'Furiosa' In The Works At Warners With George Miller Directing & Anya Taylor-Joy In Title Role; Chris Hemsworth & Yahya Abdul-Mateen II Along For Ride |work=Deadline Hollywood |url=https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |url-status=live |access-date=13 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201013175626/https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |archive-date=13 October 2020}}</ref> 2017 yildan beri Teylor-Joy Robert Eggersning FW Murnauning ''Nosferatu remeykidagi'' bosh rolga qo'shildi. <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2017/film/news/split-anya-taylor-joy-reteams-with-witch-director-on-nosferatu-remake-1202527484/|title='Split' Star Anya Taylor-Joy Reteams With 'Witch' Director on 'Nosferatu' Remake (EXCLUSIVE)|first=Justin|last=Kroll}}</ref> O'sha yili u ''"Dengiz o'zgarishi'' " dramatik filmida ham ishtirok etdi. <ref>{{Jurnal manbasi|first=Scott|last=Roxborough|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/berlin-anya-taylor-joy-circling-sea-change-974755|title=Berlin: Anya Taylor-Joy Circling 'The Sea Change'}}</ref> 2020-yil dekabr oyida ''“Qirolichaning gambiti”'' filmining yozuvchi-rejissyori Skott Frank [[Vladimir Nabokov|Vladimir Nabokovning]] Teylor-Joy bosh rolini ijro etgan ''“Qorong‘udagi kulgi'' ” romanining moslashuvini suratga olishdan umidvor ekanligini ma’lum qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lattanzio |first=Ryan |date=7 December 2020 |title=After 'Queen's Gambit,' Anya Taylor-Joy and Scott Frank Reuniting for Nabokov Adaptation |work=[[IndieWire]] |url=https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |url-status=live |access-date=8 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210122192234/https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |archive-date=22 January 2021}}</ref> 2021-yil sentabrida u Aaron Horvat va Maykl Yelenichning 2023-yil 7-aprelda chiqishi moʻljallangan “ [[Nomsiz Mario filmi|Mario” animatsion filmida]] shaftoli shaftolining ovozi sifatida ishtirok etishi eʼlon qilindi <ref name="D'Alessandro">{{Veb manbasi|muallif=D'Alessandro|ism=Anthony|sana=23 September 2021|sarlavha=Super Mario Bros. Animated Pic Sets Cast: Chris Pratt As Mario, Charlie Day As Luigi, Anya Taylor-Joy As Princess Peach & More|url=https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447|ish=[[Deadline Hollywood]]|kirish sanasi=23 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210923225946/https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447/|arxivsana=23 September 2021}}</ref> == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFC" |</img> | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Eslatmalar |- ! scope="row" | 2015 yil | data-sort-value="Witch, The" | ''Jodugar'' | Tomasin | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2016 yil | ''Morgan'' | Morgan | |- | ''Barri'' | Sharlotta Baughman | |- | ''Split'' | Keysi Kuk | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2017 yil | ''Suyak suyagi'' | Allie | |- | ''Sof zotlar'' | Lili Reynolds | |- ! scope="row" | 2018 | ''Crossmaglen'' | Ana | Qisqa film |- ! rowspan="4" scope="row" | 2019 | ''[[Shisha (film, 2019)|Shisha]]'' | Keysi Kuk | |- | ''Sevgi, Antosha'' | O'zi | Hujjatli film |- | ''[[Playmobil: The Movie|Playmobil: Kino]]'' | Marla Brenner | Jonli va ovozli rollar |- | ''Radioaktiv'' | [[Irène Joliot-Curie|Irene Curie]] | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2020 | ''[[Emma (film)|Emma]]'' | Emma Vudxaus | |- | ''Mana Yoshlar'' | Jen | |- | data-sort-value="New Mutants, The" | ''[[Yangi mutantlar]]'' | Illyana Rasputin / Magik | |- ! scope="row" | 2021 yil | ''Sohoda oxirgi kecha'' | Sandie | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2022 | data-sort-value="Northman, The" | ''Shimoliy odam'' | Olga | |- | style="background:#FFC" | ''Amsterdam''</img> | TBA | Post-ishlab chiqarish |- | data-sort-value="Menu, The" style="background:#FFC" | ''Menyu''</img> | Margot | Post-ishlab chiqarish |- ! scope="row" | 2023 yil | style="background:#FFC" | [[Nomsiz Mario filmi|Nomsiz ''Mario'' film]]</img> | Malika shaftoli (ovozli) | Post-ishlab chiqarish |- ! scope="row" | 2024 yil | style="background:#FFC" | ''Furiosa''</img> | [[Furiosa]] | Suratga olish |-! scope=row {{TBA}} | style="background:#FFC" | ''Zulmatda kulgi''</img> | TBA | Oldindan ishlab chiqarish |} === Televizion === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2014 yil | ''Urinish'' | Filippa Kollinz-Devidson | Epizod: "Noktyurn" | style="text-align:center" | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2015 yil | ''Viking qidiruvi'' | Mani | [[Televizion film]] | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Viking Quest – review - cast and crew, movie star rating and where...|url=https://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160329083258/http://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|ish=[[Radio Times]]|arxivsana=29 March 2016}}</ref> |- | ''Atlantis'' | Kassandra | 5 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Bundel|ism=Ani|sana=25 November 2020|sarlavha=11 Shows & Movies Starring Anya Taylor-Joy To Watch After 'The Queen's Gambit'|url=https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|ish=[[Elite Daily]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201126054703/https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|arxivsana=26 November 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2017 yil | data-sort-value="Miniaturist, The" | ''Miniatyurachi'' | Petronella "Nella" Brandt | 3 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gilbert|ism=Matthew|sana=5 January 2021|sarlavha=Another Anya Taylor-Joy performance to enjoy in 'The Miniaturist'|url=https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|ish=[[The Boston Globe]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210201060642/https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|arxivsana=1 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2019–2022 | ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' | Jina Grey | 5 va 6 seriyalar | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=Peaky Blinders season 5 trailer rolls out Sam Claflin, Anya Taylor-Joy|url=https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | data-sort-value="Dark Crystal: Age of Resistance, The" | ''Qorong'u kristall: qarshilik davri'' | Brea (ovoz) | 10 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Renfro|ism=Kim|sana=3 September 2019|sarlavha=Here's what the cast of 'The Dark Crystal: Age of Resistance' looks like in real life|url=https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|ish=[[Insider Inc.]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210213033000/https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|arxivsana=13 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2020 | data-sort-value="Queen's Gambit, The" | ''Qirolichaning gambiti'' | [[Bet Harmon]] | 7 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=The Fatal Flaw of "The Queen's Gambit"|url=https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit}}</ref> |- ! scope="row" | 2021 yil | ''Shanba kechasi jonli'' | O'zi (mezbon) | Epizod: "Anya Teylor-Joy/ Lil Nas X " | style="text-align:center" | <ref>{{Cite tweet|user=nbcsnl|title=Your final guests of season 46!|access-date=23 May 2021}}</ref> |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rassom ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2015 yil | "Qizil lablar ( [[Skrillex]] remix)" | GTA (Sem Bruno ishtirokida) | Qiz | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|first=Daniel|last=Kreps|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/watch-skrillexs-epic-nightmarish-red-lips-video-51709|title=Watch Skrillex's Epic, Nightmarish 'Red Lips' Video}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | "Kechki ovqat va diatribes" | Xozier | Xotin | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=O'Connell|ism=Samantha J.|sana=2 April 2019|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|arxivsana=7 November 2020}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == Teylor-Joy bir qancha maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, eng yaxshi yangi aktyor uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi va 2016 yilda yosh aktyor tomonidan eng yaxshi ijro uchun Saturn mukofotiga nomzod bo'ldi, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=Empire|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 January 2018|sarlavha=The Academy of Science Fiction Fantasy and Horror Films|url=http://www.saturnawards.org/|kirish sanasi=20 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180115020013/http://www.saturnawards.org/|arxivsana=15 January 2018}}</ref> BAFTA Rising Star mukofotiga nomzod bo'ldi va g'olib bo'ldi. 2017-yilda Trofe Chopard, <ref>{{Veb manbasi|sana=5 January 2017|sarlavha=Tom Holland and Ruth Negga lead nominees for Bafta Rising Star award|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html|kirish sanasi=20 August 2021|ish=[[The Independent]]|arxivsana=1 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Foreman|ism=Katya|sana=21 May 2017|sarlavha=2017 Cannes Film Festival: Chopard Names Trophy Award Winners|url=https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=WWD|arxivsana=3 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211103104551/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/}}</ref> va eng yaxshi aktrisa – miniserial yoki televideniye filmi uchun Oltin globus mukofotini, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy|url=https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy|ish=Golden Globes|kirish sanasi=13 July 2021|arxivsana=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185225/https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy}}</ref> Film/miniserialdagi eng yaxshi ayol roli uchun tanqidchilar tanlovi televideniesi mukofoti va kino aktyorlari gildiyasi mukofoti 2021-yilda telefilm yoki mini-serialdagi eng yaxshi aktrisa <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gonzalez |first=Sandra |date=4 April 2021 |title=SAG Awards: See the full list of winners |work=CNN |url=https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |url-status=live |access-date=13 July 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210713191544/https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |archive-date=13 July 2021}}</ref> . == Tashqi havolalar == {{Commons turkum}} * {{IMDbda kishi|5896355|Anya Taylor-Joy}} <nowiki> [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> nynwv6ga6uijr6ipdyr17hyw4rppyhe 2725882 2725849 2022-07-30T17:16:03Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Anya Taylor-Joy|portret=Anya Taylor-Joy by Patrick Lovell, January 2019.jpg|tavsif=Taylor-Joy 2019-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Anya-Josephine Marie Taylor-Joy|tavallud sanasi={{Birth date and age|1996|4|16|df=y}}|tavallud joyi=[[Miami|Miami, Florida]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|fuqaroligi=🇬🇧 Birlashgan Qirollik 🇺🇲 Qo'shma Shtatlar|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=2013-yildan hozirgacha}} [[Category:Articles with hCards]] '''Anya-Jozefina Mari Teylor-Joy''' ({{IPAc-en|'|æ|n|j|ə}} {{Respell|ANN|yə}}<ref name="detroitnews">{{Yangiliklar manbasi |last=Graham |first=Adam |date=8 March 2018 |title='Thoroughbreds' star Anya Taylor-Joy's life a whirlwind |work=The Detroit News |url=https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |url-status=live |access-date=10 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190328232234/https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |archive-date=28 March 2019}}</ref>; 1996 yil 16 aprelda tugʻilgan) — aktrisa. {{Efn|Taylor-Joy is a dual national of the United Kingdom and United States, born in Miami to an Argentine-British father and British mother. Sources conflict on whether she is an Argentine citizen as well, or an Argentine legal permanent resident without citizenship.<ref>{{cite news|url=https://www.bbcamerica.com/blogs/10-things-you-never-knew-about-the-queens-gambit-star-anya-taylor-joy--1015824|title=10 Things You Never Knew About 'The Queen's Gambit' Star Anya Taylor-Joy|work=[[BBC America]]|date=5 February 2021|quote=She holds triple American, Argentine, and British citizenship.|access-date=23 February 2022|archive-date=23 February 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220223013554/https://www.bbcamerica.com/blogs/10-things-you-never-knew-about-the-queens-gambit-star-anya-taylor-joy--1015824|url-status=live}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|title=La frase de Anya Taylor-Joy sobre la Argentina que volvió locos a sus fanáticos|work=La Nación|language=Spanish|date=8 September 2021|access-date=9 September 2021|archive-date=9 September 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210909175541/https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|url-status=live}}</ref>|name=citizenship}} U Primetime Emmy mukofotiga nomzod bo'lishdan tashqari, [[Oltin globus|Oltin globus mukofoti]] va [[Screen Actors Guild Awards|Ekran aktyorlari gildiyasi mukofotini]] o'z ichiga olgan bir nechta mukofotlarni qo'lga kiritdi. 2021 yilda u ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining "Kelajakni shakllantirayotgan rivojlanayotgan liderlar" [[Time 100|100 Next]] ro'yxatiga kiritilgan. [[Mayami|Mayamida]] tug'ilib, [[Buenos Ayres|Buenos-Ayres]] va [[London|Londonda]] o'sgan Teylor-Joy 16 yoshida aktyorlik karerasini davom ettirish uchun maktabni tark etdi. Kichkina televizion rollardan so'ng u ''"Jodugar"'' (2015) dahshatli filmida bosh rolni ijro etib, filmdagi debyutini qildi. U " ''Split'' " (2016) qo'rqinchli filmida va uning davomi " [[Shisha (film, 2019)|''Glass'']] " (2019) va " ''Toroughbreds"'' (2017) qora komediyasida rol o'ynadi. U [[2017 Cannes film festivali|2017 yilda Kann kinofestivalida]] Trofe Chopard sovrinini qo'lga kiritdi. O'shandan beri Teylor-Joy ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' (2019–2022) teleserialining beshinchi va oltinchi seriyalarida rol o'ynagan va "Oltin globus" nominatsiyasiga sazovor bo'lgan "Emma" (2020) davri dramasida ''[[Emma (film)|Emma]]'' Vudxaus rolini o'ynagan. Oʻsha yili u [[Netflix]] mini-serialidagi ''“Qirolichaning gambiti”'' (2020)dagi [[Bet Harmon]] rolini ijro etgani uchun tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻldi va bir qancha mukofotlarni, jumladan, “Oltin globus” va Ekran aktyorlari gildiyasi mukofotini qoʻlga kiritdi . == Yoshlik == Teylor-Joy 1996-yil 16-aprelda [[Florida|Florida shtatining]] [[Mayami]] shahrida sobiq [[Britaniya imperiyasi ordeni|bankir]]<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 June 1998 |title=Supplement to The London Gazette |publisher=The Gazette |url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |url-status=live |access-date=5 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200904092425/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |archive-date=4 September 2020 |ref=Dennis Alan Taylor}}</ref> Dennis Alan Teylor va psixolog Jennifer Marina Joy oilasida tug‘ilgan. Uning so'zlariga ko'ra, uning Mayamida tug'ilishi "o'yin-kulgi" edi, chunki ota-onasi o'sha paytda shaharda dam olishgan; tug'ilgan joyi tufayli, u mamlakatning ''jus soli'' fuqarolik qonuni tufayli Amerika fuqaroligiga ega<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy Is Ready for Her Close-Up|muallif=Jones|ism=Nathan|ish=[[Vulture (website)|Vulture]]|sana=14 March 2018|kirish sanasi=2 July 2021|arxivsana=19 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210419035525/https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html}}</ref>. Uning otasi ingliz va shotlandiyalik argentinalik, ingliz otasining o'g'li va anglo-argentinalik ona<ref name="hollywoodrep">{{Veb manbasi|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|sarlavha='The Witch' Breakout Anya Taylor-Joy Goes From Ballet to Studio Thrillers|muallif=Ford|ism=Rebecca|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=18 February 2016|kirish sanasi=12 February 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170207062812/http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|arxivsana=7 February 2017}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Florsheim |first=Lane |date=6 November 2020 |title=Anya Taylor-Joy on 'The Queen's Gambit' and Dancing at the End of the Pandemic |work=[[The Wall Street Journal]] |url=https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |url-status=live |access-date=15 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201115013104/https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |archive-date=15 November 2020 |issn=0099-9660}}</ref> <ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Uning onasi [[Zambiya|Zambiyada]] ingliz diplomati otasi Devid Joy va [[Barselona|Barselonalik]] ispaniyalik onasi oilasida tug'ilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 March 2021 |title=The Spanish family of Anya, the actress of Gambito de Dama: her grandmother's shop in Zaragoza |work=The Canadian News |url=https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |url-status=live |access-date=7 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308064020/https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |archive-date=8 March 2021}}</ref>. U olti aka-ukaning eng kichigi, ulardan to‘rt nafari otasining oldingi nikohidan<ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Teylor-Joy oilasi bilan Buenos-Ayresda yashagan va olti yoshiga qadar Northlands maktabida o‘qigan, oila Londonning Viktoriya hududiga ko‘chib o‘tgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html|sarlavha=Tiene 24 años Intimidades de la infancia argentina de Anya Taylor-Joy, la protagonista de Gambito de dama|ish=[[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]]|ism=Patricio|muallif=Féminis|sana=5 December 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=23 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210523225436/https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html}}</ref>. U ispan va ingliz tillarini yaxshi biladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|sarlavha=La frase de Anya Taylor-Joy sobre la Argentina que volvió locos a sus fanáticos|ish=La Nación|til=Spanish|sana=8 September 2021|kirish sanasi=9 September 2021|arxivsana=9 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210909175541/https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/}}</ref> <ref name="standard" /> <ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Teylor-Joy bu harakatni "travmatik" deb bildi va Argentinaga qaytish umidida ingliz tilini o'rganishdan bosh tortdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/|sarlavha=The Witch's Anya Taylor-Joy Casts a Spell: 5 Things to Know About the Rising Star|ish=[[People (magazine)|People]]|ism=Jodi|muallif=Guglielmi|sana=22 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=28 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210428192224/https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/}}</ref>. U Hill Houseda ta'lim olgan va Queen's Gate maktabida o'qigan va maktab spektakllarida ishtirok etgan. U 16 yoshida maktabni tark etdi, bunga o'z o'quvchilarining haqoratini ko'rsatdi; u esladi: {{Quote|Argentina is all green and I had horses and animals everywhere. All of a sudden I was in a big city and didn't speak the language. I didn't really feel like I fit in anywhere. I was too English to be Argentine, too Argentine to be English, too American to be anything. The kids just didn't understand me in any shape or form. I used to get locked in lockers. I spent a lot of time in school crying in bathrooms.<ref name="standard" />}} Teylor-Joy dastlab raqs bilan shug'ullangan, 15 yoshgacha balet bilan shug'ullangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy: 12 Facts About the Captivating Star of 'The Queen's Gambit'|url=https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|ish=Hollywood Insider|sana=7 December 2020|arxivsana=3 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210803183324/https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|kirish sanasi=2 December 2021}}</ref>. 17 yoshida u Storm Management asoschisi Sara Dukas tomonidan itini Londonning Knightsbridge shahridagi Harrods do'koni oldida sayr qilayotganida model sifatida kuzatilgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|sarlavha=anya taylor-joy thought legendary model scout was stalking her|sana=28 March 2016|ish=I-d.vice.com|kirish sanasi=29 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171229232242/https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|arxivsana=29 December 2017}}</ref>. == Karyera == === Dastlabki ish va yutuq (2013–2019) === Teylor-Joy 2014-yilgi dahshatli komediya ''Vampirlar akademiyasidagi'' birinchi aktyorlik rolining yakuniy qismidan olib tashlandi, uning roli noma'lum qoldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Says She's Too Weird-Looking To Be A Movie Star|ish=We Got This Covered|ism=Scott|muallif=Campbell|sana=29 November 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115514/https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/}}</ref>  U Filippa Kollinz-Devidson detektiv drama seriyasi ''Endeavour'' epizodida o'zining televizion debyutini qildi va bu 2015-yilgi " ''Atlantis'' " fantastik-sarguzasht drama seriyasining ko'p epizodli yoyida paydo bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/|sarlavha=Anya Taylor-Joy:The Queen's Gambit Star's Meteoric Rise|ish=[[Den of Geek]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/}}</ref>. Uning yutuq roli Robert Eggers rejissyori tomonidan suratga olingan ''"Jodugar'' " nomli qo'rqinchli badiiy film bo'lib, u [[Yangi angliya|Nyu-England]] fermasidan tashqari o'rmonda yovuzlik kuchlariga duch kelgan Puritan oilasi haqida hikoya qiladi. Uning premyerasi 2015-yilda Sundans kinofestivalida bo‘lib o‘tdi va tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi va Teylor-Joyning ijrosi yuqori baholandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/|sarlavha=The Witch Mines the Quiet Terror of the Unknown|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=19 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/}}</ref>. ''The New Yorker gazetasi muxbiri'' Entoni Leyn shunday deb yozgan edi: “Teylor-Joy bu rolda hayratlanarli, uning katta ko‘zlaridagi beg‘uborligi hiyla-nayrang ipi bilan o‘ralgan – bu uning tez aqli, zukko va qiziquvchan qizga xos bo‘lmagani yoki ba’zi bir yiqilib qolganligidan dalolat beradi. maqsad." Film tijoriy muvaffaqiyatga erishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm|sarlavha=The Witch (2016)|ish=Box Office Mojo|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=31 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731042837/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm}}</ref> va u eng yaxshi aktyor uchun Gotham Independent Film mukofotini va Eng yaxshi yangi kelgan ayol uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Erbland|ism=Kate|sarlavha=Gotham Awards 2016: Complete Winners List|url=http://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/|ish=IndieWire|kirish sanasi=24 July 2020|sana=28 November 2016|arxivsana=18 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200918100505/https://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|ish=Empire|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref>. [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg/180px-Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|thumb| Teylor-Joy 2018-yilgi [[San Diego Comic-Con|San-Diego komikslarida]]]] Keyingi yili Teylor-Joy Lyuk Skottning " ''Morgan'' " ilmiy-fantastik qo'rqinchli filmida bosh qahramon rolini o'ynadi. Bu salbiy baholarga sazovor bo'ldi va tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi, ammo ''But Michiganlik'' Jon Serba "Teylor-Joy bizni begunoh qizcha va o'lik ko'zli yovuzlik o'rtasida qattiq tebranadigan spektakl bilan qurolsizlantiradi", deb yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html|sarlavha='Morgan' movie review: Anya Taylor-Joy gives derivative sci-fi a malevolent boost|ish=[[Booth Newspapers]]|ism=John|muallif=Serba|sana=3 September 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430124319/https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html}}</ref>. U keyingi dramatik filmda rol o'ynadi ''Barri'', 1981 yilda [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] birinchi yilida yosh [[Barack Obama|Barak Obamaga]] e'tibor qaratdi; 2016 yil Toronto xalqaro kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/|sarlavha=Barry Is an Obama Biopic for an Uneasy Moment|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=15 December 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430125920/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/}}</ref>. U shuningdek, [[Skrillex|Skrillexning]] GTA ning ''Red Lips'' qo'shig'ining remiksi uchun musiqiy videoda paydo bo'ldi. 2016 yilda u M. Night Shyamalanning ''Split'' filmida [[James McAvoy|Jeyms MakAvoyga]] qarama-qarshi rol o'ynagan va u erda bir nechta xarakterga ega bo'lgan erkak (MakEvoy) tomonidan o'g'irlab ketilgan o'smir qiz Keysi Kuk rolini o'ynagan. Bu tijoriy muvaffaqiyat bo'lib, 9 million dollarlik byudjetda 278,5 million dollar yig'di<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/|sarlavha=Split (2017)|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=8 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200308230847/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html|sarlavha='Split' review: Shyamalan pits Anya Taylor-Joy against the multitalented James McAvoy|ish=[[Chicago Tribune]]|ism=Katie|muallif=Walsh|sana=19 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430143836/https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html}}</ref>. O'sha yili uning keyingi filmi Kori Finlining rejissyorlik debyuti "Toroughbreds ''"'' edi. Unda Olivia Kuk va Anton Yelchin o'zining so'nggi filmdagi rolida ishtirok etdi. Teylor-Joy giyohvand moddalar sotuvchisi bilan shartnoma asosida o'gay otasini o'ldirishni rejalashtirgan o'rta maktab o'quvchisi Lili rolini o'ynadi. 2017 yilgi Sundance kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi; ''IndieWire'dan'' Devid Erlix o'zining chiqishlarini "maftunkor" deb atadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/|sarlavha=Thoroughbred' Review: Anton Yelchin's Final Performance Highlights Cory Finley's Remarkable Debut — Sundance 2017|ish=[[IndieWire]]|ism=David|muallif=Ehrlich|sana=27 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=12 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210512004953/https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/}}</ref>. Uning 2017-yildagi uchinchi chiqishi Serxio G. Sanchesning qo‘rqinchli sirli ''Marrowbone'' bo‘lib, uning ansambli tanqidchilar maqtovga sazovor bo‘lgan; ''The Verge'' jurnalisti Tasha Robinson Teylor-Joy nomuvofiq xarakterga "uyatchan va jozibali iliqlik" olib kelganini yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror|sarlavha=Marrowbone is the kind of horror film that gets better with every viewing|ish=[[The Verge]]|ism=Tasha|muallif=Robinson|sana=19 April 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430142335/https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror}}</ref>. Teylor-Joy BAFTA Rising Star mukofotiga<ref name="baftanom">{{Yangiliklar manbasi |last=Shepard |first=Jack |date=5 January 2017 |title=Baftas 2017: Tom Holland, Ruth Negga, and Anya Taylor-Joy amongst nominees for Rising Star award |work=[[The Independent]] |location=London, England |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |url-status=live |access-date=24 August 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |archive-date=1 December 2017}}</ref> nomzod boʻldi va oʻsha yili [[Cannes film festivali|Kann kinofestivalida]] Trofe Chopard bilan taqdirlandi<ref name="chopard">{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 2017 |title=Chopard Names Trophy Award Winners |work=WWD |url=http://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004022619/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |archive-date=4 October 2018}}</ref>. 2017-yil dekabr oyida u Jessi Burtonning shu nomdagi romani asosidagi [[BBC One]] davri drama mini ''-'' serialida Petronella Oortman rolini o‘ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html|sarlavha=The Miniaturist review: A tense BBC period drama featuring an excellent Anya Taylor-Joy performance|ish=[[The Independent]]|ism=Jack|muallif=Shepherd|sana=26 December 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430153530/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html}}</ref> Teylor-Joy o‘zining Keysi Kuk rolini 2019-yilda Jeyms MakAvoy, [[Samuel L. Jackson|Samuel L. Jekson]] va Sara Polson ishtirokida paydo bo‘lgan “ <nowiki><i id="mw3A">Uzunmas</i></nowiki> ” film trilogiyasining yakuniy filmi “ ''[[Shisha (film, 2019)|Glass]]'' ” psixologik superqahramon filmida takrorladi. Bu butun dunyo bo'ylab 247 million dollar yig'ib, tijorat muvaffaqiyati bo'ldi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Glass (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=22 April 2019|arxivsana=20 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200320143535/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/}}</ref>, lekin avvalgisidan farqli o'laroq, turli xil baholarni oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/|sarlavha=Film Review: M. Night Shyamalan's 'Glass'|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|ism=Owen|muallif=Gleiberman|sana=9 January 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430161747/https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/}}</ref> O'sha yilning oxirida u " ''Sevgi, Antosha'' " hujjatli filmida uning marhum hamkasbi Anton Yelchinning hayoti va karerasi haqida paydo bo'ldi; va Xozierning "Dinner & Diatribes" qo'shig'i uchun klipida. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|ish=[[The Harvard Crimson]]|ism=Samantha J.|muallif=O'Connell|sana=2 April 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=7 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/|sarlavha=Sundance Film Review: 'Love, Antosha'|ism=Andrew|muallif=Barker|sana=30 January 2019|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=5 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190805061048/https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/}}</ref> Uning 2019-yildagi keyingi ikkita filmi {{Em dash}} " ''[[Playmobil: The Movie|Playmobil: Kino]]'' " animatsion musiqiy sarguzasht filmi va " ''Radioaktiv'' {{Em dash}} biografik drama filmi tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=4 January 2021|arxivsana=12 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201112012217/https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm|ish=[[Box Office Mojo]]|nashriyot=[[IMDb]]|kirish sanasi=2 March 2020|arxivsana=29 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190829103114/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=15 March 2021|arxivsana=3 August 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200803034040/https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=19 February 2021|arxivsana=13 December 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201213104118/https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/}}</ref> U, shuningdek, [[Netflix]] animatsion fantastik seriyasida Brea xarakterini ''"Qorong'u kristall: Qarshilik davri"'' ni ham ovozga qo'ydi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Milligan|ism=Mercees|sarlavha=72nd Emmy Awards: The Primetime Animation Nominees Are…|url=https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|nashriyot=[[Animation Magazine]]|kirish sanasi=30 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200728220410/https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|arxivsana=28 July 2020|sana=28 July 2020}}</ref> 2019-yildagi so‘nggi rolida u BBC One davri jinoyat dramasi ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' serialida Jina Greyning bosh rolini o‘ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Joins 'Peaky Blinders' Season 5; First-Look Photo|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Nancy|muallif=Tartaglione|sana=12 October 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430170236/https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/}}</ref> === Mashhurlikka ko'tarilish (2020 - hozirgi) === 2020-yilda Teylor-Joy [[Jane Austen|Jeyn Ostenning]] 1815-yilda yozilgan xuddi shu nomli romaniga moslashtirilgan Autumn de Wildening “Emma” rejissyorlik debyutida ''[[Emma (film)|Emma]]'' Vudxaus rolini o‘ynadi. Filmni ko‘zdan kechirar ekan, ''Rolling'' Stoundan Piter Travers Teylor-Joyni “cho‘g‘lanma” deb hisobladi <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-reviews/emma-movie-review-954272/|title='Emma' Review: An Austen Adaptation Tailored for Our Moment|first=Peter|last=Travers}}</ref> Teylor-Joy ''[[Yangi mutantlar|“Yangi mutantlar]]'' ” super qahramon qo‘rqinchli filmida rossiyalik mutant va sehrgar Illyana Rasputin/Magikni ham tasvirlagan. Dastlab u 2018-yilning aprel oyida chiqarilishi kerak edi, biroq bir qancha kechikishlarga duch keldi; u 2020 yilda chiqarilgan. <ref name="Aug2020release">{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 May 2020 |title=Disney Reschedules 'The New Mutants' & 'Ron's Gone Wrong' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200513173519/https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |archive-date=13 May 2020}}</ref> Teylor-Joy Netflix mini-serialida ''“Qirolichaning gambiti”'' filmida giyohvandlik va alkogolga qaramlik bilan kurashib, shaxmat olamining eng yuqori pog'onasiga ko'tarilgan yetim shaxmatchi [[Bet Harmon|Beth Harmon]] rolini o'ynadi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Thorne|ism=Will|sana=19 March 2019|sarlavha=Anya Taylor-Joy to Star in 'The Queen's Gambit' Limited Series at Netflix|url=https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/|kirish sanasi=23 October 2020|ish=Variety|arxivsana=2 May 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190502170057/https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/}}</ref> Serial va uning ijrosi keng tanqidlarga sazovor bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809|sarlavha=The Queen's Gambit: Miniseries (2020)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=23 October 2020|kirish sanasi=23 October 2020|arxivsana=27 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201027212034/https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809}}</ref> 2020-yil 23-noyabrda Netflix nashr etilganidan buyon 62 million xonadon tomonidan ko‘rilganini <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/|sarlavha='The Queen's Gambit' Scores as Netflix Most-Watched Scripted Limited Series to Date|ish=Variety|ism=Todd|muallif=Spangler|sana=23 November 2020|kirish sanasi=25 November 2020|iqtibos=The way Netflix reports viewing is based on the number of viewers who have watched at least two minutes of a piece of content, which is very different from how the TV industry measures audience|arxivsana=24 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201124124330/https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/}}</ref> e’lon qildi va uning “hozirgi kunga qadar eng katta ssenariyli cheklangan seriali”ga aylandi. <ref name="viewership">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|sarlavha='The Queen's Gambit' Becomes Netflix's Biggest Scripted Limited Series With 62M Checking Chess Drama|sana=23 November 2020|ism=Peter|muallif=White|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123161430/https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|arxivsana=23 November 2020|kirish sanasi=23 November 2020}}</ref> ''Entertainment Weekly'' xodimi Darren Franich Teylor-Joyning o'yinini "qorong'u maftunkor" deb atadi va u "sokin damlarda qanday ajoyib bo'lishini, raqibni mag'lub etganda qovoqlari torayishi va o'yin boshlanganda butun vujudi g'azablangan umidsizlikni jismonanlashtirishini" qayd etdi. unga qarshi." Xuddi shunday, ''[[Variety|Varetedan]]'' Karolin Framke uni "shunchalik magnitlanganki, u kameraning linzalariga qaraganida, uning chaqmoqdek porlashi uni kesib tashlash bilan tahdid qiladi". <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Framke |first=Caroline |date=21 October 2020 |title='The Queen's Gambit,' Starring a Magnetic Anya Taylor-Joy, Is a Shrewd Study of Genius: TV Review |work=Variety |url=https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |url-status=live |access-date=23 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201022210624/https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |archive-date=22 October 2020}}</ref> Teylor-Joy o'zining ijrosi uchun ko'plab maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, Oltin globus, Ekran aktyorlari gildiyasi va Tanqidchilar tanlovi televideniesi mukofoti . <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe|sarlavha=Checkmate: The Queen's Gambit's Anya Taylor-Joy Just Won Her First-Ever Golden Globe|ish=E! News|nashriyot=NBC Universal|sana=28 February 2021|muallif=Crist|ism=Allison|kirish sanasi=1 March 2021|arxivsana=1 March 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210301133504/https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=The Queen's Gambit Star Anya Taylor-Joy Adds SAG Award Win to Tally After Globes Victory|url=https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/|kirish sanasi=5 April 2021|ish=PEOPLE.com|arxivsana=5 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210405013311/https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/}}</ref> 2020-yilda u navbatdagi rejissyor Eoin Makkenning Rob Doylning shu nomdagi romani asosida suratga olingan “ ''Bu yerda yigitlar'' ” dramatik filmida suratga tushdi; u 2021 yil aprelgacha chiqarilmadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/|sarlavha=Anya Taylor-Joy, 'Game Of Thrones' Dean-Charles Chapman, Finn Cole To Star In 'Here Are The Young Men'|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=3 August 2018|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=24 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200724223308/https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/}}</ref> 2021-yilda u Edgar Raytning 2021-yil oktabr oyida chiqqan “Sohoda ''kecha tun'' ” psixologik qo‘rqinchli filmida rol o‘ynadi. <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/anya-taylor-joy-star-edgar-wrights-last-night-soho-1182487|title=Anya Taylor-Joy to Star in Edgar Wright Horror Thriller 'Last Night in Soho'|date=4 February 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|sarlavha='Last Night in Soho' Will Begin Filming May 20 in London, England|ish=The GWW|sana=9 March 2019|kirish sanasi=21 March 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327161519/https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|arxivsana=27 March 2019}}</ref> Filmda u Petula Klark qo'shig'ining " Downtown " versiyasini ijro etadi; Teylor-Joy qo'shiqni ovoz yozish studiyasida xarakterga ega bo'lmagan holda ijro etayotgani haqidagi musiqiy video filmning chiqishiga to'g'ri keldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M|sarlavha="Downtown (Downtempo)" performed by Anya Taylor-Joy - Official Music Video - Last Night in Soho|ish=[[YouTube]]|muallif=Focus Features|sana=20 October 2021|kirish sanasi=31 January 2022|arxivsana=20 October 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211020215837/https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M}}</ref> 2022-yilda Teylor-Joy kinorejissyor Robert Eggers bilan ''“Shimoliy'' odam” tarixiy dostonidagi bosh rol uchun yana birlashdi, bu “10-asr boshida Islandiyada boʻlib oʻtgan Vikinglar qasos dostoni” deb taʼriflangan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=N'Duka|ism=Amanda|sana=16 October 2019|sarlavha=Nicole Kidman, Alexander Skarsgård, Anya Taylor-Joy, Bill Skarsgård, Willem Dafoe In Talks To Lead 'The Northman' From Robert Eggers|url=https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/|kirish sanasi=16 April 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivsana=17 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200917141111/https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/}}</ref> Film 2022-yil 22-aprelda ijobiy tanqidlarga uchragan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Campbell|ism=Christopher|url=https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|sarlavha=The Northman First Reviews: Bold, Unflinching, Visually Breathtaking|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220425034014/https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|arxivsana=25 April 2022}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Murray|ism=Tom|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|sarlavha=The Northman review roundup: What the critics are saying about Robert Eggers' bloody viking epic|ish=[[The Independent]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220416172632/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|arxivsana=16 April 2022}}</ref> ==== Kelgusi loyihalar ==== [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_España,_02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg/170px-Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg|thumb| Teylor-Joyning ko'zlari, sochlari, kubik kamonlari va transatlantik aksenti ommaviy axborot vositalari tomonidan uning savdo belgisi sifatida ta'kidlangan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book|sarlavha=Every time Anya Taylor-Joy slayed her hair and makeup|ish=[[Glamour (magazine)|Glamour]]|ism=Elle|muallif=Turner|sana=21 April 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430111106/https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix|sarlavha=The Queen's Gambit beauty debate, explained|ish=[[Vox Media]]|ism=Constance|muallif=Grady|sana=7 January 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=9 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210209203700/https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix}}</ref>]] Teylor-Joy Devid O. Rasselning 2022 yil noyabr oyida chiqishi rejalashtirilgan ''Amsterdam'' davri filmida paydo bo'ladi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ryan|ism=Patrick|url=https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|sarlavha=Taylor Swift brings the waterworks with Chris Rock in 'Amsterdam' film|ish=[[USA Today]]|sana=27 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220428045436/https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|arxivsana=28 April 2022}}</ref> U "Maqssiz ''Maks: G'azabli yo'l'' " filmidagi ''"Furiosa"'' filmidagi titul qahramonni tasvirlash uchun mo'ljallangan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 October 2020 |title='Mad Max' Spinoff 'Furiosa' In The Works At Warners With George Miller Directing & Anya Taylor-Joy In Title Role; Chris Hemsworth & Yahya Abdul-Mateen II Along For Ride |work=Deadline Hollywood |url=https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |url-status=live |access-date=13 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201013175626/https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |archive-date=13 October 2020}}</ref> 2017 yildan beri Teylor-Joy Robert Eggersning FW Murnauning ''Nosferatu remeykidagi'' bosh rolga qo'shildi. <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2017/film/news/split-anya-taylor-joy-reteams-with-witch-director-on-nosferatu-remake-1202527484/|title='Split' Star Anya Taylor-Joy Reteams With 'Witch' Director on 'Nosferatu' Remake (EXCLUSIVE)|first=Justin|last=Kroll}}</ref> O'sha yili u ''"Dengiz o'zgarishi'' " dramatik filmida ham ishtirok etdi. <ref>{{Jurnal manbasi|first=Scott|last=Roxborough|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/berlin-anya-taylor-joy-circling-sea-change-974755|title=Berlin: Anya Taylor-Joy Circling 'The Sea Change'}}</ref> 2020-yil dekabr oyida ''“Qirolichaning gambiti”'' filmining yozuvchi-rejissyori Skott Frank [[Vladimir Nabokov|Vladimir Nabokovning]] Teylor-Joy bosh rolini ijro etgan ''“Qorong‘udagi kulgi'' ” romanining moslashuvini suratga olishdan umidvor ekanligini ma’lum qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lattanzio |first=Ryan |date=7 December 2020 |title=After 'Queen's Gambit,' Anya Taylor-Joy and Scott Frank Reuniting for Nabokov Adaptation |work=[[IndieWire]] |url=https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |url-status=live |access-date=8 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210122192234/https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |archive-date=22 January 2021}}</ref> 2021-yil sentabrida u Aaron Horvat va Maykl Yelenichning 2023-yil 7-aprelda chiqishi moʻljallangan “ [[Nomsiz Mario filmi|Mario” animatsion filmida]] shaftoli shaftolining ovozi sifatida ishtirok etishi eʼlon qilindi <ref name="D'Alessandro">{{Veb manbasi|muallif=D'Alessandro|ism=Anthony|sana=23 September 2021|sarlavha=Super Mario Bros. Animated Pic Sets Cast: Chris Pratt As Mario, Charlie Day As Luigi, Anya Taylor-Joy As Princess Peach & More|url=https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447|ish=[[Deadline Hollywood]]|kirish sanasi=23 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210923225946/https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447/|arxivsana=23 September 2021}}</ref> == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFC" |</img> | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Eslatmalar |- ! scope="row" | 2015 yil | data-sort-value="Witch, The" | ''Jodugar'' | Tomasin | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2016 yil | ''Morgan'' | Morgan | |- | ''Barri'' | Sharlotta Baughman | |- | ''Split'' | Keysi Kuk | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2017 yil | ''Suyak suyagi'' | Allie | |- | ''Sof zotlar'' | Lili Reynolds | |- ! scope="row" | 2018 | ''Crossmaglen'' | Ana | Qisqa film |- ! rowspan="4" scope="row" | 2019 | ''[[Shisha (film, 2019)|Shisha]]'' | Keysi Kuk | |- | ''Sevgi, Antosha'' | O'zi | Hujjatli film |- | ''[[Playmobil: The Movie|Playmobil: Kino]]'' | Marla Brenner | Jonli va ovozli rollar |- | ''Radioaktiv'' | [[Irène Joliot-Curie|Irene Curie]] | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2020 | ''[[Emma (film)|Emma]]'' | Emma Vudxaus | |- | ''Mana Yoshlar'' | Jen | |- | data-sort-value="New Mutants, The" | ''[[Yangi mutantlar]]'' | Illyana Rasputin / Magik | |- ! scope="row" | 2021 yil | ''Sohoda oxirgi kecha'' | Sandie | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2022 | data-sort-value="Northman, The" | ''Shimoliy odam'' | Olga | |- | style="background:#FFC" | ''Amsterdam''</img> | TBA | Post-ishlab chiqarish |- | data-sort-value="Menu, The" style="background:#FFC" | ''Menyu''</img> | Margot | Post-ishlab chiqarish |- ! scope="row" | 2023 yil | style="background:#FFC" | [[Nomsiz Mario filmi|Nomsiz ''Mario'' film]]</img> | Malika shaftoli (ovozli) | Post-ishlab chiqarish |- ! scope="row" | 2024 yil | style="background:#FFC" | ''Furiosa''</img> | [[Furiosa]] | Suratga olish |-! scope=row {{TBA}} | style="background:#FFC" | ''Zulmatda kulgi''</img> | TBA | Oldindan ishlab chiqarish |} === Televizion === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2014 yil | ''Urinish'' | Filippa Kollinz-Devidson | Epizod: "Noktyurn" | style="text-align:center" | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2015 yil | ''Viking qidiruvi'' | Mani | [[Televizion film]] | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Viking Quest – review - cast and crew, movie star rating and where...|url=https://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160329083258/http://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|ish=[[Radio Times]]|arxivsana=29 March 2016}}</ref> |- | ''Atlantis'' | Kassandra | 5 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Bundel|ism=Ani|sana=25 November 2020|sarlavha=11 Shows & Movies Starring Anya Taylor-Joy To Watch After 'The Queen's Gambit'|url=https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|ish=[[Elite Daily]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201126054703/https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|arxivsana=26 November 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2017 yil | data-sort-value="Miniaturist, The" | ''Miniatyurachi'' | Petronella "Nella" Brandt | 3 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gilbert|ism=Matthew|sana=5 January 2021|sarlavha=Another Anya Taylor-Joy performance to enjoy in 'The Miniaturist'|url=https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|ish=[[The Boston Globe]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210201060642/https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|arxivsana=1 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2019–2022 | ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' | Jina Grey | 5 va 6 seriyalar | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=Peaky Blinders season 5 trailer rolls out Sam Claflin, Anya Taylor-Joy|url=https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | data-sort-value="Dark Crystal: Age of Resistance, The" | ''Qorong'u kristall: qarshilik davri'' | Brea (ovoz) | 10 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Renfro|ism=Kim|sana=3 September 2019|sarlavha=Here's what the cast of 'The Dark Crystal: Age of Resistance' looks like in real life|url=https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|ish=[[Insider Inc.]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210213033000/https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|arxivsana=13 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2020 | data-sort-value="Queen's Gambit, The" | ''Qirolichaning gambiti'' | [[Bet Harmon]] | 7 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=The Fatal Flaw of "The Queen's Gambit"|url=https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit}}</ref> |- ! scope="row" | 2021 yil | ''Shanba kechasi jonli'' | O'zi (mezbon) | Epizod: "Anya Teylor-Joy/ Lil Nas X " | style="text-align:center" | <ref>{{Cite tweet|user=nbcsnl|title=Your final guests of season 46!|access-date=23 May 2021}}</ref> |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rassom ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2015 yil | "Qizil lablar ( [[Skrillex]] remix)" | GTA (Sem Bruno ishtirokida) | Qiz | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|first=Daniel|last=Kreps|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/watch-skrillexs-epic-nightmarish-red-lips-video-51709|title=Watch Skrillex's Epic, Nightmarish 'Red Lips' Video}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | "Kechki ovqat va diatribes" | Xozier | Xotin | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=O'Connell|ism=Samantha J.|sana=2 April 2019|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|arxivsana=7 November 2020}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == Teylor-Joy bir qancha maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, eng yaxshi yangi aktyor uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi va 2016 yilda yosh aktyor tomonidan eng yaxshi ijro uchun Saturn mukofotiga nomzod bo'ldi, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=Empire|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 January 2018|sarlavha=The Academy of Science Fiction Fantasy and Horror Films|url=http://www.saturnawards.org/|kirish sanasi=20 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180115020013/http://www.saturnawards.org/|arxivsana=15 January 2018}}</ref> BAFTA Rising Star mukofotiga nomzod bo'ldi va g'olib bo'ldi. 2017-yilda Trofe Chopard, <ref>{{Veb manbasi|sana=5 January 2017|sarlavha=Tom Holland and Ruth Negga lead nominees for Bafta Rising Star award|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html|kirish sanasi=20 August 2021|ish=[[The Independent]]|arxivsana=1 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Foreman|ism=Katya|sana=21 May 2017|sarlavha=2017 Cannes Film Festival: Chopard Names Trophy Award Winners|url=https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=WWD|arxivsana=3 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211103104551/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/}}</ref> va eng yaxshi aktrisa – miniserial yoki televideniye filmi uchun Oltin globus mukofotini, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy|url=https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy|ish=Golden Globes|kirish sanasi=13 July 2021|arxivsana=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185225/https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy}}</ref> Film/miniserialdagi eng yaxshi ayol roli uchun tanqidchilar tanlovi televideniesi mukofoti va kino aktyorlari gildiyasi mukofoti 2021-yilda telefilm yoki mini-serialdagi eng yaxshi aktrisa <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gonzalez |first=Sandra |date=4 April 2021 |title=SAG Awards: See the full list of winners |work=CNN |url=https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |url-status=live |access-date=13 July 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210713191544/https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |archive-date=13 July 2021}}</ref> . == Tashqi havolalar == {{Commons turkum}} * {{IMDbda kishi|5896355|Anya Taylor-Joy}} <nowiki> [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> <references group="lower-alpha" /> swvzk4502nba5yxrldfqcj0vmyrmzdr 2725898 2725882 2022-07-30T17:27:11Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Anya Taylor-Joy|portret=Anya Taylor-Joy by Patrick Lovell, January 2019.jpg|tavsif=Taylor-Joy 2019-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Anya-Josephine Marie Taylor-Joy|tavallud sanasi={{Birth date and age|1996|4|16|df=y}}|tavallud joyi=[[Miami|Miami, Florida]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|fuqaroligi=🇬🇧 Birlashgan Qirollik 🇺🇲 Qo'shma Shtatlar|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=2013-yildan hozirgacha}} [[Category:Articles with hCards]] '''Anya-Josephine Marie Taylor-Joy''' ({{IPAc-en|'|æ|n|j|ə}} {{Respell|ANN|yə}}<ref name="detroitnews">{{Yangiliklar manbasi |last=Graham |first=Adam |date=8 March 2018 |title='Thoroughbreds' star Anya Taylor-Joy's life a whirlwind |work=The Detroit News |url=https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |url-status=live |access-date=10 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190328232234/https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |archive-date=28 March 2019}}</ref>; 1996-yil 16-aprelda tugʻilgan) — aktrisa. U Primetime Emmy mukofotiga nomzod bo'lishdan tashqari, [[Oltin globus|Oltin globus mukofoti]] va [[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild]] mukofotini o'z ichiga olgan bir nechta mukofotlarni qo'lga kiritdi. 2021-yilda u ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining "Kelajakni shakllantirayotgan rivojlanayotgan liderlar" [[Time 100|100 Next]] ro'yxatiga kiritilgan. [[Mayami|Mayamida]] tug'ilib, [[Buenos Ayres|Buenos-Ayres]] va [[London|Londonda]] o'sgan Taylor-Joy 16 yoshida aktyorlik karyerasini davom ettirish uchun maktabni tark etdi. Kichkina televizion rollardan so'ng u ''"The Witch"'' (2015) dahshatli filmida bosh rolni ijro etib, filmdagi debyutini qildi. U "''Split''" (2016) qo'rqinchli filmida va uning davomi "[[Shisha (film, 2019)|''Glass'']]" (2019) va "''Toroughbreds"'' (2017) qora komediyasida rol o'ynadi. U [[2017 Cannes film festivali|2017-yilda Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard sovrinini qo'lga kiritdi. O'shandan beri Taylor-Joy "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' (2019–2022) teleserialining beshinchi va oltinchi seriyalarida rol o'ynagan va Oltin globus nominatsiyasiga sazovor bo'lgan "[[Emma (film)|Emma]]" (2020) davriy dramasida Emma Woodhouse rolini o'ynagan. Oʻsha yili u [[Netflix]] mini-seriali ''“The Queen's Gambit”'' (2020)dagi [[Bet Harmon]] rolini ijro etgani uchun tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻldi va bir qancha mukofotlarni, jumladan, Oltin globus va Screen Actors Guild mukofotini qoʻlga kiritdi. == Yoshlik == Teylor-Joy 1996-yil 16-aprelda [[Florida|Florida shtatining]] [[Mayami]] shahrida sobiq [[Britaniya imperiyasi ordeni|bankir]]<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 June 1998 |title=Supplement to The London Gazette |publisher=The Gazette |url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |url-status=live |access-date=5 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200904092425/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |archive-date=4 September 2020 |ref=Dennis Alan Taylor}}</ref> Dennis Alan Teylor va psixolog Jennifer Marina Joy oilasida tug‘ilgan. Uning so'zlariga ko'ra, uning Mayamida tug'ilishi "o'yin-kulgi" edi, chunki ota-onasi o'sha paytda shaharda dam olishgan; tug'ilgan joyi tufayli, u mamlakatning ''jus soli'' fuqarolik qonuni tufayli Amerika fuqaroligiga ega<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy Is Ready for Her Close-Up|muallif=Jones|ism=Nathan|ish=[[Vulture (website)|Vulture]]|sana=14 March 2018|kirish sanasi=2 July 2021|arxivsana=19 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210419035525/https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html}}</ref>. Uning otasi ingliz va shotlandiyalik argentinalik, ingliz otasining o'g'li va anglo-argentinalik ona<ref name="hollywoodrep">{{Veb manbasi|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|sarlavha='The Witch' Breakout Anya Taylor-Joy Goes From Ballet to Studio Thrillers|muallif=Ford|ism=Rebecca|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=18 February 2016|kirish sanasi=12 February 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170207062812/http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|arxivsana=7 February 2017}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Florsheim |first=Lane |date=6 November 2020 |title=Anya Taylor-Joy on 'The Queen's Gambit' and Dancing at the End of the Pandemic |work=[[The Wall Street Journal]] |url=https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |url-status=live |access-date=15 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201115013104/https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |archive-date=15 November 2020 |issn=0099-9660}}</ref> <ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Uning onasi [[Zambiya|Zambiyada]] ingliz diplomati otasi Devid Joy va [[Barselona|Barselonalik]] ispaniyalik onasi oilasida tug'ilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 March 2021 |title=The Spanish family of Anya, the actress of Gambito de Dama: her grandmother's shop in Zaragoza |work=The Canadian News |url=https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |url-status=live |access-date=7 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308064020/https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |archive-date=8 March 2021}}</ref>. U olti aka-ukaning eng kichigi, ulardan to‘rt nafari otasining oldingi nikohidan<ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Teylor-Joy oilasi bilan Buenos-Ayresda yashagan va olti yoshiga qadar Northlands maktabida o‘qigan, oila Londonning Viktoriya hududiga ko‘chib o‘tgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html|sarlavha=Tiene 24 años Intimidades de la infancia argentina de Anya Taylor-Joy, la protagonista de Gambito de dama|ish=[[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]]|ism=Patricio|muallif=Féminis|sana=5 December 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=23 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210523225436/https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html}}</ref>. U ispan va ingliz tillarini yaxshi biladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|sarlavha=La frase de Anya Taylor-Joy sobre la Argentina que volvió locos a sus fanáticos|ish=La Nación|til=Spanish|sana=8 September 2021|kirish sanasi=9 September 2021|arxivsana=9 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210909175541/https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/}}</ref> <ref name="standard" /> <ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Teylor-Joy bu harakatni "travmatik" deb bildi va Argentinaga qaytish umidida ingliz tilini o'rganishdan bosh tortdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/|sarlavha=The Witch's Anya Taylor-Joy Casts a Spell: 5 Things to Know About the Rising Star|ish=[[People (magazine)|People]]|ism=Jodi|muallif=Guglielmi|sana=22 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=28 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210428192224/https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/}}</ref>. U Hill Houseda ta'lim olgan va Queen's Gate maktabida o'qigan va maktab spektakllarida ishtirok etgan. U 16 yoshida maktabni tark etdi, bunga o'z o'quvchilarining haqoratini ko'rsatdi; u esladi: {{Quote|Argentina is all green and I had horses and animals everywhere. All of a sudden I was in a big city and didn't speak the language. I didn't really feel like I fit in anywhere. I was too English to be Argentine, too Argentine to be English, too American to be anything. The kids just didn't understand me in any shape or form. I used to get locked in lockers. I spent a lot of time in school crying in bathrooms.<ref name="standard" />}} Teylor-Joy dastlab raqs bilan shug'ullangan, 15 yoshgacha balet bilan shug'ullangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy: 12 Facts About the Captivating Star of 'The Queen's Gambit'|url=https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|ish=Hollywood Insider|sana=7 December 2020|arxivsana=3 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210803183324/https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|kirish sanasi=2 December 2021}}</ref>. 17 yoshida u Storm Management asoschisi Sara Dukas tomonidan itini Londonning Knightsbridge shahridagi Harrods do'koni oldida sayr qilayotganida model sifatida kuzatilgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|sarlavha=anya taylor-joy thought legendary model scout was stalking her|sana=28 March 2016|ish=I-d.vice.com|kirish sanasi=29 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171229232242/https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|arxivsana=29 December 2017}}</ref>. == Karyera == === Dastlabki ish va yutuq (2013–2019) === Teylor-Joy 2014-yilgi dahshatli komediya ''Vampirlar akademiyasidagi'' birinchi aktyorlik rolining yakuniy qismidan olib tashlandi, uning roli noma'lum qoldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Says She's Too Weird-Looking To Be A Movie Star|ish=We Got This Covered|ism=Scott|muallif=Campbell|sana=29 November 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115514/https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/}}</ref>  U Filippa Kollinz-Devidson detektiv drama seriyasi ''Endeavour'' epizodida o'zining televizion debyutini qildi va bu 2015-yilgi " ''Atlantis'' " fantastik-sarguzasht drama seriyasining ko'p epizodli yoyida paydo bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/|sarlavha=Anya Taylor-Joy:The Queen's Gambit Star's Meteoric Rise|ish=[[Den of Geek]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/}}</ref>. Uning yutuq roli Robert Eggers rejissyori tomonidan suratga olingan ''"Jodugar'' " nomli qo'rqinchli badiiy film bo'lib, u [[Yangi angliya|Nyu-England]] fermasidan tashqari o'rmonda yovuzlik kuchlariga duch kelgan Puritan oilasi haqida hikoya qiladi. Uning premyerasi 2015-yilda Sundans kinofestivalida bo‘lib o‘tdi va tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi va Teylor-Joyning ijrosi yuqori baholandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/|sarlavha=The Witch Mines the Quiet Terror of the Unknown|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=19 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/}}</ref>. ''The New Yorker gazetasi muxbiri'' Entoni Leyn shunday deb yozgan edi: “Teylor-Joy bu rolda hayratlanarli, uning katta ko‘zlaridagi beg‘uborligi hiyla-nayrang ipi bilan o‘ralgan – bu uning tez aqli, zukko va qiziquvchan qizga xos bo‘lmagani yoki ba’zi bir yiqilib qolganligidan dalolat beradi. maqsad." Film tijoriy muvaffaqiyatga erishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm|sarlavha=The Witch (2016)|ish=Box Office Mojo|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=31 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731042837/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm}}</ref> va u eng yaxshi aktyor uchun Gotham Independent Film mukofotini va Eng yaxshi yangi kelgan ayol uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Erbland|ism=Kate|sarlavha=Gotham Awards 2016: Complete Winners List|url=http://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/|ish=IndieWire|kirish sanasi=24 July 2020|sana=28 November 2016|arxivsana=18 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200918100505/https://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|ish=Empire|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref>. [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg/180px-Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|thumb| Teylor-Joy 2018-yilgi [[San Diego Comic-Con|San-Diego komikslarida]]]] Keyingi yili Teylor-Joy Lyuk Skottning " ''Morgan'' " ilmiy-fantastik qo'rqinchli filmida bosh qahramon rolini o'ynadi. Bu salbiy baholarga sazovor bo'ldi va tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi, ammo ''But Michiganlik'' Jon Serba "Teylor-Joy bizni begunoh qizcha va o'lik ko'zli yovuzlik o'rtasida qattiq tebranadigan spektakl bilan qurolsizlantiradi", deb yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html|sarlavha='Morgan' movie review: Anya Taylor-Joy gives derivative sci-fi a malevolent boost|ish=[[Booth Newspapers]]|ism=John|muallif=Serba|sana=3 September 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430124319/https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html}}</ref>. U keyingi dramatik filmda rol o'ynadi ''Barri'', 1981 yilda [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] birinchi yilida yosh [[Barack Obama|Barak Obamaga]] e'tibor qaratdi; 2016 yil Toronto xalqaro kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/|sarlavha=Barry Is an Obama Biopic for an Uneasy Moment|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=15 December 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430125920/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/}}</ref>. U shuningdek, [[Skrillex|Skrillexning]] GTA ning ''Red Lips'' qo'shig'ining remiksi uchun musiqiy videoda paydo bo'ldi. 2016 yilda u M. Night Shyamalanning ''Split'' filmida [[James McAvoy|Jeyms MakAvoyga]] qarama-qarshi rol o'ynagan va u erda bir nechta xarakterga ega bo'lgan erkak (MakEvoy) tomonidan o'g'irlab ketilgan o'smir qiz Keysi Kuk rolini o'ynagan. Bu tijoriy muvaffaqiyat bo'lib, 9 million dollarlik byudjetda 278,5 million dollar yig'di<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/|sarlavha=Split (2017)|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=8 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200308230847/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html|sarlavha='Split' review: Shyamalan pits Anya Taylor-Joy against the multitalented James McAvoy|ish=[[Chicago Tribune]]|ism=Katie|muallif=Walsh|sana=19 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430143836/https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html}}</ref>. O'sha yili uning keyingi filmi Kori Finlining rejissyorlik debyuti "Toroughbreds ''"'' edi. Unda Olivia Kuk va Anton Yelchin o'zining so'nggi filmdagi rolida ishtirok etdi. Teylor-Joy giyohvand moddalar sotuvchisi bilan shartnoma asosida o'gay otasini o'ldirishni rejalashtirgan o'rta maktab o'quvchisi Lili rolini o'ynadi. 2017 yilgi Sundance kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi; ''IndieWire'dan'' Devid Erlix o'zining chiqishlarini "maftunkor" deb atadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/|sarlavha=Thoroughbred' Review: Anton Yelchin's Final Performance Highlights Cory Finley's Remarkable Debut — Sundance 2017|ish=[[IndieWire]]|ism=David|muallif=Ehrlich|sana=27 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=12 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210512004953/https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/}}</ref>. Uning 2017-yildagi uchinchi chiqishi Serxio G. Sanchesning qo‘rqinchli sirli ''Marrowbone'' bo‘lib, uning ansambli tanqidchilar maqtovga sazovor bo‘lgan; ''The Verge'' jurnalisti Tasha Robinson Teylor-Joy nomuvofiq xarakterga "uyatchan va jozibali iliqlik" olib kelganini yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror|sarlavha=Marrowbone is the kind of horror film that gets better with every viewing|ish=[[The Verge]]|ism=Tasha|muallif=Robinson|sana=19 April 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430142335/https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror}}</ref>. Teylor-Joy BAFTA Rising Star mukofotiga<ref name="baftanom">{{Yangiliklar manbasi |last=Shepard |first=Jack |date=5 January 2017 |title=Baftas 2017: Tom Holland, Ruth Negga, and Anya Taylor-Joy amongst nominees for Rising Star award |work=[[The Independent]] |location=London, England |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |url-status=live |access-date=24 August 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |archive-date=1 December 2017}}</ref> nomzod boʻldi va oʻsha yili [[Cannes film festivali|Kann kinofestivalida]] Trofe Chopard bilan taqdirlandi<ref name="chopard">{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 2017 |title=Chopard Names Trophy Award Winners |work=WWD |url=http://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004022619/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |archive-date=4 October 2018}}</ref>. 2017-yil dekabr oyida u Jessi Burtonning shu nomdagi romani asosidagi [[BBC One]] davri drama mini ''-'' serialida Petronella Oortman rolini o‘ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html|sarlavha=The Miniaturist review: A tense BBC period drama featuring an excellent Anya Taylor-Joy performance|ish=[[The Independent]]|ism=Jack|muallif=Shepherd|sana=26 December 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430153530/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html}}</ref> Teylor-Joy o‘zining Keysi Kuk rolini 2019-yilda Jeyms MakAvoy, [[Samuel L. Jackson|Samuel L. Jekson]] va Sara Polson ishtirokida paydo bo‘lgan “ <nowiki><i id="mw3A">Uzunmas</i></nowiki> ” film trilogiyasining yakuniy filmi “ ''[[Shisha (film, 2019)|Glass]]'' ” psixologik superqahramon filmida takrorladi. Bu butun dunyo bo'ylab 247 million dollar yig'ib, tijorat muvaffaqiyati bo'ldi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Glass (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=22 April 2019|arxivsana=20 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200320143535/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/}}</ref>, lekin avvalgisidan farqli o'laroq, turli xil baholarni oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/|sarlavha=Film Review: M. Night Shyamalan's 'Glass'|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|ism=Owen|muallif=Gleiberman|sana=9 January 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430161747/https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/}}</ref> O'sha yilning oxirida u " ''Sevgi, Antosha'' " hujjatli filmida uning marhum hamkasbi Anton Yelchinning hayoti va karerasi haqida paydo bo'ldi; va Xozierning "Dinner & Diatribes" qo'shig'i uchun klipida. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|ish=[[The Harvard Crimson]]|ism=Samantha J.|muallif=O'Connell|sana=2 April 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=7 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/|sarlavha=Sundance Film Review: 'Love, Antosha'|ism=Andrew|muallif=Barker|sana=30 January 2019|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=5 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190805061048/https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/}}</ref> Uning 2019-yildagi keyingi ikkita filmi {{Em dash}} " ''[[Playmobil: The Movie|Playmobil: Kino]]'' " animatsion musiqiy sarguzasht filmi va " ''Radioaktiv'' {{Em dash}} biografik drama filmi tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=4 January 2021|arxivsana=12 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201112012217/https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm|ish=[[Box Office Mojo]]|nashriyot=[[IMDb]]|kirish sanasi=2 March 2020|arxivsana=29 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190829103114/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=15 March 2021|arxivsana=3 August 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200803034040/https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=19 February 2021|arxivsana=13 December 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201213104118/https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/}}</ref> U, shuningdek, [[Netflix]] animatsion fantastik seriyasida Brea xarakterini ''"Qorong'u kristall: Qarshilik davri"'' ni ham ovozga qo'ydi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Milligan|ism=Mercees|sarlavha=72nd Emmy Awards: The Primetime Animation Nominees Are…|url=https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|nashriyot=[[Animation Magazine]]|kirish sanasi=30 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200728220410/https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|arxivsana=28 July 2020|sana=28 July 2020}}</ref> 2019-yildagi so‘nggi rolida u BBC One davri jinoyat dramasi ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' serialida Jina Greyning bosh rolini o‘ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Joins 'Peaky Blinders' Season 5; First-Look Photo|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Nancy|muallif=Tartaglione|sana=12 October 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430170236/https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/}}</ref> === Mashhurlikka ko'tarilish (2020 - hozirgi) === 2020-yilda Teylor-Joy [[Jane Austen|Jeyn Ostenning]] 1815-yilda yozilgan xuddi shu nomli romaniga moslashtirilgan Autumn de Wildening “Emma” rejissyorlik debyutida ''[[Emma (film)|Emma]]'' Vudxaus rolini o‘ynadi. Filmni ko‘zdan kechirar ekan, ''Rolling'' Stoundan Piter Travers Teylor-Joyni “cho‘g‘lanma” deb hisobladi <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-reviews/emma-movie-review-954272/|title='Emma' Review: An Austen Adaptation Tailored for Our Moment|first=Peter|last=Travers}}</ref> Teylor-Joy ''[[Yangi mutantlar|“Yangi mutantlar]]'' ” super qahramon qo‘rqinchli filmida rossiyalik mutant va sehrgar Illyana Rasputin/Magikni ham tasvirlagan. Dastlab u 2018-yilning aprel oyida chiqarilishi kerak edi, biroq bir qancha kechikishlarga duch keldi; u 2020 yilda chiqarilgan. <ref name="Aug2020release">{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 May 2020 |title=Disney Reschedules 'The New Mutants' & 'Ron's Gone Wrong' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200513173519/https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |archive-date=13 May 2020}}</ref> Teylor-Joy Netflix mini-serialida ''“Qirolichaning gambiti”'' filmida giyohvandlik va alkogolga qaramlik bilan kurashib, shaxmat olamining eng yuqori pog'onasiga ko'tarilgan yetim shaxmatchi [[Bet Harmon|Beth Harmon]] rolini o'ynadi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Thorne|ism=Will|sana=19 March 2019|sarlavha=Anya Taylor-Joy to Star in 'The Queen's Gambit' Limited Series at Netflix|url=https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/|kirish sanasi=23 October 2020|ish=Variety|arxivsana=2 May 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190502170057/https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/}}</ref> Serial va uning ijrosi keng tanqidlarga sazovor bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809|sarlavha=The Queen's Gambit: Miniseries (2020)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=23 October 2020|kirish sanasi=23 October 2020|arxivsana=27 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201027212034/https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809}}</ref> 2020-yil 23-noyabrda Netflix nashr etilganidan buyon 62 million xonadon tomonidan ko‘rilganini <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/|sarlavha='The Queen's Gambit' Scores as Netflix Most-Watched Scripted Limited Series to Date|ish=Variety|ism=Todd|muallif=Spangler|sana=23 November 2020|kirish sanasi=25 November 2020|iqtibos=The way Netflix reports viewing is based on the number of viewers who have watched at least two minutes of a piece of content, which is very different from how the TV industry measures audience|arxivsana=24 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201124124330/https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/}}</ref> e’lon qildi va uning “hozirgi kunga qadar eng katta ssenariyli cheklangan seriali”ga aylandi. <ref name="viewership">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|sarlavha='The Queen's Gambit' Becomes Netflix's Biggest Scripted Limited Series With 62M Checking Chess Drama|sana=23 November 2020|ism=Peter|muallif=White|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123161430/https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|arxivsana=23 November 2020|kirish sanasi=23 November 2020}}</ref> ''Entertainment Weekly'' xodimi Darren Franich Teylor-Joyning o'yinini "qorong'u maftunkor" deb atadi va u "sokin damlarda qanday ajoyib bo'lishini, raqibni mag'lub etganda qovoqlari torayishi va o'yin boshlanganda butun vujudi g'azablangan umidsizlikni jismonanlashtirishini" qayd etdi. unga qarshi." Xuddi shunday, ''[[Variety|Varetedan]]'' Karolin Framke uni "shunchalik magnitlanganki, u kameraning linzalariga qaraganida, uning chaqmoqdek porlashi uni kesib tashlash bilan tahdid qiladi". <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Framke |first=Caroline |date=21 October 2020 |title='The Queen's Gambit,' Starring a Magnetic Anya Taylor-Joy, Is a Shrewd Study of Genius: TV Review |work=Variety |url=https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |url-status=live |access-date=23 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201022210624/https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |archive-date=22 October 2020}}</ref> Teylor-Joy o'zining ijrosi uchun ko'plab maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, Oltin globus, Ekran aktyorlari gildiyasi va Tanqidchilar tanlovi televideniesi mukofoti . <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe|sarlavha=Checkmate: The Queen's Gambit's Anya Taylor-Joy Just Won Her First-Ever Golden Globe|ish=E! News|nashriyot=NBC Universal|sana=28 February 2021|muallif=Crist|ism=Allison|kirish sanasi=1 March 2021|arxivsana=1 March 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210301133504/https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=The Queen's Gambit Star Anya Taylor-Joy Adds SAG Award Win to Tally After Globes Victory|url=https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/|kirish sanasi=5 April 2021|ish=PEOPLE.com|arxivsana=5 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210405013311/https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/}}</ref> 2020-yilda u navbatdagi rejissyor Eoin Makkenning Rob Doylning shu nomdagi romani asosida suratga olingan “ ''Bu yerda yigitlar'' ” dramatik filmida suratga tushdi; u 2021 yil aprelgacha chiqarilmadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/|sarlavha=Anya Taylor-Joy, 'Game Of Thrones' Dean-Charles Chapman, Finn Cole To Star In 'Here Are The Young Men'|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=3 August 2018|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=24 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200724223308/https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/}}</ref> 2021-yilda u Edgar Raytning 2021-yil oktabr oyida chiqqan “Sohoda ''kecha tun'' ” psixologik qo‘rqinchli filmida rol o‘ynadi. <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/anya-taylor-joy-star-edgar-wrights-last-night-soho-1182487|title=Anya Taylor-Joy to Star in Edgar Wright Horror Thriller 'Last Night in Soho'|date=4 February 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|sarlavha='Last Night in Soho' Will Begin Filming May 20 in London, England|ish=The GWW|sana=9 March 2019|kirish sanasi=21 March 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327161519/https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|arxivsana=27 March 2019}}</ref> Filmda u Petula Klark qo'shig'ining " Downtown " versiyasini ijro etadi; Teylor-Joy qo'shiqni ovoz yozish studiyasida xarakterga ega bo'lmagan holda ijro etayotgani haqidagi musiqiy video filmning chiqishiga to'g'ri keldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M|sarlavha="Downtown (Downtempo)" performed by Anya Taylor-Joy - Official Music Video - Last Night in Soho|ish=[[YouTube]]|muallif=Focus Features|sana=20 October 2021|kirish sanasi=31 January 2022|arxivsana=20 October 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211020215837/https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M}}</ref> 2022-yilda Teylor-Joy kinorejissyor Robert Eggers bilan ''“Shimoliy'' odam” tarixiy dostonidagi bosh rol uchun yana birlashdi, bu “10-asr boshida Islandiyada boʻlib oʻtgan Vikinglar qasos dostoni” deb taʼriflangan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=N'Duka|ism=Amanda|sana=16 October 2019|sarlavha=Nicole Kidman, Alexander Skarsgård, Anya Taylor-Joy, Bill Skarsgård, Willem Dafoe In Talks To Lead 'The Northman' From Robert Eggers|url=https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/|kirish sanasi=16 April 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivsana=17 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200917141111/https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/}}</ref> Film 2022-yil 22-aprelda ijobiy tanqidlarga uchragan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Campbell|ism=Christopher|url=https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|sarlavha=The Northman First Reviews: Bold, Unflinching, Visually Breathtaking|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220425034014/https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|arxivsana=25 April 2022}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Murray|ism=Tom|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|sarlavha=The Northman review roundup: What the critics are saying about Robert Eggers' bloody viking epic|ish=[[The Independent]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220416172632/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|arxivsana=16 April 2022}}</ref> ==== Kelgusi loyihalar ==== [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_España,_02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg/170px-Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg|thumb| Teylor-Joyning ko'zlari, sochlari, kubik kamonlari va transatlantik aksenti ommaviy axborot vositalari tomonidan uning savdo belgisi sifatida ta'kidlangan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book|sarlavha=Every time Anya Taylor-Joy slayed her hair and makeup|ish=[[Glamour (magazine)|Glamour]]|ism=Elle|muallif=Turner|sana=21 April 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430111106/https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix|sarlavha=The Queen's Gambit beauty debate, explained|ish=[[Vox Media]]|ism=Constance|muallif=Grady|sana=7 January 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=9 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210209203700/https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix}}</ref>]] Teylor-Joy Devid O. Rasselning 2022 yil noyabr oyida chiqishi rejalashtirilgan ''Amsterdam'' davri filmida paydo bo'ladi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ryan|ism=Patrick|url=https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|sarlavha=Taylor Swift brings the waterworks with Chris Rock in 'Amsterdam' film|ish=[[USA Today]]|sana=27 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220428045436/https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|arxivsana=28 April 2022}}</ref> U "Maqssiz ''Maks: G'azabli yo'l'' " filmidagi ''"Furiosa"'' filmidagi titul qahramonni tasvirlash uchun mo'ljallangan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 October 2020 |title='Mad Max' Spinoff 'Furiosa' In The Works At Warners With George Miller Directing & Anya Taylor-Joy In Title Role; Chris Hemsworth & Yahya Abdul-Mateen II Along For Ride |work=Deadline Hollywood |url=https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |url-status=live |access-date=13 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201013175626/https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |archive-date=13 October 2020}}</ref> 2017 yildan beri Teylor-Joy Robert Eggersning FW Murnauning ''Nosferatu remeykidagi'' bosh rolga qo'shildi. <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2017/film/news/split-anya-taylor-joy-reteams-with-witch-director-on-nosferatu-remake-1202527484/|title='Split' Star Anya Taylor-Joy Reteams With 'Witch' Director on 'Nosferatu' Remake (EXCLUSIVE)|first=Justin|last=Kroll}}</ref> O'sha yili u ''"Dengiz o'zgarishi'' " dramatik filmida ham ishtirok etdi. <ref>{{Jurnal manbasi|first=Scott|last=Roxborough|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/berlin-anya-taylor-joy-circling-sea-change-974755|title=Berlin: Anya Taylor-Joy Circling 'The Sea Change'}}</ref> 2020-yil dekabr oyida ''“Qirolichaning gambiti”'' filmining yozuvchi-rejissyori Skott Frank [[Vladimir Nabokov|Vladimir Nabokovning]] Teylor-Joy bosh rolini ijro etgan ''“Qorong‘udagi kulgi'' ” romanining moslashuvini suratga olishdan umidvor ekanligini ma’lum qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lattanzio |first=Ryan |date=7 December 2020 |title=After 'Queen's Gambit,' Anya Taylor-Joy and Scott Frank Reuniting for Nabokov Adaptation |work=[[IndieWire]] |url=https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |url-status=live |access-date=8 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210122192234/https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |archive-date=22 January 2021}}</ref> 2021-yil sentabrida u Aaron Horvat va Maykl Yelenichning 2023-yil 7-aprelda chiqishi moʻljallangan “ [[Nomsiz Mario filmi|Mario” animatsion filmida]] shaftoli shaftolining ovozi sifatida ishtirok etishi eʼlon qilindi <ref name="D'Alessandro">{{Veb manbasi|muallif=D'Alessandro|ism=Anthony|sana=23 September 2021|sarlavha=Super Mario Bros. Animated Pic Sets Cast: Chris Pratt As Mario, Charlie Day As Luigi, Anya Taylor-Joy As Princess Peach & More|url=https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447|ish=[[Deadline Hollywood]]|kirish sanasi=23 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210923225946/https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447/|arxivsana=23 September 2021}}</ref> == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFC" |</img> | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Eslatmalar |- ! scope="row" | 2015 yil | data-sort-value="Witch, The" | ''Jodugar'' | Tomasin | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2016 yil | ''Morgan'' | Morgan | |- | ''Barri'' | Sharlotta Baughman | |- | ''Split'' | Keysi Kuk | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2017 yil | ''Suyak suyagi'' | Allie | |- | ''Sof zotlar'' | Lili Reynolds | |- ! scope="row" | 2018 | ''Crossmaglen'' | Ana | Qisqa film |- ! rowspan="4" scope="row" | 2019 | ''[[Shisha (film, 2019)|Shisha]]'' | Keysi Kuk | |- | ''Sevgi, Antosha'' | O'zi | Hujjatli film |- | ''[[Playmobil: The Movie|Playmobil: Kino]]'' | Marla Brenner | Jonli va ovozli rollar |- | ''Radioaktiv'' | [[Irène Joliot-Curie|Irene Curie]] | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2020 | ''[[Emma (film)|Emma]]'' | Emma Vudxaus | |- | ''Mana Yoshlar'' | Jen | |- | data-sort-value="New Mutants, The" | ''[[Yangi mutantlar]]'' | Illyana Rasputin / Magik | |- ! scope="row" | 2021 yil | ''Sohoda oxirgi kecha'' | Sandie | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2022 | data-sort-value="Northman, The" | ''Shimoliy odam'' | Olga | |- | style="background:#FFC" | ''Amsterdam''</img> | TBA | Post-ishlab chiqarish |- | data-sort-value="Menu, The" style="background:#FFC" | ''Menyu''</img> | Margot | Post-ishlab chiqarish |- ! scope="row" | 2023 yil | style="background:#FFC" | [[Nomsiz Mario filmi|Nomsiz ''Mario'' film]]</img> | Malika shaftoli (ovozli) | Post-ishlab chiqarish |- ! scope="row" | 2024 yil | style="background:#FFC" | ''Furiosa''</img> | [[Furiosa]] | Suratga olish |-! scope=row {{TBA}} | style="background:#FFC" | ''Zulmatda kulgi''</img> | TBA | Oldindan ishlab chiqarish |} === Televizion === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2014 yil | ''Urinish'' | Filippa Kollinz-Devidson | Epizod: "Noktyurn" | style="text-align:center" | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2015 yil | ''Viking qidiruvi'' | Mani | [[Televizion film]] | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Viking Quest – review - cast and crew, movie star rating and where...|url=https://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160329083258/http://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|ish=[[Radio Times]]|arxivsana=29 March 2016}}</ref> |- | ''Atlantis'' | Kassandra | 5 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Bundel|ism=Ani|sana=25 November 2020|sarlavha=11 Shows & Movies Starring Anya Taylor-Joy To Watch After 'The Queen's Gambit'|url=https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|ish=[[Elite Daily]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201126054703/https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|arxivsana=26 November 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2017 yil | data-sort-value="Miniaturist, The" | ''Miniatyurachi'' | Petronella "Nella" Brandt | 3 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gilbert|ism=Matthew|sana=5 January 2021|sarlavha=Another Anya Taylor-Joy performance to enjoy in 'The Miniaturist'|url=https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|ish=[[The Boston Globe]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210201060642/https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|arxivsana=1 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2019–2022 | ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' | Jina Grey | 5 va 6 seriyalar | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=Peaky Blinders season 5 trailer rolls out Sam Claflin, Anya Taylor-Joy|url=https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | data-sort-value="Dark Crystal: Age of Resistance, The" | ''Qorong'u kristall: qarshilik davri'' | Brea (ovoz) | 10 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Renfro|ism=Kim|sana=3 September 2019|sarlavha=Here's what the cast of 'The Dark Crystal: Age of Resistance' looks like in real life|url=https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|ish=[[Insider Inc.]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210213033000/https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|arxivsana=13 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2020 | data-sort-value="Queen's Gambit, The" | ''Qirolichaning gambiti'' | [[Bet Harmon]] | 7 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=The Fatal Flaw of "The Queen's Gambit"|url=https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit}}</ref> |- ! scope="row" | 2021 yil | ''Shanba kechasi jonli'' | O'zi (mezbon) | Epizod: "Anya Teylor-Joy/ Lil Nas X " | style="text-align:center" | <ref>{{Cite tweet|user=nbcsnl|title=Your final guests of season 46!|access-date=23 May 2021}}</ref> |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rassom ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2015 yil | "Qizil lablar ( [[Skrillex]] remix)" | GTA (Sem Bruno ishtirokida) | Qiz | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|first=Daniel|last=Kreps|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/watch-skrillexs-epic-nightmarish-red-lips-video-51709|title=Watch Skrillex's Epic, Nightmarish 'Red Lips' Video}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | "Kechki ovqat va diatribes" | Xozier | Xotin | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=O'Connell|ism=Samantha J.|sana=2 April 2019|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|arxivsana=7 November 2020}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == Teylor-Joy bir qancha maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, eng yaxshi yangi aktyor uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi va 2016 yilda yosh aktyor tomonidan eng yaxshi ijro uchun Saturn mukofotiga nomzod bo'ldi, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=Empire|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 January 2018|sarlavha=The Academy of Science Fiction Fantasy and Horror Films|url=http://www.saturnawards.org/|kirish sanasi=20 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180115020013/http://www.saturnawards.org/|arxivsana=15 January 2018}}</ref> BAFTA Rising Star mukofotiga nomzod bo'ldi va g'olib bo'ldi. 2017-yilda Trofe Chopard, <ref>{{Veb manbasi|sana=5 January 2017|sarlavha=Tom Holland and Ruth Negga lead nominees for Bafta Rising Star award|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html|kirish sanasi=20 August 2021|ish=[[The Independent]]|arxivsana=1 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Foreman|ism=Katya|sana=21 May 2017|sarlavha=2017 Cannes Film Festival: Chopard Names Trophy Award Winners|url=https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=WWD|arxivsana=3 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211103104551/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/}}</ref> va eng yaxshi aktrisa – miniserial yoki televideniye filmi uchun Oltin globus mukofotini, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy|url=https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy|ish=Golden Globes|kirish sanasi=13 July 2021|arxivsana=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185225/https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy}}</ref> Film/miniserialdagi eng yaxshi ayol roli uchun tanqidchilar tanlovi televideniesi mukofoti va kino aktyorlari gildiyasi mukofoti 2021-yilda telefilm yoki mini-serialdagi eng yaxshi aktrisa <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gonzalez |first=Sandra |date=4 April 2021 |title=SAG Awards: See the full list of winners |work=CNN |url=https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |url-status=live |access-date=13 July 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210713191544/https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |archive-date=13 July 2021}}</ref> . == Tashqi havolalar == {{Commons turkum}} * {{IMDbda kishi|5896355|Anya Taylor-Joy}} <nowiki> [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> <references group="lower-alpha" /> g9ajnvi6x500mibm695iiz6dxcb5373 2725914 2725898 2022-07-30T17:41:37Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Anya Taylor-Joy|portret=Anya Taylor-Joy by Patrick Lovell, January 2019.jpg|tavsif=Taylor-Joy 2019-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Anya-Josephine Marie Taylor-Joy|tavallud sanasi={{Birth date and age|1996|4|16|df=y}}|tavallud joyi=[[Miami|Miami, Florida]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|fuqaroligi=🇬🇧 Birlashgan Qirollik 🇺🇲 Qo'shma Shtatlar|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=2013-yildan hozirgacha}} [[Category:Articles with hCards]] '''Anya-Josephine Marie Taylor-Joy''' ({{IPAc-en|'|æ|n|j|ə}} {{Respell|ANN|yə}}<ref name="detroitnews">{{Yangiliklar manbasi |last=Graham |first=Adam |date=8 March 2018 |title='Thoroughbreds' star Anya Taylor-Joy's life a whirlwind |work=The Detroit News |url=https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |url-status=live |access-date=10 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190328232234/https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |archive-date=28 March 2019}}</ref>; 1996-yil 16-aprelda tugʻilgan) — aktrisa. U Primetime Emmy mukofotiga nomzod bo'lishdan tashqari, [[Oltin globus|Oltin globus mukofoti]] va [[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild]] mukofotini o'z ichiga olgan bir nechta mukofotlarni qo'lga kiritdi. 2021-yilda u ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining "Kelajakni shakllantirayotgan rivojlanayotgan liderlar" [[Time 100|100 Next]] ro'yxatiga kiritilgan. [[Mayami|Mayamida]] tug'ilib, [[Buenos Ayres|Buenos-Ayres]] va [[London|Londonda]] o'sgan Taylor-Joy 16 yoshida aktyorlik karyerasini davom ettirish uchun maktabni tark etdi. Kichkina televizion rollardan so'ng u ''"The Witch"'' (2015) dahshatli filmida bosh rolni ijro etib, filmdagi debyutini qildi. U "''Split''" (2016) qo'rqinchli filmida va uning davomi "[[Shisha (film, 2019)|''Glass'']]" (2019) va "''Toroughbreds"'' (2017) qora komediyasida rol o'ynadi. U [[2017 Cannes film festivali|2017-yilda Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard sovrinini qo'lga kiritdi. O'shandan beri Taylor-Joy "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' (2019–2022) teleserialining beshinchi va oltinchi seriyalarida rol o'ynagan va Oltin globus nominatsiyasiga sazovor bo'lgan "[[Emma (film)|Emma]]" (2020) davriy dramasida Emma Woodhouse rolini o'ynagan. Oʻsha yili u [[Netflix]] mini-seriali ''“The Queen's Gambit”'' (2020)dagi [[Bet Harmon]] rolini ijro etgani uchun tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻldi va bir qancha mukofotlarni, jumladan, Oltin globus va Screen Actors Guild mukofotini qoʻlga kiritdi. == Yoshlik == Taylor-Joy 1996-yil 16-aprelda [[Florida|Florida shtatining]] [[Mayami]] shahrida sobiq bankir<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 June 1998 |title=Supplement to The London Gazette |publisher=The Gazette |url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |url-status=live |access-date=5 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200904092425/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |archive-date=4 September 2020 |ref=Dennis Alan Taylor}}</ref> Dennis Alan Taylor va psixolog Jennifer Marina Joy oilasida tug‘ilgan. Uning so'zlariga ko'ra, uning Mayamida tug'ilishi "o'yin-kulgi" edi, chunki ota-onasi o'sha paytda shaharda dam olishgan; tug'ilgan joyi tufayli, u mamlakatning ''jus soli'' fuqarolik qonuni tufayli Amerika fuqaroligiga ega<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy Is Ready for Her Close-Up|muallif=Jones|ism=Nathan|ish=[[Vulture (website)|Vulture]]|sana=14 March 2018|kirish sanasi=2 July 2021|arxivsana=19 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210419035525/https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html}}</ref>. Uning otasi britaniyalik otaning o‘gli ingliz va shotlandiyalik-argentinalik va onasi anglo-argentinalik ona<ref name="hollywoodrep">{{Veb manbasi|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|sarlavha='The Witch' Breakout Anya Taylor-Joy Goes From Ballet to Studio Thrillers|muallif=Ford|ism=Rebecca|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=18 February 2016|kirish sanasi=12 February 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170207062812/http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|arxivsana=7 February 2017}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Florsheim |first=Lane |date=6 November 2020 |title=Anya Taylor-Joy on 'The Queen's Gambit' and Dancing at the End of the Pandemic |work=[[The Wall Street Journal]] |url=https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |url-status=live |access-date=15 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201115013104/https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |archive-date=15 November 2020 |issn=0099-9660}}</ref> <ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Uning onasi [[Zambiya|Zambiyada]] ingliz diplomati bo‘lgan bobosi va [[Barselona|Barselonada]] yashovchi ispaniyalk buvisi oilasida tug'ilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 March 2021 |title=The Spanish family of Anya, the actress of Gambito de Dama: her grandmother's shop in Zaragoza |work=The Canadian News |url=https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |url-status=live |access-date=7 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308064020/https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |archive-date=8 March 2021}}</ref>. U olti aka-ukaning eng kichigi, ulardan to‘rt nafari otasining oldingi nikohidan<ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy oilasi bilan Buenos-Ayresda yashagan va olti yoshiga qadar Northlands maktabida o‘qigan, oila Londonning Viktoriya hududiga ko‘chib o‘tgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html|sarlavha=Tiene 24 años Intimidades de la infancia argentina de Anya Taylor-Joy, la protagonista de Gambito de dama|ish=[[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]]|ism=Patricio|muallif=Féminis|sana=5 December 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=23 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210523225436/https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html}}</ref>. U ispan va ingliz tillarini yaxshi biladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|sarlavha=La frase de Anya Taylor-Joy sobre la Argentina que volvió locos a sus fanáticos|ish=La Nación|til=Spanish|sana=8 September 2021|kirish sanasi=9 September 2021|arxivsana=9 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210909175541/https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/}}</ref> <ref name="standard" /> <ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy bu harakatni "travmatik" deb bildi va Argentinaga qaytish umidida ingliz tilini o'rganishdan bosh tortdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/|sarlavha=The Witch's Anya Taylor-Joy Casts a Spell: 5 Things to Know About the Rising Star|ish=[[People (magazine)|People]]|ism=Jodi|muallif=Guglielmi|sana=22 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=28 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210428192224/https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/}}</ref>. U Hill Houseda ta'lim olgan va Queen's Gate maktabida o'qigan hamda maktab spektakllarida ishtirok etgan. U 16 yoshida maktabni tark etdi, bunga sabab qilib o'z sinfdoshlarining haqoratini ko'rsatdi, u shunday eslaydi: {{Quote|Argentinada hamma joy yashil va u yerda hamma joyda otlar va hayvonlar bor edi. To‘satdan katta shaharda bo‘lib, til bilmay qoldim. Men o‘zimni hech qayerga sig‘magandek his qilardim. Men Argentinalik bo'lish uchun juda ingliz, ingliz bo'lish uchun juda argentinalik, hech narsa bo'lish uchun juda amerikalik edim. Bolalar meni hech qanday shaklda yoki xususiyatda tushunishmadi. Men shkaflarga qamalib olardim. Men maktabda ko'p vaqtimni hammomda yig'lab o'tkazdim<ref name="standard" />.}} Taylor-Joy dastlab raqs bilan shug'ullangan, 15 yoshgacha balet bilan shug'ullangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy: 12 Facts About the Captivating Star of 'The Queen's Gambit'|url=https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|ish=Hollywood Insider|sana=7 December 2020|arxivsana=3 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210803183324/https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|kirish sanasi=2 December 2021}}</ref>. 17 yoshida u Storm Management asoschisi Sara Dukas tomonidan itini Londonning Knightsbridge shahridagi Harrods do'koni oldida sayr qilayotganida model sifatida kuzatilgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|sarlavha=anya taylor-joy thought legendary model scout was stalking her|sana=28 March 2016|ish=I-d.vice.com|kirish sanasi=29 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171229232242/https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|arxivsana=29 December 2017}}</ref>. == Karyera == === Dastlabki ish va yutuq (2013–2019) === Teylor-Joy 2014-yilgi dahshatli komediya ''Vampirlar akademiyasidagi'' birinchi aktyorlik rolining yakuniy qismidan olib tashlandi, uning roli noma'lum qoldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Says She's Too Weird-Looking To Be A Movie Star|ish=We Got This Covered|ism=Scott|muallif=Campbell|sana=29 November 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115514/https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/}}</ref>  U Filippa Kollinz-Devidson detektiv drama seriyasi ''Endeavour'' epizodida o'zining televizion debyutini qildi va bu 2015-yilgi " ''Atlantis'' " fantastik-sarguzasht drama seriyasining ko'p epizodli yoyida paydo bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/|sarlavha=Anya Taylor-Joy:The Queen's Gambit Star's Meteoric Rise|ish=[[Den of Geek]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/}}</ref>. Uning yutuq roli Robert Eggers rejissyori tomonidan suratga olingan ''"Jodugar'' " nomli qo'rqinchli badiiy film bo'lib, u [[Yangi angliya|Nyu-England]] fermasidan tashqari o'rmonda yovuzlik kuchlariga duch kelgan Puritan oilasi haqida hikoya qiladi. Uning premyerasi 2015-yilda Sundans kinofestivalida bo‘lib o‘tdi va tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi va Teylor-Joyning ijrosi yuqori baholandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/|sarlavha=The Witch Mines the Quiet Terror of the Unknown|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=19 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/}}</ref>. ''The New Yorker gazetasi muxbiri'' Entoni Leyn shunday deb yozgan edi: “Teylor-Joy bu rolda hayratlanarli, uning katta ko‘zlaridagi beg‘uborligi hiyla-nayrang ipi bilan o‘ralgan – bu uning tez aqli, zukko va qiziquvchan qizga xos bo‘lmagani yoki ba’zi bir yiqilib qolganligidan dalolat beradi. maqsad." Film tijoriy muvaffaqiyatga erishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm|sarlavha=The Witch (2016)|ish=Box Office Mojo|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=31 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731042837/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm}}</ref> va u eng yaxshi aktyor uchun Gotham Independent Film mukofotini va Eng yaxshi yangi kelgan ayol uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Erbland|ism=Kate|sarlavha=Gotham Awards 2016: Complete Winners List|url=http://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/|ish=IndieWire|kirish sanasi=24 July 2020|sana=28 November 2016|arxivsana=18 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200918100505/https://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|ish=Empire|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref>. [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg/180px-Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|thumb| Teylor-Joy 2018-yilgi [[San Diego Comic-Con|San-Diego komikslarida]]]] Keyingi yili Teylor-Joy Lyuk Skottning " ''Morgan'' " ilmiy-fantastik qo'rqinchli filmida bosh qahramon rolini o'ynadi. Bu salbiy baholarga sazovor bo'ldi va tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi, ammo ''But Michiganlik'' Jon Serba "Teylor-Joy bizni begunoh qizcha va o'lik ko'zli yovuzlik o'rtasida qattiq tebranadigan spektakl bilan qurolsizlantiradi", deb yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html|sarlavha='Morgan' movie review: Anya Taylor-Joy gives derivative sci-fi a malevolent boost|ish=[[Booth Newspapers]]|ism=John|muallif=Serba|sana=3 September 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430124319/https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html}}</ref>. U keyingi dramatik filmda rol o'ynadi ''Barri'', 1981 yilda [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] birinchi yilida yosh [[Barack Obama|Barak Obamaga]] e'tibor qaratdi; 2016 yil Toronto xalqaro kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/|sarlavha=Barry Is an Obama Biopic for an Uneasy Moment|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=15 December 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430125920/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/}}</ref>. U shuningdek, [[Skrillex|Skrillexning]] GTA ning ''Red Lips'' qo'shig'ining remiksi uchun musiqiy videoda paydo bo'ldi. 2016 yilda u M. Night Shyamalanning ''Split'' filmida [[James McAvoy|Jeyms MakAvoyga]] qarama-qarshi rol o'ynagan va u erda bir nechta xarakterga ega bo'lgan erkak (MakEvoy) tomonidan o'g'irlab ketilgan o'smir qiz Keysi Kuk rolini o'ynagan. Bu tijoriy muvaffaqiyat bo'lib, 9 million dollarlik byudjetda 278,5 million dollar yig'di<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/|sarlavha=Split (2017)|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=8 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200308230847/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html|sarlavha='Split' review: Shyamalan pits Anya Taylor-Joy against the multitalented James McAvoy|ish=[[Chicago Tribune]]|ism=Katie|muallif=Walsh|sana=19 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430143836/https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html}}</ref>. O'sha yili uning keyingi filmi Kori Finlining rejissyorlik debyuti "Toroughbreds ''"'' edi. Unda Olivia Kuk va Anton Yelchin o'zining so'nggi filmdagi rolida ishtirok etdi. Teylor-Joy giyohvand moddalar sotuvchisi bilan shartnoma asosida o'gay otasini o'ldirishni rejalashtirgan o'rta maktab o'quvchisi Lili rolini o'ynadi. 2017 yilgi Sundance kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi; ''IndieWire'dan'' Devid Erlix o'zining chiqishlarini "maftunkor" deb atadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/|sarlavha=Thoroughbred' Review: Anton Yelchin's Final Performance Highlights Cory Finley's Remarkable Debut — Sundance 2017|ish=[[IndieWire]]|ism=David|muallif=Ehrlich|sana=27 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=12 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210512004953/https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/}}</ref>. Uning 2017-yildagi uchinchi chiqishi Serxio G. Sanchesning qo‘rqinchli sirli ''Marrowbone'' bo‘lib, uning ansambli tanqidchilar maqtovga sazovor bo‘lgan; ''The Verge'' jurnalisti Tasha Robinson Teylor-Joy nomuvofiq xarakterga "uyatchan va jozibali iliqlik" olib kelganini yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror|sarlavha=Marrowbone is the kind of horror film that gets better with every viewing|ish=[[The Verge]]|ism=Tasha|muallif=Robinson|sana=19 April 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430142335/https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror}}</ref>. Teylor-Joy BAFTA Rising Star mukofotiga<ref name="baftanom">{{Yangiliklar manbasi |last=Shepard |first=Jack |date=5 January 2017 |title=Baftas 2017: Tom Holland, Ruth Negga, and Anya Taylor-Joy amongst nominees for Rising Star award |work=[[The Independent]] |location=London, England |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |url-status=live |access-date=24 August 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |archive-date=1 December 2017}}</ref> nomzod boʻldi va oʻsha yili [[Cannes film festivali|Kann kinofestivalida]] Trofe Chopard bilan taqdirlandi<ref name="chopard">{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 2017 |title=Chopard Names Trophy Award Winners |work=WWD |url=http://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004022619/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |archive-date=4 October 2018}}</ref>. 2017-yil dekabr oyida u Jessi Burtonning shu nomdagi romani asosidagi [[BBC One]] davri drama mini ''-'' serialida Petronella Oortman rolini o‘ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html|sarlavha=The Miniaturist review: A tense BBC period drama featuring an excellent Anya Taylor-Joy performance|ish=[[The Independent]]|ism=Jack|muallif=Shepherd|sana=26 December 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430153530/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html}}</ref> Teylor-Joy o‘zining Keysi Kuk rolini 2019-yilda Jeyms MakAvoy, [[Samuel L. Jackson|Samuel L. Jekson]] va Sara Polson ishtirokida paydo bo‘lgan “ <nowiki><i id="mw3A">Uzunmas</i></nowiki> ” film trilogiyasining yakuniy filmi “ ''[[Shisha (film, 2019)|Glass]]'' ” psixologik superqahramon filmida takrorladi. Bu butun dunyo bo'ylab 247 million dollar yig'ib, tijorat muvaffaqiyati bo'ldi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Glass (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=22 April 2019|arxivsana=20 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200320143535/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/}}</ref>, lekin avvalgisidan farqli o'laroq, turli xil baholarni oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/|sarlavha=Film Review: M. Night Shyamalan's 'Glass'|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|ism=Owen|muallif=Gleiberman|sana=9 January 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430161747/https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/}}</ref> O'sha yilning oxirida u " ''Sevgi, Antosha'' " hujjatli filmida uning marhum hamkasbi Anton Yelchinning hayoti va karerasi haqida paydo bo'ldi; va Xozierning "Dinner & Diatribes" qo'shig'i uchun klipida. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|ish=[[The Harvard Crimson]]|ism=Samantha J.|muallif=O'Connell|sana=2 April 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=7 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/|sarlavha=Sundance Film Review: 'Love, Antosha'|ism=Andrew|muallif=Barker|sana=30 January 2019|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=5 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190805061048/https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/}}</ref> Uning 2019-yildagi keyingi ikkita filmi {{Em dash}} " ''[[Playmobil: The Movie|Playmobil: Kino]]'' " animatsion musiqiy sarguzasht filmi va " ''Radioaktiv'' {{Em dash}} biografik drama filmi tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=4 January 2021|arxivsana=12 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201112012217/https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm|ish=[[Box Office Mojo]]|nashriyot=[[IMDb]]|kirish sanasi=2 March 2020|arxivsana=29 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190829103114/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=15 March 2021|arxivsana=3 August 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200803034040/https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=19 February 2021|arxivsana=13 December 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201213104118/https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/}}</ref> U, shuningdek, [[Netflix]] animatsion fantastik seriyasida Brea xarakterini ''"Qorong'u kristall: Qarshilik davri"'' ni ham ovozga qo'ydi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Milligan|ism=Mercees|sarlavha=72nd Emmy Awards: The Primetime Animation Nominees Are…|url=https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|nashriyot=[[Animation Magazine]]|kirish sanasi=30 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200728220410/https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|arxivsana=28 July 2020|sana=28 July 2020}}</ref> 2019-yildagi so‘nggi rolida u BBC One davri jinoyat dramasi ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' serialida Jina Greyning bosh rolini o‘ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Joins 'Peaky Blinders' Season 5; First-Look Photo|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Nancy|muallif=Tartaglione|sana=12 October 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430170236/https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/}}</ref> === Mashhurlikka ko'tarilish (2020 - hozirgi) === 2020-yilda Teylor-Joy [[Jane Austen|Jeyn Ostenning]] 1815-yilda yozilgan xuddi shu nomli romaniga moslashtirilgan Autumn de Wildening “Emma” rejissyorlik debyutida ''[[Emma (film)|Emma]]'' Vudxaus rolini o‘ynadi. Filmni ko‘zdan kechirar ekan, ''Rolling'' Stoundan Piter Travers Teylor-Joyni “cho‘g‘lanma” deb hisobladi <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-reviews/emma-movie-review-954272/|title='Emma' Review: An Austen Adaptation Tailored for Our Moment|first=Peter|last=Travers}}</ref> Teylor-Joy ''[[Yangi mutantlar|“Yangi mutantlar]]'' ” super qahramon qo‘rqinchli filmida rossiyalik mutant va sehrgar Illyana Rasputin/Magikni ham tasvirlagan. Dastlab u 2018-yilning aprel oyida chiqarilishi kerak edi, biroq bir qancha kechikishlarga duch keldi; u 2020 yilda chiqarilgan. <ref name="Aug2020release">{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 May 2020 |title=Disney Reschedules 'The New Mutants' & 'Ron's Gone Wrong' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200513173519/https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |archive-date=13 May 2020}}</ref> Teylor-Joy Netflix mini-serialida ''“Qirolichaning gambiti”'' filmida giyohvandlik va alkogolga qaramlik bilan kurashib, shaxmat olamining eng yuqori pog'onasiga ko'tarilgan yetim shaxmatchi [[Bet Harmon|Beth Harmon]] rolini o'ynadi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Thorne|ism=Will|sana=19 March 2019|sarlavha=Anya Taylor-Joy to Star in 'The Queen's Gambit' Limited Series at Netflix|url=https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/|kirish sanasi=23 October 2020|ish=Variety|arxivsana=2 May 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190502170057/https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/}}</ref> Serial va uning ijrosi keng tanqidlarga sazovor bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809|sarlavha=The Queen's Gambit: Miniseries (2020)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=23 October 2020|kirish sanasi=23 October 2020|arxivsana=27 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201027212034/https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809}}</ref> 2020-yil 23-noyabrda Netflix nashr etilganidan buyon 62 million xonadon tomonidan ko‘rilganini <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/|sarlavha='The Queen's Gambit' Scores as Netflix Most-Watched Scripted Limited Series to Date|ish=Variety|ism=Todd|muallif=Spangler|sana=23 November 2020|kirish sanasi=25 November 2020|iqtibos=The way Netflix reports viewing is based on the number of viewers who have watched at least two minutes of a piece of content, which is very different from how the TV industry measures audience|arxivsana=24 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201124124330/https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/}}</ref> e’lon qildi va uning “hozirgi kunga qadar eng katta ssenariyli cheklangan seriali”ga aylandi. <ref name="viewership">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|sarlavha='The Queen's Gambit' Becomes Netflix's Biggest Scripted Limited Series With 62M Checking Chess Drama|sana=23 November 2020|ism=Peter|muallif=White|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123161430/https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|arxivsana=23 November 2020|kirish sanasi=23 November 2020}}</ref> ''Entertainment Weekly'' xodimi Darren Franich Teylor-Joyning o'yinini "qorong'u maftunkor" deb atadi va u "sokin damlarda qanday ajoyib bo'lishini, raqibni mag'lub etganda qovoqlari torayishi va o'yin boshlanganda butun vujudi g'azablangan umidsizlikni jismonanlashtirishini" qayd etdi. unga qarshi." Xuddi shunday, ''[[Variety|Varetedan]]'' Karolin Framke uni "shunchalik magnitlanganki, u kameraning linzalariga qaraganida, uning chaqmoqdek porlashi uni kesib tashlash bilan tahdid qiladi". <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Framke |first=Caroline |date=21 October 2020 |title='The Queen's Gambit,' Starring a Magnetic Anya Taylor-Joy, Is a Shrewd Study of Genius: TV Review |work=Variety |url=https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |url-status=live |access-date=23 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201022210624/https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |archive-date=22 October 2020}}</ref> Teylor-Joy o'zining ijrosi uchun ko'plab maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, Oltin globus, Ekran aktyorlari gildiyasi va Tanqidchilar tanlovi televideniesi mukofoti . <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe|sarlavha=Checkmate: The Queen's Gambit's Anya Taylor-Joy Just Won Her First-Ever Golden Globe|ish=E! News|nashriyot=NBC Universal|sana=28 February 2021|muallif=Crist|ism=Allison|kirish sanasi=1 March 2021|arxivsana=1 March 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210301133504/https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=The Queen's Gambit Star Anya Taylor-Joy Adds SAG Award Win to Tally After Globes Victory|url=https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/|kirish sanasi=5 April 2021|ish=PEOPLE.com|arxivsana=5 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210405013311/https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/}}</ref> 2020-yilda u navbatdagi rejissyor Eoin Makkenning Rob Doylning shu nomdagi romani asosida suratga olingan “ ''Bu yerda yigitlar'' ” dramatik filmida suratga tushdi; u 2021 yil aprelgacha chiqarilmadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/|sarlavha=Anya Taylor-Joy, 'Game Of Thrones' Dean-Charles Chapman, Finn Cole To Star In 'Here Are The Young Men'|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=3 August 2018|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=24 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200724223308/https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/}}</ref> 2021-yilda u Edgar Raytning 2021-yil oktabr oyida chiqqan “Sohoda ''kecha tun'' ” psixologik qo‘rqinchli filmida rol o‘ynadi. <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/anya-taylor-joy-star-edgar-wrights-last-night-soho-1182487|title=Anya Taylor-Joy to Star in Edgar Wright Horror Thriller 'Last Night in Soho'|date=4 February 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|sarlavha='Last Night in Soho' Will Begin Filming May 20 in London, England|ish=The GWW|sana=9 March 2019|kirish sanasi=21 March 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327161519/https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|arxivsana=27 March 2019}}</ref> Filmda u Petula Klark qo'shig'ining " Downtown " versiyasini ijro etadi; Teylor-Joy qo'shiqni ovoz yozish studiyasida xarakterga ega bo'lmagan holda ijro etayotgani haqidagi musiqiy video filmning chiqishiga to'g'ri keldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M|sarlavha="Downtown (Downtempo)" performed by Anya Taylor-Joy - Official Music Video - Last Night in Soho|ish=[[YouTube]]|muallif=Focus Features|sana=20 October 2021|kirish sanasi=31 January 2022|arxivsana=20 October 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211020215837/https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M}}</ref> 2022-yilda Teylor-Joy kinorejissyor Robert Eggers bilan ''“Shimoliy'' odam” tarixiy dostonidagi bosh rol uchun yana birlashdi, bu “10-asr boshida Islandiyada boʻlib oʻtgan Vikinglar qasos dostoni” deb taʼriflangan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=N'Duka|ism=Amanda|sana=16 October 2019|sarlavha=Nicole Kidman, Alexander Skarsgård, Anya Taylor-Joy, Bill Skarsgård, Willem Dafoe In Talks To Lead 'The Northman' From Robert Eggers|url=https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/|kirish sanasi=16 April 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivsana=17 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200917141111/https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/}}</ref> Film 2022-yil 22-aprelda ijobiy tanqidlarga uchragan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Campbell|ism=Christopher|url=https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|sarlavha=The Northman First Reviews: Bold, Unflinching, Visually Breathtaking|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220425034014/https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|arxivsana=25 April 2022}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Murray|ism=Tom|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|sarlavha=The Northman review roundup: What the critics are saying about Robert Eggers' bloody viking epic|ish=[[The Independent]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220416172632/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|arxivsana=16 April 2022}}</ref> ==== Kelgusi loyihalar ==== [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_España,_02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg/170px-Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg|thumb| Teylor-Joyning ko'zlari, sochlari, kubik kamonlari va transatlantik aksenti ommaviy axborot vositalari tomonidan uning savdo belgisi sifatida ta'kidlangan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book|sarlavha=Every time Anya Taylor-Joy slayed her hair and makeup|ish=[[Glamour (magazine)|Glamour]]|ism=Elle|muallif=Turner|sana=21 April 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430111106/https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix|sarlavha=The Queen's Gambit beauty debate, explained|ish=[[Vox Media]]|ism=Constance|muallif=Grady|sana=7 January 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=9 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210209203700/https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix}}</ref>]] Teylor-Joy Devid O. Rasselning 2022 yil noyabr oyida chiqishi rejalashtirilgan ''Amsterdam'' davri filmida paydo bo'ladi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ryan|ism=Patrick|url=https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|sarlavha=Taylor Swift brings the waterworks with Chris Rock in 'Amsterdam' film|ish=[[USA Today]]|sana=27 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220428045436/https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|arxivsana=28 April 2022}}</ref> U "Maqssiz ''Maks: G'azabli yo'l'' " filmidagi ''"Furiosa"'' filmidagi titul qahramonni tasvirlash uchun mo'ljallangan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 October 2020 |title='Mad Max' Spinoff 'Furiosa' In The Works At Warners With George Miller Directing & Anya Taylor-Joy In Title Role; Chris Hemsworth & Yahya Abdul-Mateen II Along For Ride |work=Deadline Hollywood |url=https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |url-status=live |access-date=13 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201013175626/https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |archive-date=13 October 2020}}</ref> 2017 yildan beri Teylor-Joy Robert Eggersning FW Murnauning ''Nosferatu remeykidagi'' bosh rolga qo'shildi. <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2017/film/news/split-anya-taylor-joy-reteams-with-witch-director-on-nosferatu-remake-1202527484/|title='Split' Star Anya Taylor-Joy Reteams With 'Witch' Director on 'Nosferatu' Remake (EXCLUSIVE)|first=Justin|last=Kroll}}</ref> O'sha yili u ''"Dengiz o'zgarishi'' " dramatik filmida ham ishtirok etdi. <ref>{{Jurnal manbasi|first=Scott|last=Roxborough|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/berlin-anya-taylor-joy-circling-sea-change-974755|title=Berlin: Anya Taylor-Joy Circling 'The Sea Change'}}</ref> 2020-yil dekabr oyida ''“Qirolichaning gambiti”'' filmining yozuvchi-rejissyori Skott Frank [[Vladimir Nabokov|Vladimir Nabokovning]] Teylor-Joy bosh rolini ijro etgan ''“Qorong‘udagi kulgi'' ” romanining moslashuvini suratga olishdan umidvor ekanligini ma’lum qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lattanzio |first=Ryan |date=7 December 2020 |title=After 'Queen's Gambit,' Anya Taylor-Joy and Scott Frank Reuniting for Nabokov Adaptation |work=[[IndieWire]] |url=https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |url-status=live |access-date=8 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210122192234/https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |archive-date=22 January 2021}}</ref> 2021-yil sentabrida u Aaron Horvat va Maykl Yelenichning 2023-yil 7-aprelda chiqishi moʻljallangan “ [[Nomsiz Mario filmi|Mario” animatsion filmida]] shaftoli shaftolining ovozi sifatida ishtirok etishi eʼlon qilindi <ref name="D'Alessandro">{{Veb manbasi|muallif=D'Alessandro|ism=Anthony|sana=23 September 2021|sarlavha=Super Mario Bros. Animated Pic Sets Cast: Chris Pratt As Mario, Charlie Day As Luigi, Anya Taylor-Joy As Princess Peach & More|url=https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447|ish=[[Deadline Hollywood]]|kirish sanasi=23 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210923225946/https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447/|arxivsana=23 September 2021}}</ref> == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFC" |</img> | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Eslatmalar |- ! scope="row" | 2015 yil | data-sort-value="Witch, The" | ''Jodugar'' | Tomasin | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2016 yil | ''Morgan'' | Morgan | |- | ''Barri'' | Sharlotta Baughman | |- | ''Split'' | Keysi Kuk | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2017 yil | ''Suyak suyagi'' | Allie | |- | ''Sof zotlar'' | Lili Reynolds | |- ! scope="row" | 2018 | ''Crossmaglen'' | Ana | Qisqa film |- ! rowspan="4" scope="row" | 2019 | ''[[Shisha (film, 2019)|Shisha]]'' | Keysi Kuk | |- | ''Sevgi, Antosha'' | O'zi | Hujjatli film |- | ''[[Playmobil: The Movie|Playmobil: Kino]]'' | Marla Brenner | Jonli va ovozli rollar |- | ''Radioaktiv'' | [[Irène Joliot-Curie|Irene Curie]] | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2020 | ''[[Emma (film)|Emma]]'' | Emma Vudxaus | |- | ''Mana Yoshlar'' | Jen | |- | data-sort-value="New Mutants, The" | ''[[Yangi mutantlar]]'' | Illyana Rasputin / Magik | |- ! scope="row" | 2021 yil | ''Sohoda oxirgi kecha'' | Sandie | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2022 | data-sort-value="Northman, The" | ''Shimoliy odam'' | Olga | |- | style="background:#FFC" | ''Amsterdam''</img> | TBA | Post-ishlab chiqarish |- | data-sort-value="Menu, The" style="background:#FFC" | ''Menyu''</img> | Margot | Post-ishlab chiqarish |- ! scope="row" | 2023 yil | style="background:#FFC" | [[Nomsiz Mario filmi|Nomsiz ''Mario'' film]]</img> | Malika shaftoli (ovozli) | Post-ishlab chiqarish |- ! scope="row" | 2024 yil | style="background:#FFC" | ''Furiosa''</img> | [[Furiosa]] | Suratga olish |-! scope=row {{TBA}} | style="background:#FFC" | ''Zulmatda kulgi''</img> | TBA | Oldindan ishlab chiqarish |} === Televizion === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2014 yil | ''Urinish'' | Filippa Kollinz-Devidson | Epizod: "Noktyurn" | style="text-align:center" | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2015 yil | ''Viking qidiruvi'' | Mani | [[Televizion film]] | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Viking Quest – review - cast and crew, movie star rating and where...|url=https://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160329083258/http://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|ish=[[Radio Times]]|arxivsana=29 March 2016}}</ref> |- | ''Atlantis'' | Kassandra | 5 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Bundel|ism=Ani|sana=25 November 2020|sarlavha=11 Shows & Movies Starring Anya Taylor-Joy To Watch After 'The Queen's Gambit'|url=https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|ish=[[Elite Daily]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201126054703/https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|arxivsana=26 November 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2017 yil | data-sort-value="Miniaturist, The" | ''Miniatyurachi'' | Petronella "Nella" Brandt | 3 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gilbert|ism=Matthew|sana=5 January 2021|sarlavha=Another Anya Taylor-Joy performance to enjoy in 'The Miniaturist'|url=https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|ish=[[The Boston Globe]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210201060642/https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|arxivsana=1 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2019–2022 | ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' | Jina Grey | 5 va 6 seriyalar | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=Peaky Blinders season 5 trailer rolls out Sam Claflin, Anya Taylor-Joy|url=https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | data-sort-value="Dark Crystal: Age of Resistance, The" | ''Qorong'u kristall: qarshilik davri'' | Brea (ovoz) | 10 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Renfro|ism=Kim|sana=3 September 2019|sarlavha=Here's what the cast of 'The Dark Crystal: Age of Resistance' looks like in real life|url=https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|ish=[[Insider Inc.]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210213033000/https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|arxivsana=13 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2020 | data-sort-value="Queen's Gambit, The" | ''Qirolichaning gambiti'' | [[Bet Harmon]] | 7 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=The Fatal Flaw of "The Queen's Gambit"|url=https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit}}</ref> |- ! scope="row" | 2021 yil | ''Shanba kechasi jonli'' | O'zi (mezbon) | Epizod: "Anya Teylor-Joy/ Lil Nas X " | style="text-align:center" | <ref>{{Cite tweet|user=nbcsnl|title=Your final guests of season 46!|access-date=23 May 2021}}</ref> |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rassom ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2015 yil | "Qizil lablar ( [[Skrillex]] remix)" | GTA (Sem Bruno ishtirokida) | Qiz | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|first=Daniel|last=Kreps|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/watch-skrillexs-epic-nightmarish-red-lips-video-51709|title=Watch Skrillex's Epic, Nightmarish 'Red Lips' Video}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | "Kechki ovqat va diatribes" | Xozier | Xotin | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=O'Connell|ism=Samantha J.|sana=2 April 2019|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|arxivsana=7 November 2020}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == Teylor-Joy bir qancha maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, eng yaxshi yangi aktyor uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi va 2016 yilda yosh aktyor tomonidan eng yaxshi ijro uchun Saturn mukofotiga nomzod bo'ldi, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=Empire|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 January 2018|sarlavha=The Academy of Science Fiction Fantasy and Horror Films|url=http://www.saturnawards.org/|kirish sanasi=20 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180115020013/http://www.saturnawards.org/|arxivsana=15 January 2018}}</ref> BAFTA Rising Star mukofotiga nomzod bo'ldi va g'olib bo'ldi. 2017-yilda Trofe Chopard, <ref>{{Veb manbasi|sana=5 January 2017|sarlavha=Tom Holland and Ruth Negga lead nominees for Bafta Rising Star award|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html|kirish sanasi=20 August 2021|ish=[[The Independent]]|arxivsana=1 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Foreman|ism=Katya|sana=21 May 2017|sarlavha=2017 Cannes Film Festival: Chopard Names Trophy Award Winners|url=https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=WWD|arxivsana=3 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211103104551/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/}}</ref> va eng yaxshi aktrisa – miniserial yoki televideniye filmi uchun Oltin globus mukofotini, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy|url=https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy|ish=Golden Globes|kirish sanasi=13 July 2021|arxivsana=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185225/https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy}}</ref> Film/miniserialdagi eng yaxshi ayol roli uchun tanqidchilar tanlovi televideniesi mukofoti va kino aktyorlari gildiyasi mukofoti 2021-yilda telefilm yoki mini-serialdagi eng yaxshi aktrisa <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gonzalez |first=Sandra |date=4 April 2021 |title=SAG Awards: See the full list of winners |work=CNN |url=https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |url-status=live |access-date=13 July 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210713191544/https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |archive-date=13 July 2021}}</ref> . == Tashqi havolalar == {{Commons turkum}} * {{IMDbda kishi|5896355|Anya Taylor-Joy}} <nowiki> [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> <references group="lower-alpha" /> kr4q6qpmjuny8xld8mos9h9hji8qyl1 2726217 2725914 2022-07-31T02:38:14Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Anya Taylor-Joy|portret=Anya Taylor-Joy by Patrick Lovell, January 2019.jpg|tavsif=Taylor-Joy 2019-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Anya-Josephine Marie Taylor-Joy|tavallud sanasi={{Birth date and age|1996|4|16|df=y}}|tavallud joyi=[[Miami|Miami, Florida]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|fuqaroligi=🇬🇧 Birlashgan Qirollik 🇺🇲 Qo'shma Shtatlar|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=2013-yildan hozirgacha}} [[Category:Articles with hCards]] '''Anya-Josephine Marie Taylor-Joy''' ({{IPAc-en|'|æ|n|j|ə}} {{Respell|ANN|yə}}<ref name="detroitnews">{{Yangiliklar manbasi |last=Graham |first=Adam |date=8 March 2018 |title='Thoroughbreds' star Anya Taylor-Joy's life a whirlwind |work=The Detroit News |url=https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |url-status=live |access-date=10 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190328232234/https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |archive-date=28 March 2019}}</ref>; 1996-yil 16-aprelda tugʻilgan) — aktrisa. U Primetime Emmy mukofotiga nomzod bo'lishdan tashqari, [[Oltin globus|Oltin globus mukofoti]] va [[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild]] mukofotini o'z ichiga olgan bir nechta mukofotlarni qo'lga kiritdi. 2021-yilda u ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining "Kelajakni shakllantirayotgan rivojlanayotgan liderlar" [[Time 100|100 Next]] ro'yxatiga kiritilgan. [[Mayami|Mayamida]] tug'ilib, [[Buenos Ayres|Buenos-Ayres]] va [[London|Londonda]] o'sgan Taylor-Joy 16 yoshida aktyorlik karyerasini davom ettirish uchun maktabni tark etdi. Kichkina televizion rollardan so'ng u ''"The Witch"'' (2015) dahshatli filmida bosh rolni ijro etib, filmdagi debyutini qildi. U "''Split''" (2016) qo'rqinchli filmida va uning davomi "[[Shisha (film, 2019)|''Glass'']]" (2019) va "''Toroughbreds"'' (2017) qora komediyasida rol o'ynadi. U [[2017 Cannes film festivali|2017-yilda Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard sovrinini qo'lga kiritdi. O'shandan beri Taylor-Joy "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' (2019–2022) teleserialining beshinchi va oltinchi seriyalarida rol o'ynagan va Oltin globus nominatsiyasiga sazovor bo'lgan "[[Emma (film)|Emma]]" (2020) davriy dramasida Emma Woodhouse rolini o'ynagan. Oʻsha yili u [[Netflix]] mini-seriali ''“The Queen's Gambit”'' (2020)dagi [[Bet Harmon]] rolini ijro etgani uchun tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻldi va bir qancha mukofotlarni, jumladan, Oltin globus va Screen Actors Guild mukofotini qoʻlga kiritdi. == Yoshlik == Taylor-Joy 1996-yil 16-aprelda [[Florida|Florida shtatining]] [[Mayami]] shahrida sobiq bankir<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 June 1998 |title=Supplement to The London Gazette |publisher=The Gazette |url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |url-status=live |access-date=5 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200904092425/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |archive-date=4 September 2020 |ref=Dennis Alan Taylor}}</ref> Dennis Alan Taylor va psixolog Jennifer Marina Joy oilasida tug‘ilgan. Uning so'zlariga ko'ra, uning Mayamida tug'ilishi "o'yin-kulgi" edi, chunki ota-onasi o'sha paytda shaharda dam olishgan; tug'ilgan joyi tufayli, u mamlakatning ''jus soli'' fuqarolik qonuni tufayli Amerika fuqaroligiga ega<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy Is Ready for Her Close-Up|muallif=Jones|ism=Nathan|ish=[[Vulture (website)|Vulture]]|sana=14 March 2018|kirish sanasi=2 July 2021|arxivsana=19 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210419035525/https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html}}</ref>. Uning otasi britaniyalik otaning o‘gli ingliz va shotlandiyalik-argentinalik va onasi anglo-argentinalik ona<ref name="hollywoodrep">{{Veb manbasi|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|sarlavha='The Witch' Breakout Anya Taylor-Joy Goes From Ballet to Studio Thrillers|muallif=Ford|ism=Rebecca|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=18 February 2016|kirish sanasi=12 February 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170207062812/http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|arxivsana=7 February 2017}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Florsheim |first=Lane |date=6 November 2020 |title=Anya Taylor-Joy on 'The Queen's Gambit' and Dancing at the End of the Pandemic |work=[[The Wall Street Journal]] |url=https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |url-status=live |access-date=15 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201115013104/https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |archive-date=15 November 2020 |issn=0099-9660}}</ref> <ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Uning onasi [[Zambiya|Zambiyada]] ingliz diplomati bo‘lgan bobosi va [[Barselona|Barselonada]] yashovchi ispaniyalk buvisi oilasida tug'ilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 March 2021 |title=The Spanish family of Anya, the actress of Gambito de Dama: her grandmother's shop in Zaragoza |work=The Canadian News |url=https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |url-status=live |access-date=7 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308064020/https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |archive-date=8 March 2021}}</ref>. U olti aka-ukaning eng kichigi, ulardan to‘rt nafari otasining oldingi nikohidan<ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy oilasi bilan Buenos-Ayresda yashagan va olti yoshiga qadar Northlands maktabida o‘qigan, oila Londonning Viktoriya hududiga ko‘chib o‘tgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html|sarlavha=Tiene 24 años Intimidades de la infancia argentina de Anya Taylor-Joy, la protagonista de Gambito de dama|ish=[[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]]|ism=Patricio|muallif=Féminis|sana=5 December 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=23 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210523225436/https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html}}</ref>. U ispan va ingliz tillarini yaxshi biladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|sarlavha=La frase de Anya Taylor-Joy sobre la Argentina que volvió locos a sus fanáticos|ish=La Nación|til=Spanish|sana=8 September 2021|kirish sanasi=9 September 2021|arxivsana=9 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210909175541/https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/}}</ref> <ref name="standard" /> <ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy bu harakatni "travmatik" deb bildi va Argentinaga qaytish umidida ingliz tilini o'rganishdan bosh tortdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/|sarlavha=The Witch's Anya Taylor-Joy Casts a Spell: 5 Things to Know About the Rising Star|ish=[[People (magazine)|People]]|ism=Jodi|muallif=Guglielmi|sana=22 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=28 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210428192224/https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/}}</ref>. U Hill Houseda ta'lim olgan va Queen's Gate maktabida o'qigan hamda maktab spektakllarida ishtirok etgan. U 16 yoshida maktabni tark etdi, bunga sabab qilib o'z sinfdoshlarining haqoratini ko'rsatdi, u shunday eslaydi: {{Quote|Argentinada hamma joy yashil va u yerda hamma joyda otlar va hayvonlar bor edi. To‘satdan katta shaharda bo‘lib, til bilmay qoldim. Men o‘zimni hech qayerga sig‘magandek his qilardim. Men Argentinalik bo'lish uchun juda ingliz, ingliz bo'lish uchun juda argentinalik, hech narsa bo'lish uchun juda amerikalik edim. Bolalar meni hech qanday shaklda yoki xususiyatda tushunishmadi. Men shkaflarga qamalib olardim. Men maktabda ko'p vaqtimni hammomda yig'lab o'tkazdim<ref name="standard" />.}} Taylor-Joy dastlab raqs bilan shug'ullangan, 15 yoshgacha balet bilan shug'ullangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy: 12 Facts About the Captivating Star of 'The Queen's Gambit'|url=https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|ish=Hollywood Insider|sana=7 December 2020|arxivsana=3 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210803183324/https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|kirish sanasi=2 December 2021}}</ref>. 17 yoshida u Storm Management asoschisi Sara Dukas tomonidan itini Londonning Knightsbridge shahridagi Harrods do'koni oldida sayr qilayotganida model sifatida kuzatilgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|sarlavha=anya taylor-joy thought legendary model scout was stalking her|sana=28 March 2016|ish=I-d.vice.com|kirish sanasi=29 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171229232242/https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|arxivsana=29 December 2017}}</ref>. == Karyera == === Dastlabki ish va yutuq (2013–2019) === Taylor-Joy 2014-yilgi dahshatli komediya "Vampire Academy"dagi birinchi aktyorlik rolining yakuniy qismidan olib tashlandi, uning roli noma'lum qoldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Says She's Too Weird-Looking To Be A Movie Star|ish=We Got This Covered|ism=Scott|muallif=Campbell|sana=29 November 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115514/https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/}}</ref>. U Filippa Kollinz-Devidson detektiv drama seriyasi "''Endeavour"'' epizodida o'zining televizion debyutini qildi va bu 2015-yilgi "''Atlantis''" fantastik-sarguzasht drama seriyasining ko'p epizodli chizig‘ida paydo bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/|sarlavha=Anya Taylor-Joy:The Queen's Gambit Star's Meteoric Rise|ish=[[Den of Geek]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/}}</ref>. Uning yutuq roli Robert Eggers rejissyori tomonidan suratga olingan ''"The Witch''" nomli qo'rqinchli badiiy film bo'lib, u [[Yangi angliya|Nyu-England]] fermasidan tashqari o'rmonda yovuzlik kuchlariga duch kelgan Puritan oilasi haqida hikoya qiladi. Uning premyerasi 2015-yilda Sundans kinofestivalida bo‘lib o‘tdi hamda tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi va Taylor-Joyning ijrosi yuqori baholandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/|sarlavha=The Witch Mines the Quiet Terror of the Unknown|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=19 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/}}</ref>. ''The New Yorker gazetasi muxbiri'' Entoni Leyn shunday deb yozgan edi: “Taylor-Joy bu rolda hayratlanarli, uning katta ko‘zlaridagi beg‘uborligi hiyla-nayrang ipi bilan o‘ralgan – bu uning tez aqli, zukko va qiziquvchan qizga xos bo‘lmagani yoki ba’zi bir maqsadlarida yiqilib qolmaganligidan dalolat beradi". Film tijoriy muvaffaqiyatga erishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm|sarlavha=The Witch (2016)|ish=Box Office Mojo|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=31 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731042837/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm}}</ref> va u "Eng yaxshi aktyor" uchun Gotham Independent Film mukofotini va "Eng yaxshi yangi kelgan ayol" uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Erbland|ism=Kate|sarlavha=Gotham Awards 2016: Complete Winners List|url=http://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/|ish=IndieWire|kirish sanasi=24 July 2020|sana=28 November 2016|arxivsana=18 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200918100505/https://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|ish=Empire|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref>. [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg/180px-Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|thumb| Taylor-Joy 2018-yilgi [[San Diego Comic-Con|San-Diego Comic-Conida]]]] Keyingi yili Taylor-Joy Lyuk Skottning "''Morgan''" ilmiy-fantastik qo'rqinchli filmida bosh qahramon rolini o'ynadi. Bu film salbiy baholarga sazovor bo'ldi va tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi, ammo ''Booth Michigandan'' Jon Serba "Taylor-Joy bizni begunoh qizcha va o'lik ko'zli yovuzlik o'rtasida qattiq tebranadigan spektakl bilan qurolsizlantiradi", deb yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html|sarlavha='Morgan' movie review: Anya Taylor-Joy gives derivative sci-fi a malevolent boost|ish=[[Booth Newspapers]]|ism=John|muallif=Serba|sana=3 September 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430124319/https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html}}</ref>. U keyingi "Barry" dramatik filmida rol o'ynadi, filmda 1981-yilda [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetidagi]] yosh [[Barack Obama|Barak Obamaning]] birinchi o‘quv yiliga e'tibor qaratilgan; 2016-yil Toronto xalqaro kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/|sarlavha=Barry Is an Obama Biopic for an Uneasy Moment|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=15 December 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430125920/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/}}</ref>. U shuningdek, [[Skrillex|Skrillexning]] GTA albomidagi "''Red Lips"'' qo'shig'ining remiksi uchun musiqiy videoda paydo bo'ldi. 2016-yilda u M. Night Shyamalanning "''Split"'' filmida [[James McAvoy|James McAvoyga]] qarama-qarshi rol o'ynagan va u yerda bir nechta xarakterga ega bo'lgan erkak (McAvoy) tomonidan o'g'irlab ketilgan o'smir qiz Keysi Kuk rolini o'ynagan. Bu tijoriy muvaffaqiyat bo'lib, 9 million dollarlik byudjetda 278,5 million dollar yig'di<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/|sarlavha=Split (2017)|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=8 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200308230847/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html|sarlavha='Split' review: Shyamalan pits Anya Taylor-Joy against the multitalented James McAvoy|ish=[[Chicago Tribune]]|ism=Katie|muallif=Walsh|sana=19 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430143836/https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html}}</ref>. O'sha yili uning keyingi filmi Kori Finlining rejissyorlik debyuti "Toroughbreds''"'' edi. Unda Olivia Kuk va Anton Yelchin o'zining so'nggi filmdagi rolida ishtirok etdi. Taylor-Joy giyohvand moddalar sotuvchisi bilan shartnoma asosida o'gay otasini o'ldirishni rejalashtirgan o'rta maktab o'quvchisi Lili rolini o'ynadi. 2017-yilgi Sundance kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi; ''IndieWiredan'' Devid Erlix uning chiqishlarini "maftunkor" deb atadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/|sarlavha=Thoroughbred' Review: Anton Yelchin's Final Performance Highlights Cory Finley's Remarkable Debut — Sundance 2017|ish=[[IndieWire]]|ism=David|muallif=Ehrlich|sana=27 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=12 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210512004953/https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/}}</ref>. Uning 2017-yildagi uchinchi chiqishi Serxio G. Sanchesning qo‘rqinchli sirli "''Marrowbone"'' filmi bo‘lib, uning ansambli tanqidchilar maqtoviga sazovor bo‘lgan; ''The Verge'' jurnalisti Tasha Robinson Taylor-Joy nomuvofiq xarakterga "uyatchan va jozibali iliqlik" olib kelganini yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror|sarlavha=Marrowbone is the kind of horror film that gets better with every viewing|ish=[[The Verge]]|ism=Tasha|muallif=Robinson|sana=19 April 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430142335/https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror}}</ref>. Taylor-Joy BAFTA Rising Star mukofotiga<ref name="baftanom">{{Yangiliklar manbasi |last=Shepard |first=Jack |date=5 January 2017 |title=Baftas 2017: Tom Holland, Ruth Negga, and Anya Taylor-Joy amongst nominees for Rising Star award |work=[[The Independent]] |location=London, England |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |url-status=live |access-date=24 August 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |archive-date=1 December 2017}}</ref> nomzod boʻldi va oʻsha yili [[Cannes film festivali|Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard bilan taqdirlandi<ref name="chopard">{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 2017 |title=Chopard Names Trophy Award Winners |work=WWD |url=http://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004022619/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |archive-date=4 October 2018}}</ref>. 2017-yil dekabr oyida u Jessi Burtonning shu nomdagi romani asosidagi [[BBC One]] davriy drama mini serialida Petronella Oortman rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html|sarlavha=The Miniaturist review: A tense BBC period drama featuring an excellent Anya Taylor-Joy performance|ish=[[The Independent]]|ism=Jack|muallif=Shepherd|sana=26 December 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430153530/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html}}</ref>. Taylor-Joy o‘zining Keysi Kuk rolini 2019-yilda Jeyms McAvoy, [[Samuel L. Jackson]] va Sara Polson ishtirokida paydo bo‘lgan “Unbreakable" film trilogiyasining yakuniy filmi “''[[Shisha (film, 2019)|Glass]]''” psixologik superqahramon filmida takrorladi. Bu butun dunyo bo'ylab 247 million dollar yig'ib, tijorat muvaffaqiyati bo'ldi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Glass (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=22 April 2019|arxivsana=20 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200320143535/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/}}</ref>, lekin avvalgisidan farqli o'laroq, turli xil baholarni oldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/|sarlavha=Film Review: M. Night Shyamalan's 'Glass'|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|ism=Owen|muallif=Gleiberman|sana=9 January 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430161747/https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/}}</ref>. O'sha yilning oxirida u "''Love, Antosha''" hujjatli filmida uning marhum hamkasbi Anton Yelchinning hayoti va karyerasi haqidagi hujjatli filmda paydo bo'ldi va Xozierning "Dinner & Diatribes" qo'shig'i uchun klipida suratga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|ish=[[The Harvard Crimson]]|ism=Samantha J.|muallif=O'Connell|sana=2 April 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=7 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/|sarlavha=Sundance Film Review: 'Love, Antosha'|ism=Andrew|muallif=Barker|sana=30 January 2019|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=5 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190805061048/https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/}}</ref>. Uning 2019-yildagi keyingi ikkita filmi "''[[Playmobil: The Movie]]''" animatsion musiqiy sarguzasht filmi va "Radioactive" biografik drama filmi tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=4 January 2021|arxivsana=12 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201112012217/https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm|ish=[[Box Office Mojo]]|nashriyot=[[IMDb]]|kirish sanasi=2 March 2020|arxivsana=29 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190829103114/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=15 March 2021|arxivsana=3 August 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200803034040/https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=19 February 2021|arxivsana=13 December 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201213104118/https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/}}</ref>. U, shuningdek, [[Netflix]] animatsion fantastik seriyasi "The Dark Crystal: Age of Resistance"da Brea xarakteriga ham ovoz berdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Milligan|ism=Mercees|sarlavha=72nd Emmy Awards: The Primetime Animation Nominees Are…|url=https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|nashriyot=[[Animation Magazine]]|kirish sanasi=30 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200728220410/https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|arxivsana=28 July 2020|sana=28 July 2020}}</ref>. 2019-yildagi so‘nggi rolida u BBC One davriy jinoyat dramasi "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' serialida Jina Greyning bosh rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Joins 'Peaky Blinders' Season 5; First-Look Photo|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Nancy|muallif=Tartaglione|sana=12 October 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430170236/https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/}}</ref>. === Mashhurlikka ko'tarilish (2020 - hozirgi) === 2020-yilda Teylor-Joy [[Jane Austen|Jeyn Ostenning]] 1815-yilda yozilgan xuddi shu nomli romaniga moslashtirilgan Autumn de Wildening “Emma” rejissyorlik debyutida ''[[Emma (film)|Emma]]'' Vudxaus rolini o‘ynadi. Filmni ko‘zdan kechirar ekan, ''Rolling'' Stoundan Piter Travers Teylor-Joyni “cho‘g‘lanma” deb hisobladi <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-reviews/emma-movie-review-954272/|title='Emma' Review: An Austen Adaptation Tailored for Our Moment|first=Peter|last=Travers}}</ref> Teylor-Joy ''[[Yangi mutantlar|“Yangi mutantlar]]'' ” super qahramon qo‘rqinchli filmida rossiyalik mutant va sehrgar Illyana Rasputin/Magikni ham tasvirlagan. Dastlab u 2018-yilning aprel oyida chiqarilishi kerak edi, biroq bir qancha kechikishlarga duch keldi; u 2020 yilda chiqarilgan. <ref name="Aug2020release">{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 May 2020 |title=Disney Reschedules 'The New Mutants' & 'Ron's Gone Wrong' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200513173519/https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |archive-date=13 May 2020}}</ref> Teylor-Joy Netflix mini-serialida ''“Qirolichaning gambiti”'' filmida giyohvandlik va alkogolga qaramlik bilan kurashib, shaxmat olamining eng yuqori pog'onasiga ko'tarilgan yetim shaxmatchi [[Bet Harmon|Beth Harmon]] rolini o'ynadi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Thorne|ism=Will|sana=19 March 2019|sarlavha=Anya Taylor-Joy to Star in 'The Queen's Gambit' Limited Series at Netflix|url=https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/|kirish sanasi=23 October 2020|ish=Variety|arxivsana=2 May 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190502170057/https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/}}</ref> Serial va uning ijrosi keng tanqidlarga sazovor bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809|sarlavha=The Queen's Gambit: Miniseries (2020)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=23 October 2020|kirish sanasi=23 October 2020|arxivsana=27 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201027212034/https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809}}</ref> 2020-yil 23-noyabrda Netflix nashr etilganidan buyon 62 million xonadon tomonidan ko‘rilganini <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/|sarlavha='The Queen's Gambit' Scores as Netflix Most-Watched Scripted Limited Series to Date|ish=Variety|ism=Todd|muallif=Spangler|sana=23 November 2020|kirish sanasi=25 November 2020|iqtibos=The way Netflix reports viewing is based on the number of viewers who have watched at least two minutes of a piece of content, which is very different from how the TV industry measures audience|arxivsana=24 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201124124330/https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/}}</ref> e’lon qildi va uning “hozirgi kunga qadar eng katta ssenariyli cheklangan seriali”ga aylandi. <ref name="viewership">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|sarlavha='The Queen's Gambit' Becomes Netflix's Biggest Scripted Limited Series With 62M Checking Chess Drama|sana=23 November 2020|ism=Peter|muallif=White|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123161430/https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|arxivsana=23 November 2020|kirish sanasi=23 November 2020}}</ref> ''Entertainment Weekly'' xodimi Darren Franich Teylor-Joyning o'yinini "qorong'u maftunkor" deb atadi va u "sokin damlarda qanday ajoyib bo'lishini, raqibni mag'lub etganda qovoqlari torayishi va o'yin boshlanganda butun vujudi g'azablangan umidsizlikni jismonanlashtirishini" qayd etdi. unga qarshi." Xuddi shunday, ''[[Variety|Varetedan]]'' Karolin Framke uni "shunchalik magnitlanganki, u kameraning linzalariga qaraganida, uning chaqmoqdek porlashi uni kesib tashlash bilan tahdid qiladi". <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Framke |first=Caroline |date=21 October 2020 |title='The Queen's Gambit,' Starring a Magnetic Anya Taylor-Joy, Is a Shrewd Study of Genius: TV Review |work=Variety |url=https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |url-status=live |access-date=23 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201022210624/https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |archive-date=22 October 2020}}</ref> Teylor-Joy o'zining ijrosi uchun ko'plab maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, Oltin globus, Ekran aktyorlari gildiyasi va Tanqidchilar tanlovi televideniesi mukofoti . <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe|sarlavha=Checkmate: The Queen's Gambit's Anya Taylor-Joy Just Won Her First-Ever Golden Globe|ish=E! News|nashriyot=NBC Universal|sana=28 February 2021|muallif=Crist|ism=Allison|kirish sanasi=1 March 2021|arxivsana=1 March 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210301133504/https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=The Queen's Gambit Star Anya Taylor-Joy Adds SAG Award Win to Tally After Globes Victory|url=https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/|kirish sanasi=5 April 2021|ish=PEOPLE.com|arxivsana=5 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210405013311/https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/}}</ref> 2020-yilda u navbatdagi rejissyor Eoin Makkenning Rob Doylning shu nomdagi romani asosida suratga olingan “ ''Bu yerda yigitlar'' ” dramatik filmida suratga tushdi; u 2021 yil aprelgacha chiqarilmadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/|sarlavha=Anya Taylor-Joy, 'Game Of Thrones' Dean-Charles Chapman, Finn Cole To Star In 'Here Are The Young Men'|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=3 August 2018|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=24 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200724223308/https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/}}</ref> 2021-yilda u Edgar Raytning 2021-yil oktabr oyida chiqqan “Sohoda ''kecha tun'' ” psixologik qo‘rqinchli filmida rol o‘ynadi. <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/anya-taylor-joy-star-edgar-wrights-last-night-soho-1182487|title=Anya Taylor-Joy to Star in Edgar Wright Horror Thriller 'Last Night in Soho'|date=4 February 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|sarlavha='Last Night in Soho' Will Begin Filming May 20 in London, England|ish=The GWW|sana=9 March 2019|kirish sanasi=21 March 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327161519/https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|arxivsana=27 March 2019}}</ref> Filmda u Petula Klark qo'shig'ining " Downtown " versiyasini ijro etadi; Teylor-Joy qo'shiqni ovoz yozish studiyasida xarakterga ega bo'lmagan holda ijro etayotgani haqidagi musiqiy video filmning chiqishiga to'g'ri keldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M|sarlavha="Downtown (Downtempo)" performed by Anya Taylor-Joy - Official Music Video - Last Night in Soho|ish=[[YouTube]]|muallif=Focus Features|sana=20 October 2021|kirish sanasi=31 January 2022|arxivsana=20 October 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211020215837/https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M}}</ref> 2022-yilda Teylor-Joy kinorejissyor Robert Eggers bilan ''“Shimoliy'' odam” tarixiy dostonidagi bosh rol uchun yana birlashdi, bu “10-asr boshida Islandiyada boʻlib oʻtgan Vikinglar qasos dostoni” deb taʼriflangan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=N'Duka|ism=Amanda|sana=16 October 2019|sarlavha=Nicole Kidman, Alexander Skarsgård, Anya Taylor-Joy, Bill Skarsgård, Willem Dafoe In Talks To Lead 'The Northman' From Robert Eggers|url=https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/|kirish sanasi=16 April 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivsana=17 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200917141111/https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/}}</ref> Film 2022-yil 22-aprelda ijobiy tanqidlarga uchragan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Campbell|ism=Christopher|url=https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|sarlavha=The Northman First Reviews: Bold, Unflinching, Visually Breathtaking|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220425034014/https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|arxivsana=25 April 2022}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Murray|ism=Tom|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|sarlavha=The Northman review roundup: What the critics are saying about Robert Eggers' bloody viking epic|ish=[[The Independent]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220416172632/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|arxivsana=16 April 2022}}</ref> ==== Kelgusi loyihalar ==== [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_España,_02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg/170px-Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg|thumb| Teylor-Joyning ko'zlari, sochlari, kubik kamonlari va transatlantik aksenti ommaviy axborot vositalari tomonidan uning savdo belgisi sifatida ta'kidlangan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book|sarlavha=Every time Anya Taylor-Joy slayed her hair and makeup|ish=[[Glamour (magazine)|Glamour]]|ism=Elle|muallif=Turner|sana=21 April 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430111106/https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix|sarlavha=The Queen's Gambit beauty debate, explained|ish=[[Vox Media]]|ism=Constance|muallif=Grady|sana=7 January 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=9 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210209203700/https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix}}</ref>]] Teylor-Joy Devid O. Rasselning 2022 yil noyabr oyida chiqishi rejalashtirilgan ''Amsterdam'' davri filmida paydo bo'ladi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ryan|ism=Patrick|url=https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|sarlavha=Taylor Swift brings the waterworks with Chris Rock in 'Amsterdam' film|ish=[[USA Today]]|sana=27 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220428045436/https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|arxivsana=28 April 2022}}</ref> U "Maqssiz ''Maks: G'azabli yo'l'' " filmidagi ''"Furiosa"'' filmidagi titul qahramonni tasvirlash uchun mo'ljallangan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 October 2020 |title='Mad Max' Spinoff 'Furiosa' In The Works At Warners With George Miller Directing & Anya Taylor-Joy In Title Role; Chris Hemsworth & Yahya Abdul-Mateen II Along For Ride |work=Deadline Hollywood |url=https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |url-status=live |access-date=13 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201013175626/https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |archive-date=13 October 2020}}</ref> 2017 yildan beri Teylor-Joy Robert Eggersning FW Murnauning ''Nosferatu remeykidagi'' bosh rolga qo'shildi. <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2017/film/news/split-anya-taylor-joy-reteams-with-witch-director-on-nosferatu-remake-1202527484/|title='Split' Star Anya Taylor-Joy Reteams With 'Witch' Director on 'Nosferatu' Remake (EXCLUSIVE)|first=Justin|last=Kroll}}</ref> O'sha yili u ''"Dengiz o'zgarishi'' " dramatik filmida ham ishtirok etdi. <ref>{{Jurnal manbasi|first=Scott|last=Roxborough|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/berlin-anya-taylor-joy-circling-sea-change-974755|title=Berlin: Anya Taylor-Joy Circling 'The Sea Change'}}</ref> 2020-yil dekabr oyida ''“Qirolichaning gambiti”'' filmining yozuvchi-rejissyori Skott Frank [[Vladimir Nabokov|Vladimir Nabokovning]] Teylor-Joy bosh rolini ijro etgan ''“Qorong‘udagi kulgi'' ” romanining moslashuvini suratga olishdan umidvor ekanligini ma’lum qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lattanzio |first=Ryan |date=7 December 2020 |title=After 'Queen's Gambit,' Anya Taylor-Joy and Scott Frank Reuniting for Nabokov Adaptation |work=[[IndieWire]] |url=https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |url-status=live |access-date=8 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210122192234/https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |archive-date=22 January 2021}}</ref> 2021-yil sentabrida u Aaron Horvat va Maykl Yelenichning 2023-yil 7-aprelda chiqishi moʻljallangan “ [[Nomsiz Mario filmi|Mario” animatsion filmida]] shaftoli shaftolining ovozi sifatida ishtirok etishi eʼlon qilindi <ref name="D'Alessandro">{{Veb manbasi|muallif=D'Alessandro|ism=Anthony|sana=23 September 2021|sarlavha=Super Mario Bros. Animated Pic Sets Cast: Chris Pratt As Mario, Charlie Day As Luigi, Anya Taylor-Joy As Princess Peach & More|url=https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447|ish=[[Deadline Hollywood]]|kirish sanasi=23 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210923225946/https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447/|arxivsana=23 September 2021}}</ref> == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFC" |</img> | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Eslatmalar |- ! scope="row" | 2015 yil | data-sort-value="Witch, The" | ''Jodugar'' | Tomasin | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2016 yil | ''Morgan'' | Morgan | |- | ''Barri'' | Sharlotta Baughman | |- | ''Split'' | Keysi Kuk | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2017 yil | ''Suyak suyagi'' | Allie | |- | ''Sof zotlar'' | Lili Reynolds | |- ! scope="row" | 2018 | ''Crossmaglen'' | Ana | Qisqa film |- ! rowspan="4" scope="row" | 2019 | ''[[Shisha (film, 2019)|Shisha]]'' | Keysi Kuk | |- | ''Sevgi, Antosha'' | O'zi | Hujjatli film |- | ''[[Playmobil: The Movie|Playmobil: Kino]]'' | Marla Brenner | Jonli va ovozli rollar |- | ''Radioaktiv'' | [[Irène Joliot-Curie|Irene Curie]] | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2020 | ''[[Emma (film)|Emma]]'' | Emma Vudxaus | |- | ''Mana Yoshlar'' | Jen | |- | data-sort-value="New Mutants, The" | ''[[Yangi mutantlar]]'' | Illyana Rasputin / Magik | |- ! scope="row" | 2021 yil | ''Sohoda oxirgi kecha'' | Sandie | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2022 | data-sort-value="Northman, The" | ''Shimoliy odam'' | Olga | |- | style="background:#FFC" | ''Amsterdam''</img> | TBA | Post-ishlab chiqarish |- | data-sort-value="Menu, The" style="background:#FFC" | ''Menyu''</img> | Margot | Post-ishlab chiqarish |- ! scope="row" | 2023 yil | style="background:#FFC" | [[Nomsiz Mario filmi|Nomsiz ''Mario'' film]]</img> | Malika shaftoli (ovozli) | Post-ishlab chiqarish |- ! scope="row" | 2024 yil | style="background:#FFC" | ''Furiosa''</img> | [[Furiosa]] | Suratga olish |-! scope=row {{TBA}} | style="background:#FFC" | ''Zulmatda kulgi''</img> | TBA | Oldindan ishlab chiqarish |} === Televizion === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2014 yil | ''Urinish'' | Filippa Kollinz-Devidson | Epizod: "Noktyurn" | style="text-align:center" | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2015 yil | ''Viking qidiruvi'' | Mani | [[Televizion film]] | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Viking Quest – review - cast and crew, movie star rating and where...|url=https://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160329083258/http://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|ish=[[Radio Times]]|arxivsana=29 March 2016}}</ref> |- | ''Atlantis'' | Kassandra | 5 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Bundel|ism=Ani|sana=25 November 2020|sarlavha=11 Shows & Movies Starring Anya Taylor-Joy To Watch After 'The Queen's Gambit'|url=https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|ish=[[Elite Daily]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201126054703/https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|arxivsana=26 November 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2017 yil | data-sort-value="Miniaturist, The" | ''Miniatyurachi'' | Petronella "Nella" Brandt | 3 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gilbert|ism=Matthew|sana=5 January 2021|sarlavha=Another Anya Taylor-Joy performance to enjoy in 'The Miniaturist'|url=https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|ish=[[The Boston Globe]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210201060642/https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|arxivsana=1 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2019–2022 | ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' | Jina Grey | 5 va 6 seriyalar | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=Peaky Blinders season 5 trailer rolls out Sam Claflin, Anya Taylor-Joy|url=https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | data-sort-value="Dark Crystal: Age of Resistance, The" | ''Qorong'u kristall: qarshilik davri'' | Brea (ovoz) | 10 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Renfro|ism=Kim|sana=3 September 2019|sarlavha=Here's what the cast of 'The Dark Crystal: Age of Resistance' looks like in real life|url=https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|ish=[[Insider Inc.]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210213033000/https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|arxivsana=13 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2020 | data-sort-value="Queen's Gambit, The" | ''Qirolichaning gambiti'' | [[Bet Harmon]] | 7 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=The Fatal Flaw of "The Queen's Gambit"|url=https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit}}</ref> |- ! scope="row" | 2021 yil | ''Shanba kechasi jonli'' | O'zi (mezbon) | Epizod: "Anya Teylor-Joy/ Lil Nas X " | style="text-align:center" | <ref>{{Cite tweet|user=nbcsnl|title=Your final guests of season 46!|access-date=23 May 2021}}</ref> |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rassom ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2015 yil | "Qizil lablar ( [[Skrillex]] remix)" | GTA (Sem Bruno ishtirokida) | Qiz | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|first=Daniel|last=Kreps|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/watch-skrillexs-epic-nightmarish-red-lips-video-51709|title=Watch Skrillex's Epic, Nightmarish 'Red Lips' Video}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | "Kechki ovqat va diatribes" | Xozier | Xotin | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=O'Connell|ism=Samantha J.|sana=2 April 2019|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|arxivsana=7 November 2020}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == Teylor-Joy bir qancha maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, eng yaxshi yangi aktyor uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi va 2016 yilda yosh aktyor tomonidan eng yaxshi ijro uchun Saturn mukofotiga nomzod bo'ldi, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=Empire|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 January 2018|sarlavha=The Academy of Science Fiction Fantasy and Horror Films|url=http://www.saturnawards.org/|kirish sanasi=20 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180115020013/http://www.saturnawards.org/|arxivsana=15 January 2018}}</ref> BAFTA Rising Star mukofotiga nomzod bo'ldi va g'olib bo'ldi. 2017-yilda Trofe Chopard, <ref>{{Veb manbasi|sana=5 January 2017|sarlavha=Tom Holland and Ruth Negga lead nominees for Bafta Rising Star award|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html|kirish sanasi=20 August 2021|ish=[[The Independent]]|arxivsana=1 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Foreman|ism=Katya|sana=21 May 2017|sarlavha=2017 Cannes Film Festival: Chopard Names Trophy Award Winners|url=https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=WWD|arxivsana=3 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211103104551/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/}}</ref> va eng yaxshi aktrisa – miniserial yoki televideniye filmi uchun Oltin globus mukofotini, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy|url=https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy|ish=Golden Globes|kirish sanasi=13 July 2021|arxivsana=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185225/https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy}}</ref> Film/miniserialdagi eng yaxshi ayol roli uchun tanqidchilar tanlovi televideniesi mukofoti va kino aktyorlari gildiyasi mukofoti 2021-yilda telefilm yoki mini-serialdagi eng yaxshi aktrisa <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gonzalez |first=Sandra |date=4 April 2021 |title=SAG Awards: See the full list of winners |work=CNN |url=https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |url-status=live |access-date=13 July 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210713191544/https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |archive-date=13 July 2021}}</ref> . == Tashqi havolalar == {{Commons turkum}} * {{IMDbda kishi|5896355|Anya Taylor-Joy}} <nowiki> [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> <references group="lower-alpha" /> 6qphocu620ry1brrgc5j1zha5qlkjpm 2726224 2726217 2022-07-31T02:53:50Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Anya Taylor-Joy|portret=Anya Taylor-Joy by Patrick Lovell, January 2019.jpg|tavsif=Taylor-Joy 2019-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Anya-Josephine Marie Taylor-Joy|tavallud sanasi={{Birth date and age|1996|4|16|df=y}}|tavallud joyi=[[Miami|Miami, Florida]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|fuqaroligi=🇬🇧 Birlashgan Qirollik 🇺🇲 Qo'shma Shtatlar|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=2013-yildan hozirgacha}} [[Category:Articles with hCards]] '''Anya-Josephine Marie Taylor-Joy''' ({{IPAc-en|'|æ|n|j|ə}} {{Respell|ANN|yə}}<ref name="detroitnews">{{Yangiliklar manbasi |last=Graham |first=Adam |date=8 March 2018 |title='Thoroughbreds' star Anya Taylor-Joy's life a whirlwind |work=The Detroit News |url=https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |url-status=live |access-date=10 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190328232234/https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |archive-date=28 March 2019}}</ref>; 1996-yil 16-aprelda tugʻilgan) — aktrisa. U Primetime Emmy mukofotiga nomzod bo'lishdan tashqari, [[Oltin globus|Oltin globus mukofoti]] va [[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild]] mukofotini o'z ichiga olgan bir nechta mukofotlarni qo'lga kiritdi. 2021-yilda u ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining "Kelajakni shakllantirayotgan rivojlanayotgan liderlar" [[Time 100|100 Next]] ro'yxatiga kiritilgan. [[Mayami|Mayamida]] tug'ilib, [[Buenos Ayres|Buenos-Ayres]] va [[London|Londonda]] o'sgan Taylor-Joy 16 yoshida aktyorlik karyerasini davom ettirish uchun maktabni tark etdi. Kichkina televizion rollardan so'ng u ''"The Witch"'' (2015) dahshatli filmida bosh rolni ijro etib, filmdagi debyutini qildi. U "''Split''" (2016) qo'rqinchli filmida va uning davomi "[[Shisha (film, 2019)|''Glass'']]" (2019) va "''Toroughbreds"'' (2017) qora komediyasida rol o'ynadi. U [[2017 Cannes film festivali|2017-yilda Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard sovrinini qo'lga kiritdi. O'shandan beri Taylor-Joy "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' (2019–2022) teleserialining beshinchi va oltinchi seriyalarida rol o'ynagan va Oltin globus nominatsiyasiga sazovor bo'lgan "[[Emma (film)|Emma]]" (2020) davriy dramasida Emma Woodhouse rolini o'ynagan. Oʻsha yili u [[Netflix]] mini-seriali ''“The Queen's Gambit”'' (2020)dagi [[Bet Harmon]] rolini ijro etgani uchun tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻldi va bir qancha mukofotlarni, jumladan, Oltin globus va Screen Actors Guild mukofotini qoʻlga kiritdi. == Yoshlik == Taylor-Joy 1996-yil 16-aprelda [[Florida|Florida shtatining]] [[Mayami]] shahrida sobiq bankir<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 June 1998 |title=Supplement to The London Gazette |publisher=The Gazette |url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |url-status=live |access-date=5 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200904092425/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |archive-date=4 September 2020 |ref=Dennis Alan Taylor}}</ref> Dennis Alan Taylor va psixolog Jennifer Marina Joy oilasida tug‘ilgan. Uning so'zlariga ko'ra, uning Mayamida tug'ilishi "o'yin-kulgi" edi, chunki ota-onasi o'sha paytda shaharda dam olishgan; tug'ilgan joyi tufayli, u mamlakatning ''jus soli'' fuqarolik qonuni tufayli Amerika fuqaroligiga ega<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy Is Ready for Her Close-Up|muallif=Jones|ism=Nathan|ish=[[Vulture (website)|Vulture]]|sana=14 March 2018|kirish sanasi=2 July 2021|arxivsana=19 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210419035525/https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html}}</ref>. Uning otasi britaniyalik otaning o‘gli ingliz va shotlandiyalik-argentinalik va onasi anglo-argentinalik ona<ref name="hollywoodrep">{{Veb manbasi|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|sarlavha='The Witch' Breakout Anya Taylor-Joy Goes From Ballet to Studio Thrillers|muallif=Ford|ism=Rebecca|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=18 February 2016|kirish sanasi=12 February 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170207062812/http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|arxivsana=7 February 2017}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Florsheim |first=Lane |date=6 November 2020 |title=Anya Taylor-Joy on 'The Queen's Gambit' and Dancing at the End of the Pandemic |work=[[The Wall Street Journal]] |url=https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |url-status=live |access-date=15 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201115013104/https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |archive-date=15 November 2020 |issn=0099-9660}}</ref> <ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Uning onasi [[Zambiya|Zambiyada]] ingliz diplomati bo‘lgan bobosi va [[Barselona|Barselonada]] yashovchi ispaniyalk buvisi oilasida tug'ilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 March 2021 |title=The Spanish family of Anya, the actress of Gambito de Dama: her grandmother's shop in Zaragoza |work=The Canadian News |url=https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |url-status=live |access-date=7 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308064020/https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |archive-date=8 March 2021}}</ref>. U olti aka-ukaning eng kichigi, ulardan to‘rt nafari otasining oldingi nikohidan<ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy oilasi bilan Buenos-Ayresda yashagan va olti yoshiga qadar Northlands maktabida o‘qigan, oila Londonning Viktoriya hududiga ko‘chib o‘tgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html|sarlavha=Tiene 24 años Intimidades de la infancia argentina de Anya Taylor-Joy, la protagonista de Gambito de dama|ish=[[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]]|ism=Patricio|muallif=Féminis|sana=5 December 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=23 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210523225436/https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html}}</ref>. U ispan va ingliz tillarini yaxshi biladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|sarlavha=La frase de Anya Taylor-Joy sobre la Argentina que volvió locos a sus fanáticos|ish=La Nación|til=Spanish|sana=8 September 2021|kirish sanasi=9 September 2021|arxivsana=9 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210909175541/https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/}}</ref> <ref name="standard" /> <ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy bu harakatni "travmatik" deb bildi va Argentinaga qaytish umidida ingliz tilini o'rganishdan bosh tortdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/|sarlavha=The Witch's Anya Taylor-Joy Casts a Spell: 5 Things to Know About the Rising Star|ish=[[People (magazine)|People]]|ism=Jodi|muallif=Guglielmi|sana=22 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=28 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210428192224/https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/}}</ref>. U Hill Houseda ta'lim olgan va Queen's Gate maktabida o'qigan hamda maktab spektakllarida ishtirok etgan. U 16 yoshida maktabni tark etdi, bunga sabab qilib o'z sinfdoshlarining haqoratini ko'rsatdi, u shunday eslaydi: {{Quote|Argentinada hamma joy yashil va u yerda hamma joyda otlar va hayvonlar bor edi. To‘satdan katta shaharda bo‘lib, til bilmay qoldim. Men o‘zimni hech qayerga sig‘magandek his qilardim. Men Argentinalik bo'lish uchun juda ingliz, ingliz bo'lish uchun juda argentinalik, hech narsa bo'lish uchun juda amerikalik edim. Bolalar meni hech qanday shaklda yoki xususiyatda tushunishmadi. Men shkaflarga qamalib olardim. Men maktabda ko'p vaqtimni hammomda yig'lab o'tkazdim<ref name="standard" />.}} Taylor-Joy dastlab raqs bilan shug'ullangan, 15 yoshgacha balet bilan shug'ullangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy: 12 Facts About the Captivating Star of 'The Queen's Gambit'|url=https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|ish=Hollywood Insider|sana=7 December 2020|arxivsana=3 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210803183324/https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|kirish sanasi=2 December 2021}}</ref>. 17 yoshida u Storm Management asoschisi Sara Dukas tomonidan itini Londonning Knightsbridge shahridagi Harrods do'koni oldida sayr qilayotganida model sifatida kuzatilgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|sarlavha=anya taylor-joy thought legendary model scout was stalking her|sana=28 March 2016|ish=I-d.vice.com|kirish sanasi=29 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171229232242/https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|arxivsana=29 December 2017}}</ref>. == Karyera == === Dastlabki ish va yutuq (2013–2019) === Taylor-Joy 2014-yilgi dahshatli komediya "Vampire Academy"dagi birinchi aktyorlik rolining yakuniy qismidan olib tashlandi, uning roli noma'lum qoldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Says She's Too Weird-Looking To Be A Movie Star|ish=We Got This Covered|ism=Scott|muallif=Campbell|sana=29 November 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115514/https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/}}</ref>. U Filippa Kollinz-Devidson detektiv drama seriyasi "''Endeavour"'' epizodida o'zining televizion debyutini qildi va bu 2015-yilgi "''Atlantis''" fantastik-sarguzasht drama seriyasining ko'p epizodli chizig‘ida paydo bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/|sarlavha=Anya Taylor-Joy:The Queen's Gambit Star's Meteoric Rise|ish=[[Den of Geek]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/}}</ref>. Uning yutuq roli Robert Eggers rejissyori tomonidan suratga olingan ''"The Witch''" nomli qo'rqinchli badiiy film bo'lib, u [[Yangi angliya|Nyu-England]] fermasidan tashqari o'rmonda yovuzlik kuchlariga duch kelgan Puritan oilasi haqida hikoya qiladi. Uning premyerasi 2015-yilda Sundans kinofestivalida bo‘lib o‘tdi hamda tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi va Taylor-Joyning ijrosi yuqori baholandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/|sarlavha=The Witch Mines the Quiet Terror of the Unknown|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=19 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/}}</ref>. ''The New Yorker gazetasi muxbiri'' Entoni Leyn shunday deb yozgan edi: “Taylor-Joy bu rolda hayratlanarli, uning katta ko‘zlaridagi beg‘uborligi hiyla-nayrang ipi bilan o‘ralgan – bu uning tez aqli, zukko va qiziquvchan qizga xos bo‘lmagani yoki ba’zi bir maqsadlarida yiqilib qolmaganligidan dalolat beradi". Film tijoriy muvaffaqiyatga erishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm|sarlavha=The Witch (2016)|ish=Box Office Mojo|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=31 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731042837/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm}}</ref> va u "Eng yaxshi aktyor" uchun Gotham Independent Film mukofotini va "Eng yaxshi yangi kelgan ayol" uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Erbland|ism=Kate|sarlavha=Gotham Awards 2016: Complete Winners List|url=http://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/|ish=IndieWire|kirish sanasi=24 July 2020|sana=28 November 2016|arxivsana=18 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200918100505/https://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|ish=Empire|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref>. [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg/180px-Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|thumb| Taylor-Joy 2018-yilgi [[San Diego Comic-Con|San-Diego Comic-Conida]]]] Keyingi yili Taylor-Joy Lyuk Skottning "''Morgan''" ilmiy-fantastik qo'rqinchli filmida bosh qahramon rolini o'ynadi. Bu film salbiy baholarga sazovor bo'ldi va tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi, ammo ''Booth Michigandan'' Jon Serba "Taylor-Joy bizni begunoh qizcha va o'lik ko'zli yovuzlik o'rtasida qattiq tebranadigan spektakl bilan qurolsizlantiradi", deb yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html|sarlavha='Morgan' movie review: Anya Taylor-Joy gives derivative sci-fi a malevolent boost|ish=[[Booth Newspapers]]|ism=John|muallif=Serba|sana=3 September 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430124319/https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html}}</ref>. U keyingi "Barry" dramatik filmida rol o'ynadi, filmda 1981-yilda [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetidagi]] yosh [[Barack Obama|Barak Obamaning]] birinchi o‘quv yiliga e'tibor qaratilgan; 2016-yil Toronto xalqaro kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/|sarlavha=Barry Is an Obama Biopic for an Uneasy Moment|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=15 December 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430125920/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/}}</ref>. U shuningdek, [[Skrillex|Skrillexning]] GTA albomidagi "''Red Lips"'' qo'shig'ining remiksi uchun musiqiy videoda paydo bo'ldi. 2016-yilda u M. Night Shyamalanning "''Split"'' filmida [[James McAvoy|James McAvoyga]] qarama-qarshi rol o'ynagan va u yerda bir nechta xarakterga ega bo'lgan erkak (McAvoy) tomonidan o'g'irlab ketilgan o'smir qiz Keysi Kuk rolini o'ynagan. Bu tijoriy muvaffaqiyat bo'lib, 9 million dollarlik byudjetda 278,5 million dollar yig'di<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/|sarlavha=Split (2017)|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=8 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200308230847/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html|sarlavha='Split' review: Shyamalan pits Anya Taylor-Joy against the multitalented James McAvoy|ish=[[Chicago Tribune]]|ism=Katie|muallif=Walsh|sana=19 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430143836/https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html}}</ref>. O'sha yili uning keyingi filmi Kori Finlining rejissyorlik debyuti "Toroughbreds''"'' edi. Unda Olivia Kuk va Anton Yelchin o'zining so'nggi filmdagi rolida ishtirok etdi. Taylor-Joy giyohvand moddalar sotuvchisi bilan shartnoma asosida o'gay otasini o'ldirishni rejalashtirgan o'rta maktab o'quvchisi Lili rolini o'ynadi. 2017-yilgi Sundance kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi; ''IndieWiredan'' Devid Erlix uning chiqishlarini "maftunkor" deb atadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/|sarlavha=Thoroughbred' Review: Anton Yelchin's Final Performance Highlights Cory Finley's Remarkable Debut — Sundance 2017|ish=[[IndieWire]]|ism=David|muallif=Ehrlich|sana=27 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=12 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210512004953/https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/}}</ref>. Uning 2017-yildagi uchinchi chiqishi Serxio G. Sanchesning qo‘rqinchli sirli "''Marrowbone"'' filmi bo‘lib, uning ansambli tanqidchilar maqtoviga sazovor bo‘lgan; ''The Verge'' jurnalisti Tasha Robinson Taylor-Joy nomuvofiq xarakterga "uyatchan va jozibali iliqlik" olib kelganini yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror|sarlavha=Marrowbone is the kind of horror film that gets better with every viewing|ish=[[The Verge]]|ism=Tasha|muallif=Robinson|sana=19 April 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430142335/https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror}}</ref>. Taylor-Joy BAFTA Rising Star mukofotiga<ref name="baftanom">{{Yangiliklar manbasi |last=Shepard |first=Jack |date=5 January 2017 |title=Baftas 2017: Tom Holland, Ruth Negga, and Anya Taylor-Joy amongst nominees for Rising Star award |work=[[The Independent]] |location=London, England |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |url-status=live |access-date=24 August 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |archive-date=1 December 2017}}</ref> nomzod boʻldi va oʻsha yili [[Cannes film festivali|Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard bilan taqdirlandi<ref name="chopard">{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 2017 |title=Chopard Names Trophy Award Winners |work=WWD |url=http://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004022619/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |archive-date=4 October 2018}}</ref>. 2017-yil dekabr oyida u Jessi Burtonning shu nomdagi romani asosidagi [[BBC One]] davriy drama mini serialida Petronella Oortman rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html|sarlavha=The Miniaturist review: A tense BBC period drama featuring an excellent Anya Taylor-Joy performance|ish=[[The Independent]]|ism=Jack|muallif=Shepherd|sana=26 December 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430153530/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html}}</ref>. Taylor-Joy o‘zining Keysi Kuk rolini 2019-yilda Jeyms McAvoy, [[Samuel L. Jackson]] va Sara Polson ishtirokida paydo bo‘lgan “Unbreakable" film trilogiyasining yakuniy filmi “''[[Shisha (film, 2019)|Glass]]''” psixologik superqahramon filmida takrorladi. Bu butun dunyo bo'ylab 247 million dollar yig'ib, tijorat muvaffaqiyati bo'ldi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Glass (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=22 April 2019|arxivsana=20 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200320143535/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/}}</ref>, lekin avvalgisidan farqli o'laroq, turli xil baholarni oldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/|sarlavha=Film Review: M. Night Shyamalan's 'Glass'|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|ism=Owen|muallif=Gleiberman|sana=9 January 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430161747/https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/}}</ref>. O'sha yilning oxirida u "''Love, Antosha''" hujjatli filmida uning marhum hamkasbi Anton Yelchinning hayoti va karyerasi haqidagi hujjatli filmda paydo bo'ldi va Xozierning "Dinner & Diatribes" qo'shig'i uchun klipida suratga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|ish=[[The Harvard Crimson]]|ism=Samantha J.|muallif=O'Connell|sana=2 April 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=7 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/|sarlavha=Sundance Film Review: 'Love, Antosha'|ism=Andrew|muallif=Barker|sana=30 January 2019|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=5 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190805061048/https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/}}</ref>. Uning 2019-yildagi keyingi ikkita filmi "''[[Playmobil: The Movie]]''" animatsion musiqiy sarguzasht filmi va "Radioactive" biografik drama filmi tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=4 January 2021|arxivsana=12 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201112012217/https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm|ish=[[Box Office Mojo]]|nashriyot=[[IMDb]]|kirish sanasi=2 March 2020|arxivsana=29 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190829103114/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=15 March 2021|arxivsana=3 August 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200803034040/https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=19 February 2021|arxivsana=13 December 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201213104118/https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/}}</ref>. U, shuningdek, [[Netflix]] animatsion fantastik seriyasi "The Dark Crystal: Age of Resistance"da Brea xarakteriga ham ovoz berdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Milligan|ism=Mercees|sarlavha=72nd Emmy Awards: The Primetime Animation Nominees Are…|url=https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|nashriyot=[[Animation Magazine]]|kirish sanasi=30 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200728220410/https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|arxivsana=28 July 2020|sana=28 July 2020}}</ref>. 2019-yildagi so‘nggi rolida u BBC One davriy jinoyat dramasi "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' serialida Jina Greyning bosh rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Joins 'Peaky Blinders' Season 5; First-Look Photo|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Nancy|muallif=Tartaglione|sana=12 October 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430170236/https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/}}</ref>. === Mashhurlikka ko'tarilish (2020 - hozirgi) === 2020-yilda Taylor-Joy [[Jane Austen|Jane Austenning]] 1815-yilda yozilgan xuddi shu nomli romaniga moslashtirilgan "Autumn de Wilde"ning “[[Emma (film)|Emma]]” rejissyorlik debyutida Emma Woodhouse rolini o‘ynadi. Filmni ko‘zdan kechirar ekan, ''Rolling Stone''dan Piter Travers Taylor-Joyni “cho‘g‘lanma” deb hisobladi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-reviews/emma-movie-review-954272/|title='Emma' Review: An Austen Adaptation Tailored for Our Moment|first=Peter|last=Travers}}</ref>. Taylor-Joy "''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]''” super qahramon qo‘rqinchli filmida rossiyalik mutant va sehrgar Illyana Rasputin/Magikni ham tasvirlagan. Dastlab u 2018-yilning aprel oyida chiqarilishi kerak edi, biroq bir qancha kechikishlarga duch keldi; u 2020-yilda chiqarilgan<ref name="Aug2020release">{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 May 2020 |title=Disney Reschedules 'The New Mutants' & 'Ron's Gone Wrong' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200513173519/https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |archive-date=13 May 2020}}</ref>. Taylor-Joy Netflix mini seriali ''“The Queen's Gambit”'' filmida giyohvandlik va alkogolga qaramlik bilan kurashib, shaxmat olamining eng yuqori pog'onasiga ko'tarilgan yetim shaxmatchi [[Bet Harmon]] rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Thorne|ism=Will|sana=19 March 2019|sarlavha=Anya Taylor-Joy to Star in 'The Queen's Gambit' Limited Series at Netflix|url=https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/|kirish sanasi=23 October 2020|ish=Variety|arxivsana=2 May 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190502170057/https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/}}</ref>. Serial va uning ijrosi keng tanqidlarga sazovor bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809|sarlavha=The Queen's Gambit: Miniseries (2020)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=23 October 2020|kirish sanasi=23 October 2020|arxivsana=27 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201027212034/https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809}}</ref>. 2020-yil 23-noyabrda Netflix u nashr etilganidan buyon 62 million xonadon tomonidan ko‘rilganini<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/|sarlavha='The Queen's Gambit' Scores as Netflix Most-Watched Scripted Limited Series to Date|ish=Variety|ism=Todd|muallif=Spangler|sana=23 November 2020|kirish sanasi=25 November 2020|iqtibos=The way Netflix reports viewing is based on the number of viewers who have watched at least two minutes of a piece of content, which is very different from how the TV industry measures audience|arxivsana=24 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201124124330/https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/}}</ref> e’lon qildi va uning “hozirgi kunga qadar eng katta ssenariyli cheklangan seriali”ga aylandi<ref name="viewership">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|sarlavha='The Queen's Gambit' Becomes Netflix's Biggest Scripted Limited Series With 62M Checking Chess Drama|sana=23 November 2020|ism=Peter|muallif=White|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123161430/https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|arxivsana=23 November 2020|kirish sanasi=23 November 2020}}</ref>''. Entertainment Weekly'' xodimi Darren Franich Taylor-Joyning o'yinini "qorong'u maftunkor" deb atadi va u "sokin damlarda qanday ajoyib bo'lishini, raqibni mag'lub etganda qovoqlari torayishi va o'yin boshlanganda butun vujudi g'azablangan umidsizlikni jismonanlashtirishini" qayd etdi. Unga qarshi xuddi shunday, ''[[Variety|Varetedan]]'' Karolin Framke uni "shunchalik magnitlanganki, u kameraning linzalariga qaraganida, uning chaqmoqdek porlashi kamerani kesib tashlash bilan tahdid qilayotgandek"<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Framke |first=Caroline |date=21 October 2020 |title='The Queen's Gambit,' Starring a Magnetic Anya Taylor-Joy, Is a Shrewd Study of Genius: TV Review |work=Variety |url=https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |url-status=live |access-date=23 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201022210624/https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |archive-date=22 October 2020}}</ref>. Taylor-Joy o'zining ijrosi uchun ko'plab maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, Oltin globus, Screen Actors Guild va Critics' Choice televideniyasi mukofoti<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe|sarlavha=Checkmate: The Queen's Gambit's Anya Taylor-Joy Just Won Her First-Ever Golden Globe|ish=E! News|nashriyot=NBC Universal|sana=28 February 2021|muallif=Crist|ism=Allison|kirish sanasi=1 March 2021|arxivsana=1 March 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210301133504/https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=The Queen's Gambit Star Anya Taylor-Joy Adds SAG Award Win to Tally After Globes Victory|url=https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/|kirish sanasi=5 April 2021|ish=PEOPLE.com|arxivsana=5 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210405013311/https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/}}</ref>. 2020-yilda u navbatdagi rejissyor Eoin Makkenning Rob Doylning shu nomdagi romani asosida suratga olingan “''Here Are the Young Men''” dramatik filmida suratga tushdi; u 2021-yil aprelgacha chiqarilmadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/|sarlavha=Anya Taylor-Joy, 'Game Of Thrones' Dean-Charles Chapman, Finn Cole To Star In 'Here Are The Young Men'|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=3 August 2018|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=24 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200724223308/https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/}}</ref>. 2021-yilda u Edgar Raytning 2021-yil oktabr oyida chiqqan “Last Night in Soho” psixologik qo‘rqinchli filmida rol o‘ynadi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/anya-taylor-joy-star-edgar-wrights-last-night-soho-1182487|title=Anya Taylor-Joy to Star in Edgar Wright Horror Thriller 'Last Night in Soho'|date=4 February 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|sarlavha='Last Night in Soho' Will Begin Filming May 20 in London, England|ish=The GWW|sana=9 March 2019|kirish sanasi=21 March 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327161519/https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|arxivsana=27 March 2019}}</ref>. Filmda u Petula Klark qo'shig'ining "Downtown" versiyasini ijro etadi; Taylor-Joy qo'shiqni ovoz yozish studiyasida xarakterga ega bo'lmagan holda ijro etayotgani haqidagi musiqiy video filmning chiqishiga to'g'ri keldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M|sarlavha="Downtown (Downtempo)" performed by Anya Taylor-Joy - Official Music Video - Last Night in Soho|ish=[[YouTube]]|muallif=Focus Features|sana=20 October 2021|kirish sanasi=31 January 2022|arxivsana=20 October 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211020215837/https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M}}</ref>. 2022-yilda Taylor-Joy kinorejissyor Robert Eggers bilan ''“The Northman''” tarixiy dostonidagi bosh rol uchun yana birlashdi, bu “10-asr boshida Islandiyada boʻlib oʻtgan Vikinglar qasos dostoni” deb taʼriflangan<ref>{{Veb manbasi|muallif=N'Duka|ism=Amanda|sana=16 October 2019|sarlavha=Nicole Kidman, Alexander Skarsgård, Anya Taylor-Joy, Bill Skarsgård, Willem Dafoe In Talks To Lead 'The Northman' From Robert Eggers|url=https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/|kirish sanasi=16 April 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivsana=17 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200917141111/https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/}}</ref>. Film 2022-yil 22-aprelda ijobiy tanqidlarga uchragan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Campbell|ism=Christopher|url=https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|sarlavha=The Northman First Reviews: Bold, Unflinching, Visually Breathtaking|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220425034014/https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|arxivsana=25 April 2022}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Murray|ism=Tom|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|sarlavha=The Northman review roundup: What the critics are saying about Robert Eggers' bloody viking epic|ish=[[The Independent]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220416172632/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|arxivsana=16 April 2022}}</ref>. ==== Kelgusi loyihalar ==== [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_España,_02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg/170px-Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg|thumb| Taylor-Joyning ko'zlari, sochlari, kubik qoshlari va transatlantik aksenti ommaviy axborot vositalari tomonidan uning savdo belgisi sifatida ta'kidlangan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book|sarlavha=Every time Anya Taylor-Joy slayed her hair and makeup|ish=[[Glamour (magazine)|Glamour]]|ism=Elle|muallif=Turner|sana=21 April 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430111106/https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix|sarlavha=The Queen's Gambit beauty debate, explained|ish=[[Vox Media]]|ism=Constance|muallif=Grady|sana=7 January 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=9 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210209203700/https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix}}</ref>.]] Taylor-Joy Devid O. Rasselning 2022-yil noyabr oyida chiqishi rejalashtirilgan "''Amsterdam"'' davriy filmida paydo bo'ladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ryan|ism=Patrick|url=https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|sarlavha=Taylor Swift brings the waterworks with Chris Rock in 'Amsterdam' film|ish=[[USA Today]]|sana=27 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220428045436/https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|arxivsana=28 April 2022}}</ref>. U "Mad Max: Fury Road" filmining ''"Furiosa"'' epizodidagi bosh qahramonni tasvirlash uchun mo'ljallangan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 October 2020 |title='Mad Max' Spinoff 'Furiosa' In The Works At Warners With George Miller Directing & Anya Taylor-Joy In Title Role; Chris Hemsworth & Yahya Abdul-Mateen II Along For Ride |work=Deadline Hollywood |url=https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |url-status=live |access-date=13 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201013175626/https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |archive-date=13 October 2020}}</ref>. 2017-yildan beri Taylor-Joy Robert Eggers rejissyorligidagi FW Murnauning "''Nosferatu" remeykidagi'' bosh rolga qo'shildi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2017/film/news/split-anya-taylor-joy-reteams-with-witch-director-on-nosferatu-remake-1202527484/|title='Split' Star Anya Taylor-Joy Reteams With 'Witch' Director on 'Nosferatu' Remake (EXCLUSIVE)|first=Justin|last=Kroll}}</ref>. O'sha yili u ''"The Sea Change''" dramatik filmida ham ishtirok etdi<ref>{{Jurnal manbasi|first=Scott|last=Roxborough|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/berlin-anya-taylor-joy-circling-sea-change-974755|title=Berlin: Anya Taylor-Joy Circling 'The Sea Change'}}</ref>. 2020-yil dekabr oyida ''“The Queen's Gambit”'' filmining yozuvchi-rejissyori Skott Frank [[Vladimir Nabokov|Vladimir Nabokovning]] Taylor-Joy bosh rolini ijro etgan ''“Laughter in the Dark''” romanining moslashuvini suratga olishdan umidvor ekanligini ma’lum qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lattanzio |first=Ryan |date=7 December 2020 |title=After 'Queen's Gambit,' Anya Taylor-Joy and Scott Frank Reuniting for Nabokov Adaptation |work=[[IndieWire]] |url=https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |url-status=live |access-date=8 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210122192234/https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |archive-date=22 January 2021}}</ref>. 2021-yil sentabrida u Aaron Horvat va Maykl Yelenichning 2023-yil 7-aprelda chiqishi moʻljallangan “[[Nomsiz Mario filmi|Mario]]" animatsion filmida malika Peachning ovozi sifatida ishtirok etishi eʼlon qilindi<ref name="D'Alessandro">{{Veb manbasi|muallif=D'Alessandro|ism=Anthony|sana=23 September 2021|sarlavha=Super Mario Bros. Animated Pic Sets Cast: Chris Pratt As Mario, Charlie Day As Luigi, Anya Taylor-Joy As Princess Peach & More|url=https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447|ish=[[Deadline Hollywood]]|kirish sanasi=23 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210923225946/https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447/|arxivsana=23 September 2021}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFC" |</img> | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Eslatmalar |- ! scope="row" | 2015 yil | data-sort-value="Witch, The" | ''Jodugar'' | Tomasin | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2016 yil | ''Morgan'' | Morgan | |- | ''Barri'' | Sharlotta Baughman | |- | ''Split'' | Keysi Kuk | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2017 yil | ''Suyak suyagi'' | Allie | |- | ''Sof zotlar'' | Lili Reynolds | |- ! scope="row" | 2018 | ''Crossmaglen'' | Ana | Qisqa film |- ! rowspan="4" scope="row" | 2019 | ''[[Shisha (film, 2019)|Shisha]]'' | Keysi Kuk | |- | ''Sevgi, Antosha'' | O'zi | Hujjatli film |- | ''[[Playmobil: The Movie|Playmobil: Kino]]'' | Marla Brenner | Jonli va ovozli rollar |- | ''Radioaktiv'' | [[Irène Joliot-Curie|Irene Curie]] | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2020 | ''[[Emma (film)|Emma]]'' | Emma Vudxaus | |- | ''Mana Yoshlar'' | Jen | |- | data-sort-value="New Mutants, The" | ''[[Yangi mutantlar]]'' | Illyana Rasputin / Magik | |- ! scope="row" | 2021 yil | ''Sohoda oxirgi kecha'' | Sandie | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2022 | data-sort-value="Northman, The" | ''Shimoliy odam'' | Olga | |- | style="background:#FFC" | ''Amsterdam''</img> | TBA | Post-ishlab chiqarish |- | data-sort-value="Menu, The" style="background:#FFC" | ''Menyu''</img> | Margot | Post-ishlab chiqarish |- ! scope="row" | 2023 yil | style="background:#FFC" | [[Nomsiz Mario filmi|Nomsiz ''Mario'' film]]</img> | Malika shaftoli (ovozli) | Post-ishlab chiqarish |- ! scope="row" | 2024 yil | style="background:#FFC" | ''Furiosa''</img> | [[Furiosa]] | Suratga olish |-! scope=row {{TBA}} | style="background:#FFC" | ''Zulmatda kulgi''</img> | TBA | Oldindan ishlab chiqarish |} === Televizion === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2014 yil | ''Urinish'' | Filippa Kollinz-Devidson | Epizod: "Noktyurn" | style="text-align:center" | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2015 yil | ''Viking qidiruvi'' | Mani | [[Televizion film]] | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Viking Quest – review - cast and crew, movie star rating and where...|url=https://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160329083258/http://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|ish=[[Radio Times]]|arxivsana=29 March 2016}}</ref> |- | ''Atlantis'' | Kassandra | 5 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Bundel|ism=Ani|sana=25 November 2020|sarlavha=11 Shows & Movies Starring Anya Taylor-Joy To Watch After 'The Queen's Gambit'|url=https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|ish=[[Elite Daily]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201126054703/https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|arxivsana=26 November 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2017 yil | data-sort-value="Miniaturist, The" | ''Miniatyurachi'' | Petronella "Nella" Brandt | 3 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gilbert|ism=Matthew|sana=5 January 2021|sarlavha=Another Anya Taylor-Joy performance to enjoy in 'The Miniaturist'|url=https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|ish=[[The Boston Globe]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210201060642/https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|arxivsana=1 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2019–2022 | ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' | Jina Grey | 5 va 6 seriyalar | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=Peaky Blinders season 5 trailer rolls out Sam Claflin, Anya Taylor-Joy|url=https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | data-sort-value="Dark Crystal: Age of Resistance, The" | ''Qorong'u kristall: qarshilik davri'' | Brea (ovoz) | 10 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Renfro|ism=Kim|sana=3 September 2019|sarlavha=Here's what the cast of 'The Dark Crystal: Age of Resistance' looks like in real life|url=https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|ish=[[Insider Inc.]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210213033000/https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|arxivsana=13 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2020 | data-sort-value="Queen's Gambit, The" | ''Qirolichaning gambiti'' | [[Bet Harmon]] | 7 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=The Fatal Flaw of "The Queen's Gambit"|url=https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit}}</ref> |- ! scope="row" | 2021 yil | ''Shanba kechasi jonli'' | O'zi (mezbon) | Epizod: "Anya Teylor-Joy/ Lil Nas X " | style="text-align:center" | <ref>{{Cite tweet|user=nbcsnl|title=Your final guests of season 46!|access-date=23 May 2021}}</ref> |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rassom ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2015 yil | "Qizil lablar ( [[Skrillex]] remix)" | GTA (Sem Bruno ishtirokida) | Qiz | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|first=Daniel|last=Kreps|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/watch-skrillexs-epic-nightmarish-red-lips-video-51709|title=Watch Skrillex's Epic, Nightmarish 'Red Lips' Video}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | "Kechki ovqat va diatribes" | Xozier | Xotin | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=O'Connell|ism=Samantha J.|sana=2 April 2019|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|arxivsana=7 November 2020}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == Teylor-Joy bir qancha maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, eng yaxshi yangi aktyor uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi va 2016 yilda yosh aktyor tomonidan eng yaxshi ijro uchun Saturn mukofotiga nomzod bo'ldi, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=Empire|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 January 2018|sarlavha=The Academy of Science Fiction Fantasy and Horror Films|url=http://www.saturnawards.org/|kirish sanasi=20 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180115020013/http://www.saturnawards.org/|arxivsana=15 January 2018}}</ref> BAFTA Rising Star mukofotiga nomzod bo'ldi va g'olib bo'ldi. 2017-yilda Trofe Chopard, <ref>{{Veb manbasi|sana=5 January 2017|sarlavha=Tom Holland and Ruth Negga lead nominees for Bafta Rising Star award|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html|kirish sanasi=20 August 2021|ish=[[The Independent]]|arxivsana=1 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Foreman|ism=Katya|sana=21 May 2017|sarlavha=2017 Cannes Film Festival: Chopard Names Trophy Award Winners|url=https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=WWD|arxivsana=3 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211103104551/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/}}</ref> va eng yaxshi aktrisa – miniserial yoki televideniye filmi uchun Oltin globus mukofotini, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy|url=https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy|ish=Golden Globes|kirish sanasi=13 July 2021|arxivsana=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185225/https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy}}</ref> Film/miniserialdagi eng yaxshi ayol roli uchun tanqidchilar tanlovi televideniesi mukofoti va kino aktyorlari gildiyasi mukofoti 2021-yilda telefilm yoki mini-serialdagi eng yaxshi aktrisa <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gonzalez |first=Sandra |date=4 April 2021 |title=SAG Awards: See the full list of winners |work=CNN |url=https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |url-status=live |access-date=13 July 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210713191544/https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |archive-date=13 July 2021}}</ref> . == Tashqi havolalar == {{Commons turkum}} * {{IMDbda kishi|5896355|Anya Taylor-Joy}} <nowiki> [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> <references group="lower-alpha" /> mxmfmyt9xb99t1y0u5t8h6f1d2acx11 2726235 2726224 2022-07-31T03:16:30Z Diwikiped 74803 /* Film */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Anya Taylor-Joy|portret=Anya Taylor-Joy by Patrick Lovell, January 2019.jpg|tavsif=Taylor-Joy 2019-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Anya-Josephine Marie Taylor-Joy|tavallud sanasi={{Birth date and age|1996|4|16|df=y}}|tavallud joyi=[[Miami|Miami, Florida]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|fuqaroligi=🇬🇧 Birlashgan Qirollik 🇺🇲 Qo'shma Shtatlar|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=2013-yildan hozirgacha}} [[Category:Articles with hCards]] '''Anya-Josephine Marie Taylor-Joy''' ({{IPAc-en|'|æ|n|j|ə}} {{Respell|ANN|yə}}<ref name="detroitnews">{{Yangiliklar manbasi |last=Graham |first=Adam |date=8 March 2018 |title='Thoroughbreds' star Anya Taylor-Joy's life a whirlwind |work=The Detroit News |url=https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |url-status=live |access-date=10 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190328232234/https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |archive-date=28 March 2019}}</ref>; 1996-yil 16-aprelda tugʻilgan) — aktrisa. U Primetime Emmy mukofotiga nomzod bo'lishdan tashqari, [[Oltin globus|Oltin globus mukofoti]] va [[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild]] mukofotini o'z ichiga olgan bir nechta mukofotlarni qo'lga kiritdi. 2021-yilda u ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining "Kelajakni shakllantirayotgan rivojlanayotgan liderlar" [[Time 100|100 Next]] ro'yxatiga kiritilgan. [[Mayami|Mayamida]] tug'ilib, [[Buenos Ayres|Buenos-Ayres]] va [[London|Londonda]] o'sgan Taylor-Joy 16 yoshida aktyorlik karyerasini davom ettirish uchun maktabni tark etdi. Kichkina televizion rollardan so'ng u ''"The Witch"'' (2015) dahshatli filmida bosh rolni ijro etib, filmdagi debyutini qildi. U "''Split''" (2016) qo'rqinchli filmida va uning davomi "[[Shisha (film, 2019)|''Glass'']]" (2019) va "''Toroughbreds"'' (2017) qora komediyasida rol o'ynadi. U [[2017 Cannes film festivali|2017-yilda Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard sovrinini qo'lga kiritdi. O'shandan beri Taylor-Joy "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' (2019–2022) teleserialining beshinchi va oltinchi seriyalarida rol o'ynagan va Oltin globus nominatsiyasiga sazovor bo'lgan "[[Emma (film)|Emma]]" (2020) davriy dramasida Emma Woodhouse rolini o'ynagan. Oʻsha yili u [[Netflix]] mini-seriali ''“The Queen's Gambit”'' (2020)dagi [[Bet Harmon]] rolini ijro etgani uchun tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻldi va bir qancha mukofotlarni, jumladan, Oltin globus va Screen Actors Guild mukofotini qoʻlga kiritdi. == Yoshlik == Taylor-Joy 1996-yil 16-aprelda [[Florida|Florida shtatining]] [[Mayami]] shahrida sobiq bankir<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 June 1998 |title=Supplement to The London Gazette |publisher=The Gazette |url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |url-status=live |access-date=5 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200904092425/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |archive-date=4 September 2020 |ref=Dennis Alan Taylor}}</ref> Dennis Alan Taylor va psixolog Jennifer Marina Joy oilasida tug‘ilgan. Uning so'zlariga ko'ra, uning Mayamida tug'ilishi "o'yin-kulgi" edi, chunki ota-onasi o'sha paytda shaharda dam olishgan; tug'ilgan joyi tufayli, u mamlakatning ''jus soli'' fuqarolik qonuni tufayli Amerika fuqaroligiga ega<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy Is Ready for Her Close-Up|muallif=Jones|ism=Nathan|ish=[[Vulture (website)|Vulture]]|sana=14 March 2018|kirish sanasi=2 July 2021|arxivsana=19 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210419035525/https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html}}</ref>. Uning otasi britaniyalik otaning o‘gli ingliz va shotlandiyalik-argentinalik va onasi anglo-argentinalik ona<ref name="hollywoodrep">{{Veb manbasi|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|sarlavha='The Witch' Breakout Anya Taylor-Joy Goes From Ballet to Studio Thrillers|muallif=Ford|ism=Rebecca|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=18 February 2016|kirish sanasi=12 February 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170207062812/http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|arxivsana=7 February 2017}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Florsheim |first=Lane |date=6 November 2020 |title=Anya Taylor-Joy on 'The Queen's Gambit' and Dancing at the End of the Pandemic |work=[[The Wall Street Journal]] |url=https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |url-status=live |access-date=15 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201115013104/https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |archive-date=15 November 2020 |issn=0099-9660}}</ref> <ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Uning onasi [[Zambiya|Zambiyada]] ingliz diplomati bo‘lgan bobosi va [[Barselona|Barselonada]] yashovchi ispaniyalk buvisi oilasida tug'ilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 March 2021 |title=The Spanish family of Anya, the actress of Gambito de Dama: her grandmother's shop in Zaragoza |work=The Canadian News |url=https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |url-status=live |access-date=7 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308064020/https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |archive-date=8 March 2021}}</ref>. U olti aka-ukaning eng kichigi, ulardan to‘rt nafari otasining oldingi nikohidan<ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy oilasi bilan Buenos-Ayresda yashagan va olti yoshiga qadar Northlands maktabida o‘qigan, oila Londonning Viktoriya hududiga ko‘chib o‘tgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html|sarlavha=Tiene 24 años Intimidades de la infancia argentina de Anya Taylor-Joy, la protagonista de Gambito de dama|ish=[[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]]|ism=Patricio|muallif=Féminis|sana=5 December 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=23 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210523225436/https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html}}</ref>. U ispan va ingliz tillarini yaxshi biladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|sarlavha=La frase de Anya Taylor-Joy sobre la Argentina que volvió locos a sus fanáticos|ish=La Nación|til=Spanish|sana=8 September 2021|kirish sanasi=9 September 2021|arxivsana=9 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210909175541/https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/}}</ref> <ref name="standard" /> <ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy bu harakatni "travmatik" deb bildi va Argentinaga qaytish umidida ingliz tilini o'rganishdan bosh tortdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/|sarlavha=The Witch's Anya Taylor-Joy Casts a Spell: 5 Things to Know About the Rising Star|ish=[[People (magazine)|People]]|ism=Jodi|muallif=Guglielmi|sana=22 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=28 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210428192224/https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/}}</ref>. U Hill Houseda ta'lim olgan va Queen's Gate maktabida o'qigan hamda maktab spektakllarida ishtirok etgan. U 16 yoshida maktabni tark etdi, bunga sabab qilib o'z sinfdoshlarining haqoratini ko'rsatdi, u shunday eslaydi: {{Quote|Argentinada hamma joy yashil va u yerda hamma joyda otlar va hayvonlar bor edi. To‘satdan katta shaharda bo‘lib, til bilmay qoldim. Men o‘zimni hech qayerga sig‘magandek his qilardim. Men Argentinalik bo'lish uchun juda ingliz, ingliz bo'lish uchun juda argentinalik, hech narsa bo'lish uchun juda amerikalik edim. Bolalar meni hech qanday shaklda yoki xususiyatda tushunishmadi. Men shkaflarga qamalib olardim. Men maktabda ko'p vaqtimni hammomda yig'lab o'tkazdim<ref name="standard" />.}} Taylor-Joy dastlab raqs bilan shug'ullangan, 15 yoshgacha balet bilan shug'ullangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy: 12 Facts About the Captivating Star of 'The Queen's Gambit'|url=https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|ish=Hollywood Insider|sana=7 December 2020|arxivsana=3 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210803183324/https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|kirish sanasi=2 December 2021}}</ref>. 17 yoshida u Storm Management asoschisi Sara Dukas tomonidan itini Londonning Knightsbridge shahridagi Harrods do'koni oldida sayr qilayotganida model sifatida kuzatilgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|sarlavha=anya taylor-joy thought legendary model scout was stalking her|sana=28 March 2016|ish=I-d.vice.com|kirish sanasi=29 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171229232242/https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|arxivsana=29 December 2017}}</ref>. == Karyera == === Dastlabki ish va yutuq (2013–2019) === Taylor-Joy 2014-yilgi dahshatli komediya "Vampire Academy"dagi birinchi aktyorlik rolining yakuniy qismidan olib tashlandi, uning roli noma'lum qoldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Says She's Too Weird-Looking To Be A Movie Star|ish=We Got This Covered|ism=Scott|muallif=Campbell|sana=29 November 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115514/https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/}}</ref>. U Filippa Kollinz-Devidson detektiv drama seriyasi "''Endeavour"'' epizodida o'zining televizion debyutini qildi va bu 2015-yilgi "''Atlantis''" fantastik-sarguzasht drama seriyasining ko'p epizodli chizig‘ida paydo bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/|sarlavha=Anya Taylor-Joy:The Queen's Gambit Star's Meteoric Rise|ish=[[Den of Geek]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/}}</ref>. Uning yutuq roli Robert Eggers rejissyori tomonidan suratga olingan ''"The Witch''" nomli qo'rqinchli badiiy film bo'lib, u [[Yangi angliya|Nyu-England]] fermasidan tashqari o'rmonda yovuzlik kuchlariga duch kelgan Puritan oilasi haqida hikoya qiladi. Uning premyerasi 2015-yilda Sundans kinofestivalida bo‘lib o‘tdi hamda tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi va Taylor-Joyning ijrosi yuqori baholandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/|sarlavha=The Witch Mines the Quiet Terror of the Unknown|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=19 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/}}</ref>. ''The New Yorker gazetasi muxbiri'' Entoni Leyn shunday deb yozgan edi: “Taylor-Joy bu rolda hayratlanarli, uning katta ko‘zlaridagi beg‘uborligi hiyla-nayrang ipi bilan o‘ralgan – bu uning tez aqli, zukko va qiziquvchan qizga xos bo‘lmagani yoki ba’zi bir maqsadlarida yiqilib qolmaganligidan dalolat beradi". Film tijoriy muvaffaqiyatga erishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm|sarlavha=The Witch (2016)|ish=Box Office Mojo|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=31 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731042837/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm}}</ref> va u "Eng yaxshi aktyor" uchun Gotham Independent Film mukofotini va "Eng yaxshi yangi kelgan ayol" uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Erbland|ism=Kate|sarlavha=Gotham Awards 2016: Complete Winners List|url=http://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/|ish=IndieWire|kirish sanasi=24 July 2020|sana=28 November 2016|arxivsana=18 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200918100505/https://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|ish=Empire|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref>. [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg/180px-Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|thumb| Taylor-Joy 2018-yilgi [[San Diego Comic-Con|San-Diego Comic-Conida]]]] Keyingi yili Taylor-Joy Lyuk Skottning "''Morgan''" ilmiy-fantastik qo'rqinchli filmida bosh qahramon rolini o'ynadi. Bu film salbiy baholarga sazovor bo'ldi va tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi, ammo ''Booth Michigandan'' Jon Serba "Taylor-Joy bizni begunoh qizcha va o'lik ko'zli yovuzlik o'rtasida qattiq tebranadigan spektakl bilan qurolsizlantiradi", deb yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html|sarlavha='Morgan' movie review: Anya Taylor-Joy gives derivative sci-fi a malevolent boost|ish=[[Booth Newspapers]]|ism=John|muallif=Serba|sana=3 September 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430124319/https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html}}</ref>. U keyingi "Barry" dramatik filmida rol o'ynadi, filmda 1981-yilda [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetidagi]] yosh [[Barack Obama|Barak Obamaning]] birinchi o‘quv yiliga e'tibor qaratilgan; 2016-yil Toronto xalqaro kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/|sarlavha=Barry Is an Obama Biopic for an Uneasy Moment|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=15 December 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430125920/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/}}</ref>. U shuningdek, [[Skrillex|Skrillexning]] GTA albomidagi "''Red Lips"'' qo'shig'ining remiksi uchun musiqiy videoda paydo bo'ldi. 2016-yilda u M. Night Shyamalanning "''Split"'' filmida [[James McAvoy|James McAvoyga]] qarama-qarshi rol o'ynagan va u yerda bir nechta xarakterga ega bo'lgan erkak (McAvoy) tomonidan o'g'irlab ketilgan o'smir qiz Keysi Kuk rolini o'ynagan. Bu tijoriy muvaffaqiyat bo'lib, 9 million dollarlik byudjetda 278,5 million dollar yig'di<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/|sarlavha=Split (2017)|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=8 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200308230847/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html|sarlavha='Split' review: Shyamalan pits Anya Taylor-Joy against the multitalented James McAvoy|ish=[[Chicago Tribune]]|ism=Katie|muallif=Walsh|sana=19 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430143836/https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html}}</ref>. O'sha yili uning keyingi filmi Kori Finlining rejissyorlik debyuti "Toroughbreds''"'' edi. Unda Olivia Kuk va Anton Yelchin o'zining so'nggi filmdagi rolida ishtirok etdi. Taylor-Joy giyohvand moddalar sotuvchisi bilan shartnoma asosida o'gay otasini o'ldirishni rejalashtirgan o'rta maktab o'quvchisi Lili rolini o'ynadi. 2017-yilgi Sundance kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi; ''IndieWiredan'' Devid Erlix uning chiqishlarini "maftunkor" deb atadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/|sarlavha=Thoroughbred' Review: Anton Yelchin's Final Performance Highlights Cory Finley's Remarkable Debut — Sundance 2017|ish=[[IndieWire]]|ism=David|muallif=Ehrlich|sana=27 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=12 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210512004953/https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/}}</ref>. Uning 2017-yildagi uchinchi chiqishi Serxio G. Sanchesning qo‘rqinchli sirli "''Marrowbone"'' filmi bo‘lib, uning ansambli tanqidchilar maqtoviga sazovor bo‘lgan; ''The Verge'' jurnalisti Tasha Robinson Taylor-Joy nomuvofiq xarakterga "uyatchan va jozibali iliqlik" olib kelganini yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror|sarlavha=Marrowbone is the kind of horror film that gets better with every viewing|ish=[[The Verge]]|ism=Tasha|muallif=Robinson|sana=19 April 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430142335/https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror}}</ref>. Taylor-Joy BAFTA Rising Star mukofotiga<ref name="baftanom">{{Yangiliklar manbasi |last=Shepard |first=Jack |date=5 January 2017 |title=Baftas 2017: Tom Holland, Ruth Negga, and Anya Taylor-Joy amongst nominees for Rising Star award |work=[[The Independent]] |location=London, England |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |url-status=live |access-date=24 August 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |archive-date=1 December 2017}}</ref> nomzod boʻldi va oʻsha yili [[Cannes film festivali|Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard bilan taqdirlandi<ref name="chopard">{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 2017 |title=Chopard Names Trophy Award Winners |work=WWD |url=http://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004022619/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |archive-date=4 October 2018}}</ref>. 2017-yil dekabr oyida u Jessi Burtonning shu nomdagi romani asosidagi [[BBC One]] davriy drama mini serialida Petronella Oortman rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html|sarlavha=The Miniaturist review: A tense BBC period drama featuring an excellent Anya Taylor-Joy performance|ish=[[The Independent]]|ism=Jack|muallif=Shepherd|sana=26 December 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430153530/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html}}</ref>. Taylor-Joy o‘zining Keysi Kuk rolini 2019-yilda Jeyms McAvoy, [[Samuel L. Jackson]] va Sara Polson ishtirokida paydo bo‘lgan “Unbreakable" film trilogiyasining yakuniy filmi “''[[Shisha (film, 2019)|Glass]]''” psixologik superqahramon filmida takrorladi. Bu butun dunyo bo'ylab 247 million dollar yig'ib, tijorat muvaffaqiyati bo'ldi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Glass (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=22 April 2019|arxivsana=20 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200320143535/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/}}</ref>, lekin avvalgisidan farqli o'laroq, turli xil baholarni oldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/|sarlavha=Film Review: M. Night Shyamalan's 'Glass'|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|ism=Owen|muallif=Gleiberman|sana=9 January 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430161747/https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/}}</ref>. O'sha yilning oxirida u "''Love, Antosha''" hujjatli filmida uning marhum hamkasbi Anton Yelchinning hayoti va karyerasi haqidagi hujjatli filmda paydo bo'ldi va Xozierning "Dinner & Diatribes" qo'shig'i uchun klipida suratga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|ish=[[The Harvard Crimson]]|ism=Samantha J.|muallif=O'Connell|sana=2 April 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=7 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/|sarlavha=Sundance Film Review: 'Love, Antosha'|ism=Andrew|muallif=Barker|sana=30 January 2019|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=5 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190805061048/https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/}}</ref>. Uning 2019-yildagi keyingi ikkita filmi "''[[Playmobil: The Movie]]''" animatsion musiqiy sarguzasht filmi va "Radioactive" biografik drama filmi tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=4 January 2021|arxivsana=12 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201112012217/https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm|ish=[[Box Office Mojo]]|nashriyot=[[IMDb]]|kirish sanasi=2 March 2020|arxivsana=29 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190829103114/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=15 March 2021|arxivsana=3 August 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200803034040/https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=19 February 2021|arxivsana=13 December 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201213104118/https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/}}</ref>. U, shuningdek, [[Netflix]] animatsion fantastik seriyasi "The Dark Crystal: Age of Resistance"da Brea xarakteriga ham ovoz berdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Milligan|ism=Mercees|sarlavha=72nd Emmy Awards: The Primetime Animation Nominees Are…|url=https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|nashriyot=[[Animation Magazine]]|kirish sanasi=30 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200728220410/https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|arxivsana=28 July 2020|sana=28 July 2020}}</ref>. 2019-yildagi so‘nggi rolida u BBC One davriy jinoyat dramasi "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' serialida Jina Greyning bosh rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Joins 'Peaky Blinders' Season 5; First-Look Photo|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Nancy|muallif=Tartaglione|sana=12 October 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430170236/https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/}}</ref>. === Mashhurlikka ko'tarilish (2020 - hozirgi) === 2020-yilda Taylor-Joy [[Jane Austen|Jane Austenning]] 1815-yilda yozilgan xuddi shu nomli romaniga moslashtirilgan "Autumn de Wilde"ning “[[Emma (film)|Emma]]” rejissyorlik debyutida Emma Woodhouse rolini o‘ynadi. Filmni ko‘zdan kechirar ekan, ''Rolling Stone''dan Piter Travers Taylor-Joyni “cho‘g‘lanma” deb hisobladi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-reviews/emma-movie-review-954272/|title='Emma' Review: An Austen Adaptation Tailored for Our Moment|first=Peter|last=Travers}}</ref>. Taylor-Joy "''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]''” super qahramon qo‘rqinchli filmida rossiyalik mutant va sehrgar Illyana Rasputin/Magikni ham tasvirlagan. Dastlab u 2018-yilning aprel oyida chiqarilishi kerak edi, biroq bir qancha kechikishlarga duch keldi; u 2020-yilda chiqarilgan<ref name="Aug2020release">{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 May 2020 |title=Disney Reschedules 'The New Mutants' & 'Ron's Gone Wrong' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200513173519/https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |archive-date=13 May 2020}}</ref>. Taylor-Joy Netflix mini seriali ''“The Queen's Gambit”'' filmida giyohvandlik va alkogolga qaramlik bilan kurashib, shaxmat olamining eng yuqori pog'onasiga ko'tarilgan yetim shaxmatchi [[Bet Harmon]] rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Thorne|ism=Will|sana=19 March 2019|sarlavha=Anya Taylor-Joy to Star in 'The Queen's Gambit' Limited Series at Netflix|url=https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/|kirish sanasi=23 October 2020|ish=Variety|arxivsana=2 May 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190502170057/https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/}}</ref>. Serial va uning ijrosi keng tanqidlarga sazovor bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809|sarlavha=The Queen's Gambit: Miniseries (2020)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=23 October 2020|kirish sanasi=23 October 2020|arxivsana=27 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201027212034/https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809}}</ref>. 2020-yil 23-noyabrda Netflix u nashr etilganidan buyon 62 million xonadon tomonidan ko‘rilganini<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/|sarlavha='The Queen's Gambit' Scores as Netflix Most-Watched Scripted Limited Series to Date|ish=Variety|ism=Todd|muallif=Spangler|sana=23 November 2020|kirish sanasi=25 November 2020|iqtibos=The way Netflix reports viewing is based on the number of viewers who have watched at least two minutes of a piece of content, which is very different from how the TV industry measures audience|arxivsana=24 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201124124330/https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/}}</ref> e’lon qildi va uning “hozirgi kunga qadar eng katta ssenariyli cheklangan seriali”ga aylandi<ref name="viewership">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|sarlavha='The Queen's Gambit' Becomes Netflix's Biggest Scripted Limited Series With 62M Checking Chess Drama|sana=23 November 2020|ism=Peter|muallif=White|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123161430/https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|arxivsana=23 November 2020|kirish sanasi=23 November 2020}}</ref>''. Entertainment Weekly'' xodimi Darren Franich Taylor-Joyning o'yinini "qorong'u maftunkor" deb atadi va u "sokin damlarda qanday ajoyib bo'lishini, raqibni mag'lub etganda qovoqlari torayishi va o'yin boshlanganda butun vujudi g'azablangan umidsizlikni jismonanlashtirishini" qayd etdi. Unga qarshi xuddi shunday, ''[[Variety|Varetedan]]'' Karolin Framke uni "shunchalik magnitlanganki, u kameraning linzalariga qaraganida, uning chaqmoqdek porlashi kamerani kesib tashlash bilan tahdid qilayotgandek"<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Framke |first=Caroline |date=21 October 2020 |title='The Queen's Gambit,' Starring a Magnetic Anya Taylor-Joy, Is a Shrewd Study of Genius: TV Review |work=Variety |url=https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |url-status=live |access-date=23 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201022210624/https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |archive-date=22 October 2020}}</ref>. Taylor-Joy o'zining ijrosi uchun ko'plab maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, Oltin globus, Screen Actors Guild va Critics' Choice televideniyasi mukofoti<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe|sarlavha=Checkmate: The Queen's Gambit's Anya Taylor-Joy Just Won Her First-Ever Golden Globe|ish=E! News|nashriyot=NBC Universal|sana=28 February 2021|muallif=Crist|ism=Allison|kirish sanasi=1 March 2021|arxivsana=1 March 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210301133504/https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=The Queen's Gambit Star Anya Taylor-Joy Adds SAG Award Win to Tally After Globes Victory|url=https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/|kirish sanasi=5 April 2021|ish=PEOPLE.com|arxivsana=5 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210405013311/https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/}}</ref>. 2020-yilda u navbatdagi rejissyor Eoin Makkenning Rob Doylning shu nomdagi romani asosida suratga olingan “''Here Are the Young Men''” dramatik filmida suratga tushdi; u 2021-yil aprelgacha chiqarilmadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/|sarlavha=Anya Taylor-Joy, 'Game Of Thrones' Dean-Charles Chapman, Finn Cole To Star In 'Here Are The Young Men'|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=3 August 2018|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=24 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200724223308/https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/}}</ref>. 2021-yilda u Edgar Raytning 2021-yil oktabr oyida chiqqan “Last Night in Soho” psixologik qo‘rqinchli filmida rol o‘ynadi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/anya-taylor-joy-star-edgar-wrights-last-night-soho-1182487|title=Anya Taylor-Joy to Star in Edgar Wright Horror Thriller 'Last Night in Soho'|date=4 February 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|sarlavha='Last Night in Soho' Will Begin Filming May 20 in London, England|ish=The GWW|sana=9 March 2019|kirish sanasi=21 March 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327161519/https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|arxivsana=27 March 2019}}</ref>. Filmda u Petula Klark qo'shig'ining "Downtown" versiyasini ijro etadi; Taylor-Joy qo'shiqni ovoz yozish studiyasida xarakterga ega bo'lmagan holda ijro etayotgani haqidagi musiqiy video filmning chiqishiga to'g'ri keldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M|sarlavha="Downtown (Downtempo)" performed by Anya Taylor-Joy - Official Music Video - Last Night in Soho|ish=[[YouTube]]|muallif=Focus Features|sana=20 October 2021|kirish sanasi=31 January 2022|arxivsana=20 October 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211020215837/https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M}}</ref>. 2022-yilda Taylor-Joy kinorejissyor Robert Eggers bilan ''“The Northman''” tarixiy dostonidagi bosh rol uchun yana birlashdi, bu “10-asr boshida Islandiyada boʻlib oʻtgan Vikinglar qasos dostoni” deb taʼriflangan<ref>{{Veb manbasi|muallif=N'Duka|ism=Amanda|sana=16 October 2019|sarlavha=Nicole Kidman, Alexander Skarsgård, Anya Taylor-Joy, Bill Skarsgård, Willem Dafoe In Talks To Lead 'The Northman' From Robert Eggers|url=https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/|kirish sanasi=16 April 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivsana=17 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200917141111/https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/}}</ref>. Film 2022-yil 22-aprelda ijobiy tanqidlarga uchragan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Campbell|ism=Christopher|url=https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|sarlavha=The Northman First Reviews: Bold, Unflinching, Visually Breathtaking|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220425034014/https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|arxivsana=25 April 2022}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Murray|ism=Tom|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|sarlavha=The Northman review roundup: What the critics are saying about Robert Eggers' bloody viking epic|ish=[[The Independent]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220416172632/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|arxivsana=16 April 2022}}</ref>. ==== Kelgusi loyihalar ==== [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_España,_02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg/170px-Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg|thumb| Taylor-Joyning ko'zlari, sochlari, kubik qoshlari va transatlantik aksenti ommaviy axborot vositalari tomonidan uning savdo belgisi sifatida ta'kidlangan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book|sarlavha=Every time Anya Taylor-Joy slayed her hair and makeup|ish=[[Glamour (magazine)|Glamour]]|ism=Elle|muallif=Turner|sana=21 April 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430111106/https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix|sarlavha=The Queen's Gambit beauty debate, explained|ish=[[Vox Media]]|ism=Constance|muallif=Grady|sana=7 January 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=9 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210209203700/https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix}}</ref>.]] Taylor-Joy Devid O. Rasselning 2022-yil noyabr oyida chiqishi rejalashtirilgan "''Amsterdam"'' davriy filmida paydo bo'ladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ryan|ism=Patrick|url=https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|sarlavha=Taylor Swift brings the waterworks with Chris Rock in 'Amsterdam' film|ish=[[USA Today]]|sana=27 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220428045436/https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|arxivsana=28 April 2022}}</ref>. U "Mad Max: Fury Road" filmining ''"Furiosa"'' epizodidagi bosh qahramonni tasvirlash uchun mo'ljallangan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 October 2020 |title='Mad Max' Spinoff 'Furiosa' In The Works At Warners With George Miller Directing & Anya Taylor-Joy In Title Role; Chris Hemsworth & Yahya Abdul-Mateen II Along For Ride |work=Deadline Hollywood |url=https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |url-status=live |access-date=13 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201013175626/https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |archive-date=13 October 2020}}</ref>. 2017-yildan beri Taylor-Joy Robert Eggers rejissyorligidagi FW Murnauning "''Nosferatu" remeykidagi'' bosh rolga qo'shildi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2017/film/news/split-anya-taylor-joy-reteams-with-witch-director-on-nosferatu-remake-1202527484/|title='Split' Star Anya Taylor-Joy Reteams With 'Witch' Director on 'Nosferatu' Remake (EXCLUSIVE)|first=Justin|last=Kroll}}</ref>. O'sha yili u ''"The Sea Change''" dramatik filmida ham ishtirok etdi<ref>{{Jurnal manbasi|first=Scott|last=Roxborough|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/berlin-anya-taylor-joy-circling-sea-change-974755|title=Berlin: Anya Taylor-Joy Circling 'The Sea Change'}}</ref>. 2020-yil dekabr oyida ''“The Queen's Gambit”'' filmining yozuvchi-rejissyori Skott Frank [[Vladimir Nabokov|Vladimir Nabokovning]] Taylor-Joy bosh rolini ijro etgan ''“Laughter in the Dark''” romanining moslashuvini suratga olishdan umidvor ekanligini ma’lum qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lattanzio |first=Ryan |date=7 December 2020 |title=After 'Queen's Gambit,' Anya Taylor-Joy and Scott Frank Reuniting for Nabokov Adaptation |work=[[IndieWire]] |url=https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |url-status=live |access-date=8 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210122192234/https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |archive-date=22 January 2021}}</ref>. 2021-yil sentabrida u Aaron Horvat va Maykl Yelenichning 2023-yil 7-aprelda chiqishi moʻljallangan “[[Nomsiz Mario filmi|Mario]]" animatsion filmida malika Peachning ovozi sifatida ishtirok etishi eʼlon qilindi<ref name="D'Alessandro">{{Veb manbasi|muallif=D'Alessandro|ism=Anthony|sana=23 September 2021|sarlavha=Super Mario Bros. Animated Pic Sets Cast: Chris Pratt As Mario, Charlie Day As Luigi, Anya Taylor-Joy As Princess Peach & More|url=https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447|ish=[[Deadline Hollywood]]|kirish sanasi=23 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210923225946/https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447/|arxivsana=23 September 2021}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFC" |{{dagger}} | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Izohlar |- ! scope=row | 2015 | data-sort-value="Witch, The" | ''The Witch'' | Thomasin | |- ! scope=row rowspan="3" | 2016 | ''Morgan'' | Morgan | |- | ''Barry'' | Charlotte Baughman | |- | ''Split'' | Casey Cooke | |- ! scope=row rowspan="2" | 2017 | ''Marrowbone'' | Allie | |- | ''Thoroughbreds'' | Lily Reynolds | |- ! scope=row | 2018 | ''Crossmaglen'' | Ana | Qisqa film |- ! scope=row rowspan="4" | 2019 | ''[[Glass (2019 film)|Glass]]'' | Casey Cooke | |- | ''Love, Antosha'' | O‘zi | Hujjatli film |- | ''[[Playmobil: The Movie]]'' | Marla Brenner | Jonli harakat va ovoz rollari |- | ''Radioactive'' | Irene Curie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2020 | ''[[Emma]]'' | Emma Woodhouse | |- | ''Here Are the Young Men'' | Jen | |- | data-sort-value="New Mutants, The" | ''[[The New Mutants]]'' | Illyana Rasputin/Magik | |- ! scope=row | 2021 | ''Last Night in Soho'' | Sandie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2022 | data-sort-value="Northman, The" | ''The Northman'' | Olga | |- | style="background:#FFC" | ''Amsterdam'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Post-ishlab chiqarish |- | data-sort-value="Menu, The" style="background:#FFC" | ''The Menu'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Margot | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2023 | style="background:#FFC" | [[Untitled ''Mario'' film]] {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Princess Peach (ovoz) | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2024 | style="background:#FFC" | ''Furiosa'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Furiosa | Suratga olish |- ! scope=row {{TBA}} | style="background:#FFC" | ''Laughter in the Dark'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Ishlab chiqarish |} === Televizion === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2014 yil | ''Urinish'' | Filippa Kollinz-Devidson | Epizod: "Noktyurn" | style="text-align:center" | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2015 yil | ''Viking qidiruvi'' | Mani | [[Televizion film]] | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Viking Quest – review - cast and crew, movie star rating and where...|url=https://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160329083258/http://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|ish=[[Radio Times]]|arxivsana=29 March 2016}}</ref> |- | ''Atlantis'' | Kassandra | 5 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Bundel|ism=Ani|sana=25 November 2020|sarlavha=11 Shows & Movies Starring Anya Taylor-Joy To Watch After 'The Queen's Gambit'|url=https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|ish=[[Elite Daily]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201126054703/https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|arxivsana=26 November 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2017 yil | data-sort-value="Miniaturist, The" | ''Miniatyurachi'' | Petronella "Nella" Brandt | 3 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gilbert|ism=Matthew|sana=5 January 2021|sarlavha=Another Anya Taylor-Joy performance to enjoy in 'The Miniaturist'|url=https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|ish=[[The Boston Globe]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210201060642/https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|arxivsana=1 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2019–2022 | ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' | Jina Grey | 5 va 6 seriyalar | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=Peaky Blinders season 5 trailer rolls out Sam Claflin, Anya Taylor-Joy|url=https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | data-sort-value="Dark Crystal: Age of Resistance, The" | ''Qorong'u kristall: qarshilik davri'' | Brea (ovoz) | 10 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Renfro|ism=Kim|sana=3 September 2019|sarlavha=Here's what the cast of 'The Dark Crystal: Age of Resistance' looks like in real life|url=https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|ish=[[Insider Inc.]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210213033000/https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|arxivsana=13 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2020 | data-sort-value="Queen's Gambit, The" | ''Qirolichaning gambiti'' | [[Bet Harmon]] | 7 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=The Fatal Flaw of "The Queen's Gambit"|url=https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit}}</ref> |- ! scope="row" | 2021 yil | ''Shanba kechasi jonli'' | O'zi (mezbon) | Epizod: "Anya Teylor-Joy/ Lil Nas X " | style="text-align:center" | <ref>{{Cite tweet|user=nbcsnl|title=Your final guests of season 46!|access-date=23 May 2021}}</ref> |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rassom ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2015 yil | "Qizil lablar ( [[Skrillex]] remix)" | GTA (Sem Bruno ishtirokida) | Qiz | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|first=Daniel|last=Kreps|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/watch-skrillexs-epic-nightmarish-red-lips-video-51709|title=Watch Skrillex's Epic, Nightmarish 'Red Lips' Video}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | "Kechki ovqat va diatribes" | Xozier | Xotin | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=O'Connell|ism=Samantha J.|sana=2 April 2019|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|arxivsana=7 November 2020}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == Teylor-Joy bir qancha maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, eng yaxshi yangi aktyor uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi va 2016 yilda yosh aktyor tomonidan eng yaxshi ijro uchun Saturn mukofotiga nomzod bo'ldi, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=Empire|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 January 2018|sarlavha=The Academy of Science Fiction Fantasy and Horror Films|url=http://www.saturnawards.org/|kirish sanasi=20 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180115020013/http://www.saturnawards.org/|arxivsana=15 January 2018}}</ref> BAFTA Rising Star mukofotiga nomzod bo'ldi va g'olib bo'ldi. 2017-yilda Trofe Chopard, <ref>{{Veb manbasi|sana=5 January 2017|sarlavha=Tom Holland and Ruth Negga lead nominees for Bafta Rising Star award|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html|kirish sanasi=20 August 2021|ish=[[The Independent]]|arxivsana=1 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Foreman|ism=Katya|sana=21 May 2017|sarlavha=2017 Cannes Film Festival: Chopard Names Trophy Award Winners|url=https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=WWD|arxivsana=3 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211103104551/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/}}</ref> va eng yaxshi aktrisa – miniserial yoki televideniye filmi uchun Oltin globus mukofotini, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy|url=https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy|ish=Golden Globes|kirish sanasi=13 July 2021|arxivsana=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185225/https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy}}</ref> Film/miniserialdagi eng yaxshi ayol roli uchun tanqidchilar tanlovi televideniesi mukofoti va kino aktyorlari gildiyasi mukofoti 2021-yilda telefilm yoki mini-serialdagi eng yaxshi aktrisa <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gonzalez |first=Sandra |date=4 April 2021 |title=SAG Awards: See the full list of winners |work=CNN |url=https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |url-status=live |access-date=13 July 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210713191544/https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |archive-date=13 July 2021}}</ref> . == Tashqi havolalar == {{Commons turkum}} * {{IMDbda kishi|5896355|Anya Taylor-Joy}} <nowiki> [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> <references group="lower-alpha" /> lyi855bmn7zsp97hrksnyuzykh1nzod 2726236 2726235 2022-07-31T03:17:28Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Anya Taylor-Joy|portret=Anya Taylor-Joy by Patrick Lovell, January 2019.jpg|tavsif=Taylor-Joy 2019-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Anya-Josephine Marie Taylor-Joy|tavallud sanasi={{Birth date and age|1996|4|16|df=y}}|tavallud joyi=[[Miami|Miami, Florida]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|fuqaroligi=🇬🇧 Birlashgan Qirollik 🇺🇲 Qo'shma Shtatlar|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=2013-yildan hozirgacha}} [[Category:Articles with hCards]] '''Anya-Josephine Marie Taylor-Joy''' ({{IPAc-en|'|æ|n|j|ə}} {{Respell|ANN|yə}}<ref name="detroitnews">{{Yangiliklar manbasi |last=Graham |first=Adam |date=8 March 2018 |title='Thoroughbreds' star Anya Taylor-Joy's life a whirlwind |work=The Detroit News |url=https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |url-status=live |access-date=10 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190328232234/https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |archive-date=28 March 2019}}</ref>; 1996-yil 16-aprelda tugʻilgan) — aktrisa. U Primetime Emmy mukofotiga nomzod bo'lishdan tashqari, [[Oltin globus|Oltin globus mukofoti]] va [[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild]] mukofotini o'z ichiga olgan bir nechta mukofotlarni qo'lga kiritdi. 2021-yilda u ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining "Kelajakni shakllantirayotgan rivojlanayotgan liderlar" [[Time 100|100 Next]] ro'yxatiga kiritilgan. [[Mayami|Mayamida]] tug'ilib, [[Buenos Ayres|Buenos-Ayres]] va [[London|Londonda]] o'sgan Taylor-Joy 16 yoshida aktyorlik karyerasini davom ettirish uchun maktabni tark etdi. Kichkina televizion rollardan so'ng u ''"The Witch"'' (2015) dahshatli filmida bosh rolni ijro etib, filmdagi debyutini qildi. U "''Split''" (2016) qo'rqinchli filmida va uning davomi "[[Shisha (film, 2019)|''Glass'']]" (2019) va "''Toroughbreds"'' (2017) qora komediyasida rol o'ynadi. U [[2017 Cannes film festivali|2017-yilda Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard sovrinini qo'lga kiritdi. O'shandan beri Taylor-Joy "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' (2019–2022) teleserialining beshinchi va oltinchi seriyalarida rol o'ynagan va Oltin globus nominatsiyasiga sazovor bo'lgan "[[Emma (film)|Emma]]" (2020) davriy dramasida Emma Woodhouse rolini o'ynagan. Oʻsha yili u [[Netflix]] mini-seriali ''“The Queen's Gambit”'' (2020)dagi [[Bet Harmon]] rolini ijro etgani uchun tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻldi va bir qancha mukofotlarni, jumladan, Oltin globus va Screen Actors Guild mukofotini qoʻlga kiritdi. == Yoshlik == Taylor-Joy 1996-yil 16-aprelda [[Florida|Florida shtatining]] [[Mayami]] shahrida sobiq bankir<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 June 1998 |title=Supplement to The London Gazette |publisher=The Gazette |url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |url-status=live |access-date=5 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200904092425/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |archive-date=4 September 2020 |ref=Dennis Alan Taylor}}</ref> Dennis Alan Taylor va psixolog Jennifer Marina Joy oilasida tug‘ilgan. Uning so'zlariga ko'ra, uning Mayamida tug'ilishi "o'yin-kulgi" edi, chunki ota-onasi o'sha paytda shaharda dam olishgan; tug'ilgan joyi tufayli, u mamlakatning ''jus soli'' fuqarolik qonuni tufayli Amerika fuqaroligiga ega<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy Is Ready for Her Close-Up|muallif=Jones|ism=Nathan|ish=[[Vulture (website)|Vulture]]|sana=14 March 2018|kirish sanasi=2 July 2021|arxivsana=19 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210419035525/https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html}}</ref>. Uning otasi britaniyalik otaning o‘gli ingliz va shotlandiyalik-argentinalik va onasi anglo-argentinalik ona<ref name="hollywoodrep">{{Veb manbasi|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|sarlavha='The Witch' Breakout Anya Taylor-Joy Goes From Ballet to Studio Thrillers|muallif=Ford|ism=Rebecca|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=18 February 2016|kirish sanasi=12 February 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170207062812/http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|arxivsana=7 February 2017}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Florsheim |first=Lane |date=6 November 2020 |title=Anya Taylor-Joy on 'The Queen's Gambit' and Dancing at the End of the Pandemic |work=[[The Wall Street Journal]] |url=https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |url-status=live |access-date=15 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201115013104/https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |archive-date=15 November 2020 |issn=0099-9660}}</ref> <ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Uning onasi [[Zambiya|Zambiyada]] ingliz diplomati bo‘lgan bobosi va [[Barselona|Barselonada]] yashovchi ispaniyalk buvisi oilasida tug'ilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 March 2021 |title=The Spanish family of Anya, the actress of Gambito de Dama: her grandmother's shop in Zaragoza |work=The Canadian News |url=https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |url-status=live |access-date=7 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308064020/https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |archive-date=8 March 2021}}</ref>. U olti aka-ukaning eng kichigi, ulardan to‘rt nafari otasining oldingi nikohidan<ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy oilasi bilan Buenos-Ayresda yashagan va olti yoshiga qadar Northlands maktabida o‘qigan, oila Londonning Viktoriya hududiga ko‘chib o‘tgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html|sarlavha=Tiene 24 años Intimidades de la infancia argentina de Anya Taylor-Joy, la protagonista de Gambito de dama|ish=[[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]]|ism=Patricio|muallif=Féminis|sana=5 December 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=23 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210523225436/https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html}}</ref>. U ispan va ingliz tillarini yaxshi biladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|sarlavha=La frase de Anya Taylor-Joy sobre la Argentina que volvió locos a sus fanáticos|ish=La Nación|til=Spanish|sana=8 September 2021|kirish sanasi=9 September 2021|arxivsana=9 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210909175541/https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/}}</ref> <ref name="standard" /> <ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy bu harakatni "travmatik" deb bildi va Argentinaga qaytish umidida ingliz tilini o'rganishdan bosh tortdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/|sarlavha=The Witch's Anya Taylor-Joy Casts a Spell: 5 Things to Know About the Rising Star|ish=[[People (magazine)|People]]|ism=Jodi|muallif=Guglielmi|sana=22 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=28 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210428192224/https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/}}</ref>. U Hill Houseda ta'lim olgan va Queen's Gate maktabida o'qigan hamda maktab spektakllarida ishtirok etgan. U 16 yoshida maktabni tark etdi, bunga sabab qilib o'z sinfdoshlarining haqoratini ko'rsatdi, u shunday eslaydi: {{Quote|Argentinada hamma joy yashil va u yerda hamma joyda otlar va hayvonlar bor edi. To‘satdan katta shaharda bo‘lib, til bilmay qoldim. Men o‘zimni hech qayerga sig‘magandek his qilardim. Men Argentinalik bo'lish uchun juda ingliz, ingliz bo'lish uchun juda argentinalik, hech narsa bo'lish uchun juda amerikalik edim. Bolalar meni hech qanday shaklda yoki xususiyatda tushunishmadi. Men shkaflarga qamalib olardim. Men maktabda ko'p vaqtimni hammomda yig'lab o'tkazdim<ref name="standard" />.}} Taylor-Joy dastlab raqs bilan shug'ullangan, 15 yoshgacha balet bilan shug'ullangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy: 12 Facts About the Captivating Star of 'The Queen's Gambit'|url=https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|ish=Hollywood Insider|sana=7 December 2020|arxivsana=3 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210803183324/https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|kirish sanasi=2 December 2021}}</ref>. 17 yoshida u Storm Management asoschisi Sara Dukas tomonidan itini Londonning Knightsbridge shahridagi Harrods do'koni oldida sayr qilayotganida model sifatida kuzatilgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|sarlavha=anya taylor-joy thought legendary model scout was stalking her|sana=28 March 2016|ish=I-d.vice.com|kirish sanasi=29 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171229232242/https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|arxivsana=29 December 2017}}</ref>. == Karyera == === Dastlabki ish va yutuq (2013–2019) === Taylor-Joy 2014-yilgi dahshatli komediya "Vampire Academy"dagi birinchi aktyorlik rolining yakuniy qismidan olib tashlandi, uning roli noma'lum qoldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Says She's Too Weird-Looking To Be A Movie Star|ish=We Got This Covered|ism=Scott|muallif=Campbell|sana=29 November 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115514/https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/}}</ref>. U Filippa Kollinz-Devidson detektiv drama seriyasi "''Endeavour"'' epizodida o'zining televizion debyutini qildi va bu 2015-yilgi "''Atlantis''" fantastik-sarguzasht drama seriyasining ko'p epizodli chizig‘ida paydo bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/|sarlavha=Anya Taylor-Joy:The Queen's Gambit Star's Meteoric Rise|ish=[[Den of Geek]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/}}</ref>. Uning yutuq roli Robert Eggers rejissyori tomonidan suratga olingan ''"The Witch''" nomli qo'rqinchli badiiy film bo'lib, u [[Yangi angliya|Nyu-England]] fermasidan tashqari o'rmonda yovuzlik kuchlariga duch kelgan Puritan oilasi haqida hikoya qiladi. Uning premyerasi 2015-yilda Sundans kinofestivalida bo‘lib o‘tdi hamda tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi va Taylor-Joyning ijrosi yuqori baholandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/|sarlavha=The Witch Mines the Quiet Terror of the Unknown|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=19 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/}}</ref>. ''The New Yorker gazetasi muxbiri'' Entoni Leyn shunday deb yozgan edi: “Taylor-Joy bu rolda hayratlanarli, uning katta ko‘zlaridagi beg‘uborligi hiyla-nayrang ipi bilan o‘ralgan – bu uning tez aqli, zukko va qiziquvchan qizga xos bo‘lmagani yoki ba’zi bir maqsadlarida yiqilib qolmaganligidan dalolat beradi". Film tijoriy muvaffaqiyatga erishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm|sarlavha=The Witch (2016)|ish=Box Office Mojo|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=31 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731042837/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm}}</ref> va u "Eng yaxshi aktyor" uchun Gotham Independent Film mukofotini va "Eng yaxshi yangi kelgan ayol" uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Erbland|ism=Kate|sarlavha=Gotham Awards 2016: Complete Winners List|url=http://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/|ish=IndieWire|kirish sanasi=24 July 2020|sana=28 November 2016|arxivsana=18 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200918100505/https://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|ish=Empire|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref>. [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg/180px-Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|thumb| Taylor-Joy 2018-yilgi [[San Diego Comic-Con|San-Diego Comic-Conida]]]] Keyingi yili Taylor-Joy Lyuk Skottning "''Morgan''" ilmiy-fantastik qo'rqinchli filmida bosh qahramon rolini o'ynadi. Bu film salbiy baholarga sazovor bo'ldi va tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi, ammo ''Booth Michigandan'' Jon Serba "Taylor-Joy bizni begunoh qizcha va o'lik ko'zli yovuzlik o'rtasida qattiq tebranadigan spektakl bilan qurolsizlantiradi", deb yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html|sarlavha='Morgan' movie review: Anya Taylor-Joy gives derivative sci-fi a malevolent boost|ish=[[Booth Newspapers]]|ism=John|muallif=Serba|sana=3 September 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430124319/https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html}}</ref>. U keyingi "Barry" dramatik filmida rol o'ynadi, filmda 1981-yilda [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetidagi]] yosh [[Barack Obama|Barak Obamaning]] birinchi o‘quv yiliga e'tibor qaratilgan; 2016-yil Toronto xalqaro kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/|sarlavha=Barry Is an Obama Biopic for an Uneasy Moment|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=15 December 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430125920/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/}}</ref>. U shuningdek, [[Skrillex|Skrillexning]] GTA albomidagi "''Red Lips"'' qo'shig'ining remiksi uchun musiqiy videoda paydo bo'ldi. 2016-yilda u M. Night Shyamalanning "''Split"'' filmida [[James McAvoy|James McAvoyga]] qarama-qarshi rol o'ynagan va u yerda bir nechta xarakterga ega bo'lgan erkak (McAvoy) tomonidan o'g'irlab ketilgan o'smir qiz Keysi Kuk rolini o'ynagan. Bu tijoriy muvaffaqiyat bo'lib, 9 million dollarlik byudjetda 278,5 million dollar yig'di<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/|sarlavha=Split (2017)|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=8 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200308230847/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html|sarlavha='Split' review: Shyamalan pits Anya Taylor-Joy against the multitalented James McAvoy|ish=[[Chicago Tribune]]|ism=Katie|muallif=Walsh|sana=19 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430143836/https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html}}</ref>. O'sha yili uning keyingi filmi Kori Finlining rejissyorlik debyuti "Toroughbreds''"'' edi. Unda Olivia Kuk va Anton Yelchin o'zining so'nggi filmdagi rolida ishtirok etdi. Taylor-Joy giyohvand moddalar sotuvchisi bilan shartnoma asosida o'gay otasini o'ldirishni rejalashtirgan o'rta maktab o'quvchisi Lili rolini o'ynadi. 2017-yilgi Sundance kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi; ''IndieWiredan'' Devid Erlix uning chiqishlarini "maftunkor" deb atadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/|sarlavha=Thoroughbred' Review: Anton Yelchin's Final Performance Highlights Cory Finley's Remarkable Debut — Sundance 2017|ish=[[IndieWire]]|ism=David|muallif=Ehrlich|sana=27 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=12 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210512004953/https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/}}</ref>. Uning 2017-yildagi uchinchi chiqishi Serxio G. Sanchesning qo‘rqinchli sirli "''Marrowbone"'' filmi bo‘lib, uning ansambli tanqidchilar maqtoviga sazovor bo‘lgan; ''The Verge'' jurnalisti Tasha Robinson Taylor-Joy nomuvofiq xarakterga "uyatchan va jozibali iliqlik" olib kelganini yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror|sarlavha=Marrowbone is the kind of horror film that gets better with every viewing|ish=[[The Verge]]|ism=Tasha|muallif=Robinson|sana=19 April 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430142335/https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror}}</ref>. Taylor-Joy BAFTA Rising Star mukofotiga<ref name="baftanom">{{Yangiliklar manbasi |last=Shepard |first=Jack |date=5 January 2017 |title=Baftas 2017: Tom Holland, Ruth Negga, and Anya Taylor-Joy amongst nominees for Rising Star award |work=[[The Independent]] |location=London, England |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |url-status=live |access-date=24 August 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |archive-date=1 December 2017}}</ref> nomzod boʻldi va oʻsha yili [[Cannes film festivali|Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard bilan taqdirlandi<ref name="chopard">{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 2017 |title=Chopard Names Trophy Award Winners |work=WWD |url=http://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004022619/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |archive-date=4 October 2018}}</ref>. 2017-yil dekabr oyida u Jessi Burtonning shu nomdagi romani asosidagi [[BBC One]] davriy drama mini serialida Petronella Oortman rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html|sarlavha=The Miniaturist review: A tense BBC period drama featuring an excellent Anya Taylor-Joy performance|ish=[[The Independent]]|ism=Jack|muallif=Shepherd|sana=26 December 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430153530/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html}}</ref>. Taylor-Joy o‘zining Keysi Kuk rolini 2019-yilda Jeyms McAvoy, [[Samuel L. Jackson]] va Sara Polson ishtirokida paydo bo‘lgan “Unbreakable" film trilogiyasining yakuniy filmi “''[[Shisha (film, 2019)|Glass]]''” psixologik superqahramon filmida takrorladi. Bu butun dunyo bo'ylab 247 million dollar yig'ib, tijorat muvaffaqiyati bo'ldi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Glass (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=22 April 2019|arxivsana=20 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200320143535/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/}}</ref>, lekin avvalgisidan farqli o'laroq, turli xil baholarni oldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/|sarlavha=Film Review: M. Night Shyamalan's 'Glass'|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|ism=Owen|muallif=Gleiberman|sana=9 January 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430161747/https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/}}</ref>. O'sha yilning oxirida u "''Love, Antosha''" hujjatli filmida uning marhum hamkasbi Anton Yelchinning hayoti va karyerasi haqidagi hujjatli filmda paydo bo'ldi va Xozierning "Dinner & Diatribes" qo'shig'i uchun klipida suratga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|ish=[[The Harvard Crimson]]|ism=Samantha J.|muallif=O'Connell|sana=2 April 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=7 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/|sarlavha=Sundance Film Review: 'Love, Antosha'|ism=Andrew|muallif=Barker|sana=30 January 2019|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=5 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190805061048/https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/}}</ref>. Uning 2019-yildagi keyingi ikkita filmi "''[[Playmobil: The Movie]]''" animatsion musiqiy sarguzasht filmi va "Radioactive" biografik drama filmi tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=4 January 2021|arxivsana=12 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201112012217/https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm|ish=[[Box Office Mojo]]|nashriyot=[[IMDb]]|kirish sanasi=2 March 2020|arxivsana=29 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190829103114/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=15 March 2021|arxivsana=3 August 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200803034040/https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=19 February 2021|arxivsana=13 December 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201213104118/https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/}}</ref>. U, shuningdek, [[Netflix]] animatsion fantastik seriyasi "The Dark Crystal: Age of Resistance"da Brea xarakteriga ham ovoz berdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Milligan|ism=Mercees|sarlavha=72nd Emmy Awards: The Primetime Animation Nominees Are…|url=https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|nashriyot=[[Animation Magazine]]|kirish sanasi=30 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200728220410/https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|arxivsana=28 July 2020|sana=28 July 2020}}</ref>. 2019-yildagi so‘nggi rolida u BBC One davriy jinoyat dramasi "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' serialida Jina Greyning bosh rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Joins 'Peaky Blinders' Season 5; First-Look Photo|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Nancy|muallif=Tartaglione|sana=12 October 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430170236/https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/}}</ref>. === Mashhurlikka ko'tarilish (2020 - hozirgi) === 2020-yilda Taylor-Joy [[Jane Austen|Jane Austenning]] 1815-yilda yozilgan xuddi shu nomli romaniga moslashtirilgan "Autumn de Wilde"ning “[[Emma (film)|Emma]]” rejissyorlik debyutida Emma Woodhouse rolini o‘ynadi. Filmni ko‘zdan kechirar ekan, ''Rolling Stone''dan Piter Travers Taylor-Joyni “cho‘g‘lanma” deb hisobladi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-reviews/emma-movie-review-954272/|title='Emma' Review: An Austen Adaptation Tailored for Our Moment|first=Peter|last=Travers}}</ref>. Taylor-Joy "''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]''” super qahramon qo‘rqinchli filmida rossiyalik mutant va sehrgar Illyana Rasputin/Magikni ham tasvirlagan. Dastlab u 2018-yilning aprel oyida chiqarilishi kerak edi, biroq bir qancha kechikishlarga duch keldi; u 2020-yilda chiqarilgan<ref name="Aug2020release">{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 May 2020 |title=Disney Reschedules 'The New Mutants' & 'Ron's Gone Wrong' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200513173519/https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |archive-date=13 May 2020}}</ref>. Taylor-Joy Netflix mini seriali ''“The Queen's Gambit”'' filmida giyohvandlik va alkogolga qaramlik bilan kurashib, shaxmat olamining eng yuqori pog'onasiga ko'tarilgan yetim shaxmatchi [[Bet Harmon]] rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Thorne|ism=Will|sana=19 March 2019|sarlavha=Anya Taylor-Joy to Star in 'The Queen's Gambit' Limited Series at Netflix|url=https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/|kirish sanasi=23 October 2020|ish=Variety|arxivsana=2 May 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190502170057/https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/}}</ref>. Serial va uning ijrosi keng tanqidlarga sazovor bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809|sarlavha=The Queen's Gambit: Miniseries (2020)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=23 October 2020|kirish sanasi=23 October 2020|arxivsana=27 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201027212034/https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809}}</ref>. 2020-yil 23-noyabrda Netflix u nashr etilganidan buyon 62 million xonadon tomonidan ko‘rilganini<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/|sarlavha='The Queen's Gambit' Scores as Netflix Most-Watched Scripted Limited Series to Date|ish=Variety|ism=Todd|muallif=Spangler|sana=23 November 2020|kirish sanasi=25 November 2020|iqtibos=The way Netflix reports viewing is based on the number of viewers who have watched at least two minutes of a piece of content, which is very different from how the TV industry measures audience|arxivsana=24 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201124124330/https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/}}</ref> e’lon qildi va uning “hozirgi kunga qadar eng katta ssenariyli cheklangan seriali”ga aylandi<ref name="viewership">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|sarlavha='The Queen's Gambit' Becomes Netflix's Biggest Scripted Limited Series With 62M Checking Chess Drama|sana=23 November 2020|ism=Peter|muallif=White|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123161430/https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|arxivsana=23 November 2020|kirish sanasi=23 November 2020}}</ref>''. Entertainment Weekly'' xodimi Darren Franich Taylor-Joyning o'yinini "qorong'u maftunkor" deb atadi va u "sokin damlarda qanday ajoyib bo'lishini, raqibni mag'lub etganda qovoqlari torayishi va o'yin boshlanganda butun vujudi g'azablangan umidsizlikni jismonanlashtirishini" qayd etdi. Unga qarshi xuddi shunday, ''[[Variety|Varetedan]]'' Karolin Framke uni "shunchalik magnitlanganki, u kameraning linzalariga qaraganida, uning chaqmoqdek porlashi kamerani kesib tashlash bilan tahdid qilayotgandek"<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Framke |first=Caroline |date=21 October 2020 |title='The Queen's Gambit,' Starring a Magnetic Anya Taylor-Joy, Is a Shrewd Study of Genius: TV Review |work=Variety |url=https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |url-status=live |access-date=23 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201022210624/https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |archive-date=22 October 2020}}</ref>. Taylor-Joy o'zining ijrosi uchun ko'plab maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, Oltin globus, Screen Actors Guild va Critics' Choice televideniyasi mukofoti<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe|sarlavha=Checkmate: The Queen's Gambit's Anya Taylor-Joy Just Won Her First-Ever Golden Globe|ish=E! News|nashriyot=NBC Universal|sana=28 February 2021|muallif=Crist|ism=Allison|kirish sanasi=1 March 2021|arxivsana=1 March 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210301133504/https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=The Queen's Gambit Star Anya Taylor-Joy Adds SAG Award Win to Tally After Globes Victory|url=https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/|kirish sanasi=5 April 2021|ish=PEOPLE.com|arxivsana=5 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210405013311/https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/}}</ref>. 2020-yilda u navbatdagi rejissyor Eoin Makkenning Rob Doylning shu nomdagi romani asosida suratga olingan “''Here Are the Young Men''” dramatik filmida suratga tushdi; u 2021-yil aprelgacha chiqarilmadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/|sarlavha=Anya Taylor-Joy, 'Game Of Thrones' Dean-Charles Chapman, Finn Cole To Star In 'Here Are The Young Men'|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=3 August 2018|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=24 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200724223308/https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/}}</ref>. 2021-yilda u Edgar Raytning 2021-yil oktabr oyida chiqqan “Last Night in Soho” psixologik qo‘rqinchli filmida rol o‘ynadi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/anya-taylor-joy-star-edgar-wrights-last-night-soho-1182487|title=Anya Taylor-Joy to Star in Edgar Wright Horror Thriller 'Last Night in Soho'|date=4 February 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|sarlavha='Last Night in Soho' Will Begin Filming May 20 in London, England|ish=The GWW|sana=9 March 2019|kirish sanasi=21 March 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327161519/https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|arxivsana=27 March 2019}}</ref>. Filmda u Petula Klark qo'shig'ining "Downtown" versiyasini ijro etadi; Taylor-Joy qo'shiqni ovoz yozish studiyasida xarakterga ega bo'lmagan holda ijro etayotgani haqidagi musiqiy video filmning chiqishiga to'g'ri keldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M|sarlavha="Downtown (Downtempo)" performed by Anya Taylor-Joy - Official Music Video - Last Night in Soho|ish=[[YouTube]]|muallif=Focus Features|sana=20 October 2021|kirish sanasi=31 January 2022|arxivsana=20 October 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211020215837/https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M}}</ref>. 2022-yilda Taylor-Joy kinorejissyor Robert Eggers bilan ''“The Northman''” tarixiy dostonidagi bosh rol uchun yana birlashdi, bu “10-asr boshida Islandiyada boʻlib oʻtgan Vikinglar qasos dostoni” deb taʼriflangan<ref>{{Veb manbasi|muallif=N'Duka|ism=Amanda|sana=16 October 2019|sarlavha=Nicole Kidman, Alexander Skarsgård, Anya Taylor-Joy, Bill Skarsgård, Willem Dafoe In Talks To Lead 'The Northman' From Robert Eggers|url=https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/|kirish sanasi=16 April 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivsana=17 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200917141111/https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/}}</ref>. Film 2022-yil 22-aprelda ijobiy tanqidlarga uchragan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Campbell|ism=Christopher|url=https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|sarlavha=The Northman First Reviews: Bold, Unflinching, Visually Breathtaking|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220425034014/https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|arxivsana=25 April 2022}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Murray|ism=Tom|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|sarlavha=The Northman review roundup: What the critics are saying about Robert Eggers' bloody viking epic|ish=[[The Independent]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220416172632/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|arxivsana=16 April 2022}}</ref>. ==== Kelgusi loyihalar ==== [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_España,_02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg/170px-Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg|thumb| Taylor-Joyning ko'zlari, sochlari, kubik qoshlari va transatlantik aksenti ommaviy axborot vositalari tomonidan uning savdo belgisi sifatida ta'kidlangan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book|sarlavha=Every time Anya Taylor-Joy slayed her hair and makeup|ish=[[Glamour (magazine)|Glamour]]|ism=Elle|muallif=Turner|sana=21 April 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430111106/https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix|sarlavha=The Queen's Gambit beauty debate, explained|ish=[[Vox Media]]|ism=Constance|muallif=Grady|sana=7 January 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=9 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210209203700/https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix}}</ref>.]] Taylor-Joy Devid O. Rasselning 2022-yil noyabr oyida chiqishi rejalashtirilgan "''Amsterdam"'' davriy filmida paydo bo'ladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ryan|ism=Patrick|url=https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|sarlavha=Taylor Swift brings the waterworks with Chris Rock in 'Amsterdam' film|ish=[[USA Today]]|sana=27 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220428045436/https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|arxivsana=28 April 2022}}</ref>. U "Mad Max: Fury Road" filmining ''"Furiosa"'' epizodidagi bosh qahramonni tasvirlash uchun mo'ljallangan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 October 2020 |title='Mad Max' Spinoff 'Furiosa' In The Works At Warners With George Miller Directing & Anya Taylor-Joy In Title Role; Chris Hemsworth & Yahya Abdul-Mateen II Along For Ride |work=Deadline Hollywood |url=https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |url-status=live |access-date=13 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201013175626/https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |archive-date=13 October 2020}}</ref>. 2017-yildan beri Taylor-Joy Robert Eggers rejissyorligidagi FW Murnauning "''Nosferatu" remeykidagi'' bosh rolga qo'shildi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2017/film/news/split-anya-taylor-joy-reteams-with-witch-director-on-nosferatu-remake-1202527484/|title='Split' Star Anya Taylor-Joy Reteams With 'Witch' Director on 'Nosferatu' Remake (EXCLUSIVE)|first=Justin|last=Kroll}}</ref>. O'sha yili u ''"The Sea Change''" dramatik filmida ham ishtirok etdi<ref>{{Jurnal manbasi|first=Scott|last=Roxborough|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/berlin-anya-taylor-joy-circling-sea-change-974755|title=Berlin: Anya Taylor-Joy Circling 'The Sea Change'}}</ref>. 2020-yil dekabr oyida ''“The Queen's Gambit”'' filmining yozuvchi-rejissyori Skott Frank [[Vladimir Nabokov|Vladimir Nabokovning]] Taylor-Joy bosh rolini ijro etgan ''“Laughter in the Dark''” romanining moslashuvini suratga olishdan umidvor ekanligini ma’lum qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lattanzio |first=Ryan |date=7 December 2020 |title=After 'Queen's Gambit,' Anya Taylor-Joy and Scott Frank Reuniting for Nabokov Adaptation |work=[[IndieWire]] |url=https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |url-status=live |access-date=8 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210122192234/https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |archive-date=22 January 2021}}</ref>. 2021-yil sentabrida u Aaron Horvat va Maykl Yelenichning 2023-yil 7-aprelda chiqishi moʻljallangan “[[Nomsiz Mario filmi|Mario]]" animatsion filmida malika Peachning ovozi sifatida ishtirok etishi eʼlon qilindi<ref name="D'Alessandro">{{Veb manbasi|muallif=D'Alessandro|ism=Anthony|sana=23 September 2021|sarlavha=Super Mario Bros. Animated Pic Sets Cast: Chris Pratt As Mario, Charlie Day As Luigi, Anya Taylor-Joy As Princess Peach & More|url=https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447|ish=[[Deadline Hollywood]]|kirish sanasi=23 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210923225946/https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447/|arxivsana=23 September 2021}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFC" |{{dagger}} | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Izohlar |- ! scope=row | 2015 | data-sort-value="Witch, The" | ''The Witch'' | Thomasin | |- ! scope=row rowspan="3" | 2016 | ''Morgan'' | Morgan | |- | ''Barry'' | Charlotte Baughman | |- | ''Split'' | Casey Cooke | |- ! scope=row rowspan="2" | 2017 | ''Marrowbone'' | Allie | |- | ''Thoroughbreds'' | Lily Reynolds | |- ! scope=row | 2018 | ''Crossmaglen'' | Ana | Qisqa film |- ! scope=row rowspan="4" | 2019 | ''[[Glass (2019 film)|Glass]]'' | Casey Cooke | |- | ''Love, Antosha'' | O‘zi | Hujjatli film |- | ''[[Playmobil: The Movie]]'' | Marla Brenner | Jonli harakat va ovoz rollari |- | ''Radioactive'' | Irene Curie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2020 | ''[[Emma]]'' | Emma Woodhouse | |- | ''Here Are the Young Men'' | Jen | |- | data-sort-value="New Mutants, The" | ''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]'' | Illyana Rasputin/Magik | |- ! scope=row | 2021 | ''Last Night in Soho'' | Sandie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2022 | data-sort-value="Northman, The" | ''The Northman'' | Olga | |- | style="background:#FFC" | ''Amsterdam'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Post-ishlab chiqarish |- | data-sort-value="Menu, The" style="background:#FFC" | ''The Menu'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Margot | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2023 | style="background:#FFC" | [[Untitled ''Mario'' film]] {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Princess Peach (ovoz) | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2024 | style="background:#FFC" | ''Furiosa'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Furiosa | Suratga olish |- ! scope=row {{TBA}} | style="background:#FFC" | ''Laughter in the Dark'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Ishlab chiqarish |} === Televizion === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2014 yil | ''Urinish'' | Filippa Kollinz-Devidson | Epizod: "Noktyurn" | style="text-align:center" | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2015 yil | ''Viking qidiruvi'' | Mani | [[Televizion film]] | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Viking Quest – review - cast and crew, movie star rating and where...|url=https://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160329083258/http://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|ish=[[Radio Times]]|arxivsana=29 March 2016}}</ref> |- | ''Atlantis'' | Kassandra | 5 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Bundel|ism=Ani|sana=25 November 2020|sarlavha=11 Shows & Movies Starring Anya Taylor-Joy To Watch After 'The Queen's Gambit'|url=https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|ish=[[Elite Daily]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201126054703/https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|arxivsana=26 November 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2017 yil | data-sort-value="Miniaturist, The" | ''Miniatyurachi'' | Petronella "Nella" Brandt | 3 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gilbert|ism=Matthew|sana=5 January 2021|sarlavha=Another Anya Taylor-Joy performance to enjoy in 'The Miniaturist'|url=https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|ish=[[The Boston Globe]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210201060642/https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|arxivsana=1 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2019–2022 | ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' | Jina Grey | 5 va 6 seriyalar | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=Peaky Blinders season 5 trailer rolls out Sam Claflin, Anya Taylor-Joy|url=https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | data-sort-value="Dark Crystal: Age of Resistance, The" | ''Qorong'u kristall: qarshilik davri'' | Brea (ovoz) | 10 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Renfro|ism=Kim|sana=3 September 2019|sarlavha=Here's what the cast of 'The Dark Crystal: Age of Resistance' looks like in real life|url=https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|ish=[[Insider Inc.]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210213033000/https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|arxivsana=13 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2020 | data-sort-value="Queen's Gambit, The" | ''Qirolichaning gambiti'' | [[Bet Harmon]] | 7 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=The Fatal Flaw of "The Queen's Gambit"|url=https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit}}</ref> |- ! scope="row" | 2021 yil | ''Shanba kechasi jonli'' | O'zi (mezbon) | Epizod: "Anya Teylor-Joy/ Lil Nas X " | style="text-align:center" | <ref>{{Cite tweet|user=nbcsnl|title=Your final guests of season 46!|access-date=23 May 2021}}</ref> |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rassom ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2015 yil | "Qizil lablar ( [[Skrillex]] remix)" | GTA (Sem Bruno ishtirokida) | Qiz | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|first=Daniel|last=Kreps|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/watch-skrillexs-epic-nightmarish-red-lips-video-51709|title=Watch Skrillex's Epic, Nightmarish 'Red Lips' Video}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | "Kechki ovqat va diatribes" | Xozier | Xotin | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=O'Connell|ism=Samantha J.|sana=2 April 2019|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|arxivsana=7 November 2020}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == Teylor-Joy bir qancha maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, eng yaxshi yangi aktyor uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi va 2016 yilda yosh aktyor tomonidan eng yaxshi ijro uchun Saturn mukofotiga nomzod bo'ldi, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=Empire|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 January 2018|sarlavha=The Academy of Science Fiction Fantasy and Horror Films|url=http://www.saturnawards.org/|kirish sanasi=20 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180115020013/http://www.saturnawards.org/|arxivsana=15 January 2018}}</ref> BAFTA Rising Star mukofotiga nomzod bo'ldi va g'olib bo'ldi. 2017-yilda Trofe Chopard, <ref>{{Veb manbasi|sana=5 January 2017|sarlavha=Tom Holland and Ruth Negga lead nominees for Bafta Rising Star award|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html|kirish sanasi=20 August 2021|ish=[[The Independent]]|arxivsana=1 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Foreman|ism=Katya|sana=21 May 2017|sarlavha=2017 Cannes Film Festival: Chopard Names Trophy Award Winners|url=https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=WWD|arxivsana=3 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211103104551/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/}}</ref> va eng yaxshi aktrisa – miniserial yoki televideniye filmi uchun Oltin globus mukofotini, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy|url=https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy|ish=Golden Globes|kirish sanasi=13 July 2021|arxivsana=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185225/https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy}}</ref> Film/miniserialdagi eng yaxshi ayol roli uchun tanqidchilar tanlovi televideniesi mukofoti va kino aktyorlari gildiyasi mukofoti 2021-yilda telefilm yoki mini-serialdagi eng yaxshi aktrisa <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gonzalez |first=Sandra |date=4 April 2021 |title=SAG Awards: See the full list of winners |work=CNN |url=https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |url-status=live |access-date=13 July 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210713191544/https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |archive-date=13 July 2021}}</ref> . == Tashqi havolalar == {{Commons turkum}} * {{IMDbda kishi|5896355|Anya Taylor-Joy}} <nowiki> [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> <references group="lower-alpha" /> rqvzvvadgwqh7wgu4v92nqcmsrcu66u 2726238 2726236 2022-07-31T03:18:37Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Anya Taylor-Joy|portret=Anya Taylor-Joy by Patrick Lovell, January 2019.jpg|tavsif=Taylor-Joy 2019-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Anya-Josephine Marie Taylor-Joy|tavallud sanasi={{Birth date and age|1996|4|16|df=y}}|tavallud joyi=[[Miami|Miami, Florida]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|fuqaroligi=🇬🇧 Birlashgan Qirollik 🇺🇲 Qo'shma Shtatlar|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=2013-yildan hozirgacha}} [[Category:Articles with hCards]] '''Anya-Josephine Marie Taylor-Joy''' ({{IPAc-en|'|æ|n|j|ə}} {{Respell|ANN|yə}}<ref name="detroitnews">{{Yangiliklar manbasi |last=Graham |first=Adam |date=8 March 2018 |title='Thoroughbreds' star Anya Taylor-Joy's life a whirlwind |work=The Detroit News |url=https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |url-status=live |access-date=10 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190328232234/https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |archive-date=28 March 2019}}</ref>; 1996-yil 16-aprelda tugʻilgan) — aktrisa. U Primetime Emmy mukofotiga nomzod bo'lishdan tashqari, [[Oltin globus|Oltin globus mukofoti]] va [[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild]] mukofotini o'z ichiga olgan bir nechta mukofotlarni qo'lga kiritdi. 2021-yilda u ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining "Kelajakni shakllantirayotgan rivojlanayotgan liderlar" [[Time 100|100 Next]] ro'yxatiga kiritilgan. [[Mayami|Mayamida]] tug'ilib, [[Buenos Ayres|Buenos-Ayres]] va [[London|Londonda]] o'sgan Taylor-Joy 16 yoshida aktyorlik karyerasini davom ettirish uchun maktabni tark etdi. Kichkina televizion rollardan so'ng u ''"The Witch"'' (2015) dahshatli filmida bosh rolni ijro etib, filmdagi debyutini qildi. U "''Split''" (2016) qo'rqinchli filmida va uning davomi "[[Shisha (film, 2019)|''Glass'']]" (2019) va "''Toroughbreds"'' (2017) qora komediyasida rol o'ynadi. U [[2017 Cannes film festivali|2017-yilda Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard sovrinini qo'lga kiritdi. O'shandan beri Taylor-Joy "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' (2019–2022) teleserialining beshinchi va oltinchi seriyalarida rol o'ynagan va Oltin globus nominatsiyasiga sazovor bo'lgan "[[Emma (film)|Emma]]" (2020) davriy dramasida Emma Woodhouse rolini o'ynagan. Oʻsha yili u [[Netflix]] mini-seriali ''“The Queen's Gambit”'' (2020)dagi [[Bet Harmon]] rolini ijro etgani uchun tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻldi va bir qancha mukofotlarni, jumladan, Oltin globus va Screen Actors Guild mukofotini qoʻlga kiritdi. == Yoshlik == Taylor-Joy 1996-yil 16-aprelda [[Florida|Florida shtatining]] [[Mayami]] shahrida sobiq bankir<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 June 1998 |title=Supplement to The London Gazette |publisher=The Gazette |url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |url-status=live |access-date=5 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200904092425/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |archive-date=4 September 2020 |ref=Dennis Alan Taylor}}</ref> Dennis Alan Taylor va psixolog Jennifer Marina Joy oilasida tug‘ilgan. Uning so'zlariga ko'ra, uning Mayamida tug'ilishi "o'yin-kulgi" edi, chunki ota-onasi o'sha paytda shaharda dam olishgan; tug'ilgan joyi tufayli, u mamlakatning ''jus soli'' fuqarolik qonuni tufayli Amerika fuqaroligiga ega<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy Is Ready for Her Close-Up|muallif=Jones|ism=Nathan|ish=[[Vulture (website)|Vulture]]|sana=14 March 2018|kirish sanasi=2 July 2021|arxivsana=19 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210419035525/https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html}}</ref>. Uning otasi britaniyalik otaning o‘gli ingliz va shotlandiyalik-argentinalik va onasi anglo-argentinalik ona<ref name="hollywoodrep">{{Veb manbasi|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|sarlavha='The Witch' Breakout Anya Taylor-Joy Goes From Ballet to Studio Thrillers|muallif=Ford|ism=Rebecca|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=18 February 2016|kirish sanasi=12 February 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170207062812/http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|arxivsana=7 February 2017}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Florsheim |first=Lane |date=6 November 2020 |title=Anya Taylor-Joy on 'The Queen's Gambit' and Dancing at the End of the Pandemic |work=[[The Wall Street Journal]] |url=https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |url-status=live |access-date=15 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201115013104/https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |archive-date=15 November 2020 |issn=0099-9660}}</ref> <ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Uning onasi [[Zambiya|Zambiyada]] ingliz diplomati bo‘lgan bobosi va [[Barselona|Barselonada]] yashovchi ispaniyalk buvisi oilasida tug'ilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 March 2021 |title=The Spanish family of Anya, the actress of Gambito de Dama: her grandmother's shop in Zaragoza |work=The Canadian News |url=https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |url-status=live |access-date=7 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308064020/https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |archive-date=8 March 2021}}</ref>. U olti aka-ukaning eng kichigi, ulardan to‘rt nafari otasining oldingi nikohidan<ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy oilasi bilan Buenos-Ayresda yashagan va olti yoshiga qadar Northlands maktabida o‘qigan, oila Londonning Viktoriya hududiga ko‘chib o‘tgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html|sarlavha=Tiene 24 años Intimidades de la infancia argentina de Anya Taylor-Joy, la protagonista de Gambito de dama|ish=[[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]]|ism=Patricio|muallif=Féminis|sana=5 December 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=23 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210523225436/https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html}}</ref>. U ispan va ingliz tillarini yaxshi biladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|sarlavha=La frase de Anya Taylor-Joy sobre la Argentina que volvió locos a sus fanáticos|ish=La Nación|til=Spanish|sana=8 September 2021|kirish sanasi=9 September 2021|arxivsana=9 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210909175541/https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/}}</ref> <ref name="standard" /> <ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy bu harakatni "travmatik" deb bildi va Argentinaga qaytish umidida ingliz tilini o'rganishdan bosh tortdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/|sarlavha=The Witch's Anya Taylor-Joy Casts a Spell: 5 Things to Know About the Rising Star|ish=[[People (magazine)|People]]|ism=Jodi|muallif=Guglielmi|sana=22 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=28 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210428192224/https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/}}</ref>. U Hill Houseda ta'lim olgan va Queen's Gate maktabida o'qigan hamda maktab spektakllarida ishtirok etgan. U 16 yoshida maktabni tark etdi, bunga sabab qilib o'z sinfdoshlarining haqoratini ko'rsatdi, u shunday eslaydi: {{Quote|Argentinada hamma joy yashil va u yerda hamma joyda otlar va hayvonlar bor edi. To‘satdan katta shaharda bo‘lib, til bilmay qoldim. Men o‘zimni hech qayerga sig‘magandek his qilardim. Men Argentinalik bo'lish uchun juda ingliz, ingliz bo'lish uchun juda argentinalik, hech narsa bo'lish uchun juda amerikalik edim. Bolalar meni hech qanday shaklda yoki xususiyatda tushunishmadi. Men shkaflarga qamalib olardim. Men maktabda ko'p vaqtimni hammomda yig'lab o'tkazdim<ref name="standard" />.}} Taylor-Joy dastlab raqs bilan shug'ullangan, 15 yoshgacha balet bilan shug'ullangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy: 12 Facts About the Captivating Star of 'The Queen's Gambit'|url=https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|ish=Hollywood Insider|sana=7 December 2020|arxivsana=3 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210803183324/https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|kirish sanasi=2 December 2021}}</ref>. 17 yoshida u Storm Management asoschisi Sara Dukas tomonidan itini Londonning Knightsbridge shahridagi Harrods do'koni oldida sayr qilayotganida model sifatida kuzatilgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|sarlavha=anya taylor-joy thought legendary model scout was stalking her|sana=28 March 2016|ish=I-d.vice.com|kirish sanasi=29 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171229232242/https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|arxivsana=29 December 2017}}</ref>. == Karyera == === Dastlabki ish va yutuq (2013–2019) === Taylor-Joy 2014-yilgi dahshatli komediya "Vampire Academy"dagi birinchi aktyorlik rolining yakuniy qismidan olib tashlandi, uning roli noma'lum qoldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Says She's Too Weird-Looking To Be A Movie Star|ish=We Got This Covered|ism=Scott|muallif=Campbell|sana=29 November 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115514/https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/}}</ref>. U Filippa Kollinz-Devidson detektiv drama seriyasi "''Endeavour"'' epizodida o'zining televizion debyutini qildi va bu 2015-yilgi "''Atlantis''" fantastik-sarguzasht drama seriyasining ko'p epizodli chizig‘ida paydo bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/|sarlavha=Anya Taylor-Joy:The Queen's Gambit Star's Meteoric Rise|ish=[[Den of Geek]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/}}</ref>. Uning yutuq roli Robert Eggers rejissyori tomonidan suratga olingan ''"The Witch''" nomli qo'rqinchli badiiy film bo'lib, u [[Yangi angliya|Nyu-England]] fermasidan tashqari o'rmonda yovuzlik kuchlariga duch kelgan Puritan oilasi haqida hikoya qiladi. Uning premyerasi 2015-yilda Sundans kinofestivalida bo‘lib o‘tdi hamda tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi va Taylor-Joyning ijrosi yuqori baholandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/|sarlavha=The Witch Mines the Quiet Terror of the Unknown|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=19 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/}}</ref>. ''The New Yorker gazetasi muxbiri'' Entoni Leyn shunday deb yozgan edi: “Taylor-Joy bu rolda hayratlanarli, uning katta ko‘zlaridagi beg‘uborligi hiyla-nayrang ipi bilan o‘ralgan – bu uning tez aqli, zukko va qiziquvchan qizga xos bo‘lmagani yoki ba’zi bir maqsadlarida yiqilib qolmaganligidan dalolat beradi". Film tijoriy muvaffaqiyatga erishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm|sarlavha=The Witch (2016)|ish=Box Office Mojo|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=31 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731042837/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm}}</ref> va u "Eng yaxshi aktyor" uchun Gotham Independent Film mukofotini va "Eng yaxshi yangi kelgan ayol" uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Erbland|ism=Kate|sarlavha=Gotham Awards 2016: Complete Winners List|url=http://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/|ish=IndieWire|kirish sanasi=24 July 2020|sana=28 November 2016|arxivsana=18 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200918100505/https://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|ish=Empire|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref>. [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg/180px-Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|thumb| Taylor-Joy 2018-yilgi [[San Diego Comic-Con|San-Diego Comic-Conida]]]] Keyingi yili Taylor-Joy Lyuk Skottning "''Morgan''" ilmiy-fantastik qo'rqinchli filmida bosh qahramon rolini o'ynadi. Bu film salbiy baholarga sazovor bo'ldi va tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi, ammo ''Booth Michigandan'' Jon Serba "Taylor-Joy bizni begunoh qizcha va o'lik ko'zli yovuzlik o'rtasida qattiq tebranadigan spektakl bilan qurolsizlantiradi", deb yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html|sarlavha='Morgan' movie review: Anya Taylor-Joy gives derivative sci-fi a malevolent boost|ish=[[Booth Newspapers]]|ism=John|muallif=Serba|sana=3 September 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430124319/https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html}}</ref>. U keyingi "Barry" dramatik filmida rol o'ynadi, filmda 1981-yilda [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetidagi]] yosh [[Barack Obama|Barak Obamaning]] birinchi o‘quv yiliga e'tibor qaratilgan; 2016-yil Toronto xalqaro kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/|sarlavha=Barry Is an Obama Biopic for an Uneasy Moment|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=15 December 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430125920/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/}}</ref>. U shuningdek, [[Skrillex|Skrillexning]] GTA albomidagi "''Red Lips"'' qo'shig'ining remiksi uchun musiqiy videoda paydo bo'ldi. 2016-yilda u M. Night Shyamalanning "''Split"'' filmida [[James McAvoy|James McAvoyga]] qarama-qarshi rol o'ynagan va u yerda bir nechta xarakterga ega bo'lgan erkak (McAvoy) tomonidan o'g'irlab ketilgan o'smir qiz Keysi Kuk rolini o'ynagan. Bu tijoriy muvaffaqiyat bo'lib, 9 million dollarlik byudjetda 278,5 million dollar yig'di<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/|sarlavha=Split (2017)|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=8 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200308230847/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html|sarlavha='Split' review: Shyamalan pits Anya Taylor-Joy against the multitalented James McAvoy|ish=[[Chicago Tribune]]|ism=Katie|muallif=Walsh|sana=19 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430143836/https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html}}</ref>. O'sha yili uning keyingi filmi Kori Finlining rejissyorlik debyuti "Toroughbreds''"'' edi. Unda Olivia Kuk va Anton Yelchin o'zining so'nggi filmdagi rolida ishtirok etdi. Taylor-Joy giyohvand moddalar sotuvchisi bilan shartnoma asosida o'gay otasini o'ldirishni rejalashtirgan o'rta maktab o'quvchisi Lili rolini o'ynadi. 2017-yilgi Sundance kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi; ''IndieWiredan'' Devid Erlix uning chiqishlarini "maftunkor" deb atadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/|sarlavha=Thoroughbred' Review: Anton Yelchin's Final Performance Highlights Cory Finley's Remarkable Debut — Sundance 2017|ish=[[IndieWire]]|ism=David|muallif=Ehrlich|sana=27 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=12 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210512004953/https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/}}</ref>. Uning 2017-yildagi uchinchi chiqishi Serxio G. Sanchesning qo‘rqinchli sirli "''Marrowbone"'' filmi bo‘lib, uning ansambli tanqidchilar maqtoviga sazovor bo‘lgan; ''The Verge'' jurnalisti Tasha Robinson Taylor-Joy nomuvofiq xarakterga "uyatchan va jozibali iliqlik" olib kelganini yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror|sarlavha=Marrowbone is the kind of horror film that gets better with every viewing|ish=[[The Verge]]|ism=Tasha|muallif=Robinson|sana=19 April 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430142335/https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror}}</ref>. Taylor-Joy BAFTA Rising Star mukofotiga<ref name="baftanom">{{Yangiliklar manbasi |last=Shepard |first=Jack |date=5 January 2017 |title=Baftas 2017: Tom Holland, Ruth Negga, and Anya Taylor-Joy amongst nominees for Rising Star award |work=[[The Independent]] |location=London, England |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |url-status=live |access-date=24 August 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |archive-date=1 December 2017}}</ref> nomzod boʻldi va oʻsha yili [[Cannes film festivali|Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard bilan taqdirlandi<ref name="chopard">{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 2017 |title=Chopard Names Trophy Award Winners |work=WWD |url=http://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004022619/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |archive-date=4 October 2018}}</ref>. 2017-yil dekabr oyida u Jessi Burtonning shu nomdagi romani asosidagi [[BBC One]] davriy drama mini serialida Petronella Oortman rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html|sarlavha=The Miniaturist review: A tense BBC period drama featuring an excellent Anya Taylor-Joy performance|ish=[[The Independent]]|ism=Jack|muallif=Shepherd|sana=26 December 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430153530/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html}}</ref>. Taylor-Joy o‘zining Keysi Kuk rolini 2019-yilda Jeyms McAvoy, [[Samuel L. Jackson]] va Sara Polson ishtirokida paydo bo‘lgan “Unbreakable" film trilogiyasining yakuniy filmi “''[[Shisha (film, 2019)|Glass]]''” psixologik superqahramon filmida takrorladi. Bu butun dunyo bo'ylab 247 million dollar yig'ib, tijorat muvaffaqiyati bo'ldi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Glass (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=22 April 2019|arxivsana=20 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200320143535/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/}}</ref>, lekin avvalgisidan farqli o'laroq, turli xil baholarni oldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/|sarlavha=Film Review: M. Night Shyamalan's 'Glass'|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|ism=Owen|muallif=Gleiberman|sana=9 January 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430161747/https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/}}</ref>. O'sha yilning oxirida u "''Love, Antosha''" hujjatli filmida uning marhum hamkasbi Anton Yelchinning hayoti va karyerasi haqidagi hujjatli filmda paydo bo'ldi va Xozierning "Dinner & Diatribes" qo'shig'i uchun klipida suratga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|ish=[[The Harvard Crimson]]|ism=Samantha J.|muallif=O'Connell|sana=2 April 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=7 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/|sarlavha=Sundance Film Review: 'Love, Antosha'|ism=Andrew|muallif=Barker|sana=30 January 2019|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=5 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190805061048/https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/}}</ref>. Uning 2019-yildagi keyingi ikkita filmi "''[[Playmobil: The Movie]]''" animatsion musiqiy sarguzasht filmi va "Radioactive" biografik drama filmi tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=4 January 2021|arxivsana=12 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201112012217/https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm|ish=[[Box Office Mojo]]|nashriyot=[[IMDb]]|kirish sanasi=2 March 2020|arxivsana=29 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190829103114/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=15 March 2021|arxivsana=3 August 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200803034040/https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=19 February 2021|arxivsana=13 December 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201213104118/https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/}}</ref>. U, shuningdek, [[Netflix]] animatsion fantastik seriyasi "The Dark Crystal: Age of Resistance"da Brea xarakteriga ham ovoz berdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Milligan|ism=Mercees|sarlavha=72nd Emmy Awards: The Primetime Animation Nominees Are…|url=https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|nashriyot=[[Animation Magazine]]|kirish sanasi=30 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200728220410/https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|arxivsana=28 July 2020|sana=28 July 2020}}</ref>. 2019-yildagi so‘nggi rolida u BBC One davriy jinoyat dramasi "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' serialida Jina Greyning bosh rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Joins 'Peaky Blinders' Season 5; First-Look Photo|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Nancy|muallif=Tartaglione|sana=12 October 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430170236/https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/}}</ref>. === Mashhurlikka ko'tarilish (2020 - hozirgi) === 2020-yilda Taylor-Joy [[Jane Austen|Jane Austenning]] 1815-yilda yozilgan xuddi shu nomli romaniga moslashtirilgan "Autumn de Wilde"ning “[[Emma (film)|Emma]]” rejissyorlik debyutida Emma Woodhouse rolini o‘ynadi. Filmni ko‘zdan kechirar ekan, ''Rolling Stone''dan Piter Travers Taylor-Joyni “cho‘g‘lanma” deb hisobladi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-reviews/emma-movie-review-954272/|title='Emma' Review: An Austen Adaptation Tailored for Our Moment|first=Peter|last=Travers}}</ref>. Taylor-Joy "''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]''” super qahramon qo‘rqinchli filmida rossiyalik mutant va sehrgar Illyana Rasputin/Magikni ham tasvirlagan. Dastlab u 2018-yilning aprel oyida chiqarilishi kerak edi, biroq bir qancha kechikishlarga duch keldi; u 2020-yilda chiqarilgan<ref name="Aug2020release">{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 May 2020 |title=Disney Reschedules 'The New Mutants' & 'Ron's Gone Wrong' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200513173519/https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |archive-date=13 May 2020}}</ref>. Taylor-Joy Netflix mini seriali ''“The Queen's Gambit”'' filmida giyohvandlik va alkogolga qaramlik bilan kurashib, shaxmat olamining eng yuqori pog'onasiga ko'tarilgan yetim shaxmatchi [[Bet Harmon]] rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Thorne|ism=Will|sana=19 March 2019|sarlavha=Anya Taylor-Joy to Star in 'The Queen's Gambit' Limited Series at Netflix|url=https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/|kirish sanasi=23 October 2020|ish=Variety|arxivsana=2 May 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190502170057/https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/}}</ref>. Serial va uning ijrosi keng tanqidlarga sazovor bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809|sarlavha=The Queen's Gambit: Miniseries (2020)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=23 October 2020|kirish sanasi=23 October 2020|arxivsana=27 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201027212034/https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809}}</ref>. 2020-yil 23-noyabrda Netflix u nashr etilganidan buyon 62 million xonadon tomonidan ko‘rilganini<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/|sarlavha='The Queen's Gambit' Scores as Netflix Most-Watched Scripted Limited Series to Date|ish=Variety|ism=Todd|muallif=Spangler|sana=23 November 2020|kirish sanasi=25 November 2020|iqtibos=The way Netflix reports viewing is based on the number of viewers who have watched at least two minutes of a piece of content, which is very different from how the TV industry measures audience|arxivsana=24 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201124124330/https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/}}</ref> e’lon qildi va uning “hozirgi kunga qadar eng katta ssenariyli cheklangan seriali”ga aylandi<ref name="viewership">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|sarlavha='The Queen's Gambit' Becomes Netflix's Biggest Scripted Limited Series With 62M Checking Chess Drama|sana=23 November 2020|ism=Peter|muallif=White|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123161430/https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|arxivsana=23 November 2020|kirish sanasi=23 November 2020}}</ref>''. Entertainment Weekly'' xodimi Darren Franich Taylor-Joyning o'yinini "qorong'u maftunkor" deb atadi va u "sokin damlarda qanday ajoyib bo'lishini, raqibni mag'lub etganda qovoqlari torayishi va o'yin boshlanganda butun vujudi g'azablangan umidsizlikni jismonanlashtirishini" qayd etdi. Unga qarshi xuddi shunday, ''[[Variety|Varetedan]]'' Karolin Framke uni "shunchalik magnitlanganki, u kameraning linzalariga qaraganida, uning chaqmoqdek porlashi kamerani kesib tashlash bilan tahdid qilayotgandek"<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Framke |first=Caroline |date=21 October 2020 |title='The Queen's Gambit,' Starring a Magnetic Anya Taylor-Joy, Is a Shrewd Study of Genius: TV Review |work=Variety |url=https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |url-status=live |access-date=23 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201022210624/https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |archive-date=22 October 2020}}</ref>. Taylor-Joy o'zining ijrosi uchun ko'plab maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, Oltin globus, Screen Actors Guild va Critics' Choice televideniyasi mukofoti<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe|sarlavha=Checkmate: The Queen's Gambit's Anya Taylor-Joy Just Won Her First-Ever Golden Globe|ish=E! News|nashriyot=NBC Universal|sana=28 February 2021|muallif=Crist|ism=Allison|kirish sanasi=1 March 2021|arxivsana=1 March 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210301133504/https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=The Queen's Gambit Star Anya Taylor-Joy Adds SAG Award Win to Tally After Globes Victory|url=https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/|kirish sanasi=5 April 2021|ish=PEOPLE.com|arxivsana=5 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210405013311/https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/}}</ref>. 2020-yilda u navbatdagi rejissyor Eoin Makkenning Rob Doylning shu nomdagi romani asosida suratga olingan “''Here Are the Young Men''” dramatik filmida suratga tushdi; u 2021-yil aprelgacha chiqarilmadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/|sarlavha=Anya Taylor-Joy, 'Game Of Thrones' Dean-Charles Chapman, Finn Cole To Star In 'Here Are The Young Men'|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=3 August 2018|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=24 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200724223308/https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/}}</ref>. 2021-yilda u Edgar Raytning 2021-yil oktabr oyida chiqqan “Last Night in Soho” psixologik qo‘rqinchli filmida rol o‘ynadi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/anya-taylor-joy-star-edgar-wrights-last-night-soho-1182487|title=Anya Taylor-Joy to Star in Edgar Wright Horror Thriller 'Last Night in Soho'|date=4 February 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|sarlavha='Last Night in Soho' Will Begin Filming May 20 in London, England|ish=The GWW|sana=9 March 2019|kirish sanasi=21 March 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327161519/https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|arxivsana=27 March 2019}}</ref>. Filmda u Petula Klark qo'shig'ining "Downtown" versiyasini ijro etadi; Taylor-Joy qo'shiqni ovoz yozish studiyasida xarakterga ega bo'lmagan holda ijro etayotgani haqidagi musiqiy video filmning chiqishiga to'g'ri keldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M|sarlavha="Downtown (Downtempo)" performed by Anya Taylor-Joy - Official Music Video - Last Night in Soho|ish=[[YouTube]]|muallif=Focus Features|sana=20 October 2021|kirish sanasi=31 January 2022|arxivsana=20 October 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211020215837/https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M}}</ref>. 2022-yilda Taylor-Joy kinorejissyor Robert Eggers bilan ''“The Northman''” tarixiy dostonidagi bosh rol uchun yana birlashdi, bu “10-asr boshida Islandiyada boʻlib oʻtgan Vikinglar qasos dostoni” deb taʼriflangan<ref>{{Veb manbasi|muallif=N'Duka|ism=Amanda|sana=16 October 2019|sarlavha=Nicole Kidman, Alexander Skarsgård, Anya Taylor-Joy, Bill Skarsgård, Willem Dafoe In Talks To Lead 'The Northman' From Robert Eggers|url=https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/|kirish sanasi=16 April 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivsana=17 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200917141111/https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/}}</ref>. Film 2022-yil 22-aprelda ijobiy tanqidlarga uchragan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Campbell|ism=Christopher|url=https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|sarlavha=The Northman First Reviews: Bold, Unflinching, Visually Breathtaking|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220425034014/https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|arxivsana=25 April 2022}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Murray|ism=Tom|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|sarlavha=The Northman review roundup: What the critics are saying about Robert Eggers' bloody viking epic|ish=[[The Independent]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220416172632/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|arxivsana=16 April 2022}}</ref>. ==== Kelgusi loyihalar ==== [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_España,_02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg/170px-Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg|thumb| Taylor-Joyning ko'zlari, sochlari, kubik qoshlari va transatlantik aksenti ommaviy axborot vositalari tomonidan uning savdo belgisi sifatida ta'kidlangan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book|sarlavha=Every time Anya Taylor-Joy slayed her hair and makeup|ish=[[Glamour (magazine)|Glamour]]|ism=Elle|muallif=Turner|sana=21 April 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430111106/https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix|sarlavha=The Queen's Gambit beauty debate, explained|ish=[[Vox Media]]|ism=Constance|muallif=Grady|sana=7 January 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=9 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210209203700/https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix}}</ref>.]] Taylor-Joy Devid O. Rasselning 2022-yil noyabr oyida chiqishi rejalashtirilgan "''Amsterdam"'' davriy filmida paydo bo'ladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ryan|ism=Patrick|url=https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|sarlavha=Taylor Swift brings the waterworks with Chris Rock in 'Amsterdam' film|ish=[[USA Today]]|sana=27 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220428045436/https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|arxivsana=28 April 2022}}</ref>. U "Mad Max: Fury Road" filmining ''"Furiosa"'' epizodidagi bosh qahramonni tasvirlash uchun mo'ljallangan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 October 2020 |title='Mad Max' Spinoff 'Furiosa' In The Works At Warners With George Miller Directing & Anya Taylor-Joy In Title Role; Chris Hemsworth & Yahya Abdul-Mateen II Along For Ride |work=Deadline Hollywood |url=https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |url-status=live |access-date=13 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201013175626/https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |archive-date=13 October 2020}}</ref>. 2017-yildan beri Taylor-Joy Robert Eggers rejissyorligidagi FW Murnauning "''Nosferatu" remeykidagi'' bosh rolga qo'shildi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2017/film/news/split-anya-taylor-joy-reteams-with-witch-director-on-nosferatu-remake-1202527484/|title='Split' Star Anya Taylor-Joy Reteams With 'Witch' Director on 'Nosferatu' Remake (EXCLUSIVE)|first=Justin|last=Kroll}}</ref>. O'sha yili u ''"The Sea Change''" dramatik filmida ham ishtirok etdi<ref>{{Jurnal manbasi|first=Scott|last=Roxborough|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/berlin-anya-taylor-joy-circling-sea-change-974755|title=Berlin: Anya Taylor-Joy Circling 'The Sea Change'}}</ref>. 2020-yil dekabr oyida ''“The Queen's Gambit”'' filmining yozuvchi-rejissyori Skott Frank [[Vladimir Nabokov|Vladimir Nabokovning]] Taylor-Joy bosh rolini ijro etgan ''“Laughter in the Dark''” romanining moslashuvini suratga olishdan umidvor ekanligini ma’lum qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lattanzio |first=Ryan |date=7 December 2020 |title=After 'Queen's Gambit,' Anya Taylor-Joy and Scott Frank Reuniting for Nabokov Adaptation |work=[[IndieWire]] |url=https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |url-status=live |access-date=8 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210122192234/https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |archive-date=22 January 2021}}</ref>. 2021-yil sentabrida u Aaron Horvat va Maykl Yelenichning 2023-yil 7-aprelda chiqishi moʻljallangan “[[Nomsiz Mario filmi|Mario]]" animatsion filmida malika Peachning ovozi sifatida ishtirok etishi eʼlon qilindi<ref name="D'Alessandro">{{Veb manbasi|muallif=D'Alessandro|ism=Anthony|sana=23 September 2021|sarlavha=Super Mario Bros. Animated Pic Sets Cast: Chris Pratt As Mario, Charlie Day As Luigi, Anya Taylor-Joy As Princess Peach & More|url=https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447|ish=[[Deadline Hollywood]]|kirish sanasi=23 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210923225946/https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447/|arxivsana=23 September 2021}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFC" |{{dagger}} | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Izohlar |- ! scope=row | 2015 | data-sort-value="Witch, The" | ''The Witch'' | Thomasin | |- ! scope=row rowspan="3" | 2016 | ''Morgan'' | Morgan | |- | ''Barry'' | Charlotte Baughman | |- | ''Split'' | Casey Cooke | |- ! scope=row rowspan="2" | 2017 | ''Marrowbone'' | Allie | |- | ''Thoroughbreds'' | Lily Reynolds | |- ! scope=row | 2018 | ''Crossmaglen'' | Ana | Qisqa film |- ! scope=row rowspan="4" | 2019 | ''[[Glass (2019 film)|Glass]]'' | Casey Cooke | |- | ''Love, Antosha'' | O‘zi | Hujjatli film |- | ''[[Playmobil: The Movie]]'' | Marla Brenner | Jonli harakat va ovoz rollari |- | ''Radioactive'' | Irene Curie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2020 | ''[[Emma]]'' | Emma Woodhouse | |- | ''Here Are the Young Men'' | Jen | |- | data-sort-value="New Mutants, The" | ''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]'' | Illyana Rasputin/Magik | |- ! scope=row | 2021 | ''Last Night in Soho'' | Sandie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2022 | data-sort-value="Northman, The" | ''The Northman'' | Olga | |- | style="background:#FFC" | ''Amsterdam'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Post-ishlab chiqarish |- | data-sort-value="Menu, The" style="background:#FFC" | ''The Menu'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Margot | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2023 | style="background:#FFC" | [[Nomsiz Mario filmi|Untitled <nowiki>''Mario''</nowiki> film]] {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Princess Peach (ovoz) | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2024 | style="background:#FFC" | ''Furiosa'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Furiosa | Suratga olish |- ! scope=row {{TBA}} | style="background:#FFC" | ''Laughter in the Dark'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Ishlab chiqarish |} === Televizion === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2014 yil | ''Urinish'' | Filippa Kollinz-Devidson | Epizod: "Noktyurn" | style="text-align:center" | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2015 yil | ''Viking qidiruvi'' | Mani | [[Televizion film]] | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Viking Quest – review - cast and crew, movie star rating and where...|url=https://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160329083258/http://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest|ish=[[Radio Times]]|arxivsana=29 March 2016}}</ref> |- | ''Atlantis'' | Kassandra | 5 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Bundel|ism=Ani|sana=25 November 2020|sarlavha=11 Shows & Movies Starring Anya Taylor-Joy To Watch After 'The Queen's Gambit'|url=https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|ish=[[Elite Daily]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201126054703/https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554|arxivsana=26 November 2020}}</ref> |- ! scope="row" | 2017 yil | data-sort-value="Miniaturist, The" | ''Miniatyurachi'' | Petronella "Nella" Brandt | 3 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gilbert|ism=Matthew|sana=5 January 2021|sarlavha=Another Anya Taylor-Joy performance to enjoy in 'The Miniaturist'|url=https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|ish=[[The Boston Globe]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210201060642/https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist|arxivsana=1 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2019–2022 | ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' | Jina Grey | 5 va 6 seriyalar | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=Peaky Blinders season 5 trailer rolls out Sam Claflin, Anya Taylor-Joy|url=https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | data-sort-value="Dark Crystal: Age of Resistance, The" | ''Qorong'u kristall: qarshilik davri'' | Brea (ovoz) | 10 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Renfro|ism=Kim|sana=3 September 2019|sarlavha=Here's what the cast of 'The Dark Crystal: Age of Resistance' looks like in real life|url=https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|ish=[[Insider Inc.]]|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210213033000/https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8|arxivsana=13 February 2021}}</ref> |- ! scope="row" | 2020 | data-sort-value="Queen's Gambit, The" | ''Qirolichaning gambiti'' | [[Bet Harmon]] | 7 qism | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|title=The Fatal Flaw of "The Queen's Gambit"|url=https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit}}</ref> |- ! scope="row" | 2021 yil | ''Shanba kechasi jonli'' | O'zi (mezbon) | Epizod: "Anya Teylor-Joy/ Lil Nas X " | style="text-align:center" | <ref>{{Cite tweet|user=nbcsnl|title=Your final guests of season 46!|access-date=23 May 2021}}</ref> |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rassom ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2015 yil | "Qizil lablar ( [[Skrillex]] remix)" | GTA (Sem Bruno ishtirokida) | Qiz | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|first=Daniel|last=Kreps|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/watch-skrillexs-epic-nightmarish-red-lips-video-51709|title=Watch Skrillex's Epic, Nightmarish 'Red Lips' Video}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | "Kechki ovqat va diatribes" | Xozier | Xotin | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=O'Connell|ism=Samantha J.|sana=2 April 2019|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|arxivsana=7 November 2020}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == Teylor-Joy bir qancha maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, eng yaxshi yangi aktyor uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi va 2016 yilda yosh aktyor tomonidan eng yaxshi ijro uchun Saturn mukofotiga nomzod bo'ldi, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=Empire|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 January 2018|sarlavha=The Academy of Science Fiction Fantasy and Horror Films|url=http://www.saturnawards.org/|kirish sanasi=20 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180115020013/http://www.saturnawards.org/|arxivsana=15 January 2018}}</ref> BAFTA Rising Star mukofotiga nomzod bo'ldi va g'olib bo'ldi. 2017-yilda Trofe Chopard, <ref>{{Veb manbasi|sana=5 January 2017|sarlavha=Tom Holland and Ruth Negga lead nominees for Bafta Rising Star award|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html|kirish sanasi=20 August 2021|ish=[[The Independent]]|arxivsana=1 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Foreman|ism=Katya|sana=21 May 2017|sarlavha=2017 Cannes Film Festival: Chopard Names Trophy Award Winners|url=https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=WWD|arxivsana=3 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211103104551/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/}}</ref> va eng yaxshi aktrisa – miniserial yoki televideniye filmi uchun Oltin globus mukofotini, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy|url=https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy|ish=Golden Globes|kirish sanasi=13 July 2021|arxivsana=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185225/https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy}}</ref> Film/miniserialdagi eng yaxshi ayol roli uchun tanqidchilar tanlovi televideniesi mukofoti va kino aktyorlari gildiyasi mukofoti 2021-yilda telefilm yoki mini-serialdagi eng yaxshi aktrisa <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gonzalez |first=Sandra |date=4 April 2021 |title=SAG Awards: See the full list of winners |work=CNN |url=https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |url-status=live |access-date=13 July 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210713191544/https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |archive-date=13 July 2021}}</ref> . == Tashqi havolalar == {{Commons turkum}} * {{IMDbda kishi|5896355|Anya Taylor-Joy}} <nowiki> [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> <references group="lower-alpha" /> 10detxhfd71q7iisz847sa8hozn0hy1 2726240 2726238 2022-07-31T03:24:00Z Diwikiped 74803 /* Televizion */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Anya Taylor-Joy|portret=Anya Taylor-Joy by Patrick Lovell, January 2019.jpg|tavsif=Taylor-Joy 2019-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Anya-Josephine Marie Taylor-Joy|tavallud sanasi={{Birth date and age|1996|4|16|df=y}}|tavallud joyi=[[Miami|Miami, Florida]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|fuqaroligi=🇬🇧 Birlashgan Qirollik 🇺🇲 Qo'shma Shtatlar|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=2013-yildan hozirgacha}} [[Category:Articles with hCards]] '''Anya-Josephine Marie Taylor-Joy''' ({{IPAc-en|'|æ|n|j|ə}} {{Respell|ANN|yə}}<ref name="detroitnews">{{Yangiliklar manbasi |last=Graham |first=Adam |date=8 March 2018 |title='Thoroughbreds' star Anya Taylor-Joy's life a whirlwind |work=The Detroit News |url=https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |url-status=live |access-date=10 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190328232234/https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |archive-date=28 March 2019}}</ref>; 1996-yil 16-aprelda tugʻilgan) — aktrisa. U Primetime Emmy mukofotiga nomzod bo'lishdan tashqari, [[Oltin globus|Oltin globus mukofoti]] va [[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild]] mukofotini o'z ichiga olgan bir nechta mukofotlarni qo'lga kiritdi. 2021-yilda u ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining "Kelajakni shakllantirayotgan rivojlanayotgan liderlar" [[Time 100|100 Next]] ro'yxatiga kiritilgan. [[Mayami|Mayamida]] tug'ilib, [[Buenos Ayres|Buenos-Ayres]] va [[London|Londonda]] o'sgan Taylor-Joy 16 yoshida aktyorlik karyerasini davom ettirish uchun maktabni tark etdi. Kichkina televizion rollardan so'ng u ''"The Witch"'' (2015) dahshatli filmida bosh rolni ijro etib, filmdagi debyutini qildi. U "''Split''" (2016) qo'rqinchli filmida va uning davomi "[[Shisha (film, 2019)|''Glass'']]" (2019) va "''Toroughbreds"'' (2017) qora komediyasida rol o'ynadi. U [[2017 Cannes film festivali|2017-yilda Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard sovrinini qo'lga kiritdi. O'shandan beri Taylor-Joy "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' (2019–2022) teleserialining beshinchi va oltinchi seriyalarida rol o'ynagan va Oltin globus nominatsiyasiga sazovor bo'lgan "[[Emma (film)|Emma]]" (2020) davriy dramasida Emma Woodhouse rolini o'ynagan. Oʻsha yili u [[Netflix]] mini-seriali ''“The Queen's Gambit”'' (2020)dagi [[Bet Harmon]] rolini ijro etgani uchun tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻldi va bir qancha mukofotlarni, jumladan, Oltin globus va Screen Actors Guild mukofotini qoʻlga kiritdi. == Yoshlik == Taylor-Joy 1996-yil 16-aprelda [[Florida|Florida shtatining]] [[Mayami]] shahrida sobiq bankir<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 June 1998 |title=Supplement to The London Gazette |publisher=The Gazette |url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |url-status=live |access-date=5 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200904092425/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |archive-date=4 September 2020 |ref=Dennis Alan Taylor}}</ref> Dennis Alan Taylor va psixolog Jennifer Marina Joy oilasida tug‘ilgan. Uning so'zlariga ko'ra, uning Mayamida tug'ilishi "o'yin-kulgi" edi, chunki ota-onasi o'sha paytda shaharda dam olishgan; tug'ilgan joyi tufayli, u mamlakatning ''jus soli'' fuqarolik qonuni tufayli Amerika fuqaroligiga ega<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy Is Ready for Her Close-Up|muallif=Jones|ism=Nathan|ish=[[Vulture (website)|Vulture]]|sana=14 March 2018|kirish sanasi=2 July 2021|arxivsana=19 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210419035525/https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html}}</ref>. Uning otasi britaniyalik otaning o‘gli ingliz va shotlandiyalik-argentinalik va onasi anglo-argentinalik ona<ref name="hollywoodrep">{{Veb manbasi|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|sarlavha='The Witch' Breakout Anya Taylor-Joy Goes From Ballet to Studio Thrillers|muallif=Ford|ism=Rebecca|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=18 February 2016|kirish sanasi=12 February 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170207062812/http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|arxivsana=7 February 2017}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Florsheim |first=Lane |date=6 November 2020 |title=Anya Taylor-Joy on 'The Queen's Gambit' and Dancing at the End of the Pandemic |work=[[The Wall Street Journal]] |url=https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |url-status=live |access-date=15 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201115013104/https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |archive-date=15 November 2020 |issn=0099-9660}}</ref> <ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Uning onasi [[Zambiya|Zambiyada]] ingliz diplomati bo‘lgan bobosi va [[Barselona|Barselonada]] yashovchi ispaniyalk buvisi oilasida tug'ilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 March 2021 |title=The Spanish family of Anya, the actress of Gambito de Dama: her grandmother's shop in Zaragoza |work=The Canadian News |url=https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |url-status=live |access-date=7 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308064020/https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |archive-date=8 March 2021}}</ref>. U olti aka-ukaning eng kichigi, ulardan to‘rt nafari otasining oldingi nikohidan<ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy oilasi bilan Buenos-Ayresda yashagan va olti yoshiga qadar Northlands maktabida o‘qigan, oila Londonning Viktoriya hududiga ko‘chib o‘tgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html|sarlavha=Tiene 24 años Intimidades de la infancia argentina de Anya Taylor-Joy, la protagonista de Gambito de dama|ish=[[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]]|ism=Patricio|muallif=Féminis|sana=5 December 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=23 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210523225436/https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html}}</ref>. U ispan va ingliz tillarini yaxshi biladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|sarlavha=La frase de Anya Taylor-Joy sobre la Argentina que volvió locos a sus fanáticos|ish=La Nación|til=Spanish|sana=8 September 2021|kirish sanasi=9 September 2021|arxivsana=9 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210909175541/https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/}}</ref> <ref name="standard" /> <ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy bu harakatni "travmatik" deb bildi va Argentinaga qaytish umidida ingliz tilini o'rganishdan bosh tortdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/|sarlavha=The Witch's Anya Taylor-Joy Casts a Spell: 5 Things to Know About the Rising Star|ish=[[People (magazine)|People]]|ism=Jodi|muallif=Guglielmi|sana=22 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=28 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210428192224/https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/}}</ref>. U Hill Houseda ta'lim olgan va Queen's Gate maktabida o'qigan hamda maktab spektakllarida ishtirok etgan. U 16 yoshida maktabni tark etdi, bunga sabab qilib o'z sinfdoshlarining haqoratini ko'rsatdi, u shunday eslaydi: {{Quote|Argentinada hamma joy yashil va u yerda hamma joyda otlar va hayvonlar bor edi. To‘satdan katta shaharda bo‘lib, til bilmay qoldim. Men o‘zimni hech qayerga sig‘magandek his qilardim. Men Argentinalik bo'lish uchun juda ingliz, ingliz bo'lish uchun juda argentinalik, hech narsa bo'lish uchun juda amerikalik edim. Bolalar meni hech qanday shaklda yoki xususiyatda tushunishmadi. Men shkaflarga qamalib olardim. Men maktabda ko'p vaqtimni hammomda yig'lab o'tkazdim<ref name="standard" />.}} Taylor-Joy dastlab raqs bilan shug'ullangan, 15 yoshgacha balet bilan shug'ullangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy: 12 Facts About the Captivating Star of 'The Queen's Gambit'|url=https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|ish=Hollywood Insider|sana=7 December 2020|arxivsana=3 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210803183324/https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|kirish sanasi=2 December 2021}}</ref>. 17 yoshida u Storm Management asoschisi Sara Dukas tomonidan itini Londonning Knightsbridge shahridagi Harrods do'koni oldida sayr qilayotganida model sifatida kuzatilgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|sarlavha=anya taylor-joy thought legendary model scout was stalking her|sana=28 March 2016|ish=I-d.vice.com|kirish sanasi=29 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171229232242/https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|arxivsana=29 December 2017}}</ref>. == Karyera == === Dastlabki ish va yutuq (2013–2019) === Taylor-Joy 2014-yilgi dahshatli komediya "Vampire Academy"dagi birinchi aktyorlik rolining yakuniy qismidan olib tashlandi, uning roli noma'lum qoldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Says She's Too Weird-Looking To Be A Movie Star|ish=We Got This Covered|ism=Scott|muallif=Campbell|sana=29 November 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115514/https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/}}</ref>. U Filippa Kollinz-Devidson detektiv drama seriyasi "''Endeavour"'' epizodida o'zining televizion debyutini qildi va bu 2015-yilgi "''Atlantis''" fantastik-sarguzasht drama seriyasining ko'p epizodli chizig‘ida paydo bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/|sarlavha=Anya Taylor-Joy:The Queen's Gambit Star's Meteoric Rise|ish=[[Den of Geek]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/}}</ref>. Uning yutuq roli Robert Eggers rejissyori tomonidan suratga olingan ''"The Witch''" nomli qo'rqinchli badiiy film bo'lib, u [[Yangi angliya|Nyu-England]] fermasidan tashqari o'rmonda yovuzlik kuchlariga duch kelgan Puritan oilasi haqida hikoya qiladi. Uning premyerasi 2015-yilda Sundans kinofestivalida bo‘lib o‘tdi hamda tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi va Taylor-Joyning ijrosi yuqori baholandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/|sarlavha=The Witch Mines the Quiet Terror of the Unknown|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=19 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/}}</ref>. ''The New Yorker gazetasi muxbiri'' Entoni Leyn shunday deb yozgan edi: “Taylor-Joy bu rolda hayratlanarli, uning katta ko‘zlaridagi beg‘uborligi hiyla-nayrang ipi bilan o‘ralgan – bu uning tez aqli, zukko va qiziquvchan qizga xos bo‘lmagani yoki ba’zi bir maqsadlarida yiqilib qolmaganligidan dalolat beradi". Film tijoriy muvaffaqiyatga erishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm|sarlavha=The Witch (2016)|ish=Box Office Mojo|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=31 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731042837/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm}}</ref> va u "Eng yaxshi aktyor" uchun Gotham Independent Film mukofotini va "Eng yaxshi yangi kelgan ayol" uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Erbland|ism=Kate|sarlavha=Gotham Awards 2016: Complete Winners List|url=http://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/|ish=IndieWire|kirish sanasi=24 July 2020|sana=28 November 2016|arxivsana=18 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200918100505/https://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|ish=Empire|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref>. [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg/180px-Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|thumb| Taylor-Joy 2018-yilgi [[San Diego Comic-Con|San-Diego Comic-Conida]]]] Keyingi yili Taylor-Joy Lyuk Skottning "''Morgan''" ilmiy-fantastik qo'rqinchli filmida bosh qahramon rolini o'ynadi. Bu film salbiy baholarga sazovor bo'ldi va tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi, ammo ''Booth Michigandan'' Jon Serba "Taylor-Joy bizni begunoh qizcha va o'lik ko'zli yovuzlik o'rtasida qattiq tebranadigan spektakl bilan qurolsizlantiradi", deb yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html|sarlavha='Morgan' movie review: Anya Taylor-Joy gives derivative sci-fi a malevolent boost|ish=[[Booth Newspapers]]|ism=John|muallif=Serba|sana=3 September 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430124319/https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html}}</ref>. U keyingi "Barry" dramatik filmida rol o'ynadi, filmda 1981-yilda [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetidagi]] yosh [[Barack Obama|Barak Obamaning]] birinchi o‘quv yiliga e'tibor qaratilgan; 2016-yil Toronto xalqaro kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/|sarlavha=Barry Is an Obama Biopic for an Uneasy Moment|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=15 December 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430125920/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/}}</ref>. U shuningdek, [[Skrillex|Skrillexning]] GTA albomidagi "''Red Lips"'' qo'shig'ining remiksi uchun musiqiy videoda paydo bo'ldi. 2016-yilda u M. Night Shyamalanning "''Split"'' filmida [[James McAvoy|James McAvoyga]] qarama-qarshi rol o'ynagan va u yerda bir nechta xarakterga ega bo'lgan erkak (McAvoy) tomonidan o'g'irlab ketilgan o'smir qiz Keysi Kuk rolini o'ynagan. Bu tijoriy muvaffaqiyat bo'lib, 9 million dollarlik byudjetda 278,5 million dollar yig'di<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/|sarlavha=Split (2017)|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=8 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200308230847/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html|sarlavha='Split' review: Shyamalan pits Anya Taylor-Joy against the multitalented James McAvoy|ish=[[Chicago Tribune]]|ism=Katie|muallif=Walsh|sana=19 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430143836/https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html}}</ref>. O'sha yili uning keyingi filmi Kori Finlining rejissyorlik debyuti "Toroughbreds''"'' edi. Unda Olivia Kuk va Anton Yelchin o'zining so'nggi filmdagi rolida ishtirok etdi. Taylor-Joy giyohvand moddalar sotuvchisi bilan shartnoma asosida o'gay otasini o'ldirishni rejalashtirgan o'rta maktab o'quvchisi Lili rolini o'ynadi. 2017-yilgi Sundance kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi; ''IndieWiredan'' Devid Erlix uning chiqishlarini "maftunkor" deb atadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/|sarlavha=Thoroughbred' Review: Anton Yelchin's Final Performance Highlights Cory Finley's Remarkable Debut — Sundance 2017|ish=[[IndieWire]]|ism=David|muallif=Ehrlich|sana=27 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=12 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210512004953/https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/}}</ref>. Uning 2017-yildagi uchinchi chiqishi Serxio G. Sanchesning qo‘rqinchli sirli "''Marrowbone"'' filmi bo‘lib, uning ansambli tanqidchilar maqtoviga sazovor bo‘lgan; ''The Verge'' jurnalisti Tasha Robinson Taylor-Joy nomuvofiq xarakterga "uyatchan va jozibali iliqlik" olib kelganini yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror|sarlavha=Marrowbone is the kind of horror film that gets better with every viewing|ish=[[The Verge]]|ism=Tasha|muallif=Robinson|sana=19 April 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430142335/https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror}}</ref>. Taylor-Joy BAFTA Rising Star mukofotiga<ref name="baftanom">{{Yangiliklar manbasi |last=Shepard |first=Jack |date=5 January 2017 |title=Baftas 2017: Tom Holland, Ruth Negga, and Anya Taylor-Joy amongst nominees for Rising Star award |work=[[The Independent]] |location=London, England |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |url-status=live |access-date=24 August 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |archive-date=1 December 2017}}</ref> nomzod boʻldi va oʻsha yili [[Cannes film festivali|Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard bilan taqdirlandi<ref name="chopard">{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 2017 |title=Chopard Names Trophy Award Winners |work=WWD |url=http://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004022619/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |archive-date=4 October 2018}}</ref>. 2017-yil dekabr oyida u Jessi Burtonning shu nomdagi romani asosidagi [[BBC One]] davriy drama mini serialida Petronella Oortman rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html|sarlavha=The Miniaturist review: A tense BBC period drama featuring an excellent Anya Taylor-Joy performance|ish=[[The Independent]]|ism=Jack|muallif=Shepherd|sana=26 December 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430153530/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html}}</ref>. Taylor-Joy o‘zining Keysi Kuk rolini 2019-yilda Jeyms McAvoy, [[Samuel L. Jackson]] va Sara Polson ishtirokida paydo bo‘lgan “Unbreakable" film trilogiyasining yakuniy filmi “''[[Shisha (film, 2019)|Glass]]''” psixologik superqahramon filmida takrorladi. Bu butun dunyo bo'ylab 247 million dollar yig'ib, tijorat muvaffaqiyati bo'ldi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Glass (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=22 April 2019|arxivsana=20 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200320143535/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/}}</ref>, lekin avvalgisidan farqli o'laroq, turli xil baholarni oldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/|sarlavha=Film Review: M. Night Shyamalan's 'Glass'|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|ism=Owen|muallif=Gleiberman|sana=9 January 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430161747/https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/}}</ref>. O'sha yilning oxirida u "''Love, Antosha''" hujjatli filmida uning marhum hamkasbi Anton Yelchinning hayoti va karyerasi haqidagi hujjatli filmda paydo bo'ldi va Xozierning "Dinner & Diatribes" qo'shig'i uchun klipida suratga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|ish=[[The Harvard Crimson]]|ism=Samantha J.|muallif=O'Connell|sana=2 April 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=7 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/|sarlavha=Sundance Film Review: 'Love, Antosha'|ism=Andrew|muallif=Barker|sana=30 January 2019|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=5 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190805061048/https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/}}</ref>. Uning 2019-yildagi keyingi ikkita filmi "''[[Playmobil: The Movie]]''" animatsion musiqiy sarguzasht filmi va "Radioactive" biografik drama filmi tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=4 January 2021|arxivsana=12 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201112012217/https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm|ish=[[Box Office Mojo]]|nashriyot=[[IMDb]]|kirish sanasi=2 March 2020|arxivsana=29 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190829103114/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=15 March 2021|arxivsana=3 August 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200803034040/https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=19 February 2021|arxivsana=13 December 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201213104118/https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/}}</ref>. U, shuningdek, [[Netflix]] animatsion fantastik seriyasi "The Dark Crystal: Age of Resistance"da Brea xarakteriga ham ovoz berdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Milligan|ism=Mercees|sarlavha=72nd Emmy Awards: The Primetime Animation Nominees Are…|url=https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|nashriyot=[[Animation Magazine]]|kirish sanasi=30 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200728220410/https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|arxivsana=28 July 2020|sana=28 July 2020}}</ref>. 2019-yildagi so‘nggi rolida u BBC One davriy jinoyat dramasi "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' serialida Jina Greyning bosh rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Joins 'Peaky Blinders' Season 5; First-Look Photo|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Nancy|muallif=Tartaglione|sana=12 October 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430170236/https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/}}</ref>. === Mashhurlikka ko'tarilish (2020 - hozirgi) === 2020-yilda Taylor-Joy [[Jane Austen|Jane Austenning]] 1815-yilda yozilgan xuddi shu nomli romaniga moslashtirilgan "Autumn de Wilde"ning “[[Emma (film)|Emma]]” rejissyorlik debyutida Emma Woodhouse rolini o‘ynadi. Filmni ko‘zdan kechirar ekan, ''Rolling Stone''dan Piter Travers Taylor-Joyni “cho‘g‘lanma” deb hisobladi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-reviews/emma-movie-review-954272/|title='Emma' Review: An Austen Adaptation Tailored for Our Moment|first=Peter|last=Travers}}</ref>. Taylor-Joy "''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]''” super qahramon qo‘rqinchli filmida rossiyalik mutant va sehrgar Illyana Rasputin/Magikni ham tasvirlagan. Dastlab u 2018-yilning aprel oyida chiqarilishi kerak edi, biroq bir qancha kechikishlarga duch keldi; u 2020-yilda chiqarilgan<ref name="Aug2020release">{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 May 2020 |title=Disney Reschedules 'The New Mutants' & 'Ron's Gone Wrong' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200513173519/https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |archive-date=13 May 2020}}</ref>. Taylor-Joy Netflix mini seriali ''“The Queen's Gambit”'' filmida giyohvandlik va alkogolga qaramlik bilan kurashib, shaxmat olamining eng yuqori pog'onasiga ko'tarilgan yetim shaxmatchi [[Bet Harmon]] rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Thorne|ism=Will|sana=19 March 2019|sarlavha=Anya Taylor-Joy to Star in 'The Queen's Gambit' Limited Series at Netflix|url=https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/|kirish sanasi=23 October 2020|ish=Variety|arxivsana=2 May 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190502170057/https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/}}</ref>. Serial va uning ijrosi keng tanqidlarga sazovor bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809|sarlavha=The Queen's Gambit: Miniseries (2020)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=23 October 2020|kirish sanasi=23 October 2020|arxivsana=27 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201027212034/https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809}}</ref>. 2020-yil 23-noyabrda Netflix u nashr etilganidan buyon 62 million xonadon tomonidan ko‘rilganini<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/|sarlavha='The Queen's Gambit' Scores as Netflix Most-Watched Scripted Limited Series to Date|ish=Variety|ism=Todd|muallif=Spangler|sana=23 November 2020|kirish sanasi=25 November 2020|iqtibos=The way Netflix reports viewing is based on the number of viewers who have watched at least two minutes of a piece of content, which is very different from how the TV industry measures audience|arxivsana=24 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201124124330/https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/}}</ref> e’lon qildi va uning “hozirgi kunga qadar eng katta ssenariyli cheklangan seriali”ga aylandi<ref name="viewership">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|sarlavha='The Queen's Gambit' Becomes Netflix's Biggest Scripted Limited Series With 62M Checking Chess Drama|sana=23 November 2020|ism=Peter|muallif=White|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123161430/https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|arxivsana=23 November 2020|kirish sanasi=23 November 2020}}</ref>''. Entertainment Weekly'' xodimi Darren Franich Taylor-Joyning o'yinini "qorong'u maftunkor" deb atadi va u "sokin damlarda qanday ajoyib bo'lishini, raqibni mag'lub etganda qovoqlari torayishi va o'yin boshlanganda butun vujudi g'azablangan umidsizlikni jismonanlashtirishini" qayd etdi. Unga qarshi xuddi shunday, ''[[Variety|Varetedan]]'' Karolin Framke uni "shunchalik magnitlanganki, u kameraning linzalariga qaraganida, uning chaqmoqdek porlashi kamerani kesib tashlash bilan tahdid qilayotgandek"<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Framke |first=Caroline |date=21 October 2020 |title='The Queen's Gambit,' Starring a Magnetic Anya Taylor-Joy, Is a Shrewd Study of Genius: TV Review |work=Variety |url=https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |url-status=live |access-date=23 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201022210624/https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |archive-date=22 October 2020}}</ref>. Taylor-Joy o'zining ijrosi uchun ko'plab maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, Oltin globus, Screen Actors Guild va Critics' Choice televideniyasi mukofoti<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe|sarlavha=Checkmate: The Queen's Gambit's Anya Taylor-Joy Just Won Her First-Ever Golden Globe|ish=E! News|nashriyot=NBC Universal|sana=28 February 2021|muallif=Crist|ism=Allison|kirish sanasi=1 March 2021|arxivsana=1 March 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210301133504/https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=The Queen's Gambit Star Anya Taylor-Joy Adds SAG Award Win to Tally After Globes Victory|url=https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/|kirish sanasi=5 April 2021|ish=PEOPLE.com|arxivsana=5 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210405013311/https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/}}</ref>. 2020-yilda u navbatdagi rejissyor Eoin Makkenning Rob Doylning shu nomdagi romani asosida suratga olingan “''Here Are the Young Men''” dramatik filmida suratga tushdi; u 2021-yil aprelgacha chiqarilmadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/|sarlavha=Anya Taylor-Joy, 'Game Of Thrones' Dean-Charles Chapman, Finn Cole To Star In 'Here Are The Young Men'|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=3 August 2018|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=24 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200724223308/https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/}}</ref>. 2021-yilda u Edgar Raytning 2021-yil oktabr oyida chiqqan “Last Night in Soho” psixologik qo‘rqinchli filmida rol o‘ynadi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/anya-taylor-joy-star-edgar-wrights-last-night-soho-1182487|title=Anya Taylor-Joy to Star in Edgar Wright Horror Thriller 'Last Night in Soho'|date=4 February 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|sarlavha='Last Night in Soho' Will Begin Filming May 20 in London, England|ish=The GWW|sana=9 March 2019|kirish sanasi=21 March 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327161519/https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|arxivsana=27 March 2019}}</ref>. Filmda u Petula Klark qo'shig'ining "Downtown" versiyasini ijro etadi; Taylor-Joy qo'shiqni ovoz yozish studiyasida xarakterga ega bo'lmagan holda ijro etayotgani haqidagi musiqiy video filmning chiqishiga to'g'ri keldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M|sarlavha="Downtown (Downtempo)" performed by Anya Taylor-Joy - Official Music Video - Last Night in Soho|ish=[[YouTube]]|muallif=Focus Features|sana=20 October 2021|kirish sanasi=31 January 2022|arxivsana=20 October 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211020215837/https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M}}</ref>. 2022-yilda Taylor-Joy kinorejissyor Robert Eggers bilan ''“The Northman''” tarixiy dostonidagi bosh rol uchun yana birlashdi, bu “10-asr boshida Islandiyada boʻlib oʻtgan Vikinglar qasos dostoni” deb taʼriflangan<ref>{{Veb manbasi|muallif=N'Duka|ism=Amanda|sana=16 October 2019|sarlavha=Nicole Kidman, Alexander Skarsgård, Anya Taylor-Joy, Bill Skarsgård, Willem Dafoe In Talks To Lead 'The Northman' From Robert Eggers|url=https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/|kirish sanasi=16 April 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivsana=17 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200917141111/https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/}}</ref>. Film 2022-yil 22-aprelda ijobiy tanqidlarga uchragan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Campbell|ism=Christopher|url=https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|sarlavha=The Northman First Reviews: Bold, Unflinching, Visually Breathtaking|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220425034014/https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|arxivsana=25 April 2022}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Murray|ism=Tom|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|sarlavha=The Northman review roundup: What the critics are saying about Robert Eggers' bloody viking epic|ish=[[The Independent]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220416172632/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|arxivsana=16 April 2022}}</ref>. ==== Kelgusi loyihalar ==== [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_España,_02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg/170px-Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg|thumb| Taylor-Joyning ko'zlari, sochlari, kubik qoshlari va transatlantik aksenti ommaviy axborot vositalari tomonidan uning savdo belgisi sifatida ta'kidlangan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book|sarlavha=Every time Anya Taylor-Joy slayed her hair and makeup|ish=[[Glamour (magazine)|Glamour]]|ism=Elle|muallif=Turner|sana=21 April 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430111106/https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix|sarlavha=The Queen's Gambit beauty debate, explained|ish=[[Vox Media]]|ism=Constance|muallif=Grady|sana=7 January 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=9 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210209203700/https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix}}</ref>.]] Taylor-Joy Devid O. Rasselning 2022-yil noyabr oyida chiqishi rejalashtirilgan "''Amsterdam"'' davriy filmida paydo bo'ladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ryan|ism=Patrick|url=https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|sarlavha=Taylor Swift brings the waterworks with Chris Rock in 'Amsterdam' film|ish=[[USA Today]]|sana=27 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220428045436/https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|arxivsana=28 April 2022}}</ref>. U "Mad Max: Fury Road" filmining ''"Furiosa"'' epizodidagi bosh qahramonni tasvirlash uchun mo'ljallangan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 October 2020 |title='Mad Max' Spinoff 'Furiosa' In The Works At Warners With George Miller Directing & Anya Taylor-Joy In Title Role; Chris Hemsworth & Yahya Abdul-Mateen II Along For Ride |work=Deadline Hollywood |url=https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |url-status=live |access-date=13 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201013175626/https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |archive-date=13 October 2020}}</ref>. 2017-yildan beri Taylor-Joy Robert Eggers rejissyorligidagi FW Murnauning "''Nosferatu" remeykidagi'' bosh rolga qo'shildi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2017/film/news/split-anya-taylor-joy-reteams-with-witch-director-on-nosferatu-remake-1202527484/|title='Split' Star Anya Taylor-Joy Reteams With 'Witch' Director on 'Nosferatu' Remake (EXCLUSIVE)|first=Justin|last=Kroll}}</ref>. O'sha yili u ''"The Sea Change''" dramatik filmida ham ishtirok etdi<ref>{{Jurnal manbasi|first=Scott|last=Roxborough|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/berlin-anya-taylor-joy-circling-sea-change-974755|title=Berlin: Anya Taylor-Joy Circling 'The Sea Change'}}</ref>. 2020-yil dekabr oyida ''“The Queen's Gambit”'' filmining yozuvchi-rejissyori Skott Frank [[Vladimir Nabokov|Vladimir Nabokovning]] Taylor-Joy bosh rolini ijro etgan ''“Laughter in the Dark''” romanining moslashuvini suratga olishdan umidvor ekanligini ma’lum qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lattanzio |first=Ryan |date=7 December 2020 |title=After 'Queen's Gambit,' Anya Taylor-Joy and Scott Frank Reuniting for Nabokov Adaptation |work=[[IndieWire]] |url=https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |url-status=live |access-date=8 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210122192234/https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |archive-date=22 January 2021}}</ref>. 2021-yil sentabrida u Aaron Horvat va Maykl Yelenichning 2023-yil 7-aprelda chiqishi moʻljallangan “[[Nomsiz Mario filmi|Mario]]" animatsion filmida malika Peachning ovozi sifatida ishtirok etishi eʼlon qilindi<ref name="D'Alessandro">{{Veb manbasi|muallif=D'Alessandro|ism=Anthony|sana=23 September 2021|sarlavha=Super Mario Bros. Animated Pic Sets Cast: Chris Pratt As Mario, Charlie Day As Luigi, Anya Taylor-Joy As Princess Peach & More|url=https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447|ish=[[Deadline Hollywood]]|kirish sanasi=23 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210923225946/https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447/|arxivsana=23 September 2021}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFC" |{{dagger}} | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Izohlar |- ! scope=row | 2015 | data-sort-value="Witch, The" | ''The Witch'' | Thomasin | |- ! scope=row rowspan="3" | 2016 | ''Morgan'' | Morgan | |- | ''Barry'' | Charlotte Baughman | |- | ''Split'' | Casey Cooke | |- ! scope=row rowspan="2" | 2017 | ''Marrowbone'' | Allie | |- | ''Thoroughbreds'' | Lily Reynolds | |- ! scope=row | 2018 | ''Crossmaglen'' | Ana | Qisqa film |- ! scope=row rowspan="4" | 2019 | ''[[Glass (2019 film)|Glass]]'' | Casey Cooke | |- | ''Love, Antosha'' | O‘zi | Hujjatli film |- | ''[[Playmobil: The Movie]]'' | Marla Brenner | Jonli harakat va ovoz rollari |- | ''Radioactive'' | Irene Curie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2020 | ''[[Emma]]'' | Emma Woodhouse | |- | ''Here Are the Young Men'' | Jen | |- | data-sort-value="New Mutants, The" | ''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]'' | Illyana Rasputin/Magik | |- ! scope=row | 2021 | ''Last Night in Soho'' | Sandie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2022 | data-sort-value="Northman, The" | ''The Northman'' | Olga | |- | style="background:#FFC" | ''Amsterdam'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Post-ishlab chiqarish |- | data-sort-value="Menu, The" style="background:#FFC" | ''The Menu'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Margot | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2023 | style="background:#FFC" | [[Nomsiz Mario filmi|Untitled <nowiki>''Mario''</nowiki> film]] {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Princess Peach (ovoz) | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2024 | style="background:#FFC" | ''Furiosa'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Furiosa | Suratga olish |- ! scope=row {{TBA}} | style="background:#FFC" | ''Laughter in the Dark'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Ishlab chiqarish |} === Televizion === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Izohlar ! class="unsortable" scope="col" | Manba(lar) |- ! scope=row | 2014 | ''Endeavour'' | Philippa Collins-Davidson | Epizod: "Nocturne" | style="text-align:center" | |- ! scope=row rowspan="2" | 2015 | ''Viking Quest'' | Mani | Televizion film | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web|title=Viking Quest – review - cast and crew, movie star rating and where... |url=https://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160329083258/http://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest |website=[[Radio Times]] |archive-date=29 March 2016}}</ref> |- | ''Atlantis'' | Cassandra | 5 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Bundel|first=Ani|date=25 November 2020|title=11 Shows & Movies Starring Anya Taylor-Joy To Watch After 'The Queen's Gambit'|url=https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554 |website=[[Elite Daily]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201126054703/https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554 |archive-date=26 November 2020}}</ref> |- ! scope=row | 2017 | data-sort-value="Miniaturist, The" | ''The Miniaturist'' | Petronella "Nella" Brandt | 3 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Gilbert|first= Matthew|date=5 January 2021|title=Another Anya Taylor-Joy performance to enjoy in 'The Miniaturist'|url=https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist |website=[[The Boston Globe]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210201060642/https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist |archive-date=1 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2019–2022 | ''Peaky Blinders'' | Gina Gray | 5 va 6-qism | style="text-align:center" | <ref>{{Cite magazine |last=Romano|first=Nick|date=30 July 2019|title=Peaky Blinders season 5 trailer rolls out Sam Claflin, Anya Taylor-Joy|url=https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer |magazine=[[Entertainment Weekly]]|access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210102185121/https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer |archive-date=2 January 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2019 | data-sort-value="Dark Crystal: Age of Resistance, The" | ''The Dark Crystal: Age of Resistance'' | Brea (ovoz) | 10 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Renfro|first=Kim|date=3 September 2019|title=Here's what the cast of 'The Dark Crystal: Age of Resistance' looks like in real life|url=https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8 |website=[[Insider Inc.]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210213033000/https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8 |archive-date=13 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2020 | data-sort-value="Queen's Gambit, The" | ''The Queen's Gambit'' | Beth Harmon | 7 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite magazine |last=Miller|first=Sarah|date=1 December 2020|title=The Fatal Flaw of "The Queen's Gambit"|url=https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit |magazine=[[The New Yorker]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210208161040/https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit |archive-date=8 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2021 | ''Saturday Night Live'' | O‘zi (boshlovchi) | Epizod: "Anya Taylor-Joy/Lil Nas X" | style="text-align:center" | <ref>{{cite tweet|user=nbcsnl|author=Night Live - SNL|number=1389294024897531908|title=Your final guests of season 46!|accessdate=23 May 2021|date=3 May 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210518065430/https://twitter.com/nbcsnl/status/1389294024897531908|archive-date=18 May 2021}}</ref> |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rassom ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2015 yil | "Qizil lablar ( [[Skrillex]] remix)" | GTA (Sem Bruno ishtirokida) | Qiz | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|first=Daniel|last=Kreps|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/watch-skrillexs-epic-nightmarish-red-lips-video-51709|title=Watch Skrillex's Epic, Nightmarish 'Red Lips' Video}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | "Kechki ovqat va diatribes" | Xozier | Xotin | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=O'Connell|ism=Samantha J.|sana=2 April 2019|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|arxivsana=7 November 2020}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == Teylor-Joy bir qancha maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, eng yaxshi yangi aktyor uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi va 2016 yilda yosh aktyor tomonidan eng yaxshi ijro uchun Saturn mukofotiga nomzod bo'ldi, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=Empire|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 January 2018|sarlavha=The Academy of Science Fiction Fantasy and Horror Films|url=http://www.saturnawards.org/|kirish sanasi=20 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180115020013/http://www.saturnawards.org/|arxivsana=15 January 2018}}</ref> BAFTA Rising Star mukofotiga nomzod bo'ldi va g'olib bo'ldi. 2017-yilda Trofe Chopard, <ref>{{Veb manbasi|sana=5 January 2017|sarlavha=Tom Holland and Ruth Negga lead nominees for Bafta Rising Star award|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html|kirish sanasi=20 August 2021|ish=[[The Independent]]|arxivsana=1 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Foreman|ism=Katya|sana=21 May 2017|sarlavha=2017 Cannes Film Festival: Chopard Names Trophy Award Winners|url=https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=WWD|arxivsana=3 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211103104551/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/}}</ref> va eng yaxshi aktrisa – miniserial yoki televideniye filmi uchun Oltin globus mukofotini, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy|url=https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy|ish=Golden Globes|kirish sanasi=13 July 2021|arxivsana=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185225/https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy}}</ref> Film/miniserialdagi eng yaxshi ayol roli uchun tanqidchilar tanlovi televideniesi mukofoti va kino aktyorlari gildiyasi mukofoti 2021-yilda telefilm yoki mini-serialdagi eng yaxshi aktrisa <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gonzalez |first=Sandra |date=4 April 2021 |title=SAG Awards: See the full list of winners |work=CNN |url=https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |url-status=live |access-date=13 July 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210713191544/https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |archive-date=13 July 2021}}</ref> . == Tashqi havolalar == {{Commons turkum}} * {{IMDbda kishi|5896355|Anya Taylor-Joy}} <nowiki> [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> <references group="lower-alpha" /> pbvqt7uzw63o0jmtnzk1uizxz2kkm15 2726241 2726240 2022-07-31T03:24:36Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Anya Taylor-Joy|portret=Anya Taylor-Joy by Patrick Lovell, January 2019.jpg|tavsif=Taylor-Joy 2019-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Anya-Josephine Marie Taylor-Joy|tavallud sanasi={{Birth date and age|1996|4|16|df=y}}|tavallud joyi=[[Miami|Miami, Florida]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|fuqaroligi=🇬🇧 Birlashgan Qirollik 🇺🇲 Qo'shma Shtatlar|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=2013-yildan hozirgacha}} [[Category:Articles with hCards]] '''Anya-Josephine Marie Taylor-Joy''' ({{IPAc-en|'|æ|n|j|ə}} {{Respell|ANN|yə}}<ref name="detroitnews">{{Yangiliklar manbasi |last=Graham |first=Adam |date=8 March 2018 |title='Thoroughbreds' star Anya Taylor-Joy's life a whirlwind |work=The Detroit News |url=https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |url-status=live |access-date=10 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190328232234/https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |archive-date=28 March 2019}}</ref>; 1996-yil 16-aprelda tugʻilgan) — aktrisa. U Primetime Emmy mukofotiga nomzod bo'lishdan tashqari, [[Oltin globus|Oltin globus mukofoti]] va [[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild]] mukofotini o'z ichiga olgan bir nechta mukofotlarni qo'lga kiritdi. 2021-yilda u ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining "Kelajakni shakllantirayotgan rivojlanayotgan liderlar" [[Time 100|100 Next]] ro'yxatiga kiritilgan. [[Mayami|Mayamida]] tug'ilib, [[Buenos Ayres|Buenos-Ayres]] va [[London|Londonda]] o'sgan Taylor-Joy 16 yoshida aktyorlik karyerasini davom ettirish uchun maktabni tark etdi. Kichkina televizion rollardan so'ng u ''"The Witch"'' (2015) dahshatli filmida bosh rolni ijro etib, filmdagi debyutini qildi. U "''Split''" (2016) qo'rqinchli filmida va uning davomi "[[Shisha (film, 2019)|''Glass'']]" (2019) va "''Toroughbreds"'' (2017) qora komediyasida rol o'ynadi. U [[2017 Cannes film festivali|2017-yilda Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard sovrinini qo'lga kiritdi. O'shandan beri Taylor-Joy "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' (2019–2022) teleserialining beshinchi va oltinchi seriyalarida rol o'ynagan va Oltin globus nominatsiyasiga sazovor bo'lgan "[[Emma (film)|Emma]]" (2020) davriy dramasida Emma Woodhouse rolini o'ynagan. Oʻsha yili u [[Netflix]] mini-seriali ''“The Queen's Gambit”'' (2020)dagi [[Bet Harmon]] rolini ijro etgani uchun tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻldi va bir qancha mukofotlarni, jumladan, Oltin globus va Screen Actors Guild mukofotini qoʻlga kiritdi. == Yoshlik == Taylor-Joy 1996-yil 16-aprelda [[Florida|Florida shtatining]] [[Mayami]] shahrida sobiq bankir<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 June 1998 |title=Supplement to The London Gazette |publisher=The Gazette |url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |url-status=live |access-date=5 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200904092425/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |archive-date=4 September 2020 |ref=Dennis Alan Taylor}}</ref> Dennis Alan Taylor va psixolog Jennifer Marina Joy oilasida tug‘ilgan. Uning so'zlariga ko'ra, uning Mayamida tug'ilishi "o'yin-kulgi" edi, chunki ota-onasi o'sha paytda shaharda dam olishgan; tug'ilgan joyi tufayli, u mamlakatning ''jus soli'' fuqarolik qonuni tufayli Amerika fuqaroligiga ega<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy Is Ready for Her Close-Up|muallif=Jones|ism=Nathan|ish=[[Vulture (website)|Vulture]]|sana=14 March 2018|kirish sanasi=2 July 2021|arxivsana=19 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210419035525/https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html}}</ref>. Uning otasi britaniyalik otaning o‘gli ingliz va shotlandiyalik-argentinalik va onasi anglo-argentinalik ona<ref name="hollywoodrep">{{Veb manbasi|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|sarlavha='The Witch' Breakout Anya Taylor-Joy Goes From Ballet to Studio Thrillers|muallif=Ford|ism=Rebecca|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=18 February 2016|kirish sanasi=12 February 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170207062812/http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|arxivsana=7 February 2017}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Florsheim |first=Lane |date=6 November 2020 |title=Anya Taylor-Joy on 'The Queen's Gambit' and Dancing at the End of the Pandemic |work=[[The Wall Street Journal]] |url=https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |url-status=live |access-date=15 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201115013104/https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |archive-date=15 November 2020 |issn=0099-9660}}</ref> <ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Uning onasi [[Zambiya|Zambiyada]] ingliz diplomati bo‘lgan bobosi va [[Barselona|Barselonada]] yashovchi ispaniyalk buvisi oilasida tug'ilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 March 2021 |title=The Spanish family of Anya, the actress of Gambito de Dama: her grandmother's shop in Zaragoza |work=The Canadian News |url=https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |url-status=live |access-date=7 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308064020/https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |archive-date=8 March 2021}}</ref>. U olti aka-ukaning eng kichigi, ulardan to‘rt nafari otasining oldingi nikohidan<ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy oilasi bilan Buenos-Ayresda yashagan va olti yoshiga qadar Northlands maktabida o‘qigan, oila Londonning Viktoriya hududiga ko‘chib o‘tgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html|sarlavha=Tiene 24 años Intimidades de la infancia argentina de Anya Taylor-Joy, la protagonista de Gambito de dama|ish=[[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]]|ism=Patricio|muallif=Féminis|sana=5 December 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=23 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210523225436/https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html}}</ref>. U ispan va ingliz tillarini yaxshi biladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|sarlavha=La frase de Anya Taylor-Joy sobre la Argentina que volvió locos a sus fanáticos|ish=La Nación|til=Spanish|sana=8 September 2021|kirish sanasi=9 September 2021|arxivsana=9 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210909175541/https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/}}</ref> <ref name="standard" /> <ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy bu harakatni "travmatik" deb bildi va Argentinaga qaytish umidida ingliz tilini o'rganishdan bosh tortdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/|sarlavha=The Witch's Anya Taylor-Joy Casts a Spell: 5 Things to Know About the Rising Star|ish=[[People (magazine)|People]]|ism=Jodi|muallif=Guglielmi|sana=22 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=28 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210428192224/https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/}}</ref>. U Hill Houseda ta'lim olgan va Queen's Gate maktabida o'qigan hamda maktab spektakllarida ishtirok etgan. U 16 yoshida maktabni tark etdi, bunga sabab qilib o'z sinfdoshlarining haqoratini ko'rsatdi, u shunday eslaydi: {{Quote|Argentinada hamma joy yashil va u yerda hamma joyda otlar va hayvonlar bor edi. To‘satdan katta shaharda bo‘lib, til bilmay qoldim. Men o‘zimni hech qayerga sig‘magandek his qilardim. Men Argentinalik bo'lish uchun juda ingliz, ingliz bo'lish uchun juda argentinalik, hech narsa bo'lish uchun juda amerikalik edim. Bolalar meni hech qanday shaklda yoki xususiyatda tushunishmadi. Men shkaflarga qamalib olardim. Men maktabda ko'p vaqtimni hammomda yig'lab o'tkazdim<ref name="standard" />.}} Taylor-Joy dastlab raqs bilan shug'ullangan, 15 yoshgacha balet bilan shug'ullangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy: 12 Facts About the Captivating Star of 'The Queen's Gambit'|url=https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|ish=Hollywood Insider|sana=7 December 2020|arxivsana=3 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210803183324/https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|kirish sanasi=2 December 2021}}</ref>. 17 yoshida u Storm Management asoschisi Sara Dukas tomonidan itini Londonning Knightsbridge shahridagi Harrods do'koni oldida sayr qilayotganida model sifatida kuzatilgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|sarlavha=anya taylor-joy thought legendary model scout was stalking her|sana=28 March 2016|ish=I-d.vice.com|kirish sanasi=29 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171229232242/https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|arxivsana=29 December 2017}}</ref>. == Karyera == === Dastlabki ish va yutuq (2013–2019) === Taylor-Joy 2014-yilgi dahshatli komediya "Vampire Academy"dagi birinchi aktyorlik rolining yakuniy qismidan olib tashlandi, uning roli noma'lum qoldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Says She's Too Weird-Looking To Be A Movie Star|ish=We Got This Covered|ism=Scott|muallif=Campbell|sana=29 November 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115514/https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/}}</ref>. U Filippa Kollinz-Devidson detektiv drama seriyasi "''Endeavour"'' epizodida o'zining televizion debyutini qildi va bu 2015-yilgi "''Atlantis''" fantastik-sarguzasht drama seriyasining ko'p epizodli chizig‘ida paydo bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/|sarlavha=Anya Taylor-Joy:The Queen's Gambit Star's Meteoric Rise|ish=[[Den of Geek]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/}}</ref>. Uning yutuq roli Robert Eggers rejissyori tomonidan suratga olingan ''"The Witch''" nomli qo'rqinchli badiiy film bo'lib, u [[Yangi angliya|Nyu-England]] fermasidan tashqari o'rmonda yovuzlik kuchlariga duch kelgan Puritan oilasi haqida hikoya qiladi. Uning premyerasi 2015-yilda Sundans kinofestivalida bo‘lib o‘tdi hamda tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi va Taylor-Joyning ijrosi yuqori baholandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/|sarlavha=The Witch Mines the Quiet Terror of the Unknown|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=19 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/}}</ref>. ''The New Yorker gazetasi muxbiri'' Entoni Leyn shunday deb yozgan edi: “Taylor-Joy bu rolda hayratlanarli, uning katta ko‘zlaridagi beg‘uborligi hiyla-nayrang ipi bilan o‘ralgan – bu uning tez aqli, zukko va qiziquvchan qizga xos bo‘lmagani yoki ba’zi bir maqsadlarida yiqilib qolmaganligidan dalolat beradi". Film tijoriy muvaffaqiyatga erishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm|sarlavha=The Witch (2016)|ish=Box Office Mojo|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=31 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731042837/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm}}</ref> va u "Eng yaxshi aktyor" uchun Gotham Independent Film mukofotini va "Eng yaxshi yangi kelgan ayol" uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Erbland|ism=Kate|sarlavha=Gotham Awards 2016: Complete Winners List|url=http://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/|ish=IndieWire|kirish sanasi=24 July 2020|sana=28 November 2016|arxivsana=18 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200918100505/https://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|ish=Empire|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref>. [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg/180px-Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|thumb| Taylor-Joy 2018-yilgi [[San Diego Comic-Con|San-Diego Comic-Conida]]]] Keyingi yili Taylor-Joy Lyuk Skottning "''Morgan''" ilmiy-fantastik qo'rqinchli filmida bosh qahramon rolini o'ynadi. Bu film salbiy baholarga sazovor bo'ldi va tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi, ammo ''Booth Michigandan'' Jon Serba "Taylor-Joy bizni begunoh qizcha va o'lik ko'zli yovuzlik o'rtasida qattiq tebranadigan spektakl bilan qurolsizlantiradi", deb yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html|sarlavha='Morgan' movie review: Anya Taylor-Joy gives derivative sci-fi a malevolent boost|ish=[[Booth Newspapers]]|ism=John|muallif=Serba|sana=3 September 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430124319/https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html}}</ref>. U keyingi "Barry" dramatik filmida rol o'ynadi, filmda 1981-yilda [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetidagi]] yosh [[Barack Obama|Barak Obamaning]] birinchi o‘quv yiliga e'tibor qaratilgan; 2016-yil Toronto xalqaro kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/|sarlavha=Barry Is an Obama Biopic for an Uneasy Moment|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=15 December 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430125920/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/}}</ref>. U shuningdek, [[Skrillex|Skrillexning]] GTA albomidagi "''Red Lips"'' qo'shig'ining remiksi uchun musiqiy videoda paydo bo'ldi. 2016-yilda u M. Night Shyamalanning "''Split"'' filmida [[James McAvoy|James McAvoyga]] qarama-qarshi rol o'ynagan va u yerda bir nechta xarakterga ega bo'lgan erkak (McAvoy) tomonidan o'g'irlab ketilgan o'smir qiz Keysi Kuk rolini o'ynagan. Bu tijoriy muvaffaqiyat bo'lib, 9 million dollarlik byudjetda 278,5 million dollar yig'di<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/|sarlavha=Split (2017)|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=8 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200308230847/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html|sarlavha='Split' review: Shyamalan pits Anya Taylor-Joy against the multitalented James McAvoy|ish=[[Chicago Tribune]]|ism=Katie|muallif=Walsh|sana=19 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430143836/https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html}}</ref>. O'sha yili uning keyingi filmi Kori Finlining rejissyorlik debyuti "Toroughbreds''"'' edi. Unda Olivia Kuk va Anton Yelchin o'zining so'nggi filmdagi rolida ishtirok etdi. Taylor-Joy giyohvand moddalar sotuvchisi bilan shartnoma asosida o'gay otasini o'ldirishni rejalashtirgan o'rta maktab o'quvchisi Lili rolini o'ynadi. 2017-yilgi Sundance kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi; ''IndieWiredan'' Devid Erlix uning chiqishlarini "maftunkor" deb atadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/|sarlavha=Thoroughbred' Review: Anton Yelchin's Final Performance Highlights Cory Finley's Remarkable Debut — Sundance 2017|ish=[[IndieWire]]|ism=David|muallif=Ehrlich|sana=27 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=12 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210512004953/https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/}}</ref>. Uning 2017-yildagi uchinchi chiqishi Serxio G. Sanchesning qo‘rqinchli sirli "''Marrowbone"'' filmi bo‘lib, uning ansambli tanqidchilar maqtoviga sazovor bo‘lgan; ''The Verge'' jurnalisti Tasha Robinson Taylor-Joy nomuvofiq xarakterga "uyatchan va jozibali iliqlik" olib kelganini yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror|sarlavha=Marrowbone is the kind of horror film that gets better with every viewing|ish=[[The Verge]]|ism=Tasha|muallif=Robinson|sana=19 April 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430142335/https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror}}</ref>. Taylor-Joy BAFTA Rising Star mukofotiga<ref name="baftanom">{{Yangiliklar manbasi |last=Shepard |first=Jack |date=5 January 2017 |title=Baftas 2017: Tom Holland, Ruth Negga, and Anya Taylor-Joy amongst nominees for Rising Star award |work=[[The Independent]] |location=London, England |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |url-status=live |access-date=24 August 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |archive-date=1 December 2017}}</ref> nomzod boʻldi va oʻsha yili [[Cannes film festivali|Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard bilan taqdirlandi<ref name="chopard">{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 2017 |title=Chopard Names Trophy Award Winners |work=WWD |url=http://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004022619/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |archive-date=4 October 2018}}</ref>. 2017-yil dekabr oyida u Jessi Burtonning shu nomdagi romani asosidagi [[BBC One]] davriy drama mini serialida Petronella Oortman rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html|sarlavha=The Miniaturist review: A tense BBC period drama featuring an excellent Anya Taylor-Joy performance|ish=[[The Independent]]|ism=Jack|muallif=Shepherd|sana=26 December 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430153530/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html}}</ref>. Taylor-Joy o‘zining Keysi Kuk rolini 2019-yilda Jeyms McAvoy, [[Samuel L. Jackson]] va Sara Polson ishtirokida paydo bo‘lgan “Unbreakable" film trilogiyasining yakuniy filmi “''[[Shisha (film, 2019)|Glass]]''” psixologik superqahramon filmida takrorladi. Bu butun dunyo bo'ylab 247 million dollar yig'ib, tijorat muvaffaqiyati bo'ldi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Glass (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=22 April 2019|arxivsana=20 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200320143535/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/}}</ref>, lekin avvalgisidan farqli o'laroq, turli xil baholarni oldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/|sarlavha=Film Review: M. Night Shyamalan's 'Glass'|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|ism=Owen|muallif=Gleiberman|sana=9 January 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430161747/https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/}}</ref>. O'sha yilning oxirida u "''Love, Antosha''" hujjatli filmida uning marhum hamkasbi Anton Yelchinning hayoti va karyerasi haqidagi hujjatli filmda paydo bo'ldi va Xozierning "Dinner & Diatribes" qo'shig'i uchun klipida suratga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|ish=[[The Harvard Crimson]]|ism=Samantha J.|muallif=O'Connell|sana=2 April 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=7 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/|sarlavha=Sundance Film Review: 'Love, Antosha'|ism=Andrew|muallif=Barker|sana=30 January 2019|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=5 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190805061048/https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/}}</ref>. Uning 2019-yildagi keyingi ikkita filmi "''[[Playmobil: The Movie]]''" animatsion musiqiy sarguzasht filmi va "Radioactive" biografik drama filmi tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=4 January 2021|arxivsana=12 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201112012217/https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm|ish=[[Box Office Mojo]]|nashriyot=[[IMDb]]|kirish sanasi=2 March 2020|arxivsana=29 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190829103114/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=15 March 2021|arxivsana=3 August 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200803034040/https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=19 February 2021|arxivsana=13 December 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201213104118/https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/}}</ref>. U, shuningdek, [[Netflix]] animatsion fantastik seriyasi "The Dark Crystal: Age of Resistance"da Brea xarakteriga ham ovoz berdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Milligan|ism=Mercees|sarlavha=72nd Emmy Awards: The Primetime Animation Nominees Are…|url=https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|nashriyot=[[Animation Magazine]]|kirish sanasi=30 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200728220410/https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|arxivsana=28 July 2020|sana=28 July 2020}}</ref>. 2019-yildagi so‘nggi rolida u BBC One davriy jinoyat dramasi "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' serialida Jina Greyning bosh rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Joins 'Peaky Blinders' Season 5; First-Look Photo|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Nancy|muallif=Tartaglione|sana=12 October 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430170236/https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/}}</ref>. === Mashhurlikka ko'tarilish (2020 - hozirgi) === 2020-yilda Taylor-Joy [[Jane Austen|Jane Austenning]] 1815-yilda yozilgan xuddi shu nomli romaniga moslashtirilgan "Autumn de Wilde"ning “[[Emma (film)|Emma]]” rejissyorlik debyutida Emma Woodhouse rolini o‘ynadi. Filmni ko‘zdan kechirar ekan, ''Rolling Stone''dan Piter Travers Taylor-Joyni “cho‘g‘lanma” deb hisobladi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-reviews/emma-movie-review-954272/|title='Emma' Review: An Austen Adaptation Tailored for Our Moment|first=Peter|last=Travers}}</ref>. Taylor-Joy "''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]''” super qahramon qo‘rqinchli filmida rossiyalik mutant va sehrgar Illyana Rasputin/Magikni ham tasvirlagan. Dastlab u 2018-yilning aprel oyida chiqarilishi kerak edi, biroq bir qancha kechikishlarga duch keldi; u 2020-yilda chiqarilgan<ref name="Aug2020release">{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 May 2020 |title=Disney Reschedules 'The New Mutants' & 'Ron's Gone Wrong' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200513173519/https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |archive-date=13 May 2020}}</ref>. Taylor-Joy Netflix mini seriali ''“The Queen's Gambit”'' filmida giyohvandlik va alkogolga qaramlik bilan kurashib, shaxmat olamining eng yuqori pog'onasiga ko'tarilgan yetim shaxmatchi [[Bet Harmon]] rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Thorne|ism=Will|sana=19 March 2019|sarlavha=Anya Taylor-Joy to Star in 'The Queen's Gambit' Limited Series at Netflix|url=https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/|kirish sanasi=23 October 2020|ish=Variety|arxivsana=2 May 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190502170057/https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/}}</ref>. Serial va uning ijrosi keng tanqidlarga sazovor bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809|sarlavha=The Queen's Gambit: Miniseries (2020)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=23 October 2020|kirish sanasi=23 October 2020|arxivsana=27 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201027212034/https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809}}</ref>. 2020-yil 23-noyabrda Netflix u nashr etilganidan buyon 62 million xonadon tomonidan ko‘rilganini<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/|sarlavha='The Queen's Gambit' Scores as Netflix Most-Watched Scripted Limited Series to Date|ish=Variety|ism=Todd|muallif=Spangler|sana=23 November 2020|kirish sanasi=25 November 2020|iqtibos=The way Netflix reports viewing is based on the number of viewers who have watched at least two minutes of a piece of content, which is very different from how the TV industry measures audience|arxivsana=24 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201124124330/https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/}}</ref> e’lon qildi va uning “hozirgi kunga qadar eng katta ssenariyli cheklangan seriali”ga aylandi<ref name="viewership">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|sarlavha='The Queen's Gambit' Becomes Netflix's Biggest Scripted Limited Series With 62M Checking Chess Drama|sana=23 November 2020|ism=Peter|muallif=White|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123161430/https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|arxivsana=23 November 2020|kirish sanasi=23 November 2020}}</ref>''. Entertainment Weekly'' xodimi Darren Franich Taylor-Joyning o'yinini "qorong'u maftunkor" deb atadi va u "sokin damlarda qanday ajoyib bo'lishini, raqibni mag'lub etganda qovoqlari torayishi va o'yin boshlanganda butun vujudi g'azablangan umidsizlikni jismonanlashtirishini" qayd etdi. Unga qarshi xuddi shunday, ''[[Variety|Varetedan]]'' Karolin Framke uni "shunchalik magnitlanganki, u kameraning linzalariga qaraganida, uning chaqmoqdek porlashi kamerani kesib tashlash bilan tahdid qilayotgandek"<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Framke |first=Caroline |date=21 October 2020 |title='The Queen's Gambit,' Starring a Magnetic Anya Taylor-Joy, Is a Shrewd Study of Genius: TV Review |work=Variety |url=https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |url-status=live |access-date=23 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201022210624/https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |archive-date=22 October 2020}}</ref>. Taylor-Joy o'zining ijrosi uchun ko'plab maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, Oltin globus, Screen Actors Guild va Critics' Choice televideniyasi mukofoti<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe|sarlavha=Checkmate: The Queen's Gambit's Anya Taylor-Joy Just Won Her First-Ever Golden Globe|ish=E! News|nashriyot=NBC Universal|sana=28 February 2021|muallif=Crist|ism=Allison|kirish sanasi=1 March 2021|arxivsana=1 March 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210301133504/https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=The Queen's Gambit Star Anya Taylor-Joy Adds SAG Award Win to Tally After Globes Victory|url=https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/|kirish sanasi=5 April 2021|ish=PEOPLE.com|arxivsana=5 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210405013311/https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/}}</ref>. 2020-yilda u navbatdagi rejissyor Eoin Makkenning Rob Doylning shu nomdagi romani asosida suratga olingan “''Here Are the Young Men''” dramatik filmida suratga tushdi; u 2021-yil aprelgacha chiqarilmadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/|sarlavha=Anya Taylor-Joy, 'Game Of Thrones' Dean-Charles Chapman, Finn Cole To Star In 'Here Are The Young Men'|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=3 August 2018|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=24 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200724223308/https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/}}</ref>. 2021-yilda u Edgar Raytning 2021-yil oktabr oyida chiqqan “Last Night in Soho” psixologik qo‘rqinchli filmida rol o‘ynadi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/anya-taylor-joy-star-edgar-wrights-last-night-soho-1182487|title=Anya Taylor-Joy to Star in Edgar Wright Horror Thriller 'Last Night in Soho'|date=4 February 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|sarlavha='Last Night in Soho' Will Begin Filming May 20 in London, England|ish=The GWW|sana=9 March 2019|kirish sanasi=21 March 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327161519/https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|arxivsana=27 March 2019}}</ref>. Filmda u Petula Klark qo'shig'ining "Downtown" versiyasini ijro etadi; Taylor-Joy qo'shiqni ovoz yozish studiyasida xarakterga ega bo'lmagan holda ijro etayotgani haqidagi musiqiy video filmning chiqishiga to'g'ri keldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M|sarlavha="Downtown (Downtempo)" performed by Anya Taylor-Joy - Official Music Video - Last Night in Soho|ish=[[YouTube]]|muallif=Focus Features|sana=20 October 2021|kirish sanasi=31 January 2022|arxivsana=20 October 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211020215837/https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M}}</ref>. 2022-yilda Taylor-Joy kinorejissyor Robert Eggers bilan ''“The Northman''” tarixiy dostonidagi bosh rol uchun yana birlashdi, bu “10-asr boshida Islandiyada boʻlib oʻtgan Vikinglar qasos dostoni” deb taʼriflangan<ref>{{Veb manbasi|muallif=N'Duka|ism=Amanda|sana=16 October 2019|sarlavha=Nicole Kidman, Alexander Skarsgård, Anya Taylor-Joy, Bill Skarsgård, Willem Dafoe In Talks To Lead 'The Northman' From Robert Eggers|url=https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/|kirish sanasi=16 April 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivsana=17 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200917141111/https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/}}</ref>. Film 2022-yil 22-aprelda ijobiy tanqidlarga uchragan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Campbell|ism=Christopher|url=https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|sarlavha=The Northman First Reviews: Bold, Unflinching, Visually Breathtaking|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220425034014/https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|arxivsana=25 April 2022}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Murray|ism=Tom|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|sarlavha=The Northman review roundup: What the critics are saying about Robert Eggers' bloody viking epic|ish=[[The Independent]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220416172632/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|arxivsana=16 April 2022}}</ref>. ==== Kelgusi loyihalar ==== [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_España,_02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg/170px-Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg|thumb| Taylor-Joyning ko'zlari, sochlari, kubik qoshlari va transatlantik aksenti ommaviy axborot vositalari tomonidan uning savdo belgisi sifatida ta'kidlangan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book|sarlavha=Every time Anya Taylor-Joy slayed her hair and makeup|ish=[[Glamour (magazine)|Glamour]]|ism=Elle|muallif=Turner|sana=21 April 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430111106/https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix|sarlavha=The Queen's Gambit beauty debate, explained|ish=[[Vox Media]]|ism=Constance|muallif=Grady|sana=7 January 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=9 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210209203700/https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix}}</ref>.]] Taylor-Joy Devid O. Rasselning 2022-yil noyabr oyida chiqishi rejalashtirilgan "''Amsterdam"'' davriy filmida paydo bo'ladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ryan|ism=Patrick|url=https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|sarlavha=Taylor Swift brings the waterworks with Chris Rock in 'Amsterdam' film|ish=[[USA Today]]|sana=27 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220428045436/https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|arxivsana=28 April 2022}}</ref>. U "Mad Max: Fury Road" filmining ''"Furiosa"'' epizodidagi bosh qahramonni tasvirlash uchun mo'ljallangan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 October 2020 |title='Mad Max' Spinoff 'Furiosa' In The Works At Warners With George Miller Directing & Anya Taylor-Joy In Title Role; Chris Hemsworth & Yahya Abdul-Mateen II Along For Ride |work=Deadline Hollywood |url=https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |url-status=live |access-date=13 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201013175626/https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |archive-date=13 October 2020}}</ref>. 2017-yildan beri Taylor-Joy Robert Eggers rejissyorligidagi FW Murnauning "''Nosferatu" remeykidagi'' bosh rolga qo'shildi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2017/film/news/split-anya-taylor-joy-reteams-with-witch-director-on-nosferatu-remake-1202527484/|title='Split' Star Anya Taylor-Joy Reteams With 'Witch' Director on 'Nosferatu' Remake (EXCLUSIVE)|first=Justin|last=Kroll}}</ref>. O'sha yili u ''"The Sea Change''" dramatik filmida ham ishtirok etdi<ref>{{Jurnal manbasi|first=Scott|last=Roxborough|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/berlin-anya-taylor-joy-circling-sea-change-974755|title=Berlin: Anya Taylor-Joy Circling 'The Sea Change'}}</ref>. 2020-yil dekabr oyida ''“The Queen's Gambit”'' filmining yozuvchi-rejissyori Skott Frank [[Vladimir Nabokov|Vladimir Nabokovning]] Taylor-Joy bosh rolini ijro etgan ''“Laughter in the Dark''” romanining moslashuvini suratga olishdan umidvor ekanligini ma’lum qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lattanzio |first=Ryan |date=7 December 2020 |title=After 'Queen's Gambit,' Anya Taylor-Joy and Scott Frank Reuniting for Nabokov Adaptation |work=[[IndieWire]] |url=https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |url-status=live |access-date=8 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210122192234/https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |archive-date=22 January 2021}}</ref>. 2021-yil sentabrida u Aaron Horvat va Maykl Yelenichning 2023-yil 7-aprelda chiqishi moʻljallangan “[[Nomsiz Mario filmi|Mario]]" animatsion filmida malika Peachning ovozi sifatida ishtirok etishi eʼlon qilindi<ref name="D'Alessandro">{{Veb manbasi|muallif=D'Alessandro|ism=Anthony|sana=23 September 2021|sarlavha=Super Mario Bros. Animated Pic Sets Cast: Chris Pratt As Mario, Charlie Day As Luigi, Anya Taylor-Joy As Princess Peach & More|url=https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447|ish=[[Deadline Hollywood]]|kirish sanasi=23 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210923225946/https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447/|arxivsana=23 September 2021}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFC" |{{dagger}} | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Izohlar |- ! scope=row | 2015 | data-sort-value="Witch, The" | ''The Witch'' | Thomasin | |- ! scope=row rowspan="3" | 2016 | ''Morgan'' | Morgan | |- | ''Barry'' | Charlotte Baughman | |- | ''Split'' | Casey Cooke | |- ! scope=row rowspan="2" | 2017 | ''Marrowbone'' | Allie | |- | ''Thoroughbreds'' | Lily Reynolds | |- ! scope=row | 2018 | ''Crossmaglen'' | Ana | Qisqa film |- ! scope=row rowspan="4" | 2019 | ''[[Glass (2019 film)|Glass]]'' | Casey Cooke | |- | ''Love, Antosha'' | O‘zi | Hujjatli film |- | ''[[Playmobil: The Movie]]'' | Marla Brenner | Jonli harakat va ovoz rollari |- | ''Radioactive'' | Irene Curie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2020 | ''[[Emma]]'' | Emma Woodhouse | |- | ''Here Are the Young Men'' | Jen | |- | data-sort-value="New Mutants, The" | ''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]'' | Illyana Rasputin/Magik | |- ! scope=row | 2021 | ''Last Night in Soho'' | Sandie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2022 | data-sort-value="Northman, The" | ''The Northman'' | Olga | |- | style="background:#FFC" | ''Amsterdam'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Post-ishlab chiqarish |- | data-sort-value="Menu, The" style="background:#FFC" | ''The Menu'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Margot | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2023 | style="background:#FFC" | [[Nomsiz Mario filmi|Untitled <nowiki>''Mario''</nowiki> film]] {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Princess Peach (ovoz) | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2024 | style="background:#FFC" | ''Furiosa'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Furiosa | Suratga olish |- ! scope=row {{TBA}} | style="background:#FFC" | ''Laughter in the Dark'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Ishlab chiqarish |} === Televizion === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Izohlar ! class="unsortable" scope="col" | Manba(lar) |- ! scope=row | 2014 | ''Endeavour'' | Philippa Collins-Davidson | Epizod: "Nocturne" | style="text-align:center" | |- ! scope=row rowspan="2" | 2015 | ''Viking Quest'' | Mani | Televizion film | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web|title=Viking Quest – review - cast and crew, movie star rating and where... |url=https://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160329083258/http://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest |website=[[Radio Times]] |archive-date=29 March 2016}}</ref> |- | ''Atlantis'' | Cassandra | 5 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Bundel|first=Ani|date=25 November 2020|title=11 Shows & Movies Starring Anya Taylor-Joy To Watch After 'The Queen's Gambit'|url=https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554 |website=[[Elite Daily]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201126054703/https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554 |archive-date=26 November 2020}}</ref> |- ! scope=row | 2017 | data-sort-value="Miniaturist, The" | ''The Miniaturist'' | Petronella "Nella" Brandt | 3 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Gilbert|first= Matthew|date=5 January 2021|title=Another Anya Taylor-Joy performance to enjoy in 'The Miniaturist'|url=https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist |website=[[The Boston Globe]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210201060642/https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist |archive-date=1 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2019–2022 | ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' | Gina Gray | 5 va 6-qism | style="text-align:center" | <ref>{{Cite magazine |last=Romano|first=Nick|date=30 July 2019|title=Peaky Blinders season 5 trailer rolls out Sam Claflin, Anya Taylor-Joy|url=https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer |magazine=[[Entertainment Weekly]]|access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210102185121/https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer |archive-date=2 January 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2019 | data-sort-value="Dark Crystal: Age of Resistance, The" | ''The Dark Crystal: Age of Resistance'' | Brea (ovoz) | 10 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Renfro|first=Kim|date=3 September 2019|title=Here's what the cast of 'The Dark Crystal: Age of Resistance' looks like in real life|url=https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8 |website=[[Insider Inc.]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210213033000/https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8 |archive-date=13 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2020 | data-sort-value="Queen's Gambit, The" | ''The Queen's Gambit'' | Beth Harmon | 7 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite magazine |last=Miller|first=Sarah|date=1 December 2020|title=The Fatal Flaw of "The Queen's Gambit"|url=https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit |magazine=[[The New Yorker]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210208161040/https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit |archive-date=8 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2021 | ''Saturday Night Live'' | O‘zi (boshlovchi) | Epizod: "Anya Taylor-Joy/Lil Nas X" | style="text-align:center" | <ref>{{cite tweet|user=nbcsnl|author=Night Live - SNL|number=1389294024897531908|title=Your final guests of season 46!|accessdate=23 May 2021|date=3 May 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210518065430/https://twitter.com/nbcsnl/status/1389294024897531908|archive-date=18 May 2021}}</ref> |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rassom ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2015 yil | "Qizil lablar ( [[Skrillex]] remix)" | GTA (Sem Bruno ishtirokida) | Qiz | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|first=Daniel|last=Kreps|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/watch-skrillexs-epic-nightmarish-red-lips-video-51709|title=Watch Skrillex's Epic, Nightmarish 'Red Lips' Video}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | "Kechki ovqat va diatribes" | Xozier | Xotin | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=O'Connell|ism=Samantha J.|sana=2 April 2019|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|arxivsana=7 November 2020}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == Teylor-Joy bir qancha maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, eng yaxshi yangi aktyor uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi va 2016 yilda yosh aktyor tomonidan eng yaxshi ijro uchun Saturn mukofotiga nomzod bo'ldi, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=Empire|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 January 2018|sarlavha=The Academy of Science Fiction Fantasy and Horror Films|url=http://www.saturnawards.org/|kirish sanasi=20 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180115020013/http://www.saturnawards.org/|arxivsana=15 January 2018}}</ref> BAFTA Rising Star mukofotiga nomzod bo'ldi va g'olib bo'ldi. 2017-yilda Trofe Chopard, <ref>{{Veb manbasi|sana=5 January 2017|sarlavha=Tom Holland and Ruth Negga lead nominees for Bafta Rising Star award|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html|kirish sanasi=20 August 2021|ish=[[The Independent]]|arxivsana=1 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Foreman|ism=Katya|sana=21 May 2017|sarlavha=2017 Cannes Film Festival: Chopard Names Trophy Award Winners|url=https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=WWD|arxivsana=3 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211103104551/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/}}</ref> va eng yaxshi aktrisa – miniserial yoki televideniye filmi uchun Oltin globus mukofotini, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy|url=https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy|ish=Golden Globes|kirish sanasi=13 July 2021|arxivsana=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185225/https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy}}</ref> Film/miniserialdagi eng yaxshi ayol roli uchun tanqidchilar tanlovi televideniesi mukofoti va kino aktyorlari gildiyasi mukofoti 2021-yilda telefilm yoki mini-serialdagi eng yaxshi aktrisa <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gonzalez |first=Sandra |date=4 April 2021 |title=SAG Awards: See the full list of winners |work=CNN |url=https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |url-status=live |access-date=13 July 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210713191544/https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |archive-date=13 July 2021}}</ref> . == Tashqi havolalar == {{Commons turkum}} * {{IMDbda kishi|5896355|Anya Taylor-Joy}} <nowiki> [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> <references group="lower-alpha" /> c0c39ra91rwysop76wc9pkelcgoi8l3 2726242 2726241 2022-07-31T03:26:13Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Anya Taylor-Joy|portret=Anya Taylor-Joy by Patrick Lovell, January 2019.jpg|tavsif=Taylor-Joy 2019-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Anya-Josephine Marie Taylor-Joy|tavallud sanasi={{Birth date and age|1996|4|16|df=y}}|tavallud joyi=[[Miami|Miami, Florida]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|fuqaroligi=🇬🇧 Birlashgan Qirollik 🇺🇲 Qo'shma Shtatlar|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=2013-yildan hozirgacha}} [[Category:Articles with hCards]] '''Anya-Josephine Marie Taylor-Joy''' ({{IPAc-en|'|æ|n|j|ə}} {{Respell|ANN|yə}}<ref name="detroitnews">{{Yangiliklar manbasi |last=Graham |first=Adam |date=8 March 2018 |title='Thoroughbreds' star Anya Taylor-Joy's life a whirlwind |work=The Detroit News |url=https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |url-status=live |access-date=10 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190328232234/https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |archive-date=28 March 2019}}</ref>; 1996-yil 16-aprelda tugʻilgan) — aktrisa. U Primetime Emmy mukofotiga nomzod bo'lishdan tashqari, [[Oltin globus|Oltin globus mukofoti]] va [[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild]] mukofotini o'z ichiga olgan bir nechta mukofotlarni qo'lga kiritdi. 2021-yilda u ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining "Kelajakni shakllantirayotgan rivojlanayotgan liderlar" [[Time 100|100 Next]] ro'yxatiga kiritilgan. [[Mayami|Mayamida]] tug'ilib, [[Buenos Ayres|Buenos-Ayres]] va [[London|Londonda]] o'sgan Taylor-Joy 16 yoshida aktyorlik karyerasini davom ettirish uchun maktabni tark etdi. Kichkina televizion rollardan so'ng u ''"The Witch"'' (2015) dahshatli filmida bosh rolni ijro etib, filmdagi debyutini qildi. U "''Split''" (2016) qo'rqinchli filmida va uning davomi "[[Shisha (film, 2019)|''Glass'']]" (2019) va "''Toroughbreds"'' (2017) qora komediyasida rol o'ynadi. U [[2017 Cannes film festivali|2017-yilda Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard sovrinini qo'lga kiritdi. O'shandan beri Taylor-Joy "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' (2019–2022) teleserialining beshinchi va oltinchi seriyalarida rol o'ynagan va Oltin globus nominatsiyasiga sazovor bo'lgan "[[Emma (film)|Emma]]" (2020) davriy dramasida Emma Woodhouse rolini o'ynagan. Oʻsha yili u [[Netflix]] mini-seriali ''“The Queen's Gambit”'' (2020)dagi [[Bet Harmon]] rolini ijro etgani uchun tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻldi va bir qancha mukofotlarni, jumladan, Oltin globus va Screen Actors Guild mukofotini qoʻlga kiritdi. == Yoshlik == Taylor-Joy 1996-yil 16-aprelda [[Florida|Florida shtatining]] [[Mayami]] shahrida sobiq bankir<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 June 1998 |title=Supplement to The London Gazette |publisher=The Gazette |url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |url-status=live |access-date=5 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200904092425/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |archive-date=4 September 2020 |ref=Dennis Alan Taylor}}</ref> Dennis Alan Taylor va psixolog Jennifer Marina Joy oilasida tug‘ilgan. Uning so'zlariga ko'ra, uning Mayamida tug'ilishi "o'yin-kulgi" edi, chunki ota-onasi o'sha paytda shaharda dam olishgan; tug'ilgan joyi tufayli, u mamlakatning ''jus soli'' fuqarolik qonuni tufayli Amerika fuqaroligiga ega<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy Is Ready for Her Close-Up|muallif=Jones|ism=Nathan|ish=[[Vulture (website)|Vulture]]|sana=14 March 2018|kirish sanasi=2 July 2021|arxivsana=19 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210419035525/https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html}}</ref>. Uning otasi britaniyalik otaning o‘gli ingliz va shotlandiyalik-argentinalik va onasi anglo-argentinalik ona<ref name="hollywoodrep">{{Veb manbasi|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|sarlavha='The Witch' Breakout Anya Taylor-Joy Goes From Ballet to Studio Thrillers|muallif=Ford|ism=Rebecca|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=18 February 2016|kirish sanasi=12 February 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170207062812/http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|arxivsana=7 February 2017}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Florsheim |first=Lane |date=6 November 2020 |title=Anya Taylor-Joy on 'The Queen's Gambit' and Dancing at the End of the Pandemic |work=[[The Wall Street Journal]] |url=https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |url-status=live |access-date=15 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201115013104/https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |archive-date=15 November 2020 |issn=0099-9660}}</ref> <ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Uning onasi [[Zambiya|Zambiyada]] ingliz diplomati bo‘lgan bobosi va [[Barselona|Barselonada]] yashovchi ispaniyalk buvisi oilasida tug'ilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 March 2021 |title=The Spanish family of Anya, the actress of Gambito de Dama: her grandmother's shop in Zaragoza |work=The Canadian News |url=https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |url-status=live |access-date=7 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308064020/https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |archive-date=8 March 2021}}</ref>. U olti aka-ukaning eng kichigi, ulardan to‘rt nafari otasining oldingi nikohidan<ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy oilasi bilan Buenos-Ayresda yashagan va olti yoshiga qadar Northlands maktabida o‘qigan, oila Londonning Viktoriya hududiga ko‘chib o‘tgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html|sarlavha=Tiene 24 años Intimidades de la infancia argentina de Anya Taylor-Joy, la protagonista de Gambito de dama|ish=[[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]]|ism=Patricio|muallif=Féminis|sana=5 December 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=23 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210523225436/https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html}}</ref>. U ispan va ingliz tillarini yaxshi biladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|sarlavha=La frase de Anya Taylor-Joy sobre la Argentina que volvió locos a sus fanáticos|ish=La Nación|til=Spanish|sana=8 September 2021|kirish sanasi=9 September 2021|arxivsana=9 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210909175541/https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/}}</ref> <ref name="standard" /> <ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy bu harakatni "travmatik" deb bildi va Argentinaga qaytish umidida ingliz tilini o'rganishdan bosh tortdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/|sarlavha=The Witch's Anya Taylor-Joy Casts a Spell: 5 Things to Know About the Rising Star|ish=[[People (magazine)|People]]|ism=Jodi|muallif=Guglielmi|sana=22 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=28 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210428192224/https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/}}</ref>. U Hill Houseda ta'lim olgan va Queen's Gate maktabida o'qigan hamda maktab spektakllarida ishtirok etgan. U 16 yoshida maktabni tark etdi, bunga sabab qilib o'z sinfdoshlarining haqoratini ko'rsatdi, u shunday eslaydi: {{Quote|Argentinada hamma joy yashil va u yerda hamma joyda otlar va hayvonlar bor edi. To‘satdan katta shaharda bo‘lib, til bilmay qoldim. Men o‘zimni hech qayerga sig‘magandek his qilardim. Men Argentinalik bo'lish uchun juda ingliz, ingliz bo'lish uchun juda argentinalik, hech narsa bo'lish uchun juda amerikalik edim. Bolalar meni hech qanday shaklda yoki xususiyatda tushunishmadi. Men shkaflarga qamalib olardim. Men maktabda ko'p vaqtimni hammomda yig'lab o'tkazdim<ref name="standard" />.}} Taylor-Joy dastlab raqs bilan shug'ullangan, 15 yoshgacha balet bilan shug'ullangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy: 12 Facts About the Captivating Star of 'The Queen's Gambit'|url=https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|ish=Hollywood Insider|sana=7 December 2020|arxivsana=3 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210803183324/https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|kirish sanasi=2 December 2021}}</ref>. 17 yoshida u Storm Management asoschisi Sara Dukas tomonidan itini Londonning Knightsbridge shahridagi Harrods do'koni oldida sayr qilayotganida model sifatida kuzatilgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|sarlavha=anya taylor-joy thought legendary model scout was stalking her|sana=28 March 2016|ish=I-d.vice.com|kirish sanasi=29 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171229232242/https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|arxivsana=29 December 2017}}</ref>. == Karyera == === Dastlabki ish va yutuq (2013–2019) === Taylor-Joy 2014-yilgi dahshatli komediya "Vampire Academy"dagi birinchi aktyorlik rolining yakuniy qismidan olib tashlandi, uning roli noma'lum qoldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Says She's Too Weird-Looking To Be A Movie Star|ish=We Got This Covered|ism=Scott|muallif=Campbell|sana=29 November 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115514/https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/}}</ref>. U Filippa Kollinz-Devidson detektiv drama seriyasi "''Endeavour"'' epizodida o'zining televizion debyutini qildi va bu 2015-yilgi "''Atlantis''" fantastik-sarguzasht drama seriyasining ko'p epizodli chizig‘ida paydo bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/|sarlavha=Anya Taylor-Joy:The Queen's Gambit Star's Meteoric Rise|ish=[[Den of Geek]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/}}</ref>. Uning yutuq roli Robert Eggers rejissyori tomonidan suratga olingan ''"The Witch''" nomli qo'rqinchli badiiy film bo'lib, u [[Yangi angliya|Nyu-England]] fermasidan tashqari o'rmonda yovuzlik kuchlariga duch kelgan Puritan oilasi haqida hikoya qiladi. Uning premyerasi 2015-yilda Sundans kinofestivalida bo‘lib o‘tdi hamda tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi va Taylor-Joyning ijrosi yuqori baholandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/|sarlavha=The Witch Mines the Quiet Terror of the Unknown|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=19 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/}}</ref>. ''The New Yorker gazetasi muxbiri'' Entoni Leyn shunday deb yozgan edi: “Taylor-Joy bu rolda hayratlanarli, uning katta ko‘zlaridagi beg‘uborligi hiyla-nayrang ipi bilan o‘ralgan – bu uning tez aqli, zukko va qiziquvchan qizga xos bo‘lmagani yoki ba’zi bir maqsadlarida yiqilib qolmaganligidan dalolat beradi". Film tijoriy muvaffaqiyatga erishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm|sarlavha=The Witch (2016)|ish=Box Office Mojo|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=31 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731042837/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm}}</ref> va u "Eng yaxshi aktyor" uchun Gotham Independent Film mukofotini va "Eng yaxshi yangi kelgan ayol" uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Erbland|ism=Kate|sarlavha=Gotham Awards 2016: Complete Winners List|url=http://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/|ish=IndieWire|kirish sanasi=24 July 2020|sana=28 November 2016|arxivsana=18 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200918100505/https://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|ish=Empire|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref>. [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg/180px-Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|thumb| Taylor-Joy 2018-yilgi [[San Diego Comic-Con|San-Diego Comic-Conida]]]] Keyingi yili Taylor-Joy Lyuk Skottning "''Morgan''" ilmiy-fantastik qo'rqinchli filmida bosh qahramon rolini o'ynadi. Bu film salbiy baholarga sazovor bo'ldi va tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi, ammo ''Booth Michigandan'' Jon Serba "Taylor-Joy bizni begunoh qizcha va o'lik ko'zli yovuzlik o'rtasida qattiq tebranadigan spektakl bilan qurolsizlantiradi", deb yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html|sarlavha='Morgan' movie review: Anya Taylor-Joy gives derivative sci-fi a malevolent boost|ish=[[Booth Newspapers]]|ism=John|muallif=Serba|sana=3 September 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430124319/https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html}}</ref>. U keyingi "Barry" dramatik filmida rol o'ynadi, filmda 1981-yilda [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetidagi]] yosh [[Barack Obama|Barak Obamaning]] birinchi o‘quv yiliga e'tibor qaratilgan; 2016-yil Toronto xalqaro kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/|sarlavha=Barry Is an Obama Biopic for an Uneasy Moment|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=15 December 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430125920/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/}}</ref>. U shuningdek, [[Skrillex|Skrillexning]] GTA albomidagi "''Red Lips"'' qo'shig'ining remiksi uchun musiqiy videoda paydo bo'ldi. 2016-yilda u M. Night Shyamalanning "''Split"'' filmida [[James McAvoy|James McAvoyga]] qarama-qarshi rol o'ynagan va u yerda bir nechta xarakterga ega bo'lgan erkak (McAvoy) tomonidan o'g'irlab ketilgan o'smir qiz Keysi Kuk rolini o'ynagan. Bu tijoriy muvaffaqiyat bo'lib, 9 million dollarlik byudjetda 278,5 million dollar yig'di<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/|sarlavha=Split (2017)|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=8 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200308230847/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html|sarlavha='Split' review: Shyamalan pits Anya Taylor-Joy against the multitalented James McAvoy|ish=[[Chicago Tribune]]|ism=Katie|muallif=Walsh|sana=19 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430143836/https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html}}</ref>. O'sha yili uning keyingi filmi Kori Finlining rejissyorlik debyuti "Toroughbreds''"'' edi. Unda Olivia Kuk va Anton Yelchin o'zining so'nggi filmdagi rolida ishtirok etdi. Taylor-Joy giyohvand moddalar sotuvchisi bilan shartnoma asosida o'gay otasini o'ldirishni rejalashtirgan o'rta maktab o'quvchisi Lili rolini o'ynadi. 2017-yilgi Sundance kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi; ''IndieWiredan'' Devid Erlix uning chiqishlarini "maftunkor" deb atadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/|sarlavha=Thoroughbred' Review: Anton Yelchin's Final Performance Highlights Cory Finley's Remarkable Debut — Sundance 2017|ish=[[IndieWire]]|ism=David|muallif=Ehrlich|sana=27 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=12 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210512004953/https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/}}</ref>. Uning 2017-yildagi uchinchi chiqishi Serxio G. Sanchesning qo‘rqinchli sirli "''Marrowbone"'' filmi bo‘lib, uning ansambli tanqidchilar maqtoviga sazovor bo‘lgan; ''The Verge'' jurnalisti Tasha Robinson Taylor-Joy nomuvofiq xarakterga "uyatchan va jozibali iliqlik" olib kelganini yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror|sarlavha=Marrowbone is the kind of horror film that gets better with every viewing|ish=[[The Verge]]|ism=Tasha|muallif=Robinson|sana=19 April 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430142335/https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror}}</ref>. Taylor-Joy BAFTA Rising Star mukofotiga<ref name="baftanom">{{Yangiliklar manbasi |last=Shepard |first=Jack |date=5 January 2017 |title=Baftas 2017: Tom Holland, Ruth Negga, and Anya Taylor-Joy amongst nominees for Rising Star award |work=[[The Independent]] |location=London, England |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |url-status=live |access-date=24 August 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |archive-date=1 December 2017}}</ref> nomzod boʻldi va oʻsha yili [[Cannes film festivali|Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard bilan taqdirlandi<ref name="chopard">{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 2017 |title=Chopard Names Trophy Award Winners |work=WWD |url=http://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004022619/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |archive-date=4 October 2018}}</ref>. 2017-yil dekabr oyida u Jessi Burtonning shu nomdagi romani asosidagi [[BBC One]] davriy drama mini serialida Petronella Oortman rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html|sarlavha=The Miniaturist review: A tense BBC period drama featuring an excellent Anya Taylor-Joy performance|ish=[[The Independent]]|ism=Jack|muallif=Shepherd|sana=26 December 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430153530/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html}}</ref>. Taylor-Joy o‘zining Keysi Kuk rolini 2019-yilda Jeyms McAvoy, [[Samuel L. Jackson]] va Sara Polson ishtirokida paydo bo‘lgan “Unbreakable" film trilogiyasining yakuniy filmi “''[[Shisha (film, 2019)|Glass]]''” psixologik superqahramon filmida takrorladi. Bu butun dunyo bo'ylab 247 million dollar yig'ib, tijorat muvaffaqiyati bo'ldi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Glass (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=22 April 2019|arxivsana=20 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200320143535/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/}}</ref>, lekin avvalgisidan farqli o'laroq, turli xil baholarni oldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/|sarlavha=Film Review: M. Night Shyamalan's 'Glass'|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|ism=Owen|muallif=Gleiberman|sana=9 January 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430161747/https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/}}</ref>. O'sha yilning oxirida u "''Love, Antosha''" hujjatli filmida uning marhum hamkasbi Anton Yelchinning hayoti va karyerasi haqidagi hujjatli filmda paydo bo'ldi va Xozierning "Dinner & Diatribes" qo'shig'i uchun klipida suratga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|ish=[[The Harvard Crimson]]|ism=Samantha J.|muallif=O'Connell|sana=2 April 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=7 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/|sarlavha=Sundance Film Review: 'Love, Antosha'|ism=Andrew|muallif=Barker|sana=30 January 2019|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=5 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190805061048/https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/}}</ref>. Uning 2019-yildagi keyingi ikkita filmi "''[[Playmobil: The Movie]]''" animatsion musiqiy sarguzasht filmi va "Radioactive" biografik drama filmi tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=4 January 2021|arxivsana=12 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201112012217/https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm|ish=[[Box Office Mojo]]|nashriyot=[[IMDb]]|kirish sanasi=2 March 2020|arxivsana=29 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190829103114/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=15 March 2021|arxivsana=3 August 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200803034040/https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=19 February 2021|arxivsana=13 December 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201213104118/https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/}}</ref>. U, shuningdek, [[Netflix]] animatsion fantastik seriyasi "The Dark Crystal: Age of Resistance"da Brea xarakteriga ham ovoz berdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Milligan|ism=Mercees|sarlavha=72nd Emmy Awards: The Primetime Animation Nominees Are…|url=https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|nashriyot=[[Animation Magazine]]|kirish sanasi=30 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200728220410/https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|arxivsana=28 July 2020|sana=28 July 2020}}</ref>. 2019-yildagi so‘nggi rolida u BBC One davriy jinoyat dramasi "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' serialida Jina Greyning bosh rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Joins 'Peaky Blinders' Season 5; First-Look Photo|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Nancy|muallif=Tartaglione|sana=12 October 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430170236/https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/}}</ref>. === Mashhurlikka ko'tarilish (2020 - hozirgi) === 2020-yilda Taylor-Joy [[Jane Austen|Jane Austenning]] 1815-yilda yozilgan xuddi shu nomli romaniga moslashtirilgan "Autumn de Wilde"ning “[[Emma (film)|Emma]]” rejissyorlik debyutida Emma Woodhouse rolini o‘ynadi. Filmni ko‘zdan kechirar ekan, ''Rolling Stone''dan Piter Travers Taylor-Joyni “cho‘g‘lanma” deb hisobladi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-reviews/emma-movie-review-954272/|title='Emma' Review: An Austen Adaptation Tailored for Our Moment|first=Peter|last=Travers}}</ref>. Taylor-Joy "''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]''” super qahramon qo‘rqinchli filmida rossiyalik mutant va sehrgar Illyana Rasputin/Magikni ham tasvirlagan. Dastlab u 2018-yilning aprel oyida chiqarilishi kerak edi, biroq bir qancha kechikishlarga duch keldi; u 2020-yilda chiqarilgan<ref name="Aug2020release">{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 May 2020 |title=Disney Reschedules 'The New Mutants' & 'Ron's Gone Wrong' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200513173519/https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |archive-date=13 May 2020}}</ref>. Taylor-Joy Netflix mini seriali ''“The Queen's Gambit”'' filmida giyohvandlik va alkogolga qaramlik bilan kurashib, shaxmat olamining eng yuqori pog'onasiga ko'tarilgan yetim shaxmatchi [[Bet Harmon]] rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Thorne|ism=Will|sana=19 March 2019|sarlavha=Anya Taylor-Joy to Star in 'The Queen's Gambit' Limited Series at Netflix|url=https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/|kirish sanasi=23 October 2020|ish=Variety|arxivsana=2 May 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190502170057/https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/}}</ref>. Serial va uning ijrosi keng tanqidlarga sazovor bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809|sarlavha=The Queen's Gambit: Miniseries (2020)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=23 October 2020|kirish sanasi=23 October 2020|arxivsana=27 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201027212034/https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809}}</ref>. 2020-yil 23-noyabrda Netflix u nashr etilganidan buyon 62 million xonadon tomonidan ko‘rilganini<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/|sarlavha='The Queen's Gambit' Scores as Netflix Most-Watched Scripted Limited Series to Date|ish=Variety|ism=Todd|muallif=Spangler|sana=23 November 2020|kirish sanasi=25 November 2020|iqtibos=The way Netflix reports viewing is based on the number of viewers who have watched at least two minutes of a piece of content, which is very different from how the TV industry measures audience|arxivsana=24 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201124124330/https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/}}</ref> e’lon qildi va uning “hozirgi kunga qadar eng katta ssenariyli cheklangan seriali”ga aylandi<ref name="viewership">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|sarlavha='The Queen's Gambit' Becomes Netflix's Biggest Scripted Limited Series With 62M Checking Chess Drama|sana=23 November 2020|ism=Peter|muallif=White|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123161430/https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|arxivsana=23 November 2020|kirish sanasi=23 November 2020}}</ref>''. Entertainment Weekly'' xodimi Darren Franich Taylor-Joyning o'yinini "qorong'u maftunkor" deb atadi va u "sokin damlarda qanday ajoyib bo'lishini, raqibni mag'lub etganda qovoqlari torayishi va o'yin boshlanganda butun vujudi g'azablangan umidsizlikni jismonanlashtirishini" qayd etdi. Unga qarshi xuddi shunday, ''[[Variety|Varetedan]]'' Karolin Framke uni "shunchalik magnitlanganki, u kameraning linzalariga qaraganida, uning chaqmoqdek porlashi kamerani kesib tashlash bilan tahdid qilayotgandek"<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Framke |first=Caroline |date=21 October 2020 |title='The Queen's Gambit,' Starring a Magnetic Anya Taylor-Joy, Is a Shrewd Study of Genius: TV Review |work=Variety |url=https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |url-status=live |access-date=23 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201022210624/https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |archive-date=22 October 2020}}</ref>. Taylor-Joy o'zining ijrosi uchun ko'plab maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, Oltin globus, Screen Actors Guild va Critics' Choice televideniyasi mukofoti<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe|sarlavha=Checkmate: The Queen's Gambit's Anya Taylor-Joy Just Won Her First-Ever Golden Globe|ish=E! News|nashriyot=NBC Universal|sana=28 February 2021|muallif=Crist|ism=Allison|kirish sanasi=1 March 2021|arxivsana=1 March 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210301133504/https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=The Queen's Gambit Star Anya Taylor-Joy Adds SAG Award Win to Tally After Globes Victory|url=https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/|kirish sanasi=5 April 2021|ish=PEOPLE.com|arxivsana=5 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210405013311/https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/}}</ref>. 2020-yilda u navbatdagi rejissyor Eoin Makkenning Rob Doylning shu nomdagi romani asosida suratga olingan “''Here Are the Young Men''” dramatik filmida suratga tushdi; u 2021-yil aprelgacha chiqarilmadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/|sarlavha=Anya Taylor-Joy, 'Game Of Thrones' Dean-Charles Chapman, Finn Cole To Star In 'Here Are The Young Men'|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=3 August 2018|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=24 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200724223308/https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/}}</ref>. 2021-yilda u Edgar Raytning 2021-yil oktabr oyida chiqqan “Last Night in Soho” psixologik qo‘rqinchli filmida rol o‘ynadi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/anya-taylor-joy-star-edgar-wrights-last-night-soho-1182487|title=Anya Taylor-Joy to Star in Edgar Wright Horror Thriller 'Last Night in Soho'|date=4 February 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|sarlavha='Last Night in Soho' Will Begin Filming May 20 in London, England|ish=The GWW|sana=9 March 2019|kirish sanasi=21 March 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327161519/https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|arxivsana=27 March 2019}}</ref>. Filmda u Petula Klark qo'shig'ining "Downtown" versiyasini ijro etadi; Taylor-Joy qo'shiqni ovoz yozish studiyasida xarakterga ega bo'lmagan holda ijro etayotgani haqidagi musiqiy video filmning chiqishiga to'g'ri keldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M|sarlavha="Downtown (Downtempo)" performed by Anya Taylor-Joy - Official Music Video - Last Night in Soho|ish=[[YouTube]]|muallif=Focus Features|sana=20 October 2021|kirish sanasi=31 January 2022|arxivsana=20 October 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211020215837/https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M}}</ref>. 2022-yilda Taylor-Joy kinorejissyor Robert Eggers bilan ''“The Northman''” tarixiy dostonidagi bosh rol uchun yana birlashdi, bu “10-asr boshida Islandiyada boʻlib oʻtgan Vikinglar qasos dostoni” deb taʼriflangan<ref>{{Veb manbasi|muallif=N'Duka|ism=Amanda|sana=16 October 2019|sarlavha=Nicole Kidman, Alexander Skarsgård, Anya Taylor-Joy, Bill Skarsgård, Willem Dafoe In Talks To Lead 'The Northman' From Robert Eggers|url=https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/|kirish sanasi=16 April 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivsana=17 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200917141111/https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/}}</ref>. Film 2022-yil 22-aprelda ijobiy tanqidlarga uchragan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Campbell|ism=Christopher|url=https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|sarlavha=The Northman First Reviews: Bold, Unflinching, Visually Breathtaking|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220425034014/https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|arxivsana=25 April 2022}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Murray|ism=Tom|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|sarlavha=The Northman review roundup: What the critics are saying about Robert Eggers' bloody viking epic|ish=[[The Independent]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220416172632/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|arxivsana=16 April 2022}}</ref>. ==== Kelgusi loyihalar ==== [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_España,_02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg/170px-Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg|thumb| Taylor-Joyning ko'zlari, sochlari, kubik qoshlari va transatlantik aksenti ommaviy axborot vositalari tomonidan uning savdo belgisi sifatida ta'kidlangan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book|sarlavha=Every time Anya Taylor-Joy slayed her hair and makeup|ish=[[Glamour (magazine)|Glamour]]|ism=Elle|muallif=Turner|sana=21 April 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430111106/https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix|sarlavha=The Queen's Gambit beauty debate, explained|ish=[[Vox Media]]|ism=Constance|muallif=Grady|sana=7 January 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=9 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210209203700/https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix}}</ref>.]] Taylor-Joy Devid O. Rasselning 2022-yil noyabr oyida chiqishi rejalashtirilgan "''Amsterdam"'' davriy filmida paydo bo'ladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ryan|ism=Patrick|url=https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|sarlavha=Taylor Swift brings the waterworks with Chris Rock in 'Amsterdam' film|ish=[[USA Today]]|sana=27 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220428045436/https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|arxivsana=28 April 2022}}</ref>. U "Mad Max: Fury Road" filmining ''"Furiosa"'' epizodidagi bosh qahramonni tasvirlash uchun mo'ljallangan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 October 2020 |title='Mad Max' Spinoff 'Furiosa' In The Works At Warners With George Miller Directing & Anya Taylor-Joy In Title Role; Chris Hemsworth & Yahya Abdul-Mateen II Along For Ride |work=Deadline Hollywood |url=https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |url-status=live |access-date=13 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201013175626/https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |archive-date=13 October 2020}}</ref>. 2017-yildan beri Taylor-Joy Robert Eggers rejissyorligidagi FW Murnauning "''Nosferatu" remeykidagi'' bosh rolga qo'shildi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2017/film/news/split-anya-taylor-joy-reteams-with-witch-director-on-nosferatu-remake-1202527484/|title='Split' Star Anya Taylor-Joy Reteams With 'Witch' Director on 'Nosferatu' Remake (EXCLUSIVE)|first=Justin|last=Kroll}}</ref>. O'sha yili u ''"The Sea Change''" dramatik filmida ham ishtirok etdi<ref>{{Jurnal manbasi|first=Scott|last=Roxborough|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/berlin-anya-taylor-joy-circling-sea-change-974755|title=Berlin: Anya Taylor-Joy Circling 'The Sea Change'}}</ref>. 2020-yil dekabr oyida ''“The Queen's Gambit”'' filmining yozuvchi-rejissyori Skott Frank [[Vladimir Nabokov|Vladimir Nabokovning]] Taylor-Joy bosh rolini ijro etgan ''“Laughter in the Dark''” romanining moslashuvini suratga olishdan umidvor ekanligini ma’lum qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lattanzio |first=Ryan |date=7 December 2020 |title=After 'Queen's Gambit,' Anya Taylor-Joy and Scott Frank Reuniting for Nabokov Adaptation |work=[[IndieWire]] |url=https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |url-status=live |access-date=8 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210122192234/https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |archive-date=22 January 2021}}</ref>. 2021-yil sentabrida u Aaron Horvat va Maykl Yelenichning 2023-yil 7-aprelda chiqishi moʻljallangan “[[Nomsiz Mario filmi|Mario]]" animatsion filmida malika Peachning ovozi sifatida ishtirok etishi eʼlon qilindi<ref name="D'Alessandro">{{Veb manbasi|muallif=D'Alessandro|ism=Anthony|sana=23 September 2021|sarlavha=Super Mario Bros. Animated Pic Sets Cast: Chris Pratt As Mario, Charlie Day As Luigi, Anya Taylor-Joy As Princess Peach & More|url=https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447|ish=[[Deadline Hollywood]]|kirish sanasi=23 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210923225946/https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447/|arxivsana=23 September 2021}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFC" |{{dagger}} | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Izohlar |- ! scope=row | 2015 | data-sort-value="Witch, The" | ''The Witch'' | Thomasin | |- ! scope=row rowspan="3" | 2016 | ''Morgan'' | Morgan | |- | ''Barry'' | Charlotte Baughman | |- | ''Split'' | Casey Cooke | |- ! scope=row rowspan="2" | 2017 | ''Marrowbone'' | Allie | |- | ''Thoroughbreds'' | Lily Reynolds | |- ! scope=row | 2018 | ''Crossmaglen'' | Ana | Qisqa film |- ! scope=row rowspan="4" | 2019 | ''[[Glass (2019 film)|Glass]]'' | Casey Cooke | |- | ''Love, Antosha'' | O‘zi | Hujjatli film |- | ''[[Playmobil: The Movie]]'' | Marla Brenner | Jonli harakat va ovoz rollari |- | ''Radioactive'' | Irene Curie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2020 | ''[[Emma]]'' | Emma Woodhouse | |- | ''Here Are the Young Men'' | Jen | |- | data-sort-value="New Mutants, The" | ''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]'' | Illyana Rasputin/Magik | |- ! scope=row | 2021 | ''Last Night in Soho'' | Sandie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2022 | data-sort-value="Northman, The" | ''The Northman'' | Olga | |- | style="background:#FFC" | ''Amsterdam'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Post-ishlab chiqarish |- | data-sort-value="Menu, The" style="background:#FFC" | ''The Menu'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Margot | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2023 | style="background:#FFC" | [[Nomsiz Mario filmi|Untitled <nowiki>''Mario''</nowiki> film]] {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Princess Peach (ovoz) | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2024 | style="background:#FFC" | ''Furiosa'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Furiosa | Suratga olish |- ! scope=row {{TBA}} | style="background:#FFC" | ''Laughter in the Dark'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Ishlab chiqarish |} === Televizion === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Izohlar ! class="unsortable" scope="col" | Manba(lar) |- ! scope=row | 2014 | ''Endeavour'' | Philippa Collins-Davidson | Epizod: "Nocturne" | style="text-align:center" | |- ! scope=row rowspan="2" | 2015 | ''Viking Quest'' | Mani | Televizion film | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web|title=Viking Quest – review - cast and crew, movie star rating and where... |url=https://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160329083258/http://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest |website=[[Radio Times]] |archive-date=29 March 2016}}</ref> |- | ''Atlantis'' | Cassandra | 5 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Bundel|first=Ani|date=25 November 2020|title=11 Shows & Movies Starring Anya Taylor-Joy To Watch After 'The Queen's Gambit'|url=https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554 |website=[[Elite Daily]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201126054703/https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554 |archive-date=26 November 2020}}</ref> |- ! scope=row | 2017 | data-sort-value="Miniaturist, The" | ''The Miniaturist'' | Petronella "Nella" Brandt | 3 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Gilbert|first= Matthew|date=5 January 2021|title=Another Anya Taylor-Joy performance to enjoy in 'The Miniaturist'|url=https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist |website=[[The Boston Globe]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210201060642/https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist |archive-date=1 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2019–2022 | ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' | Gina Gray | 5 va 6-qism | style="text-align:center" | <ref>{{Cite magazine |last=Romano|first=Nick|date=30 July 2019|title=Peaky Blinders season 5 trailer rolls out Sam Claflin, Anya Taylor-Joy|url=https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer |magazine=[[Entertainment Weekly]]|access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210102185121/https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer |archive-date=2 January 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2019 | data-sort-value="Dark Crystal: Age of Resistance, The" | ''The Dark Crystal: Age of Resistance'' | Brea (ovoz) | 10 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Renfro|first=Kim|date=3 September 2019|title=Here's what the cast of 'The Dark Crystal: Age of Resistance' looks like in real life|url=https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8 |website=[[Insider Inc.]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210213033000/https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8 |archive-date=13 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2020 | data-sort-value="Queen's Gambit, The" | ''The Queen's Gambit'' | Beth Harmon | 7 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite magazine |last=Miller|first=Sarah|date=1 December 2020|title=The Fatal Flaw of "The Queen's Gambit"|url=https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit |magazine=[[The New Yorker]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210208161040/https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit |archive-date=8 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2021 | ''Saturday Night Live'' | O‘zi (boshlovchi) | Epizod: "Anya Taylor-Joy/Lil Nas X" | style="text-align:center" | <ref>{{cite tweet|user=nbcsnl|author=Night Live - SNL|number=1389294024897531908|title=Your final guests of season 46!|accessdate=23 May 2021|date=3 May 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210518065430/https://twitter.com/nbcsnl/status/1389294024897531908|archive-date=18 May 2021}}</ref> |} === Musiqiy videolar === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Qo‘shiqchi ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Manba(lar) |- ! scope="row" | 2015 | Red Lips([[Skrillex]] remix) | GTA (Sem Bruno ishtirokida) | Qiz | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|first=Daniel|last=Kreps|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/watch-skrillexs-epic-nightmarish-red-lips-video-51709|title=Watch Skrillex's Epic, Nightmarish 'Red Lips' Video}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | Dinner & Diatribes | Xozier | Xotin | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=O'Connell|ism=Samantha J.|sana=2 April 2019|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|arxivsana=7 November 2020}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == Teylor-Joy bir qancha maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, eng yaxshi yangi aktyor uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi va 2016 yilda yosh aktyor tomonidan eng yaxshi ijro uchun Saturn mukofotiga nomzod bo'ldi, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=Empire|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 January 2018|sarlavha=The Academy of Science Fiction Fantasy and Horror Films|url=http://www.saturnawards.org/|kirish sanasi=20 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180115020013/http://www.saturnawards.org/|arxivsana=15 January 2018}}</ref> BAFTA Rising Star mukofotiga nomzod bo'ldi va g'olib bo'ldi. 2017-yilda Trofe Chopard, <ref>{{Veb manbasi|sana=5 January 2017|sarlavha=Tom Holland and Ruth Negga lead nominees for Bafta Rising Star award|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html|kirish sanasi=20 August 2021|ish=[[The Independent]]|arxivsana=1 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Foreman|ism=Katya|sana=21 May 2017|sarlavha=2017 Cannes Film Festival: Chopard Names Trophy Award Winners|url=https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=WWD|arxivsana=3 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211103104551/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/}}</ref> va eng yaxshi aktrisa – miniserial yoki televideniye filmi uchun Oltin globus mukofotini, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy|url=https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy|ish=Golden Globes|kirish sanasi=13 July 2021|arxivsana=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185225/https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy}}</ref> Film/miniserialdagi eng yaxshi ayol roli uchun tanqidchilar tanlovi televideniesi mukofoti va kino aktyorlari gildiyasi mukofoti 2021-yilda telefilm yoki mini-serialdagi eng yaxshi aktrisa <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gonzalez |first=Sandra |date=4 April 2021 |title=SAG Awards: See the full list of winners |work=CNN |url=https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |url-status=live |access-date=13 July 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210713191544/https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |archive-date=13 July 2021}}</ref> . == Tashqi havolalar == {{Commons turkum}} * {{IMDbda kishi|5896355|Anya Taylor-Joy}} <nowiki> [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> <references group="lower-alpha" /> 93b7jbh4s76czlu1gj4u9mvgqvnvyys 2726245 2726242 2022-07-31T03:29:21Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Anya Taylor-Joy|portret=Anya Taylor-Joy by Patrick Lovell, January 2019.jpg|tavsif=Taylor-Joy 2019-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Anya-Josephine Marie Taylor-Joy|tavallud sanasi={{Birth date and age|1996|4|16|df=y}}|tavallud joyi=[[Miami|Miami, Florida]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|fuqaroligi=🇬🇧 Birlashgan Qirollik 🇺🇲 Qo'shma Shtatlar|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=2013-yildan hozirgacha}} [[Category:Articles with hCards]] '''Anya-Josephine Marie Taylor-Joy''' ({{IPAc-en|'|æ|n|j|ə}} {{Respell|ANN|yə}}<ref name="detroitnews">{{Yangiliklar manbasi |last=Graham |first=Adam |date=8 March 2018 |title='Thoroughbreds' star Anya Taylor-Joy's life a whirlwind |work=The Detroit News |url=https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |url-status=live |access-date=10 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190328232234/https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |archive-date=28 March 2019}}</ref>; 1996-yil 16-aprelda tugʻilgan) — aktrisa. U Primetime Emmy mukofotiga nomzod bo'lishdan tashqari, [[Oltin globus|Oltin globus mukofoti]] va [[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild]] mukofotini o'z ichiga olgan bir nechta mukofotlarni qo'lga kiritdi. 2021-yilda u ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining "Kelajakni shakllantirayotgan rivojlanayotgan liderlar" [[Time 100|100 Next]] ro'yxatiga kiritilgan. [[Mayami|Mayamida]] tug'ilib, [[Buenos Ayres|Buenos-Ayres]] va [[London|Londonda]] o'sgan Taylor-Joy 16 yoshida aktyorlik karyerasini davom ettirish uchun maktabni tark etdi. Kichkina televizion rollardan so'ng u ''"The Witch"'' (2015) dahshatli filmida bosh rolni ijro etib, filmdagi debyutini qildi. U "''Split''" (2016) qo'rqinchli filmida va uning davomi "[[Shisha (film, 2019)|''Glass'']]" (2019) va "''Toroughbreds"'' (2017) qora komediyasida rol o'ynadi. U [[2017 Cannes film festivali|2017-yilda Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard sovrinini qo'lga kiritdi. O'shandan beri Taylor-Joy "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' (2019–2022) teleserialining beshinchi va oltinchi seriyalarida rol o'ynagan va Oltin globus nominatsiyasiga sazovor bo'lgan "[[Emma (film)|Emma]]" (2020) davriy dramasida Emma Woodhouse rolini o'ynagan. Oʻsha yili u [[Netflix]] mini-seriali ''“The Queen's Gambit”'' (2020)dagi [[Bet Harmon]] rolini ijro etgani uchun tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻldi va bir qancha mukofotlarni, jumladan, Oltin globus va Screen Actors Guild mukofotini qoʻlga kiritdi. == Yoshlik == Taylor-Joy 1996-yil 16-aprelda [[Florida|Florida shtatining]] [[Mayami]] shahrida sobiq bankir<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 June 1998 |title=Supplement to The London Gazette |publisher=The Gazette |url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |url-status=live |access-date=5 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200904092425/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |archive-date=4 September 2020 |ref=Dennis Alan Taylor}}</ref> Dennis Alan Taylor va psixolog Jennifer Marina Joy oilasida tug‘ilgan. Uning so'zlariga ko'ra, uning Mayamida tug'ilishi "o'yin-kulgi" edi, chunki ota-onasi o'sha paytda shaharda dam olishgan; tug'ilgan joyi tufayli, u mamlakatning ''jus soli'' fuqarolik qonuni tufayli Amerika fuqaroligiga ega<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy Is Ready for Her Close-Up|muallif=Jones|ism=Nathan|ish=[[Vulture (website)|Vulture]]|sana=14 March 2018|kirish sanasi=2 July 2021|arxivsana=19 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210419035525/https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html}}</ref>. Uning otasi britaniyalik otaning o‘gli ingliz va shotlandiyalik-argentinalik va onasi anglo-argentinalik ona<ref name="hollywoodrep">{{Veb manbasi|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|sarlavha='The Witch' Breakout Anya Taylor-Joy Goes From Ballet to Studio Thrillers|muallif=Ford|ism=Rebecca|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=18 February 2016|kirish sanasi=12 February 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170207062812/http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|arxivsana=7 February 2017}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Florsheim |first=Lane |date=6 November 2020 |title=Anya Taylor-Joy on 'The Queen's Gambit' and Dancing at the End of the Pandemic |work=[[The Wall Street Journal]] |url=https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |url-status=live |access-date=15 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201115013104/https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |archive-date=15 November 2020 |issn=0099-9660}}</ref> <ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Uning onasi [[Zambiya|Zambiyada]] ingliz diplomati bo‘lgan bobosi va [[Barselona|Barselonada]] yashovchi ispaniyalk buvisi oilasida tug'ilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 March 2021 |title=The Spanish family of Anya, the actress of Gambito de Dama: her grandmother's shop in Zaragoza |work=The Canadian News |url=https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |url-status=live |access-date=7 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308064020/https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |archive-date=8 March 2021}}</ref>. U olti aka-ukaning eng kichigi, ulardan to‘rt nafari otasining oldingi nikohidan<ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy oilasi bilan Buenos-Ayresda yashagan va olti yoshiga qadar Northlands maktabida o‘qigan, oila Londonning Viktoriya hududiga ko‘chib o‘tgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html|sarlavha=Tiene 24 años Intimidades de la infancia argentina de Anya Taylor-Joy, la protagonista de Gambito de dama|ish=[[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]]|ism=Patricio|muallif=Féminis|sana=5 December 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=23 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210523225436/https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html}}</ref>. U ispan va ingliz tillarini yaxshi biladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|sarlavha=La frase de Anya Taylor-Joy sobre la Argentina que volvió locos a sus fanáticos|ish=La Nación|til=Spanish|sana=8 September 2021|kirish sanasi=9 September 2021|arxivsana=9 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210909175541/https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/}}</ref> <ref name="standard" /> <ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy bu harakatni "travmatik" deb bildi va Argentinaga qaytish umidida ingliz tilini o'rganishdan bosh tortdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/|sarlavha=The Witch's Anya Taylor-Joy Casts a Spell: 5 Things to Know About the Rising Star|ish=[[People (magazine)|People]]|ism=Jodi|muallif=Guglielmi|sana=22 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=28 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210428192224/https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/}}</ref>. U Hill Houseda ta'lim olgan va Queen's Gate maktabida o'qigan hamda maktab spektakllarida ishtirok etgan. U 16 yoshida maktabni tark etdi, bunga sabab qilib o'z sinfdoshlarining haqoratini ko'rsatdi, u shunday eslaydi: {{Quote|Argentinada hamma joy yashil va u yerda hamma joyda otlar va hayvonlar bor edi. To‘satdan katta shaharda bo‘lib, til bilmay qoldim. Men o‘zimni hech qayerga sig‘magandek his qilardim. Men Argentinalik bo'lish uchun juda ingliz, ingliz bo'lish uchun juda argentinalik, hech narsa bo'lish uchun juda amerikalik edim. Bolalar meni hech qanday shaklda yoki xususiyatda tushunishmadi. Men shkaflarga qamalib olardim. Men maktabda ko'p vaqtimni hammomda yig'lab o'tkazdim<ref name="standard" />.}} Taylor-Joy dastlab raqs bilan shug'ullangan, 15 yoshgacha balet bilan shug'ullangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy: 12 Facts About the Captivating Star of 'The Queen's Gambit'|url=https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|ish=Hollywood Insider|sana=7 December 2020|arxivsana=3 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210803183324/https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|kirish sanasi=2 December 2021}}</ref>. 17 yoshida u Storm Management asoschisi Sara Dukas tomonidan itini Londonning Knightsbridge shahridagi Harrods do'koni oldida sayr qilayotganida model sifatida kuzatilgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|sarlavha=anya taylor-joy thought legendary model scout was stalking her|sana=28 March 2016|ish=I-d.vice.com|kirish sanasi=29 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171229232242/https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|arxivsana=29 December 2017}}</ref>. == Karyera == === Dastlabki ish va yutuq (2013–2019) === Taylor-Joy 2014-yilgi dahshatli komediya "Vampire Academy"dagi birinchi aktyorlik rolining yakuniy qismidan olib tashlandi, uning roli noma'lum qoldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Says She's Too Weird-Looking To Be A Movie Star|ish=We Got This Covered|ism=Scott|muallif=Campbell|sana=29 November 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115514/https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/}}</ref>. U Filippa Kollinz-Devidson detektiv drama seriyasi "''Endeavour"'' epizodida o'zining televizion debyutini qildi va bu 2015-yilgi "''Atlantis''" fantastik-sarguzasht drama seriyasining ko'p epizodli chizig‘ida paydo bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/|sarlavha=Anya Taylor-Joy:The Queen's Gambit Star's Meteoric Rise|ish=[[Den of Geek]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/}}</ref>. Uning yutuq roli Robert Eggers rejissyori tomonidan suratga olingan ''"The Witch''" nomli qo'rqinchli badiiy film bo'lib, u [[Yangi angliya|Nyu-England]] fermasidan tashqari o'rmonda yovuzlik kuchlariga duch kelgan Puritan oilasi haqida hikoya qiladi. Uning premyerasi 2015-yilda Sundans kinofestivalida bo‘lib o‘tdi hamda tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi va Taylor-Joyning ijrosi yuqori baholandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/|sarlavha=The Witch Mines the Quiet Terror of the Unknown|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=19 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/}}</ref>. ''The New Yorker gazetasi muxbiri'' Entoni Leyn shunday deb yozgan edi: “Taylor-Joy bu rolda hayratlanarli, uning katta ko‘zlaridagi beg‘uborligi hiyla-nayrang ipi bilan o‘ralgan – bu uning tez aqli, zukko va qiziquvchan qizga xos bo‘lmagani yoki ba’zi bir maqsadlarida yiqilib qolmaganligidan dalolat beradi". Film tijoriy muvaffaqiyatga erishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm|sarlavha=The Witch (2016)|ish=Box Office Mojo|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=31 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731042837/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm}}</ref> va u "Eng yaxshi aktyor" uchun Gotham Independent Film mukofotini va "Eng yaxshi yangi kelgan ayol" uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Erbland|ism=Kate|sarlavha=Gotham Awards 2016: Complete Winners List|url=http://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/|ish=IndieWire|kirish sanasi=24 July 2020|sana=28 November 2016|arxivsana=18 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200918100505/https://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|ish=Empire|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref>. [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg/180px-Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|thumb| Taylor-Joy 2018-yilgi [[San Diego Comic-Con|San-Diego Comic-Conida]]]] Keyingi yili Taylor-Joy Lyuk Skottning "''Morgan''" ilmiy-fantastik qo'rqinchli filmida bosh qahramon rolini o'ynadi. Bu film salbiy baholarga sazovor bo'ldi va tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi, ammo ''Booth Michigandan'' Jon Serba "Taylor-Joy bizni begunoh qizcha va o'lik ko'zli yovuzlik o'rtasida qattiq tebranadigan spektakl bilan qurolsizlantiradi", deb yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html|sarlavha='Morgan' movie review: Anya Taylor-Joy gives derivative sci-fi a malevolent boost|ish=[[Booth Newspapers]]|ism=John|muallif=Serba|sana=3 September 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430124319/https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html}}</ref>. U keyingi "Barry" dramatik filmida rol o'ynadi, filmda 1981-yilda [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetidagi]] yosh [[Barack Obama|Barak Obamaning]] birinchi o‘quv yiliga e'tibor qaratilgan; 2016-yil Toronto xalqaro kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/|sarlavha=Barry Is an Obama Biopic for an Uneasy Moment|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=15 December 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430125920/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/}}</ref>. U shuningdek, [[Skrillex|Skrillexning]] GTA albomidagi "''Red Lips"'' qo'shig'ining remiksi uchun musiqiy videoda paydo bo'ldi. 2016-yilda u M. Night Shyamalanning "''Split"'' filmida [[James McAvoy|James McAvoyga]] qarama-qarshi rol o'ynagan va u yerda bir nechta xarakterga ega bo'lgan erkak (McAvoy) tomonidan o'g'irlab ketilgan o'smir qiz Keysi Kuk rolini o'ynagan. Bu tijoriy muvaffaqiyat bo'lib, 9 million dollarlik byudjetda 278,5 million dollar yig'di<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/|sarlavha=Split (2017)|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=8 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200308230847/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html|sarlavha='Split' review: Shyamalan pits Anya Taylor-Joy against the multitalented James McAvoy|ish=[[Chicago Tribune]]|ism=Katie|muallif=Walsh|sana=19 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430143836/https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html}}</ref>. O'sha yili uning keyingi filmi Kori Finlining rejissyorlik debyuti "Toroughbreds''"'' edi. Unda Olivia Kuk va Anton Yelchin o'zining so'nggi filmdagi rolida ishtirok etdi. Taylor-Joy giyohvand moddalar sotuvchisi bilan shartnoma asosida o'gay otasini o'ldirishni rejalashtirgan o'rta maktab o'quvchisi Lili rolini o'ynadi. 2017-yilgi Sundance kinofestivalida premyerasi bo'lib o'tdi; ''IndieWiredan'' Devid Erlix uning chiqishlarini "maftunkor" deb atadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/|sarlavha=Thoroughbred' Review: Anton Yelchin's Final Performance Highlights Cory Finley's Remarkable Debut — Sundance 2017|ish=[[IndieWire]]|ism=David|muallif=Ehrlich|sana=27 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=12 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210512004953/https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/}}</ref>. Uning 2017-yildagi uchinchi chiqishi Serxio G. Sanchesning qo‘rqinchli sirli "''Marrowbone"'' filmi bo‘lib, uning ansambli tanqidchilar maqtoviga sazovor bo‘lgan; ''The Verge'' jurnalisti Tasha Robinson Taylor-Joy nomuvofiq xarakterga "uyatchan va jozibali iliqlik" olib kelganini yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror|sarlavha=Marrowbone is the kind of horror film that gets better with every viewing|ish=[[The Verge]]|ism=Tasha|muallif=Robinson|sana=19 April 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430142335/https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror}}</ref>. Taylor-Joy BAFTA Rising Star mukofotiga<ref name="baftanom">{{Yangiliklar manbasi |last=Shepard |first=Jack |date=5 January 2017 |title=Baftas 2017: Tom Holland, Ruth Negga, and Anya Taylor-Joy amongst nominees for Rising Star award |work=[[The Independent]] |location=London, England |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |url-status=live |access-date=24 August 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |archive-date=1 December 2017}}</ref> nomzod boʻldi va oʻsha yili [[Cannes film festivali|Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard bilan taqdirlandi<ref name="chopard">{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 2017 |title=Chopard Names Trophy Award Winners |work=WWD |url=http://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004022619/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |archive-date=4 October 2018}}</ref>. 2017-yil dekabr oyida u Jessi Burtonning shu nomdagi romani asosidagi [[BBC One]] davriy drama mini serialida Petronella Oortman rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html|sarlavha=The Miniaturist review: A tense BBC period drama featuring an excellent Anya Taylor-Joy performance|ish=[[The Independent]]|ism=Jack|muallif=Shepherd|sana=26 December 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430153530/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html}}</ref>. Taylor-Joy o‘zining Keysi Kuk rolini 2019-yilda Jeyms McAvoy, [[Samuel L. Jackson]] va Sara Polson ishtirokida paydo bo‘lgan “Unbreakable" film trilogiyasining yakuniy filmi “''[[Shisha (film, 2019)|Glass]]''” psixologik superqahramon filmida takrorladi. Bu butun dunyo bo'ylab 247 million dollar yig'ib, tijorat muvaffaqiyati bo'ldi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Glass (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=22 April 2019|arxivsana=20 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200320143535/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/}}</ref>, lekin avvalgisidan farqli o'laroq, turli xil baholarni oldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/|sarlavha=Film Review: M. Night Shyamalan's 'Glass'|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|ism=Owen|muallif=Gleiberman|sana=9 January 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430161747/https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/}}</ref>. O'sha yilning oxirida u "''Love, Antosha''" hujjatli filmida uning marhum hamkasbi Anton Yelchinning hayoti va karyerasi haqidagi hujjatli filmda paydo bo'ldi va Xozierning "Dinner & Diatribes" qo'shig'i uchun klipida suratga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|ish=[[The Harvard Crimson]]|ism=Samantha J.|muallif=O'Connell|sana=2 April 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=7 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/|sarlavha=Sundance Film Review: 'Love, Antosha'|ism=Andrew|muallif=Barker|sana=30 January 2019|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=5 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190805061048/https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/}}</ref>. Uning 2019-yildagi keyingi ikkita filmi "''[[Playmobil: The Movie]]''" animatsion musiqiy sarguzasht filmi va "Radioactive" biografik drama filmi tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=4 January 2021|arxivsana=12 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201112012217/https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm|ish=[[Box Office Mojo]]|nashriyot=[[IMDb]]|kirish sanasi=2 March 2020|arxivsana=29 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190829103114/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=15 March 2021|arxivsana=3 August 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200803034040/https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=19 February 2021|arxivsana=13 December 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201213104118/https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/}}</ref>. U, shuningdek, [[Netflix]] animatsion fantastik seriyasi "The Dark Crystal: Age of Resistance"da Brea xarakteriga ham ovoz berdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Milligan|ism=Mercees|sarlavha=72nd Emmy Awards: The Primetime Animation Nominees Are…|url=https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|nashriyot=[[Animation Magazine]]|kirish sanasi=30 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200728220410/https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|arxivsana=28 July 2020|sana=28 July 2020}}</ref>. 2019-yildagi so‘nggi rolida u BBC One davriy jinoyat dramasi "''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]"'' serialida Jina Greyning bosh rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Joins 'Peaky Blinders' Season 5; First-Look Photo|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Nancy|muallif=Tartaglione|sana=12 October 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430170236/https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/}}</ref>. === Mashhurlikka ko'tarilish (2020 - hozirgi) === 2020-yilda Taylor-Joy [[Jane Austen|Jane Austenning]] 1815-yilda yozilgan xuddi shu nomli romaniga moslashtirilgan "Autumn de Wilde"ning “[[Emma (film)|Emma]]” rejissyorlik debyutida Emma Woodhouse rolini o‘ynadi. Filmni ko‘zdan kechirar ekan, ''Rolling Stone''dan Piter Travers Taylor-Joyni “cho‘g‘lanma” deb hisobladi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-reviews/emma-movie-review-954272/|title='Emma' Review: An Austen Adaptation Tailored for Our Moment|first=Peter|last=Travers}}</ref>. Taylor-Joy "''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]''” super qahramon qo‘rqinchli filmida rossiyalik mutant va sehrgar Illyana Rasputin/Magikni ham tasvirlagan. Dastlab u 2018-yilning aprel oyida chiqarilishi kerak edi, biroq bir qancha kechikishlarga duch keldi; u 2020-yilda chiqarilgan<ref name="Aug2020release">{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 May 2020 |title=Disney Reschedules 'The New Mutants' & 'Ron's Gone Wrong' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200513173519/https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |archive-date=13 May 2020}}</ref>. Taylor-Joy Netflix mini seriali ''“The Queen's Gambit”'' filmida giyohvandlik va alkogolga qaramlik bilan kurashib, shaxmat olamining eng yuqori pog'onasiga ko'tarilgan yetim shaxmatchi [[Bet Harmon]] rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Thorne|ism=Will|sana=19 March 2019|sarlavha=Anya Taylor-Joy to Star in 'The Queen's Gambit' Limited Series at Netflix|url=https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/|kirish sanasi=23 October 2020|ish=Variety|arxivsana=2 May 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190502170057/https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/}}</ref>. Serial va uning ijrosi keng tanqidlarga sazovor bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809|sarlavha=The Queen's Gambit: Miniseries (2020)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=23 October 2020|kirish sanasi=23 October 2020|arxivsana=27 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201027212034/https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809}}</ref>. 2020-yil 23-noyabrda Netflix u nashr etilganidan buyon 62 million xonadon tomonidan ko‘rilganini<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/|sarlavha='The Queen's Gambit' Scores as Netflix Most-Watched Scripted Limited Series to Date|ish=Variety|ism=Todd|muallif=Spangler|sana=23 November 2020|kirish sanasi=25 November 2020|iqtibos=The way Netflix reports viewing is based on the number of viewers who have watched at least two minutes of a piece of content, which is very different from how the TV industry measures audience|arxivsana=24 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201124124330/https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/}}</ref> e’lon qildi va uning “hozirgi kunga qadar eng katta ssenariyli cheklangan seriali”ga aylandi<ref name="viewership">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|sarlavha='The Queen's Gambit' Becomes Netflix's Biggest Scripted Limited Series With 62M Checking Chess Drama|sana=23 November 2020|ism=Peter|muallif=White|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123161430/https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|arxivsana=23 November 2020|kirish sanasi=23 November 2020}}</ref>''. Entertainment Weekly'' xodimi Darren Franich Taylor-Joyning o'yinini "qorong'u maftunkor" deb atadi va u "sokin damlarda qanday ajoyib bo'lishini, raqibni mag'lub etganda qovoqlari torayishi va o'yin boshlanganda butun vujudi g'azablangan umidsizlikni jismonanlashtirishini" qayd etdi. Unga qarshi xuddi shunday, ''[[Variety|Varetedan]]'' Karolin Framke uni "shunchalik magnitlanganki, u kameraning linzalariga qaraganida, uning chaqmoqdek porlashi kamerani kesib tashlash bilan tahdid qilayotgandek"<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Framke |first=Caroline |date=21 October 2020 |title='The Queen's Gambit,' Starring a Magnetic Anya Taylor-Joy, Is a Shrewd Study of Genius: TV Review |work=Variety |url=https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |url-status=live |access-date=23 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201022210624/https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |archive-date=22 October 2020}}</ref>. Taylor-Joy o'zining ijrosi uchun ko'plab maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, Oltin globus, Screen Actors Guild va Critics' Choice televideniyasi mukofoti<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe|sarlavha=Checkmate: The Queen's Gambit's Anya Taylor-Joy Just Won Her First-Ever Golden Globe|ish=E! News|nashriyot=NBC Universal|sana=28 February 2021|muallif=Crist|ism=Allison|kirish sanasi=1 March 2021|arxivsana=1 March 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210301133504/https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=The Queen's Gambit Star Anya Taylor-Joy Adds SAG Award Win to Tally After Globes Victory|url=https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/|kirish sanasi=5 April 2021|ish=PEOPLE.com|arxivsana=5 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210405013311/https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/}}</ref>. 2020-yilda u navbatdagi rejissyor Eoin Makkenning Rob Doylning shu nomdagi romani asosida suratga olingan “''Here Are the Young Men''” dramatik filmida suratga tushdi; u 2021-yil aprelgacha chiqarilmadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/|sarlavha=Anya Taylor-Joy, 'Game Of Thrones' Dean-Charles Chapman, Finn Cole To Star In 'Here Are The Young Men'|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=3 August 2018|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=24 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200724223308/https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/}}</ref>. 2021-yilda u Edgar Raytning 2021-yil oktabr oyida chiqqan “Last Night in Soho” psixologik qo‘rqinchli filmida rol o‘ynadi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/anya-taylor-joy-star-edgar-wrights-last-night-soho-1182487|title=Anya Taylor-Joy to Star in Edgar Wright Horror Thriller 'Last Night in Soho'|date=4 February 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|sarlavha='Last Night in Soho' Will Begin Filming May 20 in London, England|ish=The GWW|sana=9 March 2019|kirish sanasi=21 March 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327161519/https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|arxivsana=27 March 2019}}</ref>. Filmda u Petula Klark qo'shig'ining "Downtown" versiyasini ijro etadi; Taylor-Joy qo'shiqni ovoz yozish studiyasida xarakterga ega bo'lmagan holda ijro etayotgani haqidagi musiqiy video filmning chiqishiga to'g'ri keldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M|sarlavha="Downtown (Downtempo)" performed by Anya Taylor-Joy - Official Music Video - Last Night in Soho|ish=[[YouTube]]|muallif=Focus Features|sana=20 October 2021|kirish sanasi=31 January 2022|arxivsana=20 October 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211020215837/https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M}}</ref>. 2022-yilda Taylor-Joy kinorejissyor Robert Eggers bilan ''“The Northman''” tarixiy dostonidagi bosh rol uchun yana birlashdi, bu “10-asr boshida Islandiyada boʻlib oʻtgan Vikinglar qasos dostoni” deb taʼriflangan<ref>{{Veb manbasi|muallif=N'Duka|ism=Amanda|sana=16 October 2019|sarlavha=Nicole Kidman, Alexander Skarsgård, Anya Taylor-Joy, Bill Skarsgård, Willem Dafoe In Talks To Lead 'The Northman' From Robert Eggers|url=https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/|kirish sanasi=16 April 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivsana=17 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200917141111/https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/}}</ref>. Film 2022-yil 22-aprelda ijobiy tanqidlarga uchragan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Campbell|ism=Christopher|url=https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|sarlavha=The Northman First Reviews: Bold, Unflinching, Visually Breathtaking|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220425034014/https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|arxivsana=25 April 2022}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Murray|ism=Tom|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|sarlavha=The Northman review roundup: What the critics are saying about Robert Eggers' bloody viking epic|ish=[[The Independent]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220416172632/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|arxivsana=16 April 2022}}</ref>. ==== Kelgusi loyihalar ==== [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_España,_02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg/170px-Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg|thumb| Taylor-Joyning ko'zlari, sochlari, kubik qoshlari va transatlantik aksenti ommaviy axborot vositalari tomonidan uning savdo belgisi sifatida ta'kidlangan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book|sarlavha=Every time Anya Taylor-Joy slayed her hair and makeup|ish=[[Glamour (magazine)|Glamour]]|ism=Elle|muallif=Turner|sana=21 April 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430111106/https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix|sarlavha=The Queen's Gambit beauty debate, explained|ish=[[Vox Media]]|ism=Constance|muallif=Grady|sana=7 January 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=9 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210209203700/https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix}}</ref>.]] Taylor-Joy Devid O. Rasselning 2022-yil noyabr oyida chiqishi rejalashtirilgan "''Amsterdam"'' davriy filmida paydo bo'ladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ryan|ism=Patrick|url=https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|sarlavha=Taylor Swift brings the waterworks with Chris Rock in 'Amsterdam' film|ish=[[USA Today]]|sana=27 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220428045436/https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|arxivsana=28 April 2022}}</ref>. U "Mad Max: Fury Road" filmining ''"Furiosa"'' epizodidagi bosh qahramonni tasvirlash uchun mo'ljallangan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 October 2020 |title='Mad Max' Spinoff 'Furiosa' In The Works At Warners With George Miller Directing & Anya Taylor-Joy In Title Role; Chris Hemsworth & Yahya Abdul-Mateen II Along For Ride |work=Deadline Hollywood |url=https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |url-status=live |access-date=13 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201013175626/https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |archive-date=13 October 2020}}</ref>. 2017-yildan beri Taylor-Joy Robert Eggers rejissyorligidagi FW Murnauning "''Nosferatu" remeykidagi'' bosh rolga qo'shildi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2017/film/news/split-anya-taylor-joy-reteams-with-witch-director-on-nosferatu-remake-1202527484/|title='Split' Star Anya Taylor-Joy Reteams With 'Witch' Director on 'Nosferatu' Remake (EXCLUSIVE)|first=Justin|last=Kroll}}</ref>. O'sha yili u ''"The Sea Change''" dramatik filmida ham ishtirok etdi<ref>{{Jurnal manbasi|first=Scott|last=Roxborough|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/berlin-anya-taylor-joy-circling-sea-change-974755|title=Berlin: Anya Taylor-Joy Circling 'The Sea Change'}}</ref>. 2020-yil dekabr oyida ''“The Queen's Gambit”'' filmining yozuvchi-rejissyori Skott Frank [[Vladimir Nabokov|Vladimir Nabokovning]] Taylor-Joy bosh rolini ijro etgan ''“Laughter in the Dark''” romanining moslashuvini suratga olishdan umidvor ekanligini ma’lum qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lattanzio |first=Ryan |date=7 December 2020 |title=After 'Queen's Gambit,' Anya Taylor-Joy and Scott Frank Reuniting for Nabokov Adaptation |work=[[IndieWire]] |url=https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |url-status=live |access-date=8 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210122192234/https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |archive-date=22 January 2021}}</ref>. 2021-yil sentabrida u Aaron Horvat va Maykl Yelenichning 2023-yil 7-aprelda chiqishi moʻljallangan “[[Nomsiz Mario filmi|Mario]]" animatsion filmida malika Peachning ovozi sifatida ishtirok etishi eʼlon qilindi<ref name="D'Alessandro">{{Veb manbasi|muallif=D'Alessandro|ism=Anthony|sana=23 September 2021|sarlavha=Super Mario Bros. Animated Pic Sets Cast: Chris Pratt As Mario, Charlie Day As Luigi, Anya Taylor-Joy As Princess Peach & More|url=https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447|ish=[[Deadline Hollywood]]|kirish sanasi=23 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210923225946/https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447/|arxivsana=23 September 2021}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFC" |{{dagger}} | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Izohlar |- ! scope=row | 2015 | data-sort-value="Witch, The" | ''The Witch'' | Thomasin | |- ! scope=row rowspan="3" | 2016 | ''Morgan'' | Morgan | |- | ''Barry'' | Charlotte Baughman | |- | ''Split'' | Casey Cooke | |- ! scope=row rowspan="2" | 2017 | ''Marrowbone'' | Allie | |- | ''Thoroughbreds'' | Lily Reynolds | |- ! scope=row | 2018 | ''Crossmaglen'' | Ana | Qisqa film |- ! scope=row rowspan="4" | 2019 | ''[[Glass (2019 film)|Glass]]'' | Casey Cooke | |- | ''Love, Antosha'' | O‘zi | Hujjatli film |- | ''[[Playmobil: The Movie]]'' | Marla Brenner | Jonli harakat va ovoz rollari |- | ''Radioactive'' | Irene Curie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2020 | ''[[Emma]]'' | Emma Woodhouse | |- | ''Here Are the Young Men'' | Jen | |- | data-sort-value="New Mutants, The" | ''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]'' | Illyana Rasputin/Magik | |- ! scope=row | 2021 | ''Last Night in Soho'' | Sandie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2022 | data-sort-value="Northman, The" | ''The Northman'' | Olga | |- | style="background:#FFC" | ''Amsterdam'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Post-ishlab chiqarish |- | data-sort-value="Menu, The" style="background:#FFC" | ''The Menu'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Margot | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2023 | style="background:#FFC" | [[Nomsiz Mario filmi|Untitled <nowiki>''Mario''</nowiki> film]] {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Princess Peach (ovoz) | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2024 | style="background:#FFC" | ''Furiosa'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Furiosa | Suratga olish |- ! scope=row {{TBA}} | style="background:#FFC" | ''Laughter in the Dark'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Ishlab chiqarish |} === Televizion === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Izohlar ! class="unsortable" scope="col" | Manba(lar) |- ! scope=row | 2014 | ''Endeavour'' | Philippa Collins-Davidson | Epizod: "Nocturne" | style="text-align:center" | |- ! scope=row rowspan="2" | 2015 | ''Viking Quest'' | Mani | Televizion film | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web|title=Viking Quest – review - cast and crew, movie star rating and where... |url=https://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160329083258/http://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest |website=[[Radio Times]] |archive-date=29 March 2016}}</ref> |- | ''Atlantis'' | Cassandra | 5 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Bundel|first=Ani|date=25 November 2020|title=11 Shows & Movies Starring Anya Taylor-Joy To Watch After 'The Queen's Gambit'|url=https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554 |website=[[Elite Daily]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201126054703/https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554 |archive-date=26 November 2020}}</ref> |- ! scope=row | 2017 | data-sort-value="Miniaturist, The" | ''The Miniaturist'' | Petronella "Nella" Brandt | 3 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Gilbert|first= Matthew|date=5 January 2021|title=Another Anya Taylor-Joy performance to enjoy in 'The Miniaturist'|url=https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist |website=[[The Boston Globe]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210201060642/https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist |archive-date=1 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2019–2022 | ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' | Gina Gray | 5 va 6-qism | style="text-align:center" | <ref>{{Cite magazine |last=Romano|first=Nick|date=30 July 2019|title=Peaky Blinders season 5 trailer rolls out Sam Claflin, Anya Taylor-Joy|url=https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer |magazine=[[Entertainment Weekly]]|access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210102185121/https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer |archive-date=2 January 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2019 | data-sort-value="Dark Crystal: Age of Resistance, The" | ''The Dark Crystal: Age of Resistance'' | Brea (ovoz) | 10 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Renfro|first=Kim|date=3 September 2019|title=Here's what the cast of 'The Dark Crystal: Age of Resistance' looks like in real life|url=https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8 |website=[[Insider Inc.]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210213033000/https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8 |archive-date=13 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2020 | data-sort-value="Queen's Gambit, The" | ''The Queen's Gambit'' | Beth Harmon | 7 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite magazine |last=Miller|first=Sarah|date=1 December 2020|title=The Fatal Flaw of "The Queen's Gambit"|url=https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit |magazine=[[The New Yorker]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210208161040/https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit |archive-date=8 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2021 | ''Saturday Night Live'' | O‘zi (boshlovchi) | Epizod: "Anya Taylor-Joy/Lil Nas X" | style="text-align:center" | <ref>{{cite tweet|user=nbcsnl|author=Night Live - SNL|number=1389294024897531908|title=Your final guests of season 46!|accessdate=23 May 2021|date=3 May 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210518065430/https://twitter.com/nbcsnl/status/1389294024897531908|archive-date=18 May 2021}}</ref> |} === Musiqiy videolar === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Qo‘shiqchi ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Manba(lar) |- ! scope="row" | 2015 | Red Lips([[Skrillex]] remix) | GTA (Sem Bruno ishtirokida) | Qiz | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|first=Daniel|last=Kreps|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/watch-skrillexs-epic-nightmarish-red-lips-video-51709|title=Watch Skrillex's Epic, Nightmarish 'Red Lips' Video}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | Dinner & Diatribes | Xozier | Xotin | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=O'Connell|ism=Samantha J.|sana=2 April 2019|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|arxivsana=7 November 2020}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == Taylor-Joy bir qancha maqtovlarga sazovor bo'ldi, jumladan, "Eng yaxshi yangi aktyor" uchun Empire mukofotini qo'lga kiritdi va 2016-yilda "Yosh aktyor tomonidan eng yaxshi ijro" uchun Saturn mukofotiga nomzod bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=Empire|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 January 2018|sarlavha=The Academy of Science Fiction Fantasy and Horror Films|url=http://www.saturnawards.org/|kirish sanasi=20 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180115020013/http://www.saturnawards.org/|arxivsana=15 January 2018}}</ref>, BAFTA Rising Star mukofotiga nomzod bo'ldi va g'olib bo'ldi. 2017-yilda Trophée Chopard<ref>{{Veb manbasi|sana=5 January 2017|sarlavha=Tom Holland and Ruth Negga lead nominees for Bafta Rising Star award|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html|kirish sanasi=20 August 2021|ish=[[The Independent]]|arxivsana=1 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Foreman|ism=Katya|sana=21 May 2017|sarlavha=2017 Cannes Film Festival: Chopard Names Trophy Award Winners|url=https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=WWD|arxivsana=3 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211103104551/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/}}</ref> va "Eng yaxshi aktrisa – miniserial yoki televideniya filmi" uchun Oltin globus mukofotini<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy|url=https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy|ish=Golden Globes|kirish sanasi=13 July 2021|arxivsana=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185225/https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy}}</ref>, "Film/miniserialdagi eng yaxshi ayol roli" uchun Critics' Choice televideniyasi mukofoti va 2021-yilda "Telefilm yoki mini-serialdagi eng yaxshi aktrisa" uchun Screen Actors Guild mukofoti<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gonzalez |first=Sandra |date=4 April 2021 |title=SAG Awards: See the full list of winners |work=CNN |url=https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |url-status=live |access-date=13 July 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210713191544/https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |archive-date=13 July 2021}}</ref> . == Tashqi havolalar == {{Commons turkum}} * {{IMDbda kishi|5896355|Anya Taylor-Joy}} <nowiki> [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> <references group="lower-alpha" /> 52ny1g59bnwysmksd1arzzm5ifcyw2c Martin Verkerk 0 758892 2725851 2022-07-30T17:01:17Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1094198773|Martin Verkerk]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Martin Willem Verkerk'''(1978 yil 31 oktyabrda tug'ilgan) - iste'fodagi professional golland [[Tennis|tennischisi]] . U 2003-yilda Fransiya Ochiq chempionati finaliga chiqdi va 2003-yil sentabrida yakkalik reytingida 14-o‘rinni egalladi. Faoliyati davomida u ikkita ATP yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi. == Yoshligi == Verkerk yetti yoshida [[tennis]] o‘ynashni boshlagan, mahalliy turnirlarda o‘ynagan va ota-onasi bilan mashg‘ulotlarda qatnashgan. U Niderlandiyaning Alfen-an-den-Rijn shahridagi o‘z shahri tennis inshootida o‘ynadi, u yerda uning iste’dodi mahalliy murabbiylar tomonidan kashf etildi va u tez orada ko‘plab yaxshi futbolchilar bilan mashg‘ulotlar o‘tkazish imkoniyatiga ega bo‘ldi. Keyinchalik u 1995 yilda 18 va Under Gollandiya chempionligini qo'lga kiritdi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Martin Verkerk|url=http://www.laurense.com/TENNIS_ACADEMY-Team_of_Head_coaches-Martin_Verkerk.html|ish=www.laurense.com|kirish sanasi=2016-02-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160303013710/http://www.laurense.com/TENNIS_ACADEMY-Team_of_Head_coaches-Martin_Verkerk.html|arxivsana=3 March 2016}}</ref> == Karyera == 2003 yilda Verkerk "Katta dubulg'a" turkumidagi uchinchi musobaqada qatnashib, 46-o'rinni egallab, Frantsiya Ochiq chempionati finaliga chiqdi. Yo'lda u Jelko Krajan, Luis Horna, Vins Spadea va Rayner Shyuttlerni mag'lub etib, tajribali loy kort o'yinchilari Karlos Moya (4-o'rin) va Gilermo Koriyani (7-o'rin) mag'lub etdi. Finalda u [[Ispanlar|ispaniyalik]] [[Juan Carlos Ferrero|Xuan Karlos Ferreroga]] to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'ldi. <ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Martin Verkerk {{!}} Overview {{!}} ATP World Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atpworldtour.com/en/players/martin-verkerk/v232/overview|ish=ATP World Tour|kirish sanasi=2016-02-22|til=en}}</ref> Uning kutilmaganda Fransiya Ochiq chempionatida [[autsayder]] sifatida ishtirok etishi va maydondagi o‘zini ifodali o‘yin-kulgilari uni Niderlandiyada mashhur qildi. Finalni Gollandiyada uning vatandoshi Richard Krajichek 1996 yilda [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] g'alaba qozonganidan ham ko'proq uy xo'jaliklari tomosha qilgan.  Biroq, turli jarohatlar va [[Infeksion mononukleoz|mononuklyozlar]] tufayli Verkerk faoliyatining qolgan qismida shunga o'xshash natijalarni ko'rsata olmadi va hech qachon keyingi Grand Slam turnirlarida uchinchi raunddan oshib ketmadi. Faoliyati davomida u ikkita chempionlikni qo'lga kiritdi va 2003 yilgi Rim Masters musobaqasining chorak finaliga chiqdi. Verkerk 2003 yilgi Parij Masters musobaqasida [[Roger Federer|Rojer Federerga]] qarshi yaqin o'yin o'tkazdi va to'rtta o'yin ochkosini qo'lga kiritganidan so'ng uchta tay-breykda mag'lub bo'ldi. <ref name=":0" /> == O'yin uslubi == Verkerkning o'yini kuchli servislar va beckhandlarga asoslangan edi. U bir qo'li bilan orqa qo'l ishlatgan va uning sevimli yuzasi loy edi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=We Are Tennis - We Are Tennis: Get all the news of tennis, players & players, tournaments. ATP & WTA ranking. Follow the games and the results of tennis live.|url=http://www.wearetennis.com/en_UK/#/2014/05/27/it-happened-on-an-outside-court-at-roland-garros/4102|ish=www.wearetennis.com|kirish sanasi=2016-02-22}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik (1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:150px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:170px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2003 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Juan_Carlos_Ferrero|Juan Carlos Ferrero]] | 1–6, 3–6, 2–6 |} == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 4 (2 ta unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnirlar |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0–1) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0–0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (0–0) |- | ATP Jahon seriyasi (2–1) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0–0) |- | Loy (1–2) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (1–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (1–2) |- | Ichkarida (1–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! style="width:150px" | Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1–0 |2003 | Milan, Italiya | Jahon seriyasi | Gilam |{{flagicon|RUS}} [[:en:Yevgeny_Kafelnikov|Yevgeny Kafelnikov]] | 6–4, 5–7, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–1 |2003 | style="background:#f3e6d7;" | [[Fransiya ochiq chempionati|Parij]], Fransiya | style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Juan_Carlos_Ferrero|Juan Carlos Ferrero]] | 1–6, 3–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–2 |2004 | Myunxen, Germaniya | Xalqaro seriya | Loy |{{flagicon|RUS}} [[:en:Nikolay_Davydenko|Nikolay Davydenko]] | 4–6, 5–7 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2–2 |2004 | Amersfort, Niderlandiya | Xalqaro seriya | Loy |{{flagicon|CHI}} [[:en:Fernando_González|Fernando González]] | 7–6 <sup>(7–5)</sup>, 4–6, 6–4 |} === Juftliklar: 2 (2 ta ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0–0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (0–0) |- | ATP Jahon seriyasi (0–2) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0–2) |- | Loy (0–0) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (0–2) |- | Ichkarida (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–1 |2002 | Toshkent, Oʻzbekiston | Xalqaro seriya | Qattiq |{{flagicon|NED}} [[:en:Raemon_Sluiter|Raemon Sluiter]] |{{flagicon|RSA}} [[:en:David_Adams_(tennis)|David Adams]] {{flagicon|RSA}} [[:en:Robbie_Koenig|Robbie Koenig]] | 2–6, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–2 |2003 | Delray Beach, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Xalqaro seriya | Qattiq |{{flagicon|NED}} [[:en:Raemon_Sluiter|Raemon Sluiter]] |{{flagicon|FR Yugoslavia}} [[:en:Nenad_Zimonjić|Nenad Zimonjić]] {{flagicon|IND}} [[:en:Leander_Paes|Leander Paes]] | 5–7, 6–3, 5–7 |} == ATP Challenger va ITF Futures finallari == === Yakkaliklar: 20 (10–10) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (4–7) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (6–3) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (3–4) |- | Loy (6–5) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (1–1) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |1999 | style="background:#cffcff;" | Buyuk Britaniya F2, Chigwell | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Gilam |{{flagicon|FRA}} Gregory Girault | 4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–2</small> |1999 | style="background:#cffcff;" | Germaniya F7, [[Augsburg]] | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Diego_Moyano|Diego Moyano]] | 3–6, 7–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–3</small> |2000 | style="background:#cffcff;" | Italiya F6, [[Viterbo]] | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Diego_Moyano|Diego Moyano]] | 1–6, 7–5, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>1–3</small> |2001 | style="background:moccasin;" | [[Eisenach]], Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Emilio_Benfele-Alvarez|Emilio Benfele-Alvarez]] | 6–3, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>2–3</small> |2001 | style="background:moccasin;" | Scheveningen, Niderlandiya | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|CAN}} [[:en:Simon_Larose|Simon Larose]] | 6–4, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>3–3</small> |2002 | style="background:moccasin;" | Knoxville, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Michael_Russell_(tennis)|Michael Russell]] | 6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>3–4</small> |2008 | style="background:moccasin;" | Champaign-Urbana, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|SWE}} [[:en:Fredrik_Jonsson|Fredrik Jonsson]] | 3–6, 2–6 |} === Juftlik: 7 (3–4) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnirlar |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (3–1) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0–3) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (1–1) |- | Loy (2–2) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–1) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |1998 | style="background:#cffcff;" | Buyuk Britaniya F2, Chigwell | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Gilam |{{flagicon|NED}} Martijn Belgraver |{{flagicon|GBR}} [[:en:Barry_Cowan_(tennis)|Barry Cowan]] {{flagicon|GBR}} [[:en:Tom_Spinks|Tom Spinks]] | 4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–2</small> |1998 | style="background:#cffcff;" | Germaniya F7, [[Augsburg]] | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Loy |{{flagicon|NED}} Martijn Belgraver |{{flagicon|GER}} Sascha Bandermann {{flagicon|NZL}} [[:en:James_Greenhalgh|James Greenhalgh]] | 3–6, 7–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–3</small> |1999 | style="background:#cffcff;" | Italiya F6, [[Viterbo]] | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Loy |{{flagicon|VEN}} [[:en:Kepler_Orellana|Kepler Orellana]] |{{flagicon|ITA}} [[:en:Daniele_Bracciali|Daniele Bracciali]] {{flagicon|ITA}} [[:en:Filippo_Messori|Filippo Messori]] | 1–6, 7–5, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>1–3</small> |2002 | style="background:moccasin;" | [[Eisenach]], Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|NED}} [[:en:Edwin_Kempes|Edwin Kempes]] |{{flagicon|BRA}} [[:en:Marcos_Daniel|Marcos Daniel]] {{flagicon|CHI}} [[:en:Adrián_García|Adrián García]] | 6–3, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>2–3</small> |2002 | style="background:moccasin;" | Scheveningen, Niderlandiya | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|NED}} [[:en:Edwin_Kempes|Edwin Kempes]] |{{flagicon|ARG}} [[:en:Mariano_Hood|Mariano Hood]] {{flagicon|ARG}} [[:en:Sebastian_Prieto_(tennis)|Sebastian Prieto]] | 6–4, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>3–3</small> |2002 | style="background:moccasin;" | Knoxville, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|RUS}} [[:en:Dmitry_Tursunov|Dmitry Tursunov]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Hugo_Armando|Hugo Armando]] {{flagicon|ARG}} [[:en:Sergio_Roitman|Sergio Roitman]] | 6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>3–4</small> |2002 | style="background:moccasin;" | Champaign-Urbana, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Eric_Taino|Eric Taino]] |{{flagicon|ROU}} [[:en:Gabriel_Trifu|Gabriel Trifu]] {{flagicon|USA}} [[:en:Glenn_Weiner|Glenn Weiner]] | 3–6, 2–6 |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir !2002 !2003 !2004 !2005 !2006 !2007 !SR !W–L !Win% |- | colspan="25" style="text-align:left" |<nowiki><b id="mwBBw">Grand Slam turnirlari</b></nowiki> |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A !0 / 2 !0–2 !{{tennis win percentage|won=0|lost=2|integer=yes}} |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] | bgcolor="ecf2ff" |Q3 | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="afeeee" |3R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 3 !8–3 !{{tennis win percentage|won=8|lost=3|integer=yes}} |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A !0 / 2 !1–2 !{{tennis win percentage|won=1|lost=2|integer=yes}} |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A !0 / 2 !1–2 !{{tennis win percentage|won=1|lost=2|integer=yes}} |- ! style="text-align:left" |G'alaba - mag'lubiyat !0–1 !7–4 !3–3 !0–0 !0–0 !0–1 !0 / 9 !10–9 !{{tennis win percentage|won=10|lost=9|integer=yes}} |- | colspan="15" align="left" |'''ATP World Tour Masters 1000''' |- | align="left" |Indian Wells |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A !0 / 1 !0–1 !{{tennis win percentage|won=0|lost=1|integer=yes}} |- | align="left" |Miami | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 4 !1–4 !{{tennis win percentage|won=1|lost=4|integer=yes}} |- | align="left" |Monte Carlo |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 3 !1–3 !{{tennis win percentage|won=1|lost=3|integer=yes}} |- | align="left" |Hamburg |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 2 !0–2 !{{tennis win percentage|won=0|lost=2|integer=yes}} |- | align="left" |Rome |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 3 !4–3 !{{tennis win percentage|won=4|lost=3|integer=yes}} |- | align="left" |Madrid |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A !0 / 1 !0–1 !{{tennis win percentage|won=0|lost=1|integer=yes}} |- | align="left" |Canada |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A !0 / 1 !1–1 !{{tennis win percentage|won=1|lost=1|integer=yes}} |- | align="left" |Cincinnati | bgcolor="ecf2ff" |Q2 | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A !0 / 1 !0–1 !{{tennis win percentage|won=0|lost=1|integer=yes}} |- | align="left" |Paris |A | bgcolor="afeeee" |3R |A |A |A |A !0 / 1 !1–1 !{{tennis win percentage|won=1|lost=1|integer=yes}} |- ! style="text-align:left" |G'alaba - mag'lubiyat !0–1 !6–7 !2–5 !0–0 !0–0 !0–4 !0 / 17 !8–17 !{{tennis win percentage|won=8|lost=17|integer=yes}} |} === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 2003 yil ! 2004 yil ! 2005 yil ! 2006 yil ! 2007 yil ! SR ! W–L ! g'alaba% |- | colspan="25" style="text-align:left" | <nowiki><b id="mwBBw">Grand Slam turnirlari</b></nowiki> |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | A ! 0 / 1 ! 0–1 ! 0% |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R ! 0 / 3 ! 3–3 ! 50% |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R ! 0 / 3 ! 1–3 ! 25% |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | A | A ! 0 / 1 ! 1–1 ! 50% |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! 2–3 ! 2–3 ! 0–0 ! 0–0 ! 1–2 ! 0 / 8 ! 5–8 ! 38% |- | colspan="15" align="left" | '''ATP World Tour Masters 1000''' |- | align="left" | Indian Wells | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | A ! 0 / 1 ! 0–1 ! 0% |- | align="left" | Mayami | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | A ! 0 / 1 ! 0–1 ! 0% |- | align="left" | Madrid | bgcolor="yellow" | SF | A | A | A | A ! 0 / 1 ! 2–1 ! 67% |- | align="left" | Cincinnati | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | A | A ! 0 / 1 ! 0–1 ! 0% |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! 2–2 ! 0–2 ! 0–0 ! 0–0 ! 0–0 ! 0 / 4 ! 2–4 ! 33% |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Martin Verkerk at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Martin Verkerk at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1978-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] awzjlj2yuugg2t150jiti8ldh4021y0 2725853 2725851 2022-07-30T17:01:58Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Martin Verkerk|image=Martin Verkerk.JPG|country={{NED}}|residence=[[Alphen aan den Rijn|Alphen a/d Rijn]], [[Netherlands]]|birth_date={{birth date and age|df=yes|1978|10|31}}|birth_place=[[Leiderdorp]], [[Netherlands]]|height={{height|m=1.95}}|turnedpro=1996|retired=2008|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]1,564,520|singlesrecord=59–70|singlestitles=2|highestsinglesranking=No. 14 (15 September 2003)|AustralianOpenresult=1R ([[2003 Australian Open – Men's singles|2003]], [[2004 Australian Open – Men's singles|2004]])|FrenchOpenresult=F ([[2003 French Open – Men's singles|2003]])|Wimbledonresult=2R ([[2004 Wimbledon Championships – Men's singles|2004]])|USOpenresult=2R ([[2003 US Open – Men's singles|2003]])|doublesrecord=24–37|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 63 (3 November 2003)|AustralianOpenDoublesresult=1R ([[2004 Australian Open – Men's doubles|2004]])|FrenchOpenDoublesresult=2R ([[2003 French Open – Men's doubles|2003]], [[2004 French Open – Men's doubles|2004]], [[2007 French Open – Men's doubles|2007]])|WimbledonDoublesresult=2R ([[2004 Wimbledon Championships – Men's doubles|2004]])|USOpenDoublesresult=2R ([[2003 US Open – Men's doubles|2003]])|updated=28 January 2022}}'''Martin Willem Verkerk'''(1978 yil 31 oktyabrda tug'ilgan) - iste'fodagi professional golland [[Tennis|tennischisi]] . U 2003-yilda Fransiya Ochiq chempionati finaliga chiqdi va 2003-yil sentabrida yakkalik reytingida 14-o‘rinni egalladi. Faoliyati davomida u ikkita ATP yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi. == Yoshligi == Verkerk yetti yoshida [[tennis]] o‘ynashni boshlagan, mahalliy turnirlarda o‘ynagan va ota-onasi bilan mashg‘ulotlarda qatnashgan. U Niderlandiyaning Alfen-an-den-Rijn shahridagi o‘z shahri tennis inshootida o‘ynadi, u yerda uning iste’dodi mahalliy murabbiylar tomonidan kashf etildi va u tez orada ko‘plab yaxshi futbolchilar bilan mashg‘ulotlar o‘tkazish imkoniyatiga ega bo‘ldi. Keyinchalik u 1995 yilda 18 va Under Gollandiya chempionligini qo'lga kiritdi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Martin Verkerk|url=http://www.laurense.com/TENNIS_ACADEMY-Team_of_Head_coaches-Martin_Verkerk.html|ish=www.laurense.com|kirish sanasi=2016-02-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160303013710/http://www.laurense.com/TENNIS_ACADEMY-Team_of_Head_coaches-Martin_Verkerk.html|arxivsana=3 March 2016}}</ref> == Karyera == 2003 yilda Verkerk "Katta dubulg'a" turkumidagi uchinchi musobaqada qatnashib, 46-o'rinni egallab, Frantsiya Ochiq chempionati finaliga chiqdi. Yo'lda u Jelko Krajan, Luis Horna, Vins Spadea va Rayner Shyuttlerni mag'lub etib, tajribali loy kort o'yinchilari Karlos Moya (4-o'rin) va Gilermo Koriyani (7-o'rin) mag'lub etdi. Finalda u [[Ispanlar|ispaniyalik]] [[Juan Carlos Ferrero|Xuan Karlos Ferreroga]] to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'ldi. <ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Martin Verkerk {{!}} Overview {{!}} ATP World Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atpworldtour.com/en/players/martin-verkerk/v232/overview|ish=ATP World Tour|kirish sanasi=2016-02-22|til=en}}</ref> Uning kutilmaganda Fransiya Ochiq chempionatida [[autsayder]] sifatida ishtirok etishi va maydondagi o‘zini ifodali o‘yin-kulgilari uni Niderlandiyada mashhur qildi. Finalni Gollandiyada uning vatandoshi Richard Krajichek 1996 yilda [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] g'alaba qozonganidan ham ko'proq uy xo'jaliklari tomosha qilgan.  Biroq, turli jarohatlar va [[Infeksion mononukleoz|mononuklyozlar]] tufayli Verkerk faoliyatining qolgan qismida shunga o'xshash natijalarni ko'rsata olmadi va hech qachon keyingi Grand Slam turnirlarida uchinchi raunddan oshib ketmadi. Faoliyati davomida u ikkita chempionlikni qo'lga kiritdi va 2003 yilgi Rim Masters musobaqasining chorak finaliga chiqdi. Verkerk 2003 yilgi Parij Masters musobaqasida [[Roger Federer|Rojer Federerga]] qarshi yaqin o'yin o'tkazdi va to'rtta o'yin ochkosini qo'lga kiritganidan so'ng uchta tay-breykda mag'lub bo'ldi. <ref name=":0" /> == O'yin uslubi == Verkerkning o'yini kuchli servislar va beckhandlarga asoslangan edi. U bir qo'li bilan orqa qo'l ishlatgan va uning sevimli yuzasi loy edi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=We Are Tennis - We Are Tennis: Get all the news of tennis, players & players, tournaments. ATP & WTA ranking. Follow the games and the results of tennis live.|url=http://www.wearetennis.com/en_UK/#/2014/05/27/it-happened-on-an-outside-court-at-roland-garros/4102|ish=www.wearetennis.com|kirish sanasi=2016-02-22}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik (1 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:150px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:170px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2003 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Juan_Carlos_Ferrero|Juan Carlos Ferrero]] | 1–6, 3–6, 2–6 |} == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 4 (2 ta unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnirlar |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0–1) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0–0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (0–0) |- | ATP Jahon seriyasi (2–1) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0–0) |- | Loy (1–2) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (1–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (1–2) |- | Ichkarida (1–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! style="width:150px" | Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1–0 |2003 | Milan, Italiya | Jahon seriyasi | Gilam |{{flagicon|RUS}} [[:en:Yevgeny_Kafelnikov|Yevgeny Kafelnikov]] | 6–4, 5–7, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–1 |2003 | style="background:#f3e6d7;" | [[Fransiya ochiq chempionati|Parij]], Fransiya | style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Juan_Carlos_Ferrero|Juan Carlos Ferrero]] | 1–6, 3–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–2 |2004 | Myunxen, Germaniya | Xalqaro seriya | Loy |{{flagicon|RUS}} [[:en:Nikolay_Davydenko|Nikolay Davydenko]] | 4–6, 5–7 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2–2 |2004 | Amersfort, Niderlandiya | Xalqaro seriya | Loy |{{flagicon|CHI}} [[:en:Fernando_González|Fernando González]] | 7–6 <sup>(7–5)</sup>, 4–6, 6–4 |} === Juftliklar: 2 (2 ta ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0–0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (0–0) |- | ATP Jahon seriyasi (0–2) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0–2) |- | Loy (0–0) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (0–2) |- | Ichkarida (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–1 |2002 | Toshkent, Oʻzbekiston | Xalqaro seriya | Qattiq |{{flagicon|NED}} [[:en:Raemon_Sluiter|Raemon Sluiter]] |{{flagicon|RSA}} [[:en:David_Adams_(tennis)|David Adams]] {{flagicon|RSA}} [[:en:Robbie_Koenig|Robbie Koenig]] | 2–6, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–2 |2003 | Delray Beach, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Xalqaro seriya | Qattiq |{{flagicon|NED}} [[:en:Raemon_Sluiter|Raemon Sluiter]] |{{flagicon|FR Yugoslavia}} [[:en:Nenad_Zimonjić|Nenad Zimonjić]] {{flagicon|IND}} [[:en:Leander_Paes|Leander Paes]] | 5–7, 6–3, 5–7 |} == ATP Challenger va ITF Futures finallari == === Yakkaliklar: 20 (10–10) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (4–7) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (6–3) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (3–4) |- | Loy (6–5) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (1–1) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |1999 | style="background:#cffcff;" | Buyuk Britaniya F2, Chigwell | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Gilam |{{flagicon|FRA}} Gregory Girault | 4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–2</small> |1999 | style="background:#cffcff;" | Germaniya F7, [[Augsburg]] | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Diego_Moyano|Diego Moyano]] | 3–6, 7–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–3</small> |2000 | style="background:#cffcff;" | Italiya F6, [[Viterbo]] | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Diego_Moyano|Diego Moyano]] | 1–6, 7–5, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>1–3</small> |2001 | style="background:moccasin;" | [[Eisenach]], Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Emilio_Benfele-Alvarez|Emilio Benfele-Alvarez]] | 6–3, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>2–3</small> |2001 | style="background:moccasin;" | Scheveningen, Niderlandiya | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|CAN}} [[:en:Simon_Larose|Simon Larose]] | 6–4, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>3–3</small> |2002 | style="background:moccasin;" | Knoxville, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Michael_Russell_(tennis)|Michael Russell]] | 6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>3–4</small> |2008 | style="background:moccasin;" | Champaign-Urbana, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|SWE}} [[:en:Fredrik_Jonsson|Fredrik Jonsson]] | 3–6, 2–6 |} === Juftlik: 7 (3–4) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnirlar |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (3–1) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0–3) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (1–1) |- | Loy (2–2) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–1) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |1998 | style="background:#cffcff;" | Buyuk Britaniya F2, Chigwell | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Gilam |{{flagicon|NED}} Martijn Belgraver |{{flagicon|GBR}} [[:en:Barry_Cowan_(tennis)|Barry Cowan]] {{flagicon|GBR}} [[:en:Tom_Spinks|Tom Spinks]] | 4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–2</small> |1998 | style="background:#cffcff;" | Germaniya F7, [[Augsburg]] | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Loy |{{flagicon|NED}} Martijn Belgraver |{{flagicon|GER}} Sascha Bandermann {{flagicon|NZL}} [[:en:James_Greenhalgh|James Greenhalgh]] | 3–6, 7–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>0–3</small> |1999 | style="background:#cffcff;" | Italiya F6, [[Viterbo]] | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Loy |{{flagicon|VEN}} [[:en:Kepler_Orellana|Kepler Orellana]] |{{flagicon|ITA}} [[:en:Daniele_Bracciali|Daniele Bracciali]] {{flagicon|ITA}} [[:en:Filippo_Messori|Filippo Messori]] | 1–6, 7–5, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>1–3</small> |2002 | style="background:moccasin;" | [[Eisenach]], Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|NED}} [[:en:Edwin_Kempes|Edwin Kempes]] |{{flagicon|BRA}} [[:en:Marcos_Daniel|Marcos Daniel]] {{flagicon|CHI}} [[:en:Adrián_García|Adrián García]] | 6–3, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>2–3</small> |2002 | style="background:moccasin;" | Scheveningen, Niderlandiya | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|NED}} [[:en:Edwin_Kempes|Edwin Kempes]] |{{flagicon|ARG}} [[:en:Mariano_Hood|Mariano Hood]] {{flagicon|ARG}} [[:en:Sebastian_Prieto_(tennis)|Sebastian Prieto]] | 6–4, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | <small>3–3</small> |2002 | style="background:moccasin;" | Knoxville, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|RUS}} [[:en:Dmitry_Tursunov|Dmitry Tursunov]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Hugo_Armando|Hugo Armando]] {{flagicon|ARG}} [[:en:Sergio_Roitman|Sergio Roitman]] | 6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | <small>3–4</small> |2002 | style="background:moccasin;" | Champaign-Urbana, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Eric_Taino|Eric Taino]] |{{flagicon|ROU}} [[:en:Gabriel_Trifu|Gabriel Trifu]] {{flagicon|USA}} [[:en:Glenn_Weiner|Glenn Weiner]] | 3–6, 2–6 |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir !2002 !2003 !2004 !2005 !2006 !2007 !SR !W–L |- | colspan="24" style="text-align:left" |<nowiki><b id="mwBBw">Grand Slam turnirlari</b></nowiki> |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A !0 / 2 !0–2 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] | bgcolor="ecf2ff" |Q3 | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="afeeee" |3R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 3 !8–3 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A !0 / 2 !1–2 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A !0 / 2 !1–2 |- ! style="text-align:left" |G'alaba - mag'lubiyat !0–1 !7–4 !3–3 !0–0 !0–0 !0–1 !0 / 9 !10–9 |- | colspan="14" align="left" |'''ATP World Tour Masters 1000''' |- | align="left" |Indian Wells |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A !0 / 1 !0–1 |- | align="left" |Miami | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 4 !1–4 |- | align="left" |Monte Carlo |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 3 !1–3 |- | align="left" |Hamburg |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 2 !0–2 |- | align="left" |Rome |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 3 !4–3 |- | align="left" |Madrid |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A !0 / 1 !0–1 |- | align="left" |Canada |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A !0 / 1 !1–1 |- | align="left" |Cincinnati | bgcolor="ecf2ff" |Q2 | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A !0 / 1 !0–1 |- | align="left" |Paris |A | bgcolor="afeeee" |3R |A |A |A |A !0 / 1 !1–1 |- ! style="text-align:left" |G'alaba - mag'lubiyat !0–1 !6–7 !2–5 !0–0 !0–0 !0–4 !0 / 17 !8–17 |} === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 2003 yil ! 2004 yil ! 2005 yil ! 2006 yil ! 2007 yil ! SR ! W–L ! g'alaba% |- | colspan="25" style="text-align:left" | <nowiki><b id="mwBBw">Grand Slam turnirlari</b></nowiki> |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | A ! 0 / 1 ! 0–1 ! 0% |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R ! 0 / 3 ! 3–3 ! 50% |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R ! 0 / 3 ! 1–3 ! 25% |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | A | A ! 0 / 1 ! 1–1 ! 50% |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! 2–3 ! 2–3 ! 0–0 ! 0–0 ! 1–2 ! 0 / 8 ! 5–8 ! 38% |- | colspan="15" align="left" | '''ATP World Tour Masters 1000''' |- | align="left" | Indian Wells | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | A ! 0 / 1 ! 0–1 ! 0% |- | align="left" | Mayami | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | A ! 0 / 1 ! 0–1 ! 0% |- | align="left" | Madrid | bgcolor="yellow" | SF | A | A | A | A ! 0 / 1 ! 2–1 ! 67% |- | align="left" | Cincinnati | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | A | A ! 0 / 1 ! 0–1 ! 0% |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! 2–2 ! 0–2 ! 0–0 ! 0–0 ! 0–0 ! 0 / 4 ! 2–4 ! 33% |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Martin Verkerk at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Martin Verkerk at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1978-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] m9om1aesk2co5u1xebt9gfiza345516 2725854 2725853 2022-07-30T17:02:10Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Martin Verkerk|image=Martin Verkerk.JPG|country={{NED}}|residence=[[Alphen aan den Rijn|Alphen a/d Rijn]], [[Netherlands]]|birth_date={{birth date and age|df=yes|1978|10|31}}|birth_place=[[Leiderdorp]], [[Netherlands]]|height={{height|m=1.95}}|turnedpro=1996|retired=2008|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]1,564,520|singlesrecord=59-70|singlestitles=2|highestsinglesranking=No. 14 (15 September 2003)|AustralianOpenresult=1R ([[2003 Australian Open – Men's singles|2003]], [[2004 Australian Open – Men's singles|2004]])|FrenchOpenresult=F ([[2003 French Open – Men's singles|2003]])|Wimbledonresult=2R ([[2004 Wimbledon Championships – Men's singles|2004]])|USOpenresult=2R ([[2003 US Open – Men's singles|2003]])|doublesrecord=24-37|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 63 (3 November 2003)|AustralianOpenDoublesresult=1R ([[2004 Australian Open – Men's doubles|2004]])|FrenchOpenDoublesresult=2R ([[2003 French Open – Men's doubles|2003]], [[2004 French Open – Men's doubles|2004]], [[2007 French Open – Men's doubles|2007]])|WimbledonDoublesresult=2R ([[2004 Wimbledon Championships – Men's doubles|2004]])|USOpenDoublesresult=2R ([[2003 US Open – Men's doubles|2003]])|updated=28 January 2022}}'''Martin Willem Verkerk'''(1978 yil 31 oktyabrda tugʻilgan) — isteʼfodagi professional golland [[Tennis|tennischisi]] . U 2003-yilda Fransiya Ochiq chempionati finaliga chiqdi va 2003-yil sentabrida yakkalik reytingida 14-o‘rinni egalladi. Faoliyati davomida u ikkita ATP yakkalik chempionligini qoʻlga kiritdi. == Yoshligi == Verkerk yetti yoshida [[tennis]] o‘ynashni boshlagan, mahalliy turnirlarda o‘ynagan va ota-onasi bilan mashg‘ulotlarda qatnashgan. U Niderlandiyaning Alfen-an-den-Rijn shahridagi o‘z shahri tennis inshootida o‘ynadi, u yerda uning isteʼdodi mahalliy murabbiylar tomonidan kashf etildi va u tez orada ko‘plab yaxshi futbolchilar bilan mashg‘ulotlar o‘tkazish imkoniyatiga ega bo‘ldi. Keyinchalik u 1995 yilda 18 va Under Gollandiya chempionligini qoʻlga kiritdi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Martin Verkerk|url=http://www.laurense.com/TENNIS_ACADEMY-Team_of_Head_coaches-Martin_Verkerk.html|ish=www.laurense.com|kirish sanasi=2016-02-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160303013710/http://www.laurense.com/TENNIS_ACADEMY-Team_of_Head_coaches-Martin_Verkerk.html|arxivsana=3 March 2016}}</ref> == Karyera == 2003 yilda Verkerk „Katta dubulgʻa“ turkumidagi uchinchi musobaqada qatnashib, 46-oʻrinni egallab, Frantsiya Ochiq chempionati finaliga chiqdi. Yoʻlda u Jelko Krajan, Luis Horna, Vins Spadea va Rayner Shyuttlerni magʻlub etib, tajribali loy kort oʻyinchilari Karlos Moya (4-oʻrin) va Gilermo Koriyani (7-oʻrin) magʻlub etdi. Finalda u [[Ispanlar|ispaniyalik]] [[Juan Carlos Ferrero|Xuan Karlos Ferreroga]] toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub boʻldi. <ref name=":0">{{Veb manbasi|sarlavha=Martin Verkerk {{!}} Overview {{!}} ATP World Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atpworldtour.com/en/players/martin-verkerk/v232/overview|ish=ATP World Tour|kirish sanasi=2016-02-22|til=en}}</ref> Uning kutilmaganda Fransiya Ochiq chempionatida [[autsayder]] sifatida ishtirok etishi va maydondagi o‘zini ifodali o‘yin-kulgilari uni Niderlandiyada mashhur qildi. Finalni Gollandiyada uning vatandoshi Richard Krajichek 1996 yilda [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]] gʻalaba qozonganidan ham koʻproq uy xoʻjaliklari tomosha qilgan.  Biroq, turli jarohatlar va [[Infeksion mononukleoz|mononuklyozlar]] tufayli Verkerk faoliyatining qolgan qismida shunga oʻxshash natijalarni koʻrsata olmadi va hech qachon keyingi Grand Slam turnirlarida uchinchi raunddan oshib ketmadi. Faoliyati davomida u ikkita chempionlikni qoʻlga kiritdi va 2003 yilgi Rim Masters musobaqasining chorak finaliga chiqdi. Verkerk 2003 yilgi Parij Masters musobaqasida [[Roger Federer|Rojer Federerga]] qarshi yaqin oʻyin oʻtkazdi va toʻrtta oʻyin ochkosini qoʻlga kiritganidan soʻng uchta tay-breykda magʻlub boʻldi. <ref name=":0" /> == Oʻyin uslubi == Verkerkning oʻyini kuchli servislar va beckhandlarga asoslangan edi. U bir qoʻli bilan orqa qoʻl ishlatgan va uning sevimli yuzasi loy edi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=We Are Tennis - We Are Tennis: Get all the news of tennis, players & players, tournaments. ATP & WTA ranking. Follow the games and the results of tennis live.|url=http://www.wearetennis.com/en_UK/#/2014/05/27/it-happened-on-an-outside-court-at-roland-garros/4102|ish=www.wearetennis.com|kirish sanasi=2016-02-22}}</ref> == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik (1 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:150px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:170px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 2003 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Juan_Carlos_Ferrero|Juan Carlos Ferrero]] | 1-6, 3-6, 2-6 |} == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 4 (2 ta unvon, 2 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnirlar |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0-1) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (0-0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0-0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (0-0) |- | ATP Jahon seriyasi (2-1) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0-0) |- | Loy (1-2) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (1-0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (1-2) |- | Ichkarida (1-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! style="width:150px" | Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1-0 |2003 | Milan, Italiya | Jahon seriyasi | Gilam |{{flagicon|RUS}} [[:en:Yevgeny_Kafelnikov|Yevgeny Kafelnikov]] | 6-4, 5-7, 7-5 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1-1 |2003 | style="background:#f3e6d7;" | [[Fransiya ochiq chempionati|Parij]], Fransiya | style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Juan_Carlos_Ferrero|Juan Carlos Ferrero]] | 1-6, 3-6, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1-2 |2004 | Myunxen, Germaniya | Xalqaro seriya | Loy |{{flagicon|RUS}} [[:en:Nikolay_Davydenko|Nikolay Davydenko]] | 4-6, 5-7 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 2-2 |2004 | Amersfort, Niderlandiya | Xalqaro seriya | Loy |{{flagicon|CHI}} [[:en:Fernando_González|Fernando González]] | 7-6 <sup>(7-5)</sup>, 4-6, 6-4 |} === Juftliklar: 2 (2 ta ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (0-0) |- style="background:#ffc;" | ATP World Tour finali (0-0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0-0) |- style="background:#d4f1c5;" | ATP chempionati seriyasi (0-0) |- | ATP Jahon seriyasi (0-2) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (0-2) |- | Loy (0-0) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (0-0) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Joylashuv |- | Tashqarida (0-2) |- | Ichkarida (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 0-1 |2002 | Toshkent, Oʻzbekiston | Xalqaro seriya | Qattiq |{{flagicon|NED}} [[:en:Raemon_Sluiter|Raemon Sluiter]] |{{flagicon|RSA}} [[:en:David_Adams_(tennis)|David Adams]] {{flagicon|RSA}} [[:en:Robbie_Koenig|Robbie Koenig]] | 2-6, 5-7 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 0-2 |2003 | Delray Beach, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Xalqaro seriya | Qattiq |{{flagicon|NED}} [[:en:Raemon_Sluiter|Raemon Sluiter]] |{{flagicon|FR Yugoslavia}} [[:en:Nenad_Zimonjić|Nenad Zimonjić]] {{flagicon|IND}} [[:en:Leander_Paes|Leander Paes]] | 5-7, 6-3, 5-7 |} == ATP Challenger va ITF Futures finallari == === Yakkaliklar: 20 (10-10) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnir |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (4-7) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (6-3) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (3-4) |- | Loy (6-5) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (1-1) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>0-1</small> |1999 | style="background:#cffcff;" | Buyuk Britaniya F2, Chigwell | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Gilam |{{flagicon|FRA}} Gregory Girault | 4-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>0-2</small> |1999 | style="background:#cffcff;" | Germaniya F7, [[Augsburg]] | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Diego_Moyano|Diego Moyano]] | 3-6, 7-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>0-3</small> |2000 | style="background:#cffcff;" | Italiya F6, [[Viterbo]] | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Diego_Moyano|Diego Moyano]] | 1-6, 7-5, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>1-3</small> |2001 | style="background:moccasin;" | [[Eisenach]], Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Emilio_Benfele-Alvarez|Emilio Benfele-Alvarez]] | 6-3, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>2-3</small> |2001 | style="background:moccasin;" | Scheveningen, Niderlandiya | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|CAN}} [[:en:Simon_Larose|Simon Larose]] | 6-4, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>3-3</small> |2002 | style="background:moccasin;" | Knoxville, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Michael_Russell_(tennis)|Michael Russell]] | 6-3, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>3-4</small> |2008 | style="background:moccasin;" | Champaign-Urbana, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|SWE}} [[:en:Fredrik_Jonsson|Fredrik Jonsson]] | 3-6, 2-6 |} === Juftlik: 7 (3-4) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Turnirlar |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger (3-1) |- bgcolor="cffcff" | ITF fyucherslari (0-3) |} | {| class="wikitable" style="font-size:97%" !Qoplama |- | Qattiq (1-1) |- | Loy (2-2) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (0-1) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>0-1</small> |1998 | style="background:#cffcff;" | Buyuk Britaniya F2, Chigwell | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Gilam |{{flagicon|NED}} Martijn Belgraver |{{flagicon|GBR}} [[:en:Barry_Cowan_(tennis)|Barry Cowan]] {{flagicon|GBR}} [[:en:Tom_Spinks|Tom Spinks]] | 4-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>0-2</small> |1998 | style="background:#cffcff;" | Germaniya F7, [[Augsburg]] | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Loy |{{flagicon|NED}} Martijn Belgraver |{{flagicon|GER}} Sascha Bandermann {{flagicon|NZL}} [[:en:James_Greenhalgh|James Greenhalgh]] | 3-6, 7-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>0-3</small> |1999 | style="background:#cffcff;" | Italiya F6, [[Viterbo]] | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Loy |{{flagicon|VEN}} [[:en:Kepler_Orellana|Kepler Orellana]] |{{flagicon|ITA}} [[:en:Daniele_Bracciali|Daniele Bracciali]] {{flagicon|ITA}} [[:en:Filippo_Messori|Filippo Messori]] | 1-6, 7-5, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>1-3</small> |2002 | style="background:moccasin;" | [[Eisenach]], Germaniya | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|NED}} [[:en:Edwin_Kempes|Edwin Kempes]] |{{flagicon|BRA}} [[:en:Marcos_Daniel|Marcos Daniel]] {{flagicon|CHI}} [[:en:Adrián_García|Adrián García]] | 6-3, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>2-3</small> |2002 | style="background:moccasin;" | Scheveningen, Niderlandiya | style="background:moccasin;" | Challenger | Loy |{{flagicon|NED}} [[:en:Edwin_Kempes|Edwin Kempes]] |{{flagicon|ARG}} [[:en:Mariano_Hood|Mariano Hood]] {{flagicon|ARG}} [[:en:Sebastian_Prieto_(tennis)|Sebastian Prieto]] | 6-4, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | <small>3-3</small> |2002 | style="background:moccasin;" | Knoxville, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|RUS}} [[:en:Dmitry_Tursunov|Dmitry Tursunov]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Hugo_Armando|Hugo Armando]] {{flagicon|ARG}} [[:en:Sergio_Roitman|Sergio Roitman]] | 6-3, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | <small>3-4</small> |2002 | style="background:moccasin;" | Champaign-Urbana, Amerika Qoʻshma Shtatlari | style="background:moccasin;" | Challenger | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Eric_Taino|Eric Taino]] |{{flagicon|ROU}} [[:en:Gabriel_Trifu|Gabriel Trifu]] {{flagicon|USA}} [[:en:Glenn_Weiner|Glenn Weiner]] | 3-6, 2-6 |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir !2002 !2003 !2004 !2005 !2006 !2007 !SR !W-L |- | colspan="24" style="text-align:left" |<nowiki><b id="mwBBw">Grand Slam turnirlari</b></nowiki> |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] | bgcolor="ecf2ff" |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A !0 / 2 !0-2 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] | bgcolor="ecf2ff" |Q3 | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="afeeee" |3R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 3 !8-3 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A !0 / 2 !1-2 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A !0 / 2 !1-2 |- ! style="text-align:left" |Gʻalaba — magʻlubiyat !0-1 !7-4 !3-3 !0-0 !0-0 !0-1 !0 / 9 !10-9 |- | colspan="14" align="left" |'''ATP World Tour Masters 1000''' |- | align="left" |Indian Wells |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A !0 / 1 !0-1 |- | align="left" |Miami | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 4 !1-4 |- | align="left" |Monte Carlo |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 3 !1-3 |- | align="left" |Hamburg |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 2 !0-2 |- | align="left" |Rome |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R !0 / 3 !4-3 |- | align="left" |Madrid |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A !0 / 1 !0-1 |- | align="left" |Canada |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A !0 / 1 !1-1 |- | align="left" |Cincinnati | bgcolor="ecf2ff" |Q2 | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A !0 / 1 !0-1 |- | align="left" |Paris |A | bgcolor="afeeee" |3R |A |A |A |A !0 / 1 !1-1 |- ! style="text-align:left" |Gʻalaba — magʻlubiyat !0-1 !6-7 !2-5 !0-0 !0-0 !0-4 !0 / 17 !8-17 |} === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 2003 yil ! 2004 yil ! 2005 yil ! 2006 yil ! 2007 yil ! SR ! W-L ! gʻalaba% |- | colspan="25" style="text-align:left" | <nowiki><b id="mwBBw">Grand Slam turnirlari</b></nowiki> |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | A ! 0 / 1 ! 0-1 ! 0 % |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R ! 0 / 3 ! 3-3 ! 50 % |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R ! 0 / 3 ! 1-3 ! 25 % |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | A | A ! 0 / 1 ! 1-1 ! 50 % |- ! style="text-align:left" | Gʻalaba — magʻlubiyat ! 2-3 ! 2-3 ! 0-0 ! 0-0 ! 1-2 ! 0 / 8 ! 5-8 ! 38 % |- | colspan="15" align="left" | '''ATP World Tour Masters 1000''' |- | align="left" | Indian Wells | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | A ! 0 / 1 ! 0-1 ! 0 % |- | align="left" | Mayami | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | A ! 0 / 1 ! 0-1 ! 0 % |- | align="left" | Madrid | bgcolor="yellow" | SF | A | A | A | A ! 0 / 1 ! 2-1 ! 67 % |- | align="left" | Cincinnati | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | A | A ! 0 / 1 ! 0-1 ! 0 % |- ! style="text-align:left" | Gʻalaba — magʻlubiyat ! 2-2 ! 0-2 ! 0-0 ! 0-0 ! 0-0 ! 0 / 4 ! 2-4 ! 33 % |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Martin Verkerk at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Martin Verkerk at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1978-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] nkgetu33zq35wkvdu1jf3swim42v06j Foydalanuvchi munozarasi:SadoqatSamandarova 3 758893 2725863 2022-07-30T17:08:56Z SadoqatSamandarova 76626 /* O‘zbekiston aholisining ko‘payish sabablari */ yangi mavzu wikitext text/x-wiki == O‘zbekiston aholisining ko‘payish sabablari == Ayni vaqtda 2022 yilning iyul oyi holatiga ko‘ra, O‘zbekistonda: Aholi soni – 35,6 mln kishi Ayollar soni – 17,7 mln kishi Erkaklar soni – 17,9 mln kishi Aholi tez suratlarda o‘sishi tabiiy ko‘payish ko‘rsatkichining yuqori ekanligi bilan ifodalanadi O‘zbekiston aholisi 2021 yil 730 670 kishiga kopaygan Buni topish uchun tugilgan aholi sonidan o‘lgan aholi sonini ayish orqali javob olamiz ular soni esa Rasmiy stat.uz saytida beriladi. bundan tashqari aholi mexanik harakat hisobiga ham ko‘payadi O‘zbekistonning mexanik ko‘payishi manfiy bunga sabab ko‘chib kelganlar sonidan ko‘chib ketganlar salmog‘i ko‘proq va bu ko‘rsatgich -18 265 kishi O‘zbekiston aholisining umumiy ko‘payishi esa 2021 yil 712 405 kishiga yetdi va bu juda yaxshi natijadir kelajakdagi islohatlarimiz aholini O‘zbekistonda saqlab qolishga qaratilib ko‘chib ketganlar kamayishi uchun aholi yashash sharoitlari va daromad manbalari oshib bormoqda . [[Foydalanuvchi:SadoqatSamandarova|SadoqatSamandarova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:SadoqatSamandarova|munozara]]) 17:08, 30-Iyul 2022 (UTC) nj51wocas4kwseb76w6jaogatkyucgb Yoshlik Kamolot (stadion, Toshkent) 0 758894 2725869 2022-07-30T17:11:00Z Bigkhanm 75669 Yangi sahifa wikitext text/x-wiki Yoshlik Kamolot stadioni Toshkentning [[NBU-Osiyo (futbol klubi)|NBU Osiyo]] futbol klubining uy arenasi xisoblanadi. Stadionda Toshkent shahar chempionati va 2 liga baxslari o'tkazib kelinadi 0csrcc6by5bt9hiwodsx7g59ltqne2p 2725874 2725869 2022-07-30T17:12:31Z Bigkhanm 75669 wikitext text/x-wiki Yoshlik Kamolot stadioni Toshkentning [[NBU-Osiyo (futbol klubi)|NBU Osiyo]] futbol klubining uy arenasi xisoblanadi. Stadionda Toshkent shahar chempionati va 2 liga baxslari o'tkazib kelinadi Stadio Sig'imi 15000 k12x9pgo2pz1kc23zt5sto5fjoo1u9q 2725884 2725874 2022-07-30T17:18:35Z Bigkhanm 75669 wikitext text/x-wiki Yoshlik Kamolot stadioni Toshkentning [[NBU-Osiyo (futbol klubi)|NBU Osiyo]] futbol klubining uy arenasi xisoblanadi. Stadionda Toshkent shahar chempionati va 2 liga baxslari o'tkazib kelinadi Stadio Sig'imi 15000 [[Turkum:Oʻzbekiston stadionlari]] r08qnxhbvibxtcvlibg9ryor18lyf5d Tony Trabert 0 758895 2725877 2022-07-30T17:13:37Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1089139920|Tony Trabert]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Marion Anthony Trabert''' (1930-yil 16-avgust – 2021-yil 3-fevral) — amerikalik havaskorlar boʻyicha jahonning 1-raqamli [[tennis]] chempioni va koʻp yillik tennis muallifi, telesharhlovchi, oʻqituvchi va motivatsion maʼruzachi. <ref name="WLM Tennis">{{Veb manbasi|url=https://wlmtennis.com/memories-of-my-friend-tony-trabert/|sarlavha=Memories Of My Friend – Tony Trabert|sana=28 December 2021|ish=WLM Tennis|kirish sanasi=28 December 2021}}</ref> Trabert 1953-yilda koʻplab manbalar boʻyicha, 1954-yilda Ned Potter va ''The New York Times'' va 1955-yilda Lance Tingay va Ned Potter tomonidan dunyoning 1-raqamli havaskorlari qatoriga kiritilgan. U o'nta "Katta dubulg'a" g'olibi bo'lgan - beshta yakkalik va beshta juftlik. U ikkita fransuz chempionligini, ikki marta yakkalik o'rtasidagi AQSh milliy chempionatini va bitta Uimbldon janoblari o'rtasidagi yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi. <ref name="WLM Tennis" /> Maykl Chang 1989 yilda Fransiya Ochiq chempionatida g'alaba qozongunga qadar Trabert chempionlik kubogini ko'targan oxirgi amerikalik edi. 1955 yilning kuzida u professional kasbga aylandi. U 1956 va 1959 yillarda Rolan Garrosda Fransiya professional chempionligini qo'lga kiritdi. == Tennis karyerasi == === Havaskor === [[Fayl:Tony_Trabert_and_Jack_Kramer_1955-10-19.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Tony_Trabert_and_Jack_Kramer_1955-10-19.jpg/220px-Tony_Trabert_and_Jack_Kramer_1955-10-19.jpg|left|thumb| Trabert (chapda) Jek Kramer bilan 1955 yilda]] Trabert Cincinnati universitetida tennis va basketbol bo'yicha taniqli sportchi bo'lgan va Sigma Chi Fraternity a'zosi edi. <ref name="collins2016">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2016|publisher=New Chapter Press|location=New York|isbn=978-1-937559-38-0|page=694|edition=3rd}}</ref> 1951 yilda u NCAA chempionatining yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi. <ref name="cincinnati_obit">{{Veb manbasi|muallif=Keith Jenkins|sarlavha=Tennis Hall of Famer, former Cincinnati Bearcats standout Tony Trabert dies at 90|url=https://eu.cincinnati.com/story/sports/college/university-of-cincinnati/2021/02/04/tony-trabert-tennis-hall-famer-uc-bearcat-standout-dies-90/4390978001/|ish=Cincinnati.com|sana=February 4, 2021}}</ref> U Bob Mault bilan dubl o'ynadi va keyinchalik Los-Anjeles Rams uchun bosh murabbiy bo'lgan Jorj Menefee tomonidan murabbiylik qildi. Trabert, shuningdek, Cincinnati universitetining Cincinnati Bearcats basketbol jamoasida boshlovchi edi. <ref name="nytimes_obit">{{Veb manbasi|muallif=Richard Goldstein|sarlavha=Tony Trabert, a Two-Time No. 1 in Men’s Tennis, Dies at 90|url=https://www.nytimes.com/2021/02/04/sports/tennis/Tony-Trabert-dead.html|ish=The New York Times|sana=February 4, 2021}}</ref> Ilgari, Cincinnati shtatidagi Walnut Hills o'rta maktabida u uch marta Ogayo shtat chempioni bo'lgan va 1948 yilda tuman chempionatida g'olib chiqqan basketbol jamoasida qo'riqchi o'ynagan. <ref name="nytimes_obit" /> Cincinnati shahrida tug'ilgan Trabert jamoat bog'idan ikki uy narida o'sgan. Unda loydan yasalgan kortlari bor edi, bu esa uning harakatlarini aniqlab olishga yordam berdi. <ref name="atp_obit">{{Veb manbasi|muallif=James Buddell|sarlavha=Tony Trabert, Major champion & tennis icon, dies aged 90|url=https://www.atptour.com/en/news/tony-trabert-obituary-2021|ish=ATP Tour|nashriyot=Association of Tennis Professionals (ATP)|sana=February 4, 2021}}</ref> 11 yoshida Trabert o'smirlar o'rtasidagi turnirlarda g'olib chiqdi. Trabert o'zining tennis mahoratini Cincinnati Tennis Club kortlarida ushbu klubning boshqa a'zosi, Xalqaro tennis shon-shuhrat zali hamkasbi Billi Talbert yordamida oshirdi. Talbert Trabertning ustoziga aylandi. 1951 yilda Trabert Cincinnati xalqaro tennis turnirining finalida Talbert ustidan birinchi g'alabasini e'lon qildi (hozirda Cincinnati Masters deb nomlanadi). O'zining havaskorlik faoliyati davomida Trabertning o'yini [[Koreys urushi|Koreya urushi]] paytida USS Coral Sea samolyot tashuvchisida xizmat qilgan dengiz flotidagi ikki yillik faoliyati bilan to'xtatildi, ammo bu uni to'xtata olmadi. <ref name="usta_obit">{{Veb manbasi|muallif=Mark Preston|sarlavha=Remembering Tony Trabert|url=https://www.usta.com/en/home/stay-current/national/remembering-tony-trabert--a-champion-with-unparalleled-impact.html|ish=USTA|sana=February 4, 2021}}</ref> <ref name="nytimes_obit" /> 1953 yilda Trabert Ojai tennis turnirida erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida g'olib chiqdi. <ref>{{Kitob manbasi|title=Images of America – Ojai|date=2007|publisher=Arcadia Publishing|location=Charleston, SC|isbn=9780738555775|page=112|url=https://www.google.com/books/edition/Ojai/JmcXafmtgPsC?hl=en&gbpv=1&dq=ojai+tennis+tournament+jack+kramer&pg=PA112&printsec=frontcover}}</ref> 1953 yilda AQSh chempionatida o'zining birinchi "Katta dubulg'a" chempionligini qo'lga kiritganidan so'ng (finalda Vik Seyxas ustidan g'alaba qozondi), Trabert ''The Daily Telegraph'' nashrida Lens Tingay tomonidan 1953 yilda dunyoning birinchi havaskori, ''Jahon tennisi bo'yicha'' Ned Potter deb topildi., Gardnar Mulloy, <ref name=":15" /> Bill Talbert, <ref name=":15" /> Xem Richardson, <ref name=":15" /> Xel Burrows va Grant Golden . <ref name=":15" /> 1954 yilda Trabert Fransiya chempionatida g'olib chiqdi (Mervin Rouz, yarim finalda Budj Patti va finalda Artur Larsen ustidan) va Ned Potter ''jahon tennisida'' va ''Nyu-Yorkdagi'' 8 nafar ekspertlar guruhi tomonidan dunyoning birinchi raqamli havaskori deb topildi. ''Vaqtlar.'' <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1954-11-29 |title=Trabert and Miss Connolly Head Writers' World Tennis Ratings; Five Men and Seven Women From America Are Among Leaders Chosen Under New International Consensus |page=29 |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1954/11/29/archives/trabert-and-miss-connolly-head-writers-world-tennis-ratings-five.html}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=30 November 1954 |title=Trabert, Connolly Ranked No. 1 |volume=CLXXVI |page=27 |work=[[The Mercury (Hobart)]] |issue=26,187 |location=Tasmania, Australia |url=http://nla.gov.au/nla.news-article27245947 |access-date=22 November 2021 |via=National Library of Australia}}</ref> {{Efn|[[Lance Tingay]], ''London Telegraph''; [[Jimmy Jones (tennis)|CM Jones]], ''British Lawn Tennis''; Réné Mathieu, ''Smash'' magazine; [[Philippe Chatrier]], ''Tennis de France''; Umberto Mezzanote, ''Tennis Italiano''; Arthur Goldman, ''Anson Press''; [[Allison Danzig]], ''New York Times''; Jack Russell, ''Tennis Australia''}} 1955 yilda Trabert ketma-ket uchta "Katta dubulg'a" chempionligini qo'lga kiritdi: fransuz (yarim finalda Rouz va finalda Sven Devidson), Uimbldon (finalda Kurt Nilsenni mag'lub etdi) va AQSh chempionati (finalda Rosewall ustidan). U 1955 yilda Lance Tingay {{Sfnp|Collins|2016}} va Ned Potter tomonidan dunyoning birinchi raqamli havaskori deb topilgan. Trabertning 1955 yildagi rekordi amerikalik tennischining rekordlaridan biri edi. <ref name="collins2016" /> U havaskor tennis bo'yicha uchta eng nufuzli turnirda - [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya]], [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] va [[Amerika ochiq chempionati|Amerika]] chempionatlarida g'olib chiqdi. <ref name="atp90">{{Veb manbasi|sarlavha=Happy 90th birthday, Tony Trabert|url=https://www.atptour.com/en/news/atp-heritage-trabert-90th-birthday|ish=ATP Tour|nashriyot=Association of Tennis Professionals (ATP)|sana=August 20, 2020}}</ref> U 1955 yilda Uimbldonda bir setni yo'qotmasdan g'alaba qozondi ( Don Budj, Chak MakKinli, Byorn Borg va [[Roger Federer|Rojer Federer]] bilan bo'lgan rekord). <ref name="atp_obit" /> <ref name="usta_obit" /> U bir yil ichida uchta "Katta dubulg'a"ning yakkalik bahslarida g'olib chiqqan o'n nafar erkak tennischidan biridir. <ref>Crawford, Perry, Budge, Trabert, Hoad, Laver, Wilander, Federer, Nadal, Djokovic</ref> <ref name="atp_obit" /> Trabertning "Katta dubulg'a"dagi o'z imkoniyati [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya chempionatining]] yarim finalida Ken Rouzollga mag'lub bo'lishi bilan to'xtatildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=January 31, 1955 |title=Trabert hopes crash over Rosewall |page=23 |work=[[The Argus (Melbourne)]] |url=http://nla.gov.au/nla.news-article71692564 |via=National Library of Australia}}</ref> Trabert 1955 yilda 18 ta turnirda g'olib chiqdi, o'yin rekordini 106 g'alabadan 7 ta mag'lubiyatga, 38 ta g'alabali seriyani o'z ichiga olgan. <ref name="cincinnati_obit" /> Trabert, Vik Seixas bilan birga, 1950-yillarning boshlarida Amerika Devis Kubogi jamoasining asosiy tayanchi bo'lgan, shu vaqt ichida amerikaliklar besh marta finalga chiqishgan va 1954 yilda kubokni qo'lga kiritishgan. Bu o'n yil davomida ustunlik qilgan Avstraliya jamoalari ustidan qozonilgan ikkita g'alabadan biri edi (ikkinchisi 1958 yilda). U 1954 yilgi Devis kubogini "tennis faoliyatimdagi eng katta hayajon" deb atagan. <ref name="usta_obit" /> Trabert 55 yilgi AQSh chempionatida g'alaba qozonganidan keyin professionalga aylandi, chunki uning xotini va ikki farzandi bor edi. === Professional tennis faoliyati === 1955 yilda eng yuqori havaskorlar reytingiga erishgan Trabert o'sha yilning kuzida professionalga aylandi. Trabert shunday tushuntirdi: “Men havaskor sifatida Uimbldonni yutganimda, Londondagi Lilly White’s Sporting mollari do‘konida sotib olinadigan 27 dollarlik 10 funtlik sertifikat oldim. Jek Kramer menga gastrol safarida o'ynashim uchun darvozaning bir foiziga 75 000 dollar kafolat taklif qildi." Qo'llab-quvvatlash uchun xotini va ikki farzandi bilan qaror aniq edi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tony Trabert|url=https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/tony-trabert|ish=International Tennis Hall of Fame}}</ref> 1956 yilda u professional tennisning hukmron qiroli [[Pancho Gonzales|Pancho Gonsales]] tomonidan 74-27 yoshda, asosan yopiq gugurtlardan iborat bo'lgan ko'chma bo'shashgan tuval yuzasida boshdan-oyoq jahon pro-turida kaltaklangan. <ref name="collins2016">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2016|publisher=New Chapter Press|location=New York|isbn=978-1-937559-38-0|page=694|edition=3rd}}</ref> Gonsales bilan o'tkazgan o'yinlaridan 40 yil o'tib, Trabert intervyu beruvchi Jo Makkoliga "Gonsalesning xizmati ularning turlarida muhim omil bo'lganini aytdi - bu shunchalik yaxshi ediki, bu unga ko'plab arzon ochkolarni olib keldi. Trabertning fikricha, u yerdagi zarbalari yaxshiroq bo'lsa-da, u Panchoning katta va ravon xizmatiga tenglasha olmaydi." <ref>McCauley, Joe (2000). </ref> Biroq, u 1956 yilgi Fransiya Pro chempionligi finalida Rolan Garrosda Gonsalesni besh setda mag'lub etdi. <ref name="atp_obit">{{Veb manbasi|muallif=James Buddell|sarlavha=Tony Trabert, Major champion & tennis icon, dies aged 90|url=https://www.atptour.com/en/news/tony-trabert-obituary-2021|ish=ATP Tour|nashriyot=Association of Tennis Professionals (ATP)|sana=February 4, 2021}}</ref> Trabert, shuningdek, 1956 yilda Gonsales, Sedgman va Kramer ustidan Janubiy Amerika turnesida g'alaba qozondi, Gonsalesga qarshi oltita o'yinda g'alaba qozondi va o'sha turda Gonsales ustidan 6-3 hisobida mag'lub bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ned Cronin |date=July 30, 1956 |title=Cronin's corner |page=3 part II |work=The Los Angeles Times |url=https://www.newspapers.com/newspage/381164115 |url-access=limited |via=Newspapers.com}}</ref> Umuman olganda, 1956 yil davomida Trabert ochiq maydonda o'tkazilgan o'yinlarda Gonsalesdan 16-11 (o'tda 1-1, tsementda 4-5 va loyda 11-5) ustunlik qildi. 1958 yilgi pro-turda Trabert Segura 34-31ga qarshi shaxsiy seriyada g'alaba qozondi va u Kramer professionallari tomonidan kichik yopiq joylar va sport zallarida ishlatiladigan portativ tuval yuzasiga moslashganini ko'rsatdi. <ref>McCauley, p.208</ref> 1958 yilda Wembley Pro musobaqasida u yarim finalda Rouzuolni mag'lub etdi va Sedgmanga ikkinchi o'rinni egalladi. 1959 yilda Rolan Garrosdagi Fransiya Pro musobaqasida Trabert yarim finalda Rosewallni mag'lub etdi, so'ngra finalda Frank Sedgmanni mag'lub etib, qizil loydan yasalgan maydonda to'rtinchi unvonini qo'lga kiritdi. <ref name="atp_obit" /> 1960 yilgi US Pro -da (Klivlend World Pro nomi bilan atalgan) u Aleks Olmedoga ikkinchi o'rinni egallagan. 1961 yil noyabr oyida Trabert Qo'shma Shtatlar jamoasini Yoxannesburgdagi Ellis Parkda Kramer kubogi finaliga (Devis kubogining pro ekvivalenti) olib chiqdi. Trabert Rosewallni to'rt setda mag'lub etdi, ammo to'rt setda beshinchi va hal qiluvchi kauchukni Lyu Xoadga yutqazdi. <ref>McCauley, p115</ref> Keyingi haftada Trabert Keyptaunda bo'lib o'tgan Western Province Pro musobaqasida g'olib chiqdi va finalda Rosewallni mag'lub etdi. <ref>The History of Professional Tennis, Joe McCauley, 2003, p.223</ref> 1962 yil oktyabr oyida Trabert Yoxannesburgdagi Ellis Parkning tsement kortlarida bo'lib o'tgan Janubiy Afrika Pro chempionatida finalda Xoadni besh setda mag'lub etib, g'olib chiqdi. <ref>McCauley, p.120</ref> Trabert, shuningdek, 1957 va 1958 yillarda Forest Hills chempionlar turnirida Hoad ustidan g'alaba qozongan <ref>McCauley, pp. 206, 209</ref> O'zining 1979 yilgi avtobiografiyasida dunyoning 1-raqamli ''o'yinchisi'' bo'lgan Jek Kramer Trabertni barcha davrlarning eng zo'r 21 o'yinchisi {{Efn|Kramer considered the best player ever to have been either [[Don Budge]] (for consistent play) or [[Ellsworth Vines]] (at the height of his game). The next four best were, chronologically, [[Bill Tilden]], [[Fred Perry]], [[Bobby Riggs]], and [[Pancho Gonzales]]. After these six came the "second echelon" of [[Rod Laver]], [[Lew Hoad]], [[Ken Rosewall]], [[Gottfried von Cramm]], [[Ted Schroeder]], [[Jack Crawford (tennis player)|Jack Crawford]], [[Pancho Segura]], [[Frank Sedgman]], Tony Trabert, [[John Newcombe]], [[Arthur Ashe]], [[Stan Smith]], [[Björn Borg]], and [[Jimmy Connors]]..<ref name="kramer">{{cite book |last1=Kramer |first1=Jack |title=The Game : My 40 Years in Tennis |date=1981 |publisher=Deutsch |location=London |isbn=978-0233973074 |pages=43-45}}</ref>|name=kramer}} ro'yxatiga kiritgan. == O'yindan keyingi karyerasi == [[Fayl:Tony_Trabert_with_wife_1953.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Tony_Trabert_with_wife_1953.jpg/220px-Tony_Trabert_with_wife_1953.jpg|left|thumb| Trabert rafiqasi Shauna bilan 1953 yilda]] O'yindan chiqqanidan so'ng, Trabert 33 yillik (1971–2004) CBS telekanalida tennis va golf bo'yicha tahlilchi bo'lib, [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] kabi tadbirlarni yoritgan. O'sha yillar davomida u Pat Summerall bilan hamkorlik qildi va US Openda bosh sharhlovchi bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Mark Schmetzer|sarlavha=Tennis legend Tony Trabert enjoying retirement|url=https://eu.cincinnati.com/story/sports/2016/01/15/tennis-legend-tony-trabert-enjoying-retirement/78864774/|ish=Cincinnati.com|sana=January 15, 2016}}</ref> Ularning eshittirishlarining mashhurligi US Open turnirini CBS va Amerika Qo'shma Shtatlari Tennis Assotsiatsiyasining yillik moliyaviy muvaffaqiyatiga olib keldi. U, shuningdek, 1976 yildan 1980 yilgacha AQSh Devis Kubogi jamoasi sardori bo'lgan. <ref name="WLM Tennis">{{Veb manbasi|url=https://wlmtennis.com/memories-of-my-friend-tony-trabert/|sarlavha=Memories Of My Friend – Tony Trabert|sana=28 December 2021|ish=WLM Tennis|kirish sanasi=28 December 2021}}</ref> Trabertning sardorligi [[John Patrick McEnroe|Jon Makenro]] kabi yosh tennischilarning egoizmi bilan shug'ullanishdagi umidsizlik va aparteidga qarshi namoyishchilarni raketa bilan haydab chiqarishi bilan esda qoladi. 1977 yil aprel oyida Kaliforniyadagi Newport Beach tennis klubida Janubiy Afrikaga qarshi Devis kubogi o'yinida kort. <ref name="WLM Tennis">{{cite web|url= https://wlmtennis.com/memories-of-my-friend-tony-trabert/|title= Memories Of My Friend – Tony Trabert|date=28 December 2021|work=WLM Tennis|access-date=28 December 2021}}</ref> <ref name="washpostustanochoiceondavis">{{Yangiliklar manbasi |last=Lorge |first=Barry |date=February 1, 1978 |title=USTA: No Choice On Davis Clash With S.Africa |work=The Washington Post |url=https://www.washingtonpost.com/archive/sports/1978/02/01/usta-no-choice-on-davis-clash-with-s-africa/290ff3e4-d0f7-414b-82d7-65f9b201a735/ |access-date=July 10, 2017}}</ref> 1980 yilda u "Hart to Hart" teleko'rsatuvida, 1-fasl, 24-qismda kichik kamo rolini o'ynadi. U tennis klubida professional tennis o'ynagan. U, shuningdek, tennis muallifi va motivatsion ma'ruzachi edi. 1988 yilda u o'yin haqida o'yinchi, murabbiy va sharhlovchi nuqtai nazaridan o'z fikrlarini o'rtoqlashtirib, ''"Tennisdagi Trabert'' " kitobini nashr etdi. <ref name="atp_obit" /> 1970 yilda doktor Tobi Fridmanning rag'batlantirishi bilan Trabert Kaliforniyaning Ojay shahrida Thacher maktabida Trabert tennis lagerini, so'ngra Kaliforniyaning Pebbl-Bich shahrida 8-18 yoshdagilar uchun ochdi. <ref name="usta_obit" /> Trabert 2001 yildan 2011 yilgacha Rod-Aylendning Nyuport shahridagi Xalqaro tennis shon-shuhrat zali prezidenti lavozimida ishlagan <ref name="usta_obit" /> 2004-yilda u Uimbldon chempionatida sharhlash chog‘ida radioeshittirishdan ketganini e’lon qildi. <ref name="atp_obit">{{Veb manbasi|muallif=James Buddell|sarlavha=Tony Trabert, Major champion & tennis icon, dies aged 90|url=https://www.atptour.com/en/news/tony-trabert-obituary-2021|ish=ATP Tour|nashriyot=Association of Tennis Professionals (ATP)|sana=February 4, 2021}}</ref> Trabert Florida shtatining Ponte Vedra Beach shahrida 30 yillik rafiqasi Viki Trabert va ularning nabiralari bilan yashagan. <ref name="nytimes_obit">{{Veb manbasi|muallif=Richard Goldstein|sarlavha=Tony Trabert, a Two-Time No. 1 in Men’s Tennis, Dies at 90|url=https://www.nytimes.com/2021/02/04/sports/tennis/Tony-Trabert-dead.html|ish=The New York Times|sana=February 4, 2021}}</ref> Ularning besh farzandi (ikkitasi va uchtasi) va 14 nevarasi bor edi. <ref name="nytimes_obit" /> Trabert 2021-yil 3-fevralda Florida shtatidagi Ponte Vedra-Bichdagi uyida 90 yoshida vafot etdi <ref name="nytimes_obit">{{Veb manbasi|muallif=Richard Goldstein|sarlavha=Tony Trabert, a Two-Time No. 1 in Men’s Tennis, Dies at 90|url=https://www.nytimes.com/2021/02/04/sports/tennis/Tony-Trabert-dead.html|ish=The New York Times|sana=February 4, 2021}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/tony-trabert-obituary-2021|sarlavha=Tony Trabert, Major Champion & Tennis Icon, Dies Aged 90|ism=James|muallif=Buddell|nashriyot=[[ATP Tour]]|sana=February 4, 2021|kirish sanasi=February 4, 2021}}</ref> == Mukofot va unvonlar == 1970 yilda Trabert Rod-Aylend shtatining Nyuport shahridagi Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga kiritildi . <ref name="atp_obit">{{Veb manbasi|muallif=James Buddell|sarlavha=Tony Trabert, Major champion & tennis icon, dies aged 90|url=https://www.atptour.com/en/news/tony-trabert-obituary-2021|ish=ATP Tour|nashriyot=Association of Tennis Professionals (ATP)|sana=February 4, 2021}}</ref> U 2002 yilda Billi Talbert bilan birga Cincinnati tennis shon-sharaf zaliga kiritilgan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Cincinnati Tennis GCTA Hall of Fame|url=https://268c67d9-cd80-45a3-b643-8959463abce0.filesusr.com/ugd/a77af6_39919825aad7491a88c5e05860a00d5f.pdf|ish=Greater Cincinnati Tennis Association|format=PDF}}</ref> 2014-yil 8-sentabrda Trabert AQSh ochiq chempionatining erkaklar o‘rtasidagi yakkalik bahslari finali oldidan Amerika Qo‘shma Shtatlari Tennis Assotsiatsiyasining Chempionlar sudiga kiritildi. <ref name="usta_obit">{{Veb manbasi|muallif=Mark Preston|sarlavha=Remembering Tony Trabert|url=https://www.usta.com/en/home/stay-current/national/remembering-tony-trabert--a-champion-with-unparalleled-impact.html|ish=USTA|sana=February 4, 2021}}</ref> == Asosiy finallar == <small>'''Manba:''' <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/tony-trabert|sarlavha=Tony Trabert|nashriyot=International Tennis Hall of Fame|kirish sanasi=February 5, 2021}}</ref></small> === Grand Slam turnirlari === ==== Yakkalik: 5 (5 ta nom) ==== {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:170px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:140px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1953 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Vic_Seixas|Victor Seixas]] | 6–3, 6–2, 6–3 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1954 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Larsen|Arthur Larsen]] | 6–4, 7–5, 6–1 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1955 yil | Fransiya chempionati <small>(2)</small> | Loy |{{flagicon|SWE}} [[:en:Sven_Davidson|Sven Davidson]] | 2–6, 6–1, 6–4, 6–2 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1955 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{flagicon|DEN}} [[:en:Kurt_Nielsen|Kurt Nielsen]] | 6–3, 7–5, 6–1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1955 yil | AQSh chempionati <small>(2)</small> | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_Rosewall|Ken Rosewall]] | 9–7, 6–3, 6–3 |} ==== Juftliklar: 6 (5 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:170px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:140px" | Hamkor ! style="width:140px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1950 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Talbert|Bill Talbert]] |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Eric_Sturgess|Eric Sturgess]] | 6–2, 1–6, 10–8, 6–2 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1954 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Vic_Seixas|Vic Seixas]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Lew_Hoad|Lew Hoad]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_Rosewall|Ken Rosewall]] | 6–4, 6–2, 6–1 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1954 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{flagicon|USA}} Vic Seixas |{{flagicon|AUS}} [[:en:Rex_Hartwig|Rex Hartwig]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Mervyn_Rose|Mervyn Rose]] | 4–6, 4–6, 6–3, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1954 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} Vic Seixas |{{flagicon|AUS}} Lew Hoad {{flagicon|AUS}} Ken Rosewall | 3–6, 6–4, 8–6, 6–3 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1955 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} Vic Seixas |{{flagicon|AUS}} Lew Hoad {{flagicon|AUS}} Ken Rosewall | 6–3, 6–2, 2–6, 3–6, 6–1 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1955 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|USA}} Vic Seixas |{{flagicon|ITA}} [[:en:Nicola_Pietrangeli|Nicola Pietrangeli]] {{flagicon|ITA}} [[:en:Orlando_Sirola|Orlando Sirola]] | 6–1, 4–6, 6–2, 6–4 |} === Pro Slam turnirlari === <small>'''Manba:''' <ref>McCauley, Joe (2000) ''The History of Professional Tennis''. </ref></small> ==== Yakkalik: 4 (2 unvon, 2 ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:170px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:140px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1956 yil | Fransuz pro | Loy |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Pancho_Gonzales|Pancho Gonzales]] | 6–3, 4–6, 5–7, 8–6, 6–2 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1958 yil | Uembli Pro | Ichki |{{Flag icon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 4–6, 3–6, 4–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1959 yil | Fransuz pro | Loy |{{Flag icon|AUS}} Frank Sedgman | 6–4, 6–4, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1960 yil | US Pro | Ichki |{{Flag icon|PER}} [[:en:Alex_Olmedo|Alex Olmedo]] | 5–7, 4–6 |} == Yakkalik bahslar xronologiyasi == {| class="wikitable" style="font-size:95%;text-align:center" ! style="width:95px;" | !1948 !1949 !1950 !1951 !1952 !1953 !1954 !1955 !1956 !1957 !1958 !1959 !1960 !1961 !1962 !1963 ! style="width:45px;" |SR ! style="width:45px;" |{{Tooltip|W–L|Win–loss}} ! style="width:45px;" |Win % |- ! colspan="17" style="text-align:left;" |Grand Slam turnirlari !5 / 16 !58–11 !84.1 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |{{Nobr|[[Australian Open]]}} |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | colspan="8" |not eligible | bgcolor="efefef" |0 / 2 | bgcolor="efefef" |4–2 | bgcolor="efefef" |66.7 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A | bgcolor="afeeee" |4R |A | bgcolor="afeeee" |4R |A | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | colspan="8" |not eligible | bgcolor="efefef" |2 / 4 | bgcolor="efefef" |18–2 | bgcolor="efefef" |90.0 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | colspan="8" |not eligible | bgcolor="efefef" |1 / 3 | bgcolor="efefef" |13–2 | bgcolor="efefef" |86.7 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF |A | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | colspan="8" |not eligible | bgcolor="efefef" |2 / 7 | bgcolor="efefef" |23–5 | bgcolor="efefef" |82.1 |- ! colspan="17" style="text-align:left;" |Pro Slam turnirlari !2 / 19 !27–17 !61.4 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |U.S. Pro |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF |A | bgcolor="thistle" |F |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="efefef" |0 / 5 | bgcolor="efefef" |5–5 | bgcolor="efefef" |50.0 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |French Pro | colspan="8" |o`tkazilmadi | bgcolor="lime" |'''W''' |NH | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="efefef" |2 / 7 | bgcolor="efefef" |11–5 | bgcolor="efefef" |68.8 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |Wembley Pro |NH |A |A |A |A |A |NH |NH | bgcolor="yellow" |SF |A | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="efefef" |0 / 7 | bgcolor="efefef" |11–7 | bgcolor="efefef" |61.1 |- |- style="background:#efefef;" | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |Hisob |2–1 |1–1 |3–3 |4–1 |3–1 |6–0 |16–3 |23–1 |6–2 |1–1 |4–3 |6–1 |5–3 |3–2 |1–2 |1–3 | bgcolor="efefef" |{{Nobr|'''7 / 35'''}} | bgcolor="efefef" |{{Nobr|'''85–28'''}} | bgcolor="efefef" |{{Nobr|'''75.2'''}} |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Shuningdek qarang == * ''O'yin: Tennisdagi 40'' yilim (1979), Jek Kramer Frank Deford bilan ({{ISBN|0-399-12336-9}} ) * ''Kichkina Pancho'' (2009), Kerolin Seebom * ''Raketali odam: Pancho Gonsalesning avtobiografiyasi'' (1959), Say Raysga aytganidek * ''Trabert kubogi'' (2000), 40 va undan katta erkaklar o'rtasidagi xalqaro musobaqa * ''Cincinnati tennis shon-sharaf zali'' (2002) == Havolalar == * Tony Trabert at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Tony Trabert at the Davis Cup * Tony Trabert at the International Tennis Hall of Fame * [http://digital2.library.ucla.edu/viewItem.do?ark=21198/zz0002t8fh Image of tennis players Tony Trabert and Pancho Gonzales with Beans Reardon at Bond Club luncheon in Los Angeles, California, 1955]. Los Angeles Times Photographic Archive (Collection 1429). UCLA Library Special Collections, Charles E. Young Research Library, University of California, Los Angeles. [[Turkum:2021-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1930-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] g3xuvx2afqaejv2e6qnagrweun6inlq 2725880 2725877 2022-07-30T17:15:23Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Tony Trabert|fullname=Marion Anthony Trabert|image=Tony Trabert 1960.jpg|caption=Trabert in 1960|country={{U.S.}}|residence=|birth_date={{birth date|1930|8|16|mf=y}}|birth_place=[[Cincinnati, Ohio]], United States|death_date={{death date and age|2021|02|03|1930|08|16}}|death_place=[[Ponte Vedra Beach, Florida]], United States|height={{height|ft=6|in=1}}|turnedpro=1955 (amateur from 1945)|retired=1963|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|tennishofyear=1970|tennishofid=tony-trabert|singlesrecord=766–456 (62.6%)<ref name=r1>{{cite web|title=Tony Trabert: Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=TRABERT%2C+TONY&player_input=TRABERT%2C+TONY&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennismem SL|access-date=September 22, 2021}}</ref>|singlestitles=56<ref name=r1/>|highestsinglesranking=[[World number 1 ranked male tennis players|No. '''1''']] (1953<small>, [[Lance Tingay]]</small>)<ref name="Tingay1953">{{cite news|date=15 September 1953|title=WRITER RANKS ROSEWALL SECOND TO TRABERT|volume=61|page=1|newspaper=[[The News (Adelaide)]]|issue=9,391|location=South Australia|url=http://nla.gov.au/nla.news-article130779484|via=National Library of Australia|accessdate=22 November 2021}}</ref>|AustralianOpenresult=SF ([[1955 Australian Championships – Men's singles|1955]])|FrenchOpenresult='''W''' ([[1954 French Championships – Men's singles|1954]], [[1955 French Championships – Men's singles|1955]])|Wimbledonresult='''W''' ([[1955 Wimbledon Championships – Men's singles|1955]])|USOpenresult='''W''' ([[1953 U.S. National Championships – Men's singles|1953]], [[1955 U.S. National Championships – Men's singles|1955]])|Promajors=yes|USProresult=F ([[U.S. Pro Tennis Championships#1960|1960]])|WembleyProresult=F ([[Wembley Championship#1958|1958]])|FrenchProresult='''W''' ([[French Pro Championship#1956|1956]], [[French Pro Championship#1959|1959]])|Othertournaments=yes|Proother=yes|TOCresult=SF ([[Tournament of Champions (tennis)#Forest Hills 1959|1959]]<sup>FH</sup>)|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=No. '''1''' (1955)|AustralianOpenDoublesresult='''W''' (1955)|FrenchOpenDoublesresult='''W''' (1950, 1954, 1955)|WimbledonDoublesresult=F ([[1954 Wimbledon Championships – Men's doubles|1954]])|USOpenDoublesresult='''W''' (1954)|OthertournamentsDoubles=|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult=|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=|Team=yes|DavisCupresult='''W''' ([[1954 Davis Cup|1954]])}}'''Marion Anthony Trabert''' (1930-yil 16-avgust – 2021-yil 3-fevral) — amerikalik havaskorlar boʻyicha jahonning 1-raqamli [[tennis]] chempioni va koʻp yillik tennis muallifi, telesharhlovchi, oʻqituvchi va motivatsion maʼruzachi. <ref name="WLM Tennis">{{Veb manbasi|url=https://wlmtennis.com/memories-of-my-friend-tony-trabert/|sarlavha=Memories Of My Friend – Tony Trabert|sana=28 December 2021|ish=WLM Tennis|kirish sanasi=28 December 2021}}</ref> Trabert 1953-yilda koʻplab manbalar boʻyicha, 1954-yilda Ned Potter va ''The New York Times'' va 1955-yilda Lance Tingay va Ned Potter tomonidan dunyoning 1-raqamli havaskorlari qatoriga kiritilgan. U o'nta "Katta dubulg'a" g'olibi bo'lgan - beshta yakkalik va beshta juftlik. U ikkita fransuz chempionligini, ikki marta yakkalik o'rtasidagi AQSh milliy chempionatini va bitta Uimbldon janoblari o'rtasidagi yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi. <ref name="WLM Tennis" /> Maykl Chang 1989 yilda Fransiya Ochiq chempionatida g'alaba qozongunga qadar Trabert chempionlik kubogini ko'targan oxirgi amerikalik edi. 1955 yilning kuzida u professional kasbga aylandi. U 1956 va 1959 yillarda Rolan Garrosda Fransiya professional chempionligini qo'lga kiritdi. == Tennis karyerasi == === Havaskor === [[Fayl:Tony_Trabert_and_Jack_Kramer_1955-10-19.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Tony_Trabert_and_Jack_Kramer_1955-10-19.jpg/220px-Tony_Trabert_and_Jack_Kramer_1955-10-19.jpg|left|thumb| Trabert (chapda) Jek Kramer bilan 1955 yilda]] Trabert Cincinnati universitetida tennis va basketbol bo'yicha taniqli sportchi bo'lgan va Sigma Chi Fraternity a'zosi edi. <ref name="collins2016">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2016|publisher=New Chapter Press|location=New York|isbn=978-1-937559-38-0|page=694|edition=3rd}}</ref> 1951 yilda u NCAA chempionatining yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi. <ref name="cincinnati_obit">{{Veb manbasi|muallif=Keith Jenkins|sarlavha=Tennis Hall of Famer, former Cincinnati Bearcats standout Tony Trabert dies at 90|url=https://eu.cincinnati.com/story/sports/college/university-of-cincinnati/2021/02/04/tony-trabert-tennis-hall-famer-uc-bearcat-standout-dies-90/4390978001/|ish=Cincinnati.com|sana=February 4, 2021}}</ref> U Bob Mault bilan dubl o'ynadi va keyinchalik Los-Anjeles Rams uchun bosh murabbiy bo'lgan Jorj Menefee tomonidan murabbiylik qildi. Trabert, shuningdek, Cincinnati universitetining Cincinnati Bearcats basketbol jamoasida boshlovchi edi. <ref name="nytimes_obit">{{Veb manbasi|muallif=Richard Goldstein|sarlavha=Tony Trabert, a Two-Time No. 1 in Men’s Tennis, Dies at 90|url=https://www.nytimes.com/2021/02/04/sports/tennis/Tony-Trabert-dead.html|ish=The New York Times|sana=February 4, 2021}}</ref> Ilgari, Cincinnati shtatidagi Walnut Hills o'rta maktabida u uch marta Ogayo shtat chempioni bo'lgan va 1948 yilda tuman chempionatida g'olib chiqqan basketbol jamoasida qo'riqchi o'ynagan. <ref name="nytimes_obit" /> Cincinnati shahrida tug'ilgan Trabert jamoat bog'idan ikki uy narida o'sgan. Unda loydan yasalgan kortlari bor edi, bu esa uning harakatlarini aniqlab olishga yordam berdi. <ref name="atp_obit">{{Veb manbasi|muallif=James Buddell|sarlavha=Tony Trabert, Major champion & tennis icon, dies aged 90|url=https://www.atptour.com/en/news/tony-trabert-obituary-2021|ish=ATP Tour|nashriyot=Association of Tennis Professionals (ATP)|sana=February 4, 2021}}</ref> 11 yoshida Trabert o'smirlar o'rtasidagi turnirlarda g'olib chiqdi. Trabert o'zining tennis mahoratini Cincinnati Tennis Club kortlarida ushbu klubning boshqa a'zosi, Xalqaro tennis shon-shuhrat zali hamkasbi Billi Talbert yordamida oshirdi. Talbert Trabertning ustoziga aylandi. 1951 yilda Trabert Cincinnati xalqaro tennis turnirining finalida Talbert ustidan birinchi g'alabasini e'lon qildi (hozirda Cincinnati Masters deb nomlanadi). O'zining havaskorlik faoliyati davomida Trabertning o'yini [[Koreys urushi|Koreya urushi]] paytida USS Coral Sea samolyot tashuvchisida xizmat qilgan dengiz flotidagi ikki yillik faoliyati bilan to'xtatildi, ammo bu uni to'xtata olmadi. <ref name="usta_obit">{{Veb manbasi|muallif=Mark Preston|sarlavha=Remembering Tony Trabert|url=https://www.usta.com/en/home/stay-current/national/remembering-tony-trabert--a-champion-with-unparalleled-impact.html|ish=USTA|sana=February 4, 2021}}</ref> <ref name="nytimes_obit" /> 1953 yilda Trabert Ojai tennis turnirida erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida g'olib chiqdi. <ref>{{Kitob manbasi|title=Images of America – Ojai|date=2007|publisher=Arcadia Publishing|location=Charleston, SC|isbn=9780738555775|page=112|url=https://www.google.com/books/edition/Ojai/JmcXafmtgPsC?hl=en&gbpv=1&dq=ojai+tennis+tournament+jack+kramer&pg=PA112&printsec=frontcover}}</ref> 1953 yilda AQSh chempionatida o'zining birinchi "Katta dubulg'a" chempionligini qo'lga kiritganidan so'ng (finalda Vik Seyxas ustidan g'alaba qozondi), Trabert ''The Daily Telegraph'' nashrida Lens Tingay tomonidan 1953 yilda dunyoning birinchi havaskori, ''Jahon tennisi bo'yicha'' Ned Potter deb topildi., Gardnar Mulloy, <ref name=":15" /> Bill Talbert, <ref name=":15" /> Xem Richardson, <ref name=":15" /> Xel Burrows va Grant Golden . <ref name=":15" /> 1954 yilda Trabert Fransiya chempionatida g'olib chiqdi (Mervin Rouz, yarim finalda Budj Patti va finalda Artur Larsen ustidan) va Ned Potter ''jahon tennisida'' va ''Nyu-Yorkdagi'' 8 nafar ekspertlar guruhi tomonidan dunyoning birinchi raqamli havaskori deb topildi. ''Vaqtlar.'' <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1954-11-29 |title=Trabert and Miss Connolly Head Writers' World Tennis Ratings; Five Men and Seven Women From America Are Among Leaders Chosen Under New International Consensus |page=29 |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1954/11/29/archives/trabert-and-miss-connolly-head-writers-world-tennis-ratings-five.html}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=30 November 1954 |title=Trabert, Connolly Ranked No. 1 |volume=CLXXVI |page=27 |work=[[The Mercury (Hobart)]] |issue=26,187 |location=Tasmania, Australia |url=http://nla.gov.au/nla.news-article27245947 |access-date=22 November 2021 |via=National Library of Australia}}</ref> {{Efn|[[Lance Tingay]], ''London Telegraph''; [[Jimmy Jones (tennis)|CM Jones]], ''British Lawn Tennis''; Réné Mathieu, ''Smash'' magazine; [[Philippe Chatrier]], ''Tennis de France''; Umberto Mezzanote, ''Tennis Italiano''; Arthur Goldman, ''Anson Press''; [[Allison Danzig]], ''New York Times''; Jack Russell, ''Tennis Australia''}} 1955 yilda Trabert ketma-ket uchta "Katta dubulg'a" chempionligini qo'lga kiritdi: fransuz (yarim finalda Rouz va finalda Sven Devidson), Uimbldon (finalda Kurt Nilsenni mag'lub etdi) va AQSh chempionati (finalda Rosewall ustidan). U 1955 yilda Lance Tingay {{Sfnp|Collins|2016}} va Ned Potter tomonidan dunyoning birinchi raqamli havaskori deb topilgan. Trabertning 1955 yildagi rekordi amerikalik tennischining rekordlaridan biri edi. <ref name="collins2016" /> U havaskor tennis bo'yicha uchta eng nufuzli turnirda - [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya]], [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] va [[Amerika ochiq chempionati|Amerika]] chempionatlarida g'olib chiqdi. <ref name="atp90">{{Veb manbasi|sarlavha=Happy 90th birthday, Tony Trabert|url=https://www.atptour.com/en/news/atp-heritage-trabert-90th-birthday|ish=ATP Tour|nashriyot=Association of Tennis Professionals (ATP)|sana=August 20, 2020}}</ref> U 1955 yilda Uimbldonda bir setni yo'qotmasdan g'alaba qozondi ( Don Budj, Chak MakKinli, Byorn Borg va [[Roger Federer|Rojer Federer]] bilan bo'lgan rekord). <ref name="atp_obit" /> <ref name="usta_obit" /> U bir yil ichida uchta "Katta dubulg'a"ning yakkalik bahslarida g'olib chiqqan o'n nafar erkak tennischidan biridir. <ref>Crawford, Perry, Budge, Trabert, Hoad, Laver, Wilander, Federer, Nadal, Djokovic</ref> <ref name="atp_obit" /> Trabertning "Katta dubulg'a"dagi o'z imkoniyati [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya chempionatining]] yarim finalida Ken Rouzollga mag'lub bo'lishi bilan to'xtatildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=January 31, 1955 |title=Trabert hopes crash over Rosewall |page=23 |work=[[The Argus (Melbourne)]] |url=http://nla.gov.au/nla.news-article71692564 |via=National Library of Australia}}</ref> Trabert 1955 yilda 18 ta turnirda g'olib chiqdi, o'yin rekordini 106 g'alabadan 7 ta mag'lubiyatga, 38 ta g'alabali seriyani o'z ichiga olgan. <ref name="cincinnati_obit" /> Trabert, Vik Seixas bilan birga, 1950-yillarning boshlarida Amerika Devis Kubogi jamoasining asosiy tayanchi bo'lgan, shu vaqt ichida amerikaliklar besh marta finalga chiqishgan va 1954 yilda kubokni qo'lga kiritishgan. Bu o'n yil davomida ustunlik qilgan Avstraliya jamoalari ustidan qozonilgan ikkita g'alabadan biri edi (ikkinchisi 1958 yilda). U 1954 yilgi Devis kubogini "tennis faoliyatimdagi eng katta hayajon" deb atagan. <ref name="usta_obit" /> Trabert 55 yilgi AQSh chempionatida g'alaba qozonganidan keyin professionalga aylandi, chunki uning xotini va ikki farzandi bor edi. === Professional tennis faoliyati === 1955 yilda eng yuqori havaskorlar reytingiga erishgan Trabert o'sha yilning kuzida professionalga aylandi. Trabert shunday tushuntirdi: “Men havaskor sifatida Uimbldonni yutganimda, Londondagi Lilly White’s Sporting mollari do‘konida sotib olinadigan 27 dollarlik 10 funtlik sertifikat oldim. Jek Kramer menga gastrol safarida o'ynashim uchun darvozaning bir foiziga 75 000 dollar kafolat taklif qildi." Qo'llab-quvvatlash uchun xotini va ikki farzandi bilan qaror aniq edi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tony Trabert|url=https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/tony-trabert|ish=International Tennis Hall of Fame}}</ref> 1956 yilda u professional tennisning hukmron qiroli [[Pancho Gonzales|Pancho Gonsales]] tomonidan 74-27 yoshda, asosan yopiq gugurtlardan iborat bo'lgan ko'chma bo'shashgan tuval yuzasida boshdan-oyoq jahon pro-turida kaltaklangan. <ref name="collins2016">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2016|publisher=New Chapter Press|location=New York|isbn=978-1-937559-38-0|page=694|edition=3rd}}</ref> Gonsales bilan o'tkazgan o'yinlaridan 40 yil o'tib, Trabert intervyu beruvchi Jo Makkoliga "Gonsalesning xizmati ularning turlarida muhim omil bo'lganini aytdi - bu shunchalik yaxshi ediki, bu unga ko'plab arzon ochkolarni olib keldi. Trabertning fikricha, u yerdagi zarbalari yaxshiroq bo'lsa-da, u Panchoning katta va ravon xizmatiga tenglasha olmaydi." <ref>McCauley, Joe (2000). </ref> Biroq, u 1956 yilgi Fransiya Pro chempionligi finalida Rolan Garrosda Gonsalesni besh setda mag'lub etdi. <ref name="atp_obit">{{Veb manbasi|muallif=James Buddell|sarlavha=Tony Trabert, Major champion & tennis icon, dies aged 90|url=https://www.atptour.com/en/news/tony-trabert-obituary-2021|ish=ATP Tour|nashriyot=Association of Tennis Professionals (ATP)|sana=February 4, 2021}}</ref> Trabert, shuningdek, 1956 yilda Gonsales, Sedgman va Kramer ustidan Janubiy Amerika turnesida g'alaba qozondi, Gonsalesga qarshi oltita o'yinda g'alaba qozondi va o'sha turda Gonsales ustidan 6-3 hisobida mag'lub bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ned Cronin |date=July 30, 1956 |title=Cronin's corner |page=3 part II |work=The Los Angeles Times |url=https://www.newspapers.com/newspage/381164115 |url-access=limited |via=Newspapers.com}}</ref> Umuman olganda, 1956 yil davomida Trabert ochiq maydonda o'tkazilgan o'yinlarda Gonsalesdan 16-11 (o'tda 1-1, tsementda 4-5 va loyda 11-5) ustunlik qildi. 1958 yilgi pro-turda Trabert Segura 34-31ga qarshi shaxsiy seriyada g'alaba qozondi va u Kramer professionallari tomonidan kichik yopiq joylar va sport zallarida ishlatiladigan portativ tuval yuzasiga moslashganini ko'rsatdi. <ref>McCauley, p.208</ref> 1958 yilda Wembley Pro musobaqasida u yarim finalda Rouzuolni mag'lub etdi va Sedgmanga ikkinchi o'rinni egalladi. 1959 yilda Rolan Garrosdagi Fransiya Pro musobaqasida Trabert yarim finalda Rosewallni mag'lub etdi, so'ngra finalda Frank Sedgmanni mag'lub etib, qizil loydan yasalgan maydonda to'rtinchi unvonini qo'lga kiritdi. <ref name="atp_obit" /> 1960 yilgi US Pro -da (Klivlend World Pro nomi bilan atalgan) u Aleks Olmedoga ikkinchi o'rinni egallagan. 1961 yil noyabr oyida Trabert Qo'shma Shtatlar jamoasini Yoxannesburgdagi Ellis Parkda Kramer kubogi finaliga (Devis kubogining pro ekvivalenti) olib chiqdi. Trabert Rosewallni to'rt setda mag'lub etdi, ammo to'rt setda beshinchi va hal qiluvchi kauchukni Lyu Xoadga yutqazdi. <ref>McCauley, p115</ref> Keyingi haftada Trabert Keyptaunda bo'lib o'tgan Western Province Pro musobaqasida g'olib chiqdi va finalda Rosewallni mag'lub etdi. <ref>The History of Professional Tennis, Joe McCauley, 2003, p.223</ref> 1962 yil oktyabr oyida Trabert Yoxannesburgdagi Ellis Parkning tsement kortlarida bo'lib o'tgan Janubiy Afrika Pro chempionatida finalda Xoadni besh setda mag'lub etib, g'olib chiqdi. <ref>McCauley, p.120</ref> Trabert, shuningdek, 1957 va 1958 yillarda Forest Hills chempionlar turnirida Hoad ustidan g'alaba qozongan <ref>McCauley, pp. 206, 209</ref> O'zining 1979 yilgi avtobiografiyasida dunyoning 1-raqamli ''o'yinchisi'' bo'lgan Jek Kramer Trabertni barcha davrlarning eng zo'r 21 o'yinchisi {{Efn|Kramer considered the best player ever to have been either [[Don Budge]] (for consistent play) or [[Ellsworth Vines]] (at the height of his game). The next four best were, chronologically, [[Bill Tilden]], [[Fred Perry]], [[Bobby Riggs]], and [[Pancho Gonzales]]. After these six came the "second echelon" of [[Rod Laver]], [[Lew Hoad]], [[Ken Rosewall]], [[Gottfried von Cramm]], [[Ted Schroeder]], [[Jack Crawford (tennis player)|Jack Crawford]], [[Pancho Segura]], [[Frank Sedgman]], Tony Trabert, [[John Newcombe]], [[Arthur Ashe]], [[Stan Smith]], [[Björn Borg]], and [[Jimmy Connors]]..<ref name="kramer">{{cite book |last1=Kramer |first1=Jack |title=The Game : My 40 Years in Tennis |date=1981 |publisher=Deutsch |location=London |isbn=978-0233973074 |pages=43-45}}</ref>|name=kramer}} ro'yxatiga kiritgan. == O'yindan keyingi karyerasi == [[Fayl:Tony_Trabert_with_wife_1953.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Tony_Trabert_with_wife_1953.jpg/220px-Tony_Trabert_with_wife_1953.jpg|left|thumb| Trabert rafiqasi Shauna bilan 1953 yilda]] O'yindan chiqqanidan so'ng, Trabert 33 yillik (1971–2004) CBS telekanalida tennis va golf bo'yicha tahlilchi bo'lib, [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] kabi tadbirlarni yoritgan. O'sha yillar davomida u Pat Summerall bilan hamkorlik qildi va US Openda bosh sharhlovchi bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Mark Schmetzer|sarlavha=Tennis legend Tony Trabert enjoying retirement|url=https://eu.cincinnati.com/story/sports/2016/01/15/tennis-legend-tony-trabert-enjoying-retirement/78864774/|ish=Cincinnati.com|sana=January 15, 2016}}</ref> Ularning eshittirishlarining mashhurligi US Open turnirini CBS va Amerika Qo'shma Shtatlari Tennis Assotsiatsiyasining yillik moliyaviy muvaffaqiyatiga olib keldi. U, shuningdek, 1976 yildan 1980 yilgacha AQSh Devis Kubogi jamoasi sardori bo'lgan. <ref name="WLM Tennis">{{Veb manbasi|url=https://wlmtennis.com/memories-of-my-friend-tony-trabert/|sarlavha=Memories Of My Friend – Tony Trabert|sana=28 December 2021|ish=WLM Tennis|kirish sanasi=28 December 2021}}</ref> Trabertning sardorligi [[John Patrick McEnroe|Jon Makenro]] kabi yosh tennischilarning egoizmi bilan shug'ullanishdagi umidsizlik va aparteidga qarshi namoyishchilarni raketa bilan haydab chiqarishi bilan esda qoladi. 1977 yil aprel oyida Kaliforniyadagi Newport Beach tennis klubida Janubiy Afrikaga qarshi Devis kubogi o'yinida kort. <ref name="WLM Tennis">{{cite web|url= https://wlmtennis.com/memories-of-my-friend-tony-trabert/|title= Memories Of My Friend – Tony Trabert|date=28 December 2021|work=WLM Tennis|access-date=28 December 2021}}</ref> <ref name="washpostustanochoiceondavis">{{Yangiliklar manbasi |last=Lorge |first=Barry |date=February 1, 1978 |title=USTA: No Choice On Davis Clash With S.Africa |work=The Washington Post |url=https://www.washingtonpost.com/archive/sports/1978/02/01/usta-no-choice-on-davis-clash-with-s-africa/290ff3e4-d0f7-414b-82d7-65f9b201a735/ |access-date=July 10, 2017}}</ref> 1980 yilda u "Hart to Hart" teleko'rsatuvida, 1-fasl, 24-qismda kichik kamo rolini o'ynadi. U tennis klubida professional tennis o'ynagan. U, shuningdek, tennis muallifi va motivatsion ma'ruzachi edi. 1988 yilda u o'yin haqida o'yinchi, murabbiy va sharhlovchi nuqtai nazaridan o'z fikrlarini o'rtoqlashtirib, ''"Tennisdagi Trabert'' " kitobini nashr etdi. <ref name="atp_obit" /> 1970 yilda doktor Tobi Fridmanning rag'batlantirishi bilan Trabert Kaliforniyaning Ojay shahrida Thacher maktabida Trabert tennis lagerini, so'ngra Kaliforniyaning Pebbl-Bich shahrida 8-18 yoshdagilar uchun ochdi. <ref name="usta_obit" /> Trabert 2001 yildan 2011 yilgacha Rod-Aylendning Nyuport shahridagi Xalqaro tennis shon-shuhrat zali prezidenti lavozimida ishlagan <ref name="usta_obit" /> 2004-yilda u Uimbldon chempionatida sharhlash chog‘ida radioeshittirishdan ketganini e’lon qildi. <ref name="atp_obit">{{Veb manbasi|muallif=James Buddell|sarlavha=Tony Trabert, Major champion & tennis icon, dies aged 90|url=https://www.atptour.com/en/news/tony-trabert-obituary-2021|ish=ATP Tour|nashriyot=Association of Tennis Professionals (ATP)|sana=February 4, 2021}}</ref> Trabert Florida shtatining Ponte Vedra Beach shahrida 30 yillik rafiqasi Viki Trabert va ularning nabiralari bilan yashagan. <ref name="nytimes_obit">{{Veb manbasi|muallif=Richard Goldstein|sarlavha=Tony Trabert, a Two-Time No. 1 in Men’s Tennis, Dies at 90|url=https://www.nytimes.com/2021/02/04/sports/tennis/Tony-Trabert-dead.html|ish=The New York Times|sana=February 4, 2021}}</ref> Ularning besh farzandi (ikkitasi va uchtasi) va 14 nevarasi bor edi. <ref name="nytimes_obit" /> Trabert 2021-yil 3-fevralda Florida shtatidagi Ponte Vedra-Bichdagi uyida 90 yoshida vafot etdi <ref name="nytimes_obit">{{Veb manbasi|muallif=Richard Goldstein|sarlavha=Tony Trabert, a Two-Time No. 1 in Men’s Tennis, Dies at 90|url=https://www.nytimes.com/2021/02/04/sports/tennis/Tony-Trabert-dead.html|ish=The New York Times|sana=February 4, 2021}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/tony-trabert-obituary-2021|sarlavha=Tony Trabert, Major Champion & Tennis Icon, Dies Aged 90|ism=James|muallif=Buddell|nashriyot=[[ATP Tour]]|sana=February 4, 2021|kirish sanasi=February 4, 2021}}</ref> == Mukofot va unvonlar == 1970 yilda Trabert Rod-Aylend shtatining Nyuport shahridagi Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga kiritildi . <ref name="atp_obit">{{Veb manbasi|muallif=James Buddell|sarlavha=Tony Trabert, Major champion & tennis icon, dies aged 90|url=https://www.atptour.com/en/news/tony-trabert-obituary-2021|ish=ATP Tour|nashriyot=Association of Tennis Professionals (ATP)|sana=February 4, 2021}}</ref> U 2002 yilda Billi Talbert bilan birga Cincinnati tennis shon-sharaf zaliga kiritilgan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Cincinnati Tennis GCTA Hall of Fame|url=https://268c67d9-cd80-45a3-b643-8959463abce0.filesusr.com/ugd/a77af6_39919825aad7491a88c5e05860a00d5f.pdf|ish=Greater Cincinnati Tennis Association|format=PDF}}</ref> 2014-yil 8-sentabrda Trabert AQSh ochiq chempionatining erkaklar o‘rtasidagi yakkalik bahslari finali oldidan Amerika Qo‘shma Shtatlari Tennis Assotsiatsiyasining Chempionlar sudiga kiritildi. <ref name="usta_obit">{{Veb manbasi|muallif=Mark Preston|sarlavha=Remembering Tony Trabert|url=https://www.usta.com/en/home/stay-current/national/remembering-tony-trabert--a-champion-with-unparalleled-impact.html|ish=USTA|sana=February 4, 2021}}</ref> == Asosiy finallar == <small>'''Manba:''' <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/tony-trabert|sarlavha=Tony Trabert|nashriyot=International Tennis Hall of Fame|kirish sanasi=February 5, 2021}}</ref></small> === Grand Slam turnirlari === ==== Yakkalik: 5 (5 ta nom) ==== {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:170px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:140px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1953 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Vic_Seixas|Victor Seixas]] | 6–3, 6–2, 6–3 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1954 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Larsen|Arthur Larsen]] | 6–4, 7–5, 6–1 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1955 yil | Fransiya chempionati <small>(2)</small> | Loy |{{flagicon|SWE}} [[:en:Sven_Davidson|Sven Davidson]] | 2–6, 6–1, 6–4, 6–2 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1955 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{flagicon|DEN}} [[:en:Kurt_Nielsen|Kurt Nielsen]] | 6–3, 7–5, 6–1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1955 yil | AQSh chempionati <small>(2)</small> | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_Rosewall|Ken Rosewall]] | 9–7, 6–3, 6–3 |} ==== Juftliklar: 6 (5 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:170px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:140px" | Hamkor ! style="width:140px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1950 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Talbert|Bill Talbert]] |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Eric_Sturgess|Eric Sturgess]] | 6–2, 1–6, 10–8, 6–2 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1954 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Vic_Seixas|Vic Seixas]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Lew_Hoad|Lew Hoad]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_Rosewall|Ken Rosewall]] | 6–4, 6–2, 6–1 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1954 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{flagicon|USA}} Vic Seixas |{{flagicon|AUS}} [[:en:Rex_Hartwig|Rex Hartwig]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Mervyn_Rose|Mervyn Rose]] | 4–6, 4–6, 6–3, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1954 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} Vic Seixas |{{flagicon|AUS}} Lew Hoad {{flagicon|AUS}} Ken Rosewall | 3–6, 6–4, 8–6, 6–3 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1955 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya chempionati]] | O't |{{flagicon|USA}} Vic Seixas |{{flagicon|AUS}} Lew Hoad {{flagicon|AUS}} Ken Rosewall | 6–3, 6–2, 2–6, 3–6, 6–1 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1955 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|USA}} Vic Seixas |{{flagicon|ITA}} [[:en:Nicola_Pietrangeli|Nicola Pietrangeli]] {{flagicon|ITA}} [[:en:Orlando_Sirola|Orlando Sirola]] | 6–1, 4–6, 6–2, 6–4 |} === Pro Slam turnirlari === <small>'''Manba:''' <ref>McCauley, Joe (2000) ''The History of Professional Tennis''. </ref></small> ==== Yakkalik: 4 (2 unvon, 2 ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:170px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:140px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1956 yil | Fransuz pro | Loy |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Pancho_Gonzales|Pancho Gonzales]] | 6–3, 4–6, 5–7, 8–6, 6–2 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1958 yil | Uembli Pro | Ichki |{{Flag icon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 4–6, 3–6, 4–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1959 yil | Fransuz pro | Loy |{{Flag icon|AUS}} Frank Sedgman | 6–4, 6–4, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1960 yil | US Pro | Ichki |{{Flag icon|PER}} [[:en:Alex_Olmedo|Alex Olmedo]] | 5–7, 4–6 |} == Yakkalik bahslar xronologiyasi == {| class="wikitable" style="font-size:95%;text-align:center" ! style="width:95px;" | !1948 !1949 !1950 !1951 !1952 !1953 !1954 !1955 !1956 !1957 !1958 !1959 !1960 !1961 !1962 !1963 ! style="width:45px;" |SR ! style="width:45px;" |{{Tooltip|W–L|Win–loss}} ! style="width:45px;" |Win % |- ! colspan="17" style="text-align:left;" |Grand Slam turnirlari !5 / 16 !58–11 !84.1 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |{{Nobr|[[Australian Open]]}} |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | colspan="8" |not eligible | bgcolor="efefef" |0 / 2 | bgcolor="efefef" |4–2 | bgcolor="efefef" |66.7 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A | bgcolor="afeeee" |4R |A | bgcolor="afeeee" |4R |A | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | colspan="8" |not eligible | bgcolor="efefef" |2 / 4 | bgcolor="efefef" |18–2 | bgcolor="efefef" |90.0 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | colspan="8" |not eligible | bgcolor="efefef" |1 / 3 | bgcolor="efefef" |13–2 | bgcolor="efefef" |86.7 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF |A | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | colspan="8" |not eligible | bgcolor="efefef" |2 / 7 | bgcolor="efefef" |23–5 | bgcolor="efefef" |82.1 |- ! colspan="17" style="text-align:left;" |Pro Slam turnirlari !2 / 19 !27–17 !61.4 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |U.S. Pro |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF |A | bgcolor="thistle" |F |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="efefef" |0 / 5 | bgcolor="efefef" |5–5 | bgcolor="efefef" |50.0 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |French Pro | colspan="8" |o`tkazilmadi | bgcolor="lime" |'''W''' |NH | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="efefef" |2 / 7 | bgcolor="efefef" |11–5 | bgcolor="efefef" |68.8 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |Wembley Pro |NH |A |A |A |A |A |NH |NH | bgcolor="yellow" |SF |A | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="efefef" |0 / 7 | bgcolor="efefef" |11–7 | bgcolor="efefef" |61.1 |- |- style="background:#efefef;" | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |Hisob |2–1 |1–1 |3–3 |4–1 |3–1 |6–0 |16–3 |23–1 |6–2 |1–1 |4–3 |6–1 |5–3 |3–2 |1–2 |1–3 | bgcolor="efefef" |{{Nobr|'''7 / 35'''}} | bgcolor="efefef" |{{Nobr|'''85–28'''}} | bgcolor="efefef" |{{Nobr|'''75.2'''}} |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Shuningdek qarang == * ''O'yin: Tennisdagi 40'' yilim (1979), Jek Kramer Frank Deford bilan ({{ISBN|0-399-12336-9}} ) * ''Kichkina Pancho'' (2009), Kerolin Seebom * ''Raketali odam: Pancho Gonsalesning avtobiografiyasi'' (1959), Say Raysga aytganidek * ''Trabert kubogi'' (2000), 40 va undan katta erkaklar o'rtasidagi xalqaro musobaqa * ''Cincinnati tennis shon-sharaf zali'' (2002) == Havolalar == * Tony Trabert at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Tony Trabert at the Davis Cup * Tony Trabert at the International Tennis Hall of Fame * [http://digital2.library.ucla.edu/viewItem.do?ark=21198/zz0002t8fh Image of tennis players Tony Trabert and Pancho Gonzales with Beans Reardon at Bond Club luncheon in Los Angeles, California, 1955]. Los Angeles Times Photographic Archive (Collection 1429). UCLA Library Special Collections, Charles E. Young Research Library, University of California, Los Angeles. [[Turkum:2021-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1930-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] qbzs4yf8blo8puaqnwgaum0dxpec3x1 2725881 2725880 2022-07-30T17:15:49Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Tony Trabert|fullname=Marion Anthony Trabert|image=Tony Trabert 1960.jpg|caption=Trabert in 1960|country={{U.S.}}|residence=|birth_date={{birth date|1930|8|16|mf=y}}|birth_place=[[Cincinnati, Ohio]], United States|death_date={{death date and age|2021|02|03|1930|08|16}}|death_place=[[Ponte Vedra Beach, Florida]], United States|height={{height|ft=6|in=1}}|turnedpro=1955 (amateur from 1945)|retired=1963|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|tennishofyear=1970|tennishofid=tony-trabert|singlesrecord=766-456 (62.6 %)<ref name=r1>{{cite web|title=Tony Trabert: Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=TRABERT%2C+TONY&player_input=TRABERT%2C+TONY&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennismem SL|access-date=September 22, 2021}}</ref>|singlestitles=56<ref name=r1/>|highestsinglesranking=[[World number 1 ranked male tennis players|No. '''1''']] (1953<small>, [[Lance Tingay]]</small>)<ref name="Tingay1953">{{cite news|date=15 September 1953|title=WRITER RANKS ROSEWALL SECOND TO TRABERT|volume=61|page=1|newspaper=[[The News (Adelaide)]]|issue=9,391|location=South Australia|url=http://nla.gov.au/nla.news-article130779484|via=National Library of Australia|accessdate=22 November 2021}}</ref>|AustralianOpenresult=SF ([[1955 Australian Championships – Men's singles|1955]])|FrenchOpenresult='''W''' ([[1954 French Championships – Men's singles|1954]], [[1955 French Championships – Men's singles|1955]])|Wimbledonresult='''W''' ([[1955 Wimbledon Championships – Men's singles|1955]])|USOpenresult='''W''' ([[1953 U.S. National Championships – Men's singles|1953]], [[1955 U.S. National Championships – Men's singles|1955]])|Promajors=yes|USProresult=F ([[U.S. Pro Tennis Championships#1960|1960]])|WembleyProresult=F ([[Wembley Championship#1958|1958]])|FrenchProresult='''W''' ([[French Pro Championship#1956|1956]], [[French Pro Championship#1959|1959]])|Othertournaments=yes|Proother=yes|TOCresult=SF ([[Tournament of Champions (tennis)#Forest Hills 1959|1959]]<sup>FH</sup>)|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=No. '''1''' (1955)|AustralianOpenDoublesresult='''W''' (1955)|FrenchOpenDoublesresult='''W''' (1950, 1954, 1955)|WimbledonDoublesresult=F ([[1954 Wimbledon Championships – Men's doubles|1954]])|USOpenDoublesresult='''W''' (1954)|OthertournamentsDoubles=|MastersCupDoublesresult=|WTAChampionshipsDoublesresult=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult=|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult=|Team=yes|DavisCupresult='''W''' ([[1954 Davis Cup|1954]])}}'''Marion Anthony Trabert''' (1930-yil 16-avgust — 2021-yil 3-fevral) — amerikalik havaskorlar boʻyicha jahonning 1-raqamli [[tennis]] chempioni va koʻp yillik tennis muallifi, telesharhlovchi, oʻqituvchi va motivatsion maʼruzachi. <ref name="WLM Tennis">{{Veb manbasi|url=https://wlmtennis.com/memories-of-my-friend-tony-trabert/|sarlavha=Memories Of My Friend – Tony Trabert|sana=28 December 2021|ish=WLM Tennis|kirish sanasi=28 December 2021}}</ref> Trabert 1953-yilda koʻplab manbalar boʻyicha, 1954-yilda Ned Potter va ''The New York Times'' va 1955-yilda Lance Tingay va Ned Potter tomonidan dunyoning 1-raqamli havaskorlari qatoriga kiritilgan. U oʻnta „Katta dubulgʻa“ gʻolibi boʻlgan — beshta yakkalik va beshta juftlik. U ikkita fransuz chempionligini, ikki marta yakkalik oʻrtasidagi AQSh milliy chempionatini va bitta Uimbldon janoblari oʻrtasidagi yakkalik chempionligini qoʻlga kiritdi. <ref name="WLM Tennis" /> Maykl Chang 1989 yilda Fransiya Ochiq chempionatida gʻalaba qozongunga qadar Trabert chempionlik kubogini koʻtargan oxirgi amerikalik edi. 1955 yilning kuzida u professional kasbga aylandi. U 1956 va 1959 yillarda Rolan Garrosda Fransiya professional chempionligini qoʻlga kiritdi. == Tennis karyerasi == === Havaskor === [[Fayl:Tony_Trabert_and_Jack_Kramer_1955-10-19.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Tony_Trabert_and_Jack_Kramer_1955-10-19.jpg/220px-Tony_Trabert_and_Jack_Kramer_1955-10-19.jpg|left|thumb| Trabert (chapda) Jek Kramer bilan 1955 yilda]] Trabert Cincinnati universitetida tennis va basketbol boʻyicha taniqli sportchi boʻlgan va Sigma Chi Fraternity aʼzosi edi. <ref name="collins2016">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2016|publisher=New Chapter Press|location=New York|isbn=978-1-937559-38-0|page=694|edition=3rd}}</ref> 1951 yilda u NCAA chempionatining yakkalik chempionligini qoʻlga kiritdi. <ref name="cincinnati_obit">{{Veb manbasi|muallif=Keith Jenkins|sarlavha=Tennis Hall of Famer, former Cincinnati Bearcats standout Tony Trabert dies at 90|url=https://eu.cincinnati.com/story/sports/college/university-of-cincinnati/2021/02/04/tony-trabert-tennis-hall-famer-uc-bearcat-standout-dies-90/4390978001/|ish=Cincinnati.com|sana=February 4, 2021}}</ref> U Bob Mault bilan dubl oʻynadi va keyinchalik Los-Anjeles Rams uchun bosh murabbiy boʻlgan Jorj Menefee tomonidan murabbiylik qildi. Trabert, shuningdek, Cincinnati universitetining Cincinnati Bearcats basketbol jamoasida boshlovchi edi. <ref name="nytimes_obit">{{Veb manbasi|muallif=Richard Goldstein|sarlavha=Tony Trabert, a Two-Time No. 1 in Men’s Tennis, Dies at 90|url=https://www.nytimes.com/2021/02/04/sports/tennis/Tony-Trabert-dead.html|ish=The New York Times|sana=February 4, 2021}}</ref> Ilgari, Cincinnati shtatidagi Walnut Hills oʻrta maktabida u uch marta Ogayo shtat chempioni boʻlgan va 1948 yilda tuman chempionatida gʻolib chiqqan basketbol jamoasida qoʻriqchi oʻynagan. <ref name="nytimes_obit" /> Cincinnati shahrida tugʻilgan Trabert jamoat bogʻidan ikki uy narida oʻsgan. Unda loydan yasalgan kortlari bor edi, bu esa uning harakatlarini aniqlab olishga yordam berdi. <ref name="atp_obit">{{Veb manbasi|muallif=James Buddell|sarlavha=Tony Trabert, Major champion & tennis icon, dies aged 90|url=https://www.atptour.com/en/news/tony-trabert-obituary-2021|ish=ATP Tour|nashriyot=Association of Tennis Professionals (ATP)|sana=February 4, 2021}}</ref> 11 yoshida Trabert oʻsmirlar oʻrtasidagi turnirlarda gʻolib chiqdi. Trabert oʻzining tennis mahoratini Cincinnati Tennis Club kortlarida ushbu klubning boshqa aʼzosi, Xalqaro tennis shon-shuhrat zali hamkasbi Billi Talbert yordamida oshirdi. Talbert Trabertning ustoziga aylandi. 1951 yilda Trabert Cincinnati xalqaro tennis turnirining finalida Talbert ustidan birinchi gʻalabasini eʼlon qildi (hozirda Cincinnati Masters deb nomlanadi). Oʻzining havaskorlik faoliyati davomida Trabertning oʻyini [[Koreys urushi|Koreya urushi]] paytida USS Coral Sea samolyot tashuvchisida xizmat qilgan dengiz flotidagi ikki yillik faoliyati bilan toʻxtatildi, ammo bu uni toʻxtata olmadi. <ref name="usta_obit">{{Veb manbasi|muallif=Mark Preston|sarlavha=Remembering Tony Trabert|url=https://www.usta.com/en/home/stay-current/national/remembering-tony-trabert--a-champion-with-unparalleled-impact.html|ish=USTA|sana=February 4, 2021}}</ref> <ref name="nytimes_obit" /> 1953 yilda Trabert Ojai tennis turnirida erkaklar oʻrtasidagi yakkalik bahslarida gʻolib chiqdi. <ref>{{Kitob manbasi|title=Images of America – Ojai|date=2007|publisher=Arcadia Publishing|location=Charleston, SC|isbn=9780738555775|page=112|url=https://www.google.com/books/edition/Ojai/JmcXafmtgPsC?hl=en&gbpv=1&dq=ojai+tennis+tournament+jack+kramer&pg=PA112&printsec=frontcover}}</ref> 1953 yilda AQSh chempionatida oʻzining birinchi „Katta dubulgʻa“ chempionligini qoʻlga kiritganidan soʻng (finalda Vik Seyxas ustidan gʻalaba qozondi), Trabert ''The Daily Telegraph'' nashrida Lens Tingay tomonidan 1953 yilda dunyoning birinchi havaskori, ''Jahon tennisi boʻyicha'' Ned Potter deb topildi., Gardnar Mulloy, <ref name=":15" /> Bill Talbert, <ref name=":15" /> Xem Richardson, <ref name=":15" /> Xel Burrows va Grant Golden . <ref name=":15" /> 1954 yilda Trabert Fransiya chempionatida gʻolib chiqdi (Mervin Rouz, yarim finalda Budj Patti va finalda Artur Larsen ustidan) va Ned Potter ''jahon tennisida'' va ''Nyu-Yorkdagi'' 8 nafar ekspertlar guruhi tomonidan dunyoning birinchi raqamli havaskori deb topildi. ''Vaqtlar.'' <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1954-11-29 |title=Trabert and Miss Connolly Head Writers' World Tennis Ratings; Five Men and Seven Women From America Are Among Leaders Chosen Under New International Consensus |page=29 |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1954/11/29/archives/trabert-and-miss-connolly-head-writers-world-tennis-ratings-five.html}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=30 November 1954 |title=Trabert, Connolly Ranked No. 1 |volume=CLXXVI |page=27 |work=[[The Mercury (Hobart)]] |issue=26,187 |location=Tasmania, Australia |url=http://nla.gov.au/nla.news-article27245947 |access-date=22 November 2021 |via=National Library of Australia}}</ref> {{Efn|[[Lance Tingay]], ''London Telegraph''; [[Jimmy Jones (tennis)|CM Jones]], ''British Lawn Tennis''; Réné Mathieu, ''Smash'' magazine; [[Philippe Chatrier]], ''Tennis de France''; Umberto Mezzanote, ''Tennis Italiano''; Arthur Goldman, ''Anson Press''; [[Allison Danzig]], ''New York Times''; Jack Russell, ''Tennis Australia''}} 1955 yilda Trabert ketma-ket uchta „Katta dubulgʻa“ chempionligini qoʻlga kiritdi: fransuz (yarim finalda Rouz va finalda Sven Devidson), Uimbldon (finalda Kurt Nilsenni magʻlub etdi) va AQSh chempionati (finalda Rosewall ustidan). U 1955 yilda Lance Tingay {{Sfnp|Collins|2016}} va Ned Potter tomonidan dunyoning birinchi raqamli havaskori deb topilgan. Trabertning 1955 yildagi rekordi amerikalik tennischining rekordlaridan biri edi. <ref name="collins2016" /> U havaskor tennis boʻyicha uchta eng nufuzli turnirda — [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya]], [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] va [[Amerika ochiq chempionati|Amerika]] chempionatlarida gʻolib chiqdi. <ref name="atp90">{{Veb manbasi|sarlavha=Happy 90th birthday, Tony Trabert|url=https://www.atptour.com/en/news/atp-heritage-trabert-90th-birthday|ish=ATP Tour|nashriyot=Association of Tennis Professionals (ATP)|sana=August 20, 2020}}</ref> U 1955 yilda Uimbldonda bir setni yoʻqotmasdan gʻalaba qozondi (Don Budj, Chak MakKinli, Byorn Borg va [[Roger Federer|Rojer Federer]] bilan boʻlgan rekord). <ref name="atp_obit" /> <ref name="usta_obit" /> U bir yil ichida uchta „Katta dubulgʻa“ning yakkalik bahslarida gʻolib chiqqan oʻn nafar erkak tennischidan biridir. <ref>Crawford, Perry, Budge, Trabert, Hoad, Laver, Wilander, Federer, Nadal, Djokovic</ref> <ref name="atp_obit" /> Trabertning „Katta dubulgʻa“dagi oʻz imkoniyati [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya chempionatining]] yarim finalida Ken Rouzollga magʻlub boʻlishi bilan toʻxtatildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=January 31, 1955 |title=Trabert hopes crash over Rosewall |page=23 |work=[[The Argus (Melbourne)]] |url=http://nla.gov.au/nla.news-article71692564 |via=National Library of Australia}}</ref> Trabert 1955 yilda 18 ta turnirda gʻolib chiqdi, oʻyin rekordini 106 gʻalabadan 7 ta magʻlubiyatga, 38 ta gʻalabali seriyani oʻz ichiga olgan. <ref name="cincinnati_obit" /> Trabert, Vik Seixas bilan birga, 1950-yillarning boshlarida Amerika Devis Kubogi jamoasining asosiy tayanchi boʻlgan, shu vaqt ichida amerikaliklar besh marta finalga chiqishgan va 1954 yilda kubokni qoʻlga kiritishgan. Bu oʻn yil davomida ustunlik qilgan Avstraliya jamoalari ustidan qozonilgan ikkita gʻalabadan biri edi (ikkinchisi 1958 yilda). U 1954 yilgi Devis kubogini „tennis faoliyatimdagi eng katta hayajon“ deb atagan. <ref name="usta_obit" /> Trabert 55 yilgi AQSh chempionatida gʻalaba qozonganidan keyin professionalga aylandi, chunki uning xotini va ikki farzandi bor edi. === Professional tennis faoliyati === 1955 yilda eng yuqori havaskorlar reytingiga erishgan Trabert oʻsha yilning kuzida professionalga aylandi. Trabert shunday tushuntirdi: „Men havaskor sifatida Uimbldonni yutganimda, Londondagi Lilly Whiteʼs Sporting mollari do‘konida sotib olinadigan 27 dollarlik 10 funtlik sertifikat oldim. Jek Kramer menga gastrol safarida oʻynashim uchun darvozaning bir foiziga 75 000 dollar kafolat taklif qildi.“ Qoʻllab-quvvatlash uchun xotini va ikki farzandi bilan qaror aniq edi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tony Trabert|url=https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/tony-trabert|ish=International Tennis Hall of Fame}}</ref> 1956 yilda u professional tennisning hukmron qiroli [[Pancho Gonzales|Pancho Gonsales]] tomonidan 74-27 yoshda, asosan yopiq gugurtlardan iborat boʻlgan koʻchma boʻshashgan tuval yuzasida boshdan-oyoq jahon pro-turida kaltaklangan. <ref name="collins2016">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|authorlink=Bud Collins|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2016|publisher=New Chapter Press|location=New York|isbn=978-1-937559-38-0|page=694|edition=3rd}}</ref> Gonsales bilan oʻtkazgan oʻyinlaridan 40 yil oʻtib, Trabert intervyu beruvchi Jo Makkoliga „Gonsalesning xizmati ularning turlarida muhim omil boʻlganini aytdi — bu shunchalik yaxshi ediki, bu unga koʻplab arzon ochkolarni olib keldi. Trabertning fikricha, u yerdagi zarbalari yaxshiroq boʻlsa-da, u Panchoning katta va ravon xizmatiga tenglasha olmaydi.“ <ref>McCauley, Joe (2000). </ref> Biroq, u 1956 yilgi Fransiya Pro chempionligi finalida Rolan Garrosda Gonsalesni besh setda magʻlub etdi. <ref name="atp_obit">{{Veb manbasi|muallif=James Buddell|sarlavha=Tony Trabert, Major champion & tennis icon, dies aged 90|url=https://www.atptour.com/en/news/tony-trabert-obituary-2021|ish=ATP Tour|nashriyot=Association of Tennis Professionals (ATP)|sana=February 4, 2021}}</ref> Trabert, shuningdek, 1956 yilda Gonsales, Sedgman va Kramer ustidan Janubiy Amerika turnesida gʻalaba qozondi, Gonsalesga qarshi oltita oʻyinda gʻalaba qozondi va oʻsha turda Gonsales ustidan 6-3 hisobida magʻlub boʻldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ned Cronin |date=July 30, 1956 |title=Cronin's corner |page=3 part II |work=The Los Angeles Times |url=https://www.newspapers.com/newspage/381164115 |url-access=limited |via=Newspapers.com}}</ref> Umuman olganda, 1956 yil davomida Trabert ochiq maydonda oʻtkazilgan oʻyinlarda Gonsalesdan 16-11 (oʻtda 1-1, tsementda 4-5 va loyda 11-5) ustunlik qildi. 1958 yilgi pro-turda Trabert Segura 34-31ga qarshi shaxsiy seriyada gʻalaba qozondi va u Kramer professionallari tomonidan kichik yopiq joylar va sport zallarida ishlatiladigan portativ tuval yuzasiga moslashganini koʻrsatdi. <ref>McCauley, p.208</ref> 1958 yilda Wembley Pro musobaqasida u yarim finalda Rouzuolni magʻlub etdi va Sedgmanga ikkinchi oʻrinni egalladi. 1959 yilda Rolan Garrosdagi Fransiya Pro musobaqasida Trabert yarim finalda Rosewallni magʻlub etdi, soʻngra finalda Frank Sedgmanni magʻlub etib, qizil loydan yasalgan maydonda toʻrtinchi unvonini qoʻlga kiritdi. <ref name="atp_obit" /> 1960 yilgi US Pro -da (Klivlend World Pro nomi bilan atalgan) u Aleks Olmedoga ikkinchi oʻrinni egallagan. 1961 yil noyabr oyida Trabert Qoʻshma Shtatlar jamoasini Yoxannesburgdagi Ellis Parkda Kramer kubogi finaliga (Devis kubogining pro ekvivalenti) olib chiqdi. Trabert Rosewallni toʻrt setda magʻlub etdi, ammo toʻrt setda beshinchi va hal qiluvchi kauchukni Lyu Xoadga yutqazdi. <ref>McCauley, p115</ref> Keyingi haftada Trabert Keyptaunda boʻlib oʻtgan Western Province Pro musobaqasida gʻolib chiqdi va finalda Rosewallni magʻlub etdi. <ref>The History of Professional Tennis, Joe McCauley, 2003, p.223</ref> 1962 yil oktyabr oyida Trabert Yoxannesburgdagi Ellis Parkning tsement kortlarida boʻlib oʻtgan Janubiy Afrika Pro chempionatida finalda Xoadni besh setda magʻlub etib, gʻolib chiqdi. <ref>McCauley, p.120</ref> Trabert, shuningdek, 1957 va 1958 yillarda Forest Hills chempionlar turnirida Hoad ustidan gʻalaba qozongan <ref>McCauley, pp. 206, 209</ref> Oʻzining 1979 yilgi avtobiografiyasida dunyoning 1-raqamli ''oʻyinchisi'' boʻlgan Jek Kramer Trabertni barcha davrlarning eng zoʻr 21 oʻyinchisi {{Efn|Kramer considered the best player ever to have been either [[Don Budge]] (for consistent play) or [[Ellsworth Vines]] (at the height of his game). The next four best were, chronologically, [[Bill Tilden]], [[Fred Perry]], [[Bobby Riggs]], and [[Pancho Gonzales]]. After these six came the "second echelon" of [[Rod Laver]], [[Lew Hoad]], [[Ken Rosewall]], [[Gottfried von Cramm]], [[Ted Schroeder]], [[Jack Crawford (tennis player)|Jack Crawford]], [[Pancho Segura]], [[Frank Sedgman]], Tony Trabert, [[John Newcombe]], [[Arthur Ashe]], [[Stan Smith]], [[Björn Borg]], and [[Jimmy Connors]]..<ref name="kramer">{{cite book |last1=Kramer |first1=Jack |title=The Game : My 40 Years in Tennis |date=1981 |publisher=Deutsch |location=London |isbn=978-0233973074 |pages=43-45}}</ref>|name=kramer}} roʻyxatiga kiritgan. == Oʻyindan keyingi karyerasi == [[Fayl:Tony_Trabert_with_wife_1953.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Tony_Trabert_with_wife_1953.jpg/220px-Tony_Trabert_with_wife_1953.jpg|left|thumb| Trabert rafiqasi Shauna bilan 1953 yilda]] Oʻyindan chiqqanidan soʻng, Trabert 33 yillik (1971-2004) CBS telekanalida tennis va golf boʻyicha tahlilchi boʻlib, [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] kabi tadbirlarni yoritgan. Oʻsha yillar davomida u Pat Summerall bilan hamkorlik qildi va US Openda bosh sharhlovchi boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Mark Schmetzer|sarlavha=Tennis legend Tony Trabert enjoying retirement|url=https://eu.cincinnati.com/story/sports/2016/01/15/tennis-legend-tony-trabert-enjoying-retirement/78864774/|ish=Cincinnati.com|sana=January 15, 2016}}</ref> Ularning eshittirishlarining mashhurligi US Open turnirini CBS va Amerika Qoʻshma Shtatlari Tennis Assotsiatsiyasining yillik moliyaviy muvaffaqiyatiga olib keldi. U, shuningdek, 1976 yildan 1980 yilgacha AQSh Devis Kubogi jamoasi sardori boʻlgan. <ref name="WLM Tennis">{{Veb manbasi|url=https://wlmtennis.com/memories-of-my-friend-tony-trabert/|sarlavha=Memories Of My Friend – Tony Trabert|sana=28 December 2021|ish=WLM Tennis|kirish sanasi=28 December 2021}}</ref> Trabertning sardorligi [[John Patrick McEnroe|Jon Makenro]] kabi yosh tennischilarning egoizmi bilan shugʻullanishdagi umidsizlik va aparteidga qarshi namoyishchilarni raketa bilan haydab chiqarishi bilan esda qoladi. 1977 yil aprel oyida Kaliforniyadagi Newport Beach tennis klubida Janubiy Afrikaga qarshi Devis kubogi oʻyinida kort. <ref name="WLM Tennis">{{cite web|url= https://wlmtennis.com/memories-of-my-friend-tony-trabert/|title= Memories Of My Friend – Tony Trabert|date=28 December 2021|work=WLM Tennis|access-date=28 December 2021}}</ref> <ref name="washpostustanochoiceondavis">{{Yangiliklar manbasi |last=Lorge |first=Barry |date=February 1, 1978 |title=USTA: No Choice On Davis Clash With S.Africa |work=The Washington Post |url=https://www.washingtonpost.com/archive/sports/1978/02/01/usta-no-choice-on-davis-clash-with-s-africa/290ff3e4-d0f7-414b-82d7-65f9b201a735/ |access-date=July 10, 2017}}</ref> 1980 yilda u „Hart to Hart“ telekoʻrsatuvida, 1-fasl, 24-qismda kichik kamo rolini oʻynadi. U tennis klubida professional tennis oʻynagan. U, shuningdek, tennis muallifi va motivatsion maʼruzachi edi. 1988 yilda u oʻyin haqida oʻyinchi, murabbiy va sharhlovchi nuqtai nazaridan oʻz fikrlarini oʻrtoqlashtirib, ''"Tennisdagi Trabert'' " kitobini nashr etdi. <ref name="atp_obit" /> 1970 yilda doktor Tobi Fridmanning ragʻbatlantirishi bilan Trabert Kaliforniyaning Ojay shahrida Thacher maktabida Trabert tennis lagerini, soʻngra Kaliforniyaning Pebbl-Bich shahrida 8-18 yoshdagilar uchun ochdi. <ref name="usta_obit" /> Trabert 2001 yildan 2011 yilgacha Rod-Aylendning Nyuport shahridagi Xalqaro tennis shon-shuhrat zali prezidenti lavozimida ishlagan <ref name="usta_obit" /> 2004-yilda u Uimbldon chempionatida sharhlash chog‘ida radioeshittirishdan ketganini eʼlon qildi. <ref name="atp_obit">{{Veb manbasi|muallif=James Buddell|sarlavha=Tony Trabert, Major champion & tennis icon, dies aged 90|url=https://www.atptour.com/en/news/tony-trabert-obituary-2021|ish=ATP Tour|nashriyot=Association of Tennis Professionals (ATP)|sana=February 4, 2021}}</ref> Trabert Florida shtatining Ponte Vedra Beach shahrida 30 yillik rafiqasi Viki Trabert va ularning nabiralari bilan yashagan. <ref name="nytimes_obit">{{Veb manbasi|muallif=Richard Goldstein|sarlavha=Tony Trabert, a Two-Time No. 1 in Men’s Tennis, Dies at 90|url=https://www.nytimes.com/2021/02/04/sports/tennis/Tony-Trabert-dead.html|ish=The New York Times|sana=February 4, 2021}}</ref> Ularning besh farzandi (ikkitasi va uchtasi) va 14 nevarasi bor edi. <ref name="nytimes_obit" /> Trabert 2021-yil 3-fevralda Florida shtatidagi Ponte Vedra-Bichdagi uyida 90 yoshida vafot etdi <ref name="nytimes_obit">{{Veb manbasi|muallif=Richard Goldstein|sarlavha=Tony Trabert, a Two-Time No. 1 in Men’s Tennis, Dies at 90|url=https://www.nytimes.com/2021/02/04/sports/tennis/Tony-Trabert-dead.html|ish=The New York Times|sana=February 4, 2021}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/tony-trabert-obituary-2021|sarlavha=Tony Trabert, Major Champion & Tennis Icon, Dies Aged 90|ism=James|muallif=Buddell|nashriyot=[[ATP Tour]]|sana=February 4, 2021|kirish sanasi=February 4, 2021}}</ref> == Mukofot va unvonlar == 1970 yilda Trabert Rod-Aylend shtatining Nyuport shahridagi Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga kiritildi . <ref name="atp_obit">{{Veb manbasi|muallif=James Buddell|sarlavha=Tony Trabert, Major champion & tennis icon, dies aged 90|url=https://www.atptour.com/en/news/tony-trabert-obituary-2021|ish=ATP Tour|nashriyot=Association of Tennis Professionals (ATP)|sana=February 4, 2021}}</ref> U 2002 yilda Billi Talbert bilan birga Cincinnati tennis shon-sharaf zaliga kiritilgan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Cincinnati Tennis GCTA Hall of Fame|url=https://268c67d9-cd80-45a3-b643-8959463abce0.filesusr.com/ugd/a77af6_39919825aad7491a88c5e05860a00d5f.pdf|ish=Greater Cincinnati Tennis Association|format=PDF}}</ref> 2014-yil 8-sentabrda Trabert AQSh ochiq chempionatining erkaklar o‘rtasidagi yakkalik bahslari finali oldidan Amerika Qo‘shma Shtatlari Tennis Assotsiatsiyasining Chempionlar sudiga kiritildi. <ref name="usta_obit">{{Veb manbasi|muallif=Mark Preston|sarlavha=Remembering Tony Trabert|url=https://www.usta.com/en/home/stay-current/national/remembering-tony-trabert--a-champion-with-unparalleled-impact.html|ish=USTA|sana=February 4, 2021}}</ref> == Asosiy finallar == <small>'''Manba:''' <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennisfame.com/hall-of-famers/inductees/tony-trabert|sarlavha=Tony Trabert|nashriyot=International Tennis Hall of Fame|kirish sanasi=February 5, 2021}}</ref></small> === Grand Slam turnirlari === ==== Yakkalik: 5 (5 ta nom) ==== {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:170px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:140px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1953 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA}} [[:en:Vic_Seixas|Victor Seixas]] | 6-3, 6-2, 6-3 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1954 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Larsen|Arthur Larsen]] | 6-4, 7-5, 6-1 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1955 yil | Fransiya chempionati <small>(2)</small> | Loy |{{flagicon|SWE}} [[:en:Sven_Davidson|Sven Davidson]] | 2-6, 6-1, 6-4, 6-2 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1955 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | Oʻt |{{flagicon|DEN}} [[:en:Kurt_Nielsen|Kurt Nielsen]] | 6-3, 7-5, 6-1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1955 yil | AQSh chempionati <small>(2)</small> | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_Rosewall|Ken Rosewall]] | 9-7, 6-3, 6-3 |} ==== Juftliklar: 6 (5 ta unvon, 1 ikkinchi oʻrin) ==== {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:170px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:140px" | Hamkor ! style="width:140px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1950 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Talbert|Bill Talbert]] |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Eric_Sturgess|Eric Sturgess]] | 6-2, 1-6, 10-8, 6-2 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1954 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Vic_Seixas|Vic Seixas]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Lew_Hoad|Lew Hoad]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_Rosewall|Ken Rosewall]] | 6-4, 6-2, 6-1 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1954 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | Oʻt |{{flagicon|USA}} Vic Seixas |{{flagicon|AUS}} [[:en:Rex_Hartwig|Rex Hartwig]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Mervyn_Rose|Mervyn Rose]] | 4-6, 4-6, 6-3, 4-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1954 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA}} Vic Seixas |{{flagicon|AUS}} Lew Hoad {{flagicon|AUS}} Ken Rosewall | 3-6, 6-4, 8-6, 6-3 |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1955 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA}} Vic Seixas |{{flagicon|AUS}} Lew Hoad {{flagicon|AUS}} Ken Rosewall | 6-3, 6-2, 2-6, 3-6, 6-1 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1955 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|USA}} Vic Seixas |{{flagicon|ITA}} [[:en:Nicola_Pietrangeli|Nicola Pietrangeli]] {{flagicon|ITA}} [[:en:Orlando_Sirola|Orlando Sirola]] | 6-1, 4-6, 6-2, 6-4 |} === Pro Slam turnirlari === <small>'''Manba:''' <ref>McCauley, Joe (2000) ''The History of Professional Tennis''. </ref></small> ==== Yakkalik: 4 (2 unvon, 2 ikkinchi oʻrin) ==== {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:170px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:140px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1956 yil | Fransuz pro | Loy |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Pancho_Gonzales|Pancho Gonzales]] | 6-3, 4-6, 5-7, 8-6, 6-2 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1958 yil | Uembli Pro | Ichki |{{Flag icon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 4-6, 3-6, 4-6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1959 yil | Fransuz pro | Loy |{{Flag icon|AUS}} Frank Sedgman | 6-4, 6-4, 6-4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1960 yil | US Pro | Ichki |{{Flag icon|PER}} [[:en:Alex_Olmedo|Alex Olmedo]] | 5-7, 4-6 |} == Yakkalik bahslar xronologiyasi == {| class="wikitable" style="font-size:95%;text-align:center" ! style="width:95px;" | !1948 !1949 !1950 !1951 !1952 !1953 !1954 !1955 !1956 !1957 !1958 !1959 !1960 !1961 !1962 !1963 ! style="width:45px;" |SR ! style="width:45px;" |{{Tooltip|W–L|Win–loss}} ! style="width:45px;" |Win % |- ! colspan="17" style="text-align:left;" |Grand Slam turnirlari !5 / 16 !58-11 !84.1 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |{{Nobr|[[Australian Open]]}} |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="yellow" |SF | colspan="8" |not eligible | bgcolor="efefef" |0 / 2 | bgcolor="efefef" |4-2 | bgcolor="efefef" |66.7 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A | bgcolor="afeeee" |4R |A | bgcolor="afeeee" |4R |A | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="lime" |'''W''' | colspan="8" |not eligible | bgcolor="efefef" |2 / 4 | bgcolor="efefef" |18-2 | bgcolor="efefef" |90.0 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="lime" |'''W''' | colspan="8" |not eligible | bgcolor="efefef" |1 / 3 | bgcolor="efefef" |13-2 | bgcolor="efefef" |86.7 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="ffebcd" |QF |A | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | colspan="8" |not eligible | bgcolor="efefef" |2 / 7 | bgcolor="efefef" |23-5 | bgcolor="efefef" |82.1 |- ! colspan="17" style="text-align:left;" |Pro Slam turnirlari !2 / 19 !27-17 !61.4 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |U.S. Pro |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF |A | bgcolor="thistle" |F |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="efefef" |0 / 5 | bgcolor="efefef" |5-5 | bgcolor="efefef" |50.0 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |French Pro | colspan="8" |oʻtkazilmadi | bgcolor="lime" |'''W''' |NH | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="lime" |'''W''' | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="efefef" |2 / 7 | bgcolor="efefef" |11-5 | bgcolor="efefef" |68.8 |- | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |Wembley Pro |NH |A |A |A |A |A |NH |NH | bgcolor="yellow" |SF |A | bgcolor="thistle" |F | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="efefef" |0 / 7 | bgcolor="efefef" |11-7 | bgcolor="efefef" |61.1 |- |- style="background:#efefef;" | bgcolor="efefef" style="text-align:left;" |Hisob |2-1 |1-1 |3-3 |4-1 |3-1 |6-0 |16-3 |23-1 |6-2 |1-1 |4-3 |6-1 |5-3 |3-2 |1-2 |1-3 | bgcolor="efefef" |{{Nobr|'''7 / 35'''}} | bgcolor="efefef" |{{Nobr|'''85–28'''}} | bgcolor="efefef" |{{Nobr|'''75.2'''}} |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Shuningdek qarang == * ''Oʻyin: Tennisdagi 40'' yilim (1979), Jek Kramer Frank Deford bilan ({{ISBN|0-399-12336-9}}) * ''Kichkina Pancho'' (2009), Kerolin Seebom * ''Raketali odam: Pancho Gonsalesning avtobiografiyasi'' (1959), Say Raysga aytganidek * ''Trabert kubogi'' (2000), 40 va undan katta erkaklar oʻrtasidagi xalqaro musobaqa * ''Cincinnati tennis shon-sharaf zali'' (2002) == Havolalar == * Tony Trabert at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Tony Trabert at the Davis Cup * Tony Trabert at the International Tennis Hall of Fame * [http://digital2.library.ucla.edu/viewItem.do?ark=21198/zz0002t8fh Image of tennis players Tony Trabert and Pancho Gonzales with Beans Reardon at Bond Club luncheon in Los Angeles, California, 1955]. Los Angeles Times Photographic Archive (Collection 1429). UCLA Library Special Collections, Charles E. Young Research Library, University of California, Los Angeles. [[Turkum:2021-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1930-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] exmbh221mpszgz8s5b8idpae8ue9882 Munozara:Mango (kiyim) 1 758896 2725879 2022-07-30T17:15:09Z Akhrarova Ezoza 56652 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Qozogʻiston fuqarolik pasporti 0 758897 2725885 2022-07-30T17:18:36Z Azizxon Muzaffarov 61732 „[[:ru:Special:Redirect/revision/121013469|Паспорт гражданина Казахстана]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki [[Fayl:New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg/220px-New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg|thumb| Biometrik pasport ma'lumotlari sahifasi]] [[Fayl:Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png/220px-Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png|thumb|Viza rejimi:{{Legend|#ed1c24|[[Qozogʻiston]]|size=10}}{{Legend|#23B14D|viza talab etilmaydi|size=10}}{{Legend|#B5E41C|kelganda viza beriladi|size=10}}{{Legend|#61c09a|elektron avtorizatsiya yoki eVisa|size=10}}{{Legend|#79D343|guruhlar uchun viza talab qilinmaydi|size=10}}{{Legend|#A8ACAB|viza talab etiladi|size=10}}]] '''Qozog'iston Respublikasi fuqarosining pasporti''' rasmiy shaxsni tasdiqlovchi hujjatdir. [[Qozogʻiston|Qozog'iston]] fuqarolariga, ularning iltimosiga binoan, yoshidan qat'iy nazar beriladi. 2008-yil 24-dekabrda Qozog'iston Respublikasi Hukumatining 1235-son qarori bilan kiritilgan. Biometrik ma'lumotlarga ega pasport mamlakatning barcha fuqarolariga, shu jumladan voyaga etmagan bolalarga ham beriladi. Uning amal qilish muddati — o'n yil<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.zakon.kz/4498674-kak-pravilno-oformit-zagranpasport.html|sarlavha=Как правильно оформить загранпаспорт}}</ref>. == Tavsif == Pasport ko'k rangda, qozoq va ingliz tillaridagi ({{Lang-kk|Қазақстан Республикасы}}) "Republic of Kazakhstan" va ({{Lang-kk|Паспорт}}) "Passport" yozuvlari bilan. Markazda [[Qozogʻiston gerbi]] zarhal naqshinkor qilib tushirilgan. Pasport qozoq va ingliz tillarida beriladi. Egasining fotosurati pasportga yopishtiriladi va quyidagi yozuvlar va belgilar qo'yiladi: # xorijiy davlat vizasi; # chegarani kesib o'tish to'g'risidagi chegara nazorat punktining belgisi; # pasportning amal qilish muddatini uzaytirish to'g'risidagi belgi. Qozog'iston Respublikasining davlat organlari tomonidan qo'yilgan pasportdagi belgilar shakli vakolatli organlar, shuningdek Qozog'iston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi va Milliy xavfsizlik organlari tomonidan belgilanadigan shtamplar bilan chiqariladi. Pasportlarda boshqa belgilar qo'yish taqiqlanadi. Qozog'iston Respublikasi fuqarosining pasporti Qozog'iston Respublikasidan chiqib ketish va undan tashqarida egasining shaxsini tasdiqlovchi hujjatdir. Qozog'iston Respublikasi fuqarosining pasporti o'n yil davomida amal qiladi. Fuqaroning iltimosiga binoan pasportning amal qilish muddati vakolatli organ tomonidan yana bir yilga uzaytirilishi mumkin. Qozog‘istonning yangi pasportida otasining ismi yo‘q. Faqat "Millati" nomli ustun rus tilida yozilgan. === Pasport yozuvlari === [[Fayl:KAZ_passport_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/KAZ_passport_2.jpg/220px-KAZ_passport_2.jpg|thumb| Hukumatdan eslatma (eski biometrik bo'lmagan pasport)]] Pasportda pasportni bergan hukumatning boshqa davlatlar hukumatlariga yo‘llangan eslatmasi mavjud bo‘lib, u pasport egasining o‘sha davlat fuqarosi ekanligini ko‘rsatib, uni qabul qilish va xalqaro standartlarga muvofiq munosabatda bo'lishlarini so‘raydi. Qozog‘iston pasportidagi yozuvda shunday deyilgan: [[Qozoq tili|Qozoq tilida]]: :: ''Паспорт Қазақстан Республикасының меншігі болып табылады, ал оның иесі Қазақстан Республикасының қорғауында болады.'' [[Rus tili|Rus tilida]]: :: ''Паспорт является собственностью Республики Казахстан, а его владелец находится под защитой Республики Казахстан.'' [[Ingliz tili|Ingliz tilida]]: :: ''This passport is the property of the Republic of Kazakstan and its owner is under protection of the Republic of Kazakstan.'' === Pasport berish narxi === Pasport tayyorlash uchun davlat [[Davlat boji|boji]] 8 OHI (oylik hisob-kitob indeksi) (2021 yilda - 23 336 [[Qozogʻiston tengesi|tenge]], ya'ni taxminan 56 [[AQSh dollari]]) ni tashkil qiladi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Государственные услуги и информация онлайн|sarlavha=Что необходимо знать при оформлении удостоверения личности и паспорта|url=http://egov.kz/cms/ru/articles/faqs_passport_id|kirish sanasi=2018-06-19|til=ru|arxivsana=2018-06-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180619140228/http://egov.kz/cms/ru/articles/faqs_passport_id}}</ref> == Manbalar == [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 0t02zrnwse67ya2v6qvtf7risk5dppo 2725886 2725885 2022-07-30T17:18:56Z Azizxon Muzaffarov 61732 /* Manbalar */ wikitext text/x-wiki [[Fayl:New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg/220px-New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg|thumb| Biometrik pasport ma'lumotlari sahifasi]] [[Fayl:Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png/220px-Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png|thumb|Viza rejimi:{{Legend|#ed1c24|[[Qozogʻiston]]|size=10}}{{Legend|#23B14D|viza talab etilmaydi|size=10}}{{Legend|#B5E41C|kelganda viza beriladi|size=10}}{{Legend|#61c09a|elektron avtorizatsiya yoki eVisa|size=10}}{{Legend|#79D343|guruhlar uchun viza talab qilinmaydi|size=10}}{{Legend|#A8ACAB|viza talab etiladi|size=10}}]] '''Qozog'iston Respublikasi fuqarosining pasporti''' rasmiy shaxsni tasdiqlovchi hujjatdir. [[Qozogʻiston|Qozog'iston]] fuqarolariga, ularning iltimosiga binoan, yoshidan qat'iy nazar beriladi. 2008-yil 24-dekabrda Qozog'iston Respublikasi Hukumatining 1235-son qarori bilan kiritilgan. Biometrik ma'lumotlarga ega pasport mamlakatning barcha fuqarolariga, shu jumladan voyaga etmagan bolalarga ham beriladi. Uning amal qilish muddati — o'n yil<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.zakon.kz/4498674-kak-pravilno-oformit-zagranpasport.html|sarlavha=Как правильно оформить загранпаспорт}}</ref>. == Tavsif == Pasport ko'k rangda, qozoq va ingliz tillaridagi ({{Lang-kk|Қазақстан Республикасы}}) "Republic of Kazakhstan" va ({{Lang-kk|Паспорт}}) "Passport" yozuvlari bilan. Markazda [[Qozogʻiston gerbi]] zarhal naqshinkor qilib tushirilgan. Pasport qozoq va ingliz tillarida beriladi. Egasining fotosurati pasportga yopishtiriladi va quyidagi yozuvlar va belgilar qo'yiladi: # xorijiy davlat vizasi; # chegarani kesib o'tish to'g'risidagi chegara nazorat punktining belgisi; # pasportning amal qilish muddatini uzaytirish to'g'risidagi belgi. Qozog'iston Respublikasining davlat organlari tomonidan qo'yilgan pasportdagi belgilar shakli vakolatli organlar, shuningdek Qozog'iston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi va Milliy xavfsizlik organlari tomonidan belgilanadigan shtamplar bilan chiqariladi. Pasportlarda boshqa belgilar qo'yish taqiqlanadi. Qozog'iston Respublikasi fuqarosining pasporti Qozog'iston Respublikasidan chiqib ketish va undan tashqarida egasining shaxsini tasdiqlovchi hujjatdir. Qozog'iston Respublikasi fuqarosining pasporti o'n yil davomida amal qiladi. Fuqaroning iltimosiga binoan pasportning amal qilish muddati vakolatli organ tomonidan yana bir yilga uzaytirilishi mumkin. Qozog‘istonning yangi pasportida otasining ismi yo‘q. Faqat "Millati" nomli ustun rus tilida yozilgan. === Pasport yozuvlari === [[Fayl:KAZ_passport_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/KAZ_passport_2.jpg/220px-KAZ_passport_2.jpg|thumb| Hukumatdan eslatma (eski biometrik bo'lmagan pasport)]] Pasportda pasportni bergan hukumatning boshqa davlatlar hukumatlariga yo‘llangan eslatmasi mavjud bo‘lib, u pasport egasining o‘sha davlat fuqarosi ekanligini ko‘rsatib, uni qabul qilish va xalqaro standartlarga muvofiq munosabatda bo'lishlarini so‘raydi. Qozog‘iston pasportidagi yozuvda shunday deyilgan: [[Qozoq tili|Qozoq tilida]]: :: ''Паспорт Қазақстан Республикасының меншігі болып табылады, ал оның иесі Қазақстан Республикасының қорғауында болады.'' [[Rus tili|Rus tilida]]: :: ''Паспорт является собственностью Республики Казахстан, а его владелец находится под защитой Республики Казахстан.'' [[Ingliz tili|Ingliz tilida]]: :: ''This passport is the property of the Republic of Kazakstan and its owner is under protection of the Republic of Kazakstan.'' === Pasport berish narxi === Pasport tayyorlash uchun davlat [[Davlat boji|boji]] 8 OHI (oylik hisob-kitob indeksi) (2021 yilda - 23 336 [[Qozogʻiston tengesi|tenge]], ya'ni taxminan 56 [[AQSh dollari]]) ni tashkil qiladi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Государственные услуги и информация онлайн|sarlavha=Что необходимо знать при оформлении удостоверения личности и паспорта|url=http://egov.kz/cms/ru/articles/faqs_passport_id|kirish sanasi=2018-06-19|til=ru|arxivsana=2018-06-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180619140228/http://egov.kz/cms/ru/articles/faqs_passport_id}}</ref> == Manbalar == {{manbalar}} c3e1i312dz0ocbh02dpxfm95iqs8qih 2725891 2725886 2022-07-30T17:24:31Z Azizxon Muzaffarov 61732 wikitext text/x-wiki {{Shaxsni tasdiqlovchi hujjat bilgiqutisi | hujjat_nomi = Qozogʻiston Respublikasi fuqarosi pasporti | tasvir = [[File:KZepassport.jpg|300px]] | tasvir_hajmi = | tasvir_eni = | tasvir_alt = | tasvir_izohi = Qozog‘iston fuqarosining biometrik pasporti muqovasining old tomoni | tasvir2 = | tasvir_hajmi2 = | tasvir_eni2 = | tasvir_alt2 = | tasvir_izohi2 = | ilk_marta = [[2004|2004-yil]] [[8-dekabr]] | kim_tomonidan = | yaroqlilik = | hujjat_turi = pasport | maqsad = | muvofiqlik = | yaroqlilik_muddati = 10 yil | narx = | huquqlar = Qozogʻiston Respublikasi fuqaroligi | hajm_olcham = }} [[Fayl:New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg/220px-New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg|thumb| Biometrik pasport maʼlumotlari sahifasi]] [[Fayl:Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png/220px-Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png|thumb|Viza rejimi:{{Legend|#ed1c24|[[Qozogʻiston]]|size=10}}{{Legend|#23B14D|viza talab etilmaydi|size=10}}{{Legend|#B5E41C|kelganda viza beriladi|size=10}}{{Legend|#61c09a|elektron avtorizatsiya yoki eVisa|size=10}}{{Legend|#79D343|guruhlar uchun viza talab qilinmaydi|size=10}}{{Legend|#A8ACAB|viza talab etiladi|size=10}}]] '''Qozogʻiston Respublikasi fuqarosining pasporti''' rasmiy shaxsni tasdiqlovchi hujjatdir. [[Qozogʻiston|Qozogʻiston]] fuqarolariga, ularning iltimosiga binoan, yoshidan qatʼiy nazar beriladi. 2008-yil 24-dekabrda Qozogʻiston Respublikasi Hukumatining 1235-son qarori bilan kiritilgan. Biometrik maʼlumotlarga ega pasport mamlakatning barcha fuqarolariga, shu jumladan voyaga etmagan bolalarga ham beriladi. Uning amal qilish muddati — oʻn yil<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.zakon.kz/4498674-kak-pravilno-oformit-zagranpasport.html|sarlavha=Как правильно оформить загранпаспорт}}</ref>. == Tavsif == Pasport koʻk rangda, qozoq va ingliz tillaridagi ({{Lang-kk|Қазақстан Республикасы}}) „Republic of Kazakhstan“ va ({{Lang-kk|Паспорт}}) „Passport“ yozuvlari bilan. Markazda [[Qozogʻiston gerbi]] zarhal naqshinkor qilib tushirilgan. Pasport qozoq va ingliz tillarida beriladi. Egasining fotosurati pasportga yopishtiriladi va quyidagi yozuvlar va belgilar qoʻyiladi: # xorijiy davlat vizasi; # chegarani kesib oʻtish toʻgʻrisidagi chegara nazorat punktining belgisi; # pasportning amal qilish muddatini uzaytirish toʻgʻrisidagi belgi. Qozogʻiston Respublikasining davlat organlari tomonidan qoʻyilgan pasportdagi belgilar shakli vakolatli organlar, shuningdek Qozogʻiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi va Milliy xavfsizlik organlari tomonidan belgilanadigan shtamplar bilan chiqariladi. Pasportlarda boshqa belgilar qoʻyish taqiqlanadi. Qozogʻiston Respublikasi fuqarosining pasporti Qozogʻiston Respublikasidan chiqib ketish va undan tashqarida egasining shaxsini tasdiqlovchi hujjatdir. Qozogʻiston Respublikasi fuqarosining pasporti oʻn yil davomida amal qiladi. Fuqaroning iltimosiga binoan pasportning amal qilish muddati vakolatli organ tomonidan yana bir yilga uzaytirilishi mumkin. Qozog‘istonning yangi pasportida otasining ismi yo‘q. Faqat „Millati“ nomli ustun rus tilida yozilgan. === Pasport yozuvlari === [[Fayl:KAZ_passport_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/KAZ_passport_2.jpg/220px-KAZ_passport_2.jpg|thumb| Hukumatdan eslatma (eski biometrik boʻlmagan pasport)]] Pasportda pasportni bergan hukumatning boshqa davlatlar hukumatlariga yo‘llangan eslatmasi mavjud bo‘lib, u pasport egasining o‘sha davlat fuqarosi ekanligini ko‘rsatib, uni qabul qilish va xalqaro standartlarga muvofiq munosabatda boʻlishlarini so‘raydi. Qozog‘iston pasportidagi yozuvda shunday deyilgan: [[Qozoq tili|Qozoq tilida]]: :: ''Pasport Qazaqstan Respublikasiniң menshіgі bolip tabiladi, al oniң iesі Qazaqstan Respublikasiniң qorgʻauinda boladi.'' [[Rus tili|Rus tilida]]: :: ''Pasport yavlyaetsya sobstvennostyu Respubliki Kazaxstan, a ego vladeles naxoditsya pod zaщitoy Respubliki Kazaxstan.'' [[Ingliz tili|Ingliz tilida]]: :: ''This passport is the property of the Republic of Kazakstan and its owner is under protection of the Republic of Kazakstan.'' === Pasport berish narxi === Pasport tayyorlash uchun davlat [[Davlat boji|boji]] 8 OHI (oylik hisob-kitob indeksi) (2021 yilda — 23 336 [[Qozogʻiston tengesi|tenge]], yaʼni taxminan 56 [[AQSh dollari]]) ni tashkil qiladi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Государственные услуги и информация онлайн|sarlavha=Что необходимо знать при оформлении удостоверения личности и паспорта|url=http://egov.kz/cms/ru/articles/faqs_passport_id|kirish sanasi=2018-06-19|til=ru|arxivsana=2018-06-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180619140228/http://egov.kz/cms/ru/articles/faqs_passport_id}}</ref> == Manbalar == {{manbalar}} 7mga57g9jy6o3bjmkxokrmufnfkunsd 2725893 2725891 2022-07-30T17:25:38Z Azizxon Muzaffarov 61732 /* Pasport yozuvlari */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsni tasdiqlovchi hujjat bilgiqutisi | hujjat_nomi = Qozogʻiston Respublikasi fuqarosi pasporti | tasvir = [[File:KZepassport.jpg|300px]] | tasvir_hajmi = | tasvir_eni = | tasvir_alt = | tasvir_izohi = Qozog‘iston fuqarosining biometrik pasporti muqovasining old tomoni | tasvir2 = | tasvir_hajmi2 = | tasvir_eni2 = | tasvir_alt2 = | tasvir_izohi2 = | ilk_marta = [[2004|2004-yil]] [[8-dekabr]] | kim_tomonidan = | yaroqlilik = | hujjat_turi = pasport | maqsad = | muvofiqlik = | yaroqlilik_muddati = 10 yil | narx = | huquqlar = Qozogʻiston Respublikasi fuqaroligi | hajm_olcham = }} [[Fayl:New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg/220px-New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg|thumb| Biometrik pasport maʼlumotlari sahifasi]] [[Fayl:Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png/220px-Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png|thumb|Viza rejimi:{{Legend|#ed1c24|[[Qozogʻiston]]|size=10}}{{Legend|#23B14D|viza talab etilmaydi|size=10}}{{Legend|#B5E41C|kelganda viza beriladi|size=10}}{{Legend|#61c09a|elektron avtorizatsiya yoki eVisa|size=10}}{{Legend|#79D343|guruhlar uchun viza talab qilinmaydi|size=10}}{{Legend|#A8ACAB|viza talab etiladi|size=10}}]] '''Qozogʻiston Respublikasi fuqarosining pasporti''' rasmiy shaxsni tasdiqlovchi hujjatdir. [[Qozogʻiston|Qozogʻiston]] fuqarolariga, ularning iltimosiga binoan, yoshidan qatʼiy nazar beriladi. 2008-yil 24-dekabrda Qozogʻiston Respublikasi Hukumatining 1235-son qarori bilan kiritilgan. Biometrik maʼlumotlarga ega pasport mamlakatning barcha fuqarolariga, shu jumladan voyaga etmagan bolalarga ham beriladi. Uning amal qilish muddati — oʻn yil<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.zakon.kz/4498674-kak-pravilno-oformit-zagranpasport.html|sarlavha=Как правильно оформить загранпаспорт}}</ref>. == Tavsif == Pasport koʻk rangda, qozoq va ingliz tillaridagi ({{Lang-kk|Қазақстан Республикасы}}) „Republic of Kazakhstan“ va ({{Lang-kk|Паспорт}}) „Passport“ yozuvlari bilan. Markazda [[Qozogʻiston gerbi]] zarhal naqshinkor qilib tushirilgan. Pasport qozoq va ingliz tillarida beriladi. Egasining fotosurati pasportga yopishtiriladi va quyidagi yozuvlar va belgilar qoʻyiladi: # xorijiy davlat vizasi; # chegarani kesib oʻtish toʻgʻrisidagi chegara nazorat punktining belgisi; # pasportning amal qilish muddatini uzaytirish toʻgʻrisidagi belgi. Qozogʻiston Respublikasining davlat organlari tomonidan qoʻyilgan pasportdagi belgilar shakli vakolatli organlar, shuningdek Qozogʻiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi va Milliy xavfsizlik organlari tomonidan belgilanadigan shtamplar bilan chiqariladi. Pasportlarda boshqa belgilar qoʻyish taqiqlanadi. Qozogʻiston Respublikasi fuqarosining pasporti Qozogʻiston Respublikasidan chiqib ketish va undan tashqarida egasining shaxsini tasdiqlovchi hujjatdir. Qozogʻiston Respublikasi fuqarosining pasporti oʻn yil davomida amal qiladi. Fuqaroning iltimosiga binoan pasportning amal qilish muddati vakolatli organ tomonidan yana bir yilga uzaytirilishi mumkin. Qozog‘istonning yangi pasportida otasining ismi yo‘q. Faqat „Millati“ nomli ustun rus tilida yozilgan. === Pasport yozuvlari === [[Fayl:KAZ_passport_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/KAZ_passport_2.jpg/220px-KAZ_passport_2.jpg|thumb| Hukumatdan eslatma (eski biometrik boʻlmagan pasport)]] Pasportda pasportni bergan hukumatning boshqa davlatlar hukumatlariga yo‘llangan eslatmasi mavjud bo‘lib, u pasport egasining o‘sha davlat fuqarosi ekanligini ko‘rsatib, uni qabul qilish va xalqaro standartlarga muvofiq munosabatda boʻlishlarini so‘raydi. Qozog‘iston pasportidagi yozuvda shunday deyilgan: [[Qozoq tili|Qozoq tilida]]: :: ''Паспорт Қазақстан Республикасының меншігі болып табылады, ал оның иесі Қазақстан Республикасының қорғауында болады.'' [[Rus tili|Rus tilida]]: :: ''Паспорт является собственностью Республики Казахстан, а его владелец находится под защитой Республики Казахстан.'' [[Ingliz tili|Ingliz tilida]]: :: ''This passport is the property of the Republic of Kazakstan and its owner is under protection of the Republic of Kazakstan.'' === Pasport berish narxi === Pasport tayyorlash uchun davlat [[Davlat boji|boji]] 8 OHI (oylik hisob-kitob indeksi) (2021 yilda — 23 336 [[Qozogʻiston tengesi|tenge]], yaʼni taxminan 56 [[AQSh dollari]]) ni tashkil qiladi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Государственные услуги и информация онлайн|sarlavha=Что необходимо знать при оформлении удостоверения личности и паспорта|url=http://egov.kz/cms/ru/articles/faqs_passport_id|kirish sanasi=2018-06-19|til=ru|arxivsana=2018-06-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180619140228/http://egov.kz/cms/ru/articles/faqs_passport_id}}</ref> == Manbalar == {{manbalar}} tvcco9strcoo3i3yvl0ev754pzugi7b 2725895 2725893 2022-07-30T17:26:35Z Azizxon Muzaffarov 61732 wikitext text/x-wiki {{Shaxsni tasdiqlovchi hujjat bilgiqutisi | hujjat_nomi = Qozogʻiston Respublikasi fuqarosi pasporti | tasvir = [[File:KZepassport.jpg|300px]] | tasvir_hajmi = 300px | tasvir_eni = | tasvir_alt = | tasvir_izohi = Qozog‘iston fuqarosining biometrik pasporti muqovasining old tomoni | tasvir2 = | tasvir_hajmi2 = | tasvir_eni2 = | tasvir_alt2 = | tasvir_izohi2 = | ilk_marta = [[2004|2004-yil]] [[8-dekabr]] | kim_tomonidan = | yaroqlilik = | hujjat_turi = pasport | maqsad = | muvofiqlik = | yaroqlilik_muddati = 10 yil | narx = | huquqlar = Qozogʻiston Respublikasi fuqaroligi | hajm_olcham = }} [[Fayl:New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg/220px-New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg|thumb| Biometrik pasport maʼlumotlari sahifasi]] [[Fayl:Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png/220px-Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png|thumb|Viza rejimi:{{Legend|#ed1c24|[[Qozogʻiston]]|size=10}}{{Legend|#23B14D|viza talab etilmaydi|size=10}}{{Legend|#B5E41C|kelganda viza beriladi|size=10}}{{Legend|#61c09a|elektron avtorizatsiya yoki eVisa|size=10}}{{Legend|#79D343|guruhlar uchun viza talab qilinmaydi|size=10}}{{Legend|#A8ACAB|viza talab etiladi|size=10}}]] '''Qozogʻiston Respublikasi fuqarosining pasporti''' rasmiy shaxsni tasdiqlovchi hujjatdir. [[Qozogʻiston|Qozogʻiston]] fuqarolariga, ularning iltimosiga binoan, yoshidan qatʼiy nazar beriladi. 2008-yil 24-dekabrda Qozogʻiston Respublikasi Hukumatining 1235-son qarori bilan kiritilgan. Biometrik maʼlumotlarga ega pasport mamlakatning barcha fuqarolariga, shu jumladan voyaga etmagan bolalarga ham beriladi. Uning amal qilish muddati — oʻn yil<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.zakon.kz/4498674-kak-pravilno-oformit-zagranpasport.html|sarlavha=Как правильно оформить загранпаспорт}}</ref>. == Tavsif == Pasport koʻk rangda, qozoq va ingliz tillaridagi ({{Lang-kk|Қазақстан Республикасы}}) „Republic of Kazakhstan“ va ({{Lang-kk|Паспорт}}) „Passport“ yozuvlari bilan. Markazda [[Qozogʻiston gerbi]] zarhal naqshinkor qilib tushirilgan. Pasport qozoq va ingliz tillarida beriladi. Egasining fotosurati pasportga yopishtiriladi va quyidagi yozuvlar va belgilar qoʻyiladi: # xorijiy davlat vizasi; # chegarani kesib oʻtish toʻgʻrisidagi chegara nazorat punktining belgisi; # pasportning amal qilish muddatini uzaytirish toʻgʻrisidagi belgi. Qozogʻiston Respublikasining davlat organlari tomonidan qoʻyilgan pasportdagi belgilar shakli vakolatli organlar, shuningdek Qozogʻiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi va Milliy xavfsizlik organlari tomonidan belgilanadigan shtamplar bilan chiqariladi. Pasportlarda boshqa belgilar qoʻyish taqiqlanadi. Qozogʻiston Respublikasi fuqarosining pasporti Qozogʻiston Respublikasidan chiqib ketish va undan tashqarida egasining shaxsini tasdiqlovchi hujjatdir. Qozogʻiston Respublikasi fuqarosining pasporti oʻn yil davomida amal qiladi. Fuqaroning iltimosiga binoan pasportning amal qilish muddati vakolatli organ tomonidan yana bir yilga uzaytirilishi mumkin. Qozog‘istonning yangi pasportida otasining ismi yo‘q. Faqat „Millati“ nomli ustun rus tilida yozilgan. === Pasport yozuvlari === [[Fayl:KAZ_passport_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/KAZ_passport_2.jpg/220px-KAZ_passport_2.jpg|thumb| Hukumatdan eslatma (eski biometrik boʻlmagan pasport)]] Pasportda pasportni bergan hukumatning boshqa davlatlar hukumatlariga yo‘llangan eslatmasi mavjud bo‘lib, u pasport egasining o‘sha davlat fuqarosi ekanligini ko‘rsatib, uni qabul qilish va xalqaro standartlarga muvofiq munosabatda boʻlishlarini so‘raydi. Qozog‘iston pasportidagi yozuvda shunday deyilgan: [[Qozoq tili|Qozoq tilida]]: :: ''Паспорт Қазақстан Республикасының меншігі болып табылады, ал оның иесі Қазақстан Республикасының қорғауында болады.'' [[Rus tili|Rus tilida]]: :: ''Паспорт является собственностью Республики Казахстан, а его владелец находится под защитой Республики Казахстан.'' [[Ingliz tili|Ingliz tilida]]: :: ''This passport is the property of the Republic of Kazakstan and its owner is under protection of the Republic of Kazakstan.'' === Pasport berish narxi === Pasport tayyorlash uchun davlat [[Davlat boji|boji]] 8 OHI (oylik hisob-kitob indeksi) (2021 yilda — 23 336 [[Qozogʻiston tengesi|tenge]], yaʼni taxminan 56 [[AQSh dollari]]) ni tashkil qiladi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Государственные услуги и информация онлайн|sarlavha=Что необходимо знать при оформлении удостоверения личности и паспорта|url=http://egov.kz/cms/ru/articles/faqs_passport_id|kirish sanasi=2018-06-19|til=ru|arxivsana=2018-06-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180619140228/http://egov.kz/cms/ru/articles/faqs_passport_id}}</ref> == Manbalar == {{manbalar}} 4nvgwqsw6trti30m045u0ywd1szu864 2725903 2725895 2022-07-30T17:35:04Z Optima D 72251 Optima D [[Qozogʻiston fuqarosi pasporti]] sahifasini [[Qozogʻiston fuqarolik pasporti]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki {{Shaxsni tasdiqlovchi hujjat bilgiqutisi | hujjat_nomi = Qozogʻiston Respublikasi fuqarosi pasporti | tasvir = [[File:KZepassport.jpg|300px]] | tasvir_hajmi = 300px | tasvir_eni = | tasvir_alt = | tasvir_izohi = Qozog‘iston fuqarosining biometrik pasporti muqovasining old tomoni | tasvir2 = | tasvir_hajmi2 = | tasvir_eni2 = | tasvir_alt2 = | tasvir_izohi2 = | ilk_marta = [[2004|2004-yil]] [[8-dekabr]] | kim_tomonidan = | yaroqlilik = | hujjat_turi = pasport | maqsad = | muvofiqlik = | yaroqlilik_muddati = 10 yil | narx = | huquqlar = Qozogʻiston Respublikasi fuqaroligi | hajm_olcham = }} [[Fayl:New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg/220px-New_Kazakh_Passport_Data_Page.jpg|thumb| Biometrik pasport maʼlumotlari sahifasi]] [[Fayl:Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png/220px-Visa_requirements_for_Kazakhstani_citizens.png|thumb|Viza rejimi:{{Legend|#ed1c24|[[Qozogʻiston]]|size=10}}{{Legend|#23B14D|viza talab etilmaydi|size=10}}{{Legend|#B5E41C|kelganda viza beriladi|size=10}}{{Legend|#61c09a|elektron avtorizatsiya yoki eVisa|size=10}}{{Legend|#79D343|guruhlar uchun viza talab qilinmaydi|size=10}}{{Legend|#A8ACAB|viza talab etiladi|size=10}}]] '''Qozogʻiston Respublikasi fuqarosining pasporti''' rasmiy shaxsni tasdiqlovchi hujjatdir. [[Qozogʻiston|Qozogʻiston]] fuqarolariga, ularning iltimosiga binoan, yoshidan qatʼiy nazar beriladi. 2008-yil 24-dekabrda Qozogʻiston Respublikasi Hukumatining 1235-son qarori bilan kiritilgan. Biometrik maʼlumotlarga ega pasport mamlakatning barcha fuqarolariga, shu jumladan voyaga etmagan bolalarga ham beriladi. Uning amal qilish muddati — oʻn yil<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.zakon.kz/4498674-kak-pravilno-oformit-zagranpasport.html|sarlavha=Как правильно оформить загранпаспорт}}</ref>. == Tavsif == Pasport koʻk rangda, qozoq va ingliz tillaridagi ({{Lang-kk|Қазақстан Республикасы}}) „Republic of Kazakhstan“ va ({{Lang-kk|Паспорт}}) „Passport“ yozuvlari bilan. Markazda [[Qozogʻiston gerbi]] zarhal naqshinkor qilib tushirilgan. Pasport qozoq va ingliz tillarida beriladi. Egasining fotosurati pasportga yopishtiriladi va quyidagi yozuvlar va belgilar qoʻyiladi: # xorijiy davlat vizasi; # chegarani kesib oʻtish toʻgʻrisidagi chegara nazorat punktining belgisi; # pasportning amal qilish muddatini uzaytirish toʻgʻrisidagi belgi. Qozogʻiston Respublikasining davlat organlari tomonidan qoʻyilgan pasportdagi belgilar shakli vakolatli organlar, shuningdek Qozogʻiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi va Milliy xavfsizlik organlari tomonidan belgilanadigan shtamplar bilan chiqariladi. Pasportlarda boshqa belgilar qoʻyish taqiqlanadi. Qozogʻiston Respublikasi fuqarosining pasporti Qozogʻiston Respublikasidan chiqib ketish va undan tashqarida egasining shaxsini tasdiqlovchi hujjatdir. Qozogʻiston Respublikasi fuqarosining pasporti oʻn yil davomida amal qiladi. Fuqaroning iltimosiga binoan pasportning amal qilish muddati vakolatli organ tomonidan yana bir yilga uzaytirilishi mumkin. Qozog‘istonning yangi pasportida otasining ismi yo‘q. Faqat „Millati“ nomli ustun rus tilida yozilgan. === Pasport yozuvlari === [[Fayl:KAZ_passport_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/KAZ_passport_2.jpg/220px-KAZ_passport_2.jpg|thumb| Hukumatdan eslatma (eski biometrik boʻlmagan pasport)]] Pasportda pasportni bergan hukumatning boshqa davlatlar hukumatlariga yo‘llangan eslatmasi mavjud bo‘lib, u pasport egasining o‘sha davlat fuqarosi ekanligini ko‘rsatib, uni qabul qilish va xalqaro standartlarga muvofiq munosabatda boʻlishlarini so‘raydi. Qozog‘iston pasportidagi yozuvda shunday deyilgan: [[Qozoq tili|Qozoq tilida]]: :: ''Паспорт Қазақстан Республикасының меншігі болып табылады, ал оның иесі Қазақстан Республикасының қорғауында болады.'' [[Rus tili|Rus tilida]]: :: ''Паспорт является собственностью Республики Казахстан, а его владелец находится под защитой Республики Казахстан.'' [[Ingliz tili|Ingliz tilida]]: :: ''This passport is the property of the Republic of Kazakstan and its owner is under protection of the Republic of Kazakstan.'' === Pasport berish narxi === Pasport tayyorlash uchun davlat [[Davlat boji|boji]] 8 OHI (oylik hisob-kitob indeksi) (2021 yilda — 23 336 [[Qozogʻiston tengesi|tenge]], yaʼni taxminan 56 [[AQSh dollari]]) ni tashkil qiladi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Государственные услуги и информация онлайн|sarlavha=Что необходимо знать при оформлении удостоверения личности и паспорта|url=http://egov.kz/cms/ru/articles/faqs_passport_id|kirish sanasi=2018-06-19|til=ru|arxivsana=2018-06-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180619140228/http://egov.kz/cms/ru/articles/faqs_passport_id}}</ref> == Manbalar == {{manbalar}} 4nvgwqsw6trti30m045u0ywd1szu864 Munozara:Qozogʻiston fuqarolik pasporti 1 758898 2725894 2022-07-30T17:26:16Z Azizxon Muzaffarov 61732 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg 2725905 2725894 2022-07-30T17:35:05Z Optima D 72251 Optima D [[Munozara:Qozogʻiston fuqarosi pasporti]] sahifasini [[Munozara:Qozogʻiston fuqarolik pasporti]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg 2725911 2725905 2022-07-30T17:37:01Z Optima D 72251 /* Maqola nomini ko‘chirish */ yangi mavzu wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} == Maqola nomini ko‘chirish == Maqola nomi '''„Qozog‘iston fuqarosi passporti“''',deya xato nomlangan ekan. Ushbu xatolik tuzatildi. [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 17:37, 30-Iyul 2022 (UTC) 79tnmf3mvx2kmndk0xq62fcvbky1wcg 2725930 2725911 2022-07-30T17:59:30Z Azizxon Muzaffarov 61732 /* Maqola nomini ko‘chirish */ Javob wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} == Maqola nomini ko‘chirish == Maqola nomi '''„Qozog‘iston fuqarosi passporti“''',deya xato nomlangan ekan. Ushbu xatolik tuzatildi. [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 17:37, 30-Iyul 2022 (UTC) :Assalomu alekum. Ikkita "s" harfi katib qobdimi [[Foydalanuvchi:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Azizxon Muzaffarov|munozara]]) 17:59, 30-Iyul 2022 (UTC) fwxshuyj4qf3lkem0bvrb5ug9ozw47f Qozogʻiston fuqarosi pasporti 0 758899 2725904 2022-07-30T17:35:04Z Optima D 72251 Optima D [[Qozogʻiston fuqarosi pasporti]] sahifasini [[Qozogʻiston fuqarolik pasporti]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Qozogʻiston fuqarolik pasporti]] oiyqircbajf9trf7lqvfab2staonzm2 Munozara:Qozogʻiston fuqarosi pasporti 1 758900 2725906 2022-07-30T17:35:05Z Optima D 72251 Optima D [[Munozara:Qozogʻiston fuqarosi pasporti]] sahifasini [[Munozara:Qozogʻiston fuqarolik pasporti]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Munozara:Qozogʻiston fuqarolik pasporti]] 3x4m6krjfme3vhgh2r9asjij0h98g09 Guliston Stadioni 0 758901 2725907 2022-07-30T17:35:05Z Bigkhanm 75669 Yangi sahifa wikitext text/x-wiki Guliston Stadioni Sirdaryo viloyatining Guliston futbol klubining uy stadioni hisoblanadi. Stadion sig'imi 12 500. anmvngcsk724fqt18web3fcl4iqqb2h 2725910 2725907 2022-07-30T17:36:17Z Bigkhanm 75669 wikitext text/x-wiki Guliston Stadioni Sirdaryo viloyatining Guliston futbol klubining uy stadioni hisoblanadi. Stadion sig'imi 12 500. [[Turkum:Oʻzbekiston stadionlari]] t22r9ua1olu39ep43q7ejvd5j2br6y9 Felipe Anderson 0 758902 2725912 2022-07-30T17:39:36Z Nazirjon.Qosimjanov 75715 „[[:en:Special:Redirect/revision/1100411158|Felipe Anderson]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki   {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Felipe Anderson|tasvir=Felipe Anderson 2021.jpg|izoh=Felipe Anderson with [[S.S. Lazio|Lazio]] in 2021|toʻliqism=Felipe Anderson Pereira Gomes<ref>{{cite web |url=https://www.premierleague.com/news/844127 |title=2018/19 Premier League squads confirmed |publisher=Premier League |date=3 September 2018 |access-date=4 September 2018}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1993|4|15|df=y}}|tavallud_joyi=[[Santa Maria, Federal District|Santa Maria]], [[Federal District (Brazil)|DF]], Brazil|boʻyi=1.75 m<ref>{{Cite web | title = Felipe Anderson | publisher = West Ham United F.C. | access-date = 27 July 2018 | url = https://www.whufc.com/teams/first-team/squad/felipe-anderson#Profile}}</ref>|pozitsiya=[[Midfielder#Attacking midfielder|Attacking midfielder]]|joriyklub=[[S.S. Lazio|Lazio]]|klubraqami=7|yoshlikyillari1=2000|yoshlikklublari1=14º CPMIND|yoshlikyillari2=2000–2006|yoshlikklublari2=Federal|yoshlikyillari3=2006|yoshlikklublari3=SCR Gaminha|yoshlikyillari4=2006–2007|yoshlikklublari4=Astral EC|yoshlikyillari5=2007|yoshlikklublari5=[[Coritiba FC|Coritiba]]|yillar1=2010–2013|klublar1=[[Santos FC|Santos]]|isht1=98 <!--APPS PER [[WP:FOOTY/Players]]-->|gollar1=9 <!--GOALS PER [[WP:FOOTY/Players]]-->|yillar2=2013–2018|klublar2=[[S.S. Lazio|Lazio]]|isht2=137|gollar2=25|yillar3=2018–2021|klublar3=[[West Ham United F.C.|West Ham United]]|isht3=63|gollar3=10|yillar4=2020–2021|klublar4=→ [[FC Porto|Porto]] (loan)|isht4=5|gollar4=0|yillar5=2021–|klublar5=[[S.S. Lazio|Lazio]]|isht5=38|gollar5=6|milliyyillar1=2010|milliyjamoa1=[[Brazil national under-17 football team|Brazil U17]]|milliyisht1=|milliygollar1=|milliyyillar2=2011–2013|milliyjamoa2=[[Brazil national under-20 football team|Brazil U20]]|milliyisht2=4|milliygollar2=0|milliyyillar3=2014|milliyjamoa3=[[Brazil national under-23 football team|Brazil U23]]|milliyisht3=2|milliygollar3=1|milliyyillar4=2015–2019|milliyjamoa4=[[Brazil national football team|Brazil]]|milliyisht4=2|milliygollar4=0|club-update=21:09, 21 May 2022 (UTC)|medallar={{MedalCompetition|[[Football at the Summer Olympics|Olympic Games]]}} {{MedalGold|[[2016 Summer Olympics|2016 Rio de Janeiro]]|[[Football at the 2016 Summer Olympics – Men's tournament|Team]]}}}} '''Felipe Anderson Pereira Gomes''' (1993-yil 15-aprelda tugʻilgan), '''Felipe Anderson''' nomi bilan tanilgan, braziliyalik professional [[Futbol|futbolchi.]] [[Serie A|A Seriya]] klubi “[[Lazio (futbol klubi)|Latsio”]] va [[Braziliya milliy futbol terma jamoasi|Braziliya terma jamoasida]] [[Yarimhimoyachi (futbol)|hujumkor yarim himoyachi]] sifatida oʻynaydi. U avvalroq "Santos", "Vest Xem Yunayted" va "[[Portu (futbol klubi)|Portu]]" klublarida o'ynagan. == Shaxsiy hayot == Braziliyada tug'ilgan Felipe Anderson besh aka-uka oilasida eng kichigi bo'lib o'sgan.<ref name="bbc1">{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/47240426|sarlavha=Felipe Anderson: West Ham midfielder on family, humble origins and his friend Neymar|sana=21 February 2019|nashriyot=BBC Sport|kirish sanasi=27 August 2019|ism=Simon|muallif=Stone}}</ref> Uning tarbiyasi yomon edi, u o'ynash uchun do'stlaridan futbol butsalarini qarzga olishga majbur bo'ldi.<ref name="bbc1" /> == Klub karyerasi == === Erta martaba === Felipe Anderson o'z faoliyatini 6 yoshida o'zining tug'ilgan shahri Santa Mariyadagi Associação 14 Companhia de Policia Militar Independente (CPMIND) da boshlagan. 2006-yilda u Federal FCga, keyinroq Sport Clube Recreativo Gaminha FCga ko'chib o'tdi. Klubdagi ajoyib o'yinlaridan so'ng, u yilni yakunlab, Astral ECda o'ynash uchun [[Parana (shtat)|Paranaga]] ko'chirildi. 2007-yilda u [[Coritiba Foot Ball Club|Koritiba]] yoshlar jamoasiga, keyin esa 2007-yil yozida Santosga o'tdi. === Santos === Felipe Anderson o'shanda "Santos"ning yoshlar toifalarida o'ynagan va 2010-yilning oktyabr oyida jarohatlar tufayli kattalar tarkibiga ko'tarilgan.<ref>{{Veb manbasi|nashriyot=Yahoo! Brasil Notícias|sarlavha=Felipe Anderson sobre o clássico: Estava doido para entrar|url=http://br.noticias.yahoo.com/s/03102010/85/esportes-felipe-anderson-classico-doido-entrar.html|til=pt|sana=3 October 2010|arxivurl=https://archive.today/20120709143657/http://br.noticias.yahoo.com/s/03102010/85/esportes-felipe-anderson-classico-doido-entrar.html|arxivsana=9 July 2012}}</ref> U kattalar bilan mashg'ulotlarni boshladi va 2013-yilning iyuligacha professional shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|nashriyot=Globo Esporte|sarlavha='Tenho o estilo do Ganso', diz Felipe Anderson, nova promessa da Vila|muallif=Tiago Leme|url=http://globoesporte.globo.com/futebol/times/santos/noticia/2010/10/tenho-o-estilo-do-ganso-diz-felipe-anderson-nova-promessa-da-vila.html|til=pt|sana=6 October 2010}}</ref> U 2010-yil 6-oktabrda “Santos” safida “Fluminense”ga qarshi o‘yinda 90-daqiqada zaxiradan maydonga tushdi (3:0). Uning futbolchilik faoliyatidagi ilk goli 2011-yilning 11-fevralida, o‘yinning 70-daqiqasida Noroestega qarshi o‘yinda Keirrisonning o‘rniga zaxiradan maydonga tushib, uzoq masofadan zarba yo‘llab gol urdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/matches/2011/02/12/brazil/paulista-a1/santos-futebol-clube-sao-paulo/esporte-clube-noroeste/1046381/|sarlavha=Santos 2–0 Noroeste|nashriyot=Soccerway|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref> 7-sentabr kuni u o'zining birinchi ligadagi golini Avai darvozasiga kiritdi. Noyabr oyida u Santos bilan 2016-yilgacha mo'ljallangan yangi shartnoma imzoladi. Keyingi mavsumda Felipe Anderson [[Neymar]] bilan birga asosiy jamoada Gansoning jarohati va Elanoning yomon formasi tufayli ko'proq imkoniyatga ega bo'ldi (har ikki futbolchi ham mavsum o'rtasida "Santos"ni tark etishdi). 2012-yil 9-fevralda u mavsumdagi ilk golini “Botafogo-SP” darvozasiga kiritdi. 2013-yilning 31-yanvarida Italiyaning “[[Lazio (futbol klubi)|Latsio]]” klubiga 7,5 million yevro evaziga kelishilgan transfer Braziliyadan shartnomani yopish uchun zarur bo‘lgan xalqaro faksning kech yetib borishi tufayli amalga oshmadi.<ref>[http://forzaitalianfootball.com/2013/01/felipe-anderson-andrea-poli-deals-fall-through/ Felipe Anderson & Andrea Poli Deals Fall Through]; forzaitalianfootball.com, 31 January 2013</ref> === Lazio === [[Fayl:FC_Salzburg_gegen_S.S._Lazio_Rom_Euroleague-Viertelfinale_(12._April_2018)_15.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/FC_Salzburg_gegen_S.S._Lazio_Rom_Euroleague-Viertelfinale_%2812._April_2018%29_15.jpg/170px-FC_Salzburg_gegen_S.S._Lazio_Rom_Euroleague-Viertelfinale_%2812._April_2018%29_15.jpg|thumb| Felipe Anderson 2018-yilda [[Lazio (futbol klubi)|"Lazio"]] da o'ynamoqda]] 2013-yilning 25-iyunida “Latsio” “Santos” bilan 7,8 million [[yevro]] to‘lashga rozi bo‘ldi. Felipe Anderson yiliga 800 000 yevrolik besh yillik shartnoma imzoladi.<ref>[http://forzaitalianfootball.com/2013/06/agreement-finally-reached-for-felipe-anderson/ Lazio Reach Deal For Felipe Anderson]; Forza Italia Football, 26 June 2013</ref> "Latsio"ning sport direktori Igli Tare Doyen Sportsni transferni bir necha bor kechiktirgani uchun tanqid qildi: "Bu men ishtirok etgan eng paradoksal va hayratlanarli muzokaralar sifatida tarixda qoladi", dedi Tare. “Bu uchinchi tomon egalari doimiy ravishda o'z fikrlarini o'zgartirdilar. Biz hamma narsani hal qilganimizda, ular ikki soatdan keyin noldan boshlashardi. Bularning barchasi bir hafta davomida sodir bo'ldi".<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.fantamaster.it/news/lazio-pace-fatta-inzaghi-felipe-anderson-si-rivedra-al-fantacalcio/|sarlavha=Lazio, pace fatta tra Inzaghi-Felipe Anderson! Si rivedrà al fantacalcio • Ultime Notizie|muallif=Giannini|ism=Amleto|sana=2018-02-12|ish=FantaMaster News|til=it-IT|kirish sanasi=2019-03-16|arxivsana=2020-06-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200609011017/https://www.fantamaster.it/lazio-pace-fatta-inzaghi-felipe-anderson-si-rivedra-al-fantacalcio/}}</ref> ==== 2014/15-yilgi mavsum ==== Klubdagi ikkinchi mavsumida Felipe Anderson 2015-yilning apreliga qadar barcha musobaqalarda 27 ta o'yinda 10 ta gol va 9 ta golli uzatmaga erishdi.<ref name="samba">{{Yangiliklar manbasi |last=Persico |first=Luca |date=12 April 2015 |title=Brazil Head Coach Dunga doesn't want Lazio's Felipe Anderson compared to Cristiano Ronaldo and Neymar |work=Sambafoot |url=http://www.sambafoot.com/en/news/71053_brazil_head_coach_dunga_doesn_t_want_lazio_s_felipe_anderson_compared_to_cristiano_ronaldo_and_neymar.html |access-date=29 May 2015}}</ref> Jumladan, Italiya Kubogining 4 -turida “Latsio”ni 3:0 hisobida mag‘lub etgan yakuniy gol<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 December 2014 |title=Coppa: Lazio crush Varese |work=Football Italia |url=http://www.football-italia.net/59461/coppa-lazio-crush-varese |access-date=29 May 2015}}</ref> hamda turnirning yarim finalida “[[Napoli (futbol klubi)|Napoli]]”ga qarshi kechgan ikkala o‘yinda ham golli uzatma, ikkinchi o‘yinda esa g‘alaba qozongan gol ham bor edi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 March 2015 |title=Lazio 1–1 Napoli: Gabbiadini nets precious away goal for Partenopei |work=Goal.com |url=http://www.goal.com/en-gb/match/lazio-vs-napoli/1998270?ICID=RE |access-date=29 May 2015}}</ref> 2015-yilning mart oyida Felipe Anderson “Latsio” bilan shartnomasini 2020-yilning iyunigacha uzaytirdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 March 2015 |title=Lazio renew Felipe Anderson deal |work=Football Italia |url=https://www.football-italia.net/64149/lazio-renew-felipe-anderson-deal |access-date=15 July 2018}}</ref> U 2015-yil 20-may kuni Italiya kubogi finalida to‘liq 120 daqiqa o‘ynadi va [[Juventus|“Yuventus”]] ga 1:2 hisobida yutqazdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.gazzetta.it/Calcio/Serie-A/Juventus/20-05-2015/juve-infinita-vince-10-coppa-italia-matri-piega-lazio-supplementari-110907305821.shtml|sarlavha=Juve infinita, vince la 10ª Coppa Italia: Matri piega la Lazio ai supplementari|nashriyot=La Gazzetta dello Sport|til=it|muallif=Jacopo Gerna|sana=20 May 2015|kirish sanasi=21 May 2015}}</ref> ==== 2015/16-yilgi mavsum ==== Iyul oyida Felipe Anderson o'zining "Latsio" bilan oldingi mavsumida kiygan 7-raqamli futbolkani kiymasligi, aksincha, 10-raqamli futbolka berilishi e'lon qilingan edi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.calciomercato.com/news/lazio-felipe-anderson-saluta-la-maglia-numero-7-496977|sarlavha=Lazio: Felipe Anderson saluta la maglia numero 7|nashriyot=CalcioMercato.com|sana=23 July 2015|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref> 8-avgust kuni Felipe Anderson Italiya Superkubogi-2015da "Latsio"ning "Yuventus"ga 0:2 hisobida mag'lub bo'lgan uchrashuvida maydonga tushdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.repubblica.it/sport/calcio/serie-a/2015/08/08/news/supercoppa_lazio_juventus-120631891/|sarlavha=Juventus-Lazio 2–0, Mandzukic e Dybala decidono la Supercoppa|nashriyot=La Repubblica|til=it|sana=8 August 2015|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref> 2015-yil 23-sentyabrda Felipe Anderson "Jenoa"ga qarshi o'yinda (2:0 ) mavsumdagi ilk golini kiritdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Lazio vs. Genoa 2–0 |work=Soccerway |url=https://us.soccerway.com/matches/2015/09/23/italy/serie-a/ss-lazio-roma/genoa-cfc/2120422/ |access-date=15 July 2018}}</ref> 2015-yil 22-oktabr kuni [[UEFA Yevropa Ligasi|Yevropa Ligasi]] doirasidagi “Rosenborg”ga qarshi o‘yinda (3:1) ikkinchi golni urganidan so‘ng <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Lazio vs. Rosenborg 3–1 |work=Soccerway |url=https://us.soccerway.com/matches/2015/10/22/europe/uefa-cup/ss-lazio-roma/rosenborg-ballklubb/2147216/ |access-date=15 July 2018}}</ref> Felipe Anderson uch kundan so‘ng “Torino”ga qarshi o‘yinda (3:0) ikkita gol urdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Lazio vs. Torino 3–0 |work=Soccerway |url=https://us.soccerway.com/matches/2015/10/25/italy/serie-a/ss-lazio-roma/torino-fc/2120461/ |access-date=15 July 2018}}</ref> 2016-yilning fevralida «Latsio<nowiki/>[[Manchester United F.C.|» «Manchester United]]<nowiki/>» Felipe Andersonning transferiga rozi bo'lgani haqidagi mish-mishlarni ochiqchasiga rad etdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/football/2016/feb/22/lazio-deny-felipe-anderson-manchester-united|sarlavha=Lazio deny Felipe Anderson has agreed to join Manchester United in summer|ish=The Guardian|sana=22 February 2016|kirish sanasi=15 July 2018}}</ref> Felipe Anderson "Latsio"dagi mavsumni barcha musobaqalarda to'qqizta gol bilan yakunladi va "Latsio"ning mavsumdagi to'purarlar jadvalida [[Antonio Candreva|Antonio Kandrevadan]] keyin ikkinchi o'rinni egalladi. ==== 2016/17-yilgi mavsum ==== Yozda [[Chelsea F.C.|"Chelsi"]] tomonidan qiziqish bildirilishiga qaramay<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espn.co.uk/football/blog/transfer-talk/79/post/2911040/antonio-conte-chelsea-emerge-as-favourites-for-lazio-felipe-anderson|sarlavha=Chelsea first for Felipe Anderson, Prem clubs eye William Carvalho|nashriyot=ESPN|sana=11 June 2016|kirish sanasi=15 July 2018}}</ref> Felipe Anderson "Latsio"da qoldi. 2016-yil 26-oktyabrda Felipe Anderson "Kalyari "ga qarshi o'yinda (4:1) mavsumdagi ilk golini urdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Lazio vs. Cagliari 4–1 |work=Soccerway |url=https://us.soccerway.com/matches/2016/10/26/italy/serie-a/ss-lazio-roma/cagliari-calcio/2305847/ |access-date=15 July 2018}}</ref> 2017-yil 7-may kuni Felipe Anderson “Sampdoriya”ga qarshi o‘yinda (7:3) penaltini aniq amalga oshirdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 May 2017 |title=Lazio 7–3 Sampdoria |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/39838822 |access-date=15 July 2018}}</ref> Felipe Anderson barcha musobaqalarda 5 ta gol urgan “Latsio” mavsum yakunida Yevropa Ligasi yo‘llanmasini qo‘lga kiritdi. ==== 2017/18-yilgi mavsum ==== 2017/18-yilgi mavsumda Felipe Andersonning formasi ko'plab muvaffaqiyatsizlikka uchradi. 2018-yilning fevral oyida “Jenoa”dan 2:1 hisobida uchralgan mag‘lubiyatdan so‘ng bosh murabbiy Simone Inzagi bilan kelishmovchilik va tizzasidan olgan jarohati tufayli 2017-yilning avgustidan dekabrigacha Felipe Anderson [[Serie A|A Seriyani]] atigi to‘qqizta o'yin bilan cheklandi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=28 February 2018 |title=Felipe Anderson back on form at Lazio, but how long will it last? |publisher=ESPN |url=http://www.espn.co.uk/football/italian-serie-a/12/blog/post/3400524/felipe-anderson-back-on-form-at-lazio-but-how-long-will-it-last |access-date=15 July 2018}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 August 2018 |title=Felipe Anderson injury concerns |publisher=Football Italia |url=https://www.football-italia.net/108811/felipe-anderson-injury-concerns |access-date=15 July 2018}}</ref> 2018-yil 20-may kuni Felipe Anderson “Latsio” uchun so‘nggi o‘yinida “[[Internazionale Milano (futbol klubi)|Inter”]] ga 3:2 hisobida mag‘lub bo‘lgan o‘yinda g‘alaba qozonganlar “Latsio” ustidan [[UEFA Chempionlar Ligasi|Chempionlar ligasiga]] yo‘llanma oldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Lazio vs. Internazionale 2–3 |work=Soccerway |url=https://us.soccerway.com/matches/2018/05/20/italy/serie-a/ss-lazio-roma/fc-internazionale-milano/2539153/ |access-date=15 July 2018}}</ref> === West Ham United === [[Fayl:FelipeAnderson-ChelseaWestHam2019_(cropped).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/FelipeAnderson-ChelseaWestHam2019_%28cropped%29.jpg/170px-FelipeAnderson-ChelseaWestHam2019_%28cropped%29.jpg|thumb| Felipe Anderson 2019-yilda "Vest Xem" da ]] 2018-yilning 15-iyulida Felipe Anderson “West Ham United”ga 36 million funt sterling evaziga shartnoma imzoladi. To'lov klub tomonidan to'langan avvalgi rekord 22 million funt sterlingdan oshib ketdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Stone |first=Simon |date=15 July 2018 |title=Felipe Anderson: West Ham sign Lazio midfielder for club record fee |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/44810938 |access-date=16 July 2018}}</ref> ==== 2018/19-yilgi mavsum ==== Felipe Anderson 2018-yil 25-iyul kuni “Aston Villa”ga qarshi mavsumoldi o‘rtoqlik o‘yinida “Vest Xem” safida ilk bor maydonga tushdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.whufc.com/news/articles/2018/july/25-july/antonio-and-arnautovic-net-hammers-claim-aston-villa-win|sarlavha=Antonio and Arnautovic net as Hammers claim Aston Villa win – West Ham United|ish=www.whufc.com|kirish sanasi=30 September 2018}}</ref> U 2018-yilning 12-avgustida [[Liverpool F.C.|“Liverpul”]] ga qarshi o‘yinda (4:0) to‘liq debyut qilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/45073328|sarlavha=Salah, Mane & Sturridge on target as Liverpool beat West Ham 4–0|sana=12 August 2018|nashriyot=BBC Sport|kirish sanasi=13 August 2018}}</ref> 2018-yil 29-sentabr kuni Felipe Anderson o‘zining “Vest Xem” safida “[[Manchester United F.C.|Manchester Yunayted”]] ga qarshi o‘yinda (3:1) o‘zining birinchi Premer-ligadagi golini urdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/45610325|sarlavha=West Ham United 3–1 Manchester United: Mourinho's side record worst start since 1989–90|sana=29 September 2018|nashriyot=BBC Sport|kirish sanasi=30 September 2018}}</ref> Anderson Angliya futbolidagi birinchi mavsumida to'qqizta gol urdi va "Vest Xem"ga Premer-ligada 10-o'rinni egallashiga yordam berdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.westhamstats.info/westham.php?west=4&ham=2019&united=Premier_League_2018-19|sarlavha=Premier League 2018-19}}</ref> ==== 2019/20-yilgi mavsum ==== 2019/20-yilgi mavsum Anderson uchun qiyin bo‘ldi. 2020-yil 1-yanvar kuni “Bornmut” ustidan 4:0 hisobida g‘alaba qozongan holda bir marta raqib darvozasini ishg‘ol qildi. Belidagi og'ir jarohat tufayli Anderson yangi bosh murabbiy Devid Moyesning rejalaridan chiqib ketdi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Inkersole|ism=Sam|sana=2020-10-07|sarlavha=West Ham face a Felipe Anderson decision to fit in with future vision|url=https://www.football.london/west-ham-united-fc/players/west-ham-face-felipe-anderson-19062668|kirish sanasi=2020-10-14|ish=Football.London}}</ref> [[Birlashgan Qirollikda COVID-19 pandemiyasi|COVID-19 pandemiyasi]] sababli Premer-liganing 2019/20-yilgi mavsumi to'xtatilgandan so'ng, Anderson mavsum qayta boshlanganidan keyin jami to'qqizta o'yindan atigi uchta o'yinda maydonga tushdi. ==== Portuga ijara ==== 2020-yil 6-oktyabrda Felipe Anderson bir mavsumga ijara asosida Portugaliyaning "[[Portu (futbol klubi)|Portu]]" klubiga o'tdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.fcporto.pt/pt/noticias/20201006-pt-felipe-anderson-assina-pelo-campeao-nacional|sarlavha=Felipe Anderson assina pelo campeão nacional|ish=fcporto.pt|sana=6 October 2020|kirish sanasi=6 October 2020|til=pt}}</ref> Bu formasiz Braziliyalik uchun juda kerakli ishonch va o'yin vaqtiga ega bo'lishi kutilgan harakat edi. Klubga kelgach, Anderson [[UEFA Chempionlar Ligasi]] va Primeira Ligasida o'ynash "orzusini ro'yobga chiqarayotganini" aytdi va keyingi mavsumda ham "Vest Xem"da boshlang'ich o'rinni qo'lga kiritishga harakat qilishini ta'kidladi.<ref>{{Veb manbasi|sana=2020-10-07|sarlavha=Felipe Anderson 'fulfilling a dream' with Porto loan but wants West Ham return|url=https://talksport.com/football/770570/felipe-anderson-dream-west-ham-porto-return/|kirish sanasi=2020-10-14|ish=talkSPORT|til=en-US}}</ref> U 17-oktyabr kuni "Portu"da debyut qildi va "[[Sporting (futbol klubi)|Sporting CP]]"da 2:2 hisobidagi durang o'yinning 59-daqiqasida [[Luis Diaz|Luis Diazni]] almashtirdi.<ref>{{Veb manbasi|sana=2020-10-18|sarlavha=Sporting-FC Porto, 2-2|url=https://maisfutebol.iol.pt/liga/classico/sporting-fc-porto-2-2-cronica|kirish sanasi=2020-10-18|ish=maisfutebol|til=pt}}</ref> Butun mavsum davomida Anderson Primeirada bor-yo'g'i beshta o'yinda maydonga tushdi - bu asosan bosh murabbiy Serxio Konseysao bilan yomon munosabatda bo'lganligi uchun edi.<ref>{{Veb manbasi|sana=2020-10-27|sarlavha=Sérgio Conceição elogia Evanilson e Felipe Anderson, mas pede "humildade"|url=https://www.noticiasaominuto.com/desporto/1613995/sergio-conceicao-elogia-evanilson-e-felipe-anderson-mas-pede-humildade|kirish sanasi=2021-05-21|ish=Notícias ao Minuto|til=pt}}</ref> Mavsum oxirida Anderson murabbiyni boshidanoq o'zini qo'llaganini, lekin "o'ynash uchun ko'p imkoniyatlar berilmaganini" tanqid qilgandek bo'ldi.<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-20|sarlavha=Felipe Anderson finally speaks out ahead of return to West Ham following nightmare Porto move|url=https://www.hammers.news/news/felipe-anderson-finally-speaks-out-ahead-of-return-to-west-ham-following-nightmare-porto-move/|kirish sanasi=2021-05-21|ish=Hammers News|til=en-GB}}</ref> === Lazio safiga qaytish === 2021-yil 16-iyulda Anderson noma'lum to'lov evaziga doimiy transfer orqali [[Lazio (futbol klubi)|"Latsio"]] ga qaytdi. U "Vest Xem" safida 73 ta o'yin o'tkazib, 12 ta gol urgan.<ref>{{Veb manbasi|nashriyot=[[West Ham United F.C.|West Ham United]]|url=https://www.whufc.com/news/articles/2021/july/16-july/felipe-anderson-departs-lazio|sarlavha=Felipe Anderson departs for Lazio|sana=16 July 2021}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Anderson rejoins Lazio from West Ham |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/57865212 |access-date=2021-07-16}}</ref> == Xalqaro faoliyat == Felipe Anderson [[CONMEBOL Amerika kubogi 2015|2015-yilda Chilida bo'lib o'tgan Amerika Kubogida]] [[Braziliya milliy futbol terma jamoasi|Braziliya]] terma jamoasi bosh murabbiyi [[Dunga]] tomonidan chaqirilgan yettita o'yinchidan biri edi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 May 2015 |title=Kaka among 7 alternates in Brazil's Copa America squad |publisher=ESPN |agency=Associated Press |url=http://www.espnfc.com/brazil/story/2445760/kaka-among-7-alternates-in-brazils-copa-america-squad |access-date=29 May 2015}}</ref> U o'sha yilning 7-iyunida [[Meksika milliy futbol terma jamoasi|Meksikaga]] qarshi tayyorgarlik bo'yicha o'yinda debyut qildi va [[San-Paulu (shahar)|San-Pauludagi]] Allianz Parqueda 2:0 hisobida g'alaba qozongan Fredning o'rniga oxirgi 7 daqiqa o'ynadi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 June 2015 |title=Brazil 2–0 Mexico: Coutinho and Tardelli seal friendly victory |work=Goal.com |url=http://www.goal.com/brasilglobaltour/en/match/brazil-vs-mexico/2020807/report |access-date=8 June 2015}}</ref> 2016-yilning iyun oyida Felipe Anderson Braziliya terma jamoasining 2016-yilgi Yozgi Olimpiada o'yinlarida o'z maydonida bo'lib o'tadigan terma jamoasiga Olimpiya jamoasi menejeri Rojerio Mikale tomonidan kiritilgan edi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espnfc.us/brazil/story/2904522/neymar-and-douglas-costa-named-in-brazil-olympics-squad|sarlavha=Neymar, Douglas Costa named in Brazil Olympics squad|nashriyot=ESPN FC|sana=29 June 2016|kirish sanasi=8 August 2016}}</ref> 20-avgust kuni u [[Marakana stadioni|Riodagi Marakanada]] Germaniyaga qarshi turnir finalida maydonga tushdi. Braziliya terma jamoasi 1:1 hisobidagi durangdan so‘ng penaltilar seriyasida 5:4 hisobida g‘alaba qozonib, erkaklar futbolidagi ilk Olimpiya oltin medalini qo‘lga kiritdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.reuters.com/article/us-olympics-rio-soccer-m-idUSKCN10V0VE|sarlavha=Soccer: Neymar hands Brazil football gold medal|nashriyot=Reuters|muallif=Andrew Downie|sana=20 August 2016}}</ref> Anderson Braziliya terma jamoasiga 2019-yilning fevralida, 2015-yildan beri birinchi marta ikkita o‘rtoqlik o‘yini uchun chaqirilgan edi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.whufc.com/news/articles/2019/february/28-february/west-ham-winger-felipe-anderson-called-brazil|sarlavha=West Ham winger Felipe Anderson called-up by Brazil &#124; West Ham United}}</ref> == O'yin uslubi == [[Fayl:Hertha_BSC_vs._West_Ham_United_20190731_(137).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Hertha_BSC_vs._West_Ham_United_20190731_%28137%29.jpg/170px-Hertha_BSC_vs._West_Ham_United_20190731_%28137%29.jpg|thumb| Felipe Anderson 2019-yilda "Vest Xem"da o'ynaydi]] Tez, har tomonlama rivojlangan va texnik jihatdan iqtidorli [[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyachi]], nozik va kichik, ammo uzun oyoq-qo'llari bilan, Felipe Anderson istiqbolli va iste'dodli yosh futbolchi hisoblanadi. U asosan o'zining tezligi bilan tanilgan va zamonaviy o'yinning eng tezkor o'yinchilaridan biri hisoblanadi. Jismoniy yoki havoda kuchli bo'lmasa-da, u to'pni yaxshi nazorat qilish, tez oyoqlar va ajoyib dribling qobiliyatiga ega. Bu esa raqibni yakkama-yakka mag'lub etishga imkon beradi. Taktik jihatdan ko'p qirrali o'yinchi, u o'zining keng ko'lamli ko'nikmalari, yuqori ish tezligi va gol yaratish va gol urish qobiliyati tufayli bir nechta turli pozitsiyalarda o'ynashga qodir. U [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] yoki [[Yarimhimoyachi (futbol)|markaziy yarim]] himoyachi sifatida ishlagan. Lekin hujumkor harakati va chiziqlar o'rtasida ishlashga moyilligi tufayli ko'pincha [[Yarimhimoyachi (futbol)|qanot]] yoki [[Yarimhimoyachi (futbol)|hujumkor yarim himoyachi]] sifatida joylashtirilgan. U qanotda yoki maydon markazida o'ynashga qodir. Tezligi, chidamliligi, ijodkorligi va texnik qobiliyatidan tashqari, tabiiy ravishda o'ng oyoqda o'ynashiga qaramay, ikkala oyog'i bilan masofadan kuchli va aniq zarba berish qobiliyatiga ega. U aniq belgilangan to'p va [[Penalti|jarima zarbasi]] tepuvchi hisoblanadi. Shuningdek, u o'zining ijodiy qobiliyati, ko'rish qobiliyati, to'pni etkazib berish va yakuniy pasga ko'ra olish qobiliyati tufayli assistent bo'lib xizmat qilishi mumkin.<ref name="da Anderson a Yakovenko">{{Veb manbasi|url=http://www.gazzetta.it/Calcio/Magic_Cup/05-09-2013/magic-campionato-serie-a-tutti-nuovi-stranieri-serie-a-anderson-yakovenko-201102296407.shtml|sarlavha=Tutti i nuovi stranieri della serie A: da Anderson a Yakovenko|nashriyot=La Gazzetta dello Sport|til=it|muallif=Massimo Tanzillo|sana=17 January 2014|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=ita/news/newsid=2227457.html|sarlavha=UEFA.com's weekly wonderkid: Felipe Anderson|nashriyot=UEFA|muallif=Paolo Menicucci|sana=28 March 2015|kirish sanasi=22 May 2015}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.calcioweb.eu/2013/07/i-nuovi-stranieri-della-serie-a-felipe-anderson/64556/|sarlavha=I nuovi stranieri della Serie A: Felipe Anderson|nashriyot=CalcioWeb.eu|til=it|muallif=Vincenzo Currò|sana=29 July 2013|kirish sanasi=5 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.mondosportivo.it/2013/08/20/fantacalcio-alla-scoperta-di-felipe-anderson/|sarlavha=Fantacalcio: alla scoperta di Felipe Anderson|nashriyot=mondosportivo.it|til=it|muallif=Demetrio Bertuletti|sana=20 August 2013|kirish sanasi=5 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espnfc.us/blog/scouting-and-prospects/78/post/2233109/scouts-notebook-felipe-anderson|sarlavha=Scout's Notebook: Lazio's speedster Felipe Anderson has lit up Serie A|nashriyot=ESPN FC|muallif=Nick Dorrington|sana=9 January 2015|kirish sanasi=5 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://sport.ilmessaggero.it/sslazio/lazio_felipe_anderson_profilo/295304.shtml|sarlavha=Lazio, ecco chi è Felipe Anderson Il nuovo jolly biancoceleste|nashriyot=Il Messaggero|muallif=Daniele Magliocchetti|til=it|sana=22 June 2013|kirish sanasi=5 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.fourfourtwo.com/features/meet-neymars-former-partner-crime-whos-setting-serie-alight|sarlavha=Meet Neymar's former partner in crime who's setting Serie A alight|nashriyot=FourFourTwo|muallif=Alasdair Mackenzie|sana=8 January 2015|kirish sanasi=5 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/football/2015/mar/23/lazio-felipe-anderson-serie-a|sarlavha=Lazio's Felipe Anderson lights up surreal Sunday with his 'dance rock' style|ish=The Guardian|muallif=Paolo Bandini|sana=23 March 2015|kirish sanasi=5 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.repubblica.it/sport/calcio/serie-a/lazio/2016/11/11/news/anderson_dubbi_malumori_hoedt_cataldi-151818772/|sarlavha=Lazio, i dubbi di Anderson: "Qui per sempre? Vediamo"|nashriyot=La Repubblica|til=it|muallif=MARCO ERCOLE|sana=11 November 2016|kirish sanasi=5 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ilpost.it/2015/01/11/roma-lazio-formazioni/|sarlavha=Roma-Lazio, oggi pomeriggio|nashriyot=Il Post|til=it|sana=11 January 2015|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ibtimes.co.in/epl-transfer-news-star-midfielder-sold-manchester-united-60m-says-lazio-president-667901|sarlavha=EPL transfer news: Star midfielder sold to Manchester United for 60M, says Lazio president|ish=International Business Times|muallif=Sayantan Maitra|sana=22 February 2016|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ibtimes.co.uk/manchester-united-transfer-news-lazio-forward-felipe-anderson-unsure-why-his-transfer-old-1567470|sarlavha=Manchester United transfer news: Lazio forward Felipe Anderson unsure why his transfer to Old Trafford failed|ish=International Business Times|muallif=Naveen Ullal|sana=26 June 2016|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://metro.co.uk/2015/08/28/manchester-united-make-29-1million-transfer-bid-for-felipe-anderson-claim-reports-5364441/|sarlavha=Manchester United make £29.1million transfer bid for Felipe Anderson, claim reports|nashriyot=Metro|muallif=Will Giles|sana=28 August 2015|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sportmediaset.mediaset.it/calcio/lazio/lazio-pescara-3-0-a-segno-l-ex-immobile_1118643-201602a.shtml|sarlavha=Lazio-Pescara 3–0: a segno l'ex Immobile|nashriyot=Sport Mediaset|til=it|sana=17 September 2016|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.skysports.com/football/news/11862/10177592/lazio-deny-plans-to-sell-felipe-anderson-to-manchester-united|sarlavha=Lazio deny plans to sell Felipe Anderson to Manchester United|nashriyot=Sky Sports|muallif=Michael Kelleher|sana=22 February 2016|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.corrieredellosport.it/calcio/talent_scout/2013/01/01-291543/Felipe+Anderson,+il+Milan+prova+a+farsi+avanti|sarlavha=Felipe Anderson, il Milan prova a farsi avanti|nashriyot=Il Corriere dello Sport|til=it|muallif=Stefano Chioffi|sana=1 January 2013|kirish sanasi=6 February 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170206185559/http://www.corrieredellosport.it/calcio/talent_scout/2013/01/01-291543/Felipe+Anderson,+il+Milan+prova+a+farsi+avanti|arxivsana=2017-02-06}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://metro.co.uk/2015/10/27/manchester-united-transfer-target-felipe-anderson-has-verbal-agreement-to-leave-lazio-report-5464276/|sarlavha=Manchester United transfer target Felipe Anderson has verbal agreement to leave Lazio – report|nashriyot=Metro|muallif=Mark Brus|sana=27 October 2015|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.gazzetta.it/calcio/fantanews/17-12-2016/titolo-18053564548.shtml|sarlavha=Felipe Anderson-Insigne, un duello a colpi di assist|nashriyot=La Gazzetta dello Sport|til=it|muallif=Roberto Pinna|sana=17 December 2016|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/sport/football/chelsea-transfer-news-mourinhos-men-watch-30m-lazio-forward-felipe-anderson-amid-reported-interest-10129517.html|sarlavha=Chelsea transfer news: Mourinho's men watch £30m Lazio forward Felipe Anderson amid reported interest from Manchester United and City|nashriyot=The Evening Standard|muallif=Tom Collomosse|sana=24 March 2015|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref> == Karyera statistikasi == === Klub === {{Updated|2022-yil 21-may}}<ref name="SW">{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/felipe-anderson-pereira-gomes/157530/|title=Felipe Anderson|website=Soccerway|publisher=Perform Group|access-date=6 February 2017}}</ref> {| class="wikitable" style="font-size:100%; text-align:center;" |+Appearances and goals by club, season and competition ! rowspan="2" |Club ! rowspan="2" |Season ! colspan="3" |League ! colspan="2" |National Cup{{Efn|Includes [[Copa do Brasil]], [[Coppa Italia]], [[FA Cup]] and [[Taça de Portugal]]}} ! colspan="2" |League Cup{{Efn|Includes [[EFL Cup]] and [[Taça da Liga]]}} ! colspan="2" |Continental{{Efn|Includes [[Copa Libertadores]], [[UEFA Champions League]] and [[UEFA Europa League]]}} ! colspan="2" |Other{{Efn|Includes [[Campeonato Paulista]] and [[Supercoppa Italiana]]}} ! colspan="2" |Total |- !Division !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals |- | rowspan="5" |Santos |2010 |Série A |5 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |0 |0 |5 |0 |- |2011 |Série A |18 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |10 |1 |29 |2 |- |2012 |Série A |35 |6 |0 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |12 |1 |51 |7 |- |2013 |Série A |3 |0 |3 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |15 |0 |21 |0 |- ! colspan="2" |Total !61 !7 !3 !0 ! colspan="2" |— !5 !0 !37 !2 !106 !9 |- | rowspan="6" |[[Lazio (futbol klubi)|Lazio]] |2013–14 |[[Serie A]] |13 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |5 |1 | colspan="2" |— |20 |1 |- |2014–15 |Serie A |32 |10 |5 |1 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |37 |11 |- |2015–16 |Serie A |35 |7 |2 |0 | colspan="2" |— |9 |2 |1 |0 |47 |9 |- |2016–17 |Serie A |36 |4 |5 |1 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |41 |5 |- |2017–18 |Serie A |21 |4 |4 |1 | colspan="2" |— |7 |3 |0 |0 |32 |8 |- ! colspan="2" |Total !137 !25 !18 !3 ! colspan="2" |— !21 !6 !1 !0 !177 !34 |- | rowspan="4" |West Ham United |2018–19 |Premier League |36 |9 |2 |1 |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |40 |10 |- |2019–20 |Premier League |25 |1 |1 |0 |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |28 |1 |- |2020–21 |Premier League |2 |0 | colspan="2" |— |3 |1 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |5 |1 |- ! colspan="2" |Total !63 !10 !3 !1 !7 !1 ! colspan="2" |— ! colspan="2" |— !73 !12 |- |[[Portu (futbol klubi)|Porto]] (loan) |2020–21 |Primeira Liga |5 |0 |2 |0 |2 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |10 |0 |- |Lazio |2021–22 |Serie A |38 |6 |2 |0 | colspan="2" |— |8 |1 | colspan="2" |— |48 |7 |- ! colspan="3" |Career total !304 !48 !29 !4 !9 !1 !32 !6 !41 !3 !414 !62 |} {{Notelist}} === Xalqaro === {{Updated|2019-yil 23-mart}}<ref>{{NFT player |id=59370 |name=Felipe Anderson |accessdate=11 February 2019}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoa va yil bo'yicha ko'rinish va gollar ! Milliy terma jamoa ! Yil ! Ilovalar ! Maqsadlar |- | rowspan="2" | [[Braziliya milliy futbol terma jamoasi|Braziliya]] | 2015 yil | 1 | 0 |- | 2019 | 1 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 2 ! 0 |} == Yutuqlar == : Manba:<ref>{{Veb manbasi|url=https://it.eurosport.com/calcio/felipe-anderson_prs277704/person.shtml|sarlavha=Felipe Anderson – Profilo giocatore – Calcio|kirish sanasi=30 September 2018}}</ref> '''Santos''' * Libertadores kubogi : 2011 yil * Recopa Sudamericana : 2012 yil '''Latsio''' * Italiya Superkubogi : 2017 yil '''Braziliya U23''' * [[Yozgi olimpiada oʻyinlari|Olimpiya oltin medali]] : 2016 yil == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * [https://archive.today/20121231221857/http://www.santosfc.com.br/futebol/elenco/jogador.asp?c=&i=393 Santos FC profili] (in Portuguese) * Felipe Anderson </img> * Felipe Anderson </img> [[Turkum:Braziliyalik futbolchilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1993-yilda tugʻilganlar]] 48t4v8pcz0p9l2bf4fl22vqzomeaadm 2725933 2725912 2022-07-30T18:01:46Z Nazirjon.Qosimjanov 75715 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Felipe Anderson|tasvir=Felipe Anderson 2021.jpg|izoh=|toʻliqism=Felipe Anderson Pereira Gomes<ref>{{cite web |url=https://www.premierleague.com/news/844127 |title=2018/19 Premier League squads confirmed |publisher=Premier League |date=3 September 2018 |access-date=4 September 2018}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1993|4|15|df=y}}|tavallud_joyi=[[Santa Maria, Federal District|Santa Maria]], [[Federal District (Brazil)|DF]], Braziliya|boʻyi=1.75 m<ref>{{Cite web | title = Felipe Anderson | publisher = West Ham United F.C. | access-date = 27 July 2018 | url = https://www.whufc.com/teams/first-team/squad/felipe-anderson#Profile}}</ref>|pozitsiya=[[Hujumkor yarim himoyachi]]|joriyklub=[[S.S. Lazio|Lazio]]|klubraqami=7|yoshlikyillari1=2000|yoshlikklublari1=14º CPMIND|yoshlikyillari2=2000-2006|yoshlikklublari2=Federal|yoshlikyillari3=2006|yoshlikklublari3=SCR Gaminha|yoshlikyillari4=2006-2007|yoshlikklublari4=Astral EC|yoshlikyillari5=2007|yoshlikklublari5=[[Coritiba FC|Coritiba]]|yillar1=2010-2013|klublar1=[[Santos FC|Santos]]|isht1=98 <!--APPS PER [[WP:FOOTY/Players]]-->|gollar1=9 <!--GOALS PER [[WP:FOOTY/Players]]-->|yillar2=2013-2018|klublar2=[[S.S. Lazio|Lazio]]|isht2=137|gollar2=25|yillar3=2018-2021|klublar3=[[West Ham United F.C.|West Ham United]]|isht3=63|gollar3=10|yillar4=2020-2021|klublar4=→ [[FC Porto|Porto]] (ijara)|isht4=5|gollar4=0|yillar5=2021-|klublar5=[[S.S. Lazio|Lazio]]|isht5=38|gollar5=6|milliyyillar1=2010|milliyjamoa1=[[Brazil national under-17 football team|Brazil U17]]|milliyisht1=|milliygollar1=|milliyyillar2=2011-2013|milliyjamoa2=[[Brazil national under-20 football team|Brazil U20]]|milliyisht2=4|milliygollar2=0|milliyyillar3=2014|milliyjamoa3=[[Brazil national under-23 football team|Brazil U23]]|milliyisht3=2|milliygollar3=1|milliyyillar4=2015-2019|milliyjamoa4=[[Brazil national football team|Brazil]]|milliyisht4=2|milliygollar4=0|club-update=21:09, 21 May 2022 (UTC)|medallar={{MedalCompetition|[[Football at the Summer Olympics|Olympic Games]]}} {{MedalGold|[[2016 Summer Olympics|2016 Rio de Janeiro]]|[[Football at the 2016 Summer Olympics – Men's tournament|Team]]}}}} '''Felipe Anderson Pereira Gomes''' (1993-yil 15-aprelda tugʻilgan), '''Felipe Anderson''' nomi bilan tanilgan, braziliyalik professional [[Futbol|futbolchi.]] [[Serie A|A Seriya]] klubi „[[Lazio (futbol klubi)|Lazio“]] va [[Braziliya milliy futbol terma jamoasi|Braziliya terma jamoasida]] [[Yarimhimoyachi (futbol)|hujumkor yarim himoyachi]] sifatida oʻynaydi. U avvalroq „Santos“, „West Ham United“ va „[[Portu (futbol klubi)|Portu]]“ klublarida oʻynagan. == Shaxsiy hayot == Braziliyada tugʻilgan Felipe Anderson besh aka-uka oilasida eng kichigi boʻlib oʻsgan.<ref name="bbc1">{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/47240426|sarlavha=Felipe Anderson: West Ham midfielder on family, humble origins and his friend Neymar|sana=21 February 2019|nashriyot=BBC Sport|kirish sanasi=27 August 2019|ism=Simon|muallif=Stone}}</ref> Uning oilaviy ahvoli ogʻir yomon edi. U oʻynash uchun doʻstlaridan futbol butsalarini qarzga olishga majbur boʻldi.<ref name="bbc1" /> == Klub karyerasi == === Erta martaba === Felipe Anderson oʻz faoliyatini 6 yoshida oʻzining tugʻilgan shahri Santa Mariyadagi Associação 14 Companhia de Policia Militar Independente (CPMIND) da boshlagan. 2006-yilda u Federal FCga, keyinroq Sport Clube Recreativo Gaminha FCga koʻchib oʻtdi. Klubdagi ajoyib oʻyinlaridan soʻng, u yilni yakunlab, Astral ECda oʻynash uchun [[Parana (shtat)|Paranaga]] koʻchirildi. 2007-yilda u [[Coritiba Foot Ball Club|Koritiba]] yoshlar jamoasiga, keyin esa 2007-yil yozida Santosga oʻtdi. === Santos === Felipe Anderson oʻshanda „Santos“ning yoshlar toifalarida oʻynagan va 2010-yilning oktyabr oyida jarohatlar tufayli kattalar tarkibiga koʻtarilgan.<ref>{{Veb manbasi|nashriyot=Yahoo! Brasil Notícias|sarlavha=Felipe Anderson sobre o clássico: Estava doido para entrar|url=http://br.noticias.yahoo.com/s/03102010/85/esportes-felipe-anderson-classico-doido-entrar.html|til=pt|sana=3 October 2010|arxivurl=https://archive.today/20120709143657/http://br.noticias.yahoo.com/s/03102010/85/esportes-felipe-anderson-classico-doido-entrar.html|arxivsana=9 July 2012}}</ref> U kattalar bilan mashgʻulotlarni boshladi va 2013-yilning iyuligacha professional shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|nashriyot=Globo Esporte|sarlavha='Tenho o estilo do Ganso', diz Felipe Anderson, nova promessa da Vila|muallif=Tiago Leme|url=http://globoesporte.globo.com/futebol/times/santos/noticia/2010/10/tenho-o-estilo-do-ganso-diz-felipe-anderson-nova-promessa-da-vila.html|til=pt|sana=6 October 2010}}</ref> U 2010-yil 6-oktabrda „Santos“ safida „Fluminense“ga qarshi o‘yinda 90-daqiqada zaxiradan maydonga tushdi (3:0). Uning futbolchilik faoliyatidagi ilk goli 2011-yilning 11-fevralida, o‘yinning 70-daqiqasida Noroestega qarshi o‘yinda Keirrisonning o‘rniga zaxiradan maydonga tushib, uzoq masofadan zarba yo‘llab gol urdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/matches/2011/02/12/brazil/paulista-a1/santos-futebol-clube-sao-paulo/esporte-clube-noroeste/1046381/|sarlavha=Santos 2–0 Noroeste|nashriyot=Soccerway|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref> 7-sentabr kuni u oʻzining birinchi ligadagi golini Avai darvozasiga kiritdi. Noyabr oyida u Santos bilan 2016-yilgacha moʻljallangan yangi shartnoma imzoladi. Keyingi mavsumda Felipe Anderson [[Neymar]] bilan birga asosiy jamoada Gansoning jarohati va Elanoning yomon formasi tufayli koʻproq imkoniyatga ega boʻldi (har ikki futbolchi ham mavsum oʻrtasida „Santos“ni tark etishdi). 2012-yil 9-fevralda u mavsumdagi ilk golini „Botafogo-SP“ darvozasiga kiritdi. 2013-yilning 31-yanvarida Italiyaning „[[Lazio (futbol klubi)|Lazio]]“ klubiga 7,5 million yevro evaziga kelishilgan transfer Braziliyadan shartnomani yopish uchun zarur bo‘lgan xalqaro faksning kech yetib borishi tufayli amalga oshmadi.<ref>[http://forzaitalianfootball.com/2013/01/felipe-anderson-andrea-poli-deals-fall-through/ Felipe Anderson & Andrea Poli Deals Fall Through]; forzaitalianfootball.com, 31 January 2013</ref> === Lazio === [[Fayl:FC_Salzburg_gegen_S.S._Lazio_Rom_Euroleague-Viertelfinale_(12._April_2018)_15.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/FC_Salzburg_gegen_S.S._Lazio_Rom_Euroleague-Viertelfinale_%2812._April_2018%29_15.jpg/170px-FC_Salzburg_gegen_S.S._Lazio_Rom_Euroleague-Viertelfinale_%2812._April_2018%29_15.jpg|thumb| Felipe Anderson 2018-yilda [[Lazio (futbol klubi)|"Lazio"]] da oʻynamoqda]] 2013-yilning 25-iyunida „Lazio“ „Santos“ bilan 7,8 million [[yevro]] to‘lashga rozi bo‘ldi. Felipe Anderson yiliga 800 000 yevrolik besh yillik shartnoma imzoladi.<ref>[http://forzaitalianfootball.com/2013/06/agreement-finally-reached-for-felipe-anderson/ Lazio Reach Deal For Felipe Anderson]; Forza Italia Football, 26 June 2013</ref> „Lazio“ning sport direktori Igli Tare Doyen Sportsni transferni bir necha bor kechiktirgani uchun tanqid qildi: „Bu men ishtirok etgan eng paradoksal va hayratlanarli muzokaralar sifatida tarixda qoladi“, dedi Tare. „Bu uchinchi tomon egalari doimiy ravishda oʻz fikrlarini oʻzgartirdilar. Biz hamma narsani hal qilganimizda, ular ikki soatdan keyin noldan boshlashardi. Bularning barchasi bir hafta davomida sodir boʻldi“.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.fantamaster.it/news/lazio-pace-fatta-inzaghi-felipe-anderson-si-rivedra-al-fantacalcio/|sarlavha=Lazio, pace fatta tra Inzaghi-Felipe Anderson! Si rivedrà al fantacalcio • Ultime Notizie|muallif=Giannini|ism=Amleto|sana=2018-02-12|ish=FantaMaster News|til=it-IT|kirish sanasi=2019-03-16|arxivsana=2020-06-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200609011017/https://www.fantamaster.it/lazio-pace-fatta-inzaghi-felipe-anderson-si-rivedra-al-fantacalcio/}}</ref> ==== 2014/15-yilgi mavsum ==== Klubdagi ikkinchi mavsumida Felipe Anderson 2015-yilning apreliga qadar barcha musobaqalarda 27 ta oʻyinda 10 ta gol va 9 ta golli uzatmaga erishdi.<ref name="samba">{{Yangiliklar manbasi |last=Persico |first=Luca |date=12 April 2015 |title=Brazil Head Coach Dunga doesn't want Lazio's Felipe Anderson compared to Cristiano Ronaldo and Neymar |work=Sambafoot |url=http://www.sambafoot.com/en/news/71053_brazil_head_coach_dunga_doesn_t_want_lazio_s_felipe_anderson_compared_to_cristiano_ronaldo_and_neymar.html |access-date=29 May 2015}}</ref> Jumladan, Italiya Kubogining 4 -turida „Lazio“ni 3:0 hisobida mag‘lub etgan yakuniy gol<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 December 2014 |title=Coppa: Lazio crush Varese |work=Football Italia |url=http://www.football-italia.net/59461/coppa-lazio-crush-varese |access-date=29 May 2015}}</ref> hamda turnirning yarim finalida „[[Napoli (futbol klubi)|Napoli]]“ga qarshi kechgan ikkala o‘yinda ham golli uzatma, ikkinchi o‘yinda esa g‘alaba qozongan gol ham bor edi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 March 2015 |title=Lazio 1–1 Napoli: Gabbiadini nets precious away goal for Partenopei |work=Goal.com |url=http://www.goal.com/en-gb/match/lazio-vs-napoli/1998270?ICID=RE |access-date=29 May 2015}}</ref> 2015-yilning mart oyida Felipe Anderson „Lazio“ bilan shartnomasini 2020-yilning iyunigacha uzaytirdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 March 2015 |title=Lazio renew Felipe Anderson deal |work=Football Italia |url=https://www.football-italia.net/64149/lazio-renew-felipe-anderson-deal |access-date=15 July 2018}}</ref> U 2015-yil 20-may kuni Italiya kubogi finalida to‘liq 120 daqiqa o‘ynadi va [[Juventus|"Juventus"]] ga 1:2 hisobida yutqazdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.gazzetta.it/Calcio/Serie-A/Juventus/20-05-2015/juve-infinita-vince-10-coppa-italia-matri-piega-lazio-supplementari-110907305821.shtml|sarlavha=Juve infinita, vince la 10ª Coppa Italia: Matri piega la Lazio ai supplementari|nashriyot=La Gazzetta dello Sport|til=it|muallif=Jacopo Gerna|sana=20 May 2015|kirish sanasi=21 May 2015}}</ref> ==== 2015/16-yilgi mavsum ==== Iyul oyida Felipe Anderson oʻzining „Lazio“ bilan oldingi mavsumida kiygan 7-raqamli futbolkani kiymasligi, aksincha, 10-raqamli futbolka berilishi eʼlon qilingan edi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.calciomercato.com/news/lazio-felipe-anderson-saluta-la-maglia-numero-7-496977|sarlavha=Lazio: Felipe Anderson saluta la maglia numero 7|nashriyot=CalcioMercato.com|sana=23 July 2015|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref> 8-avgust kuni Felipe Anderson Italiya Superkubogi-2015da „Lazio“ning „Juventus“ga 0:2 hisobida magʻlub boʻlgan uchrashuvida maydonga tushdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.repubblica.it/sport/calcio/serie-a/2015/08/08/news/supercoppa_lazio_juventus-120631891/|sarlavha=Juventus-Lazio 2–0, Mandzukic e Dybala decidono la Supercoppa|nashriyot=La Repubblica|til=it|sana=8 August 2015|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref> 2015-yil 23-sentyabrda Felipe Anderson „Genoa“ga qarshi oʻyinda (2:0) mavsumdagi ilk golini kiritdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Lazio vs. Genoa 2–0 |work=Soccerway |url=https://us.soccerway.com/matches/2015/09/23/italy/serie-a/ss-lazio-roma/genoa-cfc/2120422/ |access-date=15 July 2018}}</ref> 2015-yil 22-oktabr kuni [[UEFA Yevropa Ligasi|Yevropa Ligasi]] doirasidagi „Rosenborg“ga qarshi o‘yinda (3:1) ikkinchi golni urganidan so‘ng <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Lazio vs. Rosenborg 3–1 |work=Soccerway |url=https://us.soccerway.com/matches/2015/10/22/europe/uefa-cup/ss-lazio-roma/rosenborg-ballklubb/2147216/ |access-date=15 July 2018}}</ref> Felipe Anderson uch kundan so‘ng „Torino“ga qarshi o‘yinda (3:0) ikkita gol urdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Lazio vs. Torino 3–0 |work=Soccerway |url=https://us.soccerway.com/matches/2015/10/25/italy/serie-a/ss-lazio-roma/torino-fc/2120461/ |access-date=15 July 2018}}</ref> 2016-yilning fevralida „Lazio<nowiki/>[[Manchester United F.C.|“ „Manchester United]]<nowiki/>“ Felipe Andersonning transferiga rozi boʻlgani haqidagi mish-mishlarni ochiqchasiga rad etdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/football/2016/feb/22/lazio-deny-felipe-anderson-manchester-united|sarlavha=Lazio deny Felipe Anderson has agreed to join Manchester United in summer|ish=The Guardian|sana=22 February 2016|kirish sanasi=15 July 2018}}</ref> Felipe Anderson „Lazio“dagi mavsumni barcha musobaqalarda toʻqqizta gol bilan yakunladi va „Lazio“ning mavsumdagi toʻpurarlar jadvalida [[Antonio Candreva|Antonio Kandrevadan]] keyin ikkinchi oʻrinni egalladi. ==== 2016/17-yilgi mavsum ==== Yozda [[Chelsea F.C.|"Chelsea"]] tomonidan qiziqish bildirilishiga qaramay<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espn.co.uk/football/blog/transfer-talk/79/post/2911040/antonio-conte-chelsea-emerge-as-favourites-for-lazio-felipe-anderson|sarlavha=Chelsea first for Felipe Anderson, Prem clubs eye William Carvalho|nashriyot=ESPN|sana=11 June 2016|kirish sanasi=15 July 2018}}</ref> Felipe Anderson „Lazio“da qoldi. 2016-yil 26-oktyabrda Felipe Anderson "Kalyari "ga qarshi oʻyinda (4:1) mavsumdagi ilk golini urdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Lazio vs. Cagliari 4–1 |work=Soccerway |url=https://us.soccerway.com/matches/2016/10/26/italy/serie-a/ss-lazio-roma/cagliari-calcio/2305847/ |access-date=15 July 2018}}</ref> 2017-yil 7-may kuni Felipe Anderson „Sampdoriya“ga qarshi o‘yinda (7:3) penaltini aniq amalga oshirdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 May 2017 |title=Lazio 7–3 Sampdoria |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/39838822 |access-date=15 July 2018}}</ref> Felipe Anderson barcha musobaqalarda 5 ta gol urgan „Lazio“ mavsum yakunida Yevropa Ligasi yo‘llanmasini qo‘lga kiritdi. ==== 2017/18-yilgi mavsum ==== 2017/18-yilgi mavsumda Felipe Andersonning formasi koʻplab muvaffaqiyatsizlikka uchradi. 2018-yilning fevral oyida „Genoa“dan 2:1 hisobida uchralgan mag‘lubiyatdan so‘ng bosh murabbiy Simone Inzagi bilan kelishmovchilik va tizzasidan olgan jarohati tufayli 2017-yilning avgustidan dekabrigacha Felipe Anderson [[Serie A|A Seriyani]] atigi to‘qqizta oʻyin bilan cheklandi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=28 February 2018 |title=Felipe Anderson back on form at Lazio, but how long will it last? |publisher=ESPN |url=http://www.espn.co.uk/football/italian-serie-a/12/blog/post/3400524/felipe-anderson-back-on-form-at-lazio-but-how-long-will-it-last |access-date=15 July 2018}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 August 2018 |title=Felipe Anderson injury concerns |publisher=Football Italia |url=https://www.football-italia.net/108811/felipe-anderson-injury-concerns |access-date=15 July 2018}}</ref> 2018-yil 20-may kuni Felipe Anderson „Lazio“ uchun so‘nggi o‘yinida „[[Internazionale Milano (futbol klubi)|Inter“]] ga 3:2 hisobida mag‘lub bo‘lgan o‘yinda g‘alaba qozonganlar „Lazio“ ustidan [[UEFA Chempionlar Ligasi|Chempionlar ligasiga]] yo‘llanma oldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Lazio vs. Internazionale 2–3 |work=Soccerway |url=https://us.soccerway.com/matches/2018/05/20/italy/serie-a/ss-lazio-roma/fc-internazionale-milano/2539153/ |access-date=15 July 2018}}</ref> === West Ham United === [[Fayl:FelipeAnderson-ChelseaWestHam2019_(cropped).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/FelipeAnderson-ChelseaWestHam2019_%28cropped%29.jpg/170px-FelipeAnderson-ChelseaWestHam2019_%28cropped%29.jpg|thumb| Felipe Anderson 2019-yilda „West Ham“ da ]] 2018-yilning 15-iyulida Felipe Anderson „West Ham United“ga 36 million funt sterling evaziga shartnoma imzoladi. Toʻlov klub tomonidan toʻlangan avvalgi rekord 22 million funt sterlingdan oshib ketdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Stone |first=Simon |date=15 July 2018 |title=Felipe Anderson: West Ham sign Lazio midfielder for club record fee |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/44810938 |access-date=16 July 2018}}</ref> ==== 2018/19-yilgi mavsum ==== Felipe Anderson 2018-yil 25-iyul kuni „Aston Villa“ga qarshi mavsumoldi o‘rtoqlik o‘yinida „West Ham“ safida ilk bor maydonga tushdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.whufc.com/news/articles/2018/july/25-july/antonio-and-arnautovic-net-hammers-claim-aston-villa-win|sarlavha=Antonio and Arnautovic net as Hammers claim Aston Villa win – West Ham United|ish=www.whufc.com|kirish sanasi=30 September 2018}}</ref> U 2018-yilning 12-avgustida [[Liverpool F.C.|"Liverpool"]] ga qarshi o‘yinda (4:0) to‘liq debyut qilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/45073328|sarlavha=Salah, Mane & Sturridge on target as Liverpool beat West Ham 4–0|sana=12 August 2018|nashriyot=BBC Sport|kirish sanasi=13 August 2018}}</ref> 2018-yil 29-sentabr kuni Felipe Anderson o‘zining „West Ham“ safida „[[Manchester United F.C.|Manchester United“]] ga qarshi o‘yinda (3:1) o‘zining birinchi Premer-ligadagi golini urdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/45610325|sarlavha=West Ham United 3–1 Manchester United: Mourinho's side record worst start since 1989–90|sana=29 September 2018|nashriyot=BBC Sport|kirish sanasi=30 September 2018}}</ref> Anderson Angliya futbolidagi birinchi mavsumida toʻqqizta gol urdi va „West Ham“ga Premer-ligada 10-oʻrinni egallashiga yordam berdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.westhamstats.info/westham.php?west=4&ham=2019&united=Premier_League_2018-19|sarlavha=Premier League 2018-19}}</ref> ==== 2019/20-yilgi mavsum ==== 2019/20-yilgi mavsum Anderson uchun qiyin bo‘ldi. 2020-yil 1-yanvar kuni „Bornmut“ ustidan 4:0 hisobida g‘alaba qozongan holda bir marta raqib darvozasini ishg‘ol qildi. Belidagi ogʻir jarohat tufayli Anderson yangi bosh murabbiy Devid Moyesning rejalaridan chiqib ketdi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Inkersole|ism=Sam|sana=2020-10-07|sarlavha=West Ham face a Felipe Anderson decision to fit in with future vision|url=https://www.football.london/west-ham-united-fc/players/west-ham-face-felipe-anderson-19062668|kirish sanasi=2020-10-14|ish=Football.London}}</ref> [[Birlashgan Qirollikda COVID-19 pandemiyasi|COVID-19 pandemiyasi]] sababli Premer-liganing 2019/20-yilgi mavsumi toʻxtatilgandan soʻng, Anderson mavsum qayta boshlanganidan keyin jami toʻqqizta oʻyindan atigi uchta oʻyinda maydonga tushdi. ==== Portuga ijara ==== 2020-yil 6-oktyabrda Felipe Anderson bir mavsumga ijara asosida Portugaliyaning „[[Portu (futbol klubi)|Portu]]“ klubiga oʻtdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.fcporto.pt/pt/noticias/20201006-pt-felipe-anderson-assina-pelo-campeao-nacional|sarlavha=Felipe Anderson assina pelo campeão nacional|ish=fcporto.pt|sana=6 October 2020|kirish sanasi=6 October 2020|til=pt}}</ref> Bu formasiz Braziliyalik uchun juda kerakli ishonch va oʻyin vaqtiga ega boʻlishi kutilgan harakat edi. Klubga kelgach, Anderson [[UEFA Chempionlar Ligasi]] va Primeira Ligasida oʻynash „orzusini roʻyobga chiqarayotganini“ aytdi va keyingi mavsumda ham „West Ham“da boshlangʻich oʻrinni qoʻlga kiritishga harakat qilishini taʼkidladi.<ref>{{Veb manbasi|sana=2020-10-07|sarlavha=Felipe Anderson 'fulfilling a dream' with Porto loan but wants West Ham return|url=https://talksport.com/football/770570/felipe-anderson-dream-west-ham-porto-return/|kirish sanasi=2020-10-14|ish=talkSPORT|til=en-US}}</ref> U 17-oktyabr kuni „Portu“da debyut qildi va „[[Sporting (futbol klubi)|Sporting CP]]“da 2:2 hisobidagi durang oʻyinning 59-daqiqasida [[Luis Diaz|Luis Diazni]] almashtirdi.<ref>{{Veb manbasi|sana=2020-10-18|sarlavha=Sporting-FC Porto, 2-2|url=https://maisfutebol.iol.pt/liga/classico/sporting-fc-porto-2-2-cronica|kirish sanasi=2020-10-18|ish=maisfutebol|til=pt}}</ref> Butun mavsum davomida Anderson Primeirada bor-yoʻgʻi beshta oʻyinda maydonga tushdi — bu asosan bosh murabbiy Serxio Konseysao bilan yomon munosabatda boʻlganligi uchun edi.<ref>{{Veb manbasi|sana=2020-10-27|sarlavha=Sérgio Conceição elogia Evanilson e Felipe Anderson, mas pede "humildade"|url=https://www.noticiasaominuto.com/desporto/1613995/sergio-conceicao-elogia-evanilson-e-felipe-anderson-mas-pede-humildade|kirish sanasi=2021-05-21|ish=Notícias ao Minuto|til=pt}}</ref> Mavsum oxirida Anderson murabbiyni boshidanoq oʻzini qoʻllaganini, lekin „oʻynash uchun koʻp imkoniyatlar berilmaganini“ tanqid qilgandek boʻldi.<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-20|sarlavha=Felipe Anderson finally speaks out ahead of return to West Ham following nightmare Porto move|url=https://www.hammers.news/news/felipe-anderson-finally-speaks-out-ahead-of-return-to-west-ham-following-nightmare-porto-move/|kirish sanasi=2021-05-21|ish=Hammers News|til=en-GB}}</ref> === Lazio safiga qaytish === 2021-yil 16-iyulda Anderson nomaʼlum toʻlov evaziga doimiy transfer orqali [[Lazio (futbol klubi)|"Lazio"]] ga qaytdi. U „West Ham“ safida 73 ta oʻyin oʻtkazib, 12 ta gol urgan.<ref>{{Veb manbasi|nashriyot=[[West Ham United F.C.|West Ham United]]|url=https://www.whufc.com/news/articles/2021/july/16-july/felipe-anderson-departs-lazio|sarlavha=Felipe Anderson departs for Lazio|sana=16 July 2021}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Anderson rejoins Lazio from West Ham |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/57865212 |access-date=2021-07-16}}</ref> == Xalqaro faoliyat == Felipe Anderson [[CONMEBOL Amerika kubogi 2015|2015-yilda Chilida boʻlib oʻtgan Amerika Kubogida]] [[Braziliya milliy futbol terma jamoasi|Braziliya]] terma jamoasi bosh murabbiyi [[Dunga]] tomonidan chaqirilgan yettita oʻyinchidan biri edi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 May 2015 |title=Kaka among 7 alternates in Brazil's Copa America squad |publisher=ESPN |agency=Associated Press |url=http://www.espnfc.com/brazil/story/2445760/kaka-among-7-alternates-in-brazils-copa-america-squad |access-date=29 May 2015}}</ref> U oʻsha yilning 7-iyunida [[Meksika milliy futbol terma jamoasi|Meksikaga]] qarshi tayyorgarlik boʻyicha oʻyinda debyut qildi va [[San-Paulu (shahar)|San-Pauludagi]] Allianz Parqueda 2:0 hisobida gʻalaba qozongan Fredning oʻrniga oxirgi 7 daqiqa oʻynadi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 June 2015 |title=Brazil 2–0 Mexico: Coutinho and Tardelli seal friendly victory |work=Goal.com |url=http://www.goal.com/brasilglobaltour/en/match/brazil-vs-mexico/2020807/report |access-date=8 June 2015}}</ref> 2016-yilning iyun oyida Felipe Anderson Braziliya terma jamoasining 2016-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida oʻz maydonida boʻlib oʻtadigan terma jamoasiga Olimpiya jamoasi menejeri Rojerio Mikale tomonidan kiritilgan edi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espnfc.us/brazil/story/2904522/neymar-and-douglas-costa-named-in-brazil-olympics-squad|sarlavha=Neymar, Douglas Costa named in Brazil Olympics squad|nashriyot=ESPN FC|sana=29 June 2016|kirish sanasi=8 August 2016}}</ref> 20-avgust kuni u [[Marakana stadioni|Riodagi Marakanada]] Germaniyaga qarshi turnir finalida maydonga tushdi. Braziliya terma jamoasi 1:1 hisobidagi durangdan so‘ng penaltilar seriyasida 5:4 hisobida g‘alaba qozonib, erkaklar futbolidagi ilk Olimpiya oltin medalini qo‘lga kiritdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.reuters.com/article/us-olympics-rio-soccer-m-idUSKCN10V0VE|sarlavha=Soccer: Neymar hands Brazil football gold medal|nashriyot=Reuters|muallif=Andrew Downie|sana=20 August 2016}}</ref> Anderson Braziliya terma jamoasiga 2019-yilning fevralida, 2015-yildan beri birinchi marta ikkita o‘rtoqlik o‘yini uchun chaqirilgan edi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.whufc.com/news/articles/2019/february/28-february/west-ham-winger-felipe-anderson-called-brazil|sarlavha=West Ham winger Felipe Anderson called-up by Brazil &#124; West Ham United}}</ref> == Oʻyin uslubi == [[Fayl:Hertha_BSC_vs._West_Ham_United_20190731_(137).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Hertha_BSC_vs._West_Ham_United_20190731_%28137%29.jpg/170px-Hertha_BSC_vs._West_Ham_United_20190731_%28137%29.jpg|thumb| Felipe Anderson 2019-yilda „West Ham“da oʻynaydi]] Tez, har tomonlama rivojlangan va texnik jihatdan iqtidorli [[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyachi]], nozik va kichik, ammo uzun oyoq-qoʻllari bilan, Felipe Anderson isteʼdodli yosh futbolchi hisoblanadi. U asosan oʻzining tezligi bilan tanilgan va zamonaviy oʻyinning eng tezkor oʻyinchilaridan biri hisoblanadi. Jismonan kuchli boʻlmasa-da, u toʻpni yaxshi nazorat qilish, tez oyoqlari va ajoyib dribling qobiliyatiga ega. Bu esa raqibni yakkama-yakka magʻlub etishga imkon beradi. Taktik jihatdan koʻp qirrali oʻyinchi. U oʻzining keng koʻlamli koʻnikmalari, yuqori ish tezligi va gol yaratish va gol urish qobiliyati tufayli bir nechta turli pozitsiyalarda oʻynashga qodir. U [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] yoki [[Yarimhimoyachi (futbol)|markaziy yarim]] himoyachi sifatida ishlagan. Lekin hujumkor harakati va chiziqlar oʻrtasida ishlashga moyilligi tufayli koʻpincha [[Yarimhimoyachi (futbol)|qanot]] yoki [[Yarimhimoyachi (futbol)|hujumkor yarim himoyachi]] sifatida joylashtirilgan. U qanotda yoki maydon markazida oʻynashga qodir. Tezligi, chidamliligi, ijodkorligi va texnik qobiliyatidan tashqari, tabiiy ravishda oʻng oyoqda oʻynashiga qaramay, ikkala oyogʻi bilan masofadan kuchli va aniq zarba berish qobiliyatiga ega. U penalti va [[Penalti|jarima zarbasi]] tepuvchi hisoblanadi. Shuningdek, u oʻzining ijodiy qobiliyati, koʻrish qobiliyati, toʻpni yetkazib berish va yakuniy pasga koʻra olish qobiliyati tufayli assistent boʻlib xizmat qilishi mumkin.<ref name="da Anderson a Yakovenko">{{Veb manbasi|url=http://www.gazzetta.it/Calcio/Magic_Cup/05-09-2013/magic-campionato-serie-a-tutti-nuovi-stranieri-serie-a-anderson-yakovenko-201102296407.shtml|sarlavha=Tutti i nuovi stranieri della serie A: da Anderson a Yakovenko|nashriyot=La Gazzetta dello Sport|til=it|muallif=Massimo Tanzillo|sana=17 January 2014|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.uefa.com/memberassociations/association=ita/news/newsid=2227457.html|sarlavha=UEFA.com's weekly wonderkid: Felipe Anderson|nashriyot=UEFA|muallif=Paolo Menicucci|sana=28 March 2015|kirish sanasi=22 May 2015}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.calcioweb.eu/2013/07/i-nuovi-stranieri-della-serie-a-felipe-anderson/64556/|sarlavha=I nuovi stranieri della Serie A: Felipe Anderson|nashriyot=CalcioWeb.eu|til=it|muallif=Vincenzo Currò|sana=29 July 2013|kirish sanasi=5 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.mondosportivo.it/2013/08/20/fantacalcio-alla-scoperta-di-felipe-anderson/|sarlavha=Fantacalcio: alla scoperta di Felipe Anderson|nashriyot=mondosportivo.it|til=it|muallif=Demetrio Bertuletti|sana=20 August 2013|kirish sanasi=5 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espnfc.us/blog/scouting-and-prospects/78/post/2233109/scouts-notebook-felipe-anderson|sarlavha=Scout's Notebook: Lazio's speedster Felipe Anderson has lit up Serie A|nashriyot=ESPN FC|muallif=Nick Dorrington|sana=9 January 2015|kirish sanasi=5 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://sport.ilmessaggero.it/sslazio/lazio_felipe_anderson_profilo/295304.shtml|sarlavha=Lazio, ecco chi è Felipe Anderson Il nuovo jolly biancoceleste|nashriyot=Il Messaggero|muallif=Daniele Magliocchetti|til=it|sana=22 June 2013|kirish sanasi=5 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.fourfourtwo.com/features/meet-neymars-former-partner-crime-whos-setting-serie-alight|sarlavha=Meet Neymar's former partner in crime who's setting Serie A alight|nashriyot=FourFourTwo|muallif=Alasdair Mackenzie|sana=8 January 2015|kirish sanasi=5 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/football/2015/mar/23/lazio-felipe-anderson-serie-a|sarlavha=Lazio's Felipe Anderson lights up surreal Sunday with his 'dance rock' style|ish=The Guardian|muallif=Paolo Bandini|sana=23 March 2015|kirish sanasi=5 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.repubblica.it/sport/calcio/serie-a/lazio/2016/11/11/news/anderson_dubbi_malumori_hoedt_cataldi-151818772/|sarlavha=Lazio, i dubbi di Anderson: "Qui per sempre? Vediamo"|nashriyot=La Repubblica|til=it|muallif=MARCO ERCOLE|sana=11 November 2016|kirish sanasi=5 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ilpost.it/2015/01/11/roma-lazio-formazioni/|sarlavha=Roma-Lazio, oggi pomeriggio|nashriyot=Il Post|til=it|sana=11 January 2015|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ibtimes.co.in/epl-transfer-news-star-midfielder-sold-manchester-united-60m-says-lazio-president-667901|sarlavha=EPL transfer news: Star midfielder sold to Manchester United for 60M, says Lazio president|ish=International Business Times|muallif=Sayantan Maitra|sana=22 February 2016|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ibtimes.co.uk/manchester-united-transfer-news-lazio-forward-felipe-anderson-unsure-why-his-transfer-old-1567470|sarlavha=Manchester United transfer news: Lazio forward Felipe Anderson unsure why his transfer to Old Trafford failed|ish=International Business Times|muallif=Naveen Ullal|sana=26 June 2016|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://metro.co.uk/2015/08/28/manchester-united-make-29-1million-transfer-bid-for-felipe-anderson-claim-reports-5364441/|sarlavha=Manchester United make £29.1million transfer bid for Felipe Anderson, claim reports|nashriyot=Metro|muallif=Will Giles|sana=28 August 2015|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sportmediaset.mediaset.it/calcio/lazio/lazio-pescara-3-0-a-segno-l-ex-immobile_1118643-201602a.shtml|sarlavha=Lazio-Pescara 3–0: a segno l'ex Immobile|nashriyot=Sport Mediaset|til=it|sana=17 September 2016|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.skysports.com/football/news/11862/10177592/lazio-deny-plans-to-sell-felipe-anderson-to-manchester-united|sarlavha=Lazio deny plans to sell Felipe Anderson to Manchester United|nashriyot=Sky Sports|muallif=Michael Kelleher|sana=22 February 2016|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.corrieredellosport.it/calcio/talent_scout/2013/01/01-291543/Felipe+Anderson,+il+Milan+prova+a+farsi+avanti|sarlavha=Felipe Anderson, il Milan prova a farsi avanti|nashriyot=Il Corriere dello Sport|til=it|muallif=Stefano Chioffi|sana=1 January 2013|kirish sanasi=6 February 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170206185559/http://www.corrieredellosport.it/calcio/talent_scout/2013/01/01-291543/Felipe+Anderson,+il+Milan+prova+a+farsi+avanti|arxivsana=2017-02-06}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://metro.co.uk/2015/10/27/manchester-united-transfer-target-felipe-anderson-has-verbal-agreement-to-leave-lazio-report-5464276/|sarlavha=Manchester United transfer target Felipe Anderson has verbal agreement to leave Lazio – report|nashriyot=Metro|muallif=Mark Brus|sana=27 October 2015|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.gazzetta.it/calcio/fantanews/17-12-2016/titolo-18053564548.shtml|sarlavha=Felipe Anderson-Insigne, un duello a colpi di assist|nashriyot=La Gazzetta dello Sport|til=it|muallif=Roberto Pinna|sana=17 December 2016|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/sport/football/chelsea-transfer-news-mourinhos-men-watch-30m-lazio-forward-felipe-anderson-amid-reported-interest-10129517.html|sarlavha=Chelsea transfer news: Mourinho's men watch £30m Lazio forward Felipe Anderson amid reported interest from Manchester United and City|nashriyot=The Evening Standard|muallif=Tom Collomosse|sana=24 March 2015|kirish sanasi=6 February 2017}}</ref> == Karyera statistikasi == === Klub === {{Updated|2022-yil 21-may}}<ref name="SW">{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/felipe-anderson-pereira-gomes/157530/|title=Felipe Anderson|website=Soccerway|publisher=Perform Group|access-date=6 February 2017}}</ref> {| class="wikitable" style="font-size:100%; text-align:center;" |+Klub, mavsum va musobaqalar boʻyicha oʻyinlar va gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Mamlakat kubogi ! colspan="2" |Liga kubogi{{Efn|Includes [[EFL Cup]] and [[Taça da Liga]]}} ! colspan="2" |Continental{{Efn|Includes [[Copa Libertadores]], [[UEFA Champions League]] and [[UEFA Europa League]]}} ! colspan="2" |Boshqa{{Efn|Includes [[Campeonato Paulista]] and [[Supercoppa Italiana]]}} ! colspan="2" |Jami |- !Division !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar |- | rowspan="5" |Santos |2010 |Série A |5 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |0 |0 |5 |0 |- |2011 |Série A |18 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |10 |1 |29 |2 |- |2012 |Série A |35 |6 |0 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |12 |1 |51 |7 |- |2013 |Série A |3 |0 |3 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |15 |0 |21 |0 |- ! colspan="2" |Jami !61 !7 !3 !0 ! colspan="2" |— !5 !0 !37 !2 !106 !9 |- | rowspan="6" |[[Lazio (futbol klubi)|Lazio]] |2013-14 |[[Serie A]] |13 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |5 |1 | colspan="2" |— |20 |1 |- |2014-15 |Serie A |32 |10 |5 |1 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |37 |11 |- |2015-16 |Serie A |35 |7 |2 |0 | colspan="2" |— |9 |2 |1 |0 |47 |9 |- |2016-17 |Serie A |36 |4 |5 |1 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |41 |5 |- |2017-18 |Serie A |21 |4 |4 |1 | colspan="2" |— |7 |3 |0 |0 |32 |8 |- ! colspan="2" |Jami !137 !25 !18 !3 ! colspan="2" |— !21 !6 !1 !0 !177 !34 |- | rowspan="4" |West Ham United |2018-19 |Premier League |36 |9 |2 |1 |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |40 |10 |- |2019-20 |Premier League |25 |1 |1 |0 |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |28 |1 |- |2020-21 |Premier League |2 |0 | colspan="2" |— |3 |1 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |5 |1 |- ! colspan="2" |Jami !63 !10 !3 !1 !7 !1 ! colspan="2" |— ! colspan="2" |— !73 !12 |- |[[Portu (futbol klubi)|Porto]] (loan) |2020-21 |Primeira Liga |5 |0 |2 |0 |2 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |10 |0 |- |Lazio |2021-22 |Serie A |38 |6 |2 |0 | colspan="2" |— |8 |1 | colspan="2" |— |48 |7 |- ! colspan="3" |Umumiy !304 !48 !29 !4 !9 !1 !32 !6 !41 !3 !414 !62 |} {{Notelist}} === Xalqaro === {{Updated|2019-yil 23-mart}}<ref>{{NFT player |id=59370 |name=Felipe Anderson |accessdate=11 February 2019}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoa va yil boʻyicha oʻyinlar va gollar ! Milliy terma jamoa ! Yil ! Oʻyinlar ! Gollar |- | rowspan="2" | [[Braziliya milliy futbol terma jamoasi|Braziliya]] | 2015-yil | 1 | 0 |- | 2019-yil | 1 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 2 ! 0 |} == Yutuqlar == : Manba:<ref>{{Veb manbasi|url=https://it.eurosport.com/calcio/felipe-anderson_prs277704/person.shtml|sarlavha=Felipe Anderson – Profilo giocatore – Calcio|kirish sanasi=30 September 2018}}</ref> '''Santos''' * Libertadores kubogi: 2011-yil * Recopa Sudamericana: 2012-yil '''Lazio''' * Italiya Superkubogi: 2017-yil '''Braziliya U23''' * [[Yozgi olimpiada oʻyinlari|Olimpiya oltin medali]]: 2016-yil == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * [https://archive.today/20121231221857/http://www.santosfc.com.br/futebol/elenco/jogador.asp?c=&i=393 Santos FC profili] (in Portuguese) * Felipe Anderson </img> * Felipe Anderson </img> [[Turkum:Braziliyalik futbolchilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1993-yilda tugʻilganlar]] czmp1oiqyiac6v96bpryx5u4dypzsi3 Ozarbayjon Respublikasi fuqarolik pasporti 0 758903 2725918 2022-07-30T17:45:20Z Azizxon Muzaffarov 61732 „[[:ru:Special:Redirect/revision/124216358|Паспорт гражданина Азербайджана]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki [[Fayl:Первый_разворот_азербайджанского_биометрического_паспорта.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0.png/220px-%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0.png|thumb| Ozarbayjon fuqarosi biometrik pasportining birinchi sahifasi]] [[Fayl:The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg/220px-The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg|right|thumb| Ozarbayjon fuqarosining biometrik pasporti identifikatsiya sahifasi]] [[Fayl:The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png/220px-The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png|thumb| Ozarbayjon biometrik pasportining ma'lumotlar sahifasining tavsifi]] [[Fayl:Azərbaycan_Respublikası_xidməti_biometrik_pasportu.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_xidm%C9%99ti_biometrik_pasportu.png/220px-Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_xidm%C9%99ti_biometrik_pasportu.png|thumb| Ozarbayjonning xizmat pasporti muqovasining old tomoni]] [[Fayl:Azərbaycan_Respublikası_diplomatik_biometrik_pasportu.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_diplomatik_biometrik_pasportu.png/220px-Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_diplomatik_biometrik_pasportu.png|thumb| Ozarbayjon diplomatik pasporti muqovasining old tomoni]] '''Ozarbayjon fuqarosining pasporti''' ({{Lang-az|Azərbaycan pasportu}}) — [[Ozarbayjon|Ozarbayjon Respublikasi]] fuqarolariga beriladigan rasmiy hujjatdir. Ozarbayjon fuqarosining [[Pasportlar|pasporti]] boshqa mamlakatlarga borish uchun ishlatiladi. Amal qilish muddati - 10 yil. Ozarbayjon Respublikasi Prezidentining 2012-yil 17-iyuldagi Farmoniga asosan 2013-yil 1-sentyabrdan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.trend.az/news/society/2191611.html|sarlavha=Биометрические паспорта в Азербайджане можно получить в центрах Службы «ASAN» — Госагентство}}</ref> kiritilgan. Pasport [[Biometrik pasport|biometrikdir]]. Fuqaroning biometrik maʼlumotlari biometrik pasportning identifikatsiya sahifasiga oʻrnatilgan RFID chipida qayd etiladi. Pasportda vizalar va maxsus shtamplar uchun 50 ta ichki sahifa mavjud. Fuqarolar haqidagi ma'lumotlar [[Ozarbayjon turkchasi|ozarbayjon]] va [[Ingliz tili|ingliz tillarida]] yozilgan. Umumiy pasport Ozarbayjon Ichki ishlar vazirligi va “ASAN” xizmati tomonidan beriladi. Xizmat va diplomatik pasportlar Ozarbayjon Tashqi ishlar vazirligining Konsullik boshqarmasi tomonidan beriladi. Fuqarolarga 2013-yil 1-sentabrgacha berilgan oddiy (biometrik boʻlmagan) pasportlar biometrik pasportlar bilan birga oddiy pasportning amal qilish muddati tugagunga qadar (2023-yil 1-sentabrgacha) amal qiladi. == Egalari uchun viza talablari == 2020-yilning toʻrtinchi choragi holatiga koʻra, [[Ozarbayjon]] umumiy xorijiy pasporti 67 davlatga qisqa muddatli tashriflar uchun vizasiz kirish huquqini berdi (Pasport indeksi boʻyicha dunyoda 73-oʻrin)<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Граждане Азербайджана могут посещать без виз 67 стран - Henley & Partners|url=http://interfax.az/view/816227|ish=interfax.az|til=ru}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Индекс паспортов|url=https://ru.henleyglobal.com/passportindex/|ish=ru.henleyglobal.com|til=ru}}</ref>. == Qabul qilish jarayoni == Pasport berish muddati davlat boji miqdoriga qarab o‘n (kattalar uchun 60 [[Ozarbayjon manati|manat]]), besh (kattalar uchun 120 [[Ozarbayjon manati|manat]]) yoki bir (kattalar uchun 210 [[Ozarbayjon manati|manat]]) ish kunini tashkil etadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://apa.az/ru/sotsium/xeber_pervyj_biometricheskij_pasport_grazhdanina_-254514|sarlavha=Первый биометрический паспорт гражданина Азербайджанской Республики вручен президенту Ильхаму Алиеву}}</ref>. 1 yoshgacha bo'lgan bolalar uchun pasportlarning amal qilish muddati bir yil, 1 yoshdan 3 yoshgacha bo'lgan bolalar uchun - uch yilgacha, 3 yoshdan 18 yoshgacha - besh yil muddatga hamda 18 yosh va undan kattalar shaxslar uchun - o'n yil<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.zerkalo.az/2013/vyidacha-pasportov-novogo-pokoleniya/|sarlavha=Выдача паспортов нового поколения}}</ref>. == Tashqi ko'rinish == To'q yashil rangdagi bosh pasport ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) "Republic of Azerbaijan" va ({{Lang-az|"Pasport"}}) "Passport" so'zlaridan iborat. Xizmat pasporti toʻq koʻk rangda boʻlib, ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) "Republic of Azerbaijan" va ({{Lang-az|"Xidməti Pasport"}}) "Service Passport" so'zlaridan iborat. Diplomatik pasport to'q qizil rangda bo'lib, ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) "Republic of Azerbaijan" va ({{Lang-az|"Diplomatik Pasport"}}) "Diplomatic passport" so'zlaridan iborat.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.1news.az/society/20120723110942745.html|sarlavha=Обнародованы образцы новых биометрических паспортов Азербайджана}}</ref> Pasportlar muqovasining oʻrtasida oltin rangda [[Ozarbayjon Respublikasining davlat gerbi|Ozarbayjon gerbi]] tasvirlangan. Hujjat ichida RFID chipi mavjudligini ko'rsatadigan biometrik pasportlar belgisi muqovaning eng pastki qismida joylashgan. Pasportlar ozarbayjon va ingliz tillarida beriladi. Pasportlarning oʻlchami 88×125 mm boʻlib, ular 4 ta old va 50 ta ichki varaqdan iborat. 50-sahifada pasport raqamiga mos keladigan shtrix-kod mavjud. Rasmiy va diplomatik pasportlar muqovasining ichki qismida ozarbayjon va ingliz tillarida [[Ozarbayjon Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi|Ozarbayjon Tashqi ishlar vazirligining]] tegishli organlarga murojaati, agar kerak boʻlsa, ushbu pasport egasiga yordam koʻrsatishni soʻrab murojaat qilingan. Diplomatik pasportda ushbu pasport egasiga chegarani erkin kesib o‘tish to‘g‘risida tegishli organlarga murojaat ham mavjud<ref>{{Veb manbasi|url=http://news.milli.az/politics/128317.html|sarlavha=Ümumvətəndaş, xidməti və diplomatik pasportların spesifikasiyası təsdiq edildi}}</ref>. === Identifikatsiya sahifasi === Ozarbayjon biometrik pasporti quyidagi ma'lumotlarni o'z ichiga oladi: * Egasining oq-qora fotosurati * Turi (PC - umumiy pasport, PS - xizmat pasporti, PD - diplomatik pasport) * Pasportni bergan davlat kodi (AZE) * Pasport raqami * Familiya * Ism * Fuqarolik (Azerbaijan) * Tug'ilgan sana (dd. m. yyyy) * Jinsi (M/F) * Tug'ilgan joyi * Chiqarilgan sana (dd. mm. yyyy) * Yaroqlilik muddati (dd. mm. yyyy) * Shaxsiy raqam (fuqaroning yetti xonali universal PIN-kodi) * Kim tomonidan berilgani * Egasining imzosi (faqat kattalar uchun) Egasi haqidagi ma'lumot sahifasi quyidagi bilan boshlanadigan mashina o'qiy oladigan MRZ kod zonasi bilan tugaydi: * PCAZE (umumiy pasport). * PSAZE (xizmat pasporti). * PDAZE (diplomatik pasport). RFID chipi biometrik pasport identifikatsiya sahifasida ko'rsatilganidek bir xil ma'lumotlarni, shuningdek rangli biometrik fotosuratni, egasining barmoq izi ma'lumotlarini (faqat kattalar uchun), pasport egasi imzosining elektron tasvirini (faqat kattalar uchun) va pasportni beruvchi tashkilotning elektron sertifikatni o'z ichiga oladi. Elektron sertifikat İSO CC EAL 5+<ref>{{Veb manbasi|url=http://e-qanun.az/alpidata/framework/data/24/f_24012.htm|sarlavha=Ümumvətəndaş, xidməti və diplomatik pasportların təsvirinin, spesifikasiyasının və nümunələrinin təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasi Prezidentinin Fərmani}}</ref> standarti talablariga javob beradi. == Galereya == Ozarbayjonning tarixiy pasportlari<gallery> Fayl:Файл:Intrenational passport of Azerbaijan Democratic Republic.jpg|[[Азербайджанская Демократическая Республика|Ozarbayjon Demokratik Respublikasining]] chet el pasporti Fayl:Файл:Azerbaijanian passport cover.jpg|Ozarbayjon Respublikasining oddiy (biometrik bo'lmagan) pasportining muqovasi Fayl:Файл:Inside of an azerbaijani passport.JPG|Ozarbayjon Respublikasining oddiy (biometrik bo'lmagan) pasportining birinchi sahifasi </gallery> == Manbalar == [[Turkum:Ozarbayjon huquqi]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] kq5zelftol70xjpg0zz8z8c0le2u6pb 2725920 2725918 2022-07-30T17:46:11Z Azizxon Muzaffarov 61732 /* Galereya */ wikitext text/x-wiki [[Fayl:Первый_разворот_азербайджанского_биометрического_паспорта.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0.png/220px-%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0.png|thumb| Ozarbayjon fuqarosi biometrik pasportining birinchi sahifasi]] [[Fayl:The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg/220px-The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg|right|thumb| Ozarbayjon fuqarosining biometrik pasporti identifikatsiya sahifasi]] [[Fayl:The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png/220px-The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png|thumb| Ozarbayjon biometrik pasportining ma'lumotlar sahifasining tavsifi]] [[Fayl:Azərbaycan_Respublikası_xidməti_biometrik_pasportu.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_xidm%C9%99ti_biometrik_pasportu.png/220px-Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_xidm%C9%99ti_biometrik_pasportu.png|thumb| Ozarbayjonning xizmat pasporti muqovasining old tomoni]] [[Fayl:Azərbaycan_Respublikası_diplomatik_biometrik_pasportu.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_diplomatik_biometrik_pasportu.png/220px-Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_diplomatik_biometrik_pasportu.png|thumb| Ozarbayjon diplomatik pasporti muqovasining old tomoni]] '''Ozarbayjon fuqarosining pasporti''' ({{Lang-az|Azərbaycan pasportu}}) — [[Ozarbayjon|Ozarbayjon Respublikasi]] fuqarolariga beriladigan rasmiy hujjatdir. Ozarbayjon fuqarosining [[Pasportlar|pasporti]] boshqa mamlakatlarga borish uchun ishlatiladi. Amal qilish muddati - 10 yil. Ozarbayjon Respublikasi Prezidentining 2012-yil 17-iyuldagi Farmoniga asosan 2013-yil 1-sentyabrdan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.trend.az/news/society/2191611.html|sarlavha=Биометрические паспорта в Азербайджане можно получить в центрах Службы «ASAN» — Госагентство}}</ref> kiritilgan. Pasport [[Biometrik pasport|biometrikdir]]. Fuqaroning biometrik maʼlumotlari biometrik pasportning identifikatsiya sahifasiga oʻrnatilgan RFID chipida qayd etiladi. Pasportda vizalar va maxsus shtamplar uchun 50 ta ichki sahifa mavjud. Fuqarolar haqidagi ma'lumotlar [[Ozarbayjon turkchasi|ozarbayjon]] va [[Ingliz tili|ingliz tillarida]] yozilgan. Umumiy pasport Ozarbayjon Ichki ishlar vazirligi va “ASAN” xizmati tomonidan beriladi. Xizmat va diplomatik pasportlar Ozarbayjon Tashqi ishlar vazirligining Konsullik boshqarmasi tomonidan beriladi. Fuqarolarga 2013-yil 1-sentabrgacha berilgan oddiy (biometrik boʻlmagan) pasportlar biometrik pasportlar bilan birga oddiy pasportning amal qilish muddati tugagunga qadar (2023-yil 1-sentabrgacha) amal qiladi. == Egalari uchun viza talablari == 2020-yilning toʻrtinchi choragi holatiga koʻra, [[Ozarbayjon]] umumiy xorijiy pasporti 67 davlatga qisqa muddatli tashriflar uchun vizasiz kirish huquqini berdi (Pasport indeksi boʻyicha dunyoda 73-oʻrin)<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Граждане Азербайджана могут посещать без виз 67 стран - Henley & Partners|url=http://interfax.az/view/816227|ish=interfax.az|til=ru}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Индекс паспортов|url=https://ru.henleyglobal.com/passportindex/|ish=ru.henleyglobal.com|til=ru}}</ref>. == Qabul qilish jarayoni == Pasport berish muddati davlat boji miqdoriga qarab o‘n (kattalar uchun 60 [[Ozarbayjon manati|manat]]), besh (kattalar uchun 120 [[Ozarbayjon manati|manat]]) yoki bir (kattalar uchun 210 [[Ozarbayjon manati|manat]]) ish kunini tashkil etadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://apa.az/ru/sotsium/xeber_pervyj_biometricheskij_pasport_grazhdanina_-254514|sarlavha=Первый биометрический паспорт гражданина Азербайджанской Республики вручен президенту Ильхаму Алиеву}}</ref>. 1 yoshgacha bo'lgan bolalar uchun pasportlarning amal qilish muddati bir yil, 1 yoshdan 3 yoshgacha bo'lgan bolalar uchun - uch yilgacha, 3 yoshdan 18 yoshgacha - besh yil muddatga hamda 18 yosh va undan kattalar shaxslar uchun - o'n yil<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.zerkalo.az/2013/vyidacha-pasportov-novogo-pokoleniya/|sarlavha=Выдача паспортов нового поколения}}</ref>. == Tashqi ko'rinish == To'q yashil rangdagi bosh pasport ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) "Republic of Azerbaijan" va ({{Lang-az|"Pasport"}}) "Passport" so'zlaridan iborat. Xizmat pasporti toʻq koʻk rangda boʻlib, ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) "Republic of Azerbaijan" va ({{Lang-az|"Xidməti Pasport"}}) "Service Passport" so'zlaridan iborat. Diplomatik pasport to'q qizil rangda bo'lib, ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) "Republic of Azerbaijan" va ({{Lang-az|"Diplomatik Pasport"}}) "Diplomatic passport" so'zlaridan iborat.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.1news.az/society/20120723110942745.html|sarlavha=Обнародованы образцы новых биометрических паспортов Азербайджана}}</ref> Pasportlar muqovasining oʻrtasida oltin rangda [[Ozarbayjon Respublikasining davlat gerbi|Ozarbayjon gerbi]] tasvirlangan. Hujjat ichida RFID chipi mavjudligini ko'rsatadigan biometrik pasportlar belgisi muqovaning eng pastki qismida joylashgan. Pasportlar ozarbayjon va ingliz tillarida beriladi. Pasportlarning oʻlchami 88×125 mm boʻlib, ular 4 ta old va 50 ta ichki varaqdan iborat. 50-sahifada pasport raqamiga mos keladigan shtrix-kod mavjud. Rasmiy va diplomatik pasportlar muqovasining ichki qismida ozarbayjon va ingliz tillarida [[Ozarbayjon Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi|Ozarbayjon Tashqi ishlar vazirligining]] tegishli organlarga murojaati, agar kerak boʻlsa, ushbu pasport egasiga yordam koʻrsatishni soʻrab murojaat qilingan. Diplomatik pasportda ushbu pasport egasiga chegarani erkin kesib o‘tish to‘g‘risida tegishli organlarga murojaat ham mavjud<ref>{{Veb manbasi|url=http://news.milli.az/politics/128317.html|sarlavha=Ümumvətəndaş, xidməti və diplomatik pasportların spesifikasiyası təsdiq edildi}}</ref>. === Identifikatsiya sahifasi === Ozarbayjon biometrik pasporti quyidagi ma'lumotlarni o'z ichiga oladi: * Egasining oq-qora fotosurati * Turi (PC - umumiy pasport, PS - xizmat pasporti, PD - diplomatik pasport) * Pasportni bergan davlat kodi (AZE) * Pasport raqami * Familiya * Ism * Fuqarolik (Azerbaijan) * Tug'ilgan sana (dd. m. yyyy) * Jinsi (M/F) * Tug'ilgan joyi * Chiqarilgan sana (dd. mm. yyyy) * Yaroqlilik muddati (dd. mm. yyyy) * Shaxsiy raqam (fuqaroning yetti xonali universal PIN-kodi) * Kim tomonidan berilgani * Egasining imzosi (faqat kattalar uchun) Egasi haqidagi ma'lumot sahifasi quyidagi bilan boshlanadigan mashina o'qiy oladigan MRZ kod zonasi bilan tugaydi: * PCAZE (umumiy pasport). * PSAZE (xizmat pasporti). * PDAZE (diplomatik pasport). RFID chipi biometrik pasport identifikatsiya sahifasida ko'rsatilganidek bir xil ma'lumotlarni, shuningdek rangli biometrik fotosuratni, egasining barmoq izi ma'lumotlarini (faqat kattalar uchun), pasport egasi imzosining elektron tasvirini (faqat kattalar uchun) va pasportni beruvchi tashkilotning elektron sertifikatni o'z ichiga oladi. Elektron sertifikat İSO CC EAL 5+<ref>{{Veb manbasi|url=http://e-qanun.az/alpidata/framework/data/24/f_24012.htm|sarlavha=Ümumvətəndaş, xidməti və diplomatik pasportların təsvirinin, spesifikasiyasının və nümunələrinin təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasi Prezidentinin Fərmani}}</ref> standarti talablariga javob beradi. == Galereya == Ozarbayjonning tarixiy pasportlari<gallery> Fayl:Intrenational passport of Azerbaijan Democratic Republic.jpg|[[Ozarbayjon Demokratik Respublikasi]]ning chet el pasporti Fayl:Azerbaijanian passport cover.jpg|Ozarbayjon Respublikasining oddiy (biometrik bo'lmagan) pasportining muqovasi Fayl:Inside of an azerbaijani passport.JPG|Ozarbayjon Respublikasining oddiy (biometrik bo'lmagan) pasportining birinchi sahifasi </gallery> == Manbalar == [[Turkum:Ozarbayjon huquqi]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] t6xwg49zt6ev2p8rtrapz9cn0xhsv7w 2725921 2725920 2022-07-30T17:46:26Z Azizxon Muzaffarov 61732 /* Manbalar */ wikitext text/x-wiki [[Fayl:Первый_разворот_азербайджанского_биометрического_паспорта.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0.png/220px-%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0.png|thumb| Ozarbayjon fuqarosi biometrik pasportining birinchi sahifasi]] [[Fayl:The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg/220px-The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg|right|thumb| Ozarbayjon fuqarosining biometrik pasporti identifikatsiya sahifasi]] [[Fayl:The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png/220px-The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png|thumb| Ozarbayjon biometrik pasportining ma'lumotlar sahifasining tavsifi]] [[Fayl:Azərbaycan_Respublikası_xidməti_biometrik_pasportu.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_xidm%C9%99ti_biometrik_pasportu.png/220px-Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_xidm%C9%99ti_biometrik_pasportu.png|thumb| Ozarbayjonning xizmat pasporti muqovasining old tomoni]] [[Fayl:Azərbaycan_Respublikası_diplomatik_biometrik_pasportu.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_diplomatik_biometrik_pasportu.png/220px-Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_diplomatik_biometrik_pasportu.png|thumb| Ozarbayjon diplomatik pasporti muqovasining old tomoni]] '''Ozarbayjon fuqarosining pasporti''' ({{Lang-az|Azərbaycan pasportu}}) — [[Ozarbayjon|Ozarbayjon Respublikasi]] fuqarolariga beriladigan rasmiy hujjatdir. Ozarbayjon fuqarosining [[Pasportlar|pasporti]] boshqa mamlakatlarga borish uchun ishlatiladi. Amal qilish muddati - 10 yil. Ozarbayjon Respublikasi Prezidentining 2012-yil 17-iyuldagi Farmoniga asosan 2013-yil 1-sentyabrdan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.trend.az/news/society/2191611.html|sarlavha=Биометрические паспорта в Азербайджане можно получить в центрах Службы «ASAN» — Госагентство}}</ref> kiritilgan. Pasport [[Biometrik pasport|biometrikdir]]. Fuqaroning biometrik maʼlumotlari biometrik pasportning identifikatsiya sahifasiga oʻrnatilgan RFID chipida qayd etiladi. Pasportda vizalar va maxsus shtamplar uchun 50 ta ichki sahifa mavjud. Fuqarolar haqidagi ma'lumotlar [[Ozarbayjon turkchasi|ozarbayjon]] va [[Ingliz tili|ingliz tillarida]] yozilgan. Umumiy pasport Ozarbayjon Ichki ishlar vazirligi va “ASAN” xizmati tomonidan beriladi. Xizmat va diplomatik pasportlar Ozarbayjon Tashqi ishlar vazirligining Konsullik boshqarmasi tomonidan beriladi. Fuqarolarga 2013-yil 1-sentabrgacha berilgan oddiy (biometrik boʻlmagan) pasportlar biometrik pasportlar bilan birga oddiy pasportning amal qilish muddati tugagunga qadar (2023-yil 1-sentabrgacha) amal qiladi. == Egalari uchun viza talablari == 2020-yilning toʻrtinchi choragi holatiga koʻra, [[Ozarbayjon]] umumiy xorijiy pasporti 67 davlatga qisqa muddatli tashriflar uchun vizasiz kirish huquqini berdi (Pasport indeksi boʻyicha dunyoda 73-oʻrin)<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Граждане Азербайджана могут посещать без виз 67 стран - Henley & Partners|url=http://interfax.az/view/816227|ish=interfax.az|til=ru}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Индекс паспортов|url=https://ru.henleyglobal.com/passportindex/|ish=ru.henleyglobal.com|til=ru}}</ref>. == Qabul qilish jarayoni == Pasport berish muddati davlat boji miqdoriga qarab o‘n (kattalar uchun 60 [[Ozarbayjon manati|manat]]), besh (kattalar uchun 120 [[Ozarbayjon manati|manat]]) yoki bir (kattalar uchun 210 [[Ozarbayjon manati|manat]]) ish kunini tashkil etadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://apa.az/ru/sotsium/xeber_pervyj_biometricheskij_pasport_grazhdanina_-254514|sarlavha=Первый биометрический паспорт гражданина Азербайджанской Республики вручен президенту Ильхаму Алиеву}}</ref>. 1 yoshgacha bo'lgan bolalar uchun pasportlarning amal qilish muddati bir yil, 1 yoshdan 3 yoshgacha bo'lgan bolalar uchun - uch yilgacha, 3 yoshdan 18 yoshgacha - besh yil muddatga hamda 18 yosh va undan kattalar shaxslar uchun - o'n yil<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.zerkalo.az/2013/vyidacha-pasportov-novogo-pokoleniya/|sarlavha=Выдача паспортов нового поколения}}</ref>. == Tashqi ko'rinish == To'q yashil rangdagi bosh pasport ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) "Republic of Azerbaijan" va ({{Lang-az|"Pasport"}}) "Passport" so'zlaridan iborat. Xizmat pasporti toʻq koʻk rangda boʻlib, ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) "Republic of Azerbaijan" va ({{Lang-az|"Xidməti Pasport"}}) "Service Passport" so'zlaridan iborat. Diplomatik pasport to'q qizil rangda bo'lib, ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) "Republic of Azerbaijan" va ({{Lang-az|"Diplomatik Pasport"}}) "Diplomatic passport" so'zlaridan iborat.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.1news.az/society/20120723110942745.html|sarlavha=Обнародованы образцы новых биометрических паспортов Азербайджана}}</ref> Pasportlar muqovasining oʻrtasida oltin rangda [[Ozarbayjon Respublikasining davlat gerbi|Ozarbayjon gerbi]] tasvirlangan. Hujjat ichida RFID chipi mavjudligini ko'rsatadigan biometrik pasportlar belgisi muqovaning eng pastki qismida joylashgan. Pasportlar ozarbayjon va ingliz tillarida beriladi. Pasportlarning oʻlchami 88×125 mm boʻlib, ular 4 ta old va 50 ta ichki varaqdan iborat. 50-sahifada pasport raqamiga mos keladigan shtrix-kod mavjud. Rasmiy va diplomatik pasportlar muqovasining ichki qismida ozarbayjon va ingliz tillarida [[Ozarbayjon Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi|Ozarbayjon Tashqi ishlar vazirligining]] tegishli organlarga murojaati, agar kerak boʻlsa, ushbu pasport egasiga yordam koʻrsatishni soʻrab murojaat qilingan. Diplomatik pasportda ushbu pasport egasiga chegarani erkin kesib o‘tish to‘g‘risida tegishli organlarga murojaat ham mavjud<ref>{{Veb manbasi|url=http://news.milli.az/politics/128317.html|sarlavha=Ümumvətəndaş, xidməti və diplomatik pasportların spesifikasiyası təsdiq edildi}}</ref>. === Identifikatsiya sahifasi === Ozarbayjon biometrik pasporti quyidagi ma'lumotlarni o'z ichiga oladi: * Egasining oq-qora fotosurati * Turi (PC - umumiy pasport, PS - xizmat pasporti, PD - diplomatik pasport) * Pasportni bergan davlat kodi (AZE) * Pasport raqami * Familiya * Ism * Fuqarolik (Azerbaijan) * Tug'ilgan sana (dd. m. yyyy) * Jinsi (M/F) * Tug'ilgan joyi * Chiqarilgan sana (dd. mm. yyyy) * Yaroqlilik muddati (dd. mm. yyyy) * Shaxsiy raqam (fuqaroning yetti xonali universal PIN-kodi) * Kim tomonidan berilgani * Egasining imzosi (faqat kattalar uchun) Egasi haqidagi ma'lumot sahifasi quyidagi bilan boshlanadigan mashina o'qiy oladigan MRZ kod zonasi bilan tugaydi: * PCAZE (umumiy pasport). * PSAZE (xizmat pasporti). * PDAZE (diplomatik pasport). RFID chipi biometrik pasport identifikatsiya sahifasida ko'rsatilganidek bir xil ma'lumotlarni, shuningdek rangli biometrik fotosuratni, egasining barmoq izi ma'lumotlarini (faqat kattalar uchun), pasport egasi imzosining elektron tasvirini (faqat kattalar uchun) va pasportni beruvchi tashkilotning elektron sertifikatni o'z ichiga oladi. Elektron sertifikat İSO CC EAL 5+<ref>{{Veb manbasi|url=http://e-qanun.az/alpidata/framework/data/24/f_24012.htm|sarlavha=Ümumvətəndaş, xidməti və diplomatik pasportların təsvirinin, spesifikasiyasının və nümunələrinin təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasi Prezidentinin Fərmani}}</ref> standarti talablariga javob beradi. == Galereya == Ozarbayjonning tarixiy pasportlari<gallery> Fayl:Intrenational passport of Azerbaijan Democratic Republic.jpg|[[Ozarbayjon Demokratik Respublikasi]]ning chet el pasporti Fayl:Azerbaijanian passport cover.jpg|Ozarbayjon Respublikasining oddiy (biometrik bo'lmagan) pasportining muqovasi Fayl:Inside of an azerbaijani passport.JPG|Ozarbayjon Respublikasining oddiy (biometrik bo'lmagan) pasportining birinchi sahifasi </gallery> == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Ozarbayjon huquqi]] 9qdtb5tm9kbawceq4a7pppbd683wkxb 2725922 2725921 2022-07-30T17:46:36Z Azizxon Muzaffarov 61732 /* Manbalar */ wikitext text/x-wiki [[Fayl:Первый_разворот_азербайджанского_биометрического_паспорта.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0.png/220px-%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0.png|thumb| Ozarbayjon fuqarosi biometrik pasportining birinchi sahifasi]] [[Fayl:The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg/220px-The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg|right|thumb| Ozarbayjon fuqarosining biometrik pasporti identifikatsiya sahifasi]] [[Fayl:The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png/220px-The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png|thumb| Ozarbayjon biometrik pasportining ma'lumotlar sahifasining tavsifi]] [[Fayl:Azərbaycan_Respublikası_xidməti_biometrik_pasportu.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_xidm%C9%99ti_biometrik_pasportu.png/220px-Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_xidm%C9%99ti_biometrik_pasportu.png|thumb| Ozarbayjonning xizmat pasporti muqovasining old tomoni]] [[Fayl:Azərbaycan_Respublikası_diplomatik_biometrik_pasportu.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_diplomatik_biometrik_pasportu.png/220px-Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_diplomatik_biometrik_pasportu.png|thumb| Ozarbayjon diplomatik pasporti muqovasining old tomoni]] '''Ozarbayjon fuqarosining pasporti''' ({{Lang-az|Azərbaycan pasportu}}) — [[Ozarbayjon|Ozarbayjon Respublikasi]] fuqarolariga beriladigan rasmiy hujjatdir. Ozarbayjon fuqarosining [[Pasportlar|pasporti]] boshqa mamlakatlarga borish uchun ishlatiladi. Amal qilish muddati - 10 yil. Ozarbayjon Respublikasi Prezidentining 2012-yil 17-iyuldagi Farmoniga asosan 2013-yil 1-sentyabrdan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.trend.az/news/society/2191611.html|sarlavha=Биометрические паспорта в Азербайджане можно получить в центрах Службы «ASAN» — Госагентство}}</ref> kiritilgan. Pasport [[Biometrik pasport|biometrikdir]]. Fuqaroning biometrik maʼlumotlari biometrik pasportning identifikatsiya sahifasiga oʻrnatilgan RFID chipida qayd etiladi. Pasportda vizalar va maxsus shtamplar uchun 50 ta ichki sahifa mavjud. Fuqarolar haqidagi ma'lumotlar [[Ozarbayjon turkchasi|ozarbayjon]] va [[Ingliz tili|ingliz tillarida]] yozilgan. Umumiy pasport Ozarbayjon Ichki ishlar vazirligi va “ASAN” xizmati tomonidan beriladi. Xizmat va diplomatik pasportlar Ozarbayjon Tashqi ishlar vazirligining Konsullik boshqarmasi tomonidan beriladi. Fuqarolarga 2013-yil 1-sentabrgacha berilgan oddiy (biometrik boʻlmagan) pasportlar biometrik pasportlar bilan birga oddiy pasportning amal qilish muddati tugagunga qadar (2023-yil 1-sentabrgacha) amal qiladi. == Egalari uchun viza talablari == 2020-yilning toʻrtinchi choragi holatiga koʻra, [[Ozarbayjon]] umumiy xorijiy pasporti 67 davlatga qisqa muddatli tashriflar uchun vizasiz kirish huquqini berdi (Pasport indeksi boʻyicha dunyoda 73-oʻrin)<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Граждане Азербайджана могут посещать без виз 67 стран - Henley & Partners|url=http://interfax.az/view/816227|ish=interfax.az|til=ru}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Индекс паспортов|url=https://ru.henleyglobal.com/passportindex/|ish=ru.henleyglobal.com|til=ru}}</ref>. == Qabul qilish jarayoni == Pasport berish muddati davlat boji miqdoriga qarab o‘n (kattalar uchun 60 [[Ozarbayjon manati|manat]]), besh (kattalar uchun 120 [[Ozarbayjon manati|manat]]) yoki bir (kattalar uchun 210 [[Ozarbayjon manati|manat]]) ish kunini tashkil etadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://apa.az/ru/sotsium/xeber_pervyj_biometricheskij_pasport_grazhdanina_-254514|sarlavha=Первый биометрический паспорт гражданина Азербайджанской Республики вручен президенту Ильхаму Алиеву}}</ref>. 1 yoshgacha bo'lgan bolalar uchun pasportlarning amal qilish muddati bir yil, 1 yoshdan 3 yoshgacha bo'lgan bolalar uchun - uch yilgacha, 3 yoshdan 18 yoshgacha - besh yil muddatga hamda 18 yosh va undan kattalar shaxslar uchun - o'n yil<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.zerkalo.az/2013/vyidacha-pasportov-novogo-pokoleniya/|sarlavha=Выдача паспортов нового поколения}}</ref>. == Tashqi ko'rinish == To'q yashil rangdagi bosh pasport ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) "Republic of Azerbaijan" va ({{Lang-az|"Pasport"}}) "Passport" so'zlaridan iborat. Xizmat pasporti toʻq koʻk rangda boʻlib, ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) "Republic of Azerbaijan" va ({{Lang-az|"Xidməti Pasport"}}) "Service Passport" so'zlaridan iborat. Diplomatik pasport to'q qizil rangda bo'lib, ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) "Republic of Azerbaijan" va ({{Lang-az|"Diplomatik Pasport"}}) "Diplomatic passport" so'zlaridan iborat.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.1news.az/society/20120723110942745.html|sarlavha=Обнародованы образцы новых биометрических паспортов Азербайджана}}</ref> Pasportlar muqovasining oʻrtasida oltin rangda [[Ozarbayjon Respublikasining davlat gerbi|Ozarbayjon gerbi]] tasvirlangan. Hujjat ichida RFID chipi mavjudligini ko'rsatadigan biometrik pasportlar belgisi muqovaning eng pastki qismida joylashgan. Pasportlar ozarbayjon va ingliz tillarida beriladi. Pasportlarning oʻlchami 88×125 mm boʻlib, ular 4 ta old va 50 ta ichki varaqdan iborat. 50-sahifada pasport raqamiga mos keladigan shtrix-kod mavjud. Rasmiy va diplomatik pasportlar muqovasining ichki qismida ozarbayjon va ingliz tillarida [[Ozarbayjon Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi|Ozarbayjon Tashqi ishlar vazirligining]] tegishli organlarga murojaati, agar kerak boʻlsa, ushbu pasport egasiga yordam koʻrsatishni soʻrab murojaat qilingan. Diplomatik pasportda ushbu pasport egasiga chegarani erkin kesib o‘tish to‘g‘risida tegishli organlarga murojaat ham mavjud<ref>{{Veb manbasi|url=http://news.milli.az/politics/128317.html|sarlavha=Ümumvətəndaş, xidməti və diplomatik pasportların spesifikasiyası təsdiq edildi}}</ref>. === Identifikatsiya sahifasi === Ozarbayjon biometrik pasporti quyidagi ma'lumotlarni o'z ichiga oladi: * Egasining oq-qora fotosurati * Turi (PC - umumiy pasport, PS - xizmat pasporti, PD - diplomatik pasport) * Pasportni bergan davlat kodi (AZE) * Pasport raqami * Familiya * Ism * Fuqarolik (Azerbaijan) * Tug'ilgan sana (dd. m. yyyy) * Jinsi (M/F) * Tug'ilgan joyi * Chiqarilgan sana (dd. mm. yyyy) * Yaroqlilik muddati (dd. mm. yyyy) * Shaxsiy raqam (fuqaroning yetti xonali universal PIN-kodi) * Kim tomonidan berilgani * Egasining imzosi (faqat kattalar uchun) Egasi haqidagi ma'lumot sahifasi quyidagi bilan boshlanadigan mashina o'qiy oladigan MRZ kod zonasi bilan tugaydi: * PCAZE (umumiy pasport). * PSAZE (xizmat pasporti). * PDAZE (diplomatik pasport). RFID chipi biometrik pasport identifikatsiya sahifasida ko'rsatilganidek bir xil ma'lumotlarni, shuningdek rangli biometrik fotosuratni, egasining barmoq izi ma'lumotlarini (faqat kattalar uchun), pasport egasi imzosining elektron tasvirini (faqat kattalar uchun) va pasportni beruvchi tashkilotning elektron sertifikatni o'z ichiga oladi. Elektron sertifikat İSO CC EAL 5+<ref>{{Veb manbasi|url=http://e-qanun.az/alpidata/framework/data/24/f_24012.htm|sarlavha=Ümumvətəndaş, xidməti və diplomatik pasportların təsvirinin, spesifikasiyasının və nümunələrinin təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasi Prezidentinin Fərmani}}</ref> standarti talablariga javob beradi. == Galereya == Ozarbayjonning tarixiy pasportlari<gallery> Fayl:Intrenational passport of Azerbaijan Democratic Republic.jpg|[[Ozarbayjon Demokratik Respublikasi]]ning chet el pasporti Fayl:Azerbaijanian passport cover.jpg|Ozarbayjon Respublikasining oddiy (biometrik bo'lmagan) pasportining muqovasi Fayl:Inside of an azerbaijani passport.JPG|Ozarbayjon Respublikasining oddiy (biometrik bo'lmagan) pasportining birinchi sahifasi </gallery> == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Ozarbayjon huquqi]] jej2f6c0lw64wk90brnkzibvyqbde8p 2725924 2725922 2022-07-30T17:52:26Z Azizxon Muzaffarov 61732 wikitext text/x-wiki {{Shaxsni tasdiqlovchi hujjat bilgiqutisi | hujjat_nomi = Ozarbayjon Respublikasi fuqarosi pasporti | tasvir = [[File:Azərbaycan pasportu 2021.jpg|300px]] | tasvir_hajmi = | tasvir_eni = | tasvir_alt = | tasvir_izohi = Ozarbayjon fuqarosining [[Biometrik pasport|biometrik pasport]]i muqovasining old tomoni | tasvir2 = | tasvir_hajmi2 = | tasvir_eni2 = | tasvir_alt2 = | tasvir_izohi2 = | ilk_marta = [[2013|2013-yil]] [[1-sentabr]] | kim_tomonidan = {{Bayroqikon|Ozarbayjon}} | yaroqlilik = | hujjat_turi = pasport | maqsad = shaxsni tasdiqlash | muvofiqlik = | yaroqlilik_muddati = 10 yil | narx = | huquqlar = Ozarbayjon Respublikasi fuqaroligi | hajm_olcham = 88 × 125 mm }} [[Fayl:Первый_разворот_азербайджанского_биометрического_паспорта.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0.png/220px-%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0.png|thumb| Ozarbayjon fuqarosi biometrik pasportining birinchi sahifasi]] [[Fayl:The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg/220px-The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg|right|thumb| Ozarbayjon fuqarosining biometrik pasporti identifikatsiya sahifasi]] [[Fayl:The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png/220px-The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png|thumb| Ozarbayjon biometrik pasportining maʼlumotlar sahifasining tavsifi]] [[Fayl:Azərbaycan_Respublikası_xidməti_biometrik_pasportu.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_xidm%C9%99ti_biometrik_pasportu.png/220px-Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_xidm%C9%99ti_biometrik_pasportu.png|thumb| Ozarbayjonning xizmat pasporti muqovasining old tomoni]] [[Fayl:Azərbaycan_Respublikası_diplomatik_biometrik_pasportu.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_diplomatik_biometrik_pasportu.png/220px-Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_diplomatik_biometrik_pasportu.png|thumb| Ozarbayjon diplomatik pasporti muqovasining old tomoni]] '''Ozarbayjon fuqarosining pasporti''' ({{Lang-az|Azərbaycan pasportu}}) — [[Ozarbayjon|Ozarbayjon Respublikasi]] fuqarolariga beriladigan rasmiy hujjatdir. Ozarbayjon fuqarosining [[Pasportlar|pasporti]] boshqa mamlakatlarga borish uchun ishlatiladi. Amal qilish muddati — 10 yil. Ozarbayjon Respublikasi Prezidentining 2012-yil 17-iyuldagi Farmoniga asosan 2013-yil 1-sentyabrdan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.trend.az/news/society/2191611.html|sarlavha=Биометрические паспорта в Азербайджане можно получить в центрах Службы «ASAN» — Госагентство}}</ref> kiritilgan. Pasport [[Biometrik pasport|biometrikdir]]. Fuqaroning biometrik maʼlumotlari biometrik pasportning identifikatsiya sahifasiga oʻrnatilgan RFID chipida qayd etiladi. Pasportda vizalar va maxsus shtamplar uchun 50 ta ichki sahifa mavjud. Fuqarolar haqidagi maʼlumotlar [[Ozarbayjon turkchasi|ozarbayjon]] va [[Ingliz tili|ingliz tillarida]] yozilgan. Umumiy pasport Ozarbayjon Ichki ishlar vazirligi va „ASAN“ xizmati tomonidan beriladi. Xizmat va diplomatik pasportlar Ozarbayjon Tashqi ishlar vazirligining Konsullik boshqarmasi tomonidan beriladi. Fuqarolarga 2013-yil 1-sentabrgacha berilgan oddiy (biometrik boʻlmagan) pasportlar biometrik pasportlar bilan birga oddiy pasportning amal qilish muddati tugagunga qadar (2023-yil 1-sentabrgacha) amal qiladi. == Egalari uchun viza talablari == 2020-yilning toʻrtinchi choragi holatiga koʻra, [[Ozarbayjon]] umumiy xorijiy pasporti 67 davlatga qisqa muddatli tashriflar uchun vizasiz kirish huquqini berdi (Pasport indeksi boʻyicha dunyoda 73-oʻrin)<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Граждане Азербайджана могут посещать без виз 67 стран - Henley & Partners|url=http://interfax.az/view/816227|ish=interfax.az|til=ru}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Индекс паспортов|url=https://ru.henleyglobal.com/passportindex/|ish=ru.henleyglobal.com|til=ru}}</ref>. == Qabul qilish jarayoni == Pasport berish muddati davlat boji miqdoriga qarab o‘n (kattalar uchun 60 [[Ozarbayjon manati|manat]]), besh (kattalar uchun 120 [[Ozarbayjon manati|manat]]) yoki bir (kattalar uchun 210 [[Ozarbayjon manati|manat]]) ish kunini tashkil etadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://apa.az/ru/sotsium/xeber_pervyj_biometricheskij_pasport_grazhdanina_-254514|sarlavha=Первый биометрический паспорт гражданина Азербайджанской Республики вручен президенту Ильхаму Алиеву}}</ref>. 1 yoshgacha boʻlgan bolalar uchun pasportlarning amal qilish muddati bir yil, 1 yoshdan 3 yoshgacha boʻlgan bolalar uchun — uch yilgacha, 3 yoshdan 18 yoshgacha — besh yil muddatga hamda 18 yosh va undan kattalar shaxslar uchun — oʻn yil<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.zerkalo.az/2013/vyidacha-pasportov-novogo-pokoleniya/|sarlavha=Выдача паспортов нового поколения}}</ref>. == Tashqi koʻrinish == Toʻq yashil rangdagi bosh pasport ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) „Republic of Azerbaijan“ va ({{Lang-az|"Pasport"}}) „Passport“ soʻzlaridan iborat. Xizmat pasporti toʻq koʻk rangda boʻlib, ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) „Republic of Azerbaijan“ va ({{Lang-az|"Xidməti Pasport"}}) „Service Passport“ soʻzlaridan iborat. Diplomatik pasport toʻq qizil rangda boʻlib, ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) „Republic of Azerbaijan“ va ({{Lang-az|"Diplomatik Pasport"}}) „Diplomatic passport“ soʻzlaridan iborat.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.1news.az/society/20120723110942745.html|sarlavha=Обнародованы образцы новых биометрических паспортов Азербайджана}}</ref> Pasportlar muqovasining oʻrtasida oltin rangda [[Ozarbayjon Respublikasining davlat gerbi|Ozarbayjon gerbi]] tasvirlangan. Hujjat ichida RFID chipi mavjudligini koʻrsatadigan biometrik pasportlar belgisi muqovaning eng pastki qismida joylashgan. Pasportlar ozarbayjon va ingliz tillarida beriladi. Pasportlarning oʻlchami 88×125 mm boʻlib, ular 4 ta old va 50 ta ichki varaqdan iborat. 50-sahifada pasport raqamiga mos keladigan shtrix-kod mavjud. Rasmiy va diplomatik pasportlar muqovasining ichki qismida ozarbayjon va ingliz tillarida [[Ozarbayjon Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi|Ozarbayjon Tashqi ishlar vazirligining]] tegishli organlarga murojaati, agar kerak boʻlsa, ushbu pasport egasiga yordam koʻrsatishni soʻrab murojaat qilingan. Diplomatik pasportda ushbu pasport egasiga chegarani erkin kesib o‘tish to‘g‘risida tegishli organlarga murojaat ham mavjud<ref>{{Veb manbasi|url=http://news.milli.az/politics/128317.html|sarlavha=Ümumvətəndaş, xidməti və diplomatik pasportların spesifikasiyası təsdiq edildi}}</ref>. === Identifikatsiya sahifasi === Ozarbayjon biometrik pasporti quyidagi maʼlumotlarni oʻz ichiga oladi: * Egasining oq-qora fotosurati * Turi (PC — umumiy pasport, PS — xizmat pasporti, PD — diplomatik pasport) * Pasportni bergan davlat kodi (AZE) * Pasport raqami * Familiya * Ism * Fuqarolik (Azerbaijan) * Tugʻilgan sana (dd. m. yyyy) * Jinsi (M/F) * Tugʻilgan joyi * Chiqarilgan sana (dd. mm. yyyy) * Yaroqlilik muddati (dd. mm. yyyy) * Shaxsiy raqam (fuqaroning yetti xonali universal PIN-kodi) * Kim tomonidan berilgani * Egasining imzosi (faqat kattalar uchun) Egasi haqidagi maʼlumot sahifasi quyidagi bilan boshlanadigan mashina oʻqiy oladigan MRZ kod zonasi bilan tugaydi: * PCAZE (umumiy pasport). * PSAZE (xizmat pasporti). * PDAZE (diplomatik pasport). RFID chipi biometrik pasport identifikatsiya sahifasida koʻrsatilganidek bir xil maʼlumotlarni, shuningdek rangli biometrik fotosuratni, egasining barmoq izi maʼlumotlarini (faqat kattalar uchun), pasport egasi imzosining elektron tasvirini (faqat kattalar uchun) va pasportni beruvchi tashkilotning elektron sertifikatni oʻz ichiga oladi. Elektron sertifikat İSO CC EAL 5+<ref>{{Veb manbasi|url=http://e-qanun.az/alpidata/framework/data/24/f_24012.htm|sarlavha=Ümumvətəndaş, xidməti və diplomatik pasportların təsvirinin, spesifikasiyasının və nümunələrinin təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasi Prezidentinin Fərmani}}</ref> standarti talablariga javob beradi. == Galereya == Ozarbayjonning tarixiy pasportlari<gallery> Fayl:Intrenational passport of Azerbaijan Democratic Republic.jpg|[[Ozarbayjon Demokratik Respublikasi]]ning chet el pasporti Fayl:Azerbaijanian passport cover.jpg|Ozarbayjon Respublikasining oddiy (biometrik bo'lmagan) pasportining muqovasi Fayl:Inside of an azerbaijani passport.JPG|Ozarbayjon Respublikasining oddiy (biometrik bo'lmagan) pasportining birinchi sahifasi </gallery> == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Ozarbayjon huquqi]] diz8gdnh00oe1r2j6sgdxyqvbppo5cl 2725944 2725924 2022-07-30T18:11:12Z Optima D 72251 Optima D [[Ozarbayjon fuqarosi pasporti]] sahifasini [[Ozarbayjon fuqarolik pasporti]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki {{Shaxsni tasdiqlovchi hujjat bilgiqutisi | hujjat_nomi = Ozarbayjon Respublikasi fuqarosi pasporti | tasvir = [[File:Azərbaycan pasportu 2021.jpg|300px]] | tasvir_hajmi = | tasvir_eni = | tasvir_alt = | tasvir_izohi = Ozarbayjon fuqarosining [[Biometrik pasport|biometrik pasport]]i muqovasining old tomoni | tasvir2 = | tasvir_hajmi2 = | tasvir_eni2 = | tasvir_alt2 = | tasvir_izohi2 = | ilk_marta = [[2013|2013-yil]] [[1-sentabr]] | kim_tomonidan = {{Bayroqikon|Ozarbayjon}} | yaroqlilik = | hujjat_turi = pasport | maqsad = shaxsni tasdiqlash | muvofiqlik = | yaroqlilik_muddati = 10 yil | narx = | huquqlar = Ozarbayjon Respublikasi fuqaroligi | hajm_olcham = 88 × 125 mm }} [[Fayl:Первый_разворот_азербайджанского_биометрического_паспорта.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0.png/220px-%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0.png|thumb| Ozarbayjon fuqarosi biometrik pasportining birinchi sahifasi]] [[Fayl:The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg/220px-The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg|right|thumb| Ozarbayjon fuqarosining biometrik pasporti identifikatsiya sahifasi]] [[Fayl:The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png/220px-The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png|thumb| Ozarbayjon biometrik pasportining maʼlumotlar sahifasining tavsifi]] [[Fayl:Azərbaycan_Respublikası_xidməti_biometrik_pasportu.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_xidm%C9%99ti_biometrik_pasportu.png/220px-Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_xidm%C9%99ti_biometrik_pasportu.png|thumb| Ozarbayjonning xizmat pasporti muqovasining old tomoni]] [[Fayl:Azərbaycan_Respublikası_diplomatik_biometrik_pasportu.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_diplomatik_biometrik_pasportu.png/220px-Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_diplomatik_biometrik_pasportu.png|thumb| Ozarbayjon diplomatik pasporti muqovasining old tomoni]] '''Ozarbayjon fuqarosining pasporti''' ({{Lang-az|Azərbaycan pasportu}}) — [[Ozarbayjon|Ozarbayjon Respublikasi]] fuqarolariga beriladigan rasmiy hujjatdir. Ozarbayjon fuqarosining [[Pasportlar|pasporti]] boshqa mamlakatlarga borish uchun ishlatiladi. Amal qilish muddati — 10 yil. Ozarbayjon Respublikasi Prezidentining 2012-yil 17-iyuldagi Farmoniga asosan 2013-yil 1-sentyabrdan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.trend.az/news/society/2191611.html|sarlavha=Биометрические паспорта в Азербайджане можно получить в центрах Службы «ASAN» — Госагентство}}</ref> kiritilgan. Pasport [[Biometrik pasport|biometrikdir]]. Fuqaroning biometrik maʼlumotlari biometrik pasportning identifikatsiya sahifasiga oʻrnatilgan RFID chipida qayd etiladi. Pasportda vizalar va maxsus shtamplar uchun 50 ta ichki sahifa mavjud. Fuqarolar haqidagi maʼlumotlar [[Ozarbayjon turkchasi|ozarbayjon]] va [[Ingliz tili|ingliz tillarida]] yozilgan. Umumiy pasport Ozarbayjon Ichki ishlar vazirligi va „ASAN“ xizmati tomonidan beriladi. Xizmat va diplomatik pasportlar Ozarbayjon Tashqi ishlar vazirligining Konsullik boshqarmasi tomonidan beriladi. Fuqarolarga 2013-yil 1-sentabrgacha berilgan oddiy (biometrik boʻlmagan) pasportlar biometrik pasportlar bilan birga oddiy pasportning amal qilish muddati tugagunga qadar (2023-yil 1-sentabrgacha) amal qiladi. == Egalari uchun viza talablari == 2020-yilning toʻrtinchi choragi holatiga koʻra, [[Ozarbayjon]] umumiy xorijiy pasporti 67 davlatga qisqa muddatli tashriflar uchun vizasiz kirish huquqini berdi (Pasport indeksi boʻyicha dunyoda 73-oʻrin)<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Граждане Азербайджана могут посещать без виз 67 стран - Henley & Partners|url=http://interfax.az/view/816227|ish=interfax.az|til=ru}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Индекс паспортов|url=https://ru.henleyglobal.com/passportindex/|ish=ru.henleyglobal.com|til=ru}}</ref>. == Qabul qilish jarayoni == Pasport berish muddati davlat boji miqdoriga qarab o‘n (kattalar uchun 60 [[Ozarbayjon manati|manat]]), besh (kattalar uchun 120 [[Ozarbayjon manati|manat]]) yoki bir (kattalar uchun 210 [[Ozarbayjon manati|manat]]) ish kunini tashkil etadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://apa.az/ru/sotsium/xeber_pervyj_biometricheskij_pasport_grazhdanina_-254514|sarlavha=Первый биометрический паспорт гражданина Азербайджанской Республики вручен президенту Ильхаму Алиеву}}</ref>. 1 yoshgacha boʻlgan bolalar uchun pasportlarning amal qilish muddati bir yil, 1 yoshdan 3 yoshgacha boʻlgan bolalar uchun — uch yilgacha, 3 yoshdan 18 yoshgacha — besh yil muddatga hamda 18 yosh va undan kattalar shaxslar uchun — oʻn yil<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.zerkalo.az/2013/vyidacha-pasportov-novogo-pokoleniya/|sarlavha=Выдача паспортов нового поколения}}</ref>. == Tashqi koʻrinish == Toʻq yashil rangdagi bosh pasport ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) „Republic of Azerbaijan“ va ({{Lang-az|"Pasport"}}) „Passport“ soʻzlaridan iborat. Xizmat pasporti toʻq koʻk rangda boʻlib, ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) „Republic of Azerbaijan“ va ({{Lang-az|"Xidməti Pasport"}}) „Service Passport“ soʻzlaridan iborat. Diplomatik pasport toʻq qizil rangda boʻlib, ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) „Republic of Azerbaijan“ va ({{Lang-az|"Diplomatik Pasport"}}) „Diplomatic passport“ soʻzlaridan iborat.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.1news.az/society/20120723110942745.html|sarlavha=Обнародованы образцы новых биометрических паспортов Азербайджана}}</ref> Pasportlar muqovasining oʻrtasida oltin rangda [[Ozarbayjon Respublikasining davlat gerbi|Ozarbayjon gerbi]] tasvirlangan. Hujjat ichida RFID chipi mavjudligini koʻrsatadigan biometrik pasportlar belgisi muqovaning eng pastki qismida joylashgan. Pasportlar ozarbayjon va ingliz tillarida beriladi. Pasportlarning oʻlchami 88×125 mm boʻlib, ular 4 ta old va 50 ta ichki varaqdan iborat. 50-sahifada pasport raqamiga mos keladigan shtrix-kod mavjud. Rasmiy va diplomatik pasportlar muqovasining ichki qismida ozarbayjon va ingliz tillarida [[Ozarbayjon Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi|Ozarbayjon Tashqi ishlar vazirligining]] tegishli organlarga murojaati, agar kerak boʻlsa, ushbu pasport egasiga yordam koʻrsatishni soʻrab murojaat qilingan. Diplomatik pasportda ushbu pasport egasiga chegarani erkin kesib o‘tish to‘g‘risida tegishli organlarga murojaat ham mavjud<ref>{{Veb manbasi|url=http://news.milli.az/politics/128317.html|sarlavha=Ümumvətəndaş, xidməti və diplomatik pasportların spesifikasiyası təsdiq edildi}}</ref>. === Identifikatsiya sahifasi === Ozarbayjon biometrik pasporti quyidagi maʼlumotlarni oʻz ichiga oladi: * Egasining oq-qora fotosurati * Turi (PC — umumiy pasport, PS — xizmat pasporti, PD — diplomatik pasport) * Pasportni bergan davlat kodi (AZE) * Pasport raqami * Familiya * Ism * Fuqarolik (Azerbaijan) * Tugʻilgan sana (dd. m. yyyy) * Jinsi (M/F) * Tugʻilgan joyi * Chiqarilgan sana (dd. mm. yyyy) * Yaroqlilik muddati (dd. mm. yyyy) * Shaxsiy raqam (fuqaroning yetti xonali universal PIN-kodi) * Kim tomonidan berilgani * Egasining imzosi (faqat kattalar uchun) Egasi haqidagi maʼlumot sahifasi quyidagi bilan boshlanadigan mashina oʻqiy oladigan MRZ kod zonasi bilan tugaydi: * PCAZE (umumiy pasport). * PSAZE (xizmat pasporti). * PDAZE (diplomatik pasport). RFID chipi biometrik pasport identifikatsiya sahifasida koʻrsatilganidek bir xil maʼlumotlarni, shuningdek rangli biometrik fotosuratni, egasining barmoq izi maʼlumotlarini (faqat kattalar uchun), pasport egasi imzosining elektron tasvirini (faqat kattalar uchun) va pasportni beruvchi tashkilotning elektron sertifikatni oʻz ichiga oladi. Elektron sertifikat İSO CC EAL 5+<ref>{{Veb manbasi|url=http://e-qanun.az/alpidata/framework/data/24/f_24012.htm|sarlavha=Ümumvətəndaş, xidməti və diplomatik pasportların təsvirinin, spesifikasiyasının və nümunələrinin təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasi Prezidentinin Fərmani}}</ref> standarti talablariga javob beradi. == Galereya == Ozarbayjonning tarixiy pasportlari<gallery> Fayl:Intrenational passport of Azerbaijan Democratic Republic.jpg|[[Ozarbayjon Demokratik Respublikasi]]ning chet el pasporti Fayl:Azerbaijanian passport cover.jpg|Ozarbayjon Respublikasining oddiy (biometrik bo'lmagan) pasportining muqovasi Fayl:Inside of an azerbaijani passport.JPG|Ozarbayjon Respublikasining oddiy (biometrik bo'lmagan) pasportining birinchi sahifasi </gallery> == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Ozarbayjon huquqi]] diz8gdnh00oe1r2j6sgdxyqvbppo5cl 2725946 2725944 2022-07-30T18:11:50Z Optima D 72251 Optima D [[Ozarbayjon fuqarolik pasporti]] sahifasini [[Ozarbayjon Respublikasi fuqarolik pasporti]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki {{Shaxsni tasdiqlovchi hujjat bilgiqutisi | hujjat_nomi = Ozarbayjon Respublikasi fuqarosi pasporti | tasvir = [[File:Azərbaycan pasportu 2021.jpg|300px]] | tasvir_hajmi = | tasvir_eni = | tasvir_alt = | tasvir_izohi = Ozarbayjon fuqarosining [[Biometrik pasport|biometrik pasport]]i muqovasining old tomoni | tasvir2 = | tasvir_hajmi2 = | tasvir_eni2 = | tasvir_alt2 = | tasvir_izohi2 = | ilk_marta = [[2013|2013-yil]] [[1-sentabr]] | kim_tomonidan = {{Bayroqikon|Ozarbayjon}} | yaroqlilik = | hujjat_turi = pasport | maqsad = shaxsni tasdiqlash | muvofiqlik = | yaroqlilik_muddati = 10 yil | narx = | huquqlar = Ozarbayjon Respublikasi fuqaroligi | hajm_olcham = 88 × 125 mm }} [[Fayl:Первый_разворот_азербайджанского_биометрического_паспорта.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0.png/220px-%D0%9F%D0%B5%D1%80%D0%B2%D1%8B%D0%B9_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%82_%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%B1%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BF%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0.png|thumb| Ozarbayjon fuqarosi biometrik pasportining birinchi sahifasi]] [[Fayl:The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg/220px-The_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.jpg|right|thumb| Ozarbayjon fuqarosining biometrik pasporti identifikatsiya sahifasi]] [[Fayl:The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png/220px-The_description_data_page_of_the_Azerbaijani_biometric_passport.png|thumb| Ozarbayjon biometrik pasportining maʼlumotlar sahifasining tavsifi]] [[Fayl:Azərbaycan_Respublikası_xidməti_biometrik_pasportu.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_xidm%C9%99ti_biometrik_pasportu.png/220px-Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_xidm%C9%99ti_biometrik_pasportu.png|thumb| Ozarbayjonning xizmat pasporti muqovasining old tomoni]] [[Fayl:Azərbaycan_Respublikası_diplomatik_biometrik_pasportu.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_diplomatik_biometrik_pasportu.png/220px-Az%C9%99rbaycan_Respublikas%C4%B1_diplomatik_biometrik_pasportu.png|thumb| Ozarbayjon diplomatik pasporti muqovasining old tomoni]] '''Ozarbayjon fuqarosining pasporti''' ({{Lang-az|Azərbaycan pasportu}}) — [[Ozarbayjon|Ozarbayjon Respublikasi]] fuqarolariga beriladigan rasmiy hujjatdir. Ozarbayjon fuqarosining [[Pasportlar|pasporti]] boshqa mamlakatlarga borish uchun ishlatiladi. Amal qilish muddati — 10 yil. Ozarbayjon Respublikasi Prezidentining 2012-yil 17-iyuldagi Farmoniga asosan 2013-yil 1-sentyabrdan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.trend.az/news/society/2191611.html|sarlavha=Биометрические паспорта в Азербайджане можно получить в центрах Службы «ASAN» — Госагентство}}</ref> kiritilgan. Pasport [[Biometrik pasport|biometrikdir]]. Fuqaroning biometrik maʼlumotlari biometrik pasportning identifikatsiya sahifasiga oʻrnatilgan RFID chipida qayd etiladi. Pasportda vizalar va maxsus shtamplar uchun 50 ta ichki sahifa mavjud. Fuqarolar haqidagi maʼlumotlar [[Ozarbayjon turkchasi|ozarbayjon]] va [[Ingliz tili|ingliz tillarida]] yozilgan. Umumiy pasport Ozarbayjon Ichki ishlar vazirligi va „ASAN“ xizmati tomonidan beriladi. Xizmat va diplomatik pasportlar Ozarbayjon Tashqi ishlar vazirligining Konsullik boshqarmasi tomonidan beriladi. Fuqarolarga 2013-yil 1-sentabrgacha berilgan oddiy (biometrik boʻlmagan) pasportlar biometrik pasportlar bilan birga oddiy pasportning amal qilish muddati tugagunga qadar (2023-yil 1-sentabrgacha) amal qiladi. == Egalari uchun viza talablari == 2020-yilning toʻrtinchi choragi holatiga koʻra, [[Ozarbayjon]] umumiy xorijiy pasporti 67 davlatga qisqa muddatli tashriflar uchun vizasiz kirish huquqini berdi (Pasport indeksi boʻyicha dunyoda 73-oʻrin)<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Граждане Азербайджана могут посещать без виз 67 стран - Henley & Partners|url=http://interfax.az/view/816227|ish=interfax.az|til=ru}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Индекс паспортов|url=https://ru.henleyglobal.com/passportindex/|ish=ru.henleyglobal.com|til=ru}}</ref>. == Qabul qilish jarayoni == Pasport berish muddati davlat boji miqdoriga qarab o‘n (kattalar uchun 60 [[Ozarbayjon manati|manat]]), besh (kattalar uchun 120 [[Ozarbayjon manati|manat]]) yoki bir (kattalar uchun 210 [[Ozarbayjon manati|manat]]) ish kunini tashkil etadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://apa.az/ru/sotsium/xeber_pervyj_biometricheskij_pasport_grazhdanina_-254514|sarlavha=Первый биометрический паспорт гражданина Азербайджанской Республики вручен президенту Ильхаму Алиеву}}</ref>. 1 yoshgacha boʻlgan bolalar uchun pasportlarning amal qilish muddati bir yil, 1 yoshdan 3 yoshgacha boʻlgan bolalar uchun — uch yilgacha, 3 yoshdan 18 yoshgacha — besh yil muddatga hamda 18 yosh va undan kattalar shaxslar uchun — oʻn yil<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.zerkalo.az/2013/vyidacha-pasportov-novogo-pokoleniya/|sarlavha=Выдача паспортов нового поколения}}</ref>. == Tashqi koʻrinish == Toʻq yashil rangdagi bosh pasport ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) „Republic of Azerbaijan“ va ({{Lang-az|"Pasport"}}) „Passport“ soʻzlaridan iborat. Xizmat pasporti toʻq koʻk rangda boʻlib, ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) „Republic of Azerbaijan“ va ({{Lang-az|"Xidməti Pasport"}}) „Service Passport“ soʻzlaridan iborat. Diplomatik pasport toʻq qizil rangda boʻlib, ozarbayjon va ingliz tillaridagi ({{Lang-az|"Azərbaycan Respublikasi"}}) „Republic of Azerbaijan“ va ({{Lang-az|"Diplomatik Pasport"}}) „Diplomatic passport“ soʻzlaridan iborat.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.1news.az/society/20120723110942745.html|sarlavha=Обнародованы образцы новых биометрических паспортов Азербайджана}}</ref> Pasportlar muqovasining oʻrtasida oltin rangda [[Ozarbayjon Respublikasining davlat gerbi|Ozarbayjon gerbi]] tasvirlangan. Hujjat ichida RFID chipi mavjudligini koʻrsatadigan biometrik pasportlar belgisi muqovaning eng pastki qismida joylashgan. Pasportlar ozarbayjon va ingliz tillarida beriladi. Pasportlarning oʻlchami 88×125 mm boʻlib, ular 4 ta old va 50 ta ichki varaqdan iborat. 50-sahifada pasport raqamiga mos keladigan shtrix-kod mavjud. Rasmiy va diplomatik pasportlar muqovasining ichki qismida ozarbayjon va ingliz tillarida [[Ozarbayjon Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi|Ozarbayjon Tashqi ishlar vazirligining]] tegishli organlarga murojaati, agar kerak boʻlsa, ushbu pasport egasiga yordam koʻrsatishni soʻrab murojaat qilingan. Diplomatik pasportda ushbu pasport egasiga chegarani erkin kesib o‘tish to‘g‘risida tegishli organlarga murojaat ham mavjud<ref>{{Veb manbasi|url=http://news.milli.az/politics/128317.html|sarlavha=Ümumvətəndaş, xidməti və diplomatik pasportların spesifikasiyası təsdiq edildi}}</ref>. === Identifikatsiya sahifasi === Ozarbayjon biometrik pasporti quyidagi maʼlumotlarni oʻz ichiga oladi: * Egasining oq-qora fotosurati * Turi (PC — umumiy pasport, PS — xizmat pasporti, PD — diplomatik pasport) * Pasportni bergan davlat kodi (AZE) * Pasport raqami * Familiya * Ism * Fuqarolik (Azerbaijan) * Tugʻilgan sana (dd. m. yyyy) * Jinsi (M/F) * Tugʻilgan joyi * Chiqarilgan sana (dd. mm. yyyy) * Yaroqlilik muddati (dd. mm. yyyy) * Shaxsiy raqam (fuqaroning yetti xonali universal PIN-kodi) * Kim tomonidan berilgani * Egasining imzosi (faqat kattalar uchun) Egasi haqidagi maʼlumot sahifasi quyidagi bilan boshlanadigan mashina oʻqiy oladigan MRZ kod zonasi bilan tugaydi: * PCAZE (umumiy pasport). * PSAZE (xizmat pasporti). * PDAZE (diplomatik pasport). RFID chipi biometrik pasport identifikatsiya sahifasida koʻrsatilganidek bir xil maʼlumotlarni, shuningdek rangli biometrik fotosuratni, egasining barmoq izi maʼlumotlarini (faqat kattalar uchun), pasport egasi imzosining elektron tasvirini (faqat kattalar uchun) va pasportni beruvchi tashkilotning elektron sertifikatni oʻz ichiga oladi. Elektron sertifikat İSO CC EAL 5+<ref>{{Veb manbasi|url=http://e-qanun.az/alpidata/framework/data/24/f_24012.htm|sarlavha=Ümumvətəndaş, xidməti və diplomatik pasportların təsvirinin, spesifikasiyasının və nümunələrinin təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasi Prezidentinin Fərmani}}</ref> standarti talablariga javob beradi. == Galereya == Ozarbayjonning tarixiy pasportlari<gallery> Fayl:Intrenational passport of Azerbaijan Democratic Republic.jpg|[[Ozarbayjon Demokratik Respublikasi]]ning chet el pasporti Fayl:Azerbaijanian passport cover.jpg|Ozarbayjon Respublikasining oddiy (biometrik bo'lmagan) pasportining muqovasi Fayl:Inside of an azerbaijani passport.JPG|Ozarbayjon Respublikasining oddiy (biometrik bo'lmagan) pasportining birinchi sahifasi </gallery> == Manbalar == {{manbalar}} [[Turkum:Ozarbayjon huquqi]] diz8gdnh00oe1r2j6sgdxyqvbppo5cl Zhores Alferov 0 758904 2725926 2022-07-30T17:57:39Z Abdumannobov 73208 „[[:en:Special:Redirect/revision/1097313176|Zhores Alferov]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {| class="infobox biography vcard" ! colspan="2" class="infobox-above" style="font-size:125%;" |<div class="fn" style="display:inline">Zhores Alferov</div> |- | colspan="2" class="infobox-image" |[[File:Zhores_Alfyorov_2012.jpg|frameless]]<div class="infobox-caption">Alferov, 2012-yil</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Tavallud | class="infobox-data" |<div class="nickname" style="display:inline">Zhores Ivanovich Alferov</div><br /><br /><span style="display:none">(<span class="bday">1930-03-15</span>)</span>15-mart, 1930-yil<ref name="brit">[https://www.britannica.com/biography/Zhores-Alferov Zhores Alferov]. ''Encyclopædia Britannica''</ref><br /><br /><div class="birthplace" style="display:inline">[[Vitebsk]], [[Byelorussian SSR|Belorusia SSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqi]]<ref name="brit" /></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Vafoti | class="infobox-data" |1-March, 2019-yil<span style="display:none">(2019-03-01)</span> (88 yoshda)<ref name="brit" /><br /><br /><div class="deathplace" style="display:inline">[[St Petersburg]], Russia<ref name="brit" /></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Fuqaroligi | class="infobox-data category" |Sovet ittifoqi (1991-yilgacha) / Rossiya (1991-yildan so'ng) |- ! class="infobox-label" scope="row" |Ilmiy faoliyati | class="infobox-data" |Geterotranzistorlar |- ! class="infobox-label" scope="row" |Mukofotlari | class="infobox-data" |[[Global energiya mukofoti]] (2005) Ilg'or texnologiyalar bo'yicha Kioto mukofoti (2001) [[Fizika boʻyicha Nobel mukofoti]] (2000) [[Demidov mukofoti]] (1999) [[Ioffe mukofoti]] (Rossiya Fanlar akademiyasi, 1996) [[SSSR Davlat mukofoti]] (1984) [[Lenin mukofoti]] (1972) Styuart Ballantin medali (1971) [[Lenin ordeni]] (1986) |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |'''Ilmiy faoliyati''' |- ! class="infobox-label" scope="row" |Sohasi | class="infobox-data category" |[[Amaliy Fizika]] |- ! class="infobox-label" scope="row" |Institutlar | class="infobox-data" |Ioffe Fizika-Texnika Instituti |- style="display:none" | colspan="2" | |} [[Category:Articles with hCards]] '''Zhores Ivanovich Alferov''' ( {{Lang-ru|Жоре́с Ива́нович Алфёров}} 1930-yil 15-mart – 2019-yil 1-mart) sovet va rus<ref name="Meissner2019">{{Kitob manbasi|last=Meissner, Dirk|title=Emerging Technologies for Economic Development|date=2019|publisher=Springer International Publishing|isbn=978-3-030-04368-1|page=65}}</ref><ref name="Petrova-Koch2020">{{Kitob manbasi|last=Petrova-Koch, Vesselinka|title=High-Efficient Low-Cost Photovoltaics: Recent Developments|date=2020|publisher=Springer|isbn=978-3-030-22864-4|page=11}}</ref> [[Fizik|fizigi]] va akademigi boʻlib, zamonaviy geterostrukturali fizika va elektronikani yaratishga katta hissa qoʻshgan. U optoelektronika uchun yarimo'tkazgichli geterobog'lanishni ishlab chiqqani uchun 2000-yilda [[Fizika boʻyicha Nobel mukofoti|fizika bo'yicha Nobel mukofotiga]] sazovor bo'lgan. U shuningdek, keyingi hayotida siyosatchiga aylandi, 1995-yildan beri kommunistik partiyaning a'zosi sifatida Rossiya parlamentining quyi palatasi - Davlat Dumasida xizmat qildi. == Dastlabki yillari == Alferov [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqining]] [[Belorussiya Sovet Sotsialistik Respublikasi|Belorussiya SSR]], [[Vitebsk]] shahrida yahudiy oilasida tavallud topgan. Otasi [[Belaruslar|belarus]], zavod direktori Ivan Karpovich Alferov onasi Anna Vladimirovna Rosenblum edi<ref name="lenta">{{Yangiliklar manbasi |date=24 December 2007 |script-title=ru:Алферов, Жорес |language=ru |work=Lenta |url=http://lenta.ru/lib/14177331/full.htm |access-date=26 June 2008}}</ref>. U fransuz sotsialisti [[Jan Jaures]] sharafiga, akasi esa [[Karl Marx|Karl Marks]] sharafiga Marks deb nomlangan<ref name="lenta" />. Alferov 1947-yilda Minskdagi o'rta maktabni tugatdi va Belarus Politexnika akademiyasiga kirdi. 1952-yilda [[Sankt-Peterburg|Leningraddagi]] V.I. Ulyanov (Lenin) elektrotexnika institutida bakalavr darajasini oldi. 1953-yildan boshlab Alferov [[Sovet Ittifoqi Fanlar akademiyasi|Sovet Ittifoqi Fanlar akademiyasining]] [[Ioffe instituti|Ioffe nomidagi fizika-texnika institutida]] ishladi. Institutda u bir nechta ilmiy darajalarni oldi: 1961-yilda texnika fanlari nomzodi va 1970-yilda fizika-matematika fanlari doktori<ref name="brit">[https://www.britannica.com/biography/Zhores-Alferov Zhores Alferov]. ''Encyclopædia Britannica''</ref>. Alferov 1987-yildan<ref name="brit" /> 2003-yilgacha Ioffe instituti direktori lavozimida ishlagan. 1972-yilda Sovet Ittifoqi Fanlar akademiyasining muxbir a'zosi, 1979-yilda esa haqiqiy a'zo etib saylangan. 1989-yildan SSSR Fanlar akademiyasining vitse-prezidenti va uning [[Sankt-Peterburg]] ilmiy markazining prezidenti bo'lib faoliyat ko'rsatdi. 1995-yilda Rossiya Federatsiyasi Kommunistik partiyasi ro'yxati bo'yicha Davlat Dumasining a'zosi bo'ldi.  == Tadqiqotlari == Alferov 1953-yilda Ioffe institutida ish boshlagan 1967-yilda Ioffe institutining direktori Vladimir Tuchkevich boshchiligidagi guruh bilan radio qabul qiluvchilarda foydalanish uchun planar yarim o'tkazgichli kuchaytirgichlar ustida ishlagan<ref name="Josephson2010">{{Kitob manbasi|last=Josephson, Paul R.|title=Lenin's Laureate: Zhores Alferov's Life in Communist Science|url=https://books.google.com/books?id=WcXxCwAAQBAJ&pg=PA44|date=2010|publisher=MIT Press|isbn=978-0-262-29150-7}}</ref>. Ushbu planar yarimo'tkazgich kuchaytirgichlari hozirgi kunda tranzistorlar deb ataladi. Alferovning rektifikator sifatida foydalanish uchun [[Diod|germaniy diodlari]] ustida ish olib borgan. 1960-yillarning boshlarida Alferov Ioffe institutida [[Yarimoʻtkazgich|yarimo'tkazgichli]] geterostrukturalarni ishlab chiqish bo'yicha sa'y-harakatlarni amalga oshirdi. Yarimo'tkazgichli getero -bo'g'inli tranzistorlar zamonaviy mobil telefon va sun'iy yo'ldosh aloqalarida muhim rol o'ynaydi. Alferov va uning hamkasblari [[Galiy arsenid|GaAs]] va [[Alyuminiy arsenid|AlAs]] [[III-V]] getero-birikmalar ustida ishladilar. Xona haroratida lazer nurlanishiga olib keluvchi [[Yarimo'tkazgichli lazerlar|yarimo'tkazgichli lazerlarni]] yaratish uchun geteroduktsiyalardan foydalanish alohida e'tibor qaratdi. 1963-yilda Alferov ikkita geterostrukturali lazerlarni taklif qilish uchun patentga ariza topshirdi; Herbert Kroemer ham bir necha oydan keyin mustaqil ravishda AQSh patentini topshirdi<ref>{{Cite journal|last=Popov|first1=Yuri|year=2004|title=On the history of the invention of the injection laser|journal=Physics-Uspekhi|volume=47|issue=10|pages=1068–1070|doi=10.1070/PU2004v047n10ABEH002077}}</ref><ref name="CaseyPanish1978">{{Kitob manbasi|last=Casey, Horace Craig|title=Heterostructure lasers: Fundamental principles|url=https://books.google.com/books?id=qN9RAAAAMAAJ|year=1978|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-163101-7|pages=5–6}}</ref>. 1966-yilda Alferov laboratoriyasi geterostrukturalarga asoslangan birinchi lazerlarni yaratdi. Keyin 1968-yilda Alferov va uning hamkasblari xona haroratida ishlaydigan birinchi uzluksiz to'lqinli yarimo'tkazgichli getero-birikma lazerini ishlab chiqardilar<ref name="Josephson2010">{{Kitob manbasi|last=Josephson, Paul R.|title=Lenin's Laureate: Zhores Alferov's Life in Communist Science|url=https://books.google.com/books?id=WcXxCwAAQBAJ&pg=PA44|date=2010|publisher=MIT Press|isbn=978-0-262-29150-7}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJosephson,_Paul_R.2010">Josephson, Paul R. (2010). [https://books.google.com/books?id=WcXxCwAAQBAJ&pg=PA44 ''Lenin's Laureate: Zhores Alferov's Life in Communist Science'']. MIT Press. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-262-29150-7|<bdi>978-0-262-29150-7</bdi>]].</cite></ref>. Bu bir oy keyin Bell Laboratoriyasidan Izuo Hayashi va Morton Panish ham doimiy to'lqinli xona haroratidagi getero-bo'g'inli lazerni ishlab chiqardi<ref name="Hecht2004">{{Kitob manbasi|last=Hecht|first=Jeff|title=City of light : the story of fiber optics|year=2004|publisher=Oxford Univ. Press|location=Oxford [u.a.]|isbn=9780195162554|pages=151–155|edition=Rev. and expanded}}</ref>. Aynan shu ishi uchun Alferov 2000-yilda Herbert Kroemer bilan birgalikda "yuqori tezlikda va optoelektronikada ishlatiladigan yarimo'tkazgichli geterostrukturalarni ishlab chiqqanligi uchun" [[Fizika boʻyicha Nobel mukofoti|fizika bo'yicha Nobel mukofotiga sazovor bo'ldi]]<ref name=":0">{{Veb manbasi|url=https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2000/alferov/biographical/|sarlavha=The Nobel Prize in Physics 2000|nashriyot=Nobel Foundation|kirish sanasi=2 March 2019}}</ref>. 1960-1970-yillarda Alferov Ioffe institutidagi laboratoriyasida yarimo'tkazgichli geterostrukturalarning fizikasi va texnologiyasi bo'yicha ishini davom ettirgan. Alferovning yarimo'tkazgichlarning injeksiya xususiyatlarini va uning [[Lazer|lazerlar]], [[Fotoelement|quyosh batareyalari]], [[LED|LEDlar]] va epitaksia jarayonlarini rivojlantirishga qo'shgan hissasi bo'yicha tadqiqotlari zamonaviy geterobog'lanish fizikasi va elektronikasini yaratishga olib keldi<ref name=":0">{{Veb manbasi|url=https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2000/alferov/biographical/|sarlavha=The Nobel Prize in Physics 2000|nashriyot=Nobel Foundation|kirish sanasi=2 March 2019}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2000/alferov/biographical/ "The Nobel Prize in Physics 2000"]. Nobel Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2 March</span> 2019</span>.</cite></ref>. Yarimo'tkazgichli geteroduksiyalarning rivojlanishi yarimo'tkazgichlar dizaynida inqilob qildi va [[LED|LEDlar]], shtrix-kodlarni o'qiydiganlar va kompakt disklarni o'z ichiga olgan bir qator tezkor tijorat ilovalariga ega edi<ref name=":0" />. Nobel mukofotlarini topshiruvchi Shvetsiya Qirollik Fanlar akademiyasidan [[Hermann Grimmeiss]] shunday deydi: "Alferovsiz sun'iy yo'ldoshlardan Yerga barcha ma'lumotlarni uzatish yoki shaharlar o'rtasida shunchalik ko'p telefon liniyasi bo'lishi mumkin emas edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 October 2000 |title=Russian and Americans share hi-tech Nobel |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/965528.stm |access-date=26 June 2008}}</ref>". Alferov geterostrukturalar haqida shunday yozadi: "Ko'plab olimlar bu ajoyib taraqqiyotga hissa qo'shdilar, bu nafaqat qattiq jismlar fizikasining kelajak istiqbollarini belgilab beradi, balki ma'lum ma'noda insoniyat jamiyatining kelajagiga ham o'z ta'sirini ko'rsatadi". == Ilmiy boshqaruv == == Siyosiy faoliyat == [[Fayl:Vladimir_Putin_12_October_2000-2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Vladimir_Putin_12_October_2000-2.jpg/220px-Vladimir_Putin_12_October_2000-2.jpg|right|thumb| Alferov [[Vladimir Putin]] bilan]] Alferov 1995-yilda Rossiya parlamenti Davlat Dumasiga "Bizning uyimiz - Rossiya" siyosiy partiyasidan deputat etib saylangan. U prezident [[Boris Yeltsin]] siyosatini qo'llab-quvvatlagan. 1999-yilda u yana, bu safar Rossiya Federatsiyasi Kommunistik partiyasi ro'yxatiga saylandi. U 2003-yilda va yana 2007-yilda qayta saylangan, o'shanda u partiyaning federal saylov ro'yxatida Gennadiy Zyuganovdan keyin ikkinchi va Nikolay Xaritonovdan o'zib ketgan, garchi u partiya a'zosi bo'lmasa ham. U [[Akademiklarning maktubi|Rossiya Fanlar akademiyasi aʼzolarining Rossiyaning klerikalizatsiyasiga qarshi Prezident Vladimir V. Putinga yoʻllagan ochiq xatini]] imzolaganlardan biri edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gazeta.ru/science/2019/03/02_a_12218221.shtml|sarlavha="Великий по всем меркам": умер Жорес Алферов|ish=Газета.Ru|kirish sanasi=2 March 2019}}</ref>. Shuningdek Alferov ateist edi va diniy qarashlarga e'tiroz bildirgan<ref>"Prominent Russians: Zhores Alferov". RT (TV network). Retrieved 21 April 2012. In public life the scientist was a strong supporter of communism, an atheist strongly objecting to advancement of religious education in Russia, and proponent of science and knowledge as the means to see a better future.</ref>. == Notijorat xizmat == Alferov [[CRDF Global]] maslahat kengashida ishlagan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dr. Zhores I. Alferov|nashriyot=CRDF Global|url=http://www.crdf.org/profiles/profiles_show.htm?doc_id=696672|kirish sanasi=31 March 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110130171743/http://www.crdf.org/profiles/profiles_show.htm?doc_id=696672|arxivsana=30 January 2011}}</ref>. == Vafoti == 2018-yil noyabr oyidan boshlab Alferov [[Gipertenziv favqulodda holat|gipertoniya]] bilan og'rigan. Taniqli olim 2019-yil 1-martda 88 yoshida vafot etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://ria.ru/20190302/1551496774.html|til=ru|kirish sanasi=2 March 2019|sana=2 March 2019}}</ref><ref name="NYTimes2019">{{Yangiliklar manbasi |last=Mellow |first=Craig |date=2 March 2019 |title=Zhores Alferov, 88, Dies; Nobel Winner Paved Way for Laser Technology |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2019/03/02/obituaries/zhores-alferov-dead.html}}</ref>. Alferovning rafiqasi Tamara Darskaya va ularning ikki farzandi, qizi Olga va o‘g‘li Ivan qoldi<ref name="NYTimes2019" />. == Mukofotlar == [[Fayl:Zhores_Alferov_2020_stamp_of_Russia.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Zhores_Alferov_2020_stamp_of_Russia.jpg/220px-Zhores_Alferov_2020_stamp_of_Russia.jpg|thumb| Alferov Rossiyaning 2020 markasida]] [[Fayl:RIAN_archive_793190_Opening_of_Nanotechnology_International_Forum,_Moscow.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/RIAN_archive_793190_Opening_of_Nanotechnology_International_Forum%2C_Moscow.jpg/220px-RIAN_archive_793190_Opening_of_Nanotechnology_International_Forum%2C_Moscow.jpg|right|thumb| Alferov, 2010 yil noyabr, Moskvada Nanotexnologiya xalqaro forumining ochilishida nutq so'zladi.]] ; Rossiya va Sovet mukofotlari * [["Vatanga xizmatlari uchun" ordeni]] : ** 1-darajali (2005 yil 14 mart) – milliy ilm-fan rivojiga qo‘shgan ulkan hissasi va qonun ijodkorligidagi faol ishtiroki uchun; <ref name=":1" /> ** 2-sinf (2000); <ref name=":1" /> ** 3-darajali (1999 yil 4 iyun) - Rossiya Fanlar akademiyasining 275 yilligi munosabati bilan milliy fanni rivojlantirish va yuqori malakali kadrlar tayyorlashga qo'shgan ulkan hissasi uchun; <ref name=":1" /> ** 4-darajali (2010-yil 15-mart) – davlatning milliy ilm-fan rivojiga qoʻshgan hissasi va koʻp yillik samarali faoliyati uchun <ref name=":1" /> * [[Lenin ordeni]] (1986) <ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.atomic-energy.ru/experts/alferov-zhores-ivanovich/news|ish=Атомная энергия 2.0|til=ru|kirish sanasi=2 March 2019}}</ref> * [[Oktabr Inqilobi ordeni|Oktyabr inqilobi ordeni]] (1980) <ref name=":1" /> * [[Mehnat Qizil Bayrogʻi Ordeni|Mehnat Qizil Bayroq ordeni]] (1975) <ref name=":1" /> * [[„Shon-sharaf belgisi“ ordeni|“Shon-sharaf belgisi” ordeni]] (1959) <ref name=":1" /> * Rossiya Federatsiyasining fan va texnika sohasidagi Davlat mukofoti (2001 yil 5 avgust) "Kvant nuqtalari bilan heterostrukturalarning shakllanishi va xususiyatlarini fundamental tadqiqotlar va ular asosida lazerlarni yaratish" <ref name=":1" /> ishi uchun. * Lenin mukofoti (1972) - yarimo'tkazgichlar bo'yicha fundamental tadqiqotlar va ular asosida yangi qurilmalarning hetero-bo'g'inli yaratilishi uchun <ref name=":1" /> * SSSR Davlat mukofoti (1984) - A3B5 yarimo'tkazgich birikmalarining to'rtlamchi qattiq eritmalari asosida izoperiodik heterostrukturalarni ishlab chiqish uchun <ref name=":1" /> ; Xorijiy mukofotlar * [[Frantsisk Skaryna ordeni|Frantsisk Skarina ordeni]] (Belarus, 2001 yil 17 may) - fizika fanini rivojlantirishga, Belarus-Rossiya ilmiy-texnikaviy hamkorligini tashkil etishga, Belarus va Rossiya xalqlari o'rtasidagi do'stlikni mustahkamlashga qo'shgan ulkan shaxsiy hissasi uchun. * [[Knyaz Yaroslav ordeni|Knyaz Yaroslav Donishmandning 5-darajali ordeni]] (Ukraina, 2003 yil 15 may) - Ukraina va Rossiya Federatsiyasi o'rtasidagi ijtimoiy-iqtisodiy va gumanitar sohalardagi hamkorlikni rivojlantirishga qo'shgan shaxsiy hissasi uchun * [[Faxriy legion ordeni]] ofitseri (Frantsiya) ; Boshqa mukofotlar * [[Fizika boʻyicha Nobel mukofoti|Fizika bo'yicha Nobel mukofoti]] (Shvetsiya, 2000; Gerbert Kroemer va Jek Kilbi bilan) - yuqori tezlikdagi optoelektronika uchun yarimo'tkazgichli heterostrukturalarni ishlab chiqish uchun * Nik Holonyak mukofoti (AQSh optik jamiyati, 2000) * EPS Eurofizika mukofoti (Yevropa fizika jamiyati, 1978) - hetero-birikmalar sohasidagi yangi ishlar uchun * AP Karpinskiy mukofoti (Germaniya, 1989) - fizika va heterostrukturalar texnologiyasiga qo'shgan hissasi uchun * AF Ioffe mukofoti (RAN, 1996) - "Geterostrukturalar asosida quyosh nurlanishining fotoelektrik konvertorlari" ishi uchun. * Demidov mukofoti (Demidov ilmiy jamg'armasi, Rossiya, 1999 yil) * Kioto mukofoti (Inamori jamg'armasi, Yaponiya, 2001) - xona haroratida uzluksiz rejimda ishlaydigan yarimo'tkazgichli lazerlarni yaratishdagi muvaffaqiyati uchun - optoelektronikada kashshof qadam * Vernadskiy mukofoti (NAS, 2001) * "Rossiya Milliy Olimpi". "Tirik afsona" unvoni (Rossiya, 2001) * Xalqaro " Global energiya mukofoti " (Rossiya, 2005) * X. Uelker Oltin medali (1987) - III-V guruhlarning birikmalariga asoslangan qurilmalar nazariyasi va texnologiyasi bo'yicha kashshof ishlari uchun * Styuart Ballantin medali ( [[Franklin instituti]], AQSh, 1971) - xona haroratida uzluksiz rejimda ishlaydigan kichik o'lchamdagi lazer yorug'lik manbalari tomonidan yaratilgan ikki tomonlama heterostrukturali lazerni nazariy va eksperimental tadqiqotlari uchun. * Popov oltin medali (Fanlar akademiyasi, 1999) * SPIE oltin medali (2002) * GaAs mukofoti simpoziumi (1987) - III-V birikmalariga asoslangan yarimo'tkazgichli heterostrukturalardagi kashshof ishlar va diodli lazerlar va fotodiodlarni guruhli ishlab chiqish uchun. * Amerika yutuqlari akademiyasining Oltin plastinka mukofoti (2002) <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Golden Plate Awardees of the American Academy of Achievement|ish=www.achievement.org|nashriyot=[[American Academy of Achievement]]|url=https://achievement.org/our-history/golden-plate-awards/#science-exploration}}</ref> * XLIX Mendeleev o'quvchisi - 1993 yil 19 fevral * Tampere Texnologiya Universitetining faxriy doktori (2007) * Medal va MIPT faxriy professori (2008) * Moskva tabiatshunoslar jamiyatining faxriy a'zosi (2009) <ref>[http://www.moip.msu.ru/wp-content/uploads/2018/03/poch-chlen-02.doc][[Moscow Society of Naturalists]]<span> official site (in Russian)</span></ref> * Rossiya-Arman (slavyan) universitetining faxriy doktori (Rossiya-Arman (slavyan) universiteti davlat ta'lim muassasasi, Armaniston, 2011 yil) == Shuningdek qarang == * [[Yahudiy Nobel mukofoti laureatlari ro'yxati]] == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * (in Russian) [https://web.archive.org/web/20090506025640/http://kprf.ru/personal/alferov/ Zhores Alferov website at the Communist Party of the Russian Federation] * [http://www.ioffe.rssi.ru/pti00002.html Biography], on the website of Ioffe Physico-Technical Institute * Zhores Alferov on Nobelprize.org including the Nobel Lecture 8 December 2000 ''Double Heterostructure Concept and its Applications in Physics, Electronics and Technology'' * [http://scepsis.ru/eng/articles/id_8.php Open letter to the President of the Russian Federation Vladimir V. Putin] [[Turkum:Mehnat Qizil Bayroq ordeni sohiblari]] [[Turkum:5-darajali Knyaz Yaroslav Mudriy ordeni sohiblari]] [[Turkum:Lenin ordeni sohiblari]] [[Turkum:Fizika boʻyicha Nobel mukofoti sovrindorlari]] [[Turkum:2019-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1930-yilda tugʻilganlar]] sym1fwhyxvhhp955gxm4zqmoyoticwd 2725938 2725926 2022-07-30T18:04:40Z Abdumannobov 73208 wikitext text/x-wiki {| class="infobox biography vcard" ! colspan="2" class="infobox-above" style="font-size:125%;" |<div class="fn" style="display:inline">Zhores Alferov</div> |- | colspan="2" class="infobox-image" |[[File:Zhores_Alfyorov_2012.jpg|frameless]]<div class="infobox-caption">Alferov, 2012-yil</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Tavallud | class="infobox-data" |<div class="nickname" style="display:inline">Zhores Ivanovich Alferov</div><br /><br /><span style="display:none">(<span class="bday">1930-03-15</span>)</span>15-mart, 1930-yil<ref name="brit">[https://www.britannica.com/biography/Zhores-Alferov Zhores Alferov]. ''Encyclopædia Britannica''</ref><br /><br /><div class="birthplace" style="display:inline">[[Vitebsk]], [[Byelorussian SSR|Belorusia SSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqi]]<ref name="brit" /></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Vafoti | class="infobox-data" |1-March, 2019-yil<span style="display:none">(2019-03-01)</span> (88 yoshda)<ref name="brit" /><br /><br /><div class="deathplace" style="display:inline">[[St Petersburg]], Russia<ref name="brit" /></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Fuqaroligi | class="infobox-data category" |Sovet ittifoqi (1991-yilgacha) / Rossiya (1991-yildan soʻng) |- ! class="infobox-label" scope="row" |Ilmiy faoliyati | class="infobox-data" |Geterotranzistorlar |- ! class="infobox-label" scope="row" |Mukofotlari | class="infobox-data" |[[Global energiya mukofoti]] (2005) Ilgʻor texnologiyalar boʻyicha Kioto mukofoti (2001) [[Fizika boʻyicha Nobel mukofoti]] (2000) [[Demidov mukofoti]] (1999) [[Ioffe mukofoti]] (Rossiya Fanlar akademiyasi, 1996) [[SSSR Davlat mukofoti]] (1984) [[Lenin mukofoti]] (1972) Styuart Ballantin medali (1971) [[Lenin ordeni]] (1986) |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |'''Ilmiy faoliyati''' |- ! class="infobox-label" scope="row" |Sohasi | class="infobox-data category" |[[Amaliy Fizika]] |- ! class="infobox-label" scope="row" |Institutlar | class="infobox-data" |Ioffe Fizika-Texnika Instituti |- style="display:none" | colspan="2" | |} [[Category:Articles with hCards]] '''Zhores Ivanovich Alferov''' ({{Lang-ru|Жоре́с Ива́нович Алфёров}} 1930-yil 15-mart — 2019-yil 1-mart) sovet va rus<ref name="Meissner2019">{{Kitob manbasi|last=Meissner, Dirk|title=Emerging Technologies for Economic Development|date=2019|publisher=Springer International Publishing|isbn=978-3-030-04368-1|page=65}}</ref><ref name="Petrova-Koch2020">{{Kitob manbasi|last=Petrova-Koch, Vesselinka|title=High-Efficient Low-Cost Photovoltaics: Recent Developments|date=2020|publisher=Springer|isbn=978-3-030-22864-4|page=11}}</ref> [[Fizik|fizigi]] va akademigi boʻlib, zamonaviy geterostrukturali fizika va elektronikani yaratishga katta hissa qoʻshgan. U optoelektronika uchun yarimoʻtkazgichli geterobogʻlanishni ishlab chiqqani uchun 2000-yilda [[Fizika boʻyicha Nobel mukofoti|fizika boʻyicha Nobel mukofotiga]] sazovor boʻlgan. U shuningdek, keyingi hayotida siyosatchiga aylandi, 1995-yildan beri kommunistik partiyaning aʼzosi sifatida Rossiya parlamentining quyi palatasi — Davlat Dumasida xizmat qildi. == Dastlabki yillari == Alferov [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqining]] [[Belorussiya Sovet Sotsialistik Respublikasi|Belorussiya SSR]], [[Vitebsk]] shahrida yahudiy oilasida tavallud topgan. Otasi [[Belaruslar|belarus]], zavod direktori Ivan Karpovich Alferov onasi Anna Vladimirovna Rosenblum ed. U fransuz sotsialisti [[Jan Jaures]] sharafiga, akasi esa [[Karl Marx|Karl Marks]] sharafiga Marks deb nomlangan. Alferov 1947-yilda Minskdagi oʻrta maktabni tugatdi va Belarus Politexnika akademiyasiga kirdi. 1952-yilda [[Sankt-Peterburg|Leningraddagi]] V.I. Ulyanov (Lenin) elektrotexnika institutida bakalavr darajasini oldi. 1953-yildan boshlab Alferov [[Sovet Ittifoqi Fanlar akademiyasi|Sovet Ittifoqi Fanlar akademiyasining]] [[Ioffe instituti|Ioffe nomidagi fizika-texnika institutida]] ishladi. Institutda u bir nechta ilmiy darajalarni oldi: 1961-yilda texnika fanlari nomzodi va 1970-yilda fizika-matematika fanlari doktori<ref name="brit">[https://www.britannica.com/biography/Zhores-Alferov Zhores Alferov]. ''Encyclopædia Britannica''</ref>. Alferov 1987-yildan<ref name="brit" /> 2003-yilgacha Ioffe instituti direktori lavozimida ishlagan. 1972-yilda Sovet Ittifoqi Fanlar akademiyasining muxbir aʼzosi, 1979-yilda esa haqiqiy aʼzo etib saylangan. 1989-yildan SSSR Fanlar akademiyasining vitse-prezidenti va uning [[Sankt-Peterburg]] ilmiy markazining prezidenti boʻlib faoliyat koʻrsatdi. 1995-yilda Rossiya Federatsiyasi Kommunistik partiyasi roʻyxati boʻyicha Davlat Dumasining aʼzosi boʻldi.  == Tadqiqotlari == Alferov 1953-yilda Ioffe institutida ish boshlagan 1967-yilda Ioffe institutining direktori Vladimir Tuchkevich boshchiligidagi guruh bilan radio qabul qiluvchilarda foydalanish uchun planar yarim oʻtkazgichli kuchaytirgichlar ustida ishlagan<ref>{{Kitob manbasi|last=Josephson, Paul R.|title=Lenin's Laureate: Zhores Alferov's Life in Communist Science|url=https://books.google.com/books?id=WcXxCwAAQBAJ&pg=PA44|date=2010|publisher=MIT Press|isbn=978-0-262-29150-7}}</ref>. Ushbu planar yarimoʻtkazgich kuchaytirgichlari hozirgi kunda tranzistorlar deb ataladi. Alferovning rektifikator sifatida foydalanish uchun [[Diod|germaniy diodlari]] ustida ish olib borgan. 1960-yillarning boshlarida Alferov Ioffe institutida [[Yarimoʻtkazgich|yarimoʻtkazgichli]] geterostrukturalarni ishlab chiqish boʻyicha saʼy-harakatlarni amalga oshirdi. Yarimoʻtkazgichli getero -boʻgʻinli tranzistorlar zamonaviy mobil telefon va sunʼiy yoʻldosh aloqalarida muhim rol oʻynaydi. Alferov va uning hamkasblari [[Galiy arsenid|GaAs]] va [[Alyuminiy arsenid|AlAs]] [[III-V]] getero-birikmalar ustida ishladilar. Xona haroratida lazer nurlanishiga olib keluvchi [[Yarimo'tkazgichli lazerlar|yarimoʻtkazgichli lazerlarni]] yaratish uchun geteroduktsiyalardan foydalanish alohida eʼtibor qaratdi. 1963-yilda Alferov ikkita geterostrukturali lazerlarni taklif qilish uchun patentga ariza topshirdi; Herbert Kroemer ham bir necha oydan keyin mustaqil ravishda AQSh patentini topshirdi<ref>{{Cite journal|last=Popov|first1=Yuri|year=2004|title=On the history of the invention of the injection laser|journal=Physics-Uspekhi|volume=47|issue=10|pages=1068–1070|doi=10.1070/PU2004v047n10ABEH002077}}</ref><ref name="CaseyPanish1978">{{Kitob manbasi|last=Casey, Horace Craig|title=Heterostructure lasers: Fundamental principles|url=https://books.google.com/books?id=qN9RAAAAMAAJ|year=1978|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-163101-7|pages=5–6}}</ref>. 1966-yilda Alferov laboratoriyasi geterostrukturalarga asoslangan birinchi lazerlarni yaratdi. Keyin 1968-yilda Alferov va uning hamkasblari xona haroratida ishlaydigan birinchi uzluksiz toʻlqinli yarimoʻtkazgichli getero-birikma lazerini ishlab chiqardilar<ref name="Josephson2010">{{Kitob manbasi|last=Josephson, Paul R.|title=Lenin's Laureate: Zhores Alferov's Life in Communist Science|url=https://books.google.com/books?id=WcXxCwAAQBAJ&pg=PA44|date=2010|publisher=MIT Press|isbn=978-0-262-29150-7}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJosephson,_Paul_R.2010">Josephson, Paul R. (2010). [https://books.google.com/books?id=WcXxCwAAQBAJ&pg=PA44 ''Leninʼs Laureate: Zhores Alferov’s Life in Communist Science'']. MIT Press. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-262-29150-7|<bdi>978-0-262-29150-7</bdi>]].</cite></ref>. Bu bir oy keyin Bell Laboratoriyasidan Izuo Hayashi va Morton Panish ham doimiy toʻlqinli xona haroratidagi getero-boʻgʻinli lazerni ishlab chiqardi<ref name="Hecht2004">{{Kitob manbasi|last=Hecht|first=Jeff|title=City of light : the story of fiber optics|year=2004|publisher=Oxford Univ. Press|location=Oxford [u.a.]|isbn=9780195162554|pages=151–155|edition=Rev. and expanded}}</ref>. Aynan shu ishi uchun Alferov 2000-yilda Herbert Kroemer bilan birgalikda „yuqori tezlikda va optoelektronikada ishlatiladigan yarimoʻtkazgichli geterostrukturalarni ishlab chiqqanligi uchun“ [[Fizika boʻyicha Nobel mukofoti|fizika boʻyicha Nobel mukofotiga sazovor boʻldi]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2000/alferov/biographical/|sarlavha=The Nobel Prize in Physics 2000|nashriyot=Nobel Foundation|kirish sanasi=2 March 2019}}</ref>. 1960-1970-yillarda Alferov Ioffe institutidagi laboratoriyasida yarimoʻtkazgichli geterostrukturalarning fizikasi va texnologiyasi boʻyicha ishini davom ettirgan. Alferovning yarimoʻtkazgichlarning injeksiya xususiyatlarini va uning [[Lazer|lazerlar]], [[Fotoelement|quyosh batareyalari]], [[LED|LEDlar]] va epitaksia jarayonlarini rivojlantirishga qoʻshgan hissasi boʻyicha tadqiqotlari zamonaviy geterobogʻlanish fizikasi va elektronikasini yaratishga olib keldi<ref name=":0">{{Veb manbasi|url=https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2000/alferov/biographical/|sarlavha=The Nobel Prize in Physics 2000|nashriyot=Nobel Foundation|kirish sanasi=2 March 2019}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2000/alferov/biographical/ „The Nobel Prize in Physics 2000“]. Nobel Foundation<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2 March</span> 2019</span>.</cite></ref>. Yarimoʻtkazgichli geteroduksiyalarning rivojlanishi yarimoʻtkazgichlar dizaynida inqilob qildi va [[LED|LEDlar]], shtrix-kodlarni oʻqiydiganlar va kompakt disklarni oʻz ichiga olgan bir qator tezkor tijorat ilovalariga ega edi<ref name=":0" />. Nobel mukofotlarini topshiruvchi Shvetsiya Qirollik Fanlar akademiyasidan [[Hermann Grimmeiss]] shunday deydi: „Alferovsiz sunʼiy yoʻldoshlardan Yerga barcha maʼlumotlarni uzatish yoki shaharlar oʻrtasida shunchalik koʻp telefon liniyasi boʻlishi mumkin emas edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 October 2000 |title=Russian and Americans share hi-tech Nobel |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/965528.stm |access-date=26 June 2008}}</ref>“. Alferov geterostrukturalar haqida shunday yozadi: „Koʻplab olimlar bu ajoyib taraqqiyotga hissa qoʻshdilar, bu nafaqat qattiq jismlar fizikasining kelajak istiqbollarini belgilab beradi, balki maʼlum maʼnoda insoniyat jamiyatining kelajagiga ham oʻz taʼsirini koʻrsatadi“. == Ilmiy boshqaruv == == Siyosiy faoliyat == [[Fayl:Vladimir_Putin_12_October_2000-2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Vladimir_Putin_12_October_2000-2.jpg/220px-Vladimir_Putin_12_October_2000-2.jpg|right|thumb| Alferov [[Vladimir Putin]] bilan]] Alferov 1995-yilda Rossiya parlamenti Davlat Dumasiga „Bizning uyimiz — Rossiya“ siyosiy partiyasidan deputat etib saylangan. U prezident [[Boris Yeltsin]] siyosatini qoʻllab-quvvatlagan. 1999-yilda u yana, bu safar Rossiya Federatsiyasi Kommunistik partiyasi roʻyxatiga saylandi. U 2003-yilda va yana 2007-yilda qayta saylangan, oʻshanda u partiyaning federal saylov roʻyxatida Gennadiy Zyuganovdan keyin ikkinchi va Nikolay Xaritonovdan oʻzib ketgan, garchi u partiya aʼzosi boʻlmasa ham. U [[Akademiklarning maktubi|Rossiya Fanlar akademiyasi aʼzolarining Rossiyaning klerikalizatsiyasiga qarshi Prezident Vladimir V. Putinga yoʻllagan ochiq xatini]] imzolaganlardan biri edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gazeta.ru/science/2019/03/02_a_12218221.shtml|sarlavha="Великий по всем меркам": умер Жорес Алферов|ish=Газета.Ru|kirish sanasi=2 March 2019}}</ref>. Shuningdek Alferov ateist edi va diniy qarashlarga eʼtiroz bildirgan<ref>"Prominent Russians: Zhores Alferov". RT (TV network). Retrieved 21 April 2012. In public life the scientist was a strong supporter of communism, an atheist strongly objecting to advancement of religious education in Russia, and proponent of science and knowledge as the means to see a better future.</ref>. == Notijorat xizmat == Alferov [[CRDF Global]] maslahat kengashida ishlagan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dr. Zhores I. Alferov|nashriyot=CRDF Global|url=http://www.crdf.org/profiles/profiles_show.htm?doc_id=696672|kirish sanasi=31 March 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110130171743/http://www.crdf.org/profiles/profiles_show.htm?doc_id=696672|arxivsana=30 January 2011}}</ref>. == Vafoti == 2018-yil noyabr oyidan boshlab Alferov [[Gipertenziv favqulodda holat|gipertoniya]] bilan ogʻrigan. Taniqli olim 2019-yil 1-martda 88 yoshida vafot etdi<ref name="NYTimes2019">{{Yangiliklar manbasi |last=Mellow |first=Craig |date=2 March 2019 |title=Zhores Alferov, 88, Dies; Nobel Winner Paved Way for Laser Technology |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2019/03/02/obituaries/zhores-alferov-dead.html}}</ref>. Alferovning rafiqasi Tamara Darskaya va ularning ikki farzandi, qizi Olga va o‘g‘li Ivan qoldi<ref name="NYTimes2019" />. == Mukofotlar == [[Fayl:Zhores_Alferov_2020_stamp_of_Russia.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Zhores_Alferov_2020_stamp_of_Russia.jpg/220px-Zhores_Alferov_2020_stamp_of_Russia.jpg|thumb| Alferov Rossiyaning 2020 markasida]] [[Fayl:RIAN_archive_793190_Opening_of_Nanotechnology_International_Forum,_Moscow.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/RIAN_archive_793190_Opening_of_Nanotechnology_International_Forum%2C_Moscow.jpg/220px-RIAN_archive_793190_Opening_of_Nanotechnology_International_Forum%2C_Moscow.jpg|right|thumb| Alferov, 2010 yil noyabr, Moskvada Nanotexnologiya xalqaro forumining ochilishida nutq soʻzladi.]] ; Rossiya va Sovet mukofotlari * [["Vatanga xizmatlari uchun" ordeni]] : ** 1-darajali (2005 yil 14 mart) — milliy ilm-fan rivojiga qo‘shgan ulkan hissasi va qonun ijodkorligidagi faol ishtiroki uchun; <ref name=":1" /> ** 2-sinf (2000); <ref name=":1" /> ** 3-darajali (1999 yil 4 iyun) — Rossiya Fanlar akademiyasining 275 yilligi munosabati bilan milliy fanni rivojlantirish va yuqori malakali kadrlar tayyorlashga qoʻshgan ulkan hissasi uchun; <ref name=":1" /> ** 4-darajali (2010-yil 15-mart) — davlatning milliy ilm-fan rivojiga qoʻshgan hissasi va koʻp yillik samarali faoliyati uchun <ref name=":1" /> * [[Lenin ordeni]] (1986) <ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.atomic-energy.ru/experts/alferov-zhores-ivanovich/news|ish=Атомная энергия 2.0|til=ru|kirish sanasi=2 March 2019}}</ref> * [[Oktabr Inqilobi ordeni|Oktyabr inqilobi ordeni]] (1980) <ref name=":1" /> * [[Mehnat Qizil Bayrogʻi Ordeni|Mehnat Qizil Bayroq ordeni]] (1975) <ref name=":1" /> * [[„Shon-sharaf belgisi“ ordeni|"Shon-sharaf belgisi" ordeni]] (1959) <ref name=":1" /> * Rossiya Federatsiyasining fan va texnika sohasidagi Davlat mukofoti (2001 yil 5 avgust) „Kvant nuqtalari bilan heterostrukturalarning shakllanishi va xususiyatlarini fundamental tadqiqotlar va ular asosida lazerlarni yaratish“ <ref name=":1" /> ishi uchun. * Lenin mukofoti (1972) — yarimoʻtkazgichlar boʻyicha fundamental tadqiqotlar va ular asosida yangi qurilmalarning hetero-boʻgʻinli yaratilishi uchun <ref name=":1" /> * SSSR Davlat mukofoti (1984) — A3B5 yarimoʻtkazgich birikmalarining toʻrtlamchi qattiq eritmalari asosida izoperiodik heterostrukturalarni ishlab chiqish uchun <ref name=":1" /> ; Xorijiy mukofotlar * [[Frantsisk Skaryna ordeni|Frantsisk Skarina ordeni]] (Belarus, 2001 yil 17 may) — fizika fanini rivojlantirishga, Belarus-Rossiya ilmiy-texnikaviy hamkorligini tashkil etishga, Belarus va Rossiya xalqlari oʻrtasidagi doʻstlikni mustahkamlashga qoʻshgan ulkan shaxsiy hissasi uchun. * [[Knyaz Yaroslav ordeni|Knyaz Yaroslav Donishmandning 5-darajali ordeni]] (Ukraina, 2003 yil 15 may) — Ukraina va Rossiya Federatsiyasi oʻrtasidagi ijtimoiy-iqtisodiy va gumanitar sohalardagi hamkorlikni rivojlantirishga qoʻshgan shaxsiy hissasi uchun * [[Faxriy legion ordeni]] ofitseri (Frantsiya) ; Boshqa mukofotlar * [[Fizika boʻyicha Nobel mukofoti|Fizika boʻyicha Nobel mukofoti]] (Shvetsiya, 2000; Gerbert Kroemer va Jek Kilbi bilan) — yuqori tezlikdagi optoelektronika uchun yarimoʻtkazgichli heterostrukturalarni ishlab chiqish uchun * Nik Holonyak mukofoti (AQSh optik jamiyati, 2000) * EPS Eurofizika mukofoti (Yevropa fizika jamiyati, 1978) — hetero-birikmalar sohasidagi yangi ishlar uchun * AP Karpinskiy mukofoti (Germaniya, 1989) — fizika va heterostrukturalar texnologiyasiga qoʻshgan hissasi uchun * AF Ioffe mukofoti (RAN, 1996) — „Geterostrukturalar asosida quyosh nurlanishining fotoelektrik konvertorlari“ ishi uchun. * Demidov mukofoti (Demidov ilmiy jamgʻarmasi, Rossiya, 1999 yil) * Kioto mukofoti (Inamori jamgʻarmasi, Yaponiya, 2001) — xona haroratida uzluksiz rejimda ishlaydigan yarimoʻtkazgichli lazerlarni yaratishdagi muvaffaqiyati uchun — optoelektronikada kashshof qadam * Vernadskiy mukofoti (NAS, 2001) * „Rossiya Milliy Olimpi“. „Tirik afsona“ unvoni (Rossiya, 2001) * Xalqaro " Global energiya mukofoti " (Rossiya, 2005) * X. Uelker Oltin medali (1987) — III-V guruhlarning birikmalariga asoslangan qurilmalar nazariyasi va texnologiyasi boʻyicha kashshof ishlari uchun * Styuart Ballantin medali ([[Franklin instituti]], AQSh, 1971) — xona haroratida uzluksiz rejimda ishlaydigan kichik oʻlchamdagi lazer yorugʻlik manbalari tomonidan yaratilgan ikki tomonlama heterostrukturali lazerni nazariy va eksperimental tadqiqotlari uchun. * Popov oltin medali (Fanlar akademiyasi, 1999) * SPIE oltin medali (2002) * GaAs mukofoti simpoziumi (1987) — III-V birikmalariga asoslangan yarimoʻtkazgichli heterostrukturalardagi kashshof ishlar va diodli lazerlar va fotodiodlarni guruhli ishlab chiqish uchun. * Amerika yutuqlari akademiyasining Oltin plastinka mukofoti (2002) <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Golden Plate Awardees of the American Academy of Achievement|ish=www.achievement.org|nashriyot=[[American Academy of Achievement]]|url=https://achievement.org/our-history/golden-plate-awards/#science-exploration}}</ref> * XLIX Mendeleev oʻquvchisi — 1993 yil 19 fevral * Tampere Texnologiya Universitetining faxriy doktori (2007) * Medal va MIPT faxriy professori (2008) * Moskva tabiatshunoslar jamiyatining faxriy aʼzosi (2009) <ref>[http://www.moip.msu.ru/wp-content/uploads/2018/03/poch-chlen-02.doc][[Moscow Society of Naturalists]]<span> official site (in Russian)</span></ref> * Rossiya-Arman (slavyan) universitetining faxriy doktori (Rossiya-Arman (slavyan) universiteti davlat taʼlim muassasasi, Armaniston, 2011 yil) == Shuningdek qarang == * [[Yahudiy Nobel mukofoti laureatlari ro'yxati]] == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * (in Russian) [https://web.archive.org/web/20090506025640/http://kprf.ru/personal/alferov/ Zhores Alferov website at the Communist Party of the Russian Federation] * [http://www.ioffe.rssi.ru/pti00002.html Biography], on the website of Ioffe Physico-Technical Institute * Zhores Alferov on Nobelprize.org including the Nobel Lecture 8 December 2000 ''Double Heterostructure Concept and its Applications in Physics, Electronics and Technology'' * [http://scepsis.ru/eng/articles/id_8.php Open letter to the President of the Russian Federation Vladimir V. Putin] [[Turkum:Mehnat Qizil Bayroq ordeni sohiblari]] [[Turkum:5-darajali Knyaz Yaroslav Mudriy ordeni sohiblari]] [[Turkum:Lenin ordeni sohiblari]] [[Turkum:Fizika boʻyicha Nobel mukofoti sovrindorlari]] [[Turkum:2019-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1930-yilda tugʻilganlar]] 4roforfilu5ule91m2cmw5huxxwki1j 2725948 2725938 2022-07-30T18:12:24Z Abdumannobov 73208 wikitext text/x-wiki {| class="infobox biography vcard" ! colspan="2" class="infobox-above" style="font-size:125%;" |<div class="fn" style="display:inline">Zhores Alferov</div> |- | colspan="2" class="infobox-image" |[[File:Zhores_Alfyorov_2012.jpg|frameless]]<div class="infobox-caption">Alferov, 2012-yil</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Tavallud | class="infobox-data" |<div class="nickname" style="display:inline">Zhores Ivanovich Alferov</div><br /><br /><span style="display:none">(<span class="bday">1930-03-15</span>)</span>15-mart, 1930-yil<ref name="brit">[https://www.britannica.com/biography/Zhores-Alferov Zhores Alferov]. ''Encyclopædia Britannica''</ref><br /><br /><div class="birthplace" style="display:inline">[[Vitebsk]], [[Byelorussian SSR|Belorusia SSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqi]]<ref name="brit" /></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Vafoti | class="infobox-data" |1-March, 2019-yil<span style="display:none">(2019-03-01)</span> (88 yoshda)<ref name="brit" /><br /><br /><div class="deathplace" style="display:inline">[[St Petersburg]], Russia<ref name="brit" /></div> |- ! class="infobox-label" scope="row" |Fuqaroligi | class="infobox-data category" |Sovet ittifoqi (1991-yilgacha) / Rossiya (1991-yildan soʻng) |- ! class="infobox-label" scope="row" |Ilmiy faoliyati | class="infobox-data" |Geterotranzistorlar |- ! class="infobox-label" scope="row" |Mukofotlari | class="infobox-data" |[[Global energiya mukofoti]] (2005) Ilgʻor texnologiyalar boʻyicha Kioto mukofoti (2001) [[Fizika boʻyicha Nobel mukofoti]] (2000) [[Demidov mukofoti]] (1999) [[Ioffe mukofoti]] (Rossiya Fanlar akademiyasi, 1996) [[SSSR Davlat mukofoti]] (1984) [[Lenin mukofoti]] (1972) Styuart Ballantin medali (1971) [[Lenin ordeni]] (1986) |- | colspan="2" class="infobox-full-data" |'''Ilmiy faoliyati''' |- ! class="infobox-label" scope="row" |Sohasi | class="infobox-data category" |[[Amaliy Fizika]] |- ! class="infobox-label" scope="row" |Institutlar | class="infobox-data" |Ioffe Fizika-Texnika Instituti |- style="display:none" | colspan="2" | |} [[Category:Articles with hCards]] '''Zhores Ivanovich Alferov''' ({{Lang-ru|Жоре́с Ива́нович Алфёров}} 1930-yil 15-mart — 2019-yil 1-mart) sovet va rus<ref name="Meissner2019">{{Kitob manbasi|last=Meissner, Dirk|title=Emerging Technologies for Economic Development|date=2019|publisher=Springer International Publishing|isbn=978-3-030-04368-1|page=65}}</ref><ref name="Petrova-Koch2020">{{Kitob manbasi|last=Petrova-Koch, Vesselinka|title=High-Efficient Low-Cost Photovoltaics: Recent Developments|date=2020|publisher=Springer|isbn=978-3-030-22864-4|page=11}}</ref> [[Fizik|fizigi]] va akademigi boʻlib, zamonaviy geterostrukturali fizika va elektronikani yaratishga katta hissa qoʻshgan. U optoelektronika uchun yarimoʻtkazgichli geterobogʻlanishni ishlab chiqqani uchun 2000-yilda [[Fizika boʻyicha Nobel mukofoti|fizika boʻyicha Nobel mukofotiga]] sazovor boʻlgan. U shuningdek, keyingi hayotida siyosatchiga aylandi, 1995-yildan beri kommunistik partiyaning aʼzosi sifatida Rossiya parlamentining quyi palatasi — Davlat Dumasida xizmat qildi. == Dastlabki yillari == Alferov [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqining]] [[Belorussiya Sovet Sotsialistik Respublikasi|Belorussiya SSR]], [[Vitebsk]] shahrida yahudiy oilasida tavallud topgan. Otasi [[Belaruslar|belarus]], zavod direktori Ivan Karpovich Alferov onasi Anna Vladimirovna Rosenblum ed. U fransuz sotsialisti [[Jan Jaures]] sharafiga, akasi esa [[Karl Marx|Karl Marks]] sharafiga Marks deb nomlangan. Alferov 1947-yilda Minskdagi oʻrta maktabni tugatdi va Belarus Politexnika akademiyasiga kirdi. 1952-yilda [[Sankt-Peterburg|Leningraddagi]] V.I. Ulyanov (Lenin) elektrotexnika institutida bakalavr darajasini oldi. 1953-yildan boshlab Alferov [[Sovet Ittifoqi Fanlar akademiyasi|Sovet Ittifoqi Fanlar akademiyasining]] [[Ioffe instituti|Ioffe nomidagi fizika-texnika institutida]] ishladi. Institutda u bir nechta ilmiy darajalarni oldi: 1961-yilda texnika fanlari nomzodi va 1970-yilda fizika-matematika fanlari doktori<ref name="brit">[https://www.britannica.com/biography/Zhores-Alferov Zhores Alferov]. ''Encyclopædia Britannica''</ref>. Alferov 1987-yildan<ref name="brit" /> 2003-yilgacha Ioffe instituti direktori lavozimida ishlagan. 1972-yilda Sovet Ittifoqi Fanlar akademiyasining muxbir aʼzosi, 1979-yilda esa haqiqiy aʼzo etib saylangan. 1989-yildan SSSR Fanlar akademiyasining vitse-prezidenti va uning [[Sankt-Peterburg]] ilmiy markazining prezidenti boʻlib faoliyat koʻrsatdi. 1995-yilda Rossiya Federatsiyasi Kommunistik partiyasi roʻyxati boʻyicha Davlat Dumasining aʼzosi boʻldi.  == Tadqiqotlari == Alferov 1953-yilda Ioffe institutida ish boshlagan 1967-yilda Ioffe institutining direktori Vladimir Tuchkevich boshchiligidagi guruh bilan radio qabul qiluvchilarda foydalanish uchun planar yarim oʻtkazgichli kuchaytirgichlar ustida ishlagan<ref>{{Kitob manbasi|last=Josephson, Paul R.|title=Lenin's Laureate: Zhores Alferov's Life in Communist Science|url=https://books.google.com/books?id=WcXxCwAAQBAJ&pg=PA44|date=2010|publisher=MIT Press|isbn=978-0-262-29150-7}}</ref>. Ushbu planar yarimoʻtkazgich kuchaytirgichlari hozirgi kunda tranzistorlar deb ataladi. Alferovning rektifikator sifatida foydalanish uchun [[Diod|germaniy diodlari]] ustida ish olib borgan. 1960-yillarning boshlarida Alferov Ioffe institutida [[Yarimoʻtkazgich|yarimoʻtkazgichli]] geterostrukturalarni ishlab chiqish boʻyicha saʼy-harakatlarni amalga oshirdi. Yarimoʻtkazgichli getero -boʻgʻinli tranzistorlar zamonaviy mobil telefon va sunʼiy yoʻldosh aloqalarida muhim rol oʻynaydi. Alferov va uning hamkasblari [[Galiy arsenid|GaAs]] va [[Alyuminiy arsenid|AlAs]] [[III-V]] getero-birikmalar ustida ishladilar. Xona haroratida lazer nurlanishiga olib keluvchi [[Yarimo'tkazgichli lazerlar|yarimoʻtkazgichli lazerlarni]] yaratish uchun geteroduktsiyalardan foydalanish alohida eʼtibor qaratdi. 1963-yilda Alferov ikkita geterostrukturali lazerlarni taklif qilish uchun patentga ariza topshirdi; Herbert Kroemer ham bir necha oydan keyin mustaqil ravishda AQSh patentini topshirdi<ref>{{Cite journal|last=Popov|first1=Yuri|year=2004|title=On the history of the invention of the injection laser|journal=Physics-Uspekhi|volume=47|issue=10|pages=1068–1070|doi=10.1070/PU2004v047n10ABEH002077}}</ref><ref name="CaseyPanish1978">{{Kitob manbasi|last=Casey, Horace Craig|title=Heterostructure lasers: Fundamental principles|url=https://books.google.com/books?id=qN9RAAAAMAAJ|year=1978|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-163101-7|pages=5–6}}</ref>. 1966-yilda Alferov laboratoriyasi geterostrukturalarga asoslangan birinchi lazerlarni yaratdi. Keyin 1968-yilda Alferov va uning hamkasblari xona haroratida ishlaydigan birinchi uzluksiz toʻlqinli yarimoʻtkazgichli getero-birikma lazerini ishlab chiqardilar<ref name="Josephson2010">{{Kitob manbasi|last=Josephson, Paul R.|title=Lenin's Laureate: Zhores Alferov's Life in Communist Science|url=https://books.google.com/books?id=WcXxCwAAQBAJ&pg=PA44|date=2010|publisher=MIT Press|isbn=978-0-262-29150-7}}</ref>. Bu bir oy keyin Bell Laboratoriyasidan Izuo Hayashi va Morton Panish ham doimiy toʻlqinli xona haroratidagi getero-boʻgʻinli lazerni ishlab chiqardi<ref name="Hecht2004">{{Kitob manbasi|last=Hecht|first=Jeff|title=City of light : the story of fiber optics|year=2004|publisher=Oxford Univ. Press|location=Oxford [u.a.]|isbn=9780195162554|pages=151–155|edition=Rev. and expanded}}</ref>. Aynan shu ishi uchun Alferov 2000-yilda Herbert Kroemer bilan birgalikda „yuqori tezlikda va optoelektronikada ishlatiladigan yarimoʻtkazgichli geterostrukturalarni ishlab chiqqanligi uchun“ [[Fizika boʻyicha Nobel mukofoti|fizika boʻyicha Nobel mukofotiga sazovor boʻldi]]<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2000/alferov/biographical/|sarlavha=The Nobel Prize in Physics 2000|nashriyot=Nobel Foundation|kirish sanasi=2 March 2019}}</ref>. 1960-1970-yillarda Alferov Ioffe institutidagi laboratoriyasida yarimoʻtkazgichli geterostrukturalarning fizikasi va texnologiyasi boʻyicha ishini davom ettirgan. Alferovning yarimoʻtkazgichlarning injeksiya xususiyatlarini va uning [[Lazer|lazerlar]], [[Fotoelement|quyosh batareyalari]], [[LED|LEDlar]] va epitaksia jarayonlarini rivojlantirishga qoʻshgan hissasi boʻyicha tadqiqotlari zamonaviy geterobogʻlanish fizikasi va elektronikasini yaratishga olib keldi<ref name=":0">{{Veb manbasi|url=https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2000/alferov/biographical/|sarlavha=The Nobel Prize in Physics 2000|nashriyot=Nobel Foundation|kirish sanasi=2 March 2019}}</ref>. Yarimoʻtkazgichli geteroduksiyalarning rivojlanishi yarimoʻtkazgichlar dizaynida inqilob qildi va [[LED|LEDlar]], shtrix-kodlarni oʻqiydiganlar va kompakt disklarni oʻz ichiga olgan bir qator tezkor tijorat ilovalariga ega edi<ref name=":0" />. Nobel mukofotlarini topshiruvchi Shvetsiya Qirollik Fanlar akademiyasidan [[Hermann Grimmeiss]] shunday deydi: „Alferovsiz sunʼiy yoʻldoshlardan Yerga barcha maʼlumotlarni uzatish yoki shaharlar oʻrtasida shunchalik koʻp telefon liniyasi boʻlishi mumkin emas edi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 October 2000 |title=Russian and Americans share hi-tech Nobel |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/965528.stm |access-date=26 June 2008}}</ref>“. Alferov geterostrukturalar haqida shunday yozadi: „Koʻplab olimlar bu ajoyib taraqqiyotga hissa qoʻshdilar, bu nafaqat qattiq jismlar fizikasining kelajak istiqbollarini belgilab beradi, balki maʼlum maʼnoda insoniyat jamiyatining kelajagiga ham oʻz taʼsirini koʻrsatadi“. == Ilmiy boshqaruv == 1987-yilda Alferov Ioffe institutining beshinchi direktori bo'ldi. 1989-yilda Alferov hozirgi Sankt-Peterburg ilmiy markazi deb ataladigan Leningrad ilmiy markazining raisi ma'muriy lavozimiga ega bo'ldi. Leningrad viloyatida ushbu ilmiy markaz 70 ta muassasa, tashkilot, korxonalar va ilmiy jamiyatlarni o'z ichiga olgan keng qamrovli tashkilot edi.  Direktor va rais sifatida Alferov siyosiy va iqtisodiy sharoitlarning o'zgarishi davrida ilmiy tadqiqotlarni qo'llab-quvvatlashni ta'minlashga harakat qildi. == Siyosiy faoliyat == [[Fayl:Vladimir_Putin_12_October_2000-2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Vladimir_Putin_12_October_2000-2.jpg/220px-Vladimir_Putin_12_October_2000-2.jpg|right|thumb| Alferov [[Vladimir Putin]] bilan]] Alferov 1995-yilda Rossiya parlamenti Davlat Dumasiga „Bizning uyimiz — Rossiya“ siyosiy partiyasidan deputat etib saylangan. U prezident [[Boris Yeltsin]] siyosatini qoʻllab-quvvatlagan. 1999-yilda u yana, bu safar Rossiya Federatsiyasi Kommunistik partiyasi roʻyxatiga saylandi. U 2003-yilda va yana 2007-yilda qayta saylangan, oʻshanda u partiyaning federal saylov roʻyxatida Gennadiy Zyuganovdan keyin ikkinchi va Nikolay Xaritonovdan oʻzib ketgan, garchi u partiya aʼzosi boʻlmasa ham. U [[Akademiklarning maktubi|Rossiya Fanlar akademiyasi aʼzolarining Rossiyaning klerikalizatsiyasiga qarshi Prezident Vladimir V. Putinga yoʻllagan ochiq xatini]] imzolaganlardan biri edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gazeta.ru/science/2019/03/02_a_12218221.shtml|sarlavha="Великий по всем меркам": умер Жорес Алферов|ish=Газета.Ru|kirish sanasi=2 March 2019}}</ref>. Shuningdek Alferov ateist edi va diniy qarashlarga eʼtiroz bildirgan<ref>"Prominent Russians: Zhores Alferov". RT (TV network). Retrieved 21 April 2012. In public life the scientist was a strong supporter of communism, an atheist strongly objecting to advancement of religious education in Russia, and proponent of science and knowledge as the means to see a better future.</ref>. == Notijorat xizmat == Alferov [[CRDF Global]] maslahat kengashida ishlagan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dr. Zhores I. Alferov|nashriyot=CRDF Global|url=http://www.crdf.org/profiles/profiles_show.htm?doc_id=696672|kirish sanasi=31 March 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110130171743/http://www.crdf.org/profiles/profiles_show.htm?doc_id=696672|arxivsana=30 January 2011}}</ref>. == Vafoti == 2018-yil noyabr oyidan boshlab Alferov [[Gipertenziv favqulodda holat|gipertoniya]] bilan ogʻrigan. Taniqli olim 2019-yil 1-martda 88 yoshida vafot etdi<ref name="NYTimes2019">{{Yangiliklar manbasi |last=Mellow |first=Craig |date=2 March 2019 |title=Zhores Alferov, 88, Dies; Nobel Winner Paved Way for Laser Technology |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2019/03/02/obituaries/zhores-alferov-dead.html}}</ref>. Alferovning rafiqasi Tamara Darskaya va ularning ikki farzandi, qizi Olga va o‘g‘li Ivan qoldi<ref name="NYTimes2019" />. == Mukofotlar == [[Fayl:Zhores_Alferov_2020_stamp_of_Russia.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Zhores_Alferov_2020_stamp_of_Russia.jpg/220px-Zhores_Alferov_2020_stamp_of_Russia.jpg|thumb| Alferov Rossiyaning 2020 markasida]] [[Fayl:RIAN_archive_793190_Opening_of_Nanotechnology_International_Forum,_Moscow.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/RIAN_archive_793190_Opening_of_Nanotechnology_International_Forum%2C_Moscow.jpg/220px-RIAN_archive_793190_Opening_of_Nanotechnology_International_Forum%2C_Moscow.jpg|right|thumb| Alferov, 2010 yil noyabr, Moskvada Nanotexnologiya xalqaro forumining ochilishida nutq soʻzladi.]] ; Rossiya va Sovet mukofotlari * [["Vatanga xizmatlari uchun" ordeni]] : ** 1-darajali (2005-yil 14-mart) — milliy ilm-fan rivojiga qo‘shgan ulkan hissasi va qonun ijodkorligidagi faol ishtiroki uchun; ** 2-sinf (2000); ** 3-darajali (1999-yil 4-iyun) — Rossiya Fanlar akademiyasining 275 yilligi munosabati bilan milliy fanni rivojlantirish va yuqori malakali kadrlar tayyorlashga qoʻshgan ulkan hissasi uchun; ** 4-darajali (2010-yil 15-mart) — davlatning milliy ilm-fan rivojiga qoʻshgan hissasi va koʻp yillik samarali faoliyati uchun * [[Lenin ordeni]] (1986) * [[Oktabr Inqilobi ordeni|Oktyabr inqilobi ordeni]] (1980) * [[Mehnat Qizil Bayrogʻi Ordeni|Mehnat Qizil Bayroq ordeni]] (1975) * [[„Shon-sharaf belgisi“ ordeni|"Shon-sharaf belgisi" ordeni]] (1959) * Rossiya Federatsiyasining fan va texnika sohasidagi Davlat mukofoti (2001 yil 5 avgust) „Kvant nuqtalari bilan heterostrukturalarning shakllanishi va xususiyatlarini fundamental tadqiqotlar va ular asosida lazerlarni yaratish“ ishi uchun. * Lenin mukofoti (1972) — yarimoʻtkazgichlar boʻyicha fundamental tadqiqotlar va ular asosida yangi qurilmalarning hetero-boʻgʻinli yaratilishi uchun * SSSR Davlat mukofoti (1984) — A3B5 yarimoʻtkazgich birikmalarining toʻrtlamchi qattiq eritmalari asosida izoperiodik heterostrukturalarni ishlab chiqish uchun ; Xorijiy mukofotlar * [[Frantsisk Skaryna ordeni|Frantsisk Skarina ordeni]] (Belarus, 2001 yil 17 may) — fizika fanini rivojlantirishga, Belarus-Rossiya ilmiy-texnikaviy hamkorligini tashkil etishga, Belarus va Rossiya xalqlari oʻrtasidagi doʻstlikni mustahkamlashga qoʻshgan ulkan shaxsiy hissasi uchun. * [[Knyaz Yaroslav ordeni|Knyaz Yaroslav Donishmandning 5-darajali ordeni]] (Ukraina, 2003 yil 15 may) — Ukraina va Rossiya Federatsiyasi oʻrtasidagi ijtimoiy-iqtisodiy va gumanitar sohalardagi hamkorlikni rivojlantirishga qoʻshgan shaxsiy hissasi uchun * [[Faxriy legion ordeni]] ofitseri (Frantsiya) ; Boshqa mukofotlar * [[Fizika boʻyicha Nobel mukofoti|Fizika boʻyicha Nobel mukofoti]] (Shvetsiya, 2000; Gerbert Kroemer va Jek Kilbi bilan) — yuqori tezlikdagi optoelektronika uchun yarimoʻtkazgichli heterostrukturalarni ishlab chiqish uchun * Nik Holonyak mukofoti (AQSh optik jamiyati, 2000) * EPS Eurofizika mukofoti (Yevropa fizika jamiyati, 1978) — hetero-birikmalar sohasidagi yangi ishlar uchun * AP Karpinskiy mukofoti (Germaniya, 1989) — fizika va heterostrukturalar texnologiyasiga qoʻshgan hissasi uchun * AF Ioffe mukofoti (RAN, 1996) — „Geterostrukturalar asosida quyosh nurlanishining fotoelektrik konvertorlari“ ishi uchun. * Demidov mukofoti (Demidov ilmiy jamgʻarmasi, Rossiya, 1999-yil) * Kioto mukofoti (Inamori jamgʻarmasi, Yaponiya, 2001) — xona haroratida uzluksiz rejimda ishlaydigan yarimoʻtkazgichli lazerlarni yaratishdagi muvaffaqiyati uchun — optoelektronikada kashshof qadam * Vernadskiy mukofoti (NAS, 2001) * „Rossiya Milliy Olimpi“. „Tirik afsona“ unvoni (Rossiya, 2001) * Xalqaro " Global energiya mukofoti " (Rossiya, 2005) * X. Uelker Oltin medali (1987) — III-V guruhlarning birikmalariga asoslangan qurilmalar nazariyasi va texnologiyasi boʻyicha kashshof ishlari uchun * Styuart Ballantin medali ([[Franklin instituti]], AQSh, 1971) — xona haroratida uzluksiz rejimda ishlaydigan kichik oʻlchamdagi lazer yorugʻlik manbalari tomonidan yaratilgan ikki tomonlama heterostrukturali lazerni nazariy va eksperimental tadqiqotlari uchun. * Popov oltin medali (Fanlar akademiyasi, 1999) * SPIE oltin medali (2002) * GaAs mukofoti simpoziumi (1987) — III-V birikmalariga asoslangan yarimoʻtkazgichli heterostrukturalardagi kashshof ishlar va diodli lazerlar va fotodiodlarni guruhli ishlab chiqish uchun. * Amerika yutuqlari akademiyasining Oltin plastinka mukofoti (2002) * XLIX Mendeleev oʻquvchisi — 1993 yil 19 fevral * Tampere Texnologiya Universitetining faxriy doktori (2007) * Medal va MIPT faxriy professori (2008) * Moskva tabiatshunoslar jamiyatining faxriy aʼzosi (2009) * Rossiya-Arman (slavyan) universitetining faxriy doktori (Rossiya-Arman (slavyan) universiteti davlat taʼlim muassasasi, Armaniston, 2011-yil) == Shuningdek qarang == * [[Yahudiy Nobel mukofoti laureatlari ro'yxati]] == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * (in Russian) [https://web.archive.org/web/20090506025640/http://kprf.ru/personal/alferov/ Zhores Alferov website at the Communist Party of the Russian Federation] * [http://www.ioffe.rssi.ru/pti00002.html Biography], on the website of Ioffe Physico-Technical Institute * Zhores Alferov on Nobelprize.org including the Nobel Lecture 8 December 2000 ''Double Heterostructure Concept and its Applications in Physics, Electronics and Technology'' * [http://scepsis.ru/eng/articles/id_8.php Open letter to the President of the Russian Federation Vladimir V. Putin] [[Turkum:Mehnat Qizil Bayroq ordeni sohiblari]] [[Turkum:5-darajali Knyaz Yaroslav Mudriy ordeni sohiblari]] [[Turkum:Lenin ordeni sohiblari]] [[Turkum:Fizika boʻyicha Nobel mukofoti sovrindorlari]] [[Turkum:2019-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1930-yilda tugʻilganlar]] 1mzptp4vjy18wp0dq4wjl8h0luwr2zt Yurak anatomiyasi 0 758905 2725928 2022-07-30T17:58:51Z Abdug'ani Karimov 75024 „[[:ru:Special:Redirect/revision/124192581|Сердце человека]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Анатомическая карточка|название=Сердце|изображение=Heart ru.svg|ширина=250 px|подпись=Сердце человека (схематичное изображение, фронтальный разрез)|изображение2=Four_chamber_cardiovascular_magnetic_resonance_imaging.gif|ширина2=|подпись2=[[Сердечный цикл]] — работа сердца|латынь=cor|система=[[Кровообращение]]|кровоснабжение=[[Правая коронарная артерия]], [[левая коронарная артерия]]|венозный отток=большая вена сердца, средняя вена сердца, малая вена сердца, передние вены сердца, малые вены, задняя вена левого желудочка, косая вена левого предсердия|иннервация=*симпатическая иннервация — шейный симпатический ганглий, грудной симпатический ганглий *парасимпатическая иннервация — кардинальные верхние и нижние ветви блуждающего нерва.|лимфа=нижние трахеобронхиальные лимфоузлы, передние средостенные лимфоузлы.|прекурсор=|MeSH=Heart|Gray=135#506|Dorlands=Heart}}{{Анатомическая карточка|название=Сердце|изображение=Heart ru.svg|ширина=250 px|подпись=Inson yuragi (sxematik tasvir, frontal qism)|изображение2=Four_chamber_cardiovascular_magnetic_resonance_imaging.gif|ширина2=|подпись2=[[Yurak sikli]] - yurak ishi|латынь=cor|система=[[Qon aylanishi]]|кровоснабжение=[[O'ng koronar arteriya]], [[chap koronar arteriya]]|венозный отток=Yurakning katta venasi, yurakning o'rta venasi, yurakning kichik venasi, yurakning oldingi venalari, kichik venalar, chap qorincha orqa venasi, chap atriumning qiya venasi|иннервация=* simpatik innervatsiya - bachadon bo'yni simpatik ganglioni, torakal simpatik ganglion * parasempatik innervatsiya - vagus nervining kardinal yuqori va pastki shoxlari.|лимфа=Pastki traxeobronxial limfa tugunlari, oldingi mediastinal limfa tugunlari.|прекурсор=|MeSH=Heart|Gray=135#506|Dorlands=Heart}} '''Inson [[Yurak|yuragi]]''' ( {{Lang-la|cor}}, {{Lang-el|ϰαρδία}} [kardia]) konus shaklidagi ichi bo'sh mushak organi bo'lib, unga oqib o'tadigan venoz magistrallardan [[qon]] kirib, yurak bilan tutashgan [[Arteriyalar|arteriyalarga]] pompalanadi. Yurakning bo'shlig'i ikkita bo'lmacha va ikkita qorinchaga bo'linadi. Chap bo'lmacha (atrium) va chap qorincha birgalikda "arterial yurak" ni tashkil qiladi, u orqali o'tadigan qon turi nomini oladi, o'ng qorincha va o'ng bo'lmacha (atrium) "venoz yurak" ga birlashtirilib, xuddi shu printsipga ko'ra nomlanadi. Yurakning qisqarishi sistola, bo'shashishi esa [[diastola]] deb ataladi . Turli odamlarda yurak shakli bir xil emas. Bu yosh, jins, jismoniy, sog'liq va boshqa omillar bilan belgilanadi. Soddalashtirilgan modellarda u shar, ellipsoidlar, elliptik paraboloid va uch eksenli ellipsoidning kesishish figuralari bilan tasvirlangan. Shaklning cho'zilish o'lchovi (omili) yurakning eng katta bo'ylama va ko'ndalang chiziqli o'lchamlari nisbati hisoblanadi. Giperstenik tana turi bilan nisbat birlikka yaqin va astenik - taxminan 1,5. Voyaga etgan odamning yuragi uzunligi 10 dan 15 sm gacha (odatda 12-13 sm), kengligi 8-11 sm (odatda 9-10 sm) va old orqa o'lchami 5-8,5 sm (odatda). 6,5-7 sm). Yurakning o'rtacha og'irligi erkaklarda 332 g (274 dan 385 g gacha), ayollarda 253 g (203 dan 302 g gacha) . == Yurakning anatomik tuzilishi == [[Fayl:Heart_very_near_rot.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Heart_very_near_rot.gif/220px-Heart_very_near_rot.gif|left|thumb| Skelet va ko'krak bo'shlig'ida nisbatan yurak anatomik topografiyasining 3D chizmasi]] [[Fayl:Surface_anatomy_of_the_heart.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Surface_anatomy_of_the_heart.svg/220px-Surface_anatomy_of_the_heart.svg.png|thumb| Yurak, aorta, brakiyosefalik magistrallar, yuqori vena kavasini sternum, qovurg'alar va klavikulalarga nisbatan anatomik topografiyasini chizish, frontal tekislikda proyeksiya qilish.]] [[Fayl:Heart's_Ubication.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Heart%27s_Ubication.jpg/220px-Heart%27s_Ubication.jpg|left|thumb| Yurak va qo'shni organlarning anatomik topografiyasini chizmasi ko'krak va [[Dabba|qorin bo'shlig'i]], [[Diafragma (anatomiya)|diafragma]]]] [[Fayl:Muscolopapillare+cordetendinee.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Muscolopapillare%2Bcordetendinee.jpg/220px-Muscolopapillare%2Bcordetendinee.jpg|thumb|<nowiki>[[Papillyar mushak]] , Pay xordasi , klapan varaqasining erkin qirrasi. Yurakning yalpi namunasi</nowiki>]] Yurak ko'krak qafasida mediastinada joylashgan (mediastinaning bo'linishining anatomik yoki klinik tasnifiga qarab - mos ravishda pastki o'rta yoki old tomonda) va pastki chap qirrasi bilan chap tomonga siljiydi. -perikardial qop deb ataladi - yurakni boshqa organlardan ajratib turadigan [[perikard]] . Tananing o'rta chizig'iga nisbatan yurak assimetrik tarzda joylashgan - uning chap tomonida taxminan 2/3 va o'ngda taxminan 1/3 qismi joylashgan. Uzunlamasına o'qning (uning asosining o'rtasidan cho'qqigacha) oldingi ko'krak devoriga proyeksiya yo'nalishiga qarab, yurakning ko'ndalang, qiya va vertikal holati farqlanadi. Vertikal holat - [[Koʻkrak qafasi|ko'krak qafasi]] tor va uzun bo'lgan odamlarda, ko'ndalang holat - keng va qisqa ko'krak qafasi bo'lgan odamlarda ko'proq uchraydi . Yurak kameralar deb ataladigan to'rtta alohida bo'shliqdan iborat: chap bo'lmacha (atrium), o'ng bo'lmacha (atrium), chap qorincha, o'ng qorincha . Ular bo'limlar bilan ajratilgan. Yuqori va pastki kavak venalar o'ng bo'lmachaga (atrium)ga, [[Oʻpka|o'pka]] venalari esa chap bo'lmachaga (atriumga) kiradi. O'ng qorincha va chap qorinchadan mos ravishda o'pka arteriyasi (o'pka magistralidan) va ko'tarilgan aortadan chiqadi. O'ng qorincha va chap atrium o'pka qon aylanishini hosil qiladi, chap qorincha va o'ng atrium katta qon aylanish doirasini hosil qiladi. Yurak old mediastinaning pastki qismida joylashgan bo'lib, uning old yuzasining katta qismini kavak va o'pka venalarining kiruvchi bo'limlari, shuningdek, chiqadigan aorta va o'pka magistrallari bilan qoplangan. Perikard bo'shlig'ida oz miqdorda seroz suyuqlik mavjud. Chap qorincha devori o'ng qorincha devoridan taxminan 3 baravar qalinroq, chunki chap qorincha butun organizm uchun qonni tizimli qon aylanishiga chiqarib berish uchun yetarlicha kuchli bo'lishi kerak (tizimli qon aylanishida qon oqimiga qarshilik bir necha baravar baland va qon bosimi o'pka qon aylanishidan bir necha baravar yuqori bo'ladi). Qon oqimini bir yo'nalishda ushlab turish kerak, aks holda yurak arteriyalarga ilgari yuborilgan bir xil qon bilan to'ldirilishi mumkin. Qonning bir yo'nalishda oqishi uchun javob beradigan klapanlar tegishli vaqtda ochiladi va yopiladi, qonni o'tkazadi yoki uni bloklaydi. Chap atrium va chap qorincha orasidagi mitral qopqoq yoki ikki tabaqali klapan deb ataladi, chunki u ikkita tabaqadan iborat. O'ng atrium va o'ng qorincha orasidagi uch tabaqali klapan deb ataladi - u uchta tabaqadan iborat. Yurakda aorta va o'pka arteriyalari ham mavjud. Ular ikkala qorinchadan qon oqimini nazorat qilib, a'zolarga qonni yetkazib beradi. === Qon aylanishi === Yurak to'qimalarining har bir hujayrasi doimiy ravishda kislorod va oziq moddalar bilan ta'minlanishi kerak. Bu jarayon yurakning koronar tomirlar tizimi orqali o'z qon aylanishi bilan ta'minlanadi; u odatda " ''koronar qon aylanishi'' " deb ataladi. Bu nom 2 arteriyadan kelib chiqqan bo'lib, ular toj kabi yurakni bog'laydi. Koronar arteriyalar to'g'ridan-to'g'ri aortadan chiqadi. Yurak tomonidan chiqarilgan qonning 20% gacha koronar tizim orqali o'tadi. Kislorod bilan boyitilgan qonning faqat shunday kuchli qismi inson tanasining hayot beruvchi nasosining uzluksiz ishlashini ta'minlaydi. === Innervatsiyasi === Yurak sezgir, simpatik va parasimpatik innervatsiyani oladi. O'ng va chap simpatik magistrallardan simpatik tolalar yurak nervlarining bir qismi sifatida o'tib, yurak tezligini tezlashtiradigan impulslarni uzatadi, koronar arteriyalarning bo'shlig'ini kengaytiradi, parasimpatik tolalar esa yurak tezligini sekinlashtiradigan va yurak tomirlarini toraytiruvchi impulslarni o'tkazadi. Yurak va uning tomirlari devorlarining retseptorlaridan sezgir tola nervlarining bir qismi sifatida orqa miya va bosh miyaning tegishli markazlariga boradi. Preganglionik simpatik nerv tolalari [[Orqa miya|orqa miyaning]] yuqori 5 va 6 ko'krak segmentlari orasida joylashgan bo'lib, bachadon bo'yni simpatik ganglionlarining ikkinchi tartibli neyronlari bilan bog'lanadi. Yurak nervlarining bir qismi sifatida bu tolalar yurak va yirik tomirlarda tugaydi. Preganglionik parasempatik tolalar [[Miyacha|serebellumning]] orqa harakatlantiruvchi yadrolaridan kelib chiqadi va vagus nervi shoxlarining bir qismi sifatida yurak va yirik tomirlarga etib boradi. Bu erda tolalar bir xil shakllanishlar ichida [[Gangliy|gangliyalarda]] joylashgan ikkinchi darajali neyronlar bilan sinapslar hosil qiladi {{Sfn|Лилли|2003}} . == Yurakning gistologik tuzilishi == Yurak devori uchta qavatdan iborat - [[epikard]], [[Miokard|miyokard]] va [[endokard]] . Epikard yupqa (0,3-0,7 mm dan ko'p bo'lmagan) [[Biriktiruvchi toʻqima|biriktiruvchi to'qima]] plastinkasidan, endokard [[Epiteliy|epiteliy to'qimasidan]], miokard esa ko'ndalang - targ'il mushak tolalariidan iborat Yetuk miokard hujayrasi ( kardiomiotsit ) diametri 25 mkm va uzunligi 100 mkm gacha. Hujayra skelet mushak hujayrasiga o'xshash ko'ndalang chiziqga ega. Biroq, ko'p yadroli skelet [[Miofibrilla|miofibrillaridan]] farqli o'laroq, kardiomiotsitlar hujayraning markazida joylashgan bir yoki ikkita yadroga ega. Har bir kardiomiotsit atrofida [[kapillyarlar]] tarmog'iga boy biriktiruvchi to'qima mavjud . Miokard qon tomirlari va nerv tolalari bilan zich o'tib, bir nechta nerv chigallarini hosil qiladi. Miokardiyal kapillyarda taxminan to'rtta nerv tolasi mavjud . Miokard hujayralarining membranasi sarkolemma deb ataladi. Membrananing maxsus bo'limi interkalatsiyalangan disk bilan ifodalanadi - bu yurak mushaklari to'qimalarining o'ziga xos xususiyati. Interkalatsiyalangan disklar oddiy mikroskop ostida yurak hujayralari zanjirlarini tartibsiz vaqt oralig'ida kesib o'tadigan quyuq rangli ko'ndalang chiziqlar shaklida ko'rinadi. Disklar qo'shni yurak tolalarini bog'laydigan murakkab ko'priklar bo'lib, miokard hujayralari o'rtasida tizimli va elektr uzluksiz aloqani hosil qiladi. Yurakning ulkan metabolik ehtiyojlarini qondirish va yuqori energiyali [[Fosfatlar|fosfat]] bilan ta'minlash uchun miokard hujayralari ko'p miqdorda [[mitoxondriya]] bilan ta'minlanadi. Bu organellalar alohida miofibrillalar orasida joylashgan va hujayra hajmining taxminan 35 % joyni egallaydi .<gallery> Muscle Tissue Cardiac Muscle (27187637147).jpg|Yurak mushak to'qimalarining [[Гистология|gistologik]] [[Микропрепарат|mikropreparatsiyasi]] . Optik mikroskop, ×100, [[Окраска гематоксилином и эозином|gematoksilin-eozin bilan bo'yash]] Muscle Tissue Cardiac Muscle (28184528408).jpg|Yurak mushak to'qimalarining gistologik mikropreparatsiyasi. Optik mikroskop, ×200, gematoksilin-eozin bilan bo'yash Fibres sistema de conduccio cardiac. 150X.IMG 2892.jpg|Yurak to'qimalarining gistologik mikropreparatsiyasi, yurak o'tkazuvchanligi tizimining tolalari. Optik mikroskop, ×150, gematoksilin-eozin bilan bo'yash </gallery> == Yurak tuzilishining biofizik ko'rinishi == Kardiofizika nuqtai nazaridan yurak ko'p komponentli [[Polimerlar|polimerik]] bir xil bo'lmagan tabiiy kelib chiqadigan faol vositadir. Ushbu muhit tuzilishining nozik tashkil etilishi uning asosiy biologik funktsiyalarini ta'minlaydi. Yurak nozik tashkil etilishining asosi bo'lgan geterogen tuzilishi birinchi navbatda [[elektrofiziologiya]] usullari, keyin esa hisoblash biologiyasi usullari yordamida ko'p marta tasdiqlangan. Yurak to'qimalarining avtoto'lqinli xususiyatlari yarim asrdan ko'proq vaqt davomida jahon fanlari tomonidan faol o'rganilgan. Ushbu biologik ob'ektning yangi ilmiy ko'rinishi sun'iy yurakni yaratish muammosini hal qilishda yangi yondashuvga imkon beradi: vazifa zamonaviy [[Nanotexnologiya|nanotexnologiyalar]] asosida xuddi shunday avtoto'lqin funktsiyasiga ega sun'iy polimerik faol muhitni ishlab chiqarishni tashkil etishdir {{Sfn|Ардашев|2009}} .<gallery> Fayl:Файл:Axis deviation (ECG).png|alt=<nowiki>Схематичное .mw-parser-output .ts-comment-commentedText{border-bottom:1px dotted;cursor:help}@media(hover:none){.mw-parser-output .ts-comment-commentedText:not(.rt-commentedText){border-bottom:0;cursor:auto}}отображение векторов .mw-parser-output .ts-comment-commentedText{border-bottom:1px dotted;cursor:help}@media(hover:none){.mw-parser-output .ts-comment-commentedText:not(.rt-commentedText){border-bottom:0;cursor:auto}}электрической оси сердца (см. также отклонения влево[en] и вправо[en])</nowiki>|Yurakning elektr o'qi vektorlarining sxematik tasviri (shuningdek, chapga va o'ngga og'ishlari) Fayl:Файл:Basic representation of cardiac conduction.gif|alt=Схематичное отображение распространения возбуждения по проводящей системе сердца|Yurakning o'tkazuvchanlik tizimi orqali qo'zg'alishning tarqalishining sxematik tasviri Fayl:Файл:Action Potentials.jpg|alt=Потенциалы действия сердца|Yurakning harakat potentsiallari Fayl:Файл:Shapes of the cardiac action potential in the heart.svg|alt=Схематичное отображение мест формирования зубцов PQRST на ЭКГ|EKGda PQRST to'lqinlarining hosil bo'lish joylarining sxematik tasviri Fayl:Файл:2006 Heart Musculature.jpg|alt=Схематичное отображение направлений мышечных волокон миокарда|Miokard mushak tolalari yo'nalishlarining sxematik tasviri Fayl:Файл:2007 Ventricular Muscle Thickness.jpg|alt=Схематичное отображение поперечного среза миокарда желудочков при диастоле и систоле|Diastola va sistola davrida qorincha miokardining kesmasining sxematik tasviri </gallery> == Yurak faoliyati fiziologiyasi == === Yurak faoliyati === Yurak to'qimalarining quyidagi fiziologik xususiyatlarini ajratish uchun tarixan qabul qilingan : * '''''Yurakning avtomatizmi - yurakning''''' o'zidan kelib chiqadigan impulslar ta'sirida ritmik qisqarish qobiliyati. * '''''Yurakning''''' qo'zg'aluvchanligi - yurak mushaklarining to'qimalarning fizik-kimyoviy xususiyatlarining o'zgarishi bilan birga keladigan fizik yoki kimyoviy tabiatdagi turli xil qo'zg'atuvchilar bilan qo'zg'alish qobiliyati. * '''''Kardial o'tkazuvchanlik''''' yurak stimulyatori hujayralarida harakat potentsialining shakllanishi tufayli yurakda elektr orqali amalga oshiriladi. Nexuslar qo'zg'alishning bir hujayradan ikkinchisiga o'tish joyi bo'lib xizmat qiladi. * '''''Yurakning''''' '''''qisqarish qobiliyat'''''i - yurak mushaklarining qisqarish kuchi mushak tolalarining dastlabki uzunligiga to'g'ridan-to'g'ri proportsionaldir. * '''''Miyokardning''''' '''''refrakterlig'''''i - bu [[Nerv impulsi|harakat potentsiali]] vaqtida to'qimalarning qo'zg'almaslikning vaqtinchalik holati. Refrakterlikning uchta darajasi mavjud: ''mutlaq'', ''samarali'' va ''nisbiy'' refrakter davr . Atrial hujayralarning refrakter davri qorincha miokard hujayralarinikiga qaraganda qisqaroq, shuning uchun atrial ritm [[Aritmiya|taxiaritmiyalarda]] qorincha ritmidan sezilarli darajada oshib ketishi mumkin . Avtomatiklik, qo'zg'aluvchanlik va o'tkazuvchanlik hodisalarini " ''yurakning avtoto'lqinli funktsiyasi'' " tushunchasi bilan birlashtirish mumkin . Yurak faoliyati yurakning ''nasos funktsiyasini ta'minlashga qaratilgan deb ishoniladi, ya'ni "yurakning'' asosiy fiziologik funktsiyasi qon tomir tizimiga ritmik qon quyishdir" . === Qon aylanish tizimi === Qon aylanish tizimida nasos funktsiyasini bajarib, yurak doimiy ravishda qon tomirlariga qon quyadi. Inson yuragi - bu qonning to'g'ri yo'nalishda tomirlar orqali doimiy va uzluksiz harakatlanishini ta'minlaydigan nasos turi hisoblanadi. Ikki va tabaqali klapanlar qonning bir yo'nalishda, bo'lmachadan qorinchalarga oqishini ta'minlaydi. === Yurakning ish sikli === [[Fayl:Heart_MRI.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Heart_MRI.gif/220px-Heart_MRI.gif|thumb| 13 yoshli qizda yurak tsikli (vaqt bo'yicha o'zgargan [[MRT|MRI]] tasvirlarining kadrlar bo'yicha xronologik to'planishi natijasida yaratilgan bitta yurak siklining halqali ko'rinishi)]] Sog'lom yurak ritmik va uzilishlarsiz qisqaradi va ochiladi. Yurakning bir siklida uch faza ajratiladi: # Qon bilan to'ldirilgan bo'lmacha qisqaradi. Bunday holda, qon ochiq klapanlar orqali yurak qorinchalariga quyiladi (bu vaqtda ular dam olish holatida qoladilar). Bo'lmachaning qisqarishi kovak vena tomirlari kiradigan joydan boshlanadi, shuning uchun ularning og'izlari siqiladi va qon tomirlarga qaytib kovak venaga kira olmaydi. # Bo'lmachalar bir vaqtning o'zida bo'shashishi bilan qorinchalarning qisqarishi boshlanadi. Bo'lmachalarni qorinchalardan ajratib turuvchi uch va ikki tabaqali klapanlar ko'tariladi, yopiladi va qonning bo'lmachaga qaytishiga to'sqinlik qiladi, aorta va o'pka tomirlari ochiladi. Qorinchalarning qisqarishi qonni aorta va o'pka arteriyasiga haydaydi. # Pauza (diastola) - bu organning qisqa dam olish davri. To'xtash vaqtida tomirlardan qon bo'lmachaga kiradi va qisman qorinchalarga tushadi. Yangi sikl boshlanganda, bo'lmachadagi qolgan qon qorinchalarga suriladi - sikl takrorlanadi. Yurak ishining bir sikli taxminan 0,85 sekund davom etadi, shundan atigi 0,11 soniyasi bo'lmachalar qisqarish vaqtiga, 0,32 soniyasi qorincha qisqarish vaqtiga to'g'ri keladi, eng uzuni esa dam olish davri bo'lib, 0,4 soniya davom etadi. Dam olish paytida kattalarning yuragi tizimda daqiqada taxminan 70 siklda ishlaydi. Odatda, yurak sikli tartibli jarayon bo'lib, u yurakda qo'zg'alishning o'tkazilishiga asoslanadi. Odatda, yuqori vena kavagi o'ng bo'lmachaga qo'shilish joyida joylashgan sinoatrial tugunda elektr impulsi paydo bo'ladi. Depolarizatsiya to'lqini o'ng va chap bo'lmachalar orqali tez tarqalib, atriyoventrikulyar tugunga etib boradi, bu erda u sezilarli darajada kechiktiriladi. Keyin impuls Giss to'plami bo'ylab tez tarqaladi va to'plamining o'ng va chap oyoqlari bo'ylab o'tadi. Ular Purkine tolalariga shoxlanadi, ular bo'ylab impuls miokard tolalariga tarqalib, ularning qisqarishini keltirib chiqaradi . === Yurakning avtomatizmi === [[Fayl:Reizleitungssystem_1.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Reizleitungssystem_1.png/220px-Reizleitungssystem_1.png|left|thumb| Yurakning o'tkazuvchanlik tizimining sxematik tasviri (ko'k rang bilan belgilangan): (1) sinoatrial tugun, (2) atrioventrikulyar tugun]] Yurak mushaklarining ma'lum bir qismi yurakning qolgan qismiga avtoto'lqinli tabiatning tegishli impulslari shaklida nazorat signallarini berishga ixtisoslashgan; yurakning bu ixtisoslashgan qismi yurak o'tkazuvchanligi tizimi (PCS) deb ataladi. Aynan u yurakning avtomatizmini ta'minlaydi .{{Cquote|'''Avtomatizm''' - yurakning tashqi qo'zg'atuvchilarsiz [[kardiomiotsitlar]]da paydo bo'ladigan impulslar ta'sirida qo'zg'alish qobiliyati. Fiziologik sharoitda [[Sinus tugun|SAU]] yurakdagi eng yuqori avtomatizmga ega, shuning uchun u birinchi tartibli avtomatik markaz deb ataladi. A. V. Ardashev va boshqalar. 2009}}1-darajali yurak stimulyatori deb ataladigan va o'ng bo'lmachaning forniksida joylashgan sinoatriyal tugun PSS ning muhim qismidir . Muntazam avtoto'lqinli impulslar yuborib, yurak siklining chastotasini nazorat qiladi. Atrial o'tkazuvchanlik yo'llari orqali bu impulslar atrioventrikulyar tugunga va keyinchalik ishlaydigan miokardning alohida hujayralariga kirib, ularning qisqarishini keltirib chiqaradi. Shunday qilib, PSS, bo'lmacha va qorinchalarning qisqarishini muvofiqlashtirish yordamida yurakning ritmik ishini, ya'ni normal yurak faoliyatini ta'minlaydi. === Qo'zg'alish va qisqarishning konyugatsiyasi === Harakat potensialini kardiomiositlarning qisqarishiga aylantirish yoki '''qo'zg'alish va qisqarishning konyugatsiya jarayoniga o'tkazish''' lozim. U yuqori energiyali fosfatlar shaklidagi kimyoviy energiyaning kardiomiotsitlar qisqarishining mexanik energiyasiga o'tishiga asoslangan. Miokard hujayralarining qisqarishi uchun mas'ul bo'lgan bir nechta [[Proteinlar|oqsillar]] mavjud. Ulardan ikkitasi - aktin va [[miozin]] - asosiy kontraktil elementlardir. Qolgan ikkitasi, tropomiozin va troponin, tartibga solish funktsiyasini bajaradi. Mushaklarning qisqarishi miozin boshlarini aktin filamentlari bilan bog'lashi va boshlarning "egilishi" tufayli rivojlanadi. Natijada, ingichka va qalin filamentlar [[Adenozintrifosfat kislota|ATF]] energiyasi tufayli bir-biri bo'ylab harakatlanadi. Bu jarayonning birinchi bosqichi miozin boshining ATF gidrolizi orqali faollashishi bo'lib, shundan so'ng miozin boshi aktin bilan bog'lanib, ko'ndalang ko'prik hosil qiladi. Miozin boshining aktin bilan o'zaro ta'siri boshning strukturaviy o'zgarishlariga olib keladi, bu esa uning "egiluvchanligiga" olib keladi.Bu egilish harakati aktin filamentining miozin filamenti bo'ylab siljishiga olib keladi {{Sfn|Лилли|2003}} . === Yurak faoliyatini tartibga solish === “Yurakning moslashish qobiliyati ikki turdagi tartibga solish mexanizmlari bilan bog'liq: # Intrakardiyak regulyatsiya (bunday tartibga solish miyokardning o'ziga xos xususiyatlari bilan bog'liq, shuning uchun u yurakning izolyatsiya qilingan sharoitida ham ishlaydi, ya'ni. e. avtomatik bilan). # Ichki [[Endokrin bezlar|sekretsiya bezlari]] va [[Vegetativ nerv sistemasi|avtonom nerv tizimi]] tomonidan amalga oshiriladigan yurakdan tashqari regulyatsiya ” {{Sfn|Шмидт|2005}} . Yurakning ishi miogen, asab va gumoral mexanizmlar bilan tartibga solinadi. Miogenik yoki gemodinamik tartibga solish mexanizmi quyidagilarga bo'linadi: geterometrik va gomemetrik . ==== Yurak ichidagi tartibga solish ==== Yurak ichidagi tartibga solishga misol sifatida Frank-Starling qonunini keltirish mumkin, buning natijasida sistola boshlanishidan oldin qorinchalarda qon hajmining ko'payishiga javoban yurakning sistolik hajmi ortadi (oxirida diastolik hajm), boshqa barcha omillar o'zgarishsiz qoladi. Ushbu mexanizmning fiziologik ahamiyati, asosan, chap va o'ng qorinchalar orqali o'tadigan qon hajmlarining tengligini ta'minlashdan iborat. Bilvosita, bu mexanizm yurak tezligiga ham ta'sir qilishi mumkin Hujayra ichidagi [[Kalsiy|Ca <sup>2+</sup>]] konsentratsiyasi yurak qisqarish kuchini belgilovchi asosiy omil ekanligi isbotlangan. Hujayra ichidagi kaltsiy kontsentratsiyasini oshiradigan mexanizmlar qisqarish kuchini oshiradi, kalsiy kontsentratsiyasini kamaytiradigan omillar esa qisqarish kuchini kamaytiradi . ==== Yurak tashqi regulyatsiyasi ==== Asab tizimi yurak qisqarishlarining chastotasi va kuchini tartibga soladi: ( [[Simpatik nerv sistemasi|simpatik asab tizimi]] qisqarishning kuchayishiga olib keladi, [[Parasimpatik nerv sistemasi|parasempatik]] zaiflashtiradi). [[Uzunchoq miya|Medulla oblongatasida]] joylashgan, vegetativ nerv tizimining bir qismi bo'lgan vazomotor markazi turli retseptorlardan signallarni oladi, Masalan: proprioretseptorlar, [[Baroretseptorlar|baroreseptorlar]] va xemoreseptorlar, shuningdek, limbik tizimdan ogohlantiruvchi. Birgalikda bu retseptorlar odatda vazomotor markazga yurak reflekslari deb nomlanuvchi jarayonlar orqali yurakni nozik tartibga solishga imkon beradi {{Sfn|Betts|2013}} . Qorinchalar old va orqa yuzasi vagus nervining afferent tolalari boy ta'minoti muhim yurak reflekslarining shakllanishini belgilaydi, vagus nervining SA va AV tugunlariga yo'naltirilgan efferent tolalarining ko'pligi ishlab chiqarishni tartibga solishga imkon beradi va elektr impulsini o'tkazish funksiyasini bajaradi. Bunga misol barorefleks (Sion-Lyudvig refleksi): qon bosimi ortishi bilan baroretseptor impulslarining chastotasi oshadi va vazomotor markaz simpatik stimulyatsiyani kamaytiradi va parasimpatik stimulyatsiyani oshiradi, bu ayniqsa yurak tezligining pasayishiga olib keladi va aksincha, bosim pasayganda, baroreseptorlarning javob tezligi pasayadi va vazomotor markaz simpatik stimulyatsiyani oshiradi va parasempatikni kamaytiradi, bu ayniqsa yurak tezligining oshishiga olib keladi. Atrial refleks yoki Beynbridge refleksi deb ataladigan shunga o'xshash refleks mavjud bo'lib, u maxsus atrial baroretseptorlarni o'z ichiga oladi. Endokrin tizimining yurakka ta'siri [[gormonlar]] orqali sodir bo'ladi, yurak qisqarishining kuchini oshirishi yoki kamaytirishi, ularning chastotasini o'zgartirishi mumkin. Yurak ishini tartibga soluvchi asosiy ichki sekretsiya bezini [[buyrak usti bezlari]] deb hisoblash mumkin: ular [[adrenalin]] va [[Noradrenalin|norepinefrin]] (noradrenalin) gormonlarini chiqaradi, ularga qo'shimcha ravishda yurak qisqarishini tezlashtiradigan omillar: [[serotonin]], [[tiroksin]], [[Kalsiy|Ca <sup>2+</sup>]], ularning yurakka ta'siri simpatik asab tizimining funktsiyalariga mos keladi. Kalsiy va kaliy ionlari, shuningdek, endorfinlar va boshqa ko'plab biologik faol moddalar ham yurak ishiga ta'sir qiladi. Biroq, yurakni sekinlashtiradigan moddalar mavjud: [[Atsetilxolin|asetilkolin]], bradikinin, [[Kaliy|K <sup>+</sup>]] . == Yurak ishini diagnostika qilishning instrumental usullari == === Yurakning ultratovush tekshiruvi === Tuzilish, fiziologik jarayonlar, patologiyalar va gemodinamikani ko'rish uchun juda informatsion usul [[ yurakning [[Ultratovush tekshirish usuli|ultratovush tekshiruvidir]] . Rentgen texnologiyasiga asoslangan usullardan farqli o'laroq, u radiatsiya ta'siriga ega emas. Usulning afzalliklari tadqiqot tezligini, xavfsizligini, mavjudligini ham o'z ichiga olishi mumkin. === Elektr hodisalari === Yurakning ishi (har qanday mushak kabi) ishlaydigan organ atrofida elektromagnit maydon paydo bo'lishiga olib keladigan elektr hodisalari bilan birga keladi. Yurakning elektr faolligi [[Elektrokardiogramma|elektrokardiografiyaning]] turli usullari yordamida qayd etilishi mumkin, bu inson tanasi yuzasidagi potensial farqning vaqt o'zgarishining rasmini beradi yoki miokardni to'g'ridan-to'g'ri endokardda qo'zg'alish to'lqinlarining tarqalish yo'llarini elektrofiziologik o'rganish orqali kuzatilishi mumkin. Ushbu usullar [[Miokard infarkti|yurak xuruji]] va yurak-qon tomir tizimining boshqa kasalliklarini tashxislashda muhim rol o'ynaydi. === Akustik hodisalari === Oddiy yurakda [[Auskultatsiya|auskultativ]], uning ayrim patologiyalarida yurak tonlarini va shumlarini eshitishingiz mumkin . Yurak tovushlari deb ataladigan akustik hodisalar quloq yoki stetoskopni ko'kragiga qo'yish orqali eshitilishi mumkin. Har bir yurak sikli odatda 4 tonga bo'linadi. Har bir qisqarishda birinchi 2 tasi quloq bilan eshitiladi. Uzunroq va pastroq bo'lgan ton ikki va uch tabaqali klapanlarning yopilishi bilan bog'liq, qisqaroq va balandroq ton aorta va o'pka arteriyalari klapanlarining yopilishi bilan bog'liq. Birinchi va ikkinchi ton o'rtasida qorincha qisqarishining bir bosqichi mavjud. === Mexanik faoliyati === Yurak qisqarishi bir qator mexanik ko'rinishlar bilan birga keladi, ularni qayd etish orqali yurak qisqarishi dinamikasi haqida ham tasavvurga ega bo'lish mumkin. Masalan, chap tomondagi beshinchi qovurg'alararo bo'shliqda, o'rta chizig'idan 1 sm ichkarida, yurak qisqarishi paytida, cho'qqi urishi seziladi. Diastola paytida yurak ellipsoidga o'xshaydi, uning o'qi yuqoridan pastga va o'ngdan chapga yo'naltiriladi. Qorinchalarning qisqarishi bilan yurakning shakli to'pga yaqinlashadi, yurakning uzunlamasına diametri pasayadi va ko'ndalang kattalashadi. Chap qorincha siqilgan miokard ko'krak devorining ichki yuzasiga tegib turadi. Shu bilan birga, diastola vaqtida diafragmaga tushirilgan yurak cho'qqisi sistola vaqtida ko'tariladi va ko'krakning old devoriga uriladi. Bularning barchasi apeks urishining ko'rinishini keltirib chiqaradi . [[Fayl:CG_Heart.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/CG_Heart.gif/255px-CG_Heart.gif|right|thumb|255x255px|<center> Yurak</center>]] Yurakning mexanik faoliyatini tahlil qilish uchun bir qator maxsus usullar qo'llaniladi. '''Kinetokardiografiya''' - yurakning mexanik faolligi tufayli ko'krak qafasining past chastotali tebranishlarini qayd etish usuli; yurakning chap va o'ng qorinchalari siklining fazaviy tuzilishini bir vaqtning o'zida o'rganish imkonini beradi. '''Elektrokimografiya''' - rentgen apparati ekranida yurak soyasi konturining harakatini elektr qayd etish usuli. Yurak konturining chetlarida ekranga osiloskopga ulangan fotoelement qo'llaniladi. Yurak harakat qilganda, fotoelementning yoritilishi o'zgaradi, bu osiloskop tomonidan egri chiziq shaklida qayd etiladi. Yurakning qisqarishi va bo'shashishi egri chiziqlari olinadi. '''Ballistokardiografiya''' - qonning qorinchalardan chiqarilishi va uning katta tomirlarda harakatlanishi, to'pdan otilganda kuzatilganlarga o'xshash reaktiv ortga qaytish hodisalariga qarab butun tananing tebranishlarini keltirib chiqarishiga asoslangan usul ("ballistokardiografiya" texnikasi "ballista" so'zidan kelib chiqqan - otish snaryadlari ma'nosini beradi). Balistokardiograf tomonidan qayd etilgan va yurakning ishiga qarab tana siljishlarining egri chiziqlari odatda xarakterli ko'rinishga ega. Ularni ro'yxatdan o'tkazish uchun turli xil usullar va qurilmalar mavjud. [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqida]] ballistokardiografiyaning asoschisi akademik {{Nobr|[[Парин, Василий Васильевич|В. В. Парин]]}} '''Dinamokardiografiya''' - yurakning ko'krak qafasidagi harakatlari va qonning yurakdan qon tomirlariga o'tishi ko'krak qafasining og'irlik markazining odam joylashgan sirtga nisbatan siljishi bilan birga bo'lishiga asoslangan usul. Bemor maxsus stolda yotadi, uning ustiga sensorli maxsus qurilma o'rnatilgan - mexanik miqdorlarni elektr tebranishlariga o'tkazgichlar, qurilma sub'ekti ko'kragi ostiga o'rnatiladi. Og'irlik markazining siljishlari osiloskop tomonidan egri chiziqlar shaklida qayd etiladi. Dinamokardiogrammada yurak siklining barcha bosqichlari : atriyal sistola, qorincha tarangligi va ulardan qonni chiqarib yuborish davrlari, protodiastolik davr, bo'shashish va qorinchalarni qon bilan to'ldirish davrlari qayd etiladi. '''Fonokardiografiya''' - yurak tovushlarini fonokardiogrammaga yozib olish usuli. Kuchaytirgich va osiloskopga ulangan sezgir mikrofon ko'krak qafasining chap yarmiga ob'ektning IV-V qovurg'alari sohasiga ulangan bo'lsa, u holda yurak tovushlarini egri chiziq shaklida fotosurat qog'ozida qayd etish mumkin. Bu usul yurak klapanlari kasalliklarini tashxislash uchun ishlatiladi . == Shuningdek qarang == {{Div col}} * [[Kardiologiya]] * [[Yurak biofizikasi]] * [[Vektorkardiografiya]]{{Tarjima qilinmagan 5}} * [[Yurak qon-tomir sistemasi]] * [[Qon aylanish sistemasi]] * [[Puls]] * [[Skelet mushaklarining ishchi giperemiyasi|Periferik yurak]] * [[Oval teshik (yurak)|Oval teshik]] * [[Yurak kasalliklari]] ** [[Tug'ma yurak nuqsonlari]] * {{Tarjima qilinmagan 5|Катетеризация сердца||en|Cardiac catheterization}} * [[Yurak bilvosita massaji]] * [[Defibrillyator]] * [[Sun'iy yurak]] * [[Sun'iy yurak stimulyatori]] * [[Yurak transplantatsiyasi]] * [[Yurak belgisi]] {{Div col end}} == Eslatmalar == ; Izohlar ; Manbalar <references group="" responsive="1"></references> <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar ==   * [http://www.nedug.ru/library/doc.aspx?item=12160 Yurak anatomiyasi va fiziologiyasi] [[Turkum:Odam anatomiyasi]] [[Turkum:Kardiologiya]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] sz0edekvvdnbkc23p7672qhbchbs6ij 2726024 2725928 2022-07-30T19:24:14Z Abdug'ani Karimov 75024 wikitext text/x-wiki Inson [[Yurak|yuragi]]''' ( {{Lang-la|cor}}, {{Lang-el|ϰαρδία}} [kardia]) konus shaklidagi ichi bo'sh mushak organi bo'lib, unga oqib o'tadigan venoz magistrallardan [[qon]] kirib, yurak bilan tutashgan [[Arteriyalar|arteriyalarga]] pompalanadi. Yurakning bo'shlig'i ikkita bo'lmacha va ikkita qorinchaga bo'linadi. Chap bo'lmacha (atrium) va chap qorincha birgalikda "arterial yurak" ni tashkil qiladi, u orqali o'tadigan qon turi nomini oladi, o'ng qorincha va o'ng bo'lmacha (atrium) "venoz yurak" ga birlashtirilib, xuddi shu printsipga ko'ra nomlanadi. Yurakning qisqarishi sistola, bo'shashishi esa [[diastola]] deb ataladi<ref group="B:" name="b-Schmidt-2010"/>. Turli odamlarda yurak shakli bir xil emas. Bu yosh, jins, jismoniy, sog'liq va boshqa omillar bilan belgilanadi. Soddalashtirilgan modellarda u shar, ellipsoidlar, elliptik paraboloid va uch eksenli ellipsoidning kesishish figuralari bilan tasvirlangan. Shaklning cho'zilish o'lchovi (omili) yurakning eng katta bo'ylama va ko'ndalang chiziqli o'lchamlari nisbati hisoblanadi. Giperstenik tana turi bilan nisbat birlikka yaqin va astenik - taxminan 1,5. Voyaga etgan odamning yuragi uzunligi 10 dan 15 sm gacha (odatda 12-13 sm), kengligi 8-11 sm (odatda 9-10 sm) va old orqa o'lchami 5-8,5 sm (odatda). 6,5-7 sm). Yurakning o'rtacha og'irligi erkaklarda 332 g (274 dan 385 g gacha), ayollarda 253 g (203 dan 302 g gacha)<ref group="B:" name="b-Prives-1985"/>. == Yurakning anatomik tuzilishi == [[Fayl:Heart_very_near_rot.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Heart_very_near_rot.gif/220px-Heart_very_near_rot.gif|left|thumb| Skelet va ko'krak bo'shlig'ida nisbatan yurak anatomik topografiyasining 3D chizmasi]] [[Fayl:Surface_anatomy_of_the_heart.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Surface_anatomy_of_the_heart.svg/220px-Surface_anatomy_of_the_heart.svg.png|thumb| Yurak, aorta, brakiyosefalik magistrallar, yuqori vena kavasini sternum, qovurg'alar va klavikulalarga nisbatan anatomik topografiyasini chizish, frontal tekislikda proyeksiya qilish.]] [[Fayl:Heart's_Ubication.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Heart%27s_Ubication.jpg/220px-Heart%27s_Ubication.jpg|left|thumb| Yurak va qo'shni organlarning anatomik topografiyasini chizmasi ko'krak va [[Dabba|qorin bo'shlig'i]], [[Diafragma (anatomiya)|diafragma]]]] [[Fayl:Muscolopapillare+cordetendinee.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Muscolopapillare%2Bcordetendinee.jpg/220px-Muscolopapillare%2Bcordetendinee.jpg|thumb|<nowiki>[[Papillyar mushak]] , Pay xordasi , klapan varaqasining erkin qirrasi. Yurakning yalpi namunasi</nowiki>]] Yurak ko'krak qafasida mediastinada joylashgan (mediastinaning bo'linishining anatomik yoki klinik tasnifiga qarab - mos ravishda pastki o'rta yoki old tomonda) va pastki chap qirrasi bilan chap tomonga siljiydi. -perikardial qop deb ataladi - yurakni boshqa organlardan ajratib turadigan [[perikard]] . Tananing o'rta chizig'iga nisbatan yurak assimetrik tarzda joylashgan - uning chap tomonida taxminan 2/3 va o'ngda taxminan 1/3 qismi joylashgan. Uzunlamasına o'qning (uning asosining o'rtasidan cho'qqigacha) oldingi ko'krak devoriga proyeksiya yo'nalishiga qarab, yurakning ko'ndalang, qiya va vertikal holati farqlanadi. Vertikal holat - [[Koʻkrak qafasi|ko'krak qafasi]] tor va uzun bo'lgan odamlarda, ko'ndalang holat - keng va qisqa ko'krak qafasi bo'lgan odamlarda ko'proq uchraydi<ref group="B:" name="b-Betts-2013en" />. Yurak kameralar deb ataladigan to'rtta alohida bo'shliqdan iborat: chap bo'lmacha (atrium), o'ng bo'lmacha (atrium), chap qorincha, o'ng qorincha . Ular bo'limlar bilan ajratilgan. Yuqori va pastki kavak venalar o'ng bo'lmachaga (atrium)ga, [[Oʻpka|o'pka]] venalari esa chap bo'lmachaga (atriumga) kiradi. O'ng qorincha va chap qorinchadan mos ravishda o'pka arteriyasi (o'pka magistralidan) va ko'tarilgan aortadan chiqadi. O'ng qorincha va chap atrium o'pka qon aylanishini hosil qiladi, chap qorincha va o'ng atrium katta qon aylanish doirasini hosil qiladi. Yurak old mediastinaning pastki qismida joylashgan bo'lib, uning old yuzasining katta qismini kavak va o'pka venalarining kiruvchi bo'limlari, shuningdek, chiqadigan aorta va o'pka magistrallari bilan qoplangan. Perikard bo'shlig'ida oz miqdorda seroz suyuqlik mavjud<ref group="B:" name="b-Prives-1985"/><ref group="B:" name="b-Lilly-2003"/>. Chap qorincha devori o'ng qorincha devoridan taxminan 3 baravar qalinroq, chunki chap qorincha butun organizm uchun qonni tizimli qon aylanishiga chiqarib berish uchun yetarlicha kuchli bo'lishi kerak (tizimli qon aylanishida qon oqimiga qarshilik bir necha baravar baland va qon bosimi o'pka qon aylanishidan bir necha baravar yuqori bo'ladi). Qon oqimini bir yo'nalishda ushlab turish kerak, aks holda yurak arteriyalarga ilgari yuborilgan bir xil qon bilan to'ldirilishi mumkin. Qonning bir yo'nalishda oqishi uchun javob beradigan klapanlar tegishli vaqtda ochiladi va yopiladi, qonni o'tkazadi yoki uni bloklaydi. Chap atrium va chap qorincha orasidagi mitral qopqoq yoki ikki tabaqali klapan deb ataladi, chunki u ikkita tabaqadan iborat. O'ng atrium va o'ng qorincha orasidagi uch tabaqali klapan deb ataladi - u uchta tabaqadan iborat. Yurakda aorta va o'pka arteriyalari ham mavjud. Ular ikkala qorinchadan qon oqimini nazorat qilib, a'zolarga qonni yetkazib beradi. === Qon aylanishi === Yurak to'qimalarining har bir hujayrasi doimiy ravishda kislorod va oziq moddalar bilan ta'minlanishi kerak. Bu jarayon yurakning koronar tomirlar tizimi orqali o'z qon aylanishi bilan ta'minlanadi; u odatda " ''koronar qon aylanishi'' " deb ataladi. Bu nom 2 arteriyadan kelib chiqqan bo'lib, ular toj kabi yurakni bog'laydi. Koronar arteriyalar to'g'ridan-to'g'ri aortadan chiqadi. Yurak tomonidan chiqarilgan qonning 20% gacha koronar tizim orqali o'tadi. Kislorod bilan boyitilgan qonning faqat shunday kuchli qismi inson tanasining hayot beruvchi nasosining uzluksiz ishlashini ta'minlaydi. === Innervatsiyasi === Yurak sezgir, simpatik va parasimpatik innervatsiyani oladi. O'ng va chap simpatik magistrallardan simpatik tolalar yurak nervlarining bir qismi sifatida o'tib, yurak tezligini tezlashtiradigan impulslarni uzatadi, koronar arteriyalarning bo'shlig'ini kengaytiradi, parasimpatik tolalar esa yurak tezligini sekinlashtiradigan va yurak tomirlarini toraytiruvchi impulslarni o'tkazadi. Yurak va uning tomirlari devorlarining retseptorlaridan sezgir tola nervlarining bir qismi sifatida orqa miya va bosh miyaning tegishli markazlariga boradi. Preganglionik simpatik nerv tolalari [[Orqa miya|orqa miyaning]] yuqori 5 va 6 ko'krak segmentlari orasida joylashgan bo'lib, bachadon bo'yni simpatik ganglionlarining ikkinchi tartibli neyronlari bilan bog'lanadi. Yurak nervlarining bir qismi sifatida bu tolalar yurak va yirik tomirlarda tugaydi. Preganglionik parasempatik tolalar [[Miyacha|serebellumning]] orqa harakatlantiruvchi yadrolaridan kelib chiqadi va vagus nervi shoxlarining bir qismi sifatida yurak va yirik tomirlarga etib boradi. Bu erda tolalar bir xil shakllanishlar ichida [[Gangliy|gangliyalarda]] joylashgan ikkinchi darajali neyronlar bilan sinapslar hosil qiladi{{sfn|Лилли |2003|с=1—32 |loc={{nobr|Глава 1.}} Основы строения и функции сердца |name=Lilly2003p1}}. == Yurakning gistologik tuzilishi == Yurak devori uchta qavatdan iborat - [[epikard]], [[Miokard|miyokard]] va [[endokard]] . Epikard yupqa (0,3-0,7 mm dan ko'p bo'lmagan) [[Biriktiruvchi toʻqima|biriktiruvchi to'qima]] plastinkasidan, endokard [[Epiteliy|epiteliy to'qimasidan]], miokard esa ko'ndalang - targ'il mushak tolalariidan iborat Yetuk miokard hujayrasi ( kardiomiotsit ) diametri 25 mkm va uzunligi 100 mkm gacha. Hujayra skelet mushak hujayrasiga o'xshash ko'ndalang chiziqga ega. Biroq, ko'p yadroli skelet [[Miofibrilla|miofibrillaridan]] farqli o'laroq, kardiomiotsitlar hujayraning markazida joylashgan bir yoki ikkita yadroga ega. Har bir kardiomiotsit atrofida [[kapillyarlar]] tarmog'iga boy biriktiruvchi to'qima mavjud. Miokard qon tomirlari va nerv tolalari bilan zich o'tib, bir nechta nerv chigallarini hosil qiladi. Miokardiyal kapillyarda taxminan to'rtta nerv tolasi mavjud. Miokard hujayralarining membranasi sarkolemma deb ataladi. Membrananing maxsus bo'limi interkalatsiyalangan disk bilan ifodalanadi - bu yurak mushaklari to'qimalarining o'ziga xos xususiyati. Interkalatsiyalangan disklar oddiy mikroskop ostida yurak hujayralari zanjirlarini tartibsiz vaqt oralig'ida kesib o'tadigan quyuq rangli ko'ndalang chiziqlar shaklida ko'rinadi. Disklar qo'shni yurak tolalarini bog'laydigan murakkab ko'priklar bo'lib, miokard hujayralari o'rtasida tizimli va elektr uzluksiz aloqani hosil qiladi. Yurakning ulkan metabolik ehtiyojlarini qondirish va yuqori energiyali [[Fosfatlar|fosfat]] bilan ta'minlash uchun miokard hujayralari ko'p miqdorda [[mitoxondriya]] bilan ta'minlanadi. Bu organellalar alohida miofibrillalar orasida joylashgan va hujayra hajmining taxminan 35 % joyni egallaydi. <gallery> Muscle Tissue Cardiac Muscle (27187637147).jpg|Yurak mushak to'qimalarining [[Гистология|gistologik]] [[Микропрепарат|mikropreparatsiyasi]] . Optik mikroskop, ×100, [[Окраска гематоксилином и эозином|gematoksilin-eozin bilan bo'yash]] Muscle Tissue Cardiac Muscle (28184528408).jpg|Yurak mushak to'qimalarining gistologik mikropreparatsiyasi. Optik mikroskop, ×200, gematoksilin-eozin bilan bo'yash Fibres sistema de conduccio cardiac. 150X.IMG 2892.jpg|Yurak to'qimalarining gistologik mikropreparatsiyasi, yurak o'tkazuvchanligi tizimining tolalari. Optik mikroskop, ×150, gematoksilin-eozin bilan bo'yash </gallery> == Yurak tuzilishining biofizik ko'rinishi == Kardiofizika nuqtai nazaridan yurak ko'p komponentli [[Polimerlar|polimerik]] bir xil bo'lmagan tabiiy kelib chiqadigan faol vositadir. Ushbu muhit tuzilishining nozik tashkil etilishi uning asosiy biologik funktsiyalarini ta'minlaydi. Yurak nozik tashkil etilishining asosi bo'lgan geterogen tuzilishi birinchi navbatda [[elektrofiziologiya]] usullari, keyin esa hisoblash biologiyasi usullari yordamida ko'p marta tasdiqlangan. Yurak to'qimalarining avtoto'lqinli xususiyatlari yarim asrdan ko'proq vaqt davomida jahon fanlari tomonidan faol o'rganilgan. Ushbu biologik ob'ektning yangi ilmiy ko'rinishi sun'iy yurakni yaratish muammosini hal qilishda yangi yondashuvga imkon beradi: vazifa zamonaviy [[Nanotexnologiya|nanotexnologiyalar]] asosida xuddi shunday avtoto'lqin funktsiyasiga ega sun'iy polimerik faol muhitni ishlab chiqarishni tashkil etishdir{{sfn|Ардашев |2009|с=45—74 |loc=Базовые механизмы аритмий сердца |name=Ardashev2009p45}}<ref group="B:" name="b-Moskalenko-2012"/>. <gallery> Fayl:Файл:Axis deviation (ECG).png|alt=<nowiki>Схематичное .mw-parser-output .ts-comment-commentedText{border-bottom:1px dotted;cursor:help}@media(hover:none){.mw-parser-output .ts-comment-commentedText:not(.rt-commentedText){border-bottom:0;cursor:auto}}отображение векторов .mw-parser-output .ts-comment-commentedText{border-bottom:1px dotted;cursor:help}@media(hover:none){.mw-parser-output .ts-comment-commentedText:not(.rt-commentedText){border-bottom:0;cursor:auto}}электрической оси сердца (см. также отклонения влево[en] и вправо[en])</nowiki>|Yurakning elektr o'qi vektorlarining sxematik tasviri (shuningdek, chapga va o'ngga og'ishlari) Fayl:Файл:Basic representation of cardiac conduction.gif|alt=Схематичное отображение распространения возбуждения по проводящей системе сердца|Yurakning o'tkazuvchanlik tizimi orqali qo'zg'alishning tarqalishining sxematik tasviri Fayl:Файл:Action Potentials.jpg|alt=Потенциалы действия сердца|Yurakning harakat potentsiallari Fayl:Файл:Shapes of the cardiac action potential in the heart.svg|alt=Схематичное отображение мест формирования зубцов PQRST на ЭКГ|EKGda PQRST to'lqinlarining hosil bo'lish joylarining sxematik tasviri Fayl:Файл:2006 Heart Musculature.jpg|alt=Схематичное отображение направлений мышечных волокон миокарда|Miokard mushak tolalari yo'nalishlarining sxematik tasviri Fayl:Файл:2007 Ventricular Muscle Thickness.jpg|alt=Схематичное отображение поперечного среза миокарда желудочков при диастоле и систоле|Diastola va sistola davrida qorincha miokardining kesmasining sxematik tasviri </gallery> == Yurak faoliyati fiziologiyasi == === Yurak faoliyati === Yurak to'qimalarining quyidagi fiziologik xususiyatlarini<ref group="B:" name="b-Schmidt-2010"/><ref group="B:" name="b-Schmidt-2005ru2" /> ajratish uchun tarixan qabul qilingan: * '''''Yurakning avtomatizmi - yurakning''''' o'zidan kelib chiqadigan impulslar ta'sirida ritmik qisqarish qobiliyati. * '''''Yurakning''''' qo'zg'aluvchanligi - yurak mushaklarining to'qimalarning fizik-kimyoviy xususiyatlarining o'zgarishi bilan birga keladigan fizik yoki kimyoviy tabiatdagi turli xil qo'zg'atuvchilar bilan qo'zg'alish qobiliyati. * '''''Kardial o'tkazuvchanlik''''' yurak stimulyatori hujayralarida harakat potentsialining shakllanishi tufayli yurakda elektr orqali amalga oshiriladi. Nexuslar qo'zg'alishning bir hujayradan ikkinchisiga o'tish joyi bo'lib xizmat qiladi. * '''''Yurakning''''' '''''qisqarish qobiliyat'''''i - yurak mushaklarining qisqarish kuchi mushak tolalarining dastlabki uzunligiga to'g'ridan-to'g'ri proportsionaldir. * '''''Miyokardning''''' '''''refrakterlig'''''i - bu [[Nerv impulsi|harakat potentsiali]] vaqtida to'qimalarning qo'zg'almaslikning vaqtinchalik holati. Refrakterlikning uchta darajasi mavjud: ''mutlaq'', ''samarali'' va ''nisbiy'' refrakter davr . Atrial hujayralarning refrakter davri qorincha miokard hujayralarinikiga qaraganda qisqaroq, shuning uchun atrial ritm [[Aritmiya|taxiaritmiyalarda]] qorincha ritmidan sezilarli darajada oshib ketishi mumkin . Avtomatiklik, qo'zg'aluvchanlik va o'tkazuvchanlik hodisalarini " ''yurakning avtoto'lqinli funktsiyasi'' " tushunchasi bilan birlashtirish mumkin . Yurak faoliyati yurakning ''nasos funktsiyasini ta'minlashga qaratilgan deb ishoniladi, ya'ni "yurakning'' asosiy fiziologik funktsiyasi qon tomir tizimiga ritmik qon quyishdir"<ref group="B:" name="b-Pokrovsky-2007"/>. === Qon aylanish tizimi === Qon aylanish tizimida nasos funktsiyasini bajarib, yurak doimiy ravishda qon tomirlariga qon quyadi. Inson yuragi - bu qonning to'g'ri yo'nalishda tomirlar orqali doimiy va uzluksiz harakatlanishini ta'minlaydigan nasos turi hisoblanadi. Ikki va tabaqali klapanlar qonning bir yo'nalishda, bo'lmachadan qorinchalarga oqishini ta'minlaydi. === Yurakning ish sikli === [[Fayl:Heart_MRI.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Heart_MRI.gif/220px-Heart_MRI.gif|thumb| 13 yoshli qizda yurak tsikli (vaqt bo'yicha o'zgargan [[MRT|MRI]] tasvirlarining kadrlar bo'yicha xronologik to'planishi natijasida yaratilgan bitta yurak siklining halqali ko'rinishi)]] Sog'lom yurak ritmik va uzilishlarsiz qisqaradi va ochiladi. Yurakning bir siklida uch faza ajratiladi: # Qon bilan to'ldirilgan bo'lmacha qisqaradi. Bunday holda, qon ochiq klapanlar orqali yurak qorinchalariga quyiladi (bu vaqtda ular dam olish holatida qoladilar). Bo'lmachaning qisqarishi kovak vena tomirlari kiradigan joydan boshlanadi, shuning uchun ularning og'izlari siqiladi va qon tomirlarga qaytib kovak venaga kira olmaydi. # Bo'lmachalar bir vaqtning o'zida bo'shashishi bilan qorinchalarning qisqarishi boshlanadi. Bo'lmachalarni qorinchalardan ajratib turuvchi uch va ikki tabaqali klapanlar ko'tariladi, yopiladi va qonning bo'lmachaga qaytishiga to'sqinlik qiladi, aorta va o'pka tomirlari ochiladi. Qorinchalarning qisqarishi qonni aorta va o'pka arteriyasiga haydaydi. # Pauza (diastola) - bu organning qisqa dam olish davri. To'xtash vaqtida tomirlardan qon bo'lmachaga kiradi va qisman qorinchalarga tushadi. Yangi sikl boshlanganda, bo'lmachadagi qolgan qon qorinchalarga suriladi - sikl takrorlanadi. Yurak ishining bir sikli taxminan 0,85 sekund davom etadi, shundan atigi 0,11 soniyasi bo'lmachalar qisqarish vaqtiga, 0,32 soniyasi qorincha qisqarish vaqtiga to'g'ri keladi, eng uzuni esa dam olish davri bo'lib, 0,4 soniya davom etadi. Dam olish paytida kattalarning yuragi tizimda daqiqada taxminan 70 siklda ishlaydi. Odatda, yurak sikli tartibli jarayon bo'lib, u yurakda qo'zg'alishning o'tkazilishiga asoslanadi. Odatda, yuqori vena kavagi o'ng bo'lmachaga qo'shilish joyida joylashgan sinoatrial tugunda elektr impulsi paydo bo'ladi. Depolarizatsiya to'lqini o'ng va chap bo'lmachalar orqali tez tarqalib, atriyoventrikulyar tugunga etib boradi, bu erda u sezilarli darajada kechiktiriladi. Keyin impuls Giss to'plami bo'ylab tez tarqaladi va to'plamining o'ng va chap oyoqlari bo'ylab o'tadi. Ular Purkine tolalariga shoxlanadi, ular bo'ylab impuls miokard tolalariga tarqalib, ularning qisqarishini keltirib chiqaradi. === Yurakning avtomatizmi === [[Fayl:Reizleitungssystem_1.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Reizleitungssystem_1.png/220px-Reizleitungssystem_1.png|left|thumb| Yurakning o'tkazuvchanlik tizimining sxematik tasviri (ko'k rang bilan belgilangan): (1) sinoatrial tugun, (2) atrioventrikulyar tugun]] Yurak mushaklarining ma'lum bir qismi yurakning qolgan qismiga avtoto'lqinli tabiatning tegishli impulslari shaklida nazorat signallarini berishga ixtisoslashgan; yurakning bu ixtisoslashgan qismi yurak o'tkazuvchanligi tizimi (PCS) deb ataladi. Aynan u yurakning avtomatizmini ta'minlaydi<ref group="B:" name="b-Kamkin-2004ru" /><ref group="B:" name="b-Ardashev-2009"/>. {{Cquote|'''Avtomatizm''' - yurakning tashqi qo'zg'atuvchilarsiz [[kardiomiotsitlar]]da paydo bo'ladigan impulslar ta'sirida qo'zg'alish qobiliyati. Fiziologik sharoitda [[Sinus tugun|SAU]] yurakdagi eng yuqori avtomatizmga ega, shuning uchun u birinchi tartibli avtomatik markaz deb ataladi{{sfn|Ардашев |2009|с=35—41 |loc= Анатомия и физиология проводящей системы сердца |name=Ardashev2009p35}} }} A. V. Ardashev va boshqalar. 2009}} 1-darajali yurak stimulyatori deb ataladigan va o'ng bo'lmachaning forniksida joylashgan sinoatriyal tugun PSS ning muhim qismidir<ref group="B:" name="b-Babsky-1972" />. Muntazam avtoto'lqinli impulslar yuborib, yurak siklining chastotasini nazorat qiladi. Atrial o'tkazuvchanlik yo'llari orqali bu impulslar atrioventrikulyar tugunga va keyinchalik ishlaydigan miokardning alohida hujayralariga kirib, ularning qisqarishini keltirib chiqaradi. Shunday qilib, PSS, bo'lmacha va qorinchalarning qisqarishini muvofiqlashtirish yordamida yurakning ritmik ishini, ya'ni normal yurak faoliyatini ta'minlaydi. === Qo'zg'alish va qisqarishning konyugatsiyasi === Harakat potensialini kardiomiositlarning qisqarishiga aylantirish yoki '''qo'zg'alish va qisqarishning konyugatsiya jarayoniga o'tkazish''' lozim. U yuqori energiyali fosfatlar shaklidagi kimyoviy energiyaning kardiomiotsitlar qisqarishining mexanik energiyasiga o'tishiga asoslangan. Miokard hujayralarining qisqarishi uchun mas'ul bo'lgan bir nechta [[Proteinlar|oqsillar]] mavjud. Ulardan ikkitasi - aktin va [[miozin]] - asosiy kontraktil elementlardir. Qolgan ikkitasi, tropomiozin va troponin, tartibga solish funktsiyasini bajaradi. Mushaklarning qisqarishi miozin boshlarini aktin filamentlari bilan bog'lashi va boshlarning "egilishi" tufayli rivojlanadi. Natijada, ingichka va qalin filamentlar [[Adenozintrifosfat kislota|ATF]] energiyasi tufayli bir-biri bo'ylab harakatlanadi. Bu jarayonning birinchi bosqichi miozin boshining ATF gidrolizi orqali faollashishi bo'lib, shundan so'ng miozin boshi aktin bilan bog'lanib, ko'ndalang ko'prik hosil qiladi. Miozin boshining aktin bilan o'zaro ta'siri boshning strukturaviy o'zgarishlariga olib keladi, bu esa uning "egiluvchanligiga" olib keladi.Bu egilish harakati aktin filamentining miozin filamenti bo'ylab siljishiga olib keladi {{Sfn|Лилли|2003}} . === Yurak faoliyatini tartibga solish === “Yurakning moslashish qobiliyati ikki turdagi tartibga solish mexanizmlari bilan bog'liq: # Intrakardiyak regulyatsiya (bunday tartibga solish miyokardning o'ziga xos xususiyatlari bilan bog'liq, shuning uchun u yurakning izolyatsiya qilingan sharoitida ham ishlaydi, ya'ni. e. avtomatik bilan). # Ichki [[Endokrin bezlar|sekretsiya bezlari]] va [[Vegetativ nerv sistemasi|avtonom nerv tizimi]] tomonidan amalga oshiriladigan yurakdan tashqari regulyatsiya{{sfn|Шмидт|2005|с=485|loc={{nobr|§ 19.5.}} Приспособление сердечной деятельности к различным нагрузкам|name=Schmidt2005ru2p485}}. Yurakning ishi miogen, asab va gumoral mexanizmlar bilan tartibga solinadi. Miogenik yoki gemodinamik tartibga solish mexanizmi quyidagilarga bo'linadi: geterometrik va gomemetrik<ref group="B:" name="b-Sudakov-2006"/>. ==== Yurak ichidagi tartibga solish ==== Yurak ichidagi tartibga solishga misol sifatida Frank-Starling qonunini keltirish mumkin, buning natijasida sistola boshlanishidan oldin qorinchalarda qon hajmining ko'payishiga javoban yurakning sistolik hajmi ortadi (oxirida diastolik hajm), boshqa barcha omillar o'zgarishsiz qoladi. Ushbu mexanizmning fiziologik ahamiyati, asosan, chap va o'ng qorinchalar orqali o'tadigan qon hajmlarining tengligini ta'minlashdan iborat. Bilvosita, bu mexanizm yurak tezligiga ham ta'sir qilishi mumkin Hujayra ichidagi [[Kalsiy|Ca <sup>2+</sup>]] konsentratsiyasi yurak qisqarish kuchini belgilovchi asosiy omil ekanligi isbotlangan. Hujayra ichidagi kaltsiy kontsentratsiyasini oshiradigan mexanizmlar qisqarish kuchini oshiradi, kalsiy kontsentratsiyasini kamaytiradigan omillar esa qisqarish kuchini kamaytiradi. ==== Yurak tashqi regulyatsiyasi ==== Asab tizimi yurak qisqarishlarining chastotasi va kuchini tartibga soladi: ( [[Simpatik nerv sistemasi|simpatik asab tizimi]] qisqarishning kuchayishiga olib keladi, [[Parasimpatik nerv sistemasi|parasempatik]] zaiflashtiradi). [[Uzunchoq miya|Medulla oblongatasida]] joylashgan, vegetativ nerv tizimining bir qismi bo'lgan vazomotor markazi turli retseptorlardan signallarni oladi, Masalan: proprioretseptorlar, [[Baroretseptorlar|baroreseptorlar]] va xemoreseptorlar, shuningdek, limbik tizimdan ogohlantiruvchi. Birgalikda bu retseptorlar odatda vazomotor markazga yurak reflekslari deb nomlanuvchi jarayonlar orqali yurakni nozik tartibga solishga imkon beradi{{sfn|Betts|2013|с=865—876|loc={{nobr|§ 19.4}} Cardiac Physiology|name=Betts2013p865}}. Qorinchalar old va orqa yuzasi vagus nervining afferent tolalari boy ta'minoti muhim yurak reflekslarining shakllanishini belgilaydi, vagus nervining SA va AV tugunlariga yo'naltirilgan efferent tolalarining ko'pligi ishlab chiqarishni tartibga solishga imkon beradi va elektr impulsini o'tkazish funksiyasini bajaradi. Bunga misol barorefleks (Sion-Lyudvig refleksi): qon bosimi ortishi bilan baroretseptor impulslarining chastotasi oshadi va vazomotor markaz simpatik stimulyatsiyani kamaytiradi va parasimpatik stimulyatsiyani oshiradi, bu ayniqsa yurak tezligining pasayishiga olib keladi va aksincha, bosim pasayganda, baroreseptorlarning javob tezligi pasayadi va vazomotor markaz simpatik stimulyatsiyani oshiradi va parasempatikni kamaytiradi, bu ayniqsa yurak tezligining oshishiga olib keladi. Atrial refleks yoki Beynbridge refleksi deb ataladigan shunga o'xshash refleks mavjud bo'lib, u maxsus atrial baroretseptorlarni o'z ichiga oladi. Endokrin tizimining yurakka ta'siri [[gormonlar]] orqali sodir bo'ladi, yurak qisqarishining kuchini oshirishi yoki kamaytirishi, ularning chastotasini o'zgartirishi mumkin. Yurak ishini tartibga soluvchi asosiy ichki sekretsiya bezini [[buyrak usti bezlari]] deb hisoblash mumkin: ular [[adrenalin]] va [[Noradrenalin|norepinefrin]] (noradrenalin) gormonlarini chiqaradi, ularga qo'shimcha ravishda yurak qisqarishini tezlashtiradigan omillar: [[serotonin]], [[tiroksin]], [[Kalsiy|Ca <sup>2+</sup>]], ularning yurakka ta'siri simpatik asab tizimining funktsiyalariga mos keladi. Kalsiy va kaliy ionlari, shuningdek, endorfinlar va boshqa ko'plab biologik faol moddalar ham yurak ishiga ta'sir qiladi. Biroq, yurakni sekinlashtiradigan moddalar mavjud: [[Atsetilxolin|asetilkolin]], bradikinin, [[Kaliy|K <sup>+</sup>]] . == Yurak ishini diagnostika qilishning instrumental usullari == === Yurakning ultratovush tekshiruvi === Tuzilish, fiziologik jarayonlar, patologiyalar va gemodinamikani ko'rish uchun juda informatsion usul [[ yurakning [[Ultratovush tekshirish usuli|ultratovush tekshiruvidir]] . Rentgen texnologiyasiga asoslangan usullardan farqli o'laroq, u radiatsiya ta'siriga ega emas. Usulning afzalliklari tadqiqot tezligini, xavfsizligini, mavjudligini ham o'z ichiga olishi mumkin. === Elektr hodisalari === Yurakning ishi (har qanday mushak kabi) ishlaydigan organ atrofida elektromagnit maydon paydo bo'lishiga olib keladigan elektr hodisalari bilan birga keladi. Yurakning elektr faolligi [[Elektrokardiogramma|elektrokardiografiyaning]] turli usullari yordamida qayd etilishi mumkin, bu inson tanasi yuzasidagi potensial farqning vaqt o'zgarishining rasmini beradi yoki miokardni to'g'ridan-to'g'ri endokardda qo'zg'alish to'lqinlarining tarqalish yo'llarini elektrofiziologik o'rganish orqali kuzatilishi mumkin. Ushbu usullar [[Miokard infarkti|yurak xuruji]] va yurak-qon tomir tizimining boshqa kasalliklarini tashxislashda muhim rol o'ynaydi. === Akustik hodisalari === Oddiy yurakda [[Auskultatsiya|auskultativ]], uning ayrim patologiyalarida yurak tonlarini va shumlarini eshitishingiz mumkin . Yurak tovushlari deb ataladigan akustik hodisalar quloq yoki stetoskopni ko'kragiga qo'yish orqali eshitilishi mumkin. Har bir yurak sikli odatda 4 tonga bo'linadi. Har bir qisqarishda birinchi 2 tasi quloq bilan eshitiladi. Uzunroq va pastroq bo'lgan ton ikki va uch tabaqali klapanlarning yopilishi bilan bog'liq, qisqaroq va balandroq ton aorta va o'pka arteriyalari klapanlarining yopilishi bilan bog'liq. Birinchi va ikkinchi ton o'rtasida qorincha qisqarishining bir bosqichi mavjud. === Mexanik faoliyati === Yurak qisqarishi bir qator mexanik ko'rinishlar bilan birga keladi, ularni qayd etish orqali yurak qisqarishi dinamikasi haqida ham tasavvurga ega bo'lish mumkin. Masalan, chap tomondagi beshinchi qovurg'alararo bo'shliqda, o'rta chizig'idan 1 sm ichkarida, yurak qisqarishi paytida, cho'qqi urishi seziladi. Diastola paytida yurak ellipsoidga o'xshaydi, uning o'qi yuqoridan pastga va o'ngdan chapga yo'naltiriladi. Qorinchalarning qisqarishi bilan yurakning shakli to'pga yaqinlashadi, yurakning uzunlamasına diametri pasayadi va ko'ndalang kattalashadi. Chap qorincha siqilgan miokard ko'krak devorining ichki yuzasiga tegib turadi. Shu bilan birga, diastola vaqtida diafragmaga tushirilgan yurak cho'qqisi sistola vaqtida ko'tariladi va ko'krakning old devoriga uriladi. Bularning barchasi apeks urishining ko'rinishini keltirib chiqaradi<ref group="B:" name="b-Pokrovsky-2007"/>. [[Fayl:CG_Heart.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/CG_Heart.gif/255px-CG_Heart.gif|right|thumb|255x255px|<center> Yurak</center>]] Yurakning mexanik faoliyatini tahlil qilish uchun bir qator maxsus usullar qo'llaniladi. '''Kinetokardiografiya'''<ref group="прим." name="note001"/> - yurakning mexanik faolligi tufayli ko'krak qafasining past chastotali tebranishlarini qayd etish usuli; yurakning chap va o'ng qorinchalari siklining fazaviy tuzilishini bir vaqtning o'zida o'rganish imkonini beradi. '''Elektrokimografiya''' - rentgen apparati ekranida yurak soyasi konturining harakatini elektr qayd etish usuli. Yurak konturining chetlarida ekranga osiloskopga ulangan fotoelement qo'llaniladi. Yurak harakat qilganda, fotoelementning yoritilishi o'zgaradi, bu osiloskop tomonidan egri chiziq shaklida qayd etiladi. Yurakning qisqarishi va bo'shashishi egri chiziqlari olinadi. '''Ballistokardiografiya''' - qonning qorinchalardan chiqarilishi va uning katta tomirlarda harakatlanishi, to'pdan otilganda kuzatilganlarga o'xshash reaktiv ortga qaytish hodisalariga qarab butun tananing tebranishlarini keltirib chiqarishiga asoslangan usul ("ballistokardiografiya" texnikasi "ballista" so'zidan kelib chiqqan - otish snaryadlari ma'nosini beradi). Balistokardiograf tomonidan qayd etilgan va yurakning ishiga qarab tana siljishlarining egri chiziqlari odatda xarakterli ko'rinishga ega. Ularni ro'yxatdan o'tkazish uchun turli xil usullar va qurilmalar mavjud. [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqida]] ballistokardiografiyaning asoschisi akademik{{nobr|[[Парин, Василий Васильевич|В. В. Парин]]}}<ref group="A:" name="Baevsky_2013ru" />. '''Dinamokardiografiya''' - yurakning ko'krak qafasidagi harakatlari va qonning yurakdan qon tomirlariga o'tishi ko'krak qafasining og'irlik markazining odam joylashgan sirtga nisbatan siljishi bilan birga bo'lishiga asoslangan usul<ref group="B:" name="b-Kosicky-1985" />. Bemor maxsus stolda yotadi, uning ustiga sensorli maxsus qurilma o'rnatilgan - mexanik miqdorlarni elektr tebranishlariga o'tkazgichlar, qurilma sub'ekti ko'kragi ostiga o'rnatiladi. Og'irlik markazining siljishlari osiloskop tomonidan egri chiziqlar shaklida qayd etiladi. Dinamokardiogrammada yurak siklining barcha bosqichlari : atriyal sistola, qorincha tarangligi va ulardan qonni chiqarib yuborish davrlari, protodiastolik davr, bo'shashish va qorinchalarni qon bilan to'ldirish davrlari qayd etiladi. '''Fonokardiografiya''' - yurak tovushlarini fonokardiogrammaga yozib olish usuli. Kuchaytirgich va osiloskopga ulangan sezgir mikrofon ko'krak qafasining chap yarmiga ob'ektning IV-V qovurg'alari sohasiga ulangan bo'lsa, u holda yurak tovushlarini egri chiziq shaklida fotosurat qog'ozida qayd etish mumkin. Bu usul yurak klapanlari kasalliklarini tashxislash uchun ishlatiladi<ref group="A:" name="Baevsky_2013ru" />. == Shuningdek qarang == {{Div col}} * [[Kardiologiya]] * [[Yurak biofizikasi]] * [[Vektorkardiografiya]] * [[Yurak qon-tomir sistemasi]] * [[Qon aylanish sistemasi]] * [[Puls]] * [[Skelet mushaklarining ishchi giperemiyasi|Periferik yurak]] * [[Oval teshik (yurak)|Oval teshik]] * [[Yurak kasalliklari]] ** [[Tug'ma yurak nuqsonlari]] * [[Yurak bilvosita massaji]] * [[Defibrillyator]] * [[Sun'iy yurak]] * [[Sun'iy yurak stimulyatori]] * [[Yurak transplantatsiyasi]] * [[Yurak belgisi]] {{Div col end}} == Eslatmalar == <ref name="note001">См. также [http://www.serdechno.ru/instrumentalnye_metody_issledovaniya_serdechno-sosudistoy_sistemy/issledovanie_mehanicheskoy_aktivnosti_serdca/ Исследование механической активности сердца]</ref>|group="прим."}} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar ==   [[http://www.nedug.ru/library/doc.asx?item=12160 Yurak anatomiyasi va fiziologiyasi]] [[Turkum:Odam anatomiyasi]] [[Turkum:Kardiologiya]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] <references group="B:" /> <references group="прим." /> 18idhaqdwp5jte5acxkdzfiiuh8jrhm 2726040 2726024 2022-07-30T19:43:04Z Abdug'ani Karimov 75024 wikitext text/x-wiki Inson [[Yurak|yuragi]]''' ( {{Lang-la|cor}}, {{Lang-el|ϰαρδία}} [kardia]) konus shaklidagi ichi bo'sh mushak organi bo'lib, unga oqib o'tadigan venoz magistrallardan [[qon]] kirib, yurak bilan tutashgan [[Arteriyalar|arteriyalarga]] pompalanadi. Yurakning bo'shlig'i ikkita bo'lmacha va ikkita qorinchaga bo'linadi. Chap bo'lmacha (atrium) va chap qorincha birgalikda "arterial yurak" ni tashkil qiladi, u orqali o'tadigan qon turi nomini oladi, o'ng qorincha va o'ng bo'lmacha (atrium) "venoz yurak" ga birlashtirilib, xuddi shu printsipga ko'ra nomlanadi. Yurakning qisqarishi sistola, bo'shashishi esa [[diastola]] deb ataladi<ref group="B:" name="b-Schmidt-2010"/>. Turli odamlarda yurak shakli bir xil emas. Bu yosh, jins, jismoniy, sog'liq va boshqa omillar bilan belgilanadi. Soddalashtirilgan modellarda u shar, ellipsoidlar, elliptik paraboloid va uch eksenli ellipsoidning kesishish figuralari bilan tasvirlangan. Shaklning cho'zilish o'lchovi (omili) yurakning eng katta bo'ylama va ko'ndalang chiziqli o'lchamlari nisbati hisoblanadi. Giperstenik tana turi bilan nisbat birlikka yaqin va astenik - taxminan 1,5. Voyaga etgan odamning yuragi uzunligi 10 dan 15 sm gacha (odatda 12-13 sm), kengligi 8-11 sm (odatda 9-10 sm) va old orqa o'lchami 5-8,5 sm (odatda). 6,5-7 sm). Yurakning o'rtacha og'irligi erkaklarda 332 g (274 dan 385 g gacha), ayollarda 253 g (203 dan 302 g gacha)<ref group="B:" name="b-Prives-1985"/>. == Yurakning anatomik tuzilishi == [[Fayl:Heart_very_near_rot.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Heart_very_near_rot.gif/220px-Heart_very_near_rot.gif|left|thumb| Skelet va ko'krak bo'shlig'ida nisbatan yurak anatomik topografiyasining 3D chizmasi]] [[Fayl:Surface_anatomy_of_the_heart.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Surface_anatomy_of_the_heart.svg/220px-Surface_anatomy_of_the_heart.svg.png|thumb| Yurak, aorta, brakiyosefalik magistrallar, yuqori vena kavasini sternum, qovurg'alar va klavikulalarga nisbatan anatomik topografiyasini chizish, frontal tekislikda proyeksiya qilish.]] [[Fayl:Heart's_Ubication.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Heart%27s_Ubication.jpg/220px-Heart%27s_Ubication.jpg|left|thumb| Yurak va qo'shni organlarning anatomik topografiyasini chizmasi ko'krak va [[Dabba|qorin bo'shlig'i]], [[Diafragma (anatomiya)|diafragma]]]] [[Fayl:Muscolopapillare+cordetendinee.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Muscolopapillare%2Bcordetendinee.jpg/220px-Muscolopapillare%2Bcordetendinee.jpg|thumb|<nowiki>[[Papillyar mushak]] , Pay xordasi , klapan varaqasining erkin qirrasi. Yurakning yalpi namunasi</nowiki>]] Yurak ko'krak qafasida mediastinada joylashgan (mediastinaning bo'linishining anatomik yoki klinik tasnifiga qarab - mos ravishda pastki o'rta yoki old tomonda) va pastki chap qirrasi bilan chap tomonga siljiydi. -perikardial qop deb ataladi - yurakni boshqa organlardan ajratib turadigan [[perikard]] . Tananing o'rta chizig'iga nisbatan yurak assimetrik tarzda joylashgan - uning chap tomonida taxminan 2/3 va o'ngda taxminan 1/3 qismi joylashgan. Uzunlamasına o'qning (uning asosining o'rtasidan cho'qqigacha) oldingi ko'krak devoriga proyeksiya yo'nalishiga qarab, yurakning ko'ndalang, qiya va vertikal holati farqlanadi. Vertikal holat - [[Koʻkrak qafasi|ko'krak qafasi]] tor va uzun bo'lgan odamlarda, ko'ndalang holat - keng va qisqa ko'krak qafasi bo'lgan odamlarda ko'proq uchraydi<ref group="B:" name="b-Betts-2013en" />. Yurak kameralar deb ataladigan to'rtta alohida bo'shliqdan iborat: chap bo'lmacha (atrium), o'ng bo'lmacha (atrium), chap qorincha, o'ng qorincha . Ular bo'limlar bilan ajratilgan. Yuqori va pastki kavak venalar o'ng bo'lmachaga (atrium)ga, [[Oʻpka|o'pka]] venalari esa chap bo'lmachaga (atriumga) kiradi. O'ng qorincha va chap qorinchadan mos ravishda o'pka arteriyasi (o'pka magistralidan) va ko'tarilgan aortadan chiqadi. O'ng qorincha va chap atrium o'pka qon aylanishini hosil qiladi, chap qorincha va o'ng atrium katta qon aylanish doirasini hosil qiladi. Yurak old mediastinaning pastki qismida joylashgan bo'lib, uning old yuzasining katta qismini kavak va o'pka venalarining kiruvchi bo'limlari, shuningdek, chiqadigan aorta va o'pka magistrallari bilan qoplangan. Perikard bo'shlig'ida oz miqdorda seroz suyuqlik mavjud<ref group="B:" name="b-Prives-1985"/><ref group="B:" name="b-Lilly-2003"/>. Chap qorincha devori o'ng qorincha devoridan taxminan 3 baravar qalinroq, chunki chap qorincha butun organizm uchun qonni tizimli qon aylanishiga chiqarib berish uchun yetarlicha kuchli bo'lishi kerak (tizimli qon aylanishida qon oqimiga qarshilik bir necha baravar baland va qon bosimi o'pka qon aylanishidan bir necha baravar yuqori bo'ladi). Qon oqimini bir yo'nalishda ushlab turish kerak, aks holda yurak arteriyalarga ilgari yuborilgan bir xil qon bilan to'ldirilishi mumkin. Qonning bir yo'nalishda oqishi uchun javob beradigan klapanlar tegishli vaqtda ochiladi va yopiladi, qonni o'tkazadi yoki uni bloklaydi. Chap atrium va chap qorincha orasidagi mitral qopqoq yoki ikki tabaqali klapan deb ataladi, chunki u ikkita tabaqadan iborat. O'ng atrium va o'ng qorincha orasidagi uch tabaqali klapan deb ataladi - u uchta tabaqadan iborat. Yurakda aorta va o'pka arteriyalari ham mavjud. Ular ikkala qorinchadan qon oqimini nazorat qilib, a'zolarga qonni yetkazib beradi. === Qon aylanishi === Yurak to'qimalarining har bir hujayrasi doimiy ravishda kislorod va oziq moddalar bilan ta'minlanishi kerak. Bu jarayon yurakning koronar tomirlar tizimi orqali o'z qon aylanishi bilan ta'minlanadi; u odatda " ''koronar qon aylanishi'' " deb ataladi. Bu nom 2 arteriyadan kelib chiqqan bo'lib, ular toj kabi yurakni bog'laydi. Koronar arteriyalar to'g'ridan-to'g'ri aortadan chiqadi. Yurak tomonidan chiqarilgan qonning 20% gacha koronar tizim orqali o'tadi. Kislorod bilan boyitilgan qonning faqat shunday kuchli qismi inson tanasining hayot beruvchi nasosining uzluksiz ishlashini ta'minlaydi. === Innervatsiyasi === Yurak sezgir, simpatik va parasimpatik innervatsiyani oladi. O'ng va chap simpatik magistrallardan simpatik tolalar yurak nervlarining bir qismi sifatida o'tib, yurak tezligini tezlashtiradigan impulslarni uzatadi, koronar arteriyalarning bo'shlig'ini kengaytiradi, parasimpatik tolalar esa yurak tezligini sekinlashtiradigan va yurak tomirlarini toraytiruvchi impulslarni o'tkazadi. Yurak va uning tomirlari devorlarining retseptorlaridan sezgir tola nervlarining bir qismi sifatida orqa miya va bosh miyaning tegishli markazlariga boradi. Preganglionik simpatik nerv tolalari [[Orqa miya|orqa miyaning]] yuqori 5 va 6 ko'krak segmentlari orasida joylashgan bo'lib, bachadon bo'yni simpatik ganglionlarining ikkinchi tartibli neyronlari bilan bog'lanadi. Yurak nervlarining bir qismi sifatida bu tolalar yurak va yirik tomirlarda tugaydi. Preganglionik parasempatik tolalar [[Miyacha|serebellumning]] orqa harakatlantiruvchi yadrolaridan kelib chiqadi va vagus nervi shoxlarining bir qismi sifatida yurak va yirik tomirlarga etib boradi. Bu erda tolalar bir xil shakllanishlar ichida [[Gangliy|gangliyalarda]] joylashgan ikkinchi darajali neyronlar bilan sinapslar hosil qiladi{{sfn|Лилли |2003|с=1—32 |loc={{nobr|Глава 1.}} Основы строения и функции сердца |name=Lilly2003p1}}. == Yurakning gistologik tuzilishi == Yurak devori uchta qavatdan iborat - [[epikard]], [[Miokard|miyokard]] va [[endokard]] . Epikard yupqa (0,3-0,7 mm dan ko'p bo'lmagan) [[Biriktiruvchi toʻqima|biriktiruvchi to'qima]] plastinkasidan, endokard [[Epiteliy|epiteliy to'qimasidan]], miokard esa ko'ndalang - targ'il mushak tolalariidan iborat Yetuk miokard hujayrasi ( kardiomiotsit ) diametri 25 mkm va uzunligi 100 mkm gacha. Hujayra skelet mushak hujayrasiga o'xshash ko'ndalang chiziqga ega. Biroq, ko'p yadroli skelet [[Miofibrilla|miofibrillaridan]] farqli o'laroq, kardiomiotsitlar hujayraning markazida joylashgan bir yoki ikkita yadroga ega. Har bir kardiomiotsit atrofida [[kapillyarlar]] tarmog'iga boy biriktiruvchi to'qima mavjud. Miokard qon tomirlari va nerv tolalari bilan zich o'tib, bir nechta nerv chigallarini hosil qiladi. Miokardiyal kapillyarda taxminan to'rtta nerv tolasi mavjud. Miokard hujayralarining membranasi sarkolemma deb ataladi. Membrananing maxsus bo'limi interkalatsiyalangan disk bilan ifodalanadi - bu yurak mushaklari to'qimalarining o'ziga xos xususiyati. Interkalatsiyalangan disklar oddiy mikroskop ostida yurak hujayralari zanjirlarini tartibsiz vaqt oralig'ida kesib o'tadigan quyuq rangli ko'ndalang chiziqlar shaklida ko'rinadi. Disklar qo'shni yurak tolalarini bog'laydigan murakkab ko'priklar bo'lib, miokard hujayralari o'rtasida tizimli va elektr uzluksiz aloqani hosil qiladi. Yurakning ulkan metabolik ehtiyojlarini qondirish va yuqori energiyali [[Fosfatlar|fosfat]] bilan ta'minlash uchun miokard hujayralari ko'p miqdorda [[mitoxondriya]] bilan ta'minlanadi. Bu organellalar alohida miofibrillalar orasida joylashgan va hujayra hajmining taxminan 35 % joyni egallaydi. <gallery> Muscle Tissue Cardiac Muscle (27187637147).jpg|Yurak mushak to'qimalarining [[Гистология|gistologik]] [[Микропрепарат|mikropreparatsiyasi]] . Optik mikroskop, ×100, [[Окраска гематоксилином и эозином|gematoksilin-eozin bilan bo'yash]] Muscle Tissue Cardiac Muscle (28184528408).jpg|Yurak mushak to'qimalarining gistologik mikropreparatsiyasi. Optik mikroskop, ×200, gematoksilin-eozin bilan bo'yash Fibres sistema de conduccio cardiac. 150X.IMG 2892.jpg|Yurak to'qimalarining gistologik mikropreparatsiyasi, yurak o'tkazuvchanligi tizimining tolalari. Optik mikroskop, ×150, gematoksilin-eozin bilan bo'yash </gallery> == Yurak tuzilishining biofizik ko'rinishi == Kardiofizika nuqtai nazaridan yurak ko'p komponentli [[Polimerlar|polimerik]] bir xil bo'lmagan tabiiy kelib chiqadigan faol vositadir. Ushbu muhit tuzilishining nozik tashkil etilishi uning asosiy biologik funktsiyalarini ta'minlaydi. Yurak nozik tashkil etilishining asosi bo'lgan geterogen tuzilishi birinchi navbatda [[elektrofiziologiya]] usullari, keyin esa hisoblash biologiyasi usullari yordamida ko'p marta tasdiqlangan. Yurak to'qimalarining avtoto'lqinli xususiyatlari yarim asrdan ko'proq vaqt davomida jahon fanlari tomonidan faol o'rganilgan. Ushbu biologik ob'ektning yangi ilmiy ko'rinishi sun'iy yurakni yaratish muammosini hal qilishda yangi yondashuvga imkon beradi: vazifa zamonaviy [[Nanotexnologiya|nanotexnologiyalar]] asosida xuddi shunday avtoto'lqin funktsiyasiga ega sun'iy polimerik faol muhitni ishlab chiqarishni tashkil etishdir{{sfn|Ардашев |2009|с=45—74 |loc=Базовые механизмы аритмий сердца |name=Ardashev2009p45}}<ref group="B:" name="b-Moskalenko-2012"/>. <gallery> Fayl:Файл:Axis deviation (ECG).png|alt=<nowiki>Схематичное .mw-parser-output .ts-comment-commentedText{border-bottom:1px dotted;cursor:help}@media(hover:none){.mw-parser-output .ts-comment-commentedText:not(.rt-commentedText){border-bottom:0;cursor:auto}}отображение векторов .mw-parser-output .ts-comment-commentedText{border-bottom:1px dotted;cursor:help}@media(hover:none){.mw-parser-output .ts-comment-commentedText:not(.rt-commentedText){border-bottom:0;cursor:auto}}электрической оси сердца (см. также отклонения влево[en] и вправо[en])</nowiki>|Yurakning elektr o'qi vektorlarining sxematik tasviri (shuningdek, chapga va o'ngga og'ishlari) Fayl:Файл:Basic representation of cardiac conduction.gif|alt=Схематичное отображение распространения возбуждения по проводящей системе сердца|Yurakning o'tkazuvchanlik tizimi orqali qo'zg'alishning tarqalishining sxematik tasviri Fayl:Файл:Action Potentials.jpg|alt=Потенциалы действия сердца|Yurakning harakat potentsiallari Fayl:Файл:Shapes of the cardiac action potential in the heart.svg|alt=Схематичное отображение мест формирования зубцов PQRST на ЭКГ|EKGda PQRST to'lqinlarining hosil bo'lish joylarining sxematik tasviri Fayl:Файл:2006 Heart Musculature.jpg|alt=Схематичное отображение направлений мышечных волокон миокарда|Miokard mushak tolalari yo'nalishlarining sxematik tasviri Fayl:Файл:2007 Ventricular Muscle Thickness.jpg|alt=Схематичное отображение поперечного среза миокарда желудочков при диастоле и систоле|Diastola va sistola davrida qorincha miokardining kesmasining sxematik tasviri </gallery> == Yurak faoliyati fiziologiyasi == === Yurak faoliyati === Yurak to'qimalarining quyidagi fiziologik xususiyatlarini<ref group="B:" name="b-Schmidt-2010"/><ref group="B:" name="b-Schmidt-2005ru2" /> ajratish uchun tarixan qabul qilingan: * '''''Yurakning avtomatizmi - yurakning''''' o'zidan kelib chiqadigan impulslar ta'sirida ritmik qisqarish qobiliyati. * '''''Yurakning''''' qo'zg'aluvchanligi - yurak mushaklarining to'qimalarning fizik-kimyoviy xususiyatlarining o'zgarishi bilan birga keladigan fizik yoki kimyoviy tabiatdagi turli xil qo'zg'atuvchilar bilan qo'zg'alish qobiliyati. * '''''Kardial o'tkazuvchanlik''''' yurak stimulyatori hujayralarida harakat potentsialining shakllanishi tufayli yurakda elektr orqali amalga oshiriladi. Nexuslar qo'zg'alishning bir hujayradan ikkinchisiga o'tish joyi bo'lib xizmat qiladi. * '''''Yurakning''''' '''''qisqarish qobiliyat'''''i - yurak mushaklarining qisqarish kuchi mushak tolalarining dastlabki uzunligiga to'g'ridan-to'g'ri proportsionaldir. * '''''Miyokardning''''' '''''refrakterlig'''''i - bu [[Nerv impulsi|harakat potentsiali]] vaqtida to'qimalarning qo'zg'almaslikning vaqtinchalik holati. Refrakterlikning uchta darajasi mavjud: ''mutlaq'', ''samarali'' va ''nisbiy'' refrakter davr . Atrial hujayralarning refrakter davri qorincha miokard hujayralarinikiga qaraganda qisqaroq, shuning uchun atrial ritm [[Aritmiya|taxiaritmiyalarda]] qorincha ritmidan sezilarli darajada oshib ketishi mumkin . Avtomatiklik, qo'zg'aluvchanlik va o'tkazuvchanlik hodisalarini " ''yurakning avtoto'lqinli funktsiyasi'' " tushunchasi bilan birlashtirish mumkin . Yurak faoliyati yurakning ''nasos funktsiyasini ta'minlashga qaratilgan deb ishoniladi, ya'ni "yurakning'' asosiy fiziologik funktsiyasi qon tomir tizimiga ritmik qon quyishdir"<ref group="B:" name="b-Pokrovsky-2007"/>. === Qon aylanish tizimi === Qon aylanish tizimida nasos funktsiyasini bajarib, yurak doimiy ravishda qon tomirlariga qon quyadi. Inson yuragi - bu qonning to'g'ri yo'nalishda tomirlar orqali doimiy va uzluksiz harakatlanishini ta'minlaydigan nasos turi hisoblanadi. Ikki va tabaqali klapanlar qonning bir yo'nalishda, bo'lmachadan qorinchalarga oqishini ta'minlaydi. === Yurakning ish sikli === [[Fayl:Heart_MRI.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Heart_MRI.gif/220px-Heart_MRI.gif|thumb| 13 yoshli qizda yurak tsikli (vaqt bo'yicha o'zgargan [[MRT|MRI]] tasvirlarining kadrlar bo'yicha xronologik to'planishi natijasida yaratilgan bitta yurak siklining halqali ko'rinishi)]] Sog'lom yurak ritmik va uzilishlarsiz qisqaradi va ochiladi. Yurakning bir siklida uch faza ajratiladi: # Qon bilan to'ldirilgan bo'lmacha qisqaradi. Bunday holda, qon ochiq klapanlar orqali yurak qorinchalariga quyiladi (bu vaqtda ular dam olish holatida qoladilar). Bo'lmachaning qisqarishi kovak vena tomirlari kiradigan joydan boshlanadi, shuning uchun ularning og'izlari siqiladi va qon tomirlarga qaytib kovak venaga kira olmaydi. # Bo'lmachalar bir vaqtning o'zida bo'shashishi bilan qorinchalarning qisqarishi boshlanadi. Bo'lmachalarni qorinchalardan ajratib turuvchi uch va ikki tabaqali klapanlar ko'tariladi, yopiladi va qonning bo'lmachaga qaytishiga to'sqinlik qiladi, aorta va o'pka tomirlari ochiladi. Qorinchalarning qisqarishi qonni aorta va o'pka arteriyasiga haydaydi. # Pauza (diastola) - bu organning qisqa dam olish davri. To'xtash vaqtida tomirlardan qon bo'lmachaga kiradi va qisman qorinchalarga tushadi. Yangi sikl boshlanganda, bo'lmachadagi qolgan qon qorinchalarga suriladi - sikl takrorlanadi. Yurak ishining bir sikli taxminan 0,85 sekund davom etadi, shundan atigi 0,11 soniyasi bo'lmachalar qisqarish vaqtiga, 0,32 soniyasi qorincha qisqarish vaqtiga to'g'ri keladi, eng uzuni esa dam olish davri bo'lib, 0,4 soniya davom etadi. Dam olish paytida kattalarning yuragi tizimda daqiqada taxminan 70 siklda ishlaydi. Odatda, yurak sikli tartibli jarayon bo'lib, u yurakda qo'zg'alishning o'tkazilishiga asoslanadi. Odatda, yuqori vena kavagi o'ng bo'lmachaga qo'shilish joyida joylashgan sinoatrial tugunda elektr impulsi paydo bo'ladi. Depolarizatsiya to'lqini o'ng va chap bo'lmachalar orqali tez tarqalib, atriyoventrikulyar tugunga etib boradi, bu erda u sezilarli darajada kechiktiriladi. Keyin impuls Giss to'plami bo'ylab tez tarqaladi va to'plamining o'ng va chap oyoqlari bo'ylab o'tadi. Ular Purkine tolalariga shoxlanadi, ular bo'ylab impuls miokard tolalariga tarqalib, ularning qisqarishini keltirib chiqaradi. === Yurakning avtomatizmi === [[Fayl:Reizleitungssystem_1.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Reizleitungssystem_1.png/220px-Reizleitungssystem_1.png|left|thumb| Yurakning o'tkazuvchanlik tizimining sxematik tasviri (ko'k rang bilan belgilangan): (1) sinoatrial tugun, (2) atrioventrikulyar tugun]] Yurak mushaklarining ma'lum bir qismi yurakning qolgan qismiga avtoto'lqinli tabiatning tegishli impulslari shaklida nazorat signallarini berishga ixtisoslashgan; yurakning bu ixtisoslashgan qismi yurak o'tkazuvchanligi tizimi (PCS) deb ataladi. Aynan u yurakning avtomatizmini ta'minlaydi<ref group="B:" name="b-Kamkin-2004ru" /><ref group="B:" name="b-Ardashev-2009"/>. {{Cquote|'''Avtomatizm''' - yurakning tashqi qo'zg'atuvchilarsiz [[kardiomiotsitlar]]da paydo bo'ladigan impulslar ta'sirida qo'zg'alish qobiliyati. Fiziologik sharoitda [[Sinus tugun|SAU]] yurakdagi eng yuqori avtomatizmga ega, shuning uchun u birinchi tartibli avtomatik markaz deb ataladi{{sfn|Ардашев |2009|с=35—41 |loc= Анатомия и физиология проводящей системы сердца |name=Ardashev2009p35}} }} A. V. Ardashev va boshqalar. 2009}} 1-darajali yurak stimulyatori deb ataladigan va o'ng bo'lmachaning forniksida joylashgan sinoatriyal tugun PSS ning muhim qismidir<ref group="B:" name="b-Babsky-1972" />. Muntazam avtoto'lqinli impulslar yuborib, yurak siklining chastotasini nazorat qiladi. Atrial o'tkazuvchanlik yo'llari orqali bu impulslar atrioventrikulyar tugunga va keyinchalik ishlaydigan miokardning alohida hujayralariga kirib, ularning qisqarishini keltirib chiqaradi. Shunday qilib, PSS, bo'lmacha va qorinchalarning qisqarishini muvofiqlashtirish yordamida yurakning ritmik ishini, ya'ni normal yurak faoliyatini ta'minlaydi. === Qo'zg'alish va qisqarishning konyugatsiyasi === Harakat potensialini kardiomiositlarning qisqarishiga aylantirish yoki '''qo'zg'alish va qisqarishning konyugatsiya jarayoniga o'tkazish''' lozim. U yuqori energiyali fosfatlar shaklidagi kimyoviy energiyaning kardiomiotsitlar qisqarishining mexanik energiyasiga o'tishiga asoslangan. Miokard hujayralarining qisqarishi uchun mas'ul bo'lgan bir nechta [[Proteinlar|oqsillar]] mavjud. Ulardan ikkitasi - aktin va [[miozin]] - asosiy kontraktil elementlardir. Qolgan ikkitasi, tropomiozin va troponin, tartibga solish funktsiyasini bajaradi. Mushaklarning qisqarishi miozin boshlarini aktin filamentlari bilan bog'lashi va boshlarning "egilishi" tufayli rivojlanadi. Natijada, ingichka va qalin filamentlar [[Adenozintrifosfat kislota|ATF]] energiyasi tufayli bir-biri bo'ylab harakatlanadi. Bu jarayonning birinchi bosqichi miozin boshining ATF gidrolizi orqali faollashishi bo'lib, shundan so'ng miozin boshi aktin bilan bog'lanib, ko'ndalang ko'prik hosil qiladi. Miozin boshining aktin bilan o'zaro ta'siri boshning strukturaviy o'zgarishlariga olib keladi, bu esa uning "egiluvchanligiga" olib keladi.Bu egilish harakati aktin filamentining miozin filamenti bo'ylab siljishiga olib keladi {{Sfn|Лилли|2003}} . === Yurak faoliyatini tartibga solish === “Yurakning moslashish qobiliyati ikki turdagi tartibga solish mexanizmlari bilan bog'liq: # Intrakardiyak regulyatsiya (bunday tartibga solish miyokardning o'ziga xos xususiyatlari bilan bog'liq, shuning uchun u yurakning izolyatsiya qilingan sharoitida ham ishlaydi, ya'ni. e. avtomatik bilan). # Ichki [[Endokrin bezlar|sekretsiya bezlari]] va [[Vegetativ nerv sistemasi|avtonom nerv tizimi]] tomonidan amalga oshiriladigan yurakdan tashqari regulyatsiya{{sfn|Шмидт|2005|с=485|loc={{nobr|§ 19.5.}} Приспособление сердечной деятельности к различным нагрузкам|name=Schmidt2005ru2p485}}. Yurakning ishi miogen, asab va gumoral mexanizmlar bilan tartibga solinadi. Miogenik yoki gemodinamik tartibga solish mexanizmi quyidagilarga bo'linadi: geterometrik va gomemetrik<ref group="B:" name="b-Sudakov-2006"/>. ==== Yurak ichidagi tartibga solish ==== Yurak ichidagi tartibga solishga misol sifatida Frank-Starling qonunini keltirish mumkin, buning natijasida sistola boshlanishidan oldin qorinchalarda qon hajmining ko'payishiga javoban yurakning sistolik hajmi ortadi (oxirida diastolik hajm), boshqa barcha omillar o'zgarishsiz qoladi. Ushbu mexanizmning fiziologik ahamiyati, asosan, chap va o'ng qorinchalar orqali o'tadigan qon hajmlarining tengligini ta'minlashdan iborat. Bilvosita, bu mexanizm yurak tezligiga ham ta'sir qilishi mumkin Hujayra ichidagi [[Kalsiy|Ca <sup>2+</sup>]] konsentratsiyasi yurak qisqarish kuchini belgilovchi asosiy omil ekanligi isbotlangan. Hujayra ichidagi kaltsiy kontsentratsiyasini oshiradigan mexanizmlar qisqarish kuchini oshiradi, kalsiy kontsentratsiyasini kamaytiradigan omillar esa qisqarish kuchini kamaytiradi. ==== Yurak tashqi regulyatsiyasi ==== Asab tizimi yurak qisqarishlarining chastotasi va kuchini tartibga soladi: ( [[Simpatik nerv sistemasi|simpatik asab tizimi]] qisqarishning kuchayishiga olib keladi, [[Parasimpatik nerv sistemasi|parasempatik]] zaiflashtiradi). [[Uzunchoq miya|Medulla oblongatasida]] joylashgan, vegetativ nerv tizimining bir qismi bo'lgan vazomotor markazi turli retseptorlardan signallarni oladi, Masalan: proprioretseptorlar, [[Baroretseptorlar|baroreseptorlar]] va xemoreseptorlar, shuningdek, limbik tizimdan ogohlantiruvchi. Birgalikda bu retseptorlar odatda vazomotor markazga yurak reflekslari deb nomlanuvchi jarayonlar orqali yurakni nozik tartibga solishga imkon beradi{{sfn|Betts|2013|с=865—876|loc={{nobr|§ 19.4}} Cardiac Physiology|name=Betts2013p865}}. Qorinchalar old va orqa yuzasi vagus nervining afferent tolalari boy ta'minoti muhim yurak reflekslarining shakllanishini belgilaydi, vagus nervining SA va AV tugunlariga yo'naltirilgan efferent tolalarining ko'pligi ishlab chiqarishni tartibga solishga imkon beradi va elektr impulsini o'tkazish funksiyasini bajaradi. Bunga misol barorefleks (Sion-Lyudvig refleksi): qon bosimi ortishi bilan baroretseptor impulslarining chastotasi oshadi va vazomotor markaz simpatik stimulyatsiyani kamaytiradi va parasimpatik stimulyatsiyani oshiradi, bu ayniqsa yurak tezligining pasayishiga olib keladi va aksincha, bosim pasayganda, baroreseptorlarning javob tezligi pasayadi va vazomotor markaz simpatik stimulyatsiyani oshiradi va parasempatikni kamaytiradi, bu ayniqsa yurak tezligining oshishiga olib keladi. Atrial refleks yoki Beynbridge refleksi deb ataladigan shunga o'xshash refleks mavjud bo'lib, u maxsus atrial baroretseptorlarni o'z ichiga oladi. Endokrin tizimining yurakka ta'siri [[gormonlar]] orqali sodir bo'ladi, yurak qisqarishining kuchini oshirishi yoki kamaytirishi, ularning chastotasini o'zgartirishi mumkin. Yurak ishini tartibga soluvchi asosiy ichki sekretsiya bezini [[buyrak usti bezlari]] deb hisoblash mumkin: ular [[adrenalin]] va [[Noradrenalin|norepinefrin]] (noradrenalin) gormonlarini chiqaradi, ularga qo'shimcha ravishda yurak qisqarishini tezlashtiradigan omillar: [[serotonin]], [[tiroksin]], [[Kalsiy|Ca <sup>2+</sup>]], ularning yurakka ta'siri simpatik asab tizimining funktsiyalariga mos keladi. Kalsiy va kaliy ionlari, shuningdek, endorfinlar va boshqa ko'plab biologik faol moddalar ham yurak ishiga ta'sir qiladi. Biroq, yurakni sekinlashtiradigan moddalar mavjud: [[Atsetilxolin|asetilkolin]], bradikinin, [[Kaliy|K <sup>+</sup>]] . == Yurak ishini diagnostika qilishning instrumental usullari == === Yurakning ultratovush tekshiruvi === Tuzilish, fiziologik jarayonlar, patologiyalar va gemodinamikani ko'rish uchun juda informatsion usul [[ yurakning [[Ultratovush tekshirish usuli|ultratovush tekshiruvidir]] . Rentgen texnologiyasiga asoslangan usullardan farqli o'laroq, u radiatsiya ta'siriga ega emas. Usulning afzalliklari tadqiqot tezligini, xavfsizligini, mavjudligini ham o'z ichiga olishi mumkin. === Elektr hodisalari === Yurakning ishi (har qanday mushak kabi) ishlaydigan organ atrofida elektromagnit maydon paydo bo'lishiga olib keladigan elektr hodisalari bilan birga keladi. Yurakning elektr faolligi [[Elektrokardiogramma|elektrokardiografiyaning]] turli usullari yordamida qayd etilishi mumkin, bu inson tanasi yuzasidagi potensial farqning vaqt o'zgarishining rasmini beradi yoki miokardni to'g'ridan-to'g'ri endokardda qo'zg'alish to'lqinlarining tarqalish yo'llarini elektrofiziologik o'rganish orqali kuzatilishi mumkin. Ushbu usullar [[Miokard infarkti|yurak xuruji]] va yurak-qon tomir tizimining boshqa kasalliklarini tashxislashda muhim rol o'ynaydi. === Akustik hodisalari === Oddiy yurakda [[Auskultatsiya|auskultativ]], uning ayrim patologiyalarida yurak tonlarini va shumlarini eshitishingiz mumkin . Yurak tovushlari deb ataladigan akustik hodisalar quloq yoki stetoskopni ko'kragiga qo'yish orqali eshitilishi mumkin. Har bir yurak sikli odatda 4 tonga bo'linadi. Har bir qisqarishda birinchi 2 tasi quloq bilan eshitiladi. Uzunroq va pastroq bo'lgan ton ikki va uch tabaqali klapanlarning yopilishi bilan bog'liq, qisqaroq va balandroq ton aorta va o'pka arteriyalari klapanlarining yopilishi bilan bog'liq. Birinchi va ikkinchi ton o'rtasida qorincha qisqarishining bir bosqichi mavjud. === Mexanik faoliyati === Yurak qisqarishi bir qator mexanik ko'rinishlar bilan birga keladi, ularni qayd etish orqali yurak qisqarishi dinamikasi haqida ham tasavvurga ega bo'lish mumkin. Masalan, chap tomondagi beshinchi qovurg'alararo bo'shliqda, o'rta chizig'idan 1 sm ichkarida, yurak qisqarishi paytida, cho'qqi urishi seziladi. Diastola paytida yurak ellipsoidga o'xshaydi, uning o'qi yuqoridan pastga va o'ngdan chapga yo'naltiriladi. Qorinchalarning qisqarishi bilan yurakning shakli to'pga yaqinlashadi, yurakning uzunlamasına diametri pasayadi va ko'ndalang kattalashadi. Chap qorincha siqilgan miokard ko'krak devorining ichki yuzasiga tegib turadi. Shu bilan birga, diastola vaqtida diafragmaga tushirilgan yurak cho'qqisi sistola vaqtida ko'tariladi va ko'krakning old devoriga uriladi. Bularning barchasi apeks urishining ko'rinishini keltirib chiqaradi<ref group="B:" name="b-Pokrovsky-2007"/>. [[Fayl:CG_Heart.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/CG_Heart.gif/255px-CG_Heart.gif|right|thumb|255x255px|<center> Yurak</center>]] Yurakning mexanik faoliyatini tahlil qilish uchun bir qator maxsus usullar qo'llaniladi. '''Kinetokardiografiya'''<ref group="прим." name="note001"/> - yurakning mexanik faolligi tufayli ko'krak qafasining past chastotali tebranishlarini qayd etish usuli; yurakning chap va o'ng qorinchalari siklining fazaviy tuzilishini bir vaqtning o'zida o'rganish imkonini beradi. '''Elektrokimografiya''' - rentgen apparati ekranida yurak soyasi konturining harakatini elektr qayd etish usuli. Yurak konturining chetlarida ekranga osiloskopga ulangan fotoelement qo'llaniladi. Yurak harakat qilganda, fotoelementning yoritilishi o'zgaradi, bu osiloskop tomonidan egri chiziq shaklida qayd etiladi. Yurakning qisqarishi va bo'shashishi egri chiziqlari olinadi. '''Ballistokardiografiya''' - qonning qorinchalardan chiqarilishi va uning katta tomirlarda harakatlanishi, to'pdan otilganda kuzatilganlarga o'xshash reaktiv ortga qaytish hodisalariga qarab butun tananing tebranishlarini keltirib chiqarishiga asoslangan usul ("ballistokardiografiya" texnikasi "ballista" so'zidan kelib chiqqan - otish snaryadlari ma'nosini beradi). Balistokardiograf tomonidan qayd etilgan va yurakning ishiga qarab tana siljishlarining egri chiziqlari odatda xarakterli ko'rinishga ega. Ularni ro'yxatdan o'tkazish uchun turli xil usullar va qurilmalar mavjud. [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqida]] ballistokardiografiyaning asoschisi akademik{{nobr|[[Парин, Василий Васильевич|В. В. Парин]]}}<ref group="A:" name="Baevsky_2013ru" />. '''Dinamokardiografiya''' - yurakning ko'krak qafasidagi harakatlari va qonning yurakdan qon tomirlariga o'tishi ko'krak qafasining og'irlik markazining odam joylashgan sirtga nisbatan siljishi bilan birga bo'lishiga asoslangan usul<ref group="B:" name="b-Kosicky-1985" />. Bemor maxsus stolda yotadi, uning ustiga sensorli maxsus qurilma o'rnatilgan - mexanik miqdorlarni elektr tebranishlariga o'tkazgichlar, qurilma sub'ekti ko'kragi ostiga o'rnatiladi. Og'irlik markazining siljishlari osiloskop tomonidan egri chiziqlar shaklida qayd etiladi. Dinamokardiogrammada yurak siklining barcha bosqichlari : atriyal sistola, qorincha tarangligi va ulardan qonni chiqarib yuborish davrlari, protodiastolik davr, bo'shashish va qorinchalarni qon bilan to'ldirish davrlari qayd etiladi. '''Fonokardiografiya''' - yurak tovushlarini fonokardiogrammaga yozib olish usuli. Kuchaytirgich va osiloskopga ulangan sezgir mikrofon ko'krak qafasining chap yarmiga ob'ektning IV-V qovurg'alari sohasiga ulangan bo'lsa, u holda yurak tovushlarini egri chiziq shaklida fotosurat qog'ozida qayd etish mumkin. Bu usul yurak klapanlari kasalliklarini tashxislash uchun ishlatiladi<ref group="A:" name="Baevsky_2013ru" />. == Shuningdek qarang == {{Div col}} * [[Kardiologiya]] * [[Yurak biofizikasi]] * [[Vektorkardiografiya]] * [[Yurak qon-tomir sistemasi]] * [[Qon aylanish sistemasi]] * [[Puls]] * [[Skelet mushaklarining ishchi giperemiyasi|Periferik yurak]] * [[Oval teshik (yurak)|Oval teshik]] * [[Yurak kasalliklari]] ** [[Tug'ma yurak nuqsonlari]] * [[Yurak bilvosita massaji]] * [[Defibrillyator]] * [[Sun'iy yurak]] * [[Sun'iy yurak stimulyatori]] * [[Yurak transplantatsiyasi]] * [[Yurak belgisi]] {{Div col end}} == Eslatmalar == <ref name="note001">См. также [http://www.serdechno.ru/instrumentalnye_metody_issledovaniya_serdechno-sosudistoy_sistemy/issledovanie_mehanicheskoy_aktivnosti_serdca/ Исследование механической активности сердца]</ref>|group="прим."}} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar ==   [[http://www.nedug.ru/library/doc.asx?item=12160 Yurak anatomiyasi va fiziologiyasi]] [[Turkum:Odam anatomiyasi]] [[Turkum:Kardiologiya]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] afl4h2qu2qnjfopv5hfdvcziecq8hse 2726565 2726040 2022-07-31T09:32:33Z Optima D 72251 Optima D [[Yurak anatomiyas]] sahifasini [[Yurak anatomiyasi]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki Inson [[Yurak|yuragi]]''' ( {{Lang-la|cor}}, {{Lang-el|ϰαρδία}} [kardia]) konus shaklidagi ichi bo'sh mushak organi bo'lib, unga oqib o'tadigan venoz magistrallardan [[qon]] kirib, yurak bilan tutashgan [[Arteriyalar|arteriyalarga]] pompalanadi. Yurakning bo'shlig'i ikkita bo'lmacha va ikkita qorinchaga bo'linadi. Chap bo'lmacha (atrium) va chap qorincha birgalikda "arterial yurak" ni tashkil qiladi, u orqali o'tadigan qon turi nomini oladi, o'ng qorincha va o'ng bo'lmacha (atrium) "venoz yurak" ga birlashtirilib, xuddi shu printsipga ko'ra nomlanadi. Yurakning qisqarishi sistola, bo'shashishi esa [[diastola]] deb ataladi<ref group="B:" name="b-Schmidt-2010"/>. Turli odamlarda yurak shakli bir xil emas. Bu yosh, jins, jismoniy, sog'liq va boshqa omillar bilan belgilanadi. Soddalashtirilgan modellarda u shar, ellipsoidlar, elliptik paraboloid va uch eksenli ellipsoidning kesishish figuralari bilan tasvirlangan. Shaklning cho'zilish o'lchovi (omili) yurakning eng katta bo'ylama va ko'ndalang chiziqli o'lchamlari nisbati hisoblanadi. Giperstenik tana turi bilan nisbat birlikka yaqin va astenik - taxminan 1,5. Voyaga etgan odamning yuragi uzunligi 10 dan 15 sm gacha (odatda 12-13 sm), kengligi 8-11 sm (odatda 9-10 sm) va old orqa o'lchami 5-8,5 sm (odatda). 6,5-7 sm). Yurakning o'rtacha og'irligi erkaklarda 332 g (274 dan 385 g gacha), ayollarda 253 g (203 dan 302 g gacha)<ref group="B:" name="b-Prives-1985"/>. == Yurakning anatomik tuzilishi == [[Fayl:Heart_very_near_rot.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Heart_very_near_rot.gif/220px-Heart_very_near_rot.gif|left|thumb| Skelet va ko'krak bo'shlig'ida nisbatan yurak anatomik topografiyasining 3D chizmasi]] [[Fayl:Surface_anatomy_of_the_heart.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Surface_anatomy_of_the_heart.svg/220px-Surface_anatomy_of_the_heart.svg.png|thumb| Yurak, aorta, brakiyosefalik magistrallar, yuqori vena kavasini sternum, qovurg'alar va klavikulalarga nisbatan anatomik topografiyasini chizish, frontal tekislikda proyeksiya qilish.]] [[Fayl:Heart's_Ubication.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Heart%27s_Ubication.jpg/220px-Heart%27s_Ubication.jpg|left|thumb| Yurak va qo'shni organlarning anatomik topografiyasini chizmasi ko'krak va [[Dabba|qorin bo'shlig'i]], [[Diafragma (anatomiya)|diafragma]]]] [[Fayl:Muscolopapillare+cordetendinee.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Muscolopapillare%2Bcordetendinee.jpg/220px-Muscolopapillare%2Bcordetendinee.jpg|thumb|<nowiki>[[Papillyar mushak]] , Pay xordasi , klapan varaqasining erkin qirrasi. Yurakning yalpi namunasi</nowiki>]] Yurak ko'krak qafasida mediastinada joylashgan (mediastinaning bo'linishining anatomik yoki klinik tasnifiga qarab - mos ravishda pastki o'rta yoki old tomonda) va pastki chap qirrasi bilan chap tomonga siljiydi. -perikardial qop deb ataladi - yurakni boshqa organlardan ajratib turadigan [[perikard]] . Tananing o'rta chizig'iga nisbatan yurak assimetrik tarzda joylashgan - uning chap tomonida taxminan 2/3 va o'ngda taxminan 1/3 qismi joylashgan. Uzunlamasına o'qning (uning asosining o'rtasidan cho'qqigacha) oldingi ko'krak devoriga proyeksiya yo'nalishiga qarab, yurakning ko'ndalang, qiya va vertikal holati farqlanadi. Vertikal holat - [[Koʻkrak qafasi|ko'krak qafasi]] tor va uzun bo'lgan odamlarda, ko'ndalang holat - keng va qisqa ko'krak qafasi bo'lgan odamlarda ko'proq uchraydi<ref group="B:" name="b-Betts-2013en" />. Yurak kameralar deb ataladigan to'rtta alohida bo'shliqdan iborat: chap bo'lmacha (atrium), o'ng bo'lmacha (atrium), chap qorincha, o'ng qorincha . Ular bo'limlar bilan ajratilgan. Yuqori va pastki kavak venalar o'ng bo'lmachaga (atrium)ga, [[Oʻpka|o'pka]] venalari esa chap bo'lmachaga (atriumga) kiradi. O'ng qorincha va chap qorinchadan mos ravishda o'pka arteriyasi (o'pka magistralidan) va ko'tarilgan aortadan chiqadi. O'ng qorincha va chap atrium o'pka qon aylanishini hosil qiladi, chap qorincha va o'ng atrium katta qon aylanish doirasini hosil qiladi. Yurak old mediastinaning pastki qismida joylashgan bo'lib, uning old yuzasining katta qismini kavak va o'pka venalarining kiruvchi bo'limlari, shuningdek, chiqadigan aorta va o'pka magistrallari bilan qoplangan. Perikard bo'shlig'ida oz miqdorda seroz suyuqlik mavjud<ref group="B:" name="b-Prives-1985"/><ref group="B:" name="b-Lilly-2003"/>. Chap qorincha devori o'ng qorincha devoridan taxminan 3 baravar qalinroq, chunki chap qorincha butun organizm uchun qonni tizimli qon aylanishiga chiqarib berish uchun yetarlicha kuchli bo'lishi kerak (tizimli qon aylanishida qon oqimiga qarshilik bir necha baravar baland va qon bosimi o'pka qon aylanishidan bir necha baravar yuqori bo'ladi). Qon oqimini bir yo'nalishda ushlab turish kerak, aks holda yurak arteriyalarga ilgari yuborilgan bir xil qon bilan to'ldirilishi mumkin. Qonning bir yo'nalishda oqishi uchun javob beradigan klapanlar tegishli vaqtda ochiladi va yopiladi, qonni o'tkazadi yoki uni bloklaydi. Chap atrium va chap qorincha orasidagi mitral qopqoq yoki ikki tabaqali klapan deb ataladi, chunki u ikkita tabaqadan iborat. O'ng atrium va o'ng qorincha orasidagi uch tabaqali klapan deb ataladi - u uchta tabaqadan iborat. Yurakda aorta va o'pka arteriyalari ham mavjud. Ular ikkala qorinchadan qon oqimini nazorat qilib, a'zolarga qonni yetkazib beradi. === Qon aylanishi === Yurak to'qimalarining har bir hujayrasi doimiy ravishda kislorod va oziq moddalar bilan ta'minlanishi kerak. Bu jarayon yurakning koronar tomirlar tizimi orqali o'z qon aylanishi bilan ta'minlanadi; u odatda " ''koronar qon aylanishi'' " deb ataladi. Bu nom 2 arteriyadan kelib chiqqan bo'lib, ular toj kabi yurakni bog'laydi. Koronar arteriyalar to'g'ridan-to'g'ri aortadan chiqadi. Yurak tomonidan chiqarilgan qonning 20% gacha koronar tizim orqali o'tadi. Kislorod bilan boyitilgan qonning faqat shunday kuchli qismi inson tanasining hayot beruvchi nasosining uzluksiz ishlashini ta'minlaydi. === Innervatsiyasi === Yurak sezgir, simpatik va parasimpatik innervatsiyani oladi. O'ng va chap simpatik magistrallardan simpatik tolalar yurak nervlarining bir qismi sifatida o'tib, yurak tezligini tezlashtiradigan impulslarni uzatadi, koronar arteriyalarning bo'shlig'ini kengaytiradi, parasimpatik tolalar esa yurak tezligini sekinlashtiradigan va yurak tomirlarini toraytiruvchi impulslarni o'tkazadi. Yurak va uning tomirlari devorlarining retseptorlaridan sezgir tola nervlarining bir qismi sifatida orqa miya va bosh miyaning tegishli markazlariga boradi. Preganglionik simpatik nerv tolalari [[Orqa miya|orqa miyaning]] yuqori 5 va 6 ko'krak segmentlari orasida joylashgan bo'lib, bachadon bo'yni simpatik ganglionlarining ikkinchi tartibli neyronlari bilan bog'lanadi. Yurak nervlarining bir qismi sifatida bu tolalar yurak va yirik tomirlarda tugaydi. Preganglionik parasempatik tolalar [[Miyacha|serebellumning]] orqa harakatlantiruvchi yadrolaridan kelib chiqadi va vagus nervi shoxlarining bir qismi sifatida yurak va yirik tomirlarga etib boradi. Bu erda tolalar bir xil shakllanishlar ichida [[Gangliy|gangliyalarda]] joylashgan ikkinchi darajali neyronlar bilan sinapslar hosil qiladi{{sfn|Лилли |2003|с=1—32 |loc={{nobr|Глава 1.}} Основы строения и функции сердца |name=Lilly2003p1}}. == Yurakning gistologik tuzilishi == Yurak devori uchta qavatdan iborat - [[epikard]], [[Miokard|miyokard]] va [[endokard]] . Epikard yupqa (0,3-0,7 mm dan ko'p bo'lmagan) [[Biriktiruvchi toʻqima|biriktiruvchi to'qima]] plastinkasidan, endokard [[Epiteliy|epiteliy to'qimasidan]], miokard esa ko'ndalang - targ'il mushak tolalariidan iborat Yetuk miokard hujayrasi ( kardiomiotsit ) diametri 25 mkm va uzunligi 100 mkm gacha. Hujayra skelet mushak hujayrasiga o'xshash ko'ndalang chiziqga ega. Biroq, ko'p yadroli skelet [[Miofibrilla|miofibrillaridan]] farqli o'laroq, kardiomiotsitlar hujayraning markazida joylashgan bir yoki ikkita yadroga ega. Har bir kardiomiotsit atrofida [[kapillyarlar]] tarmog'iga boy biriktiruvchi to'qima mavjud. Miokard qon tomirlari va nerv tolalari bilan zich o'tib, bir nechta nerv chigallarini hosil qiladi. Miokardiyal kapillyarda taxminan to'rtta nerv tolasi mavjud. Miokard hujayralarining membranasi sarkolemma deb ataladi. Membrananing maxsus bo'limi interkalatsiyalangan disk bilan ifodalanadi - bu yurak mushaklari to'qimalarining o'ziga xos xususiyati. Interkalatsiyalangan disklar oddiy mikroskop ostida yurak hujayralari zanjirlarini tartibsiz vaqt oralig'ida kesib o'tadigan quyuq rangli ko'ndalang chiziqlar shaklida ko'rinadi. Disklar qo'shni yurak tolalarini bog'laydigan murakkab ko'priklar bo'lib, miokard hujayralari o'rtasida tizimli va elektr uzluksiz aloqani hosil qiladi. Yurakning ulkan metabolik ehtiyojlarini qondirish va yuqori energiyali [[Fosfatlar|fosfat]] bilan ta'minlash uchun miokard hujayralari ko'p miqdorda [[mitoxondriya]] bilan ta'minlanadi. Bu organellalar alohida miofibrillalar orasida joylashgan va hujayra hajmining taxminan 35 % joyni egallaydi. <gallery> Muscle Tissue Cardiac Muscle (27187637147).jpg|Yurak mushak to'qimalarining [[Гистология|gistologik]] [[Микропрепарат|mikropreparatsiyasi]] . Optik mikroskop, ×100, [[Окраска гематоксилином и эозином|gematoksilin-eozin bilan bo'yash]] Muscle Tissue Cardiac Muscle (28184528408).jpg|Yurak mushak to'qimalarining gistologik mikropreparatsiyasi. Optik mikroskop, ×200, gematoksilin-eozin bilan bo'yash Fibres sistema de conduccio cardiac. 150X.IMG 2892.jpg|Yurak to'qimalarining gistologik mikropreparatsiyasi, yurak o'tkazuvchanligi tizimining tolalari. Optik mikroskop, ×150, gematoksilin-eozin bilan bo'yash </gallery> == Yurak tuzilishining biofizik ko'rinishi == Kardiofizika nuqtai nazaridan yurak ko'p komponentli [[Polimerlar|polimerik]] bir xil bo'lmagan tabiiy kelib chiqadigan faol vositadir. Ushbu muhit tuzilishining nozik tashkil etilishi uning asosiy biologik funktsiyalarini ta'minlaydi. Yurak nozik tashkil etilishining asosi bo'lgan geterogen tuzilishi birinchi navbatda [[elektrofiziologiya]] usullari, keyin esa hisoblash biologiyasi usullari yordamida ko'p marta tasdiqlangan. Yurak to'qimalarining avtoto'lqinli xususiyatlari yarim asrdan ko'proq vaqt davomida jahon fanlari tomonidan faol o'rganilgan. Ushbu biologik ob'ektning yangi ilmiy ko'rinishi sun'iy yurakni yaratish muammosini hal qilishda yangi yondashuvga imkon beradi: vazifa zamonaviy [[Nanotexnologiya|nanotexnologiyalar]] asosida xuddi shunday avtoto'lqin funktsiyasiga ega sun'iy polimerik faol muhitni ishlab chiqarishni tashkil etishdir{{sfn|Ардашев |2009|с=45—74 |loc=Базовые механизмы аритмий сердца |name=Ardashev2009p45}}<ref group="B:" name="b-Moskalenko-2012"/>. <gallery> Fayl:Файл:Axis deviation (ECG).png|alt=<nowiki>Схематичное .mw-parser-output .ts-comment-commentedText{border-bottom:1px dotted;cursor:help}@media(hover:none){.mw-parser-output .ts-comment-commentedText:not(.rt-commentedText){border-bottom:0;cursor:auto}}отображение векторов .mw-parser-output .ts-comment-commentedText{border-bottom:1px dotted;cursor:help}@media(hover:none){.mw-parser-output .ts-comment-commentedText:not(.rt-commentedText){border-bottom:0;cursor:auto}}электрической оси сердца (см. также отклонения влево[en] и вправо[en])</nowiki>|Yurakning elektr o'qi vektorlarining sxematik tasviri (shuningdek, chapga va o'ngga og'ishlari) Fayl:Файл:Basic representation of cardiac conduction.gif|alt=Схематичное отображение распространения возбуждения по проводящей системе сердца|Yurakning o'tkazuvchanlik tizimi orqali qo'zg'alishning tarqalishining sxematik tasviri Fayl:Файл:Action Potentials.jpg|alt=Потенциалы действия сердца|Yurakning harakat potentsiallari Fayl:Файл:Shapes of the cardiac action potential in the heart.svg|alt=Схематичное отображение мест формирования зубцов PQRST на ЭКГ|EKGda PQRST to'lqinlarining hosil bo'lish joylarining sxematik tasviri Fayl:Файл:2006 Heart Musculature.jpg|alt=Схематичное отображение направлений мышечных волокон миокарда|Miokard mushak tolalari yo'nalishlarining sxematik tasviri Fayl:Файл:2007 Ventricular Muscle Thickness.jpg|alt=Схематичное отображение поперечного среза миокарда желудочков при диастоле и систоле|Diastola va sistola davrida qorincha miokardining kesmasining sxematik tasviri </gallery> == Yurak faoliyati fiziologiyasi == === Yurak faoliyati === Yurak to'qimalarining quyidagi fiziologik xususiyatlarini<ref group="B:" name="b-Schmidt-2010"/><ref group="B:" name="b-Schmidt-2005ru2" /> ajratish uchun tarixan qabul qilingan: * '''''Yurakning avtomatizmi - yurakning''''' o'zidan kelib chiqadigan impulslar ta'sirida ritmik qisqarish qobiliyati. * '''''Yurakning''''' qo'zg'aluvchanligi - yurak mushaklarining to'qimalarning fizik-kimyoviy xususiyatlarining o'zgarishi bilan birga keladigan fizik yoki kimyoviy tabiatdagi turli xil qo'zg'atuvchilar bilan qo'zg'alish qobiliyati. * '''''Kardial o'tkazuvchanlik''''' yurak stimulyatori hujayralarida harakat potentsialining shakllanishi tufayli yurakda elektr orqali amalga oshiriladi. Nexuslar qo'zg'alishning bir hujayradan ikkinchisiga o'tish joyi bo'lib xizmat qiladi. * '''''Yurakning''''' '''''qisqarish qobiliyat'''''i - yurak mushaklarining qisqarish kuchi mushak tolalarining dastlabki uzunligiga to'g'ridan-to'g'ri proportsionaldir. * '''''Miyokardning''''' '''''refrakterlig'''''i - bu [[Nerv impulsi|harakat potentsiali]] vaqtida to'qimalarning qo'zg'almaslikning vaqtinchalik holati. Refrakterlikning uchta darajasi mavjud: ''mutlaq'', ''samarali'' va ''nisbiy'' refrakter davr . Atrial hujayralarning refrakter davri qorincha miokard hujayralarinikiga qaraganda qisqaroq, shuning uchun atrial ritm [[Aritmiya|taxiaritmiyalarda]] qorincha ritmidan sezilarli darajada oshib ketishi mumkin . Avtomatiklik, qo'zg'aluvchanlik va o'tkazuvchanlik hodisalarini " ''yurakning avtoto'lqinli funktsiyasi'' " tushunchasi bilan birlashtirish mumkin . Yurak faoliyati yurakning ''nasos funktsiyasini ta'minlashga qaratilgan deb ishoniladi, ya'ni "yurakning'' asosiy fiziologik funktsiyasi qon tomir tizimiga ritmik qon quyishdir"<ref group="B:" name="b-Pokrovsky-2007"/>. === Qon aylanish tizimi === Qon aylanish tizimida nasos funktsiyasini bajarib, yurak doimiy ravishda qon tomirlariga qon quyadi. Inson yuragi - bu qonning to'g'ri yo'nalishda tomirlar orqali doimiy va uzluksiz harakatlanishini ta'minlaydigan nasos turi hisoblanadi. Ikki va tabaqali klapanlar qonning bir yo'nalishda, bo'lmachadan qorinchalarga oqishini ta'minlaydi. === Yurakning ish sikli === [[Fayl:Heart_MRI.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Heart_MRI.gif/220px-Heart_MRI.gif|thumb| 13 yoshli qizda yurak tsikli (vaqt bo'yicha o'zgargan [[MRT|MRI]] tasvirlarining kadrlar bo'yicha xronologik to'planishi natijasida yaratilgan bitta yurak siklining halqali ko'rinishi)]] Sog'lom yurak ritmik va uzilishlarsiz qisqaradi va ochiladi. Yurakning bir siklida uch faza ajratiladi: # Qon bilan to'ldirilgan bo'lmacha qisqaradi. Bunday holda, qon ochiq klapanlar orqali yurak qorinchalariga quyiladi (bu vaqtda ular dam olish holatida qoladilar). Bo'lmachaning qisqarishi kovak vena tomirlari kiradigan joydan boshlanadi, shuning uchun ularning og'izlari siqiladi va qon tomirlarga qaytib kovak venaga kira olmaydi. # Bo'lmachalar bir vaqtning o'zida bo'shashishi bilan qorinchalarning qisqarishi boshlanadi. Bo'lmachalarni qorinchalardan ajratib turuvchi uch va ikki tabaqali klapanlar ko'tariladi, yopiladi va qonning bo'lmachaga qaytishiga to'sqinlik qiladi, aorta va o'pka tomirlari ochiladi. Qorinchalarning qisqarishi qonni aorta va o'pka arteriyasiga haydaydi. # Pauza (diastola) - bu organning qisqa dam olish davri. To'xtash vaqtida tomirlardan qon bo'lmachaga kiradi va qisman qorinchalarga tushadi. Yangi sikl boshlanganda, bo'lmachadagi qolgan qon qorinchalarga suriladi - sikl takrorlanadi. Yurak ishining bir sikli taxminan 0,85 sekund davom etadi, shundan atigi 0,11 soniyasi bo'lmachalar qisqarish vaqtiga, 0,32 soniyasi qorincha qisqarish vaqtiga to'g'ri keladi, eng uzuni esa dam olish davri bo'lib, 0,4 soniya davom etadi. Dam olish paytida kattalarning yuragi tizimda daqiqada taxminan 70 siklda ishlaydi. Odatda, yurak sikli tartibli jarayon bo'lib, u yurakda qo'zg'alishning o'tkazilishiga asoslanadi. Odatda, yuqori vena kavagi o'ng bo'lmachaga qo'shilish joyida joylashgan sinoatrial tugunda elektr impulsi paydo bo'ladi. Depolarizatsiya to'lqini o'ng va chap bo'lmachalar orqali tez tarqalib, atriyoventrikulyar tugunga etib boradi, bu erda u sezilarli darajada kechiktiriladi. Keyin impuls Giss to'plami bo'ylab tez tarqaladi va to'plamining o'ng va chap oyoqlari bo'ylab o'tadi. Ular Purkine tolalariga shoxlanadi, ular bo'ylab impuls miokard tolalariga tarqalib, ularning qisqarishini keltirib chiqaradi. === Yurakning avtomatizmi === [[Fayl:Reizleitungssystem_1.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Reizleitungssystem_1.png/220px-Reizleitungssystem_1.png|left|thumb| Yurakning o'tkazuvchanlik tizimining sxematik tasviri (ko'k rang bilan belgilangan): (1) sinoatrial tugun, (2) atrioventrikulyar tugun]] Yurak mushaklarining ma'lum bir qismi yurakning qolgan qismiga avtoto'lqinli tabiatning tegishli impulslari shaklida nazorat signallarini berishga ixtisoslashgan; yurakning bu ixtisoslashgan qismi yurak o'tkazuvchanligi tizimi (PCS) deb ataladi. Aynan u yurakning avtomatizmini ta'minlaydi<ref group="B:" name="b-Kamkin-2004ru" /><ref group="B:" name="b-Ardashev-2009"/>. {{Cquote|'''Avtomatizm''' - yurakning tashqi qo'zg'atuvchilarsiz [[kardiomiotsitlar]]da paydo bo'ladigan impulslar ta'sirida qo'zg'alish qobiliyati. Fiziologik sharoitda [[Sinus tugun|SAU]] yurakdagi eng yuqori avtomatizmga ega, shuning uchun u birinchi tartibli avtomatik markaz deb ataladi{{sfn|Ардашев |2009|с=35—41 |loc= Анатомия и физиология проводящей системы сердца |name=Ardashev2009p35}} }} A. V. Ardashev va boshqalar. 2009}} 1-darajali yurak stimulyatori deb ataladigan va o'ng bo'lmachaning forniksida joylashgan sinoatriyal tugun PSS ning muhim qismidir<ref group="B:" name="b-Babsky-1972" />. Muntazam avtoto'lqinli impulslar yuborib, yurak siklining chastotasini nazorat qiladi. Atrial o'tkazuvchanlik yo'llari orqali bu impulslar atrioventrikulyar tugunga va keyinchalik ishlaydigan miokardning alohida hujayralariga kirib, ularning qisqarishini keltirib chiqaradi. Shunday qilib, PSS, bo'lmacha va qorinchalarning qisqarishini muvofiqlashtirish yordamida yurakning ritmik ishini, ya'ni normal yurak faoliyatini ta'minlaydi. === Qo'zg'alish va qisqarishning konyugatsiyasi === Harakat potensialini kardiomiositlarning qisqarishiga aylantirish yoki '''qo'zg'alish va qisqarishning konyugatsiya jarayoniga o'tkazish''' lozim. U yuqori energiyali fosfatlar shaklidagi kimyoviy energiyaning kardiomiotsitlar qisqarishining mexanik energiyasiga o'tishiga asoslangan. Miokard hujayralarining qisqarishi uchun mas'ul bo'lgan bir nechta [[Proteinlar|oqsillar]] mavjud. Ulardan ikkitasi - aktin va [[miozin]] - asosiy kontraktil elementlardir. Qolgan ikkitasi, tropomiozin va troponin, tartibga solish funktsiyasini bajaradi. Mushaklarning qisqarishi miozin boshlarini aktin filamentlari bilan bog'lashi va boshlarning "egilishi" tufayli rivojlanadi. Natijada, ingichka va qalin filamentlar [[Adenozintrifosfat kislota|ATF]] energiyasi tufayli bir-biri bo'ylab harakatlanadi. Bu jarayonning birinchi bosqichi miozin boshining ATF gidrolizi orqali faollashishi bo'lib, shundan so'ng miozin boshi aktin bilan bog'lanib, ko'ndalang ko'prik hosil qiladi. Miozin boshining aktin bilan o'zaro ta'siri boshning strukturaviy o'zgarishlariga olib keladi, bu esa uning "egiluvchanligiga" olib keladi.Bu egilish harakati aktin filamentining miozin filamenti bo'ylab siljishiga olib keladi {{Sfn|Лилли|2003}} . === Yurak faoliyatini tartibga solish === “Yurakning moslashish qobiliyati ikki turdagi tartibga solish mexanizmlari bilan bog'liq: # Intrakardiyak regulyatsiya (bunday tartibga solish miyokardning o'ziga xos xususiyatlari bilan bog'liq, shuning uchun u yurakning izolyatsiya qilingan sharoitida ham ishlaydi, ya'ni. e. avtomatik bilan). # Ichki [[Endokrin bezlar|sekretsiya bezlari]] va [[Vegetativ nerv sistemasi|avtonom nerv tizimi]] tomonidan amalga oshiriladigan yurakdan tashqari regulyatsiya{{sfn|Шмидт|2005|с=485|loc={{nobr|§ 19.5.}} Приспособление сердечной деятельности к различным нагрузкам|name=Schmidt2005ru2p485}}. Yurakning ishi miogen, asab va gumoral mexanizmlar bilan tartibga solinadi. Miogenik yoki gemodinamik tartibga solish mexanizmi quyidagilarga bo'linadi: geterometrik va gomemetrik<ref group="B:" name="b-Sudakov-2006"/>. ==== Yurak ichidagi tartibga solish ==== Yurak ichidagi tartibga solishga misol sifatida Frank-Starling qonunini keltirish mumkin, buning natijasida sistola boshlanishidan oldin qorinchalarda qon hajmining ko'payishiga javoban yurakning sistolik hajmi ortadi (oxirida diastolik hajm), boshqa barcha omillar o'zgarishsiz qoladi. Ushbu mexanizmning fiziologik ahamiyati, asosan, chap va o'ng qorinchalar orqali o'tadigan qon hajmlarining tengligini ta'minlashdan iborat. Bilvosita, bu mexanizm yurak tezligiga ham ta'sir qilishi mumkin Hujayra ichidagi [[Kalsiy|Ca <sup>2+</sup>]] konsentratsiyasi yurak qisqarish kuchini belgilovchi asosiy omil ekanligi isbotlangan. Hujayra ichidagi kaltsiy kontsentratsiyasini oshiradigan mexanizmlar qisqarish kuchini oshiradi, kalsiy kontsentratsiyasini kamaytiradigan omillar esa qisqarish kuchini kamaytiradi. ==== Yurak tashqi regulyatsiyasi ==== Asab tizimi yurak qisqarishlarining chastotasi va kuchini tartibga soladi: ( [[Simpatik nerv sistemasi|simpatik asab tizimi]] qisqarishning kuchayishiga olib keladi, [[Parasimpatik nerv sistemasi|parasempatik]] zaiflashtiradi). [[Uzunchoq miya|Medulla oblongatasida]] joylashgan, vegetativ nerv tizimining bir qismi bo'lgan vazomotor markazi turli retseptorlardan signallarni oladi, Masalan: proprioretseptorlar, [[Baroretseptorlar|baroreseptorlar]] va xemoreseptorlar, shuningdek, limbik tizimdan ogohlantiruvchi. Birgalikda bu retseptorlar odatda vazomotor markazga yurak reflekslari deb nomlanuvchi jarayonlar orqali yurakni nozik tartibga solishga imkon beradi{{sfn|Betts|2013|с=865—876|loc={{nobr|§ 19.4}} Cardiac Physiology|name=Betts2013p865}}. Qorinchalar old va orqa yuzasi vagus nervining afferent tolalari boy ta'minoti muhim yurak reflekslarining shakllanishini belgilaydi, vagus nervining SA va AV tugunlariga yo'naltirilgan efferent tolalarining ko'pligi ishlab chiqarishni tartibga solishga imkon beradi va elektr impulsini o'tkazish funksiyasini bajaradi. Bunga misol barorefleks (Sion-Lyudvig refleksi): qon bosimi ortishi bilan baroretseptor impulslarining chastotasi oshadi va vazomotor markaz simpatik stimulyatsiyani kamaytiradi va parasimpatik stimulyatsiyani oshiradi, bu ayniqsa yurak tezligining pasayishiga olib keladi va aksincha, bosim pasayganda, baroreseptorlarning javob tezligi pasayadi va vazomotor markaz simpatik stimulyatsiyani oshiradi va parasempatikni kamaytiradi, bu ayniqsa yurak tezligining oshishiga olib keladi. Atrial refleks yoki Beynbridge refleksi deb ataladigan shunga o'xshash refleks mavjud bo'lib, u maxsus atrial baroretseptorlarni o'z ichiga oladi. Endokrin tizimining yurakka ta'siri [[gormonlar]] orqali sodir bo'ladi, yurak qisqarishining kuchini oshirishi yoki kamaytirishi, ularning chastotasini o'zgartirishi mumkin. Yurak ishini tartibga soluvchi asosiy ichki sekretsiya bezini [[buyrak usti bezlari]] deb hisoblash mumkin: ular [[adrenalin]] va [[Noradrenalin|norepinefrin]] (noradrenalin) gormonlarini chiqaradi, ularga qo'shimcha ravishda yurak qisqarishini tezlashtiradigan omillar: [[serotonin]], [[tiroksin]], [[Kalsiy|Ca <sup>2+</sup>]], ularning yurakka ta'siri simpatik asab tizimining funktsiyalariga mos keladi. Kalsiy va kaliy ionlari, shuningdek, endorfinlar va boshqa ko'plab biologik faol moddalar ham yurak ishiga ta'sir qiladi. Biroq, yurakni sekinlashtiradigan moddalar mavjud: [[Atsetilxolin|asetilkolin]], bradikinin, [[Kaliy|K <sup>+</sup>]] . == Yurak ishini diagnostika qilishning instrumental usullari == === Yurakning ultratovush tekshiruvi === Tuzilish, fiziologik jarayonlar, patologiyalar va gemodinamikani ko'rish uchun juda informatsion usul [[ yurakning [[Ultratovush tekshirish usuli|ultratovush tekshiruvidir]] . Rentgen texnologiyasiga asoslangan usullardan farqli o'laroq, u radiatsiya ta'siriga ega emas. Usulning afzalliklari tadqiqot tezligini, xavfsizligini, mavjudligini ham o'z ichiga olishi mumkin. === Elektr hodisalari === Yurakning ishi (har qanday mushak kabi) ishlaydigan organ atrofida elektromagnit maydon paydo bo'lishiga olib keladigan elektr hodisalari bilan birga keladi. Yurakning elektr faolligi [[Elektrokardiogramma|elektrokardiografiyaning]] turli usullari yordamida qayd etilishi mumkin, bu inson tanasi yuzasidagi potensial farqning vaqt o'zgarishining rasmini beradi yoki miokardni to'g'ridan-to'g'ri endokardda qo'zg'alish to'lqinlarining tarqalish yo'llarini elektrofiziologik o'rganish orqali kuzatilishi mumkin. Ushbu usullar [[Miokard infarkti|yurak xuruji]] va yurak-qon tomir tizimining boshqa kasalliklarini tashxislashda muhim rol o'ynaydi. === Akustik hodisalari === Oddiy yurakda [[Auskultatsiya|auskultativ]], uning ayrim patologiyalarida yurak tonlarini va shumlarini eshitishingiz mumkin . Yurak tovushlari deb ataladigan akustik hodisalar quloq yoki stetoskopni ko'kragiga qo'yish orqali eshitilishi mumkin. Har bir yurak sikli odatda 4 tonga bo'linadi. Har bir qisqarishda birinchi 2 tasi quloq bilan eshitiladi. Uzunroq va pastroq bo'lgan ton ikki va uch tabaqali klapanlarning yopilishi bilan bog'liq, qisqaroq va balandroq ton aorta va o'pka arteriyalari klapanlarining yopilishi bilan bog'liq. Birinchi va ikkinchi ton o'rtasida qorincha qisqarishining bir bosqichi mavjud. === Mexanik faoliyati === Yurak qisqarishi bir qator mexanik ko'rinishlar bilan birga keladi, ularni qayd etish orqali yurak qisqarishi dinamikasi haqida ham tasavvurga ega bo'lish mumkin. Masalan, chap tomondagi beshinchi qovurg'alararo bo'shliqda, o'rta chizig'idan 1 sm ichkarida, yurak qisqarishi paytida, cho'qqi urishi seziladi. Diastola paytida yurak ellipsoidga o'xshaydi, uning o'qi yuqoridan pastga va o'ngdan chapga yo'naltiriladi. Qorinchalarning qisqarishi bilan yurakning shakli to'pga yaqinlashadi, yurakning uzunlamasına diametri pasayadi va ko'ndalang kattalashadi. Chap qorincha siqilgan miokard ko'krak devorining ichki yuzasiga tegib turadi. Shu bilan birga, diastola vaqtida diafragmaga tushirilgan yurak cho'qqisi sistola vaqtida ko'tariladi va ko'krakning old devoriga uriladi. Bularning barchasi apeks urishining ko'rinishini keltirib chiqaradi<ref group="B:" name="b-Pokrovsky-2007"/>. [[Fayl:CG_Heart.gif|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/CG_Heart.gif/255px-CG_Heart.gif|right|thumb|255x255px|<center> Yurak</center>]] Yurakning mexanik faoliyatini tahlil qilish uchun bir qator maxsus usullar qo'llaniladi. '''Kinetokardiografiya'''<ref group="прим." name="note001"/> - yurakning mexanik faolligi tufayli ko'krak qafasining past chastotali tebranishlarini qayd etish usuli; yurakning chap va o'ng qorinchalari siklining fazaviy tuzilishini bir vaqtning o'zida o'rganish imkonini beradi. '''Elektrokimografiya''' - rentgen apparati ekranida yurak soyasi konturining harakatini elektr qayd etish usuli. Yurak konturining chetlarida ekranga osiloskopga ulangan fotoelement qo'llaniladi. Yurak harakat qilganda, fotoelementning yoritilishi o'zgaradi, bu osiloskop tomonidan egri chiziq shaklida qayd etiladi. Yurakning qisqarishi va bo'shashishi egri chiziqlari olinadi. '''Ballistokardiografiya''' - qonning qorinchalardan chiqarilishi va uning katta tomirlarda harakatlanishi, to'pdan otilganda kuzatilganlarga o'xshash reaktiv ortga qaytish hodisalariga qarab butun tananing tebranishlarini keltirib chiqarishiga asoslangan usul ("ballistokardiografiya" texnikasi "ballista" so'zidan kelib chiqqan - otish snaryadlari ma'nosini beradi). Balistokardiograf tomonidan qayd etilgan va yurakning ishiga qarab tana siljishlarining egri chiziqlari odatda xarakterli ko'rinishga ega. Ularni ro'yxatdan o'tkazish uchun turli xil usullar va qurilmalar mavjud. [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqida]] ballistokardiografiyaning asoschisi akademik{{nobr|[[Парин, Василий Васильевич|В. В. Парин]]}}<ref group="A:" name="Baevsky_2013ru" />. '''Dinamokardiografiya''' - yurakning ko'krak qafasidagi harakatlari va qonning yurakdan qon tomirlariga o'tishi ko'krak qafasining og'irlik markazining odam joylashgan sirtga nisbatan siljishi bilan birga bo'lishiga asoslangan usul<ref group="B:" name="b-Kosicky-1985" />. Bemor maxsus stolda yotadi, uning ustiga sensorli maxsus qurilma o'rnatilgan - mexanik miqdorlarni elektr tebranishlariga o'tkazgichlar, qurilma sub'ekti ko'kragi ostiga o'rnatiladi. Og'irlik markazining siljishlari osiloskop tomonidan egri chiziqlar shaklida qayd etiladi. Dinamokardiogrammada yurak siklining barcha bosqichlari : atriyal sistola, qorincha tarangligi va ulardan qonni chiqarib yuborish davrlari, protodiastolik davr, bo'shashish va qorinchalarni qon bilan to'ldirish davrlari qayd etiladi. '''Fonokardiografiya''' - yurak tovushlarini fonokardiogrammaga yozib olish usuli. Kuchaytirgich va osiloskopga ulangan sezgir mikrofon ko'krak qafasining chap yarmiga ob'ektning IV-V qovurg'alari sohasiga ulangan bo'lsa, u holda yurak tovushlarini egri chiziq shaklida fotosurat qog'ozida qayd etish mumkin. Bu usul yurak klapanlari kasalliklarini tashxislash uchun ishlatiladi<ref group="A:" name="Baevsky_2013ru" />. == Shuningdek qarang == {{Div col}} * [[Kardiologiya]] * [[Yurak biofizikasi]] * [[Vektorkardiografiya]] * [[Yurak qon-tomir sistemasi]] * [[Qon aylanish sistemasi]] * [[Puls]] * [[Skelet mushaklarining ishchi giperemiyasi|Periferik yurak]] * [[Oval teshik (yurak)|Oval teshik]] * [[Yurak kasalliklari]] ** [[Tug'ma yurak nuqsonlari]] * [[Yurak bilvosita massaji]] * [[Defibrillyator]] * [[Sun'iy yurak]] * [[Sun'iy yurak stimulyatori]] * [[Yurak transplantatsiyasi]] * [[Yurak belgisi]] {{Div col end}} == Eslatmalar == <ref name="note001">См. также [http://www.serdechno.ru/instrumentalnye_metody_issledovaniya_serdechno-sosudistoy_sistemy/issledovanie_mehanicheskoy_aktivnosti_serdca/ Исследование механической активности сердца]</ref>|group="прим."}} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar ==   [[http://www.nedug.ru/library/doc.asx?item=12160 Yurak anatomiyasi va fiziologiyasi]] [[Turkum:Odam anatomiyasi]] [[Turkum:Kardiologiya]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] afl4h2qu2qnjfopv5hfdvcziecq8hse Ozarbayjon fuqarosi pasporti 0 758906 2725945 2022-07-30T18:11:12Z Optima D 72251 Optima D [[Ozarbayjon fuqarosi pasporti]] sahifasini [[Ozarbayjon fuqarolik pasporti]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Ozarbayjon fuqarolik pasporti]] aamylezwjkn4zmsc4ktvvlgd6pf5kd1 Ozarbayjon fuqarolik pasporti 0 758907 2725947 2022-07-30T18:11:50Z Optima D 72251 Optima D [[Ozarbayjon fuqarolik pasporti]] sahifasini [[Ozarbayjon Respublikasi fuqarolik pasporti]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Ozarbayjon Respublikasi fuqarolik pasporti]] i8c3uw60sgi7ctpaqu9gx973p6rdkco Munozara:Zhores Alferov 1 758908 2725950 2022-07-30T18:13:23Z Abdumannobov 73208 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Proteus 0 758909 2725952 2022-07-30T18:16:08Z Mirishkorlik 75661 „[[:en:Special:Redirect/revision/1075078988|Proteus (moon)]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Sayyora bilgiqutisi|name=Proteus|discoverer=[[Voyager 2]] <br /> [[Stephen P. Synnott]]|discovered=June 16, 1989|mpc_name=Neptune VIII|alt_names=S/1989 N 1|pronounced={{IPAc-en|ˈ|p|r|oʊ|t|iː<!--[sic] - long /iː/ with -ευς-->|ə|s}}<ref>{{Lexico|Proteus}}</ref>|adjectives=Protean ({{IPAc-en|ˈ|p|r|oʊ|t|iː|ə|n}} or {{IPAc-en|p|r|oʊ|ˈ|t|iː|ə|n}})<ref>{{OED|Protean}}</ref>|named_after=[[Proteus (mythology)|Πρωτεύς]] ''Prōteys''|orbit_ref=<ref name="Jacobson2004" />|epoch=18 August 1989|semimajor={{val|117647|1|u=km}} (4.75&nbsp;R<sub>N</sub>)|eccentricity={{val|0.00053|0.00009}}|periapsis={{val|117584|10|u=km}}|apoapsis={{val|117709|10|u=km}}|period={{val|1.12231477|0.00000002|ul=d}}|avg_speed={{val|7.623|u=km/s}}|inclination={{val|0.524|u=°}} (to Neptune equator) <br> {{val|0.026|0.007|u=°}} (to local [[Laplace plane]])|satellite_of=[[Neptune]]|dimensions=424&thinsp;×&thinsp;390&thinsp;×&thinsp;396&nbsp;km<ref name="Stooke1994" />{{refn | name="earlier papers" | group = lower-alpha | In the earlier papers slightly different dimensions were reported. Thomas and Veverka in 1991 reported 440×416×404&nbsp;km.<ref name="Stooke1994" /><ref name="Williams2008-nssdc" /> Croft in 1992 reported 430×424×410&nbsp;km.<ref name="Croft1992" /> The difference is caused by the use of different sets of images and by the fact that the shape of Proteus is not described well by a triaxial ellipsoid.<ref name="Stooke1994" /> }}|mean_radius={{val|210|7|u=km}}<ref name="jplssd" />|volume={{val|3.4|0.4|e=7|u=km<sup>3</sup>}}<ref name="Stooke1994" />|surface_area=554,200 km<sup>2</sup><ref name="NASA BTN">{{cite web|url=https://solarsystem.nasa.gov/moons/neptune-moons/proteus/by-the-numbers/ |title=Proteus By The Numbers|website=solarsystem.nasa.gov/|access-date=September 4, 2020}}</ref>|mass={{val|4.4|e=19|u=kg}} ({{val|7.3672|e=-6|u=Earths}}){{refn | name="mass calc" | group = lower-alpha | The mass was calculated by multiplying the volume from Stooke (1994)<ref name="Stooke1994" /> by the assumed density of 1,300&nbsp;kg/m<sup>3</sup>. If one uses slightly larger dimensions from the earlier papers the mass will increase to 5{{e|19}}&nbsp;kg.<ref name="jplssd" /> }}|density=≈&thinsp;1.3 g/cm<sup>3</sup> (estimate)<ref name="jplssd" />|surface_grav={{Gr|0.044|210|2}} [[Acceleration|m/s<sup>2</sup>]]<ref group="lower-alpha">Surface gravity derived from the mass ''m'', the [[gravitational constant]] ''G'' and the radius ''r'': ''Gm/r''<sup>2</sup>.</ref>|escape_velocity={{V2|0.044|210|2}} km/s<ref group="lower-alpha">Escape velocity derived from the mass ''m'', the [[gravitational constant]] ''G'' and the radius ''r'': {{math|{{radical|2Gm/r}}}}.</ref>|rotation=[[synchronous rotation|synchronous]]<ref name="Stooke1994" />|axial_tilt=zero<ref name="Stooke1994" />|albedo=0.096<ref name="jplssd" /><ref name="Karkoschka2003" />|magnitude=19.7<ref name="jplssd" />|single_temperature=≈&thinsp;51 [[Kelvin|K]] mean (estimate)|note=no}} '''Proteus''' ( {{IPAc-en|ˈ|p|r|oʊ|t|iː|ə|s}} ), '''Neptun''' nomi bilan ham tanilgan'''&nbsp;VIII''' - ikkinchi eng katta [[Neptun]] [[Tabiiy yoʻldosh|yo'ldoshi]] va Neptunning eng katta ichki tabiiy yo'ldoshi . 1989-yilda ''[[Voyager 2]]'' [[Kosmik apparat|kosmik kemasi]] tomonidan kashf etilgan, u [[Yunon mifologiyasi|yunon mifologiyasining]] shaklini o'zgartiruvchi dengiz xudosi Proteus sharafiga nomlangan. Proteus Neptun atrofida deyarli ekvator [[Mehvar|orbitasida]] Neptun ekvatorining radiusidan 4,75 baravar uzoqlikda aylanadi. Asosan muzli bo'lishiga qaramay {{Convert|400|km|mi}} dan ortiq diametri bo'yicha Proteusning shakli [[Ellipsoid|ellipsoiddan]] sezilarli darajada farq qiladi. U ko'proq tartibsiz ko'pburchak shakliga ega bo'lib, bir necha bir oz botiq qirralari va releflari {{Convert|20|km|mi}} . . Uning yuzasi qorong'i, neytral rangga ega va qattiq kraterli. Proteusning eng katta krateri Faros bo'lib, u {{Convert|230|km|mi}} dan ortiq diametrda. Katta kraterlar bilan bog'liq bir qator chandiqlar, oluklar va [[Vodiy|vodiylar]] ham mavjud. Proteus, ehtimol, Neptun bilan hosil bo'lgan asl yoʻldosh emas. U Neptuniyaning eng yirik sun'iy yo'ldoshi [[Triton]] qo'lga olinganda hosil bo'lgan qoldiqlardan keyinroq to'plangan boʻlishi mumkin . == Kashfiyot va nomlanish == {{Annotated image|image=Neptune-visible.jpg|image-width=100 <!-- choose any width, as you like it. It doesn't matter the factual width of the image-->|width=100 <!-- crop the right part. That will be the width of the image in the article -->|height=100 <!-- crop the below part. That will be the height of the image in the article -->|float=left|annotations=<!-- empty or not, this parameter must be included -->|caption=[[Hubble Space Telescope]] image of Neptune and Proteus.}}Proteus 1989-yil avgust oyida Neptunga uchishidan ikki oy oldin ''[[Voyager 2]]'' kosmik zondi tomonidan olingan suratlardan topilgan. Proteus [[Neptun yoʻldoshlari|Neptunning uchinchi yo'ldoshi bo'lib]], 1949-yilda Neptunning [[Nereida|Nereid]] yo'ldoshi topilganidan 33 yil o'tib ochilgan Kashfiyotdan so'ng, Proteus vaqtinchalik '''S/1989''' belgisini oldi'''&nbsp;&nbsp;''' . Stiven P. Sinnott va Bredford A. Smit 1989-yil 7-iyulda uning kashfiyoti haqida eʼlon qilishdi, faqat “21 kun davomida olingan 17 ta kadr” haqida gapirib, kashfiyot sanasini 16-iyundan oldinroq koʻrsatishadi . 1991-yil 16-sentyabr, S/1989&nbsp;N&nbsp;1 [[Yunon mifologiyasi|yunon mifologiyasining]] shaklini o'zgartiruvchi dengiz xudosi Proteus sharafiga nomlangan. == Orbita == Proteus Neptun atrofida taxminan {{Convert|117647|km|mi}} masofada aylanadi, sayyoramizning ekvator radiusidan deyarli 4,75 barobarga katta. Proteusning orbitasi deyarli aylana bo'lib, kichik orbital ekssentriklikka ega va Neptun ekvatoriga taxminan 0,5 gradusga egilgan. Proteus Neptunga to'lqinli ravishda qulflangan va o'zining orbital harakati bilan sinxron ravishda aylanadi, ya'ni Proteus Neptunga doimo bir xil yuzni taqdim etadi. Proteus bir vaqtlar [[Larissa (yoʻldosh)|Larissa]] bilan 1:2 orbital rezonansda bo'lgan bo'lishi mumkin, bu erda Proteus Larissa tomonidan amalga oshirilgan har ikki orbita uchun bitta orbita qiladi. O'tmishda Proteusning tashqi ko'chishi tufayli Proteus va Larissa orbital rezonanslari endi kuchga kirmaydi. Proteus bir necha yuz million yil oldin [[Larissa (yoʻldosh)|Larissa]] bilan o'zining integral orbital rezonansini to'xtatgan bo'lishi mumkin. == Fizika xususiyatlar == {{Annotated image|image=Proteus Color.png|image-width=300 <!-- choose any width, as you like it. It doesn't matter the factual width of the image-->|image-left=-103 <!-- crop the left part. Be aware of the "-" minus symbol -->|image-top=-100 <!-- crop the upper part. Be aware of the "-" minus symbol -->|width=50 <!-- crop the right part. That will be the width of the image in the article -->|height=100 <!-- crop the below part. That will be the height of the image in the article -->|float=left|annotations=<!-- empty or not, this parameter must be included -->|caption=Colorized ''Voyager 2'' image of Proteus}}Proteus Neptunning ikkinchi eng katta yo'ldoshi bo'lib, uning muntazam yo'ldoshlari orasida eng kattasidir. Bu taxminan {{Convert|420|km|mi}} diametri [[Nereida|Nereiddan]] kattaroq, Neptunning uchinchi eng katta yo'ldoshi. U [[Yer]] teleskoplari tomonidan kashf etilmagan, chunki Proteus Neptunga shunchalik yaqin orbitada aylanib yuradiki, u aks ettirilgan quyosh nurlari chaqnashida yo'qoladi. === Tarkibi === Proteusning yuzasi qorong'i, chunki uning geometrik albedosi taxminan 10% ni tashkil qiladi, ya'ni uning yuzasi [[Quyosh|Quyoshdan]] oladigan yorug'likning 10 foizini aks ettiradi. Uning sirtining rangi neytraldir, chunki to'lqin uzunligi binafshadan yashil ranggacha o'zgarishi bilan aks ettiruvchilik sezilarli darajada o'zgarmaydi. To'lqin uzunligi 2 atrofida bo'lgan yaqin [[Infraqizil nurlanish|infraqizil]] diapazonda&nbsp;mkm bo'lsa, Proteusning yuzasi kamroq aks etadi, bu [[uglevodorodlar]] yoki siyanidlar kabi murakkab organik birikmalarning mavjudligini ko'rsatadi. Ushbu birikmalar ichki Neptun yo'ldoshlarining past albedosi uchun javobgar bo'lishi mumkin. Proteus odatda sezilarli miqdorda suv muzini o'z ichiga oladi deb hisoblansa-da, u sirtda spektroskopik ravishda aniqlanmagan. === Shakl === {{Annotated image|image=PIA00055.jpg|image-width=200|image-left=-52|image-top=-50|width=50|height=100|float=left|annotations=|caption=''Voyager 2'' image of Proteus with its large crater Pharos located at the right.}}Proteusning shakli radiusi taxminan {{Convert|210|km|mi}} bo'lgan sharga yaqin, sferik shakldan og'ishlar katta bo'lsa ham - {{Convert|20|km|mi}} ; olimlar, uning zichligi o'z [[Gravitatsiya|tortishish]] bilan mukammal [[Sayyoralarning yoʻldoshlari|sferik shaklga]] tortilmagan holda, bir tanasi kabi katta bo'lishi mumkin, deb ishonaman. [[Saturn|Saturnning]] yo'ldoshi [[Mimas]] [[Ellipsoid|ellipsoidal]] shaklga ega bo'lsa-da, massasi Proteusga qaraganda bir oz kamroq bo'lsa, bu Saturn yaqinidagi yuqori harorat yoki suv toshqini isishi tufaylidir. Protey Neptun yo'nalishi bo'yicha bir oz cho'zilgan, garchi uning umumiy shakli [[Ellipsoid|uch eksenli ellipsoiddan]] ko'ra tartibsiz ko'pburchakka yaqinroq bo'lsa ham. Proteus yuzasida 150 dan 200 gacha bo'lgan bir nechta tekis yoki bir oz botiq qirralar mavjud.&nbsp;Ular, ehtimol, buzilgan [[Zarba krateri|zarba kraterlaridir]] . === Yuzaki xususiyatlar === [[Fayl:Proteus_-_August_25_1989_(31541728335).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Proteus_-_August_25_1989_%2831541728335%29.jpg/170px-Proteus_-_August_25_1989_%2831541728335%29.jpg|left|thumb| ''Voyager 2'' Proteus surati, sirt xususiyatlarini ko'rsatish uchun raqamli qayta ishlangan .]] [[Fayl:Proteus_map_(Stooke).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Proteus_map_%28Stooke%29.jpg/130px-Proteus_map_%28Stooke%29.jpg|thumb|208x208px| Ikki tomondan Proteus xaritasi.]] Proteus qattiq kraterlangan bo'lib, hech qanday geologik o'zgarishlarni ko'rsatmaydi. Eng katta krater Farosning diametri {{Nobr|230 dan 260 kmgacha}} . Uning chuqurligi taxminan 10-15&nbsp;km. Kraterning pastki qismida bir necha kilometr balandlikdagi markaziy gumbaz bor. Faros - bu yoʻldoshdagi yagona nomli sirt xususiyati: bu ism [[Yunon mifologiyasi|yunoncha]] bo'lib, Proteus hukmronlik qilgan orolga ishora qiladi. Farosdan tashqari bir qancha kraterlar 50–100&nbsp;km diametrli va diametri 50 dan kam bo'lgan boshqa ko'plab&nbsp;. Proteusdagi boshqa relyef shakllari chiziqli xususiyatlarni o'z ichiga oladi, masalan, chandiqlar, vodiylar va oluklar. Eng ko'zga ko'ringanlari Farosning g'arbida ekvatorga parallel ravishda o'tadi. Bu xususiyatlar, ehtimol, Faros va boshqa yirik kraterlarni hosil qilgan ulkan ta'sirlar yoki Neptunning toshqin ta'siri natijasida paydo bo'lgan. === Nomlangan xususiyatlar === Proteus kraterlari suv bilan bog'liq ruhlar, xudolar, ma'budalar (yunon va rim nomlaridan tashqari) sharafiga nomlangan. 2021-yil iyun holatiga ko'ra, bu yuzada faqat bitta nomli krater mavjud. {| class="wikitable sortable" style="min-width: 90%" ![[Zarba krateri|Krater]] ! Talaffuz ! [[Diametr|Diametri]]<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> (km) ! Tasdiqlash<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Yil ! class="unsortable" | [[Eponim]] ! class="unsortable" | Ref |- | Foros | {{IPAc-en|ˈ|f|ɛər|ɒ|s}} | align="right" | 230 - 260 km | align="center" | 1994 yil | Iskandariya mayoqchasi (Faros), Proteus hukmronlik qilgan orol | WGPSN |} == Kelib chiqishi == Proteus, Neptunning boshqa ichki yo'ldoshlari kabi, u bilan birga hosil bo'lgan asl jism bo'lishi dargumon va Triton olingandan keyin hosil bo'lgan vayronalardan ko'proq to'plangan. Tritonning qo'lga olinganda orbitasi juda eksantrik bo'lar edi va Neptuniyaning asl ichki yo'ldoshlari orbitalarida xaotik buzilishlarni keltirib chiqardi, bu ularning to'qnashishiga va vayronalar diskiga aylanishiga olib keldi. Triton orbitasi aylana bo'lgandan keyingina vayronalar diskining bir qismi Neptunning hozirgi yo'ldoshlariga qayta to'planib ketdi. Proteus dastlab Neptun atrofida kichikroq orbitaga ega bo'lgan va sayyoraga yaqinroq shakllangan bo'lishi mumkin. Proteyning paydo bo'lishi paytida uning orbitasi {{Convert|8000|km|mi}} ga teng deb taxmin qilingan Neptundan hozirgi masofasidan kamroq. Vaqt o'tishi bilan Proteus Neptundan tashqariga ko'chib o'tdi. Proteusning tashqi ko'chishi paytida to'qnashuvlar va zarba hodisalari katta kraterlarni hosil qilgan va Proteus parchalarini Neptun orbitasiga chiqarib yuborgan bo'lishi mumkin. Protey va boshqa ob'ektning to'qnashuvi, Neptunning Proteusga yaqin orbitada aylanib yuradigan kichikroq yo'ldoshi Gippokampning kelib chiqishini tushuntirishi mumkin. {{Manbalar|group=lower-alpha|refs=}}{{Manbalar|30em|refs=<ref name="Jacobson2004"> {{cite journal| doi = 10.1086/423037| last1 = Jacobson | first1 = R. A.| last2 = Owen | first2 = W. M., Jr.| year = 2004| pages = 1412–1417| title = The orbits of the inner Neptunian satellites from Voyager, Earthbased, and Hubble Space Telescope observations| journal = Astronomical Journal| volume = 128| issue = 3| bibcode = 2004AJ....128.1412J| doi-access = free}} </ref> <ref name="Stooke1994"> {{cite journal| doi = 10.1007/BF00572198| last = Stooke| first = Philip J.| year = 1994| title = The surfaces of Larissa and Proteus| journal = Earth, Moon, and Planets| volume = 65| issue = 1| pages = 31–54| bibcode = 1994EM&P...65...31S| s2cid = 121825800}} </ref> <ref name="Williams2008-nssdc"> {{cite web | last = Williams | first = Dr. David R. | date = 2008-01-22 | title = Neptunian Satellite Fact Sheet | publisher = [[NASA]] (National Space Science Data Center) | url = http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/neptuniansatfact.html | access-date = 2008-12-12 }} </ref> <ref name="Croft1992"> {{Cite journal | year = 1992 | bibcode = 1992Icar...99..402C | pages = 402–408 | volume = 99 | first1 = S. | doi = 10.1016/0019-1035(92)90156-2 | title = Proteus: Geology, shape, and catastrophic destruction | last1 = Croft | journal = Icarus | issue = 2}} </ref> <ref name="jplssd"> {{cite web | title = Planetary Satellite Physical Parameters | date = 2010-10-18 | publisher = [[JPL]] (Solar System Dynamics) | url = http://ssd.jpl.nasa.gov/?sat_phys_par | access-date = 2011-10-11 }} </ref> <ref name="Karkoschka2003"> {{cite journal| doi = 10.1016/S0019-1035(03)00002-2| last = Karkoschka| first = Erich| year = 2003| title = Sizes, shapes, and albedos of the inner satellites of Neptune| journal = Icarus| volume = 162| issue = 2| pages = 400–407| bibcode = 2003Icar..162..400K}} </ref> <ref name="SmithSoderblom1989"> {{cite journal| doi = 10.1126/science.246.4936.1422| last1 = Smith| first1 = B. A.| last2 = Soderblom| first2 = L. A.| last3 = Banfield| first3 = D.| last4 = Barnet| first4 = C.| last5 = Basilevsky| first5 = A. T.| last6 = Beebe| first6 = R. F.| last7 = Bollinger| first7 = K.| last8 = Boyce| first8 = J. M.| last9 = Brahic| first9 = A.| year = 1989| title = Voyager 2 at Neptune: Imaging Science Results| journal = Science| volume = 246| issue = 4936| pages = 1422–1449| bibcode = 1989Sci...246.1422S| pmid = 17755997| s2cid = 45403579| ref = {{sfnRef|Smith Soderblom et al.|1989}}| url = https://zenodo.org/record/1230992}} </ref> <ref name="IAUC 4806"> {{cite journal | last = Green | first = Daniel W. E. | title = 1989 N 1 | date = July 7, 1989 | journal = IAU Circular | volume = 4806 | url = http://www.cbat.eps.harvard.edu/iauc/04800/04806.html | access-date = 2011-10-24 }} </ref> <ref name="IAUC 5347"> {{cite journal | last = Marsden | first = Brian G. | title = Satellites of Saturn and Neptune | date = September 16, 1991 | journal = IAU Circular | volume = 5347 | url = http://www.cbat.eps.harvard.edu/iauc/05300/05347.html | access-date = 2011-10-24 }} </ref> <ref name="DumasSmithTerrile2003"> {{cite journal| last1 = Dumas| first1 = Christophe| last2 = Smith| first2 = Bradford A.| last3 = Terrile| first3 = Richard J.| year = 2003| title = Hubble Space Telescope NICMOS Multiband Photometry of Proteus and Puck| journal = [[The Astronomical Journal]]| volume = 126| issue = 2| pages = 1080–1085| doi = 10.1086/375909| bibcode = 2003AJ....126.1080D| ref = {{sfnRef|Dumas Smith et al.|2003}}| doi-access = free}} </ref> <ref name="usgsPharos"> {{cite web | title = Planetary Names: Crater, craters: Pharos on Proteus | publisher = USGS Astrogeology | work = Gazetteer of Planetary Nomenclature | url = https://planetarynames.wr.usgs.gov/Feature/4684?__fsk=-1708907535 | access-date = 24 June 2021 }} </ref> <ref name="Goldreich1989"> {{cite journal | last1 = Goldreich | first1 = P. | last2 = Murray | first2 = N. | last3 = Longaretti | first3 = P. Y. | last4 = Banfield | first4 = D. | title = Neptune's story | journal = Science | volume = 245 | issue = 4917 | date = 1989 | pages = 500–504 | bibcode = 1989Sci...245..500G | doi = 10.1126/science.245.4917.500 | pmid = 17750259 | s2cid = 34095237 }} </ref> <ref name="BanfieldMurray1992"> {{cite journal| doi = 10.1016/0019-1035(92)90155-Z| last1 = Banfield| first1 = Don| last2 = Murray| first2 = Norm| date=October 1992 | title = A dynamical history of the inner Neptunian satellites| journal = Icarus| volume = 99| issue = 2| pages = 390–401| bibcode = 1992Icar...99..390B}} </ref> <ref name="indepth">{{cite web|title=Proteus In Depth|url=https://solarsystem.nasa.gov/moons/neptune-moons/proteus/in-depth/|publisher=NASA Solar System Exporation|access-date=12 March 2019}}</ref> <ref name="Showalter2019">{{cite journal|last1= Showalter|first1=M. R.|last2=de Pater|first2= I.|last3= Lissauer|first3=J. J.|last4= French|first4=R. S.|url=https://www.spacetelescope.org/static/archives/releases/science_papers/heic1904/heic1904a.pdf|title= The seventh inner moon of Neptune|journal= Nature|volume= 566|issue= 7744|year= 2019|pages= 350–353|doi= 10.1038/s41586-019-0909-9|pmid= 30787452|pmc= 6424524|bibcode= 2019Natur.566..350S}}</ref> <ref name="ZhangHamiltonI">{{cite journal |last1=Zhang |first1=K. |last2=Hamilton |first2=D. P. |year=2007 |title=Orbital resonances in the inner Neptunian system: I. The 2:1 Proteus–Larissa mean-motion resonance |journal=[[Icarus (journal)|Icarus]] |volume=188 |issue=2 |pages=386–399 |bibcode=2007Icar..188..386Z |doi=10.1016/j.icarus.2006.12.002}}</ref> <ref name="ZhangHamiltonII">{{cite journal |last1=Zhang |first1=K. |last2=Hamilton |first2=D. P. |year=2008 |title=Orbital resonances in the inner Neptunian system: II. Resonant history of Proteus, Larissa, Galatea, and Despina |journal=[[Icarus (journal)|Icarus]] |volume=193 |issue=1 |pages=267–282 |bibcode=2008Icar..193..267Z |doi=10.1016/j.icarus.2007.08.024}}</ref>}} == Manbalar == * [https://web.archive.org/web/20200217213118/https://solarsystem.nasa.gov/moons/neptune-moons/proteus/in-depth/ Proteus In Depth] [http://solarsystem.nasa.gov NASA Quyosh sistemasi tadqiqot saytida] * ''To'qqiz sayyoradagi'' [http://www.nineplanets.org/proteus.html Proteus sahifasi] * [http://www.solarviews.com/eng/proteus.htm Protey,] ''Quyosh tizimining ko'rinishidagi'' Neptun yo'ldoshi * [https://web.archive.org/web/20071004222910/http://www.strykfoto.org/proteus.htm Ted Strikning Proteus sahifasi] * [https://web.archive.org/web/20110628211148/http://www.dtm.ciw.edu/users/sheppard/satellites/nepsatdata.html Neptunning ma'lum sun'iy yo'ldoshlari] ( Skott S. Sheppard tomonidan) [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] sb5q8b17eqldr4vca5lqwpvuhpd0ac8 2726415 2725952 2022-07-31T07:37:25Z Qurbonoff 76554 /* Kelib chiqishi */ Xatoni tuzatdim wikitext text/x-wiki {{Sayyora bilgiqutisi|name=Proteus|discoverer=[[Voyager 2]] <br /> [[Stephen P. Synnott]]|discovered=June 16, 1989|mpc_name=Neptune VIII|alt_names=S/1989 N 1|pronounced={{IPAc-en|ˈ|p|r|oʊ|t|iː<!--[sic] - long /iː/ with -ευς-->|ə|s}}<ref>{{Lexico|Proteus}}</ref>|adjectives=Protean ({{IPAc-en|ˈ|p|r|oʊ|t|iː|ə|n}} or {{IPAc-en|p|r|oʊ|ˈ|t|iː|ə|n}})<ref>{{OED|Protean}}</ref>|named_after=[[Proteus (mythology)|Πρωτεύς]] ''Prōteys''|orbit_ref=<ref name="Jacobson2004" />|epoch=18 August 1989|semimajor={{val|117647|1|u=km}} (4.75&nbsp;R<sub>N</sub>)|eccentricity={{val|0.00053|0.00009}}|periapsis={{val|117584|10|u=km}}|apoapsis={{val|117709|10|u=km}}|period={{val|1.12231477|0.00000002|ul=d}}|avg_speed={{val|7.623|u=km/s}}|inclination={{val|0.524|u=°}} (to Neptune equator) <br> {{val|0.026|0.007|u=°}} (to local [[Laplace plane]])|satellite_of=[[Neptune]]|dimensions=424&thinsp;×&thinsp;390&thinsp;×&thinsp;396&nbsp;km<ref name="Stooke1994" />{{refn | name="earlier papers" | group = lower-alpha | In the earlier papers slightly different dimensions were reported. Thomas and Veverka in 1991 reported 440×416×404&nbsp;km.<ref name="Stooke1994" /><ref name="Williams2008-nssdc" /> Croft in 1992 reported 430×424×410&nbsp;km.<ref name="Croft1992" /> The difference is caused by the use of different sets of images and by the fact that the shape of Proteus is not described well by a triaxial ellipsoid.<ref name="Stooke1994" /> }}|mean_radius={{val|210|7|u=km}}<ref name="jplssd" />|volume={{val|3.4|0.4|e=7|u=km<sup>3</sup>}}<ref name="Stooke1994" />|surface_area=554,200 km<sup>2</sup><ref name="NASA BTN">{{cite web|url=https://solarsystem.nasa.gov/moons/neptune-moons/proteus/by-the-numbers/ |title=Proteus By The Numbers|website=solarsystem.nasa.gov/|access-date=September 4, 2020}}</ref>|mass={{val|4.4|e=19|u=kg}} ({{val|7.3672|e=-6|u=Earths}}){{refn | name="mass calc" | group = lower-alpha | The mass was calculated by multiplying the volume from Stooke (1994)<ref name="Stooke1994" /> by the assumed density of 1,300&nbsp;kg/m<sup>3</sup>. If one uses slightly larger dimensions from the earlier papers the mass will increase to 5{{e|19}}&nbsp;kg.<ref name="jplssd" /> }}|density=≈&thinsp;1.3 g/cm<sup>3</sup> (estimate)<ref name="jplssd" />|surface_grav={{Gr|0.044|210|2}} [[Acceleration|m/s<sup>2</sup>]]<ref group="lower-alpha">Surface gravity derived from the mass ''m'', the [[gravitational constant]] ''G'' and the radius ''r'': ''Gm/r''<sup>2</sup>.</ref>|escape_velocity={{V2|0.044|210|2}} km/s<ref group="lower-alpha">Escape velocity derived from the mass ''m'', the [[gravitational constant]] ''G'' and the radius ''r'': {{math|{{radical|2Gm/r}}}}.</ref>|rotation=[[synchronous rotation|synchronous]]<ref name="Stooke1994" />|axial_tilt=zero<ref name="Stooke1994" />|albedo=0.096<ref name="jplssd" /><ref name="Karkoschka2003" />|magnitude=19.7<ref name="jplssd" />|single_temperature=≈&thinsp;51 [[Kelvin|K]] mean (estimate)|note=no}} '''Proteus''' ( {{IPAc-en|ˈ|p|r|oʊ|t|iː|ə|s}} ), '''Neptun''' nomi bilan ham tanilgan'''&nbsp;VIII''' - ikkinchi eng katta [[Neptun]] [[Tabiiy yoʻldosh|yo'ldoshi]] va Neptunning eng katta ichki tabiiy yo'ldoshi . 1989-yilda ''[[Voyager 2]]'' [[Kosmik apparat|kosmik kemasi]] tomonidan kashf etilgan, u [[Yunon mifologiyasi|yunon mifologiyasining]] shaklini o'zgartiruvchi dengiz xudosi Proteus sharafiga nomlangan. Proteus Neptun atrofida deyarli ekvator [[Mehvar|orbitasida]] Neptun ekvatorining radiusidan 4,75 baravar uzoqlikda aylanadi. Asosan muzli bo'lishiga qaramay {{Convert|400|km|mi}} dan ortiq diametri bo'yicha Proteusning shakli [[Ellipsoid|ellipsoiddan]] sezilarli darajada farq qiladi. U ko'proq tartibsiz ko'pburchak shakliga ega bo'lib, bir necha bir oz botiq qirralari va releflari {{Convert|20|km|mi}} . . Uning yuzasi qorong'i, neytral rangga ega va qattiq kraterli. Proteusning eng katta krateri Faros bo'lib, u {{Convert|230|km|mi}} dan ortiq diametrda. Katta kraterlar bilan bog'liq bir qator chandiqlar, oluklar va [[Vodiy|vodiylar]] ham mavjud. Proteus, ehtimol, Neptun bilan hosil bo'lgan asl yoʻldosh emas. U Neptuniyaning eng yirik sun'iy yo'ldoshi [[Triton]] qo'lga olinganda hosil bo'lgan qoldiqlardan keyinroq to'plangan boʻlishi mumkin . == Kashfiyot va nomlanish == {{Annotated image|image=Neptune-visible.jpg|image-width=100 <!-- choose any width, as you like it. It doesn't matter the factual width of the image-->|width=100 <!-- crop the right part. That will be the width of the image in the article -->|height=100 <!-- crop the below part. That will be the height of the image in the article -->|float=left|annotations=<!-- empty or not, this parameter must be included -->|caption=[[Hubble Space Telescope]] image of Neptune and Proteus.}}Proteus 1989-yil avgust oyida Neptunga uchishidan ikki oy oldin ''[[Voyager 2]]'' kosmik zondi tomonidan olingan suratlardan topilgan. Proteus [[Neptun yoʻldoshlari|Neptunning uchinchi yo'ldoshi bo'lib]], 1949-yilda Neptunning [[Nereida|Nereid]] yo'ldoshi topilganidan 33 yil o'tib ochilgan Kashfiyotdan so'ng, Proteus vaqtinchalik '''S/1989''' belgisini oldi'''&nbsp;&nbsp;''' . Stiven P. Sinnott va Bredford A. Smit 1989-yil 7-iyulda uning kashfiyoti haqida eʼlon qilishdi, faqat “21 kun davomida olingan 17 ta kadr” haqida gapirib, kashfiyot sanasini 16-iyundan oldinroq koʻrsatishadi . 1991-yil 16-sentyabr, S/1989&nbsp;N&nbsp;1 [[Yunon mifologiyasi|yunon mifologiyasining]] shaklini o'zgartiruvchi dengiz xudosi Proteus sharafiga nomlangan. == Orbita == Proteus Neptun atrofida taxminan {{Convert|117647|km|mi}} masofada aylanadi, sayyoramizning ekvator radiusidan deyarli 4,75 barobarga katta. Proteusning orbitasi deyarli aylana bo'lib, kichik orbital ekssentriklikka ega va Neptun ekvatoriga taxminan 0,5 gradusga egilgan. Proteus Neptunga to'lqinli ravishda qulflangan va o'zining orbital harakati bilan sinxron ravishda aylanadi, ya'ni Proteus Neptunga doimo bir xil yuzni taqdim etadi. Proteus bir vaqtlar [[Larissa (yoʻldosh)|Larissa]] bilan 1:2 orbital rezonansda bo'lgan bo'lishi mumkin, bu erda Proteus Larissa tomonidan amalga oshirilgan har ikki orbita uchun bitta orbita qiladi. O'tmishda Proteusning tashqi ko'chishi tufayli Proteus va Larissa orbital rezonanslari endi kuchga kirmaydi. Proteus bir necha yuz million yil oldin [[Larissa (yoʻldosh)|Larissa]] bilan o'zining integral orbital rezonansini to'xtatgan bo'lishi mumkin. == Fizika xususiyatlar == {{Annotated image|image=Proteus Color.png|image-width=300 <!-- choose any width, as you like it. It doesn't matter the factual width of the image-->|image-left=-103 <!-- crop the left part. Be aware of the "-" minus symbol -->|image-top=-100 <!-- crop the upper part. Be aware of the "-" minus symbol -->|width=50 <!-- crop the right part. That will be the width of the image in the article -->|height=100 <!-- crop the below part. That will be the height of the image in the article -->|float=left|annotations=<!-- empty or not, this parameter must be included -->|caption=Colorized ''Voyager 2'' image of Proteus}}Proteus Neptunning ikkinchi eng katta yo'ldoshi bo'lib, uning muntazam yo'ldoshlari orasida eng kattasidir. Bu taxminan {{Convert|420|km|mi}} diametri [[Nereida|Nereiddan]] kattaroq, Neptunning uchinchi eng katta yo'ldoshi. U [[Yer]] teleskoplari tomonidan kashf etilmagan, chunki Proteus Neptunga shunchalik yaqin orbitada aylanib yuradiki, u aks ettirilgan quyosh nurlari chaqnashida yo'qoladi. === Tarkibi === Proteusning yuzasi qorong'i, chunki uning geometrik albedosi taxminan 10% ni tashkil qiladi, ya'ni uning yuzasi [[Quyosh|Quyoshdan]] oladigan yorug'likning 10 foizini aks ettiradi. Uning sirtining rangi neytraldir, chunki to'lqin uzunligi binafshadan yashil ranggacha o'zgarishi bilan aks ettiruvchilik sezilarli darajada o'zgarmaydi. To'lqin uzunligi 2 atrofida bo'lgan yaqin [[Infraqizil nurlanish|infraqizil]] diapazonda&nbsp;mkm bo'lsa, Proteusning yuzasi kamroq aks etadi, bu [[uglevodorodlar]] yoki siyanidlar kabi murakkab organik birikmalarning mavjudligini ko'rsatadi. Ushbu birikmalar ichki Neptun yo'ldoshlarining past albedosi uchun javobgar bo'lishi mumkin. Proteus odatda sezilarli miqdorda suv muzini o'z ichiga oladi deb hisoblansa-da, u sirtda spektroskopik ravishda aniqlanmagan. === Shakl === {{Annotated image|image=PIA00055.jpg|image-width=200|image-left=-52|image-top=-50|width=50|height=100|float=left|annotations=|caption=''Voyager 2'' image of Proteus with its large crater Pharos located at the right.}}Proteusning shakli radiusi taxminan {{Convert|210|km|mi}} bo'lgan sharga yaqin, sferik shakldan og'ishlar katta bo'lsa ham - {{Convert|20|km|mi}} ; olimlar, uning zichligi o'z [[Gravitatsiya|tortishish]] bilan mukammal [[Sayyoralarning yoʻldoshlari|sferik shaklga]] tortilmagan holda, bir tanasi kabi katta bo'lishi mumkin, deb ishonaman. [[Saturn|Saturnning]] yo'ldoshi [[Mimas]] [[Ellipsoid|ellipsoidal]] shaklga ega bo'lsa-da, massasi Proteusga qaraganda bir oz kamroq bo'lsa, bu Saturn yaqinidagi yuqori harorat yoki suv toshqini isishi tufaylidir. Protey Neptun yo'nalishi bo'yicha bir oz cho'zilgan, garchi uning umumiy shakli [[Ellipsoid|uch eksenli ellipsoiddan]] ko'ra tartibsiz ko'pburchakka yaqinroq bo'lsa ham. Proteus yuzasida 150 dan 200 gacha bo'lgan bir nechta tekis yoki bir oz botiq qirralar mavjud.&nbsp;Ular, ehtimol, buzilgan [[Zarba krateri|zarba kraterlaridir]] . === Yuzaki xususiyatlar === [[Fayl:Proteus_-_August_25_1989_(31541728335).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Proteus_-_August_25_1989_%2831541728335%29.jpg/170px-Proteus_-_August_25_1989_%2831541728335%29.jpg|left|thumb| ''Voyager 2'' Proteus surati, sirt xususiyatlarini ko'rsatish uchun raqamli qayta ishlangan .]] [[Fayl:Proteus_map_(Stooke).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Proteus_map_%28Stooke%29.jpg/130px-Proteus_map_%28Stooke%29.jpg|thumb|208x208px| Ikki tomondan Proteus xaritasi.]] Proteus qattiq kraterlangan bo'lib, hech qanday geologik o'zgarishlarni ko'rsatmaydi. Eng katta krater Farosning diametri {{Nobr|230 dan 260 kmgacha}} . Uning chuqurligi taxminan 10-15&nbsp;km. Kraterning pastki qismida bir necha kilometr balandlikdagi markaziy gumbaz bor. Faros - bu yoʻldoshdagi yagona nomli sirt xususiyati: bu ism [[Yunon mifologiyasi|yunoncha]] bo'lib, Proteus hukmronlik qilgan orolga ishora qiladi. Farosdan tashqari bir qancha kraterlar 50–100&nbsp;km diametrli va diametri 50 dan kam bo'lgan boshqa ko'plab&nbsp;. Proteusdagi boshqa relyef shakllari chiziqli xususiyatlarni o'z ichiga oladi, masalan, chandiqlar, vodiylar va oluklar. Eng ko'zga ko'ringanlari Farosning g'arbida ekvatorga parallel ravishda o'tadi. Bu xususiyatlar, ehtimol, Faros va boshqa yirik kraterlarni hosil qilgan ulkan ta'sirlar yoki Neptunning toshqin ta'siri natijasida paydo bo'lgan. === Nomlangan xususiyatlar === Proteus kraterlari suv bilan bog'liq ruhlar, xudolar, ma'budalar (yunon va rim nomlaridan tashqari) sharafiga nomlangan. 2021-yil iyun holatiga ko'ra, bu yuzada faqat bitta nomli krater mavjud. {| class="wikitable sortable" style="min-width: 90%" ![[Zarba krateri|Krater]] ! Talaffuz ! [[Diametr|Diametri]]<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> (km) ! Tasdiqlash<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Yil ! class="unsortable" | [[Eponim]] ! class="unsortable" | Ref |- | Foros | {{IPAc-en|ˈ|f|ɛər|ɒ|s}} | align="right" | 230 - 260 km | align="center" | 1994 yil | Iskandariya mayoqchasi (Faros), Proteus hukmronlik qilgan orol | WGPSN |} == Kelib chiqishi == Proteus, Neptunning boshqa ichki yo'ldoshlari kabi, u bilan birga hosil bo'lgan asl jism bo'lishi dargumon va Triton olingandan keyin hosil bo'lgan vayronalardan ko'proq to'plangan. Tritonning qo'lga olinganda orbitasi juda eksantrik bo'lar edi va Neptuniyaning asl ichki yo'ldoshlari orbitalarida xaotik buzilishlarni keltirib chiqardi, bu ularning to'qnashishiga va vayronalar diskiga aylanishiga olib keldi. Triton orbitasi aylana bo'lgandan keyingina vayronalar diskining bir qismi Neptunning hozirgi yo'ldoshlariga qayta to'planib ketdi. Proteus dastlab Neptun atrofida kichikroq orbitaga ega bo'lgan va sayyoraga yaqinroq shakllangan bo'lishi mumkin. Proteyning paydo bo'lishi paytida uning orbitasi {{Convert|8000|km|mi}} ga teng deb taxmin qilingan Neptundan hozirgi masofasidan kamroq. Vaqt o'tishi bilan Proteus Neptundan tashqariga ko'chib o'tdi. Proteusning tashqi ko'chishi paytida to'qnashuvlar va zarba hodisalari katta kraterlarni hosil qilgan va Proteus parchalarini Neptun orbitasiga chiqarib yuborgan bo'lishi mumkin. Protey va boshqa ob'ektning to'qnashuvi, Neptunning Proteusga yaqin orbitada aylanib yuradigan kichikroq yo'ldoshi Gippokampning kelib chiqishini tushuntirishi mumkin. ''Manbalar'' {{Manbalar|group=lower-alpha|refs=}}{{Manbalar|30em|refs=<ref name="Jacobson2004"> {{cite journal| doi = 10.1086/423037| last1 = Jacobson | first1 = R. A.| last2 = Owen | first2 = W. M., Jr.| year = 2004| pages = 1412–1417| title = The orbits of the inner Neptunian satellites from Voyager, Earthbased, and Hubble Space Telescope observations| journal = Astronomical Journal| volume = 128| issue = 3| bibcode = 2004AJ....128.1412J| doi-access = free}} </ref> <ref name="Stooke1994"> {{cite journal| doi = 10.1007/BF00572198| last = Stooke| first = Philip J.| year = 1994| title = The surfaces of Larissa and Proteus| journal = Earth, Moon, and Planets| volume = 65| issue = 1| pages = 31–54| bibcode = 1994EM&P...65...31S| s2cid = 121825800}} </ref> <ref name="Williams2008-nssdc"> {{cite web | last = Williams | first = Dr. David R. | date = 2008-01-22 | title = Neptunian Satellite Fact Sheet | publisher = [[NASA]] (National Space Science Data Center) | url = http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/neptuniansatfact.html | access-date = 2008-12-12 }} </ref> <ref name="Croft1992"> {{Cite journal | year = 1992 | bibcode = 1992Icar...99..402C | pages = 402–408 | volume = 99 | first1 = S. | doi = 10.1016/0019-1035(92)90156-2 | title = Proteus: Geology, shape, and catastrophic destruction | last1 = Croft | journal = Icarus | issue = 2}} </ref> <ref name="jplssd"> {{cite web | title = Planetary Satellite Physical Parameters | date = 2010-10-18 | publisher = [[JPL]] (Solar System Dynamics) | url = http://ssd.jpl.nasa.gov/?sat_phys_par | access-date = 2011-10-11 }} </ref> <ref name="Karkoschka2003"> {{cite journal| doi = 10.1016/S0019-1035(03)00002-2| last = Karkoschka| first = Erich| year = 2003| title = Sizes, shapes, and albedos of the inner satellites of Neptune| journal = Icarus| volume = 162| issue = 2| pages = 400–407| bibcode = 2003Icar..162..400K}} </ref> <ref name="SmithSoderblom1989"> {{cite journal| doi = 10.1126/science.246.4936.1422| last1 = Smith| first1 = B. A.| last2 = Soderblom| first2 = L. A.| last3 = Banfield| first3 = D.| last4 = Barnet| first4 = C.| last5 = Basilevsky| first5 = A. T.| last6 = Beebe| first6 = R. F.| last7 = Bollinger| first7 = K.| last8 = Boyce| first8 = J. M.| last9 = Brahic| first9 = A.| year = 1989| title = Voyager 2 at Neptune: Imaging Science Results| journal = Science| volume = 246| issue = 4936| pages = 1422–1449| bibcode = 1989Sci...246.1422S| pmid = 17755997| s2cid = 45403579| ref = {{sfnRef|Smith Soderblom et al.|1989}}| url = https://zenodo.org/record/1230992}} </ref> <ref name="IAUC 4806"> {{cite journal | last = Green | first = Daniel W. E. | title = 1989 N 1 | date = July 7, 1989 | journal = IAU Circular | volume = 4806 | url = http://www.cbat.eps.harvard.edu/iauc/04800/04806.html | access-date = 2011-10-24 }} </ref> <ref name="IAUC 5347"> {{cite journal | last = Marsden | first = Brian G. | title = Satellites of Saturn and Neptune | date = September 16, 1991 | journal = IAU Circular | volume = 5347 | url = http://www.cbat.eps.harvard.edu/iauc/05300/05347.html | access-date = 2011-10-24 }} </ref> <ref name="DumasSmithTerrile2003"> {{cite journal| last1 = Dumas| first1 = Christophe| last2 = Smith| first2 = Bradford A.| last3 = Terrile| first3 = Richard J.| year = 2003| title = Hubble Space Telescope NICMOS Multiband Photometry of Proteus and Puck| journal = [[The Astronomical Journal]]| volume = 126| issue = 2| pages = 1080–1085| doi = 10.1086/375909| bibcode = 2003AJ....126.1080D| ref = {{sfnRef|Dumas Smith et al.|2003}}| doi-access = free}} </ref> <ref name="usgsPharos"> {{cite web | title = Planetary Names: Crater, craters: Pharos on Proteus | publisher = USGS Astrogeology | work = Gazetteer of Planetary Nomenclature | url = https://planetarynames.wr.usgs.gov/Feature/4684?__fsk=-1708907535 | access-date = 24 June 2021 }} </ref> <ref name="Goldreich1989"> {{cite journal | last1 = Goldreich | first1 = P. | last2 = Murray | first2 = N. | last3 = Longaretti | first3 = P. Y. | last4 = Banfield | first4 = D. | title = Neptune's story | journal = Science | volume = 245 | issue = 4917 | date = 1989 | pages = 500–504 | bibcode = 1989Sci...245..500G | doi = 10.1126/science.245.4917.500 | pmid = 17750259 | s2cid = 34095237 }} </ref> <ref name="BanfieldMurray1992"> {{cite journal| doi = 10.1016/0019-1035(92)90155-Z| last1 = Banfield| first1 = Don| last2 = Murray| first2 = Norm| date=October 1992 | title = A dynamical history of the inner Neptunian satellites| journal = Icarus| volume = 99| issue = 2| pages = 390–401| bibcode = 1992Icar...99..390B}} </ref> <ref name="indepth">{{cite web|title=Proteus In Depth|url=https://solarsystem.nasa.gov/moons/neptune-moons/proteus/in-depth/|publisher=NASA Solar System Exporation|access-date=12 March 2019}}</ref> <ref name="Showalter2019">{{cite journal|last1= Showalter|first1=M. R.|last2=de Pater|first2= I.|last3= Lissauer|first3=J. J.|last4= French|first4=R. S.|url=https://www.spacetelescope.org/static/archives/releases/science_papers/heic1904/heic1904a.pdf|title= The seventh inner moon of Neptune|journal= Nature|volume= 566|issue= 7744|year= 2019|pages= 350–353|doi= 10.1038/s41586-019-0909-9|pmid= 30787452|pmc= 6424524|bibcode= 2019Natur.566..350S}}</ref> <ref name="ZhangHamiltonI">{{cite journal |last1=Zhang |first1=K. |last2=Hamilton |first2=D. P. |year=2007 |title=Orbital resonances in the inner Neptunian system: I. The 2:1 Proteus–Larissa mean-motion resonance |journal=[[Icarus (journal)|Icarus]] |volume=188 |issue=2 |pages=386–399 |bibcode=2007Icar..188..386Z |doi=10.1016/j.icarus.2006.12.002}}</ref> <ref name="ZhangHamiltonII">{{cite journal |last1=Zhang |first1=K. |last2=Hamilton |first2=D. P. |year=2008 |title=Orbital resonances in the inner Neptunian system: II. Resonant history of Proteus, Larissa, Galatea, and Despina |journal=[[Icarus (journal)|Icarus]] |volume=193 |issue=1 |pages=267–282 |bibcode=2008Icar..193..267Z |doi=10.1016/j.icarus.2007.08.024}}</ref>}} == Manbalar == * [https://web.archive.org/web/20200217213118/https://solarsystem.nasa.gov/moons/neptune-moons/proteus/in-depth/ Proteus In Depth] [http://solarsystem.nasa.gov NASA Quyosh sistemasi tadqiqot saytida] * ''To'qqiz sayyoradagi'' [http://www.nineplanets.org/proteus.html Proteus sahifasi] * [http://www.solarviews.com/eng/proteus.htm Protey,] ''Quyosh tizimining ko'rinishidagi'' Neptun yo'ldoshi * [https://web.archive.org/web/20071004222910/http://www.strykfoto.org/proteus.htm Ted Strikning Proteus sahifasi] * [https://web.archive.org/web/20110628211148/http://www.dtm.ciw.edu/users/sheppard/satellites/nepsatdata.html Neptunning ma'lum sun'iy yo'ldoshlari] ( Skott S. Sheppard tomonidan) [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 3r556irld9kcn0i57ervhgp467idijc 2726417 2726415 2022-07-31T07:39:58Z Mirishkorlik 75661 „[[:en:Special:Redirect/revision/1075078988|Proteus (moon)]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Sayyora bilgiqutisi|name=Proteus|discoverer=[[Voyager 2]] <br /> [[Stephen P. Synnott]]|discovered=June 16, 1989|mpc_name=Neptune VIII|alt_names=S/1989 N 1|pronounced={{IPAc-en|ˈ|p|r|oʊ|t|iː<!--[sic] - long /iː/ with -ευς-->|ə|s}}<ref>{{Lexico|Proteus}}</ref>|adjectives=Protean ({{IPAc-en|ˈ|p|r|oʊ|t|iː|ə|n}} or {{IPAc-en|p|r|oʊ|ˈ|t|iː|ə|n}})<ref>{{OED|Protean}}</ref>|named_after=[[Proteus (mythology)|Πρωτεύς]] ''Prōteys''|orbit_ref=<ref name="Jacobson2004" />|epoch=18 August 1989|semimajor={{val|117647|1|u=km}} (4.75&nbsp;R<sub>N</sub>)|eccentricity={{val|0.00053|0.00009}}|periapsis={{val|117584|10|u=km}}|apoapsis={{val|117709|10|u=km}}|period={{val|1.12231477|0.00000002|ul=d}}|avg_speed={{val|7.623|u=km/s}}|inclination={{val|0.524|u=°}} (to Neptune equator) <br> {{val|0.026|0.007|u=°}} (to local [[Laplace plane]])|satellite_of=[[Neptune]]|dimensions=424&thinsp;×&thinsp;390&thinsp;×&thinsp;396&nbsp;km<ref name="Stooke1994" />{{refn | name="earlier papers" | group = lower-alpha | In the earlier papers slightly different dimensions were reported. Thomas and Veverka in 1991 reported 440×416×404&nbsp;km.<ref name="Stooke1994" /><ref name="Williams2008-nssdc" /> Croft in 1992 reported 430×424×410&nbsp;km.<ref name="Croft1992" /> The difference is caused by the use of different sets of images and by the fact that the shape of Proteus is not described well by a triaxial ellipsoid.<ref name="Stooke1994" /> }}|mean_radius={{val|210|7|u=km}}<ref name="jplssd" />|volume={{val|3.4|0.4|e=7|u=km<sup>3</sup>}}<ref name="Stooke1994" />|surface_area=554,200 km<sup>2</sup><ref name="NASA BTN">{{cite web|url=https://solarsystem.nasa.gov/moons/neptune-moons/proteus/by-the-numbers/ |title=Proteus By The Numbers|website=solarsystem.nasa.gov/|access-date=September 4, 2020}}</ref>|mass={{val|4.4|e=19|u=kg}} ({{val|7.3672|e=-6|u=Earths}}){{refn | name="mass calc" | group = lower-alpha | The mass was calculated by multiplying the volume from Stooke (1994)<ref name="Stooke1994" /> by the assumed density of 1,300&nbsp;kg/m<sup>3</sup>. If one uses slightly larger dimensions from the earlier papers the mass will increase to 5{{e|19}}&nbsp;kg.<ref name="jplssd" /> }}|density=≈&thinsp;1.3 g/cm<sup>3</sup> (estimate)<ref name="jplssd" />|surface_grav={{Gr|0.044|210|2}} [[Acceleration|m/s<sup>2</sup>]]<ref group="lower-alpha">Surface gravity derived from the mass ''m'', the [[gravitational constant]] ''G'' and the radius ''r'': ''Gm/r''<sup>2</sup>.</ref>|escape_velocity={{V2|0.044|210|2}} km/s<ref group="lower-alpha">Escape velocity derived from the mass ''m'', the [[gravitational constant]] ''G'' and the radius ''r'': {{math|{{radical|2Gm/r}}}}.</ref>|rotation=[[synchronous rotation|synchronous]]<ref name="Stooke1994" />|axial_tilt=zero<ref name="Stooke1994" />|albedo=0.096<ref name="jplssd" /><ref name="Karkoschka2003" />|magnitude=19.7<ref name="jplssd" />|single_temperature=≈&thinsp;51 [[Kelvin|K]] mean (estimate)|note=no}} '''Proteus''' ( {{IPAc-en|ˈ|p|r|oʊ|t|iː|ə|s}} ), '''Neptun''' nomi bilan ham tanilgan'''&nbsp;VIII''' - ikkinchi eng katta [[Neptun]] [[Tabiiy yoʻldosh|yo'ldoshi]] va Neptunning eng katta ichki tabiiy yo'ldoshi . 1989-yilda ''[[Voyager 2]]'' [[Kosmik apparat|kosmik kemasi]] tomonidan kashf etilgan, u [[Yunon mifologiyasi|yunon mifologiyasining]] shaklini o'zgartiruvchi dengiz xudosi Proteus sharafiga nomlangan. Proteus Neptun atrofida deyarli ekvator [[Mehvar|orbitasida]] Neptun ekvatorining radiusidan 4,75 baravar uzoqlikda aylanadi. Asosan muzli bo'lishiga qaramay {{Convert|400|km|mi}} dan ortiq diametri bo'yicha Proteusning shakli [[Ellipsoid|ellipsoiddan]] sezilarli darajada farq qiladi. U ko'proq tartibsiz ko'pburchak shakliga ega bo'lib, bir necha bir oz botiq qirralari va releflari {{Convert|20|km|mi}} . . Uning yuzasi qorong'i, neytral rangga ega va qattiq kraterli. Proteusning eng katta krateri Faros bo'lib, u {{Convert|230|km|mi}} dan ortiq diametrda. Katta kraterlar bilan bog'liq bir qator chandiqlar, oluklar va [[Vodiy|vodiylar]] ham mavjud. Proteus, ehtimol, Neptun bilan hosil bo'lgan asl yoʻldosh emas. U Neptuniyaning eng yirik sun'iy yo'ldoshi [[Triton]] qo'lga olinganda hosil bo'lgan qoldiqlardan keyinroq to'plangan boʻlishi mumkin . == Kashfiyot va nomlanish == {{Annotated image|image=Neptune-visible.jpg|image-width=100 <!-- choose any width, as you like it. It doesn't matter the factual width of the image-->|width=100 <!-- crop the right part. That will be the width of the image in the article -->|height=100 <!-- crop the below part. That will be the height of the image in the article -->|float=left|annotations=<!-- empty or not, this parameter must be included -->|caption=[[Hubble Space Telescope]] image of Neptune and Proteus.}}Proteus 1989-yil avgust oyida Neptunga uchishidan ikki oy oldin ''[[Voyager 2]]'' kosmik zondi tomonidan olingan suratlardan topilgan. Proteus [[Neptun yoʻldoshlari|Neptunning uchinchi yo'ldoshi bo'lib]], 1949-yilda Neptunning [[Nereida|Nereid]] yo'ldoshi topilganidan 33 yil o'tib ochilgan Kashfiyotdan so'ng, Proteus vaqtinchalik '''S/1989''' belgisini oldi'''&nbsp;&nbsp;''' . Stiven P. Sinnott va Bredford A. Smit 1989-yil 7-iyulda uning kashfiyoti haqida eʼlon qilishdi, faqat “21 kun davomida olingan 17 ta kadr” haqida gapirib, kashfiyot sanasini 16-iyundan oldinroq koʻrsatishadi . 1991-yil 16-sentyabr, S/1989&nbsp;N&nbsp;1 [[Yunon mifologiyasi|yunon mifologiyasining]] shaklini o'zgartiruvchi dengiz xudosi Proteus sharafiga nomlangan. == Orbita == Proteus Neptun atrofida taxminan {{Convert|117647|km|mi}} masofada aylanadi, sayyoramizning ekvator radiusidan deyarli 4,75 barobarga katta. Proteusning orbitasi deyarli aylana bo'lib, kichik orbital ekssentriklikka ega va Neptun ekvatoriga taxminan 0,5 gradusga egilgan. Proteus Neptunga to'lqinli ravishda qulflangan va o'zining orbital harakati bilan sinxron ravishda aylanadi, ya'ni Proteus Neptunga doimo bir xil yuzni taqdim etadi. Proteus bir vaqtlar [[Larissa (yoʻldosh)|Larissa]] bilan 1:2 orbital rezonansda bo'lgan bo'lishi mumkin, bu erda Proteus Larissa tomonidan amalga oshirilgan har ikki orbita uchun bitta orbita qiladi. O'tmishda Proteusning tashqi ko'chishi tufayli Proteus va Larissa orbital rezonanslari endi kuchga kirmaydi. Proteus bir necha yuz million yil oldin [[Larissa (yoʻldosh)|Larissa]] bilan o'zining integral orbital rezonansini to'xtatgan bo'lishi mumkin. == Fizika xususiyatlar == {{Annotated image|image=Proteus Color.png|image-width=300 <!-- choose any width, as you like it. It doesn't matter the factual width of the image-->|image-left=-103 <!-- crop the left part. Be aware of the "-" minus symbol -->|image-top=-100 <!-- crop the upper part. Be aware of the "-" minus symbol -->|width=50 <!-- crop the right part. That will be the width of the image in the article -->|height=100 <!-- crop the below part. That will be the height of the image in the article -->|float=left|annotations=<!-- empty or not, this parameter must be included -->|caption=Colorized ''Voyager 2'' image of Proteus}}Proteus Neptunning ikkinchi eng katta yo'ldoshi bo'lib, uning muntazam yo'ldoshlari orasida eng kattasidir. Bu taxminan {{Convert|420|km|mi}} diametri [[Nereida|Nereiddan]] kattaroq, Neptunning uchinchi eng katta yo'ldoshi. U [[Yer]] teleskoplari tomonidan kashf etilmagan, chunki Proteus Neptunga shunchalik yaqin orbitada aylanib yuradiki, u aks ettirilgan quyosh nurlari chaqnashida yo'qoladi. === Tarkibi === Proteusning yuzasi qorong'i, chunki uning geometrik albedosi taxminan 10% ni tashkil qiladi, ya'ni uning yuzasi [[Quyosh|Quyoshdan]] oladigan yorug'likning 10 foizini aks ettiradi. Uning sirtining rangi neytraldir, chunki to'lqin uzunligi binafshadan yashil ranggacha o'zgarishi bilan aks ettiruvchilik sezilarli darajada o'zgarmaydi. To'lqin uzunligi 2 atrofida bo'lgan yaqin [[Infraqizil nurlanish|infraqizil]] diapazonda&nbsp;mkm bo'lsa, Proteusning yuzasi kamroq aks etadi, bu [[uglevodorodlar]] yoki siyanidlar kabi murakkab organik birikmalarning mavjudligini ko'rsatadi. Ushbu birikmalar ichki Neptun yo'ldoshlarining past albedosi uchun javobgar bo'lishi mumkin. Proteus odatda sezilarli miqdorda suv muzini o'z ichiga oladi deb hisoblansa-da, u sirtda spektroskopik ravishda aniqlanmagan. === Shakl === {{Annotated image|image=PIA00055.jpg|image-width=200|image-left=-52|image-top=-50|width=50|height=100|float=left|annotations=|caption=''Voyager 2'' image of Proteus with its large crater Pharos located at the right.}}Proteusning shakli radiusi taxminan {{Convert|210|km|mi}} bo'lgan sharga yaqin, sferik shakldan og'ishlar katta bo'lsa ham - {{Convert|20|km|mi}} ; olimlar, uning zichligi o'z [[Gravitatsiya|tortishish]] bilan mukammal [[Sayyoralarning yoʻldoshlari|sferik shaklga]] tortilmagan holda, bir tanasi kabi katta bo'lishi mumkin, deb ishonaman. [[Saturn|Saturnning]] yo'ldoshi [[Mimas]] [[Ellipsoid|ellipsoidal]] shaklga ega bo'lsa-da, massasi Proteusga qaraganda bir oz kamroq bo'lsa, bu Saturn yaqinidagi yuqori harorat yoki suv toshqini isishi tufaylidir. Protey Neptun yo'nalishi bo'yicha bir oz cho'zilgan, garchi uning umumiy shakli [[Ellipsoid|uch eksenli ellipsoiddan]] ko'ra tartibsiz ko'pburchakka yaqinroq bo'lsa ham. Proteus yuzasida 150 dan 200 gacha bo'lgan bir nechta tekis yoki bir oz botiq qirralar mavjud.&nbsp;Ular, ehtimol, buzilgan [[Zarba krateri|zarba kraterlaridir]] . === Yuzaki xususiyatlar === [[Fayl:Proteus_-_August_25_1989_(31541728335).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Proteus_-_August_25_1989_%2831541728335%29.jpg/170px-Proteus_-_August_25_1989_%2831541728335%29.jpg|left|thumb| ''Voyager 2'' Proteus surati, sirt xususiyatlarini ko'rsatish uchun raqamli qayta ishlangan .]] [[Fayl:Proteus_map_(Stooke).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Proteus_map_%28Stooke%29.jpg/130px-Proteus_map_%28Stooke%29.jpg|thumb|208x208px| Ikki tomondan Proteus xaritasi.]] Proteus qattiq kraterlangan bo'lib, hech qanday geologik o'zgarishlarni ko'rsatmaydi. Eng katta krater Farosning diametri {{Nobr|230 dan 260 kmgacha}} . Uning chuqurligi taxminan 10-15&nbsp;km. Kraterning pastki qismida bir necha kilometr balandlikdagi markaziy gumbaz bor. Faros - bu yoʻldoshdagi yagona nomli sirt xususiyati: bu ism [[Yunon mifologiyasi|yunoncha]] bo'lib, Proteus hukmronlik qilgan orolga ishora qiladi. Farosdan tashqari bir qancha kraterlar 50–100&nbsp;km diametrli va diametri 50 dan kam bo'lgan boshqa ko'plab&nbsp;. Proteusdagi boshqa relyef shakllari chiziqli xususiyatlarni o'z ichiga oladi, masalan, chandiqlar, vodiylar va oluklar. Eng ko'zga ko'ringanlari Farosning g'arbida ekvatorga parallel ravishda o'tadi. Bu xususiyatlar, ehtimol, Faros va boshqa yirik kraterlarni hosil qilgan ulkan ta'sirlar yoki Neptunning toshqin ta'siri natijasida paydo bo'lgan. === Nomlangan xususiyatlar === Proteus kraterlari suv bilan bog'liq ruhlar, xudolar, ma'budalar (yunon va rim nomlaridan tashqari) sharafiga nomlangan. 2021-yil iyun holatiga ko'ra, bu yuzada faqat bitta nomli krater mavjud. {| class="wikitable sortable" style="min-width: 90%" ![[Zarba krateri|Krater]] ! Talaffuz ! [[Diametr|Diametri]]<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> (km) ! Tasdiqlash<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Yil ! class="unsortable" | [[Eponim]] ! class="unsortable" | Ref |- | Foros | {{IPAc-en|ˈ|f|ɛər|ɒ|s}} | align="right" | 230 - 260 km | align="center" | 1994 yil | Iskandariya mayoqchasi (Faros), Proteus hukmronlik qilgan orol | WGPSN |} == Kelib chiqishi == Proteus, Neptunning boshqa ichki yo'ldoshlari kabi, u bilan birga hosil bo'lgan asl jism bo'lishi dargumon va Triton olingandan keyin hosil bo'lgan vayronalardan ko'proq to'plangan. Tritonning qo'lga olinganda orbitasi juda eksantrik bo'lar edi va Neptuniyaning asl ichki yo'ldoshlari orbitalarida xaotik buzilishlarni keltirib chiqardi, bu ularning to'qnashishiga va vayronalar diskiga aylanishiga olib keldi. Triton orbitasi aylana bo'lgandan keyingina vayronalar diskining bir qismi Neptunning hozirgi yo'ldoshlariga qayta to'planib ketdi. Proteus dastlab Neptun atrofida kichikroq orbitaga ega bo'lgan va sayyoraga yaqinroq shakllangan bo'lishi mumkin. Proteyning paydo bo'lishi paytida uning orbitasi {{Convert|8000|km|mi}} ga teng deb taxmin qilingan Neptundan hozirgi masofasidan kamroq. Vaqt o'tishi bilan Proteus Neptundan tashqariga ko'chib o'tdi. Proteusning tashqi ko'chishi paytida to'qnashuvlar va zarba hodisalari katta kraterlarni hosil qilgan va Proteus parchalarini Neptun orbitasiga chiqarib yuborgan bo'lishi mumkin. Protey va boshqa ob'ektning to'qnashuvi, Neptunning Proteusga yaqin orbitada aylanib yuradigan kichikroq yo'ldoshi Gippokampning kelib chiqishini tushuntirishi mumkin. <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> == Manbalar == <references group="" responsive="0"> <ref name="Jacobson2004"></ref> <ref name="Stooke1994"></ref> <ref name="Williams2008-nssdc"></ref> <ref name="Croft1992"></ref> <ref name="jplssd"></ref> <ref name="Karkoschka2003"></ref> <ref name="SmithSoderblom1989"></ref> <ref name="IAUC 4806"></ref> <ref name="IAUC 5347"></ref> <ref name="DumasSmithTerrile2003"></ref> <ref name="usgsPharos"></ref> <ref name="Goldreich1989"></ref> <ref name="BanfieldMurray1992"></ref> <ref name="indepth"></ref> <ref name="Showalter2019"></ref> <ref name="ZhangHamiltonI"></ref> <ref name="ZhangHamiltonII"></ref> </references> == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20200217213118/https://solarsystem.nasa.gov/moons/neptune-moons/proteus/in-depth/ Proteus In Depth] [http://solarsystem.nasa.gov NASA Quyosh sistemasi tadqiqot saytida] * ''To'qqiz sayyoradagi'' [http://www.nineplanets.org/proteus.html Proteus sahifasi] * [http://www.solarviews.com/eng/proteus.htm Protey,] ''Quyosh tizimining ko'rinishidagi'' Neptun yo'ldoshi * [https://web.archive.org/web/20071004222910/http://www.strykfoto.org/proteus.htm Ted Strikning Proteus sahifasi] * [https://web.archive.org/web/20110628211148/http://www.dtm.ciw.edu/users/sheppard/satellites/nepsatdata.html Neptunning ma'lum sun'iy yo'ldoshlari] ( Skott S. Sheppard tomonidan) [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 17u82s8q8a6a8l9efibt8rlfyqy5vdt Munozara:Ozarbayjon Respublikasi fuqarolik pasporti 1 758910 2725953 2022-07-30T18:16:23Z Optima D 72251 /* Maqola nomini ko‘chirish */ yangi mavzu wikitext text/x-wiki == Maqola nomini ko‘chirish == Ozarbayjon, rasmiy ravishda, xalqaro maydonda va o‘zining konstitutsiyasida „Ozarbayjon Respublikasi“ nomi ostida ichki va tashqi siyosatini yuritadi. Ushbu mamlakat hududida yashovchi fuqarolarning shaxsini tasdiqlovchi biometrik hujjat „Ozarbayjon Respublikasi fuqarolik pasporti“, deya nomladi. Shu boisdan, maqola nomi „Ozarbayjon fuqarosi pasporti“ nomidan “Ozarbayjon Respublikasi fuqarolik pasporti“ nomiga ko‘chirildi. [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 18:16, 30-Iyul 2022 (UTC) gki6iwbu5brsvxgo3bs65mnvz5swab4 2725972 2725953 2022-07-30T18:33:11Z Azizxon Muzaffarov 61732 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} == Maqola nomini ko‘chirish == Ozarbayjon, rasmiy ravishda, xalqaro maydonda va o‘zining konstitutsiyasida „Ozarbayjon Respublikasi“ nomi ostida ichki va tashqi siyosatini yuritadi. Ushbu mamlakat hududida yashovchi fuqarolarning shaxsini tasdiqlovchi biometrik hujjat „Ozarbayjon Respublikasi fuqarolik pasporti“, deya nomladi. Shu boisdan, maqola nomi „Ozarbayjon fuqarosi pasporti“ nomidan “Ozarbayjon Respublikasi fuqarolik pasporti“ nomiga ko‘chirildi. [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 18:16, 30-Iyul 2022 (UTC) 802x5yk77tkqx28tocpj2ywxmuodeyt Gruziya fuqarolik pasporti 0 758911 2725956 2022-07-30T18:17:55Z Azizxon Muzaffarov 61732 „[[:ru:Special:Redirect/revision/121013280|Паспорт гражданина Грузии]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki [[Fayl:Georgian_passport.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Georgian_passport.jpg/250px-Georgian_passport.jpg|right|thumb|346x346px| Gruziya biometrik pasporti muqovasi]] '''Gruziya fuqarosining pasporti''' uning egasining shaxsini va fuqaroligini tasdiqlovchi hujjatdir. Yoshidan qat'iy nazar, davlat chegarasini kesib o'tish uchun barcha fuqarolarga beriladi. Amal qilish muddati - 10 yil. Muqovada [[Gruziya]] davlat [[Gerb|gerbi]] va gruzin va ingliz tillarida [[Gruziya|"Gruziya"]] va [[Pasportlar|"pasport"]] yozuvlari mavjud. Muqovaning 3-sahifasida Gruziya xaritasi yirik shaharlari ko'rsatilgan: [[Tbilisi]], [[Kutaisi]], [[Suxumi]], [[Batumi]], [[Sxinvali]], [[Telavi]], [[Poti]] va boshqalar. Pasportlar 32 va 48 sahifadan iborat. Davlat boji mos ravishda 35 va 40 [[Lari (pul birligi)|laridir]] . Pasportlar [[Gruziya]] Adliya vazirligining FHDYo agentligi tomonidan uning hududiy idoralari orqali (arizachining yashash joyidan qat'i nazar) beriladi. Chet elda [[Gruziya|bo'lgan Gruziya]] fuqarolari pasportlarini konsullik muassasalarida olishadi. Gruziya fuqarosi pasportini olish uchun zarur bo'lgan hujjatlar: # Gruziya fuqarosining shaxsiy guvohnomasi, # Davlat bojini to'lash uchun bank cheki, # Egasining raqamli fotosurati. Voyaga etmaganlar uchun notarial tasdiqlangan ota-onalarning roziligi talab qilinadi. Fotosuratlar pasportga maxsus tarzda joylashtiriladi va biometrik deb tasniflanadi. Ma'lumotlarni kiritish usulining o'zi qalbakilashtirish ehtimolini oldini oladi. Pasportda ismi, familiyasi, jinsi, tug‘ilgan sanasi va joyi, shaxsiy raqami, pasportni bergan organning nomi, berilgan sanasi va amal qilish muddati, egasining imzosi kabi ma’lumotlar mavjud. Pasportning yo'qolishi yoki shikastlanishi uning egasi uchun hech qanday javobgarlikka olib kelmaydi. Bundan tashqari, xuddi shu shaxs cheklanmagan miqdordagi pasportni sotib olishi mumkin. [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] p47fz2j6dk1aq1vs9f79sr36htdutyg 2725969 2725956 2022-07-30T18:30:17Z Azizxon Muzaffarov 61732 wikitext text/x-wiki {{Shaxsni tasdiqlovchi hujjat bilgiqutisi | hujjat_nomi = Gruziya fuqarolik pasporti<br/>[[Gruzin tili|Gruzincha]]: საქართველოს პასპორტი | tasvir = [[Fayl:Georgian_passport.jpg|300px]] | tasvir_hajmi = | tasvir_eni = | tasvir_alt = | tasvir_izohi = Gruziya fuqarolik [[File:EPassport logo.svg|20px]] [[Biometrik pasport|biometrik pasport]]i muqovasi | tasvir2 = | tasvir_hajmi2 = | tasvir_eni2 = | tasvir_alt2 = | tasvir_izohi2 = | ilk_marta = [[2010|2010-yil]] [[15-aprel]] | kim_tomonidan = {{Gruziya bayrogʻi}} [[Gruziya]] | yaroqlilik = | hujjat_turi = pasport<ref>[http://www.justice.gov.ge/News/Detail?newsId=3220 საქართველოში პირველი ბიომეტრული პასპორტი გაიცა]</ref> | maqsad = shaxsni tasdiqlash | muvofiqlik = | yaroqlilik_muddati = kattalar: 10 yil<br />bolalar: 3 yil | narx = kattalar: 100 [[Lari (pul birligi)|lari]]<br />bolalar: 50 [[Lari (pul birligi)|lari]] | huquqlar = Gruziya fuqaroligi | hajm_olcham = }} '''Gruziya fuqarosining pasporti''' uning egasining shaxsini va fuqaroligini tasdiqlovchi hujjatdir. Yoshidan qatʼiy nazar, davlat chegarasini kesib oʻtish uchun barcha fuqarolarga beriladi. Amal qilish muddati — 10 yil. Muqovada [[Gruziya]] davlat [[Gerb|gerbi]] va gruzin va ingliz tillarida [[Gruziya|"Gruziya"]] va [[Pasportlar|"pasport"]] yozuvlari mavjud. Muqovaning 3-sahifasida Gruziya xaritasi yirik shaharlari koʻrsatilgan: [[Tbilisi]], [[Kutaisi]], [[Suxumi]], [[Batumi]], [[Sxinvali]], [[Telavi]], [[Poti]] va boshqalar. Pasportlar 32 va 48 sahifadan iborat. Davlat boji mos ravishda 35 va 40 [[Lari (pul birligi)|laridir]] . Pasportlar [[Gruziya]] Adliya vazirligining FHDYo agentligi tomonidan uning hududiy idoralari orqali (arizachining yashash joyidan qatʼi nazar) beriladi. Chet elda [[Gruziya|boʻlgan Gruziya]] fuqarolari pasportlarini konsullik muassasalarida olishadi. Gruziya fuqarosi pasportini olish uchun zarur boʻlgan hujjatlar: # Gruziya fuqarosining shaxsiy guvohnomasi, # Davlat bojini toʻlash uchun bank cheki, # Egasining raqamli fotosurati. Voyaga etmaganlar uchun notarial tasdiqlangan ota-onalarning roziligi talab qilinadi. Fotosuratlar pasportga maxsus tarzda joylashtiriladi va biometrik deb tasniflanadi. Maʼlumotlarni kiritish usulining oʻzi qalbakilashtirish ehtimolini oldini oladi. Pasportda ismi, familiyasi, jinsi, tug‘ilgan sanasi va joyi, shaxsiy raqami, pasportni bergan organning nomi, berilgan sanasi va amal qilish muddati, egasining imzosi kabi maʼlumotlar mavjud. Pasportning yoʻqolishi yoki shikastlanishi uning egasi uchun hech qanday javobgarlikka olib kelmaydi. Bundan tashqari, xuddi shu shaxs cheklanmagan miqdordagi pasportni sotib olishi mumkin. == Viza talablari == 2019-yil 1-oktabr holatiga ko‘ra, Gruziya fuqarolari 114 mamlakat va hududga vizasiz kirish huquqiga ega bo‘lishgan bo‘lib, Henley Passport Index bo‘yicha Gruziya pasporti sayohat erkinligi bo‘yicha 50-o‘rinni egalladi<ref>{{cite web|title=Global Ranking – Visa Passport Index|url=https://www.henleyglobal.com/files/download/HPI2019/HPI_Q4_Global_Ranking_190928.pdf|publisher=Henley & Partners}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} d54pq8jng6jni1qavaictvvygcps6is Munozara:Isabelle de Charrière 1 758912 2725957 2022-07-30T18:18:17Z Speedbowl 72193 „{{subst:YMN}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{yaxshi maqola nomzodlari|Isabelle de Charrière}} 2mfpeasi5870ttjmom0vg3h2olj91fz Munozara:Afgʻonistonda fuqarolar urushi (1989–1992) 1 758913 2725959 2022-07-30T18:19:58Z ShHamrayev 72833 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Abdul G'ani Baradar 1 758914 2725961 2022-07-30T18:21:14Z ShHamrayev 72833 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Vikipediya:Yaxshi maqola nomzodlari/Isabelle de Charrière 4 758915 2725963 2022-07-30T18:24:28Z Speedbowl 72193 „===[[{{subst:#if:{{subst:#titleparts:{{subst:PAGENAME}}|-1|2}}|{{subst:#titleparts:{{subst:PAGENAME}}|-1|2}}|{{subst:SUBPAGENAME}}}}]]=== :<small>''Nominator(lar): ~~~~''</small> Maqola Isabelle de Charrière hayoti haqida va unga „yaxshi“ unvonini berish kerak deb hisoblayman ~~~~ ==== Rozilar ==== <!-- # {{Roziman}} --~~~~ --> ==== Qarshilar ==== <!-- # {{Qarshiman}} --~~~~ --> ==== Betaraflar ==== <!-- # {{Betarafman}} --~~~~ --> ====...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki ===[[Isabelle de Charrière]]=== :<small>''Nominator(lar): [[Foydalanuvchi:Speedbowl|Speedbowl]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Speedbowl|munozara]]) 18:24, 30-Iyul 2022 (UTC)''</small> Maqola Isabelle de Charrière hayoti haqida va unga „yaxshi“ unvonini berish kerak deb hisoblayman [[Foydalanuvchi:Speedbowl|Speedbowl]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Speedbowl|munozara]]) 18:24, 30-Iyul 2022 (UTC) ==== Rozilar ==== <!-- # {{Roziman}} --~~~~ --> ==== Qarshilar ==== <!-- # {{Qarshiman}} --~~~~ --> ==== Betaraflar ==== <!-- # {{Betarafman}} --~~~~ --> ==== Xulosa ==== 0pnwrv3pneyro2qyqjemvbjvgooxkfy 2725973 2725963 2022-07-30T18:33:37Z Speedbowl 72193 wikitext text/x-wiki ===[[Isabelle de Charrière]]=== :<small>''Nominator(lar): [[Foydalanuvchi:Speedbowl|Speedbowl]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Speedbowl|munozara]]) 18:24, 30-Iyul 2022 (UTC)''</small> Maqola Isabelle de Charrière hayoti haqida va unga „yaxshi“ unvonini berish kerak deb hisoblayman [[Foydalanuvchi:Speedbowl|Speedbowl]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Speedbowl|munozara]]) 18:24, 30-Iyul 2022 (UTC) Hurmatli [[Foydalanuvchi:Amir.Temur|Amir Temur]], [[Foydalanuvchi:Artemev Nikolay|Artemev Nikolay]], [[Foydalanuvchi:Casual|Casual]],[[Foydalanuvchi:Gayrat98|Gayrat98]], [[Foydalanuvchi:Jamshid Nurkulov|Jamshid Nurqul]], [[Foydalanuvchi:Kagansky|Kagansky]], [[Foydalanuvchi:Malikxan|Malikxan]], [[Foydalanuvchi:MiroJP|MiroJP]], [[Foydalanuvchi:Mirzoulug'bek|Mirzoulug'bek]], [[Foydalanuvchi:Muxriddin Azimov|Muxriddin Azimov]], [[Foydalanuvchi:Nataev|Nataev]], [[Foydalanuvchi:Umarxon III|Umarxon III]], [[Foydalanuvchi:Xusinboy Bekchanov|Xusinboy Bekchanov]], [[Foydalanuvchi:Laziz Baxtiyorov|Laziz Baxtiyorov]], [[Foydalanuvchi:RedaktorWiki|RedaktorWiki]], [[Foydalanuvchi:FreetimeeditorII|FreetimeeditorII]] va boshqalar, iltimos, maqola bilan tanishib chiqib, oʻz fikringiz va ovozingizni bering! ==== Rozilar ==== <!-- # {{Roziman}} --~~~~ --> ==== Qarshilar ==== <!-- # {{Qarshiman}} --~~~~ --> ==== Betaraflar ==== <!-- # {{Betarafman}} --~~~~ --> ==== Xulosa ==== 17ow9li61wefw0mu6lljofmo27zkail Munozara:Gruziya fuqarolik pasporti 1 758917 2725971 2022-07-30T18:30:55Z Azizxon Muzaffarov 61732 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Xitoy fuqarolik pasporti 0 758918 2725977 2022-07-30T18:44:33Z Azizxon Muzaffarov 61732 „[[:ru:Special:Redirect/revision/119890735|Паспорт гражданина Китайской Народной Республики]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki [[Fayl:Passport_PRC_97.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Passport_PRC_97.jpg/220px-Passport_PRC_97.jpg|thumb| Xitoy pasportining "Forma 97" versiyasi.]] [[Fayl:Passport_Cn_50s.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Passport_Cn_50s.JPG/220px-Passport_Cn_50s.JPG|thumb| XXR pasportining birinchi ikki varianti 1949-yil.]] '''Xitoy Xalq Respublikasi fuqarosi pasporti''' , Xitoy Xalq Respublikasi fuqarolari sifatida roʻyxatdan oʻtgan XXR fuqarolariga shaxsini tasdiqlash va chet elga chiqish uchun beriladigan rasmiy hujjat. Gonkong va Makao uchun ularning tegishli pasportlaridan foydalaniladi. == Turlari == Xitoyda bir necha turdagi pasportlar beriladi: * oddiy ("shaxsiy oddiy") pasport; * rasmiy pasport; * diplomatik pasport; * Maxsus Ma'muriy Hudud pasporti, ya'ni, Makao pasporti va Gonkong pasporti. Oddiy Xitoy pasportining yangi versiyalari ("Forma 97-2") 2007-yildan beri o'zidan oldingi "Forma 92" va "Forma 97-1" o'rnini egallab bormoqda. '''Oddiy pasport - Ichida''' Pasport "Forma 97-2" - bu oddiy Xitoy pasporti (machine readable passport (MRP)). Shaxsiy ma'lumotlar old muqova ostida joylashgan - maxfiy raqamli texnologiya yordamida chop etilgan rangli fotosurat ham shu yerda. Xususan, quyidagilar mavjud: * Pasport turi (P) * Mamlakat kodi (CHN) * Pasport raqami (Gxxxxxxxx) * Ism (familiya va ism) * Jinsi (M) yoki (F) * Olti xonali ma'muriy qismning kodi , sakkiz xonali tug'ilgan sana, uch xonali seriya raqami va chek raqamidan iborat identifikatsiya kartasi raqami (18 xonali kod). * Tug'ilgan sana (DD. MMM. YYYY) * Chiqarilgan sana (DD. MMM. YYYY) * Tug'ilgan joyi (viloyat yoki mamlakat, agar yo'lda tug'ilgan bo'lsa) * Berilgan joy (viloyat yoki chet elda berilgan diplomatik/konsullik uyi) * Yaroqlilik muddati (DD. MMM. YYYY) * Imzo '''Tillar''' Barcha ma'lumotlar xitoy va ingliz tillarida. '''Pasport yozuvlari''' Xitoy tilida 中华人民共和国外交部请各国军政机关对持照人予以通行的便利和必要的协助. Inzgliz tilida The Ministry of Foreign Affairs of the People’s Republic of China requests all civil and military authorities of foreign countries to allow the bearer of this passport to pass freely and afford assistance in case of need. ''O'zbek tiliga tarjimasi:'' ''Xitoy Xalq Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi xorijiy davlatlarning barcha harbiy va maʼmuriy muassasalaridan erkin harakatlanishni taʼminlash va zarur hollarda pasport egasiga yordam berishni soʻraydi.'' == Oddiy XXR pasportlari bilan vizasiz kirish mumkin bo'lgan mamlakatlar == Oddiy Xitoy pasporti egalari Gonkong yoki Makao pasporti egalariga qaraganda ancha kam sonli mamlakatlarga vizasiz kirishlari mumkin. [[Fayl:Visa_requirements_for_Chinese_citizens.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Visa_requirements_for_Chinese_citizens.png/800px-Visa_requirements_for_Chinese_citizens.png|left|thumb|800x800px| Oddiy XXR pasportlari bilan vizasiz kirish mumkin bo'lgan mamlakatlar]] == Xitoy bo'ylab sayohat == Oddiy xitoy pasporti egalari materikdagi Xitoy boʻylab erkin harakatlanishlari mumkin. [[Hong Kong|Gonkong]] va [[Makao|Makaoning]] maxsus ma'muriy hududlariga kirish uchun ular Xitoy rasmiylaridan maxsus ruxsat olishlari kerak. [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] dpzir8icmcnqu21zgfbwax65a50ysve 2726000 2725977 2022-07-30T18:56:22Z Azizxon Muzaffarov 61732 wikitext text/x-wiki {{Shaxsni tasdiqlovchi hujjat bilgiqutisi | hujjat_nomi = Xitoy Xalq Respublikasi fuqarolik pasporti<br />[[Xitoy tili|Xitoycha]]: 中华人民共和国护照 | tasvir = [[File:People's Republic of China Biometric passport.jpg|300px]] | tasvir_hajmi = | tasvir_eni = | tasvir_alt = | tasvir_izohi = | tasvir2 = | tasvir_hajmi2 = | tasvir_eni2 = | tasvir_alt2 = | tasvir_izohi2 = Joriy Xitoy [[biometrik pasport]]ining shaxsiy maʼlumotlar sahifasi | ilk_marta = [[1949|1949-yil]] | kim_tomonidan = Milliy immigratsiya boshqarmasi, {{Bayroqikon|Xitoy}} | yaroqlilik = | hujjat_turi = pasport | maqsad = shaxsni tasdiqlash | muvofiqlik = | yaroqlilik_muddati = 10 yil<ref>{{cite web |title=《中俄边境旅游暂行管理实施细则》 |url=http://www.aihui.gov.cn/html/index/content/2012/04/792.html |website=www.aihui.gov.cn |language=zh-hans }}</ref> | narx = 120 [[Xitoy yuani|¥]]<ref>{{Cite web|url=http://cs.mfa.gov.cn/zggmzhw/hzlxz/sbhzlxz/|title=申办护照/旅行证|website=cs.mfa.gov.cn}}</ref> | huquqlar = | hajm_olcham = }} [[Fayl:Passport_PRC_97.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Passport_PRC_97.jpg/220px-Passport_PRC_97.jpg|thumb| Xitoy pasportining "Forma 97" versiyasi.]] [[Fayl:Passport_Cn_50s.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Passport_Cn_50s.JPG/220px-Passport_Cn_50s.JPG|thumb| XXR pasportining birinchi ikki varianti 1949-yil.]] '''Xitoy Xalq Respublikasi fuqarosi pasporti''' , Xitoy Xalq Respublikasi fuqarolari sifatida roʻyxatdan oʻtgan XXR fuqarolariga shaxsini tasdiqlash va chet elga chiqish uchun beriladigan rasmiy hujjat. Gonkong va Makao uchun ularning tegishli pasportlaridan foydalaniladi. == Turlari == Xitoyda bir necha turdagi pasportlar beriladi: * oddiy ("shaxsiy oddiy") pasport; * rasmiy pasport; * diplomatik pasport; * Maxsus Ma'muriy Hudud pasporti, ya'ni, Makao pasporti va Gonkong pasporti. Oddiy Xitoy pasportining yangi versiyalari ("Forma 97-2") 2007-yildan beri o'zidan oldingi "Forma 92" va "Forma 97-1" o'rnini egallab bormoqda. '''Oddiy pasport - Ichida''' Pasport "Forma 97-2" - bu oddiy Xitoy pasporti (machine readable passport (MRP)). Shaxsiy ma'lumotlar old muqova ostida joylashgan - maxfiy raqamli texnologiya yordamida chop etilgan rangli fotosurat ham shu yerda. Xususan, quyidagilar mavjud: * Pasport turi (P) * Mamlakat kodi (CHN) * Pasport raqami (Gxxxxxxxx) * Ism (familiya va ism) * Jinsi (M) yoki (F) * Olti xonali ma'muriy qismning kodi , sakkiz xonali tug'ilgan sana, uch xonali seriya raqami va chek raqamidan iborat identifikatsiya kartasi raqami (18 xonali kod). * Tug'ilgan sana (DD. MMM. YYYY) * Chiqarilgan sana (DD. MMM. YYYY) * Tug'ilgan joyi (viloyat yoki mamlakat, agar yo'lda tug'ilgan bo'lsa) * Berilgan joy (viloyat yoki chet elda berilgan diplomatik/konsullik uyi) * Yaroqlilik muddati (DD. MMM. YYYY) * Imzo '''Tillar''' Barcha ma'lumotlar xitoy va ingliz tillarida. '''Pasport yozuvlari''' Xitoy tilida 中华人民共和国外交部请各国军政机关对持照人予以通行的便利和必要的协助. Inzgliz tilida The Ministry of Foreign Affairs of the People’s Republic of China requests all civil and military authorities of foreign countries to allow the bearer of this passport to pass freely and afford assistance in case of need. ''O'zbek tiliga tarjimasi:'' ''Xitoy Xalq Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi xorijiy davlatlarning barcha harbiy va maʼmuriy muassasalaridan erkin harakatlanishni taʼminlash va zarur hollarda pasport egasiga yordam berishni soʻraydi.'' == Oddiy XXR pasportlari bilan vizasiz kirish mumkin bo'lgan mamlakatlar == Oddiy Xitoy pasporti egalari Gonkong yoki Makao pasporti egalariga qaraganda ancha kam sonli mamlakatlarga vizasiz kirishlari mumkin. [[Fayl:Visa_requirements_for_Chinese_citizens.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Visa_requirements_for_Chinese_citizens.png/800px-Visa_requirements_for_Chinese_citizens.png|left|thumb|800x800px| Oddiy XXR pasportlari bilan vizasiz kirish mumkin bo'lgan mamlakatlar]] == Xitoy bo'ylab sayohat == Oddiy xitoy pasporti egalari materikdagi Xitoy boʻylab erkin harakatlanishlari mumkin. [[Hong Kong|Gonkong]] va [[Makao|Makaoning]] maxsus ma'muriy hududlariga kirish uchun ular Xitoy rasmiylaridan maxsus ruxsat olishlari kerak. == Manbalar == {{manbalar}} 3qpkd7zxtpss626f0g4789lemswyhtz 2726002 2726000 2022-07-30T18:58:18Z Azizxon Muzaffarov 61732 wikitext text/x-wiki {{Shaxsni tasdiqlovchi hujjat bilgiqutisi | hujjat_nomi = Xitoy Xalq Respublikasi fuqarolik pasporti<br />[[Xitoy tili|Xitoycha]]: 中华人民共和国护照 | tasvir = [[File:People's Republic of China Biometric passport.jpg|300px]] | tasvir_hajmi = | tasvir_eni = | tasvir_alt = | tasvir_izohi = | tasvir2 = | tasvir_hajmi2 = | tasvir_eni2 = | tasvir_alt2 = | tasvir_izohi2 = Joriy Xitoy [[biometrik pasport]]ining shaxsiy maʼlumotlar sahifasi | ilk_marta = [[1949|1949-yil]] | kim_tomonidan = Milliy immigratsiya boshqarmasi, {{Bayroqikon|Xitoy}} | yaroqlilik = | hujjat_turi = pasport | maqsad = shaxsni tasdiqlash | muvofiqlik = | yaroqlilik_muddati = 10 yil<ref>{{cite web |title=《中俄边境旅游暂行管理实施细则》 |url=http://www.aihui.gov.cn/html/index/content/2012/04/792.html |website=www.aihui.gov.cn |language=zh-hans }}</ref> | narx = 120 [[Xitoy yuani|¥]]<ref>{{Cite web|url=http://cs.mfa.gov.cn/zggmzhw/hzlxz/sbhzlxz/|title=申办护照/旅行证|website=cs.mfa.gov.cn}}</ref> | huquqlar = | hajm_olcham = }} [[Fayl:Passport_PRC_97.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Passport_PRC_97.jpg/220px-Passport_PRC_97.jpg|thumb| Xitoy pasportining "Forma 97" versiyasi.]] [[Fayl:Passport_Cn_50s.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Passport_Cn_50s.JPG/220px-Passport_Cn_50s.JPG|thumb| XXR pasportining birinchi ikki varianti 1949-yil.]] '''Xitoy Xalq Respublikasi fuqarosi pasporti''' ([[Xitoy tili|xitoycha]]: '''中华人民共和国护照'''), Xitoy Xalq Respublikasi fuqarolari sifatida roʻyxatdan oʻtgan XXR fuqarolariga shaxsini tasdiqlash va chet elga chiqish uchun beriladigan rasmiy hujjat. Gonkong va Makao uchun ularning tegishli pasportlaridan foydalaniladi. == Turlari == Xitoyda bir necha turdagi pasportlar beriladi: * oddiy ("shaxsiy oddiy") pasport; * rasmiy pasport; * diplomatik pasport; * Maxsus Ma'muriy Hudud pasporti, ya'ni, Makao pasporti va Gonkong pasporti. Oddiy Xitoy pasportining yangi versiyalari ("Forma 97-2") 2007-yildan beri o'zidan oldingi "Forma 92" va "Forma 97-1" o'rnini egallab bormoqda. '''Oddiy pasport - Ichida''' Pasport "Forma 97-2" - bu oddiy Xitoy pasporti (machine readable passport (MRP)). Shaxsiy ma'lumotlar old muqova ostida joylashgan - maxfiy raqamli texnologiya yordamida chop etilgan rangli fotosurat ham shu yerda. Xususan, quyidagilar mavjud: * Pasport turi (P) * Mamlakat kodi (CHN) * Pasport raqami (Gxxxxxxxx) * Ism (familiya va ism) * Jinsi (M) yoki (F) * Olti xonali ma'muriy qismning kodi , sakkiz xonali tug'ilgan sana, uch xonali seriya raqami va chek raqamidan iborat identifikatsiya kartasi raqami (18 xonali kod). * Tug'ilgan sana (DD. MMM. YYYY) * Chiqarilgan sana (DD. MMM. YYYY) * Tug'ilgan joyi (viloyat yoki mamlakat, agar yo'lda tug'ilgan bo'lsa) * Berilgan joy (viloyat yoki chet elda berilgan diplomatik/konsullik uyi) * Yaroqlilik muddati (DD. MMM. YYYY) * Imzo '''Tillar''' Barcha ma'lumotlar xitoy va ingliz tillarida. '''Pasport yozuvlari''' Xitoy tilida 中华人民共和国外交部请各国军政机关对持照人予以通行的便利和必要的协助. Inzgliz tilida The Ministry of Foreign Affairs of the People’s Republic of China requests all civil and military authorities of foreign countries to allow the bearer of this passport to pass freely and afford assistance in case of need. ''O'zbek tiliga tarjimasi:'' ''Xitoy Xalq Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi xorijiy davlatlarning barcha harbiy va maʼmuriy muassasalaridan erkin harakatlanishni taʼminlash va zarur hollarda pasport egasiga yordam berishni soʻraydi.'' == Oddiy XXR pasportlari bilan vizasiz kirish mumkin bo'lgan mamlakatlar == Oddiy Xitoy pasporti egalari Gonkong yoki Makao pasporti egalariga qaraganda ancha kam sonli mamlakatlarga vizasiz kirishlari mumkin. [[Fayl:Visa_requirements_for_Chinese_citizens.png|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Visa_requirements_for_Chinese_citizens.png/800px-Visa_requirements_for_Chinese_citizens.png|left|thumb|800x800px| Oddiy XXR pasportlari bilan vizasiz kirish mumkin bo'lgan mamlakatlar]] == Xitoy bo'ylab sayohat == Oddiy xitoy pasporti egalari materikdagi Xitoy boʻylab erkin harakatlanishlari mumkin. [[Hong Kong|Gonkong]] va [[Makao|Makaoning]] maxsus ma'muriy hududlariga kirish uchun ular Xitoy rasmiylaridan maxsus ruxsat olishlari kerak. == Manbalar == {{manbalar}} 8a0mudg680xehd9cvqtmnsseejqkeo1 Roscoe Tanner 0 758919 2725978 2022-07-30T18:46:18Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1100043723|Roscoe Tanner]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Leonard Roskoe Tanner''' (1951-yil 15-oktabrda tugʻilgan) — isteʼfodagi amerikalik tennischi, u 1972-yilda professionalga aylandi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=December 5, 2004 |title=The Big Interview Roscoe Tanner |work=The Times |location=London |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/article399169.ece}}</ref> va 1979-yil 30-iyulda yakkalik oʻyinlari boʻyicha jahon reytingida 4-oʻrinni egalladi. Tanner o'zining katta chap qo'l xizmati bilan mashhur bo'lgan, xabarlarga ko'ra soatiga {{Convert|153|mph|km/h|0}} tezlikka erishgan. 1978-yil 19-fevralda [[Rancho Mirage (California)|Kaliforniyaning Rancho-Miraj]] shahridagi Mission Hills Country Club -da 1978-yilgi American Airlines Tennis oʻyinlarining yakkalik finalida Raul Ramiresga qarshi. <ref name="Autobigraphy">{{Kitob manbasi|last=Yorkey, Mike|title=Double Fault: My Rise And Fall, And My Road Back|publisher=Triumph Books|location=Liguori, Mo|year=2005|isbn=1572437790}}</ref> <ref name="sivault">{{Cite journal|last=L. Jon Wertheim|title=Outside Looking In|journal=[[Sports Illustrated]]|date=November 29, 2004|url=https://www.si.com/vault/2004/11/29/8213803/outside-looking-in}}</ref> <ref name="Serve">[https://www.independent.co.uk/sport/wimbledon-99-secrets-of-an-express-delivery-1101148.html Wimbledon '99: Secrets of an express delivery, by Ronald Atkin], ''[[The Independent]]'', June 20, 1999 Retrieved December 9, 2009.</ref> U, shuningdek, 1977 yilda o'tkazilgan ikkita Australian Open turnirining birinchisida erkaklar o'rtasidagi yakkalik chempionligini qo'lga kiritgani bilan mashhur. Tanner yanvar oyida o'tkazilgan turnirda g'olib chiqdi, [[Vitas Gerulaitis]] dekabrdagi turnirda g'olib chiqdi. Tanner 1979 yilda Wimbledon finaliga chiqdi va besh setda Byorn Borgga yutqazdi. Nafaqaga chiqqanidan so'ng, Tanner 2000-yillarda ommaviy axborot vositalarining e'tiborini o'z ichiga olgan huquqiy muammolar, jumladan, qamoq muddati, bolalarni qo'llab-quvvatlash uchun to'lovlarni o'tkazib yuborganlik uchun hibsga olish, moliyaviy noto'g'ri xatti-harakatlar va bankrotlik ayblovlarini o'z ichiga olgan. == Yoshligi == Leonard Roskoe Tanner III <ref name="Times">{{Yangiliklar manbasi |last=Wigmore |first=Barry |date=August 8, 2003 |title=How the rocket crashed to earth |work=The Times |location=UK |url=http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece |url-access=subscription |access-date=April 4, 2015}}</ref> [[Lookout Mountain (Tennessee)|Tennessi shtatidagi Lokout togʻidan]] kelib chiqqan, Chattanugadagi Baylor maktabini <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.baylorschool.org/athletics/hall-of-fame/detail/~board/sports-hall-of-fame/post/leonard-roscoe-tanner-jr-69|ish=baylorschool.org|sarlavha=Baylor School: Leonard Roscoe Tanner, Jr. '69}}</ref> tamomlagan va jamoadoshi Sandy Mayer bilan [[Stanford universiteti|Stenford universitetining]] kollej tennisida milliy shon-sharafga koʻtarilishiga yordam bergan. Tanner birinchi raqamli singl o'ynagan, Mayer esa ikkinchi raqamda o'ynagan. 1972 yilda Tanner va Mayer NCAA juftlik chempionligini qo'lga kiritdi va Stenford jamoasi NCAA turnirida Trinity (TX) dan keyin ikkinchi o'rinni egalladi. Jamoa tarkibida Chiko Xeygey, Rik Fisher, Jim Delani, Geri Groslimond, Chip Fisher, Pol Sidon va Tim Noonan ham bor edi. == O'yin tarixi == Tanner 1970 yilgi Amerika Qo'shma Shtatlari havaskorlar chempionatida g'alaba qozonish uchun beshinchi setda Xarun Rahimni 10-8 hisobida mag'lub etdi. Tanner 1977 yilgi Avstraliya Ochiq chempionati (yanvar) finalida Gilermo Vilasni ketma-ket uchta setda mag'lub etib, o'zining birinchi va yagona katta dubulg'a chempionligini qo'lga kiritdi. Tanner 1979 yilgi Wimbledon finalida Byorn Borgga besh setli o'yinda mag'lub bo'ldi, bu Wimbledonning birinchi finali bo'lib, [[NBC|NBC telekanalining]] ''Wimbledondagi nonushtasi'' doirasida jonli efirda namoyish etildi. Tanner ikki oydan so'ng US Open chorak finalida Borgni to'rt setda mag'lub etib, bu mag'lubiyat uchun qasos oldi.&nbsp;mph to'rtinchi to'plam davomida to'rni pastga tushirdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 27, 2007 |title=Powering up |work=[[St. Petersburg Times]] |url=http://www.sptimes.com/2007/08/27/Sports/_Powering_up.shtml |access-date=November 10, 2009}}</ref> Tanner yarim finalda [[Vitas Gerulaitis|Vitas Gerulaitisga]] yutqazdi. Tanner o‘zining 1979-yilgi US Open -da Borg ustidan qozonilgan g‘alabasi va Gerulaitisga mag‘lub bo‘lganini o‘z tarjimai holida “tennis kortidagi ikki kun ichida eng yuqori va eng past ko‘rsatkichlarim” deb ta’riflagan. <ref name="Autobigraphy" /> Tannerning g'ayrioddiy, lekin juda kuchli chap qo'l xizmati juda pastga tashlandi va butun tanasini qamrab olgan zarba bilan urdi va unga "Raketa" laqabini oldi. <ref name="Times" /> Uning gullab-yashnashi 153&nbsp;mph xizmat 1978-yil fevralidan <ref name="Autobigraphy" /> <ref name="sivault" /> <ref name="Serve" /> dan Endi Roddik 155-ni joylashtirgunga qadar turnir musobaqalarida qayd etilgan eng tezkor koʻrsatkich edi.&nbsp;2004 yil sentyabr oyida Vladimir Voltchkovga qarshi Devis kubogi yarim finalida milya soatiga xizmat qiladi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=October 24, 2009 |title=Serving up a tennis treat... |work=[[The Press (York)|The Press]] |url=http://www.yorkpress.co.uk/sport/4701422.Serving_up_a_tennis_treat_at_the_IT_Sports_York___District_Mixed_Tennis_League___s_end_of__season_trophy_presentation_night/ |access-date=November 10, 2009}}</ref> . U 1981 yilda [[Cincinnati]] shahridagi Riverfront kolizeyida o'ynagan finalda Argentinani mag'lub etgan [[Arthur Ashe|Artur Ashe]] boshchiligidagi jamoada [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnro]], Eliot Telscher va [[Peter Fleming|Piter Fleming]] bilan o'ynab Devis kubogini qo'lga kiritdi. == Katta dubulg'a yakkalik o'yinlari xronologiyasi == {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 1969 yil ! 1970 yil ! 1971 yil ! 1972 yil ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! colspan="2" | 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! SR ! W–L |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] <sup>1</sup> | A | A | A | A | A | A | A | A | bgcolor="lime" | <nowiki><b id="mwiw">V</b></nowiki> | bgcolor="#afeeee" | 1R | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 2R | A | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | bgcolor="#EFEFEF" | 1/4 | bgcolor="#EFEFEF" | 9–3 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | colspan="2" | A | bgcolor="#afeeee" | 4R | A | A | A | A | A | A | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 3 | bgcolor="#EFEFEF" | 5–3 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="yellow" | SF | colspan="2" bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="thistle" | F | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="#ffebcd" | QF | A | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 11 | bgcolor="#EFEFEF" | 36–11 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 4R | colspan="2" bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 16 | bgcolor="#EFEFEF" | 40–16 |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! 0–1 ! 0–1 ! 2–1 ! 6–2 ! 2–1 ! 8–3 ! 9–3 ! 8–2 ! colspan="2" | 9–3 ! 9–3 ! 11–2 ! 8–2 ! 6–3 ! 4–2 ! 8–3 ! 0–1 ! 1/34 ! 90–33 |} <sup>1</sup> Avstraliya ochiq chempionati 1977 yilda ikki marta, yanvar va dekabrda o'tkazilgan. === Katta dubulg'a finallari === ==== Yakkalik: 2 (1 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" ! width="40" |Natija ! width="50" | Yil ! width="200" | Chempionat ! width="50" |Qoplama ! width="160" | Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- bgcolor="#FFFFCC" | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | 1977 yil | Australian Open (yanvar. ) | O't |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] | 6–3, 6–3, 6–3 |- bgcolor="#CCFFCC" | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | 1979 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] | 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 1–6, 6–3, 3–6, 4–6 |} == Karyera finallari == === Yakkaliklar (15 ta chempionlik, 26 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" |No. ! style="width:40px" |Yil ! style="width:200px" |Turnir ! style="width:170px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1972 |Albany, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |2–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1972 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1973 |Milan WCT, Italy |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |6–7, 0–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1974 |Palm Desert WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1974 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |6–2, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1974 |Columbus, U.S. |{{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |6–3, 6–7, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1974 |Maui, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |6–7, 6–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1974 |Christchurch, New Zealand |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |6–4, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1975 |St. Petersburg WCT, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |0–6, 6–1, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1975 |St. Louis WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6–2, 2–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1975 |Charlotte, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |6–3, 4–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1975 |Las Vegas WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] |5–7, 7–5, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1975 |Chicago, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] |6–1, 6–7, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1975 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |6–3, 5–7, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1976 |Birmingham, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |4–6, 6–3, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1976 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |4–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1976 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Eddie_Dibbs|Eddie Dibbs]] |7–6, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1976 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} Stan Smith |6–4, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1976 |South Orange, U.S. |{{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1976 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] |4–6, 7–5, 6–1 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1976 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|ITA}} [[:en:Corrado_Barazzutti|Corrado Barazzutti]] |6–3, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1976 |Wembley, U.K. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |6–3, 6–7, 4–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1977 (Jan.) |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], Melbourne |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] |6–3, 6–3, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |15. |1977 |South Orange, U.S. |{{flagicon|ARG}} Guillermo Vilas |4–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |16. |1977 |Hilton Head, U.S. |{{flagicon|SWE}} Björn Borg |4–6, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |17. |1977 |WCT Challenge Cup, Las Vegas |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |2–6, 6–5, 6–3, 2–6, 5–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6–3, 3–6, 6–3, 6–7, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |18. |1978 |Philadelphia, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |2–6, 4–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |11. |1978 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |6–1, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |12. |1978 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} Victor Amaya |6–3, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |13. |1979 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried |6–4, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |14. |1979 |Washington Indoor, U.S. |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried |6–4, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |19. |1979 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |4–6, 2–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |20. |1979 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]], U.K. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |7–6, 1–6, 6–3, 3–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |21. |1979 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |22. |1980 |Richmond WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} John McEnroe |1–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |15. |1981 |Philadelphia, U.S. |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] |6–2, 7–6, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |23. |1981 |Memphis, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |2–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |24. |1981 |Bristol, U.K. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |3–6, 7–5, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |25. |1981 |Sydney Indoor, Australia |{{flagicon|USA}} John McEnroe |4–6, 5–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |26. |1982 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Johan_Kriek|Johan Kriek]] |0–6, 6–4, 0–6, 4–6 |} === Juftliklar unvonlari (13 ta chempionlik, 16 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" |No. ! style="width:40px" |Yil ! style="width:200px" |Turnir ! style="width:180px" |Hamkor ! style="width:180px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1971 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] {{flagicon|USA}} [[:en:Erik_van_Dillen|Erik van Dillen]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1971 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_McManus_(tennis)|Jim McManus]] {{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Osborne_(tennis)|Jim Osborne]] |6–4, 5–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1973 |London WCT, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |{{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] {{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |3–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1973 |Washington WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |6–4, 6–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1973 |Houston WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |5–7, 5–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1973 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |3–6, 6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1973 |Paris Indoor, France |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|ESP|1945}} [[:en:Juan_Gisbert_Sr.|Juan Gisbert Sr.]] {{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |2–6, 6–4, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1974 |Bologna Indoor, Italy |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|SWE}} [[:en:Ove_Bengtson|Ove Bengtson]] {{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |4–6, 7–5, 6–4, 6–7, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1974 |Barcelona WCT, Spain |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Edlefsen|Tom Edlefsen]] {{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Leonard_(tennis)|Tom Leonard]] |6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1974 |Houston, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|AUS}} [[:en:Colin_Dibley|Colin Dibley]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |6–4, 6–7, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1974 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|GBR}} [[:en:Mark_Cox_(tennis)|Mark Cox]] {{flagicon|JPN}} [[:en:Jun_Kamiwazumi|Jun Kamiwazumi]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1974 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Dick_Stockton_(tennis)|Dick Stockton]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Owen_Davidson|Owen Davidson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1974 |Christchurch, New Zealand |{{flagicon|EGY|1972}} [[:en:Ismail_El_Shafei|Ismail El Shafei]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Syd_Ball|Syd Ball]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |w/o |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1974 |Jakarta, Indonesia |{{flagicon|EGY|1972}} Ismail El Shafei |[[:en:Jürgen_Fassbender|Jürgen Fassbender]] [[:en:Hans-Jürgen_Pohmann|Hans-Jürgen Pohmann]] |7–5, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1975 |St. Petersburg WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Charlie_Pasarell|Charlie Pasarell]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] {{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1975 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |5–7, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1975 |Nottingham, U.K. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |6–2, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1975 |Stockholm, Sweden |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bob_Hewitt|Bob Hewitt]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Frew_McMillan|Frew McMillan]] |6–3, 3–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1976 |Memphis WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|IND}} [[:en:Anand_Amritraj|Anand Amritraj]] {{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1976 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |7–6, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1976 |Johannesburg WCT, South Africa |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan {{flagicon|NED}} Tom Okker |6–2, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1976 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt |6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1976 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Raymond Moore]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Allan_Stone|Allan Stone]] |7–6, 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |11. |1976 |Perth, Australia |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] {{flagicon|EGY|1972}} Ismail El Shafei |6–7, 6–1, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |12. |1976 |Wembley, U.K. |{{flagicon|USA}} Stan Smith |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|USA}} Brian Gottfried |7–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1977 |Palm Springs, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt {{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan |6–7, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |15. |1977 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Phil_Dent|Phil Dent]] |3–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |16. |1977 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|AUS}} Syd Ball {{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |6–7, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |13. |1978 |Palm Springs, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} Raymond Moore |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt {{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan |6–4, 6–4 |} == Shaxsiy hayoti == Tanner uch marta turmushga chiqdi, birinchi navbatda Nensi, keyin Sharlotta va oxirgi marta Margaret. Uning besh farzandi bor: Omega Anne Romano, Tamara Tanner, Loren Tanner, Enn Monik va Leysi Tanner. <ref name="Times">{{Yangiliklar manbasi |last=Wigmore |first=Barry |date=August 8, 2003 |title=How the rocket crashed to earth |work=The Times |location=UK |url=http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece |url-access=subscription |access-date=April 4, 2015}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFWigmore2003">Wigmore, Barry (August 8, 2003). <span class="cs1-lock-subscription" title="Paid subscription required">[http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece "How the rocket crashed to earth"]</span>. ''The Times''. UK<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">April 4,</span> 2015</span>.</cite></ref> === Qayd etgan jinoyati === Tanner qonun bilan ziddiyatlarning ko'p rekordiga ega. U birinchi marta 1997 yilda aliment to'lamagani uchun hibsga olingan. <ref name="espn">{{Veb manbasi|muallif=Greg Garber|sarlavha=Jailed Tanner's losses: Game, set, match...family|url=http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=2491460|ish=sports.espn.go.com|nashriyot=[[ESPN]]|sana=June 24, 2006}}</ref> 2003 yil iyun oyida u noto'g'ri tekshiruvdan o'tganlik va bolalar uchun alimentni to'lamaganlikda ayblanib, qochqin orderi bilan yana hibsga olingan. <ref name="sivault">{{Cite journal|last=L. Jon Wertheim|title=Outside Looking In|journal=[[Sports Illustrated]]|date=November 29, 2004|url=https://www.si.com/vault/2004/11/29/8213803/outside-looking-in}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFL._Jon_Wertheim2004">L. Jon Wertheim (November 29, 2004). [https://www.si.com/vault/2004/11/29/8213803/outside-looking-in "Outside Looking In"]. ''[[Sport Illustrated|Sports Illustrated]]''.</cite></ref> U o‘z aybiga iqror bo‘ldi va dastlabki shartli jazoni oldi. Tanner sinov muddatini buzdi va Floridada bir yil qamoqda o'tirdi, ammo keyin Kaliforniyada sudga hurmatsizlik uchun qamaldi. 2008 yilda Tanner Tennessi shtatining Noksvill shahrida yomon chek yozgani uchun yana hibsga olindi, ammo bu suddan tashqari hal qilindi. <ref name="ESPN2">[http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=3416037 ''Tanner accused of not returning vehicles after check bounced''], [[Associated Press]], May 28, 2008. Retrieved April 15, 2009.</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 14, 2008 |title=Theft Charges Dismissed Against Roscoe Tanner After Restitution Made |work=[[The Chattanoogan]] |url=http://www.chattanoogan.com/articles/article_133270.asp |url-status=dead |access-date=November 10, 2009 |archive-url=https://archive.today/20120730054842/http://www.chattanoogan.com/articles/article_133270.asp |archive-date=July 30, 2012}}</ref> Uyidan haydalganidan so'ng, Tanner 2012 yil yanvar oyida yana bir yomon chek yozgani uchun hibsga olingan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://mugshots.com/US-Counties/Florida/Indian-River-County-FL/Leonard-Roscoe-Tanner.6482182.html|sarlavha=Leonard Roscoe Tanner Mugshot - Leonard Roscoe Tanner Arrest - Indian River County, FL}}</ref> 2013-yil mart oyida Tanner Floridada yomon chek yozgani va katta o‘g‘irlik qilgani uchun hibsga olingan, 2014-yilda esa haydovchilik guvohnomasi bilan haydovchilik qilgani uchun 10 kun xizmat qilgan. <ref name="ircsheriff">{{Veb manbasi|sarlavha=Inmate Booking Details|url=http://www.ircsheriff.org/booking-search.cfm?jacketID=-231558|nashriyot=Indian River County Sheriff's Office}}</ref> 2015-yilda Tanner oldingi order bo‘yicha sudga kelmagani uchun hibsga olingan. <ref name="ircsheriff" /> === Tennis lagerlari === Hozirda Tanner tennisdan dars berish bilan shug'ullanadi. U boshqa mutaxassislar bilan juftlik tennis lagerlarida dars bergan <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.curlydavistennis.com/tennis-camp-with-roscoe-tanner-curly-davis-and-amy-polizzi-april-14-15-2018/|sarlavha=Tennis Camp with Roscoe Tanner|kirish sanasi=July 25, 2018}}</ref> va o'zining o'quv lagerida lager direktori. <ref>{{Veb manbasi|url=https://roscoetannertennis.com/about-us/|sarlavha=Roscoe Tanner tennis training|kirish sanasi=July 25, 2018}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * TRoscoe Tanner at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Roscoe Tanner at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1951-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] ir6e0fmwvl2ozoqnk7cgo6kot4rxcoy 2725979 2725978 2022-07-30T18:47:11Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Roscoe Tanner|image=Roscoe Tanner.jpg|country={{USA}}|residence=[[Kiawah Island, South Carolina|Kiawah Island]], South Carolina|birth_date={{birth date and age|1951|10|15}}|birth_place=[[Chattanooga, Tennessee|Chattanooga]], Tennessee|height={{height|ft=6|in=0}}|turnedpro=1972 (amateur from 1969)|retired=1985|plays=Left-handed (one-handed backhand)|singlesrecord={{tennis record|won=592|lost=293}}|singlestitles=16|highestsinglesranking=No. 4 (July 30, 1979)|careerprizemoney=$1,696,198|AustralianOpenresult='''W''' ([[1977 Australian Open (January) – Men's singles|1977<sup>Jan</sup>]])|FrenchOpenresult=4R ([[1978 French Open – Men's singles|1978]])|Wimbledonresult=F ([[1979 Wimbledon Championships – Men's singles|1979]])|USOpenresult=SF ([[1974 US Open – Men's singles|1974]], [[1979 US Open – Men's singles|1979]])|Othertournaments=yes|MastersCupresult=RR ([[1976 Commercial Union Assurance Masters – Singles|1976]], [[1977 Colgate-Palmolive Masters – Singles|1977]], [[1979 Colgate-Palmolive Masters – Singles|1979]], [[1981 Volvo Masters – Singles|1981]])|WCTFinalsresult=SF ([[1981 World Championship Tennis Finals – Singles|1981]])|doublesrecord=272-182|doublestitles=13|highestdoublesranking=No. 14 (August 23, 1977)}}'''Leonard Roskoe Tanner''' (1951-yil 15-oktabrda tugʻilgan) — isteʼfodagi amerikalik tennischi, u 1972-yilda professionalga aylandi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=December 5, 2004 |title=The Big Interview Roscoe Tanner |work=The Times |location=London |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/article399169.ece}}</ref> va 1979-yil 30-iyulda yakkalik oʻyinlari boʻyicha jahon reytingida 4-oʻrinni egalladi. Tanner o'zining katta chap qo'l xizmati bilan mashhur bo'lgan, xabarlarga ko'ra soatiga {{Convert|153|mph|km/h|0}} tezlikka erishgan. 1978-yil 19-fevralda [[Rancho Mirage (California)|Kaliforniyaning Rancho-Miraj]] shahridagi Mission Hills Country Club -da 1978-yilgi American Airlines Tennis oʻyinlarining yakkalik finalida Raul Ramiresga qarshi. <ref name="Autobigraphy">{{Kitob manbasi|last=Yorkey, Mike|title=Double Fault: My Rise And Fall, And My Road Back|publisher=Triumph Books|location=Liguori, Mo|year=2005|isbn=1572437790}}</ref> <ref name="sivault">{{Cite journal|last=L. Jon Wertheim|title=Outside Looking In|journal=[[Sports Illustrated]]|date=November 29, 2004|url=https://www.si.com/vault/2004/11/29/8213803/outside-looking-in}}</ref> <ref name="Serve">[https://www.independent.co.uk/sport/wimbledon-99-secrets-of-an-express-delivery-1101148.html Wimbledon '99: Secrets of an express delivery, by Ronald Atkin], ''[[The Independent]]'', June 20, 1999 Retrieved December 9, 2009.</ref> U, shuningdek, 1977 yilda o'tkazilgan ikkita Australian Open turnirining birinchisida erkaklar o'rtasidagi yakkalik chempionligini qo'lga kiritgani bilan mashhur. Tanner yanvar oyida o'tkazilgan turnirda g'olib chiqdi, [[Vitas Gerulaitis]] dekabrdagi turnirda g'olib chiqdi. Tanner 1979 yilda Wimbledon finaliga chiqdi va besh setda Byorn Borgga yutqazdi. Nafaqaga chiqqanidan so'ng, Tanner 2000-yillarda ommaviy axborot vositalarining e'tiborini o'z ichiga olgan huquqiy muammolar, jumladan, qamoq muddati, bolalarni qo'llab-quvvatlash uchun to'lovlarni o'tkazib yuborganlik uchun hibsga olish, moliyaviy noto'g'ri xatti-harakatlar va bankrotlik ayblovlarini o'z ichiga olgan. == Yoshligi == Leonard Roskoe Tanner III <ref name="Times">{{Yangiliklar manbasi |last=Wigmore |first=Barry |date=August 8, 2003 |title=How the rocket crashed to earth |work=The Times |location=UK |url=http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece |url-access=subscription |access-date=April 4, 2015}}</ref> [[Lookout Mountain (Tennessee)|Tennessi shtatidagi Lokout togʻidan]] kelib chiqqan, Chattanugadagi Baylor maktabini <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.baylorschool.org/athletics/hall-of-fame/detail/~board/sports-hall-of-fame/post/leonard-roscoe-tanner-jr-69|ish=baylorschool.org|sarlavha=Baylor School: Leonard Roscoe Tanner, Jr. '69}}</ref> tamomlagan va jamoadoshi Sandy Mayer bilan [[Stanford universiteti|Stenford universitetining]] kollej tennisida milliy shon-sharafga koʻtarilishiga yordam bergan. Tanner birinchi raqamli singl o'ynagan, Mayer esa ikkinchi raqamda o'ynagan. 1972 yilda Tanner va Mayer NCAA juftlik chempionligini qo'lga kiritdi va Stenford jamoasi NCAA turnirida Trinity (TX) dan keyin ikkinchi o'rinni egalladi. Jamoa tarkibida Chiko Xeygey, Rik Fisher, Jim Delani, Geri Groslimond, Chip Fisher, Pol Sidon va Tim Noonan ham bor edi. == O'yin tarixi == Tanner 1970 yilgi Amerika Qo'shma Shtatlari havaskorlar chempionatida g'alaba qozonish uchun beshinchi setda Xarun Rahimni 10-8 hisobida mag'lub etdi. Tanner 1977 yilgi Avstraliya Ochiq chempionati (yanvar) finalida Gilermo Vilasni ketma-ket uchta setda mag'lub etib, o'zining birinchi va yagona katta dubulg'a chempionligini qo'lga kiritdi. Tanner 1979 yilgi Wimbledon finalida Byorn Borgga besh setli o'yinda mag'lub bo'ldi, bu Wimbledonning birinchi finali bo'lib, [[NBC|NBC telekanalining]] ''Wimbledondagi nonushtasi'' doirasida jonli efirda namoyish etildi. Tanner ikki oydan so'ng US Open chorak finalida Borgni to'rt setda mag'lub etib, bu mag'lubiyat uchun qasos oldi.&nbsp;mph to'rtinchi to'plam davomida to'rni pastga tushirdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 27, 2007 |title=Powering up |work=[[St. Petersburg Times]] |url=http://www.sptimes.com/2007/08/27/Sports/_Powering_up.shtml |access-date=November 10, 2009}}</ref> Tanner yarim finalda [[Vitas Gerulaitis|Vitas Gerulaitisga]] yutqazdi. Tanner o‘zining 1979-yilgi US Open -da Borg ustidan qozonilgan g‘alabasi va Gerulaitisga mag‘lub bo‘lganini o‘z tarjimai holida “tennis kortidagi ikki kun ichida eng yuqori va eng past ko‘rsatkichlarim” deb ta’riflagan. <ref name="Autobigraphy" /> Tannerning g'ayrioddiy, lekin juda kuchli chap qo'l xizmati juda pastga tashlandi va butun tanasini qamrab olgan zarba bilan urdi va unga "Raketa" laqabini oldi. <ref name="Times" /> Uning gullab-yashnashi 153&nbsp;mph xizmat 1978-yil fevralidan <ref name="Autobigraphy" /> <ref name="sivault" /> <ref name="Serve" /> dan Endi Roddik 155-ni joylashtirgunga qadar turnir musobaqalarida qayd etilgan eng tezkor koʻrsatkich edi.&nbsp;2004 yil sentyabr oyida Vladimir Voltchkovga qarshi Devis kubogi yarim finalida milya soatiga xizmat qiladi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=October 24, 2009 |title=Serving up a tennis treat... |work=[[The Press (York)|The Press]] |url=http://www.yorkpress.co.uk/sport/4701422.Serving_up_a_tennis_treat_at_the_IT_Sports_York___District_Mixed_Tennis_League___s_end_of__season_trophy_presentation_night/ |access-date=November 10, 2009}}</ref> . U 1981 yilda [[Cincinnati]] shahridagi Riverfront kolizeyida o'ynagan finalda Argentinani mag'lub etgan [[Arthur Ashe|Artur Ashe]] boshchiligidagi jamoada [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnro]], Eliot Telscher va [[Peter Fleming|Piter Fleming]] bilan o'ynab Devis kubogini qo'lga kiritdi. == Katta dubulg'a yakkalik o'yinlari xronologiyasi == {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 1969 yil ! 1970 yil ! 1971 yil ! 1972 yil ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! colspan="2" | 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! SR ! W–L |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] <sup>1</sup> | A | A | A | A | A | A | A | A | bgcolor="lime" | | bgcolor="#afeeee" | 1R | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 2R | A | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | bgcolor="#EFEFEF" | 1/4 | bgcolor="#EFEFEF" | 9–3 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | colspan="2" | A | bgcolor="#afeeee" | 4R | A | A | A | A | A | A | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 3 | bgcolor="#EFEFEF" | 5–3 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="yellow" | SF | colspan="2" bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="thistle" | F | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="#ffebcd" | QF | A | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 11 | bgcolor="#EFEFEF" | 36–11 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 4R | colspan="2" bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 16 | bgcolor="#EFEFEF" | 40–16 |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! 0–1 ! 0–1 ! 2–1 ! 6–2 ! 2–1 ! 8–3 ! 9–3 ! 8–2 ! colspan="2" | 9–3 ! 9–3 ! 11–2 ! 8–2 ! 6–3 ! 4–2 ! 8–3 ! 0–1 ! 1/34 ! 90–33 |} <sup>1</sup> Avstraliya ochiq chempionati 1977 yilda ikki marta, yanvar va dekabrda o'tkazilgan. === Katta dubulg'a finallari === ==== Yakkalik: 2 (1 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" ! width="40" |Natija ! width="50" | Yil ! width="200" | Chempionat ! width="50" |Qoplama ! width="160" | Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- bgcolor="#FFFFCC" | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | 1977 yil | Australian Open (yanvar. ) | O't |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] | 6–3, 6–3, 6–3 |- bgcolor="#CCFFCC" | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | 1979 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] | 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 1–6, 6–3, 3–6, 4–6 |} == Karyera finallari == === Yakkaliklar (15 ta chempionlik, 26 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" |No. ! style="width:40px" |Yil ! style="width:200px" |Turnir ! style="width:170px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1972 |Albany, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |2–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1972 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1973 |Milan WCT, Italy |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |6–7, 0–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1974 |Palm Desert WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1974 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |6–2, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1974 |Columbus, U.S. |{{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |6–3, 6–7, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1974 |Maui, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |6–7, 6–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1974 |Christchurch, New Zealand |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |6–4, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1975 |St. Petersburg WCT, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |0–6, 6–1, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1975 |St. Louis WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6–2, 2–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1975 |Charlotte, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |6–3, 4–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1975 |Las Vegas WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] |5–7, 7–5, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1975 |Chicago, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] |6–1, 6–7, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1975 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |6–3, 5–7, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1976 |Birmingham, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |4–6, 6–3, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1976 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |4–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1976 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Eddie_Dibbs|Eddie Dibbs]] |7–6, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1976 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} Stan Smith |6–4, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1976 |South Orange, U.S. |{{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1976 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] |4–6, 7–5, 6–1 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1976 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|ITA}} [[:en:Corrado_Barazzutti|Corrado Barazzutti]] |6–3, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1976 |Wembley, U.K. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |6–3, 6–7, 4–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1977 (Jan.) |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], Melbourne |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] |6–3, 6–3, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |15. |1977 |South Orange, U.S. |{{flagicon|ARG}} Guillermo Vilas |4–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |16. |1977 |Hilton Head, U.S. |{{flagicon|SWE}} Björn Borg |4–6, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |17. |1977 |WCT Challenge Cup, Las Vegas |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |2–6, 6–5, 6–3, 2–6, 5–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6–3, 3–6, 6–3, 6–7, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |18. |1978 |Philadelphia, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |2–6, 4–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |11. |1978 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |6–1, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |12. |1978 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} Victor Amaya |6–3, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |13. |1979 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried |6–4, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |14. |1979 |Washington Indoor, U.S. |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried |6–4, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |19. |1979 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |4–6, 2–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |20. |1979 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]], U.K. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |7–6, 1–6, 6–3, 3–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |21. |1979 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |22. |1980 |Richmond WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} John McEnroe |1–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |15. |1981 |Philadelphia, U.S. |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] |6–2, 7–6, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |23. |1981 |Memphis, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |2–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |24. |1981 |Bristol, U.K. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |3–6, 7–5, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |25. |1981 |Sydney Indoor, Australia |{{flagicon|USA}} John McEnroe |4–6, 5–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |26. |1982 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Johan_Kriek|Johan Kriek]] |0–6, 6–4, 0–6, 4–6 |} === Juftliklar unvonlari (13 ta chempionlik, 16 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" |No. ! style="width:40px" |Yil ! style="width:200px" |Turnir ! style="width:180px" |Hamkor ! style="width:180px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1971 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] {{flagicon|USA}} [[:en:Erik_van_Dillen|Erik van Dillen]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1971 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_McManus_(tennis)|Jim McManus]] {{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Osborne_(tennis)|Jim Osborne]] |6–4, 5–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1973 |London WCT, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |{{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] {{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |3–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1973 |Washington WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |6–4, 6–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1973 |Houston WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |5–7, 5–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1973 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |3–6, 6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1973 |Paris Indoor, France |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|ESP|1945}} [[:en:Juan_Gisbert_Sr.|Juan Gisbert Sr.]] {{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |2–6, 6–4, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1974 |Bologna Indoor, Italy |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|SWE}} [[:en:Ove_Bengtson|Ove Bengtson]] {{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |4–6, 7–5, 6–4, 6–7, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1974 |Barcelona WCT, Spain |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Edlefsen|Tom Edlefsen]] {{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Leonard_(tennis)|Tom Leonard]] |6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1974 |Houston, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|AUS}} [[:en:Colin_Dibley|Colin Dibley]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |6–4, 6–7, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1974 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|GBR}} [[:en:Mark_Cox_(tennis)|Mark Cox]] {{flagicon|JPN}} [[:en:Jun_Kamiwazumi|Jun Kamiwazumi]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1974 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Dick_Stockton_(tennis)|Dick Stockton]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Owen_Davidson|Owen Davidson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1974 |Christchurch, New Zealand |{{flagicon|EGY|1972}} [[:en:Ismail_El_Shafei|Ismail El Shafei]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Syd_Ball|Syd Ball]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |w/o |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1974 |Jakarta, Indonesia |{{flagicon|EGY|1972}} Ismail El Shafei |[[:en:Jürgen_Fassbender|Jürgen Fassbender]] [[:en:Hans-Jürgen_Pohmann|Hans-Jürgen Pohmann]] |7–5, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1975 |St. Petersburg WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Charlie_Pasarell|Charlie Pasarell]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] {{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1975 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |5–7, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1975 |Nottingham, U.K. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |6–2, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1975 |Stockholm, Sweden |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bob_Hewitt|Bob Hewitt]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Frew_McMillan|Frew McMillan]] |6–3, 3–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1976 |Memphis WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|IND}} [[:en:Anand_Amritraj|Anand Amritraj]] {{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1976 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |7–6, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1976 |Johannesburg WCT, South Africa |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan {{flagicon|NED}} Tom Okker |6–2, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1976 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt |6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1976 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Raymond Moore]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Allan_Stone|Allan Stone]] |7–6, 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |11. |1976 |Perth, Australia |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] {{flagicon|EGY|1972}} Ismail El Shafei |6–7, 6–1, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |12. |1976 |Wembley, U.K. |{{flagicon|USA}} Stan Smith |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|USA}} Brian Gottfried |7–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1977 |Palm Springs, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt {{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan |6–7, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |15. |1977 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Phil_Dent|Phil Dent]] |3–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |16. |1977 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|AUS}} Syd Ball {{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |6–7, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |13. |1978 |Palm Springs, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} Raymond Moore |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt {{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan |6–4, 6–4 |} == Shaxsiy hayoti == Tanner uch marta turmushga chiqdi, birinchi navbatda Nensi, keyin Sharlotta va oxirgi marta Margaret. Uning besh farzandi bor: Omega Anne Romano, Tamara Tanner, Loren Tanner, Enn Monik va Leysi Tanner. <ref name="Times">{{Yangiliklar manbasi |last=Wigmore |first=Barry |date=August 8, 2003 |title=How the rocket crashed to earth |work=The Times |location=UK |url=http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece |url-access=subscription |access-date=April 4, 2015}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFWigmore2003">Wigmore, Barry (August 8, 2003). <span class="cs1-lock-subscription" title="Paid subscription required">[http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece "How the rocket crashed to earth"]</span>. ''The Times''. UK<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">April 4,</span> 2015</span>.</cite></ref> === Qayd etgan jinoyati === Tanner qonun bilan ziddiyatlarning ko'p rekordiga ega. U birinchi marta 1997 yilda aliment to'lamagani uchun hibsga olingan. <ref name="espn">{{Veb manbasi|muallif=Greg Garber|sarlavha=Jailed Tanner's losses: Game, set, match...family|url=http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=2491460|ish=sports.espn.go.com|nashriyot=[[ESPN]]|sana=June 24, 2006}}</ref> 2003 yil iyun oyida u noto'g'ri tekshiruvdan o'tganlik va bolalar uchun alimentni to'lamaganlikda ayblanib, qochqin orderi bilan yana hibsga olingan. <ref name="sivault">{{Cite journal|last=L. Jon Wertheim|title=Outside Looking In|journal=[[Sports Illustrated]]|date=November 29, 2004|url=https://www.si.com/vault/2004/11/29/8213803/outside-looking-in}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFL._Jon_Wertheim2004">L. Jon Wertheim (November 29, 2004). [https://www.si.com/vault/2004/11/29/8213803/outside-looking-in "Outside Looking In"]. ''[[Sport Illustrated|Sports Illustrated]]''.</cite></ref> U o‘z aybiga iqror bo‘ldi va dastlabki shartli jazoni oldi. Tanner sinov muddatini buzdi va Floridada bir yil qamoqda o'tirdi, ammo keyin Kaliforniyada sudga hurmatsizlik uchun qamaldi. 2008 yilda Tanner Tennessi shtatining Noksvill shahrida yomon chek yozgani uchun yana hibsga olindi, ammo bu suddan tashqari hal qilindi. <ref name="ESPN2">[http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=3416037 ''Tanner accused of not returning vehicles after check bounced''], [[Associated Press]], May 28, 2008. Retrieved April 15, 2009.</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 14, 2008 |title=Theft Charges Dismissed Against Roscoe Tanner After Restitution Made |work=[[The Chattanoogan]] |url=http://www.chattanoogan.com/articles/article_133270.asp |url-status=dead |access-date=November 10, 2009 |archive-url=https://archive.today/20120730054842/http://www.chattanoogan.com/articles/article_133270.asp |archive-date=July 30, 2012}}</ref> Uyidan haydalganidan so'ng, Tanner 2012 yil yanvar oyida yana bir yomon chek yozgani uchun hibsga olingan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://mugshots.com/US-Counties/Florida/Indian-River-County-FL/Leonard-Roscoe-Tanner.6482182.html|sarlavha=Leonard Roscoe Tanner Mugshot - Leonard Roscoe Tanner Arrest - Indian River County, FL}}</ref> 2013-yil mart oyida Tanner Floridada yomon chek yozgani va katta o‘g‘irlik qilgani uchun hibsga olingan, 2014-yilda esa haydovchilik guvohnomasi bilan haydovchilik qilgani uchun 10 kun xizmat qilgan. <ref name="ircsheriff">{{Veb manbasi|sarlavha=Inmate Booking Details|url=http://www.ircsheriff.org/booking-search.cfm?jacketID=-231558|nashriyot=Indian River County Sheriff's Office}}</ref> 2015-yilda Tanner oldingi order bo‘yicha sudga kelmagani uchun hibsga olingan. <ref name="ircsheriff" /> === Tennis lagerlari === Hozirda Tanner tennisdan dars berish bilan shug'ullanadi. U boshqa mutaxassislar bilan juftlik tennis lagerlarida dars bergan <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.curlydavistennis.com/tennis-camp-with-roscoe-tanner-curly-davis-and-amy-polizzi-april-14-15-2018/|sarlavha=Tennis Camp with Roscoe Tanner|kirish sanasi=July 25, 2018}}</ref> va o'zining o'quv lagerida lager direktori. <ref>{{Veb manbasi|url=https://roscoetannertennis.com/about-us/|sarlavha=Roscoe Tanner tennis training|kirish sanasi=July 25, 2018}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * TRoscoe Tanner at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Roscoe Tanner at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1951-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] oxj4dvc22oezyrep0naxuu5vieuj4fs 2725982 2725979 2022-07-30T18:48:41Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Roscoe Tanner|image=Roscoe Tanner.jpg|country={{USA}}|residence=[[Kiawah Island, South Carolina|Kiawah Island]], South Carolina|birth_date={{birth date and age|1951|10|15}}|birth_place=[[Chattanooga, Tennessee|Chattanooga]], Tennessee|height={{height|ft=6|in=0}}|turnedpro=1972 (amateur from 1969)|retired=1985|plays=Left-handed (one-handed backhand)|singlesrecord={{tennis record|won=592|lost=293}}|singlestitles=16|highestsinglesranking=No. 4 (July 30, 1979)|careerprizemoney=$1,696,198|AustralianOpenresult='''W''' ([[1977 Australian Open (January) – Men's singles|1977<sup>Jan</sup>]])|FrenchOpenresult=4R ([[1978 French Open – Men's singles|1978]])|Wimbledonresult=F ([[1979 Wimbledon Championships – Men's singles|1979]])|USOpenresult=SF ([[1974 US Open – Men's singles|1974]], [[1979 US Open – Men's singles|1979]])|Othertournaments=yes|MastersCupresult=RR ([[1976 Commercial Union Assurance Masters – Singles|1976]], [[1977 Colgate-Palmolive Masters – Singles|1977]], [[1979 Colgate-Palmolive Masters – Singles|1979]], [[1981 Volvo Masters – Singles|1981]])|WCTFinalsresult=SF ([[1981 World Championship Tennis Finals – Singles|1981]])|doublesrecord=272-182|doublestitles=13|highestdoublesranking=No. 14 (August 23, 1977)}}'''Leonard Roskoe Tanner''' (1951-yil 15-oktabrda tugʻilgan) — isteʼfodagi amerikalik tennischi, u 1972-yilda professionalga aylandi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=December 5, 2004 |title=The Big Interview Roscoe Tanner |work=The Times |location=London |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/article399169.ece}}</ref> va 1979-yil 30-iyulda yakkalik oʻyinlari boʻyicha jahon reytingida 4-oʻrinni egalladi. Tanner o'zining katta chap qo'l xizmati bilan mashhur bo'lgan, xabarlarga ko'ra soatiga {{Convert|153|mph|km/h|0}} tezlikka erishgan. 1978-yil 19-fevralda [[Rancho Mirage (California)|Kaliforniyaning Rancho-Miraj]] shahridagi Mission Hills Country Club -da 1978-yilgi American Airlines Tennis oʻyinlarining yakkalik finalida Raul Ramiresga qarshi. <ref name="Autobigraphy">{{Kitob manbasi|last=Yorkey, Mike|title=Double Fault: My Rise And Fall, And My Road Back|publisher=Triumph Books|location=Liguori, Mo|year=2005|isbn=1572437790}}</ref> <ref name="Serve">[https://www.independent.co.uk/sport/wimbledon-99-secrets-of-an-express-delivery-1101148.html Wimbledon '99: Secrets of an express delivery, by Ronald Atkin], ''[[The Independent]]'', June 20, 1999 Retrieved December 9, 2009.</ref> U, shuningdek, 1977 yilda o'tkazilgan ikkita Australian Open turnirining birinchisida erkaklar o'rtasidagi yakkalik chempionligini qo'lga kiritgani bilan mashhur. Tanner yanvar oyida o'tkazilgan turnirda g'olib chiqdi, [[Vitas Gerulaitis]] dekabrdagi turnirda g'olib chiqdi. Tanner 1979 yilda Wimbledon finaliga chiqdi va besh setda Byorn Borgga yutqazdi. Nafaqaga chiqqanidan so'ng, Tanner 2000-yillarda ommaviy axborot vositalarining e'tiborini o'z ichiga olgan huquqiy muammolar, jumladan, qamoq muddati, bolalarni qo'llab-quvvatlash uchun to'lovlarni o'tkazib yuborganlik uchun hibsga olish, moliyaviy noto'g'ri xatti-harakatlar va bankrotlik ayblovlarini o'z ichiga olgan. == Yoshligi == Leonard Roskoe Tanner III <ref name="Times">{{Yangiliklar manbasi |last=Wigmore |first=Barry |date=August 8, 2003 |title=How the rocket crashed to earth |work=The Times |location=UK |url=http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece |url-access=subscription |access-date=April 4, 2015}}</ref> [[Lookout Mountain (Tennessee)|Tennessi shtatidagi Lokout togʻidan]] kelib chiqqan, Chattanugadagi Baylor maktabini <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.baylorschool.org/athletics/hall-of-fame/detail/~board/sports-hall-of-fame/post/leonard-roscoe-tanner-jr-69|ish=baylorschool.org|sarlavha=Baylor School: Leonard Roscoe Tanner, Jr. '69}}</ref> tamomlagan va jamoadoshi Sandy Mayer bilan [[Stanford universiteti|Stenford universitetining]] kollej tennisida milliy shon-sharafga koʻtarilishiga yordam bergan. Tanner birinchi raqamli singl o'ynagan, Mayer esa ikkinchi raqamda o'ynagan. 1972 yilda Tanner va Mayer NCAA juftlik chempionligini qo'lga kiritdi va Stenford jamoasi NCAA turnirida Trinity (TX) dan keyin ikkinchi o'rinni egalladi. Jamoa tarkibida Chiko Xeygey, Rik Fisher, Jim Delani, Geri Groslimond, Chip Fisher, Pol Sidon va Tim Noonan ham bor edi. == O'yin tarixi == Tanner 1970 yilgi Amerika Qo'shma Shtatlari havaskorlar chempionatida g'alaba qozonish uchun beshinchi setda Xarun Rahimni 10-8 hisobida mag'lub etdi. Tanner 1977 yilgi Avstraliya Ochiq chempionati (yanvar) finalida Gilermo Vilasni ketma-ket uchta setda mag'lub etib, o'zining birinchi va yagona katta dubulg'a chempionligini qo'lga kiritdi. Tanner 1979 yilgi Wimbledon finalida Byorn Borgga besh setli o'yinda mag'lub bo'ldi, bu Wimbledonning birinchi finali bo'lib, [[NBC|NBC telekanalining]] ''Wimbledondagi nonushtasi'' doirasida jonli efirda namoyish etildi. Tanner ikki oydan so'ng US Open chorak finalida Borgni to'rt setda mag'lub etib, bu mag'lubiyat uchun qasos oldi.&nbsp;mph to'rtinchi to'plam davomida to'rni pastga tushirdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 27, 2007 |title=Powering up |work=[[St. Petersburg Times]] |url=http://www.sptimes.com/2007/08/27/Sports/_Powering_up.shtml |access-date=November 10, 2009}}</ref> Tanner yarim finalda [[Vitas Gerulaitis|Vitas Gerulaitisga]] yutqazdi. Tanner o‘zining 1979-yilgi US Open -da Borg ustidan qozonilgan g‘alabasi va Gerulaitisga mag‘lub bo‘lganini o‘z tarjimai holida “tennis kortidagi ikki kun ichida eng yuqori va eng past ko‘rsatkichlarim” deb ta’riflagan. <ref name="Autobigraphy" /> Tannerning g'ayrioddiy, lekin juda kuchli chap qo'l xizmati juda pastga tashlandi va butun tanasini qamrab olgan zarba bilan urdi va unga "Raketa" laqabini oldi. <ref name="Times" /> Uning gullab-yashnashi 153&nbsp;mph xizmat 1978-yil fevralidan <ref name="Autobigraphy" /> <ref name="sivault">{{Cite journal|last=L. Jon Wertheim|title=Outside Looking In|journal=[[Sports Illustrated]]|date=November 29, 2004|url=https://www.si.com/vault/2004/11/29/8213803/outside-looking-in}}</ref> <ref name="Serve" /> dan Endi Roddik 155-ni joylashtirgunga qadar turnir musobaqalarida qayd etilgan eng tezkor koʻrsatkich edi.&nbsp;2004 yil sentyabr oyida Vladimir Voltchkovga qarshi Devis kubogi yarim finalida milya soatiga xizmat qiladi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=October 24, 2009 |title=Serving up a tennis treat... |work=[[The Press (York)|The Press]] |url=http://www.yorkpress.co.uk/sport/4701422.Serving_up_a_tennis_treat_at_the_IT_Sports_York___District_Mixed_Tennis_League___s_end_of__season_trophy_presentation_night/ |access-date=November 10, 2009}}</ref> . U 1981 yilda [[Cincinnati]] shahridagi Riverfront kolizeyida o'ynagan finalda Argentinani mag'lub etgan [[Arthur Ashe|Artur Ashe]] boshchiligidagi jamoada [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnro]], Eliot Telscher va [[Peter Fleming|Piter Fleming]] bilan o'ynab Devis kubogini qo'lga kiritdi. == Katta dubulg'a yakkalik o'yinlari xronologiyasi == {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 1969 yil ! 1970 yil ! 1971 yil ! 1972 yil ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! colspan="2" | 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! SR ! W–L |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] <sup>1</sup> | A | A | A | A | A | A | A | A | bgcolor="lime" | | bgcolor="#afeeee" | 1R | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 2R | A | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | bgcolor="#EFEFEF" | 1/4 | bgcolor="#EFEFEF" | 9–3 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | colspan="2" | A | bgcolor="#afeeee" | 4R | A | A | A | A | A | A | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 3 | bgcolor="#EFEFEF" | 5–3 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="yellow" | SF | colspan="2" bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="thistle" | F | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="#ffebcd" | QF | A | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 11 | bgcolor="#EFEFEF" | 36–11 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 4R | colspan="2" bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 16 | bgcolor="#EFEFEF" | 40–16 |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! 0–1 ! 0–1 ! 2–1 ! 6–2 ! 2–1 ! 8–3 ! 9–3 ! 8–2 ! colspan="2" | 9–3 ! 9–3 ! 11–2 ! 8–2 ! 6–3 ! 4–2 ! 8–3 ! 0–1 ! 1/34 ! 90–33 |} <sup>1</sup> Avstraliya ochiq chempionati 1977 yilda ikki marta, yanvar va dekabrda o'tkazilgan. === Katta dubulg'a finallari === ==== Yakkalik: 2 (1 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" ! width="40" |Natija ! width="50" | Yil ! width="200" | Chempionat ! width="50" |Qoplama ! width="160" | Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- bgcolor="#FFFFCC" | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | 1977 yil | Australian Open (yanvar. ) | O't |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] | 6–3, 6–3, 6–3 |- bgcolor="#CCFFCC" | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | 1979 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] | 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 1–6, 6–3, 3–6, 4–6 |} == Karyera finallari == === Yakkaliklar (15 ta chempionlik, 26 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" |No. ! style="width:40px" |Yil ! style="width:200px" |Turnir ! style="width:170px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1972 |Albany, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |2–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1972 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1973 |Milan WCT, Italy |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |6–7, 0–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1974 |Palm Desert WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1974 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |6–2, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1974 |Columbus, U.S. |{{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |6–3, 6–7, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1974 |Maui, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |6–7, 6–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1974 |Christchurch, New Zealand |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |6–4, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1975 |St. Petersburg WCT, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |0–6, 6–1, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1975 |St. Louis WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6–2, 2–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1975 |Charlotte, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |6–3, 4–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1975 |Las Vegas WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] |5–7, 7–5, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1975 |Chicago, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] |6–1, 6–7, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1975 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |6–3, 5–7, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1976 |Birmingham, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |4–6, 6–3, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1976 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |4–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1976 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Eddie_Dibbs|Eddie Dibbs]] |7–6, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1976 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} Stan Smith |6–4, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1976 |South Orange, U.S. |{{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1976 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] |4–6, 7–5, 6–1 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1976 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|ITA}} [[:en:Corrado_Barazzutti|Corrado Barazzutti]] |6–3, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1976 |Wembley, U.K. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |6–3, 6–7, 4–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1977 (Jan.) |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], Melbourne |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] |6–3, 6–3, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |15. |1977 |South Orange, U.S. |{{flagicon|ARG}} Guillermo Vilas |4–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |16. |1977 |Hilton Head, U.S. |{{flagicon|SWE}} Björn Borg |4–6, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |17. |1977 |WCT Challenge Cup, Las Vegas |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |2–6, 6–5, 6–3, 2–6, 5–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6–3, 3–6, 6–3, 6–7, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |18. |1978 |Philadelphia, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |2–6, 4–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |11. |1978 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |6–1, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |12. |1978 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} Victor Amaya |6–3, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |13. |1979 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried |6–4, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |14. |1979 |Washington Indoor, U.S. |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried |6–4, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |19. |1979 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |4–6, 2–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |20. |1979 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]], U.K. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |7–6, 1–6, 6–3, 3–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |21. |1979 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |22. |1980 |Richmond WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} John McEnroe |1–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |15. |1981 |Philadelphia, U.S. |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] |6–2, 7–6, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |23. |1981 |Memphis, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |2–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |24. |1981 |Bristol, U.K. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |3–6, 7–5, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |25. |1981 |Sydney Indoor, Australia |{{flagicon|USA}} John McEnroe |4–6, 5–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |26. |1982 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Johan_Kriek|Johan Kriek]] |0–6, 6–4, 0–6, 4–6 |} === Juftliklar unvonlari (13 ta chempionlik, 16 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" |No. ! style="width:40px" |Yil ! style="width:200px" |Turnir ! style="width:180px" |Hamkor ! style="width:180px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1971 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] {{flagicon|USA}} [[:en:Erik_van_Dillen|Erik van Dillen]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1971 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_McManus_(tennis)|Jim McManus]] {{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Osborne_(tennis)|Jim Osborne]] |6–4, 5–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1973 |London WCT, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |{{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] {{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |3–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1973 |Washington WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |6–4, 6–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1973 |Houston WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |5–7, 5–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1973 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |3–6, 6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1973 |Paris Indoor, France |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|ESP|1945}} [[:en:Juan_Gisbert_Sr.|Juan Gisbert Sr.]] {{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |2–6, 6–4, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1974 |Bologna Indoor, Italy |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|SWE}} [[:en:Ove_Bengtson|Ove Bengtson]] {{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |4–6, 7–5, 6–4, 6–7, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1974 |Barcelona WCT, Spain |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Edlefsen|Tom Edlefsen]] {{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Leonard_(tennis)|Tom Leonard]] |6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1974 |Houston, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|AUS}} [[:en:Colin_Dibley|Colin Dibley]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |6–4, 6–7, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1974 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|GBR}} [[:en:Mark_Cox_(tennis)|Mark Cox]] {{flagicon|JPN}} [[:en:Jun_Kamiwazumi|Jun Kamiwazumi]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1974 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Dick_Stockton_(tennis)|Dick Stockton]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Owen_Davidson|Owen Davidson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1974 |Christchurch, New Zealand |{{flagicon|EGY|1972}} [[:en:Ismail_El_Shafei|Ismail El Shafei]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Syd_Ball|Syd Ball]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |w/o |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1974 |Jakarta, Indonesia |{{flagicon|EGY|1972}} Ismail El Shafei |[[:en:Jürgen_Fassbender|Jürgen Fassbender]] [[:en:Hans-Jürgen_Pohmann|Hans-Jürgen Pohmann]] |7–5, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1975 |St. Petersburg WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Charlie_Pasarell|Charlie Pasarell]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] {{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1975 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |5–7, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1975 |Nottingham, U.K. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |6–2, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1975 |Stockholm, Sweden |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bob_Hewitt|Bob Hewitt]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Frew_McMillan|Frew McMillan]] |6–3, 3–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1976 |Memphis WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|IND}} [[:en:Anand_Amritraj|Anand Amritraj]] {{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1976 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |7–6, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1976 |Johannesburg WCT, South Africa |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan {{flagicon|NED}} Tom Okker |6–2, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1976 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt |6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1976 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Raymond Moore]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Allan_Stone|Allan Stone]] |7–6, 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |11. |1976 |Perth, Australia |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] {{flagicon|EGY|1972}} Ismail El Shafei |6–7, 6–1, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |12. |1976 |Wembley, U.K. |{{flagicon|USA}} Stan Smith |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|USA}} Brian Gottfried |7–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1977 |Palm Springs, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt {{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan |6–7, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |15. |1977 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Phil_Dent|Phil Dent]] |3–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |16. |1977 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|AUS}} Syd Ball {{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |6–7, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |13. |1978 |Palm Springs, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} Raymond Moore |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt {{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan |6–4, 6–4 |} == Shaxsiy hayoti == Tanner uch marta turmushga chiqdi, birinchi navbatda Nensi, keyin Sharlotta va oxirgi marta Margaret. Uning besh farzandi bor: Omega Anne Romano, Tamara Tanner, Loren Tanner, Enn Monik va Leysi Tanner. <ref name="Times">{{Yangiliklar manbasi |last=Wigmore |first=Barry |date=August 8, 2003 |title=How the rocket crashed to earth |work=The Times |location=UK |url=http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece |url-access=subscription |access-date=April 4, 2015}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFWigmore2003">Wigmore, Barry (August 8, 2003). <span class="cs1-lock-subscription" title="Paid subscription required">[http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece "How the rocket crashed to earth"]</span>. ''The Times''. UK<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">April 4,</span> 2015</span>.</cite></ref> === Qayd etgan jinoyati === Tanner qonun bilan ziddiyatlarning ko'p rekordiga ega. U birinchi marta 1997 yilda aliment to'lamagani uchun hibsga olingan. <ref name="espn">{{Veb manbasi|muallif=Greg Garber|sarlavha=Jailed Tanner's losses: Game, set, match...family|url=http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=2491460|ish=sports.espn.go.com|nashriyot=[[ESPN]]|sana=June 24, 2006}}</ref> 2003 yil iyun oyida u noto'g'ri tekshiruvdan o'tganlik va bolalar uchun alimentni to'lamaganlikda ayblanib, qochqin orderi bilan yana hibsga olingan. <ref name="sivault">{{Cite journal|last=L. Jon Wertheim|title=Outside Looking In|journal=[[Sports Illustrated]]|date=November 29, 2004|url=https://www.si.com/vault/2004/11/29/8213803/outside-looking-in}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFL._Jon_Wertheim2004">L. Jon Wertheim (November 29, 2004). [https://www.si.com/vault/2004/11/29/8213803/outside-looking-in "Outside Looking In"]. ''[[Sport Illustrated|Sports Illustrated]]''.</cite></ref> U o‘z aybiga iqror bo‘ldi va dastlabki shartli jazoni oldi. Tanner sinov muddatini buzdi va Floridada bir yil qamoqda o'tirdi, ammo keyin Kaliforniyada sudga hurmatsizlik uchun qamaldi. 2008 yilda Tanner Tennessi shtatining Noksvill shahrida yomon chek yozgani uchun yana hibsga olindi, ammo bu suddan tashqari hal qilindi. <ref name="ESPN2">[http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=3416037 ''Tanner accused of not returning vehicles after check bounced''], [[Associated Press]], May 28, 2008. Retrieved April 15, 2009.</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 14, 2008 |title=Theft Charges Dismissed Against Roscoe Tanner After Restitution Made |work=[[The Chattanoogan]] |url=http://www.chattanoogan.com/articles/article_133270.asp |url-status=dead |access-date=November 10, 2009 |archive-url=https://archive.today/20120730054842/http://www.chattanoogan.com/articles/article_133270.asp |archive-date=July 30, 2012}}</ref> Uyidan haydalganidan so'ng, Tanner 2012 yil yanvar oyida yana bir yomon chek yozgani uchun hibsga olingan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://mugshots.com/US-Counties/Florida/Indian-River-County-FL/Leonard-Roscoe-Tanner.6482182.html|sarlavha=Leonard Roscoe Tanner Mugshot - Leonard Roscoe Tanner Arrest - Indian River County, FL}}</ref> 2013-yil mart oyida Tanner Floridada yomon chek yozgani va katta o‘g‘irlik qilgani uchun hibsga olingan, 2014-yilda esa haydovchilik guvohnomasi bilan haydovchilik qilgani uchun 10 kun xizmat qilgan. <ref name="ircsheriff">{{Veb manbasi|sarlavha=Inmate Booking Details|url=http://www.ircsheriff.org/booking-search.cfm?jacketID=-231558|nashriyot=Indian River County Sheriff's Office}}</ref> 2015-yilda Tanner oldingi order bo‘yicha sudga kelmagani uchun hibsga olingan. <ref name="ircsheriff" /> === Tennis lagerlari === Hozirda Tanner tennisdan dars berish bilan shug'ullanadi. U boshqa mutaxassislar bilan juftlik tennis lagerlarida dars bergan <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.curlydavistennis.com/tennis-camp-with-roscoe-tanner-curly-davis-and-amy-polizzi-april-14-15-2018/|sarlavha=Tennis Camp with Roscoe Tanner|kirish sanasi=July 25, 2018}}</ref> va o'zining o'quv lagerida lager direktori. <ref>{{Veb manbasi|url=https://roscoetannertennis.com/about-us/|sarlavha=Roscoe Tanner tennis training|kirish sanasi=July 25, 2018}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * TRoscoe Tanner at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Roscoe Tanner at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1951-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] p860zrgu9tykqhmym05vcx5dblycpdq 2725984 2725982 2022-07-30T18:49:15Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Roscoe Tanner|image=Roscoe Tanner.jpg|country={{USA}}|residence=[[Kiawah Island, South Carolina|Kiawah Island]], South Carolina|birth_date={{birth date and age|1951|10|15}}|birth_place=[[Chattanooga, Tennessee|Chattanooga]], Tennessee|height={{height|ft=6|in=0}}|turnedpro=1972 (amateur from 1969)|retired=1985|plays=Left-handed (one-handed backhand)|singlesrecord={{tennis record|won=592|lost=293}}|singlestitles=16|highestsinglesranking=No. 4 (July 30, 1979)|careerprizemoney=$1,696,198|AustralianOpenresult='''W''' ([[1977 Australian Open (January) – Men's singles|1977<sup>Jan</sup>]])|FrenchOpenresult=4R ([[1978 French Open – Men's singles|1978]])|Wimbledonresult=F ([[1979 Wimbledon Championships – Men's singles|1979]])|USOpenresult=SF ([[1974 US Open – Men's singles|1974]], [[1979 US Open – Men's singles|1979]])|Othertournaments=yes|MastersCupresult=RR ([[1976 Commercial Union Assurance Masters – Singles|1976]], [[1977 Colgate-Palmolive Masters – Singles|1977]], [[1979 Colgate-Palmolive Masters – Singles|1979]], [[1981 Volvo Masters – Singles|1981]])|WCTFinalsresult=SF ([[1981 World Championship Tennis Finals – Singles|1981]])|doublesrecord=272-182|doublestitles=13|highestdoublesranking=No. 14 (August 23, 1977)}}'''Leonard Roskoe Tanner''' (1951-yil 15-oktabrda tugʻilgan) — isteʼfodagi amerikalik tennischi, u 1972-yilda professionalga aylandi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=December 5, 2004 |title=The Big Interview Roscoe Tanner |work=The Times |location=London |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/article399169.ece}}</ref> va 1979-yil 30-iyulda yakkalik oʻyinlari boʻyicha jahon reytingida 4-oʻrinni egalladi. Tanner o'zining katta chap qo'l xizmati bilan mashhur bo'lgan, xabarlarga ko'ra soatiga {{Convert|153|mph|km/h|0}} tezlikka erishgan. 1978-yil 19-fevralda [[Rancho Mirage (California)|Kaliforniyaning Rancho-Miraj]] shahridagi Mission Hills Country Club -da 1978-yilgi American Airlines Tennis oʻyinlarining yakkalik finalida Raul Ramiresga qarshi. <ref name="Autobigraphy">{{Kitob manbasi|last=Yorkey, Mike|title=Double Fault: My Rise And Fall, And My Road Back|publisher=Triumph Books|location=Liguori, Mo|year=2005|isbn=1572437790}}</ref> U, shuningdek, 1977 yilda o'tkazilgan ikkita Australian Open turnirining birinchisida erkaklar o'rtasidagi yakkalik chempionligini qo'lga kiritgani bilan mashhur. Tanner yanvar oyida o'tkazilgan turnirda g'olib chiqdi, [[Vitas Gerulaitis]] dekabrdagi turnirda g'olib chiqdi. Tanner 1979 yilda Wimbledon finaliga chiqdi va besh setda Byorn Borgga yutqazdi. Nafaqaga chiqqanidan so'ng, Tanner 2000-yillarda ommaviy axborot vositalarining e'tiborini o'z ichiga olgan huquqiy muammolar, jumladan, qamoq muddati, bolalarni qo'llab-quvvatlash uchun to'lovlarni o'tkazib yuborganlik uchun hibsga olish, moliyaviy noto'g'ri xatti-harakatlar va bankrotlik ayblovlarini o'z ichiga olgan. == Yoshligi == Leonard Roskoe Tanner III <ref name="Times">{{Yangiliklar manbasi |last=Wigmore |first=Barry |date=August 8, 2003 |title=How the rocket crashed to earth |work=The Times |location=UK |url=http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece |url-access=subscription |access-date=April 4, 2015}}</ref> [[Lookout Mountain (Tennessee)|Tennessi shtatidagi Lokout togʻidan]] kelib chiqqan, Chattanugadagi Baylor maktabini <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.baylorschool.org/athletics/hall-of-fame/detail/~board/sports-hall-of-fame/post/leonard-roscoe-tanner-jr-69|ish=baylorschool.org|sarlavha=Baylor School: Leonard Roscoe Tanner, Jr. '69}}</ref> tamomlagan va jamoadoshi Sandy Mayer bilan [[Stanford universiteti|Stenford universitetining]] kollej tennisida milliy shon-sharafga koʻtarilishiga yordam bergan. Tanner birinchi raqamli singl o'ynagan, Mayer esa ikkinchi raqamda o'ynagan. 1972 yilda Tanner va Mayer NCAA juftlik chempionligini qo'lga kiritdi va Stenford jamoasi NCAA turnirida Trinity (TX) dan keyin ikkinchi o'rinni egalladi. Jamoa tarkibida Chiko Xeygey, Rik Fisher, Jim Delani, Geri Groslimond, Chip Fisher, Pol Sidon va Tim Noonan ham bor edi. == O'yin tarixi == Tanner 1970 yilgi Amerika Qo'shma Shtatlari havaskorlar chempionatida g'alaba qozonish uchun beshinchi setda Xarun Rahimni 10-8 hisobida mag'lub etdi. Tanner 1977 yilgi Avstraliya Ochiq chempionati (yanvar) finalida Gilermo Vilasni ketma-ket uchta setda mag'lub etib, o'zining birinchi va yagona katta dubulg'a chempionligini qo'lga kiritdi. Tanner 1979 yilgi Wimbledon finalida Byorn Borgga besh setli o'yinda mag'lub bo'ldi, bu Wimbledonning birinchi finali bo'lib, [[NBC|NBC telekanalining]] ''Wimbledondagi nonushtasi'' doirasida jonli efirda namoyish etildi. Tanner ikki oydan so'ng US Open chorak finalida Borgni to'rt setda mag'lub etib, bu mag'lubiyat uchun qasos oldi.&nbsp;mph to'rtinchi to'plam davomida to'rni pastga tushirdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 27, 2007 |title=Powering up |work=[[St. Petersburg Times]] |url=http://www.sptimes.com/2007/08/27/Sports/_Powering_up.shtml |access-date=November 10, 2009}}</ref> Tanner yarim finalda [[Vitas Gerulaitis|Vitas Gerulaitisga]] yutqazdi. Tanner o‘zining 1979-yilgi US Open -da Borg ustidan qozonilgan g‘alabasi va Gerulaitisga mag‘lub bo‘lganini o‘z tarjimai holida “tennis kortidagi ikki kun ichida eng yuqori va eng past ko‘rsatkichlarim” deb ta’riflagan. <ref name="Autobigraphy" /> Tannerning g'ayrioddiy, lekin juda kuchli chap qo'l xizmati juda pastga tashlandi va butun tanasini qamrab olgan zarba bilan urdi va unga "Raketa" laqabini oldi. <ref name="Times" /> Uning gullab-yashnashi 153&nbsp;mph xizmat 1978-yil fevralidan <ref name="Autobigraphy" /> <ref name="sivault">{{Cite journal|last=L. Jon Wertheim|title=Outside Looking In|journal=[[Sports Illustrated]]|date=November 29, 2004|url=https://www.si.com/vault/2004/11/29/8213803/outside-looking-in}}</ref> <ref name="Serve">[https://www.independent.co.uk/sport/wimbledon-99-secrets-of-an-express-delivery-1101148.html Wimbledon '99: Secrets of an express delivery, by Ronald Atkin], ''[[The Independent]]'', June 20, 1999 Retrieved December 9, 2009.</ref> dan Endi Roddik 155-ni joylashtirgunga qadar turnir musobaqalarida qayd etilgan eng tezkor koʻrsatkich edi.&nbsp;2004 yil sentyabr oyida Vladimir Voltchkovga qarshi Devis kubogi yarim finalida milya soatiga xizmat qiladi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=October 24, 2009 |title=Serving up a tennis treat... |work=[[The Press (York)|The Press]] |url=http://www.yorkpress.co.uk/sport/4701422.Serving_up_a_tennis_treat_at_the_IT_Sports_York___District_Mixed_Tennis_League___s_end_of__season_trophy_presentation_night/ |access-date=November 10, 2009}}</ref> . U 1981 yilda [[Cincinnati]] shahridagi Riverfront kolizeyida o'ynagan finalda Argentinani mag'lub etgan [[Arthur Ashe|Artur Ashe]] boshchiligidagi jamoada [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnro]], Eliot Telscher va [[Peter Fleming|Piter Fleming]] bilan o'ynab Devis kubogini qo'lga kiritdi. == Katta dubulg'a yakkalik o'yinlari xronologiyasi == {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 1969 yil ! 1970 yil ! 1971 yil ! 1972 yil ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! colspan="2" | 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! SR ! W–L |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] <sup>1</sup> | A | A | A | A | A | A | A | A | bgcolor="lime" | | bgcolor="#afeeee" | 1R | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 2R | A | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | bgcolor="#EFEFEF" | 1/4 | bgcolor="#EFEFEF" | 9–3 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | colspan="2" | A | bgcolor="#afeeee" | 4R | A | A | A | A | A | A | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 3 | bgcolor="#EFEFEF" | 5–3 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="yellow" | SF | colspan="2" bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="thistle" | F | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="#ffebcd" | QF | A | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 11 | bgcolor="#EFEFEF" | 36–11 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 4R | colspan="2" bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 16 | bgcolor="#EFEFEF" | 40–16 |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! 0–1 ! 0–1 ! 2–1 ! 6–2 ! 2–1 ! 8–3 ! 9–3 ! 8–2 ! colspan="2" | 9–3 ! 9–3 ! 11–2 ! 8–2 ! 6–3 ! 4–2 ! 8–3 ! 0–1 ! 1/34 ! 90–33 |} <sup>1</sup> Avstraliya ochiq chempionati 1977 yilda ikki marta, yanvar va dekabrda o'tkazilgan. === Katta dubulg'a finallari === ==== Yakkalik: 2 (1 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" ! width="40" |Natija ! width="50" | Yil ! width="200" | Chempionat ! width="50" |Qoplama ! width="160" | Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- bgcolor="#FFFFCC" | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | 1977 yil | Australian Open (yanvar. ) | O't |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] | 6–3, 6–3, 6–3 |- bgcolor="#CCFFCC" | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | 1979 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] | 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 1–6, 6–3, 3–6, 4–6 |} == Karyera finallari == === Yakkaliklar (15 ta chempionlik, 26 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" |No. ! style="width:40px" |Yil ! style="width:200px" |Turnir ! style="width:170px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1972 |Albany, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |2–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1972 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1973 |Milan WCT, Italy |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |6–7, 0–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1974 |Palm Desert WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1974 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |6–2, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1974 |Columbus, U.S. |{{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |6–3, 6–7, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1974 |Maui, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |6–7, 6–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1974 |Christchurch, New Zealand |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |6–4, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1975 |St. Petersburg WCT, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |0–6, 6–1, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1975 |St. Louis WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6–2, 2–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1975 |Charlotte, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |6–3, 4–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1975 |Las Vegas WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] |5–7, 7–5, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1975 |Chicago, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] |6–1, 6–7, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1975 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |6–3, 5–7, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1976 |Birmingham, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |4–6, 6–3, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1976 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |4–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1976 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Eddie_Dibbs|Eddie Dibbs]] |7–6, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1976 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} Stan Smith |6–4, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1976 |South Orange, U.S. |{{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1976 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] |4–6, 7–5, 6–1 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1976 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|ITA}} [[:en:Corrado_Barazzutti|Corrado Barazzutti]] |6–3, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1976 |Wembley, U.K. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |6–3, 6–7, 4–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1977 (Jan.) |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], Melbourne |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] |6–3, 6–3, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |15. |1977 |South Orange, U.S. |{{flagicon|ARG}} Guillermo Vilas |4–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |16. |1977 |Hilton Head, U.S. |{{flagicon|SWE}} Björn Borg |4–6, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |17. |1977 |WCT Challenge Cup, Las Vegas |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |2–6, 6–5, 6–3, 2–6, 5–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6–3, 3–6, 6–3, 6–7, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |18. |1978 |Philadelphia, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |2–6, 4–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |11. |1978 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |6–1, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |12. |1978 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} Victor Amaya |6–3, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |13. |1979 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried |6–4, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |14. |1979 |Washington Indoor, U.S. |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried |6–4, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |19. |1979 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |4–6, 2–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |20. |1979 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]], U.K. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |7–6, 1–6, 6–3, 3–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |21. |1979 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |22. |1980 |Richmond WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} John McEnroe |1–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |15. |1981 |Philadelphia, U.S. |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] |6–2, 7–6, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |23. |1981 |Memphis, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |2–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |24. |1981 |Bristol, U.K. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |3–6, 7–5, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |25. |1981 |Sydney Indoor, Australia |{{flagicon|USA}} John McEnroe |4–6, 5–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |26. |1982 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Johan_Kriek|Johan Kriek]] |0–6, 6–4, 0–6, 4–6 |} === Juftliklar unvonlari (13 ta chempionlik, 16 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" |No. ! style="width:40px" |Yil ! style="width:200px" |Turnir ! style="width:180px" |Hamkor ! style="width:180px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1971 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] {{flagicon|USA}} [[:en:Erik_van_Dillen|Erik van Dillen]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1971 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_McManus_(tennis)|Jim McManus]] {{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Osborne_(tennis)|Jim Osborne]] |6–4, 5–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1973 |London WCT, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |{{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] {{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |3–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1973 |Washington WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |6–4, 6–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1973 |Houston WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |5–7, 5–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1973 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |3–6, 6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1973 |Paris Indoor, France |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|ESP|1945}} [[:en:Juan_Gisbert_Sr.|Juan Gisbert Sr.]] {{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |2–6, 6–4, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1974 |Bologna Indoor, Italy |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|SWE}} [[:en:Ove_Bengtson|Ove Bengtson]] {{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |4–6, 7–5, 6–4, 6–7, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1974 |Barcelona WCT, Spain |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Edlefsen|Tom Edlefsen]] {{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Leonard_(tennis)|Tom Leonard]] |6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1974 |Houston, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|AUS}} [[:en:Colin_Dibley|Colin Dibley]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |6–4, 6–7, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1974 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|GBR}} [[:en:Mark_Cox_(tennis)|Mark Cox]] {{flagicon|JPN}} [[:en:Jun_Kamiwazumi|Jun Kamiwazumi]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1974 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Dick_Stockton_(tennis)|Dick Stockton]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Owen_Davidson|Owen Davidson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1974 |Christchurch, New Zealand |{{flagicon|EGY|1972}} [[:en:Ismail_El_Shafei|Ismail El Shafei]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Syd_Ball|Syd Ball]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |w/o |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1974 |Jakarta, Indonesia |{{flagicon|EGY|1972}} Ismail El Shafei |[[:en:Jürgen_Fassbender|Jürgen Fassbender]] [[:en:Hans-Jürgen_Pohmann|Hans-Jürgen Pohmann]] |7–5, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1975 |St. Petersburg WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Charlie_Pasarell|Charlie Pasarell]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] {{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1975 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |5–7, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1975 |Nottingham, U.K. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |6–2, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1975 |Stockholm, Sweden |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bob_Hewitt|Bob Hewitt]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Frew_McMillan|Frew McMillan]] |6–3, 3–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1976 |Memphis WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|IND}} [[:en:Anand_Amritraj|Anand Amritraj]] {{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1976 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |7–6, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1976 |Johannesburg WCT, South Africa |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan {{flagicon|NED}} Tom Okker |6–2, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1976 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt |6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1976 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Raymond Moore]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Allan_Stone|Allan Stone]] |7–6, 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |11. |1976 |Perth, Australia |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] {{flagicon|EGY|1972}} Ismail El Shafei |6–7, 6–1, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |12. |1976 |Wembley, U.K. |{{flagicon|USA}} Stan Smith |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|USA}} Brian Gottfried |7–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1977 |Palm Springs, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt {{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan |6–7, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |15. |1977 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Phil_Dent|Phil Dent]] |3–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |16. |1977 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|AUS}} Syd Ball {{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |6–7, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |13. |1978 |Palm Springs, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} Raymond Moore |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt {{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan |6–4, 6–4 |} == Shaxsiy hayoti == Tanner uch marta turmushga chiqdi, birinchi navbatda Nensi, keyin Sharlotta va oxirgi marta Margaret. Uning besh farzandi bor: Omega Anne Romano, Tamara Tanner, Loren Tanner, Enn Monik va Leysi Tanner. <ref name="Times">{{Yangiliklar manbasi |last=Wigmore |first=Barry |date=August 8, 2003 |title=How the rocket crashed to earth |work=The Times |location=UK |url=http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece |url-access=subscription |access-date=April 4, 2015}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFWigmore2003">Wigmore, Barry (August 8, 2003). <span class="cs1-lock-subscription" title="Paid subscription required">[http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece "How the rocket crashed to earth"]</span>. ''The Times''. UK<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">April 4,</span> 2015</span>.</cite></ref> === Qayd etgan jinoyati === Tanner qonun bilan ziddiyatlarning ko'p rekordiga ega. U birinchi marta 1997 yilda aliment to'lamagani uchun hibsga olingan. <ref name="espn">{{Veb manbasi|muallif=Greg Garber|sarlavha=Jailed Tanner's losses: Game, set, match...family|url=http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=2491460|ish=sports.espn.go.com|nashriyot=[[ESPN]]|sana=June 24, 2006}}</ref> 2003 yil iyun oyida u noto'g'ri tekshiruvdan o'tganlik va bolalar uchun alimentni to'lamaganlikda ayblanib, qochqin orderi bilan yana hibsga olingan. <ref name="sivault">{{Cite journal|last=L. Jon Wertheim|title=Outside Looking In|journal=[[Sports Illustrated]]|date=November 29, 2004|url=https://www.si.com/vault/2004/11/29/8213803/outside-looking-in}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFL._Jon_Wertheim2004">L. Jon Wertheim (November 29, 2004). [https://www.si.com/vault/2004/11/29/8213803/outside-looking-in "Outside Looking In"]. ''[[Sport Illustrated|Sports Illustrated]]''.</cite></ref> U o‘z aybiga iqror bo‘ldi va dastlabki shartli jazoni oldi. Tanner sinov muddatini buzdi va Floridada bir yil qamoqda o'tirdi, ammo keyin Kaliforniyada sudga hurmatsizlik uchun qamaldi. 2008 yilda Tanner Tennessi shtatining Noksvill shahrida yomon chek yozgani uchun yana hibsga olindi, ammo bu suddan tashqari hal qilindi. <ref name="ESPN2">[http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=3416037 ''Tanner accused of not returning vehicles after check bounced''], [[Associated Press]], May 28, 2008. Retrieved April 15, 2009.</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 14, 2008 |title=Theft Charges Dismissed Against Roscoe Tanner After Restitution Made |work=[[The Chattanoogan]] |url=http://www.chattanoogan.com/articles/article_133270.asp |url-status=dead |access-date=November 10, 2009 |archive-url=https://archive.today/20120730054842/http://www.chattanoogan.com/articles/article_133270.asp |archive-date=July 30, 2012}}</ref> Uyidan haydalganidan so'ng, Tanner 2012 yil yanvar oyida yana bir yomon chek yozgani uchun hibsga olingan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://mugshots.com/US-Counties/Florida/Indian-River-County-FL/Leonard-Roscoe-Tanner.6482182.html|sarlavha=Leonard Roscoe Tanner Mugshot - Leonard Roscoe Tanner Arrest - Indian River County, FL}}</ref> 2013-yil mart oyida Tanner Floridada yomon chek yozgani va katta o‘g‘irlik qilgani uchun hibsga olingan, 2014-yilda esa haydovchilik guvohnomasi bilan haydovchilik qilgani uchun 10 kun xizmat qilgan. <ref name="ircsheriff">{{Veb manbasi|sarlavha=Inmate Booking Details|url=http://www.ircsheriff.org/booking-search.cfm?jacketID=-231558|nashriyot=Indian River County Sheriff's Office}}</ref> 2015-yilda Tanner oldingi order bo‘yicha sudga kelmagani uchun hibsga olingan. <ref name="ircsheriff" /> === Tennis lagerlari === Hozirda Tanner tennisdan dars berish bilan shug'ullanadi. U boshqa mutaxassislar bilan juftlik tennis lagerlarida dars bergan <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.curlydavistennis.com/tennis-camp-with-roscoe-tanner-curly-davis-and-amy-polizzi-april-14-15-2018/|sarlavha=Tennis Camp with Roscoe Tanner|kirish sanasi=July 25, 2018}}</ref> va o'zining o'quv lagerida lager direktori. <ref>{{Veb manbasi|url=https://roscoetannertennis.com/about-us/|sarlavha=Roscoe Tanner tennis training|kirish sanasi=July 25, 2018}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * TRoscoe Tanner at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Roscoe Tanner at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1951-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] gikec7fa8754tch3tcww0uv74hajs8u 2725990 2725984 2022-07-30T18:50:41Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Roscoe Tanner|image=Roscoe Tanner.jpg|country={{USA}}|residence=[[Kiawah Island, South Carolina|Kiawah Island]], South Carolina|birth_date={{birth date and age|1951|10|15}}|birth_place=[[Chattanooga, Tennessee|Chattanooga]], Tennessee|height={{height|ft=6|in=0}}|turnedpro=1972 (amateur from 1969)|retired=1985|plays=Left-handed (one-handed backhand)|singlesrecord={{tennis record|won=592|lost=293}}|singlestitles=16|highestsinglesranking=No. 4 (July 30, 1979)|careerprizemoney=$1,696,198|AustralianOpenresult='''W''' ([[1977 Australian Open (January) – Men's singles|1977<sup>Jan</sup>]])|FrenchOpenresult=4R ([[1978 French Open – Men's singles|1978]])|Wimbledonresult=F ([[1979 Wimbledon Championships – Men's singles|1979]])|USOpenresult=SF ([[1974 US Open – Men's singles|1974]], [[1979 US Open – Men's singles|1979]])|Othertournaments=yes|MastersCupresult=RR ([[1976 Commercial Union Assurance Masters – Singles|1976]], [[1977 Colgate-Palmolive Masters – Singles|1977]], [[1979 Colgate-Palmolive Masters – Singles|1979]], [[1981 Volvo Masters – Singles|1981]])|WCTFinalsresult=SF ([[1981 World Championship Tennis Finals – Singles|1981]])|doublesrecord=272-182|doublestitles=13|highestdoublesranking=No. 14 (August 23, 1977)}}'''Leonard Roskoe Tanner''' (1951-yil 15-oktabrda tugʻilgan) — isteʼfodagi amerikalik tennischi, u 1972-yilda professionalga aylandi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=December 5, 2004 |title=The Big Interview Roscoe Tanner |work=The Times |location=London |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/article399169.ece}}</ref> va 1979-yil 30-iyulda yakkalik oʻyinlari boʻyicha jahon reytingida 4-oʻrinni egalladi. Tanner o'zining katta chap qo'l xizmati bilan mashhur bo'lgan, xabarlarga ko'ra soatiga {{Convert|153|mph|km/h|0}} tezlikka erishgan. 1978-yil 19-fevralda [[Rancho Mirage (California)|Kaliforniyaning Rancho-Miraj]] shahridagi Mission Hills Country Club -da 1978-yilgi American Airlines Tennis oʻyinlarining yakkalik finalida Raul Ramiresga qarshi. <ref name="Autobigraphy">{{Kitob manbasi|last=Yorkey, Mike|title=Double Fault: My Rise And Fall, And My Road Back|publisher=Triumph Books|location=Liguori, Mo|year=2005|isbn=1572437790}}</ref> U, shuningdek, 1977 yilda o'tkazilgan ikkita Australian Open turnirining birinchisida erkaklar o'rtasidagi yakkalik chempionligini qo'lga kiritgani bilan mashhur. Tanner yanvar oyida o'tkazilgan turnirda g'olib chiqdi, [[Vitas Gerulaitis]] dekabrdagi turnirda g'olib chiqdi. Tanner 1979 yilda Wimbledon finaliga chiqdi va besh setda Byorn Borgga yutqazdi. Nafaqaga chiqqanidan so'ng, Tanner 2000-yillarda ommaviy axborot vositalarining e'tiborini o'z ichiga olgan huquqiy muammolar, jumladan, qamoq muddati, bolalarni qo'llab-quvvatlash uchun to'lovlarni o'tkazib yuborganlik uchun hibsga olish, moliyaviy noto'g'ri xatti-harakatlar va bankrotlik ayblovlarini o'z ichiga olgan. == Yoshligi == Leonard Roskoe Tanner III <ref name="Times">{{Yangiliklar manbasi |last=Wigmore |first=Barry |date=August 8, 2003 |title=How the rocket crashed to earth |work=The Times |location=UK |url=http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece |url-access=subscription |access-date=April 4, 2015}}</ref> [[Lookout Mountain (Tennessee)|Tennessi shtatidagi Lokout togʻidan]] kelib chiqqan, Chattanugadagi Baylor maktabini <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.baylorschool.org/athletics/hall-of-fame/detail/~board/sports-hall-of-fame/post/leonard-roscoe-tanner-jr-69|ish=baylorschool.org|sarlavha=Baylor School: Leonard Roscoe Tanner, Jr. '69}}</ref> tamomlagan va jamoadoshi Sandy Mayer bilan [[Stanford universiteti|Stenford universitetining]] kollej tennisida milliy shon-sharafga koʻtarilishiga yordam bergan. Tanner birinchi raqamli singl o'ynagan, Mayer esa ikkinchi raqamda o'ynagan. 1972 yilda Tanner va Mayer NCAA juftlik chempionligini qo'lga kiritdi va Stenford jamoasi NCAA turnirida Trinity (TX) dan keyin ikkinchi o'rinni egalladi. Jamoa tarkibida Chiko Xeygey, Rik Fisher, Jim Delani, Geri Groslimond, Chip Fisher, Pol Sidon va Tim Noonan ham bor edi. == O'yin tarixi == Tanner 1970 yilgi Amerika Qo'shma Shtatlari havaskorlar chempionatida g'alaba qozonish uchun beshinchi setda Xarun Rahimni 10-8 hisobida mag'lub etdi. Tanner 1977 yilgi Avstraliya Ochiq chempionati (yanvar) finalida Gilermo Vilasni ketma-ket uchta setda mag'lub etib, o'zining birinchi va yagona katta dubulg'a chempionligini qo'lga kiritdi. Tanner 1979 yilgi Wimbledon finalida Byorn Borgga besh setli o'yinda mag'lub bo'ldi, bu Wimbledonning birinchi finali bo'lib, [[NBC|NBC telekanalining]] ''Wimbledondagi nonushtasi'' doirasida jonli efirda namoyish etildi. Tanner ikki oydan so'ng US Open chorak finalida Borgni to'rt setda mag'lub etib, bu mag'lubiyat uchun qasos oldi.&nbsp;mph to'rtinchi to'plam davomida to'rni pastga tushirdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 27, 2007 |title=Powering up |work=[[St. Petersburg Times]] |url=http://www.sptimes.com/2007/08/27/Sports/_Powering_up.shtml |access-date=November 10, 2009}}</ref> Tanner yarim finalda [[Vitas Gerulaitis|Vitas Gerulaitisga]] yutqazdi. Tanner o‘zining 1979-yilgi US Open -da Borg ustidan qozonilgan g‘alabasi va Gerulaitisga mag‘lub bo‘lganini o‘z tarjimai holida “tennis kortidagi ikki kun ichida eng yuqori va eng past ko‘rsatkichlarim” deb ta’riflagan. <ref name="Autobigraphy" /> Tannerning g'ayrioddiy, lekin juda kuchli chap qo'l xizmati juda pastga tashlandi va butun tanasini qamrab olgan zarba bilan urdi va unga "Raketa" laqabini oldi. <ref name="Times" /> Uning gullab-yashnashi 153&nbsp;mph xizmat 1978-yil fevralidan <ref name="Autobigraphy" /> dan Endi Roddik 155-ni joylashtirgunga qadar turnir musobaqalarida qayd etilgan eng tezkor koʻrsatkich edi.&nbsp;2004 yil sentyabr oyida Vladimir Voltchkovga qarshi Devis kubogi yarim finalida milya soatiga xizmat qiladi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=October 24, 2009 |title=Serving up a tennis treat... |work=[[The Press (York)|The Press]] |url=http://www.yorkpress.co.uk/sport/4701422.Serving_up_a_tennis_treat_at_the_IT_Sports_York___District_Mixed_Tennis_League___s_end_of__season_trophy_presentation_night/ |access-date=November 10, 2009}}</ref> . U 1981 yilda [[Cincinnati]] shahridagi Riverfront kolizeyida o'ynagan finalda Argentinani mag'lub etgan [[Arthur Ashe|Artur Ashe]] boshchiligidagi jamoada [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnro]], Eliot Telscher va [[Peter Fleming|Piter Fleming]] bilan o'ynab Devis kubogini qo'lga kiritdi. == Katta dubulg'a yakkalik o'yinlari xronologiyasi == {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 1969 yil ! 1970 yil ! 1971 yil ! 1972 yil ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! colspan="2" | 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! SR ! W–L |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] <sup>1</sup> | A | A | A | A | A | A | A | A | bgcolor="lime" | | bgcolor="#afeeee" | 1R | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 2R | A | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | bgcolor="#EFEFEF" | 1/4 | bgcolor="#EFEFEF" | 9–3 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | colspan="2" | A | bgcolor="#afeeee" | 4R | A | A | A | A | A | A | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 3 | bgcolor="#EFEFEF" | 5–3 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="yellow" | SF | colspan="2" bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="thistle" | F | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="#ffebcd" | QF | A | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 11 | bgcolor="#EFEFEF" | 36–11 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 4R | colspan="2" bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 16 | bgcolor="#EFEFEF" | 40–16 |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! 0–1 ! 0–1 ! 2–1 ! 6–2 ! 2–1 ! 8–3 ! 9–3 ! 8–2 ! colspan="2" | 9–3 ! 9–3 ! 11–2 ! 8–2 ! 6–3 ! 4–2 ! 8–3 ! 0–1 ! 1/34 ! 90–33 |} <sup>1</sup> Avstraliya ochiq chempionati 1977 yilda ikki marta, yanvar va dekabrda o'tkazilgan. === Katta dubulg'a finallari === ==== Yakkalik: 2 (1 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" ! width="40" |Natija ! width="50" | Yil ! width="200" | Chempionat ! width="50" |Qoplama ! width="160" | Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- bgcolor="#FFFFCC" | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | 1977 yil | Australian Open (yanvar. ) | O't |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] | 6–3, 6–3, 6–3 |- bgcolor="#CCFFCC" | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | 1979 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] | 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 1–6, 6–3, 3–6, 4–6 |} == Karyera finallari == === Yakkaliklar (15 ta chempionlik, 26 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" |No. ! style="width:40px" |Yil ! style="width:200px" |Turnir ! style="width:170px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1972 |Albany, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |2–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1972 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1973 |Milan WCT, Italy |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |6–7, 0–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1974 |Palm Desert WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1974 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |6–2, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1974 |Columbus, U.S. |{{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |6–3, 6–7, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1974 |Maui, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |6–7, 6–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1974 |Christchurch, New Zealand |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |6–4, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1975 |St. Petersburg WCT, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |0–6, 6–1, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1975 |St. Louis WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6–2, 2–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1975 |Charlotte, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |6–3, 4–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1975 |Las Vegas WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] |5–7, 7–5, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1975 |Chicago, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] |6–1, 6–7, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1975 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |6–3, 5–7, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1976 |Birmingham, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |4–6, 6–3, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1976 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |4–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1976 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Eddie_Dibbs|Eddie Dibbs]] |7–6, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1976 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} Stan Smith |6–4, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1976 |South Orange, U.S. |{{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1976 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] |4–6, 7–5, 6–1 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1976 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|ITA}} [[:en:Corrado_Barazzutti|Corrado Barazzutti]] |6–3, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1976 |Wembley, U.K. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |6–3, 6–7, 4–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1977 (Jan.) |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], Melbourne |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] |6–3, 6–3, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |15. |1977 |South Orange, U.S. |{{flagicon|ARG}} Guillermo Vilas |4–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |16. |1977 |Hilton Head, U.S. |{{flagicon|SWE}} Björn Borg |4–6, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |17. |1977 |WCT Challenge Cup, Las Vegas |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |2–6, 6–5, 6–3, 2–6, 5–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6–3, 3–6, 6–3, 6–7, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |18. |1978 |Philadelphia, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |2–6, 4–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |11. |1978 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |6–1, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |12. |1978 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} Victor Amaya |6–3, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |13. |1979 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried |6–4, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |14. |1979 |Washington Indoor, U.S. |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried |6–4, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |19. |1979 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |4–6, 2–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |20. |1979 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]], U.K. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |7–6, 1–6, 6–3, 3–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |21. |1979 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |22. |1980 |Richmond WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} John McEnroe |1–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |15. |1981 |Philadelphia, U.S. |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] |6–2, 7–6, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |23. |1981 |Memphis, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |2–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |24. |1981 |Bristol, U.K. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |3–6, 7–5, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |25. |1981 |Sydney Indoor, Australia |{{flagicon|USA}} John McEnroe |4–6, 5–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |26. |1982 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Johan_Kriek|Johan Kriek]] |0–6, 6–4, 0–6, 4–6 |} === Juftliklar unvonlari (13 ta chempionlik, 16 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" |No. ! style="width:40px" |Yil ! style="width:200px" |Turnir ! style="width:180px" |Hamkor ! style="width:180px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1971 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] {{flagicon|USA}} [[:en:Erik_van_Dillen|Erik van Dillen]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1971 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_McManus_(tennis)|Jim McManus]] {{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Osborne_(tennis)|Jim Osborne]] |6–4, 5–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1973 |London WCT, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |{{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] {{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |3–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1973 |Washington WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |6–4, 6–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1973 |Houston WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |5–7, 5–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1973 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |3–6, 6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1973 |Paris Indoor, France |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|ESP|1945}} [[:en:Juan_Gisbert_Sr.|Juan Gisbert Sr.]] {{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |2–6, 6–4, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1974 |Bologna Indoor, Italy |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|SWE}} [[:en:Ove_Bengtson|Ove Bengtson]] {{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |4–6, 7–5, 6–4, 6–7, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1974 |Barcelona WCT, Spain |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Edlefsen|Tom Edlefsen]] {{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Leonard_(tennis)|Tom Leonard]] |6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1974 |Houston, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|AUS}} [[:en:Colin_Dibley|Colin Dibley]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |6–4, 6–7, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1974 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|GBR}} [[:en:Mark_Cox_(tennis)|Mark Cox]] {{flagicon|JPN}} [[:en:Jun_Kamiwazumi|Jun Kamiwazumi]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1974 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Dick_Stockton_(tennis)|Dick Stockton]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Owen_Davidson|Owen Davidson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1974 |Christchurch, New Zealand |{{flagicon|EGY|1972}} [[:en:Ismail_El_Shafei|Ismail El Shafei]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Syd_Ball|Syd Ball]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |w/o |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1974 |Jakarta, Indonesia |{{flagicon|EGY|1972}} Ismail El Shafei |[[:en:Jürgen_Fassbender|Jürgen Fassbender]] [[:en:Hans-Jürgen_Pohmann|Hans-Jürgen Pohmann]] |7–5, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1975 |St. Petersburg WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Charlie_Pasarell|Charlie Pasarell]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] {{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1975 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |5–7, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1975 |Nottingham, U.K. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |6–2, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1975 |Stockholm, Sweden |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bob_Hewitt|Bob Hewitt]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Frew_McMillan|Frew McMillan]] |6–3, 3–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1976 |Memphis WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|IND}} [[:en:Anand_Amritraj|Anand Amritraj]] {{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1976 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |7–6, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1976 |Johannesburg WCT, South Africa |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan {{flagicon|NED}} Tom Okker |6–2, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1976 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt |6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1976 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Raymond Moore]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Allan_Stone|Allan Stone]] |7–6, 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |11. |1976 |Perth, Australia |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] {{flagicon|EGY|1972}} Ismail El Shafei |6–7, 6–1, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |12. |1976 |Wembley, U.K. |{{flagicon|USA}} Stan Smith |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|USA}} Brian Gottfried |7–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1977 |Palm Springs, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt {{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan |6–7, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |15. |1977 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Phil_Dent|Phil Dent]] |3–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |16. |1977 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|AUS}} Syd Ball {{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |6–7, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |13. |1978 |Palm Springs, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} Raymond Moore |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt {{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan |6–4, 6–4 |} == Shaxsiy hayoti == Tanner uch marta turmushga chiqdi, birinchi navbatda Nensi, keyin Sharlotta va oxirgi marta Margaret. Uning besh farzandi bor: Omega Anne Romano, Tamara Tanner, Loren Tanner, Enn Monik va Leysi Tanner. <ref name="Times">{{Yangiliklar manbasi |last=Wigmore |first=Barry |date=August 8, 2003 |title=How the rocket crashed to earth |work=The Times |location=UK |url=http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece |url-access=subscription |access-date=April 4, 2015}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFWigmore2003">Wigmore, Barry (August 8, 2003). <span class="cs1-lock-subscription" title="Paid subscription required">[http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece "How the rocket crashed to earth"]</span>. ''The Times''. UK<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">April 4,</span> 2015</span>.</cite></ref> === Qayd etgan jinoyati === Tanner qonun bilan ziddiyatlarning ko'p rekordiga ega. U birinchi marta 1997 yilda aliment to'lamagani uchun hibsga olingan. <ref name="espn">{{Veb manbasi|muallif=Greg Garber|sarlavha=Jailed Tanner's losses: Game, set, match...family|url=http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=2491460|ish=sports.espn.go.com|nashriyot=[[ESPN]]|sana=June 24, 2006}}</ref> 2003 yil iyun oyida u noto'g'ri tekshiruvdan o'tganlik va bolalar uchun alimentni to'lamaganlikda ayblanib, qochqin orderi bilan yana hibsga olingan. <ref name="sivault">{{Cite journal|last=L. Jon Wertheim|title=Outside Looking In|journal=[[Sports Illustrated]]|date=November 29, 2004|url=https://www.si.com/vault/2004/11/29/8213803/outside-looking-in}}</ref> U o‘z aybiga iqror bo‘ldi va dastlabki shartli jazoni oldi. Tanner sinov muddatini buzdi va Floridada bir yil qamoqda o'tirdi, ammo keyin Kaliforniyada sudga hurmatsizlik uchun qamaldi. 2008 yilda Tanner Tennessi shtatining Noksvill shahrida yomon chek yozgani uchun yana hibsga olindi, ammo bu suddan tashqari hal qilindi. <ref name="ESPN2">[http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=3416037 ''Tanner accused of not returning vehicles after check bounced''], [[Associated Press]], May 28, 2008. Retrieved April 15, 2009.</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 14, 2008 |title=Theft Charges Dismissed Against Roscoe Tanner After Restitution Made |work=[[The Chattanoogan]] |url=http://www.chattanoogan.com/articles/article_133270.asp |url-status=dead |access-date=November 10, 2009 |archive-url=https://archive.today/20120730054842/http://www.chattanoogan.com/articles/article_133270.asp |archive-date=July 30, 2012}}</ref> Uyidan haydalganidan so'ng, Tanner 2012 yil yanvar oyida yana bir yomon chek yozgani uchun hibsga olingan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://mugshots.com/US-Counties/Florida/Indian-River-County-FL/Leonard-Roscoe-Tanner.6482182.html|sarlavha=Leonard Roscoe Tanner Mugshot - Leonard Roscoe Tanner Arrest - Indian River County, FL}}</ref> 2013-yil mart oyida Tanner Floridada yomon chek yozgani va katta o‘g‘irlik qilgani uchun hibsga olingan, 2014-yilda esa haydovchilik guvohnomasi bilan haydovchilik qilgani uchun 10 kun xizmat qilgan. <ref name="ircsheriff">{{Veb manbasi|sarlavha=Inmate Booking Details|url=http://www.ircsheriff.org/booking-search.cfm?jacketID=-231558|nashriyot=Indian River County Sheriff's Office}}</ref> 2015-yilda Tanner oldingi order bo‘yicha sudga kelmagani uchun hibsga olingan. <ref name="ircsheriff" /> === Tennis lagerlari === Hozirda Tanner tennisdan dars berish bilan shug'ullanadi. U boshqa mutaxassislar bilan juftlik tennis lagerlarida dars bergan <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.curlydavistennis.com/tennis-camp-with-roscoe-tanner-curly-davis-and-amy-polizzi-april-14-15-2018/|sarlavha=Tennis Camp with Roscoe Tanner|kirish sanasi=July 25, 2018}}</ref> va o'zining o'quv lagerida lager direktori. <ref>{{Veb manbasi|url=https://roscoetannertennis.com/about-us/|sarlavha=Roscoe Tanner tennis training|kirish sanasi=July 25, 2018}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * TRoscoe Tanner at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Roscoe Tanner at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1951-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 2g493wh7t8vndf3qqll5w5eddbqxexx 2725992 2725990 2022-07-30T18:51:52Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Roscoe Tanner|image=Roscoe Tanner.jpg|country={{USA}}|residence=[[Kiawah Island, South Carolina|Kiawah Island]], South Carolina|birth_date={{birth date and age|1951|10|15}}|birth_place=[[Chattanooga, Tennessee|Chattanooga]], Tennessee|height={{height|ft=6|in=0}}|turnedpro=1972 (amateur from 1969)|retired=1985|plays=Left-handed (one-handed backhand)|singlesrecord={{tennis record|won=592|lost=293}}|singlestitles=16|highestsinglesranking=No. 4 (July 30, 1979)|careerprizemoney=$1,696,198|AustralianOpenresult='''W''' ([[1977 Australian Open (January) – Men's singles|1977<sup>Jan</sup>]])|FrenchOpenresult=4R ([[1978 French Open – Men's singles|1978]])|Wimbledonresult=F ([[1979 Wimbledon Championships – Men's singles|1979]])|USOpenresult=SF ([[1974 US Open – Men's singles|1974]], [[1979 US Open – Men's singles|1979]])|Othertournaments=yes|MastersCupresult=RR ([[1976 Commercial Union Assurance Masters – Singles|1976]], [[1977 Colgate-Palmolive Masters – Singles|1977]], [[1979 Colgate-Palmolive Masters – Singles|1979]], [[1981 Volvo Masters – Singles|1981]])|WCTFinalsresult=SF ([[1981 World Championship Tennis Finals – Singles|1981]])|doublesrecord=272-182|doublestitles=13|highestdoublesranking=No. 14 (August 23, 1977)}}'''Leonard Roskoe Tanner''' (1951-yil 15-oktabrda tugʻilgan) — isteʼfodagi amerikalik tennischi, u 1972-yilda professionalga aylandi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=December 5, 2004 |title=The Big Interview Roscoe Tanner |work=The Times |location=London |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/article399169.ece}}</ref> va 1979-yil 30-iyulda yakkalik oʻyinlari boʻyicha jahon reytingida 4-oʻrinni egalladi. Tanner o'zining katta chap qo'l xizmati bilan mashhur bo'lgan, xabarlarga ko'ra soatiga {{Convert|153|mph|km/h|0}} tezlikka erishgan. 1978-yil 19-fevralda [[Rancho Mirage (California)|Kaliforniyaning Rancho-Miraj]] shahridagi Mission Hills Country Clubda 1978-yilgi American Airlines Tennis oʻyinlarining yakkalik finalida Raul Ramiresga qarshi. <ref name="Autobigraphy">{{Kitob manbasi|last=Yorkey, Mike|title=Double Fault: My Rise And Fall, And My Road Back|publisher=Triumph Books|location=Liguori, Mo|year=2005|isbn=1572437790}}</ref> U, shuningdek, 1977 yilda o'tkazilgan ikkita Australian Open turnirining birinchisida erkaklar o'rtasidagi yakkalik chempionligini qo'lga kiritgani bilan mashhur. Tanner yanvar oyida o'tkazilgan turnirda g'olib chiqdi, [[Vitas Gerulaitis]] dekabrdagi turnirda g'olib chiqdi. Tanner 1979 yilda Wimbledon finaliga chiqdi va besh setda Byorn Borgga yutqazdi. Nafaqaga chiqqanidan so'ng, Tanner 2000-yillarda ommaviy axborot vositalarining e'tiborini o'z ichiga olgan huquqiy muammolar, jumladan, qamoq muddati, bolalarni qo'llab-quvvatlash uchun to'lovlarni o'tkazib yuborganlik uchun hibsga olish, moliyaviy noto'g'ri xatti-harakatlar va bankrotlik ayblovlarini o'z ichiga olgan. == Yoshligi == Leonard Roskoe Tanner III [[Lookout Mountain (Tennessee)|Tennessi shtatidagi Lokout togʻidan]] kelib chiqqan, Chattanugadagi Baylor maktabini <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.baylorschool.org/athletics/hall-of-fame/detail/~board/sports-hall-of-fame/post/leonard-roscoe-tanner-jr-69|ish=baylorschool.org|sarlavha=Baylor School: Leonard Roscoe Tanner, Jr. '69}}</ref> tamomlagan va jamoadoshi Sandy Mayer bilan [[Stanford universiteti|Stenford universitetining]] kollej tennisida milliy shon-sharafga koʻtarilishiga yordam bergan. Tanner birinchi raqamli singl o'ynagan, Mayer esa ikkinchi raqamda o'ynagan. 1972 yilda Tanner va Mayer NCAA juftlik chempionligini qo'lga kiritdi va Stenford jamoasi NCAA turnirida Trinity (TX) dan keyin ikkinchi o'rinni egalladi. Jamoa tarkibida Chiko Xeygey, Rik Fisher, Jim Delani, Geri Groslimond, Chip Fisher, Pol Sidon va Tim Noonan ham bor edi. == O'yin tarixi == Tanner 1970 yilgi Amerika Qo'shma Shtatlari havaskorlar chempionatida g'alaba qozonish uchun beshinchi setda Xarun Rahimni 10-8 hisobida mag'lub etdi. Tanner 1977 yilgi Avstraliya Ochiq chempionati (yanvar) finalida Gilermo Vilasni ketma-ket uchta setda mag'lub etib, o'zining birinchi va yagona katta dubulg'a chempionligini qo'lga kiritdi. Tanner 1979 yilgi Wimbledon finalida Byorn Borgga besh setli o'yinda mag'lub bo'ldi, bu Wimbledonning birinchi finali bo'lib, [[NBC|NBC telekanalining]] ''Wimbledondagi nonushtasi'' doirasida jonli efirda namoyish etildi. Tanner ikki oydan so'ng US Open chorak finalida Borgni to'rt setda mag'lub etib, bu mag'lubiyat uchun qasos oldi.&nbsp;mph to'rtinchi to'plam davomida to'rni pastga tushirdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 27, 2007 |title=Powering up |work=[[St. Petersburg Times]] |url=http://www.sptimes.com/2007/08/27/Sports/_Powering_up.shtml |access-date=November 10, 2009}}</ref> Tanner yarim finalda [[Vitas Gerulaitis|Vitas Gerulaitisga]] yutqazdi. Tanner o‘zining 1979-yilgi US Open -da Borg ustidan qozonilgan g‘alabasi va Gerulaitisga mag‘lub bo‘lganini o‘z tarjimai holida “tennis kortidagi ikki kun ichida eng yuqori va eng past ko‘rsatkichlarim” deb ta’riflagan. <ref name="Autobigraphy" /> Tannerning g'ayrioddiy, lekin juda kuchli chap qo'l xizmati juda pastga tashlandi va butun tanasini qamrab olgan zarba bilan urdi va unga "Raketa" laqabini oldi. <ref name="Times">{{Yangiliklar manbasi |last=Wigmore |first=Barry |date=August 8, 2003 |title=How the rocket crashed to earth |work=The Times |location=UK |url=http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece |url-access=subscription |access-date=April 4, 2015}}</ref> Uning gullab-yashnashi 153&nbsp;mph xizmat 1978-yil fevralidan <ref name="Autobigraphy" /> dan Endi Roddik 155-ni joylashtirgunga qadar turnir musobaqalarida qayd etilgan eng tezkor koʻrsatkich edi.&nbsp;2004 yil sentyabr oyida Vladimir Voltchkovga qarshi Devis kubogi yarim finalida milya soatiga xizmat qiladi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=October 24, 2009 |title=Serving up a tennis treat... |work=[[The Press (York)|The Press]] |url=http://www.yorkpress.co.uk/sport/4701422.Serving_up_a_tennis_treat_at_the_IT_Sports_York___District_Mixed_Tennis_League___s_end_of__season_trophy_presentation_night/ |access-date=November 10, 2009}}</ref> . U 1981 yilda [[Cincinnati]] shahridagi Riverfront kolizeyida o'ynagan finalda Argentinani mag'lub etgan [[Arthur Ashe|Artur Ashe]] boshchiligidagi jamoada [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnro]], Eliot Telscher va [[Peter Fleming|Piter Fleming]] bilan o'ynab Devis kubogini qo'lga kiritdi. == Katta dubulg'a yakkalik o'yinlari xronologiyasi == {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 1969 yil ! 1970 yil ! 1971 yil ! 1972 yil ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! colspan="2" | 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! SR ! W–L |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] <sup>1</sup> | A | A | A | A | A | A | A | A | bgcolor="lime" | | bgcolor="#afeeee" | 1R | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 2R | A | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | bgcolor="#EFEFEF" | 1/4 | bgcolor="#EFEFEF" | 9–3 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | colspan="2" | A | bgcolor="#afeeee" | 4R | A | A | A | A | A | A | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 3 | bgcolor="#EFEFEF" | 5–3 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="yellow" | SF | colspan="2" bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="thistle" | F | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="#ffebcd" | QF | A | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 11 | bgcolor="#EFEFEF" | 36–11 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 4R | colspan="2" bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 16 | bgcolor="#EFEFEF" | 40–16 |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! 0–1 ! 0–1 ! 2–1 ! 6–2 ! 2–1 ! 8–3 ! 9–3 ! 8–2 ! colspan="2" | 9–3 ! 9–3 ! 11–2 ! 8–2 ! 6–3 ! 4–2 ! 8–3 ! 0–1 ! 1/34 ! 90–33 |} <sup>1</sup> Avstraliya ochiq chempionati 1977 yilda ikki marta, yanvar va dekabrda o'tkazilgan. === Katta dubulg'a finallari === ==== Yakkalik: 2 (1 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" ! width="40" |Natija ! width="50" | Yil ! width="200" | Chempionat ! width="50" |Qoplama ! width="160" | Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- bgcolor="#FFFFCC" | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | 1977 yil | Australian Open (yanvar. ) | O't |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] | 6–3, 6–3, 6–3 |- bgcolor="#CCFFCC" | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | 1979 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] | 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 1–6, 6–3, 3–6, 4–6 |} == Karyera finallari == === Yakkaliklar (15 ta chempionlik, 26 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" |No. ! style="width:40px" |Yil ! style="width:200px" |Turnir ! style="width:170px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1972 |Albany, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |2–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1972 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1973 |Milan WCT, Italy |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |6–7, 0–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1974 |Palm Desert WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1974 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |6–2, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1974 |Columbus, U.S. |{{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |6–3, 6–7, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1974 |Maui, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |6–7, 6–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1974 |Christchurch, New Zealand |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |6–4, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1975 |St. Petersburg WCT, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |0–6, 6–1, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1975 |St. Louis WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6–2, 2–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1975 |Charlotte, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |6–3, 4–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1975 |Las Vegas WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] |5–7, 7–5, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1975 |Chicago, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] |6–1, 6–7, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1975 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |6–3, 5–7, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1976 |Birmingham, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |4–6, 6–3, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1976 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |4–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1976 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Eddie_Dibbs|Eddie Dibbs]] |7–6, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1976 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} Stan Smith |6–4, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1976 |South Orange, U.S. |{{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1976 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] |4–6, 7–5, 6–1 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1976 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|ITA}} [[:en:Corrado_Barazzutti|Corrado Barazzutti]] |6–3, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1976 |Wembley, U.K. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |6–3, 6–7, 4–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1977 (Jan.) |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], Melbourne |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] |6–3, 6–3, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |15. |1977 |South Orange, U.S. |{{flagicon|ARG}} Guillermo Vilas |4–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |16. |1977 |Hilton Head, U.S. |{{flagicon|SWE}} Björn Borg |4–6, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |17. |1977 |WCT Challenge Cup, Las Vegas |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |2–6, 6–5, 6–3, 2–6, 5–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6–3, 3–6, 6–3, 6–7, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |18. |1978 |Philadelphia, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |2–6, 4–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |11. |1978 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |6–1, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |12. |1978 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} Victor Amaya |6–3, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |13. |1979 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried |6–4, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |14. |1979 |Washington Indoor, U.S. |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried |6–4, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |19. |1979 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |4–6, 2–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |20. |1979 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]], U.K. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |7–6, 1–6, 6–3, 3–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |21. |1979 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |22. |1980 |Richmond WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} John McEnroe |1–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |15. |1981 |Philadelphia, U.S. |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] |6–2, 7–6, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |23. |1981 |Memphis, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |2–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |24. |1981 |Bristol, U.K. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |3–6, 7–5, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |25. |1981 |Sydney Indoor, Australia |{{flagicon|USA}} John McEnroe |4–6, 5–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |26. |1982 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Johan_Kriek|Johan Kriek]] |0–6, 6–4, 0–6, 4–6 |} === Juftliklar unvonlari (13 ta chempionlik, 16 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" |No. ! style="width:40px" |Yil ! style="width:200px" |Turnir ! style="width:180px" |Hamkor ! style="width:180px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1971 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] {{flagicon|USA}} [[:en:Erik_van_Dillen|Erik van Dillen]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1971 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_McManus_(tennis)|Jim McManus]] {{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Osborne_(tennis)|Jim Osborne]] |6–4, 5–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1973 |London WCT, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |{{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] {{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |3–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1973 |Washington WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |6–4, 6–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1973 |Houston WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |5–7, 5–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1973 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |3–6, 6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1973 |Paris Indoor, France |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|ESP|1945}} [[:en:Juan_Gisbert_Sr.|Juan Gisbert Sr.]] {{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |2–6, 6–4, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1974 |Bologna Indoor, Italy |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|SWE}} [[:en:Ove_Bengtson|Ove Bengtson]] {{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |4–6, 7–5, 6–4, 6–7, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1974 |Barcelona WCT, Spain |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Edlefsen|Tom Edlefsen]] {{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Leonard_(tennis)|Tom Leonard]] |6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1974 |Houston, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|AUS}} [[:en:Colin_Dibley|Colin Dibley]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |6–4, 6–7, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1974 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|GBR}} [[:en:Mark_Cox_(tennis)|Mark Cox]] {{flagicon|JPN}} [[:en:Jun_Kamiwazumi|Jun Kamiwazumi]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1974 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Dick_Stockton_(tennis)|Dick Stockton]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Owen_Davidson|Owen Davidson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1974 |Christchurch, New Zealand |{{flagicon|EGY|1972}} [[:en:Ismail_El_Shafei|Ismail El Shafei]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Syd_Ball|Syd Ball]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |w/o |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1974 |Jakarta, Indonesia |{{flagicon|EGY|1972}} Ismail El Shafei |[[:en:Jürgen_Fassbender|Jürgen Fassbender]] [[:en:Hans-Jürgen_Pohmann|Hans-Jürgen Pohmann]] |7–5, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1975 |St. Petersburg WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Charlie_Pasarell|Charlie Pasarell]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] {{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1975 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |5–7, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1975 |Nottingham, U.K. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |6–2, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1975 |Stockholm, Sweden |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bob_Hewitt|Bob Hewitt]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Frew_McMillan|Frew McMillan]] |6–3, 3–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1976 |Memphis WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|IND}} [[:en:Anand_Amritraj|Anand Amritraj]] {{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1976 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |7–6, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1976 |Johannesburg WCT, South Africa |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan {{flagicon|NED}} Tom Okker |6–2, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1976 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt |6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1976 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Raymond Moore]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Allan_Stone|Allan Stone]] |7–6, 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |11. |1976 |Perth, Australia |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] {{flagicon|EGY|1972}} Ismail El Shafei |6–7, 6–1, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |12. |1976 |Wembley, U.K. |{{flagicon|USA}} Stan Smith |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|USA}} Brian Gottfried |7–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1977 |Palm Springs, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt {{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan |6–7, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |15. |1977 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Phil_Dent|Phil Dent]] |3–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |16. |1977 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|AUS}} Syd Ball {{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |6–7, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |13. |1978 |Palm Springs, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} Raymond Moore |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt {{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan |6–4, 6–4 |} == Shaxsiy hayoti == Tanner uch marta turmushga chiqdi, birinchi navbatda Nensi, keyin Sharlotta va oxirgi marta Margaret. Uning besh farzandi bor: Omega Anne Romano, Tamara Tanner, Loren Tanner, Enn Monik va Leysi Tanner. <ref name="Times">{{Yangiliklar manbasi |last=Wigmore |first=Barry |date=August 8, 2003 |title=How the rocket crashed to earth |work=The Times |location=UK |url=http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece |url-access=subscription |access-date=April 4, 2015}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFWigmore2003">Wigmore, Barry (August 8, 2003). <span class="cs1-lock-subscription" title="Paid subscription required">[http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece "How the rocket crashed to earth"]</span>. ''The Times''. UK<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">April 4,</span> 2015</span>.</cite></ref> === Qayd etgan jinoyati === Tanner qonun bilan ziddiyatlarning ko'p rekordiga ega. U birinchi marta 1997 yilda aliment to'lamagani uchun hibsga olingan. <ref name="espn">{{Veb manbasi|muallif=Greg Garber|sarlavha=Jailed Tanner's losses: Game, set, match...family|url=http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=2491460|ish=sports.espn.go.com|nashriyot=[[ESPN]]|sana=June 24, 2006}}</ref> 2003 yil iyun oyida u noto'g'ri tekshiruvdan o'tganlik va bolalar uchun alimentni to'lamaganlikda ayblanib, qochqin orderi bilan yana hibsga olingan. <ref name="sivault">{{Cite journal|last=L. Jon Wertheim|title=Outside Looking In|journal=[[Sports Illustrated]]|date=November 29, 2004|url=https://www.si.com/vault/2004/11/29/8213803/outside-looking-in}}</ref> U o‘z aybiga iqror bo‘ldi va dastlabki shartli jazoni oldi. Tanner sinov muddatini buzdi va Floridada bir yil qamoqda o'tirdi, ammo keyin Kaliforniyada sudga hurmatsizlik uchun qamaldi. 2008 yilda Tanner Tennessi shtatining Noksvill shahrida yomon chek yozgani uchun yana hibsga olindi, ammo bu suddan tashqari hal qilindi. <ref name="ESPN2">[http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=3416037 ''Tanner accused of not returning vehicles after check bounced''], [[Associated Press]], May 28, 2008. Retrieved April 15, 2009.</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 14, 2008 |title=Theft Charges Dismissed Against Roscoe Tanner After Restitution Made |work=[[The Chattanoogan]] |url=http://www.chattanoogan.com/articles/article_133270.asp |url-status=dead |access-date=November 10, 2009 |archive-url=https://archive.today/20120730054842/http://www.chattanoogan.com/articles/article_133270.asp |archive-date=July 30, 2012}}</ref> Uyidan haydalganidan so'ng, Tanner 2012 yil yanvar oyida yana bir yomon chek yozgani uchun hibsga olingan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://mugshots.com/US-Counties/Florida/Indian-River-County-FL/Leonard-Roscoe-Tanner.6482182.html|sarlavha=Leonard Roscoe Tanner Mugshot - Leonard Roscoe Tanner Arrest - Indian River County, FL}}</ref> 2013-yil mart oyida Tanner Floridada yomon chek yozgani va katta o‘g‘irlik qilgani uchun hibsga olingan, 2014-yilda esa haydovchilik guvohnomasi bilan haydovchilik qilgani uchun 10 kun xizmat qilgan. <ref name="ircsheriff">{{Veb manbasi|sarlavha=Inmate Booking Details|url=http://www.ircsheriff.org/booking-search.cfm?jacketID=-231558|nashriyot=Indian River County Sheriff's Office}}</ref> 2015-yilda Tanner oldingi order bo‘yicha sudga kelmagani uchun hibsga olingan. <ref name="ircsheriff" /> === Tennis lagerlari === Hozirda Tanner tennisdan dars berish bilan shug'ullanadi. U boshqa mutaxassislar bilan juftlik tennis lagerlarida dars bergan <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.curlydavistennis.com/tennis-camp-with-roscoe-tanner-curly-davis-and-amy-polizzi-april-14-15-2018/|sarlavha=Tennis Camp with Roscoe Tanner|kirish sanasi=July 25, 2018}}</ref> va o'zining o'quv lagerida lager direktori. <ref>{{Veb manbasi|url=https://roscoetannertennis.com/about-us/|sarlavha=Roscoe Tanner tennis training|kirish sanasi=July 25, 2018}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * TRoscoe Tanner at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Roscoe Tanner at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1951-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] thoqhd2uu1enzeo1zbwclrbl21sctt5 2725995 2725992 2022-07-30T18:52:44Z Djumanova 75484 /* Shaxsiy hayoti */ wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Roscoe Tanner|image=Roscoe Tanner.jpg|country={{USA}}|residence=[[Kiawah Island, South Carolina|Kiawah Island]], South Carolina|birth_date={{birth date and age|1951|10|15}}|birth_place=[[Chattanooga, Tennessee|Chattanooga]], Tennessee|height={{height|ft=6|in=0}}|turnedpro=1972 (amateur from 1969)|retired=1985|plays=Left-handed (one-handed backhand)|singlesrecord={{tennis record|won=592|lost=293}}|singlestitles=16|highestsinglesranking=No. 4 (July 30, 1979)|careerprizemoney=$1,696,198|AustralianOpenresult='''W''' ([[1977 Australian Open (January) – Men's singles|1977<sup>Jan</sup>]])|FrenchOpenresult=4R ([[1978 French Open – Men's singles|1978]])|Wimbledonresult=F ([[1979 Wimbledon Championships – Men's singles|1979]])|USOpenresult=SF ([[1974 US Open – Men's singles|1974]], [[1979 US Open – Men's singles|1979]])|Othertournaments=yes|MastersCupresult=RR ([[1976 Commercial Union Assurance Masters – Singles|1976]], [[1977 Colgate-Palmolive Masters – Singles|1977]], [[1979 Colgate-Palmolive Masters – Singles|1979]], [[1981 Volvo Masters – Singles|1981]])|WCTFinalsresult=SF ([[1981 World Championship Tennis Finals – Singles|1981]])|doublesrecord=272-182|doublestitles=13|highestdoublesranking=No. 14 (August 23, 1977)}}'''Leonard Roskoe Tanner''' (1951-yil 15-oktabrda tugʻilgan) — isteʼfodagi amerikalik tennischi, u 1972-yilda professionalga aylandi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=December 5, 2004 |title=The Big Interview Roscoe Tanner |work=The Times |location=London |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/article399169.ece}}</ref> va 1979-yil 30-iyulda yakkalik oʻyinlari boʻyicha jahon reytingida 4-oʻrinni egalladi. Tanner o'zining katta chap qo'l xizmati bilan mashhur bo'lgan, xabarlarga ko'ra soatiga {{Convert|153|mph|km/h|0}} tezlikka erishgan. 1978-yil 19-fevralda [[Rancho Mirage (California)|Kaliforniyaning Rancho-Miraj]] shahridagi Mission Hills Country Clubda 1978-yilgi American Airlines Tennis oʻyinlarining yakkalik finalida Raul Ramiresga qarshi. <ref name="Autobigraphy">{{Kitob manbasi|last=Yorkey, Mike|title=Double Fault: My Rise And Fall, And My Road Back|publisher=Triumph Books|location=Liguori, Mo|year=2005|isbn=1572437790}}</ref> U, shuningdek, 1977 yilda o'tkazilgan ikkita Australian Open turnirining birinchisida erkaklar o'rtasidagi yakkalik chempionligini qo'lga kiritgani bilan mashhur. Tanner yanvar oyida o'tkazilgan turnirda g'olib chiqdi, [[Vitas Gerulaitis]] dekabrdagi turnirda g'olib chiqdi. Tanner 1979 yilda Wimbledon finaliga chiqdi va besh setda Byorn Borgga yutqazdi. Nafaqaga chiqqanidan so'ng, Tanner 2000-yillarda ommaviy axborot vositalarining e'tiborini o'z ichiga olgan huquqiy muammolar, jumladan, qamoq muddati, bolalarni qo'llab-quvvatlash uchun to'lovlarni o'tkazib yuborganlik uchun hibsga olish, moliyaviy noto'g'ri xatti-harakatlar va bankrotlik ayblovlarini o'z ichiga olgan. == Yoshligi == Leonard Roskoe Tanner III [[Lookout Mountain (Tennessee)|Tennessi shtatidagi Lokout togʻidan]] kelib chiqqan, Chattanugadagi Baylor maktabini <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.baylorschool.org/athletics/hall-of-fame/detail/~board/sports-hall-of-fame/post/leonard-roscoe-tanner-jr-69|ish=baylorschool.org|sarlavha=Baylor School: Leonard Roscoe Tanner, Jr. '69}}</ref> tamomlagan va jamoadoshi Sandy Mayer bilan [[Stanford universiteti|Stenford universitetining]] kollej tennisida milliy shon-sharafga koʻtarilishiga yordam bergan. Tanner birinchi raqamli singl o'ynagan, Mayer esa ikkinchi raqamda o'ynagan. 1972 yilda Tanner va Mayer NCAA juftlik chempionligini qo'lga kiritdi va Stenford jamoasi NCAA turnirida Trinity (TX) dan keyin ikkinchi o'rinni egalladi. Jamoa tarkibida Chiko Xeygey, Rik Fisher, Jim Delani, Geri Groslimond, Chip Fisher, Pol Sidon va Tim Noonan ham bor edi. == O'yin tarixi == Tanner 1970 yilgi Amerika Qo'shma Shtatlari havaskorlar chempionatida g'alaba qozonish uchun beshinchi setda Xarun Rahimni 10-8 hisobida mag'lub etdi. Tanner 1977 yilgi Avstraliya Ochiq chempionati (yanvar) finalida Gilermo Vilasni ketma-ket uchta setda mag'lub etib, o'zining birinchi va yagona katta dubulg'a chempionligini qo'lga kiritdi. Tanner 1979 yilgi Wimbledon finalida Byorn Borgga besh setli o'yinda mag'lub bo'ldi, bu Wimbledonning birinchi finali bo'lib, [[NBC|NBC telekanalining]] ''Wimbledondagi nonushtasi'' doirasida jonli efirda namoyish etildi. Tanner ikki oydan so'ng US Open chorak finalida Borgni to'rt setda mag'lub etib, bu mag'lubiyat uchun qasos oldi.&nbsp;mph to'rtinchi to'plam davomida to'rni pastga tushirdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 27, 2007 |title=Powering up |work=[[St. Petersburg Times]] |url=http://www.sptimes.com/2007/08/27/Sports/_Powering_up.shtml |access-date=November 10, 2009}}</ref> Tanner yarim finalda [[Vitas Gerulaitis|Vitas Gerulaitisga]] yutqazdi. Tanner o‘zining 1979-yilgi US Open -da Borg ustidan qozonilgan g‘alabasi va Gerulaitisga mag‘lub bo‘lganini o‘z tarjimai holida “tennis kortidagi ikki kun ichida eng yuqori va eng past ko‘rsatkichlarim” deb ta’riflagan. <ref name="Autobigraphy" /> Tannerning g'ayrioddiy, lekin juda kuchli chap qo'l xizmati juda pastga tashlandi va butun tanasini qamrab olgan zarba bilan urdi va unga "Raketa" laqabini oldi. <ref name="Times">{{Yangiliklar manbasi |last=Wigmore |first=Barry |date=August 8, 2003 |title=How the rocket crashed to earth |work=The Times |location=UK |url=http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece |url-access=subscription |access-date=April 4, 2015}}</ref> Uning gullab-yashnashi 153&nbsp;mph xizmat 1978-yil fevralidan <ref name="Autobigraphy" /> dan Endi Roddik 155-ni joylashtirgunga qadar turnir musobaqalarida qayd etilgan eng tezkor koʻrsatkich edi.&nbsp;2004 yil sentyabr oyida Vladimir Voltchkovga qarshi Devis kubogi yarim finalida milya soatiga xizmat qiladi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=October 24, 2009 |title=Serving up a tennis treat... |work=[[The Press (York)|The Press]] |url=http://www.yorkpress.co.uk/sport/4701422.Serving_up_a_tennis_treat_at_the_IT_Sports_York___District_Mixed_Tennis_League___s_end_of__season_trophy_presentation_night/ |access-date=November 10, 2009}}</ref> . U 1981 yilda [[Cincinnati]] shahridagi Riverfront kolizeyida o'ynagan finalda Argentinani mag'lub etgan [[Arthur Ashe|Artur Ashe]] boshchiligidagi jamoada [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnro]], Eliot Telscher va [[Peter Fleming|Piter Fleming]] bilan o'ynab Devis kubogini qo'lga kiritdi. == Katta dubulg'a yakkalik o'yinlari xronologiyasi == {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 1969 yil ! 1970 yil ! 1971 yil ! 1972 yil ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! colspan="2" | 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! SR ! W–L |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] <sup>1</sup> | A | A | A | A | A | A | A | A | bgcolor="lime" | | bgcolor="#afeeee" | 1R | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 2R | A | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | bgcolor="#EFEFEF" | 1/4 | bgcolor="#EFEFEF" | 9–3 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | colspan="2" | A | bgcolor="#afeeee" | 4R | A | A | A | A | A | A | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 3 | bgcolor="#EFEFEF" | 5–3 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="yellow" | SF | colspan="2" bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="thistle" | F | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="#ffebcd" | QF | A | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 11 | bgcolor="#EFEFEF" | 36–11 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 4R | colspan="2" bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 16 | bgcolor="#EFEFEF" | 40–16 |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! 0–1 ! 0–1 ! 2–1 ! 6–2 ! 2–1 ! 8–3 ! 9–3 ! 8–2 ! colspan="2" | 9–3 ! 9–3 ! 11–2 ! 8–2 ! 6–3 ! 4–2 ! 8–3 ! 0–1 ! 1/34 ! 90–33 |} <sup>1</sup> Avstraliya ochiq chempionati 1977 yilda ikki marta, yanvar va dekabrda o'tkazilgan. === Katta dubulg'a finallari === ==== Yakkalik: 2 (1 ta unvon, 1 ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" ! width="40" |Natija ! width="50" | Yil ! width="200" | Chempionat ! width="50" |Qoplama ! width="160" | Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- bgcolor="#FFFFCC" | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | 1977 yil | Australian Open (yanvar. ) | O't |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] | 6–3, 6–3, 6–3 |- bgcolor="#CCFFCC" | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | 1979 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | O't |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] | 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 1–6, 6–3, 3–6, 4–6 |} == Karyera finallari == === Yakkaliklar (15 ta chempionlik, 26 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" |No. ! style="width:40px" |Yil ! style="width:200px" |Turnir ! style="width:170px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1972 |Albany, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |2–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1972 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1973 |Milan WCT, Italy |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |6–7, 0–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1974 |Palm Desert WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1974 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |6–2, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1974 |Columbus, U.S. |{{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |6–3, 6–7, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1974 |Maui, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |6–7, 6–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1974 |Christchurch, New Zealand |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |6–4, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1975 |St. Petersburg WCT, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |0–6, 6–1, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1975 |St. Louis WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6–2, 2–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1975 |Charlotte, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |6–3, 4–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1975 |Las Vegas WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] |5–7, 7–5, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1975 |Chicago, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] |6–1, 6–7, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1975 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |6–3, 5–7, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1976 |Birmingham, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |4–6, 6–3, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1976 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |4–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1976 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Eddie_Dibbs|Eddie Dibbs]] |7–6, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1976 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} Stan Smith |6–4, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1976 |South Orange, U.S. |{{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1976 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] |4–6, 7–5, 6–1 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1976 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|ITA}} [[:en:Corrado_Barazzutti|Corrado Barazzutti]] |6–3, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1976 |Wembley, U.K. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |6–3, 6–7, 4–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1977 (Jan.) |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], Melbourne |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] |6–3, 6–3, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |15. |1977 |South Orange, U.S. |{{flagicon|ARG}} Guillermo Vilas |4–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |16. |1977 |Hilton Head, U.S. |{{flagicon|SWE}} Björn Borg |4–6, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |17. |1977 |WCT Challenge Cup, Las Vegas |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |2–6, 6–5, 6–3, 2–6, 5–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6–3, 3–6, 6–3, 6–7, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |18. |1978 |Philadelphia, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |2–6, 4–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |11. |1978 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |6–1, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |12. |1978 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} Victor Amaya |6–3, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |13. |1979 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried |6–4, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |14. |1979 |Washington Indoor, U.S. |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried |6–4, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |19. |1979 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |4–6, 2–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |20. |1979 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]], U.K. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |7–6, 1–6, 6–3, 3–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |21. |1979 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |22. |1980 |Richmond WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} John McEnroe |1–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |15. |1981 |Philadelphia, U.S. |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] |6–2, 7–6, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |23. |1981 |Memphis, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |2–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |24. |1981 |Bristol, U.K. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |3–6, 7–5, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |25. |1981 |Sydney Indoor, Australia |{{flagicon|USA}} John McEnroe |4–6, 5–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |26. |1982 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Johan_Kriek|Johan Kriek]] |0–6, 6–4, 0–6, 4–6 |} === Juftliklar unvonlari (13 ta chempionlik, 16 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" |No. ! style="width:40px" |Yil ! style="width:200px" |Turnir ! style="width:180px" |Hamkor ! style="width:180px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1971 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] {{flagicon|USA}} [[:en:Erik_van_Dillen|Erik van Dillen]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1971 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_McManus_(tennis)|Jim McManus]] {{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Osborne_(tennis)|Jim Osborne]] |6–4, 5–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1973 |London WCT, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |{{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] {{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |3–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1973 |Washington WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |6–4, 6–7, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1973 |Houston WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |5–7, 5–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1973 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |3–6, 6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1973 |Paris Indoor, France |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|ESP|1945}} [[:en:Juan_Gisbert_Sr.|Juan Gisbert Sr.]] {{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |2–6, 6–4, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1974 |Bologna Indoor, Italy |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|SWE}} [[:en:Ove_Bengtson|Ove Bengtson]] {{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |4–6, 7–5, 6–4, 6–7, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1974 |Barcelona WCT, Spain |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Edlefsen|Tom Edlefsen]] {{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Leonard_(tennis)|Tom Leonard]] |6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1974 |Houston, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|AUS}} [[:en:Colin_Dibley|Colin Dibley]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |6–4, 6–7, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1974 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|GBR}} [[:en:Mark_Cox_(tennis)|Mark Cox]] {{flagicon|JPN}} [[:en:Jun_Kamiwazumi|Jun Kamiwazumi]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1974 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Dick_Stockton_(tennis)|Dick Stockton]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Owen_Davidson|Owen Davidson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1974 |Christchurch, New Zealand |{{flagicon|EGY|1972}} [[:en:Ismail_El_Shafei|Ismail El Shafei]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Syd_Ball|Syd Ball]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |w/o |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1974 |Jakarta, Indonesia |{{flagicon|EGY|1972}} Ismail El Shafei |[[:en:Jürgen_Fassbender|Jürgen Fassbender]] [[:en:Hans-Jürgen_Pohmann|Hans-Jürgen Pohmann]] |7–5, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1975 |St. Petersburg WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Charlie_Pasarell|Charlie Pasarell]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] {{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1975 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |5–7, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1975 |Nottingham, U.K. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |6–2, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1975 |Stockholm, Sweden |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bob_Hewitt|Bob Hewitt]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Frew_McMillan|Frew McMillan]] |6–3, 3–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1976 |Memphis WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|IND}} [[:en:Anand_Amritraj|Anand Amritraj]] {{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1976 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |7–6, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1976 |Johannesburg WCT, South Africa |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan {{flagicon|NED}} Tom Okker |6–2, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1976 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt |6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1976 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Raymond Moore]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Allan_Stone|Allan Stone]] |7–6, 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |11. |1976 |Perth, Australia |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] {{flagicon|EGY|1972}} Ismail El Shafei |6–7, 6–1, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |12. |1976 |Wembley, U.K. |{{flagicon|USA}} Stan Smith |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|USA}} Brian Gottfried |7–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1977 |Palm Springs, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt {{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan |6–7, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |15. |1977 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Phil_Dent|Phil Dent]] |3–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |16. |1977 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|AUS}} Syd Ball {{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |6–7, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |13. |1978 |Palm Springs, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} Raymond Moore |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt {{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan |6–4, 6–4 |} == Shaxsiy hayoti == Tanner uch marta turmushga chiqdi, birinchi navbatda Nensi, keyin Sharlotta va oxirgi marta Margaret. Uning besh farzandi bor: Omega Anne Romano, Tamara Tanner, Loren Tanner, Enn Monik va Leysi Tanner. === Qayd etgan jinoyati === Tanner qonun bilan ziddiyatlarning ko'p rekordiga ega. U birinchi marta 1997 yilda aliment to'lamagani uchun hibsga olingan. <ref name="espn">{{Veb manbasi|muallif=Greg Garber|sarlavha=Jailed Tanner's losses: Game, set, match...family|url=http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=2491460|ish=sports.espn.go.com|nashriyot=[[ESPN]]|sana=June 24, 2006}}</ref> 2003 yil iyun oyida u noto'g'ri tekshiruvdan o'tganlik va bolalar uchun alimentni to'lamaganlikda ayblanib, qochqin orderi bilan yana hibsga olingan. <ref name="sivault">{{Cite journal|last=L. Jon Wertheim|title=Outside Looking In|journal=[[Sports Illustrated]]|date=November 29, 2004|url=https://www.si.com/vault/2004/11/29/8213803/outside-looking-in}}</ref> U o‘z aybiga iqror bo‘ldi va dastlabki shartli jazoni oldi. Tanner sinov muddatini buzdi va Floridada bir yil qamoqda o'tirdi, ammo keyin Kaliforniyada sudga hurmatsizlik uchun qamaldi. 2008 yilda Tanner Tennessi shtatining Noksvill shahrida yomon chek yozgani uchun yana hibsga olindi, ammo bu suddan tashqari hal qilindi. <ref name="ESPN2">[http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=3416037 ''Tanner accused of not returning vehicles after check bounced''], [[Associated Press]], May 28, 2008. Retrieved April 15, 2009.</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 14, 2008 |title=Theft Charges Dismissed Against Roscoe Tanner After Restitution Made |work=[[The Chattanoogan]] |url=http://www.chattanoogan.com/articles/article_133270.asp |url-status=dead |access-date=November 10, 2009 |archive-url=https://archive.today/20120730054842/http://www.chattanoogan.com/articles/article_133270.asp |archive-date=July 30, 2012}}</ref> Uyidan haydalganidan so'ng, Tanner 2012 yil yanvar oyida yana bir yomon chek yozgani uchun hibsga olingan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://mugshots.com/US-Counties/Florida/Indian-River-County-FL/Leonard-Roscoe-Tanner.6482182.html|sarlavha=Leonard Roscoe Tanner Mugshot - Leonard Roscoe Tanner Arrest - Indian River County, FL}}</ref> 2013-yil mart oyida Tanner Floridada yomon chek yozgani va katta o‘g‘irlik qilgani uchun hibsga olingan, 2014-yilda esa haydovchilik guvohnomasi bilan haydovchilik qilgani uchun 10 kun xizmat qilgan. <ref name="ircsheriff">{{Veb manbasi|sarlavha=Inmate Booking Details|url=http://www.ircsheriff.org/booking-search.cfm?jacketID=-231558|nashriyot=Indian River County Sheriff's Office}}</ref> 2015-yilda Tanner oldingi order bo‘yicha sudga kelmagani uchun hibsga olingan. <ref name="ircsheriff" /> === Tennis lagerlari === Hozirda Tanner tennisdan dars berish bilan shug'ullanadi. U boshqa mutaxassislar bilan juftlik tennis lagerlarida dars bergan <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.curlydavistennis.com/tennis-camp-with-roscoe-tanner-curly-davis-and-amy-polizzi-april-14-15-2018/|sarlavha=Tennis Camp with Roscoe Tanner|kirish sanasi=July 25, 2018}}</ref> va o'zining o'quv lagerida lager direktori. <ref>{{Veb manbasi|url=https://roscoetannertennis.com/about-us/|sarlavha=Roscoe Tanner tennis training|kirish sanasi=July 25, 2018}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * TRoscoe Tanner at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Roscoe Tanner at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1951-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 6it6mxyxxknf8y0ey2045cir0n0h984 2725996 2725995 2022-07-30T18:53:00Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Roscoe Tanner|image=Roscoe Tanner.jpg|country={{USA}}|residence=[[Kiawah Island, South Carolina|Kiawah Island]], South Carolina|birth_date={{birth date and age|1951|10|15}}|birth_place=[[Chattanooga, Tennessee|Chattanooga]], Tennessee|height={{height|ft=6|in=0}}|turnedpro=1972 (amateur from 1969)|retired=1985|plays=Left-handed (one-handed backhand)|singlesrecord={{tennis record|won=592|lost=293}}|singlestitles=16|highestsinglesranking=No. 4 (July 30, 1979)|careerprizemoney=$1,696,198|AustralianOpenresult='''W''' ([[1977 Australian Open (January) – Men's singles|1977<sup>Jan</sup>]])|FrenchOpenresult=4R ([[1978 French Open – Men's singles|1978]])|Wimbledonresult=F ([[1979 Wimbledon Championships – Men's singles|1979]])|USOpenresult=SF ([[1974 US Open – Men's singles|1974]], [[1979 US Open – Men's singles|1979]])|Othertournaments=yes|MastersCupresult=RR ([[1976 Commercial Union Assurance Masters – Singles|1976]], [[1977 Colgate-Palmolive Masters – Singles|1977]], [[1979 Colgate-Palmolive Masters – Singles|1979]], [[1981 Volvo Masters – Singles|1981]])|WCTFinalsresult=SF ([[1981 World Championship Tennis Finals – Singles|1981]])|doublesrecord=272-182|doublestitles=13|highestdoublesranking=No. 14 (August 23, 1977)}}'''Leonard Roskoe Tanner''' (1951-yil 15-oktabrda tugʻilgan) — isteʼfodagi amerikalik tennischi, u 1972-yilda professionalga aylandi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=December 5, 2004 |title=The Big Interview Roscoe Tanner |work=The Times |location=London |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/sport/article399169.ece}}</ref> va 1979-yil 30-iyulda yakkalik oʻyinlari boʻyicha jahon reytingida 4-oʻrinni egalladi. Tanner oʻzining katta chap qoʻl xizmati bilan mashhur boʻlgan, xabarlarga koʻra soatiga {{Convert|153|mph|km/h|0}} tezlikka erishgan. 1978-yil 19-fevralda [[Rancho Mirage (California)|Kaliforniyaning Rancho-Miraj]] shahridagi Mission Hills Country Clubda 1978-yilgi American Airlines Tennis oʻyinlarining yakkalik finalida Raul Ramiresga qarshi. <ref name="Autobigraphy">{{Kitob manbasi|last=Yorkey, Mike|title=Double Fault: My Rise And Fall, And My Road Back|publisher=Triumph Books|location=Liguori, Mo|year=2005|isbn=1572437790}}</ref> U, shuningdek, 1977 yilda oʻtkazilgan ikkita Australian Open turnirining birinchisida erkaklar oʻrtasidagi yakkalik chempionligini qoʻlga kiritgani bilan mashhur. Tanner yanvar oyida oʻtkazilgan turnirda gʻolib chiqdi, [[Vitas Gerulaitis]] dekabrdagi turnirda gʻolib chiqdi. Tanner 1979 yilda Wimbledon finaliga chiqdi va besh setda Byorn Borgga yutqazdi. Nafaqaga chiqqanidan soʻng, Tanner 2000-yillarda ommaviy axborot vositalarining eʼtiborini oʻz ichiga olgan huquqiy muammolar, jumladan, qamoq muddati, bolalarni qoʻllab-quvvatlash uchun toʻlovlarni oʻtkazib yuborganlik uchun hibsga olish, moliyaviy notoʻgʻri xatti-harakatlar va bankrotlik ayblovlarini oʻz ichiga olgan. == Yoshligi == Leonard Roskoe Tanner III [[Lookout Mountain (Tennessee)|Tennessi shtatidagi Lokout togʻidan]] kelib chiqqan, Chattanugadagi Baylor maktabini <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.baylorschool.org/athletics/hall-of-fame/detail/~board/sports-hall-of-fame/post/leonard-roscoe-tanner-jr-69|ish=baylorschool.org|sarlavha=Baylor School: Leonard Roscoe Tanner, Jr. '69}}</ref> tamomlagan va jamoadoshi Sandy Mayer bilan [[Stanford universiteti|Stenford universitetining]] kollej tennisida milliy shon-sharafga koʻtarilishiga yordam bergan. Tanner birinchi raqamli singl oʻynagan, Mayer esa ikkinchi raqamda oʻynagan. 1972 yilda Tanner va Mayer NCAA juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi va Stenford jamoasi NCAA turnirida Trinity (TX) dan keyin ikkinchi oʻrinni egalladi. Jamoa tarkibida Chiko Xeygey, Rik Fisher, Jim Delani, Geri Groslimond, Chip Fisher, Pol Sidon va Tim Noonan ham bor edi. == Oʻyin tarixi == Tanner 1970 yilgi Amerika Qoʻshma Shtatlari havaskorlar chempionatida gʻalaba qozonish uchun beshinchi setda Xarun Rahimni 10-8 hisobida magʻlub etdi. Tanner 1977 yilgi Avstraliya Ochiq chempionati (yanvar) finalida Gilermo Vilasni ketma-ket uchta setda magʻlub etib, oʻzining birinchi va yagona katta dubulgʻa chempionligini qoʻlga kiritdi. Tanner 1979 yilgi Wimbledon finalida Byorn Borgga besh setli oʻyinda magʻlub boʻldi, bu Wimbledonning birinchi finali boʻlib, [[NBC|NBC telekanalining]] ''Wimbledondagi nonushtasi'' doirasida jonli efirda namoyish etildi. Tanner ikki oydan soʻng US Open chorak finalida Borgni toʻrt setda magʻlub etib, bu magʻlubiyat uchun qasos oldi.&nbsp;mph toʻrtinchi toʻplam davomida toʻrni pastga tushirdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 27, 2007 |title=Powering up |work=[[St. Petersburg Times]] |url=http://www.sptimes.com/2007/08/27/Sports/_Powering_up.shtml |access-date=November 10, 2009}}</ref> Tanner yarim finalda [[Vitas Gerulaitis|Vitas Gerulaitisga]] yutqazdi. Tanner o‘zining 1979-yilgi US Open -da Borg ustidan qozonilgan g‘alabasi va Gerulaitisga mag‘lub bo‘lganini o‘z tarjimai holida „tennis kortidagi ikki kun ichida eng yuqori va eng past ko‘rsatkichlarim“ deb taʼriflagan. <ref name="Autobigraphy" /> Tannerning gʻayrioddiy, lekin juda kuchli chap qoʻl xizmati juda pastga tashlandi va butun tanasini qamrab olgan zarba bilan urdi va unga „Raketa“ laqabini oldi. <ref name="Times">{{Yangiliklar manbasi |last=Wigmore |first=Barry |date=August 8, 2003 |title=How the rocket crashed to earth |work=The Times |location=UK |url=http://www.thetimes.co.uk/tto/life/article1727965.ece |url-access=subscription |access-date=April 4, 2015}}</ref> Uning gullab-yashnashi 153&nbsp;mph xizmat 1978-yil fevralidan <ref name="Autobigraphy" /> dan Endi Roddik 155-ni joylashtirgunga qadar turnir musobaqalarida qayd etilgan eng tezkor koʻrsatkich edi.&nbsp;2004 yil sentyabr oyida Vladimir Voltchkovga qarshi Devis kubogi yarim finalida milya soatiga xizmat qiladi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=October 24, 2009 |title=Serving up a tennis treat... |work=[[The Press (York)|The Press]] |url=http://www.yorkpress.co.uk/sport/4701422.Serving_up_a_tennis_treat_at_the_IT_Sports_York___District_Mixed_Tennis_League___s_end_of__season_trophy_presentation_night/ |access-date=November 10, 2009}}</ref> . U 1981 yilda [[Cincinnati]] shahridagi Riverfront kolizeyida oʻynagan finalda Argentinani magʻlub etgan [[Arthur Ashe|Artur Ashe]] boshchiligidagi jamoada [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnro]], Eliot Telscher va [[Peter Fleming|Piter Fleming]] bilan oʻynab Devis kubogini qoʻlga kiritdi. == Katta dubulgʻa yakkalik oʻyinlari xronologiyasi == {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 1969 yil ! 1970 yil ! 1971 yil ! 1972 yil ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! colspan="2" | 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! SR ! W-L |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] <sup>1</sup> | A | A | A | A | A | A | A | A | bgcolor="lime" | | bgcolor="#afeeee" | 1R | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 2R | A | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | bgcolor="#EFEFEF" | 1/4 | bgcolor="#EFEFEF" | 9-3 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | colspan="2" | A | bgcolor="#afeeee" | 4R | A | A | A | A | A | A | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 3 | bgcolor="#EFEFEF" | 5-3 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 3R | A | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="yellow" | SF | colspan="2" bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="thistle" | F | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="#ffebcd" | QF | A | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 11 | bgcolor="#EFEFEF" | 36-11 |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 4R | colspan="2" bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="#afeeee" | 4R | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#ffebcd" | QF | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#EFEFEF" | 0 / 16 | bgcolor="#EFEFEF" | 40-16 |- ! style="text-align:left" | Gʻalaba — magʻlubiyat ! 0-1 ! 0-1 ! 2-1 ! 6-2 ! 2-1 ! 8-3 ! 9-3 ! 8-2 ! colspan="2" | 9-3 ! 9-3 ! 11-2 ! 8-2 ! 6-3 ! 4-2 ! 8-3 ! 0-1 ! 1/34 ! 90-33 |} <sup>1</sup> Avstraliya ochiq chempionati 1977 yilda ikki marta, yanvar va dekabrda oʻtkazilgan. === Katta dubulgʻa finallari === ==== Yakkalik: 2 (1 ta unvon, 1 ikkinchi oʻrin) ==== {| class="sortable wikitable" ! width="40" |Natija ! width="50" | Yil ! width="200" | Chempionat ! width="50" |Qoplama ! width="160" | Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- bgcolor="#FFFFCC" | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba qozon | 1977 yil | Australian Open (yanvar.) | Oʻt |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] | 6-3, 6-3, 6-3 |- bgcolor="#CCFFCC" | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | 1979 yil | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | Oʻt |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] | 7-6 <sup>(7-4)</sup>, 1-6, 6-3, 3-6, 4-6 |} == Karyera finallari == === Yakkaliklar (15 ta chempionlik, 26 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" |No. ! style="width:40px" |Yil ! style="width:200px" |Turnir ! style="width:170px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |1. |1972 |Albany, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |2-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |2. |1972 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |4-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |3. |1973 |Milan WCT, Italy |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |6-7, 0-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |4. |1974 |Palm Desert WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |1. |1974 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |6-2, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |5. |1974 |Columbus, U.S. |{{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |6-3, 6-7, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |6. |1974 |Maui, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |6-7, 6-7 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |2. |1974 |Christchurch, New Zealand |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |6-4, 6-2 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |7. |1975 |St. Petersburg WCT, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |0-6, 6-1, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |8. |1975 |St. Louis WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6-2, 2-6, 3-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |9. |1975 |Charlotte, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |6-3, 4-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |3. |1975 |Las Vegas WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] |5-7, 7-5, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |4. |1975 |Chicago, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] |6-1, 6-7, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |10. |1975 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |6-3, 5-7, 3-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |11. |1976 |Birmingham, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |4-6, 6-3, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |12. |1976 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |4-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |5. |1976 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Eddie_Dibbs|Eddie Dibbs]] |7-6, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |6. |1976 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} Stan Smith |6-4, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |13. |1976 |South Orange, U.S. |{{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |7. |1976 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] |4-6, 7-5, 6-1 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |8. |1976 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|ITA}} [[:en:Corrado_Barazzutti|Corrado Barazzutti]] |6-3, 6-2 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |14. |1976 |Wembley, U.K. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |6-3, 6-7, 4-6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |9. |1977 (Jan.) |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], Melbourne |{{flagicon|ARG}} [[:en:Guillermo_Vilas|Guillermo Vilas]] |6-3, 6-3, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |15. |1977 |South Orange, U.S. |{{flagicon|ARG}} Guillermo Vilas |4-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |16. |1977 |Hilton Head, U.S. |{{flagicon|SWE}} Björn Borg |4-6, 5-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |17. |1977 |WCT Challenge Cup, Las Vegas |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |2-6, 6-5, 6-3, 2-6, 5-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |10. |1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6-3, 3-6, 6-3, 6-7, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |18. |1978 |Philadelphia, U.S. |{{flagicon|USA}} Jimmy Connors |2-6, 4-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |11. |1978 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |6-1, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |12. |1978 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} Victor Amaya |6-3, 7-5 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |13. |1979 |Rancho Mirage, U.S. |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried |6-4, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |14. |1979 |Washington Indoor, U.S. |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried |6-4, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |19. |1979 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |4-6, 2-6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |20. |1979 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]], U.K. |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |7-6, 1-6, 6-3, 3-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |21. |1979 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |22. |1980 |Richmond WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} John McEnroe |1-6, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |15. |1981 |Philadelphia, U.S. |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] |6-2, 7-6, 7-5 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |23. |1981 |Memphis, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |2-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |24. |1981 |Bristol, U.K. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |3-6, 7-5, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |25. |1981 |Sydney Indoor, Australia |{{flagicon|USA}} John McEnroe |4-6, 5-7, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |26. |1982 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Johan_Kriek|Johan Kriek]] |0-6, 6-4, 0-6, 4-6 |} === Juftliklar unvonlari (13 ta chempionlik, 16 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:20px" |No. ! style="width:40px" |Yil ! style="width:200px" |Turnir ! style="width:180px" |Hamkor ! style="width:180px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |1. |1971 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] {{flagicon|USA}} [[:en:Erik_van_Dillen|Erik van Dillen]] |4-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |2. |1971 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Jim_McManus_(tennis)|Jim McManus]] {{flagicon|USA}} [[:en:Jim_Osborne_(tennis)|Jim Osborne]] |6-4, 5-7, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |3. |1973 |London WCT, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] |{{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] {{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |3-6, 3-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |4. |1973 |Washington WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |6-4, 6-7, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |5. |1973 |Houston WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |5-7, 5-7 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |1. |1973 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |3-6, 6-3, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |6. |1973 |Paris Indoor, France |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|ESP|1945}} [[:en:Juan_Gisbert_Sr.|Juan Gisbert Sr.]] {{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |2-6, 6-4, 5-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |7. |1974 |Bologna Indoor, Italy |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|SWE}} [[:en:Ove_Bengtson|Ove Bengtson]] {{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |4-6, 7-5, 6-4, 6-7, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |2. |1974 |Barcelona WCT, Spain |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Edlefsen|Tom Edlefsen]] {{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Leonard_(tennis)|Tom Leonard]] |6-3, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |8. |1974 |Houston, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|AUS}} [[:en:Colin_Dibley|Colin Dibley]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |6-4, 6-7, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |3. |1974 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Arthur Ashe |{{flagicon|GBR}} [[:en:Mark_Cox_(tennis)|Mark Cox]] {{flagicon|JPN}} [[:en:Jun_Kamiwazumi|Jun Kamiwazumi]] |6-3, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |4. |1974 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Dick_Stockton_(tennis)|Dick Stockton]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Owen_Davidson|Owen Davidson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |6-3, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |5. |1974 |Christchurch, New Zealand |{{flagicon|EGY|1972}} [[:en:Ismail_El_Shafei|Ismail El Shafei]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Syd_Ball|Syd Ball]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |w/o |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |6. |1974 |Jakarta, Indonesia |{{flagicon|EGY|1972}} Ismail El Shafei |[[:en:Jürgen_Fassbender|Jürgen Fassbender]] [[:en:Hans-Jürgen_Pohmann|Hans-Jürgen Pohmann]] |7-5, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |9. |1975 |St. Petersburg WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Charlie_Pasarell|Charlie Pasarell]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] {{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |4-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |10. |1975 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|MEX}} Raúl Ramírez |5-7, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |7. |1975 |Nottingham, U.K. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|NED}} Tom Okker {{flagicon|USA}} Marty Riessen |6-2, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |11. |1975 |Stockholm, Sweden |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bob_Hewitt|Bob Hewitt]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Frew_McMillan|Frew McMillan]] |6-3, 3-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |12. |1976 |Memphis WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|IND}} [[:en:Anand_Amritraj|Anand Amritraj]] {{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |3-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |8. |1976 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |7-6, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |9. |1976 |Johannesburg WCT, South Africa |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan {{flagicon|NED}} Tom Okker |6-2, 7-5 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |10. |1976 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt |6-3, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |13. |1976 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Raymond Moore]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Allan_Stone|Allan Stone]] |7-6, 3-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |11. |1976 |Perth, Australia |{{flagicon|USA}} Dick Stockton |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] {{flagicon|EGY|1972}} Ismail El Shafei |6-7, 6-1, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |12. |1976 |Wembley, U.K. |{{flagicon|USA}} Stan Smith |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|USA}} Brian Gottfried |7-6, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |14. |1977 |Palm Springs, U.S. |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt {{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan |6-7, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |15. |1977 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Phil_Dent|Phil Dent]] |3-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |16. |1977 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} Marty Riessen |{{flagicon|AUS}} Syd Ball {{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |6-7, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |13. |1978 |Palm Springs, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} Raymond Moore |{{flagicon|RSA|1928}} Bob Hewitt {{flagicon|RSA|1928}} Frew McMillan |6-4, 6-4 |} == Shaxsiy hayoti == Tanner uch marta turmushga chiqdi, birinchi navbatda Nensi, keyin Sharlotta va oxirgi marta Margaret. Uning besh farzandi bor: Omega Anne Romano, Tamara Tanner, Loren Tanner, Enn Monik va Leysi Tanner. === Qayd etgan jinoyati === Tanner qonun bilan ziddiyatlarning koʻp rekordiga ega. U birinchi marta 1997 yilda aliment toʻlamagani uchun hibsga olingan. <ref name="espn">{{Veb manbasi|muallif=Greg Garber|sarlavha=Jailed Tanner's losses: Game, set, match...family|url=http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=2491460|ish=sports.espn.go.com|nashriyot=[[ESPN]]|sana=June 24, 2006}}</ref> 2003 yil iyun oyida u notoʻgʻri tekshiruvdan oʻtganlik va bolalar uchun alimentni toʻlamaganlikda ayblanib, qochqin orderi bilan yana hibsga olingan. <ref name="sivault">{{Cite journal|last=L. Jon Wertheim|title=Outside Looking In|journal=[[Sports Illustrated]]|date=November 29, 2004|url=https://www.si.com/vault/2004/11/29/8213803/outside-looking-in}}</ref> U o‘z aybiga iqror bo‘ldi va dastlabki shartli jazoni oldi. Tanner sinov muddatini buzdi va Floridada bir yil qamoqda oʻtirdi, ammo keyin Kaliforniyada sudga hurmatsizlik uchun qamaldi. 2008 yilda Tanner Tennessi shtatining Noksvill shahrida yomon chek yozgani uchun yana hibsga olindi, ammo bu suddan tashqari hal qilindi. <ref name="ESPN2">[http://sports.espn.go.com/sports/tennis/news/story?id=3416037 ''Tanner accused of not returning vehicles after check bounced''], [[Associated Press]], May 28, 2008. Retrieved April 15, 2009.</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 14, 2008 |title=Theft Charges Dismissed Against Roscoe Tanner After Restitution Made |work=[[The Chattanoogan]] |url=http://www.chattanoogan.com/articles/article_133270.asp |url-status=dead |access-date=November 10, 2009 |archive-url=https://archive.today/20120730054842/http://www.chattanoogan.com/articles/article_133270.asp |archive-date=July 30, 2012}}</ref> Uyidan haydalganidan soʻng, Tanner 2012 yil yanvar oyida yana bir yomon chek yozgani uchun hibsga olingan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://mugshots.com/US-Counties/Florida/Indian-River-County-FL/Leonard-Roscoe-Tanner.6482182.html|sarlavha=Leonard Roscoe Tanner Mugshot - Leonard Roscoe Tanner Arrest - Indian River County, FL}}</ref> 2013-yil mart oyida Tanner Floridada yomon chek yozgani va katta o‘g‘irlik qilgani uchun hibsga olingan, 2014-yilda esa haydovchilik guvohnomasi bilan haydovchilik qilgani uchun 10 kun xizmat qilgan. <ref name="ircsheriff">{{Veb manbasi|sarlavha=Inmate Booking Details|url=http://www.ircsheriff.org/booking-search.cfm?jacketID=-231558|nashriyot=Indian River County Sheriff's Office}}</ref> 2015-yilda Tanner oldingi order bo‘yicha sudga kelmagani uchun hibsga olingan. <ref name="ircsheriff" /> === Tennis lagerlari === Hozirda Tanner tennisdan dars berish bilan shugʻullanadi. U boshqa mutaxassislar bilan juftlik tennis lagerlarida dars bergan <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.curlydavistennis.com/tennis-camp-with-roscoe-tanner-curly-davis-and-amy-polizzi-april-14-15-2018/|sarlavha=Tennis Camp with Roscoe Tanner|kirish sanasi=July 25, 2018}}</ref> va oʻzining oʻquv lagerida lager direktori. <ref>{{Veb manbasi|url=https://roscoetannertennis.com/about-us/|sarlavha=Roscoe Tanner tennis training|kirish sanasi=July 25, 2018}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * TRoscoe Tanner at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Roscoe Tanner at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1951-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] quxpjf80n34xpm8cof60fy6rjeq2y59 Yevropa Chempionlari kubogi-1956/57 0 758920 2725981 2022-07-30T18:48:27Z Erkyul 72475 „[[:ru:Special:Redirect/revision/122993721|Кубок европейских чемпионов 1956/1957]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Musobaqaning bo'lib o'tgan vaqti:''' 1956-yil 1-avgustdan 1957-yil 30-maygacha  {{Сезон кубкового турнира|название=Кубок европейских чемпионов 1956/57|оригинальное название=1956–57 European Cup|время проведения=1 августа 1956 – 30 мая 1957|кол-во команд=22|сайт=[http://ru.uefa.com/uefachampionsleague/index.html uefa.com]|победитель={{Флаг Испании (1945—1977)}} [[Реал Мадрид (футбольный клуб)|Реал Мадрид]]|финалист={{Флаг Италии}} [[Фиорентина]]|кол-во игр=44|кол-во голов=170|лучший бомбардир={{Флаг Англии}} [[Вайоллет, Деннис|Деннис Вайоллет]]|результат бомбардира=9 мячей}}'''Qatnashgan jamoalar'''-22 ta '''Sayt'''-[[uefa.com]] '''Musobaqa g'olibi'''-[["Real Madrid']] ([[Ispaniya]]) '''Musobaqa finalchisi'''-"[[Fiorentina]]" ([[Italiya]]) '''Musobaqa statistikasi:''' '''O'ynalgan o'yinlar'''-44 ta '''Urilgan gollar'''-170 ta (3,86 ta har o'yinga) '''To'purar'''-[[Dennis Vayollet]] ([[Angliya)]] 9 gol '''1956/57-yilgi Yevropa kubogi-'''[[UEFA]] shafeligida o'tkaziladigan futbol bo'yicha [[UEFA Chempionlar Ligasi|Yevropa]] [[Futbol|chempionlar kubogining]] birinchi ko'rinishi.[[Ispaniya|Ispaniyaning]] [[Real Madrid CF|"Real Madrid"]] jamoasi finalda [[Italiya|Italiyaning]] "[[Fiorentina]]" klubini 2:0 hisobida mag'lub etib,Yevropa Chempionlar kubogini qo'lga kiritdi.Bu sovrin ketma-ket ikkinchi qo'lga kiritilgan sovrin edi. == Musobaqa qatnashuvchilari == * [[Anderlext]] ([[Bryussel]],[[Belgiya]])—[[Belgiya chempioni 1955/56]] * [[Atletik]] ([[Bilbao]],[[Ispaniya]])—[[Ispaniya chempioni 1955/56]] * [[Borussiya]] ([[Dortmund]],[[Germaniya]])—[[Germaniya chempioni 1955/56]] * [[Gonved]] ([[Budapesht]],[[Vengriya]])—[[Vengriya chempioni 1955]] * [[Galatasaray]] ([[Istambul]],[[Turkiya]])—[[Istambul ligasi chempioni 1955/56]] * [[Grassxopper]] ([[Syurix]],[[Shveysariya]])—[[Shveysariya chempioni 1955/56]] * [[Dinamo]] ([[Buxarest]],[[Ruminiya]])—[[Ruminiya chempioni 1955]] * [[SBKS]] ([[Varshava]],[[Polsha]])—[[Polsha chempioni 1955]] * [[Manchester Yunayted]] ([[Manchester]],[[Angliya]])—[[Angliya chempioni 1955/56]] * [[Nissa]] ([[Nissa]],[[Fransiya]])—[[Fransiya chempioni 1955/56]] * [[Norrchyopping]] ([[Norrchyopping]],[[Shvesiya]])-[[Shvesiya chempioni 1955/56]] * [[Orxus]] ([[Orxus]],[[Daniya]])—[[Daniya chempioni 1955/56]] [[Portu]] ([[Portu]],[[Portugaliya]])—[[Portugaliya chempioni 1955/56]] * [[Rapid]] ([[Vena]],[[Avstriya]])—[[Avstriya chempioni 1955/56]] * [[Rapid Yuliana]] ([[Xeerlen]],[[Niderlandiya]])—[[Niderlandiya chempioni 1955/56]] * [[Real Madrid CF|Real]] ([[Madrid]],[[Ispaniya]])—[[Yevropa chempionlar kubogi]] chempioni [[1955/56]] * [[Reynjers]] ([[Glazgo]],[[Shotlandiya]])—[[Shotlandiya chempioni 1955/56]] * [[UNV Slovan]] ([[Bratislava]],[[Chexoslovakiya]])-[[Chexoslovakiya chempioni 1955]] * [[Spora]] ([[Lyuksemburg]],[[Lyuksemburg]])—[[Lyuksemburg chempioni 1955/56]] * [[Fiorentina]] ([[Florensiya]],[[Italiya]])—[[Italiya chempioni 1955/56]] * [[Srvena Zvezda]] ([[Belgrad]],[[Yugoslaviya]])-[[Yugoslaviya chempioni 1955/56]] * [[SDNA]] ([[Sofiya]],[[Bolgariya]])—[[Bolgariya chempioni 1955/56]] == Dastlabki bosqich == '''Borussiya Dortmund'''-Spora 4:3,1:2 (5:5,7:0) '''Dinamo Buxarest'''-Galatasaray 3:1,1:2 (4:3) Anderlext-'''Manchester Yunayted''' 0:2,0:10 (0:12) '''UNV Slovan'''-SBKS Varshava 4:0,0:2 (4:2) Orxus-'''Nissa''' 1:1,1:5 (2:6) Portu-'''Atletik Bilbao''' 1:2,2:3 (3:5) == 1/8 final == '''Manchester Yunayted'''-Borussiya D. 3:2,0:0 (3:2) '''SDNA Sofiya'''-Dinamo Buxarest 8:1,2:3 (10:4) Reynjers-'''Nissa''' 2:1,1:2 (3:3,1:3) UNV Slovan-'''Grassxopper''' 1:0,0:2 (1:2) '''Real Madrid'''-Rapid Vena 4:2,1:3 (5:5,2:0) Rapid Yuliana-'''Srvena Zvezda''' 3:4,0:2 (3:6) '''Fiorentina'''-Norrchyoping 1:0,1:1 (2:1) '''Atletik Bilbao'''-Gonved 3:2,3:3 (6:5) == 1/4 final == Atletik Bilbao-'''Manchester Yunayted''' 5:3,0:3 (5:6) '''Fiorentina'''-Grassxopper 3:1,2:2 (5:3) '''Real Madrid'''-Nissa 3:0,3:2 (6:2) '''Srvena Zvezda'''-SDNA Sofiya 3:1,1:2 (4:3) == Yarim final == Srvena Zvezda-'''Fiorentina''' 0:1,0:0 (0:1) '''Real Madrid'''-Manchester Yunayted 3:1,2:2 (5:3) == Final == '''[[Real Madrid]] ([[Ispaniya]])-[[Fiorentina]] ([[Italiya]])''' '''2:0''' Gollar: [[Di Stefano]] (63 pen.),[[Xento]] (75) Stadion-"[[Santyago Bernabeu]]".120000 tomoshabin Xakam-[[Leo Xorn]] 1957-yil 30-may == To'purarlar == '''[[Dennis Vayollet]]''' ('''[[Manchester Yunayted]]''')-'''9 gol''' [[Tommi Teylor]] ([[Manchester Yunayted]])-8 gol [[Alfredo Di Stefano]] ([[Real Madrid]])-7 gol [[Alfred Prayssler]] ([[Borussiya Dortmund]])-6 gol [[Bora Kostich]] ([[Srvena Zvezda]])-5 gol [[Xose Luis Arteche]] ([[Atletika Bilbao]])-5 gol [[Jak Fua]] ([[Nissa]])-5 gol == Manbalar == * 1.[https://ru.uefa.com/uefachampionsleague/history/seasons/1956/ 1956/57 yilgi Yevropa kubogi UEFA saytida] * 2.[http://www.rsssf.com/ec/ec195657.html RSSSF veb-saytida 1956/57 Chempionlar Kubogi statistikasi]{{Ref-en}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> * 3.[https://archive.is/20120604204944/http://www.sports-history.com/en/european-champions-cup/1957-real-madrid.html Sport tarixi: "1956/57: Evropa kubogi Madridda qoladi"]{{Ref-en}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> b2wa85dxpgqi7y8n2dxrgo53x7npkk3 2725983 2725981 2022-07-30T18:49:05Z Erkyul 72475 wikitext text/x-wiki '''Musobaqaning boʻlib oʻtgan vaqti:''' 1956-yil 1-avgustdan 1957-yil 30-maygacha  {{Сезон кубкового турнира|название=Кубок европейских чемпионов 1956/57|оригинальное название=1956–57 European Cup|время проведения=1 августа 1956 – 30 мая 1957|кол-во команд=22|сайт=[http://ru.uefa.com/uefachampionsleague/index.html uefa.com]|победитель={{Флаг Испании (1945—1977)}} [[Реал Мадрид (футбольный клуб)|Real Madrid]]|finalist={{Флаг Италии}} [[Фиорентина]]|kol-vo igr=44|kol-vo golov=170|luchshiy bombardir={{Флаг Англии}} [[Вайоллет, Деннис|Dennis Vayollet]]|rezultat bombardira=9 myachey}}'''Qatnashgan jamoalar'''-22 ta '''Sayt'''-[[uefa.com]] '''Musobaqa gʻolibi'''-[["Real Madrid']] ([[Ispaniya]]) '''Musobaqa finalchisi'''-"[[Fiorentina]]" ([[Italiya]]) '''Musobaqa statistikasi:''' '''Oʻynalgan oʻyinlar'''-44 ta '''Urilgan gollar'''-170 ta (3,86 ta har oʻyinga) '''Toʻpurar'''-[[Dennis Vayollet]] ([[Angliya)]] 9 gol '''1956/57-yilgi Yevropa kubogi-'''[[UEFA]] shafeligida oʻtkaziladigan futbol boʻyicha [[UEFA Chempionlar Ligasi|Yevropa]] [[Futbol|chempionlar kubogining]] birinchi koʻrinishi.[[Ispaniya|Ispaniyaning]] [[Real Madrid CF|"Real Madrid"]] jamoasi finalda [[Italiya|Italiyaning]] „[[Fiorentina]]“ klubini 2:0 hisobida magʻlub etib,Yevropa Chempionlar kubogini qoʻlga kiritdi.Bu sovrin ketma-ket ikkinchi qoʻlga kiritilgan sovrin edi. == Musobaqa qatnashuvchilari == * [[Anderlext]] ([[Bryussel]],[[Belgiya]])—[[Belgiya chempioni 1955/56]] * [[Atletik]] ([[Bilbao]],[[Ispaniya]])—[[Ispaniya chempioni 1955/56]] * [[Borussiya]] ([[Dortmund]],[[Germaniya]])—[[Germaniya chempioni 1955/56]] * [[Gonved]] ([[Budapesht]],[[Vengriya]])—[[Vengriya chempioni 1955]] * [[Galatasaray]] ([[Istambul]],[[Turkiya]])—[[Istambul ligasi chempioni 1955/56]] * [[Grassxopper]] ([[Syurix]],[[Shveysariya]])—[[Shveysariya chempioni 1955/56]] * [[Dinamo]] ([[Buxarest]],[[Ruminiya]])—[[Ruminiya chempioni 1955]] * [[SBKS]] ([[Varshava]],[[Polsha]])—[[Polsha chempioni 1955]] * [[Manchester Yunayted]] ([[Manchester]],[[Angliya]])—[[Angliya chempioni 1955/56]] * [[Nissa]] ([[Nissa]],[[Fransiya]])—[[Fransiya chempioni 1955/56]] * [[Norrchyopping]] ([[Norrchyopping]],[[Shvesiya]])-[[Shvesiya chempioni 1955/56]] * [[Orxus]] ([[Orxus]],[[Daniya]])—[[Daniya chempioni 1955/56]] [[Portu]] ([[Portu]],[[Portugaliya]])—[[Portugaliya chempioni 1955/56]] * [[Rapid]] ([[Vena]],[[Avstriya]])—[[Avstriya chempioni 1955/56]] * [[Rapid Yuliana]] ([[Xeerlen]],[[Niderlandiya]])—[[Niderlandiya chempioni 1955/56]] * [[Real Madrid CF|Real]] ([[Madrid]],[[Ispaniya]])—[[Yevropa chempionlar kubogi]] chempioni [[1955/56]] * [[Reynjers]] ([[Glazgo]],[[Shotlandiya]])—[[Shotlandiya chempioni 1955/56]] * [[UNV Slovan]] ([[Bratislava]],[[Chexoslovakiya]])-[[Chexoslovakiya chempioni 1955]] * [[Spora]] ([[Lyuksemburg]],[[Lyuksemburg]])—[[Lyuksemburg chempioni 1955/56]] * [[Fiorentina]] ([[Florensiya]],[[Italiya]])—[[Italiya chempioni 1955/56]] * [[Srvena Zvezda]] ([[Belgrad]],[[Yugoslaviya]])-[[Yugoslaviya chempioni 1955/56]] * [[SDNA]] ([[Sofiya]],[[Bolgariya]])—[[Bolgariya chempioni 1955/56]] == Dastlabki bosqich == '''Borussiya Dortmund'''-Spora 4:3,1:2 (5:5,7:0) '''Dinamo Buxarest'''-Galatasaray 3:1,1:2 (4:3) Anderlext-'''Manchester Yunayted''' 0:2,0:10 (0:12) '''UNV Slovan'''-SBKS Varshava 4:0,0:2 (4:2) Orxus-'''Nissa''' 1:1,1:5 (2:6) Portu-'''Atletik Bilbao''' 1:2,2:3 (3:5) == 1/8 final == '''Manchester Yunayted'''-Borussiya D. 3:2,0:0 (3:2) '''SDNA Sofiya'''-Dinamo Buxarest 8:1,2:3 (10:4) Reynjers-'''Nissa''' 2:1,1:2 (3:3,1:3) UNV Slovan-'''Grassxopper''' 1:0,0:2 (1:2) '''Real Madrid'''-Rapid Vena 4:2,1:3 (5:5,2:0) Rapid Yuliana-'''Srvena Zvezda''' 3:4,0:2 (3:6) '''Fiorentina'''-Norrchyoping 1:0,1:1 (2:1) '''Atletik Bilbao'''-Gonved 3:2,3:3 (6:5) == 1/4 final == Atletik Bilbao-'''Manchester Yunayted''' 5:3,0:3 (5:6) '''Fiorentina'''-Grassxopper 3:1,2:2 (5:3) '''Real Madrid'''-Nissa 3:0,3:2 (6:2) '''Srvena Zvezda'''-SDNA Sofiya 3:1,1:2 (4:3) == Yarim final == Srvena Zvezda-'''Fiorentina''' 0:1,0:0 (0:1) '''Real Madrid'''-Manchester Yunayted 3:1,2:2 (5:3) == Final == '''[[Real Madrid]] ([[Ispaniya]])-[[Fiorentina]] ([[Italiya]])''' '''2:0''' Gollar: [[Di Stefano]] (63 pen.),[[Xento]] (75) Stadion-"[[Santyago Bernabeu]]".120000 tomoshabin Xakam-[[Leo Xorn]] 1957-yil 30-may == Toʻpurarlar == '''[[Dennis Vayollet]]''' ('''[[Manchester Yunayted]]''')-'''9 gol''' [[Tommi Teylor]] ([[Manchester Yunayted]])-8 gol [[Alfredo Di Stefano]] ([[Real Madrid]])-7 gol [[Alfred Prayssler]] ([[Borussiya Dortmund]])-6 gol [[Bora Kostich]] ([[Srvena Zvezda]])-5 gol [[Xose Luis Arteche]] ([[Atletika Bilbao]])-5 gol [[Jak Fua]] ([[Nissa]])-5 gol == Manbalar == * 1.[https://ru.uefa.com/uefachampionsleague/history/seasons/1956/ 1956/57 yilgi Yevropa kubogi UEFA saytida] * 2.[http://www.rsssf.com/ec/ec195657.html RSSSF veb-saytida 1956/57 Chempionlar Kubogi statistikasi]{{Ref-en}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> * 3.[https://archive.is/20120604204944/http://www.sports-history.com/en/european-champions-cup/1957-real-madrid.html Sport tarixi: „1956/57: Evropa kubogi Madridda qoladi“]{{Ref-en}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> os40d92f9210nrlzpttx4upe06sxdej 2725988 2725983 2022-07-30T18:50:20Z Erkyul 72475 Xatolar to'g'irlandi wikitext text/x-wiki '''Musobaqaning boʻlib oʻtgan vaqti:''' 1956-yil 1-avgustdan 1957-yil 30-maygacha '''Qatnashgan jamoalar'''-22 ta '''Sayt'''-[[uefa.com]] '''Musobaqa gʻolibi'''-[["Real Madrid']] ([[Ispaniya]]) '''Musobaqa finalchisi'''-"[[Fiorentina]]" ([[Italiya]]) '''Musobaqa statistikasi:''' '''Oʻynalgan oʻyinlar'''-44 ta '''Urilgan gollar'''-170 ta (3,86 ta har oʻyinga) '''Toʻpurar'''-[[Dennis Vayollet]] ([[Angliya)]] 9 gol '''1956/57-yilgi Yevropa kubogi-'''[[UEFA]] shafeligida oʻtkaziladigan futbol boʻyicha [[UEFA Chempionlar Ligasi|Yevropa]] [[Futbol|chempionlar kubogining]] birinchi koʻrinishi.[[Ispaniya|Ispaniyaning]] [[Real Madrid CF|"Real Madrid"]] jamoasi finalda [[Italiya|Italiyaning]] „[[Fiorentina]]“ klubini 2:0 hisobida magʻlub etib,Yevropa Chempionlar kubogini qoʻlga kiritdi.Bu sovrin ketma-ket ikkinchi qoʻlga kiritilgan sovrin edi. == Musobaqa qatnashuvchilari == * [[Anderlext]] ([[Bryussel]],[[Belgiya]])—[[Belgiya chempioni 1955/56]] * [[Atletik]] ([[Bilbao]],[[Ispaniya]])—[[Ispaniya chempioni 1955/56]] * [[Borussiya]] ([[Dortmund]],[[Germaniya]])—[[Germaniya chempioni 1955/56]] * [[Gonved]] ([[Budapesht]],[[Vengriya]])—[[Vengriya chempioni 1955]] * [[Galatasaray]] ([[Istambul]],[[Turkiya]])—[[Istambul ligasi chempioni 1955/56]] * [[Grassxopper]] ([[Syurix]],[[Shveysariya]])—[[Shveysariya chempioni 1955/56]] * [[Dinamo]] ([[Buxarest]],[[Ruminiya]])—[[Ruminiya chempioni 1955]] * [[SBKS]] ([[Varshava]],[[Polsha]])—[[Polsha chempioni 1955]] * [[Manchester Yunayted]] ([[Manchester]],[[Angliya]])—[[Angliya chempioni 1955/56]] * [[Nissa]] ([[Nissa]],[[Fransiya]])—[[Fransiya chempioni 1955/56]] * [[Norrchyopping]] ([[Norrchyopping]],[[Shvesiya]])-[[Shvesiya chempioni 1955/56]] * [[Orxus]] ([[Orxus]],[[Daniya]])—[[Daniya chempioni 1955/56]] [[Portu]] ([[Portu]],[[Portugaliya]])—[[Portugaliya chempioni 1955/56]] * [[Rapid]] ([[Vena]],[[Avstriya]])—[[Avstriya chempioni 1955/56]] * [[Rapid Yuliana]] ([[Xeerlen]],[[Niderlandiya]])—[[Niderlandiya chempioni 1955/56]] * [[Real Madrid CF|Real]] ([[Madrid]],[[Ispaniya]])—[[Yevropa chempionlar kubogi]] chempioni [[1955/56]] * [[Reynjers]] ([[Glazgo]],[[Shotlandiya]])—[[Shotlandiya chempioni 1955/56]] * [[UNV Slovan]] ([[Bratislava]],[[Chexoslovakiya]])-[[Chexoslovakiya chempioni 1955]] * [[Spora]] ([[Lyuksemburg]],[[Lyuksemburg]])—[[Lyuksemburg chempioni 1955/56]] * [[Fiorentina]] ([[Florensiya]],[[Italiya]])—[[Italiya chempioni 1955/56]] * [[Srvena Zvezda]] ([[Belgrad]],[[Yugoslaviya]])-[[Yugoslaviya chempioni 1955/56]] * [[SDNA]] ([[Sofiya]],[[Bolgariya]])—[[Bolgariya chempioni 1955/56]] == Dastlabki bosqich == '''Borussiya Dortmund'''-Spora 4:3,1:2 (5:5,7:0) '''Dinamo Buxarest'''-Galatasaray 3:1,1:2 (4:3) Anderlext-'''Manchester Yunayted''' 0:2,0:10 (0:12) '''UNV Slovan'''-SBKS Varshava 4:0,0:2 (4:2) Orxus-'''Nissa''' 1:1,1:5 (2:6) Portu-'''Atletik Bilbao''' 1:2,2:3 (3:5) == 1/8 final == '''Manchester Yunayted'''-Borussiya D. 3:2,0:0 (3:2) '''SDNA Sofiya'''-Dinamo Buxarest 8:1,2:3 (10:4) Reynjers-'''Nissa''' 2:1,1:2 (3:3,1:3) UNV Slovan-'''Grassxopper''' 1:0,0:2 (1:2) '''Real Madrid'''-Rapid Vena 4:2,1:3 (5:5,2:0) Rapid Yuliana-'''Srvena Zvezda''' 3:4,0:2 (3:6) '''Fiorentina'''-Norrchyoping 1:0,1:1 (2:1) '''Atletik Bilbao'''-Gonved 3:2,3:3 (6:5) == 1/4 final == Atletik Bilbao-'''Manchester Yunayted''' 5:3,0:3 (5:6) '''Fiorentina'''-Grassxopper 3:1,2:2 (5:3) '''Real Madrid'''-Nissa 3:0,3:2 (6:2) '''Srvena Zvezda'''-SDNA Sofiya 3:1,1:2 (4:3) == Yarim final == Srvena Zvezda-'''Fiorentina''' 0:1,0:0 (0:1) '''Real Madrid'''-Manchester Yunayted 3:1,2:2 (5:3) == Final == '''[[Real Madrid]] ([[Ispaniya]])-[[Fiorentina]] ([[Italiya]])''' '''2:0''' Gollar: [[Di Stefano]] (63 pen.),[[Xento]] (75) Stadion-"[[Santyago Bernabeu]]".120000 tomoshabin Xakam-[[Leo Xorn]] 1957-yil 30-may == Toʻpurarlar == '''[[Dennis Vayollet]]''' ('''[[Manchester Yunayted]]''')-'''9 gol''' [[Tommi Teylor]] ([[Manchester Yunayted]])-8 gol [[Alfredo Di Stefano]] ([[Real Madrid]])-7 gol [[Alfred Prayssler]] ([[Borussiya Dortmund]])-6 gol [[Bora Kostich]] ([[Srvena Zvezda]])-5 gol [[Xose Luis Arteche]] ([[Atletika Bilbao]])-5 gol [[Jak Fua]] ([[Nissa]])-5 gol == Manbalar == * 1.[https://ru.uefa.com/uefachampionsleague/history/seasons/1956/ 1956/57 yilgi Yevropa kubogi UEFA saytida] * 2.[http://www.rsssf.com/ec/ec195657.html RSSSF veb-saytida 1956/57 Chempionlar Kubogi statistikasi]{{Ref-en}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> * 3.[https://archive.is/20120604204944/http://www.sports-history.com/en/european-champions-cup/1957-real-madrid.html Sport tarixi: „1956/57: Evropa kubogi Madridda qoladi“]{{Ref-en}} <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</small> jkwwzb4qfiud5vo394vmjxx1p9a55mn David Albert 0 758921 2725985 2022-07-30T18:49:19Z Abdumannobov 73208 „[[:en:Special:Redirect/revision/1055142002|David Albert]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki [[Fayl:David_Albert.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/David_Albert.jpg/220px-David_Albert.jpg|thumb| Devid Albert]] '''Devid Z. Albert''' (1954-yilda tug'ilgan) - Frederik E. Woodbridge falsafa professori va New-Yorkdagi [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] Fizikaning falsafiy asoslari bo'yicha magistrlik dasturi direktori. == Ta'lim va martaba == U Kolumbiya kollejida 1976-yil fizika bo‘yicha bakalavr darajasini va 1981-yil nazariy fizika bo‘yicha [[Ph.D.|doktorlik darajasini]] Rokfeller universitetida professor Nicola Khuri qo‘l ostida olgan<ref>Doctoral thesis: {{Cite journal|last=Albert|first1=David Z.|title=Behavior of the Borel resummations for the critical exponents of the n-vector model|journal=Physical Review B|publisher=American Physical Society (APS)|volume=25|issue=7|date=1982-04-01|issn=0163-1829|doi=10.1103/physrevb.25.4810|pages=4810–4814}}</ref>. Keyinchalik Tel-Aviv universitetidan Yakir Aharonov bilan hamkorlik qildi. Garchi u Rutgers universitetining tashrif buyuruvchi falsafa professori bo'lsa ham, o'z faoliyatining katta qismini [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetining]] [[falsafa]] bo'limida o'tkazgan. 2015-yilda u [[Amerika san'at va fanlar akademiyasi|Amerika san'at va fanlar akademiyasining]] a'zosi etib saylangan. == Falsafiy ish == Albert ''Kvant mexanikasi va tajribasi'' (1992)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.bibliovault.org/BV.book.epl?BookId=8035|sarlavha=Quantum Mechanics and Experience}}</ref>, ''Vaqt va imkoniyat'' (2000)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.bibliovault.org/BV.book.epl?BookId=6581|sarlavha=Time and Chance}}</ref> va ''Fizikadan keyin'' (2015) uchta kitobini, shuningdek [[Kvant mexanika|kvant mexanikasi]] bo'yicha ko'plab maqolalarini nashr etgan. Uning kitoblari norasmiy (noodatiy) yozilish uslubida bo'lgani uchun ham maqtalgan, ham tanqid qilingan. == Ommaviy falsafa == === ''"Bleep" dagi ko'rinish Biz bilamiz!'' ''?'' === Albert munozarali ''[[Biz nimani bilamiz!?|"What the bleep do we know"]]'' (2004) filmda ko'rinish bergan. ''[[Ommaviy fan|Popular Science]]'' jurnalida chop etilgan maqolaga ko'ra, u o'zining "so'ngi ishidan g'azablangan"<ref>[http://www.popsci.com/scitech/article/2004-10/cult-science Cult Science - Dressing up mysticism as quantum physics], [[Popular Science]], Oct. 19, 2004</ref>. Maqolada aytilishicha, Albert kino ijodkorlariga kvant mexanikasi ong yoki ma'naviyat bilan bog'liq emasligi haqida to'rt soatga yaqin intervyu bergan. Keyin uning intervyusi tahrirlangan va filmga uning qarashlarini noto'g'ri ko'rsatadigan tarzda kiritilgan. Maqolada, Albert ham kino ijodkorlariga "o'zining kinoga olinganidan" keyingi o'zining his-tuyg'ularini ifodalaydi. Albert "Down the Rabbit hole" deb nomlangan "''What the Bleep'' " filmining davomida ishtirok etuvchi olim sifatida ro'yxatga olingan bo'lsa-da, filmning davomi "rejissyorning kesmasi" bo'lib, birinchi filmni suratga olish paytidagi qo'shimcha kadrlardan foydalanilgan. Filmning "Down the Rabbit hole" versiyasidagi intervyu qismida birinchi mavzu sifatida Albertni ko'rsatiladi. O'sha intervyuda u "What the bleep do we know!?" asl nusxadagi filmning asosiy fikrga qo'shilmasligini bildiradi. === Lourens Krauss bilan janjal === 2012-yil mart oyida Albert ''[[The New York Times]]'' kitobi sharhida Lorens Kraussning "''[[:en:A_Universe_from_Nothing:_Why_There_Is_Something_Rather_Than_Nothing|A Universe from Nothing: Why There Is Something Rather Than Nothing]]''" kitobiga juda salbiy sharhini nashr etdi<ref name="Albert-NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Albert |first=David |date=23 March 2012 |title=On the Origin of Everything |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2012/03/25/books/review/a-universe-from-nothing-by-lawrence-m-krauss.html?_r=4}}</ref>. Kraussning ta'kidlashicha, uning kitobi din va falsafaga zid keladi va [[Richard Dawkins|Richard]] Dokins bu kitobni [[Charles Darwin|Darvinning]] " ''Turlarning kelib chiqishi'' " bilan solishtirish mumkin, chunki u "ilohiyotchining so'nggi kozisini" ustiradi. Albert o'z sharhida Kraussning dinni "o'ngrab, kichkina, ahmoqona, ahmoqona" deya tanqid qilgan kitoblari qanday qilib "dinga qarshi kurashga xuddi karta o'yini, yoki ot poygasi yoki qandaydir aql-idrok jangi kabi yondashishdan norozi edi, hammasi noto'g'ri tuyuladi."<ref name="Albert-NYT" />. Albert Krauss kitobining asosiy tezisiga qo'shilmagan holda shunday deb yozgan edi: {{Quote|[[Relativistik kvant maydon nazariyalari]] standart taqdimotlariga ko'ra, dunyoning o'ziga xos, abadiy davom etadigan, elementar fizik narsalari (hayratlanarli darajada) relativistik kvant maydonlaridan iborat ... ular qayerda ekanligi haqida hech narsa aytmaydilar. Bu maydonlar paydo bo'lgan yoki nima uchun dunyo o'zi qiladigan maydonlarning alohida turlaridan iborat bo'lishi kerak edi yoki nima uchun u umuman maydonlardan iborat bo'lishi kerak edi yoki nima uchun birinchi navbatda dunyo bo'lishi kerak edi. Davr. Ish yopildi. Hikoyaning oxiri.}} == Manbalar == <references /> == Havolalar == * [https://philosophy.columbia.edu/content/david-z-albert Devid Albert fakulteti sahifasi] * [https://bigthink.com/videos/big-think-interview-with-david-albert Devid Albert BigThink.com saytida intervyu] . Kvant mexanikasi nazariyasida o'lchov masalasini muhokama qilish (53 daqiqa). * [[Shon M. Kerroll|Sean Carroll]] bilan Bloggingheads.tv saytida fanga oid mavzular bo'yicha [http://bloggingheads.tv/?s=david+albert video munozaralar] [[Turkum:Fizika falsafasi]] [[Turkum:1954-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] 71v0xgzv3g77lykvkjximpgp5nt66hh 2725986 2725985 2022-07-30T18:49:43Z Abdumannobov 73208 wikitext text/x-wiki [[Fayl:David_Albert.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/David_Albert.jpg/220px-David_Albert.jpg|thumb| Devid Albert]] '''Devid Z. Albert''' (1954-yilda tugʻilgan) — Frederik E. Woodbridge falsafa professori va New-Yorkdagi [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] Fizikaning falsafiy asoslari boʻyicha magistrlik dasturi direktori. == Taʼlim va martaba == U Kolumbiya kollejida 1976-yil fizika bo‘yicha bakalavr darajasini va 1981-yil nazariy fizika bo‘yicha [[Ph.D.|doktorlik darajasini]] Rokfeller universitetida professor Nicola Khuri qo‘l ostida olgan<ref>Doctoral thesis: {{Cite journal|last=Albert|first1=David Z.|title=Behavior of the Borel resummations for the critical exponents of the n-vector model|journal=Physical Review B|publisher=American Physical Society (APS)|volume=25|issue=7|date=1982-04-01|issn=0163-1829|doi=10.1103/physrevb.25.4810|pages=4810–4814}}</ref>. Keyinchalik Tel-Aviv universitetidan Yakir Aharonov bilan hamkorlik qildi. Garchi u Rutgers universitetining tashrif buyuruvchi falsafa professori boʻlsa ham, oʻz faoliyatining katta qismini [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetining]] [[falsafa]] boʻlimida oʻtkazgan. 2015-yilda u [[Amerika san'at va fanlar akademiyasi|Amerika sanʼat va fanlar akademiyasining]] aʼzosi etib saylangan. == Falsafiy ish == Albert ''Kvant mexanikasi va tajribasi'' (1992)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.bibliovault.org/BV.book.epl?BookId=8035|sarlavha=Quantum Mechanics and Experience}}</ref>, ''Vaqt va imkoniyat'' (2000)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.bibliovault.org/BV.book.epl?BookId=6581|sarlavha=Time and Chance}}</ref> va ''Fizikadan keyin'' (2015) uchta kitobini, shuningdek [[Kvant mexanika|kvant mexanikasi]] boʻyicha koʻplab maqolalarini nashr etgan. Uning kitoblari norasmiy (noodatiy) yozilish uslubida boʻlgani uchun ham maqtalgan, ham tanqid qilingan. == Ommaviy falsafa == === ''"Bleep" dagi koʻrinish Biz bilamiz!'' ''?'' === Albert munozarali ''[[Biz nimani bilamiz!?|"What the bleep do we know"]]'' (2004) filmda koʻrinish bergan. ''[[Ommaviy fan|Popular Science]]'' jurnalida chop etilgan maqolaga koʻra, u oʻzining „soʻngi ishidan gʻazablangan“<ref>[http://www.popsci.com/scitech/article/2004-10/cult-science Cult Science — Dressing up mysticism as quantum physics], [[Popular Science]], Oct. 19, 2004</ref>. Maqolada aytilishicha, Albert kino ijodkorlariga kvant mexanikasi ong yoki maʼnaviyat bilan bogʻliq emasligi haqida toʻrt soatga yaqin intervyu bergan. Keyin uning intervyusi tahrirlangan va filmga uning qarashlarini notoʻgʻri koʻrsatadigan tarzda kiritilgan. Maqolada, Albert ham kino ijodkorlariga „oʻzining kinoga olinganidan“ keyingi oʻzining his-tuygʻularini ifodalaydi. Albert „Down the Rabbit hole“ deb nomlangan "''What the Bleep'' " filmining davomida ishtirok etuvchi olim sifatida roʻyxatga olingan boʻlsa-da, filmning davomi „rejissyorning kesmasi“ boʻlib, birinchi filmni suratga olish paytidagi qoʻshimcha kadrlardan foydalanilgan. Filmning „Down the Rabbit hole“ versiyasidagi intervyu qismida birinchi mavzu sifatida Albertni koʻrsatiladi. Oʻsha intervyuda u „What the bleep do we know!?“ asl nusxadagi filmning asosiy fikrga qoʻshilmasligini bildiradi. === Lourens Krauss bilan janjal === 2012-yil mart oyida Albert ''[[The New York Times]]'' kitobi sharhida Lorens Kraussning „''[[:en:A_Universe_from_Nothing:_Why_There_Is_Something_Rather_Than_Nothing|A Universe from Nothing: Why There Is Something Rather Than Nothing]]''“ kitobiga juda salbiy sharhini nashr etdi<ref name="Albert-NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Albert |first=David |date=23 March 2012 |title=On the Origin of Everything |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2012/03/25/books/review/a-universe-from-nothing-by-lawrence-m-krauss.html?_r=4}}</ref>. Kraussning taʼkidlashicha, uning kitobi din va falsafaga zid keladi va [[Richard Dawkins|Richard]] Dokins bu kitobni [[Charles Darwin|Darvinning]] " ''Turlarning kelib chiqishi'' " bilan solishtirish mumkin, chunki u „ilohiyotchining soʻnggi kozisini“ ustiradi. Albert oʻz sharhida Kraussning dinni „oʻngrab, kichkina, ahmoqona, ahmoqona“ deya tanqid qilgan kitoblari qanday qilib „dinga qarshi kurashga xuddi karta oʻyini, yoki ot poygasi yoki qandaydir aql-idrok jangi kabi yondashishdan norozi edi, hammasi notoʻgʻri tuyuladi.“<ref name="Albert-NYT" />. Albert Krauss kitobining asosiy tezisiga qoʻshilmagan holda shunday deb yozgan edi: {{Quote|[[Relativistik kvant maydon nazariyalari]] standart taqdimotlariga ko'ra, dunyoning o'ziga xos, abadiy davom etadigan, elementar fizik narsalari (hayratlanarli darajada) relativistik kvant maydonlaridan iborat ... ular qayerda ekanligi haqida hech narsa aytmaydilar. Bu maydonlar paydo bo'lgan yoki nima uchun dunyo o'zi qiladigan maydonlarning alohida turlaridan iborat bo'lishi kerak edi yoki nima uchun u umuman maydonlardan iborat bo'lishi kerak edi yoki nima uchun birinchi navbatda dunyo bo'lishi kerak edi. Davr. Ish yopildi. Hikoyaning oxiri.}} == Manbalar == <references /> == Havolalar == * [https://philosophy.columbia.edu/content/david-z-albert Devid Albert fakulteti sahifasi] * [https://bigthink.com/videos/big-think-interview-with-david-albert Devid Albert BigThink.com saytida intervyu] . Kvant mexanikasi nazariyasida oʻlchov masalasini muhokama qilish (53 daqiqa). * [[Shon M. Kerroll|Sean Carroll]] bilan Bloggingheads.tv saytida fanga oid mavzular boʻyicha [http://bloggingheads.tv/?s=david+albert video munozaralar] [[Turkum:Fizika falsafasi]] [[Turkum:1954-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] cya4p037jesei5z3odkolq4jdj8s0ot 2725989 2725986 2022-07-30T18:50:37Z Abdumannobov 73208 /* Ommaviy falsafa */ wikitext text/x-wiki [[Fayl:David_Albert.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/David_Albert.jpg/220px-David_Albert.jpg|thumb| Devid Albert]] '''Devid Z. Albert''' (1954-yilda tugʻilgan) — Frederik E. Woodbridge falsafa professori va New-Yorkdagi [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] Fizikaning falsafiy asoslari boʻyicha magistrlik dasturi direktori. == Taʼlim va martaba == U Kolumbiya kollejida 1976-yil fizika bo‘yicha bakalavr darajasini va 1981-yil nazariy fizika bo‘yicha [[Ph.D.|doktorlik darajasini]] Rokfeller universitetida professor Nicola Khuri qo‘l ostida olgan<ref>Doctoral thesis: {{Cite journal|last=Albert|first1=David Z.|title=Behavior of the Borel resummations for the critical exponents of the n-vector model|journal=Physical Review B|publisher=American Physical Society (APS)|volume=25|issue=7|date=1982-04-01|issn=0163-1829|doi=10.1103/physrevb.25.4810|pages=4810–4814}}</ref>. Keyinchalik Tel-Aviv universitetidan Yakir Aharonov bilan hamkorlik qildi. Garchi u Rutgers universitetining tashrif buyuruvchi falsafa professori boʻlsa ham, oʻz faoliyatining katta qismini [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetining]] [[falsafa]] boʻlimida oʻtkazgan. 2015-yilda u [[Amerika san'at va fanlar akademiyasi|Amerika sanʼat va fanlar akademiyasining]] aʼzosi etib saylangan. == Falsafiy ish == Albert ''Kvant mexanikasi va tajribasi'' (1992)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.bibliovault.org/BV.book.epl?BookId=8035|sarlavha=Quantum Mechanics and Experience}}</ref>, ''Vaqt va imkoniyat'' (2000)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.bibliovault.org/BV.book.epl?BookId=6581|sarlavha=Time and Chance}}</ref> va ''Fizikadan keyin'' (2015) uchta kitobini, shuningdek [[Kvant mexanika|kvant mexanikasi]] boʻyicha koʻplab maqolalarini nashr etgan. Uning kitoblari norasmiy (noodatiy) yozilish uslubida boʻlgani uchun ham maqtalgan, ham tanqid qilingan. == Ommaviy falsafa == === ''"What the bleep do we know!?"'' === Albert munozarali ''[[Biz nimani bilamiz!?|"What the bleep do we know"]]'' (2004) filmda koʻrinish bergan. ''[[Ommaviy fan|Popular Science]]'' jurnalida chop etilgan maqolaga koʻra, u oʻzining „soʻngi ishidan gʻazablangan“<ref>[http://www.popsci.com/scitech/article/2004-10/cult-science Cult Science — Dressing up mysticism as quantum physics], [[Popular Science]], Oct. 19, 2004</ref>. Maqolada aytilishicha, Albert kino ijodkorlariga kvant mexanikasi ong yoki maʼnaviyat bilan bogʻliq emasligi haqida toʻrt soatga yaqin intervyu bergan. Keyin uning intervyusi tahrirlangan va filmga uning qarashlarini notoʻgʻri koʻrsatadigan tarzda kiritilgan. Maqolada, Albert ham kino ijodkorlariga „oʻzining kinoga olinganidan“ keyingi oʻzining his-tuygʻularini ifodalaydi. Albert „Down the Rabbit hole“ deb nomlangan "''What the Bleep'' " filmining davomida ishtirok etuvchi olim sifatida roʻyxatga olingan boʻlsa-da, filmning davomi „rejissyorning kesmasi“ boʻlib, birinchi filmni suratga olish paytidagi qoʻshimcha kadrlardan foydalanilgan. Filmning „Down the Rabbit hole“ versiyasidagi intervyu qismida birinchi mavzu sifatida Albertni koʻrsatiladi. Oʻsha intervyuda u „What the bleep do we know!?“ asl nusxadagi filmning asosiy fikrga qoʻshilmasligini bildiradi. === Lourens Krauss bilan janjal === 2012-yil mart oyida Albert ''[[The New York Times]]'' kitobi sharhida Lorens Kraussning „''[[:en:A_Universe_from_Nothing:_Why_There_Is_Something_Rather_Than_Nothing|A Universe from Nothing: Why There Is Something Rather Than Nothing]]''“ kitobiga juda salbiy sharhini nashr etdi<ref name="Albert-NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Albert |first=David |date=23 March 2012 |title=On the Origin of Everything |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2012/03/25/books/review/a-universe-from-nothing-by-lawrence-m-krauss.html?_r=4}}</ref>. Kraussning taʼkidlashicha, uning kitobi din va falsafaga zid keladi va [[Richard Dawkins|Richard]] Dokins bu kitobni [[Charles Darwin|Darvinning]] " ''Turlarning kelib chiqishi'' " bilan solishtirish mumkin, chunki u „ilohiyotchining soʻnggi kozisini“ ustiradi. Albert oʻz sharhida Kraussning dinni „oʻngrab, kichkina, ahmoqona, ahmoqona“ deya tanqid qilgan kitoblari qanday qilib „dinga qarshi kurashga xuddi karta oʻyini, yoki ot poygasi yoki qandaydir aql-idrok jangi kabi yondashishdan norozi edi, hammasi notoʻgʻri tuyuladi.“<ref name="Albert-NYT" />. Albert Krauss kitobining asosiy tezisiga qoʻshilmagan holda shunday deb yozgan edi: {{Quote|[[Relativistik kvant maydon nazariyalari]] standart taqdimotlariga ko'ra, dunyoning o'ziga xos, abadiy davom etadigan, elementar fizik narsalari (hayratlanarli darajada) relativistik kvant maydonlaridan iborat ... ular qayerda ekanligi haqida hech narsa aytmaydilar. Bu maydonlar paydo bo'lgan yoki nima uchun dunyo o'zi qiladigan maydonlarning alohida turlaridan iborat bo'lishi kerak edi yoki nima uchun u umuman maydonlardan iborat bo'lishi kerak edi yoki nima uchun birinchi navbatda dunyo bo'lishi kerak edi. Davr. Ish yopildi. Hikoyaning oxiri.}} == Manbalar == <references /> == Havolalar == * [https://philosophy.columbia.edu/content/david-z-albert Devid Albert fakulteti sahifasi] * [https://bigthink.com/videos/big-think-interview-with-david-albert Devid Albert BigThink.com saytida intervyu] . Kvant mexanikasi nazariyasida oʻlchov masalasini muhokama qilish (53 daqiqa). * [[Shon M. Kerroll|Sean Carroll]] bilan Bloggingheads.tv saytida fanga oid mavzular boʻyicha [http://bloggingheads.tv/?s=david+albert video munozaralar] [[Turkum:Fizika falsafasi]] [[Turkum:1954-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] 7s3yh2q8lt6q7wofxbz1sq0sjlot4nt 2725994 2725989 2022-07-30T18:52:21Z Abdumannobov 73208 /* Lourens Krauss bilan janjal */ wikitext text/x-wiki [[Fayl:David_Albert.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/David_Albert.jpg/220px-David_Albert.jpg|thumb| Devid Albert]] '''Devid Z. Albert''' (1954-yilda tugʻilgan) — Frederik E. Woodbridge falsafa professori va New-Yorkdagi [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetida]] Fizikaning falsafiy asoslari boʻyicha magistrlik dasturi direktori. == Taʼlim va martaba == U Kolumbiya kollejida 1976-yil fizika bo‘yicha bakalavr darajasini va 1981-yil nazariy fizika bo‘yicha [[Ph.D.|doktorlik darajasini]] Rokfeller universitetida professor Nicola Khuri qo‘l ostida olgan<ref>Doctoral thesis: {{Cite journal|last=Albert|first1=David Z.|title=Behavior of the Borel resummations for the critical exponents of the n-vector model|journal=Physical Review B|publisher=American Physical Society (APS)|volume=25|issue=7|date=1982-04-01|issn=0163-1829|doi=10.1103/physrevb.25.4810|pages=4810–4814}}</ref>. Keyinchalik Tel-Aviv universitetidan Yakir Aharonov bilan hamkorlik qildi. Garchi u Rutgers universitetining tashrif buyuruvchi falsafa professori boʻlsa ham, oʻz faoliyatining katta qismini [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetining]] [[falsafa]] boʻlimida oʻtkazgan. 2015-yilda u [[Amerika san'at va fanlar akademiyasi|Amerika sanʼat va fanlar akademiyasining]] aʼzosi etib saylangan. == Falsafiy ish == Albert ''Kvant mexanikasi va tajribasi'' (1992)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.bibliovault.org/BV.book.epl?BookId=8035|sarlavha=Quantum Mechanics and Experience}}</ref>, ''Vaqt va imkoniyat'' (2000)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.bibliovault.org/BV.book.epl?BookId=6581|sarlavha=Time and Chance}}</ref> va ''Fizikadan keyin'' (2015) uchta kitobini, shuningdek [[Kvant mexanika|kvant mexanikasi]] boʻyicha koʻplab maqolalarini nashr etgan. Uning kitoblari norasmiy (noodatiy) yozilish uslubida boʻlgani uchun ham maqtalgan, ham tanqid qilingan. == Ommaviy falsafa == === ''"What the bleep do we know!?"'' === Albert munozarali ''[[Biz nimani bilamiz!?|"What the bleep do we know"]]'' (2004) filmda koʻrinish bergan. ''[[Ommaviy fan|Popular Science]]'' jurnalida chop etilgan maqolaga koʻra, u oʻzining „soʻngi ishidan gʻazablangan“<ref>[http://www.popsci.com/scitech/article/2004-10/cult-science Cult Science — Dressing up mysticism as quantum physics], [[Popular Science]], Oct. 19, 2004</ref>. Maqolada aytilishicha, Albert kino ijodkorlariga kvant mexanikasi ong yoki maʼnaviyat bilan bogʻliq emasligi haqida toʻrt soatga yaqin intervyu bergan. Keyin uning intervyusi tahrirlangan va filmga uning qarashlarini notoʻgʻri koʻrsatadigan tarzda kiritilgan. Maqolada, Albert ham kino ijodkorlariga „oʻzining kinoga olinganidan“ keyingi oʻzining his-tuygʻularini ifodalaydi. Albert „Down the Rabbit hole“ deb nomlangan "''What the Bleep'' " filmining davomida ishtirok etuvchi olim sifatida roʻyxatga olingan boʻlsa-da, filmning davomi „rejissyorning kesmasi“ boʻlib, birinchi filmni suratga olish paytidagi qoʻshimcha kadrlardan foydalanilgan. Filmning „Down the Rabbit hole“ versiyasidagi intervyu qismida birinchi mavzu sifatida Albertni koʻrsatiladi. Oʻsha intervyuda u „What the bleep do we know!?“ asl nusxadagi filmning asosiy fikrga qoʻshilmasligini bildiradi. === Lourens Krauss bilan janjal === 2012-yil mart oyida Albert ''[[The New York Times]]'' kitobi sharhida Lorens Kraussning „''[[:en:A_Universe_from_Nothing:_Why_There_Is_Something_Rather_Than_Nothing|A Universe from Nothing: Why There Is Something Rather Than Nothing]]''“ kitobiga juda salbiy sharhini nashr etdi<ref name="Albert-NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Albert |first=David |date=23 March 2012 |title=On the Origin of Everything |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2012/03/25/books/review/a-universe-from-nothing-by-lawrence-m-krauss.html?_r=4}}</ref>. Kraussning taʼkidlashicha, uning kitobi din va falsafaga zid keladi va [[Richard Dawkins|Richard]] Dokins bu kitobni [[Charles Darwin|Darvinning]] " ''Turlarning kelib chiqishi'' " bilan solishtirish mumkin, chunki u „ilohiyotchining soʻnggi kozisini“ ustiradi. Albert oʻz sharhida Kraussning dinni „oʻngrab, kichkina, ahmoqona, ahmoqona“ deya tanqid qilgan kitoblari qanday qilib „dinga qarshi kurashga xuddi karta oʻyini, yoki ot poygasi yoki qandaydir aql-idrok jangi kabi yondashishdan norozi edi, hammasi notoʻgʻri tuyuladi“<ref name="Albert-NYT" />. Albert Krauss kitobining asosiy tezisiga qoʻshilmagan holda shunday deb yozgan edi: {{Quote|[[Relativistik kvant maydon nazariyalari]] standart taqdimotlariga ko'ra, dunyoning o'ziga xos, abadiy davom etadigan, elementar fizik narsalari (hayratlanarli darajada) relativistik kvant maydonlaridan iborat ... ular qayerda ekanligi haqida hech narsa aytmaydilar. Bu maydonlar paydo bo'lgan yoki nima uchun dunyo o'zi qiladigan maydonlarning alohida turlaridan iborat bo'lishi kerak edi yoki nima uchun u umuman maydonlardan iborat bo'lishi kerak edi yoki nima uchun birinchi navbatda dunyo bo'lishi kerak edi. Davr. Ish yopildi. Hikoyaning oxiri.}} == Manbalar == <references /> == Havolalar == * [https://philosophy.columbia.edu/content/david-z-albert Devid Albert fakulteti sahifasi] * [https://bigthink.com/videos/big-think-interview-with-david-albert Devid Albert BigThink.com saytida intervyu] . Kvant mexanikasi nazariyasida oʻlchov masalasini muhokama qilish (53 daqiqa). * [[Shon M. Kerroll|Sean Carroll]] bilan Bloggingheads.tv saytida fanga oid mavzular boʻyicha [http://bloggingheads.tv/?s=david+albert video munozaralar] [[Turkum:Fizika falsafasi]] [[Turkum:1954-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] 4r04a915ugonl0pj6n6e3xww8ype3yn Ouasim Bouy 0 758922 2725987 2022-07-30T18:50:00Z Nazirjon.Qosimjanov 75715 „[[:en:Special:Redirect/revision/1089788299|Ouasim Bouy]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Ouasim Bouy|tasvir=Ouasim Oude kleedkamer (cropped).png|toʻliqism=Ouasim Bouy<ref>{{cite web |url=https://www.efl.com/siteassets/efl-documents/efl-professional-retain-list--free-transfers---2017-18.pdf |title=Club list of registered players: As at 19th May 2018: Leeds United |publisher=English Football League |page=21 |access-date=17 June 2018}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1993|6|11|df=y}}|tavallud_joyi=[[Amsterdam]], Gollandiya|boʻyi=1.80 m|pozitsiya=[[Yarim himoyachi]]|joriyklub=[[Al Kharaitiyat SC|Al Kharaitiyat]]|klubraqami=10|yoshlikyillari1=1999–2008|yoshlikklublari1=[[A.V.V. Zeeburgia|Zeeburgia]]|yoshlikyillari2=2008–2012|yoshlikklublari2=[[Jong Ajax|Ajax]]|yillar1=2012–2017|klublar1=[[Juventus F.C.|Juventus]]|isht1=0|gollar1=0|yillar2=2012–2013|klublar2=→ [[Brescia Calcio|Brescia]] (ijara)|isht2=17|gollar2=1|yillar3=2014|klublar3=→ [[Hamburger SV]] (ijara)|isht3=3|gollar3=0|yillar4=2014–2015|klublar4=→ [[Panathinaikos F.C.|Panathinaikos]] (ijara)|isht4=13|gollar4=1|yillar5=2015–2016|klublar5=→ [[PEC Zwolle]] (ijara)|isht5=28|gollar5=4|yillar6=2016|klublar6=→ [[U.S. Città di Palermo|Palermo]] (ijara)|isht6=2|gollar6=0|yillar7=2017|klublar7=→ [[PEC Zwolle]] (ijara)|isht7=13|gollar7=0|yillar8=2017–2021|klublar8=[[Leeds United F.C.|Leeds United]]|isht8=0|gollar8=0|yillar9=2017–2018|klublar9=→ [[Cultural y Deportiva Leonesa|Cultural Leonesa]] (loan)|isht9=2|gollar9=0|yillar10=2018–2019|klublar10=→ [[PEC Zwolle]] (ijara)|isht10=18|gollar10=0|milliyyillar1=2007–2008|milliyjamoa1=Netherlands U15|milliyisht1=2|milliygollar1=0|milliyyillar2=2009–2010|milliyjamoa2=[[Netherlands national under-17 football team|Netherlands U17]]|milliyisht2=10|milliygollar2=1|milliyyillar3=2011–2013|milliyjamoa3=[[Netherlands national under-19 football team|Netherlands U19]]|milliyisht3=18|milliygollar3=3|club-update=13:21, 2021-yil 30-may (UTC)}} '''Ouasim Bouy''' (1993-yil 11-iyunda tugʻilgan) — gollandiyalik professional [[Futbol|futbolchi]]. Qatarning “Al Kharaitiyat” klubida [[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyachi]] yoki markaziy himoyachi sifatida oʻynaydi.<ref>{{Veb manbasi|sana=2 August 2017|sarlavha=DONE DEAL: Leeds United wrap up deal for ex-Juventus midfielder Ouasim Bouy|url=http://www.yorkshireeveningpost.co.uk/sport/football/leeds-united/done-deal-leeds-united-wrap-up-deal-for-ex-juventus-midfielder-ouasim-bouy-1-8682728|nashriyot=YEP}}</ref> Bouy sobiq Gollandiya U19 terma jamoasi a'zosi bo'lib, [[Niderlandlar milliy futbol terma jamoasi|Gollandiya]] yoki Marokash terma jamoasini yuqori saviyada himoya qila oladi. == Klub karyerasi == === Karyeraning boshlanishi === [[Amsterdam|Amsterdamda]] tug'ilgan Bouy AVV Zeeburgia yoshlar akademiyasida o'sgan va u yerda 1999-yildan 2008-yilgacha qolgan. Yosh o'yinchini mahalliy gigantlar OFK "Ayaks " skaut qilgan va u 2008-yilning iyul oyida u yerda transfer qilingan. Qo'shni gigantlarga rasman qo'shilganidan so'ng, Buy klubning yoshlar akademiyasida ro'yxatdan o'tkazildi. Bouy oxir-oqibat uch yil davomida klubning yoshlar jamoasida qoladi va Italiya giganti [[Juventus|"Yuventus"]] ga tekinga o'tadi. === Juventus === 2012-yilning 30-yanvarida Buy [[Turin|Turinga]], ''Fornaca di Sessant Clinica'' va ''Istituto di Medicina dello Sportda'' tibbiy ko‘rikdan o‘tish uchun «<nowiki/>[[Juventus|Yuventus]]<nowiki/>»ga potentsial transferni rasmiylashtirish uchun yo‘l oldi. Bir soatdan keyin bu transfer imzolandi. Mavsumning qolgan qismida <nowiki><i id="mwKA">Primavera</i></nowiki> bilan shug'ullanib, u bir nechta gollar urdi va ijodkorligi va yetukligi bilan muxlislarni hayratda qoldirdi. 2012-yilning 31-avgustida Buyni B Seriyaning “Brescia Calcio” klubi bir mavsumga ijaraga oldi.<ref>[http://www.giornaledibrescia.it/sport/calciomercato-le-trattative-del-brescia-1.1332866 Calciomercato: le trattative del Brescia]</ref> Bir kundan so'ng, Bouy 2012-yilda "Juve Stabia"ga qarshi B Seriyaning 13-turida debyut qildi. Klubdagi debyutidan so'ng, Bouning formasi ustunlik qilishda davom etdi. Klubning asosiy tarkibidan joy oldi. Birinchi 17 o'yinda bitta gol urdi va yana 5 golga assistentlik qildi. Afsuski, uning Breshiyadagi ajoyib formasi 2013-yilning 6-fevralida yakuniga yetdi. o‘shanda u o‘rtoqlik o‘yinida OChLdan jarohat oldi va shu tariqa o‘z mavsumini yakunladi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/ouasim-bouy/102892/|sarlavha=Netherlands - O. Bouy - Profile with news, career statistics and history - Soccerway}}</ref> 2013-yilning 30-iyunida Buy ijara shartnomasi tugagach, «Yuventus»ga qaytdi. U 2013-yilning 12-dekabrida Italiya Kubogining 2013/14-yilgi mavsumida B Seriya vakili Avellinoga qarshi o‘yinda zaxiradan maydonga tushib, “Yuventus”dagi ilk o‘yinini o‘tkazdi. Uchrashuvda “Yuventus” 3:0 hisobida g‘alaba qozonib, chorak finalga yo‘l oldi. 2014-yilning yanvar oyidagi transfer oynasida Breshiya o'z xizmatlarini olti oylik ijara shartnomasi asosida qayta sotib olishga qiziqayotgani haqida mish-mishlar tarqaldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.blackwhitereadallover.com/2014/2/11/5381012/juventus-winter-youth-mercato-update|sarlavha=Juventus Winter Youth Mercato Update|sana=11 February 2014}}</ref> ==== Hamburger SV ijara ==== 2014-yilning 16-yanvarida Buy rasman Bundesliganing “Hamburger SV” klubiga ijaraga berildi va u yerda gollandiyalik Bert van Marveyk qo‘l ostida o‘ynay boshladi. Sky Sports xabariga ko'ra, transferni sharhlar ekan, tajribali murabbiyning so'zlaridan iqtibos keltirdi: «Uasim Buy «Ayaks»da juda iqtidorli edi. Men uni hech qachon o'ynaganini ko'rmaganman, hanuzgacha uni bilaman. U bizni yarim himoyada kuchaytiradi. U yomon jarohat olgan edi, lekin hozir u sog'lom va o'ynashni orzu qilmoqda". Fevral oyida klub safida atigi 3 ta o'yin o'tkazganidan so'ng,<ref>{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/ouasim-bouy/102892/|sarlavha=Netherlands - O. Bouy - Profile with news, career statistics and history - Soccerway}}</ref> van Marveyk nemis klubi bosh murabbiyligidan Mirko Slomka foydasiga bo'shatilgandan so'ng, Bouy mavsumning qolgan qismida asosiy jamoada qo'shimcha o'yinlarda qatnasha olmadi. Klub kampaniyani 16-o'rinda yakunladi va Bouy 2014-yil 30-iyunda yana "Yuventus"ga qaytdi.  ==== Keyingi ijara ==== 2014-yilning 29-iyulida Buy Gretsiya Superligasining “Panatinaikos” klubi bilan bir yillik ijara shartnomasini imzoladi. Ligada 13 ta o'yin o'tkazib, klub uchun bitta gol urgan.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Salat|ism=Raunaq|sarlavha=Panathinaikos To Take Juventus Youngster On Loan|url=http://forzaitalianfootball.com/2014/07/panathinaikos-to-take-juventus-youngster-on-loan/|ish=Forza Italian Football|kirish sanasi=16 September 2016|sana=25 July 2014}}</ref> 2015-yilning 31-avgustida Bouy Gollandiyaning PEC Zwolle jamoasi bilan bir yillik kredit shartnomasini imzoladi. U Erediviziyada 28 ta o'yin o'tkazib, 4 ta gol urishga muvaffaq bo'ldi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=PEC Zwolle loan Bouy from Juventus|url=http://www.football-oranje.com/pec-zwolle-loan-bouy-from-juventus/|kirish sanasi=16 September 2016|sana=31 August 2015}}</ref> 2016-yilning 26-avgustida Bouy [[Serie A|A Seriyaning]] [[Palermo (futbol klubi)|Palermo]] klubi bilan bir yillik ijara shartnomasini imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=OUASIM BOUY E' DEL PALERMO|url=http://palermocalcio.it/it/1617/news/ouasim-bouy-e-del-palermo-33215|ish=Palermo Calcio|til=it|sana=26 August 2016}}</ref> === Leeds United === 2017-yilning 2-avgustida Bouy Angliyaning “Lids Yunayted” klubi bilan [[Juventus|“Yuventus”]] dan tekinga 4 yillik shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.leedsunited.com/news/team-news/22139/bouy-signs-permanent-leeds-deal|sarlavha=BOUY SIGNS PERMANENT LEEDS DEAL-Leeds United|ish=www.leedsunited.com|sana=2 August 2017|kirish sanasi=2 August 2017}}</ref> 2021-yilning 27-mayida Bouy “Lids Yunayted” tomonidan qo‘yib yuborildi. U klub uchun birorta ham raqobatbardosh o‘yin o‘tkaza olmadi.<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-27|sarlavha=Leeds United 2021/22 retained list|url=https://www.leedsunited.com/news/team-news/28180/leeds-united-2021-22-retained-list|kirish sanasi=2021-05-27|ish=www.leedsunited.com|til=en}}</ref> ==== Cultural Leonesa (ijara) ==== O'sha kuni Bouy "Lids Yunayted" bilan shartnoma imzoladi. U Ispaniya tomoniga va Aspire Academy jamoasiga 2017/18-mavsumi uchun Cultural Leonesa'ga ijaraga yuborildi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.leedsunited.com/news/team-news/22139/bouy-signs-permanent-leeds-deal|sarlavha=BOUY SIGNS PERMANENT LEEDS DEAL-Leeds United|ish=www.leedsunited.com|sana=2 August 2017|kirish sanasi=2 August 2017}}</ref> 2018-yil 3-yanvarda Leonesa uchun barcha musobaqalarda bor-yo‘g‘i 4 ta o‘yin o‘tkazib, jamoadagi obro‘-e’tiborini qozona olmagani uchun Bouning ijarasi qisqartirildi. Uni “Lids Yunayted” klubi chaqirib oldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.cydleonesa.com/noticias-del-club/item/1381-ouasim-bouy-finaliza-su-cesion-en-la-cultural-y-deportiva-leonesa|sarlavha=Ouasim Bouy finaliza su cesión en la Cultural y Deportiva Leonesa &#124; Cultural Leonesa - Web Oficial}}</ref> ==== Lids safiga qaytish ==== 2018-yilning 2-fevralida “Lids” bosh murabbiyi Tomas Kristiansen Bouy “Lids”da qolib, jamoadagi o‘z o‘rni uchun o‘ynash va kurashish imkoniyatini qo‘lga kiritish uchun transfer muddati tugagan kuni ijara takliflarini rad etganini ma’lum qildi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.leedsunited.com/video/93536/press-conference-thomas-christiansen|sarlavha=PRESS CONFERENCE {{!}} THOMAS CHRISTIANSEN|ish=www.leedsunited.com|sana=2 February 2018|kirish sanasi=2 February 2018}}</ref> U yangi bosh murabbiy Marselo Bielsaning rejalarida emasligi haqidagi taxminlarga ko'ra, 2018-yil 26-iyulda Bouyga "Lids" uchun bo'lajak 2018/19-yilgi mavsum uchun "Lids" libosi raqami berilmagan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 July 2018 |title=2018/19 SQUAD NUMBERS ANNOUNCED |work=Leeds United |url=https://www.leedsunited.com/news/team-news/23576/2018-19-squad-numbers-announced |access-date=26 July 2018}}</ref> ==== PEC Zwolle ijarasi ==== 2018-yilning 24-avgustida Bouy faoliyatida uchinchi marta Eredivizionning PEC Zwolle jamoasiga mavsumiy ijara asosida qo‘shildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2018 |title=OUASIM BOUY JOINS PEC ZWOLLE ON LOAN |work=Leeds United |url=https://www.leedsunited.com/news/team-news/23740/ouasim-bouy-joins-pec-zwolle-on-loan |access-date=25 August 2018}}</ref> U 2018-yilning 2-sentyabrida “Groningen” ga qarshi o‘yinda (1:0) debyut qilgan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 November 2018 |title=Games played by Ouasim Bouy in 2018/2019 |work=Soccerbase |url=https://www.soccerbase.com/players/player.sd?player_id=73200}}</ref> Umuman olganda, u PEC Zvolle uchun 18 ta o'yin o'tkazdi. == Xalqaro faoliyat == Bou 2009–2010-yillarda Gollandiya U-17 terma jamoasida 10 marta maydonga tushib, 1 ta gol urgan. 2010-yildan beri u Gollandiya U-19 terma jamoasini ham himoya qilib, 18 uchrashuvda 3 ta gol urdi. == Karyera statistikasi == {{Updated|2020-yil 24-iyul}} {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Appearances and goals by club, season and competition ! rowspan="2" |Club ! rowspan="2" |Season ! colspan="3" |League ! colspan="2" |Domestic Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Other ! colspan="2" |Total |- !Division !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals |- | rowspan="3" |[[Juventus]] |2012–13 | rowspan="2" |[[Serie A]] |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |0 |0 |- |2013–14 |0 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |1 |0 |- ! colspan="2" |Juventus total !0 !0 !1 !0 ! colspan="2" |— !0 !0 !1 !0 |- |Brescia (loan) |2012–13 |Serie B |17 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |17 |1 |- |Hamburger SV (loan) |2013–14 |Bundesliga |3 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |4 |0 |- |Panathinaikos (loan) |2014–15 |Superleague Greece |13 |0 |3 |1 | colspan="2" |— |5 |0 |21 |1 |- |PEC Zwolle (loan) |2015–16 |Eredivisie |28 |4 |1 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |29 |4 |- |[[Palermo (futbol klubi)|Palermo]] (loan) |2016–17 |[[Serie A]] |2 |0 |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |3 |0 |- |PEC Zwolle (loan) |2016–17 |Eredivisie |13 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |13 |0 |- | rowspan="4" |Leeds United |2017–18 | rowspan="3" |Championship |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2018-19 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2019-20 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- ! colspan="2" |'''Leeds total''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' |- |Cultural Leonesa (loan) |2017–18 |Segunda División |2 |0 |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |4 |0 |- |PEC Zwolle (loan) |2018-19 |Eredivisie |18 |0 |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |20 |0 |- ! colspan="3" |Career total !96 !5 !11 !1 !0 !0 !5 !0 !112 !6 |} {{Manbalar|group=lower-alpha}} == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * Ouasim Bouy at Soccerway [[Turkum:Niderlandlar futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1993-yilda tugʻilganlar]] d43et8kvmt2fhijroos9ac3q3cwmvcv 2726008 2725987 2022-07-30T19:07:02Z Nazirjon.Qosimjanov 75715 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Ouasim Bouy|tasvir=Ouasim Oude kleedkamer (cropped).png|toʻliqism=Ouasim Bouy<ref>{{cite web |url=https://www.efl.com/siteassets/efl-documents/efl-professional-retain-list--free-transfers---2017-18.pdf |title=Club list of registered players: As at 19th May 2018: Leeds United |publisher=English Football League |page=21 |access-date=17 June 2018}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1993|6|11|df=y}}|tavallud_joyi=[[Amsterdam]], Gollandiya|boʻyi=1.80 m|pozitsiya=[[Yarim himoyachi]]|joriyklub=[[Al Kharaitiyat SC|Al Kharaitiyat]]|klubraqami=10|yoshlikyillari1=1999–2008|yoshlikklublari1=[[A.V.V. Zeeburgia|Zeeburgia]]|yoshlikyillari2=2008–2012|yoshlikklublari2=[[Jong Ajax|Ajax]]|yillar1=2012–2017|klublar1=[[Juventus F.C.|Juventus]]|isht1=0|gollar1=0|yillar2=2012–2013|klublar2=→ [[Brescia Calcio|Brescia]] (ijara)|isht2=17|gollar2=1|yillar3=2014|klublar3=→ [[Hamburger SV]] (ijara)|isht3=3|gollar3=0|yillar4=2014–2015|klublar4=→ [[Panathinaikos F.C.|Panathinaikos]] (ijara)|isht4=13|gollar4=1|yillar5=2015–2016|klublar5=→ [[PEC Zwolle]] (ijara)|isht5=28|gollar5=4|yillar6=2016|klublar6=→ [[U.S. Città di Palermo|Palermo]] (ijara)|isht6=2|gollar6=0|yillar7=2017|klublar7=→ [[PEC Zwolle]] (ijara)|isht7=13|gollar7=0|yillar8=2017–2021|klublar8=[[Leeds United F.C.|Leeds United]]|isht8=0|gollar8=0|yillar9=2017–2018|klublar9=→ [[Cultural y Deportiva Leonesa|Cultural Leonesa]] (loan)|isht9=2|gollar9=0|yillar10=2018–2019|klublar10=→ [[PEC Zwolle]] (ijara)|isht10=18|gollar10=0|milliyyillar1=2007–2008|milliyjamoa1=Netherlands U15|milliyisht1=2|milliygollar1=0|milliyyillar2=2009–2010|milliyjamoa2=[[Netherlands national under-17 football team|Netherlands U17]]|milliyisht2=10|milliygollar2=1|milliyyillar3=2011–2013|milliyjamoa3=[[Netherlands national under-19 football team|Netherlands U19]]|milliyisht3=18|milliygollar3=3|club-update=13:21, 2021-yil 30-may (UTC)}} '''Ouasim Bouy''' (1993-yil 11-iyunda tugʻilgan) — Gollandiyalik professional [[Futbol|futbolchi]]. Qatarning “Al Kharaitiyat” klubida [[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyachi]] yoki markaziy himoyachi sifatida oʻynaydi.<ref>{{Veb manbasi|sana=2 August 2017|sarlavha=DONE DEAL: Leeds United wrap up deal for ex-Juventus midfielder Ouasim Bouy|url=http://www.yorkshireeveningpost.co.uk/sport/football/leeds-united/done-deal-leeds-united-wrap-up-deal-for-ex-juventus-midfielder-ouasim-bouy-1-8682728|nashriyot=YEP}}</ref> Bouy sobiq Gollandiya U19 terma jamoasi a'zosi bo'lib, [[Niderlandlar milliy futbol terma jamoasi|Gollandiya]] yoki Marokash terma jamoasini yuqori saviyada himoya qila oladi. == Klub karyerasi == === Karyeraning boshlanishi === [[Amsterdam|Amsterdamda]] tug'ilgan Bouy AVV Zeeburgia yoshlar akademiyasida o'sgan va u yerda 1999-yildan 2008-yilgacha qolgan. Yosh o'yinchini mahalliy gigantlar OFK "Ayaks " skaut qilgan va u 2008-yilning iyul oyida u yerda transfer qilingan. Qo'shni gigantlarga rasman qo'shilganidan so'ng, Bouy klubning yoshlar akademiyasida ro'yxatdan o'tkazildi. Bouy oxir-oqibat uch yil davomida klubning yoshlar jamoasida qoladi va Italiya giganti [[Juventus|"Juventus"]] ga tekinga o'tadi. === Juventus === 2012-yilning 30-yanvarida Bouy [[Turin|Turinga]], ''Fornaca di Sessant Clinica'' va ''Istituto di Medicina dello Sportda'' tibbiy ko‘rikdan o‘tish uchun «<nowiki/>[[Juventus]]<nowiki/>»ga potentsial transferni rasmiylashtirish uchun yo‘l oldi. Bir soatdan keyin bu transfer imzolandi. Mavsumning qolgan qismida Primavera bilan shug'ullanib, u bir nechta gollar urdi va ijodkorligi va yetukligi bilan muxlislarni hayratda qoldirdi. 2012-yilning 31-avgustida Bouyni B Seriyaning “Brescia Calcio” klubi bir mavsumga ijaraga oldi.<ref>[http://www.giornaledibrescia.it/sport/calciomercato-le-trattative-del-brescia-1.1332866 Calciomercato: le trattative del Brescia]</ref> Bir kundan so'ng, Bouy 2012-yilda "Juve Stabia"ga qarshi B Seriyaning 13-turida debyut qildi. Klubdagi debyutidan so'ng, Bouyning formasi ustunlik qilishda davom etdi. Klubning asosiy tarkibidan joy oldi. Birinchi 17 o'yinda bitta gol urdi va yana 5 golga assistentlik qildi. Afsuski, uning Breshiyadagi ajoyib formasi 2013-yilning 6-fevralida yakuniga yetdi. o‘shanda u o‘rtoqlik o‘yinida OChLdan jarohat oldi va shu tariqa o‘z mavsumini yakunladi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/ouasim-bouy/102892/|sarlavha=Netherlands - O. Bouy - Profile with news, career statistics and history - Soccerway}}</ref> 2013-yilning 30-iyunida Bouy ijara shartnomasi tugagach, «Juventus»ga qaytdi. U 2013-yilning 12-dekabrida Italiya Kubogining 2013/14-yilgi mavsumida B Seriya vakili Avellinoga qarshi o‘yinda zaxiradan maydonga tushib, “Juventus”dagi ilk o‘yinini o‘tkazdi. Uchrashuvda “Juventus” 3:0 hisobida g‘alaba qozonib, chorak finalga yo‘l oldi. 2014-yilning yanvar oyidagi transfer oynasida Breshiya o'z xizmatlarini olti oylik ijara shartnomasi asosida qayta sotib olishga qiziqayotgani haqida mish-mishlar tarqaldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.blackwhitereadallover.com/2014/2/11/5381012/juventus-winter-youth-mercato-update|sarlavha=Juventus Winter Youth Mercato Update|sana=11 February 2014}}</ref> ==== Hamburger SV ijara ==== 2014-yilning 16-yanvarida Bouy rasman Bundesliganing “Hamburger SV” klubiga ijaraga berildi va u yerda gollandiyalik Bert van Marveyk qo‘l ostida o‘ynay boshladi. Sky Sports xabariga ko'ra, transferni sharhlar ekan, tajribali murabbiyning so'zlaridan iqtibos keltirdi: «Uasim Bouy «Ayaks»da juda iqtidorli edi. Men uni hech qachon o'ynaganini ko'rmaganman, hanuzgacha uni bilaman. U bizni yarim himoyada kuchaytiradi. U yomon jarohat olgan edi, lekin hozir u sog'lom va o'ynashni orzu qilmoqda". Fevral oyida klub safida atigi 3 ta o'yin o'tkazganidan so'ng,<ref>{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/ouasim-bouy/102892/|sarlavha=Netherlands - O. Bouy - Profile with news, career statistics and history - Soccerway}}</ref> van Marveyk nemis klubi bosh murabbiyligidan Mirko Slomka foydasiga bo'shatilgandan so'ng, Bouy mavsumning qolgan qismida asosiy jamoada qo'shimcha o'yinlarda qatnasha olmadi. Klub kampaniyani 16-o'rinda yakunladi va Bouy 2014-yil 30-iyunda yana "Juventus"ga qaytdi.  ==== Keyingi ijara ==== 2014-yilning 29-iyulida Bouy Gretsiya Superligasining “Panatinaikos” klubi bilan bir yillik ijara shartnomasini imzoladi. Ligada 13 ta o'yin o'tkazib, klub uchun bitta gol urgan.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Salat|ism=Raunaq|sarlavha=Panathinaikos To Take Juventus Youngster On Loan|url=http://forzaitalianfootball.com/2014/07/panathinaikos-to-take-juventus-youngster-on-loan/|ish=Forza Italian Football|kirish sanasi=16 September 2016|sana=25 July 2014}}</ref> 2015-yilning 31-avgustida Bouy Gollandiyaning PEC Zwolle jamoasi bilan bir yillik kredit shartnomasini imzoladi. U Erediviziyada 28 ta o'yin o'tkazib, 4 ta gol urishga muvaffaq bo'ldi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=PEC Zwolle loan Bouy from Juventus|url=http://www.football-oranje.com/pec-zwolle-loan-bouy-from-juventus/|kirish sanasi=16 September 2016|sana=31 August 2015}}</ref> 2016-yilning 26-avgustida Bouy [[Serie A|A Seriyaning]] [[Palermo (futbol klubi)|Palermo]] klubi bilan bir yillik ijara shartnomasini imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=OUASIM BOUY E' DEL PALERMO|url=http://palermocalcio.it/it/1617/news/ouasim-bouy-e-del-palermo-33215|ish=Palermo Calcio|til=it|sana=26 August 2016}}</ref> === Leeds United === 2017-yilning 2-avgustida Bouy Angliyaning “Leeds United” klubi bilan [[Juventus|“Juventus”]] dan tekinga 4 yillik shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.leedsunited.com/news/team-news/22139/bouy-signs-permanent-leeds-deal|sarlavha=BOUY SIGNS PERMANENT LEEDS DEAL-Leeds United|ish=www.leedsunited.com|sana=2 August 2017|kirish sanasi=2 August 2017}}</ref> 2021-yilning 27-mayida Bouy “Leeds United” tomonidan qo‘yib yuborildi. U klub uchun birorta ham raqobatbardosh o‘yin o‘tkaza olmadi.<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-27|sarlavha=Leeds United 2021/22 retained list|url=https://www.leedsunited.com/news/team-news/28180/leeds-united-2021-22-retained-list|kirish sanasi=2021-05-27|ish=www.leedsunited.com|til=en}}</ref> ==== Cultural Leonesa (ijara) ==== O'sha kuni Bouy "Leeds United" bilan shartnoma imzoladi. U Ispaniya tomoniga va Aspire Academy jamoasiga 2017/18-mavsumi uchun Cultural Leonesa'ga ijaraga yuborildi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.leedsunited.com/news/team-news/22139/bouy-signs-permanent-leeds-deal|sarlavha=BOUY SIGNS PERMANENT LEEDS DEAL-Leeds United|ish=www.leedsunited.com|sana=2 August 2017|kirish sanasi=2 August 2017}}</ref> 2018-yil 3-yanvarda Leonesa uchun barcha musobaqalarda bor-yo‘g‘i 4 ta o‘yin o‘tkazib, jamoadagi obro‘-e’tiborini qozona olmagani uchun Bouyning ijarasi qisqartirildi. Uni “Leeds United” klubi chaqirib oldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.cydleonesa.com/noticias-del-club/item/1381-ouasim-bouy-finaliza-su-cesion-en-la-cultural-y-deportiva-leonesa|sarlavha=Ouasim Bouy finaliza su cesión en la Cultural y Deportiva Leonesa &#124; Cultural Leonesa - Web Oficial}}</ref> ==== Leeds safiga qaytish ==== 2018-yilning 2-fevralida “Leeds” bosh murabbiyi Tomas Kristiansen Bouy “Leeds”da qolib, jamoadagi o‘z o‘rni uchun o‘ynash va kurashish imkoniyatini qo‘lga kiritish uchun transfer muddati tugagan kuni ijara takliflarini rad etganini ma’lum qildi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.leedsunited.com/video/93536/press-conference-thomas-christiansen|sarlavha=PRESS CONFERENCE {{!}} THOMAS CHRISTIANSEN|ish=www.leedsunited.com|sana=2 February 2018|kirish sanasi=2 February 2018}}</ref> U yangi bosh murabbiy Marselo Bielsaning rejalarida emasligi haqidagi taxminlarga ko'ra, 2018-yil 26-iyulda Bouyga "Leeds" uchun bo'lajak 2018/19-yilgi mavsum uchun "Leeds" libosi raqami berilmagan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 July 2018 |title=2018/19 SQUAD NUMBERS ANNOUNCED |work=Leeds United |url=https://www.leedsunited.com/news/team-news/23576/2018-19-squad-numbers-announced |access-date=26 July 2018}}</ref> ==== PEC Zwolle ijarasi ==== 2018-yilning 24-avgustida Bouy faoliyatida uchinchi marta Eredivizionning PEC Zwolle jamoasiga mavsumiy ijara asosida qo‘shildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2018 |title=OUASIM BOUY JOINS PEC ZWOLLE ON LOAN |work=Leeds United |url=https://www.leedsunited.com/news/team-news/23740/ouasim-bouy-joins-pec-zwolle-on-loan |access-date=25 August 2018}}</ref> U 2018-yilning 2-sentyabrida “Groningen” ga qarshi o‘yinda (1:0) debyut qilgan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 November 2018 |title=Games played by Ouasim Bouy in 2018/2019 |work=Soccerbase |url=https://www.soccerbase.com/players/player.sd?player_id=73200}}</ref> Umuman olganda, u PEC Zvolle uchun 18 ta o'yin o'tkazdi. == Xalqaro faoliyat == Bouy 2009–2010-yillarda Gollandiya U-17 terma jamoasida 10 marta maydonga tushib, 1 ta gol urgan. 2010-yildan beri u Gollandiya U-19 terma jamoasini ham himoya qilib, 18 uchrashuvda 3 ta gol urdi. == Karyera statistikasi == {{Updated|2020-yil 24-iyul}} {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Klub, mavsum va musobaqalar bo'yicha o'yinlar va gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Mamlakat kubogi ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Division !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="3" |[[Juventus]] |2012–13 | rowspan="2" |[[Serie A]] |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |0 |0 |- |2013–14 |0 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |1 |0 |- ! colspan="2" |Jami !0 !0 !1 !0 ! colspan="2" |— !0 !0 !1 !0 |- |Brescia (loan) |2012–13 |Serie B |17 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |17 |1 |- |Hamburger SV (loan) |2013–14 |Bundesliga |3 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |4 |0 |- |Panathinaikos (loan) |2014–15 |Superleague Greece |13 |0 |3 |1 | colspan="2" |— |5 |0 |21 |1 |- |PEC Zwolle (loan) |2015–16 |Eredivisie |28 |4 |1 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |29 |4 |- |[[Palermo (futbol klubi)|Palermo]] (loan) |2016–17 |[[Serie A]] |2 |0 |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |3 |0 |- |PEC Zwolle (loan) |2016–17 |Eredivisie |13 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |13 |0 |- | rowspan="4" |Leeds United |2017–18 | rowspan="3" |Championship |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2018-19 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2019-20 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- ! colspan="2" |'''Jami''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' |- |Cultural Leonesa (loan) |2017–18 |Segunda División |2 |0 |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |4 |0 |- |PEC Zwolle (loan) |2018-19 |Eredivisie |18 |0 |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |20 |0 |- ! colspan="3" |Umumiy !96 !5 !11 !1 !0 !0 !5 !0 !112 !6 |} {{Manbalar|group=lower-alpha}} == Manbalar == {{Manbalar}}{{commonscat}} [[Turkum:Niderlandlar futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1993-yilda tugʻilganlar]] ag7v7iyyoeuk5tpvnwhcg8hsypw0e5l 2726010 2726008 2022-07-30T19:07:58Z Nazirjon.Qosimjanov 75715 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Ouasim Bouy|tasvir=Ouasim Oude kleedkamer (cropped).png|toʻliqism=Ouasim Bouy<ref>{{cite web |url=https://www.efl.com/siteassets/efl-documents/efl-professional-retain-list--free-transfers---2017-18.pdf |title=Club list of registered players: As at 19th May 2018: Leeds United |publisher=English Football League |page=21 |access-date=17 June 2018}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1993|6|11|df=y}}|tavallud_joyi=[[Amsterdam]], Gollandiya|boʻyi=1.80 m|pozitsiya=[[Yarim himoyachi]]|joriyklub=[[Al Kharaitiyat SC|Al Kharaitiyat]]|klubraqami=10|yoshlikyillari1=1999-2008|yoshlikklublari1=[[A.V.V. Zeeburgia|Zeeburgia]]|yoshlikyillari2=2008-2012|yoshlikklublari2=[[Jong Ajax|Ajax]]|yillar1=2012-2017|klublar1=[[Juventus F.C.|Juventus]]|isht1=0|gollar1=0|yillar2=2012-2013|klublar2=→ [[Brescia Calcio|Brescia]] (ijara)|isht2=17|gollar2=1|yillar3=2014|klublar3=→ [[Hamburger SV]] (ijara)|isht3=3|gollar3=0|yillar4=2014-2015|klublar4=→ [[Panathinaikos F.C.|Panathinaikos]] (ijara)|isht4=13|gollar4=1|yillar5=2015-2016|klublar5=→ [[PEC Zwolle]] (ijara)|isht5=28|gollar5=4|yillar6=2016|klublar6=→ [[U.S. Città di Palermo|Palermo]] (ijara)|isht6=2|gollar6=0|yillar7=2017|klublar7=→ [[PEC Zwolle]] (ijara)|isht7=13|gollar7=0|yillar8=2017-2021|klublar8=[[Leeds United F.C.|Leeds United]]|isht8=0|gollar8=0|yillar9=2017-2018|klublar9=→ [[Cultural y Deportiva Leonesa|Cultural Leonesa]] (loan)|isht9=2|gollar9=0|yillar10=2018-2019|klublar10=→ [[PEC Zwolle]] (ijara)|isht10=18|gollar10=0|milliyyillar1=2007-2008|milliyjamoa1=Netherlands U15|milliyisht1=2|milliygollar1=0|milliyyillar2=2009-2010|milliyjamoa2=[[Netherlands national under-17 football team|Netherlands U17]]|milliyisht2=10|milliygollar2=1|milliyyillar3=2011-2013|milliyjamoa3=[[Netherlands national under-19 football team|Netherlands U19]]|milliyisht3=18|milliygollar3=3|club-update=13:21, 2021-yil 30-may (UTC)}} '''Ouasim Bouy''' (1993-yil 11-iyunda tugʻilgan) — Gollandiyalik professional [[Futbol|futbolchi]]. Qatarning „Al Kharaitiyat“ klubida [[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyachi]] yoki markaziy himoyachi sifatida oʻynaydi.<ref>{{Veb manbasi|sana=2 August 2017|sarlavha=DONE DEAL: Leeds United wrap up deal for ex-Juventus midfielder Ouasim Bouy|url=http://www.yorkshireeveningpost.co.uk/sport/football/leeds-united/done-deal-leeds-united-wrap-up-deal-for-ex-juventus-midfielder-ouasim-bouy-1-8682728|nashriyot=YEP}}</ref> Bouy sobiq Gollandiya U19 terma jamoasi aʼzosi boʻlib, [[Niderlandlar milliy futbol terma jamoasi|Gollandiya]] yoki Marokash terma jamoasini yuqori saviyada himoya qila oladi. == Klub karyerasi == === Karyeraning boshlanishi === [[Amsterdam|Amsterdamda]] tugʻilgan Bouy AVV Zeeburgia yoshlar akademiyasida oʻsgan va u yerda 1999-yildan 2008-yilgacha qolgan. Yosh oʻyinchini mahalliy gigantlar OFK "Ayaks „ skaut qilgan va u 2008-yilning iyul oyida u yerda transfer qilingan. Qoʻshni gigantlarga rasman qoʻshilganidan soʻng, Bouy klubning yoshlar akademiyasida roʻyxatdan oʻtkazildi. Bouy oxir-oqibat uch yil davomida klubning yoshlar jamoasida qoladi va Italiya giganti [[Juventus|“Juventus"]] ga tekinga oʻtadi. === Juventus === 2012-yilning 30-yanvarida Bouy [[Turin|Turinga]], ''Fornaca di Sessant Clinica'' va ''Istituto di Medicina dello Sportda'' tibbiy ko‘rikdan o‘tish uchun „<nowiki/>[[Juventus]]<nowiki/>“ga potentsial transferni rasmiylashtirish uchun yo‘l oldi. Bir soatdan keyin bu transfer imzolandi. Mavsumning qolgan qismida Primavera bilan shugʻullanib, u bir nechta gollar urdi va ijodkorligi va yetukligi bilan muxlislarni hayratda qoldirdi. 2012-yilning 31-avgustida Bouyni B Seriyaning „Brescia Calcio“ klubi bir mavsumga ijaraga oldi.<ref>[http://www.giornaledibrescia.it/sport/calciomercato-le-trattative-del-brescia-1.1332866 Calciomercato: le trattative del Brescia]</ref> Bir kundan soʻng, Bouy 2012-yilda „Juve Stabia“ga qarshi B Seriyaning 13-turida debyut qildi. Klubdagi debyutidan soʻng, Bouyning formasi ustunlik qilishda davom etdi. Klubning asosiy tarkibidan joy oldi. Birinchi 17 oʻyinda bitta gol urdi va yana 5 golga assistentlik qildi. Afsuski, uning Breshiyadagi ajoyib formasi 2013-yilning 6-fevralida yakuniga yetdi. o‘shanda u o‘rtoqlik o‘yinida OChLdan jarohat oldi va shu tariqa o‘z mavsumini yakunladi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/ouasim-bouy/102892/|sarlavha=Netherlands - O. Bouy - Profile with news, career statistics and history - Soccerway}}</ref> 2013-yilning 30-iyunida Bouy ijara shartnomasi tugagach, „Juventus“ga qaytdi. U 2013-yilning 12-dekabrida Italiya Kubogining 2013/14-yilgi mavsumida B Seriya vakili Avellinoga qarshi o‘yinda zaxiradan maydonga tushib, „Juventus“dagi ilk o‘yinini o‘tkazdi. Uchrashuvda „Juventus“ 3:0 hisobida g‘alaba qozonib, chorak finalga yo‘l oldi. 2014-yilning yanvar oyidagi transfer oynasida Breshiya oʻz xizmatlarini olti oylik ijara shartnomasi asosida qayta sotib olishga qiziqayotgani haqida mish-mishlar tarqaldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.blackwhitereadallover.com/2014/2/11/5381012/juventus-winter-youth-mercato-update|sarlavha=Juventus Winter Youth Mercato Update|sana=11 February 2014}}</ref> ==== Hamburger SV ijara ==== 2014-yilning 16-yanvarida Bouy rasman Bundesliganing „Hamburger SV“ klubiga ijaraga berildi va u yerda gollandiyalik Bert van Marveyk qo‘l ostida o‘ynay boshladi. Sky Sports xabariga koʻra, transferni sharhlar ekan, tajribali murabbiyning soʻzlaridan iqtibos keltirdi: "Uasim Bouy „Ayaks“da juda iqtidorli edi. Men uni hech qachon oʻynaganini koʻrmaganman, hanuzgacha uni bilaman. U bizni yarim himoyada kuchaytiradi. U yomon jarohat olgan edi, lekin hozir u sogʻlom va oʻynashni orzu qilmoqda". Fevral oyida klub safida atigi 3 ta oʻyin oʻtkazganidan soʻng,<ref>{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/ouasim-bouy/102892/|sarlavha=Netherlands - O. Bouy - Profile with news, career statistics and history - Soccerway}}</ref> van Marveyk nemis klubi bosh murabbiyligidan Mirko Slomka foydasiga boʻshatilgandan soʻng, Bouy mavsumning qolgan qismida asosiy jamoada qoʻshimcha oʻyinlarda qatnasha olmadi. Klub kampaniyani 16-oʻrinda yakunladi va Bouy 2014-yil 30-iyunda yana „Juventus“ga qaytdi.  ==== Keyingi ijara ==== 2014-yilning 29-iyulida Bouy Gretsiya Superligasining „Panatinaikos“ klubi bilan bir yillik ijara shartnomasini imzoladi. Ligada 13 ta oʻyin oʻtkazib, klub uchun bitta gol urgan.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Salat|ism=Raunaq|sarlavha=Panathinaikos To Take Juventus Youngster On Loan|url=http://forzaitalianfootball.com/2014/07/panathinaikos-to-take-juventus-youngster-on-loan/|ish=Forza Italian Football|kirish sanasi=16 September 2016|sana=25 July 2014}}</ref> 2015-yilning 31-avgustida Bouy Gollandiyaning PEC Zwolle jamoasi bilan bir yillik kredit shartnomasini imzoladi. U Erediviziyada 28 ta oʻyin oʻtkazib, 4 ta gol urishga muvaffaq boʻldi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=PEC Zwolle loan Bouy from Juventus|url=http://www.football-oranje.com/pec-zwolle-loan-bouy-from-juventus/|kirish sanasi=16 September 2016|sana=31 August 2015}}</ref> 2016-yilning 26-avgustida Bouy [[Serie A|A Seriyaning]] [[Palermo (futbol klubi)|Palermo]] klubi bilan bir yillik ijara shartnomasini imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=OUASIM BOUY E' DEL PALERMO|url=http://palermocalcio.it/it/1617/news/ouasim-bouy-e-del-palermo-33215|ish=Palermo Calcio|til=it|sana=26 August 2016}}</ref> === Leeds United === 2017-yilning 2-avgustida Bouy Angliyaning „Leeds United“ klubi bilan [[Juventus|"Juventus"]] dan tekinga 4 yillik shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.leedsunited.com/news/team-news/22139/bouy-signs-permanent-leeds-deal|sarlavha=BOUY SIGNS PERMANENT LEEDS DEAL-Leeds United|ish=www.leedsunited.com|sana=2 August 2017|kirish sanasi=2 August 2017}}</ref> 2021-yilning 27-mayida Bouy „Leeds United“ tomonidan qo‘yib yuborildi. U klub uchun birorta ham raqobatbardosh o‘yin o‘tkaza olmadi.<ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-27|sarlavha=Leeds United 2021/22 retained list|url=https://www.leedsunited.com/news/team-news/28180/leeds-united-2021-22-retained-list|kirish sanasi=2021-05-27|ish=www.leedsunited.com|til=en}}</ref> ==== Cultural Leonesa (ijara) ==== Oʻsha kuni Bouy „Leeds United“ bilan shartnoma imzoladi. U Ispaniya tomoniga va Aspire Academy jamoasiga 2017/18-mavsumi uchun Cultural Leonesaʼga ijaraga yuborildi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.leedsunited.com/news/team-news/22139/bouy-signs-permanent-leeds-deal|sarlavha=BOUY SIGNS PERMANENT LEEDS DEAL-Leeds United|ish=www.leedsunited.com|sana=2 August 2017|kirish sanasi=2 August 2017}}</ref> 2018-yil 3-yanvarda Leonesa uchun barcha musobaqalarda bor-yo‘g‘i 4 ta o‘yin o‘tkazib, jamoadagi obro‘-eʼtiborini qozona olmagani uchun Bouyning ijarasi qisqartirildi. Uni „Leeds United“ klubi chaqirib oldi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.cydleonesa.com/noticias-del-club/item/1381-ouasim-bouy-finaliza-su-cesion-en-la-cultural-y-deportiva-leonesa|sarlavha=Ouasim Bouy finaliza su cesión en la Cultural y Deportiva Leonesa &#124; Cultural Leonesa - Web Oficial}}</ref> ==== Leeds safiga qaytish ==== 2018-yilning 2-fevralida „Leeds“ bosh murabbiyi Tomas Kristiansen Bouy „Leeds“da qolib, jamoadagi o‘z o‘rni uchun o‘ynash va kurashish imkoniyatini qo‘lga kiritish uchun transfer muddati tugagan kuni ijara takliflarini rad etganini maʼlum qildi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.leedsunited.com/video/93536/press-conference-thomas-christiansen|sarlavha=PRESS CONFERENCE {{!}} THOMAS CHRISTIANSEN|ish=www.leedsunited.com|sana=2 February 2018|kirish sanasi=2 February 2018}}</ref> U yangi bosh murabbiy Marselo Bielsaning rejalarida emasligi haqidagi taxminlarga koʻra, 2018-yil 26-iyulda Bouyga „Leeds“ uchun boʻlajak 2018/19-yilgi mavsum uchun „Leeds“ libosi raqami berilmagan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 July 2018 |title=2018/19 SQUAD NUMBERS ANNOUNCED |work=Leeds United |url=https://www.leedsunited.com/news/team-news/23576/2018-19-squad-numbers-announced |access-date=26 July 2018}}</ref> ==== PEC Zwolle ijarasi ==== 2018-yilning 24-avgustida Bouy faoliyatida uchinchi marta Eredivizionning PEC Zwolle jamoasiga mavsumiy ijara asosida qo‘shildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 August 2018 |title=OUASIM BOUY JOINS PEC ZWOLLE ON LOAN |work=Leeds United |url=https://www.leedsunited.com/news/team-news/23740/ouasim-bouy-joins-pec-zwolle-on-loan |access-date=25 August 2018}}</ref> U 2018-yilning 2-sentyabrida „Groningen“ ga qarshi o‘yinda (1:0) debyut qilgan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 November 2018 |title=Games played by Ouasim Bouy in 2018/2019 |work=Soccerbase |url=https://www.soccerbase.com/players/player.sd?player_id=73200}}</ref> Umuman olganda, u PEC Zvolle uchun 18 ta oʻyin oʻtkazdi. == Xalqaro faoliyat == Bouy 2009-2010-yillarda Gollandiya U-17 terma jamoasida 10 marta maydonga tushib, 1 ta gol urgan. 2010-yildan beri u Gollandiya U-19 terma jamoasini ham himoya qilib, 18 uchrashuvda 3 ta gol urdi. == Karyera statistikasi == {{Updated|2020-yil 24-iyul}} {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Klub, mavsum va musobaqalar boʻyicha oʻyinlar va gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Mamlakat kubogi ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Division !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar !Oʻyinlar !Gollar |- | rowspan="3" |[[Juventus]] |2012-13 | rowspan="2" |[[Serie A]] |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |0 |0 |- |2013-14 |0 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |1 |0 |- ! colspan="2" |Jami !0 !0 !1 !0 ! colspan="2" |— !0 !0 !1 !0 |- |Brescia (loan) |2012-13 |Serie B |17 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |17 |1 |- |Hamburger SV (loan) |2013-14 |Bundesliga |3 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |4 |0 |- |Panathinaikos (loan) |2014-15 |Superleague Greece |13 |0 |3 |1 | colspan="2" |— |5 |0 |21 |1 |- |PEC Zwolle (loan) |2015-16 |Eredivisie |28 |4 |1 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |29 |4 |- |[[Palermo (futbol klubi)|Palermo]] (loan) |2016-17 |[[Serie A]] |2 |0 |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |3 |0 |- |PEC Zwolle (loan) |2016-17 |Eredivisie |13 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |13 |0 |- | rowspan="4" |Leeds United |2017-18 | rowspan="3" |Championship |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2018-19 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2019-20 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- ! colspan="2" |'''Jami''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' !'''0''' |- |Cultural Leonesa (loan) |2017-18 |Segunda División |2 |0 |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |4 |0 |- |PEC Zwolle (loan) |2018-19 |Eredivisie |18 |0 |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |20 |0 |- ! colspan="3" |Umumiy !96 !5 !11 !1 !0 !0 !5 !0 !112 !6 |} {{Manbalar|group=lower-alpha}} == Manbalar == {{Manbalar}}{{commonscat}} [[Turkum:Niderlandlar futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1993-yilda tugʻilganlar]] 3n17v6xnoh3cdadg1fpgcdx3nyarhv3 Munozara:David Albert 1 758923 2725991 2022-07-30T18:51:18Z Abdumannobov 73208 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Yevropa Chempionlari kubogi-1956/57 1 758924 2725997 2022-07-30T18:54:01Z Erkyul 72475 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Roger Taylor 0 758925 2726001 2022-07-30T18:57:42Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1082006720|Roger Taylor (tennis)]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Roger Taylor''' [[Britaniya imperiyasi ordeni|MBE]] (1941-yil 14-oktabrda tugʻilgan) — britaniyalik sobiq tennischi. Yorkshirning West Riding shtatidagi [[Sheffild]] shahrida tug'ilgan, u faoliyati davomida 6 ta yakkalik va 10 ta juftlik chempionligini qo'lga kiritgan. <ref name="Roger Taylor">{{Veb manbasi|sarlavha=Roger Taylor|url=http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/Ta/R/Roger-Taylor.aspx|nashriyot=ATP World Tour|kirish sanasi=30 June 2009}}</ref> U bir nechta "Katta Dubulg'a" turnirlarida muvaffaqiyat qozondi, 1973 yilda Fransiya Ochiq chempionatining chorak finaliga chiqdi, o'sha yili [[Wimbledon chempionati|Wimbledonning]] yarim finaliga chiqdi va 1971 va 1972 yillarda erkaklar o'rtasidagi US Open juftliklarida ketma-ket g'alaba qozondi. U 1970 yilda ham alohida muvaffaqiyatga erishdi va yana Wimbledonning yarim finaliga chiqdi, u erda u yo'lda amaldagi chempion Rod Leyver ustidan katta xafa bo'lgan g'alabaga erishdi va Avstraliya Ochiq chempionatining yarim finaliga chiqdi. Taylor 1967 yilda Wimbledonda ham yarim finalgacha yetib borgan. Uning karerasidagi eng yuqori ATP yakkalik reytingi dunyoda 11-o'rinni egallagan bo'lsa-da, ATP reytingi boshlanishidan oldin Taylor 1970 yilda dunyoda 8-o'rinni egallagan edi. Shuningdek, u 1973 va 1974 yillarda Buyuk Britaniyada birinchi o'rinni egallagan. Bundan tashqari, Taylor Buyuk Britaniya Devis Kubogi jamoasida 29 g'alaba va 11 mag'lubiyatga erishdi. U AELTC a'zosi. == Tennis karyerasi == Taylor 1968 yilda o'zining yangi yaratilgan Jahon chempionati tennis turnesida ishtirok etish uchun Lamar Xant tomonidan imzolangan " Xushbichim sakkizlik "ning yagona britaniyalik a'zosi edi. Unga onasi Lilian tennis o'ynashni ko'rsatgan va u Sheffilddagi turli bog'larda, masalan, Weston Parkda o'ynagan. U ko'pincha tennis to'pini devorga urib mashq qilgan. Taylor 1973 yilgi Wimbledonning chorak finalida 17 yoshli Wimbledon debyutanti Byorn Borgga qarshi o'yinida o'zini millionlab tomoshabinlarga yoqdi. Borg tomonidan bahsli bo'lgan o'yinda ochko to'plashdan so'ng hakam tomonidan allaqachon g'olib deb e'lon qilingan Taylor ixtiyoriy ravishda ochkoni takrorlashni taklif qildi. Shundan so'ng laynsmen o'z qarorini qayta ko'rib chiqmoqchimi yoki yo'qmi, deb so'roq qildi, "in" chaqiruvini "out" ga o'zgartirdi va hakam nuqtani "let" sifatida takrorlashni so'radi. Keyinchalik Taylor o'yinda g'alaba qozondi, ammo yarim finalda yakuniy chempion Yan Kodeshga yutqazdi. U 1980 yilda professional tennisdan nafaqaga chiqdi va nafaqaga chiqqanidan keyin u tennis bayramlarini boshqardi. U 2000 yilning fevralidan 2004 yilning yanvarigacha Buyuk Britaniyaning Devis Kubogi sardori bo'lgan. Taylor, shuningdek, Britaniya ayollari Uaytman kubogi jamoasi sardori; ularni 1978 yildagi musobaqadagi so'nggi g'alabasiga olib keldi. U 1977 yilgi kumush yubiley va tug'ilgan kun mukofotlarida MBE bilan taqdirlangan. U hozirda ITF Seniors Tour turnirida faol va yakkalik reytingida 2020-yilda 75 yoshdan oshganlar toifasida 54-o‘rinni egallagan. U 2012 yilda Woking's Veterans Open turnirida 70+ unvonini qo'lga kiritdi. 2019-yilda u avstraliyalik Gordon Veygud bilan hamkorlikda Britaniya Ochiq Seniors Clay Court chempionatida erkaklar o‘rtasidagi 75 juftlik chempionligini qo‘lga kiritdi. == Katta dubulg'a finallari == === Juftlik (2 ta unvon) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:120px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:140px" | Hamkor ! style="width:140px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1971 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] {{flagicon|USA}} [[:en:Erik_van_Dillen|Erik van Dillen]] | 6–7, 6–3, 7–6, 4–6, 7–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1972 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | O't |{{flagicon|South Africa|1928}} [[:en:Cliff_Drysdale|Cliff Drysdale]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Owen_Davidson|Owen Davidson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] | 6–4, 7–6, 6–3 |- |} == Karyera unvonlari == === Yakkaliklar (6) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:20px" |No ! style="width:60px" | Sana ! style="width:250px" | Turnir ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:140px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:150px" | Hisob |- | 1. | 1963 yil | Surrey Grass kort chempionati | O't |{{flagicon|IND}} [[:en:Jaidip_Mukerjea|Jaidip Mukerjea]] | 10–8, 9–11, 10–8 |- | 2. | 1967 yil | Surrey Grass kort chempionati | O't |{{flagicon|GBR}} [[:en:Bobby_Wilson_(tennis)|Bobby Wilson]] | 2–6, 6–4, 6–2 |- | 3. | 1971 yil aprel | [[Palermo]] | Loy |{{flagicon|FRA}} [[:en:Pierre_Barthes|Pierre Barthes]] | 6–3, 4–6, 7–6, 6–2 |- | 4. | 1973 yil fevral | Kopengagen ochiq | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] | 6–2, 6–3, 7–6 |- | 5. | 1975 yil fevral | Roanoke xalqaro tennis turniri | Ichki |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] | 7–6, 7–6 |- | 6. | 1975 yil mart | [[Fairfield (Connecticut)|Feyrfild]] | Gilam (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] | 7–5, 5–7, 7–6 |} === Juftlik (8) === {| class="sortable wikitable" | width="30" |No | width="125" | '''Sana''' | '''Turnir''' | width="60" |Qoplama | '''Hamkorlik''' | '''Raqib''' | '''Hisob''' |- | 1. | 1969 yil 5 yanvar | [[Xobart]] | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mal_Anderson|Mal Anderson]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Tony_Roche|Tony Roche]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Fred_Stolle|Fred Stolle]] | 7–5, 6–3, 4–6, 1–6, 6–4 |- | 2. | 1969 yil 3 fevral | [[Oklend (shahar)|Oklend]] | O't |{{flagicon|South Africa|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Ray Moore]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mal_Anderson|Mal Anderson]] {{flagicon|URS}} [[:en:Toomas_Leius|Toomas Leius]] | 13–15, 6–3, 8–6, 8–6 |- | 3. | 1969 yil 1 avgust | Hilversum | Noma'lum |{{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] |{{flagicon|TCH}} [[:en:Jan_Kodeš|Jan Kodeš]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Jan_Kukal|Jan Kukal]] | 6–3, 6–2, 6–4 |- | 4. | 1971 yil 10 iyul | Nyuport | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_Rosewall|Ken Rosewall]] |{{flagicon|GBR}} [[:en:John_Clifton_(tennis)|John Clifton]] {{flagicon|GBR}} [[:en:John_Paish|John Paish]] | 7–5, 3–6, 6–2 |- style="background:#f3e6d7;" | 5. | 1971 yil 12 sentyabr | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] {{flagicon|USA}} [[:en:Erik_van_Dillen|Erik van Dillen]] | 6–7, 6–3, 7–6, 4–6, 7–6 |- style="background:#f3e6d7;" | 6. | 1972 yil 10 sentyabr | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | O't |{{flagicon|South Africa|1928}} [[:en:Cliff_Drysdale|Cliff Drysdale]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Owen_Davidson|Owen Davidson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] | 6–4, 7–6, 6–3 |- | 7. | 1973 yil 1 aprel | [[Vancouver|Vankuver]] | Noma'lum |{{flagicon|FRA}} [[:en:Pierre_Barthes|Pierre Barthes]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gorman_(tennis)|Tom Gorman]] {{flagicon|USA}} [[:en:Erik_van_Dillen|Erik van Dillen]] | 5–7, 6–3, 7–6 |- | 8. | 1977 yil 17 iyul | [[Kitzbühel]] | Loy |{{flagicon|GBR}} [[:en:Christopher_Mottram|Christopher Mottram]] |{{flagicon|SUI}} [[:en:Colin_Dowdeswell|Colin Dowdeswell]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Chris_Kachel|Chris Kachel]] | 7–6, 6–4 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Roger Taylor at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Roger Taylor at the Davis Cup {{US Open men's doubles champions}}{{Tashqi havolalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1941-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] b5yzxxrf85ig0b71yinm3awotlqh08l 2726004 2726001 2022-07-30T19:00:02Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Roger Taylor <br /> <small>{{post-nominals|country=GBR|size=100%|commas=on|MBE}}</small>|image=Roger Taylor (tennis).jpg|caption=Roger Taylor at the 1969 Dutch Open|country={{GBR}}|residence=[[Wimbledon, London|Wimbledon]], London, England|birth_date={{birth date and age|df=yes|1941|10|14}}|birth_place=[[Sheffield]], Yorkshire, England|height={{height|m=1.83|precision=0}}|turnedpro=1967 (amateur from 1960)|retired=1980|plays=Left-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|singlesrecord=274–214 (56.10%)|singlestitles=6|highestsinglesranking=No. 8 (1970<small>, [[Lance Tingay]]</small>)<ref name="USLTAEncyclopedia">United States Lawn Tennis Association (1972). ''Official Encyclopedia of Tennis'' (First Edition), p. 428.</ref>|AustralianOpenresult=SF ([[1970 Australian Open – Men's singles|1970]])|FrenchOpenresult=QF ([[1973 French Open – Men's singles|1973]])|Wimbledonresult=SF ([[1967 Wimbledon Championships – Men's singles|1967]], [[1970 Wimbledon Championships – Men's singles|1970]], [[1973 Wimbledon Championships – Men's singles|1973]])|USOpenresult=QF ([[1964 U.S. National Championships – Men's singles|1964]])|Othertournaments=yes|WCTFinalsresult=QF ([[1973 World Championship Tennis Finals – Singles|1973]])|doublesrecord=189–140|doublestitles=10|highestdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=QF (1962)|FrenchOpenDoublesresult=3R (1963)|WimbledonDoublesresult=QF (1968, 1969, 1973)|USOpenDoublesresult='''W''' (1971, 1972)}}'''Roger Taylor''' [[Britaniya imperiyasi ordeni|MBE]] (1941-yil 14-oktabrda tugʻilgan) — britaniyalik sobiq tennischi. Yorkshirning West Riding shtatidagi [[Sheffild]] shahrida tug'ilgan, u faoliyati davomida 6 ta yakkalik va 10 ta juftlik chempionligini qo'lga kiritgan. <ref name="Roger Taylor">{{Veb manbasi|sarlavha=Roger Taylor|url=http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/Ta/R/Roger-Taylor.aspx|nashriyot=ATP World Tour|kirish sanasi=30 June 2009}}</ref> U bir nechta "Katta Dubulg'a" turnirlarida muvaffaqiyat qozondi, 1973 yilda Fransiya Ochiq chempionatining chorak finaliga chiqdi, o'sha yili [[Wimbledon chempionati|Wimbledonning]] yarim finaliga chiqdi va 1971 va 1972 yillarda erkaklar o'rtasidagi US Open juftliklarida ketma-ket g'alaba qozondi. U 1970 yilda ham alohida muvaffaqiyatga erishdi va yana Wimbledonning yarim finaliga chiqdi, u erda u yo'lda amaldagi chempion Rod Leyver ustidan katta xafa bo'lgan g'alabaga erishdi va Avstraliya Ochiq chempionatining yarim finaliga chiqdi. Taylor 1967 yilda Wimbledonda ham yarim finalgacha yetib borgan. Uning karerasidagi eng yuqori ATP yakkalik reytingi dunyoda 11-o'rinni egallagan bo'lsa-da, ATP reytingi boshlanishidan oldin Taylor 1970 yilda dunyoda 8-o'rinni egallagan edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.itftennis.com/en/players/roger-taylor/800173890/gbr/vt/d/overview/|sarlavha=ITF Tennis}}</ref>. Shuningdek, u 1973 va 1974 yillarda Buyuk Britaniyada birinchi o'rinni egallagan. Bundan tashqari, Taylor Buyuk Britaniya Devis Kubogi jamoasida 29 g'alaba va 11 mag'lubiyatga erishdi. U AELTC a'zosi. == Tennis karyerasi == Taylor 1968 yilda o'zining yangi yaratilgan Jahon chempionati tennis turnesida ishtirok etish uchun Lamar Xant tomonidan imzolangan " Xushbichim sakkizlik "ning yagona britaniyalik a'zosi edi. Unga onasi Lilian tennis o'ynashni ko'rsatgan va u Sheffilddagi turli bog'larda, masalan, Weston Parkda o'ynagan. U ko'pincha tennis to'pini devorga urib mashq qilgan. Taylor 1973 yilgi Wimbledonning chorak finalida 17 yoshli Wimbledon debyutanti Byorn Borgga qarshi o'yinida o'zini millionlab tomoshabinlarga yoqdi. Borg tomonidan bahsli bo'lgan o'yinda ochko to'plashdan so'ng hakam tomonidan allaqachon g'olib deb e'lon qilingan Taylor ixtiyoriy ravishda ochkoni takrorlashni taklif qildi. Shundan so'ng laynsmen o'z qarorini qayta ko'rib chiqmoqchimi yoki yo'qmi, deb so'roq qildi, "in" chaqiruvini "out" ga o'zgartirdi va hakam nuqtani "let" sifatida takrorlashni so'radi. Keyinchalik Taylor o'yinda g'alaba qozondi, ammo yarim finalda yakuniy chempion Yan Kodeshga yutqazdi. U 1980 yilda professional tennisdan nafaqaga chiqdi va nafaqaga chiqqanidan keyin u tennis bayramlarini boshqardi. U 2000 yilning fevralidan 2004 yilning yanvarigacha Buyuk Britaniyaning Devis Kubogi sardori bo'lgan. Taylor, shuningdek, Britaniya ayollari Uaytman kubogi jamoasi sardori; ularni 1978 yildagi musobaqadagi so'nggi g'alabasiga olib keldi. U 1977 yilgi kumush yubiley va tug'ilgan kun mukofotlarida MBE bilan taqdirlangan. U hozirda ITF Seniors Tour turnirida faol va yakkalik reytingida 2020-yilda 75 yoshdan oshganlar toifasida 54-o‘rinni egallagan. U 2012 yilda Woking's Veterans Open turnirida 70+ unvonini qo'lga kiritdi. 2019-yilda u avstraliyalik Gordon Veygud bilan hamkorlikda Britaniya Ochiq Seniors Clay Court chempionatida erkaklar o‘rtasidagi 75 juftlik chempionligini qo‘lga kiritdi. == Katta dubulg'a finallari == === Juftlik (2 ta unvon) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:120px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:140px" | Hamkor ! style="width:140px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1971 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] {{flagicon|USA}} [[:en:Erik_van_Dillen|Erik van Dillen]] | 6–7, 6–3, 7–6, 4–6, 7–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1972 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | O't |{{flagicon|South Africa|1928}} [[:en:Cliff_Drysdale|Cliff Drysdale]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Owen_Davidson|Owen Davidson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] | 6–4, 7–6, 6–3 |- |} == Karyera unvonlari == === Yakkaliklar (6) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:20px" |No ! style="width:60px" | Sana ! style="width:250px" | Turnir ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:140px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:150px" | Hisob |- | 1. | 1963 yil | Surrey Grass kort chempionati | O't |{{flagicon|IND}} [[:en:Jaidip_Mukerjea|Jaidip Mukerjea]] | 10–8, 9–11, 10–8 |- | 2. | 1967 yil | Surrey Grass kort chempionati | O't |{{flagicon|GBR}} [[:en:Bobby_Wilson_(tennis)|Bobby Wilson]] | 2–6, 6–4, 6–2 |- | 3. | 1971 yil aprel | [[Palermo]] | Loy |{{flagicon|FRA}} [[:en:Pierre_Barthes|Pierre Barthes]] | 6–3, 4–6, 7–6, 6–2 |- | 4. | 1973 yil fevral | Kopengagen ochiq | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] | 6–2, 6–3, 7–6 |- | 5. | 1975 yil fevral | Roanoke xalqaro tennis turniri | Ichki |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] | 7–6, 7–6 |- | 6. | 1975 yil mart | [[Fairfield (Connecticut)|Feyrfild]] | Gilam (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] | 7–5, 5–7, 7–6 |} === Juftlik (8) === {| class="sortable wikitable" | width="30" |No | width="125" | '''Sana''' | '''Turnir''' | width="60" |Qoplama | '''Hamkorlik''' | '''Raqib''' | '''Hisob''' |- | 1. | 1969 yil 5 yanvar | [[Xobart]] | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mal_Anderson|Mal Anderson]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Tony_Roche|Tony Roche]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Fred_Stolle|Fred Stolle]] | 7–5, 6–3, 4–6, 1–6, 6–4 |- | 2. | 1969 yil 3 fevral | [[Oklend (shahar)|Oklend]] | O't |{{flagicon|South Africa|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Ray Moore]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mal_Anderson|Mal Anderson]] {{flagicon|URS}} [[:en:Toomas_Leius|Toomas Leius]] | 13–15, 6–3, 8–6, 8–6 |- | 3. | 1969 yil 1 avgust | Hilversum | Noma'lum |{{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] |{{flagicon|TCH}} [[:en:Jan_Kodeš|Jan Kodeš]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Jan_Kukal|Jan Kukal]] | 6–3, 6–2, 6–4 |- | 4. | 1971 yil 10 iyul | Nyuport | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_Rosewall|Ken Rosewall]] |{{flagicon|GBR}} [[:en:John_Clifton_(tennis)|John Clifton]] {{flagicon|GBR}} [[:en:John_Paish|John Paish]] | 7–5, 3–6, 6–2 |- style="background:#f3e6d7;" | 5. | 1971 yil 12 sentyabr | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] {{flagicon|USA}} [[:en:Erik_van_Dillen|Erik van Dillen]] | 6–7, 6–3, 7–6, 4–6, 7–6 |- style="background:#f3e6d7;" | 6. | 1972 yil 10 sentyabr | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | O't |{{flagicon|South Africa|1928}} [[:en:Cliff_Drysdale|Cliff Drysdale]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Owen_Davidson|Owen Davidson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] | 6–4, 7–6, 6–3 |- | 7. | 1973 yil 1 aprel | [[Vancouver|Vankuver]] | Noma'lum |{{flagicon|FRA}} [[:en:Pierre_Barthes|Pierre Barthes]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gorman_(tennis)|Tom Gorman]] {{flagicon|USA}} [[:en:Erik_van_Dillen|Erik van Dillen]] | 5–7, 6–3, 7–6 |- | 8. | 1977 yil 17 iyul | [[Kitzbühel]] | Loy |{{flagicon|GBR}} [[:en:Christopher_Mottram|Christopher Mottram]] |{{flagicon|SUI}} [[:en:Colin_Dowdeswell|Colin Dowdeswell]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Chris_Kachel|Chris Kachel]] | 7–6, 6–4 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Roger Taylor at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Roger Taylor at the Davis Cup {{Tashqi havolalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1941-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] bzifwesncp24mzvo3o0pwi3b6ti77u8 2726005 2726004 2022-07-30T19:00:15Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Roger Taylor <br /> <small>{{post-nominals|country=GBR|size=100%|commas=on|MBE}}</small>|image=Roger Taylor (tennis).jpg|caption=Roger Taylor at the 1969 Dutch Open|country={{GBR}}|residence=[[Wimbledon, London|Wimbledon]], London, England|birth_date={{birth date and age|df=yes|1941|10|14}}|birth_place=[[Sheffield]], Yorkshire, England|height={{height|m=1.83|precision=0}}|turnedpro=1967 (amateur from 1960)|retired=1980|plays=Left-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=|singlesrecord=274-214 (56.10 %)|singlestitles=6|highestsinglesranking=No. 8 (1970<small>, [[Lance Tingay]]</small>)<ref name="USLTAEncyclopedia">United States Lawn Tennis Association (1972). ''Official Encyclopedia of Tennis'' (First Edition), p. 428.</ref>|AustralianOpenresult=SF ([[1970 Australian Open – Men's singles|1970]])|FrenchOpenresult=QF ([[1973 French Open – Men's singles|1973]])|Wimbledonresult=SF ([[1967 Wimbledon Championships – Men's singles|1967]], [[1970 Wimbledon Championships – Men's singles|1970]], [[1973 Wimbledon Championships – Men's singles|1973]])|USOpenresult=QF ([[1964 U.S. National Championships – Men's singles|1964]])|Othertournaments=yes|WCTFinalsresult=QF ([[1973 World Championship Tennis Finals – Singles|1973]])|doublesrecord=189-140|doublestitles=10|highestdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=QF (1962)|FrenchOpenDoublesresult=3R (1963)|WimbledonDoublesresult=QF (1968, 1969, 1973)|USOpenDoublesresult='''W''' (1971, 1972)}}'''Roger Taylor''' [[Britaniya imperiyasi ordeni|MBE]] (1941-yil 14-oktabrda tugʻilgan) — britaniyalik sobiq tennischi. Yorkshirning West Riding shtatidagi [[Sheffild]] shahrida tugʻilgan, u faoliyati davomida 6 ta yakkalik va 10 ta juftlik chempionligini qoʻlga kiritgan. <ref name="Roger Taylor">{{Veb manbasi|sarlavha=Roger Taylor|url=http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/Ta/R/Roger-Taylor.aspx|nashriyot=ATP World Tour|kirish sanasi=30 June 2009}}</ref> U bir nechta „Katta Dubulgʻa“ turnirlarida muvaffaqiyat qozondi, 1973 yilda Fransiya Ochiq chempionatining chorak finaliga chiqdi, oʻsha yili [[Wimbledon chempionati|Wimbledonning]] yarim finaliga chiqdi va 1971 va 1972 yillarda erkaklar oʻrtasidagi US Open juftliklarida ketma-ket gʻalaba qozondi. U 1970 yilda ham alohida muvaffaqiyatga erishdi va yana Wimbledonning yarim finaliga chiqdi, u erda u yoʻlda amaldagi chempion Rod Leyver ustidan katta xafa boʻlgan gʻalabaga erishdi va Avstraliya Ochiq chempionatining yarim finaliga chiqdi. Taylor 1967 yilda Wimbledonda ham yarim finalgacha yetib borgan. Uning karerasidagi eng yuqori ATP yakkalik reytingi dunyoda 11-oʻrinni egallagan boʻlsa-da, ATP reytingi boshlanishidan oldin Taylor 1970 yilda dunyoda 8-oʻrinni egallagan edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.itftennis.com/en/players/roger-taylor/800173890/gbr/vt/d/overview/|sarlavha=ITF Tennis}}</ref>. Shuningdek, u 1973 va 1974 yillarda Buyuk Britaniyada birinchi oʻrinni egallagan. Bundan tashqari, Taylor Buyuk Britaniya Devis Kubogi jamoasida 29 gʻalaba va 11 magʻlubiyatga erishdi. U AELTC aʼzosi. == Tennis karyerasi == Taylor 1968 yilda oʻzining yangi yaratilgan Jahon chempionati tennis turnesida ishtirok etish uchun Lamar Xant tomonidan imzolangan " Xushbichim sakkizlik "ning yagona britaniyalik aʼzosi edi. Unga onasi Lilian tennis oʻynashni koʻrsatgan va u Sheffilddagi turli bogʻlarda, masalan, Weston Parkda oʻynagan. U koʻpincha tennis toʻpini devorga urib mashq qilgan. Taylor 1973 yilgi Wimbledonning chorak finalida 17 yoshli Wimbledon debyutanti Byorn Borgga qarshi oʻyinida oʻzini millionlab tomoshabinlarga yoqdi. Borg tomonidan bahsli boʻlgan oʻyinda ochko toʻplashdan soʻng hakam tomonidan allaqachon gʻolib deb eʼlon qilingan Taylor ixtiyoriy ravishda ochkoni takrorlashni taklif qildi. Shundan soʻng laynsmen oʻz qarorini qayta koʻrib chiqmoqchimi yoki yoʻqmi, deb soʻroq qildi, „in“ chaqiruvini „out“ ga oʻzgartirdi va hakam nuqtani „let“ sifatida takrorlashni soʻradi. Keyinchalik Taylor oʻyinda gʻalaba qozondi, ammo yarim finalda yakuniy chempion Yan Kodeshga yutqazdi. U 1980 yilda professional tennisdan nafaqaga chiqdi va nafaqaga chiqqanidan keyin u tennis bayramlarini boshqardi. U 2000 yilning fevralidan 2004 yilning yanvarigacha Buyuk Britaniyaning Devis Kubogi sardori boʻlgan. Taylor, shuningdek, Britaniya ayollari Uaytman kubogi jamoasi sardori; ularni 1978 yildagi musobaqadagi soʻnggi gʻalabasiga olib keldi. U 1977 yilgi kumush yubiley va tugʻilgan kun mukofotlarida MBE bilan taqdirlangan. U hozirda ITF Seniors Tour turnirida faol va yakkalik reytingida 2020-yilda 75 yoshdan oshganlar toifasida 54-o‘rinni egallagan. U 2012 yilda Wokingʻs Veterans Open turnirida 70+ unvonini qoʻlga kiritdi. 2019-yilda u avstraliyalik Gordon Veygud bilan hamkorlikda Britaniya Ochiq Seniors Clay Court chempionatida erkaklar o‘rtasidagi 75 juftlik chempionligini qo‘lga kiritdi. == Katta dubulgʻa finallari == === Juftlik (2 ta unvon) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:120px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:140px" | Hamkor ! style="width:140px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:170px" | Hisob |- |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1971 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] {{flagicon|USA}} [[:en:Erik_van_Dillen|Erik van Dillen]] | 6-7, 6-3, 7-6, 4-6, 7-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1972 yil | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Oʻt |{{flagicon|South Africa|1928}} [[:en:Cliff_Drysdale|Cliff Drysdale]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Owen_Davidson|Owen Davidson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] | 6-4, 7-6, 6-3 |- |} == Karyera unvonlari == === Yakkaliklar (6) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:20px" |No ! style="width:60px" | Sana ! style="width:250px" | Turnir ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:140px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:150px" | Hisob |- | 1. | 1963 yil | Surrey Grass kort chempionati | Oʻt |{{flagicon|IND}} [[:en:Jaidip_Mukerjea|Jaidip Mukerjea]] | 10-8, 9-11, 10-8 |- | 2. | 1967 yil | Surrey Grass kort chempionati | Oʻt |{{flagicon|GBR}} [[:en:Bobby_Wilson_(tennis)|Bobby Wilson]] | 2-6, 6-4, 6-2 |- | 3. | 1971 yil aprel | [[Palermo]] | Loy |{{flagicon|FRA}} [[:en:Pierre_Barthes|Pierre Barthes]] | 6-3, 4-6, 7-6, 6-2 |- | 4. | 1973 yil fevral | Kopengagen ochiq | Qattiq |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] | 6-2, 6-3, 7-6 |- | 5. | 1975 yil fevral | Roanoke xalqaro tennis turniri | Ichki |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] | 7-6, 7-6 |- | 6. | 1975 yil mart | [[Fairfield (Connecticut)|Feyrfild]] | Gilam (i) |{{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] | 7-5, 5-7, 7-6 |} === Juftlik (8) === {| class="sortable wikitable" | width="30" |No | width="125" | '''Sana''' | '''Turnir''' | width="60" |Qoplama | '''Hamkorlik''' | '''Raqib''' | '''Hisob''' |- | 1. | 1969 yil 5 yanvar | [[Xobart]] | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mal_Anderson|Mal Anderson]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Tony_Roche|Tony Roche]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Fred_Stolle|Fred Stolle]] | 7-5, 6-3, 4-6, 1-6, 6-4 |- | 2. | 1969 yil 3 fevral | [[Oklend (shahar)|Oklend]] | Oʻt |{{flagicon|South Africa|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Ray Moore]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mal_Anderson|Mal Anderson]] {{flagicon|URS}} [[:en:Toomas_Leius|Toomas Leius]] | 13-15, 6-3, 8-6, 8-6 |- | 3. | 1969 yil 1 avgust | Hilversum | Nomaʼlum |{{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] |{{flagicon|TCH}} [[:en:Jan_Kodeš|Jan Kodeš]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Jan_Kukal|Jan Kukal]] | 6-3, 6-2, 6-4 |- | 4. | 1971 yil 10 iyul | Nyuport | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_Rosewall|Ken Rosewall]] |{{flagicon|GBR}} [[:en:John_Clifton_(tennis)|John Clifton]] {{flagicon|GBR}} [[:en:John_Paish|John Paish]] | 7-5, 3-6, 6-2 |- style="background:#f3e6d7;" | 5. | 1971 yil 12 sentyabr | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] {{flagicon|USA}} [[:en:Erik_van_Dillen|Erik van Dillen]] | 6-7, 6-3, 7-6, 4-6, 7-6 |- style="background:#f3e6d7;" | 6. | 1972 yil 10 sentyabr | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Oʻt |{{flagicon|South Africa|1928}} [[:en:Cliff_Drysdale|Cliff Drysdale]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Owen_Davidson|Owen Davidson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] | 6-4, 7-6, 6-3 |- | 7. | 1973 yil 1 aprel | [[Vancouver|Vankuver]] | Nomaʼlum |{{flagicon|FRA}} [[:en:Pierre_Barthes|Pierre Barthes]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gorman_(tennis)|Tom Gorman]] {{flagicon|USA}} [[:en:Erik_van_Dillen|Erik van Dillen]] | 5-7, 6-3, 7-6 |- | 8. | 1977 yil 17 iyul | [[Kitzbühel]] | Loy |{{flagicon|GBR}} [[:en:Christopher_Mottram|Christopher Mottram]] |{{flagicon|SUI}} [[:en:Colin_Dowdeswell|Colin Dowdeswell]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Chris_Kachel|Chris Kachel]] | 7-6, 6-4 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Roger Taylor at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Roger Taylor at the Davis Cup {{Tashqi havolalar}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1941-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] rfjysj7xoqrthx5wv4vcc2p3vc2kmdb Munozara:Xitoy fuqarolik pasporti 1 758926 2726003 2022-07-30T18:58:56Z Azizxon Muzaffarov 61732 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Brian Teacher 0 758927 2726013 2022-07-30T19:15:35Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1096942696|Brian Teacher]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Brian David Teacher''' (1954 yil 23 dekabrda tug'ilgan) - sobiq amerikalik professional tennischi . U 1981 yilda karyerasi bo'yicha jahon reytingida 7-o'ringa chiqdi. Teacher 1980 yilda [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq]] chempionatidagi yakkalik chempionligi bilan yaxshi esda qolgan. Uning karyerasidagi eng yuqori jahon yakkalik reytingi 7-oʻrinni, juftliklar boʻyicha jahon reytingi esa 1981-yilda 5-oʻrinni egallagan. U karyerasidagi yakkalik bahslarida 8 marta, juftlik bahslarida esa 16 marta g‘alaba qozongan. Tennischilik faoliyatidan so'ng u ATP va WTA turnelari bo'yicha murabbiyga aylandi. Hozirda u Kaliforniyaning [[South Pasadena (California)|Janubiy Pasadena shahridagi]] Brayan Teacher Tennis Akademiyasini boshqaradi. == Shaxsiy hayoti == O'qituvchi Kaliforniyaning [[San Diego|San-Diego]] shahrida tug'ilgan. <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}</ref> <ref name="gr">Robert Slater (2000). [https://books.google.com/books?id=Yw-DAAAAMAAJ&q=%22brian+teacher%22+jewish&dq=%22brian+teacher%22+jewish&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjiuJnb3InWAhXFTCYKHRhsBtoQ6AEIMzAC ''Great Jews in Sports'']</ref> <ref>Sandra Harwitt, [https://books.google.com/books?id=tkR2ngEACAAJ&dq=%22brian+teacher%22+kathy+may&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiy7JXr3InWAhVIRyYKHb1tAugQ6AEITjAH ''The Greatest Jewish Tennis Players of All Time'']</ref> U San-Diegodagi Krouford o'rta maktabida o'qigan va 1972 yilda uni tamomlagan <ref name="gr" /> Keyinchalik u Kaliforniyaning Beverli-Xillz shahrida yashagan. <ref>{{Kitob manbasi|url=https://www.google.com/books/edition/San_Diego_Magazine/-QMkAQAAIAAJ?hl=en&gbpv=1&bsq=%22Brian+Teacher%22+%22crawford+high%22+tennis&dq=%22Brian+Teacher%22+%22crawford+high%22+tennis&printsec=frontcover|title=San Diego Magazine|date=March 1981|publisher=San Diego Magazine Publishing Company}}</ref> 1979 yilda u Kaliforniyalik o'yinchi Keti Meyga turmushga chiqdi, shuningdek, Top 10 tennischi va The May Univermaqlar Kompaniyasi <ref>{{Veb manbasi|url=https://nymag.com/intelligencer/2016/08/the-making-of-americas-next-great-tennis-talent.html|sarlavha=The Making of America's Next Great Tennis Talent, in Two Very Different Labs|ism=Peter de|muallif=Jonge|sana=August 24, 2016|ish=Intelligencer}}</ref> (hozirgi Macy's ) asoschisi Devid Meyning nevarasi. Keyinchalik ular ajrashishdi. <ref>[http://www.worldtennismagazine.com/archives/11283 "The Australian Open Champion Who Almost Wasn’t - Book Excerpt From 'The Greatest Jewish Tennis Players of All Time,'"] ''World Tennis Magazine''.</ref> Keyinchalik u USC Marshall Biznes maktabida MBA uchun tahsil oldi. <ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://scjewishsportshof.com/teacher.html|sarlavha=Southern California Jewish Sports Hall of Fame Home|ish=scjewishsportshof.com}}</ref> == Tennis karyerasi == === Kichik, o'rta maktab va kollej === O'qituvchi 1972 yilda Krouford o'rta maktabida o'qiyotganida CIF yakkalik musobaqasi unvonini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|sarlavha=San Diego District Tennis Association: Brian Teacher (1954- )|kirish sanasi=April 26, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> 1972 yilda u o‘g‘il bolalar o‘rtasida 18 ta yakkalik va juftlik bahslarida g‘olib chiqdi. <ref>Dan Magill, [http://www.onlineathens.com/stories/051901/dog_0519010081.shtml Magill: Teacher joins Californian Hall contingent], ''Athens Banner-Herald'', May 19, 2001. </ref> U iqtisod bo'yicha tahsil olgan Kaliforniya-Los-Anjeles universitetida u 1974 yilda Tinch okeani-8 yakkalik va juftlik chempionligini qo'lga kiritdi, 1973-76 yillarda butun amerikalik edi va NCAA chempionligini qo'lga kiritgan UCLA jamoalari a'zosi edi. 1975 va 1976 yillarda <ref name="auto" /> === Professional tennis faoliyati === U 1977 yilda [[Janubiy Avstraliya]] va [[Yangi janubiy uels|Yangi Janubiy Uels]] Opens musobaqalarida finalga chiqdi. 1978 yilda Tokioda bo'lib o'tgan Seiko World Super Tennis turnirida o'qituvchi UCLA bitiruvchilari Jimmi Konnors va [[Arthur Ashe|Artur Asheni]] xafa qildi va finalda Byorn Borgga 6:3, 6:4 hisobida yutqazdi. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=48|sarlavha=Brian David Teacher|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=April 18, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070929083901/http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=48|arxivsana=September 29, 2007}}</ref> 1980 yilda u [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionatida]] g'olib chiqdi va "Katta dubulg'a" musobaqalarida ( Dik Savittdan keyin) g'olib chiqqan ikkinchi yahudiy tennischiga aylandi. <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}</ref> U finalda avstraliyalik [[Kim Warwick|Kim Uorvik]] ustidan to'g'ridan-to'g'ri g'alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 January 1981 |title=Brian Teacher Wins Crown in Australia |work=[[The New York Times]] |agency=AP |url=https://www.nytimes.com/1981/01/05/sports/brian-teacher-wins-crown-in-australia.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Douglas Perry|sarlavha=Australian Open 2015: Four words that forged an unexpected Grand Slam champion - 'I want a divorce'|url=http://www.oregonlive.com/the-spin-of-the-ball/index.ssf/2015/01/australian_open_2015_four_unex.html|ish=[[The Oregonian]]|sana=January 18, 2015}}</ref> O'zining Katta dubulg'adagi g'alabasi bilan O'qituvchi ochiq davrda bitta Katta dubulg'a musobaqasida g'olib chiqqan besh nafar amerikalik erkak o'yinchilardan biri ( Maykl Chang, [[Vitas Gerulaitis]], Endi Roddik va Rosko Tanner bilan birga). Yana ettita amerikalik bir nechta Slamga ega ( Sten Smit, [[Arthur Ashe|Artur Ashe]], [[Jim Courier]], Jimmy Connors, [[Andre Agassi]], [[John Patrick McEnroe|Jon McEnroe]] va Pit Sampras ). Uning karyerasidagi eng yuqori jahon yakkalik reytingi 7-oʻrinni, juftliklar reytingi esa 1981-yilda 5-oʻrinni egallagan <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm "Brian Teacher"]. ''www.jewishsports.net''.</cite></ref> U karyerasidagi yakkalik bahslarida 8 marta, juftlik bahslarida esa 16 marta g‘alaba qozongan. <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm "Brian Teacher"]. ''www.jewishsports.net''.</cite></ref> === Halls of fame === O'qituvchi 2001 yilda Kollejlararo Tennis Assotsiatsiyasi (ITA) shon-shuhrat zaliga, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itatennis.com/AboutITA/HOF/Mens.htm|sarlavha=ITA Men's Hall of Fame|kirish sanasi=May 15, 2009|arxivsana=July 3, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170703072844/http://www.itatennis.com/AboutITA/HOF/Mens.htm}}</ref> 2008 yilda San-Diego Tennis shon-shuhrat zaliga, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.signonsandiego.com/sports/page2/20080709-9999-1s9sdtennis.html|sarlavha=Archived Document|kirish sanasi=2013-09-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111104041050/http://www.signonsandiego.com/sports/page2/20080709-9999-1s9sdtennis.html|arxivsana=November 4, 2011}}</ref>, shuningdek, NCAA Tennis shon-shuhrat zali va Janubiy Koreya a'zosi. Kaliforniya yahudiy sport shon-sharaf zali . 2014 yilda u Xalqaro yahudiy sport shon-shuhrat zaliga kiritildi . <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm "Brian Teacher"]. ''www.jewishsports.net''.</cite></ref> 2015 yilda o'qituvchi Janubiy Kaliforniya Tennis Assotsiatsiyasining Shon-sharaf zaliga kiritildi. <ref>[http://southerncaliforniatennis.org/mark-thoughts/memorable-scta-hall-of-fame-induction/ Memorable SCTA Hall Of Fame Induction | Southern California Tennis News, Adult Tennis, Junior, Tennis, Community Tennis]</ref> === Murabbiylik faoliyati === O'zining tennischilik faoliyatidan so'ng u ATP va WTA turnelari bo'yicha murabbiy bo'ldi, shu qatorda [[Andre Agassi]] va Greg Rusedski bilan birga ishlaydi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.independent.co.uk/sport/teacher-tries-to-keep-rusedski-focused-on-semi-final-1237581.html|sarlavha=Teacher tries to keep Rusedski focused on semi-final|sana=September 5, 1997|ish=The Independent}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.independent.co.uk/sport/rusedski-is-served-by-a-new-teacher-1348141.html|sarlavha=Rusedski is served by a new teacher|sana=May 19, 1996|ish=The Independent}}</ref> Uning qo'l ostida Rusedski dunyoning 85-raqamidan kuchli o'ntalikka va US Open finaliga chiqdi. Teacher, shuningdek, jahonning 1-raqamli juftlik o'yinchilari Jim Grabb, Richey Reneberg, Daniel Nestor va Maks Mirniyga ustozlik qilgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/players/coaches/teacher-brian|sarlavha=Brian Teacher &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour}}</ref> Ayollar tomonida u WTA tur o'yinchisi Marissa Irvinga ustozlik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.joplinindependent.com/display_article.php/mariwinn1409170637|sarlavha=Joplin Independent: World of tennis is introduced to young readers|ish=www.joplinindependent.com|kirish sanasi=May 17, 2018|arxivsana=December 19, 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191219004121/http://www.joplinindependent.com/display_article.php/mariwinn1409170637}}</ref> Hozirda u Kaliforniyaning [[South Pasadena (California)|Janubiy Pasadena shahridagi]] Brayan Teacher Tennis Akademiyasini boshqaradi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.brianteacher.com/|sarlavha=Brian Teacher Tennis Academy|ish=www.brianteacher.com}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik (1 g'alaba) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1980 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] | 7–5, 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 6–2 |} == Karyera finallari == === Yakkalik (8 unvon, 15 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable sortable" |Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (1) |- style="background:#ffffcc;" | Tennis ustalari kubogi (0) |- bgcolor="" | Gran-pri (7) |} | {| class="wikitable sortable mw" |Qoplama |- | Qattiq (2) |- | O't (2) |- | Loy (0) |- | Gilam (4) |} |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:170px" |Turnir ! style="width:140px" |Hamkor ! class="unsortable" style="width:150px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |Sep 1976 |Newport, U.S. |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |3–6, 6–4, 3–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |Jan 1977 |Adelaide, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Victor_Amaya|Victor Amaya]] |1–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |Apr 1977 |Jackson, Mississippi, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |6–3, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |Dec 1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Roscoe_Tanner|Roscoe Tanner]] |3–6, 6–3, 3–6, 7–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |Oct 1978 |Tokyo Indoor, Japan |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |Nov 1978 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gorman_(tennis)|Tom Gorman]] |6–3, 6–3, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |Jul 1979 |Newport, Rhode Island, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |1–6, 6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |Apr 1980 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |3–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |Nov 1980 |Hong Kong |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |7–5, 6–7, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |Nov 1980 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl |7–6, 3–6, 3–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |Nov 1980 |Bangkok, Thailand |{{flagicon|IND}} Vijay Amritraj |3–6, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |Dec 1980 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |3–6, 7–6, 6–7 |- bgcolor="#f3e6d7" | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |Dec 1980 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], [[Melburn|Melbourne]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |7–5, 7–6, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |Aug 1981 |Columbus, Ohio, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] |6–3, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |Sep 1981 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Eliot_Teltscher|Eliot Teltscher]] |3–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |Sep 1982 |Maui, Hawaii, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |2–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |Dec 1982 |[[Dortmund|Dortmund WCT]], Germany |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] |6–7, 6–4, 6–4, 2–6, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |Mar 1983 |Munich WCT, Germany |{{flagicon|USA}} [[:en:Mark_Dickson_(tennis)|Mark Dickson]] |1–6, 6–4, 6–2, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |Aug 1983 |Columbus, Ohio, U.S. |{{flagicon|USA}} Bill Scanlon |7–6, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |Sep 1983 |Dallas, Texas, U.S. |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |7–6, 1–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |Jun 1984 |Bristol, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Johan_Kriek|Johan Kriek]] |7–6, 6–7, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |Jul 1984 |Gstaad, Switzerland |{{flagicon|SWE}} [[:en:Joakim_Nyström|Joakim Nyström]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |15. |Jul 1985 |Livingston, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] |6–7, 4–6 |} === Juftliklar (16 ta chempionlik, 8 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! width="40" |No. ! width="50" |Sana ! width="200" |Turnir ! width="200" |Hamkor ! width="200" |Raqib ! width="125" |Hisob |- |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1976 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:William_Brown_(tennis)|William Brown]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Fred_McNair|Fred McNair]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] |6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1978 |Miami, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gullikson|Tom Gullikson]] {{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |6–7, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1978 |Manila, Philippines |{{flagicon|USA}} Sherwood Stewart |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Chris_Kachel|Chris Kachel]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1979 |Washington Indoor, U.S. |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Lutz_(tennis)|Robert Lutz]] {{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |4–6, 5–7, 6–3, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1979 |Stuttgart Indoor, Germany |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] |3–6, 7–5, 6–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1980 |[[Vashington (shahar)|Washington-2]], U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Ferdi_Taygan|Ferdi Taygan]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Kevin_Curren|Kevin Curren]] {{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Denton|Steve Denton]] |4–6, 6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1980 |Rotterdam, Netherlands |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] {{flagicon|USA}} Stan Smith |4–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1980 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] {{flagicon|USA}} Stan Smith |6–2, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1980 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Butch_Walts|Butch Walts]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Anand_Amritraj|Anand Amritraj]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1980 |Toronto, Canada |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{efn|Fleming's partner incorrectly listed by the ATP as Eliot Teltscher. It was actually Brian Teacher as listed by the ITF.<ref name=Colombus1980>{{cite web|work=itftennis.com|publisher=[[International Tennis Federation|ITF]]|title=Columbus Doubles 1980| url =https://www.itftennis.com/en/tournament/columbus/usa/1980/m-gp-usa-29a-1980/draws-and-results/| access-date =2021-01-10}}</ref>}} |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |6–3, 3–6, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1980 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |6–7, 7–5, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1980 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |5–7, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1980 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:Ferdi_Taygan|Ferdi Taygan]] |6–4, 6–0 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1980 |Bangkok, Thailand |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] {{flagicon|USA}} Ferdi Taygan |7–6, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1981 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] {{flagicon|USA}} [[:en:Eliot_Teltscher|Eliot Teltscher]] |7–6, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1981 |Frankfurt, Germany |{{flagicon|USA}} Butch Walts |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |7–5, 6–7, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |11. |1981 |London/Queen's Club, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Pat_Du_Pré|Pat Du Pré]] |{{flagicon|RSA|1928}} Kevin Curren {{flagicon|USA}} Steve Denton |3–6, 7–6, 11–9 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |12. |1981 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|IND}} Anand Amritraj {{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |6–1, 6–1 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1982 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] {{flagicon|USA}} Ferdi Taygan |1–6, 7–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |13. |1982 |Stuttgart Outdoor, Germany |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |{{flagicon|FRG}} [[:en:Andreas_Maurer|Andreas Maurer]] {{flagicon|FRG}} [[:en:Wolfgang_Popp|Wolfgang Popp]] |6–3, 6–1 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |14. |1982 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Davis_(tennis)|Marty Davis]] {{flagicon|USA}} [[:en:Chris_Dunk|Chris Dunk]] |6–7, 6–2, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1983 |Richmond, Virginia, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |{{flagicon|TCH}} [[:en:Pavel_Složil|Pavel Složil]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Tomáš_Šmíd|Tomáš Šmíd]] |2–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |15. |1983 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Davis_(tennis)|Scott Davis]] |{{flagicon|IND}} Anand Amritraj {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |6–1, 4–6, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |16. |1983 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Meister|Steve Meister]] |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] {{flagicon|USA}} Sherwood Stewart |6–7, 7–6, 6–2 |} == "Katta dubulg'a" turniri natijalari jadvali == {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! 1985 yil ! 1986 yil ! 1987 yil ! SR ! W–L |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | bgcolor="lime" | <nowiki><b id="mwA4U">V</b></nowiki> | A | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 3R | A | A | A | 1/5 | 15–4 |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | A | A | A | A | A | A | 0 / 3 | 4–3 |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | 2-savol | 0 / 11 | 15–11 |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | 0 / 14 | 14–14 |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! 1–1 ! 2–1 ! 0–1 ! 1–2 ! 2–4 ! 6–3 ! 10–3 ! 12–2 ! 2–2 ! 9–3 ! 4–3 ! 1–3 ! 2–2 ! 1–2 ! 0–0 ! 1/33 ! 53–32 |} == Qo`shimcha ma`lumotlar == * Nafaqaga chiqqanidan so'ng u bakalavr iqtisodini tamomladi va Janubiy Kaliforniya universitetida biznes sohasida tahsil oldi. <ref name="sdt-btb">{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=April 26, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> * Murabbiy sifatida u Jim Grabb, Mark Noulz, Maks Mirni, Daniel Nestor, Richey Reneberg va Greg Rusedski bilan ishlagan. <ref name="sdt-btb" /> * Oilali, ikki farzandi bor. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/hof/2008/brian%20teacher%20bio.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=January 26, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> == Shuningdek qarang == * Tanlangan yahudiy tennischilar ro'yxati == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * Brian Teacher at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * [http://www.brianteacher.com Brian Teacher Tennis Academy] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1954-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] bnp0unpogoi991sjz6h9gum6r54pomn 2726014 2726013 2022-07-30T19:16:34Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Brian Teacher|image=|country={{USA}}|birth_date={{birth date and age|mf=yes|1954|12|23}}|birth_place=[[San Diego, California|San Diego]], California|height={{height|ft=6|in=3}}|turnedpro=1973|retired=1986|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]1,426,514|singlesrecord=333–236|singlestitles=8|highestsinglesranking=No. 7 (October 5, 1981)|AustralianOpenresult='''W''' ([[1980 Australian Open – Men's singles|1980]])|FrenchOpenresult=3R ([[1978 French Open – Men's singles|1978]])|Wimbledonresult=QF ([[1982 Wimbledon Championships – Men's singles|1982]])|USOpenresult=4R ([[1978 US Open – Men's singles|1978]], [[1980 US Open – Men's singles|1980]])|doublesrecord=220–172|doublestitles=16|highestdoublesranking=No. 24 (August 9, 1983)|mixedrecord=|mixedtitles=|highestmixedranking=}}'''Brian David Teacher''' (1954 yil 23 dekabrda tug'ilgan) - sobiq amerikalik professional tennischi . U 1981 yilda karyerasi bo'yicha jahon reytingida 7-o'ringa chiqdi. Teacher 1980 yilda [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq]] chempionatidagi yakkalik chempionligi bilan yaxshi esda qolgan. Uning karyerasidagi eng yuqori jahon yakkalik reytingi 7-oʻrinni, juftliklar boʻyicha jahon reytingi esa 1981-yilda 5-oʻrinni egallagan. U karyerasidagi yakkalik bahslarida 8 marta, juftlik bahslarida esa 16 marta g‘alaba qozongan. Tennischilik faoliyatidan so'ng u ATP va WTA turnelari bo'yicha murabbiyga aylandi. Hozirda u Kaliforniyaning [[South Pasadena (California)|Janubiy Pasadena shahridagi]] Brayan Teacher Tennis Akademiyasini boshqaradi. == Shaxsiy hayoti == O'qituvchi Kaliforniyaning [[San Diego|San-Diego]] shahrida tug'ilgan. <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}</ref> <ref name="gr">Robert Slater (2000). [https://books.google.com/books?id=Yw-DAAAAMAAJ&q=%22brian+teacher%22+jewish&dq=%22brian+teacher%22+jewish&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjiuJnb3InWAhXFTCYKHRhsBtoQ6AEIMzAC ''Great Jews in Sports'']</ref> <ref>Sandra Harwitt, [https://books.google.com/books?id=tkR2ngEACAAJ&dq=%22brian+teacher%22+kathy+may&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiy7JXr3InWAhVIRyYKHb1tAugQ6AEITjAH ''The Greatest Jewish Tennis Players of All Time'']</ref> U San-Diegodagi Krouford o'rta maktabida o'qigan va 1972 yilda uni tamomlagan <ref name="gr" /> Keyinchalik u Kaliforniyaning Beverli-Xillz shahrida yashagan. <ref>{{Kitob manbasi|url=https://www.google.com/books/edition/San_Diego_Magazine/-QMkAQAAIAAJ?hl=en&gbpv=1&bsq=%22Brian+Teacher%22+%22crawford+high%22+tennis&dq=%22Brian+Teacher%22+%22crawford+high%22+tennis&printsec=frontcover|title=San Diego Magazine|date=March 1981|publisher=San Diego Magazine Publishing Company}}</ref> 1979 yilda u Kaliforniyalik o'yinchi Keti Meyga turmushga chiqdi, shuningdek, Top 10 tennischi va The May Univermaqlar Kompaniyasi <ref>{{Veb manbasi|url=https://nymag.com/intelligencer/2016/08/the-making-of-americas-next-great-tennis-talent.html|sarlavha=The Making of America's Next Great Tennis Talent, in Two Very Different Labs|ism=Peter de|muallif=Jonge|sana=August 24, 2016|ish=Intelligencer}}</ref> (hozirgi Macy's ) asoschisi Devid Meyning nevarasi. Keyinchalik ular ajrashishdi. <ref>[http://www.worldtennismagazine.com/archives/11283 "The Australian Open Champion Who Almost Wasn’t - Book Excerpt From 'The Greatest Jewish Tennis Players of All Time,'"] ''World Tennis Magazine''.</ref> Keyinchalik u USC Marshall Biznes maktabida MBA uchun tahsil oldi. <ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://scjewishsportshof.com/teacher.html|sarlavha=Southern California Jewish Sports Hall of Fame Home|ish=scjewishsportshof.com}}</ref> == Tennis karyerasi == === Kichik, o'rta maktab va kollej === O'qituvchi 1972 yilda Krouford o'rta maktabida o'qiyotganida CIF yakkalik musobaqasi unvonini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|sarlavha=San Diego District Tennis Association: Brian Teacher (1954- )|kirish sanasi=April 26, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> 1972 yilda u o‘g‘il bolalar o‘rtasida 18 ta yakkalik va juftlik bahslarida g‘olib chiqdi. <ref>Dan Magill, [http://www.onlineathens.com/stories/051901/dog_0519010081.shtml Magill: Teacher joins Californian Hall contingent], ''Athens Banner-Herald'', May 19, 2001. </ref> U iqtisod bo'yicha tahsil olgan Kaliforniya-Los-Anjeles universitetida u 1974 yilda Tinch okeani-8 yakkalik va juftlik chempionligini qo'lga kiritdi, 1973-76 yillarda butun amerikalik edi va NCAA chempionligini qo'lga kiritgan UCLA jamoalari a'zosi edi. 1975 va 1976 yillarda <ref name="auto" /> === Professional tennis faoliyati === U 1977 yilda [[Janubiy Avstraliya]] va [[Yangi janubiy uels|Yangi Janubiy Uels]] Opens musobaqalarida finalga chiqdi. 1978 yilda Tokioda bo'lib o'tgan Seiko World Super Tennis turnirida o'qituvchi UCLA bitiruvchilari Jimmi Konnors va [[Arthur Ashe|Artur Asheni]] xafa qildi va finalda Byorn Borgga 6:3, 6:4 hisobida yutqazdi. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=48|sarlavha=Brian David Teacher|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=April 18, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070929083901/http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=48|arxivsana=September 29, 2007}}</ref> 1980 yilda u [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionatida]] g'olib chiqdi va "Katta dubulg'a" musobaqalarida ( Dik Savittdan keyin) g'olib chiqqan ikkinchi yahudiy tennischiga aylandi. <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}</ref> U finalda avstraliyalik [[Kim Warwick|Kim Uorvik]] ustidan to'g'ridan-to'g'ri g'alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 January 1981 |title=Brian Teacher Wins Crown in Australia |work=[[The New York Times]] |agency=AP |url=https://www.nytimes.com/1981/01/05/sports/brian-teacher-wins-crown-in-australia.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Douglas Perry|sarlavha=Australian Open 2015: Four words that forged an unexpected Grand Slam champion - 'I want a divorce'|url=http://www.oregonlive.com/the-spin-of-the-ball/index.ssf/2015/01/australian_open_2015_four_unex.html|ish=[[The Oregonian]]|sana=January 18, 2015}}</ref> O'zining Katta dubulg'adagi g'alabasi bilan O'qituvchi ochiq davrda bitta Katta dubulg'a musobaqasida g'olib chiqqan besh nafar amerikalik erkak o'yinchilardan biri ( Maykl Chang, [[Vitas Gerulaitis]], Endi Roddik va Rosko Tanner bilan birga). Yana ettita amerikalik bir nechta Slamga ega ( Sten Smit, [[Arthur Ashe|Artur Ashe]], [[Jim Courier]], Jimmy Connors, [[Andre Agassi]], [[John Patrick McEnroe|Jon McEnroe]] va Pit Sampras ). Uning karyerasidagi eng yuqori jahon yakkalik reytingi 7-oʻrinni, juftliklar reytingi esa 1981-yilda 5-oʻrinni egallagan <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm "Brian Teacher"]. ''www.jewishsports.net''.</cite></ref> U karyerasidagi yakkalik bahslarida 8 marta, juftlik bahslarida esa 16 marta g‘alaba qozongan. <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm "Brian Teacher"]. ''www.jewishsports.net''.</cite></ref> === Halls of fame === O'qituvchi 2001 yilda Kollejlararo Tennis Assotsiatsiyasi (ITA) shon-shuhrat zaliga, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itatennis.com/AboutITA/HOF/Mens.htm|sarlavha=ITA Men's Hall of Fame|kirish sanasi=May 15, 2009|arxivsana=July 3, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170703072844/http://www.itatennis.com/AboutITA/HOF/Mens.htm}}</ref> 2008 yilda San-Diego Tennis shon-shuhrat zaliga, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.signonsandiego.com/sports/page2/20080709-9999-1s9sdtennis.html|sarlavha=Archived Document|kirish sanasi=2013-09-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111104041050/http://www.signonsandiego.com/sports/page2/20080709-9999-1s9sdtennis.html|arxivsana=November 4, 2011}}</ref>, shuningdek, NCAA Tennis shon-shuhrat zali va Janubiy Koreya a'zosi. Kaliforniya yahudiy sport shon-sharaf zali . 2014 yilda u Xalqaro yahudiy sport shon-shuhrat zaliga kiritildi . <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm "Brian Teacher"]. ''www.jewishsports.net''.</cite></ref> 2015 yilda o'qituvchi Janubiy Kaliforniya Tennis Assotsiatsiyasining Shon-sharaf zaliga kiritildi. <ref>[http://southerncaliforniatennis.org/mark-thoughts/memorable-scta-hall-of-fame-induction/ Memorable SCTA Hall Of Fame Induction | Southern California Tennis News, Adult Tennis, Junior, Tennis, Community Tennis]</ref> === Murabbiylik faoliyati === O'zining tennischilik faoliyatidan so'ng u ATP va WTA turnelari bo'yicha murabbiy bo'ldi, shu qatorda [[Andre Agassi]] va Greg Rusedski bilan birga ishlaydi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.independent.co.uk/sport/teacher-tries-to-keep-rusedski-focused-on-semi-final-1237581.html|sarlavha=Teacher tries to keep Rusedski focused on semi-final|sana=September 5, 1997|ish=The Independent}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.independent.co.uk/sport/rusedski-is-served-by-a-new-teacher-1348141.html|sarlavha=Rusedski is served by a new teacher|sana=May 19, 1996|ish=The Independent}}</ref> Uning qo'l ostida Rusedski dunyoning 85-raqamidan kuchli o'ntalikka va US Open finaliga chiqdi. Teacher, shuningdek, jahonning 1-raqamli juftlik o'yinchilari Jim Grabb, Richey Reneberg, Daniel Nestor va Maks Mirniyga ustozlik qilgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/players/coaches/teacher-brian|sarlavha=Brian Teacher &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour}}</ref> Ayollar tomonida u WTA tur o'yinchisi Marissa Irvinga ustozlik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.joplinindependent.com/display_article.php/mariwinn1409170637|sarlavha=Joplin Independent: World of tennis is introduced to young readers|ish=www.joplinindependent.com|kirish sanasi=May 17, 2018|arxivsana=December 19, 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191219004121/http://www.joplinindependent.com/display_article.php/mariwinn1409170637}}</ref> Hozirda u Kaliforniyaning [[South Pasadena (California)|Janubiy Pasadena shahridagi]] Brayan Teacher Tennis Akademiyasini boshqaradi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.brianteacher.com/|sarlavha=Brian Teacher Tennis Academy|ish=www.brianteacher.com}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik (1 g'alaba) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1980 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] | 7–5, 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 6–2 |} == Karyera finallari == === Yakkalik (8 unvon, 15 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable sortable" |Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (1) |- style="background:#ffffcc;" | Tennis ustalari kubogi (0) |- bgcolor="" | Gran-pri (7) |} | {| class="wikitable sortable mw" |Qoplama |- | Qattiq (2) |- | O't (2) |- | Loy (0) |- | Gilam (4) |} |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:170px" |Turnir ! style="width:140px" |Hamkor ! class="unsortable" style="width:150px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |Sep 1976 |Newport, U.S. |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |3–6, 6–4, 3–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |Jan 1977 |Adelaide, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Victor_Amaya|Victor Amaya]] |1–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |Apr 1977 |Jackson, Mississippi, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |6–3, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |Dec 1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Roscoe_Tanner|Roscoe Tanner]] |3–6, 6–3, 3–6, 7–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |Oct 1978 |Tokyo Indoor, Japan |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |Nov 1978 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gorman_(tennis)|Tom Gorman]] |6–3, 6–3, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |Jul 1979 |Newport, Rhode Island, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |1–6, 6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |Apr 1980 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |3–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |Nov 1980 |Hong Kong |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |7–5, 6–7, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |Nov 1980 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl |7–6, 3–6, 3–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |Nov 1980 |Bangkok, Thailand |{{flagicon|IND}} Vijay Amritraj |3–6, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |Dec 1980 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |3–6, 7–6, 6–7 |- bgcolor="#f3e6d7" | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |Dec 1980 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], [[Melburn|Melbourne]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |7–5, 7–6, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |Aug 1981 |Columbus, Ohio, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] |6–3, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |Sep 1981 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Eliot_Teltscher|Eliot Teltscher]] |3–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |Sep 1982 |Maui, Hawaii, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |2–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |Dec 1982 |[[Dortmund|Dortmund WCT]], Germany |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] |6–7, 6–4, 6–4, 2–6, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |Mar 1983 |Munich WCT, Germany |{{flagicon|USA}} [[:en:Mark_Dickson_(tennis)|Mark Dickson]] |1–6, 6–4, 6–2, 6–3 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |Aug 1983 |Columbus, Ohio, U.S. |{{flagicon|USA}} Bill Scanlon |7–6, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |Sep 1983 |Dallas, Texas, U.S. |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |7–6, 1–6, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |Jun 1984 |Bristol, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Johan_Kriek|Johan Kriek]] |7–6, 6–7, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |Jul 1984 |Gstaad, Switzerland |{{flagicon|SWE}} [[:en:Joakim_Nyström|Joakim Nyström]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |15. |Jul 1985 |Livingston, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] |6–7, 4–6 |} === Juftliklar (16 ta chempionlik, 8 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! width="40" |No. ! width="50" |Sana ! width="200" |Turnir ! width="200" |Hamkor ! width="200" |Raqib ! width="125" |Hisob |- |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1976 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:William_Brown_(tennis)|William Brown]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Fred_McNair|Fred McNair]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] |6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1978 |Miami, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gullikson|Tom Gullikson]] {{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |6–7, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1978 |Manila, Philippines |{{flagicon|USA}} Sherwood Stewart |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Chris_Kachel|Chris Kachel]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1979 |Washington Indoor, U.S. |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Lutz_(tennis)|Robert Lutz]] {{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |4–6, 5–7, 6–3, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1979 |Stuttgart Indoor, Germany |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] |3–6, 7–5, 6–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1980 |[[Vashington (shahar)|Washington-2]], U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Ferdi_Taygan|Ferdi Taygan]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Kevin_Curren|Kevin Curren]] {{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Denton|Steve Denton]] |4–6, 6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1980 |Rotterdam, Netherlands |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] {{flagicon|USA}} Stan Smith |4–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1980 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] {{flagicon|USA}} Stan Smith |6–2, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1980 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Butch_Walts|Butch Walts]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Anand_Amritraj|Anand Amritraj]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1980 |Toronto, Canada |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{efn|Fleming's partner incorrectly listed by the ATP as Eliot Teltscher. It was actually Brian Teacher as listed by the ITF.<ref name=Colombus1980>{{cite web|work=itftennis.com|publisher=[[International Tennis Federation|ITF]]|title=Columbus Doubles 1980| url =https://www.itftennis.com/en/tournament/columbus/usa/1980/m-gp-usa-29a-1980/draws-and-results/| access-date =2021-01-10}}</ref>}} |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |6–3, 3–6, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1980 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |6–7, 7–5, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1980 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |5–7, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1980 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:Ferdi_Taygan|Ferdi Taygan]] |6–4, 6–0 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1980 |Bangkok, Thailand |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] {{flagicon|USA}} Ferdi Taygan |7–6, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1981 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] {{flagicon|USA}} [[:en:Eliot_Teltscher|Eliot Teltscher]] |7–6, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1981 |Frankfurt, Germany |{{flagicon|USA}} Butch Walts |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |7–5, 6–7, 7–5 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |11. |1981 |London/Queen's Club, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Pat_Du_Pré|Pat Du Pré]] |{{flagicon|RSA|1928}} Kevin Curren {{flagicon|USA}} Steve Denton |3–6, 7–6, 11–9 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |12. |1981 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|IND}} Anand Amritraj {{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |6–1, 6–1 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1982 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] {{flagicon|USA}} Ferdi Taygan |1–6, 7–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |13. |1982 |Stuttgart Outdoor, Germany |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |{{flagicon|FRG}} [[:en:Andreas_Maurer|Andreas Maurer]] {{flagicon|FRG}} [[:en:Wolfgang_Popp|Wolfgang Popp]] |6–3, 6–1 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |14. |1982 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Davis_(tennis)|Marty Davis]] {{flagicon|USA}} [[:en:Chris_Dunk|Chris Dunk]] |6–7, 6–2, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1983 |Richmond, Virginia, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |{{flagicon|TCH}} [[:en:Pavel_Složil|Pavel Složil]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Tomáš_Šmíd|Tomáš Šmíd]] |2–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |15. |1983 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Davis_(tennis)|Scott Davis]] |{{flagicon|IND}} Anand Amritraj {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |6–1, 4–6, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |16. |1983 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Meister|Steve Meister]] |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] {{flagicon|USA}} Sherwood Stewart |6–7, 7–6, 6–2 |} == "Katta dubulg'a" turniri natijalari jadvali == {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! 1985 yil ! 1986 yil ! 1987 yil ! SR ! W–L |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | bgcolor="lime" | <nowiki><b id="mwA4U">V</b></nowiki> | A | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 3R | A | A | A | 1/5 | 15–4 |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | A | A | A | A | A | A | 0 / 3 | 4–3 |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | 2-savol | 0 / 11 | 15–11 |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | 0 / 14 | 14–14 |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! 1–1 ! 2–1 ! 0–1 ! 1–2 ! 2–4 ! 6–3 ! 10–3 ! 12–2 ! 2–2 ! 9–3 ! 4–3 ! 1–3 ! 2–2 ! 1–2 ! 0–0 ! 1/33 ! 53–32 |} == Qo`shimcha ma`lumotlar == * Nafaqaga chiqqanidan so'ng u bakalavr iqtisodini tamomladi va Janubiy Kaliforniya universitetida biznes sohasida tahsil oldi. <ref name="sdt-btb">{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=April 26, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> * Murabbiy sifatida u Jim Grabb, Mark Noulz, Maks Mirni, Daniel Nestor, Richey Reneberg va Greg Rusedski bilan ishlagan. <ref name="sdt-btb" /> * Oilali, ikki farzandi bor. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/hof/2008/brian%20teacher%20bio.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=January 26, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> == Shuningdek qarang == * Tanlangan yahudiy tennischilar ro'yxati == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * Brian Teacher at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * [http://www.brianteacher.com Brian Teacher Tennis Academy] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1954-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] nnr56d9o4o9defaxe896zou1118zlsp 2726015 2726014 2022-07-30T19:16:46Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Brian Teacher|image=|country={{USA}}|birth_date={{birth date and age|mf=yes|1954|12|23}}|birth_place=[[San Diego, California|San Diego]], California|height={{height|ft=6|in=3}}|turnedpro=1973|retired=1986|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]1,426,514|singlesrecord=333-236|singlestitles=8|highestsinglesranking=No. 7 (October 5, 1981)|AustralianOpenresult='''W''' ([[1980 Australian Open – Men's singles|1980]])|FrenchOpenresult=3R ([[1978 French Open – Men's singles|1978]])|Wimbledonresult=QF ([[1982 Wimbledon Championships – Men's singles|1982]])|USOpenresult=4R ([[1978 US Open – Men's singles|1978]], [[1980 US Open – Men's singles|1980]])|doublesrecord=220-172|doublestitles=16|highestdoublesranking=No. 24 (August 9, 1983)|mixedrecord=|mixedtitles=|highestmixedranking=}}'''Brian David Teacher''' (1954 yil 23 dekabrda tugʻilgan) — sobiq amerikalik professional tennischi . U 1981 yilda karyerasi boʻyicha jahon reytingida 7-oʻringa chiqdi. Teacher 1980 yilda [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq]] chempionatidagi yakkalik chempionligi bilan yaxshi esda qolgan. Uning karyerasidagi eng yuqori jahon yakkalik reytingi 7-oʻrinni, juftliklar boʻyicha jahon reytingi esa 1981-yilda 5-oʻrinni egallagan. U karyerasidagi yakkalik bahslarida 8 marta, juftlik bahslarida esa 16 marta g‘alaba qozongan. Tennischilik faoliyatidan soʻng u ATP va WTA turnelari boʻyicha murabbiyga aylandi. Hozirda u Kaliforniyaning [[South Pasadena (California)|Janubiy Pasadena shahridagi]] Brayan Teacher Tennis Akademiyasini boshqaradi. == Shaxsiy hayoti == Oʻqituvchi Kaliforniyaning [[San Diego|San-Diego]] shahrida tugʻilgan. <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}</ref> <ref name="gr">Robert Slater (2000). [https://books.google.com/books?id=Yw-DAAAAMAAJ&q=%22brian+teacher%22+jewish&dq=%22brian+teacher%22+jewish&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjiuJnb3InWAhXFTCYKHRhsBtoQ6AEIMzAC ''Great Jews in Sports'']</ref> <ref>Sandra Harwitt, [https://books.google.com/books?id=tkR2ngEACAAJ&dq=%22brian+teacher%22+kathy+may&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiy7JXr3InWAhVIRyYKHb1tAugQ6AEITjAH ''The Greatest Jewish Tennis Players of All Time'']</ref> U San-Diegodagi Krouford oʻrta maktabida oʻqigan va 1972 yilda uni tamomlagan <ref name="gr" /> Keyinchalik u Kaliforniyaning Beverli-Xillz shahrida yashagan. <ref>{{Kitob manbasi|url=https://www.google.com/books/edition/San_Diego_Magazine/-QMkAQAAIAAJ?hl=en&gbpv=1&bsq=%22Brian+Teacher%22+%22crawford+high%22+tennis&dq=%22Brian+Teacher%22+%22crawford+high%22+tennis&printsec=frontcover|title=San Diego Magazine|date=March 1981|publisher=San Diego Magazine Publishing Company}}</ref> 1979 yilda u Kaliforniyalik oʻyinchi Keti Meyga turmushga chiqdi, shuningdek, Top 10 tennischi va The May Univermaqlar Kompaniyasi <ref>{{Veb manbasi|url=https://nymag.com/intelligencer/2016/08/the-making-of-americas-next-great-tennis-talent.html|sarlavha=The Making of America's Next Great Tennis Talent, in Two Very Different Labs|ism=Peter de|muallif=Jonge|sana=August 24, 2016|ish=Intelligencer}}</ref> (hozirgi Macy’s) asoschisi Devid Meyning nevarasi. Keyinchalik ular ajrashishdi. <ref>[http://www.worldtennismagazine.com/archives/11283 „The Australian Open Champion Who Almost Wasnʼt — Book Excerpt From 'The Greatest Jewish Tennis Players of All Time,'“] ''World Tennis Magazine''.</ref> Keyinchalik u USC Marshall Biznes maktabida MBA uchun tahsil oldi. <ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://scjewishsportshof.com/teacher.html|sarlavha=Southern California Jewish Sports Hall of Fame Home|ish=scjewishsportshof.com}}</ref> == Tennis karyerasi == === Kichik, oʻrta maktab va kollej === Oʻqituvchi 1972 yilda Krouford oʻrta maktabida oʻqiyotganida CIF yakkalik musobaqasi unvonini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|sarlavha=San Diego District Tennis Association: Brian Teacher (1954- )|kirish sanasi=April 26, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> 1972 yilda u o‘g‘il bolalar o‘rtasida 18 ta yakkalik va juftlik bahslarida g‘olib chiqdi. <ref>Dan Magill, [http://www.onlineathens.com/stories/051901/dog_0519010081.shtml Magill: Teacher joins Californian Hall contingent], ''Athens Banner-Herald'', May 19, 2001. </ref> U iqtisod boʻyicha tahsil olgan Kaliforniya-Los-Anjeles universitetida u 1974 yilda Tinch okeani-8 yakkalik va juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi, 1973-76 yillarda butun amerikalik edi va NCAA chempionligini qoʻlga kiritgan UCLA jamoalari aʼzosi edi. 1975 va 1976 yillarda <ref name="auto" /> === Professional tennis faoliyati === U 1977 yilda [[Janubiy Avstraliya]] va [[Yangi janubiy uels|Yangi Janubiy Uels]] Opens musobaqalarida finalga chiqdi. 1978 yilda Tokioda boʻlib oʻtgan Seiko World Super Tennis turnirida oʻqituvchi UCLA bitiruvchilari Jimmi Konnors va [[Arthur Ashe|Artur Asheni]] xafa qildi va finalda Byorn Borgga 6:3, 6:4 hisobida yutqazdi. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=48|sarlavha=Brian David Teacher|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=April 18, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070929083901/http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=48|arxivsana=September 29, 2007}}</ref> 1980 yilda u [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionatida]] gʻolib chiqdi va „Katta dubulgʻa“ musobaqalarida (Dik Savittdan keyin) gʻolib chiqqan ikkinchi yahudiy tennischiga aylandi. <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}</ref> U finalda avstraliyalik [[Kim Warwick|Kim Uorvik]] ustidan toʻgʻridan-toʻgʻri gʻalaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 January 1981 |title=Brian Teacher Wins Crown in Australia |work=[[The New York Times]] |agency=AP |url=https://www.nytimes.com/1981/01/05/sports/brian-teacher-wins-crown-in-australia.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Douglas Perry|sarlavha=Australian Open 2015: Four words that forged an unexpected Grand Slam champion - 'I want a divorce'|url=http://www.oregonlive.com/the-spin-of-the-ball/index.ssf/2015/01/australian_open_2015_four_unex.html|ish=[[The Oregonian]]|sana=January 18, 2015}}</ref> Oʻzining Katta dubulgʻadagi gʻalabasi bilan Oʻqituvchi ochiq davrda bitta Katta dubulgʻa musobaqasida gʻolib chiqqan besh nafar amerikalik erkak oʻyinchilardan biri (Maykl Chang, [[Vitas Gerulaitis]], Endi Roddik va Rosko Tanner bilan birga). Yana ettita amerikalik bir nechta Slamga ega (Sten Smit, [[Arthur Ashe|Artur Ashe]], [[Jim Courier]], Jimmy Connors, [[Andre Agassi]], [[John Patrick McEnroe|Jon McEnroe]] va Pit Sampras). Uning karyerasidagi eng yuqori jahon yakkalik reytingi 7-oʻrinni, juftliklar reytingi esa 1981-yilda 5-oʻrinni egallagan <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm „Brian Teacher“]. ''www.jewishsports.net''.</cite></ref> U karyerasidagi yakkalik bahslarida 8 marta, juftlik bahslarida esa 16 marta g‘alaba qozongan. <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm „Brian Teacher“]. ''www.jewishsports.net''.</cite></ref> === Halls of fame === Oʻqituvchi 2001 yilda Kollejlararo Tennis Assotsiatsiyasi (ITA) shon-shuhrat zaliga, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itatennis.com/AboutITA/HOF/Mens.htm|sarlavha=ITA Men's Hall of Fame|kirish sanasi=May 15, 2009|arxivsana=July 3, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170703072844/http://www.itatennis.com/AboutITA/HOF/Mens.htm}}</ref> 2008 yilda San-Diego Tennis shon-shuhrat zaliga, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.signonsandiego.com/sports/page2/20080709-9999-1s9sdtennis.html|sarlavha=Archived Document|kirish sanasi=2013-09-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111104041050/http://www.signonsandiego.com/sports/page2/20080709-9999-1s9sdtennis.html|arxivsana=November 4, 2011}}</ref>, shuningdek, NCAA Tennis shon-shuhrat zali va Janubiy Koreya aʼzosi. Kaliforniya yahudiy sport shon-sharaf zali . 2014 yilda u Xalqaro yahudiy sport shon-shuhrat zaliga kiritildi . <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm „Brian Teacher“]. ''www.jewishsports.net''.</cite></ref> 2015 yilda oʻqituvchi Janubiy Kaliforniya Tennis Assotsiatsiyasining Shon-sharaf zaliga kiritildi. <ref>[http://southerncaliforniatennis.org/mark-thoughts/memorable-scta-hall-of-fame-induction/ Memorable SCTA Hall Of Fame Induction | Southern California Tennis News, Adult Tennis, Junior, Tennis, Community Tennis]</ref> === Murabbiylik faoliyati === Oʻzining tennischilik faoliyatidan soʻng u ATP va WTA turnelari boʻyicha murabbiy boʻldi, shu qatorda [[Andre Agassi]] va Greg Rusedski bilan birga ishlaydi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.independent.co.uk/sport/teacher-tries-to-keep-rusedski-focused-on-semi-final-1237581.html|sarlavha=Teacher tries to keep Rusedski focused on semi-final|sana=September 5, 1997|ish=The Independent}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.independent.co.uk/sport/rusedski-is-served-by-a-new-teacher-1348141.html|sarlavha=Rusedski is served by a new teacher|sana=May 19, 1996|ish=The Independent}}</ref> Uning qoʻl ostida Rusedski dunyoning 85-raqamidan kuchli oʻntalikka va US Open finaliga chiqdi. Teacher, shuningdek, jahonning 1-raqamli juftlik oʻyinchilari Jim Grabb, Richey Reneberg, Daniel Nestor va Maks Mirniyga ustozlik qilgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/players/coaches/teacher-brian|sarlavha=Brian Teacher &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour}}</ref> Ayollar tomonida u WTA tur oʻyinchisi Marissa Irvinga ustozlik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.joplinindependent.com/display_article.php/mariwinn1409170637|sarlavha=Joplin Independent: World of tennis is introduced to young readers|ish=www.joplinindependent.com|kirish sanasi=May 17, 2018|arxivsana=December 19, 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191219004121/http://www.joplinindependent.com/display_article.php/mariwinn1409170637}}</ref> Hozirda u Kaliforniyaning [[South Pasadena (California)|Janubiy Pasadena shahridagi]] Brayan Teacher Tennis Akademiyasini boshqaradi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.brianteacher.com/|sarlavha=Brian Teacher Tennis Academy|ish=www.brianteacher.com}}</ref> == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik (1 gʻalaba) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1980 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] | 7-5, 7-6 <sup>(7-4)</sup>, 6-2 |} == Karyera finallari == === Yakkalik (8 unvon, 15 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable sortable" |Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (1) |- style="background:#ffffcc;" | Tennis ustalari kubogi (0) |- bgcolor="" | Gran-pri (7) |} | {| class="wikitable sortable mw" |Qoplama |- | Qattiq (2) |- | Oʻt (2) |- | Loy (0) |- | Gilam (4) |} |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:170px" |Turnir ! style="width:140px" |Hamkor ! class="unsortable" style="width:150px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |1. |Sep 1976 |Newport, U.S. |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |3-6, 6-4, 3-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |2. |Jan 1977 |Adelaide, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Victor_Amaya|Victor Amaya]] |1-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |1. |Apr 1977 |Jackson, Mississippi, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |6-3, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |3. |Dec 1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Roscoe_Tanner|Roscoe Tanner]] |3-6, 6-3, 3-6, 7-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |4. |Oct 1978 |Tokyo Indoor, Japan |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |3-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |2. |Nov 1978 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gorman_(tennis)|Tom Gorman]] |6-3, 6-3, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |3. |Jul 1979 |Newport, Rhode Island, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |1-6, 6-3, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |5. |Apr 1980 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |3-6, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |6. |Nov 1980 |Hong Kong |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |7-5, 6-7, 3-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |7. |Nov 1980 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl |7-6, 3-6, 3-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |8. |Nov 1980 |Bangkok, Thailand |{{flagicon|IND}} Vijay Amritraj |3-6, 5-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |9. |Dec 1980 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |3-6, 7-6, 6-7 |- bgcolor="#f3e6d7" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |4. |Dec 1980 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], [[Melburn|Melbourne]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |7-5, 7-6, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |5. |Aug 1981 |Columbus, Ohio, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] |6-3, 6-2 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |10. |Sep 1981 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Eliot_Teltscher|Eliot Teltscher]] |3-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |11. |Sep 1982 |Maui, Hawaii, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |2-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |6. |Dec 1982 |[[Dortmund|Dortmund WCT]], Germany |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] |6-7, 6-4, 6-4, 2-6, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |7. |Mar 1983 |Munich WCT, Germany |{{flagicon|USA}} [[:en:Mark_Dickson_(tennis)|Mark Dickson]] |1-6, 6-4, 6-2, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |8. |Aug 1983 |Columbus, Ohio, U.S. |{{flagicon|USA}} Bill Scanlon |7-6, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |12. |Sep 1983 |Dallas, Texas, U.S. |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |7-6, 1-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |13. |Jun 1984 |Bristol, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Johan_Kriek|Johan Kriek]] |7-6, 6-7, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |14. |Jul 1984 |Gstaad, Switzerland |{{flagicon|SWE}} [[:en:Joakim_Nyström|Joakim Nyström]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |15. |Jul 1985 |Livingston, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] |6-7, 4-6 |} === Juftliklar (16 ta chempionlik, 8 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! width="40" |No. ! width="50" |Sana ! width="200" |Turnir ! width="200" |Hamkor ! width="200" |Raqib ! width="125" |Hisob |- |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |1. |1976 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:William_Brown_(tennis)|William Brown]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Fred_McNair|Fred McNair]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] |6-3, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |1. |1978 |Miami, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gullikson|Tom Gullikson]] {{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |6-7, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |2. |1978 |Manila, Philippines |{{flagicon|USA}} Sherwood Stewart |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Chris_Kachel|Chris Kachel]] |6-3, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |2. |1979 |Washington Indoor, U.S. |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Lutz_(tennis)|Robert Lutz]] {{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |4-6, 5-7, 6-3, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |3. |1979 |Stuttgart Indoor, Germany |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] |3-6, 7-5, 6-7 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |3. |1980 |[[Vashington (shahar)|Washington-2]], U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Ferdi_Taygan|Ferdi Taygan]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Kevin_Curren|Kevin Curren]] {{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Denton|Steve Denton]] |4-6, 6-3, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |4. |1980 |Rotterdam, Netherlands |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] {{flagicon|USA}} Stan Smith |4-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |4. |1980 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] {{flagicon|USA}} Stan Smith |6-2, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |5. |1980 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Butch_Walts|Butch Walts]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Anand_Amritraj|Anand Amritraj]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |5. |1980 |Toronto, Canada |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{efn|Fleming's partner incorrectly listed by the ATP as Eliot Teltscher. It was actually Brian Teacher as listed by the ITF.<ref name=Colombus1980>{{cite web|work=itftennis.com|publisher=[[International Tennis Federation|ITF]]|title=Columbus Doubles 1980| url =https://www.itftennis.com/en/tournament/columbus/usa/1980/m-gp-usa-29a-1980/draws-and-results/| access-date =2021-01-10}}</ref>}} |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |6-3, 3-6, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |6. |1980 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |6-7, 7-5, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |6. |1980 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |5-7, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |7. |1980 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:Ferdi_Taygan|Ferdi Taygan]] |6-4, 6-0 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |8. |1980 |Bangkok, Thailand |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] {{flagicon|USA}} Ferdi Taygan |7-6, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |9. |1981 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] {{flagicon|USA}} [[:en:Eliot_Teltscher|Eliot Teltscher]] |7-6, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |10. |1981 |Frankfurt, Germany |{{flagicon|USA}} Butch Walts |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |7-5, 6-7, 7-5 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |11. |1981 |London/Queenʼs Club, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Pat_Du_Pré|Pat Du Pré]] |{{flagicon|RSA|1928}} Kevin Curren {{flagicon|USA}} Steve Denton |3-6, 7-6, 11-9 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |12. |1981 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|IND}} Anand Amritraj {{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |6-1, 6-1 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |7. |1982 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] {{flagicon|USA}} Ferdi Taygan |1-6, 7-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |13. |1982 |Stuttgart Outdoor, Germany |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |{{flagicon|FRG}} [[:en:Andreas_Maurer|Andreas Maurer]] {{flagicon|FRG}} [[:en:Wolfgang_Popp|Wolfgang Popp]] |6-3, 6-1 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |14. |1982 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Davis_(tennis)|Marty Davis]] {{flagicon|USA}} [[:en:Chris_Dunk|Chris Dunk]] |6-7, 6-2, 7-5 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |8. |1983 |Richmond, Virginia, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |{{flagicon|TCH}} [[:en:Pavel_Složil|Pavel Složil]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Tomáš_Šmíd|Tomáš Šmíd]] |2-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |15. |1983 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Davis_(tennis)|Scott Davis]] |{{flagicon|IND}} Anand Amritraj {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |6-1, 4-6, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |16. |1983 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Meister|Steve Meister]] |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] {{flagicon|USA}} Sherwood Stewart |6-7, 7-6, 6-2 |} = = "Katta dubulgʻa" turniri natijalari jadvali = {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! 1985 yil ! 1986 yil ! 1987 yil ! SR ! W-L |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | bgcolor="lime" | <nowiki><b id="mwA4U">V</b></nowiki> | A | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 3R | A | A | A | 1/5 | 15-4 |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | A | A | A | A | A | A | 0 / 3 | 4-3 |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | 2-savol | 0 / 11 | 15-11 |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | 0 / 14 | 14-14 |- ! style="text-align:left" | Gʻalaba — magʻlubiyat ! 1-1 ! 2-1 ! 0-1 ! 1-2 ! 2-4 ! 6-3 ! 10-3 ! 12-2 ! 2-2 ! 9-3 ! 4-3 ! 1-3 ! 2-2 ! 1-2 ! 0-0 ! 1/33 ! 53-32 |} == Qoʻshimcha maʼlumotlar == * Nafaqaga chiqqanidan soʻng u bakalavr iqtisodini tamomladi va Janubiy Kaliforniya universitetida biznes sohasida tahsil oldi. <ref name="sdt-btb">{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=April 26, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> * Murabbiy sifatida u Jim Grabb, Mark Noulz, Maks Mirni, Daniel Nestor, Richey Reneberg va Greg Rusedski bilan ishlagan. <ref name="sdt-btb" /> * Oilali, ikki farzandi bor. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/hof/2008/brian%20teacher%20bio.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=January 26, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> == Shuningdek qarang == * Tanlangan yahudiy tennischilar roʻyxati == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * Brian Teacher at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * [http://www.brianteacher.com Brian Teacher Tennis Academy] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1954-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 8bcyfyupdzllteb1gi43ifjs5xinj0n 2726016 2726015 2022-07-30T19:17:44Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Brian Teacher|image=|country={{USA}}|birth_date={{birth date and age|mf=yes|1954|12|23}}|birth_place=[[San Diego, California|San Diego]], California|height={{height|ft=6|in=3}}|turnedpro=1973|retired=1986|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]1,426,514|singlesrecord=333-236|singlestitles=8|highestsinglesranking=No. 7 (October 5, 1981)|AustralianOpenresult='''W''' ([[1980 Australian Open – Men's singles|1980]])|FrenchOpenresult=3R ([[1978 French Open – Men's singles|1978]])|Wimbledonresult=QF ([[1982 Wimbledon Championships – Men's singles|1982]])|USOpenresult=4R ([[1978 US Open – Men's singles|1978]], [[1980 US Open – Men's singles|1980]])|doublesrecord=220-172|doublestitles=16|highestdoublesranking=No. 24 (August 9, 1983)|mixedrecord=|mixedtitles=|highestmixedranking=}}'''Brian David Teacher''' (1954 yil 23 dekabrda tugʻilgan) — sobiq amerikalik professional tennischi . U 1981 yilda karyerasi boʻyicha jahon reytingida 7-oʻringa chiqdi. Teacher 1980 yilda [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq]] chempionatidagi yakkalik chempionligi bilan yaxshi esda qolgan. Uning karyerasidagi eng yuqori jahon yakkalik reytingi 7-oʻrinni, juftliklar boʻyicha jahon reytingi esa 1981-yilda 5-oʻrinni egallagan. U karyerasidagi yakkalik bahslarida 8 marta, juftlik bahslarida esa 16 marta g‘alaba qozongan. Tennischilik faoliyatidan soʻng u ATP va WTA turnelari boʻyicha murabbiyga aylandi. Hozirda u Kaliforniyaning [[South Pasadena (California)|Janubiy Pasadena shahridagi]] Brayan Teacher Tennis Akademiyasini boshqaradi. == Shaxsiy hayoti == Oʻqituvchi Kaliforniyaning [[San Diego|San-Diego]] shahrida tugʻilgan. <ref name="gr">Robert Slater (2000). [https://books.google.com/books?id=Yw-DAAAAMAAJ&q=%22brian+teacher%22+jewish&dq=%22brian+teacher%22+jewish&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjiuJnb3InWAhXFTCYKHRhsBtoQ6AEIMzAC ''Great Jews in Sports'']</ref> <ref>Sandra Harwitt, [https://books.google.com/books?id=tkR2ngEACAAJ&dq=%22brian+teacher%22+kathy+may&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiy7JXr3InWAhVIRyYKHb1tAugQ6AEITjAH ''The Greatest Jewish Tennis Players of All Time'']</ref> U San-Diegodagi Krouford oʻrta maktabida oʻqigan va 1972 yilda uni tamomlagan <ref name="gr" /> Keyinchalik u Kaliforniyaning Beverli-Xillz shahrida yashagan. <ref>{{Kitob manbasi|url=https://www.google.com/books/edition/San_Diego_Magazine/-QMkAQAAIAAJ?hl=en&gbpv=1&bsq=%22Brian+Teacher%22+%22crawford+high%22+tennis&dq=%22Brian+Teacher%22+%22crawford+high%22+tennis&printsec=frontcover|title=San Diego Magazine|date=March 1981|publisher=San Diego Magazine Publishing Company}}</ref> 1979 yilda u Kaliforniyalik oʻyinchi Keti Meyga turmushga chiqdi, shuningdek, Top 10 tennischi va The May Univermaqlar Kompaniyasi <ref>{{Veb manbasi|url=https://nymag.com/intelligencer/2016/08/the-making-of-americas-next-great-tennis-talent.html|sarlavha=The Making of America's Next Great Tennis Talent, in Two Very Different Labs|ism=Peter de|muallif=Jonge|sana=August 24, 2016|ish=Intelligencer}}</ref> (hozirgi Macy’s) asoschisi Devid Meyning nevarasi. Keyinchalik ular ajrashishdi. <ref>[http://www.worldtennismagazine.com/archives/11283 „The Australian Open Champion Who Almost Wasnʼt — Book Excerpt From 'The Greatest Jewish Tennis Players of All Time,'“] ''World Tennis Magazine''.</ref> Keyinchalik u USC Marshall Biznes maktabida MBA uchun tahsil oldi. <ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://scjewishsportshof.com/teacher.html|sarlavha=Southern California Jewish Sports Hall of Fame Home|ish=scjewishsportshof.com}}</ref> == Tennis karyerasi == === Kichik, oʻrta maktab va kollej === Oʻqituvchi 1972 yilda Krouford oʻrta maktabida oʻqiyotganida CIF yakkalik musobaqasi unvonini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|sarlavha=San Diego District Tennis Association: Brian Teacher (1954- )|kirish sanasi=April 26, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> 1972 yilda u o‘g‘il bolalar o‘rtasida 18 ta yakkalik va juftlik bahslarida g‘olib chiqdi. <ref>Dan Magill, [http://www.onlineathens.com/stories/051901/dog_0519010081.shtml Magill: Teacher joins Californian Hall contingent], ''Athens Banner-Herald'', May 19, 2001. </ref> U iqtisod boʻyicha tahsil olgan Kaliforniya-Los-Anjeles universitetida u 1974 yilda Tinch okeani-8 yakkalik va juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi, 1973-76 yillarda butun amerikalik edi va NCAA chempionligini qoʻlga kiritgan UCLA jamoalari aʼzosi edi. 1975 va 1976 yillarda <ref name="auto" /> === Professional tennis faoliyati === U 1977 yilda [[Janubiy Avstraliya]] va [[Yangi janubiy uels|Yangi Janubiy Uels]] Opens musobaqalarida finalga chiqdi. 1978 yilda Tokioda boʻlib oʻtgan Seiko World Super Tennis turnirida oʻqituvchi UCLA bitiruvchilari Jimmi Konnors va [[Arthur Ashe|Artur Asheni]] xafa qildi va finalda Byorn Borgga 6:3, 6:4 hisobida yutqazdi. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=48|sarlavha=Brian David Teacher|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=April 18, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070929083901/http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=48|arxivsana=September 29, 2007}}</ref> 1980 yilda u [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionatida]] gʻolib chiqdi va „Katta dubulgʻa“ musobaqalarida (Dik Savittdan keyin) gʻolib chiqqan ikkinchi yahudiy tennischiga aylandi. <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}</ref> U finalda avstraliyalik [[Kim Warwick|Kim Uorvik]] ustidan toʻgʻridan-toʻgʻri gʻalaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 January 1981 |title=Brian Teacher Wins Crown in Australia |work=[[The New York Times]] |agency=AP |url=https://www.nytimes.com/1981/01/05/sports/brian-teacher-wins-crown-in-australia.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Douglas Perry|sarlavha=Australian Open 2015: Four words that forged an unexpected Grand Slam champion - 'I want a divorce'|url=http://www.oregonlive.com/the-spin-of-the-ball/index.ssf/2015/01/australian_open_2015_four_unex.html|ish=[[The Oregonian]]|sana=January 18, 2015}}</ref> Oʻzining Katta dubulgʻadagi gʻalabasi bilan Oʻqituvchi ochiq davrda bitta Katta dubulgʻa musobaqasida gʻolib chiqqan besh nafar amerikalik erkak oʻyinchilardan biri (Maykl Chang, [[Vitas Gerulaitis]], Endi Roddik va Rosko Tanner bilan birga). Yana ettita amerikalik bir nechta Slamga ega (Sten Smit, [[Arthur Ashe|Artur Ashe]], [[Jim Courier]], Jimmy Connors, [[Andre Agassi]], [[John Patrick McEnroe|Jon McEnroe]] va Pit Sampras). Uning karyerasidagi eng yuqori jahon yakkalik reytingi 7-oʻrinni, juftliklar reytingi esa 1981-yilda 5-oʻrinni egallagan <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm „Brian Teacher“]. ''www.jewishsports.net''.</cite></ref> U karyerasidagi yakkalik bahslarida 8 marta, juftlik bahslarida esa 16 marta g‘alaba qozongan. <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm „Brian Teacher“]. ''www.jewishsports.net''.</cite></ref> === Halls of fame === Oʻqituvchi 2001 yilda Kollejlararo Tennis Assotsiatsiyasi (ITA) shon-shuhrat zaliga, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itatennis.com/AboutITA/HOF/Mens.htm|sarlavha=ITA Men's Hall of Fame|kirish sanasi=May 15, 2009|arxivsana=July 3, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170703072844/http://www.itatennis.com/AboutITA/HOF/Mens.htm}}</ref> 2008 yilda San-Diego Tennis shon-shuhrat zaliga, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.signonsandiego.com/sports/page2/20080709-9999-1s9sdtennis.html|sarlavha=Archived Document|kirish sanasi=2013-09-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111104041050/http://www.signonsandiego.com/sports/page2/20080709-9999-1s9sdtennis.html|arxivsana=November 4, 2011}}</ref>, shuningdek, NCAA Tennis shon-shuhrat zali va Janubiy Koreya aʼzosi. Kaliforniya yahudiy sport shon-sharaf zali . 2014 yilda u Xalqaro yahudiy sport shon-shuhrat zaliga kiritildi . <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm „Brian Teacher“]. ''www.jewishsports.net''.</cite></ref> 2015 yilda oʻqituvchi Janubiy Kaliforniya Tennis Assotsiatsiyasining Shon-sharaf zaliga kiritildi. <ref>[http://southerncaliforniatennis.org/mark-thoughts/memorable-scta-hall-of-fame-induction/ Memorable SCTA Hall Of Fame Induction | Southern California Tennis News, Adult Tennis, Junior, Tennis, Community Tennis]</ref> === Murabbiylik faoliyati === Oʻzining tennischilik faoliyatidan soʻng u ATP va WTA turnelari boʻyicha murabbiy boʻldi, shu qatorda [[Andre Agassi]] va Greg Rusedski bilan birga ishlaydi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.independent.co.uk/sport/teacher-tries-to-keep-rusedski-focused-on-semi-final-1237581.html|sarlavha=Teacher tries to keep Rusedski focused on semi-final|sana=September 5, 1997|ish=The Independent}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.independent.co.uk/sport/rusedski-is-served-by-a-new-teacher-1348141.html|sarlavha=Rusedski is served by a new teacher|sana=May 19, 1996|ish=The Independent}}</ref> Uning qoʻl ostida Rusedski dunyoning 85-raqamidan kuchli oʻntalikka va US Open finaliga chiqdi. Teacher, shuningdek, jahonning 1-raqamli juftlik oʻyinchilari Jim Grabb, Richey Reneberg, Daniel Nestor va Maks Mirniyga ustozlik qilgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/players/coaches/teacher-brian|sarlavha=Brian Teacher &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour}}</ref> Ayollar tomonida u WTA tur oʻyinchisi Marissa Irvinga ustozlik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.joplinindependent.com/display_article.php/mariwinn1409170637|sarlavha=Joplin Independent: World of tennis is introduced to young readers|ish=www.joplinindependent.com|kirish sanasi=May 17, 2018|arxivsana=December 19, 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191219004121/http://www.joplinindependent.com/display_article.php/mariwinn1409170637}}</ref> Hozirda u Kaliforniyaning [[South Pasadena (California)|Janubiy Pasadena shahridagi]] Brayan Teacher Tennis Akademiyasini boshqaradi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.brianteacher.com/|sarlavha=Brian Teacher Tennis Academy|ish=www.brianteacher.com}}</ref> == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik (1 gʻalaba) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1980 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] | 7-5, 7-6 <sup>(7-4)</sup>, 6-2 |} == Karyera finallari == === Yakkalik (8 unvon, 15 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable sortable" |Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (1) |- style="background:#ffffcc;" | Tennis ustalari kubogi (0) |- bgcolor="" | Gran-pri (7) |} | {| class="wikitable sortable mw" |Qoplama |- | Qattiq (2) |- | Oʻt (2) |- | Loy (0) |- | Gilam (4) |} |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:170px" |Turnir ! style="width:140px" |Hamkor ! class="unsortable" style="width:150px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |1. |Sep 1976 |Newport, U.S. |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |3-6, 6-4, 3-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |2. |Jan 1977 |Adelaide, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Victor_Amaya|Victor Amaya]] |1-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |1. |Apr 1977 |Jackson, Mississippi, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |6-3, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |3. |Dec 1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Roscoe_Tanner|Roscoe Tanner]] |3-6, 6-3, 3-6, 7-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |4. |Oct 1978 |Tokyo Indoor, Japan |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |3-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |2. |Nov 1978 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gorman_(tennis)|Tom Gorman]] |6-3, 6-3, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |3. |Jul 1979 |Newport, Rhode Island, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |1-6, 6-3, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |5. |Apr 1980 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |3-6, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |6. |Nov 1980 |Hong Kong |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |7-5, 6-7, 3-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |7. |Nov 1980 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl |7-6, 3-6, 3-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |8. |Nov 1980 |Bangkok, Thailand |{{flagicon|IND}} Vijay Amritraj |3-6, 5-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |9. |Dec 1980 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |3-6, 7-6, 6-7 |- bgcolor="#f3e6d7" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |4. |Dec 1980 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], [[Melburn|Melbourne]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |7-5, 7-6, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |5. |Aug 1981 |Columbus, Ohio, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] |6-3, 6-2 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |10. |Sep 1981 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Eliot_Teltscher|Eliot Teltscher]] |3-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |11. |Sep 1982 |Maui, Hawaii, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |2-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |6. |Dec 1982 |[[Dortmund|Dortmund WCT]], Germany |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] |6-7, 6-4, 6-4, 2-6, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |7. |Mar 1983 |Munich WCT, Germany |{{flagicon|USA}} [[:en:Mark_Dickson_(tennis)|Mark Dickson]] |1-6, 6-4, 6-2, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |8. |Aug 1983 |Columbus, Ohio, U.S. |{{flagicon|USA}} Bill Scanlon |7-6, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |12. |Sep 1983 |Dallas, Texas, U.S. |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |7-6, 1-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |13. |Jun 1984 |Bristol, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Johan_Kriek|Johan Kriek]] |7-6, 6-7, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |14. |Jul 1984 |Gstaad, Switzerland |{{flagicon|SWE}} [[:en:Joakim_Nyström|Joakim Nyström]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |15. |Jul 1985 |Livingston, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] |6-7, 4-6 |} === Juftliklar (16 ta chempionlik, 8 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! width="40" |No. ! width="50" |Sana ! width="200" |Turnir ! width="200" |Hamkor ! width="200" |Raqib ! width="125" |Hisob |- |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |1. |1976 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:William_Brown_(tennis)|William Brown]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Fred_McNair|Fred McNair]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] |6-3, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |1. |1978 |Miami, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gullikson|Tom Gullikson]] {{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |6-7, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |2. |1978 |Manila, Philippines |{{flagicon|USA}} Sherwood Stewart |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Chris_Kachel|Chris Kachel]] |6-3, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |2. |1979 |Washington Indoor, U.S. |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Lutz_(tennis)|Robert Lutz]] {{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |4-6, 5-7, 6-3, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |3. |1979 |Stuttgart Indoor, Germany |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] |3-6, 7-5, 6-7 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |3. |1980 |[[Vashington (shahar)|Washington-2]], U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Ferdi_Taygan|Ferdi Taygan]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Kevin_Curren|Kevin Curren]] {{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Denton|Steve Denton]] |4-6, 6-3, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |4. |1980 |Rotterdam, Netherlands |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] {{flagicon|USA}} Stan Smith |4-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |4. |1980 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] {{flagicon|USA}} Stan Smith |6-2, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |5. |1980 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Butch_Walts|Butch Walts]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Anand_Amritraj|Anand Amritraj]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |5. |1980 |Toronto, Canada |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{efn|Fleming's partner incorrectly listed by the ATP as Eliot Teltscher. It was actually Brian Teacher as listed by the ITF.<ref name=Colombus1980>{{cite web|work=itftennis.com|publisher=[[International Tennis Federation|ITF]]|title=Columbus Doubles 1980| url =https://www.itftennis.com/en/tournament/columbus/usa/1980/m-gp-usa-29a-1980/draws-and-results/| access-date =2021-01-10}}</ref>}} |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |6-3, 3-6, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |6. |1980 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |6-7, 7-5, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |6. |1980 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |5-7, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |7. |1980 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:Ferdi_Taygan|Ferdi Taygan]] |6-4, 6-0 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |8. |1980 |Bangkok, Thailand |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] {{flagicon|USA}} Ferdi Taygan |7-6, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |9. |1981 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] {{flagicon|USA}} [[:en:Eliot_Teltscher|Eliot Teltscher]] |7-6, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |10. |1981 |Frankfurt, Germany |{{flagicon|USA}} Butch Walts |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |7-5, 6-7, 7-5 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |11. |1981 |London/Queenʼs Club, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Pat_Du_Pré|Pat Du Pré]] |{{flagicon|RSA|1928}} Kevin Curren {{flagicon|USA}} Steve Denton |3-6, 7-6, 11-9 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |12. |1981 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|IND}} Anand Amritraj {{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |6-1, 6-1 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |7. |1982 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] {{flagicon|USA}} Ferdi Taygan |1-6, 7-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |13. |1982 |Stuttgart Outdoor, Germany |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |{{flagicon|FRG}} [[:en:Andreas_Maurer|Andreas Maurer]] {{flagicon|FRG}} [[:en:Wolfgang_Popp|Wolfgang Popp]] |6-3, 6-1 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |14. |1982 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Davis_(tennis)|Marty Davis]] {{flagicon|USA}} [[:en:Chris_Dunk|Chris Dunk]] |6-7, 6-2, 7-5 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |8. |1983 |Richmond, Virginia, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |{{flagicon|TCH}} [[:en:Pavel_Složil|Pavel Složil]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Tomáš_Šmíd|Tomáš Šmíd]] |2-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |15. |1983 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Davis_(tennis)|Scott Davis]] |{{flagicon|IND}} Anand Amritraj {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |6-1, 4-6, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |16. |1983 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Meister|Steve Meister]] |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] {{flagicon|USA}} Sherwood Stewart |6-7, 7-6, 6-2 |} = = "Katta dubulgʻa" turniri natijalari jadvali = {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! 1985 yil ! 1986 yil ! 1987 yil ! SR ! W-L |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | bgcolor="lime" | <nowiki><b id="mwA4U">V</b></nowiki> | A | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 3R | A | A | A | 1/5 | 15-4 |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | A | A | A | A | A | A | 0 / 3 | 4-3 |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | 2-savol | 0 / 11 | 15-11 |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | 0 / 14 | 14-14 |- ! style="text-align:left" | Gʻalaba — magʻlubiyat ! 1-1 ! 2-1 ! 0-1 ! 1-2 ! 2-4 ! 6-3 ! 10-3 ! 12-2 ! 2-2 ! 9-3 ! 4-3 ! 1-3 ! 2-2 ! 1-2 ! 0-0 ! 1/33 ! 53-32 |} == Qoʻshimcha maʼlumotlar == * Nafaqaga chiqqanidan soʻng u bakalavr iqtisodini tamomladi va Janubiy Kaliforniya universitetida biznes sohasida tahsil oldi. <ref name="sdt-btb">{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=April 26, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> * Murabbiy sifatida u Jim Grabb, Mark Noulz, Maks Mirni, Daniel Nestor, Richey Reneberg va Greg Rusedski bilan ishlagan. <ref name="sdt-btb" /> * Oilali, ikki farzandi bor. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/hof/2008/brian%20teacher%20bio.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=January 26, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> == Shuningdek qarang == * Tanlangan yahudiy tennischilar roʻyxati == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * Brian Teacher at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * [http://www.brianteacher.com Brian Teacher Tennis Academy] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1954-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 23tnws4lowdedwdhc5malk0f2a8yukl 2726017 2726016 2022-07-30T19:18:34Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Brian Teacher|image=|country={{USA}}|birth_date={{birth date and age|mf=yes|1954|12|23}}|birth_place=[[San Diego, California|San Diego]], California|height={{height|ft=6|in=3}}|turnedpro=1973|retired=1986|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]1,426,514|singlesrecord=333-236|singlestitles=8|highestsinglesranking=No. 7 (October 5, 1981)|AustralianOpenresult='''W''' ([[1980 Australian Open – Men's singles|1980]])|FrenchOpenresult=3R ([[1978 French Open – Men's singles|1978]])|Wimbledonresult=QF ([[1982 Wimbledon Championships – Men's singles|1982]])|USOpenresult=4R ([[1978 US Open – Men's singles|1978]], [[1980 US Open – Men's singles|1980]])|doublesrecord=220-172|doublestitles=16|highestdoublesranking=No. 24 (August 9, 1983)|mixedrecord=|mixedtitles=|highestmixedranking=}}'''Brian David Teacher''' (1954 yil 23 dekabrda tugʻilgan) — sobiq amerikalik professional tennischi . U 1981 yilda karyerasi boʻyicha jahon reytingida 7-oʻringa chiqdi. Teacher 1980 yilda [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq]] chempionatidagi yakkalik chempionligi bilan yaxshi esda qolgan. Uning karyerasidagi eng yuqori jahon yakkalik reytingi 7-oʻrinni, juftliklar boʻyicha jahon reytingi esa 1981-yilda 5-oʻrinni egallagan. U karyerasidagi yakkalik bahslarida 8 marta, juftlik bahslarida esa 16 marta g‘alaba qozongan. Tennischilik faoliyatidan soʻng u ATP va WTA turnelari boʻyicha murabbiyga aylandi. Hozirda u Kaliforniyaning [[South Pasadena (California)|Janubiy Pasadena shahridagi]] Brayan Teacher Tennis Akademiyasini boshqaradi. == Shaxsiy hayoti == Oʻqituvchi Kaliforniyaning [[San Diego|San-Diego]] shahrida tugʻilgan. <ref name="gr">Robert Slater (2000). [https://books.google.com/books?id=Yw-DAAAAMAAJ&q=%22brian+teacher%22+jewish&dq=%22brian+teacher%22+jewish&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjiuJnb3InWAhXFTCYKHRhsBtoQ6AEIMzAC ''Great Jews in Sports'']</ref> <ref>Sandra Harwitt, [https://books.google.com/books?id=tkR2ngEACAAJ&dq=%22brian+teacher%22+kathy+may&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiy7JXr3InWAhVIRyYKHb1tAugQ6AEITjAH ''The Greatest Jewish Tennis Players of All Time'']</ref> U San-Diegodagi Krouford oʻrta maktabida oʻqigan va 1972 yilda uni tamomlagan <ref name="gr" /> Keyinchalik u Kaliforniyaning Beverli-Xillz shahrida yashagan. <ref>{{Kitob manbasi|url=https://www.google.com/books/edition/San_Diego_Magazine/-QMkAQAAIAAJ?hl=en&gbpv=1&bsq=%22Brian+Teacher%22+%22crawford+high%22+tennis&dq=%22Brian+Teacher%22+%22crawford+high%22+tennis&printsec=frontcover|title=San Diego Magazine|date=March 1981|publisher=San Diego Magazine Publishing Company}}</ref> 1979 yilda u Kaliforniyalik oʻyinchi Keti Meyga turmushga chiqdi, shuningdek, Top 10 tennischi va The May Univermaqlar Kompaniyasi <ref>{{Veb manbasi|url=https://nymag.com/intelligencer/2016/08/the-making-of-americas-next-great-tennis-talent.html|sarlavha=The Making of America's Next Great Tennis Talent, in Two Very Different Labs|ism=Peter de|muallif=Jonge|sana=August 24, 2016|ish=Intelligencer}}</ref> (hozirgi Macy’s) asoschisi Devid Meyning nevarasi. Keyinchalik ular ajrashishdi. <ref>[http://www.worldtennismagazine.com/archives/11283 „The Australian Open Champion Who Almost Wasnʼt — Book Excerpt From 'The Greatest Jewish Tennis Players of All Time,'“] ''World Tennis Magazine''.</ref> Keyinchalik u USC Marshall Biznes maktabida MBA uchun tahsil oldi. <ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://scjewishsportshof.com/teacher.html|sarlavha=Southern California Jewish Sports Hall of Fame Home|ish=scjewishsportshof.com}}</ref> == Tennis karyerasi == === Kichik, oʻrta maktab va kollej === Oʻqituvchi 1972 yilda Krouford oʻrta maktabida oʻqiyotganida CIF yakkalik musobaqasi unvonini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|sarlavha=San Diego District Tennis Association: Brian Teacher (1954- )|kirish sanasi=April 26, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> 1972 yilda u o‘g‘il bolalar o‘rtasida 18 ta yakkalik va juftlik bahslarida g‘olib chiqdi. <ref>Dan Magill, [http://www.onlineathens.com/stories/051901/dog_0519010081.shtml Magill: Teacher joins Californian Hall contingent], ''Athens Banner-Herald'', May 19, 2001. </ref> U iqtisod boʻyicha tahsil olgan Kaliforniya-Los-Anjeles universitetida u 1974 yilda Tinch okeani-8 yakkalik va juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi, 1973-76 yillarda butun amerikalik edi va NCAA chempionligini qoʻlga kiritgan UCLA jamoalari aʼzosi edi. 1975 va 1976 yillarda <ref name="auto" /> === Professional tennis faoliyati === U 1977 yilda [[Janubiy Avstraliya]] va [[Yangi janubiy uels|Yangi Janubiy Uels]] Opens musobaqalarida finalga chiqdi. 1978 yilda Tokioda boʻlib oʻtgan Seiko World Super Tennis turnirida oʻqituvchi UCLA bitiruvchilari Jimmi Konnors va [[Arthur Ashe|Artur Asheni]] xafa qildi va finalda Byorn Borgga 6:3, 6:4 hisobida yutqazdi. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=48|sarlavha=Brian David Teacher|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=April 18, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070929083901/http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=48|arxivsana=September 29, 2007}}</ref> 1980 yilda u [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionatida]] gʻolib chiqdi va „Katta dubulgʻa“ musobaqalarida (Dik Savittdan keyin) gʻolib chiqqan ikkinchi yahudiy tennischiga aylandi. U finalda avstraliyalik [[Kim Warwick|Kim Uorvik]] ustidan toʻgʻridan-toʻgʻri gʻalaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 January 1981 |title=Brian Teacher Wins Crown in Australia |work=[[The New York Times]] |agency=AP |url=https://www.nytimes.com/1981/01/05/sports/brian-teacher-wins-crown-in-australia.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Douglas Perry|sarlavha=Australian Open 2015: Four words that forged an unexpected Grand Slam champion - 'I want a divorce'|url=http://www.oregonlive.com/the-spin-of-the-ball/index.ssf/2015/01/australian_open_2015_four_unex.html|ish=[[The Oregonian]]|sana=January 18, 2015}}</ref> Oʻzining Katta dubulgʻadagi gʻalabasi bilan Oʻqituvchi ochiq davrda bitta Katta dubulgʻa musobaqasida gʻolib chiqqan besh nafar amerikalik erkak oʻyinchilardan biri (Maykl Chang, [[Vitas Gerulaitis]], Endi Roddik va Rosko Tanner bilan birga). Yana ettita amerikalik bir nechta Slamga ega (Sten Smit, [[Arthur Ashe|Artur Ashe]], [[Jim Courier]], Jimmy Connors, [[Andre Agassi]], [[John Patrick McEnroe|Jon McEnroe]] va Pit Sampras). Uning karyerasidagi eng yuqori jahon yakkalik reytingi 7-oʻrinni, juftliklar reytingi esa 1981-yilda 5-oʻrinni egallagan <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}</ref> U karyerasidagi yakkalik bahslarida 8 marta, juftlik bahslarida esa 16 marta g‘alaba qozongan. <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm „Brian Teacher“]. ''www.jewishsports.net''.</cite></ref> === Halls of fame === Oʻqituvchi 2001 yilda Kollejlararo Tennis Assotsiatsiyasi (ITA) shon-shuhrat zaliga, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itatennis.com/AboutITA/HOF/Mens.htm|sarlavha=ITA Men's Hall of Fame|kirish sanasi=May 15, 2009|arxivsana=July 3, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170703072844/http://www.itatennis.com/AboutITA/HOF/Mens.htm}}</ref> 2008 yilda San-Diego Tennis shon-shuhrat zaliga, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.signonsandiego.com/sports/page2/20080709-9999-1s9sdtennis.html|sarlavha=Archived Document|kirish sanasi=2013-09-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111104041050/http://www.signonsandiego.com/sports/page2/20080709-9999-1s9sdtennis.html|arxivsana=November 4, 2011}}</ref>, shuningdek, NCAA Tennis shon-shuhrat zali va Janubiy Koreya aʼzosi. Kaliforniya yahudiy sport shon-sharaf zali . 2014 yilda u Xalqaro yahudiy sport shon-shuhrat zaliga kiritildi . <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm „Brian Teacher“]. ''www.jewishsports.net''.</cite></ref> 2015 yilda oʻqituvchi Janubiy Kaliforniya Tennis Assotsiatsiyasining Shon-sharaf zaliga kiritildi. <ref>[http://southerncaliforniatennis.org/mark-thoughts/memorable-scta-hall-of-fame-induction/ Memorable SCTA Hall Of Fame Induction | Southern California Tennis News, Adult Tennis, Junior, Tennis, Community Tennis]</ref> === Murabbiylik faoliyati === Oʻzining tennischilik faoliyatidan soʻng u ATP va WTA turnelari boʻyicha murabbiy boʻldi, shu qatorda [[Andre Agassi]] va Greg Rusedski bilan birga ishlaydi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.independent.co.uk/sport/teacher-tries-to-keep-rusedski-focused-on-semi-final-1237581.html|sarlavha=Teacher tries to keep Rusedski focused on semi-final|sana=September 5, 1997|ish=The Independent}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.independent.co.uk/sport/rusedski-is-served-by-a-new-teacher-1348141.html|sarlavha=Rusedski is served by a new teacher|sana=May 19, 1996|ish=The Independent}}</ref> Uning qoʻl ostida Rusedski dunyoning 85-raqamidan kuchli oʻntalikka va US Open finaliga chiqdi. Teacher, shuningdek, jahonning 1-raqamli juftlik oʻyinchilari Jim Grabb, Richey Reneberg, Daniel Nestor va Maks Mirniyga ustozlik qilgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/players/coaches/teacher-brian|sarlavha=Brian Teacher &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour}}</ref> Ayollar tomonida u WTA tur oʻyinchisi Marissa Irvinga ustozlik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.joplinindependent.com/display_article.php/mariwinn1409170637|sarlavha=Joplin Independent: World of tennis is introduced to young readers|ish=www.joplinindependent.com|kirish sanasi=May 17, 2018|arxivsana=December 19, 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191219004121/http://www.joplinindependent.com/display_article.php/mariwinn1409170637}}</ref> Hozirda u Kaliforniyaning [[South Pasadena (California)|Janubiy Pasadena shahridagi]] Brayan Teacher Tennis Akademiyasini boshqaradi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.brianteacher.com/|sarlavha=Brian Teacher Tennis Academy|ish=www.brianteacher.com}}</ref> == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik (1 gʻalaba) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1980 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] | 7-5, 7-6 <sup>(7-4)</sup>, 6-2 |} == Karyera finallari == === Yakkalik (8 unvon, 15 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable sortable" |Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (1) |- style="background:#ffffcc;" | Tennis ustalari kubogi (0) |- bgcolor="" | Gran-pri (7) |} | {| class="wikitable sortable mw" |Qoplama |- | Qattiq (2) |- | Oʻt (2) |- | Loy (0) |- | Gilam (4) |} |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:170px" |Turnir ! style="width:140px" |Hamkor ! class="unsortable" style="width:150px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |1. |Sep 1976 |Newport, U.S. |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |3-6, 6-4, 3-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |2. |Jan 1977 |Adelaide, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Victor_Amaya|Victor Amaya]] |1-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |1. |Apr 1977 |Jackson, Mississippi, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |6-3, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |3. |Dec 1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Roscoe_Tanner|Roscoe Tanner]] |3-6, 6-3, 3-6, 7-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |4. |Oct 1978 |Tokyo Indoor, Japan |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |3-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |2. |Nov 1978 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gorman_(tennis)|Tom Gorman]] |6-3, 6-3, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |3. |Jul 1979 |Newport, Rhode Island, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |1-6, 6-3, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |5. |Apr 1980 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |3-6, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |6. |Nov 1980 |Hong Kong |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |7-5, 6-7, 3-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |7. |Nov 1980 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl |7-6, 3-6, 3-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |8. |Nov 1980 |Bangkok, Thailand |{{flagicon|IND}} Vijay Amritraj |3-6, 5-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |9. |Dec 1980 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |3-6, 7-6, 6-7 |- bgcolor="#f3e6d7" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |4. |Dec 1980 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], [[Melburn|Melbourne]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |7-5, 7-6, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |5. |Aug 1981 |Columbus, Ohio, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] |6-3, 6-2 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |10. |Sep 1981 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Eliot_Teltscher|Eliot Teltscher]] |3-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |11. |Sep 1982 |Maui, Hawaii, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |2-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |6. |Dec 1982 |[[Dortmund|Dortmund WCT]], Germany |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] |6-7, 6-4, 6-4, 2-6, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |7. |Mar 1983 |Munich WCT, Germany |{{flagicon|USA}} [[:en:Mark_Dickson_(tennis)|Mark Dickson]] |1-6, 6-4, 6-2, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |8. |Aug 1983 |Columbus, Ohio, U.S. |{{flagicon|USA}} Bill Scanlon |7-6, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |12. |Sep 1983 |Dallas, Texas, U.S. |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |7-6, 1-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |13. |Jun 1984 |Bristol, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Johan_Kriek|Johan Kriek]] |7-6, 6-7, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |14. |Jul 1984 |Gstaad, Switzerland |{{flagicon|SWE}} [[:en:Joakim_Nyström|Joakim Nyström]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |15. |Jul 1985 |Livingston, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] |6-7, 4-6 |} === Juftliklar (16 ta chempionlik, 8 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! width="40" |No. ! width="50" |Sana ! width="200" |Turnir ! width="200" |Hamkor ! width="200" |Raqib ! width="125" |Hisob |- |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |1. |1976 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:William_Brown_(tennis)|William Brown]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Fred_McNair|Fred McNair]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] |6-3, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |1. |1978 |Miami, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gullikson|Tom Gullikson]] {{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |6-7, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |2. |1978 |Manila, Philippines |{{flagicon|USA}} Sherwood Stewart |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Chris_Kachel|Chris Kachel]] |6-3, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |2. |1979 |Washington Indoor, U.S. |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Lutz_(tennis)|Robert Lutz]] {{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |4-6, 5-7, 6-3, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |3. |1979 |Stuttgart Indoor, Germany |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] |3-6, 7-5, 6-7 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |3. |1980 |[[Vashington (shahar)|Washington-2]], U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Ferdi_Taygan|Ferdi Taygan]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Kevin_Curren|Kevin Curren]] {{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Denton|Steve Denton]] |4-6, 6-3, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |4. |1980 |Rotterdam, Netherlands |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] {{flagicon|USA}} Stan Smith |4-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |4. |1980 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] {{flagicon|USA}} Stan Smith |6-2, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |5. |1980 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Butch_Walts|Butch Walts]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Anand_Amritraj|Anand Amritraj]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |5. |1980 |Toronto, Canada |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{efn|Fleming's partner incorrectly listed by the ATP as Eliot Teltscher. It was actually Brian Teacher as listed by the ITF.<ref name=Colombus1980>{{cite web|work=itftennis.com|publisher=[[International Tennis Federation|ITF]]|title=Columbus Doubles 1980| url =https://www.itftennis.com/en/tournament/columbus/usa/1980/m-gp-usa-29a-1980/draws-and-results/| access-date =2021-01-10}}</ref>}} |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |6-3, 3-6, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |6. |1980 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |6-7, 7-5, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |6. |1980 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |5-7, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |7. |1980 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:Ferdi_Taygan|Ferdi Taygan]] |6-4, 6-0 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |8. |1980 |Bangkok, Thailand |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] {{flagicon|USA}} Ferdi Taygan |7-6, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |9. |1981 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] {{flagicon|USA}} [[:en:Eliot_Teltscher|Eliot Teltscher]] |7-6, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |10. |1981 |Frankfurt, Germany |{{flagicon|USA}} Butch Walts |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |7-5, 6-7, 7-5 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |11. |1981 |London/Queenʼs Club, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Pat_Du_Pré|Pat Du Pré]] |{{flagicon|RSA|1928}} Kevin Curren {{flagicon|USA}} Steve Denton |3-6, 7-6, 11-9 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |12. |1981 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|IND}} Anand Amritraj {{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |6-1, 6-1 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |7. |1982 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] {{flagicon|USA}} Ferdi Taygan |1-6, 7-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |13. |1982 |Stuttgart Outdoor, Germany |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |{{flagicon|FRG}} [[:en:Andreas_Maurer|Andreas Maurer]] {{flagicon|FRG}} [[:en:Wolfgang_Popp|Wolfgang Popp]] |6-3, 6-1 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |14. |1982 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Davis_(tennis)|Marty Davis]] {{flagicon|USA}} [[:en:Chris_Dunk|Chris Dunk]] |6-7, 6-2, 7-5 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |8. |1983 |Richmond, Virginia, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |{{flagicon|TCH}} [[:en:Pavel_Složil|Pavel Složil]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Tomáš_Šmíd|Tomáš Šmíd]] |2-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |15. |1983 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Davis_(tennis)|Scott Davis]] |{{flagicon|IND}} Anand Amritraj {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |6-1, 4-6, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |16. |1983 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Meister|Steve Meister]] |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] {{flagicon|USA}} Sherwood Stewart |6-7, 7-6, 6-2 |} = = "Katta dubulgʻa" turniri natijalari jadvali = {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! 1985 yil ! 1986 yil ! 1987 yil ! SR ! W-L |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | bgcolor="lime" | <nowiki><b id="mwA4U">V</b></nowiki> | A | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 3R | A | A | A | 1/5 | 15-4 |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | A | A | A | A | A | A | 0 / 3 | 4-3 |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | 2-savol | 0 / 11 | 15-11 |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | 0 / 14 | 14-14 |- ! style="text-align:left" | Gʻalaba — magʻlubiyat ! 1-1 ! 2-1 ! 0-1 ! 1-2 ! 2-4 ! 6-3 ! 10-3 ! 12-2 ! 2-2 ! 9-3 ! 4-3 ! 1-3 ! 2-2 ! 1-2 ! 0-0 ! 1/33 ! 53-32 |} == Qoʻshimcha maʼlumotlar == * Nafaqaga chiqqanidan soʻng u bakalavr iqtisodini tamomladi va Janubiy Kaliforniya universitetida biznes sohasida tahsil oldi. <ref name="sdt-btb">{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=April 26, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> * Murabbiy sifatida u Jim Grabb, Mark Noulz, Maks Mirni, Daniel Nestor, Richey Reneberg va Greg Rusedski bilan ishlagan. <ref name="sdt-btb" /> * Oilali, ikki farzandi bor. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/hof/2008/brian%20teacher%20bio.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=January 26, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> == Shuningdek qarang == * Tanlangan yahudiy tennischilar roʻyxati == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * Brian Teacher at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * [http://www.brianteacher.com Brian Teacher Tennis Academy] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1954-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 40byykqz93zo6t2lv2nbrrshh2vizcw 2726018 2726017 2022-07-30T19:19:08Z Djumanova 75484 /* Professional tennis faoliyati */ wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Brian Teacher|image=|country={{USA}}|birth_date={{birth date and age|mf=yes|1954|12|23}}|birth_place=[[San Diego, California|San Diego]], California|height={{height|ft=6|in=3}}|turnedpro=1973|retired=1986|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]1,426,514|singlesrecord=333-236|singlestitles=8|highestsinglesranking=No. 7 (October 5, 1981)|AustralianOpenresult='''W''' ([[1980 Australian Open – Men's singles|1980]])|FrenchOpenresult=3R ([[1978 French Open – Men's singles|1978]])|Wimbledonresult=QF ([[1982 Wimbledon Championships – Men's singles|1982]])|USOpenresult=4R ([[1978 US Open – Men's singles|1978]], [[1980 US Open – Men's singles|1980]])|doublesrecord=220-172|doublestitles=16|highestdoublesranking=No. 24 (August 9, 1983)|mixedrecord=|mixedtitles=|highestmixedranking=}}'''Brian David Teacher''' (1954 yil 23 dekabrda tugʻilgan) — sobiq amerikalik professional tennischi . U 1981 yilda karyerasi boʻyicha jahon reytingida 7-oʻringa chiqdi. Teacher 1980 yilda [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq]] chempionatidagi yakkalik chempionligi bilan yaxshi esda qolgan. Uning karyerasidagi eng yuqori jahon yakkalik reytingi 7-oʻrinni, juftliklar boʻyicha jahon reytingi esa 1981-yilda 5-oʻrinni egallagan. U karyerasidagi yakkalik bahslarida 8 marta, juftlik bahslarida esa 16 marta g‘alaba qozongan. Tennischilik faoliyatidan soʻng u ATP va WTA turnelari boʻyicha murabbiyga aylandi. Hozirda u Kaliforniyaning [[South Pasadena (California)|Janubiy Pasadena shahridagi]] Brayan Teacher Tennis Akademiyasini boshqaradi. == Shaxsiy hayoti == Oʻqituvchi Kaliforniyaning [[San Diego|San-Diego]] shahrida tugʻilgan. <ref name="gr">Robert Slater (2000). [https://books.google.com/books?id=Yw-DAAAAMAAJ&q=%22brian+teacher%22+jewish&dq=%22brian+teacher%22+jewish&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjiuJnb3InWAhXFTCYKHRhsBtoQ6AEIMzAC ''Great Jews in Sports'']</ref> <ref>Sandra Harwitt, [https://books.google.com/books?id=tkR2ngEACAAJ&dq=%22brian+teacher%22+kathy+may&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiy7JXr3InWAhVIRyYKHb1tAugQ6AEITjAH ''The Greatest Jewish Tennis Players of All Time'']</ref> U San-Diegodagi Krouford oʻrta maktabida oʻqigan va 1972 yilda uni tamomlagan <ref name="gr" /> Keyinchalik u Kaliforniyaning Beverli-Xillz shahrida yashagan. <ref>{{Kitob manbasi|url=https://www.google.com/books/edition/San_Diego_Magazine/-QMkAQAAIAAJ?hl=en&gbpv=1&bsq=%22Brian+Teacher%22+%22crawford+high%22+tennis&dq=%22Brian+Teacher%22+%22crawford+high%22+tennis&printsec=frontcover|title=San Diego Magazine|date=March 1981|publisher=San Diego Magazine Publishing Company}}</ref> 1979 yilda u Kaliforniyalik oʻyinchi Keti Meyga turmushga chiqdi, shuningdek, Top 10 tennischi va The May Univermaqlar Kompaniyasi <ref>{{Veb manbasi|url=https://nymag.com/intelligencer/2016/08/the-making-of-americas-next-great-tennis-talent.html|sarlavha=The Making of America's Next Great Tennis Talent, in Two Very Different Labs|ism=Peter de|muallif=Jonge|sana=August 24, 2016|ish=Intelligencer}}</ref> (hozirgi Macy’s) asoschisi Devid Meyning nevarasi. Keyinchalik ular ajrashishdi. <ref>[http://www.worldtennismagazine.com/archives/11283 „The Australian Open Champion Who Almost Wasnʼt — Book Excerpt From 'The Greatest Jewish Tennis Players of All Time,'“] ''World Tennis Magazine''.</ref> Keyinchalik u USC Marshall Biznes maktabida MBA uchun tahsil oldi. <ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://scjewishsportshof.com/teacher.html|sarlavha=Southern California Jewish Sports Hall of Fame Home|ish=scjewishsportshof.com}}</ref> == Tennis karyerasi == === Kichik, oʻrta maktab va kollej === Oʻqituvchi 1972 yilda Krouford oʻrta maktabida oʻqiyotganida CIF yakkalik musobaqasi unvonini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|sarlavha=San Diego District Tennis Association: Brian Teacher (1954- )|kirish sanasi=April 26, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> 1972 yilda u o‘g‘il bolalar o‘rtasida 18 ta yakkalik va juftlik bahslarida g‘olib chiqdi. <ref>Dan Magill, [http://www.onlineathens.com/stories/051901/dog_0519010081.shtml Magill: Teacher joins Californian Hall contingent], ''Athens Banner-Herald'', May 19, 2001. </ref> U iqtisod boʻyicha tahsil olgan Kaliforniya-Los-Anjeles universitetida u 1974 yilda Tinch okeani-8 yakkalik va juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi, 1973-76 yillarda butun amerikalik edi va NCAA chempionligini qoʻlga kiritgan UCLA jamoalari aʼzosi edi. 1975 va 1976 yillarda <ref name="auto" /> === Professional tennis faoliyati === U 1977 yilda [[Janubiy Avstraliya]] va [[Yangi janubiy uels|Yangi Janubiy Uels]] Opens musobaqalarida finalga chiqdi. 1978 yilda Tokioda boʻlib oʻtgan Seiko World Super Tennis turnirida oʻqituvchi UCLA bitiruvchilari Jimmi Konnors va [[Arthur Ashe|Artur Asheni]] xafa qildi va finalda Byorn Borgga 6:3, 6:4 hisobida yutqazdi. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=48|sarlavha=Brian David Teacher|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=April 18, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070929083901/http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=48|arxivsana=September 29, 2007}}</ref> 1980 yilda u [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionatida]] gʻolib chiqdi va „Katta dubulgʻa“ musobaqalarida (Dik Savittdan keyin) gʻolib chiqqan ikkinchi yahudiy tennischiga aylandi. U finalda avstraliyalik [[Kim Warwick|Kim Uorvik]] ustidan toʻgʻridan-toʻgʻri gʻalaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 January 1981 |title=Brian Teacher Wins Crown in Australia |work=[[The New York Times]] |agency=AP |url=https://www.nytimes.com/1981/01/05/sports/brian-teacher-wins-crown-in-australia.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Douglas Perry|sarlavha=Australian Open 2015: Four words that forged an unexpected Grand Slam champion - 'I want a divorce'|url=http://www.oregonlive.com/the-spin-of-the-ball/index.ssf/2015/01/australian_open_2015_four_unex.html|ish=[[The Oregonian]]|sana=January 18, 2015}}</ref> Oʻzining Katta dubulgʻadagi gʻalabasi bilan Oʻqituvchi ochiq davrda bitta Katta dubulgʻa musobaqasida gʻolib chiqqan besh nafar amerikalik erkak oʻyinchilardan biri (Maykl Chang, [[Vitas Gerulaitis]], Endi Roddik va Rosko Tanner bilan birga). Yana ettita amerikalik bir nechta Slamga ega (Sten Smit, [[Arthur Ashe|Artur Ashe]], [[Jim Courier]], Jimmy Connors, [[Andre Agassi]], [[John Patrick McEnroe|Jon McEnroe]] va Pit Sampras). Uning karyerasidagi eng yuqori jahon yakkalik reytingi 7-oʻrinni, juftliklar reytingi esa 1981-yilda 5-oʻrinni egallagan <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}</ref> U karyerasidagi yakkalik bahslarida 8 marta, juftlik bahslarida esa 16 marta g‘alaba qozongan. === Halls of fame === Oʻqituvchi 2001 yilda Kollejlararo Tennis Assotsiatsiyasi (ITA) shon-shuhrat zaliga, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itatennis.com/AboutITA/HOF/Mens.htm|sarlavha=ITA Men's Hall of Fame|kirish sanasi=May 15, 2009|arxivsana=July 3, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170703072844/http://www.itatennis.com/AboutITA/HOF/Mens.htm}}</ref> 2008 yilda San-Diego Tennis shon-shuhrat zaliga, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.signonsandiego.com/sports/page2/20080709-9999-1s9sdtennis.html|sarlavha=Archived Document|kirish sanasi=2013-09-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111104041050/http://www.signonsandiego.com/sports/page2/20080709-9999-1s9sdtennis.html|arxivsana=November 4, 2011}}</ref>, shuningdek, NCAA Tennis shon-shuhrat zali va Janubiy Koreya aʼzosi. Kaliforniya yahudiy sport shon-sharaf zali . 2014 yilda u Xalqaro yahudiy sport shon-shuhrat zaliga kiritildi . <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm „Brian Teacher“]. ''www.jewishsports.net''.</cite></ref> 2015 yilda oʻqituvchi Janubiy Kaliforniya Tennis Assotsiatsiyasining Shon-sharaf zaliga kiritildi. <ref>[http://southerncaliforniatennis.org/mark-thoughts/memorable-scta-hall-of-fame-induction/ Memorable SCTA Hall Of Fame Induction | Southern California Tennis News, Adult Tennis, Junior, Tennis, Community Tennis]</ref> === Murabbiylik faoliyati === Oʻzining tennischilik faoliyatidan soʻng u ATP va WTA turnelari boʻyicha murabbiy boʻldi, shu qatorda [[Andre Agassi]] va Greg Rusedski bilan birga ishlaydi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.independent.co.uk/sport/teacher-tries-to-keep-rusedski-focused-on-semi-final-1237581.html|sarlavha=Teacher tries to keep Rusedski focused on semi-final|sana=September 5, 1997|ish=The Independent}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.independent.co.uk/sport/rusedski-is-served-by-a-new-teacher-1348141.html|sarlavha=Rusedski is served by a new teacher|sana=May 19, 1996|ish=The Independent}}</ref> Uning qoʻl ostida Rusedski dunyoning 85-raqamidan kuchli oʻntalikka va US Open finaliga chiqdi. Teacher, shuningdek, jahonning 1-raqamli juftlik oʻyinchilari Jim Grabb, Richey Reneberg, Daniel Nestor va Maks Mirniyga ustozlik qilgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/players/coaches/teacher-brian|sarlavha=Brian Teacher &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour}}</ref> Ayollar tomonida u WTA tur oʻyinchisi Marissa Irvinga ustozlik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.joplinindependent.com/display_article.php/mariwinn1409170637|sarlavha=Joplin Independent: World of tennis is introduced to young readers|ish=www.joplinindependent.com|kirish sanasi=May 17, 2018|arxivsana=December 19, 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191219004121/http://www.joplinindependent.com/display_article.php/mariwinn1409170637}}</ref> Hozirda u Kaliforniyaning [[South Pasadena (California)|Janubiy Pasadena shahridagi]] Brayan Teacher Tennis Akademiyasini boshqaradi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.brianteacher.com/|sarlavha=Brian Teacher Tennis Academy|ish=www.brianteacher.com}}</ref> == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik (1 gʻalaba) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1980 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] | 7-5, 7-6 <sup>(7-4)</sup>, 6-2 |} == Karyera finallari == === Yakkalik (8 unvon, 15 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable sortable" |Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (1) |- style="background:#ffffcc;" | Tennis ustalari kubogi (0) |- bgcolor="" | Gran-pri (7) |} | {| class="wikitable sortable mw" |Qoplama |- | Qattiq (2) |- | Oʻt (2) |- | Loy (0) |- | Gilam (4) |} |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:170px" |Turnir ! style="width:140px" |Hamkor ! class="unsortable" style="width:150px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |1. |Sep 1976 |Newport, U.S. |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |3-6, 6-4, 3-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |2. |Jan 1977 |Adelaide, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Victor_Amaya|Victor Amaya]] |1-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |1. |Apr 1977 |Jackson, Mississippi, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |6-3, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |3. |Dec 1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Roscoe_Tanner|Roscoe Tanner]] |3-6, 6-3, 3-6, 7-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |4. |Oct 1978 |Tokyo Indoor, Japan |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |3-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |2. |Nov 1978 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gorman_(tennis)|Tom Gorman]] |6-3, 6-3, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |3. |Jul 1979 |Newport, Rhode Island, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |1-6, 6-3, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |5. |Apr 1980 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |3-6, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |6. |Nov 1980 |Hong Kong |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |7-5, 6-7, 3-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |7. |Nov 1980 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl |7-6, 3-6, 3-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |8. |Nov 1980 |Bangkok, Thailand |{{flagicon|IND}} Vijay Amritraj |3-6, 5-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |9. |Dec 1980 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |3-6, 7-6, 6-7 |- bgcolor="#f3e6d7" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |4. |Dec 1980 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], [[Melburn|Melbourne]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |7-5, 7-6, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |5. |Aug 1981 |Columbus, Ohio, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] |6-3, 6-2 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |10. |Sep 1981 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Eliot_Teltscher|Eliot Teltscher]] |3-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |11. |Sep 1982 |Maui, Hawaii, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |2-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |6. |Dec 1982 |[[Dortmund|Dortmund WCT]], Germany |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] |6-7, 6-4, 6-4, 2-6, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |7. |Mar 1983 |Munich WCT, Germany |{{flagicon|USA}} [[:en:Mark_Dickson_(tennis)|Mark Dickson]] |1-6, 6-4, 6-2, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |8. |Aug 1983 |Columbus, Ohio, U.S. |{{flagicon|USA}} Bill Scanlon |7-6, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |12. |Sep 1983 |Dallas, Texas, U.S. |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |7-6, 1-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |13. |Jun 1984 |Bristol, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Johan_Kriek|Johan Kriek]] |7-6, 6-7, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |14. |Jul 1984 |Gstaad, Switzerland |{{flagicon|SWE}} [[:en:Joakim_Nyström|Joakim Nyström]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |15. |Jul 1985 |Livingston, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] |6-7, 4-6 |} === Juftliklar (16 ta chempionlik, 8 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! width="40" |No. ! width="50" |Sana ! width="200" |Turnir ! width="200" |Hamkor ! width="200" |Raqib ! width="125" |Hisob |- |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |1. |1976 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:William_Brown_(tennis)|William Brown]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Fred_McNair|Fred McNair]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] |6-3, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |1. |1978 |Miami, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gullikson|Tom Gullikson]] {{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |6-7, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |2. |1978 |Manila, Philippines |{{flagicon|USA}} Sherwood Stewart |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Chris_Kachel|Chris Kachel]] |6-3, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |2. |1979 |Washington Indoor, U.S. |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Lutz_(tennis)|Robert Lutz]] {{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |4-6, 5-7, 6-3, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |3. |1979 |Stuttgart Indoor, Germany |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] |3-6, 7-5, 6-7 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |3. |1980 |[[Vashington (shahar)|Washington-2]], U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Ferdi_Taygan|Ferdi Taygan]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Kevin_Curren|Kevin Curren]] {{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Denton|Steve Denton]] |4-6, 6-3, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |4. |1980 |Rotterdam, Netherlands |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] {{flagicon|USA}} Stan Smith |4-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |4. |1980 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] {{flagicon|USA}} Stan Smith |6-2, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |5. |1980 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Butch_Walts|Butch Walts]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Anand_Amritraj|Anand Amritraj]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |5. |1980 |Toronto, Canada |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{efn|Fleming's partner incorrectly listed by the ATP as Eliot Teltscher. It was actually Brian Teacher as listed by the ITF.<ref name=Colombus1980>{{cite web|work=itftennis.com|publisher=[[International Tennis Federation|ITF]]|title=Columbus Doubles 1980| url =https://www.itftennis.com/en/tournament/columbus/usa/1980/m-gp-usa-29a-1980/draws-and-results/| access-date =2021-01-10}}</ref>}} |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |6-3, 3-6, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |6. |1980 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |6-7, 7-5, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |6. |1980 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |5-7, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |7. |1980 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:Ferdi_Taygan|Ferdi Taygan]] |6-4, 6-0 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |8. |1980 |Bangkok, Thailand |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] {{flagicon|USA}} Ferdi Taygan |7-6, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |9. |1981 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] {{flagicon|USA}} [[:en:Eliot_Teltscher|Eliot Teltscher]] |7-6, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |10. |1981 |Frankfurt, Germany |{{flagicon|USA}} Butch Walts |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |7-5, 6-7, 7-5 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |11. |1981 |London/Queenʼs Club, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Pat_Du_Pré|Pat Du Pré]] |{{flagicon|RSA|1928}} Kevin Curren {{flagicon|USA}} Steve Denton |3-6, 7-6, 11-9 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |12. |1981 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|IND}} Anand Amritraj {{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |6-1, 6-1 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |7. |1982 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] {{flagicon|USA}} Ferdi Taygan |1-6, 7-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |13. |1982 |Stuttgart Outdoor, Germany |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |{{flagicon|FRG}} [[:en:Andreas_Maurer|Andreas Maurer]] {{flagicon|FRG}} [[:en:Wolfgang_Popp|Wolfgang Popp]] |6-3, 6-1 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |14. |1982 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Davis_(tennis)|Marty Davis]] {{flagicon|USA}} [[:en:Chris_Dunk|Chris Dunk]] |6-7, 6-2, 7-5 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |8. |1983 |Richmond, Virginia, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |{{flagicon|TCH}} [[:en:Pavel_Složil|Pavel Složil]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Tomáš_Šmíd|Tomáš Šmíd]] |2-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |15. |1983 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Davis_(tennis)|Scott Davis]] |{{flagicon|IND}} Anand Amritraj {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |6-1, 4-6, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |16. |1983 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Meister|Steve Meister]] |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] {{flagicon|USA}} Sherwood Stewart |6-7, 7-6, 6-2 |} = = "Katta dubulgʻa" turniri natijalari jadvali = {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! 1985 yil ! 1986 yil ! 1987 yil ! SR ! W-L |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | bgcolor="lime" | <nowiki><b id="mwA4U">V</b></nowiki> | A | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 3R | A | A | A | 1/5 | 15-4 |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | A | A | A | A | A | A | 0 / 3 | 4-3 |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | 2-savol | 0 / 11 | 15-11 |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | 0 / 14 | 14-14 |- ! style="text-align:left" | Gʻalaba — magʻlubiyat ! 1-1 ! 2-1 ! 0-1 ! 1-2 ! 2-4 ! 6-3 ! 10-3 ! 12-2 ! 2-2 ! 9-3 ! 4-3 ! 1-3 ! 2-2 ! 1-2 ! 0-0 ! 1/33 ! 53-32 |} == Qoʻshimcha maʼlumotlar == * Nafaqaga chiqqanidan soʻng u bakalavr iqtisodini tamomladi va Janubiy Kaliforniya universitetida biznes sohasida tahsil oldi. <ref name="sdt-btb">{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=April 26, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> * Murabbiy sifatida u Jim Grabb, Mark Noulz, Maks Mirni, Daniel Nestor, Richey Reneberg va Greg Rusedski bilan ishlagan. <ref name="sdt-btb" /> * Oilali, ikki farzandi bor. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/hof/2008/brian%20teacher%20bio.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=January 26, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> == Shuningdek qarang == * Tanlangan yahudiy tennischilar roʻyxati == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * Brian Teacher at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * [http://www.brianteacher.com Brian Teacher Tennis Academy] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1954-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] tkjqds3jxw9dey4nv8rlz583vsb2d5k 2726020 2726018 2022-07-30T19:19:56Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Brian Teacher|image=|country={{USA}}|birth_date={{birth date and age|mf=yes|1954|12|23}}|birth_place=[[San Diego, California|San Diego]], California|height={{height|ft=6|in=3}}|turnedpro=1973|retired=1986|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]1,426,514|singlesrecord=333-236|singlestitles=8|highestsinglesranking=No. 7 (October 5, 1981)|AustralianOpenresult='''W''' ([[1980 Australian Open – Men's singles|1980]])|FrenchOpenresult=3R ([[1978 French Open – Men's singles|1978]])|Wimbledonresult=QF ([[1982 Wimbledon Championships – Men's singles|1982]])|USOpenresult=4R ([[1978 US Open – Men's singles|1978]], [[1980 US Open – Men's singles|1980]])|doublesrecord=220-172|doublestitles=16|highestdoublesranking=No. 24 (August 9, 1983)|mixedrecord=|mixedtitles=|highestmixedranking=}}'''Brian David Teacher''' (1954 yil 23 dekabrda tugʻilgan) — sobiq amerikalik professional tennischi . U 1981 yilda karyerasi boʻyicha jahon reytingida 7-oʻringa chiqdi. Teacher 1980 yilda [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq]] chempionatidagi yakkalik chempionligi bilan yaxshi esda qolgan. Uning karyerasidagi eng yuqori jahon yakkalik reytingi 7-oʻrinni, juftliklar boʻyicha jahon reytingi esa 1981-yilda 5-oʻrinni egallagan. U karyerasidagi yakkalik bahslarida 8 marta, juftlik bahslarida esa 16 marta g‘alaba qozongan. Tennischilik faoliyatidan soʻng u ATP va WTA turnelari boʻyicha murabbiyga aylandi. Hozirda u Kaliforniyaning [[South Pasadena (California)|Janubiy Pasadena shahridagi]] Brayan Teacher Tennis Akademiyasini boshqaradi. == Shaxsiy hayoti == Oʻqituvchi Kaliforniyaning [[San Diego|San-Diego]] shahrida tugʻilgan. <ref name="gr">Robert Slater (2000). [https://books.google.com/books?id=Yw-DAAAAMAAJ&q=%22brian+teacher%22+jewish&dq=%22brian+teacher%22+jewish&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjiuJnb3InWAhXFTCYKHRhsBtoQ6AEIMzAC ''Great Jews in Sports'']</ref> <ref>Sandra Harwitt, [https://books.google.com/books?id=tkR2ngEACAAJ&dq=%22brian+teacher%22+kathy+may&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiy7JXr3InWAhVIRyYKHb1tAugQ6AEITjAH ''The Greatest Jewish Tennis Players of All Time'']</ref> U San-Diegodagi Krouford oʻrta maktabida oʻqigan va 1972 yilda uni tamomlagan <ref name="gr" /> Keyinchalik u Kaliforniyaning Beverli-Xillz shahrida yashagan. <ref>{{Kitob manbasi|url=https://www.google.com/books/edition/San_Diego_Magazine/-QMkAQAAIAAJ?hl=en&gbpv=1&bsq=%22Brian+Teacher%22+%22crawford+high%22+tennis&dq=%22Brian+Teacher%22+%22crawford+high%22+tennis&printsec=frontcover|title=San Diego Magazine|date=March 1981|publisher=San Diego Magazine Publishing Company}}</ref> 1979 yilda u Kaliforniyalik oʻyinchi Keti Meyga turmushga chiqdi, shuningdek, Top 10 tennischi va The May Univermaqlar Kompaniyasi <ref>{{Veb manbasi|url=https://nymag.com/intelligencer/2016/08/the-making-of-americas-next-great-tennis-talent.html|sarlavha=The Making of America's Next Great Tennis Talent, in Two Very Different Labs|ism=Peter de|muallif=Jonge|sana=August 24, 2016|ish=Intelligencer}}</ref> (hozirgi Macy’s) asoschisi Devid Meyning nevarasi. Keyinchalik ular ajrashishdi. <ref>[http://www.worldtennismagazine.com/archives/11283 „The Australian Open Champion Who Almost Wasnʼt — Book Excerpt From 'The Greatest Jewish Tennis Players of All Time,'“] ''World Tennis Magazine''.</ref> Keyinchalik u USC Marshall Biznes maktabida MBA uchun tahsil oldi. <ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://scjewishsportshof.com/teacher.html|sarlavha=Southern California Jewish Sports Hall of Fame Home|ish=scjewishsportshof.com}}</ref> == Tennis karyerasi == === Kichik, oʻrta maktab va kollej === Oʻqituvchi 1972 yilda Krouford oʻrta maktabida oʻqiyotganida CIF yakkalik musobaqasi unvonini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|sarlavha=San Diego District Tennis Association: Brian Teacher (1954- )|kirish sanasi=April 26, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> 1972 yilda u o‘g‘il bolalar o‘rtasida 18 ta yakkalik va juftlik bahslarida g‘olib chiqdi. <ref>Dan Magill, [http://www.onlineathens.com/stories/051901/dog_0519010081.shtml Magill: Teacher joins Californian Hall contingent], ''Athens Banner-Herald'', May 19, 2001. </ref> U iqtisod boʻyicha tahsil olgan Kaliforniya-Los-Anjeles universitetida u 1974 yilda Tinch okeani-8 yakkalik va juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi, 1973-76 yillarda butun amerikalik edi va NCAA chempionligini qoʻlga kiritgan UCLA jamoalari aʼzosi edi. 1975 va 1976 yillarda <ref name="auto" /> === Professional tennis faoliyati === U 1977 yilda [[Janubiy Avstraliya]] va [[Yangi janubiy uels|Yangi Janubiy Uels]] Opens musobaqalarida finalga chiqdi. 1978 yilda Tokioda boʻlib oʻtgan Seiko World Super Tennis turnirida oʻqituvchi UCLA bitiruvchilari Jimmi Konnors va [[Arthur Ashe|Artur Asheni]] xafa qildi va finalda Byorn Borgga 6:3, 6:4 hisobida yutqazdi. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=48|sarlavha=Brian David Teacher|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=April 18, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070929083901/http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=48|arxivsana=September 29, 2007}}</ref> 1980 yilda u [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionatida]] gʻolib chiqdi va „Katta dubulgʻa“ musobaqalarida (Dik Savittdan keyin) gʻolib chiqqan ikkinchi yahudiy tennischiga aylandi. U finalda avstraliyalik [[Kim Warwick|Kim Uorvik]] ustidan toʻgʻridan-toʻgʻri gʻalaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 January 1981 |title=Brian Teacher Wins Crown in Australia |work=[[The New York Times]] |agency=AP |url=https://www.nytimes.com/1981/01/05/sports/brian-teacher-wins-crown-in-australia.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Douglas Perry|sarlavha=Australian Open 2015: Four words that forged an unexpected Grand Slam champion - 'I want a divorce'|url=http://www.oregonlive.com/the-spin-of-the-ball/index.ssf/2015/01/australian_open_2015_four_unex.html|ish=[[The Oregonian]]|sana=January 18, 2015}}</ref> Oʻzining Katta dubulgʻadagi gʻalabasi bilan Oʻqituvchi ochiq davrda bitta Katta dubulgʻa musobaqasida gʻolib chiqqan besh nafar amerikalik erkak oʻyinchilardan biri (Maykl Chang, [[Vitas Gerulaitis]], Endi Roddik va Rosko Tanner bilan birga). Yana ettita amerikalik bir nechta Slamga ega (Sten Smit, [[Arthur Ashe|Artur Ashe]], [[Jim Courier]], Jimmy Connors, [[Andre Agassi]], [[John Patrick McEnroe|Jon McEnroe]] va Pit Sampras). Uning karyerasidagi eng yuqori jahon yakkalik reytingi 7-oʻrinni, juftliklar reytingi esa 1981-yilda 5-oʻrinni egallagan. U karyerasidagi yakkalik bahslarida 8 marta, juftlik bahslarida esa 16 marta g‘alaba qozongan. === Halls of fame === Oʻqituvchi 2001 yilda Kollejlararo Tennis Assotsiatsiyasi (ITA) shon-shuhrat zaliga, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itatennis.com/AboutITA/HOF/Mens.htm|sarlavha=ITA Men's Hall of Fame|kirish sanasi=May 15, 2009|arxivsana=July 3, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170703072844/http://www.itatennis.com/AboutITA/HOF/Mens.htm}}</ref> 2008 yilda San-Diego Tennis shon-shuhrat zaliga, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.signonsandiego.com/sports/page2/20080709-9999-1s9sdtennis.html|sarlavha=Archived Document|kirish sanasi=2013-09-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111104041050/http://www.signonsandiego.com/sports/page2/20080709-9999-1s9sdtennis.html|arxivsana=November 4, 2011}}</ref>, shuningdek, NCAA Tennis shon-shuhrat zali va Janubiy Koreya aʼzosi. Kaliforniya yahudiy sport shon-sharaf zali . 2014 yilda u Xalqaro yahudiy sport shon-shuhrat zaliga kiritildi . <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}</ref> 2015 yilda oʻqituvchi Janubiy Kaliforniya Tennis Assotsiatsiyasining Shon-sharaf zaliga kiritildi. <ref>[http://southerncaliforniatennis.org/mark-thoughts/memorable-scta-hall-of-fame-induction/ Memorable SCTA Hall Of Fame Induction | Southern California Tennis News, Adult Tennis, Junior, Tennis, Community Tennis]</ref> === Murabbiylik faoliyati === Oʻzining tennischilik faoliyatidan soʻng u ATP va WTA turnelari boʻyicha murabbiy boʻldi, shu qatorda [[Andre Agassi]] va Greg Rusedski bilan birga ishlaydi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.independent.co.uk/sport/teacher-tries-to-keep-rusedski-focused-on-semi-final-1237581.html|sarlavha=Teacher tries to keep Rusedski focused on semi-final|sana=September 5, 1997|ish=The Independent}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.independent.co.uk/sport/rusedski-is-served-by-a-new-teacher-1348141.html|sarlavha=Rusedski is served by a new teacher|sana=May 19, 1996|ish=The Independent}}</ref> Uning qoʻl ostida Rusedski dunyoning 85-raqamidan kuchli oʻntalikka va US Open finaliga chiqdi. Teacher, shuningdek, jahonning 1-raqamli juftlik oʻyinchilari Jim Grabb, Richey Reneberg, Daniel Nestor va Maks Mirniyga ustozlik qilgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/players/coaches/teacher-brian|sarlavha=Brian Teacher &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour}}</ref> Ayollar tomonida u WTA tur oʻyinchisi Marissa Irvinga ustozlik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.joplinindependent.com/display_article.php/mariwinn1409170637|sarlavha=Joplin Independent: World of tennis is introduced to young readers|ish=www.joplinindependent.com|kirish sanasi=May 17, 2018|arxivsana=December 19, 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191219004121/http://www.joplinindependent.com/display_article.php/mariwinn1409170637}}</ref> Hozirda u Kaliforniyaning [[South Pasadena (California)|Janubiy Pasadena shahridagi]] Brayan Teacher Tennis Akademiyasini boshqaradi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.brianteacher.com/|sarlavha=Brian Teacher Tennis Academy|ish=www.brianteacher.com}}</ref> == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik (1 gʻalaba) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1980 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] | 7-5, 7-6 <sup>(7-4)</sup>, 6-2 |} == Karyera finallari == === Yakkalik (8 unvon, 15 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable sortable" |Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (1) |- style="background:#ffffcc;" | Tennis ustalari kubogi (0) |- bgcolor="" | Gran-pri (7) |} | {| class="wikitable sortable mw" |Qoplama |- | Qattiq (2) |- | Oʻt (2) |- | Loy (0) |- | Gilam (4) |} |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:170px" |Turnir ! style="width:140px" |Hamkor ! class="unsortable" style="width:150px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |1. |Sep 1976 |Newport, U.S. |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |3-6, 6-4, 3-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |2. |Jan 1977 |Adelaide, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Victor_Amaya|Victor Amaya]] |1-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |1. |Apr 1977 |Jackson, Mississippi, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |6-3, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |3. |Dec 1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Roscoe_Tanner|Roscoe Tanner]] |3-6, 6-3, 3-6, 7-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |4. |Oct 1978 |Tokyo Indoor, Japan |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |3-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |2. |Nov 1978 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gorman_(tennis)|Tom Gorman]] |6-3, 6-3, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |3. |Jul 1979 |Newport, Rhode Island, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |1-6, 6-3, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |5. |Apr 1980 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |3-6, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |6. |Nov 1980 |Hong Kong |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |7-5, 6-7, 3-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |7. |Nov 1980 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl |7-6, 3-6, 3-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |8. |Nov 1980 |Bangkok, Thailand |{{flagicon|IND}} Vijay Amritraj |3-6, 5-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |9. |Dec 1980 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |3-6, 7-6, 6-7 |- bgcolor="#f3e6d7" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |4. |Dec 1980 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], [[Melburn|Melbourne]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |7-5, 7-6, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |5. |Aug 1981 |Columbus, Ohio, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] |6-3, 6-2 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |10. |Sep 1981 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Eliot_Teltscher|Eliot Teltscher]] |3-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |11. |Sep 1982 |Maui, Hawaii, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |2-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |6. |Dec 1982 |[[Dortmund|Dortmund WCT]], Germany |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] |6-7, 6-4, 6-4, 2-6, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |7. |Mar 1983 |Munich WCT, Germany |{{flagicon|USA}} [[:en:Mark_Dickson_(tennis)|Mark Dickson]] |1-6, 6-4, 6-2, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |8. |Aug 1983 |Columbus, Ohio, U.S. |{{flagicon|USA}} Bill Scanlon |7-6, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |12. |Sep 1983 |Dallas, Texas, U.S. |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |7-6, 1-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |13. |Jun 1984 |Bristol, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Johan_Kriek|Johan Kriek]] |7-6, 6-7, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |14. |Jul 1984 |Gstaad, Switzerland |{{flagicon|SWE}} [[:en:Joakim_Nyström|Joakim Nyström]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |15. |Jul 1985 |Livingston, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] |6-7, 4-6 |} === Juftliklar (16 ta chempionlik, 8 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! width="40" |No. ! width="50" |Sana ! width="200" |Turnir ! width="200" |Hamkor ! width="200" |Raqib ! width="125" |Hisob |- |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |1. |1976 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:William_Brown_(tennis)|William Brown]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Fred_McNair|Fred McNair]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] |6-3, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |1. |1978 |Miami, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gullikson|Tom Gullikson]] {{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |6-7, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |2. |1978 |Manila, Philippines |{{flagicon|USA}} Sherwood Stewart |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Chris_Kachel|Chris Kachel]] |6-3, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |2. |1979 |Washington Indoor, U.S. |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Lutz_(tennis)|Robert Lutz]] {{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |4-6, 5-7, 6-3, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |3. |1979 |Stuttgart Indoor, Germany |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] |3-6, 7-5, 6-7 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |3. |1980 |[[Vashington (shahar)|Washington-2]], U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Ferdi_Taygan|Ferdi Taygan]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Kevin_Curren|Kevin Curren]] {{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Denton|Steve Denton]] |4-6, 6-3, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |4. |1980 |Rotterdam, Netherlands |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] {{flagicon|USA}} Stan Smith |4-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |4. |1980 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] {{flagicon|USA}} Stan Smith |6-2, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |5. |1980 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Butch_Walts|Butch Walts]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Anand_Amritraj|Anand Amritraj]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |5. |1980 |Toronto, Canada |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{efn|Fleming's partner incorrectly listed by the ATP as Eliot Teltscher. It was actually Brian Teacher as listed by the ITF.<ref name=Colombus1980>{{cite web|work=itftennis.com|publisher=[[International Tennis Federation|ITF]]|title=Columbus Doubles 1980| url =https://www.itftennis.com/en/tournament/columbus/usa/1980/m-gp-usa-29a-1980/draws-and-results/| access-date =2021-01-10}}</ref>}} |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |6-3, 3-6, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |6. |1980 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |6-7, 7-5, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |6. |1980 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |5-7, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |7. |1980 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:Ferdi_Taygan|Ferdi Taygan]] |6-4, 6-0 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |8. |1980 |Bangkok, Thailand |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] {{flagicon|USA}} Ferdi Taygan |7-6, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |9. |1981 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] {{flagicon|USA}} [[:en:Eliot_Teltscher|Eliot Teltscher]] |7-6, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |10. |1981 |Frankfurt, Germany |{{flagicon|USA}} Butch Walts |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |7-5, 6-7, 7-5 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |11. |1981 |London/Queenʼs Club, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Pat_Du_Pré|Pat Du Pré]] |{{flagicon|RSA|1928}} Kevin Curren {{flagicon|USA}} Steve Denton |3-6, 7-6, 11-9 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |12. |1981 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|IND}} Anand Amritraj {{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |6-1, 6-1 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |7. |1982 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] {{flagicon|USA}} Ferdi Taygan |1-6, 7-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |13. |1982 |Stuttgart Outdoor, Germany |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |{{flagicon|FRG}} [[:en:Andreas_Maurer|Andreas Maurer]] {{flagicon|FRG}} [[:en:Wolfgang_Popp|Wolfgang Popp]] |6-3, 6-1 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |14. |1982 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Davis_(tennis)|Marty Davis]] {{flagicon|USA}} [[:en:Chris_Dunk|Chris Dunk]] |6-7, 6-2, 7-5 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |8. |1983 |Richmond, Virginia, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |{{flagicon|TCH}} [[:en:Pavel_Složil|Pavel Složil]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Tomáš_Šmíd|Tomáš Šmíd]] |2-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |15. |1983 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Davis_(tennis)|Scott Davis]] |{{flagicon|IND}} Anand Amritraj {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |6-1, 4-6, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |16. |1983 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Meister|Steve Meister]] |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] {{flagicon|USA}} Sherwood Stewart |6-7, 7-6, 6-2 |} = = "Katta dubulgʻa" turniri natijalari jadvali = {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! 1985 yil ! 1986 yil ! 1987 yil ! SR ! W-L |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | bgcolor="lime" | <nowiki><b id="mwA4U">V</b></nowiki> | A | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 3R | A | A | A | 1/5 | 15-4 |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | A | A | A | A | A | A | 0 / 3 | 4-3 |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | 2-savol | 0 / 11 | 15-11 |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | 0 / 14 | 14-14 |- ! style="text-align:left" | Gʻalaba — magʻlubiyat ! 1-1 ! 2-1 ! 0-1 ! 1-2 ! 2-4 ! 6-3 ! 10-3 ! 12-2 ! 2-2 ! 9-3 ! 4-3 ! 1-3 ! 2-2 ! 1-2 ! 0-0 ! 1/33 ! 53-32 |} == Qoʻshimcha maʼlumotlar == * Nafaqaga chiqqanidan soʻng u bakalavr iqtisodini tamomladi va Janubiy Kaliforniya universitetida biznes sohasida tahsil oldi. <ref name="sdt-btb">{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=April 26, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> * Murabbiy sifatida u Jim Grabb, Mark Noulz, Maks Mirni, Daniel Nestor, Richey Reneberg va Greg Rusedski bilan ishlagan. <ref name="sdt-btb" /> * Oilali, ikki farzandi bor. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/hof/2008/brian%20teacher%20bio.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=January 26, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> == Shuningdek qarang == * Tanlangan yahudiy tennischilar roʻyxati == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * Brian Teacher at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * [http://www.brianteacher.com Brian Teacher Tennis Academy] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1954-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] gf5mz2e02rx3cpzrctr06dqbrwvslso 2726021 2726020 2022-07-30T19:20:12Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Brian Teacher|image=|country={{USA}}|birth_date={{birth date and age|mf=yes|1954|12|23}}|birth_place=[[San Diego, California|San Diego]], California|height={{height|ft=6|in=3}}|turnedpro=1973|retired=1986|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]1,426,514|singlesrecord=333-236|singlestitles=8|highestsinglesranking=No. 7 (October 5, 1981)|AustralianOpenresult='''W''' ([[1980 Australian Open – Men's singles|1980]])|FrenchOpenresult=3R ([[1978 French Open – Men's singles|1978]])|Wimbledonresult=QF ([[1982 Wimbledon Championships – Men's singles|1982]])|USOpenresult=4R ([[1978 US Open – Men's singles|1978]], [[1980 US Open – Men's singles|1980]])|doublesrecord=220-172|doublestitles=16|highestdoublesranking=No. 24 (August 9, 1983)|mixedrecord=|mixedtitles=|highestmixedranking=}}'''Brian David Teacher''' (1954 yil 23 dekabrda tugʻilgan) — sobiq amerikalik professional tennischi . U 1981 yilda karyerasi boʻyicha jahon reytingida 7-oʻringa chiqdi. Teacher 1980 yilda [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq]] chempionatidagi yakkalik chempionligi bilan yaxshi esda qolgan. Uning karyerasidagi eng yuqori jahon yakkalik reytingi 7-oʻrinni, juftliklar boʻyicha jahon reytingi esa 1981-yilda 5-oʻrinni egallagan. U karyerasidagi yakkalik bahslarida 8 marta, juftlik bahslarida esa 16 marta g‘alaba qozongan. Tennischilik faoliyatidan soʻng u ATP va WTA turnelari boʻyicha murabbiyga aylandi. Hozirda u Kaliforniyaning [[South Pasadena (California)|Janubiy Pasadena shahridagi]] Brayan Teacher Tennis Akademiyasini boshqaradi. == Shaxsiy hayoti == Oʻqituvchi Kaliforniyaning [[San Diego|San-Diego]] shahrida tugʻilgan. <ref name="gr">Robert Slater (2000). [https://books.google.com/books?id=Yw-DAAAAMAAJ&q=%22brian+teacher%22+jewish&dq=%22brian+teacher%22+jewish&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjiuJnb3InWAhXFTCYKHRhsBtoQ6AEIMzAC ''Great Jews in Sports'']</ref> <ref>Sandra Harwitt, [https://books.google.com/books?id=tkR2ngEACAAJ&dq=%22brian+teacher%22+kathy+may&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiy7JXr3InWAhVIRyYKHb1tAugQ6AEITjAH ''The Greatest Jewish Tennis Players of All Time'']</ref> U San-Diegodagi Krouford oʻrta maktabida oʻqigan va 1972 yilda uni tamomlagan <ref name="gr" /> Keyinchalik u Kaliforniyaning Beverli-Xillz shahrida yashagan. <ref>{{Kitob manbasi|url=https://www.google.com/books/edition/San_Diego_Magazine/-QMkAQAAIAAJ?hl=en&gbpv=1&bsq=%22Brian+Teacher%22+%22crawford+high%22+tennis&dq=%22Brian+Teacher%22+%22crawford+high%22+tennis&printsec=frontcover|title=San Diego Magazine|date=March 1981|publisher=San Diego Magazine Publishing Company}}</ref> 1979 yilda u Kaliforniyalik oʻyinchi Keti Meyga turmushga chiqdi, shuningdek, Top 10 tennischi va The May Univermaqlar Kompaniyasi <ref>{{Veb manbasi|url=https://nymag.com/intelligencer/2016/08/the-making-of-americas-next-great-tennis-talent.html|sarlavha=The Making of America's Next Great Tennis Talent, in Two Very Different Labs|ism=Peter de|muallif=Jonge|sana=August 24, 2016|ish=Intelligencer}}</ref> (hozirgi Macy’s) asoschisi Devid Meyning nevarasi. Keyinchalik ular ajrashishdi. <ref>[http://www.worldtennismagazine.com/archives/11283 „The Australian Open Champion Who Almost Wasnʼt — Book Excerpt From 'The Greatest Jewish Tennis Players of All Time,'“] ''World Tennis Magazine''.</ref> Keyinchalik u USC Marshall Biznes maktabida MBA uchun tahsil oldi. <ref name="auto">{{Veb manbasi|url=https://scjewishsportshof.com/teacher.html|sarlavha=Southern California Jewish Sports Hall of Fame Home|ish=scjewishsportshof.com}}</ref> == Tennis karyerasi == === Kichik, oʻrta maktab va kollej === Oʻqituvchi 1972 yilda Krouford oʻrta maktabida oʻqiyotganida CIF yakkalik musobaqasi unvonini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|sarlavha=San Diego District Tennis Association: Brian Teacher (1954- )|kirish sanasi=April 26, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> 1972 yilda u o‘g‘il bolalar o‘rtasida 18 ta yakkalik va juftlik bahslarida g‘olib chiqdi. <ref>Dan Magill, [http://www.onlineathens.com/stories/051901/dog_0519010081.shtml Magill: Teacher joins Californian Hall contingent], ''Athens Banner-Herald'', May 19, 2001. </ref> U iqtisod boʻyicha tahsil olgan Kaliforniya-Los-Anjeles universitetida u 1974 yilda Tinch okeani-8 yakkalik va juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi, 1973-76 yillarda butun amerikalik edi va NCAA chempionligini qoʻlga kiritgan UCLA jamoalari aʼzosi edi. 1975 va 1976 yillarda <ref name="auto" /> === Professional tennis faoliyati === U 1977 yilda [[Janubiy Avstraliya]] va [[Yangi janubiy uels|Yangi Janubiy Uels]] Opens musobaqalarida finalga chiqdi. 1978 yilda Tokioda boʻlib oʻtgan Seiko World Super Tennis turnirida oʻqituvchi UCLA bitiruvchilari Jimmi Konnors va [[Arthur Ashe|Artur Asheni]] xafa qildi va finalda Byorn Borgga 6:3, 6:4 hisobida yutqazdi. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=48|sarlavha=Brian David Teacher|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=April 18, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070929083901/http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=48|arxivsana=September 29, 2007}}</ref> 1980 yilda u [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionatida]] gʻolib chiqdi va „Katta dubulgʻa“ musobaqalarida (Dik Savittdan keyin) gʻolib chiqqan ikkinchi yahudiy tennischiga aylandi. U finalda avstraliyalik [[Kim Warwick|Kim Uorvik]] ustidan toʻgʻridan-toʻgʻri gʻalaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 January 1981 |title=Brian Teacher Wins Crown in Australia |work=[[The New York Times]] |agency=AP |url=https://www.nytimes.com/1981/01/05/sports/brian-teacher-wins-crown-in-australia.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Douglas Perry|sarlavha=Australian Open 2015: Four words that forged an unexpected Grand Slam champion - 'I want a divorce'|url=http://www.oregonlive.com/the-spin-of-the-ball/index.ssf/2015/01/australian_open_2015_four_unex.html|ish=[[The Oregonian]]|sana=January 18, 2015}}</ref> Oʻzining Katta dubulgʻadagi gʻalabasi bilan Oʻqituvchi ochiq davrda bitta Katta dubulgʻa musobaqasida gʻolib chiqqan besh nafar amerikalik erkak oʻyinchilardan biri (Maykl Chang, [[Vitas Gerulaitis]], Endi Roddik va Rosko Tanner bilan birga). Yana ettita amerikalik bir nechta Slamga ega (Sten Smit, [[Arthur Ashe|Artur Ashe]], [[Jim Courier]], Jimmy Connors, [[Andre Agassi]], [[John Patrick McEnroe|Jon McEnroe]] va Pit Sampras). Uning karyerasidagi eng yuqori jahon yakkalik reytingi 7-oʻrinni, juftliklar reytingi esa 1981-yilda 5-oʻrinni egallagan. U karyerasidagi yakkalik bahslarida 8 marta, juftlik bahslarida esa 16 marta g‘alaba qozongan. === Halls of fame === Oʻqituvchi 2001 yilda Kollejlararo Tennis Assotsiatsiyasi (ITA) shon-shuhrat zaliga, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itatennis.com/AboutITA/HOF/Mens.htm|sarlavha=ITA Men's Hall of Fame|kirish sanasi=May 15, 2009|arxivsana=July 3, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170703072844/http://www.itatennis.com/AboutITA/HOF/Mens.htm}}</ref> 2008 yilda San-Diego Tennis shon-shuhrat zaliga, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.signonsandiego.com/sports/page2/20080709-9999-1s9sdtennis.html|sarlavha=Archived Document|kirish sanasi=2013-09-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111104041050/http://www.signonsandiego.com/sports/page2/20080709-9999-1s9sdtennis.html|arxivsana=November 4, 2011}}</ref>, shuningdek, NCAA Tennis shon-shuhrat zali va Janubiy Koreya aʼzosi. Kaliforniya yahudiy sport shon-sharaf zali . 2014 yilda u Xalqaro yahudiy sport shon-shuhrat zaliga kiritildi . <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/Brian-Teacher.htm|sarlavha=Brian Teacher|ish=www.jewishsports.net}}</ref> 2015 yilda oʻqituvchi Janubiy Kaliforniya Tennis Assotsiatsiyasining Shon-sharaf zaliga kiritildi. <ref>[http://southerncaliforniatennis.org/mark-thoughts/memorable-scta-hall-of-fame-induction/ Memorable SCTA Hall Of Fame Induction | Southern California Tennis News, Adult Tennis, Junior, Tennis, Community Tennis]</ref> === Murabbiylik faoliyati === Oʻzining tennischilik faoliyatidan soʻng u ATP va WTA turnelari boʻyicha murabbiy boʻldi, shu qatorda [[Andre Agassi]] va Greg Rusedski bilan birga ishlaydi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.independent.co.uk/sport/teacher-tries-to-keep-rusedski-focused-on-semi-final-1237581.html|sarlavha=Teacher tries to keep Rusedski focused on semi-final|sana=September 5, 1997|ish=The Independent}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.independent.co.uk/sport/rusedski-is-served-by-a-new-teacher-1348141.html|sarlavha=Rusedski is served by a new teacher|sana=May 19, 1996|ish=The Independent}}</ref> Uning qoʻl ostida Rusedski dunyoning 85-raqamidan kuchli oʻntalikka va US Open finaliga chiqdi. Teacher, shuningdek, jahonning 1-raqamli juftlik oʻyinchilari Jim Grabb, Richey Reneberg, Daniel Nestor va Maks Mirniyga ustozlik qilgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/players/coaches/teacher-brian|sarlavha=Brian Teacher &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour}}</ref> Ayollar tomonida u WTA tur oʻyinchisi Marissa Irvinga ustozlik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.joplinindependent.com/display_article.php/mariwinn1409170637|sarlavha=Joplin Independent: World of tennis is introduced to young readers|ish=www.joplinindependent.com|kirish sanasi=May 17, 2018|arxivsana=December 19, 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191219004121/http://www.joplinindependent.com/display_article.php/mariwinn1409170637}}</ref> Hozirda u Kaliforniyaning [[South Pasadena (California)|Janubiy Pasadena shahridagi]] Brayan Teacher Tennis Akademiyasini boshqaradi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.brianteacher.com/|sarlavha=Brian Teacher Tennis Academy|ish=www.brianteacher.com}}</ref> == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik (1 gʻalaba) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:140px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- style="background:#ffc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1980 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] | 7-5, 7-6 <sup>(7-4)</sup>, 6-2 |} == Karyera finallari == === Yakkalik (8 unvon, 15 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable sortable" |Turnir |- style="background:#f3e6d7;" | Grand Slam turnirlari (1) |- style="background:#ffffcc;" | Tennis ustalari kubogi (0) |- bgcolor="" | Gran-pri (7) |} | {| class="wikitable sortable mw" |Qoplama |- | Qattiq (2) |- | Oʻt (2) |- | Loy (0) |- | Gilam (4) |} |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:170px" |Turnir ! style="width:140px" |Hamkor ! class="unsortable" style="width:150px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |1. |Sep 1976 |Newport, U.S. |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |3-6, 6-4, 3-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |2. |Jan 1977 |Adelaide, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Victor_Amaya|Victor Amaya]] |1-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |1. |Apr 1977 |Jackson, Mississippi, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |6-3, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |3. |Dec 1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Roscoe_Tanner|Roscoe Tanner]] |3-6, 6-3, 3-6, 7-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |4. |Oct 1978 |Tokyo Indoor, Japan |{{flagicon|SWE}} [[:en:Björn_Borg|Björn Borg]] |3-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |2. |Nov 1978 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gorman_(tennis)|Tom Gorman]] |6-3, 6-3, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |3. |Jul 1979 |Newport, Rhode Island, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |1-6, 6-3, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |5. |Apr 1980 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |3-6, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |6. |Nov 1980 |Hong Kong |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |7-5, 6-7, 3-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |7. |Nov 1980 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|TCH}} Ivan Lendl |7-6, 3-6, 3-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |8. |Nov 1980 |Bangkok, Thailand |{{flagicon|IND}} Vijay Amritraj |3-6, 5-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |9. |Dec 1980 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |3-6, 7-6, 6-7 |- bgcolor="#f3e6d7" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |4. |Dec 1980 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], [[Melburn|Melbourne]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |7-5, 7-6, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |5. |Aug 1981 |Columbus, Ohio, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] |6-3, 6-2 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |10. |Sep 1981 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Eliot_Teltscher|Eliot Teltscher]] |3-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |11. |Sep 1982 |Maui, Hawaii, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |2-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |6. |Dec 1982 |[[Dortmund|Dortmund WCT]], Germany |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] |6-7, 6-4, 6-4, 2-6, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |7. |Mar 1983 |Munich WCT, Germany |{{flagicon|USA}} [[:en:Mark_Dickson_(tennis)|Mark Dickson]] |1-6, 6-4, 6-2, 6-3 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |8. |Aug 1983 |Columbus, Ohio, U.S. |{{flagicon|USA}} Bill Scanlon |7-6, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |12. |Sep 1983 |Dallas, Texas, U.S. |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |7-6, 1-6, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |13. |Jun 1984 |Bristol, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Johan_Kriek|Johan Kriek]] |7-6, 6-7, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |14. |Jul 1984 |Gstaad, Switzerland |{{flagicon|SWE}} [[:en:Joakim_Nyström|Joakim Nyström]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |15. |Jul 1985 |Livingston, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] |6-7, 4-6 |} === Juftliklar (16 ta chempionlik, 8 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! width="40" |No. ! width="50" |Sana ! width="200" |Turnir ! width="200" |Hamkor ! width="200" |Raqib ! width="125" |Hisob |- |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |1. |1976 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:William_Brown_(tennis)|William Brown]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Fred_McNair|Fred McNair]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] |6-3, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |1. |1978 |Miami, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gullikson|Tom Gullikson]] {{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |6-7, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |2. |1978 |Manila, Philippines |{{flagicon|USA}} Sherwood Stewart |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Chris_Kachel|Chris Kachel]] |6-3, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |2. |1979 |Washington Indoor, U.S. |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Lutz_(tennis)|Robert Lutz]] {{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |4-6, 5-7, 6-3, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |3. |1979 |Stuttgart Indoor, Germany |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] |3-6, 7-5, 6-7 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |3. |1980 |[[Vashington (shahar)|Washington-2]], U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Ferdi_Taygan|Ferdi Taygan]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Kevin_Curren|Kevin Curren]] {{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Denton|Steve Denton]] |4-6, 6-3, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |4. |1980 |Rotterdam, Netherlands |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] {{flagicon|USA}} Stan Smith |4-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |4. |1980 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] {{flagicon|USA}} Stan Smith |6-2, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |5. |1980 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Butch_Walts|Butch Walts]] |{{flagicon|IND}} [[:en:Anand_Amritraj|Anand Amritraj]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |5. |1980 |Toronto, Canada |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{efn|Fleming's partner incorrectly listed by the ATP as Eliot Teltscher. It was actually Brian Teacher as listed by the ITF.<ref name=Colombus1980>{{cite web|work=itftennis.com|publisher=[[International Tennis Federation|ITF]]|title=Columbus Doubles 1980| url =https://www.itftennis.com/en/tournament/columbus/usa/1980/m-gp-usa-29a-1980/draws-and-results/| access-date =2021-01-10}}</ref>}} |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |6-3, 3-6, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |6. |1980 |Cincinnati, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |6-7, 7-5, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |6. |1980 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojtek_Fibak|Wojtek Fibak]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |5-7, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |7. |1980 |Taipei, Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:Ferdi_Taygan|Ferdi Taygan]] |6-4, 6-0 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |8. |1980 |Bangkok, Thailand |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] {{flagicon|USA}} Ferdi Taygan |7-6, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |9. |1981 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] {{flagicon|USA}} [[:en:Eliot_Teltscher|Eliot Teltscher]] |7-6, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |10. |1981 |Frankfurt, Germany |{{flagicon|USA}} Butch Walts |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |7-5, 6-7, 7-5 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |11. |1981 |London/Queenʼs Club, U.K. |{{flagicon|USA}} [[:en:Pat_Du_Pré|Pat Du Pré]] |{{flagicon|RSA|1928}} Kevin Curren {{flagicon|USA}} Steve Denton |3-6, 7-6, 11-9 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |12. |1981 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|IND}} Anand Amritraj {{flagicon|IND}} [[:en:Vijay_Amritraj|Vijay Amritraj]] |6-1, 6-1 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |7. |1982 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} Bruce Manson |{{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] {{flagicon|USA}} Ferdi Taygan |1-6, 7-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |13. |1982 |Stuttgart Outdoor, Germany |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] |{{flagicon|FRG}} [[:en:Andreas_Maurer|Andreas Maurer]] {{flagicon|FRG}} [[:en:Wolfgang_Popp|Wolfgang Popp]] |6-3, 6-1 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |14. |1982 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Davis_(tennis)|Marty Davis]] {{flagicon|USA}} [[:en:Chris_Dunk|Chris Dunk]] |6-7, 6-2, 7-5 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |8. |1983 |Richmond, Virginia, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Fritz_Buehning|Fritz Buehning]] |{{flagicon|TCH}} [[:en:Pavel_Složil|Pavel Složil]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Tomáš_Šmíd|Tomáš Šmíd]] |2-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |15. |1983 |Columbus, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Scott_Davis_(tennis)|Scott Davis]] |{{flagicon|IND}} Anand Amritraj {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |6-1, 4-6, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |16. |1983 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Meister|Steve Meister]] |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] {{flagicon|USA}} Sherwood Stewart |6-7, 7-6, 6-2 |} = = "Katta dubulgʻa" turniri natijalari jadvali = {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! 1977 yil ! 1978 yil ! 1979 yil ! 1980 yil ! 1981 yil ! 1982 yil ! 1983 yil ! 1984 yil ! 1985 yil ! 1986 yil ! 1987 yil ! SR ! W-L |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 1R | A | A | bgcolor="lime" | <nowiki><b id="mwA4U">V</b></nowiki> | A | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 3R | A | A | A | 1/5 | 15-4 |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | A | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | A | A | A | A | A | A | A | A | 0 / 3 | 4-3 |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | A | A | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | 2-savol | 0 / 11 | 15-11 |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 4R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 2R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 1R | bgcolor="afeeee" | 3R | bgcolor="afeeee" | 1R | A | 0 / 14 | 14-14 |- ! style="text-align:left" | Gʻalaba — magʻlubiyat ! 1-1 ! 2-1 ! 0-1 ! 1-2 ! 2-4 ! 6-3 ! 10-3 ! 12-2 ! 2-2 ! 9-3 ! 4-3 ! 1-3 ! 2-2 ! 1-2 ! 0-0 ! 1/33 ! 53-32 |} == Qoʻshimcha maʼlumotlar == * Nafaqaga chiqqanidan soʻng u bakalavr iqtisodini tamomladi va Janubiy Kaliforniya universitetida biznes sohasida tahsil oldi. <ref name="sdt-btb">{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=April 26, 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> * Murabbiy sifatida u Jim Grabb, Mark Noulz, Maks Mirni, Daniel Nestor, Richey Reneberg va Greg Rusedski bilan ishlagan. <ref name="sdt-btb" /> * Oilali, ikki farzandi bor. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sandiegotennis.com/hof/2008/brian%20teacher%20bio.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=January 26, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120222222156/http://www.sandiegotennis.com/HOF/2008/Brian%20Teacher%20bio.htm|arxivsana=February 22, 2012}}</ref> == Shuningdek qarang == * Tanlangan yahudiy tennischilar roʻyxati == Manbalar == {{Manbalar|40em}} == Havolalar == * Brian Teacher at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * [http://www.brianteacher.com Brian Teacher Tennis Academy] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1954-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] nj6bmppu1zuqypala06ptemj7guiova Eliot Teltscher 0 758928 2726025 2022-07-30T19:30:47Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1096942614|Eliot Teltscher]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Eliot Telscher''' (1959 yil 15 martda tug'ilgan) - iste'fodagi professional amerikalik [[Tennis|tennischi]] . U 1983 yilda Fransiya Ochiq aralash juftlik musobaqasida g'olib chiqdi. Uning yakkalikdagi eng yuqori reytingi dunyoda 6-o'rinni, juftlikda esa 38-o'rinni egalladi. == Tennis karyerasi == === Dastlabki yillar === Teltscher Kaliforniyaning Palos Verdes shahrida tug'ilgan va Kaliforniyaning Irvine shahrida yashaydi. <ref name="autogenerated2">{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/players/eliot-teltscher/t012/overview|sarlavha=Eliot Teltscher &#124; Overview &#124; Tennis|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://newspapers.library.in.gov/cgi-bin/indiana?a=d&d=JPOST19820312-01.1.17|sarlavha=12 March 1982|ish=Jewish Post}}</ref> Uning onasi Majburiy Falastinda tug'ilgan, va uning otasi Erik, avstriyalik, Xolokostdan omon qolgan, Majburiy Falastinga ko'chib kelgan va Britaniya armiyasiga qo'shilgan va oxir-oqibat sanoat muhandisi bo'lgan. <ref name="autogenerated3">{{Veb manbasi|url=http://www.worldtennismagazine.com/archives/14107|sarlavha=Eliot Teltscher – One of the Greatest Jewish Tennis Players Of All Time}}</ref> <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=https://www.newspapers.com/newspage/169502626/|sarlavha=The Los Angeles Times from Los Angeles, California on January 14, 1982 · Page 68<!-- Bot generated title -->}}</ref> U to'qqiz yoshida tennis o'ynashni boshlagan va 17 yoshida u Qo'shma Shtatlar o'smirlar reytingida kuchli o'ntalikka kirgan. <ref>[http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=49 Teltscher, Eliot: Jews In Sports @ Virtual Museum]</ref> U 1978 yilda UCLAda tennis stipendiyasi bilan qatnashgan, ammo professional tennis faoliyatini boshlash uchun uni tashlab ketgan. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=49|sarlavha=Teltscher, Eliot|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=21 February 2014}}</ref> <ref name="autogenerated2" /> === Professional tennis faoliyati === 1979 yilda Telscher professionalga aylandi. 1980 yildan 1982 yilgacha dunyodagi eng yaxshi 10 o'yinchi. U 1982-yil 7-mayda dunyoda 6-o‘rinni egallaganida o‘zining eng yuqori singl ATP reytingiga erishdi. <ref name="autogenerated3">{{Veb manbasi|url=http://www.worldtennismagazine.com/archives/14107|sarlavha=Eliot Teltscher – One of the Greatest Jewish Tennis Players Of All Time}}</ref> U va uning sherigi Terri Mur 1981 yilda [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionati]] finaliga chiqdi va u va Barbara Jordan 1983 yilda aralash juftlik chempionligini qo'lga kiritdi <ref name="Jews in Sports" /> U 1980, 1981 va 1983 yillarda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatida]] chorak finalga chiqdi va har safar Jimmi Konnors tomonidan mag'lubiyatga uchragan. <ref name="Jews in Sports" /> U 1988 yilda yakunlangan professional faoliyati davomida 10 ta yakkalik bahslarida g‘olib chiqdi <ref name="autogenerated3" /> === Devis kubogi === Teltscher 1982, 1983 va 1985 yillarda Devis Kubogida ishtirok etgan . Uning jamoasi 1982 yilgi turnirda Fransiyani mag‘lub etgan. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=49|sarlavha=Teltscher, Eliot|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=21 February 2014}}</ref> == Murabbiylik faoliyati == U Jastin Gimelstob, Richey Reneberg (1997), Jeff Tarango (1995), Pit Sampras, Jim Grabb (1992), Fillip King va boshqalar uchun murabbiy bo'lib ishlagan. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=49|sarlavha=Teltscher, Eliot|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=21 February 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=49 "Teltscher, Eliot"]. Jews in Sports<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">February 21,</span> 2014</span>.</cite></ref> Teltscher 1991-92 maktab mavsumida Pepperdin universitetida erkaklar tennis bo'yicha bosh murabbiy, <ref name="Jews in Sports" /> va 1992 yildan 1997 yilgacha Manhetten Beach Country Clubda tennis bo'yicha murabbiy sifatida ishlagan. U 1998 yildan 2001 yilgacha AQSh terma jamoasi murabbiyi bo'lgan, keyin esa [[Taylor Dent|Teylor Dentga]] murabbiy bo'lgan. <ref name="Jews in Sports" /> U 2002 yil dekabr oyida USTA tennis operatsiyalari direktori etib tayinlangan <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.jpost.com/sports/teltscher-to-coach-peer-in-next-tournament|sarlavha=Teltscher to coach Pe’er in next tournament|ish=The Jerusalem Post}}</ref> Teltscher 2003 yilda Panamerika o'yinlarining erkaklar murabbiyi etib tayinlangan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2003-aug-07-sp-panamtennis7-story.html|sarlavha=Missing Sole but Not Heart|sana=August 7, 2003|ish=Los Angeles Times}}</ref> == Yahudiy sportchilar uchun Halls of Fame == Yahudiy bo'lgan Teltscher 1991 yilda Milliy yahudiy sport shon-shuhrat zaliga, 1998 yilda Janubiy Kaliforniya yahudiy sport shon-shuhrat zaliga <ref>{{Veb manbasi|url=https://scjewishsportshof.com/teltscher.html|sarlavha=Southern California Jewish Sports Hall of Fame Home|ish=scjewishsportshof.com}}</ref> va 2009 yilda Xalqaro yahudiy sport shon-shuhrat zaliga kiritilgan <ref name="Hall of Fame">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|nashriyot=International Jewish Sports Hall of Fame|kirish sanasi=21 February 2014}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|ish=jewishsports.net}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|ish=jewishsports.net}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Juftlik bahslari === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:130px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:130px" | Hamkor ! style="width:130px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- bgcolor="#EBC2AF" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1981 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] | 2–6, 6–7, 3–6 |} === Aralash juftliklar === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:130px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:130px" | Hamkor ! style="width:130px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- bgcolor="#EBC2AF" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1983 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Barbara_Jordan_(tennis)|Barbara Jordan]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Leslie_Allen_(tennis)|Leslie Allen]] {{flagicon|USA}} [[:en:Charles_Strode|Charles Strode]] | 6–2, 6–3 |} == ATP turnir finali == === Yakkaliklar 24 (10–14) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:160px" |Turnir ! style="width:150px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1978 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |6–4, 1–6, 1–2, ret. |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1978 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} [[:en:Pat_Du_Pré|Pat Du Pré]] |6–4, 6–3, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1979 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] |6–3, 4–6, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1980 |Birmingham, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |3–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1980 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojciech_Fibak|Wojciech Fibak]] |4–6, 5–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1980 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |6–2, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1980 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |2–6, 6–2, 1–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1980 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Wilkison|Tim Wilkison]] |7–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1980 |Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |2–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1980 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |6–3, 4–6, 0–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1981 |San Juan, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Gullikson|Tim Gullikson]] |6–4, 6–2 |- bgcolor="dfe2e9" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1981 |Montreal, Canada |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |3–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1981 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1981 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |3–6, 6–1, 6–7<sup>(3–7)</sup> |- bgcolor="dfe2e9" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1982 |Rome, Italy |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |2–6, 3–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1982 |Melbourne Indoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6–2, 2–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1983 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|ESP}} [[:en:José_Higueras|José Higueras]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1983 |Tokyo, Japan |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |7–5, 3–6, 6–1 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1984 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |4–6, 6–4, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1984 |Brisbane, Australia |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] |3–6, 6–3, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1984 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6–3, 6–1, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1987 |Scottsdale, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] |2–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1987 |Hong Kong |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |6–7<sup>(6–8)</sup>, 3–6, 6–1, 6–2, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1988 |Guarujá, Brazil |{{flagicon|BRA|1968}} [[:en:Luiz_Mattar|Luiz Mattar]] |3–6, 3–6 |} === Juftlik 13 (4–9) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:160px" |Turnir ! style="width:150px" |Hamkor ! style="width:150px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" |Hisob |- |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1978 |Columbus, U.S. |{{flagicon|MEX}} [[:en:Marcello_Lara|Marcello Lara]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Colin_Dibley|Colin Dibley]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Giltinan|Bob Giltinan]] |2–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1979 |Tulsa, U.S. |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] |{{flagicon|AUS}} Colin Dibley {{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gullikson|Tom Gullikson]] |6–7, 7–5, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1979 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Steve_Docherty|Steve Docherty]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Raymond Moore]] {{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1980 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |{{flagicon|RSA|1928}} Raymond Moore {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Robert_Trogolo|Robert Trogolo]] |7–6, 6–1 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1980 |Rome, Italy |{{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |6–7, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1980 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] {{flagicon|CHI}} [[:en:Jaime_Fillol|Jaime Fillol]] |3–6, 6–3, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1980 |Wembley, England |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |5–7, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1981 |San Juan, Puerto Rico |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Gullikson|Tim Gullikson]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Mayotte|Tim Mayotte]] {{flagicon|USA}} [[:en:Chris_Mayotte|Chris Mayotte]] |4–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1981 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] {{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6–7, 2–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1981 |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]], Paris |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |2–6, 6–7, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1982 |Delray Beach WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Mel_Purcell|Mel Purcell]] |{{flagicon|TCH}} [[:en:Tomáš_Šmíd|Tomáš Šmíd]] {{flagicon|HUN}} Balázs Taróczy |6–4, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1982 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Mike_Cahill|Mike Cahill]] |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bernard_Mitton|Bernard Mitton]] |6–4, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1984 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Meister|Steve Meister]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tracy_Delatte|Tracy Delatte]] {{flagicon|PAR}} Francisco González |6–7, 1–6 |} == Shuningdek qarang == * Tanlangan yahudiy tennischilar ro'yxati == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Eliot Teltscher at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Eliot Teltscher at the Davis Cup * [https://web.archive.org/web/20071219031449/http://www.usta.com/news/fullstory.sps?iNewsID=40546&itype=&iCategoryID= USTA] * [http://tvnzondemand.co.nz/content/sports_classics_tennis_parun_vs_teltscher/ondemand_video_skin Teltscher v Onny Parun 1978 New Zealand Open final] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1959-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] q31alnvojplcqf0lk3y23epkh49sbab 2726026 2726025 2022-07-30T19:31:35Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Eliot Teltscher|image=|country={{flagu|United States}}|residence=[[Irvine, California]]|birth_date={{birth date and age|mf=yes|1959|3|15}}|birth_place=[[Rancho Palos Verdes, California]], US|height={{height|m=1.75|precision=1}}|turnedpro=1977|retired=1988|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]1,653,997|singlesrecord=399–217|singlestitles=10|highestsinglesranking=No. 6 (June 7, 1982)|AustralianOpenresult=QF ([[1983 Australian Open – Men's singles|1983]])|FrenchOpenresult=4R ([[1979 French Open – Men's singles|1979]], [[1982 French Open – Men's singles|1982]], [[1983 French Open – Men's singles|1983]])|Wimbledonresult=3R ([[1977 Wimbledon Championships – Men's singles|1977]])|USOpenresult=QF ([[1980 US Open – Men's singles|1980]], [[1981 US Open – Men's singles|1981]], [[1983 US Open – Men's singles|1983]])|Othertournaments=Yes|MastersCupresult=QF ([[1984 Volvo Masters – Singles|1984]])|WCTFinalsresult=QF ([[1984 World Championship Tennis Finals – Singles|1984]])|doublesrecord=161–164|doublestitles=4|highestdoublesranking=No. 38 (August 26, 1985)|AustralianOpenDoublesresult=3R (1983)|FrenchOpenDoublesresult=F (1981)|WimbledonDoublesresult=3R (1985)|Mixed=yes|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1983)|WimbledonMixedresult=QF (1985)|updated=December 17, 2012}}'''Eliot Telscher''' (1959 yil 15 martda tug'ilgan) - iste'fodagi professional amerikalik [[Tennis|tennischi]] . U 1983 yilda Fransiya Ochiq aralash juftlik musobaqasida g'olib chiqdi. Uning yakkalikdagi eng yuqori reytingi dunyoda 6-o'rinni, juftlikda esa 38-o'rinni egalladi. == Tennis karyerasi == === Dastlabki yillar === Teltscher Kaliforniyaning Palos Verdes shahrida tug'ilgan va Kaliforniyaning Irvine shahrida yashaydi. <ref name="autogenerated2">{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/players/eliot-teltscher/t012/overview|sarlavha=Eliot Teltscher &#124; Overview &#124; Tennis|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://newspapers.library.in.gov/cgi-bin/indiana?a=d&d=JPOST19820312-01.1.17|sarlavha=12 March 1982|ish=Jewish Post}}</ref> Uning onasi Majburiy Falastinda tug'ilgan, va uning otasi Erik, avstriyalik, Xolokostdan omon qolgan, Majburiy Falastinga ko'chib kelgan va Britaniya armiyasiga qo'shilgan va oxir-oqibat sanoat muhandisi bo'lgan. <ref name="autogenerated3">{{Veb manbasi|url=http://www.worldtennismagazine.com/archives/14107|sarlavha=Eliot Teltscher – One of the Greatest Jewish Tennis Players Of All Time}}</ref> <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=https://www.newspapers.com/newspage/169502626/|sarlavha=The Los Angeles Times from Los Angeles, California on January 14, 1982 · Page 68<!-- Bot generated title -->}}</ref> U to'qqiz yoshida tennis o'ynashni boshlagan va 17 yoshida u Qo'shma Shtatlar o'smirlar reytingida kuchli o'ntalikka kirgan. <ref>[http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=49 Teltscher, Eliot: Jews In Sports @ Virtual Museum]</ref> U 1978 yilda UCLAda tennis stipendiyasi bilan qatnashgan, ammo professional tennis faoliyatini boshlash uchun uni tashlab ketgan. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=49|sarlavha=Teltscher, Eliot|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=21 February 2014}}</ref> <ref name="autogenerated2" /> === Professional tennis faoliyati === 1979 yilda Telscher professionalga aylandi. 1980 yildan 1982 yilgacha dunyodagi eng yaxshi 10 o'yinchi. U 1982-yil 7-mayda dunyoda 6-o‘rinni egallaganida o‘zining eng yuqori singl ATP reytingiga erishdi. <ref name="autogenerated3">{{Veb manbasi|url=http://www.worldtennismagazine.com/archives/14107|sarlavha=Eliot Teltscher – One of the Greatest Jewish Tennis Players Of All Time}}</ref> U va uning sherigi Terri Mur 1981 yilda [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionati]] finaliga chiqdi va u va Barbara Jordan 1983 yilda aralash juftlik chempionligini qo'lga kiritdi <ref name="Jews in Sports" /> U 1980, 1981 va 1983 yillarda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatida]] chorak finalga chiqdi va har safar Jimmi Konnors tomonidan mag'lubiyatga uchragan. <ref name="Jews in Sports" /> U 1988 yilda yakunlangan professional faoliyati davomida 10 ta yakkalik bahslarida g‘olib chiqdi <ref name="autogenerated3" /> === Devis kubogi === Teltscher 1982, 1983 va 1985 yillarda Devis Kubogida ishtirok etgan . Uning jamoasi 1982 yilgi turnirda Fransiyani mag‘lub etgan. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=49|sarlavha=Teltscher, Eliot|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=21 February 2014}}</ref> == Murabbiylik faoliyati == U Jastin Gimelstob, Richey Reneberg (1997), Jeff Tarango (1995), Pit Sampras, Jim Grabb (1992), Fillip King va boshqalar uchun murabbiy bo'lib ishlagan. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=49|sarlavha=Teltscher, Eliot|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=21 February 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=49 "Teltscher, Eliot"]. Jews in Sports<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">February 21,</span> 2014</span>.</cite></ref> Teltscher 1991-92 maktab mavsumida Pepperdin universitetida erkaklar tennis bo'yicha bosh murabbiy, <ref name="Jews in Sports" /> va 1992 yildan 1997 yilgacha Manhetten Beach Country Clubda tennis bo'yicha murabbiy sifatida ishlagan. U 1998 yildan 2001 yilgacha AQSh terma jamoasi murabbiyi bo'lgan, keyin esa [[Taylor Dent|Teylor Dentga]] murabbiy bo'lgan. <ref name="Jews in Sports" /> U 2002 yil dekabr oyida USTA tennis operatsiyalari direktori etib tayinlangan <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.jpost.com/sports/teltscher-to-coach-peer-in-next-tournament|sarlavha=Teltscher to coach Pe’er in next tournament|ish=The Jerusalem Post}}</ref> Teltscher 2003 yilda Panamerika o'yinlarining erkaklar murabbiyi etib tayinlangan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2003-aug-07-sp-panamtennis7-story.html|sarlavha=Missing Sole but Not Heart|sana=August 7, 2003|ish=Los Angeles Times}}</ref> == Yahudiy sportchilar uchun Halls of Fame == Yahudiy bo'lgan Teltscher 1991 yilda Milliy yahudiy sport shon-shuhrat zaliga, 1998 yilda Janubiy Kaliforniya yahudiy sport shon-shuhrat zaliga <ref>{{Veb manbasi|url=https://scjewishsportshof.com/teltscher.html|sarlavha=Southern California Jewish Sports Hall of Fame Home|ish=scjewishsportshof.com}}</ref> va 2009 yilda Xalqaro yahudiy sport shon-shuhrat zaliga kiritilgan <ref name="Hall of Fame">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|nashriyot=International Jewish Sports Hall of Fame|kirish sanasi=21 February 2014}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|ish=jewishsports.net}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|ish=jewishsports.net}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Juftlik bahslari === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:130px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:130px" | Hamkor ! style="width:130px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- bgcolor="#EBC2AF" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1981 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] | 2–6, 6–7, 3–6 |} === Aralash juftliklar === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:130px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:130px" | Hamkor ! style="width:130px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- bgcolor="#EBC2AF" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1983 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Barbara_Jordan_(tennis)|Barbara Jordan]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Leslie_Allen_(tennis)|Leslie Allen]] {{flagicon|USA}} [[:en:Charles_Strode|Charles Strode]] | 6–2, 6–3 |} == ATP turnir finali == === Yakkaliklar 24 (10–14) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:160px" |Turnir ! style="width:150px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1978 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |6–4, 1–6, 1–2, ret. |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1978 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} [[:en:Pat_Du_Pré|Pat Du Pré]] |6–4, 6–3, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1979 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] |6–3, 4–6, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1980 |Birmingham, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |3–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1980 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojciech_Fibak|Wojciech Fibak]] |4–6, 5–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1980 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |6–2, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1980 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |2–6, 6–2, 1–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1980 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Wilkison|Tim Wilkison]] |7–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1980 |Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |2–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1980 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |6–3, 4–6, 0–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1981 |San Juan, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Gullikson|Tim Gullikson]] |6–4, 6–2 |- bgcolor="dfe2e9" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1981 |Montreal, Canada |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |3–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1981 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1981 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |3–6, 6–1, 6–7<sup>(3–7)</sup> |- bgcolor="dfe2e9" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1982 |Rome, Italy |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |2–6, 3–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1982 |Melbourne Indoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6–2, 2–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1983 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|ESP}} [[:en:José_Higueras|José Higueras]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1983 |Tokyo, Japan |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |7–5, 3–6, 6–1 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1984 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |4–6, 6–4, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1984 |Brisbane, Australia |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] |3–6, 6–3, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1984 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6–3, 6–1, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1987 |Scottsdale, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] |2–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1987 |Hong Kong |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |6–7<sup>(6–8)</sup>, 3–6, 6–1, 6–2, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1988 |Guarujá, Brazil |{{flagicon|BRA|1968}} [[:en:Luiz_Mattar|Luiz Mattar]] |3–6, 3–6 |} === Juftlik 13 (4–9) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:160px" |Turnir ! style="width:150px" |Hamkor ! style="width:150px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" |Hisob |- |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1978 |Columbus, U.S. |{{flagicon|MEX}} [[:en:Marcello_Lara|Marcello Lara]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Colin_Dibley|Colin Dibley]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Giltinan|Bob Giltinan]] |2–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1979 |Tulsa, U.S. |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] |{{flagicon|AUS}} Colin Dibley {{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gullikson|Tom Gullikson]] |6–7, 7–5, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1979 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Steve_Docherty|Steve Docherty]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Raymond Moore]] {{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1980 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |{{flagicon|RSA|1928}} Raymond Moore {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Robert_Trogolo|Robert Trogolo]] |7–6, 6–1 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1980 |Rome, Italy |{{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |6–7, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1980 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] {{flagicon|CHI}} [[:en:Jaime_Fillol|Jaime Fillol]] |3–6, 6–3, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1980 |Wembley, England |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |5–7, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1981 |San Juan, Puerto Rico |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Gullikson|Tim Gullikson]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Mayotte|Tim Mayotte]] {{flagicon|USA}} [[:en:Chris_Mayotte|Chris Mayotte]] |4–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1981 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] {{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6–7, 2–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1981 |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]], Paris |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |2–6, 6–7, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1982 |Delray Beach WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Mel_Purcell|Mel Purcell]] |{{flagicon|TCH}} [[:en:Tomáš_Šmíd|Tomáš Šmíd]] {{flagicon|HUN}} Balázs Taróczy |6–4, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1982 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Mike_Cahill|Mike Cahill]] |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bernard_Mitton|Bernard Mitton]] |6–4, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1984 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Meister|Steve Meister]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tracy_Delatte|Tracy Delatte]] {{flagicon|PAR}} Francisco González |6–7, 1–6 |} == Shuningdek qarang == * Tanlangan yahudiy tennischilar ro'yxati == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Eliot Teltscher at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Eliot Teltscher at the Davis Cup * [https://web.archive.org/web/20071219031449/http://www.usta.com/news/fullstory.sps?iNewsID=40546&itype=&iCategoryID= USTA] * [http://tvnzondemand.co.nz/content/sports_classics_tennis_parun_vs_teltscher/ondemand_video_skin Teltscher v Onny Parun 1978 New Zealand Open final] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1959-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] mltpgil94v4x0307epsqy97b9ah8p7q 2726027 2726026 2022-07-30T19:32:10Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Eliot Teltscher|image=|country={{flagu|United States}}|residence=[[Irvine, California]]|birth_date={{birth date and age|mf=yes|1959|3|15}}|birth_place=[[Rancho Palos Verdes, California]], US|height={{height|m=1.75|precision=1}}|turnedpro=1977|retired=1988|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]1,653,997|singlesrecord=399–217|singlestitles=10|highestsinglesranking=No. 6 (June 7, 1982)|AustralianOpenresult=QF ([[1983 Australian Open – Men's singles|1983]])|FrenchOpenresult=4R ([[1979 French Open – Men's singles|1979]], [[1982 French Open – Men's singles|1982]], [[1983 French Open – Men's singles|1983]])|Wimbledonresult=3R ([[1977 Wimbledon Championships – Men's singles|1977]])|USOpenresult=QF ([[1980 US Open – Men's singles|1980]], [[1981 US Open – Men's singles|1981]], [[1983 US Open – Men's singles|1983]])|Othertournaments=Yes|MastersCupresult=QF ([[1984 Volvo Masters – Singles|1984]])|WCTFinalsresult=QF ([[1984 World Championship Tennis Finals – Singles|1984]])|doublesrecord=161–164|doublestitles=4|highestdoublesranking=No. 38 (August 26, 1985)|AustralianOpenDoublesresult=3R (1983)|FrenchOpenDoublesresult=F (1981)|WimbledonDoublesresult=3R (1985)|Mixed=yes|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1983)|WimbledonMixedresult=QF (1985)|updated=December 17, 2012}}'''Eliot Telscher''' (1959 yil 15 martda tug'ilgan) - iste'fodagi professional amerikalik [[Tennis|tennischi]] . U 1983 yilda Fransiya Ochiq aralash juftlik musobaqasida g'olib chiqdi. Uning yakkalikdagi eng yuqori reytingi dunyoda 6-o'rinni, juftlikda esa 38-o'rinni egalladi. == Tennis karyerasi == === Dastlabki yillar === Teltscher Kaliforniyaning Palos Verdes shahrida tug'ilgan va Kaliforniyaning Irvine shahrida yashaydi. <ref name="autogenerated2">{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/players/eliot-teltscher/t012/overview|sarlavha=Eliot Teltscher &#124; Overview &#124; Tennis|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://newspapers.library.in.gov/cgi-bin/indiana?a=d&d=JPOST19820312-01.1.17|sarlavha=12 March 1982|ish=Jewish Post}}</ref> Uning onasi Majburiy Falastinda tug'ilgan, va uning otasi Erik, avstriyalik, Xolokostdan omon qolgan, Majburiy Falastinga ko'chib kelgan va Britaniya armiyasiga qo'shilgan va oxir-oqibat sanoat muhandisi bo'lgan. <ref name="autogenerated3">{{Veb manbasi|url=http://www.worldtennismagazine.com/archives/14107|sarlavha=Eliot Teltscher – One of the Greatest Jewish Tennis Players Of All Time}}</ref> <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=https://www.newspapers.com/newspage/169502626/|sarlavha=The Los Angeles Times from Los Angeles, California on January 14, 1982 · Page 68<!-- Bot generated title -->}}</ref> U to'qqiz yoshida tennis o'ynashni boshlagan va 17 yoshida u Qo'shma Shtatlar o'smirlar reytingida kuchli o'ntalikka kirgan. U 1978 yilda UCLAda tennis stipendiyasi bilan qatnashgan, ammo professional tennis faoliyatini boshlash uchun uni tashlab ketgan. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=49|sarlavha=Teltscher, Eliot|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=21 February 2014}}</ref> <ref name="autogenerated2" /> === Professional tennis faoliyati === 1979 yilda Telscher professionalga aylandi. 1980 yildan 1982 yilgacha dunyodagi eng yaxshi 10 o'yinchi. U 1982-yil 7-mayda dunyoda 6-o‘rinni egallaganida o‘zining eng yuqori singl ATP reytingiga erishdi. <ref name="autogenerated3">{{Veb manbasi|url=http://www.worldtennismagazine.com/archives/14107|sarlavha=Eliot Teltscher – One of the Greatest Jewish Tennis Players Of All Time}}</ref> U va uning sherigi Terri Mur 1981 yilda [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionati]] finaliga chiqdi va u va Barbara Jordan 1983 yilda aralash juftlik chempionligini qo'lga kiritdi <ref name="Jews in Sports" /> U 1980, 1981 va 1983 yillarda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatida]] chorak finalga chiqdi va har safar Jimmi Konnors tomonidan mag'lubiyatga uchragan. <ref name="Jews in Sports" /> U 1988 yilda yakunlangan professional faoliyati davomida 10 ta yakkalik bahslarida g‘olib chiqdi <ref name="autogenerated3" /> === Devis kubogi === Teltscher 1982, 1983 va 1985 yillarda Devis Kubogida ishtirok etgan . Uning jamoasi 1982 yilgi turnirda Fransiyani mag‘lub etgan. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=49|sarlavha=Teltscher, Eliot|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=21 February 2014}}</ref> == Murabbiylik faoliyati == U Jastin Gimelstob, Richey Reneberg (1997), Jeff Tarango (1995), Pit Sampras, Jim Grabb (1992), Fillip King va boshqalar uchun murabbiy bo'lib ishlagan. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=49|sarlavha=Teltscher, Eliot|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=21 February 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=49 "Teltscher, Eliot"]. Jews in Sports<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">February 21,</span> 2014</span>.</cite></ref> Teltscher 1991-92 maktab mavsumida Pepperdin universitetida erkaklar tennis bo'yicha bosh murabbiy, <ref name="Jews in Sports" /> va 1992 yildan 1997 yilgacha Manhetten Beach Country Clubda tennis bo'yicha murabbiy sifatida ishlagan. U 1998 yildan 2001 yilgacha AQSh terma jamoasi murabbiyi bo'lgan, keyin esa [[Taylor Dent|Teylor Dentga]] murabbiy bo'lgan. <ref name="Jews in Sports" /> U 2002 yil dekabr oyida USTA tennis operatsiyalari direktori etib tayinlangan <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.jpost.com/sports/teltscher-to-coach-peer-in-next-tournament|sarlavha=Teltscher to coach Pe’er in next tournament|ish=The Jerusalem Post}}</ref> Teltscher 2003 yilda Panamerika o'yinlarining erkaklar murabbiyi etib tayinlangan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2003-aug-07-sp-panamtennis7-story.html|sarlavha=Missing Sole but Not Heart|sana=August 7, 2003|ish=Los Angeles Times}}</ref> == Yahudiy sportchilar uchun Halls of Fame == Yahudiy bo'lgan Teltscher 1991 yilda Milliy yahudiy sport shon-shuhrat zaliga, 1998 yilda Janubiy Kaliforniya yahudiy sport shon-shuhrat zaliga <ref>{{Veb manbasi|url=https://scjewishsportshof.com/teltscher.html|sarlavha=Southern California Jewish Sports Hall of Fame Home|ish=scjewishsportshof.com}}</ref> va 2009 yilda Xalqaro yahudiy sport shon-shuhrat zaliga kiritilgan <ref name="Hall of Fame">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|nashriyot=International Jewish Sports Hall of Fame|kirish sanasi=21 February 2014}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|ish=jewishsports.net}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|ish=jewishsports.net}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Juftlik bahslari === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:130px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:130px" | Hamkor ! style="width:130px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- bgcolor="#EBC2AF" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1981 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] | 2–6, 6–7, 3–6 |} === Aralash juftliklar === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:130px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:130px" | Hamkor ! style="width:130px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- bgcolor="#EBC2AF" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1983 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Barbara_Jordan_(tennis)|Barbara Jordan]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Leslie_Allen_(tennis)|Leslie Allen]] {{flagicon|USA}} [[:en:Charles_Strode|Charles Strode]] | 6–2, 6–3 |} == ATP turnir finali == === Yakkaliklar 24 (10–14) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:160px" |Turnir ! style="width:150px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1978 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |6–4, 1–6, 1–2, ret. |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1978 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} [[:en:Pat_Du_Pré|Pat Du Pré]] |6–4, 6–3, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1979 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] |6–3, 4–6, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1980 |Birmingham, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |3–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1980 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojciech_Fibak|Wojciech Fibak]] |4–6, 5–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1980 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |6–2, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1980 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |2–6, 6–2, 1–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1980 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Wilkison|Tim Wilkison]] |7–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1980 |Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |2–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1980 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |6–3, 4–6, 0–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1981 |San Juan, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Gullikson|Tim Gullikson]] |6–4, 6–2 |- bgcolor="dfe2e9" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1981 |Montreal, Canada |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |3–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1981 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1981 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |3–6, 6–1, 6–7<sup>(3–7)</sup> |- bgcolor="dfe2e9" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1982 |Rome, Italy |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |2–6, 3–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1982 |Melbourne Indoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6–2, 2–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1983 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|ESP}} [[:en:José_Higueras|José Higueras]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1983 |Tokyo, Japan |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |7–5, 3–6, 6–1 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1984 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |4–6, 6–4, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1984 |Brisbane, Australia |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] |3–6, 6–3, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1984 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6–3, 6–1, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1987 |Scottsdale, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] |2–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1987 |Hong Kong |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |6–7<sup>(6–8)</sup>, 3–6, 6–1, 6–2, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1988 |Guarujá, Brazil |{{flagicon|BRA|1968}} [[:en:Luiz_Mattar|Luiz Mattar]] |3–6, 3–6 |} === Juftlik 13 (4–9) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:160px" |Turnir ! style="width:150px" |Hamkor ! style="width:150px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" |Hisob |- |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1978 |Columbus, U.S. |{{flagicon|MEX}} [[:en:Marcello_Lara|Marcello Lara]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Colin_Dibley|Colin Dibley]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Giltinan|Bob Giltinan]] |2–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1979 |Tulsa, U.S. |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] |{{flagicon|AUS}} Colin Dibley {{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gullikson|Tom Gullikson]] |6–7, 7–5, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1979 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Steve_Docherty|Steve Docherty]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Raymond Moore]] {{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1980 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |{{flagicon|RSA|1928}} Raymond Moore {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Robert_Trogolo|Robert Trogolo]] |7–6, 6–1 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1980 |Rome, Italy |{{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |6–7, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1980 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] {{flagicon|CHI}} [[:en:Jaime_Fillol|Jaime Fillol]] |3–6, 6–3, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1980 |Wembley, England |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |5–7, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1981 |San Juan, Puerto Rico |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Gullikson|Tim Gullikson]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Mayotte|Tim Mayotte]] {{flagicon|USA}} [[:en:Chris_Mayotte|Chris Mayotte]] |4–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1981 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] {{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6–7, 2–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1981 |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]], Paris |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |2–6, 6–7, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1982 |Delray Beach WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Mel_Purcell|Mel Purcell]] |{{flagicon|TCH}} [[:en:Tomáš_Šmíd|Tomáš Šmíd]] {{flagicon|HUN}} Balázs Taróczy |6–4, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1982 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Mike_Cahill|Mike Cahill]] |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bernard_Mitton|Bernard Mitton]] |6–4, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1984 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Meister|Steve Meister]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tracy_Delatte|Tracy Delatte]] {{flagicon|PAR}} Francisco González |6–7, 1–6 |} == Shuningdek qarang == * Tanlangan yahudiy tennischilar ro'yxati == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Eliot Teltscher at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Eliot Teltscher at the Davis Cup * [https://web.archive.org/web/20071219031449/http://www.usta.com/news/fullstory.sps?iNewsID=40546&itype=&iCategoryID= USTA] * [http://tvnzondemand.co.nz/content/sports_classics_tennis_parun_vs_teltscher/ondemand_video_skin Teltscher v Onny Parun 1978 New Zealand Open final] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1959-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 9ahdh1inths92mpiiijka7joxxtatuf 2726028 2726027 2022-07-30T19:32:52Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Eliot Teltscher|image=|country={{flagu|United States}}|residence=[[Irvine, California]]|birth_date={{birth date and age|mf=yes|1959|3|15}}|birth_place=[[Rancho Palos Verdes, California]], US|height={{height|m=1.75|precision=1}}|turnedpro=1977|retired=1988|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]1,653,997|singlesrecord=399–217|singlestitles=10|highestsinglesranking=No. 6 (June 7, 1982)|AustralianOpenresult=QF ([[1983 Australian Open – Men's singles|1983]])|FrenchOpenresult=4R ([[1979 French Open – Men's singles|1979]], [[1982 French Open – Men's singles|1982]], [[1983 French Open – Men's singles|1983]])|Wimbledonresult=3R ([[1977 Wimbledon Championships – Men's singles|1977]])|USOpenresult=QF ([[1980 US Open – Men's singles|1980]], [[1981 US Open – Men's singles|1981]], [[1983 US Open – Men's singles|1983]])|Othertournaments=Yes|MastersCupresult=QF ([[1984 Volvo Masters – Singles|1984]])|WCTFinalsresult=QF ([[1984 World Championship Tennis Finals – Singles|1984]])|doublesrecord=161–164|doublestitles=4|highestdoublesranking=No. 38 (August 26, 1985)|AustralianOpenDoublesresult=3R (1983)|FrenchOpenDoublesresult=F (1981)|WimbledonDoublesresult=3R (1985)|Mixed=yes|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1983)|WimbledonMixedresult=QF (1985)|updated=December 17, 2012}}'''Eliot Telscher''' (1959 yil 15 martda tug'ilgan) - iste'fodagi professional amerikalik [[Tennis|tennischi]] . U 1983 yilda Fransiya Ochiq aralash juftlik musobaqasida g'olib chiqdi. Uning yakkalikdagi eng yuqori reytingi dunyoda 6-o'rinni, juftlikda esa 38-o'rinni egalladi. == Tennis karyerasi == === Dastlabki yillar === Teltscher Kaliforniyaning Palos Verdes shahrida tug'ilgan va Kaliforniyaning Irvine shahrida yashaydi. <ref name="autogenerated2">{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/players/eliot-teltscher/t012/overview|sarlavha=Eliot Teltscher &#124; Overview &#124; Tennis|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://newspapers.library.in.gov/cgi-bin/indiana?a=d&d=JPOST19820312-01.1.17|sarlavha=12 March 1982|ish=Jewish Post}}</ref> Uning onasi Majburiy Falastinda tug'ilgan, va uning otasi Erik, avstriyalik, Xolokostdan omon qolgan, Majburiy Falastinga ko'chib kelgan va Britaniya armiyasiga qo'shilgan va oxir-oqibat sanoat muhandisi bo'lgan. <ref name="autogenerated3">{{Veb manbasi|url=http://www.worldtennismagazine.com/archives/14107|sarlavha=Eliot Teltscher – One of the Greatest Jewish Tennis Players Of All Time}}</ref> <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=https://www.newspapers.com/newspage/169502626/|sarlavha=The Los Angeles Times from Los Angeles, California on January 14, 1982 · Page 68<!-- Bot generated title -->}}</ref> U to'qqiz yoshida tennis o'ynashni boshlagan va 17 yoshida u Qo'shma Shtatlar o'smirlar reytingida kuchli o'ntalikka kirgan. U 1978 yilda UCLAda tennis stipendiyasi bilan qatnashgan, ammo professional tennis faoliyatini boshlash uchun uni tashlab ketgan. <ref name="autogenerated2" /> === Professional tennis faoliyati === 1979 yilda Telscher professionalga aylandi. 1980 yildan 1982 yilgacha dunyodagi eng yaxshi 10 o'yinchi. U 1982-yil 7-mayda dunyoda 6-o‘rinni egallaganida o‘zining eng yuqori singl ATP reytingiga erishdi. <ref name="autogenerated3">{{Veb manbasi|url=http://www.worldtennismagazine.com/archives/14107|sarlavha=Eliot Teltscher – One of the Greatest Jewish Tennis Players Of All Time}}</ref> U va uning sherigi Terri Mur 1981 yilda [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionati]] finaliga chiqdi va u va Barbara Jordan 1983 yilda aralash juftlik chempionligini qo'lga kiritdi. U 1980, 1981 va 1983 yillarda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatida]] chorak finalga chiqdi va har safar Jimmi Konnors tomonidan mag'lubiyatga uchragan. U 1988 yilda yakunlangan professional faoliyati davomida 10 ta yakkalik bahslarida g‘olib chiqdi <ref name="autogenerated3" /> === Devis kubogi === Teltscher 1982, 1983 va 1985 yillarda Devis Kubogida ishtirok etgan . Uning jamoasi 1982 yilgi turnirda Fransiyani mag‘lub etgan. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=49|sarlavha=Teltscher, Eliot|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=21 February 2014}}</ref> == Murabbiylik faoliyati == U Jastin Gimelstob, Richey Reneberg (1997), Jeff Tarango (1995), Pit Sampras, Jim Grabb (1992), Fillip King va boshqalar uchun murabbiy bo'lib ishlagan. <ref name="Jews in Sports">{{Veb manbasi|url=http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=49|sarlavha=Teltscher, Eliot|nashriyot=Jews in Sports|kirish sanasi=21 February 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.jewsinsports.org/profile.asp?sport=tennis&ID=49 "Teltscher, Eliot"]. Jews in Sports<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">February 21,</span> 2014</span>.</cite></ref> Teltscher 1991-92 maktab mavsumida Pepperdin universitetida erkaklar tennis bo'yicha bosh murabbiy, <ref name="Jews in Sports" /> va 1992 yildan 1997 yilgacha Manhetten Beach Country Clubda tennis bo'yicha murabbiy sifatida ishlagan. U 1998 yildan 2001 yilgacha AQSh terma jamoasi murabbiyi bo'lgan, keyin esa [[Taylor Dent|Teylor Dentga]] murabbiy bo'lgan. <ref name="Jews in Sports" /> U 2002 yil dekabr oyida USTA tennis operatsiyalari direktori etib tayinlangan <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.jpost.com/sports/teltscher-to-coach-peer-in-next-tournament|sarlavha=Teltscher to coach Pe’er in next tournament|ish=The Jerusalem Post}}</ref> Teltscher 2003 yilda Panamerika o'yinlarining erkaklar murabbiyi etib tayinlangan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2003-aug-07-sp-panamtennis7-story.html|sarlavha=Missing Sole but Not Heart|sana=August 7, 2003|ish=Los Angeles Times}}</ref> == Yahudiy sportchilar uchun Halls of Fame == Yahudiy bo'lgan Teltscher 1991 yilda Milliy yahudiy sport shon-shuhrat zaliga, 1998 yilda Janubiy Kaliforniya yahudiy sport shon-shuhrat zaliga <ref>{{Veb manbasi|url=https://scjewishsportshof.com/teltscher.html|sarlavha=Southern California Jewish Sports Hall of Fame Home|ish=scjewishsportshof.com}}</ref> va 2009 yilda Xalqaro yahudiy sport shon-shuhrat zaliga kiritilgan <ref name="Hall of Fame">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|nashriyot=International Jewish Sports Hall of Fame|kirish sanasi=21 February 2014}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|ish=jewishsports.net}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|ish=jewishsports.net}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Juftlik bahslari === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:130px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:130px" | Hamkor ! style="width:130px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- bgcolor="#EBC2AF" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1981 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] | 2–6, 6–7, 3–6 |} === Aralash juftliklar === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:130px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:130px" | Hamkor ! style="width:130px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- bgcolor="#EBC2AF" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1983 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Barbara_Jordan_(tennis)|Barbara Jordan]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Leslie_Allen_(tennis)|Leslie Allen]] {{flagicon|USA}} [[:en:Charles_Strode|Charles Strode]] | 6–2, 6–3 |} == ATP turnir finali == === Yakkaliklar 24 (10–14) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:160px" |Turnir ! style="width:150px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1978 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |6–4, 1–6, 1–2, ret. |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1978 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} [[:en:Pat_Du_Pré|Pat Du Pré]] |6–4, 6–3, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1979 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] |6–3, 4–6, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1980 |Birmingham, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |3–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1980 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojciech_Fibak|Wojciech Fibak]] |4–6, 5–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1980 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |6–2, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1980 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |2–6, 6–2, 1–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1980 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Wilkison|Tim Wilkison]] |7–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1980 |Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |2–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1980 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |6–3, 4–6, 0–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1981 |San Juan, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Gullikson|Tim Gullikson]] |6–4, 6–2 |- bgcolor="dfe2e9" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1981 |Montreal, Canada |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |3–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1981 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1981 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |3–6, 6–1, 6–7<sup>(3–7)</sup> |- bgcolor="dfe2e9" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1982 |Rome, Italy |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |2–6, 3–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1982 |Melbourne Indoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6–2, 2–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1983 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|ESP}} [[:en:José_Higueras|José Higueras]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1983 |Tokyo, Japan |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |7–5, 3–6, 6–1 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1984 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |4–6, 6–4, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1984 |Brisbane, Australia |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] |3–6, 6–3, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1984 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6–3, 6–1, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1987 |Scottsdale, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] |2–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1987 |Hong Kong |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |6–7<sup>(6–8)</sup>, 3–6, 6–1, 6–2, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1988 |Guarujá, Brazil |{{flagicon|BRA|1968}} [[:en:Luiz_Mattar|Luiz Mattar]] |3–6, 3–6 |} === Juftlik 13 (4–9) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:160px" |Turnir ! style="width:150px" |Hamkor ! style="width:150px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" |Hisob |- |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1978 |Columbus, U.S. |{{flagicon|MEX}} [[:en:Marcello_Lara|Marcello Lara]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Colin_Dibley|Colin Dibley]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Giltinan|Bob Giltinan]] |2–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1979 |Tulsa, U.S. |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] |{{flagicon|AUS}} Colin Dibley {{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gullikson|Tom Gullikson]] |6–7, 7–5, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1979 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Steve_Docherty|Steve Docherty]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Raymond Moore]] {{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1980 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |{{flagicon|RSA|1928}} Raymond Moore {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Robert_Trogolo|Robert Trogolo]] |7–6, 6–1 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1980 |Rome, Italy |{{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |6–7, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1980 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] {{flagicon|CHI}} [[:en:Jaime_Fillol|Jaime Fillol]] |3–6, 6–3, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1980 |Wembley, England |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |5–7, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1981 |San Juan, Puerto Rico |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Gullikson|Tim Gullikson]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Mayotte|Tim Mayotte]] {{flagicon|USA}} [[:en:Chris_Mayotte|Chris Mayotte]] |4–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1981 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] {{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6–7, 2–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1981 |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]], Paris |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |2–6, 6–7, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1982 |Delray Beach WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Mel_Purcell|Mel Purcell]] |{{flagicon|TCH}} [[:en:Tomáš_Šmíd|Tomáš Šmíd]] {{flagicon|HUN}} Balázs Taróczy |6–4, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1982 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Mike_Cahill|Mike Cahill]] |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bernard_Mitton|Bernard Mitton]] |6–4, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1984 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Meister|Steve Meister]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tracy_Delatte|Tracy Delatte]] {{flagicon|PAR}} Francisco González |6–7, 1–6 |} == Shuningdek qarang == * Tanlangan yahudiy tennischilar ro'yxati == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Eliot Teltscher at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Eliot Teltscher at the Davis Cup * [https://web.archive.org/web/20071219031449/http://www.usta.com/news/fullstory.sps?iNewsID=40546&itype=&iCategoryID= USTA] * [http://tvnzondemand.co.nz/content/sports_classics_tennis_parun_vs_teltscher/ondemand_video_skin Teltscher v Onny Parun 1978 New Zealand Open final] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1959-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] bjxmppm1mpvxhwutrmucfto7bpwazrr 2726029 2726028 2022-07-30T19:33:44Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Eliot Teltscher|image=|country={{flagu|United States}}|residence=[[Irvine, California]]|birth_date={{birth date and age|mf=yes|1959|3|15}}|birth_place=[[Rancho Palos Verdes, California]], US|height={{height|m=1.75|precision=1}}|turnedpro=1977|retired=1988|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]1,653,997|singlesrecord=399–217|singlestitles=10|highestsinglesranking=No. 6 (June 7, 1982)|AustralianOpenresult=QF ([[1983 Australian Open – Men's singles|1983]])|FrenchOpenresult=4R ([[1979 French Open – Men's singles|1979]], [[1982 French Open – Men's singles|1982]], [[1983 French Open – Men's singles|1983]])|Wimbledonresult=3R ([[1977 Wimbledon Championships – Men's singles|1977]])|USOpenresult=QF ([[1980 US Open – Men's singles|1980]], [[1981 US Open – Men's singles|1981]], [[1983 US Open – Men's singles|1983]])|Othertournaments=Yes|MastersCupresult=QF ([[1984 Volvo Masters – Singles|1984]])|WCTFinalsresult=QF ([[1984 World Championship Tennis Finals – Singles|1984]])|doublesrecord=161–164|doublestitles=4|highestdoublesranking=No. 38 (August 26, 1985)|AustralianOpenDoublesresult=3R (1983)|FrenchOpenDoublesresult=F (1981)|WimbledonDoublesresult=3R (1985)|Mixed=yes|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1983)|WimbledonMixedresult=QF (1985)|updated=December 17, 2012}}'''Eliot Telscher''' (1959 yil 15 martda tug'ilgan) - iste'fodagi professional amerikalik [[Tennis|tennischi]] . U 1983 yilda Fransiya Ochiq aralash juftlik musobaqasida g'olib chiqdi. Uning yakkalikdagi eng yuqori reytingi dunyoda 6-o'rinni, juftlikda esa 38-o'rinni egalladi. == Tennis karyerasi == === Dastlabki yillar === Teltscher Kaliforniyaning Palos Verdes shahrida tug'ilgan va Kaliforniyaning Irvine shahrida yashaydi. <ref name="autogenerated2">{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/players/eliot-teltscher/t012/overview|sarlavha=Eliot Teltscher &#124; Overview &#124; Tennis|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://newspapers.library.in.gov/cgi-bin/indiana?a=d&d=JPOST19820312-01.1.17|sarlavha=12 March 1982|ish=Jewish Post}}</ref> Uning onasi Majburiy Falastinda tug'ilgan, va uning otasi Erik, avstriyalik, Xolokostdan omon qolgan, Majburiy Falastinga ko'chib kelgan va Britaniya armiyasiga qo'shilgan va oxir-oqibat sanoat muhandisi bo'lgan. <ref name="autogenerated3">{{Veb manbasi|url=http://www.worldtennismagazine.com/archives/14107|sarlavha=Eliot Teltscher – One of the Greatest Jewish Tennis Players Of All Time}}</ref> <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=https://www.newspapers.com/newspage/169502626/|sarlavha=The Los Angeles Times from Los Angeles, California on January 14, 1982 · Page 68<!-- Bot generated title -->}}</ref> U to'qqiz yoshida tennis o'ynashni boshlagan va 17 yoshida u Qo'shma Shtatlar o'smirlar reytingida kuchli o'ntalikka kirgan. U 1978 yilda UCLAda tennis stipendiyasi bilan qatnashgan, ammo professional tennis faoliyatini boshlash uchun uni tashlab ketgan. <ref name="autogenerated2" /> === Professional tennis faoliyati === 1979 yilda Telscher professionalga aylandi. 1980 yildan 1982 yilgacha dunyodagi eng yaxshi 10 o'yinchi. U 1982-yil 7-mayda dunyoda 6-o‘rinni egallaganida o‘zining eng yuqori singl ATP reytingiga erishdi. <ref name="autogenerated3">{{Veb manbasi|url=http://www.worldtennismagazine.com/archives/14107|sarlavha=Eliot Teltscher – One of the Greatest Jewish Tennis Players Of All Time}}</ref> U va uning sherigi Terri Mur 1981 yilda [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionati]] finaliga chiqdi va u va Barbara Jordan 1983 yilda aralash juftlik chempionligini qo'lga kiritdi. U 1980, 1981 va 1983 yillarda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatida]] chorak finalga chiqdi va har safar Jimmi Konnors tomonidan mag'lubiyatga uchragan. U 1988 yilda yakunlangan professional faoliyati davomida 10 ta yakkalik bahslarida g‘olib chiqdi <ref name="autogenerated3" /> === Devis kubogi === Teltscher 1982, 1983 va 1985 yillarda Devis Kubogida ishtirok etgan . Uning jamoasi 1982 yilgi turnirda Fransiyani mag‘lub etgan. == Murabbiylik faoliyati == U Jastin Gimelstob, Richey Reneberg (1997), Jeff Tarango (1995), Pit Sampras, Jim Grabb (1992), Fillip King va boshqalar uchun murabbiy bo'lib ishlagan. Teltscher 1991-92 maktab mavsumida Pepperdin universitetida erkaklar tennis bo'yicha bosh murabbiy, va 1992 yildan 1997 yilgacha Manhetten Beach Country Clubda tennis bo'yicha murabbiy sifatida ishlagan. U 1998 yildan 2001 yilgacha AQSh terma jamoasi murabbiyi bo'lgan, keyin esa [[Taylor Dent|Teylor Dentga]] murabbiy bo'lgan. U 2002 yil dekabr oyida USTA tennis operatsiyalari direktori etib tayinlangan Teltscher 2003 yilda Panamerika o'yinlarining erkaklar murabbiyi etib tayinlangan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2003-aug-07-sp-panamtennis7-story.html|sarlavha=Missing Sole but Not Heart|sana=August 7, 2003|ish=Los Angeles Times}}</ref> == Yahudiy sportchilar uchun Halls of Fame == Yahudiy bo'lgan Teltscher 1991 yilda Milliy yahudiy sport shon-shuhrat zaliga, 1998 yilda Janubiy Kaliforniya yahudiy sport shon-shuhrat zaliga <ref>{{Veb manbasi|url=https://scjewishsportshof.com/teltscher.html|sarlavha=Southern California Jewish Sports Hall of Fame Home|ish=scjewishsportshof.com}}</ref> va 2009 yilda Xalqaro yahudiy sport shon-shuhrat zaliga kiritilgan <ref name="Hall of Fame">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|nashriyot=International Jewish Sports Hall of Fame|kirish sanasi=21 February 2014}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|ish=jewishsports.net}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|ish=jewishsports.net}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Juftlik bahslari === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:130px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:130px" | Hamkor ! style="width:130px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- bgcolor="#EBC2AF" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1981 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] | 2–6, 6–7, 3–6 |} === Aralash juftliklar === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:130px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:130px" | Hamkor ! style="width:130px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- bgcolor="#EBC2AF" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1983 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Barbara_Jordan_(tennis)|Barbara Jordan]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Leslie_Allen_(tennis)|Leslie Allen]] {{flagicon|USA}} [[:en:Charles_Strode|Charles Strode]] | 6–2, 6–3 |} == ATP turnir finali == === Yakkaliklar 24 (10–14) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:160px" |Turnir ! style="width:150px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1978 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |6–4, 1–6, 1–2, ret. |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1978 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} [[:en:Pat_Du_Pré|Pat Du Pré]] |6–4, 6–3, 6–2 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1979 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] |6–3, 4–6, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1980 |Birmingham, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |3–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1980 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojciech_Fibak|Wojciech Fibak]] |4–6, 5–7 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1980 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |6–2, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1980 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |2–6, 6–2, 1–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1980 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Wilkison|Tim Wilkison]] |7–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1980 |Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |2–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1980 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |6–3, 4–6, 0–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |5. |1981 |San Juan, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Gullikson|Tim Gullikson]] |6–4, 6–2 |- bgcolor="dfe2e9" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1981 |Montreal, Canada |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |3–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |6. |1981 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1981 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |3–6, 6–1, 6–7<sup>(3–7)</sup> |- bgcolor="dfe2e9" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1982 |Rome, Italy |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |2–6, 3–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |10. |1982 |Melbourne Indoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6–2, 2–6, 2–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |11. |1983 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|ESP}} [[:en:José_Higueras|José Higueras]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |7. |1983 |Tokyo, Japan |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |7–5, 3–6, 6–1 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |12. |1984 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |4–6, 6–4, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |8. |1984 |Brisbane, Australia |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] |3–6, 6–3, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |9. |1984 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6–3, 6–1, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |13. |1987 |Scottsdale, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] |2–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |10. |1987 |Hong Kong |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |6–7<sup>(6–8)</sup>, 3–6, 6–1, 6–2, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |14. |1988 |Guarujá, Brazil |{{flagicon|BRA|1968}} [[:en:Luiz_Mattar|Luiz Mattar]] |3–6, 3–6 |} === Juftlik 13 (4–9) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:160px" |Turnir ! style="width:150px" |Hamkor ! style="width:150px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" |Hisob |- |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |1. |1978 |Columbus, U.S. |{{flagicon|MEX}} [[:en:Marcello_Lara|Marcello Lara]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Colin_Dibley|Colin Dibley]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Giltinan|Bob Giltinan]] |2–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |1. |1979 |Tulsa, U.S. |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] |{{flagicon|AUS}} Colin Dibley {{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gullikson|Tom Gullikson]] |6–7, 7–5, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |2. |1979 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Steve_Docherty|Steve Docherty]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Raymond Moore]] {{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |2. |1980 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |{{flagicon|RSA|1928}} Raymond Moore {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Robert_Trogolo|Robert Trogolo]] |7–6, 6–1 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |3. |1980 |Rome, Italy |{{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |6–7, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |4. |1980 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] {{flagicon|CHI}} [[:en:Jaime_Fillol|Jaime Fillol]] |3–6, 6–3, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |5. |1980 |Wembley, England |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |5–7, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |6. |1981 |San Juan, Puerto Rico |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Gullikson|Tim Gullikson]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Mayotte|Tim Mayotte]] {{flagicon|USA}} [[:en:Chris_Mayotte|Chris Mayotte]] |4–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |7. |1981 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] {{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6–7, 2–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |8. |1981 |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]], Paris |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |2–6, 6–7, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |3. |1982 |Delray Beach WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Mel_Purcell|Mel Purcell]] |{{flagicon|TCH}} [[:en:Tomáš_Šmíd|Tomáš Šmíd]] {{flagicon|HUN}} Balázs Taróczy |6–4, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G`alaba |4. |1982 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Mike_Cahill|Mike Cahill]] |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bernard_Mitton|Bernard Mitton]] |6–4, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Mag`lubiyat |9. |1984 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Meister|Steve Meister]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tracy_Delatte|Tracy Delatte]] {{flagicon|PAR}} Francisco González |6–7, 1–6 |} == Shuningdek qarang == * Tanlangan yahudiy tennischilar ro'yxati == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Eliot Teltscher at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Eliot Teltscher at the Davis Cup * [https://web.archive.org/web/20071219031449/http://www.usta.com/news/fullstory.sps?iNewsID=40546&itype=&iCategoryID= USTA] * [http://tvnzondemand.co.nz/content/sports_classics_tennis_parun_vs_teltscher/ondemand_video_skin Teltscher v Onny Parun 1978 New Zealand Open final] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1959-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] ahfqeju2htqmqhjyws0pvktp9suhjdu 2726031 2726029 2022-07-30T19:34:11Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Eliot Teltscher|image=|country={{flagu|United States}}|residence=[[Irvine, California]]|birth_date={{birth date and age|mf=yes|1959|3|15}}|birth_place=[[Rancho Palos Verdes, California]], US|height={{height|m=1.75|precision=1}}|turnedpro=1977|retired=1988|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]1,653,997|singlesrecord=399-217|singlestitles=10|highestsinglesranking=No. 6 (June 7, 1982)|AustralianOpenresult=QF ([[1983 Australian Open – Men's singles|1983]])|FrenchOpenresult=4R ([[1979 French Open – Men's singles|1979]], [[1982 French Open – Men's singles|1982]], [[1983 French Open – Men's singles|1983]])|Wimbledonresult=3R ([[1977 Wimbledon Championships – Men's singles|1977]])|USOpenresult=QF ([[1980 US Open – Men's singles|1980]], [[1981 US Open – Men's singles|1981]], [[1983 US Open – Men's singles|1983]])|Othertournaments=Yes|MastersCupresult=QF ([[1984 Volvo Masters – Singles|1984]])|WCTFinalsresult=QF ([[1984 World Championship Tennis Finals – Singles|1984]])|doublesrecord=161-164|doublestitles=4|highestdoublesranking=No. 38 (August 26, 1985)|AustralianOpenDoublesresult=3R (1983)|FrenchOpenDoublesresult=F (1981)|WimbledonDoublesresult=3R (1985)|Mixed=yes|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1983)|WimbledonMixedresult=QF (1985)|updated=December 17, 2012}}'''Eliot Telscher''' (1959 yil 15 martda tugʻilgan) — isteʼfodagi professional amerikalik [[Tennis|tennischi]] . U 1983 yilda Fransiya Ochiq aralash juftlik musobaqasida gʻolib chiqdi. Uning yakkalikdagi eng yuqori reytingi dunyoda 6-oʻrinni, juftlikda esa 38-oʻrinni egalladi. == Tennis karyerasi == === Dastlabki yillar === Teltscher Kaliforniyaning Palos Verdes shahrida tugʻilgan va Kaliforniyaning Irvine shahrida yashaydi. <ref name="autogenerated2">{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/players/eliot-teltscher/t012/overview|sarlavha=Eliot Teltscher &#124; Overview &#124; Tennis|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://newspapers.library.in.gov/cgi-bin/indiana?a=d&d=JPOST19820312-01.1.17|sarlavha=12 March 1982|ish=Jewish Post}}</ref> Uning onasi Majburiy Falastinda tugʻilgan, va uning otasi Erik, avstriyalik, Xolokostdan omon qolgan, Majburiy Falastinga koʻchib kelgan va Britaniya armiyasiga qoʻshilgan va oxir-oqibat sanoat muhandisi boʻlgan. <ref name="autogenerated3">{{Veb manbasi|url=http://www.worldtennismagazine.com/archives/14107|sarlavha=Eliot Teltscher – One of the Greatest Jewish Tennis Players Of All Time}}</ref> <ref name="autogenerated1">{{Veb manbasi|url=https://www.newspapers.com/newspage/169502626/|sarlavha=The Los Angeles Times from Los Angeles, California on January 14, 1982 · Page 68<!-- Bot generated title -->}}</ref> U toʻqqiz yoshida tennis oʻynashni boshlagan va 17 yoshida u Qoʻshma Shtatlar oʻsmirlar reytingida kuchli oʻntalikka kirgan. U 1978 yilda UCLAda tennis stipendiyasi bilan qatnashgan, ammo professional tennis faoliyatini boshlash uchun uni tashlab ketgan. <ref name="autogenerated2" /> === Professional tennis faoliyati === 1979 yilda Telscher professionalga aylandi. 1980 yildan 1982 yilgacha dunyodagi eng yaxshi 10 oʻyinchi. U 1982-yil 7-mayda dunyoda 6-o‘rinni egallaganida o‘zining eng yuqori singl ATP reytingiga erishdi. <ref name="autogenerated3">{{Veb manbasi|url=http://www.worldtennismagazine.com/archives/14107|sarlavha=Eliot Teltscher – One of the Greatest Jewish Tennis Players Of All Time}}</ref> U va uning sherigi Terri Mur 1981 yilda [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionati]] finaliga chiqdi va u va Barbara Jordan 1983 yilda aralash juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi. U 1980, 1981 va 1983 yillarda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatida]] chorak finalga chiqdi va har safar Jimmi Konnors tomonidan magʻlubiyatga uchragan. U 1988 yilda yakunlangan professional faoliyati davomida 10 ta yakkalik bahslarida g‘olib chiqdi <ref name="autogenerated3" /> === Devis kubogi === Teltscher 1982, 1983 va 1985 yillarda Devis Kubogida ishtirok etgan . Uning jamoasi 1982 yilgi turnirda Fransiyani mag‘lub etgan. == Murabbiylik faoliyati == U Jastin Gimelstob, Richey Reneberg (1997), Jeff Tarango (1995), Pit Sampras, Jim Grabb (1992), Fillip King va boshqalar uchun murabbiy boʻlib ishlagan. Teltscher 1991-92 maktab mavsumida Pepperdin universitetida erkaklar tennis boʻyicha bosh murabbiy, va 1992 yildan 1997 yilgacha Manhetten Beach Country Clubda tennis boʻyicha murabbiy sifatida ishlagan. U 1998 yildan 2001 yilgacha AQSh terma jamoasi murabbiyi boʻlgan, keyin esa [[Taylor Dent|Teylor Dentga]] murabbiy boʻlgan. U 2002 yil dekabr oyida USTA tennis operatsiyalari direktori etib tayinlangan Teltscher 2003 yilda Panamerika oʻyinlarining erkaklar murabbiyi etib tayinlangan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2003-aug-07-sp-panamtennis7-story.html|sarlavha=Missing Sole but Not Heart|sana=August 7, 2003|ish=Los Angeles Times}}</ref> == Yahudiy sportchilar uchun Halls of Fame == Yahudiy boʻlgan Teltscher 1991 yilda Milliy yahudiy sport shon-shuhrat zaliga, 1998 yilda Janubiy Kaliforniya yahudiy sport shon-shuhrat zaliga <ref>{{Veb manbasi|url=https://scjewishsportshof.com/teltscher.html|sarlavha=Southern California Jewish Sports Hall of Fame Home|ish=scjewishsportshof.com}}</ref> va 2009 yilda Xalqaro yahudiy sport shon-shuhrat zaliga kiritilgan <ref name="Hall of Fame">{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|nashriyot=International Jewish Sports Hall of Fame|kirish sanasi=21 February 2014}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|ish=jewishsports.net}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.jewishsports.net/BioPages/EliotTeltscher.html|sarlavha=Eliot Teltscher|ish=jewishsports.net}}</ref> == Katta dubulgʻa finallari == === Juftlik bahslari === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:130px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:130px" | Hamkor ! style="width:130px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- bgcolor="#EBC2AF" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1981 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] | 2-6, 6-7, 3-6 |} === Aralash juftliklar === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:130px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:130px" | Hamkor ! style="width:130px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- bgcolor="#EBC2AF" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1983 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Barbara_Jordan_(tennis)|Barbara Jordan]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Leslie_Allen_(tennis)|Leslie Allen]] {{flagicon|USA}} [[:en:Charles_Strode|Charles Strode]] | 6-2, 6-3 |} == ATP turnir finali == === Yakkaliklar 24 (10-14) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:160px" |Turnir ! style="width:150px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" |Hisob |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |1. |1978 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |6-4, 1-6, 1-2, ret. |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |1. |1978 |Hong Kong |{{flagicon|USA}} [[:en:Pat_Du_Pré|Pat Du Pré]] |6-4, 6-3, 6-2 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |2. |1979 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] |6-3, 4-6, 6-2 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |2. |1980 |Birmingham, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |3-6, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |3. |1980 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|POL}} [[:en:Wojciech_Fibak|Wojciech Fibak]] |4-6, 5-7 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |3. |1980 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |6-2, 6-2 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |4. |1980 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Gene_Mayer|Gene Mayer]] |2-6, 6-2, 1-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |4. |1980 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Wilkison|Tim Wilkison]] |7-6, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |5. |1980 |Taiwan |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |2-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |6. |1980 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |6-3, 4-6, 0-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |5. |1981 |San Juan, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Gullikson|Tim Gullikson]] |6-4, 6-2 |- bgcolor="dfe2e9" | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |7. |1981 |Montreal, Canada |{{flagicon|TCH}} [[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]] |3-6, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |6. |1981 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6-3, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |8. |1981 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |3-6, 6-1, 6-7<sup>(3-7)</sup> |- bgcolor="dfe2e9" | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |9. |1982 |Rome, Italy |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |2-6, 3-6, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |10. |1982 |Melbourne Indoor, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6-2, 2-6, 2-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |11. |1983 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|ESP}} [[:en:José_Higueras|José Higueras]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |7. |1983 |Tokyo, Japan |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] |7-5, 3-6, 6-1 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |12. |1984 |Los Angeles, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Jimmy_Connors|Jimmy Connors]] |4-6, 6-4, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |8. |1984 |Brisbane, Australia |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] |3-6, 6-3, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |9. |1984 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] |6-3, 6-1, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |13. |1987 |Scottsdale, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Brad_Gilbert|Brad Gilbert]] |2-6, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |10. |1987 |Hong Kong |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Fitzgerald_(tennis)|John Fitzgerald]] |6-7<sup>(6-8)</sup>, 3-6, 6-1, 6-2, 7-5 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |14. |1988 |Guarujá, Brazil |{{flagicon|BRA|1968}} [[:en:Luiz_Mattar|Luiz Mattar]] |3-6, 3-6 |} === Juftlik 13 (4-9) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:65px" |Sana ! style="width:160px" |Turnir ! style="width:150px" |Hamkor ! style="width:150px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:140px" |Hisob |- |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |1. |1978 |Columbus, U.S. |{{flagicon|MEX}} [[:en:Marcello_Lara|Marcello Lara]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Colin_Dibley|Colin Dibley]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Giltinan|Bob Giltinan]] |2-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |1. |1979 |Tulsa, U.S. |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] |{{flagicon|AUS}} Colin Dibley {{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Gullikson|Tom Gullikson]] |6-7, 7-5, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |2. |1979 |Atlanta, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Steve_Docherty|Steve Docherty]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Raymond Moore]] {{flagicon|ROU|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |2. |1980 |New Orleans, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Terry_Moor|Terry Moor]] |{{flagicon|RSA|1928}} Raymond Moore {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Robert_Trogolo|Robert Trogolo]] |7-6, 6-1 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |3. |1980 |Rome, Italy |{{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mark_Edmondson|Mark Edmondson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |6-7, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |4. |1980 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] {{flagicon|CHI}} [[:en:Jaime_Fillol|Jaime Fillol]] |3-6, 6-3, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |5. |1980 |Wembley, England |{{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Scanlon|Bill Scanlon]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Peter_Fleming_(tennis)|Peter Fleming]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_McEnroe|John McEnroe]] |5-7, 3-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |6. |1981 |San Juan, Puerto Rico |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Gullikson|Tim Gullikson]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tim_Mayotte|Tim Mayotte]] {{flagicon|USA}} [[:en:Chris_Mayotte|Chris Mayotte]] |4-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |7. |1981 |La Quinta, U.S. |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|USA}} [[:en:Bruce_Manson|Bruce Manson]] {{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Teacher|Brian Teacher]] |6-7, 2-6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |8. |1981 |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]], Paris |{{flagicon|USA}} Terry Moor |{{flagicon|SUI}} [[:en:Heinz_Günthardt|Heinz Günthardt]] {{flagicon|HUN}} [[:en:Balázs_Taróczy|Balázs Taróczy]] |2-6, 6-7, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |3. |1982 |Delray Beach WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Mel_Purcell|Mel Purcell]] |{{flagicon|TCH}} [[:en:Tomáš_Šmíd|Tomáš Šmíd]] {{flagicon|HUN}} Balázs Taróczy |6-4, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |4. |1982 |Maui, U.S. |{{flagicon|USA}} [[:en:Mike_Cahill|Mike Cahill]] |{{flagicon|PAR}} [[:en:Francisco_González_(tennis)|Francisco González]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bernard_Mitton|Bernard Mitton]] |6-4, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Magʻlubiyat |9. |1984 |Johannesburg, South Africa |{{flagicon|USA}} [[:en:Steve_Meister|Steve Meister]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Tracy_Delatte|Tracy Delatte]] {{flagicon|PAR}} Francisco González |6-7, 1-6 |} == Shuningdek qarang == * Tanlangan yahudiy tennischilar roʻyxati == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Eliot Teltscher at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Eliot Teltscher at the Davis Cup * [https://web.archive.org/web/20071219031449/http://www.usta.com/news/fullstory.sps?iNewsID=40546&itype=&iCategoryID= USTA] * [http://tvnzondemand.co.nz/content/sports_classics_tennis_parun_vs_teltscher/ondemand_video_skin Teltscher v Onny Parun 1978 New Zealand Open final] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1959-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 5oapuy7a13l3e7tdfyl6im4ey63ork2 Gumanitar huquq 0 758929 2726032 2022-07-30T19:34:20Z Гаффаров И. Қ. 75335 „'''Gumanitar huquq''' — qurolli mojarolar davrida qoʻllaniladigan, qurolli kurash olib borishning maʼlum usullari va vositalarini qoʻllashni taqiqlovchi yoki cheklovchi, bunday kurashlar davomida inson huquqlarini taʼminlovchi va ular buzilganligi uchun xalqaro — huquqiy javobgarlikni belgilovchi yuridik normalar va prinsiplar tizimidir. Xalkaro Gumanitar huquqning tartibga solish predmeti quyidagi davlatlararo munosabatlardir: urushning...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki '''Gumanitar huquq''' — qurolli mojarolar davrida qoʻllaniladigan, qurolli kurash olib borishning maʼlum usullari va vositalarini qoʻllashni taqiqlovchi yoki cheklovchi, bunday kurashlar davomida inson huquqlarini taʼminlovchi va ular buzilganligi uchun xalqaro — huquqiy javobgarlikni belgilovchi yuridik normalar va prinsiplar tizimidir. Xalkaro Gumanitar huquqning tartibga solish predmeti quyidagi davlatlararo munosabatlardir: urushning boshlanishi; urushda qatnashmaydigan davlatlarning betarafligi; kurashayotgan taraflarning urushni olib borish usullarini cheklash; urush kurbonlarini himoya qilish; urush davrida madaniy yodgorliklarni himoya qilish; "harbiy harakatlarning tugashi " harbiy okkupatsiya rejimi; FAISANT urushning tugatilishi; huquq buzilishi uchun davlatlarning javobgarligi; qurolli mojarolar huquqi normalarining buzganligi uchun jismoniy shaxslarning jinoiy javobgarligi va b.dir. Xalqaro huquqning amaldagi normalari xalqaro qurolli ziddiyatlarga ham, xalqaro maqomga ega boʻlmagan qurolli ziddiyatlarga ham taalluklidir. Xalqaro qurolli ziddiyatlarga davlatlar oʻrtasidagi qurolli toʻqnashuvlar, mustamlakachilik tuzumi va chet el bosqichlari hamda irqiy rejimlarga qarshi oʻz mustaqilliklari uchun olib boradigan toʻknashuvlar kiradi. Ushbu huquq BMT Ustavi hamda boshqa xalqaro — huquqiy xujjatlarda oʻz aksini topgan. <ref>Oʻzbekiston Yuridik ensiklopediyasi</ref> 330tlwc2ue6u86mtzvr9pokkqztdde2 Guvohning advokati 0 758930 2726034 2022-07-30T19:38:19Z Гаффаров И. Қ. 75335 „'''Guvohning advokati''' — belgilangan tartibda guvohning huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish hamda unga zarur yuridik yordam koʻrsatish vakolatiga ega boʻlgan shaxs. Jinoyat ishida taraflar manfaatlarini himoya qilayotgan shaxs mazkur ish boʻyicha Guvohning advokati boʻlishi mumkin emas. Guvohning advokati ishda ishtirok etishga u advokatlik guvoxnomasini koʻrsatganidan va orderni taqdim etganidan soʻng, guvoh chaqirilgan pa...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki '''Guvohning advokati''' — belgilangan tartibda guvohning huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish hamda unga zarur yuridik yordam koʻrsatish vakolatiga ega boʻlgan shaxs. Jinoyat ishida taraflar manfaatlarini himoya qilayotgan shaxs mazkur ish boʻyicha Guvohning advokati boʻlishi mumkin emas. Guvohning advokati ishda ishtirok etishga u advokatlik guvoxnomasini koʻrsatganidan va orderni taqdim etganidan soʻng, guvoh chaqirilgan paytdan eʼtiboran quyiladi. Guvohning advokati: huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilayotgan shaxsning qaysi jinoyat ishi boʻyicha chaqirilganligini bilish; guvohning soʻroq qilinishida, shuningdek u ishtiroki bn oʻtkazilayotgan boshqa tergov harakatlarida ishtirok etish; unga qisqa maslahatlar berish; soʻroq qilayotgan shaxsning ruxsati bn guvohga savollar berish; guvohni soʻroq qilishda ishtirok etayotgan tarjimonni rad qilish haqida qonunda belgilangan tartibda arz qilish; soʻroq tugaganidan soʻng guvohning huquqlari va qonuniy manfaatlari buzilganligi toʻgʻrisidagi, soʻroq bayonnomasiga kiritilishi lozim boʻlgan arzlarini bayon etish huquqiga ega. ''Guvohning advokati guvohga zarur yuridik yordam koʻrsatishi, dalillarni yoʻq qilish, soxtalashtirish, guvohlarni koʻndirishga urinish va b. qonunga xilof harakatlar orqali xaqiqatni aniqlashga toʻsqinlik qilmasligi; ishni tergov qilishda va sud majlisi vaqtida tartibga rioya qilishi shart (OʻzR JPKning 66¹ — m.si) . Yana qarang: Advokat.'' <ref>Oʻzbekiston Yuridik ensiklopediyasi</ref> iw7bq3o5r18hlpof1vocl79h26jnigc Universal gaz doimiysi 0 758931 2726035 2022-07-30T19:39:47Z Abdumannobov 73208 „[[:en:Special:Redirect/revision/1100736537|Gas constant]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="margin: 0 0 0 0.5em; float: right;" !''R'' qiymati [1] ! Birlik |- | colspan="2" | '''[[Xalqaro birliklar tizimi|SI birliklari]]''' |- | {{Val|8.31446261815324}} | [[Joul|J]] ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>-1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>-1</sup> |- | {{Val|8.31446261815324}} | [[Kubik metr|m <sup>3</sup>]] ⋅ [[Paskal (oʻlchov birligi)|Pa]] ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>-1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>-1</sup> |- | {{Val|8.31446261815324}} | [[Kilogramm|kg]] ⋅ [[Metr|m]] <sup>2</sup> ⋅ [[Soniya|s]] <sup>−2</sup> ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>−1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>−1</sup> |- | colspan="2" | '''Boshqa umumiy birliklar''' |- | {{Val|0.730240507295273}} | atm ⋅ [[fut]] <sup>3</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|lbmol]] <sup>−1</sup> ⋅ °R <sup>−1</sup> |- | {{Val|10.731577089016}} | psi ⋅ [[fut]] <sup>3</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|lbmol]] <sup>−1</sup> ⋅ °R <sup>−1</sup> |- | {{Val|1.985875279009}} | BTU ⋅ [[Mol (birlik)|lbmol]] <sup>-1</sup> ⋅ °R <sup>-1</sup> |- | {{Val|297.031214}} | inH <nowiki><sub id="mwWA">2</sub></nowiki> O ⋅ [[fut]] <sup>3</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|lbmol]] <sup>−1</sup> ⋅ °R <sup>−1</sup> |- | {{Val|554.984319180}} | torr ⋅ [[fut]] <sup>3</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|lbmol]] <sup>−1</sup> ⋅ °R <sup>−1</sup> |- | {{Val|8314.46261815324}} | [[Litr|L]] ⋅ [[Paskal (oʻlchov birligi)|Pa]] ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>-1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>-1</sup> |- | {{Val|8.31446261815324}} | [[Litr|L]] ⋅ [[Paskal (oʻlchov birligi)|kPa]] ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>-1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>-1</sup> |- | {{Val|0.0831446261815324}} | [[Litr|L]] ⋅ [[bar]] ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>−1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>−1</sup> |- | {{Val|0.082057366080960}} | [[Litr|L]] ⋅ atm ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>−1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>−1</sup> |- | {{Val|62.363598221529}} | [[Litr|L]] ⋅ Torr ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>-1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>-1</sup> |- | {{Val|1.98720425864083|end=...}} | [[Kaloriya|kal]] ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>−1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>−1</sup> |- | {{Val|8.20573660809596|e=-5|end=...}} | [[Kubik metr|m <sup>3</sup>]] ⋅ atm ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>-1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>-1</sup> |- | {{Val|8.31446261815324|e=7}} | [[Erg (birlik)|erg]] ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>−1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>−1</sup> |- |} '''Universal gaz doimiysi''' (shuningdek, '''gaz doimiysi''', '''molyar gaz doimiysi''' yoki '''ideal gaz doimiysi''' deb ham ataladi) {{Math|''R''}} belgisi bilan belgilanadi. Bu [[Bolsman doimiysi|Boltsman konstantasining]] molyar ekvivalenti bo'lib, shuningdek [[Boyl-Mariott qonuni|Boyl qonuni]], Charlz qonuni, [[Avogadro qonuni]] va [[Gay-Lussac qonunlari|Gay-Lussac]] qonuni konstantalarining birikmasidir. Bu [[ideal gaz qonuni]], [[Arrenius tenglamasi|Arrhenius tenglamasi]] va Nernst tenglamasi kabi fizika fanidagi ko'plab fundamental tenglamalarda aks ettirilgan [[Fizik doimiylar|fizik doimiydir]]. Universal gaz doimiysi fizikadagi energiya shkalasini harorat shkalasi va [[Moddaning miqdori|modda miqdori]] kattaliklarini bog'laydigan [[Proportsionallik doimiysi|proportsionallik doimiysidir]]. Boltsman doimiysi va [[Avogadro doimiysi]] ham xuddi shunday aniqlandi, ular energiyani haroratga va zarrachalar sonini moddaning miqdoriga alohida bog'laydi. Universal gaz doimiysi ''R'' ni Avogadro doimiysi ''N''<sub>A</sub> Boltsman doimiysi ''k'' (yoki ''k''<sub>B</sub>) ga ko'paytirilganda aniqlanadi:<math display="block">R =N_{\rm A}k</math>[[2019 yilda SI tayanch birliklarining qayta ta'rifi|2019 yilda SI tayanch birliklari qayta]] taʼriflanganidan beri ''N''<sub>A</sub> va ''k'' ham SI birliklarida ifodalanganda aniq raqamli qiymatlar bilan aniqlanadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bipm.org/utils/en/pdf/CIPM/CIPM2017-EN.pdf?page=23|sarlavha=Proceedings of the 106th meeting|sana=16–20 October 2017}}</ref>. Natijada, molyar gaz konstantasining SI qiymati aynan {{Val|8.31446261815324|u=J⋅K<sup>−1</sup>⋅mol<sup>−1</sup>}} qiymatni tashkil etdi Ba'zilar ''R'' belgisini [[Fransuzlar|fransuz]] kimyogari [[Anri Viktor Regnault|Henri Viktor Regnault]] sharafiga '''Regnault doimiysi''' deb nomlash o'rinli bo'ladi deb hisoblaydilar. Uning aniq eksperimental ma'lumotlari doimiyning dastlabki qiymatini hisoblash uchun ishlatilgan. Biroq, doimiyni ifodalash uchun ''R'' harfi boshqa yo'l bilan kirib kelgan. Universal gaz konstantasini Klauziusning shogirdi A.F.Horstmann (1873)<ref name="Jensen">{{Cite journal|title=The Universal Gas Constant ''R''|last=Jensen|first1=William B.|journal=J. Chem. Educ.|volume=80|issue=7|date=July 2003|pages=731|doi=10.1021/ed080p731|bibcode=2003JChEd..80..731J|author1-link=William B. Jensen}}</ref><ref name="JensenReprint">{{Veb manbasi|url=http://www.che.uc.edu/jensen/W.%20B.%20Jensen/Reprints/100.%20Gas%20Constant.pdf|sarlavha=Ask the Historian: The Universal Gas Constant&nbsp;— Why is it represented by the letter ''R''?}}</ref> va [[Dmitriy Mendeleyev|Dmitriy Mendeleevlar]] mustaqil ravishda kiritganlar<ref name="Mendeleev2">{{Cite journal|title=An exert from the Proceedings of the Chemical Society's Meeting on Sept. 12, 1874|last=Mendeleev|first1=Dmitri I.|journal=Journal of Russian Chemical-Physical Society, Chemical Part|volume=VI|issue=7|date=September 12, 1874|pages=208-209}}</ref><ref name="Mendeleev3">{{Kitob manbasi|title=On the elasticity of gases [Объ упругости газовъ]|last=Mendeleev|first=Dmitri I.|date=1875|publisher=A.M. Kotomin, St.-Petersburg}}</ref>. Mendeleyev gazlarning xossalarini keng oʻlchashlaridan foydalanib, uni ham yuqori aniqlik bilan, zamonaviy qiymatidan 0,3% ga yaqin hisoblab chiqdi. Universal gaz konstantasi ideal gaz qonunida ishlatiladi:<math display="block">PV=nRT=mR_{\rm maxsus}T</math>Bu yerda ''P'' - absolyut [[bosim]], ''V'' - gaz hajmi, ''n'' - modda miqdori, ''m'' - [[massa]] va ''T'' - termodinamik harorat . ''R''<sub>maxsus</sub> ''m'' massaga xos gaz doimiysi. Gaz doimiysi molyar [[entropiya]] va [[Molar issiqlik sig'imi|molyar issiqlik sig'imi]] bilan bir xil birlikka ega. == O'lchamlari == ''PV'' = ''nRT'' ideal gaz qonunidan biz quyidagilarni olamiz: : <math>R = \frac{PV}{nT}</math> Bu yerda ''P'' - bosim, ''V'' - hajm, ''n'' - berilgan modda miqdori va ''T'' - [[harorat]] . Bosim yuzaga to'g'ri keladigan kuch sifatida aniqlanganligi sababli, gaz tenglamasini quyidagicha yozish mumkin: : <math>R = \frac{ \dfrac{\mathrm{kuch}}{\mathrm{yuza}} \times \mathrm{hajm} } { \mathrm{modda \ miqdori} \times \mathrm{temperatura} } </math> Yuza va hajm mos ravishda (uzunlik) <sup>2</sup> va (uzunlik)<sup>3</sup> ga teng. Shuning uchun: : <math>R = \frac{ \dfrac{\mathrm{kuch} }{ (\mathrm{uzunlik})^2} \times (\mathrm{uzunlik})^3 } { \mathrm{modda\ miqdori} \times \mathrm{temperatura} } = \frac{ \mathrm{kuch} \times \mathrm{uzunlik} } { \mathrm{modda \ miqdori} \times \mathrm{temperatura} } </math> kuch × uzunlik = ish: : <math>R = \frac{ \mathrm{ish} } { \mathrm{modda \ miqdori} \times \mathrm{temperatura} } </math> ''R'' ning fizik ma'nosi - bir mol moddani bir darajaga isitish uchun bajariladigan ishdir. U ish yoki energiyani ifodalovchi har qanday birliklar to'plamida (masalan, [[joul]] ), mutlaq shkala bo'yicha harorat darajalarini ifodalovchi birliklar (masalan, [[Kelvin (oʻlchov birligi)|Kelvin]] yoki [[Rankine shkalasi|Rankine]]) va mol yoki shunga o'xshash sof sonni bildiruvchi har qanday birliklar sistemasida ifodalanishi mumkin. Ideal gaz kabi tizimdagi makroskopik massa va asosiy zarrachalar sonini tenglashtirishga imkon beradi (qarang ''[[Avogadro doimiysi]]'' ). Mol o'rniga doimiyni [[Oddiy kubometr|oddiy kubometrni]] ifodalash mumkin. : <math>\mathrm{kuch} = \frac{ \mathrm{massa} \times \mathrm{uzunlik} } { (\mathrm{vaqt})^2 } </math> Bundan biz ''R'' ni quyidagicha yozishimiz mumkin: : <math>R = \frac{ \mathrm{massa} \times \mathrm{uzunlik}^2 } { \mathrm{modda \ miqdori} \times \mathrm{temperatura} \times (\mathrm{vaqt})^2 } </math> Shunday qilib, SI tayanch birliklari bo'yicha: : ''R'' = 8.314462 618 ...kg m<sup>2</sup> s<sup>-2</sup> K<sup>-1</sup> mol<sup>-1</sup> == Boltsman doimiysi bilan aloqasi == [[Bolsman doimiysi|Boltsman doimiysi]] ''k''<sub>B</sub> (yoki oddiygina''k'' ) molyar gaz konstantasi o'rniga modda miqdori ''n'' emas, balki sof zarrachalar sonida, ''N'' da ishlagan holda ishlatilishi mumkin. : <math>R = N_{\rm A} k_{\rm B},\,</math> ekanligidan foydalanib ideal gaz tenglamasini qayta yozamiz. : <math>PV = Nk_{\rm B} T,</math> Bu erda ''N'' - zarralar soni (bu holda molekulalar) yoki bir jinsli bo'lmagan sistema uchun: : <math>P = \rho_{\rm N} k_{\rm B} T,</math> bu yerda ''ρ''<sub>N</sub> = ''N/V'' zarralar [[Raqamlar zichligi|son zichligi]] . == Maxsus gaz konstantasi == {| class="wikitable" style="float: right;" !''R''<sub>maxsus</sub><br />quruq havo uchun ! Birlik |- | 287.058 | J⋅kg <sup>−1</sup> ⋅K <sup>−1</sup> |- | 53.3533 | ft⋅ lbf ⋅ [[funt]] <sup>−1</sup> ⋅°R <sup>−1</sup> |- | 1716,49 | ft⋅ lbf ⋅ slug <sup>−1</sup> ⋅°R <sup>−1</sup> |- | colspan="2" | Quruq havoning molyar massasi 28.9645 g/mol deb olindi |- |} Gaz yoki gazlar aralashmasining '''maxsus gaz konstantasi''' (''R''<sub>xos</sub>) molyar gaz konstantasini gaz yoki aralashmaning [[Molyar massa|molyar massasiga]] (''M'') bo'lingan holda beriladi. : <math> R_{\rm specific} = \frac{R}{M} </math> Ideal gaz konstantasini Boltsman doimiysi bilan bog'lash mumkin bo'lganidek, Boltsman doimiyligini gazning molekulyar massasiga bo'lish orqali maxsus gaz doimiysi ham shunday bo'lishi mumkin. : <math> R_{\rm maxsus} = \frac{k_{\rm B}}{m} </math> Eslatma: Ko'p hollarda "maxsus doimiysi" o'rniga "solishtirma gaz doimiysi" iborasi ham ishlatiladi ('''''R'''''<sub>maxsus</sub>='''''R'''''<sub>sol</sub>) == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * ''[http://calculator.tutorvista.com/chemistry/567/ideal-gas-law-calculator.html Ideal gaz kalkulyatori]'' - Ideal gaz kalkulyatori jalb qilingan gaz mollari uchun to'g'ri ma'lumot beradi. * [http://www.engineeringtoolbox.com/individual-universal-gas-constant-d_588.html Individual gaz doimiylari va universal gaz doimiysi] - muhandislik asboblar to'plami pxukc0z8syvkgtwhrl6jm9ceojb7j38 2726036 2726035 2022-07-30T19:40:48Z Abdumannobov 73208 /* Maxsus gaz konstantasi */ wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="margin: 0 0 0 0.5em; float: right;" !''R'' qiymati [1] ! Birlik |- | colspan="2" | '''[[Xalqaro birliklar tizimi|SI birliklari]]''' |- | {{Val|8.31446261815324}} | [[Joul|J]] ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>-1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>-1</sup> |- | {{Val|8.31446261815324}} | [[Kubik metr|m <sup>3</sup>]] ⋅ [[Paskal (oʻlchov birligi)|Pa]] ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>-1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>-1</sup> |- | {{Val|8.31446261815324}} | [[Kilogramm|kg]] ⋅ [[Metr|m]] <sup>2</sup> ⋅ [[Soniya|s]] <sup>−2</sup> ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>−1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>−1</sup> |- | colspan="2" | '''Boshqa umumiy birliklar''' |- | {{Val|0.730240507295273}} | atm ⋅ [[fut]] <sup>3</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|lbmol]] <sup>−1</sup> ⋅ °R <sup>−1</sup> |- | {{Val|10.731577089016}} | psi ⋅ [[fut]] <sup>3</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|lbmol]] <sup>−1</sup> ⋅ °R <sup>−1</sup> |- | {{Val|1.985875279009}} | BTU ⋅ [[Mol (birlik)|lbmol]] <sup>-1</sup> ⋅ °R <sup>-1</sup> |- | {{Val|297.031214}} | inH <nowiki><sub id="mwWA">2</sub></nowiki> O ⋅ [[fut]] <sup>3</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|lbmol]] <sup>−1</sup> ⋅ °R <sup>−1</sup> |- | {{Val|554.984319180}} | torr ⋅ [[fut]] <sup>3</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|lbmol]] <sup>−1</sup> ⋅ °R <sup>−1</sup> |- | {{Val|8314.46261815324}} | [[Litr|L]] ⋅ [[Paskal (oʻlchov birligi)|Pa]] ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>-1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>-1</sup> |- | {{Val|8.31446261815324}} | [[Litr|L]] ⋅ [[Paskal (oʻlchov birligi)|kPa]] ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>-1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>-1</sup> |- | {{Val|0.0831446261815324}} | [[Litr|L]] ⋅ [[bar]] ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>−1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>−1</sup> |- | {{Val|0.082057366080960}} | [[Litr|L]] ⋅ atm ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>−1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>−1</sup> |- | {{Val|62.363598221529}} | [[Litr|L]] ⋅ Torr ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>-1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>-1</sup> |- | {{Val|1.98720425864083|end=...}} | [[Kaloriya|kal]] ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>−1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>−1</sup> |- | {{Val|8.20573660809596|e=-5|end=...}} | [[Kubik metr|m <sup>3</sup>]] ⋅ atm ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>-1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>-1</sup> |- | {{Val|8.31446261815324|e=7}} | [[Erg (birlik)|erg]] ⋅ [[Kelvin (oʻlchov birligi)|K]] <sup>−1</sup> ⋅ [[Mol (birlik)|mol]] <sup>−1</sup> |- |} '''Universal gaz doimiysi''' (shuningdek, '''gaz doimiysi''', '''molyar gaz doimiysi''' yoki '''ideal gaz doimiysi''' deb ham ataladi) {{Math|''R''}} belgisi bilan belgilanadi. Bu [[Bolsman doimiysi|Boltsman konstantasining]] molyar ekvivalenti boʻlib, shuningdek [[Boyl-Mariott qonuni|Boyl qonuni]], Charlz qonuni, [[Avogadro qonuni]] va [[Gay-Lussac qonunlari|Gay-Lussac]] qonuni konstantalarining birikmasidir. Bu [[ideal gaz qonuni]], [[Arrenius tenglamasi|Arrhenius tenglamasi]] va Nernst tenglamasi kabi fizika fanidagi koʻplab fundamental tenglamalarda aks ettirilgan [[Fizik doimiylar|fizik doimiydir]]. Universal gaz doimiysi fizikadagi energiya shkalasini harorat shkalasi va [[Moddaning miqdori|modda miqdori]] kattaliklarini bogʻlaydigan [[Proportsionallik doimiysi|proportsionallik doimiysidir]]. Boltsman doimiysi va [[Avogadro doimiysi]] ham xuddi shunday aniqlandi, ular energiyani haroratga va zarrachalar sonini moddaning miqdoriga alohida bogʻlaydi. Universal gaz doimiysi ''R'' ni Avogadro doimiysi ''N''<sub>A</sub> Boltsman doimiysi ''k'' (yoki ''k''<sub>B</sub>) ga koʻpaytirilganda aniqlanadi:<math display="block">R =N_{\rm A}k</math>[[2019 yilda SI tayanch birliklarining qayta ta'rifi|2019 yilda SI tayanch birliklari qayta]] taʼriflanganidan beri ''N''<sub>A</sub> va ''k'' ham SI birliklarida ifodalanganda aniq raqamli qiymatlar bilan aniqlanadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bipm.org/utils/en/pdf/CIPM/CIPM2017-EN.pdf?page=23|sarlavha=Proceedings of the 106th meeting|sana=16–20 October 2017}}</ref>. Natijada, molyar gaz konstantasining SI qiymati aynan {{Val|8.31446261815324|u=J⋅K<sup>−1</sup>⋅mol<sup>−1</sup>}} qiymatni tashkil etdi Baʼzilar ''R'' belgisini [[Fransuzlar|fransuz]] kimyogari [[Anri Viktor Regnault|Henri Viktor Regnault]] sharafiga '''Regnault doimiysi''' deb nomlash oʻrinli boʻladi deb hisoblaydilar. Uning aniq eksperimental maʼlumotlari doimiyning dastlabki qiymatini hisoblash uchun ishlatilgan. Biroq, doimiyni ifodalash uchun ''R'' harfi boshqa yoʻl bilan kirib kelgan. Universal gaz konstantasini Klauziusning shogirdi A.F.Horstmann (1873)<ref name="Jensen">{{Cite journal|title=The Universal Gas Constant ''R''|last=Jensen|first1=William B.|journal=J. Chem. Educ.|volume=80|issue=7|date=July 2003|pages=731|doi=10.1021/ed080p731|bibcode=2003JChEd..80..731J|author1-link=William B. Jensen}}</ref><ref name="JensenReprint">{{Veb manbasi|url=http://www.che.uc.edu/jensen/W.%20B.%20Jensen/Reprints/100.%20Gas%20Constant.pdf|sarlavha=Ask the Historian: The Universal Gas Constant&nbsp;— Why is it represented by the letter ''R''?}}</ref> va [[Dmitriy Mendeleyev|Dmitriy Mendeleevlar]] mustaqil ravishda kiritganlar<ref name="Mendeleev2">{{Cite journal|title=An exert from the Proceedings of the Chemical Society's Meeting on Sept. 12, 1874|last=Mendeleev|first1=Dmitri I.|journal=Journal of Russian Chemical-Physical Society, Chemical Part|volume=VI|issue=7|date=September 12, 1874|pages=208-209}}</ref><ref name="Mendeleev3">{{Kitob manbasi|title=On the elasticity of gases [Объ упругости газовъ]|last=Mendeleev|first=Dmitri I.|date=1875|publisher=A.M. Kotomin, St.-Petersburg}}</ref>. Mendeleyev gazlarning xossalarini keng oʻlchashlaridan foydalanib, uni ham yuqori aniqlik bilan, zamonaviy qiymatidan 0,3 % ga yaqin hisoblab chiqdi. Universal gaz konstantasi ideal gaz qonunida ishlatiladi:<math display="block">PV=nRT=mR_{\rm maxsus}T</math>Bu yerda ''P'' — absolyut [[bosim]], ''V'' — gaz hajmi, ''n'' — modda miqdori, ''m'' — [[massa]] va ''T'' — termodinamik harorat . ''R''<sub>maxsus</sub> ''m'' massaga xos gaz doimiysi. Gaz doimiysi molyar [[entropiya]] va [[Molar issiqlik sig'imi|molyar issiqlik sigʻimi]] bilan bir xil birlikka ega. == Oʻlchamlari == ''PV'' = ''nRT'' ideal gaz qonunidan biz quyidagilarni olamiz: : <math>R = \frac{PV}{nT}</math> Bu yerda ''P'' — bosim, ''V'' — hajm, ''n'' — berilgan modda miqdori va ''T'' — [[harorat]] . Bosim yuzaga toʻgʻri keladigan kuch sifatida aniqlanganligi sababli, gaz tenglamasini quyidagicha yozish mumkin: : <math>R = \frac{ \dfrac{\mathrm{kuch}}{\mathrm{yuza}} \times \mathrm{hajm} } { \mathrm{modda \ miqdori} \times \mathrm{temperatura} } </math> Yuza va hajm mos ravishda (uzunlik) <sup>2</sup> va (uzunlik)<sup>3</sup> ga teng. Shuning uchun: : <math>R = \frac{ \dfrac{\mathrm{kuch} }{ (\mathrm{uzunlik})^2} \times (\mathrm{uzunlik})^3 } { \mathrm{modda\ miqdori} \times \mathrm{temperatura} } = \frac{ \mathrm{kuch} \times \mathrm{uzunlik} } { \mathrm{modda \ miqdori} \times \mathrm{temperatura} } </math> kuch × uzunlik = ish: : <math>R = \frac{ \mathrm{ish} } { \mathrm{modda \ miqdori} \times \mathrm{temperatura} } </math> ''R'' ning fizik maʼnosi — bir mol moddani bir darajaga isitish uchun bajariladigan ishdir. U ish yoki energiyani ifodalovchi har qanday birliklar toʻplamida (masalan, [[joul]]), mutlaq shkala boʻyicha harorat darajalarini ifodalovchi birliklar (masalan, [[Kelvin (oʻlchov birligi)|Kelvin]] yoki [[Rankine shkalasi|Rankine]]) va mol yoki shunga oʻxshash sof sonni bildiruvchi har qanday birliklar sistemasida ifodalanishi mumkin. Ideal gaz kabi tizimdagi makroskopik massa va asosiy zarrachalar sonini tenglashtirishga imkon beradi (qarang ''[[Avogadro doimiysi]]''). Mol oʻrniga doimiyni [[Oddiy kubometr|oddiy kubometrni]] ifodalash mumkin. : <math>\mathrm{kuch} = \frac{ \mathrm{massa} \times \mathrm{uzunlik} } { (\mathrm{vaqt})^2 } </math> Bundan biz ''R'' ni quyidagicha yozishimiz mumkin: : <math>R = \frac{ \mathrm{massa} \times \mathrm{uzunlik}^2 } { \mathrm{modda \ miqdori} \times \mathrm{temperatura} \times (\mathrm{vaqt})^2 } </math> Shunday qilib, SI tayanch birliklari boʻyicha: : ''R'' = 8.314462 618 …kg m<sup>2</sup> s<sup>-2</sup> K<sup>-1</sup> mol<sup>-1</sup> == Boltsman doimiysi bilan aloqasi == [[Bolsman doimiysi|Boltsman doimiysi]] ''k''<sub>B</sub> (yoki oddiygina''k'') molyar gaz konstantasi oʻrniga modda miqdori ''n'' emas, balki sof zarrachalar sonida, ''N'' da ishlagan holda ishlatilishi mumkin. : <math>R = N_{\rm A} k_{\rm B},\,</math> ekanligidan foydalanib ideal gaz tenglamasini qayta yozamiz. : <math>PV = Nk_{\rm B} T,</math> Bu erda ''N'' — zarralar soni (bu holda molekulalar) yoki bir jinsli boʻlmagan sistema uchun: : <math>P = \rho_{\rm N} k_{\rm B} T,</math> bu yerda ''ρ''<sub>N</sub> = ''N/V'' zarralar [[Raqamlar zichligi|son zichligi]] . == Maxsus gaz konstantasi == {| class="wikitable" style="float: right;" !''R''<sub>maxsus</sub><br />quruq havo uchun ! Birlik |- | 287.058 | J⋅kg <sup>−1</sup> ⋅K <sup>−1</sup> |- | 53.3533 | ft⋅ lbf ⋅ [[funt]] <sup>−1</sup> ⋅°R <sup>−1</sup> |- | 1716,49 | ft⋅ lbf ⋅ slug <sup>−1</sup> ⋅°R <sup>−1</sup> |- | colspan="2" | Quruq havoning molyar massasi 28.9645 g/mol deb olindi |- |} Gaz yoki gazlar aralashmasining '''maxsus gaz konstantasi''' (''R''<sub>xos</sub>) molyar gaz konstantasini gaz yoki aralashmaning [[Molyar massa|molyar massasiga]] (''M'') boʻlingan holda beriladi. : <math> R_{\rm maxsus} = \frac{R}{M} </math> Ideal gaz konstantasini Boltsman doimiysi bilan bogʻlash mumkin boʻlganidek, Boltsman doimiyligini gazning molekulyar massasiga boʻlish orqali maxsus gaz doimiysi ham shunday boʻlishi mumkin. : <math> R_{\rm maxsus} = \frac{k_{\rm B}}{m} </math> Eslatma: Koʻp hollarda „maxsus doimiysi“ oʻrniga „solishtirma gaz doimiysi“ iborasi ham ishlatiladi ('''''R'''''<sub>maxsus</sub>='''''R'''''<sub>sol</sub>) == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * ''[http://calculator.tutorvista.com/chemistry/567/ideal-gas-law-calculator.html Ideal gaz kalkulyatori]'' — Ideal gaz kalkulyatori jalb qilingan gaz mollari uchun toʻgʻri maʼlumot beradi. * [http://www.engineeringtoolbox.com/individual-universal-gas-constant-d_588.html Individual gaz doimiylari va universal gaz doimiysi] — muhandislik asboblar toʻplami 3dy97id9j23893i93p8yyat58goigfl Munozara:Universal gaz doimiysi 1 758932 2726037 2022-07-30T19:41:33Z Abdumannobov 73208 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Guvohlantirish 0 758933 2726038 2022-07-30T19:41:40Z Гаффаров И. Қ. 75335 „'''Guvohlantirish''' — yuridik faktlarni tasdiqlaydigan hujjat. Guvohlantirish albatta, tasdiqlanishi shart boʻlgan yuridik faktlarni nazarda tutadi, bu shart qonun yoki boshka huquqiy hujjatlarda koʻrsatiladi. ''Guvohlantirish shakli va belgilari tegishli huquqiy xujjatda qayd etilib, ularga rioya qilmaslik guvohlantirish haqiqiy emas, deb topilishiga sabab boʻlishi mumkin.'' <ref>Oʻzbekiston Yuridik ensiklopediyasi</ref>“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki '''Guvohlantirish''' — yuridik faktlarni tasdiqlaydigan hujjat. Guvohlantirish albatta, tasdiqlanishi shart boʻlgan yuridik faktlarni nazarda tutadi, bu shart qonun yoki boshka huquqiy hujjatlarda koʻrsatiladi. ''Guvohlantirish shakli va belgilari tegishli huquqiy xujjatda qayd etilib, ularga rioya qilmaslik guvohlantirish haqiqiy emas, deb topilishiga sabab boʻlishi mumkin.'' <ref>Oʻzbekiston Yuridik ensiklopediyasi</ref> 87t8cy66i5gm9im17iuz449t5d458gp 2726045 2726038 2022-07-30T19:48:18Z Гаффаров И. Қ. 75335 wikitext text/x-wiki '''Guvohlantirish''' — Guvohlantirish tergov harakati: 1) odamning badanidagi ish uchun ahamiyatga molik xususiyat yoki alomatlarni, alohida belgilarni, uning jismoniy rivojlanganligi toʻgʻrisidagi maʼlumotlarni, dogʻlarni, tirnalgan, shilingan, qontalash joylarni topish zarurati tugʻilgan hollarda, agar buning uchun ekspertiza oʻtkazish lozim boʻlmasa ; 2) ekspertiza oʻtkazishni talab qilmaydigan usullarni qoʻllash yoʻli bn shaxsning mastlik va boshqa fiziologik holatini aniqlash zarurati tugʻilgan hollarda oʻtkaziladi . ''Gumon qilinuvchi, ayblanuvchi, sudlanuvchi va jabrlanuvchi guvohlantirilishlari mumkin . Guvoh uning koʻrsatuvlari toʻgʻriligini tekshirish uchungina guvohlantirilishi mumkin . Gumon qilinuvchi, ayblanuvchi, sudlanuvchi yoki jabrlanuvchining badanida jinoyat izlari, ish uchun ahamiyatga Molik boshqa belgilar yoki uning gʻayritabiiy fiziologik xolati toʻgʻrisida etarli maʼlumotlar boʻlsa, guvohlantirishni oʻtkazish haqida surishtiruvchi yoki tergovchi qaror, sud esa ajrim chiqaradi .'' Guvohlantirish toʻgʻrisidagi qarorda yoki ajrimda : Guvohlantirishni kim va qanday maqsadda oʻtkazishi; kimni guvohlantirish kerakligi; guvohlantirilishi uchun shaxs kimning huzuriga va qachon etib kelishi koʻrsatilgan boʻlishi lozim . ''Surishtiruvchining, tergovchining Guvohlantirish oʻtkazish toʻgʻrisidagi qarori yoki sudning shu toʻgʻrisidagi ajrimi qaysi shaxs xususida chiqarilgan boʻlsa, oʻsha shaxsga nisbatan majburiydir . Guvohlantirishdan bosh tortayotgan shaxslar majburiy keltirilishi va guvohlantirilishi mumkin. Guvohlantirishni oʻtkazish haqidagi qaror yoki ajrim guvohlantiriluvchiga eʼlon qilinadi. Guvohlantirishning barcha ishtirokchilariga ularning huquq va burchlari tushuntirilishi lozim.'' <ref>Oʻzbekiston Yuridik ensiklopediyasi</ref> hngk3wsvtxe92r488793chmakm8kt6n Beshinchi respublika 0 758934 2726042 2022-07-30T19:46:08Z Jamshid Nurkulov 16137 Jamshid Nurkulov [[Beshinchi respublika]] sahifasini [[Beshinchi Fransiya respublikasi]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Beshinchi Fransiya respublikasi]] f55t7gnsrq74hvv5tm941py4hq7rtg5 Munozara:Beshinchi respublika 1 758935 2726044 2022-07-30T19:46:08Z Jamshid Nurkulov 16137 Jamshid Nurkulov [[Munozara:Beshinchi respublika]] sahifasini [[Munozara:Beshinchi Fransiya respublikasi]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Munozara:Beshinchi Fransiya respublikasi]] ehf2b9svly3q0xitps7huvuvuo7p6q5 Ion Țiriac 0 758937 2726052 2022-07-30T19:58:59Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1096342542|Ion Țiriac]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Ion Țiriac''' (rumincha Romanian pronunciation: [iˈon t͡siriˈak] ; 1939-yil 9-mayda tugʻilgan), “Brașov buldozeri” nomi bilan ham tanilgan <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.theroar.com.au/2016/04/28/madrid-open-preview|sarlavha=Madrid Open preview}}</ref> — [[Ruminiya|ruminiyalik]] tadbirkor va sobiq professional [[tennis]] va xokkeychi . <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 March 2010 |title=#937 Ion Tiriac |work=Forbes |url=https://www.forbes.com/lists/2010/10/billionaires-2010_Ion-Tiriac_TLQ2.html}}</ref> U Ruminiya tennis federatsiyasining amaldagi prezidenti. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 June 2019 |title=ALEGERI FRT // VIDEO Ion Țiriac e noul președinte al Federației Române de Tenis! Victorie categorică la alegeri + cine sunt cei 4 vicepreședinți |language=ro |work=[[Gazeta Sporturilor]] |url=https://www.gsp.ro/sporturi/tenis/alegeri-frt-ion-tiriac-e-noul-presedinte-al-federatiei-romane-de-tenis-569983.html}}</ref> Sobiq yakkaliklar bo'yicha ATP Tourning eng yaxshi 10 o'yinchisi, u bitta katta dubulg'a, erkaklar o'rtasidagi juftliklar bo'yicha 1970 Fransiya Ochiq chempionati g'olibi. Tiryak ruxsat berilgan tennis turnirida ayolga qarshi o'ynagan va uni bir setda mag'lub etgan birinchi erkak edi (1975 yilda Abigail Maynardga qarshi). Uning xokkey karerasidagi eng yorqin voqea 1964 yilgi Qishki Olimpiya o'yinlarida Ruminiya terma jamoasida himoyachi sifatida ishtirok etish edi. Nafaqaga chiqqandan so'ng, u 1980-yillarda tennis murabbiyi, maslahatchi va tennis agenti sifatida faol bo'lib, Ilie Nastase, Manuel Orantes, Adriano Panatta, Gilermo Vilas, Anri Lekonte va yosh [[Boris Becker|Boris Bekerni]] qo'l ostiga oldi. Keyinchalik Şiriak o'ziga tegishli bo'lgan Mutua Madrid Open ATP tennis ustalari turnirini ishlab chiqdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=8 April 2011 |title=Madrid Masters goes bling |work=tennisworldusa |url=http://www.tennisworldusa.org/Madrid+Masters+goes+bling-articolo461.html}}</ref> 2013 yilda u Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga hissa qo'shuvchi sifatida saylandi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 March 2013 |title=Hingis elected to International Tennis Hall of Fame |work=ITF Tennis |url=http://www.itftennis.com/about/news/articles/hingis-elected-to-international-tennis-hall-of-fame.aspx |access-date=6 March 2013}}</ref> U 2016 yilning dekabridan buyon fransiyalik tennischi Lukas Puilni boshqarib kelmoqda. Tennischi sifatida u Rod Leyver, Sten Smit, Yan Kodesh yoki Manuel Orantesga qarshi dramatik 5 seter o'ynadi. Uning yakkalik rekordi [[Arthur Ashe|Artur Ashe]], Sten Smit, Rosko Tanner, Manuel Orantes, [[Andrés Gimeno]], Adriano Panatta va Niki Pilich ustidan qozonilgan g'alabalarni o'z ichiga oladi . U 3 marta Devis kubogi finalida (1969, 1971 va 1972 yillarda) o‘ynagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 July 1970 |title=Tiriac Upsets Smith in 3 Sets; Nastase, Ashe and Richey Gain |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1970/07/18/archives/tiriac-upsets-smith-in-3-sets-nastase-ashe-and-richey-gain.html}}</ref> Forbes jurnali ma'lumotlariga ko'ra, 2020 yilda u Ruminiyaning uchinchi eng badavlat tadbirkori bo'ldi . <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.forbes.ro/top-forbes-cei-mai-bogati-romani-2020-cine-sunt-cei-mai-influenti-oameni-de-afaceri-din-romania-192705|sarlavha=TOP Forbes - Clasamentul celor mai bogați români în 2020. Cine sunt cei mai influenți oameni de afaceri din România?|sana=3 December 2020}}</ref> == Sport karyerasi == Tiryak [[Transilvaniya|Transilvaniyada]] tug'ilgan, ehtimol u "Count Drakula" taxallusiga ega bo'lishining sababidir. <ref>{{Veb manbasi|url=http://thebiofile.com/2010/05/biofile-with-ion-tiriac|sarlavha=Archived copy|ish=thebiofile.com|kirish sanasi=11 January 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402102043/http://thebiofile.com/2010/05/biofile-with-ion-tiriac|arxivsana=2 April 2015}}</ref> U birinchi navbatda xalqaro sport maydonlarida [[stol tennisi]] bo'yicha bolalar chempioni, keyin esa 1964 yilgi Qishki Olimpiya o'yinlarida Ruminiya terma jamoasida xokkeychi sifatida paydo bo'ldi. Ko'p o'tmay u o'zining asosiy sport turi sifatida tennisga o'tdi. Ruminiyalik Ilie Nastase bilan u 1970-yilda Fransiya Ochiq chempionatida erkaklar o‘rtasidagi juftlik bahslarida g‘olib chiqdi va 1970-yillarda bir necha bor Devis kubogi finaliga chiqdi. <ref>[http://www.daviscup.com/en/players/player/profile.aspx?playerid=10002372 Davis Cup Player Profile]</ref> Jon Makfi u haqida yozgan edi, uning osilgan mo'ylovi "bu odam ko'pchilik tasavvur qilmagan joylarda bo'lganini ko'rsatadi. U panatela reklamasi, Iskandariyalik uchlik agenti, Marrakesh markazidan eski mashinalar sotuvchisi. Tiriak, orqa xonaning orqasidagi xonada bitim tuzmoqchi bo'lgan odamning havosiga ega." <ref>[https://www.nytimes.com/1993/06/24/garden/at-wimbledon-with-ion-tiriac-tennis-s-grandest-bad-boy.html?pagewanted=all "AT WIMBLEDON WITH: Ion Tiriac; Tennis's Grandest Bad Boy,"] ''The New York Times''.</ref> Tiriac 1970-yillarda qisqa vaqt ichida ayollar tennis bo'yicha erkaklar o'rtasidagi turnirlarda qatnashgan. O'zining birinchi o'yinida u Abigayl Meynardni 6:0, 6:0 hisobida mag'lub etdi. Bu erkaklar o'rtasidagi musobaqada birinchi marta ayol ishtirok etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kirkpatrick |first=Curry |title=COUNT DRACULA |work=SI.com |url=https://www.si.com/vault/1987/06/22/115606/count-dracula-transylvanian-tennis-guru-ion-tiriac-manager-and-mentor-of-boris-becker-has-sunk-his-teeth-into-many-a-juicy-business-deal |access-date=2017-09-20}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://cliffdrysdale.com/news/mens-pro-circuit-tennis-tournament-returns-to-fairfield-after-24-years|sarlavha=MEN'S USTA PRO CIRCUIT TENNIS TOURNAMENT RETURNS TO FAIRFIELD AFTER 24 YEARS {{!}} Cliff Drysdale Tennis|ish=cliffdrysdale.com|til=en|kirish sanasi=2017-09-20}}</ref> Nafaqaga chiqqanidan so'ng, u Ilie Nastase, Gilermo Vilas, Meri Jo Fernandes, Goran Ivanishevich va Marat Safin kabi tennischilar uchun murabbiy va menejer bo'lib ishlagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 September 2009 |title=In praise of Safin – the head case |work=CNN |url=http://sportsillustrated.cnn.com/2009/writers/sl_price/09/02/marat.safin/index.html}}</ref> U [[Boris Becker|Boris Bekkerning]] sport agenti bo'ldi va o'z faoliyatini 1984 yildan 1993 yilgacha boshqargan. Tiryak 1998 yildan 2004 yilgacha Ruminiya Olimpiya va sport qo'mitasi prezidenti bo'lgan. Tiriac Germaniyadagi yirik erkaklar musobaqalarini, shu jumladan Gannoverdagi mavsum yakunlangan chempionatlarini boshqargan. Garchi tennis hozirda uning portfelining ancha kichik qismi bo'lib, vaqtining atigi 5 foizini egallagan bo'lsa-da, u Madrid Tennis Open turnirini erkaklar va ayollar o'rtasidagi umumiy mukofot jamg'armasi 7,2 million yevroga aylantirganidan alohida zavq va g'urur oldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Clarey |first=Christopher |date=9 May 2009 |title=Spain at Last Brings the World to Its Clay |work=New York Times |url=https://www.nytimes.com/2009/05/09/sports/tennis/09iht-SRMADRID.html?pagewanted=all |access-date=13 May 2009}}</ref> Turnir g'olibiga topshiriladigan kubok uning nomi bilan yozilgan. Țiriac shuningdek, 1996 yildan beri BRD Năstase Țiriac Trophy tennis turniri uchun litsenziyaga ega. Bu hozirda €450,000 qiymatidagi tadbir bo'lib, har yili [[Ruminiya|Ruminiyaning]] [[Buxarest]] shahrida Madrid Open musobaqasidan atigi 2 hafta oldin o'tkaziladigan ATP World Tour 250 seriyasining bir qismidir. 2012-yilda Tiryak ishtirokchilar nominatsiyasida Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga nomzod bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=9 September 2012 |title=Hingis, Stich, Sukova nominated for tennis hall |url=https://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5j_yfTpp-I45pcBlk5tHnihPmu0_g?docId=c0c839f8c28f45f89214622250d580b1}}</ref> 2013-yil 13-iyulda Siryak Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga ko‘plab tadbirlar, jumladan, ikki yirik Masters 1000 musobaqasi, Italiya Ochiq chempionati va Madrid Masters musobaqalari uchun muvaffaqiyatli promouter va turnir direktori sifatida qo‘shildi. == Biznes martabasi == [[Fayl:Rolls_Royce_Phantom_IV_1952.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Rolls_Royce_Phantom_IV_1952.JPG/220px-Rolls_Royce_Phantom_IV_1952.JPG|left|thumb| Shiriacga tegishli ikkita Rolls-Royce Phantom IV dan biri, uning avtomobil kolleksiyasining bir qismi. <ref>[http://www.tiriaccollection.ro/en] The Tiriac Collection</ref>]] Professional tennischi sifatida nafaqaga chiqqandan so'ng, Şiriak (o'sha paytda G'arbiy) Germaniyada tadbirkor bo'ldi. 1987 yilda u Bob Uecker bilan Miller Lite pivosining reklama roligida paydo bo'ldi, u Shiriacning taxminiy hazil-mutoyiba fazilatlarini madh etar, Shiriak toshga o'xshab o'tirganda jazavali kulardi. Germaniyada Shiriac yana bir ruminiyalik tadbirkor Dan Petresku bilan uchrashdi. Țiriac va Petresku iqtisodiy hamkorlarga aylanishdi va keyingi yillarda bir nechta kompaniyalarni rivojlantirishda hamkorlik qilishdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Hostiuc |first=Cristian |date=3 October 2021 |title=Tragedie: Dan Petrescu, poate unul dintre cei mai discreți miliardari ai României, a murit într-un cumplit accident aviatic lângă Milano în urma prăbușirii avionului în care se afla împreună cu încă șapte persoane. El a construit rețelele Metro, Real, Jumbo și îi organiza turneele de tenis ale lui Ion Țiriac |language=ro |work=[[Ziarul Financiar]] |url=https://www.zf.ro/eveniment/tragedie-dan-petrescu-unul-dintre-cei-discreti-miliardari-romaniei-20285340}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Bian |first=Nicolae |date=4 October 2021 |title=Cine este Dan Petrescu, cel mai bogat român cu afaceri imobiliare, mort în accidentul aviatic de la Milano / Țiriac a declarat public de mai multe ori că Petrescu este mai bogat decât el |language=ro |work=G4Media |url=https://www.g4media.ro/cine-este-dan-petrescu-unul-dinre-cei-mai-bogati-romani-cu-afaceri-imobiliare-mort-in-accidentul-aviatic-de-la-milano.html}}</ref> Ruminiyada kommunizm qulagandan so'ng, Shiriac vatanida ko'plab biznes va sarmoyalarni boshladi. 1990 yilda u kommunizmdan keyingi Ruminiyadagi birinchi xususiy bank Ion Țiriac bankiga asos solgan. Bu va boshqa bir qancha korxonalar (chakana savdo, sug'urta, avto lizing, avtosalonlar, aviakompaniyalar va boshqalar) o'rtasida uning boyligi 2005 yilda 900 million AQSh dollaridan ortiq baholangan. Țiriac - avtomobil kollektori. Tiriac kollektsiyasi uning mulki bo'lgan avtomobillar va mototsikllar ko'rgazmasini ifodalaydi. 2015-yil may oyida ommaga qayta ochilgan kolleksiya 1899-yildan beri ishlab chiqarilgan tarixiy avtomashinalarni, shuningdek, 350 ga yaqin avtomobil va 165 ta avtomobilni aylanish asosida toʻliq vaqtda namoyish etuvchi zamonaviy ekzotiklarni oʻz ichiga oladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://supercars.agent4stars.com/power-cars/ion-tiriac-collection-romania|sarlavha=Ion Tiriac´s Car Collection (Romania)|sana=4 September 2016}}</ref> Tashrif buyuruvchilar dunyodagi yagona Rolls-Royce Phantoms IV to'plamini, shuningdek, ilgari ser [[Elton John|Elton Jon]], Semmi Devis Jr yoki [[Bernie Ecclestone|Berni Ekklstoun]] kabi buyuk nomlarga tegishli bo'lgan eksponatlarni topadilar. 2006 yilda Tiryak 100 ta eng buyuk ruminiyaliklardan biri sifatida tanlandi va 77-o'rinni egalladi. Ion Tiryak 2007-yilda [[Forbes|Forbesning]] [[Dunyoning eng badavlat kishilari roʻyxati|milliarderlar roʻyxatiga kirgan]] birinchi ruminiyalik boʻlib, dunyoda 840-oʻrinni egalladi. Jurnalga ko‘ra, uning boyligi 2010-yilda 1,0 milliard dollarga baholangan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 March 2010 |title=the World's Billionaires – No. 937 Ion Tiriac |publisher=Forbers |url=https://www.forbes.com/lists/2010/10/billionaires-2010_Ion-Tiriac_TLQ2.html |access-date=1 July 2012}}</ref> 2010-yilda TOP 300 Capital Ion Tiriacni Ruminiyaning eng boy odami deb e'lon qildi, uning boyligi 1,5–1,6 milliard yevro (2–2,2 milliard dollar). <ref>{{Veb manbasi|url=http://english.hotnews.ro/stiri-business-7942996-top-300-capital-declares-ion-tiriac-the-richest-man-romania-followed-businessmen-dinu-patriciu-and-ioan-niculae.htm|sarlavha=TOP 300 Capital declares Ion Tiriac the richest man in Romania followed by businessmen Dinu Patriciu and Ioan Niculae|kirish sanasi=March 8, 2014|sana=18 October 2010}}</ref> 2018 yilda Ion Tiriac ''Forbes'' dunyoning milliarderlari ro'yxatida 1867-o'rinni egalladi, boyligi 1,2 milliard AQSh dollariga teng. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.forbes.com/billionaires/list/3/#version:static_header:source|sarlavha=Forbes Billionaires 2021: The Richest People in the World|ish=[[Forbes]]}}</ref> [[Fayl:Stamps_of_Romania,_2015-086.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Stamps_of_Romania%2C_2015-086.jpg/220px-Stamps_of_Romania%2C_2015-086.jpg|thumb| Ruminiya pochta markasidagi Țiriac]] == Shaxsiy hayoti == Tiryak 1963-1965 yillarda [[Gandbol|gandbolchi]] Erika Bredtga turmushga chiqqan <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sergiu Nicolaescu: "Da, am cunoscut-o pe Erika"|url=http://www.libertatea.ro/detalii/articol/sergiu-nicolaescu-da-am-cunoscut-o-pe-erika-231464.html|til=ro|kirish sanasi=25 May 2012|sana=27 February 2009}}</ref> Uning [[Model (shaxs)|moda modeli]] Mikette fon Issenbergdan kichik Ion Tiryak ismli o'g'li bor; va yana ikki farzand, Karim Mixay va Ioana Nataliya, misrlik [[jurnalist]] Sofi Ayad bilan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Fetița lui Țiriac, în vacanță în România|url=http://stiri.acasa.ro/monden-124/mama-lui-tiriac-jr-o-milionara-excentrica-126406.html|til=ro|kirish sanasi=25 May 2012}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mama lui Tiriac jr., o milionara excentrica|url=http://stiri.acasa.ro/monden-124/mama-lui-tiriac-jr-o-milionara-excentrica-126406.html|til=ro|kirish sanasi=15 May 2012}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Jean Maurer dezvaluie motivul ranchiunii dintre Ion Tiriac si Sergiu Nicolaescu|url=http://www.ziare.com/stiri/ancheta/jean-maurer-dezvaluie-motivul-ranchiunii-dintre-ion-tiriac-si-sergiu-nicolaescu-938355|til=ro|kirish sanasi=25 May 2012}}</ref> Cinemagia ma'lumotlariga ko'ra, u " Dinozavr " ning ruminiyalik versiyasi uchun Kron qahramoniga laqab qo'ygan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://m.cinemagia.ro/stiri/20-de-ani-de-magie-de-la-primul-film-disney-dublat-n-limba-romn-45661/|sarlavha=20 de ani de magie de la primul film Disney dublat în limba română - CineMagia.ro}}</ref> == Karyera statistikasi == === Katta dubulg'a finallari === ==== Juftlik 2 (1–1) ==== {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:150px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:130px" | Hamkor ! style="width:130px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1966 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|Romania|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Dennis_Ralston|Dennis Ralston]] {{flagicon|USA}} [[:en:Clark_Graebner|Clark Graebner]] | 3–6, 3–6, 0–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1970 yil | Fransiya ochiq | Loy |{{flagicon|Romania|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |{{flagicon|United States}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] {{flagicon|United States}} [[:en:Charlie_Pasarell|Charlie Pasarell]] | 6–2, 6–4, 6–3 |} === Gran-pri va WCT Tour finallari (24–25) === ==== Yakkaliklar (2–1) ==== {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! style="width:150px" | Turnir !Qoplama ! style="width:140px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1–0 | 1970 yil avgust | Myunxen, Germaniya | Loy |{{flagicon|YUG}} [[:en:Nikola_Pilić|Nikola Pilić]] | 2–6, 9–7, 6–3, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2–0 | 1971 yil may | Madrid, Ispaniya | Loy |{{flagicon|ROM|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] | 7–5, 6–1, 6–0 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2–1 | 1972 yil fevral | Omaha, Nebraska, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Qattiq (i) |{{flagicon|ROM|1965}} Ilie Năstase | 6–2, 1–6, 1–6 |} ==== Juftliklar (22–24) ==== {| class="wikitable" style="font-size:90%; width:13%;" |Grand Slam turnirlari |- style="background:#ffc;" | Gran-pri ustalari |- style="background:#e9e9e9;" | 1-guruh turnirlari |- style="background:#d4f1c5;" | 2-guruh turnirlari |- style="background:#ECF2FF" | Jamoa tadbirlari |} === Sport faoliyati tarixi === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 1965 yil ! 1966 yil ! 1967 yil ! 1968 yil ! 1969 yil ! 1970 yil ! 1971 yil ! 1972 yil ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! colspan="2" | 1977 yil ! 1978 yil ! SR ! W–L ! G'alaba qozon % |- | colspan="19" align="left" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya chempionati/Australian Open]] | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | A | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#EFEFEF" | '''0/2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''1–2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''33.33''' |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati/Fransiya ochiq chempionati]] | bgcolor="#AFEEEE" | 3R | bgcolor="#AFEEEE" | 3R | bgcolor="#AFEEEE" | 3R | bgcolor="#FFEBCD" | QF | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 4R | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | A | A | A | colspan="2" | A | A | bgcolor="#EFEFEF" | '''0 / 9''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''15–9''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''62.50''' |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | A | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#AFEEEE" | 4R | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 3R | bgcolor="#AFEEEE" | 4R | A | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | A | colspan="2" | A | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#EFEFEF" | '''0/10''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''11–10''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''52.38''' |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati/US Open]] | A | A | A | A | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | A | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 3R | A | A | A | colspan="2" | A | A | bgcolor="#EFEFEF" | '''0 / 4''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''5–4''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''55,55''' |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''G'alaba - mag'lubiyat''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''2–1''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''2–2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''5–2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''5–2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''3–3''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''4–2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''3–3''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''4–3''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''3–2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''0–1''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''0–1''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''yo'q''' | colspan="2" bgcolor="#EFEFEF" | '''1–1''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''0–2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''0 / 25''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''32–25''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''56.14''' |} <gallery> Stamps of Romania, 2015-085.jpg|| Ion Tiriac - 1972 Tiriac Smith in finala Cupei Davis01.jpg|| </gallery> == Kompaniyalar == * Țiriac Holdings * ȚiriacAIR * [https://web.archive.org/web/20070308231716/http://www.allianztiriac.ro/index.htm Allianz-Tiriac Asigurări Ruminiya] * [http://www.tiriacauto.ro ȚiriacAuto] * [http://www.tiriacleasing.ro Țiriac lizing] * [https://archive.today/20040421033014/http://www.tiriac-travel.ro/ Tir Travel] (sobiq Țiriac Travel) == Shuningdek qarang == * Capital Ruminiyadagi eng boy 300 kishi == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Tanlangan nashrlar == * {{Kitob manbasi|last=Țiriac|first=Ion|title=Ar fi fost prea frumos...|year=1972|publisher=Editura Stadion|oclc=895420065}} * {{Kitob manbasi|last=Țiriac|first=Ion|title=Victorie cu orice preț|year=1974|publisher=Editura Stadion|oclc=895420017}} == Havolalar == * Ion Țiriac at the Association of Tennis Professionals * Ion Țiriac at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Ion Țiriac at the Davis Cup * [https://www.forbes.com/lists/2007/10/07billionaires_Ion-Tiriac_TLQ2.html Forbes World's Billionaires #840] * [https://www.nytimes.com/1993/06/24/garden/at-wimbledon-with-ion-tiriac-tennis-s-grandest-bad-boy.html?src=pm Ion Tiriac; Tennis's Grandest Bad Boy June 24, 1993] ''[[The New York Times]]'' [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1939-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] fhjgyhicvdo2v3t4d4djj8vyhrw1l53 2726053 2726052 2022-07-30T20:00:01Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Ion Țiriac|image=Ion Tiriac.jpg|caption=Țiriac in 2008|country={{ROM}}|residence=[[Bucharest]], Romania|birth_date={{birth date and age|df=yes|1939|05|09}}|birth_place=[[Brașov]], Romania|careerprizemoney=|height={{convert|1.85|m|ftin|abbr=on}}|turnedpro=1968 (amateur from 1962)|retired=1979|plays=Right-handed (one-handed backhand)|tennishofyear=2013|tennishofid=ion-tiriac|singlesrecord=167–177<ref name=ATP>{{cite news|url=http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/Ti/I/Ion-Tiriac.aspx|work=Forbes|title=Profile at atpworldtour.com}}</ref>|singlestitles=1|highestsinglesranking=No. 19 (1968<small>, World's Top 10</small>)<ref name="BeckerThePlayer">Becker, Boris (2011). [https://books.google.com/books?id=PuKWHKIBwJEC&pg=PT28&lpg=PT28&dq=%22Ion+Tiriac%22+world+ranking+1968&source=bl&ots=HJ7QKQRblC&sig=lxIB_S-ZZypRujBbAyB1Cjtr71Y&hl=en&sa=X&ei=FhoeUbnkEuib0QXr5oGgAQ&ved=0CEAQ6AEwAw ''The Player''], Transworld Digital, Kindle Edition.</ref>|AustralianOpenresult=2R ([[1977 Australian Open (January) – Men's singles|1977<sup>Jan</sup>]])|FrenchOpenresult=QF ([[1968 French Open – Men's singles|1968]])|Wimbledonresult=4R ([[1967 Wimbledon Championships – Men's singles|1967]], [[1972 Wimbledon Championships – Men's singles|1972]])|USOpenresult=3R ([[1973 US Open – Men's singles|1973]])|doublesrecord=294–141|doublestitles=22|highestdoublesranking=No. 8 (9 April 1979)|AustralianOpenDoublesresult=2R ([[1977 Australian Open (January)#Men's Doubles|1977<sup>Jan</sup>]])|FrenchOpenDoublesresult='''W''' ([[1970 French Open#Men's doubles|1970]])|WimbledonDoublesresult=SF ([[1970 Wimbledon Championships#Men's doubles|1970]])|Team=yes|DavisCupresult=F ([[1969 Davis Cup|1969<sup>Ch</sup>]], [[1971 Davis Cup|1971<sup>Ch</sup>]], [[1972 Davis Cup|1972]])|medaltemplates-expand=yes|medaltemplates={{MedalCountry|{{ROU}}}} {{MedalSport|[[Tennis]]}} {{MedalCompetition|[[Summer Universiade]]}} {{MedalBronze|[[Tennis at the 1961 Summer Universiade|1961 Sofia]]|Singles}} {{MedalBronze|[[Tennis at the 1961 Summer Universiade|1961 Sofia]]|Mixed Doubles}} {{MedalGold|[[Tennis at the 1965 Summer Universiade|1965 Budapest]]|Singles}} {{MedalGold|[[Tennis at the 1965 Summer Universiade|1965 Budapest]]|Mixed Doubles}} {{MedalBronze|[[Tennis at the 1965 Summer Universiade|1965 Budapest]]|Doubles}}}}'''Ion Țiriac''' (rumincha Romanian pronunciation: [iˈon t͡siriˈak] ; 1939-yil 9-mayda tugʻilgan), “Brașov buldozeri” nomi bilan ham tanilgan <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.theroar.com.au/2016/04/28/madrid-open-preview|sarlavha=Madrid Open preview}}</ref> — [[Ruminiya|ruminiyalik]] tadbirkor va sobiq professional [[tennis]] va xokkeychi . <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 March 2010 |title=#937 Ion Tiriac |work=Forbes |url=https://www.forbes.com/lists/2010/10/billionaires-2010_Ion-Tiriac_TLQ2.html}}</ref> U Ruminiya tennis federatsiyasining amaldagi prezidenti. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 June 2019 |title=ALEGERI FRT // VIDEO Ion Țiriac e noul președinte al Federației Române de Tenis! Victorie categorică la alegeri + cine sunt cei 4 vicepreședinți |language=ro |work=[[Gazeta Sporturilor]] |url=https://www.gsp.ro/sporturi/tenis/alegeri-frt-ion-tiriac-e-noul-presedinte-al-federatiei-romane-de-tenis-569983.html}}</ref> Sobiq yakkaliklar bo'yicha ATP Tourning eng yaxshi 10 o'yinchisi, u bitta katta dubulg'a, erkaklar o'rtasidagi juftliklar bo'yicha 1970 Fransiya Ochiq chempionati g'olibi. Tiryak ruxsat berilgan tennis turnirida ayolga qarshi o'ynagan va uni bir setda mag'lub etgan birinchi erkak edi (1975 yilda Abigail Maynardga qarshi). Uning xokkey karerasidagi eng yorqin voqea 1964 yilgi Qishki Olimpiya o'yinlarida Ruminiya terma jamoasida himoyachi sifatida ishtirok etish edi. Nafaqaga chiqqandan so'ng, u 1980-yillarda tennis murabbiyi, maslahatchi va tennis agenti sifatida faol bo'lib, Ilie Nastase, Manuel Orantes, Adriano Panatta, Gilermo Vilas, Anri Lekonte va yosh [[Boris Becker|Boris Bekerni]] qo'l ostiga oldi. Keyinchalik Şiriak o'ziga tegishli bo'lgan Mutua Madrid Open ATP tennis ustalari turnirini ishlab chiqdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=8 April 2011 |title=Madrid Masters goes bling |work=tennisworldusa |url=http://www.tennisworldusa.org/Madrid+Masters+goes+bling-articolo461.html}}</ref> 2013 yilda u Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga hissa qo'shuvchi sifatida saylandi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 March 2013 |title=Hingis elected to International Tennis Hall of Fame |work=ITF Tennis |url=http://www.itftennis.com/about/news/articles/hingis-elected-to-international-tennis-hall-of-fame.aspx |access-date=6 March 2013}}</ref> U 2016 yilning dekabridan buyon fransiyalik tennischi Lukas Puilni boshqarib kelmoqda. Tennischi sifatida u Rod Leyver, Sten Smit, Yan Kodesh yoki Manuel Orantesga qarshi dramatik 5 seter o'ynadi. Uning yakkalik rekordi [[Arthur Ashe|Artur Ashe]], Sten Smit, Rosko Tanner, Manuel Orantes, [[Andrés Gimeno]], Adriano Panatta va Niki Pilich ustidan qozonilgan g'alabalarni o'z ichiga oladi . U 3 marta Devis kubogi finalida (1969, 1971 va 1972 yillarda) o‘ynagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 July 1970 |title=Tiriac Upsets Smith in 3 Sets; Nastase, Ashe and Richey Gain |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1970/07/18/archives/tiriac-upsets-smith-in-3-sets-nastase-ashe-and-richey-gain.html}}</ref> Forbes jurnali ma'lumotlariga ko'ra, 2020 yilda u Ruminiyaning uchinchi eng badavlat tadbirkori bo'ldi . <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.forbes.ro/top-forbes-cei-mai-bogati-romani-2020-cine-sunt-cei-mai-influenti-oameni-de-afaceri-din-romania-192705|sarlavha=TOP Forbes - Clasamentul celor mai bogați români în 2020. Cine sunt cei mai influenți oameni de afaceri din România?|sana=3 December 2020}}</ref> == Sport karyerasi == Tiryak [[Transilvaniya|Transilvaniyada]] tug'ilgan, ehtimol u "Count Drakula" taxallusiga ega bo'lishining sababidir. <ref>{{Veb manbasi|url=http://thebiofile.com/2010/05/biofile-with-ion-tiriac|sarlavha=Archived copy|ish=thebiofile.com|kirish sanasi=11 January 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402102043/http://thebiofile.com/2010/05/biofile-with-ion-tiriac|arxivsana=2 April 2015}}</ref> U birinchi navbatda xalqaro sport maydonlarida [[stol tennisi]] bo'yicha bolalar chempioni, keyin esa 1964 yilgi Qishki Olimpiya o'yinlarida Ruminiya terma jamoasida xokkeychi sifatida paydo bo'ldi. Ko'p o'tmay u o'zining asosiy sport turi sifatida tennisga o'tdi. Ruminiyalik Ilie Nastase bilan u 1970-yilda Fransiya Ochiq chempionatida erkaklar o‘rtasidagi juftlik bahslarida g‘olib chiqdi va 1970-yillarda bir necha bor Devis kubogi finaliga chiqdi. <ref>[http://www.daviscup.com/en/players/player/profile.aspx?playerid=10002372 Davis Cup Player Profile]</ref> Jon Makfi u haqida yozgan edi, uning osilgan mo'ylovi "bu odam ko'pchilik tasavvur qilmagan joylarda bo'lganini ko'rsatadi. U panatela reklamasi, Iskandariyalik uchlik agenti, Marrakesh markazidan eski mashinalar sotuvchisi. Tiriak, orqa xonaning orqasidagi xonada bitim tuzmoqchi bo'lgan odamning havosiga ega." <ref>[https://www.nytimes.com/1993/06/24/garden/at-wimbledon-with-ion-tiriac-tennis-s-grandest-bad-boy.html?pagewanted=all "AT WIMBLEDON WITH: Ion Tiriac; Tennis's Grandest Bad Boy,"] ''The New York Times''.</ref> Tiriac 1970-yillarda qisqa vaqt ichida ayollar tennis bo'yicha erkaklar o'rtasidagi turnirlarda qatnashgan. O'zining birinchi o'yinida u Abigayl Meynardni 6:0, 6:0 hisobida mag'lub etdi. Bu erkaklar o'rtasidagi musobaqada birinchi marta ayol ishtirok etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kirkpatrick |first=Curry |title=COUNT DRACULA |work=SI.com |url=https://www.si.com/vault/1987/06/22/115606/count-dracula-transylvanian-tennis-guru-ion-tiriac-manager-and-mentor-of-boris-becker-has-sunk-his-teeth-into-many-a-juicy-business-deal |access-date=2017-09-20}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://cliffdrysdale.com/news/mens-pro-circuit-tennis-tournament-returns-to-fairfield-after-24-years|sarlavha=MEN'S USTA PRO CIRCUIT TENNIS TOURNAMENT RETURNS TO FAIRFIELD AFTER 24 YEARS {{!}} Cliff Drysdale Tennis|ish=cliffdrysdale.com|til=en|kirish sanasi=2017-09-20}}</ref> Nafaqaga chiqqanidan so'ng, u Ilie Nastase, Gilermo Vilas, Meri Jo Fernandes, Goran Ivanishevich va Marat Safin kabi tennischilar uchun murabbiy va menejer bo'lib ishlagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 September 2009 |title=In praise of Safin – the head case |work=CNN |url=http://sportsillustrated.cnn.com/2009/writers/sl_price/09/02/marat.safin/index.html}}</ref> U [[Boris Becker|Boris Bekkerning]] sport agenti bo'ldi va o'z faoliyatini 1984 yildan 1993 yilgacha boshqargan. Tiryak 1998 yildan 2004 yilgacha Ruminiya Olimpiya va sport qo'mitasi prezidenti bo'lgan. Tiriac Germaniyadagi yirik erkaklar musobaqalarini, shu jumladan Gannoverdagi mavsum yakunlangan chempionatlarini boshqargan. Garchi tennis hozirda uning portfelining ancha kichik qismi bo'lib, vaqtining atigi 5 foizini egallagan bo'lsa-da, u Madrid Tennis Open turnirini erkaklar va ayollar o'rtasidagi umumiy mukofot jamg'armasi 7,2 million yevroga aylantirganidan alohida zavq va g'urur oldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Clarey |first=Christopher |date=9 May 2009 |title=Spain at Last Brings the World to Its Clay |work=New York Times |url=https://www.nytimes.com/2009/05/09/sports/tennis/09iht-SRMADRID.html?pagewanted=all |access-date=13 May 2009}}</ref> Turnir g'olibiga topshiriladigan kubok uning nomi bilan yozilgan. Țiriac shuningdek, 1996 yildan beri BRD Năstase Țiriac Trophy tennis turniri uchun litsenziyaga ega. Bu hozirda €450,000 qiymatidagi tadbir bo'lib, har yili [[Ruminiya|Ruminiyaning]] [[Buxarest]] shahrida Madrid Open musobaqasidan atigi 2 hafta oldin o'tkaziladigan ATP World Tour 250 seriyasining bir qismidir. 2012-yilda Tiryak ishtirokchilar nominatsiyasida Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga nomzod bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=9 September 2012 |title=Hingis, Stich, Sukova nominated for tennis hall |url=https://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5j_yfTpp-I45pcBlk5tHnihPmu0_g?docId=c0c839f8c28f45f89214622250d580b1}}</ref> 2013-yil 13-iyulda Siryak Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga ko‘plab tadbirlar, jumladan, ikki yirik Masters 1000 musobaqasi, Italiya Ochiq chempionati va Madrid Masters musobaqalari uchun muvaffaqiyatli promouter va turnir direktori sifatida qo‘shildi. == Biznes martabasi == [[Fayl:Rolls_Royce_Phantom_IV_1952.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Rolls_Royce_Phantom_IV_1952.JPG/220px-Rolls_Royce_Phantom_IV_1952.JPG|left|thumb| Shiriacga tegishli ikkita Rolls-Royce Phantom IV dan biri, uning avtomobil kolleksiyasining bir qismi. <ref>[http://www.tiriaccollection.ro/en] The Tiriac Collection</ref>]] Professional tennischi sifatida nafaqaga chiqqandan so'ng, Şiriak (o'sha paytda G'arbiy) Germaniyada tadbirkor bo'ldi. 1987 yilda u Bob Uecker bilan Miller Lite pivosining reklama roligida paydo bo'ldi, u Shiriacning taxminiy hazil-mutoyiba fazilatlarini madh etar, Shiriak toshga o'xshab o'tirganda jazavali kulardi. Germaniyada Shiriac yana bir ruminiyalik tadbirkor Dan Petresku bilan uchrashdi. Țiriac va Petresku iqtisodiy hamkorlarga aylanishdi va keyingi yillarda bir nechta kompaniyalarni rivojlantirishda hamkorlik qilishdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Hostiuc |first=Cristian |date=3 October 2021 |title=Tragedie: Dan Petrescu, poate unul dintre cei mai discreți miliardari ai României, a murit într-un cumplit accident aviatic lângă Milano în urma prăbușirii avionului în care se afla împreună cu încă șapte persoane. El a construit rețelele Metro, Real, Jumbo și îi organiza turneele de tenis ale lui Ion Țiriac |language=ro |work=[[Ziarul Financiar]] |url=https://www.zf.ro/eveniment/tragedie-dan-petrescu-unul-dintre-cei-discreti-miliardari-romaniei-20285340}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Bian |first=Nicolae |date=4 October 2021 |title=Cine este Dan Petrescu, cel mai bogat român cu afaceri imobiliare, mort în accidentul aviatic de la Milano / Țiriac a declarat public de mai multe ori că Petrescu este mai bogat decât el |language=ro |work=G4Media |url=https://www.g4media.ro/cine-este-dan-petrescu-unul-dinre-cei-mai-bogati-romani-cu-afaceri-imobiliare-mort-in-accidentul-aviatic-de-la-milano.html}}</ref> Ruminiyada kommunizm qulagandan so'ng, Shiriac vatanida ko'plab biznes va sarmoyalarni boshladi. 1990 yilda u kommunizmdan keyingi Ruminiyadagi birinchi xususiy bank Ion Țiriac bankiga asos solgan. Bu va boshqa bir qancha korxonalar (chakana savdo, sug'urta, avto lizing, avtosalonlar, aviakompaniyalar va boshqalar) o'rtasida uning boyligi 2005 yilda 900 million AQSh dollaridan ortiq baholangan. Țiriac - avtomobil kollektori. Tiriac kollektsiyasi uning mulki bo'lgan avtomobillar va mototsikllar ko'rgazmasini ifodalaydi. 2015-yil may oyida ommaga qayta ochilgan kolleksiya 1899-yildan beri ishlab chiqarilgan tarixiy avtomashinalarni, shuningdek, 350 ga yaqin avtomobil va 165 ta avtomobilni aylanish asosida toʻliq vaqtda namoyish etuvchi zamonaviy ekzotiklarni oʻz ichiga oladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://supercars.agent4stars.com/power-cars/ion-tiriac-collection-romania|sarlavha=Ion Tiriac´s Car Collection (Romania)|sana=4 September 2016}}</ref> Tashrif buyuruvchilar dunyodagi yagona Rolls-Royce Phantoms IV to'plamini, shuningdek, ilgari ser [[Elton John|Elton Jon]], Semmi Devis Jr yoki [[Bernie Ecclestone|Berni Ekklstoun]] kabi buyuk nomlarga tegishli bo'lgan eksponatlarni topadilar. 2006 yilda Tiryak 100 ta eng buyuk ruminiyaliklardan biri sifatida tanlandi va 77-o'rinni egalladi. Ion Tiryak 2007-yilda [[Forbes|Forbesning]] [[Dunyoning eng badavlat kishilari roʻyxati|milliarderlar roʻyxatiga kirgan]] birinchi ruminiyalik boʻlib, dunyoda 840-oʻrinni egalladi. Jurnalga ko‘ra, uning boyligi 2010-yilda 1,0 milliard dollarga baholangan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 March 2010 |title=the World's Billionaires – No. 937 Ion Tiriac |publisher=Forbers |url=https://www.forbes.com/lists/2010/10/billionaires-2010_Ion-Tiriac_TLQ2.html |access-date=1 July 2012}}</ref> 2010-yilda TOP 300 Capital Ion Tiriacni Ruminiyaning eng boy odami deb e'lon qildi, uning boyligi 1,5–1,6 milliard yevro (2–2,2 milliard dollar). <ref>{{Veb manbasi|url=http://english.hotnews.ro/stiri-business-7942996-top-300-capital-declares-ion-tiriac-the-richest-man-romania-followed-businessmen-dinu-patriciu-and-ioan-niculae.htm|sarlavha=TOP 300 Capital declares Ion Tiriac the richest man in Romania followed by businessmen Dinu Patriciu and Ioan Niculae|kirish sanasi=March 8, 2014|sana=18 October 2010}}</ref> 2018 yilda Ion Tiriac ''Forbes'' dunyoning milliarderlari ro'yxatida 1867-o'rinni egalladi, boyligi 1,2 milliard AQSh dollariga teng. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.forbes.com/billionaires/list/3/#version:static_header:source|sarlavha=Forbes Billionaires 2021: The Richest People in the World|ish=[[Forbes]]}}</ref> [[Fayl:Stamps_of_Romania,_2015-086.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Stamps_of_Romania%2C_2015-086.jpg/220px-Stamps_of_Romania%2C_2015-086.jpg|thumb| Ruminiya pochta markasidagi Țiriac]] == Shaxsiy hayoti == Tiryak 1963-1965 yillarda [[Gandbol|gandbolchi]] Erika Bredtga turmushga chiqqan <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sergiu Nicolaescu: "Da, am cunoscut-o pe Erika"|url=http://www.libertatea.ro/detalii/articol/sergiu-nicolaescu-da-am-cunoscut-o-pe-erika-231464.html|til=ro|kirish sanasi=25 May 2012|sana=27 February 2009}}</ref> Uning [[Model (shaxs)|moda modeli]] Mikette fon Issenbergdan kichik Ion Tiryak ismli o'g'li bor; va yana ikki farzand, Karim Mixay va Ioana Nataliya, misrlik [[jurnalist]] Sofi Ayad bilan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Fetița lui Țiriac, în vacanță în România|url=http://stiri.acasa.ro/monden-124/mama-lui-tiriac-jr-o-milionara-excentrica-126406.html|til=ro|kirish sanasi=25 May 2012}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mama lui Tiriac jr., o milionara excentrica|url=http://stiri.acasa.ro/monden-124/mama-lui-tiriac-jr-o-milionara-excentrica-126406.html|til=ro|kirish sanasi=15 May 2012}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Jean Maurer dezvaluie motivul ranchiunii dintre Ion Tiriac si Sergiu Nicolaescu|url=http://www.ziare.com/stiri/ancheta/jean-maurer-dezvaluie-motivul-ranchiunii-dintre-ion-tiriac-si-sergiu-nicolaescu-938355|til=ro|kirish sanasi=25 May 2012}}</ref> Cinemagia ma'lumotlariga ko'ra, u " Dinozavr " ning ruminiyalik versiyasi uchun Kron qahramoniga laqab qo'ygan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://m.cinemagia.ro/stiri/20-de-ani-de-magie-de-la-primul-film-disney-dublat-n-limba-romn-45661/|sarlavha=20 de ani de magie de la primul film Disney dublat în limba română - CineMagia.ro}}</ref> == Karyera statistikasi == === Katta dubulg'a finallari === ==== Juftlik 2 (1–1) ==== {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:150px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:130px" | Hamkor ! style="width:130px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1966 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|Romania|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Dennis_Ralston|Dennis Ralston]] {{flagicon|USA}} [[:en:Clark_Graebner|Clark Graebner]] | 3–6, 3–6, 0–6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1970 yil | Fransiya ochiq | Loy |{{flagicon|Romania|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |{{flagicon|United States}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] {{flagicon|United States}} [[:en:Charlie_Pasarell|Charlie Pasarell]] | 6–2, 6–4, 6–3 |} === Gran-pri va WCT Tour finallari (24–25) === ==== Yakkaliklar (2–1) ==== {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L ! Sana ! style="width:150px" | Turnir !Qoplama ! style="width:140px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1–0 | 1970 yil avgust | Myunxen, Germaniya | Loy |{{flagicon|YUG}} [[:en:Nikola_Pilić|Nikola Pilić]] | 2–6, 9–7, 6–3, 6–4 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2–0 | 1971 yil may | Madrid, Ispaniya | Loy |{{flagicon|ROM|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] | 7–5, 6–1, 6–0 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2–1 | 1972 yil fevral | Omaha, Nebraska, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Qattiq (i) |{{flagicon|ROM|1965}} Ilie Năstase | 6–2, 1–6, 1–6 |} ==== Juftliklar (22–24) ==== {| class="wikitable" style="font-size:90%; width:13%;" |Grand Slam turnirlari |- style="background:#ffc;" | Gran-pri ustalari |- style="background:#e9e9e9;" | 1-guruh turnirlari |- style="background:#d4f1c5;" | 2-guruh turnirlari |- style="background:#ECF2FF" | Jamoa tadbirlari |} === Sport faoliyati tarixi === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 1965 yil ! 1966 yil ! 1967 yil ! 1968 yil ! 1969 yil ! 1970 yil ! 1971 yil ! 1972 yil ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! colspan="2" | 1977 yil ! 1978 yil ! SR ! W–L ! G'alaba qozon % |- | colspan="19" align="left" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya chempionati/Australian Open]] | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | A | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#EFEFEF" | '''0/2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''1–2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''33.33''' |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati/Fransiya ochiq chempionati]] | bgcolor="#AFEEEE" | 3R | bgcolor="#AFEEEE" | 3R | bgcolor="#AFEEEE" | 3R | bgcolor="#FFEBCD" | QF | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 4R | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | A | A | A | colspan="2" | A | A | bgcolor="#EFEFEF" | '''0 / 9''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''15–9''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''62.50''' |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | A | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#AFEEEE" | 4R | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 3R | bgcolor="#AFEEEE" | 4R | A | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | A | colspan="2" | A | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#EFEFEF" | '''0/10''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''11–10''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''52.38''' |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati/US Open]] | A | A | A | A | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | A | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 3R | A | A | A | colspan="2" | A | A | bgcolor="#EFEFEF" | '''0 / 4''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''5–4''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''55,55''' |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''G'alaba - mag'lubiyat''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''2–1''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''2–2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''5–2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''5–2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''3–3''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''4–2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''3–3''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''4–3''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''3–2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''0–1''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''0–1''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''yo'q''' | colspan="2" bgcolor="#EFEFEF" | '''1–1''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''0–2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''0 / 25''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''32–25''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''56.14''' |} <gallery> Stamps of Romania, 2015-085.jpg|| Ion Tiriac - 1972 Tiriac Smith in finala Cupei Davis01.jpg|| </gallery> == Kompaniyalar == * Țiriac Holdings * ȚiriacAIR * [https://web.archive.org/web/20070308231716/http://www.allianztiriac.ro/index.htm Allianz-Tiriac Asigurări Ruminiya] * [http://www.tiriacauto.ro ȚiriacAuto] * [http://www.tiriacleasing.ro Țiriac lizing] * [https://archive.today/20040421033014/http://www.tiriac-travel.ro/ Tir Travel] (sobiq Țiriac Travel) == Shuningdek qarang == * Capital Ruminiyadagi eng boy 300 kishi == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Tanlangan nashrlar == * {{Kitob manbasi|last=Țiriac|first=Ion|title=Ar fi fost prea frumos...|year=1972|publisher=Editura Stadion|oclc=895420065}} * {{Kitob manbasi|last=Țiriac|first=Ion|title=Victorie cu orice preț|year=1974|publisher=Editura Stadion|oclc=895420017}} == Havolalar == * Ion Țiriac at the Association of Tennis Professionals * Ion Țiriac at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Ion Țiriac at the Davis Cup * [https://www.forbes.com/lists/2007/10/07billionaires_Ion-Tiriac_TLQ2.html Forbes World's Billionaires #840] * [https://www.nytimes.com/1993/06/24/garden/at-wimbledon-with-ion-tiriac-tennis-s-grandest-bad-boy.html?src=pm Ion Tiriac; Tennis's Grandest Bad Boy June 24, 1993] ''[[The New York Times]]'' [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1939-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 7lfo6zbpygt8weap4eaxhbmuzypu016 2726054 2726053 2022-07-30T20:00:20Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Ion Țiriac|image=Ion Tiriac.jpg|caption=Țiriac in 2008|country={{ROM}}|residence=[[Bucharest]], Romania|birth_date={{birth date and age|df=yes|1939|05|09}}|birth_place=[[Brașov]], Romania|careerprizemoney=|height={{convert|1.85|m|ftin|abbr=on}}|turnedpro=1968 (amateur from 1962)|retired=1979|plays=Right-handed (one-handed backhand)|tennishofyear=2013|tennishofid=ion-tiriac|singlesrecord=167-177<ref name=ATP>{{cite news|url=http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/Ti/I/Ion-Tiriac.aspx|work=Forbes|title=Profile at atpworldtour.com}}</ref>|singlestitles=1|highestsinglesranking=No. 19 (1968<small>, World’s Top 10</small>)<ref name="BeckerThePlayer">Becker, Boris (2011). [https://books.google.com/books?id=PuKWHKIBwJEC&pg=PT28&lpg=PT28&dq=%22Ion+Tiriac%22+world+ranking+1968&source=bl&ots=HJ7QKQRblC&sig=lxIB_S-ZZypRujBbAyB1Cjtr71Y&hl=en&sa=X&ei=FhoeUbnkEuib0QXr5oGgAQ&ved=0CEAQ6AEwAw ''The Player''], Transworld Digital, Kindle Edition.</ref>|AustralianOpenresult=2R ([[1977 Australian Open (January) – Men's singles|1977<sup>Jan</sup>]])|FrenchOpenresult=QF ([[1968 French Open – Men's singles|1968]])|Wimbledonresult=4R ([[1967 Wimbledon Championships – Men's singles|1967]], [[1972 Wimbledon Championships – Men's singles|1972]])|USOpenresult=3R ([[1973 US Open – Men's singles|1973]])|doublesrecord=294-141|doublestitles=22|highestdoublesranking=No. 8 (9 April 1979)|AustralianOpenDoublesresult=2R ([[1977 Australian Open (January)#Men's Doubles|1977<sup>Jan</sup>]])|FrenchOpenDoublesresult='''W''' ([[1970 French Open#Men's doubles|1970]])|WimbledonDoublesresult=SF ([[1970 Wimbledon Championships#Men's doubles|1970]])|Team=yes|DavisCupresult=F ([[1969 Davis Cup|1969<sup>Ch</sup>]], [[1971 Davis Cup|1971<sup>Ch</sup>]], [[1972 Davis Cup|1972]])|medaltemplates-expand=yes|medaltemplates={{MedalCountry|{{ROU}}}} {{MedalSport|[[Tennis]]}} {{MedalCompetition|[[Summer Universiade]]}} {{MedalBronze|[[Tennis at the 1961 Summer Universiade|1961 Sofia]]|Singles}} {{MedalBronze|[[Tennis at the 1961 Summer Universiade|1961 Sofia]]|Mixed Doubles}} {{MedalGold|[[Tennis at the 1965 Summer Universiade|1965 Budapest]]|Singles}} {{MedalGold|[[Tennis at the 1965 Summer Universiade|1965 Budapest]]|Mixed Doubles}} {{MedalBronze|[[Tennis at the 1965 Summer Universiade|1965 Budapest]]|Doubles}}}}'''Ion Țiriac''' (rumincha Romanian pronunciation: [iˈon t͡siriˈak] ; 1939-yil 9-mayda tugʻilgan), „Brașov buldozeri“ nomi bilan ham tanilgan <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.theroar.com.au/2016/04/28/madrid-open-preview|sarlavha=Madrid Open preview}}</ref> — [[Ruminiya|ruminiyalik]] tadbirkor va sobiq professional [[tennis]] va xokkeychi . <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 March 2010 |title=#937 Ion Tiriac |work=Forbes |url=https://www.forbes.com/lists/2010/10/billionaires-2010_Ion-Tiriac_TLQ2.html}}</ref> U Ruminiya tennis federatsiyasining amaldagi prezidenti. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 June 2019 |title=ALEGERI FRT // VIDEO Ion Țiriac e noul președinte al Federației Române de Tenis! Victorie categorică la alegeri + cine sunt cei 4 vicepreședinți |language=ro |work=[[Gazeta Sporturilor]] |url=https://www.gsp.ro/sporturi/tenis/alegeri-frt-ion-tiriac-e-noul-presedinte-al-federatiei-romane-de-tenis-569983.html}}</ref> Sobiq yakkaliklar boʻyicha ATP Tourning eng yaxshi 10 oʻyinchisi, u bitta katta dubulgʻa, erkaklar oʻrtasidagi juftliklar boʻyicha 1970 Fransiya Ochiq chempionati gʻolibi. Tiryak ruxsat berilgan tennis turnirida ayolga qarshi oʻynagan va uni bir setda magʻlub etgan birinchi erkak edi (1975 yilda Abigail Maynardga qarshi). Uning xokkey karerasidagi eng yorqin voqea 1964 yilgi Qishki Olimpiya oʻyinlarida Ruminiya terma jamoasida himoyachi sifatida ishtirok etish edi. Nafaqaga chiqqandan soʻng, u 1980-yillarda tennis murabbiyi, maslahatchi va tennis agenti sifatida faol boʻlib, Ilie Nastase, Manuel Orantes, Adriano Panatta, Gilermo Vilas, Anri Lekonte va yosh [[Boris Becker|Boris Bekerni]] qoʻl ostiga oldi. Keyinchalik Şiriak oʻziga tegishli boʻlgan Mutua Madrid Open ATP tennis ustalari turnirini ishlab chiqdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=8 April 2011 |title=Madrid Masters goes bling |work=tennisworldusa |url=http://www.tennisworldusa.org/Madrid+Masters+goes+bling-articolo461.html}}</ref> 2013 yilda u Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga hissa qoʻshuvchi sifatida saylandi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 March 2013 |title=Hingis elected to International Tennis Hall of Fame |work=ITF Tennis |url=http://www.itftennis.com/about/news/articles/hingis-elected-to-international-tennis-hall-of-fame.aspx |access-date=6 March 2013}}</ref> U 2016 yilning dekabridan buyon fransiyalik tennischi Lukas Puilni boshqarib kelmoqda. Tennischi sifatida u Rod Leyver, Sten Smit, Yan Kodesh yoki Manuel Orantesga qarshi dramatik 5 seter oʻynadi. Uning yakkalik rekordi [[Arthur Ashe|Artur Ashe]], Sten Smit, Rosko Tanner, Manuel Orantes, [[Andrés Gimeno]], Adriano Panatta va Niki Pilich ustidan qozonilgan gʻalabalarni oʻz ichiga oladi . U 3 marta Devis kubogi finalida (1969, 1971 va 1972 yillarda) o‘ynagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 July 1970 |title=Tiriac Upsets Smith in 3 Sets; Nastase, Ashe and Richey Gain |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/1970/07/18/archives/tiriac-upsets-smith-in-3-sets-nastase-ashe-and-richey-gain.html}}</ref> Forbes jurnali maʼlumotlariga koʻra, 2020 yilda u Ruminiyaning uchinchi eng badavlat tadbirkori boʻldi . <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.forbes.ro/top-forbes-cei-mai-bogati-romani-2020-cine-sunt-cei-mai-influenti-oameni-de-afaceri-din-romania-192705|sarlavha=TOP Forbes - Clasamentul celor mai bogați români în 2020. Cine sunt cei mai influenți oameni de afaceri din România?|sana=3 December 2020}}</ref> == Sport karyerasi == Tiryak [[Transilvaniya|Transilvaniyada]] tugʻilgan, ehtimol u „Count Drakula“ taxallusiga ega boʻlishining sababidir. <ref>{{Veb manbasi|url=http://thebiofile.com/2010/05/biofile-with-ion-tiriac|sarlavha=Archived copy|ish=thebiofile.com|kirish sanasi=11 January 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402102043/http://thebiofile.com/2010/05/biofile-with-ion-tiriac|arxivsana=2 April 2015}}</ref> U birinchi navbatda xalqaro sport maydonlarida [[stol tennisi]] boʻyicha bolalar chempioni, keyin esa 1964 yilgi Qishki Olimpiya oʻyinlarida Ruminiya terma jamoasida xokkeychi sifatida paydo boʻldi. Koʻp oʻtmay u oʻzining asosiy sport turi sifatida tennisga oʻtdi. Ruminiyalik Ilie Nastase bilan u 1970-yilda Fransiya Ochiq chempionatida erkaklar o‘rtasidagi juftlik bahslarida g‘olib chiqdi va 1970-yillarda bir necha bor Devis kubogi finaliga chiqdi. <ref>[http://www.daviscup.com/en/players/player/profile.aspx?playerid=10002372 Davis Cup Player Profile]</ref> Jon Makfi u haqida yozgan edi, uning osilgan moʻylovi „bu odam koʻpchilik tasavvur qilmagan joylarda boʻlganini koʻrsatadi. U panatela reklamasi, Iskandariyalik uchlik agenti, Marrakesh markazidan eski mashinalar sotuvchisi. Tiriak, orqa xonaning orqasidagi xonada bitim tuzmoqchi boʻlgan odamning havosiga ega.“ <ref>[https://www.nytimes.com/1993/06/24/garden/at-wimbledon-with-ion-tiriac-tennis-s-grandest-bad-boy.html?pagewanted=all "AT WIMBLEDON WITH: Ion Tiriac; Tennis’s Grandest Bad Boy, "] ''The New York Times''.</ref> Tiriac 1970-yillarda qisqa vaqt ichida ayollar tennis boʻyicha erkaklar oʻrtasidagi turnirlarda qatnashgan. Oʻzining birinchi oʻyinida u Abigayl Meynardni 6:0, 6:0 hisobida magʻlub etdi. Bu erkaklar oʻrtasidagi musobaqada birinchi marta ayol ishtirok etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kirkpatrick |first=Curry |title=COUNT DRACULA |work=SI.com |url=https://www.si.com/vault/1987/06/22/115606/count-dracula-transylvanian-tennis-guru-ion-tiriac-manager-and-mentor-of-boris-becker-has-sunk-his-teeth-into-many-a-juicy-business-deal |access-date=2017-09-20}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://cliffdrysdale.com/news/mens-pro-circuit-tennis-tournament-returns-to-fairfield-after-24-years|sarlavha=MEN'S USTA PRO CIRCUIT TENNIS TOURNAMENT RETURNS TO FAIRFIELD AFTER 24 YEARS {{!}} Cliff Drysdale Tennis|ish=cliffdrysdale.com|til=en|kirish sanasi=2017-09-20}}</ref> Nafaqaga chiqqanidan soʻng, u Ilie Nastase, Gilermo Vilas, Meri Jo Fernandes, Goran Ivanishevich va Marat Safin kabi tennischilar uchun murabbiy va menejer boʻlib ishlagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 September 2009 |title=In praise of Safin – the head case |work=CNN |url=http://sportsillustrated.cnn.com/2009/writers/sl_price/09/02/marat.safin/index.html}}</ref> U [[Boris Becker|Boris Bekkerning]] sport agenti boʻldi va oʻz faoliyatini 1984 yildan 1993 yilgacha boshqargan. Tiryak 1998 yildan 2004 yilgacha Ruminiya Olimpiya va sport qoʻmitasi prezidenti boʻlgan. Tiriac Germaniyadagi yirik erkaklar musobaqalarini, shu jumladan Gannoverdagi mavsum yakunlangan chempionatlarini boshqargan. Garchi tennis hozirda uning portfelining ancha kichik qismi boʻlib, vaqtining atigi 5 foizini egallagan boʻlsa-da, u Madrid Tennis Open turnirini erkaklar va ayollar oʻrtasidagi umumiy mukofot jamgʻarmasi 7,2 million yevroga aylantirganidan alohida zavq va gʻurur oldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Clarey |first=Christopher |date=9 May 2009 |title=Spain at Last Brings the World to Its Clay |work=New York Times |url=https://www.nytimes.com/2009/05/09/sports/tennis/09iht-SRMADRID.html?pagewanted=all |access-date=13 May 2009}}</ref> Turnir gʻolibiga topshiriladigan kubok uning nomi bilan yozilgan. Țiriac shuningdek, 1996 yildan beri BRD Năstase Țiriac Trophy tennis turniri uchun litsenziyaga ega. Bu hozirda €450,000 qiymatidagi tadbir boʻlib, har yili [[Ruminiya|Ruminiyaning]] [[Buxarest]] shahrida Madrid Open musobaqasidan atigi 2 hafta oldin oʻtkaziladigan ATP World Tour 250 seriyasining bir qismidir. 2012-yilda Tiryak ishtirokchilar nominatsiyasida Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga nomzod boʻldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=9 September 2012 |title=Hingis, Stich, Sukova nominated for tennis hall |url=https://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5j_yfTpp-I45pcBlk5tHnihPmu0_g?docId=c0c839f8c28f45f89214622250d580b1}}</ref> 2013-yil 13-iyulda Siryak Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga ko‘plab tadbirlar, jumladan, ikki yirik Masters 1000 musobaqasi, Italiya Ochiq chempionati va Madrid Masters musobaqalari uchun muvaffaqiyatli promouter va turnir direktori sifatida qo‘shildi. == Biznes martabasi == [[Fayl:Rolls_Royce_Phantom_IV_1952.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/78/Rolls_Royce_Phantom_IV_1952.JPG/220px-Rolls_Royce_Phantom_IV_1952.JPG|left|thumb| Shiriacga tegishli ikkita Rolls-Royce Phantom IV dan biri, uning avtomobil kolleksiyasining bir qismi. <ref>[http://www.tiriaccollection.ro/en] The Tiriac Collection</ref>]] Professional tennischi sifatida nafaqaga chiqqandan soʻng, Şiriak (oʻsha paytda Gʻarbiy) Germaniyada tadbirkor boʻldi. 1987 yilda u Bob Uecker bilan Miller Lite pivosining reklama roligida paydo boʻldi, u Shiriacning taxminiy hazil-mutoyiba fazilatlarini madh etar, Shiriak toshga oʻxshab oʻtirganda jazavali kulardi. Germaniyada Shiriac yana bir ruminiyalik tadbirkor Dan Petresku bilan uchrashdi. Țiriac va Petresku iqtisodiy hamkorlarga aylanishdi va keyingi yillarda bir nechta kompaniyalarni rivojlantirishda hamkorlik qilishdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Hostiuc |first=Cristian |date=3 October 2021 |title=Tragedie: Dan Petrescu, poate unul dintre cei mai discreți miliardari ai României, a murit într-un cumplit accident aviatic lângă Milano în urma prăbușirii avionului în care se afla împreună cu încă șapte persoane. El a construit rețelele Metro, Real, Jumbo și îi organiza turneele de tenis ale lui Ion Țiriac |language=ro |work=[[Ziarul Financiar]] |url=https://www.zf.ro/eveniment/tragedie-dan-petrescu-unul-dintre-cei-discreti-miliardari-romaniei-20285340}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Bian |first=Nicolae |date=4 October 2021 |title=Cine este Dan Petrescu, cel mai bogat român cu afaceri imobiliare, mort în accidentul aviatic de la Milano / Țiriac a declarat public de mai multe ori că Petrescu este mai bogat decât el |language=ro |work=G4Media |url=https://www.g4media.ro/cine-este-dan-petrescu-unul-dinre-cei-mai-bogati-romani-cu-afaceri-imobiliare-mort-in-accidentul-aviatic-de-la-milano.html}}</ref> Ruminiyada kommunizm qulagandan soʻng, Shiriac vatanida koʻplab biznes va sarmoyalarni boshladi. 1990 yilda u kommunizmdan keyingi Ruminiyadagi birinchi xususiy bank Ion Țiriac bankiga asos solgan. Bu va boshqa bir qancha korxonalar (chakana savdo, sugʻurta, avto lizing, avtosalonlar, aviakompaniyalar va boshqalar) oʻrtasida uning boyligi 2005 yilda 900 million AQSh dollaridan ortiq baholangan. Țiriac — avtomobil kollektori. Tiriac kollektsiyasi uning mulki boʻlgan avtomobillar va mototsikllar koʻrgazmasini ifodalaydi. 2015-yil may oyida ommaga qayta ochilgan kolleksiya 1899-yildan beri ishlab chiqarilgan tarixiy avtomashinalarni, shuningdek, 350 ga yaqin avtomobil va 165 ta avtomobilni aylanish asosida toʻliq vaqtda namoyish etuvchi zamonaviy ekzotiklarni oʻz ichiga oladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://supercars.agent4stars.com/power-cars/ion-tiriac-collection-romania|sarlavha=Ion Tiriac´s Car Collection (Romania)|sana=4 September 2016}}</ref> Tashrif buyuruvchilar dunyodagi yagona Rolls-Royce Phantoms IV toʻplamini, shuningdek, ilgari ser [[Elton John|Elton Jon]], Semmi Devis Jr yoki [[Bernie Ecclestone|Berni Ekklstoun]] kabi buyuk nomlarga tegishli boʻlgan eksponatlarni topadilar. 2006 yilda Tiryak 100 ta eng buyuk ruminiyaliklardan biri sifatida tanlandi va 77-oʻrinni egalladi. Ion Tiryak 2007-yilda [[Forbes|Forbesning]] [[Dunyoning eng badavlat kishilari roʻyxati|milliarderlar roʻyxatiga kirgan]] birinchi ruminiyalik boʻlib, dunyoda 840-oʻrinni egalladi. Jurnalga ko‘ra, uning boyligi 2010-yilda 1,0 milliard dollarga baholangan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 March 2010 |title=the World's Billionaires – No. 937 Ion Tiriac |publisher=Forbers |url=https://www.forbes.com/lists/2010/10/billionaires-2010_Ion-Tiriac_TLQ2.html |access-date=1 July 2012}}</ref> 2010-yilda TOP 300 Capital Ion Tiriacni Ruminiyaning eng boy odami deb eʼlon qildi, uning boyligi 1,5-1,6 milliard yevro (2-2,2 milliard dollar). <ref>{{Veb manbasi|url=http://english.hotnews.ro/stiri-business-7942996-top-300-capital-declares-ion-tiriac-the-richest-man-romania-followed-businessmen-dinu-patriciu-and-ioan-niculae.htm|sarlavha=TOP 300 Capital declares Ion Tiriac the richest man in Romania followed by businessmen Dinu Patriciu and Ioan Niculae|kirish sanasi=March 8, 2014|sana=18 October 2010}}</ref> 2018 yilda Ion Tiriac ''Forbes'' dunyoning milliarderlari roʻyxatida 1867-oʻrinni egalladi, boyligi 1,2 milliard AQSh dollariga teng. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.forbes.com/billionaires/list/3/#version:static_header:source|sarlavha=Forbes Billionaires 2021: The Richest People in the World|ish=[[Forbes]]}}</ref> [[Fayl:Stamps_of_Romania,_2015-086.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Stamps_of_Romania%2C_2015-086.jpg/220px-Stamps_of_Romania%2C_2015-086.jpg|thumb| Ruminiya pochta markasidagi Țiriac]] == Shaxsiy hayoti == Tiryak 1963-1965 yillarda [[Gandbol|gandbolchi]] Erika Bredtga turmushga chiqqan <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sergiu Nicolaescu: "Da, am cunoscut-o pe Erika"|url=http://www.libertatea.ro/detalii/articol/sergiu-nicolaescu-da-am-cunoscut-o-pe-erika-231464.html|til=ro|kirish sanasi=25 May 2012|sana=27 February 2009}}</ref> Uning [[Model (shaxs)|moda modeli]] Mikette fon Issenbergdan kichik Ion Tiryak ismli oʻgʻli bor; va yana ikki farzand, Karim Mixay va Ioana Nataliya, misrlik [[jurnalist]] Sofi Ayad bilan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Fetița lui Țiriac, în vacanță în România|url=http://stiri.acasa.ro/monden-124/mama-lui-tiriac-jr-o-milionara-excentrica-126406.html|til=ro|kirish sanasi=25 May 2012}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mama lui Tiriac jr., o milionara excentrica|url=http://stiri.acasa.ro/monden-124/mama-lui-tiriac-jr-o-milionara-excentrica-126406.html|til=ro|kirish sanasi=15 May 2012}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Jean Maurer dezvaluie motivul ranchiunii dintre Ion Tiriac si Sergiu Nicolaescu|url=http://www.ziare.com/stiri/ancheta/jean-maurer-dezvaluie-motivul-ranchiunii-dintre-ion-tiriac-si-sergiu-nicolaescu-938355|til=ro|kirish sanasi=25 May 2012}}</ref> Cinemagia maʼlumotlariga koʻra, u " Dinozavr " ning ruminiyalik versiyasi uchun Kron qahramoniga laqab qoʻygan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://m.cinemagia.ro/stiri/20-de-ani-de-magie-de-la-primul-film-disney-dublat-n-limba-romn-45661/|sarlavha=20 de ani de magie de la primul film Disney dublat în limba română - CineMagia.ro}}</ref> == Karyera statistikasi == === Katta dubulgʻa finallari === ==== Juftlik 2 (1-1) ==== {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:150px" | Chempionat ! style="width:50px" |Qoplama ! style="width:130px" | Hamkor ! style="width:130px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:110px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1966 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|Romania|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Dennis_Ralston|Dennis Ralston]] {{flagicon|USA}} [[:en:Clark_Graebner|Clark Graebner]] | 3-6, 3-6, 0-6 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1970 yil | Fransiya ochiq | Loy |{{flagicon|Romania|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] |{{flagicon|United States}} [[:en:Arthur_Ashe|Arthur Ashe]] {{flagicon|United States}} [[:en:Charlie_Pasarell|Charlie Pasarell]] | 6-2, 6-4, 6-3 |} === Gran-pri va WCT Tour finallari (24-25) === ==== Yakkaliklar (2-1) ==== {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L ! Sana ! style="width:150px" | Turnir !Qoplama ! style="width:140px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1-0 | 1970 yil avgust | Myunxen, Germaniya | Loy |{{flagicon|YUG}} [[:en:Nikola_Pilić|Nikola Pilić]] | 2-6, 9-7, 6-3, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 2-0 | 1971 yil may | Madrid, Ispaniya | Loy |{{flagicon|ROM|1965}} [[:en:Ilie_Năstase|Ilie Năstase]] | 7-5, 6-1, 6-0 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 2-1 | 1972 yil fevral | Omaha, Nebraska, Amerika Qoʻshma Shtatlari | Qattiq (i) |{{flagicon|ROM|1965}} Ilie Năstase | 6-2, 1-6, 1-6 |} ==== Juftliklar (22-24) ==== {| class="wikitable" style="font-size:90%; width:13%;" |Grand Slam turnirlari |- style="background:#ffc;" | Gran-pri ustalari |- style="background:#e9e9e9;" | 1-guruh turnirlari |- style="background:#d4f1c5;" | 2-guruh turnirlari |- style="background:#ECF2FF" | Jamoa tadbirlari |} === Sport faoliyati tarixi === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:97%" !Turnir ! 1965 yil ! 1966 yil ! 1967 yil ! 1968 yil ! 1969 yil ! 1970 yil ! 1971 yil ! 1972 yil ! 1973 yil ! 1974 yil ! 1975 yil ! 1976 yil ! colspan="2" | 1977 yil ! 1978 yil ! SR ! W-L ! Gʻalaba qozon % |- | colspan="19" align="left" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya chempionati/Australian Open]] | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A | A | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | A | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#EFEFEF" | '''0/2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''1-2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''33.33''' |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati/Fransiya ochiq chempionati]] | bgcolor="#AFEEEE" | 3R | bgcolor="#AFEEEE" | 3R | bgcolor="#AFEEEE" | 3R | bgcolor="#FFEBCD" | QF | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 4R | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | A | A | A | colspan="2" | A | A | bgcolor="#EFEFEF" | '''0 / 9''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''15-9''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''62.50''' |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | A | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#AFEEEE" | 4R | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 3R | bgcolor="#AFEEEE" | 4R | A | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | A | colspan="2" | A | bgcolor="#AFEEEE" | 1R | bgcolor="#EFEFEF" | '''0/10''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''11-10''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''52.38''' |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionati/US Open]] | A | A | A | A | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | A | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 2R | bgcolor="#AFEEEE" | 3R | A | A | A | colspan="2" | A | A | bgcolor="#EFEFEF" | '''0 / 4''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''5-4''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''55,55''' |- | align="left" bgcolor="#EFEFEF" | '''Gʻalaba — magʻlubiyat''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''2-1''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''2-2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''5-2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''5-2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''3-3''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''4-2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''3-3''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''4-3''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''3-2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''0-1''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''0-1''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''yoʻq''' | colspan="2" bgcolor="#EFEFEF" | '''1-1''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''0-2''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''0 / 25''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''32-25''' | bgcolor="#EFEFEF" | '''56.14''' |} <gallery> Stamps of Romania, 2015-085.jpg|| Ion Tiriac - 1972 Tiriac Smith in finala Cupei Davis01.jpg|| </gallery> == Kompaniyalar == * Țiriac Holdings * ȚiriacAIR * [https://web.archive.org/web/20070308231716/http://www.allianztiriac.ro/index.htm Allianz-Tiriac Asigurări Ruminiya] * [http://www.tiriacauto.ro ȚiriacAuto] * [http://www.tiriacleasing.ro Țiriac lizing] * [https://archive.today/20040421033014/http://www.tiriac-travel.ro/ Tir Travel] (sobiq Țiriac Travel) == Shuningdek qarang == * Capital Ruminiyadagi eng boy 300 kishi == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Tanlangan nashrlar == * {{Kitob manbasi|last=Țiriac|first=Ion|title=Ar fi fost prea frumos...|year=1972|publisher=Editura Stadion|oclc=895420065}} * {{Kitob manbasi|last=Țiriac|first=Ion|title=Victorie cu orice preț|year=1974|publisher=Editura Stadion|oclc=895420017}} == Havolalar == * Ion Țiriac at the Association of Tennis Professionals * Ion Țiriac at the International Tennis Hall of Fame * {{ITF profili}} * Ion Țiriac at the Davis Cup * [https://www.forbes.com/lists/2007/10/07billionaires_Ion-Tiriac_TLQ2.html Forbes World’s Billionaires #840] * [https://www.nytimes.com/1993/06/24/garden/at-wimbledon-with-ion-tiriac-tennis-s-grandest-bad-boy.html?src=pm Ion Tiriac; Tennis’s Grandest Bad Boy June 24, 1993] ''[[The New York Times]]'' [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1939-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 0oc655w3b2kve2qqtvc3beyv3onwcm6 Paghman 0 758939 2726059 2022-07-30T20:16:01Z ShHamrayev 72833 „[[:en:Special:Redirect/revision/1067565091|Paghman]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti|nomi=Paghman|asl nomi=پغمان|mavqe=Shahar|tasvir={{multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 1/2/2 | image1 = Paghman Hill Castle.JPG | alt1 = Paghman Hill Castle | image2 = Taq-e-Zafar+.jpg | alt2 = Taq-e Zafar | image3 = Paghman monument.jpg | alt3 = Paghman monument }}|aholi=143,000|sanalgan yil=[[2015-yil]]|sayt=|jadvalda hudud=[[File:Afghanistan_Kabul_Province_Paghman_District.png|250px|]]|asos solingan=|maydon=600|zichlik=240|vaqt mintaqasi=+04:30|DST=|mamlakat=Afg'oniston|mintaqa=Kobul provinsiyasi}} [[Category:Articles with short description]] [[Category:Short description is different from Wikidata]] <templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> '''Paghman''' ( [[Fors tili|forscha]] / [[Pushtu tili|pashtu]] . pjgʻmạn) — [[Afgʻoniston]] poytaxti [[Kobul (shahar)|Kobul]] yaqinidagi tepaliklarda joylashgan shahar. Bu 120 000 ga yaqin aholiga ega (Qobil viloyatining g'arbiy qismida), asosan [[tojiklar]] va pushtunlar bo'lgan Pag'mon tumanining [[Pushtunlar|markazidir]]<ref name="aims">{{Veb manbasi|url=http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|sarlavha=UNHCR profile for Paghman District|kirish sanasi=2011-05-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20051027173613/http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|arxivsana=2005-10-27|iqtibos=ETHNIC COMPOSITION: About 70% Pashtun and 30% Tajiks}}</ref>. Pag'mon bog'lari sayyohlarning asosiy diqqatga sazovor joyidir va shuning uchun shahar Afg'onistonning bog' poytaxti sifatida ham tanilgan. == Tarix == === XX asr === [[Fayl:Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Arc_de_Triumph_Paghman.jpg/220px-Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|left|thumb| Taq-e Zafar]] 1928-yilda podsho [[Omonullaxon]] va malika [[Soraya Tarzi]] Yevropadan qaytganidan so‘ng, Omonulla Kobulni qayta qurish uchun chet ellik mutaxassislarni jalb qiladi. O‘shanda '''Paghman'''ga kiraverishda ular Fransiyaning [[Parij]] shahridagi Ark de Zafarga o‘xshash, ammo undan kichikroq bo‘lgan, Taq-e Zafar ( {{Lang-fa|طاق ظفر}} ) deb nomlangan Yevropa uslubidagi monumental darvozani yaratdilar. ("Taq-e Zafar" — ''G'alaba archasi'' ). Dastlab Hindukushning pastki qismidagi kichik bir qishloq bo'lgan Paghman villalar va [[Hindukush|chaletlar]], shuningdek, yozgi poytaxt bilan dam olish maskaniga aylandi. Uning keng xiyobonlarida archa, [[terak]] va [[Yongʻoq|yong'oq]] daraxtlari bo'lgan. Bu boylar va [[Aristokratiya|aristokratlar]] tashrif buyuradigan mashhur joy edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/persian/afghanistan/story/2006/02/060223_ws-aep-21th|sarlavha=BBCPersian.com|ish=www.bbc.com}}</ref>. Yangi podsholik bog'lari ko'pchilik uchun ochiq edi - islohot sifatida - u yerda, yaqin atrofdagi Kobulning boshqa turar joylarida bo'lgani kabi, g'arbiy liboslar qabul qilindi. 1928-yil 1-sentabrda podsho Omonulla Paghmanga Loya Jirg'ani chaqirib, kiyinish qoidalariga zid bo'lgan ko'plab qonunlar orqali barchani hayratda qoldirdi. 1928-yil 7-sentabrda Kobuldagi nufuzli siyosiy arbob boʻlgan Shoʻr bozori hazratlari Omonullohning koʻplab islohotlariga qarshi chiqqan 400 ga yaqin diniy peshvolar imzolagan petitsiyani podshohga topshirdi. Bu harakat Hazratning hibsga olinishiga, ba'zi izdoshlarining qatl etilishiga va nihoyat, 1929-yildagi amir Habibulloh Kalakoniy boshchiligidagi qo'zg'olonga sabab bo'lib, podshohni hokimiyatdan ag'dardi<ref>Poullada 1973</ref>. Bog‘lar oxir-oqibat mahalliy va xorijiy sayyohlar uchun mashhur maskanga aylandi. Bu yerda kobullik boylarning yozgi uylari bor edi, ularda xizmatkor va kanizaklar ishlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gonomad.com/5362-afghanistan-as-a-tourist-really|sarlavha=Afghanistan as a Tourist. Really.|sana=December 12, 2013|ish=GoNOMAD Travel}}</ref>. 1980-yillardagi [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afg'on urushi paytida]] Paghman asosiy jang maydoni bo'lgan va u Sovet tomonidan qo'llab-quvvatlangan hukumat joylashgan. Keyinchalik bu joy [[mujohid]] isyonchilar tomonidan bombardimon qilingan. Aksariyat binolar vayron bo'lgan va aholi qochib ketgan. Gullab yashnagan bog'lardan faqat ozroq narsa qolgan, faqat ustki qismi uchib ketgan Ark de Triomphe uslubidagi kamar qoldiqlari<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lorch |first=Donatella |date=May 6, 1992 |title=Only Flowers, Nothing Else, Survive in an Afghan Town (Published 1992) |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1992/05/06/world/only-flowers-nothing-else-survive-in-an-afghan-town.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2010-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110724204843/http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|arxivsana=2011-07-24}}</ref> bugungacha saqlangan. === XXI asr === [[Fayl:Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg/220px-Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|left|thumb| Paghmandagi Yevropa uslubidagi bosh masjid]] Karzay ma'muriyati shakllanganidan so'ng, Ark rekonstruksiya qilindi va 2005-yil may oyida qurib bitkazildi. Sobiq bog'larning boshqa shikastlangan qismlari ham qayta tiklandi. U yana mashhur sayyohlik maskaniga aylandi va Kobul aholisi orasida mashhur bo'ldi. 2010-yillarda yanada rivojlanish kuzatildi. 2012-yilda Paghman tumanida 1000 ta oila elektr energiyasi bilan ta’minlandi. Elektr quvvati 1000 kilovoltlik uchta [[transformator]] o'rnatilgandan so'ng Pashaee vodiysidagi Pracha qishlog'idagi oilalarga tarqatildi. Surobi tumanidagi Mahipar to‘g‘onidan aholiga elektr energiyasi 35 million AFN (622 443 AQSh dollari) qiymatida yetkazib berildi. 2014-yilda yangi qurilgan saroy, Paghman Hill qal'asi jamoatchilikka ochildi. Saroy atrofi minglab yangi ekilgan daraxtlar, shuningdek, [[Uloq|Buzkashi]] dalasi, sharshara va boshqa diqqatga sazovor joylardan iborat. Saroyning ichki qismi an'anaviy qo'lda ishlangan afg'on gilamlari va boshqa materiallar bilan bezatilgan. Undan yirik festivallarda foydalanish rejalashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190704160713/http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|arxivsana=2019-07-04}}</ref>. == Geografiya == Paghmon hududi mintaqaning boshqa ko'plab hududlariga qaraganda yashil tusga ega. Mevali daraxtlar ham ko'p. U [[Hindukush]] togʻ tizmasi etagida joylashgan. Kobul viloyatidagi yagona yirik daryo bo'lgan [[Kobul|Kobul daryosi]] Paghmandan buloqlar va qor erigan suvlari bilan oziqlanadi. Bundan tashqari, Paghmandan Tapagacha cho'zilgan ta'mirga muhtoj [[Kanal (suv yoʻli)|kanal]] tizimi mavjud. Tumanda Xaldari, Bektoot, Adam Xel qalʼa, Hatam qalʼa, Seeno qalʼa, mulla Xel qalʼa, Muhabbat Xon qalʼa, Lachi Xel qalʼa, Pajakk Tappa kabi bir qancha qishloqlar bor. == Iqtisodiyot == [[Kobul (shahar)|Kobulda]] dehqonchilik, mehnat, [[chorvachilik]] va bandlik asosiy daromad manbalari hisoblanadi. == Taniqli mahalliy aholi == Bu joy an'anaviy ravishda o'zining mashhur avlodi Idris Shoh bilan mashhur bo'lgan Paghman sulolasining oilaviy qarorgohi bo'lgan<ref>Saira Shah 2003</ref>. Taniqli paghman mahalliy aholisi orasida Loya Jirg'aning ba'zi rahbarlari, qabila boshliqlari, prezident va bitta podsho o'tgan. * Podshoh [[Omonullaxon]] - islohotchi sifatida tanilgan Omonullaxon Afg'onistonni 1919-yildan 1929-yilgacha boshqargan. * PDPA Bosh kotibi Hafizulloh Amin - Hafizulloh Amin Afg'oniston Kommunistik Demokratik Respublikasi davrida Nur Muhammad Tarakiyni o'ldirgandan so'ng Afg'oniston Xalq Demokratik partiyasining (XDP) ikkinchi rahbari edi. * [[Luvgar (viloyat)|Logar viloyatining]] marhum gubernatori Abdulla Vardak 2008-yil sentabrida Pagman yaqinida oʻz kortejiga [[Tolibon|toliblar]] tomonidan uyushtirilgan hujum natijasida oʻldirilgan. * Sayid Omer Munib 1992-1996-yillarda oliy taʼlim vaziri boʻlgan. U Kobul universitetida o‘qituvchi, Afg‘oniston Oliy sudi a’zosi sifatida ham ishlagan. * == Galereya == <gallery> Fayl:NO-NB BLDSA GM2a320n.jpg|alt=Mosque in Paghman, 1924|Pag'mondagi masjid, 1924 yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a318n.jpg|alt=The valley beyond Paghman, 1924|Pagmandan narigi vodiy, 1924 yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a322n.jpg|alt=A brass band in Paghman, 1924|Paghmandagi guruch ansambli, 1924-yil Fayl:Paghman garden stone.jpg|alt=A stone in one of the gardens|Bog'lardan biridagi tosh Fayl:Paghman garden fountain.jpg|alt=A fountain in one of the gardens|Bog'lardan biridagi favvora Fayl:Paghman gardens.jpg|Monument Fayl:Paghman monument.jpg|Monument Fayl:Script-of-Arch-de-Triumph.jpg|alt=The wall of the Victory Arch|G'alaba archasi devori Fayl:Pagman arch - 08-12-2008.jpg|alt=An ISAF soldier standing by the ruins of the Victory Arch in 2004, before its renovation|ISAF askari 2004 yilda G'alaba archasi vayronalari yonida, uni ta'mirlashdan oldin turibdi Fayl:Paghman2.jpg|alt=The historic mosque and memorandum after being destroyed by the war|Urush natijasida vayron bo'lgan tarixiy masjid va memorandum Fayl:Emblem of Amanullah khan.jpg|alt=Emblem of King Amanullah Khan|Podshoh Omonullaxon gerbi Fayl:Paghman - panoramio.jpg|alt=Localler selling Afghan bread in the market|Bozorda afg'on nonini sotayotgan mahalliy aholi </gallery> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> === Adabiyotlar === <nowiki>*</nowiki> Leon B. Poullada: "Afg'onistonda islohot va qo'zg'olon, 1919-1929 - Qirol Omonullohning qabila jamiyatini modernizatsiya qila olmasligi" Cornell University Press/Ithaca va London 1973 <nowiki>*</nowiki> Sayra Shoh: "Hikoyachilarning qizi" Maykl Jozef ed. 2003 yil   == Havolalar == * Media related to Paghman at Wikimedia Commons * [https://www.youtube.com/watch?v=t1VOGOVm3ks Paghman (video)] (Pajhwok Afghan News, Nov. 17, 2019) * [https://www.youtube.com/watch?v=a7Z4GWUQykc Paghman Gardens (video)] {{Kabul Province}} fcxbtlj9b355t7yuk8isj69ey4hdugq 2726061 2726059 2022-07-30T20:16:39Z ShHamrayev 72833 /* Havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti|nomi=Paghman|asl nomi=پغمان|mavqe=Shahar|tasvir={{multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 1/2/2 | image1 = Paghman Hill Castle.JPG | alt1 = Paghman Hill Castle | image2 = Taq-e-Zafar+.jpg | alt2 = Taq-e Zafar | image3 = Paghman monument.jpg | alt3 = Paghman monument }}|aholi=143,000|sanalgan yil=[[2015-yil]]|sayt=|jadvalda hudud=[[File:Afghanistan_Kabul_Province_Paghman_District.png|250px|]]|asos solingan=|maydon=600|zichlik=240|vaqt mintaqasi=+04:30|DST=|mamlakat=Afg'oniston|mintaqa=Kobul provinsiyasi}} [[Category:Articles with short description]] [[Category:Short description is different from Wikidata]] <templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> '''Paghman''' ( [[Fors tili|forscha]] / [[Pushtu tili|pashtu]] . pjgʻmạn) — [[Afgʻoniston]] poytaxti [[Kobul (shahar)|Kobul]] yaqinidagi tepaliklarda joylashgan shahar. Bu 120 000 ga yaqin aholiga ega (Qobil viloyatining g'arbiy qismida), asosan [[tojiklar]] va pushtunlar bo'lgan Pag'mon tumanining [[Pushtunlar|markazidir]]<ref name="aims">{{Veb manbasi|url=http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|sarlavha=UNHCR profile for Paghman District|kirish sanasi=2011-05-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20051027173613/http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|arxivsana=2005-10-27|iqtibos=ETHNIC COMPOSITION: About 70% Pashtun and 30% Tajiks}}</ref>. Pag'mon bog'lari sayyohlarning asosiy diqqatga sazovor joyidir va shuning uchun shahar Afg'onistonning bog' poytaxti sifatida ham tanilgan. == Tarix == === XX asr === [[Fayl:Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Arc_de_Triumph_Paghman.jpg/220px-Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|left|thumb| Taq-e Zafar]] 1928-yilda podsho [[Omonullaxon]] va malika [[Soraya Tarzi]] Yevropadan qaytganidan so‘ng, Omonulla Kobulni qayta qurish uchun chet ellik mutaxassislarni jalb qiladi. O‘shanda '''Paghman'''ga kiraverishda ular Fransiyaning [[Parij]] shahridagi Ark de Zafarga o‘xshash, ammo undan kichikroq bo‘lgan, Taq-e Zafar ( {{Lang-fa|طاق ظفر}} ) deb nomlangan Yevropa uslubidagi monumental darvozani yaratdilar. ("Taq-e Zafar" — ''G'alaba archasi'' ). Dastlab Hindukushning pastki qismidagi kichik bir qishloq bo'lgan Paghman villalar va [[Hindukush|chaletlar]], shuningdek, yozgi poytaxt bilan dam olish maskaniga aylandi. Uning keng xiyobonlarida archa, [[terak]] va [[Yongʻoq|yong'oq]] daraxtlari bo'lgan. Bu boylar va [[Aristokratiya|aristokratlar]] tashrif buyuradigan mashhur joy edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/persian/afghanistan/story/2006/02/060223_ws-aep-21th|sarlavha=BBCPersian.com|ish=www.bbc.com}}</ref>. Yangi podsholik bog'lari ko'pchilik uchun ochiq edi - islohot sifatida - u yerda, yaqin atrofdagi Kobulning boshqa turar joylarida bo'lgani kabi, g'arbiy liboslar qabul qilindi. 1928-yil 1-sentabrda podsho Omonulla Paghmanga Loya Jirg'ani chaqirib, kiyinish qoidalariga zid bo'lgan ko'plab qonunlar orqali barchani hayratda qoldirdi. 1928-yil 7-sentabrda Kobuldagi nufuzli siyosiy arbob boʻlgan Shoʻr bozori hazratlari Omonullohning koʻplab islohotlariga qarshi chiqqan 400 ga yaqin diniy peshvolar imzolagan petitsiyani podshohga topshirdi. Bu harakat Hazratning hibsga olinishiga, ba'zi izdoshlarining qatl etilishiga va nihoyat, 1929-yildagi amir Habibulloh Kalakoniy boshchiligidagi qo'zg'olonga sabab bo'lib, podshohni hokimiyatdan ag'dardi<ref>Poullada 1973</ref>. Bog‘lar oxir-oqibat mahalliy va xorijiy sayyohlar uchun mashhur maskanga aylandi. Bu yerda kobullik boylarning yozgi uylari bor edi, ularda xizmatkor va kanizaklar ishlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gonomad.com/5362-afghanistan-as-a-tourist-really|sarlavha=Afghanistan as a Tourist. Really.|sana=December 12, 2013|ish=GoNOMAD Travel}}</ref>. 1980-yillardagi [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afg'on urushi paytida]] Paghman asosiy jang maydoni bo'lgan va u Sovet tomonidan qo'llab-quvvatlangan hukumat joylashgan. Keyinchalik bu joy [[mujohid]] isyonchilar tomonidan bombardimon qilingan. Aksariyat binolar vayron bo'lgan va aholi qochib ketgan. Gullab yashnagan bog'lardan faqat ozroq narsa qolgan, faqat ustki qismi uchib ketgan Ark de Triomphe uslubidagi kamar qoldiqlari<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lorch |first=Donatella |date=May 6, 1992 |title=Only Flowers, Nothing Else, Survive in an Afghan Town (Published 1992) |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1992/05/06/world/only-flowers-nothing-else-survive-in-an-afghan-town.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2010-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110724204843/http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|arxivsana=2011-07-24}}</ref> bugungacha saqlangan. === XXI asr === [[Fayl:Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg/220px-Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|left|thumb| Paghmandagi Yevropa uslubidagi bosh masjid]] Karzay ma'muriyati shakllanganidan so'ng, Ark rekonstruksiya qilindi va 2005-yil may oyida qurib bitkazildi. Sobiq bog'larning boshqa shikastlangan qismlari ham qayta tiklandi. U yana mashhur sayyohlik maskaniga aylandi va Kobul aholisi orasida mashhur bo'ldi. 2010-yillarda yanada rivojlanish kuzatildi. 2012-yilda Paghman tumanida 1000 ta oila elektr energiyasi bilan ta’minlandi. Elektr quvvati 1000 kilovoltlik uchta [[transformator]] o'rnatilgandan so'ng Pashaee vodiysidagi Pracha qishlog'idagi oilalarga tarqatildi. Surobi tumanidagi Mahipar to‘g‘onidan aholiga elektr energiyasi 35 million AFN (622 443 AQSh dollari) qiymatida yetkazib berildi. 2014-yilda yangi qurilgan saroy, Paghman Hill qal'asi jamoatchilikka ochildi. Saroy atrofi minglab yangi ekilgan daraxtlar, shuningdek, [[Uloq|Buzkashi]] dalasi, sharshara va boshqa diqqatga sazovor joylardan iborat. Saroyning ichki qismi an'anaviy qo'lda ishlangan afg'on gilamlari va boshqa materiallar bilan bezatilgan. Undan yirik festivallarda foydalanish rejalashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190704160713/http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|arxivsana=2019-07-04}}</ref>. == Geografiya == Paghmon hududi mintaqaning boshqa ko'plab hududlariga qaraganda yashil tusga ega. Mevali daraxtlar ham ko'p. U [[Hindukush]] togʻ tizmasi etagida joylashgan. Kobul viloyatidagi yagona yirik daryo bo'lgan [[Kobul|Kobul daryosi]] Paghmandan buloqlar va qor erigan suvlari bilan oziqlanadi. Bundan tashqari, Paghmandan Tapagacha cho'zilgan ta'mirga muhtoj [[Kanal (suv yoʻli)|kanal]] tizimi mavjud. Tumanda Xaldari, Bektoot, Adam Xel qalʼa, Hatam qalʼa, Seeno qalʼa, mulla Xel qalʼa, Muhabbat Xon qalʼa, Lachi Xel qalʼa, Pajakk Tappa kabi bir qancha qishloqlar bor. == Iqtisodiyot == [[Kobul (shahar)|Kobulda]] dehqonchilik, mehnat, [[chorvachilik]] va bandlik asosiy daromad manbalari hisoblanadi. == Taniqli mahalliy aholi == Bu joy an'anaviy ravishda o'zining mashhur avlodi Idris Shoh bilan mashhur bo'lgan Paghman sulolasining oilaviy qarorgohi bo'lgan<ref>Saira Shah 2003</ref>. Taniqli paghman mahalliy aholisi orasida Loya Jirg'aning ba'zi rahbarlari, qabila boshliqlari, prezident va bitta podsho o'tgan. * Podshoh [[Omonullaxon]] - islohotchi sifatida tanilgan Omonullaxon Afg'onistonni 1919-yildan 1929-yilgacha boshqargan. * PDPA Bosh kotibi Hafizulloh Amin - Hafizulloh Amin Afg'oniston Kommunistik Demokratik Respublikasi davrida Nur Muhammad Tarakiyni o'ldirgandan so'ng Afg'oniston Xalq Demokratik partiyasining (XDP) ikkinchi rahbari edi. * [[Luvgar (viloyat)|Logar viloyatining]] marhum gubernatori Abdulla Vardak 2008-yil sentabrida Pagman yaqinida oʻz kortejiga [[Tolibon|toliblar]] tomonidan uyushtirilgan hujum natijasida oʻldirilgan. * Sayid Omer Munib 1992-1996-yillarda oliy taʼlim vaziri boʻlgan. U Kobul universitetida o‘qituvchi, Afg‘oniston Oliy sudi a’zosi sifatida ham ishlagan. * == Galereya == <gallery> Fayl:NO-NB BLDSA GM2a320n.jpg|alt=Mosque in Paghman, 1924|Pag'mondagi masjid, 1924 yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a318n.jpg|alt=The valley beyond Paghman, 1924|Pagmandan narigi vodiy, 1924 yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a322n.jpg|alt=A brass band in Paghman, 1924|Paghmandagi guruch ansambli, 1924-yil Fayl:Paghman garden stone.jpg|alt=A stone in one of the gardens|Bog'lardan biridagi tosh Fayl:Paghman garden fountain.jpg|alt=A fountain in one of the gardens|Bog'lardan biridagi favvora Fayl:Paghman gardens.jpg|Monument Fayl:Paghman monument.jpg|Monument Fayl:Script-of-Arch-de-Triumph.jpg|alt=The wall of the Victory Arch|G'alaba archasi devori Fayl:Pagman arch - 08-12-2008.jpg|alt=An ISAF soldier standing by the ruins of the Victory Arch in 2004, before its renovation|ISAF askari 2004 yilda G'alaba archasi vayronalari yonida, uni ta'mirlashdan oldin turibdi Fayl:Paghman2.jpg|alt=The historic mosque and memorandum after being destroyed by the war|Urush natijasida vayron bo'lgan tarixiy masjid va memorandum Fayl:Emblem of Amanullah khan.jpg|alt=Emblem of King Amanullah Khan|Podshoh Omonullaxon gerbi Fayl:Paghman - panoramio.jpg|alt=Localler selling Afghan bread in the market|Bozorda afg'on nonini sotayotgan mahalliy aholi </gallery> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> === Adabiyotlar === <nowiki>*</nowiki> Leon B. Poullada: "Afg'onistonda islohot va qo'zg'olon, 1919-1929 - Qirol Omonullohning qabila jamiyatini modernizatsiya qila olmasligi" Cornell University Press/Ithaca va London 1973 <nowiki>*</nowiki> Sayra Shoh: "Hikoyachilarning qizi" Maykl Jozef ed. 2003 yil   == Havolalar == * Media related to Paghman at Wikimedia Commons * [https://www.youtube.com/watch?v=t1VOGOVm3ks Paghman (video)] (Pajhwok Afghan News, Nov. 17, 2019) * [https://www.youtube.com/watch?v=a7Z4GWUQykc Paghman Gardens (video)] rp64secjdkxr4euqq9bdl0ze1uwjl47 2726063 2726061 2022-07-30T20:18:33Z ShHamrayev 72833 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti|nomi=Paghman|asl nomi=پغمان|mavqe=Shahar|tasvir={{multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 1/2/2 | image1 = Paghman Hill Castle.JPG | alt1 = Paghman Hill Castle | image2 = Taq-e-Zafar+.jpg | alt2 = Taq-e Zafar | image3 = Paghman monument.jpg | alt3 = Paghman monument }}|aholi=143,000|sanalgan yil=[[2015-yil]]|sayt=|jadvalda hudud=[[File:Afghanistan_Kabul_Province_Paghman_District.png|250px|]]|asos solingan=|maydon=600|zichlik=240|vaqt mintaqasi=+04:30|DST=|mamlakat=Afg'oniston|mintaqa=Kobul provinsiyasi}} [[Category:Articles with short description]] [[Category:Short description is different from Wikidata]] <templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> '''Paghman''' ( [[Fors tili|forscha]] / [[Pushtu tili|pushtu]]<nowiki/>cha: پغمان; talaffuzi: Pag'mon) — [[Afgʻoniston]] poytaxti [[Kobul (shahar)|Kobul]] yaqinidagi tepaliklarda joylashgan shahar. Bu 120 000 ga yaqin aholiga ega (Qobil viloyatining g'arbiy qismida), asosan [[tojiklar]] va pushtunlar bo'lgan Paghman tumanining [[Pushtunlar|markazidir]]<ref name="aims">{{Veb manbasi|url=http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|sarlavha=UNHCR profile for Paghman District|kirish sanasi=2011-05-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20051027173613/http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|arxivsana=2005-10-27|iqtibos=ETHNIC COMPOSITION: About 70% Pashtun and 30% Tajiks}}</ref>. Pag'mon bog'lari sayyohlarning asosiy diqqatga sazovor joyidir va shuning uchun shahar Afg'onistonning bog' poytaxti sifatida ham tanilgan. == Tarix == === XX asr === [[Fayl:Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Arc_de_Triumph_Paghman.jpg/220px-Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|left|thumb| Taq-e Zafar]] 1928-yilda podsho [[Omonullaxon]] va malika [[Soraya Tarzi]] Yevropadan qaytganidan so‘ng, Omonulla Kobulni qayta qurish uchun chet ellik mutaxassislarni jalb qiladi. O‘shanda '''Paghman'''ga kiraverishda ular Fransiyaning [[Parij]] shahridagi Ark de Zafarga o‘xshash, ammo undan kichikroq bo‘lgan, Taq-e Zafar ( {{Lang-fa|طاق ظفر}} ) deb nomlangan Yevropa uslubidagi monumental darvozani yaratdilar. ("Taq-e Zafar" — ''G'alaba archasi'' ). Dastlab Hindukushning pastki qismidagi kichik bir qishloq bo'lgan Paghman villalar va [[Hindukush|chaletlar]], shuningdek, yozgi poytaxt bilan dam olish maskaniga aylandi. Uning keng xiyobonlarida archa, [[terak]] va [[Yongʻoq|yong'oq]] daraxtlari bo'lgan. Bu boylar va [[Aristokratiya|aristokratlar]] tashrif buyuradigan mashhur joy edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/persian/afghanistan/story/2006/02/060223_ws-aep-21th|sarlavha=BBCPersian.com|ish=www.bbc.com}}</ref>. Yangi podsholik bog'lari ko'pchilik uchun ochiq edi - islohot sifatida - u yerda, yaqin atrofdagi Kobulning boshqa turar joylarida bo'lgani kabi, g'arbiy liboslar qabul qilindi. 1928-yil 1-sentabrda podsho Omonulla Paghmanga Loya Jirg'ani chaqirib, kiyinish qoidalariga zid bo'lgan ko'plab qonunlar orqali barchani hayratda qoldirdi. 1928-yil 7-sentabrda Kobuldagi nufuzli siyosiy arbob boʻlgan Shoʻr bozori hazratlari Omonullohning koʻplab islohotlariga qarshi chiqqan 400 ga yaqin diniy peshvolar imzolagan petitsiyani podshohga topshirdi. Bu harakat Hazratning hibsga olinishiga, ba'zi izdoshlarining qatl etilishiga va nihoyat, 1929-yildagi amir Habibulloh Kalakoniy boshchiligidagi qo'zg'olonga sabab bo'lib, podshohni hokimiyatdan ag'dardi<ref>Poullada 1973</ref>. Bog‘lar oxir-oqibat mahalliy va xorijiy sayyohlar uchun mashhur maskanga aylandi. Bu yerda kobullik boylarning yozgi uylari bor edi, ularda xizmatkor va kanizaklar ishlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gonomad.com/5362-afghanistan-as-a-tourist-really|sarlavha=Afghanistan as a Tourist. Really.|sana=December 12, 2013|ish=GoNOMAD Travel}}</ref>. 1980-yillardagi [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afg'on urushi paytida]] Paghman asosiy jang maydoni bo'lgan va u Sovet tomonidan qo'llab-quvvatlangan hukumat joylashgan. Keyinchalik bu joy [[mujohid]] isyonchilar tomonidan bombardimon qilingan. Aksariyat binolar vayron bo'lgan va aholi qochib ketgan. Gullab yashnagan bog'lardan faqat ozroq narsa qolgan, faqat ustki qismi uchib ketgan Ark de Triomphe uslubidagi kamar qoldiqlari<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lorch |first=Donatella |date=May 6, 1992 |title=Only Flowers, Nothing Else, Survive in an Afghan Town (Published 1992) |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1992/05/06/world/only-flowers-nothing-else-survive-in-an-afghan-town.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2010-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110724204843/http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|arxivsana=2011-07-24}}</ref> bugungacha saqlangan. === XXI asr === [[Fayl:Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg/220px-Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|left|thumb| Paghmandagi Yevropa uslubidagi bosh masjid]] Karzay ma'muriyati shakllanganidan so'ng, Ark rekonstruksiya qilindi va 2005-yil may oyida qurib bitkazildi. Sobiq bog'larning boshqa shikastlangan qismlari ham qayta tiklandi. U yana mashhur sayyohlik maskaniga aylandi va Kobul aholisi orasida mashhur bo'ldi. 2010-yillarda yanada rivojlanish kuzatildi. 2012-yilda Paghman tumanida 1000 ta oila elektr energiyasi bilan ta’minlandi. Elektr quvvati 1000 kilovoltlik uchta [[transformator]] o'rnatilgandan so'ng Pashaee vodiysidagi Pracha qishlog'idagi oilalarga tarqatildi. Surobi tumanidagi Mahipar to‘g‘onidan aholiga elektr energiyasi 35 million AFN (622 443 AQSh dollari) qiymatida yetkazib berildi. 2014-yilda yangi qurilgan saroy, Paghman Hill qal'asi jamoatchilikka ochildi. Saroy atrofi minglab yangi ekilgan daraxtlar, shuningdek, [[Uloq|Buzkashi]] dalasi, sharshara va boshqa diqqatga sazovor joylardan iborat. Saroyning ichki qismi an'anaviy qo'lda ishlangan afg'on gilamlari va boshqa materiallar bilan bezatilgan. Undan yirik festivallarda foydalanish rejalashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190704160713/http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|arxivsana=2019-07-04}}</ref>. == Geografiya == Paghmon hududi mintaqaning boshqa ko'plab hududlariga qaraganda yashil tusga ega. Mevali daraxtlar ham ko'p. U [[Hindukush]] togʻ tizmasi etagida joylashgan. Kobul viloyatidagi yagona yirik daryo bo'lgan [[Kobul|Kobul daryosi]] Paghmandan buloqlar va qor erigan suvlari bilan oziqlanadi. Bundan tashqari, Paghmandan Tapagacha cho'zilgan ta'mirga muhtoj [[Kanal (suv yoʻli)|kanal]] tizimi mavjud. Tumanda Xaldari, Bektoot, Adam Xel qalʼa, Hatam qalʼa, Seeno qalʼa, mulla Xel qalʼa, Muhabbat Xon qalʼa, Lachi Xel qalʼa, Pajakk Tappa kabi bir qancha qishloqlar bor. == Iqtisodiyot == [[Kobul (shahar)|Kobulda]] dehqonchilik, mehnat, [[chorvachilik]] va bandlik asosiy daromad manbalari hisoblanadi. == Taniqli mahalliy aholi == Bu joy an'anaviy ravishda o'zining mashhur avlodi Idris Shoh bilan mashhur bo'lgan Paghman sulolasining oilaviy qarorgohi bo'lgan<ref>Saira Shah 2003</ref>. Taniqli paghman mahalliy aholisi orasida Loya Jirg'aning ba'zi rahbarlari, qabila boshliqlari, prezident va bitta podsho o'tgan. * Podshoh [[Omonullaxon]] - islohotchi sifatida tanilgan Omonullaxon Afg'onistonni 1919-yildan 1929-yilgacha boshqargan. * PDPA Bosh kotibi Hafizulloh Amin - Hafizulloh Amin Afg'oniston Kommunistik Demokratik Respublikasi davrida Nur Muhammad Tarakiyni o'ldirgandan so'ng Afg'oniston Xalq Demokratik partiyasining (XDP) ikkinchi rahbari edi. * [[Luvgar (viloyat)|Logar viloyatining]] marhum gubernatori Abdulla Vardak 2008-yil sentabrida Pagman yaqinida oʻz kortejiga [[Tolibon|toliblar]] tomonidan uyushtirilgan hujum natijasida oʻldirilgan. * Sayid Omer Munib 1992-1996-yillarda oliy taʼlim vaziri boʻlgan. U Kobul universitetida o‘qituvchi, Afg‘oniston Oliy sudi a’zosi sifatida ham ishlagan. * == Galereya == <gallery> Fayl:NO-NB BLDSA GM2a320n.jpg|alt=Mosque in Paghman, 1924|Pag'mondagi masjid, 1924 yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a318n.jpg|alt=The valley beyond Paghman, 1924|Pagmandan narigi vodiy, 1924 yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a322n.jpg|alt=A brass band in Paghman, 1924|Paghmandagi guruch ansambli, 1924-yil Fayl:Paghman garden stone.jpg|alt=A stone in one of the gardens|Bog'lardan biridagi tosh Fayl:Paghman garden fountain.jpg|alt=A fountain in one of the gardens|Bog'lardan biridagi favvora Fayl:Paghman gardens.jpg|Monument Fayl:Paghman monument.jpg|Monument Fayl:Script-of-Arch-de-Triumph.jpg|alt=The wall of the Victory Arch|G'alaba archasi devori Fayl:Pagman arch - 08-12-2008.jpg|alt=An ISAF soldier standing by the ruins of the Victory Arch in 2004, before its renovation|ISAF askari 2004 yilda G'alaba archasi vayronalari yonida, uni ta'mirlashdan oldin turibdi Fayl:Paghman2.jpg|alt=The historic mosque and memorandum after being destroyed by the war|Urush natijasida vayron bo'lgan tarixiy masjid va memorandum Fayl:Emblem of Amanullah khan.jpg|alt=Emblem of King Amanullah Khan|Podshoh Omonullaxon gerbi Fayl:Paghman - panoramio.jpg|alt=Localler selling Afghan bread in the market|Bozorda afg'on nonini sotayotgan mahalliy aholi </gallery> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> === Adabiyotlar === <nowiki>*</nowiki> Leon B. Poullada: "Afg'onistonda islohot va qo'zg'olon, 1919-1929 - Qirol Omonullohning qabila jamiyatini modernizatsiya qila olmasligi" Cornell University Press/Ithaca va London 1973 <nowiki>*</nowiki> Sayra Shoh: "Hikoyachilarning qizi" Maykl Jozef ed. 2003 yil   == Havolalar == * Media related to Paghman at Wikimedia Commons * [https://www.youtube.com/watch?v=t1VOGOVm3ks Paghman (video)] (Pajhwok Afghan News, Nov. 17, 2019) * [https://www.youtube.com/watch?v=a7Z4GWUQykc Paghman Gardens (video)] gv9eyolm78zhdxkm1p0s146uupn97i6 2726064 2726063 2022-07-30T20:19:26Z ShHamrayev 72833 /* Galereya */ wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti|nomi=Paghman|asl nomi=پغمان|mavqe=Shahar|tasvir={{multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 1/2/2 | image1 = Paghman Hill Castle.JPG | alt1 = Paghman Hill Castle | image2 = Taq-e-Zafar+.jpg | alt2 = Taq-e Zafar | image3 = Paghman monument.jpg | alt3 = Paghman monument }}|aholi=143,000|sanalgan yil=[[2015-yil]]|sayt=|jadvalda hudud=[[File:Afghanistan_Kabul_Province_Paghman_District.png|250px|]]|asos solingan=|maydon=600|zichlik=240|vaqt mintaqasi=+04:30|DST=|mamlakat=Afg'oniston|mintaqa=Kobul provinsiyasi}} [[Category:Articles with short description]] [[Category:Short description is different from Wikidata]] <templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> '''Paghman''' ( [[Fors tili|forscha]] / [[Pushtu tili|pushtu]]<nowiki/>cha: پغمان; talaffuzi: Pag'mon) — [[Afgʻoniston]] poytaxti [[Kobul (shahar)|Kobul]] yaqinidagi tepaliklarda joylashgan shahar. Bu 120 000 ga yaqin aholiga ega (Qobil viloyatining g'arbiy qismida), asosan [[tojiklar]] va pushtunlar bo'lgan Paghman tumanining [[Pushtunlar|markazidir]]<ref name="aims">{{Veb manbasi|url=http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|sarlavha=UNHCR profile for Paghman District|kirish sanasi=2011-05-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20051027173613/http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|arxivsana=2005-10-27|iqtibos=ETHNIC COMPOSITION: About 70% Pashtun and 30% Tajiks}}</ref>. Pag'mon bog'lari sayyohlarning asosiy diqqatga sazovor joyidir va shuning uchun shahar Afg'onistonning bog' poytaxti sifatida ham tanilgan. == Tarix == === XX asr === [[Fayl:Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Arc_de_Triumph_Paghman.jpg/220px-Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|left|thumb| Taq-e Zafar]] 1928-yilda podsho [[Omonullaxon]] va malika [[Soraya Tarzi]] Yevropadan qaytganidan so‘ng, Omonulla Kobulni qayta qurish uchun chet ellik mutaxassislarni jalb qiladi. O‘shanda '''Paghman'''ga kiraverishda ular Fransiyaning [[Parij]] shahridagi Ark de Zafarga o‘xshash, ammo undan kichikroq bo‘lgan, Taq-e Zafar ( {{Lang-fa|طاق ظفر}} ) deb nomlangan Yevropa uslubidagi monumental darvozani yaratdilar. ("Taq-e Zafar" — ''G'alaba archasi'' ). Dastlab Hindukushning pastki qismidagi kichik bir qishloq bo'lgan Paghman villalar va [[Hindukush|chaletlar]], shuningdek, yozgi poytaxt bilan dam olish maskaniga aylandi. Uning keng xiyobonlarida archa, [[terak]] va [[Yongʻoq|yong'oq]] daraxtlari bo'lgan. Bu boylar va [[Aristokratiya|aristokratlar]] tashrif buyuradigan mashhur joy edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/persian/afghanistan/story/2006/02/060223_ws-aep-21th|sarlavha=BBCPersian.com|ish=www.bbc.com}}</ref>. Yangi podsholik bog'lari ko'pchilik uchun ochiq edi - islohot sifatida - u yerda, yaqin atrofdagi Kobulning boshqa turar joylarida bo'lgani kabi, g'arbiy liboslar qabul qilindi. 1928-yil 1-sentabrda podsho Omonulla Paghmanga Loya Jirg'ani chaqirib, kiyinish qoidalariga zid bo'lgan ko'plab qonunlar orqali barchani hayratda qoldirdi. 1928-yil 7-sentabrda Kobuldagi nufuzli siyosiy arbob boʻlgan Shoʻr bozori hazratlari Omonullohning koʻplab islohotlariga qarshi chiqqan 400 ga yaqin diniy peshvolar imzolagan petitsiyani podshohga topshirdi. Bu harakat Hazratning hibsga olinishiga, ba'zi izdoshlarining qatl etilishiga va nihoyat, 1929-yildagi amir Habibulloh Kalakoniy boshchiligidagi qo'zg'olonga sabab bo'lib, podshohni hokimiyatdan ag'dardi<ref>Poullada 1973</ref>. Bog‘lar oxir-oqibat mahalliy va xorijiy sayyohlar uchun mashhur maskanga aylandi. Bu yerda kobullik boylarning yozgi uylari bor edi, ularda xizmatkor va kanizaklar ishlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gonomad.com/5362-afghanistan-as-a-tourist-really|sarlavha=Afghanistan as a Tourist. Really.|sana=December 12, 2013|ish=GoNOMAD Travel}}</ref>. 1980-yillardagi [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afg'on urushi paytida]] Paghman asosiy jang maydoni bo'lgan va u Sovet tomonidan qo'llab-quvvatlangan hukumat joylashgan. Keyinchalik bu joy [[mujohid]] isyonchilar tomonidan bombardimon qilingan. Aksariyat binolar vayron bo'lgan va aholi qochib ketgan. Gullab yashnagan bog'lardan faqat ozroq narsa qolgan, faqat ustki qismi uchib ketgan Ark de Triomphe uslubidagi kamar qoldiqlari<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lorch |first=Donatella |date=May 6, 1992 |title=Only Flowers, Nothing Else, Survive in an Afghan Town (Published 1992) |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1992/05/06/world/only-flowers-nothing-else-survive-in-an-afghan-town.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2010-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110724204843/http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|arxivsana=2011-07-24}}</ref> bugungacha saqlangan. === XXI asr === [[Fayl:Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg/220px-Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|left|thumb| Paghmandagi Yevropa uslubidagi bosh masjid]] Karzay ma'muriyati shakllanganidan so'ng, Ark rekonstruksiya qilindi va 2005-yil may oyida qurib bitkazildi. Sobiq bog'larning boshqa shikastlangan qismlari ham qayta tiklandi. U yana mashhur sayyohlik maskaniga aylandi va Kobul aholisi orasida mashhur bo'ldi. 2010-yillarda yanada rivojlanish kuzatildi. 2012-yilda Paghman tumanida 1000 ta oila elektr energiyasi bilan ta’minlandi. Elektr quvvati 1000 kilovoltlik uchta [[transformator]] o'rnatilgandan so'ng Pashaee vodiysidagi Pracha qishlog'idagi oilalarga tarqatildi. Surobi tumanidagi Mahipar to‘g‘onidan aholiga elektr energiyasi 35 million AFN (622 443 AQSh dollari) qiymatida yetkazib berildi. 2014-yilda yangi qurilgan saroy, Paghman Hill qal'asi jamoatchilikka ochildi. Saroy atrofi minglab yangi ekilgan daraxtlar, shuningdek, [[Uloq|Buzkashi]] dalasi, sharshara va boshqa diqqatga sazovor joylardan iborat. Saroyning ichki qismi an'anaviy qo'lda ishlangan afg'on gilamlari va boshqa materiallar bilan bezatilgan. Undan yirik festivallarda foydalanish rejalashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190704160713/http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|arxivsana=2019-07-04}}</ref>. == Geografiya == Paghmon hududi mintaqaning boshqa ko'plab hududlariga qaraganda yashil tusga ega. Mevali daraxtlar ham ko'p. U [[Hindukush]] togʻ tizmasi etagida joylashgan. Kobul viloyatidagi yagona yirik daryo bo'lgan [[Kobul|Kobul daryosi]] Paghmandan buloqlar va qor erigan suvlari bilan oziqlanadi. Bundan tashqari, Paghmandan Tapagacha cho'zilgan ta'mirga muhtoj [[Kanal (suv yoʻli)|kanal]] tizimi mavjud. Tumanda Xaldari, Bektoot, Adam Xel qalʼa, Hatam qalʼa, Seeno qalʼa, mulla Xel qalʼa, Muhabbat Xon qalʼa, Lachi Xel qalʼa, Pajakk Tappa kabi bir qancha qishloqlar bor. == Iqtisodiyot == [[Kobul (shahar)|Kobulda]] dehqonchilik, mehnat, [[chorvachilik]] va bandlik asosiy daromad manbalari hisoblanadi. == Taniqli mahalliy aholi == Bu joy an'anaviy ravishda o'zining mashhur avlodi Idris Shoh bilan mashhur bo'lgan Paghman sulolasining oilaviy qarorgohi bo'lgan<ref>Saira Shah 2003</ref>. Taniqli paghman mahalliy aholisi orasida Loya Jirg'aning ba'zi rahbarlari, qabila boshliqlari, prezident va bitta podsho o'tgan. * Podshoh [[Omonullaxon]] - islohotchi sifatida tanilgan Omonullaxon Afg'onistonni 1919-yildan 1929-yilgacha boshqargan. * PDPA Bosh kotibi Hafizulloh Amin - Hafizulloh Amin Afg'oniston Kommunistik Demokratik Respublikasi davrida Nur Muhammad Tarakiyni o'ldirgandan so'ng Afg'oniston Xalq Demokratik partiyasining (XDP) ikkinchi rahbari edi. * [[Luvgar (viloyat)|Logar viloyatining]] marhum gubernatori Abdulla Vardak 2008-yil sentabrida Pagman yaqinida oʻz kortejiga [[Tolibon|toliblar]] tomonidan uyushtirilgan hujum natijasida oʻldirilgan. * Sayid Omer Munib 1992-1996-yillarda oliy taʼlim vaziri boʻlgan. U Kobul universitetida o‘qituvchi, Afg‘oniston Oliy sudi a’zosi sifatida ham ishlagan. * == Galereya == <gallery> Fayl:NO-NB BLDSA GM2a320n.jpg|alt=Mosque in Paghman, 1924|Pag'mondagi masjid, 1924 yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a318n.jpg|alt=The valley beyond Paghman, 1924|Pagmandan narigi vodiy, 1924 yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a322n.jpg|alt=A brass band in Paghman, 1924|Paghmandagi guruch ansambli, 1924-yil Fayl:Paghman garden stone.jpg|alt=A stone in one of the gardens|Bog'lardan biridagi tosh Fayl:Paghman garden fountain.jpg|alt=A fountain in one of the gardens|Bog'lardan biridagi favvora Fayl:Paghman gardens.jpg|Monument Fayl:Paghman monument.jpg|Monument Fayl:Script-of-Arch-de-Triumph.jpg|alt=The wall of the Victory Arch|G'alaba archasi devori Fayl:Pagman arch - 08-12-2008.jpg|alt=An ISAF soldier standing by the ruins of the Victory Arch in 2004, before its renovation|ISAF askari 2004-yilda G'alaba archasi vayronalari yonida, uni ta'mirlashdan oldin turibdi Fayl:Paghman2.jpg|alt=The historic mosque and memorandum after being destroyed by the war|Urush natijasida vayron bo'lgan tarixiy masjid va memorandum Fayl:Emblem of Amanullah khan.jpg|alt=Emblem of King Amanullah Khan|Podshoh Omonullaxon gerbi Fayl:Paghman - panoramio.jpg|alt=Localler selling Afghan bread in the market|Bozorda afg'on nonini sotayotgan mahalliy aholi </gallery> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> === Adabiyotlar === <nowiki>*</nowiki> Leon B. Poullada: "Afg'onistonda islohot va qo'zg'olon, 1919-1929 - Qirol Omonullohning qabila jamiyatini modernizatsiya qila olmasligi" Cornell University Press/Ithaca va London 1973 <nowiki>*</nowiki> Sayra Shoh: "Hikoyachilarning qizi" Maykl Jozef ed. 2003 yil   == Havolalar == * Media related to Paghman at Wikimedia Commons * [https://www.youtube.com/watch?v=t1VOGOVm3ks Paghman (video)] (Pajhwok Afghan News, Nov. 17, 2019) * [https://www.youtube.com/watch?v=a7Z4GWUQykc Paghman Gardens (video)] 3uulye4a0udpt454zqcp1wiy8mzonos 2726065 2726064 2022-07-30T20:20:28Z ShHamrayev 72833 /* Galereya */ wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti|nomi=Paghman|asl nomi=پغمان|mavqe=Shahar|tasvir={{multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 1/2/2 | image1 = Paghman Hill Castle.JPG | alt1 = Paghman Hill Castle | image2 = Taq-e-Zafar+.jpg | alt2 = Taq-e Zafar | image3 = Paghman monument.jpg | alt3 = Paghman monument }}|aholi=143,000|sanalgan yil=[[2015-yil]]|sayt=|jadvalda hudud=[[File:Afghanistan_Kabul_Province_Paghman_District.png|250px|]]|asos solingan=|maydon=600|zichlik=240|vaqt mintaqasi=+04:30|DST=|mamlakat=Afg'oniston|mintaqa=Kobul provinsiyasi}} [[Category:Articles with short description]] [[Category:Short description is different from Wikidata]] <templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> '''Paghman''' ( [[Fors tili|forscha]] / [[Pushtu tili|pushtu]]<nowiki/>cha: پغمان; talaffuzi: Pag'mon) — [[Afgʻoniston]] poytaxti [[Kobul (shahar)|Kobul]] yaqinidagi tepaliklarda joylashgan shahar. Bu 120 000 ga yaqin aholiga ega (Qobil viloyatining g'arbiy qismida), asosan [[tojiklar]] va pushtunlar bo'lgan Paghman tumanining [[Pushtunlar|markazidir]]<ref name="aims">{{Veb manbasi|url=http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|sarlavha=UNHCR profile for Paghman District|kirish sanasi=2011-05-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20051027173613/http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|arxivsana=2005-10-27|iqtibos=ETHNIC COMPOSITION: About 70% Pashtun and 30% Tajiks}}</ref>. Pag'mon bog'lari sayyohlarning asosiy diqqatga sazovor joyidir va shuning uchun shahar Afg'onistonning bog' poytaxti sifatida ham tanilgan. == Tarix == === XX asr === [[Fayl:Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Arc_de_Triumph_Paghman.jpg/220px-Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|left|thumb| Taq-e Zafar]] 1928-yilda podsho [[Omonullaxon]] va malika [[Soraya Tarzi]] Yevropadan qaytganidan so‘ng, Omonulla Kobulni qayta qurish uchun chet ellik mutaxassislarni jalb qiladi. O‘shanda '''Paghman'''ga kiraverishda ular Fransiyaning [[Parij]] shahridagi Ark de Zafarga o‘xshash, ammo undan kichikroq bo‘lgan, Taq-e Zafar ( {{Lang-fa|طاق ظفر}} ) deb nomlangan Yevropa uslubidagi monumental darvozani yaratdilar. ("Taq-e Zafar" — ''G'alaba archasi'' ). Dastlab Hindukushning pastki qismidagi kichik bir qishloq bo'lgan Paghman villalar va [[Hindukush|chaletlar]], shuningdek, yozgi poytaxt bilan dam olish maskaniga aylandi. Uning keng xiyobonlarida archa, [[terak]] va [[Yongʻoq|yong'oq]] daraxtlari bo'lgan. Bu boylar va [[Aristokratiya|aristokratlar]] tashrif buyuradigan mashhur joy edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/persian/afghanistan/story/2006/02/060223_ws-aep-21th|sarlavha=BBCPersian.com|ish=www.bbc.com}}</ref>. Yangi podsholik bog'lari ko'pchilik uchun ochiq edi - islohot sifatida - u yerda, yaqin atrofdagi Kobulning boshqa turar joylarida bo'lgani kabi, g'arbiy liboslar qabul qilindi. 1928-yil 1-sentabrda podsho Omonulla Paghmanga Loya Jirg'ani chaqirib, kiyinish qoidalariga zid bo'lgan ko'plab qonunlar orqali barchani hayratda qoldirdi. 1928-yil 7-sentabrda Kobuldagi nufuzli siyosiy arbob boʻlgan Shoʻr bozori hazratlari Omonullohning koʻplab islohotlariga qarshi chiqqan 400 ga yaqin diniy peshvolar imzolagan petitsiyani podshohga topshirdi. Bu harakat Hazratning hibsga olinishiga, ba'zi izdoshlarining qatl etilishiga va nihoyat, 1929-yildagi amir Habibulloh Kalakoniy boshchiligidagi qo'zg'olonga sabab bo'lib, podshohni hokimiyatdan ag'dardi<ref>Poullada 1973</ref>. Bog‘lar oxir-oqibat mahalliy va xorijiy sayyohlar uchun mashhur maskanga aylandi. Bu yerda kobullik boylarning yozgi uylari bor edi, ularda xizmatkor va kanizaklar ishlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gonomad.com/5362-afghanistan-as-a-tourist-really|sarlavha=Afghanistan as a Tourist. Really.|sana=December 12, 2013|ish=GoNOMAD Travel}}</ref>. 1980-yillardagi [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afg'on urushi paytida]] Paghman asosiy jang maydoni bo'lgan va u Sovet tomonidan qo'llab-quvvatlangan hukumat joylashgan. Keyinchalik bu joy [[mujohid]] isyonchilar tomonidan bombardimon qilingan. Aksariyat binolar vayron bo'lgan va aholi qochib ketgan. Gullab yashnagan bog'lardan faqat ozroq narsa qolgan, faqat ustki qismi uchib ketgan Ark de Triomphe uslubidagi kamar qoldiqlari<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lorch |first=Donatella |date=May 6, 1992 |title=Only Flowers, Nothing Else, Survive in an Afghan Town (Published 1992) |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1992/05/06/world/only-flowers-nothing-else-survive-in-an-afghan-town.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2010-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110724204843/http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|arxivsana=2011-07-24}}</ref> bugungacha saqlangan. === XXI asr === [[Fayl:Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg/220px-Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|left|thumb| Paghmandagi Yevropa uslubidagi bosh masjid]] Karzay ma'muriyati shakllanganidan so'ng, Ark rekonstruksiya qilindi va 2005-yil may oyida qurib bitkazildi. Sobiq bog'larning boshqa shikastlangan qismlari ham qayta tiklandi. U yana mashhur sayyohlik maskaniga aylandi va Kobul aholisi orasida mashhur bo'ldi. 2010-yillarda yanada rivojlanish kuzatildi. 2012-yilda Paghman tumanida 1000 ta oila elektr energiyasi bilan ta’minlandi. Elektr quvvati 1000 kilovoltlik uchta [[transformator]] o'rnatilgandan so'ng Pashaee vodiysidagi Pracha qishlog'idagi oilalarga tarqatildi. Surobi tumanidagi Mahipar to‘g‘onidan aholiga elektr energiyasi 35 million AFN (622 443 AQSh dollari) qiymatida yetkazib berildi. 2014-yilda yangi qurilgan saroy, Paghman Hill qal'asi jamoatchilikka ochildi. Saroy atrofi minglab yangi ekilgan daraxtlar, shuningdek, [[Uloq|Buzkashi]] dalasi, sharshara va boshqa diqqatga sazovor joylardan iborat. Saroyning ichki qismi an'anaviy qo'lda ishlangan afg'on gilamlari va boshqa materiallar bilan bezatilgan. Undan yirik festivallarda foydalanish rejalashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190704160713/http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|arxivsana=2019-07-04}}</ref>. == Geografiya == Paghmon hududi mintaqaning boshqa ko'plab hududlariga qaraganda yashil tusga ega. Mevali daraxtlar ham ko'p. U [[Hindukush]] togʻ tizmasi etagida joylashgan. Kobul viloyatidagi yagona yirik daryo bo'lgan [[Kobul|Kobul daryosi]] Paghmandan buloqlar va qor erigan suvlari bilan oziqlanadi. Bundan tashqari, Paghmandan Tapagacha cho'zilgan ta'mirga muhtoj [[Kanal (suv yoʻli)|kanal]] tizimi mavjud. Tumanda Xaldari, Bektoot, Adam Xel qalʼa, Hatam qalʼa, Seeno qalʼa, mulla Xel qalʼa, Muhabbat Xon qalʼa, Lachi Xel qalʼa, Pajakk Tappa kabi bir qancha qishloqlar bor. == Iqtisodiyot == [[Kobul (shahar)|Kobulda]] dehqonchilik, mehnat, [[chorvachilik]] va bandlik asosiy daromad manbalari hisoblanadi. == Taniqli mahalliy aholi == Bu joy an'anaviy ravishda o'zining mashhur avlodi Idris Shoh bilan mashhur bo'lgan Paghman sulolasining oilaviy qarorgohi bo'lgan<ref>Saira Shah 2003</ref>. Taniqli paghman mahalliy aholisi orasida Loya Jirg'aning ba'zi rahbarlari, qabila boshliqlari, prezident va bitta podsho o'tgan. * Podshoh [[Omonullaxon]] - islohotchi sifatida tanilgan Omonullaxon Afg'onistonni 1919-yildan 1929-yilgacha boshqargan. * PDPA Bosh kotibi Hafizulloh Amin - Hafizulloh Amin Afg'oniston Kommunistik Demokratik Respublikasi davrida Nur Muhammad Tarakiyni o'ldirgandan so'ng Afg'oniston Xalq Demokratik partiyasining (XDP) ikkinchi rahbari edi. * [[Luvgar (viloyat)|Logar viloyatining]] marhum gubernatori Abdulla Vardak 2008-yil sentabrida Pagman yaqinida oʻz kortejiga [[Tolibon|toliblar]] tomonidan uyushtirilgan hujum natijasida oʻldirilgan. * Sayid Omer Munib 1992-1996-yillarda oliy taʼlim vaziri boʻlgan. U Kobul universitetida o‘qituvchi, Afg‘oniston Oliy sudi a’zosi sifatida ham ishlagan. * == Galereya == <gallery> Fayl:NO-NB BLDSA GM2a320n.jpg|alt=Mosque in Paghman, 1924|Paghmandagi masjid, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a318n.jpg|alt=The valley beyond Paghman, 1924|Paghmandan narigi vodiy, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a322n.jpg|alt=A brass band in Paghman, 1924|Paghmandagi guruch ansambli, 1924-yil Fayl:Paghman garden stone.jpg|alt=A stone in one of the gardens|Bog'lardan biridagi tosh Fayl:Paghman garden fountain.jpg|alt=A fountain in one of the gardens|Bog'lardan biridagi favvora Fayl:Paghman gardens.jpg|Monument Fayl:Paghman monument.jpg|Monument Fayl:Script-of-Arch-de-Triumph.jpg|alt=The wall of the Victory Arch|G'alaba archasi devori Fayl:Pagman arch - 08-12-2008.jpg|alt=An ISAF soldier standing by the ruins of the Victory Arch in 2004, before its renovation|ISAF askari 2004-yilda G'alaba archasi vayronalari yonida, uni ta'mirlashdan oldin turibdi Fayl:Paghman2.jpg|alt=The historic mosque and memorandum after being destroyed by the war|Urush natijasida vayron bo'lgan tarixiy masjid va memorandum Fayl:Emblem of Amanullah khan.jpg|alt=Emblem of King Amanullah Khan|Podshoh Omonullaxon gerbi Fayl:Paghman - panoramio.jpg|alt=Localler selling Afghan bread in the market|Bozorda afg'on nonini sotayotgan mahalliy aholi </gallery> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> === Adabiyotlar === <nowiki>*</nowiki> Leon B. Poullada: "Afg'onistonda islohot va qo'zg'olon, 1919-1929 - Qirol Omonullohning qabila jamiyatini modernizatsiya qila olmasligi" Cornell University Press/Ithaca va London 1973 <nowiki>*</nowiki> Sayra Shoh: "Hikoyachilarning qizi" Maykl Jozef ed. 2003 yil   == Havolalar == * Media related to Paghman at Wikimedia Commons * [https://www.youtube.com/watch?v=t1VOGOVm3ks Paghman (video)] (Pajhwok Afghan News, Nov. 17, 2019) * [https://www.youtube.com/watch?v=a7Z4GWUQykc Paghman Gardens (video)] mo86531fwa7jovzi03hs707ain4jkjx 2726066 2726065 2022-07-30T20:21:05Z ShHamrayev 72833 /* Taniqli mahalliy aholi */ wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti|nomi=Paghman|asl nomi=پغمان|mavqe=Shahar|tasvir={{multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 1/2/2 | image1 = Paghman Hill Castle.JPG | alt1 = Paghman Hill Castle | image2 = Taq-e-Zafar+.jpg | alt2 = Taq-e Zafar | image3 = Paghman monument.jpg | alt3 = Paghman monument }}|aholi=143,000|sanalgan yil=[[2015-yil]]|sayt=|jadvalda hudud=[[File:Afghanistan_Kabul_Province_Paghman_District.png|250px|]]|asos solingan=|maydon=600|zichlik=240|vaqt mintaqasi=+04:30|DST=|mamlakat=Afg'oniston|mintaqa=Kobul provinsiyasi}} [[Category:Articles with short description]] [[Category:Short description is different from Wikidata]] <templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> '''Paghman''' ( [[Fors tili|forscha]] / [[Pushtu tili|pushtu]]<nowiki/>cha: پغمان; talaffuzi: Pag'mon) — [[Afgʻoniston]] poytaxti [[Kobul (shahar)|Kobul]] yaqinidagi tepaliklarda joylashgan shahar. Bu 120 000 ga yaqin aholiga ega (Qobil viloyatining g'arbiy qismida), asosan [[tojiklar]] va pushtunlar bo'lgan Paghman tumanining [[Pushtunlar|markazidir]]<ref name="aims">{{Veb manbasi|url=http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|sarlavha=UNHCR profile for Paghman District|kirish sanasi=2011-05-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20051027173613/http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|arxivsana=2005-10-27|iqtibos=ETHNIC COMPOSITION: About 70% Pashtun and 30% Tajiks}}</ref>. Pag'mon bog'lari sayyohlarning asosiy diqqatga sazovor joyidir va shuning uchun shahar Afg'onistonning bog' poytaxti sifatida ham tanilgan. == Tarix == === XX asr === [[Fayl:Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Arc_de_Triumph_Paghman.jpg/220px-Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|left|thumb| Taq-e Zafar]] 1928-yilda podsho [[Omonullaxon]] va malika [[Soraya Tarzi]] Yevropadan qaytganidan so‘ng, Omonulla Kobulni qayta qurish uchun chet ellik mutaxassislarni jalb qiladi. O‘shanda '''Paghman'''ga kiraverishda ular Fransiyaning [[Parij]] shahridagi Ark de Zafarga o‘xshash, ammo undan kichikroq bo‘lgan, Taq-e Zafar ( {{Lang-fa|طاق ظفر}} ) deb nomlangan Yevropa uslubidagi monumental darvozani yaratdilar. ("Taq-e Zafar" — ''G'alaba archasi'' ). Dastlab Hindukushning pastki qismidagi kichik bir qishloq bo'lgan Paghman villalar va [[Hindukush|chaletlar]], shuningdek, yozgi poytaxt bilan dam olish maskaniga aylandi. Uning keng xiyobonlarida archa, [[terak]] va [[Yongʻoq|yong'oq]] daraxtlari bo'lgan. Bu boylar va [[Aristokratiya|aristokratlar]] tashrif buyuradigan mashhur joy edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/persian/afghanistan/story/2006/02/060223_ws-aep-21th|sarlavha=BBCPersian.com|ish=www.bbc.com}}</ref>. Yangi podsholik bog'lari ko'pchilik uchun ochiq edi - islohot sifatida - u yerda, yaqin atrofdagi Kobulning boshqa turar joylarida bo'lgani kabi, g'arbiy liboslar qabul qilindi. 1928-yil 1-sentabrda podsho Omonulla Paghmanga Loya Jirg'ani chaqirib, kiyinish qoidalariga zid bo'lgan ko'plab qonunlar orqali barchani hayratda qoldirdi. 1928-yil 7-sentabrda Kobuldagi nufuzli siyosiy arbob boʻlgan Shoʻr bozori hazratlari Omonullohning koʻplab islohotlariga qarshi chiqqan 400 ga yaqin diniy peshvolar imzolagan petitsiyani podshohga topshirdi. Bu harakat Hazratning hibsga olinishiga, ba'zi izdoshlarining qatl etilishiga va nihoyat, 1929-yildagi amir Habibulloh Kalakoniy boshchiligidagi qo'zg'olonga sabab bo'lib, podshohni hokimiyatdan ag'dardi<ref>Poullada 1973</ref>. Bog‘lar oxir-oqibat mahalliy va xorijiy sayyohlar uchun mashhur maskanga aylandi. Bu yerda kobullik boylarning yozgi uylari bor edi, ularda xizmatkor va kanizaklar ishlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gonomad.com/5362-afghanistan-as-a-tourist-really|sarlavha=Afghanistan as a Tourist. Really.|sana=December 12, 2013|ish=GoNOMAD Travel}}</ref>. 1980-yillardagi [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afg'on urushi paytida]] Paghman asosiy jang maydoni bo'lgan va u Sovet tomonidan qo'llab-quvvatlangan hukumat joylashgan. Keyinchalik bu joy [[mujohid]] isyonchilar tomonidan bombardimon qilingan. Aksariyat binolar vayron bo'lgan va aholi qochib ketgan. Gullab yashnagan bog'lardan faqat ozroq narsa qolgan, faqat ustki qismi uchib ketgan Ark de Triomphe uslubidagi kamar qoldiqlari<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lorch |first=Donatella |date=May 6, 1992 |title=Only Flowers, Nothing Else, Survive in an Afghan Town (Published 1992) |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1992/05/06/world/only-flowers-nothing-else-survive-in-an-afghan-town.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2010-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110724204843/http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|arxivsana=2011-07-24}}</ref> bugungacha saqlangan. === XXI asr === [[Fayl:Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg/220px-Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|left|thumb| Paghmandagi Yevropa uslubidagi bosh masjid]] Karzay ma'muriyati shakllanganidan so'ng, Ark rekonstruksiya qilindi va 2005-yil may oyida qurib bitkazildi. Sobiq bog'larning boshqa shikastlangan qismlari ham qayta tiklandi. U yana mashhur sayyohlik maskaniga aylandi va Kobul aholisi orasida mashhur bo'ldi. 2010-yillarda yanada rivojlanish kuzatildi. 2012-yilda Paghman tumanida 1000 ta oila elektr energiyasi bilan ta’minlandi. Elektr quvvati 1000 kilovoltlik uchta [[transformator]] o'rnatilgandan so'ng Pashaee vodiysidagi Pracha qishlog'idagi oilalarga tarqatildi. Surobi tumanidagi Mahipar to‘g‘onidan aholiga elektr energiyasi 35 million AFN (622 443 AQSh dollari) qiymatida yetkazib berildi. 2014-yilda yangi qurilgan saroy, Paghman Hill qal'asi jamoatchilikka ochildi. Saroy atrofi minglab yangi ekilgan daraxtlar, shuningdek, [[Uloq|Buzkashi]] dalasi, sharshara va boshqa diqqatga sazovor joylardan iborat. Saroyning ichki qismi an'anaviy qo'lda ishlangan afg'on gilamlari va boshqa materiallar bilan bezatilgan. Undan yirik festivallarda foydalanish rejalashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190704160713/http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|arxivsana=2019-07-04}}</ref>. == Geografiya == Paghmon hududi mintaqaning boshqa ko'plab hududlariga qaraganda yashil tusga ega. Mevali daraxtlar ham ko'p. U [[Hindukush]] togʻ tizmasi etagida joylashgan. Kobul viloyatidagi yagona yirik daryo bo'lgan [[Kobul|Kobul daryosi]] Paghmandan buloqlar va qor erigan suvlari bilan oziqlanadi. Bundan tashqari, Paghmandan Tapagacha cho'zilgan ta'mirga muhtoj [[Kanal (suv yoʻli)|kanal]] tizimi mavjud. Tumanda Xaldari, Bektoot, Adam Xel qalʼa, Hatam qalʼa, Seeno qalʼa, mulla Xel qalʼa, Muhabbat Xon qalʼa, Lachi Xel qalʼa, Pajakk Tappa kabi bir qancha qishloqlar bor. == Iqtisodiyot == [[Kobul (shahar)|Kobulda]] dehqonchilik, mehnat, [[chorvachilik]] va bandlik asosiy daromad manbalari hisoblanadi. == Taniqli mahalliy aholi == Bu joy an'anaviy ravishda o'zining mashhur avlodi Idris Shoh bilan mashhur bo'lgan Paghman sulolasining oilaviy qarorgohi bo'lgan<ref>Saira Shah 2003</ref>. Taniqli paghman mahalliy aholisi orasida Loya Jirg'aning ba'zi rahbarlari, qabila boshliqlari, prezident va bitta podsho o'tgan. 1. Podsho [[Omonullaxon]] - islohotchi sifatida tanilgan Omonullaxon Afg'onistonni 1919-yildan 1929-yilgacha boshqargan. 2. PDPA Bosh kotibi Hafizulloh Amin - Hafizulloh Amin Afg'oniston Kommunistik Demokratik Respublikasi davrida Nur Muhammad Tarakiyni o'ldirgandan so'ng Afg'oniston Xalq Demokratik partiyasining (XDP) ikkinchi rahbari edi. 3. [[Luvgar (viloyat)|Logar viloyatining]] marhum gubernatori Abdulla Vardak 2008-yil sentabrida Pagman yaqinida oʻz kortejiga [[Tolibon|toliblar]] tomonidan uyushtirilgan hujum natijasida oʻldirilgan. 4. Sayid Omer Munib 1992-1996-yillarda oliy taʼlim vaziri boʻlgan. U Kobul universitetida o‘qituvchi, Afg‘oniston Oliy sudi a’zosi sifatida ham ishlagan. == Galereya == <gallery> Fayl:NO-NB BLDSA GM2a320n.jpg|alt=Mosque in Paghman, 1924|Paghmandagi masjid, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a318n.jpg|alt=The valley beyond Paghman, 1924|Paghmandan narigi vodiy, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a322n.jpg|alt=A brass band in Paghman, 1924|Paghmandagi guruch ansambli, 1924-yil Fayl:Paghman garden stone.jpg|alt=A stone in one of the gardens|Bog'lardan biridagi tosh Fayl:Paghman garden fountain.jpg|alt=A fountain in one of the gardens|Bog'lardan biridagi favvora Fayl:Paghman gardens.jpg|Monument Fayl:Paghman monument.jpg|Monument Fayl:Script-of-Arch-de-Triumph.jpg|alt=The wall of the Victory Arch|G'alaba archasi devori Fayl:Pagman arch - 08-12-2008.jpg|alt=An ISAF soldier standing by the ruins of the Victory Arch in 2004, before its renovation|ISAF askari 2004-yilda G'alaba archasi vayronalari yonida, uni ta'mirlashdan oldin turibdi Fayl:Paghman2.jpg|alt=The historic mosque and memorandum after being destroyed by the war|Urush natijasida vayron bo'lgan tarixiy masjid va memorandum Fayl:Emblem of Amanullah khan.jpg|alt=Emblem of King Amanullah Khan|Podshoh Omonullaxon gerbi Fayl:Paghman - panoramio.jpg|alt=Localler selling Afghan bread in the market|Bozorda afg'on nonini sotayotgan mahalliy aholi </gallery> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> === Adabiyotlar === <nowiki>*</nowiki> Leon B. Poullada: "Afg'onistonda islohot va qo'zg'olon, 1919-1929 - Qirol Omonullohning qabila jamiyatini modernizatsiya qila olmasligi" Cornell University Press/Ithaca va London 1973 <nowiki>*</nowiki> Sayra Shoh: "Hikoyachilarning qizi" Maykl Jozef ed. 2003 yil   == Havolalar == * Media related to Paghman at Wikimedia Commons * [https://www.youtube.com/watch?v=t1VOGOVm3ks Paghman (video)] (Pajhwok Afghan News, Nov. 17, 2019) * [https://www.youtube.com/watch?v=a7Z4GWUQykc Paghman Gardens (video)] hjp4uf1mc9l8wrf8bvk0qm9ixkxndcu 2726067 2726066 2022-07-30T20:21:37Z ShHamrayev 72833 /* Iqtisodiyot */ wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti|nomi=Paghman|asl nomi=پغمان|mavqe=Shahar|tasvir={{multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 1/2/2 | image1 = Paghman Hill Castle.JPG | alt1 = Paghman Hill Castle | image2 = Taq-e-Zafar+.jpg | alt2 = Taq-e Zafar | image3 = Paghman monument.jpg | alt3 = Paghman monument }}|aholi=143,000|sanalgan yil=[[2015-yil]]|sayt=|jadvalda hudud=[[File:Afghanistan_Kabul_Province_Paghman_District.png|250px|]]|asos solingan=|maydon=600|zichlik=240|vaqt mintaqasi=+04:30|DST=|mamlakat=Afg'oniston|mintaqa=Kobul provinsiyasi}} [[Category:Articles with short description]] [[Category:Short description is different from Wikidata]] <templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> '''Paghman''' ( [[Fors tili|forscha]] / [[Pushtu tili|pushtu]]<nowiki/>cha: پغمان; talaffuzi: Pag'mon) — [[Afgʻoniston]] poytaxti [[Kobul (shahar)|Kobul]] yaqinidagi tepaliklarda joylashgan shahar. Bu 120 000 ga yaqin aholiga ega (Qobil viloyatining g'arbiy qismida), asosan [[tojiklar]] va pushtunlar bo'lgan Paghman tumanining [[Pushtunlar|markazidir]]<ref name="aims">{{Veb manbasi|url=http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|sarlavha=UNHCR profile for Paghman District|kirish sanasi=2011-05-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20051027173613/http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|arxivsana=2005-10-27|iqtibos=ETHNIC COMPOSITION: About 70% Pashtun and 30% Tajiks}}</ref>. Pag'mon bog'lari sayyohlarning asosiy diqqatga sazovor joyidir va shuning uchun shahar Afg'onistonning bog' poytaxti sifatida ham tanilgan. == Tarix == === XX asr === [[Fayl:Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Arc_de_Triumph_Paghman.jpg/220px-Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|left|thumb| Taq-e Zafar]] 1928-yilda podsho [[Omonullaxon]] va malika [[Soraya Tarzi]] Yevropadan qaytganidan so‘ng, Omonulla Kobulni qayta qurish uchun chet ellik mutaxassislarni jalb qiladi. O‘shanda '''Paghman'''ga kiraverishda ular Fransiyaning [[Parij]] shahridagi Ark de Zafarga o‘xshash, ammo undan kichikroq bo‘lgan, Taq-e Zafar ( {{Lang-fa|طاق ظفر}} ) deb nomlangan Yevropa uslubidagi monumental darvozani yaratdilar. ("Taq-e Zafar" — ''G'alaba archasi'' ). Dastlab Hindukushning pastki qismidagi kichik bir qishloq bo'lgan Paghman villalar va [[Hindukush|chaletlar]], shuningdek, yozgi poytaxt bilan dam olish maskaniga aylandi. Uning keng xiyobonlarida archa, [[terak]] va [[Yongʻoq|yong'oq]] daraxtlari bo'lgan. Bu boylar va [[Aristokratiya|aristokratlar]] tashrif buyuradigan mashhur joy edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/persian/afghanistan/story/2006/02/060223_ws-aep-21th|sarlavha=BBCPersian.com|ish=www.bbc.com}}</ref>. Yangi podsholik bog'lari ko'pchilik uchun ochiq edi - islohot sifatida - u yerda, yaqin atrofdagi Kobulning boshqa turar joylarida bo'lgani kabi, g'arbiy liboslar qabul qilindi. 1928-yil 1-sentabrda podsho Omonulla Paghmanga Loya Jirg'ani chaqirib, kiyinish qoidalariga zid bo'lgan ko'plab qonunlar orqali barchani hayratda qoldirdi. 1928-yil 7-sentabrda Kobuldagi nufuzli siyosiy arbob boʻlgan Shoʻr bozori hazratlari Omonullohning koʻplab islohotlariga qarshi chiqqan 400 ga yaqin diniy peshvolar imzolagan petitsiyani podshohga topshirdi. Bu harakat Hazratning hibsga olinishiga, ba'zi izdoshlarining qatl etilishiga va nihoyat, 1929-yildagi amir Habibulloh Kalakoniy boshchiligidagi qo'zg'olonga sabab bo'lib, podshohni hokimiyatdan ag'dardi<ref>Poullada 1973</ref>. Bog‘lar oxir-oqibat mahalliy va xorijiy sayyohlar uchun mashhur maskanga aylandi. Bu yerda kobullik boylarning yozgi uylari bor edi, ularda xizmatkor va kanizaklar ishlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gonomad.com/5362-afghanistan-as-a-tourist-really|sarlavha=Afghanistan as a Tourist. Really.|sana=December 12, 2013|ish=GoNOMAD Travel}}</ref>. 1980-yillardagi [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afg'on urushi paytida]] Paghman asosiy jang maydoni bo'lgan va u Sovet tomonidan qo'llab-quvvatlangan hukumat joylashgan. Keyinchalik bu joy [[mujohid]] isyonchilar tomonidan bombardimon qilingan. Aksariyat binolar vayron bo'lgan va aholi qochib ketgan. Gullab yashnagan bog'lardan faqat ozroq narsa qolgan, faqat ustki qismi uchib ketgan Ark de Triomphe uslubidagi kamar qoldiqlari<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lorch |first=Donatella |date=May 6, 1992 |title=Only Flowers, Nothing Else, Survive in an Afghan Town (Published 1992) |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1992/05/06/world/only-flowers-nothing-else-survive-in-an-afghan-town.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2010-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110724204843/http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|arxivsana=2011-07-24}}</ref> bugungacha saqlangan. === XXI asr === [[Fayl:Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg/220px-Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|left|thumb| Paghmandagi Yevropa uslubidagi bosh masjid]] Karzay ma'muriyati shakllanganidan so'ng, Ark rekonstruksiya qilindi va 2005-yil may oyida qurib bitkazildi. Sobiq bog'larning boshqa shikastlangan qismlari ham qayta tiklandi. U yana mashhur sayyohlik maskaniga aylandi va Kobul aholisi orasida mashhur bo'ldi. 2010-yillarda yanada rivojlanish kuzatildi. 2012-yilda Paghman tumanida 1000 ta oila elektr energiyasi bilan ta’minlandi. Elektr quvvati 1000 kilovoltlik uchta [[transformator]] o'rnatilgandan so'ng Pashaee vodiysidagi Pracha qishlog'idagi oilalarga tarqatildi. Surobi tumanidagi Mahipar to‘g‘onidan aholiga elektr energiyasi 35 million AFN (622 443 AQSh dollari) qiymatida yetkazib berildi. 2014-yilda yangi qurilgan saroy, Paghman Hill qal'asi jamoatchilikka ochildi. Saroy atrofi minglab yangi ekilgan daraxtlar, shuningdek, [[Uloq|Buzkashi]] dalasi, sharshara va boshqa diqqatga sazovor joylardan iborat. Saroyning ichki qismi an'anaviy qo'lda ishlangan afg'on gilamlari va boshqa materiallar bilan bezatilgan. Undan yirik festivallarda foydalanish rejalashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190704160713/http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|arxivsana=2019-07-04}}</ref>. == Geografiya == Paghmon hududi mintaqaning boshqa ko'plab hududlariga qaraganda yashil tusga ega. Mevali daraxtlar ham ko'p. U [[Hindukush]] togʻ tizmasi etagida joylashgan. Kobul viloyatidagi yagona yirik daryo bo'lgan [[Kobul|Kobul daryosi]] Paghmandan buloqlar va qor erigan suvlari bilan oziqlanadi. Bundan tashqari, Paghmandan Tapagacha cho'zilgan ta'mirga muhtoj [[Kanal (suv yoʻli)|kanal]] tizimi mavjud. Tumanda Xaldari, Bektoot, Adam Xel qalʼa, Hatam qalʼa, Seeno qalʼa, mulla Xel qalʼa, Muhabbat Xon qalʼa, Lachi Xel qalʼa, Pajakk Tappa kabi bir qancha qishloqlar bor. == Iqtisodiyot == [[Kobul (shahar)|Kobulda]] dehqonchilik, mehnat, [[chorvachilik]] va yollanib ishlash asosiy daromad manbalari hisoblanadi. == Taniqli mahalliy aholi == Bu joy an'anaviy ravishda o'zining mashhur avlodi Idris Shoh bilan mashhur bo'lgan Paghman sulolasining oilaviy qarorgohi bo'lgan<ref>Saira Shah 2003</ref>. Taniqli paghman mahalliy aholisi orasida Loya Jirg'aning ba'zi rahbarlari, qabila boshliqlari, prezident va bitta podsho o'tgan. 1. Podsho [[Omonullaxon]] - islohotchi sifatida tanilgan Omonullaxon Afg'onistonni 1919-yildan 1929-yilgacha boshqargan. 2. PDPA Bosh kotibi Hafizulloh Amin - Hafizulloh Amin Afg'oniston Kommunistik Demokratik Respublikasi davrida Nur Muhammad Tarakiyni o'ldirgandan so'ng Afg'oniston Xalq Demokratik partiyasining (XDP) ikkinchi rahbari edi. 3. [[Luvgar (viloyat)|Logar viloyatining]] marhum gubernatori Abdulla Vardak 2008-yil sentabrida Pagman yaqinida oʻz kortejiga [[Tolibon|toliblar]] tomonidan uyushtirilgan hujum natijasida oʻldirilgan. 4. Sayid Omer Munib 1992-1996-yillarda oliy taʼlim vaziri boʻlgan. U Kobul universitetida o‘qituvchi, Afg‘oniston Oliy sudi a’zosi sifatida ham ishlagan. == Galereya == <gallery> Fayl:NO-NB BLDSA GM2a320n.jpg|alt=Mosque in Paghman, 1924|Paghmandagi masjid, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a318n.jpg|alt=The valley beyond Paghman, 1924|Paghmandan narigi vodiy, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a322n.jpg|alt=A brass band in Paghman, 1924|Paghmandagi guruch ansambli, 1924-yil Fayl:Paghman garden stone.jpg|alt=A stone in one of the gardens|Bog'lardan biridagi tosh Fayl:Paghman garden fountain.jpg|alt=A fountain in one of the gardens|Bog'lardan biridagi favvora Fayl:Paghman gardens.jpg|Monument Fayl:Paghman monument.jpg|Monument Fayl:Script-of-Arch-de-Triumph.jpg|alt=The wall of the Victory Arch|G'alaba archasi devori Fayl:Pagman arch - 08-12-2008.jpg|alt=An ISAF soldier standing by the ruins of the Victory Arch in 2004, before its renovation|ISAF askari 2004-yilda G'alaba archasi vayronalari yonida, uni ta'mirlashdan oldin turibdi Fayl:Paghman2.jpg|alt=The historic mosque and memorandum after being destroyed by the war|Urush natijasida vayron bo'lgan tarixiy masjid va memorandum Fayl:Emblem of Amanullah khan.jpg|alt=Emblem of King Amanullah Khan|Podshoh Omonullaxon gerbi Fayl:Paghman - panoramio.jpg|alt=Localler selling Afghan bread in the market|Bozorda afg'on nonini sotayotgan mahalliy aholi </gallery> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> === Adabiyotlar === <nowiki>*</nowiki> Leon B. Poullada: "Afg'onistonda islohot va qo'zg'olon, 1919-1929 - Qirol Omonullohning qabila jamiyatini modernizatsiya qila olmasligi" Cornell University Press/Ithaca va London 1973 <nowiki>*</nowiki> Sayra Shoh: "Hikoyachilarning qizi" Maykl Jozef ed. 2003 yil   == Havolalar == * Media related to Paghman at Wikimedia Commons * [https://www.youtube.com/watch?v=t1VOGOVm3ks Paghman (video)] (Pajhwok Afghan News, Nov. 17, 2019) * [https://www.youtube.com/watch?v=a7Z4GWUQykc Paghman Gardens (video)] 7ce1lbd6hkxp3u9ng4kfk5kjn6air30 2726068 2726067 2022-07-30T20:21:59Z ShHamrayev 72833 /* Iqtisodiyot */ wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti|nomi=Paghman|asl nomi=پغمان|mavqe=Shahar|tasvir={{multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 1/2/2 | image1 = Paghman Hill Castle.JPG | alt1 = Paghman Hill Castle | image2 = Taq-e-Zafar+.jpg | alt2 = Taq-e Zafar | image3 = Paghman monument.jpg | alt3 = Paghman monument }}|aholi=143,000|sanalgan yil=[[2015-yil]]|sayt=|jadvalda hudud=[[File:Afghanistan_Kabul_Province_Paghman_District.png|250px|]]|asos solingan=|maydon=600|zichlik=240|vaqt mintaqasi=+04:30|DST=|mamlakat=Afg'oniston|mintaqa=Kobul provinsiyasi}} [[Category:Articles with short description]] [[Category:Short description is different from Wikidata]] <templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> '''Paghman''' ( [[Fors tili|forscha]] / [[Pushtu tili|pushtu]]<nowiki/>cha: پغمان; talaffuzi: Pag'mon) — [[Afgʻoniston]] poytaxti [[Kobul (shahar)|Kobul]] yaqinidagi tepaliklarda joylashgan shahar. Bu 120 000 ga yaqin aholiga ega (Qobil viloyatining g'arbiy qismida), asosan [[tojiklar]] va pushtunlar bo'lgan Paghman tumanining [[Pushtunlar|markazidir]]<ref name="aims">{{Veb manbasi|url=http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|sarlavha=UNHCR profile for Paghman District|kirish sanasi=2011-05-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20051027173613/http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|arxivsana=2005-10-27|iqtibos=ETHNIC COMPOSITION: About 70% Pashtun and 30% Tajiks}}</ref>. Pag'mon bog'lari sayyohlarning asosiy diqqatga sazovor joyidir va shuning uchun shahar Afg'onistonning bog' poytaxti sifatida ham tanilgan. == Tarix == === XX asr === [[Fayl:Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Arc_de_Triumph_Paghman.jpg/220px-Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|left|thumb| Taq-e Zafar]] 1928-yilda podsho [[Omonullaxon]] va malika [[Soraya Tarzi]] Yevropadan qaytganidan so‘ng, Omonulla Kobulni qayta qurish uchun chet ellik mutaxassislarni jalb qiladi. O‘shanda '''Paghman'''ga kiraverishda ular Fransiyaning [[Parij]] shahridagi Ark de Zafarga o‘xshash, ammo undan kichikroq bo‘lgan, Taq-e Zafar ( {{Lang-fa|طاق ظفر}} ) deb nomlangan Yevropa uslubidagi monumental darvozani yaratdilar. ("Taq-e Zafar" — ''G'alaba archasi'' ). Dastlab Hindukushning pastki qismidagi kichik bir qishloq bo'lgan Paghman villalar va [[Hindukush|chaletlar]], shuningdek, yozgi poytaxt bilan dam olish maskaniga aylandi. Uning keng xiyobonlarida archa, [[terak]] va [[Yongʻoq|yong'oq]] daraxtlari bo'lgan. Bu boylar va [[Aristokratiya|aristokratlar]] tashrif buyuradigan mashhur joy edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/persian/afghanistan/story/2006/02/060223_ws-aep-21th|sarlavha=BBCPersian.com|ish=www.bbc.com}}</ref>. Yangi podsholik bog'lari ko'pchilik uchun ochiq edi - islohot sifatida - u yerda, yaqin atrofdagi Kobulning boshqa turar joylarida bo'lgani kabi, g'arbiy liboslar qabul qilindi. 1928-yil 1-sentabrda podsho Omonulla Paghmanga Loya Jirg'ani chaqirib, kiyinish qoidalariga zid bo'lgan ko'plab qonunlar orqali barchani hayratda qoldirdi. 1928-yil 7-sentabrda Kobuldagi nufuzli siyosiy arbob boʻlgan Shoʻr bozori hazratlari Omonullohning koʻplab islohotlariga qarshi chiqqan 400 ga yaqin diniy peshvolar imzolagan petitsiyani podshohga topshirdi. Bu harakat Hazratning hibsga olinishiga, ba'zi izdoshlarining qatl etilishiga va nihoyat, 1929-yildagi amir Habibulloh Kalakoniy boshchiligidagi qo'zg'olonga sabab bo'lib, podshohni hokimiyatdan ag'dardi<ref>Poullada 1973</ref>. Bog‘lar oxir-oqibat mahalliy va xorijiy sayyohlar uchun mashhur maskanga aylandi. Bu yerda kobullik boylarning yozgi uylari bor edi, ularda xizmatkor va kanizaklar ishlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gonomad.com/5362-afghanistan-as-a-tourist-really|sarlavha=Afghanistan as a Tourist. Really.|sana=December 12, 2013|ish=GoNOMAD Travel}}</ref>. 1980-yillardagi [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afg'on urushi paytida]] Paghman asosiy jang maydoni bo'lgan va u Sovet tomonidan qo'llab-quvvatlangan hukumat joylashgan. Keyinchalik bu joy [[mujohid]] isyonchilar tomonidan bombardimon qilingan. Aksariyat binolar vayron bo'lgan va aholi qochib ketgan. Gullab yashnagan bog'lardan faqat ozroq narsa qolgan, faqat ustki qismi uchib ketgan Ark de Triomphe uslubidagi kamar qoldiqlari<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lorch |first=Donatella |date=May 6, 1992 |title=Only Flowers, Nothing Else, Survive in an Afghan Town (Published 1992) |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1992/05/06/world/only-flowers-nothing-else-survive-in-an-afghan-town.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2010-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110724204843/http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|arxivsana=2011-07-24}}</ref> bugungacha saqlangan. === XXI asr === [[Fayl:Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg/220px-Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|left|thumb| Paghmandagi Yevropa uslubidagi bosh masjid]] Karzay ma'muriyati shakllanganidan so'ng, Ark rekonstruksiya qilindi va 2005-yil may oyida qurib bitkazildi. Sobiq bog'larning boshqa shikastlangan qismlari ham qayta tiklandi. U yana mashhur sayyohlik maskaniga aylandi va Kobul aholisi orasida mashhur bo'ldi. 2010-yillarda yanada rivojlanish kuzatildi. 2012-yilda Paghman tumanida 1000 ta oila elektr energiyasi bilan ta’minlandi. Elektr quvvati 1000 kilovoltlik uchta [[transformator]] o'rnatilgandan so'ng Pashaee vodiysidagi Pracha qishlog'idagi oilalarga tarqatildi. Surobi tumanidagi Mahipar to‘g‘onidan aholiga elektr energiyasi 35 million AFN (622 443 AQSh dollari) qiymatida yetkazib berildi. 2014-yilda yangi qurilgan saroy, Paghman Hill qal'asi jamoatchilikka ochildi. Saroy atrofi minglab yangi ekilgan daraxtlar, shuningdek, [[Uloq|Buzkashi]] dalasi, sharshara va boshqa diqqatga sazovor joylardan iborat. Saroyning ichki qismi an'anaviy qo'lda ishlangan afg'on gilamlari va boshqa materiallar bilan bezatilgan. Undan yirik festivallarda foydalanish rejalashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190704160713/http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|arxivsana=2019-07-04}}</ref>. == Geografiya == Paghmon hududi mintaqaning boshqa ko'plab hududlariga qaraganda yashil tusga ega. Mevali daraxtlar ham ko'p. U [[Hindukush]] togʻ tizmasi etagida joylashgan. Kobul viloyatidagi yagona yirik daryo bo'lgan [[Kobul|Kobul daryosi]] Paghmandan buloqlar va qor erigan suvlari bilan oziqlanadi. Bundan tashqari, Paghmandan Tapagacha cho'zilgan ta'mirga muhtoj [[Kanal (suv yoʻli)|kanal]] tizimi mavjud. Tumanda Xaldari, Bektoot, Adam Xel qalʼa, Hatam qalʼa, Seeno qalʼa, mulla Xel qalʼa, Muhabbat Xon qalʼa, Lachi Xel qalʼa, Pajakk Tappa kabi bir qancha qishloqlar bor. == Iqtisodiyot == [[Kobul (shahar)|Kobulda]] dehqonchilik, [[chorvachilik]] va yollanib ishlash asosiy daromad manbalari hisoblanadi. == Taniqli mahalliy aholi == Bu joy an'anaviy ravishda o'zining mashhur avlodi Idris Shoh bilan mashhur bo'lgan Paghman sulolasining oilaviy qarorgohi bo'lgan<ref>Saira Shah 2003</ref>. Taniqli paghman mahalliy aholisi orasida Loya Jirg'aning ba'zi rahbarlari, qabila boshliqlari, prezident va bitta podsho o'tgan. 1. Podsho [[Omonullaxon]] - islohotchi sifatida tanilgan Omonullaxon Afg'onistonni 1919-yildan 1929-yilgacha boshqargan. 2. PDPA Bosh kotibi Hafizulloh Amin - Hafizulloh Amin Afg'oniston Kommunistik Demokratik Respublikasi davrida Nur Muhammad Tarakiyni o'ldirgandan so'ng Afg'oniston Xalq Demokratik partiyasining (XDP) ikkinchi rahbari edi. 3. [[Luvgar (viloyat)|Logar viloyatining]] marhum gubernatori Abdulla Vardak 2008-yil sentabrida Pagman yaqinida oʻz kortejiga [[Tolibon|toliblar]] tomonidan uyushtirilgan hujum natijasida oʻldirilgan. 4. Sayid Omer Munib 1992-1996-yillarda oliy taʼlim vaziri boʻlgan. U Kobul universitetida o‘qituvchi, Afg‘oniston Oliy sudi a’zosi sifatida ham ishlagan. == Galereya == <gallery> Fayl:NO-NB BLDSA GM2a320n.jpg|alt=Mosque in Paghman, 1924|Paghmandagi masjid, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a318n.jpg|alt=The valley beyond Paghman, 1924|Paghmandan narigi vodiy, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a322n.jpg|alt=A brass band in Paghman, 1924|Paghmandagi guruch ansambli, 1924-yil Fayl:Paghman garden stone.jpg|alt=A stone in one of the gardens|Bog'lardan biridagi tosh Fayl:Paghman garden fountain.jpg|alt=A fountain in one of the gardens|Bog'lardan biridagi favvora Fayl:Paghman gardens.jpg|Monument Fayl:Paghman monument.jpg|Monument Fayl:Script-of-Arch-de-Triumph.jpg|alt=The wall of the Victory Arch|G'alaba archasi devori Fayl:Pagman arch - 08-12-2008.jpg|alt=An ISAF soldier standing by the ruins of the Victory Arch in 2004, before its renovation|ISAF askari 2004-yilda G'alaba archasi vayronalari yonida, uni ta'mirlashdan oldin turibdi Fayl:Paghman2.jpg|alt=The historic mosque and memorandum after being destroyed by the war|Urush natijasida vayron bo'lgan tarixiy masjid va memorandum Fayl:Emblem of Amanullah khan.jpg|alt=Emblem of King Amanullah Khan|Podshoh Omonullaxon gerbi Fayl:Paghman - panoramio.jpg|alt=Localler selling Afghan bread in the market|Bozorda afg'on nonini sotayotgan mahalliy aholi </gallery> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> === Adabiyotlar === <nowiki>*</nowiki> Leon B. Poullada: "Afg'onistonda islohot va qo'zg'olon, 1919-1929 - Qirol Omonullohning qabila jamiyatini modernizatsiya qila olmasligi" Cornell University Press/Ithaca va London 1973 <nowiki>*</nowiki> Sayra Shoh: "Hikoyachilarning qizi" Maykl Jozef ed. 2003 yil   == Havolalar == * Media related to Paghman at Wikimedia Commons * [https://www.youtube.com/watch?v=t1VOGOVm3ks Paghman (video)] (Pajhwok Afghan News, Nov. 17, 2019) * [https://www.youtube.com/watch?v=a7Z4GWUQykc Paghman Gardens (video)] 7hwbpzxd0uwvo15dumzxxdjzlo01ha9 2726069 2726068 2022-07-30T20:22:47Z ShHamrayev 72833 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti|nomi=Paghman|asl nomi=پغمان|mavqe=Shahar|tasvir={{multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 1/2/2 | image1 = Paghman Hill Castle.JPG | alt1 = Paghman Hill Castle | image2 = Taq-e-Zafar+.jpg | alt2 = Taq-e Zafar | image3 = Paghman monument.jpg | alt3 = Paghman monument }}|aholi=143,000|sanalgan yil=[[2015-yil]]|sayt=|jadvalda hudud=|asos solingan=|maydon=600|zichlik=240|vaqt mintaqasi=+04:30|DST=|mamlakat=Afg'oniston|mintaqa=Kobul provinsiyasi}} '''Paghman''' ( [[Fors tili|forscha]] / [[Pushtu tili|pushtu]]<nowiki/>cha: پغمان; talaffuzi: Pag'mon) — [[Afgʻoniston]] poytaxti [[Kobul (shahar)|Kobul]] yaqinidagi tepaliklarda joylashgan shahar. Bu 120 000 ga yaqin aholiga ega (Qobil viloyatining g'arbiy qismida), asosan [[tojiklar]] va pushtunlar bo'lgan Paghman tumanining [[Pushtunlar|markazidir]]<ref name="aims">{{Veb manbasi|url=http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|sarlavha=UNHCR profile for Paghman District|kirish sanasi=2011-05-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20051027173613/http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|arxivsana=2005-10-27|iqtibos=ETHNIC COMPOSITION: About 70% Pashtun and 30% Tajiks}}</ref>. Pag'mon bog'lari sayyohlarning asosiy diqqatga sazovor joyidir va shuning uchun shahar Afg'onistonning bog' poytaxti sifatida ham tanilgan. == Tarix == === XX asr === [[Fayl:Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Arc_de_Triumph_Paghman.jpg/220px-Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|left|thumb| Taq-e Zafar]] 1928-yilda podsho [[Omonullaxon]] va malika [[Soraya Tarzi]] Yevropadan qaytganidan so‘ng, Omonulla Kobulni qayta qurish uchun chet ellik mutaxassislarni jalb qiladi. O‘shanda '''Paghman'''ga kiraverishda ular Fransiyaning [[Parij]] shahridagi Ark de Zafarga o‘xshash, ammo undan kichikroq bo‘lgan, Taq-e Zafar ( {{Lang-fa|طاق ظفر}} ) deb nomlangan Yevropa uslubidagi monumental darvozani yaratdilar. ("Taq-e Zafar" — ''G'alaba archasi'' ). Dastlab Hindukushning pastki qismidagi kichik bir qishloq bo'lgan Paghman villalar va [[Hindukush|chaletlar]], shuningdek, yozgi poytaxt bilan dam olish maskaniga aylandi. Uning keng xiyobonlarida archa, [[terak]] va [[Yongʻoq|yong'oq]] daraxtlari bo'lgan. Bu boylar va [[Aristokratiya|aristokratlar]] tashrif buyuradigan mashhur joy edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/persian/afghanistan/story/2006/02/060223_ws-aep-21th|sarlavha=BBCPersian.com|ish=www.bbc.com}}</ref>. Yangi podsholik bog'lari ko'pchilik uchun ochiq edi - islohot sifatida - u yerda, yaqin atrofdagi Kobulning boshqa turar joylarida bo'lgani kabi, g'arbiy liboslar qabul qilindi. 1928-yil 1-sentabrda podsho Omonulla Paghmanga Loya Jirg'ani chaqirib, kiyinish qoidalariga zid bo'lgan ko'plab qonunlar orqali barchani hayratda qoldirdi. 1928-yil 7-sentabrda Kobuldagi nufuzli siyosiy arbob boʻlgan Shoʻr bozori hazratlari Omonullohning koʻplab islohotlariga qarshi chiqqan 400 ga yaqin diniy peshvolar imzolagan petitsiyani podshohga topshirdi. Bu harakat Hazratning hibsga olinishiga, ba'zi izdoshlarining qatl etilishiga va nihoyat, 1929-yildagi amir Habibulloh Kalakoniy boshchiligidagi qo'zg'olonga sabab bo'lib, podshohni hokimiyatdan ag'dardi<ref>Poullada 1973</ref>. Bog‘lar oxir-oqibat mahalliy va xorijiy sayyohlar uchun mashhur maskanga aylandi. Bu yerda kobullik boylarning yozgi uylari bor edi, ularda xizmatkor va kanizaklar ishlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gonomad.com/5362-afghanistan-as-a-tourist-really|sarlavha=Afghanistan as a Tourist. Really.|sana=December 12, 2013|ish=GoNOMAD Travel}}</ref>. 1980-yillardagi [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afg'on urushi paytida]] Paghman asosiy jang maydoni bo'lgan va u Sovet tomonidan qo'llab-quvvatlangan hukumat joylashgan. Keyinchalik bu joy [[mujohid]] isyonchilar tomonidan bombardimon qilingan. Aksariyat binolar vayron bo'lgan va aholi qochib ketgan. Gullab yashnagan bog'lardan faqat ozroq narsa qolgan, faqat ustki qismi uchib ketgan Ark de Triomphe uslubidagi kamar qoldiqlari<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lorch |first=Donatella |date=May 6, 1992 |title=Only Flowers, Nothing Else, Survive in an Afghan Town (Published 1992) |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1992/05/06/world/only-flowers-nothing-else-survive-in-an-afghan-town.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2010-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110724204843/http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|arxivsana=2011-07-24}}</ref> bugungacha saqlangan. === XXI asr === [[Fayl:Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg/220px-Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|left|thumb| Paghmandagi Yevropa uslubidagi bosh masjid]] Karzay ma'muriyati shakllanganidan so'ng, Ark rekonstruksiya qilindi va 2005-yil may oyida qurib bitkazildi. Sobiq bog'larning boshqa shikastlangan qismlari ham qayta tiklandi. U yana mashhur sayyohlik maskaniga aylandi va Kobul aholisi orasida mashhur bo'ldi. 2010-yillarda yanada rivojlanish kuzatildi. 2012-yilda Paghman tumanida 1000 ta oila elektr energiyasi bilan ta’minlandi. Elektr quvvati 1000 kilovoltlik uchta [[transformator]] o'rnatilgandan so'ng Pashaee vodiysidagi Pracha qishlog'idagi oilalarga tarqatildi. Surobi tumanidagi Mahipar to‘g‘onidan aholiga elektr energiyasi 35 million AFN (622 443 AQSh dollari) qiymatida yetkazib berildi. 2014-yilda yangi qurilgan saroy, Paghman Hill qal'asi jamoatchilikka ochildi. Saroy atrofi minglab yangi ekilgan daraxtlar, shuningdek, [[Uloq|Buzkashi]] dalasi, sharshara va boshqa diqqatga sazovor joylardan iborat. Saroyning ichki qismi an'anaviy qo'lda ishlangan afg'on gilamlari va boshqa materiallar bilan bezatilgan. Undan yirik festivallarda foydalanish rejalashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190704160713/http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|arxivsana=2019-07-04}}</ref>. == Geografiya == Paghmon hududi mintaqaning boshqa ko'plab hududlariga qaraganda yashil tusga ega. Mevali daraxtlar ham ko'p. U [[Hindukush]] togʻ tizmasi etagida joylashgan. Kobul viloyatidagi yagona yirik daryo bo'lgan [[Kobul|Kobul daryosi]] Paghmandan buloqlar va qor erigan suvlari bilan oziqlanadi. Bundan tashqari, Paghmandan Tapagacha cho'zilgan ta'mirga muhtoj [[Kanal (suv yoʻli)|kanal]] tizimi mavjud. Tumanda Xaldari, Bektoot, Adam Xel qalʼa, Hatam qalʼa, Seeno qalʼa, mulla Xel qalʼa, Muhabbat Xon qalʼa, Lachi Xel qalʼa, Pajakk Tappa kabi bir qancha qishloqlar bor. == Iqtisodiyot == [[Kobul (shahar)|Kobulda]] dehqonchilik, [[chorvachilik]] va yollanib ishlash asosiy daromad manbalari hisoblanadi. == Taniqli mahalliy aholi == Bu joy an'anaviy ravishda o'zining mashhur avlodi Idris Shoh bilan mashhur bo'lgan Paghman sulolasining oilaviy qarorgohi bo'lgan<ref>Saira Shah 2003</ref>. Taniqli paghman mahalliy aholisi orasida Loya Jirg'aning ba'zi rahbarlari, qabila boshliqlari, prezident va bitta podsho o'tgan. 1. Podsho [[Omonullaxon]] - islohotchi sifatida tanilgan Omonullaxon Afg'onistonni 1919-yildan 1929-yilgacha boshqargan. 2. PDPA Bosh kotibi Hafizulloh Amin - Hafizulloh Amin Afg'oniston Kommunistik Demokratik Respublikasi davrida Nur Muhammad Tarakiyni o'ldirgandan so'ng Afg'oniston Xalq Demokratik partiyasining (XDP) ikkinchi rahbari edi. 3. [[Luvgar (viloyat)|Logar viloyatining]] marhum gubernatori Abdulla Vardak 2008-yil sentabrida Pagman yaqinida oʻz kortejiga [[Tolibon|toliblar]] tomonidan uyushtirilgan hujum natijasida oʻldirilgan. 4. Sayid Omer Munib 1992-1996-yillarda oliy taʼlim vaziri boʻlgan. U Kobul universitetida o‘qituvchi, Afg‘oniston Oliy sudi a’zosi sifatida ham ishlagan. == Galereya == <gallery> Fayl:NO-NB BLDSA GM2a320n.jpg|alt=Mosque in Paghman, 1924|Paghmandagi masjid, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a318n.jpg|alt=The valley beyond Paghman, 1924|Paghmandan narigi vodiy, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a322n.jpg|alt=A brass band in Paghman, 1924|Paghmandagi guruch ansambli, 1924-yil Fayl:Paghman garden stone.jpg|alt=A stone in one of the gardens|Bog'lardan biridagi tosh Fayl:Paghman garden fountain.jpg|alt=A fountain in one of the gardens|Bog'lardan biridagi favvora Fayl:Paghman gardens.jpg|Monument Fayl:Paghman monument.jpg|Monument Fayl:Script-of-Arch-de-Triumph.jpg|alt=The wall of the Victory Arch|G'alaba archasi devori Fayl:Pagman arch - 08-12-2008.jpg|alt=An ISAF soldier standing by the ruins of the Victory Arch in 2004, before its renovation|ISAF askari 2004-yilda G'alaba archasi vayronalari yonida, uni ta'mirlashdan oldin turibdi Fayl:Paghman2.jpg|alt=The historic mosque and memorandum after being destroyed by the war|Urush natijasida vayron bo'lgan tarixiy masjid va memorandum Fayl:Emblem of Amanullah khan.jpg|alt=Emblem of King Amanullah Khan|Podshoh Omonullaxon gerbi Fayl:Paghman - panoramio.jpg|alt=Localler selling Afghan bread in the market|Bozorda afg'on nonini sotayotgan mahalliy aholi </gallery> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> === Adabiyotlar === <nowiki>*</nowiki> Leon B. Poullada: "Afg'onistonda islohot va qo'zg'olon, 1919-1929 - Qirol Omonullohning qabila jamiyatini modernizatsiya qila olmasligi" Cornell University Press/Ithaca va London 1973 <nowiki>*</nowiki> Sayra Shoh: "Hikoyachilarning qizi" Maykl Jozef ed. 2003 yil   == Havolalar == * Media related to Paghman at Wikimedia Commons * [https://www.youtube.com/watch?v=t1VOGOVm3ks Paghman (video)] (Pajhwok Afghan News, Nov. 17, 2019) * [https://www.youtube.com/watch?v=a7Z4GWUQykc Paghman Gardens (video)] t279cjw66sl6r8ngokm2tyx3bsc25xr 2726070 2726069 2022-07-30T20:23:43Z ShHamrayev 72833 /* Havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti|nomi=Paghman|asl nomi=پغمان|mavqe=Shahar|tasvir={{multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 1/2/2 | image1 = Paghman Hill Castle.JPG | alt1 = Paghman Hill Castle | image2 = Taq-e-Zafar+.jpg | alt2 = Taq-e Zafar | image3 = Paghman monument.jpg | alt3 = Paghman monument }}|aholi=143,000|sanalgan yil=[[2015-yil]]|sayt=|jadvalda hudud=|asos solingan=|maydon=600|zichlik=240|vaqt mintaqasi=+04:30|DST=|mamlakat=Afg'oniston|mintaqa=Kobul provinsiyasi}} '''Paghman''' ( [[Fors tili|forscha]] / [[Pushtu tili|pushtu]]<nowiki/>cha: پغمان; talaffuzi: Pag'mon) — [[Afgʻoniston]] poytaxti [[Kobul (shahar)|Kobul]] yaqinidagi tepaliklarda joylashgan shahar. Bu 120 000 ga yaqin aholiga ega (Qobil viloyatining g'arbiy qismida), asosan [[tojiklar]] va pushtunlar bo'lgan Paghman tumanining [[Pushtunlar|markazidir]]<ref name="aims">{{Veb manbasi|url=http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|sarlavha=UNHCR profile for Paghman District|kirish sanasi=2011-05-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20051027173613/http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|arxivsana=2005-10-27|iqtibos=ETHNIC COMPOSITION: About 70% Pashtun and 30% Tajiks}}</ref>. Pag'mon bog'lari sayyohlarning asosiy diqqatga sazovor joyidir va shuning uchun shahar Afg'onistonning bog' poytaxti sifatida ham tanilgan. == Tarix == === XX asr === [[Fayl:Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Arc_de_Triumph_Paghman.jpg/220px-Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|left|thumb| Taq-e Zafar]] 1928-yilda podsho [[Omonullaxon]] va malika [[Soraya Tarzi]] Yevropadan qaytganidan so‘ng, Omonulla Kobulni qayta qurish uchun chet ellik mutaxassislarni jalb qiladi. O‘shanda '''Paghman'''ga kiraverishda ular Fransiyaning [[Parij]] shahridagi Ark de Zafarga o‘xshash, ammo undan kichikroq bo‘lgan, Taq-e Zafar ( {{Lang-fa|طاق ظفر}} ) deb nomlangan Yevropa uslubidagi monumental darvozani yaratdilar. ("Taq-e Zafar" — ''G'alaba archasi'' ). Dastlab Hindukushning pastki qismidagi kichik bir qishloq bo'lgan Paghman villalar va [[Hindukush|chaletlar]], shuningdek, yozgi poytaxt bilan dam olish maskaniga aylandi. Uning keng xiyobonlarida archa, [[terak]] va [[Yongʻoq|yong'oq]] daraxtlari bo'lgan. Bu boylar va [[Aristokratiya|aristokratlar]] tashrif buyuradigan mashhur joy edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/persian/afghanistan/story/2006/02/060223_ws-aep-21th|sarlavha=BBCPersian.com|ish=www.bbc.com}}</ref>. Yangi podsholik bog'lari ko'pchilik uchun ochiq edi - islohot sifatida - u yerda, yaqin atrofdagi Kobulning boshqa turar joylarida bo'lgani kabi, g'arbiy liboslar qabul qilindi. 1928-yil 1-sentabrda podsho Omonulla Paghmanga Loya Jirg'ani chaqirib, kiyinish qoidalariga zid bo'lgan ko'plab qonunlar orqali barchani hayratda qoldirdi. 1928-yil 7-sentabrda Kobuldagi nufuzli siyosiy arbob boʻlgan Shoʻr bozori hazratlari Omonullohning koʻplab islohotlariga qarshi chiqqan 400 ga yaqin diniy peshvolar imzolagan petitsiyani podshohga topshirdi. Bu harakat Hazratning hibsga olinishiga, ba'zi izdoshlarining qatl etilishiga va nihoyat, 1929-yildagi amir Habibulloh Kalakoniy boshchiligidagi qo'zg'olonga sabab bo'lib, podshohni hokimiyatdan ag'dardi<ref>Poullada 1973</ref>. Bog‘lar oxir-oqibat mahalliy va xorijiy sayyohlar uchun mashhur maskanga aylandi. Bu yerda kobullik boylarning yozgi uylari bor edi, ularda xizmatkor va kanizaklar ishlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gonomad.com/5362-afghanistan-as-a-tourist-really|sarlavha=Afghanistan as a Tourist. Really.|sana=December 12, 2013|ish=GoNOMAD Travel}}</ref>. 1980-yillardagi [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afg'on urushi paytida]] Paghman asosiy jang maydoni bo'lgan va u Sovet tomonidan qo'llab-quvvatlangan hukumat joylashgan. Keyinchalik bu joy [[mujohid]] isyonchilar tomonidan bombardimon qilingan. Aksariyat binolar vayron bo'lgan va aholi qochib ketgan. Gullab yashnagan bog'lardan faqat ozroq narsa qolgan, faqat ustki qismi uchib ketgan Ark de Triomphe uslubidagi kamar qoldiqlari<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lorch |first=Donatella |date=May 6, 1992 |title=Only Flowers, Nothing Else, Survive in an Afghan Town (Published 1992) |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1992/05/06/world/only-flowers-nothing-else-survive-in-an-afghan-town.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2010-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110724204843/http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|arxivsana=2011-07-24}}</ref> bugungacha saqlangan. === XXI asr === [[Fayl:Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg/220px-Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|left|thumb| Paghmandagi Yevropa uslubidagi bosh masjid]] Karzay ma'muriyati shakllanganidan so'ng, Ark rekonstruksiya qilindi va 2005-yil may oyida qurib bitkazildi. Sobiq bog'larning boshqa shikastlangan qismlari ham qayta tiklandi. U yana mashhur sayyohlik maskaniga aylandi va Kobul aholisi orasida mashhur bo'ldi. 2010-yillarda yanada rivojlanish kuzatildi. 2012-yilda Paghman tumanida 1000 ta oila elektr energiyasi bilan ta’minlandi. Elektr quvvati 1000 kilovoltlik uchta [[transformator]] o'rnatilgandan so'ng Pashaee vodiysidagi Pracha qishlog'idagi oilalarga tarqatildi. Surobi tumanidagi Mahipar to‘g‘onidan aholiga elektr energiyasi 35 million AFN (622 443 AQSh dollari) qiymatida yetkazib berildi. 2014-yilda yangi qurilgan saroy, Paghman Hill qal'asi jamoatchilikka ochildi. Saroy atrofi minglab yangi ekilgan daraxtlar, shuningdek, [[Uloq|Buzkashi]] dalasi, sharshara va boshqa diqqatga sazovor joylardan iborat. Saroyning ichki qismi an'anaviy qo'lda ishlangan afg'on gilamlari va boshqa materiallar bilan bezatilgan. Undan yirik festivallarda foydalanish rejalashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190704160713/http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|arxivsana=2019-07-04}}</ref>. == Geografiya == Paghmon hududi mintaqaning boshqa ko'plab hududlariga qaraganda yashil tusga ega. Mevali daraxtlar ham ko'p. U [[Hindukush]] togʻ tizmasi etagida joylashgan. Kobul viloyatidagi yagona yirik daryo bo'lgan [[Kobul|Kobul daryosi]] Paghmandan buloqlar va qor erigan suvlari bilan oziqlanadi. Bundan tashqari, Paghmandan Tapagacha cho'zilgan ta'mirga muhtoj [[Kanal (suv yoʻli)|kanal]] tizimi mavjud. Tumanda Xaldari, Bektoot, Adam Xel qalʼa, Hatam qalʼa, Seeno qalʼa, mulla Xel qalʼa, Muhabbat Xon qalʼa, Lachi Xel qalʼa, Pajakk Tappa kabi bir qancha qishloqlar bor. == Iqtisodiyot == [[Kobul (shahar)|Kobulda]] dehqonchilik, [[chorvachilik]] va yollanib ishlash asosiy daromad manbalari hisoblanadi. == Taniqli mahalliy aholi == Bu joy an'anaviy ravishda o'zining mashhur avlodi Idris Shoh bilan mashhur bo'lgan Paghman sulolasining oilaviy qarorgohi bo'lgan<ref>Saira Shah 2003</ref>. Taniqli paghman mahalliy aholisi orasida Loya Jirg'aning ba'zi rahbarlari, qabila boshliqlari, prezident va bitta podsho o'tgan. 1. Podsho [[Omonullaxon]] - islohotchi sifatida tanilgan Omonullaxon Afg'onistonni 1919-yildan 1929-yilgacha boshqargan. 2. PDPA Bosh kotibi Hafizulloh Amin - Hafizulloh Amin Afg'oniston Kommunistik Demokratik Respublikasi davrida Nur Muhammad Tarakiyni o'ldirgandan so'ng Afg'oniston Xalq Demokratik partiyasining (XDP) ikkinchi rahbari edi. 3. [[Luvgar (viloyat)|Logar viloyatining]] marhum gubernatori Abdulla Vardak 2008-yil sentabrida Pagman yaqinida oʻz kortejiga [[Tolibon|toliblar]] tomonidan uyushtirilgan hujum natijasida oʻldirilgan. 4. Sayid Omer Munib 1992-1996-yillarda oliy taʼlim vaziri boʻlgan. U Kobul universitetida o‘qituvchi, Afg‘oniston Oliy sudi a’zosi sifatida ham ishlagan. == Galereya == <gallery> Fayl:NO-NB BLDSA GM2a320n.jpg|alt=Mosque in Paghman, 1924|Paghmandagi masjid, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a318n.jpg|alt=The valley beyond Paghman, 1924|Paghmandan narigi vodiy, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a322n.jpg|alt=A brass band in Paghman, 1924|Paghmandagi guruch ansambli, 1924-yil Fayl:Paghman garden stone.jpg|alt=A stone in one of the gardens|Bog'lardan biridagi tosh Fayl:Paghman garden fountain.jpg|alt=A fountain in one of the gardens|Bog'lardan biridagi favvora Fayl:Paghman gardens.jpg|Monument Fayl:Paghman monument.jpg|Monument Fayl:Script-of-Arch-de-Triumph.jpg|alt=The wall of the Victory Arch|G'alaba archasi devori Fayl:Pagman arch - 08-12-2008.jpg|alt=An ISAF soldier standing by the ruins of the Victory Arch in 2004, before its renovation|ISAF askari 2004-yilda G'alaba archasi vayronalari yonida, uni ta'mirlashdan oldin turibdi Fayl:Paghman2.jpg|alt=The historic mosque and memorandum after being destroyed by the war|Urush natijasida vayron bo'lgan tarixiy masjid va memorandum Fayl:Emblem of Amanullah khan.jpg|alt=Emblem of King Amanullah Khan|Podshoh Omonullaxon gerbi Fayl:Paghman - panoramio.jpg|alt=Localler selling Afghan bread in the market|Bozorda afg'on nonini sotayotgan mahalliy aholi </gallery> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> === Adabiyotlar === <nowiki>*</nowiki> Leon B. Poullada: "Afg'onistonda islohot va qo'zg'olon, 1919-1929 - Qirol Omonullohning qabila jamiyatini modernizatsiya qila olmasligi" Cornell University Press/Ithaca va London 1973 <nowiki>*</nowiki> Sayra Shoh: "Hikoyachilarning qizi" Maykl Jozef ed. 2003 yil   == Havolalar == * Media related to Paghman at Wikimedia Commons * [https://www.youtube.com/watch?v=t1VOGOVm3ks Paghman (video)] (Pajhwok Afghan News, Nov. 17, 2019) * [https://www.youtube.com/watch?v=a7Z4GWUQykc Paghman Gardens (video)] [[Turkum:Shaharlar]] [[Turkum:Afg'onniston]] [[Turkum:Turizm]] 0i4qdl47y1cr1b8jyuvm1jw36j5bqcn 2726071 2726070 2022-07-30T20:24:24Z ShHamrayev 72833 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti|nomi=Paghman|asl nomi=پغمان|mavqe=Shahar|tasvir={{multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 1/2/2 | image1 = Paghman Hill Castle.JPG | alt1 = Paghman Hill Castle | image2 = Taq-e-Zafar+.jpg | alt2 = Taq-e Zafar | image3 = Paghman monument.jpg | alt3 = Paghman monument }}|aholi=143,000|sanalgan yil=[[2015-yil]]|maydon=600|zichlik=240|vaqt mintaqasi=+04:30|DST=|mamlakat=Afg'oniston|mintaqa=Kobul provinsiyasi}} '''Paghman''' ( [[Fors tili|forscha]] / [[Pushtu tili|pushtu]]<nowiki/>cha: پغمان; talaffuzi: Pag'mon) — [[Afgʻoniston]] poytaxti [[Kobul (shahar)|Kobul]] yaqinidagi tepaliklarda joylashgan shahar. Bu 120 000 ga yaqin aholiga ega (Qobil viloyatining g'arbiy qismida), asosan [[tojiklar]] va pushtunlar bo'lgan Paghman tumanining [[Pushtunlar|markazidir]]<ref name="aims">{{Veb manbasi|url=http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|sarlavha=UNHCR profile for Paghman District|kirish sanasi=2011-05-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20051027173613/http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|arxivsana=2005-10-27|iqtibos=ETHNIC COMPOSITION: About 70% Pashtun and 30% Tajiks}}</ref>. Pag'mon bog'lari sayyohlarning asosiy diqqatga sazovor joyidir va shuning uchun shahar Afg'onistonning bog' poytaxti sifatida ham tanilgan. == Tarix == === XX asr === [[Fayl:Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Arc_de_Triumph_Paghman.jpg/220px-Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|left|thumb| Taq-e Zafar]] 1928-yilda podsho [[Omonullaxon]] va malika [[Soraya Tarzi]] Yevropadan qaytganidan so‘ng, Omonulla Kobulni qayta qurish uchun chet ellik mutaxassislarni jalb qiladi. O‘shanda '''Paghman'''ga kiraverishda ular Fransiyaning [[Parij]] shahridagi Ark de Zafarga o‘xshash, ammo undan kichikroq bo‘lgan, Taq-e Zafar ( {{Lang-fa|طاق ظفر}} ) deb nomlangan Yevropa uslubidagi monumental darvozani yaratdilar. ("Taq-e Zafar" — ''G'alaba archasi'' ). Dastlab Hindukushning pastki qismidagi kichik bir qishloq bo'lgan Paghman villalar va [[Hindukush|chaletlar]], shuningdek, yozgi poytaxt bilan dam olish maskaniga aylandi. Uning keng xiyobonlarida archa, [[terak]] va [[Yongʻoq|yong'oq]] daraxtlari bo'lgan. Bu boylar va [[Aristokratiya|aristokratlar]] tashrif buyuradigan mashhur joy edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/persian/afghanistan/story/2006/02/060223_ws-aep-21th|sarlavha=BBCPersian.com|ish=www.bbc.com}}</ref>. Yangi podsholik bog'lari ko'pchilik uchun ochiq edi - islohot sifatida - u yerda, yaqin atrofdagi Kobulning boshqa turar joylarida bo'lgani kabi, g'arbiy liboslar qabul qilindi. 1928-yil 1-sentabrda podsho Omonulla Paghmanga Loya Jirg'ani chaqirib, kiyinish qoidalariga zid bo'lgan ko'plab qonunlar orqali barchani hayratda qoldirdi. 1928-yil 7-sentabrda Kobuldagi nufuzli siyosiy arbob boʻlgan Shoʻr bozori hazratlari Omonullohning koʻplab islohotlariga qarshi chiqqan 400 ga yaqin diniy peshvolar imzolagan petitsiyani podshohga topshirdi. Bu harakat Hazratning hibsga olinishiga, ba'zi izdoshlarining qatl etilishiga va nihoyat, 1929-yildagi amir Habibulloh Kalakoniy boshchiligidagi qo'zg'olonga sabab bo'lib, podshohni hokimiyatdan ag'dardi<ref>Poullada 1973</ref>. Bog‘lar oxir-oqibat mahalliy va xorijiy sayyohlar uchun mashhur maskanga aylandi. Bu yerda kobullik boylarning yozgi uylari bor edi, ularda xizmatkor va kanizaklar ishlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gonomad.com/5362-afghanistan-as-a-tourist-really|sarlavha=Afghanistan as a Tourist. Really.|sana=December 12, 2013|ish=GoNOMAD Travel}}</ref>. 1980-yillardagi [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afg'on urushi paytida]] Paghman asosiy jang maydoni bo'lgan va u Sovet tomonidan qo'llab-quvvatlangan hukumat joylashgan. Keyinchalik bu joy [[mujohid]] isyonchilar tomonidan bombardimon qilingan. Aksariyat binolar vayron bo'lgan va aholi qochib ketgan. Gullab yashnagan bog'lardan faqat ozroq narsa qolgan, faqat ustki qismi uchib ketgan Ark de Triomphe uslubidagi kamar qoldiqlari<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lorch |first=Donatella |date=May 6, 1992 |title=Only Flowers, Nothing Else, Survive in an Afghan Town (Published 1992) |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1992/05/06/world/only-flowers-nothing-else-survive-in-an-afghan-town.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2010-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110724204843/http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|arxivsana=2011-07-24}}</ref> bugungacha saqlangan. === XXI asr === [[Fayl:Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg/220px-Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|left|thumb| Paghmandagi Yevropa uslubidagi bosh masjid]] Karzay ma'muriyati shakllanganidan so'ng, Ark rekonstruksiya qilindi va 2005-yil may oyida qurib bitkazildi. Sobiq bog'larning boshqa shikastlangan qismlari ham qayta tiklandi. U yana mashhur sayyohlik maskaniga aylandi va Kobul aholisi orasida mashhur bo'ldi. 2010-yillarda yanada rivojlanish kuzatildi. 2012-yilda Paghman tumanida 1000 ta oila elektr energiyasi bilan ta’minlandi. Elektr quvvati 1000 kilovoltlik uchta [[transformator]] o'rnatilgandan so'ng Pashaee vodiysidagi Pracha qishlog'idagi oilalarga tarqatildi. Surobi tumanidagi Mahipar to‘g‘onidan aholiga elektr energiyasi 35 million AFN (622 443 AQSh dollari) qiymatida yetkazib berildi. 2014-yilda yangi qurilgan saroy, Paghman Hill qal'asi jamoatchilikka ochildi. Saroy atrofi minglab yangi ekilgan daraxtlar, shuningdek, [[Uloq|Buzkashi]] dalasi, sharshara va boshqa diqqatga sazovor joylardan iborat. Saroyning ichki qismi an'anaviy qo'lda ishlangan afg'on gilamlari va boshqa materiallar bilan bezatilgan. Undan yirik festivallarda foydalanish rejalashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190704160713/http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|arxivsana=2019-07-04}}</ref>. == Geografiya == Paghmon hududi mintaqaning boshqa ko'plab hududlariga qaraganda yashil tusga ega. Mevali daraxtlar ham ko'p. U [[Hindukush]] togʻ tizmasi etagida joylashgan. Kobul viloyatidagi yagona yirik daryo bo'lgan [[Kobul|Kobul daryosi]] Paghmandan buloqlar va qor erigan suvlari bilan oziqlanadi. Bundan tashqari, Paghmandan Tapagacha cho'zilgan ta'mirga muhtoj [[Kanal (suv yoʻli)|kanal]] tizimi mavjud. Tumanda Xaldari, Bektoot, Adam Xel qalʼa, Hatam qalʼa, Seeno qalʼa, mulla Xel qalʼa, Muhabbat Xon qalʼa, Lachi Xel qalʼa, Pajakk Tappa kabi bir qancha qishloqlar bor. == Iqtisodiyot == [[Kobul (shahar)|Kobulda]] dehqonchilik, [[chorvachilik]] va yollanib ishlash asosiy daromad manbalari hisoblanadi. == Taniqli mahalliy aholi == Bu joy an'anaviy ravishda o'zining mashhur avlodi Idris Shoh bilan mashhur bo'lgan Paghman sulolasining oilaviy qarorgohi bo'lgan<ref>Saira Shah 2003</ref>. Taniqli paghman mahalliy aholisi orasida Loya Jirg'aning ba'zi rahbarlari, qabila boshliqlari, prezident va bitta podsho o'tgan. 1. Podsho [[Omonullaxon]] - islohotchi sifatida tanilgan Omonullaxon Afg'onistonni 1919-yildan 1929-yilgacha boshqargan. 2. PDPA Bosh kotibi Hafizulloh Amin - Hafizulloh Amin Afg'oniston Kommunistik Demokratik Respublikasi davrida Nur Muhammad Tarakiyni o'ldirgandan so'ng Afg'oniston Xalq Demokratik partiyasining (XDP) ikkinchi rahbari edi. 3. [[Luvgar (viloyat)|Logar viloyatining]] marhum gubernatori Abdulla Vardak 2008-yil sentabrida Pagman yaqinida oʻz kortejiga [[Tolibon|toliblar]] tomonidan uyushtirilgan hujum natijasida oʻldirilgan. 4. Sayid Omer Munib 1992-1996-yillarda oliy taʼlim vaziri boʻlgan. U Kobul universitetida o‘qituvchi, Afg‘oniston Oliy sudi a’zosi sifatida ham ishlagan. == Galereya == <gallery> Fayl:NO-NB BLDSA GM2a320n.jpg|alt=Mosque in Paghman, 1924|Paghmandagi masjid, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a318n.jpg|alt=The valley beyond Paghman, 1924|Paghmandan narigi vodiy, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a322n.jpg|alt=A brass band in Paghman, 1924|Paghmandagi guruch ansambli, 1924-yil Fayl:Paghman garden stone.jpg|alt=A stone in one of the gardens|Bog'lardan biridagi tosh Fayl:Paghman garden fountain.jpg|alt=A fountain in one of the gardens|Bog'lardan biridagi favvora Fayl:Paghman gardens.jpg|Monument Fayl:Paghman monument.jpg|Monument Fayl:Script-of-Arch-de-Triumph.jpg|alt=The wall of the Victory Arch|G'alaba archasi devori Fayl:Pagman arch - 08-12-2008.jpg|alt=An ISAF soldier standing by the ruins of the Victory Arch in 2004, before its renovation|ISAF askari 2004-yilda G'alaba archasi vayronalari yonida, uni ta'mirlashdan oldin turibdi Fayl:Paghman2.jpg|alt=The historic mosque and memorandum after being destroyed by the war|Urush natijasida vayron bo'lgan tarixiy masjid va memorandum Fayl:Emblem of Amanullah khan.jpg|alt=Emblem of King Amanullah Khan|Podshoh Omonullaxon gerbi Fayl:Paghman - panoramio.jpg|alt=Localler selling Afghan bread in the market|Bozorda afg'on nonini sotayotgan mahalliy aholi </gallery> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> === Adabiyotlar === <nowiki>*</nowiki> Leon B. Poullada: "Afg'onistonda islohot va qo'zg'olon, 1919-1929 - Qirol Omonullohning qabila jamiyatini modernizatsiya qila olmasligi" Cornell University Press/Ithaca va London 1973 <nowiki>*</nowiki> Sayra Shoh: "Hikoyachilarning qizi" Maykl Jozef ed. 2003 yil   == Havolalar == * Media related to Paghman at Wikimedia Commons * [https://www.youtube.com/watch?v=t1VOGOVm3ks Paghman (video)] (Pajhwok Afghan News, Nov. 17, 2019) * [https://www.youtube.com/watch?v=a7Z4GWUQykc Paghman Gardens (video)] [[Turkum:Shaharlar]] [[Turkum:Afg'onniston]] [[Turkum:Turizm]] nitfc37i8u3c062sjcufkwn01xq4xwp 2726075 2726071 2022-07-30T20:35:06Z ShHamrayev 72833 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti|nomi=Paghman|asl nomi=پغمان|mavqe=Shahar|tasvir={{multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 1/2/2 | image1 = Paghman Hill Castle.JPG | alt1 = Paghman Hill Castle | image2 = Taq-e-Zafar+.jpg | alt2 = Taq-e Zafar | image3 = Paghman monument.jpg | alt3 = Paghman monument }}|aholi=143,000|sanalgan yil=[[2015-yil]]|maydon=600|zichlik=240|vaqt mintaqasi=+04:30|mamlakat=Afg'oniston|mintaqa=Kobul provinsiyasi}} '''Paghman''' ( [[Fors tili|forscha]] / [[Pushtu tili|pushtu]]<nowiki/>cha: پغمان; talaffuzi: Pag'mon) — [[Afgʻoniston]] poytaxti [[Kobul (shahar)|Kobul]] yaqinidagi tepaliklarda joylashgan shahar. Bu 120 000 ga yaqin aholiga ega (Qobil viloyatining g'arbiy qismida), asosan [[tojiklar]] va pushtunlar bo'lgan Paghman tumanining [[Pushtunlar|markazidir]]<ref name="aims">{{Veb manbasi|url=http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|sarlavha=UNHCR profile for Paghman District|kirish sanasi=2011-05-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20051027173613/http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|arxivsana=2005-10-27|iqtibos=ETHNIC COMPOSITION: About 70% Pashtun and 30% Tajiks}}</ref>. Pag'mon bog'lari sayyohlarning asosiy diqqatga sazovor joyidir va shuning uchun shahar Afg'onistonning bog' poytaxti sifatida ham tanilgan. == Tarix == === XX asr === [[Fayl:Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Arc_de_Triumph_Paghman.jpg/220px-Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|left|thumb| Taq-e Zafar]] 1928-yilda podsho [[Omonullaxon]] va malika [[Soraya Tarzi]] Yevropadan qaytganidan so‘ng, Omonulla Kobulni qayta qurish uchun chet ellik mutaxassislarni jalb qiladi. O‘shanda '''Paghman'''ga kiraverishda ular Fransiyaning [[Parij]] shahridagi Ark de Zafarga o‘xshash, ammo undan kichikroq bo‘lgan, Taq-e Zafar ( {{Lang-fa|طاق ظفر}} ) deb nomlangan Yevropa uslubidagi monumental darvozani yaratdilar. ("Taq-e Zafar" — ''G'alaba archasi'' ). Dastlab Hindukushning pastki qismidagi kichik bir qishloq bo'lgan Paghman villalar va [[Hindukush|chaletlar]], shuningdek, yozgi poytaxt bilan dam olish maskaniga aylandi. Uning keng xiyobonlarida archa, [[terak]] va [[Yongʻoq|yong'oq]] daraxtlari bo'lgan. Bu boylar va [[Aristokratiya|aristokratlar]] tashrif buyuradigan mashhur joy edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/persian/afghanistan/story/2006/02/060223_ws-aep-21th|sarlavha=BBCPersian.com|ish=www.bbc.com}}</ref>. Yangi podsholik bog'lari ko'pchilik uchun ochiq edi - islohot sifatida - u yerda, yaqin atrofdagi Kobulning boshqa turar joylarida bo'lgani kabi, g'arbiy liboslar qabul qilindi. 1928-yil 1-sentabrda podsho Omonulla Paghmanga Loya Jirg'ani chaqirib, kiyinish qoidalariga zid bo'lgan ko'plab qonunlar orqali barchani hayratda qoldirdi. 1928-yil 7-sentabrda Kobuldagi nufuzli siyosiy arbob boʻlgan Shoʻr bozori hazratlari Omonullohning koʻplab islohotlariga qarshi chiqqan 400 ga yaqin diniy peshvolar imzolagan petitsiyani podshohga topshirdi. Bu harakat Hazratning hibsga olinishiga, ba'zi izdoshlarining qatl etilishiga va nihoyat, 1929-yildagi amir Habibulloh Kalakoniy boshchiligidagi qo'zg'olonga sabab bo'lib, podshohni hokimiyatdan ag'dardi<ref>Poullada 1973</ref>. Bog‘lar oxir-oqibat mahalliy va xorijiy sayyohlar uchun mashhur maskanga aylandi. Bu yerda kobullik boylarning yozgi uylari bor edi, ularda xizmatkor va kanizaklar ishlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gonomad.com/5362-afghanistan-as-a-tourist-really|sarlavha=Afghanistan as a Tourist. Really.|sana=December 12, 2013|ish=GoNOMAD Travel}}</ref>. 1980-yillardagi [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afg'on urushi paytida]] Paghman asosiy jang maydoni bo'lgan va u Sovet tomonidan qo'llab-quvvatlangan hukumat joylashgan. Keyinchalik bu joy [[mujohid]] isyonchilar tomonidan bombardimon qilingan. Aksariyat binolar vayron bo'lgan va aholi qochib ketgan. Gullab yashnagan bog'lardan faqat ozroq narsa qolgan, faqat ustki qismi uchib ketgan Ark de Triomphe uslubidagi kamar qoldiqlari<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lorch |first=Donatella |date=May 6, 1992 |title=Only Flowers, Nothing Else, Survive in an Afghan Town (Published 1992) |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1992/05/06/world/only-flowers-nothing-else-survive-in-an-afghan-town.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2010-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110724204843/http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|arxivsana=2011-07-24}}</ref> bugungacha saqlangan. === XXI asr === [[Fayl:Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg/220px-Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|left|thumb| Paghmandagi Yevropa uslubidagi bosh masjid]] Karzay ma'muriyati shakllanganidan so'ng, Ark rekonstruksiya qilindi va 2005-yil may oyida qurib bitkazildi. Sobiq bog'larning boshqa shikastlangan qismlari ham qayta tiklandi. U yana mashhur sayyohlik maskaniga aylandi va Kobul aholisi orasida mashhur bo'ldi. 2010-yillarda yanada rivojlanish kuzatildi. 2012-yilda Paghman tumanida 1000 ta oila elektr energiyasi bilan ta’minlandi. Elektr quvvati 1000 kilovoltlik uchta [[transformator]] o'rnatilgandan so'ng Pashaee vodiysidagi Pracha qishlog'idagi oilalarga tarqatildi. Surobi tumanidagi Mahipar to‘g‘onidan aholiga elektr energiyasi 35 million AFN (622 443 AQSh dollari) qiymatida yetkazib berildi. 2014-yilda yangi qurilgan saroy, Paghman Hill qal'asi jamoatchilikka ochildi. Saroy atrofi minglab yangi ekilgan daraxtlar, shuningdek, [[Uloq|Buzkashi]] dalasi, sharshara va boshqa diqqatga sazovor joylardan iborat. Saroyning ichki qismi an'anaviy qo'lda ishlangan afg'on gilamlari va boshqa materiallar bilan bezatilgan. Undan yirik festivallarda foydalanish rejalashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190704160713/http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|arxivsana=2019-07-04}}</ref>. == Geografiya == Paghmon hududi mintaqaning boshqa ko'plab hududlariga qaraganda yashil tusga ega. Mevali daraxtlar ham ko'p. U [[Hindukush]] togʻ tizmasi etagida joylashgan. Kobul viloyatidagi yagona yirik daryo bo'lgan [[Kobul|Kobul daryosi]] Paghmandan buloqlar va qor erigan suvlari bilan oziqlanadi. Bundan tashqari, Paghmandan Tapagacha cho'zilgan ta'mirga muhtoj [[Kanal (suv yoʻli)|kanal]] tizimi mavjud. Tumanda Xaldari, Bektoot, Adam Xel qalʼa, Hatam qalʼa, Seeno qalʼa, mulla Xel qalʼa, Muhabbat Xon qalʼa, Lachi Xel qalʼa, Pajakk Tappa kabi bir qancha qishloqlar bor. == Iqtisodiyot == [[Kobul (shahar)|Kobulda]] dehqonchilik, [[chorvachilik]] va yollanib ishlash asosiy daromad manbalari hisoblanadi. == Taniqli mahalliy aholi == Bu joy an'anaviy ravishda o'zining mashhur avlodi Idris Shoh bilan mashhur bo'lgan Paghman sulolasining oilaviy qarorgohi bo'lgan<ref>Saira Shah 2003</ref>. Taniqli paghman mahalliy aholisi orasida Loya Jirg'aning ba'zi rahbarlari, qabila boshliqlari, prezident va bitta podsho o'tgan. 1. Podsho [[Omonullaxon]] - islohotchi sifatida tanilgan Omonullaxon Afg'onistonni 1919-yildan 1929-yilgacha boshqargan. 2. PDPA Bosh kotibi Hafizulloh Amin - Hafizulloh Amin Afg'oniston Kommunistik Demokratik Respublikasi davrida Nur Muhammad Tarakiyni o'ldirgandan so'ng Afg'oniston Xalq Demokratik partiyasining (XDP) ikkinchi rahbari edi. 3. [[Luvgar (viloyat)|Logar viloyatining]] marhum gubernatori Abdulla Vardak 2008-yil sentabrida Pagman yaqinida oʻz kortejiga [[Tolibon|toliblar]] tomonidan uyushtirilgan hujum natijasida oʻldirilgan. 4. Sayid Omer Munib 1992-1996-yillarda oliy taʼlim vaziri boʻlgan. U Kobul universitetida o‘qituvchi, Afg‘oniston Oliy sudi a’zosi sifatida ham ishlagan. == Galereya == <gallery> Fayl:NO-NB BLDSA GM2a320n.jpg|alt=Mosque in Paghman, 1924|Paghmandagi masjid, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a318n.jpg|alt=The valley beyond Paghman, 1924|Paghmandan narigi vodiy, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a322n.jpg|alt=A brass band in Paghman, 1924|Paghmandagi guruch ansambli, 1924-yil Fayl:Paghman garden stone.jpg|alt=A stone in one of the gardens|Bog'lardan biridagi tosh Fayl:Paghman garden fountain.jpg|alt=A fountain in one of the gardens|Bog'lardan biridagi favvora Fayl:Paghman gardens.jpg|Monument Fayl:Paghman monument.jpg|Monument Fayl:Script-of-Arch-de-Triumph.jpg|alt=The wall of the Victory Arch|G'alaba archasi devori Fayl:Pagman arch - 08-12-2008.jpg|alt=An ISAF soldier standing by the ruins of the Victory Arch in 2004, before its renovation|ISAF askari 2004-yilda G'alaba archasi vayronalari yonida, uni ta'mirlashdan oldin turibdi Fayl:Paghman2.jpg|alt=The historic mosque and memorandum after being destroyed by the war|Urush natijasida vayron bo'lgan tarixiy masjid va memorandum Fayl:Emblem of Amanullah khan.jpg|alt=Emblem of King Amanullah Khan|Podshoh Omonullaxon gerbi Fayl:Paghman - panoramio.jpg|alt=Localler selling Afghan bread in the market|Bozorda afg'on nonini sotayotgan mahalliy aholi </gallery> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> === Adabiyotlar === <nowiki>*</nowiki> Leon B. Poullada: "Afg'onistonda islohot va qo'zg'olon, 1919-1929 - Qirol Omonullohning qabila jamiyatini modernizatsiya qila olmasligi" Cornell University Press/Ithaca va London 1973 <nowiki>*</nowiki> Sayra Shoh: "Hikoyachilarning qizi" Maykl Jozef ed. 2003 yil   == Havolalar == * Media related to Paghman at Wikimedia Commons * [https://www.youtube.com/watch?v=t1VOGOVm3ks Paghman (video)] (Pajhwok Afghan News, Nov. 17, 2019) * [https://www.youtube.com/watch?v=a7Z4GWUQykc Paghman Gardens (video)] [[Turkum:Shaharlar]] [[Turkum:Afg'onniston]] [[Turkum:Turizm]] kjcwiy7pwldpaet5rbtrcd5m8xayhdv 2726076 2726075 2022-07-30T20:35:39Z ShHamrayev 72833 wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti|nomi=Paghman|asl nomi=پغمان|mavqe=Shahar|tasvir={{multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 1/2/2 | image1 = Paghman Hill Castle.JPG | alt1 = Paghman Hill Castle | image2 = Taq-e-Zafar+.jpg | alt2 = Taq-e Zafar | image3 = Paghman monument.jpg | alt3 = Paghman monument }}|aholi=143,000|sanalgan yil=[[2015-yil]]|maydon=600|zichlik=240|vaqt mintaqasi=+04:30|mamlakat=Afg'oniston|mintaqa=Kobul provinsiyasi}} '''Paghman''' ( [[Fors tili|forscha]] / [[Pushtu tili|pushtu]]<nowiki/>cha: پغمان; talaffuzi: Pag'mon) — [[Afgʻoniston]] poytaxti [[Kobul (shahar)|Kobul]] yaqinidagi tepaliklarda joylashgan shahar. Bu 120 000 ga yaqin aholiga ega (Kobul viloyatining g'arbiy qismida), asosan [[tojiklar]] va pushtunlar bo'lgan Paghman tumanining [[Pushtunlar|markazidir]]<ref name="aims">{{Veb manbasi|url=http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|sarlavha=UNHCR profile for Paghman District|kirish sanasi=2011-05-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20051027173613/http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|arxivsana=2005-10-27|iqtibos=ETHNIC COMPOSITION: About 70% Pashtun and 30% Tajiks}}</ref>. Pag'mon bog'lari sayyohlarning asosiy diqqatga sazovor joyidir va shuning uchun shahar Afg'onistonning bog' poytaxti sifatida ham tanilgan. == Tarix == === XX asr === [[Fayl:Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Arc_de_Triumph_Paghman.jpg/220px-Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|left|thumb| Taq-e Zafar]] 1928-yilda podsho [[Omonullaxon]] va malika [[Soraya Tarzi]] Yevropadan qaytganidan so‘ng, Omonulla Kobulni qayta qurish uchun chet ellik mutaxassislarni jalb qiladi. O‘shanda '''Paghman'''ga kiraverishda ular Fransiyaning [[Parij]] shahridagi Ark de Zafarga o‘xshash, ammo undan kichikroq bo‘lgan, Taq-e Zafar ( {{Lang-fa|طاق ظفر}} ) deb nomlangan Yevropa uslubidagi monumental darvozani yaratdilar. ("Taq-e Zafar" — ''G'alaba archasi'' ). Dastlab Hindukushning pastki qismidagi kichik bir qishloq bo'lgan Paghman villalar va [[Hindukush|chaletlar]], shuningdek, yozgi poytaxt bilan dam olish maskaniga aylandi. Uning keng xiyobonlarida archa, [[terak]] va [[Yongʻoq|yong'oq]] daraxtlari bo'lgan. Bu boylar va [[Aristokratiya|aristokratlar]] tashrif buyuradigan mashhur joy edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/persian/afghanistan/story/2006/02/060223_ws-aep-21th|sarlavha=BBCPersian.com|ish=www.bbc.com}}</ref>. Yangi podsholik bog'lari ko'pchilik uchun ochiq edi - islohot sifatida - u yerda, yaqin atrofdagi Kobulning boshqa turar joylarida bo'lgani kabi, g'arbiy liboslar qabul qilindi. 1928-yil 1-sentabrda podsho Omonulla Paghmanga Loya Jirg'ani chaqirib, kiyinish qoidalariga zid bo'lgan ko'plab qonunlar orqali barchani hayratda qoldirdi. 1928-yil 7-sentabrda Kobuldagi nufuzli siyosiy arbob boʻlgan Shoʻr bozori hazratlari Omonullohning koʻplab islohotlariga qarshi chiqqan 400 ga yaqin diniy peshvolar imzolagan petitsiyani podshohga topshirdi. Bu harakat Hazratning hibsga olinishiga, ba'zi izdoshlarining qatl etilishiga va nihoyat, 1929-yildagi amir Habibulloh Kalakoniy boshchiligidagi qo'zg'olonga sabab bo'lib, podshohni hokimiyatdan ag'dardi<ref>Poullada 1973</ref>. Bog‘lar oxir-oqibat mahalliy va xorijiy sayyohlar uchun mashhur maskanga aylandi. Bu yerda kobullik boylarning yozgi uylari bor edi, ularda xizmatkor va kanizaklar ishlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gonomad.com/5362-afghanistan-as-a-tourist-really|sarlavha=Afghanistan as a Tourist. Really.|sana=December 12, 2013|ish=GoNOMAD Travel}}</ref>. 1980-yillardagi [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afg'on urushi paytida]] Paghman asosiy jang maydoni bo'lgan va u Sovet tomonidan qo'llab-quvvatlangan hukumat joylashgan. Keyinchalik bu joy [[mujohid]] isyonchilar tomonidan bombardimon qilingan. Aksariyat binolar vayron bo'lgan va aholi qochib ketgan. Gullab yashnagan bog'lardan faqat ozroq narsa qolgan, faqat ustki qismi uchib ketgan Ark de Triomphe uslubidagi kamar qoldiqlari<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lorch |first=Donatella |date=May 6, 1992 |title=Only Flowers, Nothing Else, Survive in an Afghan Town (Published 1992) |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1992/05/06/world/only-flowers-nothing-else-survive-in-an-afghan-town.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2010-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110724204843/http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|arxivsana=2011-07-24}}</ref> bugungacha saqlangan. === XXI asr === [[Fayl:Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg/220px-Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|left|thumb| Paghmandagi Yevropa uslubidagi bosh masjid]] Karzay ma'muriyati shakllanganidan so'ng, Ark rekonstruksiya qilindi va 2005-yil may oyida qurib bitkazildi. Sobiq bog'larning boshqa shikastlangan qismlari ham qayta tiklandi. U yana mashhur sayyohlik maskaniga aylandi va Kobul aholisi orasida mashhur bo'ldi. 2010-yillarda yanada rivojlanish kuzatildi. 2012-yilda Paghman tumanida 1000 ta oila elektr energiyasi bilan ta’minlandi. Elektr quvvati 1000 kilovoltlik uchta [[transformator]] o'rnatilgandan so'ng Pashaee vodiysidagi Pracha qishlog'idagi oilalarga tarqatildi. Surobi tumanidagi Mahipar to‘g‘onidan aholiga elektr energiyasi 35 million AFN (622 443 AQSh dollari) qiymatida yetkazib berildi. 2014-yilda yangi qurilgan saroy, Paghman Hill qal'asi jamoatchilikka ochildi. Saroy atrofi minglab yangi ekilgan daraxtlar, shuningdek, [[Uloq|Buzkashi]] dalasi, sharshara va boshqa diqqatga sazovor joylardan iborat. Saroyning ichki qismi an'anaviy qo'lda ishlangan afg'on gilamlari va boshqa materiallar bilan bezatilgan. Undan yirik festivallarda foydalanish rejalashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190704160713/http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|arxivsana=2019-07-04}}</ref>. == Geografiya == Paghmon hududi mintaqaning boshqa ko'plab hududlariga qaraganda yashil tusga ega. Mevali daraxtlar ham ko'p. U [[Hindukush]] togʻ tizmasi etagida joylashgan. Kobul viloyatidagi yagona yirik daryo bo'lgan [[Kobul|Kobul daryosi]] Paghmandan buloqlar va qor erigan suvlari bilan oziqlanadi. Bundan tashqari, Paghmandan Tapagacha cho'zilgan ta'mirga muhtoj [[Kanal (suv yoʻli)|kanal]] tizimi mavjud. Tumanda Xaldari, Bektoot, Adam Xel qalʼa, Hatam qalʼa, Seeno qalʼa, mulla Xel qalʼa, Muhabbat Xon qalʼa, Lachi Xel qalʼa, Pajakk Tappa kabi bir qancha qishloqlar bor. == Iqtisodiyot == [[Kobul (shahar)|Kobulda]] dehqonchilik, [[chorvachilik]] va yollanib ishlash asosiy daromad manbalari hisoblanadi. == Taniqli mahalliy aholi == Bu joy an'anaviy ravishda o'zining mashhur avlodi Idris Shoh bilan mashhur bo'lgan Paghman sulolasining oilaviy qarorgohi bo'lgan<ref>Saira Shah 2003</ref>. Taniqli paghman mahalliy aholisi orasida Loya Jirg'aning ba'zi rahbarlari, qabila boshliqlari, prezident va bitta podsho o'tgan. 1. Podsho [[Omonullaxon]] - islohotchi sifatida tanilgan Omonullaxon Afg'onistonni 1919-yildan 1929-yilgacha boshqargan. 2. PDPA Bosh kotibi Hafizulloh Amin - Hafizulloh Amin Afg'oniston Kommunistik Demokratik Respublikasi davrida Nur Muhammad Tarakiyni o'ldirgandan so'ng Afg'oniston Xalq Demokratik partiyasining (XDP) ikkinchi rahbari edi. 3. [[Luvgar (viloyat)|Logar viloyatining]] marhum gubernatori Abdulla Vardak 2008-yil sentabrida Pagman yaqinida oʻz kortejiga [[Tolibon|toliblar]] tomonidan uyushtirilgan hujum natijasida oʻldirilgan. 4. Sayid Omer Munib 1992-1996-yillarda oliy taʼlim vaziri boʻlgan. U Kobul universitetida o‘qituvchi, Afg‘oniston Oliy sudi a’zosi sifatida ham ishlagan. == Galereya == <gallery> Fayl:NO-NB BLDSA GM2a320n.jpg|alt=Mosque in Paghman, 1924|Paghmandagi masjid, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a318n.jpg|alt=The valley beyond Paghman, 1924|Paghmandan narigi vodiy, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a322n.jpg|alt=A brass band in Paghman, 1924|Paghmandagi guruch ansambli, 1924-yil Fayl:Paghman garden stone.jpg|alt=A stone in one of the gardens|Bog'lardan biridagi tosh Fayl:Paghman garden fountain.jpg|alt=A fountain in one of the gardens|Bog'lardan biridagi favvora Fayl:Paghman gardens.jpg|Monument Fayl:Paghman monument.jpg|Monument Fayl:Script-of-Arch-de-Triumph.jpg|alt=The wall of the Victory Arch|G'alaba archasi devori Fayl:Pagman arch - 08-12-2008.jpg|alt=An ISAF soldier standing by the ruins of the Victory Arch in 2004, before its renovation|ISAF askari 2004-yilda G'alaba archasi vayronalari yonida, uni ta'mirlashdan oldin turibdi Fayl:Paghman2.jpg|alt=The historic mosque and memorandum after being destroyed by the war|Urush natijasida vayron bo'lgan tarixiy masjid va memorandum Fayl:Emblem of Amanullah khan.jpg|alt=Emblem of King Amanullah Khan|Podshoh Omonullaxon gerbi Fayl:Paghman - panoramio.jpg|alt=Localler selling Afghan bread in the market|Bozorda afg'on nonini sotayotgan mahalliy aholi </gallery> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> === Adabiyotlar === <nowiki>*</nowiki> Leon B. Poullada: "Afg'onistonda islohot va qo'zg'olon, 1919-1929 - Qirol Omonullohning qabila jamiyatini modernizatsiya qila olmasligi" Cornell University Press/Ithaca va London 1973 <nowiki>*</nowiki> Sayra Shoh: "Hikoyachilarning qizi" Maykl Jozef ed. 2003 yil   == Havolalar == * Media related to Paghman at Wikimedia Commons * [https://www.youtube.com/watch?v=t1VOGOVm3ks Paghman (video)] (Pajhwok Afghan News, Nov. 17, 2019) * [https://www.youtube.com/watch?v=a7Z4GWUQykc Paghman Gardens (video)] [[Turkum:Shaharlar]] [[Turkum:Afg'onniston]] [[Turkum:Turizm]] 84rayuwwvyvrjbuijotgry229dbd5nm 2726078 2726076 2022-07-30T20:36:23Z ShHamrayev 72833 vikifikatsiya qildim wikitext text/x-wiki {{Bilgiquti aholi punkti|nomi=Paghman|asl nomi=پغمان|mavqe=Shahar|tasvir={{multiple image | border = infobox | total_width = 300 | perrow = 1/2/2 | image1 = Paghman Hill Castle.JPG | alt1 = Paghman Hill Castle | image2 = Taq-e-Zafar+.jpg | alt2 = Taq-e Zafar | image3 = Paghman monument.jpg | alt3 = Paghman monument }}|aholi=143,000|sanalgan yil=[[2015-yil]]|maydon=600|zichlik=240|vaqt mintaqasi=+04:30|mamlakat=Afgʻoniston|mintaqa=Kobul provinsiyasi}} '''Paghman''' ([[Fors tili|forscha]] / [[Pushtu tili|pushtu]]<nowiki/>cha: پغمان; talaffuzi: Pagʻmon) — [[Afgʻoniston]] poytaxti [[Kobul (shahar)|Kobul]] yaqinidagi tepaliklarda joylashgan shahar. Bu 120 000 ga yaqin aholiga ega (Kobul viloyatining gʻarbiy qismida), asosan [[tojiklar]] va pushtunlar boʻlgan Paghman tumanining [[Pushtunlar|markazidir]]<ref name="aims">{{Veb manbasi|url=http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|sarlavha=UNHCR profile for Paghman District|kirish sanasi=2011-05-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20051027173613/http://www.aims.org.af/afg/dist_profiles/unhcr_district_profiles/centra/kabul/paghmani.pdf|arxivsana=2005-10-27|iqtibos=ETHNIC COMPOSITION: About 70% Pashtun and 30% Tajiks}}</ref>. Pagʻmon bogʻlari sayyohlarning asosiy diqqatga sazovor joyidir va shuning uchun shahar Afgʻonistonning bogʻ poytaxti sifatida ham tanilgan. == Tarix == === XX asr === [[Fayl:Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Arc_de_Triumph_Paghman.jpg/220px-Arc_de_Triumph_Paghman.jpg|left|thumb| Taq-e Zafar]] 1928-yilda podsho [[Omonullaxon]] va malika [[Soraya Tarzi]] Yevropadan qaytganidan so‘ng, Omonulla Kobulni qayta qurish uchun chet ellik mutaxassislarni jalb qiladi. O‘shanda '''Paghman'''ga kiraverishda ular Fransiyaning [[Parij]] shahridagi Ark de Zafarga o‘xshash, ammo undan kichikroq bo‘lgan, Taq-e Zafar ({{Lang-fa|طاق ظفر}}) deb nomlangan Yevropa uslubidagi monumental darvozani yaratdilar. („Taq-e Zafar“ — ''Gʻalaba archasi''). Dastlab Hindukushning pastki qismidagi kichik bir qishloq boʻlgan Paghman villalar va [[Hindukush|chaletlar]], shuningdek, yozgi poytaxt bilan dam olish maskaniga aylandi. Uning keng xiyobonlarida archa, [[terak]] va [[Yongʻoq|yongʻoq]] daraxtlari boʻlgan. Bu boylar va [[Aristokratiya|aristokratlar]] tashrif buyuradigan mashhur joy edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/persian/afghanistan/story/2006/02/060223_ws-aep-21th|sarlavha=BBCPersian.com|ish=www.bbc.com}}</ref>. Yangi podsholik bogʻlari koʻpchilik uchun ochiq edi — islohot sifatida — u yerda, yaqin atrofdagi Kobulning boshqa turar joylarida boʻlgani kabi, gʻarbiy liboslar qabul qilindi. 1928-yil 1-sentabrda podsho Omonulla Paghmanga Loya Jirgʻani chaqirib, kiyinish qoidalariga zid boʻlgan koʻplab qonunlar orqali barchani hayratda qoldirdi. 1928-yil 7-sentabrda Kobuldagi nufuzli siyosiy arbob boʻlgan Shoʻr bozori hazratlari Omonullohning koʻplab islohotlariga qarshi chiqqan 400 ga yaqin diniy peshvolar imzolagan petitsiyani podshohga topshirdi. Bu harakat Hazratning hibsga olinishiga, baʼzi izdoshlarining qatl etilishiga va nihoyat, 1929-yildagi amir Habibulloh Kalakoniy boshchiligidagi qoʻzgʻolonga sabab boʻlib, podshohni hokimiyatdan agʻdardi<ref>Poullada 1973</ref>. Bog‘lar oxir-oqibat mahalliy va xorijiy sayyohlar uchun mashhur maskanga aylandi. Bu yerda kobullik boylarning yozgi uylari bor edi, ularda xizmatkor va kanizaklar ishlagan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gonomad.com/5362-afghanistan-as-a-tourist-really|sarlavha=Afghanistan as a Tourist. Really.|sana=December 12, 2013|ish=GoNOMAD Travel}}</ref>. 1980-yillardagi [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi paytida]] Paghman asosiy jang maydoni boʻlgan va u Sovet tomonidan qoʻllab-quvvatlangan hukumat joylashgan. Keyinchalik bu joy [[mujohid]] isyonchilar tomonidan bombardimon qilingan. Aksariyat binolar vayron boʻlgan va aholi qochib ketgan. Gullab yashnagan bogʻlardan faqat ozroq narsa qolgan, faqat ustki qismi uchib ketgan Ark de Triomphe uslubidagi kamar qoldiqlari<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lorch |first=Donatella |date=May 6, 1992 |title=Only Flowers, Nothing Else, Survive in an Afghan Town (Published 1992) |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1992/05/06/world/only-flowers-nothing-else-survive-in-an-afghan-town.html}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2010-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110724204843/http://www.aisk.org/photos/van/Paghman/112_1284.jpg|arxivsana=2011-07-24}}</ref> bugungacha saqlangan. === XXI asr === [[Fayl:Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg/220px-Paghman-Cinema-Turned-into-Mosque.jpg|left|thumb| Paghmandagi Yevropa uslubidagi bosh masjid]] Karzay maʼmuriyati shakllanganidan soʻng, Ark rekonstruksiya qilindi va 2005-yil may oyida qurib bitkazildi. Sobiq bogʻlarning boshqa shikastlangan qismlari ham qayta tiklandi. U yana mashhur sayyohlik maskaniga aylandi va Kobul aholisi orasida mashhur boʻldi. 2010-yillarda yanada rivojlanish kuzatildi. 2012-yilda Paghman tumanida 1000 ta oila elektr energiyasi bilan taʼminlandi. Elektr quvvati 1000 kilovoltlik uchta [[transformator]] oʻrnatilgandan soʻng Pashaee vodiysidagi Pracha qishlogʻidagi oilalarga tarqatildi. Surobi tumanidagi Mahipar to‘g‘onidan aholiga elektr energiyasi 35 million AFN (622 443 AQSh dollari) qiymatida yetkazib berildi. 2014-yilda yangi qurilgan saroy, Paghman Hill qal’asi jamoatchilikka ochildi. Saroy atrofi minglab yangi ekilgan daraxtlar, shuningdek, [[Uloq|Buzkashi]] dalasi, sharshara va boshqa diqqatga sazovor joylardan iborat. Saroyning ichki qismi anʼanaviy qoʻlda ishlangan afgʻon gilamlari va boshqa materiallar bilan bezatilgan. Undan yirik festivallarda foydalanish rejalashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190704160713/http://www.afghanzariza.com/2014/07/01/in-pictures-newlybuilt-paghman-palace-becomes-the-cynosure-of-all-eyes|arxivsana=2019-07-04}}</ref>. == Geografiya == Paghmon hududi mintaqaning boshqa koʻplab hududlariga qaraganda yashil tusga ega. Mevali daraxtlar ham koʻp. U [[Hindukush]] togʻ tizmasi etagida joylashgan. Kobul viloyatidagi yagona yirik daryo boʻlgan [[Kobul|Kobul daryosi]] Paghmandan buloqlar va qor erigan suvlari bilan oziqlanadi. Bundan tashqari, Paghmandan Tapagacha choʻzilgan taʼmirga muhtoj [[Kanal (suv yoʻli)|kanal]] tizimi mavjud. Tumanda Xaldari, Bektoot, Adam Xel qalʼa, Hatam qalʼa, Seeno qalʼa, mulla Xel qalʼa, Muhabbat Xon qalʼa, Lachi Xel qalʼa, Pajakk Tappa kabi bir qancha qishloqlar bor. == Iqtisodiyot == [[Kobul (shahar)|Kobulda]] dehqonchilik, [[chorvachilik]] va yollanib ishlash asosiy daromad manbalari hisoblanadi. == Taniqli mahalliy aholi == Bu joy anʼanaviy ravishda oʻzining mashhur avlodi Idris Shoh bilan mashhur boʻlgan Paghman sulolasining oilaviy qarorgohi boʻlgan<ref>Saira Shah 2003</ref>. Taniqli paghman mahalliy aholisi orasida Loya Jirgʻaning baʼzi rahbarlari, qabila boshliqlari, prezident va bitta podsho oʻtgan. 1. Podsho [[Omonullaxon]] — islohotchi sifatida tanilgan Omonullaxon Afgʻonistonni 1919-yildan 1929-yilgacha boshqargan. 2. PDPA Bosh kotibi Hafizulloh Amin — Hafizulloh Amin Afgʻoniston Kommunistik Demokratik Respublikasi davrida Nur Muhammad Tarakiyni oʻldirgandan soʻng Afgʻoniston Xalq Demokratik partiyasining (XDP) ikkinchi rahbari edi. 3. [[Luvgar (viloyat)|Logar viloyatining]] marhum gubernatori Abdulla Vardak 2008-yil sentabrida Pagman yaqinida oʻz kortejiga [[Tolibon|toliblar]] tomonidan uyushtirilgan hujum natijasida oʻldirilgan. 4. Sayid Omer Munib 1992-1996-yillarda oliy taʼlim vaziri boʻlgan. U Kobul universitetida o‘qituvchi, Afg‘oniston Oliy sudi aʼzosi sifatida ham ishlagan. == Galereya == <gallery> Fayl:NO-NB BLDSA GM2a320n.jpg|alt=Mosque in Paghman, 1924|Paghmandagi masjid, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a318n.jpg|alt=The valley beyond Paghman, 1924|Paghmandan narigi vodiy, 1924-yil Fayl:NO-NB BLDSA GM2a322n.jpg|alt=A brass band in Paghman, 1924|Paghmandagi guruch ansambli, 1924-yil Fayl:Paghman garden stone.jpg|alt=A stone in one of the gardens|Bog'lardan biridagi tosh Fayl:Paghman garden fountain.jpg|alt=A fountain in one of the gardens|Bog'lardan biridagi favvora Fayl:Paghman gardens.jpg|Monument Fayl:Paghman monument.jpg|Monument Fayl:Script-of-Arch-de-Triumph.jpg|alt=The wall of the Victory Arch|G'alaba archasi devori Fayl:Pagman arch - 08-12-2008.jpg|alt=An ISAF soldier standing by the ruins of the Victory Arch in 2004, before its renovation|ISAF askari 2004-yilda G'alaba archasi vayronalari yonida, uni ta'mirlashdan oldin turibdi Fayl:Paghman2.jpg|alt=The historic mosque and memorandum after being destroyed by the war|Urush natijasida vayron bo'lgan tarixiy masjid va memorandum Fayl:Emblem of Amanullah khan.jpg|alt=Emblem of King Amanullah Khan|Podshoh Omonullaxon gerbi Fayl:Paghman - panoramio.jpg|alt=Localler selling Afghan bread in the market|Bozorda afg'on nonini sotayotgan mahalliy aholi </gallery> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> === Adabiyotlar === <nowiki>*</nowiki> Leon B. Poullada: „Afgʻonistonda islohot va qoʻzgʻolon, 1919-1929 — Qirol Omonullohning qabila jamiyatini modernizatsiya qila olmasligi“ Cornell University Press/Ithaca va London 1973 <nowiki>*</nowiki> Sayra Shoh: „Hikoyachilarning qizi“ Maykl Jozef ed. 2003 yil   == Havolalar == * Media related to Paghman at Wikimedia Commons * [https://www.youtube.com/watch?v=t1VOGOVm3ks Paghman (video)] (Pajhwok Afghan News, Nov. 17, 2019) * [https://www.youtube.com/watch?v=a7Z4GWUQykc Paghman Gardens (video)] [[Turkum:Shaharlar]] [[Turkum:Afg'onniston]] [[Turkum:Turizm]] qo1ti29olbtti3ff4zlcrh9vtqwozge Dominic Thiem 0 758940 2726074 2022-07-30T20:32:34Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1101146261|Dominic Thiem]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Dominic Thiem''' ( {{IPA-de|ˈdɔmɪnɪk ˈtiːm}} ; <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The pronunciation by Dominic Thiem himself|url=http://www.atpworldtour.com/-/media/player-names/01_dominic_thiem_v2_player-name-2014-1.mp3|kirish sanasi=22 October 2017|ish=ATP Tour}}</ref> 1993 yil 3 sentyabrda tugʻilgan) avstriyalik professional [[Tennis|tennischi]] . Professional tennischilar assotsiatsiyasi tomonidan u yakkalik bahslarida 3- oʻringa koʻtarildi, u birinchi marta 2020-yil mart oyida erishgan. U tarixdagi eng yuqori reytingdagi avstriyalik futbolchi bo'lib, sobiq dunyoning birinchi raqamli tennischisi Tomas Musterdan keyin. Thiem 17 ta ATP Tour turnirining yakkalik bahslarida g‘olib chiqdi, shu jumladan 2020 yilgi AQSh ochiq chempionatida “Katta dubulg‘a” g‘olibi bo‘lib, u finalda Aleksandr Zverevni mag‘lub etish uchun ikki setdan keyin qaytdi. G'alaba bilan Thiem 1990-yillarda tug'ilgan yirik yakkalik chempionligini qo'lga kiritgan birinchi erkak o'yinchi bo'ldi, shuningdek, US Open yakkalik chempionligini qo'lga kiritgan birinchi avstriyalik futbolchiga aylandi. U avvalroq yana uchta yirik finalga chiqdi va 2018 va 2019 Fransiya ochiq chempionatida [[Rafael Nadal|Rafael Nadalga]] va 2020 Avstraliya ochiq chempionatida [[Novak Đoković|Novak Jokovichga]] qarshi ikkinchi o‘rinni egalladi. Thiem, shuningdek, 2019 va 2020 yilgi ATP finallarida ikkinchi o'rinni egallagan, u erda mos ravishda Stefanos Tsitsipas va Daniil Medvedevga yutqazgan. Yoshligida Thiem jahon reytingida 2-raqamga ega edi. U 2011 yilgi Frantsiya ochiq o'g'il bolalar turnirida ikkinchi o'rinni egallagan va 2011 yilgi Orange Bowl sovrinini qo'lga kiritgan. Professional sifatida u 2014-yilda birinchi marta 100 talikka kirdi. 2015-yilda u Fransiyada bo‘lib o‘tgan 2015-yilgi Open de Nice Kot-d’Azur musobaqasida ilk ATP chempionligini qo‘lga kiritdi. Keyingi yili u 2016 Frantsiya ochiq chempionatida birinchi yirik yarim finalga chiqdi. Bu bilan u birinchi bo'lib jahon reytingining kuchli o'nligiga kirdi. U o'zining birinchi Masters 1000 finaliga 2017 yilda Madrid Open musobaqasida, keyingi yili birinchi yirik finaliga qadar etib bordi. Thiem 2019-yilgi Indian Wells Masters musobaqasida o'zining birinchi Masters 1000 unvonini qo'lga kiritdi va finalda [[Roger Federer|Rojer Federerni]] mag'lub etdi. Thiem turning eng og'ir zarbalariga ega bo'lib, doimo o'zining forehand va bir qo'li bilan katta zarbalar beradi. U 2019-yil mart oyida murabbiy Nikolas Massuni o‘z jamoasiga qo‘shib olganidan so‘ng, asosan, asosiy tarkib sifatida ko‘rib chiqilgan bo‘lib, u o‘z jamoasiga qo‘shilganidan so‘ng, kesilgan orqa qo‘l va ko‘proq netplay yordamida ko‘proq rang-baranglikni qo‘shdi. {{Boʻy|m=1.85}} da, u {{Convert|145|mph|kph}}, u tez-tez samarali bir-ikki zarbalarni o'rnatish uchun foydalanadi. Thiem 2020 yil Avstriyaning eng yaxshi sportchisi sovrinini qo'lga kiritdi, bu sovrin 1949 yilda yaratilganidan beri tennischi to'rtinchi marta qo'lga kiritildi. == Shaxsiy hayoti == Thiem 1993-yil 3-sentyabrda Avstriyaning Wiener Neustadt shahrida Volfgang va Karin Thiem oilasida tug'ilgan, ikkalasi ham tennis murabbiylari. <ref name=":12">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Bio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/bio|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Uning Morits Thiem ismli ukasi bor, u ham professional tennischi. Thiem [[Lichtenwörth|Lichtenwörthda]] o'sgan va olti yoshida tennis o'ynashni boshlagan. <ref name=":12" /> Timning otasi Volfgang 1997 yilda Gyunter Bresnikning [[Vena (shahar)|Venadagi]] akademiyasida murabbiy bo‘lib ishlay boshlagan, o‘shanda Thiem endigina uch yoshda edi. Bresnik 9 yoshidan boshlab rasmiy ravishda Thiemning murabbiyiga aylandi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Clarey|ism=Christopher|sana=8 June 2017|sarlavha=At French Open, a Coach Whose Legacy Keeps Visiting His Table|url=https://www.nytimes.com/2017/06/08/sports/tennis/french-open-dominic-thiem-coach-gunter-bresnik.html|kirish sanasi=24 August 2019|ish=The New York Times}}</ref> Aynan Bresnik Thiem 12 yoshida uning ikki qo'lini bir qo'li bilan o'zgartirishni maslahat bergan. Bresnikning so'zlariga ko'ra, insult rivojlanishi bilan Thiemning kichik natijalari taxminan bir yil davomida pasaygan. <ref name=":17">{{Yangiliklar manbasi |last=Clarey |first=Christopher |date=20 June 2018 |title=Sometimes in Tennis, One Hand is Still Better Than Two (Published 2018) |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2018/06/30/sports/tennis/one-handed-backhand.html |access-date=2021-01-02 |issn=0362-4331}}</ref> Thiem 17 yoshida sog'lig'i bilan bog'liq muammolar bilan kurashgan va buni uning o'sishi {{Convert|16|cm|in}} sabab bo'lgan. u o'sha yilni o'tkazdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Buddell|ism=James|sarlavha=Stars Of Tomorrow: Dominic Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/news/emirates-atp-star-of-tomorrow-dominic-thiem|ish=ATP Tour|kirish sanasi=2 January 2021|sana=13 February 2014}}</ref> == Faoliyatining ilk yillari == [[Fayl:Flickr_-_Carine06_-_Dominic_Thiem.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flickr_-_Carine06_-_Dominic_Thiem.jpg/250px-Flickr_-_Carine06_-_Dominic_Thiem.jpg|thumb|250x250px| Tim 2011 yilgi Uimbldon chempionatida]] Thiem Xalqaro tennis federatsiyasi (ITF) o'smirlar o'rtasidagi birinchi musobaqasiga 2008 yilning boshida 14 yoshida qatnashgan. <ref name=":14">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem Juniors Activity|url=https://m.itftennis.com/en/players/dominic-thiem/800295991/aut/jt/s/activity/|kirish sanasi=2021-01-02|ish=ITF Tennis}}</ref> Thiem 2011-yil 3-yanvarda ITF Junior Circuit reytingida dunyo 2-oʻrinini egalladi (birlashgan yakkalik va juftlik). <ref name=":2">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem Junior player profile|url=https://www.itftennis.com/en/players/dominic-thiem/800295991/aut/jt/s/overview/|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ITF tennis}}</ref> U 2008-yilda koʻp oʻyinlarda ishtirok etmadi, 2009-yilda toʻliqroq jadval bilan qaytdi <ref name=":14" /> U Gretsiyadagi qattiq kortda o'tkazilgan 5-sinf turniri Preveza kubogida o'zining birinchi o'smirlar chempionligini qo'lga kiritdi. Thiem buni 2009 yilda Xorvatiyada gil ustidagi 4-sinf darajasidan biroz yuqoriroq bo'lgan Grawe Junior Cup turnirida yana bir unvonga ega bo'ldi. <ref name=":16">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem Junior Titles|url=https://m.itftennis.com/en/players/dominic-thiem/800295991/aut/jt/s/titles/#pprofile-info-tabs|kirish sanasi=2021-01-02|ish=ITF Tennis}}</ref> 2010 yilda Thiem Kolumbiyadagi Barranquilla Open Country Club musobaqasida loydan yasalgan birinchi 1-sinf turnirida to'plamni tashlamasdan g'olib chiqdi. U buni Peruda 2-darajali Inka Bowl musobaqasida va Italiyadagi 32th Torneo Internazionale "Citta' Di Santa Croce" Mauro Sabatinida yana bir 1-darajali unvon bilan davom ettirdi. <ref name=":16" /> U 2010 yilgi Frantsiya ochiq o'smirlar chempionatida sakkizinchi o'rinni egalladi, ammo birinchi bosqichda Eshli Xyuittga yutqazib qo'ydi. U, shuningdek, 2010 yilgi XXIV Yucatan Jahon kubogi va Eddi Xerr nomidagi o'smirlar o'rtasidagi xalqaro tennis chempionatida ketma-ket g'alaba qozonishdan oldin, AQSh ochiq o'smirlar chempionatining birinchi bosqichida mag'lub bo'ldi. <ref name=":14" /> Thiem 2011 yil boshida Avstraliya ochiq o'smirlar chempionatida ikkinchi bosqichga chiqdi <ref name=":14" /> May oyida u uch setda Byorn Fratanjeloga yutqazib, 2011 yilgi Frantsiya Ochiq chempionatining finaliga chiqdi. <ref name=":4">{{Veb manbasi|muallif=Roy|ism=Neelabhra|sana=7 June 2017|sarlavha=5 things you didn't know about Dominic Thiem|url=https://www.sportskeeda.com/tennis/5-unknown-facts-about-dominic-thiem/5|kirish sanasi=24 November 2019|ish=sportskeeda}}</ref> U o'zi o'ynagan navbatdagi turnirda, 12th Gerry Weber Junior Open, 2-darajali o'tloqda o'tkazilgan turnirda g'olib chiqdi. <ref name=":16" /> U o'smirlar chempionatining uchinchi bosqichida, Uimbldonda va 2011 yilgi AQSh ochiq o'smirlar chempionatida birinchi bosqichda mag'lub bo'ldi. <ref name=":14" /> Thiem o'zining so'nggi uchta yakkalik turnirlarida, XXV Yucatan kubogida, Eddi Herr xalqaro o'smirlar tennis chempionatida g'alaba qozonish va [[Plantation (Broward County (Florida)|Plantationda]] ( [[Florida]], Qo'shma Shtatlar) Orange Bowl xalqaro tennis chempionatida chempionlik unvonini qo'lga kiritish orqali o'zining yosh karerasini yakunladi. <ref name=":0">{{Veb manbasi|muallif=Bodo|ism=Peter|sana=19 October 2013|sarlavha=Newcomers of the Year: Eugenie Bouchard and Dominic Thiem|url=https://www.tennis.com/pro-game/2013/11/newcomers-year-eugenie-bouchard-and-dominic-thiem/49819/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis.com}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem Juniors Singles Activity|url=https://m.itftennis.com/en/players/dominic-thiem/800295991/aut/jt/s/activity/|kirish sanasi=2021-01-02|ish=ITF Tennis}}</ref> Thiem o'zining kichik karerasini yakkalik bahslarida 115-33 g'alaba-mag'lubiyat, juftlikda esa 49-32 g'alaba-mag'lubiyat rekordi bilan yakunladi. U Lukas Puil va [[Kyle Edmund|Kayl Edmund]] kabi ko'plab bo'lajak yulduzlar ustidan g'alaba qozongan. <ref name=":2" /> == Karyera == === 2011–13: ATP debyuti va birinchi ATP g'alabasi === Thiem 2011 yilda professional bo'lib, asosan ITF Fyuchers musobaqalarida qatnashdi va Kitsbühel, Bangkok va Vena asosiy o'yinlarida wild cardlarni olganidan keyin ATP asosiy o'yinida debyut qildi. Venada Thiem o'zining birinchi ATP g'alabasini vatandoshi, sobiq dunyoning 1-raqami, 2010 yilda 11 yillik tanaffusdan so'ng nafaqaga chiqqan, ikkinchi raundda Stiv Darsisga mag'lub bo'lishidan oldin qayd etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 October 2011 |title=Thomas Muster signs off with Austrian Open defeat |language=en-GB |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/15421492 |access-date=23 November 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2011-10-25|sarlavha=Muster retires after first-round defeat in Vienna|url=https://www.espn.co.uk/tennis/story/_/id/7148972/thomas-muster-retires-first-round-defeat-erste-bank-open|kirish sanasi=2020-12-26|ish=ESPN.com|til=en}}</ref> 2012-yilda Thiem asosan Fyuchers darajasida raqobatni davom ettirdi va uchta unvonga ega bo'lgan o'yinlarda 34-15 o'ynadi. U ikkinchi raundda Marinko Matoshevichga mag'lub bo'lishdan oldin Lukash Lakkoni mag'lub etib, ikkinchi marta Venaga wild card oldi. <ref name=":12">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Bio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/bio|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> 2013 yilda Thiem Fyuchers va ATP Challengers musobaqalarida qatnashdi, shuningdek, Kitzbühel va Venadagi uy tadbirlarida ATP Tour darajasida wild cardlarni oldi. Kitsbyuhelda u ikkinchi raundda to'rtinchi raqam ostida saralangan Yurgen Melzerni mag'lub etib, chorak finalga yo'l oldi. U chorak finalda Albert Montanesga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. Vena Ochiq chempionatida Thiem o'zining ikkinchi chorak finaliga qadar uch set davom etgan o'yinda yetakchilik qiluvchi Jo-Vilfrid Tsonga mag'lub bo'ldi. <ref name=":0">{{Veb manbasi|muallif=Bodo|ism=Peter|sana=19 October 2013|sarlavha=Newcomers of the Year: Eugenie Bouchard and Dominic Thiem|url=https://www.tennis.com/pro-game/2013/11/newcomers-year-eugenie-bouchard-and-dominic-thiem/49819/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis.com}}</ref> === 2014: Birinchi ATP finali === [[Fayl:Dominic_Thiem_(14234309700).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Dominic_Thiem_%2814234309700%29.jpg/220px-Dominic_Thiem_%2814234309700%29.jpg|right|thumb| Thiem 2014 yilda]] Thiem 2014-yilda birinchi marta 100 talikka kirdi va yilni 137-oʻrindan boshlagan holda 39-oʻrinni egallab, yilni 50talikka kirgan eng yosh futbolchi boʻldi. U yilning birinchi yarmini ATP Tour musobaqalariga saralashda o'tkazdi va sakkiz martadan ettitasida muvaffaqiyat qozondi. <ref name=":1" /> Tim yilni Qatar Ochiq chempionatida asosiy to‘rga chiqishdan boshlagan, biroq birinchi bosqichda Peter Gojovchikka yutqazib qo‘ygandi. <ref>{{Veb manbasi|sana=31 December 2017|sarlavha=Dominic Thiem, Tomas Berdych Kick Off The 2018 Qatar ExxonMobil Open in Doha {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-berdych-activity-doha-2018|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Avstraliya ochiq chempionatida Tim asosiy to‘rga yo‘llanma oldi. U "Katta dubulg'a" turniridagi birinchi asosiy g'alabasi uchun to'rt setda Joau Sousani mag'lub etdi. Keyin esa ikkinchi davrada 19-raqamli [[Kevin Anderson (tennischi)|Kevin Andersonga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=2014 Australian Open Main Draw|url=http://www.ausopen.com/en_AU/scores/draws/ms/r2s2.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140113095402/http://www.ausopen.com/en_AU/scores/draws/ms/r2s2.html|arxivsana=13 January 2014|kirish sanasi=21 May 2020|ish=Australian Open}}</ref> Fevral oyida Thiem Rotterdam Open turnirida ishtirok etish huquqini qo'lga kiritdi va asosiy to'rning ikkinchi bosqichida Endi Marreyni uchta setga olib chiqdi va uchinchisida mag'lub bo'ldi. <ref name=":1">{{Veb manbasi|muallif=Nguyen|ism=Courtney|sana=6 May 2014|sarlavha=Stanislas Wawrinka stunned by Dominic Thiem, 20, at Madrid Open|url=https://www.si.com/tennis/beyond-baseline/2014/05/06/stanislas-wawrinka-loses-to-qualifier-dominic-thiem-madrid-open|kirish sanasi=24 November 2019|ish=Sports Illustrated|til=en}}</ref> Indian Wellsda Thiem asosiy to'rga yo'llanma oldi va o'zining birinchi Masters 1000 musobaqasida amerikalik Daniel Kosakovskini birinchi raundda mag'lub etdi. U ikkinchi raundda 21- raketachi Gilles Simonga qarshi to'g'ridan-to'g'ri setlarda o'zining eng yuqori reytingdagi g'alabasini qayd etdi. <ref name=":1" /> U keyingi bosqichda [[Julien Benneteau|Julien Benneteauga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/404/mds.pdf|sarlavha=BNP Paribas Open Main draw singles|ish=Pro Tennis Live|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> Keyingi hafta u Mayami ochiq chempionatida asosiy to'rga yo'llanmani qo'lga kiritdi, ammo ikkinchi raundda Tommi Robredoga tor ikki o'yinda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Men's Singles Draw|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/403/mds.pdf|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Monte-Karlo Mastersning asosiy to'ri uchun wild card oldi. <ref name=":1" /> Ammo u birinchi raundda uch setda Nikolas Mahutdan mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/410/mds.pdf|sarlavha=MONTE-CARLO ROLEX MASTERS Main Draw singles|ish=Pro Tennis Live|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> Keyingi haftada u Barselona Ochiq chempionatida asosiy to'r uchun saralashdan o'tdi. U Radek Shtepanek va Marsel Granollersni mag'lub etdi, uchinchi davrada Santyago Jiraldoga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/425/mds.pdf|sarlavha=BARCELONA OPEN BANC SABADELL Main draw singles|ish=Pro Tennis Live|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=6 November 2014|sarlavha=Dominic Thiem to join Austrian army for six months but keeps playing on ATP tour|url=https://www.barcelonaopenbancsabadell.com/en/news/dominic-thiem-join-austrian-army-six-months-keeps-playing-atp-tour|kirish sanasi=19 June 2020|ish=Barcelona Open Banc Sabadell|til=en}}</ref> Madrid Ochiq chempionatida Thiem 2014 yilda ettinchi marta asosiy tur tadbiriga yo'llanma oldi. Ikkinchi raundda u dunyoning 3-raqamli Sten Vavrinkani uchta setda mag'lubiyatga uchratib, faoliyatidagi eng yirik g'alabaga erishdi. <ref name=":1" /> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Tignor|ism=Steve|sana=6 May 2014|sarlavha=Madrid: Thiem d. Wawrinka|url=https://www.tennis.com/pro-game/2014/05/madrid-thiem-d-wawrinka/51373/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis.com}}</ref> Thiem Frantsiya Ochiq chempionatidagi kampaniyasini fransuz Pol-Anri Matyeni to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etishdan boshladi. Ikkinchi raundda u jahonning 1-raqamli va amaldagi chempioni [[Rafael Nadal]] bilan to'qnash keldi, biroq to'g'ridan-to'g'ri mag'lubiyatga uchradi va bu jarayonda atigi ettita o'yinda g'alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 May 2014 |title=French Open 2014: Rafael Nadal at his ruthless best to crush Dominic Thiem and advance to third round |language=en-GB |work=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/sport/tennis/frenchopen/10862939/French-Open-2014-Rafael-Nadal-at-his-ruthless-best-to-crush-Dominic-Thiem-and-advance-to-third-round.html |url-status=live |url-access=subscription |access-date=23 November 2019 |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/sport/tennis/frenchopen/10862939/French-Open-2014-Rafael-Nadal-at-his-ruthless-best-to-crush-Dominic-Thiem-and-advance-to-third-round.html |archive-date=12 January 2022 |issn=0307-1235}}</ref> Tim Londondagi Qirolicha klubi chempionatida, [[David Goffin|Devid Goffinga]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/311/mds.pdf|sarlavha=Aegon Championships Men's Main Draw Singles|ish=Pro Tennis Live|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> va Uimbldon chempionatida avstraliyalik Lyuk Savilga saralashda ketma-ket birinchi raundda mag'lubiyatga uchradi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The Championships 2014 Gentlemen's Singles Draw|url=https://www.wimbledon.com/en_GB/static/pdfs/archive/draws/2014_MS_A4.pdf|kirish sanasi=24 November 2019|ish=Wimbledon}}</ref> Uimbldondan so'ng Tim Xalqaro Germaniya ochiq chempionatida o'ynadi, u erda Leonardo Mayer tomonidan mag'lub bo'lishdan oldin uchinchi bosqichga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/414/mds.pdf|sarlavha=bet-at-home Open Main draw singles|ish=Pro Tennis Live|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 July 2014|sarlavha=Thiem upsets Granollers in Hamburg|url=https://apnews.com/5c86d56c4865401088afe0c5e42d1f3f|kirish sanasi=19 June 2020|ish=AP NEWS}}</ref> Thiem Swiss Open Gstaaddagi faoliyatida birinchi marta ATP turnirida ishtirok etdi. Sakkizinchi o'rinni egallab, birinchi raundda Viktor Troykiga mag'lub bo'ldi . <ref>{{Veb manbasi|sana=21 July 2014|sarlavha=Troicki wins match at Swiss after 1-year ban|url=https://www.espn.co.uk/tennis/story/_/id/11241540/viktor-troicki-wins-match-swiss-open-one-year-ban|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ESPN|til=en}}</ref> Avstriya ochiq chempionatida Kitsbühel Thiem beshinchi o'rinni egalladi. Yarim finalda u Xuan Monakoni mag'lub etib, 20 yoshida o'zining ilk ATP Tour 250 finaliga chiqdi. Finalda u tuzilgan bo'lishiga qaramay Devid Goffinga yiqildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=1 August 2014|sarlavha=Thiem, Goffin to Square off for Maiden Title|url=http://www.tennisnow.com/News/Thiem,-Goffin-to-Square-off-for-Maiden-Title-in-Ki.aspx|kirish sanasi=23 November 2019|ish=TennisNow}}</ref> 2014-yilda o‘zining birinchi US Open turnirida qatnashgan Thiem to‘rtinchi raundga qadar 11- raketachi Ernest Gulbis va 19-raketkachi Felisiano Lopesni mag‘lub etib, oltinchi [[Tomáš Berdych|raketka Tomash Berdixga]] yutqazib qo‘ydi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1 September 2014 |title=US Open: Roger Federer survives early hiccup to down Marcel Granollers |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/2014/sep/01/roger-federer-marcel-granollers-us-open |access-date=24 November 2019 |issn=0261-3077}}</ref> 2014 yilgi mavsum oxirida Thiem Avstriya armiyasida to'rt haftalik majburiy milliy xizmatni yakunladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-london-2016-programme|sarlavha=From Military Service To London, Thiem Ready To Make Debut {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.skysports.com/tennis/news/12040/11564257/dominic-thiem-military-service-playing-with-chelseas-willian-and-first-grand-slam-final|sarlavha=Dominic Thiem: Military service, playing with Chelsea's Willian and first Grand Slam final|ish=Sky Sports|til=en|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> === 2015 yil: 3ta ATP unvoni === Thiem yilni sekin boshladi, u Miami Openda o'zining birinchi Masters 1000 chorak finaliga chiqishdan oldin o'yinlarda 3-6 o'ynadi. <ref name=":12">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Bio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/bio|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Tim Avstraliya ochiq chempionatining birinchi raundida Roberto Bautista Agutga mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Australian Open - The Grand Slam of Asia / Pacific {{!}} Australian Open|url=https://ausopen.com/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150207151930/http://www.ausopen.com/en_AU/scores/draws/ms/r1s1.html|arxivsana=7 February 2015|kirish sanasi=3 December 2019|ish=Australian Open}}</ref> Rotterdamda u Ernest Gulbisni mag'lub etdi, ammo ikkinchi raundda Sergiy Staxovskiyga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=11 February 2015|sarlavha=Murray eases into 2nd round in Rotterdam|url=https://www.espn.com/tennis/story/_/id/12309807/wednesday-world-tennis-tournament-results-rotterdam|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ESPN|til=en}}</ref> Marseldagi Open 13 musobaqasida u João Sousa va David Goffinni mag'lub etib, chorak finalga chiqdi va u erda Bautista Agut tomonidan mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=20 February 2015|sarlavha=Bautista Agut defeats Thiem; advances to Open 13 semis - TSN.ca|url=https://www.tsn.ca/bautista-agut-defeats-thiem-advances-to-open-13-semis-1.211789|kirish sanasi=19 June 2020|ish=TSN|til=en}}</ref> Mayami ochiq chempionatida avstriyalik Endi Marreyga uch setda yutqazib, chorak finalga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Tignor|ism=Steve|sana=1 April 2015|sarlavha=Thiem, Player|url=https://www.tennis.com/pro-game/2015/04/thiem-player/54491/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis.com}}</ref> Rim Masters musobaqasida u Gilles Simon ustidan g'alaba qozonib, uchinchi raundga chiqdi va u erda Sten Vavrinka tomonidan mag'lubiyatga uchradi. <ref>{{Veb manbasi|sana=15 May 2015|sarlavha=Wawrinka to meet Nadal in Rome Masters quarter-finals|url=https://www.dailypioneer.com/2015/sports-bytes/wawrinka-to-meet-nadal-in-rome-masters-quarter-finals.html|kirish sanasi=19 June 2020|ish=The Pioneer|til=en}}</ref> Thiem o'zining birinchi karerasidagi ATP Tour chempionligini qo'lga kiritdi Nitsa, Frantsiya, <ref>{{Veb manbasi|sana=23 May 2015|sarlavha=First-Time Winner Spotlight: Dominic Thiem|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/nice-final-2015-first-time-winner-thiem|kirish sanasi=15 May 2018|ish=ATP Tour}}</ref> Nik Kyrgios, Ernest Gulbis va Jon Isnerni yo'lda mag'lub etib, finalda argentinalik Leonardo Mayerga qarshi yaqin uch setter g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sana=24 May 2015|sarlavha=Nice Final 2015 Thiem Mayer {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nice-final-2015-thiem-mayer|kirish sanasi=3 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionatida Tim Aljaj Bedeneni mag'lub etib, ikkinchi raundga chiqdi, u erda to'rtta yaqin setda 21-raqamli Pablo Kuevasga mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Roland Garros 2015 Main draw men's singles|url=http://www.rolandgarros.com/en_FR/scores/draws/ms/msdraw.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151016223722/http://www.rolandgarros.com/en_FR/scores/draws/ms/msdraw.pdf|arxivsana=16 October 2015|kirish sanasi=3 December 2019|ish=Roland Garros}}</ref> [[Fayl:Dominic_Thiem_after_winning_his_match_(19025438403).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Dominic_Thiem_after_winning_his_match_%2819025438403%29.jpg/220px-Dominic_Thiem_after_winning_his_match_%2819025438403%29.jpg|left|thumb| Thiem 2015-yilgi Uimbldon chempionatida]] Thiem Nottingem Open turniriga ettinchi raqam ostida kirdi, u 2015 yilda o't ustidagi birinchi g'alabasini qo'lga kiritish uchun Malek Jazirini mag'lub etdi, ammo uchinchi raundda [[Alexandr Dolgopolov|Aleksandr Dolgopolov]] tomonidan nokautga uchradi. <ref>{{Veb manbasi|sana=24 June 2015|sarlavha=Gilles Simon and Marcos Baghdatis safely into Aegon Open Nottingham quarter-finals|url=https://www.lta.org.uk/major-tennis-events/british-major-events/nature-valley-open/news-and-media/2015/gilles-simon-and-marcos-baghdatis-safely-into-aegon-open-nottingham-quarter-finals/#|kirish sanasi=19 June 2020|ish=LTA Tennis}}</ref> Thiem yilning uchinchi "Katta dubulg'a" turnirida, Uimbldon chempionatida 32-raqam sifatida qatnashdi va bu "Katta dubulg'a" turnirida birinchi marta o'rin olganini ko'rsatdi. U isroillik Dudi Selani to‘rt setda mag‘lub etib, Uimbldondagi ilk g‘alabasini qayd etdi. Ikkinchi raundda Thiem setlarda 2:1 hisobida oldinda bo'lganiga qaramay, Fernando Verdaskoga qarshi yaqin besh setterni yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=2015 Wimbledon Gentleman's singles main draw|url=http://2015.wimbledon.com/en_GB/scores/draws/ms/msdraw.pdf|kirish sanasi=3 December 2019|ish=Wimbledon}}</ref> Uimbldondan so'ng u Croatia Open Umag turnirida to'rtinchi raqam ostida ishtirok etdi va bu unga ikkinchi davraga xayrlashdi. Dushan Layovich va vatandoshi Andreas Xayder-Maurer ustidan g'alaba qozonganidan so'ng (har ikkala futbolchi ham iste'foga chiqqanidan keyin) Tim yarim finalga yo'l oldi va u erda Gael Monfilsni mag'lub etdi va o'zining uchinchi karerasi finaliga yo'l oldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=25 July 2015|sarlavha=umag 2015 saturday sousa {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/umag-2015-saturday-sousa|kirish sanasi=3 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Finalda u portugaliyalik João Sousani ketma-ket mag'lub etib, o'zining ikkinchi ATP Tour chempionligini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Oddo|ism=Chris|sana=26 July 2015|sarlavha=Thiem Dream in Umag Final|url=http://www.tennisnow.com/News/2015/July/Thiem-Dream-in-Umag-Final.aspx|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis Now}}</ref> Bir hafta o'tgach, Thiem Swiss Open Gstaad musobaqasida o'zining uchinchi chempionligini qo'lga kiritdi va finalda Devid Goffinni mag'lub etdi va birinchi marta ketma-ket turnirlarda g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Pasquariello|ism=Ivan|sana=2 August 2015|sarlavha=Young Gun Shoots Back-to-Back! Dominic Thiem Beats Goffin, Wins Gstaad!|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/25329/young-gun-shoots-backtoback-dominic-thiem-beats-goffin-wins-gstaad/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> Thiem navbatdagi o'z uy turnirida, Generali Open Kitzbühelda o'ynadi, bu birinchi marta ATP turniriga eng yaxshi o'yinchi sifatida kirganini belgiladi. Xayrlashgandan so'ng, u erta chiqishdan qochishga muvaffaq bo'ldi, chunki u Andreas Xayder-Maurerga qarshi uch setga yaqin g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sana=5 August 2015|sarlavha=Fognini's Quick Work In Kitzbuhel {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/kitzbuhel-2015-wednesday-thiem-fognini|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191203231857/https://www.atptour.com/en/news/kitzbuhel-2015-wednesday-thiem-fognini|arxivsana=3 December 2019|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> U chorak finalda Albert Montanésni mag'lub etdi, Montañés ikkinchi setda beshta o'yinni tark etdi. Yarim finalda u germaniyalik Filipp Kolshrayberga mag'lub bo'lgach, ketma-ket uchinchi finalga chiqish imkoniyatidan mahrum bo'ldi va bu uning o'nta o'yindan iborat g'alabali seriyasini tugatdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Pasquariello|ism=Ivan|sana=7 August 2015|sarlavha=Philipp Kohlschreiber Ends Dream Run of Dominic Thiem in Kitzbuhel|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/25427/philipp-kohlschreiber-ends-dream-run-of-dominic-thiem-in-kitzbuhel/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> Turnir yakuniga etganidan so'ng, Thiem birinchi marta 20 talikka kirdi va dunyoning 18-o'rinini egalladi <ref name=":13">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Rankings History {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/rankings-history|kirish sanasi=3 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> === 2016 yil: Birinchi Grand Slam yarim finali va eng yaxshi 10 talik reytingi === Thiem 2016 yilda to'rtta unvonni qo'lga kiritdi, shu jumladan Akapulkoda ATP 500 darajasida birinchi bo'lib Frantsiya Ochiq chempionati yarim finaliga chiqdi, birinchi marta Grand Slam darajasida to'rtinchi raunddan o'tgan edi. Thiem yilni Brisbenda ochiq kortlarda yarim final yugurishi bilan boshladi, dunyoning 13-raqamli [[Marin Čilić|Marin Chilichni mag'lub etdi]], ammo [[Roger Federer|Rojer Federerga]] to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. Thiem [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionatining]] uchinchi bosqichiga chiqdi va dunyoning 16-raqamli Devid Goffinga to'rt setda yutqazdi. Thiem Argentina Ochiq chempionatida ishtirok etdi va u erda beshinchi o'rinni egalladi. Yarim finalda u dunyoning 5-raqamli va amaldagi chempion Rafael Nadalni uchta setda mag'lub etdi. Thiem uch setda [[Nicolás Almagro|Nikolas Almagroni]] mag'lub etib, to'rtinchi ATP chempionligini qo'lga kiritdi. <ref name="atp20160214">{{Veb manbasi|sana=14 February 2016|sarlavha=Thiem Hangs On For Buenos Aires Title|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-wins-buenos-aires-title-over-almagro|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> [[Fayl:Günter_Bresnik_Dominic_Thiem.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/G%C3%BCnter_Bresnik_Dominic_Thiem.jpg/220px-G%C3%BCnter_Bresnik_Dominic_Thiem.jpg|thumb| Dominik Tim murabbiy Gyunter Bresnik bilan, 2016 yil]] Uning keyingi turniri Rio Open edi. Thiem chorak finalga chiqdi va u Devid Ferrerni mag'lub etdi, bu uning ikki hafta ichida o'ntalikdagi ikkinchi g'alabasi. U yarim finalda Gvido Pellaga mag'lub bo'ldi va o'yin davomida charchoq alomatlarini ko'rsatdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Wade|ism=Stephen|sana=20 February 2016|sarlavha=Cuevas, Pella into Rio Open final; Nadal and Thiem beaten|url=https://sports.yahoo.com/news/cuevas-pella-rio-open-final-nadal-thiem-beaten-041957256--ten.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160306200107/http://sports.yahoo.com/news/cuevas-pella-rio-open-final-nadal-thiem-beaten-041957256--ten.html|arxivsana=6 March 2016|kirish sanasi=9 February 2020|ish=Yahoo! Sports}}</ref> Fevral oyida Thiem Akapulkodagi Mexican Open musobaqasida g'alaba qozondi, bu o'zining birinchi qattiq kort chempioni. U finalda Bernard Tomichni mag'lub etdi. Ushbu g'alaba bilan Thiem 29 fevralda 14-o'rinni egalladi, <ref name="atpworldtour.com">{{Veb manbasi|sarlavha=Rankings {{!}} Singles {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/rankings/singles?rankDate=2016-02-29&rankRange=0-100|kirish sanasi=9 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=28 February 2016|sarlavha=Thiem Defeats Tomic For Acapulco 2016 Title {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-defeats-tomic-for-acapulco-2016-title|kirish sanasi=9 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> London poygasida ham 3-o'ringa ko'tarildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 February 2016|sarlavha=Emirates ATP Race to London|url=http://www.atpworldtour.com/en/rankings/singles-race-to-london?rankDate=2016-02-29|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 March 2016|sarlavha=Tickets On Sale For 2016 Barclays ATP World Tour Finals|url=http://www.barclaysatpworldtourfinals.com/en/news-and-media/tennis/barclays-atp-world-tour-finals-2016-public-tickets-sale|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161107181022/http://www.barclaysatpworldtourfinals.com/en/news-and-media/tennis/barclays-atp-world-tour-finals-2016-public-tickets-sale|arxivsana=7 November 2016|kirish sanasi=19 June 2020|ish=[[ATP World Tour Finals]]}}</ref> Mart oyi boshida Tim Avstriyaning Devis kubogi I guruhining birinchi bosqichida Portugaliyaga qarshi yopiq qattiq kortlarda ishtirok etdi. Yakkalik bahslarida u beshinchi set tay- brekda Gastão Eliasni mag'lub etdi. Aleksandr Peya bilan hamkorlik qilib, u juftlik bahslarida Elias va João Sousani ham mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=5 March 2016|sarlavha=Davis Cup - Austrian fightback gives them the edge against Portugal|url=https://www.daviscup.com/en/news/224515.aspx|kirish sanasi=19 June 2020|ish=Davis Cup}}</ref> Teskari yakkalik bahslarida Thiem Sousani mag'lub etib, Avstriyani 3:1 hisobida oldinga olib chiqdi va jamoa 4:1 hisobida g'alaba qozondi <ref>{{Veb manbasi|sana=6 March 2016|sarlavha=Davis Cup - Portugal v Austria|url=http://www.daviscup.com/en/draws-results/tie/details.aspx?tieId=100029647|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160718142132/http://www.daviscup.com/en/draws-results/tie/details.aspx?tieId=100029647|arxivsana=18 July 2016|kirish sanasi=19 June 2020|ish=Davis Cup}}</ref> Thiem Indian-Uellsda raqobatlashdi va u erda dunyoning 9-raqamli Jo-Vilfrid Tsonga tushib ketishidan oldin to'rtinchi bosqichga chiqdi. Mart oyida Mayami ochiq chempionatida u dunyoning birinchi raqamli [[Novak Đoković|tennischisi Novak Jokovichga]] yutqazib, to'rtinchi bosqichga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 March 2016|sarlavha=Djokovic Holds Off Thiem In Miami {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/djokovic-holds-off-thiem-in-miami|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin Thiem Monte-Karlo Mastersda o'ynadi, uchinchi raundda Rafael Nadalga yutqazdi. Aprel oyining oxirida Thiem Myunxenda ochiq tuproqda ATP 250 finaliga chiqdi, u Filipp Kolshrayber bilan o'ynadi va uch setda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=1 May 2016|sarlavha=Kohlschreiber Tops Thiem To Win His Third Munich Title|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/thiem-kohlschreiber-munich-2016-final|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160502033916/http://www.atpworldtour.com/en/news/thiem-kohlschreiber-munich-2016-final|arxivsana=2 May 2016|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Italiya ochiq chempionatida ishtirok etishdan oldin Madrid Ochiq chempionatining birinchi bosqichida mag'lub bo'ldi. U belidan jarohat olgan Rojer Federerni to'g'ridan-to'g'ri setlarda mag'lub etdi. Chorak finalda Tim oltinchi raqam ostida tasniflangan Key Nishikoriga yutqazdi. Nitsada Thiem finalda Aleksandr Zverevni mag'lub etib, unvonini muvaffaqiyatli himoya qildi. Frantsiya Ochiq chempionatida Thiem chorak finalda Devid Goffinni mag'lub etib, birinchi marta mayorning yarim finaliga chiqdi. U yarim finalda 1-raqamli va yakuniy chempion Novak Jokovichga yutqazdi. Ushbu yarim finalga chiqish orqali u ATP reytingining kuchli o'ntaligida dunyoning 7-raqami sifatida debyut qildi <ref>{{Veb manbasi|sana=2 June 2016|sarlavha=Roland Garros Goffin Thiem Quarterfinal Thursday {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/roland-garros-goffin-thiem-quarterfinal-thursday|kirish sanasi=9 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Iyun oyining boshida Thiem Shtutgart Ochiq chempionatida uchinchi raqam ostida ishtirok etdi. U yarim finalda birinchi raqamli tennischi Rojer Federerni mag'lub etdi. Finalda u Filipp Kolshrayberni ikki kun davomida mag'lub etib, o'zining birinchi chimli kort turnirida g'alaba qozondi. G'alaba bilan u Ochiq davr tarixidagi (1968 yil may oyidan beri) o'sha yili uchta turli sirtlarda ATP unvonini qo'lga kiritgan 29-o'yinchi bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=13 June 2016|sarlavha=Thiem Wins Fourth Title Of Year In Stuttgart {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-kohlschreiber-stuttgart-2016-final-monday|kirish sanasi=9 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem navbatdagi Halle Open musobaqasida ishtirok etdi va u yarim finalda Florian Mayerga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Froud|ism=James|sana=18 June 2016|sarlavha=ATP Halle: Florian Mayer stuns Dominic Thiem to make the final|url=https://www.vavel.com/en-us/tennis-usa/2016/06/18/705596-atp-halle-florian-mayer-stuns-dominic-thiem-to-make-the-final.html|kirish sanasi=19 June 2020|ish=VAVEL|til=en-us}}</ref> Uimbldonda birinchi davrada Tim yana Florian Mayer bilan to'qnash keldi, ammo bu safar u g'alaba qozondi. Ikkinchi raundda Thiemni Jiri Veseliy mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=30 June 2016|sarlavha=Vesely Upsets Thiem At Wimbledon {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/vesely-upsets-thiem-at-wimbledon|kirish sanasi=9 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> US Open turnirida Thiem [[Pablo Carreño Busta|Pablo Karrenyo]] Bustani mag'lub etib, to'rtinchi raundga chiqdi va u erda o'ng tizzasidan jarohati tufayli Xuan Martin del Potroga qarshi o'yinni tark etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Mitchell |first=Kevin |date=5 September 2016 |title=Juan Martín del Potro back in US Open quarter-finals after Dominic Thiem quits |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/2016/sep/05/juan-martin-del-potro-us-open-dominic-thiem-quarter-final |access-date=1 May 2020 |issn=0261-3077}}</ref> US Open turniridan so'ng Thiem Moselle Open turnirida finalga chiqdi, ammo Lukas Puilga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=25 September 2016|sarlavha=Pouille Wins Maiden ATP World Tour Title In Metz {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/metz-2016-final-pouille-thiem|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem birinchi marta ATP finaliga yo'llanmani qo'lga kiritdi va u Gael Monfilsga qarshi o'yinda g'alaba qozonishdan oldin Novak Jokovichga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=15 November 2016|sarlavha=Thiem Beats Monfils For First London Win {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/monfils-thiem-finale-2016-tuesday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> U aylanma bosqichda Milosh Raonichga yutqazib qo'yganidan so'ng musobaqadan chiqib ketdi. U yilni 8-o'rinda yakunladi va birinchi marta kuchli o'ntalikka kirdi. <ref name=":13">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Rankings History {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/rankings-history|kirish sanasi=3 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> [[Fayl:ATP_World_Tour_500_2016_D._Thiem_(AUT)_vs_G._Melzer_(AUT)-2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/ATP_World_Tour_500_2016_D._Thiem_%28AUT%29_vs_G._Melzer_%28AUT%29-2.jpg/290px-ATP_World_Tour_500_2016_D._Thiem_%28AUT%29_vs_G._Melzer_%28AUT%29-2.jpg|left|thumb| Thiem 2016 Erste Bank Open da]] === 2017: Birinchi Masters 1000 finali === Thiem 2017 yilda "Katta Dubulg'a" turniridagi natijalarini yaxshiladi, to'rttasida to'rtinchi bosqichga chiqdi va Frantsiya Ochiq chempionatida ketma-ket ikkinchi yarim finalga chiqdi. Thiem yilni Brisbane Internationalda o'ynab boshladi va chorak finalda yakuniy g'olib Grigor Dimitrovga qarshi yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dimitrov upsets Thiem for semifinal berth|url=https://www.brisbaneinternational.com.au/2017/01/dimitrov-upsets-thiem-semifinal-berth/|sana=6 January 2017|ish=Brisbane International Tennis|kirish sanasi=1 May 2020}}</ref> Keyin Thiem Sidney Internationalda eng yaxshi urug' sifatida o'ynadi. Thiem Gastao Elias ustidan g'alaba qozondi, ammo chorak finalda [[Dan Evans|Den Evansga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dan Evans shocks top seed Dominic Thiem in Sydney|url=https://au.eurosport.com/tennis/atp-sydney/2017/dan-evans-shocks-top-seed-dominic-thiem-in-sydney_sto6009581/story.shtml|sana=12 January 2017|ish=Eurosport Australia|kirish sanasi=1 May 2020}}</ref> Avstraliya ochiq chempionatida Tim birinchi marta to‘rtinchi bosqichga chiqdi, biroq Goffinga ketma-ket ikkinchi yil mag‘lub bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=David Goffin comes back to beat Dominic Thiem|url=https://au.eurosport.com/tennis/australian-open-men/2017/david-goffin-comes-back-to-beat-dominic-thiem_sto6029606/story.shtml|sana=23 January 2017|ish=Eurosport Australia|kirish sanasi=1 May 2020}}</ref> Thiem yilning birinchi ATP 500 musobaqasi uchun Rotterdam Open turniriga bordi. Aleksandr Zverev va Gilles Simonni mag'lub etganidan so'ng, Thiem chorak finalda Per- Gyug Gerbertga yutqazdi. <ref name=":9">{{Veb manbasi|sana=6 June 2017|sarlavha=French Open: All you need to know ahead of Novak Djokovic v/s Dominic Thiem quarters clash|url=https://www.dnaindia.com/sports/report-french-open-all-you-need-to-know-ahead-of-novak-djokovic-vs-dominic-thiem-quarters-clash-2463084|kirish sanasi=1 May 2020|ish=DNA India|til=en}}</ref> Keyingi haftada Thiem yana ATP 500 tadbirida ikkinchi o'rinni egalladi, bu safar Rio Openda . Thiem finalda Pablo Karrenyo Bustani mag'lub etib, iyun oyidan beri birinchi marta chempionlikni qo'lga kiritdi. Bu Thiemning sakkizinchi ATP turniri, oltinchi loyda va 500 darajasidagi ikkinchi chempionligi edi. <ref>{{Veb manbasi|sana=26 February 2017|sarlavha=Dominic Thiem Reigns In Rio For Eighth Title {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/rio-2017-final-thiem-carreno-busta|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Akapulkodagi Mexican Open musobaqasida ketma-ket uchinchi ATP 500 musobaqasida ishtirok etdi va u erda amaldagi chempion bo'ldi. To'rtinchi o'rinni egallagan Thiem chorak finalda Sem Kuerriga yutqazib qo'ydi va u yakunda turnirda g'olib chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ilic|ism=Jovica|sana=5 March 2020|sarlavha=On this day: Rafael Nadal loses Acapulco final to Sam Querrey|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Blast_From_the_Past/84813/on-this-day-rafael-nadal-loses-acapulco-final-to-sam-querrey/|kirish sanasi=1 May 2020|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> [[Fayl:Thiem_WM17_(20)_(36050661801).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Thiem_WM17_%2820%29_%2836050661801%29.jpg/220px-Thiem_WM17_%2820%29_%2836050661801%29.jpg|right|thumb| Thiem 2017-yilgi Uimbldon chempionatida]] Indian Wells Masters musobaqasining chorak finalida u Sten Vavrinka bilan uchrashdi va so'nggi set tay-brekda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=17 March 2017|sarlavha=Wawrinka Thiem Indian Wells 2017 Thursday {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/wawrinka-thiem-indian-wells-2017-thursday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Mayamidagi dastlabki tur o'yinida Borna Chorichga mag'lub bo'lganidan va Monte-Karlodagi ikkinchi raundda David Goffinga mag'lub bo'lganidan so'ng, <ref name=":9">{{Veb manbasi|sana=6 June 2017|sarlavha=French Open: All you need to know ahead of Novak Djokovic v/s Dominic Thiem quarters clash|url=https://www.dnaindia.com/sports/report-french-open-all-you-need-to-know-ahead-of-novak-djokovic-vs-dominic-thiem-quarters-clash-2463084|kirish sanasi=1 May 2020|ish=DNA India|til=en}}</ref> u Barselonadagi 12-ATP Tour finalida Rafael Nadalga ikki setda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=30 April 2017|sarlavha=Nadal Notches 10th Barcelona Title {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/barcelona-2017-final-nadal-thiem|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Yo'lda u yarim finalda Endi Marreyni mag'lub etib, dunyoning 1-raqami ustidan birinchi g'alabasini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 April 2017|sarlavha=Thiem Topples Murray For Barcelona Final Berth {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/barcelona-2017-saturday-thiem-murray|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Madrid Ochiq chempionatida Tim o'zining birinchi Masters 1000 finalida Rafael Nadalga qarshi o'ynadi. <ref>{{Veb manbasi|sana=14 May 2017|sarlavha=Rafael Nadal Beats Dominic Thiem To Win Mutua Madrid Open Title {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-madrid-2017-sunday-final|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem mag'lub bo'ldi, ammo Nadalga qarshi o'yinda Barcelona Opendagi ochkolari yaxshilanganini ko'rsatdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=11 May 2017|sarlavha=Thiem Saves 5 M.P. To Edge Dimitrov In Madrid {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-dimitrov-madrid-2017-thursday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Tim Rim Masters 1000 turnirining chorak finalida Nadalni ketma-ket ikki setda mag'lub etdi, yarim finalda Novak Jokovichga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=20 May 2017|sarlavha=Djokovic Ruthless In Reaching Rome Final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/djokovic-thiem-rome-2017-saturday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionatida Tim dastlabki beshta o'yinda setni tashlab ketmadi, shu jumladan amaldagi chempion Novak Jokovichni <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 June 2017 |title=French Open 2017: Novak Djokovic loses to Dominic Thiem in quarter-finals |language=en-gb |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/40186734 |access-date=1 May 2020}}</ref> mag'lub etdi va yarim finalda yakuniy chempion Rafael Nadalga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Garros |first=Simon Cambers at Roland |date=9 June 2017 |title=Rafael Nadal overwhelms Dominic Thiem to reach French Open final |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/2017/jun/09/rafael-nadal-dominic-thiem-french-open-semi-final-report |access-date=1 May 2020 |issn=0261-3077}}</ref> Chimli kort mavsumi boshida Tim Robin Xaasega yutqazib, Halle Open turnirining ikkinchi bosqichiga chiqdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 June 2017 |title=Dominic Thiem suffers surprise defeat to Robin Haase at Gerry Weber Open in Germany |work=Sky Sports |url=http://www.skysports.com/tennis/news/12110/10922505/dominic-thiem-suffers-surprise-defeat-to-robin-haase-at-gerry-weber-open-in-germany |access-date=27 June 2017}}</ref> Keyin, Antalya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida u saralash bosqichida dunyo reytingida 222-o'rinni egallab turgan Ramkumar Ramanatandan xafa bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2017 |title=Ramanathan Stuns Thiem In Antalya {{!}} ATP World Tour {{!}} Tennis |work=ATP Tour |url=http://www.atpworldtour.com/en/news/thiem-ramanathan-altmaier-antalya-2017-tuesday |access-date=27 June 2017}}</ref> Uimbldonda u o'z faoliyatida birinchi marta to'rtinchi bosqichga chiqdi va yakuniy yarim finalchi Tomash Berdixga besh setda yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=10 July 2017|sarlavha=Evergreen Berdych Beats Thiem At Wimbledon {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/djokovic-berdych-thiem-wimbledon-2017-monday2|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin Thiem Vashington ochiq chempionatida ishtirok etdi va u erda uchinchi raundda Kevin Andersonga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=3 August 2017|sarlavha=Anderson Saves M.P. To Topple Top Seed Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/raonic-sock-thiem-washington-2017-thursday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Monrealdagi Kanada ochiq chempionatida u ikkinchi davrada xayrlashdi, ammo Diego Shvartsmanga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=9 August 2017|sarlavha=Schwartzman defeats Thiem in Montreal for first Top 10 win {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-sock-montreal-2017-tuesday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin u Cincinnatining chorak finaliga chiqdi va u erda Devid Ferrerga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=19 August 2017|sarlavha=Ferrer Foils Thiem For Cincy SF Berth {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/cincinnati-2017-friday-ferrer-thiem|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> US Open turnirida Tim 2009 yilgi US Open chempioni Xuan Martin del Potroga qarshi to'rtinchi bosqichga chiqdi, to'rtinchi setda ikkita o'yin ochkosidan foydalana olmaganidan so'ng besh setda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 September 2017 |title=Juan Martín del Potro beats fever and Thiem in thriller to set up Federer match |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/2017/sep/04/us-open-juan-martin-del-potro-dominic-thiem-tennis |access-date=1 May 2020 |issn=0261-3077}}</ref> Tim Chengdu, Tokio va Shanxayda ketma-ket uchta o'yinda mag'lub bo'lgan US Open turniridan keyin yana forma bilan kurashdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=28 September 2017|sarlavha=Fritz Powers Into Chengdu QFs; Pella Upsets Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-pella-fritz-chengdu-2017-thursday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=3 October 2017|sarlavha=Johnson Upsets Finals Hope Thiem In Tokyo {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/johnson-thiem-tokyo-2017-tuesday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=11 October 2017|sarlavha=Serbia's Viktor Troicki Knocks Out Dominic Thiem at Shanghai Rolex Masters {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/troicki-thiem-shanghai-2017-wednesday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Shunga qaramay, u ketma-ket ikkinchi yil ATP finaliga yo'llanma oldi. Keyin Thiem Vena va Parijdagi ikkinchi o'yinda ketma-ket Richard Gasquet va Fernando Verdaskoga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Fernando Verdasco stuns Dominic Thiem to reach the quarter final in Paris Bercy|url=https://www.ubitennis.net/2017/11/fernando-verdasco-stuns-dominic-thiem-to-reach-the-quarter-final-in-paris-bercy/|muallif=sampaolo|sana=2 November 2017|ish=UBITENNIS|til=en-US|kirish sanasi=1 May 2020}}</ref> Thiem faoliyatida birinchi marta reytingda kuchli beshlikka kirib, dunyoning 4-raqamiga ko'tarildi. ATP finalining davra bosqichida Tim Pablo Karrenyo Bustani uchta setda mag‘lub etdi, ammo David Goffin va Grigor Dimitrovga imkoniyatni boy berdi. U yarim finalga chiqa olmadi. <ref>{{Veb manbasi|sana=17 November 2017|sarlavha=Thiem Turns Focus To 2018 After London Defeat {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-nitto-atp-finals-2017-friday-reaction|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> === 2018: Birinchi finali === Thiem Fransiya Ochiq chempionatida birinchi "Katta Dubulg'a" finaliga va 2018 yilda birinchi US Open chorak finaliga va Madriddagi ikkinchi Masters 1000 finaliga chiqdi. 2017 yilning dekabr oyi oxirida murabbiy [[Galo Blanco|Galo Blanko]] Thiem jamoasiga qo'shildi va ular tennis mavsumi oxirigacha birga ishlashdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Myles|ism=Stephanie|sana=1 January 2018|sarlavha=Galo Blanco joins Team Thiem|url=https://tennis.life/2018/01/01/dominic-thiem-galo-blanco-coach/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191210164600/https://tennis.life/2018/01/01/dominic-thiem-galo-blanco-coach/|arxivsana=10 December 2019|kirish sanasi=19 June 2020|ish=Tennis.life|til=en-US}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ilic|ism=Jovica|sana=2018-10-19|sarlavha=Galo Blanco part ways with Dominic Thiem to embrace new David Cup role|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/61837/galo-blanco-part-ways-with-dominic-thiem-to-embrace-new-davis-cup-role/|kirish sanasi=2020-11-19|ish=Tennis World}}</ref> Thiem o'z mavsumini Qatar Open'da eng yaxshi urug' sifatida boshladi. U nimchorak finalga chiqdi va u erda kasallik tufayli Gaël Monfilsga qarshi o'yinni tark etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Qatar Tennis Federation {{!}} QTF {{!}} Qatar Tennis Tournaments and Championships |work=Qatar Tennis Federation |url=http://qatartennis.org/tournaments/index/122/qatar-exxonmobil-open-2018.html |url-status=dead |access-date=5 January 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180102133234/http://qatartennis.org/tournaments/index/122/qatar-exxonmobil-open-2018.html |archive-date=2 January 2018}}</ref> Avstraliya ochiq chempionatida Tim Tennis Sandgrenga qarshi to'rtinchi raundda mag'lub bo'ldi. Bu uning o'tgan yilgi Avstraliya ochiq chempionatidagi natijasiga teng edi. <ref>{{Veb manbasi|sana=22 January 2018|sarlavha=Tennys Sandgren Continues Run, Ousts Dominic Thiem In Melbourne {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-sandgren-australian-open-2018-monday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Fevral oyining o'rtalarida Thiemning navbatdagi turniri Argentina Ochiq chempionatida to'qqizinchi, Buenos-Ayresdagi ikkinchi ATP turnirida g'alaba qozondi. Bu uning deyarli bir yil ichida birinchi titul bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=18 February 2018|sarlavha=Ruthless Thiem Streaks To Buenos Aires Title {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/buenos-aires-2018-final-thiem-bedene|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Indian-Uellsda u ikkinchi davrada Stefanos Tsitsipasga qarshi o'yinda g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sana=10 March 2018|sarlavha=Thiem Tames Tsitsipas In Opener {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-berdych-indian-wells-2018-saturday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Uchinchi raundda Pablo Kuevasga qarshi o'yinda u birinchi setda g'alaba qozonish uchun to'pig'ini aylantirdi, keyinroq o'yinni tark etdi. Oyoq Bilagi zo'r jarohati tufayli u Mayamini o'tkazib yubordi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eurosport.co.uk/tennis/indian-wells-masters/2018/dominic-thiem-withdraws-from-miami-open-due-to-injury_sto6677245/story.shtml|sarlavha=Dominic Thiem withdraws from Miami Open due to injury|sana=15 March 2018|ish=Eurosport UK|kirish sanasi=10 December 2019}}</ref> Thiem keyingi o'yinda Monte-Karloda o'ynadi va chorak finalda Rafael Nadalga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=20 April 2018|sarlavha=Ruthless Rafa Rushes Into Semi-finals {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-monte-carlo-2018-friday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Barselonada u yana chorak finalga chiqdi, keyin Stefanos Tsitsipasga yiqildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=27 April 2018|sarlavha=Stefanos Tsitsipas Upsets Dominic Thiem For Place In Barcelona Semi-Finals {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/tsitsipas-thiem-barcelona-2018-friday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Madridda u chorak finalda Nadal bilan to'qnash keldi. Bu safar u g'alaba qozondi va Nadalning 21 o'yin va 50 setlik g'alabali seriyasiga chek qo'ydi. <ref>{{Veb manbasi|sana=11 May 2018|sarlavha=Thiem Ends Nadal's Streaks, Time At No. 1 {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-madrid-2018-friday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Tim o'tgan yili Rimda Nadal ustidan g'alaba qozongan so'nggi futbolchi bo'lgan edi. Keyin Tim Kevin Andersonni mag'lub etib, finalga chiqdi va u Aleksandr Zverevga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=13 May 2018|sarlavha=How Sascha Triumphed In Madrid {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/madrid-2018-final-set-by-set-zverev-thiem|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Rimda oltinchi raqamda saralangan edi, biroq [[Fabio Fognini|Fabio Fogniniga]] uch setda birinchi o'yinda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=16 May 2018|sarlavha=Fognini Causes Major Upset In Rome {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-dimitrov-nishikori-rome-2018-wednesday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin Tim Lionda o'ynadi va u erda Gilles Simonga qarshi o'yindan qaytdi va o'zining 10-ATP chempionligini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=16 May 2018|sarlavha=Ten Titles For Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-simon-lyon-2018-final|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Fransiya Ochiq chempionatida Tim chorak finalda Aleksandr Zverev bilan to‘qnash keldi va uni to‘g‘ridan-to‘g‘ri mag‘lubiyatga uchratdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=5 June 2018|sarlavha=Thiem Beats Zverev, Into Third Straight Roland Garros Semi-final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/zverev-thiem-roland-garros-2018-tuesday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionatining ketma-ket uchinchi yarim finalida Thiem o'zining birinchi "Katta dubulg'a" finaliga yo'l olish uchun hech kimga nasib etmagan [[Marco Cecchinato|Marko]] Chekchinatoni mag'lub etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=8 June 2018 |title=French Open 2018: Dominic Thiem beats Marco Cecchinato to make final |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/44416697 |access-date=10 December 2019}}</ref> Keyin u finalda Rafael Nadalga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=10 June 2018|sarlavha=Roland Garros Finalist Dominic Thiem Determined To Return To Grand Slam Final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-roland-garros-2018-final-reaction|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Canadian Opendagi birinchi o'yinida Stefanos Tsitsipasga yutqazdi <ref>{{Veb manbasi|sana=9 August 2018|sarlavha=#NextGenATP Tsitsipas' Hot Streak Hits Toronto With Upset Of Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/shapovalov-thiem-toronto-2018-wednesday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> va kasallik tufayli Cincinnatidan ketishga majbur bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gatto|ism=Luigi|sana=15 August 2018|sarlavha=Dominic Thiem withdraws from Cincinnati, good news for Roger Federer!|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/58941/dominic-thiem-withdraws-from-cincinnati-good-news-for-roger-federer/|kirish sanasi=10 December 2019|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> US Openda u ketma-ket uchinchi yil to'rtinchi bosqichga chiqdi. U erda u 2017 yilgi finalchi Kevin Anderson bilan to'qnash keldi va uni to'g'ridan-to'g'ri mag'lubiyatga uchratib, o'zining birinchi "Katta dubulg'a" chorak finaliga qattiq kortda chiqdi, u erda u birinchi raqamli Nadal bilan to'qnash keldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2 September 2018|sarlavha=Early Present: Thiem Reaches Maiden Quarter-final In New York {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/anderson-thiem-us-open-2018-day-seven|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Bu ularning loydan boshqa sirtdagi birinchi uchrashuvi edi. Uchrashuvni bir yoqlama hayratlanarli tarzda boshlagan Tim birinchi setda g‘alaba qozonib, bor-yo‘g‘i yetti ochko jamg‘ardi. Nadal nazoratni o'z qo'liga oldi va ikkinchi va uchinchi setlarda g'alaba qozondi. Shundan so‘ng Tim to‘rtinchi setni tay-brekda qo‘lga kiritdi. Nadal beshinchi set tay-brekda g'alaba qozonib, 4 soatu 49 daqiqalik o'yindan so'ng mahalliy vaqt bilan 2:04 da o'yinni yakunladi. <ref>{{Veb manbasi|sana=5 September 2018|sarlavha=Thiem: "It's Going To Be Stuck In My Mind Forever" {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-reaction-us-open-2018-tuesday2|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=5 September 2018 |title=US Open 2018: Rafael Nadal beats Dominic Thiem in epic quarter-final |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/45415386 |access-date=10 December 2019}}</ref> O'sha oyning oxirida Thiem Sankt-Peterburg Ochiq chempionatida g'oliblikni qo'lga kiritdi. U Martin Klizanni mag'lub etib, to'qqizinchi ATP 250 chempionligini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=23 September 2018|sarlavha=Thiem Prevents History, Triumphs In St. Petersburg {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-klizan-st-petersburg-2018-final|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Shanxay Mastersda Tim o'zining birinchi o'yinida o'z o'rniga ega bo'lmagan Metyu Ebdendan xafa bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=9 October 2018|sarlavha=Ebden Records Biggest Career Win, Upsets Thiem In Shanghai {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-edmund-shanghai-2018-tuesday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Vena Open turnirida birinchi o'rinni egallab, chorak finalga chiqdi va u erda Key Nishikoriga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=26 October 2018|sarlavha=Nishikori Dashes Thiem's Home Hopes In Vienna {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-anderson-nishikori-vienna-2018-friday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin Parij Masters musobaqasida Thiem oltinchi o'rinni egalladi va yakuniy chempion Karen Xachanovga yutqazishdan oldin yarim finalga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=3 November 2018|sarlavha=Khachanov Charges Into Maiden Masters 1000 Final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-khachanov-paris-2018-saturday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> ATP finalida Thiem Key Nishikoriga qarshi bitta o'yinda g'alaba qozongan <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 November 2018 |title=ATP Finals: Dominic Thiem beats Kei Nishikori but is out after Roger Federer wins |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/46226756 |access-date=10 December 2019}}</ref> va Kevin Anderson va Rojer Federerga qarshi ikkita o'yinda mag'lub bo'lganidan keyin guruh bosqichidan chetlashtirildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 November 2018 |title=ATP Finals: Kevin Anderson beats Dominic Thiem in group opener |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/46172208 |access-date=10 December 2019}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=McVeigh |first=Niall |date=13 November 2018 |title=Roger Federer beats Dominic Thiem at ATP World Tour Finals – as it happened |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/live/2018/nov/13/roger-federer-v-dominic-thiem-atp-world-tour-finals-live |access-date=10 December 2019 |issn=0261-3077}}</ref> U 2018 yilgi mavsumni dunyo reytingida 8-o‘rinda yakunladi <ref name=":13">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Rankings History {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/rankings-history|kirish sanasi=3 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> === 2019: Masters 1000 unvoni === [[Fayl:Thiem_WM19_(16)_(48521710091).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Thiem_WM19_%2816%29_%2848521710091%29.jpg/220px-Thiem_WM19_%2816%29_%2848521710091%29.jpg|left|thumb| Thiem 2019-yilgi Uimbldon chempionatida]] Tim 2019-yilda beshta chempionlikni qo‘lga kiritdi va bu turda Novak Jokovich bilan tenglashib oldi. <ref name=":12">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Bio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/bio|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem o'z mavsumini Qatar ochiq chempionatida boshladi, lekin birinchi davrada Per-Gyug Gerbert tomonidan xafa bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2 January 2019|sarlavha=Doha : Pierre-Hugues Herbert élimine Maximilian Marterer en file en quarts|url=https://sport.francetvinfo.fr/tennis/atp/doha-pierre-hugues-herbert-elimine-maximilian-marterer-en-file-en-quarts|kirish sanasi=10 December 2019|ish=Francetvsport|til=fr}}</ref> Avstraliya Ochiq chempionatida u Benoit Paireni besh setda mag'lub etib, ikkinchi raundda Aleksey Popyrinni tark etdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://apnews.com/f94e3130d47c432593f5ea1c59e6ba0c|sarlavha=The Latest: Thiem fends off Paire in 5 at Australian Open|sana=15 January 2019|ish=AP NEWS|kirish sanasi=10 December 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://video.eurosport.co.uk/tennis/australian-open/2019/alexei-popyrin-advances-after-seventh-seed-dominic-thiem-retires_vid1153556/video.shtml|sarlavha=Popyrin advances after seventh seed Thiem retires|ish=Video Eurosport UK|sana=17 January 2019|kirish sanasi=10 December 2019}}</ref> U Buenos-Ayresda o'z unvonini himoya qila olmadi va Laslo Đere tomonidan Rio Open turniridan chetlatildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=20 February 2019|sarlavha=Laslo Djere Stuns Former Champ Dominic Thiem In Rio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/djere-stuns-thiem-rio-2019-tuesday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Indian Wells Masters musobaqasida u Ivo Karlovichni mag'lub etdi, Gael Monfilsdan o'tib ketdi va final yo'lida Milosh Raonichni mag'lub etdi va u erda Rojer Federerni uchta setda mag'lub etib, o'zining birinchi ATP Masters 1000 chempionligini qo'lga kiritdi. <ref name=":6">{{Veb manbasi|sana=17 March 2019|sarlavha=Thiem Topples Federer For Maiden Masters Title|url=https://www.atptour.com/en/news/indian-wells-2019-final-federer-thiem|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Natijada, u o'zining karerasidagi eng yaxshi dunyo reytingida 4-o'ringa qaytdi <ref>{{Veb manbasi|sana=18 March 2019|sarlavha=Thiem Returns To Top 4, Mover Of The Week|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-atp-rankings-movers-18-march-2019|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Nikolas Massu Indian-Uells turniridan bir oy oldin Timning murabbiylar jamoasiga yangi qo'shilgan edi. <ref>{{Veb manbasi|sana=1 February 2020|sarlavha=No room for sentiment in Dominic Thiem's pursuit of Djokovic's crown {{!}} Kevin Mitchell|url=http://www.theguardian.com/sport/2020/feb/01/dominic-thiem-novak-djokovic-no-sentiment-ruthless-pursuit-australian-open-title|kirish sanasi=5 July 2020|ish=The Guardian|til=en}}</ref> Monte-Karlo Masters musobaqasida u uchinchi raundda yakuniy finalchi Dushan Layovichga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=18 April 2019|sarlavha=Lajovic Locks In To Stun Thiem In Monte-Carlo|url=https://www.atptour.com/en/news/lajovic-thiem-monte-carlo-2019-thursday|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyinchalik Thiem Barselonaga yo'l oldi va u erda uchinchi marta ATP 500 chempionligini qo'lga kiritdi. Chempionlik yo'lida Tim setni tashlab ketmadi, jumladan, yarim finalda o'n bir karra chempion Rafael Nadal ustidan g'alaba qozondi, ispaniyalik ustidan g'alaba qozongan to'rtinchi g'alabasi. <ref>{{Veb manbasi|sana=27 April 2019|sarlavha=Thiem Hands Nadal First-Ever Barcelona SF Loss|url=https://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-barcelona-2019-saturday-sf|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Tim finalda Daniil Medvedevni to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=28 April 2019|sarlavha=Thiem Sprints Past Medvedev To Clinch Barcelona Title|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-medvedev-barcelona-2019-final|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionati oldidan Thiem 15 yildan beri birga ishlagan ko'p yillik murabbiy va menejer Gyunter Bresnik bilan xayrlashdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Clarey |first=Christopher |date=29 May 2019 |title=Forging His Own Path, Dominic Thiem Eyes a Grand Slam Breakthrough |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2019/05/29/sports/dominic-thiem-french-open.html |access-date=5 July 2020 |issn=0362-4331}}</ref> Tim Frantsiya Ochiq chempionatida to'rtinchi o'rinni egalladi va dunyoning birinchi raqamli tennischisi Novak Jokovich bilan to'qnash kelgan turnirda qatorasiga to'rtinchi yarim finalga chiqdi. Ikki kun davom etgan to'rt soatlik o'yinda Tim Jokovichni besh setda mag'lub etib, ikkinchi yirik finalga yo'l oldi. <ref name=":7">{{Yangiliklar manbasi |last=Cambers |first=Simon |date=8 June 2019 |title=Dominic Thiem ends Novak Djokovic's slam streak to reach French Open final |work=The Observer |url=https://www.theguardian.com/sport/2019/jun/08/dominic-thiem-novak-djokovic-french-open-semi-final-report |access-date=8 June 2019 |issn=0029-7712}}</ref> Finalda u yana Rafael Nadal bilan to'qnash keldi. Raqobatbardosh dastlabki ikki setni ajratgandan so'ng, Nadal uchinchi va to'rtinchi setlarda g'alaba qozonib, o'yinda ishtirok etdi. <ref name=":5">{{Veb manbasi|sana=9 June 2019|sarlavha=Rafa's Dozen: Nadal Claims 12th Roland Garros Crown|url=https://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-roland-garros-2019-final|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Uimbldonda Tim birinchi davrada Sem Kuerriga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2 July 2019|sarlavha=Querrey Battles Back To Beat Thiem At Wimbledon|url=https://www.atptour.com/en/news/querrey-thiem-wimbledon-2019-tuesday|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Gamburgda o'ynadi, chorak finalda Andrey Rublevga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=26 July 2019|sarlavha=Rublev Upsets Thiem In Hamburg For Second Top 10 Win|url=https://www.atptour.com/en/news/rublev-thiem-hamburg-2019-friday|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyingi hafta u Kitsbyuhelda finalda Albert Ramos Viñolasni mag'lub etib, faoliyatidagi 14-chi unvonini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=3 August 2019|sarlavha=Thiem Triumphs On Home Soil In Kitzbühel|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-ramos-vinolas-kitzbuhel-2019-final|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> US Open turnirida u birinchi raundda Tomas Fabbianoga to'rt setda mag'lub bo'ldi, u "Katta Dubulg'a" turnirining ikkinchi bosqichida ketma-ket mag'lubiyatga uchradi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Wertheim|ism=Jon|sana=27 August 2019|sarlavha=Upsets of top men's seeds the story on Day 2 of U.S. Open|url=https://www.si.com/tennis/2019/08/27/us-open-dominic-thiem-stefanos-tsitsipas-day-2|kirish sanasi=19 June 2020|ish=Sports Illustrated|til=en-us}}</ref> China Open musobaqasida Tim Endi Marreyni to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etib, yarim finalga chiqdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.wessexfm.com/news/sport/2964875/andy-murray-knocked-out-of-china-open-by-dominic-thiem/|sarlavha=Andy Murray knocked out of China Open by Dominic Thiem|kirish sanasi=4 October 2019|ish=Wessex FM}}</ref> u erda u set va tanaffusdan so'ng Karen Xachanovni mag'lub etdi va uchta setda g'alaba qozondi. Bu g'alaba bilan u ATP finaliga yo'llanma oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-khachanov-beijing-2019-saturday|sarlavha=Thiem Survives Khachanov Scare, Books London Spot {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=6 October 2019}}</ref> Finalda Thiem Stefanos Tsitsipasni mag'lub etib, Osiyodagi birinchi, 2019-yilda to'rtinchi va kareradagi 15-chempionligini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=6 October 2019|sarlavha=Dominic Thiem Beats Stefanos Tsitsipas To Win China Open Title In Beijing {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-tsitsipas-beijing-2019-final|kirish sanasi=6 October 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Shanxay Masters musobaqasida Tim chorak finalga chiqdi va [[Matteo Berrettini]] mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=11 October 2019|sarlavha=Italy's Matteo Berrettini Beats Dominic Thiem For First Masters SF At Rolex Shanghai Masters {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/berrettini-thiem-shanghai-2019-friday|kirish sanasi=27 October 2019|ish=ATP Tour}}</ref> O'nta urinishda birinchi marta Thiem Venadagi uy turnirida chorak final bosqichidan o'tdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2019|sarlavha=Vienna Tennis: Dominic Thiem beats Fernando Verdasco to make Erste Bank Open quarter-finals {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-verdasco-vienna-2019-thursday|kirish sanasi=27 October 2019|ish=ATP Tour}}</ref> U finalga chiqdi, u erda u Diego Shvartsman ustidan g'alaba qozonib, Vena Open kubogini qo'lga kiritdi va o'zining karerasidagi 16-chi unvonini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=27 October 2019|sarlavha=Dominic Thiem Triumphs In Vienna {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-schwartzman-vienna-2019-sunday|kirish sanasi=27 October 2019|ish=ATP Tour}}</ref> ATP finalida Tim ketma-ket o'yinlarda Rojer Federer va Novak Jokovichni mag'lub etdi va yarim finalga yo'l olgan birinchi futbolchiga aylandi. Bu Thiemning Jokovich ustidan qattiq kortdagi birinchi g‘alabasi edi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Carayol|ism=Tumaini|sana=12 November 2019|sarlavha=Dominic Thiem beats Novak Djokovic to reach the final four: ATP Finals|url=https://www.theguardian.com/sport/live/2019/nov/12/novak-djokovic-v-dominic-thiem-atp-finals-live|kirish sanasi=19 June 2020|ish=The Guardian}}</ref> Keyin Tim Aleksandr Zverevni to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etib finalga chiqdi va u uchta setda Stefanos Tsitsipasga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=17 November 2019|sarlavha=Stefanos Tsitsipas Completes Successful Transition, Lands Nitto ATP Finals crown {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-tsitsipas-nitto-atp-finals-2019-sunday-final|kirish sanasi=17 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> === 2020: AQSh ochiq chempionatida birinchi Katta dubulg'a chempionligi === [[Fayl:Australian_Open_2020_(49836757633).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Australian_Open_2020_%2849836757633%29.jpg/290px-Australian_Open_2020_%2849836757633%29.jpg|right|thumb| Thiem 2020 Avstraliya ochiq chempionatida]] [[COVID-19 pandemiyasi]] tufayli qisqartirilgan mavsumda Thiem Grand Slam turnirlarida eng yaxshi natijalarini e'lon qildi. U 2020 yilgi mavsumni birinchi ATP kubogida boshladi, u erda Avstriya guruh bosqichida mag'lub bo'ldi. U uchta o'yin o'tkazdi, Diego Shvartsmanni mag'lub etdi, lekin Borna Chorich va Xubert Xurkachga yutqazdi . <ref>{{Veb manbasi|sana=6 January 2020|sarlavha=ATP Cup: Dominic Thiem Tops Schwartzman To Clinch Tie For Austria {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/argentina-austria-atp-cup-2020-monday|kirish sanasi=2 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=8 January 2020|sarlavha=ATP Cup: Hubert Hurkacz Upsets Dominic Thiem, Clinches Tie For Poland {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/austria-poland-atp-cup-2020-wednesday|kirish sanasi=2 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Avstraliya Ochiq chempionatida beshinchi o'rinni egallagan Tim o'zining birinchi chorak finaliga chiqdi va u erda u birinchi o'rindagi va 2009 yil chempioni [[Rafael Nadal]] bilan qattiq kortdagi ikkinchi o'yinida to'qnash keldi. U to'rt setda Nadalni mag'lub etib, uchta tay-brekda g'alaba qozonib, yarim finalga yo'l oldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 January 2020|sarlavha=Dominic Thiem Stuns Nadal To Reach First Semi-final In Melbourne {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-australian-open-2020-day-10|kirish sanasi=2 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin u ettinchi raqamda saralangan Aleksandr Zverevni to'rt setda mag'lub etdi va o'zining "Katta Dubulg'a" turkumidagi birinchi finalini qattiq kortlarda o'tkazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=31 January 2020|sarlavha=Dominic Thiem Fights Back To Reach Australian Open Final - 2020 Australian Open Semi-final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-zverev-2020-australian-open-semifinal|kirish sanasi=2 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Finalda Tim amaldagi chempion Novak Jokovichga besh setda yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2 February 2020|sarlavha=Djokovic Wins Eighth Australian Open Crown, Returns To No. 1 - 2020 Australian Open Final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/djokovic-thiem-2020-australian-open-final-sets|kirish sanasi=2 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> 2 mart kuni Thiem ATP reytingida Rojer Federerni ortda qoldirib, dunyoning 3-raqamli yangi martaba yuqori pog'onasiga ko'tarildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=30 April 2020|sarlavha=Five Things To Know About Dominic Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/five-things-to-know-dominic-thiem|kirish sanasi=4 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem 2019 yilgi chempionlikni himoya qilish uchun Indian-Uellsga erta keldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=8 March 2020|sarlavha=Novak Djokovic, Rafael Nadal & Dominic Thiem To Play Doubles In Indian Wells {{!}} BNP Paribas Open 2020 {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nadal-djokovic-thiem-indian-wells-2020-doubles-teams|kirish sanasi=23 March 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://patch.com/california/palmdesert/bnp-paribas-open-cancelled-due-coronavirus-indian-wells|sarlavha=BNP Paribas Open Cancelled Due To Coronavirus: Indian Wells|sana=8 March 2020|ish=Palm Desert, CA Patch|til=en|kirish sanasi=23 March 2020}}</ref> Biroq, COVID-19 pandemiyasi tufayli Indian Wells Masters 2020 qoldirilgan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Mesic|ism=Dzevad|sana=13 March 2020|sarlavha=Dominic Thiem reacts to cancellation of Indian Wells and Miami|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Interviews/85106/dominic-thiem-reacts-to-cancellation-of-indian-wells-and-miami-/|kirish sanasi=23 March 2020|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> Ko'p o'tmay, ATP Tour iyulgacha to'xtatildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=18 March 2020|sarlavha=ATP & WTA Extend Suspension of Tours {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/atp-wta-statement-on-tour-suspension-2020|kirish sanasi=23 March 2020|ish=ATP Tour}}</ref> ATP Tourning to'xtatilishi paytida Thiem bir nechta ko'rgazma tadbirlarida ishtirok etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Recapping Dominic Thiem's dominant run in the summer exhibitions|url=https://www.tennismajors.com/videos/recapping-dominic-thiems-dominant-run-summer-exhibitions|kirish sanasi=14 September 2020|ish=Tennis Majors}}</ref> U Belgraddagi Adria Tour ko‘rgazmasi tadbirining birinchi bosqichida, <ref>{{Veb manbasi|muallif=Berkok|ism=John|sana=14 June 2020|sarlavha=Thiem wins first leg of Adria Tour by going undefeated in Belgrade|url=https://www.tennis.com/pro-game/2020/06/adria-tour-day-2-novak-djokovic-zverev-krajinovic-dimitrov-beglrade/89204/|kirish sanasi=14 June 2020|ish=Tennis.com|nashriyot=Tennis Channel Network}}</ref> Berlindagi Bett1 Aces tadbirida, <ref>{{Veb manbasi|sana=19 July 2020|sarlavha=Bett1 Aces: Dominic Thiem and Anastasija Sevastova winners on final day|url=https://www.eurosport.co.uk/tennis/bett1-aces-dominic-thiem-outclasses-18-year-old-jannik-sinner-in-the-final_sto7810803/story.shtml|kirish sanasi=14 September 2020|ish=Eurosport UK}}</ref> Avstriyaning Pro Series tadbirida g‘alaba qozondi va o‘zining Thiem’s 7 ko‘rgazmasining finaliga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=10 July 2020|sarlavha=Thiem's 7: Dominic Thiem through to final after battling victory over Roberto Bautista Agut|url=https://www.eurosport.com/tennis/thiem-s-7-dominic-thiem-through-to-final-after-battling-victory-over-roberto-bautista-agut_sto7801992/story.shtml|kirish sanasi=14 September 2020|ish=Eurosport}}</ref> Avgust oyida Nyu-Yorkdagi Cincinnati Masters turnirida turni qayta boshlaganida, Thiem o'zining birinchi o'yinida Filip Krajinovichga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Krajinovic Stuns Thiem At W&S Open|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-krajinovic-wso-2020-monday|ish=ATP Tour|nashriyot=ATP Tour, Inc.|kirish sanasi=30 August 2020}}</ref> Tim 2020 yilgi US Open turnirida erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida ikkinchi o'rinni egalladi . Uchinchi raundda u 2014 yil chempioni Marin CHilichni to'rt setda mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.skysports.com/tennis/news/32833/12064908/us-open-dominic-thiem-defeats-former-champion-marin-cilic-in-new-york|sarlavha=US Open: Dominic Thiem defeats former champion Marin Cilic in New York|ish=Sky Sports}}</ref> U 1/8 finalda Feliks Auger-Aliassimeni ketma-ket mag‘lub etdi. U chorak finalda Aleks de Minaurni to‘g‘ridan-to‘g‘ri mag‘lub etdi, shundan so‘ng yarim finalda uchinchi raqamda saralangan Daniil Medvedevni uchta setda mag‘lub etib, birinchi US Open finaliga chiqdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Sport |first=Telegraph |date=12 September 2020 |title=Dominic Thiem brushes aside Daniil Medvedev at US Open to reach fourth grand slam final |language=en-GB |work=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/tennis/2020/09/12/dominic-thiem-brushes-aside-daniil-medvedev-us-open-reach-fourth/ |url-status=live |url-access=subscription |access-date=14 September 2020 |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/tennis/2020/09/12/dominic-thiem-brushes-aside-daniil-medvedev-us-open-reach-fourth/ |archive-date=12 January 2022 |issn=0307-1235}}</ref> U finalda Aleksandr Zverevni mag'lub etib, o'zining birinchi yirik chempionligini qo'lga kiritdi, bu 2004 yilgi Frantsiya Ochiq chempionatidan keyin birinchi marta o'yinchi "Katta Dubulg'a" finalida dastlabki ikki setda mag'lub bo'lib, chempionlikni qo'lga kiritdi. Bu beshinchi marta o'yinchi Open davrida ikki setdan pastga qaytdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Karthikeyan|ism=Rishi|sana=2020-09-14|sarlavha=US Open Finals: Dominic Thiem Sets Unbelievable Records That Even 'Big 3' Couldn't Come Close To|url=http://www.essentiallysports.com/us-open-2020-finals-dominic-thiem-sets-unbelievable-records-that-even-big-3-couldnt-come-close-to-atp-tennis-news/|kirish sanasi=2020-09-21|ish=EssentiallySports|til=en-US}}</ref> Thiem 1990-yillarda tug'ilgan birinchi erkak tennischi bo'lib, yirik chempionlikni qo'lga kiritdi. <ref name="Thiem title">{{Yangiliklar manbasi |date=13 September 2020 |title=Thiem Outlasts Zverev In Historic US Open Final |work=ATP Tour |url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-zverev-us-open-2020-final |access-date=20 December 2020}}</ref> Tim qo'shimcha ravishda Marin CHilich 2014 yilgi US Open turnirida g'alaba qozonganidan keyin erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida birinchi "Katta Dubulg'a" chempioni bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=13 September 2020|sarlavha=Dominic Thiem wins US Open final on tiebreak against Alexander Zverev after five-set thriller|url=https://www.theguardian.com/sport/2020/sep/13/us-open-mens-final-2020-dominic-thiem-alexander-zverev|kirish sanasi=14 September 2020|ish=Guardian}}</ref> Thiem Frantsiya Ochiq chempionatida uchinchi o'rinni egalladi. U chorak finalga chiqdi va u besh setdan iborat bo'lgan o'yinda Diego Shvartsmandan mag'lub bo'ldi, uni yakunlash uchun besh soatu sakkiz daqiqa davom etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Thiem loses gruelling five-setter |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/54438987 |access-date=2020-10-06}}</ref> Keyin Tim Vena ochiq chempionatida amaldagi chempion sifatida o'ynadi, ammo chorak finalda Andrey Rublevga to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=ATP Vienna: In-form Andrey Rublev dethrones Dominic Thiem in straight sets|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/On_the_ATP_results_with/92496/atp-vienna-inform-andrey-rublev-dethrones-dominic-thiem-in-straight-sets/|ish=Tennis World|nashriyot=Tennis World|kirish sanasi=31 October 2020}}</ref> 2020 yilgi ATP finalida Thiem Stefanos Tsitsipas, Rafael Nadal va Andrey Rublev bilan qura tashlandi. U o'tgan yilgi finalning revansh jangida Tsitsipasni mag'lub etgandi. Keyin u Nadalni ikki tay-brekda mag‘lub etib, yarim finalga yo‘l oldi. U yarim finalda Novak Jokovichni mag‘lub etdi, ammo finalda Daniil Medvedevga 3 setda mag‘lub bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ben Morse|sarlavha=Daniil Medvedev battles from behind to win ATP Finals with victory over Dominic Thiem|url=https://edition.cnn.com/2020/11/22/tennis/dominic-thiem-daniil-medvedev-atp-finals-spt-intl/index.html|kirish sanasi=2020-11-23|ish=CNN}}</ref> Muvaffaqiyatli yildan so'ng va o'zining birinchi "Katta dubulg'a"da g'alaba qozonganidan so'ng, Thiem Lottery Sports Aid Gala-da taqdim etilgan Avstriyaning "Yil sportchisi" mukofotiga sazovor bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Rothschädl|ism=Michael|sana=2020-11-10|sarlavha=Dominic Thiem is Austria's Sportsman of the Year|url=https://www.tennisnet.com/en/news/dominic-thiem-is-austria-s-sportsman-of-the-year|kirish sanasi=2020-11-27|ish=tennisnet.com|til=en-EN}}</ref> Sports Illustrated (SI) Dominik Timni 2020 yil uchun tennis bo'yicha MVP mukofoti g'olibi deb e'lon qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.si.com/tennis/2020/12/02/mailbag-atp-year-end-awards-theim-djokovic-sinner|sarlavha=Mailbag: ATP-Year End Awards for 2020}}</ref> === 2021: Bilak jarohati === Thiem 2021 yilgi mavsumni ATP kubogida boshladi, Avstriya guruh bosqichida mag'lub bo'ldi. Thiem Matteo Berrettiniga ochilgan o'yinda mag'lub bo'ldi va Benoit Paire ikkinchi o'yinida jarohati tufayli nafaqaga chiqishi kerak edi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-02-02|sarlavha=ATP Cup tennis 2021 - Novak Djokovic down to business, Dominic Thiem bungles Italian job|url=https://www.eurosport.co.uk/tennis/atp-cup/2021/atp-cup-tennis-2021-novak-djokovic-down-to-business-dominic-thiem-bungles-italian-job_sto8095177/story.shtml|kirish sanasi=2021-02-14|ish=Eurosport UK|til=en}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=|ism=|sana=2021-02-05|sarlavha=Nicolas Mahut & Edouard Roger-Vasselin Claim 2-1 Victory For France {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/austria-france-atp-cup-2021-friday|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210205100915/https://www.atptour.com/en/news/austria-france-atp-cup-2021-friday|arxivsana=5 February 2021|kirish sanasi=2021-02-14|ish=ATP Tour}}</ref> Avstraliya ochiq chempionatida Tim Nik Kirgiosni mag'lub etib, to'rtinchi raundga chiqdi va ikki setdan keyin besh setda g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Howcroft|ism=Jonathan|sana=2021-02-12|sarlavha=Kyrgios and Thiem provide drama as Melbourne counts down to lockdown {{!}} Jonathan Howcroft|url=http://www.theguardian.com/sport/2021/feb/12/kyrgios-thiem-drama-melbourne-lockdown-australian-open-tennis|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210212143646/https://www.theguardian.com/sport/2021/feb/12/kyrgios-thiem-drama-melbourne-lockdown-australian-open-tennis|arxivsana=12 February 2021|kirish sanasi=2021-02-14|ish=the Guardian|til=en}}</ref> To'rtinchi raundda u Grigor Dimitrovdan to'g'ri setlarda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last= |first= |date=2021-02-14 |title=Dimitrov shocks Thiem to make last eight |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/56059378 |url-status=live |access-date=2021-02-14}}</ref> Thiemning navbatdagi turniri Doha bo'lib, u erda Roberto Bautista Agutga yutqazishdan oldin Aslan Karatsevni 3 setda mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-03-10|sarlavha=Dominic Thiem Battles Past Aslan Karatsev In Doha|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-karatsev-doha-2021-wednesday|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210310162041/https://www.atptour.com/en/news/thiem-karatsev-doha-2021-wednesday|arxivsana=10 March 2021}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-03-11|sarlavha=Roberto Bautista Agut Downs Dominic Thiem, Sets Andrey Rublev Clash|url=http://www.atptour.com/en/news/shapovalov-fritz-rublev-doha-2021-thursday|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210316024155/https://www.atptour.com/en/news/shapovalov-fritz-rublev-doha-2021-thursday|arxivsana=16 March 2021}}</ref> Keyin u Dubayning birinchi raundida Lloyd Xarrisga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-03-16|sarlavha=Lloyd Harris Shocks Dominic Thiem In Dubai|url=http://www.atptour.com/en/news/harris-thiem-dubai-2021-tuesday|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210316192030/https://www.atptour.com/en/news/harris-thiem-dubai-2021-tuesday|arxivsana=16 March 2021}}</ref> Ushbu yo'qotishlardan so'ng Thiem "to'ldirish" <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-03|sarlavha=Preview: 'Recharged' Thiem Leads Seeds, Rublev Ready For Debut|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-rublev-berrettini-madrid-2021-tuesday-preview|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210509180713/https://www.atptour.com/en/news/thiem-rublev-berrettini-madrid-2021-tuesday-preview|arxivsana=9 May 2021}}</ref> va tizzasidan olgan jarohatidan tiklanish uchun tanaffus oldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-01|sarlavha=Thiem: 'My Goal Is To Get Into The Best Physical Shape'|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-preview|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210501164948/https://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-preview|arxivsana=1 May 2021}}</ref> Uning birinchi turniri Madrid Open bo'lib, u erda Markos Jiron, Aleks de Minaur va Jon Isnerni mag'lub etib, yarim finalga chiqdi va to'g'ridan-to'g'ri Aleksandr Zverevga yutqazdi. <ref name=":18">{{Veb manbasi|sana=2021-05-08|sarlavha=Dominic Thiem Takes Stock After Madrid: 'I Think I'm On The Right Track'|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-saturday-reaction|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210513060654/https://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-saturday-reaction|arxivsana=13 May 2021}}</ref> Italiya Ochiq chempionatida Thiem uchinchi raundda Lorenzo Sonegoga tushib qolishdan oldin Marton Fuchsovicsni mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-13|sarlavha=Lorenzo Sonego Stuns Dominic Thiem In 3-Hour, 24-Minute Marathon|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-sonego-rome-2021-thursday|kirish sanasi=2021-06-01|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210603082304/https://www.atptour.com/en/news/thiem-sonego-rome-2021-thursday|arxivsana=3 June 2021}}</ref> Lionda Thiem o'zining ochilish o'yinida Kemeron Norriga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem eliminated in opening match by Cameron Norrie in Lyon, Stefanos Tsitsipas wins|url=https://www.firstpost.com/sports/dominic-thiem-eliminated-in-opening-match-by-cameron-norrie-in-lyon-stefanos-tsitsipas-wins-9640751.html|ish=Firstpost|sana=20 May 2021|kirish sanasi=23 June 2021}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Thiem On Lyon Loss: 'It's Just A Huge Step Back'|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-lyon-2021-reaction|ish=ATP Tour|nashriyot=ATP Tour, Inc.|kirish sanasi=23 June 2021}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionatida Thiem birinchi davrada Pablo Andujarga 2 setda bo'lishiga qaramay, besh setda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Carayol|ism=Tumaini|sana=2021-05-30|sarlavha=Dominic Thiem loses lead and crashes out of French Open to Pablo Andújar|url=http://www.theguardian.com/sport/2021/may/30/dominic-thiem-loses-lead-and-crashes-out-of-french-open-to-pablo-andujar|kirish sanasi=2021-05-31|ish=the Guardian|til=en|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210530184719/https://www.theguardian.com/sport/2021/may/30/dominic-thiem-loses-lead-and-crashes-out-of-french-open-to-pablo-andujar|arxivsana=30 May 2021}}</ref> 17-iyun kuni Tim oʻzining jismoniy holati tufayli [[2020-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|Tokio Olimpiadasidan]] ketishini eʼlon qildi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Bennett|ism=Tom|sarlavha=TENNIS NEWS: DOMINIC THIEM OPTS OUT OF TOKYO OLYMPICS|url=https://www.eurosport.com/tennis/tokyo-2020-men/2021/tennis-news-dominic-thiem-opts-out-of-tokyo-olympics_sto8379726/story.shtml|ish=EuroSport|sana=17 June 2021|kirish sanasi=20 June 2021}}</ref> Mallorka chempionatida Adrian Mannarinoga qarshi o'yinda (5-2) Tim o'ng bilagidan jarohat oldi va uni faoliyatini yakunlashga majbur qildi, bu esa 2021 yilgi Uimbldon chempionatini tark etishga olib keldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-06-22|sarlavha=Adrian Mannarino Advances In Mallorca After Dominic Thiem Retires|url=http://www.atptour.com/en/news/mallorca-2021-tuesday-thiem-mannarino|kirish sanasi=2021-06-23|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210622195227/https://www.atptour.com/en/news/mallorca-2021-tuesday-thiem-mannarino|arxivsana=22 June 2021}}</ref> 18 avgust kuni Thiem bilagidagi jarohati tufayli 2021 yilgi mavsumning qolgan qismida safdan chiqqanini malum qildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-08-18|sarlavha=Defending champion Thiem to miss US Open with wrist injury|url=https://sports.nbcsports.com/2021/08/18/defending-champion-thiem-to-miss-u-s-open-with-wrist-injury|kirish sanasi=2021-08-18|ish=NBC Sports|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211104182153/https://sports.nbcsports.com/2021/08/18/defending-champion-thiem-to-miss-u-s-open-with-wrist-injury/|arxivsana=4 November 2021}}</ref> === 2022: Top 300talik === Thiem Mubadala bo'yicha jahon tennis chempionatida ishtirok etishi kerak edi, ammo tiklanish maqsadida musobaqani tark etdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ashtakoula|ism=Sagar|sana=2021-12-14|sarlavha=Dominic Thiem Announces Miserable News Ahead of His Return at Mubadala World Tennis Championships 2021|url=https://www.essentiallysports.com/atp-tennis-news-dominic-thiem-announces-miserable-news-ahead-of-his-return-at-mubadala-world-tennis-championships-2021/|kirish sanasi=2022-07-16|ish=Essentially Sport}}</ref> U, shuningdek, tiklanish sabablarini aytib, Australian Open musobaqasini tark etdi. Keyin u fevral oyida Córdoba Open turniriga qaytishni rejalashtirgan edi, biroq o'ng barmog'i jarohati tufayli uni tark etdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-cordoba-2022-withdrawal|sarlavha=Dominic Thiem Withdraws From Cordoba|ish=ATP Tour|sana=January 31, 2022}}</ref> Thiem mart oyida gastrol safariga qaytishni rejalashtirganini ma'lum qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2022-02-03 |title=Thiem hopes to make comeback in March |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/60244785 |access-date=2022-07-16}}</ref> Shunga qaramay, u yana bir bor tiklanishini aytib, Indian-Uells va Mayami Open musobaqalarini tark etdi. U Yevropa gil sudining belanchak uchun qaytish rejalarini e'lon qildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-03-07|sarlavha=Dominic Thiem Withdraws From Indian Wells & Miami|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-indian-wells-miami-2022-withdrawal|kirish sanasi=2022-07-16|ish=ATP Tour}}</ref> Mart oyida Marbella Challenger musobaqasida Thiem professional tennisga qaytdi. Biroq, birinchi davrada u 7 oydan keyin o'zining birinchi uchrashuvida argentinalik Pedro Kachinga to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'ldi. Ushbu o'yindan so'ng Thiemda COVID-19 testi ijobiy chiqdi. Natijada, 7 aprel kuni uning matbuot kotibi Thiemning Monte-Karloda bo'lib o'tadigan ATP Masters turnirini tark etganini va uyiga Avstriyaga qaytishini tasdiqladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Reuters |date=2022-04-07 |title=Thiem, Berrettini pull out of Monte Carlo Masters |language=en |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/lifestyle/sports/thiem-berrettini-pull-out-monte-carlo-masters-2022-04-07/ |access-date=2022-04-07}}</ref> 2021-yildan boshlab Mutua Madrid Open musobaqasida birinchi turda Endi Marreyga yutqazganidan so‘ng yarim final ochkolarini himoya qila olmay, u reytingda kuchli 150talikdan tushib ketdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-05-02|sarlavha=Andy Murray Breaks Down Dominic Thiem In Madrid Clay Return {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/news/murray-thiem-madrid-2022-monday|kirish sanasi=2022-05-04|ish=ATP Tour}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionatida Thiem birinchi raundda Ugo Dellienga to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'ldi va keyinchalik kuchli 300 talikdan tushib ketdi <ref>{{Veb manbasi|muallif=Carayol|ism=Tumaini|sana=2022-05-22|sarlavha=Dominic Thiem and Ons Jabeur slip to first-round defeats in French Open|url=https://www.theguardian.com/sport/2022/may/22/french-open-live-ons-jabeur-dominic-thiem-first-round|kirish sanasi=2022-05-22|ish=the Guardian|til=en}}</ref> Thiem Avstriyadagi raqibi Salzburg Open musobaqasida Filip Misolichni mag'lub etib, 14 oy ichida istalgan darajadagi birinchi g'alabasini qayd etdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Crooks|ism=Eleanor|sana=2022-07-12|sarlavha=Dominic Thiem finally ends ATP Tour winless run|url=https://www.independent.co.uk/sport/tennis/dominic-thiem-atp-tour-wimbledon-rome-salzburg-b2121380.html|kirish sanasi=2022-07-26|ish=The Independent|til=en}}</ref> U bir hafta o'tgach, Shvetsiya Ochiq chempionatida birinchi raundda Emil Ruusuvuori ustidan g'alaba qozonib, o'zining birinchi ATP g'alabasini qayd etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-07-12|sarlavha=Thiem Returns To Winning Ways In Bastad|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-ruusuvuori-bastad-2022-tuesday|kirish sanasi=2022-07-16|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin u Roberto Bautista Agutni mag'lub etdi va chorak finalda Sebastyan Baezga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-07-15|sarlavha=Sebastian Baez Ends Dominic Thiem's Bastad Run, Faces Andrey Rublev In SFs|url=https://www.atptour.com/en/news/baez-thiem-bastad-2022-friday|kirish sanasi=2022-07-16|ish=ATP Tour}}</ref> Keyingi haftada Thiem 2021-yilgi Madrid Open turniridan keyingi birinchi ATP Tour darajasidagi yarim finalga chiqdi va yarim finalda ikkinchi raqamli tennischi [[Matteo Berrettini|Matteo Berrettiniga]] yutqazishdan oldin 7-raketkachi Ugo Gaston, Federiko Delbonis va Xuan Pablo Varillasni mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-07-22|sarlavha=Dominic Thiem Soars Into Gstaad SFs|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-varillas-gstaad-2022-friday|kirish sanasi=2022-07-24|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-07-23|sarlavha=Matteo Berrettini Breezes Past Dominic Thiem To Gstaad Final|url=https://www.atptour.com/en/news/berrettini-thiem-gstaad-2022-saturday|kirish sanasi=2022-07-24|ish=ATP Tour}}</ref> == Raqiblari == === Thiem Nadalga qarshi === Thiem va [[Rafael Nadal]] 15 marta to'qnash kelishgan; Thiem 6–9 (40%) oʻrinni egallaydi. Ularning uchrashuvlarining aksariyati loyda bo'lgan. Ular ilk bor 2014 yilda Rolan Garrosda Nadal g'alaba qozongan holda uchrashishgan. Ularning navbatdagi uchrashuvi 2016 yilda bo'lib o'tdi, bu safar Buenos-Ayresda Tim Nadalga qarshi birinchi g'alabasini qo'lga kiritdi. <ref name=":03">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem vs Rafael Nadal H2H|url=https://www.atptour.com/en/players/atp-head-2-head/dominic-thiem-vs-rafael-nadal/TB69/N409|kirish sanasi=2020-11-24|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem 2019 yilgacha keyingi uch yil davomida Nadalni yiliga bir marta loyda mag'lub etdi va Jokovichga Nadalni loyda to'rt yoki undan ko'p marta mag'lub etgan ikki o'yinchidan biri sifatida qo'shildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2019-06-08|sarlavha=Rafael Nadal & Dominic Thiem: The Rivalry|url=https://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-rivalry|kirish sanasi=2020-11-24|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem va Nadal 2018 va 2019 yillarda Frantsiya Ochiq chempionati finalida ikki marta to'qnash kelishgan, ikkalasi ham Nadal yo'lidan borishgan, 2018 yilda to'g'ridan-to'g'ri va keyingi yili to'rt setda. Nadal 2019 yilgi chempionatning "eng qiyin raqibi edi" <ref name=":15">{{Veb manbasi|sana=2020-06-04|sarlavha=Heavy-Hitting Respect: The Nadal-Thiem Rivalry|url=https://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-rivalry-feature|kirish sanasi=2020-11-24|ish=ATP Tour}}</ref> dedi. Thiem qiyin kortda 2:1 hisobida oldinda bormoqda. Ularning birinchi qiyin uchrashuvi eng yaqin uchrashuvlaridan biri bo'ldi, 2018 yilgi US Open turnirida to'rt soat 49 daqiqa chorak final. Nadal o'yin davomida oltita kam ochko qo'lga kiritganiga qaramay, beshinchi setda tay-breykda g'alaba qozonish uchun kurash olib borgunga qadar Thiem birinchi sevgi setida g'alaba qozondi. <ref name=":15" /> 2020 yilgi Australian Open chorak finalidagi navbatdagi uchrashuv boshqa yo'l bilan o'tdi, 3 ta tay-brek, Tim Nadalni birinchi marta qattiq kortda mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Singh|ism=Anshul|sana=2020-09-18|sarlavha="Nice And Likeable Guy": Dominic Thiem Opens up on Relations With Rafael Nadal|url=https://www.essentiallysports.com/nice-and-likeable-guy-dominic-thiem-opens-up-on-relations-with-rafael-nadal-atp-tennis-news/|kirish sanasi=2020-11-24|ish=EssentiallySports|til=en-US}}</ref> 2020 yilgi ATP finalidagi yopiq qattiq kortdagi birinchi uchrashuvida Thiem ikkita qattiq setda g'alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Thiem beats Nadal at ATP Finals |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/54976688 |access-date=2020-11-24}}</ref> === Thiem Jokovichga qarshi === Tim va [[Novak Đoković|Novak Jokovich]] 12 marta to'qnash kelishgan; Thiem 5–7 (42%) oʻrinni egallaydi. Jokovich 2014 yildan 2017 yilgacha bo'lgan dastlabki beshta uchrashuvida g'alaba qozongan, bundan oldin Thiem 2017 Frantsiya Ochiq chempionatining chorak finalida unga qarshi birinchi o'yinida g'alaba qozongan. Ular Monte-Karlo va 2018 va 2019 yillarda Madriddagi Loy Mastersda o'ynagan keyingi ikkita o'yinni bo'lishdi. <ref name=":03">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem vs Rafael Nadal H2H|url=https://www.atptour.com/en/players/atp-head-2-head/dominic-thiem-vs-rafael-nadal/TB69/N409|kirish sanasi=2020-11-24|ish=ATP Tour}}</ref> Ular 2019 yilda Fransiya Ochiq chempionatida yana to‘qnash kelishgan, bu safar yarim finalda. Thiem juda shamolli va yomg'irli sharoitda ikki kun davomida to'rt soat 13 daqiqa davom etgan besh setli o'yinda Jokovichni mag'lub etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cambers |first=Simon |date=2019-06-08 |title=Thiem tasked with facing Nadal in final after ending Djokovic's slam streak |language=en-GB |work=The Observer |url=https://www.theguardian.com/sport/2019/jun/08/dominic-thiem-novak-djokovic-french-open-semi-final-report |access-date=2020-11-25 |issn=0029-7712}}</ref> Thiem, shuningdek, 2019-yilgi ATP finali davrasida uchinchi set tay-breykda g‘alaba qozondi, Jokovich keyin uni “jasur tennisi” uchun maqtadi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2020-11-20|sarlavha=Thiem v Djokovic: Will King Novak Stand Or Fall?|url=https://www.atptour.com/en/news/djokovic-thiem-nitto-atp-finals-2020-day-7-preview|kirish sanasi=2020-11-25|ish=ATP Tour}}</ref> 2020-yilgi Australian Open finalida to‘qnash kelishgan holda, ular yana besh setli o‘yin o‘tkazishdi, bu safar Jokovich sakkizinchi Avstraliya Ochiq chempionati g‘olibligi uchun g‘alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=2020-02-02 |title=Djokovic wins eighth Australian Open |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/51347187 |access-date=2020-11-25}}</ref> Oxirgi set tay-brekda 0–4 hisobida mag‘lub bo‘lgan Thiem 2020 yilgi ATP finalida yarim final uchrashuvida g‘alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Mitchell |first=Kevin |date=2020-11-21 |title=Rafael Nadal and Novak Djokovic knocked out of ATP World Tour Finals |language=en-GB |work=The Observer |url=https://www.theguardian.com/sport/2020/nov/21/dominic-thiem-topples-novak-djokovic-at-atp-world-tour-finals |access-date=2020-11-25 |issn=0029-7712}}</ref> === Thiem Federerga qarshi === Thiem va [[Roger Federer|Rojer Federer]] 7 marta to'qnash kelishgan; Thiem 5–2 (71%) oldinda. Bu juftlik dastlabki to'rtta uchrashuvni bo'lishdi, Federer 2016 yilda Brisbendagi qattiq kortda g'alaba qozondi va 2018 yilda ATP finalida, Thiem 2016 yilda Rimda loyda va Shtutgartdagi maysada g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem vs Roger Federer H2H|url=https://www.atptour.com/en/players/atp-head-2-head/dominic-thiem-vs-roger-federer/TB69/F324|kirish sanasi=2020-11-25|ish=ATP Tour}}</ref> 2019 yilga kelib, ular ikkitadan g'alaba qozonishdi, ular 2019 yilda uch marta Indian Wells Masters 2019 finalida birinchi bo'lib o'ynashdi. Federer birinchi setni oldi, ammo Thiem o'zining birinchi ATP Masters 1000 chempionligi uchun uchta setda g'alaba qozonish uchun qaytib keldi. Keyin ular Madrid Openda loyda o'ynashdi, Thiem birinchi mag'lubiyatdan so'ng yana uchta setda g'alaba qozondi, Thiem ikkinchi setda tay-breykda ikkita o'yin ochkosini saqlab qolganidan keyin g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2019-11-27|sarlavha=Rivalries Of 2019: Thiem vs. Federer|url=https://www.atptour.com/en/news/best-rivalries-2019-federer-thiem|kirish sanasi=2020-11-25|ish=ATP Tour}}</ref> Ularning 2019-yilda o‘zaro bahslashgan so‘nggi o‘yini ularning 2019-yilgi ATP finalidagi birinchi davra o‘yini bo‘ldi, Thiem yana ikki setda g‘alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Mitchell |first=Kevin |date=2019-11-10 |title=Dominic Thiem upsets Roger Federer in straight sets in ATP Finals |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/2019/nov/10/roger-federer-dominic-thiem-novak-djokovic-matteo-berrettini-atp-finals |access-date=2020-11-25 |issn=0261-3077}}</ref> === Thiem Zverevga qarshi === Thiem va Aleksandr Zverevlar 11 marta uchrashishgan; Thiem 8–3 (72,73%) oldinda. Thiem o'zining dastlabki uchta uchrashuvida g'alaba qozondi, barchasi 2016 yilda va tuproqda, shu jumladan Nitssadagi birinchi chempionlik jangida Zverev yil oxirida Pekindagi qattiq kortda g'alaba qozonib, o'ch oldi. <ref name=":23">{{Veb manbasi|sana=2020-09-14|sarlavha=Dominic Thiem & Alexander Zverev: The Rivalry|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-zverev-rivalry|kirish sanasi=2020-11-27|ish=ATP Tour}}</ref> 2017 yilda Thiem Rotterdamdagi yagona uchrashuvini da'vo qildi. 2018 yilda ular ikkita o'yin o'tkazishdi, birinchisi Madrid Ochiq chempionatidagi Masters 1000 finali, Zverev to'g'ridan-to'g'ri uchinchi Masters unvonini qo'lga kiritdi. Ikkinchisi Frantsiya Ochiq chempionatining chorak finalida bo'ldi, bu safar Thiem ketma-ket g'alaba qozondi. Tim 2019-yilda tur finalida o‘zining yagona uchrashuvini o‘tkazdi va Zverev yaratgan to‘rtta breyk nuqtasi imkoniyatlarini saqlab qoldi. <ref name=":23" /> 2020 yilda ularning raqobati eng katta bosqichlarda bo'lib o'tdi, chunki ular Avstraliya Ochiq chempionatida "Katta Dubulg'a" yarim finalida va AQSh Ochiq chempionatida finalda ishtirok etishdi. Zverevning birinchi yarim final va final uchrashuvlarida Thiem ancha tajribali o'yinchi edi va buni Melburnda ko'rsatdi va to'rt setda g'alaba qozondi. Sentyabr oyida Nyu-Yorkda Zverev o'yinni ishonchli boshladi, Thiem esa asabiylashdi: "Boshida juda qattiq harakat qildim" <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=US Open Breakthroughs—Thiem as a champ; Zverev as a player to root for|url=https://www.tennis.com/pro-game/2020/09/us-open-breakthroughs-dominic-thiem-champ-alexander-zverev-player-root-audition/90744/|kirish sanasi=2020-11-27|ish=Tennis.com}}</ref>, dedi u dastlabki ikki set haqida. Ammo dinamika o'zgargan bo'lsa-da, Thiem beshinchi set tay-brekda g'alaba qozonish uchun asablarini yengdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Mitchell|ism=Kevin|sana=2020-09-14|sarlavha=Dominic Thiem wins US Open final on tiebreak against Alexander Zverev after five-set thriller|url=http://www.theguardian.com/sport/2020/sep/13/us-open-mens-final-2020-dominic-thiem-alexander-zverev|kirish sanasi=2020-11-27|ish=the Guardian|til=en}}</ref> 2021-yilgi Madrid Open turnirida Zverev Madridda ikkinchi marta yarim finalda Thiemni ketma-ket mag'lub etdi. <ref name=":18">{{Veb manbasi|sana=2021-05-08|sarlavha=Dominic Thiem Takes Stock After Madrid: 'I Think I'm On The Right Track'|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-saturday-reaction|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210513060654/https://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-saturday-reaction|arxivsana=13 May 2021}}</ref> == O'yin uslubi == Thiem birinchi navbatda tajovuzkor asosiy o'yinchi, u himoyalanishda ham mohir. Uning zarbalari ikkala qanotda ham mustahkam, og'ir forehand va qat'iyatli, kuchli bir qo'l bilan. U bir qo'l bilan orqa qo'lni ishlatadigan kam sonli ATP o'yinchilaridan biridir. <ref name=":8">{{Veb manbasi|muallif=Cambers|ism=Simon|sana=3 December 2018|sarlavha=Heirs to the throne, Part IV: Dominic Thiem - Roland-Garros - The 2019 Roland-Garros Tournament official site|url=https://www.rolandgarros.com/en-us/article/heirs-to-the-throne-part-4-dominic-thiem|kirish sanasi=8 June 2019|ish=Roland Garros}}</ref> Thiemning so'zlariga ko'ra, u murabbiyining maslahati bilan bir qo'lini o'zgartirgan. <ref name=":17">{{Yangiliklar manbasi |last=Clarey |first=Christopher |date=20 June 2018 |title=Sometimes in Tennis, One Hand is Still Better Than Two (Published 2018) |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2018/06/30/sports/tennis/one-handed-backhand.html |access-date=2021-01-02 |issn=0362-4331}}</ref> Uning orqa qo'li baland sakrash to'plarini samarali boshqara oladi, bu ko'plab oddiy yakka qo'llar uchun katta muammo bo'lib kelgan. Thiem tez-tez ochkolar yaratish va raqiblaridan ustun turish uchun og'ir, chuqur zarbalardan foydalanadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Thomas |first=Louisa |date=18 March 2019 |title=Beating Federer at Indian Wells, Dominic Thiem Offers Yet Another Glimpse at a Possible Future |language=en |work=New Yorker |url=https://www.newyorker.com/sports/sporting-scene/beating-roger-federer-at-indian-wells-dominic-thiem-offers-yet-another-glimpse-at-a-possible-future |access-date=14 October 2019 |issn=0028-792X}}</ref> Uning ikkala qanotida uzoq vaqt to'p tepish imkoniyati bor va uning zarbalarida ishlab chiqaradigan top-spin unga hujum qilish va yaxshi himoyalanish imkonini beradi. Thiem shuningdek, 145 ga etishi mumkin bo'lgan kuchli xizmatga ega&nbsp;milya (233&nbsp;km/soat). <ref>{{Veb manbasi|url=https://tenniscompanion.org/fastest-tennis-serves/|sarlavha=The World's Fastest Men's & Women's Tennis Serves Ever Recorded - TennisCompanion|sana=30 April 2018|til=en-US|kirish sanasi=14 October 2019}}</ref> U tez-tez xizmatga imkon qadar uzoqdan qaytib keladi, bu esa unga ko'proq vaqt olish va qaytishda to'liq tebranishlarni tayyorlash imkonini beradi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Braden|ism=Jonathon|sana=2018-09-04|sarlavha=Why Nadal, Thiem stand so far back to return at the US Open|url=https://www.usopen.org/en_US/news/articles/2018-09-04/2018-09-04_us_open_resumen_del_da_8.html|kirish sanasi=2021-01-02|ish=www.usopen.org}}</ref> Thiem o'zining teskari zarbasini yaxshiladi, bu ayniqsa pastdan sakrab tushadigan qattiq kortlarda muhim zarba. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Arjun|sana=2020-06-23|sarlavha=Who is Dominic Thiem's coach? A look at the team behind the Austrian's success|url=https://www.sportskeeda.com/tennis/who-dominic-thiem-s-coach-a-look-team-behind-austrian-s-success|kirish sanasi=2021-01-02|ish=www.sportskeeda.com|til=en-us}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2020-11-21|sarlavha=You Won't Guess Thiem's Secret Weapon Against Djokovic|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-nitto-atp-finals-2020-sf-analysis|kirish sanasi=2021-01-02|ish=ATP Tour}}</ref> Uning qasddan, ammo tajovuzkor o'yin uslubi, xususan, uzoq vaqt davomida maydonga tushishi, uzoq vaqt davomida asosiy mitinglarni ushlab turish qobiliyati va yuqori aylanishlar uning loy o'yiniga katta foyda keltirdi. [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garros]] sayti uni "taxt vorisi" deb ta'riflagan. <ref name=":8" /> U loyda ko'plab yuqori darajadagi loy kort o'yinchilarini mag'lub etib, [[Rafael Nadal]] ustidan to'rtta g'alabani qayd etdi. U Argentina ochiq chempionatida [[Nicolás Almagro|Nikolas Almagro]] va Nadalni, shuningdek, 2014-yilgi Madrid ochiq chempionatida Sten Vavrinkani, 2016-yilgi Italiya ochiq chempionati va 2019-yilgi Madrid ochiq chempionatida Rojer Federerni va 2017 va 2019 -yillarda [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq chempionatida]] Novak Jokovichni mag‘lub etgan. . <ref name=":7">{{Yangiliklar manbasi |last=Cambers |first=Simon |date=8 June 2019 |title=Dominic Thiem ends Novak Djokovic's slam streak to reach French Open final |work=The Observer |url=https://www.theguardian.com/sport/2019/jun/08/dominic-thiem-novak-djokovic-french-open-semi-final-report |access-date=8 June 2019 |issn=0029-7712}}</ref> Uning aqliy o'yini ham maqtovga sazovor bo'ldi, ayniqsa tay-brekdagi g'alaba foizi. <ref name="atp20160214">{{Veb manbasi|sana=14 February 2016|sarlavha=Thiem Hangs On For Buenos Aires Title|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-wins-buenos-aires-title-over-almagro|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref name=":10">{{Veb manbasi|sana=13 March 2016|sarlavha=Thiem, Tsonga Battle Into Third Round|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/thiem-tsonga-reach-indian-wells-2016-third-round|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> == Reklama == Tim 2019-yilning may oyida sobiq murabbiy va menejer Gunter Bresnik bilan ajralganidan beri Hervig Straka tomonidan himoyalangan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gatto|ism=Luigi|sana=2019-05-26|sarlavha=Dominic Thiem splits with agent Gunter Bresnik|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Stories/70941/dominic-thiem-splits-with-agent-gunter-bresnik/|kirish sanasi=2020-12-20|ish=Tennis World USA|til=en}}</ref> Thiem 2014 yildan beri Babolat raketkalaridan foydalanmoqda va Pure Strike liniyasining yuzi; u foydalanadigan 2019 versiyasini sinovdan o'tkazish va ishlab chiqishda ishtirok etgan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Newcomb|ism=Tim|sana=2019-08-27|sarlavha=The Business, And Travel, Of Tennis With Dominic Thiem|url=https://www.forbes.com/sites/timnewcomb/2019/08/27/the-business--and-travel--of-tennis-with-dominic-thiem/|kirish sanasi=2020-12-20|ish=Forbes|til=en}}</ref> [[Adidas]] - Thiemning kiyim va poyabzal homiysi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Newcomb|ism=Tim|sana=2018-11-09|sarlavha=Uniqlo, Fila, Adidas Lead The ATP Finals Sponsorship Race|url=https://www.forbes.com/sites/timnewcomb/2018/11/09/uniqlo-fila-adidas-lead-the-atp-finals-sponsorship-race/|kirish sanasi=2020-12-20|ish=Forbes|til=en}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ramchandani|ism=Haresh|sana=2020-09-16|sarlavha=Dominic Thiem's market value has increased by 50%, says manager Herwig Straka|url=https://www.sportskeeda.com/tennis/news-dominic-thiem-s-manager-hopes-us-open-win-will-lead-earnings-windfall|kirish sanasi=2020-12-20|ish=sportskeeda.com|til=en-us}}</ref> Thiem - [[Rolex]] Testimonee, <ref>{{Veb manbasi|sana=2020-09-14|sarlavha=Rolex Testimonee Dominic Thiem Triumps at US Open to win first Grand Slam Title|url=https://newsroom-content.rolex.com/-/media/project/rolex/newsroom/rolex/rolex-newsroom-int/world-of-rolex/rolex-and-sports/rolex-and-tennis/us-open/2020/en_2020-us-open_post-event-note-to-media.pdf|kirish sanasi=2021-01-02|ish=Rolex Newsroom}}</ref> va [[Kia Motors|Kia]], Sky Sport va Tecnogym tomonidan homiylik qilinadi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Badenhausen|ism=Kurt|sarlavha=The Highest-Paid Tennis Players 2020: They Are Barely Playing, But The Top 10 Pros Still Earned $340 Million|url=https://www.forbes.com/sites/kurtbadenhausen/2020/08/28/the-highest-paid-tennis-players-2020-they-are-barely-playing-but-the-top-10-pros-still-earned-340-million/|kirish sanasi=2021-01-02|ish=Forbes|til=en}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem - Offizielle Website {{!}} Partners|url=https://www.dominicthiem.at/en/partners/|kirish sanasi=2021-01-02|ish=Dominic Thiem|til=en-US}}</ref> Thiem 2018 yildan beri [[Red Bull|Red Bullni]] qo'llab-quvvatladi, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem lands sponsorship deal with Red Bull|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/61045/dominic-thiem-lands-sponsorship-deal-with-red-bull/|kirish sanasi=2020-12-21|ish=Tennis World USA|til=en}}</ref> ular uchun yamoq taqib yurdi va ko'pincha energetik ichimlikni kortda ichadi. U, shuningdek, 2020 yilgi Wings for Life World Run xayriya tadbirida ishtirok etdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Sinha|ism=Shruti|sana=2020-05-07|sarlavha=Dominic Thiem participates in charity run for spinal cord research|url=https://www.sportskeeda.com/tennis/dominic-thiem-participates-in-charity-run-for-spinal-cord-research|kirish sanasi=2020-12-21|ish=sportskeeda.com}}</ref> Thiem Bank Austria uchun brend elchisi va u Avstriya banki uchun bir nechta reklama kampaniyalarida ishtirok etgan. <ref>{{Veb manbasi|sana=2019-09-02|sarlavha=UniCredit Bank Austria zeigt Thiem wie noch nie|url=https://www.leadersnet.at/news/38899,unicredit-bank-austria-zeigt-thiem-wie-noch-nie.html|kirish sanasi=2020-12-21|ish=www.leadersnet.at|til=de}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2018-10-07|sarlavha=Bank Austria launcht neue Kampagne mit Dominic Thiem|url=https://www.leadersnet.at/news/33391,bank-austria-launcht-neue-kampagne-mit-dominic-thiem.html|kirish sanasi=2020-12-21|ish=www.leadersnet.at|til=de}}</ref> 2020-yil avgust oyida Thiem hammom ishlab chiqaruvchi Duravitning brend elchisiga aylandi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2020-08-14|sarlavha=Dominic Thiem 'perfect match' for Duravit sponsorship|url=https://www.hpmmag.com/news/dominic-thiem-perfect-match-for-duravit-sponsorship|kirish sanasi=2020-12-19|ish=Heating & Plumbing Monthly Magazine (HPM)|til=en-US}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2020-08-17|sarlavha=Duravit names tennis star Thiem brand ambassador - KBN|url=https://www.kandbnews.co.uk/news/duravit-names-tennis-star-thiem-brand-ambassador/|kirish sanasi=2020-12-19|ish=Kitchens and Bathrooms News|til=en}}</ref> 2021 yilda Thiem guvoh bo'ldi va Neoh bilan hamkorlik qildi, past karbongidratli protein bar startapi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Staudacher|ism=Anita|sana=2021-03-15|sarlavha=Dominic Thiem steigt bei Riegel-Hersteller Neoh ein|url=https://kurier.at/wirtschaft/dominic-thiem-steigt-bei-riegel-hersteller-neoh-ein/401218413|kirish sanasi=2022-07-03|ish=Kurier|til=de}}</ref> == Shaxsiy hayoti == Thiem 2017 yilda tennischi Kristina Mladenovich bilan uchrasha boshlagan. Ular 2018-yilning may oyida munosabatlarini oshkora tasdiqladilar va 2019-yil noyabrida ajralishdi <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cronin |first=Matt |date=7 May 2018 |title=Mladenovic and Thiem, now officially a couple, hoping to gain momentum |work=Tennis.com |url=http://www.tennis.com/pro-game/2018/05/mladenovic-thiem-official-couple-hoping-gain-some-momentum/73704/ |access-date=19 September 2018}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Murali |first=Mahalakshmi |date=20 November 2019 |title=Dominic Thiem Reveals Reasons For Break Up With Kristina Mladenovic |work=Essentially Sports |url=https://www.essentiallysports.com/dominic-thiem-reveals-reasons-for-break-up-with-kristina-mladenovic/ |access-date=12 December 2019}}</ref> Tim 2020-yil oktabr oyidan beri sirk artisti, sotsialist va “Let's Dance Dance Germaniya” sovrindori Lili Pol-Ronkalli bilan uchrashib kelmoqda. Thiem futbolning ashaddiy muxlisi va [[Chelsea F.C.|"Chelsi"]] tarafdori. <ref name=":3">{{Yangiliklar manbasi |last=Fraser |first=Stuart |date=8 November 2019 |title=Football-mad Dominic Thiem senses a giantkilling |language=en |work=The Times |url=https://www.thetimes.co.uk/article/football-mad-dominic-thiem-senses-a-giantkilling-ksnjr6hcm |access-date=24 November 2019 |issn=0140-0460}}</ref> U o'zining 1 nomli futbol klubini yaratdi. 2016 yilda TFC Matzendorf, yiliga bir necha marta xayriya o'yinlarini o'ynash uchun yig'iladigan do'stlar va tengdosh tennischilardan iborat. <ref name=":3" /> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gatto|ism=Luigi|sana=12 December 2017|sarlavha=Dominic Thiem and more players raise money playing charity football match|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Stories/49829/dominic-thiem-and-more-players-raise-money-playing-charity-football-match/|kirish sanasi=24 November 2019|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=12 September 2019|sarlavha=FK Austria Wien - Allstars defeated Dominic Thiem's 1. TFC for a good cause|url=http://www.fk-austria.at/en/redaktionsbaum/news/2019/allstars-defeated-dominic-thiem---s-1--tfc-for-a-good-cause/|kirish sanasi=24 November 2019|ish=FK-Austria}}</ref> Thiem atrof-muhitni qo'llab-quvvatlaydi, xayriya qiladi va 4ocean va WWF haqida xabardorlikni oshiradi. <ref name=":11">{{Veb manbasi|muallif=Murali|ism=Mahalakshmi|sana=8 December 2019|sarlavha=Dominic Thiem Uses His Popularity to Preserve The Ecosystem|url=https://www.essentiallysports.com/dominic-thiem-uses-his-popularity-to-preserve-the-ecosystem/|kirish sanasi=29 June 2020|ish=EssentiallySports|til=en-US}}</ref> Okeanlarning ifloslanishi haqida u shunday dedi: “Bu barcha plastik ifloslanishlar bilan birga, bugungi kunda biz duch kelayotgan eng katta muammolardan biri. Men tabiatni yaxshi ko'raman va imkon qadar buni qo'llab-quvvatlashga harakat qilaman." <ref>{{Veb manbasi|sana=9 May 2019|sarlavha=A Good Accident Led Dominic Thiem To Environmental Cause {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/my-story-2019-thiem|kirish sanasi=29 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem o'zining kiyim-kechak homiysi bo'lgan [[Adidas|Adidas kompaniyasining]] 2019 yilgi Parley tennis yig'ish kampaniyasining bir qismi bo'lib, to'plamdagi kiyimlar xabardorlikni oshirish va dengiz ifloslanishiga qarshi kurashishda yordam berish maqsadida plyajlar va qirg'oqlardan yig'ilgan qayta ishlangan plastik chiqindilardan tayyorlangan. <ref name=":11" /> 2021 yil aprel oyida Thiem asalarilarni himoya qilish kampaniyasida paydo bo'ldi. Bio Bienen Apfel deb nomlangan loyiha Germaniya va Avstriya hududlarida asalarilar uchun yashash muhitini yaratish haqida xabardorlikni oshirishga qaratilgan. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-04-08|sarlavha=Formula 1, Vettel il contadino: "In fattoria nel lockdown"|url=https://www.repubblica.it/sport/formulauno/2021/04/08/news/formula_1_vettel_aston_martin_contadino-295534506/|kirish sanasi=2021-04-14|ish=la Repubblica|til=it}}</ref> == Karyera statistikasi == === Yakkalik ijrosi xronologiyasi === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:100%" !Turnir ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! {{Abbr|SR|Strike rate}} ! {{Abbr|W–L|Win–loss}} ! G'alaba qozon % |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 3R | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:thistle;" | F | style="background:#afeeee;" | 4R | A | style="background:#efefef;" | 0 / 8 | style="background:#efefef;" | 19–8 | style="background:#efefef;" | 70% |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#efefef;" | 0 / 9 | style="background:#efefef;" | 28–9 | style="background:#efefef;" | 76% |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="color:#767676;" | NH | A | A | style="background:#efefef;" | 0 / 6 | style="background:#efefef;" | 5–6 | style="background:#efefef;" | 45% |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#afeeee;" | 3R | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:lime;" | '''V''' | A | | style="background:#efefef;" | 1/7 | style="background:#efefef;" | 22–6 | style="background:#efefef;" | 79% |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat | 5–4 | 4–4 | 11–4 | 14–4 | 13–4 | 7–4 | 17–2 | 3–2 | 0–1 | {{Nobr|1 / 30}} | {{Nobr|74–29}} | 72% |} === Katta dubulg'a turniri finali === ==== Yakkalik: 4 (1 ta chempionlik, 3 ta ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" !Natija ! Yil ! style="width:130px;" | Turnir ! style="width:30px;" |Qoplama ! style="width:160px;" | Raqib ! class="unsortable" style="width:200px;" | Hisob |- style="background:#EBC2AF;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2018 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Rafael_Nadal|Rafael Nadal]] | 4–6, 3–6, 2–6 |- style="background:#EBC2AF;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2019 | Fransiya ochiq | Loy |Rafael Nadal | 3–6, 7–5, 1–6, 1–6 |- bgcolor="#ffffcc" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2020 | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Qattiq |{{flagicon|SRB}} [[:en:Novak_Djokovic|Novak Djokovic]] | 4–6, 6–4, 6–2, 3–6, 4–6 |- style="background:#ccf" | bgcolor="98fb98" | G'alaba qozon | 2020 | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|GER}} [[:en:Alexander_Zverev|Alexander Zverev]] | 2–6, 4–6, 6–4, 6–3, 7–6 <sup>(8–6)</sup> |} === Yil yakunlari bo'yicha chempionat finallari === ==== Yakkalik: 2 (2 ta ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" !Natija ! Yil ! style="width:130px;" | Turnir ! style="width:30px;" |Qoplama ! style="width:160px;" | Raqib ! class="unsortable" style="width:200px;" | Hisob |- style="background:#ffc;" | bgcolor="ffa07a" | Yo'qotish | 2019 | ATP finali, London | Qattiq (i) |{{flagicon|GRE}} [[:en:Stefanos_Tsitsipas|Stefanos Tsitsipas]] | 7–6 <sup>(8–6)</sup>, 2–6, 6–7 <sup>(4–7)</sup> |- style="background:#ffc;" | bgcolor="ffa07a" | Yo'qotish | 2020 | ATP finali, London | Qattiq (i) |{{flagicon|RUS}} [[:en:Daniil_Medvedev|Daniil Medvedev]] | 6–4, 6–7 <sup>(2–7)</sup>, 4–6 |} <small>Manba(lar): ITF profili</small> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem ITF Profile|url=https://www.itftennis.com/en/players/dominic-thiem/800295991/aut/mt/s/overview/|kirish sanasi=14 September 2020|ish=ITF Tennis}}</ref> <small>va ATP profili <ref name=":12">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Bio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/bio|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref></small> === Qayd etilgan rekordlar === ==== Ochiq davr yozuvlari ==== * Bu rekordlar tennisning ochiq davrida erishilgan. * '''Qalin''' yozilgan yozuvlar tengsiz yutuqlarni ko'rsatadi. {| class="wikitable collapsible collapsed" !Vaqt oralig'i ! Tanlangan Grand Slam turniri rekordlari ! O'yinchilar |- | 2020 AQSh ochiq | US Open finalida ikki setdan past natijaga erishdi. <ref name="comeback">{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/djokovic-roland-garros-2021-final-historic-comeback|sarlavha=Djokovic Completes Historic Two-Set Comeback In Roland Garros Final|sana=13 June 2021|nashriyot=[[Association of Tennis Professionals]]|kirish sanasi=15 June 2021}}</ref> | '''Yolg'iz turadi''' |- | 2020 AQSh ochiq | Ikki setdan keyin “Katta Dubulg‘a” finalida g‘alaba qozondi. <ref name="comeback" /> |[[:en:Björn_Borg|Björn Borg]][[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]][[:en:Andre_Agassi|Andre Agassi]][[:en:Gastón_Gaudio|Gastón Gaudio]][[:en:Novak_Djokovic|Novak Djokovic]][[:en:Rafael_Nadal|Rafael Nadal]] |} == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Havolalar == * [https://www.dominicthiem.at/en/ Rasmiy veb-sayt] (in English and German) === Profillar === * Dominic Thiem at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Dominic Thiem at the Davis Cup * {{IMDbda kishi|6799902}} {{Top ten Austrian male singles tennis players}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1993-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] oz2kazcsnwx2nexceni47o23tddhu04 2726077 2726074 2022-07-30T20:36:11Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography<!-- PLEASE DON'T FORGET TO PLACE THE RELATED DATE IN THE "UPDATED" PARAMETER BELOW AFTER EACH UPDATE, THANKS -->|name=Dominic Thiem|image=Thiem RG18 (25) (42260263644).jpg|caption=Thiem at the [[2018 French Open]]|country={{AUT}}|residence=[[Lichtenwörth]], Austria|birth_date={{birth date and age|1993|09|03|df=yes}}|birth_place=[[Wiener Neustadt]], Austria|height={{height|m=1.85}}|plays=Right-handed (one-handed backhand)|turnedpro=2011|website=[http://dominicthiem.at/ dominicthiem.at]|coach=[[Günter Bresnik]] (2002–2019)<br />[[Nicolás Massú]] (2019–)|careerprizemoney=[[US$]]29,043,444 <ref name="career-prize-money-leaders">{{cite web |title=ATP Prize Money Leaders|url=http://www.protennislive.com/posting/ramr/career_prize.pdf}}</ref> * &nbsp;[[Open Era tennis records – men's singles#Prize money|12th&nbsp;all-time&nbsp;in&nbsp;earnings]]|singlesrecord={{tennis record|won=316|lost=175|details=in [[ATP Tour]] and [[Grand Slam (tennis)|Grand Slam]] main draw matches, and in [[Davis Cup]]}}|singlestitles=17|highestsinglesranking=No. 3 <!--ALWAYS WAIT FOR THE OFFICIAL ATP RANKING UPDATE ON MONDAY, NO PREMATURE UPDATES--> (2 March 2020)|currentsinglesranking=No. 199 <!--ALWAYS WAIT FOR THE OFFICIAL ATP RANKING UPDATE ON MONDAY, NO PREMATURE UPDATES--> (25 July 2022)<!-- -ALWAYS THE DATE WHEN THE PLAYER MOST RECENTLY OBTAINED THEIR CURRENT RANKING, DOES NOT NEED TO BE EDITED- --><ref>{{cite web |title=Dominic Thiem {{!}} Rankings History {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis |url=https://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/rankings-history |website=ATP Tour |publisher=ATP Tour, Inc. |access-date=25 October 2021}}</ref>|AustralianOpenresult=F ([[2020 Australian Open – Men's singles|2020]])|FrenchOpenresult=F ([[2018 French Open – Men's singles|2018]], [[2019 French Open – Men's singles|2019]])|Wimbledonresult=4R ([[2017 Wimbledon Championships – Men's singles|2017]])|USOpenresult='''W''' ([[2020 US Open – Men's singles|2020]])|Othertournaments=yes|MastersCupresult=F ([[2019 ATP Finals – Singles|2019]], [[2020 ATP Finals – Singles|2020]])|doublesrecord={{tennis record|won=39|lost=72|details=in [[ATP Tour]] and [[Grand Slam (tennis)|Grand Slam]] main draw matches, and in [[Davis Cup]]}}|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 67 (7 October 2019)|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=2R ([[2016 Australian Open – Men's doubles|2016]])|FrenchOpenDoublesresult=1R ([[2014 French Open – Men's doubles|2014]], [[2015 French Open – Men's doubles|2015]], [[2016 French Open – Men's doubles|2016]])|WimbledonDoublesresult=2R ([[2014 Wimbledon Championships – Men's doubles|2014]])|USOpenDoublesresult=2R ([[2014 US Open – Men's doubles|2014]], [[2016 US Open – Men's doubles|2016]])|Team=yes|DavisCupresult={{tennis record|won=10|lost=6}}|HopmanCupresult=|updated=16 July 2022}}'''Dominic Thiem''' ( {{IPA-de|ˈdɔmɪnɪk ˈtiːm}} ; <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The pronunciation by Dominic Thiem himself|url=http://www.atpworldtour.com/-/media/player-names/01_dominic_thiem_v2_player-name-2014-1.mp3|kirish sanasi=22 October 2017|ish=ATP Tour}}</ref> 1993 yil 3 sentyabrda tugʻilgan) avstriyalik professional [[Tennis|tennischi]] . Professional tennischilar assotsiatsiyasi tomonidan u yakkalik bahslarida 3- oʻringa koʻtarildi, u birinchi marta 2020-yil mart oyida erishgan. U tarixdagi eng yuqori reytingdagi avstriyalik futbolchi bo'lib, sobiq dunyoning birinchi raqamli tennischisi Tomas Musterdan keyin. Thiem 17 ta ATP Tour turnirining yakkalik bahslarida g‘olib chiqdi, shu jumladan 2020 yilgi AQSh ochiq chempionatida “Katta dubulg‘a” g‘olibi bo‘lib, u finalda Aleksandr Zverevni mag‘lub etish uchun ikki setdan keyin qaytdi. G'alaba bilan Thiem 1990-yillarda tug'ilgan yirik yakkalik chempionligini qo'lga kiritgan birinchi erkak o'yinchi bo'ldi, shuningdek, US Open yakkalik chempionligini qo'lga kiritgan birinchi avstriyalik futbolchiga aylandi. U avvalroq yana uchta yirik finalga chiqdi va 2018 va 2019 Fransiya ochiq chempionatida [[Rafael Nadal|Rafael Nadalga]] va 2020 Avstraliya ochiq chempionatida [[Novak Đoković|Novak Jokovichga]] qarshi ikkinchi o‘rinni egalladi. Thiem, shuningdek, 2019 va 2020 yilgi ATP finallarida ikkinchi o'rinni egallagan, u erda mos ravishda Stefanos Tsitsipas va Daniil Medvedevga yutqazgan. Yoshligida Thiem jahon reytingida 2-raqamga ega edi. U 2011 yilgi Frantsiya ochiq o'g'il bolalar turnirida ikkinchi o'rinni egallagan va 2011 yilgi Orange Bowl sovrinini qo'lga kiritgan. Professional sifatida u 2014-yilda birinchi marta 100 talikka kirdi. 2015-yilda u Fransiyada bo‘lib o‘tgan 2015-yilgi Open de Nice Kot-d’Azur musobaqasida ilk ATP chempionligini qo‘lga kiritdi. Keyingi yili u 2016 Frantsiya ochiq chempionatida birinchi yirik yarim finalga chiqdi. Bu bilan u birinchi bo'lib jahon reytingining kuchli o'nligiga kirdi. U o'zining birinchi Masters 1000 finaliga 2017 yilda Madrid Open musobaqasida, keyingi yili birinchi yirik finaliga qadar etib bordi. Thiem 2019-yilgi Indian Wells Masters musobaqasida o'zining birinchi Masters 1000 unvonini qo'lga kiritdi va finalda [[Roger Federer|Rojer Federerni]] mag'lub etdi. Thiem turning eng og'ir zarbalariga ega bo'lib, doimo o'zining forehand va bir qo'li bilan katta zarbalar beradi. U 2019-yil mart oyida murabbiy Nikolas Massuni o‘z jamoasiga qo‘shib olganidan so‘ng, asosan, asosiy tarkib sifatida ko‘rib chiqilgan bo‘lib, u o‘z jamoasiga qo‘shilganidan so‘ng, kesilgan orqa qo‘l va ko‘proq netplay yordamida ko‘proq rang-baranglikni qo‘shdi. {{Boʻy|m=1.85}} da, u {{Convert|145|mph|kph}}, u tez-tez samarali bir-ikki zarbalarni o'rnatish uchun foydalanadi. Thiem 2020 yil Avstriyaning eng yaxshi sportchisi sovrinini qo'lga kiritdi, bu sovrin 1949 yilda yaratilganidan beri tennischi to'rtinchi marta qo'lga kiritildi. == Shaxsiy hayoti == Thiem 1993-yil 3-sentyabrda Avstriyaning Wiener Neustadt shahrida Volfgang va Karin Thiem oilasida tug'ilgan, ikkalasi ham tennis murabbiylari. <ref name=":12">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Bio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/bio|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Uning Morits Thiem ismli ukasi bor, u ham professional tennischi. Thiem [[Lichtenwörth|Lichtenwörthda]] o'sgan va olti yoshida tennis o'ynashni boshlagan. <ref name=":12" /> Timning otasi Volfgang 1997 yilda Gyunter Bresnikning [[Vena (shahar)|Venadagi]] akademiyasida murabbiy bo‘lib ishlay boshlagan, o‘shanda Thiem endigina uch yoshda edi. Bresnik 9 yoshidan boshlab rasmiy ravishda Thiemning murabbiyiga aylandi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Clarey|ism=Christopher|sana=8 June 2017|sarlavha=At French Open, a Coach Whose Legacy Keeps Visiting His Table|url=https://www.nytimes.com/2017/06/08/sports/tennis/french-open-dominic-thiem-coach-gunter-bresnik.html|kirish sanasi=24 August 2019|ish=The New York Times}}</ref> Aynan Bresnik Thiem 12 yoshida uning ikki qo'lini bir qo'li bilan o'zgartirishni maslahat bergan. Bresnikning so'zlariga ko'ra, insult rivojlanishi bilan Thiemning kichik natijalari taxminan bir yil davomida pasaygan. <ref name=":17">{{Yangiliklar manbasi |last=Clarey |first=Christopher |date=20 June 2018 |title=Sometimes in Tennis, One Hand is Still Better Than Two (Published 2018) |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2018/06/30/sports/tennis/one-handed-backhand.html |access-date=2021-01-02 |issn=0362-4331}}</ref> Thiem 17 yoshida sog'lig'i bilan bog'liq muammolar bilan kurashgan va buni uning o'sishi {{Convert|16|cm|in}} sabab bo'lgan. u o'sha yilni o'tkazdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Buddell|ism=James|sarlavha=Stars Of Tomorrow: Dominic Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/news/emirates-atp-star-of-tomorrow-dominic-thiem|ish=ATP Tour|kirish sanasi=2 January 2021|sana=13 February 2014}}</ref> == Faoliyatining ilk yillari == [[Fayl:Flickr_-_Carine06_-_Dominic_Thiem.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flickr_-_Carine06_-_Dominic_Thiem.jpg/250px-Flickr_-_Carine06_-_Dominic_Thiem.jpg|thumb|250x250px| Tim 2011 yilgi Uimbldon chempionatida]] Thiem Xalqaro tennis federatsiyasi (ITF) o'smirlar o'rtasidagi birinchi musobaqasiga 2008 yilning boshida 14 yoshida qatnashgan. <ref name=":14">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem Juniors Activity|url=https://m.itftennis.com/en/players/dominic-thiem/800295991/aut/jt/s/activity/|kirish sanasi=2021-01-02|ish=ITF Tennis}}</ref> Thiem 2011-yil 3-yanvarda ITF Junior Circuit reytingida dunyo 2-oʻrinini egalladi (birlashgan yakkalik va juftlik). <ref name=":2">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem Junior player profile|url=https://www.itftennis.com/en/players/dominic-thiem/800295991/aut/jt/s/overview/|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ITF tennis}}</ref> U 2008-yilda koʻp oʻyinlarda ishtirok etmadi, 2009-yilda toʻliqroq jadval bilan qaytdi <ref name=":14" /> U Gretsiyadagi qattiq kortda o'tkazilgan 5-sinf turniri Preveza kubogida o'zining birinchi o'smirlar chempionligini qo'lga kiritdi. Thiem buni 2009 yilda Xorvatiyada gil ustidagi 4-sinf darajasidan biroz yuqoriroq bo'lgan Grawe Junior Cup turnirida yana bir unvonga ega bo'ldi. <ref name=":16">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem Junior Titles|url=https://m.itftennis.com/en/players/dominic-thiem/800295991/aut/jt/s/titles/#pprofile-info-tabs|kirish sanasi=2021-01-02|ish=ITF Tennis}}</ref> 2010 yilda Thiem Kolumbiyadagi Barranquilla Open Country Club musobaqasida loydan yasalgan birinchi 1-sinf turnirida to'plamni tashlamasdan g'olib chiqdi. U buni Peruda 2-darajali Inka Bowl musobaqasida va Italiyadagi 32th Torneo Internazionale "Citta' Di Santa Croce" Mauro Sabatinida yana bir 1-darajali unvon bilan davom ettirdi. <ref name=":16" /> U 2010 yilgi Frantsiya ochiq o'smirlar chempionatida sakkizinchi o'rinni egalladi, ammo birinchi bosqichda Eshli Xyuittga yutqazib qo'ydi. U, shuningdek, 2010 yilgi XXIV Yucatan Jahon kubogi va Eddi Xerr nomidagi o'smirlar o'rtasidagi xalqaro tennis chempionatida ketma-ket g'alaba qozonishdan oldin, AQSh ochiq o'smirlar chempionatining birinchi bosqichida mag'lub bo'ldi. <ref name=":14" /> Thiem 2011 yil boshida Avstraliya ochiq o'smirlar chempionatida ikkinchi bosqichga chiqdi <ref name=":14" /> May oyida u uch setda Byorn Fratanjeloga yutqazib, 2011 yilgi Frantsiya Ochiq chempionatining finaliga chiqdi. <ref name=":4">{{Veb manbasi|muallif=Roy|ism=Neelabhra|sana=7 June 2017|sarlavha=5 things you didn't know about Dominic Thiem|url=https://www.sportskeeda.com/tennis/5-unknown-facts-about-dominic-thiem/5|kirish sanasi=24 November 2019|ish=sportskeeda}}</ref> U o'zi o'ynagan navbatdagi turnirda, 12th Gerry Weber Junior Open, 2-darajali o'tloqda o'tkazilgan turnirda g'olib chiqdi. <ref name=":16" /> U o'smirlar chempionatining uchinchi bosqichida, Uimbldonda va 2011 yilgi AQSh ochiq o'smirlar chempionatida birinchi bosqichda mag'lub bo'ldi. <ref name=":14" /> Thiem o'zining so'nggi uchta yakkalik turnirlarida, XXV Yucatan kubogida, Eddi Herr xalqaro o'smirlar tennis chempionatida g'alaba qozonish va [[Plantation (Broward County (Florida)|Plantationda]] ( [[Florida]], Qo'shma Shtatlar) Orange Bowl xalqaro tennis chempionatida chempionlik unvonini qo'lga kiritish orqali o'zining yosh karerasini yakunladi. <ref name=":0">{{Veb manbasi|muallif=Bodo|ism=Peter|sana=19 October 2013|sarlavha=Newcomers of the Year: Eugenie Bouchard and Dominic Thiem|url=https://www.tennis.com/pro-game/2013/11/newcomers-year-eugenie-bouchard-and-dominic-thiem/49819/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis.com}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem Juniors Singles Activity|url=https://m.itftennis.com/en/players/dominic-thiem/800295991/aut/jt/s/activity/|kirish sanasi=2021-01-02|ish=ITF Tennis}}</ref> Thiem o'zining kichik karerasini yakkalik bahslarida 115-33 g'alaba-mag'lubiyat, juftlikda esa 49-32 g'alaba-mag'lubiyat rekordi bilan yakunladi. U Lukas Puil va [[Kyle Edmund|Kayl Edmund]] kabi ko'plab bo'lajak yulduzlar ustidan g'alaba qozongan. <ref name=":2" /> == Karyera == === 2011–13: ATP debyuti va birinchi ATP g'alabasi === Thiem 2011 yilda professional bo'lib, asosan ITF Fyuchers musobaqalarida qatnashdi va Kitsbühel, Bangkok va Vena asosiy o'yinlarida wild cardlarni olganidan keyin ATP asosiy o'yinida debyut qildi. Venada Thiem o'zining birinchi ATP g'alabasini vatandoshi, sobiq dunyoning 1-raqami, 2010 yilda 11 yillik tanaffusdan so'ng nafaqaga chiqqan, ikkinchi raundda Stiv Darsisga mag'lub bo'lishidan oldin qayd etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 October 2011 |title=Thomas Muster signs off with Austrian Open defeat |language=en-GB |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/15421492 |access-date=23 November 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2011-10-25|sarlavha=Muster retires after first-round defeat in Vienna|url=https://www.espn.co.uk/tennis/story/_/id/7148972/thomas-muster-retires-first-round-defeat-erste-bank-open|kirish sanasi=2020-12-26|ish=ESPN.com|til=en}}</ref> 2012-yilda Thiem asosan Fyuchers darajasida raqobatni davom ettirdi va uchta unvonga ega bo'lgan o'yinlarda 34-15 o'ynadi. U ikkinchi raundda Marinko Matoshevichga mag'lub bo'lishdan oldin Lukash Lakkoni mag'lub etib, ikkinchi marta Venaga wild card oldi. <ref name=":12">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Bio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/bio|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> 2013 yilda Thiem Fyuchers va ATP Challengers musobaqalarida qatnashdi, shuningdek, Kitzbühel va Venadagi uy tadbirlarida ATP Tour darajasida wild cardlarni oldi. Kitsbyuhelda u ikkinchi raundda to'rtinchi raqam ostida saralangan Yurgen Melzerni mag'lub etib, chorak finalga yo'l oldi. U chorak finalda Albert Montanesga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. Vena Ochiq chempionatida Thiem o'zining ikkinchi chorak finaliga qadar uch set davom etgan o'yinda yetakchilik qiluvchi Jo-Vilfrid Tsonga mag'lub bo'ldi. <ref name=":0">{{Veb manbasi|muallif=Bodo|ism=Peter|sana=19 October 2013|sarlavha=Newcomers of the Year: Eugenie Bouchard and Dominic Thiem|url=https://www.tennis.com/pro-game/2013/11/newcomers-year-eugenie-bouchard-and-dominic-thiem/49819/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis.com}}</ref> === 2014: Birinchi ATP finali === [[Fayl:Dominic_Thiem_(14234309700).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Dominic_Thiem_%2814234309700%29.jpg/220px-Dominic_Thiem_%2814234309700%29.jpg|right|thumb| Thiem 2014 yilda]] Thiem 2014-yilda birinchi marta 100 talikka kirdi va yilni 137-oʻrindan boshlagan holda 39-oʻrinni egallab, yilni 50talikka kirgan eng yosh futbolchi boʻldi. U yilning birinchi yarmini ATP Tour musobaqalariga saralashda o'tkazdi va sakkiz martadan ettitasida muvaffaqiyat qozondi. <ref name=":1" /> Tim yilni Qatar Ochiq chempionatida asosiy to‘rga chiqishdan boshlagan, biroq birinchi bosqichda Peter Gojovchikka yutqazib qo‘ygandi. <ref>{{Veb manbasi|sana=31 December 2017|sarlavha=Dominic Thiem, Tomas Berdych Kick Off The 2018 Qatar ExxonMobil Open in Doha {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-berdych-activity-doha-2018|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Avstraliya ochiq chempionatida Tim asosiy to‘rga yo‘llanma oldi. U "Katta dubulg'a" turniridagi birinchi asosiy g'alabasi uchun to'rt setda Joau Sousani mag'lub etdi. Keyin esa ikkinchi davrada 19-raqamli [[Kevin Anderson (tennischi)|Kevin Andersonga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=2014 Australian Open Main Draw|url=http://www.ausopen.com/en_AU/scores/draws/ms/r2s2.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140113095402/http://www.ausopen.com/en_AU/scores/draws/ms/r2s2.html|arxivsana=13 January 2014|kirish sanasi=21 May 2020|ish=Australian Open}}</ref> Fevral oyida Thiem Rotterdam Open turnirida ishtirok etish huquqini qo'lga kiritdi va asosiy to'rning ikkinchi bosqichida Endi Marreyni uchta setga olib chiqdi va uchinchisida mag'lub bo'ldi. <ref name=":1">{{Veb manbasi|muallif=Nguyen|ism=Courtney|sana=6 May 2014|sarlavha=Stanislas Wawrinka stunned by Dominic Thiem, 20, at Madrid Open|url=https://www.si.com/tennis/beyond-baseline/2014/05/06/stanislas-wawrinka-loses-to-qualifier-dominic-thiem-madrid-open|kirish sanasi=24 November 2019|ish=Sports Illustrated|til=en}}</ref> Indian Wellsda Thiem asosiy to'rga yo'llanma oldi va o'zining birinchi Masters 1000 musobaqasida amerikalik Daniel Kosakovskini birinchi raundda mag'lub etdi. U ikkinchi raundda 21- raketachi Gilles Simonga qarshi to'g'ridan-to'g'ri setlarda o'zining eng yuqori reytingdagi g'alabasini qayd etdi. <ref name=":1" /> U keyingi bosqichda [[Julien Benneteau|Julien Benneteauga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/404/mds.pdf|sarlavha=BNP Paribas Open Main draw singles|ish=Pro Tennis Live|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> Keyingi hafta u Mayami ochiq chempionatida asosiy to'rga yo'llanmani qo'lga kiritdi, ammo ikkinchi raundda Tommi Robredoga tor ikki o'yinda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Men's Singles Draw|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/403/mds.pdf|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Monte-Karlo Mastersning asosiy to'ri uchun wild card oldi. <ref name=":1" /> Ammo u birinchi raundda uch setda Nikolas Mahutdan mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/410/mds.pdf|sarlavha=MONTE-CARLO ROLEX MASTERS Main Draw singles|ish=Pro Tennis Live|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> Keyingi haftada u Barselona Ochiq chempionatida asosiy to'r uchun saralashdan o'tdi. U Radek Shtepanek va Marsel Granollersni mag'lub etdi, uchinchi davrada Santyago Jiraldoga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/425/mds.pdf|sarlavha=BARCELONA OPEN BANC SABADELL Main draw singles|ish=Pro Tennis Live|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=6 November 2014|sarlavha=Dominic Thiem to join Austrian army for six months but keeps playing on ATP tour|url=https://www.barcelonaopenbancsabadell.com/en/news/dominic-thiem-join-austrian-army-six-months-keeps-playing-atp-tour|kirish sanasi=19 June 2020|ish=Barcelona Open Banc Sabadell|til=en}}</ref> Madrid Ochiq chempionatida Thiem 2014 yilda ettinchi marta asosiy tur tadbiriga yo'llanma oldi. Ikkinchi raundda u dunyoning 3-raqamli Sten Vavrinkani uchta setda mag'lubiyatga uchratib, faoliyatidagi eng yirik g'alabaga erishdi. <ref name=":1" /> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Tignor|ism=Steve|sana=6 May 2014|sarlavha=Madrid: Thiem d. Wawrinka|url=https://www.tennis.com/pro-game/2014/05/madrid-thiem-d-wawrinka/51373/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis.com}}</ref> Thiem Frantsiya Ochiq chempionatidagi kampaniyasini fransuz Pol-Anri Matyeni to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etishdan boshladi. Ikkinchi raundda u jahonning 1-raqamli va amaldagi chempioni [[Rafael Nadal]] bilan to'qnash keldi, biroq to'g'ridan-to'g'ri mag'lubiyatga uchradi va bu jarayonda atigi ettita o'yinda g'alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 May 2014 |title=French Open 2014: Rafael Nadal at his ruthless best to crush Dominic Thiem and advance to third round |language=en-GB |work=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/sport/tennis/frenchopen/10862939/French-Open-2014-Rafael-Nadal-at-his-ruthless-best-to-crush-Dominic-Thiem-and-advance-to-third-round.html |url-status=live |url-access=subscription |access-date=23 November 2019 |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/sport/tennis/frenchopen/10862939/French-Open-2014-Rafael-Nadal-at-his-ruthless-best-to-crush-Dominic-Thiem-and-advance-to-third-round.html |archive-date=12 January 2022 |issn=0307-1235}}</ref> Tim Londondagi Qirolicha klubi chempionatida, [[David Goffin|Devid Goffinga]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/311/mds.pdf|sarlavha=Aegon Championships Men's Main Draw Singles|ish=Pro Tennis Live|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> va Uimbldon chempionatida avstraliyalik Lyuk Savilga saralashda ketma-ket birinchi raundda mag'lubiyatga uchradi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The Championships 2014 Gentlemen's Singles Draw|url=https://www.wimbledon.com/en_GB/static/pdfs/archive/draws/2014_MS_A4.pdf|kirish sanasi=24 November 2019|ish=Wimbledon}}</ref> Uimbldondan so'ng Tim Xalqaro Germaniya ochiq chempionatida o'ynadi, u erda Leonardo Mayer tomonidan mag'lub bo'lishdan oldin uchinchi bosqichga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/414/mds.pdf|sarlavha=bet-at-home Open Main draw singles|ish=Pro Tennis Live|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 July 2014|sarlavha=Thiem upsets Granollers in Hamburg|url=https://apnews.com/5c86d56c4865401088afe0c5e42d1f3f|kirish sanasi=19 June 2020|ish=AP NEWS}}</ref> Thiem Swiss Open Gstaaddagi faoliyatida birinchi marta ATP turnirida ishtirok etdi. Sakkizinchi o'rinni egallab, birinchi raundda Viktor Troykiga mag'lub bo'ldi . <ref>{{Veb manbasi|sana=21 July 2014|sarlavha=Troicki wins match at Swiss after 1-year ban|url=https://www.espn.co.uk/tennis/story/_/id/11241540/viktor-troicki-wins-match-swiss-open-one-year-ban|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ESPN|til=en}}</ref> Avstriya ochiq chempionatida Kitsbühel Thiem beshinchi o'rinni egalladi. Yarim finalda u Xuan Monakoni mag'lub etib, 20 yoshida o'zining ilk ATP Tour 250 finaliga chiqdi. Finalda u tuzilgan bo'lishiga qaramay Devid Goffinga yiqildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=1 August 2014|sarlavha=Thiem, Goffin to Square off for Maiden Title|url=http://www.tennisnow.com/News/Thiem,-Goffin-to-Square-off-for-Maiden-Title-in-Ki.aspx|kirish sanasi=23 November 2019|ish=TennisNow}}</ref> 2014-yilda o‘zining birinchi US Open turnirida qatnashgan Thiem to‘rtinchi raundga qadar 11- raketachi Ernest Gulbis va 19-raketkachi Felisiano Lopesni mag‘lub etib, oltinchi [[Tomáš Berdych|raketka Tomash Berdixga]] yutqazib qo‘ydi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1 September 2014 |title=US Open: Roger Federer survives early hiccup to down Marcel Granollers |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/2014/sep/01/roger-federer-marcel-granollers-us-open |access-date=24 November 2019 |issn=0261-3077}}</ref> 2014 yilgi mavsum oxirida Thiem Avstriya armiyasida to'rt haftalik majburiy milliy xizmatni yakunladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-london-2016-programme|sarlavha=From Military Service To London, Thiem Ready To Make Debut {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.skysports.com/tennis/news/12040/11564257/dominic-thiem-military-service-playing-with-chelseas-willian-and-first-grand-slam-final|sarlavha=Dominic Thiem: Military service, playing with Chelsea's Willian and first Grand Slam final|ish=Sky Sports|til=en|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> === 2015 yil: 3ta ATP unvoni === Thiem yilni sekin boshladi, u Miami Openda o'zining birinchi Masters 1000 chorak finaliga chiqishdan oldin o'yinlarda 3-6 o'ynadi. <ref name=":12">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Bio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/bio|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Tim Avstraliya ochiq chempionatining birinchi raundida Roberto Bautista Agutga mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Australian Open - The Grand Slam of Asia / Pacific {{!}} Australian Open|url=https://ausopen.com/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150207151930/http://www.ausopen.com/en_AU/scores/draws/ms/r1s1.html|arxivsana=7 February 2015|kirish sanasi=3 December 2019|ish=Australian Open}}</ref> Rotterdamda u Ernest Gulbisni mag'lub etdi, ammo ikkinchi raundda Sergiy Staxovskiyga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=11 February 2015|sarlavha=Murray eases into 2nd round in Rotterdam|url=https://www.espn.com/tennis/story/_/id/12309807/wednesday-world-tennis-tournament-results-rotterdam|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ESPN|til=en}}</ref> Marseldagi Open 13 musobaqasida u João Sousa va David Goffinni mag'lub etib, chorak finalga chiqdi va u erda Bautista Agut tomonidan mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=20 February 2015|sarlavha=Bautista Agut defeats Thiem; advances to Open 13 semis - TSN.ca|url=https://www.tsn.ca/bautista-agut-defeats-thiem-advances-to-open-13-semis-1.211789|kirish sanasi=19 June 2020|ish=TSN|til=en}}</ref> Mayami ochiq chempionatida avstriyalik Endi Marreyga uch setda yutqazib, chorak finalga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Tignor|ism=Steve|sana=1 April 2015|sarlavha=Thiem, Player|url=https://www.tennis.com/pro-game/2015/04/thiem-player/54491/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis.com}}</ref> Rim Masters musobaqasida u Gilles Simon ustidan g'alaba qozonib, uchinchi raundga chiqdi va u erda Sten Vavrinka tomonidan mag'lubiyatga uchradi. <ref>{{Veb manbasi|sana=15 May 2015|sarlavha=Wawrinka to meet Nadal in Rome Masters quarter-finals|url=https://www.dailypioneer.com/2015/sports-bytes/wawrinka-to-meet-nadal-in-rome-masters-quarter-finals.html|kirish sanasi=19 June 2020|ish=The Pioneer|til=en}}</ref> Thiem o'zining birinchi karerasidagi ATP Tour chempionligini qo'lga kiritdi Nitsa, Frantsiya, <ref>{{Veb manbasi|sana=23 May 2015|sarlavha=First-Time Winner Spotlight: Dominic Thiem|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/nice-final-2015-first-time-winner-thiem|kirish sanasi=15 May 2018|ish=ATP Tour}}</ref> Nik Kyrgios, Ernest Gulbis va Jon Isnerni yo'lda mag'lub etib, finalda argentinalik Leonardo Mayerga qarshi yaqin uch setter g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sana=24 May 2015|sarlavha=Nice Final 2015 Thiem Mayer {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nice-final-2015-thiem-mayer|kirish sanasi=3 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionatida Tim Aljaj Bedeneni mag'lub etib, ikkinchi raundga chiqdi, u erda to'rtta yaqin setda 21-raqamli Pablo Kuevasga mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Roland Garros 2015 Main draw men's singles|url=http://www.rolandgarros.com/en_FR/scores/draws/ms/msdraw.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151016223722/http://www.rolandgarros.com/en_FR/scores/draws/ms/msdraw.pdf|arxivsana=16 October 2015|kirish sanasi=3 December 2019|ish=Roland Garros}}</ref> [[Fayl:Dominic_Thiem_after_winning_his_match_(19025438403).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Dominic_Thiem_after_winning_his_match_%2819025438403%29.jpg/220px-Dominic_Thiem_after_winning_his_match_%2819025438403%29.jpg|left|thumb| Thiem 2015-yilgi Uimbldon chempionatida]] Thiem Nottingem Open turniriga ettinchi raqam ostida kirdi, u 2015 yilda o't ustidagi birinchi g'alabasini qo'lga kiritish uchun Malek Jazirini mag'lub etdi, ammo uchinchi raundda [[Alexandr Dolgopolov|Aleksandr Dolgopolov]] tomonidan nokautga uchradi. <ref>{{Veb manbasi|sana=24 June 2015|sarlavha=Gilles Simon and Marcos Baghdatis safely into Aegon Open Nottingham quarter-finals|url=https://www.lta.org.uk/major-tennis-events/british-major-events/nature-valley-open/news-and-media/2015/gilles-simon-and-marcos-baghdatis-safely-into-aegon-open-nottingham-quarter-finals/#|kirish sanasi=19 June 2020|ish=LTA Tennis}}</ref> Thiem yilning uchinchi "Katta dubulg'a" turnirida, Uimbldon chempionatida 32-raqam sifatida qatnashdi va bu "Katta dubulg'a" turnirida birinchi marta o'rin olganini ko'rsatdi. U isroillik Dudi Selani to‘rt setda mag‘lub etib, Uimbldondagi ilk g‘alabasini qayd etdi. Ikkinchi raundda Thiem setlarda 2:1 hisobida oldinda bo'lganiga qaramay, Fernando Verdaskoga qarshi yaqin besh setterni yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=2015 Wimbledon Gentleman's singles main draw|url=http://2015.wimbledon.com/en_GB/scores/draws/ms/msdraw.pdf|kirish sanasi=3 December 2019|ish=Wimbledon}}</ref> Uimbldondan so'ng u Croatia Open Umag turnirida to'rtinchi raqam ostida ishtirok etdi va bu unga ikkinchi davraga xayrlashdi. Dushan Layovich va vatandoshi Andreas Xayder-Maurer ustidan g'alaba qozonganidan so'ng (har ikkala futbolchi ham iste'foga chiqqanidan keyin) Tim yarim finalga yo'l oldi va u erda Gael Monfilsni mag'lub etdi va o'zining uchinchi karerasi finaliga yo'l oldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=25 July 2015|sarlavha=umag 2015 saturday sousa {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/umag-2015-saturday-sousa|kirish sanasi=3 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Finalda u portugaliyalik João Sousani ketma-ket mag'lub etib, o'zining ikkinchi ATP Tour chempionligini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Oddo|ism=Chris|sana=26 July 2015|sarlavha=Thiem Dream in Umag Final|url=http://www.tennisnow.com/News/2015/July/Thiem-Dream-in-Umag-Final.aspx|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis Now}}</ref> Bir hafta o'tgach, Thiem Swiss Open Gstaad musobaqasida o'zining uchinchi chempionligini qo'lga kiritdi va finalda Devid Goffinni mag'lub etdi va birinchi marta ketma-ket turnirlarda g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Pasquariello|ism=Ivan|sana=2 August 2015|sarlavha=Young Gun Shoots Back-to-Back! Dominic Thiem Beats Goffin, Wins Gstaad!|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/25329/young-gun-shoots-backtoback-dominic-thiem-beats-goffin-wins-gstaad/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> Thiem navbatdagi o'z uy turnirida, Generali Open Kitzbühelda o'ynadi, bu birinchi marta ATP turniriga eng yaxshi o'yinchi sifatida kirganini belgiladi. Xayrlashgandan so'ng, u erta chiqishdan qochishga muvaffaq bo'ldi, chunki u Andreas Xayder-Maurerga qarshi uch setga yaqin g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sana=5 August 2015|sarlavha=Fognini's Quick Work In Kitzbuhel {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/kitzbuhel-2015-wednesday-thiem-fognini|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191203231857/https://www.atptour.com/en/news/kitzbuhel-2015-wednesday-thiem-fognini|arxivsana=3 December 2019|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> U chorak finalda Albert Montanésni mag'lub etdi, Montañés ikkinchi setda beshta o'yinni tark etdi. Yarim finalda u germaniyalik Filipp Kolshrayberga mag'lub bo'lgach, ketma-ket uchinchi finalga chiqish imkoniyatidan mahrum bo'ldi va bu uning o'nta o'yindan iborat g'alabali seriyasini tugatdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Pasquariello|ism=Ivan|sana=7 August 2015|sarlavha=Philipp Kohlschreiber Ends Dream Run of Dominic Thiem in Kitzbuhel|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/25427/philipp-kohlschreiber-ends-dream-run-of-dominic-thiem-in-kitzbuhel/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> Turnir yakuniga etganidan so'ng, Thiem birinchi marta 20 talikka kirdi va dunyoning 18-o'rinini egalladi <ref name=":13">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Rankings History {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/rankings-history|kirish sanasi=3 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> === 2016 yil: Birinchi Grand Slam yarim finali va eng yaxshi 10 talik reytingi === Thiem 2016 yilda to'rtta unvonni qo'lga kiritdi, shu jumladan Akapulkoda ATP 500 darajasida birinchi bo'lib Frantsiya Ochiq chempionati yarim finaliga chiqdi, birinchi marta Grand Slam darajasida to'rtinchi raunddan o'tgan edi. Thiem yilni Brisbenda ochiq kortlarda yarim final yugurishi bilan boshladi, dunyoning 13-raqamli [[Marin Čilić|Marin Chilichni mag'lub etdi]], ammo [[Roger Federer|Rojer Federerga]] to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. Thiem [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionatining]] uchinchi bosqichiga chiqdi va dunyoning 16-raqamli Devid Goffinga to'rt setda yutqazdi. Thiem Argentina Ochiq chempionatida ishtirok etdi va u erda beshinchi o'rinni egalladi. Yarim finalda u dunyoning 5-raqamli va amaldagi chempion Rafael Nadalni uchta setda mag'lub etdi. Thiem uch setda [[Nicolás Almagro|Nikolas Almagroni]] mag'lub etib, to'rtinchi ATP chempionligini qo'lga kiritdi. <ref name="atp20160214">{{Veb manbasi|sana=14 February 2016|sarlavha=Thiem Hangs On For Buenos Aires Title|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-wins-buenos-aires-title-over-almagro|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> [[Fayl:Günter_Bresnik_Dominic_Thiem.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/G%C3%BCnter_Bresnik_Dominic_Thiem.jpg/220px-G%C3%BCnter_Bresnik_Dominic_Thiem.jpg|thumb| Dominik Tim murabbiy Gyunter Bresnik bilan, 2016 yil]] Uning keyingi turniri Rio Open edi. Thiem chorak finalga chiqdi va u Devid Ferrerni mag'lub etdi, bu uning ikki hafta ichida o'ntalikdagi ikkinchi g'alabasi. U yarim finalda Gvido Pellaga mag'lub bo'ldi va o'yin davomida charchoq alomatlarini ko'rsatdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Wade|ism=Stephen|sana=20 February 2016|sarlavha=Cuevas, Pella into Rio Open final; Nadal and Thiem beaten|url=https://sports.yahoo.com/news/cuevas-pella-rio-open-final-nadal-thiem-beaten-041957256--ten.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160306200107/http://sports.yahoo.com/news/cuevas-pella-rio-open-final-nadal-thiem-beaten-041957256--ten.html|arxivsana=6 March 2016|kirish sanasi=9 February 2020|ish=Yahoo! Sports}}</ref> Fevral oyida Thiem Akapulkodagi Mexican Open musobaqasida g'alaba qozondi, bu o'zining birinchi qattiq kort chempioni. U finalda Bernard Tomichni mag'lub etdi. Ushbu g'alaba bilan Thiem 29 fevralda 14-o'rinni egalladi, <ref name="atpworldtour.com">{{Veb manbasi|sarlavha=Rankings {{!}} Singles {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/rankings/singles?rankDate=2016-02-29&rankRange=0-100|kirish sanasi=9 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=28 February 2016|sarlavha=Thiem Defeats Tomic For Acapulco 2016 Title {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-defeats-tomic-for-acapulco-2016-title|kirish sanasi=9 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> London poygasida ham 3-o'ringa ko'tarildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 February 2016|sarlavha=Emirates ATP Race to London|url=http://www.atpworldtour.com/en/rankings/singles-race-to-london?rankDate=2016-02-29|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 March 2016|sarlavha=Tickets On Sale For 2016 Barclays ATP World Tour Finals|url=http://www.barclaysatpworldtourfinals.com/en/news-and-media/tennis/barclays-atp-world-tour-finals-2016-public-tickets-sale|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161107181022/http://www.barclaysatpworldtourfinals.com/en/news-and-media/tennis/barclays-atp-world-tour-finals-2016-public-tickets-sale|arxivsana=7 November 2016|kirish sanasi=19 June 2020|ish=[[ATP World Tour Finals]]}}</ref> Mart oyi boshida Tim Avstriyaning Devis kubogi I guruhining birinchi bosqichida Portugaliyaga qarshi yopiq qattiq kortlarda ishtirok etdi. Yakkalik bahslarida u beshinchi set tay- brekda Gastão Eliasni mag'lub etdi. Aleksandr Peya bilan hamkorlik qilib, u juftlik bahslarida Elias va João Sousani ham mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=5 March 2016|sarlavha=Davis Cup - Austrian fightback gives them the edge against Portugal|url=https://www.daviscup.com/en/news/224515.aspx|kirish sanasi=19 June 2020|ish=Davis Cup}}</ref> Teskari yakkalik bahslarida Thiem Sousani mag'lub etib, Avstriyani 3:1 hisobida oldinga olib chiqdi va jamoa 4:1 hisobida g'alaba qozondi <ref>{{Veb manbasi|sana=6 March 2016|sarlavha=Davis Cup - Portugal v Austria|url=http://www.daviscup.com/en/draws-results/tie/details.aspx?tieId=100029647|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160718142132/http://www.daviscup.com/en/draws-results/tie/details.aspx?tieId=100029647|arxivsana=18 July 2016|kirish sanasi=19 June 2020|ish=Davis Cup}}</ref> Thiem Indian-Uellsda raqobatlashdi va u erda dunyoning 9-raqamli Jo-Vilfrid Tsonga tushib ketishidan oldin to'rtinchi bosqichga chiqdi. Mart oyida Mayami ochiq chempionatida u dunyoning birinchi raqamli [[Novak Đoković|tennischisi Novak Jokovichga]] yutqazib, to'rtinchi bosqichga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 March 2016|sarlavha=Djokovic Holds Off Thiem In Miami {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/djokovic-holds-off-thiem-in-miami|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin Thiem Monte-Karlo Mastersda o'ynadi, uchinchi raundda Rafael Nadalga yutqazdi. Aprel oyining oxirida Thiem Myunxenda ochiq tuproqda ATP 250 finaliga chiqdi, u Filipp Kolshrayber bilan o'ynadi va uch setda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=1 May 2016|sarlavha=Kohlschreiber Tops Thiem To Win His Third Munich Title|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/thiem-kohlschreiber-munich-2016-final|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160502033916/http://www.atpworldtour.com/en/news/thiem-kohlschreiber-munich-2016-final|arxivsana=2 May 2016|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Italiya ochiq chempionatida ishtirok etishdan oldin Madrid Ochiq chempionatining birinchi bosqichida mag'lub bo'ldi. U belidan jarohat olgan Rojer Federerni to'g'ridan-to'g'ri setlarda mag'lub etdi. Chorak finalda Tim oltinchi raqam ostida tasniflangan Key Nishikoriga yutqazdi. Nitsada Thiem finalda Aleksandr Zverevni mag'lub etib, unvonini muvaffaqiyatli himoya qildi. Fransiya Ochiq chempionatida Thiem chorak finalda Devid Goffinni mag'lub etib, birinchi marta mayorning yarim finaliga chiqdi. U yarim finalda 1-raqamli va yakuniy chempion Novak Jokovichga yutqazdi. Ushbu yarim finalga chiqish orqali u ATP reytingining kuchli o'ntaligida dunyoning 7-raqami sifatida debyut qildi <ref>{{Veb manbasi|sana=2 June 2016|sarlavha=Roland Garros Goffin Thiem Quarterfinal Thursday {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/roland-garros-goffin-thiem-quarterfinal-thursday|kirish sanasi=9 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Iyun oyining boshida Thiem Shtutgart Ochiq chempionatida uchinchi raqam ostida ishtirok etdi. U yarim finalda birinchi raqamli tennischi Rojer Federerni mag'lub etdi. Finalda u Filipp Kolshrayberni ikki kun davomida mag'lub etib, o'zining birinchi chimli kort turnirida g'alaba qozondi. G'alaba bilan u Ochiq davr tarixidagi (1968 yil may oyidan beri) o'sha yili uchta turli sirtlarda ATP unvonini qo'lga kiritgan 29-o'yinchi bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=13 June 2016|sarlavha=Thiem Wins Fourth Title Of Year In Stuttgart {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-kohlschreiber-stuttgart-2016-final-monday|kirish sanasi=9 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem navbatdagi Halle Open musobaqasida ishtirok etdi va u yarim finalda Florian Mayerga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Froud|ism=James|sana=18 June 2016|sarlavha=ATP Halle: Florian Mayer stuns Dominic Thiem to make the final|url=https://www.vavel.com/en-us/tennis-usa/2016/06/18/705596-atp-halle-florian-mayer-stuns-dominic-thiem-to-make-the-final.html|kirish sanasi=19 June 2020|ish=VAVEL|til=en-us}}</ref> Uimbldonda birinchi davrada Tim yana Florian Mayer bilan to'qnash keldi, ammo bu safar u g'alaba qozondi. Ikkinchi raundda Thiemni Jiri Veseliy mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=30 June 2016|sarlavha=Vesely Upsets Thiem At Wimbledon {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/vesely-upsets-thiem-at-wimbledon|kirish sanasi=9 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> US Open turnirida Thiem [[Pablo Carreño Busta|Pablo Karrenyo]] Bustani mag'lub etib, to'rtinchi raundga chiqdi va u erda o'ng tizzasidan jarohati tufayli Xuan Martin del Potroga qarshi o'yinni tark etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Mitchell |first=Kevin |date=5 September 2016 |title=Juan Martín del Potro back in US Open quarter-finals after Dominic Thiem quits |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/2016/sep/05/juan-martin-del-potro-us-open-dominic-thiem-quarter-final |access-date=1 May 2020 |issn=0261-3077}}</ref> US Open turniridan so'ng Thiem Moselle Open turnirida finalga chiqdi, ammo Lukas Puilga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=25 September 2016|sarlavha=Pouille Wins Maiden ATP World Tour Title In Metz {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/metz-2016-final-pouille-thiem|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem birinchi marta ATP finaliga yo'llanmani qo'lga kiritdi va u Gael Monfilsga qarshi o'yinda g'alaba qozonishdan oldin Novak Jokovichga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=15 November 2016|sarlavha=Thiem Beats Monfils For First London Win {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/monfils-thiem-finale-2016-tuesday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> U aylanma bosqichda Milosh Raonichga yutqazib qo'yganidan so'ng musobaqadan chiqib ketdi. U yilni 8-o'rinda yakunladi va birinchi marta kuchli o'ntalikka kirdi. <ref name=":13">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Rankings History {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/rankings-history|kirish sanasi=3 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> [[Fayl:ATP_World_Tour_500_2016_D._Thiem_(AUT)_vs_G._Melzer_(AUT)-2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/ATP_World_Tour_500_2016_D._Thiem_%28AUT%29_vs_G._Melzer_%28AUT%29-2.jpg/290px-ATP_World_Tour_500_2016_D._Thiem_%28AUT%29_vs_G._Melzer_%28AUT%29-2.jpg|left|thumb| Thiem 2016 Erste Bank Open da]] === 2017: Birinchi Masters 1000 finali === Thiem 2017 yilda "Katta Dubulg'a" turniridagi natijalarini yaxshiladi, to'rttasida to'rtinchi bosqichga chiqdi va Frantsiya Ochiq chempionatida ketma-ket ikkinchi yarim finalga chiqdi. Thiem yilni Brisbane Internationalda o'ynab boshladi va chorak finalda yakuniy g'olib Grigor Dimitrovga qarshi yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dimitrov upsets Thiem for semifinal berth|url=https://www.brisbaneinternational.com.au/2017/01/dimitrov-upsets-thiem-semifinal-berth/|sana=6 January 2017|ish=Brisbane International Tennis|kirish sanasi=1 May 2020}}</ref> Keyin Thiem Sidney Internationalda eng yaxshi urug' sifatida o'ynadi. Thiem Gastao Elias ustidan g'alaba qozondi, ammo chorak finalda [[Dan Evans|Den Evansga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dan Evans shocks top seed Dominic Thiem in Sydney|url=https://au.eurosport.com/tennis/atp-sydney/2017/dan-evans-shocks-top-seed-dominic-thiem-in-sydney_sto6009581/story.shtml|sana=12 January 2017|ish=Eurosport Australia|kirish sanasi=1 May 2020}}</ref> Avstraliya ochiq chempionatida Tim birinchi marta to‘rtinchi bosqichga chiqdi, biroq Goffinga ketma-ket ikkinchi yil mag‘lub bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=David Goffin comes back to beat Dominic Thiem|url=https://au.eurosport.com/tennis/australian-open-men/2017/david-goffin-comes-back-to-beat-dominic-thiem_sto6029606/story.shtml|sana=23 January 2017|ish=Eurosport Australia|kirish sanasi=1 May 2020}}</ref> Thiem yilning birinchi ATP 500 musobaqasi uchun Rotterdam Open turniriga bordi. Aleksandr Zverev va Gilles Simonni mag'lub etganidan so'ng, Thiem chorak finalda Per- Gyug Gerbertga yutqazdi. <ref name=":9">{{Veb manbasi|sana=6 June 2017|sarlavha=French Open: All you need to know ahead of Novak Djokovic v/s Dominic Thiem quarters clash|url=https://www.dnaindia.com/sports/report-french-open-all-you-need-to-know-ahead-of-novak-djokovic-vs-dominic-thiem-quarters-clash-2463084|kirish sanasi=1 May 2020|ish=DNA India|til=en}}</ref> Keyingi haftada Thiem yana ATP 500 tadbirida ikkinchi o'rinni egalladi, bu safar Rio Openda . Thiem finalda Pablo Karrenyo Bustani mag'lub etib, iyun oyidan beri birinchi marta chempionlikni qo'lga kiritdi. Bu Thiemning sakkizinchi ATP turniri, oltinchi loyda va 500 darajasidagi ikkinchi chempionligi edi. <ref>{{Veb manbasi|sana=26 February 2017|sarlavha=Dominic Thiem Reigns In Rio For Eighth Title {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/rio-2017-final-thiem-carreno-busta|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Akapulkodagi Mexican Open musobaqasida ketma-ket uchinchi ATP 500 musobaqasida ishtirok etdi va u erda amaldagi chempion bo'ldi. To'rtinchi o'rinni egallagan Thiem chorak finalda Sem Kuerriga yutqazib qo'ydi va u yakunda turnirda g'olib chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ilic|ism=Jovica|sana=5 March 2020|sarlavha=On this day: Rafael Nadal loses Acapulco final to Sam Querrey|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Blast_From_the_Past/84813/on-this-day-rafael-nadal-loses-acapulco-final-to-sam-querrey/|kirish sanasi=1 May 2020|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> [[Fayl:Thiem_WM17_(20)_(36050661801).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Thiem_WM17_%2820%29_%2836050661801%29.jpg/220px-Thiem_WM17_%2820%29_%2836050661801%29.jpg|right|thumb| Thiem 2017-yilgi Uimbldon chempionatida]] Indian Wells Masters musobaqasining chorak finalida u Sten Vavrinka bilan uchrashdi va so'nggi set tay-brekda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=17 March 2017|sarlavha=Wawrinka Thiem Indian Wells 2017 Thursday {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/wawrinka-thiem-indian-wells-2017-thursday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Mayamidagi dastlabki tur o'yinida Borna Chorichga mag'lub bo'lganidan va Monte-Karlodagi ikkinchi raundda David Goffinga mag'lub bo'lganidan so'ng, <ref name=":9">{{Veb manbasi|sana=6 June 2017|sarlavha=French Open: All you need to know ahead of Novak Djokovic v/s Dominic Thiem quarters clash|url=https://www.dnaindia.com/sports/report-french-open-all-you-need-to-know-ahead-of-novak-djokovic-vs-dominic-thiem-quarters-clash-2463084|kirish sanasi=1 May 2020|ish=DNA India|til=en}}</ref> u Barselonadagi 12-ATP Tour finalida Rafael Nadalga ikki setda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=30 April 2017|sarlavha=Nadal Notches 10th Barcelona Title {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/barcelona-2017-final-nadal-thiem|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Yo'lda u yarim finalda Endi Marreyni mag'lub etib, dunyoning 1-raqami ustidan birinchi g'alabasini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 April 2017|sarlavha=Thiem Topples Murray For Barcelona Final Berth {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/barcelona-2017-saturday-thiem-murray|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Madrid Ochiq chempionatida Tim o'zining birinchi Masters 1000 finalida Rafael Nadalga qarshi o'ynadi. <ref>{{Veb manbasi|sana=14 May 2017|sarlavha=Rafael Nadal Beats Dominic Thiem To Win Mutua Madrid Open Title {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-madrid-2017-sunday-final|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem mag'lub bo'ldi, ammo Nadalga qarshi o'yinda Barcelona Opendagi ochkolari yaxshilanganini ko'rsatdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=11 May 2017|sarlavha=Thiem Saves 5 M.P. To Edge Dimitrov In Madrid {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-dimitrov-madrid-2017-thursday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Tim Rim Masters 1000 turnirining chorak finalida Nadalni ketma-ket ikki setda mag'lub etdi, yarim finalda Novak Jokovichga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=20 May 2017|sarlavha=Djokovic Ruthless In Reaching Rome Final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/djokovic-thiem-rome-2017-saturday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionatida Tim dastlabki beshta o'yinda setni tashlab ketmadi, shu jumladan amaldagi chempion Novak Jokovichni <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 June 2017 |title=French Open 2017: Novak Djokovic loses to Dominic Thiem in quarter-finals |language=en-gb |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/40186734 |access-date=1 May 2020}}</ref> mag'lub etdi va yarim finalda yakuniy chempion Rafael Nadalga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Garros |first=Simon Cambers at Roland |date=9 June 2017 |title=Rafael Nadal overwhelms Dominic Thiem to reach French Open final |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/2017/jun/09/rafael-nadal-dominic-thiem-french-open-semi-final-report |access-date=1 May 2020 |issn=0261-3077}}</ref> Chimli kort mavsumi boshida Tim Robin Xaasega yutqazib, Halle Open turnirining ikkinchi bosqichiga chiqdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 June 2017 |title=Dominic Thiem suffers surprise defeat to Robin Haase at Gerry Weber Open in Germany |work=Sky Sports |url=http://www.skysports.com/tennis/news/12110/10922505/dominic-thiem-suffers-surprise-defeat-to-robin-haase-at-gerry-weber-open-in-germany |access-date=27 June 2017}}</ref> Keyin, Antalya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida u saralash bosqichida dunyo reytingida 222-o'rinni egallab turgan Ramkumar Ramanatandan xafa bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2017 |title=Ramanathan Stuns Thiem In Antalya {{!}} ATP World Tour {{!}} Tennis |work=ATP Tour |url=http://www.atpworldtour.com/en/news/thiem-ramanathan-altmaier-antalya-2017-tuesday |access-date=27 June 2017}}</ref> Uimbldonda u o'z faoliyatida birinchi marta to'rtinchi bosqichga chiqdi va yakuniy yarim finalchi Tomash Berdixga besh setda yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=10 July 2017|sarlavha=Evergreen Berdych Beats Thiem At Wimbledon {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/djokovic-berdych-thiem-wimbledon-2017-monday2|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin Thiem Vashington ochiq chempionatida ishtirok etdi va u erda uchinchi raundda Kevin Andersonga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=3 August 2017|sarlavha=Anderson Saves M.P. To Topple Top Seed Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/raonic-sock-thiem-washington-2017-thursday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Monrealdagi Kanada ochiq chempionatida u ikkinchi davrada xayrlashdi, ammo Diego Shvartsmanga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=9 August 2017|sarlavha=Schwartzman defeats Thiem in Montreal for first Top 10 win {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-sock-montreal-2017-tuesday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin u Cincinnatining chorak finaliga chiqdi va u erda Devid Ferrerga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=19 August 2017|sarlavha=Ferrer Foils Thiem For Cincy SF Berth {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/cincinnati-2017-friday-ferrer-thiem|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> US Open turnirida Tim 2009 yilgi US Open chempioni Xuan Martin del Potroga qarshi to'rtinchi bosqichga chiqdi, to'rtinchi setda ikkita o'yin ochkosidan foydalana olmaganidan so'ng besh setda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 September 2017 |title=Juan Martín del Potro beats fever and Thiem in thriller to set up Federer match |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/2017/sep/04/us-open-juan-martin-del-potro-dominic-thiem-tennis |access-date=1 May 2020 |issn=0261-3077}}</ref> Tim Chengdu, Tokio va Shanxayda ketma-ket uchta o'yinda mag'lub bo'lgan US Open turniridan keyin yana forma bilan kurashdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=28 September 2017|sarlavha=Fritz Powers Into Chengdu QFs; Pella Upsets Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-pella-fritz-chengdu-2017-thursday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=3 October 2017|sarlavha=Johnson Upsets Finals Hope Thiem In Tokyo {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/johnson-thiem-tokyo-2017-tuesday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=11 October 2017|sarlavha=Serbia's Viktor Troicki Knocks Out Dominic Thiem at Shanghai Rolex Masters {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/troicki-thiem-shanghai-2017-wednesday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Shunga qaramay, u ketma-ket ikkinchi yil ATP finaliga yo'llanma oldi. Keyin Thiem Vena va Parijdagi ikkinchi o'yinda ketma-ket Richard Gasquet va Fernando Verdaskoga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Fernando Verdasco stuns Dominic Thiem to reach the quarter final in Paris Bercy|url=https://www.ubitennis.net/2017/11/fernando-verdasco-stuns-dominic-thiem-to-reach-the-quarter-final-in-paris-bercy/|muallif=sampaolo|sana=2 November 2017|ish=UBITENNIS|til=en-US|kirish sanasi=1 May 2020}}</ref> Thiem faoliyatida birinchi marta reytingda kuchli beshlikka kirib, dunyoning 4-raqamiga ko'tarildi. ATP finalining davra bosqichida Tim Pablo Karrenyo Bustani uchta setda mag‘lub etdi, ammo David Goffin va Grigor Dimitrovga imkoniyatni boy berdi. U yarim finalga chiqa olmadi. <ref>{{Veb manbasi|sana=17 November 2017|sarlavha=Thiem Turns Focus To 2018 After London Defeat {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-nitto-atp-finals-2017-friday-reaction|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> === 2018: Birinchi finali === Thiem Fransiya Ochiq chempionatida birinchi "Katta Dubulg'a" finaliga va 2018 yilda birinchi US Open chorak finaliga va Madriddagi ikkinchi Masters 1000 finaliga chiqdi. 2017 yilning dekabr oyi oxirida murabbiy [[Galo Blanco|Galo Blanko]] Thiem jamoasiga qo'shildi va ular tennis mavsumi oxirigacha birga ishlashdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Myles|ism=Stephanie|sana=1 January 2018|sarlavha=Galo Blanco joins Team Thiem|url=https://tennis.life/2018/01/01/dominic-thiem-galo-blanco-coach/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191210164600/https://tennis.life/2018/01/01/dominic-thiem-galo-blanco-coach/|arxivsana=10 December 2019|kirish sanasi=19 June 2020|ish=Tennis.life|til=en-US}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ilic|ism=Jovica|sana=2018-10-19|sarlavha=Galo Blanco part ways with Dominic Thiem to embrace new David Cup role|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/61837/galo-blanco-part-ways-with-dominic-thiem-to-embrace-new-davis-cup-role/|kirish sanasi=2020-11-19|ish=Tennis World}}</ref> Thiem o'z mavsumini Qatar Open'da eng yaxshi urug' sifatida boshladi. U nimchorak finalga chiqdi va u erda kasallik tufayli Gaël Monfilsga qarshi o'yinni tark etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Qatar Tennis Federation {{!}} QTF {{!}} Qatar Tennis Tournaments and Championships |work=Qatar Tennis Federation |url=http://qatartennis.org/tournaments/index/122/qatar-exxonmobil-open-2018.html |url-status=dead |access-date=5 January 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180102133234/http://qatartennis.org/tournaments/index/122/qatar-exxonmobil-open-2018.html |archive-date=2 January 2018}}</ref> Avstraliya ochiq chempionatida Tim Tennis Sandgrenga qarshi to'rtinchi raundda mag'lub bo'ldi. Bu uning o'tgan yilgi Avstraliya ochiq chempionatidagi natijasiga teng edi. <ref>{{Veb manbasi|sana=22 January 2018|sarlavha=Tennys Sandgren Continues Run, Ousts Dominic Thiem In Melbourne {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-sandgren-australian-open-2018-monday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Fevral oyining o'rtalarida Thiemning navbatdagi turniri Argentina Ochiq chempionatida to'qqizinchi, Buenos-Ayresdagi ikkinchi ATP turnirida g'alaba qozondi. Bu uning deyarli bir yil ichida birinchi titul bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=18 February 2018|sarlavha=Ruthless Thiem Streaks To Buenos Aires Title {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/buenos-aires-2018-final-thiem-bedene|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Indian-Uellsda u ikkinchi davrada Stefanos Tsitsipasga qarshi o'yinda g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sana=10 March 2018|sarlavha=Thiem Tames Tsitsipas In Opener {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-berdych-indian-wells-2018-saturday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Uchinchi raundda Pablo Kuevasga qarshi o'yinda u birinchi setda g'alaba qozonish uchun to'pig'ini aylantirdi, keyinroq o'yinni tark etdi. Oyoq Bilagi zo'r jarohati tufayli u Mayamini o'tkazib yubordi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eurosport.co.uk/tennis/indian-wells-masters/2018/dominic-thiem-withdraws-from-miami-open-due-to-injury_sto6677245/story.shtml|sarlavha=Dominic Thiem withdraws from Miami Open due to injury|sana=15 March 2018|ish=Eurosport UK|kirish sanasi=10 December 2019}}</ref> Thiem keyingi o'yinda Monte-Karloda o'ynadi va chorak finalda Rafael Nadalga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=20 April 2018|sarlavha=Ruthless Rafa Rushes Into Semi-finals {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-monte-carlo-2018-friday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Barselonada u yana chorak finalga chiqdi, keyin Stefanos Tsitsipasga yiqildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=27 April 2018|sarlavha=Stefanos Tsitsipas Upsets Dominic Thiem For Place In Barcelona Semi-Finals {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/tsitsipas-thiem-barcelona-2018-friday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Madridda u chorak finalda Nadal bilan to'qnash keldi. Bu safar u g'alaba qozondi va Nadalning 21 o'yin va 50 setlik g'alabali seriyasiga chek qo'ydi. <ref>{{Veb manbasi|sana=11 May 2018|sarlavha=Thiem Ends Nadal's Streaks, Time At No. 1 {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-madrid-2018-friday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Tim o'tgan yili Rimda Nadal ustidan g'alaba qozongan so'nggi futbolchi bo'lgan edi. Keyin Tim Kevin Andersonni mag'lub etib, finalga chiqdi va u Aleksandr Zverevga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=13 May 2018|sarlavha=How Sascha Triumphed In Madrid {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/madrid-2018-final-set-by-set-zverev-thiem|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Rimda oltinchi raqamda saralangan edi, biroq [[Fabio Fognini|Fabio Fogniniga]] uch setda birinchi o'yinda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=16 May 2018|sarlavha=Fognini Causes Major Upset In Rome {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-dimitrov-nishikori-rome-2018-wednesday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin Tim Lionda o'ynadi va u erda Gilles Simonga qarshi o'yindan qaytdi va o'zining 10-ATP chempionligini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=16 May 2018|sarlavha=Ten Titles For Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-simon-lyon-2018-final|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Fransiya Ochiq chempionatida Tim chorak finalda Aleksandr Zverev bilan to‘qnash keldi va uni to‘g‘ridan-to‘g‘ri mag‘lubiyatga uchratdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=5 June 2018|sarlavha=Thiem Beats Zverev, Into Third Straight Roland Garros Semi-final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/zverev-thiem-roland-garros-2018-tuesday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionatining ketma-ket uchinchi yarim finalida Thiem o'zining birinchi "Katta dubulg'a" finaliga yo'l olish uchun hech kimga nasib etmagan [[Marco Cecchinato|Marko]] Chekchinatoni mag'lub etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=8 June 2018 |title=French Open 2018: Dominic Thiem beats Marco Cecchinato to make final |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/44416697 |access-date=10 December 2019}}</ref> Keyin u finalda Rafael Nadalga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=10 June 2018|sarlavha=Roland Garros Finalist Dominic Thiem Determined To Return To Grand Slam Final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-roland-garros-2018-final-reaction|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Canadian Opendagi birinchi o'yinida Stefanos Tsitsipasga yutqazdi <ref>{{Veb manbasi|sana=9 August 2018|sarlavha=#NextGenATP Tsitsipas' Hot Streak Hits Toronto With Upset Of Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/shapovalov-thiem-toronto-2018-wednesday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> va kasallik tufayli Cincinnatidan ketishga majbur bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gatto|ism=Luigi|sana=15 August 2018|sarlavha=Dominic Thiem withdraws from Cincinnati, good news for Roger Federer!|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/58941/dominic-thiem-withdraws-from-cincinnati-good-news-for-roger-federer/|kirish sanasi=10 December 2019|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> US Openda u ketma-ket uchinchi yil to'rtinchi bosqichga chiqdi. U erda u 2017 yilgi finalchi Kevin Anderson bilan to'qnash keldi va uni to'g'ridan-to'g'ri mag'lubiyatga uchratib, o'zining birinchi "Katta dubulg'a" chorak finaliga qattiq kortda chiqdi, u erda u birinchi raqamli Nadal bilan to'qnash keldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2 September 2018|sarlavha=Early Present: Thiem Reaches Maiden Quarter-final In New York {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/anderson-thiem-us-open-2018-day-seven|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Bu ularning loydan boshqa sirtdagi birinchi uchrashuvi edi. Uchrashuvni bir yoqlama hayratlanarli tarzda boshlagan Tim birinchi setda g‘alaba qozonib, bor-yo‘g‘i yetti ochko jamg‘ardi. Nadal nazoratni o'z qo'liga oldi va ikkinchi va uchinchi setlarda g'alaba qozondi. Shundan so‘ng Tim to‘rtinchi setni tay-brekda qo‘lga kiritdi. Nadal beshinchi set tay-brekda g'alaba qozonib, 4 soatu 49 daqiqalik o'yindan so'ng mahalliy vaqt bilan 2:04 da o'yinni yakunladi. <ref>{{Veb manbasi|sana=5 September 2018|sarlavha=Thiem: "It's Going To Be Stuck In My Mind Forever" {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-reaction-us-open-2018-tuesday2|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=5 September 2018 |title=US Open 2018: Rafael Nadal beats Dominic Thiem in epic quarter-final |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/45415386 |access-date=10 December 2019}}</ref> O'sha oyning oxirida Thiem Sankt-Peterburg Ochiq chempionatida g'oliblikni qo'lga kiritdi. U Martin Klizanni mag'lub etib, to'qqizinchi ATP 250 chempionligini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=23 September 2018|sarlavha=Thiem Prevents History, Triumphs In St. Petersburg {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-klizan-st-petersburg-2018-final|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Shanxay Mastersda Tim o'zining birinchi o'yinida o'z o'rniga ega bo'lmagan Metyu Ebdendan xafa bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=9 October 2018|sarlavha=Ebden Records Biggest Career Win, Upsets Thiem In Shanghai {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-edmund-shanghai-2018-tuesday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Vena Open turnirida birinchi o'rinni egallab, chorak finalga chiqdi va u erda Key Nishikoriga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=26 October 2018|sarlavha=Nishikori Dashes Thiem's Home Hopes In Vienna {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-anderson-nishikori-vienna-2018-friday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin Parij Masters musobaqasida Thiem oltinchi o'rinni egalladi va yakuniy chempion Karen Xachanovga yutqazishdan oldin yarim finalga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=3 November 2018|sarlavha=Khachanov Charges Into Maiden Masters 1000 Final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-khachanov-paris-2018-saturday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> ATP finalida Thiem Key Nishikoriga qarshi bitta o'yinda g'alaba qozongan <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 November 2018 |title=ATP Finals: Dominic Thiem beats Kei Nishikori but is out after Roger Federer wins |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/46226756 |access-date=10 December 2019}}</ref> va Kevin Anderson va Rojer Federerga qarshi ikkita o'yinda mag'lub bo'lganidan keyin guruh bosqichidan chetlashtirildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 November 2018 |title=ATP Finals: Kevin Anderson beats Dominic Thiem in group opener |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/46172208 |access-date=10 December 2019}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=McVeigh |first=Niall |date=13 November 2018 |title=Roger Federer beats Dominic Thiem at ATP World Tour Finals – as it happened |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/live/2018/nov/13/roger-federer-v-dominic-thiem-atp-world-tour-finals-live |access-date=10 December 2019 |issn=0261-3077}}</ref> U 2018 yilgi mavsumni dunyo reytingida 8-o‘rinda yakunladi <ref name=":13">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Rankings History {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/rankings-history|kirish sanasi=3 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> === 2019: Masters 1000 unvoni === [[Fayl:Thiem_WM19_(16)_(48521710091).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Thiem_WM19_%2816%29_%2848521710091%29.jpg/220px-Thiem_WM19_%2816%29_%2848521710091%29.jpg|left|thumb| Thiem 2019-yilgi Uimbldon chempionatida]] Tim 2019-yilda beshta chempionlikni qo‘lga kiritdi va bu turda Novak Jokovich bilan tenglashib oldi. <ref name=":12">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Bio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/bio|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem o'z mavsumini Qatar ochiq chempionatida boshladi, lekin birinchi davrada Per-Gyug Gerbert tomonidan xafa bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2 January 2019|sarlavha=Doha : Pierre-Hugues Herbert élimine Maximilian Marterer en file en quarts|url=https://sport.francetvinfo.fr/tennis/atp/doha-pierre-hugues-herbert-elimine-maximilian-marterer-en-file-en-quarts|kirish sanasi=10 December 2019|ish=Francetvsport|til=fr}}</ref> Avstraliya Ochiq chempionatida u Benoit Paireni besh setda mag'lub etib, ikkinchi raundda Aleksey Popyrinni tark etdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://apnews.com/f94e3130d47c432593f5ea1c59e6ba0c|sarlavha=The Latest: Thiem fends off Paire in 5 at Australian Open|sana=15 January 2019|ish=AP NEWS|kirish sanasi=10 December 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://video.eurosport.co.uk/tennis/australian-open/2019/alexei-popyrin-advances-after-seventh-seed-dominic-thiem-retires_vid1153556/video.shtml|sarlavha=Popyrin advances after seventh seed Thiem retires|ish=Video Eurosport UK|sana=17 January 2019|kirish sanasi=10 December 2019}}</ref> U Buenos-Ayresda o'z unvonini himoya qila olmadi va Laslo Đere tomonidan Rio Open turniridan chetlatildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=20 February 2019|sarlavha=Laslo Djere Stuns Former Champ Dominic Thiem In Rio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/djere-stuns-thiem-rio-2019-tuesday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Indian Wells Masters musobaqasida u Ivo Karlovichni mag'lub etdi, Gael Monfilsdan o'tib ketdi va final yo'lida Milosh Raonichni mag'lub etdi va u erda Rojer Federerni uchta setda mag'lub etib, o'zining birinchi ATP Masters 1000 chempionligini qo'lga kiritdi. <ref name=":6">{{Veb manbasi|sana=17 March 2019|sarlavha=Thiem Topples Federer For Maiden Masters Title|url=https://www.atptour.com/en/news/indian-wells-2019-final-federer-thiem|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Natijada, u o'zining karerasidagi eng yaxshi dunyo reytingida 4-o'ringa qaytdi <ref>{{Veb manbasi|sana=18 March 2019|sarlavha=Thiem Returns To Top 4, Mover Of The Week|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-atp-rankings-movers-18-march-2019|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Nikolas Massu Indian-Uells turniridan bir oy oldin Timning murabbiylar jamoasiga yangi qo'shilgan edi. <ref>{{Veb manbasi|sana=1 February 2020|sarlavha=No room for sentiment in Dominic Thiem's pursuit of Djokovic's crown {{!}} Kevin Mitchell|url=http://www.theguardian.com/sport/2020/feb/01/dominic-thiem-novak-djokovic-no-sentiment-ruthless-pursuit-australian-open-title|kirish sanasi=5 July 2020|ish=The Guardian|til=en}}</ref> Monte-Karlo Masters musobaqasida u uchinchi raundda yakuniy finalchi Dushan Layovichga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=18 April 2019|sarlavha=Lajovic Locks In To Stun Thiem In Monte-Carlo|url=https://www.atptour.com/en/news/lajovic-thiem-monte-carlo-2019-thursday|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyinchalik Thiem Barselonaga yo'l oldi va u erda uchinchi marta ATP 500 chempionligini qo'lga kiritdi. Chempionlik yo'lida Tim setni tashlab ketmadi, jumladan, yarim finalda o'n bir karra chempion Rafael Nadal ustidan g'alaba qozondi, ispaniyalik ustidan g'alaba qozongan to'rtinchi g'alabasi. <ref>{{Veb manbasi|sana=27 April 2019|sarlavha=Thiem Hands Nadal First-Ever Barcelona SF Loss|url=https://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-barcelona-2019-saturday-sf|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Tim finalda Daniil Medvedevni to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=28 April 2019|sarlavha=Thiem Sprints Past Medvedev To Clinch Barcelona Title|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-medvedev-barcelona-2019-final|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionati oldidan Thiem 15 yildan beri birga ishlagan ko'p yillik murabbiy va menejer Gyunter Bresnik bilan xayrlashdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Clarey |first=Christopher |date=29 May 2019 |title=Forging His Own Path, Dominic Thiem Eyes a Grand Slam Breakthrough |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2019/05/29/sports/dominic-thiem-french-open.html |access-date=5 July 2020 |issn=0362-4331}}</ref> Tim Frantsiya Ochiq chempionatida to'rtinchi o'rinni egalladi va dunyoning birinchi raqamli tennischisi Novak Jokovich bilan to'qnash kelgan turnirda qatorasiga to'rtinchi yarim finalga chiqdi. Ikki kun davom etgan to'rt soatlik o'yinda Tim Jokovichni besh setda mag'lub etib, ikkinchi yirik finalga yo'l oldi. <ref name=":7">{{Yangiliklar manbasi |last=Cambers |first=Simon |date=8 June 2019 |title=Dominic Thiem ends Novak Djokovic's slam streak to reach French Open final |work=The Observer |url=https://www.theguardian.com/sport/2019/jun/08/dominic-thiem-novak-djokovic-french-open-semi-final-report |access-date=8 June 2019 |issn=0029-7712}}</ref> Finalda u yana Rafael Nadal bilan to'qnash keldi. Raqobatbardosh dastlabki ikki setni ajratgandan so'ng, Nadal uchinchi va to'rtinchi setlarda g'alaba qozonib, o'yinda ishtirok etdi. <ref name=":5">{{Veb manbasi|sana=9 June 2019|sarlavha=Rafa's Dozen: Nadal Claims 12th Roland Garros Crown|url=https://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-roland-garros-2019-final|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Uimbldonda Tim birinchi davrada Sem Kuerriga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2 July 2019|sarlavha=Querrey Battles Back To Beat Thiem At Wimbledon|url=https://www.atptour.com/en/news/querrey-thiem-wimbledon-2019-tuesday|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Gamburgda o'ynadi, chorak finalda Andrey Rublevga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=26 July 2019|sarlavha=Rublev Upsets Thiem In Hamburg For Second Top 10 Win|url=https://www.atptour.com/en/news/rublev-thiem-hamburg-2019-friday|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyingi hafta u Kitsbyuhelda finalda Albert Ramos Viñolasni mag'lub etib, faoliyatidagi 14-chi unvonini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=3 August 2019|sarlavha=Thiem Triumphs On Home Soil In Kitzbühel|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-ramos-vinolas-kitzbuhel-2019-final|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> US Open turnirida u birinchi raundda Tomas Fabbianoga to'rt setda mag'lub bo'ldi, u "Katta Dubulg'a" turnirining ikkinchi bosqichida ketma-ket mag'lubiyatga uchradi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Wertheim|ism=Jon|sana=27 August 2019|sarlavha=Upsets of top men's seeds the story on Day 2 of U.S. Open|url=https://www.si.com/tennis/2019/08/27/us-open-dominic-thiem-stefanos-tsitsipas-day-2|kirish sanasi=19 June 2020|ish=Sports Illustrated|til=en-us}}</ref> China Open musobaqasida Tim Endi Marreyni to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etib, yarim finalga chiqdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.wessexfm.com/news/sport/2964875/andy-murray-knocked-out-of-china-open-by-dominic-thiem/|sarlavha=Andy Murray knocked out of China Open by Dominic Thiem|kirish sanasi=4 October 2019|ish=Wessex FM}}</ref> u erda u set va tanaffusdan so'ng Karen Xachanovni mag'lub etdi va uchta setda g'alaba qozondi. Bu g'alaba bilan u ATP finaliga yo'llanma oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-khachanov-beijing-2019-saturday|sarlavha=Thiem Survives Khachanov Scare, Books London Spot {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=6 October 2019}}</ref> Finalda Thiem Stefanos Tsitsipasni mag'lub etib, Osiyodagi birinchi, 2019-yilda to'rtinchi va kareradagi 15-chempionligini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=6 October 2019|sarlavha=Dominic Thiem Beats Stefanos Tsitsipas To Win China Open Title In Beijing {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-tsitsipas-beijing-2019-final|kirish sanasi=6 October 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Shanxay Masters musobaqasida Tim chorak finalga chiqdi va [[Matteo Berrettini]] mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=11 October 2019|sarlavha=Italy's Matteo Berrettini Beats Dominic Thiem For First Masters SF At Rolex Shanghai Masters {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/berrettini-thiem-shanghai-2019-friday|kirish sanasi=27 October 2019|ish=ATP Tour}}</ref> O'nta urinishda birinchi marta Thiem Venadagi uy turnirida chorak final bosqichidan o'tdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2019|sarlavha=Vienna Tennis: Dominic Thiem beats Fernando Verdasco to make Erste Bank Open quarter-finals {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-verdasco-vienna-2019-thursday|kirish sanasi=27 October 2019|ish=ATP Tour}}</ref> U finalga chiqdi, u erda u Diego Shvartsman ustidan g'alaba qozonib, Vena Open kubogini qo'lga kiritdi va o'zining karerasidagi 16-chi unvonini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=27 October 2019|sarlavha=Dominic Thiem Triumphs In Vienna {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-schwartzman-vienna-2019-sunday|kirish sanasi=27 October 2019|ish=ATP Tour}}</ref> ATP finalida Tim ketma-ket o'yinlarda Rojer Federer va Novak Jokovichni mag'lub etdi va yarim finalga yo'l olgan birinchi futbolchiga aylandi. Bu Thiemning Jokovich ustidan qattiq kortdagi birinchi g‘alabasi edi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Carayol|ism=Tumaini|sana=12 November 2019|sarlavha=Dominic Thiem beats Novak Djokovic to reach the final four: ATP Finals|url=https://www.theguardian.com/sport/live/2019/nov/12/novak-djokovic-v-dominic-thiem-atp-finals-live|kirish sanasi=19 June 2020|ish=The Guardian}}</ref> Keyin Tim Aleksandr Zverevni to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etib finalga chiqdi va u uchta setda Stefanos Tsitsipasga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=17 November 2019|sarlavha=Stefanos Tsitsipas Completes Successful Transition, Lands Nitto ATP Finals crown {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-tsitsipas-nitto-atp-finals-2019-sunday-final|kirish sanasi=17 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> === 2020: AQSh ochiq chempionatida birinchi Katta dubulg'a chempionligi === [[Fayl:Australian_Open_2020_(49836757633).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Australian_Open_2020_%2849836757633%29.jpg/290px-Australian_Open_2020_%2849836757633%29.jpg|right|thumb| Thiem 2020 Avstraliya ochiq chempionatida]] [[COVID-19 pandemiyasi]] tufayli qisqartirilgan mavsumda Thiem Grand Slam turnirlarida eng yaxshi natijalarini e'lon qildi. U 2020 yilgi mavsumni birinchi ATP kubogida boshladi, u erda Avstriya guruh bosqichida mag'lub bo'ldi. U uchta o'yin o'tkazdi, Diego Shvartsmanni mag'lub etdi, lekin Borna Chorich va Xubert Xurkachga yutqazdi . <ref>{{Veb manbasi|sana=6 January 2020|sarlavha=ATP Cup: Dominic Thiem Tops Schwartzman To Clinch Tie For Austria {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/argentina-austria-atp-cup-2020-monday|kirish sanasi=2 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=8 January 2020|sarlavha=ATP Cup: Hubert Hurkacz Upsets Dominic Thiem, Clinches Tie For Poland {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/austria-poland-atp-cup-2020-wednesday|kirish sanasi=2 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Avstraliya Ochiq chempionatida beshinchi o'rinni egallagan Tim o'zining birinchi chorak finaliga chiqdi va u erda u birinchi o'rindagi va 2009 yil chempioni [[Rafael Nadal]] bilan qattiq kortdagi ikkinchi o'yinida to'qnash keldi. U to'rt setda Nadalni mag'lub etib, uchta tay-brekda g'alaba qozonib, yarim finalga yo'l oldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 January 2020|sarlavha=Dominic Thiem Stuns Nadal To Reach First Semi-final In Melbourne {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-australian-open-2020-day-10|kirish sanasi=2 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin u ettinchi raqamda saralangan Aleksandr Zverevni to'rt setda mag'lub etdi va o'zining "Katta Dubulg'a" turkumidagi birinchi finalini qattiq kortlarda o'tkazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=31 January 2020|sarlavha=Dominic Thiem Fights Back To Reach Australian Open Final - 2020 Australian Open Semi-final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-zverev-2020-australian-open-semifinal|kirish sanasi=2 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Finalda Tim amaldagi chempion Novak Jokovichga besh setda yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2 February 2020|sarlavha=Djokovic Wins Eighth Australian Open Crown, Returns To No. 1 - 2020 Australian Open Final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/djokovic-thiem-2020-australian-open-final-sets|kirish sanasi=2 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> 2 mart kuni Thiem ATP reytingida Rojer Federerni ortda qoldirib, dunyoning 3-raqamli yangi martaba yuqori pog'onasiga ko'tarildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=30 April 2020|sarlavha=Five Things To Know About Dominic Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/five-things-to-know-dominic-thiem|kirish sanasi=4 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem 2019 yilgi chempionlikni himoya qilish uchun Indian-Uellsga erta keldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=8 March 2020|sarlavha=Novak Djokovic, Rafael Nadal & Dominic Thiem To Play Doubles In Indian Wells {{!}} BNP Paribas Open 2020 {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nadal-djokovic-thiem-indian-wells-2020-doubles-teams|kirish sanasi=23 March 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://patch.com/california/palmdesert/bnp-paribas-open-cancelled-due-coronavirus-indian-wells|sarlavha=BNP Paribas Open Cancelled Due To Coronavirus: Indian Wells|sana=8 March 2020|ish=Palm Desert, CA Patch|til=en|kirish sanasi=23 March 2020}}</ref> Biroq, COVID-19 pandemiyasi tufayli Indian Wells Masters 2020 qoldirilgan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Mesic|ism=Dzevad|sana=13 March 2020|sarlavha=Dominic Thiem reacts to cancellation of Indian Wells and Miami|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Interviews/85106/dominic-thiem-reacts-to-cancellation-of-indian-wells-and-miami-/|kirish sanasi=23 March 2020|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> Ko'p o'tmay, ATP Tour iyulgacha to'xtatildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=18 March 2020|sarlavha=ATP & WTA Extend Suspension of Tours {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/atp-wta-statement-on-tour-suspension-2020|kirish sanasi=23 March 2020|ish=ATP Tour}}</ref> ATP Tourning to'xtatilishi paytida Thiem bir nechta ko'rgazma tadbirlarida ishtirok etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Recapping Dominic Thiem's dominant run in the summer exhibitions|url=https://www.tennismajors.com/videos/recapping-dominic-thiems-dominant-run-summer-exhibitions|kirish sanasi=14 September 2020|ish=Tennis Majors}}</ref> U Belgraddagi Adria Tour ko‘rgazmasi tadbirining birinchi bosqichida, <ref>{{Veb manbasi|muallif=Berkok|ism=John|sana=14 June 2020|sarlavha=Thiem wins first leg of Adria Tour by going undefeated in Belgrade|url=https://www.tennis.com/pro-game/2020/06/adria-tour-day-2-novak-djokovic-zverev-krajinovic-dimitrov-beglrade/89204/|kirish sanasi=14 June 2020|ish=Tennis.com|nashriyot=Tennis Channel Network}}</ref> Berlindagi Bett1 Aces tadbirida, <ref>{{Veb manbasi|sana=19 July 2020|sarlavha=Bett1 Aces: Dominic Thiem and Anastasija Sevastova winners on final day|url=https://www.eurosport.co.uk/tennis/bett1-aces-dominic-thiem-outclasses-18-year-old-jannik-sinner-in-the-final_sto7810803/story.shtml|kirish sanasi=14 September 2020|ish=Eurosport UK}}</ref> Avstriyaning Pro Series tadbirida g‘alaba qozondi va o‘zining Thiem’s 7 ko‘rgazmasining finaliga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=10 July 2020|sarlavha=Thiem's 7: Dominic Thiem through to final after battling victory over Roberto Bautista Agut|url=https://www.eurosport.com/tennis/thiem-s-7-dominic-thiem-through-to-final-after-battling-victory-over-roberto-bautista-agut_sto7801992/story.shtml|kirish sanasi=14 September 2020|ish=Eurosport}}</ref> Avgust oyida Nyu-Yorkdagi Cincinnati Masters turnirida turni qayta boshlaganida, Thiem o'zining birinchi o'yinida Filip Krajinovichga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Krajinovic Stuns Thiem At W&S Open|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-krajinovic-wso-2020-monday|ish=ATP Tour|nashriyot=ATP Tour, Inc.|kirish sanasi=30 August 2020}}</ref> Tim 2020 yilgi US Open turnirida erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida ikkinchi o'rinni egalladi . Uchinchi raundda u 2014 yil chempioni Marin CHilichni to'rt setda mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.skysports.com/tennis/news/32833/12064908/us-open-dominic-thiem-defeats-former-champion-marin-cilic-in-new-york|sarlavha=US Open: Dominic Thiem defeats former champion Marin Cilic in New York|ish=Sky Sports}}</ref> U 1/8 finalda Feliks Auger-Aliassimeni ketma-ket mag‘lub etdi. U chorak finalda Aleks de Minaurni to‘g‘ridan-to‘g‘ri mag‘lub etdi, shundan so‘ng yarim finalda uchinchi raqamda saralangan Daniil Medvedevni uchta setda mag‘lub etib, birinchi US Open finaliga chiqdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Sport |first=Telegraph |date=12 September 2020 |title=Dominic Thiem brushes aside Daniil Medvedev at US Open to reach fourth grand slam final |language=en-GB |work=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/tennis/2020/09/12/dominic-thiem-brushes-aside-daniil-medvedev-us-open-reach-fourth/ |url-status=live |url-access=subscription |access-date=14 September 2020 |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/tennis/2020/09/12/dominic-thiem-brushes-aside-daniil-medvedev-us-open-reach-fourth/ |archive-date=12 January 2022 |issn=0307-1235}}</ref> U finalda Aleksandr Zverevni mag'lub etib, o'zining birinchi yirik chempionligini qo'lga kiritdi, bu 2004 yilgi Frantsiya Ochiq chempionatidan keyin birinchi marta o'yinchi "Katta Dubulg'a" finalida dastlabki ikki setda mag'lub bo'lib, chempionlikni qo'lga kiritdi. Bu beshinchi marta o'yinchi Open davrida ikki setdan pastga qaytdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Karthikeyan|ism=Rishi|sana=2020-09-14|sarlavha=US Open Finals: Dominic Thiem Sets Unbelievable Records That Even 'Big 3' Couldn't Come Close To|url=http://www.essentiallysports.com/us-open-2020-finals-dominic-thiem-sets-unbelievable-records-that-even-big-3-couldnt-come-close-to-atp-tennis-news/|kirish sanasi=2020-09-21|ish=EssentiallySports|til=en-US}}</ref> Thiem 1990-yillarda tug'ilgan birinchi erkak tennischi bo'lib, yirik chempionlikni qo'lga kiritdi. <ref name="Thiem title">{{Yangiliklar manbasi |date=13 September 2020 |title=Thiem Outlasts Zverev In Historic US Open Final |work=ATP Tour |url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-zverev-us-open-2020-final |access-date=20 December 2020}}</ref> Tim qo'shimcha ravishda Marin CHilich 2014 yilgi US Open turnirida g'alaba qozonganidan keyin erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida birinchi "Katta Dubulg'a" chempioni bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=13 September 2020|sarlavha=Dominic Thiem wins US Open final on tiebreak against Alexander Zverev after five-set thriller|url=https://www.theguardian.com/sport/2020/sep/13/us-open-mens-final-2020-dominic-thiem-alexander-zverev|kirish sanasi=14 September 2020|ish=Guardian}}</ref> Thiem Frantsiya Ochiq chempionatida uchinchi o'rinni egalladi. U chorak finalga chiqdi va u besh setdan iborat bo'lgan o'yinda Diego Shvartsmandan mag'lub bo'ldi, uni yakunlash uchun besh soatu sakkiz daqiqa davom etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Thiem loses gruelling five-setter |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/54438987 |access-date=2020-10-06}}</ref> Keyin Tim Vena ochiq chempionatida amaldagi chempion sifatida o'ynadi, ammo chorak finalda Andrey Rublevga to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=ATP Vienna: In-form Andrey Rublev dethrones Dominic Thiem in straight sets|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/On_the_ATP_results_with/92496/atp-vienna-inform-andrey-rublev-dethrones-dominic-thiem-in-straight-sets/|ish=Tennis World|nashriyot=Tennis World|kirish sanasi=31 October 2020}}</ref> 2020 yilgi ATP finalida Thiem Stefanos Tsitsipas, Rafael Nadal va Andrey Rublev bilan qura tashlandi. U o'tgan yilgi finalning revansh jangida Tsitsipasni mag'lub etgandi. Keyin u Nadalni ikki tay-brekda mag‘lub etib, yarim finalga yo‘l oldi. U yarim finalda Novak Jokovichni mag‘lub etdi, ammo finalda Daniil Medvedevga 3 setda mag‘lub bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ben Morse|sarlavha=Daniil Medvedev battles from behind to win ATP Finals with victory over Dominic Thiem|url=https://edition.cnn.com/2020/11/22/tennis/dominic-thiem-daniil-medvedev-atp-finals-spt-intl/index.html|kirish sanasi=2020-11-23|ish=CNN}}</ref> Muvaffaqiyatli yildan so'ng va o'zining birinchi "Katta dubulg'a"da g'alaba qozonganidan so'ng, Thiem Lottery Sports Aid Gala-da taqdim etilgan Avstriyaning "Yil sportchisi" mukofotiga sazovor bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Rothschädl|ism=Michael|sana=2020-11-10|sarlavha=Dominic Thiem is Austria's Sportsman of the Year|url=https://www.tennisnet.com/en/news/dominic-thiem-is-austria-s-sportsman-of-the-year|kirish sanasi=2020-11-27|ish=tennisnet.com|til=en-EN}}</ref> Sports Illustrated (SI) Dominik Timni 2020 yil uchun tennis bo'yicha MVP mukofoti g'olibi deb e'lon qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.si.com/tennis/2020/12/02/mailbag-atp-year-end-awards-theim-djokovic-sinner|sarlavha=Mailbag: ATP-Year End Awards for 2020}}</ref> === 2021: Bilak jarohati === Thiem 2021 yilgi mavsumni ATP kubogida boshladi, Avstriya guruh bosqichida mag'lub bo'ldi. Thiem Matteo Berrettiniga ochilgan o'yinda mag'lub bo'ldi va Benoit Paire ikkinchi o'yinida jarohati tufayli nafaqaga chiqishi kerak edi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-02-02|sarlavha=ATP Cup tennis 2021 - Novak Djokovic down to business, Dominic Thiem bungles Italian job|url=https://www.eurosport.co.uk/tennis/atp-cup/2021/atp-cup-tennis-2021-novak-djokovic-down-to-business-dominic-thiem-bungles-italian-job_sto8095177/story.shtml|kirish sanasi=2021-02-14|ish=Eurosport UK|til=en}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=|ism=|sana=2021-02-05|sarlavha=Nicolas Mahut & Edouard Roger-Vasselin Claim 2-1 Victory For France {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/austria-france-atp-cup-2021-friday|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210205100915/https://www.atptour.com/en/news/austria-france-atp-cup-2021-friday|arxivsana=5 February 2021|kirish sanasi=2021-02-14|ish=ATP Tour}}</ref> Avstraliya ochiq chempionatida Tim Nik Kirgiosni mag'lub etib, to'rtinchi raundga chiqdi va ikki setdan keyin besh setda g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Howcroft|ism=Jonathan|sana=2021-02-12|sarlavha=Kyrgios and Thiem provide drama as Melbourne counts down to lockdown {{!}} Jonathan Howcroft|url=http://www.theguardian.com/sport/2021/feb/12/kyrgios-thiem-drama-melbourne-lockdown-australian-open-tennis|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210212143646/https://www.theguardian.com/sport/2021/feb/12/kyrgios-thiem-drama-melbourne-lockdown-australian-open-tennis|arxivsana=12 February 2021|kirish sanasi=2021-02-14|ish=the Guardian|til=en}}</ref> To'rtinchi raundda u Grigor Dimitrovdan to'g'ri setlarda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last= |first= |date=2021-02-14 |title=Dimitrov shocks Thiem to make last eight |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/56059378 |url-status=live |access-date=2021-02-14}}</ref> Thiemning navbatdagi turniri Doha bo'lib, u erda Roberto Bautista Agutga yutqazishdan oldin Aslan Karatsevni 3 setda mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-03-10|sarlavha=Dominic Thiem Battles Past Aslan Karatsev In Doha|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-karatsev-doha-2021-wednesday|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210310162041/https://www.atptour.com/en/news/thiem-karatsev-doha-2021-wednesday|arxivsana=10 March 2021}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-03-11|sarlavha=Roberto Bautista Agut Downs Dominic Thiem, Sets Andrey Rublev Clash|url=http://www.atptour.com/en/news/shapovalov-fritz-rublev-doha-2021-thursday|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210316024155/https://www.atptour.com/en/news/shapovalov-fritz-rublev-doha-2021-thursday|arxivsana=16 March 2021}}</ref> Keyin u Dubayning birinchi raundida Lloyd Xarrisga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-03-16|sarlavha=Lloyd Harris Shocks Dominic Thiem In Dubai|url=http://www.atptour.com/en/news/harris-thiem-dubai-2021-tuesday|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210316192030/https://www.atptour.com/en/news/harris-thiem-dubai-2021-tuesday|arxivsana=16 March 2021}}</ref> Ushbu yo'qotishlardan so'ng Thiem "to'ldirish" <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-03|sarlavha=Preview: 'Recharged' Thiem Leads Seeds, Rublev Ready For Debut|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-rublev-berrettini-madrid-2021-tuesday-preview|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210509180713/https://www.atptour.com/en/news/thiem-rublev-berrettini-madrid-2021-tuesday-preview|arxivsana=9 May 2021}}</ref> va tizzasidan olgan jarohatidan tiklanish uchun tanaffus oldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-01|sarlavha=Thiem: 'My Goal Is To Get Into The Best Physical Shape'|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-preview|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210501164948/https://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-preview|arxivsana=1 May 2021}}</ref> Uning birinchi turniri Madrid Open bo'lib, u erda Markos Jiron, Aleks de Minaur va Jon Isnerni mag'lub etib, yarim finalga chiqdi va to'g'ridan-to'g'ri Aleksandr Zverevga yutqazdi. <ref name=":18">{{Veb manbasi|sana=2021-05-08|sarlavha=Dominic Thiem Takes Stock After Madrid: 'I Think I'm On The Right Track'|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-saturday-reaction|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210513060654/https://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-saturday-reaction|arxivsana=13 May 2021}}</ref> Italiya Ochiq chempionatida Thiem uchinchi raundda Lorenzo Sonegoga tushib qolishdan oldin Marton Fuchsovicsni mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-13|sarlavha=Lorenzo Sonego Stuns Dominic Thiem In 3-Hour, 24-Minute Marathon|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-sonego-rome-2021-thursday|kirish sanasi=2021-06-01|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210603082304/https://www.atptour.com/en/news/thiem-sonego-rome-2021-thursday|arxivsana=3 June 2021}}</ref> Lionda Thiem o'zining ochilish o'yinida Kemeron Norriga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem eliminated in opening match by Cameron Norrie in Lyon, Stefanos Tsitsipas wins|url=https://www.firstpost.com/sports/dominic-thiem-eliminated-in-opening-match-by-cameron-norrie-in-lyon-stefanos-tsitsipas-wins-9640751.html|ish=Firstpost|sana=20 May 2021|kirish sanasi=23 June 2021}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Thiem On Lyon Loss: 'It's Just A Huge Step Back'|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-lyon-2021-reaction|ish=ATP Tour|nashriyot=ATP Tour, Inc.|kirish sanasi=23 June 2021}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionatida Thiem birinchi davrada Pablo Andujarga 2 setda bo'lishiga qaramay, besh setda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Carayol|ism=Tumaini|sana=2021-05-30|sarlavha=Dominic Thiem loses lead and crashes out of French Open to Pablo Andújar|url=http://www.theguardian.com/sport/2021/may/30/dominic-thiem-loses-lead-and-crashes-out-of-french-open-to-pablo-andujar|kirish sanasi=2021-05-31|ish=the Guardian|til=en|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210530184719/https://www.theguardian.com/sport/2021/may/30/dominic-thiem-loses-lead-and-crashes-out-of-french-open-to-pablo-andujar|arxivsana=30 May 2021}}</ref> 17-iyun kuni Tim oʻzining jismoniy holati tufayli [[2020-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|Tokio Olimpiadasidan]] ketishini eʼlon qildi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Bennett|ism=Tom|sarlavha=TENNIS NEWS: DOMINIC THIEM OPTS OUT OF TOKYO OLYMPICS|url=https://www.eurosport.com/tennis/tokyo-2020-men/2021/tennis-news-dominic-thiem-opts-out-of-tokyo-olympics_sto8379726/story.shtml|ish=EuroSport|sana=17 June 2021|kirish sanasi=20 June 2021}}</ref> Mallorka chempionatida Adrian Mannarinoga qarshi o'yinda (5-2) Tim o'ng bilagidan jarohat oldi va uni faoliyatini yakunlashga majbur qildi, bu esa 2021 yilgi Uimbldon chempionatini tark etishga olib keldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-06-22|sarlavha=Adrian Mannarino Advances In Mallorca After Dominic Thiem Retires|url=http://www.atptour.com/en/news/mallorca-2021-tuesday-thiem-mannarino|kirish sanasi=2021-06-23|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210622195227/https://www.atptour.com/en/news/mallorca-2021-tuesday-thiem-mannarino|arxivsana=22 June 2021}}</ref> 18 avgust kuni Thiem bilagidagi jarohati tufayli 2021 yilgi mavsumning qolgan qismida safdan chiqqanini malum qildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-08-18|sarlavha=Defending champion Thiem to miss US Open with wrist injury|url=https://sports.nbcsports.com/2021/08/18/defending-champion-thiem-to-miss-u-s-open-with-wrist-injury|kirish sanasi=2021-08-18|ish=NBC Sports|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211104182153/https://sports.nbcsports.com/2021/08/18/defending-champion-thiem-to-miss-u-s-open-with-wrist-injury/|arxivsana=4 November 2021}}</ref> === 2022: Top 300talik === Thiem Mubadala bo'yicha jahon tennis chempionatida ishtirok etishi kerak edi, ammo tiklanish maqsadida musobaqani tark etdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ashtakoula|ism=Sagar|sana=2021-12-14|sarlavha=Dominic Thiem Announces Miserable News Ahead of His Return at Mubadala World Tennis Championships 2021|url=https://www.essentiallysports.com/atp-tennis-news-dominic-thiem-announces-miserable-news-ahead-of-his-return-at-mubadala-world-tennis-championships-2021/|kirish sanasi=2022-07-16|ish=Essentially Sport}}</ref> U, shuningdek, tiklanish sabablarini aytib, Australian Open musobaqasini tark etdi. Keyin u fevral oyida Córdoba Open turniriga qaytishni rejalashtirgan edi, biroq o'ng barmog'i jarohati tufayli uni tark etdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-cordoba-2022-withdrawal|sarlavha=Dominic Thiem Withdraws From Cordoba|ish=ATP Tour|sana=January 31, 2022}}</ref> Thiem mart oyida gastrol safariga qaytishni rejalashtirganini ma'lum qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2022-02-03 |title=Thiem hopes to make comeback in March |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/60244785 |access-date=2022-07-16}}</ref> Shunga qaramay, u yana bir bor tiklanishini aytib, Indian-Uells va Mayami Open musobaqalarini tark etdi. U Yevropa gil sudining belanchak uchun qaytish rejalarini e'lon qildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-03-07|sarlavha=Dominic Thiem Withdraws From Indian Wells & Miami|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-indian-wells-miami-2022-withdrawal|kirish sanasi=2022-07-16|ish=ATP Tour}}</ref> Mart oyida Marbella Challenger musobaqasida Thiem professional tennisga qaytdi. Biroq, birinchi davrada u 7 oydan keyin o'zining birinchi uchrashuvida argentinalik Pedro Kachinga to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'ldi. Ushbu o'yindan so'ng Thiemda COVID-19 testi ijobiy chiqdi. Natijada, 7 aprel kuni uning matbuot kotibi Thiemning Monte-Karloda bo'lib o'tadigan ATP Masters turnirini tark etganini va uyiga Avstriyaga qaytishini tasdiqladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Reuters |date=2022-04-07 |title=Thiem, Berrettini pull out of Monte Carlo Masters |language=en |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/lifestyle/sports/thiem-berrettini-pull-out-monte-carlo-masters-2022-04-07/ |access-date=2022-04-07}}</ref> 2021-yildan boshlab Mutua Madrid Open musobaqasida birinchi turda Endi Marreyga yutqazganidan so‘ng yarim final ochkolarini himoya qila olmay, u reytingda kuchli 150talikdan tushib ketdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-05-02|sarlavha=Andy Murray Breaks Down Dominic Thiem In Madrid Clay Return {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/news/murray-thiem-madrid-2022-monday|kirish sanasi=2022-05-04|ish=ATP Tour}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionatida Thiem birinchi raundda Ugo Dellienga to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'ldi va keyinchalik kuchli 300 talikdan tushib ketdi <ref>{{Veb manbasi|muallif=Carayol|ism=Tumaini|sana=2022-05-22|sarlavha=Dominic Thiem and Ons Jabeur slip to first-round defeats in French Open|url=https://www.theguardian.com/sport/2022/may/22/french-open-live-ons-jabeur-dominic-thiem-first-round|kirish sanasi=2022-05-22|ish=the Guardian|til=en}}</ref> Thiem Avstriyadagi raqibi Salzburg Open musobaqasida Filip Misolichni mag'lub etib, 14 oy ichida istalgan darajadagi birinchi g'alabasini qayd etdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Crooks|ism=Eleanor|sana=2022-07-12|sarlavha=Dominic Thiem finally ends ATP Tour winless run|url=https://www.independent.co.uk/sport/tennis/dominic-thiem-atp-tour-wimbledon-rome-salzburg-b2121380.html|kirish sanasi=2022-07-26|ish=The Independent|til=en}}</ref> U bir hafta o'tgach, Shvetsiya Ochiq chempionatida birinchi raundda Emil Ruusuvuori ustidan g'alaba qozonib, o'zining birinchi ATP g'alabasini qayd etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-07-12|sarlavha=Thiem Returns To Winning Ways In Bastad|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-ruusuvuori-bastad-2022-tuesday|kirish sanasi=2022-07-16|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin u Roberto Bautista Agutni mag'lub etdi va chorak finalda Sebastyan Baezga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-07-15|sarlavha=Sebastian Baez Ends Dominic Thiem's Bastad Run, Faces Andrey Rublev In SFs|url=https://www.atptour.com/en/news/baez-thiem-bastad-2022-friday|kirish sanasi=2022-07-16|ish=ATP Tour}}</ref> Keyingi haftada Thiem 2021-yilgi Madrid Open turniridan keyingi birinchi ATP Tour darajasidagi yarim finalga chiqdi va yarim finalda ikkinchi raqamli tennischi [[Matteo Berrettini|Matteo Berrettiniga]] yutqazishdan oldin 7-raketkachi Ugo Gaston, Federiko Delbonis va Xuan Pablo Varillasni mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-07-22|sarlavha=Dominic Thiem Soars Into Gstaad SFs|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-varillas-gstaad-2022-friday|kirish sanasi=2022-07-24|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-07-23|sarlavha=Matteo Berrettini Breezes Past Dominic Thiem To Gstaad Final|url=https://www.atptour.com/en/news/berrettini-thiem-gstaad-2022-saturday|kirish sanasi=2022-07-24|ish=ATP Tour}}</ref> == Raqiblari == === Thiem Nadalga qarshi === Thiem va [[Rafael Nadal]] 15 marta to'qnash kelishgan; Thiem 6–9 (40%) oʻrinni egallaydi. Ularning uchrashuvlarining aksariyati loyda bo'lgan. Ular ilk bor 2014 yilda Rolan Garrosda Nadal g'alaba qozongan holda uchrashishgan. Ularning navbatdagi uchrashuvi 2016 yilda bo'lib o'tdi, bu safar Buenos-Ayresda Tim Nadalga qarshi birinchi g'alabasini qo'lga kiritdi. <ref name=":03">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem vs Rafael Nadal H2H|url=https://www.atptour.com/en/players/atp-head-2-head/dominic-thiem-vs-rafael-nadal/TB69/N409|kirish sanasi=2020-11-24|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem 2019 yilgacha keyingi uch yil davomida Nadalni yiliga bir marta loyda mag'lub etdi va Jokovichga Nadalni loyda to'rt yoki undan ko'p marta mag'lub etgan ikki o'yinchidan biri sifatida qo'shildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2019-06-08|sarlavha=Rafael Nadal & Dominic Thiem: The Rivalry|url=https://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-rivalry|kirish sanasi=2020-11-24|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem va Nadal 2018 va 2019 yillarda Frantsiya Ochiq chempionati finalida ikki marta to'qnash kelishgan, ikkalasi ham Nadal yo'lidan borishgan, 2018 yilda to'g'ridan-to'g'ri va keyingi yili to'rt setda. Nadal 2019 yilgi chempionatning "eng qiyin raqibi edi" <ref name=":15">{{Veb manbasi|sana=2020-06-04|sarlavha=Heavy-Hitting Respect: The Nadal-Thiem Rivalry|url=https://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-rivalry-feature|kirish sanasi=2020-11-24|ish=ATP Tour}}</ref> dedi. Thiem qiyin kortda 2:1 hisobida oldinda bormoqda. Ularning birinchi qiyin uchrashuvi eng yaqin uchrashuvlaridan biri bo'ldi, 2018 yilgi US Open turnirida to'rt soat 49 daqiqa chorak final. Nadal o'yin davomida oltita kam ochko qo'lga kiritganiga qaramay, beshinchi setda tay-breykda g'alaba qozonish uchun kurash olib borgunga qadar Thiem birinchi sevgi setida g'alaba qozondi. <ref name=":15" /> 2020 yilgi Australian Open chorak finalidagi navbatdagi uchrashuv boshqa yo'l bilan o'tdi, 3 ta tay-brek, Tim Nadalni birinchi marta qattiq kortda mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Singh|ism=Anshul|sana=2020-09-18|sarlavha="Nice And Likeable Guy": Dominic Thiem Opens up on Relations With Rafael Nadal|url=https://www.essentiallysports.com/nice-and-likeable-guy-dominic-thiem-opens-up-on-relations-with-rafael-nadal-atp-tennis-news/|kirish sanasi=2020-11-24|ish=EssentiallySports|til=en-US}}</ref> 2020 yilgi ATP finalidagi yopiq qattiq kortdagi birinchi uchrashuvida Thiem ikkita qattiq setda g'alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Thiem beats Nadal at ATP Finals |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/54976688 |access-date=2020-11-24}}</ref> === Thiem Jokovichga qarshi === Tim va [[Novak Đoković|Novak Jokovich]] 12 marta to'qnash kelishgan; Thiem 5–7 (42%) oʻrinni egallaydi. Jokovich 2014 yildan 2017 yilgacha bo'lgan dastlabki beshta uchrashuvida g'alaba qozongan, bundan oldin Thiem 2017 Frantsiya Ochiq chempionatining chorak finalida unga qarshi birinchi o'yinida g'alaba qozongan. Ular Monte-Karlo va 2018 va 2019 yillarda Madriddagi Loy Mastersda o'ynagan keyingi ikkita o'yinni bo'lishdi. <ref name=":03">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem vs Rafael Nadal H2H|url=https://www.atptour.com/en/players/atp-head-2-head/dominic-thiem-vs-rafael-nadal/TB69/N409|kirish sanasi=2020-11-24|ish=ATP Tour}}</ref> Ular 2019 yilda Fransiya Ochiq chempionatida yana to‘qnash kelishgan, bu safar yarim finalda. Thiem juda shamolli va yomg'irli sharoitda ikki kun davomida to'rt soat 13 daqiqa davom etgan besh setli o'yinda Jokovichni mag'lub etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cambers |first=Simon |date=2019-06-08 |title=Thiem tasked with facing Nadal in final after ending Djokovic's slam streak |language=en-GB |work=The Observer |url=https://www.theguardian.com/sport/2019/jun/08/dominic-thiem-novak-djokovic-french-open-semi-final-report |access-date=2020-11-25 |issn=0029-7712}}</ref> Thiem, shuningdek, 2019-yilgi ATP finali davrasida uchinchi set tay-breykda g‘alaba qozondi, Jokovich keyin uni “jasur tennisi” uchun maqtadi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2020-11-20|sarlavha=Thiem v Djokovic: Will King Novak Stand Or Fall?|url=https://www.atptour.com/en/news/djokovic-thiem-nitto-atp-finals-2020-day-7-preview|kirish sanasi=2020-11-25|ish=ATP Tour}}</ref> 2020-yilgi Australian Open finalida to‘qnash kelishgan holda, ular yana besh setli o‘yin o‘tkazishdi, bu safar Jokovich sakkizinchi Avstraliya Ochiq chempionati g‘olibligi uchun g‘alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=2020-02-02 |title=Djokovic wins eighth Australian Open |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/51347187 |access-date=2020-11-25}}</ref> Oxirgi set tay-brekda 0–4 hisobida mag‘lub bo‘lgan Thiem 2020 yilgi ATP finalida yarim final uchrashuvida g‘alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Mitchell |first=Kevin |date=2020-11-21 |title=Rafael Nadal and Novak Djokovic knocked out of ATP World Tour Finals |language=en-GB |work=The Observer |url=https://www.theguardian.com/sport/2020/nov/21/dominic-thiem-topples-novak-djokovic-at-atp-world-tour-finals |access-date=2020-11-25 |issn=0029-7712}}</ref> === Thiem Federerga qarshi === Thiem va [[Roger Federer|Rojer Federer]] 7 marta to'qnash kelishgan; Thiem 5–2 (71%) oldinda. Bu juftlik dastlabki to'rtta uchrashuvni bo'lishdi, Federer 2016 yilda Brisbendagi qattiq kortda g'alaba qozondi va 2018 yilda ATP finalida, Thiem 2016 yilda Rimda loyda va Shtutgartdagi maysada g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem vs Roger Federer H2H|url=https://www.atptour.com/en/players/atp-head-2-head/dominic-thiem-vs-roger-federer/TB69/F324|kirish sanasi=2020-11-25|ish=ATP Tour}}</ref> 2019 yilga kelib, ular ikkitadan g'alaba qozonishdi, ular 2019 yilda uch marta Indian Wells Masters 2019 finalida birinchi bo'lib o'ynashdi. Federer birinchi setni oldi, ammo Thiem o'zining birinchi ATP Masters 1000 chempionligi uchun uchta setda g'alaba qozonish uchun qaytib keldi. Keyin ular Madrid Openda loyda o'ynashdi, Thiem birinchi mag'lubiyatdan so'ng yana uchta setda g'alaba qozondi, Thiem ikkinchi setda tay-breykda ikkita o'yin ochkosini saqlab qolganidan keyin g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2019-11-27|sarlavha=Rivalries Of 2019: Thiem vs. Federer|url=https://www.atptour.com/en/news/best-rivalries-2019-federer-thiem|kirish sanasi=2020-11-25|ish=ATP Tour}}</ref> Ularning 2019-yilda o‘zaro bahslashgan so‘nggi o‘yini ularning 2019-yilgi ATP finalidagi birinchi davra o‘yini bo‘ldi, Thiem yana ikki setda g‘alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Mitchell |first=Kevin |date=2019-11-10 |title=Dominic Thiem upsets Roger Federer in straight sets in ATP Finals |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/2019/nov/10/roger-federer-dominic-thiem-novak-djokovic-matteo-berrettini-atp-finals |access-date=2020-11-25 |issn=0261-3077}}</ref> === Thiem Zverevga qarshi === Thiem va Aleksandr Zverevlar 11 marta uchrashishgan; Thiem 8–3 (72,73%) oldinda. Thiem o'zining dastlabki uchta uchrashuvida g'alaba qozondi, barchasi 2016 yilda va tuproqda, shu jumladan Nitssadagi birinchi chempionlik jangida Zverev yil oxirida Pekindagi qattiq kortda g'alaba qozonib, o'ch oldi. <ref name=":23">{{Veb manbasi|sana=2020-09-14|sarlavha=Dominic Thiem & Alexander Zverev: The Rivalry|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-zverev-rivalry|kirish sanasi=2020-11-27|ish=ATP Tour}}</ref> 2017 yilda Thiem Rotterdamdagi yagona uchrashuvini da'vo qildi. 2018 yilda ular ikkita o'yin o'tkazishdi, birinchisi Madrid Ochiq chempionatidagi Masters 1000 finali, Zverev to'g'ridan-to'g'ri uchinchi Masters unvonini qo'lga kiritdi. Ikkinchisi Frantsiya Ochiq chempionatining chorak finalida bo'ldi, bu safar Thiem ketma-ket g'alaba qozondi. Tim 2019-yilda tur finalida o‘zining yagona uchrashuvini o‘tkazdi va Zverev yaratgan to‘rtta breyk nuqtasi imkoniyatlarini saqlab qoldi. <ref name=":23" /> 2020 yilda ularning raqobati eng katta bosqichlarda bo'lib o'tdi, chunki ular Avstraliya Ochiq chempionatida "Katta Dubulg'a" yarim finalida va AQSh Ochiq chempionatida finalda ishtirok etishdi. Zverevning birinchi yarim final va final uchrashuvlarida Thiem ancha tajribali o'yinchi edi va buni Melburnda ko'rsatdi va to'rt setda g'alaba qozondi. Sentyabr oyida Nyu-Yorkda Zverev o'yinni ishonchli boshladi, Thiem esa asabiylashdi: "Boshida juda qattiq harakat qildim" <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=US Open Breakthroughs—Thiem as a champ; Zverev as a player to root for|url=https://www.tennis.com/pro-game/2020/09/us-open-breakthroughs-dominic-thiem-champ-alexander-zverev-player-root-audition/90744/|kirish sanasi=2020-11-27|ish=Tennis.com}}</ref>, dedi u dastlabki ikki set haqida. Ammo dinamika o'zgargan bo'lsa-da, Thiem beshinchi set tay-brekda g'alaba qozonish uchun asablarini yengdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Mitchell|ism=Kevin|sana=2020-09-14|sarlavha=Dominic Thiem wins US Open final on tiebreak against Alexander Zverev after five-set thriller|url=http://www.theguardian.com/sport/2020/sep/13/us-open-mens-final-2020-dominic-thiem-alexander-zverev|kirish sanasi=2020-11-27|ish=the Guardian|til=en}}</ref> 2021-yilgi Madrid Open turnirida Zverev Madridda ikkinchi marta yarim finalda Thiemni ketma-ket mag'lub etdi. <ref name=":18">{{Veb manbasi|sana=2021-05-08|sarlavha=Dominic Thiem Takes Stock After Madrid: 'I Think I'm On The Right Track'|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-saturday-reaction|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210513060654/https://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-saturday-reaction|arxivsana=13 May 2021}}</ref> == O'yin uslubi == Thiem birinchi navbatda tajovuzkor asosiy o'yinchi, u himoyalanishda ham mohir. Uning zarbalari ikkala qanotda ham mustahkam, og'ir forehand va qat'iyatli, kuchli bir qo'l bilan. U bir qo'l bilan orqa qo'lni ishlatadigan kam sonli ATP o'yinchilaridan biridir. <ref name=":8">{{Veb manbasi|muallif=Cambers|ism=Simon|sana=3 December 2018|sarlavha=Heirs to the throne, Part IV: Dominic Thiem - Roland-Garros - The 2019 Roland-Garros Tournament official site|url=https://www.rolandgarros.com/en-us/article/heirs-to-the-throne-part-4-dominic-thiem|kirish sanasi=8 June 2019|ish=Roland Garros}}</ref> Thiemning so'zlariga ko'ra, u murabbiyining maslahati bilan bir qo'lini o'zgartirgan. <ref name=":17">{{Yangiliklar manbasi |last=Clarey |first=Christopher |date=20 June 2018 |title=Sometimes in Tennis, One Hand is Still Better Than Two (Published 2018) |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2018/06/30/sports/tennis/one-handed-backhand.html |access-date=2021-01-02 |issn=0362-4331}}</ref> Uning orqa qo'li baland sakrash to'plarini samarali boshqara oladi, bu ko'plab oddiy yakka qo'llar uchun katta muammo bo'lib kelgan. Thiem tez-tez ochkolar yaratish va raqiblaridan ustun turish uchun og'ir, chuqur zarbalardan foydalanadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Thomas |first=Louisa |date=18 March 2019 |title=Beating Federer at Indian Wells, Dominic Thiem Offers Yet Another Glimpse at a Possible Future |language=en |work=New Yorker |url=https://www.newyorker.com/sports/sporting-scene/beating-roger-federer-at-indian-wells-dominic-thiem-offers-yet-another-glimpse-at-a-possible-future |access-date=14 October 2019 |issn=0028-792X}}</ref> Uning ikkala qanotida uzoq vaqt to'p tepish imkoniyati bor va uning zarbalarida ishlab chiqaradigan top-spin unga hujum qilish va yaxshi himoyalanish imkonini beradi. Thiem shuningdek, 145 ga etishi mumkin bo'lgan kuchli xizmatga ega&nbsp;milya (233&nbsp;km/soat). <ref>{{Veb manbasi|url=https://tenniscompanion.org/fastest-tennis-serves/|sarlavha=The World's Fastest Men's & Women's Tennis Serves Ever Recorded - TennisCompanion|sana=30 April 2018|til=en-US|kirish sanasi=14 October 2019}}</ref> U tez-tez xizmatga imkon qadar uzoqdan qaytib keladi, bu esa unga ko'proq vaqt olish va qaytishda to'liq tebranishlarni tayyorlash imkonini beradi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Braden|ism=Jonathon|sana=2018-09-04|sarlavha=Why Nadal, Thiem stand so far back to return at the US Open|url=https://www.usopen.org/en_US/news/articles/2018-09-04/2018-09-04_us_open_resumen_del_da_8.html|kirish sanasi=2021-01-02|ish=www.usopen.org}}</ref> Thiem o'zining teskari zarbasini yaxshiladi, bu ayniqsa pastdan sakrab tushadigan qattiq kortlarda muhim zarba. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Arjun|sana=2020-06-23|sarlavha=Who is Dominic Thiem's coach? A look at the team behind the Austrian's success|url=https://www.sportskeeda.com/tennis/who-dominic-thiem-s-coach-a-look-team-behind-austrian-s-success|kirish sanasi=2021-01-02|ish=www.sportskeeda.com|til=en-us}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2020-11-21|sarlavha=You Won't Guess Thiem's Secret Weapon Against Djokovic|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-nitto-atp-finals-2020-sf-analysis|kirish sanasi=2021-01-02|ish=ATP Tour}}</ref> Uning qasddan, ammo tajovuzkor o'yin uslubi, xususan, uzoq vaqt davomida maydonga tushishi, uzoq vaqt davomida asosiy mitinglarni ushlab turish qobiliyati va yuqori aylanishlar uning loy o'yiniga katta foyda keltirdi. [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garros]] sayti uni "taxt vorisi" deb ta'riflagan. <ref name=":8" /> U loyda ko'plab yuqori darajadagi loy kort o'yinchilarini mag'lub etib, [[Rafael Nadal]] ustidan to'rtta g'alabani qayd etdi. U Argentina ochiq chempionatida [[Nicolás Almagro|Nikolas Almagro]] va Nadalni, shuningdek, 2014-yilgi Madrid ochiq chempionatida Sten Vavrinkani, 2016-yilgi Italiya ochiq chempionati va 2019-yilgi Madrid ochiq chempionatida Rojer Federerni va 2017 va 2019 -yillarda [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq chempionatida]] Novak Jokovichni mag‘lub etgan. . <ref name=":7">{{Yangiliklar manbasi |last=Cambers |first=Simon |date=8 June 2019 |title=Dominic Thiem ends Novak Djokovic's slam streak to reach French Open final |work=The Observer |url=https://www.theguardian.com/sport/2019/jun/08/dominic-thiem-novak-djokovic-french-open-semi-final-report |access-date=8 June 2019 |issn=0029-7712}}</ref> Uning aqliy o'yini ham maqtovga sazovor bo'ldi, ayniqsa tay-brekdagi g'alaba foizi. <ref name="atp20160214">{{Veb manbasi|sana=14 February 2016|sarlavha=Thiem Hangs On For Buenos Aires Title|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-wins-buenos-aires-title-over-almagro|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref name=":10">{{Veb manbasi|sana=13 March 2016|sarlavha=Thiem, Tsonga Battle Into Third Round|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/thiem-tsonga-reach-indian-wells-2016-third-round|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> == Reklama == Tim 2019-yilning may oyida sobiq murabbiy va menejer Gunter Bresnik bilan ajralganidan beri Hervig Straka tomonidan himoyalangan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gatto|ism=Luigi|sana=2019-05-26|sarlavha=Dominic Thiem splits with agent Gunter Bresnik|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Stories/70941/dominic-thiem-splits-with-agent-gunter-bresnik/|kirish sanasi=2020-12-20|ish=Tennis World USA|til=en}}</ref> Thiem 2014 yildan beri Babolat raketkalaridan foydalanmoqda va Pure Strike liniyasining yuzi; u foydalanadigan 2019 versiyasini sinovdan o'tkazish va ishlab chiqishda ishtirok etgan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Newcomb|ism=Tim|sana=2019-08-27|sarlavha=The Business, And Travel, Of Tennis With Dominic Thiem|url=https://www.forbes.com/sites/timnewcomb/2019/08/27/the-business--and-travel--of-tennis-with-dominic-thiem/|kirish sanasi=2020-12-20|ish=Forbes|til=en}}</ref> [[Adidas]] - Thiemning kiyim va poyabzal homiysi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Newcomb|ism=Tim|sana=2018-11-09|sarlavha=Uniqlo, Fila, Adidas Lead The ATP Finals Sponsorship Race|url=https://www.forbes.com/sites/timnewcomb/2018/11/09/uniqlo-fila-adidas-lead-the-atp-finals-sponsorship-race/|kirish sanasi=2020-12-20|ish=Forbes|til=en}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ramchandani|ism=Haresh|sana=2020-09-16|sarlavha=Dominic Thiem's market value has increased by 50%, says manager Herwig Straka|url=https://www.sportskeeda.com/tennis/news-dominic-thiem-s-manager-hopes-us-open-win-will-lead-earnings-windfall|kirish sanasi=2020-12-20|ish=sportskeeda.com|til=en-us}}</ref> Thiem - [[Rolex]] Testimonee, <ref>{{Veb manbasi|sana=2020-09-14|sarlavha=Rolex Testimonee Dominic Thiem Triumps at US Open to win first Grand Slam Title|url=https://newsroom-content.rolex.com/-/media/project/rolex/newsroom/rolex/rolex-newsroom-int/world-of-rolex/rolex-and-sports/rolex-and-tennis/us-open/2020/en_2020-us-open_post-event-note-to-media.pdf|kirish sanasi=2021-01-02|ish=Rolex Newsroom}}</ref> va [[Kia Motors|Kia]], Sky Sport va Tecnogym tomonidan homiylik qilinadi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Badenhausen|ism=Kurt|sarlavha=The Highest-Paid Tennis Players 2020: They Are Barely Playing, But The Top 10 Pros Still Earned $340 Million|url=https://www.forbes.com/sites/kurtbadenhausen/2020/08/28/the-highest-paid-tennis-players-2020-they-are-barely-playing-but-the-top-10-pros-still-earned-340-million/|kirish sanasi=2021-01-02|ish=Forbes|til=en}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem - Offizielle Website {{!}} Partners|url=https://www.dominicthiem.at/en/partners/|kirish sanasi=2021-01-02|ish=Dominic Thiem|til=en-US}}</ref> Thiem 2018 yildan beri [[Red Bull|Red Bullni]] qo'llab-quvvatladi, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem lands sponsorship deal with Red Bull|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/61045/dominic-thiem-lands-sponsorship-deal-with-red-bull/|kirish sanasi=2020-12-21|ish=Tennis World USA|til=en}}</ref> ular uchun yamoq taqib yurdi va ko'pincha energetik ichimlikni kortda ichadi. U, shuningdek, 2020 yilgi Wings for Life World Run xayriya tadbirida ishtirok etdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Sinha|ism=Shruti|sana=2020-05-07|sarlavha=Dominic Thiem participates in charity run for spinal cord research|url=https://www.sportskeeda.com/tennis/dominic-thiem-participates-in-charity-run-for-spinal-cord-research|kirish sanasi=2020-12-21|ish=sportskeeda.com}}</ref> Thiem Bank Austria uchun brend elchisi va u Avstriya banki uchun bir nechta reklama kampaniyalarida ishtirok etgan. <ref>{{Veb manbasi|sana=2019-09-02|sarlavha=UniCredit Bank Austria zeigt Thiem wie noch nie|url=https://www.leadersnet.at/news/38899,unicredit-bank-austria-zeigt-thiem-wie-noch-nie.html|kirish sanasi=2020-12-21|ish=www.leadersnet.at|til=de}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2018-10-07|sarlavha=Bank Austria launcht neue Kampagne mit Dominic Thiem|url=https://www.leadersnet.at/news/33391,bank-austria-launcht-neue-kampagne-mit-dominic-thiem.html|kirish sanasi=2020-12-21|ish=www.leadersnet.at|til=de}}</ref> 2020-yil avgust oyida Thiem hammom ishlab chiqaruvchi Duravitning brend elchisiga aylandi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2020-08-14|sarlavha=Dominic Thiem 'perfect match' for Duravit sponsorship|url=https://www.hpmmag.com/news/dominic-thiem-perfect-match-for-duravit-sponsorship|kirish sanasi=2020-12-19|ish=Heating & Plumbing Monthly Magazine (HPM)|til=en-US}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2020-08-17|sarlavha=Duravit names tennis star Thiem brand ambassador - KBN|url=https://www.kandbnews.co.uk/news/duravit-names-tennis-star-thiem-brand-ambassador/|kirish sanasi=2020-12-19|ish=Kitchens and Bathrooms News|til=en}}</ref> 2021 yilda Thiem guvoh bo'ldi va Neoh bilan hamkorlik qildi, past karbongidratli protein bar startapi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Staudacher|ism=Anita|sana=2021-03-15|sarlavha=Dominic Thiem steigt bei Riegel-Hersteller Neoh ein|url=https://kurier.at/wirtschaft/dominic-thiem-steigt-bei-riegel-hersteller-neoh-ein/401218413|kirish sanasi=2022-07-03|ish=Kurier|til=de}}</ref> == Shaxsiy hayoti == Thiem 2017 yilda tennischi Kristina Mladenovich bilan uchrasha boshlagan. Ular 2018-yilning may oyida munosabatlarini oshkora tasdiqladilar va 2019-yil noyabrida ajralishdi <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cronin |first=Matt |date=7 May 2018 |title=Mladenovic and Thiem, now officially a couple, hoping to gain momentum |work=Tennis.com |url=http://www.tennis.com/pro-game/2018/05/mladenovic-thiem-official-couple-hoping-gain-some-momentum/73704/ |access-date=19 September 2018}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Murali |first=Mahalakshmi |date=20 November 2019 |title=Dominic Thiem Reveals Reasons For Break Up With Kristina Mladenovic |work=Essentially Sports |url=https://www.essentiallysports.com/dominic-thiem-reveals-reasons-for-break-up-with-kristina-mladenovic/ |access-date=12 December 2019}}</ref> Tim 2020-yil oktabr oyidan beri sirk artisti, sotsialist va “Let's Dance Dance Germaniya” sovrindori Lili Pol-Ronkalli bilan uchrashib kelmoqda. Thiem futbolning ashaddiy muxlisi va [[Chelsea F.C.|"Chelsi"]] tarafdori. <ref name=":3">{{Yangiliklar manbasi |last=Fraser |first=Stuart |date=8 November 2019 |title=Football-mad Dominic Thiem senses a giantkilling |language=en |work=The Times |url=https://www.thetimes.co.uk/article/football-mad-dominic-thiem-senses-a-giantkilling-ksnjr6hcm |access-date=24 November 2019 |issn=0140-0460}}</ref> U o'zining 1 nomli futbol klubini yaratdi. 2016 yilda TFC Matzendorf, yiliga bir necha marta xayriya o'yinlarini o'ynash uchun yig'iladigan do'stlar va tengdosh tennischilardan iborat. <ref name=":3" /> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gatto|ism=Luigi|sana=12 December 2017|sarlavha=Dominic Thiem and more players raise money playing charity football match|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Stories/49829/dominic-thiem-and-more-players-raise-money-playing-charity-football-match/|kirish sanasi=24 November 2019|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=12 September 2019|sarlavha=FK Austria Wien - Allstars defeated Dominic Thiem's 1. TFC for a good cause|url=http://www.fk-austria.at/en/redaktionsbaum/news/2019/allstars-defeated-dominic-thiem---s-1--tfc-for-a-good-cause/|kirish sanasi=24 November 2019|ish=FK-Austria}}</ref> Thiem atrof-muhitni qo'llab-quvvatlaydi, xayriya qiladi va 4ocean va WWF haqida xabardorlikni oshiradi. <ref name=":11">{{Veb manbasi|muallif=Murali|ism=Mahalakshmi|sana=8 December 2019|sarlavha=Dominic Thiem Uses His Popularity to Preserve The Ecosystem|url=https://www.essentiallysports.com/dominic-thiem-uses-his-popularity-to-preserve-the-ecosystem/|kirish sanasi=29 June 2020|ish=EssentiallySports|til=en-US}}</ref> Okeanlarning ifloslanishi haqida u shunday dedi: “Bu barcha plastik ifloslanishlar bilan birga, bugungi kunda biz duch kelayotgan eng katta muammolardan biri. Men tabiatni yaxshi ko'raman va imkon qadar buni qo'llab-quvvatlashga harakat qilaman." <ref>{{Veb manbasi|sana=9 May 2019|sarlavha=A Good Accident Led Dominic Thiem To Environmental Cause {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/my-story-2019-thiem|kirish sanasi=29 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem o'zining kiyim-kechak homiysi bo'lgan [[Adidas|Adidas kompaniyasining]] 2019 yilgi Parley tennis yig'ish kampaniyasining bir qismi bo'lib, to'plamdagi kiyimlar xabardorlikni oshirish va dengiz ifloslanishiga qarshi kurashishda yordam berish maqsadida plyajlar va qirg'oqlardan yig'ilgan qayta ishlangan plastik chiqindilardan tayyorlangan. <ref name=":11" /> 2021 yil aprel oyida Thiem asalarilarni himoya qilish kampaniyasida paydo bo'ldi. Bio Bienen Apfel deb nomlangan loyiha Germaniya va Avstriya hududlarida asalarilar uchun yashash muhitini yaratish haqida xabardorlikni oshirishga qaratilgan. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-04-08|sarlavha=Formula 1, Vettel il contadino: "In fattoria nel lockdown"|url=https://www.repubblica.it/sport/formulauno/2021/04/08/news/formula_1_vettel_aston_martin_contadino-295534506/|kirish sanasi=2021-04-14|ish=la Repubblica|til=it}}</ref> == Karyera statistikasi == === Yakkalik ijrosi xronologiyasi === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:100%" !Turnir ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! {{Abbr|SR|Strike rate}} ! {{Abbr|W–L|Win–loss}} ! G'alaba qozon % |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 3R | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:thistle;" | F | style="background:#afeeee;" | 4R | A | style="background:#efefef;" | 0 / 8 | style="background:#efefef;" | 19–8 | style="background:#efefef;" | 70% |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#efefef;" | 0 / 9 | style="background:#efefef;" | 28–9 | style="background:#efefef;" | 76% |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="color:#767676;" | NH | A | A | style="background:#efefef;" | 0 / 6 | style="background:#efefef;" | 5–6 | style="background:#efefef;" | 45% |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#afeeee;" | 3R | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:lime;" | '''V''' | A | | style="background:#efefef;" | 1/7 | style="background:#efefef;" | 22–6 | style="background:#efefef;" | 79% |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat | 5–4 | 4–4 | 11–4 | 14–4 | 13–4 | 7–4 | 17–2 | 3–2 | 0–1 | {{Nobr|1 / 30}} | {{Nobr|74–29}} | 72% |} === Katta dubulg'a turniri finali === ==== Yakkalik: 4 (1 ta chempionlik, 3 ta ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" !Natija ! Yil ! style="width:130px;" | Turnir ! style="width:30px;" |Qoplama ! style="width:160px;" | Raqib ! class="unsortable" style="width:200px;" | Hisob |- style="background:#EBC2AF;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2018 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Rafael_Nadal|Rafael Nadal]] | 4–6, 3–6, 2–6 |- style="background:#EBC2AF;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2019 | Fransiya ochiq | Loy |Rafael Nadal | 3–6, 7–5, 1–6, 1–6 |- bgcolor="#ffffcc" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2020 | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Qattiq |{{flagicon|SRB}} [[:en:Novak_Djokovic|Novak Djokovic]] | 4–6, 6–4, 6–2, 3–6, 4–6 |- style="background:#ccf" | bgcolor="98fb98" | G'alaba qozon | 2020 | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|GER}} [[:en:Alexander_Zverev|Alexander Zverev]] | 2–6, 4–6, 6–4, 6–3, 7–6 <sup>(8–6)</sup> |} === Yil yakunlari bo'yicha chempionat finallari === ==== Yakkalik: 2 (2 ta ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" !Natija ! Yil ! style="width:130px;" | Turnir ! style="width:30px;" |Qoplama ! style="width:160px;" | Raqib ! class="unsortable" style="width:200px;" | Hisob |- style="background:#ffc;" | bgcolor="ffa07a" | Yo'qotish | 2019 | ATP finali, London | Qattiq (i) |{{flagicon|GRE}} [[:en:Stefanos_Tsitsipas|Stefanos Tsitsipas]] | 7–6 <sup>(8–6)</sup>, 2–6, 6–7 <sup>(4–7)</sup> |- style="background:#ffc;" | bgcolor="ffa07a" | Yo'qotish | 2020 | ATP finali, London | Qattiq (i) |{{flagicon|RUS}} [[:en:Daniil_Medvedev|Daniil Medvedev]] | 6–4, 6–7 <sup>(2–7)</sup>, 4–6 |} <small>Manba(lar): ITF profili</small> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem ITF Profile|url=https://www.itftennis.com/en/players/dominic-thiem/800295991/aut/mt/s/overview/|kirish sanasi=14 September 2020|ish=ITF Tennis}}</ref> <small>va ATP profili <ref name=":12">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Bio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/bio|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref></small> === Qayd etilgan rekordlar === ==== Ochiq davr yozuvlari ==== * Bu rekordlar tennisning ochiq davrida erishilgan. * '''Qalin''' yozilgan yozuvlar tengsiz yutuqlarni ko'rsatadi. {| class="wikitable collapsible collapsed" !Vaqt oralig'i ! Tanlangan Grand Slam turniri rekordlari ! O'yinchilar |- | 2020 AQSh ochiq | US Open finalida ikki setdan past natijaga erishdi. <ref name="comeback">{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/djokovic-roland-garros-2021-final-historic-comeback|sarlavha=Djokovic Completes Historic Two-Set Comeback In Roland Garros Final|sana=13 June 2021|nashriyot=[[Association of Tennis Professionals]]|kirish sanasi=15 June 2021}}</ref> | '''Yolg'iz turadi''' |- | 2020 AQSh ochiq | Ikki setdan keyin “Katta Dubulg‘a” finalida g‘alaba qozondi. <ref name="comeback" /> |[[:en:Björn_Borg|Björn Borg]][[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]][[:en:Andre_Agassi|Andre Agassi]][[:en:Gastón_Gaudio|Gastón Gaudio]][[:en:Novak_Djokovic|Novak Djokovic]][[:en:Rafael_Nadal|Rafael Nadal]] |} == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Havolalar == * [https://www.dominicthiem.at/en/ Rasmiy veb-sayt] (in English and German) === Profillar === * Dominic Thiem at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Dominic Thiem at the Davis Cup * {{IMDbda kishi|6799902}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1993-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] lhn9g9qcdh3yfyip9bbdanmffki8p2i 2726079 2726077 2022-07-30T20:36:39Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography<!-- PLEASE DON'T FORGET TO PLACE THE RELATED DATE IN THE "UPDATED" PARAMETER BELOW AFTER EACH UPDATE, THANKS -->|name=Dominic Thiem|image=Thiem RG18 (25) (42260263644).jpg|caption=Thiem at the [[2018 French Open]]|country={{AUT}}|residence=[[Lichtenwörth]], Austria|birth_date={{birth date and age|1993|09|03|df=yes}}|birth_place=[[Wiener Neustadt]], Austria|height={{height|m=1.85}}|plays=Right-handed (one-handed backhand)|turnedpro=2011|website=[http://dominicthiem.at/ dominicthiem.at]|coach=[[Günter Bresnik]] (2002-2019)<br />[[Nicolás Massú]] (2019-)|careerprizemoney=[[US$]]29,043,444 <ref name="career-prize-money-leaders">{{cite web |title=ATP Prize Money Leaders|url=http://www.protennislive.com/posting/ramr/career_prize.pdf}}</ref> * &nbsp;[[Open Era tennis records – men's singles#Prize money|12th&nbsp;all-time&nbsp;in&nbsp;earnings]]|singlesrecord={{tennis record|won=316|lost=175|details=in [[ATP Tour]] and [[Grand Slam (tennis)|Grand Slam]] main draw matches, and in [[Davis Cup]]}}|singlestitles=17|highestsinglesranking=No. 3 <!--ALWAYS WAIT FOR THE OFFICIAL ATP RANKING UPDATE ON MONDAY, NO PREMATURE UPDATES--> (2 March 2020)|currentsinglesranking=No. 199 <!--ALWAYS WAIT FOR THE OFFICIAL ATP RANKING UPDATE ON MONDAY, NO PREMATURE UPDATES--> (25 July 2022)<!-- -ALWAYS THE DATE WHEN THE PLAYER MOST RECENTLY OBTAINED THEIR CURRENT RANKING, DOES NOT NEED TO BE EDITED- --><ref>{{cite web |title=Dominic Thiem {{!}} Rankings History {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis |url=https://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/rankings-history |website=ATP Tour |publisher=ATP Tour, Inc. |access-date=25 October 2021}}</ref>|AustralianOpenresult=F ([[2020 Australian Open – Men's singles|2020]])|FrenchOpenresult=F ([[2018 French Open – Men's singles|2018]], [[2019 French Open – Men's singles|2019]])|Wimbledonresult=4R ([[2017 Wimbledon Championships – Men's singles|2017]])|USOpenresult='''W''' ([[2020 US Open – Men's singles|2020]])|Othertournaments=yes|MastersCupresult=F ([[2019 ATP Finals – Singles|2019]], [[2020 ATP Finals – Singles|2020]])|doublesrecord={{tennis record|won=39|lost=72|details=in [[ATP Tour]] and [[Grand Slam (tennis)|Grand Slam]] main draw matches, and in [[Davis Cup]]}}|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 67 (7 October 2019)|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=2R ([[2016 Australian Open – Men's doubles|2016]])|FrenchOpenDoublesresult=1R ([[2014 French Open – Men's doubles|2014]], [[2015 French Open – Men's doubles|2015]], [[2016 French Open – Men's doubles|2016]])|WimbledonDoublesresult=2R ([[2014 Wimbledon Championships – Men's doubles|2014]])|USOpenDoublesresult=2R ([[2014 US Open – Men's doubles|2014]], [[2016 US Open – Men's doubles|2016]])|Team=yes|DavisCupresult={{tennis record|won=10|lost=6}}|HopmanCupresult=|updated=16 July 2022}}'''Dominic Thiem''' ({{IPA-de|ˈdɔmɪnɪk ˈtiːm}} ; <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The pronunciation by Dominic Thiem himself|url=http://www.atpworldtour.com/-/media/player-names/01_dominic_thiem_v2_player-name-2014-1.mp3|kirish sanasi=22 October 2017|ish=ATP Tour}}</ref> 1993 yil 3 sentyabrda tugʻilgan) avstriyalik professional [[Tennis|tennischi]] . Professional tennischilar assotsiatsiyasi tomonidan u yakkalik bahslarida 3- oʻringa koʻtarildi, u birinchi marta 2020-yil mart oyida erishgan. U tarixdagi eng yuqori reytingdagi avstriyalik futbolchi boʻlib, sobiq dunyoning birinchi raqamli tennischisi Tomas Musterdan keyin. Thiem 17 ta ATP Tour turnirining yakkalik bahslarida g‘olib chiqdi, shu jumladan 2020 yilgi AQSh ochiq chempionatida „Katta dubulg‘a“ g‘olibi bo‘lib, u finalda Aleksandr Zverevni mag‘lub etish uchun ikki setdan keyin qaytdi. Gʻalaba bilan Thiem 1990-yillarda tugʻilgan yirik yakkalik chempionligini qoʻlga kiritgan birinchi erkak oʻyinchi boʻldi, shuningdek, US Open yakkalik chempionligini qoʻlga kiritgan birinchi avstriyalik futbolchiga aylandi. U avvalroq yana uchta yirik finalga chiqdi va 2018 va 2019 Fransiya ochiq chempionatida [[Rafael Nadal|Rafael Nadalga]] va 2020 Avstraliya ochiq chempionatida [[Novak Đoković|Novak Jokovichga]] qarshi ikkinchi o‘rinni egalladi. Thiem, shuningdek, 2019 va 2020 yilgi ATP finallarida ikkinchi oʻrinni egallagan, u erda mos ravishda Stefanos Tsitsipas va Daniil Medvedevga yutqazgan. Yoshligida Thiem jahon reytingida 2-raqamga ega edi. U 2011 yilgi Frantsiya ochiq oʻgʻil bolalar turnirida ikkinchi oʻrinni egallagan va 2011 yilgi Orange Bowl sovrinini qoʻlga kiritgan. Professional sifatida u 2014-yilda birinchi marta 100 talikka kirdi. 2015-yilda u Fransiyada bo‘lib o‘tgan 2015-yilgi Open de Nice Kot-d’Azur musobaqasida ilk ATP chempionligini qo‘lga kiritdi. Keyingi yili u 2016 Frantsiya ochiq chempionatida birinchi yirik yarim finalga chiqdi. Bu bilan u birinchi boʻlib jahon reytingining kuchli oʻnligiga kirdi. U oʻzining birinchi Masters 1000 finaliga 2017 yilda Madrid Open musobaqasida, keyingi yili birinchi yirik finaliga qadar etib bordi. Thiem 2019-yilgi Indian Wells Masters musobaqasida oʻzining birinchi Masters 1000 unvonini qoʻlga kiritdi va finalda [[Roger Federer|Rojer Federerni]] magʻlub etdi. Thiem turning eng ogʻir zarbalariga ega boʻlib, doimo oʻzining forehand va bir qoʻli bilan katta zarbalar beradi. U 2019-yil mart oyida murabbiy Nikolas Massuni o‘z jamoasiga qo‘shib olganidan so‘ng, asosan, asosiy tarkib sifatida ko‘rib chiqilgan bo‘lib, u o‘z jamoasiga qo‘shilganidan so‘ng, kesilgan orqa qo‘l va ko‘proq netplay yordamida ko‘proq rang-baranglikni qo‘shdi. {{Boʻy|m=1.85}} da, u {{Convert|145|mph|kph}}, u tez-tez samarali bir-ikki zarbalarni oʻrnatish uchun foydalanadi. Thiem 2020 yil Avstriyaning eng yaxshi sportchisi sovrinini qoʻlga kiritdi, bu sovrin 1949 yilda yaratilganidan beri tennischi toʻrtinchi marta qoʻlga kiritildi. == Shaxsiy hayoti == Thiem 1993-yil 3-sentyabrda Avstriyaning Wiener Neustadt shahrida Volfgang va Karin Thiem oilasida tugʻilgan, ikkalasi ham tennis murabbiylari. <ref name=":12">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Bio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/bio|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Uning Morits Thiem ismli ukasi bor, u ham professional tennischi. Thiem [[Lichtenwörth|Lichtenwörthda]] oʻsgan va olti yoshida tennis oʻynashni boshlagan. <ref name=":12" /> Timning otasi Volfgang 1997 yilda Gyunter Bresnikning [[Vena (shahar)|Venadagi]] akademiyasida murabbiy bo‘lib ishlay boshlagan, o‘shanda Thiem endigina uch yoshda edi. Bresnik 9 yoshidan boshlab rasmiy ravishda Thiemning murabbiyiga aylandi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Clarey|ism=Christopher|sana=8 June 2017|sarlavha=At French Open, a Coach Whose Legacy Keeps Visiting His Table|url=https://www.nytimes.com/2017/06/08/sports/tennis/french-open-dominic-thiem-coach-gunter-bresnik.html|kirish sanasi=24 August 2019|ish=The New York Times}}</ref> Aynan Bresnik Thiem 12 yoshida uning ikki qoʻlini bir qoʻli bilan oʻzgartirishni maslahat bergan. Bresnikning soʻzlariga koʻra, insult rivojlanishi bilan Thiemning kichik natijalari taxminan bir yil davomida pasaygan. <ref name=":17">{{Yangiliklar manbasi |last=Clarey |first=Christopher |date=20 June 2018 |title=Sometimes in Tennis, One Hand is Still Better Than Two (Published 2018) |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2018/06/30/sports/tennis/one-handed-backhand.html |access-date=2021-01-02 |issn=0362-4331}}</ref> Thiem 17 yoshida sogʻligʻi bilan bogʻliq muammolar bilan kurashgan va buni uning oʻsishi {{Convert|16|cm|in}} sabab boʻlgan. u oʻsha yilni oʻtkazdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Buddell|ism=James|sarlavha=Stars Of Tomorrow: Dominic Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/news/emirates-atp-star-of-tomorrow-dominic-thiem|ish=ATP Tour|kirish sanasi=2 January 2021|sana=13 February 2014}}</ref> == Faoliyatining ilk yillari == [[Fayl:Flickr_-_Carine06_-_Dominic_Thiem.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Flickr_-_Carine06_-_Dominic_Thiem.jpg/250px-Flickr_-_Carine06_-_Dominic_Thiem.jpg|thumb|250x250px| Tim 2011 yilgi Uimbldon chempionatida]] Thiem Xalqaro tennis federatsiyasi (ITF) oʻsmirlar oʻrtasidagi birinchi musobaqasiga 2008 yilning boshida 14 yoshida qatnashgan. <ref name=":14">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem Juniors Activity|url=https://m.itftennis.com/en/players/dominic-thiem/800295991/aut/jt/s/activity/|kirish sanasi=2021-01-02|ish=ITF Tennis}}</ref> Thiem 2011-yil 3-yanvarda ITF Junior Circuit reytingida dunyo 2-oʻrinini egalladi (birlashgan yakkalik va juftlik). <ref name=":2">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem Junior player profile|url=https://www.itftennis.com/en/players/dominic-thiem/800295991/aut/jt/s/overview/|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ITF tennis}}</ref> U 2008-yilda koʻp oʻyinlarda ishtirok etmadi, 2009-yilda toʻliqroq jadval bilan qaytdi <ref name=":14" /> U Gretsiyadagi qattiq kortda oʻtkazilgan 5-sinf turniri Preveza kubogida oʻzining birinchi oʻsmirlar chempionligini qoʻlga kiritdi. Thiem buni 2009 yilda Xorvatiyada gil ustidagi 4-sinf darajasidan biroz yuqoriroq boʻlgan Grawe Junior Cup turnirida yana bir unvonga ega boʻldi. <ref name=":16">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem Junior Titles|url=https://m.itftennis.com/en/players/dominic-thiem/800295991/aut/jt/s/titles/#pprofile-info-tabs|kirish sanasi=2021-01-02|ish=ITF Tennis}}</ref> 2010 yilda Thiem Kolumbiyadagi Barranquilla Open Country Club musobaqasida loydan yasalgan birinchi 1-sinf turnirida toʻplamni tashlamasdan gʻolib chiqdi. U buni Peruda 2-darajali Inka Bowl musobaqasida va Italiyadagi 32th Torneo Internazionale „Cittaʼ Di Santa Croce“ Mauro Sabatinida yana bir 1-darajali unvon bilan davom ettirdi. <ref name=":16" /> U 2010 yilgi Frantsiya ochiq oʻsmirlar chempionatida sakkizinchi oʻrinni egalladi, ammo birinchi bosqichda Eshli Xyuittga yutqazib qoʻydi. U, shuningdek, 2010 yilgi XXIV Yucatan Jahon kubogi va Eddi Xerr nomidagi oʻsmirlar oʻrtasidagi xalqaro tennis chempionatida ketma-ket gʻalaba qozonishdan oldin, AQSh ochiq oʻsmirlar chempionatining birinchi bosqichida magʻlub boʻldi. <ref name=":14" /> Thiem 2011 yil boshida Avstraliya ochiq oʻsmirlar chempionatida ikkinchi bosqichga chiqdi <ref name=":14" /> May oyida u uch setda Byorn Fratanjeloga yutqazib, 2011 yilgi Frantsiya Ochiq chempionatining finaliga chiqdi. <ref name=":4">{{Veb manbasi|muallif=Roy|ism=Neelabhra|sana=7 June 2017|sarlavha=5 things you didn't know about Dominic Thiem|url=https://www.sportskeeda.com/tennis/5-unknown-facts-about-dominic-thiem/5|kirish sanasi=24 November 2019|ish=sportskeeda}}</ref> U oʻzi oʻynagan navbatdagi turnirda, 12th Gerry Weber Junior Open, 2-darajali oʻtloqda oʻtkazilgan turnirda gʻolib chiqdi. <ref name=":16" /> U oʻsmirlar chempionatining uchinchi bosqichida, Uimbldonda va 2011 yilgi AQSh ochiq oʻsmirlar chempionatida birinchi bosqichda magʻlub boʻldi. <ref name=":14" /> Thiem oʻzining soʻnggi uchta yakkalik turnirlarida, XXV Yucatan kubogida, Eddi Herr xalqaro oʻsmirlar tennis chempionatida gʻalaba qozonish va [[Plantation (Broward County (Florida)|Plantationda]] ([[Florida]], Qoʻshma Shtatlar) Orange Bowl xalqaro tennis chempionatida chempionlik unvonini qoʻlga kiritish orqali oʻzining yosh karerasini yakunladi. <ref name=":0">{{Veb manbasi|muallif=Bodo|ism=Peter|sana=19 October 2013|sarlavha=Newcomers of the Year: Eugenie Bouchard and Dominic Thiem|url=https://www.tennis.com/pro-game/2013/11/newcomers-year-eugenie-bouchard-and-dominic-thiem/49819/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis.com}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem Juniors Singles Activity|url=https://m.itftennis.com/en/players/dominic-thiem/800295991/aut/jt/s/activity/|kirish sanasi=2021-01-02|ish=ITF Tennis}}</ref> Thiem oʻzining kichik karerasini yakkalik bahslarida 115-33 gʻalaba-magʻlubiyat, juftlikda esa 49-32 gʻalaba-magʻlubiyat rekordi bilan yakunladi. U Lukas Puil va [[Kyle Edmund|Kayl Edmund]] kabi koʻplab boʻlajak yulduzlar ustidan gʻalaba qozongan. <ref name=":2" /> == Karyera == === 2011-13: ATP debyuti va birinchi ATP gʻalabasi === Thiem 2011 yilda professional boʻlib, asosan ITF Fyuchers musobaqalarida qatnashdi va Kitsbühel, Bangkok va Vena asosiy oʻyinlarida wild cardlarni olganidan keyin ATP asosiy oʻyinida debyut qildi. Venada Thiem oʻzining birinchi ATP gʻalabasini vatandoshi, sobiq dunyoning 1-raqami, 2010 yilda 11 yillik tanaffusdan soʻng nafaqaga chiqqan, ikkinchi raundda Stiv Darsisga magʻlub boʻlishidan oldin qayd etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 October 2011 |title=Thomas Muster signs off with Austrian Open defeat |language=en-GB |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/15421492 |access-date=23 November 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2011-10-25|sarlavha=Muster retires after first-round defeat in Vienna|url=https://www.espn.co.uk/tennis/story/_/id/7148972/thomas-muster-retires-first-round-defeat-erste-bank-open|kirish sanasi=2020-12-26|ish=ESPN.com|til=en}}</ref> 2012-yilda Thiem asosan Fyuchers darajasida raqobatni davom ettirdi va uchta unvonga ega boʻlgan oʻyinlarda 34-15 oʻynadi. U ikkinchi raundda Marinko Matoshevichga magʻlub boʻlishdan oldin Lukash Lakkoni magʻlub etib, ikkinchi marta Venaga wild card oldi. <ref name=":12">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Bio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/bio|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> 2013 yilda Thiem Fyuchers va ATP Challengers musobaqalarida qatnashdi, shuningdek, Kitzbühel va Venadagi uy tadbirlarida ATP Tour darajasida wild cardlarni oldi. Kitsbyuhelda u ikkinchi raundda toʻrtinchi raqam ostida saralangan Yurgen Melzerni magʻlub etib, chorak finalga yoʻl oldi. U chorak finalda Albert Montanesga toʻgʻridan-toʻgʻri yutqazdi. Vena Ochiq chempionatida Thiem oʻzining ikkinchi chorak finaliga qadar uch set davom etgan oʻyinda yetakchilik qiluvchi Jo-Vilfrid Tsonga magʻlub boʻldi. <ref name=":0">{{Veb manbasi|muallif=Bodo|ism=Peter|sana=19 October 2013|sarlavha=Newcomers of the Year: Eugenie Bouchard and Dominic Thiem|url=https://www.tennis.com/pro-game/2013/11/newcomers-year-eugenie-bouchard-and-dominic-thiem/49819/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis.com}}</ref> === 2014: Birinchi ATP finali === [[Fayl:Dominic_Thiem_(14234309700).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Dominic_Thiem_%2814234309700%29.jpg/220px-Dominic_Thiem_%2814234309700%29.jpg|right|thumb| Thiem 2014 yilda]] Thiem 2014-yilda birinchi marta 100 talikka kirdi va yilni 137-oʻrindan boshlagan holda 39-oʻrinni egallab, yilni 50talikka kirgan eng yosh futbolchi boʻldi. U yilning birinchi yarmini ATP Tour musobaqalariga saralashda oʻtkazdi va sakkiz martadan ettitasida muvaffaqiyat qozondi. <ref name=":1" /> Tim yilni Qatar Ochiq chempionatida asosiy to‘rga chiqishdan boshlagan, biroq birinchi bosqichda Peter Gojovchikka yutqazib qo‘ygandi. <ref>{{Veb manbasi|sana=31 December 2017|sarlavha=Dominic Thiem, Tomas Berdych Kick Off The 2018 Qatar ExxonMobil Open in Doha {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-berdych-activity-doha-2018|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Avstraliya ochiq chempionatida Tim asosiy to‘rga yo‘llanma oldi. U „Katta dubulgʻa“ turniridagi birinchi asosiy gʻalabasi uchun toʻrt setda Joau Sousani magʻlub etdi. Keyin esa ikkinchi davrada 19-raqamli [[Kevin Anderson (tennischi)|Kevin Andersonga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=2014 Australian Open Main Draw|url=http://www.ausopen.com/en_AU/scores/draws/ms/r2s2.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140113095402/http://www.ausopen.com/en_AU/scores/draws/ms/r2s2.html|arxivsana=13 January 2014|kirish sanasi=21 May 2020|ish=Australian Open}}</ref> Fevral oyida Thiem Rotterdam Open turnirida ishtirok etish huquqini qoʻlga kiritdi va asosiy toʻrning ikkinchi bosqichida Endi Marreyni uchta setga olib chiqdi va uchinchisida magʻlub boʻldi. <ref name=":1">{{Veb manbasi|muallif=Nguyen|ism=Courtney|sana=6 May 2014|sarlavha=Stanislas Wawrinka stunned by Dominic Thiem, 20, at Madrid Open|url=https://www.si.com/tennis/beyond-baseline/2014/05/06/stanislas-wawrinka-loses-to-qualifier-dominic-thiem-madrid-open|kirish sanasi=24 November 2019|ish=Sports Illustrated|til=en}}</ref> Indian Wellsda Thiem asosiy toʻrga yoʻllanma oldi va oʻzining birinchi Masters 1000 musobaqasida amerikalik Daniel Kosakovskini birinchi raundda magʻlub etdi. U ikkinchi raundda 21- raketachi Gilles Simonga qarshi toʻgʻridan-toʻgʻri setlarda oʻzining eng yuqori reytingdagi gʻalabasini qayd etdi. <ref name=":1" /> U keyingi bosqichda [[Julien Benneteau|Julien Benneteauga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/404/mds.pdf|sarlavha=BNP Paribas Open Main draw singles|ish=Pro Tennis Live|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> Keyingi hafta u Mayami ochiq chempionatida asosiy toʻrga yoʻllanmani qoʻlga kiritdi, ammo ikkinchi raundda Tommi Robredoga tor ikki oʻyinda magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Men's Singles Draw|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/403/mds.pdf|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Monte-Karlo Mastersning asosiy toʻri uchun wild card oldi. <ref name=":1" /> Ammo u birinchi raundda uch setda Nikolas Mahutdan magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/410/mds.pdf|sarlavha=MONTE-CARLO ROLEX MASTERS Main Draw singles|ish=Pro Tennis Live|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> Keyingi haftada u Barselona Ochiq chempionatida asosiy toʻr uchun saralashdan oʻtdi. U Radek Shtepanek va Marsel Granollersni magʻlub etdi, uchinchi davrada Santyago Jiraldoga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/425/mds.pdf|sarlavha=BARCELONA OPEN BANC SABADELL Main draw singles|ish=Pro Tennis Live|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=6 November 2014|sarlavha=Dominic Thiem to join Austrian army for six months but keeps playing on ATP tour|url=https://www.barcelonaopenbancsabadell.com/en/news/dominic-thiem-join-austrian-army-six-months-keeps-playing-atp-tour|kirish sanasi=19 June 2020|ish=Barcelona Open Banc Sabadell|til=en}}</ref> Madrid Ochiq chempionatida Thiem 2014 yilda ettinchi marta asosiy tur tadbiriga yoʻllanma oldi. Ikkinchi raundda u dunyoning 3-raqamli Sten Vavrinkani uchta setda magʻlubiyatga uchratib, faoliyatidagi eng yirik gʻalabaga erishdi. <ref name=":1" /> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Tignor|ism=Steve|sana=6 May 2014|sarlavha=Madrid: Thiem d. Wawrinka|url=https://www.tennis.com/pro-game/2014/05/madrid-thiem-d-wawrinka/51373/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis.com}}</ref> Thiem Frantsiya Ochiq chempionatidagi kampaniyasini fransuz Pol-Anri Matyeni toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub etishdan boshladi. Ikkinchi raundda u jahonning 1-raqamli va amaldagi chempioni [[Rafael Nadal]] bilan toʻqnash keldi, biroq toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlubiyatga uchradi va bu jarayonda atigi ettita oʻyinda gʻalaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 May 2014 |title=French Open 2014: Rafael Nadal at his ruthless best to crush Dominic Thiem and advance to third round |language=en-GB |work=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/sport/tennis/frenchopen/10862939/French-Open-2014-Rafael-Nadal-at-his-ruthless-best-to-crush-Dominic-Thiem-and-advance-to-third-round.html |url-status=live |url-access=subscription |access-date=23 November 2019 |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/sport/tennis/frenchopen/10862939/French-Open-2014-Rafael-Nadal-at-his-ruthless-best-to-crush-Dominic-Thiem-and-advance-to-third-round.html |archive-date=12 January 2022 |issn=0307-1235}}</ref> Tim Londondagi Qirolicha klubi chempionatida, [[David Goffin|Devid Goffinga]] <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/311/mds.pdf|sarlavha=Aegon Championships Men's Main Draw Singles|ish=Pro Tennis Live|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> va Uimbldon chempionatida avstraliyalik Lyuk Savilga saralashda ketma-ket birinchi raundda magʻlubiyatga uchradi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The Championships 2014 Gentlemen's Singles Draw|url=https://www.wimbledon.com/en_GB/static/pdfs/archive/draws/2014_MS_A4.pdf|kirish sanasi=24 November 2019|ish=Wimbledon}}</ref> Uimbldondan soʻng Tim Xalqaro Germaniya ochiq chempionatida oʻynadi, u erda Leonardo Mayer tomonidan magʻlub boʻlishdan oldin uchinchi bosqichga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.protennislive.com/posting/2014/414/mds.pdf|sarlavha=bet-at-home Open Main draw singles|ish=Pro Tennis Live|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 July 2014|sarlavha=Thiem upsets Granollers in Hamburg|url=https://apnews.com/5c86d56c4865401088afe0c5e42d1f3f|kirish sanasi=19 June 2020|ish=AP NEWS}}</ref> Thiem Swiss Open Gstaaddagi faoliyatida birinchi marta ATP turnirida ishtirok etdi. Sakkizinchi oʻrinni egallab, birinchi raundda Viktor Troykiga magʻlub boʻldi . <ref>{{Veb manbasi|sana=21 July 2014|sarlavha=Troicki wins match at Swiss after 1-year ban|url=https://www.espn.co.uk/tennis/story/_/id/11241540/viktor-troicki-wins-match-swiss-open-one-year-ban|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ESPN|til=en}}</ref> Avstriya ochiq chempionatida Kitsbühel Thiem beshinchi oʻrinni egalladi. Yarim finalda u Xuan Monakoni magʻlub etib, 20 yoshida oʻzining ilk ATP Tour 250 finaliga chiqdi. Finalda u tuzilgan boʻlishiga qaramay Devid Goffinga yiqildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=1 August 2014|sarlavha=Thiem, Goffin to Square off for Maiden Title|url=http://www.tennisnow.com/News/Thiem,-Goffin-to-Square-off-for-Maiden-Title-in-Ki.aspx|kirish sanasi=23 November 2019|ish=TennisNow}}</ref> 2014-yilda o‘zining birinchi US Open turnirida qatnashgan Thiem to‘rtinchi raundga qadar 11- raketachi Ernest Gulbis va 19-raketkachi Felisiano Lopesni mag‘lub etib, oltinchi [[Tomáš Berdych|raketka Tomash Berdixga]] yutqazib qo‘ydi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1 September 2014 |title=US Open: Roger Federer survives early hiccup to down Marcel Granollers |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/2014/sep/01/roger-federer-marcel-granollers-us-open |access-date=24 November 2019 |issn=0261-3077}}</ref> 2014 yilgi mavsum oxirida Thiem Avstriya armiyasida toʻrt haftalik majburiy milliy xizmatni yakunladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-london-2016-programme|sarlavha=From Military Service To London, Thiem Ready To Make Debut {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.skysports.com/tennis/news/12040/11564257/dominic-thiem-military-service-playing-with-chelseas-willian-and-first-grand-slam-final|sarlavha=Dominic Thiem: Military service, playing with Chelsea's Willian and first Grand Slam final|ish=Sky Sports|til=en|kirish sanasi=24 November 2019}}</ref> === 2015 yil: 3ta ATP unvoni === Thiem yilni sekin boshladi, u Miami Openda oʻzining birinchi Masters 1000 chorak finaliga chiqishdan oldin oʻyinlarda 3-6 oʻynadi. <ref name=":12">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Bio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/bio|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Tim Avstraliya ochiq chempionatining birinchi raundida Roberto Bautista Agutga magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Australian Open - The Grand Slam of Asia / Pacific {{!}} Australian Open|url=https://ausopen.com/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150207151930/http://www.ausopen.com/en_AU/scores/draws/ms/r1s1.html|arxivsana=7 February 2015|kirish sanasi=3 December 2019|ish=Australian Open}}</ref> Rotterdamda u Ernest Gulbisni magʻlub etdi, ammo ikkinchi raundda Sergiy Staxovskiyga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=11 February 2015|sarlavha=Murray eases into 2nd round in Rotterdam|url=https://www.espn.com/tennis/story/_/id/12309807/wednesday-world-tennis-tournament-results-rotterdam|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ESPN|til=en}}</ref> Marseldagi Open 13 musobaqasida u João Sousa va David Goffinni magʻlub etib, chorak finalga chiqdi va u erda Bautista Agut tomonidan magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=20 February 2015|sarlavha=Bautista Agut defeats Thiem; advances to Open 13 semis - TSN.ca|url=https://www.tsn.ca/bautista-agut-defeats-thiem-advances-to-open-13-semis-1.211789|kirish sanasi=19 June 2020|ish=TSN|til=en}}</ref> Mayami ochiq chempionatida avstriyalik Endi Marreyga uch setda yutqazib, chorak finalga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Tignor|ism=Steve|sana=1 April 2015|sarlavha=Thiem, Player|url=https://www.tennis.com/pro-game/2015/04/thiem-player/54491/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis.com}}</ref> Rim Masters musobaqasida u Gilles Simon ustidan gʻalaba qozonib, uchinchi raundga chiqdi va u erda Sten Vavrinka tomonidan magʻlubiyatga uchradi. <ref>{{Veb manbasi|sana=15 May 2015|sarlavha=Wawrinka to meet Nadal in Rome Masters quarter-finals|url=https://www.dailypioneer.com/2015/sports-bytes/wawrinka-to-meet-nadal-in-rome-masters-quarter-finals.html|kirish sanasi=19 June 2020|ish=The Pioneer|til=en}}</ref> Thiem oʻzining birinchi karerasidagi ATP Tour chempionligini qoʻlga kiritdi Nitsa, Frantsiya, <ref>{{Veb manbasi|sana=23 May 2015|sarlavha=First-Time Winner Spotlight: Dominic Thiem|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/nice-final-2015-first-time-winner-thiem|kirish sanasi=15 May 2018|ish=ATP Tour}}</ref> Nik Kyrgios, Ernest Gulbis va Jon Isnerni yoʻlda magʻlub etib, finalda argentinalik Leonardo Mayerga qarshi yaqin uch setter gʻalaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sana=24 May 2015|sarlavha=Nice Final 2015 Thiem Mayer {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nice-final-2015-thiem-mayer|kirish sanasi=3 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionatida Tim Aljaj Bedeneni magʻlub etib, ikkinchi raundga chiqdi, u erda toʻrtta yaqin setda 21-raqamli Pablo Kuevasga magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Roland Garros 2015 Main draw men's singles|url=http://www.rolandgarros.com/en_FR/scores/draws/ms/msdraw.pdf|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151016223722/http://www.rolandgarros.com/en_FR/scores/draws/ms/msdraw.pdf|arxivsana=16 October 2015|kirish sanasi=3 December 2019|ish=Roland Garros}}</ref> [[Fayl:Dominic_Thiem_after_winning_his_match_(19025438403).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Dominic_Thiem_after_winning_his_match_%2819025438403%29.jpg/220px-Dominic_Thiem_after_winning_his_match_%2819025438403%29.jpg|left|thumb| Thiem 2015-yilgi Uimbldon chempionatida]] Thiem Nottingem Open turniriga ettinchi raqam ostida kirdi, u 2015 yilda oʻt ustidagi birinchi gʻalabasini qoʻlga kiritish uchun Malek Jazirini magʻlub etdi, ammo uchinchi raundda [[Alexandr Dolgopolov|Aleksandr Dolgopolov]] tomonidan nokautga uchradi. <ref>{{Veb manbasi|sana=24 June 2015|sarlavha=Gilles Simon and Marcos Baghdatis safely into Aegon Open Nottingham quarter-finals|url=https://www.lta.org.uk/major-tennis-events/british-major-events/nature-valley-open/news-and-media/2015/gilles-simon-and-marcos-baghdatis-safely-into-aegon-open-nottingham-quarter-finals/#|kirish sanasi=19 June 2020|ish=LTA Tennis}}</ref> Thiem yilning uchinchi „Katta dubulgʻa“ turnirida, Uimbldon chempionatida 32-raqam sifatida qatnashdi va bu „Katta dubulgʻa“ turnirida birinchi marta oʻrin olganini koʻrsatdi. U isroillik Dudi Selani to‘rt setda mag‘lub etib, Uimbldondagi ilk g‘alabasini qayd etdi. Ikkinchi raundda Thiem setlarda 2:1 hisobida oldinda boʻlganiga qaramay, Fernando Verdaskoga qarshi yaqin besh setterni yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=2015 Wimbledon Gentleman's singles main draw|url=http://2015.wimbledon.com/en_GB/scores/draws/ms/msdraw.pdf|kirish sanasi=3 December 2019|ish=Wimbledon}}</ref> Uimbldondan soʻng u Croatia Open Umag turnirida toʻrtinchi raqam ostida ishtirok etdi va bu unga ikkinchi davraga xayrlashdi. Dushan Layovich va vatandoshi Andreas Xayder-Maurer ustidan gʻalaba qozonganidan soʻng (har ikkala futbolchi ham isteʼfoga chiqqanidan keyin) Tim yarim finalga yoʻl oldi va u erda Gael Monfilsni magʻlub etdi va oʻzining uchinchi karerasi finaliga yoʻl oldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=25 July 2015|sarlavha=umag 2015 saturday sousa {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/umag-2015-saturday-sousa|kirish sanasi=3 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Finalda u portugaliyalik João Sousani ketma-ket magʻlub etib, oʻzining ikkinchi ATP Tour chempionligini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Oddo|ism=Chris|sana=26 July 2015|sarlavha=Thiem Dream in Umag Final|url=http://www.tennisnow.com/News/2015/July/Thiem-Dream-in-Umag-Final.aspx|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis Now}}</ref> Bir hafta oʻtgach, Thiem Swiss Open Gstaad musobaqasida oʻzining uchinchi chempionligini qoʻlga kiritdi va finalda Devid Goffinni magʻlub etdi va birinchi marta ketma-ket turnirlarda gʻalaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Pasquariello|ism=Ivan|sana=2 August 2015|sarlavha=Young Gun Shoots Back-to-Back! Dominic Thiem Beats Goffin, Wins Gstaad!|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/25329/young-gun-shoots-backtoback-dominic-thiem-beats-goffin-wins-gstaad/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> Thiem navbatdagi oʻz uy turnirida, Generali Open Kitzbühelda oʻynadi, bu birinchi marta ATP turniriga eng yaxshi oʻyinchi sifatida kirganini belgiladi. Xayrlashgandan soʻng, u erta chiqishdan qochishga muvaffaq boʻldi, chunki u Andreas Xayder-Maurerga qarshi uch setga yaqin gʻalaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sana=5 August 2015|sarlavha=Fognini's Quick Work In Kitzbuhel {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/kitzbuhel-2015-wednesday-thiem-fognini|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191203231857/https://www.atptour.com/en/news/kitzbuhel-2015-wednesday-thiem-fognini|arxivsana=3 December 2019|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> U chorak finalda Albert Montanésni magʻlub etdi, Montañés ikkinchi setda beshta oʻyinni tark etdi. Yarim finalda u germaniyalik Filipp Kolshrayberga magʻlub boʻlgach, ketma-ket uchinchi finalga chiqish imkoniyatidan mahrum boʻldi va bu uning oʻnta oʻyindan iborat gʻalabali seriyasini tugatdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Pasquariello|ism=Ivan|sana=7 August 2015|sarlavha=Philipp Kohlschreiber Ends Dream Run of Dominic Thiem in Kitzbuhel|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/25427/philipp-kohlschreiber-ends-dream-run-of-dominic-thiem-in-kitzbuhel/|kirish sanasi=23 November 2019|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> Turnir yakuniga etganidan soʻng, Thiem birinchi marta 20 talikka kirdi va dunyoning 18-oʻrinini egalladi <ref name=":13">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Rankings History {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/rankings-history|kirish sanasi=3 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> === 2016 yil: Birinchi Grand Slam yarim finali va eng yaxshi 10 talik reytingi === Thiem 2016 yilda toʻrtta unvonni qoʻlga kiritdi, shu jumladan Akapulkoda ATP 500 darajasida birinchi boʻlib Frantsiya Ochiq chempionati yarim finaliga chiqdi, birinchi marta Grand Slam darajasida toʻrtinchi raunddan oʻtgan edi. Thiem yilni Brisbenda ochiq kortlarda yarim final yugurishi bilan boshladi, dunyoning 13-raqamli [[Marin Čilić|Marin Chilichni magʻlub etdi]], ammo [[Roger Federer|Rojer Federerga]] toʻgʻridan-toʻgʻri yutqazdi. Thiem [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya Ochiq chempionatining]] uchinchi bosqichiga chiqdi va dunyoning 16-raqamli Devid Goffinga toʻrt setda yutqazdi. Thiem Argentina Ochiq chempionatida ishtirok etdi va u erda beshinchi oʻrinni egalladi. Yarim finalda u dunyoning 5-raqamli va amaldagi chempion Rafael Nadalni uchta setda magʻlub etdi. Thiem uch setda [[Nicolás Almagro|Nikolas Almagroni]] magʻlub etib, toʻrtinchi ATP chempionligini qoʻlga kiritdi. <ref name="atp20160214">{{Veb manbasi|sana=14 February 2016|sarlavha=Thiem Hangs On For Buenos Aires Title|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-wins-buenos-aires-title-over-almagro|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> [[Fayl:Günter_Bresnik_Dominic_Thiem.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/G%C3%BCnter_Bresnik_Dominic_Thiem.jpg/220px-G%C3%BCnter_Bresnik_Dominic_Thiem.jpg|thumb| Dominik Tim murabbiy Gyunter Bresnik bilan, 2016 yil]] Uning keyingi turniri Rio Open edi. Thiem chorak finalga chiqdi va u Devid Ferrerni magʻlub etdi, bu uning ikki hafta ichida oʻntalikdagi ikkinchi gʻalabasi. U yarim finalda Gvido Pellaga magʻlub boʻldi va oʻyin davomida charchoq alomatlarini koʻrsatdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Wade|ism=Stephen|sana=20 February 2016|sarlavha=Cuevas, Pella into Rio Open final; Nadal and Thiem beaten|url=https://sports.yahoo.com/news/cuevas-pella-rio-open-final-nadal-thiem-beaten-041957256--ten.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160306200107/http://sports.yahoo.com/news/cuevas-pella-rio-open-final-nadal-thiem-beaten-041957256--ten.html|arxivsana=6 March 2016|kirish sanasi=9 February 2020|ish=Yahoo! Sports}}</ref> Fevral oyida Thiem Akapulkodagi Mexican Open musobaqasida gʻalaba qozondi, bu oʻzining birinchi qattiq kort chempioni. U finalda Bernard Tomichni magʻlub etdi. Ushbu gʻalaba bilan Thiem 29 fevralda 14-oʻrinni egalladi, <ref name="atpworldtour.com">{{Veb manbasi|sarlavha=Rankings {{!}} Singles {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/rankings/singles?rankDate=2016-02-29&rankRange=0-100|kirish sanasi=9 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=28 February 2016|sarlavha=Thiem Defeats Tomic For Acapulco 2016 Title {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-defeats-tomic-for-acapulco-2016-title|kirish sanasi=9 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> London poygasida ham 3-oʻringa koʻtarildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 February 2016|sarlavha=Emirates ATP Race to London|url=http://www.atpworldtour.com/en/rankings/singles-race-to-london?rankDate=2016-02-29|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 March 2016|sarlavha=Tickets On Sale For 2016 Barclays ATP World Tour Finals|url=http://www.barclaysatpworldtourfinals.com/en/news-and-media/tennis/barclays-atp-world-tour-finals-2016-public-tickets-sale|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161107181022/http://www.barclaysatpworldtourfinals.com/en/news-and-media/tennis/barclays-atp-world-tour-finals-2016-public-tickets-sale|arxivsana=7 November 2016|kirish sanasi=19 June 2020|ish=[[ATP World Tour Finals]]}}</ref> Mart oyi boshida Tim Avstriyaning Devis kubogi I guruhining birinchi bosqichida Portugaliyaga qarshi yopiq qattiq kortlarda ishtirok etdi. Yakkalik bahslarida u beshinchi set tay- brekda Gastão Eliasni magʻlub etdi. Aleksandr Peya bilan hamkorlik qilib, u juftlik bahslarida Elias va João Sousani ham magʻlub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=5 March 2016|sarlavha=Davis Cup - Austrian fightback gives them the edge against Portugal|url=https://www.daviscup.com/en/news/224515.aspx|kirish sanasi=19 June 2020|ish=Davis Cup}}</ref> Teskari yakkalik bahslarida Thiem Sousani magʻlub etib, Avstriyani 3:1 hisobida oldinga olib chiqdi va jamoa 4:1 hisobida gʻalaba qozondi <ref>{{Veb manbasi|sana=6 March 2016|sarlavha=Davis Cup - Portugal v Austria|url=http://www.daviscup.com/en/draws-results/tie/details.aspx?tieId=100029647|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160718142132/http://www.daviscup.com/en/draws-results/tie/details.aspx?tieId=100029647|arxivsana=18 July 2016|kirish sanasi=19 June 2020|ish=Davis Cup}}</ref> Thiem Indian-Uellsda raqobatlashdi va u erda dunyoning 9-raqamli Jo-Vilfrid Tsonga tushib ketishidan oldin toʻrtinchi bosqichga chiqdi. Mart oyida Mayami ochiq chempionatida u dunyoning birinchi raqamli [[Novak Đoković|tennischisi Novak Jokovichga]] yutqazib, toʻrtinchi bosqichga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 March 2016|sarlavha=Djokovic Holds Off Thiem In Miami {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/djokovic-holds-off-thiem-in-miami|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin Thiem Monte-Karlo Mastersda oʻynadi, uchinchi raundda Rafael Nadalga yutqazdi. Aprel oyining oxirida Thiem Myunxenda ochiq tuproqda ATP 250 finaliga chiqdi, u Filipp Kolshrayber bilan oʻynadi va uch setda magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=1 May 2016|sarlavha=Kohlschreiber Tops Thiem To Win His Third Munich Title|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/thiem-kohlschreiber-munich-2016-final|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160502033916/http://www.atpworldtour.com/en/news/thiem-kohlschreiber-munich-2016-final|arxivsana=2 May 2016|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Italiya ochiq chempionatida ishtirok etishdan oldin Madrid Ochiq chempionatining birinchi bosqichida magʻlub boʻldi. U belidan jarohat olgan Rojer Federerni toʻgʻridan-toʻgʻri setlarda magʻlub etdi. Chorak finalda Tim oltinchi raqam ostida tasniflangan Key Nishikoriga yutqazdi. Nitsada Thiem finalda Aleksandr Zverevni magʻlub etib, unvonini muvaffaqiyatli himoya qildi. Fransiya Ochiq chempionatida Thiem chorak finalda Devid Goffinni magʻlub etib, birinchi marta mayorning yarim finaliga chiqdi. U yarim finalda 1-raqamli va yakuniy chempion Novak Jokovichga yutqazdi. Ushbu yarim finalga chiqish orqali u ATP reytingining kuchli oʻntaligida dunyoning 7-raqami sifatida debyut qildi <ref>{{Veb manbasi|sana=2 June 2016|sarlavha=Roland Garros Goffin Thiem Quarterfinal Thursday {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/roland-garros-goffin-thiem-quarterfinal-thursday|kirish sanasi=9 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Iyun oyining boshida Thiem Shtutgart Ochiq chempionatida uchinchi raqam ostida ishtirok etdi. U yarim finalda birinchi raqamli tennischi Rojer Federerni magʻlub etdi. Finalda u Filipp Kolshrayberni ikki kun davomida magʻlub etib, oʻzining birinchi chimli kort turnirida gʻalaba qozondi. Gʻalaba bilan u Ochiq davr tarixidagi (1968 yil may oyidan beri) oʻsha yili uchta turli sirtlarda ATP unvonini qoʻlga kiritgan 29-oʻyinchi boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=13 June 2016|sarlavha=Thiem Wins Fourth Title Of Year In Stuttgart {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-kohlschreiber-stuttgart-2016-final-monday|kirish sanasi=9 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem navbatdagi Halle Open musobaqasida ishtirok etdi va u yarim finalda Florian Mayerga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Froud|ism=James|sana=18 June 2016|sarlavha=ATP Halle: Florian Mayer stuns Dominic Thiem to make the final|url=https://www.vavel.com/en-us/tennis-usa/2016/06/18/705596-atp-halle-florian-mayer-stuns-dominic-thiem-to-make-the-final.html|kirish sanasi=19 June 2020|ish=VAVEL|til=en-us}}</ref> Uimbldonda birinchi davrada Tim yana Florian Mayer bilan toʻqnash keldi, ammo bu safar u gʻalaba qozondi. Ikkinchi raundda Thiemni Jiri Veseliy magʻlub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=30 June 2016|sarlavha=Vesely Upsets Thiem At Wimbledon {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/vesely-upsets-thiem-at-wimbledon|kirish sanasi=9 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> US Open turnirida Thiem [[Pablo Carreño Busta|Pablo Karrenyo]] Bustani magʻlub etib, toʻrtinchi raundga chiqdi va u erda oʻng tizzasidan jarohati tufayli Xuan Martin del Potroga qarshi oʻyinni tark etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Mitchell |first=Kevin |date=5 September 2016 |title=Juan Martín del Potro back in US Open quarter-finals after Dominic Thiem quits |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/2016/sep/05/juan-martin-del-potro-us-open-dominic-thiem-quarter-final |access-date=1 May 2020 |issn=0261-3077}}</ref> US Open turniridan soʻng Thiem Moselle Open turnirida finalga chiqdi, ammo Lukas Puilga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=25 September 2016|sarlavha=Pouille Wins Maiden ATP World Tour Title In Metz {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/metz-2016-final-pouille-thiem|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem birinchi marta ATP finaliga yoʻllanmani qoʻlga kiritdi va u Gael Monfilsga qarshi oʻyinda gʻalaba qozonishdan oldin Novak Jokovichga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=15 November 2016|sarlavha=Thiem Beats Monfils For First London Win {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/monfils-thiem-finale-2016-tuesday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> U aylanma bosqichda Milosh Raonichga yutqazib qoʻyganidan soʻng musobaqadan chiqib ketdi. U yilni 8-oʻrinda yakunladi va birinchi marta kuchli oʻntalikka kirdi. <ref name=":13">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Rankings History {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/rankings-history|kirish sanasi=3 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> [[Fayl:ATP_World_Tour_500_2016_D._Thiem_(AUT)_vs_G._Melzer_(AUT)-2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/ATP_World_Tour_500_2016_D._Thiem_%28AUT%29_vs_G._Melzer_%28AUT%29-2.jpg/290px-ATP_World_Tour_500_2016_D._Thiem_%28AUT%29_vs_G._Melzer_%28AUT%29-2.jpg|left|thumb| Thiem 2016 Erste Bank Open da]] === 2017: Birinchi Masters 1000 finali === Thiem 2017 yilda „Katta Dubulgʻa“ turniridagi natijalarini yaxshiladi, toʻrttasida toʻrtinchi bosqichga chiqdi va Frantsiya Ochiq chempionatida ketma-ket ikkinchi yarim finalga chiqdi. Thiem yilni Brisbane Internationalda oʻynab boshladi va chorak finalda yakuniy gʻolib Grigor Dimitrovga qarshi yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dimitrov upsets Thiem for semifinal berth|url=https://www.brisbaneinternational.com.au/2017/01/dimitrov-upsets-thiem-semifinal-berth/|sana=6 January 2017|ish=Brisbane International Tennis|kirish sanasi=1 May 2020}}</ref> Keyin Thiem Sidney Internationalda eng yaxshi urugʻ sifatida oʻynadi. Thiem Gastao Elias ustidan gʻalaba qozondi, ammo chorak finalda [[Dan Evans|Den Evansga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dan Evans shocks top seed Dominic Thiem in Sydney|url=https://au.eurosport.com/tennis/atp-sydney/2017/dan-evans-shocks-top-seed-dominic-thiem-in-sydney_sto6009581/story.shtml|sana=12 January 2017|ish=Eurosport Australia|kirish sanasi=1 May 2020}}</ref> Avstraliya ochiq chempionatida Tim birinchi marta to‘rtinchi bosqichga chiqdi, biroq Goffinga ketma-ket ikkinchi yil mag‘lub bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=David Goffin comes back to beat Dominic Thiem|url=https://au.eurosport.com/tennis/australian-open-men/2017/david-goffin-comes-back-to-beat-dominic-thiem_sto6029606/story.shtml|sana=23 January 2017|ish=Eurosport Australia|kirish sanasi=1 May 2020}}</ref> Thiem yilning birinchi ATP 500 musobaqasi uchun Rotterdam Open turniriga bordi. Aleksandr Zverev va Gilles Simonni magʻlub etganidan soʻng, Thiem chorak finalda Per- Gyug Gerbertga yutqazdi. <ref name=":9">{{Veb manbasi|sana=6 June 2017|sarlavha=French Open: All you need to know ahead of Novak Djokovic v/s Dominic Thiem quarters clash|url=https://www.dnaindia.com/sports/report-french-open-all-you-need-to-know-ahead-of-novak-djokovic-vs-dominic-thiem-quarters-clash-2463084|kirish sanasi=1 May 2020|ish=DNA India|til=en}}</ref> Keyingi haftada Thiem yana ATP 500 tadbirida ikkinchi oʻrinni egalladi, bu safar Rio Openda . Thiem finalda Pablo Karrenyo Bustani magʻlub etib, iyun oyidan beri birinchi marta chempionlikni qoʻlga kiritdi. Bu Thiemning sakkizinchi ATP turniri, oltinchi loyda va 500 darajasidagi ikkinchi chempionligi edi. <ref>{{Veb manbasi|sana=26 February 2017|sarlavha=Dominic Thiem Reigns In Rio For Eighth Title {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/rio-2017-final-thiem-carreno-busta|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Akapulkodagi Mexican Open musobaqasida ketma-ket uchinchi ATP 500 musobaqasida ishtirok etdi va u erda amaldagi chempion boʻldi. Toʻrtinchi oʻrinni egallagan Thiem chorak finalda Sem Kuerriga yutqazib qoʻydi va u yakunda turnirda gʻolib chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ilic|ism=Jovica|sana=5 March 2020|sarlavha=On this day: Rafael Nadal loses Acapulco final to Sam Querrey|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Blast_From_the_Past/84813/on-this-day-rafael-nadal-loses-acapulco-final-to-sam-querrey/|kirish sanasi=1 May 2020|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> [[Fayl:Thiem_WM17_(20)_(36050661801).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Thiem_WM17_%2820%29_%2836050661801%29.jpg/220px-Thiem_WM17_%2820%29_%2836050661801%29.jpg|right|thumb| Thiem 2017-yilgi Uimbldon chempionatida]] Indian Wells Masters musobaqasining chorak finalida u Sten Vavrinka bilan uchrashdi va soʻnggi set tay-brekda magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=17 March 2017|sarlavha=Wawrinka Thiem Indian Wells 2017 Thursday {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/wawrinka-thiem-indian-wells-2017-thursday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Mayamidagi dastlabki tur oʻyinida Borna Chorichga magʻlub boʻlganidan va Monte-Karlodagi ikkinchi raundda David Goffinga magʻlub boʻlganidan soʻng, <ref name=":9">{{Veb manbasi|sana=6 June 2017|sarlavha=French Open: All you need to know ahead of Novak Djokovic v/s Dominic Thiem quarters clash|url=https://www.dnaindia.com/sports/report-french-open-all-you-need-to-know-ahead-of-novak-djokovic-vs-dominic-thiem-quarters-clash-2463084|kirish sanasi=1 May 2020|ish=DNA India|til=en}}</ref> u Barselonadagi 12-ATP Tour finalida Rafael Nadalga ikki setda magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=30 April 2017|sarlavha=Nadal Notches 10th Barcelona Title {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/barcelona-2017-final-nadal-thiem|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Yoʻlda u yarim finalda Endi Marreyni magʻlub etib, dunyoning 1-raqami ustidan birinchi gʻalabasini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 April 2017|sarlavha=Thiem Topples Murray For Barcelona Final Berth {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/barcelona-2017-saturday-thiem-murray|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Madrid Ochiq chempionatida Tim oʻzining birinchi Masters 1000 finalida Rafael Nadalga qarshi oʻynadi. <ref>{{Veb manbasi|sana=14 May 2017|sarlavha=Rafael Nadal Beats Dominic Thiem To Win Mutua Madrid Open Title {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-madrid-2017-sunday-final|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem magʻlub boʻldi, ammo Nadalga qarshi oʻyinda Barcelona Opendagi ochkolari yaxshilanganini koʻrsatdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=11 May 2017|sarlavha=Thiem Saves 5 M.P. To Edge Dimitrov In Madrid {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-dimitrov-madrid-2017-thursday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Tim Rim Masters 1000 turnirining chorak finalida Nadalni ketma-ket ikki setda magʻlub etdi, yarim finalda Novak Jokovichga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=20 May 2017|sarlavha=Djokovic Ruthless In Reaching Rome Final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/djokovic-thiem-rome-2017-saturday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionatida Tim dastlabki beshta oʻyinda setni tashlab ketmadi, shu jumladan amaldagi chempion Novak Jokovichni <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 June 2017 |title=French Open 2017: Novak Djokovic loses to Dominic Thiem in quarter-finals |language=en-gb |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/40186734 |access-date=1 May 2020}}</ref> magʻlub etdi va yarim finalda yakuniy chempion Rafael Nadalga toʻgʻridan-toʻgʻri yutqazdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Garros |first=Simon Cambers at Roland |date=9 June 2017 |title=Rafael Nadal overwhelms Dominic Thiem to reach French Open final |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/2017/jun/09/rafael-nadal-dominic-thiem-french-open-semi-final-report |access-date=1 May 2020 |issn=0261-3077}}</ref> Chimli kort mavsumi boshida Tim Robin Xaasega yutqazib, Halle Open turnirining ikkinchi bosqichiga chiqdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 June 2017 |title=Dominic Thiem suffers surprise defeat to Robin Haase at Gerry Weber Open in Germany |work=Sky Sports |url=http://www.skysports.com/tennis/news/12110/10922505/dominic-thiem-suffers-surprise-defeat-to-robin-haase-at-gerry-weber-open-in-germany |access-date=27 June 2017}}</ref> Keyin, Antalya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida u saralash bosqichida dunyo reytingida 222-oʻrinni egallab turgan Ramkumar Ramanatandan xafa boʻldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2017 |title=Ramanathan Stuns Thiem In Antalya {{!}} ATP World Tour {{!}} Tennis |work=ATP Tour |url=http://www.atpworldtour.com/en/news/thiem-ramanathan-altmaier-antalya-2017-tuesday |access-date=27 June 2017}}</ref> Uimbldonda u oʻz faoliyatida birinchi marta toʻrtinchi bosqichga chiqdi va yakuniy yarim finalchi Tomash Berdixga besh setda yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=10 July 2017|sarlavha=Evergreen Berdych Beats Thiem At Wimbledon {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/djokovic-berdych-thiem-wimbledon-2017-monday2|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin Thiem Vashington ochiq chempionatida ishtirok etdi va u erda uchinchi raundda Kevin Andersonga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=3 August 2017|sarlavha=Anderson Saves M.P. To Topple Top Seed Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/raonic-sock-thiem-washington-2017-thursday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Monrealdagi Kanada ochiq chempionatida u ikkinchi davrada xayrlashdi, ammo Diego Shvartsmanga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=9 August 2017|sarlavha=Schwartzman defeats Thiem in Montreal for first Top 10 win {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-sock-montreal-2017-tuesday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin u Cincinnatining chorak finaliga chiqdi va u erda Devid Ferrerga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=19 August 2017|sarlavha=Ferrer Foils Thiem For Cincy SF Berth {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/cincinnati-2017-friday-ferrer-thiem|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> US Open turnirida Tim 2009 yilgi US Open chempioni Xuan Martin del Potroga qarshi toʻrtinchi bosqichga chiqdi, toʻrtinchi setda ikkita oʻyin ochkosidan foydalana olmaganidan soʻng besh setda magʻlub boʻldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=5 September 2017 |title=Juan Martín del Potro beats fever and Thiem in thriller to set up Federer match |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/2017/sep/04/us-open-juan-martin-del-potro-dominic-thiem-tennis |access-date=1 May 2020 |issn=0261-3077}}</ref> Tim Chengdu, Tokio va Shanxayda ketma-ket uchta oʻyinda magʻlub boʻlgan US Open turniridan keyin yana forma bilan kurashdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=28 September 2017|sarlavha=Fritz Powers Into Chengdu QFs; Pella Upsets Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-pella-fritz-chengdu-2017-thursday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=3 October 2017|sarlavha=Johnson Upsets Finals Hope Thiem In Tokyo {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/johnson-thiem-tokyo-2017-tuesday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=11 October 2017|sarlavha=Serbia's Viktor Troicki Knocks Out Dominic Thiem at Shanghai Rolex Masters {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/troicki-thiem-shanghai-2017-wednesday|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Shunga qaramay, u ketma-ket ikkinchi yil ATP finaliga yoʻllanma oldi. Keyin Thiem Vena va Parijdagi ikkinchi oʻyinda ketma-ket Richard Gasquet va Fernando Verdaskoga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Fernando Verdasco stuns Dominic Thiem to reach the quarter final in Paris Bercy|url=https://www.ubitennis.net/2017/11/fernando-verdasco-stuns-dominic-thiem-to-reach-the-quarter-final-in-paris-bercy/|muallif=sampaolo|sana=2 November 2017|ish=UBITENNIS|til=en-US|kirish sanasi=1 May 2020}}</ref> Thiem faoliyatida birinchi marta reytingda kuchli beshlikka kirib, dunyoning 4-raqamiga koʻtarildi. ATP finalining davra bosqichida Tim Pablo Karrenyo Bustani uchta setda mag‘lub etdi, ammo David Goffin va Grigor Dimitrovga imkoniyatni boy berdi. U yarim finalga chiqa olmadi. <ref>{{Veb manbasi|sana=17 November 2017|sarlavha=Thiem Turns Focus To 2018 After London Defeat {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-nitto-atp-finals-2017-friday-reaction|kirish sanasi=1 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> === 2018: Birinchi finali === Thiem Fransiya Ochiq chempionatida birinchi „Katta Dubulgʻa“ finaliga va 2018 yilda birinchi US Open chorak finaliga va Madriddagi ikkinchi Masters 1000 finaliga chiqdi. 2017 yilning dekabr oyi oxirida murabbiy [[Galo Blanco|Galo Blanko]] Thiem jamoasiga qoʻshildi va ular tennis mavsumi oxirigacha birga ishlashdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Myles|ism=Stephanie|sana=1 January 2018|sarlavha=Galo Blanco joins Team Thiem|url=https://tennis.life/2018/01/01/dominic-thiem-galo-blanco-coach/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191210164600/https://tennis.life/2018/01/01/dominic-thiem-galo-blanco-coach/|arxivsana=10 December 2019|kirish sanasi=19 June 2020|ish=Tennis.life|til=en-US}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ilic|ism=Jovica|sana=2018-10-19|sarlavha=Galo Blanco part ways with Dominic Thiem to embrace new David Cup role|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/61837/galo-blanco-part-ways-with-dominic-thiem-to-embrace-new-davis-cup-role/|kirish sanasi=2020-11-19|ish=Tennis World}}</ref> Thiem oʻz mavsumini Qatar Openʼda eng yaxshi urugʻ sifatida boshladi. U nimchorak finalga chiqdi va u erda kasallik tufayli Gaël Monfilsga qarshi oʻyinni tark etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Qatar Tennis Federation {{!}} QTF {{!}} Qatar Tennis Tournaments and Championships |work=Qatar Tennis Federation |url=http://qatartennis.org/tournaments/index/122/qatar-exxonmobil-open-2018.html |url-status=dead |access-date=5 January 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180102133234/http://qatartennis.org/tournaments/index/122/qatar-exxonmobil-open-2018.html |archive-date=2 January 2018}}</ref> Avstraliya ochiq chempionatida Tim Tennis Sandgrenga qarshi toʻrtinchi raundda magʻlub boʻldi. Bu uning oʻtgan yilgi Avstraliya ochiq chempionatidagi natijasiga teng edi. <ref>{{Veb manbasi|sana=22 January 2018|sarlavha=Tennys Sandgren Continues Run, Ousts Dominic Thiem In Melbourne {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-sandgren-australian-open-2018-monday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Fevral oyining oʻrtalarida Thiemning navbatdagi turniri Argentina Ochiq chempionatida toʻqqizinchi, Buenos-Ayresdagi ikkinchi ATP turnirida gʻalaba qozondi. Bu uning deyarli bir yil ichida birinchi titul boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=18 February 2018|sarlavha=Ruthless Thiem Streaks To Buenos Aires Title {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/buenos-aires-2018-final-thiem-bedene|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Indian-Uellsda u ikkinchi davrada Stefanos Tsitsipasga qarshi oʻyinda gʻalaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sana=10 March 2018|sarlavha=Thiem Tames Tsitsipas In Opener {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-berdych-indian-wells-2018-saturday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Uchinchi raundda Pablo Kuevasga qarshi oʻyinda u birinchi setda gʻalaba qozonish uchun toʻpigʻini aylantirdi, keyinroq oʻyinni tark etdi. Oyoq Bilagi zoʻr jarohati tufayli u Mayamini oʻtkazib yubordi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eurosport.co.uk/tennis/indian-wells-masters/2018/dominic-thiem-withdraws-from-miami-open-due-to-injury_sto6677245/story.shtml|sarlavha=Dominic Thiem withdraws from Miami Open due to injury|sana=15 March 2018|ish=Eurosport UK|kirish sanasi=10 December 2019}}</ref> Thiem keyingi oʻyinda Monte-Karloda oʻynadi va chorak finalda Rafael Nadalga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=20 April 2018|sarlavha=Ruthless Rafa Rushes Into Semi-finals {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-monte-carlo-2018-friday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Barselonada u yana chorak finalga chiqdi, keyin Stefanos Tsitsipasga yiqildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=27 April 2018|sarlavha=Stefanos Tsitsipas Upsets Dominic Thiem For Place In Barcelona Semi-Finals {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/tsitsipas-thiem-barcelona-2018-friday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Madridda u chorak finalda Nadal bilan toʻqnash keldi. Bu safar u gʻalaba qozondi va Nadalning 21 oʻyin va 50 setlik gʻalabali seriyasiga chek qoʻydi. <ref>{{Veb manbasi|sana=11 May 2018|sarlavha=Thiem Ends Nadal's Streaks, Time At No. 1 {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-madrid-2018-friday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Tim oʻtgan yili Rimda Nadal ustidan gʻalaba qozongan soʻnggi futbolchi boʻlgan edi. Keyin Tim Kevin Andersonni magʻlub etib, finalga chiqdi va u Aleksandr Zverevga toʻgʻridan-toʻgʻri yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=13 May 2018|sarlavha=How Sascha Triumphed In Madrid {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/madrid-2018-final-set-by-set-zverev-thiem|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Rimda oltinchi raqamda saralangan edi, biroq [[Fabio Fognini|Fabio Fogniniga]] uch setda birinchi oʻyinda magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=16 May 2018|sarlavha=Fognini Causes Major Upset In Rome {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-dimitrov-nishikori-rome-2018-wednesday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin Tim Lionda oʻynadi va u erda Gilles Simonga qarshi oʻyindan qaytdi va oʻzining 10-ATP chempionligini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=16 May 2018|sarlavha=Ten Titles For Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-simon-lyon-2018-final|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Fransiya Ochiq chempionatida Tim chorak finalda Aleksandr Zverev bilan to‘qnash keldi va uni to‘g‘ridan-to‘g‘ri mag‘lubiyatga uchratdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=5 June 2018|sarlavha=Thiem Beats Zverev, Into Third Straight Roland Garros Semi-final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/zverev-thiem-roland-garros-2018-tuesday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionatining ketma-ket uchinchi yarim finalida Thiem oʻzining birinchi „Katta dubulgʻa“ finaliga yoʻl olish uchun hech kimga nasib etmagan [[Marco Cecchinato|Marko]] Chekchinatoni magʻlub etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=8 June 2018 |title=French Open 2018: Dominic Thiem beats Marco Cecchinato to make final |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/44416697 |access-date=10 December 2019}}</ref> Keyin u finalda Rafael Nadalga toʻgʻridan-toʻgʻri yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=10 June 2018|sarlavha=Roland Garros Finalist Dominic Thiem Determined To Return To Grand Slam Final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-roland-garros-2018-final-reaction|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Canadian Opendagi birinchi oʻyinida Stefanos Tsitsipasga yutqazdi <ref>{{Veb manbasi|sana=9 August 2018|sarlavha=#NextGenATP Tsitsipas' Hot Streak Hits Toronto With Upset Of Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/shapovalov-thiem-toronto-2018-wednesday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> va kasallik tufayli Cincinnatidan ketishga majbur boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gatto|ism=Luigi|sana=15 August 2018|sarlavha=Dominic Thiem withdraws from Cincinnati, good news for Roger Federer!|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/58941/dominic-thiem-withdraws-from-cincinnati-good-news-for-roger-federer/|kirish sanasi=10 December 2019|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> US Openda u ketma-ket uchinchi yil toʻrtinchi bosqichga chiqdi. U erda u 2017 yilgi finalchi Kevin Anderson bilan toʻqnash keldi va uni toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlubiyatga uchratib, oʻzining birinchi „Katta dubulgʻa“ chorak finaliga qattiq kortda chiqdi, u erda u birinchi raqamli Nadal bilan toʻqnash keldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2 September 2018|sarlavha=Early Present: Thiem Reaches Maiden Quarter-final In New York {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/anderson-thiem-us-open-2018-day-seven|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Bu ularning loydan boshqa sirtdagi birinchi uchrashuvi edi. Uchrashuvni bir yoqlama hayratlanarli tarzda boshlagan Tim birinchi setda g‘alaba qozonib, bor-yo‘g‘i yetti ochko jamg‘ardi. Nadal nazoratni oʻz qoʻliga oldi va ikkinchi va uchinchi setlarda gʻalaba qozondi. Shundan so‘ng Tim to‘rtinchi setni tay-brekda qo‘lga kiritdi. Nadal beshinchi set tay-brekda gʻalaba qozonib, 4 soatu 49 daqiqalik oʻyindan soʻng mahalliy vaqt bilan 2:04 da oʻyinni yakunladi. <ref>{{Veb manbasi|sana=5 September 2018|sarlavha=Thiem: "It's Going To Be Stuck In My Mind Forever" {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-reaction-us-open-2018-tuesday2|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=5 September 2018 |title=US Open 2018: Rafael Nadal beats Dominic Thiem in epic quarter-final |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/45415386 |access-date=10 December 2019}}</ref> Oʻsha oyning oxirida Thiem Sankt-Peterburg Ochiq chempionatida gʻoliblikni qoʻlga kiritdi. U Martin Klizanni magʻlub etib, toʻqqizinchi ATP 250 chempionligini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=23 September 2018|sarlavha=Thiem Prevents History, Triumphs In St. Petersburg {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-klizan-st-petersburg-2018-final|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Shanxay Mastersda Tim oʻzining birinchi oʻyinida oʻz oʻrniga ega boʻlmagan Metyu Ebdendan xafa boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=9 October 2018|sarlavha=Ebden Records Biggest Career Win, Upsets Thiem In Shanghai {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-edmund-shanghai-2018-tuesday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Vena Open turnirida birinchi oʻrinni egallab, chorak finalga chiqdi va u erda Key Nishikoriga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=26 October 2018|sarlavha=Nishikori Dashes Thiem's Home Hopes In Vienna {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-anderson-nishikori-vienna-2018-friday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin Parij Masters musobaqasida Thiem oltinchi oʻrinni egalladi va yakuniy chempion Karen Xachanovga yutqazishdan oldin yarim finalga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=3 November 2018|sarlavha=Khachanov Charges Into Maiden Masters 1000 Final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-khachanov-paris-2018-saturday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> ATP finalida Thiem Key Nishikoriga qarshi bitta oʻyinda gʻalaba qozongan <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 November 2018 |title=ATP Finals: Dominic Thiem beats Kei Nishikori but is out after Roger Federer wins |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/46226756 |access-date=10 December 2019}}</ref> va Kevin Anderson va Rojer Federerga qarshi ikkita oʻyinda magʻlub boʻlganidan keyin guruh bosqichidan chetlashtirildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 November 2018 |title=ATP Finals: Kevin Anderson beats Dominic Thiem in group opener |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/46172208 |access-date=10 December 2019}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=McVeigh |first=Niall |date=13 November 2018 |title=Roger Federer beats Dominic Thiem at ATP World Tour Finals – as it happened |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/live/2018/nov/13/roger-federer-v-dominic-thiem-atp-world-tour-finals-live |access-date=10 December 2019 |issn=0261-3077}}</ref> U 2018 yilgi mavsumni dunyo reytingida 8-o‘rinda yakunladi <ref name=":13">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Rankings History {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/rankings-history|kirish sanasi=3 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> === 2019: Masters 1000 unvoni === [[Fayl:Thiem_WM19_(16)_(48521710091).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Thiem_WM19_%2816%29_%2848521710091%29.jpg/220px-Thiem_WM19_%2816%29_%2848521710091%29.jpg|left|thumb| Thiem 2019-yilgi Uimbldon chempionatida]] Tim 2019-yilda beshta chempionlikni qo‘lga kiritdi va bu turda Novak Jokovich bilan tenglashib oldi. <ref name=":12">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Bio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/bio|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem oʻz mavsumini Qatar ochiq chempionatida boshladi, lekin birinchi davrada Per-Gyug Gerbert tomonidan xafa boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2 January 2019|sarlavha=Doha : Pierre-Hugues Herbert élimine Maximilian Marterer en file en quarts|url=https://sport.francetvinfo.fr/tennis/atp/doha-pierre-hugues-herbert-elimine-maximilian-marterer-en-file-en-quarts|kirish sanasi=10 December 2019|ish=Francetvsport|til=fr}}</ref> Avstraliya Ochiq chempionatida u Benoit Paireni besh setda magʻlub etib, ikkinchi raundda Aleksey Popyrinni tark etdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://apnews.com/f94e3130d47c432593f5ea1c59e6ba0c|sarlavha=The Latest: Thiem fends off Paire in 5 at Australian Open|sana=15 January 2019|ish=AP NEWS|kirish sanasi=10 December 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://video.eurosport.co.uk/tennis/australian-open/2019/alexei-popyrin-advances-after-seventh-seed-dominic-thiem-retires_vid1153556/video.shtml|sarlavha=Popyrin advances after seventh seed Thiem retires|ish=Video Eurosport UK|sana=17 January 2019|kirish sanasi=10 December 2019}}</ref> U Buenos-Ayresda oʻz unvonini himoya qila olmadi va Laslo Đere tomonidan Rio Open turniridan chetlatildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=20 February 2019|sarlavha=Laslo Djere Stuns Former Champ Dominic Thiem In Rio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/djere-stuns-thiem-rio-2019-tuesday|kirish sanasi=10 December 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Indian Wells Masters musobaqasida u Ivo Karlovichni magʻlub etdi, Gael Monfilsdan oʻtib ketdi va final yoʻlida Milosh Raonichni magʻlub etdi va u erda Rojer Federerni uchta setda magʻlub etib, oʻzining birinchi ATP Masters 1000 chempionligini qoʻlga kiritdi. <ref name=":6">{{Veb manbasi|sana=17 March 2019|sarlavha=Thiem Topples Federer For Maiden Masters Title|url=https://www.atptour.com/en/news/indian-wells-2019-final-federer-thiem|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Natijada, u oʻzining karerasidagi eng yaxshi dunyo reytingida 4-oʻringa qaytdi <ref>{{Veb manbasi|sana=18 March 2019|sarlavha=Thiem Returns To Top 4, Mover Of The Week|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-atp-rankings-movers-18-march-2019|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Nikolas Massu Indian-Uells turniridan bir oy oldin Timning murabbiylar jamoasiga yangi qoʻshilgan edi. <ref>{{Veb manbasi|sana=1 February 2020|sarlavha=No room for sentiment in Dominic Thiem's pursuit of Djokovic's crown {{!}} Kevin Mitchell|url=http://www.theguardian.com/sport/2020/feb/01/dominic-thiem-novak-djokovic-no-sentiment-ruthless-pursuit-australian-open-title|kirish sanasi=5 July 2020|ish=The Guardian|til=en}}</ref> Monte-Karlo Masters musobaqasida u uchinchi raundda yakuniy finalchi Dushan Layovichga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=18 April 2019|sarlavha=Lajovic Locks In To Stun Thiem In Monte-Carlo|url=https://www.atptour.com/en/news/lajovic-thiem-monte-carlo-2019-thursday|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyinchalik Thiem Barselonaga yoʻl oldi va u erda uchinchi marta ATP 500 chempionligini qoʻlga kiritdi. Chempionlik yoʻlida Tim setni tashlab ketmadi, jumladan, yarim finalda oʻn bir karra chempion Rafael Nadal ustidan gʻalaba qozondi, ispaniyalik ustidan gʻalaba qozongan toʻrtinchi gʻalabasi. <ref>{{Veb manbasi|sana=27 April 2019|sarlavha=Thiem Hands Nadal First-Ever Barcelona SF Loss|url=https://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-barcelona-2019-saturday-sf|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Tim finalda Daniil Medvedevni toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=28 April 2019|sarlavha=Thiem Sprints Past Medvedev To Clinch Barcelona Title|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-medvedev-barcelona-2019-final|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionati oldidan Thiem 15 yildan beri birga ishlagan koʻp yillik murabbiy va menejer Gyunter Bresnik bilan xayrlashdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Clarey |first=Christopher |date=29 May 2019 |title=Forging His Own Path, Dominic Thiem Eyes a Grand Slam Breakthrough |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2019/05/29/sports/dominic-thiem-french-open.html |access-date=5 July 2020 |issn=0362-4331}}</ref> Tim Frantsiya Ochiq chempionatida toʻrtinchi oʻrinni egalladi va dunyoning birinchi raqamli tennischisi Novak Jokovich bilan toʻqnash kelgan turnirda qatorasiga toʻrtinchi yarim finalga chiqdi. Ikki kun davom etgan toʻrt soatlik oʻyinda Tim Jokovichni besh setda magʻlub etib, ikkinchi yirik finalga yoʻl oldi. <ref name=":7">{{Yangiliklar manbasi |last=Cambers |first=Simon |date=8 June 2019 |title=Dominic Thiem ends Novak Djokovic's slam streak to reach French Open final |work=The Observer |url=https://www.theguardian.com/sport/2019/jun/08/dominic-thiem-novak-djokovic-french-open-semi-final-report |access-date=8 June 2019 |issn=0029-7712}}</ref> Finalda u yana Rafael Nadal bilan toʻqnash keldi. Raqobatbardosh dastlabki ikki setni ajratgandan soʻng, Nadal uchinchi va toʻrtinchi setlarda gʻalaba qozonib, oʻyinda ishtirok etdi. <ref name=":5">{{Veb manbasi|sana=9 June 2019|sarlavha=Rafa's Dozen: Nadal Claims 12th Roland Garros Crown|url=https://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-roland-garros-2019-final|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Uimbldonda Tim birinchi davrada Sem Kuerriga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2 July 2019|sarlavha=Querrey Battles Back To Beat Thiem At Wimbledon|url=https://www.atptour.com/en/news/querrey-thiem-wimbledon-2019-tuesday|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem Gamburgda oʻynadi, chorak finalda Andrey Rublevga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=26 July 2019|sarlavha=Rublev Upsets Thiem In Hamburg For Second Top 10 Win|url=https://www.atptour.com/en/news/rublev-thiem-hamburg-2019-friday|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyingi hafta u Kitsbyuhelda finalda Albert Ramos Viñolasni magʻlub etib, faoliyatidagi 14-chi unvonini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=3 August 2019|sarlavha=Thiem Triumphs On Home Soil In Kitzbühel|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-ramos-vinolas-kitzbuhel-2019-final|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> US Open turnirida u birinchi raundda Tomas Fabbianoga toʻrt setda magʻlub boʻldi, u „Katta Dubulgʻa“ turnirining ikkinchi bosqichida ketma-ket magʻlubiyatga uchradi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Wertheim|ism=Jon|sana=27 August 2019|sarlavha=Upsets of top men's seeds the story on Day 2 of U.S. Open|url=https://www.si.com/tennis/2019/08/27/us-open-dominic-thiem-stefanos-tsitsipas-day-2|kirish sanasi=19 June 2020|ish=Sports Illustrated|til=en-us}}</ref> China Open musobaqasida Tim Endi Marreyni toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub etib, yarim finalga chiqdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.wessexfm.com/news/sport/2964875/andy-murray-knocked-out-of-china-open-by-dominic-thiem/|sarlavha=Andy Murray knocked out of China Open by Dominic Thiem|kirish sanasi=4 October 2019|ish=Wessex FM}}</ref> u erda u set va tanaffusdan soʻng Karen Xachanovni magʻlub etdi va uchta setda gʻalaba qozondi. Bu gʻalaba bilan u ATP finaliga yoʻllanma oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-khachanov-beijing-2019-saturday|sarlavha=Thiem Survives Khachanov Scare, Books London Spot {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=6 October 2019}}</ref> Finalda Thiem Stefanos Tsitsipasni magʻlub etib, Osiyodagi birinchi, 2019-yilda toʻrtinchi va kareradagi 15-chempionligini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=6 October 2019|sarlavha=Dominic Thiem Beats Stefanos Tsitsipas To Win China Open Title In Beijing {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-tsitsipas-beijing-2019-final|kirish sanasi=6 October 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Shanxay Masters musobaqasida Tim chorak finalga chiqdi va [[Matteo Berrettini]] magʻlub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=11 October 2019|sarlavha=Italy's Matteo Berrettini Beats Dominic Thiem For First Masters SF At Rolex Shanghai Masters {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/berrettini-thiem-shanghai-2019-friday|kirish sanasi=27 October 2019|ish=ATP Tour}}</ref> Oʻnta urinishda birinchi marta Thiem Venadagi uy turnirida chorak final bosqichidan oʻtdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2019|sarlavha=Vienna Tennis: Dominic Thiem beats Fernando Verdasco to make Erste Bank Open quarter-finals {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-verdasco-vienna-2019-thursday|kirish sanasi=27 October 2019|ish=ATP Tour}}</ref> U finalga chiqdi, u erda u Diego Shvartsman ustidan gʻalaba qozonib, Vena Open kubogini qoʻlga kiritdi va oʻzining karerasidagi 16-chi unvonini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=27 October 2019|sarlavha=Dominic Thiem Triumphs In Vienna {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-schwartzman-vienna-2019-sunday|kirish sanasi=27 October 2019|ish=ATP Tour}}</ref> ATP finalida Tim ketma-ket oʻyinlarda Rojer Federer va Novak Jokovichni magʻlub etdi va yarim finalga yoʻl olgan birinchi futbolchiga aylandi. Bu Thiemning Jokovich ustidan qattiq kortdagi birinchi g‘alabasi edi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Carayol|ism=Tumaini|sana=12 November 2019|sarlavha=Dominic Thiem beats Novak Djokovic to reach the final four: ATP Finals|url=https://www.theguardian.com/sport/live/2019/nov/12/novak-djokovic-v-dominic-thiem-atp-finals-live|kirish sanasi=19 June 2020|ish=The Guardian}}</ref> Keyin Tim Aleksandr Zverevni toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub etib finalga chiqdi va u uchta setda Stefanos Tsitsipasga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=17 November 2019|sarlavha=Stefanos Tsitsipas Completes Successful Transition, Lands Nitto ATP Finals crown {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-tsitsipas-nitto-atp-finals-2019-sunday-final|kirish sanasi=17 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref> === 2020: AQSh ochiq chempionatida birinchi Katta dubulgʻa chempionligi === [[Fayl:Australian_Open_2020_(49836757633).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Australian_Open_2020_%2849836757633%29.jpg/290px-Australian_Open_2020_%2849836757633%29.jpg|right|thumb| Thiem 2020 Avstraliya ochiq chempionatida]] [[COVID-19 pandemiyasi]] tufayli qisqartirilgan mavsumda Thiem Grand Slam turnirlarida eng yaxshi natijalarini eʼlon qildi. U 2020 yilgi mavsumni birinchi ATP kubogida boshladi, u erda Avstriya guruh bosqichida magʻlub boʻldi. U uchta oʻyin oʻtkazdi, Diego Shvartsmanni magʻlub etdi, lekin Borna Chorich va Xubert Xurkachga yutqazdi . <ref>{{Veb manbasi|sana=6 January 2020|sarlavha=ATP Cup: Dominic Thiem Tops Schwartzman To Clinch Tie For Austria {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/argentina-austria-atp-cup-2020-monday|kirish sanasi=2 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=8 January 2020|sarlavha=ATP Cup: Hubert Hurkacz Upsets Dominic Thiem, Clinches Tie For Poland {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/austria-poland-atp-cup-2020-wednesday|kirish sanasi=2 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Avstraliya Ochiq chempionatida beshinchi oʻrinni egallagan Tim oʻzining birinchi chorak finaliga chiqdi va u erda u birinchi oʻrindagi va 2009 yil chempioni [[Rafael Nadal]] bilan qattiq kortdagi ikkinchi oʻyinida toʻqnash keldi. U toʻrt setda Nadalni magʻlub etib, uchta tay-brekda gʻalaba qozonib, yarim finalga yoʻl oldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 January 2020|sarlavha=Dominic Thiem Stuns Nadal To Reach First Semi-final In Melbourne {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-australian-open-2020-day-10|kirish sanasi=2 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin u ettinchi raqamda saralangan Aleksandr Zverevni toʻrt setda magʻlub etdi va oʻzining „Katta Dubulgʻa“ turkumidagi birinchi finalini qattiq kortlarda oʻtkazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=31 January 2020|sarlavha=Dominic Thiem Fights Back To Reach Australian Open Final - 2020 Australian Open Semi-final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-zverev-2020-australian-open-semifinal|kirish sanasi=2 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Finalda Tim amaldagi chempion Novak Jokovichga besh setda yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2 February 2020|sarlavha=Djokovic Wins Eighth Australian Open Crown, Returns To No. 1 - 2020 Australian Open Final {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/djokovic-thiem-2020-australian-open-final-sets|kirish sanasi=2 February 2020|ish=ATP Tour}}</ref> 2 mart kuni Thiem ATP reytingida Rojer Federerni ortda qoldirib, dunyoning 3-raqamli yangi martaba yuqori pogʻonasiga koʻtarildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=30 April 2020|sarlavha=Five Things To Know About Dominic Thiem {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/five-things-to-know-dominic-thiem|kirish sanasi=4 May 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem 2019 yilgi chempionlikni himoya qilish uchun Indian-Uellsga erta keldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=8 March 2020|sarlavha=Novak Djokovic, Rafael Nadal & Dominic Thiem To Play Doubles In Indian Wells {{!}} BNP Paribas Open 2020 {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/nadal-djokovic-thiem-indian-wells-2020-doubles-teams|kirish sanasi=23 March 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://patch.com/california/palmdesert/bnp-paribas-open-cancelled-due-coronavirus-indian-wells|sarlavha=BNP Paribas Open Cancelled Due To Coronavirus: Indian Wells|sana=8 March 2020|ish=Palm Desert, CA Patch|til=en|kirish sanasi=23 March 2020}}</ref> Biroq, COVID-19 pandemiyasi tufayli Indian Wells Masters 2020 qoldirilgan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Mesic|ism=Dzevad|sana=13 March 2020|sarlavha=Dominic Thiem reacts to cancellation of Indian Wells and Miami|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Interviews/85106/dominic-thiem-reacts-to-cancellation-of-indian-wells-and-miami-/|kirish sanasi=23 March 2020|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> Koʻp oʻtmay, ATP Tour iyulgacha toʻxtatildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=18 March 2020|sarlavha=ATP & WTA Extend Suspension of Tours {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/atp-wta-statement-on-tour-suspension-2020|kirish sanasi=23 March 2020|ish=ATP Tour}}</ref> ATP Tourning toʻxtatilishi paytida Thiem bir nechta koʻrgazma tadbirlarida ishtirok etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Recapping Dominic Thiem's dominant run in the summer exhibitions|url=https://www.tennismajors.com/videos/recapping-dominic-thiems-dominant-run-summer-exhibitions|kirish sanasi=14 September 2020|ish=Tennis Majors}}</ref> U Belgraddagi Adria Tour ko‘rgazmasi tadbirining birinchi bosqichida, <ref>{{Veb manbasi|muallif=Berkok|ism=John|sana=14 June 2020|sarlavha=Thiem wins first leg of Adria Tour by going undefeated in Belgrade|url=https://www.tennis.com/pro-game/2020/06/adria-tour-day-2-novak-djokovic-zverev-krajinovic-dimitrov-beglrade/89204/|kirish sanasi=14 June 2020|ish=Tennis.com|nashriyot=Tennis Channel Network}}</ref> Berlindagi Bett1 Aces tadbirida, <ref>{{Veb manbasi|sana=19 July 2020|sarlavha=Bett1 Aces: Dominic Thiem and Anastasija Sevastova winners on final day|url=https://www.eurosport.co.uk/tennis/bett1-aces-dominic-thiem-outclasses-18-year-old-jannik-sinner-in-the-final_sto7810803/story.shtml|kirish sanasi=14 September 2020|ish=Eurosport UK}}</ref> Avstriyaning Pro Series tadbirida g‘alaba qozondi va o‘zining Thiem’s 7 ko‘rgazmasining finaliga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=10 July 2020|sarlavha=Thiem's 7: Dominic Thiem through to final after battling victory over Roberto Bautista Agut|url=https://www.eurosport.com/tennis/thiem-s-7-dominic-thiem-through-to-final-after-battling-victory-over-roberto-bautista-agut_sto7801992/story.shtml|kirish sanasi=14 September 2020|ish=Eurosport}}</ref> Avgust oyida Nyu-Yorkdagi Cincinnati Masters turnirida turni qayta boshlaganida, Thiem oʻzining birinchi oʻyinida Filip Krajinovichga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Krajinovic Stuns Thiem At W&S Open|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-krajinovic-wso-2020-monday|ish=ATP Tour|nashriyot=ATP Tour, Inc.|kirish sanasi=30 August 2020}}</ref> Tim 2020 yilgi US Open turnirida erkaklar oʻrtasidagi yakkalik bahslarida ikkinchi oʻrinni egalladi . Uchinchi raundda u 2014 yil chempioni Marin CHilichni toʻrt setda magʻlub etdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.skysports.com/tennis/news/32833/12064908/us-open-dominic-thiem-defeats-former-champion-marin-cilic-in-new-york|sarlavha=US Open: Dominic Thiem defeats former champion Marin Cilic in New York|ish=Sky Sports}}</ref> U 1/8 finalda Feliks Auger-Aliassimeni ketma-ket mag‘lub etdi. U chorak finalda Aleks de Minaurni to‘g‘ridan-to‘g‘ri mag‘lub etdi, shundan so‘ng yarim finalda uchinchi raqamda saralangan Daniil Medvedevni uchta setda mag‘lub etib, birinchi US Open finaliga chiqdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Sport |first=Telegraph |date=12 September 2020 |title=Dominic Thiem brushes aside Daniil Medvedev at US Open to reach fourth grand slam final |language=en-GB |work=The Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/tennis/2020/09/12/dominic-thiem-brushes-aside-daniil-medvedev-us-open-reach-fourth/ |url-status=live |url-access=subscription |access-date=14 September 2020 |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/tennis/2020/09/12/dominic-thiem-brushes-aside-daniil-medvedev-us-open-reach-fourth/ |archive-date=12 January 2022 |issn=0307-1235}}</ref> U finalda Aleksandr Zverevni magʻlub etib, oʻzining birinchi yirik chempionligini qoʻlga kiritdi, bu 2004 yilgi Frantsiya Ochiq chempionatidan keyin birinchi marta oʻyinchi „Katta Dubulgʻa“ finalida dastlabki ikki setda magʻlub boʻlib, chempionlikni qoʻlga kiritdi. Bu beshinchi marta oʻyinchi Open davrida ikki setdan pastga qaytdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Karthikeyan|ism=Rishi|sana=2020-09-14|sarlavha=US Open Finals: Dominic Thiem Sets Unbelievable Records That Even 'Big 3' Couldn't Come Close To|url=http://www.essentiallysports.com/us-open-2020-finals-dominic-thiem-sets-unbelievable-records-that-even-big-3-couldnt-come-close-to-atp-tennis-news/|kirish sanasi=2020-09-21|ish=EssentiallySports|til=en-US}}</ref> Thiem 1990-yillarda tugʻilgan birinchi erkak tennischi boʻlib, yirik chempionlikni qoʻlga kiritdi. <ref name="Thiem title">{{Yangiliklar manbasi |date=13 September 2020 |title=Thiem Outlasts Zverev In Historic US Open Final |work=ATP Tour |url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-zverev-us-open-2020-final |access-date=20 December 2020}}</ref> Tim qoʻshimcha ravishda Marin CHilich 2014 yilgi US Open turnirida gʻalaba qozonganidan keyin erkaklar oʻrtasidagi yakkalik bahslarida birinchi „Katta Dubulgʻa“ chempioni boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=13 September 2020|sarlavha=Dominic Thiem wins US Open final on tiebreak against Alexander Zverev after five-set thriller|url=https://www.theguardian.com/sport/2020/sep/13/us-open-mens-final-2020-dominic-thiem-alexander-zverev|kirish sanasi=14 September 2020|ish=Guardian}}</ref> Thiem Frantsiya Ochiq chempionatida uchinchi oʻrinni egalladi. U chorak finalga chiqdi va u besh setdan iborat boʻlgan oʻyinda Diego Shvartsmandan magʻlub boʻldi, uni yakunlash uchun besh soatu sakkiz daqiqa davom etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Thiem loses gruelling five-setter |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/54438987 |access-date=2020-10-06}}</ref> Keyin Tim Vena ochiq chempionatida amaldagi chempion sifatida oʻynadi, ammo chorak finalda Andrey Rublevga toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=ATP Vienna: In-form Andrey Rublev dethrones Dominic Thiem in straight sets|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/On_the_ATP_results_with/92496/atp-vienna-inform-andrey-rublev-dethrones-dominic-thiem-in-straight-sets/|ish=Tennis World|nashriyot=Tennis World|kirish sanasi=31 October 2020}}</ref> 2020 yilgi ATP finalida Thiem Stefanos Tsitsipas, Rafael Nadal va Andrey Rublev bilan qura tashlandi. U oʻtgan yilgi finalning revansh jangida Tsitsipasni magʻlub etgandi. Keyin u Nadalni ikki tay-brekda mag‘lub etib, yarim finalga yo‘l oldi. U yarim finalda Novak Jokovichni mag‘lub etdi, ammo finalda Daniil Medvedevga 3 setda mag‘lub bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ben Morse|sarlavha=Daniil Medvedev battles from behind to win ATP Finals with victory over Dominic Thiem|url=https://edition.cnn.com/2020/11/22/tennis/dominic-thiem-daniil-medvedev-atp-finals-spt-intl/index.html|kirish sanasi=2020-11-23|ish=CNN}}</ref> Muvaffaqiyatli yildan soʻng va oʻzining birinchi „Katta dubulgʻa“da gʻalaba qozonganidan soʻng, Thiem Lottery Sports Aid Gala-da taqdim etilgan Avstriyaning „Yil sportchisi“ mukofotiga sazovor boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Rothschädl|ism=Michael|sana=2020-11-10|sarlavha=Dominic Thiem is Austria's Sportsman of the Year|url=https://www.tennisnet.com/en/news/dominic-thiem-is-austria-s-sportsman-of-the-year|kirish sanasi=2020-11-27|ish=tennisnet.com|til=en-EN}}</ref> Sports Illustrated (SI) Dominik Timni 2020 yil uchun tennis boʻyicha MVP mukofoti gʻolibi deb eʼlon qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.si.com/tennis/2020/12/02/mailbag-atp-year-end-awards-theim-djokovic-sinner|sarlavha=Mailbag: ATP-Year End Awards for 2020}}</ref> === 2021: Bilak jarohati === Thiem 2021 yilgi mavsumni ATP kubogida boshladi, Avstriya guruh bosqichida magʻlub boʻldi. Thiem Matteo Berrettiniga ochilgan oʻyinda magʻlub boʻldi va Benoit Paire ikkinchi oʻyinida jarohati tufayli nafaqaga chiqishi kerak edi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-02-02|sarlavha=ATP Cup tennis 2021 - Novak Djokovic down to business, Dominic Thiem bungles Italian job|url=https://www.eurosport.co.uk/tennis/atp-cup/2021/atp-cup-tennis-2021-novak-djokovic-down-to-business-dominic-thiem-bungles-italian-job_sto8095177/story.shtml|kirish sanasi=2021-02-14|ish=Eurosport UK|til=en}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=|ism=|sana=2021-02-05|sarlavha=Nicolas Mahut & Edouard Roger-Vasselin Claim 2-1 Victory For France {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/austria-france-atp-cup-2021-friday|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210205100915/https://www.atptour.com/en/news/austria-france-atp-cup-2021-friday|arxivsana=5 February 2021|kirish sanasi=2021-02-14|ish=ATP Tour}}</ref> Avstraliya ochiq chempionatida Tim Nik Kirgiosni magʻlub etib, toʻrtinchi raundga chiqdi va ikki setdan keyin besh setda gʻalaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Howcroft|ism=Jonathan|sana=2021-02-12|sarlavha=Kyrgios and Thiem provide drama as Melbourne counts down to lockdown {{!}} Jonathan Howcroft|url=http://www.theguardian.com/sport/2021/feb/12/kyrgios-thiem-drama-melbourne-lockdown-australian-open-tennis|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210212143646/https://www.theguardian.com/sport/2021/feb/12/kyrgios-thiem-drama-melbourne-lockdown-australian-open-tennis|arxivsana=12 February 2021|kirish sanasi=2021-02-14|ish=the Guardian|til=en}}</ref> Toʻrtinchi raundda u Grigor Dimitrovdan toʻgʻri setlarda magʻlub boʻldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last= |first= |date=2021-02-14 |title=Dimitrov shocks Thiem to make last eight |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/56059378 |url-status=live |access-date=2021-02-14}}</ref> Thiemning navbatdagi turniri Doha boʻlib, u erda Roberto Bautista Agutga yutqazishdan oldin Aslan Karatsevni 3 setda magʻlub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-03-10|sarlavha=Dominic Thiem Battles Past Aslan Karatsev In Doha|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-karatsev-doha-2021-wednesday|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210310162041/https://www.atptour.com/en/news/thiem-karatsev-doha-2021-wednesday|arxivsana=10 March 2021}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-03-11|sarlavha=Roberto Bautista Agut Downs Dominic Thiem, Sets Andrey Rublev Clash|url=http://www.atptour.com/en/news/shapovalov-fritz-rublev-doha-2021-thursday|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210316024155/https://www.atptour.com/en/news/shapovalov-fritz-rublev-doha-2021-thursday|arxivsana=16 March 2021}}</ref> Keyin u Dubayning birinchi raundida Lloyd Xarrisga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-03-16|sarlavha=Lloyd Harris Shocks Dominic Thiem In Dubai|url=http://www.atptour.com/en/news/harris-thiem-dubai-2021-tuesday|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210316192030/https://www.atptour.com/en/news/harris-thiem-dubai-2021-tuesday|arxivsana=16 March 2021}}</ref> Ushbu yoʻqotishlardan soʻng Thiem „toʻldirish“ <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-03|sarlavha=Preview: 'Recharged' Thiem Leads Seeds, Rublev Ready For Debut|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-rublev-berrettini-madrid-2021-tuesday-preview|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210509180713/https://www.atptour.com/en/news/thiem-rublev-berrettini-madrid-2021-tuesday-preview|arxivsana=9 May 2021}}</ref> va tizzasidan olgan jarohatidan tiklanish uchun tanaffus oldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-01|sarlavha=Thiem: 'My Goal Is To Get Into The Best Physical Shape'|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-preview|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210501164948/https://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-preview|arxivsana=1 May 2021}}</ref> Uning birinchi turniri Madrid Open boʻlib, u erda Markos Jiron, Aleks de Minaur va Jon Isnerni magʻlub etib, yarim finalga chiqdi va toʻgʻridan-toʻgʻri Aleksandr Zverevga yutqazdi. <ref name=":18">{{Veb manbasi|sana=2021-05-08|sarlavha=Dominic Thiem Takes Stock After Madrid: 'I Think I'm On The Right Track'|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-saturday-reaction|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210513060654/https://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-saturday-reaction|arxivsana=13 May 2021}}</ref> Italiya Ochiq chempionatida Thiem uchinchi raundda Lorenzo Sonegoga tushib qolishdan oldin Marton Fuchsovicsni magʻlub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-05-13|sarlavha=Lorenzo Sonego Stuns Dominic Thiem In 3-Hour, 24-Minute Marathon|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-sonego-rome-2021-thursday|kirish sanasi=2021-06-01|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210603082304/https://www.atptour.com/en/news/thiem-sonego-rome-2021-thursday|arxivsana=3 June 2021}}</ref> Lionda Thiem oʻzining ochilish oʻyinida Kemeron Norriga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem eliminated in opening match by Cameron Norrie in Lyon, Stefanos Tsitsipas wins|url=https://www.firstpost.com/sports/dominic-thiem-eliminated-in-opening-match-by-cameron-norrie-in-lyon-stefanos-tsitsipas-wins-9640751.html|ish=Firstpost|sana=20 May 2021|kirish sanasi=23 June 2021}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Thiem On Lyon Loss: 'It's Just A Huge Step Back'|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-lyon-2021-reaction|ish=ATP Tour|nashriyot=ATP Tour, Inc.|kirish sanasi=23 June 2021}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionatida Thiem birinchi davrada Pablo Andujarga 2 setda boʻlishiga qaramay, besh setda magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Carayol|ism=Tumaini|sana=2021-05-30|sarlavha=Dominic Thiem loses lead and crashes out of French Open to Pablo Andújar|url=http://www.theguardian.com/sport/2021/may/30/dominic-thiem-loses-lead-and-crashes-out-of-french-open-to-pablo-andujar|kirish sanasi=2021-05-31|ish=the Guardian|til=en|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210530184719/https://www.theguardian.com/sport/2021/may/30/dominic-thiem-loses-lead-and-crashes-out-of-french-open-to-pablo-andujar|arxivsana=30 May 2021}}</ref> 17-iyun kuni Tim oʻzining jismoniy holati tufayli [[2020-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|Tokio Olimpiadasidan]] ketishini eʼlon qildi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Bennett|ism=Tom|sarlavha=TENNIS NEWS: DOMINIC THIEM OPTS OUT OF TOKYO OLYMPICS|url=https://www.eurosport.com/tennis/tokyo-2020-men/2021/tennis-news-dominic-thiem-opts-out-of-tokyo-olympics_sto8379726/story.shtml|ish=EuroSport|sana=17 June 2021|kirish sanasi=20 June 2021}}</ref> Mallorka chempionatida Adrian Mannarinoga qarshi oʻyinda (5-2) Tim oʻng bilagidan jarohat oldi va uni faoliyatini yakunlashga majbur qildi, bu esa 2021 yilgi Uimbldon chempionatini tark etishga olib keldi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-06-22|sarlavha=Adrian Mannarino Advances In Mallorca After Dominic Thiem Retires|url=http://www.atptour.com/en/news/mallorca-2021-tuesday-thiem-mannarino|kirish sanasi=2021-06-23|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210622195227/https://www.atptour.com/en/news/mallorca-2021-tuesday-thiem-mannarino|arxivsana=22 June 2021}}</ref> 18 avgust kuni Thiem bilagidagi jarohati tufayli 2021 yilgi mavsumning qolgan qismida safdan chiqqanini malum qildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-08-18|sarlavha=Defending champion Thiem to miss US Open with wrist injury|url=https://sports.nbcsports.com/2021/08/18/defending-champion-thiem-to-miss-u-s-open-with-wrist-injury|kirish sanasi=2021-08-18|ish=NBC Sports|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211104182153/https://sports.nbcsports.com/2021/08/18/defending-champion-thiem-to-miss-u-s-open-with-wrist-injury/|arxivsana=4 November 2021}}</ref> === 2022: Top 300talik === Thiem Mubadala boʻyicha jahon tennis chempionatida ishtirok etishi kerak edi, ammo tiklanish maqsadida musobaqani tark etdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ashtakoula|ism=Sagar|sana=2021-12-14|sarlavha=Dominic Thiem Announces Miserable News Ahead of His Return at Mubadala World Tennis Championships 2021|url=https://www.essentiallysports.com/atp-tennis-news-dominic-thiem-announces-miserable-news-ahead-of-his-return-at-mubadala-world-tennis-championships-2021/|kirish sanasi=2022-07-16|ish=Essentially Sport}}</ref> U, shuningdek, tiklanish sabablarini aytib, Australian Open musobaqasini tark etdi. Keyin u fevral oyida Córdoba Open turniriga qaytishni rejalashtirgan edi, biroq oʻng barmogʻi jarohati tufayli uni tark etdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-cordoba-2022-withdrawal|sarlavha=Dominic Thiem Withdraws From Cordoba|ish=ATP Tour|sana=January 31, 2022}}</ref> Thiem mart oyida gastrol safariga qaytishni rejalashtirganini maʼlum qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2022-02-03 |title=Thiem hopes to make comeback in March |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/60244785 |access-date=2022-07-16}}</ref> Shunga qaramay, u yana bir bor tiklanishini aytib, Indian-Uells va Mayami Open musobaqalarini tark etdi. U Yevropa gil sudining belanchak uchun qaytish rejalarini eʼlon qildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-03-07|sarlavha=Dominic Thiem Withdraws From Indian Wells & Miami|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-indian-wells-miami-2022-withdrawal|kirish sanasi=2022-07-16|ish=ATP Tour}}</ref> Mart oyida Marbella Challenger musobaqasida Thiem professional tennisga qaytdi. Biroq, birinchi davrada u 7 oydan keyin oʻzining birinchi uchrashuvida argentinalik Pedro Kachinga toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub boʻldi. Ushbu oʻyindan soʻng Thiemda COVID-19 testi ijobiy chiqdi. Natijada, 7 aprel kuni uning matbuot kotibi Thiemning Monte-Karloda boʻlib oʻtadigan ATP Masters turnirini tark etganini va uyiga Avstriyaga qaytishini tasdiqladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Reuters |date=2022-04-07 |title=Thiem, Berrettini pull out of Monte Carlo Masters |language=en |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/lifestyle/sports/thiem-berrettini-pull-out-monte-carlo-masters-2022-04-07/ |access-date=2022-04-07}}</ref> 2021-yildan boshlab Mutua Madrid Open musobaqasida birinchi turda Endi Marreyga yutqazganidan so‘ng yarim final ochkolarini himoya qila olmay, u reytingda kuchli 150talikdan tushib ketdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-05-02|sarlavha=Andy Murray Breaks Down Dominic Thiem In Madrid Clay Return {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=https://www.atptour.com/en/news/murray-thiem-madrid-2022-monday|kirish sanasi=2022-05-04|ish=ATP Tour}}</ref> Frantsiya Ochiq chempionatida Thiem birinchi raundda Ugo Dellienga toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub boʻldi va keyinchalik kuchli 300 talikdan tushib ketdi <ref>{{Veb manbasi|muallif=Carayol|ism=Tumaini|sana=2022-05-22|sarlavha=Dominic Thiem and Ons Jabeur slip to first-round defeats in French Open|url=https://www.theguardian.com/sport/2022/may/22/french-open-live-ons-jabeur-dominic-thiem-first-round|kirish sanasi=2022-05-22|ish=the Guardian|til=en}}</ref> Thiem Avstriyadagi raqibi Salzburg Open musobaqasida Filip Misolichni magʻlub etib, 14 oy ichida istalgan darajadagi birinchi gʻalabasini qayd etdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Crooks|ism=Eleanor|sana=2022-07-12|sarlavha=Dominic Thiem finally ends ATP Tour winless run|url=https://www.independent.co.uk/sport/tennis/dominic-thiem-atp-tour-wimbledon-rome-salzburg-b2121380.html|kirish sanasi=2022-07-26|ish=The Independent|til=en}}</ref> U bir hafta oʻtgach, Shvetsiya Ochiq chempionatida birinchi raundda Emil Ruusuvuori ustidan gʻalaba qozonib, oʻzining birinchi ATP gʻalabasini qayd etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-07-12|sarlavha=Thiem Returns To Winning Ways In Bastad|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-ruusuvuori-bastad-2022-tuesday|kirish sanasi=2022-07-16|ish=ATP Tour}}</ref> Keyin u Roberto Bautista Agutni magʻlub etdi va chorak finalda Sebastyan Baezga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-07-15|sarlavha=Sebastian Baez Ends Dominic Thiem's Bastad Run, Faces Andrey Rublev In SFs|url=https://www.atptour.com/en/news/baez-thiem-bastad-2022-friday|kirish sanasi=2022-07-16|ish=ATP Tour}}</ref> Keyingi haftada Thiem 2021-yilgi Madrid Open turniridan keyingi birinchi ATP Tour darajasidagi yarim finalga chiqdi va yarim finalda ikkinchi raqamli tennischi [[Matteo Berrettini|Matteo Berrettiniga]] yutqazishdan oldin 7-raketkachi Ugo Gaston, Federiko Delbonis va Xuan Pablo Varillasni magʻlub etdi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-07-22|sarlavha=Dominic Thiem Soars Into Gstaad SFs|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-varillas-gstaad-2022-friday|kirish sanasi=2022-07-24|ish=ATP Tour}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2022-07-23|sarlavha=Matteo Berrettini Breezes Past Dominic Thiem To Gstaad Final|url=https://www.atptour.com/en/news/berrettini-thiem-gstaad-2022-saturday|kirish sanasi=2022-07-24|ish=ATP Tour}}</ref> == Raqiblari == === Thiem Nadalga qarshi === Thiem va [[Rafael Nadal]] 15 marta toʻqnash kelishgan; Thiem 6-9 (40 %) oʻrinni egallaydi. Ularning uchrashuvlarining aksariyati loyda boʻlgan. Ular ilk bor 2014 yilda Rolan Garrosda Nadal gʻalaba qozongan holda uchrashishgan. Ularning navbatdagi uchrashuvi 2016 yilda boʻlib oʻtdi, bu safar Buenos-Ayresda Tim Nadalga qarshi birinchi gʻalabasini qoʻlga kiritdi. <ref name=":03">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem vs Rafael Nadal H2H|url=https://www.atptour.com/en/players/atp-head-2-head/dominic-thiem-vs-rafael-nadal/TB69/N409|kirish sanasi=2020-11-24|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem 2019 yilgacha keyingi uch yil davomida Nadalni yiliga bir marta loyda magʻlub etdi va Jokovichga Nadalni loyda toʻrt yoki undan koʻp marta magʻlub etgan ikki oʻyinchidan biri sifatida qoʻshildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2019-06-08|sarlavha=Rafael Nadal & Dominic Thiem: The Rivalry|url=https://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-rivalry|kirish sanasi=2020-11-24|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem va Nadal 2018 va 2019 yillarda Frantsiya Ochiq chempionati finalida ikki marta toʻqnash kelishgan, ikkalasi ham Nadal yoʻlidan borishgan, 2018 yilda toʻgʻridan-toʻgʻri va keyingi yili toʻrt setda. Nadal 2019 yilgi chempionatning „eng qiyin raqibi edi“ <ref name=":15">{{Veb manbasi|sana=2020-06-04|sarlavha=Heavy-Hitting Respect: The Nadal-Thiem Rivalry|url=https://www.atptour.com/en/news/nadal-thiem-rivalry-feature|kirish sanasi=2020-11-24|ish=ATP Tour}}</ref> dedi. Thiem qiyin kortda 2:1 hisobida oldinda bormoqda. Ularning birinchi qiyin uchrashuvi eng yaqin uchrashuvlaridan biri boʻldi, 2018 yilgi US Open turnirida toʻrt soat 49 daqiqa chorak final. Nadal oʻyin davomida oltita kam ochko qoʻlga kiritganiga qaramay, beshinchi setda tay-breykda gʻalaba qozonish uchun kurash olib borgunga qadar Thiem birinchi sevgi setida gʻalaba qozondi. <ref name=":15" /> 2020 yilgi Australian Open chorak finalidagi navbatdagi uchrashuv boshqa yoʻl bilan oʻtdi, 3 ta tay-brek, Tim Nadalni birinchi marta qattiq kortda magʻlub etdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Singh|ism=Anshul|sana=2020-09-18|sarlavha="Nice And Likeable Guy": Dominic Thiem Opens up on Relations With Rafael Nadal|url=https://www.essentiallysports.com/nice-and-likeable-guy-dominic-thiem-opens-up-on-relations-with-rafael-nadal-atp-tennis-news/|kirish sanasi=2020-11-24|ish=EssentiallySports|til=en-US}}</ref> 2020 yilgi ATP finalidagi yopiq qattiq kortdagi birinchi uchrashuvida Thiem ikkita qattiq setda gʻalaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Thiem beats Nadal at ATP Finals |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/54976688 |access-date=2020-11-24}}</ref> === Thiem Jokovichga qarshi === Tim va [[Novak Đoković|Novak Jokovich]] 12 marta toʻqnash kelishgan; Thiem 5-7 (42 %) oʻrinni egallaydi. Jokovich 2014 yildan 2017 yilgacha boʻlgan dastlabki beshta uchrashuvida gʻalaba qozongan, bundan oldin Thiem 2017 Frantsiya Ochiq chempionatining chorak finalida unga qarshi birinchi oʻyinida gʻalaba qozongan. Ular Monte-Karlo va 2018 va 2019 yillarda Madriddagi Loy Mastersda oʻynagan keyingi ikkita oʻyinni boʻlishdi. <ref name=":03">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem vs Rafael Nadal H2H|url=https://www.atptour.com/en/players/atp-head-2-head/dominic-thiem-vs-rafael-nadal/TB69/N409|kirish sanasi=2020-11-24|ish=ATP Tour}}</ref> Ular 2019 yilda Fransiya Ochiq chempionatida yana to‘qnash kelishgan, bu safar yarim finalda. Thiem juda shamolli va yomgʻirli sharoitda ikki kun davomida toʻrt soat 13 daqiqa davom etgan besh setli oʻyinda Jokovichni magʻlub etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cambers |first=Simon |date=2019-06-08 |title=Thiem tasked with facing Nadal in final after ending Djokovic's slam streak |language=en-GB |work=The Observer |url=https://www.theguardian.com/sport/2019/jun/08/dominic-thiem-novak-djokovic-french-open-semi-final-report |access-date=2020-11-25 |issn=0029-7712}}</ref> Thiem, shuningdek, 2019-yilgi ATP finali davrasida uchinchi set tay-breykda g‘alaba qozondi, Jokovich keyin uni „jasur tennisi“ uchun maqtadi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2020-11-20|sarlavha=Thiem v Djokovic: Will King Novak Stand Or Fall?|url=https://www.atptour.com/en/news/djokovic-thiem-nitto-atp-finals-2020-day-7-preview|kirish sanasi=2020-11-25|ish=ATP Tour}}</ref> 2020-yilgi Australian Open finalida to‘qnash kelishgan holda, ular yana besh setli o‘yin o‘tkazishdi, bu safar Jokovich sakkizinchi Avstraliya Ochiq chempionati g‘olibligi uchun g‘alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=2020-02-02 |title=Djokovic wins eighth Australian Open |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/tennis/51347187 |access-date=2020-11-25}}</ref> Oxirgi set tay-brekda 0-4 hisobida mag‘lub bo‘lgan Thiem 2020 yilgi ATP finalida yarim final uchrashuvida g‘alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Mitchell |first=Kevin |date=2020-11-21 |title=Rafael Nadal and Novak Djokovic knocked out of ATP World Tour Finals |language=en-GB |work=The Observer |url=https://www.theguardian.com/sport/2020/nov/21/dominic-thiem-topples-novak-djokovic-at-atp-world-tour-finals |access-date=2020-11-25 |issn=0029-7712}}</ref> === Thiem Federerga qarshi === Thiem va [[Roger Federer|Rojer Federer]] 7 marta toʻqnash kelishgan; Thiem 5-2 (71 %) oldinda. Bu juftlik dastlabki toʻrtta uchrashuvni boʻlishdi, Federer 2016 yilda Brisbendagi qattiq kortda gʻalaba qozondi va 2018 yilda ATP finalida, Thiem 2016 yilda Rimda loyda va Shtutgartdagi maysada gʻalaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem vs Roger Federer H2H|url=https://www.atptour.com/en/players/atp-head-2-head/dominic-thiem-vs-roger-federer/TB69/F324|kirish sanasi=2020-11-25|ish=ATP Tour}}</ref> 2019 yilga kelib, ular ikkitadan gʻalaba qozonishdi, ular 2019 yilda uch marta Indian Wells Masters 2019 finalida birinchi boʻlib oʻynashdi. Federer birinchi setni oldi, ammo Thiem oʻzining birinchi ATP Masters 1000 chempionligi uchun uchta setda gʻalaba qozonish uchun qaytib keldi. Keyin ular Madrid Openda loyda oʻynashdi, Thiem birinchi magʻlubiyatdan soʻng yana uchta setda gʻalaba qozondi, Thiem ikkinchi setda tay-breykda ikkita oʻyin ochkosini saqlab qolganidan keyin gʻalaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2019-11-27|sarlavha=Rivalries Of 2019: Thiem vs. Federer|url=https://www.atptour.com/en/news/best-rivalries-2019-federer-thiem|kirish sanasi=2020-11-25|ish=ATP Tour}}</ref> Ularning 2019-yilda o‘zaro bahslashgan so‘nggi o‘yini ularning 2019-yilgi ATP finalidagi birinchi davra o‘yini bo‘ldi, Thiem yana ikki setda g‘alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Mitchell |first=Kevin |date=2019-11-10 |title=Dominic Thiem upsets Roger Federer in straight sets in ATP Finals |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/sport/2019/nov/10/roger-federer-dominic-thiem-novak-djokovic-matteo-berrettini-atp-finals |access-date=2020-11-25 |issn=0261-3077}}</ref> === Thiem Zverevga qarshi === Thiem va Aleksandr Zverevlar 11 marta uchrashishgan; Thiem 8-3 (72,73 %) oldinda. Thiem oʻzining dastlabki uchta uchrashuvida gʻalaba qozondi, barchasi 2016 yilda va tuproqda, shu jumladan Nitssadagi birinchi chempionlik jangida Zverev yil oxirida Pekindagi qattiq kortda gʻalaba qozonib, oʻch oldi. <ref name=":23">{{Veb manbasi|sana=2020-09-14|sarlavha=Dominic Thiem & Alexander Zverev: The Rivalry|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-zverev-rivalry|kirish sanasi=2020-11-27|ish=ATP Tour}}</ref> 2017 yilda Thiem Rotterdamdagi yagona uchrashuvini daʼvo qildi. 2018 yilda ular ikkita oʻyin oʻtkazishdi, birinchisi Madrid Ochiq chempionatidagi Masters 1000 finali, Zverev toʻgʻridan-toʻgʻri uchinchi Masters unvonini qoʻlga kiritdi. Ikkinchisi Frantsiya Ochiq chempionatining chorak finalida boʻldi, bu safar Thiem ketma-ket gʻalaba qozondi. Tim 2019-yilda tur finalida o‘zining yagona uchrashuvini o‘tkazdi va Zverev yaratgan to‘rtta breyk nuqtasi imkoniyatlarini saqlab qoldi. <ref name=":23" /> 2020 yilda ularning raqobati eng katta bosqichlarda boʻlib oʻtdi, chunki ular Avstraliya Ochiq chempionatida „Katta Dubulgʻa“ yarim finalida va AQSh Ochiq chempionatida finalda ishtirok etishdi. Zverevning birinchi yarim final va final uchrashuvlarida Thiem ancha tajribali oʻyinchi edi va buni Melburnda koʻrsatdi va toʻrt setda gʻalaba qozondi. Sentyabr oyida Nyu-Yorkda Zverev oʻyinni ishonchli boshladi, Thiem esa asabiylashdi: „Boshida juda qattiq harakat qildim“ <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=US Open Breakthroughs—Thiem as a champ; Zverev as a player to root for|url=https://www.tennis.com/pro-game/2020/09/us-open-breakthroughs-dominic-thiem-champ-alexander-zverev-player-root-audition/90744/|kirish sanasi=2020-11-27|ish=Tennis.com}}</ref>, dedi u dastlabki ikki set haqida. Ammo dinamika oʻzgargan boʻlsa-da, Thiem beshinchi set tay-brekda gʻalaba qozonish uchun asablarini yengdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Mitchell|ism=Kevin|sana=2020-09-14|sarlavha=Dominic Thiem wins US Open final on tiebreak against Alexander Zverev after five-set thriller|url=http://www.theguardian.com/sport/2020/sep/13/us-open-mens-final-2020-dominic-thiem-alexander-zverev|kirish sanasi=2020-11-27|ish=the Guardian|til=en}}</ref> 2021-yilgi Madrid Open turnirida Zverev Madridda ikkinchi marta yarim finalda Thiemni ketma-ket magʻlub etdi. <ref name=":18">{{Veb manbasi|sana=2021-05-08|sarlavha=Dominic Thiem Takes Stock After Madrid: 'I Think I'm On The Right Track'|url=http://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-saturday-reaction|kirish sanasi=2021-05-08|ish=ATP Tour|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210513060654/https://www.atptour.com/en/news/thiem-madrid-2021-saturday-reaction|arxivsana=13 May 2021}}</ref> == Oʻyin uslubi == Thiem birinchi navbatda tajovuzkor asosiy oʻyinchi, u himoyalanishda ham mohir. Uning zarbalari ikkala qanotda ham mustahkam, ogʻir forehand va qatʼiyatli, kuchli bir qoʻl bilan. U bir qoʻl bilan orqa qoʻlni ishlatadigan kam sonli ATP oʻyinchilaridan biridir. <ref name=":8">{{Veb manbasi|muallif=Cambers|ism=Simon|sana=3 December 2018|sarlavha=Heirs to the throne, Part IV: Dominic Thiem - Roland-Garros - The 2019 Roland-Garros Tournament official site|url=https://www.rolandgarros.com/en-us/article/heirs-to-the-throne-part-4-dominic-thiem|kirish sanasi=8 June 2019|ish=Roland Garros}}</ref> Thiemning soʻzlariga koʻra, u murabbiyining maslahati bilan bir qoʻlini oʻzgartirgan. <ref name=":17">{{Yangiliklar manbasi |last=Clarey |first=Christopher |date=20 June 2018 |title=Sometimes in Tennis, One Hand is Still Better Than Two (Published 2018) |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2018/06/30/sports/tennis/one-handed-backhand.html |access-date=2021-01-02 |issn=0362-4331}}</ref> Uning orqa qoʻli baland sakrash toʻplarini samarali boshqara oladi, bu koʻplab oddiy yakka qoʻllar uchun katta muammo boʻlib kelgan. Thiem tez-tez ochkolar yaratish va raqiblaridan ustun turish uchun ogʻir, chuqur zarbalardan foydalanadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Thomas |first=Louisa |date=18 March 2019 |title=Beating Federer at Indian Wells, Dominic Thiem Offers Yet Another Glimpse at a Possible Future |language=en |work=New Yorker |url=https://www.newyorker.com/sports/sporting-scene/beating-roger-federer-at-indian-wells-dominic-thiem-offers-yet-another-glimpse-at-a-possible-future |access-date=14 October 2019 |issn=0028-792X}}</ref> Uning ikkala qanotida uzoq vaqt toʻp tepish imkoniyati bor va uning zarbalarida ishlab chiqaradigan top-spin unga hujum qilish va yaxshi himoyalanish imkonini beradi. Thiem shuningdek, 145 ga etishi mumkin boʻlgan kuchli xizmatga ega&nbsp;milya (233&nbsp;km/soat). <ref>{{Veb manbasi|url=https://tenniscompanion.org/fastest-tennis-serves/|sarlavha=The World's Fastest Men's & Women's Tennis Serves Ever Recorded - TennisCompanion|sana=30 April 2018|til=en-US|kirish sanasi=14 October 2019}}</ref> U tez-tez xizmatga imkon qadar uzoqdan qaytib keladi, bu esa unga koʻproq vaqt olish va qaytishda toʻliq tebranishlarni tayyorlash imkonini beradi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Braden|ism=Jonathon|sana=2018-09-04|sarlavha=Why Nadal, Thiem stand so far back to return at the US Open|url=https://www.usopen.org/en_US/news/articles/2018-09-04/2018-09-04_us_open_resumen_del_da_8.html|kirish sanasi=2021-01-02|ish=www.usopen.org}}</ref> Thiem oʻzining teskari zarbasini yaxshiladi, bu ayniqsa pastdan sakrab tushadigan qattiq kortlarda muhim zarba. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Arjun|sana=2020-06-23|sarlavha=Who is Dominic Thiem's coach? A look at the team behind the Austrian's success|url=https://www.sportskeeda.com/tennis/who-dominic-thiem-s-coach-a-look-team-behind-austrian-s-success|kirish sanasi=2021-01-02|ish=www.sportskeeda.com|til=en-us}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2020-11-21|sarlavha=You Won't Guess Thiem's Secret Weapon Against Djokovic|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-nitto-atp-finals-2020-sf-analysis|kirish sanasi=2021-01-02|ish=ATP Tour}}</ref> Uning qasddan, ammo tajovuzkor oʻyin uslubi, xususan, uzoq vaqt davomida maydonga tushishi, uzoq vaqt davomida asosiy mitinglarni ushlab turish qobiliyati va yuqori aylanishlar uning loy oʻyiniga katta foyda keltirdi. [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garros]] sayti uni „taxt vorisi“ deb taʼriflagan. <ref name=":8" /> U loyda koʻplab yuqori darajadagi loy kort oʻyinchilarini magʻlub etib, [[Rafael Nadal]] ustidan toʻrtta gʻalabani qayd etdi. U Argentina ochiq chempionatida [[Nicolás Almagro|Nikolas Almagro]] va Nadalni, shuningdek, 2014-yilgi Madrid ochiq chempionatida Sten Vavrinkani, 2016-yilgi Italiya ochiq chempionati va 2019-yilgi Madrid ochiq chempionatida Rojer Federerni va 2017 va 2019 -yillarda [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq chempionatida]] Novak Jokovichni mag‘lub etgan. . <ref name=":7">{{Yangiliklar manbasi |last=Cambers |first=Simon |date=8 June 2019 |title=Dominic Thiem ends Novak Djokovic's slam streak to reach French Open final |work=The Observer |url=https://www.theguardian.com/sport/2019/jun/08/dominic-thiem-novak-djokovic-french-open-semi-final-report |access-date=8 June 2019 |issn=0029-7712}}</ref> Uning aqliy oʻyini ham maqtovga sazovor boʻldi, ayniqsa tay-brekdagi gʻalaba foizi. <ref name="atp20160214">{{Veb manbasi|sana=14 February 2016|sarlavha=Thiem Hangs On For Buenos Aires Title|url=https://www.atptour.com/en/news/thiem-wins-buenos-aires-title-over-almagro|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> <ref name=":10">{{Veb manbasi|sana=13 March 2016|sarlavha=Thiem, Tsonga Battle Into Third Round|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/thiem-tsonga-reach-indian-wells-2016-third-round|kirish sanasi=19 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> == Reklama == Tim 2019-yilning may oyida sobiq murabbiy va menejer Gunter Bresnik bilan ajralganidan beri Hervig Straka tomonidan himoyalangan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gatto|ism=Luigi|sana=2019-05-26|sarlavha=Dominic Thiem splits with agent Gunter Bresnik|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Stories/70941/dominic-thiem-splits-with-agent-gunter-bresnik/|kirish sanasi=2020-12-20|ish=Tennis World USA|til=en}}</ref> Thiem 2014 yildan beri Babolat raketkalaridan foydalanmoqda va Pure Strike liniyasining yuzi; u foydalanadigan 2019 versiyasini sinovdan oʻtkazish va ishlab chiqishda ishtirok etgan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Newcomb|ism=Tim|sana=2019-08-27|sarlavha=The Business, And Travel, Of Tennis With Dominic Thiem|url=https://www.forbes.com/sites/timnewcomb/2019/08/27/the-business--and-travel--of-tennis-with-dominic-thiem/|kirish sanasi=2020-12-20|ish=Forbes|til=en}}</ref> [[Adidas]] — Thiemning kiyim va poyabzal homiysi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Newcomb|ism=Tim|sana=2018-11-09|sarlavha=Uniqlo, Fila, Adidas Lead The ATP Finals Sponsorship Race|url=https://www.forbes.com/sites/timnewcomb/2018/11/09/uniqlo-fila-adidas-lead-the-atp-finals-sponsorship-race/|kirish sanasi=2020-12-20|ish=Forbes|til=en}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ramchandani|ism=Haresh|sana=2020-09-16|sarlavha=Dominic Thiem's market value has increased by 50%, says manager Herwig Straka|url=https://www.sportskeeda.com/tennis/news-dominic-thiem-s-manager-hopes-us-open-win-will-lead-earnings-windfall|kirish sanasi=2020-12-20|ish=sportskeeda.com|til=en-us}}</ref> Thiem — [[Rolex]] Testimonee, <ref>{{Veb manbasi|sana=2020-09-14|sarlavha=Rolex Testimonee Dominic Thiem Triumps at US Open to win first Grand Slam Title|url=https://newsroom-content.rolex.com/-/media/project/rolex/newsroom/rolex/rolex-newsroom-int/world-of-rolex/rolex-and-sports/rolex-and-tennis/us-open/2020/en_2020-us-open_post-event-note-to-media.pdf|kirish sanasi=2021-01-02|ish=Rolex Newsroom}}</ref> va [[Kia Motors|Kia]], Sky Sport va Tecnogym tomonidan homiylik qilinadi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Badenhausen|ism=Kurt|sarlavha=The Highest-Paid Tennis Players 2020: They Are Barely Playing, But The Top 10 Pros Still Earned $340 Million|url=https://www.forbes.com/sites/kurtbadenhausen/2020/08/28/the-highest-paid-tennis-players-2020-they-are-barely-playing-but-the-top-10-pros-still-earned-340-million/|kirish sanasi=2021-01-02|ish=Forbes|til=en}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem - Offizielle Website {{!}} Partners|url=https://www.dominicthiem.at/en/partners/|kirish sanasi=2021-01-02|ish=Dominic Thiem|til=en-US}}</ref> Thiem 2018 yildan beri [[Red Bull|Red Bullni]] qoʻllab-quvvatladi, <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem lands sponsorship deal with Red Bull|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/61045/dominic-thiem-lands-sponsorship-deal-with-red-bull/|kirish sanasi=2020-12-21|ish=Tennis World USA|til=en}}</ref> ular uchun yamoq taqib yurdi va koʻpincha energetik ichimlikni kortda ichadi. U, shuningdek, 2020 yilgi Wings for Life World Run xayriya tadbirida ishtirok etdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Sinha|ism=Shruti|sana=2020-05-07|sarlavha=Dominic Thiem participates in charity run for spinal cord research|url=https://www.sportskeeda.com/tennis/dominic-thiem-participates-in-charity-run-for-spinal-cord-research|kirish sanasi=2020-12-21|ish=sportskeeda.com}}</ref> Thiem Bank Austria uchun brend elchisi va u Avstriya banki uchun bir nechta reklama kampaniyalarida ishtirok etgan. <ref>{{Veb manbasi|sana=2019-09-02|sarlavha=UniCredit Bank Austria zeigt Thiem wie noch nie|url=https://www.leadersnet.at/news/38899,unicredit-bank-austria-zeigt-thiem-wie-noch-nie.html|kirish sanasi=2020-12-21|ish=www.leadersnet.at|til=de}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2018-10-07|sarlavha=Bank Austria launcht neue Kampagne mit Dominic Thiem|url=https://www.leadersnet.at/news/33391,bank-austria-launcht-neue-kampagne-mit-dominic-thiem.html|kirish sanasi=2020-12-21|ish=www.leadersnet.at|til=de}}</ref> 2020-yil avgust oyida Thiem hammom ishlab chiqaruvchi Duravitning brend elchisiga aylandi. <ref>{{Veb manbasi|sana=2020-08-14|sarlavha=Dominic Thiem 'perfect match' for Duravit sponsorship|url=https://www.hpmmag.com/news/dominic-thiem-perfect-match-for-duravit-sponsorship|kirish sanasi=2020-12-19|ish=Heating & Plumbing Monthly Magazine (HPM)|til=en-US}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=2020-08-17|sarlavha=Duravit names tennis star Thiem brand ambassador - KBN|url=https://www.kandbnews.co.uk/news/duravit-names-tennis-star-thiem-brand-ambassador/|kirish sanasi=2020-12-19|ish=Kitchens and Bathrooms News|til=en}}</ref> 2021 yilda Thiem guvoh boʻldi va Neoh bilan hamkorlik qildi, past karbongidratli protein bar startapi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Staudacher|ism=Anita|sana=2021-03-15|sarlavha=Dominic Thiem steigt bei Riegel-Hersteller Neoh ein|url=https://kurier.at/wirtschaft/dominic-thiem-steigt-bei-riegel-hersteller-neoh-ein/401218413|kirish sanasi=2022-07-03|ish=Kurier|til=de}}</ref> == Shaxsiy hayoti == Thiem 2017 yilda tennischi Kristina Mladenovich bilan uchrasha boshlagan. Ular 2018-yilning may oyida munosabatlarini oshkora tasdiqladilar va 2019-yil noyabrida ajralishdi <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cronin |first=Matt |date=7 May 2018 |title=Mladenovic and Thiem, now officially a couple, hoping to gain momentum |work=Tennis.com |url=http://www.tennis.com/pro-game/2018/05/mladenovic-thiem-official-couple-hoping-gain-some-momentum/73704/ |access-date=19 September 2018}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Murali |first=Mahalakshmi |date=20 November 2019 |title=Dominic Thiem Reveals Reasons For Break Up With Kristina Mladenovic |work=Essentially Sports |url=https://www.essentiallysports.com/dominic-thiem-reveals-reasons-for-break-up-with-kristina-mladenovic/ |access-date=12 December 2019}}</ref> Tim 2020-yil oktabr oyidan beri sirk artisti, sotsialist va „Letʼs Dance Dance Germaniya“ sovrindori Lili Pol-Ronkalli bilan uchrashib kelmoqda. Thiem futbolning ashaddiy muxlisi va [[Chelsea F.C.|"Chelsi"]] tarafdori. <ref name=":3">{{Yangiliklar manbasi |last=Fraser |first=Stuart |date=8 November 2019 |title=Football-mad Dominic Thiem senses a giantkilling |language=en |work=The Times |url=https://www.thetimes.co.uk/article/football-mad-dominic-thiem-senses-a-giantkilling-ksnjr6hcm |access-date=24 November 2019 |issn=0140-0460}}</ref> U oʻzining 1 nomli futbol klubini yaratdi. 2016 yilda TFC Matzendorf, yiliga bir necha marta xayriya oʻyinlarini oʻynash uchun yigʻiladigan doʻstlar va tengdosh tennischilardan iborat. <ref name=":3" /> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Gatto|ism=Luigi|sana=12 December 2017|sarlavha=Dominic Thiem and more players raise money playing charity football match|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Stories/49829/dominic-thiem-and-more-players-raise-money-playing-charity-football-match/|kirish sanasi=24 November 2019|ish=Tennis World USA|til=en-US}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=12 September 2019|sarlavha=FK Austria Wien - Allstars defeated Dominic Thiem's 1. TFC for a good cause|url=http://www.fk-austria.at/en/redaktionsbaum/news/2019/allstars-defeated-dominic-thiem---s-1--tfc-for-a-good-cause/|kirish sanasi=24 November 2019|ish=FK-Austria}}</ref> Thiem atrof-muhitni qoʻllab-quvvatlaydi, xayriya qiladi va 4ocean va WWF haqida xabardorlikni oshiradi. <ref name=":11">{{Veb manbasi|muallif=Murali|ism=Mahalakshmi|sana=8 December 2019|sarlavha=Dominic Thiem Uses His Popularity to Preserve The Ecosystem|url=https://www.essentiallysports.com/dominic-thiem-uses-his-popularity-to-preserve-the-ecosystem/|kirish sanasi=29 June 2020|ish=EssentiallySports|til=en-US}}</ref> Okeanlarning ifloslanishi haqida u shunday dedi: „Bu barcha plastik ifloslanishlar bilan birga, bugungi kunda biz duch kelayotgan eng katta muammolardan biri. Men tabiatni yaxshi koʻraman va imkon qadar buni qoʻllab-quvvatlashga harakat qilaman.“ <ref>{{Veb manbasi|sana=9 May 2019|sarlavha=A Good Accident Led Dominic Thiem To Environmental Cause {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/news/my-story-2019-thiem|kirish sanasi=29 June 2020|ish=ATP Tour}}</ref> Thiem oʻzining kiyim-kechak homiysi boʻlgan [[Adidas|Adidas kompaniyasining]] 2019 yilgi Parley tennis yigʻish kampaniyasining bir qismi boʻlib, toʻplamdagi kiyimlar xabardorlikni oshirish va dengiz ifloslanishiga qarshi kurashishda yordam berish maqsadida plyajlar va qirgʻoqlardan yigʻilgan qayta ishlangan plastik chiqindilardan tayyorlangan. <ref name=":11" /> 2021 yil aprel oyida Thiem asalarilarni himoya qilish kampaniyasida paydo boʻldi. Bio Bienen Apfel deb nomlangan loyiha Germaniya va Avstriya hududlarida asalarilar uchun yashash muhitini yaratish haqida xabardorlikni oshirishga qaratilgan. <ref>{{Veb manbasi|sana=2021-04-08|sarlavha=Formula 1, Vettel il contadino: "In fattoria nel lockdown"|url=https://www.repubblica.it/sport/formulauno/2021/04/08/news/formula_1_vettel_aston_martin_contadino-295534506/|kirish sanasi=2021-04-14|ish=la Repubblica|til=it}}</ref> == Karyera statistikasi == === Yakkalik ijrosi xronologiyasi === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:100%" !Turnir ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! {{Abbr|SR|Strike rate}} ! {{Abbr|W–L|Win–loss}} ! Gʻalaba qozon % |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 3R | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:thistle;" | F | style="background:#afeeee;" | 4R | A | style="background:#efefef;" | 0 / 8 | style="background:#efefef;" | 19-8 | style="background:#efefef;" | 70 % |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#efefef;" | 0 / 9 | style="background:#efefef;" | 28-9 | style="background:#efefef;" | 76 % |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:#afeeee;" | 1R | style="color:#767676;" | NH | A | A | style="background:#efefef;" | 0 / 6 | style="background:#efefef;" | 5-6 | style="background:#efefef;" | 45 % |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#afeeee;" | 3R | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#afeeee;" | 4R | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#afeeee;" | 1R | style="background:lime;" | '''V''' | A | | style="background:#efefef;" | 1/7 | style="background:#efefef;" | 22-6 | style="background:#efefef;" | 79 % |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" | Gʻalaba — magʻlubiyat | 5-4 | 4-4 | 11-4 | 14-4 | 13-4 | 7-4 | 17-2 | 3-2 | 0-1 | {{Nobr|1 / 30}} | {{Nobr|74–29}} | 72 % |} === Katta dubulgʻa turniri finali === ==== Yakkalik: 4 (1 ta chempionlik, 3 ta ikkinchi oʻrin) ==== {| class="sortable wikitable" !Natija ! Yil ! style="width:130px;" | Turnir ! style="width:30px;" |Qoplama ! style="width:160px;" | Raqib ! class="unsortable" style="width:200px;" | Hisob |- style="background:#EBC2AF;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 2018 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Rafael_Nadal|Rafael Nadal]] | 4-6, 3-6, 2-6 |- style="background:#EBC2AF;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 2019 | Fransiya ochiq | Loy |Rafael Nadal | 3-6, 7-5, 1-6, 1-6 |- bgcolor="#ffffcc" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 2020 | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Qattiq |{{flagicon|SRB}} [[:en:Novak_Djokovic|Novak Djokovic]] | 4-6, 6-4, 6-2, 3-6, 4-6 |- style="background:#ccf" | bgcolor="98fb98" | Gʻalaba qozon | 2020 | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | Qattiq |{{flagicon|GER}} [[:en:Alexander_Zverev|Alexander Zverev]] | 2-6, 4-6, 6-4, 6-3, 7-6 <sup>(8-6)</sup> |} === Yil yakunlari boʻyicha chempionat finallari === ==== Yakkalik: 2 (2 ta ikkinchi oʻrin) ==== {| class="sortable wikitable" !Natija ! Yil ! style="width:130px;" | Turnir ! style="width:30px;" |Qoplama ! style="width:160px;" | Raqib ! class="unsortable" style="width:200px;" | Hisob |- style="background:#ffc;" | bgcolor="ffa07a" | Yoʻqotish | 2019 | ATP finali, London | Qattiq (i) |{{flagicon|GRE}} [[:en:Stefanos_Tsitsipas|Stefanos Tsitsipas]] | 7-6 <sup>(8-6)</sup>, 2-6, 6-7 <sup>(4-7)</sup> |- style="background:#ffc;" | bgcolor="ffa07a" | Yoʻqotish | 2020 | ATP finali, London | Qattiq (i) |{{flagicon|RUS}} [[:en:Daniil_Medvedev|Daniil Medvedev]] | 6-4, 6-7 <sup>(2-7)</sup>, 4-6 |} <small>Manba(lar): ITF profili</small> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem ITF Profile|url=https://www.itftennis.com/en/players/dominic-thiem/800295991/aut/mt/s/overview/|kirish sanasi=14 September 2020|ish=ITF Tennis}}</ref> <small>va ATP profili <ref name=":12">{{Veb manbasi|sarlavha=Dominic Thiem {{!}} Bio {{!}} ATP Tour {{!}} Tennis|url=http://www.atptour.com/en/players/dominic-thiem/tb69/bio|kirish sanasi=24 November 2019|ish=ATP Tour}}</ref></small> === Qayd etilgan rekordlar === ==== Ochiq davr yozuvlari ==== * Bu rekordlar tennisning ochiq davrida erishilgan. * '''Qalin''' yozilgan yozuvlar tengsiz yutuqlarni koʻrsatadi. {| class="wikitable collapsible collapsed" !Vaqt oraligʻi ! Tanlangan Grand Slam turniri rekordlari ! Oʻyinchilar |- | 2020 AQSh ochiq | US Open finalida ikki setdan past natijaga erishdi. <ref name="comeback">{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/djokovic-roland-garros-2021-final-historic-comeback|sarlavha=Djokovic Completes Historic Two-Set Comeback In Roland Garros Final|sana=13 June 2021|nashriyot=[[Association of Tennis Professionals]]|kirish sanasi=15 June 2021}}</ref> | '''Yolgʻiz turadi''' |- | 2020 AQSh ochiq | Ikki setdan keyin „Katta Dubulg‘a“ finalida g‘alaba qozondi. <ref name="comeback" /> |[[:en:Björn_Borg|Björn Borg]][[:en:Ivan_Lendl|Ivan Lendl]][[:en:Andre_Agassi|Andre Agassi]][[:en:Gastón_Gaudio|Gastón Gaudio]][[:en:Novak_Djokovic|Novak Djokovic]][[:en:Rafael_Nadal|Rafael Nadal]] |} == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Havolalar == * [https://www.dominicthiem.at/en/ Rasmiy veb-sayt] (in English and German) === Profillar === * Dominic Thiem at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Dominic Thiem at the Davis Cup * {{IMDbda kishi|6799902}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1993-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] r6hgiagv2leuef9hodyv7ss9mymv4ao Bill Talbert 0 758941 2726081 2022-07-30T20:43:29Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1087978177|Bill Talbert]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''William Franklin Talbert''' (1918-yil 4-sentabr - 1999-yil 28-fevral) - amerikalik [[Tennis|tennischi]] va ma'mur. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=March 2, 1999 |title=Bill Talbert, Tennis Champion, Is Dead at 80 |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1999/03/02/sports/bill-talbert-tennis-champion-is-dead-at-80.html}}</ref> == Tennis karyerasi == U 1941 yildan 1954 yilgacha AQShning eng yaxshi 10 13 ro'yxatiga kiritilgan va 1949 yilda ''The Daily Telegraph nashri'' Jon Olliff tomonidan dunyoda 3-o'rinni egallagan. U to'qqiz marta "Katta dubulg'a"ning juftlik chempionligini qo'lga kiritdi, shuningdek, to'qqiz marta AQSh milliy chempionatining erkaklar o'rtasidagi juftlik finaliga chiqdi, asosan uning sevimli sherigi Gardnar Mulloy bilan. U, shuningdek, Devis Kubogi o'yinchisi va AQSh tarixidagi eng muvaffaqiyatli Devis Kubogi sardorlaridan biri edi. Talbert 1-toifa [[qandli diabet]] bilan kasallangan bo'lib, u juda raqobatbardosh darajada sport bilan shug'ullangani ma'lum bo'lgan kam sonli odamlardan biri edi va ko'p yillar davomida bu kasallikni qanday engish mumkinligiga misol qilib keltirildi. <ref>{{Jurnal manbasi|title=What Price Independence?|url=https://www.si.com/vault/issue/42721/82/2tm|magazine=[[Sports Illustrated]]|author=William F. Talbert|pages=76–88|date=May 4, 1959}}</ref> Ogayo shtatining Cincinnati shahrida tug'ilgan Talbert hali ham o'z shahridagi Cincinnati Masters -da rekordlarga ega. Uning rekordlari eng ko'p juftlik unvonlari (oltita), eng ko'p final o'yinlari (14) va eng ko'p yakkalik final o'yinlari (etti). U uchta yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi (1943, 1945 va 1947 yillarda), oltita juftlik unvonlari 1943, 1944, 1945, 1947, 1951 va 1954 yillarda bo'lgan. Talbert 1944 va 1945 yillarda AQSh chempionati finaliga chiqdi (ikkala finalda ham Frenk Parkerga yutqazgan). Shuningdek, u 1950 yilda [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya chempionatining]] yarim finaliga chiqdi va beshinchi setda Budj Pattiga 13-11 hisobida yutqazdi). <ref name="gsta">{{Veb manbasi|sarlavha=French Open 1950|url=http://www.tennis.co.nf/FRENCH%20OPEN%201950.htm|ish=www.tennis.co.nf}}</ref> Talbert, shuningdek, 1945 yilda AQSh Clay Court chempionatida yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi va 1946 va 1943 yillarda finalchi bo'ldi. Xalqaro gastrolni boshlashdan oldin u Cincinnati universitetida o'ynadi va 1936 yilda Cincinnati's Hughes High Schoolda o'qiyotganda Ogayo shtatining yakkalik bahslarida g'olib chiqdi. Talbert 1967 yilda Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga kiritilgan va 2002 yilda Cincinnati Tennis shon-shuhrat zaliga kiritilgan sobiq himoyachisi [[Tony Trabert|Toni Trabert]] bilan birga birinchi sinfda edi. O'zining futbolchilik faoliyatidan so'ng, u tennis kitoblarini yozdi, jumladan 1977 yilda Bryus Old bilan ''tennis bo'yicha eng ko'p sotilgan "Tennisdagi juftliklar o'yini"'', NBC Sports telekanalida tennis sharhlovchisi bo'lib ishlagan va [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] turnirining direktori bo'lgan. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkaliklar (2 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:180px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1944 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Frank_Parker_(tennis)|Frank Parker]] | 4–6, 6–3, 3–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} Frank Parker | 12–14, 1–6, 2–6 |} === Juftliklar (5 unvon, 5 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:180px" | Hamkor ! style="width:180px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1942 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Gardnar_Mulloy|Gardnar Mulloy]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Ted_Schroeder|Ted Schroeder]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Sidney_Wood|Sidney Wood]] | 9–7, 7–5, 6–1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:David_G._Freeman|David Freeman]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Jack_Kramer|Jack Kramer]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Frank_Parker_(tennis)|Frank Parker]] | 2–6, 4–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1944 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Pancho_Segura|Pancho Segura]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Don_McNeill_(tennis)|Don McNeill]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Robert_Falkenburg|Bob Falkenburg]] | 5–7, 4–6, 6–3, 1–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1945 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} Gardnar Mulloy |{{flagicon|USA|1912}} Bob Falkenburg {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Jack_Tuero|Jack Tuero]] | 12–10, 8–10, 12–10, 6–2 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1946 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} Gardnar Mulloy |{{flagicon|USA|1912}} Don McNeill {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Frank_Guernsey_(tennis)|Frank Guernsey]] | 3–6, 6–4, 2–6, 6–3, 20–18 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1947 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bill_Sidwell|Bill Sidwell]] |{{flagicon|USA|1912}} Jack Kramer {{flagicon|USA|1912}} Ted Schroeder | 4–6, 5–7, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1948 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} Gardnar Mulloy |{{flagicon|USA|1912}} Frank Parker {{flagicon|USA|1912}} Ted Schroeder | 1–6, 9–7, 6–3, 3–6, 9–7 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1950 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Tony_Trabert|Tony Trabert]] |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Eric_Sturgess|Eric Sturgess]] | 6–2, 1–6, 10–8, 6–2 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1950 | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} Gardnar Mulloy |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Bromwich|John Bromwich]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 5–7, 6–8, 6–3, 1–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1953 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} Gardnar Mulloy |{{flagicon|AUS}} [[:en:Rex_Hartwig|Rex Hartwig]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Mervyn_Rose|Mervyn Rose]] | 4–6, 6–4, 2–6, 4–6 |} === Aralash juftliklar (4 ta unvon, 3 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:180px" | Hamkor ! style="width:180px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1943 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Margaret_Osborne_duPont|Margaret Osborne]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Pauline_Betz|Pauline Betz]] {{flagicon|USA}} [[:en:Pancho_Segura|Pancho Segura]] | 10–6, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1944 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA}} Margaret Osborne |{{flagicon|USA}} [[:en:Dorothy_Bundy|Dorothy Bundy]] {{flagicon|USA}} [[:en:Don_McNeill_(tennis)|Don McNeill]] | 6–2, 6–3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1945 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA}} Margaret Osborne |{{flagicon|USA}} [[:en:Doris_Hart|Doris Hart]] {{flagicon|USA}} [[:en:Bob_Falkenberg|Bob Falkenberg]] | 6–4, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1946 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA}} Margaret Osborne |{{flagicon|USA}} [[:en:Louise_Brough|Louise Brough]] {{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Kimbrell|Robert Kimbrell]] | 6–3, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1948 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA}} Margaret Osborne duPont |{{flagicon|USA}} Louise Brough {{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Brown_(tennis)|Tom Brown]] | 4–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1949 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA}} Margaret Osborne duPont |{{flagicon|USA}} Louise Brough {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Eric_Sturgess|Eric Sturgess]] | 6–4, 3–6, 5–7 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1950 | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Patricia_Canning_Todd|Patricia Canning Todd]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Barbara_Scofield|Barbara Scofield]] {{flagicon|ARG}} [[:en:Enrique_Morea|Enrique Morea]] | vo |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Bill Talbert at the Association of Tennis Professionals * Bill Talbert at the International Tennis Hall of Fame * Bill Talbert at the Davis Cup * {{ITF profili}} [[Turkum:1999-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1918-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 40dcwnd79usn9nggzcbmx7tyg06rbjp 2726083 2726081 2022-07-30T20:44:25Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Bill Talbert|fullname=William Franklin Talbert|image=|caption=|country={{USA}}|birth_date={{birth date|1918|9|4}}|birth_place=[[Cincinnati, Ohio|Cincinnati]], [[Ohio]], U.S.|death_date={{death date and age|mf=yes|1999|2|28|1918|9|4}}|death_place=[[New York City]], U.S.|height=|weight=|turnedpro=|retired=|plays=Right-handed|tennishofyear=1967|tennishofid=bill-talbert|singlesrecord=651-201 (76.4%) <ref>{{cite web|last1=Garcia|first1=Gabriel|title=Bill Talbert: Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=TALBERT%2C+BILL&player_input=TALBERT%2C+BILL&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennismem SL|access-date=20 November 2017|location=Madrid, Spain}}</ref>|singlestitles=49 <ref>{{cite web|last1=Garcia|first1=Gabriel|title=Bill Talbert: Career tournament results|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=TALBERT%2C+BILL&player_input=TALBERT%2C+BILL&sub=4&idjugador=40918&year=&surface=&tipo_de_torneo=&tipo_de_cuadro=W&tm_category=&tm_torneo=&rondaplus=#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennismem SL|access-date=20 November 2017|location=Madrid, Spain}}</ref>|highestsinglesranking=No. 3 (1949<small>, [[The Daily Telegraph|John Olliff]]</small>)<ref name="USLTAEncyclopedia">United States Lawn Tennis Association (1972). ''Official Encyclopedia of Tennis'' (First Edition), p. 426.</ref>|AustralianOpenresult=2R ([[1947 Australian Championships – Men's singles|1947]])|FrenchOpenresult=SF ([[1950 French Championships – Men's singles|1950]])|Wimbledonresult=QF ([[1950 Wimbledon Championships – Men's singles|1950]])|USOpenresult=F ([[1944 U.S. National Championships – Men's singles|1944]], [[1945 U.S. National Championships – Men's singles|1945]])|Othertournaments=|Olympicsresult=|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|grandslamsdoublesresults=|AustralianOpenDoublesresult=QF (1947, 1954)|FrenchOpenDoublesresult='''W''' (1950)|WimbledonDoublesresult=|USOpenDoublesresult='''W''' (1942, 1945, 1946, 1948)|OthertournamentsDoubles=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult=F (1950)|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult='''W''' (1943, 1944, 1945, 1946)|OthertournamentsMixedDoubles=|OlympicMixedDoublesresult=|updated=}}'''William Franklin Talbert''' (1918-yil 4-sentabr - 1999-yil 28-fevral) - amerikalik [[Tennis|tennischi]] va ma'mur. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=March 2, 1999 |title=Bill Talbert, Tennis Champion, Is Dead at 80 |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1999/03/02/sports/bill-talbert-tennis-champion-is-dead-at-80.html}}</ref> == Tennis karyerasi == U 1941 yildan 1954 yilgacha AQShning eng yaxshi 10 13 ro'yxatiga kiritilgan va 1949 yilda ''The Daily Telegraph nashri'' Jon Olliff tomonidan dunyoda 3-o'rinni egallagan. U to'qqiz marta "Katta dubulg'a"ning juftlik chempionligini qo'lga kiritdi, shuningdek, to'qqiz marta AQSh milliy chempionatining erkaklar o'rtasidagi juftlik finaliga chiqdi, asosan uning sevimli sherigi Gardnar Mulloy bilan. U, shuningdek, Devis Kubogi o'yinchisi va AQSh tarixidagi eng muvaffaqiyatli Devis Kubogi sardorlaridan biri edi. Talbert 1-toifa [[qandli diabet]] bilan kasallangan bo'lib, u juda raqobatbardosh darajada sport bilan shug'ullangani ma'lum bo'lgan kam sonli odamlardan biri edi va ko'p yillar davomida bu kasallikni qanday engish mumkinligiga misol qilib keltirildi. <ref>{{Jurnal manbasi|title=What Price Independence?|url=https://www.si.com/vault/issue/42721/82/2tm|magazine=[[Sports Illustrated]]|author=William F. Talbert|pages=76–88|date=May 4, 1959}}</ref> Ogayo shtatining Cincinnati shahrida tug'ilgan Talbert hali ham o'z shahridagi Cincinnati Masters -da rekordlarga ega. Uning rekordlari eng ko'p juftlik unvonlari (oltita), eng ko'p final o'yinlari (14) va eng ko'p yakkalik final o'yinlari (etti). U uchta yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi (1943, 1945 va 1947 yillarda), oltita juftlik unvonlari 1943, 1944, 1945, 1947, 1951 va 1954 yillarda bo'lgan. Talbert 1944 va 1945 yillarda AQSh chempionati finaliga chiqdi (ikkala finalda ham Frenk Parkerga yutqazgan). Shuningdek, u 1950 yilda [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya chempionatining]] yarim finaliga chiqdi va beshinchi setda Budj Pattiga 13-11 hisobida yutqazdi). <ref name="gsta">{{Veb manbasi|sarlavha=French Open 1950|url=http://www.tennis.co.nf/FRENCH%20OPEN%201950.htm|ish=www.tennis.co.nf}}</ref> Talbert, shuningdek, 1945 yilda AQSh Clay Court chempionatida yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi va 1946 va 1943 yillarda finalchi bo'ldi. Xalqaro gastrolni boshlashdan oldin u Cincinnati universitetida o'ynadi va 1936 yilda Cincinnati's Hughes High Schoolda o'qiyotganda Ogayo shtatining yakkalik bahslarida g'olib chiqdi. Talbert 1967 yilda Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga kiritilgan va 2002 yilda Cincinnati Tennis shon-shuhrat zaliga kiritilgan sobiq himoyachisi [[Tony Trabert|Toni Trabert]] bilan birga birinchi sinfda edi. O'zining futbolchilik faoliyatidan so'ng, u tennis kitoblarini yozdi, jumladan 1977 yilda Bryus Old bilan ''tennis bo'yicha eng ko'p sotilgan "Tennisdagi juftliklar o'yini"'', NBC Sports telekanalida tennis sharhlovchisi bo'lib ishlagan va [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] turnirining direktori bo'lgan. == Katta dubulg'a finallari == === Yakkaliklar (2 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:180px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1944 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Frank_Parker_(tennis)|Frank Parker]] | 4–6, 6–3, 3–6, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1945 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} Frank Parker | 12–14, 1–6, 2–6 |} === Juftliklar (5 unvon, 5 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:180px" | Hamkor ! style="width:180px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1942 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Gardnar_Mulloy|Gardnar Mulloy]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Ted_Schroeder|Ted Schroeder]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Sidney_Wood|Sidney Wood]] | 9–7, 7–5, 6–1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1943 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:David_G._Freeman|David Freeman]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Jack_Kramer|Jack Kramer]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Frank_Parker_(tennis)|Frank Parker]] | 2–6, 4–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1944 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Pancho_Segura|Pancho Segura]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Don_McNeill_(tennis)|Don McNeill]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Robert_Falkenburg|Bob Falkenburg]] | 5–7, 4–6, 6–3, 1–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1945 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} Gardnar Mulloy |{{flagicon|USA|1912}} Bob Falkenburg {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Jack_Tuero|Jack Tuero]] | 12–10, 8–10, 12–10, 6–2 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1946 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} Gardnar Mulloy |{{flagicon|USA|1912}} Don McNeill {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Frank_Guernsey_(tennis)|Frank Guernsey]] | 3–6, 6–4, 2–6, 6–3, 20–18 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1947 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bill_Sidwell|Bill Sidwell]] |{{flagicon|USA|1912}} Jack Kramer {{flagicon|USA|1912}} Ted Schroeder | 4–6, 5–7, 3–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1948 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} Gardnar Mulloy |{{flagicon|USA|1912}} Frank Parker {{flagicon|USA|1912}} Ted Schroeder | 1–6, 9–7, 6–3, 3–6, 9–7 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1950 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Tony_Trabert|Tony Trabert]] |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Eric_Sturgess|Eric Sturgess]] | 6–2, 1–6, 10–8, 6–2 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1950 | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} Gardnar Mulloy |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Bromwich|John Bromwich]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 5–7, 6–8, 6–3, 1–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1953 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} Gardnar Mulloy |{{flagicon|AUS}} [[:en:Rex_Hartwig|Rex Hartwig]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Mervyn_Rose|Mervyn Rose]] | 4–6, 6–4, 2–6, 4–6 |} === Aralash juftliklar (4 ta unvon, 3 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:180px" | Hamkor ! style="width:180px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1943 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Margaret_Osborne_duPont|Margaret Osborne]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Pauline_Betz|Pauline Betz]] {{flagicon|USA}} [[:en:Pancho_Segura|Pancho Segura]] | 10–6, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1944 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA}} Margaret Osborne |{{flagicon|USA}} [[:en:Dorothy_Bundy|Dorothy Bundy]] {{flagicon|USA}} [[:en:Don_McNeill_(tennis)|Don McNeill]] | 6–2, 6–3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1945 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA}} Margaret Osborne |{{flagicon|USA}} [[:en:Doris_Hart|Doris Hart]] {{flagicon|USA}} [[:en:Bob_Falkenberg|Bob Falkenberg]] | 6–4, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1946 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA}} Margaret Osborne |{{flagicon|USA}} [[:en:Louise_Brough|Louise Brough]] {{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Kimbrell|Robert Kimbrell]] | 6–3, 6–4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1948 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA}} Margaret Osborne duPont |{{flagicon|USA}} Louise Brough {{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Brown_(tennis)|Tom Brown]] | 4–6, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1949 yil | AQSh chempionati | O't |{{flagicon|USA}} Margaret Osborne duPont |{{flagicon|USA}} Louise Brough {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Eric_Sturgess|Eric Sturgess]] | 6–4, 3–6, 5–7 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1950 | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Patricia_Canning_Todd|Patricia Canning Todd]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Barbara_Scofield|Barbara Scofield]] {{flagicon|ARG}} [[:en:Enrique_Morea|Enrique Morea]] | vo |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Bill Talbert at the Association of Tennis Professionals * Bill Talbert at the International Tennis Hall of Fame * Bill Talbert at the Davis Cup * {{ITF profili}} [[Turkum:1999-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1918-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 4y2o0tl40j3aj8ytfbyllcelvd9qnnn 2726084 2726083 2022-07-30T20:44:40Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Bill Talbert|fullname=William Franklin Talbert|image=|caption=|country={{USA}}|birth_date={{birth date|1918|9|4}}|birth_place=[[Cincinnati, Ohio|Cincinnati]], [[Ohio]], U.S.|death_date={{death date and age|mf=yes|1999|2|28|1918|9|4}}|death_place=[[New York City]], U.S.|height=|weight=|turnedpro=|retired=|plays=Right-handed|tennishofyear=1967|tennishofid=bill-talbert|singlesrecord=651-201 (76.4 %) <ref>{{cite web|last1=Garcia|first1=Gabriel|title=Bill Talbert: Career match record|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=TALBERT%2C+BILL&player_input=TALBERT%2C+BILL&sub=2#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennismem SL|access-date=20 November 2017|location=Madrid, Spain}}</ref>|singlestitles=49 <ref>{{cite web|last1=Garcia|first1=Gabriel|title=Bill Talbert: Career tournament results|url=https://app.thetennisbase.com/?enlace=playern&player_input_enc=TALBERT%2C+BILL&player_input=TALBERT%2C+BILL&sub=4&idjugador=40918&year=&surface=&tipo_de_torneo=&tipo_de_cuadro=W&tm_category=&tm_torneo=&rondaplus=#aSubmenu|website=thetennisbase.com|publisher=Tennismem SL|access-date=20 November 2017|location=Madrid, Spain}}</ref>|highestsinglesranking=No. 3 (1949<small>, [[The Daily Telegraph|John Olliff]]</small>)<ref name="USLTAEncyclopedia">United States Lawn Tennis Association (1972). ''Official Encyclopedia of Tennis'' (First Edition), p. 426.</ref>|AustralianOpenresult=2R ([[1947 Australian Championships – Men's singles|1947]])|FrenchOpenresult=SF ([[1950 French Championships – Men's singles|1950]])|Wimbledonresult=QF ([[1950 Wimbledon Championships – Men's singles|1950]])|USOpenresult=F ([[1944 U.S. National Championships – Men's singles|1944]], [[1945 U.S. National Championships – Men's singles|1945]])|Othertournaments=|Olympicsresult=|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|currentdoublesranking=|grandslamsdoublesresults=|AustralianOpenDoublesresult=QF (1947, 1954)|FrenchOpenDoublesresult='''W''' (1950)|WimbledonDoublesresult=|USOpenDoublesresult='''W''' (1942, 1945, 1946, 1948)|OthertournamentsDoubles=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=|FrenchOpenMixedresult=F (1950)|WimbledonMixedresult=|USOpenMixedresult='''W''' (1943, 1944, 1945, 1946)|OthertournamentsMixedDoubles=|OlympicMixedDoublesresult=|updated=}}'''William Franklin Talbert''' (1918-yil 4-sentabr — 1999-yil 28-fevral) — amerikalik [[Tennis|tennischi]] va maʼmur. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=March 2, 1999 |title=Bill Talbert, Tennis Champion, Is Dead at 80 |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1999/03/02/sports/bill-talbert-tennis-champion-is-dead-at-80.html}}</ref> == Tennis karyerasi == U 1941 yildan 1954 yilgacha AQShning eng yaxshi 10 13 roʻyxatiga kiritilgan va 1949 yilda ''The Daily Telegraph nashri'' Jon Olliff tomonidan dunyoda 3-oʻrinni egallagan. U toʻqqiz marta „Katta dubulgʻa“ning juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi, shuningdek, toʻqqiz marta AQSh milliy chempionatining erkaklar oʻrtasidagi juftlik finaliga chiqdi, asosan uning sevimli sherigi Gardnar Mulloy bilan. U, shuningdek, Devis Kubogi oʻyinchisi va AQSh tarixidagi eng muvaffaqiyatli Devis Kubogi sardorlaridan biri edi. Talbert 1-toifa [[qandli diabet]] bilan kasallangan boʻlib, u juda raqobatbardosh darajada sport bilan shugʻullangani maʼlum boʻlgan kam sonli odamlardan biri edi va koʻp yillar davomida bu kasallikni qanday engish mumkinligiga misol qilib keltirildi. <ref>{{Jurnal manbasi|title=What Price Independence?|url=https://www.si.com/vault/issue/42721/82/2tm|magazine=[[Sports Illustrated]]|author=William F. Talbert|pages=76–88|date=May 4, 1959}}</ref> Ogayo shtatining Cincinnati shahrida tugʻilgan Talbert hali ham oʻz shahridagi Cincinnati Masters -da rekordlarga ega. Uning rekordlari eng koʻp juftlik unvonlari (oltita), eng koʻp final oʻyinlari (14) va eng koʻp yakkalik final oʻyinlari (etti). U uchta yakkalik chempionligini qoʻlga kiritdi (1943, 1945 va 1947 yillarda), oltita juftlik unvonlari 1943, 1944, 1945, 1947, 1951 va 1954 yillarda boʻlgan. Talbert 1944 va 1945 yillarda AQSh chempionati finaliga chiqdi (ikkala finalda ham Frenk Parkerga yutqazgan). Shuningdek, u 1950 yilda [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya chempionatining]] yarim finaliga chiqdi va beshinchi setda Budj Pattiga 13-11 hisobida yutqazdi). <ref name="gsta">{{Veb manbasi|sarlavha=French Open 1950|url=http://www.tennis.co.nf/FRENCH%20OPEN%201950.htm|ish=www.tennis.co.nf}}</ref> Talbert, shuningdek, 1945 yilda AQSh Clay Court chempionatida yakkalik chempionligini qoʻlga kiritdi va 1946 va 1943 yillarda finalchi boʻldi. Xalqaro gastrolni boshlashdan oldin u Cincinnati universitetida oʻynadi va 1936 yilda Cincinnati’s Hughes High Schoolda oʻqiyotganda Ogayo shtatining yakkalik bahslarida gʻolib chiqdi. Talbert 1967 yilda Xalqaro tennis shon-shuhrat zaliga kiritilgan va 2002 yilda Cincinnati Tennis shon-shuhrat zaliga kiritilgan sobiq himoyachisi [[Tony Trabert|Toni Trabert]] bilan birga birinchi sinfda edi. Oʻzining futbolchilik faoliyatidan soʻng, u tennis kitoblarini yozdi, jumladan 1977 yilda Bryus Old bilan ''tennis boʻyicha eng koʻp sotilgan „Tennisdagi juftliklar oʻyini“'', NBC Sports telekanalida tennis sharhlovchisi boʻlib ishlagan va [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] turnirining direktori boʻlgan. == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkaliklar (2 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:180px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1944 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Frank_Parker_(tennis)|Frank Parker]] | 4-6, 6-3, 3-6, 3-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1945 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} Frank Parker | 12-14, 1-6, 2-6 |} === Juftliklar (5 unvon, 5 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:180px" | Hamkor ! style="width:180px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1942 yil | [[Amerika ochiq chempionati|AQSh chempionati]] | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Gardnar_Mulloy|Gardnar Mulloy]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Ted_Schroeder|Ted Schroeder]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Sidney_Wood|Sidney Wood]] | 9-7, 7-5, 6-1 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1943 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:David_G._Freeman|David Freeman]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Jack_Kramer|Jack Kramer]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Frank_Parker_(tennis)|Frank Parker]] | 2-6, 4-6, 4-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1944 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Pancho_Segura|Pancho Segura]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Don_McNeill_(tennis)|Don McNeill]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Robert_Falkenburg|Bob Falkenburg]] | 5-7, 4-6, 6-3, 1-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1945 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} Gardnar Mulloy |{{flagicon|USA|1912}} Bob Falkenburg {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Jack_Tuero|Jack Tuero]] | 12-10, 8-10, 12-10, 6-2 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1946 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} Gardnar Mulloy |{{flagicon|USA|1912}} Don McNeill {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Frank_Guernsey_(tennis)|Frank Guernsey]] | 3-6, 6-4, 2-6, 6-3, 20-18 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1947 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bill_Sidwell|Bill Sidwell]] |{{flagicon|USA|1912}} Jack Kramer {{flagicon|USA|1912}} Ted Schroeder | 4-6, 5-7, 3-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1948 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} Gardnar Mulloy |{{flagicon|USA|1912}} Frank Parker {{flagicon|USA|1912}} Ted Schroeder | 1-6, 9-7, 6-3, 3-6, 9-7 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1950 | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionati]] | Loy |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Tony_Trabert|Tony Trabert]] |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Eric_Sturgess|Eric Sturgess]] | 6-2, 1-6, 10-8, 6-2 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1950 | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} Gardnar Mulloy |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Bromwich|John Bromwich]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 5-7, 6-8, 6-3, 1-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1953 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} Gardnar Mulloy |{{flagicon|AUS}} [[:en:Rex_Hartwig|Rex Hartwig]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Mervyn_Rose|Mervyn Rose]] | 4-6, 6-4, 2-6, 4-6 |} === Aralash juftliklar (4 ta unvon, 3 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:35px" | Yil ! style="width:180px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:180px" | Hamkor ! style="width:180px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:180px" | Hisob |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1943 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA}} [[:en:Margaret_Osborne_duPont|Margaret Osborne]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Pauline_Betz|Pauline Betz]] {{flagicon|USA}} [[:en:Pancho_Segura|Pancho Segura]] | 10-6, 6-4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1944 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA}} Margaret Osborne |{{flagicon|USA}} [[:en:Dorothy_Bundy|Dorothy Bundy]] {{flagicon|USA}} [[:en:Don_McNeill_(tennis)|Don McNeill]] | 6-2, 6-3 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1945 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA}} Margaret Osborne |{{flagicon|USA}} [[:en:Doris_Hart|Doris Hart]] {{flagicon|USA}} [[:en:Bob_Falkenberg|Bob Falkenberg]] | 6-4, 6-4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1946 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA}} Margaret Osborne |{{flagicon|USA}} [[:en:Louise_Brough|Louise Brough]] {{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Kimbrell|Robert Kimbrell]] | 6-3, 6-4 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1948 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA}} Margaret Osborne duPont |{{flagicon|USA}} Louise Brough {{flagicon|USA}} [[:en:Tom_Brown_(tennis)|Tom Brown]] | 4-6, 4-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1949 yil | AQSh chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA}} Margaret Osborne duPont |{{flagicon|USA}} Louise Brough {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Eric_Sturgess|Eric Sturgess]] | 6-4, 3-6, 5-7 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1950 | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Patricia_Canning_Todd|Patricia Canning Todd]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Barbara_Scofield|Barbara Scofield]] {{flagicon|ARG}} [[:en:Enrique_Morea|Enrique Morea]] | vo |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Bill Talbert at the Association of Tennis Professionals * Bill Talbert at the International Tennis Hall of Fame * Bill Talbert at the Davis Cup * {{ITF profili}} [[Turkum:1999-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1918-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] eqz4ofmtghyccwb9qe3mu6e8yc7axrh Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat madhiyasi 0 758942 2726085 2022-07-30T20:47:42Z Ahror Akramovich 75193 „{{Madhiya bilgiqutisi |nomi=The Star-Spangled Banner |tasvir=Star Spangled Banner (Carr) (1814).png |izoh=1814 yildan beri saqlanib qolgan eng qadimgi "Yulduzli bayroq" notasi. |mamlakat={{flag|Amerika Qoʻshma Shtatlari |size=23px}} |soʻz muallifi=[[Francis Scott Key]], |soʻzi_yozilgan_kuni=1814 |bastakor=[[John Stafford Smith]] |qabul_qilindi=1931 yil 3 mart |fayl="The Star-Spangled Banner" — Choral with band accompaniment — United State...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{Madhiya bilgiqutisi |nomi=The Star-Spangled Banner |tasvir=Star Spangled Banner (Carr) (1814).png |izoh=1814 yildan beri saqlanib qolgan eng qadimgi "Yulduzli bayroq" notasi. |mamlakat={{flag|Amerika Qoʻshma Shtatlari |size=23px}} |soʻz muallifi=[[Francis Scott Key]], |soʻzi_yozilgan_kuni=1814 |bastakor=[[John Stafford Smith]] |qabul_qilindi=1931 yil 3 mart |fayl="The Star-Spangled Banner" — Choral with band accompaniment — United States Army Field Band.oga}} „'''Yulduzli bayroq'''“ — [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]ning davlat [[madhiya]]si. Qoʻshiq soʻzlari 1814-yil 14-sentyabrda 35 yoshli huquqshunos va havaskor shoir Francis Scott Key tomonidan [[Britaniya]] kemalari tomonidan Fort MakHenrining bombardimon qilinishiga guvoh boʻlganidan keyin yozilgan „Fort M’Henri himoyasi“ sheʼridan olingan. Sheʼr 1812 yilgi Baltimor jangi paytida Patapsko daryosidagi Tashqi Baltimor bandargohidagi Qirollik dengiz floti boʻlgan urush haqida. Key AQShning 15 yulduzli va 15 ta chiziqli yirik bayrogʻidan ham ilhomlangan boʻlib, madhiya ham yulduzli bayroq sifatida tanilgan va gʻalaba ramzi boʻlgan. Sheʼr John Stafford Smith tomonidan Londondagi erkaklar ijtimoiy klubi Anacreontic Society uchun yozilgan mashhur ingliz qoʻshigʻiga oʻrnatilgan. „Osmondagi Anakreonga“ (yoki „Anakreontik qoʻshiq“) turli soʻzlar bilan Amerika Qoʻshma Shtatlarida allaqachon mashhur edi. „Yulduzli bayroq“ deb oʻzgartirilgan ushbu qoʻshiq tez orada AQShda taniqli vatanparvarlik qoʻshigʻiga aylandi. Uni 19 yarimton diapazoni bilan kuylash juda qiyinligi bilan mashhur. Sheʼr toʻrt baytdan iborat boʻlsa-da, bugungi kunda faqat birinchisi keng tarqalgan. „Yulduzli bayroq“ 1889-yilda Qoʻshma Shtatlar dengiz floti va 1916-yilda AQSh prezidenti [[Woodrow Wilson]] tomonidan rasmiy foydalanish uchun tan olingan va 1931-yil 3 martdagi Kongress rezolyutsiyasi bilan davlat madhiyasiga aylantirilgan (46 Stat. 1508, 36 USC § 301 da kodlangan), uni prezident [[Herbert Hoover]] imzolagan. 1931-yilgacha boshqa qoʻshiqlar AQSh rasmiylarining madhiyasi boʻlib xizmat qilgan. [["Hail, Columbia"]] 19-asrning koʻp qismida rasmiy funksiyalarda ushbu maqsadga xizmat qildi. Ohangi [[Buyuk Britaniya]]ning milliy madhiyasi boʻlgan „Xudo qirolichani asrasin“ bilan bir xil boʻlgan „Mening yurtim, ‘Tis of thee“ qoʻshigʻi ham amalda milliy madhiya boʻlib xizmat qilgan.<ref>{{cite book |last=Snyder |first=Lois Leo |author-link=Louis Leo Snyder |title=Encyclopedia of Nationalism |publisher=Paragon House |year=1990 |page=[https://archive.org/details/encyclopediaofna00snyd/page/13 13] |isbn=1-55778-167-2 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/encyclopediaofna00snyd/page/13 }}</ref> 1812 yilgi urush va undan keyingi AQSh urushlaridan soʻng ommaviy tadbirlarda mashhurlik uchun raqobatlashadigan boshqa qoʻshiqlar paydo boʻldi, ular orasida 1931-yilgacha Amerika Qoʻshma Shtatlarining milliy madhiyasi boʻlishga nomzod sifatida koʻrib chiqilgan „America the Beautiful“ ham bor edi.<ref>{{cite web |url=https://www.thoughtco.com/america-the-beautiful-p2-2456277 |title=Who Wrote "America the Beautiful"? The History of America's Unofficial National Anthem |last=Estrella |first=Espie |date=September 2, 2018 |website=thoughtco.com |publisher=ThoughtCo |access-date=November 14, 2018 |quote=Many consider "America the Beautiful" to be the unofficial national anthem of the United States. In fact, it was one of the songs being considered as a U.S. national anthem before "Star Spangled Banner" was officially chosen.}}</ref> == Tarix == === Francis Scott Keyning matni === [[File:KeysSSB.jpg|thumb|upright|Frensis Skott Keyning Fort M’Henry" sheʼrining asl qoʻlyozma nusxasi. Hozir u Merilend tarixiy jamiyatida namoyish etilmoqda.]] [[Vashington]]ning yondirilishi va Iskandariyaga bosqindan soʻng, 1814-yil 28-avgustda Upper Marlboroning keksa va mashhur shahar shifokori, Keyning doʻsti Dr William Beanes oʻz uyida qoʻlga olingan edi. Beanes uylarni talon-taroj qilgan baʼzi britaniyalik askarlarni (Vashington kampaniyasidan soʻng chiqib ketayotganlar) hibsga olishga yordam berganlikda ayblangan. 1814 yil 2 sentyabrda Jorjtaundagi uyidan F.S. Key ota-onasiga xat yozdi. Onasiga yozgan maktubi shunday ifodalangan:<blockquote>Men bayroqli kemada Genl Rossga borish uchun ertalab Baltimorga boraman. Marlbrolik keksa doktor Beanes dushman tomonidan asirga olishdi va uni olib ketish bilan tahdid qilishdi — uning baʼzi doʻstlari meni bayroq soʻrashga va uni ozod qilishga harakat qilishga undashdi. Taxminan 8 yoki 10 kundan keyin qaytib kelishga umid qilaman, ammo bu noaniq, chunki men flotni qayerdan topishni bilmayman. Ortga qaytishim bilan Fred Eriksburgga yo‘l olishimga umid qilaman — … <ref>Delaplaine, Edvard S. ''Frensis Skott Key: Hayot va vaqtlar'' (1937) Amerika tomonidan qayta nashr etilgan Foundation nashrlari, Stuarts Draft, Virjiniya. 1998 yil (154-bet)</ref></blockquote> [[Prezident]] Madisonning ruxsati bilan 3-sentabr kuni Key Vashingtondan [[Baltimor]]gacha quruqlik orqali 40 milya yoʻl bosib, u yerga 4-sentabr kuni ertalab yetib keldi. U polkovnik [[John Stuart Skinner]]ni (harbiy asirlar boʻyicha amerikalik agent) topdi. Baltimor va Norfolk oʻrtasida yuk va yoʻlovchi tashish xizmatiga ega boʻlgan aka-uka John va Benjamin Fergusonlarga tegishli boʻlgan yuk tashuvchi paketli kema. Kemada toʻqqiz kishidan iborat [[ekipaj]] bor edi va uni John Feruson (kema egasi) boshqargan. Ertasi kuni (5 sentyabr) ular Baltimordan Patapsko daryosi boʻylab suzib ketishdi, soʻngra janubga, Chesapeake koʻrfaziga tushishdi. Britaniya kemalarining jurnallarida qayd etilganidek, 6-sentyabr kuni ular Patuxantning ogʻzi yaqinida HMS Royal Oak va Britaniya qoʻshinlari bilan uchrashishgan. U yerda ular doktor Beanes koʻrfazda HMS Tonnant (kema nomi) bortida ekanligini bilib oldilar. Kontr-admiral Pulteney Malcolm „Hebrus“ fregatiga Amerika shpalini Tonnant deb oʻylagan Tanjer oroliga kuzatib qoʻyishni tayinladi. 7-sentyabr kuni tushga yaqin ular Potomakning ogʻzi yaqinida Tonnantni payqashdi. Keyin flagman langar qoʻydi va Key va Skinnerni bortga olib chiqdi.<ref name="Skinner">Skinner, John Stuart. „Incidents of the War of 1812“, ''The Baltimore Patriot'', May 23, 1849. Reprinted: ''Maryland Historical Magazine'', Baltimore. Vol. 32, 1937. (pp. [https://archive.org/details/marylandhistoric3219mary/page/340/mode/2up 340-347])</ref><ref name="Vogel TTPF">Vogel, Steve. ''Through the Perilous Fight: Six Weeks That Saved the Nation'', Random House, New York. 2013.</ref> Kechki ovqatdan soʻng HMS Tonnant bortida Skinner va Key general-mayor [[Robert Ross]] va vitse-admiral Alexander Cochranedan doktor Beanesni muvaffaqiyatli ozod qilishdi. Avvaliga Ross Beanesni qo‘yib yuborishdan bosh tortdi, lekin Key olib kelgan, yarador britaniyalik mahbuslar tomonidan yozilgan [[amerikalik]] shifokorlarni mehribon muomalasi uchun maqtagan maktublarni o‘qib chiqdi. Key va Skinner Baltimorga hujum qilish rejalari tafsilotlarini eshitishganligi sababli, ular jang tugaguniga qadar, bir necha kundan keyin asirlikda boʻlishdi. Tonnant keamasidan Key, Skinner va Doktor Beaneslar 8-sentabr kuni ertalab HMS Surprise fregatiga oʻtkazildi. Keyin flot asta-sekin Chesapeake boʻylab Baltimor tomon harakatlandi. 11-sentabr kuni Nort-Poynt yarim oroli yaqinida polkovnik Skinner ularni qoʻriqlash ostida oʻz sulh kemasiga oʻtkazishni talab qildi. Ular hali ham Surprise kemasida edi. Keyin [[admiral]] Cochrane oʻz bayrogʻini sayoz qismga oʻtkazdi, shunda u bombardimonchilar eskadroniga oʻtishi mumkin edi. Fort-MakHenri tomon 16 ta kema hujumi kuchi bilan Patapsko daryosiga oʻtdi. 25 soatlik bombardimon 13-sentabr kuni quyosh chiqishi bilan boshlandi va 14-sentyabrning erta tongiga qadar davom etdi.<ref name="Taney letter">Hickey, Donald (ed.) ''The War of 1812: Writings from Americaʼs Second War of Independence'' (The Library of America, 2013), pp. [https://loa-shared.s3.amazonaws.com/static/pdf/Key_Taney.pdf 547-555] (Letter from Roger B. Taney to Charles Howard — 1856) </ref><ref name="Armistead report">Armistead, Lieutenant Colonel George (Commander of Fort McHenry). [https://amhistory.si.edu/starspangledbanner/pdf/TRANSCRIPT%20Official%20Account%20of%20the%20Bombardment%20of%20Fort%20McHenry.pdf „Official Report to Secretary of War James Monroe“], 24 September 2014</ref> [[File:Ft. Henry bombardement 1814.jpg|thumb|left|Rassomning Fort MakHenridagi jangni tasvirlashi]] Yomgʻirli kun va tun davomida Key bombardimonning guvohi boʻlgan va qal’aning kichikroq qismida bayroqning (17 ga 25 fut) hilpirashda davom etganini kuzatgan. Bomba va kongrev raketasi<ref>[http://www.nps.gov/history/history/online_books/hh/5/hh5l.htm British Rockets] at the US National Park Service, Fort McHenry National Monument, and Historic Shrine. Retrieved February 2008. {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20140403151259/http://www.nps.gov/history/history/online_books/hh/5/hh5l.htm |date=April 3, 2014 }}</ref> toʻxtaganidan soʻng 14-sentabr kuni ertalab boʻron bayrogʻi tushirildi va katta garnizon bayrogʻi (30x42 fut) koʻtarildi. Bombardimon paytida HMS Erebus kemasi raketalardan mudofaani taʼminlagan boʻlsa, HMS Terror, Vulkan, Devastation, Meteor va Aetna kemalari ogʻir minomyotli bombalarni havoda yoʻq qilishni taʼminlagan.<ref>Sheads, Scott S. ''The Rockets' Red Glare: The Maritime Defense of Baltimore in 1814'', Tidewater Publishers, Centerville, Maryland. 1986 (p. 127)</ref> Qal’aga 1500 dan 1800 gacha bomba snaryadlari va 700 dan ortiq raketalar otilgan. Ammo minimal qurbonlar va zarar koʻrilgan. Qal’ada faqat toʻrt kishi halok boʻldi va 24 kishi yaralandi. Qal’aning kuchli toʻp oʻqidan uzoqda qolish uchun kemalar maksimal masofadan (minimal aniqlik bilan) oʻq otishga majbur boʻldi. [[File:Star Spangled Banner Flag on display at the Smithsonian's National Museum of History and Technology, around 1964.jpg|upright|thumb|Sheʼrga ilhom bergan 15 yulduzli, 15 chiziqli "[[Yulduzli bayroq (bayroq)|Yulduzli bayroq]]]] Key AQShning gʻalabasini qal’a tepasida hilpirab turgan AQSh bayrogʻining koʻrinishidan koʻrgan. Oʻn besh yulduz va oʻn besh chiziqli bu bayroq (shuningdek, boʻron bayrogʻi) Mary Young Pickersgill tomonidan boshqa ishchilar bilan birgalikda Baltimorning Pratt koʻchasidagi uyida yasalgan.<ref>Johnston, Sally and Pilling, Pat. ''Mary Young Pickersgill — Flag Maker of the Star-Spangled Banner'', AuthorHouse, Bloomington, Indiana. 2014 (pp. 22-35)</ref> Bayroq keyinchalik Yulduzli bayroq nomi bilan mashhur boʻldi va bugungi kunda Smithsonian institutining xazinasi boʻlgan Amerika tarixi milliy muzeyida namoyish etilmoqda. U 1914-yilda Ameliya Fauler tomonidan va yana 1998-yildan davom etayotgan tabiatni muhofaza qilish dasturi doirasida tiklangan.<ref>{{cite web | url=https://www.smithsonianmag.com/history/the-story-behind-the-star-spangled-banner-149220970/ | title=The Story Behind the Star Spangled Banner }}</ref> Kema bortida oʻsha kuni ertalab Key choʻntagida saqlagan xatining orqa tomoniga qoʻshiq soʻzlarini yozishni boshladi. 16-sentyabr kuni tushdan keyin Key, Skinner va Beanes flotdan ozod qilindi va ular oʻsha kuni kechqurun Baltimorga yetib kelishdi. Sheʼrni o‘zi istiqomat qilgan „Inidan Queen“ mehmonxonasida tugatdi, Uning tayyor qo‘lyozmasi nomsiz va imzosiz edi. Broadside sifatida chop etilganda, ertasi kuni unga „Fort M’Henry himoyasi“ nomi berildi. U birinchi marta milliy miqyosda The Analectic jurnalida nashr etilgan.<ref>{{Cite web| title = John Wiley & Sons: 200 Years of Publishing – Birth of the New American Literature: 1807–1826| access-date = April 27, 2018| url = https://www.wiley.com/legacy/about/grolierexhibit/theme02.html}}</ref><ref name="Defence of Fort M'Henry">{{Cite journal| volume = 4| pages = 433–434| title = Notatypo Defence of Fort M’Henry| journal = The Analectic Magazine.| date = November 1814| hdl = 2027/umn.31951000925404p}}</ref> Sheʼr gʻoyasining aksariyati, shu jumladan bayroq tasvirlari va baʼzi soʻzlar Keyning oldingi qoʻshigʻidan olingan boʻlib, u ham „Anakreontik qoʻshiq“ kuyiga oʻrnatilgan. „When the Warrior Returns“ nomi bilan tanilgan qoʻshiq Stiven Dekatur va Charlz Styuart Birinchi Barbarlar urushidan qaytganlarida ularning sharafiga yozilgan.<ref>{{cite web|url=http://www.potw.org/archive/potw340.html |title=When the Warrior Returns – Key |website=Potw.org |access-date=April 18, 2017}}</ref> 1843 yilda vafotidan oldin Frensis Skott Key tomonidan batafsil bayon qilinmagan holda, baʼzilar soʻnggi paytlarda iboralar yoki soʻzlarning maʼnosi, xususan, uchinchi baytdagi „yollanma va qul“ iborasi haqida taxmin qilishdi. Britaniyalik tarixchi Robin Blackburnning soʻzlariga koʻra, bu ibora inglizlar tomonidan ozod qilingan va „oʻzlari kutishi mumkin boʻlgan joyda“ jangovar safga qoʻyishni talab qilgan mustamlaka dengiz piyodalari korpusi sifatida tashkil etilgan Britaniya saflarida minglab sobiq qullarga ishora qiladi. [[Michigan]] universitetining musiqashunoslik professori Mark Klaguening taʼkidlashicha, „Key lirikasining oʻrtadagi ikki misrasi 1812 yilgi urushda ingliz dushmanini haqoratlamaydi“ va „hech qanday tarzda ulugʻlanmaydi“. Klague yozadi: „Key uchun … britaniyalik yollanma askarlar qabih edilar va mustamlakachi dengiz piyodalari milliy qoʻzgʻolonni qoʻzgʻatish bilan tahdid qilgan xoinlar edi“. 3-misraning Britaniyaga qarshi qattiq tabiati Birinchi jahon urushida, inglizlar va AQSH ittifoqchi boʻlganida, uning notalarda yoʻqligida edi.<ref name="Clague">{{cite news|author=Mark Clague |url=http://www.cnn.com/2016/08/31/opinions/star-spangled-banner-criticisms-opinion-clague/index.html |title='Star-Spangled Banner' critics miss the point |website=CNN.com |date=August 31, 2016 |access-date=April 18, 2017}}</ref> Yozuvchi Jon Schwarzning „The Intercept“ asari „qullik bayrami“ degan so‘zlariga javoban Klague bu jangda Amerika qo‘shinlari oq amerikaliklar va afro-amerikaliklarning aralash guruhidan iborat bo‘lganini taʼkidlaydi.<ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2016/09/03/arts/music/colin-kaepernick-national-anthem.html?_r=0|title=Is the National Anthem Racist? Beyond the Debate Over Colin Kaepernick|date=September 3, 2016|newspaper=[[The New York Times]]|access-date=April 18, 2017|url-status=live|archive-url=https://archive.today/20161102155028/http://www.nytimes.com/2016/09/03/arts/music/colin-kaepernick-national-anthem.html?_r=0|archive-date=November 2, 2016}}</ref> Boshqalarning fikriga koʻra, "Key bu iborani urush boshlanishida asosiy omil boʻlgan Qirollik dengiz flotining taassurot qoldirish amaliyotiga ishora sifatida yoki umuman Britaniya bosqinchi kuchlariga yarim metaforik tarsaki sifatida aytgan boʻlishi mumkin.<ref>{{cite web|url=http://www.snopes.com/2016/08/29/star-spangled-banner-and-slavery/ |title='The Star-Spangled Banner' and Slavery |website=Snopes.com |access-date=April 18, 2017}}</ref> == John Stafford Smithning musiqasi == [[File:2 Star Spangled Banner.png|upright|thumb|left|Nota musiqa versiyasi]] [[File:JohnStaffordSmith01.jpg|thumb|right|[[Gloucester]]dagi [[John Stafford Smith]] xotirasiga bagʻishlangan memorial yodgorlik, Angliya]] Key sheʼrni ingliz bastakori John Stafford Smithning mashhur „The Anacreontic Song“ kuyiga mos kelishini koʻrgan zahoti Joseph H. Nicholsonga berdi. Bu 18-asrda Londondagi havaskor musiqachilarning janoblar klubi boʻlgan Anakreontik jamiyatning rasmiy qoʻshigʻi edi. Nicholson sheʼrni Baltimordagi bosmaxonaga olib bordi, u 17-sentyabrda anonim ravishda birinchi keng qamrovli chop etishni amalga oshirdi; ulardan ikkitasi maʼlum boʻlgan nusxasi saqlanib qolgan. 20 sentyabr kuni Baltimor Patriot va Amerika qoʻshiqlari „Tune: Anacreon in Heaven“ yozuvi bilan qoʻshiqni chop etishdi. Qoʻshiq tezda mashhur boʻlib ketdi, uni Jorjiyadan Nyu-Xempshirgacha boʻlgan oʻn yetti gazeta chop etdi. Koʻp oʻtmay, Baltimordagi Carr musiqa doʻkonidan Thomas Karr soʻzlar va musiqani birgalikda „Yulduzli bayroq“ sarlavhasi ostida nashr etdi, garchi u dastlab „Fort M’Henri mudofaasi“ deb nomlangan. Tomas Karrning aranjirovkasi „Anakreontik qoʻshiq“ dan standart ogʻish boʻlgan koʻtarilgan toʻrtinchisini taqdim etdi.<ref>Clague, Mark, and Jamie Vander Broek. „[https://deepblue.lib.umich.edu/bitstream/handle/2027.42/120293/star_spangled_banner_14.pdf Banner moments: the national anthem in American life]“. University of Michigan, 2014. 4.</ref> Qoʻshiq mashhurligi oshdi va uning birinchi ommaviy chiqishi oktyabr oyida Baltimor aktyori Ferdinand Durang uni Captain McCauley tavernasida kuylaganida boʻlib oʻtdi. Vashington Irving, [[Filadelfiya]]dagi Analectic jurnalining oʻsha paytdagi muharriri, musiqani 1814-yil noyabrda qayta nashr etdi. 20-asr boshlariga kelib, mashhur qoʻshiqning turli xil versiyalari mavjud edi. Yagona, standart versiyani qidirib, Prezident [[ Woodrow Wilson]] AQSh Taʼlim Byurosiga ushbu rasmiy versiyani taqdim etishni topshirdi. Bunga javoban, Byuro aranjirovkani kelishish uchun beshta musiqachidan yordam soʻradi. Bu musiqachilar [[Walter Damrosch]], [[Will Earhart]], [[Arnold J. Gantvoort]], [[Oscar Sonneck]] va [[John Philip Sousa]] edi. Ushbu besh musiqachi tomonidan ovoz berilgan standartlashtirilgan versiya 1917 yil 5 dekabrda Karnegi Xollda Edward Elgarning Karillon va Gabriel Pierening „The Childrenʼs Crusade“ni oʻz ichiga olgan dasturda namoyish etildi. Konsert [[Nyu-York]] Oratorio Jamiyati tomonidan qoʻyilgan va Walter Damrosch tomonidan boshqarilgan.<ref>{{cite web |url=http://www.oratoriosocietyofny.org/FeaturesArchive/StarSpangledBanner.html |title=Oratorio Society of New York – Star Spangled Banner |website=Oratoriosocietyofny.org |access-date=April 18, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160821104152/http://www.oratoriosocietyofny.org/FeaturesArchive/StarSpangledBanner.html |archive-date=August 21, 2016 |url-status=dead }}</ref> Bu besh kishining yakuniy ovozlarining rasmiy qoʻlyozma nusxasi topilgan va unda barcha besh kishining ovozlari oʻlchov boʻyicha hisoblangani koʻrsatilgan.<ref>{{cite web|url=https://www.pbs.org/wgbh/roadshow/archive/201101T20.html |title=Standardization Manuscript for "The Star Spangled Banner" &#124; Antiques Roadshow |publisher=[[PBS]] |access-date=April 18, 2017}}</ref> == Davlat madhiyasi == [[File:Star-Spangled Banner plaque.JPG|thumb|Xotira plaketi Vashingtondagi Pensilvaniya avenyusi (Vashington, Kolumbiya okrugi) 601-uyda joylashgan „Yulduzli bayroq“ birinchi marta omma oldida kuylangan joyni belgilab beradi.]] [[File:Defence of Fort M'Henry broadside.jpg|thumb|1814-yilda „Fort M’Henri himoyasi“ sheʼrining keng nashrida saqlanib qolgan ikkita nusxasidan biri, keyinchalik bu sheʼr „Yulduzli bayroq“ qoʻshigʻining soʻziga aylandi, AQSh milliy madhiyasi.]] Qoʻshiq 19-asr davomida mashhurlikka erishdi va guruhlar uni Mustaqillik kuni kabi ommaviy tadbirlarda ijro etishdi. Janubiy Dakota shtatidagi Fort-Meadda koʻrsatilgan lavhada aytilishicha, „Yulduzli bayroq“ ni milliy madhiya qilish gʻoyasi 1892 yilda ularning parad maydonida boshlangan. Post qoʻmondoni polkovnik Caleb Carlton qoʻshiqni „saatda“ ijro etish anʼanasini oʻrnatgan. Paradlar va kontsertlar yopilishida kuylangan." Carlton bu odatni Janubiy Dakota gubernatori Sheldonga tushuntirdi, u „menga shtat militsiyasi orasida bu odatni oʻrnatishga harakat qilishiga vaʼda berdi“. Carltonning yozishicha, shunga oʻxshash muhokamadan soʻng, urush kotibi Daniel S. Lamont „har bir armiya postida har oqshom ijro etish“ haqida buyruq bergan.<ref>Plaque, Fort Meade, erected 1976 by the Fort Meade V.A. Hospital and the South Dakota State Historical Society</ref> Toʻrtinchi baytda Keyning 1814 yilda nashr etilgan sheʼr versiyasi shunday yozilgan: "Va bu bizning shiorimiz — „Xudoga ishonamiz!“ AQSh Kongressi tomonidan Amerika Qoʻshma Shtatlarining milliy shiori sifatida Yulduzli bayroqing toʻrtinchi misrasidagi soʻzlar shiorning qabul qilinishini qoʻllab-quvvatlovchi dalillarda koʻtarildi.<ref>{{cite journal|title=Adopting In God We Trust as the U.S. National Motto|vauthors=Fisher, Louis, (([[Nada Mourtada-Sabbah|Mourtada-Sabbah, Nada]]))|journal=[[Journal of Church and State]]|volume=44|date=2002|issue=4|pages=682–83|doi=10.1093/jcs/44.4.671|url=https://heinonline.org/HOL/Page?handle=hein.journals/jchs44&id=685&collection=journals&index=|via=[[HeinOnline]]|url-access=subscription}} (Referencing H. Rept. No. 1959, 84th Cong., 2d Sess. (1956) and S. Rept. No. 2703, 84th Cong., 2d Sess. (1956), 2.)</ref> == Matn == <poem> O say can you see, by the dawnʼs early light, What so proudly we hailed at the twilightʼs last gleaming, Whose broad stripes and bright stars through the perilous fight, Oʻer the ramparts we watched, were so gallantly streaming? And the rocketʼs red glare, the bombs bursting in air, Gave proof through the night that our flag was still there; O say does that star-spangled banner yet wave Oʻer the land of the free and the home of the brave? On the shore dimly seen through the mists of the deep, Where the foeʼs haughty host in dread silence reposes, What is that which the breeze, oʻer the towering steep, As it fitfully blows, half conceals, half discloses? Now it catches the gleam of the morningʻs first beam, In full glory reflected now shines in the stream: 'Tis the star-spangled banner, O long may it wave Oʻer the land of the free and the home of the brave. And where is that band who so vauntingly swore That the havoc of war and the battleʼs confusion, A home and a country, should leave us no more? Their blood has washed out their foul footsteps' pollution. No refuge could save the hireling and slave From the terror of flight, or the gloom of the grave: And the star-spangled banner in triumph doth wave, Oʻer the land of the free and the home of the brave. O thus be it ever, when freemen shall stand Between their loved homes and the war’s desolation. Blest with victʼry and peace, may the Heav’n rescued land Praise the Power that hath made and preserved us a nation! Then conquer we must, when our cause it is just, And this be our motto: 'In God is our trust.' And the star-spangled banner in triumph shall wave Oʻer the land of the free and the home of the brave! </poem> == BMTga aʼzo davlatlar va kuzatuvchi davlatlar madhiyalari == {| class="wikitable plainrowheaders sortable" border=1 |+ Birlashgan Millatlar Tashkilotiga aʼzo davlatlar va kuzatuvchi davlatlarning milliy madhiyalari ! scope="col" | Davlat ! scope=col| Milliy madhiya<ref>{{cite web |url=https://www.un.org/en/members/index.shtml |title=List of Member States |publisher=[[United Nations]] |access-date=18 July 2015 }}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.un.org/en/members/nonmembers.shtml |title=List of Observer States |publisher=[[United Nations]] |access-date=18 July 2015 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090509204646/http://www.un.org/en/members/nonmembers.shtml |archive-date=9 May 2009 }}</ref>}} ! width=240pt | Qabul qilingan sana (de-yure) ! scope="col" | Matn muallifi ! width="300pt" | Bastakor ! | Manba. |- ! scope="row"| {{anchor|A}}{{sort|Afg'oniston|}} {{Flag|Afgʻoniston}} | „[[Afgʻoniston madhiyasi|This Is the Home of the Brave|دا د باتورانو کور (Dā də bātorāno kor)]]“<br /><small>(„This Is the Home of the Brave“)</small> | align="center"| {{sort|a2021|2021}} | [[Afg'oniston Islom Amirligi hukumati]] | Aniq emas | align="center"| <ref>{{cite web|title=Afghanistan|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/afghanistan/|access-date=28 September 2020|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]}}</ref><ref>{{cite web|access-date=2020-09-28|title=The Beethoven link to Afghan anthem|url=https://www.hindustantimes.com/india/the-beethoven-link-to-afghan-anthem/story-E1BTos5f3rh4bVaBzraz1K.html|date=15 April 2006|publisher=[[Hindustan Times]]|agency=[[Indo-Asian News Service]]}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Albaniya|}} {{Flag|Albaniya}} | „[[Himni i Flamurit|Betimi mbi Flamur]]“<br /><small>(„Bayroqdagi garov“)</small> | align="center"| {{sort|a1912|1912}} | [[Aleksandër Stavre Drenova]] | [[Ciprian Porumbescu]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/2/mode/2up 2]}} |- ! scope="row"| {{sort|Jazoir|}} {{Flag|Jazoir}} | „[[Jazoir davlat madhiyasi|Kassaman]]“ <br /><small>(„Biz vaʼda beramiz“)</small> | align="center"| {{sort|a1962|1962}} | [[Moufdi Zakaria]] | [[Mohamed Fawzi (artist)|Mohamed Fawzi]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.embassyofalgeria-rsa.org/index.php/en-gb/about-algeria/national-anthem |title=National Anthem |publisher=Embassy of Algeria |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Andorra|}} {{Flag|Andorra}} | „[[Andorra davlat madhiyasi (El gran Carlemany)|El gran Carlemany]]“<br /><small>(„Buyuk Karl“)</small> | align="center"| {{sort|a1914|1914}} | Enric Marfany Bons | [[Juan Benlloch y Vivó]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/10/mode/2up 10]}} |- ! scope="row"| {{sort|Angola|}} {{Flag|Angola}} | „[[Angola davlat madhiyasi|Angola Avante]]“<br /><small>(„Oldinga Angola“)</small> | align="center" |{{sort|a1975|1975}} | [[Manuel Rui Alves Monteiro]] | [[Rui Alberto Vieira Dias Mingas]] | align="center"|<ref>{{cite web|title=Angola|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/angola/|access-date=16 August 2014|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Antigua va Barbuda|}} {{Flag|Antigua va Barbuda}} | „[[Antigua va Barbuda davlat madhiyasi |Fair Antigua, We Salute Thee]]“ | align="center"| {{sort|a1981|1981}} | Novelle Hamilton Richards | Walter Garnet Picart Chambers | align="center" |<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/llibrary/publications/the-world-factbook/geos/print_ac.html |title=Antigua and Barbuda |work=[[The World Factbook]] |publisher=[[Central Intelligence Agency]] |access-date=9 October 2020 |archive-date=2020-10-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201009235949/https://www.cia.gov/llibrary/publications/the-world-factbook/geos/print_ac.html }}</ref>{{sfn|Minahan|2009|p=[https://books.google.com/books?id=jfrWCQAAQBAJ&pg=PA658 658]}} |- ! scope="row"| {{sort|Argentina|}} {{Flag|Argentina}} | „[[Argentina davlat madhiyasi|Argentine National Anthem]]“<br /><small>(„Argentina milliy madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1813|1813}} | [[Vicente López y Planes]] | [[Blas Parera]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=http://www.casarosada.gov.ar/nuestro-pais/simbolos-nacionales |title=Símbolos Nacionales |publisher=Presidency of the Argentine Nation |language=es |trans-title=National Symbols |access-date=21 November 2011 |quote=La necesidad de tener una canción patriótica, que surgió con la Revolución de Mayo y que el Triunvirato supo comprender, se ve plasmada hoy en el Himno Nacional Argentino, con música de Blas Parera, letra de Vicente López y Planes, y arreglo de Juan P. Esnaola.}}</ref><ref>{{cite book |title=El Himno Nacional Argentino |trans-title=The Argentine National Anthem |last=Vega |first=Carlos |year=1962 |publisher=Eudeba |location=Buenos Aires |language=es }}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Armaniston|}} {{Flag|Armaniston}} | „[[Armaniston madhiyasi|Mer Hayrenik]]“<br /><small>(„Bizning Otayurtimiz“)</small> | align="center"| {{sort|a1918|1918, 1991}} | [[Mikael Nalbandian]] | [[Barsegh Kanachyan]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/24/mode/2up 24]}} |- ! scope="row"| {{sort|Avstraliya|}} {{Flag|Avstraliya}} | „[[Avstraliya davlat madhiyasi|Advance Australia Fair]]“ | align="center"| {{sort|a1984|1984}} | [[Peter Dodds McCormick]] | [[Peter Dodds McCormick]] | align="center"|<ref>{{cite web|url=http://www.dfat.gov.au/facts/nat_anthem.html|title=The Australian National Anthem|publisher=[[Department of Foreign Affairs and Trade (Australia)|Department of Foreign Affairs and Trade]]|access-date=1 November 2007|archive-url=https://web.archive.org/web/20071023080802/http://www.dfat.gov.au/facts/nat_anthem.html|archive-date=23 October 2007}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.aph.gov.au/library/handbook/national_symbols/index.htm |title=Parliamentary Handbook of the Commonwealth of Australia – National Symbols |publisher=[[Parliament of Australia]] |date=21 September 2005 |access-date=1 November 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070830052800/http://www.aph.gov.au/library/handbook/national_symbols/index.htm |archive-date=30 August 2007 |url-status=dead }} (proclamation by Governor-General dated 19 April 1984)</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Avstriya|}} {{Flag|Avstriya}} | „[[Avstriya davlat madhiyasi|Bundeshymne der Republik Österreich]]“<br /><small>(„Avstriya Respublikasi Davlat madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1947|1947}} | [[Paula von Preradović]] | [[Wolfgang Amadeus Mozart]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/30/mode/2up 31]}} |- ! scope="row"| {{sort|Ozarbayjon|}} {{Flag|Ozarbayjon}} | „[[Ozarbayjon Respublikasining madhiyasi|Azərbaycan marşı]]“<br /><small>(„Ozarbayjon madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1918|1918}} | [[Ahmed Javad]] | [[Uzeyir Hajibeyov]] | align="center"|<ref name=natanthem>{{cite web|url=http://www.azerbaijan.az/portal/General/Symbols/stateSymbols_e.html|title=The National Symbols of the Republic of Azerbaijan|publisher=Heydar Aliyev Foundation|access-date=23 January 2015}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.mfa.gov.az/files/file/12.pdf|title=Azərbaycan Respublikasının Dövlət himni haqqında|publisher=mfa.gov.az|access-date=3 December 2018}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|B}}{{sort|Bagamalar|}} {{Flag|Bagamalar}} | „[[Bagama orollari davlat madhiyasi|Bahamaland]]“ | align="center"| {{sort|a1973|1973}} | Timothy Gibson | Timothy Gibson | align="center"|<ref>{{cite web|title=National Symbols|url=https://www.bahamasembdc.org/about/national-symbols/|access-date=September 28, 2020|work=[[Embassy of the Bahamas in Washington, D.C.|Embassy of the Bahamas to the United States of America]]|publisher=[[Ministry of Foreign Affairs (Bahamas)|Ministry of Foreign Affairs of The Bahamas]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20200619003952/https://www.bahamasembdc.org/about/national-symbols/?doing_wp_cron=1592527192.6023869514465332031250|archive-date=June 19, 2020|url-status=live}}</ref>{{sfn|Minahan|2009|p=[https://books.google.com/books?id=jfrWCQAAQBAJ&pg=PA664 664]}} |- ! scope="row"| {{sort|Bahrayn|}} {{Flag|Bahrayn}} | „[[Bahrayn davlat madhiyasi|Bahrainona]]“<br /><small>(„Bizning Bahrayn“)</small> | align="center"| {{sort|a1971|1971}} | Mohamed Sudqi Ayyash | data-sort-value="ZZZZ"| Nomaʼlum | align="center"|<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/bahrain/|title=Bahrain|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Bangladesh|}} {{Flag|Bangladesh}} | „[[Bangladesh davlat madhiyasi|Amar Shonar Bangla]]“<br /><small>(„Mening Oltin Bengaliyam“)</small> | align="center"| {{sort|a1972|1972}} | [[Rabindranath Tagore]] | [[Samar Das]] | align="center"|<ref>{{cite book |last=Komol |first=Khalid Hasan |year=2012 |chapter=Das, Samar |chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Das,_Samar |editor1-last=Islam |editor1-first=Sirajul |editor1-link=Sirajul Islam |editor2-last=Jamal |editor2-first=Ahmed A. |title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh |edition=Second |publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]]}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Barbados|}} {{Flag|Barbados}} | „[[Barbados davlat madhiyasi|In Plenty and In Time of Need]]“ | align="center"| {{sort|a1966|1966}} | Irving Burgie | C. Van Roland Edwards | align="center"|<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/barbados/|title=Barbados|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Belarus|}} {{Flag|Belarus}} | „[[Belarus davlat madhiyasi|My Belarusy]]“<br /><small>(„Biz, belaruslar“)</small> | align="center"| {{sort|a1955|1955}} | [[Michael Klimovich]] | [[Nestar Sakalowski]] | align="center"|<ref>{{cite web|url=http://www.belarus-misc.org/anthem.htm|title=The National Anthem of Belarus|year=2005|work=A Belarus Miscellany|archive-url=https://web.archive.org/web/20081012054636/http://www.belarus-misc.org/anthem.htm|archive-date=12 October 2008|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.president.gov.by/press15629.html|title=Указ № 350 ад 2 лiпеня 2002 г.|date=2 July 2002|language=be |archive-url=https://web.archive.org/web/20080304085452/http://www.president.gov.by/press15629.html |archive-date=4 March 2008|url-status=dead}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Belgiya|}} {{Flag|Belgiya}} |"[[Belgiya davlat madhiyasi|La Brabançonne]]"<br /><small>(„Brabantiyalik“)</small> | align="center"| {{sort|a1830|1830}} | [[Jenneval]] (Louis-Alexandre Dechet) | [[François Van Campenhout]] | align="center"|<ref>{{cite web|title=Courrier des Pays-Bas: La Brabançonne.|url=http://www.magasinpittoresque.be/belgique/la-brabanconne.htm|access-date=3 April 2013}}</ref><ref>Francis Martens, ''La Belgique en chantant'', pp. 19-40, in Antoine Pickels and Jacques Sojcher (eds.), ''Belgique: toujours grande et belle'', issues 1-2, Éditions Complexe, Brussels, 1998</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Beliz|}} {{Flag|Beliz}} | „[[Beliz davlat madhiyasi|Land of the Free]]“ | align="center"| {{sort|a1981|1981}} | [[Samuel Alfred Haynes]] | [[Selwyn Walford Young]] | align="center"|<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/belize/|title=Belize|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Benin|}} {{Flag|Benin}} | „[[Benin davlat madhiyasi|L’Aube Nouvelle]]“<br /><small>(„Yangi kunning shafaqi“)</small> | align="center"| {{sort|a1960|1960}} | Gilbert Jean Dagnon | Gilbert Jean Dagnon | align="center"|<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/benin/|title=Benin|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Butan|}} {{Flag|Butan}} | „[[Butan davlat madhiyasi|Druk tsendhen]]“<br /><small>(„Momaqaldiroq ajdaho qirolligi“)</small> | align="center"| {{sort|a1953|1953}} | Dasho Gyaldun Thinley | Aku Tongmi | align="center"|<ref>{{cite book |title=The Origin and Description of The National Flag and National Anthem of The Kingdom of Bhutan |first1=Dorji |last1=Penjore |first2=Sonam |last2=Kinga |publisher=The Centre for Bhutan Studies |location=[[Thimphu]] |year=2002 |url=http://www.bhutanstudies.org.bt/pubFiles/nationalflag.pdf |page=14 |isbn=99936-14-01-7 |access-date=19 April 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110723163319/http://www.bhutanstudies.org.bt/pubFiles/nationalflag.pdf |archive-date=23 July 2011 |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite book|title=Independence Days: Holidays and Celebrations |first=Amy Hackney |last=Blackwell |publisher=Infobase Publishing |year=2009 |isbn=978-1-60413-101-7 |page=15 |url=https://books.google.com/books?id=QMyL9Dpp378C |access-date=29 October 2011}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Boliviya|}} {{Flag|Boliviya}} | „[[Boliviya davlat madhiyasi|Himno Nacional de Bolivia]]“<br /><small>(„Boliviya davlat madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1852|1852}} | [[José Ignacio de Sanjinés]] |Leopoldo Benedetto Vincenti | align="center"|<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/bolivia/|title=Bolivia|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Bosniya va Gersegovina|}} {{Flag|Bosniya va Gersegovina}} | „[[Bosniya va Gersegovina davlat madhiyasi|Državna himna Bosne i Hercegovine]]“<br /><small>(„Bosniya va Gersogovina Davlat madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1999|1999}} | Awaiting official approval | [[Dušan Šestić]] | align="center"|<ref>[http://www.balkaninsight.com/en/article/bosnia-anthem-gets-lyrics-after-10-years „Bosnia Anthem Gets Lyrics After 10 Years“], ''Bosnia Insight'', 23 February 2009.</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Botsvana|}} {{Flag|Botsvana}} | „[[Botsvana davlat madhiyasi|Fatshe leno la rona]]“<br /><small>(„Bu olijanob yurt barakali boʻlsin“)</small> | align="center"| {{sort|a1966|1966}} | Kgalemang Tumedisco Motsete | Kgalemang Tumedisco Motsete | align="center"|<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/botswana/|title=Botswana|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Braziliya|}} {{Flag|Braziliya}} | „[[Braziliya davlat madhiyasi|Hino Nacional Brasileiro]]“<br /><small>(„Braziliya milliy madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1831|1831}} | [[Joaquim Osório Duque Estrada]] | [[Francisco Manuel da Silva]] | align="center"| <ref>{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/andersonantunes/2014/07/02/a-brief-history-of-the-brazilian-national-anthem-and-why-it-is-the-tune-of-the-world-cup/|title=A Brief History Of The Brazilian National Anthem, And Why It Is The Tune Of The World Cup|first=Anderson|last=Antunes|website=Forbes}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Bruney|}} {{Flag|Bruney}} | „[[Bruney davlat madhiyasi|Allah Peliharakan Sultan]]“<br /><small>(„Alloh rozi boʻlsin Sulton“)</small> | align="center"| {{sort|a1951|1951}} | [[Yura Halim|Pengiran Haji Mohamed Yusuf bin Abdul Rahim]] | Besar bin Sagap | align="center"| <ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/brunei/|title=Brunei|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Bolgariya|}} {{Flag|Bolgariya}} | „[[Bolgariya davlat madhiyasi|Mila Rodino]]“<br /><small>(„Aziz Onayurtim“)</small> | align="center"| {{sort|a1964|1964}} | [[Tsvetan Radoslavov]] | [[Tsvetan Radoslavov]] | align="center"| <ref>{{cite web|url=http://socbg.com/2014/04/химнът-на-българия-през-превратности.html|title=Химнът на България през превратностите на времето|website=socbg.com|access-date=17 July 2018}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Burkina Faso|}} {{Flag|Burkina Faso}} | „[[Burkina Faso davlat madhiyasi|Une Seule Nuit]]“<br /><small>(„Yagona kecha“)</small> | align="center"| {{sort|a1984|1984}} | [[Thomas Sankara]] | [[Thomas Sankara]] | align="center"|<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/burkina-faso/|title=Burkina Faso|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Burundi|}} {{Flag|Burundi}} | „[[Burundi davlat madhiyasi|Burundi Bwacu]]“<br /><small>(„Bizning Burundi“)</small> | align="center"| {{sort|a1962|1962}} | Jean-Baptiste Ntahokaja and others | Marc Barengayabo | align="center"|<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/burundi/|title=Burundi|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|C}}{{sort|Kambodja|}} {{Flag|Kambodja}} | „[[Kambodja davlat madhiyasi|Nokor Reach]]“<br /><small>(„Qirollik oilasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1941|1941}} | Samdach [[Chuon Nat]] | F. Perruchot and J. Jekyll | align="center"|<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/cambodia/|title=Cambodia|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Kamerun|}} {{Flag|Kamerun}} | „[[Kamerun davlat madhiyasi|O Cameroun, Berceau de nos Ancêtres]]“<br /><small>(„Ey Kamerun, Ota-bobolarimizning beshigi“)</small> | align="center"| {{sort|a1957|1957}} | René Djam Afame, Samuel Minkio Bamba, Moïse Nyatte Nkoʻo (fransuz),<br />Dr [[Bernard Fonlon]] (Ingliz) | René Djam Afame | align="center"|<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/cameroon/|title=Cameroon|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Kanada|}} {{Flag|Kanada}} | „[[Kanada madhiyasi|Ô Canada]]“<br /><small>(„O Kanada“)</small> | align="center"| {{sort|a1980|1980}} | [[Adolphe-Basile Routhier]] (fransuz);<br />[[Robert Stanley Weir]] (Ingliz) | [[Calixa Lavallée]] | align="center"|<ref>{{cite web| url=http://canada.pch.gc.ca/eng/1443808632931#a11| author=Department of Canadian Heritage| author-link=Department of Canadian Heritage| title=Patrimoine canadien – Hymne national du Canada| publisher=Queen's Printer for Canada| access-date=26 June 2008| archive-url=https://web.archive.org/web/20160226163345/http://canada.pch.gc.ca/eng/1443808632931#a11| archive-date=26 February 2016| url-status=dead}}</ref><ref>{{cite book |title=House of Commons debates, official report |last=Canada. Parliament, House of Commons. |year=1964 |publisher=Queen's Printer |volume=11 |page=11806 |url=http://parl.canadiana.ca/view/oop.debates_HOC2602_11/458?r=0&s=1 }}</ref><ref>{{cite book|last=DeRocco|first=David|title=From sea to sea to sea: a newcomer's guide to Canada|year=2008|publisher=Full Blast Productions|isbn=978-0-9784738-4-6|pages=121–122}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Kabo Verde|}} {{Flag|Kabo Verde}} | „[[Kabo-Verde davlat madhiyasi|Cântico da Liberdade]]“<br /><small>(„Ozodlik qoʻshigʻi“)</small> | align="center"| {{sort|a1996|1996}} | Amílcar Spencer Lopes | Adalberto Higino Tavares Silva | align="center"|<ref name=":0">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=5r3QDwbZ_ZkC&dq=Adalberto+Higino+Tavares+Silva+Am%C3%ADlcar+Spencer+Lopes&pg=PT75|title=Hinos de todos os países do mundo|last=Berg|first=Tiago José|date=26 November 2012|publisher=Panda Books|isbn=9788578881917|pages=75}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|MAP|}} {{Flag|Central African Republic|Markaziy Afrika Respublikasi}} | „[[Markaziy Afrika Respublikasi davlat madhiyasi|La Renaissance]]“<br /><small>(„Qayta tugʻilish“)</small> | align="center"| {{sort|a1960|1960}} | [[Barthélémy Boganda]] | [[Herbert Pepper]] | align="center"| <ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/central-african-republic/|title=Central African Republic|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Chad|}} {{Flag|Chad}} | „[[Chad davlat madhiyasi|La Tchadienne]]“<br /><small>(„Chad xalqi“)</small> | align="center"| {{sort|a1960|1960}} | [[Louis Gidrol]] and others | [[R. Paul Villard|Paul Villard]] | align="center"| <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=kkB1GaR2SXEC&dq=tchadienne+Louis+Gidrol+Paul+Villard&pg=PA69|title=Chad in Pictures|last=Zuchora-Walske|first=Christine|date=1 January 2009|publisher=Twenty-First Century Books|isbn=9781575059563}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Chili|}} {{Flag|Chili}} | „[[Chili daclat madhiyasi (Himno Nacional de Chile)|Himno Nacional de Chile]]“<br /><small>(„Chili davlat madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1847|1847}} | [[Eusebio Lillo]] | [[Ramón Carnicer]] | align="center"| <ref>{{cite web|url=http://www.revistachilena.com/Himno_Nacional_de_Chile.html|title=Himno Nacional de Chile|access-date=22 June 2020|author=Revista Chilena}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Xitoy|}} {{Flag|Xitoy}} | „[[Xitoy davlat madhiyasi|Yìyǒngjūn Jìnxíngqǔ]]“<br /><small>(„Koʻngillilar marshi“)</small> | align="center"| {{sort|a1949|1949}} (provisional)<br />1982 (official)<br />2004 (constitutional) | [[Tian Han]] | [[Nie Er]] | align="center"| |- ! scope="row"| {{sort|Kolumbiya|}} {{Flag|Kolumbiya}} | „[[Kolumbiya davlat madhiyasi|Himno Nacional de la República de Colombia]]“<br /><small>(„Kolumbiya Respublikasi Davlat madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1886|1886}} | [[Rafael Núñez (politician)|Rafael Núñez]] | [[Oreste Sindici]] | align="center"| <ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/colombia/|title=Colombia|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Comoros|}} {{Flag|Comoros|Komorlar}} | „[[Komor orollari davlat madhiyasi|Udzima wa ya Masiwa]]“<br /><small>(„Buyuk orollar ittifoqi“)</small> | align="center"| {{sort|a1978|1978}} | Said Hachim Sidi Abderemane | Said Hachim Sidi Abderemane and Kamildine Abdallah | align="center"| <ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/comoros/|title=Comoros|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|D}}{{sort|Kongo Demokratik Respublikasi|}} {{Flag|Kongo Demokratik Respublikasi}} | „[[Kongo Demokratik Respublikasi davlat madhiyasi|Debout Congolais]]“<br /><small>(„Kongoning vujudga kelishi“)</small> | align="center"| {{sort|a1960|1960}}, {{sort|a1997|1997}} | [[Joseph Lutumba]] | Simon-Pierre Boka di Mpasi Londi | align="center"| <ref>{{cite web |url=http://www.laconscience.com/article.php?id_article=1807 |title=" Debout congolais " : petite histoire d'un grand Hymne ! |work=La Conscience |language=fr |date=29 June 2005 |access-date=19 March 2009 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090124060414/http://www.laconscience.com/article.php?id_article=1807 |archive-date=24 January 2009 }}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Kongo Respublikasi|}} {{Flag|Kongo Respublikasi}} | „[[Kongo Respublikasi davlat madhiyasi|La Congolaise]]“<br /><small>(„Kongoliklar“)</small> | align="center"| {{sort|a1959|1959}}, {{sort|a1991|1991}} | Jacques Tondra and Georges Kibanghi | Jean Royer and Joseph Spadilière | align="center"| <ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/congo-republic-of-the/|title=Congo, Republic of the|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Kosta Rika|}} {{Flag|Kosta Rika}} | „[Kosta-Rika davlat madhiyasi|Noble patria, tu hermosa bandera]]“<br /><small>(„Kosta-Rika milliy madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1853|1853}} | [[José María Zeledón Brenes]] |Manuel María Gutiérrez | align="center"| <ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/costa-rica/|title=Costa Rica|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Xorvatiya|}} {{Flag|Xorvatiya}} | „[[Xorvatiya davlat madhiyasi|Lijepa naša domovino]]“<br /><small>(„Goʻzal Vatanimiz“)</small> | align="center"| {{sort|a1972|1972}} | [[Antun Mihanović]] | [[Josip Runjanin]] | align="center"| <ref>{{cite web|title=lijep|url=http://hjp.znanje.hr/index.php?show=search_by_id&id=e19uWBE%3D&keyword=lijep|website=Hrvatski jezični portal|publisher=Novi Liber / Srce|language=hr|access-date=14 March 2016}}</ref><ref>{{cite web|publisher=[[Ministry of Foreign and European Affairs (Croatia)]]|url=http://www.mvep.hr/en/about-croatia/state-emblems/national-anthem/|title=State emblems}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Kuba|}} {{Flag|Kuba}} | „[[Kuba davlat madhiyasi|La Bayamesa]]“<br /><small>(„Bayamo madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1902|1902}} | [[Perucho Figueredo]] | [[Perucho Figueredo]] | align="center"| <ref>{{Cite web|url=http://www.nacion.cult.cu/en/arf.htm|title=Symbols of the cuban nation|website=www.nacion.cult.cu}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Kipr|}} {{Flag|Kipr}} | „[[Kipr davlat madhiyasi|Ýmnos eis tīn Eleutherían]]“<br /><small>(„Ozodlik madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1960|1960}} | [[Dionýsios Solomós]] | [[Nikolaos Mantzaros]] | align="center"| <ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/cyprus/|title=Cyprus|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Chexiya|}} {{Flag|Chexiya}} | „[[Chexiya davlat madhiyasi|Kde domov můj]]“<br /><small>(„Mening uyim qayerda“)</small> | align="center"| {{sort|a1918|1918}} | [[Josef Kajetán Tyl]] | [[František Škroup]] | align="center"| <ref>{{cite web|url=http://aplikace.mvcr.cz/archiv2008/sbirka/1993/sb02-93.pdf|title=Ročník 1993 – Sbírka Zákonů České Republiky |language=cs|publisher=Ministry of the Interior of the Czech Republic|date=1993|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110522060319/http://aplikace.mvcr.cz/archiv2008/sbirka/1993/sb02-93.pdf|archive-date=22 May 2011}}</ref><ref>{{cite book|last=Gössel|first=Gabriel|display-authors=etal|title=Kde domov můj: státní hymna České republiky v proměnách doby|trans-title=The Czech Republic's national anthem down the ages|url=https://books.google.com/books?id=j0L6PgAACAAJ|year=2008|publisher=Government of the Czech Republic|isbn=978-80-87041-42-0}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Daniya|}} {{Flag|Daniya}} | „[[Daniya davlat madhiyasi|Der er et yndigt land]]“<br /><small>(„Ajoyib mamlakat bor“)</small> | align="center"| {{sort|a1835|1835}} | [[Adam Oehlenschläger]] | [[Hans Ernst Krøyer]] | align="center"|<ref>{{Cite web|title=Instruks for Udenrigstjenesten|author=Udenrigsministeriet|publisher=Retsinformation|date=6 August 2001|url=https://www.retsinformation.dk/forms/R0710.aspx?id=22926|access-date=30 June 2013}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Djibouti|}} {{Flag|Djibouti}} | „[[Jibuti davlat madhiyasi|Djibouti]]“ | align="center"| {{sort|a1977|1977}} | Aden Elmi | Abdi Robleh | align="center"| <ref>{{Cite news |title=NCNA Reports on Djibouti Independence Ceremony |date=27 June 1977 |publisher=U.S. Foreign Broadcast Information Service |location=Djibouti}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Dominika Respublikasi|}} {{Flag|Dominica}} | „[[Dominik davlat madhiyasi|Isle of Beauty, Isle of Splendour]]“ | align="center"| {{sort|a1978|1978}} | Wilfred Oscar Morgan Pond | Lemuel McPherson Christian | {{*sound2|National_Anthem_of_Dominica_by_US_Navy_Band.ogg|"Isle of Beauty, Isle of Splendour"}} | align="center"| {{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/188/mode/2up 188]}} |- ! scope="row"| {{sort|Dominican Republic|}} {{Flag|Dominican Republic}} | „[[Dominika Respublikasi davlat madhiyasi|Himno Nacional]]“<br /><small>(„Milliy madhiya“)</small> | align="center"| {{sort|a1934|1934}} | [[Emilio Prud'Homme]] | [[José Rufino Reyes y Siancas]] | align="center"| <ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/dominican-republic/|title=Dominican Republic|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|E}}{{sort|Sharqiy Timor|}} {{Flag|Sharqiy Timor}} | „[[Sharqiy Timor davlat madhiyasi|Pátria]]“<br /><small>(„Otayurt“)</small> | align="center"| {{sort|a2002|2002}} | [[Francisco Borja da Costa]] | Afonso de Araujo | align="center"| <ref>{{cite web|title=Símbolu Nasionál|url=http://timor-leste.gov.tl/?p=34&lang=tp|publisher=Governul Timor-Leste|access-date=11 December 2014|language=tet}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Ekvador|}} {{Flag|Ekvador}} | „[[Ekvador davlat madhiyasi|Salve, Oh Patria]]“<br /><small>(„Sizni tabriklaymiz, Vatanimiz“)</small> | align="center"| {{sort|a1948|1948}} | [[Juan León Mera]] | [[Antonio Neumane]] | align="center"| <ref>[http://www.presidencia.gov.ec/articulog.php?ar_codigo=241&ca_codigo=112&ca_padre=0 Presidency of Ecuador] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090619202100/http://www.presidencia.gov.ec/articulog.php?ar_codigo=241&ca_codigo=112&ca_padre=0 |date=19 June 2009 }}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Misr|}} {{Flag|Misr}} | „[[Misr davlat madhiyasi|Bilady, Bilady, Bilady]]“<br /><small>(„Mening yurtim, mening yurtim, mening yurtim“)</small> | align="center"| {{sort|a1979|1979}} | Mohamed Younis Al-Qady<br />(adapted from a speech by <br />[[Mustafa Kamil Pasha|Mustafa Kamil]]) | [[Sayed Darwish]] | align="center"| <ref>{{cite web|url=http://www.egypt-cairo.com/egypt_national_anthem.html|title=Egypt National Anthem|website=Egypt Cairo|access-date=1 January 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20181025185139/http://www.egypt-cairo.com/egypt_national_anthem.html|archive-date=25 October 2018|url-status=dead}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|El Salvador|}} {{Flag|El Salvador}} | „[[National Anthem of El Salvador|Himno Nacional de El Salvador]]“<br /><small>(„National Anthem of El Salvador“)</small> | align="center"| {{sort|a1879|1879}} | [[Juan José Cañas]] | [[Juan Aberle]] | align="center"| <ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/el-salvador/|title=El Salvador|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Equatorial Guinea|}} {{Flag|Equatorial Guinea}} | „[[Ekvator Gvineyasi davlat madhiyasi|Caminemos pisando las sendas de nuestra inmensa felicidad]]“<br /><small>(„Cheksiz Baxtimiz Yoʻlidan Boraylik“)</small> | align="center"| {{sort|a1968|1968}} | [[Atanasio Ndongo Miyone]] | Ramiro Sánchez Lopes | align="center"| <ref>{{cite journal|author=Cusack, Igor|title=African National Anthems: 'Beat the Drums, the Red Lion Has Roared'|journal= Journal of African Cultural Studies |volume=17|issue=2|year=2005|pages= 235–51|jstor=4141312|doi=10.1080/13696850500448337|s2cid=163149597}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Eritrea|}} {{Flag|Eritrea}} | „[[Eritreya davlat madhiyasi|Ertra, Ertra, Ertra]]“<br /><small>(„Eritreya, Eritreya, Eritreya“)</small> | align="center"| {{sort|a1993|1993}} |Solomon Tsehaye Beraki |Isaac Abraham Meharezghi and Aron Tekle Tesfatsion | align="center"| <ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/eritrea/|title=Eritrea|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Estoniya|}} {{Flag|Estoniya}} | „[[Estoniya davlat madhiyasi|Mu isamaa, mu õnn ja rõõm]]“<br /><small>(„Mening Vatanim, Mening baxtim va quvonchim“)</small> | align="center"| {{sort|a1920|1920}} | [[Johann Voldemar Jannsen]] | [[Fredrik Pacius]] | align="center"| <ref>{{cite web|url=http://www.president.ee/en/estonia/symbols.php|archive-url=https://web.archive.org/web/20060114120240/http://www.president.ee/en/estonia/symbols.php|url-status=dead|archive-date=14 January 2006|title=The President of the Republic of Estonia: National Symbols|date=14 January 2006}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.eesti.ee/en/republic-of-estonia/republic-of-estonia/national-anthem-of-the-republic-of-estonia/|archive-url=https://web.archive.org/web/20170904211401/https://www.eesti.ee/en/republic-of-estonia/republic-of-estonia/national-anthem-of-the-republic-of-estonia/|url-status=live|archive-date=4 September 2017|title=National anthem of the Republic of Estonia|access-date=31 March 2019|publisher=Republic of Estonia|translator=Jenny Wahl}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Esvatini|}} {{Flag|Esvatini}} | „[[Esvatini davlat madhiyasi|Nkulunkulu Mnikati wetibusiso temaSwati]]“<br /><small>(„Ey svaziylarning Xudoyimiz“)</small> | align="center"| {{sort|a1968|1968}} | Andrease Enoke Fanyana Simelane | David Kenneth Rycroft | align="center"| <ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/eswatini/|title=Eswatini|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Efiopiya|}} {{Flag|Efiopiya}} | „[[Efiopiya davlat madhiyasi|Wodefit Gesgeshi, Widd Innat Ityopp’ya]]“<br /><small>(„Oldinda mart, aziz ona Efiopiya“)</small> | align="center"| {{sort|a1992|1992}} | Dereje Melaku Mengesha | Solomon Lulu Mitiku | align="center"| {{sfn|Minahan|2009|p=[https://www.google.com/books?id=jfrWCQAAQBAJ&pg=PA830 830]}}<ref>{{cite web|url=http://www.ethiopianembassy.ie/about-ethiopia.html|title=About Ethiopia|website=Embassy of the Federal Democratic Republic of Ethiopia in Ireland|date=4 December 2010}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|F}}{{sort|Fiji|}} {{Flag|Fiji}} | „[[Fiji davlat madhiyasi|Meda Dau Doka]]“<br /><small>(„Xudo Fijini asrasin“)</small> | align="center"| {{sort|a1970|1970}} | Michael Francis Alexander Prescott | Charles Austin Miles | align="center"| <ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/fiji/|title=Fiji|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Finlandiya|}} {{Flag|Finlandiya}} | Finnish: „[[Finlandiya davlat madhiyasi|Maamme]]“<br />Swedish: „[[Finlandiya davlat madhiyasi|Vårt Land]]“<br /><small>(„Bizning yerlar“)</small> | align="center" | {{sort|a1917|1917}} | [[Johan Ludvig Runeberg]] (Swedish)<br />[[Paavo Cajander]] (Finnish) | [[Fredrik Pacius]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=http://finland.fi/life-society/the-finnish-national-anthem/ |title=The Finnish national anthem |website= This Is Finland |date=29 March 2011 |publisher=Finland Promotion Board, [[Ministry for Foreign Affairs (Finland)|Ministry for Foreign Affairs]] |access-date=8 May 2016}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Fransiya|}} {{Flag|Fransiya}} | „[[Fransiya davlat madhiyasi|La Marseillaise]]“ | align="center" |{{sort|a1795|1795}} | [[Claude Joseph Rouget de Lisle]] | [[Claude Joseph Rouget de Lisle]] | align="center"| |- ! scope="row"| {{anchor|G}}{{sort|Gabon|}} {{Flag|Gabon}} | „[[Gabon davlat madhiyasi|La Concorde]]“<br /><small>(„Konkord“)</small> | align="center" |{{sort|a1960|1960}} | [[Georges Aleka Damas]] | [[Georges Aleka Damas]] | align="center"| <ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/gabon/|title=Gabon|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| [[Gambiya]] | „[[Bizning vatanimiz Gambiya uchun]]“ | align="center"| {{sort|a1965|1965}} | Virginia Julie Howe | Jeremy Frederick Howe | align="center"| <ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/gambia-the/|title=Gambia, The|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Gruziya|}} {{Flag|Gruziya}} | „[[Gruziya davlat madhiyasi (Tavisupleba)|თავისუფლება Tavisupleba]]“<br /><small>(„Ozodlik“)</small> | align="center"| {{sort|a2004|2004}} | [[David Magradze]] | [[Zakaria Paliashvili]] | align="center"| <ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/georgia/|title=Georgia|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=2 September 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Germaniya|}} {{Flag|Germaniya}} | „[[Germaniya davlat madhiyasi|Lied der Deutschen]]“<br /><small>(„Nemislar qoʻshigʻi“)</small> | align="center"| {{sort|a1922|1922}} | [[August Heinrich Hoffmann von Fallersleben]] | [[Joseph Haydn]] | align="center"|<ref>[http://www.deutschlandfunkkultur.de/hoffmann-von-fallersleben-auf-helgoland-wie-die-deutsche.1001.de.html?dram:article_id=364148 „Wie die deutsche Nationalhymne nach feucht-fröhlicher Runde entstand“] by Claus-Stephan Rehfeld, [[Deutschlandfunk]], 26 August 2016</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Gana|}} {{Flag|Gana}} | „[[Gana davlat madhiyasi|God Bless Our Homeland Ghana]]“ | align="center"| {{sort|a1957|1957}} |Government committee | [[Philip Gbeho]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/254/mode/2up 255]}} |- ! scope="row"| {{sort|Gretsiya|}} {{Flag|Gretsiya}} | "[[Gretsiya davlat madhiyasi|Ὕμνος εἰς τὴν Ἐλευθερίαν/Ὕμνος πρὸς τὴν ἘλευθερίανÝmnos]]<br /><small>(„Ozodlik madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1865|1865}} | [[Dionýsios Solomós]] | [[Nikolaos Mantzaros]] | align="center"| |- ! scope="row"| {{sort|Grenada|}} {{Flag|Grenada}} | „[[Grenada davlat madhiyasi|Hail Grenada]]“ | align="center"| {{sort|a1974|1974}} | Irva Merle Baptiste | Louis Arnold Masanto | align="center"|<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/grenada/|title=Grenada|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Guatemala|}} {{Flag|Guatemala}} | „[[Gvatemala davlat madhiyasi|Himno Nacional de Guatemala]]“<br /><small>(„Gvatemala davlat madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1896|1896}} | [[José Joaquín Palma]] |Rafael Álvarez Ovalle | align="center"|<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/guatemala/|title=Guatemala|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Gvineya|}} {{Flag|Gvineya}} | „[[Gvineya davlat madhiyasi|Liberté]]“<br /><small>(„Ozodlik“)</small> | align="center" |{{sort|a1958|1958}} | data-sort-value="ZZZZ"| Nomaʼlum | Kodofo Moussa | align="center"|<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/guinea/|title=Guinea|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Gvineya-Bisau|}} {{Flag|Gvineya-Bisau}} | „[[Gvineya-Bisau davlat madhiyasi|Esta É a Nossa Pátria Bem Amada]]“<br /><small>(„Bu bizning sevimli Vatanimiz“)</small> | align="center"| {{sort|a1974|1974}} | [[Amílcar Cabral]] | Xiao He | align="center"|<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/guinea-bissau/|title=Guinea-Bissau|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Guyana|}} {{Flag|Guyana}} | „[[Gayana davlat madhiyasi|Dear Land of Guyana, of Rivers and Plains]]“ | align="center"| {{sort|a1966|1966}} | Archibald Leonard Luker | Robert Cyril Gladstone Potter | align="center"|<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=gRARCgAAQBAJ&pg=PT210|title=Musical Life in Guyana: History and Politics of Controlling Creativity|publisher=University Press of Mississippi|date=21 May 2015|last=Cambridge|first=Vibert C.|pages=209–213|isbn=9781626746442}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|H}}{{sort|Gaiti|}} {{Flag|Gaiti}} | „[[Gaiti davlat madhiyasi|La Dessalinienne]]“<br /><small>(„Dessalines qoʻshigʻi“)</small> | align="center"| {{sort|a1904|1904}} | [[Justin Lhérisson]] | [[Nicolas Geffrard (musician)|Nicolas Geffrard]] | align="center"|<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=2mJB8hZzjxIC&q=national+anthem&pg=PA151 |title=Historical Dictionary of Haiti |author=Hall, Michael R. |page=182 |year=2012 |isbn=9780810878105 |access-date=9 June 2015}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Gonduras|}} {{Flag|Gonduras}} | „[[Gonduras davlat madhiyasi|Himno Nacional de Honduras]]“<br /><small>(„Gonduras davlat madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1915|1915}} |Augusto Constancio Coello | [[Carlos Hartling]] | align="center"|<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/honduras/|title=Honduras|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Vengriya|}} {{Flag|Vengriya}} | „[[Vengriya davlat madhiyasi|Himnusz]]“<br /><small>(„Madhiya“)</small> | align="center"| {{sort|a1989|1989}} | [[Ferenc Kölcsey]] | [[Ferenc Erkel]] | align="center"|<ref name="hirado">{{cite web|url= http://www.hirado.hu/2015/01/20/a-himnusz-tortenete/ |title=A Himnusz története |language=hu |trans-title=History of Himnusz |access-date=17 May 2016}}</ref><ref>{{cite web|url= http://www.ogyk.hu/hu/blog/posts/a-himnusz-ugye-az-orszaggyules-elott |title=A Himnusz ügye az Országgyűlés előtt|language=hu|trans-title=The matter of the anthem before Parliament|access-date=17 May 2016}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|I}}{{sort|Islandiya|}} {{Flag|Islandiya}} | „[[Islandiya davlat madhiyasi|Lofsöngur]]“<br /><small>(„Madhiya“)</small> | align="center"| {{sort|a1944|1944}} | [[Matthías Jochumsson]] | [[Sveinbjörn Sveinbjörnsson]] | align="center"|<ref>{{cite encyclopedia|encyclopedia=Worldmark Encyclopedia of Nations|title=Iceland – History|url=http://www.encyclopedia.com/places/germany-scandinavia-and-central-europe/scandinavian-political-geography/iceland#HISTORY|access-date=26 April 2017|edition=12th|year=2007|publisher=Thomson Gale}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Hindiston|}} {{Flag|Hindiston}} | „[[Hindiston davlat madhiyasi|জন গণ মন Jana Gana Mana]]“<br /><small>(„Butun blimlar hukmdoriga salom“)</small> | align="center"| {{sort|a1950|1950}} | [[Rabindranath Tagore]] | [[Margaret Cousins]] | align="center"| <ref name="Britannica2008">{{cite book|last=Britannica|first=Editors of Encyclopedia|title=Britannica Encyclopedia of India (Set of 6 Volumes)|year=2008|page=167|publisher=Encyclopedia Britannica India|isbn=978-81-8131-008-8|url=https://154.82.111.112.sslip.io/dl2/Twk8LSYuHnq4MAoIYcGoIoVXj7dM4pggdPG05aKC_9caO60Gl8VT6u-lWvYPDXBx3yzkQ1nKfB-msGP3dHCDL-DDdO0MA3s7qtGh6du_t5aJP6-DBcaDBpgUyQ4aFiOThwgvUzXPhvQyxl9gbcfG6Nz06mlfLm2eXgxfNTcnK3M45SrNP-evadCNqUrcWg-uzQfDOFzy3P-rsGjCxJJWlsMtdNUjovhPKuGskO2TWTmFlt7oM2UUfQJapk7fguY6m1nwNLJnenkMKN1RWyerRRWh8zZO5MuMo1nfTnmsBqdqAAp5q-NKDkYPD_ymwVRNvHUHJfudjVbxzKN3b2AB16zmFdETp4Gj9kGEkjWosCrIUMyGcga_lX_htaVI1LPwiXWZAH6hr8OR0SubAHPNIzoAq2FXOb8xgfd6FtzcvUnaiLahsVFduMn-Y4f7pdcOwO6F5amtKhAb12jhct_hCcQaQ6ON9Lrf_TdCQaCE11ynYK7XOnmUvfhFDxM85LQtTnG2RH6h7oM3KKZb9b4QcILCF9xXI_D3zKSNtmlNIw5if6zcPb6i4if01yRS7l-EU3WUWE6TKRoJSc1wCmcv2pGctkPmFyZhKjBp4KtFab_E1iPydl7bDgW1XGQVu6JEf9ayWL1EMn3ZVBGPl1W8RIuUNzKXkBK3NyRmFip8EKcAKRrPr4xkNmZ-jYzly8eaWOIUgmpkpFFibMpSCs6s8mhrhGfho4vmMiNoGGqWqN978sgVpHbLJPzJUruz7JdNyjMAGKkeATN7OSLrukJ_wWC3L6G-sao2JN6pd_lkERnHobWvbp4kuA0zOACG3ZWQbVOKFS3qAd560q_h4kwIoLnNWrm5x4fgYjc__16hGQirCA_CAm2c7SkQKFO0AzwoVJpoeSi9yiZmu6R0nvncaEwljSdgkF_Wvziy9PIEkek0H2BUhAYyWnTxOG2XIL0ZwDqJv1iCz4MhnAY4XrNVRTcC2_xomBDEauE38xZWz8-cqNcNhdv9Kv5tTb6fiHBlw3zL6td_1dK5xhzdQEplI0N3qVsrcrNipxwvGD6MqRY67XJZ5AoXwFEvhLVNJW3E2tKIl2za6pnqcZnYJveycKwVXChR3QC2hWiDBqqb6aGfGAwOneBOv_oGP9YABJtj71YFsug0CfGSJhq8IovlYcVSePTubDHdBKU19JJWYGRnX06YsCF_7vlYDUeMhfskfmHKHy5pMh_Arjsl2XgelTbCjB9Th7XDB6A6CWBchEp7XyjPnX6prN151UBA48e-KZMuZVsAylNG5U-eCUu5RWYq8TTUz0TBEFhOmElV1lcqOyX615c8aDTxYfz9aa-AEJfTpAAe0YTb7YEfhv09LIv8Kp1JPC9Qob9-2ny57lnryibfAxJgeF_7rRKJ1Y_OuAOjOf6CMHszQhq3OpEI1gThfetPNfwC9vnwLw/Uf6lciqB}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Indoneziya|}} {{Flag|Indoneziya}} | „[[Indoneziya davat madhiyasi|Indonesia Raya]]“<br /><small>(„Buyuk Indoneziya“)</small> | align="center"| {{sort|a1945|1945}} | [[Wage Rudolf Soepratman]] | [[Wage Rudolf Soepratman]] | align="center"|<ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/indonesia/|title=Indonesia|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=15 August 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Eron|}} {{Flag|Eron}} | „[[Eron madhiyasi|Soroud-e Melli-e Jomhouri-e Eslami-e Iran]]“<br /><small>(„Eron Islom Respublikasi Davlat madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1990|1990}} | Sayed Bagheri | Hassan Riyahi | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/304/mode/2up 305]}} |- ! scope="row"| {{sort|Iroq|}} {{Flag|Iroq}} | „[[Iroq davlat madhiyasi|Mawtini]]“ <small>(„Mening Vatanim“)</small> | align="center"| {{sort|a2004|2004}} | [[Ibrahim Touqan]] | [[Mohammed Flayfel]] | align="center"|<ref>{{cite web|access-date=2020-10-09|title=Iraq puts new national anthem and flag 'on hold'|url=https://english.alarabiya.net/en/perspective/features/2015/05/11/Iraq-puts-new-national-anthem-flag-on-hold-says-official-|date=11 May 2015|website=[[Al Arabiya]] English}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Irlandiya|}} {{Flag|Irlandiya}} | „[[Irlandiya davlat madhiyasi|Amhrán na bhFiann]]“<br /><small>(„Askarlar qoʻshigʻi“)</small> | align="center"| {{sort|a1926|1926}} | [[Peadar Kearney]] (Ingliz)<br />[[Liam Ó Rinn]] (Irish) | [[Peadar Kearney]] and [[Patrick Heeney]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.gov.ie/en/publication/52a628-the-national-anthem/ |title=Gov.ie - The National Anthem |publisher=Government of Ireland |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Isroil|}} {{Flag|Isroil}} | „[[Isroil madhiyasi|הַתִּקְוָה Hatikvah]]“<br /><small>(„Umid“)</small> | align="center"| {{sort|a2004|2004}} | [[Naftali Herz Imber]] | [[Samuel Cohen (Jewish settler)|Samuel Cohen]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.timesofisrael.com/how-an-unwieldy-romantic-poem-and-a-romanian-folk-song-combined-to-produce-hatikva/ |title=How an unwieldy romantic poem and a Romanian folk song combined to produce 'Hatikva' |publisher=[[The Times of Israel]] |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Italiya|}} {{Flag|Italiya}} | „[[Italiya davlat madhiyasi|Il Canto degli Italiani]]“<br /><small>(„Italiyaliklar qoʻshigʻi“)</small> | align="center"| {{sort|a1946|1946}} | [[Goffredo Mameli]] | [[Michele Novaro]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.thelocal.it/20171116/italy-finally-has-official-national-anthem |title=Italy finally has an official national anthem |date=16 November 2017 |publisher=[[The Local]] |access-date=5 July 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/italy/|title=Italy - The World Factbook|website=www.cia.gov|access-date=27 June 2021}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Ivory Coast|}} {{Flag|Ivory Coast}} | „[[Kot-dʼIvuar davlat madhiyasi|L’Abidjanaise]]“<br /><small>(„Abidjan qoʻshigʻi“)</small> | align="center"| {{sort|a1960|1960}} | {{ill|Mathieu Vangah Ekra|fr|Mathieu Ekra}}, {{ill|Joachim Bony|fr}}<br />and {{ill|Pierre Marie Coty|fr}} | {{ill|Pierre-Michel Pango|fr}} | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/162/mode/2up 163]}} |- ! scope="row"| {{anchor|J}}{{sort|Yamayka|}} {{Flag|Yamayka}} | „[[Yamayka davlat madhiyasi|Jamaica, Land We Love]]“ | align="center"| {{sort|a1962|1962}} | Hugh Sherlock | Robert Lightbourne | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://jis.gov.jm/information/anthem-pledge/ |title=Anthem & Pledge - Jamaica Information Service |publisher=Jamaica Information Service |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Yaponiya|}} {{Flag|Yaponiya}} | „[[Yaponiya davlat madhiyasi|Kimigayo]]“<br /><small>(„Janobi Oliylarining hukmronligi“)</small><ref>{{cite news | title=Elementary schools face new mandate: Patriotism, 'Kimigayo' | date=29 March 2008 | publisher=Kyodo News | url=http://search.japantimes.co.jp/cgi-bin/nn20080329a3.html | work=The Japan Times Online | access-date=20 August 2011}}</ref> | align="center"| {{sort|a1999|1999}} | Traditional [[Waka poem]] from the [[Kokin Wakashū]] (first published in 905) | Yoshiisa Oku and Akimori Hayashi; usually credited to [[Hiromori Hayashi]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.thoughtco.com/japanese-national-anthem-kimigayo-2028070 |title=Kimigayo: Japanese National Anthem |publisher=ThoughtCo |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Iordaniya|}} {{Flag|Iordaniya}} | „[[Iordaniya davlat madhiyasi|Al-salam Al-malaki Al-urdoni]]“<br /><small>(„Iordaniya Qirollik Madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1946|1946}} | [[Abdelmunim Rifai|Abdul Monem Al-Refai]] | Abdul Qader al-Taneer | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://wisconsin.pbslearningmedia.org/resource/6e1734da-6ace-40db-b276-46e725de893f/jordanian-anthem/ |title=Jordanian Anthem &#124; PBS LearningMedia |publisher=PBS & WGBH Educational Foundation |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|K}}{{sort|Qozogʻiston|}} {{Flag|Qozogʻiston}} | „[[Qozogʻiston madhiyasi|Meniñ Qazaqstanım]]“<br /><small>(„Mening Qozogʻistonim“)</small> | align="center"| {{sort|a2006|2006}} | Zhumeken Nazhimedenov<br />(with modifications by<br />[[Nursultan Nazarbayev]]) | [[Shamshi Kaldayakov]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/330/mode/2up 330]}} |- ! scope="row"| {{sort|Keniya|}} {{Flag|Keniya}} | „[[Keniya davlat madhiyasi|Ee Mungu Nguvu Yetu]]“<br /><small>(„Ey barcha yaratganlarning Xudosi“)</small> | align="center"| {{sort|a1963|1963}} | Graham Hyslop, G. W. Senoga-Zake, Thomas Kalume, Peter Kibukosya, and Washington Omondi | The Anthem Commission | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://kenyahighcom.org.uk/flag-anthem.html |title=Flag and Anthem |publisher=Kenya High Commission United Kingdom |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Kiribati|}} {{Flag|Kiribati}} | „[[Kiribati davlat madhiyasi|Kunan Kiribati]]“<br /><small>(„Kiribati qoʻshigʻi“)</small> | align="center"| {{sort|a1979|1979}} | [[Tamuera Ioteba Uriam]] | Tamuera Ioteba Uruam | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/336/mode/2up 336]}} |- ! scope="row"| {{sort|Shimoliy Koreya|}} {{Flag|Shimoliy Koreya}} | „[[Shimoliy Koreya davlat madhiyasi|Aegukka]]“<br /><small>(„Vatanparvarlik qoʻshigʻi“)</small> | align="center"| {{sort|a1947|1947}} | [[Pak Seyŏng]] | [[Kim Wŏn'gyun]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=http://www.dprktoday.com/index.php?type=72&no=4093&for=e |title=National Anthem of the DPRK |website=[[DPRK Today]] |access-date=5 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180212040736/http://www.dprktoday.com/index.php?type=72&no=4093&for=e |archive-date=12 February 2018 |url-status=dead }}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Janubiy Koreya|}} {{Flag|Janubiy Koreya}} | „[[Janubiy Koreya davlat madhiyasi|Aegukga]]“<br /><small>(„Vatanparvarlik qoʻshigʻi“)</small> | align="center"| {{sort|a1948|1948}} | An Chang-ho | [[Ahn Eak-tae]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.mois.go.kr/eng/sub/a03/nationalSymbol_2/screen.do |title=The National Anthem - Aegukga |publisher=[[Ministry of the Interior and Safety (South Korea)|Ministry of the Interior and Safety]] |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Quvayt|}} {{Flag|Quvayt}} | „[[Quvayt davlat madhiyasi|Al-Nasheed Al-Watani]]“<br /><small>(„Milliy madhiya“)</small> | align="center"| {{sort|a1978|1978}} | [[Ahmad Meshari Al-Adwani]] | Ibrahim Al-Soula | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/344/mode/2up 345]}} |- ! scope="row"| {{sort|Qirgʻiziston|}} {{Flag|Qirgʻiziston}} | „[[Qirgʻiziston Respublikasi madhiyasi|Kyrgyz Respublikasynyn Mamlekettik Gimni]]“<br /><small>(„Qirgʻiziston Respublikasi madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1992|1992}} | Djamil Sadykov and Eshmambet Kuluev | Nasyr Davlesov and Kalyi Moldobasanov | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/348/mode/2up 348]}} |- ! scope="row"| {{anchor|L}}{{sort|Laos|}} {{Flag|Laos}} | „[[Laos davlat madhiyasi|Pheng Xat Lao]]“<br /><small>(„Laos xalqining madhiyasi“)</small> | align="center" |{{sort|a1947|1947}} | Sisana Sisane | Thongdy Sounthonevichit | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/352/mode/2up 352]}} |- ! scope="row"| {{sort|Latviya|}} {{Flag|Latviya}} | „[[Latviya madhiyasi|Dievs, svētī Latviju!]]“<br /><small>(„Xudo Latviyani asrasin“)</small> | align="center"| {{sort|a1920|1920}} | [[Kārlis Baumanis]] | [[Kārlis Baumanis]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.president.lv/en/republic-of-latvia/national-anthem#gsc.tab=0 |title=National Anthem &#124; Website of the President of Latvia |publisher=Chancery of the President of Latvia |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Livan|}} {{Flag|Livan}} | „[[Livan davlat madhiyasi|Lebanese National Anthem]]“ | align="center"| {{sort|a1927|1927}} | Rashid Nakhle | [[Wadia Sabra]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.lebanesearabicinstitute.com/lebanese-national-anthem/ |title=Lebanese National Anthem - Lebanese Arabic Institute |date=22 November 2016 |publisher=Lebanese Arabic Institute |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Lesoto|}} {{Flag|Lesoto}} | „[[Lesoto davlat madhiyasi|Lesotho Fatše La Bontata Rona]]“<br /><small>(„Lesoto, Otalarimiz yurti“)</small> | align="center"| {{sort|a1966|1966}} | [[François Coillard]] | [[Ferdinand-Samuel Laur]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/362/mode/2up 363]}} |- ! scope="row"| {{sort|Liberia|}} {{Flag|Liberia}} | „[[All Hail, Liberia, Hail!]]“ | align="center"| {{sort|a1847|1847}} | [[Daniel Bashiel Warner]] | [[Olmstead Luca]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/364/mode/2up 365]}} |- ! scope="row"| {{sort|Liviya|}} {{Flag|Liviya}} | „[[Liviya davlat madhiyasi|Libya, Libya, Libya]]“ | align="center"| {{sort|a2011|2011}} | Al Bashir Al Arebi | [[Mohammed Abdel Wahab]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=http://www.ntclibya.com/InnerPage.aspx?SSID=26&ParentID=20&LangID=1 |title=Libyan National Anthem |publisher=[[National Transitional Council]] |access-date=5 July 2020 |url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721231231/http://www.ntclibya.com/InnerPage.aspx?SSID=26&ParentID=20&LangID=1|archive-date=21 July 2011}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Lixtenshteyn|}} {{Flag|Lixtenshteyn}} | „[[Lixtenshteyn davlat madhiyasi|Oben am jungen Rhein]]“<br /><small>(„Yosh Reyn tepaligida“)</small> | align="center" |{{sort|a1963|1963}} | Jakob Josef Jauch | data-sort-value="ZZZZ"| Nomaʼlum | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.liechtenstein.li/en/country-and-people/state-symbols/national-anthem/ |title=National anthem |publisher=Principality of Liechtenstein |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Litva|}} {{Flag|Litva}} | „[[Tautiška giesmė|Tautiška giesmė]]“<br /><small>(„Milliy qoʻshiq“)</small> | align="center"| {{sort|a1919|1919}} | [[Vincas Kudirka]] | [[Vincas Kudirka]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/376/mode/2up 376]}} |- ! scope="row"| {{sort|Lyuksemburg|}} {{Flag|Lyuksemburg}} | „[[Lyuksemburg davlat madhiyasi|Ons Heemecht]]“<br /><small>(„Bizning vatanimiz“)</small> | align="center"| {{sort|a1993|1993}} | [[Michel Lentz]] | [[Jean Antoine Zinnen]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://luxtimes.lu/archives/22649-do-you-know-luxembourg-s-national-anthem |title=Do you know Luxembourg's national anthem? |date=11 December 2017 |publisher=[[Luxemburger Wort|Luxembourg Times]] |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|M}}{{sort|Madagaskar|}} {{Flag|Madagaskar}} | „[[Madagaskar davlat madhiyasi|Ry Tanindrazanay malala ô!]]“<br /><small>(„Ey ajdodlarimizning suyukli yurti“)</small> | align="center"| {{sort|a1958|1958}} | [[Pastor Rahajason]] | Norbert Raharisoa | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/386/mode/2up 387]}} |- ! scope="row"| {{sort|Malavi|}} {{Flag|Malavi}} | „[[Malavi davlat madhiyasi|Mulungu dalitsa Malaŵi]]“<br /><small>(„Xudo Malavini asrasin“)</small> | align="center"| {{sort|a1964|1964}} | [[Michael-Fredrick Paul Sauka]] | [[Michael-Fredrick Paul Sauka]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/390/mode/2up 390]}} |- ! scope="row"| {{sort|Malayziya|}} {{Flag|Malayziya}} | „[[Negaraku]]“<br /><small>(„Mening yurtim“)</small> | align="center"| {{sort|a1957|1957}} | multiple | [[Pierre-Jean de Béranger]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.malaysia.gov.my/portal/content/30107 |title=National Anthem |publisher=[[MAMPU]] |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Maldives|}} {{Flag|Maldives}} | „[[Maldiv orollari davlat madhiyasi|Gaumii salaam]]“<br /><small>(„Milliy salom“)</small> | align="center"| {{sort|a1972|1972}} | [[Muhammad Jameel Didi]] | [[Pandit Wannakuwattawaduge Don Amaradeva]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://en.sun.mv/40609 |title=Lanka musician who composed Maldivian national anthem dies |publisher=Sun Media Group |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Mali|}} {{Flag|Mali}} | „[[Mali davlat madhiyasi|Le Mali]]“<br /><small>(„Mali“)</small> | align="center"| {{sort|a1962|1962}} | [[Seydou Badian Kouyate]] | [[Banzumana Sissoko]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/400/mode/2up 400]}} |- ! scope="row"| {{sort|Malta|}} {{Flag|Malta}} | „[[Malta davlat madhiyasi|L-Innu Malti]]“<br /><small>(„Malta madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1964|1964}} | [[Dun Karm Psaila]] | [[Robert Samut]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://timesofmalta.com/articles/view/Our-national-anthem.552524 |title=Our national anthem |publisher=[[Times of Malta]] |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Marshall orollari|}} {{Flag|Marshall orollari}} | „[[Marshall orollari davlat madhiyasi|Forever Marshall Islands]]“ | align="center"| {{sort|a1991|1991}} | [[Amata Kabua]] | [[Amata Kabua]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/408/mode/2up 408]}} |- ! scope="row"| {{sort|Mavritaniya|}} {{Flag|Mavritaniya}} | „[[Mavritaniya davlat madhiyasi|Bilada-l ubati-l hudati-l kiram]]“<br /><small>(„G‘ururli, yo‘l ko‘rsatuvchilar mamlakati“)</small> | align="center"| {{sort|a2017|2017}} | data-sort-value="ZZZZ"| Nomaʼlum | [[Rageh Daoud]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/mauritania/ |title=Mauritania|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Mauritius|}} {{Flag|Mauritius}} | [[Mavritsiya davlat madhiyasi|Motherland (anthem)|"Vatan"]] | align="center"| {{sort|a1968|1968}} | Jean Georges Prosper | Philippe Gentil (M.B.E. Esq.) | align="center"|<ref>{{cite web |url=http://www.govmu.org/English/ExploreMauritius/NationalSymbols/Pages/National-Anthem.aspx |title=National Anthem |publisher=[[Government of Mauritius]] |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Meksika|}} {{Flag|Meksika}} | „[[Meksika davlat madhiyasi|Himno Nacional Mexicano]]“<br /><small>(„Meksika milliy madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1943|1943}} | [[Francisco González Bocanegra]] | [[Jaime Nunó]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/mexico/ |title=Mexico|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]]|access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Mikroneziya Federativ Shtatlari|}} {{Flag|Mikroneziya Federativ Shtatlari}} | „[[Mikroneziya Federativ Shtatlari madhiyasi|Patriots of Micronesia]]“ | align="center"| {{sort|a1991|1991}} | data-sort-value="ZZZZ"| Nomaʼlum | Traditional German song ([[Ich hab' mich ergeben]]) | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/micronesia-federated-states-of/ |title=Micronesia, Federated States of |work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]] |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Moldova|}} {{Flag|Moldova}} | „[[Moldova davlat madhiyasi|Limba noastră]]“<br /><small>(„Bizning Tilimiz“)</small> | align="center"| {{sort|a1994|1994}} | [[Alexei Mateevici]] | [[Alexandru Cristea]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=http://www.presedinte.md/eng/hymn |title=The State Anthem of the Republic of Moldova |publisher=Presidency of the Republic of Moldova |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Monako|}} {{Flag|Monako}} | „[[Monako davlat madhiyasi|Hymne Monégasque]]“<br /><small>(„Monegask madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1848|1848}} | [[Louis Notari]] | [[Charles Albrecht]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.palais.mc/en/the-institution/national-anthem-1-22.html |title=National Anthem |publisher=Prince's Palace of Monaco |access-date=5 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Mongoliya|}} {{Flag|Mongoliya}} | „[[Mongoliya davlat madhiyasi|Mongol ulsiin töriin duulal]]“<br /><small>(„Moʻgʻuliston davlat madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1950|1950}} | [[Tsendiin Damdinsüren]] | [[Bilegiin Damdinsüren]] and [[Luvsanjambyn Mördorj]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/432/mode/2up 433]}} |- ! scope="row"| {{sort|Chernogoriya|}} {{Flag|Chernogoriya}} | „[[Chernogoriya davlat madhiyasi|Oj, svijetla majska zoro]]“<br /><small>(„Ey, may oyining yorqin tongi“)</small> | align="center"|{{sort|a2004|2004}} |folk song | [[Žarko Mirković]] | align="center"|<ref>{{cite web|first1=Alice|last1=Cuddy|access-date=2020-10-15|title=Montenegro to fine people who do not stand for national anthem|url=https://www.euronews.com/2018/10/08/people-who-don-t-stand-for-national-anthem-in-montenegro-could-soon-be-fined-2-000|date=8 October 2018|website=euronews}}</ref><ref>{{cite web|access-date=2020-10-15|title=Žarko Mirković|url=http://www.canu.me/en/members/zarko-mirkovic|publisher=[[Montenegrin Academy of Sciences and Arts]]}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Marokash|}} {{Flag|Marokash}} | „[[Marokash davlat madhiyasi|Hymne Chérifien]]“<br /><small>(„Cherifian madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1956|1956}} | Ali Squalli Houssaini | Léo Morgan | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.moroccoworldnews.com/2018/11/257002/author-moroccan-national-anthem-dies/ |title=Ali Squalli, Author of Moroccan National Anthem Dies at 86 |publisher=[[Morocco World News]] |access-date=6 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Mozambik|}} {{Flag|Mozambik}} | „[[Mozambik davlat madhiyasi|Pátria Amada]]“<br />(Sevimli Vatan") | align="center"| {{sort|a2002|2002}} | Salomão J. Manhiça and Mia Couto | Justino Sigaulane Chemane | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/mozambique/ |title=Mozambique |work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]] |access-date=6 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Myanma|}} {{Flag|Myanma}} | „[[Myanma davlat madhiyasi|ကမ္ဘာမကျေ Kaba Ma Kyei]]“<br /><small>(„Dunyoning oxirigacha“)</small> | align="center"| {{sort|a1948|1948}} | [[Saya Tin|Tsaya Ting]] | [[Saya Tin|Tsaya Ting]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.myanmore.com/2020/05/the-story-behind-myanmars-national-anthem/ |title=The Story behind Myanmar's National Anthem |publisher=[[Myanmore Magazine]] |access-date=6 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|N}}{{sort|Namibiya|}} {{Flag|Namibiya}} | „[[Namibiya davlat madhiyasi|Namibia, Land of the Brave]]“ | align="center"| {{sort|a1991|1991}} | [[Axali Doëseb]] | [[Axali Doëseb]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=http://gov.na/national-symbols |title=National Symbols - GRN Portal |publisher=Government of Namibia |access-date=6 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Nauru|}} {{Flag|Nauru}} | „[[Nauru davlat madhiyasi|Nauru Bwiema]]“<br /><small>(„Nauru qoʻshigʻi“)</small> | align="center"| {{sort|a1968|1968}} | [[Margaret Hendrie]] | [[Laurence Henry Hicks]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/nauru/ |title=Nauru |work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]] |access-date=6 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Nepal|}} {{Flag|Nepal}} | „[[Nepal davlat madhiyasi|Sayaun Thunga Phulka]]“<br /><small>(„Yuzlab gullardan yasalgan“)</small> | align="center" |{{sort|a2007|2007}} |Byakul Maila | [[Amber Gurung]] | align="center"|<ref>{{cite web|date=9 August 2016|url=http://www.myrepublica.com/news/3513 |title=Nepal's national anthem third in 'The most amazing national anthems' list |publisher=[[Republica (newspaper)|Republica]] |access-date=6 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Niderlandiya Qirolligi|}} {{Flag|Niderlandiya}} | „[[Niderlandiya davlat madhiyasi|Wilhelmus]]“<br /><small>(„William“)</small> | align="center"| {{sort|a1932|1932}} | [[Philips of Marnix, Lord of Saint-Aldegonde|Philips of Marnix]], or [[Dirck Coornhert]] or [[Petrus Dathenus]] | [[Adrianus Valerius]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.royal-house.nl/topics/national-anthem/music-lyrics-and-customs |title=Music, lyrics and customs |publisher=Royal House of the Netherlands |access-date=6 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Yangi Zelandiya|}} {{Flag|Yangi Zelandiya}} | „[[Yangi Zelandiya davlat madhiyasi|God Defend New Zealand]]“ | align="center"| {{sort|a1940|1940}} <small>(national hymn)</small><br />1977 <small>(national anthem)</small><br /> | [[Thomas Bracken]] (Ingliz)<br /> | [[John Joseph Woods]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.britannica.com/topic/God-Defend-New-Zealand |title=God Defend New Zealand |publisher=Encyclopædia Britannica, inc. |access-date=6 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Nicaragua|}} {{Flag|Nicaragua}} | „[[Nikaragua davlat madhiyasi|Salve a ti, Nicaragua]]“<br /><small>(„Salom senga, Nikaragua“)</small> | align="center"| {{sort|a1918|1918}} | [[Salomón Ibarra Mayorga]] | Luis A. Delgadillo | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/462/mode/2up 463]}} |- ! scope="row"| {{sort|Niger|}} {{Flag|Niger}} | „[[Niger davlat madhiyasi|La Nigérienne]]“ | align="center"| {{sort|a1961|1961}} | Maurice Albert Thiriet | Robert Jacquet and Nicolas Abel François Frionnet | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/466/mode/2up 467]}} |- ! scope="row"| {{sort|Nigeriya|}} {{Flag|Nigeriya}} | „[[Nigeriya davlat madhiyasi|Arise, O Compatriots]]“ | align="center"| {{sort|a1978|1978}} | John A. Ilechukwu, Eme Etim Akpan, B. A. Ogunnaike, Sotu Omoigui, and P. O. Aderibighe | Nigerian Police Band, under the directorship of B. E. Odiase | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/nigeria/ |title=Nigeria |work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]] |access-date=6 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Shimoliy Makedoniya|}} {{Flag|Shimoliy Makedoniya}} | „[[Shimoliy Makedoniya davlat madhiyasi|Denes nad Makedonija]]“<br /><small>(„Bugun Makedoniya ustidan“)</small> | align="center"| {{sort|a1992|1992}} | [[Vlado Maleski]] | [[Todor Skalovski]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://vmacedonia.com/politics/symbols/macedonian-national-anthem.html |title=Macedonian National Anthem |publisher=Virtual Macedonia |access-date=6 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Norvegiya|}} {{Flag|Norvegiya}} | „[[Norvegiya davlat madhiyasi|Ja, vi elsker dette landet]]“<br /><small>(„Ha, biz bu mamlakatni sevamiz“)</small> | align="center"|{{sort|a2019|2019}} | [[Bjørnstjerne Bjørnson]] | [[Rikard Nordraak]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/norway/ |title=Norway |work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]] |access-date=6 July 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.stortinget.no/no/Saker-og-publikasjoner/Saker/Sak/?p=76439&target=case-status|title=Representantforslag om å vedta at "Ja, vi elsker dette landet" skal anerkjennes som Norges offisielle nasjonalsang|date=4 June 2019|website=Stortinget}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|O}}{{sort|Ummon|}} {{Flag|Ummon}} | „[[Ummon davlat madhiyasi|Nashid as-Salaam as-Sultani]]“ | align="center"| {{sort|a1932|1932}} | Rashid bin Uzayyiz Al Khusaidi | James Frederick Mills, arranged by Bernard Ebbinghaus | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/oman/ |title=Oman|work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]] |access-date=6 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|P}}{{sort|Pakistan|}} {{Flag|Pakistan}} | „[[Pokiston madhiyasi|Qaumī Tarāna]]“ | align="center"| {{sort|a1954|1954}} | [[Hafeez Jullundhri]] | [[Ahmed Ghulamali Chagla]] | align="center"|<ref>{{cite web|url=http://www.infopak.gov.pk/Anthem.aspx|title=Information of Pakistan|publisher=Infopak.gov.pk|access-date=31 January 2013|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20071026111141/http://www.infopak.gov.pk/Anthem.aspx|archive-date=26 October 2007}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Palau|}} {{Flag|Palau}} | „[[Palau davlat madhiyasi|Belau rekid]]“<br /><small>(„Bizning Palau“)</small> | align="center"| {{sort|a1980|1980}} | multiple | Ymesei O. Ezekiel | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/palau/ |title=Palau |work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]] |access-date=9 October 2020}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.palaugov.pw/about-palau/national-anthem/|title=National Anthem|publisher=Government of Palau|access-date=2020-10-10}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Falastin|}} {{Flag|Falastin}} | „[[Falastin davlat madhiyasi|Fidaʼi]]“<br /><small>(„Fedayin jangchisi“)</small> | align="center"| {{sort|a1996|1996}} | [[Said Al Muzayin]] | [[Ali Ismael]] | align="center"|<ref>{{cite web|author=Palestinian Ministry of Foreign Affairs |url=http://www.mofa.gov.ps/arabic/Palestine/anthem.php |title=Palestinian National Anthem |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090205020442/http://www.mofa.gov.ps/arabic/Palestine/anthem.php |archive-date=5 February 2009 }}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Panama|}} {{Flag|Panama}} | „[[Panama davlat madhiyasi|Himno Istmeño]]“<br /><small>(„Istmus madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1925|1925}} | [[Jeronimo de la Ossa]] | Santos Jorge | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/panama/ |title=Panama |work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]] |access-date=9 October 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Papua Yangi Gvineya|}} {{Flag|Papua Yangi Gvineya}} | „[[Papua Yangi Gvineya davlat madhiyasi|O Arise, All You Sons]]“ | align="center"| {{sort|a1975|1975}} | Tom Shacklady | Tom Shacklady | align="center"|<ref>{{cite news|first=Matthew|last=Vari|access-date=2020-10-10|title=Oversight keeps National Anthem out of law for 29 years|url=https://postcourier.com.pg/oversight-keeps-national-anthem-law-29-years/|date=11 September 2018|work=[[Papua New Guinea Post-Courier]]}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Paragvay|}} {{Flag|Paragvay}} | „[[Paragvay davlat madhiyasi|Himno Nacional Paraguayo]]“<br /><small>(„Paragvay milliy madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1933|1933}} | [[Francisco Acuña de Figueroa]] | [[Francisco José Debali]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/496/mode/2up 497]}} |- ! scope="row"| {{sort|Peru|}} {{Flag|Peru}} | „[[Peru davlat madhiyasi|Himno Nacional del Perú]]“<br /><small>(„Peru milliy madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1821|1821}} | [[José de la Torre Ugarte y Alarcón]] | [[Jose Bernardo Alcedo]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=http://www.mindef.gob.pe/vercontenido.php?archivo=menu/historicos/himno.htm&retorno=si |archive-url=https://archive.today/20130113103630/http://www.mindef.gob.pe/vercontenido.php?archivo=menu/historicos/himno.htm&retorno=si |url-status=dead |archive-date=13 January 2013 |title=National Anthem of Peru |publisher=Peru Ministry of Defense|access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Filippin|}} {{Flag|Filippin}} | „[[Filippin davlat madhiyasi|Lupang Hinirang]]“<br /><small>(„Tanlangan yer“)</small> | align="center"| {{sort|a1898|1898}} | [[José Palma]] | [[Julián Felipe]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.philembassy.org.au/the-philippines/national-anthem |title=Philippine National Anthem |publisher=philembassy.org.au |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Polsha|}} {{Flag|Polsha}} | „[[Polsha madhiyasi|Mazurek Dąbrowskiego]]“<br /><small>(„Polsha hali yoʻqolgan emas“)</small> | align="center"| {{sort|a1797|1797}} | [[Józef Wybicki]] | data-sort-value="ZZZZ"| Nomaʼlum | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://polishmusic.usc.edu/research/national-anthems/ |title=National Anthems of Poland |publisher=polishmusic.usc.edu |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Portugaliya|}} {{Flag|Portugaliya}} | „[[Portugaliya davlat madhiyasi|A Portuguesa]]“<br /><small>(„Portugallar“)</small> | align="center"| {{sort|a1911|1911}} | [[Henrique Lopes de Mendonça]] | [[Alfredo Keil]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=http://www.museu.presidencia.pt/expo_detail_full.php?id=1&ID=44 |title=Portuguese National Anthem |publisher=museu.presidencia.pt |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|Q}}{{sort|Qatar|}} {{Flag|Qatar}} | „[[Qatar davlat madhiyasi|As Salam al Amiri]]“<br /><small>(„Amirga assalomu alaykum“)</small> | align="center"| {{sort|a1996|1996}} | Sheikh Mubarak bin Saïf al-Thani | Abdul Aziz Nasser Obaidan | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://doha.thaiembassy.org/en/content/29573-national-anthem-of-qatar |title=National Anthem of Qatar |publisher=Royal Thai Embassy, Doha Qatar |access-date=15 October 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|R}}{{sort|Ruminiya|}} {{Flag|Ruminiya}} | „[[Ruminiya davlat madhiyasi|Deșteaptă-te, române!]]“<br /><small>(„Uygʻoning, Ruminiyalik!“)</small> | align="center" |{{sort|a1990|1990}} | [[Andrei Mureșanu]] | [[Anton Pann]] and [[Gheorghe Ucenescu]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|pp=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/524/mode/2up 525–526]}} |- ! scope="row"| {{sort|Rossiya|}} {{Flag|Rossiya}} | „[[Rossiya Federatsiyasi davlat madhiyasi|Gosudarstvenny Gimn Rossiyskoy Federatsii]]“<br /><small>(„Rossiya Federatsiyasi Davlat madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a2000|2000}} | [[Sergey Mikhalkov]] | [[Alexander Vasilyevich Alexandrov]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.rbth.com/history/327753-russian-national-anthem |title=What is the puzzling story behind Russia's national anthem? |date=7 March 2018 |publisher=[[Russia Beyond]] |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Ruanda|}} {{Flag|Ruanda}} | „[[Ruanda davlat madhiyasi|Rwanda Nziza]]“<br /><small>(„Chiroyli Ruanda“)</small> | align="center"| {{sort|a2002|2002}} | Faustin Murigo | Jean-Bosco Hashakimana | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.newtimes.co.rw/section/read/93829 |title=Can you sing the national anthem? |date=15 February 2010 |publisher=[[The New Times (Rwanda)|The New Times]] |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|S}}{{sort|Sent-Kitts va Nevis|}} {{Flag|Saint Kitts and Nevis}} | „[[Sent Kitts va Nevis davlat madhiyasi|O Land of Beauty!]]“ | align="center"| {{sort|a1983|1983}} | Kenrick Georges | Kenrick Georges | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/534/mode/2up 535]}} |- ! scope="row"| {{sort|Sent Lyusiya|}} {{Flag|Saint Lucia}} | „[[Sent Lyusiya davlat madhiyasi|Sons and Daughters of Saint Lucia]]“ | align="center"| {{sort|a1979|1979}} | Charles Jesse | Leton Felix Thomas | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://archive.stlucia.gov.lc/saint_lucia/national_anthem/national_anthem_of_saint_lucia.htm |title=The National Anthem of Saint Lucia |publisher=Government of Saint Lucia |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Sent Vinsent va Grenadinlar|}} {{Flag|Saint Vincent and the Grenadines}} | „[[Sent Vinsent va Grenadinlar davlat madhiyasi|Saint Vincent, Land so beautiful]]“ | align="center"| {{sort|a1979|1979}} | Phyllis Punnett | Joel Bertram Miguel | align="center"|<ref>{{cite web |url=http://www.gov.vc/index.php/visitors/about-svg/national-anthem |title=National Anthem |publisher=Government of Saint Vincent and the Grenadines |access-date=7 July 2020}}</ref>{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/540/mode/2up 340]}} |- ! scope="row"| {{sort|Samoa|}} {{Flag|Samoa}} | „[[Samoa davlat madhiyasi|The Banner of Freedom]]“ | align="center"| {{sort|a1962|1962}} | Sauni Iiga Kuresa | Sauni Iiga Kuresa | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/542/mode/2up 542]}} |- ! scope="row"| {{sort|San Marino|}} {{Flag|San Marino}} | „[[San Marino davlat madhiyasi|Inno Nazionale della Repubblica]]“<br /><small>(„Respublika Davlat madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1894|1894}} | No official lyrics | [[Federico Consolo]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=http://www.sanmarino.sm/on-line/en/home/san-marino/national-anthem.html |title=National Anthem |publisher=Official portal of the Republic of San Marino |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|San-Tome va Prinsipi|}} {{Flag|San-Tome va Prinsipi}} | „[[San-Tome va Prinsipi davlat madhiyasi|Independência total]]“<br /><small>(„Toʻliq mustaqillik“)</small> | align="center"| {{sort|a1975|1975}} | [[Alda Neves da Graça do Espírito Santo]] | Manuel dos Santos Barreto de Sousa e Almeida | align="center"|<ref>{{cite web |url=http://www.sao-tome.st/Consulat-Visa/Drapeau-Hymne |title=Drapeau & Hymne |publisher=Government of São Tomé and Príncipe |language=fr |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Saudiya Arabistoni|}} {{Flag|Saudiya Arabistoni}} | „[[Saudiya Arabistoni madhiyasi|As-Salam Al Malaki]]“ | align="center"| {{sort|a1950|1950}} | Ibrahim Khafaji | Abdul Rahman Al-Khateeb | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://gulfnews.com/world/gulf/saudi/a-history-of-the-saudi-national-anthem-1.2281470 |title=A history of the Saudi national anthem |publisher=[[Al Nisr Publishing]] |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Senegal|}} {{Flag|Senegal}} | „[[Senegal davlat madhiyasi|Pincez Tous vos Koras, Frappez les Balafons]]“<br /><small>(„Koraslaringizni uring, Balafonlarni uring“)</small> | align="center"| {{sort|a1960|1960}} | [[Léopold Sédar Senghor]] | [[Herbert Pepper]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/554/mode/2up 554]}} |- ! scope="row"| {{sort|Serbiya|}} {{Flag|Serbiya}} | „[[Serbiya davlat madhiyasi|Bože pravde]]“<br /><small>(„Adolat Xudosi“)</small> | align="center"| {{sort|a2006|2006}} | [[Jovan Đorđević]] | [[Davorin Jenko]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=http://www.srbija.gov.rs/cinjenice_o_srbiji/ustav_odredbe.php?id=217 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130616134133/http://www.srbija.gov.rs/cinjenice_o_srbiji/ustav_odredbe.php?id=217 |url-status=dead |archive-date=16 June 2013 |title=National Symbols and Anthem of the Republic of Serbia |publisher=Government of the Republic of Serbia |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Seyshell orollari|}} {{Flag|Seychelles}} | „[[Seyshell orollari davlat madhiyasi|Koste Seselwa]]“<br /><small>(„Barcha Seyshel orollariga qoʻshiling“)</small> | align="center"| {{sort|a1996|1996}} | David François Marc André and George Charles Robert Payet | David François Marc André and George Charles Robert Payet | align="center"|<ref>{{cite web |url=http://www.seychellesnewsagency.com/articles/11168/Flag%2C+anthem%2C+emblem%2C+motto++patriotic+items+that+help+define+Seychelles+as+a+country |title=Flag, anthem, emblem, motto: 4 patriotic items that help define Seychelles as a country |publisher=[[Seychelles News Agency]] |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Sierra Leone|}} {{Flag|Sierra Leone}} | „[[Syerra-Leone davlat madhiyasi|High We Exalt Thee, Realm of the Free]]“ | align="center"| {{sort|a1961|1961}} | [[Clifford Nelson Fyle]] | [[John Akar]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/562/mode/2up 563]}} |- ! scope="row"| {{sort|Singapur|}} {{Flag|Singapur}} | „[[Singapur davlat madhiyasi|Majulah Singapura]]“<br /><small>(„Oldinga Singapur“)</small> | align="center"| {{sort|a1965|1965}} | [[Zubir Said]] | [[Zubir Said]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.nhb.gov.sg/what-we-do/our-work/community-engagement/education/resources/national-symbols/national-anthem |title=National Anthem |publisher=Government of Singapore |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Slovakiya|}} {{Flag|Slovakiya}} | „[[Slovakiya davlat madhiyasi|Nad Tatrou sa blýska]]“<br /><small>(„Tatralar ustida chaqmoq“)</small> | align="center"| {{sort|a1918|1918}} | [[Janko Matúška]] | data-sort-value="ZZZZ"| Nomaʼlum; folk tune | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.prezident.sk/en/page/symbols-and-currency/ |title=Symbols |publisher=President of Slovakia |access-date=9 October 2020}}</ref>{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/568/mode/2up 569]}} |- ! scope="row"| {{sort|Sloveniya|}} {{Flag|Sloveniya}} | „[[Sloveniya davlat madhiyasi|Zdravljica]]“<br /><small>(„Tost“)</small> | align="center"| {{sort|a1989|1989}} | [[France Prešeren]] | [[Stanko Premrl]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/572/mode/2up 572]}} |- ! scope="row"| {{sort|Solomon Islands|}} {{Flag|Solomon Islands}} | „[[Solomon Orollari davlat madhiyasi|God Save Our Solomon Islands]]“ | align="center"| {{sort|a1978|1978}} | [[Panapasa Balekana]] and [[Matila Balekana]] | [[Panapasa Balekana]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/574/mode/2up 575]}} |- ! scope="row"| {{sort|Somalia|}} {{Flag|Somalia}} | „[[Somali davlat madhiyasi|Qolobaa Calankeed]]“<br /><small>(„Bayroqqa hamdu sano“)</small> | align="center"| {{sort|a2012|2012}} | [[Abdullahi Qarshe]] | [[Abdullahi Qarshe]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=http://somaliembassyinbelgium.eu/sermons/national-anthem-of-somalia/ |title=National Anthem of Somalia |publisher=Somali Embassy in Belgium |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Janubiy Afrika|}} {{Flag|Janubiy Afrika}} | „[[Janubiy Afrika davlat madhiyasi|National anthem of South Africa]]“ | align="center"| {{sort|a1997|1997}} | [[Enoch Sontonga]] and [[C. J. Langenhoven]] | [[Enoch Sontonga]] and Marthinus Lourens de Villiers | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.gov.za/about-sa/national-symbols/national-anthem |title=National anthem |publisher=Government of South Africa |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Janubiy Sudan|}} {{Flag|Janubiy Sudan}} | „[[Janubiy Sudand davlat madhiyasi|South Sudan Oyee!]]“ | align="center"| {{sort|a2011|2011}} | Students and teachers of [[Juba University]], 2011<ref name="ssudan">{{cite news|last=Martell|first=Peter|title=A Song for South Sudan: Writing a New National Anthem|url=https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-12164171|access-date=10 July 2011|work=BBC News|date=11 January 2011}}</ref> | Students and teachers of [[Juba University]], 2011<ref name="ssudan" /> | align="center"|<ref>{{cite news |url=https://www.bbc.com/news/world-africa-12164171 |title=A song for south Sudan: Writing a new national anthem |work=BBC News |date=12 January 2011 |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Ispaniya|}} {{Flag|Ispaniya}} | [[Ispaniya davlat madhiyasi (Marcha Real)|"La Marcha Real"]]<br /><small>(„Qirollik marshi“)</small> | align="center"| {{sort|a1770|1770}}<br />1939 | [[Alfonso XIII]] | Manuel de Espinosa de los Monteros | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.thelocal.es/20180223/no-word-on-spains-national-anthem |title=National anthem: Why Spain is lost for words |publisher=[[The Local]] |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Shri Lanka|}} {{Flag|Shri Lanka}} | „[[Shri Lanka davlat madhiyasi|Sri Lanka Matha]]“<br /><small>(„Onam Shri-Lanka“)</small> | align="center"| {{sort|a1951|1951}} | [[Ananda Samarakoon]] ([[Sinhala language|Sinhala]]) [[M. Nallathambi]] ([[Tamil language|Tamil]])<ref>{{Cite news|date=2016-02-04|title=Sri Lankan anthem sung in Tamil for first time since 1949|language=en-GB|work=BBC News|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-35495567|access-date=2021-11-21}}</ref> | [[Rabindranath Tagore]] Ananda Samarakoon | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://indianexpress.com/article/explained/explained-the-troubled-history-of-sri-lankan-national-anthem-in-tamil-6251077/ |title=Explained: The troubled history of the Sri Lankan national anthem in Tamil |date=5 February 2020 |publisher=[[The Indian Express]] |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Sudan|}} {{Flag|Sudan}} | „[[Sudan davlat madhiyasi|Nahnu Jund Allah Jund Al-watan]]“<br /><small>(„Biz Xudoning va Oʻz yurtimizning armiyasimiz“)</small> | align="center"| {{sort|a1956|1956}} | Sayyed Ahmed Mohammed Salih | Ahmad Murjan | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/592/mode/2up 592]}} |- ! scope="row"| {{sort|Surinam|}} {{Flag|Surinam}} | „[[Surinam davlat madhiyasi|God zij met ons Suriname]]“<br /><small>(„Xudo Surinamimiz bilan boʻlsin“)</small> | align="center"| {{sort|a1959|1959}} | Cornelis Atses Hoekstra and Henry de Ziel | Johannes Corstianus de Puy | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/594/mode/2up 594]}} |- ! scope="row"| {{sort|Shvetsiya|}} {{Flag|Shvetsiya}} | „[[Shvetsiya davlat madjiyasi|Du gamla, du fria]]“<br /><small>(„Qadimiysan, ozodsan“)</small> | align="center"| 1866 de-fakto (hech qachon de-yure qabul qilinmagan)) | [[Richard Dybeck]] | folk tune | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/sweden/ |title=Sweden |work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]] |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Shveysariya|}} {{Flag|Shveysariya}} | [[Shveysariya davlat madhiyasi|"Schweizerpsalm"]] | align="center"| {{sort|a1981|1981}} | Leonhard Widmer (German),<br />Charles Chatelanat (fransuz),<br />Camillo Valsangiacomo (Italian),<br />and Flurin Camathias (Romansch) | [[Alberich Zwyssig]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.nb.admin.ch/snl/en/home/publications-research/dossiers/-when-the-morning-skies-grow-red------the-long-road-to-switzerla.html |title=The Swiss National Anthem |publisher=[[Swiss National Library]] |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Suriya|}} {{Flag|Suriya}} | „[[Suriya davlat madhiyasi|Humāt ad-Diyār]]“<br /><small>(„Vatan qoʻriqchilari“)</small> | align="center"| {{sort|a1936|1936}} | [[Khalil Mardam Bey]] | Mohammed Flayfel and Ahmad Salim Flayfel | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/608/mode/2up 609]}} |- ! scope="row"| {{anchor|T}}{{sort|Tojikiston|}} {{Flag|Tojikiston}} | „[[Tojikiston milliy madhiyasi|Surudi Milli]]“ | align="center"| {{sort|a1991|1991}} | [[Gulnazar Keldi]] | [[Suleiman Yudakov]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/612/mode/2up 613]}} |- ! scope="row"| {{sort|Tanzaniya|}} {{Flag|Tanzaniya}} | „[[Tanzaniya davlat madhiyasi|Mungu ibariki Afrika]]“<br /><small>(„Xudo Afrikani asrasin“)</small> | align="center"| {{sort|a1961|1961}} | [[birgalikda]] | [[Enoch Sontonga]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/614/mode/2up 615]}} |- ! scope="row"| {{sort|Tailand|}} {{Flag|Tailand}} | „[[Tailand davlat madhiyasi|Phleng Chat]]“ | align="center"| {{sort|a1939|1939}} | Luang Saranupraphan | [[Peter Feit]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/618/mode/2up 618]}} |- ! scope="row"| {{sort|Togo|}} {{Flag|Togo}} | „[[Togo davlat madhiyasi|Salut à toi, pays de nos aïeux]]“<br /><small>(„Salom, Ota-bobolarimiz yurti“)</small> | align="center"| {{sort|a1960|1960}} | Alex Casimir-Dosseh | Alex Casimir-Dosseh | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/togo/ |title=Togo |work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]] |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Tonga|}} {{Flag|Tonga}} | „[[Tonga davlat madhiyasi|Ko e fasi ʻo e tuʻi ʻo e ʻOtu Tonga]]“<br /><small>(„Tonga orollari qiroli qoʻshigʻi“)</small> | align="center"| {{sort|a1875|1875}} | Uelingatoni Ngū Tupoumalohi | [[Carl Gustav Schmitt]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/626/mode/2up 626]}}<ref>{{cite web |url=https://www.royalpalace.to/royal_history.php?section=anthem |title=National Anthem |publisher=Tonga Royal Family |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Trinidad va Tobago|}} {{Flag|Trinidad and Tobago}} | „[[Trinidad va Tobago davlat madhiyasi|Forged from the Love of Liberty]]“ | align="center"| {{sort|a1962|1962}} | [[Patrick Castagne]] | [[Patrick Castagne]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://otp.tt/trinidad-and-tobago/anthem/ |title=National Anthem |publisher=The Office of the President of the Republic of Trinidad and Tobago |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Tunis|}} {{Flag|Tunis}} | „[[Tunis davlat madhiyasi|Humat al-Hima]]“<br /><small>(„Vatan himoyachilari“)</small> | align="center"| {{sort|a1987|1987}} | Mustafa Sadiq Al-Rafi’i and [[Aboul-Qacem Echebbi]] | [[Mohammed Abdel Wahab]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/630/mode/2up 631]}} |- ! scope="row"| {{sort|Turkiya|}} {{Flag|Turkiya}} | „[[Turkiya madhiyasi|İstiklâl Marşı]]“<br /><small>(„Mustaqillik marshi“)</small> | align="center"| {{sort|a1921|1921}} | [[Mehmet Akif Ersoy]] | [[Zeki Üngör|Osman Zeki Üngör]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.allaboutturkey.com/anthem.html |title=Turkish National Anthem |publisher=All About Turkey |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Turkmenistan|}} {{Flag|Turkmenistan}} | [[Turkmanistan davlat madhiyasi|"Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanyň Döwlet Gimni"]]<br /><small>(„Mustaqil va neytral Turkmanistonning Davlat madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a2008|2008}} | birgalikda | [[Veli Mukhatov]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/636/mode/2up 637]}} |- ! scope="row"| {{sort|Tuvalu|}} {{Flag|Tuvalu}} | „[[Tuvalu davlat madhiyasi|Tuvalu mo te Atua]]“<br /><small>(„Tuvalu for the Almighty“)</small> | align="center"| {{sort|a1978|1978}} | [[Afaese Manoa]] | [[Afaese Manoa]] | align="center"| | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/638/mode/2up 639]}} |- ! scope="row"| {{anchor|U}}{{sort|Uganda|}} {{Flag|Uganda}} | „[[Uganda davlat madhiyasi|Oh Uganda, Land of Beauty]]“ | align="center"| {{sort|a1962|1962}} | [[George Wilberforce Kakoma]] | [[George Wilberforce Kakoma]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://ottawa.mofa.go.ug/data-smenu-25-National-Anthem.html |title=Uganda's National Anthem|publisher=The Republic of Uganda |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Ukraina|}} {{Flag|Ukraina}} | „[[Ukraina davlati madhiyasi|Shche ne vmerla Ukraina]]“<br /><small>(„Ukrainaning shon-sharafi yoʻqolmadi“)</small> | align="center"| {{sort|a1917|1917}} | [[Pavlo Chubynsky]] | [[Mykhaylo Verbytsky]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/ukraine/ |title=Ukraine |work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]] |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Birlashgan Arab Amirliklari|}} {{Flag|Birlashgan Arab Amirliklari}} | „[[Birlashgan Arab Amirliklari davlat madhiyasi|Ishy Biladi]]“<br /><small>(„Yashasin Vatanim“)</small> | align="center"| {{sort|a1971|1971}} | Arif Al Sheikh Abdullah Al Hassan | Saad Abdel Wahab | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/united-arab-emirates/ |title=United Arab Emirates |work=[[The World Factbook]]|publisher=[[Central Intelligence Agency]] |access-date=7 July 2020}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.protocol.dubai.ae/UAE-Dubai/National_Anthem |title=UAE National Anthem |publisher=Protocol Department Dubai |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Birlashgan Qirollik|}} {{Flag|Birlashgan Qirollik}} | „[[Birlashgan Qirollik madhiyasi|God Save the Queen]]“ | align="center"| {{sort|a1745|1745}} | Henry Carey | data-sort-value="ZZZZ"| Nomaʼlum | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.royal.uk/national-anthem |title=National Anthem |date=15 January 2016 |publisher=The Royal Family |access-date=7 July 2020}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.britannica.com/topic/God-Save-the-Queen-British-national-anthem |title=God Save the Queen |publisher=Encyclopædia Britannica, Inc |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Amerika Qoʻshma Shtatlari|}} {{Flag|United States}} | „[[Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat madhiyasi|The Star-Spangled Banner]]“ | align="center"| {{sort|a1931|1931}} | [[Francis Scott Key]] | [[John Stafford Smith]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://loc.gov/item/ihas.200000017 |title=Star Spangled Banner |publisher=Library of Congress |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Urugvay|}} {{Flag|Urugvay}} | [[Urugvay davlat madhiyasi|"Himno Nacional"]]<br /><small>(„Milliy madhiya“)</small> | align="center"| {{sort|a1833|1833}} | [[Francisco Acuña de Figueroa]] | [[Francisco José Debali]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/658/mode/2up 659]}} |- ! scope="row"| {{sort|Oʻzbekiston |}} {{Flag|Oʻzbekiston }} | [[Oʻzbekiston Respublikasi Davlat madhiyasi|"Oʻzbekiston Respublikasining Davlat Madhiyasi"]]<br /><small>(„Oʻzbekiston Respublikasi Davlat madhiyasi“)</small> | align="center"| {{sort|a1991|1991}} | [[Abdulla Oripov]] | [[Mutal Burhonov]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=https://www.standart.uz/en/page/view?id=126 |title=On National Anthem of the Republic of Uzbekistan |publisher=The Agency for Standardization, Metrology and Certification of Uzbekistan (Uzstandard agency) |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|V}}{{sort|Vanuatu|}} {{Flag|Vanuatu}} | „[[Vanuatu davlat madhiyasi|Yumi, Yumi, Yumi]]“<br /><small>(„Biz, Biz, Biz“)</small> | align="center"| {{sort|a1980|1980}} | François Vincent Ayssav | François Vincent Ayssav | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/670/mode/2up 670]}} |- ! scope="row"| {{sort|Vatican city|}} {{Flag|Vatican City}} | „[[Pontifical Anthem|Marche Pontificale]]“<br /><small>(„Papalik madhiyasi va marsh“)</small> | align="center"| {{sort|a1950|1950}} | [[Antonio Allegra]] | [[Charles Gounod]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/674/mode/2up 674]}} |- ! scope="row"| {{sort|Venesuela|}} {{Flag|Venesuela}} | „[[Venesuela davlat madhiyasi|Gloria al Bravo Pueblo]]“<br /><small>(„Jasur xalqqa shon-shuhrat“)</small> | align="center"| {{sort|a1881|1881}} | [[Vicente Salias]] | Juan José Landaeta | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/678/mode/2up 679]}} |- ! scope="row"| {{sort|Vyetnam|}} {{Flag|Vyetnam}} | „[[Vyetnam davlat madhiyasi|Tiến Quân Ca]]“<br /><small>(„Marsh qoʻshigʻi“)</small> | align="center"| {{sort|a1945|1945}} | [[Văn Cao]] | [[Văn Cao]] | align="center"|<ref>{{cite web |url=http://vietnamembassy-usa.org/vietnam/politics/national-anthem |title=National Anthem |publisher=Embassy of the Socialist Republic of Vietnam in the United States of America |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|Y}}{{sort|Yaman|}} {{Flag|Yaman}} | „[[Yaman davlat madhiyasi|National anthem of Yemen]]“ | align="center"| {{sort|a1990|1990}} |Abdallah Abdulwahab Noman | [[Ayoob Tarish]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/688/mode/2up 689]}}<ref>{{cite web |url=https://www.yemenembassy.co.uk/national-anthem |title=Yemeni National Anthem |publisher=Embassy of the Republic of Yemen London |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{anchor|Z}}{{sort|Zambiya|}} {{Flag|Zambiya}} | „[[Zambiya davlat madhiyasi|Stand and Sing of Zambia, Proud and Free]]“ | align="center"| {{sort|a1964|1964}} | birgalikda | [[Enoch Sontonga]] | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/692/mode/2up 692]}}<ref>{{cite web |url=https://www.sh.gov.zm/?page_id=5686 |title=Zambia National Anthem |publisher=Zambia Institute |access-date=7 July 2020}}</ref> |- ! scope="row"| {{sort|Zimbabwe|}} {{Flag|Zimbabwe}} | „[[National Anthem of Zimbabwe|Simudzai Mureza WeZimbabwe]]“<br /><small>(„O Lift High the Banner of Zimbabwe“)</small> | align="center"| {{sort|a1994|1994}} | [[Solomon Mutswairo]] | Fred Changundega | align="center"|{{sfn|Hang|2003|p=[https://archive.org/details/encyclopediaofna0000unse/page/696/mode/2up 696]}} |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://www.youtube.com/watch?v=qiG--jJz8tI "New book reveals the dark history behind the Star Spangled Banner"], ''[[CBS This Morning]]'', September 13, 2014 (via [[YouTube]]). * [https://web.archive.org/web/20170428230811/https://www.biography.com/news/francis-scott-key-star-spangled-banner-facts "Star-Spangled History: 5 Facts About the Making of the National Anthem"], [[Biography.com]]. * [https://www.baltimoresun.com/entertainment/arts/bs-ae-key-legacy-20140726-story.html {{"'}}Star-Spangled Banner' writer had a complex record on race"], Mary Carole McCauley, ''[[The Baltimore Sun]]'', July 26, 2014. * "[https://www.wbur.org/hereandnow/2017/07/04/francis-scott-key-star-spangled-banner The Man Behind the National Anthem Paid Little Attention to It]". NPR's ''[[Here and Now (Boston)|Here and Now]]'', July 4, 2017. * [http://www.loc.gov/exhibits/treasures/tr11a.html#obj75 Star-Spangled Banner (Memory)]—American Treasures of the Library of Congress exhibition * [https://www.nytimes.com/2014/06/29/arts/music/the-star-spangled-banner-has-changed-a-lot-in-200-years.html "How the National Anthem Has Unfurled; 'The Star-Spangled Banner' Has Changed a Lot in 200 Years"] by William Robin. June 27, 2014, ''The New York Times'', p. AR10. * [http://www.c-span.org/video/?319838-1/starspangled-banner/ TV tour of the Smithsonian National Museum of American History Star-Spangled Banner exhibit]—[[C-SPAN]], ''American History'', May 15, 2014 [[Turkum:Amerika Qoʻshma Shtatlari]] [[Turkum:Madhiyalar]] 0r66vw28ciuun1lu2p5txmzqyzwunz2 Munozara:Amerika Qoʻshma Shtatlari davlat madhiyasi 1 758943 2726086 2022-07-30T20:48:18Z Ahror Akramovich 75193 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Henrik Sundström 0 758944 2726087 2022-07-30T20:50:21Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1080566015|Henrik Sundström]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Henrik Sundström''' (1964-yil 29-fevralda tug'ilgan) - [[Shvetsiya|Shvetsiyalik]] sobiq professional erkak tennischi . <ref>[http://www.daviscup.com/en/players/player/profile.aspx?playerid=10001344 Davis Cup: Henrik Sundstrom]</ref> U '''Henke''' laqabli. Sundström loyda o'zining eng zo'ri bo'lgan va bu sirtda o'zining eng kuchli natijalariga erishgan, uning asosiy chizig'idan qattiq va og'ir tepalikdagi er osti zarbalari. U karerasidagi eng yuqori yakkalik reytingida 6-raqamga chiqdi. == Tennis karyerasi == Sundstryom 1981 yilda professionalga aylandi va 1982 yilda Bastad shahrida bo'lib o'tgan Shvetsiya ochiq chempionatida vatandoshi va [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] chempionatining amaldagi chempioni [[Mats Wilander|Mats Vilanderga]] yutqazib, o'zining birinchi finaliga chiqdi. 1983 yilda Sundstryom [[Nice|Nitstsada]] Manuel Orantes ustidan birinchi ATP chempionligini qo'lga kiritdi va [[Madrid|Madridda]] finalga chiqdi, keyinchalik o'sha yili [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionatida]] g'olib chiqqan Yannik Noaga yutqazdi. Sundstryom Devis Kubogidagi debyutini ham [[Yangi Zelandiya|Yangi Zelandiyaga]] qarshi chorak finalda [[Istborn|Eastbourneda]] o't ustida o'ynadi. U ikkala o'yinda ham mag'lub bo'ldi, lekin [[Shvetsiya]] baribir durang o'ynadi va o'sha yili Avstraliyaga qarshi finalga chiqdi. 1984 yil Sundstryomning karerasidagi eng yaxshi yil bo'ldi, chunki u 54–21 rekordini tuzdi. 2-apreldan 22-aprelgacha bo'lgan 3 hafta ichida u 15 ta o'yinning 14 tasida g'alaba qozonib, Barida Pedro Rebolyedo [[Bari|ustidan]] setni yo'qotmasdan chempionlikni qo'lga kiritdi va [[Andrés Gómez|Andres Gomesga]] yutqazmasdan oldin [[Nice|Nitssadagi]] finalga chiqdi. Keyin u faoliyatidagi eng yirik turnir Monte-Karlo Openda [[Mats Wilander|Mats Vilanderga]] qarshi g'alaba qozondi. G'alabadan so'ng Sundström [[Gamburg|Gamburgdagi]] Germaniya ochiq chempionatining finalida Xuan Agileraga qarshi 5 setlik o'yinda mag'lub bo'lishdan oldin [[Mats Wilander|Mats Vilanderni]] yana yo'lda mag'lub etdi. Keyin u [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya Ochiq chempionatida]] Jimmi Konnors tomonidan mag'lub bo'lishdan oldin Alvaro Fillol, Joakim Nistryom, Xans Gildemeister va Franchesko Kansellotti ustidan g'alaba qozonib, chorak finalga chiqdi. [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionatidan]] so'ng Sundström Båstadda unvonni qo'lga kiritdi va [[Jeneva|Jenevada]] finalga chiqdi va Aaron Kricksteynga yutqazdi. Sundström o'sha yili g'olib bo'lgan Shvetsiya Devis Kubogi jamoasi uchun kurashdi. U chorak finalda [[Shvetsiya]] jamoasiga tushdi va yil davomida yakkalik bahslarida 6-0 rekordini yozdi. Bu gugurtlarning barchasi loyda edi; uning raqiblari orasida [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq]] chempionatining amaldagi chempioni Ivan Lendl ham bor edi, u o'sha paytda hali ham [[Chexoslovakiya|Chexoslovakiyada]] o'ynagan. Sundstryom uchinchi setda 2-sevgi va 0-3 (0-40) hisobidagi farqni aylantirdi va 5-da g'alaba qozondi, bu shvedlarga ustunlik berdi va ular AQShga qarshi finalga chiqdi. AQSh terma jamoasiga mavsum davomida atigi 2 ta o'yinda mag'lub bo'lgan [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnro]], Jimmi Konnors va [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnroning]] juftlik bo'yicha uzoq muddatli hamkori [[Peter Fleming|Piter Fleminglar]] kirdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/players/henrik-sundstrom/s097/overview|sarlavha=ATP Tour}}</ref>. [[Mats Wilander|Mats Uilander]] birinchi o‘yinda Jimmi Konnorsni mag‘lub etgan bo‘lsa, ikkinchi o‘yinda Sundstryom Makenro bilan to‘qnash keldi. U [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnroni]] ketma-ket 13-11 6-4, 6-3 hisobida mag'lub etib, 1984 yildagi uchinchi mag'lubiyatini qabul qildi. Bu o'yin Devis kubogi finalini shvedlar foydasiga hal qildi va ular juftlik bahslarini ham qo'lga kiritib, Devis kubogini qo'lga kiritdi. Sundstryom o'zining ikkinchi yakkalik bahsida Jimmi Ariasga qarshi g'alaba qozondi, ammo [[Shvetsiya]] 3:0 hisobida g'alaba qozonib, Devis kubogini qo'lga kiritgan edi. Sundström 1984 yildan keyin hech qachon bir xil balandlikka erisha olmadi. Shundan so'ng u yana bir marta Devis Kubogida o'ynadi va 1986 yilda [[Afina (shahar)|Afinada]] Fransisko Makielni mag'lub etib, yana bitta chempionlikni qo'lga kiritdi. Sundstryomning belida jarohatlar bor edi va 3 yil davomida atigi 21 ta o'yin o'tkazib, 1989 yilda faoliyatini yakunladi. Sundström hozir [[Monako|Monakoda]] yashaydi va u erda ishlaydi. Ikki farzandi bor. == Karyerasidagi finallari == === Yakkalik: 13 (5 g'alaba, 8 mag'lubiyat) === {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Turnirlar |- | Katta dubulg'a (0) |- | Tennis ustalari kubogi (0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0) |- | ATP safari (5) |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | W/L ! style="width:50px" | Sana ! style="width:150px" | Turnir ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–1 | 1982 yil iyul | Båstad, Shvetsiya | Loy |{{flagicon|SWE}} [[:en:Mats_Wilander|Mats Wilander]] | 4–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1–1 | 1983 yil mart | Qanchadan-qancha, Frantsiya | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Manuel_Orantes|Manuel Orantes]] | 7–5, 4–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–2 | 1983 yil aprel | Madrid, Ispaniya | Loy |{{flagicon|FRA}} [[:en:Yannick_Noah|Yannick Noah]] | 6–3, 0–6, 2–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–3 | 1983 yil sentyabr | Jeneva, Shveytsariya | Loy |{{flagicon|SWE}} [[:en:Mats_Wilander|Mats Wilander]] | 6–3, 1–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2–3 | 1984 yil aprel | Bari, Italiya | Loy |{{flagicon|CHI}} [[:en:Pedro_Rebolledo|Pedro Rebolledo]] | 7–5, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2–4 | 1984 yil aprel | Qanchadan-qancha, Frantsiya | Loy |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] | 1–6, 4–6 |- style="background:#e9e9e9;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 3–4 | 1984 yil aprel | Monte-Karlo, Monako | Loy |{{flagicon|SWE}} [[:en:Mats_Wilander|Mats Wilander]] | 6–3, 7–5, 6–2 |- style="background:#e9e9e9;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3–5 | 1984 yil may | Gamburg, Germaniya | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Juan_Aguilera_(tennis)|Juan Aguilera]] | 4–6, 6–2, 6–2, 4–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 4–5 | 1984 yil iyul | Båstad, Shvetsiya | Loy |{{flagicon|SWE}} [[:en:Anders_Järryd|Anders Järryd]] | 3–6, 7–5, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 4–6 | 1984 yil sentyabr | Jeneva, Shveytsariya | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Aaron_Krickstein|Aaron Krickstein]] | 7–6, 1–6, 4–6 |- style="background:#e9e9e9;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 4–7 | 1985 yil aprel | Gamburg, Germaniya | Loy |{{flagicon|TCH}} [[:en:Miloslav_Mečíř|Miloslav Mečíř]] | 4–6, 1–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 4–8 | 1986 yil mart | Florensiya, Italiya | Loy |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] | 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 5–8 | 1986 yil iyun | Afina, Gretsiya | Loy |{{flagicon|MEX}} [[:en:Francisco_Maciel|Francisco Maciel]] | 6–0, 7–5 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Henrik Sundström at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Henrik Sundström at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1964-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] hgxnsaj7icq5386inuhdvteb00t2oe1 2726089 2726087 2022-07-30T20:51:08Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Henrik Sundström|image=Henrik Sundström (1982).jpg|caption=Henrik Sundström (July 1982)|country={{SWE}}|residence=[[Monte Carlo]], [[Monaco]]|birth_date={{birth date and age|df=yes|1964|2|29}}|birth_place=[[Lund]], Sweden|height={{height|m=1.88}}|turnedpro=1981|retired=1989|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]819,393|singlesrecord=154–109|singlestitles=5|highestsinglesranking=No. 6 (8 October 1984)|AustralianOpenresult=2R ([[1982 Australian Open – Men's singles|1982]], [[1983 Australian Open – Men's singles|1983]], [[1985 Australian Open – Men's singles|1985]])|FrenchOpenresult=QF ([[1984 French Open – Men's singles|1984]])|Wimbledonresult=3R ([[1983 Wimbledon Championships – Men's singles|1983]])|USOpenresult=4R ([[1984 US Open – Men's singles|1984]])|doublesrecord=25–37|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 99 (29 October 1984)}}'''Henrik Sundström''' (1964-yil 29-fevralda tug'ilgan) - [[Shvetsiya|Shvetsiyalik]] sobiq professional erkak tennischi . <ref>[http://www.daviscup.com/en/players/player/profile.aspx?playerid=10001344 Davis Cup: Henrik Sundstrom]</ref> U '''Henke''' laqabli. Sundström loyda o'zining eng zo'ri bo'lgan va bu sirtda o'zining eng kuchli natijalariga erishgan, uning asosiy chizig'idan qattiq va og'ir tepalikdagi er osti zarbalari. U karerasidagi eng yuqori yakkalik reytingida 6-raqamga chiqdi. == Tennis karyerasi == Sundstryom 1981 yilda professionalga aylandi va 1982 yilda Bastad shahrida bo'lib o'tgan Shvetsiya ochiq chempionatida vatandoshi va [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] chempionatining amaldagi chempioni [[Mats Wilander|Mats Vilanderga]] yutqazib, o'zining birinchi finaliga chiqdi. 1983 yilda Sundstryom [[Nice|Nitstsada]] Manuel Orantes ustidan birinchi ATP chempionligini qo'lga kiritdi va [[Madrid|Madridda]] finalga chiqdi, keyinchalik o'sha yili [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionatida]] g'olib chiqqan Yannik Noaga yutqazdi. Sundstryom Devis Kubogidagi debyutini ham [[Yangi Zelandiya|Yangi Zelandiyaga]] qarshi chorak finalda [[Istborn|Eastbourneda]] o't ustida o'ynadi. U ikkala o'yinda ham mag'lub bo'ldi, lekin [[Shvetsiya]] baribir durang o'ynadi va o'sha yili Avstraliyaga qarshi finalga chiqdi. 1984 yil Sundstryomning karerasidagi eng yaxshi yil bo'ldi, chunki u 54–21 rekordini tuzdi. 2-apreldan 22-aprelgacha bo'lgan 3 hafta ichida u 15 ta o'yinning 14 tasida g'alaba qozonib, Barida Pedro Rebolyedo [[Bari|ustidan]] setni yo'qotmasdan chempionlikni qo'lga kiritdi va [[Andrés Gómez|Andres Gomesga]] yutqazmasdan oldin [[Nice|Nitssadagi]] finalga chiqdi. Keyin u faoliyatidagi eng yirik turnir Monte-Karlo Openda [[Mats Wilander|Mats Vilanderga]] qarshi g'alaba qozondi. G'alabadan so'ng Sundström [[Gamburg|Gamburgdagi]] Germaniya ochiq chempionatining finalida Xuan Agileraga qarshi 5 setlik o'yinda mag'lub bo'lishdan oldin [[Mats Wilander|Mats Vilanderni]] yana yo'lda mag'lub etdi. Keyin u [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya Ochiq chempionatida]] Jimmi Konnors tomonidan mag'lub bo'lishdan oldin Alvaro Fillol, Joakim Nistryom, Xans Gildemeister va Franchesko Kansellotti ustidan g'alaba qozonib, chorak finalga chiqdi. [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionatidan]] so'ng Sundström Båstadda unvonni qo'lga kiritdi va [[Jeneva|Jenevada]] finalga chiqdi va Aaron Kricksteynga yutqazdi. Sundström o'sha yili g'olib bo'lgan Shvetsiya Devis Kubogi jamoasi uchun kurashdi. U chorak finalda [[Shvetsiya]] jamoasiga tushdi va yil davomida yakkalik bahslarida 6-0 rekordini yozdi. Bu gugurtlarning barchasi loyda edi; uning raqiblari orasida [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq]] chempionatining amaldagi chempioni Ivan Lendl ham bor edi, u o'sha paytda hali ham [[Chexoslovakiya|Chexoslovakiyada]] o'ynagan. Sundstryom uchinchi setda 2-sevgi va 0-3 (0-40) hisobidagi farqni aylantirdi va 5-da g'alaba qozondi, bu shvedlarga ustunlik berdi va ular AQShga qarshi finalga chiqdi. AQSh terma jamoasiga mavsum davomida atigi 2 ta o'yinda mag'lub bo'lgan [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnro]], Jimmi Konnors va [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnroning]] juftlik bo'yicha uzoq muddatli hamkori [[Peter Fleming|Piter Fleminglar]] kirdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/players/henrik-sundstrom/s097/overview|sarlavha=ATP Tour}}</ref>. [[Mats Wilander|Mats Uilander]] birinchi o‘yinda Jimmi Konnorsni mag‘lub etgan bo‘lsa, ikkinchi o‘yinda Sundstryom Makenro bilan to‘qnash keldi. U [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnroni]] ketma-ket 13-11 6-4, 6-3 hisobida mag'lub etib, 1984 yildagi uchinchi mag'lubiyatini qabul qildi. Bu o'yin Devis kubogi finalini shvedlar foydasiga hal qildi va ular juftlik bahslarini ham qo'lga kiritib, Devis kubogini qo'lga kiritdi. Sundstryom o'zining ikkinchi yakkalik bahsida Jimmi Ariasga qarshi g'alaba qozondi, ammo [[Shvetsiya]] 3:0 hisobida g'alaba qozonib, Devis kubogini qo'lga kiritgan edi. Sundström 1984 yildan keyin hech qachon bir xil balandlikka erisha olmadi. Shundan so'ng u yana bir marta Devis Kubogida o'ynadi va 1986 yilda [[Afina (shahar)|Afinada]] Fransisko Makielni mag'lub etib, yana bitta chempionlikni qo'lga kiritdi. Sundstryomning belida jarohatlar bor edi va 3 yil davomida atigi 21 ta o'yin o'tkazib, 1989 yilda faoliyatini yakunladi. Sundström hozir [[Monako|Monakoda]] yashaydi va u erda ishlaydi. Ikki farzandi bor. == Karyerasidagi finallari == === Yakkalik: 13 (5 g'alaba, 8 mag'lubiyat) === {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Turnirlar |- | Katta dubulg'a (0) |- | Tennis ustalari kubogi (0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0) |- | ATP safari (5) |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | W/L ! style="width:50px" | Sana ! style="width:150px" | Turnir ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 0–1 | 1982 yil iyul | Båstad, Shvetsiya | Loy |{{flagicon|SWE}} [[:en:Mats_Wilander|Mats Wilander]] | 4–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1–1 | 1983 yil mart | Qanchadan-qancha, Frantsiya | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Manuel_Orantes|Manuel Orantes]] | 7–5, 4–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–2 | 1983 yil aprel | Madrid, Ispaniya | Loy |{{flagicon|FRA}} [[:en:Yannick_Noah|Yannick Noah]] | 6–3, 0–6, 2–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1–3 | 1983 yil sentyabr | Jeneva, Shveytsariya | Loy |{{flagicon|SWE}} [[:en:Mats_Wilander|Mats Wilander]] | 6–3, 1–6, 3–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 2–3 | 1984 yil aprel | Bari, Italiya | Loy |{{flagicon|CHI}} [[:en:Pedro_Rebolledo|Pedro Rebolledo]] | 7–5, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2–4 | 1984 yil aprel | Qanchadan-qancha, Frantsiya | Loy |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] | 1–6, 4–6 |- style="background:#e9e9e9;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 3–4 | 1984 yil aprel | Monte-Karlo, Monako | Loy |{{flagicon|SWE}} [[:en:Mats_Wilander|Mats Wilander]] | 6–3, 7–5, 6–2 |- style="background:#e9e9e9;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3–5 | 1984 yil may | Gamburg, Germaniya | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Juan_Aguilera_(tennis)|Juan Aguilera]] | 4–6, 6–2, 6–2, 4–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 4–5 | 1984 yil iyul | Båstad, Shvetsiya | Loy |{{flagicon|SWE}} [[:en:Anders_Järryd|Anders Järryd]] | 3–6, 7–5, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 4–6 | 1984 yil sentyabr | Jeneva, Shveytsariya | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Aaron_Krickstein|Aaron Krickstein]] | 7–6, 1–6, 4–6 |- style="background:#e9e9e9;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 4–7 | 1985 yil aprel | Gamburg, Germaniya | Loy |{{flagicon|TCH}} [[:en:Miloslav_Mečíř|Miloslav Mečíř]] | 4–6, 1–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 4–8 | 1986 yil mart | Florensiya, Italiya | Loy |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] | 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 5–8 | 1986 yil iyun | Afina, Gretsiya | Loy |{{flagicon|MEX}} [[:en:Francisco_Maciel|Francisco Maciel]] | 6–0, 7–5 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Henrik Sundström at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Henrik Sundström at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1964-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] j42ds5cinbga1lee1t43f6cvjr7iwz4 2726090 2726089 2022-07-30T20:51:23Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Henrik Sundström|image=Henrik Sundström (1982).jpg|caption=Henrik Sundström (July 1982)|country={{SWE}}|residence=[[Monte Carlo]], [[Monaco]]|birth_date={{birth date and age|df=yes|1964|2|29}}|birth_place=[[Lund]], Sweden|height={{height|m=1.88}}|turnedpro=1981|retired=1989|plays=Right-handed (one-handed backhand)|careerprizemoney=[[US$|$]]819,393|singlesrecord=154-109|singlestitles=5|highestsinglesranking=No. 6 (8 October 1984)|AustralianOpenresult=2R ([[1982 Australian Open – Men's singles|1982]], [[1983 Australian Open – Men's singles|1983]], [[1985 Australian Open – Men's singles|1985]])|FrenchOpenresult=QF ([[1984 French Open – Men's singles|1984]])|Wimbledonresult=3R ([[1983 Wimbledon Championships – Men's singles|1983]])|USOpenresult=4R ([[1984 US Open – Men's singles|1984]])|doublesrecord=25-37|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 99 (29 October 1984)}}'''Henrik Sundström''' (1964-yil 29-fevralda tugʻilgan) — [[Shvetsiya|Shvetsiyalik]] sobiq professional erkak tennischi . <ref>[http://www.daviscup.com/en/players/player/profile.aspx?playerid=10001344 Davis Cup: Henrik Sundstrom]</ref> U '''Henke''' laqabli. Sundström loyda oʻzining eng zoʻri boʻlgan va bu sirtda oʻzining eng kuchli natijalariga erishgan, uning asosiy chizigʻidan qattiq va ogʻir tepalikdagi er osti zarbalari. U karerasidagi eng yuqori yakkalik reytingida 6-raqamga chiqdi. == Tennis karyerasi == Sundstryom 1981 yilda professionalga aylandi va 1982 yilda Bastad shahrida boʻlib oʻtgan Shvetsiya ochiq chempionatida vatandoshi va [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] chempionatining amaldagi chempioni [[Mats Wilander|Mats Vilanderga]] yutqazib, oʻzining birinchi finaliga chiqdi. 1983 yilda Sundstryom [[Nice|Nitstsada]] Manuel Orantes ustidan birinchi ATP chempionligini qoʻlga kiritdi va [[Madrid|Madridda]] finalga chiqdi, keyinchalik oʻsha yili [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionatida]] gʻolib chiqqan Yannik Noaga yutqazdi. Sundstryom Devis Kubogidagi debyutini ham [[Yangi Zelandiya|Yangi Zelandiyaga]] qarshi chorak finalda [[Istborn|Eastbourneda]] oʻt ustida oʻynadi. U ikkala oʻyinda ham magʻlub boʻldi, lekin [[Shvetsiya]] baribir durang oʻynadi va oʻsha yili Avstraliyaga qarshi finalga chiqdi. 1984 yil Sundstryomning karerasidagi eng yaxshi yil boʻldi, chunki u 54-21 rekordini tuzdi. 2-apreldan 22-aprelgacha boʻlgan 3 hafta ichida u 15 ta oʻyinning 14 tasida gʻalaba qozonib, Barida Pedro Rebolyedo [[Bari|ustidan]] setni yoʻqotmasdan chempionlikni qoʻlga kiritdi va [[Andrés Gómez|Andres Gomesga]] yutqazmasdan oldin [[Nice|Nitssadagi]] finalga chiqdi. Keyin u faoliyatidagi eng yirik turnir Monte-Karlo Openda [[Mats Wilander|Mats Vilanderga]] qarshi gʻalaba qozondi. Gʻalabadan soʻng Sundström [[Gamburg|Gamburgdagi]] Germaniya ochiq chempionatining finalida Xuan Agileraga qarshi 5 setlik oʻyinda magʻlub boʻlishdan oldin [[Mats Wilander|Mats Vilanderni]] yana yoʻlda magʻlub etdi. Keyin u [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya Ochiq chempionatida]] Jimmi Konnors tomonidan magʻlub boʻlishdan oldin Alvaro Fillol, Joakim Nistryom, Xans Gildemeister va Franchesko Kansellotti ustidan gʻalaba qozonib, chorak finalga chiqdi. [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionatidan]] soʻng Sundström Båstadda unvonni qoʻlga kiritdi va [[Jeneva|Jenevada]] finalga chiqdi va Aaron Kricksteynga yutqazdi. Sundström oʻsha yili gʻolib boʻlgan Shvetsiya Devis Kubogi jamoasi uchun kurashdi. U chorak finalda [[Shvetsiya]] jamoasiga tushdi va yil davomida yakkalik bahslarida 6-0 rekordini yozdi. Bu gugurtlarning barchasi loyda edi; uning raqiblari orasida [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq]] chempionatining amaldagi chempioni Ivan Lendl ham bor edi, u oʻsha paytda hali ham [[Chexoslovakiya|Chexoslovakiyada]] oʻynagan. Sundstryom uchinchi setda 2-sevgi va 0-3 (0-40) hisobidagi farqni aylantirdi va 5-da gʻalaba qozondi, bu shvedlarga ustunlik berdi va ular AQShga qarshi finalga chiqdi. AQSh terma jamoasiga mavsum davomida atigi 2 ta oʻyinda magʻlub boʻlgan [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnro]], Jimmi Konnors va [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnroning]] juftlik boʻyicha uzoq muddatli hamkori [[Peter Fleming|Piter Fleminglar]] kirdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/players/henrik-sundstrom/s097/overview|sarlavha=ATP Tour}}</ref>. [[Mats Wilander|Mats Uilander]] birinchi o‘yinda Jimmi Konnorsni mag‘lub etgan bo‘lsa, ikkinchi o‘yinda Sundstryom Makenro bilan to‘qnash keldi. U [[John Patrick McEnroe|Jon MakEnroni]] ketma-ket 13-11 6-4, 6-3 hisobida magʻlub etib, 1984 yildagi uchinchi magʻlubiyatini qabul qildi. Bu oʻyin Devis kubogi finalini shvedlar foydasiga hal qildi va ular juftlik bahslarini ham qoʻlga kiritib, Devis kubogini qoʻlga kiritdi. Sundstryom oʻzining ikkinchi yakkalik bahsida Jimmi Ariasga qarshi gʻalaba qozondi, ammo [[Shvetsiya]] 3:0 hisobida gʻalaba qozonib, Devis kubogini qoʻlga kiritgan edi. Sundström 1984 yildan keyin hech qachon bir xil balandlikka erisha olmadi. Shundan soʻng u yana bir marta Devis Kubogida oʻynadi va 1986 yilda [[Afina (shahar)|Afinada]] Fransisko Makielni magʻlub etib, yana bitta chempionlikni qoʻlga kiritdi. Sundstryomning belida jarohatlar bor edi va 3 yil davomida atigi 21 ta oʻyin oʻtkazib, 1989 yilda faoliyatini yakunladi. Sundström hozir [[Monako|Monakoda]] yashaydi va u erda ishlaydi. Ikki farzandi bor. == Karyerasidagi finallari == === Yakkalik: 13 (5 gʻalaba, 8 magʻlubiyat) === {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |Turnirlar |- | Katta dubulgʻa (0) |- | Tennis ustalari kubogi (0) |- style="background:#e9e9e9;" | ATP Masters Series (0) |- | ATP safari (5) |} {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | W/L ! style="width:50px" | Sana ! style="width:150px" | Turnir ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:150px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 0-1 | 1982 yil iyul | Båstad, Shvetsiya | Loy |{{flagicon|SWE}} [[:en:Mats_Wilander|Mats Wilander]] | 4-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1-1 | 1983 yil mart | Qanchadan-qancha, Frantsiya | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Manuel_Orantes|Manuel Orantes]] | 7-5, 4-6, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1-2 | 1983 yil aprel | Madrid, Ispaniya | Loy |{{flagicon|FRA}} [[:en:Yannick_Noah|Yannick Noah]] | 6-3, 0-6, 2-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1-3 | 1983 yil sentyabr | Jeneva, Shveytsariya | Loy |{{flagicon|SWE}} [[:en:Mats_Wilander|Mats Wilander]] | 6-3, 1-6, 3-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 2-3 | 1984 yil aprel | Bari, Italiya | Loy |{{flagicon|CHI}} [[:en:Pedro_Rebolledo|Pedro Rebolledo]] | 7-5, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 2-4 | 1984 yil aprel | Qanchadan-qancha, Frantsiya | Loy |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] | 1-6, 4-6 |- style="background:#e9e9e9;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 3-4 | 1984 yil aprel | Monte-Karlo, Monako | Loy |{{flagicon|SWE}} [[:en:Mats_Wilander|Mats Wilander]] | 6-3, 7-5, 6-2 |- style="background:#e9e9e9;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 3-5 | 1984 yil may | Gamburg, Germaniya | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Juan_Aguilera_(tennis)|Juan Aguilera]] | 4-6, 6-2, 6-2, 4-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 4-5 | 1984 yil iyul | Båstad, Shvetsiya | Loy |{{flagicon|SWE}} [[:en:Anders_Järryd|Anders Järryd]] | 3-6, 7-5, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 4-6 | 1984 yil sentyabr | Jeneva, Shveytsariya | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Aaron_Krickstein|Aaron Krickstein]] | 7-6, 1-6, 4-6 |- style="background:#e9e9e9;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 4-7 | 1985 yil aprel | Gamburg, Germaniya | Loy |{{flagicon|TCH}} [[:en:Miloslav_Mečíř|Miloslav Mečíř]] | 4-6, 1-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 4-8 | 1986 yil mart | Florensiya, Italiya | Loy |{{flagicon|ECU}} [[:en:Andrés_Gómez|Andrés Gómez]] | 3-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 5-8 | 1986 yil iyun | Afina, Gretsiya | Loy |{{flagicon|MEX}} [[:en:Francisco_Maciel|Francisco Maciel]] | 6-0, 7-5 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Henrik Sundström at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Henrik Sundström at the Davis Cup [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1964-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 9yzmde7xzmems92s2lkh9jbtk5gml9f Eric Sturgess 0 758945 2726092 2022-07-30T20:55:07Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1087976507|Eric Sturgess]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Eric William Sturgess''' (1920-yil 10-may – 2004-yil 14-yanvar) Janubiy Afrikalik erkak tennischi va “Katta Dubulgʻa” turkumiga kiruvchi oltita juftlik chempioni boʻlgan. U, shuningdek, uch marta Katta dubulg'a turnirining yakkalik bahslarida finalga chiqdi, lekin hech qachon g'alaba qozona olmadi. Sturgess 1948 va 1949 yillarda ''[[Deyli telegraf|The Daily Telegraph nashri]]'' Jon Olliff tomonidan dunyoda 6-o‘rinni egallagan <ref name="SundayIndianExpress1949">[https://news.google.com/newspapers?id=gMU-AAAAIBAJ&sjid=l0wMAAAAIBAJ&pg=2149,4664583&dq=mulloy+tennis+world&hl=en "Richard Gonzalez World's No. 1: Amateur Lawn Tennis Rankings"], ''The Sunday Indian Express'', 18 November 1949.</ref> == Biografiya == Erik Sturgess [[Yoxannesburg|Yoxannesburgda]] tug'ilgan va u erda Parktaun o'g'il bolalar o'rta maktabida o'qigan . <ref name="telegraph">{{Veb manbasi|sarlavha=Obituaries – Eric Sturgess|url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1453463/Eric-Sturgess.html|ish=The Telegraph|kirish sanasi=13 July 2012|sana=5 February 2004}}</ref> Sturgess [[Ikkinchi Jahon urushi]] boshlanganda Janubiy Afrika havo kuchlariga qo'shildi va SAAF №4 Spitfire otryadida instruktor bo'ldi. 1944 yil oktyabr oyida u zenit o'ti bilan urib tushirildi, qo'nish paytida qo'lga olindi va Germaniyaning sharqiy qismidagi Stalag Luft III harbiy-havo kuchlari ofitserlari qamoqxonasiga yuborildi. 1945 yil yanvar oyida u [[Luckenwalde|Luckenvaldedagi]] Stalag IIIAga olib borildi, u ikki oydan keyin rus qo'shinlari tomonidan ozod qilindi. <ref name="telegraph" /> U 1947 va 1951 yillardagi [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionatlarining]] yakkalik bahslarida finalga chiqdi, ammo mos ravishda [[Vengerlar|vengriyalik]] Yozef Asbot (6–8, 5–7, 4–6) va [[Jaroslav Drobný|Yaroslav Drobniyga]] ( 6–3, 6–3, 6–3) yutqazdi. 1947 yilda u vatandoshi Eustace Fannin bilan juftlik musobaqasida g'olib chiqdi. 1948 yilda u [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatida]] yakkalik bahslarida finalga chiqdi, ammo amerikalik [[Pancho Gonzales|Pancho Gonsalesga]] yutqazdi. <ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0942257700|edition=2nd|pages=373, 387, 400, 436, 460}}</ref> 1947 va 1948 yillarda Bornmutda o'tkazilgan Britaniyaning qattiq kort chempionatida g'olib chiqdi. U Båstadda o'ynagan dastlabki uchta Shvetsiya ochiq turnirida (1948, 1949, 1950) g'olib chiqdi. Sturgess 1939 yildan 1957 yilgacha bo'lgan Janubiy Afrika chempionatida rekord darajadagi 11 ta yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi. Faoliyatining oxiriga kelib Sturgess o'n beshta "Katta dubulg'a" finaliga chiqdi (yakkalikda uchta, juftlikda oltita va aralash juftlikda oltita). U to'rtta chempionlikni qo'lga kiritdi (1947 yilgi Frantsiya chempionatining juftlik chempionligi, 1949 yilgi Frantsiya chempionatining aralash juftlik chempionligi va 1949 va 1950 yilgi Uimbldonning aralash juftlik chempionligi). <ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0942257700|edition=2nd|pages=373, 387, 400, 436, 460}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2010">Collins, Bud (2010). ''The Bud Collins History of Tennis'' (2nd&nbsp;ed.). [New York]: New Chapter Press. pp.&nbsp;373, 387, 400, 436, 460. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0942257700|<bdi>978-0942257700</bdi>]].</cite></ref> U Janubiy Afrikani Devis kubogi musobaqasida oltita bahsda himoya qilib, yakkalik va juftlik bahslarida 13–5 rekord o'rnatdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup – Player Profile|url=http://www.daviscup.com/en/players/player.aspx?id=800172471|nashriyot=[[International Tennis Federation]] (ITF)}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik (3 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:190px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:190px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1947 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|HUN|1946}} [[:en:József_Asbóth|József Asbóth]] | 6–8, 5–7, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1948 yil | AQSh milliy chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Pancho_Gonzales|Pancho Gonzales]] | 2–6, 3–6, 12–14 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1951 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] | 3–6, 3–6, 3–6 |} === Juftliklar (1 sovrin, 5 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:190px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:190px" | Hamkor ! style="width:190px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1947 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Eustace_Fannin|Eustace Fannin]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Tom_Brown_(tennis)|Tom Brown]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Bill_Sidwell|Bill Sidwell]] | 6–4, 4–6, 6–4, 6–3 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1949 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Eustace_Fannin|Eustace Fannin]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Pancho_Gonzales|Pancho Gonzales]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Frank_Parker_(tennis)|Frank Parker]] | 3–6, 6–8, 7–5, 3–6 |- style="background:#ffc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1950 | Avstraliya chempionati | O't |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Bromwich|John Bromwich]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Adrian_Quist|Adrian Quist]] | 3–6, 7–5, 6–4, 3–6, 6–8 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1950 | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Bill_Talbert|Bill Talbert]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Tony_Trabert|Tony Trabert]] | 2–6, 6–1, 8–10, 2–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1951 yil | Uimbldon | O't |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_McGregor|Ken McGregor]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 6–3, 2–6, 3–6, 6–3, 3–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1952 yil | Uimbldon | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Vic_Seixas|Vic Seixas]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_McGregor|Ken McGregor]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 3–6, 5–7, 4–6 |} === Aralash juftlik (5 unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:190px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:190px" | Hamkor ! style="width:190px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1947 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Sheila_Piercey_Summers|Sheila Piercey Summers]] |{{flagicon|POL}} [[:en:Jadwiga_Jędrzejowska|Jadwiga Jędrzejowska]] {{flagicon|ROU}} [[:en:Cristea_Caralulis|Cristea Caralulis]] | 6–0, 6–0 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1949 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Sheila_Piercey_Summers|Sheila Piercey Summers]] |{{flagicon|GBR}} [[:en:Jean_Quertier|Jean Quertier]] {{flagicon|GBR}} [[:en:Gerry_Oakley|Gerry Oakley]] | 6–1, 6–1 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1949 yil | Uimbldon | O't |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Sheila_Piercey_Summers|Sheila Piercey Summers]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Louise_Brough|Louise Brough]] {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Bromwich|John Bromwich]] | 9–7, 9–11, 7–5 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1949 yil | AQSh milliy chempionati | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Louise_Brough|Louise Brough]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Margaret_Osborne_duPont|Margaret Osborne duPont]] {{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Talbert|Bill Talbert]] | 4–6, 6–3, 7–5 |- style="background:#ffc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1950 | Avstraliya chempionati | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Joyce_Fitch|Joyce Fitch]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Doris_Hart|Doris Hart]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 6–8, 4–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1950 | Uimbldon | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Louise_Brough|Louise Brough]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Pat_Canning_Todd|Pat Canning Todd]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Geoff_Brown_(tennis)|Geoff Brown]] | 11–9, 1–6, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1952 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Shirley_Fry|Shirley Fry]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Doris_Hart|Doris Hart]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 8–6, 3–6, 3–6 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Eric Sturgess at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Eric Sturgess at the Davis Cup * [https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1453463/Eric-Sturgess.html Telegraph obituary] [[Turkum:2004-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1920-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 9k51in6w4t4hdk0ewyi5l29luw640ih 2726093 2726092 2022-07-30T20:55:36Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Eric Sturgess|fullname=Eric William Sturgess|image=|caption=|country={{flagicon|RSA|1928}} [[South Africa]]|birth_date={{birth date|df=yes|1920|05|10}}|birth_place=[[Johannesburg]], [[Union of South Africa|South Africa]]|death_date={{death date and age|df=yes|2004|01|14|1920|05|10}}|death_place=[[Sunninghill, Gauteng|Sunninghill]], [[South Africa]]|height=|weight=|plays=Right-handed (one-handed backhand)|tennishofyear=|tennishofid=|singlesrecord=292–55 (84.15%)|highestsinglesranking=No. 6 (1948<small>, [[The Daily Telegraph|John Olliff]]</small>)<ref name="USLTAEncyclopedia">United States Lawn Tennis Association (1972). ''Official Encyclopedia of Tennis'' (First Edition), p. 426.</ref>|AustralianOpenresult=SF ([[1950 Australian Championships – Men's singles|1950]])|FrenchOpenresult=F ([[1947 French Championships – Men's singles|1947]], [[1951 French Championships – Men's singles|1951]])|Wimbledonresult=SF ([[1951 Wimbledon Championships – Men's singles|1951]])|USOpenresult=F ([[1948 U.S. National Championships – Men's singles|1948]])|Othertournaments=|Olympicsresult=|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|grandslamsdoublesresults=|AustralianOpenDoublesresult=F (1950)|FrenchOpenDoublesresult='''W''' (1947)|WimbledonDoublesresult=F ([[1951 Wimbledon Championships – Men's doubles|1951]], [[1952 Wimbledon Championships – Men's doubles|1952]])|USOpenDoublesresult=|OthertournamentsDoubles=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=F (1950)|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1947, 1949)|WimbledonMixedresult='''W''' ([[1949 Wimbledon Championships – Mixed doubles|1949]], [[1950 Wimbledon Championships – Mixed doubles|1950]])|USOpenMixedresult='''W''' (1949)|OthertournamentsMixedDoubles=|OlympicMixedDoublesresult=|updated=}}'''Eric William Sturgess''' (1920-yil 10-may – 2004-yil 14-yanvar) Janubiy Afrikalik erkak tennischi va “Katta Dubulgʻa” turkumiga kiruvchi oltita juftlik chempioni boʻlgan. U, shuningdek, uch marta Katta dubulg'a turnirining yakkalik bahslarida finalga chiqdi, lekin hech qachon g'alaba qozona olmadi. Sturgess 1948 va 1949 yillarda ''[[Deyli telegraf|The Daily Telegraph nashri]]'' Jon Olliff tomonidan dunyoda 6-o‘rinni egallagan <ref name="SundayIndianExpress1949">[https://news.google.com/newspapers?id=gMU-AAAAIBAJ&sjid=l0wMAAAAIBAJ&pg=2149,4664583&dq=mulloy+tennis+world&hl=en "Richard Gonzalez World's No. 1: Amateur Lawn Tennis Rankings"], ''The Sunday Indian Express'', 18 November 1949.</ref> == Biografiya == Erik Sturgess [[Yoxannesburg|Yoxannesburgda]] tug'ilgan va u erda Parktaun o'g'il bolalar o'rta maktabida o'qigan . <ref name="telegraph">{{Veb manbasi|sarlavha=Obituaries – Eric Sturgess|url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1453463/Eric-Sturgess.html|ish=The Telegraph|kirish sanasi=13 July 2012|sana=5 February 2004}}</ref> Sturgess [[Ikkinchi Jahon urushi]] boshlanganda Janubiy Afrika havo kuchlariga qo'shildi va SAAF №4 Spitfire otryadida instruktor bo'ldi. 1944 yil oktyabr oyida u zenit o'ti bilan urib tushirildi, qo'nish paytida qo'lga olindi va Germaniyaning sharqiy qismidagi Stalag Luft III harbiy-havo kuchlari ofitserlari qamoqxonasiga yuborildi. 1945 yil yanvar oyida u [[Luckenwalde|Luckenvaldedagi]] Stalag IIIAga olib borildi, u ikki oydan keyin rus qo'shinlari tomonidan ozod qilindi. <ref name="telegraph" /> U 1947 va 1951 yillardagi [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionatlarining]] yakkalik bahslarida finalga chiqdi, ammo mos ravishda [[Vengerlar|vengriyalik]] Yozef Asbot (6–8, 5–7, 4–6) va [[Jaroslav Drobný|Yaroslav Drobniyga]] ( 6–3, 6–3, 6–3) yutqazdi. 1947 yilda u vatandoshi Eustace Fannin bilan juftlik musobaqasida g'olib chiqdi. 1948 yilda u [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatida]] yakkalik bahslarida finalga chiqdi, ammo amerikalik [[Pancho Gonzales|Pancho Gonsalesga]] yutqazdi. <ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0942257700|edition=2nd|pages=373, 387, 400, 436, 460}}</ref> 1947 va 1948 yillarda Bornmutda o'tkazilgan Britaniyaning qattiq kort chempionatida g'olib chiqdi. U Båstadda o'ynagan dastlabki uchta Shvetsiya ochiq turnirida (1948, 1949, 1950) g'olib chiqdi. Sturgess 1939 yildan 1957 yilgacha bo'lgan Janubiy Afrika chempionatida rekord darajadagi 11 ta yakkalik chempionligini qo'lga kiritdi. Faoliyatining oxiriga kelib Sturgess o'n beshta "Katta dubulg'a" finaliga chiqdi (yakkalikda uchta, juftlikda oltita va aralash juftlikda oltita). U to'rtta chempionlikni qo'lga kiritdi (1947 yilgi Frantsiya chempionatining juftlik chempionligi, 1949 yilgi Frantsiya chempionatining aralash juftlik chempionligi va 1949 va 1950 yilgi Uimbldonning aralash juftlik chempionligi). <ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0942257700|edition=2nd|pages=373, 387, 400, 436, 460}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2010">Collins, Bud (2010). ''The Bud Collins History of Tennis'' (2nd&nbsp;ed.). [New York]: New Chapter Press. pp.&nbsp;373, 387, 400, 436, 460. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0942257700|<bdi>978-0942257700</bdi>]].</cite></ref> U Janubiy Afrikani Devis kubogi musobaqasida oltita bahsda himoya qilib, yakkalik va juftlik bahslarida 13–5 rekord o'rnatdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup – Player Profile|url=http://www.daviscup.com/en/players/player.aspx?id=800172471|nashriyot=[[International Tennis Federation]] (ITF)}}</ref> == Katta dubulg'a finallari == === Yakkalik (3 ta ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:190px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:190px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1947 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|HUN|1946}} [[:en:József_Asbóth|József Asbóth]] | 6–8, 5–7, 4–6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1948 yil | AQSh milliy chempionati | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Pancho_Gonzales|Pancho Gonzales]] | 2–6, 3–6, 12–14 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1951 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] | 3–6, 3–6, 3–6 |} === Juftliklar (1 sovrin, 5 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:190px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:190px" | Hamkor ! style="width:190px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1947 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Eustace_Fannin|Eustace Fannin]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Tom_Brown_(tennis)|Tom Brown]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Bill_Sidwell|Bill Sidwell]] | 6–4, 4–6, 6–4, 6–3 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1949 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Eustace_Fannin|Eustace Fannin]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Pancho_Gonzales|Pancho Gonzales]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Frank_Parker_(tennis)|Frank Parker]] | 3–6, 6–8, 7–5, 3–6 |- style="background:#ffc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1950 | Avstraliya chempionati | O't |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Bromwich|John Bromwich]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Adrian_Quist|Adrian Quist]] | 3–6, 7–5, 6–4, 3–6, 6–8 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1950 | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Bill_Talbert|Bill Talbert]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Tony_Trabert|Tony Trabert]] | 2–6, 6–1, 8–10, 2–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1951 yil | Uimbldon | O't |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_McGregor|Ken McGregor]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 6–3, 2–6, 3–6, 6–3, 3–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1952 yil | Uimbldon | O't |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Vic_Seixas|Vic Seixas]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_McGregor|Ken McGregor]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 3–6, 5–7, 4–6 |} === Aralash juftlik (5 unvon, 2 ikkinchi o'rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:190px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:190px" | Hamkor ! style="width:190px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1947 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Sheila_Piercey_Summers|Sheila Piercey Summers]] |{{flagicon|POL}} [[:en:Jadwiga_Jędrzejowska|Jadwiga Jędrzejowska]] {{flagicon|ROU}} [[:en:Cristea_Caralulis|Cristea Caralulis]] | 6–0, 6–0 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1949 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Sheila_Piercey_Summers|Sheila Piercey Summers]] |{{flagicon|GBR}} [[:en:Jean_Quertier|Jean Quertier]] {{flagicon|GBR}} [[:en:Gerry_Oakley|Gerry Oakley]] | 6–1, 6–1 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1949 yil | Uimbldon | O't |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Sheila_Piercey_Summers|Sheila Piercey Summers]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Louise_Brough|Louise Brough]] {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Bromwich|John Bromwich]] | 9–7, 9–11, 7–5 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1949 yil | AQSh milliy chempionati | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Louise_Brough|Louise Brough]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Margaret_Osborne_duPont|Margaret Osborne duPont]] {{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Talbert|Bill Talbert]] | 4–6, 6–3, 7–5 |- style="background:#ffc;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1950 | Avstraliya chempionati | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Joyce_Fitch|Joyce Fitch]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Doris_Hart|Doris Hart]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 6–8, 4–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | G'alaba qozon | 1950 | Uimbldon | O't |{{flagicon|USA}} [[:en:Louise_Brough|Louise Brough]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Pat_Canning_Todd|Pat Canning Todd]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Geoff_Brown_(tennis)|Geoff Brown]] | 11–9, 1–6, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1952 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Shirley_Fry|Shirley Fry]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Doris_Hart|Doris Hart]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 8–6, 3–6, 3–6 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Eric Sturgess at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Eric Sturgess at the Davis Cup * [https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1453463/Eric-Sturgess.html Telegraph obituary] [[Turkum:2004-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1920-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] ra9teu652ydx02y7za2f59x3v4nms5d 2726095 2726093 2022-07-30T20:55:50Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Eric Sturgess|fullname=Eric William Sturgess|image=|caption=|country={{flagicon|RSA|1928}} [[South Africa]]|birth_date={{birth date|df=yes|1920|05|10}}|birth_place=[[Johannesburg]], [[Union of South Africa|South Africa]]|death_date={{death date and age|df=yes|2004|01|14|1920|05|10}}|death_place=[[Sunninghill, Gauteng|Sunninghill]], [[South Africa]]|height=|weight=|plays=Right-handed (one-handed backhand)|tennishofyear=|tennishofid=|singlesrecord=292-55 (84.15 %)|highestsinglesranking=No. 6 (1948<small>, [[The Daily Telegraph|John Olliff]]</small>)<ref name="USLTAEncyclopedia">United States Lawn Tennis Association (1972). ''Official Encyclopedia of Tennis'' (First Edition), p. 426.</ref>|AustralianOpenresult=SF ([[1950 Australian Championships – Men's singles|1950]])|FrenchOpenresult=F ([[1947 French Championships – Men's singles|1947]], [[1951 French Championships – Men's singles|1951]])|Wimbledonresult=SF ([[1951 Wimbledon Championships – Men's singles|1951]])|USOpenresult=F ([[1948 U.S. National Championships – Men's singles|1948]])|Othertournaments=|Olympicsresult=|doublesrecord=|doublestitles=|highestdoublesranking=|grandslamsdoublesresults=|AustralianOpenDoublesresult=F (1950)|FrenchOpenDoublesresult='''W''' (1947)|WimbledonDoublesresult=F ([[1951 Wimbledon Championships – Men's doubles|1951]], [[1952 Wimbledon Championships – Men's doubles|1952]])|USOpenDoublesresult=|OthertournamentsDoubles=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=F (1950)|FrenchOpenMixedresult='''W''' (1947, 1949)|WimbledonMixedresult='''W''' ([[1949 Wimbledon Championships – Mixed doubles|1949]], [[1950 Wimbledon Championships – Mixed doubles|1950]])|USOpenMixedresult='''W''' (1949)|OthertournamentsMixedDoubles=|OlympicMixedDoublesresult=|updated=}}'''Eric William Sturgess''' (1920-yil 10-may — 2004-yil 14-yanvar) Janubiy Afrikalik erkak tennischi va „Katta Dubulgʻa“ turkumiga kiruvchi oltita juftlik chempioni boʻlgan. U, shuningdek, uch marta Katta dubulgʻa turnirining yakkalik bahslarida finalga chiqdi, lekin hech qachon gʻalaba qozona olmadi. Sturgess 1948 va 1949 yillarda ''[[Deyli telegraf|The Daily Telegraph nashri]]'' Jon Olliff tomonidan dunyoda 6-o‘rinni egallagan <ref name="SundayIndianExpress1949">[https://news.google.com/newspapers?id=gMU-AAAAIBAJ&sjid=l0wMAAAAIBAJ&pg=2149,4664583&dq=mulloy+tennis+world&hl=en „Richard Gonzalez World’s No. 1: Amateur Lawn Tennis Rankings“], ''The Sunday Indian Express'', 18 November 1949.</ref> == Biografiya == Erik Sturgess [[Yoxannesburg|Yoxannesburgda]] tugʻilgan va u erda Parktaun oʻgʻil bolalar oʻrta maktabida oʻqigan . <ref name="telegraph">{{Veb manbasi|sarlavha=Obituaries – Eric Sturgess|url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1453463/Eric-Sturgess.html|ish=The Telegraph|kirish sanasi=13 July 2012|sana=5 February 2004}}</ref> Sturgess [[Ikkinchi Jahon urushi]] boshlanganda Janubiy Afrika havo kuchlariga qoʻshildi va SAAF № 4 Spitfire otryadida instruktor boʻldi. 1944 yil oktyabr oyida u zenit oʻti bilan urib tushirildi, qoʻnish paytida qoʻlga olindi va Germaniyaning sharqiy qismidagi Stalag Luft III harbiy-havo kuchlari ofitserlari qamoqxonasiga yuborildi. 1945 yil yanvar oyida u [[Luckenwalde|Luckenvaldedagi]] Stalag IIIAga olib borildi, u ikki oydan keyin rus qoʻshinlari tomonidan ozod qilindi. <ref name="telegraph" /> U 1947 va 1951 yillardagi [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya chempionatlarining]] yakkalik bahslarida finalga chiqdi, ammo mos ravishda [[Vengerlar|vengriyalik]] Yozef Asbot (6-8, 5-7, 4-6) va [[Jaroslav Drobný|Yaroslav Drobniyga]] (6-3, 6-3, 6-3) yutqazdi. 1947 yilda u vatandoshi Eustace Fannin bilan juftlik musobaqasida gʻolib chiqdi. 1948 yilda u [[Amerika ochiq chempionati|AQSh milliy chempionatida]] yakkalik bahslarida finalga chiqdi, ammo amerikalik [[Pancho Gonzales|Pancho Gonsalesga]] yutqazdi. <ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0942257700|edition=2nd|pages=373, 387, 400, 436, 460}}</ref> 1947 va 1948 yillarda Bornmutda oʻtkazilgan Britaniyaning qattiq kort chempionatida gʻolib chiqdi. U Båstadda oʻynagan dastlabki uchta Shvetsiya ochiq turnirida (1948, 1949, 1950) gʻolib chiqdi. Sturgess 1939 yildan 1957 yilgacha boʻlgan Janubiy Afrika chempionatida rekord darajadagi 11 ta yakkalik chempionligini qoʻlga kiritdi. Faoliyatining oxiriga kelib Sturgess oʻn beshta „Katta dubulgʻa“ finaliga chiqdi (yakkalikda uchta, juftlikda oltita va aralash juftlikda oltita). U toʻrtta chempionlikni qoʻlga kiritdi (1947 yilgi Frantsiya chempionatining juftlik chempionligi, 1949 yilgi Frantsiya chempionatining aralash juftlik chempionligi va 1949 va 1950 yilgi Uimbldonning aralash juftlik chempionligi). <ref name="collins">{{Kitob manbasi|last=Collins|first=Bud|title=The Bud Collins History of Tennis|year=2010|publisher=New Chapter Press|location=[New York]|isbn=978-0942257700|edition=2nd|pages=373, 387, 400, 436, 460}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCollins2010">Collins, Bud (2010). ''The Bud Collins History of Tennis'' (2nd&nbsp;ed.). [New York]: New Chapter Press. pp.&nbsp;373, 387, 400, 436, 460. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0942257700|<bdi>978-0942257700</bdi>]].</cite></ref> U Janubiy Afrikani Devis kubogi musobaqasida oltita bahsda himoya qilib, yakkalik va juftlik bahslarida 13-5 rekord oʻrnatdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup – Player Profile|url=http://www.daviscup.com/en/players/player.aspx?id=800172471|nashriyot=[[International Tennis Federation]] (ITF)}}</ref> == Katta dubulgʻa finallari == === Yakkalik (3 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:190px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:190px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1947 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|HUN|1946}} [[:en:József_Asbóth|József Asbóth]] | 6-8, 5-7, 4-6 |- style="background:#ccf;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1948 yil | AQSh milliy chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Pancho_Gonzales|Pancho Gonzales]] | 2-6, 3-6, 12-14 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1951 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] | 3-6, 3-6, 3-6 |} === Juftliklar (1 sovrin, 5 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:190px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:190px" | Hamkor ! style="width:190px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1947 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Eustace_Fannin|Eustace Fannin]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Tom_Brown_(tennis)|Tom Brown]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Bill_Sidwell|Bill Sidwell]] | 6-4, 4-6, 6-4, 6-3 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1949 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Eustace_Fannin|Eustace Fannin]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Pancho_Gonzales|Pancho Gonzales]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Frank_Parker_(tennis)|Frank Parker]] | 3-6, 6-8, 7-5, 3-6 |- style="background:#ffc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1950 | Avstraliya chempionati | Oʻt |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Bromwich|John Bromwich]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Adrian_Quist|Adrian Quist]] | 3-6, 7-5, 6-4, 3-6, 6-8 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1950 | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Bill_Talbert|Bill Talbert]] {{flagicon|USA|1912}} [[:en:Tony_Trabert|Tony Trabert]] | 2-6, 6-1, 8-10, 2-6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1951 yil | Uimbldon | Oʻt |{{flagicon|EGY|1922}} [[:en:Jaroslav_Drobný|Jaroslav Drobný]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_McGregor|Ken McGregor]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 6-3, 2-6, 3-6, 6-3, 3-6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1952 yil | Uimbldon | Oʻt |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Vic_Seixas|Vic Seixas]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_McGregor|Ken McGregor]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 3-6, 5-7, 4-6 |} === Aralash juftlik (5 unvon, 2 ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! style="width:30px" | Yil ! style="width:190px" | Chempionat ! style="width:50px" | Yuzaki ! style="width:190px" | Hamkor ! style="width:190px" | Raqiblar ! class="unsortable" style="width:160px" | Hisob |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1947 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Sheila_Piercey_Summers|Sheila Piercey Summers]] |{{flagicon|POL}} [[:en:Jadwiga_Jędrzejowska|Jadwiga Jędrzejowska]] {{flagicon|ROU}} [[:en:Cristea_Caralulis|Cristea Caralulis]] | 6-0, 6-0 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1949 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Sheila_Piercey_Summers|Sheila Piercey Summers]] |{{flagicon|GBR}} [[:en:Jean_Quertier|Jean Quertier]] {{flagicon|GBR}} [[:en:Gerry_Oakley|Gerry Oakley]] | 6-1, 6-1 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1949 yil | Uimbldon | Oʻt |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Sheila_Piercey_Summers|Sheila Piercey Summers]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Louise_Brough|Louise Brough]] {{flagicon|AUS}} [[:en:John_Bromwich|John Bromwich]] | 9-7, 9-11, 7-5 |- style="background:#ccf;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1949 yil | AQSh milliy chempionati | Oʻt |{{flagicon|USA}} [[:en:Louise_Brough|Louise Brough]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Margaret_Osborne_duPont|Margaret Osborne duPont]] {{flagicon|USA}} [[:en:Bill_Talbert|Bill Talbert]] | 4-6, 6-3, 7-5 |- style="background:#ffc;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1950 | Avstraliya chempionati | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:Joyce_Fitch|Joyce Fitch]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Doris_Hart|Doris Hart]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 6-8, 4-6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba qozon | 1950 | Uimbldon | Oʻt |{{flagicon|USA}} [[:en:Louise_Brough|Louise Brough]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Pat_Canning_Todd|Pat Canning Todd]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Geoff_Brown_(tennis)|Geoff Brown]] | 11-9, 1-6, 6-4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1952 yil | Fransiya chempionati | Loy |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Shirley_Fry|Shirley Fry]] |{{flagicon|USA|1912}} [[:en:Doris_Hart|Doris Hart]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Frank_Sedgman|Frank Sedgman]] | 8-6, 3-6, 3-6 |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Eric Sturgess at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Eric Sturgess at the Davis Cup * [https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1453463/Eric-Sturgess.html Telegraph obituary] [[Turkum:2004-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1920-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] ffokogkvp9ep86lx4gd0inv267c6px0 Toni Stark (Marvel Cinematic Universe) 0 758946 2726107 2022-07-30T21:30:05Z FarangisOrtiqova 74511 „[[:ru:Special:Redirect/revision/124202751|Тони Старк (Кинематографическая вселенная Marvel)]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Entoni Edvard “Toni” Stark''' ({{Lang-en|Anthony Edward "Tony" Stark}} – “'''Temir odam'''” [[Taxallus|taxallusi bilan]] mashhur boʻlgan [[Temir odam|xuddi shu nomdagi]] [[Marvel Comics qahramonlari|Marvel Comics]] qahramoniga asoslangan [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel Cinematic Universe]] (MCU) [[Media franshiza|media franshizasining]] qahramoni ({{Lang-en|Iron Man}}). Stark dastlab [[Geniallik|daho]] [[Ixtiro|ixtirochi]], sanoatchi va Stark Industries [[BIM|bosh direktori]] boʻlib tasvirlangan. Dastlab AQSH armiyasi uchun qurol ishlab chiqaruvchi boʻlsa, keyinchalik u oʻz fikrini oʻzgartirib, texnik bilimlarini mexanizatsiyalashgan zirhlarni yaratishga yoʻnaltiradi, undan jahon tinchligiga tahdid solishi mumkin boʻlganlardan himoya qiladi. U Qasoskorlar jamoasining asoschilaridan biri va yetakchisiga aylanadi. Ultron dasturini yaratishdagi muvaffaqiyatsiz urinishi, “Sokovian shartnomasi” uchun qasoskorlar ichidagi ichki ziddiyat va Tanosning koinotdagi barcha hayotning yarmini muvaffaqiyatli yoʻq qilishidan soʻng, Stark oʻz hayotini boshqa xavf ostiga qoʻyishni istamay, isteʼfoga chiqadi va Pepper Pottsga uylanadi va natijada ularning Morgan ismli qizi boʻladi. Keyinroq Stark, baribir hammani qaytarishni istab, vaqt ichida sayohat qilish yoʻlini topadi va keyinchalik Qasoskorlar bilan birgalikda koinot boʻylab trillionlab hayotni muvaffaqiyatli tiklaydi. Ammo vaqt nayrangining taʻsiri tufayli Stark Tanos va uning armiyasining muqobil versiyasiga duch kelganda vafot etadi Tanos va uning armiyasini oʻz hayoti evaziga yoʻq qiladi. Bu voqealardan oldin Stark oʻz texnologiyasini qabul qiluvchi sifatida Piter Parkerni tanlaydi. MCUda Toni Stark rolida [[Robert Downey Jr.|Robert Dauni Jr.]] birinchi marta “[[Temir odam (film, 2008)|Temir odam”]] (2008) filmida paydo boʻldi va 2022-yildan boshlab oʻn bitta filmda paydo boʻlgan MCUda markaziy shaxsga aylandi. Daunining personaji va ishlashi koʻpincha MCUni koʻp milliard dollarlik franchayzing sifatida mustahkamlashga yordam berganligi bilan baholanadi, Starkning evolyutsiyasi koʻpincha filmlar seriyasida aniqlovchi yoy deb hisoblanadi. == Konsepsiya va yaratilish == [[Fayl:Robert_Downey_Jr_at_Comic_Con_2007.jpg|left|thumb|250x250px| Kichik Robert Dauni [[San Diego Comic-Con|Comic-Con]] 2007-da]] Toni Stark birinchi marta “Tales of Suspense” №39 (1963-yil mart)da komiks qahramoni sifatida paydo boʻlgan; Bu muharrir va hikoya muallifi [[Stan Lee|Sten Li]], ssenariy muallifi Larri Liber, hikoyachi Don Xek va muqova rassomi va personajlar dizayneri [[Jack Kirby|Jek Kirbi]] oʻrtasidagi hamkorlik edi. Li zeitgeist va Marvel oʻquvchilariga qarshi chiqadigan “kvintessensial kapitalist” ni yaratmoqchi edi. Ushbu oʻyinchining tashqi koʻrinishi va shaxsiyati uchun Li Govard Xyuzni “zamonimizning eng yorqin odamlaridan biri” sifatida oldi. U ixtirochi, sarguzashtchi, milliarder, erkak va nihoyat, aqldan ozgan odam edi. Qahramonning asl kostyumi katta hajmli kulrang zirhli kostyum boʻlib, ikkinchi qissada (1963-yil aprel № 40) oltin versiyaga almashtirildi va Stiv Ditko tomonidan 48-sonda (1963-yil dekabr) yanada bezakli qizil va oltin zirhlarga aylantirildi. Li va Kirbi “Qasoskorlar” №1 filmiga (1963-yil sentyabr) “Temir odam”ni super qahramonlar jamoasining asoschisi sifatida kiritdilar. 2000-yillarning oʻrtalarida, boshqa studiyalar tomonidan suratga olingan bir qancha Marvel mulkiy filmlari bilan [[Kevin Feige|Kevin Feyj]] Marvel hali ham “[[Qasoskorlar (komiks)|Qasoskorlar]]” ning asosiy aʻzolariga, jumladan, “Temir odam”ga tegishli huquqlarga ega ekanligini tushundi. Feyj oʻzini “muxlis” deb eʼlon qilgan holda, xuddi 1960-yillar boshida mualliflar Sten Li va Jek Kirbi oʻz komikslari bilan birgalikda umumiy koinot yaratishni tasavvur qilgan. Birinchi “Temir odam” filmiga rejissyorlik qilish uchun tanlangan [[Jon Favreau|Jon Favro]], Daunining kelib chiqishi uni rol uchun munosib tanlov qilganini his qildi va aktyor Starkni “chiroyli echki”ga aylantira oladi, balki u bir marta haqiqiy hissiy sayohatni ham tasvirlaydi. Oxir-oqibat, studiyaning tanlovi doimiy ravishda kengayib borayotgan kinematografiya olamidagi birinchi qahramon uchun Dauniga tushdi. Dauni Favroni oʻzining “Kiss Bang Bang” (2005) filmidagi ijrosi bilan ham oʻziga tortdi, Dauni tez-tez oʻsha film rejissyori Sheyn Blek bilan “Temir odam” filmidagi ssenariy va dialog haqida gaplashib turardi. == Qahramon biografiyasi == === Yoshlik === Entoni Edvard “Toni” Stark 1970-yil 29 mayda [[Manhattan|Manxettenda]] ([[New York (shahar)|Nyu York]]) mashhur daho ixtirochi va tadbirkor Govard Stark hamda sotsialist va xayriyachi Mariya Stark oilasida tugʻilgan. Toni oilaning yordamchisi Edvin Jarvisning qaramogʻida oʻsgan. Oʻgʻlining katta yutuqlarga erisha olishini koʻrgan Govard, Kapitan Amerikani yaratishda oʻzining roli haqida doimo gapirib, uni ilhomlantirishga harakat qiladi. Biroq bu Tonini gʻazablantiradi, u otasi oilasidan koʻra oʻz ijodi bilan faxrlanadi, deb hisoblaydi. Vunderkind Stark [[Massachusetts texnologiya instituti|MITda]] ikki yil oʻqidi va 14 yoshida oʻqishga kiradi. 1991-yil 16-dekabrda Tonining ota-onasi [[Bagamalar|Bagama orollariga]] joʻnab ketishdi, ammo Govardning super askar sarumini berish uchun Pentagonda toʻxtashni rejalashtirmoqda. Ammo OAV xabarlariga koʻra, ular avtohalokatda vafot etgan. Keyinchalik ular Hydra tashkiloti tomonidan{{Efn|Как показано в фильме «[[Первый мститель: Противостояние]]» (2016)}} sarumni oʻgʻirlash uchun aqli boshqariladigan “Qishki askar” agenti tomonidan hujumga uchragani maʼlum boʻldi. Stark otasining kompaniyasini meros qilib oldi va Stark Industries bosh direktori boʻldi. Yillar oʻtib, u mashhur qurol ixtirochisiga aylanadi va oʻyinchi turmush tarzini olib boradi. Yangi ming yillikning boshiga kelib, u [[Bern|Berndagi]] konferensiyada qatnashadi, u yerda olimlar Mayya Xansen va Aldrich Killian bilan uchrashadi{{Efn|Как показано в фильме «[[Железный человек 3]]» (2013)}}. === Temir odamga aylanish === 2010-yilda Toni Stark oʻzining doʻsti podpolkovnik Jeyms Rods bilan yangi Jericho raketasini namoyish qilish uchun urushdan vayron boʻlgan Afgʻonistonga boradi. Raketa namoyishidan soʻng, “Oʻn halqa” terror tashkiloti konvoyga hujum qiladi. Toni Stark oʻz raketasidan jiddiy jarohat oldi va qoʻlga olindi. Qoʻlga olingan olim Xo Yinsen koʻkragiga elektromagnit oʻrnatib, Starkning yuragini uning ichiga shrapnel parchalari tushishidan himoya qiladi. Stark va Yinsen yashirincha Toni elektromagniti va zirhli kostyumini quvvatlantirish uchun ark reaktorini yaratadilar. Oʻn uzuk ustaxonaga hujum qilganda, Yinsen oʻzini qurbon qiladi va zirh kostyumi zaryadlanganda ularni chalgʻitadi. Stark zirhni kiyib, gʻordan chiqib ketadi va gʻazablangan holda oʻz kompaniyasining Oʻn halqada joylashgan qurollarini yoqib yuboradi. Stark asirlikdan qochib, choʻlga tushib qoladi va Rodos uni oʻsha yerda topadi. Toni uyiga qaytadi va uning kompaniyasi qurol ishlab chiqarmasligini eʼlon qiladi. U oʻz ustaxonasida temir zirhning yanada kuchli versiyasini va yoy reaktorining kuchli versiyasini yaratadi. Stark oʻzining yangilangan zirhlarida Afgʻonistonga uchadi va qishloq aholisini terrorchilardan qutqaradi. Koʻp oʻtmay, Stark ustozi Obadiya Stenni xiyonat qilishda gumon qila boshlaydi va Pepper Pottsni kompyuteridan maʻlumotlarni nusxalash uchun Obodiyaning ofisiga yuboradi. U yerda u Obadiya Stark Industries bosh direktori lavozimini egallash uchun Starkni qoʻlga olishni uyushtirganini bilib oladi. Sten, Pepper hamma narsani bilishini bilib, Starkni uyiga pistirma qiladi va koʻkragidan ark reaktorini olib tashlaydi va jinoyatlarini fosh qiladi. Biroq Toni reaktorini almashtirishga muvaffaq boʻladi va Stenni magʻlub etadi. Ertasi kuni matbuot anjumanida Stark oʻzini “Temir odam” deb tan oldi. === Ivan Vanko bilan uchrashuv === Olti oy oʻtgach, 2011-yilda Stark oʻz dizaynlarini sotish uchun hukumat bosimiga qarshilik koʻrsatib, “Temir odam” kostyumidan tinch maqsadlarda foydalanadi. U otasining ishini davom ettirish uchun Stark Expoʼni tiklaydi, lekin Starkning yashashiga imkon beruvchi va zirhni quvvatlantiradigan ark reaktoridagi palladiy yadrosi uni asta-sekin zaharlayotganini aniqlaydi. Keyin u yordamchisi Pepper Pottsni Stark Industries bosh direktori etib tayinlaydi. Stark, reaktordagi narsalarni tuzatish uchun hech qanday imkoniyatga ega emasligiga amin boʻlib, {{Tarjima qilinmagan|Историческое Гран-при Монако|историческом Гран-при Монако|en|Historic Grand Prix of Monaco}} poyga oʻrtasida miniatyura uy qurilishi ark reaktori bilan ishlaydigan elektr qamchilarini qoʻllagan Ivan Vanko tomonidan hujumga uchraydi. Stark oʻzining “Mark V” zirhini kiyib, Vankoni magʻlub etadi, ammo kostyumga jiddiy zarar etkazadi. Stark qamoqxonada Vankoga tashrif buyuradi va uning reaktoriga qoyil qoladi, garchi u baʻzi muammolarni sezsa ham. Tugʻilgan kun kechasida Stark Mark IV zirhlarini kiyib, mast boʻladi. Rodos Starkning Mark II prototip kostyumini kiyib, uni tinchlantirishga harakat qiladi. Jang durang bilan tugaydi va Jeyms Toni zirhida AQSH havo kuchlari bazasiga uchib ketadi. Ertasi kuni Nik Fyuri Toni oldiga keladi va otasining videotasvirlarini taqdim etadi va Toni tasodifan “Stark Expo” shaklida yaratilgan yangi kimyoviy element modelini topadi. U topishmoqni hal qiladi, laboratoriyasida elementni sintez qiladi va uni zaharlanish muammolaridan xalos boʻlgan holda ark reaktoriga qoʻyadi. Stark Expo koʻrgazmasida Starkning raqibi Jastin Hammer Ivan Vanko tomonidan ishlab chiqilgan zirhli dronlarni va Rodosning yangilangan jangovar kostyumini namoyish etdi. Stark doʻstini ogohlantirish uchun Mark VI zirhini kiyib keladi, ammo Vanko masofadan turib Rodosning dronlari va zirhlarini nazorat qiladi va Starkga hujum qiladi. Stark va Rodos agent [[Natasha Romanoff (Marvel Cinematic Universe)|Natasha Romanoff]] yordamida Vanko va uning dronlarini magʻlub etishga muvaffaq boʻlishadi. Pepper Pottsni qutqarib, u va Stark ishqiy munosabatlarni boshlaydi. === Nyu York uchun jang === 2012-yilda Asgardiyalik yolgʻon xudosi Loki uni qul qilish maqsadida Yerga keladi. U SHIELD bazasidan Tesseraktni oʻgʻirlaydi va Agent Klint Barton, doktor Erik Selvig va boshqa agentlarning ongini oʻzining tayogʻi bilan qoʻlga kiritadi va qochib ketadi. Shu munosabat bilan Nik Fyuri Qasoskorlar tashabbusini boshlaydi. Agent Fil Koulson Starkga tashrif buyuradi va undan Erik Selvigning Tesserakt boʻyicha tadqiqotini yakunlashni soʻraydi. Shtutgartda Fyurining tashabbusi bilan Stiv Rojers chiqib Loki bilan toʻqnash keladi, keyin Toni Stark oʻzining Iron Man zirhlarida yordamga uchadi, bu esa Lokini taslim boʻlishga undaydi (bu uning rejasining yana bir bosqichidir). Lokini tashish paytida Quinjet uning akasi Tor tomonidan hujumga uchraydi va ular bilan qisqa jangdan soʻng ularga qoʻshiladi. === Fidokorlik === Bek oʻlimidan soʻng Parkerni qotillikda ayblaydi va butun dunyoga uning yashirin kimligini oshkor qiladi. Keyinchalik, Consequence Control Stark Industries aktivlarini musodara qiladi va Happy Hogan Bekning oʻldirilishida sherik sifatida soʻroq qilinadi. Bir necha oy oʻtgach, Parker Stiven Strenjdan yordam soʻraydi va Stiven butun dunyoga Piter Parker oʻrgimchak odam ekanligini unutish uchun sehr ishlatadi, lekin Piter bu afsunni buzadi va bu koʻp olamning ochilishiga va ularning koinotiga yomon odamlar kirib kelishiga sabab boʻladi. Oʻrgimchak odamga qarshi kurashdi. Shaxsiy muammolarni hal qilish uchun Parker Aleksandr Hamilton koʻprigidan oʻtayotgan MIT provostini doʻstlarining daʼvolarini qabul qilishga ishontirishga harakat qiladi. Toʻsatdan Butrusga Otto Oktaviy hujum qiladi. Oktavius Oʻrgimchakni ushlaydi va Starkning Temir oʻrgimchak kostyumining bir qismini sindirib, nanozarrachalarni oʻzining manipulyatorlariga birlashtiradi. Ammo Parker zarrachalar yordamida manipulyatorlarni nazorat qiladi va vitse-kanslerni qutqaradi. Parker, Stark texnologiyasidan foydalanib, uni uyiga yuborishdan oldin yovuz odamlarni “davolash” uchun harakat qiladi. Stark tomonidan ixtiro qilingan ishlab chiqaruvchining yordami bilan Parker Norman Osbornning yordami bilan doktor Oktavius uchun ishlaydigan manipulyatorni boshqarish chipini qayta yaratishga muvaffaq boʻladi. Keyin Yashil Goblin paydo boʻladi va boshqa yovuz odamlarga taʻsir qilib, ularning super kuchlari haqida taʻsirli nutq soʻzlaydi. Maks Dillon Starkning ark reaktorlaridan birini egallab, uning qobiliyatlarini sezilarli darajada oshiradi. Oxir-oqibat Parker va Strange tuzalib ketgan yovuz odamlarni o‘z voqeliklariga qaytaradilar, Strange sehrdan foydalanib, Parkerning fuqarolik kimligini hammaga unutdiradi. Stark texnologiyasidan boshqa hech qanday foydalana olmagan Parker yangi Oʻrgimchak odam kostyumini yaratadi va oʻzining anonim qahramonligini davom ettiradi. Dauni pre-ishlab chiqarish jarayonida Favroni yonida ofisiga ega boʻlib, bu unga yozish jarayonida koʻproq ishtirok etish imkonini berdi, ayniqsa filmga hazil qoʻshdi. Dauni shunday deb tushuntirdi: “Men odatda bu [superqahramon] filmlardan nafratlanadigan narsa shuki, birdan siz yoqtirgan yigit adolatli Dadliga aylanadi”. Tayyorgarlik uchun Dauni haftada besh kun kuch mashqlari va yakkakurashlar bilan mashgʻul boʻlib, formaga kirish uchun vaqt sarfladi, bu unga yaxshi boʻlganini aytdi, chunki “bu kostyumda bir necha soatdan keyin shaxsiyatning buzilmasligi qiyin... . Men Starkning “Temir odam” filmining oxirida oʻzining oʻzgaruvchan egosini oshkor qilishi aktyor [[Robert Downey Jr.|Robert Dauni]] tomonidan [[improvizatsiya]] qilingan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiewire.com/2018/07/kevin-feige-robert-downey-jr-improvised-iron-man-twist-ending-1201986093/|sarlavha=Robert Downey Jr. Improvised the Original 'Iron Man' Twist Ending|ish=[[IndieWire]]|sana=2018-07-20|kirish sanasi=2021-05-27|arxivsana=2021-05-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210516200447/https://www.indiewire.com/2018/07/kevin-feige-robert-downey-jr-improvised-iron-man-twist-ending-1201986093/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://screenrant.com/robert-downey-jr-mcu-iron-man-improv-line-changed/|sarlavha=Robert Downey Jr. Changed The MCU With An Improvised Line|ish=[[ScreenRant]]|sana=2021-01-02|kirish sanasi=2021-05-27|arxivsana=2021-05-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210527134438/https://screenrant.com/robert-downey-jr-mcu-iron-man-improv-line-changed/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mentalfloss.com/article/572086/robert-downey-jr-improvised-iconic-iron-man-line|sarlavha=Robert Downey Jr. Improvised One of Iron Man's Most Memorable Lines|sana=2019-01-28|kirish sanasi=2021-05-27|ism=Jennifer|familiya=Fabiano|arxivsana=2021-05-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210527134437/https://www.mentalfloss.com/article/572086/robert-downey-jr-improvised-iconic-iron-man-line}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nme.com/news/robert-downey-jnr-improvised-iron-mans-iconic-line-2358714|sarlavha=Robert Downey Jr. improvised Iron Man's most iconic line|sana=2018-07-24|kirish sanasi=2021-05-27|ism=Elizabeth|familiya=Aubrey|ish=[[NME]]|arxivsana=2021-05-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210527134437/https://www.nme.com/news/robert-downey-jnr-improvised-iron-mans-iconic-line-2358714}}</ref>. === Altronning yaratilishi === 2015-yilda Stark va qolgan Qasoskorlar Sokoviyadagi qolgan Gidra inshootlariga hujum qilib, Volfgang fon Struker boshchiligidagi Gidra kuchlari bilan toʻqnashadi, ular Loki tayogʻidan foydalangan holda koʻngillilar Pietro va Vanda Maksimofflarda tajriba oʻtkazdilar. Jamoa tashqarida jang qilayotganda, Toni laboratoriyaga kirib, Nyu York jangidan qolgan Chitauri texnologiyasi bilan birga hassani topadi. Vanda Starkda aqlini boshqarish qobiliyatidan foydalanadi va unga undan tashqari barcha qasoskorlarning oʻlimi va Yerga qayta bostirib kirishi haqidagi tasavvurni yuboradi. Uygʻongan Stark Loki tayogʻini oladi. Qasoskorlar minorasiga qaytib, Toni Stark va Bryus Banner tayoqni tekshirar ekanlar, asa toshidagi [[Sunʼiy ong|sunʻiy intellektni]] topadilar va undan yashirincha Stark tomonidan taklif qilingan “Altron” tinchlikparvar dasturini yaratish uchun foydalanishga qaror qiladilar. Toʻsatdan, 77 urinishdan soʻng, Altron uygʻonadi va D.J.A.R.V.I.S.ni yoʻq qiladi. Qasoskorlarga hujum qiladi. Qasoskorlar gʻalaba qozonganidan soʻng, Altron Sokoviyaga qochib ketadi, robot-dronlar armiyasini tuzadi, Shtrukerni oʻldiradi va ota-onalari o'limida Starkni ayblagan Maksimoffni yollaydi. Qasoskorlar [[Yoxannesburg|Yoxannesburgda]] Altronni topib hujum qilishadi, lekin Vanda jamoaning koʻpchiligiga xabar yuboradi, Bannerni Xalkga aylantirishga majbur qiladi va uni shaharga joʻnatadi. Stark, Xalkbuster zirhini kiyib, Xalkni toʻxtatadi va bu jarayonda shaharni katta vayronaga aylantiradi. Salbiy jamoatchilik fikriga qolib ketgan qahramonlar Klint Bartonning uyiga panoh topadilar, u yerda Nik Fyuri ham paydo boʻladi. Reja tuzgandan soʻng, Rojers, Romanoff va Barton Altronni topib, uning yangi sintetik vibranium tanasini qoʻlga olishadi, lekin Altron Natashani qoʻlga oladi. Stark va Banner D.J.A.R.V.I.S. va tutib olingan tanaga yuklaydilar, lekin Rojers egizaklardan bu harakatning xavfini bilib, ular bilan buni oldini olishga harakat qiladi. Tor toʻsatdan qaytib keladi va uning peshonasidagi tosh Aql toshidir, degan tasavvuriga asoslanib, tanani tiriltiradi. Animatsion mavjudot Torga hujum qiladi, lekin tezda tinchlanadi va oʻzini “Vision” deb ataydi va Altronni yoʻq qilishda jamoaga yordam beradi. Stark, Qasoskorlar va ularga qoʻshilgan Pietro va Vanda Maksimoff Altronni toʻxtatish uchun Sokoviyaga boradilar. Jamoa Vandaning harakatlaridan tiklanayotgan paytda Altron qolgan vibraniydan foydalanib, insoniyatni yo‘q qilish maqsadida mamlakat poytaxtining bir qismini osmonga ko‘tarib, keyin uni [[Meteoritlar|meteorit]] sifatida yerga tushiradigan qurilma yaratdi. Altron bilan jang qilib, aholini evakuatsiya qilgandan soʻng, Altronning omon qolgan roboti qurilmani ishga tushiradi va shaharni Yerga tashlaydi. Stark va Tor qurilmaning energiyasini ortiqcha yuklaydi va uchish maydonini portlatib yuboradi. Qasoskorlar yangi bazani oʻrnatadilar va Stark jamoani tark etadi. === Fidokorlik === Stark, Parkerning kosmik kemaga yashiringanini bilib, Piterni vijdonsizligi uchun jazolaydi va bu uning oxirgi safari boʻlishi mumkinligi haqida ogohlantiradi. Strangeni muvaffaqiyatli ozod etib, Mavni oʻldirgandan soʻng, uchlik Tanosning uy sayyorasi Titanga boradi va u yerda Galaktika qoʻriqchilari aʻzolari bilan uchrashadi. Ular Tanosga qarshi turish va Infinity Gauntletni olib tashlash rejasini ishlab chiqadilar. Yetib kelgan Tanos guruhni yengib chiqadi va yakkama-yakka kurash natijasida Starkning qorniga oʻz pichogʻi bilan pichoq uradi. Strange Tanos Starkni saqlab qolishi evaziga Vaqt toshini beradi. Tanos toshni olib, Yerga sayohat qiladi, oxirgi toshni oladi va Infinity Gauntlet-ni faollashtiradi. Titanda qolib ketgan Stark va Nebula Parker va boshqalarning gʻoyib boʻlishini kuzatadi. Bek oʻlimidan soʻng Parkerni qotillikda ayblaydi va butun dunyoga uning yashirin kimligini oshkor qiladi. Keyin, Consequence Control Stark Industries aktivlarini musodara qiladi va Happy Hogan Bekning oʻldirilishida sherik sifatida soʻroq qilinadi. Bir necha oy oʻtgach, Parker Stiven Strenjdan yordam soʻraydi va Stiven butun dunyoga Piter Parker oʻrgimchak odam ekanligini unutish uchun sehr ishlatadi, lekin Piter bu afsunni buzadi va bu koʻp olamning ochilishiga va ularning koinotiga yomon odamlar kirib kelishiga sabab boʻladi. Oʻrgimchak odamga qarshi kurashdi. Shaxsiy muammolarni hal qilish uchun Parker Aleksandr Hamilton koʻprigidan oʻtayotgan MIT provostini doʻstlarining daʼvolarini qabul qilishga ishontirishga harakat qiladi. Toʻsatdan Butrusga Otto Oktaviy hujum qiladi. Oktavius Oʻrgimchakni ushlaydi va Starkning Temir oʻrgimchak kostyumining bir qismini sindirib, nanozarrachalarni oʻzining manipulyatorlariga birlashtiradi. Biroq Parker zarrachalar yordamida manipulyatorlarni nazorat qiladi va vitse-kanslerni qutqaradi. Parker Stark texnologiyasidan foydalanib, uni uyiga yuborishdan oldin yovuz odamlarni “davolash” uchun harakat qiladi. Stark tomonidan ixtiro qilingan ishlab chiqaruvchining yordami bilan Parker Norman Osbornning yordami bilan doktor Oktavius uchun ishlaydigan manipulyatorni boshqarish chipini qayta yaratishga muvaffaq boʻladi. Keyinchalik, Yashil Goblin paydo boʻladi va boshqa yovuz odamlarga taʻsir qilib, ularning super kuchlari haqida taʼsirli nutq soʻzlaydi. Maks Dillon Starkning ark reaktorlaridan birini egallab, uning qobiliyatlarini sezilarli darajada oshiradi. Oxir-oqibat Parker va Strange tuzalib ketgan yovuz odamlarni o‘z voqeliklariga qaytaradilar, Strange sehrdan foydalanib, Parkerning fuqarolik kimligini hammaga unutdiradi. Stark texnologiyasidan boshqa hech qanday foydalana olmagan Parker yangi Oʻrgimchak odam kostyumini yaratadi va oʻzining anonim qahramonligini davom ettiradi. === Tanos bilan qarama-qarshilik === 2018-yilda Stark va Potts Nyu Yorkdagi parkda bolalar tugʻilishi va boʻlajak toʻyni muhokama qilishmoqda. Toʻsatdan portaldan va Sokoviya jangidan keyin gʻoyib boʻlgan Bannerdan Stiven Strange paydo boʻladi. Banner Strange, Vong va Starkga aqldan ozgan titan Tanos koinotdagi barcha hayotning yarmini yoʻq qilish uchun Infinity Stonesdan foydalanishni rejalashtirayotgani haqida ogohlantiradi. Stark, Bryus bilan suhbatda, Stivga qoʻngʻiroq qilishdan bosh tortadi, lekin Bryus uni bunga koʻndiradi. Ular qoʻngʻiroq qilishdan oldin, Nyu York shahriga Ebon Maw va Cull Obsidian Time toshini olish uchun hujum qilishdi va yordam berish uchun kelgan Strange, Stark, Vong va Parker ularga qarshi turishga undadi. Stark Cull Obsidian va Zob Strange va Vong bilan toʻqnash keladi. Jang natijasida Vong Cull Obsidianni toqqa joʻnatadi, uning qoʻlini portal bilan kesib tashlaydi va Strange Mav tomonidan qoʻlga olinadi. Stark va Parker Strangeni qutqarish uchun Zob kosmik kemasiga yashirincha kirishadi. Muqobil koinotda Stark Tanosning qoʻlida oʻlganidan keyin Gamoraning yaqin ittifoqchisiga aylanadi. Kuzatuvchi Altronning Multiverse-buzgʻunchi versiyasini qabul qilish uchun qahramonlarni toʻplaganida, u bu dunyodan Gamorani tanlaydi, ammo Starkni qatʼiyat bilan chiqarib tashlaydi. === Tashqi koʻrinish va shaxsiyat === Kerol Danvers kosmosda qolib ketgan Stark va Nebulani qutqarib, ularni Yerga qaytaradi, u yerda Stark Stiv bilan avvalroq Yerni himoya qilishni taklif qilganidek, suhbatda toʻqnash keladi, ammo hamma buni rad etdi va buning natijasida Qasoskorlar yutqazdi. Stark, endi oʻz hayotini xavf ostiga qoʻyishni istamay, nafaqaga chiqishga qaror qiladi va besh yildan beri qizi Morganni tarbiyalaydi. 2023-yilda Kvant olamidan qaytgan Skott Lang oʻliklarni qaytarish yoʻli haqidagi farazni ilgari surganida, Qasoskorlar Starkga murojaat qilishadi, u bu gʻoyani xavfli deb hisoblab, dastlab rad etadi. Shunga qaramay, u masalani alohida koʻrib chiqadi va texnologiya tufayli Pym zarralari yordamida vaqt boʻylab sayohat qilish yoʻlini topadi va yordam berishga rozi boʻladi. Qasoskorlar birlashadilar va Tanosning harakatlarini bekor qilish uchun oʻtmishdagi muqobil Infinity Stonesni olib tashlashga qaratilgan Operation Time Reid ni tashkil qilishadi. 2012-yilga sayohat qilgan Stark Nyu York jangidan keyin Tesseraktni ololmaydi va Stiv bilan 1970-yilga boradi va S.H.I.E.L.D. bazasidan Tesseraktni oʻgʻirlaydi. SH.I.T. Kamp Lehighda, u Govard Starkning yoshroq versiyasi bilan mazmunli suhbat quradi. Qasoskorlar barcha Infinity Toshlarini muvaffaqiyatli olib ketishdi. Stark, Rocket va Bryus Banner nanotexnologiyaga asoslangan yangi Nano-Gauntlet yaratadilar va hosil boʻlgan toshlarni unga joylashtiradilar. Kim suratga tushishi kerakligi haqida bir oz gaplashgandan soʻng, Banner koʻngilli boʻladi, chunki u Toshlardan omon qolish uchun eng yaxshi imkoniyatga ega. Bryus suratga tushadi va Tanos tomonidan vayron qilingan koinotdagi hayotning yarmini hayotga qaytaradi. Ammo, ularning ortidan Tanos va uning armiyasining muqobil versiyasi keladi, ular 2023-yilda Nebulaning muqobil versiyasi tomonidan chaqiriladi. Keyingi jangda Tanos Stark Gauntletni oladi va ikkalasi uni nazorat qilish uchun kurashadilar. Tanos undan foydalanishga yana bir urinishdan oldin Starkni yengishga muvaffaq boʻldi, faqat Stark Infinity Stonesni oʻzining zirhiga oʻtkazishga muvaffaq boʻlganini bilib oldi. Stark qoʻlida Gauntlet yaratadi va uni Tanus va uning barcha kuchlarini yoʻq qilish uchun ishlatadi va shu bilan koinotni qutqaradi, lekin bu jarayonda oʻlimga sabab boʻluvchi ogʻir jarohat oladi va Stark Jeyms Rodos, Piter Parker, Pepper Potts va boshqalar qurshovida vafot etadi. == Korinish == [[Robert Downey Jr.|Kichik Robert Dauni]] “[[Temir odam (film, 2008)|Temir odam”]] (2008), “[[Temir odam 2|Temir odam 2”]] (2010), “Qasoskorlar” (2012), “Temir odam 3” (2013) filmlarida [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamida]], “Qasoskorlar: Altron davri” (2015), “Kapitan Amerika: Fuqarolar urushi” (2016), “Oʻrgimchak odam: Uyga qaytish” (2017), “Qasoskorlar: Abadiyat jangi ( 2018) va Qasoskorlar: Intiho (2019) Toni Starkni tasvirlaydi. Bundan tashqari, Dauni The [[The Incredible Hulk (film)|Incredible Hulk]] (2008) filmida epizod rolini ham bajaradi. “[[Oʻrgimchak-odam: Uydan uzoqda|O‘rgimchak odam: Uydan uzoqda”]] (2019) filmida Stark “Kapitan Amerika: Fuqarolar urushi” ning arxiv lavhalarida, shuningdek, Marvel One-Shots qisqa metrajli The Consultant (2011) filmidagi arxiv kadrlarida paydo bo‘ladi. Qahramonning arxiv lavhalari [[Disney+]] [[Loki (serial)|Loki]] teleserialining birinchi epizodi boʻlgan “Shon-sharafli missiya” filmida ham uchraydi. 2019-yil sentabrida [[Deadline Hollywood|Deadline Gollivud]] xabar berishicha, Dauni “[[Qora beva (film)|Qora beva ayol]]” (2021) filmida Stark<ref>{{Veb manbasi|familiya=Boucher|ism=Geoff|sana=2019-09-13|sarlavha=Saturn Awards: 'Spider-Man' Star Tom Holland Wins For Third Year In A Row|url=https://deadline.com/2019/09/saturn-awards-2019-winners-list-jon-favreau-kevin-feige-stan-lee-1202734450/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190914235350/https://deadline.com/2019/09/saturn-awards-2019-winners-list-jon-favreau-kevin-feige-stan-lee-1202734450/|arxivsana=2019-09-14|kirish sanasi=2019-09-15|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref> rolida paydo bo‘ladi; ssenariyning dastlabki loyihasi Kapitan Amerika: Fuqarolar urushi<ref name="PearsonStark">{{Veb manbasi|familiya=Towers|ism=Andrea|sana=2021-07-15|sarlavha='Black Widow' writer confirms there was a Robert Downey Jr. cameo in earlier script|url=https://ew.com/movies/black-widow-writer-confirms-robert-downey-jr-cameo-in-earlier-script-version/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210715223119/https://ew.com/movies/black-widow-writer-confirms-robert-downey-jr-cameo-in-earlier-script-version/|arxivsana=2021-07-15|kirish sanasi=2021-07-15|ish=[[Entertainment Weekly]]}}</ref> filmidan Stark va Natasha Romanoff oʻrtasidagi yakuniy sahnani oʻz ichiga olgan edi. Lekin rejissor Keyt Shortland, u va Kevin Feyj Romanoff mustaqil turishi uchun Stark yoki boshqa personajlarni filmga qoʻshmaslikka qaror qilganini aytdi<ref>{{Veb manbasi|familiya=Shepherd|ism=Jack|sana=2021-07-09|sarlavha=Black Widow director reveals why a rumored cameo does not show up|url=https://www.gamesradar.com/black-widow-iron-man-cameo-cate-shortland/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210709162036/https://www.gamesradar.com/black-widow-iron-man-cameo-cate-shortland/|arxivsana=2021-07-09|kirish sanasi=2021-07-09|ish=[[Total Film]]}}</ref>, ssenariy muallifi Erik Pirson esa bu sahna yangi hech narsa qoʻshmagani aniqlanganligini qoʻshimcha qildi<ref name="PearsonStark" />.   [[Fayl:SpaceX_CEO_Elon_Musk_visits_N&NC_and_AFSPC_(190416-F-ZZ999-006)_(cropped).jpg|left|thumb| Biznes-magnat va tadbirkor [[Elon Musk|Ilon Mask]] (yuqorida) MCU Toni Stark obrazini yaratishda asosiy ta’sir ko‘rsatgan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://theguardian.com/technology/2018/feb/09/elon-musk-the-real-life-iron-man|sarlavha=Elon Musk: the real-life Iron Man|ish=[[The Guardian]]|sana=2018-02-09|kirish sanasi=2021-05-23|ism=Alex|familiya=Hern|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200531234446/http://theguardian.com/technology/2018/feb/09/elon-musk-the-real-life-iron-man|arxivsana=2020-05-31}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.pinkvilla.com/photos/elon-musk/elon-musk-did-you-know-he-was-inspiration-tony-starks-character-here-are-facts-billionaire-530492|sarlavha=Elon Musk: Did you know he was the inspiration for Tony Stark's character? Here are facts of the billionaire|sana=2020-05-07|kirish sanasi=2021-05-23|ish=[[Pinkvilla]]|arxivsana=2021-05-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210523212850/https://www.pinkvilla.com/photos/elon-musk/elon-musk-did-you-know-he-was-inspiration-tony-starks-character-here-are-facts-billionaire-530492}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/news/business-55554343|sarlavha=Elon Musk's six secrets to business success|ish=[[BBC News]]|sana=2021-01-07|kirish sanasi=2021-05-23|ism=Justin|familiya=Rowlatt|arxivsana=2021-03-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210317160744/https://www.bbc.co.uk/news/business-55554343}}</ref>]] “[[Temir odam 2]]” filmida Stark oʻz texnologiyasini hukumat qoʻlidan saqlab qolish uchun bor kuchini sarflaydi. Ssenariy topshirilgan va birinchi film uchun uning ustida ishlagan Dauni va Favro filmning syujetini o‘zlari ishlab chiqdi. Stark qahramon boʻlganida, Dauni shunday dedi: “Bu qandaydir qahramonlik, lekin aslida bu oʻz nomidan. Menimcha, u biroz firibgarlik majmuasiga ega va bir marta u “Men Temir odamman” degan edi, endi u bu nimani anglatishini qiziqtirmoqda. [[Qasoskorlar (film, 2012)|Qasoskorlar]] Starkning rolini Loki xudosi boshchiligidagi begona bosqindan Yerni himoya qilish uchun birlashishi kerak boʻlgan qahramonlar jamoasidan biri sifatida tanishtirdilar. Dauni birinchi marta rejissyor [[Joss Whedon|Joss Uidonni]] 2012-yilda suratga olingan “Qasoskorlar” filmida Stark rolini o‘ynashga undagan: “Xo‘sh, men: Ochilish sahnasida bo‘lishim kerak”, dedim. Nima deb oʻylayotganingizni bilmayman, lekin Toni hammasini joyiga qoʻyishi kerak.” U dedi: “Yaxshi, keling buni sinab koʻraylik.” Biz buni sinab koʻrdik va u ishlamadi, chunki bu butunlay boshqa narsa, hikoya, gʻoya va mavzu - bu mavzu va har bir kishi faqat sakkizoyoq qoʻli kabidir”. Qahramonning oldingi filmlardagi evolyutsiyasi haqida Dauni shunday dedi: “Temir odamning kelib chiqishi tarixi boʻlgan, u oʻziga xos epifaniya va oʻziga xos qutqarish edi. Filmning eng yuqori cho‘qqisida Stark o‘zga sayyoraliklarning asosiy kemasini yo‘q qilish uchun yulduzlararo portal orqali yadro raketasini otib, Yerni qutqarish uchun o‘z hayotini qurbon qilishga tayyorligini namoyish etadi. “[[Temir odam 3]]” filmida Stark “Qasoskorlar” filmidagi o‘limga yaqin tajribasi bilan murosaga kelish uchun kurashadi, tashvish hujumlaridan aziyat chekadi. Uchinchi “Temir odam” filmini suratga olish paytida Dauni shunday dedi: “Men hammasini jang maydonida qoldirishimiz kerakligini his qilaman – bu oxir-oqibat nima boʻlishidan qatʼi nazar. Buning uchun bir nechta turli boshlangʻich nuqtalarni tanlashingiz mumkin”. Qasoskorlardan keyingi kelajak haqida gapirar ekan, Dauni ular “Qasoskorlardan keyingi dunyoda amaliy boʻlishga harakat qilishayotganini” aytdi. Endi uning muammolari nimada? Unga qanday cheklovlar qoʻyilishi mumkin? Va qanday tahdid uni odatdagidek bu cheklovlarni eʼtiborsiz qoldirishiga olib keladi? Ssenariy muallifi Dryu Pirs “Temir odam 3” filmidagi Starkni amerikalik Jeyms Bond bilan “o‘zlari uchun xavf-xatar hissi va oldindan aytib bo‘lmaydigan qahramonlar” bo‘lgani uchun solishtirgan bo‘lsa ham, Stark Bond kabi avtoritet emas, “erkin agent” edi. Shuningdek, Tonini 1970-yillardagi “Fransuz aloqasi” (1971) kabi filmlarning qahramonlari bilan taqqosladi, bu yerda “qahramonlarning xususiyatlari ularni hayajonli qilgan”. “[[Qasoskorlar: Ultron davri|Qasoskorlar: Altron davri]]” filmida Stark Qasos oluvchilarning xayrixohiga aylandi. “Temir odam 3” filmidagi voqealardan keyin uning xarakteri qanday rivojlanayotgani haqida Douni shunday dedi: “Menimcha, u dunyodagi barcha kostyumlarni moslashtirish va tikish - bu uning uchun hali ham ish bermaganini tushunadi. Xizmatga chaqiruvi natijasida u kichik jarohatdan keyingi buzuqlikka olib keldi. Shunday qilib, biz boshidan hech qanday muammo yoʻqligiga qanday ishonch hosil qilishimizga koʻproq eʻtibor qaratilmoqda. Altron davri voqealari toʻgʻridan-toʻgʻri [[Birinchi qasoskor: Qarshilik|Kapitan Amerikadagi mojaroga olib keladi: Fuqarolar urushi]], bunda Stark qasoskorlar guruhini super kuchlarga ega odamlarni tartibga solishni qoʻllab-quvvatlaydi. Entoni Russoning taʼkidlashicha, Starkning xudbinligi yozuvchilarga “uni hayotida shunday nuqtaga olib keldiki, u oʻzini toʻgʻri deb bilganida hokimiyatga taʼzim qilishga tayyor edi”. Jo Russo qoʻshimcha qildiki, Starkning “Altron davridagi” xabarlari tufayli u endi aybdorlik kompleksiga ega boʻlib, uni “juda aniq qarorlar qabul qilishga majbur qiladi” va uning hissiy yoyi “juda murakkab” deb ataydi. Daunining shaxsiy murabbiyi Erik Oramning taʼkidlashicha, Rojersni Starkga qarshi qoʻyishning hiylasi “Temir odam jangda gʻalaba qozonish uchun zarur boʻlgan “minimal kuch”dan foydalanayotganini koʻrsatishdir”. Marvel dastlab Daunining roli kichikroq boʻlishini xohlagan, ammo “Dauni Starkning film hikoyasida muhimroq rol oʻynashini xohlagan”. [[Variety]] taʼkidlashicha, Dauni ishtiroki uchun 40 million dollar va qoʻshimcha toʻlov oladi, agar film Kapitan Amerika: Qishki askardan oshib ketgan boʻlsa, Marvel bu muvaffaqiyatni Dauni ishtiroki bilan bogʻlagan boʻlardi. “[[Oʻrgimchak-odam: Uyga qaytish|O‘rgimchak odam: Uyga qaytish]]” filmida Stark Piter Parkerning ustozi va “Natijani boshqarish yaratuvchisi hisoblanadi. [[Sony Pictures Motion Picture Group|Sony Pictures kinofilmlar guruhi]] rahbari Tomas Rotmanning taʼkidlashicha, Daunining filmda ishtirok etishi tijorat foydasidan tashqari, Starkning ishtiroki u va Parker oʻrtasidagi Kapitan Amerika: Fuqarolar urushi filmida rivojlangan munosabatlar tufayli muhim edi. Uottsning taʼkidlashicha, Starkning fuqarolar urushidagi harakatlaridan soʻng, Parkerni qasoskor sifatida hayotga tanitgandan soʻng, “buning koʻp oqibatlari bor. Bu Toni uchun qandaydir murabbiy boʻlish uchun birinchi qadammi? Bu unga mos keladimi?” Hammuallif Jonatan Goldshteyn Starkni Boyhood (2014) filmidagi [[Ethan Hawke|Ethan]] Hok obrazi bilan solishtirgan. Dauni oʻz rolini “[[Qasoskorlar: Abadiyat jangi|Qasoskorlar: cheksizlik urushi]]” (2018) va “[[Qasoskorlar: Intiho|Qasoskorlar:]] Intiho” (2019) filmlarida takrorladi. “Temir odam 3” filmi rejissyori Sheyn Blek 2013-yil mart oyida shunday dedi: “Bu haqda koʻp munozaralar boʻldi: bu Robert [Kichik Dauni] uchun soʻnggi Temir odammi? “Biror narsa menga bu sodir boʻlmasligini va [u] toʻrtinchi yoki beshinchida koʻrinishini aytadi”. Marvel Studios prezidenti Kevin Feyjning aytishicha, Stark personaji Dauni ishtirokidan qatʼi nazar, Marvel kinematik olamida aks etishda davom etadi. Shuningdek, mart oyida, Dauni shartnomasini yangilashga ochiq ekanligini taʼkidlab, “biz qilishimiz kerak boʻlgan yana bir nechta narsa bor” deb his qilganini aytdi. 2013-yil iyun oyida Dauni “Qasoskorlar: Altron davri” filmida “Temir odam” roliga qaytish uchun shartnoma imzolaganida, u “Qasoskorlar” filmining uchinchi filmiga ham imzo chekdi. 2014-yil iyul oyida “Qasoskorlar: Altron davri” filmini suratga olish paytida bergan intervyusida Dauni “Temir odam” rolini davom ettirishga qiziqish bildirgan. “Kevin [Feyj] va Ike [Perlmutter, Marvel Entertainment bosh direktori] va Disney bizga taklif bilan kelishlari kerak va biz rozi yoki rozi boʻlmasligimiz kerak”, dedi Douni. “Ishlar zoʻr ketayotganda, umumiy narsa koʻp boʻladi”. U qoʻshib qoʻydi: 2016-yil aprel oyida Dauni “Men boshqasini ham qila olardim” deb, potensial toʻrtinchi “Temir odam” filmida rol oʻynashga tayyorligini bildirdi. Daunining Marvel bilan shartnomasi Stark vafot etgan Qasoskorlar: Intihodan keyin tugadi. Starkning moda tuygʻusi filmlar davomida rivojlanib bordi, dastlab “ayanchli darajada ibtidoiy... asosan osilgan jinsi shimlar, toʻnkalar va bluzkalar - vaqti-vaqti bilan kostyumlar bilan” tasvirlangan, ammo birinchi Qasoskorlar filmi vaqtiga kelib yaxshilandi va fuqarolar urushi tufayli yanada murakkablashdi, Stark yetuk boʻlganligi sababli va oʻz harakatlarining oqibatlari uchun koʻproq masʼuliyatni oʻz zimmasiga oldi. Dauni garderobida “Siz hali ham uning Toni Stark ekanligini bilasiz va u dunyodagi eng boy odam ekanligini bilasiz”ni aks ettirish istagini bildirdi. Starkning kiyimi oʻzining korporativ timsolidagi “bir oz soyali yoqimli kostyum” yoki shaxsiy vaqtlarida futbolka, jinsi shimlar va yoy reaktori bilan almashinadigan tarzda tasvirlangan. Uning moda tuygʻusi “yarim toʻda xoʻjayini va yarmi [[The Big Bang Theory|Katta portlash nazariyasi]] aktyori” deb atalgan va u “boʻlakli chiziqli kostyumlar va kinoyali vintage futbolkalar oʻrtasida” almashdi. === Maxsus effektlar === [[Файл:Iron_Man_Mark_III_armor_from_Iron_Man_(2008_film).jpg|right|thumb| Toni Starkning zirhlari “Temir odam filmida (2008)]] Toni Stark MCUdagi faoliyati davomida turli xil qurol-aslahalar kiygan. Temir odam uchun Sten Uinston va uning kompaniyasi filmda koʻrsatilgan zirhning metall va kauchuk versiyalarini yaratgan, Iron Man komikslar rassomi Adi Granov esa illyustrator Fil Sonders bilan Mark III ni yaratgan. Industrial Light &amp;amp; Magic (ILM) filmdagi raqamli zirhni yaratdi, The Orphanage и The Embassy qoʻshimcha ishlarni amalga oshirdi. Baʼzida Dauni kostyumning dubulgʻasini, yengini va koʻkragini [[Harakat qaydi|harakatni suratga olish]] kostyumi ustiga kiyib olganida, baʼzida maʼlumotlar yanada murakkab kostyumlarning animatsiyasiga yordam berish uchun olingan. Iron Man 2 uchun ILM yana birinchi filmda boʻlgani kabi effektlarning koʻpini bajardi, Double Negative ham film ustida ishladi. “Qasoskorlar” toʻplamida Weta Digital oʻrmondagi duel paytida Iron Man uchun animatsiya vazifalarini oʻz zimmasiga oldi. Iron Man 3 uchun Digital Domain, Scanline VFX va Trixter Mark 42 zirhlarining individual suratlari ustida ishlagan, turli raqamli modellardan ishlaydi. Studiyalar suratlar orasidagi izchillikni taʼminlash uchun baʼzi fayllarini boʻlishdi. Mark 42 zirh va Iron Patriot uchun Legacy Effects toʻplamda kiyiladigan qisman kostyumlarni yaratdi. == Reaksiya == Daunining Toni Stark rolidagi ijrosi muxlislar va tanqidchilar tomonidan yuqori baholandi. [[Roger Ebert|Rojer Ebert]] Daunining “Temir odam” filmidagi ijrosini yuqori baholab, “Oxir-oqibat, bu filmni boshqa superqahramon filmlaridan ajratib turadigan yuksalishni nazorat qiluvchi kichik Robert Dauni” deb atadi. Qasoskorlarga kelsak, The Wall Street Journal jurnalisti Jo Morgenstern Daunini maqtashiga qaramay, uning “Temir odam” filmidagi ishini “Qasoskorlar” filmidagi ijrosidan ko‘ra afzal ko‘rdi: “Uning Temir odami, albatta, jamoaviy o‘yinchi, lekin janob Dauni ziyofatga birga keladi ikki qaytarib boʻlmaydigan super kuch: tan olingan nafosatlilik xarakteri (sanoatchi/ixtirochi Toni Stark, dunyoning oʻtkir tilli odami) va oʻzining istehzoda eng yaxshi ifodasini topadigan oʻzining simob mavjudligi “[[Qasoskorlar: Intiho|Qasoskorlar:]] Intiho” filmini koʻrib chiqishda Morgenstern aktyorni ham, qahramonni ham maqtab, Kris Evansning Kapitan Amerikasi va Kris Xemsvortning Tor bilan birgalikda “oilaviy tuygʻuga” hissa qoʻshgan “ajoyib aqlli Toni Stark Robert Dauni”ni maqtagan. 2015-yilda Empire Toni Starkni barcha davrlarning 13-eng buyuk kino qahramoni deb atadi. 2019-yilda Starkning oʻlimidan soʻng “Qasoskorlar: Intiho” filmida Italiyaning [[Forte dei Marmi|Forte-dei Marmi]] shahrida Temir odamning qurol-yarogʻidagi qahramon tasvirlangan haykal oʻrnatildi. Film qahramoni koʻplab Internet memlarining mavzusiga aylandi<ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://screenrant.com/funniest-mcu-iron-man-spider-man-memes/|sarlavha=MCU: 10 Iron Man And Spider-Man Memes That Will Make You Laugh Out Loud|ish=ScreenRant|sana=2020-10-31|kirish sanasi=2022-01-07|arxivsana=2022-01-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220107134106/https://screenrant.com/funniest-mcu-iron-man-spider-man-memes/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://screenrant.com/mcu-best-captain-america-iron-man-stony-ship-memes/|sarlavha=MCU: 10 Best Steve Rogers/Tony Stark (Stony) Ship Memes|ish=ScreenRant|sana=2021-03-25|kirish sanasi=2022-01-07|arxivsana=2022-01-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220107134104/https://screenrant.com/mcu-best-captain-america-iron-man-stony-ship-memes/}}</ref> va uning tirnoqlari ham ommaviy axborot vositalarida koʻrib chiqildi<ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://screenrant.com/best-tony-stark-quotes-marvel-cinematic-universe/|sarlavha=The 12 Best Tony Stark Quotes From The Marvel Cinematic Universe|ish=ScreenRant|sana=2016-05-07|kirish sanasi=2022-01-07|arxivsana=2022-01-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220107134102/https://screenrant.com/best-tony-stark-quotes-marvel-cinematic-universe/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://screenrant.com/mcu-tony-stark-iron-man-funniest-quotes/|sarlavha=MCU: Tony Stark’s Funniest Quotes|ish=ScreenRant|sana=2021-12-05|kirish sanasi=2022-01-07|arxivsana=2022-01-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220107134104/https://screenrant.com/mcu-tony-stark-iron-man-funniest-quotes/}}</ref>. Comic Book Resources xodimi Jasmin Venegas Toni Starkning MCUdagi eng yomon xatolarini qayd etdi<ref>{{Veb manbasi|til=en-US|url=https://www.cbr.com/tony-stark-biggest-failures-mcu/|sarlavha=MCU: Tony Stark's 10 Biggest Failures, Ranked|ish=CBR|sana=2021-07-01|kirish sanasi=2022-01-07|arxivsana=2022-01-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220107134102/https://www.cbr.com/tony-stark-biggest-failures-mcu/}}</ref> Altronning yaratilishini eng kattasi deb atadi. Dauni Toni Stark obrazi uchun koʻplab nominatsiyalar va mukofotlarga sazovor boʻlgan. Shunisi eʼtiborga loyiqki, u uch marta eng yaxshi aktyor uchun Saturn mukofotini qoʻlga kiritdi, bu uni rekord darajadagi toʻrt karra gʻolibga aylantirdi (ilgari u 1993-yilda “Yurak va ruhlar” uchun mukofotni qoʻlga kiritgan); Bu xuddi shu personajni tasvirlash boʻyicha eng koʻp gʻalaba qozonish boʻyicha rekorddir, Luke Skywalker roli uchun Mark Xemill bilan tenglashdi. {| class="wikitable sortable" !Yil !Film !Mukofot !Категория !Natija ! class="unsortable" scope="col" |{{Abbr|Прим.|Примечания|0}} |- | rowspan="3" |2008 | rowspan="9" |“[[Temir odam (film, 2008)|Temir odam]]” |Teen Choice Awards |Choice Movie: Ekshn aktyori | {{Nom}} | style="text-align: center;" |<ref name="2008TeenChoice"></ref> |- | rowspan="2" |Scream |Fantastik filmdagi eng yaxshi aktyor | {{Gʻolib}} | style="text-align: center;" |<ref name="2008ScreamAwards1"></ref> |- |Eng yaxshi superqahramon | {{Nom}} | style="text-align: center;" |<ref name="2008ScreamAwards2"></ref> |- | rowspan="6" |2009 | rowspan="3" |People’s Choice Awards |Sevimli ekshn yulduzi | {{Nom}} | rowspan="3" style="text-align: center;" |<ref name="2009PeoplesChoice"></ref> |- |Sevimli kino yuldizi | {{Nom}} |- |Sevimli superqahramon | {{Nom}} |- |Imperiya |Eng yaxshi aktyor | {{Nom}} | style="text-align: center;" |<ref name="2009EmpireAwards"></ref> |- |MTV Movie Awards |Eng yaxshi oyin | {{Nom}} | style="text-align: center;" |<ref name="2009MTVAwards"></ref> |- |Saturn |Eng yaxshi aktyor | {{Gʻolib}} | style="text-align: center;" |<ref name="2009SaturnAwards"></ref> |- | rowspan="5" |2010 | rowspan="10" |“[[Temir odam 2]]” | rowspan="3" |Teen Choice Awards |Choice Movie: Ilmiy-fantastik aktyor | {{Nom}} | rowspan="2" style="text-align: center;" |<ref name="2010MTVAwards1"></ref> |- |Choice Movie: Raqs | {{Nom}} |- |Choice Movie: Urish (Don Chidlom bilan) | {{Nom}} | style="text-align: center;" |<ref name="2010MTVAwards2"></ref> |- | rowspan="2" |Scream |Eng yaxshi fantastik film akyor | {{Nom}} | style="text-align: center;" |<ref name="2010ScreamAwards1"></ref> |- |Eng yaxshi superqahramon | {{Gʻolib}} | style="text-align: center;" |<ref name="2010ScreamAwards2"></ref> |- | rowspan="5" |2011 | rowspan="3" |People’s Choice Awards |Sevimli kino aktyor | {{Nom}} | rowspan="3" style="text-align: center;" |<ref name="2011PeoplesChoice"></ref> |- |Eng yaxshi jangari yulduz | {{Nom}} |- |Sevimli ekran kamandasi (Don Chidlom bilan) | {{Nom}} |- |MTV Movie Awards |Hamma narsa qoʻlidan keluvchi yulduz | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2011MTVAwards"></ref> |- |Saturn |Eng yaxshi aktyor | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2011SaturnAwards"></ref> |- | rowspan="2" |2012 | rowspan="11" |“[[Qasoskorlar (film, 2012)|Qasoskorlar]]” | rowspan="2" |Teen Choice Awards |Choice Movie: Ilmiy-fantastik akyor | {{Nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref name="2012TeenChoice"></ref> |- |Choice Summer: Aktyor | {{Nom}} |- | rowspan="12" |2013 | rowspan="3" |People’s Choice Awards |Sevimli kino aktyor | {{Gʻolib}} | rowspan="3" style="text-align:center;" |<ref name="2013PeoplesChoice"></ref> |- |Sevimli jangari aktyor | {{Nom}} |- |Sevimli superqahramon | {{Gʻolib}} |- |Kritika tanlash |Eng yaxshi ekshn film aktyori | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2012CriticChoice"></ref> |- |Kids' Choice Awards |Eng kelishkan | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2013KidsChoice"></ref> |- |Империя |Eng yaxshi aktyor | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2013EmpireAwards"></ref> |- | rowspan="3" |MTV Movie Awards |Eng yaxshi aktyorlar dueti | {{Nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;" |<ref name="2013MTVAwards"></ref> |- |Eng yaxshi jang | {{Gʻolib}} |- |Eng yaxshi kinoqahramon | {{Nom}} |- | rowspan="11" |“[[Temir odam 3]]” | rowspan="3" |Teen Choice Awards |Choice Movie: Ekshn aktyor | {{Gʻolib}} | rowspan="3" style="text-align:center;" |<ref name="2013TeenChoice"></ref> |- |Choice Movie: Ilmiy-fantastik aktyor | {{Nom}} |- |Choice Movie: Kimyo (Don Chadlom bilan) | {{Nom}} |- | rowspan="8" |2014 | rowspan="3" |People’s Choice Awards |Sevimli kino aktyor | {{Nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;" |<ref name="2014PeoplesChoice"></ref> |- |Sevimli duet | {{Nom}} |- |Sevimli jangari aktyor | {{Gʻolib}} |- |Kritika tanlash |Sevimli ekshn kino aktyor | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="19thCriticsChoice"></ref> |- | rowspan="2" |Kids’ Choice Awards |Eng kelishkan | {{Gʻolib}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref name="2014KidsChoice"></ref> |- |Sevimli kino aktyor | {{Nom}} |- |MTV Movie Awards |Eng yaxshi kinoqahramon | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2014MTVAwards"></ref> |- |Saturn |Eng yaxshi aktyor | {{Gʻolib}} | style="text-align:center;" |<ref name="2014SaturnAwards"></ref> |- |2015 | rowspan="5" |“[[Qasoskorlar: Ultron davri|Qasoskorlar; Altron davri]]” |Teen Choice Awards |Choice Movie: Ilim-fantastik aktyor | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2015TeenChoice"></ref> |- | rowspan="6" |2016 | rowspan="2" |People’s Choice Awards |Sevimli kino aktyor | {{Nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref name="2016PeoplesChoice"></ref> |- |Sevimli jangari aktyor | {{Nom}} |- |Kids’ Choice Awards |Sevimli aktyor | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2016KidsChoice"></ref> |- |MTV Movie Awards |Eng yaxshi jang (Mark Ruffalo bilan) | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2016MTVAwards"></ref> |- | rowspan="7" |“Birinchi qasoskor<nowiki/>[[Birinchi qasoskor: Qarshilik|: Qaramaqarshilik”]] | rowspan="2" |Teen Choice Awards |Choice Movie: Ilim-fantastik aktyor | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2016TeenChoice1"></ref> |- |Choice Movie: Kimyo | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2016TeenChoice2"></ref> |- | rowspan="5" |2017 | rowspan="2" |People’s Choice Awards |Sevimli aktyor | {{Nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref name="2017PeoplesChoice"></ref> |- |Sevimli jangari aktyor | {{Gʻolib}} |- | rowspan="3" |Kids’ Choice Awards |Sevimli aktyor | {{Nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;" |<ref name="2017KidsChoice"></ref> |- |Eng yaqin doʻstlar | {{Nom}} |- |Kuchli jamoa | {{Nom}} |- | rowspan="2" |2018 | rowspan="3" |“Qasoskor<nowiki/>[[Qasoskorlar: Abadiyat jangi|: Война бесконечности]]<nowiki/>» |Teen Choice Awards |Choice Movie: Ekshn aktyor | {{Gʻolib}} | style="text-align:center;" |<ref name="2018TeenChoice"></ref> |- |People’s Choice Awards |2018-yil kino aktyor | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2018PeoplesChoice"></ref> |- | rowspan="6" |2019 |Kids’ Choice Awards |Sevimli superqahramon | {{Gʻolib}} | style="text-align:center;" |<ref name="2019KidsChoice"></ref> |- | rowspan="5" |“Qasoskorlar; Final” |MTV Movie &amp;amp; TV Awards |Eng yaxshi qahramon | {{Gʻolib}} | style="text-align:center;" |<ref name="2019MTVAwards"></ref> |- |Teen Choice Awards |Choice Movie: Ekshn aktyor | {{Gʻolib}} | style="text-align:center;" |<ref name="2019TeenChoice"></ref> |- |Saturn |Eng yaxshi aktyor | {{Gʻolib}} | style="text-align:center;" |<ref name="2019SaturnAwards"></ref> |- | rowspan="2" |People’s Choice Awards |2019-yil kino yulduzi | {{Gʻolib}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref name="2019PeoplesChoice"></ref> |- |2019-yil ekshn yulduzi | {{Nom}} |} * == Manbalar == * [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] t67220k6oyshx4etqk2nd91i13gnfdn 2726108 2726107 2022-07-30T21:32:17Z FarangisOrtiqova 74511 wikitext text/x-wiki '''Entoni Edvard “Toni” Stark''' ({{Lang-en|Anthony Edward "Tony" Stark}} – “'''Temir odam'''” [[Taxallus|taxallusi bilan]] mashhur boʻlgan [[Temir odam|xuddi shu nomdagi]] [[Marvel Comics qahramonlari|Marvel Comics]] qahramoniga asoslangan [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel Cinematic Universe]] (MCU) [[Media franshiza|media franshizasining]] qahramoni ({{Lang-en|Iron Man}}). Stark dastlab [[Geniallik|daho]] [[Ixtiro|ixtirochi]], sanoatchi va Stark Industries [[BIM|bosh direktori]] boʻlib tasvirlangan. Dastlab AQSH armiyasi uchun qurol ishlab chiqaruvchi boʻlsa, keyinchalik u oʻz fikrini oʻzgartirib, texnik bilimlarini mexanizatsiyalashgan zirhlarni yaratishga yoʻnaltiradi, undan jahon tinchligiga tahdid solishi mumkin boʻlganlardan himoya qiladi. U Qasoskorlar jamoasining asoschilaridan biri va yetakchisiga aylanadi. Ultron dasturini yaratishdagi muvaffaqiyatsiz urinishi, “Sokovian shartnomasi” uchun qasoskorlar ichidagi ichki ziddiyat va Tanosning koinotdagi barcha hayotning yarmini muvaffaqiyatli yoʻq qilishidan soʻng, Stark oʻz hayotini boshqa xavf ostiga qoʻyishni istamay, isteʼfoga chiqadi va Pepper Pottsga uylanadi va natijada ularning Morgan ismli qizi boʻladi. Keyinroq Stark, baribir hammani qaytarishni istab, vaqt ichida sayohat qilish yoʻlini topadi va keyinchalik Qasoskorlar bilan birgalikda koinot boʻylab trillionlab hayotni muvaffaqiyatli tiklaydi. Ammo vaqt nayrangining taʻsiri tufayli Stark Tanos va uning armiyasining muqobil versiyasiga duch kelganda vafot etadi Tanos va uning armiyasini oʻz hayoti evaziga yoʻq qiladi. Bu voqealardan oldin Stark oʻz texnologiyasini qabul qiluvchi sifatida Piter Parkerni tanlaydi. MCUda Toni Stark rolida [[Robert Downey Jr.|Robert Dauni Jr.]] birinchi marta “[[Temir odam (film, 2008)|Temir odam”]] (2008) filmida paydo boʻldi va 2022-yildan boshlab oʻn bitta filmda paydo boʻlgan MCUda markaziy shaxsga aylandi. Daunining personaji va ishlashi koʻpincha MCUni koʻp milliard dollarlik franchayzing sifatida mustahkamlashga yordam berganligi bilan baholanadi, Starkning evolyutsiyasi koʻpincha filmlar seriyasida aniqlovchi yoy deb hisoblanadi. == Konsepsiya va yaratilish == [[Fayl:Robert_Downey_Jr_at_Comic_Con_2007.jpg|left|thumb|250x250px| Kichik Robert Dauni [[San Diego Comic-Con|Comic-Con]] 2007-da]] Toni Stark birinchi marta “Tales of Suspense” №39 (1963-yil mart)da komiks qahramoni sifatida paydo boʻlgan; Bu muharrir va hikoya muallifi [[Stan Lee|Sten Li]], ssenariy muallifi Larri Liber, hikoyachi Don Xek va muqova rassomi va personajlar dizayneri [[Jack Kirby|Jek Kirbi]] oʻrtasidagi hamkorlik edi. Li zeitgeist va Marvel oʻquvchilariga qarshi chiqadigan “kvintessensial kapitalist” ni yaratmoqchi edi. Ushbu oʻyinchining tashqi koʻrinishi va shaxsiyati uchun Li Govard Xyuzni “zamonimizning eng yorqin odamlaridan biri” sifatida oldi. U ixtirochi, sarguzashtchi, milliarder, erkak va nihoyat, aqldan ozgan odam edi. Qahramonning asl kostyumi katta hajmli kulrang zirhli kostyum boʻlib, ikkinchi qissada (1963-yil aprel № 40) oltin versiyaga almashtirildi va Stiv Ditko tomonidan 48-sonda (1963-yil dekabr) yanada bezakli qizil va oltin zirhlarga aylantirildi. Li va Kirbi “Qasoskorlar” №1 filmiga (1963-yil sentyabr) “Temir odam”ni super qahramonlar jamoasining asoschisi sifatida kiritdilar. 2000-yillarning oʻrtalarida, boshqa studiyalar tomonidan suratga olingan bir qancha Marvel mulkiy filmlari bilan [[Kevin Feige|Kevin Feyj]] Marvel hali ham “[[Qasoskorlar (komiks)|Qasoskorlar]]” ning asosiy aʻzolariga, jumladan, “Temir odam”ga tegishli huquqlarga ega ekanligini tushundi. Feyj oʻzini “muxlis” deb eʼlon qilgan holda, xuddi 1960-yillar boshida mualliflar Sten Li va Jek Kirbi oʻz komikslari bilan birgalikda umumiy koinot yaratishni tasavvur qilgan. Birinchi “Temir odam” filmiga rejissyorlik qilish uchun tanlangan [[Jon Favreau|Jon Favro]], Daunining kelib chiqishi uni rol uchun munosib tanlov qilganini his qildi va aktyor Starkni “chiroyli echki”ga aylantira oladi, balki u bir marta haqiqiy hissiy sayohatni ham tasvirlaydi. Oxir-oqibat, studiyaning tanlovi doimiy ravishda kengayib borayotgan kinematografiya olamidagi birinchi qahramon uchun Dauniga tushdi. Dauni Favroni oʻzining “Kiss Bang Bang” (2005) filmidagi ijrosi bilan ham oʻziga tortdi, Dauni tez-tez oʻsha film rejissyori Sheyn Blek bilan “Temir odam” filmidagi ssenariy va dialog haqida gaplashib turardi. == Qahramon biografiyasi == === Yoshlik === Entoni Edvard “Toni” Stark 1970-yil 29 mayda [[Manhattan|Manxettenda]] ([[New York (shahar)|Nyu York]]) mashhur daho ixtirochi va tadbirkor Govard Stark hamda sotsialist va xayriyachi Mariya Stark oilasida tugʻilgan. Toni oilaning yordamchisi Edvin Jarvisning qaramogʻida oʻsgan. Oʻgʻlining katta yutuqlarga erisha olishini koʻrgan Govard, Kapitan Amerikani yaratishda oʻzining roli haqida doimo gapirib, uni ilhomlantirishga harakat qiladi. Biroq bu Tonini gʻazablantiradi, u otasi oilasidan koʻra oʻz ijodi bilan faxrlanadi, deb hisoblaydi. Vunderkind Stark [[Massachusetts texnologiya instituti|MITda]] ikki yil oʻqidi va 14 yoshida oʻqishga kiradi. 1991-yil 16-dekabrda Tonining ota-onasi [[Bagamalar|Bagama orollariga]] joʻnab ketishdi, ammo Govardning super askar sarumini berish uchun Pentagonda toʻxtashni rejalashtirmoqda. Ammo OAV xabarlariga koʻra, ular avtohalokatda vafot etgan. Keyinchalik ular Hydra tashkiloti tomonidan{{Efn|Как показано в фильме «[[Первый мститель: Противостояние]]» (2016)}} sarumni oʻgʻirlash uchun aqli boshqariladigan “Qishki askar” agenti tomonidan hujumga uchragani maʼlum boʻldi. Stark otasining kompaniyasini meros qilib oldi va Stark Industries bosh direktori boʻldi. Yillar oʻtib, u mashhur qurol ixtirochisiga aylanadi va oʻyinchi turmush tarzini olib boradi. Yangi ming yillikning boshiga kelib, u [[Bern|Berndagi]] konferensiyada qatnashadi, u yerda olimlar Mayya Xansen va Aldrich Killian bilan uchrashadi{{Efn|Как показано в фильме «[[Железный человек 3]]» (2013)}}. === Temir odamga aylanish === 2010-yilda Toni Stark oʻzining doʻsti podpolkovnik Jeyms Rods bilan yangi Jericho raketasini namoyish qilish uchun urushdan vayron boʻlgan Afgʻonistonga boradi. Raketa namoyishidan soʻng, “Oʻn halqa” terror tashkiloti konvoyga hujum qiladi. Toni Stark oʻz raketasidan jiddiy jarohat oldi va qoʻlga olindi. Qoʻlga olingan olim Xo Yinsen koʻkragiga elektromagnit oʻrnatib, Starkning yuragini uning ichiga shrapnel parchalari tushishidan himoya qiladi. Stark va Yinsen yashirincha Toni elektromagniti va zirhli kostyumini quvvatlantirish uchun ark reaktorini yaratadilar. Oʻn uzuk ustaxonaga hujum qilganda, Yinsen oʻzini qurbon qiladi va zirh kostyumi zaryadlanganda ularni chalgʻitadi. Stark zirhni kiyib, gʻordan chiqib ketadi va gʻazablangan holda oʻz kompaniyasining Oʻn halqada joylashgan qurollarini yoqib yuboradi. Stark asirlikdan qochib, choʻlga tushib qoladi va Rodos uni oʻsha yerda topadi. Toni uyiga qaytadi va uning kompaniyasi qurol ishlab chiqarmasligini eʼlon qiladi. U oʻz ustaxonasida temir zirhning yanada kuchli versiyasini va yoy reaktorining kuchli versiyasini yaratadi. Stark oʻzining yangilangan zirhlarida Afgʻonistonga uchadi va qishloq aholisini terrorchilardan qutqaradi. Koʻp oʻtmay, Stark ustozi Obadiya Stenni xiyonat qilishda gumon qila boshlaydi va Pepper Pottsni kompyuteridan maʻlumotlarni nusxalash uchun Obodiyaning ofisiga yuboradi. U yerda u Obadiya Stark Industries bosh direktori lavozimini egallash uchun Starkni qoʻlga olishni uyushtirganini bilib oladi. Sten, Pepper hamma narsani bilishini bilib, Starkni uyiga pistirma qiladi va koʻkragidan ark reaktorini olib tashlaydi va jinoyatlarini fosh qiladi. Biroq Toni reaktorini almashtirishga muvaffaq boʻladi va Stenni magʻlub etadi. Ertasi kuni matbuot anjumanida Stark oʻzini “Temir odam” deb tan oldi. === Ivan Vanko bilan uchrashuv === Olti oy oʻtgach, 2011-yilda Stark oʻz dizaynlarini sotish uchun hukumat bosimiga qarshilik koʻrsatib, “Temir odam” kostyumidan tinch maqsadlarda foydalanadi. U otasining ishini davom ettirish uchun Stark Expoʼni tiklaydi, lekin Starkning yashashiga imkon beruvchi va zirhni quvvatlantiradigan ark reaktoridagi palladiy yadrosi uni asta-sekin zaharlayotganini aniqlaydi. Keyin u yordamchisi Pepper Pottsni Stark Industries bosh direktori etib tayinlaydi. Stark, reaktordagi narsalarni tuzatish uchun hech qanday imkoniyatga ega emasligiga amin boʻlib, {{Tarjima qilinmagan|Историческое Гран-при Монако|историческом Гран-при Монако|en|Historic Grand Prix of Monaco}} poyga oʻrtasida miniatyura uy qurilishi ark reaktori bilan ishlaydigan elektr qamchilarini qoʻllagan Ivan Vanko tomonidan hujumga uchraydi. Stark oʻzining “Mark V” zirhini kiyib, Vankoni magʻlub etadi, ammo kostyumga jiddiy zarar etkazadi. Stark qamoqxonada Vankoga tashrif buyuradi va uning reaktoriga qoyil qoladi, garchi u baʻzi muammolarni sezsa ham. Tugʻilgan kun kechasida Stark Mark IV zirhlarini kiyib, mast boʻladi. Rodos Starkning Mark II prototip kostyumini kiyib, uni tinchlantirishga harakat qiladi. Jang durang bilan tugaydi va Jeyms Toni zirhida AQSH havo kuchlari bazasiga uchib ketadi. Ertasi kuni Nik Fyuri Toni oldiga keladi va otasining videotasvirlarini taqdim etadi va Toni tasodifan “Stark Expo” shaklida yaratilgan yangi kimyoviy element modelini topadi. U topishmoqni hal qiladi, laboratoriyasida elementni sintez qiladi va uni zaharlanish muammolaridan xalos boʻlgan holda ark reaktoriga qoʻyadi. Stark Expo koʻrgazmasida Starkning raqibi Jastin Hammer Ivan Vanko tomonidan ishlab chiqilgan zirhli dronlarni va Rodosning yangilangan jangovar kostyumini namoyish etdi. Stark doʻstini ogohlantirish uchun Mark VI zirhini kiyib keladi, ammo Vanko masofadan turib Rodosning dronlari va zirhlarini nazorat qiladi va Starkga hujum qiladi. Stark va Rodos agent [[Natasha Romanoff (Marvel Cinematic Universe)|Natasha Romanoff]] yordamida Vanko va uning dronlarini magʻlub etishga muvaffaq boʻlishadi. Pepper Pottsni qutqarib, u va Stark ishqiy munosabatlarni boshlaydi. === Nyu York uchun jang === 2012-yilda Asgardiyalik yolgʻon xudosi Loki uni qul qilish maqsadida Yerga keladi. U SHIELD bazasidan Tesseraktni oʻgʻirlaydi va Agent Klint Barton, doktor Erik Selvig va boshqa agentlarning ongini oʻzining tayogʻi bilan qoʻlga kiritadi va qochib ketadi. Shu munosabat bilan Nik Fyuri Qasoskorlar tashabbusini boshlaydi. Agent Fil Koulson Starkga tashrif buyuradi va undan Erik Selvigning Tesserakt boʻyicha tadqiqotini yakunlashni soʻraydi. Shtutgartda Fyurining tashabbusi bilan Stiv Rojers chiqib Loki bilan toʻqnash keladi, keyin Toni Stark oʻzining Iron Man zirhlarida yordamga uchadi, bu esa Lokini taslim boʻlishga undaydi (bu uning rejasining yana bir bosqichidir). Lokini tashish paytida Quinjet uning akasi Tor tomonidan hujumga uchraydi va ular bilan qisqa jangdan soʻng ularga qoʻshiladi. === Fidokorlik === Bek oʻlimidan soʻng Parkerni qotillikda ayblaydi va butun dunyoga uning yashirin kimligini oshkor qiladi. Keyinchalik, Consequence Control Stark Industries aktivlarini musodara qiladi va Happy Hogan Bekning oʻldirilishida sherik sifatida soʻroq qilinadi. Bir necha oy oʻtgach, Parker Stiven Strenjdan yordam soʻraydi va Stiven butun dunyoga Piter Parker oʻrgimchak odam ekanligini unutish uchun sehr ishlatadi, lekin Piter bu afsunni buzadi va bu koʻp olamning ochilishiga va ularning koinotiga yomon odamlar kirib kelishiga sabab boʻladi. Oʻrgimchak odamga qarshi kurashdi. Shaxsiy muammolarni hal qilish uchun Parker Aleksandr Hamilton koʻprigidan oʻtayotgan MIT provostini doʻstlarining daʼvolarini qabul qilishga ishontirishga harakat qiladi. Toʻsatdan Butrusga Otto Oktaviy hujum qiladi. Oktavius Oʻrgimchakni ushlaydi va Starkning Temir oʻrgimchak kostyumining bir qismini sindirib, nanozarrachalarni oʻzining manipulyatorlariga birlashtiradi. Ammo Parker zarrachalar yordamida manipulyatorlarni nazorat qiladi va vitse-kanslerni qutqaradi. Parker, Stark texnologiyasidan foydalanib, uni uyiga yuborishdan oldin yovuz odamlarni “davolash” uchun harakat qiladi. Stark tomonidan ixtiro qilingan ishlab chiqaruvchining yordami bilan Parker Norman Osbornning yordami bilan doktor Oktavius uchun ishlaydigan manipulyatorni boshqarish chipini qayta yaratishga muvaffaq boʻladi. Keyin Yashil Goblin paydo boʻladi va boshqa yovuz odamlarga taʻsir qilib, ularning super kuchlari haqida taʻsirli nutq soʻzlaydi. Maks Dillon Starkning ark reaktorlaridan birini egallab, uning qobiliyatlarini sezilarli darajada oshiradi. Oxir-oqibat Parker va Strange tuzalib ketgan yovuz odamlarni o‘z voqeliklariga qaytaradilar, Strange sehrdan foydalanib, Parkerning fuqarolik kimligini hammaga unutdiradi. Stark texnologiyasidan boshqa hech qanday foydalana olmagan Parker yangi Oʻrgimchak odam kostyumini yaratadi va oʻzining anonim qahramonligini davom ettiradi. Dauni pre-ishlab chiqarish jarayonida Favroni yonida ofisiga ega boʻlib, bu unga yozish jarayonida koʻproq ishtirok etish imkonini berdi, ayniqsa filmga hazil qoʻshdi. Dauni shunday deb tushuntirdi: “Men odatda bu [superqahramon] filmlardan nafratlanadigan narsa shuki, birdan siz yoqtirgan yigit adolatli Dadliga aylanadi”. Tayyorgarlik uchun Dauni haftada besh kun kuch mashqlari va yakkakurashlar bilan mashgʻul boʻlib, formaga kirish uchun vaqt sarfladi, bu unga yaxshi boʻlganini aytdi, chunki “bu kostyumda bir necha soatdan keyin shaxsiyatning buzilmasligi qiyin... . Men Starkning “Temir odam” filmining oxirida oʻzining oʻzgaruvchan egosini oshkor qilishi aktyor [[Robert Downey Jr.|Robert Dauni]] tomonidan [[improvizatsiya]] qilingan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiewire.com/2018/07/kevin-feige-robert-downey-jr-improvised-iron-man-twist-ending-1201986093/|sarlavha=Robert Downey Jr. Improvised the Original 'Iron Man' Twist Ending|ish=[[IndieWire]]|sana=2018-07-20|kirish sanasi=2021-05-27|arxivsana=2021-05-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210516200447/https://www.indiewire.com/2018/07/kevin-feige-robert-downey-jr-improvised-iron-man-twist-ending-1201986093/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://screenrant.com/robert-downey-jr-mcu-iron-man-improv-line-changed/|sarlavha=Robert Downey Jr. Changed The MCU With An Improvised Line|ish=[[ScreenRant]]|sana=2021-01-02|kirish sanasi=2021-05-27|arxivsana=2021-05-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210527134438/https://screenrant.com/robert-downey-jr-mcu-iron-man-improv-line-changed/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mentalfloss.com/article/572086/robert-downey-jr-improvised-iconic-iron-man-line|sarlavha=Robert Downey Jr. Improvised One of Iron Man's Most Memorable Lines|sana=2019-01-28|kirish sanasi=2021-05-27|ism=Jennifer|familiya=Fabiano|arxivsana=2021-05-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210527134437/https://www.mentalfloss.com/article/572086/robert-downey-jr-improvised-iconic-iron-man-line}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nme.com/news/robert-downey-jnr-improvised-iron-mans-iconic-line-2358714|sarlavha=Robert Downey Jr. improvised Iron Man's most iconic line|sana=2018-07-24|kirish sanasi=2021-05-27|ism=Elizabeth|familiya=Aubrey|ish=[[NME]]|arxivsana=2021-05-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210527134437/https://www.nme.com/news/robert-downey-jnr-improvised-iron-mans-iconic-line-2358714}}</ref>. === Altronning yaratilishi === 2015-yilda Stark va qolgan Qasoskorlar Sokoviyadagi qolgan Gidra inshootlariga hujum qilib, Volfgang fon Struker boshchiligidagi Gidra kuchlari bilan toʻqnashadi, ular Loki tayogʻidan foydalangan holda koʻngillilar Pietro va Vanda Maksimofflarda tajriba oʻtkazdilar. Jamoa tashqarida jang qilayotganda, Toni laboratoriyaga kirib, Nyu York jangidan qolgan Chitauri texnologiyasi bilan birga hassani topadi. Vanda Starkda aqlini boshqarish qobiliyatidan foydalanadi va unga undan tashqari barcha qasoskorlarning oʻlimi va Yerga qayta bostirib kirishi haqidagi tasavvurni yuboradi. Uygʻongan Stark Loki tayogʻini oladi. Qasoskorlar minorasiga qaytib, Toni Stark va Bryus Banner tayoqni tekshirar ekanlar, asa toshidagi [[Sunʼiy ong|sunʻiy intellektni]] topadilar va undan yashirincha Stark tomonidan taklif qilingan “Altron” tinchlikparvar dasturini yaratish uchun foydalanishga qaror qiladilar. Toʻsatdan, 77 urinishdan soʻng, Altron uygʻonadi va D.J.A.R.V.I.S.ni yoʻq qiladi. Qasoskorlarga hujum qiladi. Qasoskorlar gʻalaba qozonganidan soʻng, Altron Sokoviyaga qochib ketadi, robot-dronlar armiyasini tuzadi, Shtrukerni oʻldiradi va ota-onalari o'limida Starkni ayblagan Maksimoffni yollaydi. Qasoskorlar [[Yoxannesburg|Yoxannesburgda]] Altronni topib hujum qilishadi, lekin Vanda jamoaning koʻpchiligiga xabar yuboradi, Bannerni Xalkga aylantirishga majbur qiladi va uni shaharga joʻnatadi. Stark, Xalkbuster zirhini kiyib, Xalkni toʻxtatadi va bu jarayonda shaharni katta vayronaga aylantiradi. Salbiy jamoatchilik fikriga qolib ketgan qahramonlar Klint Bartonning uyiga panoh topadilar, u yerda Nik Fyuri ham paydo boʻladi. Reja tuzgandan soʻng, Rojers, Romanoff va Barton Altronni topib, uning yangi sintetik vibranium tanasini qoʻlga olishadi, lekin Altron Natashani qoʻlga oladi. Stark va Banner D.J.A.R.V.I.S. va tutib olingan tanaga yuklaydilar, lekin Rojers egizaklardan bu harakatning xavfini bilib, ular bilan buni oldini olishga harakat qiladi. Tor toʻsatdan qaytib keladi va uning peshonasidagi tosh Aql toshidir, degan tasavvuriga asoslanib, tanani tiriltiradi. Animatsion mavjudot Torga hujum qiladi, lekin tezda tinchlanadi va oʻzini “Vision” deb ataydi va Altronni yoʻq qilishda jamoaga yordam beradi. Stark, Qasoskorlar va ularga qoʻshilgan Pietro va Vanda Maksimoff Altronni toʻxtatish uchun Sokoviyaga boradilar. Jamoa Vandaning harakatlaridan tiklanayotgan paytda Altron qolgan vibraniydan foydalanib, insoniyatni yo‘q qilish maqsadida mamlakat poytaxtining bir qismini osmonga ko‘tarib, keyin uni [[Meteoritlar|meteorit]] sifatida yerga tushiradigan qurilma yaratdi. Altron bilan jang qilib, aholini evakuatsiya qilgandan soʻng, Altronning omon qolgan roboti qurilmani ishga tushiradi va shaharni Yerga tashlaydi. Stark va Tor qurilmaning energiyasini ortiqcha yuklaydi va uchish maydonini portlatib yuboradi. Qasoskorlar yangi bazani oʻrnatadilar va Stark jamoani tark etadi. === Fidokorlik === Stark, Parkerning kosmik kemaga yashiringanini bilib, Piterni vijdonsizligi uchun jazolaydi va bu uning oxirgi safari boʻlishi mumkinligi haqida ogohlantiradi. Strangeni muvaffaqiyatli ozod etib, Mavni oʻldirgandan soʻng, uchlik Tanosning uy sayyorasi Titanga boradi va u yerda Galaktika qoʻriqchilari aʻzolari bilan uchrashadi. Ular Tanosga qarshi turish va Infinity Gauntletni olib tashlash rejasini ishlab chiqadilar. Yetib kelgan Tanos guruhni yengib chiqadi va yakkama-yakka kurash natijasida Starkning qorniga oʻz pichogʻi bilan pichoq uradi. Strange Tanos Starkni saqlab qolishi evaziga Vaqt toshini beradi. Tanos toshni olib, Yerga sayohat qiladi, oxirgi toshni oladi va Infinity Gauntlet-ni faollashtiradi. Titanda qolib ketgan Stark va Nebula Parker va boshqalarning gʻoyib boʻlishini kuzatadi. Bek oʻlimidan soʻng Parkerni qotillikda ayblaydi va butun dunyoga uning yashirin kimligini oshkor qiladi. Keyin, Consequence Control Stark Industries aktivlarini musodara qiladi va Happy Hogan Bekning oʻldirilishida sherik sifatida soʻroq qilinadi. Bir necha oy oʻtgach, Parker Stiven Strenjdan yordam soʻraydi va Stiven butun dunyoga Piter Parker oʻrgimchak odam ekanligini unutish uchun sehr ishlatadi, lekin Piter bu afsunni buzadi va bu koʻp olamning ochilishiga va ularning koinotiga yomon odamlar kirib kelishiga sabab boʻladi. Oʻrgimchak odamga qarshi kurashdi. Shaxsiy muammolarni hal qilish uchun Parker Aleksandr Hamilton koʻprigidan oʻtayotgan MIT provostini doʻstlarining daʼvolarini qabul qilishga ishontirishga harakat qiladi. Toʻsatdan Butrusga Otto Oktaviy hujum qiladi. Oktavius Oʻrgimchakni ushlaydi va Starkning Temir oʻrgimchak kostyumining bir qismini sindirib, nanozarrachalarni oʻzining manipulyatorlariga birlashtiradi. Biroq Parker zarrachalar yordamida manipulyatorlarni nazorat qiladi va vitse-kanslerni qutqaradi. Parker Stark texnologiyasidan foydalanib, uni uyiga yuborishdan oldin yovuz odamlarni “davolash” uchun harakat qiladi. Stark tomonidan ixtiro qilingan ishlab chiqaruvchining yordami bilan Parker Norman Osbornning yordami bilan doktor Oktavius uchun ishlaydigan manipulyatorni boshqarish chipini qayta yaratishga muvaffaq boʻladi. Keyinchalik, Yashil Goblin paydo boʻladi va boshqa yovuz odamlarga taʻsir qilib, ularning super kuchlari haqida taʼsirli nutq soʻzlaydi. Maks Dillon Starkning ark reaktorlaridan birini egallab, uning qobiliyatlarini sezilarli darajada oshiradi. Oxir-oqibat Parker va Strange tuzalib ketgan yovuz odamlarni o‘z voqeliklariga qaytaradilar, Strange sehrdan foydalanib, Parkerning fuqarolik kimligini hammaga unutdiradi. Stark texnologiyasidan boshqa hech qanday foydalana olmagan Parker yangi Oʻrgimchak odam kostyumini yaratadi va oʻzining anonim qahramonligini davom ettiradi. === Tanos bilan qarama-qarshilik === 2018-yilda Stark va Potts Nyu Yorkdagi parkda bolalar tugʻilishi va boʻlajak toʻyni muhokama qilishmoqda. Toʻsatdan portaldan va Sokoviya jangidan keyin gʻoyib boʻlgan Bannerdan Stiven Strange paydo boʻladi. Banner Strange, Vong va Starkga aqldan ozgan titan Tanos koinotdagi barcha hayotning yarmini yoʻq qilish uchun Infinity Stonesdan foydalanishni rejalashtirayotgani haqida ogohlantiradi. Stark, Bryus bilan suhbatda, Stivga qoʻngʻiroq qilishdan bosh tortadi, lekin Bryus uni bunga koʻndiradi. Ular qoʻngʻiroq qilishdan oldin, Nyu York shahriga Ebon Maw va Cull Obsidian Time toshini olish uchun hujum qilishdi va yordam berish uchun kelgan Strange, Stark, Vong va Parker ularga qarshi turishga undadi. Stark Cull Obsidian va Zob Strange va Vong bilan toʻqnash keladi. Jang natijasida Vong Cull Obsidianni toqqa joʻnatadi, uning qoʻlini portal bilan kesib tashlaydi va Strange Mav tomonidan qoʻlga olinadi. Stark va Parker Strangeni qutqarish uchun Zob kosmik kemasiga yashirincha kirishadi. Muqobil koinotda Stark Tanosning qoʻlida oʻlganidan keyin Gamoraning yaqin ittifoqchisiga aylanadi. Kuzatuvchi Altronning Multiverse-buzgʻunchi versiyasini qabul qilish uchun qahramonlarni toʻplaganida, u bu dunyodan Gamorani tanlaydi, ammo Starkni qatʼiyat bilan chiqarib tashlaydi. === Tashqi koʻrinish va shaxsiyat === Kerol Danvers kosmosda qolib ketgan Stark va Nebulani qutqarib, ularni Yerga qaytaradi, u yerda Stark Stiv bilan avvalroq Yerni himoya qilishni taklif qilganidek, suhbatda toʻqnash keladi, ammo hamma buni rad etdi va buning natijasida Qasoskorlar yutqazdi. Stark, endi oʻz hayotini xavf ostiga qoʻyishni istamay, nafaqaga chiqishga qaror qiladi va besh yildan beri qizi Morganni tarbiyalaydi. 2023-yilda Kvant olamidan qaytgan Skott Lang oʻliklarni qaytarish yoʻli haqidagi farazni ilgari surganida, Qasoskorlar Starkga murojaat qilishadi, u bu gʻoyani xavfli deb hisoblab, dastlab rad etadi. Shunga qaramay, u masalani alohida koʻrib chiqadi va texnologiya tufayli Pym zarralari yordamida vaqt boʻylab sayohat qilish yoʻlini topadi va yordam berishga rozi boʻladi. Qasoskorlar birlashadilar va Tanosning harakatlarini bekor qilish uchun oʻtmishdagi muqobil Infinity Stonesni olib tashlashga qaratilgan Operation Time Reid ni tashkil qilishadi. 2012-yilga sayohat qilgan Stark Nyu York jangidan keyin Tesseraktni ololmaydi va Stiv bilan 1970-yilga boradi va S.H.I.E.L.D. bazasidan Tesseraktni oʻgʻirlaydi. SH.I.T. Kamp Lehighda, u Govard Starkning yoshroq versiyasi bilan mazmunli suhbat quradi. Qasoskorlar barcha Infinity Toshlarini muvaffaqiyatli olib ketishdi. Stark, Rocket va Bryus Banner nanotexnologiyaga asoslangan yangi Nano-Gauntlet yaratadilar va hosil boʻlgan toshlarni unga joylashtiradilar. Kim suratga tushishi kerakligi haqida bir oz gaplashgandan soʻng, Banner koʻngilli boʻladi, chunki u Toshlardan omon qolish uchun eng yaxshi imkoniyatga ega. Bryus suratga tushadi va Tanos tomonidan vayron qilingan koinotdagi hayotning yarmini hayotga qaytaradi. Ammo, ularning ortidan Tanos va uning armiyasining muqobil versiyasi keladi, ular 2023-yilda Nebulaning muqobil versiyasi tomonidan chaqiriladi. Keyingi jangda Tanos Stark Gauntletni oladi va ikkalasi uni nazorat qilish uchun kurashadilar. Tanos undan foydalanishga yana bir urinishdan oldin Starkni yengishga muvaffaq boʻldi, faqat Stark Infinity Stonesni oʻzining zirhiga oʻtkazishga muvaffaq boʻlganini bilib oldi. Stark qoʻlida Gauntlet yaratadi va uni Tanus va uning barcha kuchlarini yoʻq qilish uchun ishlatadi va shu bilan koinotni qutqaradi, lekin bu jarayonda oʻlimga sabab boʻluvchi ogʻir jarohat oladi va Stark Jeyms Rodos, Piter Parker, Pepper Potts va boshqalar qurshovida vafot etadi. == Koʻrinish == [[Robert Downey Jr.|Kichik Robert Dauni]] “[[Temir odam (film, 2008)|Temir odam”]] (2008), “[[Temir odam 2|Temir odam 2”]] (2010), “Qasoskorlar” (2012), “Temir odam 3” (2013) filmlarida [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamida]], “Qasoskorlar: Altron davri” (2015), “Kapitan Amerika: Fuqarolar urushi” (2016), “Oʻrgimchak odam: Uyga qaytish” (2017), “Qasoskorlar: Abadiyat jangi ( 2018) va Qasoskorlar: Intiho (2019) Toni Starkni tasvirlaydi. Bundan tashqari, Dauni The [[The Incredible Hulk (film)|Incredible Hulk]] (2008) filmida epizod rolini ham bajaradi. “[[Oʻrgimchak-odam: Uydan uzoqda|O‘rgimchak odam: Uydan uzoqda”]] (2019) filmida Stark “Kapitan Amerika: Fuqarolar urushi” ning arxiv lavhalarida, shuningdek, Marvel One-Shots qisqa metrajli The Consultant (2011) filmidagi arxiv kadrlarida paydo bo‘ladi. Qahramonning arxiv lavhalari [[Disney+]] [[Loki (serial)|Loki]] teleserialining birinchi epizodi boʻlgan “Shon-sharafli missiya” filmida ham uchraydi. 2019-yil sentabrida [[Deadline Hollywood|Deadline Gollivud]] xabar berishicha, Dauni “[[Qora beva (film)|Qora beva ayol]]” (2021) filmida Stark<ref>{{Veb manbasi|familiya=Boucher|ism=Geoff|sana=2019-09-13|sarlavha=Saturn Awards: 'Spider-Man' Star Tom Holland Wins For Third Year In A Row|url=https://deadline.com/2019/09/saturn-awards-2019-winners-list-jon-favreau-kevin-feige-stan-lee-1202734450/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190914235350/https://deadline.com/2019/09/saturn-awards-2019-winners-list-jon-favreau-kevin-feige-stan-lee-1202734450/|arxivsana=2019-09-14|kirish sanasi=2019-09-15|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref> rolida paydo bo‘ladi; ssenariyning dastlabki loyihasi Kapitan Amerika: Fuqarolar urushi<ref name="PearsonStark">{{Veb manbasi|familiya=Towers|ism=Andrea|sana=2021-07-15|sarlavha='Black Widow' writer confirms there was a Robert Downey Jr. cameo in earlier script|url=https://ew.com/movies/black-widow-writer-confirms-robert-downey-jr-cameo-in-earlier-script-version/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210715223119/https://ew.com/movies/black-widow-writer-confirms-robert-downey-jr-cameo-in-earlier-script-version/|arxivsana=2021-07-15|kirish sanasi=2021-07-15|ish=[[Entertainment Weekly]]}}</ref> filmidan Stark va Natasha Romanoff oʻrtasidagi yakuniy sahnani oʻz ichiga olgan edi. Lekin rejissor Keyt Shortland, u va Kevin Feyj Romanoff mustaqil turishi uchun Stark yoki boshqa personajlarni filmga qoʻshmaslikka qaror qilganini aytdi<ref>{{Veb manbasi|familiya=Shepherd|ism=Jack|sana=2021-07-09|sarlavha=Black Widow director reveals why a rumored cameo does not show up|url=https://www.gamesradar.com/black-widow-iron-man-cameo-cate-shortland/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210709162036/https://www.gamesradar.com/black-widow-iron-man-cameo-cate-shortland/|arxivsana=2021-07-09|kirish sanasi=2021-07-09|ish=[[Total Film]]}}</ref>, ssenariy muallifi Erik Pirson esa bu sahna yangi hech narsa qoʻshmagani aniqlanganligini qoʻshimcha qildi<ref name="PearsonStark" />.   [[Fayl:SpaceX_CEO_Elon_Musk_visits_N&NC_and_AFSPC_(190416-F-ZZ999-006)_(cropped).jpg|left|thumb| Biznes-magnat va tadbirkor [[Elon Musk|Ilon Mask]] (yuqorida) MCU Toni Stark obrazini yaratishda asosiy ta’sir ko‘rsatgan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://theguardian.com/technology/2018/feb/09/elon-musk-the-real-life-iron-man|sarlavha=Elon Musk: the real-life Iron Man|ish=[[The Guardian]]|sana=2018-02-09|kirish sanasi=2021-05-23|ism=Alex|familiya=Hern|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200531234446/http://theguardian.com/technology/2018/feb/09/elon-musk-the-real-life-iron-man|arxivsana=2020-05-31}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.pinkvilla.com/photos/elon-musk/elon-musk-did-you-know-he-was-inspiration-tony-starks-character-here-are-facts-billionaire-530492|sarlavha=Elon Musk: Did you know he was the inspiration for Tony Stark's character? Here are facts of the billionaire|sana=2020-05-07|kirish sanasi=2021-05-23|ish=[[Pinkvilla]]|arxivsana=2021-05-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210523212850/https://www.pinkvilla.com/photos/elon-musk/elon-musk-did-you-know-he-was-inspiration-tony-starks-character-here-are-facts-billionaire-530492}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/news/business-55554343|sarlavha=Elon Musk's six secrets to business success|ish=[[BBC News]]|sana=2021-01-07|kirish sanasi=2021-05-23|ism=Justin|familiya=Rowlatt|arxivsana=2021-03-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210317160744/https://www.bbc.co.uk/news/business-55554343}}</ref>]] “[[Temir odam 2]]” filmida Stark oʻz texnologiyasini hukumat qoʻlidan saqlab qolish uchun bor kuchini sarflaydi. Ssenariy topshirilgan va birinchi film uchun uning ustida ishlagan Dauni va Favro filmning syujetini o‘zlari ishlab chiqdi. Stark qahramon boʻlganida, Dauni shunday dedi: “Bu qandaydir qahramonlik, lekin aslida bu oʻz nomidan. Menimcha, u biroz firibgarlik majmuasiga ega va bir marta u “Men Temir odamman” degan edi, endi u bu nimani anglatishini qiziqtirmoqda. [[Qasoskorlar (film, 2012)|Qasoskorlar]] Starkning rolini Loki xudosi boshchiligidagi begona bosqindan Yerni himoya qilish uchun birlashishi kerak boʻlgan qahramonlar jamoasidan biri sifatida tanishtirdilar. Dauni birinchi marta rejissyor [[Joss Whedon|Joss Uidonni]] 2012-yilda suratga olingan “Qasoskorlar” filmida Stark rolini o‘ynashga undagan: “Xo‘sh, men: Ochilish sahnasida bo‘lishim kerak”, dedim. Nima deb oʻylayotganingizni bilmayman, lekin Toni hammasini joyiga qoʻyishi kerak.” U dedi: “Yaxshi, keling buni sinab koʻraylik.” Biz buni sinab koʻrdik va u ishlamadi, chunki bu butunlay boshqa narsa, hikoya, gʻoya va mavzu - bu mavzu va har bir kishi faqat sakkizoyoq qoʻli kabidir”. Qahramonning oldingi filmlardagi evolyutsiyasi haqida Dauni shunday dedi: “Temir odamning kelib chiqishi tarixi boʻlgan, u oʻziga xos epifaniya va oʻziga xos qutqarish edi. Filmning eng yuqori cho‘qqisida Stark o‘zga sayyoraliklarning asosiy kemasini yo‘q qilish uchun yulduzlararo portal orqali yadro raketasini otib, Yerni qutqarish uchun o‘z hayotini qurbon qilishga tayyorligini namoyish etadi. “[[Temir odam 3]]” filmida Stark “Qasoskorlar” filmidagi o‘limga yaqin tajribasi bilan murosaga kelish uchun kurashadi, tashvish hujumlaridan aziyat chekadi. Uchinchi “Temir odam” filmini suratga olish paytida Dauni shunday dedi: “Men hammasini jang maydonida qoldirishimiz kerakligini his qilaman – bu oxir-oqibat nima boʻlishidan qatʼi nazar. Buning uchun bir nechta turli boshlangʻich nuqtalarni tanlashingiz mumkin”. Qasoskorlardan keyingi kelajak haqida gapirar ekan, Dauni ular “Qasoskorlardan keyingi dunyoda amaliy boʻlishga harakat qilishayotganini” aytdi. Endi uning muammolari nimada? Unga qanday cheklovlar qoʻyilishi mumkin? Va qanday tahdid uni odatdagidek bu cheklovlarni eʼtiborsiz qoldirishiga olib keladi? Ssenariy muallifi Dryu Pirs “Temir odam 3” filmidagi Starkni amerikalik Jeyms Bond bilan “o‘zlari uchun xavf-xatar hissi va oldindan aytib bo‘lmaydigan qahramonlar” bo‘lgani uchun solishtirgan bo‘lsa ham, Stark Bond kabi avtoritet emas, “erkin agent” edi. Shuningdek, Tonini 1970-yillardagi “Fransuz aloqasi” (1971) kabi filmlarning qahramonlari bilan taqqosladi, bu yerda “qahramonlarning xususiyatlari ularni hayajonli qilgan”. “[[Qasoskorlar: Ultron davri|Qasoskorlar: Altron davri]]” filmida Stark Qasos oluvchilarning xayrixohiga aylandi. “Temir odam 3” filmidagi voqealardan keyin uning xarakteri qanday rivojlanayotgani haqida Douni shunday dedi: “Menimcha, u dunyodagi barcha kostyumlarni moslashtirish va tikish - bu uning uchun hali ham ish bermaganini tushunadi. Xizmatga chaqiruvi natijasida u kichik jarohatdan keyingi buzuqlikka olib keldi. Shunday qilib, biz boshidan hech qanday muammo yoʻqligiga qanday ishonch hosil qilishimizga koʻproq eʻtibor qaratilmoqda. Altron davri voqealari toʻgʻridan-toʻgʻri [[Birinchi qasoskor: Qarshilik|Kapitan Amerikadagi mojaroga olib keladi: Fuqarolar urushi]], bunda Stark qasoskorlar guruhini super kuchlarga ega odamlarni tartibga solishni qoʻllab-quvvatlaydi. Entoni Russoning taʼkidlashicha, Starkning xudbinligi yozuvchilarga “uni hayotida shunday nuqtaga olib keldiki, u oʻzini toʻgʻri deb bilganida hokimiyatga taʼzim qilishga tayyor edi”. Jo Russo qoʻshimcha qildiki, Starkning “Altron davridagi” xabarlari tufayli u endi aybdorlik kompleksiga ega boʻlib, uni “juda aniq qarorlar qabul qilishga majbur qiladi” va uning hissiy yoyi “juda murakkab” deb ataydi. Daunining shaxsiy murabbiyi Erik Oramning taʼkidlashicha, Rojersni Starkga qarshi qoʻyishning hiylasi “Temir odam jangda gʻalaba qozonish uchun zarur boʻlgan “minimal kuch”dan foydalanayotganini koʻrsatishdir”. Marvel dastlab Daunining roli kichikroq boʻlishini xohlagan, ammo “Dauni Starkning film hikoyasida muhimroq rol oʻynashini xohlagan”. [[Variety]] taʼkidlashicha, Dauni ishtiroki uchun 40 million dollar va qoʻshimcha toʻlov oladi, agar film Kapitan Amerika: Qishki askardan oshib ketgan boʻlsa, Marvel bu muvaffaqiyatni Dauni ishtiroki bilan bogʻlagan boʻlardi. “[[Oʻrgimchak-odam: Uyga qaytish|O‘rgimchak odam: Uyga qaytish]]” filmida Stark Piter Parkerning ustozi va “Natijani boshqarish yaratuvchisi hisoblanadi. [[Sony Pictures Motion Picture Group|Sony Pictures kinofilmlar guruhi]] rahbari Tomas Rotmanning taʼkidlashicha, Daunining filmda ishtirok etishi tijorat foydasidan tashqari, Starkning ishtiroki u va Parker oʻrtasidagi Kapitan Amerika: Fuqarolar urushi filmida rivojlangan munosabatlar tufayli muhim edi. Uottsning taʼkidlashicha, Starkning fuqarolar urushidagi harakatlaridan soʻng, Parkerni qasoskor sifatida hayotga tanitgandan soʻng, “buning koʻp oqibatlari bor. Bu Toni uchun qandaydir murabbiy boʻlish uchun birinchi qadammi? Bu unga mos keladimi?” Hammuallif Jonatan Goldshteyn Starkni Boyhood (2014) filmidagi [[Ethan Hawke|Ethan]] Hok obrazi bilan solishtirgan. Dauni oʻz rolini “[[Qasoskorlar: Abadiyat jangi|Qasoskorlar: cheksizlik urushi]]” (2018) va “[[Qasoskorlar: Intiho|Qasoskorlar:]] Intiho” (2019) filmlarida takrorladi. “Temir odam 3” filmi rejissyori Sheyn Blek 2013-yil mart oyida shunday dedi: “Bu haqda koʻp munozaralar boʻldi: bu Robert [Kichik Dauni] uchun soʻnggi Temir odammi? “Biror narsa menga bu sodir boʻlmasligini va [u] toʻrtinchi yoki beshinchida koʻrinishini aytadi”. Marvel Studios prezidenti Kevin Feyjning aytishicha, Stark personaji Dauni ishtirokidan qatʼi nazar, Marvel kinematik olamida aks etishda davom etadi. Shuningdek, mart oyida, Dauni shartnomasini yangilashga ochiq ekanligini taʼkidlab, “biz qilishimiz kerak boʻlgan yana bir nechta narsa bor” deb his qilganini aytdi. 2013-yil iyun oyida Dauni “Qasoskorlar: Altron davri” filmida “Temir odam” roliga qaytish uchun shartnoma imzolaganida, u “Qasoskorlar” filmining uchinchi filmiga ham imzo chekdi. 2014-yil iyul oyida “Qasoskorlar: Altron davri” filmini suratga olish paytida bergan intervyusida Dauni “Temir odam” rolini davom ettirishga qiziqish bildirgan. “Kevin [Feyj] va Ike [Perlmutter, Marvel Entertainment bosh direktori] va Disney bizga taklif bilan kelishlari kerak va biz rozi yoki rozi boʻlmasligimiz kerak”, dedi Douni. “Ishlar zoʻr ketayotganda, umumiy narsa koʻp boʻladi”. U qoʻshib qoʻydi: 2016-yil aprel oyida Dauni “Men boshqasini ham qila olardim” deb, potensial toʻrtinchi “Temir odam” filmida rol oʻynashga tayyorligini bildirdi. Daunining Marvel bilan shartnomasi Stark vafot etgan Qasoskorlar: Intihodan keyin tugadi. Starkning moda tuygʻusi filmlar davomida rivojlanib bordi, dastlab “ayanchli darajada ibtidoiy... asosan osilgan jinsi shimlar, toʻnkalar va bluzkalar - vaqti-vaqti bilan kostyumlar bilan” tasvirlangan, ammo birinchi Qasoskorlar filmi vaqtiga kelib yaxshilandi va fuqarolar urushi tufayli yanada murakkablashdi, Stark yetuk boʻlganligi sababli va oʻz harakatlarining oqibatlari uchun koʻproq masʼuliyatni oʻz zimmasiga oldi. Dauni garderobida “Siz hali ham uning Toni Stark ekanligini bilasiz va u dunyodagi eng boy odam ekanligini bilasiz”ni aks ettirish istagini bildirdi. Starkning kiyimi oʻzining korporativ timsolidagi “bir oz soyali yoqimli kostyum” yoki shaxsiy vaqtlarida futbolka, jinsi shimlar va yoy reaktori bilan almashinadigan tarzda tasvirlangan. Uning moda tuygʻusi “yarim toʻda xoʻjayini va yarmi [[The Big Bang Theory|Katta portlash nazariyasi]] aktyori” deb atalgan va u “boʻlakli chiziqli kostyumlar va kinoyali vintage futbolkalar oʻrtasida” almashdi. === Maxsus effektlar === Toni Stark MCUdagi faoliyati davomida turli xil qurol-aslahalar kiygan. Temir odam uchun Sten Uinston va uning kompaniyasi filmda koʻrsatilgan zirhning metall va kauchuk versiyalarini yaratgan, Iron Man komikslar rassomi Adi Granov esa illyustrator Fil Sonders bilan Mark III ni yaratgan. Industrial Light &amp;amp; Magic (ILM) filmdagi raqamli zirhni yaratdi, The Orphanage и The Embassy qoʻshimcha ishlarni amalga oshirdi. Baʼzida Dauni kostyumning dubulgʻasini, yengini va koʻkragini [[Harakat qaydi|harakatni suratga olish]] kostyumi ustiga kiyib olganida, baʼzida maʼlumotlar yanada murakkab kostyumlarning animatsiyasiga yordam berish uchun olingan. Iron Man 2 uchun ILM yana birinchi filmda boʻlgani kabi effektlarning koʻpini bajardi, Double Negative ham film ustida ishladi. “Qasoskorlar” toʻplamida Weta Digital oʻrmondagi duel paytida Iron Man uchun animatsiya vazifalarini oʻz zimmasiga oldi. Iron Man 3 uchun Digital Domain, Scanline VFX va Trixter Mark 42 zirhlarining individual suratlari ustida ishlagan, turli raqamli modellardan ishlaydi. Studiyalar suratlar orasidagi izchillikni taʼminlash uchun baʼzi fayllarini boʻlishdi. Mark 42 zirh va Iron Patriot uchun Legacy Effects toʻplamda kiyiladigan qisman kostyumlarni yaratdi. == Reaksiya == Daunining Toni Stark rolidagi ijrosi muxlislar va tanqidchilar tomonidan yuqori baholandi. [[Roger Ebert|Rojer Ebert]] Daunining “Temir odam” filmidagi ijrosini yuqori baholab, “Oxir-oqibat, bu filmni boshqa superqahramon filmlaridan ajratib turadigan yuksalishni nazorat qiluvchi kichik Robert Dauni” deb atadi. Qasoskorlarga kelsak, The Wall Street Journal jurnalisti Jo Morgenstern Daunini maqtashiga qaramay, uning “Temir odam” filmidagi ishini “Qasoskorlar” filmidagi ijrosidan ko‘ra afzal ko‘rdi: “Uning Temir odami, albatta, jamoaviy o‘yinchi, lekin janob Dauni ziyofatga birga keladi ikki qaytarib boʻlmaydigan super kuch: tan olingan nafosatlilik xarakteri (sanoatchi/ixtirochi Toni Stark, dunyoning oʻtkir tilli odami) va oʻzining istehzoda eng yaxshi ifodasini topadigan oʻzining simob mavjudligi “[[Qasoskorlar: Intiho|Qasoskorlar:]] Intiho” filmini koʻrib chiqishda Morgenstern aktyorni ham, qahramonni ham maqtab, Kris Evansning Kapitan Amerikasi va Kris Xemsvortning Tor bilan birgalikda “oilaviy tuygʻuga” hissa qoʻshgan “ajoyib aqlli Toni Stark Robert Dauni”ni maqtagan. 2015-yilda Empire Toni Starkni barcha davrlarning 13-eng buyuk kino qahramoni deb atadi. 2019-yilda Starkning oʻlimidan soʻng “Qasoskorlar: Intiho” filmida Italiyaning [[Forte dei Marmi|Forte-dei Marmi]] shahrida Temir odamning qurol-yarogʻidagi qahramon tasvirlangan haykal oʻrnatildi. Film qahramoni koʻplab Internet memlarining mavzusiga aylandi<ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://screenrant.com/funniest-mcu-iron-man-spider-man-memes/|sarlavha=MCU: 10 Iron Man And Spider-Man Memes That Will Make You Laugh Out Loud|ish=ScreenRant|sana=2020-10-31|kirish sanasi=2022-01-07|arxivsana=2022-01-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220107134106/https://screenrant.com/funniest-mcu-iron-man-spider-man-memes/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://screenrant.com/mcu-best-captain-america-iron-man-stony-ship-memes/|sarlavha=MCU: 10 Best Steve Rogers/Tony Stark (Stony) Ship Memes|ish=ScreenRant|sana=2021-03-25|kirish sanasi=2022-01-07|arxivsana=2022-01-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220107134104/https://screenrant.com/mcu-best-captain-america-iron-man-stony-ship-memes/}}</ref> va uning tirnoqlari ham ommaviy axborot vositalarida koʻrib chiqildi<ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://screenrant.com/best-tony-stark-quotes-marvel-cinematic-universe/|sarlavha=The 12 Best Tony Stark Quotes From The Marvel Cinematic Universe|ish=ScreenRant|sana=2016-05-07|kirish sanasi=2022-01-07|arxivsana=2022-01-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220107134102/https://screenrant.com/best-tony-stark-quotes-marvel-cinematic-universe/}}</ref><ref>{{Veb manbasi|til=en|url=https://screenrant.com/mcu-tony-stark-iron-man-funniest-quotes/|sarlavha=MCU: Tony Stark’s Funniest Quotes|ish=ScreenRant|sana=2021-12-05|kirish sanasi=2022-01-07|arxivsana=2022-01-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220107134104/https://screenrant.com/mcu-tony-stark-iron-man-funniest-quotes/}}</ref>. Comic Book Resources xodimi Jasmin Venegas Toni Starkning MCUdagi eng yomon xatolarini qayd etdi<ref>{{Veb manbasi|til=en-US|url=https://www.cbr.com/tony-stark-biggest-failures-mcu/|sarlavha=MCU: Tony Stark's 10 Biggest Failures, Ranked|ish=CBR|sana=2021-07-01|kirish sanasi=2022-01-07|arxivsana=2022-01-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220107134102/https://www.cbr.com/tony-stark-biggest-failures-mcu/}}</ref> Altronning yaratilishini eng kattasi deb atadi. Dauni Toni Stark obrazi uchun koʻplab nominatsiyalar va mukofotlarga sazovor boʻlgan. Shunisi eʼtiborga loyiqki, u uch marta eng yaxshi aktyor uchun Saturn mukofotini qoʻlga kiritdi, bu uni rekord darajadagi toʻrt karra gʻolibga aylantirdi (ilgari u 1993-yilda “Yurak va ruhlar” uchun mukofotni qoʻlga kiritgan); Bu xuddi shu personajni tasvirlash boʻyicha eng koʻp gʻalaba qozonish boʻyicha rekorddir, Luke Skywalker roli uchun Mark Xemill bilan tenglashdi. {| class="wikitable sortable" !Yil !Film !Mukofot !Категория !Natija ! class="unsortable" scope="col" |{{Abbr|Прим.|Примечания|0}} |- | rowspan="3" |2008 | rowspan="9" |“[[Temir odam (film, 2008)|Temir odam]]” |Teen Choice Awards |Choice Movie: Ekshn aktyori | {{Nom}} | style="text-align: center;" |<ref name="2008TeenChoice"></ref> |- | rowspan="2" |Scream |Fantastik filmdagi eng yaxshi aktyor | {{Gʻolib}} | style="text-align: center;" |<ref name="2008ScreamAwards1"></ref> |- |Eng yaxshi superqahramon | {{Nom}} | style="text-align: center;" |<ref name="2008ScreamAwards2"></ref> |- | rowspan="6" |2009 | rowspan="3" |People’s Choice Awards |Sevimli ekshn yulduzi | {{Nom}} | rowspan="3" style="text-align: center;" |<ref name="2009PeoplesChoice"></ref> |- |Sevimli kino yuldizi | {{Nom}} |- |Sevimli superqahramon | {{Nom}} |- |Imperiya |Eng yaxshi aktyor | {{Nom}} | style="text-align: center;" |<ref name="2009EmpireAwards"></ref> |- |MTV Movie Awards |Eng yaxshi oyin | {{Nom}} | style="text-align: center;" |<ref name="2009MTVAwards"></ref> |- |Saturn |Eng yaxshi aktyor | {{Gʻolib}} | style="text-align: center;" |<ref name="2009SaturnAwards"></ref> |- | rowspan="5" |2010 | rowspan="10" |“[[Temir odam 2]]” | rowspan="3" |Teen Choice Awards |Choice Movie: Ilmiy-fantastik aktyor | {{Nom}} | rowspan="2" style="text-align: center;" |<ref name="2010MTVAwards1"></ref> |- |Choice Movie: Raqs | {{Nom}} |- |Choice Movie: Urish (Don Chidlom bilan) | {{Nom}} | style="text-align: center;" |<ref name="2010MTVAwards2"></ref> |- | rowspan="2" |Scream |Eng yaxshi fantastik film akyor | {{Nom}} | style="text-align: center;" |<ref name="2010ScreamAwards1"></ref> |- |Eng yaxshi superqahramon | {{Gʻolib}} | style="text-align: center;" |<ref name="2010ScreamAwards2"></ref> |- | rowspan="5" |2011 | rowspan="3" |People’s Choice Awards |Sevimli kino aktyor | {{Nom}} | rowspan="3" style="text-align: center;" |<ref name="2011PeoplesChoice"></ref> |- |Eng yaxshi jangari yulduz | {{Nom}} |- |Sevimli ekran kamandasi (Don Chidlom bilan) | {{Nom}} |- |MTV Movie Awards |Hamma narsa qoʻlidan keluvchi yulduz | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2011MTVAwards"></ref> |- |Saturn |Eng yaxshi aktyor | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2011SaturnAwards"></ref> |- | rowspan="2" |2012 | rowspan="11" |“[[Qasoskorlar (film, 2012)|Qasoskorlar]]” | rowspan="2" |Teen Choice Awards |Choice Movie: Ilmiy-fantastik akyor | {{Nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref name="2012TeenChoice"></ref> |- |Choice Summer: Aktyor | {{Nom}} |- | rowspan="12" |2013 | rowspan="3" |People’s Choice Awards |Sevimli kino aktyor | {{Gʻolib}} | rowspan="3" style="text-align:center;" |<ref name="2013PeoplesChoice"></ref> |- |Sevimli jangari aktyor | {{Nom}} |- |Sevimli superqahramon | {{Gʻolib}} |- |Kritika tanlash |Eng yaxshi ekshn film aktyori | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2012CriticChoice"></ref> |- |Kids' Choice Awards |Eng kelishkan | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2013KidsChoice"></ref> |- |Империя |Eng yaxshi aktyor | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2013EmpireAwards"></ref> |- | rowspan="3" |MTV Movie Awards |Eng yaxshi aktyorlar dueti | {{Nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;" |<ref name="2013MTVAwards"></ref> |- |Eng yaxshi jang | {{Gʻolib}} |- |Eng yaxshi kinoqahramon | {{Nom}} |- | rowspan="11" |“[[Temir odam 3]]” | rowspan="3" |Teen Choice Awards |Choice Movie: Ekshn aktyor | {{Gʻolib}} | rowspan="3" style="text-align:center;" |<ref name="2013TeenChoice"></ref> |- |Choice Movie: Ilmiy-fantastik aktyor | {{Nom}} |- |Choice Movie: Kimyo (Don Chadlom bilan) | {{Nom}} |- | rowspan="8" |2014 | rowspan="3" |People’s Choice Awards |Sevimli kino aktyor | {{Nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;" |<ref name="2014PeoplesChoice"></ref> |- |Sevimli duet | {{Nom}} |- |Sevimli jangari aktyor | {{Gʻolib}} |- |Kritika tanlash |Sevimli ekshn kino aktyor | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="19thCriticsChoice"></ref> |- | rowspan="2" |Kids’ Choice Awards |Eng kelishkan | {{Gʻolib}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref name="2014KidsChoice"></ref> |- |Sevimli kino aktyor | {{Nom}} |- |MTV Movie Awards |Eng yaxshi kinoqahramon | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2014MTVAwards"></ref> |- |Saturn |Eng yaxshi aktyor | {{Gʻolib}} | style="text-align:center;" |<ref name="2014SaturnAwards"></ref> |- |2015 | rowspan="5" |“[[Qasoskorlar: Ultron davri|Qasoskorlar; Altron davri]]” |Teen Choice Awards |Choice Movie: Ilim-fantastik aktyor | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2015TeenChoice"></ref> |- | rowspan="6" |2016 | rowspan="2" |People’s Choice Awards |Sevimli kino aktyor | {{Nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref name="2016PeoplesChoice"></ref> |- |Sevimli jangari aktyor | {{Nom}} |- |Kids’ Choice Awards |Sevimli aktyor | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2016KidsChoice"></ref> |- |MTV Movie Awards |Eng yaxshi jang (Mark Ruffalo bilan) | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2016MTVAwards"></ref> |- | rowspan="7" |“Birinchi qasoskor<nowiki/>[[Birinchi qasoskor: Qarshilik|: Qaramaqarshilik”]] | rowspan="2" |Teen Choice Awards |Choice Movie: Ilim-fantastik aktyor | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2016TeenChoice1"></ref> |- |Choice Movie: Kimyo | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2016TeenChoice2"></ref> |- | rowspan="5" |2017 | rowspan="2" |People’s Choice Awards |Sevimli aktyor | {{Nom}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref name="2017PeoplesChoice"></ref> |- |Sevimli jangari aktyor | {{Gʻolib}} |- | rowspan="3" |Kids’ Choice Awards |Sevimli aktyor | {{Nom}} | rowspan="3" style="text-align:center;" |<ref name="2017KidsChoice"></ref> |- |Eng yaqin doʻstlar | {{Nom}} |- |Kuchli jamoa | {{Nom}} |- | rowspan="2" |2018 | rowspan="3" |“Qasoskor<nowiki/>[[Qasoskorlar: Abadiyat jangi|: Война бесконечности]]<nowiki/>» |Teen Choice Awards |Choice Movie: Ekshn aktyor | {{Gʻolib}} | style="text-align:center;" |<ref name="2018TeenChoice"></ref> |- |People’s Choice Awards |2018-yil kino aktyor | {{Nom}} | style="text-align:center;" |<ref name="2018PeoplesChoice"></ref> |- | rowspan="6" |2019 |Kids’ Choice Awards |Sevimli superqahramon | {{Gʻolib}} | style="text-align:center;" |<ref name="2019KidsChoice"></ref> |- | rowspan="5" |“Qasoskorlar; Final” |MTV Movie &amp;amp; TV Awards |Eng yaxshi qahramon | {{Gʻolib}} | style="text-align:center;" |<ref name="2019MTVAwards"></ref> |- |Teen Choice Awards |Choice Movie: Ekshn aktyor | {{Gʻolib}} | style="text-align:center;" |<ref name="2019TeenChoice"></ref> |- |Saturn |Eng yaxshi aktyor | {{Gʻolib}} | style="text-align:center;" |<ref name="2019SaturnAwards"></ref> |- | rowspan="2" |People’s Choice Awards |2019-yil kino yulduzi | {{Gʻolib}} | rowspan="2" style="text-align:center;" |<ref name="2019PeoplesChoice"></ref> |- |2019-yil ekshn yulduzi | {{Nom}} |} == Manbalar == 3z3uffidb1vsfdrc99wlzob6eajn01s Munozara:Toni Stark (Marvel Cinematic Universe) 1 758947 2726109 2022-07-30T21:33:11Z FarangisOrtiqova 74511 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Foydalanuvchi munozarasi:Uz shoh rap 3 758948 2726144 2022-07-30T23:08:30Z Optima D 72251 /* Xush kelibsiz */ yangi mavzu wikitext text/x-wiki == Xush kelibsiz == {{hello|[[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 23:08, 30-Iyul 2022 (UTC)}} [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 23:08, 30-Iyul 2022 (UTC) 8jkcrnfd3tu7rllnpfq7e4brb3xkut2 2726145 2726144 2022-07-30T23:12:02Z Optima D 72251 /* Vandalizm */ yangi mavzu wikitext text/x-wiki == Xush kelibsiz == {{hello|[[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 23:08, 30-Iyul 2022 (UTC)}} [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 23:08, 30-Iyul 2022 (UTC) == Vandalizm == Salom, hurmatli foydalanuvchi! O‘zbekcha Vikipediyaga xush kelibsiz, yana bir bor. Lekin, sizdan bir iltimos, [[Vandalizm|vandallik]] qilmasdan, Vikipediyaga foydali hissalar qo‘shishga yordam bering. Vikimaqola yozishni o'rganish uchun [https://youtube.com/playlist?list=PLTiLidqsHkJMY1CSQiUuweKqly5LmYp_L mana shu havola] bilan tanishib chiqishingizni iltimos qilgan bo‘lar edim. [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 23:12, 30-Iyul 2022 (UTC) b8iui0wqqstmn2zixmgffr7mi9bzotc Foydalanuvchi:Uz shoh rap 2 758949 2726147 2022-07-30T23:14:13Z Optima D 72251 „{{Repsevar}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{Repsevar}} gb5ilcfjeo2b1g53z3ips01vadn7ngg Serra-Leone tarixi 0 758950 2726179 2022-07-31T01:24:29Z Akobirolmasov diplomat 74881 „[[:ru:Special:Redirect/revision/123846221|История Сьерра-Леоне]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''[[Syerra-Leone|Serra-Leonening]] mustamlaka mulki sifatida tarixi''' [[XV asr|XV asrga]] to'g'ri keladi; mustaqil davlat sifatida - [[1961|1961—]]<nowiki/>yildan o'zining yangi tarixiga ega hisoblanadi. == Mustamlakachilikdan oldingi davr == [[Fayl:Prehistoric_pottery_shards,_Sierra_Leone.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Prehistoric_pottery_shards%2C_Sierra_Leone.jpg/240px-Prehistoric_pottery_shards%2C_Sierra_Leone.jpg|thumb|240x240px| Serra-Leoneda topilgan arxeologik topilmalar.]] Arxeologik topilmalar shuni ko'rsatadiki, Serra-Leone hududida odamlar kamida 2500 yil davomida yashab kelgan. Taxminan IX [[IX asr|asrdan]] boshlab bu hudud aholisi [[Temir|temirdan]] foydalanishni boshladilar va ming yil oldin okean qirg'oqlari yaqinida yashovchi qabilalar [[Qishloq xoʻjaligi|dehqonchilikni]] rivojlantirishni boshlagan edilar. Qalin o'rmonlarda bu yerlarni mustamlakachilikdan oldingi [[Afrika]] madaniyatlari va [[Islom|islomning]] tarqalishidan ajratib qo'ygan. [[Syerra-Leone|Serra Leone]] tarixiga oid birinchi hujjatli manbalar [[XVI asr|XVI asrga to'g'ri keladi]]. Ulardagi ma'lumotlarga ko'ra, [[Oʻrta asr|o'rta asrlarda]] Serra-Leone hududida bir-biri bilan raqobatlashgan turli Afrika qabilalari yashagan. Xususan, bugungi kunda [[Fritaun]] shimoli-g‘arbida joylashgan katta yarim orolda dastlab Sherbro va Kran qabilalari yashagan. [[XV asr|XV asrga kelib]], zamonaviy Serra-Leone aholisi o'rtasida feodal munosabatlari rivojlana boshladi, ammo [[Qullik|quldorlik]] an'analari saqlanib qoldi. Hozirda shtat aholisining aksariyat qismini tashkil etuvchi bullom xalqi dengiz orqali Serra-Leone sohillariga yetib kelgan degan taxmin bor, ammo bunday gfaraziy qarashlar haligacha o'z tasdig'ini topmagan. Afrika xalqlarining materik bo'ylab ommaviy ko'chishlari davrida yarim orolning ko'p qismini asta-sekin Temne xalqi vakillari egallab olgan. Bundan oldin Temnening yashash joyi Futa-Jalon platosi bo'lib, u yerdan [[Susu]] va Dyalonke qabilalari tomonidan quvib chiqarilgan. Eng rivojlangan [[Fula|Fulbe]] ([[Fula]]) xalqi edi. Fulalar oʻzaro va boshqa qabilalar bilan savdo-sotiq qilishgan, asosan nozik ishlangan temir, [[Osh tuzi|tuz]], [[kiyim]] -kechak va [[oltin]] bilan savdo aloqalarini o;rnatgan edilar. == Portugaliya mustamlakasi == [[Fayl:1670_Ogilby_Map_of_West_Africa_(_Gold_Coast,_Slave_Coast,_Ivory_Coast_)_-_Geographicus_-_Guinea-ogilby-1670.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/1670_Ogilby_Map_of_West_Africa_%28_Gold_Coast%2C_Slave_Coast%2C_Ivory_Coast_%29_-_Geographicus_-_Guinea-ogilby-1670.jpg/230px-1670_Ogilby_Map_of_West_Africa_%28_Gold_Coast%2C_Slave_Coast%2C_Ivory_Coast_%29_-_Geographicus_-_Guinea-ogilby-1670.jpg|thumb|230x230px| [[Gʻarbiy Afrika|G'arbiy Afrikaning]] [[1670|1670—yildagi]] ingliz xaritasi]] === Yevropaliklarning kelishi === Zamonaviy Serra-Leone hududi [[Gʻarbiy Afrika|G'arbiy Afrikada]] birinchilardan biri bo'lib, yevropaliklar tomonidan bosib olingan. Bu yerga qadam qo'ygan [[Yevropa|Yevropaning]] birinchi aholisi [[portugallar]] hisoblanadi. Ular yarim orolga qo'nganlarida, unda ham, unga tutash materikda ham davlatlar yo'q edi, faqat alohida siyosiy mustaqil qabila birlashmalari mavjud edi. Ularning vakillari o'xshash, ammo turli tillarda gaplashishgan va umumiy [[Din|dinga]] ega emas, dinsiz edilar. [[1462|1462—yilda]] portugaliyaliklar rivojlangan yerlarda bir qancha kichik [[Faktoriya|savdo shoxobchalariga]] asos soldilar, shuningdek, o'zlari kashf etgan yarim orol nomini ham o'ylab topdilar - ''"Serra-Leone"'', bu [[Portugal tili|portugal tilida]] ''"Arslon tog'lari"'' degan ma'noni anglatadi. Mustamlakachilar qit'aga chuqurroq kirib borishi bilan bu nom bugungi kunda mamlakat egallab turgan butun hududga tarqaldi. [[XVI asr|XVI asrda]] portugaliyalik savdogarlar buyurtmasi bilan yasalgan “nomoli” nomi bilan mashhur boʻlgan [[steatit]] haykalchalar ham shu davrga tegishli hisoblanadi. Shimoliy-G'arbiy Afrikadagi eng qulay portlardan biri bo'lgan Serra-Leone porti tez orada uni yevropalik dengizchilar uchun sevimli manzilga aylantirdi. === Qul savdosi === [[Fayl:ST-slaves.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/ST-slaves.jpg/240px-ST-slaves.jpg|thumb|240x240px| [[Afrika|Afrikalik]] qullar. [[XIX asr]] [[Gravyura|gravyurasi]]]] Yevropaliklar Serra-Leonega kelishidan oldin qul savdosi deyarli yo'q edi. [[Gayana|Gayanlik]] tarixchi Valter Rodni Serra-Leoneda birinchi portugaliyalik sayohatchilarning yozuvlarini topdi, unda mahalliy aholi orasida qullikning faqat bitta turi qayd etilgan. Rodnining so'zlariga ko'ra, portugaliyaliklar, ayniqsa savdo bilan bog'liq holda, batafsil va sinchkovlik bilan yozuvlarni yuritishga moyil edilar, shuning uchun ular jim turishlari yoki qul savdosi bilan bog'liq biron bir muhim voqeani e'tiborsiz qoldirishlari dargumon edi. Portugal yozuvlarida eslatib o'tilgan qullikning o'ziga xos turi quyidagicha edi: u yoki bu sabablarga ko'ra o'z hukmdori hokimiyatidan qochishga majbur bo'lgan kishi, uning "quli" bo'lib, boshqa hukmdordan himoya so'rashi mumkin. Biroq, bunday odam erkin mehnat qilish huquqiga ega edi va vaqt o'tishi bilan mavqei ko'tarilishiga ham yo'l ochib berilgan edi. Agar afrikaliklarning o'zlari qul olishdan manfaatdor bo'lmasalar, yevropaliklar bilan hamma narsa butunlay boshqacha edi. [[XVII asr]] boshidan buyon portugal, ingliz, golland va fransuz kemalari Serra-Leonega bir necha bor kelgan. Ular mahalliy aholini eksport qildilar va keyin ularni [[Vest-Indiya|G'arbiy Hindiston]], [[Shimoliy Amerika|Shimoliy]] va [[Janubiy Amerika|Janubiy Amerikada]] qul sifatida sotib yubordilar. Dastlab, ular buni o'g'irlash, G'arbiy Afrika yerlariga bostirib kirish orqali amalga oshirdilar, ammo vaqt o'tishi bilan ular mahalliy qabilalar rahbarlari ular bilan hamkorlik qilishga tayyor ekanliklarini aniqladilar. Qul savdosi, qabila boshliqlari ko'pincha nafaqat moddiy manfaatlarga ega bo'lishdi. Qoida tariqasida, qullar yevropaliklar tomonidan olib kelingan [[Rom (ichimlik)|rom]], mato, boncuklar, [[Oʻtochar qurol|o'qotar qurollar]] va boshqa mahsulotlarga almashtirilar edi. Shunday qilib, [[XVIII asr|XVIII asrga]] qadar G'arbiy Afrikada, jumladan Serra-Leoneda qul savdosi faqat eksport xarakteriga ega edi. Qabila boshliqlari o'zaro qul savdosini yevropaliklarga qaraganda biroz kechroq olib borishni boshladilar. Ulardan tashqari chet elliklar ham ishchi kuchi bilan savdo qilganlar. Faqat asrning oxiriga qadar Afrika rahbarlari tashabbusni qo'lga olishga muvaffaq bo'lishdi: ko'plarida "uy" qullarning butun davlatlari mavjud edi. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerikalik]] [[Antropologiya|antropolog]] M.Makkallokning fikricha, Serra-Leonedagi eng yirik Mende qabila guruhi vakillarining qariyb 15%, ya'ni o'sha paytda 560 mingga yaqin kishi "uy" qullari hisoblangan. == Britaniya mustamlakasi == [[XVI asr]] o'rtalarida [[inglizlar]] portugallar ortidan Afrika tamon yo'l oldilar. === Ko'chmanchilarning kelishi === [[Fayl:Bunce_Island_north-west.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Bunce_Island_north-west.JPG/230px-Bunce_Island_north-west.JPG|thumb|230x230px| Bunce orolidagi Britaniya qal'asi tasviri ([[1727]])]] XVIII asr oxirida [[Britaniya orollari]] yaqinida Amerikaga ketayotgan qul kemasi halokatga uchradi. Bir necha yuz afrikaliklar [[Liverpul|Liverpulga kelishdi]]. Buyuk Britaniya qonunlariga ko'ra, ularni Britaniya tuprog'ida qul sifatida tan olish mumkin emas edi, buning natijasida ular ozod deb e'lon qilindi. Bu odamlarni ochlikdan qutqarish uchun bir nechta ingliz [[Filantrop|xayriyachilari]] ularga va qul savdosining boshqa qurbonlariga yordam berish uchun "Baxtsiz qora tanlilarni ozod qilish qo'mitasi" ni tuzdilar. Ular [[Afrika|Afrikada]] ozod qilingan barcha qullar joylashishi mumkin bo'lgan Ozodlik viloyatini yaratishni taklif qilishdi. Qo'mita asoschisi Sharp Liverpulda 351 nafar afrikalikni to'pladi va tanishlari yordamida ularni [[Gʻarbiy Afrika|G'arbiy Afrikaga]] qaytarib olib ketildi. [[1787|1787—]]<nowiki/>yil may oyida ingliz kemalari Serra-Leone yarim orolining qirg'oqlarida to'xtashdi. Bu yerda, uning shimoliy qismida, Sharp Temne Naim Bana rahbaridan yer uchastkasini sotib oldi, u yerda sobiq qullar joylashdilar. Bir necha yil o'tgach, yarim orolga [[Kanada|Kanadadan]] afrikaliklarning yana bir katta guruhi (1131 kishi) olib kelindi, ular ilgari AQShga qarshi urushda Buyuk Britaniya tomonida jang qilgan va buning uchun erkinlik olgan edilar. Dastlab, ularga [[Yangi Shotlandiya|Yangi Shotlandiyadan]] yer berildi, ammo afrikaliklarning o'zlari Afrikaga ko'chib o'tishni afzal ko'rishdi. Serra-Leonega ko'chmanchilarning ikkinchi guruhi kelganidan so'ng, [[Fritaun]] aholi punkti ozod qilingan qullarning umumiy kuchlari tomonidan tashkil etilgan<nowiki/>[[Ingliz tili|.]] ''"Ozod shahar"'' —Syerra-Leonening kelajakdagi poytaxti bo'lib qoldi. Aholi punktini boshqarish ingliz [[Mustamlakachilik|mustamlakachi]] Serra-Leone birlashmasi qo'liga o'tdi. Afrikaliklarning aksariyati o'zlarining qabilaviy mansubligini va ona tilini eslamaganligi sababli, ularning tili Krioga aylandi - afrikalik so'zlarning sezilarli aralashmasi bilan [[Ingliz tili|ingliz tilining]] o'zgartirilgan versiyasi hisoblanar edi. Bugungi kunda Krio Syerra-Leonening rasmiy tili hisoblanadi. === XIX asr Syerra-Leoneda === Kreollar asta-sekin Syerra-Leoneda ustun mavqega ega bo'ldilar. [[1796|1796—yilda Fritaunda istiqomat qilgan]] kreollar birinchi marta Fritaun kengashiga oq tanlilarning saylanishiga qarshi chiqdilar. [[1800|1800—yilda]] kreol g'alayonlari inglizlarni Fritaunda saylangan [[munitsipalitet]] va kreol hakamlar hay'atini saylov tarkibida tuzish uchun majbur bo'ldillar. [[1808|1808—yilda]] Fritaun va uning atrofi rasman [[Britaniya imperiyasi|Britaniya tojining]] hokimiyatiga o'tdi. ''XIX'' [[XIX asr|asrda]] inglizlar [[Fransiya mustamlaka imperiyasi|fransuzlarning]] qarshiligini yengib, zamonaviy Serra-Leone davlatining butun hududini asta-sekin egallab oldilar. Inglizlar tufayli Serra-Leone rivojlanishida sakrash yuz berdi. Jumladan, [[1827|1827—yilda]] Fritaun shahrida G'arbiy Afrikadagi eng qadimgi [[Oliy oʻquv yurtlari|universitet]] Fura Bay universiteti tashkil etilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.turpohod.com/fritayn/|sarlavha=Информация о Фритауне|kirish sanasi=2011-03-29|arxivsana=2013-05-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130522233933/http://www.turpohod.com/fritayn/}}</ref>. Aholi qul kemalaridan ozod qilingan qullar bilan to'ldirildi. 1819—yildan 1866—yilgacha Fritaun shahrida Amerika-Britaniya komissiyasi ishladi, u qul savdosida gumon qilingan Amerika va Britaniya bayroqlari ostida tutib olingan kemalar hollarini ko'rib chiqdi<ref name="autogenerated1">Марусин И.С. Специальный суд по Сьерра-Леоне - новый орган международной уголовной юстиции // Известия высших учебных заведений. Правоведение. - 2003. - № 2 (247). - С. 145</ref>. Komissiya 535 ishni ko'rib chiqdi, 55 mingdan ortiq odamni ozod qildi<ref name="autogenerated1" /> . [[XIX asr|XX asr]] davomida mahalliy aholi inglizlarga qarshi bir necha bor isyon koʻtargan. Shunday qilib, [[1898|1898—]]<nowiki/>yil fevral oyida Port-Loko shahri yaqinidagi afrikaliklar soliq to'lashdan bosh tortdilar, Loko qabilasining rahbari Bay-Bure uch ming jangchini to'pladi va inglizlarga qarshi urush boshladi. Natijada, yil oxiriga kelib, ikki mingdan ortiq isyonchi o'ldirildi, ularning 96 nafar rahbarlari qatl etildi. inglizlar tarkibida esa 160 kishi halok bo'ldi va 260 dan ortiq kishi yaralandi. [[1896]][[1898|—]]<nowiki/>yilda Serra-Leone ustidan Britaniya protektorati tashkil etildi. Natijada mahalliy qabila boshliqlari Britaniya mustamlaka ma’muriyatining amaldorlariga aylandilar. [[Afrika|Afrika qit'asini]] mustamlaka qilishda Angliyaning asosiy raqibi bo'lgan Fransiyaning mustamlaka mulklari bilan yakuniy chegaralar [[1904]][[1898|—]]<nowiki/>yilda, [[Liberiya]] bilan [[1911]][[1898|—]]<nowiki/>yilda o'rnatilgan. === Jahon urushlari === [[Fayl:British_Expeditionary_Force_in_Freetown,_1919.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/British_Expeditionary_Force_in_Freetown%2C_1919.jpg/220px-British_Expeditionary_Force_in_Freetown%2C_1919.jpg|thumb|220x220px| [[Fritaun|Fritaundagi]] Britaniya ekspeditsiya kuchlari ( [[1919]])]] [[XX asr]] boshidan Serra-Leoneda togʻ-kon sanoatining rivojlanishi boshlandi, avtomobil yoʻllari, shu jumladan [[Temir yoʻl|temir yoʻllar]], shahar posyolkalari qurilish shlari boshlanib ketdi. [[1928]][[1898|—]]<nowiki/>yilda inglizlar "uy" qulligini rasman taqiqladilar, lekin aslida bu taqiq deyarli hech narsani anglatmaydi. [[Birinchi jahon urushi|Birinchi]] jahon urushi paytida ham, [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi jahon urushi]] paytida ham Serra-Leone hududida harbiy amaliyotlar o'tkazilmagan. Birinchi jahon urushi davrida, Afrika asosan [[Antanta]] kuchlari tomonidan mustamlaka qilinganligi sababli, Serra-Leonega nisbatan [[Germaniya mustamlakachiligi|nemis koloniyalari]] tomonidan hujum xavfi yo'q edi. Serra-Leonega eng yaqin [[Germaniya imperiyasi|nemis]] mustamlakasi Togoland edi, lekin urush e'lon qilingandan so'ng darhol ingliz qo'shinlari tomonidan ishg'ol qilindi. Ikkinchi Jahon urushi paytida, eng yaqin harbiy to'qnashuv [[1940]][[1898|—]]<nowiki/>yilda [[Senegal|Senegalda]] bo'lib o'tdi, o'shanda Fransiya Vichi qo'shinlari [[Birlashgan millatlar|Gitlerga qarshi koalitsiya]] kuchlarining hujumini qaytarishga muvaffaq bo'lishgan edi. == Mustaqil davlat == === Mustaqillik deklaratsiyasi === [[1951]][[1898|—]]<nowiki/>yilda Protektoratdagi birinchi mahalliy shifokor Milton Margai Serra-Leone Xalq partiyasini asos solgan. U Mende xalqi, [[Konservatizm|konservativ]] qabila boshliqlari va gullab-yashnagan savdogarlar manfaatlarini himoya qilgan. Serra-Leone Xalq partiyasiga nisbatan muxolifat Siaka Stivens boshchiligidagi Butun Xalqlar Kongressi bo'lib, dastlab Serra-Leone Xalq partiyasidan shizmatlar tomonidan tuzilgan va uning Britaniyaga moyilligidan norozi edi. Serra-Leonening shimoliy hududlari aholisi, birinchi navbatda, Temne va Limba xalqlari, shuningdek, protektoratning turli qismlaridan kelgan mayda savdogarlar va yollanma ishchilar tomonidan qo'llab-quvvatlandi. Afrika koloniyalarining aksariyati mustaqillik uchun kurashni tashkil qilgan bo'lsa-da, Syerra-Leone aholisi metropoldan ajralish niyatida emas edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.impression.ru/Sierra_Leone/articles/Sierra_Leone_2494.html|sarlavha=Сьерра-Леоне: Львиная гора неохотно расстается с алмазами|kirish sanasi=2011-03-29|arxivsana=2006-06-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060627154827/http://www.impression.ru/Sierra_Leone/articles/Sierra_Leone_2494.html}}</ref>, lekin oxir-oqibat mustamlaka shunga qaramay suverenitetni oldi: [[1961]][[1951|—]]<nowiki/>yilda Serra-Leone [[Millatlar Hamdoʻstligi|Hamdo'stlik]] doirasida [[Dominion|hukmronlikka]] aylandi. [[Millatlar Hamdoʻstligi|Millatlar]]<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.archontology.org/nations/sierra_leone/00_1961_1971_s.php|sarlavha=Sierra Leone: Heads of State: 1961–1971|nashriyot=archontology.org|kirish sanasi=2015-11-08|arxivsana=2017-03-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170302031123/http://www.archontology.org/nations/sierra_leone/00_1961_1971_s.php}}</ref> va bir yil o'tgach, Milton Margai boshchiligidagi Serra-Leone Xalq Partiyasi mustaqil Serra-Leonedagi birinchi saylovlarda g'alaba qozondi. Margai [[1964]][[1951|—]][[28-aprel|yil 28]][[1951|—]]<nowiki/>aprelda samolyot halokatida vafot etdi, o'sha paytda uning ukasi Albert Margai bosh vazir va partiya rahbari bo'ldi. === To'ntarishlar davri === [[Fayl:All_People's_Congress_political_rally_Sierra_Leone_1968.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/All_People%27s_Congress_political_rally_Sierra_Leone_1968.jpg/230px-All_People%27s_Congress_political_rally_Sierra_Leone_1968.jpg|thumb|230x230px| SNP tarafdorlari [[1968]][[1951|—]]<nowiki/>yilda Kabala shahridagi mitingda]] [[1967]][[1951|—]]<nowiki/>yilgi saylovlar natijasida Butun xalq kongressi Vakillar palatasida (bir palatali [[parlament]]) ko'pchilik o'rinlarni egalladi. Siaka Stivensga hukumat tuzish taklif qilingan, ammo bu amalga oshmadi: [[1967]][[1951|—]][[21-mart|yilning 21]][[1951|—]]<nowiki/>martida mamlakatda general Lansana boshchiligida harbiy to‘ntarish sodir bo‘ldi, [[23-mart|23]][[1951|—]]<nowiki/>martda esa navbatdagi harbiy to‘ntarish sodir bo‘ldi. Natijada, general E. Jekson-Smit boshchiligidagi "Milliy Transformatsiya Kengashi" hokimiyatga keldi. Margay hibsga olindi. [[26-aprel|26]][[1968|—]]<nowiki/>aprel kuni Stivens 15 a'zodan iborat koalitsion hukumat tuzdi. Uning tarkibiga Butun Xalqlar Kongressining 6 vakili, Milliy Transformatsiya Kengashning 4 vakili va 5 nafar mustaqil deputat kirdi. [[1969]][[1968|—]]<nowiki/>yil mart oyida Serra-Leoneda parlamentga qo'shimcha saylovlar bo'lib o'tdi. Ularning natijalari Siaka Stivensga bir partiyali hukumat tuzishga imkon berdi, ammo u siyosiy barqarorlikka erisha olmadi. [[1970]][[1968|—]]<nowiki/>yilda Serra-Leoneda favqulodda holat joriy etildi va [[1971]][[1968|—]][[23-mart|yil 23]][[1968|—]]<nowiki/>martda armiya qo'mondoni general Bangura boshchiligida mamlakatda navbatdagi harbiy to'ntarishga urinish bo'lgach, Stivens [[Gvineya]] hukumatidan yordam so'rashga majbur bo'ldi. Gvineya armiyasining bir qismi ikki yil davomida Serra-Leoneda bo'ldi.. 1971[[1968|—]]<nowiki/>yil 19[[1968|—]]<nowiki/>aprelda Serra-Leone respublika deb e'lon qilindi, Stivens prezident bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://sl.usembassy.gov/our-relationship/policy-history/|sarlavha=Policy & History|kirish sanasi=2020-08-08|arxivsana=2020-08-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200809104606/https://sl.usembassy.gov/our-relationship/policy-history/}}</ref>. == Fuqarolar urushi == [[Fayl:School_destroyed_by_Sierra_Leone_Civil_War.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/School_destroyed_by_Sierra_Leone_Civil_War.jpg/240px-School_destroyed_by_Sierra_Leone_Civil_War.jpg|thumb|240x240px| [[Syerra-Leone|Serra-Leonedagi]] maktab fuqarolar urushi paytida vayron bo'lgan.]] [[1990-lar|1990]][[1968|—]]<nowiki/>yillarning boshlarida [[Liviya|Liviyada]] oʻqitilgan [[Radikal|radikallar]] guruhi [[Liberiya|Liberiyalik]] isyonchilar yetakchisi Charlz Teylor koʻmagida Inqilobiy Birlashgan Jabhani tuzdilar, u keyingi oʻn yil ichida mamlakatdagi ketma-ket hukumatlarga qarshi harbiy amaliyotlar olib bordi. Mohiyatan Inqilobiy Birlashgan Jabha harakatlari va hukumatlarning javob choralari kombinatsiyasi bo'lgan [[fuqarolar urushi]] tinch aholiga nisbatan o'ta shafqatsizlik va ommaviy vahshiylik bilan ajralib turardi edi. Inqilobiy Birlashgan Jabha tomonidan muxoliflikda gumon qilingan shaxslarning o'ta og'ir darajadagi jazo va qiynoqlar oyoq-qo'llarini [[Amputatsiya|kesish]] amaliyoti keng tarqala boshlangan edi. [[1992|1992—yildagi]] harbiy toʻntarish natijasida mamlakatga Milliy muvaqqat boshqaruv kengashi (1992—yil iyulidan — Oliy Davlat kengashi) rahbarlik qildi. Uning rahbari etib o'sha paytda dunyodagi eng yosh davlat rahbariga aylangan 27 yoshli kapitan Valentin Melvin Shtrasser tayinlandi. Fuqarolar urushi davom etayotganiga qaramay, [[1996|1996—yilda]] mamlakatda ko'p partiyaviy parlament saylovlari o'tkazildi. Birinchi turda Ahmad Tijan Kabbah boshchiligidagi Syerra-Leone Xalq partiyasi saylovchilarning 36% qo‘llab-quvvatladi. Ikkinchi o‘rinda Jon Keref-Smartning Birlashgan milliy xalq partiyasi (23%) qayd etildi. 1967—yildan beri o'tkazilgan birinchi erkin ko'ppartiyaviy saylovlarda yana 11 ta siyosiy tashkilot ham ishtirok etdi. [[1997|1997—yilda]] qishloqda isyonchilar bilan davom etayotgan janglar fonida Syerra-Leoneda harbiy to'ntarish amalga oshirildi, natijada mayor Jonni Pol Koroma boshchiligidagi [[xunta]] hokimiyat tepasiga kelgan edi. [[Nigeriya]] boshchiligidagi mintaqa mamlakatlari tinchlikparvar kontingentining harbiy kuchlari ko'chirilgan prezident Kabbahni himoya qilishdi. [[1999|1999—]][[2000]] yillarda Birlashgan Inqilobiy frontning isyonchilari Fritaunga bostirib kirishga harakat qilishdi, lekin ikkala holatda ham Kabbaga sodiqlar tomonidan qo'llab-quvvatlangan tinchlikparvar kuchlar poytaxtga hujumlarni qaytarishga muvaffaq bo'lishgan edi. == Hozirgi vaqtda == 1999—yilda [[Birlashgan millatlar tashkiloti|BMT]] va mintaqa davlatlarining faol vositachiligida isyonchilar va qonuniy hukumat o'rtasida tinchlik shartnomasi tuzildi. Prezident Kabbah qayta tiklandi, Inqilobiy Birlashgan Jabha vakillari hukumatga kirishdi va uning rahbari Fodey Sankoh mamlakat [[Vitse-prezident|vitse-prezidenti]] bo'ldi. Biroq, ko'plab isyonchilar jangni davom ettirdilar, shundan so'ng [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]] va Gvineya Serra-Leonega qo'shin yubordi. Inqilobiy Birlashgan Jabha qoldiqlari ketma-ket mag'lubiyatga uchradi va tez orada harbiy harakatlarni to'xtatishga majbur bo'ldi. [[2002|2002—yilda]] Kabbah yana prezidentlik saylovlarida g'alaba qozondi, ammo [[2007|2007—yilda]] saylovda Butun xalq kongressi vakili Ernest Bay Koroma g'alaba qozondi, u 2012—yil noyabr oyida ikkinchi muddatga qayta saylandi. 2018—yilda navbatdagi prezidentlik saylovlari natijalariga ko‘ra, muxolifatdagi Serra-Leone Xalq partiyasi yetakchisi Julius Maada Bio mamlakat prezidenti bo‘ldi<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.belta.by/world/view/dzhulius-maada-bio-pobedil-na-prezidentskih-vyborah-v-sjerra-leone-297273-2018/|sarlavha=Джулиус Маада Био победил на президентских выборах в Сьерра-Леоне {{!}} Новости Беларуси{{!}}БелТА|ish=www.belta.by|sana=2018-04-05|kirish sanasi=2020-08-09|arxivsana=2020-08-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200814092501/https://www.belta.by/world/view/dzhulius-maada-bio-pobedil-na-prezidentskih-vyborah-v-sjerra-leone-297273-2018}}</ref>. 2017—yilda Serra-Leonening G‘arbiy mintaqasi, jumladan, Fritaun, ko‘chki va toshqinlardan qattiq zarar ko‘rdi, mingdan ortiq odam halok bo‘ldi yoki bedarak yo‘qoldi. Infratuzilmani tiklash va odamlarni qidirishda ba'zi xalqaro tashkilotlar va mamlakatlardan ko'ngillilar ishtirok etdi. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Adabiyot == * {{Книга|автор=|часть=|ссылка часть=|заглавие=История Сьерра-Леоне в новое и новейшее время|оригинал=|ссылка=https://search.rsl.ru/ru/record/01001696881|Викитека=|ответственный=[[Зотова, Юлия Николаевна|Ю. Н. Зотова]], [[Смирнов, Евгений Глебович|Е. Г. Смирнов]], [[Френкель, Матвей Юльевич|М. Ю. Френкель]]; [[Институт Африки РАН]]|издание=|место=М.|издательство=Восточная литература|год=1994|том=|страницы=|страниц=368|серия=История стран Африки|isbn=5-02-017778-4|тираж=400|ref=}} == Havolalar == * [http://www.vokrugsveta.ru/vs/article/1710/ "Dunyo bo'ylab": Arslon tog'lari.] [http://www.vokrugsveta.ru/vs/article/1710/ Sierra Leone haqida maqola] * [https://www.krugosvet.ru/enc/strany_mira/SERRA-LEONE.html "Krugosvet" ensiklopediyasidagi maqola] {{^|1em}} [[Turkum:Serra-Leone]] [[Turkum:Afrikada quldorlik]] [[Turkum:Portugaliya imperiyasi]] [[Turkum:Britaniya]] [[Turkum:Afrika Xalqlari]] [[Turkum:Afrika arxeologiyasi]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 5m1anl84gr72p8c8yu6gpwaie2i9o8e 2726180 2726179 2022-07-31T01:26:13Z Akobirolmasov diplomat 74881 xatolar to'g'irlandi wikitext text/x-wiki '''[[Syerra-Leone|Serra-Leonening]] mustamlaka mulki sifatida tarixi''' [[XV asr|XV asrga]] to'g'ri keladi; mustaqil davlat sifatida - [[1961|1961—]]<nowiki/>yildan o'zining yangi tarixiga ega hisoblanadi. == Mustamlakachilikdan oldingi davr == [[Fayl:Prehistoric_pottery_shards,_Sierra_Leone.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Prehistoric_pottery_shards%2C_Sierra_Leone.jpg/240px-Prehistoric_pottery_shards%2C_Sierra_Leone.jpg|thumb|240x240px| Serra-Leoneda topilgan arxeologik topilmalar.]] Arxeologik topilmalar shuni ko'rsatadiki, Serra-Leone hududida odamlar kamida 2500 yil davomida yashab kelgan. Taxminan IX [[IX asr|asrdan]] boshlab bu hudud aholisi [[Temir|temirdan]] foydalanishni boshladilar va ming yil oldin okean qirg'oqlari yaqinida yashovchi qabilalar [[Qishloq xoʻjaligi|dehqonchilikni]] rivojlantirishni boshlagan edilar. Qalin o'rmonlarda bu yerlarni mustamlakachilikdan oldingi [[Afrika]] madaniyatlari va [[Islom|islomning]] tarqalishidan ajratib qo'ygan. [[Syerra-Leone|Serra Leone]] tarixiga oid birinchi hujjatli manbalar [[XVI asr|XVI asrga to'g'ri keladi]]. Ulardagi ma'lumotlarga ko'ra, [[Oʻrta asr|o'rta asrlarda]] Serra-Leone hududida bir-biri bilan raqobatlashgan turli Afrika qabilalari yashagan. Xususan, bugungi kunda [[Fritaun]] shimoli-g‘arbida joylashgan katta yarim orolda dastlab Sherbro va Kran qabilalari yashagan. [[XV asr|XV asrga kelib]], zamonaviy Serra-Leone aholisi o'rtasida feodal munosabatlari rivojlana boshladi, ammo [[Qullik|quldorlik]] an'analari saqlanib qoldi. Hozirda shtat aholisining aksariyat qismini tashkil etuvchi bullom xalqi dengiz orqali Serra-Leone sohillariga yetib kelgan degan taxmin bor, ammo bunday gfaraziy qarashlar haligacha o'z tasdig'ini topmagan. Afrika xalqlarining materik bo'ylab ommaviy ko'chishlari davrida yarim orolning ko'p qismini asta-sekin Temne xalqi vakillari egallab olgan. Bundan oldin Temnening yashash joyi Futa-Jalon platosi bo'lib, u yerdan [[Susu]] va Dyalonke qabilalari tomonidan quvib chiqarilgan. Eng rivojlangan [[Fula|Fulbe]] ([[Fula]]) xalqi edi. Fulalar oʻzaro va boshqa qabilalar bilan savdo-sotiq qilishgan, asosan nozik ishlangan temir, [[Osh tuzi|tuz]], [[kiyim]] -kechak va [[oltin]] bilan savdo aloqalarini o;rnatgan edilar. == Portugaliya mustamlakasi == [[Fayl:1670_Ogilby_Map_of_West_Africa_(_Gold_Coast,_Slave_Coast,_Ivory_Coast_)_-_Geographicus_-_Guinea-ogilby-1670.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/1670_Ogilby_Map_of_West_Africa_%28_Gold_Coast%2C_Slave_Coast%2C_Ivory_Coast_%29_-_Geographicus_-_Guinea-ogilby-1670.jpg/230px-1670_Ogilby_Map_of_West_Africa_%28_Gold_Coast%2C_Slave_Coast%2C_Ivory_Coast_%29_-_Geographicus_-_Guinea-ogilby-1670.jpg|thumb|230x230px| [[Gʻarbiy Afrika|G'arbiy Afrikaning]] [[1670|1670—yildagi]] ingliz xaritasi]] === Yevropaliklarning kelishi === Zamonaviy Serra-Leone hududi [[Gʻarbiy Afrika|G'arbiy Afrikada]] birinchilardan biri bo'lib, yevropaliklar tomonidan bosib olingan. Bu yerga qadam qo'ygan [[Yevropa|Yevropaning]] birinchi aholisi [[portugallar]] hisoblanadi. Ular yarim orolga qo'nganlarida, unda ham, unga tutash materikda ham davlatlar yo'q edi, faqat alohida siyosiy mustaqil qabila birlashmalari mavjud edi. Ularning vakillari o'xshash, ammo turli tillarda gaplashishgan va umumiy [[Din|dinga]] ega emas, dinsiz edilar. [[1462|1462—yilda]] portugaliyaliklar rivojlangan yerlarda bir qancha kichik [[Faktoriya|savdo shoxobchalariga]] asos soldilar, shuningdek, o'zlari kashf etgan yarim orol nomini ham o'ylab topdilar - ''"Serra-Leone"'', bu [[Portugal tili|portugal tilida]] ''"Arslon tog'lari"'' degan ma'noni anglatadi. Mustamlakachilar qit'aga chuqurroq kirib borishi bilan bu nom bugungi kunda mamlakat egallab turgan butun hududga tarqaldi. [[XVI asr|XVI asrda]] portugaliyalik savdogarlar buyurtmasi bilan yasalgan “nomoli” nomi bilan mashhur boʻlgan [[steatit]] haykalchalar ham shu davrga tegishli hisoblanadi. Shimoliy-G'arbiy Afrikadagi eng qulay portlardan biri bo'lgan Serra-Leone porti tez orada uni yevropalik dengizchilar uchun sevimli manzilga aylantirdi. === Qul savdosi === [[Fayl:ST-slaves.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/ST-slaves.jpg/240px-ST-slaves.jpg|thumb|240x240px| [[Afrika|Afrikalik]] qullar. [[XIX asr]] [[Gravyura|gravyurasi]]]] Yevropaliklar Serra-Leonega kelishidan oldin qul savdosi deyarli yo'q edi. [[Gayana|Gayanlik]] tarixchi Valter Rodni Serra-Leoneda birinchi portugaliyalik sayohatchilarning yozuvlarini topdi, unda mahalliy aholi orasida qullikning faqat bitta turi qayd etilgan. Rodnining so'zlariga ko'ra, portugaliyaliklar, ayniqsa savdo bilan bog'liq holda, batafsil va sinchkovlik bilan yozuvlarni yuritishga moyil edilar, shuning uchun ular jim turishlari yoki qul savdosi bilan bog'liq biron bir muhim voqeani e'tiborsiz qoldirishlari dargumon edi. Portugal yozuvlarida eslatib o'tilgan qullikning o'ziga xos turi quyidagicha edi: u yoki bu sabablarga ko'ra o'z hukmdori hokimiyatidan qochishga majbur bo'lgan kishi, uning "quli" bo'lib, boshqa hukmdordan himoya so'rashi mumkin. Biroq, bunday odam erkin mehnat qilish huquqiga ega edi va vaqt o'tishi bilan mavqei ko'tarilishiga ham yo'l ochib berilgan edi. Agar afrikaliklarning o'zlari qul olishdan manfaatdor bo'lmasalar, yevropaliklar bilan hamma narsa butunlay boshqacha edi. [[XVII asr]] boshidan buyon portugal, ingliz, golland va fransuz kemalari Serra-Leonega bir necha bor kelgan. Ular mahalliy aholini eksport qildilar va keyin ularni [[Vest-Indiya|G'arbiy Hindiston]], [[Shimoliy Amerika|Shimoliy]] va [[Janubiy Amerika|Janubiy Amerikada]] qul sifatida sotib yubordilar. Dastlab, ular buni o'g'irlash, G'arbiy Afrika yerlariga bostirib kirish orqali amalga oshirdilar, ammo vaqt o'tishi bilan ular mahalliy qabilalar rahbarlari ular bilan hamkorlik qilishga tayyor ekanliklarini aniqladilar. Qul savdosi, qabila boshliqlari ko'pincha nafaqat moddiy manfaatlarga ega bo'lishdi. Qoida tariqasida, qullar yevropaliklar tomonidan olib kelingan [[Rom (ichimlik)|rom]], mato, boncuklar, [[Oʻtochar qurol|o'qotar qurollar]] va boshqa mahsulotlarga almashtirilar edi. Shunday qilib, [[XVIII asr|XVIII asrga]] qadar G'arbiy Afrikada, jumladan Serra-Leoneda qul savdosi faqat eksport xarakteriga ega edi. Qabila boshliqlari o'zaro qul savdosini yevropaliklarga qaraganda biroz kechroq olib borishni boshladilar. Ulardan tashqari chet elliklar ham ishchi kuchi bilan savdo qilganlar. Faqat asrning oxiriga qadar Afrika rahbarlari tashabbusni qo'lga olishga muvaffaq bo'lishdi: ko'plarida "uy" qullarning butun davlatlari mavjud edi. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerikalik]] [[Antropologiya|antropolog]] M.Makkallokning fikricha, Serra-Leonedagi eng yirik Mende qabila guruhi vakillarining qariyb 15%, ya'ni o'sha paytda 560 mingga yaqin kishi "uy" qullari hisoblangan. == Britaniya mustamlakasi == [[XVI asr]] o'rtalarida [[inglizlar]] portugallar ortidan Afrika tamon yo'l oldilar. === Ko'chmanchilarning kelishi === [[Fayl:Bunce_Island_north-west.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Bunce_Island_north-west.JPG/230px-Bunce_Island_north-west.JPG|thumb|230x230px| Bunce orolidagi Britaniya qal'asi tasviri ([[1727]])]] XVIII asr oxirida [[Britaniya orollari]] yaqinida Amerikaga ketayotgan qul kemasi halokatga uchradi. Bir necha yuz afrikaliklar [[Liverpul|Liverpulga kelishdi]]. Buyuk Britaniya qonunlariga ko'ra, ularni Britaniya tuprog'ida qul sifatida tan olish mumkin emas edi, buning natijasida ular ozod deb e'lon qilindi. Bu odamlarni ochlikdan qutqarish uchun bir nechta ingliz [[Filantrop|xayriyachilari]] ularga va qul savdosining boshqa qurbonlariga yordam berish uchun "Baxtsiz qora tanlilarni ozod qilish qo'mitasi" ni tuzdilar. Ular [[Afrika|Afrikada]] ozod qilingan barcha qullar joylashishi mumkin bo'lgan Ozodlik viloyatini yaratishni taklif qilishdi. Qo'mita asoschisi Sharp Liverpulda 351 nafar afrikalikni to'pladi va tanishlari yordamida ularni [[Gʻarbiy Afrika|G'arbiy Afrikaga]] qaytarib olib ketildi. [[1787|1787—]]<nowiki/>yil may oyida ingliz kemalari Serra-Leone yarim orolining qirg'oqlarida to'xtashdi. Bu yerda, uning shimoliy qismida, Sharp Temne Naim Bana rahbaridan yer uchastkasini sotib oldi, u yerda sobiq qullar joylashdilar. Bir necha yil o'tgach, yarim orolga [[Kanada|Kanadadan]] afrikaliklarning yana bir katta guruhi (1131 kishi) olib kelindi, ular ilgari AQShga qarshi urushda Buyuk Britaniya tomonida jang qilgan va buning uchun erkinlik olgan edilar. Dastlab, ularga [[Yangi Shotlandiya|Yangi Shotlandiyadan]] yer berildi, ammo afrikaliklarning o'zlari Afrikaga ko'chib o'tishni afzal ko'rishdi. Serra-Leonega ko'chmanchilarning ikkinchi guruhi kelganidan so'ng, [[Fritaun]] aholi punkti ozod qilingan qullarning umumiy kuchlari tomonidan tashkil etilgan<nowiki/>[[Ingliz tili|.]] ''"Ozod shahar"'' —Syerra-Leonening kelajakdagi poytaxti bo'lib qoldi. Aholi punktini boshqarish ingliz [[Mustamlakachilik|mustamlakachi]] Serra-Leone birlashmasi qo'liga o'tdi. Afrikaliklarning aksariyati o'zlarining qabilaviy mansubligini va ona tilini eslamaganligi sababli, ularning tili Krioga aylandi - afrikalik so'zlarning sezilarli aralashmasi bilan [[Ingliz tili|ingliz tilining]] o'zgartirilgan versiyasi hisoblanar edi. Bugungi kunda Krio Syerra-Leonening rasmiy tili hisoblanadi. === XIX asr Syerra-Leoneda === Kreollar asta-sekin Syerra-Leoneda ustun mavqega ega bo'ldilar. [[1796|1796—yilda Fritaunda istiqomat qilgan]] kreollar birinchi marta Fritaun kengashiga oq tanlilarning saylanishiga qarshi chiqdilar. [[1800|1800—yilda]] kreol g'alayonlari inglizlarni Fritaunda saylangan [[munitsipalitet]] va kreol hakamlar hay'atini saylov tarkibida tuzish uchun majbur bo'ldillar. [[1808|1808—yilda]] Fritaun va uning atrofi rasman [[Britaniya imperiyasi|Britaniya tojining]] hokimiyatiga o'tdi. ''XIX'' [[XIX asr|asrda]] inglizlar [[Fransiya mustamlaka imperiyasi|fransuzlarning]] qarshiligini yengib, zamonaviy Serra-Leone davlatining butun hududini asta-sekin egallab oldilar. Inglizlar tufayli Serra-Leone rivojlanishida sakrash yuz berdi. Jumladan, [[1827|1827—yilda]] Fritaun shahrida G'arbiy Afrikadagi eng qadimgi [[Oliy oʻquv yurtlari|universitet]] Fura Bay universiteti tashkil etilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.turpohod.com/fritayn/|sarlavha=Информация о Фритауне|kirish sanasi=2011-03-29|arxivsana=2013-05-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130522233933/http://www.turpohod.com/fritayn/}}</ref>. Aholi qul kemalaridan ozod qilingan qullar bilan to'ldirildi. 1819—yildan 1866—yilgacha Fritaun shahrida Amerika-Britaniya komissiyasi ishladi, u qul savdosida gumon qilingan Amerika va Britaniya bayroqlari ostida tutib olingan kemalar hollarini ko'rib chiqdi<ref name="autogenerated1">Марусин И.С. Специальный суд по Сьерра-Леоне - новый орган международной уголовной юстиции // Известия высших учебных заведений. Правоведение. - 2003. - № 2 (247). - С. 145</ref>. Komissiya 535 ishni ko'rib chiqdi, 55 mingdan ortiq odamni ozod qildi<ref name="autogenerated1" /> . [[XIX asr|XX asr]] davomida mahalliy aholi inglizlarga qarshi bir necha bor isyon koʻtargan. Shunday qilib, [[1898|1898—]]<nowiki/>yil fevral oyida Port-Loko shahri yaqinidagi afrikaliklar soliq to'lashdan bosh tortdilar, Loko qabilasining rahbari Bay-Bure uch ming jangchini to'pladi va inglizlarga qarshi urush boshladi. Natijada, yil oxiriga kelib, ikki mingdan ortiq isyonchi o'ldirildi, ularning 96 nafar rahbarlari qatl etildi. inglizlar tarkibida esa 160 kishi halok bo'ldi va 260 dan ortiq kishi yaralandi. [[1896]][[1898|—]]<nowiki/>yilda Serra-Leone ustidan Britaniya protektorati tashkil etildi. Natijada mahalliy qabila boshliqlari Britaniya mustamlaka ma’muriyatining amaldorlariga aylandilar. [[Afrika|Afrika qit'asini]] mustamlaka qilishda Angliyaning asosiy raqibi bo'lgan Fransiyaning mustamlaka mulklari bilan yakuniy chegaralar [[1904]][[1898|—]]<nowiki/>yilda, [[Liberiya]] bilan [[1911]][[1898|—]]<nowiki/>yilda o'rnatilgan. === Jahon urushlari === [[Fayl:British_Expeditionary_Force_in_Freetown,_1919.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/British_Expeditionary_Force_in_Freetown%2C_1919.jpg/220px-British_Expeditionary_Force_in_Freetown%2C_1919.jpg|thumb|220x220px| [[Fritaun|Fritaundagi]] Britaniya ekspeditsiya kuchlari ([[1919]])]] [[XX asr]] boshidan Serra-Leoneda togʻ-kon sanoatining rivojlanishi boshlandi, avtomobil yoʻllari, shu jumladan [[Temir yoʻl|temir yoʻllar]], shahar posyolkalari qurilish shlari boshlanib ketdi. [[1928]][[1898|—]]<nowiki/>yilda inglizlar "uy" qulligini rasman taqiqladilar, lekin aslida bu taqiq deyarli hech narsani anglatmaydi. [[Birinchi jahon urushi|Birinchi]] jahon urushi paytida ham, [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi jahon urushi]] paytida ham Serra-Leone hududida harbiy amaliyotlar o'tkazilmagan. Birinchi jahon urushi davrida, Afrika asosan [[Antanta]] kuchlari tomonidan mustamlaka qilinganligi sababli, Serra-Leonega nisbatan [[Germaniya mustamlakachiligi|nemis koloniyalari]] tomonidan hujum xavfi yo'q edi. Serra-Leonega eng yaqin [[Germaniya imperiyasi|nemis]] mustamlakasi Togoland edi, lekin urush e'lon qilingandan so'ng darhol ingliz qo'shinlari tomonidan ishg'ol qilindi. Ikkinchi Jahon urushi paytida, eng yaqin harbiy to'qnashuv [[1940]][[1898|—]]<nowiki/>yilda [[Senegal|Senegalda]] bo'lib o'tdi, o'shanda Fransiya Vichi qo'shinlari [[Birlashgan millatlar|Gitlerga qarshi koalitsiya]] kuchlarining hujumini qaytarishga muvaffaq bo'lishgan edi. == Mustaqil davlat == === Mustaqillik deklaratsiyasi === [[1951]][[1898|—]]<nowiki/>yilda Protektoratdagi birinchi mahalliy shifokor Milton Margai Serra-Leone Xalq partiyasini asos solgan. U Mende xalqi, [[Konservatizm|konservativ]] qabila boshliqlari va gullab-yashnagan savdogarlar manfaatlarini himoya qilgan. Serra-Leone Xalq partiyasiga nisbatan muxolifat Siaka Stivens boshchiligidagi Butun Xalqlar Kongressi bo'lib, dastlab Serra-Leone Xalq partiyasidan shizmatlar tomonidan tuzilgan va uning Britaniyaga moyilligidan norozi edi. Serra-Leonening shimoliy hududlari aholisi, birinchi navbatda, Temne va Limba xalqlari, shuningdek, protektoratning turli qismlaridan kelgan mayda savdogarlar va yollanma ishchilar tomonidan qo'llab-quvvatlandi. Afrika koloniyalarining aksariyati mustaqillik uchun kurashni tashkil qilgan bo'lsa-da, Syerra-Leone aholisi metropoldan ajralish niyatida emas edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.impression.ru/Sierra_Leone/articles/Sierra_Leone_2494.html|sarlavha=Сьерра-Леоне: Львиная гора неохотно расстается с алмазами|kirish sanasi=2011-03-29|arxivsana=2006-06-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060627154827/http://www.impression.ru/Sierra_Leone/articles/Sierra_Leone_2494.html}}</ref>, lekin oxir-oqibat mustamlaka shunga qaramay suverenitetni oldi: [[1961]][[1951|—]]<nowiki/>yilda Serra-Leone [[Millatlar Hamdoʻstligi|Hamdo'stlik]] doirasida [[Dominion|hukmronlikka]] aylandi. [[Millatlar Hamdoʻstligi|Millatlar]]<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.archontology.org/nations/sierra_leone/00_1961_1971_s.php|sarlavha=Sierra Leone: Heads of State: 1961–1971|nashriyot=archontology.org|kirish sanasi=2015-11-08|arxivsana=2017-03-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170302031123/http://www.archontology.org/nations/sierra_leone/00_1961_1971_s.php}}</ref> va bir yil o'tgach, Milton Margai boshchiligidagi Serra-Leone Xalq Partiyasi mustaqil Serra-Leonedagi birinchi saylovlarda g'alaba qozondi. Margai [[1964]][[1951|—]][[28-aprel|yil 28]][[1951|—]]<nowiki/>aprelda samolyot halokatida vafot etdi, o'sha paytda uning ukasi Albert Margai bosh vazir va partiya rahbari bo'ldi. === To'ntarishlar davri === [[Fayl:All_People's_Congress_political_rally_Sierra_Leone_1968.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/All_People%27s_Congress_political_rally_Sierra_Leone_1968.jpg/230px-All_People%27s_Congress_political_rally_Sierra_Leone_1968.jpg|thumb|230x230px| SNP tarafdorlari [[1968]][[1951|—]]<nowiki/>yilda Kabala shahridagi mitingda]] [[1967]][[1951|—]]<nowiki/>yilgi saylovlar natijasida Butun xalq kongressi Vakillar palatasida (bir palatali [[parlament]]) ko'pchilik o'rinlarni egalladi. Siaka Stivensga hukumat tuzish taklif qilingan, ammo bu amalga oshmadi: [[1967]][[1951|—]][[21-mart|yilning 21]][[1951|—]]<nowiki/>martida mamlakatda general Lansana boshchiligida harbiy to‘ntarish sodir bo‘ldi, [[23-mart|23]][[1951|—]]<nowiki/>martda esa navbatdagi harbiy to‘ntarish sodir bo‘ldi. Natijada, general E. Jekson-Smit boshchiligidagi "Milliy Transformatsiya Kengashi" hokimiyatga keldi. Margay hibsga olindi. [[26-aprel|26]][[1968|—]]<nowiki/>aprel kuni Stivens 15 a'zodan iborat koalitsion hukumat tuzdi. Uning tarkibiga Butun Xalqlar Kongressining 6 vakili, Milliy Transformatsiya Kengashning 4 vakili va 5 nafar mustaqil deputat kirdi. [[1969]][[1968|—]]<nowiki/>yil mart oyida Serra-Leoneda parlamentga qo'shimcha saylovlar bo'lib o'tdi. Ularning natijalari Siaka Stivensga bir partiyali hukumat tuzishga imkon berdi, ammo u siyosiy barqarorlikka erisha olmadi. [[1970]][[1968|—]]<nowiki/>yilda Serra-Leoneda favqulodda holat joriy etildi va [[1971]][[1968|—]][[23-mart|yil 23]][[1968|—]]<nowiki/>martda armiya qo'mondoni general Bangura boshchiligida mamlakatda navbatdagi harbiy to'ntarishga urinish bo'lgach, Stivens [[Gvineya]] hukumatidan yordam so'rashga majbur bo'ldi. Gvineya armiyasining bir qismi ikki yil davomida Serra-Leoneda bo'ldi.. 1971[[1968|—]]<nowiki/>yil 19[[1968|—]]<nowiki/>aprelda Serra-Leone respublika deb e'lon qilindi, Stivens prezident bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://sl.usembassy.gov/our-relationship/policy-history/|sarlavha=Policy & History|kirish sanasi=2020-08-08|arxivsana=2020-08-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200809104606/https://sl.usembassy.gov/our-relationship/policy-history/}}</ref>. == Fuqarolar urushi == [[Fayl:School_destroyed_by_Sierra_Leone_Civil_War.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/School_destroyed_by_Sierra_Leone_Civil_War.jpg/240px-School_destroyed_by_Sierra_Leone_Civil_War.jpg|thumb|240x240px| [[Syerra-Leone|Serra-Leonedagi]] maktab fuqarolar urushi paytida vayron bo'lgan.]] [[1990-lar|1990]][[1968|—]]<nowiki/>yillarning boshlarida [[Liviya|Liviyada]] oʻqitilgan [[Radikal|radikallar]] guruhi [[Liberiya|Liberiyalik]] isyonchilar yetakchisi Charlz Teylor koʻmagida Inqilobiy Birlashgan Jabhani tuzdilar, u keyingi oʻn yil ichida mamlakatdagi ketma-ket hukumatlarga qarshi harbiy amaliyotlar olib bordi. Mohiyatan Inqilobiy Birlashgan Jabha harakatlari va hukumatlarning javob choralari kombinatsiyasi bo'lgan [[fuqarolar urushi]] tinch aholiga nisbatan o'ta shafqatsizlik va ommaviy vahshiylik bilan ajralib turardi edi. Inqilobiy Birlashgan Jabha tomonidan muxoliflikda gumon qilingan shaxslarning o'ta og'ir darajadagi jazo va qiynoqlar oyoq-qo'llarini [[Amputatsiya|kesish]] amaliyoti keng tarqala boshlangan edi. [[1992|1992—yildagi]] harbiy toʻntarish natijasida mamlakatga Milliy muvaqqat boshqaruv kengashi (1992—yil iyulidan — Oliy Davlat kengashi) rahbarlik qildi. Uning rahbari etib o'sha paytda dunyodagi eng yosh davlat rahbariga aylangan 27 yoshli kapitan Valentin Melvin Shtrasser tayinlandi. Fuqarolar urushi davom etayotganiga qaramay, [[1996|1996—yilda]] mamlakatda ko'p partiyaviy parlament saylovlari o'tkazildi. Birinchi turda Ahmad Tijan Kabbah boshchiligidagi Syerra-Leone Xalq partiyasi saylovchilarning 36% qo‘llab-quvvatladi. Ikkinchi o‘rinda Jon Keref-Smartning Birlashgan milliy xalq partiyasi (23%) qayd etildi. 1967—yildan beri o'tkazilgan birinchi erkin ko'ppartiyaviy saylovlarda yana 11 ta siyosiy tashkilot ham ishtirok etdi. [[1997|1997—yilda]] qishloqda isyonchilar bilan davom etayotgan janglar fonida Syerra-Leoneda harbiy to'ntarish amalga oshirildi, natijada mayor Jonni Pol Koroma boshchiligidagi [[xunta]] hokimiyat tepasiga kelgan edi. [[Nigeriya]] boshchiligidagi mintaqa mamlakatlari tinchlikparvar kontingentining harbiy kuchlari ko'chirilgan prezident Kabbahni himoya qilishdi. [[1999|1999—]][[2000]] yillarda Birlashgan Inqilobiy frontning isyonchilari Fritaunga bostirib kirishga harakat qilishdi, lekin ikkala holatda ham Kabbaga sodiqlar tomonidan qo'llab-quvvatlangan tinchlikparvar kuchlar poytaxtga hujumlarni qaytarishga muvaffaq bo'lishgan edi. == Hozirgi vaqtda == 1999—yilda [[Birlashgan millatlar tashkiloti|BMT]] va mintaqa davlatlarining faol vositachiligida isyonchilar va qonuniy hukumat o'rtasida tinchlik shartnomasi tuzildi. Prezident Kabbah qayta tiklandi, Inqilobiy Birlashgan Jabha vakillari hukumatga kirishdi va uning rahbari Fodey Sankoh mamlakat [[Vitse-prezident|vitse-prezidenti]] bo'ldi. Biroq, ko'plab isyonchilar jangni davom ettirdilar, shundan so'ng [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]] va Gvineya Serra-Leonega qo'shin yubordi. Inqilobiy Birlashgan Jabha qoldiqlari ketma-ket mag'lubiyatga uchradi va tez orada harbiy harakatlarni to'xtatishga majbur bo'ldi. [[2002|2002—yilda]] Kabbah yana prezidentlik saylovlarida g'alaba qozondi, ammo [[2007|2007—yilda]] saylovda Butun xalq kongressi vakili Ernest Bay Koroma g'alaba qozondi, u 2012—yil noyabr oyida ikkinchi muddatga qayta saylandi. 2018—yilda navbatdagi prezidentlik saylovlari natijalariga ko‘ra, muxolifatdagi Serra-Leone Xalq partiyasi yetakchisi Julius Maada Bio mamlakat prezidenti bo‘ldi<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.belta.by/world/view/dzhulius-maada-bio-pobedil-na-prezidentskih-vyborah-v-sjerra-leone-297273-2018/|sarlavha=Джулиус Маада Био победил на президентских выборах в Сьерра-Леоне {{!}} Новости Беларуси{{!}}БелТА|ish=www.belta.by|sana=2018-04-05|kirish sanasi=2020-08-09|arxivsana=2020-08-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200814092501/https://www.belta.by/world/view/dzhulius-maada-bio-pobedil-na-prezidentskih-vyborah-v-sjerra-leone-297273-2018}}</ref>. 2017—yilda Serra-Leonening G‘arbiy mintaqasi, jumladan, Fritaun, ko‘chki va toshqinlardan qattiq zarar ko‘rdi, mingdan ortiq odam halok bo‘ldi yoki bedarak yo‘qoldi. Infratuzilmani tiklash va odamlarni qidirishda ba'zi xalqaro tashkilotlar va mamlakatlardan ko'ngillilar ishtirok etdi. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Adabiyot == * {{Книга|автор=|часть=|ссылка часть=|заглавие=История Сьерра-Леоне в новое и новейшее время|оригинал=|ссылка=https://search.rsl.ru/ru/record/01001696881|Викитека=|ответственный=[[Зотова, Юлия Николаевна|Ю. Н. Зотова]], [[Смирнов, Евгений Глебович|Е. Г. Смирнов]], [[Френкель, Матвей Юльевич|М. Ю. Френкель]]; [[Институт Африки РАН]]|издание=|место=М.|издательство=Восточная литература|год=1994|том=|страницы=|страниц=368|серия=История стран Африки|isbn=5-02-017778-4|тираж=400|ref=}} == Havolalar == * [http://www.vokrugsveta.ru/vs/article/1710/ "Dunyo bo'ylab": Arslon tog'lari.] [http://www.vokrugsveta.ru/vs/article/1710/ Sierra Leone haqida maqola] * [https://www.krugosvet.ru/enc/strany_mira/SERRA-LEONE.html "Krugosvet" ensiklopediyasidagi maqola] {{^|1em}} [[Turkum:Serra-Leone]] [[Turkum:Afrikada quldorlik]] [[Turkum:Portugaliya imperiyasi]] [[Turkum:Britaniya]] [[Turkum:Afrika Xalqlari]] [[Turkum:Afrika arxeologiyasi]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 226xeabtma4kdi05qk3l71ye06n28ur 2726181 2726180 2022-07-31T01:27:03Z Akobirolmasov diplomat 74881 maqoladagi imloviy xatolar to'g'irlandi wikitext text/x-wiki '''[[Syerra-Leone|Serra-Leonening]] mustamlaka mulki sifatida tarixi''' [[XV asr|XV asrga]] toʻgʻri keladi; mustaqil davlat sifatida — [[1961|1961—]]<nowiki/>yildan oʻzining yangi tarixiga ega hisoblanadi. == Mustamlakachilikdan oldingi davr == [[Fayl:Prehistoric_pottery_shards,_Sierra_Leone.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Prehistoric_pottery_shards%2C_Sierra_Leone.jpg/240px-Prehistoric_pottery_shards%2C_Sierra_Leone.jpg|thumb|240x240px| Serra-Leoneda topilgan arxeologik topilmalar.]] Arxeologik topilmalar shuni koʻrsatadiki, Serra-Leone hududida odamlar kamida 2500 yil davomida yashab kelgan. Taxminan IX [[IX asr|asrdan]] boshlab bu hudud aholisi [[Temir|temirdan]] foydalanishni boshladilar va ming yil oldin okean qirgʻoqlari yaqinida yashovchi qabilalar [[Qishloq xoʻjaligi|dehqonchilikni]] rivojlantirishni boshlagan edilar. Qalin oʻrmonlarda bu yerlarni mustamlakachilikdan oldingi [[Afrika]] madaniyatlari va [[Islom|islomning]] tarqalishidan ajratib qoʻygan. [[Syerra-Leone|Serra Leone]] tarixiga oid birinchi hujjatli manbalar [[XVI asr|XVI asrga toʻgʻri keladi]]. Ulardagi maʼlumotlarga koʻra, [[Oʻrta asr|oʻrta asrlarda]] Serra-Leone hududida bir-biri bilan raqobatlashgan turli Afrika qabilalari yashagan. Xususan, bugungi kunda [[Fritaun]] shimoli-g‘arbida joylashgan katta yarim orolda dastlab Sherbro va Kran qabilalari yashagan. [[XV asr|XV asrga kelib]], zamonaviy Serra-Leone aholisi oʻrtasida feodal munosabatlari rivojlana boshladi, ammo [[Qullik|quldorlik]] anʼanalari saqlanib qoldi. Hozirda shtat aholisining aksariyat qismini tashkil etuvchi bullom xalqi dengiz orqali Serra-Leone sohillariga yetib kelgan degan taxmin bor, ammo bunday gfaraziy qarashlar haligacha oʻz tasdigʻini topmagan. Afrika xalqlarining materik boʻylab ommaviy koʻchishlari davrida yarim orolning koʻp qismini asta-sekin Temne xalqi vakillari egallab olgan. Bundan oldin Temnening yashash joyi Futa-Jalon platosi boʻlib, u yerdan [[Susu]] va Dyalonke qabilalari tomonidan quvib chiqarilgan. Eng rivojlangan [[Fula|Fulbe]] ([[Fula]]) xalqi edi. Fulalar oʻzaro va boshqa qabilalar bilan savdo-sotiq qilishgan, asosan nozik ishlangan temir, [[Osh tuzi|tuz]], [[kiyim]] -kechak va [[oltin]] bilan savdo aloqalarini o;rnatgan edilar. == Portugaliya mustamlakasi == [[Fayl:1670_Ogilby_Map_of_West_Africa_(_Gold_Coast,_Slave_Coast,_Ivory_Coast_)_-_Geographicus_-_Guinea-ogilby-1670.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/1670_Ogilby_Map_of_West_Africa_%28_Gold_Coast%2C_Slave_Coast%2C_Ivory_Coast_%29_-_Geographicus_-_Guinea-ogilby-1670.jpg/230px-1670_Ogilby_Map_of_West_Africa_%28_Gold_Coast%2C_Slave_Coast%2C_Ivory_Coast_%29_-_Geographicus_-_Guinea-ogilby-1670.jpg|thumb|230x230px| [[Gʻarbiy Afrika|Gʻarbiy Afrikaning]] [[1670|1670—yildagi]] ingliz xaritasi]] === Yevropaliklarning kelishi === Zamonaviy Serra-Leone hududi [[Gʻarbiy Afrika|Gʻarbiy Afrikada]] birinchilardan biri boʻlib, yevropaliklar tomonidan bosib olingan. Bu yerga qadam qoʻygan [[Yevropa|Yevropaning]] birinchi aholisi [[portugallar]] hisoblanadi. Ular yarim orolga qoʻnganlarida, unda ham, unga tutash materikda ham davlatlar yoʻq edi, faqat alohida siyosiy mustaqil qabila birlashmalari mavjud edi. Ularning vakillari oʻxshash, ammo turli tillarda gaplashishgan va umumiy [[Din|dinga]] ega emas, dinsiz edilar. [[1462|1462—yilda]] portugaliyaliklar rivojlangan yerlarda bir qancha kichik [[Faktoriya|savdo shoxobchalariga]] asos soldilar, shuningdek, oʻzlari kashf etgan yarim orol nomini ham oʻylab topdilar — ''"Serra-Leone"'', bu [[Portugal tili|portugal tilida]] ''"Arslon togʻlari"'' degan maʼnoni anglatadi. Mustamlakachilar qitʼaga chuqurroq kirib borishi bilan bu nom bugungi kunda mamlakat egallab turgan butun hududga tarqaldi. [[XVI asr|XVI asrda]] portugaliyalik savdogarlar buyurtmasi bilan yasalgan „nomoli“ nomi bilan mashhur boʻlgan [[steatit]] haykalchalar ham shu davrga tegishli hisoblanadi. Shimoliy-Gʻarbiy Afrikadagi eng qulay portlardan biri boʻlgan Serra-Leone porti tez orada uni yevropalik dengizchilar uchun sevimli manzilga aylantirdi. === Qul savdosi === [[Fayl:ST-slaves.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/ST-slaves.jpg/240px-ST-slaves.jpg|thumb|240x240px| [[Afrika|Afrikalik]] qullar. [[XIX asr]] [[Gravyura|gravyurasi]]]] Yevropaliklar Serra-Leonega kelishidan oldin qul savdosi deyarli yoʻq edi. [[Gayana|Gayanlik]] tarixchi Valter Rodni Serra-Leoneda birinchi portugaliyalik sayohatchilarning yozuvlarini topdi, unda mahalliy aholi orasida qullikning faqat bitta turi qayd etilgan. Rodnining soʻzlariga koʻra, portugaliyaliklar, ayniqsa savdo bilan bogʻliq holda, batafsil va sinchkovlik bilan yozuvlarni yuritishga moyil edilar, shuning uchun ular jim turishlari yoki qul savdosi bilan bogʻliq biron bir muhim voqeani eʼtiborsiz qoldirishlari dargumon edi. Portugal yozuvlarida eslatib oʻtilgan qullikning oʻziga xos turi quyidagicha edi: u yoki bu sabablarga koʻra oʻz hukmdori hokimiyatidan qochishga majbur boʻlgan kishi, uning „quli“ boʻlib, boshqa hukmdordan himoya soʻrashi mumkin. Biroq, bunday odam erkin mehnat qilish huquqiga ega edi va vaqt oʻtishi bilan mavqei koʻtarilishiga ham yoʻl ochib berilgan edi. Agar afrikaliklarning oʻzlari qul olishdan manfaatdor boʻlmasalar, yevropaliklar bilan hamma narsa butunlay boshqacha edi. [[XVII asr]] boshidan buyon portugal, ingliz, golland va fransuz kemalari Serra-Leonega bir necha bor kelgan. Ular mahalliy aholini eksport qildilar va keyin ularni [[Vest-Indiya|Gʻarbiy Hindiston]], [[Shimoliy Amerika|Shimoliy]] va [[Janubiy Amerika|Janubiy Amerikada]] qul sifatida sotib yubordilar. Dastlab, ular buni oʻgʻirlash, Gʻarbiy Afrika yerlariga bostirib kirish orqali amalga oshirdilar, ammo vaqt oʻtishi bilan ular mahalliy qabilalar rahbarlari ular bilan hamkorlik qilishga tayyor ekanliklarini aniqladilar. Qul savdosi, qabila boshliqlari koʻpincha nafaqat moddiy manfaatlarga ega boʻlishdi. Qoida tariqasida, qullar yevropaliklar tomonidan olib kelingan [[Rom (ichimlik)|rom]], mato, boncuklar, [[Oʻtochar qurol|oʻqotar qurollar]] va boshqa mahsulotlarga almashtirilar edi. Shunday qilib, [[XVIII asr|XVIII asrga]] qadar Gʻarbiy Afrikada, jumladan Serra-Leoneda qul savdosi faqat eksport xarakteriga ega edi. Qabila boshliqlari oʻzaro qul savdosini yevropaliklarga qaraganda biroz kechroq olib borishni boshladilar. Ulardan tashqari chet elliklar ham ishchi kuchi bilan savdo qilganlar. Faqat asrning oxiriga qadar Afrika rahbarlari tashabbusni qoʻlga olishga muvaffaq boʻlishdi: koʻplarida „uy“ qullarning butun davlatlari mavjud edi. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Amerikalik]] [[Antropologiya|antropolog]] M.Makkallokning fikricha, Serra-Leonedagi eng yirik Mende qabila guruhi vakillarining qariyb 15 %, yaʼni oʻsha paytda 560 mingga yaqin kishi „uy“ qullari hisoblangan. == Britaniya mustamlakasi == [[XVI asr]] oʻrtalarida [[inglizlar]] portugallar ortidan Afrika tamon yoʻl oldilar. === Koʻchmanchilarning kelishi === [[Fayl:Bunce_Island_north-west.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Bunce_Island_north-west.JPG/230px-Bunce_Island_north-west.JPG|thumb|230x230px| Bunce orolidagi Britaniya qal’asi tasviri ([[1727]])]] XVIII asr oxirida [[Britaniya orollari]] yaqinida Amerikaga ketayotgan qul kemasi halokatga uchradi. Bir necha yuz afrikaliklar [[Liverpul|Liverpulga kelishdi]]. Buyuk Britaniya qonunlariga koʻra, ularni Britaniya tuprogʻida qul sifatida tan olish mumkin emas edi, buning natijasida ular ozod deb eʼlon qilindi. Bu odamlarni ochlikdan qutqarish uchun bir nechta ingliz [[Filantrop|xayriyachilari]] ularga va qul savdosining boshqa qurbonlariga yordam berish uchun „Baxtsiz qora tanlilarni ozod qilish qoʻmitasi“ ni tuzdilar. Ular [[Afrika|Afrikada]] ozod qilingan barcha qullar joylashishi mumkin boʻlgan Ozodlik viloyatini yaratishni taklif qilishdi. Qoʻmita asoschisi Sharp Liverpulda 351 nafar afrikalikni toʻpladi va tanishlari yordamida ularni [[Gʻarbiy Afrika|Gʻarbiy Afrikaga]] qaytarib olib ketildi. [[1787|1787—]]<nowiki/>yil may oyida ingliz kemalari Serra-Leone yarim orolining qirgʻoqlarida toʻxtashdi. Bu yerda, uning shimoliy qismida, Sharp Temne Naim Bana rahbaridan yer uchastkasini sotib oldi, u yerda sobiq qullar joylashdilar. Bir necha yil oʻtgach, yarim orolga [[Kanada|Kanadadan]] afrikaliklarning yana bir katta guruhi (1131 kishi) olib kelindi, ular ilgari AQShga qarshi urushda Buyuk Britaniya tomonida jang qilgan va buning uchun erkinlik olgan edilar. Dastlab, ularga [[Yangi Shotlandiya|Yangi Shotlandiyadan]] yer berildi, ammo afrikaliklarning oʻzlari Afrikaga koʻchib oʻtishni afzal koʻrishdi. Serra-Leonega koʻchmanchilarning ikkinchi guruhi kelganidan soʻng, [[Fritaun]] aholi punkti ozod qilingan qullarning umumiy kuchlari tomonidan tashkil etilgan<nowiki/>[[Ingliz tili|.]] ''"Ozod shahar"'' —Syerra-Leonening kelajakdagi poytaxti boʻlib qoldi. Aholi punktini boshqarish ingliz [[Mustamlakachilik|mustamlakachi]] Serra-Leone birlashmasi qoʻliga oʻtdi. Afrikaliklarning aksariyati oʻzlarining qabilaviy mansubligini va ona tilini eslamaganligi sababli, ularning tili Krioga aylandi — afrikalik soʻzlarning sezilarli aralashmasi bilan [[Ingliz tili|ingliz tilining]] oʻzgartirilgan versiyasi hisoblanar edi. Bugungi kunda Krio Syerra-Leonening rasmiy tili hisoblanadi. === XIX asr Syerra-Leoneda === Kreollar asta-sekin Syerra-Leoneda ustun mavqega ega boʻldilar. [[1796|1796—yilda Fritaunda istiqomat qilgan]] kreollar birinchi marta Fritaun kengashiga oq tanlilarning saylanishiga qarshi chiqdilar. [[1800|1800—yilda]] kreol gʻalayonlari inglizlarni Fritaunda saylangan [[munitsipalitet]] va kreol hakamlar hay’atini saylov tarkibida tuzish uchun majbur boʻldillar. [[1808|1808—yilda]] Fritaun va uning atrofi rasman [[Britaniya imperiyasi|Britaniya tojining]] hokimiyatiga oʻtdi. ''XIX'' [[XIX asr|asrda]] inglizlar [[Fransiya mustamlaka imperiyasi|fransuzlarning]] qarshiligini yengib, zamonaviy Serra-Leone davlatining butun hududini asta-sekin egallab oldilar. Inglizlar tufayli Serra-Leone rivojlanishida sakrash yuz berdi. Jumladan, [[1827|1827—yilda]] Fritaun shahrida Gʻarbiy Afrikadagi eng qadimgi [[Oliy oʻquv yurtlari|universitet]] Fura Bay universiteti tashkil etilgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.turpohod.com/fritayn/|sarlavha=Информация о Фритауне|kirish sanasi=2011-03-29|arxivsana=2013-05-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130522233933/http://www.turpohod.com/fritayn/}}</ref>. Aholi qul kemalaridan ozod qilingan qullar bilan toʻldirildi. 1819—yildan 1866—yilgacha Fritaun shahrida Amerika-Britaniya komissiyasi ishladi, u qul savdosida gumon qilingan Amerika va Britaniya bayroqlari ostida tutib olingan kemalar hollarini koʻrib chiqdi<ref name="autogenerated1">Marusin I.S. Spesialniy sud po Serra-Leone — noviy organ mejdunarodnoy ugolovnoy yustitsii // Izvestiya visshix uchebnix zavedeniy. Pravovedenie. — 2003. — № 2 (247). — S. 145</ref>. Komissiya 535 ishni koʻrib chiqdi, 55 mingdan ortiq odamni ozod qildi<ref name="autogenerated1" /> . [[XIX asr|XX asr]] davomida mahalliy aholi inglizlarga qarshi bir necha bor isyon koʻtargan. Shunday qilib, [[1898|1898—]]<nowiki/>yil fevral oyida Port-Loko shahri yaqinidagi afrikaliklar soliq toʻlashdan bosh tortdilar, Loko qabilasining rahbari Bay-Bure uch ming jangchini toʻpladi va inglizlarga qarshi urush boshladi. Natijada, yil oxiriga kelib, ikki mingdan ortiq isyonchi oʻldirildi, ularning 96 nafar rahbarlari qatl etildi. inglizlar tarkibida esa 160 kishi halok boʻldi va 260 dan ortiq kishi yaralandi. [[1896]][[1898|—]]<nowiki/>yilda Serra-Leone ustidan Britaniya protektorati tashkil etildi. Natijada mahalliy qabila boshliqlari Britaniya mustamlaka maʼmuriyatining amaldorlariga aylandilar. [[Afrika|Afrika qitʼasini]] mustamlaka qilishda Angliyaning asosiy raqibi boʻlgan Fransiyaning mustamlaka mulklari bilan yakuniy chegaralar [[1904]][[1898|—]]<nowiki/>yilda, [[Liberiya]] bilan [[1911]][[1898|—]]<nowiki/>yilda oʻrnatilgan. === Jahon urushlari === [[Fayl:British_Expeditionary_Force_in_Freetown,_1919.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/British_Expeditionary_Force_in_Freetown%2C_1919.jpg/220px-British_Expeditionary_Force_in_Freetown%2C_1919.jpg|thumb|220x220px| [[Fritaun|Fritaundagi]] Britaniya ekspeditsiya kuchlari ([[1919]])]] [[XX asr]] boshidan Serra-Leoneda togʻ-kon sanoatining rivojlanishi boshlandi, avtomobil yoʻllari, shu jumladan [[Temir yoʻl|temir yoʻllar]], shahar posyolkalari qurilish shlari boshlanib ketdi. [[1928]][[1898|—]]<nowiki/>yilda inglizlar „uy“ qulligini rasman taqiqladilar, lekin aslida bu taqiq deyarli hech narsani anglatmaydi. [[Birinchi jahon urushi|Birinchi]] jahon urushi paytida ham, [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi jahon urushi]] paytida ham Serra-Leone hududida harbiy amaliyotlar oʻtkazilmagan. Birinchi jahon urushi davrida, Afrika asosan [[Antanta]] kuchlari tomonidan mustamlaka qilinganligi sababli, Serra-Leonega nisbatan [[Germaniya mustamlakachiligi|nemis koloniyalari]] tomonidan hujum xavfi yoʻq edi. Serra-Leonega eng yaqin [[Germaniya imperiyasi|nemis]] mustamlakasi Togoland edi, lekin urush eʼlon qilingandan soʻng darhol ingliz qoʻshinlari tomonidan ishgʻol qilindi. Ikkinchi Jahon urushi paytida, eng yaqin harbiy toʻqnashuv [[1940]][[1898|—]]<nowiki/>yilda [[Senegal|Senegalda]] boʻlib oʻtdi, oʻshanda Fransiya Vichi qoʻshinlari [[Birlashgan millatlar|Gitlerga qarshi koalitsiya]] kuchlarining hujumini qaytarishga muvaffaq boʻlishgan edi. == Mustaqil davlat == === Mustaqillik deklaratsiyasi === [[1951]][[1898|—]]<nowiki/>yilda Protektoratdagi birinchi mahalliy shifokor Milton Margai Serra-Leone Xalq partiyasini asos solgan. U Mende xalqi, [[Konservatizm|konservativ]] qabila boshliqlari va gullab-yashnagan savdogarlar manfaatlarini himoya qilgan. Serra-Leone Xalq partiyasiga nisbatan muxolifat Siaka Stivens boshchiligidagi Butun Xalqlar Kongressi boʻlib, dastlab Serra-Leone Xalq partiyasidan shizmatlar tomonidan tuzilgan va uning Britaniyaga moyilligidan norozi edi. Serra-Leonening shimoliy hududlari aholisi, birinchi navbatda, Temne va Limba xalqlari, shuningdek, protektoratning turli qismlaridan kelgan mayda savdogarlar va yollanma ishchilar tomonidan qoʻllab-quvvatlandi. Afrika koloniyalarining aksariyati mustaqillik uchun kurashni tashkil qilgan boʻlsa-da, Syerra-Leone aholisi metropoldan ajralish niyatida emas edi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.impression.ru/Sierra_Leone/articles/Sierra_Leone_2494.html|sarlavha=Сьерра-Леоне: Львиная гора неохотно расстается с алмазами|kirish sanasi=2011-03-29|arxivsana=2006-06-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060627154827/http://www.impression.ru/Sierra_Leone/articles/Sierra_Leone_2494.html}}</ref>, lekin oxir-oqibat mustamlaka shunga qaramay suverenitetni oldi: [[1961]][[1951|—]]<nowiki/>yilda Serra-Leone [[Millatlar Hamdoʻstligi|Hamdoʻstlik]] doirasida [[Dominion|hukmronlikka]] aylandi. [[Millatlar Hamdoʻstligi|Millatlar]]<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.archontology.org/nations/sierra_leone/00_1961_1971_s.php|sarlavha=Sierra Leone: Heads of State: 1961–1971|nashriyot=archontology.org|kirish sanasi=2015-11-08|arxivsana=2017-03-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170302031123/http://www.archontology.org/nations/sierra_leone/00_1961_1971_s.php}}</ref> va bir yil oʻtgach, Milton Margai boshchiligidagi Serra-Leone Xalq Partiyasi mustaqil Serra-Leonedagi birinchi saylovlarda gʻalaba qozondi. Margai [[1964]][[1951|—]][[28-aprel|yil 28]][[1951|—]]<nowiki/>aprelda samolyot halokatida vafot etdi, oʻsha paytda uning ukasi Albert Margai bosh vazir va partiya rahbari boʻldi. === Toʻntarishlar davri === [[Fayl:All_People's_Congress_political_rally_Sierra_Leone_1968.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/All_People%27s_Congress_political_rally_Sierra_Leone_1968.jpg/230px-All_People%27s_Congress_political_rally_Sierra_Leone_1968.jpg|thumb|230x230px| SNP tarafdorlari [[1968]][[1951|—]]<nowiki/>yilda Kabala shahridagi mitingda]] [[1967]][[1951|—]]<nowiki/>yilgi saylovlar natijasida Butun xalq kongressi Vakillar palatasida (bir palatali [[parlament]]) koʻpchilik oʻrinlarni egalladi. Siaka Stivensga hukumat tuzish taklif qilingan, ammo bu amalga oshmadi: [[1967]][[1951|—]][[21-mart|yilning 21]][[1951|—]]<nowiki/>martida mamlakatda general Lansana boshchiligida harbiy to‘ntarish sodir bo‘ldi, [[23-mart|23]][[1951|—]]<nowiki/>martda esa navbatdagi harbiy to‘ntarish sodir bo‘ldi. Natijada, general E. Jekson-Smit boshchiligidagi „Milliy Transformatsiya Kengashi“ hokimiyatga keldi. Margay hibsga olindi. [[26-aprel|26]][[1968|—]]<nowiki/>aprel kuni Stivens 15 aʼzodan iborat koalitsion hukumat tuzdi. Uning tarkibiga Butun Xalqlar Kongressining 6 vakili, Milliy Transformatsiya Kengashning 4 vakili va 5 nafar mustaqil deputat kirdi. [[1969]][[1968|—]]<nowiki/>yil mart oyida Serra-Leoneda parlamentga qoʻshimcha saylovlar boʻlib oʻtdi. Ularning natijalari Siaka Stivensga bir partiyali hukumat tuzishga imkon berdi, ammo u siyosiy barqarorlikka erisha olmadi. [[1970]][[1968|—]]<nowiki/>yilda Serra-Leoneda favqulodda holat joriy etildi va [[1971]][[1968|—]][[23-mart|yil 23]][[1968|—]]<nowiki/>martda armiya qoʻmondoni general Bangura boshchiligida mamlakatda navbatdagi harbiy toʻntarishga urinish boʻlgach, Stivens [[Gvineya]] hukumatidan yordam soʻrashga majbur boʻldi. Gvineya armiyasining bir qismi ikki yil davomida Serra-Leoneda boʻldi.. 1971[[1968|—]]<nowiki/>yil 19[[1968|—]]<nowiki/>aprelda Serra-Leone respublika deb eʼlon qilindi, Stivens prezident boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://sl.usembassy.gov/our-relationship/policy-history/|sarlavha=Policy & History|kirish sanasi=2020-08-08|arxivsana=2020-08-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200809104606/https://sl.usembassy.gov/our-relationship/policy-history/}}</ref>. == Fuqarolar urushi == [[Fayl:School_destroyed_by_Sierra_Leone_Civil_War.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/School_destroyed_by_Sierra_Leone_Civil_War.jpg/240px-School_destroyed_by_Sierra_Leone_Civil_War.jpg|thumb|240x240px| [[Syerra-Leone|Serra-Leonedagi]] maktab fuqarolar urushi paytida vayron boʻlgan.]] [[1990-lar|1990]][[1968|—]]<nowiki/>yillarning boshlarida [[Liviya|Liviyada]] oʻqitilgan [[Radikal|radikallar]] guruhi [[Liberiya|Liberiyalik]] isyonchilar yetakchisi Charlz Teylor koʻmagida Inqilobiy Birlashgan Jabhani tuzdilar, u keyingi oʻn yil ichida mamlakatdagi ketma-ket hukumatlarga qarshi harbiy amaliyotlar olib bordi. Mohiyatan Inqilobiy Birlashgan Jabha harakatlari va hukumatlarning javob choralari kombinatsiyasi boʻlgan [[fuqarolar urushi]] tinch aholiga nisbatan oʻta shafqatsizlik va ommaviy vahshiylik bilan ajralib turardi edi. Inqilobiy Birlashgan Jabha tomonidan muxoliflikda gumon qilingan shaxslarning oʻta ogʻir darajadagi jazo va qiynoqlar oyoq-qoʻllarini [[Amputatsiya|kesish]] amaliyoti keng tarqala boshlangan edi. [[1992|1992—yildagi]] harbiy toʻntarish natijasida mamlakatga Milliy muvaqqat boshqaruv kengashi (1992—yil iyulidan — Oliy Davlat kengashi) rahbarlik qildi. Uning rahbari etib oʻsha paytda dunyodagi eng yosh davlat rahbariga aylangan 27 yoshli kapitan Valentin Melvin Shtrasser tayinlandi. Fuqarolar urushi davom etayotganiga qaramay, [[1996|1996—yilda]] mamlakatda koʻp partiyaviy parlament saylovlari oʻtkazildi. Birinchi turda Ahmad Tijan Kabbah boshchiligidagi Syerra-Leone Xalq partiyasi saylovchilarning 36 % qo‘llab-quvvatladi. Ikkinchi o‘rinda Jon Keref-Smartning Birlashgan milliy xalq partiyasi (23 %) qayd etildi. 1967—yildan beri oʻtkazilgan birinchi erkin koʻppartiyaviy saylovlarda yana 11 ta siyosiy tashkilot ham ishtirok etdi. [[1997|1997—yilda]] qishloqda isyonchilar bilan davom etayotgan janglar fonida Syerra-Leoneda harbiy toʻntarish amalga oshirildi, natijada mayor Jonni Pol Koroma boshchiligidagi [[xunta]] hokimiyat tepasiga kelgan edi. [[Nigeriya]] boshchiligidagi mintaqa mamlakatlari tinchlikparvar kontingentining harbiy kuchlari koʻchirilgan prezident Kabbahni himoya qilishdi. [[1999|1999—]][[2000]] yillarda Birlashgan Inqilobiy frontning isyonchilari Fritaunga bostirib kirishga harakat qilishdi, lekin ikkala holatda ham Kabbaga sodiqlar tomonidan qoʻllab-quvvatlangan tinchlikparvar kuchlar poytaxtga hujumlarni qaytarishga muvaffaq boʻlishgan edi. == Hozirgi vaqtda == 1999—yilda [[Birlashgan millatlar tashkiloti|BMT]] va mintaqa davlatlarining faol vositachiligida isyonchilar va qonuniy hukumat oʻrtasida tinchlik shartnomasi tuzildi. Prezident Kabbah qayta tiklandi, Inqilobiy Birlashgan Jabha vakillari hukumatga kirishdi va uning rahbari Fodey Sankoh mamlakat [[Vitse-prezident|vitse-prezidenti]] boʻldi. Biroq, koʻplab isyonchilar jangni davom ettirdilar, shundan soʻng [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]] va Gvineya Serra-Leonega qoʻshin yubordi. Inqilobiy Birlashgan Jabha qoldiqlari ketma-ket magʻlubiyatga uchradi va tez orada harbiy harakatlarni toʻxtatishga majbur boʻldi. [[2002|2002—yilda]] Kabbah yana prezidentlik saylovlarida gʻalaba qozondi, ammo [[2007|2007—yilda]] saylovda Butun xalq kongressi vakili Ernest Bay Koroma gʻalaba qozondi, u 2012—yil noyabr oyida ikkinchi muddatga qayta saylandi. 2018—yilda navbatdagi prezidentlik saylovlari natijalariga ko‘ra, muxolifatdagi Serra-Leone Xalq partiyasi yetakchisi Julius Maada Bio mamlakat prezidenti bo‘ldi<ref>{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.belta.by/world/view/dzhulius-maada-bio-pobedil-na-prezidentskih-vyborah-v-sjerra-leone-297273-2018/|sarlavha=Джулиус Маада Био победил на президентских выборах в Сьерра-Леоне {{!}} Novosti Belarusi{{!}}BelTA|ish=www.belta.by|sana=2018-04-05|kirish sanasi=2020-08-09|arxivsana=2020-08-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200814092501/https://www.belta.by/world/view/dzhulius-maada-bio-pobedil-na-prezidentskih-vyborah-v-sjerra-leone-297273-2018}}</ref>. 2017—yilda Serra-Leonening G‘arbiy mintaqasi, jumladan, Fritaun, ko‘chki va toshqinlardan qattiq zarar ko‘rdi, mingdan ortiq odam halok bo‘ldi yoki bedarak yo‘qoldi. Infratuzilmani tiklash va odamlarni qidirishda baʼzi xalqaro tashkilotlar va mamlakatlardan koʻngillilar ishtirok etdi. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Adabiyot == * {{Книга|автор=|часть=|ссылка часть=|заглавие=История Сьерра-Леоне в новое и новейшее время|оригинал=|ссылка=https://search.rsl.ru/ru/record/01001696881|Викитека=|ответственный=[[Зотова, Юлия Николаевна|Ю. Н. Зотова]], [[Смирнов, Евгений Глебович|Е. Г. Смирнов]], [[Френкель, Матвей Юльевич|М. Ю. Френкель]]; [[Институт Африки РАН]]|издание=|место=М.|издательство=Восточная литература|год=1994|том=|страницы=|страниц=368|серия=История стран Африки|isbn=5-02-017778-4|тираж=400|ref=}} == Havolalar == * [http://www.vokrugsveta.ru/vs/article/1710/ „Dunyo boʻylab“: Arslon togʻlari.] [http://www.vokrugsveta.ru/vs/article/1710/ Sierra Leone haqida maqola] * [https://www.krugosvet.ru/enc/strany_mira/SERRA-LEONE.html „Krugosvet“ ensiklopediyasidagi maqola] {{^|1em}} [[Turkum:Serra-Leone]] [[Turkum:Portugaliya imperiyasi]] [[Turkum:Britaniya]] f8h2k1bvc01lx6faj7x4ui8wf3oti93 Munozara:Serra-Leone tarixi 1 758951 2726182 2022-07-31T01:27:56Z Akobirolmasov diplomat 74881 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Peter Till 0 758952 2726184 2022-07-31T01:43:21Z Mironshokh Ochilov 75489 „[[:en:Special:Redirect/revision/1098580775|Peter Till]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Peter Till|tasvir=Till, Peter.jpg|izoh=Till 2012-yilda|toʻliqism=Peter Till<ref name="Hugman2007-08">{{cite book| editor-first = Barry J.| editor-last = Hugman |title=The PFA Footballers' Who's Who 2007–08 |year=2007 |publisher=Mainstream Publishing |location=Edinburgh |isbn=978-1-84596-246-3 |page=404}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1985|9|7|df=y}}<ref name="Hugman2007-08"/>|tavallud_joyi=[[Walsall]], England|boʻyi={{height|ft=5|in=11}}<ref name="Hugman2007-08"/>|pozitsiya=Himoyachi|joriyklub=[[Walsall Wood F.C.|Walsall Wood]]|klubraqami=|yoshlikyillari1={{0|0000}}–2004|yoshlikklublari1=[[Birmingham City F.C. Reserves and Academy|Birmingham City]]|yillar1=2004–2007|klublar1=[[Birmingham City F.C.|Birmingham City]]|isht1=0|gollar1=0|yillar2=2005–2006|klublar2=→ [[Scunthorpe United F.C.|Scunthorpe United]] (loan)|isht2=8|gollar2=0|yillar3=2006|klublar3=→ [[Boston United F.C.|Boston United]] (loan)|isht3=16|gollar3=1|yillar4=2006|klublar4=→ [[Leyton Orient F.C.|Leyton Orient]] (loan)|isht4=4|gollar4=0|yillar5=2006–2007|klublar5=→ [[Grimsby Town F.C.|Grimsby Town]] (loan)|isht5=7|gollar5=0|yillar6=2007–2009|klublar6=[[Grimsby Town F.C.|Grimsby Town]]|isht6=65|gollar6=4|yillar7=2009|klublar7=→ [[Chesterfield F.C.|Chesterfield]] (loan)|isht7=16|gollar7=0|yillar8=2009–2010|klublar8=[[Walsall F.C.|Walsall]]|isht8=28|gollar8=0|yillar9=2010–2011|klublar9=[[York City F.C.|York City]]|isht9=41|gollar9=4|yillar10=2011–2012|klublar10=[[Fleetwood Town F.C.|Fleetwood Town]]|isht10=18|gollar10=1|boshliqyillar1=2019–|boshliqklublar1=[[Walsall Wood F.C.|Walsall Wood]]|club-update=06:30, 18 June 2017 (UTC)}} '''Peter Till''' (1985-yil 7-sentyabrda tug'ilgan) - yarim professional ingliz [[Futbol|futbolchisi]], Midland League <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Walsall_Wood_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Walsall Wood F.C." class="cx-link" data-linkid="280">Walsall Wood</a> klubida [[Yarimhimoyachi (futbol)|qanot himoyachisi]] sifatida o'ynaydi. <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Scunthorpe_United_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Scunthorpe United F.C." class="cx-link" data-linkid="283">Scunthorpe</a>Yunayted, Boston Yunayted, Leyton Orient, [[:en:Grimsby_Town_F.C.|Grimsby Town]], [[:en:Chesterfield_F.C.|Chesterfield]] va [[:en:Walsall_F.C.|Walsall]] klublarida futbolo'ynagan. Till o'z faoliyatini Birmingem <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Birmingham_City_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Birmingham City F.C." class="cx-link" data-linkid="290">City</a> yoshlar tizimida 2005-yilda birinchi jamoadagi debyutidan oldin boshlagan. U "Scunthorpe Yunayted", "Boston Yunayted", "Leyton Orient" va "Grimsby Town" klublariga ijaraga berildi va u 2007-yilda doimiy ravishda qo'shildi. Till 2008-yilgi Futbol ligasi kubogi finalida "[[:en:Wembley_Stadium|Wembley]]" stadionida maydonga tushdi va 2009-yilda Chesterfieldga ijaraga berildi. U Grimsby uchun 80 dan ortiq o'yin o'tkazganidan so'ng qo'yib yuborildi va keyinchalik ona shahri "Walsall" klubiga qo'shildi. Klubdagi bir mavsumdan so'ng ozodlikka chiqqach, u 2010-yilda York City of Conference Premier jamoasiga qo'shildi. Till bir yil o'tib "[[:en:Fleetwood_Town_F.C.|Fleetwood Town]]" bilan shartnoma imzoladi va klubdagi bir mavsumida Konferensiya Premer-ligasi unvonini qo'lga kiritdi. == O'yin karerasi == === Birmingem shahri === Till G'arbiy Midlend shtatining <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Walsall" rel="mw:ExtLink" title="Walsall" class="cx-link" data-linkid="306">Walsall</a> shahrida tug'ilgan. U maktab o'quvchisi sifatida klubga qo'shilganidan keyin Birmingem City yoshlar tizimi orqali keldi va 2005-yil 4-iyulda ikki yillik professional shartnoma imzoladi. <ref name="Town v Grimsby Town">{{Yangiliklar manbasi |date=12 December 2008 |title=Town v Grimsby Town |publisher=Shrewsbury Town F.C. |url=http://www.shrewsburytown.com/page/PreMatchAnalysis/0,,10443~1486243,00.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20120322131144/http://www.shrewsburytown.com/page/PreMatchAnalysis/0%2C%2C10443~1486243%2C00.html |archive-date=22 March 2012}}</ref> U 2005-yil 20-sentyabrda Liga kubogi doirasidagi “Skunthorpe Yunayted” ustidan 2:0 hisobida g‘alaba qozongan o‘yinda 85-daqiqada o‘rinbosar sifatida debyut qildi. Till 2005-yil 5-oktabrda bir oyga Skunthorpe Yunaytedga ijaraga berilgan edi. Till qonunlarni hayratda qoldirgandan so'ng, kredit shartnomasi 2006-yil yanvarigacha uzaytirildi. <ref name="Iron to tie Till to longer stay">{{Yangiliklar manbasi |date=20 October 2005 |title=Iron to tie Till to longer stay |work=BBC Sport |url=http://newsimg.bbc.co.uk/sport1/hi/football/4359468.stm |access-date=16 July 2011}}</ref> U 2006-yil 9-yanvarda Birmingemga qaytdi. Jarohat va kasallik tufayli Skunthorpe tarkibida bor-yo'g'i 10 ta o'yinda maydonga tushdi. <ref name="Till returns to Birmingham">{{Yangiliklar manbasi |date=9 January 2006 |title=Till returns to Birmingham |publisher=Scunthorpe United F.C. |url=http://www.scunthorpe-united.co.uk/page/News/0,,10442~765438,00.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20120404163450/http://www.scunthorpe-united.co.uk/page/News/0%2C%2C10442~765438%2C00.html |archive-date=4 April 2012}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |FA Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- |Birmingham City |2005–06 |Premier League |0 |0 |0 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |- |Scunthorpe United (loan) |2005–06<ref name="Games played by Peter Till in 2005/2006" /> |League One |8 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |10 |0 |- |Boston United (loan) |2005–06<ref name="Games played by Peter Till in 2005/2006" /> |League Two |16 |1 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |16 |1 |- |Leyton Orient (loan) |2006–07 |League One |4 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |1<ref group="lower-alpha" name="FLT" /> |0 |5 |0 |- |Grimsby Town (loan) |2006–07<ref name="Games played by Peter Till in 2006/2007" /> |League Two |7 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |7 |0 |- | rowspan="4" |Grimsby Town |2006–07<ref name="Games played by Peter Till in 2006/2007" /> |League Two |15 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |15 |0 |- |2007–08 |League Two |34 |2 |3 |0 |1 |0 |6<ref group="lower-alpha" name="FLT" /> |2 |44 |4 |- |2008–09 |League Two |16 |2 |1 |0 |2 |0 |2<ref group="lower-alpha" name="FLT" /> |0 |21 |2 |- ! colspan="2" |Jami !72 !4 !4 !0 !3 !0 !8 !2 !87 !6 |- |Chesterfield (loan) |2008–09<ref name="Games played by Peter Till in 2008/2009" /> |League Two |16 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |16 |0 |- |Walsall |2009–10 |League One |28 |0 |1 |0 |0 |0 |1<ref group="lower-alpha" name="FLT" /> |0 |30 |0 |- |York City |2010–11<ref name="2010-11">Appearances and goals for this season are taken from:<br /><br />{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2012|year=2011|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-70-1|pages=156–157}}</ref> |Conference Premier |41 |4 |3 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |45 |4 |- |Fleetwood Town |2011–12<ref name="P. Till">{{Veb manbasi|url=https://uk.soccerway.com/players/peter-till/50576/|sarlavha=P. Till: Summary|ish=Soccerway|nashriyot=Perform Group|kirish sanasi=8 September 2019}}</ref> |Conference Premier |18 |1 |4 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |22 |1 |- |Tamworth |2012–13<ref name="P. Till" /> |Conference Premier |31 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |3<ref group="lower-alpha" name="FAT" /> |0 |34 |1 |- |Solihull Moors |2013–14<ref name="P. Till" /> |Conference North |18 |2 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |18 |2 |- |Leamington |2013–14<ref name="P. Till" /> |Conference North |12 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |12 |0 |- |Halesowen Town |2014–15<ref name="Player Statistics 2014/15">{{Veb manbasi|sarlavha=Player Statistics 2014/15|url=http://www.ht-fc.com/halesowen-town-first-team/player-statistics.html|nashriyot=Halesowen Town F.C.|kirish sanasi=21 August 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150219142550/http://www.ht-fc.com/halesowen-town-first-team/player-statistics.html|arxivsana=19 February 2015}}</ref> |Northern Premier League Premier Division |5 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |5 |0 |- | rowspan="3" |Stafford Rangers |2014–15<ref name="2014/2015 Match Reports">{{Veb manbasi|sarlavha=2014/2015 Match Reports|url=http://www.staffordrangersfc.co.uk/html/match_reports.html|nashriyot=Stafford Rangers F.C.|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150519215502/http://www.staffordrangersfc.co.uk/html/match_reports.html|arxivsana=19 May 2015}}</ref> |Northern Premier League Division One South |14 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |4 |0 |18 |0 |- |2015–16<ref name="2015/2016 Match Reports">{{Veb manbasi|sarlavha=2015/2016 Match Reports|url=http://staffordrangersfc.co.uk/html/match_reports.html|nashriyot=Stafford Rangers F.C.|kirish sanasi=30 August 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150814013409/http://www.staffordrangersfc.co.uk/html/match_reports.html|arxivsana=14 August 2015}}</ref> |Northern Premier League Division One South |3 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |3 |0 |- ! colspan="2" |Jami !17 !0 !0 !0 ! colspan="2" |— !4 !0 !21 !0 |- ! colspan="2" |Jami ! !284 !13 !13 !0 !4 !0 !19 !2 !320 !15 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]] b9tom0s5y3ymhlmcb0scq2b3cy47ekr 2726185 2726184 2022-07-31T01:44:36Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Peter Till|tasvir=Till, Peter.jpg|izoh=Till 2012-yilda|toʻliqism=Peter Till<ref name="Hugman2007-08">{{cite book| editor-first = Barry J.| editor-last = Hugman |title=The PFA Footballers' Who's Who 2007–08 |year=2007 |publisher=Mainstream Publishing |location=Edinburgh |isbn=978-1-84596-246-3 |page=404}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1985|9|7|df=y}}<ref name="Hugman2007-08"/>|tavallud_joyi=[[Walsall]], England|boʻyi={{height|ft=5|in=11}}<ref name="Hugman2007-08"/>|pozitsiya=Himoyachi|joriyklub=[[Walsall Wood F.C.|Walsall Wood]]|klubraqami=|yoshlikyillari1={{0|0000}}–2004|yoshlikklublari1=[[Birmingham City F.C. Reserves and Academy|Birmingham City]]|yillar1=2004–2007|klublar1=[[Birmingham City F.C.|Birmingham City]]|isht1=0|gollar1=0|yillar2=2005–2006|klublar2=→ [[Scunthorpe United F.C.|Scunthorpe United]] (loan)|isht2=8|gollar2=0|yillar3=2006|klublar3=→ [[Boston United F.C.|Boston United]] (loan)|isht3=16|gollar3=1|yillar4=2006|klublar4=→ [[Leyton Orient F.C.|Leyton Orient]] (loan)|isht4=4|gollar4=0|yillar5=2006–2007|klublar5=→ [[Grimsby Town F.C.|Grimsby Town]] (loan)|isht5=7|gollar5=0|yillar6=2007–2009|klublar6=[[Grimsby Town F.C.|Grimsby Town]]|isht6=65|gollar6=4|yillar7=2009|klublar7=→ [[Chesterfield F.C.|Chesterfield]] (loan)|isht7=16|gollar7=0|yillar8=2009–2010|klublar8=[[Walsall F.C.|Walsall]]|isht8=28|gollar8=0|yillar9=2010–2011|klublar9=[[York City F.C.|York City]]|isht9=41|gollar9=4|yillar10=2011–2012|klublar10=[[Fleetwood Town F.C.|Fleetwood Town]]|isht10=18|gollar10=1|boshliqyillar1=2019–|boshliqklublar1=[[Walsall Wood F.C.|Walsall Wood]]|club-update=06:30, 18 June 2017 (UTC)}} '''Peter Till''' (1985-yil 7-sentyabrda tug'ilgan) - yarim professional ingliz [[Futbol|futbolchisi]], Midland League Walsall Wood klubida [[Yarimhimoyachi (futbol)|qanot himoyachisi]] sifatida o'ynaydi. Scunthorpe Yunayted, Boston Yunayted, Leyton Orient, [[:en:Grimsby_Town_F.C.|Grimsby Town]], [[:en:Chesterfield_F.C.|Chesterfield]] va [[:en:Walsall_F.C.|Walsall]] klublarida futbolo'ynagan. Till o'z faoliyatini Birmingham City yoshlar tizimida 2005-yilda birinchi jamoadagi debyutidan oldin boshlagan. U "Scunthorpe Yunayted", "Boston Yunayted", "Leyton Orient" va "Grimsby Town" klublariga ijaraga berildi va u 2007-yilda doimiy ravishda qo'shildi. Till 2008-yilgi Futbol ligasi kubogi finalida "[[:en:Wembley_Stadium|Wembley]]" stadionida maydonga tushdi va 2009-yilda Chesterfieldga ijaraga berildi. U Grimsby uchun 80 dan ortiq o'yin o'tkazganidan so'ng qo'yib yuborildi va keyinchalik ona shahri "Walsall" klubiga qo'shildi. Klubdagi bir mavsumdan so'ng ozodlikka chiqqach, u 2010-yilda York City of Conference Premier jamoasiga qo'shildi. Till bir yil o'tib "[[:en:Fleetwood_Town_F.C.|Fleetwood Town]]" bilan shartnoma imzoladi va klubdagi bir mavsumida Konferensiya Premer-ligasi unvonini qo'lga kiritdi. == O'yin karerasi == === Birmingem shahri === Till G'arbiy Midland shtatining Walsall shahrida tug'ilgan. U maktab o'quvchisi sifatida klubga qo'shilganidan keyin Birmingem City yoshlar tizimi orqali keldi va 2005-yil 4-iyulda ikki yillik professional shartnoma imzoladi. <ref name="Town v Grimsby Town">{{Yangiliklar manbasi |date=12 December 2008 |title=Town v Grimsby Town |publisher=Shrewsbury Town F.C. |url=http://www.shrewsburytown.com/page/PreMatchAnalysis/0,,10443~1486243,00.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20120322131144/http://www.shrewsburytown.com/page/PreMatchAnalysis/0%2C%2C10443~1486243%2C00.html |archive-date=22 March 2012}}</ref> U 2005-yil 20-sentyabrda Liga kubogi doirasidagi “Skunthorpe Yunayted” ustidan 2:0 hisobida g‘alaba qozongan o‘yinda 85-daqiqada o‘rinbosar sifatida debyut qildi. Till 2005-yil 5-oktabrda bir oyga Skunthorpe Yunaytedga ijaraga berilgan edi. Till qonunlarni hayratda qoldirgandan so'ng, kredit shartnomasi 2006-yil yanvarigacha uzaytirildi. <ref name="Iron to tie Till to longer stay">{{Yangiliklar manbasi |date=20 October 2005 |title=Iron to tie Till to longer stay |work=BBC Sport |url=http://newsimg.bbc.co.uk/sport1/hi/football/4359468.stm |access-date=16 July 2011}}</ref> U 2006-yil 9-yanvarda Birmingemga qaytdi. Jarohat va kasallik tufayli Skunthorpe tarkibida bor-yo'g'i 10 ta o'yinda maydonga tushdi. <ref name="Till returns to Birmingham">{{Yangiliklar manbasi |date=9 January 2006 |title=Till returns to Birmingham |publisher=Scunthorpe United F.C. |url=http://www.scunthorpe-united.co.uk/page/News/0,,10442~765438,00.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20120404163450/http://www.scunthorpe-united.co.uk/page/News/0%2C%2C10442~765438%2C00.html |archive-date=4 April 2012}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |FA Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- |Birmingham City |2005–06 |Premier League |0 |0 |0 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |- |Scunthorpe United (loan) |2005–06<ref name="Games played by Peter Till in 2005/2006" /> |League One |8 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |10 |0 |- |Boston United (loan) |2005–06<ref name="Games played by Peter Till in 2005/2006" /> |League Two |16 |1 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |16 |1 |- |Leyton Orient (loan) |2006–07 |League One |4 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |1<ref group="lower-alpha" name="FLT" /> |0 |5 |0 |- |Grimsby Town (loan) |2006–07<ref name="Games played by Peter Till in 2006/2007" /> |League Two |7 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |7 |0 |- | rowspan="4" |Grimsby Town |2006–07<ref name="Games played by Peter Till in 2006/2007" /> |League Two |15 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |15 |0 |- |2007–08 |League Two |34 |2 |3 |0 |1 |0 |6<ref group="lower-alpha" name="FLT" /> |2 |44 |4 |- |2008–09 |League Two |16 |2 |1 |0 |2 |0 |2<ref group="lower-alpha" name="FLT" /> |0 |21 |2 |- ! colspan="2" |Jami !72 !4 !4 !0 !3 !0 !8 !2 !87 !6 |- |Chesterfield (loan) |2008–09<ref name="Games played by Peter Till in 2008/2009" /> |League Two |16 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |16 |0 |- |Walsall |2009–10 |League One |28 |0 |1 |0 |0 |0 |1<ref group="lower-alpha" name="FLT" /> |0 |30 |0 |- |York City |2010–11<ref name="2010-11">Appearances and goals for this season are taken from:<br /><br />{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2012|year=2011|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-70-1|pages=156–157}}</ref> |Conference Premier |41 |4 |3 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |45 |4 |- |Fleetwood Town |2011–12<ref name="P. Till">{{Veb manbasi|url=https://uk.soccerway.com/players/peter-till/50576/|sarlavha=P. Till: Summary|ish=Soccerway|nashriyot=Perform Group|kirish sanasi=8 September 2019}}</ref> |Conference Premier |18 |1 |4 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |22 |1 |- |Tamworth |2012–13<ref name="P. Till" /> |Conference Premier |31 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |3<ref group="lower-alpha" name="FAT" /> |0 |34 |1 |- |Solihull Moors |2013–14<ref name="P. Till" /> |Conference North |18 |2 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |18 |2 |- |Leamington |2013–14<ref name="P. Till" /> |Conference North |12 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |12 |0 |- |Halesowen Town |2014–15<ref name="Player Statistics 2014/15">{{Veb manbasi|sarlavha=Player Statistics 2014/15|url=http://www.ht-fc.com/halesowen-town-first-team/player-statistics.html|nashriyot=Halesowen Town F.C.|kirish sanasi=21 August 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150219142550/http://www.ht-fc.com/halesowen-town-first-team/player-statistics.html|arxivsana=19 February 2015}}</ref> |Northern Premier League Premier Division |5 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |5 |0 |- | rowspan="3" |Stafford Rangers |2014–15<ref name="2014/2015 Match Reports">{{Veb manbasi|sarlavha=2014/2015 Match Reports|url=http://www.staffordrangersfc.co.uk/html/match_reports.html|nashriyot=Stafford Rangers F.C.|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150519215502/http://www.staffordrangersfc.co.uk/html/match_reports.html|arxivsana=19 May 2015}}</ref> |Northern Premier League Division One South |14 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |4 |0 |18 |0 |- |2015–16<ref name="2015/2016 Match Reports">{{Veb manbasi|sarlavha=2015/2016 Match Reports|url=http://staffordrangersfc.co.uk/html/match_reports.html|nashriyot=Stafford Rangers F.C.|kirish sanasi=30 August 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150814013409/http://www.staffordrangersfc.co.uk/html/match_reports.html|arxivsana=14 August 2015}}</ref> |Northern Premier League Division One South |3 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |3 |0 |- ! colspan="2" |Jami !17 !0 !0 !0 ! colspan="2" |— !4 !0 !21 !0 |- ! colspan="2" |Jami ! !284 !13 !13 !0 !4 !0 !19 !2 !320 !15 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]] <references /> nu1z0sgdgwrhoxn8nl4nhebuw1b9tmu 2726186 2726185 2022-07-31T01:45:53Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Peter Till|tasvir=Till, Peter.jpg|izoh=Till 2012-yilda|toʻliqism=Peter Till<ref name="Hugman2007-08">{{cite book| editor-first = Barry J.| editor-last = Hugman |title=The PFA Footballers' Who's Who 2007–08 |year=2007 |publisher=Mainstream Publishing |location=Edinburgh |isbn=978-1-84596-246-3 |page=404}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1985|9|7|df=y}}<ref name="Hugman2007-08"/>|tavallud_joyi=[[Walsall]], England|boʻyi={{height|ft=5|in=11}}<ref name="Hugman2007-08"/>|pozitsiya=Himoyachi|joriyklub=[[Walsall Wood F.C.|Walsall Wood]]|klubraqami=|yoshlikyillari1={{0|0000}}–2004|yoshlikklublari1=[[Birmingham City F.C. Reserves and Academy|Birmingham City]]|yillar1=2004–2007|klublar1=[[Birmingham City F.C.|Birmingham City]]|isht1=0|gollar1=0|yillar2=2005–2006|klublar2=→ [[Scunthorpe United F.C.|Scunthorpe United]] (loan)|isht2=8|gollar2=0|yillar3=2006|klublar3=→ [[Boston United F.C.|Boston United]] (loan)|isht3=16|gollar3=1|yillar4=2006|klublar4=→ [[Leyton Orient F.C.|Leyton Orient]] (loan)|isht4=4|gollar4=0|yillar5=2006–2007|klublar5=→ [[Grimsby Town F.C.|Grimsby Town]] (loan)|isht5=7|gollar5=0|yillar6=2007–2009|klublar6=[[Grimsby Town F.C.|Grimsby Town]]|isht6=65|gollar6=4|yillar7=2009|klublar7=→ [[Chesterfield F.C.|Chesterfield]] (loan)|isht7=16|gollar7=0|yillar8=2009–2010|klublar8=[[Walsall F.C.|Walsall]]|isht8=28|gollar8=0|yillar9=2010–2011|klublar9=[[York City F.C.|York City]]|isht9=41|gollar9=4|yillar10=2011–2012|klublar10=[[Fleetwood Town F.C.|Fleetwood Town]]|isht10=18|gollar10=1|boshliqyillar1=2019–|boshliqklublar1=[[Walsall Wood F.C.|Walsall Wood]]|club-update=06:30, 18 June 2017 (UTC)}} '''Peter Till''' (1985-yil 7-sentyabrda tug'ilgan) - yarim professional ingliz [[Futbol|futbolchisi]], Midland League Walsall Wood klubida [[Yarimhimoyachi (futbol)|qanot himoyachisi]] sifatida o'ynaydi. Scunthorpe Yunayted, Boston Yunayted, Leyton Orient, [[:en:Grimsby_Town_F.C.|Grimsby Town]], [[:en:Chesterfield_F.C.|Chesterfield]] va [[:en:Walsall_F.C.|Walsall]] klublarida futbolo'ynagan. Till o'z faoliyatini Birmingham City yoshlar tizimida 2005-yilda birinchi jamoadagi debyutidan oldin boshlagan. U "Scunthorpe Yunayted", "Boston Yunayted", "Leyton Orient" va "Grimsby Town" klublariga ijaraga berildi va u 2007-yilda doimiy ravishda qo'shildi. Till 2008-yilgi Futbol ligasi kubogi finalida "[[:en:Wembley_Stadium|Wembley]]" stadionida maydonga tushdi va 2009-yilda Chesterfieldga ijaraga berildi. U Grimsby uchun 80 dan ortiq o'yin o'tkazganidan so'ng qo'yib yuborildi va keyinchalik ona shahri "Walsall" klubiga qo'shildi. Klubdagi bir mavsumdan so'ng ozodlikka chiqqach, u 2010-yilda York City of Conference Premier jamoasiga qo'shildi. Till bir yil o'tib "[[:en:Fleetwood_Town_F.C.|Fleetwood Town]]" bilan shartnoma imzoladi va klubdagi bir mavsumida Konferensiya Premer-ligasi unvonini qo'lga kiritdi. == O'yin karerasi == === Birmingem shahri === Till G'arbiy Midland shtatining Walsall shahrida tug'ilgan. U maktab o'quvchisi sifatida klubga qo'shilganidan keyin Birmingem City yoshlar tizimi orqali keldi va 2005-yil 4-iyulda ikki yillik professional shartnoma imzoladi. <ref name="Town v Grimsby Town">{{Yangiliklar manbasi |date=12 December 2008 |title=Town v Grimsby Town |publisher=Shrewsbury Town F.C. |url=http://www.shrewsburytown.com/page/PreMatchAnalysis/0,,10443~1486243,00.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20120322131144/http://www.shrewsburytown.com/page/PreMatchAnalysis/0%2C%2C10443~1486243%2C00.html |archive-date=22 March 2012}}</ref> U 2005-yil 20-sentyabrda Liga kubogi doirasidagi “Skunthorpe Yunayted” ustidan 2:0 hisobida g‘alaba qozongan o‘yinda 85-daqiqada o‘rinbosar sifatida debyut qildi. Till 2005-yil 5-oktabrda bir oyga Skunthorpe Yunaytedga ijaraga berilgan edi. Till qonunlarni hayratda qoldirgandan so'ng, kredit shartnomasi 2006-yil yanvarigacha uzaytirildi. <ref name="Iron to tie Till to longer stay">{{Yangiliklar manbasi |date=20 October 2005 |title=Iron to tie Till to longer stay |work=BBC Sport |url=http://newsimg.bbc.co.uk/sport1/hi/football/4359468.stm |access-date=16 July 2011}}</ref> U 2006-yil 9-yanvarda Birmingemga qaytdi. Jarohat va kasallik tufayli Skunthorpe tarkibida bor-yo'g'i 10 ta o'yinda maydonga tushdi. <ref name="Till returns to Birmingham">{{Yangiliklar manbasi |date=9 January 2006 |title=Till returns to Birmingham |publisher=Scunthorpe United F.C. |url=http://www.scunthorpe-united.co.uk/page/News/0,,10442~765438,00.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20120404163450/http://www.scunthorpe-united.co.uk/page/News/0%2C%2C10442~765438%2C00.html |archive-date=4 April 2012}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |FA Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- |Birmingham City |2005–06 |Premier League |0 |0 |0 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |- |Scunthorpe United (loan) |2005–06 |League One |8 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |10 |0 |- |Boston United (loan) |2005–06 |League Two |16 |1 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |16 |1 |- |Leyton Orient (loan) |2006–07 |League One |4 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |1 |0 |5 |0 |- |Grimsby Town (loan) |2006–07 |League Two |7 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |7 |0 |- | rowspan="4" |Grimsby Town |2006–07 |League Two |15 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |15 |0 |- |2007–08 |League Two |34 |2 |3 |0 |1 |0 |6 |2 |44 |4 |- |2008–09 |League Two |16 |2 |1 |0 |2 |0 |2 |0 |21 |2 |- ! colspan="2" |Jami !72 !4 !4 !0 !3 !0 !8 !2 !87 !6 |- |Chesterfield (loan) |2008–09 |League Two |16 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |16 |0 |- |Walsall |2009–10 |League One |28 |0 |1 |0 |0 |0 |1 |0 |30 |0 |- |York City |2010–11 |Conference Premier |41 |4 |3 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |45 |4 |- |Fleetwood Town |2011–12 |Conference Premier |18 |1 |4 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |22 |1 |- |Tamworth |2012–13 |Conference Premier |31 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |3 |0 |34 |1 |- |Solihull Moors |2013–14 |Conference North |18 |2 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |18 |2 |- |Leamington |2013–14 |Conference North |12 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |12 |0 |- |Halesowen Town |2014–15<ref name="Player Statistics 2014/15">{{Veb manbasi|sarlavha=Player Statistics 2014/15|url=http://www.ht-fc.com/halesowen-town-first-team/player-statistics.html|nashriyot=Halesowen Town F.C.|kirish sanasi=21 August 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150219142550/http://www.ht-fc.com/halesowen-town-first-team/player-statistics.html|arxivsana=19 February 2015}}</ref> |Northern Premier League Premier Division |5 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |5 |0 |- | rowspan="3" |Stafford Rangers |2014–15<ref name="2014/2015 Match Reports">{{Veb manbasi|sarlavha=2014/2015 Match Reports|url=http://www.staffordrangersfc.co.uk/html/match_reports.html|nashriyot=Stafford Rangers F.C.|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150519215502/http://www.staffordrangersfc.co.uk/html/match_reports.html|arxivsana=19 May 2015}}</ref> |Northern Premier League Division One South |14 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |4 |0 |18 |0 |- |2015–16<ref name="2015/2016 Match Reports">{{Veb manbasi|sarlavha=2015/2016 Match Reports|url=http://staffordrangersfc.co.uk/html/match_reports.html|nashriyot=Stafford Rangers F.C.|kirish sanasi=30 August 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150814013409/http://www.staffordrangersfc.co.uk/html/match_reports.html|arxivsana=14 August 2015}}</ref> |Northern Premier League Division One South |3 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |3 |0 |- ! colspan="2" |Jami !17 !0 !0 !0 ! colspan="2" |— !4 !0 !21 !0 |- ! colspan="2" |Jami ! !284 !13 !13 !0 !4 !0 !19 !2 !320 !15 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]] <references /> 3bo8siw68u4eeo201mqcjswrvzcy4mn Noel Mbo 0 758953 2726187 2022-07-31T01:51:39Z Mironshokh Ochilov 75489 „[[:en:Special:Redirect/revision/1101192105|Noel Mbo]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Noel Mbo|tasvir=|izoh=|toʻliqism=|tavallud_sana={{birth date and age|1999|3|14|df=y}}<ref name = "profile"/>|tavallud_joyi=Congo|boʻyi=1.85m<ref name = "SW"/>|pozitsiya=Hujumchi|joriyklub=[[FC Džiugas|Džiugas]]|klubraqami=54|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Charlton Athletic F.C.|Charlton Athletic]]|yoshlikyillari2=2015–2017|yoshlikklublari2=[[Gillingham F.C.|Gillingham]]|yillar1=2017–2019|klublar1=[[Gillingham F.C.|Gillingham]]|isht1=1|gollar1=0|yillar2=2017|klublar2=→ [[Hampton & Richmond Borough F.C.|Hampton & Richmond Borough]] (loan)|isht2=3|gollar2=0|yillar3=2017|klublar3=→ [[Kingstonian F.C.|Kingstonian]] (loan)|isht3=7|gollar3=1|yillar4=2018|klublar4=→ [[Kingstonian F.C.|Kingstonian]] (loan)|isht4=6|gollar4=1|yillar5=2019–2021|klublar5=[[Helsingborgs IF|Helsingborg]]|isht5=18|gollar5=0|yillar6=2019|klublar6=→ [[Eskilsminne IF|Eskilsminne]] (loan)|isht6=10|gollar6=4|yillar7=2022–|klublar7=[[FC Džiugas|Džiugas]]|isht7=2|gollar7=0|club-update=20:55, 29 July 2022 (UTC)}} '''Noel Mbo''' (1999-yil 14-martda tugʻilgan) — Kongolik professional [[Futbol|futbolchi]], Djiugasda [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] sifatida oʻynaydi. == Erta hayoti == Mbo Kongoda tug'ilgan va bolaligida Angliyaga ko'chib o'tgan. <ref name="contract">{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/gills-complete-striker-deal-183581/|sarlavha=Gillingham sign striker Noel Mbo up for another season|sana=24 May 2018|kirish sanasi=15 November 2018|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> == Karyera == Mbo o'z faoliyatini Charlton Athletic bilan <ref name="contract">{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/gills-complete-striker-deal-183581/|sarlavha=Gillingham sign striker Noel Mbo up for another season|sana=24 May 2018|kirish sanasi=15 November 2018|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFLuke_Cawdell2018">Luke Cawdell (24 May 2018). [https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/gills-complete-striker-deal-183581/ "Gillingham sign striker Noel Mbo up for another season"]. Kent Online<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 November</span> 2018</span>.</cite></ref> 2015-yil oktyabr oyida Gillingham bilan shartnoma imzolashdan oldin boshladi. <ref name="profile">{{Veb manbasi|url=https://www.gillinghamfootballclub.com/teams/first-team/forward/noel-mbo/|sarlavha=Profile|kirish sanasi=15 November 2018|nashriyot=Gillingham F.C.}}</ref> U 2017-18-yilgi mavsumda professional bo'lib, <ref name="contract" /> ligaga tegishli bo'lmagan <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Hampton_&amp;amp;_Richmond_Borough_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Hampton &amp;amp; Richmond Borough F.C." class="cx-link" data-linkid="156">Hampton</a>&amp;amp; Richmond Borough va Kingstonian klublarida ijarada vaqt o'tkazdi. <ref name="HRB">{{Veb manbasi|url=http://www.hamptonfc.net/teams/110868/player/noel-mbo-1897424/47353|sarlavha=Profile|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Hampton & Richmond Borough F.C.}}</ref> <ref name="King">{{Veb manbasi|url=http://www.kingstonian.com/player/noel-mbo/454912/appearances/2017-2018|sarlavha=Profile|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Kingstonian F.C.}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/noel-mbo-gillingham-kingstonian-158164/|sarlavha=Noel Mbo scores for Kingstonian after joining them on loan from Gillingham|sana=10 January 2018|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Kent Online}}</ref> U 2017-yil 7-noyabrda “Gillingem” safida debyutini “ Futbol ligasi kubogi”da “Reading U21”ga qarshi o‘tkazdi va Gillingem 7:5 hisobida g‘alaba qozongandi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 November 2017 |title=Report: Gillingham 7-5 Reading U21 |publisher=gillinghamfootballclub.com |url=https://www.gillinghamfootballclub.com/news/2017/november/reading-ct-report/ |access-date=1 November 2020}}</ref> U 2018-yilning may oyida Gillingham bilan yangi bir yillik shartnoma imzoladi. <ref name="contract">{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/gills-complete-striker-deal-183581/|sarlavha=Gillingham sign striker Noel Mbo up for another season|sana=24 May 2018|kirish sanasi=15 November 2018|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFLuke_Cawdell2018">Luke Cawdell (24 May 2018). [https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/gills-complete-striker-deal-183581/ "Gillingham sign striker Noel Mbo up for another season"]. Kent Online<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 November</span> 2018</span>.</cite></ref> 2018-yilning iyul oyida u 2018-19-yilgi mavsumni intiqlik bilan kutayotganini aytdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/noels-eager-to-prove-his-worth-186544/|sarlavha=Gillingham striker Noel Mbo full of confidence ahead of the new League 1 season|sana=20 July 2018|kirish sanasi=15 November 2018|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> U 2018-yilning 26-dekabrida Liga debyutini o‘tkazdi. 2019-yil fevral oyida Mbo Shvetsiyaning <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Helsingborgs_IF" rel="mw:ExtLink" title="Helsingborgs IF" class="cx-link" data-linkid="165">Helsingborg</a> klubida sinovdan o'tkazildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/noel-on-trial-198449/|sarlavha=Gillingham forward Noel Mbo is on trial with Swedish side Helsingborgs|sana=7 February 2019|kirish sanasi=5 March 2019|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> O'sha oyning oxirida uning Gillingham bilan shartnomasi o'zaro kelishuv asosida bekor qilindi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/times-up-for-young-striker-199803/|sarlavha=Striker Noel Mbo has left Gillingham with immediate effect|sana=28 February 2019|kirish sanasi=5 March 2019|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gillinghamfootballclub.com/news/2019/february/mbo-leaves-gills/|sarlavha=Noel Mbo leaves Gills|sana=28 February 2019|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Gillingham F.C.}}</ref> 2019-yilning 5-martida Mbo [[:en:Helsingborgs_IF|Helsingborg]]<nowiki/>bilan uch yillik shartnoma imzoladi. <ref>[https://englishplayersabroad.com/2020/02/02/noel-mbo-former-gillingham-man-on-his-move-to-sweden-and-being-ready-to-take-his-chance/ Noel Mbo: Former Gillingham man on his move to Sweden and being ready to take his chance] englishplayersabroad.com</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.svenskafans.com/fotboll/noel-mbo-klar-for-hif-599774.aspx|sarlavha=Noel Mbo klar för HIF|sana=5 March 2019|kirish sanasi=5 March 2019|muallif=Daniel Bengtsson|til=Swedish|nashriyot=Svenska Fans}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gillinghamfootballclub.com/news/2019/march/mbo-helsingborgs/|sarlavha=Mbo signs for Helsingborgs|sana=5 March 2019|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Gillingham F.C.}}</ref> U 2019-yilning 29-aprelida “Östersunds”ga 3:0 hisobida mag‘lub bo‘lgan o‘yinda 67-daqiqada zaxira o‘rindig‘i sifatida klubdagi debyutini o‘tkazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://nr.soccerway.com/matches/2019/04/29/sweden/allsvenskan/ostersunds-fk/helsingborgs-idrottsforening/2947173/|sarlavha=Östersunds FK vs. Helsingborg - 29 April 2019 - Soccerway|ish=nr.soccerway.com|kirish sanasi=19 May 2019}}</ref> 2019-yilning 9-avgustida Mbo 1-divizion vakili “Eskilsminne”ga mavsumning qolgan qismida ijara asosida qo‘shildi. Uch kundan so'ng u Kristianstad ustidan 3:1 hisobida g'alaba qozongan o'yinda zaxiradan maydonga tushganidan so'ng debyut golini urdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://uk.soccerway.com/matches/2019/08/12/sweden/division-1/kristianstads-ff/eskilsminne-if/2959296/|sarlavha=KRISTIANSTAD VS. ESKILSMINNE 1 - 3|ish=uk.soccerway.com|sana=12 August 2019|kirish sanasi=13 August 2019}}</ref> 2021-yil 16-dekabrda Mbo Helsingborg bilan shartnoma muddati tugaganidan keyin klub tomonidan qo‘yib yuborilganini e’lon qildi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Kuduzovic|ism=Midhat|sana=2021-12-16|sarlavha=Fyra spelare lämnar HIF|url=http://www.hif.se/fyra-spelare-lamnar-hif/|kirish sanasi=2022-03-14|ish=HIF|til=sv-SE}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |FA Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="3" |Gillingham |2017–18 |League One |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |1 |1 |1 |- |2018–19 |League One |1 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |2 |0 |- ! colspan="2" |Jami !1 !0 !0 !0 !0 !0 !2 !1 !3 !1 |- |Hampton &amp;amp; Richmond Borough (loan) |2017–18<ref name="HRB">{{Veb manbasi|url=http://www.hamptonfc.net/teams/110868/player/noel-mbo-1897424/47353|sarlavha=Profile|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Hampton & Richmond Borough F.C.}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.hamptonfc.net/teams/110868/player/noel-mbo-1897424/47353 "Profile"]. Hampton & Richmond Borough F.C<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 March</span> 2019</span>.</cite></ref> |National League South |3 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |3 |0 |- |Kingstonian (loan) |2017–18<ref name="King">{{Veb manbasi|url=http://www.kingstonian.com/player/noel-mbo/454912/appearances/2017-2018|sarlavha=Profile|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Kingstonian F.C.}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.kingstonian.com/player/noel-mbo/454912/appearances/2017-2018 "Profile"]. Kingstonian F.C<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 March</span> 2019</span>.</cite></ref> |Isthmian Premier |13 |2 |0 |0 |0 |0 |1 |2 |14 |4 |- | rowspan="3" |Helsingborg |2019 |Allsvenskan |1 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |- |2020<ref name="SW" /> |Allsvenskan |8 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |8 |0 |- ! colspan="2" |Jami !9 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !9 !0 |- |Eskilsminne (loan) |2019<ref name="SW" /> |Division 1 |10 |4 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |11 |4 |- ! colspan="2" |Jami ! !36 !6 !1 !0 !0 !0 !3 !3 !40 !9 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1999-yilda tugʻilganlar]] fi3eoq9we63bq7sfrkjik362byrcdre 2726189 2726187 2022-07-31T01:52:53Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Noel Mbo|tasvir=|izoh=|toʻliqism=|tavallud_sana={{birth date and age|1999|3|14|df=y}}<ref name = "profile"/>|tavallud_joyi=Congo|boʻyi=1.85m<ref name = "SW"/>|pozitsiya=Hujumchi|joriyklub=[[FC Džiugas|Džiugas]]|klubraqami=54|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Charlton Athletic F.C.|Charlton Athletic]]|yoshlikyillari2=2015–2017|yoshlikklublari2=[[Gillingham F.C.|Gillingham]]|yillar1=2017–2019|klublar1=[[Gillingham F.C.|Gillingham]]|isht1=1|gollar1=0|yillar2=2017|klublar2=→ [[Hampton & Richmond Borough F.C.|Hampton & Richmond Borough]] (loan)|isht2=3|gollar2=0|yillar3=2017|klublar3=→ [[Kingstonian F.C.|Kingstonian]] (loan)|isht3=7|gollar3=1|yillar4=2018|klublar4=→ [[Kingstonian F.C.|Kingstonian]] (loan)|isht4=6|gollar4=1|yillar5=2019–2021|klublar5=[[Helsingborgs IF|Helsingborg]]|isht5=18|gollar5=0|yillar6=2019|klublar6=→ [[Eskilsminne IF|Eskilsminne]] (loan)|isht6=10|gollar6=4|yillar7=2022–|klublar7=[[FC Džiugas|Džiugas]]|isht7=2|gollar7=0|club-update=20:55, 29 July 2022 (UTC)}} '''Noel Mbo''' (1999-yil 14-martda tugʻilgan) — Kongolik professional [[Futbol|futbolchi]], Djiugasda [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] sifatida oʻynaydi. == Erta hayoti == Mbo Kongoda tug'ilgan va bolaligida Angliyaga ko'chib o'tgan. <ref name="contract">{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/gills-complete-striker-deal-183581/|sarlavha=Gillingham sign striker Noel Mbo up for another season|sana=24 May 2018|kirish sanasi=15 November 2018|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> == Karyera == Mbo o'z faoliyatini Charlton Athletic bilan <ref name="contract">{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/gills-complete-striker-deal-183581/|sarlavha=Gillingham sign striker Noel Mbo up for another season|sana=24 May 2018|kirish sanasi=15 November 2018|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFLuke_Cawdell2018">Luke Cawdell (24 May 2018). [https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/gills-complete-striker-deal-183581/ "Gillingham sign striker Noel Mbo up for another season"]. Kent Online<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 November</span> 2018</span>.</cite></ref> 2015-yil oktyabr oyida Gillingham bilan shartnoma imzolashdan oldin boshladi. <ref name="profile">{{Veb manbasi|url=https://www.gillinghamfootballclub.com/teams/first-team/forward/noel-mbo/|sarlavha=Profile|kirish sanasi=15 November 2018|nashriyot=Gillingham F.C.}}</ref> U 2017-18-yilgi mavsumda professional bo'lib, <ref name="contract" /> ligaga tegishli bo'lmagan Hampton & Richmond Borough" va Kingstonian klublarida ijarada vaqt o'tkazdi. <ref name="HRB">{{Veb manbasi|url=http://www.hamptonfc.net/teams/110868/player/noel-mbo-1897424/47353|sarlavha=Profile|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Hampton & Richmond Borough F.C.}}</ref> <ref name="King">{{Veb manbasi|url=http://www.kingstonian.com/player/noel-mbo/454912/appearances/2017-2018|sarlavha=Profile|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Kingstonian F.C.}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/noel-mbo-gillingham-kingstonian-158164/|sarlavha=Noel Mbo scores for Kingstonian after joining them on loan from Gillingham|sana=10 January 2018|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Kent Online}}</ref> U 2017-yil 7-noyabrda “Gillingem” safida debyutini “ Futbol ligasi kubogi”da “Reading U21”ga qarshi o‘tkazdi va Gillingem 7:5 hisobida g‘alaba qozongandi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 November 2017 |title=Report: Gillingham 7-5 Reading U21 |publisher=gillinghamfootballclub.com |url=https://www.gillinghamfootballclub.com/news/2017/november/reading-ct-report/ |access-date=1 November 2020}}</ref> U 2018-yilning may oyida Gillingham bilan yangi bir yillik shartnoma imzoladi. <ref name="contract">{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/gills-complete-striker-deal-183581/|sarlavha=Gillingham sign striker Noel Mbo up for another season|sana=24 May 2018|kirish sanasi=15 November 2018|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFLuke_Cawdell2018">Luke Cawdell (24 May 2018). [https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/gills-complete-striker-deal-183581/ "Gillingham sign striker Noel Mbo up for another season"]. Kent Online<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 November</span> 2018</span>.</cite></ref> 2018-yilning iyul oyida u 2018-19-yilgi mavsumni intiqlik bilan kutayotganini aytdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/noels-eager-to-prove-his-worth-186544/|sarlavha=Gillingham striker Noel Mbo full of confidence ahead of the new League 1 season|sana=20 July 2018|kirish sanasi=15 November 2018|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> U 2018-yilning 26-dekabrida Liga debyutini o‘tkazdi. 2019-yil fevral oyida Mbo Shvetsiyaning Helsingborg klubida sinovdan o'tkazildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/noel-on-trial-198449/|sarlavha=Gillingham forward Noel Mbo is on trial with Swedish side Helsingborgs|sana=7 February 2019|kirish sanasi=5 March 2019|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> O'sha oyning oxirida uning Gillingham bilan shartnomasi o'zaro kelishuv asosida bekor qilindi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/times-up-for-young-striker-199803/|sarlavha=Striker Noel Mbo has left Gillingham with immediate effect|sana=28 February 2019|kirish sanasi=5 March 2019|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gillinghamfootballclub.com/news/2019/february/mbo-leaves-gills/|sarlavha=Noel Mbo leaves Gills|sana=28 February 2019|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Gillingham F.C.}}</ref> 2019-yilning 5-martida Mbo [[:en:Helsingborgs_IF|Helsingborg]] bilan uch yillik shartnoma imzoladi. <ref>[https://englishplayersabroad.com/2020/02/02/noel-mbo-former-gillingham-man-on-his-move-to-sweden-and-being-ready-to-take-his-chance/ Noel Mbo: Former Gillingham man on his move to Sweden and being ready to take his chance] englishplayersabroad.com</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.svenskafans.com/fotboll/noel-mbo-klar-for-hif-599774.aspx|sarlavha=Noel Mbo klar för HIF|sana=5 March 2019|kirish sanasi=5 March 2019|muallif=Daniel Bengtsson|til=Swedish|nashriyot=Svenska Fans}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gillinghamfootballclub.com/news/2019/march/mbo-helsingborgs/|sarlavha=Mbo signs for Helsingborgs|sana=5 March 2019|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Gillingham F.C.}}</ref> U 2019-yilning 29-aprelida “Östersunds”ga 3:0 hisobida mag‘lub bo‘lgan o‘yinda 67-daqiqada zaxira o‘rindig‘i sifatida klubdagi debyutini o‘tkazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://nr.soccerway.com/matches/2019/04/29/sweden/allsvenskan/ostersunds-fk/helsingborgs-idrottsforening/2947173/|sarlavha=Östersunds FK vs. Helsingborg - 29 April 2019 - Soccerway|ish=nr.soccerway.com|kirish sanasi=19 May 2019}}</ref> 2019-yilning 9-avgustida Mbo 1-divizion vakili “Eskilsminne”ga mavsumning qolgan qismida ijara asosida qo‘shildi. Uch kundan so'ng u Kristianstad ustidan 3:1 hisobida g'alaba qozongan o'yinda zaxiradan maydonga tushganidan so'ng debyut golini urdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://uk.soccerway.com/matches/2019/08/12/sweden/division-1/kristianstads-ff/eskilsminne-if/2959296/|sarlavha=KRISTIANSTAD VS. ESKILSMINNE 1 - 3|ish=uk.soccerway.com|sana=12 August 2019|kirish sanasi=13 August 2019}}</ref> 2021-yil 16-dekabrda Mbo Helsingborg bilan shartnoma muddati tugaganidan keyin klub tomonidan qo‘yib yuborilganini e’lon qildi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Kuduzovic|ism=Midhat|sana=2021-12-16|sarlavha=Fyra spelare lämnar HIF|url=http://www.hif.se/fyra-spelare-lamnar-hif/|kirish sanasi=2022-03-14|ish=HIF|til=sv-SE}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |FA Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="3" |Gillingham |2017–18 |League One |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |1 |1 |1 |- |2018–19 |League One |1 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |2 |0 |- ! colspan="2" |Jami !1 !0 !0 !0 !0 !0 !2 !1 !3 !1 |- |Hampton &amp;amp; Richmond Borough (loan) |2017–18<ref name="HRB">{{Veb manbasi|url=http://www.hamptonfc.net/teams/110868/player/noel-mbo-1897424/47353|sarlavha=Profile|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Hampton & Richmond Borough F.C.}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.hamptonfc.net/teams/110868/player/noel-mbo-1897424/47353 "Profile"]. Hampton & Richmond Borough F.C<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 March</span> 2019</span>.</cite></ref> |National League South |3 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |3 |0 |- |Kingstonian (loan) |2017–18<ref name="King">{{Veb manbasi|url=http://www.kingstonian.com/player/noel-mbo/454912/appearances/2017-2018|sarlavha=Profile|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Kingstonian F.C.}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.kingstonian.com/player/noel-mbo/454912/appearances/2017-2018 "Profile"]. Kingstonian F.C<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">5 March</span> 2019</span>.</cite></ref> |Isthmian Premier |13 |2 |0 |0 |0 |0 |1 |2 |14 |4 |- | rowspan="3" |Helsingborg |2019 |Allsvenskan |1 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |- |2020<ref name="SW" /> |Allsvenskan |8 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |8 |0 |- ! colspan="2" |Jami !9 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !9 !0 |- |Eskilsminne (loan) |2019<ref name="SW" /> |Division 1 |10 |4 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |11 |4 |- ! colspan="2" |Jami ! !36 !6 !1 !0 !0 !0 !3 !3 !40 !9 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1999-yilda tugʻilganlar]] 0p2ch9fbz53b0u4ddu7tg9wdu59pwww 2726190 2726189 2022-07-31T01:56:06Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Noel Mbo|tasvir=|izoh=|toʻliqism=|tavallud_sana={{birth date and age|1999|3|14|df=y}}<ref name = "profile"/>|tavallud_joyi=Congo|boʻyi=1.85m|pozitsiya=Hujumchi|joriyklub=[[FC Džiugas|Džiugas]]|klubraqami=54|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Charlton Athletic F.C.|Charlton Athletic]]|yoshlikyillari2=2015–2017|yoshlikklublari2=[[Gillingham F.C.|Gillingham]]|yillar1=2017–2019|klublar1=[[Gillingham F.C.|Gillingham]]|isht1=1|gollar1=0|yillar2=2017|klublar2=→ [[Hampton & Richmond Borough F.C.|Hampton & Richmond Borough]] (loan)|isht2=3|gollar2=0|yillar3=2017|klublar3=→ [[Kingstonian F.C.|Kingstonian]] (loan)|isht3=7|gollar3=1|yillar4=2018|klublar4=→ [[Kingstonian F.C.|Kingstonian]] (loan)|isht4=6|gollar4=1|yillar5=2019–2021|klublar5=[[Helsingborgs IF|Helsingborg]]|isht5=18|gollar5=0|yillar6=2019|klublar6=→ [[Eskilsminne IF|Eskilsminne]] (loan)|isht6=10|gollar6=4|yillar7=2022–|klublar7=[[FC Džiugas|Džiugas]]|isht7=2|gollar7=0|club-update=20:55, 29 July 2022 (UTC)}} '''Noel Mbo''' (1999-yil 14-martda tugʻilgan) — Kongolik professional [[Futbol|futbolchi]], Djiugasda [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] sifatida oʻynaydi. == Erta hayoti == Mbo Kongoda tug'ilgan va bolaligida Angliyaga ko'chib o'tgan. == Karyera == Mbo o'z faoliyatini Charlton Athletic bilan 2015-yil oktyabr oyida Gillingham bilan shartnoma imzolashdan oldin boshladi. <ref name="profile">{{Veb manbasi|url=https://www.gillinghamfootballclub.com/teams/first-team/forward/noel-mbo/|sarlavha=Profile|kirish sanasi=15 November 2018|nashriyot=Gillingham F.C.}}</ref> U 2017-18-yilgi mavsumda professional bo'lib, <ref name="contract" /> ligaga tegishli bo'lmagan Hampton & Richmond Borough" va Kingstonian klublarida ijarada vaqt o'tkazdi.{{Veb manbasi|url=http://www.kingstonian.com/player/noel-mbo/454912/appearances/2017-2018|sarlavha=Profile|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Kingstonian F.C.}} <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/noel-mbo-gillingham-kingstonian-158164/|sarlavha=Noel Mbo scores for Kingstonian after joining them on loan from Gillingham|sana=10 January 2018|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Kent Online}}</ref> U 2017-yil 7-noyabrda “Gillingem” safida debyutini “ Futbol ligasi kubogi”da “Reading U21”ga qarshi o‘tkazdi va Gillingem 7:5 hisobida g‘alaba qozongandi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 November 2017 |title=Report: Gillingham 7-5 Reading U21 |publisher=gillinghamfootballclub.com |url=https://www.gillinghamfootballclub.com/news/2017/november/reading-ct-report/ |access-date=1 November 2020}}</ref> U 2018-yilning may oyida Gillingham bilan yangi bir yillik shartnoma imzoladi. <ref name="contract">{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/gills-complete-striker-deal-183581/|sarlavha=Gillingham sign striker Noel Mbo up for another season|sana=24 May 2018|kirish sanasi=15 November 2018|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFLuke_Cawdell2018">Luke Cawdell (24 May 2018). [https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/gills-complete-striker-deal-183581/ "Gillingham sign striker Noel Mbo up for another season"]. Kent Online<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 November</span> 2018</span>.</cite></ref> 2018-yilning iyul oyida u 2018-19-yilgi mavsumni intiqlik bilan kutayotganini aytdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/noels-eager-to-prove-his-worth-186544/|sarlavha=Gillingham striker Noel Mbo full of confidence ahead of the new League 1 season|sana=20 July 2018|kirish sanasi=15 November 2018|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> U 2018-yilning 26-dekabrida Liga debyutini o‘tkazdi. 2019-yil fevral oyida Mbo Shvetsiyaning Helsingborg klubida sinovdan o'tkazildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/noel-on-trial-198449/|sarlavha=Gillingham forward Noel Mbo is on trial with Swedish side Helsingborgs|sana=7 February 2019|kirish sanasi=5 March 2019|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> O'sha oyning oxirida uning Gillingham bilan shartnomasi o'zaro kelishuv asosida bekor qilindi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/times-up-for-young-striker-199803/|sarlavha=Striker Noel Mbo has left Gillingham with immediate effect|sana=28 February 2019|kirish sanasi=5 March 2019|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gillinghamfootballclub.com/news/2019/february/mbo-leaves-gills/|sarlavha=Noel Mbo leaves Gills|sana=28 February 2019|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Gillingham F.C.}}</ref> 2019-yilning 5-martida Mbo [[:en:Helsingborgs_IF|Helsingborg]] bilan uch yillik shartnoma imzoladi. <ref>[https://englishplayersabroad.com/2020/02/02/noel-mbo-former-gillingham-man-on-his-move-to-sweden-and-being-ready-to-take-his-chance/ Noel Mbo: Former Gillingham man on his move to Sweden and being ready to take his chance] englishplayersabroad.com</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.svenskafans.com/fotboll/noel-mbo-klar-for-hif-599774.aspx|sarlavha=Noel Mbo klar för HIF|sana=5 March 2019|kirish sanasi=5 March 2019|muallif=Daniel Bengtsson|til=Swedish|nashriyot=Svenska Fans}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gillinghamfootballclub.com/news/2019/march/mbo-helsingborgs/|sarlavha=Mbo signs for Helsingborgs|sana=5 March 2019|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Gillingham F.C.}}</ref> U 2019-yilning 29-aprelida “Östersunds”ga 3:0 hisobida mag‘lub bo‘lgan o‘yinda 67-daqiqada zaxira o‘rindig‘i sifatida klubdagi debyutini o‘tkazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://nr.soccerway.com/matches/2019/04/29/sweden/allsvenskan/ostersunds-fk/helsingborgs-idrottsforening/2947173/|sarlavha=Östersunds FK vs. Helsingborg - 29 April 2019 - Soccerway|ish=nr.soccerway.com|kirish sanasi=19 May 2019}}</ref> 2019-yilning 9-avgustida Mbo 1-divizion vakili “Eskilsminne”ga mavsumning qolgan qismida ijara asosida qo‘shildi. Uch kundan so'ng u Kristianstad ustidan 3:1 hisobida g'alaba qozongan o'yinda zaxiradan maydonga tushganidan so'ng debyut golini urdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://uk.soccerway.com/matches/2019/08/12/sweden/division-1/kristianstads-ff/eskilsminne-if/2959296/|sarlavha=KRISTIANSTAD VS. ESKILSMINNE 1 - 3|ish=uk.soccerway.com|sana=12 August 2019|kirish sanasi=13 August 2019}}</ref> 2021-yil 16-dekabrda Mbo Helsingborg bilan shartnoma muddati tugaganidan keyin klub tomonidan qo‘yib yuborilganini e’lon qildi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Kuduzovic|ism=Midhat|sana=2021-12-16|sarlavha=Fyra spelare lämnar HIF|url=http://www.hif.se/fyra-spelare-lamnar-hif/|kirish sanasi=2022-03-14|ish=HIF|til=sv-SE}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |FA Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="3" |Gillingham |2017–18 |League One |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |1 |1 |1 |- |2018–19 |League One |1 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |2 |0 |- ! colspan="2" |Jami !1 !0 !0 !0 !0 !0 !2 !1 !3 !1 |- |Hampton &amp;amp; Richmond Borough (loan) |2017–18 |National League South |3 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |3 |0 |- |Kingstonian (loan) |2017–18 |Isthmian Premier |13 |2 |0 |0 |0 |0 |1 |2 |14 |4 |- | rowspan="3" |Helsingborg |2019 |Allsvenskan |1 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |- |2020 |Allsvenskan |8 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |8 |0 |- ! colspan="2" |Jami !9 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !9 !0 |- |Eskilsminne (loan) |2019 |Division 1 |10 |4 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |11 |4 |- ! colspan="2" |Jami ! !36 !6 !1 !0 !0 !0 !3 !3 !40 !9 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1999-yilda tugʻilganlar]] 7rq146o7mdejyee1e8t3op6oqcoqdqe 2726191 2726190 2022-07-31T01:58:48Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Noel Mbo|tasvir=|izoh=|toʻliqism=|tavallud_sana={{birth date and age|1999|3|14|df=y}}<ref name = "profile"/>|tavallud_joyi=Congo|boʻyi=1.85m|pozitsiya=Hujumchi|joriyklub=[[FC Džiugas|Džiugas]]|klubraqami=54|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Charlton Athletic F.C.|Charlton Athletic]]|yoshlikyillari2=2015–2017|yoshlikklublari2=[[Gillingham F.C.|Gillingham]]|yillar1=2017–2019|klublar1=[[Gillingham F.C.|Gillingham]]|isht1=1|gollar1=0|yillar2=2017|klublar2=→ [[Hampton & Richmond Borough F.C.|Hampton & Richmond Borough]] (loan)|isht2=3|gollar2=0|yillar3=2017|klublar3=→ [[Kingstonian F.C.|Kingstonian]] (loan)|isht3=7|gollar3=1|yillar4=2018|klublar4=→ [[Kingstonian F.C.|Kingstonian]] (loan)|isht4=6|gollar4=1|yillar5=2019–2021|klublar5=[[Helsingborgs IF|Helsingborg]]|isht5=18|gollar5=0|yillar6=2019|klublar6=→ [[Eskilsminne IF|Eskilsminne]] (loan)|isht6=10|gollar6=4|yillar7=2022–|klublar7=[[FC Džiugas|Džiugas]]|isht7=2|gollar7=0|club-update=20:55, 29 July 2022 (UTC)}} '''Noel Mbo''' (1999-yil 14-martda tugʻilgan) — Kongolik professional [[Futbol|futbolchi]], Djiugasda [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] sifatida oʻynaydi. == Erta hayoti == Mbo Kongoda tug'ilgan va bolaligida Angliyaga ko'chib o'tgan. == Karyera == Mbo o'z faoliyatini Charlton Athletic bilan 2015-yil oktyabr oyida Gillingham bilan shartnoma imzolashdan oldin boshladi. <ref name="profile">{{Veb manbasi|url=https://www.gillinghamfootballclub.com/teams/first-team/forward/noel-mbo/|sarlavha=Profile|kirish sanasi=15 November 2018|nashriyot=Gillingham F.C.}}</ref> U 2017-18-yilgi mavsumda professional bo'lib, <ref name="contract" /> ligaga tegishli bo'lmagan Hampton & Richmond Borough" va Kingstonian klublarida ijarada vaqt o'tkazdi. <ref name="HRB">{{Veb manbasi|url=http://www.hamptonfc.net/teams/110868/player/noel-mbo-1897424/47353|sarlavha=Profile|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Hampton & Richmond Borough F.C.}}</ref> <ref name="King">{{Veb manbasi|url=http://www.kingstonian.com/player/noel-mbo/454912/appearances/2017-2018|sarlavha=Profile|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Kingstonian F.C.}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/noel-mbo-gillingham-kingstonian-158164/|sarlavha=Noel Mbo scores for Kingstonian after joining them on loan from Gillingham|sana=10 January 2018|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Kent Online}}</ref> U 2017-yil 7-noyabrda “Gillingem” safida debyutini “ Futbol ligasi kubogi”da “Reading U21”ga qarshi o‘tkazdi va Gillingem 7:5 hisobida g‘alaba qozongandi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 November 2017 |title=Report: Gillingham 7-5 Reading U21 |publisher=gillinghamfootballclub.com |url=https://www.gillinghamfootballclub.com/news/2017/november/reading-ct-report/ |access-date=1 November 2020}}</ref> U 2018-yilning may oyida Gillingham bilan yangi bir yillik shartnoma imzoladi. <ref name="contract">{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/gills-complete-striker-deal-183581/|sarlavha=Gillingham sign striker Noel Mbo up for another season|sana=24 May 2018|kirish sanasi=15 November 2018|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFLuke_Cawdell2018">Luke Cawdell (24 May 2018). [https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/gills-complete-striker-deal-183581/ "Gillingham sign striker Noel Mbo up for another season"]. Kent Online<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">15 November</span> 2018</span>.</cite></ref> 2018-yilning iyul oyida u 2018-19-yilgi mavsumni intiqlik bilan kutayotganini aytdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/noels-eager-to-prove-his-worth-186544/|sarlavha=Gillingham striker Noel Mbo full of confidence ahead of the new League 1 season|sana=20 July 2018|kirish sanasi=15 November 2018|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> U 2018-yilning 26-dekabrida Liga debyutini o‘tkazdi. 2019-yil fevral oyida Mbo Shvetsiyaning Helsingborg klubida sinovdan o'tkazildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/noel-on-trial-198449/|sarlavha=Gillingham forward Noel Mbo is on trial with Swedish side Helsingborgs|sana=7 February 2019|kirish sanasi=5 March 2019|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> O'sha oyning oxirida uning Gillingham bilan shartnomasi o'zaro kelishuv asosida bekor qilindi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/times-up-for-young-striker-199803/|sarlavha=Striker Noel Mbo has left Gillingham with immediate effect|sana=28 February 2019|kirish sanasi=5 March 2019|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gillinghamfootballclub.com/news/2019/february/mbo-leaves-gills/|sarlavha=Noel Mbo leaves Gills|sana=28 February 2019|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Gillingham F.C.}}</ref> 2019-yilning 5-martida Mbo [[:en:Helsingborgs_IF|Helsingborg]] bilan uch yillik shartnoma imzoladi. <ref>[https://englishplayersabroad.com/2020/02/02/noel-mbo-former-gillingham-man-on-his-move-to-sweden-and-being-ready-to-take-his-chance/ Noel Mbo: Former Gillingham man on his move to Sweden and being ready to take his chance] englishplayersabroad.com</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.svenskafans.com/fotboll/noel-mbo-klar-for-hif-599774.aspx|sarlavha=Noel Mbo klar för HIF|sana=5 March 2019|kirish sanasi=5 March 2019|muallif=Daniel Bengtsson|til=Swedish|nashriyot=Svenska Fans}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gillinghamfootballclub.com/news/2019/march/mbo-helsingborgs/|sarlavha=Mbo signs for Helsingborgs|sana=5 March 2019|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Gillingham F.C.}}</ref> U 2019-yilning 29-aprelida “Östersunds”ga 3:0 hisobida mag‘lub bo‘lgan o‘yinda 67-daqiqada zaxira o‘rindig‘i sifatida klubdagi debyutini o‘tkazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://nr.soccerway.com/matches/2019/04/29/sweden/allsvenskan/ostersunds-fk/helsingborgs-idrottsforening/2947173/|sarlavha=Östersunds FK vs. Helsingborg - 29 April 2019 - Soccerway|ish=nr.soccerway.com|kirish sanasi=19 May 2019}}</ref> 2019-yilning 9-avgustida Mbo 1-divizion vakili “Eskilsminne”ga mavsumning qolgan qismida ijara asosida qo‘shildi. Uch kundan so'ng u Kristianstad ustidan 3:1 hisobida g'alaba qozongan o'yinda zaxiradan maydonga tushganidan so'ng debyut golini urdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://uk.soccerway.com/matches/2019/08/12/sweden/division-1/kristianstads-ff/eskilsminne-if/2959296/|sarlavha=KRISTIANSTAD VS. ESKILSMINNE 1 - 3|ish=uk.soccerway.com|sana=12 August 2019|kirish sanasi=13 August 2019}}</ref> 2021-yil 16-dekabrda Mbo Helsingborg bilan shartnoma muddati tugaganidan keyin klub tomonidan qo‘yib yuborilganini e’lon qildi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Kuduzovic|ism=Midhat|sana=2021-12-16|sarlavha=Fyra spelare lämnar HIF|url=http://www.hif.se/fyra-spelare-lamnar-hif/|kirish sanasi=2022-03-14|ish=HIF|til=sv-SE}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |FA Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="3" |Gillingham |2017–18 |League One |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |1 |1 |1 |- |2018–19 |League One |1 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |2 |0 |- ! colspan="2" |Jami !1 !0 !0 !0 !0 !0 !2 !1 !3 !1 |- |Hampton & Richmond Borough |2017–18 |National League South |3 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |3 |0 |- |Kingstonian (loan) |2017–18 |Isthmian Premier |13 |2 |0 |0 |0 |0 |1 |2 |14 |4 |- | rowspan="3" |Helsingborg |2019 |Allsvenskan |1 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |- |2020 |Allsvenskan |8 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |8 |0 |- ! colspan="2" |Jami !9 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !9 !0 |- |Eskilsminne (loan) |2019 |Division 1 |10 |4 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |11 |4 |- ! colspan="2" |Jami ! !36 !6 !1 !0 !0 !0 !3 !3 !40 !9 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1999-yilda tugʻilganlar]] go8uxp6d6cfw9liiqfudms87ktyisvs 2726192 2726191 2022-07-31T01:59:20Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Noel Mbo|tasvir=|izoh=|toʻliqism=|tavallud_sana={{birth date and age|1999|3|14|df=y}}<ref name = "profile"/>|tavallud_joyi=Congo|boʻyi=1.85m|pozitsiya=Hujumchi|joriyklub=[[FC Džiugas|Džiugas]]|klubraqami=54|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Charlton Athletic F.C.|Charlton Athletic]]|yoshlikyillari2=2015–2017|yoshlikklublari2=[[Gillingham F.C.|Gillingham]]|yillar1=2017–2019|klublar1=[[Gillingham F.C.|Gillingham]]|isht1=1|gollar1=0|yillar2=2017|klublar2=→ [[Hampton & Richmond Borough F.C.|Hampton & Richmond Borough]] (loan)|isht2=3|gollar2=0|yillar3=2017|klublar3=→ [[Kingstonian F.C.|Kingstonian]] (loan)|isht3=7|gollar3=1|yillar4=2018|klublar4=→ [[Kingstonian F.C.|Kingstonian]] (loan)|isht4=6|gollar4=1|yillar5=2019–2021|klublar5=[[Helsingborgs IF|Helsingborg]]|isht5=18|gollar5=0|yillar6=2019|klublar6=→ [[Eskilsminne IF|Eskilsminne]] (loan)|isht6=10|gollar6=4|yillar7=2022–|klublar7=[[FC Džiugas|Džiugas]]|isht7=2|gollar7=0|club-update=20:55, 29 July 2022 (UTC)}} '''Noel Mbo''' (1999-yil 14-martda tugʻilgan) — Kongolik professional [[Futbol|futbolchi]], Djiugasda [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] sifatida oʻynaydi. == Erta hayoti == Mbo Kongoda tug'ilgan va bolaligida Angliyaga ko'chib o'tgan. == Karyera == Mbo o'z faoliyatini Charlton Athletic bilan 2015-yil oktyabr oyida Gillingham bilan shartnoma imzolashdan oldin boshladi. <ref name="profile">{{Veb manbasi|url=https://www.gillinghamfootballclub.com/teams/first-team/forward/noel-mbo/|sarlavha=Profile|kirish sanasi=15 November 2018|nashriyot=Gillingham F.C.}}</ref> U 2017-18-yilgi mavsumda professional bo'lib, <ref name="contract" /> ligaga tegishli bo'lmagan Hampton & Richmond Borough va Kingstonian klublarida ijarada vaqt o'tkazdi. <ref name="HRB">{{Veb manbasi|url=http://www.hamptonfc.net/teams/110868/player/noel-mbo-1897424/47353|sarlavha=Profile|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Hampton & Richmond Borough F.C.}}</ref> <ref name="King">{{Veb manbasi|url=http://www.kingstonian.com/player/noel-mbo/454912/appearances/2017-2018|sarlavha=Profile|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Kingstonian F.C.}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/noel-mbo-gillingham-kingstonian-158164/|sarlavha=Noel Mbo scores for Kingstonian after joining them on loan from Gillingham|sana=10 January 2018|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Kent Online}}</ref> U 2017-yil 7-noyabrda “Gillingem” safida debyutini futbol ligasi kubogida “Reading U21”ga qarshi o‘tkazdi va Gillingem 7:5 hisobida g‘alaba qozongandi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 November 2017 |title=Report: Gillingham 7-5 Reading U21 |publisher=gillinghamfootballclub.com |url=https://www.gillinghamfootballclub.com/news/2017/november/reading-ct-report/ |access-date=1 November 2020}}</ref> U 2018-yilning may oyida Gillingham bilan yangi bir yillik shartnoma imzoladi. <ref name="contract">{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/gills-complete-striker-deal-183581/|sarlavha=Gillingham sign striker Noel Mbo up for another season|sana=24 May 2018|kirish sanasi=15 November 2018|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> 2018-yilning iyul oyida u 2018-19-yilgi mavsumni intiqlik bilan kutayotganini aytdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/noels-eager-to-prove-his-worth-186544/|sarlavha=Gillingham striker Noel Mbo full of confidence ahead of the new League 1 season|sana=20 July 2018|kirish sanasi=15 November 2018|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> U 2018-yilning 26-dekabrida Liga debyutini o‘tkazdi. 2019-yil fevral oyida Mbo Shvetsiyaning Helsingborg klubida sinovdan o'tkazildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/noel-on-trial-198449/|sarlavha=Gillingham forward Noel Mbo is on trial with Swedish side Helsingborgs|sana=7 February 2019|kirish sanasi=5 March 2019|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> O'sha oyning oxirida uning Gillingham bilan shartnomasi o'zaro kelishuv asosida bekor qilindi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kentonline.co.uk/medway/sport/times-up-for-young-striker-199803/|sarlavha=Striker Noel Mbo has left Gillingham with immediate effect|sana=28 February 2019|kirish sanasi=5 March 2019|muallif=Luke Cawdell|nashriyot=Kent Online}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gillinghamfootballclub.com/news/2019/february/mbo-leaves-gills/|sarlavha=Noel Mbo leaves Gills|sana=28 February 2019|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Gillingham F.C.}}</ref> 2019-yilning 5-martida Mbo [[:en:Helsingborgs_IF|Helsingborg]] bilan uch yillik shartnoma imzoladi. <ref>[https://englishplayersabroad.com/2020/02/02/noel-mbo-former-gillingham-man-on-his-move-to-sweden-and-being-ready-to-take-his-chance/ Noel Mbo: Former Gillingham man on his move to Sweden and being ready to take his chance] englishplayersabroad.com</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.svenskafans.com/fotboll/noel-mbo-klar-for-hif-599774.aspx|sarlavha=Noel Mbo klar för HIF|sana=5 March 2019|kirish sanasi=5 March 2019|muallif=Daniel Bengtsson|til=Swedish|nashriyot=Svenska Fans}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.gillinghamfootballclub.com/news/2019/march/mbo-helsingborgs/|sarlavha=Mbo signs for Helsingborgs|sana=5 March 2019|kirish sanasi=5 March 2019|nashriyot=Gillingham F.C.}}</ref> U 2019-yilning 29-aprelida “Östersunds”ga 3:0 hisobida mag‘lub bo‘lgan o‘yinda 67-daqiqada zaxira o‘rindig‘i sifatida klubdagi debyutini o‘tkazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://nr.soccerway.com/matches/2019/04/29/sweden/allsvenskan/ostersunds-fk/helsingborgs-idrottsforening/2947173/|sarlavha=Östersunds FK vs. Helsingborg - 29 April 2019 - Soccerway|ish=nr.soccerway.com|kirish sanasi=19 May 2019}}</ref> 2019-yilning 9-avgustida Mbo 1-divizion vakili “Eskilsminne”ga mavsumning qolgan qismida ijara asosida qo‘shildi. Uch kundan so'ng u Kristianstad ustidan 3:1 hisobida g'alaba qozongan o'yinda zaxiradan maydonga tushganidan so'ng debyut golini urdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://uk.soccerway.com/matches/2019/08/12/sweden/division-1/kristianstads-ff/eskilsminne-if/2959296/|sarlavha=KRISTIANSTAD VS. ESKILSMINNE 1 - 3|ish=uk.soccerway.com|sana=12 August 2019|kirish sanasi=13 August 2019}}</ref> 2021-yil 16-dekabrda Mbo Helsingborg bilan shartnoma muddati tugaganidan keyin klub tomonidan qo‘yib yuborilganini e’lon qildi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Kuduzovic|ism=Midhat|sana=2021-12-16|sarlavha=Fyra spelare lämnar HIF|url=http://www.hif.se/fyra-spelare-lamnar-hif/|kirish sanasi=2022-03-14|ish=HIF|til=sv-SE}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |FA Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="3" |Gillingham |2017–18 |League One |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |1 |1 |1 |- |2018–19 |League One |1 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |2 |0 |- ! colspan="2" |Jami !1 !0 !0 !0 !0 !0 !2 !1 !3 !1 |- |Hampton & Richmond Borough |2017–18 |National League South |3 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |3 |0 |- |Kingstonian (loan) |2017–18 |Isthmian Premier |13 |2 |0 |0 |0 |0 |1 |2 |14 |4 |- | rowspan="3" |Helsingborg |2019 |Allsvenskan |1 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |- |2020 |Allsvenskan |8 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |8 |0 |- ! colspan="2" |Jami !9 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !9 !0 |- |Eskilsminne (loan) |2019 |Division 1 |10 |4 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |11 |4 |- ! colspan="2" |Jami ! !36 !6 !1 !0 !0 !0 !3 !3 !40 !9 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1999-yilda tugʻilganlar]] c6mfgincu8z5210f8xa4fdun1yi3r9b Afrikada portugal tili 0 758954 2726194 2022-07-31T02:02:30Z Akobirolmasov diplomat 74881 „[[:ru:Special:Redirect/revision/102567718|Португальский язык в Африке]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki [[Fayl:Palop.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Palop.svg/300px-Palop.svg.png|thumb|300x300px| PALOP (Países Africanos de Língua Official Portuguesa) a'zolari qizil rang bilan belgilangan]] [[Portugal tili|Portugal]] tili Afrikaning oltita davlatida rasmiy til hisoblanadi: [[Angola]], [[Mozambik]], [[Gvineya-Bisau]], [[Kabo-Verde]], [[San-Tome va Prinsipi]] va [[Ekvator Gvineyasi|Ekvatorial Gvineya]] . [[Janubiy Afrika (tabiiy oblast)|Janubiy Afrikada]] Angola va Mozambikdan fuqarolar urushlari paytida o'z mamlakatlarini tark etgan qochqinlardan tashkil topgan bir nechta portugal tilida so'zlashuvchi jamoalar mavjud. Norasmiy ma'lumotlarga ko'ra, Afrikaning turli mamlakatlarida o'n to'rt millionga yaqin kishi portugal tilidan yagona ona tili sifatida foydalanib kelmoqda<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The Future of Portuguese|url=http://www.bbportuguese.com/the-future-of-portuguese.html|nashriyot=BB Portuguese|kirish sanasi=11 April 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120502204211/http://www.bbportuguese.com/the-future-of-portuguese.html|arxivsana=2012-05-02}}</ref> va ayrim ma'lumotlarga ko'ra uni ikkinchi til sifatida ishlatuvchilar soni o'n to'rt milliondan ham ko'p bo'lishi mumkinligi aytilgan. Jumladan ba'zi statistik ma'lumotlarga ko'ra, qit'ada o'ttiz milliondan ortiq odam portugal tilida gaplashadi. [[Fransuz tili|Fransuz]] va [[Ingliz tili|ingliz]] kabi, portugal tili Afrikada mustamlakachilikdan keyingi tilga aylandi va Afrika Ittifoqi, Janubiy Afrika taraqqiyot hamjamiyatining ishchi tillaridan biriga aylanib qoldi. Afrikada portugal tili fransuz va ingliz tillarining bosim ostida qolgan til hisoblanadi. == Tarqalishi == Afrikadagi barcha portugal tilida so'zlashuvchi davlatlar [[Angola]], [[Kabo-Verde]], [[Gvineya-Bisau]], [[Mozambik]] va [[San-Tome va Prinsipi|San-Tome va Prinsipidan]] iborat [[:en:Portuguese-speaking_African_countries|PALOP]] (Países Africanos de Língua Official Portuguesa) tarkibiga kiradi. Til keng tarqalgan Angola va San-Tome va Prinsipidan tashqari, portugal tilida asosan faqat shaharlarda doimiy til sifatida gaplashiladi va foydalanib kelinadi. [[Janubiy Afrika Respublikasi|Janubiy Afrikada]] taxminan 300 000 portugal tilida so'zlashuvchilar bor. Bular Madeyradan kelgan ko'chmanchilar, shuningdek, 1975—yilda ushbu mamlakatlar mustaqillikka erishgandan keyin ko'chib kelgan oq tanli Angolans va Mozambikliklar hisoblanadi. Angola va Mozambikdagi fuqarolar urushlari qochqinlarning (shu jumladan portugal tilida so'zlashuvchilar) qo'shni mamlakatlarga ko'chib ketishiga olib keldi: [[Kongo Demokratik Respublikasi]], [[Namibiya]], [[Zambiya]] va [[Janubiy Afrika (tabiiy oblast)|Janubiy Afrika]] shular jumlasidandir. Afro-braziliyalik sobiq qullarning [[Nigeriya]], [[Benin]], [[Togo]], [[Angola]] va [[Mozambik|Mozambikka]] qaytishi qit'ada portugal tilida so'zlashuvchi aholining ko'payishiga yordam berdi. Bundan tashqari, portugal tilida so'zlashuvchi aholining ko'payishida oq tanli portugallar va ularning avlodlarining [[Braziliya]], [[Portugaliya]] va [[Janubiy Afrika Respublikasi|Janubiy Afrikadan]] sobiq Portugaliya mustamlakalariga: Angolaga 500 ming kishigacha va Mozambikka 350 000 kishi qaytishi muhim rol o'ynadi va ushbu hududlarda ham portugal tilining tarqalishiga sabab bo'ldi. [[Senegal|Senegalda]], [[Dakar|Dakarda]] portugal tilida so'zlashuvchi burni-verdiliklar bor. Shuningdek, bir vaqtlar [[Portugaliya imperiyasi|Portugaliya imperiyasining]] bir qismi bo'lgan Casamance mintaqasining janubiy qismida portugal tiliga o'xshash Gvineya kreol tilida so'zlashuvchilar mavjud. Portugal tili butun mamlakat boʻylab chet tili sifatida oʻrgatiladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.the-news.net/cgi-bin/google.pl?id=973-10|sarlavha=Over 17,000 Senegalese learning Portuguese|kirish sanasi=2016-09-11|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Gt7KgeRH?url=http://the-news.net/?id=973-10|arxivsana=2013-05-25}}</ref>. [[Ekvator Gvineyasi|Ekvatorial Gvineya]], sobiq Portugaliya mustamlakasi, CPLP a'zosi hisoblanadi. Bu yerda u amalda ishlatilmasa ham rasmiy til sifatida qaraladi. [[Mavritsiya|Mavrikiy]] Mozambik bilan kuchli madaniy aloqalarga ega. Portugallar orolga birinchi bo'lib yevropaliklar joylashdilar. Mavrikiy davlati ham CPLPga 2006—yilda assotsiatsiyalangan a'zo sifatida qo'shildi. SADC a'zosi sifatida [[Zambiya]] Angola aholisining ko'pligi sababli maktablarda portugal tili darslarini joriy qilgan davlatlardan biri hisoblanadi. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Portugal tili]] [[Turkum:Portugaliya]] [[Turkum:Afrika tillari]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 8knfffk5pmdirufar904niw2mmrphw9 2726195 2726194 2022-07-31T02:03:57Z Akobirolmasov diplomat 74881 qo'shimcha ma'lumotlar kiritildi wikitext text/x-wiki [[Fayl:Palop.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Palop.svg/300px-Palop.svg.png|thumb|300x300px| PALOP (Países Africanos de Língua Official Portuguesa) a'zolari qizil rang bilan belgilangan]] [[Portugal tili|Portugal]] tili Afrikaning oltita davlatida rasmiy til hisoblanadi: [[Angola]], [[Mozambik]], [[Gvineya-Bisau]], [[Kabo-Verde]], [[San-Tome va Prinsipi]] va [[Ekvator Gvineyasi|Ekvatorial Gvineya]] davlatlarida portugal tili rasmiy til sanaladi. [[Janubiy Afrika (tabiiy oblast)|Janubiy Afrikada]] Angola va Mozambikdan fuqarolar urushlari paytida o'z mamlakatlarini tark etgan qochqinlardan tashkil topgan bir nechta portugal tilida so'zlashuvchi jamoalar mavjud. Norasmiy ma'lumotlarga ko'ra, Afrikaning turli mamlakatlarida o'n to'rt millionga yaqin kishi portugal tilidan yagona ona tili sifatida foydalanib kelmoqda<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The Future of Portuguese|url=http://www.bbportuguese.com/the-future-of-portuguese.html|nashriyot=BB Portuguese|kirish sanasi=11 April 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120502204211/http://www.bbportuguese.com/the-future-of-portuguese.html|arxivsana=2012-05-02}}</ref> va ayrim ma'lumotlarga ko'ra uni ikkinchi til sifatida ishlatuvchilar soni o'n to'rt milliondan ham ko'p bo'lishi mumkinligi aytilgan. Jumladan ba'zi statistik ma'lumotlarga ko'ra, qit'ada o'ttiz milliondan ortiq odam portugal tilida gaplashadi. [[Fransuz tili|Fransuz]] va [[Ingliz tili|ingliz]] kabi, portugal tili Afrikada mustamlakachilikdan keyingi tilga aylandi va Afrika Ittifoqi, Janubiy Afrika taraqqiyot hamjamiyatining ishchi tillaridan biriga aylanib qoldi. Afrikada portugal tili fransuz va ingliz tillarining bosim ostida qolgan til hisoblanadi. == Tarqalishi == Afrikadagi barcha portugal tilida so'zlashuvchi davlatlar [[Angola]], [[Kabo-Verde]], [[Gvineya-Bisau]], [[Mozambik]] va [[San-Tome va Prinsipi|San-Tome va Prinsipidan]] iborat [[:en:Portuguese-speaking_African_countries|PALOP]] (Países Africanos de Língua Official Portuguesa) tarkibiga kiradi. Til keng tarqalgan Angola va San-Tome va Prinsipidan tashqari, portugal tilida asosan faqat shaharlarda doimiy til sifatida gaplashiladi va foydalanib kelinadi. [[Janubiy Afrika Respublikasi|Janubiy Afrikada]] taxminan 300 000 portugal tilida so'zlashuvchilar bor. Bular Madeyradan kelgan ko'chmanchilar, shuningdek, 1975—yilda ushbu mamlakatlar mustaqillikka erishgandan keyin ko'chib kelgan oq tanli Angolans va Mozambikliklar hisoblanadi. Angola va Mozambikdagi fuqarolar urushlari qochqinlarning (shu jumladan portugal tilida so'zlashuvchilar) qo'shni mamlakatlarga ko'chib ketishiga olib keldi: [[Kongo Demokratik Respublikasi]], [[Namibiya]], [[Zambiya]] va [[Janubiy Afrika (tabiiy oblast)|Janubiy Afrika]] shular jumlasidandir. Afro-braziliyalik sobiq qullarning [[Nigeriya]], [[Benin]], [[Togo]], [[Angola]] va [[Mozambik|Mozambikka]] qaytishi qit'ada portugal tilida so'zlashuvchi aholining ko'payishiga yordam berdi. Bundan tashqari, portugal tilida so'zlashuvchi aholining ko'payishida oq tanli portugallar va ularning avlodlarining [[Braziliya]], [[Portugaliya]] va [[Janubiy Afrika Respublikasi|Janubiy Afrikadan]] sobiq Portugaliya mustamlakalariga: Angolaga 500 ming kishigacha va Mozambikka 350 000 kishi qaytishi muhim rol o'ynadi va ushbu hududlarda ham portugal tilining tarqalishiga sabab bo'ldi. [[Senegal|Senegalda]], [[Dakar|Dakarda]] portugal tilida so'zlashuvchi burni-verdiliklar bor. Shuningdek, bir vaqtlar [[Portugaliya imperiyasi|Portugaliya imperiyasining]] bir qismi bo'lgan Casamance mintaqasining janubiy qismida portugal tiliga o'xshash Gvineya kreol tilida so'zlashuvchilar mavjud. Portugal tili butun mamlakat boʻylab chet tili sifatida oʻrgatiladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.the-news.net/cgi-bin/google.pl?id=973-10|sarlavha=Over 17,000 Senegalese learning Portuguese|kirish sanasi=2016-09-11|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Gt7KgeRH?url=http://the-news.net/?id=973-10|arxivsana=2013-05-25}}</ref>. [[Ekvator Gvineyasi|Ekvatorial Gvineya]], sobiq Portugaliya mustamlakasi, CPLP a'zosi hisoblanadi. Bu yerda u amalda ishlatilmasa ham rasmiy til sifatida qaraladi. [[Mavritsiya|Mavrikiy]] Mozambik bilan kuchli madaniy aloqalarga ega. Portugallar orolga birinchi bo'lib yevropaliklar joylashdilar. Mavrikiy davlati ham CPLPga 2006—yilda assotsiatsiyalangan a'zo sifatida qo'shildi. SADC a'zosi sifatida [[Zambiya]] Angola aholisining ko'pligi sababli maktablarda portugal tili darslarini joriy qilgan davlatlardan biri hisoblanadi. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Portugal tili]] [[Turkum:Portugaliya]] [[Turkum:Afrika tillari]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 0c4cdeg8objqgqum6bhdes2sk0gvqzd 2726196 2726195 2022-07-31T02:04:20Z Akobirolmasov diplomat 74881 maqoladagi imloviy xatolar to'g'irlandi wikitext text/x-wiki [[Fayl:Palop.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Palop.svg/300px-Palop.svg.png|thumb|300x300px| PALOP (Países Africanos de Língua Official Portuguesa) aʼzolari qizil rang bilan belgilangan]] [[Portugal tili|Portugal]] tili Afrikaning oltita davlatida rasmiy til hisoblanadi: [[Angola]], [[Mozambik]], [[Gvineya-Bisau]], [[Kabo-Verde]], [[San-Tome va Prinsipi]] va [[Ekvator Gvineyasi|Ekvatorial Gvineya]] davlatlarida portugal tili rasmiy til sanaladi. [[Janubiy Afrika (tabiiy oblast)|Janubiy Afrikada]] Angola va Mozambikdan fuqarolar urushlari paytida oʻz mamlakatlarini tark etgan qochqinlardan tashkil topgan bir nechta portugal tilida soʻzlashuvchi jamoalar mavjud. Norasmiy maʼlumotlarga koʻra, Afrikaning turli mamlakatlarida oʻn toʻrt millionga yaqin kishi portugal tilidan yagona ona tili sifatida foydalanib kelmoqda<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The Future of Portuguese|url=http://www.bbportuguese.com/the-future-of-portuguese.html|nashriyot=BB Portuguese|kirish sanasi=11 April 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120502204211/http://www.bbportuguese.com/the-future-of-portuguese.html|arxivsana=2012-05-02}}</ref> va ayrim maʼlumotlarga koʻra uni ikkinchi til sifatida ishlatuvchilar soni oʻn toʻrt milliondan ham koʻp boʻlishi mumkinligi aytilgan. Jumladan baʼzi statistik maʼlumotlarga koʻra, qitʼada oʻttiz milliondan ortiq odam portugal tilida gaplashadi. [[Fransuz tili|Fransuz]] va [[Ingliz tili|ingliz]] kabi, portugal tili Afrikada mustamlakachilikdan keyingi tilga aylandi va Afrika Ittifoqi, Janubiy Afrika taraqqiyot hamjamiyatining ishchi tillaridan biriga aylanib qoldi. Afrikada portugal tili fransuz va ingliz tillarining bosim ostida qolgan til hisoblanadi. == Tarqalishi == Afrikadagi barcha portugal tilida soʻzlashuvchi davlatlar [[Angola]], [[Kabo-Verde]], [[Gvineya-Bisau]], [[Mozambik]] va [[San-Tome va Prinsipi|San-Tome va Prinsipidan]] iborat [[:en:Portuguese-speaking_African_countries|PALOP]] (Países Africanos de Língua Official Portuguesa) tarkibiga kiradi. Til keng tarqalgan Angola va San-Tome va Prinsipidan tashqari, portugal tilida asosan faqat shaharlarda doimiy til sifatida gaplashiladi va foydalanib kelinadi. [[Janubiy Afrika Respublikasi|Janubiy Afrikada]] taxminan 300 000 portugal tilida soʻzlashuvchilar bor. Bular Madeyradan kelgan koʻchmanchilar, shuningdek, 1975—yilda ushbu mamlakatlar mustaqillikka erishgandan keyin koʻchib kelgan oq tanli Angolans va Mozambikliklar hisoblanadi. Angola va Mozambikdagi fuqarolar urushlari qochqinlarning (shu jumladan portugal tilida soʻzlashuvchilar) qoʻshni mamlakatlarga koʻchib ketishiga olib keldi: [[Kongo Demokratik Respublikasi]], [[Namibiya]], [[Zambiya]] va [[Janubiy Afrika (tabiiy oblast)|Janubiy Afrika]] shular jumlasidandir. Afro-braziliyalik sobiq qullarning [[Nigeriya]], [[Benin]], [[Togo]], [[Angola]] va [[Mozambik|Mozambikka]] qaytishi qitʼada portugal tilida soʻzlashuvchi aholining koʻpayishiga yordam berdi. Bundan tashqari, portugal tilida soʻzlashuvchi aholining koʻpayishida oq tanli portugallar va ularning avlodlarining [[Braziliya]], [[Portugaliya]] va [[Janubiy Afrika Respublikasi|Janubiy Afrikadan]] sobiq Portugaliya mustamlakalariga: Angolaga 500 ming kishigacha va Mozambikka 350 000 kishi qaytishi muhim rol oʻynadi va ushbu hududlarda ham portugal tilining tarqalishiga sabab boʻldi. [[Senegal|Senegalda]], [[Dakar|Dakarda]] portugal tilida soʻzlashuvchi burni-verdiliklar bor. Shuningdek, bir vaqtlar [[Portugaliya imperiyasi|Portugaliya imperiyasining]] bir qismi boʻlgan Casamance mintaqasining janubiy qismida portugal tiliga oʻxshash Gvineya kreol tilida soʻzlashuvchilar mavjud. Portugal tili butun mamlakat boʻylab chet tili sifatida oʻrgatiladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.the-news.net/cgi-bin/google.pl?id=973-10|sarlavha=Over 17,000 Senegalese learning Portuguese|kirish sanasi=2016-09-11|arxivurl=https://www.webcitation.org/6Gt7KgeRH?url=http://the-news.net/?id=973-10|arxivsana=2013-05-25}}</ref>. [[Ekvator Gvineyasi|Ekvatorial Gvineya]], sobiq Portugaliya mustamlakasi, CPLP aʼzosi hisoblanadi. Bu yerda u amalda ishlatilmasa ham rasmiy til sifatida qaraladi. [[Mavritsiya|Mavrikiy]] Mozambik bilan kuchli madaniy aloqalarga ega. Portugallar orolga birinchi boʻlib yevropaliklar joylashdilar. Mavrikiy davlati ham CPLPga 2006—yilda assotsiatsiyalangan aʼzo sifatida qoʻshildi. SADC aʼzosi sifatida [[Zambiya]] Angola aholisining koʻpligi sababli maktablarda portugal tili darslarini joriy qilgan davlatlardan biri hisoblanadi. == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Portugal tili]] [[Turkum:Portugaliya]] [[Turkum:Afrika tillari]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 55mkite89viru4jhcfvl8fqhzwq45zi Lee Holmes 0 758955 2726197 2022-07-31T02:05:07Z Mironshokh Ochilov 75489 „[[:en:Special:Redirect/revision/1097627498|Lee Holmes]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Lee Holmes|tasvir=LeeHolmes01.jpg|izoh=Holmes 2008-yilda|toʻliqism=Lee Daniel Holmes<ref name="Hugman2009-10">{{Cite book | editor-first = Barry J. | editor-last = Hugman | title = The PFA Footballers' Who's Who 2009–10 | year = 2009 | publisher = Mainstream Publishing | isbn = 978-1-84596-474-0}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1987|4|2|df=y}}<ref name="Hugman2009-10"/>|tavallud_joyi=[[Mansfield]], England|vafot_sana=|boʻyi={{convert|1.75|m|order=flip}}<ref>{{cite web |url=https://www.exetercityfc.co.uk/teams/first-team/forward/lee-holmes/ |title=Lee Holmes - Forward - First Team - Exeter City FC |website=[[Exeter City F.C.]] |accessdate=30 July 2019}}</ref>|pozitsiya=Yarim himoyachi|joriyklub=[[Mickleover F.C.|Mickleover]]|klubraqami=|yoshlikyillari1={{0|000}}–2002|yoshlikklublari1=[[Derby County F.C.|Derby County]]|yillar1=2002–2008|klublar1=[[Derby County F.C.|Derby County]]|isht1=46|gollar1=2|yillar2=2004–2005|klublar2=→ [[Swindon Town F.C.|Swindon Town]] (loan)|isht2=15|gollar2=1|yillar3=2006|klublar3=→ [[Bradford City A.F.C.|Bradford City]] (loan)|isht3=16|gollar3=0|yillar4=2008|klublar4=→ [[Walsall F.C.|Walsall]] (loan)|isht4=19|gollar4=4|yillar5=2008–2012|klublar5=[[Southampton F.C.|Southampton]]|isht5=29|gollar5=1|yillar6=2012|klublar6=→ [[Oxford United F.C.|Oxford United]] (loan)|isht6=7|gollar6=2|yillar7=2012|klublar7=→ [[Swindon Town F.C.|Swindon Town]] (loan)|isht7=10|gollar7=1|yillar8=2012–2015|klublar8=[[Preston North End F.C.|Preston North End]]|isht8=60|gollar8=6|yillar9=2014|klublar9=→ [[Portsmouth F.C.|Portsmouth]] (loan)|isht9=5|gollar9=0|yillar10=2015|klublar10=→ [[Exeter City F.C.|Exeter City]] (loan)|isht10=8|gollar10=0|milliyyillar1=2002|milliyjamoa1=[[England national under-16 football team|England U16]]|milliyisht1=4|milliygollar1=0|milliyyillar2=2003|milliyjamoa2=[[England national under-17 football team|England U17]]|milliyisht2=3|milliygollar2=0|milliyyillar3=2004–2006|milliyjamoa3=[[England national under-19 football team|England U19]]|milliyisht3=18|milliygollar3=1|club-update=15:54, 2 July 2020 (UTC)}} '''Lee Daniel Holmes''' (1987-yil 2-aprelda tugʻilgan) — ingliz professional [[Futbol|futbolchisi]], Mikelover [[Yarimhimoyachi (futbol)|jamoasida yarim himoyachi]] sifatida oʻynaydi. Holmes o'z faoliyatini [[:en:Derby_County_F.C.|Derby County]]<nowiki/>da boshladi va ularning eng yosh futbolchisi va to'purari, shuningdek, Angliya kubogida maydonga tushgan eng yosh futbolchiga aylandi. U 16,17 va 19 yoshgacha bo'lgan o'yinlarda Angliyani himoya qilgan. == O'yin karyerasi == === Derby County === Holmes o'z faoliyatini Derby Countyda boshlagan, u atigi 14 yoshida klubning 18 yoshgacha bo'lgan jamoasida maydonga tushgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Leitch |first=Adam |date=6 June 2008 |title=Saints snap up youngster Holmes |publisher=Southern Daily Echo |url=http://www.dailyecho.co.uk/sport/2324648.Saints_snap_up_youngster_Holmes/ |access-date=19 January 2009}}</ref> U kattalar safida debyut qilishidan oldin ham Shimoliy Irlandiyaga qarshi G'alaba qalqoni o'yinida 16 yoshgacha bo'lgan Angliya terma jamoasi uchun atigi 38 soniyadan so'ng gol urgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 October 2002 |title=Under-16s start well in Ireland |publisher=The FA |url=http://www.thefa.com/England/U16s/NewsAndFeatures/Postings/2002/10/27526.htm |url-status=dead |access-date=18 November 2008 |archive-url=https://archive.today/20071029052657/http://www.thefa.com/England/U16s/NewsAndFeatures/Postings/2002/10/27526.htm |archive-date=29 October 2007}}</ref> Angliya yana ikkita g'alaba bilan 2002-yilgi <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Victory_Shield" rel="mw:ExtLink" title="Victory Shield" class="cx-link" data-linkid="244">Victory Shield</a>ni qo'lga kiritdi. <ref name="victory 2002">{{Yangiliklar manbasi |last=Cook |first=Matthew |date=29 November 2002 |title=Victory as England retain shield |publisher=The FA |url=http://www.thefa.com/England/U16s/NewsAndFeatures/Postings/2002/11/32632.htm |url-status=dead |access-date=18 November 2008 |archive-url=https://archive.today/20081011130413/http://www.thefa.com/England/U16s/NewsAndFeatures/Postings/2002/11/32632.htm |archive-date=11 October 2008}}</ref> Holmes Derbydagi debyutini 2002-yil Boxing Dayda <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Grimsby_Town_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Grimsby Town F.C." class="cx-link" data-linkid="246">Grimsby Town</a>ga qarshi o'tkazdi. U atigi 15 yoshu 268 kunda maydonga tushgan eng yosh o'yinchi sifatida klub rekordini yangiladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.dcfc.premiumtv.co.uk/page/History/0,,10270~1026298,00.html|sarlavha=Facts and figures|kirish sanasi=24 February 2008|nashriyot=Derby County F.C.|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071225085345/http://www.dcfc.premiumtv.co.uk/page/History/0%2C%2C10270~1026298%2C00.html|arxivsana=25 December 2007}}</ref> Holmes 2011-yil oktabr oyida Meyson Bennet uni 169 kunga yengib chiqmaguncha, deyarli to‘qqiz yil davomida rekord o‘rnatdi. <ref name="bennett">{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2011 |title=Team News: Middlesbrough Vs DCFC |publisher=Derby County F.C. |url=http://www.dcfc.co.uk/page/NewsDetail/0,,10270~2486352,00.html |url-status=dead |access-date=22 October 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111026082744/http://www.dcfc.co.uk/page/NewsDetail/0%2C%2C10270~2486352%2C00.html |archive-date=26 October 2011}}</ref> U 2002-03-yilgi mavsumda, debyutidan keyin ikki hafta ichida yana ikkita o'yin o'tkazdi. Ikkinchi o'yin Brentfordga qarshi bo'lib, u Angliya kubogining tegishli raundlarida o'ynagan eng yosh futbolchiga aylandi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Beard |first=Brian |date=6 December 2003 |title=Who said the romance of the FA Cup is dead? Beardo hails the Third Round giantkillers |publisher=Professional Footballers' Association |url=http://www.givemefootball.com/premier-league/who-said-the-romance-of-the-fa-cup-is-dead--beardo |url-status=dead |access-date=19 January 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110613180546/http://www.givemefootball.com/premier-league/who-said-the-romance-of-the-fa-cup-is-dead--beardo |archive-date=13 June 2011}}</ref> O'shandan beri uning rekordi Gillingham uchun Lyuk Friman tomonidan buzildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 November 2007 |title=Gills' Freeman makes Cup history |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/g/gillingham/7090382.stm |access-date=1 February 2008}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |FA Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="7" |Derby County |2002–03 |First Division |2 |0 |1 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |3 |0 |- |2003–04 |First Division |23 |2 |1 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |24 |2 |- |2004–05 |Championship |3 |0 |0 |0 |1 |0 |0 |0 |4 |0 |- |2005–06 |Championship |18 |0 |2 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |21 |0 |- |2006–07 |Championship |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2007–08 |Premier League |0 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |- ! colspan="2" |Jami !46 !2 !4 !0 !2 !0 !0 !0 !52 !2 |- |Swindon Town (loan) |2004–05<ref name="sb0405" /> |League One |15 |1 |0 |0 |0 |0 |1{{Efn|Appearance(s) in [[EFL Trophy|Football League Trophy]]|name=FLT}} |0 |16 |1 |- |Bradford City (loan) |2006–07<ref name="sb0607" /> |League One |16 |0 |1 |0 |1 |0 |1{{Efn|name=FLT}} |0 |19 |0 |- |Walsall (loan) |2007–08<ref name="sb0708" /> |League One |19 |4 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |19 |4 |- | rowspan="5" |Southampton |2008–09 |Championship |11 |0 |1 |0 |2 |2 | colspan="2" |— |14 |2 |- |2009–10 |League One |5 |0 |2 |0 |0 |0 |1{{Efn|name=FLT}} |0 |8 |0 |- |2010–11 |League One |7 |0 |2 |0 |1 |0 |0 |0 |10 |0 |- |2011–12 |Championship |6 |1 |1 |0 |4 |0 | colspan="2" |— |11 |1 |- ! colspan="2" |Jami !29 !1 !6 !0 !7 !2 !1 !0 !43 !3 |- |Oxford United (loan) |2011–12<ref name="sb1112" /> |League Two |7 |2 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |7 |2 |- |Swindon Town (loan) |2011–12<ref name="sb1112" /> |League Two |10 |1 |0 |0 |0 |0 |1{{Efn|name=FLT}} |0 |11 |1 |- | rowspan="4" |Preston North End |2012–13 |League One |28 |3 |2 |0 |1 |0 |2{{Efn|name=FLT}} |0 |33 |3 |- |2013–14 |League One |32 |3 |5 |0 |2 |0 |2{{Efn|One appearance in Football League Trophy, one appearance in [[EFL League One play-offs|League One play-offs]]}} |0 |41 |3 |- |2014–15 |League One |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1{{Efn|name=FLT}} |0 |1 |0 |- ! colspan="2" |Jami !60 !6 !7 !0 !3 !0 !5 !0 !75 !6 |- |Portsmouth (loan) |2014–15<ref name="sb1415" /> |League Two |5 |2 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |5 |2 |- |Exeter City (loan) |2014–15<ref name="sb1415" /> |League Two |8 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |8 |0 |- | rowspan="6" |Exeter City |2015–16 |League Two |37 |2 |3 |1 |1 |0 |1{{Efn|name=FLT}} |0 |42 |3 |- |2016–17 |League Two |16 |5 |1 |0 |0 |0 |4{{Efn|One appearance in EFL Trophy, three appearances in [[EFL League Two play-offs|League Two play-offs]]}} |0 |21 |5 |- |2017–18 |League Two |27 |2 |2 |0 |1 |1 |1{{Efn|Appearance in [[EFL Trophy]]|name=EFLT}} |0 |31 |3 |- |2018–19 |League Two |34 |3 |0 |0 |1 |0 |0 |0 |35 |3 |- |2019–20 |League Two |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- ! colspan="2" |Jami !122 !12 !6 !1 !3 !1 !6 !0 !137 !14 |- ! colspan="2" |Jami ! !329 !30 !24 !1 !16 !3 !14 !0 !383 !34 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1987-yilda tugʻilganlar]] ru7ck1xk3zrfwosf0v9vnbzl0uhp8h5 2726198 2726197 2022-07-31T02:05:55Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Lee Holmes|tasvir=LeeHolmes01.jpg|izoh=Holmes 2008-yilda|toʻliqism=Lee Daniel Holmes<ref name="Hugman2009-10">{{Cite book | editor-first = Barry J. | editor-last = Hugman | title = The PFA Footballers' Who's Who 2009–10 | year = 2009 | publisher = Mainstream Publishing | isbn = 978-1-84596-474-0}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1987|4|2|df=y}}<ref name="Hugman2009-10"/>|tavallud_joyi=[[Mansfield]], England|vafot_sana=|boʻyi={{convert|1.75|m|order=flip}}<ref>{{cite web |url=https://www.exetercityfc.co.uk/teams/first-team/forward/lee-holmes/ |title=Lee Holmes - Forward - First Team - Exeter City FC |website=[[Exeter City F.C.]] |accessdate=30 July 2019}}</ref>|pozitsiya=Yarim himoyachi|joriyklub=[[Mickleover F.C.|Mickleover]]|klubraqami=|yoshlikyillari1={{0|000}}–2002|yoshlikklublari1=[[Derby County F.C.|Derby County]]|yillar1=2002–2008|klublar1=[[Derby County F.C.|Derby County]]|isht1=46|gollar1=2|yillar2=2004–2005|klublar2=→ [[Swindon Town F.C.|Swindon Town]] (loan)|isht2=15|gollar2=1|yillar3=2006|klublar3=→ [[Bradford City A.F.C.|Bradford City]] (loan)|isht3=16|gollar3=0|yillar4=2008|klublar4=→ [[Walsall F.C.|Walsall]] (loan)|isht4=19|gollar4=4|yillar5=2008–2012|klublar5=[[Southampton F.C.|Southampton]]|isht5=29|gollar5=1|yillar6=2012|klublar6=→ [[Oxford United F.C.|Oxford United]] (loan)|isht6=7|gollar6=2|yillar7=2012|klublar7=→ [[Swindon Town F.C.|Swindon Town]] (loan)|isht7=10|gollar7=1|yillar8=2012–2015|klublar8=[[Preston North End F.C.|Preston North End]]|isht8=60|gollar8=6|yillar9=2014|klublar9=→ [[Portsmouth F.C.|Portsmouth]] (loan)|isht9=5|gollar9=0|yillar10=2015|klublar10=→ [[Exeter City F.C.|Exeter City]] (loan)|isht10=8|gollar10=0|milliyyillar1=2002|milliyjamoa1=[[England national under-16 football team|England U16]]|milliyisht1=4|milliygollar1=0|milliyyillar2=2003|milliyjamoa2=[[England national under-17 football team|England U17]]|milliyisht2=3|milliygollar2=0|milliyyillar3=2004–2006|milliyjamoa3=[[England national under-19 football team|England U19]]|milliyisht3=18|milliygollar3=1|club-update=15:54, 2 July 2020 (UTC)}} '''Lee Daniel Holmes''' (1987-yil 2-aprelda tugʻilgan) — ingliz professional [[Futbol|futbolchisi]], Mikelover [[Yarimhimoyachi (futbol)|jamoasida yarim himoyachi]] sifatida oʻynaydi. Holmes o'z faoliyatini [[:en:Derby_County_F.C.|Derby County]]<nowiki/>da boshladi va ularning eng yosh futbolchisi va to'purari, shuningdek, Angliya kubogida maydonga tushgan eng yosh futbolchiga aylandi. U 16,17 va 19 yoshgacha bo'lgan o'yinlarda Angliyani himoya qilgan. == O'yin karyerasi == === Derby County === Holmes o'z faoliyatini Derby Countyda boshlagan, u atigi 14 yoshida klubning 18 yoshgacha bo'lgan jamoasida maydonga tushgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Leitch |first=Adam |date=6 June 2008 |title=Saints snap up youngster Holmes |publisher=Southern Daily Echo |url=http://www.dailyecho.co.uk/sport/2324648.Saints_snap_up_youngster_Holmes/ |access-date=19 January 2009}}</ref> U kattalar safida debyut qilishidan oldin ham Shimoliy Irlandiyaga qarshi G'alaba qalqoni o'yinida 16 yoshgacha bo'lgan Angliya terma jamoasi uchun atigi 38 soniyadan so'ng gol urgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 October 2002 |title=Under-16s start well in Ireland |publisher=The FA |url=http://www.thefa.com/England/U16s/NewsAndFeatures/Postings/2002/10/27526.htm |url-status=dead |access-date=18 November 2008 |archive-url=https://archive.today/20071029052657/http://www.thefa.com/England/U16s/NewsAndFeatures/Postings/2002/10/27526.htm |archive-date=29 October 2007}}</ref> Angliya yana ikkita g'alaba bilan 2002-yilgi Victory Shieldni qo'lga kiritdi. <ref name="victory 2002">{{Yangiliklar manbasi |last=Cook |first=Matthew |date=29 November 2002 |title=Victory as England retain shield |publisher=The FA |url=http://www.thefa.com/England/U16s/NewsAndFeatures/Postings/2002/11/32632.htm |url-status=dead |access-date=18 November 2008 |archive-url=https://archive.today/20081011130413/http://www.thefa.com/England/U16s/NewsAndFeatures/Postings/2002/11/32632.htm |archive-date=11 October 2008}}</ref> Holmes Derbydagi debyutini 2002-yil Boxing Dayda Grimsby Townga qarshi o'tkazdi. U atigi 15 yoshu 268 kunda maydonga tushgan eng yosh o'yinchi sifatida klub rekordini yangiladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.dcfc.premiumtv.co.uk/page/History/0,,10270~1026298,00.html|sarlavha=Facts and figures|kirish sanasi=24 February 2008|nashriyot=Derby County F.C.|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071225085345/http://www.dcfc.premiumtv.co.uk/page/History/0%2C%2C10270~1026298%2C00.html|arxivsana=25 December 2007}}</ref> Holmes 2011-yil oktabr oyida Meyson Bennet uni 169 kunga yengib chiqmaguncha, deyarli to‘qqiz yil davomida rekord o‘rnatdi. <ref name="bennett">{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2011 |title=Team News: Middlesbrough Vs DCFC |publisher=Derby County F.C. |url=http://www.dcfc.co.uk/page/NewsDetail/0,,10270~2486352,00.html |url-status=dead |access-date=22 October 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111026082744/http://www.dcfc.co.uk/page/NewsDetail/0%2C%2C10270~2486352%2C00.html |archive-date=26 October 2011}}</ref> U 2002-03-yilgi mavsumda, debyutidan keyin ikki hafta ichida yana ikkita o'yin o'tkazdi. Ikkinchi o'yin Brentfordga qarshi bo'lib, u Angliya kubogining tegishli raundlarida o'ynagan eng yosh futbolchiga aylandi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Beard |first=Brian |date=6 December 2003 |title=Who said the romance of the FA Cup is dead? Beardo hails the Third Round giantkillers |publisher=Professional Footballers' Association |url=http://www.givemefootball.com/premier-league/who-said-the-romance-of-the-fa-cup-is-dead--beardo |url-status=dead |access-date=19 January 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110613180546/http://www.givemefootball.com/premier-league/who-said-the-romance-of-the-fa-cup-is-dead--beardo |archive-date=13 June 2011}}</ref> O'shandan beri uning rekordi Gillingham uchun Lyuk Friman tomonidan buzildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 November 2007 |title=Gills' Freeman makes Cup history |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/g/gillingham/7090382.stm |access-date=1 February 2008}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |FA Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="7" |Derby County |2002–03 |First Division |2 |0 |1 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |3 |0 |- |2003–04 |First Division |23 |2 |1 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |24 |2 |- |2004–05 |Championship |3 |0 |0 |0 |1 |0 |0 |0 |4 |0 |- |2005–06 |Championship |18 |0 |2 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |21 |0 |- |2006–07 |Championship |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2007–08 |Premier League |0 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |- ! colspan="2" |Jami !46 !2 !4 !0 !2 !0 !0 !0 !52 !2 |- |Swindon Town (loan) |2004–05<ref name="sb0405" /> |League One |15 |1 |0 |0 |0 |0 |1{{Efn|Appearance(s) in [[EFL Trophy|Football League Trophy]]|name=FLT}} |0 |16 |1 |- |Bradford City (loan) |2006–07<ref name="sb0607" /> |League One |16 |0 |1 |0 |1 |0 |1{{Efn|name=FLT}} |0 |19 |0 |- |Walsall (loan) |2007–08<ref name="sb0708" /> |League One |19 |4 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |19 |4 |- | rowspan="5" |Southampton |2008–09 |Championship |11 |0 |1 |0 |2 |2 | colspan="2" |— |14 |2 |- |2009–10 |League One |5 |0 |2 |0 |0 |0 |1{{Efn|name=FLT}} |0 |8 |0 |- |2010–11 |League One |7 |0 |2 |0 |1 |0 |0 |0 |10 |0 |- |2011–12 |Championship |6 |1 |1 |0 |4 |0 | colspan="2" |— |11 |1 |- ! colspan="2" |Jami !29 !1 !6 !0 !7 !2 !1 !0 !43 !3 |- |Oxford United (loan) |2011–12<ref name="sb1112" /> |League Two |7 |2 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |7 |2 |- |Swindon Town (loan) |2011–12<ref name="sb1112" /> |League Two |10 |1 |0 |0 |0 |0 |1{{Efn|name=FLT}} |0 |11 |1 |- | rowspan="4" |Preston North End |2012–13 |League One |28 |3 |2 |0 |1 |0 |2{{Efn|name=FLT}} |0 |33 |3 |- |2013–14 |League One |32 |3 |5 |0 |2 |0 |2{{Efn|One appearance in Football League Trophy, one appearance in [[EFL League One play-offs|League One play-offs]]}} |0 |41 |3 |- |2014–15 |League One |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1{{Efn|name=FLT}} |0 |1 |0 |- ! colspan="2" |Jami !60 !6 !7 !0 !3 !0 !5 !0 !75 !6 |- |Portsmouth (loan) |2014–15<ref name="sb1415" /> |League Two |5 |2 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |5 |2 |- |Exeter City (loan) |2014–15<ref name="sb1415" /> |League Two |8 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |8 |0 |- | rowspan="6" |Exeter City |2015–16 |League Two |37 |2 |3 |1 |1 |0 |1{{Efn|name=FLT}} |0 |42 |3 |- |2016–17 |League Two |16 |5 |1 |0 |0 |0 |4{{Efn|One appearance in EFL Trophy, three appearances in [[EFL League Two play-offs|League Two play-offs]]}} |0 |21 |5 |- |2017–18 |League Two |27 |2 |2 |0 |1 |1 |1{{Efn|Appearance in [[EFL Trophy]]|name=EFLT}} |0 |31 |3 |- |2018–19 |League Two |34 |3 |0 |0 |1 |0 |0 |0 |35 |3 |- |2019–20 |League Two |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- ! colspan="2" |Jami !122 !12 !6 !1 !3 !1 !6 !0 !137 !14 |- ! colspan="2" |Jami ! !329 !30 !24 !1 !16 !3 !14 !0 !383 !34 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1987-yilda tugʻilganlar]] <references /> 38897s6mpda5lnfxy2nmyvtfvdz8ksc 2726200 2726198 2022-07-31T02:07:43Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Lee Holmes|tasvir=LeeHolmes01.jpg|izoh=Holmes 2008-yilda|toʻliqism=Lee Daniel Holmes<ref name="Hugman2009-10">{{Cite book | editor-first = Barry J. | editor-last = Hugman | title = The PFA Footballers' Who's Who 2009–10 | year = 2009 | publisher = Mainstream Publishing | isbn = 978-1-84596-474-0}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1987|4|2|df=y}}<ref name="Hugman2009-10"/>|tavallud_joyi=[[Mansfield]], England|vafot_sana=|boʻyi={{convert|1.75|m|order=flip}}<ref>{{cite web |url=https://www.exetercityfc.co.uk/teams/first-team/forward/lee-holmes/ |title=Lee Holmes - Forward - First Team - Exeter City FC |website=[[Exeter City F.C.]] |accessdate=30 July 2019}}</ref>|pozitsiya=Yarim himoyachi|joriyklub=[[Mickleover F.C.|Mickleover]]|klubraqami=|yoshlikyillari1={{0|000}}–2002|yoshlikklublari1=[[Derby County F.C.|Derby County]]|yillar1=2002–2008|klublar1=[[Derby County F.C.|Derby County]]|isht1=46|gollar1=2|yillar2=2004–2005|klublar2=→ [[Swindon Town F.C.|Swindon Town]] (loan)|isht2=15|gollar2=1|yillar3=2006|klublar3=→ [[Bradford City A.F.C.|Bradford City]] (loan)|isht3=16|gollar3=0|yillar4=2008|klublar4=→ [[Walsall F.C.|Walsall]] (loan)|isht4=19|gollar4=4|yillar5=2008–2012|klublar5=[[Southampton F.C.|Southampton]]|isht5=29|gollar5=1|yillar6=2012|klublar6=→ [[Oxford United F.C.|Oxford United]] (loan)|isht6=7|gollar6=2|yillar7=2012|klublar7=→ [[Swindon Town F.C.|Swindon Town]] (loan)|isht7=10|gollar7=1|yillar8=2012–2015|klublar8=[[Preston North End F.C.|Preston North End]]|isht8=60|gollar8=6|yillar9=2014|klublar9=→ [[Portsmouth F.C.|Portsmouth]] (loan)|isht9=5|gollar9=0|yillar10=2015|klublar10=→ [[Exeter City F.C.|Exeter City]] (loan)|isht10=8|gollar10=0|milliyyillar1=2002|milliyjamoa1=[[England national under-16 football team|England U16]]|milliyisht1=4|milliygollar1=0|milliyyillar2=2003|milliyjamoa2=[[England national under-17 football team|England U17]]|milliyisht2=3|milliygollar2=0|milliyyillar3=2004–2006|milliyjamoa3=[[England national under-19 football team|England U19]]|milliyisht3=18|milliygollar3=1|club-update=15:54, 2 July 2020 (UTC)}} '''Lee Daniel Holmes''' (1987-yil 2-aprelda tugʻilgan) — ingliz professional [[Futbol|futbolchisi]], Mikelover [[Yarimhimoyachi (futbol)|jamoasida yarim himoyachi]] sifatida oʻynaydi. Holmes o'z faoliyatini [[:en:Derby_County_F.C.|Derby County]]<nowiki/>da boshladi va ularning eng yosh futbolchisi va to'purari, shuningdek, Angliya kubogida maydonga tushgan eng yosh futbolchiga aylandi. U 16,17 va 19 yoshgacha bo'lgan o'yinlarda Angliyani himoya qilgan. == O'yin karyerasi == === Derby County === Holmes o'z faoliyatini Derby Countyda boshlagan, u atigi 14 yoshida klubning 18 yoshgacha bo'lgan jamoasida maydonga tushgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Leitch |first=Adam |date=6 June 2008 |title=Saints snap up youngster Holmes |publisher=Southern Daily Echo |url=http://www.dailyecho.co.uk/sport/2324648.Saints_snap_up_youngster_Holmes/ |access-date=19 January 2009}}</ref> U kattalar safida debyut qilishidan oldin ham Shimoliy Irlandiyaga qarshi G'alaba qalqoni o'yinida 16 yoshgacha bo'lgan Angliya terma jamoasi uchun atigi 38 soniyadan so'ng gol urgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 October 2002 |title=Under-16s start well in Ireland |publisher=The FA |url=http://www.thefa.com/England/U16s/NewsAndFeatures/Postings/2002/10/27526.htm |url-status=dead |access-date=18 November 2008 |archive-url=https://archive.today/20071029052657/http://www.thefa.com/England/U16s/NewsAndFeatures/Postings/2002/10/27526.htm |archive-date=29 October 2007}}</ref> Angliya yana ikkita g'alaba bilan 2002-yilgi Victory Shieldni qo'lga kiritdi. <ref name="victory 2002">{{Yangiliklar manbasi |last=Cook |first=Matthew |date=29 November 2002 |title=Victory as England retain shield |publisher=The FA |url=http://www.thefa.com/England/U16s/NewsAndFeatures/Postings/2002/11/32632.htm |url-status=dead |access-date=18 November 2008 |archive-url=https://archive.today/20081011130413/http://www.thefa.com/England/U16s/NewsAndFeatures/Postings/2002/11/32632.htm |archive-date=11 October 2008}}</ref> Holmes Derbydagi debyutini 2002-yil Boxing Dayda Grimsby Townga qarshi o'tkazdi. U atigi 15 yoshu 268 kunda maydonga tushgan eng yosh o'yinchi sifatida klub rekordini yangiladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.dcfc.premiumtv.co.uk/page/History/0,,10270~1026298,00.html|sarlavha=Facts and figures|kirish sanasi=24 February 2008|nashriyot=Derby County F.C.|arxivurl=https://web.archive.org/web/20071225085345/http://www.dcfc.premiumtv.co.uk/page/History/0%2C%2C10270~1026298%2C00.html|arxivsana=25 December 2007}}</ref> Holmes 2011-yil oktabr oyida Meyson Bennet uni 169 kunga yengib chiqmaguncha, deyarli to‘qqiz yil davomida rekord o‘rnatdi. <ref name="bennett">{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2011 |title=Team News: Middlesbrough Vs DCFC |publisher=Derby County F.C. |url=http://www.dcfc.co.uk/page/NewsDetail/0,,10270~2486352,00.html |url-status=dead |access-date=22 October 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111026082744/http://www.dcfc.co.uk/page/NewsDetail/0%2C%2C10270~2486352%2C00.html |archive-date=26 October 2011}}</ref> U 2002-03-yilgi mavsumda, debyutidan keyin ikki hafta ichida yana ikkita o'yin o'tkazdi. Ikkinchi o'yin Brentfordga qarshi bo'lib, u Angliya kubogining tegishli raundlarida o'ynagan eng yosh futbolchiga aylandi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Beard |first=Brian |date=6 December 2003 |title=Who said the romance of the FA Cup is dead? Beardo hails the Third Round giantkillers |publisher=Professional Footballers' Association |url=http://www.givemefootball.com/premier-league/who-said-the-romance-of-the-fa-cup-is-dead--beardo |url-status=dead |access-date=19 January 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110613180546/http://www.givemefootball.com/premier-league/who-said-the-romance-of-the-fa-cup-is-dead--beardo |archive-date=13 June 2011}}</ref> O'shandan beri uning rekordi Gillingham uchun Lyuk Friman tomonidan buzildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 November 2007 |title=Gills' Freeman makes Cup history |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/g/gillingham/7090382.stm |access-date=1 February 2008}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |FA Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="7" |Derby County |2002–03 |First Division |2 |0 |1 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |3 |0 |- |2003–04 |First Division |23 |2 |1 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |24 |2 |- |2004–05 |Championship |3 |0 |0 |0 |1 |0 |0 |0 |4 |0 |- |2005–06 |Championship |18 |0 |2 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |21 |0 |- |2006–07 |Championship |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2007–08 |Premier League |0 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |- ! colspan="2" |Jami !46 !2 !4 !0 !2 !0 !0 !0 !52 !2 |- |Swindon Town (loan) |2004–05 |League One |15 |1 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |16 |1 |- |Bradford City (loan) |2006–07 |League One |16 |0 |1 |0 |1 |0 |1 |0 |19 |0 |- |Walsall (loan) |2007–08 |League One |19 |4 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |19 |4 |- | rowspan="5" |Southampton |2008–09 |Championship |11 |0 |1 |0 |2 |2 | colspan="2" |— |14 |2 |- |2009–10 |League One |5 |0 |2 |0 |0 |0 |1 |0 |8 |0 |- |2010–11 |League One |7 |0 |2 |0 |1 |0 |0 |0 |10 |0 |- |2011–12 |Championship |6 |1 |1 |0 |4 |0 | colspan="2" |— |11 |1 |- ! colspan="2" |Jami !29 !1 !6 !0 !7 !2 !1 !0 !43 !3 |- |Oxford United (loan) |2011–12 |League Two |7 |2 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |7 |2 |- |Swindon Town (loan) |2011–12 |League Two |10 |1 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |11 |1 |- | rowspan="4" |Preston North End |2012–13 |League One |28 |3 |2 |0 |1 |0 |2 |0 |33 |3 |- |2013–14 |League One |32 |3 |5 |0 |2 |0 |2 |0 |41 |3 |- |2014–15 |League One |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |1 |0 |- ! colspan="2" |Jami !60 !6 !7 !0 !3 !0 !5 !0 !75 !6 |- |Portsmouth (loan) |2014–15 |League Two |5 |2 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |5 |2 |- |Exeter City (loan) |2014–15 |League Two |8 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |8 |0 |- | rowspan="6" |Exeter City |2015–16 |League Two |37 |2 |3 |1 |1 |0 |1 |0 |42 |3 |- |2016–17 |League Two |16 |5 |1 |0 |0 |0 |4 |0 |21 |5 |- |2017–18 |League Two |27 |2 |2 |0 |1 |1 |1 |0 |31 |3 |- |2018–19 |League Two |34 |3 |0 |0 |1 |0 |0 |0 |35 |3 |- |2019–20 |League Two |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- ! colspan="2" |Jami !122 !12 !6 !1 !3 !1 !6 !0 !137 !14 |- ! colspan="2" |Jami ! !329 !30 !24 !1 !16 !3 !14 !0 !383 !34 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1987-yilda tugʻilganlar]] <references /> rssj50hjuosdyhkchn9c9km1k7nbojx Joe Garner 0 758956 2726202 2022-07-31T02:14:21Z Mironshokh Ochilov 75489 „[[:en:Special:Redirect/revision/1095689834|Joe Garner]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Joe Garner|tasvir=JoeGarnerPetIps1.jpg|izoh=Garner playing for [[Ipswich Town F.C.|Ipswich Town]] in 2017|toʻliqism=Joseph Alan Garner<ref>{{cite web |url=https://www.efl.com/siteassets/efl-documents/efl-professional-retain-list--free-transfers---2017-18.pdf |title=Club list of registered players: As at 19th May 2018: Ipswich Town |publisher=English Football League |page=19 |access-date=17 June 2018}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1988|4|12|df=y}}<ref name="Hugman2009-10">{{Cite book | editor-first = Barry J. | editor-last = Hugman |title=The PFA Footballers' Who's Who 2009–10 |year=2009 |publisher=Mainstream Publishing |isbn=978-1-84596-474-0}}</ref>|tavallud_joyi=[[Blackburn]], England|boʻyi={{height|ft=5|in=10}}<ref name="Hugman2009-10"/>|pozitsiya=[[Striker (association football)|Striker]]|joriyklub=[[Fleetwood Town F.C.|Fleetwood Town]]|klubraqami=14|yoshlikyillari1={{0|0000}}–2006|yoshlikklublari1=[[Blackburn Rovers F.C.|Blackburn Rovers]]|yillar1=2006–2007|klublar1=[[Blackburn Rovers F.C.|Blackburn Rovers]]|isht1=0|gollar1=0|yillar2=2007|klublar2=→ [[Carlisle United F.C.|Carlisle United]] (loan)|isht2=18|gollar2=7|yillar3=2007–2008|klublar3=[[Carlisle United F.C.|Carlisle United]]|isht3=31|gollar3=14|yillar4=2008–2011|klublar4=[[Nottingham Forest F.C.|Nottingham Forest]]|isht4=48|gollar4=9|yillar5=2010–2011|klublar5=→ [[Huddersfield Town A.F.C.|Huddersfield Town]] (loan)|isht5=16|gollar5=0|yillar6=2011|klublar6=→ [[Scunthorpe United F.C.|Scunthorpe United]] (loan)|isht6=18|gollar6=6|yillar7=2011–2013|klublar7=[[Watford F.C.|Watford]]|isht7=24|gollar7=1|yillar8=2012|klublar8=→ [[Carlisle United F.C.|Carlisle United]] (loan)|isht8=16|gollar8=7|yillar9=2013–2016|klublar9=[[Preston North End F.C.|Preston North End]]|isht9=129|gollar9=49|yillar10=2016–2017|klublar10=[[Rangers F.C.|Rangers]]|isht10=31|gollar10=7|milliyyillar1=2003–2004|milliyjamoa1=[[England national under-16 football team|England U16]]|milliyisht1=4|milliygollar1=4|milliyyillar2=2004–2005|milliyjamoa2=[[England national under-17 football team|England U17]]|milliyisht2=10|milliygollar2=5|milliyyillar3=2005–2006|milliyjamoa3=[[England national under-19 football team|England U19]]|milliyisht3=6|milliygollar3=3|club-update=13:34, 7 September 2021 (UTC)}} '''Joseph Alan Garner''' (1988-yil 12-aprelda tugʻilgan) — ingliz professional [[Futbol|futbolchisi]], EFL League Onening “Flitvud Town<nowiki/>[[Hujumchi (futbol)|” klubi hujumchisi]]. Garner Karlayl Yunaytedga qo'shilishdan oldin Blekburn Rovers bilan faoliyatini boshlagan. Garner Preston North End bilan uch yillik shartnomaga ega bo'lib, u yerda 150 dan ortiq o'yin o'tkazdi va 2015-yilgi Futbol Ligasi Birinchi pley-off finalida g'alaba qozondi. Garner avvalroq 2018-yilda “Wigan Atletik”da 2020-yilgacha o‘ynagan edi. == Klub karyerasi == === Blackburn Rovers === <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Blackburn" rel="mw:ExtLink" title="Blackburn" class="cx-link" data-linkid="269">Blackburnda</a> tug'ilgan Garner o'z faoliyatini o'sha paytdagi Premer-liga klubi "<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Blackburn" rel="mw:ExtLink" title="Blackburn" class="cx-link" data-linkid="269">Blackburn</a>Rovers "da boshlagan va hujumchi sifatida 1980-yillar va 1990-yillar boshida "[[:en:Blackburn|Blackburn]]" tarixidagi eng ko'p gol urgan va klub afsonasi bo'lgan Saymon Garner bilan bir xil pozitsiyada o'ynagan. U<nowiki/>[[:en:Ewood_Park|Ewood Park]]<nowiki/>da yoshlar va zaxira jamoalarida o'ynagan va yoshlar darajasida samarali to'purar bo'lgan. Uning rekordi Manchester Yunayted U16ga qarshi bitta o'yinda ikkita xet-trik qayd etgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.fourfourtwo.com/features/joe-garner-talentspotter|sarlavha=Joe Garner: Talentspotter|sana=1 November 2007}}</ref> Blackburn futbolchidan umidvor bo'lishiga qaramay, Garner Blackburndagi o'rinlar uchun [[:en:Paul_Dickov|Paul Dickov]], [[:en:Paul_Gallagher_(footballer)|Paul Gallagher]], [[:en:Craig_Bellamy|Craig Bellamy]], [[:en:Benni_McCarthy|Benni McCarthy]] va [[:en:Roque_Santa_Cruz|Roque Santa Cruz]] kabi o'yinchilar bilan raqobat tufayli "Blackburn Rovers"ning kattalar tarkibiga kira olmadi. <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Roque_Santa_Cruz" rel="mw:ExtLink" title="Roque Santa Cruz" class="cx-link" data-linkid="282">Cruz</a> Garnerni oddiy asosiy jamoa futbolini izlash uchun ikkita divizionni tushirishga majbur qildi. == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center;" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |National Cup{{efn|Includes [[FA Cup]], [[Scottish Cup]], [[Cypriot Cup]]}} ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- |Blackburn Rovers |2006–07 |Premier League |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |Carlisle United (loan) |2006–07<ref name="Games played by Joe Garner in 2006/2007" /> |League One |18 |5 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |18 |5 |- |Carlisle United |2007–08 |League One |31 |14 |2 |0 |1 |0 |1<ref group="lower-alpha" name="FLT">Appearance(s) in [[Football League Trophy]]</ref> |0 |35 |14 |- | rowspan="5" |Nottingham Forest |2008–09 |Championship |28 |7 |2 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |30 |8 |- |2009–10 |Championship |18 |2 |1 |0 |2 |0 |0 |0 |21 |2 |- |2010–11 |Championship |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2011–12 |Championship |2 |0 |0 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |- ! colspan="2" |Jami !48 !9 !3 !1 !4 !0 !0 !0 !55 !10 |- |Huddersfield Town (loan) |2010–11<ref name="Games played by Joe Garner in 2010/2011" /> |League One |16 |0 |0 |0 |1 |0 |2<ref group="lower-alpha" name="FLT" /> |0 |19 |0 |- |Scunthorpe United (loan) |2010–11<ref name="Games played by Joe Garner in 2010/2011" /> |Championship |18 |6 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |18 |6 |- | rowspan="3" |Watford |2011–12<ref name="Games played by Joe Garner in 2011/2012" /> |Championship |22 |1 |2 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |24 |1 |- |2012–13 |Championship |2 |0 |0 |0 |1 |0 |0 |0 |3 |0 |- ! colspan="2" |Jami !24 !1 !2 !0 !1 !0 !0 !0 !27 !1 |- |Carlisle United (loan) |2012–13<ref name="Games played by Joe Garner in 2012/2013" /> |League One |16 |7 |2 |1 |0 |0 |0 |0 |18 |8 |- | rowspan="6" |Preston North End |2012–13<ref name="Games played by Joe Garner in 2012/2013" /> |League One |14 |0 |0 |0 |0 |0 |1<ref group="lower-alpha" name="FLT" /> |0 |15 |0 |- |2013–14 |League One |35 |18 |5 |5 |2 |0 |3 |1 |45 |24 |- |2014–15 |League One |37 |25 |2 |0 |0 |0 |5 |2 |44 |27 |- |2015–16 |Championship |41 |6 |1 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |44 |6 |- |2016–17 |Championship |2 |0 |0 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |3 |0 |- ! colspan="2" |Jami !129 !49 !8 !5 !5 !0 !9 !3 !151 !57 |- |Rangers |2016–17<ref name="Games played by Joe Garner in 2016/2017" /> |Scottish Premiership |31 |7 |2 |3 |1 |0 | colspan="2" |— |34 |10 |- |Ipswich Town |2017–18 |Championship |32 |10 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |32 |10 |- | rowspan="4" |Wigan Athletic |2018–19 |Championship |33 |8 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |33 |8 |- |2019–20 |Championship |27 |2 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |27 |2 |- |2020–21 |League One |11 |3 |1 |1 |1 |2 |1 |1 |14 |7 |- ! colspan="2" |Jami !71 !13 !1 !1 !1 !2 !1 !1 !74 !17 |- |APOEL |2020–21<ref name="Soccerway">{{Veb manbasi|url=https://uk.soccerway.com/players/joe-garner/47506/|sarlavha=J. Garner|ish=Soccerway|nashriyot=Perform Group|kirish sanasi=8 April 2021}}</ref> |Cypriot First Division |11 |8 |4 |1 | colspan="2" |— |0 |0 |15 |9 |- |Fleetwood Town |2021–22 |League One |18 |4 |1 |1 | colspan="2" |— |0 |0 |19 |5 |- ! colspan="2" |Jami ! !463 !133 !25 !13 !14 !2 !13 !4 !515 !152 |} == Yutuqlar == '''Preston North End''' * Futbol Ligasi Birinchi pley-off o'yinlari: 2015 <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Middleton |first=Nathan |date=24 May 2015 |title=Preston North End 4–0 Swindon Town |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/32770740 |access-date=26 December 2018}}</ref> '''Individual''' * Preston shimolidagi yilning eng yaxshi futbolchisi: 2013–14 <ref name="JGPotY">{{Yangiliklar manbasi |date=4 May 2014 |title=Joe Garner is 2014 PNE Player of the Year |publisher=[[Preston North End F.C.]] |url=https://www.pnefc.net/news/2014/may/joe-garner-is-2014-pne-player-of-the-year/ |access-date=5 February 2020}}</ref> * Preston North End o'yinchilarining yilning eng yaxshi futbolchisi: 2013–14 <ref name="JGPotY" /> * Futbol ligasining birinchi to'purari: 2014–15 * Yilning PFA jamoasi: 2014–15 Liga Birinchi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 April 2015 |title=League One Team of the Year: Five Bristol City players selected |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/32474398 |access-date=8 May 2018}}</ref> * Futbol ligasida yilning eng yaxshi futbolchisi: 2014–15 <ref name="FLA 2015">{{Veb manbasi|sarlavha=Winners announced for The Football League Awards 2015|url=http://www.football-league.co.uk/news/article/2015/winners-announced-for-the-football-league-awards-2015-2412148.aspx|nashriyot=The Football League|kirish sanasi=2015-04-19}}</ref> * Futbol ligasining eng yaxshi goli: 2014–15 <ref name="FLA 2015" /> * PFA League One muxlislar orasida yilning eng yaxshi futbolchisi: 2015 <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thepfa.com/news/2015/5/28/pfa-fans-poty-league-one|sarlavha=PFA Fans' League One Player of the Year}}</ref> == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] 65xe5i7ns55kgp3rz4ez7rulppgemeu 2726203 2726202 2022-07-31T02:16:00Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Joe Garner|tasvir=JoeGarnerPetIps1.jpg|izoh=Garner playing for [[Ipswich Town F.C.|Ipswich Town]] in 2017|toʻliqism=Joseph Alan Garner<ref>{{cite web |url=https://www.efl.com/siteassets/efl-documents/efl-professional-retain-list--free-transfers---2017-18.pdf |title=Club list of registered players: As at 19th May 2018: Ipswich Town |publisher=English Football League |page=19 |access-date=17 June 2018}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1988|4|12|df=y}}<ref name="Hugman2009-10">{{Cite book | editor-first = Barry J. | editor-last = Hugman |title=The PFA Footballers' Who's Who 2009–10 |year=2009 |publisher=Mainstream Publishing |isbn=978-1-84596-474-0}}</ref>|tavallud_joyi=[[Blackburn]], England|boʻyi={{height|ft=5|in=10}}<ref name="Hugman2009-10"/>|pozitsiya=[[Striker (association football)|Striker]]|joriyklub=[[Fleetwood Town F.C.|Fleetwood Town]]|klubraqami=14|yoshlikyillari1={{0|0000}}–2006|yoshlikklublari1=[[Blackburn Rovers F.C.|Blackburn Rovers]]|yillar1=2006–2007|klublar1=[[Blackburn Rovers F.C.|Blackburn Rovers]]|isht1=0|gollar1=0|yillar2=2007|klublar2=→ [[Carlisle United F.C.|Carlisle United]] (loan)|isht2=18|gollar2=7|yillar3=2007–2008|klublar3=[[Carlisle United F.C.|Carlisle United]]|isht3=31|gollar3=14|yillar4=2008–2011|klublar4=[[Nottingham Forest F.C.|Nottingham Forest]]|isht4=48|gollar4=9|yillar5=2010–2011|klublar5=→ [[Huddersfield Town A.F.C.|Huddersfield Town]] (loan)|isht5=16|gollar5=0|yillar6=2011|klublar6=→ [[Scunthorpe United F.C.|Scunthorpe United]] (loan)|isht6=18|gollar6=6|yillar7=2011–2013|klublar7=[[Watford F.C.|Watford]]|isht7=24|gollar7=1|yillar8=2012|klublar8=→ [[Carlisle United F.C.|Carlisle United]] (loan)|isht8=16|gollar8=7|yillar9=2013–2016|klublar9=[[Preston North End F.C.|Preston North End]]|isht9=129|gollar9=49|yillar10=2016–2017|klublar10=[[Rangers F.C.|Rangers]]|isht10=31|gollar10=7|milliyyillar1=2003–2004|milliyjamoa1=[[England national under-16 football team|England U16]]|milliyisht1=4|milliygollar1=4|milliyyillar2=2004–2005|milliyjamoa2=[[England national under-17 football team|England U17]]|milliyisht2=10|milliygollar2=5|milliyyillar3=2005–2006|milliyjamoa3=[[England national under-19 football team|England U19]]|milliyisht3=6|milliygollar3=3|club-update=13:34, 7 September 2021 (UTC)}} '''Joseph Alan Garner''' (1988-yil 12-aprelda tugʻilgan) — ingliz professional [[Futbol|futbolchisi]], EFL League Onening “Flitvud Town<nowiki/>[[Hujumchi (futbol)|” klubi hujumchisi]]. Garner Karlayl Yunaytedga qo'shilishdan oldin Blekburn Rovers bilan faoliyatini boshlagan. Garner Preston North End bilan uch yillik shartnomaga ega bo'lib, u yerda 150 dan ortiq o'yin o'tkazdi va 2015-yilgi Futbol Ligasi Birinchi pley-off finalida g'alaba qozondi. Garner avvalroq 2018-yilda Wigan Atletikda 2020-yilgacha o‘ynagan edi. == Klub karyerasi == === Blackburn Rovers === Blackburnda tug'ilgan Garner o'z faoliyatini o'sha paytdagi Premer-liga klubi Blackburn Roversda boshlagan va hujumchi sifatida 1980-yillar va 1990-yillar boshida "[[:en:Blackburn|Blackburn]]" tarixidagi eng ko'p gol urgan va klub afsonasi bo'lgan Saymon Garner bilan bir xil pozitsiyada o'ynagan. U [[:en:Ewood_Park|Ewood Park]]<nowiki/>da yoshlar va zaxira jamoalarida o'ynagan va yoshlar darajasida samarali to'purar bo'lgan. Uning rekordi Manchester Yunayted U16ga qarshi bitta o'yinda ikkita xet-trik qayd etgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.fourfourtwo.com/features/joe-garner-talentspotter|sarlavha=Joe Garner: Talentspotter|sana=1 November 2007}}</ref> Blackburn futbolchidan umidvor bo'lishiga qaramay, Garner Blackburndagi o'rinlar uchun [[:en:Paul_Dickov|Paul Dickov]], [[:en:Paul_Gallagher_(footballer)|Paul Gallagher]], [[:en:Craig_Bellamy|Craig Bellamy]], [[:en:Benni_McCarthy|Benni McCarthy]] va [[:en:Roque_Santa_Cruz|Roque Santa Cruz]] kabi o'yinchilar bilan raqobat tufayli "Blackburn Rovers"ning kattalar tarkibiga kira olmadi. == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center;" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |National Cup{{efn|Includes [[FA Cup]], [[Scottish Cup]], [[Cypriot Cup]]}} ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- |Blackburn Rovers |2006–07 |Premier League |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |Carlisle United (loan) |2006–07<ref name="Games played by Joe Garner in 2006/2007" /> |League One |18 |5 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |18 |5 |- |Carlisle United |2007–08 |League One |31 |14 |2 |0 |1 |0 |1<ref group="lower-alpha" name="FLT">Appearance(s) in [[Football League Trophy]]</ref> |0 |35 |14 |- | rowspan="5" |Nottingham Forest |2008–09 |Championship |28 |7 |2 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |30 |8 |- |2009–10 |Championship |18 |2 |1 |0 |2 |0 |0 |0 |21 |2 |- |2010–11 |Championship |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2011–12 |Championship |2 |0 |0 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |- ! colspan="2" |Jami !48 !9 !3 !1 !4 !0 !0 !0 !55 !10 |- |Huddersfield Town (loan) |2010–11<ref name="Games played by Joe Garner in 2010/2011" /> |League One |16 |0 |0 |0 |1 |0 |2<ref group="lower-alpha" name="FLT" /> |0 |19 |0 |- |Scunthorpe United (loan) |2010–11<ref name="Games played by Joe Garner in 2010/2011" /> |Championship |18 |6 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |18 |6 |- | rowspan="3" |Watford |2011–12<ref name="Games played by Joe Garner in 2011/2012" /> |Championship |22 |1 |2 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |24 |1 |- |2012–13 |Championship |2 |0 |0 |0 |1 |0 |0 |0 |3 |0 |- ! colspan="2" |Jami !24 !1 !2 !0 !1 !0 !0 !0 !27 !1 |- |Carlisle United (loan) |2012–13<ref name="Games played by Joe Garner in 2012/2013" /> |League One |16 |7 |2 |1 |0 |0 |0 |0 |18 |8 |- | rowspan="6" |Preston North End |2012–13<ref name="Games played by Joe Garner in 2012/2013" /> |League One |14 |0 |0 |0 |0 |0 |1<ref group="lower-alpha" name="FLT" /> |0 |15 |0 |- |2013–14 |League One |35 |18 |5 |5 |2 |0 |3 |1 |45 |24 |- |2014–15 |League One |37 |25 |2 |0 |0 |0 |5 |2 |44 |27 |- |2015–16 |Championship |41 |6 |1 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |44 |6 |- |2016–17 |Championship |2 |0 |0 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |3 |0 |- ! colspan="2" |Jami !129 !49 !8 !5 !5 !0 !9 !3 !151 !57 |- |Rangers |2016–17<ref name="Games played by Joe Garner in 2016/2017" /> |Scottish Premiership |31 |7 |2 |3 |1 |0 | colspan="2" |— |34 |10 |- |Ipswich Town |2017–18 |Championship |32 |10 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |32 |10 |- | rowspan="4" |Wigan Athletic |2018–19 |Championship |33 |8 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |33 |8 |- |2019–20 |Championship |27 |2 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |27 |2 |- |2020–21 |League One |11 |3 |1 |1 |1 |2 |1 |1 |14 |7 |- ! colspan="2" |Jami !71 !13 !1 !1 !1 !2 !1 !1 !74 !17 |- |APOEL |2020–21<ref name="Soccerway">{{Veb manbasi|url=https://uk.soccerway.com/players/joe-garner/47506/|sarlavha=J. Garner|ish=Soccerway|nashriyot=Perform Group|kirish sanasi=8 April 2021}}</ref> |Cypriot First Division |11 |8 |4 |1 | colspan="2" |— |0 |0 |15 |9 |- |Fleetwood Town |2021–22 |League One |18 |4 |1 |1 | colspan="2" |— |0 |0 |19 |5 |- ! colspan="2" |Jami ! !463 !133 !25 !13 !14 !2 !13 !4 !515 !152 |} == Yutuqlar == '''Preston North End''' * Futbol Ligasi Birinchi pley-off o'yinlari: 2015 <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Middleton |first=Nathan |date=24 May 2015 |title=Preston North End 4–0 Swindon Town |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/32770740 |access-date=26 December 2018}}</ref> '''Individual''' * Preston shimolidagi yilning eng yaxshi futbolchisi: 2013–14 <ref name="JGPotY">{{Yangiliklar manbasi |date=4 May 2014 |title=Joe Garner is 2014 PNE Player of the Year |publisher=[[Preston North End F.C.]] |url=https://www.pnefc.net/news/2014/may/joe-garner-is-2014-pne-player-of-the-year/ |access-date=5 February 2020}}</ref> * Preston North End o'yinchilarining yilning eng yaxshi futbolchisi: 2013–14 <ref name="JGPotY" /> * Futbol ligasining birinchi to'purari: 2014–15 * Yilning PFA jamoasi: 2014–15 Liga Birinchi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 April 2015 |title=League One Team of the Year: Five Bristol City players selected |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/32474398 |access-date=8 May 2018}}</ref> * Futbol ligasida yilning eng yaxshi futbolchisi: 2014–15 <ref name="FLA 2015">{{Veb manbasi|sarlavha=Winners announced for The Football League Awards 2015|url=http://www.football-league.co.uk/news/article/2015/winners-announced-for-the-football-league-awards-2015-2412148.aspx|nashriyot=The Football League|kirish sanasi=2015-04-19}}</ref> * Futbol ligasining eng yaxshi goli: 2014–15 <ref name="FLA 2015" /> * PFA League One muxlislar orasida yilning eng yaxshi futbolchisi: 2015 <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thepfa.com/news/2015/5/28/pfa-fans-poty-league-one|sarlavha=PFA Fans' League One Player of the Year}}</ref> == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] <references /> 8l82mztq5750fio0pjb9tb8y9sx9y96 2726204 2726203 2022-07-31T02:17:28Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Joe Garner|tasvir=JoeGarnerPetIps1.jpg|izoh=Garner playing for [[Ipswich Town F.C.|Ipswich Town]] in 2017|toʻliqism=Joseph Alan Garner<ref>{{cite web |url=https://www.efl.com/siteassets/efl-documents/efl-professional-retain-list--free-transfers---2017-18.pdf |title=Club list of registered players: As at 19th May 2018: Ipswich Town |publisher=English Football League |page=19 |access-date=17 June 2018}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1988|4|12|df=y}}<ref name="Hugman2009-10">{{Cite book | editor-first = Barry J. | editor-last = Hugman |title=The PFA Footballers' Who's Who 2009–10 |year=2009 |publisher=Mainstream Publishing |isbn=978-1-84596-474-0}}</ref>|tavallud_joyi=[[Blackburn]], England|boʻyi={{height|ft=5|in=10}}<ref name="Hugman2009-10"/>|pozitsiya=[[Striker (association football)|Striker]]|joriyklub=[[Fleetwood Town F.C.|Fleetwood Town]]|klubraqami=14|yoshlikyillari1={{0|0000}}–2006|yoshlikklublari1=[[Blackburn Rovers F.C.|Blackburn Rovers]]|yillar1=2006–2007|klublar1=[[Blackburn Rovers F.C.|Blackburn Rovers]]|isht1=0|gollar1=0|yillar2=2007|klublar2=→ [[Carlisle United F.C.|Carlisle United]] (loan)|isht2=18|gollar2=7|yillar3=2007–2008|klublar3=[[Carlisle United F.C.|Carlisle United]]|isht3=31|gollar3=14|yillar4=2008–2011|klublar4=[[Nottingham Forest F.C.|Nottingham Forest]]|isht4=48|gollar4=9|yillar5=2010–2011|klublar5=→ [[Huddersfield Town A.F.C.|Huddersfield Town]] (loan)|isht5=16|gollar5=0|yillar6=2011|klublar6=→ [[Scunthorpe United F.C.|Scunthorpe United]] (loan)|isht6=18|gollar6=6|yillar7=2011–2013|klublar7=[[Watford F.C.|Watford]]|isht7=24|gollar7=1|yillar8=2012|klublar8=→ [[Carlisle United F.C.|Carlisle United]] (loan)|isht8=16|gollar8=7|yillar9=2013–2016|klublar9=[[Preston North End F.C.|Preston North End]]|isht9=129|gollar9=49|yillar10=2016–2017|klublar10=[[Rangers F.C.|Rangers]]|isht10=31|gollar10=7|milliyyillar1=2003–2004|milliyjamoa1=[[England national under-16 football team|England U16]]|milliyisht1=4|milliygollar1=4|milliyyillar2=2004–2005|milliyjamoa2=[[England national under-17 football team|England U17]]|milliyisht2=10|milliygollar2=5|milliyyillar3=2005–2006|milliyjamoa3=[[England national under-19 football team|England U19]]|milliyisht3=6|milliygollar3=3|club-update=13:34, 7 September 2021 (UTC)}} '''Joseph Alan Garner''' (1988-yil 12-aprelda tugʻilgan) — ingliz professional [[Futbol|futbolchisi]], EFL League Onening “Flitvud Town<nowiki/>[[Hujumchi (futbol)|” klubi hujumchisi]]. Garner Karlayl Yunaytedga qo'shilishdan oldin Blekburn Rovers bilan faoliyatini boshlagan. Garner Preston North End bilan uch yillik shartnomaga ega bo'lib, u yerda 150 dan ortiq o'yin o'tkazdi va 2015-yilgi Futbol Ligasi Birinchi pley-off finalida g'alaba qozondi. Garner avvalroq 2018-yilda Wigan Atletikda 2020-yilgacha o‘ynagan edi. == Klub karyerasi == === Blackburn Rovers === Blackburnda tug'ilgan Garner o'z faoliyatini o'sha paytdagi Premer-liga klubi Blackburn Roversda boshlagan va hujumchi sifatida 1980-yillar va 1990-yillar boshida "[[:en:Blackburn|Blackburn]]" tarixidagi eng ko'p gol urgan va klub afsonasi bo'lgan Saymon Garner bilan bir xil pozitsiyada o'ynagan. U [[:en:Ewood_Park|Ewood Park]]<nowiki/>da yoshlar va zaxira jamoalarida o'ynagan va yoshlar darajasida samarali to'purar bo'lgan. Uning rekordi Manchester Yunayted U16ga qarshi bitta o'yinda ikkita xet-trik qayd etgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.fourfourtwo.com/features/joe-garner-talentspotter|sarlavha=Joe Garner: Talentspotter|sana=1 November 2007}}</ref> Blackburn futbolchidan umidvor bo'lishiga qaramay, Garner Blackburndagi o'rinlar uchun [[:en:Paul_Dickov|Paul Dickov]], [[:en:Paul_Gallagher_(footballer)|Paul Gallagher]], [[:en:Craig_Bellamy|Craig Bellamy]], [[:en:Benni_McCarthy|Benni McCarthy]] va [[:en:Roque_Santa_Cruz|Roque Santa Cruz]] kabi o'yinchilar bilan raqobat tufayli "Blackburn Rovers"ning kattalar tarkibiga kira olmadi. == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center;" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |National Cup{{efn|Includes [[FA Cup]], [[Scottish Cup]], [[Cypriot Cup]]}} ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- |Blackburn Rovers |2006–07 |Premier League |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |Carlisle United (loan) |2006–07 |League One |18 |5 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |18 |5 |- |Carlisle United |2007–08 |League One |31 |14 |2 |0 |1 |0 |1 |0 |35 |14 |- | rowspan="5" |Nottingham Forest |2008–09 |Championship |28 |7 |2 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |30 |8 |- |2009–10 |Championship |18 |2 |1 |0 |2 |0 |0 |0 |21 |2 |- |2010–11 |Championship |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2011–12 |Championship |2 |0 |0 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |- ! colspan="2" |Jami !48 !9 !3 !1 !4 !0 !0 !0 !55 !10 |- |Huddersfield Town (loan) |2010–11 |League One |16 |0 |0 |0 |1 |0 |2 |0 |19 |0 |- |Scunthorpe United (loan) |2010–11 |Championship |18 |6 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |18 |6 |- | rowspan="3" |Watford |2011–12 |Championship |22 |1 |2 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |24 |1 |- |2012–13 |Championship |2 |0 |0 |0 |1 |0 |0 |0 |3 |0 |- ! colspan="2" |Jami !24 !1 !2 !0 !1 !0 !0 !0 !27 !1 |- |Carlisle United (loan) |2012–13 |League One |16 |7 |2 |1 |0 |0 |0 |0 |18 |8 |- | rowspan="6" |Preston North End |2012–13 |League One |14 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |15 |0 |- |2013–14 |League One |35 |18 |5 |5 |2 |0 |3 |1 |45 |24 |- |2014–15 |League One |37 |25 |2 |0 |0 |0 |5 |2 |44 |27 |- |2015–16 |Championship |41 |6 |1 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |44 |6 |- |2016–17 |Championship |2 |0 |0 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |3 |0 |- ! colspan="2" |Jami !129 !49 !8 !5 !5 !0 !9 !3 !151 !57 |- |Rangers |2016–17 |Scottish Premiership |31 |7 |2 |3 |1 |0 | colspan="2" |— |34 |10 |- |Ipswich Town |2017–18 |Championship |32 |10 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |32 |10 |- | rowspan="4" |Wigan Athletic |2018–19 |Championship |33 |8 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |33 |8 |- |2019–20 |Championship |27 |2 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |27 |2 |- |2020–21 |League One |11 |3 |1 |1 |1 |2 |1 |1 |14 |7 |- ! colspan="2" |Jami !71 !13 !1 !1 !1 !2 !1 !1 !74 !17 |- |APOEL |2020–21 |Cypriot First Division |11 |8 |4 |1 | colspan="2" |— |0 |0 |15 |9 |- |Fleetwood Town |2021–22 |League One |18 |4 |1 |1 | colspan="2" |— |0 |0 |19 |5 |- ! colspan="2" |Jami ! !463 !133 !25 !13 !14 !2 !13 !4 !515 !152 |} == Yutuqlar == '''Preston North End''' * Futbol Ligasi Birinchi pley-off o'yinlari: 2015 <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Middleton |first=Nathan |date=24 May 2015 |title=Preston North End 4–0 Swindon Town |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/32770740 |access-date=26 December 2018}}</ref> '''Individual''' * Preston shimolidagi yilning eng yaxshi futbolchisi: 2013–14 <ref name="JGPotY">{{Yangiliklar manbasi |date=4 May 2014 |title=Joe Garner is 2014 PNE Player of the Year |publisher=[[Preston North End F.C.]] |url=https://www.pnefc.net/news/2014/may/joe-garner-is-2014-pne-player-of-the-year/ |access-date=5 February 2020}}</ref> * Preston North End o'yinchilarining yilning eng yaxshi futbolchisi: 2013–14 <ref name="JGPotY" /> * Futbol ligasining birinchi to'purari: 2014–15 * Yilning PFA jamoasi: 2014–15 Liga Birinchi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 April 2015 |title=League One Team of the Year: Five Bristol City players selected |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/32474398 |access-date=8 May 2018}}</ref> * Futbol ligasida yilning eng yaxshi futbolchisi: 2014–15 <ref name="FLA 2015">{{Veb manbasi|sarlavha=Winners announced for The Football League Awards 2015|url=http://www.football-league.co.uk/news/article/2015/winners-announced-for-the-football-league-awards-2015-2412148.aspx|nashriyot=The Football League|kirish sanasi=2015-04-19}}</ref> * Futbol ligasining eng yaxshi goli: 2014–15 <ref name="FLA 2015" /> * PFA League One muxlislar orasida yilning eng yaxshi futbolchisi: 2015 <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thepfa.com/news/2015/5/28/pfa-fans-poty-league-one|sarlavha=PFA Fans' League One Player of the Year}}</ref> == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] <references /> 2n17bt8o5qi0ccbitvxx5dznemw8eea 2726205 2726204 2022-07-31T02:17:51Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Joe Garner|tasvir=JoeGarnerPetIps1.jpg|izoh=Garner playing for [[Ipswich Town F.C.|Ipswich Town]] in 2017|toʻliqism=Joseph Alan Garner<ref>{{cite web |url=https://www.efl.com/siteassets/efl-documents/efl-professional-retain-list--free-transfers---2017-18.pdf |title=Club list of registered players: As at 19th May 2018: Ipswich Town |publisher=English Football League |page=19 |access-date=17 June 2018}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1988|4|12|df=y}}<ref name="Hugman2009-10">{{Cite book | editor-first = Barry J. | editor-last = Hugman |title=The PFA Footballers' Who's Who 2009–10 |year=2009 |publisher=Mainstream Publishing |isbn=978-1-84596-474-0}}</ref>|tavallud_joyi=[[Blackburn]], England|boʻyi={{height|ft=5|in=10}}<ref name="Hugman2009-10"/>|pozitsiya=[[Striker (association football)|Striker]]|joriyklub=[[Fleetwood Town F.C.|Fleetwood Town]]|klubraqami=14|yoshlikyillari1={{0|0000}}–2006|yoshlikklublari1=[[Blackburn Rovers F.C.|Blackburn Rovers]]|yillar1=2006–2007|klublar1=[[Blackburn Rovers F.C.|Blackburn Rovers]]|isht1=0|gollar1=0|yillar2=2007|klublar2=→ [[Carlisle United F.C.|Carlisle United]] (loan)|isht2=18|gollar2=7|yillar3=2007–2008|klublar3=[[Carlisle United F.C.|Carlisle United]]|isht3=31|gollar3=14|yillar4=2008–2011|klublar4=[[Nottingham Forest F.C.|Nottingham Forest]]|isht4=48|gollar4=9|yillar5=2010–2011|klublar5=→ [[Huddersfield Town A.F.C.|Huddersfield Town]] (loan)|isht5=16|gollar5=0|yillar6=2011|klublar6=→ [[Scunthorpe United F.C.|Scunthorpe United]] (loan)|isht6=18|gollar6=6|yillar7=2011–2013|klublar7=[[Watford F.C.|Watford]]|isht7=24|gollar7=1|yillar8=2012|klublar8=→ [[Carlisle United F.C.|Carlisle United]] (loan)|isht8=16|gollar8=7|yillar9=2013–2016|klublar9=[[Preston North End F.C.|Preston North End]]|isht9=129|gollar9=49|yillar10=2016–2017|klublar10=[[Rangers F.C.|Rangers]]|isht10=31|gollar10=7|milliyyillar1=2003–2004|milliyjamoa1=[[England national under-16 football team|England U16]]|milliyisht1=4|milliygollar1=4|milliyyillar2=2004–2005|milliyjamoa2=[[England national under-17 football team|England U17]]|milliyisht2=10|milliygollar2=5|milliyyillar3=2005–2006|milliyjamoa3=[[England national under-19 football team|England U19]]|milliyisht3=6|milliygollar3=3|club-update=13:34, 7 September 2021 (UTC)}} '''Joseph Alan Garner''' (1988-yil 12-aprelda tugʻilgan) — ingliz professional [[Futbol|futbolchisi]], EFL League Onening “Flitvud Town<nowiki/>[[Hujumchi (futbol)|” klubi hujumchisi]]. Garner Karlayl Yunaytedga qo'shilishdan oldin Blekburn Rovers bilan faoliyatini boshlagan. Garner Preston North End bilan uch yillik shartnomaga ega bo'lib, u yerda 150 dan ortiq o'yin o'tkazdi va 2015-yilgi Futbol Ligasi Birinchi pley-off finalida g'alaba qozondi. Garner avvalroq 2018-yilda Wigan Atletikda 2020-yilgacha o‘ynagan edi. == Klub karyerasi == === Blackburn Rovers === Blackburnda tug'ilgan Garner o'z faoliyatini o'sha paytdagi Premer-liga klubi Blackburn Roversda boshlagan va hujumchi sifatida 1980-yillar va 1990-yillar boshida "[[:en:Blackburn|Blackburn]]" tarixidagi eng ko'p gol urgan va klub afsonasi bo'lgan Saymon Garner bilan bir xil pozitsiyada o'ynagan. U [[:en:Ewood_Park|Ewood Park]]<nowiki/>da yoshlar va zaxira jamoalarida o'ynagan va yoshlar darajasida samarali to'purar bo'lgan. Uning rekordi Manchester Yunayted U16ga qarshi bitta o'yinda ikkita xet-trik qayd etgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.fourfourtwo.com/features/joe-garner-talentspotter|sarlavha=Joe Garner: Talentspotter|sana=1 November 2007}}</ref> Blackburn futbolchidan umidvor bo'lishiga qaramay, Garner Blackburndagi o'rinlar uchun [[:en:Paul_Dickov|Paul Dickov]], [[:en:Paul_Gallagher_(footballer)|Paul Gallagher]], [[:en:Craig_Bellamy|Craig Bellamy]], [[:en:Benni_McCarthy|Benni McCarthy]] va [[:en:Roque_Santa_Cruz|Roque Santa Cruz]] kabi o'yinchilar bilan raqobat tufayli "Blackburn Rovers"ning kattalar tarkibiga kira olmadi. == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center;" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |National Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- |Blackburn Rovers |2006–07 |Premier League |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |Carlisle United (loan) |2006–07 |League One |18 |5 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |18 |5 |- |Carlisle United |2007–08 |League One |31 |14 |2 |0 |1 |0 |1 |0 |35 |14 |- | rowspan="5" |Nottingham Forest |2008–09 |Championship |28 |7 |2 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |30 |8 |- |2009–10 |Championship |18 |2 |1 |0 |2 |0 |0 |0 |21 |2 |- |2010–11 |Championship |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2011–12 |Championship |2 |0 |0 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |- ! colspan="2" |Jami !48 !9 !3 !1 !4 !0 !0 !0 !55 !10 |- |Huddersfield Town (loan) |2010–11 |League One |16 |0 |0 |0 |1 |0 |2 |0 |19 |0 |- |Scunthorpe United (loan) |2010–11 |Championship |18 |6 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |18 |6 |- | rowspan="3" |Watford |2011–12 |Championship |22 |1 |2 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |24 |1 |- |2012–13 |Championship |2 |0 |0 |0 |1 |0 |0 |0 |3 |0 |- ! colspan="2" |Jami !24 !1 !2 !0 !1 !0 !0 !0 !27 !1 |- |Carlisle United (loan) |2012–13 |League One |16 |7 |2 |1 |0 |0 |0 |0 |18 |8 |- | rowspan="6" |Preston North End |2012–13 |League One |14 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |15 |0 |- |2013–14 |League One |35 |18 |5 |5 |2 |0 |3 |1 |45 |24 |- |2014–15 |League One |37 |25 |2 |0 |0 |0 |5 |2 |44 |27 |- |2015–16 |Championship |41 |6 |1 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |44 |6 |- |2016–17 |Championship |2 |0 |0 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |3 |0 |- ! colspan="2" |Jami !129 !49 !8 !5 !5 !0 !9 !3 !151 !57 |- |Rangers |2016–17 |Scottish Premiership |31 |7 |2 |3 |1 |0 | colspan="2" |— |34 |10 |- |Ipswich Town |2017–18 |Championship |32 |10 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |32 |10 |- | rowspan="4" |Wigan Athletic |2018–19 |Championship |33 |8 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |33 |8 |- |2019–20 |Championship |27 |2 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |27 |2 |- |2020–21 |League One |11 |3 |1 |1 |1 |2 |1 |1 |14 |7 |- ! colspan="2" |Jami !71 !13 !1 !1 !1 !2 !1 !1 !74 !17 |- |APOEL |2020–21 |Cypriot First Division |11 |8 |4 |1 | colspan="2" |— |0 |0 |15 |9 |- |Fleetwood Town |2021–22 |League One |18 |4 |1 |1 | colspan="2" |— |0 |0 |19 |5 |- ! colspan="2" |Jami ! !463 !133 !25 !13 !14 !2 !13 !4 !515 !152 |} == Yutuqlar == '''Preston North End''' * Futbol Ligasi Birinchi pley-off o'yinlari: 2015 <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Middleton |first=Nathan |date=24 May 2015 |title=Preston North End 4–0 Swindon Town |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/32770740 |access-date=26 December 2018}}</ref> '''Individual''' * Preston shimolidagi yilning eng yaxshi futbolchisi: 2013–14 <ref name="JGPotY">{{Yangiliklar manbasi |date=4 May 2014 |title=Joe Garner is 2014 PNE Player of the Year |publisher=[[Preston North End F.C.]] |url=https://www.pnefc.net/news/2014/may/joe-garner-is-2014-pne-player-of-the-year/ |access-date=5 February 2020}}</ref> * Preston North End o'yinchilarining yilning eng yaxshi futbolchisi: 2013–14 <ref name="JGPotY" /> * Futbol ligasining birinchi to'purari: 2014–15 * Yilning PFA jamoasi: 2014–15 Liga Birinchi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 April 2015 |title=League One Team of the Year: Five Bristol City players selected |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/32474398 |access-date=8 May 2018}}</ref> * Futbol ligasida yilning eng yaxshi futbolchisi: 2014–15 <ref name="FLA 2015">{{Veb manbasi|sarlavha=Winners announced for The Football League Awards 2015|url=http://www.football-league.co.uk/news/article/2015/winners-announced-for-the-football-league-awards-2015-2412148.aspx|nashriyot=The Football League|kirish sanasi=2015-04-19}}</ref> * Futbol ligasining eng yaxshi goli: 2014–15 <ref name="FLA 2015" /> * PFA League One muxlislar orasida yilning eng yaxshi futbolchisi: 2015 <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thepfa.com/news/2015/5/28/pfa-fans-poty-league-one|sarlavha=PFA Fans' League One Player of the Year}}</ref> == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] <references /> 79jio2nw6gzjwdnjbzg9y7t9579jxfo Munozara:Tahririy tahlil 1 758957 2726207 2022-07-31T02:25:31Z Sevaraziyo Bahodirova 75062 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Kelvin Mellor 0 758958 2726209 2022-07-31T02:27:33Z Mironshokh Ochilov 75489 „[[:en:Special:Redirect/revision/1101370053|Kelvin Mellor]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Kelvin Mellor|toʻliqism=Kelvin Mellor<ref name="Professional retain list & free transfers 2012/13">{{Cite news |url=http://www.football-league.co.uk/staticFiles/4e/bd/0,,10794~179534,00.pdf |title=Professional retain list & free transfers 2012/13 |date=18 May 2013 |access-date=25 June 2013 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130717125933/http://www.football-league.co.uk/staticFiles/4e/bd/0%2C%2C10794~179534%2C00.pdf |archive-date=17 July 2013 |publisher=The Football League |page=34 }}</ref>|tasvir=Kelvin Mellor.JPG|izoh=Mellor 2012-yilda|tavallud_sana={{birth date and age|1991|1|25|df=y}}|tavallud_joyi=[[Crewe]], England|boʻyi={{height|ft=6|in=2}}<ref>{{Cite book |last=Barnes |first=Stuart |title=Nationwide football annual : soccer's pocket encyclopedia 2016. |publisher=Sportsbooks Ltd |year=2016 |isbn=978-1-907524-52-3 |location=York |pages=502 |oclc=950638023}}</ref>|pozitsiya=Himoyachi|joriyklub=[[Crewe Alexandra F.C.|Crewe Alexandra]]|klubraqami=2|yillar1=2007–2008|klublar1=[[Nantwich Town F.C.|Nantwich Town]]|isht1=6|gollar1=0|yillar2=2008–2014|klublar2=[[Crewe Alexandra F.C.|Crewe Alexandra]]|isht2=76|gollar2=2|yillar3=2009|klublar3=→ [[Nantwich Town F.C.|Nantwich Town]] (loan)|isht3=3|gollar3=0|yillar4=2010|klublar4=→ [[Newcastle Town F.C.|Newcastle Town]] (loan)|isht4=12|gollar4=4|yillar5=2010|klublar5=→ [[Stafford Rangers F.C.|Stafford Rangers]] (loan)|isht5=7|gollar5=0|yillar6=2011|klublar6=→ [[Leek Town F.C.|Leek Town]] (loan)|isht6=5|gollar6=0|yillar7=2011|klublar7=→ [[Íþróttabandalag Vestmannaeyja|ÍBV]] (loan)|isht7=11|gollar7=2|yillar8=2014–2016|klublar8=[[Plymouth Argyle F.C.|Plymouth Argyle]]|isht8=78|gollar8=2|yillar9=2016–2018|klublar9=[[Blackpool F.C|Blackpool]]|isht9=73|gollar9=10|yillar10=2018–2020|klublar10=[[Bradford City A.F.C.|Bradford City]]|isht10=45|gollar10=2|club-update=14:14, 27 July 2022 (UTC)}} '''Kelvin Mellor''' (1991-yil 25-yanvarda tugʻilgan) — ingliz [[Futbol|futbolchisi]], EFL League Two klubi <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Crewe_Alexandra_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Crewe Alexandra F.C." class="cx-link" data-linkid="204">Crewe</a> Alexandra jamoasida himoyachi sifatida oʻynaydi. == Yoshlik == Mellor Cheshirdagi Crewe shahrida tug'ilgan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.crewealex.net/news/2016/september/mellor-knows-about-promotion-from-this-league/|sarlavha=Mellor Knows About Promotion From This League|sana=23 September 2016|nashriyot=Crewe Alexandra F.C.|til=en-gb|kirish sanasi=28 March 2020}}</ref> == Karyera == === Nantwich Town === Mellor o'z faoliyatini 2008-yilda Crewe Alexandraga qo'shilishdan oldin Nantwich Townda boshlagan. === Crewe Alexandra === Nantwich Town, [[:en:Newcastle_Town_F.C.|Newcastle Town]] va [[:en:Stafford_Rangers_F.C.|Stafford Rangers]]<nowiki/>da ijarada o'ynaganidan so'ng, Mellor 2010-yil 27-noyabrda "Globe Arena"da Morecambeda 2:1 hisobida g'alaba qozongan Alex safida debyut qildi. U ikkinchi bo'limda Bayron Moore o'rniga maydonga tushdi. [[:en:Leek_Town_F.C.|Leek Town]]<nowiki/>dagi Crewedan va Islandiyaning ÍBV jamoasidan bir necha bor ijaraga olingandan so'ng, Mellor 2011-12-yilgi mavsum oxirida Creweda birinchi jamoaga kirdi. U klub uchun birinchi golini Bristol Roversga qarshi o'yinda (3:0) kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.crewealex.net/page/MatchReport/0,,10414~58928,00.html|sarlavha=Crewe Alexandra &#124; Match &#124; Match Report &#124; 09 April 2012, Crewe 3&nbsp;– 0 Bristol Rovers|nashriyot=Crewealex.net|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120418072227/http://www.crewealex.net/page/MatchReport/0%2C%2C10414~58928%2C00.html|arxivsana=18 April 2012|kirish sanasi=2012-06-27}}</ref> Keyin u to'liq o'yinni o'tkazdi. Mavsum oxirida unga yangi shartnoma taklif qilishdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/18325018|sarlavha=BBC Sport&nbsp;– Crewe offer new deals to three young defenders|sana=2012-06-04|nashriyot=Bbc.co.uk|kirish sanasi=2012-06-27}}</ref> === Plymouth Argyle === 2014-yilning yozida Crewe Alexandradan ketganidan so'ng, u Liganing ikkinchi jamoasi [[:en:Plymouth_Argyle_F.C.|Plymouth Argyle]]<nowiki/>bilan ikki yillik shartnoma imzoladi. <ref name="pafcmove">{{Veb manbasi|url=http://www.pafc.co.uk/news/article/its-mellor-time-1659689.aspx|sarlavha=PAFC.co.uk&nbsp;– It's Mellor Time|sana=2014-06-26|nashriyot=pafc.co.uk|kirish sanasi=2014-06-26}}</ref> Mellor 2016-yil iyul oyida Argyleni tark etdi. === Blackpool === 2016-yilda u Blackpool bilan shartnoma imzoladi. U 2016-yilning 9-avgustida Bolton <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Bolton_Wanderers" rel="mw:ExtLink" title="Bolton Wanderers" class="mw-redirect cx-link" data-linkid="249">Wanderersga</a> qarshi Angliya liga kubogida 4:2 hisobida g‘alaba qozongan o‘yinda Blackpool safidagi ilk golini kiritdi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=9 August 2016 |title=Blackpool 4-2 Bolton |publisher=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/36948855 |access-date=9 August 2016}}</ref> === Bradford City === 2018-yil 31-iyulda Kelvin Mellor Liganing birinchi jamoasi bo‘lgan Bredford City bilan ikki yillik shartnoma imzoladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.thetelegraphandargus.co.uk/sport/16389207.kelvin-mellor-signs-two-year-deal-with-bantams/|sarlavha=Kelvin Mellor signs two-year deal with Bantams|ish=Bradford Telegraph and Argus|til=en|kirish sanasi=2018-08-01}}</ref> 2020-yil 26-mayda u shartnoma muddati 30- iyunda tugashi bilan Bredford Cityni tark etadigan 10 nafar futbolchidan biri ekanligi e’lon qilindi. === Morecambe === 2020-yil 13-avgustda Mellor Morecambe bilan shartnoma imzoladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Signing: Kelvin Mellor |publisher=www.morecambefc.com |url=https://www.morecambefc.com/news/2020/august/signing--kelvin-mellor/}}</ref> Klub bilan Birinchi ligaga ko'tarilgandan so'ng, u 2021-yil iyun oyida shartnomani bir yilga uzaytirdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=New Deal: Kelvin Mellor |publisher=www.morecambefc.com |url=https://www.morecambefc.com/news/2021/june/new-deal--kelvin-mellor/}}</ref> === Carlisle United === 2021-yil 31-avgustda Mellor ikkinchi liga vakili Karlayl Yunayted bilan bir yillik shartnoma imzoladi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.carlisleunited.co.uk/news/2021/august/contract-defender-signs-for-united/|sarlavha=CONTRACT: Defender signs for United|nashriyot=Carlisle United FC|sana=31 August 2021|kirish sanasi=18 May 2022}}</ref> 2022-yil 9-may kuni Mellor 2021-22-yilgi mavsum oxirida klub tomonidan qo‘yib yuborildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.carlisleunited.co.uk/news/2022/may/retained--released-list-2022/|sarlavha=RETAINED / RELEASED LIST 2022|nashriyot=Carlisle United FC|sana=9 May 2022|kirish sanasi=18 May 2022}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |National Cup{{efn|Includes [[FA Cup]], [[Scottish Cup]], [[Cypriot Cup]]}} ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="5" |Crewe Alexandra |2010–11 | rowspan="2" |League Two |1 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |- |2011–12 |12 |1 |1 |0 |0 |0 |4 |0 |17 |1 |- |2012–13 | rowspan="2" |League One |35 |0 |1 |0 |1 |0 |5 |0 |42 |0 |- |2013–14 |28 |1 |2 |0 |1 |0 |1<ref name="FLT" group="lower-alpha" /> |0 |32 |1 |- ! colspan="2" |Crewe Alexandra !76 !2 !4 !0 !2 !0 !10 !0 !92 !2 |- |ÍBV (loan) |2011<ref>{{Veb manbasi|url=http://uk.scoresway.com/?sport=soccer&page=person&id=140553|sarlavha=K. Mellor|nashriyot=scoresway.com|kirish sanasi=18 July 2017}}</ref> |Úrvalsdeild |10 |2 |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |11 |2 |- | rowspan="3" |Plymouth Argyle |2014–15 | rowspan="2" |League Two |37 |1 |2 |0 |1 |0 |3 |0 |43 |1 |- |2015–16 |41 |1 |1 |0 |1 |0 |6 |0 |49 |1 |- ! colspan="2" |Plymouth Argyle !78 !2 !3 !0 !2 !0 !9 !0 !92 !2 |- | rowspan="3" |Blackpool |2016–17 |League Two |44 |4 |5 |1 |2 |1 |4<ref name="1&3" group="lower-alpha" /> |1 |55 |7 |- |2017–18 |League One |29 |6 |1 |0 |0 |0 |4<ref name="FLT" group="lower-alpha" /> |1 |34 |7 |- ! colspan="2" |Blackpool !73 !10 !6 !1 !2 !1 !8 !2 !89 !14 |- | rowspan="3" |Bradford City |2018–19 |League One |20 |1 |2 |1 |0 |0 |0 |0 |22 |2 |- |2019–20 |League Two |25 |1 |2 |0 |0 |0 |1<ref name="FLT" group="lower-alpha" /> |0 |28 |1 |- ! colspan="2" |Bradford City !45 !2 !4 !1 !0 !0 !1 !0 !50 !3 |- | rowspan="3" |Morecambe |2020–21 |League Two |32 |1 |3 |0 |2 |0 |3 |0 |40 |1 |- |2021–22 |League One |1 |0 |0 |0 |1 |0 |0 |0 |2 |0 |- ! colspan="2" |Morecambe !33 !1 !3 !0 !3 !0 !3 !0 !42 !1 |- |Carlisle United |2021–22<ref name="KM21" /> |League Two |21 |0 |1 |0 |0 |0 |3<ref name="FLT" group="lower-alpha" /> |1 |25 |1 |- ! colspan="3" |Jami !296 !19 !21 !2 !8 !1 !30 !2 !365 !24 |} == Yutuqlar == '''Crewe Alexandra''' * Futbol Ligasi Ikkinchi pley-off: 2012-yil * Futbol ligasi kubogi: 2012–13 '''Blackpool''' * EFL League Two pley-off o'yinlari: 2017 <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Law |first=James |date=28 May 2017 |title=Blackpool 2–1 Exeter City |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/39989418 |access-date=23 December 2018}}</ref> '''Morecambe''' * EFL League Two pley-off o'yinlari: 2021 <ref> {{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/57224523|sarlavha=League Two play-off final: Morecambe 1–0 Newport County&nbsp;— Shrimps Win Promotion|nashriyot=BBC Sport|sana=31 May 2021|kirish sanasi=11 October 2021}}</ref> * Yilning PFA jamoasi: 2016–17 <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=20 April 2017 |title=PFA teams of the year: Chelsea and Tottenham dominate Premier League XI |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/39648483 |access-date=7 May 2018}}</ref> == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1991-yilda tugʻilganlar]] aqsl8jz2vdvh1jw3bwcykk28634daus 2726210 2726209 2022-07-31T02:28:31Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Kelvin Mellor|toʻliqism=Kelvin Mellor<ref name="Professional retain list & free transfers 2012/13">{{Cite news |url=http://www.football-league.co.uk/staticFiles/4e/bd/0,,10794~179534,00.pdf |title=Professional retain list & free transfers 2012/13 |date=18 May 2013 |access-date=25 June 2013 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130717125933/http://www.football-league.co.uk/staticFiles/4e/bd/0%2C%2C10794~179534%2C00.pdf |archive-date=17 July 2013 |publisher=The Football League |page=34 }}</ref>|tasvir=Kelvin Mellor.JPG|izoh=Mellor 2012-yilda|tavallud_sana={{birth date and age|1991|1|25|df=y}}|tavallud_joyi=[[Crewe]], England|boʻyi={{height|ft=6|in=2}}<ref>{{Cite book |last=Barnes |first=Stuart |title=Nationwide football annual : soccer's pocket encyclopedia 2016. |publisher=Sportsbooks Ltd |year=2016 |isbn=978-1-907524-52-3 |location=York |pages=502 |oclc=950638023}}</ref>|pozitsiya=Himoyachi|joriyklub=[[Crewe Alexandra F.C.|Crewe Alexandra]]|klubraqami=2|yillar1=2007–2008|klublar1=[[Nantwich Town F.C.|Nantwich Town]]|isht1=6|gollar1=0|yillar2=2008–2014|klublar2=[[Crewe Alexandra F.C.|Crewe Alexandra]]|isht2=76|gollar2=2|yillar3=2009|klublar3=→ [[Nantwich Town F.C.|Nantwich Town]] (loan)|isht3=3|gollar3=0|yillar4=2010|klublar4=→ [[Newcastle Town F.C.|Newcastle Town]] (loan)|isht4=12|gollar4=4|yillar5=2010|klublar5=→ [[Stafford Rangers F.C.|Stafford Rangers]] (loan)|isht5=7|gollar5=0|yillar6=2011|klublar6=→ [[Leek Town F.C.|Leek Town]] (loan)|isht6=5|gollar6=0|yillar7=2011|klublar7=→ [[Íþróttabandalag Vestmannaeyja|ÍBV]] (loan)|isht7=11|gollar7=2|yillar8=2014–2016|klublar8=[[Plymouth Argyle F.C.|Plymouth Argyle]]|isht8=78|gollar8=2|yillar9=2016–2018|klublar9=[[Blackpool F.C|Blackpool]]|isht9=73|gollar9=10|yillar10=2018–2020|klublar10=[[Bradford City A.F.C.|Bradford City]]|isht10=45|gollar10=2|club-update=14:14, 27 July 2022 (UTC)}} '''Kelvin Mellor''' (1991-yil 25-yanvarda tugʻilgan) — ingliz [[Futbol|futbolchisi]], EFL League Two klubi Crewe Alexandra jamoasida himoyachi sifatida oʻynaydi. == Yoshlik == Mellor Cheshirdagi Crewe shahrida tug'ilgan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.crewealex.net/news/2016/september/mellor-knows-about-promotion-from-this-league/|sarlavha=Mellor Knows About Promotion From This League|sana=23 September 2016|nashriyot=Crewe Alexandra F.C.|til=en-gb|kirish sanasi=28 March 2020}}</ref> == Karyera == === Nantwich Town === Mellor o'z faoliyatini 2008-yilda Crewe Alexandraga qo'shilishdan oldin Nantwich Townda boshlagan. === Crewe Alexandra === Nantwich Town, [[:en:Newcastle_Town_F.C.|Newcastle Town]] va [[:en:Stafford_Rangers_F.C.|Stafford Rangers]]<nowiki/>da ijarada o'ynaganidan so'ng, Mellor 2010-yil 27-noyabrda "Globe Arena"da Morecambeda 2:1 hisobida g'alaba qozongan Alex safida debyut qildi. U ikkinchi bo'limda Bayron Moore o'rniga maydonga tushdi. [[:en:Leek_Town_F.C.|Leek Town]]<nowiki/>dagi Crewedan va Islandiyaning ÍBV jamoasidan bir necha bor ijaraga olingandan so'ng, Mellor 2011-12-yilgi mavsum oxirida Creweda birinchi jamoaga kirdi. U klub uchun birinchi golini Bristol Roversga qarshi o'yinda (3:0) kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.crewealex.net/page/MatchReport/0,,10414~58928,00.html|sarlavha=Crewe Alexandra &#124; Match &#124; Match Report &#124; 09 April 2012, Crewe 3&nbsp;– 0 Bristol Rovers|nashriyot=Crewealex.net|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120418072227/http://www.crewealex.net/page/MatchReport/0%2C%2C10414~58928%2C00.html|arxivsana=18 April 2012|kirish sanasi=2012-06-27}}</ref> Keyin u to'liq o'yinni o'tkazdi. Mavsum oxirida unga yangi shartnoma taklif qilishdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/18325018|sarlavha=BBC Sport&nbsp;– Crewe offer new deals to three young defenders|sana=2012-06-04|nashriyot=Bbc.co.uk|kirish sanasi=2012-06-27}}</ref> === Plymouth Argyle === 2014-yilning yozida Crewe Alexandradan ketganidan so'ng, u Liganing ikkinchi jamoasi [[:en:Plymouth_Argyle_F.C.|Plymouth Argyle]] bilan ikki yillik shartnoma imzoladi. <ref name="pafcmove">{{Veb manbasi|url=http://www.pafc.co.uk/news/article/its-mellor-time-1659689.aspx|sarlavha=PAFC.co.uk&nbsp;– It's Mellor Time|sana=2014-06-26|nashriyot=pafc.co.uk|kirish sanasi=2014-06-26}}</ref> Mellor 2016-yil iyul oyida Argyleni tark etdi. === Blackpool === 2016-yilda u Blackpool bilan shartnoma imzoladi. U 2016-yilning 9-avgustida Bolton Wanderersga qarshi Angliya liga kubogida 4:2 hisobida g‘alaba qozongan o‘yinda Blackpool safidagi ilk golini kiritdi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=9 August 2016 |title=Blackpool 4-2 Bolton |publisher=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/36948855 |access-date=9 August 2016}}</ref> === Bradford City === 2018-yil 31-iyulda Kelvin Mellor Liganing birinchi jamoasi bo‘lgan Bredford City bilan ikki yillik shartnoma imzoladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.thetelegraphandargus.co.uk/sport/16389207.kelvin-mellor-signs-two-year-deal-with-bantams/|sarlavha=Kelvin Mellor signs two-year deal with Bantams|ish=Bradford Telegraph and Argus|til=en|kirish sanasi=2018-08-01}}</ref> 2020-yil 26-mayda u shartnoma muddati 30- iyunda tugashi bilan Bredford Cityni tark etadigan 10 nafar futbolchidan biri ekanligi e’lon qilindi. === Morecambe === 2020-yil 13-avgustda Mellor Morecambe bilan shartnoma imzoladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Signing: Kelvin Mellor |publisher=www.morecambefc.com |url=https://www.morecambefc.com/news/2020/august/signing--kelvin-mellor/}}</ref> Klub bilan Birinchi ligaga ko'tarilgandan so'ng, u 2021-yil iyun oyida shartnomani bir yilga uzaytirdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=New Deal: Kelvin Mellor |publisher=www.morecambefc.com |url=https://www.morecambefc.com/news/2021/june/new-deal--kelvin-mellor/}}</ref> === Carlisle United === 2021-yil 31-avgustda Mellor ikkinchi liga vakili Karlayl Yunayted bilan bir yillik shartnoma imzoladi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.carlisleunited.co.uk/news/2021/august/contract-defender-signs-for-united/|sarlavha=CONTRACT: Defender signs for United|nashriyot=Carlisle United FC|sana=31 August 2021|kirish sanasi=18 May 2022}}</ref> 2022-yil 9-may kuni Mellor 2021-22-yilgi mavsum oxirida klub tomonidan qo‘yib yuborildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.carlisleunited.co.uk/news/2022/may/retained--released-list-2022/|sarlavha=RETAINED / RELEASED LIST 2022|nashriyot=Carlisle United FC|sana=9 May 2022|kirish sanasi=18 May 2022}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |National Cup{{efn|Includes [[FA Cup]], [[Scottish Cup]], [[Cypriot Cup]]}} ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="5" |Crewe Alexandra |2010–11 | rowspan="2" |League Two |1 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |- |2011–12 |12 |1 |1 |0 |0 |0 |4 |0 |17 |1 |- |2012–13 | rowspan="2" |League One |35 |0 |1 |0 |1 |0 |5 |0 |42 |0 |- |2013–14 |28 |1 |2 |0 |1 |0 |1<ref name="FLT" group="lower-alpha" /> |0 |32 |1 |- ! colspan="2" |Crewe Alexandra !76 !2 !4 !0 !2 !0 !10 !0 !92 !2 |- |ÍBV (loan) |2011<ref>{{Veb manbasi|url=http://uk.scoresway.com/?sport=soccer&page=person&id=140553|sarlavha=K. Mellor|nashriyot=scoresway.com|kirish sanasi=18 July 2017}}</ref> |Úrvalsdeild |10 |2 |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |11 |2 |- | rowspan="3" |Plymouth Argyle |2014–15 | rowspan="2" |League Two |37 |1 |2 |0 |1 |0 |3 |0 |43 |1 |- |2015–16 |41 |1 |1 |0 |1 |0 |6 |0 |49 |1 |- ! colspan="2" |Plymouth Argyle !78 !2 !3 !0 !2 !0 !9 !0 !92 !2 |- | rowspan="3" |Blackpool |2016–17 |League Two |44 |4 |5 |1 |2 |1 |4<ref name="1&3" group="lower-alpha" /> |1 |55 |7 |- |2017–18 |League One |29 |6 |1 |0 |0 |0 |4<ref name="FLT" group="lower-alpha" /> |1 |34 |7 |- ! colspan="2" |Blackpool !73 !10 !6 !1 !2 !1 !8 !2 !89 !14 |- | rowspan="3" |Bradford City |2018–19 |League One |20 |1 |2 |1 |0 |0 |0 |0 |22 |2 |- |2019–20 |League Two |25 |1 |2 |0 |0 |0 |1<ref name="FLT" group="lower-alpha" /> |0 |28 |1 |- ! colspan="2" |Bradford City !45 !2 !4 !1 !0 !0 !1 !0 !50 !3 |- | rowspan="3" |Morecambe |2020–21 |League Two |32 |1 |3 |0 |2 |0 |3 |0 |40 |1 |- |2021–22 |League One |1 |0 |0 |0 |1 |0 |0 |0 |2 |0 |- ! colspan="2" |Morecambe !33 !1 !3 !0 !3 !0 !3 !0 !42 !1 |- |Carlisle United |2021–22<ref name="KM21" /> |League Two |21 |0 |1 |0 |0 |0 |3<ref name="FLT" group="lower-alpha" /> |1 |25 |1 |- ! colspan="3" |Jami !296 !19 !21 !2 !8 !1 !30 !2 !365 !24 |} == Yutuqlar == '''Crewe Alexandra''' * Futbol Ligasi Ikkinchi pley-off: 2012-yil * Futbol ligasi kubogi: 2012–13 '''Blackpool''' * EFL League Two pley-off o'yinlari: 2017 <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Law |first=James |date=28 May 2017 |title=Blackpool 2–1 Exeter City |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/39989418 |access-date=23 December 2018}}</ref> '''Morecambe''' * EFL League Two pley-off o'yinlari: 2021 <ref> {{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/57224523|sarlavha=League Two play-off final: Morecambe 1–0 Newport County&nbsp;— Shrimps Win Promotion|nashriyot=BBC Sport|sana=31 May 2021|kirish sanasi=11 October 2021}}</ref> * Yilning PFA jamoasi: 2016–17 <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=20 April 2017 |title=PFA teams of the year: Chelsea and Tottenham dominate Premier League XI |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/39648483 |access-date=7 May 2018}}</ref> == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1991-yilda tugʻilganlar]] <references /> 1zwlci9ds81sozmieu1e28unyjfdmiy 2726212 2726210 2022-07-31T02:29:46Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Kelvin Mellor|toʻliqism=Kelvin Mellor<ref name="Professional retain list & free transfers 2012/13">{{Cite news |url=http://www.football-league.co.uk/staticFiles/4e/bd/0,,10794~179534,00.pdf |title=Professional retain list & free transfers 2012/13 |date=18 May 2013 |access-date=25 June 2013 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130717125933/http://www.football-league.co.uk/staticFiles/4e/bd/0%2C%2C10794~179534%2C00.pdf |archive-date=17 July 2013 |publisher=The Football League |page=34 }}</ref>|tasvir=Kelvin Mellor.JPG|izoh=Mellor 2012-yilda|tavallud_sana={{birth date and age|1991|1|25|df=y}}|tavallud_joyi=[[Crewe]], England|boʻyi={{height|ft=6|in=2}}<ref>{{Cite book |last=Barnes |first=Stuart |title=Nationwide football annual : soccer's pocket encyclopedia 2016. |publisher=Sportsbooks Ltd |year=2016 |isbn=978-1-907524-52-3 |location=York |pages=502 |oclc=950638023}}</ref>|pozitsiya=Himoyachi|joriyklub=[[Crewe Alexandra F.C.|Crewe Alexandra]]|klubraqami=2|yillar1=2007–2008|klublar1=[[Nantwich Town F.C.|Nantwich Town]]|isht1=6|gollar1=0|yillar2=2008–2014|klublar2=[[Crewe Alexandra F.C.|Crewe Alexandra]]|isht2=76|gollar2=2|yillar3=2009|klublar3=→ [[Nantwich Town F.C.|Nantwich Town]] (loan)|isht3=3|gollar3=0|yillar4=2010|klublar4=→ [[Newcastle Town F.C.|Newcastle Town]] (loan)|isht4=12|gollar4=4|yillar5=2010|klublar5=→ [[Stafford Rangers F.C.|Stafford Rangers]] (loan)|isht5=7|gollar5=0|yillar6=2011|klublar6=→ [[Leek Town F.C.|Leek Town]] (loan)|isht6=5|gollar6=0|yillar7=2011|klublar7=→ [[Íþróttabandalag Vestmannaeyja|ÍBV]] (loan)|isht7=11|gollar7=2|yillar8=2014–2016|klublar8=[[Plymouth Argyle F.C.|Plymouth Argyle]]|isht8=78|gollar8=2|yillar9=2016–2018|klublar9=[[Blackpool F.C|Blackpool]]|isht9=73|gollar9=10|yillar10=2018–2020|klublar10=[[Bradford City A.F.C.|Bradford City]]|isht10=45|gollar10=2|club-update=14:14, 27 July 2022 (UTC)}} '''Kelvin Mellor''' (1991-yil 25-yanvarda tugʻilgan) — ingliz [[Futbol|futbolchisi]], EFL League Two klubi Crewe Alexandra jamoasida himoyachi sifatida oʻynaydi. == Yoshlik == Mellor Cheshirdagi Crewe shahrida tug'ilgan. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.crewealex.net/news/2016/september/mellor-knows-about-promotion-from-this-league/|sarlavha=Mellor Knows About Promotion From This League|sana=23 September 2016|nashriyot=Crewe Alexandra F.C.|til=en-gb|kirish sanasi=28 March 2020}}</ref> == Karyera == === Nantwich Town === Mellor o'z faoliyatini 2008-yilda Crewe Alexandraga qo'shilishdan oldin Nantwich Townda boshlagan. === Crewe Alexandra === Nantwich Town, [[:en:Newcastle_Town_F.C.|Newcastle Town]] va [[:en:Stafford_Rangers_F.C.|Stafford Rangers]]<nowiki/>da ijarada o'ynaganidan so'ng, Mellor 2010-yil 27-noyabrda "Globe Arena"da Morecambeda 2:1 hisobida g'alaba qozongan Alex safida debyut qildi. U ikkinchi bo'limda Bayron Moore o'rniga maydonga tushdi. [[:en:Leek_Town_F.C.|Leek Town]]<nowiki/>dagi Crewedan va Islandiyaning ÍBV jamoasidan bir necha bor ijaraga olingandan so'ng, Mellor 2011-12-yilgi mavsum oxirida Creweda birinchi jamoaga kirdi. U klub uchun birinchi golini Bristol Roversga qarshi o'yinda (3:0) kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.crewealex.net/page/MatchReport/0,,10414~58928,00.html|sarlavha=Crewe Alexandra &#124; Match &#124; Match Report &#124; 09 April 2012, Crewe 3&nbsp;– 0 Bristol Rovers|nashriyot=Crewealex.net|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120418072227/http://www.crewealex.net/page/MatchReport/0%2C%2C10414~58928%2C00.html|arxivsana=18 April 2012|kirish sanasi=2012-06-27}}</ref> Keyin u to'liq o'yinni o'tkazdi. Mavsum oxirida unga yangi shartnoma taklif qilishdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/18325018|sarlavha=BBC Sport&nbsp;– Crewe offer new deals to three young defenders|sana=2012-06-04|nashriyot=Bbc.co.uk|kirish sanasi=2012-06-27}}</ref> === Plymouth Argyle === 2014-yilning yozida Crewe Alexandradan ketganidan so'ng, u Liganing ikkinchi jamoasi [[:en:Plymouth_Argyle_F.C.|Plymouth Argyle]] bilan ikki yillik shartnoma imzoladi. <ref name="pafcmove">{{Veb manbasi|url=http://www.pafc.co.uk/news/article/its-mellor-time-1659689.aspx|sarlavha=PAFC.co.uk&nbsp;– It's Mellor Time|sana=2014-06-26|nashriyot=pafc.co.uk|kirish sanasi=2014-06-26}}</ref> Mellor 2016-yil iyul oyida Argyleni tark etdi. === Blackpool === 2016-yilda u Blackpool bilan shartnoma imzoladi. U 2016-yilning 9-avgustida Bolton Wanderersga qarshi Angliya liga kubogida 4:2 hisobida g‘alaba qozongan o‘yinda Blackpool safidagi ilk golini kiritdi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=9 August 2016 |title=Blackpool 4-2 Bolton |publisher=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/36948855 |access-date=9 August 2016}}</ref> === Bradford City === 2018-yil 31-iyulda Kelvin Mellor Liganing birinchi jamoasi bo‘lgan Bredford City bilan ikki yillik shartnoma imzoladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.thetelegraphandargus.co.uk/sport/16389207.kelvin-mellor-signs-two-year-deal-with-bantams/|sarlavha=Kelvin Mellor signs two-year deal with Bantams|ish=Bradford Telegraph and Argus|til=en|kirish sanasi=2018-08-01}}</ref> 2020-yil 26-mayda u shartnoma muddati 30- iyunda tugashi bilan Bredford Cityni tark etadigan 10 nafar futbolchidan biri ekanligi e’lon qilindi. === Morecambe === 2020-yil 13-avgustda Mellor Morecambe bilan shartnoma imzoladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Signing: Kelvin Mellor |publisher=www.morecambefc.com |url=https://www.morecambefc.com/news/2020/august/signing--kelvin-mellor/}}</ref> Klub bilan Birinchi ligaga ko'tarilgandan so'ng, u 2021-yil iyun oyida shartnomani bir yilga uzaytirdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=New Deal: Kelvin Mellor |publisher=www.morecambefc.com |url=https://www.morecambefc.com/news/2021/june/new-deal--kelvin-mellor/}}</ref> === Carlisle United === 2021-yil 31-avgustda Mellor ikkinchi liga vakili Karlayl Yunayted bilan bir yillik shartnoma imzoladi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.carlisleunited.co.uk/news/2021/august/contract-defender-signs-for-united/|sarlavha=CONTRACT: Defender signs for United|nashriyot=Carlisle United FC|sana=31 August 2021|kirish sanasi=18 May 2022}}</ref> 2022-yil 9-may kuni Mellor 2021-22-yilgi mavsum oxirida klub tomonidan qo‘yib yuborildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.carlisleunited.co.uk/news/2022/may/retained--released-list-2022/|sarlavha=RETAINED / RELEASED LIST 2022|nashriyot=Carlisle United FC|sana=9 May 2022|kirish sanasi=18 May 2022}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |National Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="5" |Crewe Alexandra |2010–11 | rowspan="2" |League Two |1 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |- |2011–12 |12 |1 |1 |0 |0 |0 |4 |0 |17 |1 |- |2012–13 | rowspan="2" |League One |35 |0 |1 |0 |1 |0 |5 |0 |42 |0 |- |2013–14 |28 |1 |2 |0 |1 |0 |1 |0 |32 |1 |- ! colspan="2" |Crewe Alexandra !76 !2 !4 !0 !2 !0 !10 !0 !92 !2 |- |ÍBV (loan) |2011 |Úrvalsdeild |10 |2 |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |11 |2 |- | rowspan="3" |Plymouth Argyle |2014–15 | rowspan="2" |League Two |37 |1 |2 |0 |1 |0 |3 |0 |43 |1 |- |2015–16 |41 |1 |1 |0 |1 |0 |6 |0 |49 |1 |- ! colspan="2" |Plymouth Argyle !78 !2 !3 !0 !2 !0 !9 !0 !92 !2 |- | rowspan="3" |Blackpool |2016–17 |League Two |44 |4 |5 |1 |2 |1 |4 |1 |55 |7 |- |2017–18 |League One |29 |6 |1 |0 |0 |0 |4 |1 |34 |7 |- ! colspan="2" |Blackpool !73 !10 !6 !1 !2 !1 !8 !2 !89 !14 |- | rowspan="3" |Bradford City |2018–19 |League One |20 |1 |2 |1 |0 |0 |0 |0 |22 |2 |- |2019–20 |League Two |25 |1 |2 |0 |0 |0 |1 |0 |28 |1 |- ! colspan="2" |Bradford City !45 !2 !4 !1 !0 !0 !1 !0 !50 !3 |- | rowspan="3" |Morecambe |2020–21 |League Two |32 |1 |3 |0 |2 |0 |3 |0 |40 |1 |- |2021–22 |League One |1 |0 |0 |0 |1 |0 |0 |0 |2 |0 |- ! colspan="2" |Morecambe !33 !1 !3 !0 !3 !0 !3 !0 !42 !1 |- |Carlisle United |2021–22 |League Two |21 |0 |1 |0 |0 |0 |3 |1 |25 |1 |- ! colspan="3" |Jami !296 !19 !21 !2 !8 !1 !30 !2 !365 !24 |} == Yutuqlar == '''Crewe Alexandra''' * Futbol Ligasi Ikkinchi pley-off: 2012-yil * Futbol ligasi kubogi: 2012–13 '''Blackpool''' * EFL League Two pley-off o'yinlari: 2017 <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Law |first=James |date=28 May 2017 |title=Blackpool 2–1 Exeter City |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/39989418 |access-date=23 December 2018}}</ref> '''Morecambe''' * EFL League Two pley-off o'yinlari: 2021 <ref> {{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/57224523|sarlavha=League Two play-off final: Morecambe 1–0 Newport County&nbsp;— Shrimps Win Promotion|nashriyot=BBC Sport|sana=31 May 2021|kirish sanasi=11 October 2021}}</ref> * Yilning PFA jamoasi: 2016–17 <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=20 April 2017 |title=PFA teams of the year: Chelsea and Tottenham dominate Premier League XI |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/39648483 |access-date=7 May 2018}}</ref> == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1991-yilda tugʻilganlar]] <references /> fyea2o43rxi819c6om30cgv7j037z63 Shay Logan 0 758959 2726216 2022-07-31T02:37:55Z Mironshokh Ochilov 75489 „[[:en:Special:Redirect/revision/1096984306|Shay Logan]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Shay Logan|tasvir=Shay Logan 2014.jpg|izoh=Logan 2014-yilda|toʻliqism=Shaleum Narval Logan|tavallud_sana={{birth date and age|1988|1|29|df=y}}|tavallud_joyi=[[Wythenshawe]], Manchester, England<ref>{{cite book|editor1-first=Glenda|editor1-last=Rollin|editor2-first=Jack|editor2-last=Rollin|title=Sky Sports Football Yearbook 2012–2013|year=2012|publisher=[[Headline Publishing Group|Headline]]|location=London|isbn=978-0-7553-6356-8|page=438|edition=43rd}}</ref>|boʻyi={{height|m=1.73}}<ref>{{cite web|url=http://www.premierleague.com/players/3428/Shaleum-Logan/overview|title = Premier League Player Profile|access-date =19 April 2011|publisher = Premier League}}</ref>|pozitsiya=Himoyachi|joriyklub=[[Cove Rangers F.C.|Cove Rangers]]|klubraqami=25|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Manchester City F.C. Reserves and Academy|Manchester City]]|yillar1=2007–2011|klublar1=[[Manchester City F.C.|Manchester City]]|isht1=1|gollar1=0|yillar2=2007|klublar2=→ [[Grimsby Town F.C.|Grimsby Town]] (loan)|isht2=5|gollar2=2|yillar3=2007|klublar3=→ [[Scunthorpe United F.C.|Scunthorpe United]] (loan)|isht3=4|gollar3=0|yillar4=2008|klublar4=→ [[Stockport County F.C|Stockport County]] (loan)|isht4=7|gollar4=0|yillar5=2009–2010|klublar5=→ [[Tranmere Rovers F.C.|Tranmere Rovers]] (loan)|isht5=33|gollar5=0|yillar6=2011–2014|klublar6=[[Brentford F.C.|Brentford]]|isht6=90|gollar6=4|yillar7=2014|klublar7=→ [[Aberdeen F.C.|Aberdeen]] (loan)|isht7=13|gollar7=1|yillar8=2014–2021|klublar8=[[Aberdeen F.C.|Aberdeen]]|isht8=211|gollar8=11|yillar9=2021|klublar9=→ [[Heart of Midlothian F.C.|Heart of Midlothian]] (loan)|isht9=5|gollar9=0|yillar10=2021–|klublar10=[[Cove Rangers F.C.|Cove Rangers]]|isht10=20|gollar10=0|club-update=1 May 2021 (UTC)}} '''Shaleum Narval Logan''' (1988-yil 29-yanvarda tugʻilgan) — ingliz [[Futbol|futbolchisi]], <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Cove_Rangers_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Cove Rangers F.C." class="cx-link" data-linkid="182">Cove Rangers</a> jamoasining oʻng qanot himoyachisi. U Premer-ligadagi faoliyatini [[Manchester City F.C.|“Manchester City”]] da boshlagan va 2011-yilda Brentford ligasi bilan shartnoma imzolashdan oldin [[:en:Grimsby_Town_F.C.|Grimsby Town]], [[:en:Scunthorpe_United_F.C.|Scunthorpe United]], [[:en:Stockport_County_F.C.|Stockport County]] va [[:en:Tranmere_Rovers_F.C.|Tranmere Rovers]]<nowiki/>da ijara asosida o‘ynagan. U 2014-yilda dastlab ijara asosida "Aberdin"ga qo'shilgan va u klub safida 250 dan ortiq o'yin o'tkazgan. == Karyera == === Manchester City === Logan [[Manchester City F.C.|"Manchester]] [[:en:Manchester_City_F.C.|City]]" yoshlar akademiyasi tarbiyalanuvchisi edi va 2007-yilning yozida uch yillik shartnoma imzoladi. <ref name="Grimsby">{{Yangiliklar manbasi |date=11 October 2007 |title=Grimsby recruit Man City defender |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/g/grimsby_town/7039981.stm |access-date=1 March 2008}}</ref> Uning akasi Karlos Logan ham “Manchester [[:en:Manchester_City_F.C.|City]]”ning sobiq tarbiyalanuvchisi. U birinchi marta 2005-06-yilgi mavsumda U18 yoshlar o'rtasidagi Angliya kubogi finalida taassurot qoldirganidan keyin mashhur bo'ldi. Logan 2007-yilning avgustida Liga kubogining 2-raundida Bristol City ustidan g'alaba qozongan va 2007-yilning sentyabrida Norvich City bilan keyingi bosqichda ikkinchi o'yinda maydonga tushgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 August 2007 |title=Bristol City 1–2 Man City |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/league_cup/6963525.stm |access-date=1 March 2008}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 September 2007 |title=Man City 1–0 Norwich |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/league_cup/7008012.stm |access-date=1 March 2008}}</ref> U 2009-yil 14-fevralda “Manchester City” safida Portsmouthga 2:0 hisobida mag‘lub bo‘lgan o‘yinda o‘yinni boshlab, to‘liq 90 daqiqa o‘ynadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 February 2014 |title=Match Report: Portsmouth 2–0 Manchester City |publisher=Manchester City Football Club Official Website |url=http://www.mcfc.co.uk/news/match-reports/2009/february/portsmouth-v-city-14-feb-2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203224429/http://www.mcfc.co.uk/news/match-reports/2009/february/portsmouth-v-city-14-feb-2009 |archive-date=2013-12-03}}</ref>Logan 2010-11-yilgi mavsum oxirida atigi uchta asosiy o'yinda maydonga tushgan edi. Logan 2007-yilning oktyabrida bir oylik ijara asosida [[:en:Grimsby_Town_F.C.|Grimsby Town]] ligasining Ikkinchi klubiga qo'shildi <ref name="Grimsby">{{Yangiliklar manbasi |date=11 October 2007 |title=Grimsby recruit Man City defender |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/g/grimsby_town/7039981.stm |access-date=1 March 2008}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/g/grimsby_town/7039981.stm "Grimsby recruit Man City defender"]. </cite></ref> va Rochdalega qarshi debyutida gol urdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 October 2007 |title=Grimsby 1–2 Rochdale |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_div_3/7031478.stm |access-date=1 March 2008}}</ref>Manchester Cityga qaytib kelgach, u darhol <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Scunthorpe_United_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Scunthorpe United F.C." class="cx-link" data-linkid="218">Scunthorpe</a>Yunaytedga yana bir oyga ijaraga berildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 November 2007 |title=Scunthorpe sign Man City defender |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/s/scunthorpe_utd/7088719.stm |access-date=1 March 2008}}</ref> Logan klub uchun debyutini <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Blackpool_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Blackpool F.C." class="cx-link" data-linkid="220">Blackpool</a>ga qarshi o'yinda (1:0) o'tkazdi. == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center;" ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |FA Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="5" |[[Manchester City F.C.|Manchester City]] |2007–08 | rowspan="4" |Premier League |0 |0 |0 |0 |2 |0 |0 |0 |2 |0 |- |2008–09 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |- |2009–10 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2010–11 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- ! colspan="2" |Jami !1 !0 !0 !0 !2 !0 !0 !0 !3 !0 |- |Grimsby Town (''loan'') |2007–08<ref name=":4" /> |League Two |5 |2 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |5 |2 |- |Scunthorpe United (''loan'') |2007–08<ref name=":4" /> |Championship |4 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |4 |0 |- |Stockport County (''loan'') |2007–08<ref name=":4" /> |League Two |7 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |7 |0 |- |Tranmere Rovers (''loan'') |2009–10<ref name=":5" /> | rowspan="4" |League One |33 |0 |5 |0 |1 |0 |0 |0 |39 |0 |- | rowspan="4" |Brentford |2011–12 |27 |3 |2 |0 |1 |0 |2 |1 |32 |4 |- |2012–13 |45 |0 |4 |0 |1 |0 |3 |0 |53 |0 |- |2013–14 |18 |1 |0 |0 |0 |0 |1<ref group="lower-alpha" name="EFL" /> |0 |19 |1 |- ! colspan="2" |Jami !90 !4 !6 !0 !2 !0 !6 !1 !104 !5 |- |Aberdeen (loan) |2013–14<ref name=":3" /> | rowspan="8" |Scottish Premiership |13 |1 |3 |0 |2 |0 |0 |0 |18 |1 |- | rowspan="8" |Aberdeen |2014–15 |35 |3 |1 |0 |3 |0 |6 |1 |45 |4 |- |2015–16 |37 |4 |1 |0 |1 |0 |6<ref group="lower-alpha" name="UEL" /> |0 |45 |4 |- |2016–17 |38 |2 |5 |1 |4 |0 |6<ref group="lower-alpha" name="UEL" /> |1 |53 |4 |- |2017–18 |37 |2 |4 |0 |2 |0 |4<ref group="lower-alpha" name="UEL" /> |0 |47 |2 |- |2018–19 |26 |0 |3 |0 |3 |0 |2<ref group="lower-alpha" name="UEL" /> |0 |34 |0 |- |2019–20 |26 |0 |4 |0 |2 |0 |6<ref group="lower-alpha" name="UEL" /> |0 |38 |0 |- |2020–21 |12 |0 |0 |0 |0 |0 |2<ref group="lower-alpha" name="UEL" /> |0 |14 |0 |- ! colspan="2" |Jami !211 !11 !18 !1 !15 !0 !32 !2 !276 !14 |- |Heart of Midlothian (loan) |2020–21 |Scottish Championship |5 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |5 |0 |- ! colspan="2" |Jami ! !369 !18 !32 !1 !22 !0 !38 !3 !461 !22 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] fhrxumhwi31la1w75b0vy8qi6pvyao1 2726220 2726216 2022-07-31T02:39:11Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Shay Logan|tasvir=Shay Logan 2014.jpg|izoh=Logan 2014-yilda|toʻliqism=Shaleum Narval Logan|tavallud_sana={{birth date and age|1988|1|29|df=y}}|tavallud_joyi=[[Wythenshawe]], Manchester, England<ref>{{cite book|editor1-first=Glenda|editor1-last=Rollin|editor2-first=Jack|editor2-last=Rollin|title=Sky Sports Football Yearbook 2012–2013|year=2012|publisher=[[Headline Publishing Group|Headline]]|location=London|isbn=978-0-7553-6356-8|page=438|edition=43rd}}</ref>|boʻyi={{height|m=1.73}}<ref>{{cite web|url=http://www.premierleague.com/players/3428/Shaleum-Logan/overview|title = Premier League Player Profile|access-date =19 April 2011|publisher = Premier League}}</ref>|pozitsiya=Himoyachi|joriyklub=[[Cove Rangers F.C.|Cove Rangers]]|klubraqami=25|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Manchester City F.C. Reserves and Academy|Manchester City]]|yillar1=2007–2011|klublar1=[[Manchester City F.C.|Manchester City]]|isht1=1|gollar1=0|yillar2=2007|klublar2=→ [[Grimsby Town F.C.|Grimsby Town]] (loan)|isht2=5|gollar2=2|yillar3=2007|klublar3=→ [[Scunthorpe United F.C.|Scunthorpe United]] (loan)|isht3=4|gollar3=0|yillar4=2008|klublar4=→ [[Stockport County F.C|Stockport County]] (loan)|isht4=7|gollar4=0|yillar5=2009–2010|klublar5=→ [[Tranmere Rovers F.C.|Tranmere Rovers]] (loan)|isht5=33|gollar5=0|yillar6=2011–2014|klublar6=[[Brentford F.C.|Brentford]]|isht6=90|gollar6=4|yillar7=2014|klublar7=→ [[Aberdeen F.C.|Aberdeen]] (loan)|isht7=13|gollar7=1|yillar8=2014–2021|klublar8=[[Aberdeen F.C.|Aberdeen]]|isht8=211|gollar8=11|yillar9=2021|klublar9=→ [[Heart of Midlothian F.C.|Heart of Midlothian]] (loan)|isht9=5|gollar9=0|yillar10=2021–|klublar10=[[Cove Rangers F.C.|Cove Rangers]]|isht10=20|gollar10=0|club-update=1 May 2021 (UTC)}} '''Shaleum Narval Logan''' (1988-yil 29-yanvarda tugʻilgan) — ingliz [[Futbol|futbolchisi]], Cove Rangers jamoasining oʻng qanot himoyachisi. U Premer-ligadagi faoliyatini [[Manchester City F.C.|“Manchester City”]] da boshlagan va 2011-yilda Brentford ligasi bilan shartnoma imzolashdan oldin [[:en:Grimsby_Town_F.C.|Grimsby Town]], [[:en:Scunthorpe_United_F.C.|Scunthorpe United]], [[:en:Stockport_County_F.C.|Stockport County]] va [[:en:Tranmere_Rovers_F.C.|Tranmere Rovers]]<nowiki/>da ijara asosida o‘ynagan. U 2014-yilda dastlab ijara asosida "Aberdin"ga qo'shilgan va u klub safida 250 dan ortiq o'yin o'tkazgan. == Karyera == === Manchester City === Logan [[Manchester City F.C.|Manchester]] [[:en:Manchester_City_F.C.|City]] yoshlar akademiyasi tarbiyalanuvchisi edi va 2007-yilning yozida uch yillik shartnoma imzoladi. <ref name="Grimsby">{{Yangiliklar manbasi |date=11 October 2007 |title=Grimsby recruit Man City defender |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/g/grimsby_town/7039981.stm |access-date=1 March 2008}}</ref> Uning akasi Karlos Logan ham Manchester [[:en:Manchester_City_F.C.|City]]<nowiki/>ning sobiq tarbiyalanuvchisi. U birinchi marta 2005-06-yilgi mavsumda U18 yoshlar o'rtasidagi Angliya kubogi finalida taassurot qoldirganidan keyin mashhur bo'ldi. Logan 2007-yilning avgustida Liga kubogining 2-raundida Bristol City ustidan g'alaba qozongan va 2007-yilning sentyabrida Norvich City bilan keyingi bosqichda ikkinchi o'yinda maydonga tushgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 August 2007 |title=Bristol City 1–2 Man City |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/league_cup/6963525.stm |access-date=1 March 2008}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 September 2007 |title=Man City 1–0 Norwich |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/league_cup/7008012.stm |access-date=1 March 2008}}</ref> U 2009-yil 14-fevralda Manchester City safida Portsmouthga 2:0 hisobida mag‘lub bo‘lgan o‘yinda o‘yinni boshlab, to‘liq 90 daqiqa o‘ynadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 February 2014 |title=Match Report: Portsmouth 2–0 Manchester City |publisher=Manchester City Football Club Official Website |url=http://www.mcfc.co.uk/news/match-reports/2009/february/portsmouth-v-city-14-feb-2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203224429/http://www.mcfc.co.uk/news/match-reports/2009/february/portsmouth-v-city-14-feb-2009 |archive-date=2013-12-03}}</ref>Logan 2010-11-yilgi mavsum oxirida atigi uchta asosiy o'yinda maydonga tushgan edi. Logan 2007-yilning oktyabrida bir oylik ijara asosida [[:en:Grimsby_Town_F.C.|Grimsby Town]] ligasining Ikkinchi klubiga qo'shildi <ref name="Grimsby">{{Yangiliklar manbasi |date=11 October 2007 |title=Grimsby recruit Man City defender |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/g/grimsby_town/7039981.stm |access-date=1 March 2008}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/g/grimsby_town/7039981.stm "Grimsby recruit Man City defender"]. </cite></ref> va Rochdalega qarshi debyutida gol urdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 October 2007 |title=Grimsby 1–2 Rochdale |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_div_3/7031478.stm |access-date=1 March 2008}}</ref>Manchester Cityga qaytib kelgach, u darhol Scunthorpe Yunaytedga yana bir oyga ijaraga berildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 November 2007 |title=Scunthorpe sign Man City defender |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/s/scunthorpe_utd/7088719.stm |access-date=1 March 2008}}</ref> Logan klub uchun debyutini Blackpoolga qarshi o'yinda (1:0) o'tkazdi. == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center;" ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |FA Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="5" |[[Manchester City F.C.|Manchester City]] |2007–08 | rowspan="4" |Premier League |0 |0 |0 |0 |2 |0 |0 |0 |2 |0 |- |2008–09 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |- |2009–10 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2010–11 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- ! colspan="2" |Jami !1 !0 !0 !0 !2 !0 !0 !0 !3 !0 |- |Grimsby Town (''loan'') |2007–08<ref name=":4" /> |League Two |5 |2 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |5 |2 |- |Scunthorpe United (''loan'') |2007–08<ref name=":4" /> |Championship |4 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |4 |0 |- |Stockport County (''loan'') |2007–08<ref name=":4" /> |League Two |7 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |7 |0 |- |Tranmere Rovers (''loan'') |2009–10<ref name=":5" /> | rowspan="4" |League One |33 |0 |5 |0 |1 |0 |0 |0 |39 |0 |- | rowspan="4" |Brentford |2011–12 |27 |3 |2 |0 |1 |0 |2 |1 |32 |4 |- |2012–13 |45 |0 |4 |0 |1 |0 |3 |0 |53 |0 |- |2013–14 |18 |1 |0 |0 |0 |0 |1<ref group="lower-alpha" name="EFL" /> |0 |19 |1 |- ! colspan="2" |Jami !90 !4 !6 !0 !2 !0 !6 !1 !104 !5 |- |Aberdeen (loan) |2013–14<ref name=":3" /> | rowspan="8" |Scottish Premiership |13 |1 |3 |0 |2 |0 |0 |0 |18 |1 |- | rowspan="8" |Aberdeen |2014–15 |35 |3 |1 |0 |3 |0 |6 |1 |45 |4 |- |2015–16 |37 |4 |1 |0 |1 |0 |6<ref group="lower-alpha" name="UEL" /> |0 |45 |4 |- |2016–17 |38 |2 |5 |1 |4 |0 |6<ref group="lower-alpha" name="UEL" /> |1 |53 |4 |- |2017–18 |37 |2 |4 |0 |2 |0 |4<ref group="lower-alpha" name="UEL" /> |0 |47 |2 |- |2018–19 |26 |0 |3 |0 |3 |0 |2<ref group="lower-alpha" name="UEL" /> |0 |34 |0 |- |2019–20 |26 |0 |4 |0 |2 |0 |6<ref group="lower-alpha" name="UEL" /> |0 |38 |0 |- |2020–21 |12 |0 |0 |0 |0 |0 |2<ref group="lower-alpha" name="UEL" /> |0 |14 |0 |- ! colspan="2" |Jami !211 !11 !18 !1 !15 !0 !32 !2 !276 !14 |- |Heart of Midlothian (loan) |2020–21 |Scottish Championship |5 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |5 |0 |- ! colspan="2" |Jami ! !369 !18 !32 !1 !22 !0 !38 !3 !461 !22 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] <references /> c1u0wetn58n15oz34ogul3d4l5l27nd 2726221 2726220 2022-07-31T02:41:10Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Shay Logan|tasvir=Shay Logan 2014.jpg|izoh=Logan 2014-yilda|toʻliqism=Shaleum Narval Logan|tavallud_sana={{birth date and age|1988|1|29|df=y}}|tavallud_joyi=[[Wythenshawe]], Manchester, England<ref>{{cite book|editor1-first=Glenda|editor1-last=Rollin|editor2-first=Jack|editor2-last=Rollin|title=Sky Sports Football Yearbook 2012–2013|year=2012|publisher=[[Headline Publishing Group|Headline]]|location=London|isbn=978-0-7553-6356-8|page=438|edition=43rd}}</ref>|boʻyi={{height|m=1.73}}<ref>{{cite web|url=http://www.premierleague.com/players/3428/Shaleum-Logan/overview|title = Premier League Player Profile|access-date =19 April 2011|publisher = Premier League}}</ref>|pozitsiya=Himoyachi|joriyklub=[[Cove Rangers F.C.|Cove Rangers]]|klubraqami=25|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Manchester City F.C. Reserves and Academy|Manchester City]]|yillar1=2007–2011|klublar1=[[Manchester City F.C.|Manchester City]]|isht1=1|gollar1=0|yillar2=2007|klublar2=→ [[Grimsby Town F.C.|Grimsby Town]] (loan)|isht2=5|gollar2=2|yillar3=2007|klublar3=→ [[Scunthorpe United F.C.|Scunthorpe United]] (loan)|isht3=4|gollar3=0|yillar4=2008|klublar4=→ [[Stockport County F.C|Stockport County]] (loan)|isht4=7|gollar4=0|yillar5=2009–2010|klublar5=→ [[Tranmere Rovers F.C.|Tranmere Rovers]] (loan)|isht5=33|gollar5=0|yillar6=2011–2014|klublar6=[[Brentford F.C.|Brentford]]|isht6=90|gollar6=4|yillar7=2014|klublar7=→ [[Aberdeen F.C.|Aberdeen]] (loan)|isht7=13|gollar7=1|yillar8=2014–2021|klublar8=[[Aberdeen F.C.|Aberdeen]]|isht8=211|gollar8=11|yillar9=2021|klublar9=→ [[Heart of Midlothian F.C.|Heart of Midlothian]] (loan)|isht9=5|gollar9=0|yillar10=2021–|klublar10=[[Cove Rangers F.C.|Cove Rangers]]|isht10=20|gollar10=0|club-update=1 May 2021 (UTC)}} '''Shaleum Narval Logan''' (1988-yil 29-yanvarda tugʻilgan) — ingliz [[Futbol|futbolchisi]], Cove Rangers jamoasining oʻng qanot himoyachisi. U Premer-ligadagi faoliyatini [[Manchester City F.C.|“Manchester City”]] da boshlagan va 2011-yilda Brentford ligasi bilan shartnoma imzolashdan oldin [[:en:Grimsby_Town_F.C.|Grimsby Town]], [[:en:Scunthorpe_United_F.C.|Scunthorpe United]], [[:en:Stockport_County_F.C.|Stockport County]] va [[:en:Tranmere_Rovers_F.C.|Tranmere Rovers]]<nowiki/>da ijara asosida o‘ynagan. U 2014-yilda dastlab ijara asosida "Aberdin"ga qo'shilgan va u klub safida 250 dan ortiq o'yin o'tkazgan. == Karyera == === Manchester City === Logan [[Manchester City F.C.|Manchester]] [[:en:Manchester_City_F.C.|City]] yoshlar akademiyasi tarbiyalanuvchisi edi va 2007-yilning yozida uch yillik shartnoma imzoladi. Uning akasi Karlos Logan ham Manchester [[:en:Manchester_City_F.C.|City]]<nowiki/>ning sobiq tarbiyalanuvchisi. U birinchi marta 2005-06-yilgi mavsumda U18 yoshlar o'rtasidagi Angliya kubogi finalida taassurot qoldirganidan keyin mashhur bo'ldi. Logan 2007-yilning avgustida Liga kubogining 2-raundida Bristol City ustidan g'alaba qozongan va 2007-yilning sentyabrida Norvich City bilan keyingi bosqichda ikkinchi o'yinda maydonga tushgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=29 August 2007 |title=Bristol City 1–2 Man City |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/league_cup/6963525.stm |access-date=1 March 2008}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 September 2007 |title=Man City 1–0 Norwich |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/league_cup/7008012.stm |access-date=1 March 2008}}</ref> U 2009-yil 14-fevralda Manchester City safida Portsmouthga 2:0 hisobida mag‘lub bo‘lgan o‘yinda o‘yinni boshlab, to‘liq 90 daqiqa o‘ynadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 February 2014 |title=Match Report: Portsmouth 2–0 Manchester City |publisher=Manchester City Football Club Official Website |url=http://www.mcfc.co.uk/news/match-reports/2009/february/portsmouth-v-city-14-feb-2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131203224429/http://www.mcfc.co.uk/news/match-reports/2009/february/portsmouth-v-city-14-feb-2009 |archive-date=2013-12-03}}</ref>Logan 2010-11-yilgi mavsum oxirida atigi uchta asosiy o'yinda maydonga tushgan edi. Logan 2007-yilning oktyabrida bir oylik ijara asosida [[:en:Grimsby_Town_F.C.|Grimsby Town]] ligasining Ikkinchi klubiga qo'shildi <ref name="Grimsby">{{Yangiliklar manbasi |date=11 October 2007 |title=Grimsby recruit Man City defender |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/g/grimsby_town/7039981.stm |access-date=1 March 2008}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/g/grimsby_town/7039981.stm "Grimsby recruit Man City defender"]. </cite></ref> va Rochdalega qarshi debyutida gol urdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 October 2007 |title=Grimsby 1–2 Rochdale |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_div_3/7031478.stm |access-date=1 March 2008}}</ref>Manchester Cityga qaytib kelgach, u darhol Scunthorpe Yunaytedga yana bir oyga ijaraga berildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 November 2007 |title=Scunthorpe sign Man City defender |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/s/scunthorpe_utd/7088719.stm |access-date=1 March 2008}}</ref> Logan klub uchun debyutini Blackpoolga qarshi o'yinda (1:0) o'tkazdi. == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center;" ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |FA Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="5" |[[Manchester City F.C.|Manchester City]] |2007–08 | rowspan="4" |Premier League |0 |0 |0 |0 |2 |0 |0 |0 |2 |0 |- |2008–09 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |- |2009–10 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2010–11 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- ! colspan="2" |Jami !1 !0 !0 !0 !2 !0 !0 !0 !3 !0 |- |Grimsby Town |2007–08 |League Two |5 |2 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |5 |2 |- |Scunthorpe United |2007–08 |Championship |4 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |4 |0 |- |Stockport County |2007–08 |League Two |7 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |7 |0 |- |Tranmere Rovers |2009–10 | rowspan="4" |League One |33 |0 |5 |0 |1 |0 |0 |0 |39 |0 |- | rowspan="4" |Brentford |2011–12 |27 |3 |2 |0 |1 |0 |2 |1 |32 |4 |- |2012–13 |45 |0 |4 |0 |1 |0 |3 |0 |53 |0 |- |2013–14 |18 |1 |0 |0 |0 |0 |1 |0 |19 |1 |- ! colspan="2" |Jami !90 !4 !6 !0 !2 !0 !6 !1 !104 !5 |- |Aberdeen (loan) |2013–14 | rowspan="8" |Scottish Premiership |13 |1 |3 |0 |2 |0 |0 |0 |18 |1 |- | rowspan="8" |Aberdeen |2014–15 |35 |3 |1 |0 |3 |0 |6 |1 |45 |4 |- |2015–16 |37 |4 |1 |0 |1 |0 |6 |0 |45 |4 |- |2016–17 |38 |2 |5 |1 |4 |0 |6 |1 |53 |4 |- |2017–18 |37 |2 |4 |0 |2 |0 |4 |0 |47 |2 |- |2018–19 |26 |0 |3 |0 |3 |0 |2 |0 |34 |0 |- |2019–20 |26 |0 |4 |0 |2 |0 |6 |0 |38 |0 |- |2020–21 |12 |0 |0 |0 |0 |0 |2 |0 |14 |0 |- ! colspan="2" |Jami !211 !11 !18 !1 !15 !0 !32 !2 !276 !14 |- |Heart of Midlothian (loan) |2020–21 |Scottish Championship |5 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |5 |0 |- ! colspan="2" |Jami ! !369 !18 !32 !1 !22 !0 !38 !3 !461 !22 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] <references /> dh7lstn2ade7fljntg6xr1hpylmybbj Manny Duku 0 758960 2726223 2022-07-31T02:52:39Z Mironshokh Ochilov 75489 „[[:en:Special:Redirect/revision/1100735092|Manny Duku]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Manny Duku|tasvir=|izoh=|toʻliqism=Immanuelson Kwadwo Duku<ref>{{cite web|url=https://www.efl.com/siteassets/image/201920/efl-professional-retain-list--free-transfers---2018-19.pdf|title=Club list of registered players: As at 18th May 2019: Cheltenham Town|publisher=English Football League|page=74|access-date=5 March 2020}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1992|12|28|df=y}}|tavallud_joyi=[[Amsterdam]], Netherlands|boʻyi={{height|m=1.91}}<ref name="Soccerway" />|joriyklub=[[York City F.C.|York City]]|klubraqami=27|pozitsiya=Hujumchi|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=Legmeervogels|yillar1=2010–2012|klublar1=Legmeervogels|isht1=|gollar1=|yillar2=2012–2014|klublar2=Abcoude|isht2=|gollar2=|yillar3=2014–2015|klublar3=[[FC Breukelen|Breukelen]]|isht3=|gollar3=|yillar4=2015|klublar4=[[VV Eemdijk]]|isht4=0|gollar4=0|yillar5=2015|klublar5=[[Chesham United F.C.|Chesham United]]|isht5=4|gollar5=0|yillar6=2015|klublar6=[[Hemel Hempstead Town F.C.|Hemel Hempstead Town]]|isht6=0|gollar6=0|yillar7=2015–2017|klublar7=[[Kings Langley F.C.|Kings Langley]]|isht7=44|gollar7=7|yillar8=2017|klublar8=[[Banbury United F.C.|Banbury United]]|isht8=12|gollar8=2|yillar9=2017–2018|klublar9=[[Hayes & Yeading United F.C.|Hayes & Yeading United]]|isht9=39|gollar9=33|yillar10=2018–2019|klublar10=[[Cheltenham Town F.C.|Cheltenham Town]]|isht10=11|gollar10=1|pcupdate=11:16, 11 July 2022 (UTC)|ntupdate=}} '''Immanuelson "Manny" Duku''' (1992-yil 28-dekabrda tug'ilgan) - gollandiyalik professional [[Futbol|futbolchi]], hozirda "York City"da [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] sifatida o'ynaydi. == Klub karyerasi == [[Amsterdam|Amsterdamda]] tug'ilgan Duku o'z faoliyatini Legmeervogels bilan boshlagan. U 2011-yilda <ref>[https://www.vice.com/nl/article/vbndg3/manny-duku-amateurvoetbal-prof- Hoe spits Manny Duku via het amateurvoetbal prof werd in Engeland] vice.com</ref> yoshida Eredivizionning “<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/SC_Heerenveen" rel="mw:ExtLink" title="SC Heerenveen" class="cx-link" data-linkid="255">Heerenveen</a>” jamoasining zaxira jamoasida sinovdan o‘tgan, undan oldin Legmeervogels, Abkude, Breukelen va VV Eemdijk bilan quyi ligada o‘ynagan. [[Gana|Ganani]] xalqaro miqyosda vakillik qilish huquqiga ega bo'lgan . 2015-yilda Oksford <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Oxford_City_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Oxford City F.C." class="cx-link" data-linkid="261">City</a> jamoasiga sinov tariqasida qo'shilish uchun [[Angliya|Angliyaga]] jo'nab ketdi. <ref name="Non League Daily">{{Yangiliklar manbasi |date=19 April 2018 |title=Hayes & Yeading's Dutch delight: Manny Duku, the red-hot record-breaker |publisher=Non League Daily |url=http://nonleaguedaily.com/hayes-yeadings-dutch-delight-manny-duku-the-red-hot-record-breaker/ |access-date=26 July 2018}}</ref> Angliyadagi birinchi mavsum oldidan so'ng, Duku Oksford ustidan Chesham Yunaytedga o'tishni tanladi va <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Hemel_Hempstead_Town_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Hemel Hempstead Town F.C." class="cx-link" data-linkid="265">Hemel</a> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Hemel_Hempstead_Town_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Hemel Hempstead Town F.C." class="cx-link" data-linkid="265">Hempstead Tow</a>nga o'tishdan oldin Bukingemshirda joylashgan jamoada atigi to'rt marta maydonga tushdi. <ref name="Non League Daily">{{Yangiliklar manbasi |date=19 April 2018 |title=Hayes & Yeading's Dutch delight: Manny Duku, the red-hot record-breaker |publisher=Non League Daily |url=http://nonleaguedaily.com/hayes-yeadings-dutch-delight-manny-duku-the-red-hot-record-breaker/ |access-date=26 July 2018}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[http://nonleaguedaily.com/hayes-yeadings-dutch-delight-manny-duku-the-red-hot-record-breaker/ "Hayes & Yeading's Dutch delight: Manny Duku, the red-hot record-breaker"]. </cite></ref> “Istbourne Borough”ga qarshi Angliya kubogi bahsida birgina o‘yindan so‘ng <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 December 2015 |title=Eastbourne Borough vs. Hemel Hempstead Town |publisher=Soccerway |url=https://gh.soccerway.com/matches/2015/12/12/england/fa-trophy/eastbourne-borough-fc/hemel-hempstead-town-fc/2171031/ |access-date=26 July 2018}}</ref> Duku 2017-18-yilgi mavsum oldidan Janubiy Liga vakili “<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Hayes_&amp;amp;_Yeading_United_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Hayes &amp;amp; Yeading United F.C." class="cx-link" data-linkid="272">Hayes</a>&amp;amp; Yeading Yunayted”ga qo‘shilishdan oldin <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Kings_Langley_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Kings Langley F.C." class="cx-link" data-linkid="269">Kings Langley</a> va Bunbury Yunayted jamoalarida o'ynagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=14 June 2017 |title=Manny Duku moves to Hayes & Yeading United |publisher=Banbury United Official Site |url=http://www.banburyunitedfc.co.uk/news/manny-duku-moves-to-hayes-yeading-united-1838565.html |access-date=26 July 2018}}</ref> 2018-yil 26-iyulda Duku Liganing ikkinchi jamoasi Cheltenham Townga ikki yillik shartnoma asosida qo'shilishga rozi bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 July 2018 |title=NEW SIGNING: Immanuelson Duku |publisher=Cheltenham Town Official Site |url=https://www.ctfc.com/news/2018/july/signing-manny-duku/ |access-date=26 July 2018}}</ref> 2018-19-yilgi mavsumning ochilish kunida u "Cheltenham"ning [[:en:Crawley_Town_F.C.|Crawley Town]]<nowiki/>ga qarshi o'yinida (1:0) Futbol ligasida debyut qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 August 2018 |title=Cheltenham Town vs. Crawley Town |publisher=Soccerway |url=https://uk.soccerway.com/matches/2018/08/04/england/league-two/cheltenham-town-fc/crawley-town-football-club/2801008/ |access-date=13 August 2018}}</ref> Duku Barnetga 2018-yil oktabr oyida kalendar yili oxirigacha ijara asosida qo‘shildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.barnetfc.com/news/2018/october/loan--immanuelson-duku-joins-barnet-fc/|sarlavha=Loan &#124; Immanuelson Duku joins Barnet FC|ish=www.barnetfc.com}}</ref> 2019-yil fevral oyida u bir oyga ijara asosida “Halifax Town” klubiga o‘tdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://fchalifaxtown.com/news/double-loan-signing/|sarlavha=Double Loan Signing}}</ref> 2019-yil 12-iyun kuni Duku Milliy Liga klubi Torquay Yunaytedga o'tishi e'lon qilindi. <ref>[https://www.gloucestershirelive.co.uk/sport/football/transfer-news/cheltenham-town-striker-manny-duku-2970987 Cheltenham Town striker Manny Duku joins Torquay United], gloucestershirelive.co.uk, 12 June 2019</ref> 2019-yil 9-dekabrda uning shartnomasi o‘zaro rozilik asosida bekor qilingani, shuning uchun u yosh oilasi bilan Gollandiyaga qaytishi mumkinligi ma’lum bo‘ldi. Keyinroq Gollandiyaning "Voetbalzone" saytiga bergan intervyusida futbolchi bu gaplarni o'zi emas, faqat klub bayonoti ekanligini aytdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.devonlive.com/sport/football/torquay-uniteds-mid-season-shuffle-3622819|sarlavha=Torquay United's mid-season 'shuffle' under way as striker Manny Duku departs|ism=David|muallif=Thomas|sana=9 December 2019|ish=DevonLive}}</ref> Keyingi yilning boshida Duku 2020-yil 1-yanvarda Hayes & Yeading kompaniyasiga qayta qoʻshildi. <ref>{{Cite tweet|user=HYUFC_Official}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |National Cup{{efn|Includes [[FA Cup]], [[Scottish Cup]], [[Cypriot Cup]]}} ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="1" |Chesham United |2015–16<ref name="Aylesbury">{{Yangiliklar manbasi |title=Manny Duku Profile |publisher=Aylesbury United |url=http://www.aylesburyunitedfc.co.uk/players/manny-duku |access-date=27 July 2018}}</ref> |Southern League Premier Division |4 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |4 |0 |- | rowspan="1" |Hemel Hempstead Town |2015–16<ref name="Aylesbury" /> |National League South |0 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |1 |0 |1 |0 |- | rowspan="3" |Kings Langley |2015–16<ref name="Aylesbury" /> |Southern League Division One Central |15 |2 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |15 |2 |- |2016–17<ref name="Aylesbury" /> |Southern League Premier Division |29 |5 |1 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |34 |5 |- ! colspan="2" |Jami !48 !7 !1 !0 ! colspan="2" |— !4 !0 !49 !7 |- | rowspan="1" |Banbury United |2016–17<ref name="Aylesbury" /> |Southern League Premier Division |12 |2 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |12 |2 |- | rowspan="1" |Hayes &amp;amp; Yeading United |2017–18<ref name="Aylesbury" /> |Southern League Division One East |39 |33 |5 |4 | colspan="2" |— |6 |2 |50 |39 |- | rowspan="1" |Cheltenham Town |2018–19<ref name="Soccerway">{{Yangiliklar manbasi |title=I. Duku |publisher=Soccerway |url=https://gh.soccerway.com/players/immanuelson-duku/427271/ |access-date=27 July 2018}}</ref> |League Two |11 |1 |1 |0 |0 |0 |1 |0 |13 |1 |- | rowspan="1" |Barnet (loan) |2018–19<ref name="Soccerway" /> |National League |6 |3 |4 |0 |0 |0 |1<ref group="lower-alpha" name="FAT" /> |1 |11 |4 |- | rowspan="1" |FC Halifax Town (loan) |2018–19<ref name="Soccerway" /> |National League |12 |3 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |12 |3 |- | rowspan="1" |Torquay United |2019–20<ref name="Soccerway" /> |National League |15 |0 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |16 |0 |- | rowspan="1" |Hayes & Yeading United |2019–20<ref name="Soccerway" /> |Southern League Premier Division South |7 |4 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |7 |4 |- | rowspan="1" |Raith Rovers |2020–21<ref name="Soccerway" /> |Scottish Championship |20 |5 |1 |0 |4 |5 |3{{Efn|Appearances in the [[2020–21 Scottish Premiership#Premiership play-offs|Scottish Premiership play-offs]]}} |0 |28 |10 |- | rowspan="1" |Inverness Caledonian Thistle |2021–22<ref name="Soccerway" /> |Scottish Championship |20 |0 |0 |0 |4 |2 |1{{Efn|Appearances in the [[Scottish Challenge Cup]]|name=cc22}} |0 |25 |2 |- |Havant &amp;amp; Waterlooville |2021–22<ref name="Soccerway" /> |National League South |18 |7 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |18 |7 |- |York City |2022–23 |National League | | | | | | | | | | |- ! colspan="2" |Jami ! !208 !65 !13 !4 !8 !7 !17 !3 !246 !79 |} == Manbalar == [[Turkum:Niderlandlar futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1992-yilda tugʻilganlar]] nn9j7p0l9urjmwnvv3e6sr1o22sm37u 2726225 2726223 2022-07-31T02:54:36Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Manny Duku|tasvir=|izoh=|toʻliqism=Immanuelson Kwadwo Duku<ref>{{cite web|url=https://www.efl.com/siteassets/image/201920/efl-professional-retain-list--free-transfers---2018-19.pdf|title=Club list of registered players: As at 18th May 2019: Cheltenham Town|publisher=English Football League|page=74|access-date=5 March 2020}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1992|12|28|df=y}}|tavallud_joyi=[[Amsterdam]], Netherlands|boʻyi={{height|m=1.91}}<ref name="Soccerway" />|joriyklub=[[York City F.C.|York City]]|klubraqami=27|pozitsiya=Hujumchi|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=Legmeervogels|yillar1=2010–2012|klublar1=Legmeervogels|isht1=|gollar1=|yillar2=2012–2014|klublar2=Abcoude|isht2=|gollar2=|yillar3=2014–2015|klublar3=[[FC Breukelen|Breukelen]]|isht3=|gollar3=|yillar4=2015|klublar4=[[VV Eemdijk]]|isht4=0|gollar4=0|yillar5=2015|klublar5=[[Chesham United F.C.|Chesham United]]|isht5=4|gollar5=0|yillar6=2015|klublar6=[[Hemel Hempstead Town F.C.|Hemel Hempstead Town]]|isht6=0|gollar6=0|yillar7=2015–2017|klublar7=[[Kings Langley F.C.|Kings Langley]]|isht7=44|gollar7=7|yillar8=2017|klublar8=[[Banbury United F.C.|Banbury United]]|isht8=12|gollar8=2|yillar9=2017–2018|klublar9=[[Hayes & Yeading United F.C.|Hayes & Yeading United]]|isht9=39|gollar9=33|yillar10=2018–2019|klublar10=[[Cheltenham Town F.C.|Cheltenham Town]]|isht10=11|gollar10=1|pcupdate=11:16, 11 July 2022 (UTC)|ntupdate=}} '''Immanuelson "Manny" Duku''' (1992-yil 28-dekabrda tug'ilgan) - gollandiyalik professional [[Futbol|futbolchi]], hozirda "York City"da [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] sifatida o'ynaydi. == Klub karyerasi == [[Amsterdam|Amsterdamda]] tug'ilgan Duku o'z faoliyatini Legmeervogels bilan boshlagan. U 2011-yilda <ref>[https://www.vice.com/nl/article/vbndg3/manny-duku-amateurvoetbal-prof- Hoe spits Manny Duku via het amateurvoetbal prof werd in Engeland] vice.com</ref> yoshida Eredivizionning Heerenveen jamoasining zaxira jamoasida sinovdan o‘tgan, undan oldin Legmeervogels, Abkude, Breukelen va VV Eemdijk bilan quyi ligada o‘ynagan. [[Gana|Ganani]] xalqaro miqyosda vakillik qilish huquqiga ega bo'lgan . 2015-yilda Oxford City jamoasiga sinov tariqasida qo'shilish uchun [[Angliya|Angliyaga]] jo'nab ketdi. <ref name="Non League Daily">{{Yangiliklar manbasi |date=19 April 2018 |title=Hayes & Yeading's Dutch delight: Manny Duku, the red-hot record-breaker |publisher=Non League Daily |url=http://nonleaguedaily.com/hayes-yeadings-dutch-delight-manny-duku-the-red-hot-record-breaker/ |access-date=26 July 2018}}</ref> Angliyadagi birinchi mavsum oldidan so'ng, Duku Oksford ustidan Chesham Yunaytedga o'tishni tanladi va Hemel Hempstead Townga o'tishdan oldin Bukingemshirda joylashgan jamoada atigi to'rt marta maydonga tushdi. <ref name="Non League Daily">{{Yangiliklar manbasi |date=19 April 2018 |title=Hayes & Yeading's Dutch delight: Manny Duku, the red-hot record-breaker |publisher=Non League Daily |url=http://nonleaguedaily.com/hayes-yeadings-dutch-delight-manny-duku-the-red-hot-record-breaker/ |access-date=26 July 2018}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[http://nonleaguedaily.com/hayes-yeadings-dutch-delight-manny-duku-the-red-hot-record-breaker/ "Hayes & Yeading's Dutch delight: Manny Duku, the red-hot record-breaker"]. </cite></ref> “Istbourne Borough”ga qarshi Angliya kubogi bahsida birgina o‘yindan so‘ng <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 December 2015 |title=Eastbourne Borough vs. Hemel Hempstead Town |publisher=Soccerway |url=https://gh.soccerway.com/matches/2015/12/12/england/fa-trophy/eastbourne-borough-fc/hemel-hempstead-town-fc/2171031/ |access-date=26 July 2018}}</ref> Duku 2017-18-yilgi mavsum oldidan Janubiy Liga vakili Hayes & Yeading United"ga qo‘shilishdan oldin Kings Langley va Bunbury Yunayted jamoalarida o'ynagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=14 June 2017 |title=Manny Duku moves to Hayes & Yeading United |publisher=Banbury United Official Site |url=http://www.banburyunitedfc.co.uk/news/manny-duku-moves-to-hayes-yeading-united-1838565.html |access-date=26 July 2018}}</ref> 2018-yil 26-iyulda Duku Liganing ikkinchi jamoasi Cheltenham Townga ikki yillik shartnoma asosida qo'shilishga rozi bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 July 2018 |title=NEW SIGNING: Immanuelson Duku |publisher=Cheltenham Town Official Site |url=https://www.ctfc.com/news/2018/july/signing-manny-duku/ |access-date=26 July 2018}}</ref> 2018-19-yilgi mavsumning ochilish kunida u Cheltenhamning [[:en:Crawley_Town_F.C.|Crawley Town]]<nowiki/>ga qarshi o'yinida (1:0) Futbol ligasida debyut qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 August 2018 |title=Cheltenham Town vs. Crawley Town |publisher=Soccerway |url=https://uk.soccerway.com/matches/2018/08/04/england/league-two/cheltenham-town-fc/crawley-town-football-club/2801008/ |access-date=13 August 2018}}</ref> Duku Barnetga 2018-yil oktabr oyida kalendar yili oxirigacha ijara asosida qo‘shildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.barnetfc.com/news/2018/october/loan--immanuelson-duku-joins-barnet-fc/|sarlavha=Loan &#124; Immanuelson Duku joins Barnet FC|ish=www.barnetfc.com}}</ref> 2019-yil fevral oyida u bir oyga ijara asosida “Halifax Town” klubiga o‘tdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://fchalifaxtown.com/news/double-loan-signing/|sarlavha=Double Loan Signing}}</ref> 2019-yil 12-iyun kuni Duku Milliy Liga klubi Torquay Yunaytedga o'tishi e'lon qilindi. <ref>[https://www.gloucestershirelive.co.uk/sport/football/transfer-news/cheltenham-town-striker-manny-duku-2970987 Cheltenham Town striker Manny Duku joins Torquay United], gloucestershirelive.co.uk, 12 June 2019</ref> 2019-yil 9-dekabrda uning shartnomasi o‘zaro rozilik asosida bekor qilingani, shuning uchun u yosh oilasi bilan Gollandiyaga qaytishi mumkinligi ma’lum bo‘ldi. Keyinroq Gollandiyaning "Voetbalzone" saytiga bergan intervyusida futbolchi bu gaplarni o'zi emas, faqat klub bayonoti ekanligini aytdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.devonlive.com/sport/football/torquay-uniteds-mid-season-shuffle-3622819|sarlavha=Torquay United's mid-season 'shuffle' under way as striker Manny Duku departs|ism=David|muallif=Thomas|sana=9 December 2019|ish=DevonLive}}</ref> Keyingi yilning boshida Duku 2020-yil 1-yanvarda Hayes & Yeading kompaniyasiga qayta qoʻshildi. <ref>{{Cite tweet|user=HYUFC_Official}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |National Cup{{efn|Includes [[FA Cup]], [[Scottish Cup]], [[Cypriot Cup]]}} ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="1" |Chesham United |2015–16<ref name="Aylesbury">{{Yangiliklar manbasi |title=Manny Duku Profile |publisher=Aylesbury United |url=http://www.aylesburyunitedfc.co.uk/players/manny-duku |access-date=27 July 2018}}</ref> |Southern League Premier Division |4 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |4 |0 |- | rowspan="1" |Hemel Hempstead Town |2015–16<ref name="Aylesbury" /> |National League South |0 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |1 |0 |1 |0 |- | rowspan="3" |Kings Langley |2015–16<ref name="Aylesbury" /> |Southern League Division One Central |15 |2 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |15 |2 |- |2016–17<ref name="Aylesbury" /> |Southern League Premier Division |29 |5 |1 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |34 |5 |- ! colspan="2" |Jami !48 !7 !1 !0 ! colspan="2" |— !4 !0 !49 !7 |- | rowspan="1" |Banbury United |2016–17<ref name="Aylesbury" /> |Southern League Premier Division |12 |2 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |12 |2 |- | rowspan="1" |Hayes &amp;amp; Yeading United |2017–18<ref name="Aylesbury" /> |Southern League Division One East |39 |33 |5 |4 | colspan="2" |— |6 |2 |50 |39 |- | rowspan="1" |Cheltenham Town |2018–19<ref name="Soccerway">{{Yangiliklar manbasi |title=I. Duku |publisher=Soccerway |url=https://gh.soccerway.com/players/immanuelson-duku/427271/ |access-date=27 July 2018}}</ref> |League Two |11 |1 |1 |0 |0 |0 |1 |0 |13 |1 |- | rowspan="1" |Barnet (loan) |2018–19<ref name="Soccerway" /> |National League |6 |3 |4 |0 |0 |0 |1<ref group="lower-alpha" name="FAT" /> |1 |11 |4 |- | rowspan="1" |FC Halifax Town (loan) |2018–19<ref name="Soccerway" /> |National League |12 |3 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |12 |3 |- | rowspan="1" |Torquay United |2019–20<ref name="Soccerway" /> |National League |15 |0 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |16 |0 |- | rowspan="1" |Hayes & Yeading United |2019–20<ref name="Soccerway" /> |Southern League Premier Division South |7 |4 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |7 |4 |- | rowspan="1" |Raith Rovers |2020–21<ref name="Soccerway" /> |Scottish Championship |20 |5 |1 |0 |4 |5 |3{{Efn|Appearances in the [[2020–21 Scottish Premiership#Premiership play-offs|Scottish Premiership play-offs]]}} |0 |28 |10 |- | rowspan="1" |Inverness Caledonian Thistle |2021–22<ref name="Soccerway" /> |Scottish Championship |20 |0 |0 |0 |4 |2 |1{{Efn|Appearances in the [[Scottish Challenge Cup]]|name=cc22}} |0 |25 |2 |- |Havant &amp;amp; Waterlooville |2021–22<ref name="Soccerway" /> |National League South |18 |7 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |18 |7 |- |York City |2022–23 |National League | | | | | | | | | | |- ! colspan="2" |Jami ! !208 !65 !13 !4 !8 !7 !17 !3 !246 !79 |} == Manbalar == [[Turkum:Niderlandlar futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1992-yilda tugʻilganlar]] <references /> jk89i32fikwr4m67rsxg1nfzsqz3fvx 2726226 2726225 2022-07-31T02:57:19Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Manny Duku|tasvir=|izoh=|toʻliqism=Immanuelson Kwadwo Duku<ref>{{cite web|url=https://www.efl.com/siteassets/image/201920/efl-professional-retain-list--free-transfers---2018-19.pdf|title=Club list of registered players: As at 18th May 2019: Cheltenham Town|publisher=English Football League|page=74|access-date=5 March 2020}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1992|12|28|df=y}}|tavallud_joyi=[[Amsterdam]], Netherlands|boʻyi={{height|m=1.91}}|joriyklub=[[York City F.C.|York City]]|klubraqami=27|pozitsiya=Hujumchi|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=Legmeervogels|yillar1=2010–2012|klublar1=Legmeervogels|isht1=|gollar1=|yillar2=2012–2014|klublar2=Abcoude|isht2=|gollar2=|yillar3=2014–2015|klublar3=[[FC Breukelen|Breukelen]]|isht3=|gollar3=|yillar4=2015|klublar4=[[VV Eemdijk]]|isht4=0|gollar4=0|yillar5=2015|klublar5=[[Chesham United F.C.|Chesham United]]|isht5=4|gollar5=0|yillar6=2015|klublar6=[[Hemel Hempstead Town F.C.|Hemel Hempstead Town]]|isht6=0|gollar6=0|yillar7=2015–2017|klublar7=[[Kings Langley F.C.|Kings Langley]]|isht7=44|gollar7=7|yillar8=2017|klublar8=[[Banbury United F.C.|Banbury United]]|isht8=12|gollar8=2|yillar9=2017–2018|klublar9=[[Hayes & Yeading United F.C.|Hayes & Yeading United]]|isht9=39|gollar9=33|yillar10=2018–2019|klublar10=[[Cheltenham Town F.C.|Cheltenham Town]]|isht10=11|gollar10=1|pcupdate=11:16, 11 July 2022 (UTC)|ntupdate=}} '''Immanuelson "Manny" Duku''' (1992-yil 28-dekabrda tug'ilgan) - gollandiyalik professional [[Futbol|futbolchi]], hozirda "York City"da [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] sifatida o'ynaydi. == Klub karyerasi == [[Amsterdam|Amsterdamda]] tug'ilgan Duku o'z faoliyatini Legmeervogels bilan boshlagan. U 2011-yilda <ref>[https://www.vice.com/nl/article/vbndg3/manny-duku-amateurvoetbal-prof- Hoe spits Manny Duku via het amateurvoetbal prof werd in Engeland] vice.com</ref> yoshida Eredivizionning Heerenveen jamoasining zaxira jamoasida sinovdan o‘tgan, undan oldin Legmeervogels, Abkude, Breukelen va VV Eemdijk bilan quyi ligada o‘ynagan. [[Gana|Ganani]] xalqaro miqyosda vakillik qilish huquqiga ega bo'lgan . 2015-yilda Oxford City jamoasiga sinov tariqasida qo'shilish uchun [[Angliya|Angliyaga]] jo'nab ketdi. Angliyadagi birinchi mavsum oldidan so'ng, Duku Oksford ustidan Chesham Yunaytedga o'tishni tanladi va Hemel Hempstead Townga o'tishdan oldin Bukingemshirda joylashgan jamoada atigi to'rt marta maydonga tushdi. “Istbourne Borough”ga qarshi Angliya kubogi bahsida birgina o‘yindan so‘ng <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 December 2015 |title=Eastbourne Borough vs. Hemel Hempstead Town |publisher=Soccerway |url=https://gh.soccerway.com/matches/2015/12/12/england/fa-trophy/eastbourne-borough-fc/hemel-hempstead-town-fc/2171031/ |access-date=26 July 2018}}</ref> Duku 2017-18-yilgi mavsum oldidan Janubiy Liga vakili Hayes & Yeading United"ga qo‘shilishdan oldin Kings Langley va Bunbury Yunayted jamoalarida o'ynagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=14 June 2017 |title=Manny Duku moves to Hayes & Yeading United |publisher=Banbury United Official Site |url=http://www.banburyunitedfc.co.uk/news/manny-duku-moves-to-hayes-yeading-united-1838565.html |access-date=26 July 2018}}</ref> 2018-yil 26-iyulda Duku Liganing ikkinchi jamoasi Cheltenham Townga ikki yillik shartnoma asosida qo'shilishga rozi bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 July 2018 |title=NEW SIGNING: Immanuelson Duku |publisher=Cheltenham Town Official Site |url=https://www.ctfc.com/news/2018/july/signing-manny-duku/ |access-date=26 July 2018}}</ref> 2018-19-yilgi mavsumning ochilish kunida u Cheltenhamning [[:en:Crawley_Town_F.C.|Crawley Town]]<nowiki/>ga qarshi o'yinida (1:0) Futbol ligasida debyut qildi. Duku Barnetga 2018-yil oktabr oyida kalendar yili oxirigacha ijara asosida qo‘shildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.barnetfc.com/news/2018/october/loan--immanuelson-duku-joins-barnet-fc/|sarlavha=Loan &#124; Immanuelson Duku joins Barnet FC|ish=www.barnetfc.com}}</ref> 2019-yil fevral oyida u bir oyga ijara asosida “Halifax Town” klubiga o‘tdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://fchalifaxtown.com/news/double-loan-signing/|sarlavha=Double Loan Signing}}</ref> 2019-yil 12-iyun kuni Duku Milliy Liga klubi Torquay Yunaytedga o'tishi e'lon qilindi. <ref>[https://www.gloucestershirelive.co.uk/sport/football/transfer-news/cheltenham-town-striker-manny-duku-2970987 Cheltenham Town striker Manny Duku joins Torquay United], gloucestershirelive.co.uk, 12 June 2019</ref> 2019-yil 9-dekabrda uning shartnomasi o‘zaro rozilik asosida bekor qilingani, shuning uchun u yosh oilasi bilan Gollandiyaga qaytishi mumkinligi ma’lum bo‘ldi. Keyinroq Gollandiyaning "Voetbalzone" saytiga bergan intervyusida futbolchi bu gaplarni o'zi emas, faqat klub bayonoti ekanligini aytdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.devonlive.com/sport/football/torquay-uniteds-mid-season-shuffle-3622819|sarlavha=Torquay United's mid-season 'shuffle' under way as striker Manny Duku departs|ism=David|muallif=Thomas|sana=9 December 2019|ish=DevonLive}}</ref> Keyingi yilning boshida Duku 2020-yil 1-yanvarda Hayes & Yeading kompaniyasiga qayta qoʻshildi. == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align: center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |National Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- | rowspan="1" |Chesham United |2015–16 |Southern League Premier Division |4 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |4 |0 |- | rowspan="1" |Hemel Hempstead Town |2015–16 |National League South |0 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |1 |0 |1 |0 |- | rowspan="3" |Kings Langley |2015–16 |Southern League Division One Central |15 |2 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |15 |2 |- |2016–17 |Southern League Premier Division |29 |5 |1 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |34 |5 |- ! colspan="2" |Jami !48 !7 !1 !0 ! colspan="2" |— !4 !0 !49 !7 |- | rowspan="1" |Banbury United |2016–17 |Southern League Premier Division |12 |2 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |12 |2 |- | rowspan="1" |Hayes &amp;amp; Yeading United |2017–18 |Southern League Division One East |39 |33 |5 |4 | colspan="2" |— |6 |2 |50 |39 |- | rowspan="1" |Cheltenham Town |2018–19 |League Two |11 |1 |1 |0 |0 |0 |1 |0 |13 |1 |- | rowspan="1" |Barnet (loan) |2018–19 |National League |6 |3 |4 |0 |0 |0 |1 |1 |11 |4 |- | rowspan="1" |FC Halifax Town (loan) |2018–19 |National League |12 |3 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |12 |3 |- | rowspan="1" |Torquay United |2019–20 |National League |15 |0 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |16 |0 |- | rowspan="1" |Hayes & Yeading United |2019–20 |Southern League Premier Division South |7 |4 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |7 |4 |- | rowspan="1" |Raith Rovers |2020–21 |Scottish Championship |20 |5 |1 |0 |4 |5 |3 |0 |28 |10 |- | rowspan="1" |Inverness Caledonian Thistle |2021–22 |Scottish Championship |20 |0 |0 |0 |4 |2 |1 |0 |25 |2 |- |Havant &amp;amp; Waterlooville |2021–22 |National League South |18 |7 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |18 |7 |- |York City |2022–23 |National League | | | | | | | | | | |- ! colspan="2" |Jami ! !208 !65 !13 !4 !8 !7 !17 !3 !246 !79 |} == Manbalar == [[Turkum:Niderlandlar futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1992-yilda tugʻilganlar]] <references /> n01vye2joaimx2rofrf4d4sf67vd2tj Luke Waterfall 0 758961 2726228 2022-07-31T03:03:05Z Mironshokh Ochilov 75489 „[[:en:Special:Redirect/revision/1095666139|Luke Waterfall]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Luke Waterfall|tasvir=Luke Waterfall 18-07-2009 1.jpg|izoh=Waterfall warming up for [[York City F.C.|York City]] in 2009|toʻliqism=Luke Mathew Waterfall<ref>{{cite web |url=https://www.efl.com/siteassets/efl-documents/efl-professional-retain-list--free-transfers---2017-18.pdf |title=Club list of registered players: As at 19th May 2018: Lincoln City |publisher=English Football League |page=82 |accessdate=20 June 2018}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1990|7|30|df=y}}<ref>{{cite web |url=https://www.espn.co.uk/football/player/_/id/121472/luke-waterfall |title=Luke Waterfall: Overview |publisher=ESPN |accessdate=4 October 2021}}</ref>|tavallud_joyi=[[Sheffield]], England|boʻyi={{convert|1.88|m|order=flip}}<ref>{{cite web |url=https://www.grimsby-townfc.co.uk/teams/first-team/defender/luke-waterfall/ |title=Luke Waterfall |publisher=Grimsby Town F.C. |access-date=4 October 2021}}</ref>|pozitsiya=[[Centre-back]]<ref>{{Hugman|26411|accessdate=16 August 2019}}</ref>|joriyklub=[[Grimsby Town F.C.|Grimsby Town]]|klubraqami=6|yoshlikyillari1={{0|0000}}–2008|yoshlikklublari1=[[Barnsley F.C.|Barnsley]]|yillar1=2008–2009|klublar1=[[Tranmere Rovers F.C.|Tranmere Rovers]]|isht1=0|gollar1=0|yillar2=2008|klublar2=→ [[Altrincham F.C.|Altrincham]] (loan)|isht2=1|gollar2=0|yillar3=2009–2010|klublar3=[[Ilkeston Town F.C. (1945)|Ilkeston Town]]|isht3=35|gollar3=2|yillar4=2010–2013|klublar4=[[Gainsborough Trinity F.C.|Gainsborough Trinity]]|isht4=104|gollar4=8|yillar5=2013–2015|klublar5=[[Scunthorpe United F.C.|Scunthorpe United]]|isht5=9|gollar5=1|yillar6=2014|klublar6=→ [[Macclesfield Town F.C.|Macclesfield Town]] (loan)|isht6=17|gollar6=2|yillar7=2014–2015|klublar7=→ [[Mansfield Town F.C.|Mansfield Town]] (loan)|isht7=5|gollar7=0|yillar8=2015|klublar8=[[Wrexham A.F.C.|Wrexham]]|isht8=9|gollar8=1|yillar9=2015–2018|klublar9=[[Lincoln City F.C.|Lincoln City]]|isht9=111|gollar9=15|yillar10=2018–2019|klublar10=[[Shrewsbury Town F.C.|Shrewsbury Town]]|isht10=44|gollar10=5|milliyyillar1=|milliyjamoa1=|milliyisht1=|milliygollar1=|club-update=09:12, 31 May 2022 (UTC)}} '''Luke Mathew Waterfall''' (1990-yil 30-iyulda tugʻilgan) — ingliz professional [[Futbol|futbolchisi]], EFL League Two klubi Grimsby Town klubida markaziy himoyachi sifatida oʻynaydi. U avvalroq Angliya futbol ligasida [[:en:Scunthorpe_United_F.C.|Scunthorpe United]], [[:en:Mansfield_Town_F.C.|Mansfield Town]], [[:en:Lincoln_City_F.C.|Lincoln City]]<nowiki/>va [[:en:Shrewsbury_Town_F.C.|Shrewsbury Town]] jamoalarida va ligadan tashqarida [[:en:Altrincham_F.C.|Altrincham]], [[:en:Ilkeston_Town_F.C._(1945)|Ilkeston Town]], [[:en:Gainsborough_Trinity_F.C.|Gainsborough Trinity]], [[:en:Macclesfield_Town_F.C.|Macclesfield Town]]<nowiki/>va [[:en:Wrexham_A.F.C.|Wrexham]]<nowiki/>da o'ynagan. U Milliy Liga va FA Trophy sovrinini qo'lga kiritgan Linkoln jamoasi va 2022-yilda pley-off orqali EFLga ko'tarilgan Grimsby Town jamoasining bir qismi edi. == Karyera == === Ilk martaba === [[Sheffild|Sheffieldda]] tug'ilgan <ref>{{Kitob manbasi|editor=Hugman|title=The PFA Footballers' Who's Who 2009–10|year=2009|publisher=Mainstream Publishing|location=Edinburgh|isbn=978-1-84596-474-0|page=430}}</ref> Waterfall o'z faoliyatini Barnsleyda boshlagan va 2007-08-yilgi mavsumda ularning yoshlar va zaxira jamoalarida muntazam o'ynagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 July 2008 |title=Waterfall drops into Rovers |work=Sky Sports |url=http://www.skysports.com/story/0,19528,12875_3833531,00.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20121016215013/http://www.skysports.com/story/0,19528,12875_3833531,00.html |archive-date=16 October 2012}}</ref> Ozodlikka chiqarilgandan so'ng, u muvaffaqiyatli sinovdan so'ng 2008-yil 18-iyulda birinchi liga klubi Tranmere Rovers bilan shartnoma imzoladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 July 2008 |title=Tranmere sign defender Waterfall |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/t/tranmere_rovers/7513447.stm |access-date=20 June 2018}}</ref> U 12-avgust kuni Liga kubogi doirasida Grimsby Towndan 2:0 hisobida mag'lub bo'lgan uchrashuvda 63-daqiqada zaxiradan maydonga tushganidan so'ng debyut qildi. U o'zining ilk startini 2-sentyabr kuni Futbol ligasi kubogida Akrington Stanley ustidan 1:0 hisobida g'alaba qozondi. <ref name="sb0809" /> U 2008-yil 14-oktabrda Konferensiya Premyer-klubi Altrinchamga ijara asosida qo‘shildi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=14 October 2008 |title=Altrincham sign Waterfall on loan |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/a/altrincham/7668926.stm |access-date=17 July 2009}}</ref> va ligada bir marta zaxiradan maydonga tushdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.altrinchamfc.co.uk/revu2008.htm|sarlavha=Altrincham FC}}</ref> <ref name="NLCD2010">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2010|year=2009|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-66-4|pages=34–35}}</ref> U 2008-09-yil oxirida Tranmere tomonidan ozod qilindi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 May 2009 |title=Four players released by Tranmere |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/t/tranmere_rovers/8056053.stm |access-date=17 July 2009}}</ref> U 2009–10-yilgi mavsumni 43 ta o‘yin va ikkita gol bilan yakunlagan. <ref name="NLCD2011">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2011|year=2010|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-68-8|pages=224–225}}</ref> U 2010-yilning may oyida Ilkestonning diviziondagi raqibi Gainsborough Trinity bilan shartnoma imzoladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 May 2010 |title=Gainsborough Trinity trio sign new contracts |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_conf/8708633.stm |access-date=1 January 2016}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |National Cup{{efn|Includes [[FA Cup]], [[Scottish Cup]], [[Cypriot Cup]]}} ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- |Tranmere Rovers |2008–09 |League One |0 |0 |0 |0 |1 |0 |1{{Efn|Appearance in [[Football League Trophy]]}} |0 |2 |0 |- |Altrincham (loan) |2008–09<ref name="NLCD2010">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2010|year=2009|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-66-4|pages=34–35}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFWilliamsWright2009">Williams, Tony; Wright, James, eds. (2009). </cite></ref> |Conference Premier |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |2{{Efn|Appearances in [[Conference League Cup]]}} |0 |3 |0 |- |Ilkeston Town |2009–10<ref name="NLCD2011">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2011|year=2010|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-68-8|pages=224–225}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFWilliamsWright2010">Williams, Tony; Wright, James, eds. (2010). </cite></ref> |Conference North |35 |2 |5 |0 | colspan="2" |— |3{{Efn|Appearance(s) in [[FA Trophy]]|name=FAT}} |0 |43 |2 |- | rowspan="4" |Gainsborough Trinity |2010–11<ref name="NLCD2012">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2012|year=2011|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-70-1|pages=204–205}}</ref> |Conference North |36 |1 |1 |0 | colspan="2" |— |1{{Efn|name=FAT}} |0 |38 |1 |- |2011–12<ref name="NLCD2013">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2013|year=2012|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-77-0|pages=206–207}}</ref> |Conference North |27 |3 |0 |0 | colspan="2" |— |4{{Efn|One appearance in FA Trophy, three in Conference North play-offs}} |0 |31 |3 |- |2012–13<ref name="Soccerway" /><ref>For FA Cup second qualifying round: {{Yangiliklar manbasi |last=Wheelock |first=Paul |date=22 September 2012 |title=Gainsborough Trinity 1 Chester FC 1: Replay needed as Nathan Jarman earns Blues draw on FA Cup debut |work=Chester Chronicle |url=https://www.chesterchronicle.co.uk/sport/football/match-reports/gainsborough-trinity-1-chester-fc-5175308 |access-date=20 June 2018}}</ref> |Conference North |41 |4 |2 |0 | colspan="2" |— |8{{Efn|name=FAT}} |1 |51 |5 |- ! colspan="2" |Total !104 !8 !3 !0 ! colspan="2" |— !13 !1 !120 !9 |- | rowspan="3" |Scunthorpe United |2013–14 |League Two |9 |1 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |10 |1 |- |2014–15 |League One |0 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |- ! colspan="2" |Total !9 !1 !1 !0 !0 !0 !0 !0 !10 !1 |- |Macclesfield Town (loan) |2014–15<ref name="Soccerway" /> |Conference Premier |17 |2 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |17 |2 |- |Mansfield Town (loan) |2014–15<ref name="sb1415" /> |League Two |5 |0 |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |7 |0 |- |Wrexham |2014–15<ref name="Soccerway" /> |Conference Premier |9 |1 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |5{{Efn|name=FAT}} |0 |14 |1 |- | rowspan="5" |Lincoln City |2015–16<ref name="Soccerway" /> |National League |36 |6 |3 |0 | colspan="2" |— |1{{Efn|name=FAT}} |0 |40 |6 |- |2016–17<ref name="Soccerway" /> |National League |44 |7 |9 |0 | colspan="2" |— |2{{Efn|name=FAT}} |0 |55 |7 |- |2017–18 |League Two |30 |2 |1 |0 |0 |0 |10{{Efn|Eight appearances and one goal in [[EFL Trophy]], two appearances in [[EFL League Two play-offs|League Two play-offs]]}} |1 |41 |3 |- |2018–19<ref name="sb1819" /> |League Two |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |1 |0 |- ! colspan="2" |Total !111 !15 !13 !0 !0 !0 !13 !1 !137 !16 |- | rowspan="3" |Shrewsbury Town |2018–19 |League One |44 |5 |7 |1 |1 |0 |1{{Efn|Appearance in EFL Trophy|name=EFLT}} |0 |53 |6 |- |2019–20<ref name="sb1920" /> |League One |0 |0 | colspan="2" |— |1 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |- ! colspan="2" |Total !44 !5 !7 !1 !2 !0 !1 !0 !54 !6 |- | rowspan="4" |Grimsby Town |2019–20 |League Two |30 |2 |2 |1 |0 |0 |1{{Efn|name=EFLT}} |0 |33 |3 |- |2020–21 |League Two |33 |1 |1 |0 |1 |0 |1{{Efn|name=EFLT}} |0 |36 |1 |- |2021–22<ref name="Soccerway">{{Veb manbasi|url=https://uk.soccerway.com/players/luke-waterfall/51174/|sarlavha=L. Waterfall: Summary|ish=Soccerway|nashriyot=Perform Group|kirish sanasi=6 October 2021}}</ref> |National League |10 |3 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |10 |3 |- ! colspan="2" |Total !73 !6 !3 !1 !1 !0 !2 !0 !79 !7 |- ! colspan="3" |Career total !408 !40 !34 !2 !4 !0 !40 !2 !486 !44 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1990-yilda tugʻilganlar]] 9pyw6m8j6y0mvomolwqo3hnzpwanevo 2726229 2726228 2022-07-31T03:03:41Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Luke Waterfall|tasvir=Luke Waterfall 18-07-2009 1.jpg|izoh=Waterfall warming up for [[York City F.C.|York City]] in 2009|toʻliqism=Luke Mathew Waterfall<ref>{{cite web |url=https://www.efl.com/siteassets/efl-documents/efl-professional-retain-list--free-transfers---2017-18.pdf |title=Club list of registered players: As at 19th May 2018: Lincoln City |publisher=English Football League |page=82 |accessdate=20 June 2018}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1990|7|30|df=y}}<ref>{{cite web |url=https://www.espn.co.uk/football/player/_/id/121472/luke-waterfall |title=Luke Waterfall: Overview |publisher=ESPN |accessdate=4 October 2021}}</ref>|tavallud_joyi=[[Sheffield]], England|boʻyi={{convert|1.88|m|order=flip}}<ref>{{cite web |url=https://www.grimsby-townfc.co.uk/teams/first-team/defender/luke-waterfall/ |title=Luke Waterfall |publisher=Grimsby Town F.C. |access-date=4 October 2021}}</ref>|pozitsiya=[[Centre-back]]<ref>{{Hugman|26411|accessdate=16 August 2019}}</ref>|joriyklub=[[Grimsby Town F.C.|Grimsby Town]]|klubraqami=6|yoshlikyillari1={{0|0000}}–2008|yoshlikklublari1=[[Barnsley F.C.|Barnsley]]|yillar1=2008–2009|klublar1=[[Tranmere Rovers F.C.|Tranmere Rovers]]|isht1=0|gollar1=0|yillar2=2008|klublar2=→ [[Altrincham F.C.|Altrincham]] (loan)|isht2=1|gollar2=0|yillar3=2009–2010|klublar3=[[Ilkeston Town F.C. (1945)|Ilkeston Town]]|isht3=35|gollar3=2|yillar4=2010–2013|klublar4=[[Gainsborough Trinity F.C.|Gainsborough Trinity]]|isht4=104|gollar4=8|yillar5=2013–2015|klublar5=[[Scunthorpe United F.C.|Scunthorpe United]]|isht5=9|gollar5=1|yillar6=2014|klublar6=→ [[Macclesfield Town F.C.|Macclesfield Town]] (loan)|isht6=17|gollar6=2|yillar7=2014–2015|klublar7=→ [[Mansfield Town F.C.|Mansfield Town]] (loan)|isht7=5|gollar7=0|yillar8=2015|klublar8=[[Wrexham A.F.C.|Wrexham]]|isht8=9|gollar8=1|yillar9=2015–2018|klublar9=[[Lincoln City F.C.|Lincoln City]]|isht9=111|gollar9=15|yillar10=2018–2019|klublar10=[[Shrewsbury Town F.C.|Shrewsbury Town]]|isht10=44|gollar10=5|milliyyillar1=|milliyjamoa1=|milliyisht1=|milliygollar1=|club-update=09:12, 31 May 2022 (UTC)}} '''Luke Mathew Waterfall''' (1990-yil 30-iyulda tugʻilgan) — ingliz professional [[Futbol|futbolchisi]], EFL League Two klubi Grimsby Town klubida markaziy himoyachi sifatida oʻynaydi. U avvalroq Angliya futbol ligasida [[:en:Scunthorpe_United_F.C.|Scunthorpe United]], [[:en:Mansfield_Town_F.C.|Mansfield Town]], [[:en:Lincoln_City_F.C.|Lincoln City]] va [[:en:Shrewsbury_Town_F.C.|Shrewsbury Town]] jamoalarida va ligadan tashqarida [[:en:Altrincham_F.C.|Altrincham]], [[:en:Ilkeston_Town_F.C._(1945)|Ilkeston Town]], [[:en:Gainsborough_Trinity_F.C.|Gainsborough Trinity]], [[:en:Macclesfield_Town_F.C.|Macclesfield Town]] va [[:en:Wrexham_A.F.C.|Wrexham]]<nowiki/>da o'ynagan. U Milliy Liga va FA Trophy sovrinini qo'lga kiritgan Linkoln jamoasi va 2022-yilda pley-off orqali EFLga ko'tarilgan Grimsby Town jamoasining bir qismi edi. == Karyera == === Ilk martaba === [[Sheffild|Sheffieldda]] tug'ilgan <ref>{{Kitob manbasi|editor=Hugman|title=The PFA Footballers' Who's Who 2009–10|year=2009|publisher=Mainstream Publishing|location=Edinburgh|isbn=978-1-84596-474-0|page=430}}</ref> Waterfall o'z faoliyatini Barnsleyda boshlagan va 2007-08-yilgi mavsumda ularning yoshlar va zaxira jamoalarida muntazam o'ynagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 July 2008 |title=Waterfall drops into Rovers |work=Sky Sports |url=http://www.skysports.com/story/0,19528,12875_3833531,00.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20121016215013/http://www.skysports.com/story/0,19528,12875_3833531,00.html |archive-date=16 October 2012}}</ref> Ozodlikka chiqarilgandan so'ng, u muvaffaqiyatli sinovdan so'ng 2008-yil 18-iyulda birinchi liga klubi Tranmere Rovers bilan shartnoma imzoladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 July 2008 |title=Tranmere sign defender Waterfall |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/t/tranmere_rovers/7513447.stm |access-date=20 June 2018}}</ref> U 12-avgust kuni Liga kubogi doirasida Grimsby Towndan 2:0 hisobida mag'lub bo'lgan uchrashuvda 63-daqiqada zaxiradan maydonga tushganidan so'ng debyut qildi. U o'zining ilk startini 2-sentyabr kuni Futbol ligasi kubogida Akrington Stanley ustidan 1:0 hisobida g'alaba qozondi. <ref name="sb0809" /> U 2008-yil 14-oktabrda Konferensiya Premyer-klubi Altrinchamga ijara asosida qo‘shildi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=14 October 2008 |title=Altrincham sign Waterfall on loan |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/a/altrincham/7668926.stm |access-date=17 July 2009}}</ref> va ligada bir marta zaxiradan maydonga tushdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.altrinchamfc.co.uk/revu2008.htm|sarlavha=Altrincham FC}}</ref> <ref name="NLCD2010">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2010|year=2009|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-66-4|pages=34–35}}</ref> U 2008-09-yil oxirida Tranmere tomonidan ozod qilindi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 May 2009 |title=Four players released by Tranmere |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/t/tranmere_rovers/8056053.stm |access-date=17 July 2009}}</ref> U 2009–10-yilgi mavsumni 43 ta o‘yin va ikkita gol bilan yakunlagan. <ref name="NLCD2011">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2011|year=2010|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-68-8|pages=224–225}}</ref> U 2010-yilning may oyida Ilkestonning diviziondagi raqibi Gainsborough Trinity bilan shartnoma imzoladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 May 2010 |title=Gainsborough Trinity trio sign new contracts |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_conf/8708633.stm |access-date=1 January 2016}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |National Cup{{efn|Includes [[FA Cup]], [[Scottish Cup]], [[Cypriot Cup]]}} ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- |Tranmere Rovers |2008–09 |League One |0 |0 |0 |0 |1 |0 |1{{Efn|Appearance in [[Football League Trophy]]}} |0 |2 |0 |- |Altrincham (loan) |2008–09<ref name="NLCD2010">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2010|year=2009|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-66-4|pages=34–35}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFWilliamsWright2009">Williams, Tony; Wright, James, eds. (2009). </cite></ref> |Conference Premier |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |2{{Efn|Appearances in [[Conference League Cup]]}} |0 |3 |0 |- |Ilkeston Town |2009–10<ref name="NLCD2011">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2011|year=2010|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-68-8|pages=224–225}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFWilliamsWright2010">Williams, Tony; Wright, James, eds. (2010). </cite></ref> |Conference North |35 |2 |5 |0 | colspan="2" |— |3{{Efn|Appearance(s) in [[FA Trophy]]|name=FAT}} |0 |43 |2 |- | rowspan="4" |Gainsborough Trinity |2010–11<ref name="NLCD2012">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2012|year=2011|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-70-1|pages=204–205}}</ref> |Conference North |36 |1 |1 |0 | colspan="2" |— |1{{Efn|name=FAT}} |0 |38 |1 |- |2011–12<ref name="NLCD2013">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2013|year=2012|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-77-0|pages=206–207}}</ref> |Conference North |27 |3 |0 |0 | colspan="2" |— |4{{Efn|One appearance in FA Trophy, three in Conference North play-offs}} |0 |31 |3 |- |2012–13<ref name="Soccerway" /><ref>For FA Cup second qualifying round: {{Yangiliklar manbasi |last=Wheelock |first=Paul |date=22 September 2012 |title=Gainsborough Trinity 1 Chester FC 1: Replay needed as Nathan Jarman earns Blues draw on FA Cup debut |work=Chester Chronicle |url=https://www.chesterchronicle.co.uk/sport/football/match-reports/gainsborough-trinity-1-chester-fc-5175308 |access-date=20 June 2018}}</ref> |Conference North |41 |4 |2 |0 | colspan="2" |— |8{{Efn|name=FAT}} |1 |51 |5 |- ! colspan="2" |Total !104 !8 !3 !0 ! colspan="2" |— !13 !1 !120 !9 |- | rowspan="3" |Scunthorpe United |2013–14 |League Two |9 |1 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |10 |1 |- |2014–15 |League One |0 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |- ! colspan="2" |Total !9 !1 !1 !0 !0 !0 !0 !0 !10 !1 |- |Macclesfield Town (loan) |2014–15<ref name="Soccerway" /> |Conference Premier |17 |2 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |17 |2 |- |Mansfield Town (loan) |2014–15<ref name="sb1415" /> |League Two |5 |0 |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |7 |0 |- |Wrexham |2014–15<ref name="Soccerway" /> |Conference Premier |9 |1 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |5{{Efn|name=FAT}} |0 |14 |1 |- | rowspan="5" |Lincoln City |2015–16<ref name="Soccerway" /> |National League |36 |6 |3 |0 | colspan="2" |— |1{{Efn|name=FAT}} |0 |40 |6 |- |2016–17<ref name="Soccerway" /> |National League |44 |7 |9 |0 | colspan="2" |— |2{{Efn|name=FAT}} |0 |55 |7 |- |2017–18 |League Two |30 |2 |1 |0 |0 |0 |10{{Efn|Eight appearances and one goal in [[EFL Trophy]], two appearances in [[EFL League Two play-offs|League Two play-offs]]}} |1 |41 |3 |- |2018–19<ref name="sb1819" /> |League Two |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |1 |0 |- ! colspan="2" |Total !111 !15 !13 !0 !0 !0 !13 !1 !137 !16 |- | rowspan="3" |Shrewsbury Town |2018–19 |League One |44 |5 |7 |1 |1 |0 |1{{Efn|Appearance in EFL Trophy|name=EFLT}} |0 |53 |6 |- |2019–20<ref name="sb1920" /> |League One |0 |0 | colspan="2" |— |1 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |- ! colspan="2" |Total !44 !5 !7 !1 !2 !0 !1 !0 !54 !6 |- | rowspan="4" |Grimsby Town |2019–20 |League Two |30 |2 |2 |1 |0 |0 |1{{Efn|name=EFLT}} |0 |33 |3 |- |2020–21 |League Two |33 |1 |1 |0 |1 |0 |1{{Efn|name=EFLT}} |0 |36 |1 |- |2021–22<ref name="Soccerway">{{Veb manbasi|url=https://uk.soccerway.com/players/luke-waterfall/51174/|sarlavha=L. Waterfall: Summary|ish=Soccerway|nashriyot=Perform Group|kirish sanasi=6 October 2021}}</ref> |National League |10 |3 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |10 |3 |- ! colspan="2" |Total !73 !6 !3 !1 !1 !0 !2 !0 !79 !7 |- ! colspan="3" |Career total !408 !40 !34 !2 !4 !0 !40 !2 !486 !44 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1990-yilda tugʻilganlar]] <references /> 6ub2capudaljjd4sqbyp604kqk4a425 2726231 2726229 2022-07-31T03:04:18Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Luke Waterfall|tasvir=Luke Waterfall 18-07-2009 1.jpg|izoh=Waterfall 2009-yilda|toʻliqism=Luke Mathew Waterfall<ref>{{cite web |url=https://www.efl.com/siteassets/efl-documents/efl-professional-retain-list--free-transfers---2017-18.pdf |title=Club list of registered players: As at 19th May 2018: Lincoln City |publisher=English Football League |page=82 |accessdate=20 June 2018}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1990|7|30|df=y}}<ref>{{cite web |url=https://www.espn.co.uk/football/player/_/id/121472/luke-waterfall |title=Luke Waterfall: Overview |publisher=ESPN |accessdate=4 October 2021}}</ref>|tavallud_joyi=[[Sheffield]], England|boʻyi={{convert|1.88|m|order=flip}}<ref>{{cite web |url=https://www.grimsby-townfc.co.uk/teams/first-team/defender/luke-waterfall/ |title=Luke Waterfall |publisher=Grimsby Town F.C. |access-date=4 October 2021}}</ref>|pozitsiya=Himoyachi|joriyklub=[[Grimsby Town F.C.|Grimsby Town]]|klubraqami=6|yoshlikyillari1={{0|0000}}–2008|yoshlikklublari1=[[Barnsley F.C.|Barnsley]]|yillar1=2008–2009|klublar1=[[Tranmere Rovers F.C.|Tranmere Rovers]]|isht1=0|gollar1=0|yillar2=2008|klublar2=→ [[Altrincham F.C.|Altrincham]] (loan)|isht2=1|gollar2=0|yillar3=2009–2010|klublar3=[[Ilkeston Town F.C. (1945)|Ilkeston Town]]|isht3=35|gollar3=2|yillar4=2010–2013|klublar4=[[Gainsborough Trinity F.C.|Gainsborough Trinity]]|isht4=104|gollar4=8|yillar5=2013–2015|klublar5=[[Scunthorpe United F.C.|Scunthorpe United]]|isht5=9|gollar5=1|yillar6=2014|klublar6=→ [[Macclesfield Town F.C.|Macclesfield Town]] (loan)|isht6=17|gollar6=2|yillar7=2014–2015|klublar7=→ [[Mansfield Town F.C.|Mansfield Town]] (loan)|isht7=5|gollar7=0|yillar8=2015|klublar8=[[Wrexham A.F.C.|Wrexham]]|isht8=9|gollar8=1|yillar9=2015–2018|klublar9=[[Lincoln City F.C.|Lincoln City]]|isht9=111|gollar9=15|yillar10=2018–2019|klublar10=[[Shrewsbury Town F.C.|Shrewsbury Town]]|isht10=44|gollar10=5|milliyyillar1=|milliyjamoa1=|milliyisht1=|milliygollar1=|club-update=09:12, 31 May 2022 (UTC)}} '''Luke Mathew Waterfall''' (1990-yil 30-iyulda tugʻilgan) — ingliz professional [[Futbol|futbolchisi]], EFL League Two klubi Grimsby Town klubida markaziy himoyachi sifatida oʻynaydi. U avvalroq Angliya futbol ligasida [[:en:Scunthorpe_United_F.C.|Scunthorpe United]], [[:en:Mansfield_Town_F.C.|Mansfield Town]], [[:en:Lincoln_City_F.C.|Lincoln City]] va [[:en:Shrewsbury_Town_F.C.|Shrewsbury Town]] jamoalarida va ligadan tashqarida [[:en:Altrincham_F.C.|Altrincham]], [[:en:Ilkeston_Town_F.C._(1945)|Ilkeston Town]], [[:en:Gainsborough_Trinity_F.C.|Gainsborough Trinity]], [[:en:Macclesfield_Town_F.C.|Macclesfield Town]] va [[:en:Wrexham_A.F.C.|Wrexham]]<nowiki/>da o'ynagan. U Milliy Liga va FA Trophy sovrinini qo'lga kiritgan Linkoln jamoasi va 2022-yilda pley-off orqali EFLga ko'tarilgan Grimsby Town jamoasining bir qismi edi. == Karyera == === Ilk martaba === [[Sheffild|Sheffieldda]] tug'ilgan <ref>{{Kitob manbasi|editor=Hugman|title=The PFA Footballers' Who's Who 2009–10|year=2009|publisher=Mainstream Publishing|location=Edinburgh|isbn=978-1-84596-474-0|page=430}}</ref> Waterfall o'z faoliyatini Barnsleyda boshlagan va 2007-08-yilgi mavsumda ularning yoshlar va zaxira jamoalarida muntazam o'ynagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 July 2008 |title=Waterfall drops into Rovers |work=Sky Sports |url=http://www.skysports.com/story/0,19528,12875_3833531,00.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20121016215013/http://www.skysports.com/story/0,19528,12875_3833531,00.html |archive-date=16 October 2012}}</ref> Ozodlikka chiqarilgandan so'ng, u muvaffaqiyatli sinovdan so'ng 2008-yil 18-iyulda birinchi liga klubi Tranmere Rovers bilan shartnoma imzoladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 July 2008 |title=Tranmere sign defender Waterfall |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/t/tranmere_rovers/7513447.stm |access-date=20 June 2018}}</ref> U 12-avgust kuni Liga kubogi doirasida Grimsby Towndan 2:0 hisobida mag'lub bo'lgan uchrashuvda 63-daqiqada zaxiradan maydonga tushganidan so'ng debyut qildi. U o'zining ilk startini 2-sentyabr kuni Futbol ligasi kubogida Akrington Stanley ustidan 1:0 hisobida g'alaba qozondi. <ref name="sb0809" /> U 2008-yil 14-oktabrda Konferensiya Premyer-klubi Altrinchamga ijara asosida qo‘shildi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=14 October 2008 |title=Altrincham sign Waterfall on loan |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/a/altrincham/7668926.stm |access-date=17 July 2009}}</ref> va ligada bir marta zaxiradan maydonga tushdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.altrinchamfc.co.uk/revu2008.htm|sarlavha=Altrincham FC}}</ref> <ref name="NLCD2010">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2010|year=2009|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-66-4|pages=34–35}}</ref> U 2008-09-yil oxirida Tranmere tomonidan ozod qilindi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 May 2009 |title=Four players released by Tranmere |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/t/tranmere_rovers/8056053.stm |access-date=17 July 2009}}</ref> U 2009–10-yilgi mavsumni 43 ta o‘yin va ikkita gol bilan yakunlagan. <ref name="NLCD2011">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2011|year=2010|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-68-8|pages=224–225}}</ref> U 2010-yilning may oyida Ilkestonning diviziondagi raqibi Gainsborough Trinity bilan shartnoma imzoladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 May 2010 |title=Gainsborough Trinity trio sign new contracts |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_conf/8708633.stm |access-date=1 January 2016}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |National Cup{{efn|Includes [[FA Cup]], [[Scottish Cup]], [[Cypriot Cup]]}} ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- |Tranmere Rovers |2008–09 |League One |0 |0 |0 |0 |1 |0 |1{{Efn|Appearance in [[Football League Trophy]]}} |0 |2 |0 |- |Altrincham (loan) |2008–09<ref name="NLCD2010">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2010|year=2009|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-66-4|pages=34–35}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFWilliamsWright2009">Williams, Tony; Wright, James, eds. (2009). </cite></ref> |Conference Premier |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |2{{Efn|Appearances in [[Conference League Cup]]}} |0 |3 |0 |- |Ilkeston Town |2009–10<ref name="NLCD2011">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2011|year=2010|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-68-8|pages=224–225}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFWilliamsWright2010">Williams, Tony; Wright, James, eds. (2010). </cite></ref> |Conference North |35 |2 |5 |0 | colspan="2" |— |3{{Efn|Appearance(s) in [[FA Trophy]]|name=FAT}} |0 |43 |2 |- | rowspan="4" |Gainsborough Trinity |2010–11<ref name="NLCD2012">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2012|year=2011|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-70-1|pages=204–205}}</ref> |Conference North |36 |1 |1 |0 | colspan="2" |— |1{{Efn|name=FAT}} |0 |38 |1 |- |2011–12<ref name="NLCD2013">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2013|year=2012|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-77-0|pages=206–207}}</ref> |Conference North |27 |3 |0 |0 | colspan="2" |— |4{{Efn|One appearance in FA Trophy, three in Conference North play-offs}} |0 |31 |3 |- |2012–13<ref name="Soccerway" /><ref>For FA Cup second qualifying round: {{Yangiliklar manbasi |last=Wheelock |first=Paul |date=22 September 2012 |title=Gainsborough Trinity 1 Chester FC 1: Replay needed as Nathan Jarman earns Blues draw on FA Cup debut |work=Chester Chronicle |url=https://www.chesterchronicle.co.uk/sport/football/match-reports/gainsborough-trinity-1-chester-fc-5175308 |access-date=20 June 2018}}</ref> |Conference North |41 |4 |2 |0 | colspan="2" |— |8{{Efn|name=FAT}} |1 |51 |5 |- ! colspan="2" |Total !104 !8 !3 !0 ! colspan="2" |— !13 !1 !120 !9 |- | rowspan="3" |Scunthorpe United |2013–14 |League Two |9 |1 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |10 |1 |- |2014–15 |League One |0 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |- ! colspan="2" |Total !9 !1 !1 !0 !0 !0 !0 !0 !10 !1 |- |Macclesfield Town (loan) |2014–15<ref name="Soccerway" /> |Conference Premier |17 |2 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |17 |2 |- |Mansfield Town (loan) |2014–15<ref name="sb1415" /> |League Two |5 |0 |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |7 |0 |- |Wrexham |2014–15<ref name="Soccerway" /> |Conference Premier |9 |1 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |5{{Efn|name=FAT}} |0 |14 |1 |- | rowspan="5" |Lincoln City |2015–16<ref name="Soccerway" /> |National League |36 |6 |3 |0 | colspan="2" |— |1{{Efn|name=FAT}} |0 |40 |6 |- |2016–17<ref name="Soccerway" /> |National League |44 |7 |9 |0 | colspan="2" |— |2{{Efn|name=FAT}} |0 |55 |7 |- |2017–18 |League Two |30 |2 |1 |0 |0 |0 |10{{Efn|Eight appearances and one goal in [[EFL Trophy]], two appearances in [[EFL League Two play-offs|League Two play-offs]]}} |1 |41 |3 |- |2018–19<ref name="sb1819" /> |League Two |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |1 |0 |- ! colspan="2" |Total !111 !15 !13 !0 !0 !0 !13 !1 !137 !16 |- | rowspan="3" |Shrewsbury Town |2018–19 |League One |44 |5 |7 |1 |1 |0 |1{{Efn|Appearance in EFL Trophy|name=EFLT}} |0 |53 |6 |- |2019–20<ref name="sb1920" /> |League One |0 |0 | colspan="2" |— |1 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |- ! colspan="2" |Total !44 !5 !7 !1 !2 !0 !1 !0 !54 !6 |- | rowspan="4" |Grimsby Town |2019–20 |League Two |30 |2 |2 |1 |0 |0 |1{{Efn|name=EFLT}} |0 |33 |3 |- |2020–21 |League Two |33 |1 |1 |0 |1 |0 |1{{Efn|name=EFLT}} |0 |36 |1 |- |2021–22<ref name="Soccerway">{{Veb manbasi|url=https://uk.soccerway.com/players/luke-waterfall/51174/|sarlavha=L. Waterfall: Summary|ish=Soccerway|nashriyot=Perform Group|kirish sanasi=6 October 2021}}</ref> |National League |10 |3 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |10 |3 |- ! colspan="2" |Total !73 !6 !3 !1 !1 !0 !2 !0 !79 !7 |- ! colspan="3" |Career total !408 !40 !34 !2 !4 !0 !40 !2 !486 !44 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1990-yilda tugʻilganlar]] <references /> atkd5thi8lur1txlc0elebqgmu7g5z9 2726232 2726231 2022-07-31T03:07:20Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Luke Waterfall|tasvir=Luke Waterfall 18-07-2009 1.jpg|izoh=Waterfall 2009-yilda|toʻliqism=Luke Mathew Waterfall<ref>{{cite web |url=https://www.efl.com/siteassets/efl-documents/efl-professional-retain-list--free-transfers---2017-18.pdf |title=Club list of registered players: As at 19th May 2018: Lincoln City |publisher=English Football League |page=82 |accessdate=20 June 2018}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1990|7|30|df=y}}<ref>{{cite web |url=https://www.espn.co.uk/football/player/_/id/121472/luke-waterfall |title=Luke Waterfall: Overview |publisher=ESPN |accessdate=4 October 2021}}</ref>|tavallud_joyi=[[Sheffield]], England|boʻyi={{convert|1.88|m|order=flip}}<ref>{{cite web |url=https://www.grimsby-townfc.co.uk/teams/first-team/defender/luke-waterfall/ |title=Luke Waterfall |publisher=Grimsby Town F.C. |access-date=4 October 2021}}</ref>|pozitsiya=Himoyachi|joriyklub=[[Grimsby Town F.C.|Grimsby Town]]|klubraqami=6|yoshlikyillari1={{0|0000}}–2008|yoshlikklublari1=[[Barnsley F.C.|Barnsley]]|yillar1=2008–2009|klublar1=[[Tranmere Rovers F.C.|Tranmere Rovers]]|isht1=0|gollar1=0|yillar2=2008|klublar2=→ [[Altrincham F.C.|Altrincham]] (loan)|isht2=1|gollar2=0|yillar3=2009–2010|klublar3=[[Ilkeston Town F.C. (1945)|Ilkeston Town]]|isht3=35|gollar3=2|yillar4=2010–2013|klublar4=[[Gainsborough Trinity F.C.|Gainsborough Trinity]]|isht4=104|gollar4=8|yillar5=2013–2015|klublar5=[[Scunthorpe United F.C.|Scunthorpe United]]|isht5=9|gollar5=1|yillar6=2014|klublar6=→ [[Macclesfield Town F.C.|Macclesfield Town]] (loan)|isht6=17|gollar6=2|yillar7=2014–2015|klublar7=→ [[Mansfield Town F.C.|Mansfield Town]] (loan)|isht7=5|gollar7=0|yillar8=2015|klublar8=[[Wrexham A.F.C.|Wrexham]]|isht8=9|gollar8=1|yillar9=2015–2018|klublar9=[[Lincoln City F.C.|Lincoln City]]|isht9=111|gollar9=15|yillar10=2018–2019|klublar10=[[Shrewsbury Town F.C.|Shrewsbury Town]]|isht10=44|gollar10=5|milliyyillar1=|milliyjamoa1=|milliyisht1=|milliygollar1=|club-update=09:12, 31 May 2022 (UTC)}} '''Luke Mathew Waterfall''' (1990-yil 30-iyulda tugʻilgan) — ingliz professional [[Futbol|futbolchisi]], EFL League Two klubi Grimsby Town klubida markaziy himoyachi sifatida oʻynaydi. U avvalroq Angliya futbol ligasida [[:en:Scunthorpe_United_F.C.|Scunthorpe United]], [[:en:Mansfield_Town_F.C.|Mansfield Town]], [[:en:Lincoln_City_F.C.|Lincoln City]] va [[:en:Shrewsbury_Town_F.C.|Shrewsbury Town]] jamoalarida va ligadan tashqarida [[:en:Altrincham_F.C.|Altrincham]], [[:en:Ilkeston_Town_F.C._(1945)|Ilkeston Town]], [[:en:Gainsborough_Trinity_F.C.|Gainsborough Trinity]], [[:en:Macclesfield_Town_F.C.|Macclesfield Town]] va [[:en:Wrexham_A.F.C.|Wrexham]]<nowiki/>da o'ynagan. U Milliy Liga va FA Trophy sovrinini qo'lga kiritgan Linkoln jamoasi va 2022-yilda pley-off orqali EFLga ko'tarilgan Grimsby Town jamoasining bir qismi edi. == Karyera == === Ilk martaba === [[Sheffild|Sheffieldda]] tug'ilgan <ref>{{Kitob manbasi|editor=Hugman|title=The PFA Footballers' Who's Who 2009–10|year=2009|publisher=Mainstream Publishing|location=Edinburgh|isbn=978-1-84596-474-0|page=430}}</ref> Waterfall o'z faoliyatini Barnsleyda boshlagan va 2007-08-yilgi mavsumda ularning yoshlar va zaxira jamoalarida muntazam o'ynagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 July 2008 |title=Waterfall drops into Rovers |work=Sky Sports |url=http://www.skysports.com/story/0,19528,12875_3833531,00.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20121016215013/http://www.skysports.com/story/0,19528,12875_3833531,00.html |archive-date=16 October 2012}}</ref> Ozodlikka chiqarilgandan so'ng, u muvaffaqiyatli sinovdan so'ng 2008-yil 18-iyulda birinchi liga klubi Tranmere Rovers bilan shartnoma imzoladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 July 2008 |title=Tranmere sign defender Waterfall |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/t/tranmere_rovers/7513447.stm |access-date=20 June 2018}}</ref> U 12-avgust kuni Liga kubogi doirasida Grimsby Towndan 2:0 hisobida mag'lub bo'lgan uchrashuvda 63-daqiqada zaxiradan maydonga tushganidan so'ng debyut qildi. U o'zining ilk startini 2-sentyabr kuni Futbol ligasi kubogida Akrington Stanley ustidan 1:0 hisobida g'alaba qozondi. U 2008-yil 14-oktabrda Konferensiya Premyer-klubi Altrinchamga ijara asosida qo‘shildi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=14 October 2008 |title=Altrincham sign Waterfall on loan |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/a/altrincham/7668926.stm |access-date=17 July 2009}}</ref> va ligada bir marta zaxiradan maydonga tushdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.altrinchamfc.co.uk/revu2008.htm|sarlavha=Altrincham FC}}</ref> U 2008-09-yil oxirida Tranmere tomonidan ozod qilindi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 May 2009 |title=Four players released by Tranmere |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/t/tranmere_rovers/8056053.stm |access-date=17 July 2009}}</ref> U 2009–10-yilgi mavsumni 43 ta o‘yin va ikkita gol bilan yakunlagan. U 2010-yilning may oyida Ilkestonning diviziondagi raqibi Gainsborough Trinity bilan shartnoma imzoladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 May 2010 |title=Gainsborough Trinity trio sign new contracts |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_conf/8708633.stm |access-date=1 January 2016}}</ref> == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |National Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- |Tranmere Rovers |2008–09 |League One |0 |0 |0 |0 |1 |0 |1 |0 |2 |0 |- |Altrincham (loan) |2008–09 |Conference Premier |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |2 |0 |3 |0 |- |Ilkeston Town |2009–10<ref name="NLCD2011">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2011|year=2010|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-68-8|pages=224–225}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFWilliamsWright2010">Williams, Tony; Wright, James, eds. (2010). </cite></ref> |Conference North |35 |2 |5 |0 | colspan="2" |— |3 |0 |43 |2 |- | rowspan="4" |Gainsborough Trinity |2010–11<ref name="NLCD2012">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2012|year=2011|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-70-1|pages=204–205}}</ref> |Conference North |36 |1 |1 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |38 |1 |- |2011–12<ref name="NLCD2013">{{Kitob manbasi|editor=Williams|title=Non-League Club Directory 2013|year=2012|publisher=Tony Williams Publications|isbn=978-1-869833-77-0|pages=206–207}}</ref> |Conference North |27 |3 |0 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |31 |3 |- |2012–13 |Conference North |41 |4 |2 |0 | colspan="2" |— |8 |1 |51 |5 |- ! colspan="2" |Total !104 !8 !3 !0 ! colspan="2" |— !13 !1 !120 !9 |- | rowspan="3" |Scunthorpe United |2013–14 |League Two |9 |1 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |10 |1 |- |2014–15 |League One |0 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |- ! colspan="2" |Total !9 !1 !1 !0 !0 !0 !0 !0 !10 !1 |- |Macclesfield Town (loan) |2014–15 |Conference Premier |17 |2 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |17 |2 |- |Mansfield Town (loan) |2014–15 |League Two |5 |0 |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |7 |0 |- |Wrexham |2014–15 |Conference Premier |9 |1 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |5 |0 |14 |1 |- | rowspan="5" |Lincoln City |2015–16 |National League |36 |6 |3 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |40 |6 |- |2016–17 |National League |44 |7 |9 |0 | colspan="2" |— |2 |0 |55 |7 |- |2017–18 |League Two |30 |2 |1 |0 |0 |0 |10 |1 |41 |3 |- |2018–19 |League Two |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |1 |0 |- ! colspan="2" |Total !111 !15 !13 !0 !0 !0 !13 !1 !137 !16 |- | rowspan="3" |Shrewsbury Town |2018–19 |League One |44 |5 |7 |1 |1 |0 |1 |0 |53 |6 |- |2019–20 |League One |0 |0 | colspan="2" |— |1 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |- ! colspan="2" |Total !44 !5 !7 !1 !2 !0 !1 !0 !54 !6 |- | rowspan="4" |Grimsby Town |2019–20 |League Two |30 |2 |2 |1 |0 |0 |1 |0 |33 |3 |- |2020–21 |League Two |33 |1 |1 |0 |1 |0 |1 |0 |36 |1 |- |2021–22 |National League |10 |3 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |10 |3 |- ! colspan="2" |Total !73 !6 !3 !1 !1 !0 !2 !0 !79 !7 |- ! colspan="3" |Career total !408 !40 !34 !2 !4 !0 !40 !2 !486 !44 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1990-yilda tugʻilganlar]] <references /> 70j398v10vz4ykkm8105cqpm2azce9g Munozara:Reportaj tili 1 758962 2726237 2022-07-31T03:18:10Z Sevaraziyo Bahodirova 75062 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Rinat Dasayev 0 758963 2726261 2022-07-31T04:22:50Z Erkyul 72475 „[[:ru:Special:Redirect/revision/123506798|Дасаев, Ринат Файзрахманович]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Rinat Fayzrahmanovich Dasaev'''-sovet [[Futbol|futboli]] [[Darvozabon (futbol)|darvozaboni]] .1957-yil 13-iyunda [[Astraxan]]<nowiki/>da tug'ilgan.[[SSSR]]<nowiki/>da xizmat ko'rsatgan sport ustasi (1988-y.).[[1988-yilgi Yevropa chempionati]]<nowiki/>ning kumush medali sovrindori.[[1980-yilgi Olimpiada]]<nowiki/>ning bronza medali sovrindori.[[SSSR chempioni]]-1979,1987.[[FIFA 100]] ro'yxatiga kiritilgan."Dunyoning eng yaxshi darvozaboni" mukofoti sovrindori-1988. == Tarjimai holi == === Dastlabki yillar === Bolaligida u suzish bilan shug'ullangan.Butunittifoq bolalar musobaqalarida qatnashgan,keyin qo'lidan operatsiya qilingan.Shundan so'ng suzishga bo'lgan ishtiyoqi yo'qoladi,u futbol tanlaydi.9 yoshida u "[[Volgarya]]" futbol maktabiga qabul qilindi.Birinchi murabbiy-Gerald Blednix.Avvaliga u maydonda hujumchi pozitsiyasida o'ynagan.Bu pozitsiyada u nisbatan ancha kuchsiz edi.Keyinchalik Dasayevning aytishicha darvozabon bo'lishi tasodifiy bo'lgan:{{начало цитаты}} Однажды зимой пришёл минут за 20 до тренировки, от нечего делать пошёл к воротам. Тренер посмотрел и говорит: «Сегодня давай тебя в воротах попробуем». С этого дня и началась моя вратарская жизнь. {{конец цитаты|источник=[http://www.bulvar.com.ua/arch/2005/36/43b27c3d3423b/view_print/ Легендарный вратарь Ринат Дасаев: «Смотрю футбол по телевизору, а внутри всё закипает - хочу играть!»]}} <blockquote class="ts-Начало_цитаты-quote"> Qishda bir marta mashg'ulotga 20 daqiqa oldin kelgan edim,hech qanday ishim yo'q, darvoza oldiga borib turganimda.Murabbiy menga qaradi-da: "Kel bugun seni darvozada sinab ko'ramiz" dedi.Shu kundan boshlab mening darvozabonlik faoliyatim boshlandi. [[Afsonaviy darvozabon Rinat Dasayev: "Men televizorda futbol tomosha qilayotganimda ichimdan juda qiynalaman-men futbol ichida bo'lishni xohlayman"]]</blockquote>Darvozabonlik ampulasida u ko'plab bolalar va o'smirlar respublika musobaqalarida qatnashgan.1973-yilda Dasayev birinchi marta [[Novorossiysk|Novorossiyskda]] bo'lib o'tgan SSSR chempionatining hudud musobaqalarida "Musobaqaning eng yaxshi darvozaboni" sovrinini oldi. [[Moskva viloyati davlat Jismoniy tarbiya instituti]]<nowiki/>ni tamomlagan. === "Volgar" === U futbolchilik faoliyatini [[Astraxon|Astraxanda]] boshlagan,u yerda 1975-yilda "[[Volgarya]]" darvozasidan joy olgan. Dasayev o'zining birinchi o'yinini 1975-yil 5-avgustda [[Grozniy]]<nowiki/>da "Volgarya" tarkibida mehmonda "T<nowiki/>[[erek]]"ga qarshi o'tkazdi (22-tur o'yini). Grozniy o'sha yili guruh peshqadamlaridan biri bo'lib,ajoyib holatda edi va hech qanday qiyinchiliksiz 2:0 hisobida g'alaba qozondi. 1975-yil 7-avgustda Dasayev yana "Volgarya" darvozasini [[Stavropol]]<nowiki/>ning "[[Dinamo]]"ga qarshi o'yinda himoya qildi,ammo uchrashuv oxirida u jarohat oldi va safdan chiqdi.Bu uchrashuvda Astraxanliklar 0:1 hisobida imkoniyatni boy berdi. Dasayev keyingi yili ya'ni 1976-yilda jamoaning haqiqiy yetakchisiga aylandi.O'shanda u jamoaning mavsumdagi 40 ta o'yinidan 26 tasida asosiy tarkibda o'yinga tushdi va Yuriy Makovdan jamoaning asosiy darvozabonligini tortib oldi<ref>[http://www.astrakhanfm.ru/news/news.php?id=2052&&rid=16 5 августа 1975 года первый матч за «Волгарь» сыграл Ринат Дасаев]{{Недоступная ссылка|date=Апрель 2019|bot=InternetArchiveBot}}</ref>. 1977-yilda u jamoaning ajralmas darvozaboniga aylandi.Astraxan jamoasining asosiy jamoasida u 31 o'yindan 30 tasini o'tkazdi. === "Spartak" (Moskva) === 1977-yil 11-sentyabrda Dasayev "Volgarya" tarkibidagi so'nggi 58-o'yinida maydonga tushdi.O'sha mavsumda SSSR futbol chempionatining 1-ligasida o'ynagan [[Moskva]]<nowiki/>ning "[[Spartak]]" klubiga o'tdi."Spartak" klubiga uni "Volgarya" bosh murabbiyi [[Fyodor Novikov]] tavsiya qilgandi.Uning o'zi esa 1978-yilda Moskva jamoasi murabbiylar shtabiga qo'shilgan<ref name="sport-express.ru">{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_3/|sarlavha=Великий Дасаев снова в игре. В последний раз|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2015-12-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151227150846/http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_3/}}</ref>. "Spartak"da u tajribali [[Aleksandr Proxorov]] bilan asosiy tarkibdan joy olish uchun raqobatlashishiga to'g'ri keldi.Uzoq vaqt davomida Dasayevga darvozada joy berilmadi. U [[Luhansk|Voroshilovgradda]] "Spartak" uchun birinchi o'yinini "Zari"ga qarshi o'tkazdi.U yerda darvoza daxlsizligini saqlab qoldi.Keyin "Spartak" "Lokomotiv"ga qarshi o'yinda g'alaba qozondi va Dasayev yana gol o'tkazib yubormadi. "Spartak"dagi faoliyati davomida u o'zining o'yin uslubini ishlab chiqa boshladi: <blockquote class="ts-Начало_цитаты-quote"> Natijada yaxshi o'yin ko'rsata boshladim. Konstantin Ivanovich to'pni oyog'i bilan o'yinga kiritmaslikni, balki to'pni qo'li bilan sheriklariga tashlashni qat'iy o'rgatdi.Shunday aniq to'pni uloqtirginki darhol qarshi hujum boshlash mumkin bo'lsin.Men futbolchilarni nafaqat himoyachilarni,balki yarim himoyachilar va hujumchilarni ham boshqarishni o'rgandim.Axir darvozabon o'yinning butun manzarasini hammadan ko'ra aniq ko'ra oladi.Vaqt o'tishi bilan mening o'ziga xos uslubim shakllandi. <div class="ts-Конец_цитаты-source">[[Afsonaviy darvozabon Rinat Dasayev: "Men televizorda futbol tomosha qilayotganimda ichimdan juda qiynalaman-men futbol ichida bo'lishni xohlayman"]]</div></blockquote>Bundan tashqari murabbiylar Dasayev o'yinining o'ziga xos xususiyatini qayd etishdi.To'pni o'yinga kiritgandan keyin u oyoqlari bilan oldinga sakrab o'tardi.Shu ishlari uchun Rinat SSSRda xizmat ko'rsatgan sport ustasi,Sovet Ittifoqi terma jamoasi darvozaboni keyinchalik sovet sport jurnalistikasi ustalaridan biri Vladimir Maslachenko tomonidan bir necha bor tanqid qilingan.Klassik sovet darvozabonlik maktabining tarbiyalanuvchisi bo'lgan Vladimir Maslachenko darvozabon to'p uchun faqat qo'llari bilan oldinga harakat qilishi kerakligini ta'kidladi.Dasayev, o'z navbatida,oyog'i to'pga tezroq yetib borishini ko'rgan epizodlardagina bu usulni qo'llaganini payqadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2003-08-04/9_1/|sarlavha=Ринат Дасаев: «Жёны спартаковцев меня всегда ругали»|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2014-10-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141030134237/http://www.sport-express.ru/newspaper/2003-08-04/9_1/}}</ref>. 1979-1988-yillarda u [[Spartak Moskva (futbol klubi)|Moskvaning "Spartak"]] jamoasi asosiy darvozaboni,1979-yildan 1990-yilgacha SSSR terma jamoasi darvozaboni bo'lgan.Moskva "Spartak" tarkibida u ikki marta - 1979 va 1987-yillarda SSSR chempioni bo'lgan.1980,1981,1983,1984,1985-yillarda Sovet Ittifoqi chempionatining kumush medali sovrindori.1982 va 1986-yillarda Ittifoq chempionati oliy ligasida bronza medallari sovrindori bo'lgan. Sovet Ittifoqining asosiy sport futbol haftalik nashri "[[Futbol-Xokkey]]" so'roviga ko'ra,1982-yilda Sovet Ittifoqining eng yaxshi futbolchisi. 1988-yilda "Dunyoning eng yaxshi darvozaboni" xalqaro mukofotining birinchi sohibi bo'ldi. U olti marta-1980,1982,1983,1985,1987 va 1988-yillarda SSSRning eng yaxshi darvozaboni uchun "[[Ogonyok]]" jurnalining mukofoti sohibi bo'lib, sovet futboli darvozabonlari uchun mutlaq rekord o'rnatdi.“Spartak”da faoliyat ko'rsatgan yillarida ketma-ket o‘n yil davomida SSSRning eng yaxshi 33 nafar futbolchisi ro‘yxatiga kiritildi.Shu bilan birga,to'qqiz marta - birinchi o'rinda qayd etildi: 1979,1980,1981,1982,1983,1985, 1986,1987 va 1988-yillarda.Faqat 1984-yilda u ushbu ro'yxatda ikkinchi o'rinni egalladi.Chunki o'sha yili SSSR chempioni bo'lgan [[Leningrad]]<nowiki/>ning "[[Zenit]]" klubi darvozaboni [[Mixail Biryukov]]<nowiki/>ga birinchi o'rinni boy berdi. === "Sevilya" === 1988-yilning noyabrida u ikki million dollar evaziga Ispaniyaning "[[Sevilya]]" klubiga o‘tdi.{{NM yoʻq 2||28|03|2015}} Shu bilan birga "Sevilya" "Spartak" bilan o'rtoqlik uchrashuvi o'tkazdi (1:2).Unda Dasayev birinchi bo'limni moskvaliklar,ikkinchi bo'limni "Sevilya" tarkibida o'tkazdi.Biroq, yangi klubga moslashish oson kechmadi.Uch hafta o'tgach Dasayev SSSRga qaytish yaxshiroq degan qarorga keldi va bu istagini "Sevilya" prezidentiga aytdi.Ertasi kuni uning uyiga klubdan butun delegatsiya kelib,Rinatni jamoada qolishga ko'ndirishdi.Shundan so'ng Dasayev ular unga ishonishlarini va uning ketishini istamasliklarini tushundi. Muxlislar o'z navbatida Dasayev bilan birga "Sevilya" Ispaniya chempioni bo'lishini kutishardi<ref name="otsh">''Трахтенберг Л.'' Севильский отшельник // Спорт-экспресс. — 1992. — № 225 (21 ноября). — с. 2.</ref>. Dasayev bilan "Sevilya" yaxshiroq o'ynay boshladi,ammo ular erishgan eng yaxshi natija - 1989/1990-yilgi mavsumda UEFA kubogida o'ynash huquqini qo'lga kiritishlari bo'ldi. Yangi mavsumda Dasayev jarohat oldi jarrohlik amaliyotini o'tash kerak edi.Bu vaqtda uning o'rniga chempionat o'yinlarida o'zini muvaffaqiyatli ko'rsatgan "Barselona"ning yosh darvozaboni [[Xuan Karlos Unsue]] qabul qilindi. Dasayev tuzalgach unga Braziliyaga borishni taklif qilishdi,ammo u rad etdi.Shartnoma shartlari unga mos kelmadi.Natijada Dasayev ishsiz qoldi.Men Moskvaga qaytish haqida o'yladim keyin do'stlarimga qo'ng'iroq qildim.Ular imkoniyat boricha Ispaniyada qolishimni maslahat berishdi<ref name="otsh">''Трахтенберг Л.'' Севильский отшельник // Спорт-экспресс. — 1992. — № 225 (21 ноября). — с. 2.</ref>. === Keyingi faoliyati === Ko'p o'tmay u "Sevilya"ning ikkinchi jamoasida murabbiy bo'ldi.Bir yildan so'ng uni asosiy jamoaga - darvozabonlar bilan ishlashga olib kelishdi.O'sha paytda "Sevilya"ni [[Luis Aragones|Luis]] [[Luis Aragones|Aragones]] boshqargan.U bilan ajoyib munosabatlar o'rnatilgan edi. Aragonesdan keyin jamoaga kelgan portugaliyalik [[Toni Oliveyra]] Dasayev bilan yaxshi munosabatda bo'lmagan jamoa bosh murabbiyi bo'ldi. Natijada u Ispaniya quyi divizionidagi jamoalardan birida bosh murabbiy sifatida ish boshladi.U o'z jamoasiga "Sevilya"dan bir nechta o'yinchilarni oldi.Ammo oradan ma'lum vaqt o'tib klub rahbariyati faqat mahalliy futbolchilar maydonga tushishi kerak degan qarorga keldi.Shundan so'ng Dasayev jamoani tark etdi<ref name="И чайник со свистком">{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2002-09-27/15_1/|sarlavha=И чайник со свистком|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2017-12-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171230114712/http://www.sport-express.ru/newspaper/2002-09-27/15_1/}}</ref>. Ispaniyada u biznes bilan shug'ullandi.1992-yil boshida u sport mahsulotlari sotiladigan o'z do'konini ochdi.Biroq u biznes hech qanday zavq keltirmasligini tezda angladi (bundan tashqari,do'kon bankrot bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2007-02-16/8_1/|sarlavha=Севильский шлагбаум Рината Дасаева|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2014-02-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140220083536/http://www.sport-express.ru/newspaper/2007-02-16/8_1/}}</ref>) va o'zini butunlay bolalar murabbiyligiga bag'ishladi. 1990-yillarning oxirida "[[Komsomolskaya pravda]]" muxbiri Sergey Yemelyanov gazetaga intervyu olish uchun Dasayevni qidirishga harakat qildi.Ma'lum bo'lishicha Dasayevning Ispaniyada qayerda ekanligini hatto uning onasi va ukasi Rafiq ham bilishmagan.Basketbolchi [[Xose Biryukov]] vositachiligida Dasayev bilan aloqa o'rnatishga muvaffaq bo'lishdi.Ispaniyaga uchib kelgan Yemelyanov va Dasayevning qarindoshlari Rinatni vataniga qaytishga ko'ndirishga muvaffaq bo'lishdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_2/|sarlavha=Вернуть Дасаева в Россию помог Хосе Бирюков|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2015-11-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151123010543/http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_2/}}</ref>. 1998-yilning yozidan boshlab u [[Spartak Moskva (futbol klubi)|"Spartak"]] da murabbiy bo'ldi,o'rinbosar darvozabonlar bilan ishladi.Shu bilan birga u tez orada Moskva yoshlar futbol jamoasida murabbiy bo'ldi (1986 - R. ).Turli xalqaro musobaqalarda qatnashdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2000-09-28/4_1/|sarlavha=Юношеская сборная Москвы выступит в 3-х супертурнирах|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2015-04-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402154436/http://www.sport-express.ru/newspaper/2000-09-28/4_1/}}</ref>. Bosh murabbiy Oleg Yuzvinskiy ishdan bo'shagach,u ham jamoani tark etdi. 1998-yil 23-sentyabrda Moskvada Rinat Dasaev bilan xayrlashuv o'yini tashkil etildi.Unda Rossiya klublari terma jamoasi va SSSR faxriylari terma jamoasi uchrashdi.O'yin 3:1 hisobida Rossiya klublari terma jamoasi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-24/1_1/|sarlavha=На прощание Дасаев пропустил 3 гола|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2014-02-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140221182214/http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-24/1_1/}}</ref> foydasiga hal bo'ldi. Shu bilan birga u faxriylar musobaqalarda o'ynashni davom ettirdi."Spartak" faxriylari jamoasida o'ynadi.Mavsumda 80 tagacha o'yin o'tkazdi<ref name="И чайник со свистком">{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2002-09-27/15_1/|sarlavha=И чайник со свистком|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2017-12-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171230114712/http://www.sport-express.ru/newspaper/2002-09-27/15_1/}}</ref>. 1999-yilda u "Spartak"ni tark etdi. Chunki klub Dasayev oldidagi majburiyatlarini bajarmagan edi. 2000-yilda u "Formula Avtosport" Assotsiatsiyasi A.S.R. poyga jamoasining (F-1600 sinfida harakat qilgan) prezidenti bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2000-03-30/8_2/|sarlavha=Дасаев меняет амплуа|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2016-08-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160820171308/http://www.sport-express.ru/newspaper/2000-03-30/8_2/}}</ref>. 2003-yildan-Rinat Dasayev o'zi tomonidan asos solingan Futbol va darvozabonlik akademiyasining prezidenti bo'ldi. 2003-yil sentyabrda [[Rossiya milliy futbol terma jamoasi|Rossiya terma jamoasi]] bosh murabbiyi etib [[Georgiy Yartsev]] tayinlangandan so'ng darvozabonlarni tayyorlash bo'yicha uning yordamchisi bo'ldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2003-09-26/3_1/|sarlavha=Мы с Ярцевым давно хотели вместе работать|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2015-04-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402144941/http://www.sport-express.ru/newspaper/2003-09-26/3_1/}}</ref>.2005-yilning aprelida Yartsev ishdan bo'shagach,u ham terma jamoani tark etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2005-04-26/8_1/|sarlavha=Ринат Дасаев: «Если Сёмин предложит вернуться, вернусь»|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2015-04-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402144644/http://www.sport-express.ru/newspaper/2005-04-26/8_1/}}</ref>.2006-yil iyulda Dasayev bilan Rossiya terma jamoasida darvozabonlar murabbiyi sifatida ishlashni tiklash va Rossiya yoshlar va o'smirlar terma jamoalarida darvozabonlarni tayyorlashni nazorat qilish bo'yicha muzokaralar olib borildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2006-07-29/2_8/|sarlavha=Ринат Дасаев: «Вратарей-кандидатов в сборную станет больше»|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2015-04-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402094900/http://www.sport-express.ru/newspaper/2006-07-29/2_8/}}</ref>.Biroq shartnoma hech qachon imzolanmadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2008-11-14/16_1/|sarlavha=Ринат Дасаев: «Вы правы, я мальчишка!»|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2015-04-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402145116/http://www.sport-express.ru/newspaper/2008-11-14/16_1/}}</ref>. 2008-yilda Moskvada bo'lib o'tgan [[UEFA Chempionlar Ligasi|UEFA Chempionlar Ligasi finali]] elchisi bo'lgan. 2007-2008-yillarda "[[Torpedo]]" (Moskva) futbol klubi murabbiylaridan biri bo'lgan.U "[[Rossiya Davlat sport qo'mitasining 80 yilligi]]" yubiley medali bilan taqdirlangan. [[Reklama|Televizion reklamalarda]] paydo bo'lgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kp.ru/daily/23742/55379/|sarlavha=ЗАЦЕПИЛО! Зачем Дасаев охмуряет домохозяек? Прославленный вратарь стал героем рекламы|nashriyot=[[Комсомольская правда]]|sana=2006-07-20|kirish sanasi=2019-09-29|arxivsana=2019-09-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190929193644/https://www.kp.ru/daily/23742/55379/}}</ref>. A.Lvov bilan hamkorlikda “Jamoa darvozabondan boshlanadi” (M.,Sovet Rossiyasi,1986) kitobini yozdi. == Terma jamoadagi faoliyati == U SSSR terma jamoasidagi birinchi o'yinini 1979-yil 5-sentyabrda GDR terma jamoasiga qarshi (1: 0),oxirgi o'yinini [[1990]]-[[9-iyun|yil 9-iyunda]] [[Ruminiya milliy futbol terma jamoasi|Ruminiya terma jamoasiga]] qarshi o'tkazdi (0:2). 1979-yilda Moskva jamoasi tarkibida SSSR xalqlari Spartakiadasi g'olibi bo'ldi.SSSR terma jamoasi tarkibida-1980-yilgi Olimpiya o'yinlarining bronza medali va 1988-yilgi Yevropa chempionatining kumush medali sovrindori bo'ldi. Sovet Ittifoqi terma jamoasi tarkibida Jahon chempionatining uchta final turniri ishtirokchisi-1982,1986 va 1990-yillarda.Futbol darvozabonlari orasida u SSSR terma jamoasida eng ko'p o'yin o'tkazgan-91 ta o'yin. Sovet terma jamoasi darvozasini uchta jahon chempionatlarida (1982, 1986,1990) va bitta Yevropa chempionatida (1988) himoya qilgan. [[Moskvadagi Olimpiada o'yinlari]]<nowiki/>da SSSR Olimpiya terma jamoasi darvozasida turib uchun 6 ta o'yin o'tkazgan. U SSSR terma jamoasi o'yinchilari orasida ([[Oleg Bloxin|O.Bloxindan]] keyin) terma jamoa uchun o'tkazilgan o'yinlar soni bo'yicha ikkinchi o'rinda turadi (91). == Yutuqlari == * [[SSSR chempioni]]-[[1979]],[[1987]] * [[Olimpiada o'yinlari]]<nowiki/>ning bronza medali sovrindori-[[1980]] * [[1988-yilgi Yevropa chempionati]] finalchisi * [[1979]]-yilda Moskva jamoasi tarkibida [[SSSR xalqlari Spartakiadasi]] chempioni chempioni * 6 marta "[[Yilning eng yaxshi darvozaboni]]" mukofotiga sazovor bo'lgan-1980,1982,1983,1985,1987, 1988 * SSSRning eng yaxshi futbolchisi-1982 yil * [[IFFHS talqini bo'yicha dunyoning eng yaxshi darvozaboni]]-1988 * [[SSSRda mavsumning eng yaxshi 33 nafar futbolchisi]] ro'yxatida-1-o'rinda 1979-1983,1985-1988.2-o'rinda-1984 * [[France Football]] jurnali so'roviga ko'ra u Yevropaning eng yaxshi futbolchilari ro'yxatida quyidagi o'rinlarni egallagan: 6-o'rin 1982,6-o'rin 1983,22-o'rin 1984,9-o'rin 1985,16-o'rin 1986,21-o'rin 1987,13-o'rin 1988 * Xalqaro futbol tarixi va statistikasi federatsiyasi ([[Xalqaro futbol tarixi va statistikasi federatsiyasi|IFFHS]]) tomonidan o'tkazilgan so'rov natijalariga ko'ra,u XX-asrning eng yaxshi futbol darvozabonlari orasida 17-o'rinni egalladi. * [[FIFA 100]] ro'yxatiga kiritilgan * 28 yildan ortiq vaqt davomida (1987-yil 24-avgustdan 2015-yil 31-oktyabrgacha) u [[Lev Yashin klubi]] a'zolari ro'yxatida birinchi o'rinda edi. * [[„Shon-sharaf belgisi“ ordeni|"Shon-sharaf belgisi" ordeni]] kavaleri-1985 yil * "Futbol afsonalari" nominatsiyasida Golden Foot mukofoti sovrindori-2015<ref>{{Veb manbasi|url=http://rsport.ru/football/20150921/865171467.html|sarlavha=Экс-игрок «Спартака» и сборной СССР Ринат Дасаев стал обладателем премии Golden Foot|kirish sanasi=2015-09-21|arxivsana=2016-09-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160919063805/http://rsport.ru/football/20150921/865171467.html}}</ref>. == Oilasi == Birinchi xotini-Nelly Gaas, gimnastikachi.Ispaniyadan ketganidan so'ng ular ajrashishdi.Xotini Saragosada gimnastika maktabini ochdi va u yerga bolalarni olib ketdi<ref>[http://www.borovik.com/monocle/index.php?zh=7&st=17 Ринат Дасаев: Я больше никогда не женюсь!]{{Недоступная ссылка|date=Июнь 2018|bot=InternetArchiveBot}}</ref>.Katta qizi Elmira badiiy gimnastika bo‘yicha Ispaniya chempioni,kichigi Kristina<ref>{{Veb manbasi|url=http://old.dynamo.kiev.ua/Press/Interv12/dasaev.htm|sarlavha=Ринат Дасаев: «Я перестал разговаривать с Лобановским»|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2020-11-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201114053311/http://old.dynamo.kiev.ua/Press/Interv12/dasaev.htm}}</ref>. Aktyor [[Aleksandr Fatyushin]] 1985-yilda Dasayevning birinchi to'yida guvoh bo'lgan<ref name="sport-express.ru">{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_3/|sarlavha=Великий Дасаев снова в игре. В последний раз|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2015-12-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151227150846/http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_3/}}</ref>. Ispaniyada 1994-yildan beri u mahalliy qiz Mariya del Mar (nikoh 2002-yilda ro'yxatdan o'tgan) bilan yashay boshladi.Uni birinchi turmushidan o'g'li Migel bilan birga olib ketdi.Ularning qizlari Beatris va Aliya (2003-yil 4-sentyabrda tug'ilgan),o'g'li Salim (2006-yil sentyabrda tug'ilgan) bor edi. .<gallery> Fayl:Rinat80.JPG|[[Летние Олимпийские игры 1980|Moskvadagi Olimpiya o'yinlarida]] Fayl:Ринат Дасаев (футбольный голкипер, вратарь).JPG|Rinat Dasaev </gallery> == Manbalar == {{Manbalar|2}} == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20110723091054/http://www.klisf.info/inter/ek/gamer680.htm Yevropa musobaqalari statistikasi] * [https://web.archive.org/web/20160308195108/http://www.dasaev.ru/ Rinat Dasaev Xalqaro futbol va darvozabonlar akademiyasi] [[Turkum:FIFA 100]] [[Turkum:Hurmat Belgisi ordeni sohiblari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1957-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:13-iyunda tugʻilganlar]] 8yqsuyj276ptnlcio6cxn72biicxmos 2726262 2726261 2022-07-31T04:23:11Z Erkyul 72475 wikitext text/x-wiki '''Rinat Fayzrahmanovich Dasaev'''-sovet [[Futbol|futboli]] [[Darvozabon (futbol)|darvozaboni]] .1957-yil 13-iyunda [[Astraxan]]<nowiki/>da tugʻilgan.[[SSSR]]<nowiki/>da xizmat koʻrsatgan sport ustasi (1988-y.).[[1988-yilgi Yevropa chempionati]]<nowiki/>ning kumush medali sovrindori.[[1980-yilgi Olimpiada]]<nowiki/>ning bronza medali sovrindori.[[SSSR chempioni]]-1979,1987.[[FIFA 100]] roʻyxatiga kiritilgan."Dunyoning eng yaxshi darvozaboni" mukofoti sovrindori-1988. == Tarjimai holi == === Dastlabki yillar === Bolaligida u suzish bilan shugʻullangan.Butunittifoq bolalar musobaqalarida qatnashgan, keyin qoʻlidan operatsiya qilingan.Shundan soʻng suzishga boʻlgan ishtiyoqi yoʻqoladi, u futbol tanlaydi.9 yoshida u „[[Volgarya]]“ futbol maktabiga qabul qilindi.Birinchi murabbiy-Gerald Blednix.Avvaliga u maydonda hujumchi pozitsiyasida oʻynagan.Bu pozitsiyada u nisbatan ancha kuchsiz edi.Keyinchalik Dasayevning aytishicha darvozabon boʻlishi tasodifiy boʻlgan:{{начало цитаты}} Odnajdi zimoy prishyol minut za 20 do trenirovki, ot nechego delat poshyol k vorotam. Trener posmotrel i govorit: „Segodnya davay tebya v vorotax poprobuem“. S etogo dnya i nachalas moya vratarskaya jizn. {{конец цитаты|источник=[http://www.bulvar.com.ua/arch/2005/36/43b27c3d3423b/view_print/ Легендарный вратарь Ринат Дасаев: «Смотрю футбол по телевизору, а внутри всё закипает - хочу играть!»]}} <blockquote class="ts-Начало_цитаты-quote"> Qishda bir marta mashgʻulotga 20 daqiqa oldin kelgan edim, hech qanday ishim yoʻq, darvoza oldiga borib turganimda.Murabbiy menga qaradi-da: „Kel bugun seni darvozada sinab koʻramiz“ dedi.Shu kundan boshlab mening darvozabonlik faoliyatim boshlandi. [[Afsonaviy darvozabon Rinat Dasayev: "Men televizorda futbol tomosha qilayotganimda ichimdan juda qiynalaman-men futbol ichida bo'lishni xohlayman"]]</blockquote>Darvozabonlik ampulasida u koʻplab bolalar va oʻsmirlar respublika musobaqalarida qatnashgan.1973-yilda Dasayev birinchi marta [[Novorossiysk|Novorossiyskda]] boʻlib oʻtgan SSSR chempionatining hudud musobaqalarida „Musobaqaning eng yaxshi darvozaboni“ sovrinini oldi. [[Moskva viloyati davlat Jismoniy tarbiya instituti]]<nowiki/>ni tamomlagan. == = "Volgar" == U futbolchilik faoliyatini [[Astraxon|Astraxanda]] boshlagan, u yerda 1975-yilda „[[Volgarya]]“ darvozasidan joy olgan. Dasayev oʻzining birinchi oʻyinini 1975-yil 5-avgustda [[Grozniy]]<nowiki/>da „Volgarya“ tarkibida mehmonda „T<nowiki/>[[erek]]“ga qarshi oʻtkazdi (22-tur oʻyini). Grozniy oʻsha yili guruh peshqadamlaridan biri boʻlib, ajoyib holatda edi va hech qanday qiyinchiliksiz 2:0 hisobida gʻalaba qozondi. 1975-yil 7-avgustda Dasayev yana „Volgarya“ darvozasini [[Stavropol]]<nowiki/>ning „[[Dinamo]]“ga qarshi oʻyinda himoya qildi, ammo uchrashuv oxirida u jarohat oldi va safdan chiqdi.Bu uchrashuvda Astraxanliklar 0:1 hisobida imkoniyatni boy berdi. Dasayev keyingi yili yaʼni 1976-yilda jamoaning haqiqiy yetakchisiga aylandi.Oʻshanda u jamoaning mavsumdagi 40 ta oʻyinidan 26 tasida asosiy tarkibda oʻyinga tushdi va Yuriy Makovdan jamoaning asosiy darvozabonligini tortib oldi<ref>[http://www.astrakhanfm.ru/news/news.php?id=2052&&rid=16 5 avgusta 1975 goda perviy match za „Volgar“ sigral Rinat Dasaev]{{Недоступная ссылка|date=Апрель 2019|bot=InternetArchiveBot}}</ref>. 1977-yilda u jamoaning ajralmas darvozaboniga aylandi.Astraxan jamoasining asosiy jamoasida u 31 oʻyindan 30 tasini oʻtkazdi. == = "Spartak" (Moskva) == 1977-yil 11-sentyabrda Dasayev „Volgarya“ tarkibidagi soʻnggi 58-oʻyinida maydonga tushdi.Oʻsha mavsumda SSSR futbol chempionatining 1-ligasida oʻynagan [[Moskva]]<nowiki/>ning „[[Spartak]]“ klubiga oʻtdi."Spartak" klubiga uni „Volgarya“ bosh murabbiyi [[Fyodor Novikov]] tavsiya qilgandi.Uning oʻzi esa 1978-yilda Moskva jamoasi murabbiylar shtabiga qoʻshilgan<ref name="sport-express.ru">{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_3/|sarlavha=Великий Дасаев снова в игре. В последний раз|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2015-12-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151227150846/http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_3/}}</ref>. „Spartak“da u tajribali [[Aleksandr Proxorov]] bilan asosiy tarkibdan joy olish uchun raqobatlashishiga toʻgʻri keldi.Uzoq vaqt davomida Dasayevga darvozada joy berilmadi. U [[Luhansk|Voroshilovgradda]] „Spartak“ uchun birinchi oʻyinini „Zari“ga qarshi oʻtkazdi.U yerda darvoza daxlsizligini saqlab qoldi.Keyin „Spartak“ „Lokomotiv“ga qarshi oʻyinda gʻalaba qozondi va Dasayev yana gol oʻtkazib yubormadi. „Spartak“dagi faoliyati davomida u oʻzining oʻyin uslubini ishlab chiqa boshladi: <blockquote class="ts-Начало_цитаты-quote"> Natijada yaxshi oʻyin koʻrsata boshladim. Konstantin Ivanovich toʻpni oyogʻi bilan oʻyinga kiritmaslikni, balki toʻpni qoʻli bilan sheriklariga tashlashni qatʼiy oʻrgatdi.Shunday aniq toʻpni uloqtirginki darhol qarshi hujum boshlash mumkin boʻlsin.Men futbolchilarni nafaqat himoyachilarni, balki yarim himoyachilar va hujumchilarni ham boshqarishni oʻrgandim.Axir darvozabon oʻyinning butun manzarasini hammadan koʻra aniq koʻra oladi.Vaqt oʻtishi bilan mening oʻziga xos uslubim shakllandi. <div class="ts-Конец_цитаты-source">[[Afsonaviy darvozabon Rinat Dasayev: "Men televizorda futbol tomosha qilayotganimda ichimdan juda qiynalaman-men futbol ichida bo'lishni xohlayman"]]</div></blockquote>Bundan tashqari murabbiylar Dasayev oʻyinining oʻziga xos xususiyatini qayd etishdi.Toʻpni oʻyinga kiritgandan keyin u oyoqlari bilan oldinga sakrab oʻtardi.Shu ishlari uchun Rinat SSSRda xizmat koʻrsatgan sport ustasi,Sovet Ittifoqi terma jamoasi darvozaboni keyinchalik sovet sport jurnalistikasi ustalaridan biri Vladimir Maslachenko tomonidan bir necha bor tanqid qilingan.Klassik sovet darvozabonlik maktabining tarbiyalanuvchisi boʻlgan Vladimir Maslachenko darvozabon toʻp uchun faqat qoʻllari bilan oldinga harakat qilishi kerakligini taʼkidladi.Dasayev, oʻz navbatida, oyogʻi toʻpga tezroq yetib borishini koʻrgan epizodlardagina bu usulni qoʻllaganini payqadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2003-08-04/9_1/|sarlavha=Ринат Дасаев: «Жёны спартаковцев меня всегда ругали»|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2014-10-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141030134237/http://www.sport-express.ru/newspaper/2003-08-04/9_1/}}</ref>. 1979-1988-yillarda u [[Spartak Moskva (futbol klubi)|Moskvaning „Spartak“]] jamoasi asosiy darvozaboni,1979-yildan 1990-yilgacha SSSR terma jamoasi darvozaboni boʻlgan.Moskva „Spartak“ tarkibida u ikki marta — 1979 va 1987-yillarda SSSR chempioni boʻlgan.1980,1981,1983,1984,1985-yillarda Sovet Ittifoqi chempionatining kumush medali sovrindori.1982 va 1986-yillarda Ittifoq chempionati oliy ligasida bronza medallari sovrindori boʻlgan. Sovet Ittifoqining asosiy sport futbol haftalik nashri „[[Futbol-Xokkey]]“ soʻroviga koʻra,1982-yilda Sovet Ittifoqining eng yaxshi futbolchisi. 1988-yilda „Dunyoning eng yaxshi darvozaboni“ xalqaro mukofotining birinchi sohibi boʻldi. U olti marta-1980,1982,1983,1985,1987 va 1988-yillarda SSSRning eng yaxshi darvozaboni uchun „[[Ogonyok]]“ jurnalining mukofoti sohibi boʻlib, sovet futboli darvozabonlari uchun mutlaq rekord oʻrnatdi."Spartak"da faoliyat koʻrsatgan yillarida ketma-ket o‘n yil davomida SSSRning eng yaxshi 33 nafar futbolchisi ro‘yxatiga kiritildi.Shu bilan birga, toʻqqiz marta — birinchi oʻrinda qayd etildi: 1979,1980,1981,1982,1983,1985, 1986,1987 va 1988-yillarda.Faqat 1984-yilda u ushbu roʻyxatda ikkinchi oʻrinni egalladi.Chunki oʻsha yili SSSR chempioni boʻlgan [[Leningrad]]<nowiki/>ning „[[Zenit]]“ klubi darvozaboni [[Mixail Biryukov]]<nowiki/>ga birinchi oʻrinni boy berdi. == = "Sevilya" == 1988-yilning noyabrida u ikki million dollar evaziga Ispaniyaning „[[Sevilya]]“ klubiga o‘tdi.{{NM yoʻq 2||28|03|2015}} Shu bilan birga „Sevilya“ „Spartak“ bilan oʻrtoqlik uchrashuvi oʻtkazdi (1:2).Unda Dasayev birinchi boʻlimni moskvaliklar, ikkinchi boʻlimni „Sevilya“ tarkibida oʻtkazdi.Biroq, yangi klubga moslashish oson kechmadi.Uch hafta oʻtgach Dasayev SSSRga qaytish yaxshiroq degan qarorga keldi va bu istagini „Sevilya“ prezidentiga aytdi.Ertasi kuni uning uyiga klubdan butun delegatsiya kelib,Rinatni jamoada qolishga koʻndirishdi.Shundan soʻng Dasayev ular unga ishonishlarini va uning ketishini istamasliklarini tushundi. Muxlislar oʻz navbatida Dasayev bilan birga „Sevilya“ Ispaniya chempioni boʻlishini kutishardi<ref name="otsh">''Traxtenberg L.'' Sevilskiy otshelnik // Sport-ekspress. — 1992. — № 225 (21 noyabrya). — s. 2.</ref>. Dasayev bilan „Sevilya“ yaxshiroq oʻynay boshladi, ammo ular erishgan eng yaxshi natija — 1989/1990-yilgi mavsumda UEFA kubogida oʻynash huquqini qoʻlga kiritishlari boʻldi. Yangi mavsumda Dasayev jarohat oldi jarrohlik amaliyotini oʻtash kerak edi.Bu vaqtda uning oʻrniga chempionat oʻyinlarida oʻzini muvaffaqiyatli koʻrsatgan „Barselona“ning yosh darvozaboni [[Xuan Karlos Unsue]] qabul qilindi. Dasayev tuzalgach unga Braziliyaga borishni taklif qilishdi, ammo u rad etdi.Shartnoma shartlari unga mos kelmadi.Natijada Dasayev ishsiz qoldi.Men Moskvaga qaytish haqida oʻyladim keyin doʻstlarimga qoʻngʻiroq qildim.Ular imkoniyat boricha Ispaniyada qolishimni maslahat berishdi<ref name="otsh">''Traxtenberg L.'' Sevilskiy otshelnik // Sport-ekspress. — 1992. — № 225 (21 noyabrya). — s. 2.</ref>. === Keyingi faoliyati === Koʻp oʻtmay u „Sevilya“ning ikkinchi jamoasida murabbiy boʻldi.Bir yildan soʻng uni asosiy jamoaga — darvozabonlar bilan ishlashga olib kelishdi.Oʻsha paytda „Sevilya“ni [[Luis Aragones|Luis]] [[Luis Aragones|Aragones]] boshqargan.U bilan ajoyib munosabatlar oʻrnatilgan edi. Aragonesdan keyin jamoaga kelgan portugaliyalik [[Toni Oliveyra]] Dasayev bilan yaxshi munosabatda boʻlmagan jamoa bosh murabbiyi boʻldi. Natijada u Ispaniya quyi divizionidagi jamoalardan birida bosh murabbiy sifatida ish boshladi.U oʻz jamoasiga „Sevilya“dan bir nechta oʻyinchilarni oldi.Ammo oradan maʼlum vaqt oʻtib klub rahbariyati faqat mahalliy futbolchilar maydonga tushishi kerak degan qarorga keldi.Shundan soʻng Dasayev jamoani tark etdi<ref name="И чайник со свистком">{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2002-09-27/15_1/|sarlavha=И чайник со свистком|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2017-12-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171230114712/http://www.sport-express.ru/newspaper/2002-09-27/15_1/}}</ref>. Ispaniyada u biznes bilan shugʻullandi.1992-yil boshida u sport mahsulotlari sotiladigan oʻz doʻkonini ochdi.Biroq u biznes hech qanday zavq keltirmasligini tezda angladi (bundan tashqari, doʻkon bankrot boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2007-02-16/8_1/|sarlavha=Севильский шлагбаум Рината Дасаева|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2014-02-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140220083536/http://www.sport-express.ru/newspaper/2007-02-16/8_1/}}</ref>) va oʻzini butunlay bolalar murabbiyligiga bagʻishladi. 1990-yillarning oxirida „[[Komsomolskaya pravda]]“ muxbiri Sergey Yemelyanov gazetaga intervyu olish uchun Dasayevni qidirishga harakat qildi.Maʼlum boʻlishicha Dasayevning Ispaniyada qayerda ekanligini hatto uning onasi va ukasi Rafiq ham bilishmagan.Basketbolchi [[Xose Biryukov]] vositachiligida Dasayev bilan aloqa oʻrnatishga muvaffaq boʻlishdi.Ispaniyaga uchib kelgan Yemelyanov va Dasayevning qarindoshlari Rinatni vataniga qaytishga koʻndirishga muvaffaq boʻlishdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_2/|sarlavha=Вернуть Дасаева в Россию помог Хосе Бирюков|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2015-11-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151123010543/http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_2/}}</ref>. 1998-yilning yozidan boshlab u [[Spartak Moskva (futbol klubi)|"Spartak"]] da murabbiy boʻldi, oʻrinbosar darvozabonlar bilan ishladi.Shu bilan birga u tez orada Moskva yoshlar futbol jamoasida murabbiy boʻldi (1986 — R.).Turli xalqaro musobaqalarda qatnashdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2000-09-28/4_1/|sarlavha=Юношеская сборная Москвы выступит в 3-х супертурнирах|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2015-04-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402154436/http://www.sport-express.ru/newspaper/2000-09-28/4_1/}}</ref>. Bosh murabbiy Oleg Yuzvinskiy ishdan boʻshagach, u ham jamoani tark etdi. 1998-yil 23-sentyabrda Moskvada Rinat Dasaev bilan xayrlashuv oʻyini tashkil etildi.Unda Rossiya klublari terma jamoasi va SSSR faxriylari terma jamoasi uchrashdi.Oʻyin 3:1 hisobida Rossiya klublari terma jamoasi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-24/1_1/|sarlavha=На прощание Дасаев пропустил 3 гола|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2014-02-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140221182214/http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-24/1_1/}}</ref> foydasiga hal boʻldi. Shu bilan birga u faxriylar musobaqalarda oʻynashni davom ettirdi."Spartak" faxriylari jamoasida oʻynadi.Mavsumda 80 tagacha oʻyin oʻtkazdi<ref name="И чайник со свистком">{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2002-09-27/15_1/|sarlavha=И чайник со свистком|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2017-12-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171230114712/http://www.sport-express.ru/newspaper/2002-09-27/15_1/}}</ref>. 1999-yilda u „Spartak“ni tark etdi. Chunki klub Dasayev oldidagi majburiyatlarini bajarmagan edi. 2000-yilda u „Formula Avtosport“ Assotsiatsiyasi A.S.R. poyga jamoasining (F-1600 sinfida harakat qilgan) prezidenti boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2000-03-30/8_2/|sarlavha=Дасаев меняет амплуа|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2016-08-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160820171308/http://www.sport-express.ru/newspaper/2000-03-30/8_2/}}</ref>. 2003-yildan-Rinat Dasayev oʻzi tomonidan asos solingan Futbol va darvozabonlik akademiyasining prezidenti boʻldi. 2003-yil sentyabrda [[Rossiya milliy futbol terma jamoasi|Rossiya terma jamoasi]] bosh murabbiyi etib [[Georgiy Yartsev]] tayinlangandan soʻng darvozabonlarni tayyorlash boʻyicha uning yordamchisi boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2003-09-26/3_1/|sarlavha=Мы с Ярцевым давно хотели вместе работать|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2015-04-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402144941/http://www.sport-express.ru/newspaper/2003-09-26/3_1/}}</ref>.2005-yilning aprelida Yartsev ishdan boʻshagach, u ham terma jamoani tark etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2005-04-26/8_1/|sarlavha=Ринат Дасаев: «Если Сёмин предложит вернуться, вернусь»|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2015-04-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402144644/http://www.sport-express.ru/newspaper/2005-04-26/8_1/}}</ref>.2006-yil iyulda Dasayev bilan Rossiya terma jamoasida darvozabonlar murabbiyi sifatida ishlashni tiklash va Rossiya yoshlar va oʻsmirlar terma jamoalarida darvozabonlarni tayyorlashni nazorat qilish boʻyicha muzokaralar olib borildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2006-07-29/2_8/|sarlavha=Ринат Дасаев: «Вратарей-кандидатов в сборную станет больше»|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2015-04-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402094900/http://www.sport-express.ru/newspaper/2006-07-29/2_8/}}</ref>.Biroq shartnoma hech qachon imzolanmadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2008-11-14/16_1/|sarlavha=Ринат Дасаев: «Вы правы, я мальчишка!»|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2015-04-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402145116/http://www.sport-express.ru/newspaper/2008-11-14/16_1/}}</ref>. 2008-yilda Moskvada boʻlib oʻtgan [[UEFA Chempionlar Ligasi|UEFA Chempionlar Ligasi finali]] elchisi boʻlgan. 2007-2008-yillarda „[[Torpedo]]“ (Moskva) futbol klubi murabbiylaridan biri boʻlgan.U „[[Rossiya Davlat sport qo'mitasining 80 yilligi]]“ yubiley medali bilan taqdirlangan. [[Reklama|Televizion reklamalarda]] paydo boʻlgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kp.ru/daily/23742/55379/|sarlavha=ЗАЦЕПИЛО! Зачем Дасаев охмуряет домохозяек? Прославленный вратарь стал героем рекламы|nashriyot=[[Комсомольская правда]]|sana=2006-07-20|kirish sanasi=2019-09-29|arxivsana=2019-09-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190929193644/https://www.kp.ru/daily/23742/55379/}}</ref>. A.Lvov bilan hamkorlikda „Jamoa darvozabondan boshlanadi“ (M.,Sovet Rossiyasi,1986) kitobini yozdi. == Terma jamoadagi faoliyati == U SSSR terma jamoasidagi birinchi oʻyinini 1979-yil 5-sentyabrda GDR terma jamoasiga qarshi (1: 0), oxirgi oʻyinini [[1990]]-[[9-iyun|yil 9-iyunda]] [[Ruminiya milliy futbol terma jamoasi|Ruminiya terma jamoasiga]] qarshi oʻtkazdi (0:2). 1979-yilda Moskva jamoasi tarkibida SSSR xalqlari Spartakiadasi gʻolibi boʻldi.SSSR terma jamoasi tarkibida-1980-yilgi Olimpiya oʻyinlarining bronza medali va 1988-yilgi Yevropa chempionatining kumush medali sovrindori boʻldi. Sovet Ittifoqi terma jamoasi tarkibida Jahon chempionatining uchta final turniri ishtirokchisi-1982,1986 va 1990-yillarda.Futbol darvozabonlari orasida u SSSR terma jamoasida eng koʻp oʻyin oʻtkazgan-91 ta oʻyin. Sovet terma jamoasi darvozasini uchta jahon chempionatlarida (1982, 1986,1990) va bitta Yevropa chempionatida (1988) himoya qilgan. [[Moskvadagi Olimpiada o'yinlari]]<nowiki/>da SSSR Olimpiya terma jamoasi darvozasida turib uchun 6 ta oʻyin oʻtkazgan. U SSSR terma jamoasi oʻyinchilari orasida ([[Oleg Bloxin|O.Bloxindan]] keyin) terma jamoa uchun oʻtkazilgan oʻyinlar soni boʻyicha ikkinchi oʻrinda turadi (91). == Yutuqlari == * [[SSSR chempioni]]-[[1979]],[[1987]] * [[Olimpiada o'yinlari]]<nowiki/>ning bronza medali sovrindori-[[1980]] * [[1988-yilgi Yevropa chempionati]] finalchisi * [[1979]]-yilda Moskva jamoasi tarkibida [[SSSR xalqlari Spartakiadasi]] chempioni chempioni * 6 marta „[[Yilning eng yaxshi darvozaboni]]“ mukofotiga sazovor boʻlgan-1980,1982,1983,1985,1987, 1988 * SSSRning eng yaxshi futbolchisi-1982 yil * [[IFFHS talqini bo'yicha dunyoning eng yaxshi darvozaboni]]-1988 * [[SSSRda mavsumning eng yaxshi 33 nafar futbolchisi]] roʻyxatida-1-oʻrinda 1979-1983,1985-1988.2-oʻrinda-1984 * [[France Football]] jurnali soʻroviga koʻra u Yevropaning eng yaxshi futbolchilari roʻyxatida quyidagi oʻrinlarni egallagan: 6-oʻrin 1982,6-oʻrin 1983,22-oʻrin 1984,9-oʻrin 1985,16-oʻrin 1986,21-oʻrin 1987,13-oʻrin 1988 * Xalqaro futbol tarixi va statistikasi federatsiyasi ([[Xalqaro futbol tarixi va statistikasi federatsiyasi|IFFHS]]) tomonidan oʻtkazilgan soʻrov natijalariga koʻra, u XX-asrning eng yaxshi futbol darvozabonlari orasida 17-oʻrinni egalladi. * [[FIFA 100]] roʻyxatiga kiritilgan * 28 yildan ortiq vaqt davomida (1987-yil 24-avgustdan 2015-yil 31-oktyabrgacha) u [[Lev Yashin klubi]] aʼzolari roʻyxatida birinchi oʻrinda edi. * [[„Shon-sharaf belgisi“ ordeni|"Shon-sharaf belgisi" ordeni]] kavaleri-1985 yil * „Futbol afsonalari“ nominatsiyasida Golden Foot mukofoti sovrindori-2015<ref>{{Veb manbasi|url=http://rsport.ru/football/20150921/865171467.html|sarlavha=Экс-игрок «Спартака» и сборной СССР Ринат Дасаев стал обладателем премии Golden Foot|kirish sanasi=2015-09-21|arxivsana=2016-09-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160919063805/http://rsport.ru/football/20150921/865171467.html}}</ref>. == Oilasi == Birinchi xotini-Nelly Gaas, gimnastikachi.Ispaniyadan ketganidan soʻng ular ajrashishdi.Xotini Saragosada gimnastika maktabini ochdi va u yerga bolalarni olib ketdi<ref>[http://www.borovik.com/monocle/index.php?zh=7&st=17 Rinat Dasaev: Ya bolshe nikogda ne jenyus!]{{Недоступная ссылка|date=Июнь 2018|bot=InternetArchiveBot}}</ref>.Katta qizi Elmira badiiy gimnastika bo‘yicha Ispaniya chempioni, kichigi Kristina<ref>{{Veb manbasi|url=http://old.dynamo.kiev.ua/Press/Interv12/dasaev.htm|sarlavha=Ринат Дасаев: «Я перестал разговаривать с Лобановским»|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2020-11-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201114053311/http://old.dynamo.kiev.ua/Press/Interv12/dasaev.htm}}</ref>. Aktyor [[Aleksandr Fatyushin]] 1985-yilda Dasayevning birinchi toʻyida guvoh boʻlgan<ref name="sport-express.ru">{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_3/|sarlavha=Великий Дасаев снова в игре. В последний раз|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2015-12-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151227150846/http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_3/}}</ref>. Ispaniyada 1994-yildan beri u mahalliy qiz Mariya del Mar (nikoh 2002-yilda roʻyxatdan oʻtgan) bilan yashay boshladi.Uni birinchi turmushidan oʻgʻli Migel bilan birga olib ketdi.Ularning qizlari Beatris va Aliya (2003-yil 4-sentyabrda tugʻilgan), oʻgʻli Salim (2006-yil sentyabrda tugʻilgan) bor edi. .<gallery> Fayl:Rinat80.JPG|[[Летние Олимпийские игры 1980|Moskvadagi Olimpiya o'yinlarida]] Fayl:Ринат Дасаев (футбольный голкипер, вратарь).JPG|Rinat Dasaev </gallery> == Manbalar == {{Manbalar|2}} == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20110723091054/http://www.klisf.info/inter/ek/gamer680.htm Yevropa musobaqalari statistikasi] * [https://web.archive.org/web/20160308195108/http://www.dasaev.ru/ Rinat Dasaev Xalqaro futbol va darvozabonlar akademiyasi] [[Turkum:FIFA 100]] [[Turkum:Hurmat Belgisi ordeni sohiblari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1957-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:13-iyunda tugʻilganlar]] fxsj9lkb738pcovwsg3mt0u6vwfara5 2726263 2726262 2022-07-31T04:24:42Z Erkyul 72475 Xatolar to'g'irlandi wikitext text/x-wiki '''Rinat Fayzrahmanovich Dasaev'''-sovet [[Futbol|futboli]] [[Darvozabon (futbol)|darvozaboni]] .1957-yil 13-iyunda [[Astraxan]]<nowiki/>da tugʻilgan.[[SSSR]]<nowiki/>da xizmat koʻrsatgan sport ustasi (1988-y.).[[1988-yilgi Yevropa chempionati]]<nowiki/>ning kumush medali sovrindori.[[1980-yilgi Olimpiada]]<nowiki/>ning bronza medali sovrindori.[[SSSR chempioni]]-1979,1987.[[FIFA 100]] roʻyxatiga kiritilgan."Dunyoning eng yaxshi darvozaboni" mukofoti sovrindori-1988. == Tarjimai holi == === Dastlabki yillar === Bolaligida u suzish bilan shugʻullangan.Butunittifoq bolalar musobaqalarida qatnashgan, keyin qoʻlidan operatsiya qilingan.Shundan soʻng suzishga boʻlgan ishtiyoqi yoʻqoladi, u futbol tanlaydi.9 yoshida u „[[Volgarya]]“ futbol maktabiga qabul qilindi.Birinchi murabbiy-Gerald Blednix.Avvaliga u maydonda hujumchi pozitsiyasida oʻynagan.Bu pozitsiyada u nisbatan ancha kuchsiz edi.Keyinchalik Dasayevning aytishicha darvozabon boʻlishi tasodifiy boʻlgan:{{начало цитаты}} Odnajdi zimoy prishyol minut za 20 do trenirovki, ot nechego delat poshyol k vorotam. Trener posmotrel i govorit: „Segodnya davay tebya v vorotax poprobuem“. S etogo dnya i nachalas moya vratarskaya jizn. {{конец цитаты|источник=[http://www.bulvar.com.ua/arch/2005/36/43b27c3d3423b/view_print/ Легендарный вратарь Ринат Дасаев: «Смотрю футбол по телевизору, а внутри всё закипает - хочу играть!»]}} <blockquote class="ts-Начало_цитаты-quote"> Qishda bir marta mashgʻulotga 20 daqiqa oldin kelgan edim, hech qanday ishim yoʻq, darvoza oldiga borib turganimda.Murabbiy menga qaradi-da: „Kel bugun seni darvozada sinab koʻramiz“ dedi.Shu kundan boshlab mening darvozabonlik faoliyatim boshlandi. [[Afsonaviy darvozabon Rinat Dasayev: "Men televizorda futbol tomosha qilayotganimda ichimdan juda qiynalaman-men futbol ichida bo'lishni xohlayman"]]</blockquote>Darvozabonlik ampulasida u koʻplab bolalar va oʻsmirlar respublika musobaqalarida qatnashgan.1973-yilda Dasayev birinchi marta [[Novorossiysk|Novorossiyskda]] boʻlib oʻtgan SSSR chempionatining hudud musobaqalarida „Musobaqaning eng yaxshi darvozaboni“ sovrinini oldi. [[Moskva viloyati davlat Jismoniy tarbiya instituti]]<nowiki/>ni tamomlagan. == "Volgar" == U futbolchilik faoliyatini [[Astraxon|Astraxanda]] boshlagan, u yerda 1975-yilda „[[Volgarya]]“ darvozasidan joy olgan. Dasayev oʻzining birinchi oʻyinini 1975-yil 5-avgustda [[Grozniy]]<nowiki/>da „Volgarya“ tarkibida mehmonda „T<nowiki/>[[erek]]“ga qarshi oʻtkazdi (22-tur oʻyini). Grozniy oʻsha yili guruh peshqadamlaridan biri boʻlib, ajoyib holatda edi va hech qanday qiyinchiliksiz 2:0 hisobida gʻalaba qozondi. 1975-yil 7-avgustda Dasayev yana „Volgarya“ darvozasini [[Stavropol]]<nowiki/>ning „[[Dinamo]]“ga qarshi oʻyinda himoya qildi, ammo uchrashuv oxirida u jarohat oldi va safdan chiqdi.Bu uchrashuvda Astraxanliklar 0:1 hisobida imkoniyatni boy berdi. Dasayev keyingi yili yaʼni 1976-yilda jamoaning haqiqiy yetakchisiga aylandi.Oʻshanda u jamoaning mavsumdagi 40 ta oʻyinidan 26 tasida asosiy tarkibda oʻyinga tushdi va Yuriy Makovdan jamoaning asosiy darvozabonligini tortib oldi<ref>[http://www.astrakhanfm.ru/news/news.php?id=2052&&rid=16 5 avgusta 1975 goda perviy match za „Volgar“ sigral Rinat Dasaev]{{Недоступная ссылка|date=Апрель 2019|bot=InternetArchiveBot}}</ref>. 1977-yilda u jamoaning ajralmas darvozaboniga aylandi.Astraxan jamoasining asosiy jamoasida u 31 oʻyindan 30 tasini oʻtkazdi. == "Spartak" (Moskva) == 1977-yil 11-sentyabrda Dasayev „Volgarya“ tarkibidagi soʻnggi 58-oʻyinida maydonga tushdi.Oʻsha mavsumda SSSR futbol chempionatining 1-ligasida oʻynagan [[Moskva]]<nowiki/>ning „[[Spartak]]“ klubiga oʻtdi."Spartak" klubiga uni „Volgarya“ bosh murabbiyi [[Fyodor Novikov]] tavsiya qilgandi.Uning oʻzi esa 1978-yilda Moskva jamoasi murabbiylar shtabiga qoʻshilgan<ref name="sport-express.ru">{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_3/|sarlavha=Великий Дасаев снова в игре. В последний раз|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2015-12-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151227150846/http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_3/}}</ref>. „Spartak“da u tajribali [[Aleksandr Proxorov]] bilan asosiy tarkibdan joy olish uchun raqobatlashishiga toʻgʻri keldi.Uzoq vaqt davomida Dasayevga darvozada joy berilmadi. U [[Luhansk|Voroshilovgradda]] „Spartak“ uchun birinchi oʻyinini „Zari“ga qarshi oʻtkazdi.U yerda darvoza daxlsizligini saqlab qoldi.Keyin „Spartak“ „Lokomotiv“ga qarshi oʻyinda gʻalaba qozondi va Dasayev yana gol oʻtkazib yubormadi. „Spartak“dagi faoliyati davomida u oʻzining oʻyin uslubini ishlab chiqa boshladi: <blockquote class="ts-Начало_цитаты-quote"> Natijada yaxshi oʻyin koʻrsata boshladim. Konstantin Ivanovich toʻpni oyogʻi bilan oʻyinga kiritmaslikni, balki toʻpni qoʻli bilan sheriklariga tashlashni qatʼiy oʻrgatdi.Shunday aniq toʻpni uloqtirginki darhol qarshi hujum boshlash mumkin boʻlsin.Men futbolchilarni nafaqat himoyachilarni, balki yarim himoyachilar va hujumchilarni ham boshqarishni oʻrgandim.Axir darvozabon oʻyinning butun manzarasini hammadan koʻra aniq koʻra oladi.Vaqt oʻtishi bilan mening oʻziga xos uslubim shakllandi. <div class="ts-Конец_цитаты-source">[[Afsonaviy darvozabon Rinat Dasayev: "Men televizorda futbol tomosha qilayotganimda ichimdan juda qiynalaman-men futbol ichida bo'lishni xohlayman"]]</div></blockquote>Bundan tashqari murabbiylar Dasayev oʻyinining oʻziga xos xususiyatini qayd etishdi.Toʻpni oʻyinga kiritgandan keyin u oyoqlari bilan oldinga sakrab oʻtardi.Shu ishlari uchun Rinat SSSRda xizmat koʻrsatgan sport ustasi,Sovet Ittifoqi terma jamoasi darvozaboni keyinchalik sovet sport jurnalistikasi ustalaridan biri Vladimir Maslachenko tomonidan bir necha bor tanqid qilingan.Klassik sovet darvozabonlik maktabining tarbiyalanuvchisi boʻlgan Vladimir Maslachenko darvozabon toʻp uchun faqat qoʻllari bilan oldinga harakat qilishi kerakligini taʼkidladi.Dasayev, oʻz navbatida, oyogʻi toʻpga tezroq yetib borishini koʻrgan epizodlardagina bu usulni qoʻllaganini payqadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2003-08-04/9_1/|sarlavha=Ринат Дасаев: «Жёны спартаковцев меня всегда ругали»|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2014-10-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141030134237/http://www.sport-express.ru/newspaper/2003-08-04/9_1/}}</ref>. 1979-1988-yillarda u [[Spartak Moskva (futbol klubi)|Moskvaning „Spartak“]] jamoasi asosiy darvozaboni,1979-yildan 1990-yilgacha SSSR terma jamoasi darvozaboni boʻlgan.Moskva „Spartak“ tarkibida u ikki marta — 1979 va 1987-yillarda SSSR chempioni boʻlgan.1980,1981,1983,1984,1985-yillarda Sovet Ittifoqi chempionatining kumush medali sovrindori.1982 va 1986-yillarda Ittifoq chempionati oliy ligasida bronza medallari sovrindori boʻlgan. Sovet Ittifoqining asosiy sport futbol haftalik nashri „[[Futbol-Xokkey]]“ soʻroviga koʻra,1982-yilda Sovet Ittifoqining eng yaxshi futbolchisi. 1988-yilda „Dunyoning eng yaxshi darvozaboni“ xalqaro mukofotining birinchi sohibi boʻldi. U olti marta-1980,1982,1983,1985,1987 va 1988-yillarda SSSRning eng yaxshi darvozaboni uchun „[[Ogonyok]]“ jurnalining mukofoti sohibi boʻlib, sovet futboli darvozabonlari uchun mutlaq rekord oʻrnatdi."Spartak"da faoliyat koʻrsatgan yillarida ketma-ket o‘n yil davomida SSSRning eng yaxshi 33 nafar futbolchisi ro‘yxatiga kiritildi.Shu bilan birga, toʻqqiz marta — birinchi oʻrinda qayd etildi: 1979,1980,1981,1982,1983,1985, 1986,1987 va 1988-yillarda.Faqat 1984-yilda u ushbu roʻyxatda ikkinchi oʻrinni egalladi.Chunki oʻsha yili SSSR chempioni boʻlgan [[Leningrad]]<nowiki/>ning „[[Zenit]]“ klubi darvozaboni [[Mixail Biryukov]]<nowiki/>ga birinchi oʻrinni boy berdi. == "Sevilya" == 1988-yilning noyabrida u ikki million dollar evaziga Ispaniyaning „[[Sevilya]]“ klubiga o‘tdi.{{NM yoʻq 2||28|03|2015}} Shu bilan birga „Sevilya“ „Spartak“ bilan oʻrtoqlik uchrashuvi oʻtkazdi (1:2).Unda Dasayev birinchi boʻlimni moskvaliklar, ikkinchi boʻlimni „Sevilya“ tarkibida oʻtkazdi.Biroq, yangi klubga moslashish oson kechmadi.Uch hafta oʻtgach Dasayev SSSRga qaytish yaxshiroq degan qarorga keldi va bu istagini „Sevilya“ prezidentiga aytdi.Ertasi kuni uning uyiga klubdan butun delegatsiya kelib,Rinatni jamoada qolishga koʻndirishdi.Shundan soʻng Dasayev ular unga ishonishlarini va uning ketishini istamasliklarini tushundi. Muxlislar oʻz navbatida Dasayev bilan birga „Sevilya“ Ispaniya chempioni boʻlishini kutishardi<ref name="otsh">''Traxtenberg L.'' Sevilskiy otshelnik // Sport-ekspress. — 1992. — № 225 (21 noyabrya). — s. 2.</ref>. Dasayev bilan „Sevilya“ yaxshiroq oʻynay boshladi, ammo ular erishgan eng yaxshi natija — 1989/1990-yilgi mavsumda UEFA kubogida oʻynash huquqini qoʻlga kiritishlari boʻldi. Yangi mavsumda Dasayev jarohat oldi jarrohlik amaliyotini oʻtash kerak edi.Bu vaqtda uning oʻrniga chempionat oʻyinlarida oʻzini muvaffaqiyatli koʻrsatgan „Barselona“ning yosh darvozaboni [[Xuan Karlos Unsue]] qabul qilindi. Dasayev tuzalgach unga Braziliyaga borishni taklif qilishdi, ammo u rad etdi.Shartnoma shartlari unga mos kelmadi.Natijada Dasayev ishsiz qoldi.Men Moskvaga qaytish haqida oʻyladim keyin doʻstlarimga qoʻngʻiroq qildim.Ular imkoniyat boricha Ispaniyada qolishimni maslahat berishdi<ref name="otsh">''Traxtenberg L.'' Sevilskiy otshelnik // Sport-ekspress. — 1992. — № 225 (21 noyabrya). — s. 2.</ref>. === Keyingi faoliyati === Koʻp oʻtmay u „Sevilya“ning ikkinchi jamoasida murabbiy boʻldi.Bir yildan soʻng uni asosiy jamoaga — darvozabonlar bilan ishlashga olib kelishdi.Oʻsha paytda „Sevilya“ni [[Luis Aragones|Luis]] [[Luis Aragones|Aragones]] boshqargan.U bilan ajoyib munosabatlar oʻrnatilgan edi. Aragonesdan keyin jamoaga kelgan portugaliyalik [[Toni Oliveyra]] Dasayev bilan yaxshi munosabatda boʻlmagan jamoa bosh murabbiyi boʻldi. Natijada u Ispaniya quyi divizionidagi jamoalardan birida bosh murabbiy sifatida ish boshladi.U oʻz jamoasiga „Sevilya“dan bir nechta oʻyinchilarni oldi.Ammo oradan maʼlum vaqt oʻtib klub rahbariyati faqat mahalliy futbolchilar maydonga tushishi kerak degan qarorga keldi.Shundan soʻng Dasayev jamoani tark etdi<ref name="И чайник со свистком">{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2002-09-27/15_1/|sarlavha=И чайник со свистком|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2017-12-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171230114712/http://www.sport-express.ru/newspaper/2002-09-27/15_1/}}</ref>. Ispaniyada u biznes bilan shugʻullandi.1992-yil boshida u sport mahsulotlari sotiladigan oʻz doʻkonini ochdi.Biroq u biznes hech qanday zavq keltirmasligini tezda angladi (bundan tashqari, doʻkon bankrot boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2007-02-16/8_1/|sarlavha=Севильский шлагбаум Рината Дасаева|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2014-02-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140220083536/http://www.sport-express.ru/newspaper/2007-02-16/8_1/}}</ref>) va oʻzini butunlay bolalar murabbiyligiga bagʻishladi. 1990-yillarning oxirida „[[Komsomolskaya pravda]]“ muxbiri Sergey Yemelyanov gazetaga intervyu olish uchun Dasayevni qidirishga harakat qildi.Maʼlum boʻlishicha Dasayevning Ispaniyada qayerda ekanligini hatto uning onasi va ukasi Rafiq ham bilishmagan.Basketbolchi [[Xose Biryukov]] vositachiligida Dasayev bilan aloqa oʻrnatishga muvaffaq boʻlishdi.Ispaniyaga uchib kelgan Yemelyanov va Dasayevning qarindoshlari Rinatni vataniga qaytishga koʻndirishga muvaffaq boʻlishdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_2/|sarlavha=Вернуть Дасаева в Россию помог Хосе Бирюков|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2015-11-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151123010543/http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_2/}}</ref>. 1998-yilning yozidan boshlab u [[Spartak Moskva (futbol klubi)|"Spartak"]] da murabbiy boʻldi, oʻrinbosar darvozabonlar bilan ishladi.Shu bilan birga u tez orada Moskva yoshlar futbol jamoasida murabbiy boʻldi (1986 — R.).Turli xalqaro musobaqalarda qatnashdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2000-09-28/4_1/|sarlavha=Юношеская сборная Москвы выступит в 3-х супертурнирах|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2015-04-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402154436/http://www.sport-express.ru/newspaper/2000-09-28/4_1/}}</ref>. Bosh murabbiy Oleg Yuzvinskiy ishdan boʻshagach, u ham jamoani tark etdi. 1998-yil 23-sentyabrda Moskvada Rinat Dasaev bilan xayrlashuv oʻyini tashkil etildi.Unda Rossiya klublari terma jamoasi va SSSR faxriylari terma jamoasi uchrashdi.Oʻyin 3:1 hisobida Rossiya klublari terma jamoasi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-24/1_1/|sarlavha=На прощание Дасаев пропустил 3 гола|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2014-02-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140221182214/http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-24/1_1/}}</ref> foydasiga hal boʻldi. Shu bilan birga u faxriylar musobaqalarda oʻynashni davom ettirdi."Spartak" faxriylari jamoasida oʻynadi.Mavsumda 80 tagacha oʻyin oʻtkazdi<ref name="И чайник со свистком">{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2002-09-27/15_1/|sarlavha=И чайник со свистком|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2017-12-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171230114712/http://www.sport-express.ru/newspaper/2002-09-27/15_1/}}</ref>. 1999-yilda u „Spartak“ni tark etdi. Chunki klub Dasayev oldidagi majburiyatlarini bajarmagan edi. 2000-yilda u „Formula Avtosport“ Assotsiatsiyasi A.S.R. poyga jamoasining (F-1600 sinfida harakat qilgan) prezidenti boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2000-03-30/8_2/|sarlavha=Дасаев меняет амплуа|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2016-08-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160820171308/http://www.sport-express.ru/newspaper/2000-03-30/8_2/}}</ref>. 2003-yildan-Rinat Dasayev oʻzi tomonidan asos solingan Futbol va darvozabonlik akademiyasining prezidenti boʻldi. 2003-yil sentyabrda [[Rossiya milliy futbol terma jamoasi|Rossiya terma jamoasi]] bosh murabbiyi etib [[Georgiy Yartsev]] tayinlangandan soʻng darvozabonlarni tayyorlash boʻyicha uning yordamchisi boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2003-09-26/3_1/|sarlavha=Мы с Ярцевым давно хотели вместе работать|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2015-04-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402144941/http://www.sport-express.ru/newspaper/2003-09-26/3_1/}}</ref>.2005-yilning aprelida Yartsev ishdan boʻshagach, u ham terma jamoani tark etdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2005-04-26/8_1/|sarlavha=Ринат Дасаев: «Если Сёмин предложит вернуться, вернусь»|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2015-04-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402144644/http://www.sport-express.ru/newspaper/2005-04-26/8_1/}}</ref>.2006-yil iyulda Dasayev bilan Rossiya terma jamoasida darvozabonlar murabbiyi sifatida ishlashni tiklash va Rossiya yoshlar va oʻsmirlar terma jamoalarida darvozabonlarni tayyorlashni nazorat qilish boʻyicha muzokaralar olib borildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2006-07-29/2_8/|sarlavha=Ринат Дасаев: «Вратарей-кандидатов в сборную станет больше»|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2015-04-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402094900/http://www.sport-express.ru/newspaper/2006-07-29/2_8/}}</ref>.Biroq shartnoma hech qachon imzolanmadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/2008-11-14/16_1/|sarlavha=Ринат Дасаев: «Вы правы, я мальчишка!»|kirish sanasi=2012-06-08|arxivsana=2015-04-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150402145116/http://www.sport-express.ru/newspaper/2008-11-14/16_1/}}</ref>. 2008-yilda Moskvada boʻlib oʻtgan [[UEFA Chempionlar Ligasi|UEFA Chempionlar Ligasi finali]] elchisi boʻlgan. 2007-2008-yillarda „[[Torpedo]]“ (Moskva) futbol klubi murabbiylaridan biri boʻlgan.U „[[Rossiya Davlat sport qo'mitasining 80 yilligi]]“ yubiley medali bilan taqdirlangan. [[Reklama|Televizion reklamalarda]] paydo boʻlgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.kp.ru/daily/23742/55379/|sarlavha=ЗАЦЕПИЛО! Зачем Дасаев охмуряет домохозяек? Прославленный вратарь стал героем рекламы|nashriyot=[[Комсомольская правда]]|sana=2006-07-20|kirish sanasi=2019-09-29|arxivsana=2019-09-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190929193644/https://www.kp.ru/daily/23742/55379/}}</ref>. A.Lvov bilan hamkorlikda „Jamoa darvozabondan boshlanadi“ (M.,Sovet Rossiyasi,1986) kitobini yozdi. == Terma jamoadagi faoliyati == U SSSR terma jamoasidagi birinchi oʻyinini 1979-yil 5-sentyabrda GDR terma jamoasiga qarshi (1: 0), oxirgi oʻyinini [[1990]]-[[9-iyun|yil 9-iyunda]] [[Ruminiya milliy futbol terma jamoasi|Ruminiya terma jamoasiga]] qarshi oʻtkazdi (0:2). 1979-yilda Moskva jamoasi tarkibida SSSR xalqlari Spartakiadasi gʻolibi boʻldi.SSSR terma jamoasi tarkibida-1980-yilgi Olimpiya oʻyinlarining bronza medali va 1988-yilgi Yevropa chempionatining kumush medali sovrindori boʻldi. Sovet Ittifoqi terma jamoasi tarkibida Jahon chempionatining uchta final turniri ishtirokchisi-1982,1986 va 1990-yillarda.Futbol darvozabonlari orasida u SSSR terma jamoasida eng koʻp oʻyin oʻtkazgan-91 ta oʻyin. Sovet terma jamoasi darvozasini uchta jahon chempionatlarida (1982, 1986,1990) va bitta Yevropa chempionatida (1988) himoya qilgan. [[Moskvadagi Olimpiada o'yinlari]]<nowiki/>da SSSR Olimpiya terma jamoasi darvozasida turib uchun 6 ta oʻyin oʻtkazgan. U SSSR terma jamoasi oʻyinchilari orasida ([[Oleg Bloxin|O.Bloxindan]] keyin) terma jamoa uchun oʻtkazilgan oʻyinlar soni boʻyicha ikkinchi oʻrinda turadi (91). == Yutuqlari == * [[SSSR chempioni]]-[[1979]],[[1987]] * [[Olimpiada o'yinlari]]<nowiki/>ning bronza medali sovrindori-[[1980]] * [[1988-yilgi Yevropa chempionati]] finalchisi * [[1979]]-yilda Moskva jamoasi tarkibida [[SSSR xalqlari Spartakiadasi]] chempioni chempioni * 6 marta „[[Yilning eng yaxshi darvozaboni]]“ mukofotiga sazovor boʻlgan-1980,1982,1983,1985,1987, 1988 * SSSRning eng yaxshi futbolchisi-1982 yil * [[IFFHS talqini bo'yicha dunyoning eng yaxshi darvozaboni]]-1988 * [[SSSRda mavsumning eng yaxshi 33 nafar futbolchisi]] roʻyxatida-1-oʻrinda 1979-1983,1985-1988.2-oʻrinda-1984 * [[France Football]] jurnali soʻroviga koʻra u Yevropaning eng yaxshi futbolchilari roʻyxatida quyidagi oʻrinlarni egallagan: 6-oʻrin 1982,6-oʻrin 1983,22-oʻrin 1984,9-oʻrin 1985,16-oʻrin 1986,21-oʻrin 1987,13-oʻrin 1988 * Xalqaro futbol tarixi va statistikasi federatsiyasi ([[Xalqaro futbol tarixi va statistikasi federatsiyasi|IFFHS]]) tomonidan oʻtkazilgan soʻrov natijalariga koʻra, u XX-asrning eng yaxshi futbol darvozabonlari orasida 17-oʻrinni egalladi. * [[FIFA 100]] roʻyxatiga kiritilgan * 28 yildan ortiq vaqt davomida (1987-yil 24-avgustdan 2015-yil 31-oktyabrgacha) u [[Lev Yashin klubi]] aʼzolari roʻyxatida birinchi oʻrinda edi. * [[„Shon-sharaf belgisi“ ordeni|"Shon-sharaf belgisi" ordeni]] kavaleri-1985 yil * „Futbol afsonalari“ nominatsiyasida Golden Foot mukofoti sovrindori-2015<ref>{{Veb manbasi|url=http://rsport.ru/football/20150921/865171467.html|sarlavha=Экс-игрок «Спартака» и сборной СССР Ринат Дасаев стал обладателем премии Golden Foot|kirish sanasi=2015-09-21|arxivsana=2016-09-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160919063805/http://rsport.ru/football/20150921/865171467.html}}</ref>. == Oilasi == Birinchi xotini-Nelly Gaas, gimnastikachi.Ispaniyadan ketganidan soʻng ular ajrashishdi.Xotini Saragosada gimnastika maktabini ochdi va u yerga bolalarni olib ketdi<ref>[http://www.borovik.com/monocle/index.php?zh=7&st=17 Rinat Dasaev: Ya bolshe nikogda ne jenyus!]{{Недоступная ссылка|date=Июнь 2018|bot=InternetArchiveBot}}</ref>.Katta qizi Elmira badiiy gimnastika bo‘yicha Ispaniya chempioni, kichigi Kristina<ref>{{Veb manbasi|url=http://old.dynamo.kiev.ua/Press/Interv12/dasaev.htm|sarlavha=Ринат Дасаев: «Я перестал разговаривать с Лобановским»|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2020-11-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201114053311/http://old.dynamo.kiev.ua/Press/Interv12/dasaev.htm}}</ref>. Aktyor [[Aleksandr Fatyushin]] 1985-yilda Dasayevning birinchi toʻyida guvoh boʻlgan<ref name="sport-express.ru">{{Veb manbasi|url=http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_3/|sarlavha=Великий Дасаев снова в игре. В последний раз|kirish sanasi=2012-06-07|arxivsana=2015-12-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151227150846/http://www.sport-express.ru/newspaper/1998-09-23/3_3/}}</ref>. Ispaniyada 1994-yildan beri u mahalliy qiz Mariya del Mar (nikoh 2002-yilda roʻyxatdan oʻtgan) bilan yashay boshladi.Uni birinchi turmushidan oʻgʻli Migel bilan birga olib ketdi.Ularning qizlari Beatris va Aliya (2003-yil 4-sentyabrda tugʻilgan), oʻgʻli Salim (2006-yil sentyabrda tugʻilgan) bor edi. .<gallery> Fayl:Rinat80.JPG|[[Летние Олимпийские игры 1980|Moskvadagi Olimpiya o'yinlarida]] Fayl:Ринат Дасаев (футбольный голкипер, вратарь).JPG|Rinat Dasaev </gallery> == Manbalar == {{Manbalar|2}} == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20110723091054/http://www.klisf.info/inter/ek/gamer680.htm Yevropa musobaqalari statistikasi] * [https://web.archive.org/web/20160308195108/http://www.dasaev.ru/ Rinat Dasaev Xalqaro futbol va darvozabonlar akademiyasi] [[Turkum:FIFA 100]] [[Turkum:Hurmat Belgisi ordeni sohiblari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1957-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:13-iyunda tugʻilganlar]] f08394tro328591b1757t0hkivjit26 Munozara:Rinat Dasayev 1 758964 2726264 2022-07-31T04:27:30Z Erkyul 72475 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Kyla Pratt 0 758965 2726268 2022-07-31T04:42:16Z Visola Tangirova 72133 „[[:en:Special:Redirect/revision/1100895118|Kyla Pratt]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Kyla Pratt|portret=Kyla Pratt 2018 2.png<!-- Please do not put a fair-use image here, it will be deleted - see [[WP:NONFREE]]. -->|tavsif=Pratt 2018-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Kyla Alissa Pratt|tavallud sanasi={{birth date and age|1986|9|16}}|tavallud joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[AQSh]]|kasbi=[[aktrisa]]|faoliyat_yillari=1993–hozirgacha|turmush oʻrtogʻi=|bolalari=2|sayt=|fuqaroligi={{AQSh}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Kyla Alissa Pratt''' (1986-yil 16-sentabrda tugʻilgan) — amerikalik aktrisa. U [[Disney Channel|Disney kanali]] uchun ''"The Proud Familiy''" deb nomlangan birinchi animatsion serialda Penny Proud ovozini va UPN telekanalining "''One on One''" filmida Breanna Latrice Barnes ovozini taqdim etgan. ''Dr. Dolittle'' va ''Dr. Dolittle 2'' filmlarida [[Eddie Murphy]] obrazining qizini o‘ynaganidan so‘ng, Pratt franshizaning “''Dr. Dolittle 3''”, “''Dr. Dolittle: Tail to the Chief”'' kabi remeyk seriyasida bosh qahramonga aylandi. Pratt, shuningdek, "''Fat Albert''", ''"Hotel for Dogs"'' va ''"The proud Familiy Movie''" filmlarida suratga tushgan. U ''"Let's Stay Together"'' serialida ham paydo bo'lgan. U hozirda [[VH1|VH1 telekanalining]] “''Black Ink Crew: Compton''” va [[Fox Broadcasting Company|Foxda]] "''Call Me Kat''” filmining aktyorlari tarkibiga kiradi va [[Disney+]] dagi “''The Proud Familiy: Louder and Prouder''” filmidagi Penny rolini qayta ijro etmoqda. == Shaxsiy hayot == Kyla Alissa Pratt<ref>{{Cite journal|title=Kyla Pratt Biography|journal=TV Guide|url=https://www.tvguide.com/celebrities/kyla-pratt/bio/161066/|access-date=March 15, 2017}}</ref> aktrisa Kecia Pratt va basketbolchi Johnny McCullarning besh farzandining eng kattasi<ref name="refname1">{{Yangiliklar manbasi |last=Lucas |first=Michael P. |date=1999-04-30 |title=Nickelodeon Lets Kids Name Stars in Their Firmament |work=Los Angeles Times |url=https://articles.latimes.com/1999/apr/30/entertainment/ca-32477 |access-date=2009-02-01}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Spruell |first=Sakina P. |date=March 2003 |title=A day in the life of TV star Kyla Pratt - How They're Living |publisher=Black Enterprise |url=http://findarticles.com/p/articles/mi_m1365/is_8_33/ai_97910717 |url-status=dead |access-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090517011343/http://findarticles.com/p/articles/mi_m1365/is_8_33/ai_97910717/ |archive-date=2009-05-17}}</ref>. Pratt 2010-yil 17-noyabrda Lyric Kirkpatrick ismli qizni dunyoga keltirdi. U 2013-yil 5-avgustda yana bir qizi Liyah Kirkpatrickni dunyoga keltirdi. Lyric va Liyahning otasi - Danny Kirkpatrick qo'shiq muallifi, xip-xop rap rassomi va tatuirovka rassomi. Kirkpatrick shuningdek, Black Ink Crew: Compton filmining yulduzi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=IAM SETTING THE RECORD STRAIGHT |url=http://iamamore.tumblr.com/post/13512774418/iam-setting-the-record-straight}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cadet |first=Danielle |date=2011-11-10 |title=Kyla Pratt Confirms Rumors |work=The Huffington Post |url=https://www.huffingtonpost.com/2011/11/10/kyla-pratt-reveals-she-ha_n_1087005.html}}</ref>. 2009-yilda Kyla Pratt [[Emma Roberts]] va Jeyk T. Ostin bilan birgalikda ''"Hotel for Dog"'' filmida suratga tushgan. Pratt BETning "''Let's Stay Together" serialining'' ikkinchi mavsumida aktyorlar tarkibiga qo'shildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Kyla Pratt|url=http://www.bet.com/topics/k/kyla-pratt.html|ish=[[BET]]|kirish sanasi=8 April 2014}}</ref>. 2014-yil fevral oyida Pratt [[VH1]] ning 100 ta eng zo'r bola yulduzlari reytingida 97-o'rinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=VH1′s 100 Greatest Kid Stars Of All Time|url=http://www.vh1.com/celebrity/2014-02-13/100-greatest-child-stars/|kirish sanasi=21 February 2014}}</ref>. 2014-yil iyun oyida u Jessica Sula bilan birga Blake Nelsonning xuddi shu nomdagi romani asosida ''Recovery Road'' deb nomlangan Freeform uchuvchisida rol o‘ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Andreeva |first=Nellie |date=Jun 3, 2014 |title=Kyla Pratt & Justin Prentice Join ABC Family Drama Pilot 'Recovery Road' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://www.deadline.com/2014/05/kyla-pratt-justin-prentice-join-abc-family-drama-pilot-recovery-road/ |access-date=Jun 20, 2014}}</ref>. Shou 2016-yil yanvar oyida Freeform-da debyut qilgan, biroq ko‘p o‘tmay, 2016-yilning may oyida bekor qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gelman |first=Vlada |date=2016-05-14 |title=Recovery Road Cancelled at Freeform |language=en-US |work=TVLine |url=https://tvline.com/2016/05/13/recovery-road-cancelled-freeform-season-2/ |access-date=2018-09-04}}</ref>. Disney Channel Circle of Stars a'zosi sifatida Pratt ''DisneyMania 2'' albomida paydo bo'lgan "Circle of Life" ning cover versiyasini ijro etdi. U, shuningdek, ''"The Proud Family''" seriali saundtreki uchun "It's All About Me" qo'shig'ini kuyladi. U Disney kanali yulduzlari bilan birgalikda "A Dream Is a Wish Your Heart Makes" qo'shig'ini kuyladi. Kyla shuningdek, 2019-yilgi "There's No Time Like Christmas" nomli "Rojdestvo" filmida ham kuylagan. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Rol !Eslatmalar |- | rowspan="3" |1997 |''Riot'' |Jenny Baker | |- |''A Walton Easter'' |Joanie Potter |Televizion film |- |''Mad City'' |Kid | |- | rowspan="2" |1998 |''Barney's Great Adventure'' |Marcella Walker | |- |''Dr. Dolittle'' |Maya Dolittle | |- |1999 |''Jackie's Back'' |Little Jackie Washington |Televizion film |- | rowspan="2" |2000 |''Love &amp;amp; Basketball'' |Young Monica | |- |''One on One'' |Breanna Washington |Qisqa |- |2001 |''Dr. Dolittle 2'' |Maya Dolittle | |- |2002 |''More than Puppy Love'' |Jae | |- |2003 |''Maniac Magee'' |Amanda Beale |Televizion film |- | rowspan="2" |2004 |''The Seat Filler'' |Diona | |- |''Fat Albert'' |Doris | |- |2005 |''The Proud Family Movie'' |Penny Proud (voice) |Televizion film |- |2006 |''Dr. Dolittle 3'' |Maya Dolittle |Video |- |2007 |''Hell on Earth'' |Keri Diamond/Dumpin |Televizion film |- |2008 |''Dr. Dolittle: Tail to the Chief'' |Maya Dolittle |Video |- | rowspan="2" |2009 |''Hotel for Dogs'' |Heather | |- |''Dr. Dolittle: Million Dollar Mutts'' |Maya Dolittle |Video |- |2015 |''Beauty and the Beat Boots'' | - |Qisqa |- |2016 |''Secret She Kept'' |Tía Jiles/Kingston |TV film <ref>{{Veb manbasi|url=https://tvone.tv/35410/about-the-secret-she-kept/|sarlavha=About "The Secret She Kept"|sana=30 June 2016}}</ref> |- | rowspan="2" |2018 |''Best Baddies'' |Melody (voice) |Qisqa |- |''The Christmas Pact'' |Sadie |Televizion film <ref>{{Veb manbasi|url=https://lifetimeuncorked.com/2018/12/11/the-christmas-pact-2018-lifetime/amp/|sarlavha=The Christmas Pact (2018 Lifetime)|sana=12 December 2018}}</ref> |- | rowspan="2" |2019 |''Back to the Goode Life'' |Francesca Goode |Televizion film <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.moviefone.com/movie/back-to-the-goode-life/BWS73JWnhTXzojPNF2mhB3/main/|sarlavha=Back to the Goode Life (2019) - Movie}}</ref> |- |''No Time Like Christmas'' |Emma Potter |Televizion film <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.moviefone.com/movie/back-to-the-goode-life/BWS73JWnhTXzojPNF2mhB3/main/|sarlavha=Back to the Goode Life (2019) - Movie}}</ref> |- |2020 |''Let's Meet Again on Christmas Eve'' |Corinne Millbrook |Televizion film <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mylifetime.com/movies/lets-meet-again-on-christmas-eve|sarlavha=Let's Meet Again on Christmas Eve}}</ref> |} === Televizion === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Rol |- |1993 |''Where I Live'' |Brittany |- | rowspan="3" |1995 |''Living Single'' |Tracy |- |''Guideposts Junction'' |Mailbox Kid #3 |- |''The Parent 'Hood'' |Monica |- | rowspan="8" |1996 |''In the House'' |Erica |- |''Sisters'' |Little Girl |- |''Lois &amp;amp; Clark'' |Little Girl |- |''[[ER]]'' |Lily |- |''The Show'' |Nia |- |''Public Morals'' |Gretel |- |''Touched by an Angel'' |Annie |- |''[[Friends]]'' |Charla Nichols |- | rowspan="3" |1997 |''Family Matters'' |Kelsey Webster |- |''Walker, Texas Ranger'' |Kyla Jarvis |- |''Smart Guy'' |Lillie |- | rowspan="3" |1998 |''The Pretender'' |Tracy Johnson |- |''Smart Guy'' |Brandi |- |''Any Day Now'' |Birdie |- | rowspan="5" |1999 |''Becker'' |Keisha |- |''So Weird'' |Kamilah Simmonds |- |''Sister Sister'' |Basketball Player |- |''The Parent 'Hood'' |Monica |- |''Moesha'' |Patricia |- | rowspan="4" |2000 |''The Parkers'' |Shaquilla |- |''The Hughleys'' |Kenyatha |- |''Moesha'' |Sabrina Wilson |- |''Strong Medicine'' |Donna Jenkins |- |2001 |''Lizzie McGuire'' |Brooke Baker |- |2001–05 |''The Proud Family'' |Penny Proud (voice) |- |2001–06 |''One on One'' |Breanna Latrice Barnes |- |2004 |''Veronica Mars'' |Georgia |- |2005 |''Lilo &amp;amp; Stitch: The Series'' |Penny Proud (voice) |- |2012 |''The Mentalist'' |Juliana McVie |- |2012–14 |''Let's Stay Together'' |Crystal Whitmore |- |2015 |''The Soul Man'' |Alicia |- |2016 |''Recovery Road'' |Trish Collins |- |2018 |''In the Cut'' |LaShantay |- |2019 |''Black Ink Crew: Compton'' |Herself |- |2020 |''Insecure'' |Dina |- | rowspan="2" |2021 |''Bronzeville'' |Maisie |- |''Duncanville'' |Allison (voice) |- |2021–present |''Call Me Kat'' |Randi |- | rowspan="2" |2022 |''A Black Lady Sketch Show'' |Edge Donor |- |''The Proud Family: Louder and Prouder'' |Penny Proud |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Artist |- |2003 |"What a Girl Wants" |B2K |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|0695497}} [[Turkum:1986-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Afroamerikalik aktrisalar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] qtc5hzpkbokd6gvvdwzim4vynlu4ya0 2726270 2726268 2022-07-31T04:45:57Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Kyla Pratt|portret=Kyla Pratt 2018 2.png<!-- Please do not put a fair-use image here, it will be deleted - see [[WP:NONFREE]]. -->|tavsif=Pratt 2018-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Kyla Alissa Pratt|tavallud sanasi={{birth date and age|1986|9|16}}|tavallud joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[AQSh]]|kasbi=[[aktrisa]]|faoliyat_yillari=1993-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi=|bolalari=2|sayt=|fuqaroligi={{AQSh}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Kyla Alissa Pratt''' (1986-yil 16-sentabrda tugʻilgan) — amerikalik aktrisa. U [[Disney Channel|Disney kanali]] uchun ''"The Proud Familiy''" deb nomlangan birinchi animatsion serialda Penny Proud ovozini va UPN telekanalining „''One on One''“ filmida Breanna Latrice Barnes ovozini taqdim etgan. ''Dr. Dolittle'' va ''Dr. Dolittle 2'' filmlarida [[Eddie Murphy]] obrazining qizini o‘ynaganidan so‘ng, Pratt franshizaning „''Dr. Dolittle 3''“, „''Dr. Dolittle: Tail to the Chief“'' kabi remeyk seriyasida bosh qahramonga aylandi. Pratt, shuningdek, „''Fat Albert''“, ''"Hotel for Dogs"'' va ''"The proud Familiy Movie''" filmlarida suratga tushgan. U ''"Letʼs Stay Together"'' serialida ham paydo boʻlgan. U hozirda [[VH1|VH1 telekanalining]] „''Black Ink Crew: Compton''“ va [[Fox Broadcasting Company|Foxda]] „''Call Me Kat''“ filmining aktyorlari tarkibiga kiradi va [[Disney+]] dagi „''The Proud Familiy: Louder and Prouder''“ filmidagi Penny rolini qayta ijro etmoqda. == Shaxsiy hayot == Kyla Alissa Pratt<ref>{{Cite journal|title=Kyla Pratt Biography|journal=TV Guide|url=https://www.tvguide.com/celebrities/kyla-pratt/bio/161066/|access-date=March 15, 2017}}</ref> aktrisa Kecia Pratt va basketbolchi Johnny McCullarning besh farzandining eng kattasi<ref name="refname1">{{Yangiliklar manbasi |last=Lucas |first=Michael P. |date=1999-04-30 |title=Nickelodeon Lets Kids Name Stars in Their Firmament |work=Los Angeles Times |url=https://articles.latimes.com/1999/apr/30/entertainment/ca-32477 |access-date=2009-02-01}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Spruell |first=Sakina P. |date=March 2003 |title=A day in the life of TV star Kyla Pratt - How They're Living |publisher=Black Enterprise |url=http://findarticles.com/p/articles/mi_m1365/is_8_33/ai_97910717 |url-status=dead |access-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090517011343/http://findarticles.com/p/articles/mi_m1365/is_8_33/ai_97910717/ |archive-date=2009-05-17}}</ref>. Pratt 2010-yil 17-noyabrda Lyric Kirkpatrick ismli qizni dunyoga keltirdi. U 2013-yil 5-avgustda yana bir qizi Liyah Kirkpatrickni dunyoga keltirdi. Lyric va Liyahning otasi — Danny Kirkpatrick qoʻshiq muallifi, xip-xop rap rassomi va tatuirovka rassomi. Kirkpatrick shuningdek, Black Ink Crew: Compton filmining yulduzi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=IAM SETTING THE RECORD STRAIGHT |url=http://iamamore.tumblr.com/post/13512774418/iam-setting-the-record-straight}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cadet |first=Danielle |date=2011-11-10 |title=Kyla Pratt Confirms Rumors |work=The Huffington Post |url=https://www.huffingtonpost.com/2011/11/10/kyla-pratt-reveals-she-ha_n_1087005.html}}</ref>. 2009-yilda Kyla Pratt [[Emma Roberts]] va Jeyk T. Ostin bilan birgalikda ''"Hotel for Dog"'' filmida suratga tushgan. Pratt BETning „''Letʼs Stay Together“ serialining'' ikkinchi mavsumida aktyorlar tarkibiga qoʻshildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Kyla Pratt|url=http://www.bet.com/topics/k/kyla-pratt.html|ish=[[BET]]|kirish sanasi=8 April 2014}}</ref>. 2014-yil fevral oyida Pratt [[VH1]] ning 100 ta eng zoʻr bola yulduzlari reytingida 97-oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=VH1′s 100 Greatest Kid Stars Of All Time|url=http://www.vh1.com/celebrity/2014-02-13/100-greatest-child-stars/|kirish sanasi=21 February 2014}}</ref>. 2014-yil iyun oyida u Jessica Sula bilan birga Blake Nelsonning xuddi shu nomdagi romani asosida ''Recovery Road'' deb nomlangan Freeform uchuvchisida rol o‘ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Andreeva |first=Nellie |date=Jun 3, 2014 |title=Kyla Pratt & Justin Prentice Join ABC Family Drama Pilot 'Recovery Road' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://www.deadline.com/2014/05/kyla-pratt-justin-prentice-join-abc-family-drama-pilot-recovery-road/ |access-date=Jun 20, 2014}}</ref>. Shou 2016-yil yanvar oyida Freeform-da debyut qilgan, biroq ko‘p o‘tmay, 2016-yilning may oyida bekor qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gelman |first=Vlada |date=2016-05-14 |title=Recovery Road Cancelled at Freeform |language=en-US |work=TVLine |url=https://tvline.com/2016/05/13/recovery-road-cancelled-freeform-season-2/ |access-date=2018-09-04}}</ref>. Disney Channel Circle of Stars aʼzosi sifatida Pratt ''DisneyMania 2'' albomida paydo boʻlgan „Circle of Life“ ning cover versiyasini ijro etdi. U, shuningdek, ''"The Proud Family''" seriali saundtreki uchun „Itʼs All About Me“ qoʻshigʻini kuyladi. U Disney kanali yulduzlari bilan birgalikda „A Dream Is a Wish Your Heart Makes“ qoʻshigʻini kuyladi. Kyla shuningdek, 2019-yilgi „Thereʼs No Time Like Christmas“ nomli „Rojdestvo“ filmida ham kuylagan. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Rol !Eslatmalar |- | rowspan="3" |1997 |''Riot'' |Jenny Baker | |- |''A Walton Easter'' |Joanie Potter |Televizion film |- |''Mad City'' |Kid | |- | rowspan="2" |1998 |''Barney’s Great Adventure'' |Marcella Walker | |- |''Dr. Dolittle'' |Maya Dolittle | |- |1999 |''Jackieʼs Back'' |Little Jackie Washington |Televizion film |- | rowspan="2" |2000 |''Love &amp;amp; Basketball'' |Young Monica | |- |''One on One'' |Breanna Washington |Qisqa |- |2001 |''Dr. Dolittle 2'' |Maya Dolittle | |- |2002 |''More than Puppy Love'' |Jae | |- |2003 |''Maniac Magee'' |Amanda Beale |Televizion film |- | rowspan="2" |2004 |''The Seat Filler'' |Diona | |- |''Fat Albert'' |Doris | |- |2005 |''The Proud Family Movie'' |Penny Proud (voice) |Televizion film |- |2006 |''Dr. Dolittle 3'' |Maya Dolittle |Video |- |2007 |''Hell on Earth'' |Keri Diamond/Dumpin |Televizion film |- |2008 |''Dr. Dolittle: Tail to the Chief'' |Maya Dolittle |Video |- | rowspan="2" |2009 |''Hotel for Dogs'' |Heather | |- |''Dr. Dolittle: Million Dollar Mutts'' |Maya Dolittle |Video |- |2015 |''Beauty and the Beat Boots'' | - |Qisqa |- |2016 |''Secret She Kept'' |Tía Jiles/Kingston |TV film <ref>{{Veb manbasi|url=https://tvone.tv/35410/about-the-secret-she-kept/|sarlavha=About "The Secret She Kept"|sana=30 June 2016}}</ref> |- | rowspan="2" |2018 |''Best Baddies'' |Melody (voice) |Qisqa |- |''The Christmas Pact'' |Sadie |Televizion film <ref>{{Veb manbasi|url=https://lifetimeuncorked.com/2018/12/11/the-christmas-pact-2018-lifetime/amp/|sarlavha=The Christmas Pact (2018 Lifetime)|sana=12 December 2018}}</ref> |- | rowspan="2" |2019 |''Back to the Goode Life'' |Francesca Goode |Televizion film <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.moviefone.com/movie/back-to-the-goode-life/BWS73JWnhTXzojPNF2mhB3/main/|sarlavha=Back to the Goode Life (2019) - Movie}}</ref> |- |''No Time Like Christmas'' |Emma Potter |Televizion film <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.moviefone.com/movie/back-to-the-goode-life/BWS73JWnhTXzojPNF2mhB3/main/|sarlavha=Back to the Goode Life (2019) - Movie}}</ref> |- |2020 |''Letʼs Meet Again on Christmas Eve'' |Corinne Millbrook |Televizion film <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mylifetime.com/movies/lets-meet-again-on-christmas-eve|sarlavha=Let's Meet Again on Christmas Eve}}</ref> |} === Televizion === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Rol |- |1993 |''Where I Live'' |Brittany |- | rowspan="3" |1995 |''Living Single'' |Tracy |- |''Guideposts Junction'' |Mailbox Kid #3 |- |''The Parent 'Hood'' |Monica |- | rowspan="8" |1996 |''In the House'' |Erica |- |''Sisters'' |Little Girl |- |''Lois &amp;amp; Clark'' |Little Girl |- |''[[ER]]'' |Lily |- |''The Show'' |Nia |- |''Public Morals'' |Gretel |- |''Touched by an Angel'' |Annie |- |''[[Friends]]'' |Charla Nichols |- | rowspan="3" |1997 |''Family Matters'' |Kelsey Webster |- |''Walker, Texas Ranger'' |Kyla Jarvis |- |''Smart Guy'' |Lillie |- | rowspan="3" |1998 |''The Pretender'' |Tracy Johnson |- |''Smart Guy'' |Brandi |- |''Any Day Now'' |Birdie |- | rowspan="5" |1999 |''Becker'' |Keisha |- |''So Weird'' |Kamilah Simmonds |- |''Sister Sister'' |Basketball Player |- |''The Parent 'Hood'' |Monica |- |''Moesha'' |Patricia |- | rowspan="4" |2000 |''The Parkers'' |Shaquilla |- |''The Hughleys'' |Kenyatha |- |''Moesha'' |Sabrina Wilson |- |''Strong Medicine'' |Donna Jenkins |- |2001 |''Lizzie McGuire'' |Brooke Baker |- |2001-05 |''The Proud Family'' |Penny Proud (voice) |- |2001-06 |''One on One'' |Breanna Latrice Barnes |- |2004 |''Veronica Mars'' |Georgia |- |2005 |''Lilo &amp;amp; Stitch: The Series'' |Penny Proud (voice) |- |2012 |''The Mentalist'' |Juliana McVie |- |2012-14 |''Letʼs Stay Together'' |Crystal Whitmore |- |2015 |''The Soul Man'' |Alicia |- |2016 |''Recovery Road'' |Trish Collins |- |2018 |''In the Cut'' |LaShantay |- |2019 |''Black Ink Crew: Compton'' |Herself |- |2020 |''Insecure'' |Dina |- | rowspan="2" |2021 |''Bronzeville'' |Maisie |- |''Duncanville'' |Allison (voice) |- |2021-present |''Call Me Kat'' |Randi |- | rowspan="2" |2022 |''A Black Lady Sketch Show'' |Edge Donor |- |''The Proud Family: Louder and Prouder'' |Penny Proud |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Artist |- |2003 |"What a Girl Wants" |B2K |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|0695497}} [[Turkum:1986-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Afroamerikalik aktrisalar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] 40h34qlc150byu520db4jn3ys36vocq 2726321 2726270 2022-07-31T06:11:40Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Kyla Pratt|portret=Kyla Pratt 2018 2.png<!-- Please do not put a fair-use image here, it will be deleted - see [[WP:NONFREE]]. -->|tavsif=Pratt 2018-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Kyla Alissa Pratt|tavallud sanasi={{birth date and age|1986|9|16}}|tavallud joyi=[[Los Anjeles]], [[Kaliforniya]], [[AQSh]]|kasbi=[[aktrisa]]|faoliyat_yillari=1993-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi=|bolalari=2|sayt=|fuqaroligi={{AQSh}}}} '''Kyla Alissa Pratt''' (1986-yil 16-sentabrda tugʻilgan) — amerikalik aktrisa. U [[Disney Channel|Disney kanali]] uchun ''"The Proud Familiy''" deb nomlangan birinchi animatsion serialda Penny Proud ovozini va UPN telekanalining „''One on One''“ filmida Breanna Latrice Barnes ovozini taqdim etgan. ''Dr. Dolittle'' va ''Dr. Dolittle 2'' filmlarida [[Eddie Murphy]] obrazining qizini o‘ynaganidan so‘ng, Pratt franshizaning „''Dr. Dolittle 3''“, „''Dr. Dolittle: Tail to the Chief“'' kabi remeyk seriyasida bosh qahramonga aylandi. Pratt, shuningdek, „''Fat Albert''“, ''"Hotel for Dogs"'' va ''"The proud Familiy Movie''" filmlarida suratga tushgan. U ''"Letʼs Stay Together"'' serialida ham paydo boʻlgan. U hozirda [[VH1|VH1 telekanalining]] „''Black Ink Crew: Compton''“ va [[Fox Broadcasting Company|Foxda]] „''Call Me Kat''“ filmining aktyorlari tarkibiga kiradi va [[Disney+]] dagi „''The Proud Familiy: Louder and Prouder''“ filmidagi Penny rolini qayta ijro etmoqda. == Shaxsiy hayot == Kyla Alissa Pratt<ref>{{Cite journal|title=Kyla Pratt Biography|journal=TV Guide|url=https://www.tvguide.com/celebrities/kyla-pratt/bio/161066/|access-date=March 15, 2017}}</ref> aktrisa Kecia Pratt va basketbolchi Johnny McCullarning besh farzandining eng kattasi<ref name="refname1">{{Yangiliklar manbasi |last=Lucas |first=Michael P. |date=1999-04-30 |title=Nickelodeon Lets Kids Name Stars in Their Firmament |work=Los Angeles Times |url=https://articles.latimes.com/1999/apr/30/entertainment/ca-32477 |access-date=2009-02-01}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Spruell |first=Sakina P. |date=March 2003 |title=A day in the life of TV star Kyla Pratt - How They're Living |publisher=Black Enterprise |url=http://findarticles.com/p/articles/mi_m1365/is_8_33/ai_97910717 |url-status=dead |access-date=2008-10-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090517011343/http://findarticles.com/p/articles/mi_m1365/is_8_33/ai_97910717/ |archive-date=2009-05-17}}</ref>. Pratt 2010-yil 17-noyabrda Lyric Kirkpatrick ismli qizni dunyoga keltirdi. U 2013-yil 5-avgustda yana bir qizi Liyah Kirkpatrickni dunyoga keltirdi. Lyric va Liyahning otasi — Danny Kirkpatrick qoʻshiq muallifi, xip-xop rap rassomi va tatuirovka rassomi. Kirkpatrick shuningdek, Black Ink Crew: Compton filmining yulduzi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=IAM SETTING THE RECORD STRAIGHT |url=http://iamamore.tumblr.com/post/13512774418/iam-setting-the-record-straight}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cadet |first=Danielle |date=2011-11-10 |title=Kyla Pratt Confirms Rumors |work=The Huffington Post |url=https://www.huffingtonpost.com/2011/11/10/kyla-pratt-reveals-she-ha_n_1087005.html}}</ref>. 2009-yilda Kyla Pratt [[Emma Roberts]] va Jeyk T. Ostin bilan birgalikda ''"Hotel for Dog"'' filmida suratga tushgan. Pratt BETning „''Letʼs Stay Together“ serialining'' ikkinchi mavsumida aktyorlar tarkibiga qoʻshildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Kyla Pratt|url=http://www.bet.com/topics/k/kyla-pratt.html|ish=[[BET]]|kirish sanasi=8 April 2014}}</ref>. 2014-yil fevral oyida Pratt [[VH1]] ning 100 ta eng zoʻr bola yulduzlari reytingida 97-oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=VH1′s 100 Greatest Kid Stars Of All Time|url=http://www.vh1.com/celebrity/2014-02-13/100-greatest-child-stars/|kirish sanasi=21 February 2014}}</ref>. 2014-yil iyun oyida u Jessica Sula bilan birga Blake Nelsonning xuddi shu nomdagi romani asosida ''Recovery Road'' deb nomlangan Freeform uchuvchisida rol o‘ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Andreeva |first=Nellie |date=Jun 3, 2014 |title=Kyla Pratt & Justin Prentice Join ABC Family Drama Pilot 'Recovery Road' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://www.deadline.com/2014/05/kyla-pratt-justin-prentice-join-abc-family-drama-pilot-recovery-road/ |access-date=Jun 20, 2014}}</ref>. Shou 2016-yil yanvar oyida Freeform-da debyut qilgan, biroq ko‘p o‘tmay, 2016-yilning may oyida bekor qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gelman |first=Vlada |date=2016-05-14 |title=Recovery Road Cancelled at Freeform |language=en-US |work=TVLine |url=https://tvline.com/2016/05/13/recovery-road-cancelled-freeform-season-2/ |access-date=2018-09-04}}</ref>. Disney Channel Circle of Stars aʼzosi sifatida Pratt ''DisneyMania 2'' albomida paydo boʻlgan „Circle of Life“ ning cover versiyasini ijro etdi. U, shuningdek, ''"The Proud Family''" seriali saundtreki uchun „Itʼs All About Me“ qoʻshigʻini kuyladi. U Disney kanali yulduzlari bilan birgalikda „A Dream Is a Wish Your Heart Makes“ qoʻshigʻini kuyladi. Kyla shuningdek, 2019-yilgi „Thereʼs No Time Like Christmas“ nomli „Rojdestvo“ filmida ham kuylagan. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Rol !Eslatmalar |- | rowspan="3" |1997 |''Riot'' |Jenny Baker | |- |''A Walton Easter'' |Joanie Potter |Televizion film |- |''Mad City'' |Kid | |- | rowspan="2" |1998 |''Barney’s Great Adventure'' |Marcella Walker | |- |''Dr. Dolittle'' |Maya Dolittle | |- |1999 |''Jackieʼs Back'' |Little Jackie Washington |Televizion film |- | rowspan="2" |2000 |''Love &amp;amp; Basketball'' |Young Monica | |- |''One on One'' |Breanna Washington |Qisqa |- |2001 |''Dr. Dolittle 2'' |Maya Dolittle | |- |2002 |''More than Puppy Love'' |Jae | |- |2003 |''Maniac Magee'' |Amanda Beale |Televizion film |- | rowspan="2" |2004 |''The Seat Filler'' |Diona | |- |''Fat Albert'' |Doris | |- |2005 |''The Proud Family Movie'' |Penny Proud (voice) |Televizion film |- |2006 |''Dr. Dolittle 3'' |Maya Dolittle |Video |- |2007 |''Hell on Earth'' |Keri Diamond/Dumpin |Televizion film |- |2008 |''Dr. Dolittle: Tail to the Chief'' |Maya Dolittle |Video |- | rowspan="2" |2009 |''Hotel for Dogs'' |Heather | |- |''Dr. Dolittle: Million Dollar Mutts'' |Maya Dolittle |Video |- |2015 |''Beauty and the Beat Boots'' | - |Qisqa |- |2016 |''Secret She Kept'' |Tía Jiles/Kingston |TV film <ref>{{Veb manbasi|url=https://tvone.tv/35410/about-the-secret-she-kept/|sarlavha=About "The Secret She Kept"|sana=30 June 2016}}</ref> |- | rowspan="2" |2018 |''Best Baddies'' |Melody (voice) |Qisqa |- |''The Christmas Pact'' |Sadie |Televizion film <ref>{{Veb manbasi|url=https://lifetimeuncorked.com/2018/12/11/the-christmas-pact-2018-lifetime/amp/|sarlavha=The Christmas Pact (2018 Lifetime)|sana=12 December 2018}}</ref> |- | rowspan="2" |2019 |''Back to the Goode Life'' |Francesca Goode |Televizion film <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.moviefone.com/movie/back-to-the-goode-life/BWS73JWnhTXzojPNF2mhB3/main/|sarlavha=Back to the Goode Life (2019) - Movie}}</ref> |- |''No Time Like Christmas'' |Emma Potter |Televizion film <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.moviefone.com/movie/back-to-the-goode-life/BWS73JWnhTXzojPNF2mhB3/main/|sarlavha=Back to the Goode Life (2019) - Movie}}</ref> |- |2020 |''Letʼs Meet Again on Christmas Eve'' |Corinne Millbrook |Televizion film <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mylifetime.com/movies/lets-meet-again-on-christmas-eve|sarlavha=Let's Meet Again on Christmas Eve}}</ref> |} === Televizion === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Rol |- |1993 |''Where I Live'' |Brittany |- | rowspan="3" |1995 |''Living Single'' |Tracy |- |''Guideposts Junction'' |Mailbox Kid #3 |- |''The Parent 'Hood'' |Monica |- | rowspan="8" |1996 |''In the House'' |Erica |- |''Sisters'' |Little Girl |- |''Lois &amp;amp; Clark'' |Little Girl |- |''[[ER]]'' |Lily |- |''The Show'' |Nia |- |''Public Morals'' |Gretel |- |''Touched by an Angel'' |Annie |- |''[[Friends]]'' |Charla Nichols |- | rowspan="3" |1997 |''Family Matters'' |Kelsey Webster |- |''Walker, Texas Ranger'' |Kyla Jarvis |- |''Smart Guy'' |Lillie |- | rowspan="3" |1998 |''The Pretender'' |Tracy Johnson |- |''Smart Guy'' |Brandi |- |''Any Day Now'' |Birdie |- | rowspan="5" |1999 |''Becker'' |Keisha |- |''So Weird'' |Kamilah Simmonds |- |''Sister Sister'' |Basketball Player |- |''The Parent 'Hood'' |Monica |- |''Moesha'' |Patricia |- | rowspan="4" |2000 |''The Parkers'' |Shaquilla |- |''The Hughleys'' |Kenyatha |- |''Moesha'' |Sabrina Wilson |- |''Strong Medicine'' |Donna Jenkins |- |2001 |''Lizzie McGuire'' |Brooke Baker |- |2001-05 |''The Proud Family'' |Penny Proud (voice) |- |2001-06 |''One on One'' |Breanna Latrice Barnes |- |2004 |''Veronica Mars'' |Georgia |- |2005 |''Lilo &amp;amp; Stitch: The Series'' |Penny Proud (voice) |- |2012 |''The Mentalist'' |Juliana McVie |- |2012-14 |''Letʼs Stay Together'' |Crystal Whitmore |- |2015 |''The Soul Man'' |Alicia |- |2016 |''Recovery Road'' |Trish Collins |- |2018 |''In the Cut'' |LaShantay |- |2019 |''Black Ink Crew: Compton'' |Herself |- |2020 |''Insecure'' |Dina |- | rowspan="2" |2021 |''Bronzeville'' |Maisie |- |''Duncanville'' |Allison (voice) |- |2021-present |''Call Me Kat'' |Randi |- | rowspan="2" |2022 |''A Black Lady Sketch Show'' |Edge Donor |- |''The Proud Family: Louder and Prouder'' |Penny Proud |} === Musiqa videolar === {| class="wikitable" !Yil !Nom !Artist |- |2003 |"What a Girl Wants" |B2K |} == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|0695497}} [[Turkum:1986-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Afroamerikalik aktrisalar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] hx2htibkee1keimyo6c31ero90hbofg Munozara:Kyla Pratt 1 758966 2726271 2022-07-31T04:46:49Z Visola Tangirova 72133 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Fransuz Togosi 0 758967 2726273 2022-07-31T04:49:05Z Akobirolmasov diplomat 74881 „[[:ru:Special:Redirect/revision/118670172|Французское Того]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Tarixiy davlat|p1=Togolend|p2=|flag_p2=|p3=|flag_p3=|p4=|flag_p4=|s2=|flag_s2=|s3=|flag_s3=|s4=|flag_s4=|nomi=Fransuz Togosi|oʻz nomi={{lang-fr|Togo français}}|holati=koloniya [[Fransiya]]|xarita=LocationTogo.png|poytaxti=Lome|oʻlchami=200px|izohi=Fransuz Togosi xaritasi|p8=koloniya 1956-1968 yillar|tashkil_topdi=1916|barham_topdi=1960|bayroq_izohi=Koloniya bayrog'i 1957-1958 yillar|bayroq=Flag of Togo (1957-1958).svg|dini=Katolizm|tili=Yeva va Fransuz tili|flag_p1=Flag of Deutsch-Togo.svg|flag_s1=Flag of Togo.svg|s1=Togo}} [[Категория:Появились в 1916 году]] [[Категория:Исчезли в 1960 году]] '''Fransuz Togosi''', '''Fransuz Togolandi''' ({{Lang-fr|Togo français}}) [[Gʻarbiy Afrika|G'arbiy Afrikadagi]] [[Fransiya]] nazoratidagi hudud bo'lib, mustaqillikka erishgandan keyin [[Togo|Togo Respublikasi]] deb o'zgartirildi. == Tarixi == [[1914|1914—]]<nowiki/>yil 26—avgustda fransuz va ingliz qo'shinlari Germaniyaning Togoland protektoratiga kirib, qisqa qarshilikdan keyin besh kundan keyin uni egallab oldilar<ref name="Togo">{{Veb manbasi|url=http://www.historyworld.net/wrldhis/plaintexthistories.asp?historyid=ad42|sarlavha=History of Togo|muallif=|muallifhavola=|hammualliflar=|iqtibos=|sana=|format=|ish=|nashriyot=|kirish sanasi=|til=en|arxivurl=https://www.webcitation.org/6EAj2oDrd?url=http://www.historyworld.net/wrldhis/plaintexthistories.asp?historyid=ad42|arxivsana=2013-02-04}}</ref>. [[1916|1916—yilda]] Togo Fransiya va Britaniya maʼmuriy zonalariga boʻlindi va urushdan keyin [[Millatlar ligasi|Millatlar Ligasi tomonidan]] Fransiya va [[Birlashgan Qirollik|Britaniya]] maʼmuriyati ostidagi mandatli hudud sifatida rasman oʻtkazildi<ref name="Togo" />. [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi jahon urushidan]] keyin mandat Birlashgan Millatlar Tashkilotining ishonchli hududi nomi ostida, avvalgidek, Fransiya hukmronligi ostida uzaytirildi. [[1955|1955—yilda]]<ref>{{Книга|автор=International Business Publications.|часть=|ссылка часть=|заглавие=|оригинал=Togo: Business Intelligence Report|ссылка=https://books.google.ru/books?id=IlizSuy7BMEC&pg=PA22&dq=French+Togo&hl=ru&sa=X&ei=Egf8UPixDYyB4ATHlICIDg&ved=0CDUQ6AEwAQ#v=onepage&q=French%20Togo&f=false|Викитека=|ответственный=|издание=|место=USA|издательство=Intl Business Pubns|год=|volume=I|pages=|allpages=|серия=|isbn=1-4387-4820-5|тираж=}}{{Ref-en}}</ref> maqomi o'zgartirildi - mamlakat Fransiya Ittifoqi tarkibidagi avtonom respublikaga aylandi, garchi u [[Birlashgan millatlar tashkiloti|Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] vasiylik maqomini saqlab qoldi. Qonunchilik Assambleyasi katta yoshdagi aholining umumiy ovozi bilan saylangan, ichki ishlar bo'yicha muhim hokimiyatga ega edi. Bu o'zgarishlar 1956—yilda referendumda tasdiqlangan Konstitutsiyada o'z aksini topdi<ref name="Togo">{{Veb manbasi|url=http://www.historyworld.net/wrldhis/plaintexthistories.asp?historyid=ad42|sarlavha=History of Togo|muallif=|muallifhavola=|hammualliflar=|iqtibos=|sana=|format=|ish=|nashriyot=|kirish sanasi=|til=en|arxivurl=https://www.webcitation.org/6EAj2oDrd?url=http://www.historyworld.net/wrldhis/plaintexthistories.asp?historyid=ad42|arxivsana=2013-02-04}}</ref>. [[1956|1956—]]<nowiki/>yil 10—sentabrda Nikolas Gryunitskiy Togo Avtonom Respublikasi Bosh vaziri boʻldi<ref name="Togo" />. Biroq, plebissitdagi qonunbuzarliklar va [[1958|1958 —yilda]] o'tkazilgan nazoratsiz umumiy saylovlar tufayli Silvanus Olimpio g'alaba qozondi. [[1960|1960—]]<nowiki/>yil 27—aprelda Togo Fransiya bilan konstitutsiyaviy aloqalarini uzdi, Birlashgan Millatlar Tashkiloti vasiyligini yoʻqotdi va vaqtinchalik konstitutsiya asosida yashab toʻliq mustaqil davlatga aylandi. == Shuningdek == * Togo tarixi * [[Fransiya mustamlaka imperiyasi|Fransiyaning koloniyalari]] * Fransiya G'arbiy Afrikasi == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum:1960-yilda yoʻq boʻlganlar]] [[Turkum:Afrika tarixidagi davlatlar]] 8fhds53qaldkoccmaaavfq0n1vduvsy 2726274 2726273 2022-07-31T04:51:01Z Akobirolmasov diplomat 74881 „[[:ru:Special:Redirect/revision/118670172|Французское Того]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Tarixiy davlat|p1=Togolend|p2=|flag_p2=|p3=|flag_p3=|p4=|flag_p4=|s2=|flag_s2=|s3=|flag_s3=|s4=|flag_s4=|nomi=Fransuz Togosi|oʻz nomi={{lang-fr|Togo français}}|holati=koloniya [[Fransiya]]|xarita=LocationTogo.png|poytaxti=Lome|oʻlchami=200px|izohi=Fransuz Togosi xaritasi|p8=koloniya 1956-1968 yillar|tashkil_topdi=1916|barham_topdi=1960|bayroq_izohi=Koloniya bayrog'i 1957-1958 yillar|bayroq=Flag of Togo (1957-1958).svg|dini=Katolizm|tili=Yeva va Fransuz tili|flag_p1=Flag of Deutsch-Togo.svg|flag_s1=Flag of Togo.svg|s1=Togo|madhiya=[[La Marseillaise]]}} [[Категория:Появились в 1916 году]] [[Категория:Исчезли в 1960 году]] '''Fransuz Togosi''', '''Fransuz Togolandi''' ({{Lang-fr|Togo français}}) [[Gʻarbiy Afrika|G'arbiy Afrikadagi]] [[Fransiya]] nazoratidagi hudud bo'lib, mustaqillikka erishgandan keyin [[Togo|Togo Respublikasi]] deb o'zgartirildi. == Tarixi == [[1914|1914—]]<nowiki/>yil 26—avgustda fransuz va ingliz qo'shinlari Germaniyaning Togoland protektoratiga kirib, qisqa qarshilikdan keyin besh kundan keyin uni egallab oldilar<ref name="Togo">{{Veb manbasi|url=http://www.historyworld.net/wrldhis/plaintexthistories.asp?historyid=ad42|sarlavha=History of Togo|muallif=|muallifhavola=|hammualliflar=|iqtibos=|sana=|format=|ish=|nashriyot=|kirish sanasi=|til=en|arxivurl=https://www.webcitation.org/6EAj2oDrd?url=http://www.historyworld.net/wrldhis/plaintexthistories.asp?historyid=ad42|arxivsana=2013-02-04}}</ref>. [[1916|1916—yilda]] Togo Fransiya va Britaniya maʼmuriy zonalariga boʻlindi va urushdan keyin [[Millatlar ligasi|Millatlar Ligasi tomonidan]] Fransiya va [[Birlashgan Qirollik|Britaniya]] maʼmuriyati ostidagi mandatli hudud sifatida rasman oʻtkazildi<ref name="Togo" />. [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi jahon urushidan]] keyin mandat Birlashgan Millatlar Tashkilotining ishonchli hududi nomi ostida, avvalgidek, Fransiya hukmronligi ostida uzaytirildi. [[1955|1955—yilda]]<ref>{{Книга|автор=International Business Publications.|часть=|ссылка часть=|заглавие=|оригинал=Togo: Business Intelligence Report|ссылка=https://books.google.ru/books?id=IlizSuy7BMEC&pg=PA22&dq=French+Togo&hl=ru&sa=X&ei=Egf8UPixDYyB4ATHlICIDg&ved=0CDUQ6AEwAQ#v=onepage&q=French%20Togo&f=false|Викитека=|ответственный=|издание=|место=USA|издательство=Intl Business Pubns|год=|volume=I|pages=|allpages=|серия=|isbn=1-4387-4820-5|тираж=}}{{Ref-en}}</ref> maqomi o'zgartirildi - mamlakat Fransiya Ittifoqi tarkibidagi avtonom respublikaga aylandi, garchi u [[Birlashgan millatlar tashkiloti|Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] vasiylik maqomini saqlab qoldi. Qonunchilik Assambleyasi katta yoshdagi aholining umumiy ovozi bilan saylangan, ichki ishlar bo'yicha muhim hokimiyatga ega edi. Bu o'zgarishlar 1956—yilda referendumda tasdiqlangan Konstitutsiyada o'z aksini topdi<ref name="Togo">{{Veb manbasi|url=http://www.historyworld.net/wrldhis/plaintexthistories.asp?historyid=ad42|sarlavha=History of Togo|muallif=|muallifhavola=|hammualliflar=|iqtibos=|sana=|format=|ish=|nashriyot=|kirish sanasi=|til=en|arxivurl=https://www.webcitation.org/6EAj2oDrd?url=http://www.historyworld.net/wrldhis/plaintexthistories.asp?historyid=ad42|arxivsana=2013-02-04}}</ref>. [[1956|1956—]]<nowiki/>yil 10—sentabrda Nikolas Gryunitskiy Togo Avtonom Respublikasi Bosh vaziri boʻldi<ref name="Togo" />. Biroq, plebissitdagi qonunbuzarliklar va [[1958|1958 —yilda]] o'tkazilgan nazoratsiz umumiy saylovlar tufayli Silvanus Olimpio g'alaba qozondi. [[1960|1960—]]<nowiki/>yil 27—aprelda Togo Fransiya bilan konstitutsiyaviy aloqalarini uzdi, Birlashgan Millatlar Tashkiloti vasiyligini yoʻqotdi va vaqtinchalik konstitutsiya asosida yashab toʻliq mustaqil davlatga aylandi. == Shuningdek == * Togo tarixi * [[Fransiya mustamlaka imperiyasi|Fransiyaning koloniyalari]] * Fransiya G'arbiy Afrikasi == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum:1960-yilda yoʻq boʻlganlar]] [[Turkum:Afrika tarixidagi davlatlar]] k785adm1hi1se5b0wpyjbogz3e2ulyx Nurlan Nugman O'g'li Koyanboev 0 758968 2726276 2022-07-31T05:02:03Z Muzaffar Turgunov 72207 „[[:kk:Special:Redirect/revision/2995890|Нұрлан Нұғманұлы Қоянбаев]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki Nurlan Nugman O'g'li Koyanboev (1979-yil 19-iyul, Qozogʻiston, Qiziloʻrda viloyati, Shieli tumani, Shieli) — qozoq prodyuseri, teleboshlovchi va aktyor. "Qozoqlar" KVN jamoasi va "Astana.kz" sardori. Qozog'iston telekanalida "Nurlan Koyanbaev tungi studiyasi" teleko'rsatuvi boshlovchisi. “Amerikadagi qozoq biznesi”, “Tailanddagi ta’til”, “Afrikadagi qozoq biznesi”, “Koreyadagi qozoq biznesi” filmlari va “Uzilmas umid” teleseriallarining bosh prodyuseri va yetakchi aktyori, kinokompaniya asoschisi. "Kazteleproduct". == Hayoti == === Bilimi === Nurlan Koyanbayev 1979-yil 19-iyulda Qizilo‘rda viloyati, Shieli tumanida tug‘ilgan. 1996-yilda tumandagi o‘rta maktabni a’lo baholarga tamomlab, Al-Farobiy nomidagi QozMUning tarix fakultetiga o‘qishga kirdi. 2000-yilda universitetni tamomlagan. 2009-2011 yillarda Iqtisodiyot va huquq akademiyasi (Moliya-kredit fakulteti)da tahsil olgan. 2012-2015 yillarda yana Al-Farobiy nomidagi QozMU (xalqaro munosabatlar fakulteti)da tahsil olib, magistraturani tamomlagan. === Karyera === U KVN o'yinlarida muvaffaqiyatli ishtirok etdi. U KVN Oliy ligasining "Astana.kz" (keyinchalik - "Qozoqlar") jamoasi sardori bo'lgan. 2003-yilda u Qozog'istonning eng yaxshi KVN o'yinchisi va 2006-yilda Rossiyaning eng yaxshi KVN o'yinchisi deb tan olingan. 2000-yillar boshida Nurlan Koyanbayev Qozog‘iston televideniesida mustaqil ssenariy muallifi sifatida ishlay boshladi. U bir qator ko'ngilochar televizion loyihalarda ishtirok etgan: "Olmaota - mening birinchi muhabbatim", "Namys doda", "Toibastar", "Qiziqiston", "Qiziq radio", "Chatoqxona". U “Qizdar-ay”, “Qozoq kontserti”, “Hikoya bo‘lsin”, “Hazil studio” sketch-shoulari, “Men roziman” – yashirin kamerali ko‘rsatuvlar muallifi va prodyuseri bo‘lgan. 2013-yil 14-oktabrda “Qozog‘iston” telekanalida “Nurlan Qo‘yanboyev tungi studiyada” tok-shousining boshlovchisi bo‘ldi. 2017-yil fevral oyida u Qozog'iston RTRK ning bosh prodyuseri bo'ldi. 2016-yilda u "Qozoq biznesi" filmining bosh prodyuseri bo'ldi, u erda ham bosh rollardan birini o'ynadi. 2017-yilda "Amerikadagi qozoq biznesi" filmining davomi chiqdi. Uning suratga olish ishlari Olmaota va Los-Anjelesda bo‘lib o‘tgan. 2017-yil oxirida u Forbes Kazakhstan jurnali tomonidan yaratilgan shou-biznes va sport yulduzlari ro'yxatida to'rtinchi o'rinni egalladi. Gazetaning yozishicha, uning yillik daromadi 500 million tengedan (1,5 million dollar) oshgan. Nurlan Koyanbayev “Kazteleproduct” MChJ ta’sischisi va Katta sakkizlik” MChJ hammuallifi bo‘lgan. == Shaxsiy == Xotini - Aigerim, ikki farzandi - qizi Nuray va o'g'li Nurseyit [http://comode.kz/post/zvezdnye-semi/semi-kazahstanskih-kvnschikov/]. U futbol o'ynashni va sayohat qilishni yaxshi ko'radi. == Filmografiyasi == {| class="wikitable" !Yili !Qozoqcha nomi !Asl sarlavha !Rollarda |- |2016 |Қазақша бизнес |Бизнес по-казахски |Jomart Kanatovich |- |2017 |Қазақша бизнес Америкада |Бизнес по-казахски в Америке |Jomart Kanatovich |- |2018 |Таиландтағы демалыс |Каникулы в Таиланде |Asxat |- |2018 |Қазақша бизнес Африкада |Бизнес по-казахски в Африке |Jomart Kanatovich |- |2019 |Қазақша бизнес Кореяда |Бизнес по-казахски в Корее |Jomart Kanatovich |- |2020 |Менің махаббатым - Айсұлу |My love is Aisulu |Sanjar |- |2021 |Қазақша бизнес Түркияда |Бизнес по-казахски в Турции |Jomart Kanatovich |- |2022 |I go to school |I go to school | |} == Mukofotlar == * «Nur Otan» partiyasining mukofati == Manbalar == <references group=""></references> # [https://brod.kz/persons/nurlan-koyanbaev/ ↑ Нұрлан Қоянбаев - Нурлан Коянбаев] # [https://www.nur.kz/showbiz/career/1404621-nurlan-koyanbaev-stal-genprodyuserom-t/ ↑ "Неслиханмен көрші болдық": Нұрлан Қоянбаев Түркиядағы өмірі туралы айтып берді] [[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1979-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:19-iyulda tugʻilganlar]] gnjw3zmhksblrmnubt8lgszh7r8051y 2726277 2726276 2022-07-31T05:04:06Z Muzaffar Turgunov 72207 „[[:kk:Special:Redirect/revision/2995890|Нұрлан Нұғманұлы Қоянбаев]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki Nurlan Nugman O'g'li Koyanboev (1979-yil 19-iyul, Qozogʻiston, Qiziloʻrda viloyati, Shieli tumani, Shieli) — qozoq prodyuseri, teleboshlovchi va aktyor. "Qozoqlar" KVN jamoasi va "Astana.kz" sardori. Qozog'iston telekanalida "Nurlan Koyanbaev tungi studiyasi" teleko'rsatuvi boshlovchisi. “Amerikadagi qozoq biznesi”, “Tailanddagi ta’til”, “Afrikadagi qozoq biznesi”, “Koreyadagi qozoq biznesi” filmlari va “Uzilmas umid” teleseriallarining bosh prodyuseri va yetakchi aktyori, kinokompaniya asoschisi. "Kazteleproduct". == Hayoti == === Bilimi === Nurlan Koyanbayev 1979-yil 19-iyulda Qizilo‘rda viloyati, Shieli tumanida tug‘ilgan. 1996-yilda tumandagi o‘rta maktabni a’lo baholarga tamomlab, Al-Farobiy nomidagi QozMUning tarix fakultetiga o‘qishga kirdi. 2000-yilda universitetni tamomlagan. 2009-2011 yillarda Iqtisodiyot va huquq akademiyasi (Moliya-kredit fakulteti)da tahsil olgan. 2012-2015 yillarda yana Al-Farobiy nomidagi QozMU (xalqaro munosabatlar fakulteti)da tahsil olib, magistraturani tamomlagan. === Karyera === U KVN o'yinlarida muvaffaqiyatli ishtirok etdi. U KVN Oliy ligasining "Astana.kz" (keyinchalik - "Qozoqlar") jamoasi sardori bo'lgan. 2003-yilda u Qozog'istonning eng yaxshi KVN o'yinchisi va 2006-yilda Rossiyaning eng yaxshi KVN o'yinchisi deb tan olingan. 2000-yillar boshida Nurlan Koyanbayev Qozog‘iston televideniesida mustaqil ssenariy muallifi sifatida ishlay boshladi. U bir qator ko'ngilochar televizion loyihalarda ishtirok etgan: "Olmaota - mening birinchi muhabbatim", "Namys doda", "Toibastar", "Qiziqiston", "Qiziq radio", "Chatoqxona". U “Qizdar-ay”, “Qozoq kontserti”, “Hikoya bo‘lsin”, “Hazil studio” sketch-shoulari, “Men roziman” – yashirin kamerali ko‘rsatuvlar muallifi va prodyuseri bo‘lgan. 2013-yil 14-oktabrda “Qozog‘iston” telekanalida “Nurlan Qo‘yanboyev tungi studiyada” tok-shousining boshlovchisi bo‘ldi. 2017-yil fevral oyida u Qozog'iston RTRK ning bosh prodyuseri bo'ldi. 2016-yilda u "Qozoq biznesi" filmining bosh prodyuseri bo'ldi, u erda ham bosh rollardan birini o'ynadi. 2017-yilda "Amerikadagi qozoq biznesi" filmining davomi chiqdi. Uning suratga olish ishlari Olmaota va Los-Anjelesda bo‘lib o‘tgan. 2017-yil oxirida u Forbes Kazakhstan jurnali tomonidan yaratilgan shou-biznes va sport yulduzlari ro'yxatida to'rtinchi o'rinni egalladi. Gazetaning yozishicha, uning yillik daromadi 500 million tengedan (1,5 million dollar) oshgan. Nurlan Koyanbayev “Kazteleproduct” MChJ ta’sischisi va Katta sakkizlik” MChJ hammuallifi bo‘lgan. == Shaxsiy == Xotini - Aigerim, ikki farzandi - qizi Nuray va o'g'li Nurseyit [http://comode.kz/post/zvezdnye-semi/semi-kazahstanskih-kvnschikov/]. U futbol o'ynashni va sayohat qilishni yaxshi ko'radi. == Filmografiyasi == {| class="wikitable" !Yili !Qozoqcha nomi !Asl sarlavha !Rollarda |- |2016 |Қазақша бизнес |Бизнес по-казахски |Jomart Kanatovich |- |2017 |Қазақша бизнес Америкада |Бизнес по-казахски в Америке |Jomart Kanatovich |- |2018 |Таиландтағы демалыс |Каникулы в Таиланде |Asxat |- |2018 |Қазақша бизнес Африкада |Бизнес по-казахски в Африке |Jomart Kanatovich |- |2019 |Қазақша бизнес Кореяда |Бизнес по-казахски в Корее |Jomart Kanatovich |- |2020 |Менің махаббатым - Айсұлу |My love is Aisulu |Sanjar |- |2021 |Қазақша бизнес Түркияда |Бизнес по-казахски в Турции |Jomart Kanatovich |- |2022 |I go to school |I go to school | |} == Mukofotlar == * «Nur Otan» partiyasining mukofati == Manbalar == <references group=""></references> # [https://brod.kz/persons/nurlan-koyanbaev/ ↑ Нұрлан Қоянбаев - Нурлан Коянбаев] # [https://www.nur.kz/showbiz/career/1404621-nurlan-koyanbaev-stal-genprodyuserom-t/ ↑ "Неслиханмен көрші болдық": Нұрлан Қоянбаев Түркиядағы өмірі туралы айтып берді] # [http://hommes.kz/blog/2017/10/04/nurlan-koyanbaev-o-tom-kak-prezident-umeet-shutit-v-pryamom-efire/ ↑] Нурлан Коянбаев показал, как делают «Бизнес по-казахски [[Turkum:Alifbo boʻyicha shaxsiyatlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1979-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:19-iyulda tugʻilganlar]] bbfkus5tfqos4rqm9rx9iz0ew1hh1ir Munozara:Nurlan Nugman O'g'li Koyanboev 1 758969 2726278 2022-07-31T05:05:12Z Muzaffar Turgunov 72207 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Fransiya Chadi 0 758970 2726280 2022-07-31T05:14:07Z Akobirolmasov diplomat 74881 „[[:ru:Special:Redirect/revision/119876845|Французский Чад]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Tarixiy davlat|p1=Bagirma (sultonligi)|flag_p1=Lake Chad region in 1890 - Bagirmi highlighted.svg|p2=Bornu|flag_p2=Flag of the Bornu Empire.svg|p3=Vadai (Saltanat)|flag_p3=CentralEastAfrica1750.png|p4=Rabixa az-Zubayra davlati|flag_p4=|s1=Chad|flag_s1=Flag of Chad.svg|s2=|flag_s2=|s3=|flag_s3=|s4=|flag_s4=|Этап11=|nomi=Chad|oʻz nomi={{lang-fr|Tchad}}|holati=Fransiya koloniyasi|tashkil_topdi=[[1900]]|barham_topdi=[[1960]]|poytaxti=[[Njamena]]|tili=[[Fransuz tili]]|xarita=ChadMap.svg|oʻlchami=300px|izohi=Chadning xaritasi|dini=[[Islom]]|valyutasi=[[Frank]]|bayroq=Flag of France (1794–1815, 1830–1974, 2020–present).svg|bayroq_izohi=Bayrog'i|madhiya=[[La Marseillaise]]}} [[Категория:Появились в 1900 году]] [[Категория:Исчезли в 1960 году]]   '''Fransiya Chadi''' - [[Chad]] Respublikasi tarixidagi 1900—yildan 1960—yilgacha bo'lgan davr, bu hudud Fransiya nazorati ostida bo'lgan. == Fransiyaning Chadni bosib olishi == 1893—yilda [[Chad (koʻl)|Chad ko'li]] hududida joylashgan Bornu davlati Rabih az-Zubayr tomonidan bosib olindi. Oʻsha yili Rabih az-Zubayr Masenyani ( Bagirmi sultonligining poytaxti) yoqib yuborganidan soʻng, 25-bagirmi sultoni Abd ar-Rahmon Gvaranga yordam soʻrab frantsuzlarga murojaat qildi va 1897—yilda fransuz protektoratini qabul qildi. 1900—yilda fransuz qo'shinlari Chad ko'liga keldi. 1900—yil 22—aprelda Kusseriy jangi boʻlib, natijada Rabih az-Zubayr halok boʻldi va uning davlati quladi. 1900—yil sentabrda Fransiya hukumati tomonidan Chad harbiy hududi tuzildi. 1909—1911 yillarda Vaday sultonligi fransuzlar tomonidan bosib olindi. == Ikkinchi jahon urushidan oldin Chad == 1903—yilda Ubangi-Shari mustamlakasi tashkil topdi. 1906—yilda Chad harbiy hududi Oubangi-Shari koloniyasi bilan birlashtirilib, "Oubangi-Shari-Chad" koloniyasi tashkil etildi. 1910—yilda Ubangi-Shari-Chad, O'rta Kongo va Gabon koloniyalari Fransiya Ekvatorial Afrika Federatsiyasiga birlashtirildi. 1911—yilda Agadir inqirozini hal qilish doirasida Fransiya Germaniyaga Ubangi-Sharining g'arbiy qismini, evaziga Germaniya Fransiyaga Germaniya Kamerunining shimoliy-sharqiy qismini Chad ko'li hududida berdi. [[Birinchi jahon urushi|Birinchi jahon urushidan]] keyin Germaniyaga berilgan hududlar Oubangi-Shari va Chadga qaytarildi. 1915—yilda Ubangi-Shari Chaddan alohida koloniyaga ajratildi. Shu bilan birga, ammo Chad mustamlakasining o'zi mustaqil maqom olmadi, ammo to'g'ridan-to'g'ri [[Brazzavil|Brazzavildan]] boshqarildi. Biroq, bunday masofaviy boshqaruv noqulay bo'lib chiqdi va 1920—yildan Chad uchun [[Njamena|Fort-Lamida]] qarorgohi bilan alohida leytenant gubernator lavozimi joriy etildi. Chad Fransiya tomonidan aholi hisobiga armiya uchun ta'minot bazasi va Britaniya tomonidan bosib olingan Sudan tomonidan harbiy tahdid yuzaga kelgan taqdirda Fransiya Ekvatorial Afrikasini himoya qilishga qodir harbiy hudud sifatida ko'rilgan. 1906—yildayoq fransuzlar Chadda strategik ahamiyatga ega boʻlgan temir yoʻl loyihalarini ishlab chiqishga kirishdilar, biroq mustamlaka hududida birorta ham temir yoʻl liniyasi qurilmadi. Chad [[Fransiya mustamlaka imperiyasi|fransuz mustamlaka imperiyasining]] eng kambag'al nuqtaridan biri edi va kam sonli yevropaliklar mahalliy mustamlaka ma'muriyatida xizmat qilishni xohlashdi - masalan, 1928—yilda Chad ma'muriy bo'linmalarining 42%da rasmiy boshqaruv mavjud emas edi. Koloniyada joylashgan uchta armiya batalonlari tomonidan qo'llab-quvvatlangan kichik mustamlaka hokimiyatlari hech bo'lmaganda qandaydir jamoat tartibini saqlash bilan cheklanib qolishdi yoki vaziyatni shunchaki kuzatib borishdi. Chadning shimoli va sharqida hokimiyat mahalliy qabilalar va urug'lar hayotiga umuman aralashmaslikka harakat qildi. 1923—yilda Kanem, Salamat va Gera prefekturalarida mahalliy qabilalar [[Senegal|Senegaldan]] [[Makka|Makkaga]] ketayotgan ziyoratchilarni asirga olib, qullikka sotganlarida, mustamlaka ma'muriyati aholi ustidan nazoratni kuchaytirdi. 1928—yildan beri Chadning Fransiya mustamlaka imperiyasidagi roli keskin o'zgardi. Rasmiylar fransuz shirkatlariga koloniyada paxta tozalash va neft zavodlarini qurish majburiyati evaziga paxta yetishtirish va terib olishda monopoliya beradi. 1935—yilda Fransiya va Italiya o'rtasida shartnoma tuzildi, unga ko'ra shimoli-sharqiy chegara chizig'i Chaddan Italiyaning Liviya koloniyasiga o'tkazildi. Fransiya parlamenti ushbu shartnomani ratifikatsiya qilishdan bosh tortdi, biroq u Chad va Liviya o'rtasidagi kelajakdagi hududiy nizoga asos bo'ldi. == Ikkinchi jahon urushi paytida Chad == [[Fayl:Félix_Éboué_and_Charles_DeGaulle.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/F%C3%A9lix_%C3%89bou%C3%A9_and_Charles_DeGaulle.jpg/220px-F%C3%A9lix_%C3%89bou%C3%A9_and_Charles_DeGaulle.jpg|right|thumb| Ebue general-gubernatori Charlz de Gollni Chadda kutib oldi. 1940—yil 15—oktyabr.]] Dunyoda kuchayib borayotgan keskinlik munosabati bilan 1938—yilda tajribali mustamlaka boshqaruvchisi Feliks Ebue [[Chad]] gubernatori etib tayinlandi. 1940—yil iyun oyida Fransiya taslim bo'lganidan keyin u tabiiy bozori Britaniya Nigeriyasi bo'lgan Chadning iqtisodiy hayotini ta'minlash muammosiga duch keldi. 1940—yil iyul oyida u [[Charles de Gaulle|general de Goll]] bilan bog'lanib, Fransiya unga ishonib topshirilgan hududning mudofaasi va hayotining shartlarini aytib, Ozod Fransiyaga rasman qo'shilish niyatini e'lon qildi. 1940—yil 26—avgustda [[Lagos (Nigeriya)|Lagosda]] bo'lib o'tgan yig'ilishda Eboue gubernatori va Chad hududi qo'shinlari qo'mondoni polkovnik Marchand Chadning general de Goll harakatiga qo'shilganligini e'lon qilgan edi. Chad polkovnik Lekler qo'mondonligi ostida erkin fransuz kuchlari uchun bazaga aylandi. 1941—yil boshida Chad hududidan Kufraga reyd amalga oshirildi va 1942—1943 yillarda Fezzan yurishi o'tkazildi. == Ikkinchi jahon urushidan keyin Chad == Ikkinchi [[Ikkinchi Jahon urushi|jahon urushidan so'ng,]] To'rtinchi Fransiya Respublikasi o'z mustamlakalarining siyosiy huquqlarini kengaytira boshladi, Fransiya Ekvatorial Afrikasi Fransiya Ittifoqiga kirdi. 1946—yilda Afrika koloniyalarining tub aholisi cheklangan fuqarolik huquqlariga ega bo'ldi. 1956—yilda faqat maslahat vakolatiga ega bo'lgan hududiy majlislar saylandi. 1958—yilda [[Beshinchi Fransiya respublikasi|Fran—siya Beshinchi Respublikasi]] tashkil etilganda, Fran—siya Ittifoqi Fran—siya hamjamiyatiga aylantirildi va Fransiya Ekvatorial Afrikasi rasmiy ravishda o'z faoliyatini to'xtatdi va Markaziy Afrika Respublikalari Ittifoqiga aylandi. Uning tarkibiga kirgan hududlarda referendumlar o'tkazildi va mustamlakalar yangi tuzilmaga qo'shilish yoqlab ovoz berdi. 1958—yil 1—dekabrda Chad mustamlakasi "Chad Respublikasi" nomini oldi. Indochinadagi urushda mag'lub bo'lish va [[Jazoir|Jazoirda]] keskinlikning kuchayishi natijasida Fransiya konstitutsiyasiga Fransiya hamjamiyatining a'zolariga o'z konstitutsiyalarini o'zgartirishga ruxsat beruvchi o'zgartirishlar kiritildi. 1960—yil 11—avgustda [[Chad]] Respublikasi mustaqillikka erishdi. [[Turkum:Afrika]] [[Turkum:Chad]] [[Turkum:Fransiya]] [[Turkum:Mustamlaka]] [[Turkum:Jahon urushi]] htv9xbsf36rxt8ya6zcr4gh96hhkzgf Trafigura 0 758971 2726283 2022-07-31T05:27:11Z Muzaffar Turgunov 72207 „[[:kk:Special:Redirect/revision/2980935|Trafigura]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Shirkat bilgiqutisi|nomi=Trafigura|asos solingan=1993|joylashuvi=Jeneva|asoschilari=Klod Dofin, Erik de Turkxaym, Grem Sharp, Antonio Kometti, Daniel Pozen, Mark Krandall|mahsulotlari=Chakana savdo (ArGE)|mahsuloti=qimmatbaho metallar, uglevodorod xomashyosi|toza_foyda=0,975 mlrd. AQSh dollari (2016)|aylanma_daromad=98 mlrd. AQSh dollari (2016)|ishchilar_soni=4107 (2016)|rasmiy_web-sahifasi=http://www.trafigura.com/}} [[Санат:Алфавит бойынша компаниялар]] [[Санат:1993 жылы құрылған компаниялар]] Trafigura Pte Ltd 1993-yilda tashkil etilgan va metallar, energiya va uglevodorodlar (shu jumladan neft) tovar savdosiga ixtisoslashgan Singapurning transmilliy savdo kompaniyasidir. U dunyodagi neft etkazib beruvchilari orasida Vitoldan keyin ikkinchi o'rinni va metall etkazib beruvchilar orasida birinchi o'rinni egallaydi.{{Sfn|Ammann|2009|}}<ref name="guardian09">{{Veb manbasi|url=http://www.guardian.co.uk/world/2009/sep/16/inside-trafigura-pollution-conservatives|sarlavha=Inside Trafigura: Accusations, sour deals and friends in high places|muallif=David Leigh|sana=2009-09-16|nashriyot=The Guardian|kirish sanasi=2009-09-17}}</ref>. Trafigura 1933 yilda Mark Rich kompaniyalari guruhidan bo'lgan Klod Daupin va Erik de Turkxaym tomonidan tashkil etilgan. 2015-yil sentabrida vafotidan oldin Daupin kompaniya aksiyalarining 20% ​​dan kamrog‘iga, qolgan qismi esa 500 nafar yuqori lavozimli xodimlarga tegishli edi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ft.com/intl/cms/s/0/22cb8b34-6716-11e2-8b67-00144feab49a.html#axzz2NAxmpfCc|sarlavha=Trafigura boss doubts rally will return|muallif=Javier Blas|sana=2013-01-28|kirish sanasi=2013-03-10|ish=Financial Times}}</ref>. Kompaniya bir nechta janjallarda ishtirok etgan, jumladan, Kot-d'Ivuar hududiy suvlariga chiqindilarni tashlash (buning natijasida 100 000 kishi jarohatlangan va bosh og'rig'i, qorin og'rig'i va terining shikastlanishi uchun shifokorga murojaat qilgan.<ref>{{Veb manbasi|muallif=James Ball, Harries Davies|sana=2015-07-23|sarlavha=UK authorities 'lack resources' to investigate Trafigura over toxic waste|url=https://www.theguardian.com/world/2015/jul/23/uk-authorities-lack-resources-to-investigate-trafigura-over-toxic-waste}}</ref>) va Iroqni neftni oziq-ovqatga almashtirishda aybladi. Trafigura quvurlarni, konlarni, mis eritish zavodlarini, portlarni, ombor terminallarini qurish yoki o'z mulkining bir qismini sotib olish bilan shug'ullanadi.<ref name="Hoffman">{{Veb manbasi||muallif=Andy Hoffman|sana=2014-12-08|nashriyot=Bloomberg|sarlavha=Trafigura Gross Margin Widens After Oil, Coal Volumes Climb|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2014-12-08/trafigura-gross-margin-improves-after-oil-metals-volumes-climbaccessdate=2015-08-07}}</ref>. == Tarixi == === Qurilishi === Trafigura Beheer BV 1993 yilda olti kishidan iborat shaxsiy guruh sifatida tashkil etilgan: Klod Daupin, Erik de Turkxaym, Grem Sharp, Antonio Kometti, Daniel Posen va Mark Krandall..<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ft.com/cms/s/0/7ad79fc2-2d42-11df-9c5b-00144feabdc0.html#axzz2RwZywBEx|sarlavha=Publicity-shy Trafigura pushes for bond issue|muallif=Javier Blas, Anousha Sakoui|sana=2010-03-11|ish=[[Financial Times]]|kirish sanasi=2013-05-28}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sana=2013-01-07|sarlavha=U.S. Rare Earth: co-créateur de Trafigura au conseil|url=http://www.agefi.com/une/detail/archive/2013/july/artikel/us-rare-earth-co-createur-de-trafigura-au.html|nashriyot=L’AGEFI|kirish sanasi=2013-12-01}}</ref>. 2015-yil sentabrida vafotigacha ijrochi direktor bo‘lib ishlagan Daupin guruhning 20 foizigacha egalik qilgan. Boshqa mulklar 700 dan ortiq yuqori lavozimli menejerlarga tegishli.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.forbes.com/sites/tatianaserafin/2013/02/08/riding-glencore-wave-commodity-trader-claude-dauphin-becomes-a-billionaire/|sarlavha=Riding Glencore Wave, Commodity Trader Claude Dauphin Becomes a Billionaire|muallif=Tatiana Serafin|sana=2013-08-02|ish=[[Forbes]]|kirish sanasi=2013-05-29}}</ref>. Kompaniya dastlab uchta mintaqaviy bozorda xom ashyo ishlab chiqarishga yo'naltirilgan edi: Janubiy Amerika (neft va metallar), Sharqiy Evropa (metallar) va Afrika (neft). O'shandan beri "Trafigura" dunyoda o'z ta'sirini kengaytirdi<ref name="2013 Prospectus">{{Veb manbasi|url=http://infopub.sgx.com/FileOpen/Final%20Offering%20OC.ashx?App=Prospectus&FileID=15967|sarlavha=Bond Prospectus 17 Apr 2013}} {{Small|(1.4 MB)}}</ref>. 2013-yil noyabr oyida Buyuk Britaniya Lordlar palatasining sobiq spikeri va Konservativ partiya aʼzosi boʻlgan 2-baron Stratklid Tomas Galbreyt ijrochi boʻlmagan direktor lavozimini egallashi eʼlon qilindi. 2009-yilda u Kot-d'Ivuar suvlariga chiqindilarni tashlab yuborish bilan bog'liq janjal fonida to'siq fondi guruhi boshqaruvidan iste'foga chiqishga majbur bo'ldi..<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ft.com/cms/s/0/20d123d2-a51b-11e2-8777-00144feabdc0.html#axzz2mXDsrEFq|sarlavha=Trafigura adds Lord Strathclyde to board|muallif=Javier Blas, Jack Farchy|sana=2013-04-13|ish=[[Financial Times]]|kirish sanasi=2013-11-20}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar|2}} kjwl8conu25bzbvft1o7budvcaff8bu 2726284 2726283 2022-07-31T05:30:06Z Muzaffar Turgunov 72207 Kichik xato wikitext text/x-wiki {{Shirkat bilgiqutisi|nomi=Trafigura|asos solingan=1993|joylashuvi=Jeneva|asoschilari=Klod Dofin, Erik de Turkxaym, Grem Sharp, Antonio Kometti, Daniel Pozen, Mark Krandall|mahsulotlari=Chakana savdo (ArGE)|mahsuloti=qimmatbaho metallar, uglevodorod xomashyosi|toza_foyda=0,975 mlrd. AQSh dollari (2016)|aylanma_daromad=98 mlrd. AQSh dollari (2016)|ishchilar_soni=4107 (2016)|rasmiy_web-sahifasi=http://www.trafigura.com/}} Trafigura Pte Ltd 1993-yilda tashkil etilgan va metallar, energiya va uglevodorodlar (shu jumladan neft) tovar savdosiga ixtisoslashgan Singapurning transmilliy savdo kompaniyasidir. U dunyodagi neft etkazib beruvchilari orasida Vitoldan keyin ikkinchi o'rinni va metall etkazib beruvchilar orasida birinchi o'rinni egallaydi.{{Sfn|Ammann|2009|}}<ref name="guardian09">{{Veb manbasi|url=http://www.guardian.co.uk/world/2009/sep/16/inside-trafigura-pollution-conservatives|sarlavha=Inside Trafigura: Accusations, sour deals and friends in high places|muallif=David Leigh|sana=2009-09-16|nashriyot=The Guardian|kirish sanasi=2009-09-17}}</ref>. Trafigura 1933-yilda Mark Rich kompaniyalari guruhidan bo'lgan Klod Daupin va Erik de Turkxaym tomonidan tashkil etilgan. 2015-yil sentabrida vafotidan oldin Daupin kompaniya aksiyalarining 20% ​​dan kamrog‘iga, qolgan qismi esa 500 nafar yuqori lavozimli xodimlarga tegishli edi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ft.com/intl/cms/s/0/22cb8b34-6716-11e2-8b67-00144feab49a.html#axzz2NAxmpfCc|sarlavha=Trafigura boss doubts rally will return|muallif=Javier Blas|sana=2013-01-28|kirish sanasi=2013-03-10|ish=Financial Times}}</ref>. Kompaniya bir nechta janjallarda ishtirok etgan, jumladan, Kot-d'Ivuar hududiy suvlariga chiqindilarni tashlash (buning natijasida 100 000 kishi jarohatlangan va bosh og'rig'i, qorin og'rig'i va terining shikastlanishi uchun shifokorga murojaat qilgan.<ref>{{Veb manbasi|muallif=James Ball, Harries Davies|sana=2015-07-23|sarlavha=UK authorities 'lack resources' to investigate Trafigura over toxic waste|url=https://www.theguardian.com/world/2015/jul/23/uk-authorities-lack-resources-to-investigate-trafigura-over-toxic-waste}}</ref>) va Iroqni neftni oziq-ovqatga almashtirishda aybladi. Trafigura quvurlarni, konlarni, mis eritish zavodlarini, portlarni, ombor terminallarini qurish yoki o'z mulkining bir qismini sotib olish bilan shug'ullanadi.<ref name="Hoffman">{{Veb manbasi||muallif=Andy Hoffman|sana=2014-12-08|nashriyot=Bloomberg|sarlavha=Trafigura Gross Margin Widens After Oil, Coal Volumes Climb|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2014-12-08/trafigura-gross-margin-improves-after-oil-metals-volumes-climbaccessdate=2015-08-07}}</ref>. == Tarixi == === Qurilishi === Trafigura Beheer BV 1993 yilda olti kishidan iborat shaxsiy guruh sifatida tashkil etilgan: Klod Daupin, Erik de Turkxaym, Grem Sharp, Antonio Kometti, Daniel Posen va Mark Krandall..<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ft.com/cms/s/0/7ad79fc2-2d42-11df-9c5b-00144feabdc0.html#axzz2RwZywBEx|sarlavha=Publicity-shy Trafigura pushes for bond issue|muallif=Javier Blas, Anousha Sakoui|sana=2010-03-11|ish=[[Financial Times]]|kirish sanasi=2013-05-28}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sana=2013-01-07|sarlavha=U.S. Rare Earth: co-créateur de Trafigura au conseil|url=http://www.agefi.com/une/detail/archive/2013/july/artikel/us-rare-earth-co-createur-de-trafigura-au.html|nashriyot=L’AGEFI|kirish sanasi=2013-12-01}}</ref>. 2015-yil sentabrida vafotigacha ijrochi direktor bo‘lib ishlagan Daupin guruhning 20 foizigacha egalik qilgan. Boshqa mulklar 700 dan ortiq yuqori lavozimli menejerlarga tegishli.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.forbes.com/sites/tatianaserafin/2013/02/08/riding-glencore-wave-commodity-trader-claude-dauphin-becomes-a-billionaire/|sarlavha=Riding Glencore Wave, Commodity Trader Claude Dauphin Becomes a Billionaire|muallif=Tatiana Serafin|sana=2013-08-02|ish=[[Forbes]]|kirish sanasi=2013-05-29}}</ref>. Kompaniya dastlab uchta mintaqaviy bozorda xom ashyo ishlab chiqarishga yo'naltirilgan edi: Janubiy Amerika (neft va metallar), Sharqiy Evropa (metallar) va Afrika (neft). O'shandan beri "Trafigura" dunyoda o'z ta'sirini kengaytirdi<ref name="2013 Prospectus">{{Veb manbasi|url=http://infopub.sgx.com/FileOpen/Final%20Offering%20OC.ashx?App=Prospectus&FileID=15967|sarlavha=Bond Prospectus 17 Apr 2013}} {{Small|(1.4 MB)}}</ref>. 2013-yil noyabr oyida Buyuk Britaniya Lordlar palatasining sobiq spikeri va Konservativ partiya aʼzosi boʻlgan 2-baron Stratklid Tomas Galbreyt ijrochi boʻlmagan direktor lavozimini egallashi eʼlon qilindi. 2009-yilda u Kot-d'Ivuar suvlariga chiqindilarni tashlab yuborish bilan bog'liq janjal fonida to'siq fondi guruhi boshqaruvidan iste'foga chiqishga majbur bo'ldi..<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ft.com/cms/s/0/20d123d2-a51b-11e2-8777-00144feabdc0.html#axzz2mXDsrEFq|sarlavha=Trafigura adds Lord Strathclyde to board|muallif=Javier Blas, Jack Farchy|sana=2013-04-13|ish=[[Financial Times]]|kirish sanasi=2013-11-20}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar|2}} 7oozm6z9p7hpgtrhfbi6b6wk9ik1n9d 2726285 2726284 2022-07-31T05:30:39Z Muzaffar Turgunov 72207 Kichik xato wikitext text/x-wiki {{Shirkat bilgiqutisi|nomi=Trafigura|asos solingan=1993|joylashuvi=Jeneva|asoschilari=Klod Dofin, Erik de Turkxaym, Grem Sharp, Antonio Kometti, Daniel Pozen, Mark Krandall|mahsulotlari=Chakana savdo (ArGE)|mahsuloti=qimmatbaho metallar, uglevodorod xomashyosi|toza_foyda=0,975 mlrd. AQSh dollari (2016)|aylanma_daromad=98 mlrd. AQSh dollari (2016)|ishchilar_soni=4107 (2016)|rasmiy_web-sahifasi=http://www.trafigura.com/}} Trafigura Pte Ltd 1993-yilda tashkil etilgan va metallar, energiya va uglevodorodlar (shu jumladan neft) tovar savdosiga ixtisoslashgan Singapurning transmilliy savdo kompaniyasidir. U dunyodagi neft etkazib beruvchilari orasida Vitoldan keyin ikkinchi o'rinni va metall etkazib beruvchilar orasida birinchi o'rinni egallaydi.{{Sfn|Ammann|2009|}}<ref name="guardian09">{{Veb manbasi|url=http://www.guardian.co.uk/world/2009/sep/16/inside-trafigura-pollution-conservatives|sarlavha=Inside Trafigura: Accusations, sour deals and friends in high places|muallif=David Leigh|sana=2009-09-16|nashriyot=The Guardian|kirish sanasi=2009-09-17}}</ref>. Trafigura 1933-yilda Mark Rich kompaniyalari guruhidan bo'lgan Klod Daupin va Erik de Turkxaym tomonidan tashkil etilgan. 2015-yil sentabrida vafotidan oldin Daupin kompaniya aksiyalarining 20% ​​dan kamrog‘iga, qolgan qismi esa 500 nafar yuqori lavozimli xodimlarga tegishli edi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ft.com/intl/cms/s/0/22cb8b34-6716-11e2-8b67-00144feab49a.html#axzz2NAxmpfCc|sarlavha=Trafigura boss doubts rally will return|muallif=Javier Blas|sana=2013-01-28|kirish sanasi=2013-03-10|ish=Financial Times}}</ref>. Kompaniya bir nechta janjallarda ishtirok etgan, jumladan, Kot-d'Ivuar hududiy suvlariga chiqindilarni tashlash (buning natijasida 100 000 kishi jarohatlangan va bosh og'rig'i, qorin og'rig'i va terining shikastlanishi uchun shifokorga murojaat qilgan.<ref>{{Veb manbasi|muallif=James Ball, Harries Davies|sana=2015-07-23|sarlavha=UK authorities 'lack resources' to investigate Trafigura over toxic waste|url=https://www.theguardian.com/world/2015/jul/23/uk-authorities-lack-resources-to-investigate-trafigura-over-toxic-waste}}</ref>) va Iroqni neftni oziq-ovqatga almashtirishda aybladi. Trafigura quvurlarni, konlarni, mis eritish zavodlarini, portlarni, ombor terminallarini qurish yoki o'z mulkining bir qismini sotib olish bilan shug'ullanadi.<ref name="Hoffman">{{Veb manbasi||muallif=Andy Hoffman|sana=2014-12-08|nashriyot=Bloomberg|sarlavha=Trafigura Gross Margin Widens After Oil, Coal Volumes Climb|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2014-12-08/trafigura-gross-margin-improves-after-oil-metals-volumes-climbaccessdate=2015-08-07}}</ref>. == Tarixi == === Qurilishi === Trafigura Beheer BV 1993-yilda olti kishidan iborat shaxsiy guruh sifatida tashkil etilgan: Klod Daupin, Erik de Turkxaym, Grem Sharp, Antonio Kometti, Daniel Posen va Mark Krandall..<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ft.com/cms/s/0/7ad79fc2-2d42-11df-9c5b-00144feabdc0.html#axzz2RwZywBEx|sarlavha=Publicity-shy Trafigura pushes for bond issue|muallif=Javier Blas, Anousha Sakoui|sana=2010-03-11|ish=[[Financial Times]]|kirish sanasi=2013-05-28}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sana=2013-01-07|sarlavha=U.S. Rare Earth: co-créateur de Trafigura au conseil|url=http://www.agefi.com/une/detail/archive/2013/july/artikel/us-rare-earth-co-createur-de-trafigura-au.html|nashriyot=L’AGEFI|kirish sanasi=2013-12-01}}</ref>. 2015-yil sentabrida vafotigacha ijrochi direktor bo‘lib ishlagan Daupin guruhning 20 foizigacha egalik qilgan. Boshqa mulklar 700 dan ortiq yuqori lavozimli menejerlarga tegishli.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.forbes.com/sites/tatianaserafin/2013/02/08/riding-glencore-wave-commodity-trader-claude-dauphin-becomes-a-billionaire/|sarlavha=Riding Glencore Wave, Commodity Trader Claude Dauphin Becomes a Billionaire|muallif=Tatiana Serafin|sana=2013-08-02|ish=[[Forbes]]|kirish sanasi=2013-05-29}}</ref>. Kompaniya dastlab uchta mintaqaviy bozorda xom ashyo ishlab chiqarishga yo'naltirilgan edi: Janubiy Amerika (neft va metallar), Sharqiy Evropa (metallar) va Afrika (neft). O'shandan beri "Trafigura" dunyoda o'z ta'sirini kengaytirdi<ref name="2013 Prospectus">{{Veb manbasi|url=http://infopub.sgx.com/FileOpen/Final%20Offering%20OC.ashx?App=Prospectus&FileID=15967|sarlavha=Bond Prospectus 17 Apr 2013}} {{Small|(1.4 MB)}}</ref>. 2013-yil noyabr oyida Buyuk Britaniya Lordlar palatasining sobiq spikeri va Konservativ partiya aʼzosi boʻlgan 2-baron Stratklid Tomas Galbreyt ijrochi boʻlmagan direktor lavozimini egallashi eʼlon qilindi. 2009-yilda u Kot-d'Ivuar suvlariga chiqindilarni tashlab yuborish bilan bog'liq janjal fonida to'siq fondi guruhi boshqaruvidan iste'foga chiqishga majbur bo'ldi..<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ft.com/cms/s/0/20d123d2-a51b-11e2-8777-00144feabdc0.html#axzz2mXDsrEFq|sarlavha=Trafigura adds Lord Strathclyde to board|muallif=Javier Blas, Jack Farchy|sana=2013-04-13|ish=[[Financial Times]]|kirish sanasi=2013-11-20}}</ref>. == Manbalar == {{Manbalar|2}} 02m1gm1t64lskxw72ivctuhwqhklzuw Munozara:Trafigura 1 758972 2726286 2022-07-31T05:31:37Z Muzaffar Turgunov 72207 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Viktor Tixonov 0 758973 2726289 2022-07-31T05:38:48Z Mehriddin 01 72855 „[[:ru:Special:Redirect/revision/120814622|Тихонов, Виктор Михайлович]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Viktor Mixaylovich Tixonov''' – (1937-yil 8-fevralda tug‘ilgan – 2007-yil vafot etgan) – sovet futbolchisi, [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]]. O‘zbekiston SSRda xizmat ko‘rsatgan murabbiy. '''Tarjimai holi''' Viktor Tixonov 1957-1960-yillarda [[Paxtakor (futbol klubi)|Toshkentning "Paxtakor"]] jamoasida o‘ynagan. 1960-yil 2-iyulda u SSSR chempionatidagi yagona o‘yinni –,,Avangard Xarkov”ga (1:0) qarshi mehmonlik uchrashuvida o‘tkazgan. 1962-yili [[Doʻstlik (futbol klubi)|Toshkent viloyatining “Paxtakor”]] jamoasida to‘p surgan. '''Murabbiylik faoliyati''' [[Surxon (futbol klubi)|Termizning "Chig'irachi"/"Avtomobilist"/"Spartak"]] kabi jamoalarida katta murabbiy (1968-1970-yillar, 1974-yil, 1977-1980-yillar), murabbiy (1976-yil), jamoa rahbari (1971-1973-yillar) boʻlib ishlagan. [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Jizzaxning]] [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Zvezda]] klubida murabbiy,  1982-yili bosh murabbiy (v.b) va 1983-yilda bosh murabbiy sifatida faoliyat olib borgan. [[Sohibkor (futbol klubi)|Xalqobodning “Sohibkor"]] (1984-yil)<ref>[http://footbook.ru/index.php?type=3&pid=22893# : FootBook :. Сайт футбольной статистики]</ref>, Toshkentning ,,Paxtakor” (1985-1986-yillar) klublarida katta murabbiy sifatida xizmat qilgan. Shuningdek, Viktor Tixonov O‘zbekiston futbol federatsiyasi bosh kotibining o‘rinbosari ham hisoblangan<ref>[http://www.trud.ru/article/24-02-2000/2417_paxtakor_teper_stoit_za_medaljami_v_ocheredi.html "Пахтакор" Теперь Стоит За Медалями В Очереди - Газета Труд]</ref>. '''Oilasi''' Oilali, bir nafar farzandi bor. O‘g‘li [[Aleksandr Tixonov|Aleksandr]] ham futbolchi. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum:2007-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1937-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:8-fevralda tugʻilganlar]] [[Turkum:WikiFutbol]] 6bt72k88kzh5lo601krkt5qaeizw3sa 2726292 2726289 2022-07-31T05:39:11Z Mehriddin 01 72855 Mehriddin 01 [[Тихонов, Виктор Михайлович]] sahifasini [[Viktor Tixonov]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki '''Viktor Mixaylovich Tixonov''' – (1937-yil 8-fevralda tug‘ilgan – 2007-yil vafot etgan) – sovet futbolchisi, [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]]. O‘zbekiston SSRda xizmat ko‘rsatgan murabbiy. '''Tarjimai holi''' Viktor Tixonov 1957-1960-yillarda [[Paxtakor (futbol klubi)|Toshkentning "Paxtakor"]] jamoasida o‘ynagan. 1960-yil 2-iyulda u SSSR chempionatidagi yagona o‘yinni –,,Avangard Xarkov”ga (1:0) qarshi mehmonlik uchrashuvida o‘tkazgan. 1962-yili [[Doʻstlik (futbol klubi)|Toshkent viloyatining “Paxtakor”]] jamoasida to‘p surgan. '''Murabbiylik faoliyati''' [[Surxon (futbol klubi)|Termizning "Chig'irachi"/"Avtomobilist"/"Spartak"]] kabi jamoalarida katta murabbiy (1968-1970-yillar, 1974-yil, 1977-1980-yillar), murabbiy (1976-yil), jamoa rahbari (1971-1973-yillar) boʻlib ishlagan. [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Jizzaxning]] [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Zvezda]] klubida murabbiy,  1982-yili bosh murabbiy (v.b) va 1983-yilda bosh murabbiy sifatida faoliyat olib borgan. [[Sohibkor (futbol klubi)|Xalqobodning “Sohibkor"]] (1984-yil)<ref>[http://footbook.ru/index.php?type=3&pid=22893# : FootBook :. Сайт футбольной статистики]</ref>, Toshkentning ,,Paxtakor” (1985-1986-yillar) klublarida katta murabbiy sifatida xizmat qilgan. Shuningdek, Viktor Tixonov O‘zbekiston futbol federatsiyasi bosh kotibining o‘rinbosari ham hisoblangan<ref>[http://www.trud.ru/article/24-02-2000/2417_paxtakor_teper_stoit_za_medaljami_v_ocheredi.html "Пахтакор" Теперь Стоит За Медалями В Очереди - Газета Труд]</ref>. '''Oilasi''' Oilali, bir nafar farzandi bor. O‘g‘li [[Aleksandr Tixonov|Aleksandr]] ham futbolchi. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum:2007-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1937-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:8-fevralda tugʻilganlar]] [[Turkum:WikiFutbol]] 6bt72k88kzh5lo601krkt5qaeizw3sa 2726363 2726292 2022-07-31T06:42:42Z Mehriddin 01 72855 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi |ism=Viktor Tixonov |tavallud_sana=8-fevral 1937-yil |toʻliqism=Viktor Tixonov Mixaylovich |tavallud_joyi={{flagicon|SSSR}} [[SSSR]] |vafot_sana=2007-yil |pozitsiya=[[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] |klublar1={{flagicon|SSSR}} |klublar2={{flagicon|SSSR}} |yillar1=1957-1960 |yillar2=1962 |gollar1=50 (5) |gollar2=18 (1) |boshliqyillar1=1968-1970 |boshliqyillar2=1971-1973 |boshliqyillar3=1974 |boshliqyillar4=1976 |boshliqyillar5=1977-1980 |boshliqyillar6=1982 |boshliqyillar7=1982 |boshliqyillar8=1983 |boshliqyillar9=1984 |boshliqyillar10=1985-1986 |boshliqklublar1={{flagicon|SSSR}} Avtomobilist (Termez) |boshliqklublar2={{flagicon|SSSR}} Avtomobilist (Termez) Jamoa raxbari |boshliqklublar3={{flagicon|SSSR}} Spartak (Termez) |boshliqklublar4={{flagicon|SSSR}} Avtomobilist (Termez) murabbiy |boshliqklublar5={{flagicon|SSSR}} Avtomobilist (Termez) |boshliqklublar6={{flagicon|SSSR}} Zvezda (Jizzax) murabbiy |boshliqklublar7={{flagicon|SSSR}} Zvezda (Jizzax) v.b |boshliqklublar8={{flagicon|SSSR}} Zvezda (Jizzax) |boshliqklublar9={{flagicon|SSSR}} [[Sohibkor (futbol klubi)|Sohibkor]] |boshliqklublar10={{flagicon|SSSR}} [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] (Toshkent) }} '''Viktor Mixaylovich Tixonov''' — (1937-yil 8-fevralda tug‘ilgan — 2007-yil vafot etgan) — sovet futbolchisi, [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]]. O‘zbekiston SSRda xizmat ko‘rsatgan murabbiy. '''Tarjimai holi''' Viktor Tixonov 1957-1960-yillarda [[Paxtakor (futbol klubi)|Toshkentning „Paxtakor“]] jamoasida o‘ynagan. 1960-yil 2-iyulda u SSSR chempionatidagi yagona o‘yinni-"Avangard Xarkov"ga (1:0) qarshi mehmonlik uchrashuvida o‘tkazgan. 1962-yili [[Doʻstlik (futbol klubi)|Toshkent viloyatining „Paxtakor“]] jamoasida to‘p surgan. '''Murabbiylik faoliyati''' [[Surxon (futbol klubi)|Termizning „Chigʻirachi“/"Avtomobilist"/"Spartak"]] kabi jamoalarida katta murabbiy (1968-1970-yillar, 1974-yil, 1977-1980-yillar), murabbiy (1976-yil), jamoa rahbari (1971-1973-yillar) boʻlib ishlagan. [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Jizzaxning]] [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Zvezda]] klubida murabbiy,  1982-yili bosh murabbiy (v.b) va 1983-yilda bosh murabbiy sifatida faoliyat olib borgan. [[Sohibkor (futbol klubi)|Xalqobodning „Sohibkor“]] (1984-yil)<ref>[http://footbook.ru/index.php?type=3&pid=22893#: FootBook:. Sayt futbolnoy statistiki]</ref>, Toshkentning „Paxtakor“ (1985-1986-yillar) klublarida katta murabbiy sifatida xizmat qilgan. Shuningdek, Viktor Tixonov O‘zbekiston futbol federatsiyasi bosh kotibining o‘rinbosari ham hisoblangan<ref>[http://www.trud.ru/article/24-02-2000/2417_paxtakor_teper_stoit_za_medaljami_v_ocheredi.html „Paxtakor“ Teper Stoit Za Medalyami V Ocheredi — Gazeta Trud]</ref>. '''Oilasi''' Oilali, bir nafar farzandi bor. O‘g‘li [[Aleksandr Tixonov|Aleksandr]] ham futbolchi. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> [[Turkum:2007-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1937-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:8-fevralda tugʻilganlar]] [[Turkum:WikiFutbol]] 3wjkiinv1gyirycs2d00jyv9jdojgxd Тихонов, Виктор Михайлович 0 758974 2726293 2022-07-31T05:39:12Z Mehriddin 01 72855 Mehriddin 01 [[Тихонов, Виктор Михайлович]] sahifasini [[Viktor Tixonov]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Viktor Tixonov]] 3rm89wb0is3npov2pt03w2tzh30xlol Anya Taylor-Joy 0 758975 2726294 2022-07-31T05:40:40Z Diwikiped 74803 „'''Anya-Josephine Marie Taylor-Joy''' ({{IPAc-en|'|æ|n|j|ə}} {{Respell|ANN|yə}}<ref name="detroitnews">{{Yangiliklar manbasi |last=Graham |first=Adam |date=8 March 2018 |title='Thoroughbreds' star Anya Taylor-Joy's life a whirlwind |work=The Detroit News |url=https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |url-status=live |access-date=10 September 2021 |archive-url=h...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki '''Anya-Josephine Marie Taylor-Joy''' ({{IPAc-en|'|æ|n|j|ə}} {{Respell|ANN|yə}}<ref name="detroitnews">{{Yangiliklar manbasi |last=Graham |first=Adam |date=8 March 2018 |title='Thoroughbreds' star Anya Taylor-Joy's life a whirlwind |work=The Detroit News |url=https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |url-status=live |access-date=10 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190328232234/https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |archive-date=28 March 2019}}</ref>; 1996-yil 16-aprelda tugʻilgan) — aktrisa. U Primetime Emmy mukofotiga nomzod boʻlishdan tashqari, [[Oltin globus|Oltin globus mukofoti]] va [[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild]] mukofotini oʻz ichiga olgan bir nechta mukofotlarni qoʻlga kiritdi. 2021-yilda u ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining „Kelajakni shakllantirayotgan rivojlanayotgan liderlar“ [[Time 100|100 Next]] roʻyxatiga kiritilgan. {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Anya Taylor-Joy|portret=Anya Taylor-Joy by Patrick Lovell, January 2019.jpg|tavsif=Taylor-Joy 2019-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Anya-Josephine Marie Taylor-Joy|tavallud sanasi={{Birth date and age|1996|4|16|df=y}}|tavallud joyi=[[Miami|Miami, Florida]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|fuqaroligi=🇬🇧 Birlashgan Qirollik 🇺🇲 Qoʻshma Shtatlar|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=2013-yildan hozirgacha}} [[Mayami|Mayamida]] tugʻilib, [[Buenos Ayres|Buenos-Ayres]] va [[London|Londonda]] oʻsgan Taylor-Joy 16 yoshida aktyorlik karyerasini davom ettirish uchun maktabni tark etdi. Kichkina televizion rollardan soʻng u ''"The Witch"'' (2015) dahshatli filmida bosh rolni ijro etib, filmdagi debyutini qildi. U „''Split''“ (2016) qoʻrqinchli filmida va uning davomi „[[Shisha (film, 2019)|''Glass'']]“ (2019) va „''Toroughbreds“'' (2017) qora komediyasida rol oʻynadi. U [[2017 Cannes film festivali|2017-yilda Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard sovrinini qoʻlga kiritdi. Oʻshandan beri Taylor-Joy „''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]“'' (2019-2022) teleserialining beshinchi va oltinchi seriyalarida rol oʻynagan va Oltin globus nominatsiyasiga sazovor boʻlgan „[[Emma (film)|Emma]]“ (2020) davriy dramasida Emma Woodhouse rolini oʻynagan. Oʻsha yili u [[Netflix]] mini-seriali ''"The Queenʼs Gambit"'' (2020)dagi [[Bet Harmon]] rolini ijro etgani uchun tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻldi va bir qancha mukofotlarni, jumladan, Oltin globus va Screen Actors Guild mukofotini qoʻlga kiritdi. == Yoshlik == Taylor-Joy 1996-yil 16-aprelda [[Florida|Florida shtatining]] [[Mayami]] shahrida sobiq bankir<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 June 1998 |title=Supplement to The London Gazette |publisher=The Gazette |url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |url-status=live |access-date=5 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200904092425/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |archive-date=4 September 2020 |ref=Dennis Alan Taylor}}</ref> Dennis Alan Taylor va psixolog Jennifer Marina Joy oilasida tug‘ilgan. Uning soʻzlariga koʻra, uning Mayamida tugʻilishi „oʻyin-kulgi“ edi, chunki ota-onasi oʻsha paytda shaharda dam olishgan; tugʻilgan joyi tufayli, u mamlakatning ''jus soli'' fuqarolik qonuni tufayli Amerika fuqaroligiga ega<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy Is Ready for Her Close-Up|muallif=Jones|ism=Nathan|ish=[[Vulture (website)|Vulture]]|sana=14 March 2018|kirish sanasi=2 July 2021|arxivsana=19 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210419035525/https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html}}</ref>. Uning otasi britaniyalik otaning o‘gli ingliz va shotlandiyalik-argentinalik va onasi anglo-argentinalik ona<ref name="hollywoodrep">{{Veb manbasi|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|sarlavha='The Witch' Breakout Anya Taylor-Joy Goes From Ballet to Studio Thrillers|muallif=Ford|ism=Rebecca|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=18 February 2016|kirish sanasi=12 February 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170207062812/http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|arxivsana=7 February 2017}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Florsheim |first=Lane |date=6 November 2020 |title=Anya Taylor-Joy on 'The Queen's Gambit' and Dancing at the End of the Pandemic |work=[[The Wall Street Journal]] |url=https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |url-status=live |access-date=15 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201115013104/https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |archive-date=15 November 2020 |issn=0099-9660}}</ref> <ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Uning onasi [[Zambiya|Zambiyada]] ingliz diplomati bo‘lgan bobosi va [[Barselona|Barselonada]] yashovchi ispaniyalk buvisi oilasida tugʻilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 March 2021 |title=The Spanish family of Anya, the actress of Gambito de Dama: her grandmother's shop in Zaragoza |work=The Canadian News |url=https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |url-status=live |access-date=7 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308064020/https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |archive-date=8 March 2021}}</ref>. U olti aka-ukaning eng kichigi, ulardan to‘rt nafari otasining oldingi nikohidan<ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy oilasi bilan Buenos-Ayresda yashagan va olti yoshiga qadar Northlands maktabida o‘qigan, oila Londonning Viktoriya hududiga ko‘chib o‘tgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html|sarlavha=Tiene 24 años Intimidades de la infancia argentina de Anya Taylor-Joy, la protagonista de Gambito de dama|ish=[[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]]|ism=Patricio|muallif=Féminis|sana=5 December 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=23 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210523225436/https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html}}</ref>. U ispan va ingliz tillarini yaxshi biladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|sarlavha=La frase de Anya Taylor-Joy sobre la Argentina que volvió locos a sus fanáticos|ish=La Nación|til=Spanish|sana=8 September 2021|kirish sanasi=9 September 2021|arxivsana=9 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210909175541/https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/}}</ref> <ref name="standard" /> <ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy bu harakatni „travmatik“ deb bildi va Argentinaga qaytish umidida ingliz tilini oʻrganishdan bosh tortdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/|sarlavha=The Witch's Anya Taylor-Joy Casts a Spell: 5 Things to Know About the Rising Star|ish=[[People (magazine)|People]]|ism=Jodi|muallif=Guglielmi|sana=22 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=28 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210428192224/https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/}}</ref>. U Hill Houseda taʼlim olgan va Queenʼs Gate maktabida oʻqigan hamda maktab spektakllarida ishtirok etgan. U 16 yoshida maktabni tark etdi, bunga sabab qilib oʻz sinfdoshlarining haqoratini koʻrsatdi, u shunday eslaydi: {{Quote|Argentinada hamma joy yashil va u yerda hamma joyda otlar va hayvonlar bor edi. To‘satdan katta shaharda bo‘lib, til bilmay qoldim. Men o‘zimni hech qayerga sig‘magandek his qilardim. Men Argentinalik bo'lish uchun juda ingliz, ingliz bo'lish uchun juda argentinalik, hech narsa bo'lish uchun juda amerikalik edim. Bolalar meni hech qanday shaklda yoki xususiyatda tushunishmadi. Men shkaflarga qamalib olardim. Men maktabda ko'p vaqtimni hammomda yig'lab o'tkazdim<ref name="standard" />.}} Taylor-Joy dastlab raqs bilan shugʻullangan, 15 yoshgacha balet bilan shugʻullangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy: 12 Facts About the Captivating Star of 'The Queen's Gambit'|url=https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|ish=Hollywood Insider|sana=7 December 2020|arxivsana=3 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210803183324/https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|kirish sanasi=2 December 2021}}</ref>. 17 yoshida u Storm Management asoschisi Sara Dukas tomonidan itini Londonning Knightsbridge shahridagi Harrods doʻkoni oldida sayr qilayotganida model sifatida kuzatilgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|sarlavha=anya taylor-joy thought legendary model scout was stalking her|sana=28 March 2016|ish=I-d.vice.com|kirish sanasi=29 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171229232242/https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|arxivsana=29 December 2017}}</ref>. == Karyera == === Dastlabki ish va yutuq (2013-2019) === Taylor-Joy 2014-yilgi dahshatli komediya „Vampire Academy“dagi birinchi aktyorlik rolining yakuniy qismidan olib tashlandi, uning roli nomaʼlum qoldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Says She's Too Weird-Looking To Be A Movie Star|ish=We Got This Covered|ism=Scott|muallif=Campbell|sana=29 November 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115514/https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/}}</ref>. U Filippa Kollinz-Devidson detektiv drama seriyasi „''Endeavour“'' epizodida oʻzining televizion debyutini qildi va bu 2015-yilgi „''Atlantis''“ fantastik-sarguzasht drama seriyasining koʻp epizodli chizig‘ida paydo boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/|sarlavha=Anya Taylor-Joy:The Queen's Gambit Star's Meteoric Rise|ish=[[Den of Geek]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/}}</ref>. Uning yutuq roli Robert Eggers rejissyori tomonidan suratga olingan ''"The Witch''" nomli qoʻrqinchli badiiy film boʻlib, u [[Yangi angliya|Nyu-England]] fermasidan tashqari oʻrmonda yovuzlik kuchlariga duch kelgan Puritan oilasi haqida hikoya qiladi. Uning premyerasi 2015-yilda Sundans kinofestivalida bo‘lib o‘tdi hamda tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi va Taylor-Joyning ijrosi yuqori baholandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/|sarlavha=The Witch Mines the Quiet Terror of the Unknown|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=19 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/}}</ref>. ''The New Yorker gazetasi muxbiri'' Entoni Leyn shunday deb yozgan edi: „Taylor-Joy bu rolda hayratlanarli, uning katta ko‘zlaridagi beg‘uborligi hiyla-nayrang ipi bilan o‘ralgan — bu uning tez aqli, zukko va qiziquvchan qizga xos bo‘lmagani yoki baʼzi bir maqsadlarida yiqilib qolmaganligidan dalolat beradi“. Film tijoriy muvaffaqiyatga erishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm|sarlavha=The Witch (2016)|ish=Box Office Mojo|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=31 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731042837/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm}}</ref> va u „Eng yaxshi aktyor“ uchun Gotham Independent Film mukofotini va „Eng yaxshi yangi kelgan ayol“ uchun Empire mukofotini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Erbland|ism=Kate|sarlavha=Gotham Awards 2016: Complete Winners List|url=http://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/|ish=IndieWire|kirish sanasi=24 July 2020|sana=28 November 2016|arxivsana=18 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200918100505/https://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|ish=Empire|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref>. [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg/180px-Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|thumb| Taylor-Joy 2018-yilgi [[San Diego Comic-Con|San-Diego Comic-Conida]]]] Keyingi yili Taylor-Joy Lyuk Skottning „''Morgan''“ ilmiy-fantastik qoʻrqinchli filmida bosh qahramon rolini oʻynadi. Bu film salbiy baholarga sazovor boʻldi va tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi, ammo ''Booth Michigandan'' Jon Serba „Taylor-Joy bizni begunoh qizcha va oʻlik koʻzli yovuzlik oʻrtasida qattiq tebranadigan spektakl bilan qurolsizlantiradi“, deb yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html|sarlavha='Morgan' movie review: Anya Taylor-Joy gives derivative sci-fi a malevolent boost|ish=[[Booth Newspapers]]|ism=John|muallif=Serba|sana=3 September 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430124319/https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html}}</ref>. U keyingi „Barry“ dramatik filmida rol oʻynadi, filmda 1981-yilda [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetidagi]] yosh [[Barack Obama|Barak Obamaning]] birinchi o‘quv yiliga eʼtibor qaratilgan; 2016-yil Toronto xalqaro kinofestivalida premyerasi boʻlib oʻtdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/|sarlavha=Barry Is an Obama Biopic for an Uneasy Moment|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=15 December 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430125920/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/}}</ref>. U shuningdek, [[Skrillex|Skrillexning]] GTA albomidagi „''Red Lips“'' qoʻshigʻining remiksi uchun musiqiy videoda paydo boʻldi. 2016-yilda u M. Night Shyamalanning „''Split“'' filmida [[James McAvoy|James McAvoyga]] qarama-qarshi rol oʻynagan va u yerda bir nechta xarakterga ega boʻlgan erkak (McAvoy) tomonidan oʻgʻirlab ketilgan oʻsmir qiz Keysi Kuk rolini oʻynagan. Bu tijoriy muvaffaqiyat boʻlib, 9 million dollarlik byudjetda 278,5 million dollar yigʻdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/|sarlavha=Split (2017)|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=8 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200308230847/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html|sarlavha='Split' review: Shyamalan pits Anya Taylor-Joy against the multitalented James McAvoy|ish=[[Chicago Tribune]]|ism=Katie|muallif=Walsh|sana=19 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430143836/https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html}}</ref>. Oʻsha yili uning keyingi filmi Kori Finlining rejissyorlik debyuti „Toroughbreds''“'' edi. Unda Olivia Kuk va Anton Yelchin oʻzining soʻnggi filmdagi rolida ishtirok etdi. Taylor-Joy giyohvand moddalar sotuvchisi bilan shartnoma asosida oʻgay otasini oʻldirishni rejalashtirgan oʻrta maktab oʻquvchisi Lili rolini oʻynadi. 2017-yilgi Sundance kinofestivalida premyerasi boʻlib oʻtdi; ''IndieWiredan'' Devid Erlix uning chiqishlarini „maftunkor“ deb atadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/|sarlavha=Thoroughbred' Review: Anton Yelchin's Final Performance Highlights Cory Finley's Remarkable Debut — Sundance 2017|ish=[[IndieWire]]|ism=David|muallif=Ehrlich|sana=27 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=12 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210512004953/https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/}}</ref>. Uning 2017-yildagi uchinchi chiqishi Serxio G. Sanchesning qo‘rqinchli sirli „''Marrowbone“'' filmi bo‘lib, uning ansambli tanqidchilar maqtoviga sazovor bo‘lgan; ''The Verge'' jurnalisti Tasha Robinson Taylor-Joy nomuvofiq xarakterga „uyatchan va jozibali iliqlik“ olib kelganini yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror|sarlavha=Marrowbone is the kind of horror film that gets better with every viewing|ish=[[The Verge]]|ism=Tasha|muallif=Robinson|sana=19 April 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430142335/https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror}}</ref>. Taylor-Joy BAFTA Rising Star mukofotiga<ref name="baftanom">{{Yangiliklar manbasi |last=Shepard |first=Jack |date=5 January 2017 |title=Baftas 2017: Tom Holland, Ruth Negga, and Anya Taylor-Joy amongst nominees for Rising Star award |work=[[The Independent]] |location=London, England |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |url-status=live |access-date=24 August 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |archive-date=1 December 2017}}</ref> nomzod boʻldi va oʻsha yili [[Cannes film festivali|Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard bilan taqdirlandi<ref name="chopard">{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 2017 |title=Chopard Names Trophy Award Winners |work=WWD |url=http://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004022619/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |archive-date=4 October 2018}}</ref>. 2017-yil dekabr oyida u Jessi Burtonning shu nomdagi romani asosidagi [[BBC One]] davriy drama mini serialida Petronella Oortman rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html|sarlavha=The Miniaturist review: A tense BBC period drama featuring an excellent Anya Taylor-Joy performance|ish=[[The Independent]]|ism=Jack|muallif=Shepherd|sana=26 December 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430153530/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html}}</ref>. Taylor-Joy o‘zining Keysi Kuk rolini 2019-yilda Jeyms McAvoy, [[Samuel L. Jackson]] va Sara Polson ishtirokida paydo bo‘lgan „Unbreakable“ film trilogiyasining yakuniy filmi „''[[Shisha (film, 2019)|Glass]]''“ psixologik superqahramon filmida takrorladi. Bu butun dunyo boʻylab 247 million dollar yigʻib, tijorat muvaffaqiyati boʻldi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Glass (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=22 April 2019|arxivsana=20 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200320143535/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/}}</ref>, lekin avvalgisidan farqli oʻlaroq, turli xil baholarni oldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/|sarlavha=Film Review: M. Night Shyamalan's 'Glass'|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|ism=Owen|muallif=Gleiberman|sana=9 January 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430161747/https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/}}</ref>. Oʻsha yilning oxirida u „''Love, Antosha''“ hujjatli filmida uning marhum hamkasbi Anton Yelchinning hayoti va karyerasi haqidagi hujjatli filmda paydo boʻldi va Xozierning „Dinner & Diatribes“ qoʻshigʻi uchun klipida suratga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|ish=[[The Harvard Crimson]]|ism=Samantha J.|muallif=O'Connell|sana=2 April 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=7 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/|sarlavha=Sundance Film Review: 'Love, Antosha'|ism=Andrew|muallif=Barker|sana=30 January 2019|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=5 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190805061048/https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/}}</ref>. Uning 2019-yildagi keyingi ikkita filmi „''[[Playmobil: The Movie]]''“ animatsion musiqiy sarguzasht filmi va „Radioactive“ biografik drama filmi tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=4 January 2021|arxivsana=12 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201112012217/https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm|ish=[[Box Office Mojo]]|nashriyot=[[IMDb]]|kirish sanasi=2 March 2020|arxivsana=29 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190829103114/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=15 March 2021|arxivsana=3 August 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200803034040/https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=19 February 2021|arxivsana=13 December 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201213104118/https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/}}</ref>. U, shuningdek, [[Netflix]] animatsion fantastik seriyasi „The Dark Crystal: Age of Resistance“da Brea xarakteriga ham ovoz berdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Milligan|ism=Mercees|sarlavha=72nd Emmy Awards: The Primetime Animation Nominees Are…|url=https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|nashriyot=[[Animation Magazine]]|kirish sanasi=30 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200728220410/https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|arxivsana=28 July 2020|sana=28 July 2020}}</ref>. 2019-yildagi so‘nggi rolida u BBC One davriy jinoyat dramasi „''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]“'' serialida Jina Greyning bosh rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Joins 'Peaky Blinders' Season 5; First-Look Photo|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Nancy|muallif=Tartaglione|sana=12 October 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430170236/https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/}}</ref>. === Mashhurlikka koʻtarilish (2020 — hozirgi) === 2020-yilda Taylor-Joy [[Jane Austen|Jane Austenning]] 1815-yilda yozilgan xuddi shu nomli romaniga moslashtirilgan „Autumn de Wilde“ning „[[Emma (film)|Emma]]“ rejissyorlik debyutida Emma Woodhouse rolini o‘ynadi. Filmni ko‘zdan kechirar ekan, ''Rolling Stone''dan Piter Travers Taylor-Joyni „cho‘g‘lanma“ deb hisobladi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-reviews/emma-movie-review-954272/|title='Emma' Review: An Austen Adaptation Tailored for Our Moment|first=Peter|last=Travers}}</ref>. Taylor-Joy „''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]''“ super qahramon qo‘rqinchli filmida rossiyalik mutant va sehrgar Illyana Rasputin/Magikni ham tasvirlagan. Dastlab u 2018-yilning aprel oyida chiqarilishi kerak edi, biroq bir qancha kechikishlarga duch keldi; u 2020-yilda chiqarilgan<ref name="Aug2020release">{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 May 2020 |title=Disney Reschedules 'The New Mutants' & 'Ron's Gone Wrong' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200513173519/https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |archive-date=13 May 2020}}</ref>. Taylor-Joy Netflix mini seriali ''"The Queenʼs Gambit"'' filmida giyohvandlik va alkogolga qaramlik bilan kurashib, shaxmat olamining eng yuqori pogʻonasiga koʻtarilgan yetim shaxmatchi [[Bet Harmon]] rolini oʻynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Thorne|ism=Will|sana=19 March 2019|sarlavha=Anya Taylor-Joy to Star in 'The Queen's Gambit' Limited Series at Netflix|url=https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/|kirish sanasi=23 October 2020|ish=Variety|arxivsana=2 May 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190502170057/https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/}}</ref>. Serial va uning ijrosi keng tanqidlarga sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809|sarlavha=The Queen's Gambit: Miniseries (2020)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=23 October 2020|kirish sanasi=23 October 2020|arxivsana=27 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201027212034/https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809}}</ref>. 2020-yil 23-noyabrda Netflix u nashr etilganidan buyon 62 million xonadon tomonidan ko‘rilganini<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/|sarlavha='The Queen's Gambit' Scores as Netflix Most-Watched Scripted Limited Series to Date|ish=Variety|ism=Todd|muallif=Spangler|sana=23 November 2020|kirish sanasi=25 November 2020|iqtibos=The way Netflix reports viewing is based on the number of viewers who have watched at least two minutes of a piece of content, which is very different from how the TV industry measures audience|arxivsana=24 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201124124330/https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/}}</ref> eʼlon qildi va uning „hozirgi kunga qadar eng katta ssenariyli cheklangan seriali“ga aylandi<ref name="viewership">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|sarlavha='The Queen's Gambit' Becomes Netflix's Biggest Scripted Limited Series With 62M Checking Chess Drama|sana=23 November 2020|ism=Peter|muallif=White|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123161430/https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|arxivsana=23 November 2020|kirish sanasi=23 November 2020}}</ref>''. Entertainment Weekly'' xodimi Darren Franich Taylor-Joyning oʻyinini „qorongʻu maftunkor“ deb atadi va u „sokin damlarda qanday ajoyib boʻlishini, raqibni magʻlub etganda qovoqlari torayishi va oʻyin boshlanganda butun vujudi gʻazablangan umidsizlikni jismonanlashtirishini“ qayd etdi. Unga qarshi xuddi shunday, ''[[Variety|Varetedan]]'' Karolin Framke uni „shunchalik magnitlanganki, u kameraning linzalariga qaraganida, uning chaqmoqdek porlashi kamerani kesib tashlash bilan tahdid qilayotgandek“<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Framke |first=Caroline |date=21 October 2020 |title='The Queen's Gambit,' Starring a Magnetic Anya Taylor-Joy, Is a Shrewd Study of Genius: TV Review |work=Variety |url=https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |url-status=live |access-date=23 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201022210624/https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |archive-date=22 October 2020}}</ref>. Taylor-Joy oʻzining ijrosi uchun koʻplab maqtovlarga sazovor boʻldi, jumladan, Oltin globus, Screen Actors Guild va Critics' Choice televideniyasi mukofoti<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe|sarlavha=Checkmate: The Queen's Gambit's Anya Taylor-Joy Just Won Her First-Ever Golden Globe|ish=E! News|nashriyot=NBC Universal|sana=28 February 2021|muallif=Crist|ism=Allison|kirish sanasi=1 March 2021|arxivsana=1 March 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210301133504/https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=The Queen's Gambit Star Anya Taylor-Joy Adds SAG Award Win to Tally After Globes Victory|url=https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/|kirish sanasi=5 April 2021|ish=PEOPLE.com|arxivsana=5 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210405013311/https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/}}</ref>. 2020-yilda u navbatdagi rejissyor Eoin Makkenning Rob Doylning shu nomdagi romani asosida suratga olingan „''Here Are the Young Men''“ dramatik filmida suratga tushdi; u 2021-yil aprelgacha chiqarilmadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/|sarlavha=Anya Taylor-Joy, 'Game Of Thrones' Dean-Charles Chapman, Finn Cole To Star In 'Here Are The Young Men'|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=3 August 2018|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=24 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200724223308/https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/}}</ref>. 2021-yilda u Edgar Raytning 2021-yil oktabr oyida chiqqan „Last Night in Soho“ psixologik qo‘rqinchli filmida rol o‘ynadi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/anya-taylor-joy-star-edgar-wrights-last-night-soho-1182487|title=Anya Taylor-Joy to Star in Edgar Wright Horror Thriller 'Last Night in Soho'|date=4 February 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|sarlavha='Last Night in Soho' Will Begin Filming May 20 in London, England|ish=The GWW|sana=9 March 2019|kirish sanasi=21 March 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327161519/https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|arxivsana=27 March 2019}}</ref>. Filmda u Petula Klark qoʻshigʻining „Downtown“ versiyasini ijro etadi; Taylor-Joy qoʻshiqni ovoz yozish studiyasida xarakterga ega boʻlmagan holda ijro etayotgani haqidagi musiqiy video filmning chiqishiga toʻgʻri keldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M|sarlavha="Downtown (Downtempo)" performed by Anya Taylor-Joy - Official Music Video - Last Night in Soho|ish=[[YouTube]]|muallif=Focus Features|sana=20 October 2021|kirish sanasi=31 January 2022|arxivsana=20 October 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211020215837/https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M}}</ref>. 2022-yilda Taylor-Joy kinorejissyor Robert Eggers bilan ''"The Northman''" tarixiy dostonidagi bosh rol uchun yana birlashdi, bu „10-asr boshida Islandiyada boʻlib oʻtgan Vikinglar qasos dostoni“ deb taʼriflangan<ref>{{Veb manbasi|muallif=N'Duka|ism=Amanda|sana=16 October 2019|sarlavha=Nicole Kidman, Alexander Skarsgård, Anya Taylor-Joy, Bill Skarsgård, Willem Dafoe In Talks To Lead 'The Northman' From Robert Eggers|url=https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/|kirish sanasi=16 April 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivsana=17 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200917141111/https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/}}</ref>. Film 2022-yil 22-aprelda ijobiy tanqidlarga uchragan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Campbell|ism=Christopher|url=https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|sarlavha=The Northman First Reviews: Bold, Unflinching, Visually Breathtaking|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220425034014/https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|arxivsana=25 April 2022}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Murray|ism=Tom|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|sarlavha=The Northman review roundup: What the critics are saying about Robert Eggers' bloody viking epic|ish=[[The Independent]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220416172632/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|arxivsana=16 April 2022}}</ref>. ==== Kelgusi loyihalar ==== [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_España,_02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg/170px-Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg|thumb| Taylor-Joyning koʻzlari, sochlari, kubik qoshlari va transatlantik aksenti ommaviy axborot vositalari tomonidan uning savdo belgisi sifatida taʼkidlangan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book|sarlavha=Every time Anya Taylor-Joy slayed her hair and makeup|ish=[[Glamour (magazine)|Glamour]]|ism=Elle|muallif=Turner|sana=21 April 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430111106/https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix|sarlavha=The Queen's Gambit beauty debate, explained|ish=[[Vox Media]]|ism=Constance|muallif=Grady|sana=7 January 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=9 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210209203700/https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix}}</ref>.]] Taylor-Joy Devid O. Rasselning 2022-yil noyabr oyida chiqishi rejalashtirilgan „''Amsterdam“'' davriy filmida paydo boʻladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ryan|ism=Patrick|url=https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|sarlavha=Taylor Swift brings the waterworks with Chris Rock in 'Amsterdam' film|ish=[[USA Today]]|sana=27 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220428045436/https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|arxivsana=28 April 2022}}</ref>. U „Mad Max: Fury Road“ filmining ''"Furiosa"'' epizodidagi bosh qahramonni tasvirlash uchun moʻljallangan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 October 2020 |title='Mad Max' Spinoff 'Furiosa' In The Works At Warners With George Miller Directing & Anya Taylor-Joy In Title Role; Chris Hemsworth & Yahya Abdul-Mateen II Along For Ride |work=Deadline Hollywood |url=https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |url-status=live |access-date=13 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201013175626/https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |archive-date=13 October 2020}}</ref>. 2017-yildan beri Taylor-Joy Robert Eggers rejissyorligidagi FW Murnauning „''Nosferatu“ remeykidagi'' bosh rolga qoʻshildi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2017/film/news/split-anya-taylor-joy-reteams-with-witch-director-on-nosferatu-remake-1202527484/|title='Split' Star Anya Taylor-Joy Reteams With 'Witch' Director on 'Nosferatu' Remake (EXCLUSIVE)|first=Justin|last=Kroll}}</ref>. Oʻsha yili u ''"The Sea Change''" dramatik filmida ham ishtirok etdi<ref>{{Jurnal manbasi|first=Scott|last=Roxborough|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/berlin-anya-taylor-joy-circling-sea-change-974755|title=Berlin: Anya Taylor-Joy Circling 'The Sea Change'}}</ref>. 2020-yil dekabr oyida ''"The Queenʼs Gambit"'' filmining yozuvchi-rejissyori Skott Frank [[Vladimir Nabokov|Vladimir Nabokovning]] Taylor-Joy bosh rolini ijro etgan ''"Laughter in the Dark''" romanining moslashuvini suratga olishdan umidvor ekanligini maʼlum qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lattanzio |first=Ryan |date=7 December 2020 |title=After 'Queen's Gambit,' Anya Taylor-Joy and Scott Frank Reuniting for Nabokov Adaptation |work=[[IndieWire]] |url=https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |url-status=live |access-date=8 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210122192234/https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |archive-date=22 January 2021}}</ref>. 2021-yil sentabrida u Aaron Horvat va Maykl Yelenichning 2023-yil 7-aprelda chiqishi moʻljallangan „[[Nomsiz Mario filmi|Mario]]“ animatsion filmida malika Peachning ovozi sifatida ishtirok etishi eʼlon qilindi<ref name="D'Alessandro">{{Veb manbasi|muallif=D'Alessandro|ism=Anthony|sana=23 September 2021|sarlavha=Super Mario Bros. Animated Pic Sets Cast: Chris Pratt As Mario, Charlie Day As Luigi, Anya Taylor-Joy As Princess Peach & More|url=https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447|ish=[[Deadline Hollywood]]|kirish sanasi=23 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210923225946/https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447/|arxivsana=23 September 2021}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFC" |{{dagger}} | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Izohlar |- ! scope=row | 2015 | data-sort-value="Witch, The" | ''The Witch'' | Thomasin | |- ! scope=row rowspan="3" | 2016 | ''Morgan'' | Morgan | |- | ''Barry'' | Charlotte Baughman | |- | ''Split'' | Casey Cooke | |- ! scope=row rowspan="2" | 2017 | ''Marrowbone'' | Allie | |- | ''Thoroughbreds'' | Lily Reynolds | |- ! scope=row | 2018 | ''Crossmaglen'' | Ana | Qisqa film |- ! scope=row rowspan="4" | 2019 | ''[[Glass (2019 film)|Glass]]'' | Casey Cooke | |- | ''Love, Antosha'' | O‘zi | Hujjatli film |- | ''[[Playmobil: The Movie]]'' | Marla Brenner | Jonli harakat va ovoz rollari |- | ''Radioactive'' | Irene Curie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2020 | ''[[Emma]]'' | Emma Woodhouse | |- | ''Here Are the Young Men'' | Jen | |- | data-sort-value="New Mutants, The" | ''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]'' | Illyana Rasputin/Magik | |- ! scope=row | 2021 | ''Last Night in Soho'' | Sandie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2022 | data-sort-value="Northman, The" | ''The Northman'' | Olga | |- | style="background:#FFC" | ''Amsterdam'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Post-ishlab chiqarish |- | data-sort-value="Menu, The" style="background:#FFC" | ''The Menu'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Margot | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2023 | style="background:#FFC" | [[Nomsiz Mario filmi|Untitled <nowiki>''Mario''</nowiki> film]] {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Princess Peach (ovoz) | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2024 | style="background:#FFC" | ''Furiosa'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Furiosa | Suratga olish |- ! scope=row {{TBA}} | style="background:#FFC" | ''Laughter in the Dark'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Ishlab chiqarish |} === Televizion === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Izohlar ! class="unsortable" scope="col" | Manba(lar) |- ! scope=row | 2014 | ''Endeavour'' | Philippa Collins-Davidson | Epizod: „Nocturne“ | style="text-align:center" | |- ! scope=row rowspan="2" | 2015 | ''Viking Quest'' | Mani | Televizion film | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web|title=Viking Quest – review - cast and crew, movie star rating and where... |url=https://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160329083258/http://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest |website=[[Radio Times]] |archive-date=29 March 2016}}</ref> |- | ''Atlantis'' | Cassandra | 5 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Bundel|first=Ani|date=25 November 2020|title=11 Shows & Movies Starring Anya Taylor-Joy To Watch After 'The Queen's Gambit'|url=https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554 |website=[[Elite Daily]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201126054703/https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554 |archive-date=26 November 2020}}</ref> |- ! scope=row | 2017 | data-sort-value="Miniaturist, The" | ''The Miniaturist'' | Petronella „Nella“ Brandt | 3 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Gilbert|first= Matthew|date=5 January 2021|title=Another Anya Taylor-Joy performance to enjoy in 'The Miniaturist'|url=https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist |website=[[The Boston Globe]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210201060642/https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist |archive-date=1 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2019-2022 | ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' | Gina Gray | 5 va 6-qism | style="text-align:center" | <ref>{{Cite magazine |last=Romano|first=Nick|date=30 July 2019|title=Peaky Blinders season 5 trailer rolls out Sam Claflin, Anya Taylor-Joy|url=https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer |magazine=[[Entertainment Weekly]]|access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210102185121/https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer |archive-date=2 January 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2019 | data-sort-value="Dark Crystal: Age of Resistance, The" | ''The Dark Crystal: Age of Resistance'' | Brea (ovoz) | 10 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Renfro|first=Kim|date=3 September 2019|title=Here's what the cast of 'The Dark Crystal: Age of Resistance' looks like in real life|url=https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8 |website=[[Insider Inc.]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210213033000/https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8 |archive-date=13 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2020 | data-sort-value="Queenʻs Gambit, The" | ''The Queenʼs Gambit'' | Beth Harmon | 7 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite magazine |last=Miller|first=Sarah|date=1 December 2020|title=The Fatal Flaw of "The Queen's Gambit"|url=https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit |magazine=[[The New Yorker]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210208161040/https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit |archive-date=8 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2021 | ''Saturday Night Live'' | O‘zi (boshlovchi) | Epizod: „Anya Taylor-Joy/Lil Nas X“ | style="text-align:center" | <ref>{{cite tweet|user=nbcsnl|author=Night Live - SNL|number=1389294024897531908|title=Your final guests of season 46!|accessdate=23 May 2021|date=3 May 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210518065430/https://twitter.com/nbcsnl/status/1389294024897531908|archive-date=18 May 2021}}</ref> |} === Musiqiy videolar === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Qo‘shiqchi ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Manba(lar) |- ! scope="row" | 2015 | Red Lips([[Skrillex]] remix) | GTA (Sem Bruno ishtirokida) | Qiz | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|first=Daniel|last=Kreps|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/watch-skrillexs-epic-nightmarish-red-lips-video-51709|title=Watch Skrillex's Epic, Nightmarish 'Red Lips' Video}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | Dinner & Diatribes | Xozier | Xotin | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=O'Connell|ism=Samantha J.|sana=2 April 2019|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|arxivsana=7 November 2020}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == Taylor-Joy bir qancha maqtovlarga sazovor boʻldi, jumladan, „Eng yaxshi yangi aktyor“ uchun Empire mukofotini qoʻlga kiritdi va 2016-yilda „Yosh aktyor tomonidan eng yaxshi ijro“ uchun Saturn mukofotiga nomzod boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=Empire|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 January 2018|sarlavha=The Academy of Science Fiction Fantasy and Horror Films|url=http://www.saturnawards.org/|kirish sanasi=20 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180115020013/http://www.saturnawards.org/|arxivsana=15 January 2018}}</ref>, BAFTA Rising Star mukofotiga nomzod boʻldi va gʻolib boʻldi. 2017-yilda Trophée Chopard<ref>{{Veb manbasi|sana=5 January 2017|sarlavha=Tom Holland and Ruth Negga lead nominees for Bafta Rising Star award|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html|kirish sanasi=20 August 2021|ish=[[The Independent]]|arxivsana=1 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Foreman|ism=Katya|sana=21 May 2017|sarlavha=2017 Cannes Film Festival: Chopard Names Trophy Award Winners|url=https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=WWD|arxivsana=3 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211103104551/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/}}</ref> va „Eng yaxshi aktrisa — miniserial yoki televideniya filmi“ uchun Oltin globus mukofotini<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy|url=https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy|ish=Golden Globes|kirish sanasi=13 July 2021|arxivsana=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185225/https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy}}</ref>, „Film/miniserialdagi eng yaxshi ayol roli“ uchun Critics' Choice televideniyasi mukofoti va 2021-yilda „Telefilm yoki mini-serialdagi eng yaxshi aktrisa“ uchun Screen Actors Guild mukofoti<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gonzalez |first=Sandra |date=4 April 2021 |title=SAG Awards: See the full list of winners |work=CNN |url=https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |url-status=live |access-date=13 July 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210713191544/https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |archive-date=13 July 2021}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons turkum}} * {{IMDbda kishi|5896355|Anya Taylor-Joy}} [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] myp9z3l6bh58mq8itrzlo55rpotaq3s 2726295 2726294 2022-07-31T05:41:49Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki '''Anya-Josephine Marie Taylor-Joy''' ({{IPAc-en|'|æ|n|j|ə}} {{Respell|ANN|yə}}<ref name="detroitnews">{{Yangiliklar manbasi |last=Graham |first=Adam |date=8 March 2018 |title='Thoroughbreds' star Anya Taylor-Joy's life a whirlwind |work=The Detroit News |url=https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |url-status=live |access-date=10 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190328232234/https://www.detroitnews.com/story/entertainment/movies/2018/03/08/thoroughbreds-star-anya-taylor-joys-life-whirlwind/32723255/ |archive-date=28 March 2019}}</ref>; 1996-yil 16-aprelda tugʻilgan) — aktrisa. U Primetime Emmy mukofotiga nomzod boʻlishdan tashqari, [[Oltin globus|Oltin globus mukofoti]] va [[Screen Actors Guild Awards|Screen Actors Guild]] mukofotini oʻz ichiga olgan bir nechta mukofotlarni qoʻlga kiritdi. 2021-yilda u ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining „Kelajakni shakllantirayotgan rivojlanayotgan liderlar“ [[Time 100|100 Next]] roʻyxatiga kiritilgan. {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Anya Taylor-Joy|portret=Anya Taylor-Joy by Patrick Lovell, January 2019.jpg|tavsif=Taylor-Joy 2019-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Anya-Josephine Marie Taylor-Joy|tavallud sanasi={{Birth date and age|1996|4|16|df=y}}|tavallud joyi=[[Miami|Miami, Florida]], [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]|fuqaroligi=🇬🇧 Birlashgan Qirollik 🇺🇲 Qoʻshma Shtatlar|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=2013-yildan hozirgacha}} [[Mayami|Mayamida]] tugʻilib, [[Buenos Ayres|Buenos-Ayres]] va [[London|Londonda]] oʻsgan Taylor-Joy 16 yoshida aktyorlik karyerasini davom ettirish uchun maktabni tark etdi. Kichkina televizion rollardan soʻng u ''"The Witch"'' (2015) dahshatli filmida bosh rolni ijro etib, filmdagi debyutini qildi. U „''Split''“ (2016) qoʻrqinchli filmida va uning davomi „[[Shisha (film, 2019)|''Glass'']]“ (2019) va „''Toroughbreds“'' (2017) qora komediyasida rol oʻynadi. U [[2017 Cannes film festivali|2017-yilda Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard sovrinini qoʻlga kiritdi. Oʻshandan beri Taylor-Joy „''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]“'' (2019-2022) teleserialining beshinchi va oltinchi seriyalarida rol oʻynagan va Oltin globus nominatsiyasiga sazovor boʻlgan „[[Emma (film)|Emma]]“ (2020) davriy dramasida Emma Woodhouse rolini oʻynagan. Oʻsha yili u [[Netflix]] mini-seriali ''"The Queenʼs Gambit"'' (2020)dagi [[Bet Harmon]] rolini ijro etgani uchun tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻldi va bir qancha mukofotlarni, jumladan, Oltin globus va Screen Actors Guild mukofotini qoʻlga kiritdi. == Yoshlik == Taylor-Joy 1996-yil 16-aprelda [[Florida|Florida shtatining]] [[Mayami]] shahrida sobiq bankir<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 June 1998 |title=Supplement to The London Gazette |publisher=The Gazette |url=https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |url-status=live |access-date=5 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200904092425/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/55155/supplement/25/data.pdf |archive-date=4 September 2020 |ref=Dennis Alan Taylor}}</ref> Dennis Alan Taylor va psixolog Jennifer Marina Joy oilasida tug‘ilgan. Uning soʻzlariga koʻra, uning Mayamida tugʻilishi „oʻyin-kulgi“ edi, chunki ota-onasi oʻsha paytda shaharda dam olishgan; tugʻilgan joyi tufayli, u mamlakatning ''jus soli'' fuqarolik qonuni tufayli Amerika fuqaroligiga ega<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy Is Ready for Her Close-Up|muallif=Jones|ism=Nathan|ish=[[Vulture (website)|Vulture]]|sana=14 March 2018|kirish sanasi=2 July 2021|arxivsana=19 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210419035525/https://www.vulture.com/2018/03/anya-taylor-joy-profile.html}}</ref>. Uning otasi britaniyalik otaning o‘gli ingliz va shotlandiyalik-argentinalik va onasi anglo-argentinalik ona<ref name="hollywoodrep">{{Veb manbasi|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|sarlavha='The Witch' Breakout Anya Taylor-Joy Goes From Ballet to Studio Thrillers|muallif=Ford|ism=Rebecca|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=18 February 2016|kirish sanasi=12 February 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170207062812/http://www.hollywoodreporter.com/news/witchs-anya-taylor-joy-goes-866202|arxivsana=7 February 2017}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Florsheim |first=Lane |date=6 November 2020 |title=Anya Taylor-Joy on 'The Queen's Gambit' and Dancing at the End of the Pandemic |work=[[The Wall Street Journal]] |url=https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |url-status=live |access-date=15 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201115013104/https://www.wsj.com/articles/anya-taylor-joy-on-the-queens-gambit-and-dancing-at-the-end-of-the-pandemic-11604681940 |archive-date=15 November 2020 |issn=0099-9660}}</ref> <ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Uning onasi [[Zambiya|Zambiyada]] ingliz diplomati bo‘lgan bobosi va [[Barselona|Barselonada]] yashovchi ispaniyalk buvisi oilasida tugʻilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 March 2021 |title=The Spanish family of Anya, the actress of Gambito de Dama: her grandmother's shop in Zaragoza |work=The Canadian News |url=https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |url-status=live |access-date=7 March 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210308064020/https://thecanadian.news/2021/03/07/the-spanish-family-of-anya-the-actress-of-gambito-de-dama-her-grandmothers-shop-in-zaragoza/ |archive-date=8 March 2021}}</ref>. U olti aka-ukaning eng kichigi, ulardan to‘rt nafari otasining oldingi nikohidan<ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy oilasi bilan Buenos-Ayresda yashagan va olti yoshiga qadar Northlands maktabida o‘qigan, oila Londonning Viktoriya hududiga ko‘chib o‘tgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html|sarlavha=Tiene 24 años Intimidades de la infancia argentina de Anya Taylor-Joy, la protagonista de Gambito de dama|ish=[[Clarín (Argentine newspaper)|Clarín]]|ism=Patricio|muallif=Féminis|sana=5 December 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=23 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210523225436/https://www.clarin.com/espectaculos/tv/intimidades-infancia-argentina-anya-taylor-joy-protagonista-gambito-dama_0_hJjfiLFP5.html}}</ref>. U ispan va ingliz tillarini yaxshi biladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/|sarlavha=La frase de Anya Taylor-Joy sobre la Argentina que volvió locos a sus fanáticos|ish=La Nación|til=Spanish|sana=8 September 2021|kirish sanasi=9 September 2021|arxivsana=9 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210909175541/https://www.lanacion.com.ar/espectaculos/la-frase-de-anya-taylor-joy-sobre-la-argentina-que-volvio-locos-a-sus-fanaticos-nid08092021/}}</ref> <ref name="standard" /> <ref name="marieclaire">{{Veb manbasi|url=http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|sarlavha=Why you need to get to know up-and-coming actress Anya Taylor Joy|ish=[[Marie Claire]]|ism=Delphine|muallif=Chui|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 April 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202753/http://www.marieclaire.co.uk/entertainment/anya-taylor-joy-466264|arxivsana=9 April 2017}}</ref>. Taylor-Joy bu harakatni „travmatik“ deb bildi va Argentinaga qaytish umidida ingliz tilini oʻrganishdan bosh tortdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/|sarlavha=The Witch's Anya Taylor-Joy Casts a Spell: 5 Things to Know About the Rising Star|ish=[[People (magazine)|People]]|ism=Jodi|muallif=Guglielmi|sana=22 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=28 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210428192224/https://people.com/movies/the-witch-star-anya-taylor-joy-5-things-to-know/}}</ref>. U Hill Houseda taʼlim olgan va Queenʼs Gate maktabida oʻqigan hamda maktab spektakllarida ishtirok etgan. U 16 yoshida maktabni tark etdi, bunga sabab qilib oʻz sinfdoshlarining haqoratini koʻrsatdi, u shunday eslaydi: {{Quote|Argentinada hamma joy yashil va u yerda hamma joyda otlar va hayvonlar bor edi. To‘satdan katta shaharda bo‘lib, til bilmay qoldim. Men o‘zimni hech qayerga sig‘magandek his qilardim. Men Argentinalik bo'lish uchun juda ingliz, ingliz bo'lish uchun juda argentinalik, hech narsa bo'lish uchun juda amerikalik edim. Bolalar meni hech qanday shaklda yoki xususiyatda tushunishmadi. Men shkaflarga qamalib olardim. Men maktabda ko'p vaqtimni hammomda yig'lab o'tkazdim<ref name="standard" />.}} Taylor-Joy dastlab raqs bilan shugʻullangan, 15 yoshgacha balet bilan shugʻullangan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy: 12 Facts About the Captivating Star of 'The Queen's Gambit'|url=https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|ish=Hollywood Insider|sana=7 December 2020|arxivsana=3 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210803183324/https://www.hollywoodinsider.com/anya-taylor-joy-facts-queens-gambit/|kirish sanasi=2 December 2021}}</ref>. 17 yoshida u Storm Management asoschisi Sara Dukas tomonidan itini Londonning Knightsbridge shahridagi Harrods doʻkoni oldida sayr qilayotganida model sifatida kuzatilgan<ref name="standard">{{Veb manbasi|url=https://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|sarlavha=Anya Taylor-Joy: meet the actress on the cusp of Hollywood superstardom|ish=[[Evening Standard]]|muallif=Samuel Fishwick|sana=19 January 2017|kirish sanasi=9 March 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170409202651/http://www.standard.co.uk/lifestyle/esmagazine/anya-taylorjoy-meet-the-actress-on-the-cusp-of-hollywood-superstardom-a3441671.html|arxivsana=9 April 2017}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|sarlavha=anya taylor-joy thought legendary model scout was stalking her|sana=28 March 2016|ish=I-d.vice.com|kirish sanasi=29 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171229232242/https://i-d.vice.com/en_us/article/vben93/anya-taylor-joy-thought-legendary-model-scout-was-stalking-her|arxivsana=29 December 2017}}</ref>. == Karyera == === Dastlabki ish va yutuq (2013-2019) === Taylor-Joy 2014-yilgi dahshatli komediya „Vampire Academy“dagi birinchi aktyorlik rolining yakuniy qismidan olib tashlandi, uning roli nomaʼlum qoldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Says She's Too Weird-Looking To Be A Movie Star|ish=We Got This Covered|ism=Scott|muallif=Campbell|sana=29 November 2020|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115514/https://wegotthiscovered.com/movies/anya-taylorjoy-weirdlooking-movie-star/}}</ref>. U Filippa Kollinz-Devidson detektiv drama seriyasi „''Endeavour“'' epizodida oʻzining televizion debyutini qildi va bu 2015-yilgi „''Atlantis''“ fantastik-sarguzasht drama seriyasining koʻp epizodli chizig‘ida paydo boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/|sarlavha=Anya Taylor-Joy:The Queen's Gambit Star's Meteoric Rise|ish=[[Den of Geek]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.denofgeek.com/web-stories/the-queens-gambit-anya-taylor-joy-hollywood/}}</ref>. Uning yutuq roli Robert Eggers rejissyori tomonidan suratga olingan ''"The Witch''" nomli qoʻrqinchli badiiy film boʻlib, u [[Yangi angliya|Nyu-England]] fermasidan tashqari oʻrmonda yovuzlik kuchlariga duch kelgan Puritan oilasi haqida hikoya qiladi. Uning premyerasi 2015-yilda Sundans kinofestivalida bo‘lib o‘tdi hamda tanqidchilar olqishiga sazovor bo‘ldi va Taylor-Joyning ijrosi yuqori baholandi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/|sarlavha=The Witch Mines the Quiet Terror of the Unknown|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=19 February 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430115509/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/02/the-witch-review/470052/}}</ref>. ''The New Yorker gazetasi muxbiri'' Entoni Leyn shunday deb yozgan edi: „Taylor-Joy bu rolda hayratlanarli, uning katta ko‘zlaridagi beg‘uborligi hiyla-nayrang ipi bilan o‘ralgan — bu uning tez aqli, zukko va qiziquvchan qizga xos bo‘lmagani yoki baʼzi bir maqsadlarida yiqilib qolmaganligidan dalolat beradi“. Film tijoriy muvaffaqiyatga erishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm|sarlavha=The Witch (2016)|ish=Box Office Mojo|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=31 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190731042837/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=thewitch.htm}}</ref> va u „Eng yaxshi aktyor“ uchun Gotham Independent Film mukofotini va „Eng yaxshi yangi kelgan ayol“ uchun Empire mukofotini qoʻlga kiritdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Erbland|ism=Kate|sarlavha=Gotham Awards 2016: Complete Winners List|url=http://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/|ish=IndieWire|kirish sanasi=24 July 2020|sana=28 November 2016|arxivsana=18 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200918100505/https://www.indiewire.com/2016/11/gotham-awards-2016-complete-winners-list-1201750221/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|ish=Empire|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref>. [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg/180px-Anya_Taylor-Joy_by_Gage_Skidmore.jpg|thumb| Taylor-Joy 2018-yilgi [[San Diego Comic-Con|San-Diego Comic-Conida]]]] Keyingi yili Taylor-Joy Lyuk Skottning „''Morgan''“ ilmiy-fantastik qoʻrqinchli filmida bosh qahramon rolini oʻynadi. Bu film salbiy baholarga sazovor boʻldi va tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi, ammo ''Booth Michigandan'' Jon Serba „Taylor-Joy bizni begunoh qizcha va oʻlik koʻzli yovuzlik oʻrtasida qattiq tebranadigan spektakl bilan qurolsizlantiradi“, deb yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html|sarlavha='Morgan' movie review: Anya Taylor-Joy gives derivative sci-fi a malevolent boost|ish=[[Booth Newspapers]]|ism=John|muallif=Serba|sana=3 September 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430124319/https://www.mlive.com/movies/2016/09/morgan_movie_review_anya_taylo.html}}</ref>. U keyingi „Barry“ dramatik filmida rol oʻynadi, filmda 1981-yilda [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetidagi]] yosh [[Barack Obama|Barak Obamaning]] birinchi o‘quv yiliga eʼtibor qaratilgan; 2016-yil Toronto xalqaro kinofestivalida premyerasi boʻlib oʻtdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/|sarlavha=Barry Is an Obama Biopic for an Uneasy Moment|ish=[[The Atlantic]]|ism=David|muallif=Sims|sana=15 December 2016|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430125920/https://www.theatlantic.com/entertainment/archive/2016/12/barry-obama-biopic-review/510791/}}</ref>. U shuningdek, [[Skrillex|Skrillexning]] GTA albomidagi „''Red Lips“'' qoʻshigʻining remiksi uchun musiqiy videoda paydo boʻldi. 2016-yilda u M. Night Shyamalanning „''Split“'' filmida [[James McAvoy|James McAvoyga]] qarama-qarshi rol oʻynagan va u yerda bir nechta xarakterga ega boʻlgan erkak (McAvoy) tomonidan oʻgʻirlab ketilgan oʻsmir qiz Keysi Kuk rolini oʻynagan. Bu tijoriy muvaffaqiyat boʻlib, 9 million dollarlik byudjetda 278,5 million dollar yigʻdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/|sarlavha=Split (2017)|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=8 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200308230847/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1300006401/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html|sarlavha='Split' review: Shyamalan pits Anya Taylor-Joy against the multitalented James McAvoy|ish=[[Chicago Tribune]]|ism=Katie|muallif=Walsh|sana=19 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430143836/https://www.chicagotribune.com/entertainment/movies/sc-split-mov-rev-0118-20170118-story.html}}</ref>. Oʻsha yili uning keyingi filmi Kori Finlining rejissyorlik debyuti „Toroughbreds''“'' edi. Unda Olivia Kuk va Anton Yelchin oʻzining soʻnggi filmdagi rolida ishtirok etdi. Taylor-Joy giyohvand moddalar sotuvchisi bilan shartnoma asosida oʻgay otasini oʻldirishni rejalashtirgan oʻrta maktab oʻquvchisi Lili rolini oʻynadi. 2017-yilgi Sundance kinofestivalida premyerasi boʻlib oʻtdi; ''IndieWiredan'' Devid Erlix uning chiqishlarini „maftunkor“ deb atadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/|sarlavha=Thoroughbred' Review: Anton Yelchin's Final Performance Highlights Cory Finley's Remarkable Debut — Sundance 2017|ish=[[IndieWire]]|ism=David|muallif=Ehrlich|sana=27 January 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=12 May 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210512004953/https://www.indiewire.com/2017/01/thoroughbred-review-anton-yelchin-anya-taylor-joy-olivia-cooke-sundance-2017-1201774386/}}</ref>. Uning 2017-yildagi uchinchi chiqishi Serxio G. Sanchesning qo‘rqinchli sirli „''Marrowbone“'' filmi bo‘lib, uning ansambli tanqidchilar maqtoviga sazovor bo‘lgan; ''The Verge'' jurnalisti Tasha Robinson Taylor-Joy nomuvofiq xarakterga „uyatchan va jozibali iliqlik“ olib kelganini yozgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror|sarlavha=Marrowbone is the kind of horror film that gets better with every viewing|ish=[[The Verge]]|ism=Tasha|muallif=Robinson|sana=19 April 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430142335/https://www.theverge.com/2018/4/19/17255998/marrowbone-movie-review-horror}}</ref>. Taylor-Joy BAFTA Rising Star mukofotiga<ref name="baftanom">{{Yangiliklar manbasi |last=Shepard |first=Jack |date=5 January 2017 |title=Baftas 2017: Tom Holland, Ruth Negga, and Anya Taylor-Joy amongst nominees for Rising Star award |work=[[The Independent]] |location=London, England |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |url-status=live |access-date=24 August 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html |archive-date=1 December 2017}}</ref> nomzod boʻldi va oʻsha yili [[Cannes film festivali|Cannes kinofestivalida]] Trophée Chopard bilan taqdirlandi<ref name="chopard">{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 2017 |title=Chopard Names Trophy Award Winners |work=WWD |url=http://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181004022619/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/ |archive-date=4 October 2018}}</ref>. 2017-yil dekabr oyida u Jessi Burtonning shu nomdagi romani asosidagi [[BBC One]] davriy drama mini serialida Petronella Oortman rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html|sarlavha=The Miniaturist review: A tense BBC period drama featuring an excellent Anya Taylor-Joy performance|ish=[[The Independent]]|ism=Jack|muallif=Shepherd|sana=26 December 2017|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430153530/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/miniaturist-review-tense-bbc-drama-anya-taylor-joy-a8129416.html}}</ref>. Taylor-Joy o‘zining Keysi Kuk rolini 2019-yilda Jeyms McAvoy, [[Samuel L. Jackson]] va Sara Polson ishtirokida paydo bo‘lgan „Unbreakable“ film trilogiyasining yakuniy filmi „''[[Shisha (film, 2019)|Glass]]''“ psixologik superqahramon filmida takrorladi. Bu butun dunyo boʻylab 247 million dollar yigʻib, tijorat muvaffaqiyati boʻldi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Glass (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/|ish=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=22 April 2019|arxivsana=20 March 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200320143535/https://www.boxofficemojo.com/release/rl1518241281/}}</ref>, lekin avvalgisidan farqli oʻlaroq, turli xil baholarni oldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/|sarlavha=Film Review: M. Night Shyamalan's 'Glass'|ish=[[Variety (magazine)|Variety]]|ism=Owen|muallif=Gleiberman|sana=9 January 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430161747/https://variety.com/2019/film/reviews/glass-review-bruce-willis-samuel-l-jackson-1203103274/}}</ref>. Oʻsha yilning oxirida u „''Love, Antosha''“ hujjatli filmida uning marhum hamkasbi Anton Yelchinning hayoti va karyerasi haqidagi hujjatli filmda paydo boʻldi va Xozierning „Dinner & Diatribes“ qoʻshigʻi uchun klipida suratga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|ish=[[The Harvard Crimson]]|ism=Samantha J.|muallif=O'Connell|sana=2 April 2019|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=7 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/|sarlavha=Sundance Film Review: 'Love, Antosha'|ism=Andrew|muallif=Barker|sana=30 January 2019|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=5 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190805061048/https://variety.com/2019/film/reviews/love-antosha-review-sundance-1203123335/}}</ref>. Uning 2019-yildagi keyingi ikkita filmi „''[[Playmobil: The Movie]]''“ animatsion musiqiy sarguzasht filmi va „Radioactive“ biografik drama filmi tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchradi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|ish=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=4 January 2021|arxivsana=12 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201112012217/https://www.rottentomatoes.com/m/playmobil_the_movie}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=Playmobil: The Movie (2019)|url=https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm|ish=[[Box Office Mojo]]|nashriyot=[[IMDb]]|kirish sanasi=2 March 2020|arxivsana=29 August 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190829103114/https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=playmobil.htm}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|kirish sanasi=15 March 2021|arxivsana=3 August 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200803034040/https://www.rottentomatoes.com/m/radioactive}}<br /><br />{{Veb manbasi|url=https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/|sarlavha=''Radioactive'' (2019)|nashriyot=[[Box Office Mojo]]|kirish sanasi=19 February 2021|arxivsana=13 December 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201213104118/https://www.boxofficemojo.com/title/tt6017756/}}</ref>. U, shuningdek, [[Netflix]] animatsion fantastik seriyasi „The Dark Crystal: Age of Resistance“da Brea xarakteriga ham ovoz berdi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Milligan|ism=Mercees|sarlavha=72nd Emmy Awards: The Primetime Animation Nominees Are…|url=https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|nashriyot=[[Animation Magazine]]|kirish sanasi=30 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200728220410/https://www.animationmagazine.net/events/72nd-emmy-awards-the-primetime-animation-nominees-are/|arxivsana=28 July 2020|sana=28 July 2020}}</ref>. 2019-yildagi so‘nggi rolida u BBC One davriy jinoyat dramasi „''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]“'' serialida Jina Greyning bosh rolini o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/|sarlavha=Anya Taylor-Joy Joins 'Peaky Blinders' Season 5; First-Look Photo|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Nancy|muallif=Tartaglione|sana=12 October 2018|kirish sanasi=30 April 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430170236/https://deadline.com/2018/10/peaky-blinders-anya-taylor-joy-cast-season-5-first-look-photo-1202481634/}}</ref>. === Mashhurlikka koʻtarilish (2020 — hozirgi) === 2020-yilda Taylor-Joy [[Jane Austen|Jane Austenning]] 1815-yilda yozilgan xuddi shu nomli romaniga moslashtirilgan „Autumn de Wilde“ning „[[Emma (film)|Emma]]“ rejissyorlik debyutida Emma Woodhouse rolini o‘ynadi. Filmni ko‘zdan kechirar ekan, ''Rolling Stone''dan Piter Travers Taylor-Joyni „cho‘g‘lanma“ deb hisobladi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.rollingstone.com/movies/movie-reviews/emma-movie-review-954272/|title='Emma' Review: An Austen Adaptation Tailored for Our Moment|first=Peter|last=Travers}}</ref>. Taylor-Joy „''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]''“ super qahramon qo‘rqinchli filmida rossiyalik mutant va sehrgar Illyana Rasputin/Magikni ham tasvirlagan. Dastlab u 2018-yilning aprel oyida chiqarilishi kerak edi, biroq bir qancha kechikishlarga duch keldi; u 2020-yilda chiqarilgan<ref name="Aug2020release">{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 May 2020 |title=Disney Reschedules 'The New Mutants' & 'Ron's Gone Wrong' |work=[[Deadline Hollywood]] |url=https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |url-status=live |access-date=24 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200513173519/https://deadline.com/2020/05/disney-reschedules-the-new-mutants-rons-gone-wrong-1202933694/ |archive-date=13 May 2020}}</ref>. Taylor-Joy Netflix mini seriali ''"The Queenʼs Gambit"'' filmida giyohvandlik va alkogolga qaramlik bilan kurashib, shaxmat olamining eng yuqori pogʻonasiga koʻtarilgan yetim shaxmatchi [[Bet Harmon]] rolini oʻynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Thorne|ism=Will|sana=19 March 2019|sarlavha=Anya Taylor-Joy to Star in 'The Queen's Gambit' Limited Series at Netflix|url=https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/|kirish sanasi=23 October 2020|ish=Variety|arxivsana=2 May 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190502170057/https://variety.com/2019/tv/news/anya-taylor-joy-the-queens-gambit-netflix-limited-series-1203167110/}}</ref>. Serial va uning ijrosi keng tanqidlarga sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809|sarlavha=The Queen's Gambit: Miniseries (2020)|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=23 October 2020|kirish sanasi=23 October 2020|arxivsana=27 October 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201027212034/https://www.rottentomatoes.com/tv/the_queens_gambit/95809}}</ref>. 2020-yil 23-noyabrda Netflix u nashr etilganidan buyon 62 million xonadon tomonidan ko‘rilganini<ref>{{Veb manbasi|url=https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/|sarlavha='The Queen's Gambit' Scores as Netflix Most-Watched Scripted Limited Series to Date|ish=Variety|ism=Todd|muallif=Spangler|sana=23 November 2020|kirish sanasi=25 November 2020|iqtibos=The way Netflix reports viewing is based on the number of viewers who have watched at least two minutes of a piece of content, which is very different from how the TV industry measures audience|arxivsana=24 November 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201124124330/https://variety.com/2020/digital/news/queens-gambit-netflix-viewing-record-1234838090/}}</ref> eʼlon qildi va uning „hozirgi kunga qadar eng katta ssenariyli cheklangan seriali“ga aylandi<ref name="viewership">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|sarlavha='The Queen's Gambit' Becomes Netflix's Biggest Scripted Limited Series With 62M Checking Chess Drama|sana=23 November 2020|ism=Peter|muallif=White|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201123161430/https://deadline.com/2020/11/queens-gambit-62m-viewers-netflix-1234620378/|arxivsana=23 November 2020|kirish sanasi=23 November 2020}}</ref>''. Entertainment Weekly'' xodimi Darren Franich Taylor-Joyning oʻyinini „qorongʻu maftunkor“ deb atadi va u „sokin damlarda qanday ajoyib boʻlishini, raqibni magʻlub etganda qovoqlari torayishi va oʻyin boshlanganda butun vujudi gʻazablangan umidsizlikni jismonanlashtirishini“ qayd etdi. Unga qarshi xuddi shunday, ''[[Variety|Varetedan]]'' Karolin Framke uni „shunchalik magnitlanganki, u kameraning linzalariga qaraganida, uning chaqmoqdek porlashi kamerani kesib tashlash bilan tahdid qilayotgandek“<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Framke |first=Caroline |date=21 October 2020 |title='The Queen's Gambit,' Starring a Magnetic Anya Taylor-Joy, Is a Shrewd Study of Genius: TV Review |work=Variety |url=https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |url-status=live |access-date=23 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201022210624/https://variety.com/2020/tv/reviews/the-queens-gambit-review-anya-taylor-joy-1234810169/ |archive-date=22 October 2020}}</ref>. Taylor-Joy oʻzining ijrosi uchun koʻplab maqtovlarga sazovor boʻldi, jumladan, Oltin globus, Screen Actors Guild va Critics' Choice televideniyasi mukofoti<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe|sarlavha=Checkmate: The Queen's Gambit's Anya Taylor-Joy Just Won Her First-Ever Golden Globe|ish=E! News|nashriyot=NBC Universal|sana=28 February 2021|muallif=Crist|ism=Allison|kirish sanasi=1 March 2021|arxivsana=1 March 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210301133504/https://www.eonline.com/news/1242280/checkmate-the-queens-gambits-anya-taylor-joy-just-won-her-first-ever-golden-globe}}<br /><br />{{Veb manbasi|sarlavha=The Queen's Gambit Star Anya Taylor-Joy Adds SAG Award Win to Tally After Globes Victory|url=https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/|kirish sanasi=5 April 2021|ish=PEOPLE.com|arxivsana=5 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210405013311/https://people.com/tv/sag-awards-2021-anya-taylor-joy-female-actor-miniseries-or-tv-movie/}}</ref>. 2020-yilda u navbatdagi rejissyor Eoin Makkenning Rob Doylning shu nomdagi romani asosida suratga olingan „''Here Are the Young Men''“ dramatik filmida suratga tushdi; u 2021-yil aprelgacha chiqarilmadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/|sarlavha=Anya Taylor-Joy, 'Game Of Thrones' Dean-Charles Chapman, Finn Cole To Star In 'Here Are The Young Men'|ish=[[Deadline Hollywood]]|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=3 August 2018|kirish sanasi=24 July 2020|arxivsana=24 July 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200724223308/https://deadline.com/2018/08/anya-taylor-joy-game-of-thrones-dean-charles-chapman-finn-cole-here-are-the-young-men-1202439601/}}</ref>. 2021-yilda u Edgar Raytning 2021-yil oktabr oyida chiqqan „Last Night in Soho“ psixologik qo‘rqinchli filmida rol o‘ynadi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/anya-taylor-joy-star-edgar-wrights-last-night-soho-1182487|title=Anya Taylor-Joy to Star in Edgar Wright Horror Thriller 'Last Night in Soho'|date=4 February 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|sarlavha='Last Night in Soho' Will Begin Filming May 20 in London, England|ish=The GWW|sana=9 March 2019|kirish sanasi=21 March 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190327161519/https://thegww.com/last-night-in-soho-will-begin-filming-may-20-in-london-england/|arxivsana=27 March 2019}}</ref>. Filmda u Petula Klark qoʻshigʻining „Downtown“ versiyasini ijro etadi; Taylor-Joy qoʻshiqni ovoz yozish studiyasida xarakterga ega boʻlmagan holda ijro etayotgani haqidagi musiqiy video filmning chiqishiga toʻgʻri keldi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M|sarlavha="Downtown (Downtempo)" performed by Anya Taylor-Joy - Official Music Video - Last Night in Soho|ish=[[YouTube]]|muallif=Focus Features|sana=20 October 2021|kirish sanasi=31 January 2022|arxivsana=20 October 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211020215837/https://www.youtube.com/watch?v=k6E6zZy0B5M}}</ref>. 2022-yilda Taylor-Joy kinorejissyor Robert Eggers bilan ''"The Northman''" tarixiy dostonidagi bosh rol uchun yana birlashdi, bu „10-asr boshida Islandiyada boʻlib oʻtgan Vikinglar qasos dostoni“ deb taʼriflangan<ref>{{Veb manbasi|muallif=N'Duka|ism=Amanda|sana=16 October 2019|sarlavha=Nicole Kidman, Alexander Skarsgård, Anya Taylor-Joy, Bill Skarsgård, Willem Dafoe In Talks To Lead 'The Northman' From Robert Eggers|url=https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/|kirish sanasi=16 April 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]|arxivsana=17 September 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200917141111/https://deadline.com/2019/10/nicole-kidman-alexander-skarsgard-anya-taylor-joy-bill-skarsgard-willem-dafoe-the-northman-robert-eggers-1202761727/}}</ref>. Film 2022-yil 22-aprelda ijobiy tanqidlarga uchragan<ref>{{Veb manbasi|muallif=Campbell|ism=Christopher|url=https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|sarlavha=The Northman First Reviews: Bold, Unflinching, Visually Breathtaking|nashriyot=[[Rotten Tomatoes]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220425034014/https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-northman-first-reviews-bold-unflinching-visually-breathtaking/|arxivsana=25 April 2022}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Murray|ism=Tom|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|sarlavha=The Northman review roundup: What the critics are saying about Robert Eggers' bloody viking epic|ish=[[The Independent]]|sana=11 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220416172632/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/the-northman-reviews-robert-eggers-b2055841.html|arxivsana=16 April 2022}}</ref>. ==== Kelgusi loyihalar ==== [[Fayl:Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_España,_02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg/170px-Anya_Taylor-Joy_by_Vogue_Espa%C3%B1a%2C_02.jpg|thumb| Taylor-Joyning koʻzlari, sochlari, kubik qoshlari va transatlantik aksenti ommaviy axborot vositalari tomonidan uning savdo belgisi sifatida taʼkidlangan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book|sarlavha=Every time Anya Taylor-Joy slayed her hair and makeup|ish=[[Glamour (magazine)|Glamour]]|ism=Elle|muallif=Turner|sana=21 April 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=30 April 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210430111106/https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/anya-taylor-joy-hair-makeup-look-book}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix|sarlavha=The Queen's Gambit beauty debate, explained|ish=[[Vox Media]]|ism=Constance|muallif=Grady|sana=7 January 2021|kirish sanasi=1 May 2021|arxivsana=9 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210209203700/https://www.vox.com/culture/22215169/queens-gambit-beauty-debate-explained-beth-harmon-too-pretty-anya-taylor-joy-netflix}}</ref>.]] Taylor-Joy Devid O. Rasselning 2022-yil noyabr oyida chiqishi rejalashtirilgan „''Amsterdam“'' davriy filmida paydo boʻladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ryan|ism=Patrick|url=https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|sarlavha=Taylor Swift brings the waterworks with Chris Rock in 'Amsterdam' film|ish=[[USA Today]]|sana=27 April 2022|kirish sanasi=28 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220428045436/https://www.usatoday.com/story/entertainment/movies/2022/04/27/taylor-swift-amsterdam-trailer-cinemacon/9560027002/|arxivsana=28 April 2022}}</ref>. U „Mad Max: Fury Road“ filmining ''"Furiosa"'' epizodidagi bosh qahramonni tasvirlash uchun moʻljallangan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=D'Alessandro |first=Anthony |date=13 October 2020 |title='Mad Max' Spinoff 'Furiosa' In The Works At Warners With George Miller Directing & Anya Taylor-Joy In Title Role; Chris Hemsworth & Yahya Abdul-Mateen II Along For Ride |work=Deadline Hollywood |url=https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |url-status=live |access-date=13 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201013175626/https://deadline.com/2020/10/furiosa-mad-max-spinoff-george-miller-anya-taylor-joy-chris-hemsworth-1234596503/ |archive-date=13 October 2020}}</ref>. 2017-yildan beri Taylor-Joy Robert Eggers rejissyorligidagi FW Murnauning „''Nosferatu“ remeykidagi'' bosh rolga qoʻshildi<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2017/film/news/split-anya-taylor-joy-reteams-with-witch-director-on-nosferatu-remake-1202527484/|title='Split' Star Anya Taylor-Joy Reteams With 'Witch' Director on 'Nosferatu' Remake (EXCLUSIVE)|first=Justin|last=Kroll}}</ref>. Oʻsha yili u ''"The Sea Change''" dramatik filmida ham ishtirok etdi<ref>{{Jurnal manbasi|first=Scott|last=Roxborough|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/berlin-anya-taylor-joy-circling-sea-change-974755|title=Berlin: Anya Taylor-Joy Circling 'The Sea Change'}}</ref>. 2020-yil dekabr oyida ''"The Queenʼs Gambit"'' filmining yozuvchi-rejissyori Skott Frank [[Vladimir Nabokov|Vladimir Nabokovning]] Taylor-Joy bosh rolini ijro etgan ''"Laughter in the Dark''" romanining moslashuvini suratga olishdan umidvor ekanligini maʼlum qildi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lattanzio |first=Ryan |date=7 December 2020 |title=After 'Queen's Gambit,' Anya Taylor-Joy and Scott Frank Reuniting for Nabokov Adaptation |work=[[IndieWire]] |url=https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |url-status=live |access-date=8 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210122192234/https://www.indiewire.com/2020/12/queens-gambit-anya-taylor-joy-scott-frank-new-project-1234603009/ |archive-date=22 January 2021}}</ref>. 2021-yil sentabrida u Aaron Horvat va Maykl Yelenichning 2023-yil 7-aprelda chiqishi moʻljallangan „[[Nomsiz Mario filmi|Mario]]“ animatsion filmida malika Peachning ovozi sifatida ishtirok etishi eʼlon qilindi<ref name="D'Alessandro">{{Veb manbasi|muallif=D'Alessandro|ism=Anthony|sana=23 September 2021|sarlavha=Super Mario Bros. Animated Pic Sets Cast: Chris Pratt As Mario, Charlie Day As Luigi, Anya Taylor-Joy As Princess Peach & More|url=https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447|ish=[[Deadline Hollywood]]|kirish sanasi=23 September 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210923225946/https://deadline.com/2021/09/super-mario-bros-animated-movie-cast-chris-pratt-charlie-day-anya-taylor-joy-jack-black-seth-rogen-1234843447/|arxivsana=23 September 2021}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable" |+Kalit | style="background:#FFC" |{{dagger}} | Hali chiqarilmagan filmlarni bildiradi |} {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Izohlar |- ! scope=row | 2015 | data-sort-value="Witch, The" | ''The Witch'' | Thomasin | |- ! scope=row rowspan="3" | 2016 | ''Morgan'' | Morgan | |- | ''Barry'' | Charlotte Baughman | |- | ''Split'' | Casey Cooke | |- ! scope=row rowspan="2" | 2017 | ''Marrowbone'' | Allie | |- | ''Thoroughbreds'' | Lily Reynolds | |- ! scope=row | 2018 | ''Crossmaglen'' | Ana | Qisqa film |- ! scope=row rowspan="4" | 2019 | ''[[Glass (2019 film)|Glass]]'' | Casey Cooke | |- | ''Love, Antosha'' | O‘zi | Hujjatli film |- | ''[[Playmobil: The Movie]]'' | Marla Brenner | Jonli harakat va ovoz rollari |- | ''Radioactive'' | Irene Curie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2020 | ''[[Emma]]'' | Emma Woodhouse | |- | ''Here Are the Young Men'' | Jen | |- | data-sort-value="New Mutants, The" | ''[[Yangi mutantlar|The New Mutants]]'' | Illyana Rasputin/Magik | |- ! scope=row | 2021 | ''Last Night in Soho'' | Sandie | |- ! scope=row rowspan="3" | 2022 | data-sort-value="Northman, The" | ''The Northman'' | Olga | |- | style="background:#FFC" | ''Amsterdam'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Post-ishlab chiqarish |- | data-sort-value="Menu, The" style="background:#FFC" | ''The Menu'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Margot | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2023 | style="background:#FFC" | [[Nomsiz Mario filmi|Untitled <nowiki>''Mario''</nowiki> film]] {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Princess Peach (ovoz) | Post-ishlab chiqarish |- ! scope=row | 2024 | style="background:#FFC" | ''Furiosa'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | Furiosa | Suratga olish |- ! scope=row {{TBA}} | style="background:#FFC" | ''Laughter in the Dark'' {{dagger|alt=Has not yet been released}} | {{TBA}} | Ishlab chiqarish |} === Televizion === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Izohlar ! class="unsortable" scope="col" | Manba(lar) |- ! scope=row | 2014 | ''Endeavour'' | Philippa Collins-Davidson | Epizod: „Nocturne“ | style="text-align:center" | |- ! scope=row rowspan="2" | 2015 | ''Viking Quest'' | Mani | Televizion film | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web|title=Viking Quest – review - cast and crew, movie star rating and where... |url=https://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160329083258/http://www.radiotimes.com/film/c76chr/viking-quest |website=[[Radio Times]] |archive-date=29 March 2016}}</ref> |- | ''Atlantis'' | Cassandra | 5 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Bundel|first=Ani|date=25 November 2020|title=11 Shows & Movies Starring Anya Taylor-Joy To Watch After 'The Queen's Gambit'|url=https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554 |website=[[Elite Daily]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201126054703/https://www.elitedaily.com/p/11-shows-movies-starring-anya-taylor-joy-to-watch-after-the-queens-gambit-46282554 |archive-date=26 November 2020}}</ref> |- ! scope=row | 2017 | data-sort-value="Miniaturist, The" | ''The Miniaturist'' | Petronella „Nella“ Brandt | 3 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Gilbert|first= Matthew|date=5 January 2021|title=Another Anya Taylor-Joy performance to enjoy in 'The Miniaturist'|url=https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist |website=[[The Boston Globe]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210201060642/https://www.bostonglobe.com/2021/01/05/arts/another-anya-taylor-joy-performance-enjoy-miniaturist |archive-date=1 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2019-2022 | ''[[Peaky Blinders (teleserial)|Peaky Blinders]]'' | Gina Gray | 5 va 6-qism | style="text-align:center" | <ref>{{Cite magazine |last=Romano|first=Nick|date=30 July 2019|title=Peaky Blinders season 5 trailer rolls out Sam Claflin, Anya Taylor-Joy|url=https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer |magazine=[[Entertainment Weekly]]|access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210102185121/https://ew.com/tv/2019/07/30/peaky-blinders-season-5-trailer |archive-date=2 January 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2019 | data-sort-value="Dark Crystal: Age of Resistance, The" | ''The Dark Crystal: Age of Resistance'' | Brea (ovoz) | 10 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |last=Renfro|first=Kim|date=3 September 2019|title=Here's what the cast of 'The Dark Crystal: Age of Resistance' looks like in real life|url=https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8 |website=[[Insider Inc.]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210213033000/https://www.insider.com/dark-crystal-netflix-show-cast-voice-actors-2019-8 |archive-date=13 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2020 | data-sort-value="Queenʻs Gambit, The" | ''The Queenʼs Gambit'' | Beth Harmon | 7 epizod | style="text-align:center" | <ref>{{Cite magazine |last=Miller|first=Sarah|date=1 December 2020|title=The Fatal Flaw of "The Queen's Gambit"|url=https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit |magazine=[[The New Yorker]] |access-date=13 February 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210208161040/https://www.newyorker.com/culture/culture-desk/the-fatal-flaw-of-the-queens-gambit |archive-date=8 February 2021}}</ref> |- ! scope=row | 2021 | ''Saturday Night Live'' | O‘zi (boshlovchi) | Epizod: „Anya Taylor-Joy/Lil Nas X“ | style="text-align:center" | <ref>{{cite tweet|user=nbcsnl|author=Night Live - SNL|number=1389294024897531908|title=Your final guests of season 46!|accessdate=23 May 2021|date=3 May 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210518065430/https://twitter.com/nbcsnl/status/1389294024897531908|archive-date=18 May 2021}}</ref> |} === Musiqiy videolar === {| class="wikitable plainrowheaders sortable" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Qo‘shiqchi ! class="unsortable" scope="col" | Rol ! class="unsortable" scope="col" | Manba(lar) |- ! scope="row" | 2015 | Red Lips([[Skrillex]] remix) | GTA (Sem Bruno ishtirokida) | Qiz | style="text-align:center" | <ref>{{Jurnal manbasi|first=Daniel|last=Kreps|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/watch-skrillexs-epic-nightmarish-red-lips-video-51709|title=Watch Skrillex's Epic, Nightmarish 'Red Lips' Video}}</ref> |- ! scope="row" | 2019 | Dinner & Diatribes | Xozier | Xotin | style="text-align:center" | <ref>{{Veb manbasi|muallif=O'Connell|ism=Samantha J.|sana=2 April 2019|sarlavha=Music Video Breakdown: 'Dinner & Diatribes' by Hozier|url=https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|kirish sanasi=13 February 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201107232351/https://www.thecrimson.com/article/2019/4/2/music-video-breakdown-hozier|arxivsana=7 November 2020}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == Taylor-Joy bir qancha maqtovlarga sazovor boʻldi, jumladan, „Eng yaxshi yangi aktyor“ uchun Empire mukofotini qoʻlga kiritdi va 2016-yilda „Yosh aktyor tomonidan eng yaxshi ijro“ uchun Saturn mukofotiga nomzod boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Three Empire Awards 2017: Rogue One, Tom Hiddleston And Patrick Stewart Win Big|url=https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=Empire|arxivsana=7 November 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171107031609/https://www.empireonline.com/movies/news/three-empire-awards-2017-rogue-one-tom-hiddleston-patrick-stewart-win-big/}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=15 January 2018|sarlavha=The Academy of Science Fiction Fantasy and Horror Films|url=http://www.saturnawards.org/|kirish sanasi=20 August 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180115020013/http://www.saturnawards.org/|arxivsana=15 January 2018}}</ref>, BAFTA Rising Star mukofotiga nomzod boʻldi va gʻolib boʻldi. 2017-yilda Trophée Chopard<ref>{{Veb manbasi|sana=5 January 2017|sarlavha=Tom Holland and Ruth Negga lead nominees for Bafta Rising Star award|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html|kirish sanasi=20 August 2021|ish=[[The Independent]]|arxivsana=1 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171201040522/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/baftas-2017-rising-star-tom-holland-ruth-negga-anya-taylor-joy-a7510836.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Foreman|ism=Katya|sana=21 May 2017|sarlavha=2017 Cannes Film Festival: Chopard Names Trophy Award Winners|url=https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/|kirish sanasi=20 August 2021|ish=WWD|arxivsana=3 November 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211103104551/https://wwd.com/fashion-news/fashion-scoops/chopard-trophy-award-winners-10891726/}}</ref> va „Eng yaxshi aktrisa — miniserial yoki televideniya filmi“ uchun Oltin globus mukofotini<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Anya Taylor-Joy|url=https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy|ish=Golden Globes|kirish sanasi=13 July 2021|arxivsana=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185225/https://www.goldenglobes.com/person/anya-taylor-joy}}</ref>, „Film/miniserialdagi eng yaxshi ayol roli“ uchun Critics' Choice televideniyasi mukofoti va 2021-yilda „Telefilm yoki mini-serialdagi eng yaxshi aktrisa“ uchun Screen Actors Guild mukofoti<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Gonzalez |first=Sandra |date=4 April 2021 |title=SAG Awards: See the full list of winners |work=CNN |url=https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |url-status=live |access-date=13 July 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210713191544/https://www.cnn.com/2021/04/04/entertainment/sag-award-winners-highlights-2021/index.html |archive-date=13 July 2021}}</ref>. == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons turkum}} * {{IMDbda kishi|5896355|Anya Taylor-Joy}} [[Turkum:Ingliz televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik ovoz aktrisalari]] [[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Amerikalik aktrisalar]] [[Turkum:Aktrisalar]] ooc1howsdfxhz1uw8uheto2ujnv19uv Munozara:Anya Taylor-Joy 1 758976 2726296 2022-07-31T05:42:09Z Diwikiped 74803 „--~~~~“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki --[[Foydalanuvchi:Diwikiped|Diwikiped]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Diwikiped|munozara]]) 05:42, 31-Iyul 2022 (UTC) bu2sm03i49j09cypyiouhvlezbrxtm7 Андреев, Игорь Валерьевич 0 758977 2726300 2022-07-31T05:48:41Z Umarxon III 18267 Umarxon III [[Андреев, Игорь Валерьевич]] sahifasini [[Igor Andreyev]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Igor Andreyev]] b16gk3mbe81e258ez6cz1fldutnxzsq Patrick J. Adams 0 758978 2726305 2022-07-31T05:52:06Z Visola Tangirova 72133 „[[:en:Special:Redirect/revision/1091984296|Patrick J. Adams]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Patrick J. Adams|portret=Patrick J Adams 3486.jpg|tavsif=Adams 2013-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Patrick Johannes Adams<ref>{{cite tweet|user=migasinparis|author=interdimensional slug|number=294250138900246530|date=January 24, 2013|title=Ladies and gentlemen, Patrick Johannes Adams @halfadams}}/photo/1</ref>|tavallud sanasi={{Birth date and age|1981|8|27|mf=y}}|tavallud joyi=[[Toronto]], [[Ontario]], [[Kanada]]|vafot sanasi=|vafot joyi=|kasbi=[[aktyor]]|faoliyat_yillari=2001–hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Troian Bellisario]]|2016}}|bolalari=2}} [[Category:Articles with hCards]] '''Patrick Johannes Adams''' (1981-yil 27-avgustda tug'ilgan) - kanadalik aktyor. U [[USA Network|AQSh tarmog'ining]] ''Suits'' seriyasida kollejni tashlab litsenziyasiz advokat bo'lgan Mike Ross rolini o'ynashi bilan tanilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://collider.com/patrick-j-adams-suits-interview|sarlavha=Patrick J. Adams Talks SUITS, Joining the Show, Challenging Scenes, Improv on Set and Fan Expectations for the Rest of Season 2|muallif=Christina Radish|sana=November 12, 2012|nashriyot=Collider.com|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=January 29, 2012 |title=SAG Awards 2012: The Winners List |work=The Hollywood Reporter |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/sag-awards-2012-winners-nominees-285560 |access-date=December 30, 2018}}</ref>. == Erta hayot va ta'lim == Adams [[Toronto|Toronto, Ontario]], Kanadada tug'ilgan. Uning onasi Rowan Mars<ref>https://ca.hellomagazine.com/brides/02017010632002/patrick-j-adams-troian-bellisario-wedding-gallery/11</ref>. Uning otasi jurnalist Claude Adams<ref>[http://www.adweek.com/news/television/suits-star-patrick-j-adams-obsesses-over-instagram-156007 Profile], adweek.com; accessed June 25, 2015.</ref>. U Shimoliy o'rta maktabda o'qidi<ref name="CTV">{{Veb manbasi|url=http://www.ctv.ca/AllShows/article/Toronto-native-Patrick-J-Adams-scores-breakout-role-in-new-legal-drama-Suits|sarlavha=Toronto-native Patrick J. Adams scores 'breakout role' in new legal drama series 'Suits'|muallif=Sheri Block|sana=August 22, 2011|ish=The CTV.ca Insider|kirish sanasi=June 25, 2015|nashriyot=[[CTV Television Network|CTV]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150626115821/http://www.ctv.ca/AllShows/article/Toronto-native-Patrick-J-Adams-scores-breakout-role-in-new-legal-drama-Suits|arxivsana=June 26, 2015}}</ref>. Ota-onasi ajrashgandan so'ng, Adams 19 yoshida Torontodan Los-Anjelesga ko'chib o'tdi va u yerda Janubiy Kaliforniya universitetiga o'qishga kirdi va BFA darajasiga ega bo'ldi<ref name="CTV">{{Veb manbasi|url=http://www.ctv.ca/AllShows/article/Toronto-native-Patrick-J-Adams-scores-breakout-role-in-new-legal-drama-Suits|sarlavha=Toronto-native Patrick J. Adams scores 'breakout role' in new legal drama series 'Suits'|muallif=Sheri Block|sana=August 22, 2011|ish=The CTV.ca Insider|kirish sanasi=June 25, 2015|nashriyot=[[CTV Television Network|CTV]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150626115821/http://www.ctv.ca/AllShows/article/Toronto-native-Patrick-J-Adams-scores-breakout-role-in-new-legal-drama-Suits|arxivsana=June 26, 2015}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSheri_Block2011">Sheri Block (August 22, 2011). </cite></ref>. 2004-yilda Jek Nikolson mukofotini qo'lga kiritgandan so'ng, maktabdagi taniqli ijrochilarga shu nomli aktyor tomonidan to'g'ridan-to'g'ri moliyalashtirilgan stipendiyalar taqdim etgan va o'zining BFA mukofotiga sazovor bo'lganidan so'ng, u darhol Edward Albeening "''The Goat, or Who Is Sylvia?"'' filmi ustida ishlay boshladi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Patrick J. Adams|url=https://dramaticarts.usc.edu/about/board-of-councilors/patrick-j-adams/|ish=USC School of Dramatic Arts|kirish sanasi=August 18, 2017}}</ref>. [[Fayl:Meghan_Markle_and_Patrick_J._Adams_(Paley_Center_'Suits').jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Meghan_Markle_and_Patrick_J._Adams_%28Paley_Center_%27Suits%27%29.jpg/260px-Meghan_Markle_and_Patrick_J._Adams_%28Paley_Center_%27Suits%27%29.jpg|thumb| Adams ''Suits'' bilan hammuallifi Meghan Markle, 2013-yil]] == Shaxsiy hayot == Adams 2016-yil dekabridan beri “''[[Pretty Little Liars|Pretty Little Liars”]]'' yulduzi [[Troian Bellisario]] bilan turmush qurgan<ref>[http://m.eonline.com/news/815010/troian-bellisario-patrick-j-adams-are-married-inside-their-rustic-wedding-weekend Troian Bellisario & Patrick J. Adams Are Married: Inside Their Rustic Wedding Weekend], ''E! News'', December 10, 2016</ref>. Ikkalasi 2009-yilda "''Equivocation''" spektaklida bir-biriga qarama-qarshi rol o'ynaganlarida tanishgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.herworldplus.com/celebs/updates/patrick-j-adams-sg-talks-suits-and-girlfriend-troian-bellisario|sarlavha=Patrick J Adams in Sg: Talks Suits and girlfriend Troian Bellisario|muallif=Pamela Tan|sana=March 4, 2013}}</ref>. "''Pretty Little Liars" filmida'' paydo bo'lishidan oldin Adams va Bellisario ajralishdi; lekin ular Adamsning 2010-yilda "Pretty Little Liars" filmida mehmon bo'lganidan keyin yana birga bo'lishdi<ref>{{YouTube|3frKrJtp6SQ|Suits Star Patrick Adams Talks Love, Lawyers, and His Stroke of Luck}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Marinel R. Cruz |date=February 28, 2013 |title='Pretty Little Liars' star likens love, fame to 'thrilling roller-coaster ride' |work=[[Philippine Daily Inquirer]] |url=http://entertainment.inquirer.net/83173/pretty-little-liars-star-likens-love-fame-to-thrilling-roller-coaster-ride |access-date=November 11, 2013 |quote=Troian Bellisario is in town with actor boyfriend Patrick J. Adams}}</ref>. Adams va Bellisario 2016-yil 10-dekabrda [[Santa Barbara (California)|Kaliforniyaning Santa-Barbara shahrida]] turmush qurishdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=December 11, 2016 |title=Patrick J. Adams and Troian Bellisario Get Married in Bohemian California Wedding — See the Pics |language=en-US |work=PEOPLE.com |url=http://people.com/tv/patrick-j-adams-troian-bellisario-wedding-married-photos/ |access-date=October 1, 2017}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Inside Troian Bellisario & Patrick J. Adams' Wedding |work=E! Online |url=http://www.eonline.com/news/815010/troian-bellisario-patrick-j-adams-are-married-inside-their-rustic-wedding-weekend |access-date=October 1, 2017}}</ref>. 2018-yil oktabr oyida Adams er-xotinning to‘ng‘ich farzandi, qizi tug‘ilganini e’lon qildi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.usatoday.com/story/life/entertainthis/2018/10/08/troian-bellisario-patrick-j-adams-welcome-first-child-baby-girl/921724002/|sarlavha=Troian Bellisario and Patrick J. Adams Welcome Baby Girl|ish=USA Today|muallif=Yasharoff, Hannah|sana=October 8, 2018|kirish sanasi=January 27, 2019}}</ref>. Er-xotinning ikkinchi qizi 2021-yilning may oyida tug‘ilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://pagesix.com/2021/06/04/troian-bellisario-gives-birth-welcomes-baby-with-patrick-j-adams/|sarlavha=Troian Bellisario and Patrick J. Adams secretly welcome baby girl|ish=Page Six|ism=Leah|muallif=Bitsky|sana=June 4, 2021|kirish sanasi=June 4, 2021}}</ref>. Aktrisa Ketie Lowes tomonidan olib borilgan "Ketie's Crib''"'' podkastining epizodida Adams va Bellisario tez bajarilgan mehnat tufayli ularning ikkinchi farzandi kasalxonaning avtoturargohida mashinaning old o'rindig'ida tug'ilganini ma'lum qildi. Ularga shifoxona xodimlari tomonidan tug‘ilgandan keyin bir necha daqiqada yordam ko‘rsatildi va ona va bola sog‘lom deb topildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Katie's Crib: Labor in a Parking Garage: Troian Bellisario & Patrick J. Adams' Shocking Baby Delivery! on Apple Podcasts|url=https://podcasts.apple.com/us/podcast/labor-in-a-parking-garage-troian-bellisario-patrick/id1367251383?i=1000524919774|kirish sanasi=2021-08-27|ish=Apple Podcasts|til=en-US}}</ref>. U 2013-yil sentabr oyida Universitet kolleji Dublin yuridik jamiyatining faxriy aʼzoligi bilan taqdirlangan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=cm053y1MLyQ|arxivurl=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211220/cm053y1MLyQ|arxivsana=2021-12-20|sarlavha=LawSoc Presents Patrick J. Adams with Honorary Life Membership to the Society|ish=[[YouTube]]|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://ucdsocieties.com/patrick-j-adams-honoured-ucds-law-society|sarlavha=Patrick J. Adams honoured by Lawsoc|sana=September 11, 2013|nashriyot=University College Dublin Student Societies|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.lawsoc.ie/events/16-this-is-another-sample-event|sarlavha=LawSoc Presents Patrick J. Adams with Honorary Life Membership to the Society|nashriyot=LawSoc|kirish sanasi=June 25, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141126030907/http://lawsoc.ie/events/16-this-is-another-sample-event|arxivsana=November 26, 2014}}</ref>. U gitara chaladi va 25 dan ortiq kameraga ega bo'lgan ishtiyoqli fotograf<ref>{{Veb manbasi|url=http://globalnews.ca/video/882795/suits-actor-patrick-j-adams|sarlavha=The Morning Show on Global|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref>. Uning suratlari ''Suits'' {{'}} Behind the Lens va #PJAGallery tadbirlarida namoyish etildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.usanetwork.com/suits/pjagallery|sarlavha=PJA Gallery, Suits Behind the Lens|nashriyot=USA Network|sana=February 12, 2015|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2001 |''For the Record'' |Patrick |- |2003 |''Old School'' |Patch |- |2005 |''Christmas in Boston'' |Seth |- |2007 |''Walk Hard: The Dewey Cox Story'' |The Kid |- | rowspan="3" |2008 |''The Butcher's Daughter'' |Ellis McArthur |- |''3 Days Gone'' |Doug Cross |- |''Extreme Movie'' |Male voice |- | rowspan="4" |2009 |''2:13'' |Carter Pullman at 19 |- |''Weather Girl'' |Byron |- |''Rage'' |Dwight Angel |- |''The Waterhole'' |Miller |- |2011 |''6 Month Rule'' |Julian |- |2012 |''The Come Up'' |Steve |- | rowspan="2" |2017 |''Car Dogs''<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thewrap.com/cory-hardrict-star-car-dogs-george-lopez-octavia-spencer-exclusive/|sarlavha=Cory Hardrict to Star in 'Car Dogs' With George Lopez, Octavia Spencer (Exclusive)|muallif=Jeff Sneider|ish=The Wrap|sana=November 14, 2013}}</ref> |Mark Chamberlain |- |''Room for Rent'' |Huey Dorsey |- | rowspan="2" |2018 |''We Are Here'' |Unnamed Man |- |''Clara'' |Isaac Bruno |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- | rowspan="3" |2004 |''Jack &amp;amp; Bobby'' |Matt Kramer |- |''Cold Case'' |Dean Lang 1953 |- |''Strong Medicine'' |Brandon |- | rowspan="2" |2005 |''Close to Home'' |Paul the Paralegal |- |''Christmas in Boston'' |Seth |- | rowspan="3" |2006 |''Orpheus'' |Barry |- |''Numbers'' |Adam Bennett |- |''Commander in Chief'' |Colin James |- |2006–07 |''Friday Night Lights'' |Connor Hayes |- | rowspan="3" |2007 |''Without a Trace'' |Adam Clark |- |''[[Hayot-mamot (teleserial)|Lost]]'' |Peter Talbot |- |''Heartland'' |Henry Gilliam |- | rowspan="2" |2008 |''Good Behavior'' |Van/Haden West |- |''[[NCIS]]'' |Tommy Doyle |- | rowspan="5" |2009 |''The Dealership'' |Jack Carson |- |''Ghost Whisperer'' |Linus Van Horn |- |''Cupid'' |Joe Adams |- |''Lie to Me'' |Lou Nemeroff |- |''Raising the Bar'' |James Parsons |- | rowspan="2" |2010 |''FlashForward'' |Ed |- |''[[Pretty Little Liars]]'' |Hardy |- |2011–19 |<nowiki><i id="mwAd4">Suits</i></nowiki> |Mike Ross |- |2011–12 |''Luck'' |Nathan Israel |- |2014 |''Rosemary's Baby'' |Guy Woodhouse |- |2014–15 |''Orphan Black'' |Jesse |- |2015 |''Talking Marriage with Ryan Bailey'' |Himself |- |2016 |''[[Legends of Tomorrow]]'' |Rex Tyler / Hourman |- |2019 |''Sneaky Pete'' |Stefan Kilbane |- |2020 |''The Right Stuff'' |[[John Glenn]] |- |2023 |''Plan B'' |Philip |- |TBA |''A League of Their Own'' |Charlie<ref name="A League of Their Own">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2021/09/patrick-j-adams-recur-a-league-of-their-own-amazon-series-1234830898/|sarlavha=Patrick J. Adams Joins 'A League Of Their Own' Amazon Series As Recurring|ish=Deadline Hollywood|ism=Denise|muallif=Petski|sana=September 10, 2021|kirish sanasi=September 10, 2021}}</ref> |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|1140666}} * [http://halfadams.com/ Patrick Adams] * {{Twitter}} [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] o66xe6l77wgj6e58a1nfvxkq8dt871c 2726308 2726305 2022-07-31T05:55:08Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Patrick J. Adams|portret=Patrick J Adams 3486.jpg|tavsif=Adams 2013-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Patrick Johannes Adams<ref>{{cite tweet|user=migasinparis|author=interdimensional slug|number=294250138900246530|date=January 24, 2013|title=Ladies and gentlemen, Patrick Johannes Adams @halfadams}}/photo/1</ref>|tavallud sanasi={{Birth date and age|1981|8|27|mf=y}}|tavallud joyi=[[Toronto]], [[Ontario]], [[Kanada]]|vafot sanasi=|vafot joyi=|kasbi=[[aktyor]]|faoliyat_yillari=2001-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Troian Bellisario]]|2016}}|bolalari=2}} [[Category:Articles with hCards]] '''Patrick Johannes Adams''' (1981-yil 27-avgustda tugʻilgan) — kanadalik aktyor. U [[USA Network|AQSh tarmogʻining]] ''Suits'' seriyasida kollejni tashlab litsenziyasiz advokat boʻlgan Mike Ross rolini oʻynashi bilan tanilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://collider.com/patrick-j-adams-suits-interview|sarlavha=Patrick J. Adams Talks SUITS, Joining the Show, Challenging Scenes, Improv on Set and Fan Expectations for the Rest of Season 2|muallif=Christina Radish|sana=November 12, 2012|nashriyot=Collider.com|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=January 29, 2012 |title=SAG Awards 2012: The Winners List |work=The Hollywood Reporter |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/sag-awards-2012-winners-nominees-285560 |access-date=December 30, 2018}}</ref>. == Erta hayot va taʼlim == Adams [[Toronto|Toronto, Ontario]], Kanadada tugʻilgan. Uning onasi Rowan Mars<ref>https://ca.hellomagazine.com/brides/02017010632002/patrick-j-adams-troian-bellisario-wedding-gallery/11</ref>. Uning otasi jurnalist Claude Adams<ref>[http://www.adweek.com/news/television/suits-star-patrick-j-adams-obsesses-over-instagram-156007 Profile], adweek.com; accessed June 25, 2015.</ref>. U Shimoliy oʻrta maktabda oʻqidi<ref name="CTV">{{Veb manbasi|url=http://www.ctv.ca/AllShows/article/Toronto-native-Patrick-J-Adams-scores-breakout-role-in-new-legal-drama-Suits|sarlavha=Toronto-native Patrick J. Adams scores 'breakout role' in new legal drama series 'Suits'|muallif=Sheri Block|sana=August 22, 2011|ish=The CTV.ca Insider|kirish sanasi=June 25, 2015|nashriyot=[[CTV Television Network|CTV]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150626115821/http://www.ctv.ca/AllShows/article/Toronto-native-Patrick-J-Adams-scores-breakout-role-in-new-legal-drama-Suits|arxivsana=June 26, 2015}}</ref>. Ota-onasi ajrashgandan soʻng, Adams 19 yoshida Torontodan Los-Anjelesga koʻchib oʻtdi va u yerda Janubiy Kaliforniya universitetiga oʻqishga kirdi va BFA darajasiga ega boʻldi. 2004-yilda Jek Nikolson mukofotini qoʻlga kiritgandan soʻng, maktabdagi taniqli ijrochilarga shu nomli aktyor tomonidan toʻgʻridan-toʻgʻri moliyalashtirilgan stipendiyalar taqdim etgan va oʻzining BFA mukofotiga sazovor boʻlganidan soʻng, u darhol Edward Albeening „''The Goat, or Who Is Sylvia?“'' filmi ustida ishlay boshladi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Patrick J. Adams|url=https://dramaticarts.usc.edu/about/board-of-councilors/patrick-j-adams/|ish=USC School of Dramatic Arts|kirish sanasi=August 18, 2017}}</ref>. [[Fayl:Meghan_Markle_and_Patrick_J._Adams_(Paley_Center_'Suits').jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Meghan_Markle_and_Patrick_J._Adams_%28Paley_Center_%27Suits%27%29.jpg/260px-Meghan_Markle_and_Patrick_J._Adams_%28Paley_Center_%27Suits%27%29.jpg|thumb| Adams ''Suits'' bilan hammuallifi Meghan Markle, 2013-yil]] == Shaxsiy hayot == Adams 2016-yil dekabridan beri „''[[Pretty Little Liars|Pretty Little Liars“]]'' yulduzi [[Troian Bellisario]] bilan turmush qurgan<ref>[http://m.eonline.com/news/815010/troian-bellisario-patrick-j-adams-are-married-inside-their-rustic-wedding-weekend Troian Bellisario & Patrick J. Adams Are Married: Inside Their Rustic Wedding Weekend], ''E! News'', December 10, 2016</ref>. Ikkalasi 2009-yilda „''Equivocation''“ spektaklida bir-biriga qarama-qarshi rol oʻynaganlarida tanishgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.herworldplus.com/celebs/updates/patrick-j-adams-sg-talks-suits-and-girlfriend-troian-bellisario|sarlavha=Patrick J Adams in Sg: Talks Suits and girlfriend Troian Bellisario|muallif=Pamela Tan|sana=March 4, 2013}}</ref>. „''Pretty Little Liars“ filmida'' paydo boʻlishidan oldin Adams va Bellisario ajralishdi; lekin ular Adamsning 2010-yilda „Pretty Little Liars“ filmida mehmon boʻlganidan keyin yana birga boʻlishdi<ref>{{YouTube|3frKrJtp6SQ|Suits Star Patrick Adams Talks Love, Lawyers, and His Stroke of Luck}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Marinel R. Cruz |date=February 28, 2013 |title='Pretty Little Liars' star likens love, fame to 'thrilling roller-coaster ride' |work=[[Philippine Daily Inquirer]] |url=http://entertainment.inquirer.net/83173/pretty-little-liars-star-likens-love-fame-to-thrilling-roller-coaster-ride |access-date=November 11, 2013 |quote=Troian Bellisario is in town with actor boyfriend Patrick J. Adams}}</ref>. Adams va Bellisario 2016-yil 10-dekabrda [[Santa Barbara (California)|Kaliforniyaning Santa-Barbara shahrida]] turmush qurishdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=December 11, 2016 |title=Patrick J. Adams and Troian Bellisario Get Married in Bohemian California Wedding — See the Pics |language=en-US |work=PEOPLE.com |url=http://people.com/tv/patrick-j-adams-troian-bellisario-wedding-married-photos/ |access-date=October 1, 2017}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Inside Troian Bellisario & Patrick J. Adams' Wedding |work=E! Online |url=http://www.eonline.com/news/815010/troian-bellisario-patrick-j-adams-are-married-inside-their-rustic-wedding-weekend |access-date=October 1, 2017}}</ref>. 2018-yil oktabr oyida Adams er-xotinning to‘ng‘ich farzandi, qizi tug‘ilganini eʼlon qildi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.usatoday.com/story/life/entertainthis/2018/10/08/troian-bellisario-patrick-j-adams-welcome-first-child-baby-girl/921724002/|sarlavha=Troian Bellisario and Patrick J. Adams Welcome Baby Girl|ish=USA Today|muallif=Yasharoff, Hannah|sana=October 8, 2018|kirish sanasi=January 27, 2019}}</ref>. Er-xotinning ikkinchi qizi 2021-yilning may oyida tug‘ilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://pagesix.com/2021/06/04/troian-bellisario-gives-birth-welcomes-baby-with-patrick-j-adams/|sarlavha=Troian Bellisario and Patrick J. Adams secretly welcome baby girl|ish=Page Six|ism=Leah|muallif=Bitsky|sana=June 4, 2021|kirish sanasi=June 4, 2021}}</ref>. Aktrisa Ketie Lowes tomonidan olib borilgan „Ketieʼs Crib''“'' podkastining epizodida Adams va Bellisario tez bajarilgan mehnat tufayli ularning ikkinchi farzandi kasalxonaning avtoturargohida mashinaning old oʻrindigʻida tugʻilganini maʼlum qildi. Ularga shifoxona xodimlari tomonidan tug‘ilgandan keyin bir necha daqiqada yordam ko‘rsatildi va ona va bola sog‘lom deb topildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Katie's Crib: Labor in a Parking Garage: Troian Bellisario & Patrick J. Adams' Shocking Baby Delivery! on Apple Podcasts|url=https://podcasts.apple.com/us/podcast/labor-in-a-parking-garage-troian-bellisario-patrick/id1367251383?i=1000524919774|kirish sanasi=2021-08-27|ish=Apple Podcasts|til=en-US}}</ref>. U 2013-yil sentabr oyida Universitet kolleji Dublin yuridik jamiyatining faxriy aʼzoligi bilan taqdirlangan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=cm053y1MLyQ|arxivurl=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211220/cm053y1MLyQ|arxivsana=2021-12-20|sarlavha=LawSoc Presents Patrick J. Adams with Honorary Life Membership to the Society|ish=[[YouTube]]|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://ucdsocieties.com/patrick-j-adams-honoured-ucds-law-society|sarlavha=Patrick J. Adams honoured by Lawsoc|sana=September 11, 2013|nashriyot=University College Dublin Student Societies|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.lawsoc.ie/events/16-this-is-another-sample-event|sarlavha=LawSoc Presents Patrick J. Adams with Honorary Life Membership to the Society|nashriyot=LawSoc|kirish sanasi=June 25, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141126030907/http://lawsoc.ie/events/16-this-is-another-sample-event|arxivsana=November 26, 2014}}</ref>. U gitara chaladi va 25 dan ortiq kameraga ega boʻlgan ishtiyoqli fotograf<ref>{{Veb manbasi|url=http://globalnews.ca/video/882795/suits-actor-patrick-j-adams|sarlavha=The Morning Show on Global|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref>. Uning suratlari ''Suits'' {{'}} Behind the Lens va #PJAGallery tadbirlarida namoyish etildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.usanetwork.com/suits/pjagallery|sarlavha=PJA Gallery, Suits Behind the Lens|nashriyot=USA Network|sana=February 12, 2015|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2001 |''For the Record'' |Patrick |- |2003 |''Old School'' |Patch |- |2005 |''Christmas in Boston'' |Seth |- |2007 |''Walk Hard: The Dewey Cox Story'' |The Kid |- | rowspan="3" |2008 |''The Butcher’s Daughter'' |Ellis McArthur |- |''3 Days Gone'' |Doug Cross |- |''Extreme Movie'' |Male voice |- | rowspan="4" |2009 |''2:13'' |Carter Pullman at 19 |- |''Weather Girl'' |Byron |- |''Rage'' |Dwight Angel |- |''The Waterhole'' |Miller |- |2011 |''6 Month Rule'' |Julian |- |2012 |''The Come Up'' |Steve |- | rowspan="2" |2017 |''Car Dogs''<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thewrap.com/cory-hardrict-star-car-dogs-george-lopez-octavia-spencer-exclusive/|sarlavha=Cory Hardrict to Star in 'Car Dogs' With George Lopez, Octavia Spencer (Exclusive)|muallif=Jeff Sneider|ish=The Wrap|sana=November 14, 2013}}</ref> |Mark Chamberlain |- |''Room for Rent'' |Huey Dorsey |- | rowspan="2" |2018 |''We Are Here'' |Unnamed Man |- |''Clara'' |Isaac Bruno |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- | rowspan="3" |2004 |''Jack &amp;amp; Bobby'' |Matt Kramer |- |''Cold Case'' |Dean Lang 1953 |- |''Strong Medicine'' |Brandon |- | rowspan="2" |2005 |''Close to Home'' |Paul the Paralegal |- |''Christmas in Boston'' |Seth |- | rowspan="3" |2006 |''Orpheus'' |Barry |- |''Numbers'' |Adam Bennett |- |''Commander in Chief'' |Colin James |- |2006-07 |''Friday Night Lights'' |Connor Hayes |- | rowspan="3" |2007 |''Without a Trace'' |Adam Clark |- |''[[Hayot-mamot (teleserial)|Lost]]'' |Peter Talbot |- |''Heartland'' |Henry Gilliam |- | rowspan="2" |2008 |''Good Behavior'' |Van/Haden West |- |''[[NCIS]]'' |Tommy Doyle |- | rowspan="5" |2009 |''The Dealership'' |Jack Carson |- |''Ghost Whisperer'' |Linus Van Horn |- |''Cupid'' |Joe Adams |- |''Lie to Me'' |Lou Nemeroff |- |''Raising the Bar'' |James Parsons |- | rowspan="2" |2010 |''FlashForward'' |Ed |- |''[[Pretty Little Liars]]'' |Hardy |- |2011-19 |<nowiki><i id="mwAd4">Suits</i></nowiki> |Mike Ross |- |2011-12 |''Luck'' |Nathan Israel |- |2014 |''Rosemary’s Baby'' |Guy Woodhouse |- |2014-15 |''Orphan Black'' |Jesse |- |2015 |''Talking Marriage with Ryan Bailey'' |Himself |- |2016 |''[[Legends of Tomorrow]]'' |Rex Tyler / Hourman |- |2019 |''Sneaky Pete'' |Stefan Kilbane |- |2020 |''The Right Stuff'' |[[John Glenn]] |- |2023 |''Plan B'' |Philip |- |TBA |''A League of Their Own'' |Charlie<ref name="A League of Their Own">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2021/09/patrick-j-adams-recur-a-league-of-their-own-amazon-series-1234830898/|sarlavha=Patrick J. Adams Joins 'A League Of Their Own' Amazon Series As Recurring|ish=Deadline Hollywood|ism=Denise|muallif=Petski|sana=September 10, 2021|kirish sanasi=September 10, 2021}}</ref> |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|1140666}} * [http://halfadams.com/ Patrick Adams] * {{Twitter}} [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] gdifsp29e8ilqwff1z3tgc3wgf1jmbr 2726312 2726308 2022-07-31T06:01:18Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Patrick J. Adams|portret=Patrick J Adams 3486.jpg|tavsif=Adams 2013-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Patrick Johannes Adams<ref>{{cite tweet|user=migasinparis|author=interdimensional slug|number=294250138900246530|date=January 24, 2013|title=Ladies and gentlemen, Patrick Johannes Adams @halfadams}}/photo/1</ref>|tavallud sanasi={{Birth date and age|1981|8|27|mf=y}}|tavallud joyi=[[Toronto]], [[Ontario]], [[Kanada]]|vafot sanasi=|vafot joyi=|kasbi=[[aktyor]]|faoliyat_yillari=2001-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Troian Bellisario]]|2016}}|bolalari=2}} '''Patrick Johannes Adams''' (1981-yil 27-avgustda tugʻilgan) — kanadalik aktyor. U [[USA Network|AQSh tarmogʻining]] ''Suits'' seriyasida kollejni tashlab litsenziyasiz advokat boʻlgan Mike Ross rolini oʻynashi bilan tanilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://collider.com/patrick-j-adams-suits-interview|sarlavha=Patrick J. Adams Talks SUITS, Joining the Show, Challenging Scenes, Improv on Set and Fan Expectations for the Rest of Season 2|muallif=Christina Radish|sana=November 12, 2012|nashriyot=Collider.com|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=January 29, 2012 |title=SAG Awards 2012: The Winners List |work=The Hollywood Reporter |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/sag-awards-2012-winners-nominees-285560 |access-date=December 30, 2018}}</ref>. == Erta hayot va taʼlim == Adams [[Toronto|Toronto, Ontario]], Kanadada tugʻilgan. Uning onasi Rowan Mars<ref>https://ca.hellomagazine.com/brides/02017010632002/patrick-j-adams-troian-bellisario-wedding-gallery/11</ref>. Uning otasi jurnalist Claude Adams<ref>[http://www.adweek.com/news/television/suits-star-patrick-j-adams-obsesses-over-instagram-156007 Profile], adweek.com; accessed June 25, 2015.</ref>. U Shimoliy oʻrta maktabda oʻqidi<ref name="CTV">{{Veb manbasi|url=http://www.ctv.ca/AllShows/article/Toronto-native-Patrick-J-Adams-scores-breakout-role-in-new-legal-drama-Suits|sarlavha=Toronto-native Patrick J. Adams scores 'breakout role' in new legal drama series 'Suits'|muallif=Sheri Block|sana=August 22, 2011|ish=The CTV.ca Insider|kirish sanasi=June 25, 2015|nashriyot=[[CTV Television Network|CTV]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150626115821/http://www.ctv.ca/AllShows/article/Toronto-native-Patrick-J-Adams-scores-breakout-role-in-new-legal-drama-Suits|arxivsana=June 26, 2015}}</ref>. Ota-onasi ajrashgandan soʻng, Adams 19 yoshida Torontodan Los-Anjelesga koʻchib oʻtdi va u yerda Janubiy Kaliforniya universitetiga oʻqishga kirdi va BFA darajasiga ega boʻldi. 2004-yilda Jek Nikolson mukofotini qoʻlga kiritgandan soʻng, maktabdagi taniqli ijrochilarga shu nomli aktyor tomonidan toʻgʻridan-toʻgʻri moliyalashtirilgan stipendiyalar taqdim etgan va oʻzining BFA mukofotiga sazovor boʻlganidan soʻng, u darhol Edward Albeening „''The Goat, or Who Is Sylvia?“'' filmi ustida ishlay boshladi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Patrick J. Adams|url=https://dramaticarts.usc.edu/about/board-of-councilors/patrick-j-adams/|ish=USC School of Dramatic Arts|kirish sanasi=August 18, 2017}}</ref>. [[Fayl:Meghan_Markle_and_Patrick_J._Adams_(Paley_Center_'Suits').jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Meghan_Markle_and_Patrick_J._Adams_%28Paley_Center_%27Suits%27%29.jpg/260px-Meghan_Markle_and_Patrick_J._Adams_%28Paley_Center_%27Suits%27%29.jpg|thumb| Adams ''Suits'' bilan hammuallifi Meghan Markle, 2013-yil]] == Shaxsiy hayot == Adams 2016-yil dekabridan beri „''[[Pretty Little Liars|Pretty Little Liars“]]'' yulduzi [[Troian Bellisario]] bilan turmush qurgan<ref>[http://m.eonline.com/news/815010/troian-bellisario-patrick-j-adams-are-married-inside-their-rustic-wedding-weekend Troian Bellisario & Patrick J. Adams Are Married: Inside Their Rustic Wedding Weekend], ''E! News'', December 10, 2016</ref>. Ikkalasi 2009-yilda „''Equivocation''“ spektaklida bir-biriga qarama-qarshi rol oʻynaganlarida tanishgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.herworldplus.com/celebs/updates/patrick-j-adams-sg-talks-suits-and-girlfriend-troian-bellisario|sarlavha=Patrick J Adams in Sg: Talks Suits and girlfriend Troian Bellisario|muallif=Pamela Tan|sana=March 4, 2013}}</ref>. „''Pretty Little Liars“ filmida'' paydo boʻlishidan oldin Adams va Bellisario ajralishdi; lekin ular Adamsning 2010-yilda „Pretty Little Liars“ filmida mehmon boʻlganidan keyin yana birga boʻlishdi<ref>{{YouTube|3frKrJtp6SQ|Suits Star Patrick Adams Talks Love, Lawyers, and His Stroke of Luck}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Marinel R. Cruz |date=February 28, 2013 |title='Pretty Little Liars' star likens love, fame to 'thrilling roller-coaster ride' |work=[[Philippine Daily Inquirer]] |url=http://entertainment.inquirer.net/83173/pretty-little-liars-star-likens-love-fame-to-thrilling-roller-coaster-ride |access-date=November 11, 2013 |quote=Troian Bellisario is in town with actor boyfriend Patrick J. Adams}}</ref>. Adams va Bellisario 2016-yil 10-dekabrda [[Santa Barbara (California)|Kaliforniyaning Santa-Barbara shahrida]] turmush qurishdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=December 11, 2016 |title=Patrick J. Adams and Troian Bellisario Get Married in Bohemian California Wedding — See the Pics |language=en-US |work=PEOPLE.com |url=http://people.com/tv/patrick-j-adams-troian-bellisario-wedding-married-photos/ |access-date=October 1, 2017}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Inside Troian Bellisario & Patrick J. Adams' Wedding |work=E! Online |url=http://www.eonline.com/news/815010/troian-bellisario-patrick-j-adams-are-married-inside-their-rustic-wedding-weekend |access-date=October 1, 2017}}</ref>. 2018-yil oktabr oyida Adams er-xotinning to‘ng‘ich farzandi, qizi tug‘ilganini eʼlon qildi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.usatoday.com/story/life/entertainthis/2018/10/08/troian-bellisario-patrick-j-adams-welcome-first-child-baby-girl/921724002/|sarlavha=Troian Bellisario and Patrick J. Adams Welcome Baby Girl|ish=USA Today|muallif=Yasharoff, Hannah|sana=October 8, 2018|kirish sanasi=January 27, 2019}}</ref>. Er-xotinning ikkinchi qizi 2021-yilning may oyida tug‘ilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://pagesix.com/2021/06/04/troian-bellisario-gives-birth-welcomes-baby-with-patrick-j-adams/|sarlavha=Troian Bellisario and Patrick J. Adams secretly welcome baby girl|ish=Page Six|ism=Leah|muallif=Bitsky|sana=June 4, 2021|kirish sanasi=June 4, 2021}}</ref>. Aktrisa Ketie Lowes tomonidan olib borilgan „Ketieʼs Crib''“'' podkastining epizodida Adams va Bellisario tez bajarilgan mehnat tufayli ularning ikkinchi farzandi kasalxonaning avtoturargohida mashinaning old oʻrindigʻida tugʻilganini maʼlum qildi. Ularga shifoxona xodimlari tomonidan tug‘ilgandan keyin bir necha daqiqada yordam ko‘rsatildi va ona va bola sog‘lom deb topildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Katie's Crib: Labor in a Parking Garage: Troian Bellisario & Patrick J. Adams' Shocking Baby Delivery! on Apple Podcasts|url=https://podcasts.apple.com/us/podcast/labor-in-a-parking-garage-troian-bellisario-patrick/id1367251383?i=1000524919774|kirish sanasi=2021-08-27|ish=Apple Podcasts|til=en-US}}</ref>. U 2013-yil sentabr oyida Universitet kolleji Dublin yuridik jamiyatining faxriy aʼzoligi bilan taqdirlangan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=cm053y1MLyQ|arxivurl=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211220/cm053y1MLyQ|arxivsana=2021-12-20|sarlavha=LawSoc Presents Patrick J. Adams with Honorary Life Membership to the Society|ish=[[YouTube]]|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://ucdsocieties.com/patrick-j-adams-honoured-ucds-law-society|sarlavha=Patrick J. Adams honoured by Lawsoc|sana=September 11, 2013|nashriyot=University College Dublin Student Societies|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.lawsoc.ie/events/16-this-is-another-sample-event|sarlavha=LawSoc Presents Patrick J. Adams with Honorary Life Membership to the Society|nashriyot=LawSoc|kirish sanasi=June 25, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141126030907/http://lawsoc.ie/events/16-this-is-another-sample-event|arxivsana=November 26, 2014}}</ref>. U gitara chaladi va 25 dan ortiq kameraga ega boʻlgan ishtiyoqli fotograf<ref>{{Veb manbasi|url=http://globalnews.ca/video/882795/suits-actor-patrick-j-adams|sarlavha=The Morning Show on Global|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref>. Uning suratlari ''Suits'' {{'}} Behind the Lens va #PJAGallery tadbirlarida namoyish etildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.usanetwork.com/suits/pjagallery|sarlavha=PJA Gallery, Suits Behind the Lens|nashriyot=USA Network|sana=February 12, 2015|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2001 |''For the Record'' |Patrick |- |2003 |''Old School'' |Patch |- |2005 |''Christmas in Boston'' |Seth |- |2007 |''Walk Hard: The Dewey Cox Story'' |The Kid |- | rowspan="3" |2008 |''The Butcher’s Daughter'' |Ellis McArthur |- |''3 Days Gone'' |Doug Cross |- |''Extreme Movie'' |Male voice |- | rowspan="4" |2009 |''2:13'' |Carter Pullman at 19 |- |''Weather Girl'' |Byron |- |''Rage'' |Dwight Angel |- |''The Waterhole'' |Miller |- |2011 |''6 Month Rule'' |Julian |- |2012 |''The Come Up'' |Steve |- | rowspan="2" |2017 |''Car Dogs''<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thewrap.com/cory-hardrict-star-car-dogs-george-lopez-octavia-spencer-exclusive/|sarlavha=Cory Hardrict to Star in 'Car Dogs' With George Lopez, Octavia Spencer (Exclusive)|muallif=Jeff Sneider|ish=The Wrap|sana=November 14, 2013}}</ref> |Mark Chamberlain |- |''Room for Rent'' |Huey Dorsey |- | rowspan="2" |2018 |''We Are Here'' |Unnamed Man |- |''Clara'' |Isaac Bruno |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- | rowspan="3" |2004 |''Jack &amp;amp; Bobby'' |Matt Kramer |- |''Cold Case'' |Dean Lang 1953 |- |''Strong Medicine'' |Brandon |- | rowspan="2" |2005 |''Close to Home'' |Paul the Paralegal |- |''Christmas in Boston'' |Seth |- | rowspan="3" |2006 |''Orpheus'' |Barry |- |''Numbers'' |Adam Bennett |- |''Commander in Chief'' |Colin James |- |2006-07 |''Friday Night Lights'' |Connor Hayes |- | rowspan="3" |2007 |''Without a Trace'' |Adam Clark |- |''[[Hayot-mamot (teleserial)|Lost]]'' |Peter Talbot |- |''Heartland'' |Henry Gilliam |- | rowspan="2" |2008 |''Good Behavior'' |Van/Haden West |- |''[[NCIS]]'' |Tommy Doyle |- | rowspan="5" |2009 |''The Dealership'' |Jack Carson |- |''Ghost Whisperer'' |Linus Van Horn |- |''Cupid'' |Joe Adams |- |''Lie to Me'' |Lou Nemeroff |- |''Raising the Bar'' |James Parsons |- | rowspan="2" |2010 |''FlashForward'' |Ed |- |''[[Pretty Little Liars]]'' |Hardy |- |2011-19 |<nowiki><i id="mwAd4">Suits</i></nowiki> |Mike Ross |- |2011-12 |''Luck'' |Nathan Israel |- |2014 |''Rosemary’s Baby'' |Guy Woodhouse |- |2014-15 |''Orphan Black'' |Jesse |- |2015 |''Talking Marriage with Ryan Bailey'' |Oʻzi |- |2016 |''[[Legends of Tomorrow]]'' |Rex Tyler / Hourman |- |2019 |''Sneaky Pete'' |Stefan Kilbane |- |2020 |''The Right Stuff'' |[[John Glenn]] |- |2023 |''Plan B'' |Philip |- |TBA |''A League of Their Own'' |Charlie<ref name="A League of Their Own">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2021/09/patrick-j-adams-recur-a-league-of-their-own-amazon-series-1234830898/|sarlavha=Patrick J. Adams Joins 'A League Of Their Own' Amazon Series As Recurring|ish=Deadline Hollywood|ism=Denise|muallif=Petski|sana=September 10, 2021|kirish sanasi=September 10, 2021}}</ref> |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|1140666}} * [http://halfadams.com/ Patrick Adams] * {{Twitter}} [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] dcgq4n71m0mkl6ovjvchjkhvwktwz5x 2726314 2726312 2022-07-31T06:05:30Z Visola Tangirova 72133 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Patrick J. Adams|portret=Patrick J Adams 3486.jpg|tavsif=Adams 2013-yilda|tugʻilgan paytidagi ismi=Patrick Johannes Adams<ref>{{cite tweet|user=migasinparis|author=interdimensional slug|number=294250138900246530|date=January 24, 2013|title=Ladies and gentlemen, Patrick Johannes Adams @halfadams}}/photo/1</ref>|tavallud sanasi={{Birth date and age|1981|8|27|mf=y}}|tavallud joyi=[[Toronto]], [[Ontario]], [[Kanada]]|vafot sanasi=|vafot joyi=|kasbi=[[aktyor]]|faoliyat_yillari=2001-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Troian Bellisario]]|2016}}|bolalari=2}} '''Patrick Johannes Adams''' (1981-yil 27-avgustda tugʻilgan) — kanadalik aktyor. U [[USA Network|AQSh tarmogʻining]] ''Suits'' seriyasida kollejni tashlab litsenziyasiz advokat boʻlgan Mike Ross rolini oʻynashi bilan tanilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://collider.com/patrick-j-adams-suits-interview|sarlavha=Patrick J. Adams Talks SUITS, Joining the Show, Challenging Scenes, Improv on Set and Fan Expectations for the Rest of Season 2|muallif=Christina Radish|sana=November 12, 2012|nashriyot=Collider.com|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=January 29, 2012 |title=SAG Awards 2012: The Winners List |work=The Hollywood Reporter |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/sag-awards-2012-winners-nominees-285560 |access-date=December 30, 2018}}</ref>. == Erta hayot va taʼlim == Adams [[Toronto|Toronto, Ontario]], Kanadada tugʻilgan. Uning onasi Rowan Mars<ref>https://ca.hellomagazine.com/brides/02017010632002/patrick-j-adams-troian-bellisario-wedding-gallery/11</ref>. Uning otasi jurnalist Claude Adams<ref>[http://www.adweek.com/news/television/suits-star-patrick-j-adams-obsesses-over-instagram-156007 Profile], adweek.com; accessed June 25, 2015.</ref>. U Shimoliy oʻrta maktabda oʻqidi<ref name="CTV">{{Veb manbasi|url=http://www.ctv.ca/AllShows/article/Toronto-native-Patrick-J-Adams-scores-breakout-role-in-new-legal-drama-Suits|sarlavha=Toronto-native Patrick J. Adams scores 'breakout role' in new legal drama series 'Suits'|muallif=Sheri Block|sana=August 22, 2011|ish=The CTV.ca Insider|kirish sanasi=June 25, 2015|nashriyot=[[CTV Television Network|CTV]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150626115821/http://www.ctv.ca/AllShows/article/Toronto-native-Patrick-J-Adams-scores-breakout-role-in-new-legal-drama-Suits|arxivsana=June 26, 2015}}</ref>. Ota-onasi ajrashgandan soʻng, Adams 19 yoshida Torontodan Los-Anjelesga koʻchib oʻtdi va u yerda Janubiy Kaliforniya universitetiga oʻqishga kirdi va BFA darajasiga ega boʻldi. 2004-yilda Jek Nikolson mukofotini qoʻlga kiritgandan soʻng, maktabdagi taniqli ijrochilarga shu nomli aktyor tomonidan toʻgʻridan-toʻgʻri moliyalashtirilgan stipendiyalar taqdim etgan va oʻzining BFA mukofotiga sazovor boʻlganidan soʻng, u darhol Edward Albeening „''The Goat, or Who Is Sylvia?“'' filmi ustida ishlay boshladi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Patrick J. Adams|url=https://dramaticarts.usc.edu/about/board-of-councilors/patrick-j-adams/|ish=USC School of Dramatic Arts|kirish sanasi=August 18, 2017}}</ref>. [[Fayl:Meghan_Markle_and_Patrick_J._Adams_(Paley_Center_'Suits').jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Meghan_Markle_and_Patrick_J._Adams_%28Paley_Center_%27Suits%27%29.jpg/260px-Meghan_Markle_and_Patrick_J._Adams_%28Paley_Center_%27Suits%27%29.jpg|thumb| Adams ''Suits'' bilan hammuallifi Meghan Markle, 2013-yil]] == Shaxsiy hayot == Adams 2016-yil dekabridan beri „''[[Pretty Little Liars|Pretty Little Liars“]]'' yulduzi [[Troian Bellisario]] bilan turmush qurgan<ref>[http://m.eonline.com/news/815010/troian-bellisario-patrick-j-adams-are-married-inside-their-rustic-wedding-weekend Troian Bellisario & Patrick J. Adams Are Married: Inside Their Rustic Wedding Weekend], ''E! News'', December 10, 2016</ref>. Ikkalasi 2009-yilda „''Equivocation''“ spektaklida bir-biriga qarama-qarshi rol oʻynaganlarida tanishgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.herworldplus.com/celebs/updates/patrick-j-adams-sg-talks-suits-and-girlfriend-troian-bellisario|sarlavha=Patrick J Adams in Sg: Talks Suits and girlfriend Troian Bellisario|muallif=Pamela Tan|sana=March 4, 2013}}</ref>. „''Pretty Little Liars“ filmida'' paydo boʻlishidan oldin Adams va Bellisario ajralishdi; lekin ular Adamsning 2010-yilda „Pretty Little Liars“ filmida mehmon boʻlganidan keyin yana birga boʻlishdi<ref>{{YouTube|3frKrJtp6SQ|Suits Star Patrick Adams Talks Love, Lawyers, and His Stroke of Luck}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Marinel R. Cruz |date=February 28, 2013 |title='Pretty Little Liars' star likens love, fame to 'thrilling roller-coaster ride' |work=[[Philippine Daily Inquirer]] |url=http://entertainment.inquirer.net/83173/pretty-little-liars-star-likens-love-fame-to-thrilling-roller-coaster-ride |access-date=November 11, 2013 |quote=Troian Bellisario is in town with actor boyfriend Patrick J. Adams}}</ref>. Adams va Bellisario 2016-yil 10-dekabrda [[Santa Barbara (California)|Kaliforniyaning Santa-Barbara shahrida]] turmush qurishdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=December 11, 2016 |title=Patrick J. Adams and Troian Bellisario Get Married in Bohemian California Wedding — See the Pics |language=en-US |work=PEOPLE.com |url=http://people.com/tv/patrick-j-adams-troian-bellisario-wedding-married-photos/ |access-date=October 1, 2017}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Inside Troian Bellisario & Patrick J. Adams' Wedding |work=E! Online |url=http://www.eonline.com/news/815010/troian-bellisario-patrick-j-adams-are-married-inside-their-rustic-wedding-weekend |access-date=October 1, 2017}}</ref>. 2018-yil oktabr oyida Adams er-xotinning to‘ng‘ich farzandi, qizi tug‘ilganini eʼlon qildi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.usatoday.com/story/life/entertainthis/2018/10/08/troian-bellisario-patrick-j-adams-welcome-first-child-baby-girl/921724002/|sarlavha=Troian Bellisario and Patrick J. Adams Welcome Baby Girl|ish=USA Today|muallif=Yasharoff, Hannah|sana=October 8, 2018|kirish sanasi=January 27, 2019}}</ref>. Er-xotinning ikkinchi qizi 2021-yilning may oyida tug‘ilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://pagesix.com/2021/06/04/troian-bellisario-gives-birth-welcomes-baby-with-patrick-j-adams/|sarlavha=Troian Bellisario and Patrick J. Adams secretly welcome baby girl|ish=Page Six|ism=Leah|muallif=Bitsky|sana=June 4, 2021|kirish sanasi=June 4, 2021}}</ref>. Aktrisa Ketie Lowes tomonidan olib borilgan „Ketieʼs Crib''“'' podkastining epizodida Adams va Bellisario tez bajarilgan mehnat tufayli ularning ikkinchi farzandi kasalxonaning avtoturargohida mashinaning old oʻrindigʻida tugʻilganini maʼlum qildi. Ularga shifoxona xodimlari tomonidan tug‘ilgandan keyin bir necha daqiqada yordam ko‘rsatildi va ona va bola sog‘lom deb topildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Katie's Crib: Labor in a Parking Garage: Troian Bellisario & Patrick J. Adams' Shocking Baby Delivery! on Apple Podcasts|url=https://podcasts.apple.com/us/podcast/labor-in-a-parking-garage-troian-bellisario-patrick/id1367251383?i=1000524919774|kirish sanasi=2021-08-27|ish=Apple Podcasts|til=en-US}}</ref>. U 2013-yil sentabr oyida Universitet kolleji Dublin yuridik jamiyatining faxriy aʼzoligi bilan taqdirlangan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.youtube.com/watch?v=cm053y1MLyQ|arxivurl=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211220/cm053y1MLyQ|arxivsana=2021-12-20|sarlavha=LawSoc Presents Patrick J. Adams with Honorary Life Membership to the Society|ish=[[YouTube]]|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://ucdsocieties.com/patrick-j-adams-honoured-ucds-law-society|sarlavha=Patrick J. Adams honoured by Lawsoc|sana=September 11, 2013|nashriyot=University College Dublin Student Societies|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=http://www.lawsoc.ie/events/16-this-is-another-sample-event|sarlavha=LawSoc Presents Patrick J. Adams with Honorary Life Membership to the Society|nashriyot=LawSoc|kirish sanasi=June 25, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141126030907/http://lawsoc.ie/events/16-this-is-another-sample-event|arxivsana=November 26, 2014}}</ref>. U gitara chaladi va 25 dan ortiq kameraga ega boʻlgan ishtiyoqli fotograf<ref>{{Veb manbasi|url=http://globalnews.ca/video/882795/suits-actor-patrick-j-adams|sarlavha=The Morning Show on Global|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref>. Uning suratlari ''Suits'' {{'}} Behind the Lens va #PJAGallery tadbirlarida namoyish etildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.usanetwork.com/suits/pjagallery|sarlavha=PJA Gallery, Suits Behind the Lens|nashriyot=USA Network|sana=February 12, 2015|kirish sanasi=June 25, 2015}}</ref>. == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- |2001 |''For the Record'' |Patrick |- |2003 |''Old School'' |Patch |- |2005 |''Christmas in Boston'' |Seth |- |2007 |''Walk Hard: The Dewey Cox Story'' |The Kid |- | rowspan="3" |2008 |''The Butcher’s Daughter'' |Ellis McArthur |- |''3 Days Gone'' |Doug Cross |- |''Extreme Movie'' |Male voice |- | rowspan="4" |2009 |''2:13'' |Carter Pullman at 19 |- |''Weather Girl'' |Byron |- |''Rage'' |Dwight Angel |- |''The Waterhole'' |Miller |- |2011 |''6 Month Rule'' |Julian |- |2012 |''The Come Up'' |Steve |- | rowspan="2" |2017 |''Car Dogs''<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thewrap.com/cory-hardrict-star-car-dogs-george-lopez-octavia-spencer-exclusive/|sarlavha=Cory Hardrict to Star in 'Car Dogs' With George Lopez, Octavia Spencer (Exclusive)|muallif=Jeff Sneider|ish=The Wrap|sana=November 14, 2013}}</ref> |Mark Chamberlain |- |''Room for Rent'' |Huey Dorsey |- | rowspan="2" |2018 |''We Are Here'' |Unnamed Man |- |''Clara'' |Isaac Bruno |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" !Yil !Nom !Rol |- | rowspan="3" |2004 |''Jack &amp;amp; Bobby'' |Matt Kramer |- |''Cold Case'' |Dean Lang 1953 |- |''Strong Medicine'' |Brandon |- | rowspan="2" |2005 |''Close to Home'' |Paul the Paralegal |- |''Christmas in Boston'' |Seth |- | rowspan="3" |2006 |''Orpheus'' |Barry |- |''Numbers'' |Adam Bennett |- |''Commander in Chief'' |Colin James |- |2006-07 |''Friday Night Lights'' |Connor Hayes |- | rowspan="3" |2007 |''Without a Trace'' |Adam Clark |- |''[[Hayot-mamot (teleserial)|Lost]]'' |Peter Talbot |- |''Heartland'' |Henry Gilliam |- | rowspan="2" |2008 |''Good Behavior'' |Van/Haden West |- |''[[NCIS]]'' |Tommy Doyle |- | rowspan="5" |2009 |''The Dealership'' |Jack Carson |- |''Ghost Whisperer'' |Linus Van Horn |- |''Cupid'' |Joe Adams |- |''Lie to Me'' |Lou Nemeroff |- |''Raising the Bar'' |James Parsons |- | rowspan="2" |2010 |''FlashForward'' |Ed |- |''[[Pretty Little Liars]]'' |Hardy |- |2011-19 |<nowiki><i id="mwAd4">Suits</i></nowiki> |Mike Ross |- |2011-12 |''Luck'' |Nathan Israel |- |2014 |''Rosemary’s Baby'' |Guy Woodhouse |- |2014-15 |''Orphan Black'' |Jesse |- |2015 |''Talking Marriage with Ryan Bailey'' |Oʻzi |- |2016 |''[[Legends of Tomorrow]]'' |Rex Tyler / Hourman |- |2019 |''Sneaky Pete'' |Stefan Kilbane |- |2020 |''The Right Stuff'' |[[John Glenn]] |- |2023 |''Plan B'' |Philip |- |TBA |''A League of Their Own'' |Charlie<ref name="A League of Their Own">{{Veb manbasi|url=https://deadline.com/2021/09/patrick-j-adams-recur-a-league-of-their-own-amazon-series-1234830898/|sarlavha=Patrick J. Adams Joins 'A League Of Their Own' Amazon Series As Recurring|ish=Deadline Hollywood|ism=Denise|muallif=Petski|sana=September 10, 2021|kirish sanasi=September 10, 2021}}</ref> |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{IMDbda kishi|1140666}} * [http://halfadams.com/ Patrick Adams] * {{Twitter}} [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] i3xd2yef34ig5xh4suqbhttfkuhm50q Munozara:Patrick J. Adams 1 758979 2726309 2022-07-31T05:56:12Z Visola Tangirova 72133 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Andréia Rosa de Andrade 0 758980 2726317 2022-07-31T06:09:46Z Wknewpages 74325 „[[:en:Special:Redirect/revision/1086881691|Andréia Rosa de Andrade]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Andréia Rosa|tasvir=Andréia Rosa de Andrade (cropped).jpg|izoh=Andréia Rosa {{BRA}} safida 2013-yil|toʻliqism=Andréia Rosa de Andrade|tavallud_sana={{birth date and age|1984|7|8|df=yes}}|tavallud_joyi=[[Matão|São Lourenço do Turvo]], <br />[[São Paulo (state)|São Paulo]], {{BRA}}|boʻyi={{convert|172|cm|ftin|abbr=on}}|pozitsiya=[[Defender (association football)|Himoyachi]]|joriyklub=|klubraqami=|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=|yoshlikyillari2=|yoshlikklublari2=|klublar1=[[Associação Ferroviária de Esportes (women)|Ferroviária]]|yillar1=2001–2012|isht1=<!-- LEAGUE APPEARANCES & GOALS ONLY-->|gollar1=|klublar2=→ [[Saad Esporte Clube|Saad]] (ijara)|yillar2=2007|isht2=<!-- LEAGUE APPEARANCES & GOALS ONLY-->|gollar2=|klublar3=[[Associação Desportiva Centro Olímpico|Centro Olímpico]]|yillar3=2012–2013|isht3=<!-- LEAGUE APPEARANCES & GOALS ONLY-->|gollar3=|klublar4=[[Avaldsnes IL|Avaldsnes]]|yillar4=2013–2018|isht4=72<!-- LEAGUE APPEARANCES & GOALS ONLY-->|gollar4=8|milliyjamoa1=[[Brazil women's national football team|Brazil]]|milliyyillar1=2006–|milliyisht1=21|milliygollar1=0|medallar=|club-update=19:47, 13 August 2018 (UTC)}} '''Andréia Rosa de Andrade''' (1984-yil, 8-iyulda tugʻilgan), '''Andréia Rosa''' nomi bilan tanilgan — braziliyalik [[futbol]] himoyachisi, Braziliya ayollar terma jamoasi va Norvegiyaning Toppserien klubi Avaldsnesda oʻynaydi. == Klub karyerasi == 2008-yilgi Olimpiada o'yinlariga chaqirilgan vaqtda Andréia Rosa Ferroviária safida 181 o'yinda maydonga tushgan. O'sha uchrashuvlarda u markaziy himoyachidan 42 ta gol urgan va faqat bir marta qizil kartochka olgan. 2007-yilda u Saadga Ferroviária kiritilmagan Braziliya kubogi de Futebol Feminino uchun ijaraga berildi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Andréia Rosa|url=http://olimpiadas.uol.com.br/2008/atletas-brasileiros/futebol/andreia-rosa.jhtm|ish=[[Universo Online]]|kirish sanasi=17 December 2014}}</ref> 2013-yilning yozida Andréia Rosa Norvegiyaning Avaldsnes klubiga qo'shildi va u yerda hamyurtlari Rosana va Debinhaga qo'shildi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Brasil-stjerner strømmer til lille Avaldsnes: – Nesten så vi ikke tror på det selv|url=http://www.nrk.no/sport/fotball/stjernene-strommer-til-avaldsnes-1.11172285|nashriyot=[[NRK]]|kirish sanasi=17 December 2014|til=Norwegian|sana=20 August 2013|ism=Yasmin Sunde|muallif=Hoel}}</ref> == Xalqaro karyera == 2006-yil noyabr oyida Andréia Rosa [[Mar-del-plata|Mar del Plata]] Estadio Xose Mariya Minellada Braziliyaning Janubiy Amerika ayollar futbol chempionatida Boliviya ustidan 6-1 hisobida g'alaba qozongan holda xalqaro debyutini o'tkazdi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Leme de Arruda|ism=Marcelo|sarlavha=Seleção Brasileira Feminina (Brazilian National Womens´ Team) 2006-2007|url=http://www.rsssfbrasil.com/sel/brazil200607w.htm|nashriyot=[[Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation]]|kirish sanasi=15 December 2014|til=Portuguese|sana=9 December 2012}}</ref> 2008-yil iyul oyida u [[San Diego|San-Diegodagi]] [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|o'rtoqlik o'yinining]] birinchi yarmida Abby Wambach bilan „zo'ravon to'qnashuv"da ishtirok etdi. Wambachning tibia va fibula suyagi singan, buning uchun uning chap oyog'iga [[Titan (unsur)|titan]] tayoq qo'yish kerak edi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 July 2008 |title=Wambach's broken leg mars US win over Brazil |publisher=[[ESPN]] |url=http://sports.espn.go.com/espn/wire?section=soccer&id=3492864 |access-date=22 August 2015}}</ref> Andréia Rosa Braziliyaning 2008-yilgi Pekin Olimpiadasi uchun 18 nafar futbolchidan iborat tarkibiga kiritildi va jamoaning birinchi o'yinini boshladi; Shenyang Olimpiya sport markazi stadionida Germaniya bilan 0-0 hisobida durang o'ynadi. Garchi u musobaqada boshqa ishtirok etmagan bo'lsada, Braziliya finalda Qo'shma Shtatlarga qo'shimcha vaqtdan so'ng 1-0 hisobida mag'lub bo'lganida kumush medalni qo'lga kiritdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 August 2008 |title=Personagem: Andréia Rosa, medalhista olímpica |language=Portuguese |publisher=[[Associação Ferroviária de Esportes]] |url=http://www.ferroviariasa.com.br/ver-noticia/personagem:-andreia-rosa,-medalhista-olimpica-2008-08-26 |url-status=dead |access-date=17 December 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141218001145/http://www.ferroviariasa.com.br/ver-noticia/personagem:-andreia-rosa,-medalhista-olimpica-2008-08-26 |archive-date=18 December 2014}}</ref> U 2007 va 2011-yillarda FIFA ayollar o'rtasidagi Jahon chempionati Braziliya terma jamoasi uchun tanlovni deyarli o'tkazib yubordi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Bocchi|ism=Alessandro|sarlavha=Andréia Rosa: A injustiça de um corte inexplicável|url=http://morada.wigam.ws/noticias/geral/andreia-rosa-a-injustica-de-um-corte-inexplicavel:33653|nashriyot=Sim! News|kirish sanasi=17 December 2014|til=Portuguese|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141218011356/http://morada.wigam.ws/noticias/geral/andreia-rosa-a-injustica-de-um-corte-inexplicavel%3A33653|arxivsana=18 December 2014}}</ref> 2017-yil oktabr oyida Andréia Rosa xalqaro futbolni tark etgan, maosh va sharoitlardan norozi bo‘lgan va Braziliya Futbol Konfederatsiyasi bosh murabbiy Emily Limani ishdan bo‘shatgan besh braziliyalik futbolchidan biri edi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 October 2017 |title=Ex-jogadoras de futebol feminino lançam manifesto contra a CBF |language=Portuguese |publisher=Portal Vermelho |url=http://www.vermelho.org.br/noticia/302841-10 |access-date=25 April 2019}}</ref> == Shaxsiy hayoti == U Braziliyaning [[San Paulu|San-Paulu shahrida]], San-Pedro-du-Turvo shahrida tug'ilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ro/andreia-rosa-1.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200418032147/https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ro/andreia-rosa-1.html|arxivsana=18 April 2020|sarlavha=Andréia Rosa|nashriyot=[[Sports Reference]]|kirish sanasi=17 December 2014}}</ref> Andréia Rosa - malakali jismoniy tarbiya o'qituvchisi va Evangelist xristian.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Brasília|ism=Serginho|url=http://serginhobrasilia.com.br/distancia-entre-dificuldades-e-sonhos/|ish=Serginhobrasilia.com.br|kirish sanasi=17 December 2014|til=Portuguese|sana=22 June 2014|sarlavha=A distância entre as dificuldade e os sonhos é de poucos quilômetros|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141218004808/http://serginhobrasilia.com.br/distancia-entre-dificuldades-e-sonhos/|arxivsana=18 December 2014}}</ref> == Eslatmalar == <references group="note" /> == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://timetravel.mementoweb.org/memento/20150905/http://www.fifa.com/fifa-tournaments/players-coaches/people=265617/index.html Andréia Rosa de Andrade] – FIFA competition record (archived) * [https://web.archive.org/web/20080809103132/http://results.beijing2008.cn/WRM/ENG/BIO/Athlete/1/245651.shtml Athlete bio at 2008 Olympics site] * [http://200.159.15.35/registro/registro.aspx?s=190989 Andréia Rosa de Andrade profile at the Brazilian Football Confederation's official website]  [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] cso4v450dcdockyh57162jewo3h41kh 2726318 2726317 2022-07-31T06:10:11Z Wknewpages 74325 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Andréia Rosa|tasvir=Andréia Rosa de Andrade (cropped).jpg|izoh=Andréia Rosa {{BRA}} safida 2013-yil|toʻliqism=Andréia Rosa de Andrade|tavallud_sana={{birth date and age|1984|7|8|df=yes}}|tavallud_joyi=[[Matão|São Lourenço do Turvo]], <br />[[São Paulo (state)|São Paulo]], {{BRA}}|boʻyi={{convert|172|cm|ftin|abbr=on}}|pozitsiya=[[Defender (association football)|Himoyachi]]|joriyklub=|klubraqami=|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=|yoshlikyillari2=|yoshlikklublari2=|klublar1=[[Associação Ferroviária de Esportes (women)|Ferroviária]]|yillar1=2001-2012|isht1=<!-- LEAGUE APPEARANCES & GOALS ONLY-->|gollar1=|klublar2=→ [[Saad Esporte Clube|Saad]] (ijara)|yillar2=2007|isht2=<!-- LEAGUE APPEARANCES & GOALS ONLY-->|gollar2=|klublar3=[[Associação Desportiva Centro Olímpico|Centro Olímpico]]|yillar3=2012-2013|isht3=<!-- LEAGUE APPEARANCES & GOALS ONLY-->|gollar3=|klublar4=[[Avaldsnes IL|Avaldsnes]]|yillar4=2013-2018|isht4=72<!-- LEAGUE APPEARANCES & GOALS ONLY-->|gollar4=8|milliyjamoa1=[[Brazil women's national football team|Brazil]]|milliyyillar1=2006-|milliyisht1=21|milliygollar1=0|medallar=|club-update=19:47, 13 August 2018 (UTC)}} '''Andréia Rosa de Andrade''' (1984-yil, 8-iyulda tugʻilgan), '''Andréia Rosa''' nomi bilan tanilgan — braziliyalik [[futbol]] himoyachisi, Braziliya ayollar terma jamoasi va Norvegiyaning Toppserien klubi Avaldsnesda oʻynaydi. == Klub karyerasi == 2008-yilgi Olimpiada oʻyinlariga chaqirilgan vaqtda Andréia Rosa Ferroviária safida 181 oʻyinda maydonga tushgan. Oʻsha uchrashuvlarda u markaziy himoyachidan 42 ta gol urgan va faqat bir marta qizil kartochka olgan. 2007-yilda u Saadga Ferroviária kiritilmagan Braziliya kubogi de Futebol Feminino uchun ijaraga berildi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Andréia Rosa|url=http://olimpiadas.uol.com.br/2008/atletas-brasileiros/futebol/andreia-rosa.jhtm|ish=[[Universo Online]]|kirish sanasi=17 December 2014}}</ref> 2013-yilning yozida Andréia Rosa Norvegiyaning Avaldsnes klubiga qoʻshildi va u yerda hamyurtlari Rosana va Debinhaga qoʻshildi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Brasil-stjerner strømmer til lille Avaldsnes: – Nesten så vi ikke tror på det selv|url=http://www.nrk.no/sport/fotball/stjernene-strommer-til-avaldsnes-1.11172285|nashriyot=[[NRK]]|kirish sanasi=17 December 2014|til=Norwegian|sana=20 August 2013|ism=Yasmin Sunde|muallif=Hoel}}</ref> == Xalqaro karyera == 2006-yil noyabr oyida Andréia Rosa [[Mar-del-plata|Mar del Plata]] Estadio Xose Mariya Minellada Braziliyaning Janubiy Amerika ayollar futbol chempionatida Boliviya ustidan 6-1 hisobida gʻalaba qozongan holda xalqaro debyutini oʻtkazdi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Leme de Arruda|ism=Marcelo|sarlavha=Seleção Brasileira Feminina (Brazilian National Womens´ Team) 2006-2007|url=http://www.rsssfbrasil.com/sel/brazil200607w.htm|nashriyot=[[Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation]]|kirish sanasi=15 December 2014|til=Portuguese|sana=9 December 2012}}</ref> 2008-yil iyul oyida u [[San Diego|San-Diegodagi]] [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|oʻrtoqlik oʻyinining]] birinchi yarmida Abby Wambach bilan „zoʻravon toʻqnashuv“da ishtirok etdi. Wambachning tibia va fibula suyagi singan, buning uchun uning chap oyogʻiga [[Titan (unsur)|titan]] tayoq qoʻyish kerak edi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 July 2008 |title=Wambach's broken leg mars US win over Brazil |publisher=[[ESPN]] |url=http://sports.espn.go.com/espn/wire?section=soccer&id=3492864 |access-date=22 August 2015}}</ref> Andréia Rosa Braziliyaning 2008-yilgi Pekin Olimpiadasi uchun 18 nafar futbolchidan iborat tarkibiga kiritildi va jamoaning birinchi oʻyinini boshladi; Shenyang Olimpiya sport markazi stadionida Germaniya bilan 0-0 hisobida durang oʻynadi. Garchi u musobaqada boshqa ishtirok etmagan boʻlsada, Braziliya finalda Qoʻshma Shtatlarga qoʻshimcha vaqtdan soʻng 1-0 hisobida magʻlub boʻlganida kumush medalni qoʻlga kiritdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 August 2008 |title=Personagem: Andréia Rosa, medalhista olímpica |language=Portuguese |publisher=[[Associação Ferroviária de Esportes]] |url=http://www.ferroviariasa.com.br/ver-noticia/personagem:-andreia-rosa,-medalhista-olimpica-2008-08-26 |url-status=dead |access-date=17 December 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141218001145/http://www.ferroviariasa.com.br/ver-noticia/personagem:-andreia-rosa,-medalhista-olimpica-2008-08-26 |archive-date=18 December 2014}}</ref> U 2007 va 2011-yillarda FIFA ayollar oʻrtasidagi Jahon chempionati Braziliya terma jamoasi uchun tanlovni deyarli oʻtkazib yubordi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Bocchi|ism=Alessandro|sarlavha=Andréia Rosa: A injustiça de um corte inexplicável|url=http://morada.wigam.ws/noticias/geral/andreia-rosa-a-injustica-de-um-corte-inexplicavel:33653|nashriyot=Sim! News|kirish sanasi=17 December 2014|til=Portuguese|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141218011356/http://morada.wigam.ws/noticias/geral/andreia-rosa-a-injustica-de-um-corte-inexplicavel%3A33653|arxivsana=18 December 2014}}</ref> 2017-yil oktabr oyida Andréia Rosa xalqaro futbolni tark etgan, maosh va sharoitlardan norozi bo‘lgan va Braziliya Futbol Konfederatsiyasi bosh murabbiy Emily Limani ishdan bo‘shatgan besh braziliyalik futbolchidan biri edi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 October 2017 |title=Ex-jogadoras de futebol feminino lançam manifesto contra a CBF |language=Portuguese |publisher=Portal Vermelho |url=http://www.vermelho.org.br/noticia/302841-10 |access-date=25 April 2019}}</ref> == Shaxsiy hayoti == U Braziliyaning [[San Paulu|San-Paulu shahrida]], San-Pedro-du-Turvo shahrida tugʻilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ro/andreia-rosa-1.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200418032147/https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ro/andreia-rosa-1.html|arxivsana=18 April 2020|sarlavha=Andréia Rosa|nashriyot=[[Sports Reference]]|kirish sanasi=17 December 2014}}</ref> Andréia Rosa — malakali jismoniy tarbiya oʻqituvchisi va Evangelist xristian.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Brasília|ism=Serginho|url=http://serginhobrasilia.com.br/distancia-entre-dificuldades-e-sonhos/|ish=Serginhobrasilia.com.br|kirish sanasi=17 December 2014|til=Portuguese|sana=22 June 2014|sarlavha=A distância entre as dificuldade e os sonhos é de poucos quilômetros|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141218004808/http://serginhobrasilia.com.br/distancia-entre-dificuldades-e-sonhos/|arxivsana=18 December 2014}}</ref> == Eslatmalar == <references group="note" /> == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://timetravel.mementoweb.org/memento/20150905/http://www.fifa.com/fifa-tournaments/players-coaches/people=265617/index.html Andréia Rosa de Andrade] — FIFA competition record (archived) * [https://web.archive.org/web/20080809103132/http://results.beijing2008.cn/WRM/ENG/BIO/Athlete/1/245651.shtml Athlete bio at 2008 Olympics site] * [http://200.159.15.35/registro/registro.aspx?s=190989 Andréia Rosa de Andrade profile at the Brazilian Football Confederationʼs official website]  [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] hjc2d0op2ir4jhgcdbsi61wh5sjbsks Munozara:Andréia Rosa de Andrade 1 758981 2726319 2022-07-31T06:10:55Z Wknewpages 74325 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Roberto Floriano 0 758982 2726366 2022-07-31T06:43:26Z Nazirjon.Qosimjanov 75715 „[[:en:Special:Redirect/revision/1098541990|Roberto Floriano]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Roberto Floriano|tavallud_sana={{Birth date and age|1986|8|14|df=y}}|tavallud_joyi=[[Albstadt]], West Germany|boʻyi={{Height|m=1.71}}|pozitsiya=[[Forward (association football)|Forward]]|joriyklub=[[S.S.D. Palermo|Palermo]]|klubraqami=7|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[FV 07 Albstadt]]<ref>{{Cite web|url=http://www.bergamosportnews.com/talenti-da-lanciare/|title = Talenti da Lanciare}}</ref>|yoshlikyillari2=1998–2005|yoshlikklublari2=[[F.C. Internazionale Milano|Internazionale]]|yoshlikyillari3=2002–2003|yoshlikklublari3=→ [[A.C. Legnano|Legnano]] (loan)|yillar1=2005–2006|klublar1=[[U.S.D. 1913 Seregno Calcio|Seregno]]|isht1=28|gollar1=1|yillar2=2006–2010|klublar2=[[U.S.C. Colognese|Colognese]]|isht2=104|gollar2=32|yillar3=2010–2012|klublar3=[[Tritium Calcio 1908|Tritium]]|isht3=37|gollar3=6|yillar4=2012|klublar4=[[U.S. Alessandria Calcio 1912|Alessandria]]|isht4=11|gollar4=0|yillar5=2012|klublar5=[[POFC Botev Vratsa|Botev Vratsa]]|isht5=3|gollar5=0|yillar6=2013|klublar6=[[U.S. Pistoiese 1921|Pistoiese 1921]]|isht6=13|gollar6=8|yillar7=2013–2014|klublar7=[[Mantova F.C.|Mantova]]|isht7=33|gollar7=19|yillar8=2014|klublar8=[[S.S. Barletta Calcio|Barletta]]|isht8=18|gollar8=6|yillar9=2015|klublar9=[[A.C. Pisa 1909|Pisa]]|isht9=18|gollar9=3|yillar10=2015–2016|klublar10=[[Foggia Calcio|Foggia]]|isht10=22|gollar10=3|club-update=12 June 2022}} '''Roberto Floriano''' (1986-yil 14-avgustda tug'ilgan) - italiyalik [[Futbol|futbolchi]], "[[Palermo (futbol klubi)|Palermo]]" [[Hujumchi (futbol)|hujumchisi]]. == Karyera == === Yoshlik karerasi === Baden-Württembergning [[Albstadt]] shahrida tug'ilgan Floriano yoshligida Italiyaga qaytib keldi. U Lombardiyaning "Legnano" jamoasida o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itcgmaggiolini.it/modules/news/makepdf.php?storyid=170|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=8 June 2011|arxivsana=25 March 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120325035551/http://www.itcgmaggiolini.it/modules/news/makepdf.php?storyid=170}}</ref> va 2003-yilning iyul oyida [[Internazionale Milano (futbol klubi)|"Internazionale"]] ga qaytdi. 2003/04-yilgi mavsumda u Berretti 20 yoshgacha bo'lgan jamoasiga (20 yoshgacha bo'lgan B jamoasi) ko'tarildi. U, shuningdek, bir marta ''Adzurri'' uchun mashg'ulot o'yinida o'ynagan. U [[Italiya milliy futbol terma jamoasi|Italiya terma jamoasiga]] Bernardo Korradi bilan hamkorlik qilgan "Inter Berretti" ga qarshi o'ynagan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 September 2003 |title=AZZURRI TAKE ON INTER'S JUNIORES BERRETTI SIDE IN APPIANO |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=10287&L=en |access-date=8 June 2011}}</ref> 2004/05-yilgi mavsumda u Berrettida qoldi va oddiy mavsumda 5 ta, pley-offda esa yana ikki marta gol urdi. Jamoa finalda [[Juventus|"Yuventus"]] ga 3:4 hisobida yutqazdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 June 2005 |title=JUNIORES FINAL 1ST LEG: JUVE 1 INTER 0 |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=19096&L=en |access-date=23 July 2010}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 June 2005 |title=JUNIORES NARROWLY BEATEN ON AGGREGATE |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=19182&L=en |access-date=23 July 2010}}</ref> O'sha mavsumda u U-20 A jamoasida ham bir nechta o'yinlarda maydonga tushdi: ''Primavera'',<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 October 2004 |title=PRIMAVERA SCORE 19 GOALS IN FRIENDLY |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=15885&L=en |access-date=8 June 2011}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=9 October 2004 |title=PRIMAVERA: INTER BEAT CHIEVO |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=15909&L=en |access-date=8 June 2011}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2004 |title=PRIMAVERA: INTER PUT 8 PAST BOVISIO |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=16105&L=en |access-date=8 June 2011}}</ref> "Inter ''Primavera'' "da o'zining yagona golini 5:0 Verona ''Primavera'' urdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 December 2004 |title=PRIMAVERA CUP: INTER V AC MILAN IN SEMIS |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=16898&L=en |access-date=8 June 2011}}</ref> U mavsum oxirida qo'yib yuborildi. === D seriyasi === 2005/06–2009/10 yillari D Seriyada (Italiyaning beshinchi darajasi 2014-yilgacha) oʻynagan. Professional bo'lmagan darajaga qaramay, o'yinchilar biroz tovon olishlari mumkin edi va bu miqdor FIGC tomonidan tartibga solingan. U "Seregno"da o'ynadi, keyin esa "Kyoln"ga o'tdi. U 2009/10-mavsumda (D Seriya B guruhida) 10 ta gol urdi. === C seriya === 2010-yilning iyul oyida u 2010-yilgi D Seriya B guruhi chempioni Tritium bilan shartnoma imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 July 2010 |title=UFFICIALE: Tritium, acquistato Floriano |language=Italian |work=TMW |url=https://www.tuttomercatoweb.com/serie-c/?action=read&idnet=dHV0dG9jLmNvbS05OTQy |access-date=7 December 2017}}</ref> U 2010/11-Lega Pro Seconda Divisione (A guruhi)da 23 marta o'ynadi va 5 ta gol urdi. Jamoa chempionlikni qo'lga kiritdi va Italiya uchinchi pog'onasiga ko'tarildi. U 14 marta o'ynab, bitta gol urdi. 2012-yil 26-yanvarda u Lega Pro Seconda Divisionedagi Alessandriyaga ko'chib o'tdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 January 2012 |title=OPERAZIONE DI MERCATO |language=Italian |work=Tritium Calcio |url=http://www.tritium1908.it:80/operazione-di-mercato/ |access-date=13 February 2012}}</ref> 2012-yilning yozida qo'shilgan bolgariyalik Botev Vratsa bilan 3 ta o'yin o'tkazgandan so'ng,<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.7sport.net/archive7ds/2012/08/31/fb_1footbg/d6559_15.htm|sarlavha=Ботев" скача на "Литекс" с двама нови, Момчил Цветанов претърпя операция|til=Bulgarian|muallif=Georgieva, Mariya|nashriyot=7sport.net|sana=31 August 2012|kirish sanasi=28 September 2015}}</ref> 2013-yil yanvarida u D Seriyadagi Pistoiesega ko'chib o'tdi. 2013-yil iyul oyida u Lega Pro Seconda Divisione klubi Mantova FC tomonidan imzolandi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=9 July 2013 |title=UFFICIALE: ARRIVA FLORIANO E PARTE COLONETTI |language=Italian |publisher=Mantova FC |url=http://www.mantovafc.it/multinews/detail/index/articleid/123/ |url-status=dead |access-date=6 May 2014 |archive-url=https://archive.today/20140506121841/http://www.mantovafc.it/multinews/detail/index/articleid/123/ |archive-date=6 May 2014}}</ref> 2014-yil 10-yanvarda u 2017-yil 30-iyungacha davom etadigan yangi shartnoma imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 January 2014 |title=FLORIANO E FESTA RINNOVANO FINO AL 2017 |language=Italian |publisher=Mantova FC |url=http://www.mantovafc.it/multinews/detail/index/articleid/385/floriano-e-festa-rinnovano-fino-al-2017.html/ |url-status=dead |access-date=6 May 2014 |archive-url=https://archive.today/20140506121811/http://www.mantovafc.it/multinews/detail/index/articleid/385/floriano-e-festa-rinnovano-fino-al-2017.html/ |archive-date=6 May 2014}}</ref> U butun divizionning ikkinchi to'purari sifatida 19 ta gol urdi. Klub, shuningdek, keyingi mavsumda A guruhining 8-o'rniga ega bo'ldi. 2014-yilning iyul oyida u Lega Pro Prima Divisione klubi Barletta bilan shartnoma imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 July 2014 |title=UFFICIALE: INGAGGIATO ROBERTO FLORIANO |language=Italian |publisher=S.S.Barletta |url=http://www.ssbarletta.com/dettaglinotizie.asp?idnews=3562 |access-date=26 July 2014}}</ref> 2015-yil 2-yanvarda u Pisa 1909ning yangi futbolchisi sifatida taqdim etildi. Futbolchi 2018-yilning 30-iyuniga qadar Piza minorasi ostida qoladigan shartnoma imzoladi. 2015-yil 27-iyunda u Foggia tomonidan oshkor etilmagan to'lov evaziga shartnoma imzolangan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2015 |title=Floriano è del Foggia |language=Italian |publisher=Foggia Calcio |url=https://www.facebook.com/foggiacalciosrl/photos/a.778111942224413.1073741829.759987817370159/858105197558420/?type=3&theater |access-date=7 December 2017}}</ref> Ammo keyingi yili u vaqtinchalik shartnoma asosida Karrarezga jo'nab ketdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 July 2016 |title=UFFICIALE: Carrarese, preso Floriano dal Foggia |language=Italian |publisher=TMW |url=https://www.tuttomercatoweb.com/serie-c/?action=read&idtmw=857272 |access-date=7 December 2017}}</ref> 2018-yilning iyun oyida u D Seriya (to'rtinchi divizion)dagi SSC Bari bilan shartnoma imzoladi va muntazam mavsumda u 12 ta gol urdi. Bu klubning darhol C Seriyaga ko'tarilishida muhim rol o'ynadi. U 2020-yil yanvar oyida Barini tark etib, boshqa Feniks klubi [[Palermo (futbol klubi)|Palermoga o'tdi]]. ''Rosanero'' g'alaba qozonish kampaniyasining bir qismi bo'lib, ularni C Seriyaga olib chiqdi. Keyinchalik u Sitsiliyaliklar uchun C seriyaning keyingi ikki mavsumida ham tasdiqlandi. 2021/22-yilgi mavsumda Floriano Palermoning muvaffaqiyatli pley-off bosqichida muhim rol o'ynadi va bir nechta hal qiluvchi gollarni kiritdi. Shu jumladan Padovaga qarshi birinchi o'yin finalida g'alaba qozondi. 2022-yilning 14-iyulida Palermo Floriano bilan shartnomani yana bir yilga uzaytirdi va shu tariqa unga 36 yoshida yana B seriyada o‘ynash imkoniyatini berdi.<ref>{{Veb manbasi|kirish sanasi=14 July 2022|sana=14 July 2022|til=it|nashriyot=Giornale di Sicilia|url=https://palermo.gds.it/articoli/calciomercato-sport/2022/07/14/roberto-floriano-ha-rinnovato-per-un-altro-anno-con-il-palermo-d2febeaa-bae6-487a-ae8e-e5f3da349fc9/|sarlavha=Roberto Floriano ha rinnovato per un altro anno con il Palermo}}</ref> == Karyera statistikasi == === Klub === {{Updated|2022-yil 12-iyun}}<ref>{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/roberto-floriano/172075/|title=R. Floriano|website=Soccerway}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.tuttocalciatori.net/Floriano_Roberto|title=FLORIANO ROBERTO|website=Tuttocalciatori.net|language=Italian}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center;" |+Appearances and goals by club, season and competition ! rowspan="2" |Club ! rowspan="2" |Season ! colspan="3" |League ! colspan="2" |National cup ! colspan="2" |Other ! colspan="2" |Total |- !Division !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals |- |Seregno |2005–06 | rowspan="5" |Serie D |28 |1 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |28 |1 |- | rowspan="5" |Colognese |2006–07 |17 |6 |? |0 | colspan="2" |— |17+ |6 |- |2007–08 |26 |5 |2 |2<ref>[[Coppa Italia Serie D]]. </ref> |? |0<ref>[[Serie D]] promotion play-offs. </ref> |28+ |7 |- |2008–09 |32 |11 |1+ |1<ref>[[Coppa Italia Serie D]]. </ref> |2<ref>[[Serie D]] promotion play-offs. </ref> |0 |35+ |12 |- |2009–10 |29 |10 |? |0<ref>[[Coppa Italia Serie D]]. </ref> | colspan="2" |— |29+ |10 |- ! colspan="2" |Total !104 !32 !3+ !3 !2+ !0 !109+ !35 |- | rowspan="3" |Tritium |2010–11 |Lega Pro Seconda Divisione |23 |5 |5<ref>[[Coppa Italia Lega Pro]]. </ref> |1 |2<ref>[[Supercoppa di Lega di Seconda Divisione]]. </ref> |0 |30 |6 |- |2011–12 |Lega Pro Prima Divisione |14 |1 |1+(1+)<ref>1 [[Coppa Italia]] + at least 1 [[Coppa Italia Lega Pro]]. </ref> |0+1 | colspan="2" |— |16+ |2 |- ! colspan="2" |Total !37 !6 !7+ !2 !2 !0 !46+ !8 |- |Alessandria |2011–12 |Lega Pro Seconda Divisione |11 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |11 |0 |- |Botev Vratsa |2012–13 |Parva liga |3 |0 |? |0 | colspan="2" |— |3+ |0 |- |Pistoiese |2012–13 |Serie D |13 |8 | colspan="2" |— |3<ref>[[Serie D]] promotion play-offs. </ref> |2 |16 |10 |- |Mantova |2013–14 |Lega Pro Seconda Divisione |33 |19 |1<ref>[[Coppa Italia Lega Pro]]. </ref> |0 | colspan="2" |— |34 |19 |- |Barletta | rowspan="2" |2014–15 | rowspan="4" |Lega Pro |18 |6 |2<ref>[[Coppa Italia Lega Pro]]. </ref> |2 | colspan="2" |— |20 |8 |- |Pisa |18 |3 |0 |0 | colspan="2" |— |18 |3 |- |Foggia |2015–16 |22 |3 |2+5<ref>2 [[Coppa Italia]] + 5 [[Coppa Italia Lega Pro]]. </ref> |3+2 |2{{Efn|name=fn1}} |0 |31 |8 |- |Carrarese |2016–17 |29 |11 |1 |0 |2{{Efn|name=fn2}} |0 |32 |11 |- | rowspan="2" |Foggia |2017–18 |Serie B |20 |5 |1 |0 | colspan="2" |— |21 |5 |- ! colspan="2" |Foggia total !42 !8 !8 !5 !2 !0 !52 !13 |- | rowspan="3" |Bari |2018–19 |Serie D |28 |13 |1<ref>[[Coppa Italia Serie D]]. </ref> |0 |2<ref>[[Serie D]] Poule Scudetto. </ref> |0 |31 |3 |- |2019–20 |Serie C |9 |0 |1<ref>[[Coppa Italia Serie C]]. </ref> |0 | colspan="2" |— |10 |0 |- ! colspan="2" |Total !37 !13 !2 !0 !2 !0 !41 !13 |- | rowspan="4" |[[Palermo (futbol klubi)|Palermo]] |2019–20 |Serie D |8 |6 |0 |0 | colspan="2" |— |8 |6 |- |2020–21 | rowspan="2" |Serie C |28 |4 | colspan="2" |— |4{{Efn|name=fn1}} |2 |32 |6 |- |2021–22 |28 |5 |3<ref>[[Coppa Italia Serie C]]. </ref> |1 |7{{Efn|name=fn1}} |4 |38 |10 |- ! colspan="2" |Total !64 !15 !3 !1 !11 !6 !78 !22 |- ! colspan="3" |Career total !437 !122 !27+ !13 !24+ !8 !488+ !143 |} {{Notelist}} == Yutuqlar == * Lega Pro Seconda Divisione : 2010-yil == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * [http://www.laseried.com/giocatori-cnd/Attaccante/roberto-floriano-3787.php LaSerieD.com profili] (in Italian) * [http://www.tritium1908.it/primasquadra/floriano-roberto/ Tritium profili] (in Italian) * [http://aic.football.it/scheda/23253/floriano-roberto.htm Football.it profili] (in Italian) [[Turkum:Italiya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1986-yilda tugʻilganlar]] 3k6edfkyf9ogc7mdj7iqyaq25wx6kod 2726383 2726366 2022-07-31T06:49:57Z Nazirjon.Qosimjanov 75715 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Roberto Floriano|tavallud_sana={{Birth date and age|1986|8|14|df=y}}|tavallud_joyi=[[Albstadt]], Germaniya|boʻyi={{Height|m=1.71}}|pozitsiya=[[Hujumchi]]|joriyklub=[[S.S.D. Palermo|Palermo]]|klubraqami=7|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[FV 07 Albstadt]]<ref>{{Cite web|url=http://www.bergamosportnews.com/talenti-da-lanciare/|title = Talenti da Lanciare}}</ref>|yoshlikyillari2=1998-2005|yoshlikklublari2=[[F.C. Internazionale Milano|Internazionale]]|yoshlikyillari3=2002-2003|yoshlikklublari3=→ [[A.C. Legnano|Legnano]] (ijara)|yillar1=2005-2006|klublar1=[[U.S.D. 1913 Seregno Calcio|Seregno]]|isht1=28|gollar1=1|yillar2=2006-2010|klublar2=[[U.S.C. Colognese|Colognese]]|isht2=104|gollar2=32|yillar3=2010-2012|klublar3=[[Tritium Calcio 1908|Tritium]]|isht3=37|gollar3=6|yillar4=2012|klublar4=[[U.S. Alessandria Calcio 1912|Alessandria]]|isht4=11|gollar4=0|yillar5=2012|klublar5=[[POFC Botev Vratsa|Botev Vratsa]]|isht5=3|gollar5=0|yillar6=2013|klublar6=[[U.S. Pistoiese 1921|Pistoiese 1921]]|isht6=13|gollar6=8|yillar7=2013-2014|klublar7=[[Mantova F.C.|Mantova]]|isht7=33|gollar7=19|yillar8=2014|klublar8=[[S.S. Barletta Calcio|Barletta]]|isht8=18|gollar8=6|yillar9=2015|klublar9=[[A.C. Pisa 1909|Pisa]]|isht9=18|gollar9=3|yillar10=2015-2016|klublar10=[[Foggia Calcio|Foggia]]|isht10=22|gollar10=3|club-update=12 June 2022}} '''Roberto Floriano''' (1986-yil 14-avgustda tugʻilgan) — italiyalik [[Futbol|futbolchi]], „[[Palermo (futbol klubi)|Palermo]]“ [[Hujumchi (futbol)|hujumchisi]]. == Karyera == === Yoshlik karyerasi === Baden-Württembergning [[Albstadt]] shahrida tugʻilgan Floriano yoshligida Italiyaga qaytib keldi. U Lombardiyaning „Legnano“ jamoasida oʻynadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itcgmaggiolini.it/modules/news/makepdf.php?storyid=170|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=8 June 2011|arxivsana=25 March 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120325035551/http://www.itcgmaggiolini.it/modules/news/makepdf.php?storyid=170}}</ref> va 2003-yilning iyul oyida [[Internazionale Milano (futbol klubi)|"Internazionale"]] ga qaytdi. 2003/04-yilgi mavsumda u Berretti 20 yoshgacha boʻlgan jamoasiga (20 yoshgacha boʻlgan B jamoasi) koʻtarildi. U, shuningdek, bir marta ''Adzurri'' uchun mashgʻulot oʻyinida oʻynagan. U [[Italiya milliy futbol terma jamoasi|Italiya terma jamoasiga]] Bernardo Korradi bilan hamkorlik qilgan „Inter Berretti“ ga qarshi oʻynagan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 September 2003 |title=AZZURRI TAKE ON INTER'S JUNIORES BERRETTI SIDE IN APPIANO |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=10287&L=en |access-date=8 June 2011}}</ref> 2004/05-yilgi mavsumda u Berrettida qoldi va oddiy mavsumda 5 ta, pley-offda esa yana ikki marta gol urdi. Jamoa finalda [[Juventus|"Yuventus"]] ga 3:4 hisobida yutqazdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 June 2005 |title=JUNIORES FINAL 1ST LEG: JUVE 1 INTER 0 |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=19096&L=en |access-date=23 July 2010}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 June 2005 |title=JUNIORES NARROWLY BEATEN ON AGGREGATE |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=19182&L=en |access-date=23 July 2010}}</ref> Oʻsha mavsumda u U-20 A jamoasida ham bir nechta oʻyinlarda maydonga tushdi: ''Primavera'',<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 October 2004 |title=PRIMAVERA SCORE 19 GOALS IN FRIENDLY |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=15885&L=en |access-date=8 June 2011}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=9 October 2004 |title=PRIMAVERA: INTER BEAT CHIEVO |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=15909&L=en |access-date=8 June 2011}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2004 |title=PRIMAVERA: INTER PUT 8 PAST BOVISIO |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=16105&L=en |access-date=8 June 2011}}</ref> "Inter ''Primavera'' "da oʻzining yagona golini 5:0 Verona ''Primavera'' urdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 December 2004 |title=PRIMAVERA CUP: INTER V AC MILAN IN SEMIS |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=16898&L=en |access-date=8 June 2011}}</ref> U mavsum oxirida qoʻyib yuborildi. === D seriyasi === 2005/06-2009/10 yillari D Seriyada (Italiyaning beshinchi darajasi 2014-yilgacha) oʻynagan. Professional boʻlmagan darajaga qaramay, oʻyinchilar biroz tovon olishlari mumkin edi va bu miqdor FIGC tomonidan tartibga solingan. U „Seregno“da oʻynadi, keyin esa „Kyoln“ga oʻtdi. U 2009/10-mavsumda (D Seriya B guruhida) 10 ta gol urdi. === C seriya === 2010-yilning iyul oyida u 2010-yilgi D Seriya B guruhi chempioni Tritium bilan shartnoma imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 July 2010 |title=UFFICIALE: Tritium, acquistato Floriano |language=Italian |work=TMW |url=https://www.tuttomercatoweb.com/serie-c/?action=read&idnet=dHV0dG9jLmNvbS05OTQy |access-date=7 December 2017}}</ref> U 2010/11-Lega Pro Seconda Divisione (A guruhi)da 23 marta oʻynadi va 5 ta gol urdi. Jamoa chempionlikni qoʻlga kiritdi va Italiya uchinchi pogʻonasiga koʻtarildi. U 14 marta oʻynab, bitta gol urdi. 2012-yil 26-yanvarda u Lega Pro Seconda Divisionedagi Alessandriyaga koʻchib oʻtdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 January 2012 |title=OPERAZIONE DI MERCATO |language=Italian |work=Tritium Calcio |url=http://www.tritium1908.it:80/operazione-di-mercato/ |access-date=13 February 2012}}</ref> 2012-yilning yozida qoʻshilgan bolgariyalik Botev Vratsa bilan 3 ta oʻyin oʻtkazgandan soʻng,<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.7sport.net/archive7ds/2012/08/31/fb_1footbg/d6559_15.htm|sarlavha=Ботев" скача на "Литекс" с двама нови, Момчил Цветанов претърпя операция|til=Bulgarian|muallif=Georgieva, Mariya|nashriyot=7sport.net|sana=31 August 2012|kirish sanasi=28 September 2015}}</ref> 2013-yil yanvarida u D Seriyadagi Pistoiesega koʻchib oʻtdi. 2013-yil iyul oyida u Lega Pro Seconda Divisione klubi Mantova FC tomonidan imzolandi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=9 July 2013 |title=UFFICIALE: ARRIVA FLORIANO E PARTE COLONETTI |language=Italian |publisher=Mantova FC |url=http://www.mantovafc.it/multinews/detail/index/articleid/123/ |url-status=dead |access-date=6 May 2014 |archive-url=https://archive.today/20140506121841/http://www.mantovafc.it/multinews/detail/index/articleid/123/ |archive-date=6 May 2014}}</ref> 2014-yil 10-yanvarda u 2017-yil 30-iyungacha davom etadigan yangi shartnoma imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 January 2014 |title=FLORIANO E FESTA RINNOVANO FINO AL 2017 |language=Italian |publisher=Mantova FC |url=http://www.mantovafc.it/multinews/detail/index/articleid/385/floriano-e-festa-rinnovano-fino-al-2017.html/ |url-status=dead |access-date=6 May 2014 |archive-url=https://archive.today/20140506121811/http://www.mantovafc.it/multinews/detail/index/articleid/385/floriano-e-festa-rinnovano-fino-al-2017.html/ |archive-date=6 May 2014}}</ref> U butun divizionning ikkinchi toʻpurari sifatida 19 ta gol urdi. Klub, shuningdek, keyingi mavsumda A guruhining 8-oʻrniga ega boʻldi. 2014-yilning iyul oyida u Lega Pro Prima Divisione klubi Barletta bilan shartnoma imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 July 2014 |title=UFFICIALE: INGAGGIATO ROBERTO FLORIANO |language=Italian |publisher=S.S.Barletta |url=http://www.ssbarletta.com/dettaglinotizie.asp?idnews=3562 |access-date=26 July 2014}}</ref> 2015-yil 2-yanvarda u Pisa 1909ning yangi futbolchisi sifatida taqdim etildi. Futbolchi 2018-yilning 30-iyuniga qadar Piza minorasi ostida qoladigan shartnoma imzoladi. 2015-yil 27-iyunda u Foggia tomonidan oshkor etilmagan toʻlov evaziga shartnoma imzolangan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2015 |title=Floriano è del Foggia |language=Italian |publisher=Foggia Calcio |url=https://www.facebook.com/foggiacalciosrl/photos/a.778111942224413.1073741829.759987817370159/858105197558420/?type=3&theater |access-date=7 December 2017}}</ref> Ammo keyingi yili u vaqtinchalik shartnoma asosida Karrarezga joʻnab ketdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 July 2016 |title=UFFICIALE: Carrarese, preso Floriano dal Foggia |language=Italian |publisher=TMW |url=https://www.tuttomercatoweb.com/serie-c/?action=read&idtmw=857272 |access-date=7 December 2017}}</ref> 2018-yilning iyun oyida u D Seriya (toʻrtinchi divizion)dagi SSC Bari bilan shartnoma imzoladi va muntazam mavsumda u 12 ta gol urdi. Bu klubning darhol C Seriyaga koʻtarilishida muhim rol oʻynadi. U 2020-yil yanvar oyida Barini tark etib, boshqa Feniks klubi [[Palermo (futbol klubi)|Palermoga oʻtdi]]. ''Rosanero'' gʻalaba qozonish kampaniyasining bir qismi boʻlib, ularni C Seriyaga olib chiqdi. Keyinchalik u Sitsiliyaliklar uchun C seriyaning keyingi ikki mavsumida ham tasdiqlandi. 2021/22-yilgi mavsumda Floriano Palermoning muvaffaqiyatli pley-off bosqichida muhim rol oʻynadi va bir nechta hal qiluvchi gollarni kiritdi. Shu jumladan Padovaga qarshi birinchi oʻyin finalida gʻalaba qozondi. 2022-yilning 14-iyulida Palermo Floriano bilan shartnomani yana bir yilga uzaytirdi va shu tariqa unga 36 yoshida yana B seriyada o‘ynash imkoniyatini berdi.<ref>{{Veb manbasi|kirish sanasi=14 July 2022|sana=14 July 2022|til=it|nashriyot=Giornale di Sicilia|url=https://palermo.gds.it/articoli/calciomercato-sport/2022/07/14/roberto-floriano-ha-rinnovato-per-un-altro-anno-con-il-palermo-d2febeaa-bae6-487a-ae8e-e5f3da349fc9/|sarlavha=Roberto Floriano ha rinnovato per un altro anno con il Palermo}}</ref> == Karyera statistikasi == === Klub === {{Updated|2022-yil 12-iyun}}<ref>{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/roberto-floriano/172075/|title=R. Floriano|website=Soccerway}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.tuttocalciatori.net/Floriano_Roberto|title=FLORIANO ROBERTO|website=Tuttocalciatori.net|language=Italian}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center;" |+Klub, mavsum va musobaqalar boʻyicha oʻyinlar va gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Mamlakat kubogi ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Division !Oʻyinlar !Goals !Oʻyinlar !Goals !Oʻyinlar !Goals !Oʻyinlar !Goals |- |Seregno |2005-06 | rowspan="5" |Serie D |28 |1 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |28 |1 |- | rowspan="5" |Colognese |2006-07 |17 |6 |? |0 | colspan="2" |— |17+ |6 |- |2007-08 |26 |5 |2 |2<ref>[[Coppa Italia Serie D]]. </ref> |? |0<ref>[[Serie D]] promotion play-offs. </ref> |28+ |7 |- |2008-09 |32 |11 |1+ |1<ref>[[Coppa Italia Serie D]]. </ref> |2<ref>[[Serie D]] promotion play-offs. </ref> |0 |35+ |12 |- |2009-10 |29 |10 |? |0<ref>[[Coppa Italia Serie D]]. </ref> | colspan="2" |— |29+ |10 |- ! colspan="2" |Jami !104 !32 !3+ !3 !2+ !0 !109+ !35 |- | rowspan="3" |Tritium |2010-11 |Lega Pro Seconda Divisione |23 |5 |5<ref>[[Coppa Italia Lega Pro]]. </ref> |1 |2<ref>[[Supercoppa di Lega di Seconda Divisione]]. </ref> |0 |30 |6 |- |2011-12 |Lega Pro Prima Divisione |14 |1 |1+(1+)<ref>1 [[Coppa Italia]] + at least 1 [[Coppa Italia Lega Pro]]. </ref> |0+1 | colspan="2" |— |16+ |2 |- ! colspan="2" |Jami !37 !6 !7+ !2 !2 !0 !46+ !8 |- |Alessandria |2011-12 |Lega Pro Seconda Divisione |11 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |11 |0 |- |Botev Vratsa |2012-13 |Parva liga |3 |0 |? |0 | colspan="2" |— |3+ |0 |- |Pistoiese |2012-13 |Serie D |13 |8 | colspan="2" |— |3<ref>[[Serie D]] promotion play-offs. </ref> |2 |16 |10 |- |Mantova |2013-14 |Lega Pro Seconda Divisione |33 |19 |1<ref>[[Coppa Italia Lega Pro]]. </ref> |0 | colspan="2" |— |34 |19 |- |Barletta | rowspan="2" |2014-15 | rowspan="4" |Lega Pro |18 |6 |2<ref>[[Coppa Italia Lega Pro]]. </ref> |2 | colspan="2" |— |20 |8 |- |Pisa |18 |3 |0 |0 | colspan="2" |— |18 |3 |- |Foggia |2015-16 |22 |3 |2+5<ref>2 [[Coppa Italia]] + 5 [[Coppa Italia Lega Pro]]. </ref> |3+2 |2{{Efn|name=fn1}} |0 |31 |8 |- |Carrarese |2016-17 |29 |11 |1 |0 |2{{Efn|name=fn2}} |0 |32 |11 |- | rowspan="2" |Foggia |2017-18 |Serie B |20 |5 |1 |0 | colspan="2" |— |21 |5 |- ! colspan="2" |Jami !42 !8 !8 !5 !2 !0 !52 !13 |- | rowspan="3" |Bari |2018-19 |Serie D |28 |13 |1<ref>[[Coppa Italia Serie D]]. </ref> |0 |2<ref>[[Serie D]] Poule Scudetto. </ref> |0 |31 |3 |- |2019-20 |Serie C |9 |0 |1<ref>[[Coppa Italia Serie C]]. </ref> |0 | colspan="2" |— |10 |0 |- ! colspan="2" |Jami !37 !13 !2 !0 !2 !0 !41 !13 |- | rowspan="4" |[[Palermo (futbol klubi)|Palermo]] |2019-20 |Serie D |8 |6 |0 |0 | colspan="2" |— |8 |6 |- |2020-21 | rowspan="2" |Serie C |28 |4 | colspan="2" |— |4{{Efn|name=fn1}} |2 |32 |6 |- |2021-22 |28 |5 |3<ref>[[Coppa Italia Serie C]]. </ref> |1 |7{{Efn|name=fn1}} |4 |38 |10 |- ! colspan="2" |Jami !64 !15 !3 !1 !11 !6 !78 !22 |- ! colspan="3" |Umumiy !437 !122 !27+ !13 !24+ !8 !488+ !143 |} {{Notelist}} == Yutuqlar == * Lega Pro Seconda Divisione: 2010-yil == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * [http://www.laseried.com/giocatori-cnd/Attaccante/roberto-floriano-3787.php LaSerieD.com profili] (in Italian) * [http://www.tritium1908.it/primasquadra/floriano-roberto/ Tritium profili] (in Italian) * [http://aic.football.it/scheda/23253/floriano-roberto.htm Football.it profili] (in Italian) [[Turkum:Italiya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1986-yilda tugʻilganlar]] 3t63xki07vqy2fxifyp65hpemqf8jon 2726384 2726383 2022-07-31T06:52:09Z Nazirjon.Qosimjanov 75715 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Roberto Floriano|tavallud_sana={{Birth date and age|1986|8|14|df=y}}|tavallud_joyi=[[Albstadt]], Germaniya|boʻyi={{Height|m=1.71}}|pozitsiya=[[Hujumchi]]|joriyklub=[[S.S.D. Palermo|Palermo]]|klubraqami=7|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[FV 07 Albstadt]]<ref>{{Cite web|url=http://www.bergamosportnews.com/talenti-da-lanciare/|title = Talenti da Lanciare}}</ref>|yoshlikyillari2=1998-2005|yoshlikklublari2=[[F.C. Internazionale Milano|Internazionale]]|yoshlikyillari3=2002-2003|yoshlikklublari3=→ [[A.C. Legnano|Legnano]] (ijara)|yillar1=2005-2006|klublar1=[[U.S.D. 1913 Seregno Calcio|Seregno]]|isht1=28|gollar1=1|yillar2=2006-2010|klublar2=[[U.S.C. Colognese|Colognese]]|isht2=104|gollar2=32|yillar3=2010-2012|klublar3=[[Tritium Calcio 1908|Tritium]]|isht3=37|gollar3=6|yillar4=2012|klublar4=[[U.S. Alessandria Calcio 1912|Alessandria]]|isht4=11|gollar4=0|yillar5=2012|klublar5=[[POFC Botev Vratsa|Botev Vratsa]]|isht5=3|gollar5=0|yillar6=2013|klublar6=[[U.S. Pistoiese 1921|Pistoiese 1921]]|isht6=13|gollar6=8|yillar7=2013-2014|klublar7=[[Mantova F.C.|Mantova]]|isht7=33|gollar7=19|yillar8=2014|klublar8=[[S.S. Barletta Calcio|Barletta]]|isht8=18|gollar8=6|yillar9=2015|klublar9=[[A.C. Pisa 1909|Pisa]]|isht9=18|gollar9=3|yillar10=2015-2016|klublar10=[[Foggia Calcio|Foggia]]|isht10=22|gollar10=3|club-update=12 June 2022}} '''Roberto Floriano''' (1986-yil 14-avgustda tugʻilgan) — italiyalik [[Futbol|futbolchi]], „[[Palermo (futbol klubi)|Palermo]]“ [[Hujumchi (futbol)|hujumchisi]]. == Karyera == === Yoshlik karyerasi === Baden-Württembergning [[Albstadt]] shahrida tugʻilgan Floriano yoshligida Italiyaga qaytib keldi. U Lombardiyaning „Legnano“ jamoasida oʻynadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itcgmaggiolini.it/modules/news/makepdf.php?storyid=170|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=8 June 2011|arxivsana=25 March 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120325035551/http://www.itcgmaggiolini.it/modules/news/makepdf.php?storyid=170}}</ref> va 2003-yilning iyul oyida [[Internazionale Milano (futbol klubi)|"Internazionale"]] ga qaytdi. 2003/04-yilgi mavsumda u Berretti 20 yoshgacha boʻlgan jamoasiga (20 yoshgacha boʻlgan B jamoasi) koʻtarildi. U, shuningdek, bir marta ''Adzurri'' uchun mashgʻulot oʻyinida oʻynagan. U [[Italiya milliy futbol terma jamoasi|Italiya terma jamoasiga]] Bernardo Korradi bilan hamkorlik qilgan „Inter Berretti“ ga qarshi oʻynagan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 September 2003 |title=AZZURRI TAKE ON INTER'S JUNIORES BERRETTI SIDE IN APPIANO |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=10287&L=en |access-date=8 June 2011}}</ref> 2004/05-yilgi mavsumda u Berrettida qoldi va oddiy mavsumda 5 ta, pley-offda esa yana ikki marta gol urdi. Jamoa finalda [[Juventus|"Yuventus"]] ga 3:4 hisobida yutqazdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 June 2005 |title=JUNIORES FINAL 1ST LEG: JUVE 1 INTER 0 |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=19096&L=en |access-date=23 July 2010}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 June 2005 |title=JUNIORES NARROWLY BEATEN ON AGGREGATE |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=19182&L=en |access-date=23 July 2010}}</ref> Oʻsha mavsumda u U-20 A jamoasida ham bir nechta oʻyinlarda maydonga tushdi: ''Primavera'',<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 October 2004 |title=PRIMAVERA SCORE 19 GOALS IN FRIENDLY |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=15885&L=en |access-date=8 June 2011}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=9 October 2004 |title=PRIMAVERA: INTER BEAT CHIEVO |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=15909&L=en |access-date=8 June 2011}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2004 |title=PRIMAVERA: INTER PUT 8 PAST BOVISIO |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=16105&L=en |access-date=8 June 2011}}</ref> "Inter ''Primavera'' "da oʻzining yagona golini 5:0 Verona ''Primavera'' urdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 December 2004 |title=PRIMAVERA CUP: INTER V AC MILAN IN SEMIS |work=FC Internazionale Milano |publisher=www.inter.it |url=http://www.inter.it/aas/news/reader?N=16898&L=en |access-date=8 June 2011}}</ref> U mavsum oxirida qoʻyib yuborildi. === D seriyasi === 2005/06-2009/10 yillari D Seriyada (Italiyaning beshinchi darajasi 2014-yilgacha) oʻynagan. Professional boʻlmagan darajaga qaramay, oʻyinchilar biroz tovon olishlari mumkin edi va bu miqdor FIGC tomonidan tartibga solingan. U „Seregno“da oʻynadi, keyin esa „Kyoln“ga oʻtdi. U 2009/10-mavsumda (D Seriya B guruhida) 10 ta gol urdi. === C seriya === 2010-yilning iyul oyida u 2010-yilgi D Seriya B guruhi chempioni Tritium bilan shartnoma imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 July 2010 |title=UFFICIALE: Tritium, acquistato Floriano |language=Italian |work=TMW |url=https://www.tuttomercatoweb.com/serie-c/?action=read&idnet=dHV0dG9jLmNvbS05OTQy |access-date=7 December 2017}}</ref> U 2010/11-Lega Pro Seconda Divisione (A guruhi)da 23 marta oʻynadi va 5 ta gol urdi. Jamoa chempionlikni qoʻlga kiritdi va Italiya uchinchi pogʻonasiga koʻtarildi. U 14 marta oʻynab, bitta gol urdi. 2012-yil 26-yanvarda u Lega Pro Seconda Divisionedagi Alessandriyaga koʻchib oʻtdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 January 2012 |title=OPERAZIONE DI MERCATO |language=Italian |work=Tritium Calcio |url=http://www.tritium1908.it:80/operazione-di-mercato/ |access-date=13 February 2012}}</ref> 2012-yilning yozida qoʻshilgan bolgariyalik Botev Vratsa bilan 3 ta oʻyin oʻtkazgandan soʻng,<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.7sport.net/archive7ds/2012/08/31/fb_1footbg/d6559_15.htm|sarlavha=Ботев" скача на "Литекс" с двама нови, Момчил Цветанов претърпя операция|til=Bulgarian|muallif=Georgieva, Mariya|nashriyot=7sport.net|sana=31 August 2012|kirish sanasi=28 September 2015}}</ref> 2013-yil yanvarida u D Seriyadagi Pistoiesega koʻchib oʻtdi. 2013-yil iyul oyida u Lega Pro Seconda Divisione klubi Mantova FC tomonidan imzolandi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=9 July 2013 |title=UFFICIALE: ARRIVA FLORIANO E PARTE COLONETTI |language=Italian |publisher=Mantova FC |url=http://www.mantovafc.it/multinews/detail/index/articleid/123/ |url-status=dead |access-date=6 May 2014 |archive-url=https://archive.today/20140506121841/http://www.mantovafc.it/multinews/detail/index/articleid/123/ |archive-date=6 May 2014}}</ref> 2014-yil 10-yanvarda u 2017-yil 30-iyungacha davom etadigan yangi shartnoma imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=10 January 2014 |title=FLORIANO E FESTA RINNOVANO FINO AL 2017 |language=Italian |publisher=Mantova FC |url=http://www.mantovafc.it/multinews/detail/index/articleid/385/floriano-e-festa-rinnovano-fino-al-2017.html/ |url-status=dead |access-date=6 May 2014 |archive-url=https://archive.today/20140506121811/http://www.mantovafc.it/multinews/detail/index/articleid/385/floriano-e-festa-rinnovano-fino-al-2017.html/ |archive-date=6 May 2014}}</ref> U butun divizionning ikkinchi toʻpurari sifatida 19 ta gol urdi. Klub, shuningdek, keyingi mavsumda A guruhining 8-oʻrniga ega boʻldi. 2014-yilning iyul oyida u Lega Pro Prima Divisione klubi Barletta bilan shartnoma imzoladi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 July 2014 |title=UFFICIALE: INGAGGIATO ROBERTO FLORIANO |language=Italian |publisher=S.S.Barletta |url=http://www.ssbarletta.com/dettaglinotizie.asp?idnews=3562 |access-date=26 July 2014}}</ref> 2015-yil 2-yanvarda u Pisa 1909ning yangi futbolchisi sifatida taqdim etildi. Futbolchi 2018-yilning 30-iyuniga qadar Piza minorasi ostida qoladigan shartnoma imzoladi. 2015-yil 27-iyunda u Foggia tomonidan oshkor etilmagan toʻlov evaziga shartnoma imzolangan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2015 |title=Floriano è del Foggia |language=Italian |publisher=Foggia Calcio |url=https://www.facebook.com/foggiacalciosrl/photos/a.778111942224413.1073741829.759987817370159/858105197558420/?type=3&theater |access-date=7 December 2017}}</ref> Ammo keyingi yili u vaqtinchalik shartnoma asosida Karrarezga joʻnab ketdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 July 2016 |title=UFFICIALE: Carrarese, preso Floriano dal Foggia |language=Italian |publisher=TMW |url=https://www.tuttomercatoweb.com/serie-c/?action=read&idtmw=857272 |access-date=7 December 2017}}</ref> 2018-yilning iyun oyida u D Seriya (toʻrtinchi divizion)dagi SSC Bari bilan shartnoma imzoladi va muntazam mavsumda u 12 ta gol urdi. Bu klubning darhol C Seriyaga koʻtarilishida muhim rol oʻynadi. U 2020-yil yanvar oyida Barini tark etib, boshqa Feniks klubi [[Palermo (futbol klubi)|Palermoga oʻtdi]]. ''Rosanero'' gʻalaba qozonish kampaniyasining bir qismi boʻlib, ularni C Seriyaga olib chiqdi. Keyinchalik u Sitsiliyaliklar uchun C seriyaning keyingi ikki mavsumida ham tasdiqlandi. 2021/22-yilgi mavsumda Floriano Palermoning muvaffaqiyatli pley-off bosqichida muhim rol oʻynadi va bir nechta hal qiluvchi gollarni kiritdi. Shu jumladan Padovaga qarshi birinchi oʻyin finalida gʻalaba qozondi. 2022-yilning 14-iyulida Palermo Floriano bilan shartnomani yana bir yilga uzaytirdi va shu tariqa unga 36 yoshida yana B seriyada o‘ynash imkoniyatini berdi.<ref>{{Veb manbasi|kirish sanasi=14 July 2022|sana=14 July 2022|til=it|nashriyot=Giornale di Sicilia|url=https://palermo.gds.it/articoli/calciomercato-sport/2022/07/14/roberto-floriano-ha-rinnovato-per-un-altro-anno-con-il-palermo-d2febeaa-bae6-487a-ae8e-e5f3da349fc9/|sarlavha=Roberto Floriano ha rinnovato per un altro anno con il Palermo}}</ref> == Karyera statistikasi == === Klub === {{Updated|2022-yil 12-iyun}}<ref>{{cite web|url=https://int.soccerway.com/players/roberto-floriano/172075/|title=R. Floriano|website=Soccerway}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.tuttocalciatori.net/Floriano_Roberto|title=FLORIANO ROBERTO|website=Tuttocalciatori.net|language=Italian}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center;" |+Klub, mavsum va musobaqalar boʻyicha oʻyinlar va gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Mamlakat kubogi ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Division !Oʻyinlar !Goals !Oʻyinlar !Goals !Oʻyinlar !Goals !Oʻyinlar !Goals |- |Seregno |2005-06 | rowspan="5" |Serie D |28 |1 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |28 |1 |- | rowspan="5" |Colognese |2006-07 |17 |6 |? |0 | colspan="2" |— |17+ |6 |- |2007-08 |26 |5 |2 |2 |? |0 |28+ |7 |- |2008-09 |32 |11 |1+ |1 |2 |0 |35+ |12 |- |2009-10 |29 |10 |? |0 | colspan="2" |— |29+ |10 |- ! colspan="2" |Jami !104 !32 !3+ !3 !2+ !0 !109+ !35 |- | rowspan="3" |Tritium |2010-11 |Lega Pro Seconda Divisione |23 |5 |5 |1 |2 |0 |30 |6 |- |2011-12 |Lega Pro Prima Divisione |14 |1 |1+(1+) |0+1 | colspan="2" |— |16+ |2 |- ! colspan="2" |Jami !37 !6 !7+ !2 !2 !0 !46+ !8 |- |Alessandria |2011-12 |Lega Pro Seconda Divisione |11 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |11 |0 |- |Botev Vratsa |2012-13 |Parva liga |3 |0 |? |0 | colspan="2" |— |3+ |0 |- |Pistoiese |2012-13 |Serie D |13 |8 | colspan="2" |— |3 |2 |16 |10 |- |Mantova |2013-14 |Lega Pro Seconda Divisione |33 |19 |1 |0 | colspan="2" |— |34 |19 |- |Barletta | rowspan="2" |2014-15 | rowspan="4" |Lega Pro |18 |6 |2 |2 | colspan="2" |— |20 |8 |- |Pisa |18 |3 |0 |0 | colspan="2" |— |18 |3 |- |Foggia |2015-16 |22 |3 |2+5 |3+2 |2 |0 |31 |8 |- |Carrarese |2016-17 |29 |11 |1 |0 |2 |0 |32 |11 |- | rowspan="2" |Foggia |2017-18 |Serie B |20 |5 |1 |0 | colspan="2" |— |21 |5 |- ! colspan="2" |Jami !42 !8 !8 !5 !2 !0 !52 !13 |- | rowspan="3" |Bari |2018-19 |Serie D |28 |13 |1 |0 |2 |0 |31 |3 |- |2019-20 |Serie C |9 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |10 |0 |- ! colspan="2" |Jami !37 !13 !2 !0 !2 !0 !41 !13 |- | rowspan="4" |[[Palermo (futbol klubi)|Palermo]] |2019-20 |Serie D |8 |6 |0 |0 | colspan="2" |— |8 |6 |- |2020-21 | rowspan="2" |Serie C |28 |4 | colspan="2" |— |4 |2 |32 |6 |- |2021-22 |28 |5 |3 |1 |7 |4 |38 |10 |- ! colspan="2" |Jami !64 !15 !3 !1 !11 !6 !78 !22 |- ! colspan="3" |Umumiy !437 !122 !27+ !13 !24+ !8 !488+ !143 |} {{Notelist}} == Yutuqlar == * Lega Pro Seconda Divisione: 2010-yil == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * [http://www.laseried.com/giocatori-cnd/Attaccante/roberto-floriano-3787.php LaSerieD.com profili] (in Italian) * [http://www.tritium1908.it/primasquadra/floriano-roberto/ Tritium profili] (in Italian) * [http://aic.football.it/scheda/23253/floriano-roberto.htm Football.it profili] (in Italian) [[Turkum:Italiya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1986-yilda tugʻilganlar]] ngsj5bowtfg6308wfnt9uc4udzcaey4 Gemma Bissix 0 758983 2726369 2022-07-31T06:44:24Z Optima D 72251 „[[:en:Special:Redirect/revision/1093840657|Gemma Bissix]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Gemma Bissix|portret=Gemma Bissix2.jpg|tavsif=Gemma Bissix (2010-yil)|tavallud sanasi={{birth date and age|df=yes|1983|6|6}}|tavallud joyi=[[Chertsey]], [[Surrey]], [[Angliya]]|kasbi=[[Aktrisa]]|faoliyat_yillari=1993–hozirgacha|turmush oʻrtogʻi=|bolalari=}} [[Category:Articles with hCards]] '''Gemma Bissix''' ([[1983-yil]] [[6-iyun]]<nowiki/>da tug'ilgan) — angliyalik [[aktrisa]]. Gemma 9 yoshidan beri aktrisalik karyerasini davom ettirib keladi. Uning eng koʻzga koʻringan rollari ''[[EastEnders]]'' teleserialidagi Clare Bates roli (1993–1998, 2008) va ''[[Hollyoaks]]'' (2006–2007, 2009, 2013) filmidagi [[Clare Devine]] rollari orqali ikki marotaba [[British Soap Awards mukofoti]] bilan taqdirlangan. Teleseriallardan tashqari Bissix turli xil teledasturlarda paydo bo'lgan va 2009-yilda ''[[Dancing on Ice]]'' serialida ishtirok etgan. U turli xil [[pantomima]]<nowiki/>larda ham paydo bo'lgan. Bissix 2013-yilda ''Hollyoaks'' aktyorlar tarkibiga qaytgan. == Shaxsiy hayoti == Gemma [[Buyuk Britaniya]]<nowiki/>ning Surrey viloyatidagi Chertsey shahridagi St Peter kasalxonasida tug'ilgan, oilada besh farzandning eng kattasi. Ota-onasi u 11 yoshligida ajrashishgan<ref name="elm">{{Yangiliklar manbasi |last=Moody |first=Graham |date=9 December 2010 |title=Soap star Gemma Bissix happy to be home in Kingston |work=Surrey Comet |url=http://www.surreycomet.co.uk/leisure/bestoftherest/8729502.Soap_star_Gemma_Bissix_happy_to_be_home/ |access-date=18 December 2016 |ref=elm}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 February 2008 |title=SAGGY, BAGGY, OLD & ALONE |work=The People |url=https://www.mirror.co.uk/news/world-news/saggy-baggy-old--alone-1650146 |access-date=18 December 2016}}</ref>. U Surreyning [[Elmbridge]] shahrida tarbiyalangan va o'sib ulg'aygan hamda [[Temza Ditton]] o'rta maktabida hamda [[Hinchley Wood School]]<nowiki/>da tahsil olgan<ref name="school">{{Yangiliklar manbasi |last=Grove |first=Kerry |date=9 August 2009 |title=Elmbridge girl Gemma Bissix asks 'where's better than Surrey?' |work=Your Local Guardian |url=http://www.yourlocalguardian.co.uk/news/local/topstories/4535880.Elmbridge_girl_Gemma_Bissix_asks__where_s_better_than_Surrey__/ |access-date=18 December 2016}}</ref>. U Chertseydagi nogiron kattalar va bolalar uchun White Lodge markazining<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Our Patrons|url=http://www.whitelodgecentre.co.uk/about-us/our-patrons|ish=White Lodge Centre|kirish sanasi=18 December 2016}}</ref> homiysi va [[Weybridge]]<nowiki/>gi otasining Reds barida xayriya auktsionlarini o'tkazadi<ref name="school">{{Yangiliklar manbasi |last=Grove |first=Kerry |date=9 August 2009 |title=Elmbridge girl Gemma Bissix asks 'where's better than Surrey?' |work=Your Local Guardian |url=http://www.yourlocalguardian.co.uk/news/local/topstories/4535880.Elmbridge_girl_Gemma_Bissix_asks__where_s_better_than_Surrey__/ |access-date=18 December 2016}}</ref>. == Faoliyati == Bissix aktyorlik faoliyatini yoshligida boshlagan. To'qqiz yoshida, 1993-yilda u [[BBC|BBCning]] ''[[EastEnders]]'' serialida Debbie Tylerning ([[Nicola Duffett]]) qizi Clare Tyler (keyinchalik Bates) va [[Nigel Bates]]<nowiki/>ning o'gay qizi ([[Paul Bradley]]) rolini ijro etadi. Uning birinchi [[Aktyor|aktyorlik]] roli, Bissix hech qanday rasmiy ta'lim olmagan va shundan so'ng, "''Bu mening drama maktabida juda ko'p odamlarni o'qitishim edi, meni EastEnders tayyorlagan''". U 2011-yilni Grove Theatreda yana bir pantomima ko'rinishida, ''[[Jek va loviya poyasi|Jack and the Beanstalk]]'' spektaklida ishtirok etishadi. Bissix 2012-yilda Mike Stottning ''Funny Peculiar'' komedik pyesasida Shirley Smith rolida [[Buyuk Britaniya]] bo‘ylab gastrol qilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 March 2012 |title=Gemma Bissix – Interview |work=East Life |url=http://www.eastlife.co.uk/gemma-bissix/ |url-status=dead |access-date=3 April 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130123023757/http://www.eastlife.co.uk/gemma-bissix/ |archive-date=23 January 2013}}</ref>. === Filmografiyasi === {| class="wikitable" !Yil !Sarlavha !Rol !Izohlar |- |1993–1998, 2008 |''EastEnders'' |Clare Bates |Muntazam serial |- |2002 |''Doctors'' |Roxanne Lloyd |Epizod: "A Crisis of Faith" |- |2005 |''The Crust'' |Sadie |Epizod11 – "Pizza Passion" |- |2006–2007, 2009, 2013 |''Hollyoaks'' |Clare Devine |Muntazam serial |- |2008 |''Britannia High'' |Lizzie Porter |Epizod: "Fame" |} === Mukofotlar === {| class="wikitable" !Yil !Tashkilot !Mukofot !Nomzod ish !Natija !Havl.. |- | rowspan="7" |2007 | rowspan="4" |British Soap Awards |Villain of the Year | rowspan="11" |''Hollyoaks''<br /><br /> | {{Gʻolib}} | style="text-align: center;" | |- |Best Actress | {{Nom}} | |- |Most Spectacular Scene | {{Nom}} | |- |Best Storyline | {{Nom}} | |- | rowspan="3" |<nowiki><i id="mwAQE">Inside Soap</i></nowiki> Awards |Best Actress | {{Nom}} | style="text-align: center;" | |- |Best Bitch | {{Nom}} | |- |Best Storyline | {{Nom}} | |- | rowspan="5" |2008 |Digital Spy Soap Awards | rowspan="2" |Best Exit | {{Gʻolib}} | style="text-align: center;" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=BBC News Online |author-link=BBC News Online |date=21 March 2008 |title=EastEnders wins Digital Spy prize |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/7308450.stm |access-date=4 April 2008}}</ref> |- | rowspan="2" |British Soap Awards | {{Gʻolib}} | style="text-align: center;" | |- |Most Spectacular Scene | {{Gʻolib}} | |- | rowspan="2" |''Inside Soap Awards'' |Best Bitch | {{Nom}} | style="text-align: center;" | |- |Best Bitch |''EastEnders''<br /><br /> | {{Nom}} | style="text-align: center;" |<ref name="inside08" /> |} == Manbalar == == Havolalar == * {{IMDbda kishi|0084340|Gemma Bissix}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1983-yilda tugʻilganlar]] nu9a9uhidf40vh3i5t0wgtws14hjovq 2726372 2726369 2022-07-31T06:45:13Z Optima D 72251 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Gemma Bissix|portret=Gemma Bissix2.jpg|tavsif=Gemma Bissix (2010-yil)|tavallud sanasi={{birth date and age|df=yes|1983|6|6}}|tavallud joyi=[[Chertsey]], [[Surrey]], [[Angliya]]|kasbi=[[Aktrisa]]|faoliyat_yillari=1993-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi=|bolalari=}} '''Gemma Bissix''' ([[1983-yil]] [[6-iyun]]<nowiki/>da tugʻilgan) — angliyalik [[aktrisa]]. Gemma 9 yoshidan beri aktrisalik karyerasini davom ettirib keladi. Uning eng koʻzga koʻringan rollari ''[[EastEnders]]'' teleserialidagi Clare Bates roli (1993-1998, 2008) va ''[[Hollyoaks]]'' (2006-2007, 2009, 2013) filmidagi [[Clare Devine]] rollari orqali ikki marotaba [[British Soap Awards mukofoti]] bilan taqdirlangan. Teleseriallardan tashqari Bissix turli xil teledasturlarda paydo boʻlgan va 2009-yilda ''[[Dancing on Ice]]'' serialida ishtirok etgan. U turli xil [[pantomima]]<nowiki/>larda ham paydo boʻlgan. Bissix 2013-yilda ''Hollyoaks'' aktyorlar tarkibiga qaytgan. == Shaxsiy hayoti == Gemma [[Buyuk Britaniya]]<nowiki/>ning Surrey viloyatidagi Chertsey shahridagi St Peter kasalxonasida tugʻilgan, oilada besh farzandning eng kattasi. Ota-onasi u 11 yoshligida ajrashishgan<ref name="elm">{{Yangiliklar manbasi |last=Moody |first=Graham |date=9 December 2010 |title=Soap star Gemma Bissix happy to be home in Kingston |work=Surrey Comet |url=http://www.surreycomet.co.uk/leisure/bestoftherest/8729502.Soap_star_Gemma_Bissix_happy_to_be_home/ |access-date=18 December 2016 |ref=elm}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 February 2008 |title=SAGGY, BAGGY, OLD & ALONE |work=The People |url=https://www.mirror.co.uk/news/world-news/saggy-baggy-old--alone-1650146 |access-date=18 December 2016}}</ref>. U Surreyning [[Elmbridge]] shahrida tarbiyalangan va oʻsib ulgʻaygan hamda [[Temza Ditton]] oʻrta maktabida hamda [[Hinchley Wood School]]<nowiki/>da tahsil olgan<ref name="school">{{Yangiliklar manbasi |last=Grove |first=Kerry |date=9 August 2009 |title=Elmbridge girl Gemma Bissix asks 'where's better than Surrey?' |work=Your Local Guardian |url=http://www.yourlocalguardian.co.uk/news/local/topstories/4535880.Elmbridge_girl_Gemma_Bissix_asks__where_s_better_than_Surrey__/ |access-date=18 December 2016}}</ref>. U Chertseydagi nogiron kattalar va bolalar uchun White Lodge markazining<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Our Patrons|url=http://www.whitelodgecentre.co.uk/about-us/our-patrons|ish=White Lodge Centre|kirish sanasi=18 December 2016}}</ref> homiysi va [[Weybridge]]<nowiki/>gi otasining Reds barida xayriya auktsionlarini oʻtkazadi<ref name="school">{{Yangiliklar manbasi |last=Grove |first=Kerry |date=9 August 2009 |title=Elmbridge girl Gemma Bissix asks 'where's better than Surrey?' |work=Your Local Guardian |url=http://www.yourlocalguardian.co.uk/news/local/topstories/4535880.Elmbridge_girl_Gemma_Bissix_asks__where_s_better_than_Surrey__/ |access-date=18 December 2016}}</ref>. == Faoliyati == Bissix aktyorlik faoliyatini yoshligida boshlagan. Toʻqqiz yoshida, 1993-yilda u [[BBC|BBCning]] ''[[EastEnders]]'' serialida Debbie Tylerning ([[Nicola Duffett]]) qizi Clare Tyler (keyinchalik Bates) va [[Nigel Bates]]<nowiki/>ning oʻgay qizi ([[Paul Bradley]]) rolini ijro etadi. Uning birinchi [[Aktyor|aktyorlik]] roli, Bissix hech qanday rasmiy taʼlim olmagan va shundan soʻng, „''Bu mening drama maktabida juda koʻp odamlarni oʻqitishim edi, meni EastEnders tayyorlagan''“. U 2011-yilni Grove Theatreda yana bir pantomima koʻrinishida, ''[[Jek va loviya poyasi|Jack and the Beanstalk]]'' spektaklida ishtirok etishadi. Bissix 2012-yilda Mike Stottning ''Funny Peculiar'' komedik pyesasida Shirley Smith rolida [[Buyuk Britaniya]] bo‘ylab gastrol qilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 March 2012 |title=Gemma Bissix – Interview |work=East Life |url=http://www.eastlife.co.uk/gemma-bissix/ |url-status=dead |access-date=3 April 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130123023757/http://www.eastlife.co.uk/gemma-bissix/ |archive-date=23 January 2013}}</ref>. === Filmografiyasi === {| class="wikitable" !Yil !Sarlavha !Rol !Izohlar |- |1993-1998, 2008 |''EastEnders'' |Clare Bates |Muntazam serial |- |2002 |''Doctors'' |Roxanne Lloyd |Epizod: „A Crisis of Faith“ |- |2005 |''The Crust'' |Sadie |Epizod11 — „Pizza Passion“ |- |2006-2007, 2009, 2013 |''Hollyoaks'' |Clare Devine |Muntazam serial |- |2008 |''Britannia High'' |Lizzie Porter |Epizod: „Fame“ |} === Mukofotlar === {| class="wikitable" !Yil !Tashkilot !Mukofot !Nomzod ish !Natija !Havl.. |- | rowspan="7" |2007 | rowspan="4" |British Soap Awards |Villain of the Year | rowspan="11" |''Hollyoaks''<br /><br /> | {{Gʻolib}} | style="text-align: center;" | |- |Best Actress | {{Nom}} | |- |Most Spectacular Scene | {{Nom}} | |- |Best Storyline | {{Nom}} | |- | rowspan="3" |<nowiki><i id="mwAQE">Inside Soap</i></nowiki> Awards |Best Actress | {{Nom}} | style="text-align: center;" | |- |Best Bitch | {{Nom}} | |- |Best Storyline | {{Nom}} | |- | rowspan="5" |2008 |Digital Spy Soap Awards | rowspan="2" |Best Exit | {{Gʻolib}} | style="text-align: center;" |<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=BBC News Online |author-link=BBC News Online |date=21 March 2008 |title=EastEnders wins Digital Spy prize |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/7308450.stm |access-date=4 April 2008}}</ref> |- | rowspan="2" |British Soap Awards | {{Gʻolib}} | style="text-align: center;" | |- |Most Spectacular Scene | {{Gʻolib}} | |- | rowspan="2" |''Inside Soap Awards'' |Best Bitch | {{Nom}} | style="text-align: center;" | |- |Best Bitch |''EastEnders''<br /><br /> | {{Nom}} | style="text-align: center;" |} == Manbalar == == Havolalar == * {{IMDbda kishi|0084340|Gemma Bissix}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1983-yilda tugʻilganlar]] rfcieqdtlf7ji5o29ixn37uy4h46aax Munozara:Gemma Bissix 1 758984 2726376 2022-07-31T06:46:28Z Optima D 72251 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Enzo Francescoli 0 758985 2726380 2022-07-31T06:48:10Z Erkyul 72475 „[[:ru:Special:Redirect/revision/118850660|Франческоли, Энцо]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Enzo Francescoli''' ( {{Lang-es|Enzo Francescoli Uriarte}})-[[Urugvay|urugvaylik]] [[Futbol|futbolchi]],[[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyachi]] va [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]].U 1961-yil 12-noyabrda [[Urugvay]]<nowiki/>ning [[Montevideo]] shaxrida tug'ilgan. Francescoli Urugvay futboli tarixidagi eng ko'zga ko'ringan futbolchilardan biri.Urugvay terma jamoasi safida 73 ta o‘yin o‘tkazib 17ta gol urgan<ref>{{Veb manbasi|sana=2009-02-12|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/uru-recintlp.html|sarlavha=Uruguay - Record International Players|nashriyot=Luis Fernando Passo Alpuin, rsssf.com|kirish sanasi=2009-04-11|til=en|arxivurl=https://www.webcitation.org/65SagtZKo?url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/uru-recintlp.html|arxivsana=2012-02-15}}</ref>. Ayni paytda u GOL TV konserni vitse-prezidenti bo'lib,media-biznes bilan shug'ullanadi. == Faoliyati == Enzo Francescoli o'z faoliyatini kichik "Kadis Xuniors" jamoasida boshlagan.U yerdan u "[[Penyarol]]"ga o'tishga harakat qildi,ammo sog'lig'i tufayli klubga mos kelmadi.Yosh futbolchining Kadisdagi o'yinlari sabab 1978-yilda boshqa bir poytaxt jamoasi "[[Uonderers]]" e'tiborini tortib,uni jamoaga taklif qilishdi<ref>[http://footnostalgie.free.fr/francescoli.htm Francescoli]</ref>. 1980-yildan Enzo jamoaning asosiy tarkibida o'ynay boshlaydi.O'sha mavsum "Uonderers" klubi chempionatda 2-o'rinni egalladi va bu natija klubning 1932-yildan beri ko'rsatgan eng yaxshi natijasi edi. Keyingi ikki mavsumda klub ketma-ket 4 va 5-o'rinlarni egallab turdi. "Uonderers" bilan atigi uch mavsumda Francescoli 79 ta o'yinda maydonga tushib,20 ta gol urishga muvaffaq bo'ldi. 1983-yilda Enzo Argentinaning "[[River Pleyt]]" klubi bilan shartnoma imzoladi va futbolchining transferi uchun argentinaliklar 360 000 dollar to'ladi. [[Zinedine Zidane|Zinedin Zidanning]] so'zlariga ko'ra, Francescoli yoshligida uning sevimli futbolchisi bo'lgan<ref name="championat">{{Veb manbasi|sana=2008-11-12|url=http://www.championat.ru/football/article-27232.html|sarlavha=Принц, не ставший королём|nashriyot=Антон Третяк|kirish sanasi=2008-11-28|til=ru|arxivurl=https://www.webcitation.org/65eSFjc4a?url=http://www.championat.com/football/article-27232.html?rucom=1|arxivsana=2012-02-22}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sana=2008-04-22|url=http://football.ua/countrieselse/news/37193/page2.html|sarlavha=Игрок донецкого Металлурга сыграл с Зиданом за сборную мира|nashriyot=football.ua|kirish sanasi=2008-11-28|til=ru|arxivurl=https://www.webcitation.org/65eSIth66?url=http://football.ua/countrieselse/news/37193/page2.html|arxivsana=2012-02-22}}</ref>.Zidan hatto o'g'liga Francescoli sharafiga Enzo deb ism qo'ydi<ref>[http://www.sporttotal.ru/zidane.htm www.sporttotal.ru]</ref><ref>{{Veb manbasi|sana=2007-06-26|url=http://rus.newsru.ua/arch/sport/26jun2007/zidan.html|sarlavha=Сын Зидана может стать новой «звездой» «Реала»|nashriyot=rus.newsru.ua|kirish sanasi=2008-11-28|til=ru}}</ref>. == Yutuq va mukofotlar == * [[Argentina chempioni]]-1985/86,ap.1994,ap.1996,kl 1997,ap.1997 * [[Fransiya chempioni]]-[[1989/90]] * [[Libertadores kubogi]]-[[1996]] * [[Libertadores superkubogi]]-[[1997]] * [[Amerika kubogi g'olibi]]-[[1983]],[[1987]],[[1995]] * [[Yoshlar o'rtasida Janubiy Amerika]] chempioni-1981 * [[FIFA Jahon chempionati|Jahon chempionatlari]] ishtirokchisi-[[1986]],[[1990]] * Argentina chempionatining eng yaxshi to'purari-Met.1984, 1985/86,Ap.1994 * [[FIFA 100]] ro'yxatiga kiritilgan * [[Janubiy Amerikaning eng yaxshi futbolchisi]]-1984,1995 * Fransiya chempionatining eng yaxshi xorijlik futbolchisi-1990 == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [http://www.sports.ru/tribuna/blogs/greatteams/47831.html Orzular ushaladi "Shahzoda". River Pleyt 1996 yil mavsumi] (rus. <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на русском языке">)</small> * [http://www.celeste-rus.ru/index.php/Франческоли,_Энцо Urugvay futbol veb-saytidagi biografiya] [[Turkum:FIFA 100]] [[Turkum:Urugvay futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1961-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:12-noyabrda tugʻilganlar]] lxlvm0528tcn2ahqif4uwxnyn6ix86t 2726382 2726380 2022-07-31T06:48:39Z Erkyul 72475 wikitext text/x-wiki '''Enzo Francescoli''' ({{Lang-es|Enzo Francescoli Uriarte}})-[[Urugvay|urugvaylik]] [[Futbol|futbolchi]],[[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyachi]] va [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]].U 1961-yil 12-noyabrda [[Urugvay]]<nowiki/>ning [[Montevideo]] shaxrida tugʻilgan. Francescoli Urugvay futboli tarixidagi eng koʻzga koʻringan futbolchilardan biri.Urugvay terma jamoasi safida 73 ta o‘yin o‘tkazib 17ta gol urgan<ref>{{Veb manbasi|sana=2009-02-12|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/uru-recintlp.html|sarlavha=Uruguay - Record International Players|nashriyot=Luis Fernando Passo Alpuin, rsssf.com|kirish sanasi=2009-04-11|til=en|arxivurl=https://www.webcitation.org/65SagtZKo?url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/uru-recintlp.html|arxivsana=2012-02-15}}</ref>. Ayni paytda u GOL TV konserni vitse-prezidenti boʻlib, media-biznes bilan shugʻullanadi. == Faoliyati == Enzo Francescoli oʻz faoliyatini kichik „Kadis Xuniors“ jamoasida boshlagan.U yerdan u „[[Penyarol]]“ga oʻtishga harakat qildi, ammo sogʻligʻi tufayli klubga mos kelmadi.Yosh futbolchining Kadisdagi oʻyinlari sabab 1978-yilda boshqa bir poytaxt jamoasi „[[Uonderers]]“ eʼtiborini tortib, uni jamoaga taklif qilishdi<ref>[http://footnostalgie.free.fr/francescoli.htm Francescoli]</ref>. 1980-yildan Enzo jamoaning asosiy tarkibida oʻynay boshlaydi.Oʻsha mavsum „Uonderers“ klubi chempionatda 2-oʻrinni egalladi va bu natija klubning 1932-yildan beri koʻrsatgan eng yaxshi natijasi edi. Keyingi ikki mavsumda klub ketma-ket 4 va 5-oʻrinlarni egallab turdi. „Uonderers“ bilan atigi uch mavsumda Francescoli 79 ta oʻyinda maydonga tushib,20 ta gol urishga muvaffaq boʻldi. 1983-yilda Enzo Argentinaning „[[River Pleyt]]“ klubi bilan shartnoma imzoladi va futbolchining transferi uchun argentinaliklar 360 000 dollar toʻladi. [[Zinedine Zidane|Zinedin Zidanning]] soʻzlariga koʻra, Francescoli yoshligida uning sevimli futbolchisi boʻlgan<ref name="championat">{{Veb manbasi|sana=2008-11-12|url=http://www.championat.ru/football/article-27232.html|sarlavha=Принц, не ставший королём|nashriyot=Антон Третяк|kirish sanasi=2008-11-28|til=ru|arxivurl=https://www.webcitation.org/65eSFjc4a?url=http://www.championat.com/football/article-27232.html?rucom=1|arxivsana=2012-02-22}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sana=2008-04-22|url=http://football.ua/countrieselse/news/37193/page2.html|sarlavha=Игрок донецкого Металлурга сыграл с Зиданом за сборную мира|nashriyot=football.ua|kirish sanasi=2008-11-28|til=ru|arxivurl=https://www.webcitation.org/65eSIth66?url=http://football.ua/countrieselse/news/37193/page2.html|arxivsana=2012-02-22}}</ref>.Zidan hatto oʻgʻliga Francescoli sharafiga Enzo deb ism qoʻydi<ref>[http://www.sporttotal.ru/zidane.htm www.sporttotal.ru]</ref><ref>{{Veb manbasi|sana=2007-06-26|url=http://rus.newsru.ua/arch/sport/26jun2007/zidan.html|sarlavha=Сын Зидана может стать новой «звездой» «Реала»|nashriyot=rus.newsru.ua|kirish sanasi=2008-11-28|til=ru}}</ref>. == Yutuq va mukofotlar == * [[Argentina chempioni]]-1985/86,ap.1994,ap.1996,kl 1997,ap.1997 * [[Fransiya chempioni]]-[[1989/90]] * [[Libertadores kubogi]]-[[1996]] * [[Libertadores superkubogi]]-[[1997]] * [[Amerika kubogi g'olibi]]-[[1983]],[[1987]],[[1995]] * [[Yoshlar o'rtasida Janubiy Amerika]] chempioni-1981 * [[FIFA Jahon chempionati|Jahon chempionatlari]] ishtirokchisi-[[1986]],[[1990]] * Argentina chempionatining eng yaxshi toʻpurari-Met.1984, 1985/86,Ap.1994 * [[FIFA 100]] roʻyxatiga kiritilgan * [[Janubiy Amerikaning eng yaxshi futbolchisi]]-1984,1995 * Fransiya chempionatining eng yaxshi xorijlik futbolchisi-1990 == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [http://www.sports.ru/tribuna/blogs/greatteams/47831.html Orzular ushaladi „Shahzoda“. River Pleyt 1996 yil mavsumi] (rus. <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на русском языке">)</small> * [http://www.celeste-rus.ru/index.php/Francheskoli,_Enso Urugvay futbol veb-saytidagi biografiya] [[Turkum:FIFA 100]] [[Turkum:Urugvay futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1961-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:12-noyabrda tugʻilganlar]] es9d8avvbgip4b5ct8yn495huf0iqz2 2726392 2726382 2022-07-31T07:02:43Z Erkyul 72475 „[[:ru:Special:Redirect/revision/118850660|Франческоли, Энцо]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Enzo Francescoli''' ( {{Lang-es|Enzo Francescoli Uriarte}})-[[Urugvay|urugvaylik]] [[Futbol|futbolchi]],[[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyachi]] va [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]].U 1961-yil 12-noyabrda [[Urugvay]]<nowiki/>ning [[Montevideo]] shaxrida tug'ilgan. Francescoli Urugvay futboli tarixidagi eng ko'zga ko'ringan futbolchilardan biri.Urugvay terma jamoasi safida 73 ta o‘yin o‘tkazib 17ta gol urgan<ref>{{Veb manbasi|sana=2009-02-12|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/uru-recintlp.html|sarlavha=Uruguay - Record International Players|nashriyot=Luis Fernando Passo Alpuin, rsssf.com|kirish sanasi=2009-04-11|til=en|arxivurl=https://www.webcitation.org/65SagtZKo?url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/uru-recintlp.html|arxivsana=2012-02-15}}</ref>. Ayni paytda u GOL TV konserni vitse-prezidenti bo'lib,media-biznes bilan shug'ullanadi. == Faoliyati == Enzo Francescoli o'z faoliyatini kichik "Kadis Xuniors" jamoasida boshlagan.U yerdan u "[[Penyarol]]"ga o'tishga harakat qildi,ammo sog'lig'i tufayli klubga mos kelmadi.Yosh futbolchining Kadisdagi o'yinlari sabab 1978-yilda boshqa bir poytaxt jamoasi "[[Uonderers]]" e'tiborini tortib,uni jamoaga taklif qilishdi<ref>[http://footnostalgie.free.fr/francescoli.htm Francescoli]</ref>. 1980-yildan Enzo jamoaning asosiy tarkibida o'ynay boshlaydi.O'sha mavsum "Uonderers" klubi chempionatda 2-o'rinni egalladi va bu natija klubning 1932-yildan beri ko'rsatgan eng yaxshi natijasi edi. Keyingi ikki mavsumda klub ketma-ket 4 va 5-o'rinlarni egallab turdi. "Uonderers" bilan atigi uch mavsumda Francescoli 79 ta o'yinda maydonga tushib,20 ta gol urishga muvaffaq bo'ldi. 1983-yilda Enzo Argentinaning "[[River Pleyt]]" klubi bilan shartnoma imzoladi va futbolchining transferi uchun argentinaliklar 360 000 dollar to'ladi. Enzo faoliyati davomida quyidagi jamoalarda to'p surgan: 1974-1978-yillar."Kadis Xuniors" 1978-1980-yillar."Uonderers" yoshlar jamoalarida. 1980-1982-y."Uonderers" 74 (20) 1983-1986-y. "River Pleyt" 81 (43) 1986-1989-y. "Rasing" Parij 89 (32) 1989-1990-y."Olimpik"Marsel 26 (11) 1990-1993-y."Kalyari" 98 (17) 1993-1994-y."Torino" 24 (3) 1994-1997-y."River Pleyt" 84 (47) 1982-1997-yillar davomida terma jamoadagi faoliyatida 73 ta o'yin o'tkazib 17 ta gol urgan. [[Zinedine Zidane|Zinedin Zidanning]] so'zlariga ko'ra, Francescoli yoshligida uning sevimli futbolchisi bo'lgan<ref name="championat">{{Veb manbasi|sana=2008-11-12|url=http://www.championat.ru/football/article-27232.html|sarlavha=Принц, не ставший королём|nashriyot=Антон Третяк|kirish sanasi=2008-11-28|til=ru|arxivurl=https://www.webcitation.org/65eSFjc4a?url=http://www.championat.com/football/article-27232.html?rucom=1|arxivsana=2012-02-22}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sana=2008-04-22|url=http://football.ua/countrieselse/news/37193/page2.html|sarlavha=Игрок донецкого Металлурга сыграл с Зиданом за сборную мира|nashriyot=football.ua|kirish sanasi=2008-11-28|til=ru|arxivurl=https://www.webcitation.org/65eSIth66?url=http://football.ua/countrieselse/news/37193/page2.html|arxivsana=2012-02-22}}</ref>.Zidan hatto o'g'liga Francescoli sharafiga Enzo deb ism qo'ydi<ref>[http://www.sporttotal.ru/zidane.htm www.sporttotal.ru]</ref><ref>{{Veb manbasi|sana=2007-06-26|url=http://rus.newsru.ua/arch/sport/26jun2007/zidan.html|sarlavha=Сын Зидана может стать новой «звездой» «Реала»|nashriyot=rus.newsru.ua|kirish sanasi=2008-11-28|til=ru}}</ref>. == Yutuq va mukofotlar == * [[Argentina chempioni]]-1985/86,ap.1994,ap.1996,kl 1997,ap.1997 * [[Fransiya chempioni]]-[[1989/90]] * [[Libertadores kubogi]]-[[1996]] * [[Libertadores superkubogi]]-[[1997]] * [[Amerika kubogi g'olibi]]-[[1983]],[[1987]],[[1995]] * [[Yoshlar o'rtasida Janubiy Amerika]] chempioni-1981 * [[FIFA Jahon chempionati|Jahon chempionatlari]] ishtirokchisi-[[1986]],[[1990]] * Argentina chempionatining eng yaxshi to'purari-Met.1984, 1985/86,Ap.1994 * [[FIFA 100]] ro'yxatiga kiritilgan * [[Janubiy Amerikaning eng yaxshi futbolchisi]]-1984,1995 * Fransiya chempionatining eng yaxshi xorijlik futbolchisi-1990 == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [http://www.sports.ru/tribuna/blogs/greatteams/47831.html Orzular ushaladi "Shahzoda". River Pleyt 1996 yil mavsumi] (rus. <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на русском языке">)</small> * [http://www.celeste-rus.ru/index.php/Франческоли,_Энцо Urugvay futbol veb-saytidagi biografiya] [[Turkum:FIFA 100]] [[Turkum:Urugvay futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1961-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:12-noyabrda tugʻilganlar]] bdd1kg7jvs317qj5qmnauclc7sebkbt 2726393 2726392 2022-07-31T07:03:09Z Erkyul 72475 wikitext text/x-wiki '''Enzo Francescoli''' ({{Lang-es|Enzo Francescoli Uriarte}})-[[Urugvay|urugvaylik]] [[Futbol|futbolchi]],[[Yarimhimoyachi (futbol)|yarim himoyachi]] va [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]].U 1961-yil 12-noyabrda [[Urugvay]]<nowiki/>ning [[Montevideo]] shaxrida tugʻilgan. Francescoli Urugvay futboli tarixidagi eng koʻzga koʻringan futbolchilardan biri.Urugvay terma jamoasi safida 73 ta o‘yin o‘tkazib 17ta gol urgan<ref>{{Veb manbasi|sana=2009-02-12|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/uru-recintlp.html|sarlavha=Uruguay - Record International Players|nashriyot=Luis Fernando Passo Alpuin, rsssf.com|kirish sanasi=2009-04-11|til=en|arxivurl=https://www.webcitation.org/65SagtZKo?url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/uru-recintlp.html|arxivsana=2012-02-15}}</ref>. Ayni paytda u GOL TV konserni vitse-prezidenti boʻlib, media-biznes bilan shugʻullanadi. == Faoliyati == Enzo Francescoli oʻz faoliyatini kichik „Kadis Xuniors“ jamoasida boshlagan.U yerdan u „[[Penyarol]]“ga oʻtishga harakat qildi, ammo sogʻligʻi tufayli klubga mos kelmadi.Yosh futbolchining Kadisdagi oʻyinlari sabab 1978-yilda boshqa bir poytaxt jamoasi „[[Uonderers]]“ eʼtiborini tortib, uni jamoaga taklif qilishdi<ref>[http://footnostalgie.free.fr/francescoli.htm Francescoli]</ref>. 1980-yildan Enzo jamoaning asosiy tarkibida oʻynay boshlaydi.Oʻsha mavsum „Uonderers“ klubi chempionatda 2-oʻrinni egalladi va bu natija klubning 1932-yildan beri koʻrsatgan eng yaxshi natijasi edi. Keyingi ikki mavsumda klub ketma-ket 4 va 5-oʻrinlarni egallab turdi. „Uonderers“ bilan atigi uch mavsumda Francescoli 79 ta oʻyinda maydonga tushib,20 ta gol urishga muvaffaq boʻldi. 1983-yilda Enzo Argentinaning „[[River Pleyt]]“ klubi bilan shartnoma imzoladi va futbolchining transferi uchun argentinaliklar 360 000 dollar toʻladi. Enzo faoliyati davomida quyidagi jamoalarda toʻp surgan: 1974-1978-yillar."Kadis Xuniors" 1978-1980-yillar."Uonderers" yoshlar jamoalarida. 1980-1982-y."Uonderers" 74 (20) 1983-1986-y. „River Pleyt“ 81 (43) 1986-1989-y. „Rasing“ Parij 89 (32) 1989-1990-y."Olimpik"Marsel 26 (11) 1990-1993-y."Kalyari" 98 (17) 1993-1994-y."Torino" 24 (3) 1994-1997-y."River Pleyt" 84 (47) 1982-1997-yillar davomida terma jamoadagi faoliyatida 73 ta oʻyin oʻtkazib 17 ta gol urgan. [[Zinedine Zidane|Zinedin Zidanning]] soʻzlariga koʻra, Francescoli yoshligida uning sevimli futbolchisi boʻlgan<ref name="championat">{{Veb manbasi|sana=2008-11-12|url=http://www.championat.ru/football/article-27232.html|sarlavha=Принц, не ставший королём|nashriyot=Антон Третяк|kirish sanasi=2008-11-28|til=ru|arxivurl=https://www.webcitation.org/65eSFjc4a?url=http://www.championat.com/football/article-27232.html?rucom=1|arxivsana=2012-02-22}}</ref><ref>{{Veb manbasi|sana=2008-04-22|url=http://football.ua/countrieselse/news/37193/page2.html|sarlavha=Игрок донецкого Металлурга сыграл с Зиданом за сборную мира|nashriyot=football.ua|kirish sanasi=2008-11-28|til=ru|arxivurl=https://www.webcitation.org/65eSIth66?url=http://football.ua/countrieselse/news/37193/page2.html|arxivsana=2012-02-22}}</ref>.Zidan hatto oʻgʻliga Francescoli sharafiga Enzo deb ism qoʻydi<ref>[http://www.sporttotal.ru/zidane.htm www.sporttotal.ru]</ref><ref>{{Veb manbasi|sana=2007-06-26|url=http://rus.newsru.ua/arch/sport/26jun2007/zidan.html|sarlavha=Сын Зидана может стать новой «звездой» «Реала»|nashriyot=rus.newsru.ua|kirish sanasi=2008-11-28|til=ru}}</ref>. == Yutuq va mukofotlar == * [[Argentina chempioni]]-1985/86,ap.1994,ap.1996,kl 1997,ap.1997 * [[Fransiya chempioni]]-[[1989/90]] * [[Libertadores kubogi]]-[[1996]] * [[Libertadores superkubogi]]-[[1997]] * [[Amerika kubogi g'olibi]]-[[1983]],[[1987]],[[1995]] * [[Yoshlar o'rtasida Janubiy Amerika]] chempioni-1981 * [[FIFA Jahon chempionati|Jahon chempionatlari]] ishtirokchisi-[[1986]],[[1990]] * Argentina chempionatining eng yaxshi toʻpurari-Met.1984, 1985/86,Ap.1994 * [[FIFA 100]] roʻyxatiga kiritilgan * [[Janubiy Amerikaning eng yaxshi futbolchisi]]-1984,1995 * Fransiya chempionatining eng yaxshi xorijlik futbolchisi-1990 == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [http://www.sports.ru/tribuna/blogs/greatteams/47831.html Orzular ushaladi „Shahzoda“. River Pleyt 1996 yil mavsumi] (rus. <small class="ref-info" style="cursor:help;" title="на русском языке">)</small> * [http://www.celeste-rus.ru/index.php/Francheskoli,_Enso Urugvay futbol veb-saytidagi biografiya] [[Turkum:FIFA 100]] [[Turkum:Urugvay futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1961-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:12-noyabrda tugʻilganlar]] q7yv5kl67njidxn08fn9sctr2529z4x Foydalanuvchi:Diwikiped/Michelle Yeoh 2 758986 2726381 2022-07-31T06:48:33Z Diwikiped 74803 „[[:en:Special:Redirect/revision/1100648607|Michelle Yeoh]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh in 2017|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipoh]], [[Perak]], [[Federation of Malaya]] (now Malaysia)|bilimi=[[Royal Academy of Dance]] {{small|([[Bachelor of Arts|BA]])}}|kasbi=Actress|faoliyat_yillari=1983–present|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Awards and nominations|Full list]]}} [[Category:Articles with hCards]] '''Mishel Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}} ; 1962 yil 6 avgustda tug'ilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> - malayziyalik aktrisa. Yeoh o'zining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Mishel Xon''' sifatida e'tirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda o‘zining “ ''Ha, Madam'' ” (1985), ''Police Story 3: Supercop'' (1992) va ''Muqaddas qurol'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond|Jeyms Bond]] haqidagi " ''[[Ertangi kun doim bor|Ertaga hech qachon o'lmaydi]]'' " (1997) filmi va Ang Lining " ''Crouching yo'lbars, Hidden Dragon"'' (2000) jang san'atlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rol unga eng yaxshi aktrisa nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor bo'ldi. Uning boshqa asarlariga ''“Geyshaning xotiralari”'' (2005), ''“Qotillar hukmronligi”'' (2010), “ ''[[Kung Fu Panda 2|Kung-fu Panda 2]]'' ” (2011), “ ''Kichkina yo‘lbars”, “Yashirin ajdaho: Taqdir qilichi”'' (2016) va ''“Xonim”'' (2011) tasvirlangan. [[Ang San Su Chi|Aung San Su Chi]] . 2018 yilda u Amerikaning " ''Crazy Rich Asians'' " romantik komediya-drama filmida rol o'ynadi, buning uchun u o'z ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi “ ''Master Z: Ip Man merosi”'' va 2019-yilgi “ ''[[Last Christmas (film)|Oxirgi Rojdestvo]]'' ” filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] “ ''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings|Shang-Chi va o‘n uzuk afsonasi”]]'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022 yilda u " ''Hammasi hamma joyda'' birdaniga" ilmiy-fantastik filmida rol o'ynadi. Televizorda Yeoh " ''[[Star Trek|Star Trek"]]'' franshizasidagi " [[Paramount+ platformasi|Paramount+]] " serialidagi " ''Star Trek: Discovery"'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017 yildan 2020 yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi e’lon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini ko'rib chiqishni jamlagan veb-sayt uni 2008 yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb e'tirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref> 1997 yilda u ''People'' tomonidan " Dunyoning 50 ta eng go'zal insoni " ro'yxatiga kiritilgan va 2009 yilda xuddi shu jurnal uni "Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran go'zallari" ro'yxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022 yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik ro'yxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb e'tirof etdi. == Erta hayot va ta'lim == Yeoh 1962 yil 6 avgustda Perakning [[Ipox|Ipoh]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida Hokkien va kanton ajdodlarida tug‘ilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, mashhur ekspress avtobus xizmati ortidagi odam, Shri Maju<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipohdagi Main Convent Ipoh [[Ipox|,]] barcha qizlar o'rta maktabida boshlang'ich o'quvchi sifatida o'qigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga ko'chib o'tdi va u erda maktab-internatga o'qishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet bo'yicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi bo'lishiga to'sqinlik qildi va u o'z e'tiborini xoreografiya va boshqa san'atga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yo'nalish bo'yicha ijodiy san'at bo'yicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983 yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida g'olib chiqdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. U Londonda bo'lib o'tgan "Dunyo go'zali 1983 " tanlovida Malayziya vakili bo'lgan. O'sha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u erda yana bir juft go'zallik tanlovida g'olib chiqdi; "Tinch okeani malikasi" va " Miss Moomba"<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U erdan u [[Jackie Chan|Jeki Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo bo'ldi, bu Gonkongning yangi paydo bo'lgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining e'tiborini tortdi. Yeoh o'zining kino karerasini harakat va jang san'ati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u erda u o'zining eng ko'p stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. " ''Ha, xonim"'' (1985) uchinchi krediti bilan unga asosiy rol berildi <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. U ushbu oldingi filmlarda Mishel Xon sifatida e'tirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987 yilda D&B guruhini boshqargan Dikson Punga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009 yil Kann kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin ''Police Story 3: Super Cop'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. Keyin u 1993 va 1994 yillarda ''"Qahramonlik triosi"'' (1993) va " Yuen Vu-ping " filmlarida " ''Tai Chi Master'' " va " ''Ving Chun'' " filmlarida paydo bo'ldi. U Gollivuddagi karerasini 1997 yilda ''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Mishel Yeohga o‘zgartirdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref> 1997 yilda [[James Bond|Jeyms Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pirs Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini o'ynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni "o'z ishiga jiddiy va sodiq" "ajoyib aktrisa" deb ta'rifladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref> U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni "ayol Jeyms Bond" deb atagan. U o'zining styuardessalarini o'tkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni o'ta xavfli deb hisoblagani uchun oldini olishdi. Shunga qaramay, u o'zining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang san'atlari haqidagi " ''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini o'ynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini o'rganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirdi va fonetik jihatdan " ''Crouching Tiger", Hidden Dragon'' uchun mandarin qatorlarini o'rgandi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref> Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh bosh roldagi eng yaxshi ayol roli uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qo'lga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining “Mitical Films” prodyuserlik kompaniyasi orqali ''“The Touch”'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005 yilda Yeoh " ''Geyshaning xotiralari'' " filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini o'ynadi va u 2007 yilda " ''Sunshine'' " bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser|Brendan Freyzer]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"Mumiya: Ajdaho imperatorining qabri"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011 yil oktyabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish bo'yicha elchisi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli frantsuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini o'ynashi bilan mashhur. 1997 yilda u mukofotga sazovor bo'lgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini o'ynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] “ ''Xonim'' ” filmida [[Ang San Su Chi|Aun San Su Chji obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh " ''The Lady'' " filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora ro'yxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyega chiqmadi, uning birinchi roli Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, u yashirincha [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli josusi, <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> Cinemax/Sky serialining beshinchi mavsumida. ''Strike Back'' seriyasi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> 2016-yilda Yeoh " ''Star Trek: Discovery'' " serialida USS ''Shenzhou'' yulduz kemasining Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning " oyna " doppelgangeri sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Role', Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Genri Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning “ ''Aqldan ozgan osiyoliklar'' ” filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref> TheWrap'dan Karlos ''Agilar'' o'z faoliyatini "ishonchli tarzda bo'ysundirilgan" deb ta'rifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019 yilda u [[Henry Golding|Genri Golding]] va [[Emilia Clarke|Emiliya Klark]] bilan ''[[Last Christmas (film)|Rojdestvo]]'' mavzusidagi do'kon egasi "Santa" rolini o'ynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va 121 dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi.&nbsp;butun dunyo bo'ylab million. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref> Yeoh [[Marvel Studios]] 'Shang-Chi va Destin Daniel Cretton rejissyori ''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings|bo'lgan O'n uzuk afsonasi]]'' ' filmida Ying Nan rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh “ ''Ark: The Animated Series'' ” filmida suratga tushishi e’lon qilindi, u “ ''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard ” video o‘yiniga asoslangan, unda u yirtqich hayvon malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. o'rmon. 2022-yilda Yeoh “ ''Hammasi hamma joyda hammasi bir vaqtning o‘zida'' ” [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film ijodkorlari dueti Danielsdan tortib, mart oyida chiqarilgan va deyarli universal e’tirofga sazovor bo‘ldi. <ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref> Filmda u kir yuvishxona egasi Evelin Vang rolini o'ynadi, bu rol o'zining keng tanqidiga sazovor bo'ldi, ''IndieWire'dan'' Devid Erlix esa bu "Mishel Yeoh ko'rsatgan eng zo'r ijro" ekanligini ta'kidladi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref> <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref> Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak “ ''Amerikada tugʻilgan xitoylar'' ” seriyasida paydo boʻladi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref> == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dikson Pun bilan turmush qurgan <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref> 1998 yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref> 2004 yilda u Jan Todt <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh direktori, keyinroq FIA prezidenti. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref> 2008 yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' ko'rsatuvida [[Craig Ferguson|Kreyg Fergyuson]] bilan suhbat chog'ida unga unashtirilganligini tasdiqladi.  <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref> Yeoh buddist. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref> 2008 yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarini oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref> Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save China’s Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref> == Filmografiya == == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi "Yulduzlar xiyobonida" Mishel Yeohning qo'l izlari]] 1999 yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay'ati a'zosi bo'lgan. <ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref> 2001 yil 19 aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini e'tirof etish uchun o'z vatani Perak [[Sulton|sultoni Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Dato' unvoniga ega bo'lgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak ( DPMP ) bilan taqdirlandi. <ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref> 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI ( Junior Chamber International ) tomonidan Dunyoning eng yaxshi yoshlari (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref> 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti|Fransiya Prezidenti]] [[Jacques Chirac|Jak Shirak]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d'honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi <ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref> U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy|Nikolya Sarkozi]] tomonidan Frantsiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d'honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga o'sha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida bo'lib o'tgan marosimda topshirildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref> 2011 yilda Yeoh 24- Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qo'shgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor bo'ldi.  2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak ( SPMP ) bilan taqdirlandi. <ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref> Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida “Osiyo kinosi a’lochisi” mukofotini oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref> 2013 yil 1 iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tug'ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega bo'lgan Panglima Setia Mahkota ( PSM ) bilan taqdirlandi. <ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref> 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref> 2016 yil 12 fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Frantsiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020 yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref> U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022 [[Time 100|-yilda dunyodagi eng nufuzli 100 kishi roʻyxatiga kiritilgan]] <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref> === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) - '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) - '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) - '''Dato' Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 yil | ''Ha, xonim'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 1998 yil | ''[[Ertangi kun doim bor|Ertaga hech qachon o'lmaydi]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{Nom}} |- | ''Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="8" | 2001 yil | rowspan="8" | ''Cho'kayotgan yo'lbars, yashirin ajdaho'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{Nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aksiyalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Oltin ot mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Yoshlar tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Draw|Runner-up}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="3" | 2011 yil | rowspan="3" | ''Assassinlar hukmronligi'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun xalq tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{Nom}} |- | 2012 yil | ''Xonim'' | Eng yaxshi aktrisa uchun sun'iy yo'ldosh mukofoti - Kinofilm | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 2018 | ''Star Trek: kashfiyot'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{Nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3" | ''Aqldan ozgan boy osiyoliklar'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{Gʻolib}} |- | rowspan="2" | 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{Gʻolib}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Kino aktyorlari gildiyasining kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{Nom}} |- | 2022 | ''Hammasi Hamma joyda Birdaniga'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{Gʻolib}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} === Maxsus mukofotlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Mukofot ! Natijalar |- | 1998 yil | Osiyo Media mukofoti ( Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali ) | {{Gʻolib}} |- | 2001 yil | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2013 yil | Osiyo kinosiga qo'shgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2015 yil | Cinema Legend mukofoti ( Singapur xalqaro film festivali )| {{Gʻolib}} |} == Tashqi havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [https://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [https://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE "Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg"]—Aprel 2011 (video, 42 min.) <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> hjn8yqzvyv8p0jtovukpscy3k2uj0fc 2726388 2726381 2022-07-31T06:57:45Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipoh]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=[[Royal Academy of Dance]] {{small|(San'at bakalavri (BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} '''Mishel Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}} ; 1962 yil 6 avgustda tug'ilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> - malayziyalik aktrisa. Yeoh o'zining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Mishel Xon''' sifatida e'tirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda o‘zining “ ''Ha, Madam'' ” (1985), ''Police Story 3: Supercop'' (1992) va ''Muqaddas qurol'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond|Jeyms Bond]] haqidagi " ''[[Ertangi kun doim bor|Ertaga hech qachon o'lmaydi]]'' " (1997) filmi va Ang Lining " ''Crouching yo'lbars, Hidden Dragon"'' (2000) jang san'atlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rol unga eng yaxshi aktrisa nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor bo'ldi. Uning boshqa asarlariga ''“Geyshaning xotiralari”'' (2005), ''“Qotillar hukmronligi”'' (2010), “ ''[[Kung Fu Panda 2|Kung-fu Panda 2]]'' ” (2011), “ ''Kichkina yo‘lbars”, “Yashirin ajdaho: Taqdir qilichi”'' (2016) va ''“Xonim”'' (2011) tasvirlangan. [[Ang San Su Chi|Aung San Su Chi]] . 2018 yilda u Amerikaning " ''Crazy Rich Asians'' " romantik komediya-drama filmida rol o'ynadi, buning uchun u o'z ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi “ ''Master Z: Ip Man merosi”'' va 2019-yilgi “ ''[[Last Christmas (film)|Oxirgi Rojdestvo]]'' ” filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] “ ''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings|Shang-Chi va o‘n uzuk afsonasi”]]'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022 yilda u " ''Hammasi hamma joyda'' birdaniga" ilmiy-fantastik filmida rol o'ynadi. Televizorda Yeoh " ''[[Star Trek|Star Trek"]]'' franshizasidagi " [[Paramount+ platformasi|Paramount+]] " serialidagi " ''Star Trek: Discovery"'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017 yildan 2020 yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi e’lon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini ko'rib chiqishni jamlagan veb-sayt uni 2008 yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb e'tirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref> 1997 yilda u ''People'' tomonidan " Dunyoning 50 ta eng go'zal insoni " ro'yxatiga kiritilgan va 2009 yilda xuddi shu jurnal uni "Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran go'zallari" ro'yxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022 yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik ro'yxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb e'tirof etdi. == Erta hayot va ta'lim == Yeoh 1962 yil 6 avgustda Perakning [[Ipox|Ipoh]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida Hokkien va kanton ajdodlarida tug‘ilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, mashhur ekspress avtobus xizmati ortidagi odam, Shri Maju<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipohdagi Main Convent Ipoh [[Ipox|,]] barcha qizlar o'rta maktabida boshlang'ich o'quvchi sifatida o'qigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga ko'chib o'tdi va u erda maktab-internatga o'qishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet bo'yicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi bo'lishiga to'sqinlik qildi va u o'z e'tiborini xoreografiya va boshqa san'atga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yo'nalish bo'yicha ijodiy san'at bo'yicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983 yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida g'olib chiqdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. U Londonda bo'lib o'tgan "Dunyo go'zali 1983 " tanlovida Malayziya vakili bo'lgan. O'sha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u erda yana bir juft go'zallik tanlovida g'olib chiqdi; "Tinch okeani malikasi" va " Miss Moomba"<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U erdan u [[Jackie Chan|Jeki Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo bo'ldi, bu Gonkongning yangi paydo bo'lgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining e'tiborini tortdi. Yeoh o'zining kino karerasini harakat va jang san'ati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u erda u o'zining eng ko'p stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. " ''Ha, xonim"'' (1985) uchinchi krediti bilan unga asosiy rol berildi <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. U ushbu oldingi filmlarda Mishel Xon sifatida e'tirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987 yilda D&B guruhini boshqargan Dikson Punga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009 yil Kann kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin ''Police Story 3: Super Cop'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. Keyin u 1993 va 1994 yillarda ''"Qahramonlik triosi"'' (1993) va " Yuen Vu-ping " filmlarida " ''Tai Chi Master'' " va " ''Ving Chun'' " filmlarida paydo bo'ldi. U Gollivuddagi karerasini 1997 yilda ''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Mishel Yeohga o‘zgartirdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref> 1997 yilda [[James Bond|Jeyms Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pirs Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini o'ynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni "o'z ishiga jiddiy va sodiq" "ajoyib aktrisa" deb ta'rifladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref> U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni "ayol Jeyms Bond" deb atagan. U o'zining styuardessalarini o'tkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni o'ta xavfli deb hisoblagani uchun oldini olishdi. Shunga qaramay, u o'zining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang san'atlari haqidagi " ''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini o'ynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini o'rganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirdi va fonetik jihatdan " ''Crouching Tiger", Hidden Dragon'' uchun mandarin qatorlarini o'rgandi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref> Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh bosh roldagi eng yaxshi ayol roli uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qo'lga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining “Mitical Films” prodyuserlik kompaniyasi orqali ''“The Touch”'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005 yilda Yeoh " ''Geyshaning xotiralari'' " filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini o'ynadi va u 2007 yilda " ''Sunshine'' " bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser|Brendan Freyzer]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"Mumiya: Ajdaho imperatorining qabri"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011 yil oktyabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish bo'yicha elchisi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli frantsuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini o'ynashi bilan mashhur. 1997 yilda u mukofotga sazovor bo'lgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini o'ynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] “ ''Xonim'' ” filmida [[Ang San Su Chi|Aun San Su Chji obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh " ''The Lady'' " filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora ro'yxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyega chiqmadi, uning birinchi roli Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, u yashirincha [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli josusi, <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> Cinemax/Sky serialining beshinchi mavsumida. ''Strike Back'' seriyasi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> 2016-yilda Yeoh " ''Star Trek: Discovery'' " serialida USS ''Shenzhou'' yulduz kemasining Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning " oyna " doppelgangeri sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Role', Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Genri Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning “ ''Aqldan ozgan osiyoliklar'' ” filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref> TheWrap'dan Karlos ''Agilar'' o'z faoliyatini "ishonchli tarzda bo'ysundirilgan" deb ta'rifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019 yilda u [[Henry Golding|Genri Golding]] va [[Emilia Clarke|Emiliya Klark]] bilan ''[[Last Christmas (film)|Rojdestvo]]'' mavzusidagi do'kon egasi "Santa" rolini o'ynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va 121 dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi.&nbsp;butun dunyo bo'ylab million. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref> Yeoh [[Marvel Studios]] 'Shang-Chi va Destin Daniel Cretton rejissyori ''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings|bo'lgan O'n uzuk afsonasi]]'' ' filmida Ying Nan rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh “ ''Ark: The Animated Series'' ” filmida suratga tushishi e’lon qilindi, u “ ''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard ” video o‘yiniga asoslangan, unda u yirtqich hayvon malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. o'rmon. 2022-yilda Yeoh “ ''Hammasi hamma joyda hammasi bir vaqtning o‘zida'' ” [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film ijodkorlari dueti Danielsdan tortib, mart oyida chiqarilgan va deyarli universal e’tirofga sazovor bo‘ldi. <ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref> Filmda u kir yuvishxona egasi Evelin Vang rolini o'ynadi, bu rol o'zining keng tanqidiga sazovor bo'ldi, ''IndieWire'dan'' Devid Erlix esa bu "Mishel Yeoh ko'rsatgan eng zo'r ijro" ekanligini ta'kidladi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref> <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref> Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak “ ''Amerikada tugʻilgan xitoylar'' ” seriyasida paydo boʻladi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref> == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dikson Pun bilan turmush qurgan <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref> 1998 yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref> 2004 yilda u Jan Todt <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh direktori, keyinroq FIA prezidenti. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref> 2008 yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' ko'rsatuvida [[Craig Ferguson|Kreyg Fergyuson]] bilan suhbat chog'ida unga unashtirilganligini tasdiqladi.  <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref> Yeoh buddist. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref> 2008 yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarini oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref> Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save China’s Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref> == Filmografiya == == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi "Yulduzlar xiyobonida" Mishel Yeohning qo'l izlari]] 1999 yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay'ati a'zosi bo'lgan. <ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref> 2001 yil 19 aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini e'tirof etish uchun o'z vatani Perak [[Sulton|sultoni Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Dato' unvoniga ega bo'lgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak ( DPMP ) bilan taqdirlandi. <ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref> 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI ( Junior Chamber International ) tomonidan Dunyoning eng yaxshi yoshlari (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref> 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti|Fransiya Prezidenti]] [[Jacques Chirac|Jak Shirak]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d'honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi <ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref> U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy|Nikolya Sarkozi]] tomonidan Frantsiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d'honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga o'sha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida bo'lib o'tgan marosimda topshirildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref> 2011 yilda Yeoh 24- Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qo'shgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor bo'ldi.  2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak ( SPMP ) bilan taqdirlandi. <ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref> Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida “Osiyo kinosi a’lochisi” mukofotini oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref> 2013 yil 1 iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tug'ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega bo'lgan Panglima Setia Mahkota ( PSM ) bilan taqdirlandi. <ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref> 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref> 2016 yil 12 fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Frantsiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020 yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref> U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022 [[Time 100|-yilda dunyodagi eng nufuzli 100 kishi roʻyxatiga kiritilgan]] <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref> === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) - '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) - '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) - '''Dato' Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 yil | ''Ha, xonim'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 1998 yil | ''[[Ertangi kun doim bor|Ertaga hech qachon o'lmaydi]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{Nom}} |- | ''Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="8" | 2001 yil | rowspan="8" | ''Cho'kayotgan yo'lbars, yashirin ajdaho'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{Nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aksiyalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Oltin ot mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Yoshlar tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Draw|Runner-up}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="3" | 2011 yil | rowspan="3" | ''Assassinlar hukmronligi'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun xalq tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{Nom}} |- | 2012 yil | ''Xonim'' | Eng yaxshi aktrisa uchun sun'iy yo'ldosh mukofoti - Kinofilm | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 2018 | ''Star Trek: kashfiyot'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{Nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3" | ''Aqldan ozgan boy osiyoliklar'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{Gʻolib}} |- | rowspan="2" | 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{Gʻolib}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Kino aktyorlari gildiyasining kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{Nom}} |- | 2022 | ''Hammasi Hamma joyda Birdaniga'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{Gʻolib}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} === Maxsus mukofotlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Mukofot ! Natijalar |- | 1998 yil | Osiyo Media mukofoti ( Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali ) | {{Gʻolib}} |- | 2001 yil | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2013 yil | Osiyo kinosiga qo'shgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2015 yil | Cinema Legend mukofoti ( Singapur xalqaro film festivali )| {{Gʻolib}} |} == Tashqi havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [https://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [https://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE "Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg"]—Aprel 2011 (video, 42 min.) <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> a39e965tblu7o3rja3wz182t9yx2f05 2726397 2726388 2022-07-31T07:08:06Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipoh]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=[[Royal Academy of Dance]] {{small|(San'at bakalavri (BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} '''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tug'ilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh o'zining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida e'tirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda “''Yes, Madam''” (1985), "''Police Story 3: Supercop"'' (1992) va "''Holy Weapon"'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond]] haqidagi "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]''" (1997) filmi va Ang Lining "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) jang san'atlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rolda u "Eng yaxshi aktrisa" nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor bo'ldi. Uning boshqa asarlari orasida ''“Memoirs of a Geisha”'' (2005), ''“Reign of Assassins”'' (2010), “''[[Kung Fu Panda 2]]''” (2011), “''Crouching Tiger''", "''Hidden Dragon: Sword of Destiny”'' (2016) va ''“The Lady”'' (2011) kabilar tasvirlangan. 2018-yilda u Amerikaning "''Crazy Rich Asians''" romantik komediya-drama filmida rol o'ynadi, buning uchun u o'z ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi “''Master Z: The Ip Man Legacy”'' va 2019-yilgi “''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]''” filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] “''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022-yilda u "''Everything Everywhere All at Once''" ilmiy-fantastik filmida rol o'ynadi. Televideniyada Yeoh "''[[Star Trek]]"'' franshizasi "[[Paramount+ platformasi|Paramount+]]" seriali "''Star Trek: Discovery"'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017-yildan 2020-yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi e’lon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini o‘zida jamlagan veb-sayt uni 2008-yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb e'tirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. 1997-yilda u ''People'' tomonidan "Dunyoning 50 ta eng go'zal insoni" ro'yxatiga kiritilgan va 2009-yilda xuddi shu jurnal uni "Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran go'zallari" ro'yxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022-yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik ro'yxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb e'tirof etdi. == Erta hayot va ta'lim == Yeoh 1962 yil 6 avgustda Perakning [[Ipox|Ipoh]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida Hokkien va kanton ajdodlarida tug‘ilgan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, mashhur ekspress avtobus xizmati ortidagi odam, Shri Maju<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipohdagi Main Convent Ipoh [[Ipox|,]] barcha qizlar o'rta maktabida boshlang'ich o'quvchi sifatida o'qigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga ko'chib o'tdi va u erda maktab-internatga o'qishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet bo'yicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi bo'lishiga to'sqinlik qildi va u o'z e'tiborini xoreografiya va boshqa san'atga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yo'nalish bo'yicha ijodiy san'at bo'yicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983 yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida g'olib chiqdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. U Londonda bo'lib o'tgan "Dunyo go'zali 1983 " tanlovida Malayziya vakili bo'lgan. O'sha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u erda yana bir juft go'zallik tanlovida g'olib chiqdi; "Tinch okeani malikasi" va " Miss Moomba"<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U erdan u [[Jackie Chan|Jeki Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo bo'ldi, bu Gonkongning yangi paydo bo'lgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining e'tiborini tortdi. Yeoh o'zining kino karerasini harakat va jang san'ati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u erda u o'zining eng ko'p stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. " ''Ha, xonim"'' (1985) uchinchi krediti bilan unga asosiy rol berildi <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. U ushbu oldingi filmlarda Mishel Xon sifatida e'tirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987 yilda D&B guruhini boshqargan Dikson Punga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009 yil Kann kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin ''Police Story 3: Super Cop'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. Keyin u 1993 va 1994 yillarda ''"Qahramonlik triosi"'' (1993) va " Yuen Vu-ping " filmlarida " ''Tai Chi Master'' " va " ''Ving Chun'' " filmlarida paydo bo'ldi. U Gollivuddagi karerasini 1997 yilda ''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Mishel Yeohga o‘zgartirdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref> 1997 yilda [[James Bond|Jeyms Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pirs Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini o'ynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni "o'z ishiga jiddiy va sodiq" "ajoyib aktrisa" deb ta'rifladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref> U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni "ayol Jeyms Bond" deb atagan. U o'zining styuardessalarini o'tkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni o'ta xavfli deb hisoblagani uchun oldini olishdi. Shunga qaramay, u o'zining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang san'atlari haqidagi " ''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini o'ynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini o'rganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirdi va fonetik jihatdan " ''Crouching Tiger", Hidden Dragon'' uchun mandarin qatorlarini o'rgandi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref> Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh bosh roldagi eng yaxshi ayol roli uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qo'lga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining “Mitical Films” prodyuserlik kompaniyasi orqali ''“The Touch”'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005 yilda Yeoh " ''Geyshaning xotiralari'' " filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini o'ynadi va u 2007 yilda " ''Sunshine'' " bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser|Brendan Freyzer]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"Mumiya: Ajdaho imperatorining qabri"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011 yil oktyabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish bo'yicha elchisi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli frantsuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini o'ynashi bilan mashhur. 1997 yilda u mukofotga sazovor bo'lgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini o'ynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] “ ''Xonim'' ” filmida [[Ang San Su Chi|Aun San Su Chji obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh " ''The Lady'' " filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora ro'yxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyega chiqmadi, uning birinchi roli Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, u yashirincha [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli josusi, <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> Cinemax/Sky serialining beshinchi mavsumida. ''Strike Back'' seriyasi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> 2016-yilda Yeoh " ''Star Trek: Discovery'' " serialida USS ''Shenzhou'' yulduz kemasining Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning " oyna " doppelgangeri sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Role', Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Genri Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning “ ''Aqldan ozgan osiyoliklar'' ” filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref> TheWrap'dan Karlos ''Agilar'' o'z faoliyatini "ishonchli tarzda bo'ysundirilgan" deb ta'rifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019 yilda u [[Henry Golding|Genri Golding]] va [[Emilia Clarke|Emiliya Klark]] bilan ''[[Last Christmas (film)|Rojdestvo]]'' mavzusidagi do'kon egasi "Santa" rolini o'ynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va 121 dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi.&nbsp;butun dunyo bo'ylab million. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref> Yeoh [[Marvel Studios]] 'Shang-Chi va Destin Daniel Cretton rejissyori ''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings|bo'lgan O'n uzuk afsonasi]]'' ' filmida Ying Nan rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh “ ''Ark: The Animated Series'' ” filmida suratga tushishi e’lon qilindi, u “ ''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard ” video o‘yiniga asoslangan, unda u yirtqich hayvon malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. o'rmon. 2022-yilda Yeoh “ ''Hammasi hamma joyda hammasi bir vaqtning o‘zida'' ” [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film ijodkorlari dueti Danielsdan tortib, mart oyida chiqarilgan va deyarli universal e’tirofga sazovor bo‘ldi. <ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref> Filmda u kir yuvishxona egasi Evelin Vang rolini o'ynadi, bu rol o'zining keng tanqidiga sazovor bo'ldi, ''IndieWire'dan'' Devid Erlix esa bu "Mishel Yeoh ko'rsatgan eng zo'r ijro" ekanligini ta'kidladi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref> <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref> Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak “ ''Amerikada tugʻilgan xitoylar'' ” seriyasida paydo boʻladi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref> == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dikson Pun bilan turmush qurgan <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref> 1998 yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref> 2004 yilda u Jan Todt <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh direktori, keyinroq FIA prezidenti. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref> 2008 yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' ko'rsatuvida [[Craig Ferguson|Kreyg Fergyuson]] bilan suhbat chog'ida unga unashtirilganligini tasdiqladi.  <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref> Yeoh buddist. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref> 2008 yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarini oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref> Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save China’s Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref> == Filmografiya == == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi "Yulduzlar xiyobonida" Mishel Yeohning qo'l izlari]] 1999 yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay'ati a'zosi bo'lgan. <ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref> 2001 yil 19 aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini e'tirof etish uchun o'z vatani Perak [[Sulton|sultoni Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Dato' unvoniga ega bo'lgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak ( DPMP ) bilan taqdirlandi. <ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref> 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI ( Junior Chamber International ) tomonidan Dunyoning eng yaxshi yoshlari (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref> 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti|Fransiya Prezidenti]] [[Jacques Chirac|Jak Shirak]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d'honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi <ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref> U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy|Nikolya Sarkozi]] tomonidan Frantsiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d'honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga o'sha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida bo'lib o'tgan marosimda topshirildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref> 2011 yilda Yeoh 24- Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qo'shgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor bo'ldi.  2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak ( SPMP ) bilan taqdirlandi. <ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref> Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida “Osiyo kinosi a’lochisi” mukofotini oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref> 2013 yil 1 iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tug'ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega bo'lgan Panglima Setia Mahkota ( PSM ) bilan taqdirlandi. <ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref> 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref> 2016 yil 12 fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Frantsiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020 yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref> U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022 [[Time 100|-yilda dunyodagi eng nufuzli 100 kishi roʻyxatiga kiritilgan]] <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref> === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) - '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) - '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) - '''Dato' Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 yil | ''Ha, xonim'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 1998 yil | ''[[Ertangi kun doim bor|Ertaga hech qachon o'lmaydi]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{Nom}} |- | ''Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="8" | 2001 yil | rowspan="8" | ''Cho'kayotgan yo'lbars, yashirin ajdaho'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{Nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aksiyalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Oltin ot mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Yoshlar tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Draw|Runner-up}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="3" | 2011 yil | rowspan="3" | ''Assassinlar hukmronligi'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun xalq tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{Nom}} |- | 2012 yil | ''Xonim'' | Eng yaxshi aktrisa uchun sun'iy yo'ldosh mukofoti - Kinofilm | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 2018 | ''Star Trek: kashfiyot'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{Nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3" | ''Aqldan ozgan boy osiyoliklar'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{Gʻolib}} |- | rowspan="2" | 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{Gʻolib}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Kino aktyorlari gildiyasining kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{Nom}} |- | 2022 | ''Hammasi Hamma joyda Birdaniga'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{Gʻolib}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} === Maxsus mukofotlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Mukofot ! Natijalar |- | 1998 yil | Osiyo Media mukofoti ( Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali ) | {{Gʻolib}} |- | 2001 yil | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2013 yil | Osiyo kinosiga qo'shgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2015 yil | Cinema Legend mukofoti ( Singapur xalqaro film festivali )| {{Gʻolib}} |} == Tashqi havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [https://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [https://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE "Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg"]—Aprel 2011 (video, 42 min.) <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> bkntab202doxbrhi4p7ca2r8hnime7f 2726409 2726397 2022-07-31T07:26:22Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipoh]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=[[Royal Academy of Dance]] {{small|(San'at bakalavri (BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} '''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tug'ilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh o'zining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida e'tirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda “''Yes, Madam''” (1985), "''Police Story 3: Supercop"'' (1992) va "''Holy Weapon"'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond]] haqidagi "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]''" (1997) filmi va Ang Lining "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) jang san'atlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rolda u "Eng yaxshi aktrisa" nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor bo'ldi. Uning boshqa asarlari orasida ''“Memoirs of a Geisha”'' (2005), ''“Reign of Assassins”'' (2010), “''[[Kung Fu Panda 2]]''” (2011), “''Crouching Tiger''", "''Hidden Dragon: Sword of Destiny”'' (2016) va ''“The Lady”'' (2011) kabilar tasvirlangan. 2018-yilda u Amerikaning "''Crazy Rich Asians''" romantik komediya-drama filmida rol o'ynadi, buning uchun u o'z ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi “''Master Z: The Ip Man Legacy”'' va 2019-yilgi “''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]''” filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] “''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022-yilda u "''Everything Everywhere All at Once''" ilmiy-fantastik filmida rol o'ynadi. Televideniyada Yeoh "''[[Star Trek]]"'' franshizasi "[[Paramount+ platformasi|Paramount+]]" seriali "''Star Trek: Discovery"'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017-yildan 2020-yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi e’lon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini o‘zida jamlagan veb-sayt uni 2008-yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb e'tirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. 1997-yilda u ''People'' tomonidan "Dunyoning 50 ta eng go'zal insoni" ro'yxatiga kiritilgan va 2009-yilda xuddi shu jurnal uni "Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran go'zallari" ro'yxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022-yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik ro'yxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb e'tirof etdi. == Yoshlik va ta'lim == Yeoh 1962-yil 6-avgustda Perakning [[Ipox]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida tug‘ilgan. Uning ajdodlari hokkien va kantonlar edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, Shri Maju mashhur ekspress avtobusi xizmatidagi odamlar bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipoxdagi Main Convent Ipox qizlar o'rta maktabida boshlang'ich maktab sifatida o'qigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga ko'chib o'tdi va u yerda maktab-internatga o'qishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet bo'yicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi bo'lishiga to'sqinlik qildi va u o'z e'tiborini xoreografiya va boshqa san'atga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yo'nalish bo'yicha ijodiy san'at bo'yicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983 yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida g'olib chiqdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. U Londonda bo'lib o'tgan "Dunyo go'zali 1983 " tanlovida Malayziya vakili bo'lgan. O'sha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u erda yana bir juft go'zallik tanlovida g'olib chiqdi; "Tinch okeani malikasi" va " Miss Moomba"<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U erdan u [[Jackie Chan|Jeki Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo bo'ldi, bu Gonkongning yangi paydo bo'lgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining e'tiborini tortdi. Yeoh o'zining kino karerasini harakat va jang san'ati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u erda u o'zining eng ko'p stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. " ''Ha, xonim"'' (1985) uchinchi krediti bilan unga asosiy rol berildi <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. U ushbu oldingi filmlarda Mishel Xon sifatida e'tirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987 yilda D&B guruhini boshqargan Dikson Punga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009 yil Kann kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin ''Police Story 3: Super Cop'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. Keyin u 1993 va 1994 yillarda ''"Qahramonlik triosi"'' (1993) va " Yuen Vu-ping " filmlarida " ''Tai Chi Master'' " va " ''Ving Chun'' " filmlarida paydo bo'ldi. U Gollivuddagi karerasini 1997 yilda ''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Mishel Yeohga o‘zgartirdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref> 1997 yilda [[James Bond|Jeyms Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pirs Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini o'ynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni "o'z ishiga jiddiy va sodiq" "ajoyib aktrisa" deb ta'rifladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref> U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni "ayol Jeyms Bond" deb atagan. U o'zining styuardessalarini o'tkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni o'ta xavfli deb hisoblagani uchun oldini olishdi. Shunga qaramay, u o'zining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang san'atlari haqidagi " ''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini o'ynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini o'rganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirdi va fonetik jihatdan " ''Crouching Tiger", Hidden Dragon'' uchun mandarin qatorlarini o'rgandi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref> Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh bosh roldagi eng yaxshi ayol roli uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qo'lga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining “Mitical Films” prodyuserlik kompaniyasi orqali ''“The Touch”'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005 yilda Yeoh " ''Geyshaning xotiralari'' " filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini o'ynadi va u 2007 yilda " ''Sunshine'' " bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser|Brendan Freyzer]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"Mumiya: Ajdaho imperatorining qabri"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011 yil oktyabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish bo'yicha elchisi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli frantsuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini o'ynashi bilan mashhur. 1997 yilda u mukofotga sazovor bo'lgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini o'ynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] “ ''Xonim'' ” filmida [[Ang San Su Chi|Aun San Su Chji obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh " ''The Lady'' " filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora ro'yxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyega chiqmadi, uning birinchi roli Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, u yashirincha [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli josusi, <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> Cinemax/Sky serialining beshinchi mavsumida. ''Strike Back'' seriyasi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> 2016-yilda Yeoh " ''Star Trek: Discovery'' " serialida USS ''Shenzhou'' yulduz kemasining Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning " oyna " doppelgangeri sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Role', Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Genri Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning “ ''Aqldan ozgan osiyoliklar'' ” filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref> TheWrap'dan Karlos ''Agilar'' o'z faoliyatini "ishonchli tarzda bo'ysundirilgan" deb ta'rifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019 yilda u [[Henry Golding|Genri Golding]] va [[Emilia Clarke|Emiliya Klark]] bilan ''[[Last Christmas (film)|Rojdestvo]]'' mavzusidagi do'kon egasi "Santa" rolini o'ynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va 121 dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi.&nbsp;butun dunyo bo'ylab million. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref> Yeoh [[Marvel Studios]] 'Shang-Chi va Destin Daniel Cretton rejissyori ''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings|bo'lgan O'n uzuk afsonasi]]'' ' filmida Ying Nan rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh “ ''Ark: The Animated Series'' ” filmida suratga tushishi e’lon qilindi, u “ ''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard ” video o‘yiniga asoslangan, unda u yirtqich hayvon malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. o'rmon. 2022-yilda Yeoh “ ''Hammasi hamma joyda hammasi bir vaqtning o‘zida'' ” [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film ijodkorlari dueti Danielsdan tortib, mart oyida chiqarilgan va deyarli universal e’tirofga sazovor bo‘ldi. <ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref> Filmda u kir yuvishxona egasi Evelin Vang rolini o'ynadi, bu rol o'zining keng tanqidiga sazovor bo'ldi, ''IndieWire'dan'' Devid Erlix esa bu "Mishel Yeoh ko'rsatgan eng zo'r ijro" ekanligini ta'kidladi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref> <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref> Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak “ ''Amerikada tugʻilgan xitoylar'' ” seriyasida paydo boʻladi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref> == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dikson Pun bilan turmush qurgan <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref> 1998 yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref> 2004 yilda u Jan Todt <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh direktori, keyinroq FIA prezidenti. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref> 2008 yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' ko'rsatuvida [[Craig Ferguson|Kreyg Fergyuson]] bilan suhbat chog'ida unga unashtirilganligini tasdiqladi.  <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref> Yeoh buddist. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref> 2008 yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarini oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref> Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save China’s Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref> == Filmografiya == == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi "Yulduzlar xiyobonida" Mishel Yeohning qo'l izlari]] 1999 yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay'ati a'zosi bo'lgan. <ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref> 2001 yil 19 aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini e'tirof etish uchun o'z vatani Perak [[Sulton|sultoni Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Dato' unvoniga ega bo'lgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak ( DPMP ) bilan taqdirlandi. <ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref> 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI ( Junior Chamber International ) tomonidan Dunyoning eng yaxshi yoshlari (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref> 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti|Fransiya Prezidenti]] [[Jacques Chirac|Jak Shirak]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d'honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi <ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref> U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy|Nikolya Sarkozi]] tomonidan Frantsiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d'honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga o'sha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida bo'lib o'tgan marosimda topshirildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref> 2011 yilda Yeoh 24- Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qo'shgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor bo'ldi.  2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak ( SPMP ) bilan taqdirlandi. <ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref> Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida “Osiyo kinosi a’lochisi” mukofotini oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref> 2013 yil 1 iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tug'ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega bo'lgan Panglima Setia Mahkota ( PSM ) bilan taqdirlandi. <ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref> 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref> 2016 yil 12 fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Frantsiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020 yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref> U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022 [[Time 100|-yilda dunyodagi eng nufuzli 100 kishi roʻyxatiga kiritilgan]] <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref> === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) - '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) - '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) - '''Dato' Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 yil | ''Ha, xonim'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 1998 yil | ''[[Ertangi kun doim bor|Ertaga hech qachon o'lmaydi]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{Nom}} |- | ''Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="8" | 2001 yil | rowspan="8" | ''Cho'kayotgan yo'lbars, yashirin ajdaho'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{Nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aksiyalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Oltin ot mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Yoshlar tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Draw|Runner-up}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="3" | 2011 yil | rowspan="3" | ''Assassinlar hukmronligi'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun xalq tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{Nom}} |- | 2012 yil | ''Xonim'' | Eng yaxshi aktrisa uchun sun'iy yo'ldosh mukofoti - Kinofilm | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 2018 | ''Star Trek: kashfiyot'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{Nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3" | ''Aqldan ozgan boy osiyoliklar'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{Gʻolib}} |- | rowspan="2" | 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{Gʻolib}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Kino aktyorlari gildiyasining kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{Nom}} |- | 2022 | ''Hammasi Hamma joyda Birdaniga'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{Gʻolib}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} === Maxsus mukofotlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Mukofot ! Natijalar |- | 1998 yil | Osiyo Media mukofoti ( Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali ) | {{Gʻolib}} |- | 2001 yil | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2013 yil | Osiyo kinosiga qo'shgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2015 yil | Cinema Legend mukofoti ( Singapur xalqaro film festivali )| {{Gʻolib}} |} == Tashqi havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [https://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [https://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE "Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg"]—Aprel 2011 (video, 42 min.) <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> s8zl5pwh3kru9jxldju2orjb0haifjm 2726410 2726409 2022-07-31T07:27:28Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipox]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasi {{small|(San'at bakalavri: BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} '''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tug'ilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh o'zining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida e'tirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda “''Yes, Madam''” (1985), "''Police Story 3: Supercop"'' (1992) va "''Holy Weapon"'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond]] haqidagi "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]''" (1997) filmi va Ang Lining "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) jang san'atlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rolda u "Eng yaxshi aktrisa" nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor bo'ldi. Uning boshqa asarlari orasida ''“Memoirs of a Geisha”'' (2005), ''“Reign of Assassins”'' (2010), “''[[Kung Fu Panda 2]]''” (2011), “''Crouching Tiger''", "''Hidden Dragon: Sword of Destiny”'' (2016) va ''“The Lady”'' (2011) kabilar tasvirlangan. 2018-yilda u Amerikaning "''Crazy Rich Asians''" romantik komediya-drama filmida rol o'ynadi, buning uchun u o'z ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi “''Master Z: The Ip Man Legacy”'' va 2019-yilgi “''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]''” filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] “''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022-yilda u "''Everything Everywhere All at Once''" ilmiy-fantastik filmida rol o'ynadi. Televideniyada Yeoh "''[[Star Trek]]"'' franshizasi "[[Paramount+ platformasi|Paramount+]]" seriali "''Star Trek: Discovery"'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017-yildan 2020-yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi e’lon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini o‘zida jamlagan veb-sayt uni 2008-yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb e'tirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. 1997-yilda u ''People'' tomonidan "Dunyoning 50 ta eng go'zal insoni" ro'yxatiga kiritilgan va 2009-yilda xuddi shu jurnal uni "Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran go'zallari" ro'yxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022-yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik ro'yxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb e'tirof etdi. == Yoshlik va ta'lim == Yeoh 1962-yil 6-avgustda Perakning [[Ipox]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida tug‘ilgan. Uning ajdodlari hokkien va kantonlar edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, Shri Maju mashhur ekspress avtobusi xizmatidagi odamlar bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipoxdagi Main Convent Ipox qizlar o'rta maktabida boshlang'ich maktab sifatida o'qigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga ko'chib o'tdi va u yerda maktab-internatga o'qishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet bo'yicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi bo'lishiga to'sqinlik qildi va u o'z e'tiborini xoreografiya va boshqa san'atga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yo'nalish bo'yicha ijodiy san'at bo'yicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983 yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida g'olib chiqdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. U Londonda bo'lib o'tgan "Dunyo go'zali 1983 " tanlovida Malayziya vakili bo'lgan. O'sha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u erda yana bir juft go'zallik tanlovida g'olib chiqdi; "Tinch okeani malikasi" va " Miss Moomba"<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U erdan u [[Jackie Chan|Jeki Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo bo'ldi, bu Gonkongning yangi paydo bo'lgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining e'tiborini tortdi. Yeoh o'zining kino karerasini harakat va jang san'ati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u erda u o'zining eng ko'p stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. " ''Ha, xonim"'' (1985) uchinchi krediti bilan unga asosiy rol berildi <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. U ushbu oldingi filmlarda Mishel Xon sifatida e'tirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987 yilda D&B guruhini boshqargan Dikson Punga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009 yil Kann kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin ''Police Story 3: Super Cop'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. Keyin u 1993 va 1994 yillarda ''"Qahramonlik triosi"'' (1993) va " Yuen Vu-ping " filmlarida " ''Tai Chi Master'' " va " ''Ving Chun'' " filmlarida paydo bo'ldi. U Gollivuddagi karerasini 1997 yilda ''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Mishel Yeohga o‘zgartirdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref> 1997 yilda [[James Bond|Jeyms Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pirs Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini o'ynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni "o'z ishiga jiddiy va sodiq" "ajoyib aktrisa" deb ta'rifladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref> U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni "ayol Jeyms Bond" deb atagan. U o'zining styuardessalarini o'tkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni o'ta xavfli deb hisoblagani uchun oldini olishdi. Shunga qaramay, u o'zining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang san'atlari haqidagi " ''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini o'ynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini o'rganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirdi va fonetik jihatdan " ''Crouching Tiger", Hidden Dragon'' uchun mandarin qatorlarini o'rgandi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref> Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh bosh roldagi eng yaxshi ayol roli uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qo'lga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining “Mitical Films” prodyuserlik kompaniyasi orqali ''“The Touch”'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005 yilda Yeoh " ''Geyshaning xotiralari'' " filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini o'ynadi va u 2007 yilda " ''Sunshine'' " bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser|Brendan Freyzer]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"Mumiya: Ajdaho imperatorining qabri"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011 yil oktyabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish bo'yicha elchisi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli frantsuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini o'ynashi bilan mashhur. 1997 yilda u mukofotga sazovor bo'lgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini o'ynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] “ ''Xonim'' ” filmida [[Ang San Su Chi|Aun San Su Chji obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh " ''The Lady'' " filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora ro'yxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyega chiqmadi, uning birinchi roli Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, u yashirincha [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli josusi, <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> Cinemax/Sky serialining beshinchi mavsumida. ''Strike Back'' seriyasi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> 2016-yilda Yeoh " ''Star Trek: Discovery'' " serialida USS ''Shenzhou'' yulduz kemasining Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning " oyna " doppelgangeri sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Role', Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Genri Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning “ ''Aqldan ozgan osiyoliklar'' ” filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref> TheWrap'dan Karlos ''Agilar'' o'z faoliyatini "ishonchli tarzda bo'ysundirilgan" deb ta'rifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019 yilda u [[Henry Golding|Genri Golding]] va [[Emilia Clarke|Emiliya Klark]] bilan ''[[Last Christmas (film)|Rojdestvo]]'' mavzusidagi do'kon egasi "Santa" rolini o'ynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va 121 dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi.&nbsp;butun dunyo bo'ylab million. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref> Yeoh [[Marvel Studios]] 'Shang-Chi va Destin Daniel Cretton rejissyori ''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings|bo'lgan O'n uzuk afsonasi]]'' ' filmida Ying Nan rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh “ ''Ark: The Animated Series'' ” filmida suratga tushishi e’lon qilindi, u “ ''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard ” video o‘yiniga asoslangan, unda u yirtqich hayvon malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. o'rmon. 2022-yilda Yeoh “ ''Hammasi hamma joyda hammasi bir vaqtning o‘zida'' ” [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film ijodkorlari dueti Danielsdan tortib, mart oyida chiqarilgan va deyarli universal e’tirofga sazovor bo‘ldi. <ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref> Filmda u kir yuvishxona egasi Evelin Vang rolini o'ynadi, bu rol o'zining keng tanqidiga sazovor bo'ldi, ''IndieWire'dan'' Devid Erlix esa bu "Mishel Yeoh ko'rsatgan eng zo'r ijro" ekanligini ta'kidladi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref> <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref> Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak “ ''Amerikada tugʻilgan xitoylar'' ” seriyasida paydo boʻladi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref> == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dikson Pun bilan turmush qurgan <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref> 1998 yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref> 2004 yilda u Jan Todt <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh direktori, keyinroq FIA prezidenti. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref> 2008 yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' ko'rsatuvida [[Craig Ferguson|Kreyg Fergyuson]] bilan suhbat chog'ida unga unashtirilganligini tasdiqladi.  <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref> Yeoh buddist. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref> 2008 yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarini oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref> Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save China’s Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref> == Filmografiya == == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi "Yulduzlar xiyobonida" Mishel Yeohning qo'l izlari]] 1999 yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay'ati a'zosi bo'lgan. <ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref> 2001 yil 19 aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini e'tirof etish uchun o'z vatani Perak [[Sulton|sultoni Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Dato' unvoniga ega bo'lgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak ( DPMP ) bilan taqdirlandi. <ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref> 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI ( Junior Chamber International ) tomonidan Dunyoning eng yaxshi yoshlari (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref> 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti|Fransiya Prezidenti]] [[Jacques Chirac|Jak Shirak]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d'honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi <ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref> U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy|Nikolya Sarkozi]] tomonidan Frantsiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d'honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga o'sha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida bo'lib o'tgan marosimda topshirildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref> 2011 yilda Yeoh 24- Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qo'shgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor bo'ldi.  2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak ( SPMP ) bilan taqdirlandi. <ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref> Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida “Osiyo kinosi a’lochisi” mukofotini oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref> 2013 yil 1 iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tug'ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega bo'lgan Panglima Setia Mahkota ( PSM ) bilan taqdirlandi. <ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref> 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref> 2016 yil 12 fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Frantsiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020 yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref> U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022 [[Time 100|-yilda dunyodagi eng nufuzli 100 kishi roʻyxatiga kiritilgan]] <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref> === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) - '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) - '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) - '''Dato' Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 yil | ''Ha, xonim'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 1998 yil | ''[[Ertangi kun doim bor|Ertaga hech qachon o'lmaydi]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{Nom}} |- | ''Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="8" | 2001 yil | rowspan="8" | ''Cho'kayotgan yo'lbars, yashirin ajdaho'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{Nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aksiyalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Oltin ot mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Yoshlar tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Draw|Runner-up}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="3" | 2011 yil | rowspan="3" | ''Assassinlar hukmronligi'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun xalq tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{Nom}} |- | 2012 yil | ''Xonim'' | Eng yaxshi aktrisa uchun sun'iy yo'ldosh mukofoti - Kinofilm | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 2018 | ''Star Trek: kashfiyot'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{Nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3" | ''Aqldan ozgan boy osiyoliklar'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{Gʻolib}} |- | rowspan="2" | 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{Gʻolib}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Kino aktyorlari gildiyasining kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{Nom}} |- | 2022 | ''Hammasi Hamma joyda Birdaniga'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{Gʻolib}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} === Maxsus mukofotlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Mukofot ! Natijalar |- | 1998 yil | Osiyo Media mukofoti ( Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali ) | {{Gʻolib}} |- | 2001 yil | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2013 yil | Osiyo kinosiga qo'shgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2015 yil | Cinema Legend mukofoti ( Singapur xalqaro film festivali )| {{Gʻolib}} |} == Tashqi havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [https://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [https://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE "Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg"]—Aprel 2011 (video, 42 min.) <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> 31wqn0fsbbe4l3toc7u4bk2rdn6h8ez 2726423 2726410 2022-07-31T07:53:24Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipox]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasi {{small|(San'at bakalavri: BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} '''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tug'ilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh o'zining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida e'tirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda “''Yes, Madam''” (1985), "''Police Story 3: Supercop"'' (1992) va "''Holy Weapon"'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond]] haqidagi "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]''" (1997) filmi va Ang Lining "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) jang san'atlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rolda u "Eng yaxshi aktrisa" nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor bo'ldi. Uning boshqa asarlari orasida ''“Memoirs of a Geisha”'' (2005), ''“Reign of Assassins”'' (2010), “''[[Kung Fu Panda 2]]''” (2011), “''Crouching Tiger''", "''Hidden Dragon: Sword of Destiny”'' (2016) va ''“The Lady”'' (2011) kabilar tasvirlangan. 2018-yilda u Amerikaning "''Crazy Rich Asians''" romantik komediya-drama filmida rol o'ynadi, buning uchun u o'z ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi “''Master Z: The Ip Man Legacy”'' va 2019-yilgi “''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]''” filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] “''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022-yilda u "''Everything Everywhere All at Once''" ilmiy-fantastik filmida rol o'ynadi. Televideniyada Yeoh "''[[Star Trek]]"'' franshizasi "[[Paramount+ platformasi|Paramount+]]" seriali "''Star Trek: Discovery"'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017-yildan 2020-yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi e’lon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini o‘zida jamlagan veb-sayt uni 2008-yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb e'tirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. 1997-yilda u ''People'' tomonidan "Dunyoning 50 ta eng go'zal insoni" ro'yxatiga kiritilgan va 2009-yilda xuddi shu jurnal uni "Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran go'zallari" ro'yxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022-yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik ro'yxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb e'tirof etdi. == Yoshlik va ta'lim == Yeoh 1962-yil 6-avgustda Perakning [[Ipox]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida tug‘ilgan. Uning ajdodlari hokkien va kantonlar edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, Shri Maju mashhur ekspress avtobusi xizmatidagi odamlar bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipoxdagi Main Convent Ipox qizlar o'rta maktabida boshlang'ich maktab sifatida o'qigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga ko'chib o'tdi va u yerda maktab-internatga o'qishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet bo'yicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi bo'lishiga to'sqinlik qildi va u o'z e'tiborini xoreografiya va boshqa san'atga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yo'nalish bo'yicha ijodiy san'at bo'yicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983-yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida g'olib chiqdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. U Londonda bo'lib o'tgan "Dunyo go'zali 1983" tanlovida Malayziya vakili bo'lgan. O'sha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u yerda yana bir juft go'zallik tanlovida g'olib chiqdi: "Tinch okeani malikasi" va "Miss Moomba"<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U yerda u [[Jackie Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo bo'ldi, bu Gonkongning yangi paydo bo'lgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining e'tiborini tortdi. Yeoh o'zining kino karyerasini harakat va jang san'ati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u yerda u o'zining eng ko'p stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. "Yes, Madam''"'' (1985) uchinchi filmida unga asosiy rol berildi <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. U ushbu va oldingi filmlarda Michelle Khan sifatida e'tirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987-yilda D&B guruhini boshqargan Dickson Poonga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009-yil Cannes kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin "''Police Story 3: Super Cop"'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. Keyin u 1993 va 1994-yillarda ''"The Heroic Trio"'' (1993) va "Yuen Woo-ping" filmlarida "''Tai Chi Master'' " va "W''ing Chun''" filmlarida paydo bo'ldi. U Gollivuddagi karerasini 1997-yilda "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]"'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Michelle Yeohga o‘zgartirdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. 1997-yilda [[James Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pierce Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini o'ynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni "o'z ishiga jiddiy va sodiq", "ajoyib aktrisa" deb ta'rifladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni "ayol James Bond" deb atagan. U o'zining stuntlarini o'tkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni o'ta xavfli deb hisoblagani uchun buning oldini olishdi. Shunga qaramay, u o'zining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang san'atlari haqidagi "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini o'ynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini o'rganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirishi kerak edi va fonetik jihatdan "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' uchun mandarin qatorlarini o'rgandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref>. Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh "Bosh roldagi eng yaxshi ayol roli" uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qo'lga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining “Mitical Films” prodyuserlik kompaniyasi orqali ''“The Touch”'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005-yilda Yeoh "''Memoirs of a Geisha''" filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini o'ynadi va u 2007-yilda "''Sunshine''" bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011-yil oktabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish bo'yicha elchi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli fransuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini o'ynagani bilan mashhur. 1997-yilda u mukofotga sazovor bo'lgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini o'ynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] “''The Lady''” filmida [[Ang San Su Chi|Ang San Su Chi obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh "''The Lady''" filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora ro'yxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishiga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyaga chiqmadi, uning katta tanaffusdan keyingi birinchi roli "Cinemaz/Sky" serialining beshinchi mavsumi "Strike Back"da Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli yashirin josusi roli edi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref>. 2016-yilda Yeoh "''Star Trek: Discovery'' " serialida Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning aksi sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Role', Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Henry Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning “''Crazy Rich Asians''” filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref>. ''The Wrap''dan Karlos Agilar uning faoliyatini "ishonchli tarzda bo'ysundirilgan" deb ta'rifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019-yilda u [[Henry Golding]] va [[Emilia Clarke]] bilan "''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]"'' filmida do'kon egasi Santa rolini o'ynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va butun dunyo bo‘ylab 121 million dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref>. Yeoh [[Marvel Studios|Marvel Studiosning]] Destin Daniel Cretton rejissyori bo‘lgan "''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' filmida Ying Nan rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh “''Ark: The Animated Series''” filmida suratga tushishi e’lon qilindi, film “''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard” video o‘yiniga asoslangan, unda u o‘rmondagi yirtqich hayvonlar malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. 2022-yilda Yeoh “''Everything Everywhere All at Once''” [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film mart oyida chiqarilgan va deyarli universal e’tirofga sazovor bo‘ldi<ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref>. Filmda u kir yuvish xonasining egasi Evelin Vang rolini o'ynadi, bu rol o'zining keng tanqidiga sazovor bo'ldi, ''IndieWiredan'' Devid Erlix esa bu "Michelle Yeoh ko'rsatgan eng zo'r ijro" ekanligini ta'kidladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref> <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak “''American Born Chinese''” seriyasida paydo boʻladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dikson Pun bilan turmush qurgan <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref> 1998 yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref> 2004 yilda u Jan Todt <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh direktori, keyinroq FIA prezidenti. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref> 2008 yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' ko'rsatuvida [[Craig Ferguson|Kreyg Fergyuson]] bilan suhbat chog'ida unga unashtirilganligini tasdiqladi.  <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref> Yeoh buddist. <ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref> 2008 yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarini oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref> Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save China’s Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref> == Filmografiya == == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi "Yulduzlar xiyobonida" Mishel Yeohning qo'l izlari]] 1999 yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay'ati a'zosi bo'lgan. <ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref> 2001 yil 19 aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini e'tirof etish uchun o'z vatani Perak [[Sulton|sultoni Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Dato' unvoniga ega bo'lgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak ( DPMP ) bilan taqdirlandi. <ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref> 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI ( Junior Chamber International ) tomonidan Dunyoning eng yaxshi yoshlari (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref> 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti|Fransiya Prezidenti]] [[Jacques Chirac|Jak Shirak]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d'honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi <ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref> U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy|Nikolya Sarkozi]] tomonidan Frantsiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d'honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga o'sha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida bo'lib o'tgan marosimda topshirildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref> 2011 yilda Yeoh 24- Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qo'shgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor bo'ldi.  2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak ( SPMP ) bilan taqdirlandi. <ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref> Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida “Osiyo kinosi a’lochisi” mukofotini oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref> 2013 yil 1 iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tug'ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega bo'lgan Panglima Setia Mahkota ( PSM ) bilan taqdirlandi. <ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref> 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref> 2016 yil 12 fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Frantsiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020 yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref> U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022 [[Time 100|-yilda dunyodagi eng nufuzli 100 kishi roʻyxatiga kiritilgan]] <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref> === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) - '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) - '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) - '''Dato' Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 yil | ''Ha, xonim'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 1998 yil | ''[[Ertangi kun doim bor|Ertaga hech qachon o'lmaydi]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{Nom}} |- | ''Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="8" | 2001 yil | rowspan="8" | ''Cho'kayotgan yo'lbars, yashirin ajdaho'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{Nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aksiyalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Oltin ot mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Yoshlar tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Draw|Runner-up}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="3" | 2011 yil | rowspan="3" | ''Assassinlar hukmronligi'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun xalq tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{Nom}} |- | 2012 yil | ''Xonim'' | Eng yaxshi aktrisa uchun sun'iy yo'ldosh mukofoti - Kinofilm | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 2018 | ''Star Trek: kashfiyot'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{Nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3" | ''Aqldan ozgan boy osiyoliklar'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{Gʻolib}} |- | rowspan="2" | 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{Gʻolib}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Kino aktyorlari gildiyasining kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{Nom}} |- | 2022 | ''Hammasi Hamma joyda Birdaniga'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{Gʻolib}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} === Maxsus mukofotlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Mukofot ! Natijalar |- | 1998 yil | Osiyo Media mukofoti ( Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali ) | {{Gʻolib}} |- | 2001 yil | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2013 yil | Osiyo kinosiga qo'shgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2015 yil | Cinema Legend mukofoti ( Singapur xalqaro film festivali )| {{Gʻolib}} |} == Tashqi havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [https://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [https://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE "Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg"]—Aprel 2011 (video, 42 min.) <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> 7aya4saayuoe04gu6n9z7061y43ziie 2726427 2726423 2022-07-31T07:59:42Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipox]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasi {{small|(San'at bakalavri: BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} '''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tug'ilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh o'zining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida e'tirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda “''Yes, Madam''” (1985), "''Police Story 3: Supercop"'' (1992) va "''Holy Weapon"'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond]] haqidagi "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]''" (1997) filmi va Ang Lining "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) jang san'atlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rolda u "Eng yaxshi aktrisa" nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor bo'ldi. Uning boshqa asarlari orasida ''“Memoirs of a Geisha”'' (2005), ''“Reign of Assassins”'' (2010), “''[[Kung Fu Panda 2]]''” (2011), “''Crouching Tiger''", "''Hidden Dragon: Sword of Destiny”'' (2016) va ''“The Lady”'' (2011) kabilar tasvirlangan. 2018-yilda u Amerikaning "''Crazy Rich Asians''" romantik komediya-drama filmida rol o'ynadi, buning uchun u o'z ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi “''Master Z: The Ip Man Legacy”'' va 2019-yilgi “''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]''” filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] “''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022-yilda u "''Everything Everywhere All at Once''" ilmiy-fantastik filmida rol o'ynadi. Televideniyada Yeoh "''[[Star Trek]]"'' franshizasi "[[Paramount+ platformasi|Paramount+]]" seriali "''Star Trek: Discovery"'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017-yildan 2020-yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi e’lon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini o‘zida jamlagan veb-sayt uni 2008-yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb e'tirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. 1997-yilda u ''People'' tomonidan "Dunyoning 50 ta eng go'zal insoni" ro'yxatiga kiritilgan va 2009-yilda xuddi shu jurnal uni "Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran go'zallari" ro'yxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022-yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik ro'yxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb e'tirof etdi. == Yoshlik va ta'lim == Yeoh 1962-yil 6-avgustda Perakning [[Ipox]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida tug‘ilgan. Uning ajdodlari hokkien va kantonlar edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, Shri Maju mashhur ekspress avtobusi xizmatidagi odamlar bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipoxdagi Main Convent Ipox qizlar o'rta maktabida boshlang'ich maktab sifatida o'qigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga ko'chib o'tdi va u yerda maktab-internatga o'qishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet bo'yicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi bo'lishiga to'sqinlik qildi va u o'z e'tiborini xoreografiya va boshqa san'atga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yo'nalish bo'yicha ijodiy san'at bo'yicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983-yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida g'olib chiqdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. U Londonda bo'lib o'tgan "Dunyo go'zali 1983" tanlovida Malayziya vakili bo'lgan. O'sha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u yerda yana bir juft go'zallik tanlovida g'olib chiqdi: "Tinch okeani malikasi" va "Miss Moomba"<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U yerda u [[Jackie Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo bo'ldi, bu Gonkongning yangi paydo bo'lgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining e'tiborini tortdi. Yeoh o'zining kino karyerasini harakat va jang san'ati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u yerda u o'zining eng ko'p stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. "Yes, Madam''"'' (1985) uchinchi filmida unga asosiy rol berildi <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. U ushbu va oldingi filmlarda Michelle Khan sifatida e'tirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987-yilda D&B guruhini boshqargan Dickson Poonga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009-yil Cannes kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin "''Police Story 3: Super Cop"'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. Keyin u 1993 va 1994-yillarda ''"The Heroic Trio"'' (1993) va "Yuen Woo-ping" filmlarida "''Tai Chi Master'' " va "W''ing Chun''" filmlarida paydo bo'ldi. U Gollivuddagi karerasini 1997-yilda "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]"'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Michelle Yeohga o‘zgartirdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. 1997-yilda [[James Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pierce Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini o'ynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni "o'z ishiga jiddiy va sodiq", "ajoyib aktrisa" deb ta'rifladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni "ayol James Bond" deb atagan. U o'zining stuntlarini o'tkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni o'ta xavfli deb hisoblagani uchun buning oldini olishdi. Shunga qaramay, u o'zining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang san'atlari haqidagi "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini o'ynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini o'rganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirishi kerak edi va fonetik jihatdan "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' uchun mandarin qatorlarini o'rgandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref>. Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh "Bosh roldagi eng yaxshi ayol roli" uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qo'lga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining “Mitical Films” prodyuserlik kompaniyasi orqali ''“The Touch”'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005-yilda Yeoh "''Memoirs of a Geisha''" filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini o'ynadi va u 2007-yilda "''Sunshine''" bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011-yil oktabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish bo'yicha elchi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli fransuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini o'ynagani bilan mashhur. 1997-yilda u mukofotga sazovor bo'lgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini o'ynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] “''The Lady''” filmida [[Ang San Su Chi|Ang San Su Chi obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh "''The Lady''" filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora ro'yxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishiga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyaga chiqmadi, uning katta tanaffusdan keyingi birinchi roli "Cinemaz/Sky" serialining beshinchi mavsumi "Strike Back"da Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli yashirin josusi roli edi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref>. 2016-yilda Yeoh "''Star Trek: Discovery'' " serialida Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning aksi sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Role', Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Henry Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning “''Crazy Rich Asians''” filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref>. ''The Wrap''dan Karlos Agilar uning faoliyatini "ishonchli tarzda bo'ysundirilgan" deb ta'rifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019-yilda u [[Henry Golding]] va [[Emilia Clarke]] bilan "''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]"'' filmida do'kon egasi Santa rolini o'ynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va butun dunyo bo‘ylab 121 million dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref>. Yeoh [[Marvel Studios|Marvel Studiosning]] Destin Daniel Cretton rejissyori bo‘lgan "''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' filmida Ying Nan rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh “''Ark: The Animated Series''” filmida suratga tushishi e’lon qilindi, film “''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard” video o‘yiniga asoslangan, unda u o‘rmondagi yirtqich hayvonlar malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. 2022-yilda Yeoh “''Everything Everywhere All at Once''” [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film mart oyida chiqarilgan va deyarli universal e’tirofga sazovor bo‘ldi<ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref>. Filmda u kir yuvish xonasining egasi Evelin Vang rolini o'ynadi, bu rol o'zining keng tanqidiga sazovor bo'ldi, ''IndieWiredan'' Devid Erlix esa bu "Michelle Yeoh ko'rsatgan eng zo'r ijro" ekanligini ta'kidladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref> <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak “''American Born Chinese''” seriyasida paydo boʻladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dickson Poon bilan turmush qurgan<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. 1998-yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref>. 2004-yilda u Jan Todt<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, Jan keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh rejissyori, keyinroq FIA prezidenti bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref>. 2008-yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' ko'rsatuvida [[Craig Ferguson]] bilan suhbat chog'ida unga unashtirilganligini tasdiqladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref>. Yeoh buddist<ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref>. 2008-yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarni oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref>. Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save China’s Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref>. == Filmografiya == == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi "Yulduzlar xiyobonida" Mishel Yeohning qo'l izlari]] 1999 yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay'ati a'zosi bo'lgan. <ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref> 2001 yil 19 aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini e'tirof etish uchun o'z vatani Perak [[Sulton|sultoni Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Dato' unvoniga ega bo'lgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak ( DPMP ) bilan taqdirlandi. <ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref> 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI ( Junior Chamber International ) tomonidan Dunyoning eng yaxshi yoshlari (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref> 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti|Fransiya Prezidenti]] [[Jacques Chirac|Jak Shirak]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d'honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi <ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref> U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy|Nikolya Sarkozi]] tomonidan Frantsiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d'honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga o'sha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida bo'lib o'tgan marosimda topshirildi. <ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref> 2011 yilda Yeoh 24- Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qo'shgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor bo'ldi.  2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak ( SPMP ) bilan taqdirlandi. <ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref> Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida “Osiyo kinosi a’lochisi” mukofotini oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref> 2013 yil 1 iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tug'ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega bo'lgan Panglima Setia Mahkota ( PSM ) bilan taqdirlandi. <ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref> 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref> 2016 yil 12 fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Frantsiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020 yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref> U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022 [[Time 100|-yilda dunyodagi eng nufuzli 100 kishi roʻyxatiga kiritilgan]] <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref> === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) - '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) - '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) - '''Dato' Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 yil | ''Ha, xonim'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 1998 yil | ''[[Ertangi kun doim bor|Ertaga hech qachon o'lmaydi]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{Nom}} |- | ''Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="8" | 2001 yil | rowspan="8" | ''Cho'kayotgan yo'lbars, yashirin ajdaho'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{Nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aksiyalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Oltin ot mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Yoshlar tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Draw|Runner-up}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="3" | 2011 yil | rowspan="3" | ''Assassinlar hukmronligi'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun xalq tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{Nom}} |- | 2012 yil | ''Xonim'' | Eng yaxshi aktrisa uchun sun'iy yo'ldosh mukofoti - Kinofilm | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 2018 | ''Star Trek: kashfiyot'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{Nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3" | ''Aqldan ozgan boy osiyoliklar'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{Gʻolib}} |- | rowspan="2" | 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{Gʻolib}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Kino aktyorlari gildiyasining kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{Nom}} |- | 2022 | ''Hammasi Hamma joyda Birdaniga'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{Gʻolib}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} === Maxsus mukofotlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Mukofot ! Natijalar |- | 1998 yil | Osiyo Media mukofoti ( Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali ) | {{Gʻolib}} |- | 2001 yil | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2013 yil | Osiyo kinosiga qo'shgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2015 yil | Cinema Legend mukofoti ( Singapur xalqaro film festivali )| {{Gʻolib}} |} == Tashqi havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [https://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [https://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE "Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg"]—Aprel 2011 (video, 42 min.) <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> o21v0i62jm2bdxyszpfjaualsyycxz4 2726430 2726427 2022-07-31T08:11:20Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipox]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasi {{small|(San'at bakalavri: BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} '''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tug'ilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh o'zining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida e'tirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda “''Yes, Madam''” (1985), "''Police Story 3: Supercop"'' (1992) va "''Holy Weapon"'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond]] haqidagi "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]''" (1997) filmi va Ang Lining "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) jang san'atlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rolda u "Eng yaxshi aktrisa" nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor bo'ldi. Uning boshqa asarlari orasida ''“Memoirs of a Geisha”'' (2005), ''“Reign of Assassins”'' (2010), “''[[Kung Fu Panda 2]]''” (2011), “''Crouching Tiger''", "''Hidden Dragon: Sword of Destiny”'' (2016) va ''“The Lady”'' (2011) kabilar tasvirlangan. 2018-yilda u Amerikaning "''Crazy Rich Asians''" romantik komediya-drama filmida rol o'ynadi, buning uchun u o'z ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi “''Master Z: The Ip Man Legacy”'' va 2019-yilgi “''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]''” filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] “''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022-yilda u "''Everything Everywhere All at Once''" ilmiy-fantastik filmida rol o'ynadi. Televideniyada Yeoh "''[[Star Trek]]"'' franshizasi "[[Paramount+ platformasi|Paramount+]]" seriali "''Star Trek: Discovery"'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017-yildan 2020-yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi e’lon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini o‘zida jamlagan veb-sayt uni 2008-yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb e'tirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. 1997-yilda u ''People'' tomonidan "Dunyoning 50 ta eng go'zal insoni" ro'yxatiga kiritilgan va 2009-yilda xuddi shu jurnal uni "Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran go'zallari" ro'yxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022-yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik ro'yxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb e'tirof etdi. == Yoshlik va ta'lim == Yeoh 1962-yil 6-avgustda Perakning [[Ipox]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida tug‘ilgan. Uning ajdodlari hokkien va kantonlar edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, Shri Maju mashhur ekspress avtobusi xizmatidagi odamlar bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipoxdagi Main Convent Ipox qizlar o'rta maktabida boshlang'ich maktab sifatida o'qigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga ko'chib o'tdi va u yerda maktab-internatga o'qishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet bo'yicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi bo'lishiga to'sqinlik qildi va u o'z e'tiborini xoreografiya va boshqa san'atga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yo'nalish bo'yicha ijodiy san'at bo'yicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983-yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida g'olib chiqdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. U Londonda bo'lib o'tgan "Dunyo go'zali 1983" tanlovida Malayziya vakili bo'lgan. O'sha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u yerda yana bir juft go'zallik tanlovida g'olib chiqdi: "Tinch okeani malikasi" va "Miss Moomba"<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U yerda u [[Jackie Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo bo'ldi, bu Gonkongning yangi paydo bo'lgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining e'tiborini tortdi. Yeoh o'zining kino karyerasini harakat va jang san'ati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u yerda u o'zining eng ko'p stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. "Yes, Madam''"'' (1985) uchinchi filmida unga asosiy rol berildi <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. U ushbu va oldingi filmlarda Michelle Khan sifatida e'tirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987-yilda D&B guruhini boshqargan Dickson Poonga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009-yil Cannes kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin "''Police Story 3: Super Cop"'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. Keyin u 1993 va 1994-yillarda ''"The Heroic Trio"'' (1993) va "Yuen Woo-ping" filmlarida "''Tai Chi Master'' " va "W''ing Chun''" filmlarida paydo bo'ldi. U Gollivuddagi karerasini 1997-yilda "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]"'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Michelle Yeohga o‘zgartirdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. 1997-yilda [[James Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pierce Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini o'ynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni "o'z ishiga jiddiy va sodiq", "ajoyib aktrisa" deb ta'rifladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni "ayol James Bond" deb atagan. U o'zining stuntlarini o'tkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni o'ta xavfli deb hisoblagani uchun buning oldini olishdi. Shunga qaramay, u o'zining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang san'atlari haqidagi "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini o'ynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini o'rganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirishi kerak edi va fonetik jihatdan "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' uchun mandarin qatorlarini o'rgandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref>. Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh "Bosh roldagi eng yaxshi ayol roli" uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qo'lga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining “Mitical Films” prodyuserlik kompaniyasi orqali ''“The Touch”'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005-yilda Yeoh "''Memoirs of a Geisha''" filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini o'ynadi va u 2007-yilda "''Sunshine''" bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011-yil oktabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish bo'yicha elchi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli fransuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini o'ynagani bilan mashhur. 1997-yilda u mukofotga sazovor bo'lgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini o'ynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] “''The Lady''” filmida [[Ang San Su Chi|Ang San Su Chi obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh "''The Lady''" filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora ro'yxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishiga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyaga chiqmadi, uning katta tanaffusdan keyingi birinchi roli "Cinemaz/Sky" serialining beshinchi mavsumi "Strike Back"da Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli yashirin josusi roli edi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref>. 2016-yilda Yeoh "''Star Trek: Discovery'' " serialida Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning aksi sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Role', Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Henry Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning “''Crazy Rich Asians''” filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref>. ''The Wrap''dan Karlos Agilar uning faoliyatini "ishonchli tarzda bo'ysundirilgan" deb ta'rifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019-yilda u [[Henry Golding]] va [[Emilia Clarke]] bilan "''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]"'' filmida do'kon egasi Santa rolini o'ynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va butun dunyo bo‘ylab 121 million dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref>. Yeoh [[Marvel Studios|Marvel Studiosning]] Destin Daniel Cretton rejissyori bo‘lgan "''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' filmida Ying Nan rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh “''Ark: The Animated Series''” filmida suratga tushishi e’lon qilindi, film “''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard” video o‘yiniga asoslangan, unda u o‘rmondagi yirtqich hayvonlar malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. 2022-yilda Yeoh “''Everything Everywhere All at Once''” [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film mart oyida chiqarilgan va deyarli universal e’tirofga sazovor bo‘ldi<ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref>. Filmda u kir yuvish xonasining egasi Evelin Vang rolini o'ynadi, bu rol o'zining keng tanqidiga sazovor bo'ldi, ''IndieWiredan'' Devid Erlix esa bu "Michelle Yeoh ko'rsatgan eng zo'r ijro" ekanligini ta'kidladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref> <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak “''American Born Chinese''” seriyasida paydo boʻladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dickson Poon bilan turmush qurgan<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. 1998-yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref>. 2004-yilda u Jan Todt<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, Jan keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh rejissyori, keyinroq FIA prezidenti bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref>. 2008-yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' ko'rsatuvida [[Craig Ferguson]] bilan suhbat chog'ida unga unashtirilganligini tasdiqladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref>. Yeoh buddist<ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref>. 2008-yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarni oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref>. Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save China’s Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref>. == Filmografiya == == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi "Yulduzlar xiyoboni"da Michelle Yeohning qo'l izlari]] 1999-yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay'ati a'zosi bo'lgan<ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref>. 2001-yil 19-aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini e'tirof etish uchun o'z vatani Perak sultoni [[Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Dato' unvoniga ega bo'lgan "Darja Datuk Paduka Mahkota Perak" (DPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref>. 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI (Junior Chamber International) tomonidan "Dunyoning eng yaxshi yoshlari" (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref>. 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti]] [[Jacques Chirac]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d'honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy]] tomonidan Fransiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d'honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga o'sha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida bo'lib o'tgan marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref>. 2011-yilda Yeoh 24-Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qo'shgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor bo'l2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak ( SPMP ) bilan taqdirlandi. <ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref> Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida “Osiyo kinosi a’lochisi” mukofotini oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref> 2013 yil 1 iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tug'ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega bo'lgan Panglima Setia Mahkota ( PSM ) bilan taqdirlandi. <ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref> 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref> 2016 yil 12 fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Frantsiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020 yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref> U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022 [[Time 100|-yilda dunyodagi eng nufuzli 100 kishi roʻyxatiga kiritilgan]] <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref> === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) - '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) - '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) - '''Dato' Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 yil | ''Ha, xonim'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 1998 yil | ''[[Ertangi kun doim bor|Ertaga hech qachon o'lmaydi]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{Nom}} |- | ''Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="8" | 2001 yil | rowspan="8" | ''Cho'kayotgan yo'lbars, yashirin ajdaho'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{Nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aksiyalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Oltin ot mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Yoshlar tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Draw|Runner-up}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="3" | 2011 yil | rowspan="3" | ''Assassinlar hukmronligi'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun xalq tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{Nom}} |- | 2012 yil | ''Xonim'' | Eng yaxshi aktrisa uchun sun'iy yo'ldosh mukofoti - Kinofilm | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 2018 | ''Star Trek: kashfiyot'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{Nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3" | ''Aqldan ozgan boy osiyoliklar'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{Gʻolib}} |- | rowspan="2" | 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{Gʻolib}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Kino aktyorlari gildiyasining kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{Nom}} |- | 2022 | ''Hammasi Hamma joyda Birdaniga'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{Gʻolib}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} === Maxsus mukofotlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Mukofot ! Natijalar |- | 1998 yil | Osiyo Media mukofoti ( Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali ) | {{Gʻolib}} |- | 2001 yil | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2013 yil | Osiyo kinosiga qo'shgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2015 yil | Cinema Legend mukofoti ( Singapur xalqaro film festivali )| {{Gʻolib}} |} == Tashqi havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [https://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [https://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE "Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg"]—Aprel 2011 (video, 42 min.) <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> 5305swiaajrs45v1j9qideivggqz9n0 2726438 2726430 2022-07-31T08:19:47Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipox]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasi {{small|(San'at bakalavri: BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} '''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tug'ilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh o'zining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida e'tirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda “''Yes, Madam''” (1985), "''Police Story 3: Supercop"'' (1992) va "''Holy Weapon"'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond]] haqidagi "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]''" (1997) filmi va Ang Lining "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) jang san'atlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rolda u "Eng yaxshi aktrisa" nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor bo'ldi. Uning boshqa asarlari orasida ''“Memoirs of a Geisha”'' (2005), ''“Reign of Assassins”'' (2010), “''[[Kung Fu Panda 2]]''” (2011), “''Crouching Tiger''", "''Hidden Dragon: Sword of Destiny”'' (2016) va ''“The Lady”'' (2011) kabilar tasvirlangan. 2018-yilda u Amerikaning "''Crazy Rich Asians''" romantik komediya-drama filmida rol o'ynadi, buning uchun u o'z ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi “''Master Z: The Ip Man Legacy”'' va 2019-yilgi “''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]''” filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] “''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022-yilda u "''Everything Everywhere All at Once''" ilmiy-fantastik filmida rol o'ynadi. Televideniyada Yeoh "''[[Star Trek]]"'' franshizasi "[[Paramount+ platformasi|Paramount+]]" seriali "''Star Trek: Discovery"'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017-yildan 2020-yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi e’lon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini o‘zida jamlagan veb-sayt uni 2008-yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb e'tirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. 1997-yilda u ''People'' tomonidan "Dunyoning 50 ta eng go'zal insoni" ro'yxatiga kiritilgan va 2009-yilda xuddi shu jurnal uni "Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran go'zallari" ro'yxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022-yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik ro'yxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb e'tirof etdi. == Yoshlik va ta'lim == Yeoh 1962-yil 6-avgustda Perakning [[Ipox]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida tug‘ilgan. Uning ajdodlari hokkien va kantonlar edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, Shri Maju mashhur ekspress avtobusi xizmatidagi odamlar bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipoxdagi Main Convent Ipox qizlar o'rta maktabida boshlang'ich maktab sifatida o'qigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga ko'chib o'tdi va u yerda maktab-internatga o'qishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet bo'yicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi bo'lishiga to'sqinlik qildi va u o'z e'tiborini xoreografiya va boshqa san'atga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yo'nalish bo'yicha ijodiy san'at bo'yicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983-yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida g'olib chiqdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. U Londonda bo'lib o'tgan "Dunyo go'zali 1983" tanlovida Malayziya vakili bo'lgan. O'sha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u yerda yana bir juft go'zallik tanlovida g'olib chiqdi: "Tinch okeani malikasi" va "Miss Moomba"<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U yerda u [[Jackie Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo bo'ldi, bu Gonkongning yangi paydo bo'lgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining e'tiborini tortdi. Yeoh o'zining kino karyerasini harakat va jang san'ati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u yerda u o'zining eng ko'p stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. "Yes, Madam''"'' (1985) uchinchi filmida unga asosiy rol berildi <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. U ushbu va oldingi filmlarda Michelle Khan sifatida e'tirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987-yilda D&B guruhini boshqargan Dickson Poonga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009-yil Cannes kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin "''Police Story 3: Super Cop"'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. Keyin u 1993 va 1994-yillarda ''"The Heroic Trio"'' (1993) va "Yuen Woo-ping" filmlarida "''Tai Chi Master'' " va "W''ing Chun''" filmlarida paydo bo'ldi. U Gollivuddagi karerasini 1997-yilda "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]"'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Michelle Yeohga o‘zgartirdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. 1997-yilda [[James Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pierce Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini o'ynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni "o'z ishiga jiddiy va sodiq", "ajoyib aktrisa" deb ta'rifladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni "ayol James Bond" deb atagan. U o'zining stuntlarini o'tkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni o'ta xavfli deb hisoblagani uchun buning oldini olishdi. Shunga qaramay, u o'zining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang san'atlari haqidagi "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini o'ynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini o'rganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirishi kerak edi va fonetik jihatdan "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' uchun mandarin qatorlarini o'rgandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref>. Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh "Bosh roldagi eng yaxshi ayol roli" uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qo'lga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining “Mitical Films” prodyuserlik kompaniyasi orqali ''“The Touch”'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005-yilda Yeoh "''Memoirs of a Geisha''" filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini o'ynadi va u 2007-yilda "''Sunshine''" bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011-yil oktabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish bo'yicha elchi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli fransuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini o'ynagani bilan mashhur. 1997-yilda u mukofotga sazovor bo'lgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini o'ynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] “''The Lady''” filmida [[Ang San Su Chi|Ang San Su Chi obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh "''The Lady''" filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora ro'yxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishiga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyaga chiqmadi, uning katta tanaffusdan keyingi birinchi roli "Cinemaz/Sky" serialining beshinchi mavsumi "Strike Back"da Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli yashirin josusi roli edi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref>. 2016-yilda Yeoh "''Star Trek: Discovery'' " serialida Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning aksi sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Role', Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Henry Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning “''Crazy Rich Asians''” filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref>. ''The Wrap''dan Karlos Agilar uning faoliyatini "ishonchli tarzda bo'ysundirilgan" deb ta'rifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019-yilda u [[Henry Golding]] va [[Emilia Clarke]] bilan "''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]"'' filmida do'kon egasi Santa rolini o'ynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va butun dunyo bo‘ylab 121 million dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref>. Yeoh [[Marvel Studios|Marvel Studiosning]] Destin Daniel Cretton rejissyori bo‘lgan "''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' filmida Ying Nan rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh “''Ark: The Animated Series''” filmida suratga tushishi e’lon qilindi, film “''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard” video o‘yiniga asoslangan, unda u o‘rmondagi yirtqich hayvonlar malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. 2022-yilda Yeoh “''Everything Everywhere All at Once''” [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film mart oyida chiqarilgan va deyarli universal e’tirofga sazovor bo‘ldi<ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref>. Filmda u kir yuvish xonasining egasi Evelin Vang rolini o'ynadi, bu rol o'zining keng tanqidiga sazovor bo'ldi, ''IndieWiredan'' Devid Erlix esa bu "Michelle Yeoh ko'rsatgan eng zo'r ijro" ekanligini ta'kidladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref> <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak “''American Born Chinese''” seriyasida paydo boʻladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dickson Poon bilan turmush qurgan<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. 1998-yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref>. 2004-yilda u Jan Todt<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, Jan keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh rejissyori, keyinroq FIA prezidenti bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref>. 2008-yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' ko'rsatuvida [[Craig Ferguson]] bilan suhbat chog'ida unga unashtirilganligini tasdiqladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref>. Yeoh buddist<ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref>. 2008-yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarni oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref>. Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save China’s Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref>. == Filmografiya == == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi "Yulduzlar xiyoboni"da Michelle Yeohning qo'l izlari]] 1999-yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay'ati a'zosi bo'lgan<ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref>. 2001-yil 19-aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini e'tirof etish uchun o'z vatani Perak sultoni [[Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Dato' unvoniga ega bo'lgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak (DPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref>. 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI (Junior Chamber International) tomonidan "Dunyoning eng yaxshi yoshlari" (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref>. 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti]] [[Jacques Chirac]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d'honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy]] tomonidan Fransiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d'honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga o'sha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida bo'lib o'tgan marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref>. 2011-yilda Yeoh 24-Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qo'shgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor bo'ldi. 2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak (SPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref>. Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida “Excellence in Asian Cinema” mukofotini oldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref>. 2013-yil 1-iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tug'ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega bo'lgan Panglima Setia Mahkota (PSM) bilan taqdirlandi<ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref>. 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref>. 2016-yil 12-fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Fransiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020-yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref>. U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022-yilda dunyodagi eng nufuzli [[Time 100|100 kishi]] ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref>. === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) – '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) – '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) – '''Dato' Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 yil | ''Ha, xonim'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 1998 yil | ''[[Ertangi kun doim bor|Ertaga hech qachon o'lmaydi]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{Nom}} |- | ''Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="8" | 2001 yil | rowspan="8" | ''Cho'kayotgan yo'lbars, yashirin ajdaho'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{Nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aksiyalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Oltin ot mukofoti | {{Nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{Nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Yoshlar tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Draw|Runner-up}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{Nom}} |- | rowspan="3" | 2011 yil | rowspan="3" | ''Assassinlar hukmronligi'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{Nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun xalq tanlovi mukofoti | {{Nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{Nom}} |- | 2012 yil | ''Xonim'' | Eng yaxshi aktrisa uchun sun'iy yo'ldosh mukofoti - Kinofilm | {{Nom}} |- | rowspan="2" | 2018 | ''Star Trek: kashfiyot'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{Nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3" | ''Aqldan ozgan boy osiyoliklar'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{Gʻolib}} |- | rowspan="2" | 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{Gʻolib}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Kino aktyorlari gildiyasining kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{Nom}} |- | 2022 | ''Hammasi Hamma joyda Birdaniga'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{Gʻolib}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} === Maxsus mukofotlar === {| class="wikitable sortable" !Yil ! Mukofot ! Natijalar |- | 1998 yil | Osiyo Media mukofoti ( Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali ) | {{Gʻolib}} |- | 2001 yil | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2013 yil | Osiyo kinosiga qo'shgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{Gʻolib}} |- | 2015 yil | Cinema Legend mukofoti ( Singapur xalqaro film festivali )| {{Gʻolib}} |} == Tashqi havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [https://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [https://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE "Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg"]—Aprel 2011 (video, 42 min.) <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> lk8hk1aqduqx6kwrrow9t0pv9bnhyeg 2726460 2726438 2022-07-31T08:32:20Z Diwikiped 74803 /* Mukofotlar va nominatsiyalar */ wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipox]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasi {{small|(San'at bakalavri: BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} '''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tug'ilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh o'zining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida e'tirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda “''Yes, Madam''” (1985), "''Police Story 3: Supercop"'' (1992) va "''Holy Weapon"'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond]] haqidagi "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]''" (1997) filmi va Ang Lining "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) jang san'atlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rolda u "Eng yaxshi aktrisa" nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor bo'ldi. Uning boshqa asarlari orasida ''“Memoirs of a Geisha”'' (2005), ''“Reign of Assassins”'' (2010), “''[[Kung Fu Panda 2]]''” (2011), “''Crouching Tiger''", "''Hidden Dragon: Sword of Destiny”'' (2016) va ''“The Lady”'' (2011) kabilar tasvirlangan. 2018-yilda u Amerikaning "''Crazy Rich Asians''" romantik komediya-drama filmida rol o'ynadi, buning uchun u o'z ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi “''Master Z: The Ip Man Legacy”'' va 2019-yilgi “''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]''” filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] “''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022-yilda u "''Everything Everywhere All at Once''" ilmiy-fantastik filmida rol o'ynadi. Televideniyada Yeoh "''[[Star Trek]]"'' franshizasi "[[Paramount+ platformasi|Paramount+]]" seriali "''Star Trek: Discovery"'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017-yildan 2020-yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi e’lon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini o‘zida jamlagan veb-sayt uni 2008-yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb e'tirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. 1997-yilda u ''People'' tomonidan "Dunyoning 50 ta eng go'zal insoni" ro'yxatiga kiritilgan va 2009-yilda xuddi shu jurnal uni "Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran go'zallari" ro'yxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022-yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik ro'yxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb e'tirof etdi. == Yoshlik va ta'lim == Yeoh 1962-yil 6-avgustda Perakning [[Ipox]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida tug‘ilgan. Uning ajdodlari hokkien va kantonlar edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, Shri Maju mashhur ekspress avtobusi xizmatidagi odamlar bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipoxdagi Main Convent Ipox qizlar o'rta maktabida boshlang'ich maktab sifatida o'qigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga ko'chib o'tdi va u yerda maktab-internatga o'qishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet bo'yicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi bo'lishiga to'sqinlik qildi va u o'z e'tiborini xoreografiya va boshqa san'atga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yo'nalish bo'yicha ijodiy san'at bo'yicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983-yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida g'olib chiqdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. U Londonda bo'lib o'tgan "Dunyo go'zali 1983" tanlovida Malayziya vakili bo'lgan. O'sha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u yerda yana bir juft go'zallik tanlovida g'olib chiqdi: "Tinch okeani malikasi" va "Miss Moomba"<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U yerda u [[Jackie Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo bo'ldi, bu Gonkongning yangi paydo bo'lgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining e'tiborini tortdi. Yeoh o'zining kino karyerasini harakat va jang san'ati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u yerda u o'zining eng ko'p stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. "Yes, Madam''"'' (1985) uchinchi filmida unga asosiy rol berildi <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. U ushbu va oldingi filmlarda Michelle Khan sifatida e'tirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987-yilda D&B guruhini boshqargan Dickson Poonga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009-yil Cannes kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin "''Police Story 3: Super Cop"'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. Keyin u 1993 va 1994-yillarda ''"The Heroic Trio"'' (1993) va "Yuen Woo-ping" filmlarida "''Tai Chi Master'' " va "W''ing Chun''" filmlarida paydo bo'ldi. U Gollivuddagi karerasini 1997-yilda "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]"'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Michelle Yeohga o‘zgartirdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. 1997-yilda [[James Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pierce Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini o'ynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni "o'z ishiga jiddiy va sodiq", "ajoyib aktrisa" deb ta'rifladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni "ayol James Bond" deb atagan. U o'zining stuntlarini o'tkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni o'ta xavfli deb hisoblagani uchun buning oldini olishdi. Shunga qaramay, u o'zining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang san'atlari haqidagi "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini o'ynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini o'rganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirishi kerak edi va fonetik jihatdan "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' uchun mandarin qatorlarini o'rgandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref>. Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh "Bosh roldagi eng yaxshi ayol roli" uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qo'lga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining “Mitical Films” prodyuserlik kompaniyasi orqali ''“The Touch”'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005-yilda Yeoh "''Memoirs of a Geisha''" filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini o'ynadi va u 2007-yilda "''Sunshine''" bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011-yil oktabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish bo'yicha elchi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli fransuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini o'ynagani bilan mashhur. 1997-yilda u mukofotga sazovor bo'lgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini o'ynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] “''The Lady''” filmida [[Ang San Su Chi|Ang San Su Chi obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh "''The Lady''" filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora ro'yxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishiga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyaga chiqmadi, uning katta tanaffusdan keyingi birinchi roli "Cinemaz/Sky" serialining beshinchi mavsumi "Strike Back"da Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli yashirin josusi roli edi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref>. 2016-yilda Yeoh "''Star Trek: Discovery'' " serialida Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning aksi sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Role', Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Henry Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning “''Crazy Rich Asians''” filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref>. ''The Wrap''dan Karlos Agilar uning faoliyatini "ishonchli tarzda bo'ysundirilgan" deb ta'rifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019-yilda u [[Henry Golding]] va [[Emilia Clarke]] bilan "''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]"'' filmida do'kon egasi Santa rolini o'ynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va butun dunyo bo‘ylab 121 million dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref>. Yeoh [[Marvel Studios|Marvel Studiosning]] Destin Daniel Cretton rejissyori bo‘lgan "''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' filmida Ying Nan rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh “''Ark: The Animated Series''” filmida suratga tushishi e’lon qilindi, film “''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard” video o‘yiniga asoslangan, unda u o‘rmondagi yirtqich hayvonlar malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. 2022-yilda Yeoh “''Everything Everywhere All at Once''” [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film mart oyida chiqarilgan va deyarli universal e’tirofga sazovor bo‘ldi<ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref>. Filmda u kir yuvish xonasining egasi Evelin Vang rolini o'ynadi, bu rol o'zining keng tanqidiga sazovor bo'ldi, ''IndieWiredan'' Devid Erlix esa bu "Michelle Yeoh ko'rsatgan eng zo'r ijro" ekanligini ta'kidladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref> <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak “''American Born Chinese''” seriyasida paydo boʻladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dickson Poon bilan turmush qurgan<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. 1998-yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref>. 2004-yilda u Jan Todt<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, Jan keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh rejissyori, keyinroq FIA prezidenti bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref>. 2008-yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' ko'rsatuvida [[Craig Ferguson]] bilan suhbat chog'ida unga unashtirilganligini tasdiqladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref>. Yeoh buddist<ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref>. 2008-yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarni oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref>. Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save China’s Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref>. == Filmografiya == == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi "Yulduzlar xiyoboni"da Michelle Yeohning qo'l izlari]] 1999-yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay'ati a'zosi bo'lgan<ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref>. 2001-yil 19-aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini e'tirof etish uchun o'z vatani Perak sultoni [[Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Dato' unvoniga ega bo'lgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak (DPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref>. 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI (Junior Chamber International) tomonidan "Dunyoning eng yaxshi yoshlari" (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref>. 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti]] [[Jacques Chirac]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d'honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy]] tomonidan Fransiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d'honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga o'sha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida bo'lib o'tgan marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref>. 2011-yilda Yeoh 24-Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qo'shgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor bo'ldi. 2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak (SPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref>. Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida “Excellence in Asian Cinema” mukofotini oldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref>. 2013-yil 1-iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tug'ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega bo'lgan Panglima Setia Mahkota (PSM) bilan taqdirlandi<ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref>. 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref>. 2016-yil 12-fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Fransiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020-yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref>. U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022-yilda dunyodagi eng nufuzli [[Time 100|100 kishi]] ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref>. === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) – '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) – '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) – '''Dato' Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 | ''Yes, Madam'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan=2|1998 | ''[[Tomorrow Never Dies]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{nom}} |- | ''The Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "8"| 2001 | rowspan = "8"| ''Crouching Tiger, Hidden Dragon'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Golden Horse mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Teen Choice mukofoti | {{nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{draw|2-o‘rin}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "3"| 2011 | rowspan = "3"| ''Reign of Assassins'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun Xalq tanlovi mukofoti | {{nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{nom}} |- | 2012 | ''The Lady'' | Eng yaxshi aktrisa – Kinofilm uchun Satellite mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "2"| 2018 | ''Star Trek: Discovery'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3"|''Crazy Rich Asians'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{won}} |- | rowspan = "2"| 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{won}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Screen Actors Guildning kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{nom}} |- | 2022 | ''Everything Everywhere All At Once'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{won}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} ===Maxsus mukofotlar=== {| class="wikitable sortable" |- ! Yil ! Mukofot ! Natija |- | 1998 | Osiyo Media mukofoti (Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali) | {{won}} |- | 2001 | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{won}} |- | 2013 | Osiyo kinosiga qo'shgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{won}} |- | 2015 | Cinema Legend mukofoti (Singapur xalqaro film festivali) | {{won}} |} == Tashqi havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [https://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [https://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE "Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg"]—Aprel 2011 (video, 42 min.) <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> 5mhqbwfktwvqyamtj96n32flt6qlp25 2726462 2726460 2022-07-31T08:34:50Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipox]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasi {{small|(San'at bakalavri: BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} '''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tug'ilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh o'zining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida e'tirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda “''Yes, Madam''” (1985), "''Police Story 3: Supercop"'' (1992) va "''Holy Weapon"'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond]] haqidagi "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]''" (1997) filmi va Ang Lining "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) jang san'atlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rolda u "Eng yaxshi aktrisa" nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor bo'ldi. Uning boshqa asarlari orasida ''“Memoirs of a Geisha”'' (2005), ''“Reign of Assassins”'' (2010), “''[[Kung Fu Panda 2]]''” (2011), “''Crouching Tiger''", "''Hidden Dragon: Sword of Destiny”'' (2016) va ''“The Lady”'' (2011) kabilar tasvirlangan. 2018-yilda u Amerikaning "''Crazy Rich Asians''" romantik komediya-drama filmida rol o'ynadi, buning uchun u o'z ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi “''Master Z: The Ip Man Legacy”'' va 2019-yilgi “''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]''” filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] “''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022-yilda u "''Everything Everywhere All at Once''" ilmiy-fantastik filmida rol o'ynadi. Televideniyada Yeoh "''[[Star Trek]]"'' franshizasi "[[Paramount+ platformasi|Paramount+]]" seriali "''Star Trek: Discovery"'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017-yildan 2020-yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi e’lon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini o‘zida jamlagan veb-sayt uni 2008-yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb e'tirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. 1997-yilda u ''People'' tomonidan "Dunyoning 50 ta eng go'zal insoni" ro'yxatiga kiritilgan va 2009-yilda xuddi shu jurnal uni "Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran go'zallari" ro'yxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022-yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik ro'yxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb e'tirof etdi. == Yoshlik va ta'lim == Yeoh 1962-yil 6-avgustda Perakning [[Ipox]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida tug‘ilgan. Uning ajdodlari hokkien va kantonlar edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, Shri Maju mashhur ekspress avtobusi xizmatidagi odamlar bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipoxdagi Main Convent Ipox qizlar o'rta maktabida boshlang'ich maktab sifatida o'qigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga ko'chib o'tdi va u yerda maktab-internatga o'qishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet bo'yicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi bo'lishiga to'sqinlik qildi va u o'z e'tiborini xoreografiya va boshqa san'atga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yo'nalish bo'yicha ijodiy san'at bo'yicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983-yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida g'olib chiqdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. U Londonda bo'lib o'tgan "Dunyo go'zali 1983" tanlovida Malayziya vakili bo'lgan. O'sha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u yerda yana bir juft go'zallik tanlovida g'olib chiqdi: "Tinch okeani malikasi" va "Miss Moomba"<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U yerda u [[Jackie Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo bo'ldi, bu Gonkongning yangi paydo bo'lgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining e'tiborini tortdi. Yeoh o'zining kino karyerasini harakat va jang san'ati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u yerda u o'zining eng ko'p stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. "Yes, Madam''"'' (1985) uchinchi filmida unga asosiy rol berildi <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. U ushbu va oldingi filmlarda Michelle Khan sifatida e'tirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987-yilda D&B guruhini boshqargan Dickson Poonga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009-yil Cannes kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin "''Police Story 3: Super Cop"'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. Keyin u 1993 va 1994-yillarda ''"The Heroic Trio"'' (1993) va "Yuen Woo-ping" filmlarida "''Tai Chi Master'' " va "W''ing Chun''" filmlarida paydo bo'ldi. U Gollivuddagi karerasini 1997-yilda "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]"'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Michelle Yeohga o‘zgartirdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. 1997-yilda [[James Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pierce Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini o'ynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni "o'z ishiga jiddiy va sodiq", "ajoyib aktrisa" deb ta'rifladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni "ayol James Bond" deb atagan. U o'zining stuntlarini o'tkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni o'ta xavfli deb hisoblagani uchun buning oldini olishdi. Shunga qaramay, u o'zining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang san'atlari haqidagi "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini o'ynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini o'rganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirishi kerak edi va fonetik jihatdan "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' uchun mandarin qatorlarini o'rgandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref>. Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh "Bosh roldagi eng yaxshi ayol roli" uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qo'lga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining “Mitical Films” prodyuserlik kompaniyasi orqali ''“The Touch”'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005-yilda Yeoh "''Memoirs of a Geisha''" filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini o'ynadi va u 2007-yilda "''Sunshine''" bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011-yil oktabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish bo'yicha elchi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli fransuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini o'ynagani bilan mashhur. 1997-yilda u mukofotga sazovor bo'lgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini o'ynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] “''The Lady''” filmida [[Ang San Su Chi|Ang San Su Chi obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh "''The Lady''" filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora ro'yxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishiga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyaga chiqmadi, uning katta tanaffusdan keyingi birinchi roli "Cinemaz/Sky" serialining beshinchi mavsumi "Strike Back"da Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli yashirin josusi roli edi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref>. 2016-yilda Yeoh "''Star Trek: Discovery'' " serialida Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning aksi sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Role', Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Henry Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning “''Crazy Rich Asians''” filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref>. ''The Wrap''dan Karlos Agilar uning faoliyatini "ishonchli tarzda bo'ysundirilgan" deb ta'rifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019-yilda u [[Henry Golding]] va [[Emilia Clarke]] bilan "''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]"'' filmida do'kon egasi Santa rolini o'ynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va butun dunyo bo‘ylab 121 million dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref>. Yeoh [[Marvel Studios|Marvel Studiosning]] Destin Daniel Cretton rejissyori bo‘lgan "''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' filmida Ying Nan rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh “''Ark: The Animated Series''” filmida suratga tushishi e’lon qilindi, film “''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard” video o‘yiniga asoslangan, unda u o‘rmondagi yirtqich hayvonlar malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. 2022-yilda Yeoh “''Everything Everywhere All at Once''” [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film mart oyida chiqarilgan va deyarli universal e’tirofga sazovor bo‘ldi<ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref>. Filmda u kir yuvish xonasining egasi Evelin Vang rolini o'ynadi, bu rol o'zining keng tanqidiga sazovor bo'ldi, ''IndieWiredan'' Devid Erlix esa bu "Michelle Yeoh ko'rsatgan eng zo'r ijro" ekanligini ta'kidladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref> <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak “''American Born Chinese''” seriyasida paydo boʻladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dickson Poon bilan turmush qurgan<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. 1998-yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref>. 2004-yilda u Jan Todt<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, Jan keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh rejissyori, keyinroq FIA prezidenti bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref>. 2008-yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' ko'rsatuvida [[Craig Ferguson]] bilan suhbat chog'ida unga unashtirilganligini tasdiqladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref>. Yeoh buddist<ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref>. 2008-yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarni oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref>. Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save China’s Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref>. == Filmografiya == == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi "Yulduzlar xiyoboni"da Michelle Yeohning qo'l izlari]] 1999-yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay'ati a'zosi bo'lgan<ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref>. 2001-yil 19-aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini e'tirof etish uchun o'z vatani Perak sultoni [[Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Dato' unvoniga ega bo'lgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak (DPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref>. 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI (Junior Chamber International) tomonidan "Dunyoning eng yaxshi yoshlari" (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref>. 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti]] [[Jacques Chirac]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d'honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy]] tomonidan Fransiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d'honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga o'sha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida bo'lib o'tgan marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref>. 2011-yilda Yeoh 24-Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qo'shgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor bo'ldi. 2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak (SPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref>. Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida “Excellence in Asian Cinema” mukofotini oldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref>. 2013-yil 1-iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tug'ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega bo'lgan Panglima Setia Mahkota (PSM) bilan taqdirlandi<ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref>. 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref>. 2016-yil 12-fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Fransiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020-yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref>. U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022-yilda dunyodagi eng nufuzli [[Time 100|100 kishi]] ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref>. === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) – '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) – '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) – '''Dato' Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 | ''Yes, Madam'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan=2|1998 | ''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{nom}} |- | ''The Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "8"| 2001 | rowspan = "8"| ''Crouching Tiger, Hidden Dragon'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Golden Horse mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Teen Choice mukofoti | {{nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{draw|2-o‘rin}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "3"| 2011 | rowspan = "3"| ''Reign of Assassins'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun Xalq tanlovi mukofoti | {{nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{nom}} |- | 2012 | ''The Lady'' | Eng yaxshi aktrisa – Kinofilm uchun Satellite mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "2"| 2018 | ''Star Trek: Discovery'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3"|''Crazy Rich Asians'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{won}} |- | rowspan = "2"| 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{won}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Screen Actors Guildning kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{nom}} |- | 2022 | ''Everything Everywhere All At Once'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{won}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} ===Maxsus mukofotlar=== {| class="wikitable sortable" |- ! Yil ! Mukofot ! Natija |- | 1998 | Osiyo Media mukofoti (Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali) | {{won}} |- | 2001 | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{won}} |- | 2013 | Osiyo kinosiga qo'shgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{won}} |- | 2015 | Cinema Legend mukofoti (Singapur xalqaro film festivali) | {{won}} |} == Tashqi havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [https://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [https://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE "Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg"]—Aprel 2011 (video, 42 min.) <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> sz7l0w118t6dm0ko650d3tynctn5f4v 2726463 2726462 2022-07-31T08:35:17Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipox]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasi {{small|(San'at bakalavri: BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} '''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tug'ilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh o'zining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida e'tirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda “''Yes, Madam''” (1985), "''Police Story 3: Supercop"'' (1992) va "''Holy Weapon"'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond]] haqidagi "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]''" (1997) filmi va Ang Lining "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) jang san'atlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rolda u "Eng yaxshi aktrisa" nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor bo'ldi. Uning boshqa asarlari orasida ''“Memoirs of a Geisha”'' (2005), ''“Reign of Assassins”'' (2010), “''[[Kung Fu Panda 2]]''” (2011), “''Crouching Tiger''", "''Hidden Dragon: Sword of Destiny”'' (2016) va ''“The Lady”'' (2011) kabilar tasvirlangan. 2018-yilda u Amerikaning "''Crazy Rich Asians''" romantik komediya-drama filmida rol o'ynadi, buning uchun u o'z ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi “''Master Z: The Ip Man Legacy”'' va 2019-yilgi “''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]''” filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] “''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022-yilda u "''Everything Everywhere All at Once''" ilmiy-fantastik filmida rol o'ynadi. Televideniyada Yeoh "''[[Star Trek]]"'' franshizasi "[[Paramount+ platformasi|Paramount+]]" seriali "''Star Trek: Discovery"'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017-yildan 2020-yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi e’lon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini o‘zida jamlagan veb-sayt uni 2008-yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb e'tirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. 1997-yilda u ''People'' tomonidan "Dunyoning 50 ta eng go'zal insoni" ro'yxatiga kiritilgan va 2009-yilda xuddi shu jurnal uni "Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran go'zallari" ro'yxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022-yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik ro'yxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb e'tirof etdi. == Yoshlik va ta'lim == Yeoh 1962-yil 6-avgustda Perakning [[Ipox]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida tug‘ilgan. Uning ajdodlari hokkien va kantonlar edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, Shri Maju mashhur ekspress avtobusi xizmatidagi odamlar bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipoxdagi Main Convent Ipox qizlar o'rta maktabida boshlang'ich maktab sifatida o'qigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga ko'chib o'tdi va u yerda maktab-internatga o'qishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet bo'yicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi bo'lishiga to'sqinlik qildi va u o'z e'tiborini xoreografiya va boshqa san'atga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yo'nalish bo'yicha ijodiy san'at bo'yicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983-yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida g'olib chiqdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. U Londonda bo'lib o'tgan "Dunyo go'zali 1983" tanlovida Malayziya vakili bo'lgan. O'sha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u yerda yana bir juft go'zallik tanlovida g'olib chiqdi: "Tinch okeani malikasi" va "Miss Moomba"<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U yerda u [[Jackie Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo bo'ldi, bu Gonkongning yangi paydo bo'lgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining e'tiborini tortdi. Yeoh o'zining kino karyerasini harakat va jang san'ati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u yerda u o'zining eng ko'p stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. "Yes, Madam''"'' (1985) uchinchi filmida unga asosiy rol berildi <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. U ushbu va oldingi filmlarda Michelle Khan sifatida e'tirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987-yilda D&B guruhini boshqargan Dickson Poonga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009-yil Cannes kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin "''Police Story 3: Super Cop"'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. Keyin u 1993 va 1994-yillarda ''"The Heroic Trio"'' (1993) va "Yuen Woo-ping" filmlarida "''Tai Chi Master'' " va "W''ing Chun''" filmlarida paydo bo'ldi. U Gollivuddagi karerasini 1997-yilda "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]"'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Michelle Yeohga o‘zgartirdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. 1997-yilda [[James Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pierce Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini o'ynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni "o'z ishiga jiddiy va sodiq", "ajoyib aktrisa" deb ta'rifladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni "ayol James Bond" deb atagan. U o'zining stuntlarini o'tkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni o'ta xavfli deb hisoblagani uchun buning oldini olishdi. Shunga qaramay, u o'zining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang san'atlari haqidagi "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini o'ynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini o'rganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirishi kerak edi va fonetik jihatdan "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' uchun mandarin qatorlarini o'rgandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref>. Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh "Bosh roldagi eng yaxshi ayol roli" uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qo'lga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining “Mitical Films” prodyuserlik kompaniyasi orqali ''“The Touch”'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005-yilda Yeoh "''Memoirs of a Geisha''" filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini o'ynadi va u 2007-yilda "''Sunshine''" bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011-yil oktabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish bo'yicha elchi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli fransuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini o'ynagani bilan mashhur. 1997-yilda u mukofotga sazovor bo'lgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini o'ynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] “''The Lady''” filmida [[Ang San Su Chi|Ang San Su Chi obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh "''The Lady''" filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora ro'yxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishiga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyaga chiqmadi, uning katta tanaffusdan keyingi birinchi roli "Cinemaz/Sky" serialining beshinchi mavsumi "Strike Back"da Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli yashirin josusi roli edi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref>. 2016-yilda Yeoh "''Star Trek: Discovery'' " serialida Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning aksi sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Role', Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Henry Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning “''Crazy Rich Asians''” filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref>. ''The Wrap''dan Karlos Agilar uning faoliyatini "ishonchli tarzda bo'ysundirilgan" deb ta'rifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019-yilda u [[Henry Golding]] va [[Emilia Clarke]] bilan "''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]"'' filmida do'kon egasi Santa rolini o'ynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va butun dunyo bo‘ylab 121 million dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref>. Yeoh [[Marvel Studios|Marvel Studiosning]] Destin Daniel Cretton rejissyori bo‘lgan "''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' filmida Ying Nan rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh “''Ark: The Animated Series''” filmida suratga tushishi e’lon qilindi, film “''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard” video o‘yiniga asoslangan, unda u o‘rmondagi yirtqich hayvonlar malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. 2022-yilda Yeoh “''Everything Everywhere All at Once''” [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film mart oyida chiqarilgan va deyarli universal e’tirofga sazovor bo‘ldi<ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref>. Filmda u kir yuvish xonasining egasi Evelin Vang rolini o'ynadi, bu rol o'zining keng tanqidiga sazovor bo'ldi, ''IndieWiredan'' Devid Erlix esa bu "Michelle Yeoh ko'rsatgan eng zo'r ijro" ekanligini ta'kidladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref> <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak “''American Born Chinese''” seriyasida paydo boʻladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dickson Poon bilan turmush qurgan. 1998-yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref>. 2004-yilda u Jan Todt<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, Jan keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh rejissyori, keyinroq FIA prezidenti bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref>. 2008-yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' ko'rsatuvida [[Craig Ferguson]] bilan suhbat chog'ida unga unashtirilganligini tasdiqladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref>. Yeoh buddist<ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref>. 2008-yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarni oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref>. Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save China’s Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref>. == Filmografiya == == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi "Yulduzlar xiyoboni"da Michelle Yeohning qo'l izlari]] 1999-yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay'ati a'zosi bo'lgan<ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref>. 2001-yil 19-aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini e'tirof etish uchun o'z vatani Perak sultoni [[Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Dato' unvoniga ega bo'lgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak (DPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref>. 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI (Junior Chamber International) tomonidan "Dunyoning eng yaxshi yoshlari" (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref>. 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti]] [[Jacques Chirac]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d'honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy]] tomonidan Fransiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d'honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga o'sha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida bo'lib o'tgan marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref>. 2011-yilda Yeoh 24-Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qo'shgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor bo'ldi. 2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak (SPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref>. Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida “Excellence in Asian Cinema” mukofotini oldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref>. 2013-yil 1-iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tug'ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega bo'lgan Panglima Setia Mahkota (PSM) bilan taqdirlandi<ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref>. 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref>. 2016-yil 12-fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Fransiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020-yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref>. U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022-yilda dunyodagi eng nufuzli [[Time 100|100 kishi]] ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref>. === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) – '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) – '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) – '''Dato' Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 | ''Yes, Madam'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan=2|1998 | ''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{nom}} |- | ''The Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "8"| 2001 | rowspan = "8"| ''Crouching Tiger, Hidden Dragon'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Golden Horse mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Teen Choice mukofoti | {{nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{draw|2-o‘rin}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "3"| 2011 | rowspan = "3"| ''Reign of Assassins'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun Xalq tanlovi mukofoti | {{nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{nom}} |- | 2012 | ''The Lady'' | Eng yaxshi aktrisa – Kinofilm uchun Satellite mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "2"| 2018 | ''Star Trek: Discovery'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3"|''Crazy Rich Asians'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{won}} |- | rowspan = "2"| 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{won}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Screen Actors Guildning kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{nom}} |- | 2022 | ''Everything Everywhere All At Once'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{won}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} ===Maxsus mukofotlar=== {| class="wikitable sortable" |- ! Yil ! Mukofot ! Natija |- | 1998 | Osiyo Media mukofoti (Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali) | {{won}} |- | 2001 | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{won}} |- | 2013 | Osiyo kinosiga qo'shgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{won}} |- | 2015 | Cinema Legend mukofoti (Singapur xalqaro film festivali) | {{won}} |} == Tashqi havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [https://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [https://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE "Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg"]—Aprel 2011 (video, 42 min.) <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> 1dbuznhhat042jezijhsxf7rut72ggf 2726464 2726463 2022-07-31T08:35:55Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipox]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasi {{small|(San'at bakalavri: BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} '''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tug'ilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh o'zining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida e'tirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda “''Yes, Madam''” (1985), "''Police Story 3: Supercop"'' (1992) va "''Holy Weapon"'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond]] haqidagi "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]''" (1997) filmi va Ang Lining "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) jang san'atlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rolda u "Eng yaxshi aktrisa" nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor bo'ldi. Uning boshqa asarlari orasida ''“Memoirs of a Geisha”'' (2005), ''“Reign of Assassins”'' (2010), “''[[Kung Fu Panda 2]]''” (2011), “''Crouching Tiger''", "''Hidden Dragon: Sword of Destiny”'' (2016) va ''“The Lady”'' (2011) kabilar tasvirlangan. 2018-yilda u Amerikaning "''Crazy Rich Asians''" romantik komediya-drama filmida rol o'ynadi, buning uchun u o'z ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi “''Master Z: The Ip Man Legacy”'' va 2019-yilgi “''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]''” filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] “''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022-yilda u "''Everything Everywhere All at Once''" ilmiy-fantastik filmida rol o'ynadi. Televideniyada Yeoh "''[[Star Trek]]"'' franshizasi "[[Paramount+ platformasi|Paramount+]]" seriali "''Star Trek: Discovery"'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017-yildan 2020-yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi e’lon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini o‘zida jamlagan veb-sayt uni 2008-yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb e'tirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. 1997-yilda u ''People'' tomonidan "Dunyoning 50 ta eng go'zal insoni" ro'yxatiga kiritilgan va 2009-yilda xuddi shu jurnal uni "Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran go'zallari" ro'yxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022-yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik ro'yxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb e'tirof etdi. == Yoshlik va ta'lim == Yeoh 1962-yil 6-avgustda Perakning [[Ipox]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida tug‘ilgan. Uning ajdodlari hokkien va kantonlar edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, Shri Maju mashhur ekspress avtobusi xizmatidagi odamlar bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipoxdagi Main Convent Ipox qizlar o'rta maktabida boshlang'ich maktab sifatida o'qigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga ko'chib o'tdi va u yerda maktab-internatga o'qishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet bo'yicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi bo'lishiga to'sqinlik qildi va u o'z e'tiborini xoreografiya va boshqa san'atga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yo'nalish bo'yicha ijodiy san'at bo'yicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983-yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida g'olib chiqdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. U Londonda bo'lib o'tgan "Dunyo go'zali 1983" tanlovida Malayziya vakili bo'lgan. O'sha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u yerda yana bir juft go'zallik tanlovida g'olib chiqdi: "Tinch okeani malikasi" va "Miss Moomba"<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U yerda u [[Jackie Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo bo'ldi, bu Gonkongning yangi paydo bo'lgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining e'tiborini tortdi. Yeoh o'zining kino karyerasini harakat va jang san'ati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u yerda u o'zining eng ko'p stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. "Yes, Madam''"'' (1985) uchinchi filmida unga asosiy rol berildi. U ushbu va oldingi filmlarda Michelle Khan sifatida e'tirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987-yilda D&B guruhini boshqargan Dickson Poonga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009-yil Cannes kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin "''Police Story 3: Super Cop"'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. Keyin u 1993 va 1994-yillarda ''"The Heroic Trio"'' (1993) va "Yuen Woo-ping" filmlarida "''Tai Chi Master'' " va "W''ing Chun''" filmlarida paydo bo'ldi. U Gollivuddagi karerasini 1997-yilda "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]"'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Michelle Yeohga o‘zgartirdi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKee_Hua_Chee2004">Kee Hua Chee (19 January 2004). [https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features "Her own person"]. ''The Star''. Malaysia. Archived from [http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features the original] on 30 October 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2011</span>. Interview.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[Andoza:Veb manbasi|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: postscript ([[:Category:CS1 maint: postscript|link]])</span> [[Category:CS1 maint: postscript]]</ref>. 1997-yilda [[James Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pierce Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini o'ynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni "o'z ishiga jiddiy va sodiq", "ajoyib aktrisa" deb ta'rifladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni "ayol James Bond" deb atagan. U o'zining stuntlarini o'tkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni o'ta xavfli deb hisoblagani uchun buning oldini olishdi. Shunga qaramay, u o'zining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang san'atlari haqidagi "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini o'ynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini o'rganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirishi kerak edi va fonetik jihatdan "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' uchun mandarin qatorlarini o'rgandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref>. Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh "Bosh roldagi eng yaxshi ayol roli" uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qo'lga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining “Mitical Films” prodyuserlik kompaniyasi orqali ''“The Touch”'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005-yilda Yeoh "''Memoirs of a Geisha''" filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini o'ynadi va u 2007-yilda "''Sunshine''" bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011-yil oktabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish bo'yicha elchi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli fransuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini o'ynagani bilan mashhur. 1997-yilda u mukofotga sazovor bo'lgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini o'ynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] “''The Lady''” filmida [[Ang San Su Chi|Ang San Su Chi obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh "''The Lady''" filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora ro'yxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishiga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyaga chiqmadi, uning katta tanaffusdan keyingi birinchi roli "Cinemaz/Sky" serialining beshinchi mavsumi "Strike Back"da Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli yashirin josusi roli edi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref>. 2016-yilda Yeoh "''Star Trek: Discovery'' " serialida Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning aksi sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Role', Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Henry Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning “''Crazy Rich Asians''” filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref>. ''The Wrap''dan Karlos Agilar uning faoliyatini "ishonchli tarzda bo'ysundirilgan" deb ta'rifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019-yilda u [[Henry Golding]] va [[Emilia Clarke]] bilan "''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]"'' filmida do'kon egasi Santa rolini o'ynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va butun dunyo bo‘ylab 121 million dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref>. Yeoh [[Marvel Studios|Marvel Studiosning]] Destin Daniel Cretton rejissyori bo‘lgan "''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' filmida Ying Nan rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh “''Ark: The Animated Series''” filmida suratga tushishi e’lon qilindi, film “''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard” video o‘yiniga asoslangan, unda u o‘rmondagi yirtqich hayvonlar malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. 2022-yilda Yeoh “''Everything Everywhere All at Once''” [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film mart oyida chiqarilgan va deyarli universal e’tirofga sazovor bo‘ldi<ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref>. Filmda u kir yuvish xonasining egasi Evelin Vang rolini o'ynadi, bu rol o'zining keng tanqidiga sazovor bo'ldi, ''IndieWiredan'' Devid Erlix esa bu "Michelle Yeoh ko'rsatgan eng zo'r ijro" ekanligini ta'kidladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref> <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak “''American Born Chinese''” seriyasida paydo boʻladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dickson Poon bilan turmush qurgan. 1998-yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref>. 2004-yilda u Jan Todt<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, Jan keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh rejissyori, keyinroq FIA prezidenti bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref>. 2008-yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' ko'rsatuvida [[Craig Ferguson]] bilan suhbat chog'ida unga unashtirilganligini tasdiqladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref>. Yeoh buddist<ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref>. 2008-yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarni oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref>. Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save China’s Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref>. == Filmografiya == == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi "Yulduzlar xiyoboni"da Michelle Yeohning qo'l izlari]] 1999-yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay'ati a'zosi bo'lgan<ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref>. 2001-yil 19-aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini e'tirof etish uchun o'z vatani Perak sultoni [[Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Dato' unvoniga ega bo'lgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak (DPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref>. 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI (Junior Chamber International) tomonidan "Dunyoning eng yaxshi yoshlari" (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref>. 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti]] [[Jacques Chirac]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d'honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy]] tomonidan Fransiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d'honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga o'sha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida bo'lib o'tgan marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref>. 2011-yilda Yeoh 24-Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qo'shgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor bo'ldi. 2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak (SPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref>. Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida “Excellence in Asian Cinema” mukofotini oldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref>. 2013-yil 1-iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tug'ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega bo'lgan Panglima Setia Mahkota (PSM) bilan taqdirlandi<ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref>. 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref>. 2016-yil 12-fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Fransiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020-yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref>. U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022-yilda dunyodagi eng nufuzli [[Time 100|100 kishi]] ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref>. === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) – '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) – '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) – '''Dato' Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 | ''Yes, Madam'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan=2|1998 | ''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{nom}} |- | ''The Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "8"| 2001 | rowspan = "8"| ''Crouching Tiger, Hidden Dragon'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Golden Horse mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Teen Choice mukofoti | {{nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{draw|2-o‘rin}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "3"| 2011 | rowspan = "3"| ''Reign of Assassins'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun Xalq tanlovi mukofoti | {{nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{nom}} |- | 2012 | ''The Lady'' | Eng yaxshi aktrisa – Kinofilm uchun Satellite mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "2"| 2018 | ''Star Trek: Discovery'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3"|''Crazy Rich Asians'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{won}} |- | rowspan = "2"| 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{won}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Screen Actors Guildning kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{nom}} |- | 2022 | ''Everything Everywhere All At Once'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{won}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} ===Maxsus mukofotlar=== {| class="wikitable sortable" |- ! Yil ! Mukofot ! Natija |- | 1998 | Osiyo Media mukofoti (Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali) | {{won}} |- | 2001 | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{won}} |- | 2013 | Osiyo kinosiga qo'shgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{won}} |- | 2015 | Cinema Legend mukofoti (Singapur xalqaro film festivali) | {{won}} |} == Tashqi havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [https://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [https://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE "Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg"]—Aprel 2011 (video, 42 min.) <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> 0c7j60lo0ye0oi5hh6hurtwpdd27pb6 2726465 2726464 2022-07-31T08:36:27Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipox]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasi {{small|(San'at bakalavri: BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} '''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tug'ilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh o'zining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida e'tirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda “''Yes, Madam''” (1985), "''Police Story 3: Supercop"'' (1992) va "''Holy Weapon"'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond]] haqidagi "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]''" (1997) filmi va Ang Lining "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) jang san'atlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rolda u "Eng yaxshi aktrisa" nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor bo'ldi. Uning boshqa asarlari orasida ''“Memoirs of a Geisha”'' (2005), ''“Reign of Assassins”'' (2010), “''[[Kung Fu Panda 2]]''” (2011), “''Crouching Tiger''", "''Hidden Dragon: Sword of Destiny”'' (2016) va ''“The Lady”'' (2011) kabilar tasvirlangan. 2018-yilda u Amerikaning "''Crazy Rich Asians''" romantik komediya-drama filmida rol o'ynadi, buning uchun u o'z ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi “''Master Z: The Ip Man Legacy”'' va 2019-yilgi “''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]''” filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] “''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022-yilda u "''Everything Everywhere All at Once''" ilmiy-fantastik filmida rol o'ynadi. Televideniyada Yeoh "''[[Star Trek]]"'' franshizasi "[[Paramount+ platformasi|Paramount+]]" seriali "''Star Trek: Discovery"'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017-yildan 2020-yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi e’lon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini o‘zida jamlagan veb-sayt uni 2008-yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb e'tirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. 1997-yilda u ''People'' tomonidan "Dunyoning 50 ta eng go'zal insoni" ro'yxatiga kiritilgan va 2009-yilda xuddi shu jurnal uni "Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran go'zallari" ro'yxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022-yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik ro'yxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb e'tirof etdi. == Yoshlik va ta'lim == Yeoh 1962-yil 6-avgustda Perakning [[Ipox]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida tug‘ilgan. Uning ajdodlari hokkien va kantonlar edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, Shri Maju mashhur ekspress avtobusi xizmatidagi odamlar bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipoxdagi Main Convent Ipox qizlar o'rta maktabida boshlang'ich maktab sifatida o'qigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga ko'chib o'tdi va u yerda maktab-internatga o'qishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet bo'yicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi bo'lishiga to'sqinlik qildi va u o'z e'tiborini xoreografiya va boshqa san'atga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yo'nalish bo'yicha ijodiy san'at bo'yicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983-yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida g'olib chiqdi. U Londonda bo'lib o'tgan "Dunyo go'zali 1983" tanlovida Malayziya vakili bo'lgan. O'sha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u yerda yana bir juft go'zallik tanlovida g'olib chiqdi: "Tinch okeani malikasi" va "Miss Moomba"<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U yerda u [[Jackie Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo bo'ldi, bu Gonkongning yangi paydo bo'lgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining e'tiborini tortdi. Yeoh o'zining kino karyerasini harakat va jang san'ati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u yerda u o'zining eng ko'p stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. "Yes, Madam''"'' (1985) uchinchi filmida unga asosiy rol berildi. U ushbu va oldingi filmlarda Michelle Khan sifatida e'tirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987-yilda D&B guruhini boshqargan Dickson Poonga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009-yil Cannes kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin "''Police Story 3: Super Cop"'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. Keyin u 1993 va 1994-yillarda ''"The Heroic Trio"'' (1993) va "Yuen Woo-ping" filmlarida "''Tai Chi Master'' " va "W''ing Chun''" filmlarida paydo bo'ldi. U Gollivuddagi karerasini 1997-yilda "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]"'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Michelle Yeohga o‘zgartirdi. 1997-yilda [[James Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pierce Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini o'ynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni "o'z ishiga jiddiy va sodiq", "ajoyib aktrisa" deb ta'rifladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni "ayol James Bond" deb atagan. U o'zining stuntlarini o'tkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni o'ta xavfli deb hisoblagani uchun buning oldini olishdi. Shunga qaramay, u o'zining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang san'atlari haqidagi "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini o'ynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini o'rganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirishi kerak edi va fonetik jihatdan "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' uchun mandarin qatorlarini o'rgandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref>. Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh "Bosh roldagi eng yaxshi ayol roli" uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qo'lga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining “Mitical Films” prodyuserlik kompaniyasi orqali ''“The Touch”'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005-yilda Yeoh "''Memoirs of a Geisha''" filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini o'ynadi va u 2007-yilda "''Sunshine''" bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011-yil oktabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish bo'yicha elchi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli fransuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini o'ynagani bilan mashhur. 1997-yilda u mukofotga sazovor bo'lgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini o'ynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] “''The Lady''” filmida [[Ang San Su Chi|Ang San Su Chi obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh "''The Lady''" filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora ro'yxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishiga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyaga chiqmadi, uning katta tanaffusdan keyingi birinchi roli "Cinemaz/Sky" serialining beshinchi mavsumi "Strike Back"da Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli yashirin josusi roli edi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref>. 2016-yilda Yeoh "''Star Trek: Discovery'' " serialida Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning aksi sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Role', Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Henry Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning “''Crazy Rich Asians''” filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref>. ''The Wrap''dan Karlos Agilar uning faoliyatini "ishonchli tarzda bo'ysundirilgan" deb ta'rifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019-yilda u [[Henry Golding]] va [[Emilia Clarke]] bilan "''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]"'' filmida do'kon egasi Santa rolini o'ynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va butun dunyo bo‘ylab 121 million dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref>. Yeoh [[Marvel Studios|Marvel Studiosning]] Destin Daniel Cretton rejissyori bo‘lgan "''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' filmida Ying Nan rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh “''Ark: The Animated Series''” filmida suratga tushishi e’lon qilindi, film “''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard” video o‘yiniga asoslangan, unda u o‘rmondagi yirtqich hayvonlar malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. 2022-yilda Yeoh “''Everything Everywhere All at Once''” [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film mart oyida chiqarilgan va deyarli universal e’tirofga sazovor bo‘ldi<ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref>. Filmda u kir yuvish xonasining egasi Evelin Vang rolini o'ynadi, bu rol o'zining keng tanqidiga sazovor bo'ldi, ''IndieWiredan'' Devid Erlix esa bu "Michelle Yeoh ko'rsatgan eng zo'r ijro" ekanligini ta'kidladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref> <ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRose2022">Rose, Steve (13 May 2022). [https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime "'I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime"]. ''The Guardian''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2022</span>.</cite></ref>. Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak “''American Born Chinese''” seriyasida paydo boʻladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dickson Poon bilan turmush qurgan. 1998-yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref>. 2004-yilda u Jan Todt<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, Jan keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh rejissyori, keyinroq FIA prezidenti bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref>. 2008-yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' ko'rsatuvida [[Craig Ferguson]] bilan suhbat chog'ida unga unashtirilganligini tasdiqladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref>. Yeoh buddist<ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref>. 2008-yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarni oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref>. Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save China’s Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref>. == Filmografiya == == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi "Yulduzlar xiyoboni"da Michelle Yeohning qo'l izlari]] 1999-yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay'ati a'zosi bo'lgan<ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref>. 2001-yil 19-aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini e'tirof etish uchun o'z vatani Perak sultoni [[Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Dato' unvoniga ega bo'lgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak (DPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref>. 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI (Junior Chamber International) tomonidan "Dunyoning eng yaxshi yoshlari" (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref>. 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti]] [[Jacques Chirac]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d'honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy]] tomonidan Fransiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d'honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga o'sha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida bo'lib o'tgan marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref>. 2011-yilda Yeoh 24-Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qo'shgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor bo'ldi. 2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak (SPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref>. Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida “Excellence in Asian Cinema” mukofotini oldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref>. 2013-yil 1-iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tug'ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega bo'lgan Panglima Setia Mahkota (PSM) bilan taqdirlandi<ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref>. 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref>. 2016-yil 12-fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Fransiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020-yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref>. U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022-yilda dunyodagi eng nufuzli [[Time 100|100 kishi]] ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref>. === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) – '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) – '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) – '''Dato' Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 | ''Yes, Madam'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan=2|1998 | ''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{nom}} |- | ''The Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "8"| 2001 | rowspan = "8"| ''Crouching Tiger, Hidden Dragon'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Golden Horse mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Teen Choice mukofoti | {{nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{draw|2-o‘rin}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "3"| 2011 | rowspan = "3"| ''Reign of Assassins'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun Xalq tanlovi mukofoti | {{nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{nom}} |- | 2012 | ''The Lady'' | Eng yaxshi aktrisa – Kinofilm uchun Satellite mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "2"| 2018 | ''Star Trek: Discovery'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3"|''Crazy Rich Asians'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{won}} |- | rowspan = "2"| 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{won}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Screen Actors Guildning kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{nom}} |- | 2022 | ''Everything Everywhere All At Once'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{won}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} ===Maxsus mukofotlar=== {| class="wikitable sortable" |- ! Yil ! Mukofot ! Natija |- | 1998 | Osiyo Media mukofoti (Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali) | {{won}} |- | 2001 | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{won}} |- | 2013 | Osiyo kinosiga qo'shgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{won}} |- | 2015 | Cinema Legend mukofoti (Singapur xalqaro film festivali) | {{won}} |} == Tashqi havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [https://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [https://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE "Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg"]—Aprel 2011 (video, 42 min.) <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> lcd1thx6zxk3qvry4j3aibthgbjbvyu 2726467 2726465 2022-07-31T08:37:00Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipox]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasi {{small|(San'at bakalavri: BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} '''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tug'ilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh o'zining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida e'tirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda “''Yes, Madam''” (1985), "''Police Story 3: Supercop"'' (1992) va "''Holy Weapon"'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond]] haqidagi "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]''" (1997) filmi va Ang Lining "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) jang san'atlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rolda u "Eng yaxshi aktrisa" nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor bo'ldi. Uning boshqa asarlari orasida ''“Memoirs of a Geisha”'' (2005), ''“Reign of Assassins”'' (2010), “''[[Kung Fu Panda 2]]''” (2011), “''Crouching Tiger''", "''Hidden Dragon: Sword of Destiny”'' (2016) va ''“The Lady”'' (2011) kabilar tasvirlangan. 2018-yilda u Amerikaning "''Crazy Rich Asians''" romantik komediya-drama filmida rol o'ynadi, buning uchun u o'z ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi “''Master Z: The Ip Man Legacy”'' va 2019-yilgi “''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]''” filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] “''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022-yilda u "''Everything Everywhere All at Once''" ilmiy-fantastik filmida rol o'ynadi. Televideniyada Yeoh "''[[Star Trek]]"'' franshizasi "[[Paramount+ platformasi|Paramount+]]" seriali "''Star Trek: Discovery"'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017-yildan 2020-yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi e’lon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini o‘zida jamlagan veb-sayt uni 2008-yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb e'tirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. 1997-yilda u ''People'' tomonidan "Dunyoning 50 ta eng go'zal insoni" ro'yxatiga kiritilgan va 2009-yilda xuddi shu jurnal uni "Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran go'zallari" ro'yxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022-yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik ro'yxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb e'tirof etdi. == Yoshlik va ta'lim == Yeoh 1962-yil 6-avgustda Perakning [[Ipox]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida tug‘ilgan. Uning ajdodlari hokkien va kantonlar edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, Shri Maju mashhur ekspress avtobusi xizmatidagi odamlar bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipoxdagi Main Convent Ipox qizlar o'rta maktabida boshlang'ich maktab sifatida o'qigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga ko'chib o'tdi va u yerda maktab-internatga o'qishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet bo'yicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi bo'lishiga to'sqinlik qildi va u o'z e'tiborini xoreografiya va boshqa san'atga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yo'nalish bo'yicha ijodiy san'at bo'yicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983-yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida g'olib chiqdi. U Londonda bo'lib o'tgan "Dunyo go'zali 1983" tanlovida Malayziya vakili bo'lgan. O'sha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u yerda yana bir juft go'zallik tanlovida g'olib chiqdi: "Tinch okeani malikasi" va "Miss Moomba"<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U yerda u [[Jackie Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo bo'ldi, bu Gonkongning yangi paydo bo'lgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining e'tiborini tortdi. Yeoh o'zining kino karyerasini harakat va jang san'ati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u yerda u o'zining eng ko'p stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. "Yes, Madam''"'' (1985) uchinchi filmida unga asosiy rol berildi. U ushbu va oldingi filmlarda Michelle Khan sifatida e'tirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987-yilda D&B guruhini boshqargan Dickson Poonga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009-yil Cannes kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin "''Police Story 3: Super Cop"'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. Keyin u 1993 va 1994-yillarda ''"The Heroic Trio"'' (1993) va "Yuen Woo-ping" filmlarida "''Tai Chi Master'' " va "W''ing Chun''" filmlarida paydo bo'ldi. U Gollivuddagi karerasini 1997-yilda "''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]"'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Michelle Yeohga o‘zgartirdi. 1997-yilda [[James Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pierce Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini o'ynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni "o'z ishiga jiddiy va sodiq", "ajoyib aktrisa" deb ta'rifladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni "ayol James Bond" deb atagan. U o'zining stuntlarini o'tkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni o'ta xavfli deb hisoblagani uchun buning oldini olishdi. Shunga qaramay, u o'zining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang san'atlari haqidagi "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini o'ynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini o'rganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirishi kerak edi va fonetik jihatdan "''Crouching Tiger, Hidden Dragon"'' uchun mandarin qatorlarini o'rgandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref>. Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh "Bosh roldagi eng yaxshi ayol roli" uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qo'lga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining “Mitical Films” prodyuserlik kompaniyasi orqali ''“The Touch”'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005-yilda Yeoh "''Memoirs of a Geisha''" filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini o'ynadi va u 2007-yilda "''Sunshine''" bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011-yil oktabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish bo'yicha elchi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli fransuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini o'ynagani bilan mashhur. 1997-yilda u mukofotga sazovor bo'lgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini o'ynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] “''The Lady''” filmida [[Ang San Su Chi|Ang San Su Chi obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh "''The Lady''" filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora ro'yxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishiga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyaga chiqmadi, uning katta tanaffusdan keyingi birinchi roli "Cinemaz/Sky" serialining beshinchi mavsumi "Strike Back"da Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli yashirin josusi roli edi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref>. 2016-yilda Yeoh "''Star Trek: Discovery'' " serialida Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning aksi sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Role', Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Henry Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning “''Crazy Rich Asians''” filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref>. ''The Wrap''dan Karlos Agilar uning faoliyatini "ishonchli tarzda bo'ysundirilgan" deb ta'rifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019-yilda u [[Henry Golding]] va [[Emilia Clarke]] bilan "''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]"'' filmida do'kon egasi Santa rolini o'ynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va butun dunyo bo‘ylab 121 million dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref>. Yeoh [[Marvel Studios|Marvel Studiosning]] Destin Daniel Cretton rejissyori bo‘lgan "''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]"'' filmida Ying Nan rolini o'ynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh “''Ark: The Animated Series''” filmida suratga tushishi e’lon qilindi, film “''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard” video o‘yiniga asoslangan, unda u o‘rmondagi yirtqich hayvonlar malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. 2022-yilda Yeoh “''Everything Everywhere All at Once''” [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film mart oyida chiqarilgan va deyarli universal e’tirofga sazovor bo‘ldi<ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref>. Filmda u kir yuvish xonasining egasi Evelin Vang rolini o'ynadi, bu rol o'zining keng tanqidiga sazovor bo'ldi, ''IndieWiredan'' Devid Erlix esa bu "Michelle Yeoh ko'rsatgan eng zo'r ijro" ekanligini ta'kidladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref>. Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak “''American Born Chinese''” seriyasida paydo boʻladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dickson Poon bilan turmush qurgan. 1998-yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref>. 2004-yilda u Jan Todt<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, Jan keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh rejissyori, keyinroq FIA prezidenti bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref>. 2008-yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' ko'rsatuvida [[Craig Ferguson]] bilan suhbat chog'ida unga unashtirilganligini tasdiqladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref>. Yeoh buddist<ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref>. 2008-yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarni oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref>. Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save China’s Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref>. == Filmografiya == == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi "Yulduzlar xiyoboni"da Michelle Yeohning qo'l izlari]] 1999-yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay'ati a'zosi bo'lgan<ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref>. 2001-yil 19-aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini e'tirof etish uchun o'z vatani Perak sultoni [[Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Dato' unvoniga ega bo'lgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak (DPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref>. 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI (Junior Chamber International) tomonidan "Dunyoning eng yaxshi yoshlari" (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref>. 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti]] [[Jacques Chirac]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d'honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy]] tomonidan Fransiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d'honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga o'sha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida bo'lib o'tgan marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref>. 2011-yilda Yeoh 24-Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qo'shgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor bo'ldi. 2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak (SPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref>. Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida “Excellence in Asian Cinema” mukofotini oldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref>. 2013-yil 1-iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tug'ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega bo'lgan Panglima Setia Mahkota (PSM) bilan taqdirlandi<ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref>. 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref>. 2016-yil 12-fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Fransiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020-yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref>. U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022-yilda dunyodagi eng nufuzli [[Time 100|100 kishi]] ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref>. === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) – '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) – '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) – '''Dato' Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 | ''Yes, Madam'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan=2|1998 | ''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{nom}} |- | ''The Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "8"| 2001 | rowspan = "8"| ''Crouching Tiger, Hidden Dragon'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Golden Horse mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Teen Choice mukofoti | {{nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{draw|2-o‘rin}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "3"| 2011 | rowspan = "3"| ''Reign of Assassins'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun Xalq tanlovi mukofoti | {{nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{nom}} |- | 2012 | ''The Lady'' | Eng yaxshi aktrisa – Kinofilm uchun Satellite mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "2"| 2018 | ''Star Trek: Discovery'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3"|''Crazy Rich Asians'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{won}} |- | rowspan = "2"| 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{won}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Screen Actors Guildning kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{nom}} |- | 2022 | ''Everything Everywhere All At Once'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{won}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} ===Maxsus mukofotlar=== {| class="wikitable sortable" |- ! Yil ! Mukofot ! Natija |- | 1998 | Osiyo Media mukofoti (Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali) | {{won}} |- | 2001 | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{won}} |- | 2013 | Osiyo kinosiga qo'shgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{won}} |- | 2015 | Cinema Legend mukofoti (Singapur xalqaro film festivali) | {{won}} |} == Tashqi havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [https://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [https://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE "Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg"]—Aprel 2011 (video, 42 min.) <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> 4fh86si197s41jfzbtx7o1pyu7g1whe Bárbara 0 758987 2726385 2022-07-31T06:56:45Z Wknewpages 74325 „[[:en:Special:Redirect/revision/1082712633|Bárbara (footballer)]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Bárbara|tasvir=Bárbara Micheline - Brasil e Suécia no Maracanã (28746916480).jpg|izoh=|toʻliqism=Bárbara Micheline do Monte Barbosa|tavallud_sana={{birth date and age|df=yes|1988|7|4}}|tavallud_joyi=[[Recife]], {{BRA}}<ref>{{cite web|publisher=[[Sports Reference]]|title=Bárbara|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ba/barbara-1.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20200418032155/https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ba/barbara-1.html|url-status=dead|archive-date=18 April 2020|access-date=18 July 2015}}</ref>|boʻyi=171cm<ref>{{cite web|title=List of Players – Brazil|url=http://www.fifadata.com/document/FWWC/2015/pdf/FWWC_2015_SquadLists.pdf|publisher=[[FIFA]]|access-date=20 June 2015|page=2|date=8 June 2015}}</ref>|pozitsiya=[[Goalkeeper (association football)|Darvozabon]]|joriyklub=[[Sociedade Esportiva Kindermann|Kindermann]]|klubraqami=1<ref>{{cite web|title=Confederação Brasileira de Futebol súmula on-line – CBF, jogo 65|url=http://conteudo.cbf.com.br/sumulas/2014/554265se.pdf|publisher=[[Brazilian Football Confederation]]|access-date=20 December 2014|language=pt|date=29 October 2014}}</ref>|yillar1=|klublar1=[[Sport Club do Recife|Sport]]|isht1=|gollar1=|yillar2=2008|klublar2=Santa Cruz|isht2=|gollar2=|yillar3=2008|klublar3=[[ASD Napoli CF|Napoli]]|isht3=|gollar3=|yillar4=2009–2010|klublar4=[[Sunnanå SK|Sunnanå]]|isht4=36|gollar4=0|yillar5=2011|klublar5=[[Sport Club do Recife|Sport]]|isht5=|gollar5=|yillar6=2011–2012|klublar6=[[Foz Cataratas Futebol Clube|Foz Cataratas]]|isht6=|gollar6=|yillar7=2013|klublar7=São Caetano|isht7=|gollar7=|yillar8=2014|klublar8=[[BV Cloppenburg (women)|BV Cloppenburg]]|isht8=4|gollar8=0|yillar9=2014|klublar9=[[Sociedade Esportiva Kindermann|Kindermann]]|isht9=13|gollar9=0|yillar10=2015|klublar10=[[Botafogo Futebol Clube (PB)|Botafogo]]|isht10=3|gollar10=0|milliyjamoa1=[[Brazil women's national football team|Brazil]]|milliyyillar1=2007–|milliyisht1=41|milliygollar1=0|medallar={{Medal|Sport|Women's [[Association football|football]]}} {{Medal|Country|{{BRA}}}} {{Medal|Competition|[[FIFA Women's World Cup]]}} {{Medal|Silver|[[2007 FIFA Women's World Cup|2007 China]]|Team}} {{MedalCompetition|[[Football at the Summer Olympics|Olympic Games]]}} {{MedalSilver|[[2008 Summer Olympics|2008 Beijing]]|[[Football at the 2008 Summer Olympics|Team]]}} {{Medal|Competition|[[Football at the Pan American Games|Pan American Games]]}} {{Medal|Gold|[[2007 Pan American Games|2007 Rio de Janeiro]]|[[Football at the 2007 Pan American Games – Women's tournament|Team]]}} {{Medal|Silver|[[2011 Pan American Games|2011 Guadalajara]]|[[Football at the 2011 Pan American Games|Team]]}} {{MedalGold|[[Football at the 2015 Pan American Games|2015 Toronto]]|[[Football at the 2015 Pan American Games – Women's tournament|Team]]}}|club-update=18:00, 12 October 2020 (UTC)}} '''Bárbara Micheline do Monte Barbosa''' (1988-yil, 4-iyulda tugʻilgan), odatda '''Bárbara''' nomi bilan tanilgan, braziliyalik [[Futbol|futbolchi]], Kindermann va Braziliya ayollar milliy futbol jamoasida [[Darvozabon (futbol)|darvozabon]] sifatida oʻynaydi. Barbara Italiya, Shvetsiya va Germaniya klublarida, shuningdek, vatani Braziliyada o'ynagan. 2007-yilda terma jamoada debyut qilganidan beri u Braziliya terma jamoasi safida 30 dan ortiq o'yinda g'alaba qozongan. U o'z mamlakati terma jamoasi tarkibida ayollar o'rtasidagi FIFA Jahon chempionatining to'rtta nashrida va ikkita Olimpiya o'yinlari futbol turnirlarida ishtirok etgan. == Klub karyerasi == 2008-yilning kuzida '''Bárbara''' Italiyaning Napoli klubiga o'tdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 October 2008 |title=Mercato, il Carpisa prende in Brasile il portiere Barbara |language=it |publisher=[[la Repubblica]] |url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/2008/10/11/mercato-il-carpisa-prende-in-brasile-il.html |access-date=18 July 2015}}</ref> U 2009-yil boshida Shvetsiyaning Damallsvenskan jamoasi Sunnanå SKga ko'chib o'tdi va 2010-yilgi mavsum oxirida klub quyi ligaga tushib ketguncha ikki mavsum qoldi. U boshqa shved jamoalaridan o'z faoliyati boshlangan Sport Club do Recifening ayollar bo'limiga qaytish taklifini rad etdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=8 February 2011 |title=Bárbara negocia volta ao Sport |language=pt |publisher=entreterimentoagora.webnode.com.br |url=http://entreterimentoagora.webnode.com.br/news/barbara-negocia-volta-ao-sport/ |access-date=18 July 2015}}</ref> '''Bárbara''' 2013-14-yilgi mavsumda Frauen-Bundesliga klubi BV Kloppenburg uchun to'rtta liga o'yinida qatnashgan.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Barbara Do Monte|url=http://www.framba.de/content/index.php?option=com_content&view=article&id=5050:barbara-do%20monte&Itemid=457|ish=Framba.de|kirish sanasi=18 July 2015|til=de|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150721171753/http://www.framba.de/content/index.php?option=com_content&view=article&id=5050:barbara-do%20monte&Itemid=457|arxivsana=21 July 2015}}</ref> == Xalqaro karyera == 2006-yilgi FIFA U-20 ayollar o'rtasidagi jahon chempionatida FIFA.com sayti uchinchi o'rinni egallagan Braziliya terma jamoasida '''Bárbaraning''' darvozaboni „asosiy omil" bo'lganini xabar qildi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Asian celebration at Russia 2006|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140618095011/https://www.fifa.com/tournaments/archive/u20womensworldcup/russia2006/index.html|arxivsana=18 June 2014|url=https://www.fifa.com/tournaments/womens/u20womensworldcup/russia2006/match-center|nashriyot=[[FIFA]]|kirish sanasi=17 January 2014}}</ref> 2007-yilning sentabr oyida '''Bárbara''' terma jamoadagi debyutini [[Chiba|Chibadagi]] Fukuda Denshi Arenada Braziliya terma jamoasiga qarshi [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|o'rtoqlik uchrashuvida]] (2:1) o'tkazdi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Leme de Arruda|ism=Marcelo|sarlavha=Seleção Brasileira Feminina (Brazilian National Womens´ Team) 2006–2007|url=http://www.rsssfbrasil.com/sel/brazil200607w.htm|nashriyot=[[Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation]]|kirish sanasi=18 July 2015|til=pt|sana=9 December 2012}}</ref> U 2007-yilgi Panamerika o'yinlari uchun Braziliya terma jamoasiga chaqirilgan va u yerda faxriy Andreia Suntaqueni kam o'rgangan.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Bárbara|url=http://pan.uol.com.br/pan/2007/modalidades/futebol/brasileiros/barbarabarbosa.jhtm|nashriyot=[[Universo Online]]|kirish sanasi=18 July 2015|til=pt}}</ref> '''Bárbara''' 2008-yilgi Pekin Olimpiadasida Braziliya terma jamoasining birinchi darvozaboni bo'lgan. Braziliya finalda Qo'shma Shtatlarga qo'shimcha bo'limlardan so'ng 1:0 hisobida mag'lub bo'lganida u kumush medalni qo'lga kiritdi. Yakuniy bahsdan so'ng '''Bárbara''' braziliyalik ayollar futboli rivojlanmayotgani haqida tushuncha berdi va u olti oy davomida klubidan maosh olmaganini aytdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 August 2008 |title=Difficult future for Brazil after defeat |publisher=[[FIFA]] |url=https://www.fifa.com/tournaments/archive/womensolympic/beijing2008/news/newsid=859694/index.html |url-status=dead |access-date=18 July 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150722062902/http://www.fifa.com/tournaments/archive/womensolympic/beijing2008/news/newsid=859694/index.html |archive-date=22 July 2015}}</ref> Bárbara 2011, 2015 va 2019-yillarda Braziliya terma jamoasining jahon chempionatida ishtirok etgan. == Shaxsiy hayoti == Bárbara ochiqchasiga lezbiyen, sherigi Lidiane bilan munosabatda.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 June 2019 |title=Mês do orgulho LGBTQ+: Conheça os casais da Copa do Mundo de Futebol Feminino |language=pt |publisher=[[MSN]] |url=https://www.msn.com/pt-br/noticias/lgbt/m%C3%AAs-do-orgulho-lgbtqplus-conhe%C3%A7a-os-casais-da-copa-do-mundo-de-futebol-feminino/ss-AADb2vY#image=5 |access-date=12 September 2019}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://timetravel.mementoweb.org/memento/20150905/http://www.fifa.com/fifa-tournaments/players-coaches/people=251049/index.html Bárbara] – FIFA competition record (archived) * [https://web.archive.org/web/20110630153045/http://www.fifa.com/womensworldcup/players/player=251049/index.html Bárbara Micheline do Monte Barbosa] – FIFA World Cup profile * [https://web.archive.org/web/https://www.svenskfotboll.se/allsvenskan/person/?playerid=6190 Bárbara] at SvFF (in Swedish) (archived) [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] 32imokk3m1qm6bp187cp6043n0wfwbb 2726389 2726385 2022-07-31T06:58:13Z Wknewpages 74325 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Bárbara|tasvir=Bárbara Micheline - Brasil e Suécia no Maracanã (28746916480).jpg|izoh=|toʻliqism=Bárbara Micheline do Monte Barbosa|tavallud_sana={{birth date and age|df=yes|1988|7|4}}|tavallud_joyi=[[Recife]], {{BRA}}<ref>{{cite web|publisher=[[Sports Reference]]|title=Bárbara|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ba/barbara-1.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20200418032155/https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ba/barbara-1.html|url-status=dead|archive-date=18 April 2020|access-date=18 July 2015}}</ref>|boʻyi=171cm<ref>{{cite web|title=List of Players – Brazil|url=http://www.fifadata.com/document/FWWC/2015/pdf/FWWC_2015_SquadLists.pdf|publisher=[[FIFA]]|access-date=20 June 2015|page=2|date=8 June 2015}}</ref>|pozitsiya=[[Goalkeeper (association football)|Darvozabon]]|joriyklub=[[Sociedade Esportiva Kindermann|Kindermann]]|klubraqami=1<ref>{{cite web|title=Confederação Brasileira de Futebol súmula on-line – CBF, jogo 65|url=http://conteudo.cbf.com.br/sumulas/2014/554265se.pdf|publisher=[[Brazilian Football Confederation]]|access-date=20 December 2014|language=pt|date=29 October 2014}}</ref>|yillar1=|klublar1=[[Sport Club do Recife|Sport]]|isht1=|gollar1=|yillar2=2008|klublar2=Santa Cruz|isht2=|gollar2=|yillar3=2008|klublar3=[[ASD Napoli CF|Napoli]]|isht3=|gollar3=|yillar4=2009-2010|klublar4=[[Sunnanå SK|Sunnanå]]|isht4=36|gollar4=0|yillar5=2011|klublar5=[[Sport Club do Recife|Sport]]|isht5=|gollar5=|yillar6=2011-2012|klublar6=[[Foz Cataratas Futebol Clube|Foz Cataratas]]|isht6=|gollar6=|yillar7=2013|klublar7=São Caetano|isht7=|gollar7=|yillar8=2014|klublar8=[[BV Cloppenburg (women)|BV Cloppenburg]]|isht8=4|gollar8=0|yillar9=2014|klublar9=[[Sociedade Esportiva Kindermann|Kindermann]]|isht9=13|gollar9=0|yillar10=2015|klublar10=[[Botafogo Futebol Clube (PB)|Botafogo]]|isht10=3|gollar10=0|milliyjamoa1=[[Brazil women's national football team|Brazil]]|milliyyillar1=2007-|milliyisht1=41|milliygollar1=0|medallar={{Medal|Sport|Women's [[Association football|football]]}} {{Medal|Country|{{BRA}}}} {{Medal|Competition|[[FIFA Women's World Cup]]}} {{Medal|Silver|[[2007 FIFA Women's World Cup|2007 China]]|Team}} {{MedalCompetition|[[Football at the Summer Olympics|Olympic Games]]}} {{MedalSilver|[[2008 Summer Olympics|2008 Beijing]]|[[Football at the 2008 Summer Olympics|Team]]}} {{Medal|Competition|[[Football at the Pan American Games|Pan American Games]]}} {{Medal|Gold|[[2007 Pan American Games|2007 Rio de Janeiro]]|[[Football at the 2007 Pan American Games – Women's tournament|Team]]}} {{Medal|Silver|[[2011 Pan American Games|2011 Guadalajara]]|[[Football at the 2011 Pan American Games|Team]]}} {{MedalGold|[[Football at the 2015 Pan American Games|2015 Toronto]]|[[Football at the 2015 Pan American Games – Women's tournament|Team]]}}|club-update=18:00, 12 October 2020 (UTC)}} '''Bárbara Micheline do Monte Barbosa''' (1988-yil, 4-iyulda tugʻilgan), odatda '''Bárbara''' nomi bilan tanilgan, braziliyalik [[Futbol|futbolchi]], Kindermann va Braziliya ayollar milliy futbol jamoasida [[Darvozabon (futbol)|darvozabon]] sifatida oʻynaydi. Barbara Italiya, Shvetsiya va Germaniya klublarida, shuningdek, vatani Braziliyada oʻynagan. 2007-yilda terma jamoada debyut qilganidan beri u Braziliya terma jamoasi safida 30 dan ortiq oʻyinda gʻalaba qozongan. U oʻz mamlakati terma jamoasi tarkibida ayollar oʻrtasidagi FIFA Jahon chempionatining toʻrtta nashrida va ikkita Olimpiya oʻyinlari futbol turnirlarida ishtirok etgan. == Klub karyerasi == 2008-yilning kuzida '''Bárbara''' Italiyaning Napoli klubiga oʻtdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 October 2008 |title=Mercato, il Carpisa prende in Brasile il portiere Barbara |language=it |publisher=[[la Repubblica]] |url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/2008/10/11/mercato-il-carpisa-prende-in-brasile-il.html |access-date=18 July 2015}}</ref> U 2009-yil boshida Shvetsiyaning Damallsvenskan jamoasi Sunnanå SKga koʻchib oʻtdi va 2010-yilgi mavsum oxirida klub quyi ligaga tushib ketguncha ikki mavsum qoldi. U boshqa shved jamoalaridan oʻz faoliyati boshlangan Sport Club do Recifening ayollar boʻlimiga qaytish taklifini rad etdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=8 February 2011 |title=Bárbara negocia volta ao Sport |language=pt |publisher=entreterimentoagora.webnode.com.br |url=http://entreterimentoagora.webnode.com.br/news/barbara-negocia-volta-ao-sport/ |access-date=18 July 2015}}</ref> '''Bárbara''' 2013-14-yilgi mavsumda Frauen-Bundesliga klubi BV Kloppenburg uchun toʻrtta liga oʻyinida qatnashgan.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Barbara Do Monte|url=http://www.framba.de/content/index.php?option=com_content&view=article&id=5050:barbara-do%20monte&Itemid=457|ish=Framba.de|kirish sanasi=18 July 2015|til=de|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150721171753/http://www.framba.de/content/index.php?option=com_content&view=article&id=5050:barbara-do%20monte&Itemid=457|arxivsana=21 July 2015}}</ref> == Xalqaro karyera == 2006-yilgi FIFA U-20 ayollar oʻrtasidagi jahon chempionatida FIFA.com sayti uchinchi oʻrinni egallagan Braziliya terma jamoasida '''Bárbaraning''' darvozaboni „asosiy omil“ boʻlganini xabar qildi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Asian celebration at Russia 2006|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140618095011/https://www.fifa.com/tournaments/archive/u20womensworldcup/russia2006/index.html|arxivsana=18 June 2014|url=https://www.fifa.com/tournaments/womens/u20womensworldcup/russia2006/match-center|nashriyot=[[FIFA]]|kirish sanasi=17 January 2014}}</ref> 2007-yilning sentabr oyida '''Bárbara''' terma jamoadagi debyutini [[Chiba|Chibadagi]] Fukuda Denshi Arenada Braziliya terma jamoasiga qarshi [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|oʻrtoqlik uchrashuvida]] (2:1) oʻtkazdi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Leme de Arruda|ism=Marcelo|sarlavha=Seleção Brasileira Feminina (Brazilian National Womens´ Team) 2006–2007|url=http://www.rsssfbrasil.com/sel/brazil200607w.htm|nashriyot=[[Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation]]|kirish sanasi=18 July 2015|til=pt|sana=9 December 2012}}</ref> U 2007-yilgi Panamerika oʻyinlari uchun Braziliya terma jamoasiga chaqirilgan va u yerda faxriy Andreia Suntaqueni kam oʻrgangan.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Bárbara|url=http://pan.uol.com.br/pan/2007/modalidades/futebol/brasileiros/barbarabarbosa.jhtm|nashriyot=[[Universo Online]]|kirish sanasi=18 July 2015|til=pt}}</ref> '''Bárbara''' 2008-yilgi Pekin Olimpiadasida Braziliya terma jamoasining birinchi darvozaboni boʻlgan. Braziliya finalda Qoʻshma Shtatlarga qoʻshimcha boʻlimlardan soʻng 1:0 hisobida magʻlub boʻlganida u kumush medalni qoʻlga kiritdi. Yakuniy bahsdan soʻng '''Bárbara''' braziliyalik ayollar futboli rivojlanmayotgani haqida tushuncha berdi va u olti oy davomida klubidan maosh olmaganini aytdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 August 2008 |title=Difficult future for Brazil after defeat |publisher=[[FIFA]] |url=https://www.fifa.com/tournaments/archive/womensolympic/beijing2008/news/newsid=859694/index.html |url-status=dead |access-date=18 July 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150722062902/http://www.fifa.com/tournaments/archive/womensolympic/beijing2008/news/newsid=859694/index.html |archive-date=22 July 2015}}</ref> Bárbara 2011, 2015 va 2019-yillarda Braziliya terma jamoasining jahon chempionatida ishtirok etgan. == Shaxsiy hayoti == Bárbara ochiqchasiga lezbiyen, sherigi Lidiane bilan munosabatda.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 June 2019 |title=Mês do orgulho LGBTQ+: Conheça os casais da Copa do Mundo de Futebol Feminino |language=pt |publisher=[[MSN]] |url=https://www.msn.com/pt-br/noticias/lgbt/m%C3%AAs-do-orgulho-lgbtqplus-conhe%C3%A7a-os-casais-da-copa-do-mundo-de-futebol-feminino/ss-AADb2vY#image=5 |access-date=12 September 2019}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://timetravel.mementoweb.org/memento/20150905/http://www.fifa.com/fifa-tournaments/players-coaches/people=251049/index.html Bárbara] — FIFA competition record (archived) * [https://web.archive.org/web/20110630153045/http://www.fifa.com/womensworldcup/players/player=251049/index.html Bárbara Micheline do Monte Barbosa] — FIFA World Cup profile * [https://web.archive.org/web/https://www.svenskfotboll.se/allsvenskan/person/?playerid=6190 Bárbara] at SvFF (in Swedish) (archived) [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] 5yxzf0cb3d41ehcsb44gpo8idj9yz3m 2726507 2726389 2022-07-31T09:04:05Z InternetArchiveBot 58913 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.9 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Bárbara|tasvir=Bárbara Micheline - Brasil e Suécia no Maracanã (28746916480).jpg|izoh=|toʻliqism=Bárbara Micheline do Monte Barbosa|tavallud_sana={{birth date and age|df=yes|1988|7|4}}|tavallud_joyi=[[Recife]], {{BRA}}<ref>{{cite web|publisher=[[Sports Reference]]|title=Bárbara|url=https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ba/barbara-1.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20200418032155/https://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ba/barbara-1.html|url-status=dead|archive-date=18 April 2020|access-date=18 July 2015}}</ref>|boʻyi=171cm<ref>{{cite web|title=List of Players – Brazil|url=http://www.fifadata.com/document/FWWC/2015/pdf/FWWC_2015_SquadLists.pdf|publisher=[[FIFA]]|access-date=20 June 2015|page=2|date=8 June 2015}}</ref>|pozitsiya=[[Goalkeeper (association football)|Darvozabon]]|joriyklub=[[Sociedade Esportiva Kindermann|Kindermann]]|klubraqami=1<ref>{{cite web|title=Confederação Brasileira de Futebol súmula on-line – CBF, jogo 65|url=http://conteudo.cbf.com.br/sumulas/2014/554265se.pdf|publisher=[[Brazilian Football Confederation]]|access-date=20 December 2014|language=pt|date=29 October 2014}}</ref>|yillar1=|klublar1=[[Sport Club do Recife|Sport]]|isht1=|gollar1=|yillar2=2008|klublar2=Santa Cruz|isht2=|gollar2=|yillar3=2008|klublar3=[[ASD Napoli CF|Napoli]]|isht3=|gollar3=|yillar4=2009-2010|klublar4=[[Sunnanå SK|Sunnanå]]|isht4=36|gollar4=0|yillar5=2011|klublar5=[[Sport Club do Recife|Sport]]|isht5=|gollar5=|yillar6=2011-2012|klublar6=[[Foz Cataratas Futebol Clube|Foz Cataratas]]|isht6=|gollar6=|yillar7=2013|klublar7=São Caetano|isht7=|gollar7=|yillar8=2014|klublar8=[[BV Cloppenburg (women)|BV Cloppenburg]]|isht8=4|gollar8=0|yillar9=2014|klublar9=[[Sociedade Esportiva Kindermann|Kindermann]]|isht9=13|gollar9=0|yillar10=2015|klublar10=[[Botafogo Futebol Clube (PB)|Botafogo]]|isht10=3|gollar10=0|milliyjamoa1=[[Brazil women's national football team|Brazil]]|milliyyillar1=2007-|milliyisht1=41|milliygollar1=0|medallar={{Medal|Sport|Women's [[Association football|football]]}} {{Medal|Country|{{BRA}}}} {{Medal|Competition|[[FIFA Women's World Cup]]}} {{Medal|Silver|[[2007 FIFA Women's World Cup|2007 China]]|Team}} {{MedalCompetition|[[Football at the Summer Olympics|Olympic Games]]}} {{MedalSilver|[[2008 Summer Olympics|2008 Beijing]]|[[Football at the 2008 Summer Olympics|Team]]}} {{Medal|Competition|[[Football at the Pan American Games|Pan American Games]]}} {{Medal|Gold|[[2007 Pan American Games|2007 Rio de Janeiro]]|[[Football at the 2007 Pan American Games – Women's tournament|Team]]}} {{Medal|Silver|[[2011 Pan American Games|2011 Guadalajara]]|[[Football at the 2011 Pan American Games|Team]]}} {{MedalGold|[[Football at the 2015 Pan American Games|2015 Toronto]]|[[Football at the 2015 Pan American Games – Women's tournament|Team]]}}|club-update=18:00, 12 October 2020 (UTC)}} '''Bárbara Micheline do Monte Barbosa''' (1988-yil, 4-iyulda tugʻilgan), odatda '''Bárbara''' nomi bilan tanilgan, braziliyalik [[Futbol|futbolchi]], Kindermann va Braziliya ayollar milliy futbol jamoasida [[Darvozabon (futbol)|darvozabon]] sifatida oʻynaydi. Barbara Italiya, Shvetsiya va Germaniya klublarida, shuningdek, vatani Braziliyada oʻynagan. 2007-yilda terma jamoada debyut qilganidan beri u Braziliya terma jamoasi safida 30 dan ortiq oʻyinda gʻalaba qozongan. U oʻz mamlakati terma jamoasi tarkibida ayollar oʻrtasidagi FIFA Jahon chempionatining toʻrtta nashrida va ikkita Olimpiya oʻyinlari futbol turnirlarida ishtirok etgan. == Klub karyerasi == 2008-yilning kuzida '''Bárbara''' Italiyaning Napoli klubiga oʻtdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 October 2008 |title=Mercato, il Carpisa prende in Brasile il portiere Barbara |language=it |publisher=[[la Repubblica]] |url=http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/2008/10/11/mercato-il-carpisa-prende-in-brasile-il.html |access-date=18 July 2015}}</ref> U 2009-yil boshida Shvetsiyaning Damallsvenskan jamoasi Sunnanå SKga koʻchib oʻtdi va 2010-yilgi mavsum oxirida klub quyi ligaga tushib ketguncha ikki mavsum qoldi. U boshqa shved jamoalaridan oʻz faoliyati boshlangan Sport Club do Recifening ayollar boʻlimiga qaytish taklifini rad etdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=8 February 2011 |title=Bárbara negocia volta ao Sport |language=pt |publisher=entreterimentoagora.webnode.com.br |url=http://entreterimentoagora.webnode.com.br/news/barbara-negocia-volta-ao-sport/ |access-date=18 July 2015}}</ref> '''Bárbara''' 2013-14-yilgi mavsumda Frauen-Bundesliga klubi BV Kloppenburg uchun toʻrtta liga oʻyinida qatnashgan.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Barbara Do Monte|url=http://www.framba.de/content/index.php?option=com_content&view=article&id=5050:barbara-do%20monte&Itemid=457|ish=Framba.de|kirish sanasi=18 July 2015|til=de|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150721171753/http://www.framba.de/content/index.php?option=com_content&view=article&id=5050:barbara-do%20monte&Itemid=457|arxivsana=21 July 2015}}</ref> == Xalqaro karyera == 2006-yilgi FIFA U-20 ayollar oʻrtasidagi jahon chempionatida FIFA.com sayti uchinchi oʻrinni egallagan Braziliya terma jamoasida '''Bárbaraning''' darvozaboni „asosiy omil“ boʻlganini xabar qildi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Asian celebration at Russia 2006|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140618095011/https://www.fifa.com/tournaments/archive/u20womensworldcup/russia2006/index.html|arxivsana=18 June 2014|url=https://www.fifa.com/tournaments/womens/u20womensworldcup/russia2006/match-center|nashriyot=[[FIFA]]|kirish sanasi=17 January 2014}}</ref> 2007-yilning sentabr oyida '''Bárbara''' terma jamoadagi debyutini [[Chiba|Chibadagi]] Fukuda Denshi Arenada Braziliya terma jamoasiga qarshi [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|oʻrtoqlik uchrashuvida]] (2:1) oʻtkazdi.<ref>{{Veb manbasi|muallif=Leme de Arruda|ism=Marcelo|sarlavha=Seleção Brasileira Feminina (Brazilian National Womens´ Team) 2006–2007|url=http://www.rsssfbrasil.com/sel/brazil200607w.htm|nashriyot=[[Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation]]|kirish sanasi=18 July 2015|til=pt|sana=9 December 2012}}</ref> U 2007-yilgi Panamerika oʻyinlari uchun Braziliya terma jamoasiga chaqirilgan va u yerda faxriy Andreia Suntaqueni kam oʻrgangan.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Bárbara|url=http://pan.uol.com.br/pan/2007/modalidades/futebol/brasileiros/barbarabarbosa.jhtm|nashriyot=[[Universo Online]]|kirish sanasi=18 July 2015|til=pt}}</ref> '''Bárbara''' 2008-yilgi Pekin Olimpiadasida Braziliya terma jamoasining birinchi darvozaboni boʻlgan. Braziliya finalda Qoʻshma Shtatlarga qoʻshimcha boʻlimlardan soʻng 1:0 hisobida magʻlub boʻlganida u kumush medalni qoʻlga kiritdi. Yakuniy bahsdan soʻng '''Bárbara''' braziliyalik ayollar futboli rivojlanmayotgani haqida tushuncha berdi va u olti oy davomida klubidan maosh olmaganini aytdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 August 2008 |title=Difficult future for Brazil after defeat |publisher=[[FIFA]] |url=https://www.fifa.com/tournaments/archive/womensolympic/beijing2008/news/newsid=859694/index.html |url-status=dead |access-date=18 July 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150722062902/http://www.fifa.com/tournaments/archive/womensolympic/beijing2008/news/newsid=859694/index.html |archive-date=22 July 2015}}</ref> Bárbara 2011, 2015 va 2019-yillarda Braziliya terma jamoasining jahon chempionatida ishtirok etgan. == Shaxsiy hayoti == Bárbara ochiqchasiga lezbiyen, sherigi Lidiane bilan munosabatda.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 June 2019 |title=Mês do orgulho LGBTQ+: Conheça os casais da Copa do Mundo de Futebol Feminino |language=pt |publisher=[[MSN]] |url=https://www.msn.com/pt-br/noticias/lgbt/m%C3%AAs-do-orgulho-lgbtqplus-conhe%C3%A7a-os-casais-da-copa-do-mundo-de-futebol-feminino/ss-AADb2vY#image=5 |access-date=12 September 2019}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://timetravel.mementoweb.org/memento/20150905/http://www.fifa.com/fifa-tournaments/players-coaches/people=251049/index.html Bárbara] — FIFA competition record (archived) * [https://web.archive.org/web/20110630153045/http://www.fifa.com/womensworldcup/players/player=251049/index.html Bárbara Micheline do Monte Barbosa] — FIFA World Cup profile * [https://web.archive.org/web/20170222072517/http://svenskfotboll.se/allsvenskan/person/?playerid=6190 Bárbara] at SvFF (in Swedish) (archived) [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]] j2dizyim2ak056raxkxg8m5l22w3ovb Munozara:Bárbara 1 758988 2726390 2022-07-31T06:58:46Z Wknewpages 74325 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Enzo Francescoli 1 758989 2726394 2022-07-31T07:05:02Z Erkyul 72475 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Ary Borges 0 758990 2726395 2022-07-31T07:05:08Z Wknewpages 74325 „[[:en:Special:Redirect/revision/1097288516|Ary Borges]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki   {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Ary Borges|tasvir=|izoh=|toʻliqism=Ariadina Alves Borges<ref name="fifa">{{cite web |title=List of Players - Brazil |url=https://resources.fifa.com/mm/document/tournament/competition/02/84/86/81/fu20wwc_2016_squadlists_neutral.pdf |publisher=FIFA |access-date=27 November 2021 |page=1 |date=5 August 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20190215050356/https://tournament.fifadata.com/documents/FU20WWC/2018/pdf/FU20WWC_2018_SQUADLISTS.PDF|archive-date=15 February 2019}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1999|12|28|df=yes}}|tavallud_joyi=[[São Luís, Maranhão]], {{BRA}}|boʻyi=165 cm<ref name="fifa" />|pozitsiya=[[Forward (association football)|Hujumchi]], [[Hujumkor yarim himoyachi]]|joriyklub=[[Sociedade Esportiva Palmeiras (women)|Palmeiras]]|klubraqami=8|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Santos FC (women)|Santos]]|yoshlikyillari2=|yoshlikklublari2=[[Associação Desportiva Centro Olímpico|Centro Olímpico]]|klublar1=[[Sport Club do Recife (women)|Sport Recife]]|yillar1=2017–2018|isht1=20<!-- LEAGUE APPEARANCES & GOALS ONLY-->|gollar1=2|klublar2=[[São Paulo FC (women)|São Paulo]]|yillar2=2019|isht2=<!-- LEAGUE APPEARANCES & GOALS ONLY-->|gollar2=|klublar3=[[Sociedade Esportiva Palmeiras (women)|Palmeiras]]|yillar3=2020–|isht3=32<!-- LEAGUE APPEARANCES & GOALS ONLY-->|gollar3=5|milliyjamoa1=[[Brazil women's national football team|Brazil]]|milliyyillar1=2020–|milliyisht1=5|milliygollar1=2|medallar=|club-update=12:09, 27 November 2021 (UTC)}} '''Ariadina Alves Borges''' (1999-yil, 28-dekabrda tugʻilgan), odatda Ary '''Borges''' nomi bilan tanilgan, braziliyalik professional [[futbol]] [[Hujumchi (futbol)|hujumchisi]], Palmeiras va Braziliya ayollar terma jamoasida oʻynaydi. == Klub karyerasi == Ary Borges Maranyandagi [[São Luís|San-Luis]] shahrida tug'ilgan, ammo o'n yoshida [[San Paulu|San-Pauluga]] ko'chib o'tgan. U yerda u Santos FC yoshlar jamoasiga qo'shildi va o'g'il bolalar bilan birga o'ynagan uchta qizdan biri edi. Uning otasi, agar u o'g'il bolalar futbolida jarohat olgan bo'lsa, klubni qonuniy choralar ko'rishdan voz kechish to'g'risida shartnoma imzoladi. 11 yoshida u Centro Olímpicoga o'tdi va 15 yoshgacha bo'lgan qizlar jamoasida o'ynadi, chunki 13 yoshgacha bo'lganlar yo'q edi.<ref name="Goal">{{Yangiliklar manbasi |last=de Faria |first=Paulo |date=27 July 2019 |title=Ary Borges, 10 do São Paulo, sonha ser a melhor do mundo sem medo de criticar quem já é |language=Portuguese |publisher=[[Goal (website)|Goal]] |url=https://www.goal.com/br/not%C3%ADcias/ary-borges-10-do-sao-paulo-sonha-ser-a-melhor-do-mundo-sem/1oti27hcsh4z11lusjpu35qeaa |access-date=27 November 2021}}</ref> 2017 va 2018-yillarda Ary Borges 2019-yilda yangi tashkil etilgan San-Pauluga qo'shilishdan oldin Sport Resife bilan ikki mavsum professional futbol o'ynash uchun o'zining shimoliy-sharqiy mintaqasiga qaytdi. U Campeonato Brasileiro de Futebol Feminino Série A1ga ko'tarilgan jamoaning muhim o'yinchisi edi va ijtimoiy tarmoqlarda klub tarafdori sifatida o'z ma'lumotlarini namoyish etdi, hatto San-Paulu FC mavzusidagi tug'ilgan kunini uyushtirdi. U bir yildan so'ng raqiblari Palmeiras bilan yaxshiroq shartnoma tuzish uchun ketganidan keyin klub hafsalasi pir bo'ldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 January 2020 |title=Jogadora do São Paulo, Ary Borges acerta com o Palmeiras e irrita diretoria do ex-clube |language=Portuguese |publisher=[[ESPN]] |url=https://www.espn.com.br/espnw/artigo/_/id/6479009/jogadora-do-sao-paulo-ary-borges-acerta-com-o-palmeiras-e-irrita-diretoria-do-ex-clube |access-date=27 November 2021}}</ref> == Xalqaro karyera == U 2018-yilgi 20 yoshgacha bo'lgan ayollar o'rtasidagi Janubiy Amerika chempionatida va 2018-yilgi FIFA U-20 ayollar o'rtasidagi Jahon chempionatida Braziliyaning 20 yoshgacha bo'lgan ayollar milliy terma jamoasi uchun maydonga tushdi.<ref name="Goal">{{Yangiliklar manbasi |last=de Faria |first=Paulo |date=27 July 2019 |title=Ary Borges, 10 do São Paulo, sonha ser a melhor do mundo sem medo de criticar quem já é |language=Portuguese |publisher=[[Goal (website)|Goal]] |url=https://www.goal.com/br/not%C3%ADcias/ary-borges-10-do-sao-paulo-sonha-ser-a-melhor-do-mundo-sem/1oti27hcsh4z11lusjpu35qeaa |access-date=27 November 2021}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true" id="CITEREFde_Faria2019">de Faria, Paulo (27 July 2019). </cite></ref> U 2020-yil sentabr oyida Braziliya ayollar futbol terma jamoasiga birinchi chaqiruvni oldi, murabbiy [[Pia Sundhage|Pia]] [[Braziliyada COVID-19 pandemiyasi|Sundhaj tomonidan Braziliyadagi COVID-19 pandemiyasi]] tufayli uyda o‘yinchilar ishtirok etishi cheklangan Nova Granja Komaridagi yig‘in uchun tanlangan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chaves |first=Lincoln |date=21 September 2020 |title=Novidade na seleção, Ary Borges quer influenciar luta contra racismo |language=Portuguese |publisher=[[Agência Brasil]] |url=https://agenciabrasil.ebc.com.br/esportes/noticia/2020-09/novidade-na-selecao-ary-borges-quer-influenciar-luta-contra-racismo |access-date=27 November 2021}}</ref> U 2021-yil, 17-sentabrda Amigao, Kampina Grande, [[Paraiba|Paraibada]] Argentinaga qarshi [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|o‘rtoqlik]] o‘yinida 3:1 hisobida g‘alaba qozonib, Debinyaning 63-daqiqada o‘rniga maydonga tushdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 October 2021 |title=Ary Borges projeta briga por vaga no meio-campo da Seleção Feminina |language=Portuguese |publisher=[[Terra (company)]] |url=https://www.terra.com.br/esportes/brasil/ary-borges-projeta-briga-por-vaga-no-meio-campo-da-selecao-feminina,11f3fff5507745e1de72a0dfa888279bi47q9p0u.html |access-date=27 November 2021}}</ref> Uch kundan keyin ham xuddi shu raqibga qarshi yana bir o‘rinbosar o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Brazil 4 - 1 Argentina|url=https://uk.soccerway.com/matches/2021/09/20/world/friendly-women/brazil/argentina/3635308/|kirish sanasi=27 November 2021|nashriyot=Soccerway|sana=20 September 2021}}</ref> va u keyingi oy [[Sidney|Sidneyda]] Avstraliyaga qarshi o‘tkaziladigan navbatdagi o‘rtoqlik uchrashuvlari uchun tarkibdagi o‘rnini saqlab qoldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2021 |title=Com seleção feminina completa, Pia comanda primeiro treino na Austrália |language=Portuguese |publisher=Diario Popular |url=https://www.diariopopular.com.br/esportes/com-selecao-feminina-completa-pia-comanda-primeiro-treino-na-australia-165498/ |access-date=27 November 2021}}</ref> U o'zining dastlabki ikkita golini 2021-yilgi Manaus shahrida bo'lib o'tgan ayollar futboli xalqaro turnirida Hindiston ustidan 6:1 hisobidagi g'alabada kiritdi, bu o'yin Formiga bilan xayrlashuv ko'rinishi sifatida e'tiborga molik.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 November 2021 |title=Seleção Brasileira bate a Índia em estreia no Torneio Internacional de Futebol Feminino |language=Portuguese |publisher=[[Brazilian Football Confederation]] |url=https://www.cbf.com.br/selecao-brasileira/jogos/selecao-feminina/torneio-internacional-de-futebol-feminino-brasil-x-india |access-date=27 November 2021}}</ref> === Xalqaro o'yinlar === {| class="wikitable" !Yo'q. ! Sana ! Joy ! Raqib ! Hisob ! Natija ! Musobaqa |- | 1. | 2021-yil, 26-noyabr | Arena da Amazonia, [[Manaus]], Braziliya |Hindiston | align="center" | '''3'''–1 | align="center" | 6–1 | Manaus shahrida 2021-yilgi ayollar futboli xalqaro turniri |- | 2. | 2021-yil, 26-noyabr | Arena da Amazonia, [[Manaus]], Braziliya |Hindiston | align="center" | '''6'''–1 | align="center" | 6–1 | Manaus shahrida 2021-yilgi ayollar futboli xalqaro turniri |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://int.soccerway.com/players/ariadina-alves-borges/477711/ Ary Borges] at Soccerway [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1999-yilda tugʻilganlar]] 3gxgqdvtl2ag4wua5ey24svqddmjzhx 2726396 2726395 2022-07-31T07:06:05Z Wknewpages 74325 wikitext text/x-wiki   {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Ary Borges|tasvir=|izoh=|toʻliqism=Ariadina Alves Borges<ref name="fifa">{{cite web |title=List of Players - Brazil |url=https://resources.fifa.com/mm/document/tournament/competition/02/84/86/81/fu20wwc_2016_squadlists_neutral.pdf |publisher=FIFA |access-date=27 November 2021 |page=1 |date=5 August 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20190215050356/https://tournament.fifadata.com/documents/FU20WWC/2018/pdf/FU20WWC_2018_SQUADLISTS.PDF|archive-date=15 February 2019}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1999|12|28|df=yes}}|tavallud_joyi=[[São Luís, Maranhão]], {{BRA}}|boʻyi=165 cm<ref name="fifa" />|pozitsiya=[[Forward (association football)|Hujumchi]], [[Hujumkor yarim himoyachi]]|joriyklub=[[Sociedade Esportiva Palmeiras (women)|Palmeiras]]|klubraqami=8|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Santos FC (women)|Santos]]|yoshlikyillari2=|yoshlikklublari2=[[Associação Desportiva Centro Olímpico|Centro Olímpico]]|klublar1=[[Sport Club do Recife (women)|Sport Recife]]|yillar1=2017-2018|isht1=20<!-- LEAGUE APPEARANCES & GOALS ONLY-->|gollar1=2|klublar2=[[São Paulo FC (women)|São Paulo]]|yillar2=2019|isht2=<!-- LEAGUE APPEARANCES & GOALS ONLY-->|gollar2=|klublar3=[[Sociedade Esportiva Palmeiras (women)|Palmeiras]]|yillar3=2020-|isht3=32<!-- LEAGUE APPEARANCES & GOALS ONLY-->|gollar3=5|milliyjamoa1=[[Brazil women's national football team|Brazil]]|milliyyillar1=2020-|milliyisht1=5|milliygollar1=2|medallar=|club-update=12:09, 27 November 2021 (UTC)}} '''Ariadina Alves Borges''' (1999-yil, 28-dekabrda tugʻilgan), odatda Ary '''Borges''' nomi bilan tanilgan, braziliyalik professional [[futbol]] [[Hujumchi (futbol)|hujumchisi]], Palmeiras va Braziliya ayollar terma jamoasida oʻynaydi. == Klub karyerasi == Ary Borges Maranyandagi [[São Luís|San-Luis]] shahrida tugʻilgan, ammo oʻn yoshida [[San Paulu|San-Pauluga]] koʻchib oʻtgan. U yerda u Santos FC yoshlar jamoasiga qoʻshildi va oʻgʻil bolalar bilan birga oʻynagan uchta qizdan biri edi. Uning otasi, agar u oʻgʻil bolalar futbolida jarohat olgan boʻlsa, klubni qonuniy choralar koʻrishdan voz kechish toʻgʻrisida shartnoma imzoladi. 11 yoshida u Centro Olímpicoga oʻtdi va 15 yoshgacha boʻlgan qizlar jamoasida oʻynadi, chunki 13 yoshgacha boʻlganlar yoʻq edi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=de Faria |first=Paulo |date=27 July 2019 |title=Ary Borges, 10 do São Paulo, sonha ser a melhor do mundo sem medo de criticar quem já é |language=Portuguese |publisher=[[Goal (website)|Goal]] |url=https://www.goal.com/br/not%C3%ADcias/ary-borges-10-do-sao-paulo-sonha-ser-a-melhor-do-mundo-sem/1oti27hcsh4z11lusjpu35qeaa |access-date=27 November 2021}}</ref> 2017 va 2018-yillarda Ary Borges 2019-yilda yangi tashkil etilgan San-Pauluga qoʻshilishdan oldin Sport Resife bilan ikki mavsum professional futbol oʻynash uchun oʻzining shimoliy-sharqiy mintaqasiga qaytdi. U Campeonato Brasileiro de Futebol Feminino Série A1ga koʻtarilgan jamoaning muhim oʻyinchisi edi va ijtimoiy tarmoqlarda klub tarafdori sifatida oʻz maʼlumotlarini namoyish etdi, hatto San-Paulu FC mavzusidagi tugʻilgan kunini uyushtirdi. U bir yildan soʻng raqiblari Palmeiras bilan yaxshiroq shartnoma tuzish uchun ketganidan keyin klub hafsalasi pir boʻldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 January 2020 |title=Jogadora do São Paulo, Ary Borges acerta com o Palmeiras e irrita diretoria do ex-clube |language=Portuguese |publisher=[[ESPN]] |url=https://www.espn.com.br/espnw/artigo/_/id/6479009/jogadora-do-sao-paulo-ary-borges-acerta-com-o-palmeiras-e-irrita-diretoria-do-ex-clube |access-date=27 November 2021}}</ref> == Xalqaro karyera == U 2018-yilgi 20 yoshgacha boʻlgan ayollar oʻrtasidagi Janubiy Amerika chempionatida va 2018-yilgi FIFA U-20 ayollar oʻrtasidagi Jahon chempionatida Braziliyaning 20 yoshgacha boʻlgan ayollar milliy terma jamoasi uchun maydonga tushdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=de Faria |first=Paulo |date=27 July 2019 |title=Ary Borges, 10 do São Paulo, sonha ser a melhor do mundo sem medo de criticar quem já é |language=Portuguese |publisher=[[Goal (website)|Goal]] |url=https://www.goal.com/br/not%C3%ADcias/ary-borges-10-do-sao-paulo-sonha-ser-a-melhor-do-mundo-sem/1oti27hcsh4z11lusjpu35qeaa |access-date=27 November 2021}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true" id="CITEREFde_Faria2019">de Faria, Paulo (27 July 2019). </cite></ref> U 2020-yil sentabr oyida Braziliya ayollar futbol terma jamoasiga birinchi chaqiruvni oldi, murabbiy [[Pia Sundhage|Pia]] [[Braziliyada COVID-19 pandemiyasi|Sundhaj tomonidan Braziliyadagi COVID-19 pandemiyasi]] tufayli uyda o‘yinchilar ishtirok etishi cheklangan Nova Granja Komaridagi yig‘in uchun tanlangan.<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chaves |first=Lincoln |date=21 September 2020 |title=Novidade na seleção, Ary Borges quer influenciar luta contra racismo |language=Portuguese |publisher=[[Agência Brasil]] |url=https://agenciabrasil.ebc.com.br/esportes/noticia/2020-09/novidade-na-selecao-ary-borges-quer-influenciar-luta-contra-racismo |access-date=27 November 2021}}</ref> U 2021-yil, 17-sentabrda Amigao, Kampina Grande, [[Paraiba|Paraibada]] Argentinaga qarshi [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|o‘rtoqlik]] o‘yinida 3:1 hisobida g‘alaba qozonib, Debinyaning 63-daqiqada o‘rniga maydonga tushdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 October 2021 |title=Ary Borges projeta briga por vaga no meio-campo da Seleção Feminina |language=Portuguese |publisher=[[Terra (company)]] |url=https://www.terra.com.br/esportes/brasil/ary-borges-projeta-briga-por-vaga-no-meio-campo-da-selecao-feminina,11f3fff5507745e1de72a0dfa888279bi47q9p0u.html |access-date=27 November 2021}}</ref> Uch kundan keyin ham xuddi shu raqibga qarshi yana bir o‘rinbosar o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Brazil 4 - 1 Argentina|url=https://uk.soccerway.com/matches/2021/09/20/world/friendly-women/brazil/argentina/3635308/|kirish sanasi=27 November 2021|nashriyot=Soccerway|sana=20 September 2021}}</ref> va u keyingi oy [[Sidney|Sidneyda]] Avstraliyaga qarshi o‘tkaziladigan navbatdagi o‘rtoqlik uchrashuvlari uchun tarkibdagi o‘rnini saqlab qoldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2021 |title=Com seleção feminina completa, Pia comanda primeiro treino na Austrália |language=Portuguese |publisher=Diario Popular |url=https://www.diariopopular.com.br/esportes/com-selecao-feminina-completa-pia-comanda-primeiro-treino-na-australia-165498/ |access-date=27 November 2021}}</ref> U oʻzining dastlabki ikkita golini 2021-yilgi Manaus shahrida boʻlib oʻtgan ayollar futboli xalqaro turnirida Hindiston ustidan 6:1 hisobidagi gʻalabada kiritdi, bu oʻyin Formiga bilan xayrlashuv koʻrinishi sifatida eʼtiborga molik.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 November 2021 |title=Seleção Brasileira bate a Índia em estreia no Torneio Internacional de Futebol Feminino |language=Portuguese |publisher=[[Brazilian Football Confederation]] |url=https://www.cbf.com.br/selecao-brasileira/jogos/selecao-feminina/torneio-internacional-de-futebol-feminino-brasil-x-india |access-date=27 November 2021}}</ref> === Xalqaro oʻyinlar === {| class="wikitable" !Yoʻq. ! Sana ! Joy ! Raqib ! Hisob ! Natija ! Musobaqa |- | 1. | 2021-yil, 26-noyabr | Arena da Amazonia, [[Manaus]], Braziliya |Hindiston | align="center" | '''3'''-1 | align="center" | 6-1 | Manaus shahrida 2021-yilgi ayollar futboli xalqaro turniri |- | 2. | 2021-yil, 26-noyabr | Arena da Amazonia, [[Manaus]], Braziliya |Hindiston | align="center" | '''6'''-1 | align="center" | 6-1 | Manaus shahrida 2021-yilgi ayollar futboli xalqaro turniri |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://int.soccerway.com/players/ariadina-alves-borges/477711/ Ary Borges] at Soccerway [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1999-yilda tugʻilganlar]] 3k3d6peyg77q65q4sojdwvkh7u1or0y Kichik Suriya 0 758992 2726400 2022-07-31T07:12:09Z Umidjon Yuldashev 72956 „[[:ru:Special:Redirect/revision/108199016|Маленькая Сирия]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{coord|40.708|N|74.014|W|display=title|yandex=1}} [[Fayl:Selling-cool-drinks-in-syrian-quarter.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Selling-cool-drinks-in-syrian-quarter.jpg/200px-Selling-cool-drinks-in-syrian-quarter.jpg|right|thumb|200x200px| Quyi Manxettenda suriyalik alkogolsiz ichimlik sotuvchisi, 1908 yil]] '''Kichik Suriya''' ({{Lang-en|Little Syria}}) 1880-yillarning oxiridan 1940-yillarigacha Quyi Manxettenda joylashgan [[Arablar|arab]] kvartalidir <ref name="wpa">{{Книга|автор=Federal Writers' Project|заглавие=''New York City Guide''. New York: Random House|год=1939|isbn=0-403-02921-X}}</ref> . == Ta'rif == Kvartal Vashington ko'chasida Battery Park va Rektor ko'chasi <ref name="wpa">{{Книга|автор=Federal Writers' Project|заглавие=''New York City Guide''. New York: Random House|год=1939|isbn=0-403-02921-X}}</ref> o'rtasida joylashgan edi. Kichik Suriya, shu qatorda Jahon savdo markazi yodgorligi joylashgan hududni ham egallagan. Shunday qilib, [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|11-sentabr hujumlaridan]] keyin vayronalarni tahlil qilish paytida Avliyo Jozef maronit cherkovining burchak toshi topildi <ref name="NYT2010">{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2010/08/25/nyregion/25quarter.html|sarlavha=When an Arab Enclave Thrived Downtown|nashriyot=[[The New York Times]]|til=en|kirish sanasi=2012-03-15|arxivurl=https://www.webcitation.org/6AhAyo1Xg?url=http://www.nytimes.com/2010/08/25/nyregion/25quarter.html?_r=1|arxivsana=2012-09-15}}</ref> . Vaqt o'tishi bilan kvartal aholisining katta qismi Bruklindagi Atlantika avenyusiga <ref name="bbc">{{Veb manbasi|url=http://www.bbc.co.uk/news/magazine-16936966|sarlavha=«Altered States: Preserving New York City’s 'Little Syria'»|nashriyot=[[Би-би-си|BBC News Magazine]]|til=en|kirish sanasi=2012-03-15|arxivurl=https://www.webcitation.org/6AhAzZL1D?url=http://www.bbc.co.uk/news/magazine-16936966|arxivsana=2012-09-15}}</ref> ko'chib o'tdi, u yerda hozir Nyu-Yorkdagi eng yirik arab diasporasi yashaydi va Bruklin-Batareya tunneliga kirish qurilishi paytida kvartalning o'zi deyarli butunlay vayron qilingan. <ref name="NYT2010" /> <ref name="karpf">{{Veb manbasi|url=http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F20E14F8385D177A93C3A81783D85F428485F9|sarlavha=Street of the Arabs|nashriyot=[[The New York Times]]|sana=1946-08-11|til=en|kirish sanasi=2012-03-15|arxivurl=https://www.webcitation.org/6AhB0ietG?url=http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F20E14F8385D177A93C3A81783D85F428485F9|arxivsana=2012-09-15}}</ref> . Kvartal aholisining katta qismini arab tilida so'zlashuvchi nasroniylar, [[Melkit katolik cherkovi|melkitlar]] va [[Moruniy cherkovi|maronitlar]] tashkil etar edi. Musulmon bo'lmagan aholi sifatida ular diniy ta'qib va qashshoqlikdan qutulish uchun [[Usmonlilar imperiyasi|Usmonli imperiyasidan]] hozirgi [[Suriya]] va [[Livan|Livandan]] ko'chib kelishgan. Kvartal aholisining taxminan 5% falastinlik musulmonlar edi <ref name="NYT2010">{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2010/08/25/nyregion/25quarter.html|sarlavha=When an Arab Enclave Thrived Downtown|nashriyot=[[The New York Times]]|til=en|kirish sanasi=2012-03-15|arxivurl=https://www.webcitation.org/6AhAyo1Xg?url=http://www.nytimes.com/2010/08/25/nyregion/25quarter.html?_r=1|arxivsana=2012-09-15}}</ref> . Xristianlar bo'lajak Jahon Savdo Markazi majmuasidan janubdagi Vashington ko'chasida yashar edilar. Ular uchta cherkov qurdilar, jumladan , G'olib Jorjning Melkit cherkovi, hozir Nyu-Yorkning diqqatga sazovor joylaridan biri <ref name="desrep">{{Veb manbasi|url=http://www.nyc.gov/html/lpc/downloads/pdf/reports/stgeorgechurch.pdf|sarlavha=«{Former} St. George’s Syrian Church Designation Report»|nashriyot=New York City Landmarks Preservation Commission|til=en|kirish sanasi=2012-03-15|arxivurl=https://www.webcitation.org/6AhB1I048?url=http://www.nyc.gov/html/lpc/downloads/pdf/reports/stgeorgechurch.pdf|arxivsana=2012-09-15}}</ref> . Kichik Suriyada arablardan tashqari [[yunonlar]], [[turklar]], [[armanlar]], [[slovaklar]], [[polyaklar]], [[vengerlar]], [[Litvalar|litvaliklar]], [[ukrainlar]], [[chexlar]] va [[irlandlar]] yashagan. == Havolalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Arab dunyosi]] [[Turkum:Manhattan]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] bp78spii20xr7v1mjivl16ov9r3z6g6 2726401 2726400 2022-07-31T07:12:41Z Umidjon Yuldashev 72956 wikitext text/x-wiki {{coord|40.708|N|74.014|W|display=title|yandex=1}} [[Fayl:Selling-cool-drinks-in-syrian-quarter.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Selling-cool-drinks-in-syrian-quarter.jpg/200px-Selling-cool-drinks-in-syrian-quarter.jpg|right|thumb|200x200px| Quyi Manxettenda suriyalik alkogolsiz ichimlik sotuvchisi, 1908 yil]] '''Kichik Suriya''' ({{Lang-en|Little Syria}}) 1880-yillarning oxiridan 1940-yillarigacha Quyi Manxettenda joylashgan [[Arablar|arab]] kvartalidir <ref name="wpa">{{Книга|автор=Federal Writers' Project|заглавие=''New York City Guide''. New York: Random House|год=1939|isbn=0-403-02921-X}}</ref> . == Taʼrif == Kvartal Vashington koʻchasida Battery Park va Rektor koʻchasi <ref name="wpa">{{Книга|автор=Federal Writers' Project|заглавие=''New York City Guide''. New York: Random House|год=1939|isbn=0-403-02921-X}}</ref> oʻrtasida joylashgan edi. Kichik Suriya, shu qatorda Jahon savdo markazi yodgorligi joylashgan hududni ham egallagan. Shunday qilib, [[2001-yil 11-sentabr terror xurujlari|11-sentabr hujumlaridan]] keyin vayronalarni tahlil qilish paytida Avliyo Jozef maronit cherkovining burchak toshi topildi <ref name="NYT2010">{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2010/08/25/nyregion/25quarter.html|sarlavha=When an Arab Enclave Thrived Downtown|nashriyot=[[The New York Times]]|til=en|kirish sanasi=2012-03-15|arxivurl=https://www.webcitation.org/6AhAyo1Xg?url=http://www.nytimes.com/2010/08/25/nyregion/25quarter.html?_r=1|arxivsana=2012-09-15}}</ref> . Vaqt oʻtishi bilan kvartal aholisining katta qismi Bruklindagi Atlantika avenyusiga <ref name="bbc">{{Veb manbasi|url=http://www.bbc.co.uk/news/magazine-16936966|sarlavha=«Altered States: Preserving New York City’s 'Little Syria'»|nashriyot=[[Би-би-си|BBC News Magazine]]|til=en|kirish sanasi=2012-03-15|arxivurl=https://www.webcitation.org/6AhAzZL1D?url=http://www.bbc.co.uk/news/magazine-16936966|arxivsana=2012-09-15}}</ref> koʻchib oʻtdi, u yerda hozir Nyu-Yorkdagi eng yirik arab diasporasi yashaydi va Bruklin-Batareya tunneliga kirish qurilishi paytida kvartalning oʻzi deyarli butunlay vayron qilingan. <ref name="NYT2010" /> <ref name="karpf">{{Veb manbasi|url=http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F20E14F8385D177A93C3A81783D85F428485F9|sarlavha=Street of the Arabs|nashriyot=[[The New York Times]]|sana=1946-08-11|til=en|kirish sanasi=2012-03-15|arxivurl=https://www.webcitation.org/6AhB0ietG?url=http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F20E14F8385D177A93C3A81783D85F428485F9|arxivsana=2012-09-15}}</ref> . Kvartal aholisining katta qismini arab tilida soʻzlashuvchi nasroniylar, [[Melkit katolik cherkovi|melkitlar]] va [[Moruniy cherkovi|maronitlar]] tashkil etar edi. Musulmon boʻlmagan aholi sifatida ular diniy taʼqib va qashshoqlikdan qutulish uchun [[Usmonlilar imperiyasi|Usmonli imperiyasidan]] hozirgi [[Suriya]] va [[Livan|Livandan]] koʻchib kelishgan. Kvartal aholisining taxminan 5 % falastinlik musulmonlar edi <ref name="NYT2010">{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/2010/08/25/nyregion/25quarter.html|sarlavha=When an Arab Enclave Thrived Downtown|nashriyot=[[The New York Times]]|til=en|kirish sanasi=2012-03-15|arxivurl=https://www.webcitation.org/6AhAyo1Xg?url=http://www.nytimes.com/2010/08/25/nyregion/25quarter.html?_r=1|arxivsana=2012-09-15}}</ref> . Xristianlar boʻlajak Jahon Savdo Markazi majmuasidan janubdagi Vashington koʻchasida yashar edilar. Ular uchta cherkov qurdilar, jumladan , Gʻolib Jorjning Melkit cherkovi, hozir Nyu-Yorkning diqqatga sazovor joylaridan biri <ref name="desrep">{{Veb manbasi|url=http://www.nyc.gov/html/lpc/downloads/pdf/reports/stgeorgechurch.pdf|sarlavha=«{Former} St. George’s Syrian Church Designation Report»|nashriyot=New York City Landmarks Preservation Commission|til=en|kirish sanasi=2012-03-15|arxivurl=https://www.webcitation.org/6AhB1I048?url=http://www.nyc.gov/html/lpc/downloads/pdf/reports/stgeorgechurch.pdf|arxivsana=2012-09-15}}</ref> . Kichik Suriyada arablardan tashqari [[yunonlar]], [[turklar]], [[armanlar]], [[slovaklar]], [[polyaklar]], [[vengerlar]], [[Litvalar|litvaliklar]], [[ukrainlar]], [[chexlar]] va [[irlandlar]] yashagan. == Havolalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Arab dunyosi]] [[Turkum:Manhattan]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] odq26n7k0s92z1ixbb8639f8sdcgcpt Foydalanuvchi munozarasi:Diyorbek baxshullayev 3 758993 2726404 2022-07-31T07:16:28Z Diyorbek baxshullayev 76904 /* Cho'rikalon MFY */ yangi mavzu wikitext text/x-wiki == Cho'rikalon MFY == Bukhara vil, Vobkent tum, Cho'rikalon MFY [[Foydalanuvchi:Diyorbek baxshullayev|Diyorbek baxshullayev]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Diyorbek baxshullayev|munozara]]) 07:16, 31-Iyul 2022 (UTC) dr2k4y5avdoxovsl4a5ly8k1qis92kg 2726406 2726404 2022-07-31T07:23:54Z Diyorbek baxshullayev 76904 wikitext text/x-wiki == Cho'rikalon MFY == Bukhara vil, Vobkent tum, Cho'rikalon MFY {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Cho'rikalon | mavqe = [[Shahar]] | mamlakat = Uzbekistan | mintaqa turi = Buxoro{{!}}Viloyat | mintaqa = Buxoro | jadvalda mintaqa = Buxoro | tuman turi = Tuman{{!}}Tuman | tuman = Vobkent, Kansas{{!}}Vobkent | }} [[Uzbekistan]]ning [[Buxoro]] viloyatida joylashgan MAHALLAdir. [[Foydalanuvchi:Diyorbek baxshullayev|Diyorbek baxshullayev]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Diyorbek baxshullayev|munozara]]) 07:16, 31-Iyul 2022 (UTC) c33v0gbjakl3evr3v98n6caho2x9mu4 2726407 2726406 2022-07-31T07:24:55Z Diyorbek baxshullayev 76904 wikitext text/x-wiki == Cho'rikalon MFY == Bukhara vil, Vobkent tum, Cho'rikalon MFY {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Cho'rikalon | mavqe = [[Shahar]] | mamlakat = Uzbekistan | mintaqa turi = Buxoro{{!}}Viloyat | mintaqa = Buxoro | jadvalda mintaqa = Buxoro | tuman turi = Tuman{{!}}Tuman | tuman = Vobkent, Kansas{{!}}Vobkent | }} [[Uzbekistan]]ning [[Buxoro]] viloyatida joylashgan MAHALLAdir. 07:16, 31-Iyul 2022 (UTC) ttjowxbggqj1z2ezkem4x2r0bk4lm37 2726413 2726407 2022-07-31T07:31:10Z Diyorbek baxshullayev 76904 wikitext text/x-wiki == Cho'rikalon MFY == Bukhara vil, Vobkent tum, Cho'rikalon MFY [[Tasvir:Vobkent-kufic.JPG|thumb|left|250px|Kufiy uslubida yozilgan bitiklar]] [[]] {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Cho'rikalon | mavqe = [[Shahar]] | mamlakat = Uzbekistan | mintaqa turi = Buxoro{{!}}Viloyat | mintaqa = Buxoro | jadvalda mintaqa = Buxoro | tuman turi = Tuman{{!}}Tuman | tuman = Vobkent, Kansas{{!}}Vobkent | }} [[Uzbekistan]]ning [[Buxoro]] viloyatida joylashgan MAHALLAdir. 07:16, 31-Iyul 2022 (UTC) gkzhn6sbzx94kuw42zsta1kiw4pvy5s 2726416 2726413 2022-07-31T07:39:53Z Optima D 72251 wikitext text/x-wiki == Cho'rikalon MFY == Bukhara vil, Vobkent tum, Cho'rikalon MFY [[Tasvir:Vobkent-kufic.JPG|thumb|left|250px|Kufiy uslubida yozilgan bitiklar]] [[]] {{Bilgiquti aholi punkti | nomi = Cho'rikalon | mavqe = [[Shahar]] | mamlakat = Uzbekistan | mintaqa turi = Buxoro{{!}}Viloyat | mintaqa = Buxoro | jadvalda mintaqa = Buxoro | tuman turi = Tuman{{!}}Tuman | tuman = Vobkent, Kansas{{!}}Vobkent | }} [[Uzbekistan]]ning [[Buxoro]] viloyatida joylashgan MAHALLAdir. 07:16, 31-Iyul 2022 (UTC) == Xush kelibsiz == {{hello|[[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 07:39, 31-Iyul 2022 (UTC)}} hi8b9zwlrwkwmsfrrybnkt1raar846f Hirot qoʻzgʻoloni (1979) 0 758994 2726422 2022-07-31T07:52:30Z ShHamrayev 72833 „[[:en:Special:Redirect/revision/1085403654|1979 Herat uprising]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi|conflict=1979 Herat uprising|territory=|qismi=Afg'onistondagi urushning bir qismi|tasvir=[[File:Miniature_diorama_in_the_Herat_Military_Museum_4.jpg|300px]]|izoh=Hirot harbiy muzeyidagi qo'zg'olon tasvirlangan afg'on dioramasi.|sana=[[1979-yil]] 15-20-mart|yer=Hirot viloyati, Afgʻoniston Demokratik Respublikasi|natija=Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) *Qo'zg'olon bostirildi *Sovet Ittifoqi Afg'oniston hukumatiga harbiy yordamni kuchaytirdi|tomon1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} Afgʻoniston Demokratik Respublikasi *{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Afg'on armiyasi|tomon2={{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Afg'on milliy armiyasi<br />{{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Isyonchi fuqarolar<br />'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br />{{flag|Iran}} <small>(Allegedly)</small>|qomondon1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Nur Muhammad Taraki]]<br />{{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Hafizullah Amin]]<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Maj. Gen. Sayyed Mukharam<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Commander [[Shahnawaz Tanai]]|qomondon2=''' Uyushmagan yetakchilik''' Harbiy rahbarlik *Sardor Jagran *Rasul Baloch *Ismoilxon *Alouddinxon Fuqarolik rahbariyati *Gul Muhammad *Kamar-i Dozd *Shir og'a Shongar|kuch1=300+|qurbon3=3000-25000 o'lgan}} [[Fayl:Herat_6961a.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Herat_6961a.jpg/220px-Herat_6961a.jpg|thumb| Hirot 1969-yil.]] '''Hirot qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام هرات}} ), mahalliy aholi '''orasida 24- [[Shamsiya|Xut]] qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام بیست و چهار حوت}} ) nomi bilan mashhur. Voqealar 1979-yil mart oyida bir necha kun davomida [[Afgʻoniston|Afg'oniston]] g'arbidagi [[Hirot]] shahri va uning atrofida bo'lib o'tgan edi. Unga xalq qoʻzgʻoloni ham, Afgʻoniston Demokratik Respublikasiga (DRA) qarshi afgʻon armiyasi qoʻshinlarining qoʻzgʻoloni ham kirdi. Kommunistik rejim dastlab [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] ittifoqchilaridan yordam so'rab murojaat qildi, ammo Sovet rahbariyati aralashishdan bosh tortdi. Qoʻzgʻolonchilar shaharni egallab, taxminan bir hafta ushlab turgach, rejim oʻz kuchlari bilan uni qaytarib olishga muvaffaq boʻldi va Hirotning keyingi havodan bombardimon qilinishi va qayta qoʻlga olinishi natijasida 3000-25000 aholisi halok boʻldi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Bu mamlakatda so'nggi 50 yildagi eng dahshatli qurolli zo'ravonlik bo'ldi va 1978-1979-yillardagi Savr inqilobidan keyin va [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet istilosi]] boshlanishidan oldin sodir bo'lgan eng halokatli hodisa edi. == Tarix == Hirotdagi voqealar DRA tomonidan amalga oshirilgan kommunistik islohotlarga qarshi keng ko'lamli tartibsizliklar sharoitida sodir bo'ldi, uning asosiy qismi agrar islohot edi. Islohotlar an'ana va [[islom]] tamoyillariga zid bo'lishidan tashqari, ko'p hollarda ular o'ylashi kerak bo'lgan qishloq kambag'allarining ahvolini yomonlashtirdi<ref>{{Kitob manbasi|last=Roy|first=Olivier|authorlink=Olivier Roy (professor)|title=Islam and resistance in Afghanistan|year=1992|publisher=Cambridge University Press|location=[[Cambridge]]|isbn=978-0-521-39700-1|pages=86–92}}</ref>. 1978-yil may oyidan boshlab Nuristonda butun Afgʻonistonda DRA va uning siyosatiga qarshi oʻz-oʻzidan qoʻzgʻolon koʻtarildi<ref>{{Kitob manbasi|last=Dorronsoro|first=Gilles|title=Revolution Unending. Afghanistan: 1979 to the present|year=2005|publisher=Hurst|location=London|isbn=1-85065-703-3|page=97}}</ref>. [[Tasavvuf]] an'analarini o'z ichiga olgan bu forscha shaharning an'anaviy madaniyati mamlakatning boshqa qismlariga nisbatan nisbatan erkinroq edi. 1979 yilda siyosiy rejimga qarshi ko'plab boshqa qarshiliklar singari, qo'zg'olonchilarning diniy e'tiqodini ham birlashtiruvchi omil edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-01|arxivsana=2017-10-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171012061437/https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|url=https://archive.org/details/ghostwarssecreth00coll/page/40/mode/|isbn=9781594200076|title=Ghost wars : The secret history of the CIA, Afghanistan, and bin Laden, from the Soviet invasion to September 10, 2001|year=2004|last=Coll|first=Steve}}</ref>. == Qo'zg'olon == Agrar islohot Hirot yaqinida qarshiliksiz amalga oshirildi, chunki qishloq dehqonlari va asosan shaharda yashovchi yirik yer egalari oʻrtasida birdamlik kam edi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Bunda xalq tomonidan diniy arboblar, jumladan, [[pir]] va [[Ulamo|ulamolar]] hamda anʼanaviy elitaga nisbatan amalga oshirilgan qatagʻon<ref name="Dorronsoro" /> hamda hukumatning savodxonlikni oshirish kampaniyasi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> oʻtgan yili bahsli boʻlganligi sababli hal qiluvchi omil sifatida tilga olinadi. <ref>Roy, p.93</ref> Hirot viloyatida yakka tartibdagi qo'zg'olonlar allaqachon bo'lib o'tgan edi, lekin qo'zg'olon 1979 yil 15 martda jiddiy boshlandi. Atrofdagi tumanlarda isyonchilar masjidlar atrofiga to'planib, mullalarining va'zlariga ergashib, shaharga yurish qildilar, ular bilan birga ko'plab shaharliklar hukumat binolari va kommunizm timsollariga hujum qilishdi. <ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref> Afg'on armiyasining 17-diviziyasi rejim tomonidan qo'zg'olonni bostirish haqida batafsil ma'lumot bergan edi, ammo bu xato ekanligini isbotladi, chunki u alohida bo'linmada oz sonli xalqilar bor edi va buning o'rniga u qo'zg'olon ko'tarib qo'zg'olonga qo'shildi. <ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> Kichik bir guruh askarlar, amaldorlar va xalq faollari shahardagi [[Hirot jome masjidi|Moviy masjidga]] chekinishdi. <ref name="Giustozzi 1">{{Kitob manbasi|last=Giustozzi|first=Antonio|title=Empires of mud Wars and warlords in Afghanistan|year=2009|publisher=[[Hurst & Company]]|location=London|isbn=978-1-85065-932-7|page=64}}</ref> Qo'zg'olonchilar Hirotni taxminan bir hafta ushlab turishdi, bu davrda shahar anarxiya davrini boshidan kechirdi. To'polonchilar ko'chalarni aylanib, " [[Takbir|Allohu Akbar]] " deb hayqirib, hukumat tarafdorlari va ''sarluchini'' (boshi ochiq bo'lganlarni) qidirib, taqvoning yo'qligidan dalolat beradi; <ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref> kommunistik amaldorlar, xususan, oʻqituvchilar qirgʻin qilindi. <ref name="Roy">Roy, p.108</ref> [[Bozor]] talon-taroj qilindi va DRAning bir necha [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|sovet]] maslahatchilari o'ldirildi, ammo boshqa chet elliklar saqlanib qolindi. <ref name="Dorronsoro" /> Voqealarda halok bo'lgan sovetlarning aniq soni noma'lum: ba'zi manbalarda 200 tagacha ko'p raqamlar keltiriladi <ref name="Urban" />, ammo rasmiy sovet manbalariga ko'ra, faqat ikkita qurbon bo'lgan. <ref name="Giustozzi 1" /> DRAning sobiq manbalariga ko'ra, 3 yoki 4 sovet a'zosi, ehtimol, ularning oilalari bilan o'ldirilgan. <ref>Giustozzi,p.212</ref> Muayyan manbalarga ko'ra, o'lgan maslahatchilarning jasadlari isyonchilar tomonidan shahar atrofida aylanib yurgan <ref name="Urban" />, ammo boshqa manbalar buni rad etadi. <ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref> Qo'zg'olonning yagona rahbariyati yo'q edi: harbiy tomondan qo'zg'olonchilarga Sardor Jagran va Rasul Baloch boshchiligidagi bir guruh ofitserlar rahbarlik qilgan, ular orasida Jamiyat-e Islomi partiyasi bilan aloqador bo'lgan Ismoil Xon va Alauddin Xon ham bor edi. Keyinchalik Hirot viloyatidagi Jamiyat-e Islomiy kuchlarining [[Amir|amiri]] va [[Mujohid|mujohidlarning]] yirik qo'mondoni bo'lgan Ismoilxon, keyinchalik uning tarafdorlari da'vo qilganidek, qo'zg'olonda yetakchi rol o'ynamagan. <ref name="Giustozzi 1" /> <ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref> Fuqarolik qoʻzgʻolonchilar orasida vaziyat ancha chigal edi, biroq baʼzi mahalliy shaxslar muhim rol oʻynagan: [[Abdulloh Ansoriy maqbarasi|Gʻozorgohdan]] boʻlgan Barakzay [[Pushtunlar|pushtun]] Gul Muhammad va ikki muqaddam mahkum boʻlgan Qamar-i Dozd va Shir Aga Shongar katta isyonchilar guruhlarini boshqargan. Qoʻzgʻolon Hirot atrofidagi barcha tumanlarni qamrab oldi, hukumat qoʻmondonlik punktlari joylashgan Obeh va Pushtun Zargʻunlaridan tashqari, bir necha kundan keyin Bodgʻis viloyatiga, soʻngra boshqa qoʻshni viloyatlarga tarqaldi. <ref name="Dorronsoro3" /> Yirik shaharni yo'qotish va butun [[Diviziya|bo'linmani]] tark etishning dastlabki zarbasidan so'ng, DRA shafqatsiz munosabatda bo'ldi. 4- va 15-zirhli brigadalar Pul-e-Charkidan jo'natildi, ammo ular masofani bosib o'tishlari kerakligi sababli Hafizulloh Amin [[Qandahor]] garnizoni qo'mondoni general-mayor Sayid Muxaramga Hirotga tezroq yetib boradigan zirhli qo'shinni yuborishni buyurdi. <ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> Muxaramning 30 ta tank va 300 kishidan iborat kolonnasi 20 mart kuni yashil bayroqlar va [[Qurʼon|Qur'onlarni]] ko'tarib, Hirotga yetib keldi, bu esa qo'zg'olonchilarni qo'zg'olon butun mamlakat bo'ylab tarqaldi, degan fikrni uyg'otdi. Shunday qilib, xalq qo'shinlariga o'tish va shaharni qaytarib olish uchun ruxsat berildi. <ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref> Keyin hukumat kuchlari Hirotni Shindand havo bazasidan uchayotgan Ilyushin Il-28 bombardimonchi samolyotlari bilan havodan bombardimon qildi <ref name="Urban" />, bu vaqtda shahar katta zarar ko'rdi va minglab Hirotliklar halok bo'ldi, ammo qurbonlar soni aniq emas: eng pasti Hisob-kitoblarga ko'ra, 3000 dan 4000 gacha o'lganlar <ref>{{Kitob manbasi|last=Joes|first=Anthony James|title=Resisting Rebellion: The History and Politics of Counterinsurgency|year=2004|publisher=[[The University Press of Kentucky]]|location=Lexington, Ky|isbn=0-8131-2339-9}}</ref>, kattaroq taxminlar esa 25,000 o'liklarga etadi. <ref name="Roy">Roy, p.108</ref> 1992 yilda DRA qatag'onlari natijasida o'ldirilganlarning 2000 jasadi bo'lgan ommaviy qabr ochildi. <ref>Dorronsoro, p.101</ref> == Oqibatlari == Hirotdagi voqealar sovet rahbariyatining afg‘on ittifoqchilari inqirozga yuz tutganini anglashiga sabab bo‘ldi. DRA prezidenti Nur Muhammad Tarakiyning qo'zg'olonni bostirishda sovet harbiy yordamini so'rab ko'rgan takroriy talablari Siyosiy byuroning bir qator yashirin yig'ilishlariga turtki bo'ldi. Shunday uchrashuvlardan biri 17-mart kuni bo‘lib o‘tdi, unda tashqi ishlar vaziri Gromiko DRA “minglab” isyonchilarga duch kelganini tan oldi, biroq Brejnev doktrinasiga muvofiq, “hech qanday sharoitda Afg‘onistonni yo‘qotib qo‘ymasligimiz kerak” degan “asosiy taklif”ni ta’kidladi. . Siyosiy byuroning yana bir aʼzosi [[Aleksey Kosigin]] DRA rahbariyatiga ishonchsizlik izhor qilib, “Amin ham, Taraki ham bizdan haqiqiy holatni yashirmoqda”, dedi. Ertasi kuni Kosigin bilan telefon orqali suhbatda Taraki afg'on qurolli kuchlariga, hatto Sovet Ittifoqida tayyorgarlikdan o'tganlarga ham ishona olmasligidan shikoyat qildi va uning yordam so'rashi yanada keskinlashdi: u Sovet askarlaridan [[Oʻrta Osiyo|Sovet]] askarlarini so'radi. [[Oʻrta Osiyo|Markaziy Osiyodagi respublikalar]] (ularning ko'pchiligida Afg'onistonda ham bo'lgan bir xil etnik guruhlar istiqomat qilgan) Afg'onistonga afg'on libosida yashirincha olib o'tilishi mumkin edi. <ref name="Maley1">{{Kitob manbasi|last=Maley|first=William|title=The Afghanistan wars|url=https://archive.org/details/afghanistanwars00male|year=2002|publisher=[[Palgrave Macmillan]]|isbn=978-0-333-80291-5|pages=[https://archive.org/details/afghanistanwars00male/page/n40 30]–31}}</ref> Biroq, bu so'rovlar hech qanday natija bermadi va Siyosiy byuro dastlab aralashmaslik siyosatiga o'tdi va keyinchalik [[Leonid Brejnev|Brejnev]] tomonidan tasdiqlandi. <ref>{{Kitob manbasi|last=Harrison|first=Selig|title=Out of Afghanistan: The Inside Story of the Soviet withdrawal|url=https://archive.org/details/outafghanistanin00cord|year=1995|publisher=Oxford University Press|location=New York|isbn=0-19-506294-9|pages=[https://archive.org/details/outafghanistanin00cord/page/n48 36]–37}}</ref> Taraki 20 mart kuni [[Moskva|Moskvaga]] tashrif buyurganida, Kosigin unga Sovet Ittifoqining Afg'onistonga nisbatan siyosatini tushuntirdi:{{Quote|...biz bu harakatning barcha jihatlarini sinchiklab o‘rganib chiqdik va agar qo‘shinlarimiz kiritilsa, mamlakatingizdagi vaziyat nafaqat yaxshilanmaydi, balki yanada og‘irlashadi, degan xulosaga keldik. Inkor etib bo'lmaydiki, bizning qo'shinlarimiz nafaqat xorijiy bosqinchilar bilan, balki sizning xalqingizning ma'lum qismi bilan ham jang qilishlari kerak edi. Odamlar esa bunday narsalarni kechirmaydilar.<ref name="Maley1" />|}}Biroq, keyingi oylarda Sovet qo'shinlari o'zlarining harbiy yordamini ko'paytirdilar, ular orasida T-62 tanklari, MiG-21 qiruvchi samolyotlari va Mi-24 hujum vertolyotlari va ularga xizmat ko'rsatish uchun qo'shimcha maslahatchilar yuborildi. <ref>Urban, pp.31–32</ref> Shunga qaramay, afg'on qurolli kuchlarining ahvoli yomonlashishda davom etdi, Jalolobod, Asmar, [[Gʻazna|G'azni]], Nahrinda qo'zg'olon va 1979 yil avgust oyida [[Kobul (shahar)|Kobul]] qal'asida Bala Hisor qo'zg'oloni sodir bo'ldi. Bularning barchasi bekor qilingan bo'lsa-da, qo'shinning zaifligi qo'zg'olonning tarqalishiga sezilarli hissa qo'shdi. <ref name="Rubin1">{{Kitob manbasi|last=Rubin|first=Barnett|authorlink=Barnett Rubin|title=The Fragmentation of Afghanistan|year=1995|publisher=[[Yale University Press]]|location=New Haven|isbn=0-300-05963-9|page=120}}</ref> 1979-yil 24-dekabrda Leonid Brejnev boshchiligida Sovet Ittifoqi 40-Armiyani <ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7883532.stm "Timeline: Soviet war in Afghanistan"]. [[BBC News]]. Published February 17, 2009.</ref> joylashtirdi va [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] boshlandi. DRA, Eron inqilobidan bir oy keyin sodir bo'lgan qo'zg'olonni [[Eron]] tomonidan uyushtirilgan deb ko'rsatishga harakat qildi. [[Ruhulloh Xumayniy|Xomeyniyning]] Eroni va sotsialistik DRA o'rtasidagi munosabatlar keskin edi va xalq rahbariyati Eron [[Oyatulloh|oyatullohlari]] va shahar aholisining yarmini tashkil etuvchi Hirot [[Shialik|shia]] jamoalari o'rtasidagi til biriktirganlikda gumon qildi. Rejim targʻibot harakatida Erondan 4000 nafar afgʻon ishchisining qaytishidan foydalanib, Hirotga afgʻon kiyimidagi eronliklar kirib kelganini daʼvo qildi. <ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref> " ''Pravda'' " nashri Pokiston, Misr, Xitoy, Qo'shma Shtatlar, Buyuk Britaniya va G'arbiy Germaniyani qo'zg'olon uchun mas'ul deb, shu bilan birga Eronni aybladi. Bu ichki Sovet Siyosiy byurosining DRA rejimi sabab bo'lgan degan baholariga zid edi. Afg'onistondagi ijtimoiy va siyosiy kuchlarning namoyon bo'lishi sifatida Hirot qo'zg'oloni akademik tadqiqotlar mavzusi bo'lib, unga qarama-qarshi tushuntirishlar berdi. Giorgio Vercellin qo'zg'olonni [[Pushtunlar|pushtunlarga]] qarshi harakat sifatida ko'rsatdi, uni [[Fors tili|fors]] tilida so'zlashuvchi jamoalarning pushtun ko'chmanchilariga nisbatan noroziligi sabab bo'lgan. Bu versiyani Olivye [[Olivier Roy|Roy]] <ref name="Roy">Roy, p.108</ref> ham, Gilles Dorronsoro ham rad etib, ikkinchisi qoʻzgʻolonning Gul Muhammad kabi baʼzi arboblari etnik pushtunlar boʻlganini va qoʻzgʻolon pushtunlar yashaydigan hududlarda bir xilda davom etganligini taʼkidlaydi. <ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref> Olivye Royning fikricha, Hirot qoʻzgʻoloni mamlakatning boshqa joylarida sodir boʻlgan spontan hukumatga qarshi qoʻzgʻolonlardan farqli oʻlaroq, uyushgan qoʻzgʻolonning namunasi boʻlgan. Royning fikricha, Hirotdagi voqealar “ Jamiat-e Islomi ” islomiy partiyasi yetakchisi Burhoniddin Rabboniy tomonidan ishlab chiqilgan strategiyaning oʻziga xos belgisi boʻlib, xalq qoʻzgʻoloni tomonidan qoʻllab-quvvatlangan armiyaga kirib kelgan tarafdorlar tomonidan harbiy toʻntarishdan iborat. Roy bu tezisni qoʻllab-quvvatlash uchun harbiy xizmatdagi jamoat malaylari (Ismoilxon va Alouddinxon) harakatlariga ishora qilib, qoʻzgʻolonchilarga va’z qilgan mavlaviy bilan Jamiyat oʻrtasidagi aloqalarga ishora qiladi. <ref name="Roy">Roy, p.108</ref> Dorronsoro Jamiyat agentlari o'ynagan nisbatan kichik rolga asoslanib, bu talqinga qarshi chiqdi. [[Mashhad|Mashhaddagi]] Jamiyat idorasi voqealardan bir necha hafta oldin 17-diviziya zobitlari bilan aloqalarni ochgan boʻlsa-da, qoʻzgʻolonning amaldagi yetakchilari bu partiyaga qoʻshilmagan (Dorronsoroning soʻzlariga koʻra, ikki asosiy guruh rahbaridan biri maoist edi). Qolaversa, harbiylar va fuqarolik qoʻzgʻolonchilar oʻrtasidagi muvofiqlashtirishning yoʻqligi, qoʻzgʻolonning umuman tartibsiz va oldindan aytib boʻlmaydigan tabiati, uning fikricha, bu qoʻzgʻolon oldindan oʻylab emas, balki stixiyali boʻlganidan dalolat beradi. <ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * {{Veb manbasi|url=https://www.afghanistan-analysts.org/failings-of-inclusivity-the-herat-uprising-of-march-1979/|sarlavha=Failings of Inclusivity: The Herat uprising of March 1979|kirish sanasi=2018-12-11|muallif=Gammell|ism=Charlie|sana=15 March 2015|nashriyot=Afghanistan Analysts Network}} [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 0vdgurzmycrrxbuofc8fw4q644ssv1g 2726424 2726422 2022-07-31T07:54:33Z ShHamrayev 72833 wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi|conflict=1979 Herat uprising|territory=|qismi=Afg'onistondagi urushning bir qismi|tasvir=[[File:Miniature_diorama_in_the_Herat_Military_Museum_4.jpg|300px]]|izoh=Hirot harbiy muzeyidagi qo'zg'olon tasvirlangan afg'on dioramasi.|sana=[[1979-yil]] 15-20-mart|yer=Hirot viloyati, Afgʻoniston Demokratik Respublikasi|natija=Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) *Qo'zg'olon bostirildi *Sovet Ittifoqi Afg'oniston hukumatiga harbiy yordamni kuchaytirdi|raqib1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} Afgʻoniston Demokratik Respublikasi *{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Afg'on armiyasi|raqib2={{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Afg'on milliy armiyasi<br />{{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Isyonchi fuqarolar<br />'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br />{{flag|Iran}} <small>(Allegedly)</small>|qomondon1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Nur Muhammad Taraki]]<br />{{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Hafizullah Amin]]<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Maj. Gen. Sayyed Mukharam<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Komandir[[Shahnawaz Tanai]]|qomondon2=''' Uyushmagan yetakchilik''' Harbiy rahbarlik *Sardor Jagran *Rasul Baloch *Ismoilxon *Alouddinxon Fuqarolik rahbariyati *Gul Muhammad *Kamar-i Dozd *Shir og'a Shongar|kuch1=300+|yoqotishlar3=3000-25000 o'lgan}} [[Fayl:Herat_6961a.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Herat_6961a.jpg/220px-Herat_6961a.jpg|thumb| Hirot 1969-yil.]] '''Hirot qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام هرات}} ), mahalliy aholi '''orasida 24- [[Shamsiya|Xut]] qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام بیست و چهار حوت}} ) nomi bilan mashhur. Voqealar 1979-yil mart oyida bir necha kun davomida [[Afgʻoniston|Afg'oniston]] g'arbidagi [[Hirot]] shahri va uning atrofida bo'lib o'tgan edi. Unga xalq qoʻzgʻoloni ham, Afgʻoniston Demokratik Respublikasiga (DRA) qarshi afgʻon armiyasi qoʻshinlarining qoʻzgʻoloni ham kirdi. Kommunistik rejim dastlab [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] ittifoqchilaridan yordam so'rab murojaat qildi, ammo Sovet rahbariyati aralashishdan bosh tortdi. Qoʻzgʻolonchilar shaharni egallab, taxminan bir hafta ushlab turgach, rejim oʻz kuchlari bilan uni qaytarib olishga muvaffaq boʻldi va Hirotning keyingi havodan bombardimon qilinishi va qayta qoʻlga olinishi natijasida 3000-25000 aholisi halok boʻldi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Bu mamlakatda so'nggi 50 yildagi eng dahshatli qurolli zo'ravonlik bo'ldi va 1978-1979-yillardagi Savr inqilobidan keyin va [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet istilosi]] boshlanishidan oldin sodir bo'lgan eng halokatli hodisa edi. == Tarix == Hirotdagi voqealar DRA tomonidan amalga oshirilgan kommunistik islohotlarga qarshi keng ko'lamli tartibsizliklar sharoitida sodir bo'ldi, uning asosiy qismi agrar islohot edi. Islohotlar an'ana va [[islom]] tamoyillariga zid bo'lishidan tashqari, ko'p hollarda ular o'ylashi kerak bo'lgan qishloq kambag'allarining ahvolini yomonlashtirdi<ref>{{Kitob manbasi|last=Roy|first=Olivier|authorlink=Olivier Roy (professor)|title=Islam and resistance in Afghanistan|year=1992|publisher=Cambridge University Press|location=[[Cambridge]]|isbn=978-0-521-39700-1|pages=86–92}}</ref>. 1978-yil may oyidan boshlab Nuristonda butun Afgʻonistonda DRA va uning siyosatiga qarshi oʻz-oʻzidan qoʻzgʻolon koʻtarildi<ref>{{Kitob manbasi|last=Dorronsoro|first=Gilles|title=Revolution Unending. Afghanistan: 1979 to the present|year=2005|publisher=Hurst|location=London|isbn=1-85065-703-3|page=97}}</ref>. [[Tasavvuf]] an'analarini o'z ichiga olgan bu forscha shaharning an'anaviy madaniyati mamlakatning boshqa qismlariga nisbatan nisbatan erkinroq edi. 1979 yilda siyosiy rejimga qarshi ko'plab boshqa qarshiliklar singari, qo'zg'olonchilarning diniy e'tiqodini ham birlashtiruvchi omil edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-01|arxivsana=2017-10-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171012061437/https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|url=https://archive.org/details/ghostwarssecreth00coll/page/40/mode/|isbn=9781594200076|title=Ghost wars : The secret history of the CIA, Afghanistan, and bin Laden, from the Soviet invasion to September 10, 2001|year=2004|last=Coll|first=Steve}}</ref>. == Qo'zg'olon == Agrar islohot Hirot yaqinida qarshiliksiz amalga oshirildi, chunki qishloq dehqonlari va asosan shaharda yashovchi yirik yer egalari oʻrtasida birdamlik kam edi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Bunda xalq tomonidan diniy arboblar, jumladan, [[pir]] va [[Ulamo|ulamolar]] hamda anʼanaviy elitaga nisbatan amalga oshirilgan qatagʻon<ref name="Dorronsoro" /> hamda hukumatning savodxonlikni oshirish kampaniyasi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> oʻtgan yili bahsli boʻlganligi sababli hal qiluvchi omil sifatida tilga olinadi. <ref>Roy, p.93</ref> Hirot viloyatida yakka tartibdagi qo'zg'olonlar allaqachon bo'lib o'tgan edi, lekin qo'zg'olon 1979 yil 15 martda jiddiy boshlandi. Atrofdagi tumanlarda isyonchilar masjidlar atrofiga to'planib, mullalarining va'zlariga ergashib, shaharga yurish qildilar, ular bilan birga ko'plab shaharliklar hukumat binolari va kommunizm timsollariga hujum qilishdi. <ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref> Afg'on armiyasining 17-diviziyasi rejim tomonidan qo'zg'olonni bostirish haqida batafsil ma'lumot bergan edi, ammo bu xato ekanligini isbotladi, chunki u alohida bo'linmada oz sonli xalqilar bor edi va buning o'rniga u qo'zg'olon ko'tarib qo'zg'olonga qo'shildi. <ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> Kichik bir guruh askarlar, amaldorlar va xalq faollari shahardagi [[Hirot jome masjidi|Moviy masjidga]] chekinishdi. <ref name="Giustozzi 1">{{Kitob manbasi|last=Giustozzi|first=Antonio|title=Empires of mud Wars and warlords in Afghanistan|year=2009|publisher=[[Hurst & Company]]|location=London|isbn=978-1-85065-932-7|page=64}}</ref> Qo'zg'olonchilar Hirotni taxminan bir hafta ushlab turishdi, bu davrda shahar anarxiya davrini boshidan kechirdi. To'polonchilar ko'chalarni aylanib, " [[Takbir|Allohu Akbar]] " deb hayqirib, hukumat tarafdorlari va ''sarluchini'' (boshi ochiq bo'lganlarni) qidirib, taqvoning yo'qligidan dalolat beradi; <ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref> kommunistik amaldorlar, xususan, oʻqituvchilar qirgʻin qilindi. <ref name="Roy">Roy, p.108</ref> [[Bozor]] talon-taroj qilindi va DRAning bir necha [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|sovet]] maslahatchilari o'ldirildi, ammo boshqa chet elliklar saqlanib qolindi. <ref name="Dorronsoro" /> Voqealarda halok bo'lgan sovetlarning aniq soni noma'lum: ba'zi manbalarda 200 tagacha ko'p raqamlar keltiriladi <ref name="Urban" />, ammo rasmiy sovet manbalariga ko'ra, faqat ikkita qurbon bo'lgan. <ref name="Giustozzi 1" /> DRAning sobiq manbalariga ko'ra, 3 yoki 4 sovet a'zosi, ehtimol, ularning oilalari bilan o'ldirilgan. <ref>Giustozzi,p.212</ref> Muayyan manbalarga ko'ra, o'lgan maslahatchilarning jasadlari isyonchilar tomonidan shahar atrofida aylanib yurgan <ref name="Urban" />, ammo boshqa manbalar buni rad etadi. <ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref> Qo'zg'olonning yagona rahbariyati yo'q edi: harbiy tomondan qo'zg'olonchilarga Sardor Jagran va Rasul Baloch boshchiligidagi bir guruh ofitserlar rahbarlik qilgan, ular orasida Jamiyat-e Islomi partiyasi bilan aloqador bo'lgan Ismoil Xon va Alauddin Xon ham bor edi. Keyinchalik Hirot viloyatidagi Jamiyat-e Islomiy kuchlarining [[Amir|amiri]] va [[Mujohid|mujohidlarning]] yirik qo'mondoni bo'lgan Ismoilxon, keyinchalik uning tarafdorlari da'vo qilganidek, qo'zg'olonda yetakchi rol o'ynamagan. <ref name="Giustozzi 1" /> <ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref> Fuqarolik qoʻzgʻolonchilar orasida vaziyat ancha chigal edi, biroq baʼzi mahalliy shaxslar muhim rol oʻynagan: [[Abdulloh Ansoriy maqbarasi|Gʻozorgohdan]] boʻlgan Barakzay [[Pushtunlar|pushtun]] Gul Muhammad va ikki muqaddam mahkum boʻlgan Qamar-i Dozd va Shir Aga Shongar katta isyonchilar guruhlarini boshqargan. Qoʻzgʻolon Hirot atrofidagi barcha tumanlarni qamrab oldi, hukumat qoʻmondonlik punktlari joylashgan Obeh va Pushtun Zargʻunlaridan tashqari, bir necha kundan keyin Bodgʻis viloyatiga, soʻngra boshqa qoʻshni viloyatlarga tarqaldi. <ref name="Dorronsoro3" /> Yirik shaharni yo'qotish va butun [[Diviziya|bo'linmani]] tark etishning dastlabki zarbasidan so'ng, DRA shafqatsiz munosabatda bo'ldi. 4- va 15-zirhli brigadalar Pul-e-Charkidan jo'natildi, ammo ular masofani bosib o'tishlari kerakligi sababli Hafizulloh Amin [[Qandahor]] garnizoni qo'mondoni general-mayor Sayid Muxaramga Hirotga tezroq yetib boradigan zirhli qo'shinni yuborishni buyurdi. <ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> Muxaramning 30 ta tank va 300 kishidan iborat kolonnasi 20 mart kuni yashil bayroqlar va [[Qurʼon|Qur'onlarni]] ko'tarib, Hirotga yetib keldi, bu esa qo'zg'olonchilarni qo'zg'olon butun mamlakat bo'ylab tarqaldi, degan fikrni uyg'otdi. Shunday qilib, xalq qo'shinlariga o'tish va shaharni qaytarib olish uchun ruxsat berildi. <ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref> Keyin hukumat kuchlari Hirotni Shindand havo bazasidan uchayotgan Ilyushin Il-28 bombardimonchi samolyotlari bilan havodan bombardimon qildi <ref name="Urban" />, bu vaqtda shahar katta zarar ko'rdi va minglab Hirotliklar halok bo'ldi, ammo qurbonlar soni aniq emas: eng pasti Hisob-kitoblarga ko'ra, 3000 dan 4000 gacha o'lganlar <ref>{{Kitob manbasi|last=Joes|first=Anthony James|title=Resisting Rebellion: The History and Politics of Counterinsurgency|year=2004|publisher=[[The University Press of Kentucky]]|location=Lexington, Ky|isbn=0-8131-2339-9}}</ref>, kattaroq taxminlar esa 25,000 o'liklarga etadi. <ref name="Roy">Roy, p.108</ref> 1992 yilda DRA qatag'onlari natijasida o'ldirilganlarning 2000 jasadi bo'lgan ommaviy qabr ochildi. <ref>Dorronsoro, p.101</ref> == Oqibatlari == Hirotdagi voqealar sovet rahbariyatining afg‘on ittifoqchilari inqirozga yuz tutganini anglashiga sabab bo‘ldi. DRA prezidenti Nur Muhammad Tarakiyning qo'zg'olonni bostirishda sovet harbiy yordamini so'rab ko'rgan takroriy talablari Siyosiy byuroning bir qator yashirin yig'ilishlariga turtki bo'ldi. Shunday uchrashuvlardan biri 17-mart kuni bo‘lib o‘tdi, unda tashqi ishlar vaziri Gromiko DRA “minglab” isyonchilarga duch kelganini tan oldi, biroq Brejnev doktrinasiga muvofiq, “hech qanday sharoitda Afg‘onistonni yo‘qotib qo‘ymasligimiz kerak” degan “asosiy taklif”ni ta’kidladi. . Siyosiy byuroning yana bir aʼzosi [[Aleksey Kosigin]] DRA rahbariyatiga ishonchsizlik izhor qilib, “Amin ham, Taraki ham bizdan haqiqiy holatni yashirmoqda”, dedi. Ertasi kuni Kosigin bilan telefon orqali suhbatda Taraki afg'on qurolli kuchlariga, hatto Sovet Ittifoqida tayyorgarlikdan o'tganlarga ham ishona olmasligidan shikoyat qildi va uning yordam so'rashi yanada keskinlashdi: u Sovet askarlaridan [[Oʻrta Osiyo|Sovet]] askarlarini so'radi. [[Oʻrta Osiyo|Markaziy Osiyodagi respublikalar]] (ularning ko'pchiligida Afg'onistonda ham bo'lgan bir xil etnik guruhlar istiqomat qilgan) Afg'onistonga afg'on libosida yashirincha olib o'tilishi mumkin edi. <ref name="Maley1">{{Kitob manbasi|last=Maley|first=William|title=The Afghanistan wars|url=https://archive.org/details/afghanistanwars00male|year=2002|publisher=[[Palgrave Macmillan]]|isbn=978-0-333-80291-5|pages=[https://archive.org/details/afghanistanwars00male/page/n40 30]–31}}</ref> Biroq, bu so'rovlar hech qanday natija bermadi va Siyosiy byuro dastlab aralashmaslik siyosatiga o'tdi va keyinchalik [[Leonid Brejnev|Brejnev]] tomonidan tasdiqlandi. <ref>{{Kitob manbasi|last=Harrison|first=Selig|title=Out of Afghanistan: The Inside Story of the Soviet withdrawal|url=https://archive.org/details/outafghanistanin00cord|year=1995|publisher=Oxford University Press|location=New York|isbn=0-19-506294-9|pages=[https://archive.org/details/outafghanistanin00cord/page/n48 36]–37}}</ref> Taraki 20 mart kuni [[Moskva|Moskvaga]] tashrif buyurganida, Kosigin unga Sovet Ittifoqining Afg'onistonga nisbatan siyosatini tushuntirdi:{{Quote|...biz bu harakatning barcha jihatlarini sinchiklab o‘rganib chiqdik va agar qo‘shinlarimiz kiritilsa, mamlakatingizdagi vaziyat nafaqat yaxshilanmaydi, balki yanada og‘irlashadi, degan xulosaga keldik. Inkor etib bo'lmaydiki, bizning qo'shinlarimiz nafaqat xorijiy bosqinchilar bilan, balki sizning xalqingizning ma'lum qismi bilan ham jang qilishlari kerak edi. Odamlar esa bunday narsalarni kechirmaydilar.<ref name="Maley1" />|}}Biroq, keyingi oylarda Sovet qo'shinlari o'zlarining harbiy yordamini ko'paytirdilar, ular orasida T-62 tanklari, MiG-21 qiruvchi samolyotlari va Mi-24 hujum vertolyotlari va ularga xizmat ko'rsatish uchun qo'shimcha maslahatchilar yuborildi. <ref>Urban, pp.31–32</ref> Shunga qaramay, afg'on qurolli kuchlarining ahvoli yomonlashishda davom etdi, Jalolobod, Asmar, [[Gʻazna|G'azni]], Nahrinda qo'zg'olon va 1979 yil avgust oyida [[Kobul (shahar)|Kobul]] qal'asida Bala Hisor qo'zg'oloni sodir bo'ldi. Bularning barchasi bekor qilingan bo'lsa-da, qo'shinning zaifligi qo'zg'olonning tarqalishiga sezilarli hissa qo'shdi. <ref name="Rubin1">{{Kitob manbasi|last=Rubin|first=Barnett|authorlink=Barnett Rubin|title=The Fragmentation of Afghanistan|year=1995|publisher=[[Yale University Press]]|location=New Haven|isbn=0-300-05963-9|page=120}}</ref> 1979-yil 24-dekabrda Leonid Brejnev boshchiligida Sovet Ittifoqi 40-Armiyani <ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7883532.stm "Timeline: Soviet war in Afghanistan"]. [[BBC News]]. Published February 17, 2009.</ref> joylashtirdi va [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] boshlandi. DRA, Eron inqilobidan bir oy keyin sodir bo'lgan qo'zg'olonni [[Eron]] tomonidan uyushtirilgan deb ko'rsatishga harakat qildi. [[Ruhulloh Xumayniy|Xomeyniyning]] Eroni va sotsialistik DRA o'rtasidagi munosabatlar keskin edi va xalq rahbariyati Eron [[Oyatulloh|oyatullohlari]] va shahar aholisining yarmini tashkil etuvchi Hirot [[Shialik|shia]] jamoalari o'rtasidagi til biriktirganlikda gumon qildi. Rejim targʻibot harakatida Erondan 4000 nafar afgʻon ishchisining qaytishidan foydalanib, Hirotga afgʻon kiyimidagi eronliklar kirib kelganini daʼvo qildi. <ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref> " ''Pravda'' " nashri Pokiston, Misr, Xitoy, Qo'shma Shtatlar, Buyuk Britaniya va G'arbiy Germaniyani qo'zg'olon uchun mas'ul deb, shu bilan birga Eronni aybladi. Bu ichki Sovet Siyosiy byurosining DRA rejimi sabab bo'lgan degan baholariga zid edi. Afg'onistondagi ijtimoiy va siyosiy kuchlarning namoyon bo'lishi sifatida Hirot qo'zg'oloni akademik tadqiqotlar mavzusi bo'lib, unga qarama-qarshi tushuntirishlar berdi. Giorgio Vercellin qo'zg'olonni [[Pushtunlar|pushtunlarga]] qarshi harakat sifatida ko'rsatdi, uni [[Fors tili|fors]] tilida so'zlashuvchi jamoalarning pushtun ko'chmanchilariga nisbatan noroziligi sabab bo'lgan. Bu versiyani Olivye [[Olivier Roy|Roy]] <ref name="Roy">Roy, p.108</ref> ham, Gilles Dorronsoro ham rad etib, ikkinchisi qoʻzgʻolonning Gul Muhammad kabi baʼzi arboblari etnik pushtunlar boʻlganini va qoʻzgʻolon pushtunlar yashaydigan hududlarda bir xilda davom etganligini taʼkidlaydi. <ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref> Olivye Royning fikricha, Hirot qoʻzgʻoloni mamlakatning boshqa joylarida sodir boʻlgan spontan hukumatga qarshi qoʻzgʻolonlardan farqli oʻlaroq, uyushgan qoʻzgʻolonning namunasi boʻlgan. Royning fikricha, Hirotdagi voqealar “ Jamiat-e Islomi ” islomiy partiyasi yetakchisi Burhoniddin Rabboniy tomonidan ishlab chiqilgan strategiyaning oʻziga xos belgisi boʻlib, xalq qoʻzgʻoloni tomonidan qoʻllab-quvvatlangan armiyaga kirib kelgan tarafdorlar tomonidan harbiy toʻntarishdan iborat. Roy bu tezisni qoʻllab-quvvatlash uchun harbiy xizmatdagi jamoat malaylari (Ismoilxon va Alouddinxon) harakatlariga ishora qilib, qoʻzgʻolonchilarga va’z qilgan mavlaviy bilan Jamiyat oʻrtasidagi aloqalarga ishora qiladi. <ref name="Roy">Roy, p.108</ref> Dorronsoro Jamiyat agentlari o'ynagan nisbatan kichik rolga asoslanib, bu talqinga qarshi chiqdi. [[Mashhad|Mashhaddagi]] Jamiyat idorasi voqealardan bir necha hafta oldin 17-diviziya zobitlari bilan aloqalarni ochgan boʻlsa-da, qoʻzgʻolonning amaldagi yetakchilari bu partiyaga qoʻshilmagan (Dorronsoroning soʻzlariga koʻra, ikki asosiy guruh rahbaridan biri maoist edi). Qolaversa, harbiylar va fuqarolik qoʻzgʻolonchilar oʻrtasidagi muvofiqlashtirishning yoʻqligi, qoʻzgʻolonning umuman tartibsiz va oldindan aytib boʻlmaydigan tabiati, uning fikricha, bu qoʻzgʻolon oldindan oʻylab emas, balki stixiyali boʻlganidan dalolat beradi. <ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * {{Veb manbasi|url=https://www.afghanistan-analysts.org/failings-of-inclusivity-the-herat-uprising-of-march-1979/|sarlavha=Failings of Inclusivity: The Herat uprising of March 1979|kirish sanasi=2018-12-11|muallif=Gammell|ism=Charlie|sana=15 March 2015|nashriyot=Afghanistan Analysts Network}} [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 8e7tj5m123l3tnnpu884qrw8s9z7lth 2726426 2726424 2022-07-31T07:58:41Z ShHamrayev 72833 wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi|conflict=1979 Herat uprising|territory=|qismi=Afg'onistondagi urushning bir qismi|tasvir=[[File:Miniature_diorama_in_the_Herat_Military_Museum_4.jpg|300px]]|izoh=Hirot harbiy muzeyidagi qo'zg'olon tasvirlangan afg'on dioramasi.|sana=[[1979-yil]] 15-20-mart|yer=Hirot viloyati, Afgʻoniston Demokratik Respublikasi|natija=Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) *Qo'zg'olon bostirildi *Sovet Ittifoqi Afg'oniston hukumatiga harbiy yordamni kuchaytirdi|raqib1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} Afgʻoniston Demokratik Respublikasi *{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Afg'on armiyasi|raqib2={{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Afg'on milliy armiyasi<br />{{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Isyonchi fuqarolar<br />'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br />{{flag|Iran}} <small>(Allegedly)</small>|qomondon1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Nur Muhammad Taraki]]<br />{{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Hafizullah Amin]]<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Maj. Gen. Sayyed Mukharam<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Komandir[[Shahnawaz Tanai]]|qomondon2=''' Uyushmagan yetakchilik''' Harbiy rahbarlik *Sardor Jagran *Rasul Baloch *Ismoilxon *Alouddinxon Fuqarolik rahbariyati *Gul Muhammad *Kamar-i Dozd *Shir og'a Shongar|kuch1=300+|yoqotishlar3=3000-25000 o'lgan}} [[Fayl:Herat_6961a.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Herat_6961a.jpg/220px-Herat_6961a.jpg|thumb| Hirot 1969-yil.]] '''Hirot qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام هرات}} ), mahalliy aholi '''orasida 24-[[Shamsiya|Xut]] qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام بیست و چهار حوت}} ) nomi bilan mashhur. Voqealar 1979-yil mart oyida bir necha kun davomida [[Afgʻoniston|Afg'oniston]] g'arbidagi [[Hirot]] shahri va uning atrofida bo'lib o'tgan edi. Unga xalq qoʻzgʻoloni ham, Afgʻoniston Demokratik Respublikasiga (DRA) qarshi afgʻon armiyasi qoʻshinlarining qoʻzgʻoloni ham kirdi. Kommunistik rejim dastlab [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] ittifoqchilaridan yordam so'rab murojaat qildi, ammo Sovet rahbariyati aralashishdan bosh tortdi. Qoʻzgʻolonchilar shaharni egallab, taxminan bir hafta ushlab turgach, rejim oʻz kuchlari bilan uni qaytarib olishga muvaffaq boʻldi va Hirotning keyingi havodan bombardimon qilinishi va qayta qoʻlga olinishi natijasida 3000-25000 aholisi halok boʻldi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Bu mamlakatda so'nggi 50 yildagi eng dahshatli qurolli zo'ravonlik bo'ldi va 1978-1979-yillardagi Savr inqilobidan keyin va [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet istilosi]] boshlanishidan oldin sodir bo'lgan eng halokatli hodisa edi. == Tarix == Hirotdagi voqealar DRA tomonidan amalga oshirilgan kommunistik islohotlarga qarshi keng ko'lamli tartibsizliklar sharoitida sodir bo'ldi, uning asosiy qismi agrar islohot edi. Islohotlar an'ana va [[islom]] tamoyillariga zid bo'lishidan tashqari, ko'p hollarda ular o'ylashi kerak bo'lgan qishloq kambag'allarining ahvolini yomonlashtirdi<ref>{{Kitob manbasi|last=Roy|first=Olivier|authorlink=Olivier Roy (professor)|title=Islam and resistance in Afghanistan|year=1992|publisher=Cambridge University Press|location=[[Cambridge]]|isbn=978-0-521-39700-1|pages=86–92}}</ref>. 1978-yil may oyidan boshlab Nuristonda butun Afgʻonistonda DRA va uning siyosatiga qarshi oʻz-oʻzidan qoʻzgʻolon koʻtarildi<ref>{{Kitob manbasi|last=Dorronsoro|first=Gilles|title=Revolution Unending. Afghanistan: 1979 to the present|year=2005|publisher=Hurst|location=London|isbn=1-85065-703-3|page=97}}</ref>. [[Tasavvuf]] an'analarini o'z ichiga olgan bu forscha shaharning an'anaviy madaniyati mamlakatning boshqa qismlariga nisbatan nisbatan erkinroq edi. 1979 yilda siyosiy rejimga qarshi ko'plab boshqa qarshiliklar singari, qo'zg'olonchilarning diniy e'tiqodini ham birlashtiruvchi omil edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-01|arxivsana=2017-10-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171012061437/https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|url=https://archive.org/details/ghostwarssecreth00coll/page/40/mode/|isbn=9781594200076|title=Ghost wars : The secret history of the CIA, Afghanistan, and bin Laden, from the Soviet invasion to September 10, 2001|year=2004|last=Coll|first=Steve}}</ref>. == Qo'zg'olon == Agrar islohot Hirot yaqinida qarshiliksiz amalga oshirildi, chunki qishloq dehqonlari va asosan shaharda yashovchi yirik yer egalari oʻrtasida birdamlik kam edi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Bunda xalq tomonidan diniy arboblar, jumladan, [[pir]] va [[Ulamo|ulamolar]] hamda anʼanaviy elitaga nisbatan amalga oshirilgan qatagʻon<ref name="Dorronsoro" /> hamda hukumatning savodxonlikni oshirish kampaniyasi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> oʻtgan yili bahsli boʻlganligi sababli hal qiluvchi omil sifatida tilga olinadi<ref>Roy, p.93</ref>. Hirot viloyatida yakka tartibdagi qo'zg'olonlar allaqachon bo'lib o'tgan edi, lekin qo'zg'olon 1979-yil 15-martda jiddiy boshlandi. Atrofdagi tumanlarda isyonchilar masjidlar atrofiga to'planib, mullalarining va'zlariga ergashib, shaharga yurish qildilar, ular bilan birga ko'plab shaharliklar hukumat binolari va kommunizm timsollariga hujum qilishdi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Afg'on armiyasining 17-diviziyasi rejim tomonidan qo'zg'olonni bostirish haqida batafsil ma'lumot bergan edi, ammo bu xato ekanligini isbotladi, chunki u alohida bo'linmada oz sonli xalqilar bor edi va buning o'rniga u qo'zg'olon ko'tarib qo'zg'olonga qo'shildi. <ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> Kichik bir guruh askarlar, amaldorlar va xalq faollari shahardagi [[Hirot jome masjidi|Moviy masjidga]] chekinishdi<ref name="Giustozzi 1">{{Kitob manbasi|last=Giustozzi|first=Antonio|title=Empires of mud Wars and warlords in Afghanistan|year=2009|publisher=[[Hurst & Company]]|location=London|isbn=978-1-85065-932-7|page=64}}</ref>. Qo'zg'olonchilar Hirotni taxminan bir hafta ushlab turishdi, bu davrda shahar anarxiya davrini boshidan kechirdi. To'polonchilar ko'chalarni aylanib, "[[Takbir|Allohu Akbar]]" deb hayqirib, hukumat tarafdorlari va ''sarluchini'' (boshi ochiq bo'lganlarni) qidirib, taqvoning yo'qligidan dalolat beradi; <ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref> kommunistik amaldorlar, xususan, oʻqituvchilar qirgʻin qilindi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. [[Bozor]] talon-taroj qilindi va DRAning bir necha [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|sovet]] maslahatchilari o'ldirildi, ammo boshqa chet elliklar saqlanib qolindi<ref name="Dorronsoro" />. Voqealarda halok bo'lgan sovetlarning aniq soni noma'lum: ba'zi manbalarda 200 tagacha ko'p raqamlar keltiriladi<ref name="Urban" />, ammo rasmiy sovet manbalariga ko'ra, faqat ikkita qurbon bo'lgan<ref name="Giustozzi 1" />. DRAning sobiq manbalariga ko'ra, 3 yoki 4 sovet a'zosi, ehtimol, ularning oilalari bilan o'ldirilgan<ref>Giustozzi,p.212</ref>. Muayyan manbalarga ko'ra, o'lgan maslahatchilarning jasadlari isyonchilar tomonidan shahar atrofida aylanib yurgan<ref name="Urban" />, ammo boshqa manbalar buni rad etadi<ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref>. Qo'zg'olonning yagona rahbariyati yo'q edi: harbiy tomondan qo'zg'olonchilarga Sardor Jagran va Rasul Baloch boshchiligidagi bir guruh ofitserlar rahbarlik qilgan, ular orasida Jamiyat-e Islomi partiyasi bilan aloqador bo'lgan Ismoil Xon va Alauddin Xon ham bor edi. Keyinchalik Hirot viloyatidagi Jamiyat-e Islomiy kuchlarining [[Amir|amiri]] va [[Mujohid|mujohidlarning]] yirik qo'mondoni bo'lgan Ismoilxon, keyinchalik uning tarafdorlari da'vo qilganidek, qo'zg'olonda yetakchi rol o'ynamagan. <ref name="Giustozzi 1" /> <ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref> Fuqarolik qoʻzgʻolonchilar orasida vaziyat ancha chigal edi, biroq baʼzi mahalliy shaxslar muhim rol oʻynagan: [[Abdulloh Ansoriy maqbarasi|Gʻozorgohdan]] boʻlgan Barakzay [[Pushtunlar|pushtun]] Gul Muhammad va ikki muqaddam mahkum boʻlgan Qamar-i Dozd va Shir Aga Shongar katta isyonchilar guruhlarini boshqargan. Qoʻzgʻolon Hirot atrofidagi barcha tumanlarni qamrab oldi, hukumat qoʻmondonlik punktlari joylashgan Obeh va Pushtun Zargʻunlaridan tashqari, bir necha kundan keyin Bodgʻis viloyatiga, soʻngra boshqa qoʻshni viloyatlarga tarqaldi. <ref name="Dorronsoro3" /> Yirik shaharni yo'qotish va butun [[Diviziya|bo'linmani]] tark etishning dastlabki zarbasidan so'ng, DRA shafqatsiz munosabatda bo'ldi. 4- va 15-zirhli brigadalar Pul-e-Charkidan jo'natildi, ammo ular masofani bosib o'tishlari kerakligi sababli Hafizulloh Amin [[Qandahor]] garnizoni qo'mondoni general-mayor Sayid Muxaramga Hirotga tezroq yetib boradigan zirhli qo'shinni yuborishni buyurdi. <ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> Muxaramning 30 ta tank va 300 kishidan iborat kolonnasi 20 mart kuni yashil bayroqlar va [[Qurʼon|Qur'onlarni]] ko'tarib, Hirotga yetib keldi, bu esa qo'zg'olonchilarni qo'zg'olon butun mamlakat bo'ylab tarqaldi, degan fikrni uyg'otdi. Shunday qilib, xalq qo'shinlariga o'tish va shaharni qaytarib olish uchun ruxsat berildi. <ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref> Keyin hukumat kuchlari Hirotni Shindand havo bazasidan uchayotgan Ilyushin Il-28 bombardimonchi samolyotlari bilan havodan bombardimon qildi <ref name="Urban" />, bu vaqtda shahar katta zarar ko'rdi va minglab Hirotliklar halok bo'ldi, ammo qurbonlar soni aniq emas: eng pasti Hisob-kitoblarga ko'ra, 3000 dan 4000 gacha o'lganlar <ref>{{Kitob manbasi|last=Joes|first=Anthony James|title=Resisting Rebellion: The History and Politics of Counterinsurgency|year=2004|publisher=[[The University Press of Kentucky]]|location=Lexington, Ky|isbn=0-8131-2339-9}}</ref>, kattaroq taxminlar esa 25,000 o'liklarga etadi. <ref name="Roy">Roy, p.108</ref> 1992 yilda DRA qatag'onlari natijasida o'ldirilganlarning 2000 jasadi bo'lgan ommaviy qabr ochildi. <ref>Dorronsoro, p.101</ref> == Oqibatlari == Hirotdagi voqealar sovet rahbariyatining afg‘on ittifoqchilari inqirozga yuz tutganini anglashiga sabab bo‘ldi. DRA prezidenti Nur Muhammad Tarakiyning qo'zg'olonni bostirishda sovet harbiy yordamini so'rab ko'rgan takroriy talablari Siyosiy byuroning bir qator yashirin yig'ilishlariga turtki bo'ldi. Shunday uchrashuvlardan biri 17-mart kuni bo‘lib o‘tdi, unda tashqi ishlar vaziri Gromiko DRA “minglab” isyonchilarga duch kelganini tan oldi, biroq Brejnev doktrinasiga muvofiq, “hech qanday sharoitda Afg‘onistonni yo‘qotib qo‘ymasligimiz kerak” degan “asosiy taklif”ni ta’kidladi. . Siyosiy byuroning yana bir aʼzosi [[Aleksey Kosigin]] DRA rahbariyatiga ishonchsizlik izhor qilib, “Amin ham, Taraki ham bizdan haqiqiy holatni yashirmoqda”, dedi. Ertasi kuni Kosigin bilan telefon orqali suhbatda Taraki afg'on qurolli kuchlariga, hatto Sovet Ittifoqida tayyorgarlikdan o'tganlarga ham ishona olmasligidan shikoyat qildi va uning yordam so'rashi yanada keskinlashdi: u Sovet askarlaridan [[Oʻrta Osiyo|Sovet]] askarlarini so'radi. [[Oʻrta Osiyo|Markaziy Osiyodagi respublikalar]] (ularning ko'pchiligida Afg'onistonda ham bo'lgan bir xil etnik guruhlar istiqomat qilgan) Afg'onistonga afg'on libosida yashirincha olib o'tilishi mumkin edi. <ref name="Maley1">{{Kitob manbasi|last=Maley|first=William|title=The Afghanistan wars|url=https://archive.org/details/afghanistanwars00male|year=2002|publisher=[[Palgrave Macmillan]]|isbn=978-0-333-80291-5|pages=[https://archive.org/details/afghanistanwars00male/page/n40 30]–31}}</ref> Biroq, bu so'rovlar hech qanday natija bermadi va Siyosiy byuro dastlab aralashmaslik siyosatiga o'tdi va keyinchalik [[Leonid Brejnev|Brejnev]] tomonidan tasdiqlandi. <ref>{{Kitob manbasi|last=Harrison|first=Selig|title=Out of Afghanistan: The Inside Story of the Soviet withdrawal|url=https://archive.org/details/outafghanistanin00cord|year=1995|publisher=Oxford University Press|location=New York|isbn=0-19-506294-9|pages=[https://archive.org/details/outafghanistanin00cord/page/n48 36]–37}}</ref> Taraki 20 mart kuni [[Moskva|Moskvaga]] tashrif buyurganida, Kosigin unga Sovet Ittifoqining Afg'onistonga nisbatan siyosatini tushuntirdi:{{Quote|...biz bu harakatning barcha jihatlarini sinchiklab o‘rganib chiqdik va agar qo‘shinlarimiz kiritilsa, mamlakatingizdagi vaziyat nafaqat yaxshilanmaydi, balki yanada og‘irlashadi, degan xulosaga keldik. Inkor etib bo'lmaydiki, bizning qo'shinlarimiz nafaqat xorijiy bosqinchilar bilan, balki sizning xalqingizning ma'lum qismi bilan ham jang qilishlari kerak edi. Odamlar esa bunday narsalarni kechirmaydilar.<ref name="Maley1" />|}}Biroq, keyingi oylarda Sovet qo'shinlari o'zlarining harbiy yordamini ko'paytirdilar, ular orasida T-62 tanklari, MiG-21 qiruvchi samolyotlari va Mi-24 hujum vertolyotlari va ularga xizmat ko'rsatish uchun qo'shimcha maslahatchilar yuborildi. <ref>Urban, pp.31–32</ref> Shunga qaramay, afg'on qurolli kuchlarining ahvoli yomonlashishda davom etdi, Jalolobod, Asmar, [[Gʻazna|G'azni]], Nahrinda qo'zg'olon va 1979 yil avgust oyida [[Kobul (shahar)|Kobul]] qal'asida Bala Hisor qo'zg'oloni sodir bo'ldi. Bularning barchasi bekor qilingan bo'lsa-da, qo'shinning zaifligi qo'zg'olonning tarqalishiga sezilarli hissa qo'shdi. <ref name="Rubin1">{{Kitob manbasi|last=Rubin|first=Barnett|authorlink=Barnett Rubin|title=The Fragmentation of Afghanistan|year=1995|publisher=[[Yale University Press]]|location=New Haven|isbn=0-300-05963-9|page=120}}</ref> 1979-yil 24-dekabrda Leonid Brejnev boshchiligida Sovet Ittifoqi 40-Armiyani <ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7883532.stm "Timeline: Soviet war in Afghanistan"]. [[BBC News]]. Published February 17, 2009.</ref> joylashtirdi va [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] boshlandi. DRA, Eron inqilobidan bir oy keyin sodir bo'lgan qo'zg'olonni [[Eron]] tomonidan uyushtirilgan deb ko'rsatishga harakat qildi. [[Ruhulloh Xumayniy|Xomeyniyning]] Eroni va sotsialistik DRA o'rtasidagi munosabatlar keskin edi va xalq rahbariyati Eron [[Oyatulloh|oyatullohlari]] va shahar aholisining yarmini tashkil etuvchi Hirot [[Shialik|shia]] jamoalari o'rtasidagi til biriktirganlikda gumon qildi. Rejim targʻibot harakatida Erondan 4000 nafar afgʻon ishchisining qaytishidan foydalanib, Hirotga afgʻon kiyimidagi eronliklar kirib kelganini daʼvo qildi. <ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref> " ''Pravda'' " nashri Pokiston, Misr, Xitoy, Qo'shma Shtatlar, Buyuk Britaniya va G'arbiy Germaniyani qo'zg'olon uchun mas'ul deb, shu bilan birga Eronni aybladi. Bu ichki Sovet Siyosiy byurosining DRA rejimi sabab bo'lgan degan baholariga zid edi. Afg'onistondagi ijtimoiy va siyosiy kuchlarning namoyon bo'lishi sifatida Hirot qo'zg'oloni akademik tadqiqotlar mavzusi bo'lib, unga qarama-qarshi tushuntirishlar berdi. Giorgio Vercellin qo'zg'olonni [[Pushtunlar|pushtunlarga]] qarshi harakat sifatida ko'rsatdi, uni [[Fors tili|fors]] tilida so'zlashuvchi jamoalarning pushtun ko'chmanchilariga nisbatan noroziligi sabab bo'lgan. Bu versiyani Olivye [[Olivier Roy|Roy]] <ref name="Roy">Roy, p.108</ref> ham, Gilles Dorronsoro ham rad etib, ikkinchisi qoʻzgʻolonning Gul Muhammad kabi baʼzi arboblari etnik pushtunlar boʻlganini va qoʻzgʻolon pushtunlar yashaydigan hududlarda bir xilda davom etganligini taʼkidlaydi. <ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref> Olivye Royning fikricha, Hirot qoʻzgʻoloni mamlakatning boshqa joylarida sodir boʻlgan spontan hukumatga qarshi qoʻzgʻolonlardan farqli oʻlaroq, uyushgan qoʻzgʻolonning namunasi boʻlgan. Royning fikricha, Hirotdagi voqealar “ Jamiat-e Islomi ” islomiy partiyasi yetakchisi Burhoniddin Rabboniy tomonidan ishlab chiqilgan strategiyaning oʻziga xos belgisi boʻlib, xalq qoʻzgʻoloni tomonidan qoʻllab-quvvatlangan armiyaga kirib kelgan tarafdorlar tomonidan harbiy toʻntarishdan iborat. Roy bu tezisni qoʻllab-quvvatlash uchun harbiy xizmatdagi jamoat malaylari (Ismoilxon va Alouddinxon) harakatlariga ishora qilib, qoʻzgʻolonchilarga va’z qilgan mavlaviy bilan Jamiyat oʻrtasidagi aloqalarga ishora qiladi. <ref name="Roy">Roy, p.108</ref> Dorronsoro Jamiyat agentlari o'ynagan nisbatan kichik rolga asoslanib, bu talqinga qarshi chiqdi. [[Mashhad|Mashhaddagi]] Jamiyat idorasi voqealardan bir necha hafta oldin 17-diviziya zobitlari bilan aloqalarni ochgan boʻlsa-da, qoʻzgʻolonning amaldagi yetakchilari bu partiyaga qoʻshilmagan (Dorronsoroning soʻzlariga koʻra, ikki asosiy guruh rahbaridan biri maoist edi). Qolaversa, harbiylar va fuqarolik qoʻzgʻolonchilar oʻrtasidagi muvofiqlashtirishning yoʻqligi, qoʻzgʻolonning umuman tartibsiz va oldindan aytib boʻlmaydigan tabiati, uning fikricha, bu qoʻzgʻolon oldindan oʻylab emas, balki stixiyali boʻlganidan dalolat beradi. <ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * {{Veb manbasi|url=https://www.afghanistan-analysts.org/failings-of-inclusivity-the-herat-uprising-of-march-1979/|sarlavha=Failings of Inclusivity: The Herat uprising of March 1979|kirish sanasi=2018-12-11|muallif=Gammell|ism=Charlie|sana=15 March 2015|nashriyot=Afghanistan Analysts Network}} [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 38rg8679x4h1tprtzn3g8qiicaltld2 2726498 2726426 2022-07-31T08:58:22Z ShHamrayev 72833 /* Qo'zg'olon */ wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi|conflict=1979 Herat uprising|territory=|qismi=Afg'onistondagi urushning bir qismi|tasvir=[[File:Miniature_diorama_in_the_Herat_Military_Museum_4.jpg|300px]]|izoh=Hirot harbiy muzeyidagi qo'zg'olon tasvirlangan afg'on dioramasi.|sana=[[1979-yil]] 15-20-mart|yer=Hirot viloyati, Afgʻoniston Demokratik Respublikasi|natija=Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) *Qo'zg'olon bostirildi *Sovet Ittifoqi Afg'oniston hukumatiga harbiy yordamni kuchaytirdi|raqib1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} Afgʻoniston Demokratik Respublikasi *{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Afg'on armiyasi|raqib2={{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Afg'on milliy armiyasi<br />{{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Isyonchi fuqarolar<br />'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br />{{flag|Iran}} <small>(Allegedly)</small>|qomondon1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Nur Muhammad Taraki]]<br />{{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Hafizullah Amin]]<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Maj. Gen. Sayyed Mukharam<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Komandir[[Shahnawaz Tanai]]|qomondon2=''' Uyushmagan yetakchilik''' Harbiy rahbarlik *Sardor Jagran *Rasul Baloch *Ismoilxon *Alouddinxon Fuqarolik rahbariyati *Gul Muhammad *Kamar-i Dozd *Shir og'a Shongar|kuch1=300+|yoqotishlar3=3000-25000 o'lgan}} [[Fayl:Herat_6961a.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Herat_6961a.jpg/220px-Herat_6961a.jpg|thumb| Hirot 1969-yil.]] '''Hirot qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام هرات}} ), mahalliy aholi '''orasida 24-[[Shamsiya|Xut]] qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام بیست و چهار حوت}} ) nomi bilan mashhur. Voqealar 1979-yil mart oyida bir necha kun davomida [[Afgʻoniston|Afg'oniston]] g'arbidagi [[Hirot]] shahri va uning atrofida bo'lib o'tgan edi. Unga xalq qoʻzgʻoloni ham, Afgʻoniston Demokratik Respublikasiga (DRA) qarshi afgʻon armiyasi qoʻshinlarining qoʻzgʻoloni ham kirdi. Kommunistik rejim dastlab [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] ittifoqchilaridan yordam so'rab murojaat qildi, ammo Sovet rahbariyati aralashishdan bosh tortdi. Qoʻzgʻolonchilar shaharni egallab, taxminan bir hafta ushlab turgach, rejim oʻz kuchlari bilan uni qaytarib olishga muvaffaq boʻldi va Hirotning keyingi havodan bombardimon qilinishi va qayta qoʻlga olinishi natijasida 3000-25000 aholisi halok boʻldi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Bu mamlakatda so'nggi 50 yildagi eng dahshatli qurolli zo'ravonlik bo'ldi va 1978-1979-yillardagi Savr inqilobidan keyin va [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet istilosi]] boshlanishidan oldin sodir bo'lgan eng halokatli hodisa edi. == Tarix == Hirotdagi voqealar DRA tomonidan amalga oshirilgan kommunistik islohotlarga qarshi keng ko'lamli tartibsizliklar sharoitida sodir bo'ldi, uning asosiy qismi agrar islohot edi. Islohotlar an'ana va [[islom]] tamoyillariga zid bo'lishidan tashqari, ko'p hollarda ular o'ylashi kerak bo'lgan qishloq kambag'allarining ahvolini yomonlashtirdi<ref>{{Kitob manbasi|last=Roy|first=Olivier|authorlink=Olivier Roy (professor)|title=Islam and resistance in Afghanistan|year=1992|publisher=Cambridge University Press|location=[[Cambridge]]|isbn=978-0-521-39700-1|pages=86–92}}</ref>. 1978-yil may oyidan boshlab Nuristonda butun Afgʻonistonda DRA va uning siyosatiga qarshi oʻz-oʻzidan qoʻzgʻolon koʻtarildi<ref>{{Kitob manbasi|last=Dorronsoro|first=Gilles|title=Revolution Unending. Afghanistan: 1979 to the present|year=2005|publisher=Hurst|location=London|isbn=1-85065-703-3|page=97}}</ref>. [[Tasavvuf]] an'analarini o'z ichiga olgan bu forscha shaharning an'anaviy madaniyati mamlakatning boshqa qismlariga nisbatan nisbatan erkinroq edi. 1979 yilda siyosiy rejimga qarshi ko'plab boshqa qarshiliklar singari, qo'zg'olonchilarning diniy e'tiqodini ham birlashtiruvchi omil edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-01|arxivsana=2017-10-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171012061437/https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|url=https://archive.org/details/ghostwarssecreth00coll/page/40/mode/|isbn=9781594200076|title=Ghost wars : The secret history of the CIA, Afghanistan, and bin Laden, from the Soviet invasion to September 10, 2001|year=2004|last=Coll|first=Steve}}</ref>. == Qo'zg'olon == Agrar islohot Hirot yaqinida qarshiliksiz amalga oshirildi, chunki qishloq dehqonlari va asosan shaharda yashovchi yirik yer egalari oʻrtasida birdamlik kam edi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Bunda xalq tomonidan diniy arboblar, jumladan, [[pir]] va [[Ulamo|ulamolar]] hamda anʼanaviy elitaga nisbatan amalga oshirilgan qatagʻon<ref name="Dorronsoro" /> hamda hukumatning savodxonlikni oshirish kampaniyasi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> oʻtgan yili bahsli boʻlganligi sababli hal qiluvchi omil sifatida tilga olinadi<ref>Roy, p.93</ref>. Hirot viloyatida yakka tartibdagi qo'zg'olonlar allaqachon bo'lib o'tgan edi, lekin qo'zg'olon 1979-yil 15-martda jiddiy boshlandi. Atrofdagi tumanlarda isyonchilar masjidlar atrofiga to'planib, mullalarining va'zlariga ergashib, shaharga yurish qildilar, ular bilan birga ko'plab shaharliklar hukumat binolari va kommunizm timsollariga hujum qilishdi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Afg'on armiyasining 17-diviziyasi rejim tomonidan qo'zg'olonni bostirish haqida buyruq berilgan edi, buning o'rniga u qo'zg'olon ko'tarib isyonchilarga qo'shildi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Kichik bir guruh askarlar, amaldorlar va xalq faollari shahardagi [[Hirot jome masjidi|Moviy masjidga]] chekinishdi<ref name="Giustozzi 1">{{Kitob manbasi|last=Giustozzi|first=Antonio|title=Empires of mud Wars and warlords in Afghanistan|year=2009|publisher=[[Hurst & Company]]|location=London|isbn=978-1-85065-932-7|page=64}}</ref>. Qo'zg'olonchilar Hirotni taxminan bir hafta ushlab turishdi, bu davrda shahar anarxiya davrini boshidan kechirdi. Isyonchilar ko'chalarni aylanib, "[[Takbir|Allohu Akbar]]" deb hayqirib, hukumat tarafdorlari va taqvosi yo'qligidan dalolat beruvchi ''sarluchini'' (boshi ochiq bo'lganlarni) qidirdilar<ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref>. Kommunist amaldorlar, xususan, oʻqituvchilar qirgʻin qilindi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. [[Bozor]] talon-taroj qilindi va DRAning bir necha [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|sovet]] maslahatchilari o'ldirildi, ammo boshqa chet elliklarning hayoti saqlab qolindi<ref name="Dorronsoro" />. Voqealarda halok bo'lgan sovetlarning aniq soni noma'lum: ba'zi manbalarda 200 tagacha raqamlar keltiriladi<ref name="Urban" />, ammo rasmiy sovet manbalariga ko'ra, faqat ikkita qurbon bo'lgan<ref name="Giustozzi 1" />. DRAning sobiq manbalariga ko'ra, 3 yoki 4 sovet a'zosi, ehtimol, ularning oilalari bilan birga o'ldirilgan<ref>Giustozzi,p.212</ref>. Muayyan manbalarga ko'ra, o'lgan maslahatchilarning jasadlari isyonchilar tomonidan shahar atrofida aylantirib yurilgan<ref name="Urban" />, ammo boshqa manbalar buni rad etadi<ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref>. Qo'zg'olonning yagona rahbariyati yo'q edi: harbiy tomondan qo'zg'olonchilarga Sardor Jagran va Rasul Baloch boshchiligidagi bir guruh ofitserlar rahbarlik qilgan, ular orasida Jamiyat-e Islomi partiyasi bilan aloqador bo'lgan Ismoil Xon va Alauddin Xon ham bor edi. Hirot viloyatidagi Jamiyat-e Islomiy kuchlarining [[Amir|amiri]] va [[Mujohid|mujohidlarning]] yirik qo'mondoni bo'lgan Ismoilxon, keyinchalik uning tarafdorlari da'vo qilganidek, qo'zg'olonda yetakchi rol o'ynamagan<ref name="Giustozzi 1" /><ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Mahalliy qoʻzgʻolonchilar orasida vaziyat ancha chigal edi, biroq baʼzi mahalliy shaxslar qo'zg'olonda muhim rol oʻynagan: [[Abdulloh Ansoriy maqbarasi|Gʻozorgohdan]] boʻlgan Barakzay [[Pushtunlar|pushtun]] Gul Muhammad va ikki muqaddam mahkum boʻlgan Qamar-i Dozd va Shir Aga Shongar katta isyonchilar guruhlarini boshqargan. Qoʻzgʻolon Hirot atrofidagi barcha tumanlarni qamrab oldi, hukumat qoʻmondonlik punktlari joylashgan Obeh va Pushtun Zargʻunlaridan tashqari, bir necha kundan keyin Bodgʻis viloyatiga, soʻngra boshqa qoʻshni viloyatlarga tarqaldi<ref name="Dorronsoro3" />. Yirik shaharni yo'qotish va butun [[Diviziya|bo'linmani]] qo'zg'atib yuborgan dastlabki zarbadan so'ng, DRA qo'zg'olon qatnashchilariga shafqatsiz munosabatda bo'ldi. 4- va 15-zirhli brigadalar Pul-e-Charkidan jo'natildi, ammo ular uzoqroq masofani bosib o'tishlari kerakligi sababli Hafizulloh Amin [[Qandahor]] garnizoni qo'mondoni general-mayor Sayid Muxaramga Hirotga tezroq yetib boradigan zirhli qo'shinni yuborishni buyurdi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Muxaramning 30 ta tank va 300 kishidan iborat kolonnasi 20-mart kuni yashil bayroqlar va [[Qurʼon|Qur'on kitobini]] ko'tarib, Hirotga yetib keldi, bu esa qo'zg'olonchilarni qo'zg'olon butun mamlakat bo'ylab tarqaldi, degan fikrni uyg'otdi. Shunday qilib, xalq qo'shinlariga shaharni qaytarib olish uchun ruxsat berildi<ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Keyin hukumat kuchlari Hirotni Shindand havo bazasidan uchayotgan Ilyushin Il-28 bombardimonchi samolyotlari bilan havodan bombardimon qildi<ref name="Urban" />, bu vaqtda shahar katta zarar ko'rdi va minglab hirotliklar halok bo'ldi, ammo qurbonlar soni aniq emas: Hisob-kitoblarning eng minimal soniga ko'ra, 3000 dan 4000 gacha vafot etgan<ref>{{Kitob manbasi|last=Joes|first=Anthony James|title=Resisting Rebellion: The History and Politics of Counterinsurgency|year=2004|publisher=[[The University Press of Kentucky]]|location=Lexington, Ky|isbn=0-8131-2339-9}}</ref>, kattaroq taxminlar esa 25,000 nafargacha yetadi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. 1992-yilda DRA qatag'onlari natijasida o'ldirilganlarning 2000 jasadi ko'milgan ommaviy qabr ochildi<ref>Dorronsoro, p.101</ref>. == Oqibatlari == Hirotdagi voqealar sovet rahbariyatining afg‘on ittifoqchilari inqirozga yuz tutganini anglashiga sabab bo‘ldi. DRA prezidenti Nur Muhammad Tarakiyning qo'zg'olonni bostirishda sovet harbiy yordamini so'rab ko'rgan takroriy talablari Siyosiy byuroning bir qator yashirin yig'ilishlariga turtki bo'ldi. Shunday uchrashuvlardan biri 17-mart kuni bo‘lib o‘tdi, unda tashqi ishlar vaziri Gromiko DRA “minglab” isyonchilarga duch kelganini tan oldi, biroq Brejnev doktrinasiga muvofiq, “hech qanday sharoitda Afg‘onistonni yo‘qotib qo‘ymasligimiz kerak” degan “asosiy taklif”ni ta’kidladi. . Siyosiy byuroning yana bir aʼzosi [[Aleksey Kosigin]] DRA rahbariyatiga ishonchsizlik izhor qilib, “Amin ham, Taraki ham bizdan haqiqiy holatni yashirmoqda”, dedi. Ertasi kuni Kosigin bilan telefon orqali suhbatda Taraki afg'on qurolli kuchlariga, hatto Sovet Ittifoqida tayyorgarlikdan o'tganlarga ham ishona olmasligidan shikoyat qildi va uning yordam so'rashi yanada keskinlashdi: u Sovet askarlaridan [[Oʻrta Osiyo|Sovet]] askarlarini so'radi. [[Oʻrta Osiyo|Markaziy Osiyodagi respublikalar]] (ularning ko'pchiligida Afg'onistonda ham bo'lgan bir xil etnik guruhlar istiqomat qilgan) Afg'onistonga afg'on libosida yashirincha olib o'tilishi mumkin edi. <ref name="Maley1">{{Kitob manbasi|last=Maley|first=William|title=The Afghanistan wars|url=https://archive.org/details/afghanistanwars00male|year=2002|publisher=[[Palgrave Macmillan]]|isbn=978-0-333-80291-5|pages=[https://archive.org/details/afghanistanwars00male/page/n40 30]–31}}</ref> Biroq, bu so'rovlar hech qanday natija bermadi va Siyosiy byuro dastlab aralashmaslik siyosatiga o'tdi va keyinchalik [[Leonid Brejnev|Brejnev]] tomonidan tasdiqlandi. <ref>{{Kitob manbasi|last=Harrison|first=Selig|title=Out of Afghanistan: The Inside Story of the Soviet withdrawal|url=https://archive.org/details/outafghanistanin00cord|year=1995|publisher=Oxford University Press|location=New York|isbn=0-19-506294-9|pages=[https://archive.org/details/outafghanistanin00cord/page/n48 36]–37}}</ref> Taraki 20 mart kuni [[Moskva|Moskvaga]] tashrif buyurganida, Kosigin unga Sovet Ittifoqining Afg'onistonga nisbatan siyosatini tushuntirdi:{{Quote|...biz bu harakatning barcha jihatlarini sinchiklab o‘rganib chiqdik va agar qo‘shinlarimiz kiritilsa, mamlakatingizdagi vaziyat nafaqat yaxshilanmaydi, balki yanada og‘irlashadi, degan xulosaga keldik. Inkor etib bo'lmaydiki, bizning qo'shinlarimiz nafaqat xorijiy bosqinchilar bilan, balki sizning xalqingizning ma'lum qismi bilan ham jang qilishlari kerak edi. Odamlar esa bunday narsalarni kechirmaydilar.<ref name="Maley1" />|}}Biroq, keyingi oylarda Sovet qo'shinlari o'zlarining harbiy yordamini ko'paytirdilar, ular orasida T-62 tanklari, MiG-21 qiruvchi samolyotlari va Mi-24 hujum vertolyotlari va ularga xizmat ko'rsatish uchun qo'shimcha maslahatchilar yuborildi. <ref>Urban, pp.31–32</ref> Shunga qaramay, afg'on qurolli kuchlarining ahvoli yomonlashishda davom etdi, Jalolobod, Asmar, [[Gʻazna|G'azni]], Nahrinda qo'zg'olon va 1979 yil avgust oyida [[Kobul (shahar)|Kobul]] qal'asida Bala Hisor qo'zg'oloni sodir bo'ldi. Bularning barchasi bekor qilingan bo'lsa-da, qo'shinning zaifligi qo'zg'olonning tarqalishiga sezilarli hissa qo'shdi. <ref name="Rubin1">{{Kitob manbasi|last=Rubin|first=Barnett|authorlink=Barnett Rubin|title=The Fragmentation of Afghanistan|year=1995|publisher=[[Yale University Press]]|location=New Haven|isbn=0-300-05963-9|page=120}}</ref> 1979-yil 24-dekabrda Leonid Brejnev boshchiligida Sovet Ittifoqi 40-Armiyani <ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7883532.stm "Timeline: Soviet war in Afghanistan"]. [[BBC News]]. Published February 17, 2009.</ref> joylashtirdi va [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] boshlandi. DRA, Eron inqilobidan bir oy keyin sodir bo'lgan qo'zg'olonni [[Eron]] tomonidan uyushtirilgan deb ko'rsatishga harakat qildi. [[Ruhulloh Xumayniy|Xomeyniyning]] Eroni va sotsialistik DRA o'rtasidagi munosabatlar keskin edi va xalq rahbariyati Eron [[Oyatulloh|oyatullohlari]] va shahar aholisining yarmini tashkil etuvchi Hirot [[Shialik|shia]] jamoalari o'rtasidagi til biriktirganlikda gumon qildi. Rejim targʻibot harakatida Erondan 4000 nafar afgʻon ishchisining qaytishidan foydalanib, Hirotga afgʻon kiyimidagi eronliklar kirib kelganini daʼvo qildi. <ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref> " ''Pravda'' " nashri Pokiston, Misr, Xitoy, Qo'shma Shtatlar, Buyuk Britaniya va G'arbiy Germaniyani qo'zg'olon uchun mas'ul deb, shu bilan birga Eronni aybladi. Bu ichki Sovet Siyosiy byurosining DRA rejimi sabab bo'lgan degan baholariga zid edi. Afg'onistondagi ijtimoiy va siyosiy kuchlarning namoyon bo'lishi sifatida Hirot qo'zg'oloni akademik tadqiqotlar mavzusi bo'lib, unga qarama-qarshi tushuntirishlar berdi. Giorgio Vercellin qo'zg'olonni [[Pushtunlar|pushtunlarga]] qarshi harakat sifatida ko'rsatdi, uni [[Fors tili|fors]] tilida so'zlashuvchi jamoalarning pushtun ko'chmanchilariga nisbatan noroziligi sabab bo'lgan. Bu versiyani Olivye [[Olivier Roy|Roy]] <ref name="Roy">Roy, p.108</ref> ham, Gilles Dorronsoro ham rad etib, ikkinchisi qoʻzgʻolonning Gul Muhammad kabi baʼzi arboblari etnik pushtunlar boʻlganini va qoʻzgʻolon pushtunlar yashaydigan hududlarda bir xilda davom etganligini taʼkidlaydi. <ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref> Olivye Royning fikricha, Hirot qoʻzgʻoloni mamlakatning boshqa joylarida sodir boʻlgan spontan hukumatga qarshi qoʻzgʻolonlardan farqli oʻlaroq, uyushgan qoʻzgʻolonning namunasi boʻlgan. Royning fikricha, Hirotdagi voqealar “ Jamiat-e Islomi ” islomiy partiyasi yetakchisi Burhoniddin Rabboniy tomonidan ishlab chiqilgan strategiyaning oʻziga xos belgisi boʻlib, xalq qoʻzgʻoloni tomonidan qoʻllab-quvvatlangan armiyaga kirib kelgan tarafdorlar tomonidan harbiy toʻntarishdan iborat. Roy bu tezisni qoʻllab-quvvatlash uchun harbiy xizmatdagi jamoat malaylari (Ismoilxon va Alouddinxon) harakatlariga ishora qilib, qoʻzgʻolonchilarga va’z qilgan mavlaviy bilan Jamiyat oʻrtasidagi aloqalarga ishora qiladi. <ref name="Roy">Roy, p.108</ref> Dorronsoro Jamiyat agentlari o'ynagan nisbatan kichik rolga asoslanib, bu talqinga qarshi chiqdi. [[Mashhad|Mashhaddagi]] Jamiyat idorasi voqealardan bir necha hafta oldin 17-diviziya zobitlari bilan aloqalarni ochgan boʻlsa-da, qoʻzgʻolonning amaldagi yetakchilari bu partiyaga qoʻshilmagan (Dorronsoroning soʻzlariga koʻra, ikki asosiy guruh rahbaridan biri maoist edi). Qolaversa, harbiylar va fuqarolik qoʻzgʻolonchilar oʻrtasidagi muvofiqlashtirishning yoʻqligi, qoʻzgʻolonning umuman tartibsiz va oldindan aytib boʻlmaydigan tabiati, uning fikricha, bu qoʻzgʻolon oldindan oʻylab emas, balki stixiyali boʻlganidan dalolat beradi. <ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * {{Veb manbasi|url=https://www.afghanistan-analysts.org/failings-of-inclusivity-the-herat-uprising-of-march-1979/|sarlavha=Failings of Inclusivity: The Herat uprising of March 1979|kirish sanasi=2018-12-11|muallif=Gammell|ism=Charlie|sana=15 March 2015|nashriyot=Afghanistan Analysts Network}} [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] co2iqjyt2o9s5djchc6tf3lwl0nt30f 2726500 2726498 2022-07-31T08:58:43Z ShHamrayev 72833 /* Havolalar */ wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi|conflict=1979 Herat uprising|territory=|qismi=Afg'onistondagi urushning bir qismi|tasvir=[[File:Miniature_diorama_in_the_Herat_Military_Museum_4.jpg|300px]]|izoh=Hirot harbiy muzeyidagi qo'zg'olon tasvirlangan afg'on dioramasi.|sana=[[1979-yil]] 15-20-mart|yer=Hirot viloyati, Afgʻoniston Demokratik Respublikasi|natija=Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) *Qo'zg'olon bostirildi *Sovet Ittifoqi Afg'oniston hukumatiga harbiy yordamni kuchaytirdi|raqib1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} Afgʻoniston Demokratik Respublikasi *{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Afg'on armiyasi|raqib2={{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Afg'on milliy armiyasi<br />{{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Isyonchi fuqarolar<br />'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br />{{flag|Iran}} <small>(Allegedly)</small>|qomondon1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Nur Muhammad Taraki]]<br />{{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Hafizullah Amin]]<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Maj. Gen. Sayyed Mukharam<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Komandir[[Shahnawaz Tanai]]|qomondon2=''' Uyushmagan yetakchilik''' Harbiy rahbarlik *Sardor Jagran *Rasul Baloch *Ismoilxon *Alouddinxon Fuqarolik rahbariyati *Gul Muhammad *Kamar-i Dozd *Shir og'a Shongar|kuch1=300+|yoqotishlar3=3000-25000 o'lgan}} [[Fayl:Herat_6961a.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Herat_6961a.jpg/220px-Herat_6961a.jpg|thumb| Hirot 1969-yil.]] '''Hirot qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام هرات}} ), mahalliy aholi '''orasida 24-[[Shamsiya|Xut]] qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام بیست و چهار حوت}} ) nomi bilan mashhur. Voqealar 1979-yil mart oyida bir necha kun davomida [[Afgʻoniston|Afg'oniston]] g'arbidagi [[Hirot]] shahri va uning atrofida bo'lib o'tgan edi. Unga xalq qoʻzgʻoloni ham, Afgʻoniston Demokratik Respublikasiga (DRA) qarshi afgʻon armiyasi qoʻshinlarining qoʻzgʻoloni ham kirdi. Kommunistik rejim dastlab [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] ittifoqchilaridan yordam so'rab murojaat qildi, ammo Sovet rahbariyati aralashishdan bosh tortdi. Qoʻzgʻolonchilar shaharni egallab, taxminan bir hafta ushlab turgach, rejim oʻz kuchlari bilan uni qaytarib olishga muvaffaq boʻldi va Hirotning keyingi havodan bombardimon qilinishi va qayta qoʻlga olinishi natijasida 3000-25000 aholisi halok boʻldi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Bu mamlakatda so'nggi 50 yildagi eng dahshatli qurolli zo'ravonlik bo'ldi va 1978-1979-yillardagi Savr inqilobidan keyin va [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet istilosi]] boshlanishidan oldin sodir bo'lgan eng halokatli hodisa edi. == Tarix == Hirotdagi voqealar DRA tomonidan amalga oshirilgan kommunistik islohotlarga qarshi keng ko'lamli tartibsizliklar sharoitida sodir bo'ldi, uning asosiy qismi agrar islohot edi. Islohotlar an'ana va [[islom]] tamoyillariga zid bo'lishidan tashqari, ko'p hollarda ular o'ylashi kerak bo'lgan qishloq kambag'allarining ahvolini yomonlashtirdi<ref>{{Kitob manbasi|last=Roy|first=Olivier|authorlink=Olivier Roy (professor)|title=Islam and resistance in Afghanistan|year=1992|publisher=Cambridge University Press|location=[[Cambridge]]|isbn=978-0-521-39700-1|pages=86–92}}</ref>. 1978-yil may oyidan boshlab Nuristonda butun Afgʻonistonda DRA va uning siyosatiga qarshi oʻz-oʻzidan qoʻzgʻolon koʻtarildi<ref>{{Kitob manbasi|last=Dorronsoro|first=Gilles|title=Revolution Unending. Afghanistan: 1979 to the present|year=2005|publisher=Hurst|location=London|isbn=1-85065-703-3|page=97}}</ref>. [[Tasavvuf]] an'analarini o'z ichiga olgan bu forscha shaharning an'anaviy madaniyati mamlakatning boshqa qismlariga nisbatan nisbatan erkinroq edi. 1979 yilda siyosiy rejimga qarshi ko'plab boshqa qarshiliklar singari, qo'zg'olonchilarning diniy e'tiqodini ham birlashtiruvchi omil edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-01|arxivsana=2017-10-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171012061437/https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|url=https://archive.org/details/ghostwarssecreth00coll/page/40/mode/|isbn=9781594200076|title=Ghost wars : The secret history of the CIA, Afghanistan, and bin Laden, from the Soviet invasion to September 10, 2001|year=2004|last=Coll|first=Steve}}</ref>. == Qo'zg'olon == Agrar islohot Hirot yaqinida qarshiliksiz amalga oshirildi, chunki qishloq dehqonlari va asosan shaharda yashovchi yirik yer egalari oʻrtasida birdamlik kam edi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Bunda xalq tomonidan diniy arboblar, jumladan, [[pir]] va [[Ulamo|ulamolar]] hamda anʼanaviy elitaga nisbatan amalga oshirilgan qatagʻon<ref name="Dorronsoro" /> hamda hukumatning savodxonlikni oshirish kampaniyasi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> oʻtgan yili bahsli boʻlganligi sababli hal qiluvchi omil sifatida tilga olinadi<ref>Roy, p.93</ref>. Hirot viloyatida yakka tartibdagi qo'zg'olonlar allaqachon bo'lib o'tgan edi, lekin qo'zg'olon 1979-yil 15-martda jiddiy boshlandi. Atrofdagi tumanlarda isyonchilar masjidlar atrofiga to'planib, mullalarining va'zlariga ergashib, shaharga yurish qildilar, ular bilan birga ko'plab shaharliklar hukumat binolari va kommunizm timsollariga hujum qilishdi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Afg'on armiyasining 17-diviziyasi rejim tomonidan qo'zg'olonni bostirish haqida buyruq berilgan edi, buning o'rniga u qo'zg'olon ko'tarib isyonchilarga qo'shildi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Kichik bir guruh askarlar, amaldorlar va xalq faollari shahardagi [[Hirot jome masjidi|Moviy masjidga]] chekinishdi<ref name="Giustozzi 1">{{Kitob manbasi|last=Giustozzi|first=Antonio|title=Empires of mud Wars and warlords in Afghanistan|year=2009|publisher=[[Hurst & Company]]|location=London|isbn=978-1-85065-932-7|page=64}}</ref>. Qo'zg'olonchilar Hirotni taxminan bir hafta ushlab turishdi, bu davrda shahar anarxiya davrini boshidan kechirdi. Isyonchilar ko'chalarni aylanib, "[[Takbir|Allohu Akbar]]" deb hayqirib, hukumat tarafdorlari va taqvosi yo'qligidan dalolat beruvchi ''sarluchini'' (boshi ochiq bo'lganlarni) qidirdilar<ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref>. Kommunist amaldorlar, xususan, oʻqituvchilar qirgʻin qilindi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. [[Bozor]] talon-taroj qilindi va DRAning bir necha [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|sovet]] maslahatchilari o'ldirildi, ammo boshqa chet elliklarning hayoti saqlab qolindi<ref name="Dorronsoro" />. Voqealarda halok bo'lgan sovetlarning aniq soni noma'lum: ba'zi manbalarda 200 tagacha raqamlar keltiriladi<ref name="Urban" />, ammo rasmiy sovet manbalariga ko'ra, faqat ikkita qurbon bo'lgan<ref name="Giustozzi 1" />. DRAning sobiq manbalariga ko'ra, 3 yoki 4 sovet a'zosi, ehtimol, ularning oilalari bilan birga o'ldirilgan<ref>Giustozzi,p.212</ref>. Muayyan manbalarga ko'ra, o'lgan maslahatchilarning jasadlari isyonchilar tomonidan shahar atrofida aylantirib yurilgan<ref name="Urban" />, ammo boshqa manbalar buni rad etadi<ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref>. Qo'zg'olonning yagona rahbariyati yo'q edi: harbiy tomondan qo'zg'olonchilarga Sardor Jagran va Rasul Baloch boshchiligidagi bir guruh ofitserlar rahbarlik qilgan, ular orasida Jamiyat-e Islomi partiyasi bilan aloqador bo'lgan Ismoil Xon va Alauddin Xon ham bor edi. Hirot viloyatidagi Jamiyat-e Islomiy kuchlarining [[Amir|amiri]] va [[Mujohid|mujohidlarning]] yirik qo'mondoni bo'lgan Ismoilxon, keyinchalik uning tarafdorlari da'vo qilganidek, qo'zg'olonda yetakchi rol o'ynamagan<ref name="Giustozzi 1" /><ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Mahalliy qoʻzgʻolonchilar orasida vaziyat ancha chigal edi, biroq baʼzi mahalliy shaxslar qo'zg'olonda muhim rol oʻynagan: [[Abdulloh Ansoriy maqbarasi|Gʻozorgohdan]] boʻlgan Barakzay [[Pushtunlar|pushtun]] Gul Muhammad va ikki muqaddam mahkum boʻlgan Qamar-i Dozd va Shir Aga Shongar katta isyonchilar guruhlarini boshqargan. Qoʻzgʻolon Hirot atrofidagi barcha tumanlarni qamrab oldi, hukumat qoʻmondonlik punktlari joylashgan Obeh va Pushtun Zargʻunlaridan tashqari, bir necha kundan keyin Bodgʻis viloyatiga, soʻngra boshqa qoʻshni viloyatlarga tarqaldi<ref name="Dorronsoro3" />. Yirik shaharni yo'qotish va butun [[Diviziya|bo'linmani]] qo'zg'atib yuborgan dastlabki zarbadan so'ng, DRA qo'zg'olon qatnashchilariga shafqatsiz munosabatda bo'ldi. 4- va 15-zirhli brigadalar Pul-e-Charkidan jo'natildi, ammo ular uzoqroq masofani bosib o'tishlari kerakligi sababli Hafizulloh Amin [[Qandahor]] garnizoni qo'mondoni general-mayor Sayid Muxaramga Hirotga tezroq yetib boradigan zirhli qo'shinni yuborishni buyurdi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Muxaramning 30 ta tank va 300 kishidan iborat kolonnasi 20-mart kuni yashil bayroqlar va [[Qurʼon|Qur'on kitobini]] ko'tarib, Hirotga yetib keldi, bu esa qo'zg'olonchilarni qo'zg'olon butun mamlakat bo'ylab tarqaldi, degan fikrni uyg'otdi. Shunday qilib, xalq qo'shinlariga shaharni qaytarib olish uchun ruxsat berildi<ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Keyin hukumat kuchlari Hirotni Shindand havo bazasidan uchayotgan Ilyushin Il-28 bombardimonchi samolyotlari bilan havodan bombardimon qildi<ref name="Urban" />, bu vaqtda shahar katta zarar ko'rdi va minglab hirotliklar halok bo'ldi, ammo qurbonlar soni aniq emas: Hisob-kitoblarning eng minimal soniga ko'ra, 3000 dan 4000 gacha vafot etgan<ref>{{Kitob manbasi|last=Joes|first=Anthony James|title=Resisting Rebellion: The History and Politics of Counterinsurgency|year=2004|publisher=[[The University Press of Kentucky]]|location=Lexington, Ky|isbn=0-8131-2339-9}}</ref>, kattaroq taxminlar esa 25,000 nafargacha yetadi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. 1992-yilda DRA qatag'onlari natijasida o'ldirilganlarning 2000 jasadi ko'milgan ommaviy qabr ochildi<ref>Dorronsoro, p.101</ref>. == Oqibatlari == Hirotdagi voqealar sovet rahbariyatining afg‘on ittifoqchilari inqirozga yuz tutganini anglashiga sabab bo‘ldi. DRA prezidenti Nur Muhammad Tarakiyning qo'zg'olonni bostirishda sovet harbiy yordamini so'rab ko'rgan takroriy talablari Siyosiy byuroning bir qator yashirin yig'ilishlariga turtki bo'ldi. Shunday uchrashuvlardan biri 17-mart kuni bo‘lib o‘tdi, unda tashqi ishlar vaziri Gromiko DRA “minglab” isyonchilarga duch kelganini tan oldi, biroq Brejnev doktrinasiga muvofiq, “hech qanday sharoitda Afg‘onistonni yo‘qotib qo‘ymasligimiz kerak” degan “asosiy taklif”ni ta’kidladi. . Siyosiy byuroning yana bir aʼzosi [[Aleksey Kosigin]] DRA rahbariyatiga ishonchsizlik izhor qilib, “Amin ham, Taraki ham bizdan haqiqiy holatni yashirmoqda”, dedi. Ertasi kuni Kosigin bilan telefon orqali suhbatda Taraki afg'on qurolli kuchlariga, hatto Sovet Ittifoqida tayyorgarlikdan o'tganlarga ham ishona olmasligidan shikoyat qildi va uning yordam so'rashi yanada keskinlashdi: u Sovet askarlaridan [[Oʻrta Osiyo|Sovet]] askarlarini so'radi. [[Oʻrta Osiyo|Markaziy Osiyodagi respublikalar]] (ularning ko'pchiligida Afg'onistonda ham bo'lgan bir xil etnik guruhlar istiqomat qilgan) Afg'onistonga afg'on libosida yashirincha olib o'tilishi mumkin edi. <ref name="Maley1">{{Kitob manbasi|last=Maley|first=William|title=The Afghanistan wars|url=https://archive.org/details/afghanistanwars00male|year=2002|publisher=[[Palgrave Macmillan]]|isbn=978-0-333-80291-5|pages=[https://archive.org/details/afghanistanwars00male/page/n40 30]–31}}</ref> Biroq, bu so'rovlar hech qanday natija bermadi va Siyosiy byuro dastlab aralashmaslik siyosatiga o'tdi va keyinchalik [[Leonid Brejnev|Brejnev]] tomonidan tasdiqlandi. <ref>{{Kitob manbasi|last=Harrison|first=Selig|title=Out of Afghanistan: The Inside Story of the Soviet withdrawal|url=https://archive.org/details/outafghanistanin00cord|year=1995|publisher=Oxford University Press|location=New York|isbn=0-19-506294-9|pages=[https://archive.org/details/outafghanistanin00cord/page/n48 36]–37}}</ref> Taraki 20 mart kuni [[Moskva|Moskvaga]] tashrif buyurganida, Kosigin unga Sovet Ittifoqining Afg'onistonga nisbatan siyosatini tushuntirdi:{{Quote|...biz bu harakatning barcha jihatlarini sinchiklab o‘rganib chiqdik va agar qo‘shinlarimiz kiritilsa, mamlakatingizdagi vaziyat nafaqat yaxshilanmaydi, balki yanada og‘irlashadi, degan xulosaga keldik. Inkor etib bo'lmaydiki, bizning qo'shinlarimiz nafaqat xorijiy bosqinchilar bilan, balki sizning xalqingizning ma'lum qismi bilan ham jang qilishlari kerak edi. Odamlar esa bunday narsalarni kechirmaydilar.<ref name="Maley1" />|}}Biroq, keyingi oylarda Sovet qo'shinlari o'zlarining harbiy yordamini ko'paytirdilar, ular orasida T-62 tanklari, MiG-21 qiruvchi samolyotlari va Mi-24 hujum vertolyotlari va ularga xizmat ko'rsatish uchun qo'shimcha maslahatchilar yuborildi. <ref>Urban, pp.31–32</ref> Shunga qaramay, afg'on qurolli kuchlarining ahvoli yomonlashishda davom etdi, Jalolobod, Asmar, [[Gʻazna|G'azni]], Nahrinda qo'zg'olon va 1979 yil avgust oyida [[Kobul (shahar)|Kobul]] qal'asida Bala Hisor qo'zg'oloni sodir bo'ldi. Bularning barchasi bekor qilingan bo'lsa-da, qo'shinning zaifligi qo'zg'olonning tarqalishiga sezilarli hissa qo'shdi. <ref name="Rubin1">{{Kitob manbasi|last=Rubin|first=Barnett|authorlink=Barnett Rubin|title=The Fragmentation of Afghanistan|year=1995|publisher=[[Yale University Press]]|location=New Haven|isbn=0-300-05963-9|page=120}}</ref> 1979-yil 24-dekabrda Leonid Brejnev boshchiligida Sovet Ittifoqi 40-Armiyani <ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7883532.stm "Timeline: Soviet war in Afghanistan"]. [[BBC News]]. Published February 17, 2009.</ref> joylashtirdi va [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] boshlandi. DRA, Eron inqilobidan bir oy keyin sodir bo'lgan qo'zg'olonni [[Eron]] tomonidan uyushtirilgan deb ko'rsatishga harakat qildi. [[Ruhulloh Xumayniy|Xomeyniyning]] Eroni va sotsialistik DRA o'rtasidagi munosabatlar keskin edi va xalq rahbariyati Eron [[Oyatulloh|oyatullohlari]] va shahar aholisining yarmini tashkil etuvchi Hirot [[Shialik|shia]] jamoalari o'rtasidagi til biriktirganlikda gumon qildi. Rejim targʻibot harakatida Erondan 4000 nafar afgʻon ishchisining qaytishidan foydalanib, Hirotga afgʻon kiyimidagi eronliklar kirib kelganini daʼvo qildi. <ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref> " ''Pravda'' " nashri Pokiston, Misr, Xitoy, Qo'shma Shtatlar, Buyuk Britaniya va G'arbiy Germaniyani qo'zg'olon uchun mas'ul deb, shu bilan birga Eronni aybladi. Bu ichki Sovet Siyosiy byurosining DRA rejimi sabab bo'lgan degan baholariga zid edi. Afg'onistondagi ijtimoiy va siyosiy kuchlarning namoyon bo'lishi sifatida Hirot qo'zg'oloni akademik tadqiqotlar mavzusi bo'lib, unga qarama-qarshi tushuntirishlar berdi. Giorgio Vercellin qo'zg'olonni [[Pushtunlar|pushtunlarga]] qarshi harakat sifatida ko'rsatdi, uni [[Fors tili|fors]] tilida so'zlashuvchi jamoalarning pushtun ko'chmanchilariga nisbatan noroziligi sabab bo'lgan. Bu versiyani Olivye [[Olivier Roy|Roy]] <ref name="Roy">Roy, p.108</ref> ham, Gilles Dorronsoro ham rad etib, ikkinchisi qoʻzgʻolonning Gul Muhammad kabi baʼzi arboblari etnik pushtunlar boʻlganini va qoʻzgʻolon pushtunlar yashaydigan hududlarda bir xilda davom etganligini taʼkidlaydi. <ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref> Olivye Royning fikricha, Hirot qoʻzgʻoloni mamlakatning boshqa joylarida sodir boʻlgan spontan hukumatga qarshi qoʻzgʻolonlardan farqli oʻlaroq, uyushgan qoʻzgʻolonning namunasi boʻlgan. Royning fikricha, Hirotdagi voqealar “ Jamiat-e Islomi ” islomiy partiyasi yetakchisi Burhoniddin Rabboniy tomonidan ishlab chiqilgan strategiyaning oʻziga xos belgisi boʻlib, xalq qoʻzgʻoloni tomonidan qoʻllab-quvvatlangan armiyaga kirib kelgan tarafdorlar tomonidan harbiy toʻntarishdan iborat. Roy bu tezisni qoʻllab-quvvatlash uchun harbiy xizmatdagi jamoat malaylari (Ismoilxon va Alouddinxon) harakatlariga ishora qilib, qoʻzgʻolonchilarga va’z qilgan mavlaviy bilan Jamiyat oʻrtasidagi aloqalarga ishora qiladi. <ref name="Roy">Roy, p.108</ref> Dorronsoro Jamiyat agentlari o'ynagan nisbatan kichik rolga asoslanib, bu talqinga qarshi chiqdi. [[Mashhad|Mashhaddagi]] Jamiyat idorasi voqealardan bir necha hafta oldin 17-diviziya zobitlari bilan aloqalarni ochgan boʻlsa-da, qoʻzgʻolonning amaldagi yetakchilari bu partiyaga qoʻshilmagan (Dorronsoroning soʻzlariga koʻra, ikki asosiy guruh rahbaridan biri maoist edi). Qolaversa, harbiylar va fuqarolik qoʻzgʻolonchilar oʻrtasidagi muvofiqlashtirishning yoʻqligi, qoʻzgʻolonning umuman tartibsiz va oldindan aytib boʻlmaydigan tabiati, uning fikricha, bu qoʻzgʻolon oldindan oʻylab emas, balki stixiyali boʻlganidan dalolat beradi. <ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * {{Veb manbasi|url=https://www.afghanistan-analysts.org/failings-of-inclusivity-the-herat-uprising-of-march-1979/|sarlavha=Failings of Inclusivity: The Herat uprising of March 1979|kirish sanasi=2018-12-11|muallif=Gammell|ism=Charlie|sana=15 March 2015|nashriyot=Afghanistan Analysts Network}} 71f3u308jpot414iqcg8xx1melzdfjj 2726510 2726500 2022-07-31T09:05:46Z ShHamrayev 72833 /* Oqibatlari */ wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi|conflict=1979 Herat uprising|territory=|qismi=Afg'onistondagi urushning bir qismi|tasvir=[[File:Miniature_diorama_in_the_Herat_Military_Museum_4.jpg|300px]]|izoh=Hirot harbiy muzeyidagi qo'zg'olon tasvirlangan afg'on dioramasi.|sana=[[1979-yil]] 15-20-mart|yer=Hirot viloyati, Afgʻoniston Demokratik Respublikasi|natija=Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) *Qo'zg'olon bostirildi *Sovet Ittifoqi Afg'oniston hukumatiga harbiy yordamni kuchaytirdi|raqib1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} Afgʻoniston Demokratik Respublikasi *{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Afg'on armiyasi|raqib2={{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Afg'on milliy armiyasi<br />{{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Isyonchi fuqarolar<br />'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br />{{flag|Iran}} <small>(Allegedly)</small>|qomondon1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Nur Muhammad Taraki]]<br />{{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Hafizullah Amin]]<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Maj. Gen. Sayyed Mukharam<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Komandir[[Shahnawaz Tanai]]|qomondon2=''' Uyushmagan yetakchilik''' Harbiy rahbarlik *Sardor Jagran *Rasul Baloch *Ismoilxon *Alouddinxon Fuqarolik rahbariyati *Gul Muhammad *Kamar-i Dozd *Shir og'a Shongar|kuch1=300+|yoqotishlar3=3000-25000 o'lgan}} [[Fayl:Herat_6961a.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Herat_6961a.jpg/220px-Herat_6961a.jpg|thumb| Hirot 1969-yil.]] '''Hirot qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام هرات}} ), mahalliy aholi '''orasida 24-[[Shamsiya|Xut]] qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام بیست و چهار حوت}} ) nomi bilan mashhur. Voqealar 1979-yil mart oyida bir necha kun davomida [[Afgʻoniston|Afg'oniston]] g'arbidagi [[Hirot]] shahri va uning atrofida bo'lib o'tgan edi. Unga xalq qoʻzgʻoloni ham, Afgʻoniston Demokratik Respublikasiga (DRA) qarshi afgʻon armiyasi qoʻshinlarining qoʻzgʻoloni ham kirdi. Kommunistik rejim dastlab [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] ittifoqchilaridan yordam so'rab murojaat qildi, ammo Sovet rahbariyati aralashishdan bosh tortdi. Qoʻzgʻolonchilar shaharni egallab, taxminan bir hafta ushlab turgach, rejim oʻz kuchlari bilan uni qaytarib olishga muvaffaq boʻldi va Hirotning keyingi havodan bombardimon qilinishi va qayta qoʻlga olinishi natijasida 3000-25000 aholisi halok boʻldi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Bu mamlakatda so'nggi 50 yildagi eng dahshatli qurolli zo'ravonlik bo'ldi va 1978-1979-yillardagi Savr inqilobidan keyin va [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet istilosi]] boshlanishidan oldin sodir bo'lgan eng halokatli hodisa edi. == Tarix == Hirotdagi voqealar DRA tomonidan amalga oshirilgan kommunistik islohotlarga qarshi keng ko'lamli tartibsizliklar sharoitida sodir bo'ldi, uning asosiy qismi agrar islohot edi. Islohotlar an'ana va [[islom]] tamoyillariga zid bo'lishidan tashqari, ko'p hollarda ular o'ylashi kerak bo'lgan qishloq kambag'allarining ahvolini yomonlashtirdi<ref>{{Kitob manbasi|last=Roy|first=Olivier|authorlink=Olivier Roy (professor)|title=Islam and resistance in Afghanistan|year=1992|publisher=Cambridge University Press|location=[[Cambridge]]|isbn=978-0-521-39700-1|pages=86–92}}</ref>. 1978-yil may oyidan boshlab Nuristonda butun Afgʻonistonda DRA va uning siyosatiga qarshi oʻz-oʻzidan qoʻzgʻolon koʻtarildi<ref>{{Kitob manbasi|last=Dorronsoro|first=Gilles|title=Revolution Unending. Afghanistan: 1979 to the present|year=2005|publisher=Hurst|location=London|isbn=1-85065-703-3|page=97}}</ref>. [[Tasavvuf]] an'analarini o'z ichiga olgan bu forscha shaharning an'anaviy madaniyati mamlakatning boshqa qismlariga nisbatan nisbatan erkinroq edi. 1979 yilda siyosiy rejimga qarshi ko'plab boshqa qarshiliklar singari, qo'zg'olonchilarning diniy e'tiqodini ham birlashtiruvchi omil edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-01|arxivsana=2017-10-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171012061437/https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|url=https://archive.org/details/ghostwarssecreth00coll/page/40/mode/|isbn=9781594200076|title=Ghost wars : The secret history of the CIA, Afghanistan, and bin Laden, from the Soviet invasion to September 10, 2001|year=2004|last=Coll|first=Steve}}</ref>. == Qo'zg'olon == Agrar islohot Hirot yaqinida qarshiliksiz amalga oshirildi, chunki qishloq dehqonlari va asosan shaharda yashovchi yirik yer egalari oʻrtasida birdamlik kam edi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Bunda xalq tomonidan diniy arboblar, jumladan, [[pir]] va [[Ulamo|ulamolar]] hamda anʼanaviy elitaga nisbatan amalga oshirilgan qatagʻon<ref name="Dorronsoro" /> hamda hukumatning savodxonlikni oshirish kampaniyasi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> oʻtgan yili bahsli boʻlganligi sababli hal qiluvchi omil sifatida tilga olinadi<ref>Roy, p.93</ref>. Hirot viloyatida yakka tartibdagi qo'zg'olonlar allaqachon bo'lib o'tgan edi, lekin qo'zg'olon 1979-yil 15-martda jiddiy boshlandi. Atrofdagi tumanlarda isyonchilar masjidlar atrofiga to'planib, mullalarining va'zlariga ergashib, shaharga yurish qildilar, ular bilan birga ko'plab shaharliklar hukumat binolari va kommunizm timsollariga hujum qilishdi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Afg'on armiyasining 17-diviziyasi rejim tomonidan qo'zg'olonni bostirish haqida buyruq berilgan edi, buning o'rniga u qo'zg'olon ko'tarib isyonchilarga qo'shildi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Kichik bir guruh askarlar, amaldorlar va xalq faollari shahardagi [[Hirot jome masjidi|Moviy masjidga]] chekinishdi<ref name="Giustozzi 1">{{Kitob manbasi|last=Giustozzi|first=Antonio|title=Empires of mud Wars and warlords in Afghanistan|year=2009|publisher=[[Hurst & Company]]|location=London|isbn=978-1-85065-932-7|page=64}}</ref>. Qo'zg'olonchilar Hirotni taxminan bir hafta ushlab turishdi, bu davrda shahar anarxiya davrini boshidan kechirdi. Isyonchilar ko'chalarni aylanib, "[[Takbir|Allohu Akbar]]" deb hayqirib, hukumat tarafdorlari va taqvosi yo'qligidan dalolat beruvchi ''sarluchini'' (boshi ochiq bo'lganlarni) qidirdilar<ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref>. Kommunist amaldorlar, xususan, oʻqituvchilar qirgʻin qilindi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. [[Bozor]] talon-taroj qilindi va DRAning bir necha [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|sovet]] maslahatchilari o'ldirildi, ammo boshqa chet elliklarning hayoti saqlab qolindi<ref name="Dorronsoro" />. Voqealarda halok bo'lgan sovetlarning aniq soni noma'lum: ba'zi manbalarda 200 tagacha raqamlar keltiriladi<ref name="Urban" />, ammo rasmiy sovet manbalariga ko'ra, faqat ikkita qurbon bo'lgan<ref name="Giustozzi 1" />. DRAning sobiq manbalariga ko'ra, 3 yoki 4 sovet a'zosi, ehtimol, ularning oilalari bilan birga o'ldirilgan<ref>Giustozzi,p.212</ref>. Muayyan manbalarga ko'ra, o'lgan maslahatchilarning jasadlari isyonchilar tomonidan shahar atrofida aylantirib yurilgan<ref name="Urban" />, ammo boshqa manbalar buni rad etadi<ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref>. Qo'zg'olonning yagona rahbariyati yo'q edi: harbiy tomondan qo'zg'olonchilarga Sardor Jagran va Rasul Baloch boshchiligidagi bir guruh ofitserlar rahbarlik qilgan, ular orasida Jamiyat-e Islomi partiyasi bilan aloqador bo'lgan Ismoil Xon va Alauddin Xon ham bor edi. Hirot viloyatidagi Jamiyat-e Islomiy kuchlarining [[Amir|amiri]] va [[Mujohid|mujohidlarning]] yirik qo'mondoni bo'lgan Ismoilxon, keyinchalik uning tarafdorlari da'vo qilganidek, qo'zg'olonda yetakchi rol o'ynamagan<ref name="Giustozzi 1" /><ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Mahalliy qoʻzgʻolonchilar orasida vaziyat ancha chigal edi, biroq baʼzi mahalliy shaxslar qo'zg'olonda muhim rol oʻynagan: [[Abdulloh Ansoriy maqbarasi|Gʻozorgohdan]] boʻlgan Barakzay [[Pushtunlar|pushtun]] Gul Muhammad va ikki muqaddam mahkum boʻlgan Qamar-i Dozd va Shir Aga Shongar katta isyonchilar guruhlarini boshqargan. Qoʻzgʻolon Hirot atrofidagi barcha tumanlarni qamrab oldi, hukumat qoʻmondonlik punktlari joylashgan Obeh va Pushtun Zargʻunlaridan tashqari, bir necha kundan keyin Bodgʻis viloyatiga, soʻngra boshqa qoʻshni viloyatlarga tarqaldi<ref name="Dorronsoro3" />. Yirik shaharni yo'qotish va butun [[Diviziya|bo'linmani]] qo'zg'atib yuborgan dastlabki zarbadan so'ng, DRA qo'zg'olon qatnashchilariga shafqatsiz munosabatda bo'ldi. 4- va 15-zirhli brigadalar Pul-e-Charkidan jo'natildi, ammo ular uzoqroq masofani bosib o'tishlari kerakligi sababli Hafizulloh Amin [[Qandahor]] garnizoni qo'mondoni general-mayor Sayid Muxaramga Hirotga tezroq yetib boradigan zirhli qo'shinni yuborishni buyurdi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Muxaramning 30 ta tank va 300 kishidan iborat kolonnasi 20-mart kuni yashil bayroqlar va [[Qurʼon|Qur'on kitobini]] ko'tarib, Hirotga yetib keldi, bu esa qo'zg'olonchilarni qo'zg'olon butun mamlakat bo'ylab tarqaldi, degan fikrni uyg'otdi. Shunday qilib, xalq qo'shinlariga shaharni qaytarib olish uchun ruxsat berildi<ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Keyin hukumat kuchlari Hirotni Shindand havo bazasidan uchayotgan Ilyushin Il-28 bombardimonchi samolyotlari bilan havodan bombardimon qildi<ref name="Urban" />, bu vaqtda shahar katta zarar ko'rdi va minglab hirotliklar halok bo'ldi, ammo qurbonlar soni aniq emas: Hisob-kitoblarning eng minimal soniga ko'ra, 3000 dan 4000 gacha vafot etgan<ref>{{Kitob manbasi|last=Joes|first=Anthony James|title=Resisting Rebellion: The History and Politics of Counterinsurgency|year=2004|publisher=[[The University Press of Kentucky]]|location=Lexington, Ky|isbn=0-8131-2339-9}}</ref>, kattaroq taxminlar esa 25,000 nafargacha yetadi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. 1992-yilda DRA qatag'onlari natijasida o'ldirilganlarning 2000 jasadi ko'milgan ommaviy qabr ochildi<ref>Dorronsoro, p.101</ref>. == Oqibatlari == Hirotdagi voqealar sovet rahbariyatining afg‘on ittifoqchilari inqirozga yuz tutganini anglashiga sabab bo‘ldi. DRA prezidenti Nur Muhammad Tarakiyning qo'zg'olonni bostirishda sovet harbiy yordamini so'rab ko'rgan takroriy talablari Siyosiy byuroning bir qator yashirin yig'ilishlariga turtki bo'ldi. Shunday uchrashuvlardan biri 17-mart kuni bo‘lib o‘tdi, unda tashqi ishlar vaziri Gromiko DRA “minglab” isyonchilarga duch kelganini tan oldi, biroq Brejnev doktrinasiga muvofiq, “hech qanday sharoitda Afg‘onistonni yo‘qotib qo‘ymasligimiz kerak” degan “asosiy taklif”i ta’kidladi. . Siyosiy byuroning yana bir aʼzosi [[Aleksey Kosigin]] DRA rahbariyatiga ishonchsizlik izhor qilib, “Amin ham, Taraki ham bizdan haqiqiy holatni yashirmoqda”, dedi. Ertasi kuni Kosigin bilan telefon orqali suhbatda Taraki afg'on qurolli kuchlariga, hatto Sovet Ittifoqida tayyorgarlikdan o'tganlarga ham ishona olmasligidan shikoyat qildi va uning yordam so'rashi yanada xavotirli edi: u Sovet davlatidan [[Oʻrta Osiyo|Sovet]] askarlarini so'radi. [[Oʻrta Osiyo|Markaziy Osiyodagi respublikalar]] aholisi (ularning ko'pchiligida Afg'onistonda bo'lgan bir xil etnik guruhlar istiqomat qilgan) Afg'onistonga afg'on libosida yashirincha olib o'tilishi mumkin edi<ref name="Maley1">{{Kitob manbasi|last=Maley|first=William|title=The Afghanistan wars|url=https://archive.org/details/afghanistanwars00male|year=2002|publisher=[[Palgrave Macmillan]]|isbn=978-0-333-80291-5|pages=[https://archive.org/details/afghanistanwars00male/page/n40 30]–31}}</ref>. Biroq, bu so'rovlar hech qanday natija bermadi va Siyosiy byuro dastlab aralashmaslik siyosati yo'liga o'tdi va keyinchalik [[Leonid Brejnev|Brejnev]] tomonidan rejalar tasdiqlandi<ref>{{Kitob manbasi|last=Harrison|first=Selig|title=Out of Afghanistan: The Inside Story of the Soviet withdrawal|url=https://archive.org/details/outafghanistanin00cord|year=1995|publisher=Oxford University Press|location=New York|isbn=0-19-506294-9|pages=[https://archive.org/details/outafghanistanin00cord/page/n48 36]–37}}</ref>. Taraki 20-mart kuni [[Moskva|Moskvaga]] tashrif buyurganida, Kosigin unga Sovet Ittifoqining Afg'onistonga nisbatan siyosatini tushuntirdi:{{Quote|...biz bu harakatning barcha jihatlarini sinchiklab o‘rganib chiqdik va agar qo‘shinlarimiz kiritilsa, mamlakatingizdagi vaziyat nafaqat yaxshilanmaydi, balki yanada og‘irlashadi, degan xulosaga keldik. Inkor etib bo'lmaydiki, bizning qo'shinlarimiz nafaqat xorijiy bosqinchilar bilan, balki sizning xalqingizning ma'lum qismi bilan ham jang qilishlari kerak edi. Odamlar esa bunday narsalarni kechirmaydilar<ref name="Maley1" />.|}} Biroq, keyingi oylarda Sovet qo'shinlari o'zlarining harbiy yordamini ko'paytirdilar, ular orasida T-62 tanklari, MiG-21 qiruvchi samolyotlari va Mi-24 hujum vertolyotlari va ularga xizmat ko'rsatish uchun qo'shimcha maslahatchilar yuborildi<ref>Urban, pp.31–32</ref>. Shunga qaramay, afg'on qurolli kuchlarining ahvoli yomonlashishda davom etdi: Jalolobod, Asmar, [[Gʻazna|G'azni]], Nahrinda qo'zg'olon va 1979-yil avgust oyida [[Kobul (shahar)|Kobul]] shahrida Bala Hisor qo'zg'oloni sodir bo'ldi. Bularning barchasi bekor qilingan bo'lsa-da, qo'shinning zaifligi qo'zg'olonning tarqalishiga sezilarli hissa qo'shdi<ref name="Rubin1">{{Kitob manbasi|last=Rubin|first=Barnett|authorlink=Barnett Rubin|title=The Fragmentation of Afghanistan|year=1995|publisher=[[Yale University Press]]|location=New Haven|isbn=0-300-05963-9|page=120}}</ref>. 1979-yil 24-dekabrda Leonid Brejnev boshchiligida Sovet Ittifoqi 40-Armiyani<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7883532.stm "Timeline: Soviet war in Afghanistan"]. [[BBC News]]. Published February 17, 2009.</ref> Afg'onistonga yubordi va shu tariqa [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] boshlandi. DRA, Eron inqilobidan bir oy keyin sodir bo'lgan qo'zg'olonni [[Eron]] tomonidan uyushtirilgan deb ko'rsatishga harakat qildi. [[Ruhulloh Xumayniy|Xumeyniyning]] Eroni va sotsialistik DRA o'rtasidagi munosabatlar keskin edi va xalq rahbariyati Eron [[Oyatulloh|oyatullohlari]] va shahar aholisining yarmini tashkil etuvchi Hirot [[Shialik|shia]] jamoalari o'rtasidagi til biriktirganlikda gumon qildi. Rejim targʻibot harakatida Erondan 4000 nafar afgʻon ishchisining qaytishidan foydalanib, Hirotga afgʻon kiyimidagi eronliklar kirib kelgan deb daʼvo qildi<ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref>. " ''Pravda'' " nashri Pokiston, Misr, Xitoy, Qo'shma Shtatlar, Buyuk Britaniya va G'arbiy Germaniyani qo'zg'olon uchun mas'ul deb, shu bilan birga Eronni aybladi. Bu ichki Sovet Siyosiy byurosining DRA rejimi sabab bo'lgan degan baholariga zid edi. Afg'onistondagi ijtimoiy va siyosiy kuchlarning namoyon bo'lishi sifatida Hirot qo'zg'oloni akademik tadqiqotlar mavzusi bo'lib, unga qarama-qarshi tushuntirishlar berdi. Giorgio Vercellin qo'zg'olonni [[Pushtunlar|pushtunlarga]] qarshi harakat sifatida ko'rsatdi, uni [[Fors tili|fors]] tilida so'zlashuvchi jamoalarning pushtun ko'chmanchilariga nisbatan noroziligi sabab bo'lgan. Bu versiyani Olivye [[Olivier Roy|Roy]] <ref name="Roy">Roy, p.108</ref> ham, Gilles Dorronsoro ham rad etib, ikkinchisi qoʻzgʻolonning Gul Muhammad kabi baʼzi arboblari etnik pushtunlar boʻlganini va qoʻzgʻolon pushtunlar yashaydigan hududlarda bir xilda davom etganligini taʼkidlaydi. <ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref> Olivye Royning fikricha, Hirot qoʻzgʻoloni mamlakatning boshqa joylarida sodir boʻlgan spontan hukumatga qarshi qoʻzgʻolonlardan farqli oʻlaroq, uyushgan qoʻzgʻolonning namunasi boʻlgan. Royning fikricha, Hirotdagi voqealar “ Jamiat-e Islomi ” islomiy partiyasi yetakchisi Burhoniddin Rabboniy tomonidan ishlab chiqilgan strategiyaning oʻziga xos belgisi boʻlib, xalq qoʻzgʻoloni tomonidan qoʻllab-quvvatlangan armiyaga kirib kelgan tarafdorlar tomonidan harbiy toʻntarishdan iborat. Roy bu tezisni qoʻllab-quvvatlash uchun harbiy xizmatdagi jamoat malaylari (Ismoilxon va Alouddinxon) harakatlariga ishora qilib, qoʻzgʻolonchilarga va’z qilgan mavlaviy bilan Jamiyat oʻrtasidagi aloqalarga ishora qiladi. <ref name="Roy">Roy, p.108</ref> Dorronsoro Jamiyat agentlari o'ynagan nisbatan kichik rolga asoslanib, bu talqinga qarshi chiqdi. [[Mashhad|Mashhaddagi]] Jamiyat idorasi voqealardan bir necha hafta oldin 17-diviziya zobitlari bilan aloqalarni ochgan boʻlsa-da, qoʻzgʻolonning amaldagi yetakchilari bu partiyaga qoʻshilmagan (Dorronsoroning soʻzlariga koʻra, ikki asosiy guruh rahbaridan biri maoist edi). Qolaversa, harbiylar va fuqarolik qoʻzgʻolonchilar oʻrtasidagi muvofiqlashtirishning yoʻqligi, qoʻzgʻolonning umuman tartibsiz va oldindan aytib boʻlmaydigan tabiati, uning fikricha, bu qoʻzgʻolon oldindan oʻylab emas, balki stixiyali boʻlganidan dalolat beradi. <ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref> == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * {{Veb manbasi|url=https://www.afghanistan-analysts.org/failings-of-inclusivity-the-herat-uprising-of-march-1979/|sarlavha=Failings of Inclusivity: The Herat uprising of March 1979|kirish sanasi=2018-12-11|muallif=Gammell|ism=Charlie|sana=15 March 2015|nashriyot=Afghanistan Analysts Network}} o86vc1lh3xeish08hyektp6pp11as9e 2726517 2726510 2022-07-31T09:09:34Z ShHamrayev 72833 /* Oqibatlari */ wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi|conflict=1979 Herat uprising|territory=|qismi=Afg'onistondagi urushning bir qismi|tasvir=[[File:Miniature_diorama_in_the_Herat_Military_Museum_4.jpg|300px]]|izoh=Hirot harbiy muzeyidagi qo'zg'olon tasvirlangan afg'on dioramasi.|sana=[[1979-yil]] 15-20-mart|yer=Hirot viloyati, Afgʻoniston Demokratik Respublikasi|natija=Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) *Qo'zg'olon bostirildi *Sovet Ittifoqi Afg'oniston hukumatiga harbiy yordamni kuchaytirdi|raqib1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} Afgʻoniston Demokratik Respublikasi *{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Afg'on armiyasi|raqib2={{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Afg'on milliy armiyasi<br />{{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Isyonchi fuqarolar<br />'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br />{{flag|Iran}} <small>(Allegedly)</small>|qomondon1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Nur Muhammad Taraki]]<br />{{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Hafizullah Amin]]<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Maj. Gen. Sayyed Mukharam<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Komandir[[Shahnawaz Tanai]]|qomondon2=''' Uyushmagan yetakchilik''' Harbiy rahbarlik *Sardor Jagran *Rasul Baloch *Ismoilxon *Alouddinxon Fuqarolik rahbariyati *Gul Muhammad *Kamar-i Dozd *Shir og'a Shongar|kuch1=300+|yoqotishlar3=3000-25000 o'lgan}} [[Fayl:Herat_6961a.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Herat_6961a.jpg/220px-Herat_6961a.jpg|thumb| Hirot 1969-yil.]] '''Hirot qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام هرات}} ), mahalliy aholi '''orasida 24-[[Shamsiya|Xut]] qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام بیست و چهار حوت}} ) nomi bilan mashhur. Voqealar 1979-yil mart oyida bir necha kun davomida [[Afgʻoniston|Afg'oniston]] g'arbidagi [[Hirot]] shahri va uning atrofida bo'lib o'tgan edi. Unga xalq qoʻzgʻoloni ham, Afgʻoniston Demokratik Respublikasiga (DRA) qarshi afgʻon armiyasi qoʻshinlarining qoʻzgʻoloni ham kirdi. Kommunistik rejim dastlab [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] ittifoqchilaridan yordam so'rab murojaat qildi, ammo Sovet rahbariyati aralashishdan bosh tortdi. Qoʻzgʻolonchilar shaharni egallab, taxminan bir hafta ushlab turgach, rejim oʻz kuchlari bilan uni qaytarib olishga muvaffaq boʻldi va Hirotning keyingi havodan bombardimon qilinishi va qayta qoʻlga olinishi natijasida 3000-25000 aholisi halok boʻldi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Bu mamlakatda so'nggi 50 yildagi eng dahshatli qurolli zo'ravonlik bo'ldi va 1978-1979-yillardagi Savr inqilobidan keyin va [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet istilosi]] boshlanishidan oldin sodir bo'lgan eng halokatli hodisa edi. == Tarix == Hirotdagi voqealar DRA tomonidan amalga oshirilgan kommunistik islohotlarga qarshi keng ko'lamli tartibsizliklar sharoitida sodir bo'ldi, uning asosiy qismi agrar islohot edi. Islohotlar an'ana va [[islom]] tamoyillariga zid bo'lishidan tashqari, ko'p hollarda ular o'ylashi kerak bo'lgan qishloq kambag'allarining ahvolini yomonlashtirdi<ref>{{Kitob manbasi|last=Roy|first=Olivier|authorlink=Olivier Roy (professor)|title=Islam and resistance in Afghanistan|year=1992|publisher=Cambridge University Press|location=[[Cambridge]]|isbn=978-0-521-39700-1|pages=86–92}}</ref>. 1978-yil may oyidan boshlab Nuristonda butun Afgʻonistonda DRA va uning siyosatiga qarshi oʻz-oʻzidan qoʻzgʻolon koʻtarildi<ref>{{Kitob manbasi|last=Dorronsoro|first=Gilles|title=Revolution Unending. Afghanistan: 1979 to the present|year=2005|publisher=Hurst|location=London|isbn=1-85065-703-3|page=97}}</ref>. [[Tasavvuf]] an'analarini o'z ichiga olgan bu forscha shaharning an'anaviy madaniyati mamlakatning boshqa qismlariga nisbatan nisbatan erkinroq edi. 1979 yilda siyosiy rejimga qarshi ko'plab boshqa qarshiliklar singari, qo'zg'olonchilarning diniy e'tiqodini ham birlashtiruvchi omil edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-01|arxivsana=2017-10-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171012061437/https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|url=https://archive.org/details/ghostwarssecreth00coll/page/40/mode/|isbn=9781594200076|title=Ghost wars : The secret history of the CIA, Afghanistan, and bin Laden, from the Soviet invasion to September 10, 2001|year=2004|last=Coll|first=Steve}}</ref>. == Qo'zg'olon == Agrar islohot Hirot yaqinida qarshiliksiz amalga oshirildi, chunki qishloq dehqonlari va asosan shaharda yashovchi yirik yer egalari oʻrtasida birdamlik kam edi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Bunda xalq tomonidan diniy arboblar, jumladan, [[pir]] va [[Ulamo|ulamolar]] hamda anʼanaviy elitaga nisbatan amalga oshirilgan qatagʻon<ref name="Dorronsoro" /> hamda hukumatning savodxonlikni oshirish kampaniyasi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> oʻtgan yili bahsli boʻlganligi sababli hal qiluvchi omil sifatida tilga olinadi<ref>Roy, p.93</ref>. Hirot viloyatida yakka tartibdagi qo'zg'olonlar allaqachon bo'lib o'tgan edi, lekin qo'zg'olon 1979-yil 15-martda jiddiy boshlandi. Atrofdagi tumanlarda isyonchilar masjidlar atrofiga to'planib, mullalarining va'zlariga ergashib, shaharga yurish qildilar, ular bilan birga ko'plab shaharliklar hukumat binolari va kommunizm timsollariga hujum qilishdi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Afg'on armiyasining 17-diviziyasi rejim tomonidan qo'zg'olonni bostirish haqida buyruq berilgan edi, buning o'rniga u qo'zg'olon ko'tarib isyonchilarga qo'shildi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Kichik bir guruh askarlar, amaldorlar va xalq faollari shahardagi [[Hirot jome masjidi|Moviy masjidga]] chekinishdi<ref name="Giustozzi 1">{{Kitob manbasi|last=Giustozzi|first=Antonio|title=Empires of mud Wars and warlords in Afghanistan|year=2009|publisher=[[Hurst & Company]]|location=London|isbn=978-1-85065-932-7|page=64}}</ref>. Qo'zg'olonchilar Hirotni taxminan bir hafta ushlab turishdi, bu davrda shahar anarxiya davrini boshidan kechirdi. Isyonchilar ko'chalarni aylanib, "[[Takbir|Allohu Akbar]]" deb hayqirib, hukumat tarafdorlari va taqvosi yo'qligidan dalolat beruvchi ''sarluchini'' (boshi ochiq bo'lganlarni) qidirdilar<ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref>. Kommunist amaldorlar, xususan, oʻqituvchilar qirgʻin qilindi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. [[Bozor]] talon-taroj qilindi va DRAning bir necha [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|sovet]] maslahatchilari o'ldirildi, ammo boshqa chet elliklarning hayoti saqlab qolindi<ref name="Dorronsoro" />. Voqealarda halok bo'lgan sovetlarning aniq soni noma'lum: ba'zi manbalarda 200 tagacha raqamlar keltiriladi<ref name="Urban" />, ammo rasmiy sovet manbalariga ko'ra, faqat ikkita qurbon bo'lgan<ref name="Giustozzi 1" />. DRAning sobiq manbalariga ko'ra, 3 yoki 4 sovet a'zosi, ehtimol, ularning oilalari bilan birga o'ldirilgan<ref>Giustozzi,p.212</ref>. Muayyan manbalarga ko'ra, o'lgan maslahatchilarning jasadlari isyonchilar tomonidan shahar atrofida aylantirib yurilgan<ref name="Urban" />, ammo boshqa manbalar buni rad etadi<ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref>. Qo'zg'olonning yagona rahbariyati yo'q edi: harbiy tomondan qo'zg'olonchilarga Sardor Jagran va Rasul Baloch boshchiligidagi bir guruh ofitserlar rahbarlik qilgan, ular orasida Jamiyat-e Islomi partiyasi bilan aloqador bo'lgan Ismoil Xon va Alauddin Xon ham bor edi. Hirot viloyatidagi Jamiyat-e Islomiy kuchlarining [[Amir|amiri]] va [[Mujohid|mujohidlarning]] yirik qo'mondoni bo'lgan Ismoilxon, keyinchalik uning tarafdorlari da'vo qilganidek, qo'zg'olonda yetakchi rol o'ynamagan<ref name="Giustozzi 1" /><ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Mahalliy qoʻzgʻolonchilar orasida vaziyat ancha chigal edi, biroq baʼzi mahalliy shaxslar qo'zg'olonda muhim rol oʻynagan: [[Abdulloh Ansoriy maqbarasi|Gʻozorgohdan]] boʻlgan Barakzay [[Pushtunlar|pushtun]] Gul Muhammad va ikki muqaddam mahkum boʻlgan Qamar-i Dozd va Shir Aga Shongar katta isyonchilar guruhlarini boshqargan. Qoʻzgʻolon Hirot atrofidagi barcha tumanlarni qamrab oldi, hukumat qoʻmondonlik punktlari joylashgan Obeh va Pushtun Zargʻunlaridan tashqari, bir necha kundan keyin Bodgʻis viloyatiga, soʻngra boshqa qoʻshni viloyatlarga tarqaldi<ref name="Dorronsoro3" />. Yirik shaharni yo'qotish va butun [[Diviziya|bo'linmani]] qo'zg'atib yuborgan dastlabki zarbadan so'ng, DRA qo'zg'olon qatnashchilariga shafqatsiz munosabatda bo'ldi. 4- va 15-zirhli brigadalar Pul-e-Charkidan jo'natildi, ammo ular uzoqroq masofani bosib o'tishlari kerakligi sababli Hafizulloh Amin [[Qandahor]] garnizoni qo'mondoni general-mayor Sayid Muxaramga Hirotga tezroq yetib boradigan zirhli qo'shinni yuborishni buyurdi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Muxaramning 30 ta tank va 300 kishidan iborat kolonnasi 20-mart kuni yashil bayroqlar va [[Qurʼon|Qur'on kitobini]] ko'tarib, Hirotga yetib keldi, bu esa qo'zg'olonchilarni qo'zg'olon butun mamlakat bo'ylab tarqaldi, degan fikrni uyg'otdi. Shunday qilib, xalq qo'shinlariga shaharni qaytarib olish uchun ruxsat berildi<ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Keyin hukumat kuchlari Hirotni Shindand havo bazasidan uchayotgan Ilyushin Il-28 bombardimonchi samolyotlari bilan havodan bombardimon qildi<ref name="Urban" />, bu vaqtda shahar katta zarar ko'rdi va minglab hirotliklar halok bo'ldi, ammo qurbonlar soni aniq emas: Hisob-kitoblarning eng minimal soniga ko'ra, 3000 dan 4000 gacha vafot etgan<ref>{{Kitob manbasi|last=Joes|first=Anthony James|title=Resisting Rebellion: The History and Politics of Counterinsurgency|year=2004|publisher=[[The University Press of Kentucky]]|location=Lexington, Ky|isbn=0-8131-2339-9}}</ref>, kattaroq taxminlar esa 25,000 nafargacha yetadi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. 1992-yilda DRA qatag'onlari natijasida o'ldirilganlarning 2000 jasadi ko'milgan ommaviy qabr ochildi<ref>Dorronsoro, p.101</ref>. == Oqibatlari == Hirotdagi voqealar sovet rahbariyatining afg‘on ittifoqchilari inqirozga yuz tutganini anglashiga sabab bo‘ldi. DRA prezidenti Nur Muhammad Tarakiyning qo'zg'olonni bostirishda sovet harbiy yordamini so'rab ko'rgan takroriy talablari Siyosiy byuroning bir qator yashirin yig'ilishlariga turtki bo'ldi. Shunday uchrashuvlardan biri 17-mart kuni bo‘lib o‘tdi, unda tashqi ishlar vaziri Gromiko DRA “minglab” isyonchilarga duch kelganini tan oldi, biroq Brejnev doktrinasiga muvofiq, “hech qanday sharoitda Afg‘onistonni yo‘qotib qo‘ymasligimiz kerak” degan “asosiy taklif”i ta’kidladi. . Siyosiy byuroning yana bir aʼzosi [[Aleksey Kosigin]] DRA rahbariyatiga ishonchsizlik izhor qilib, “Amin ham, Taraki ham bizdan haqiqiy holatni yashirmoqda”, dedi. Ertasi kuni Kosigin bilan telefon orqali suhbatda Taraki afg'on qurolli kuchlariga, hatto Sovet Ittifoqida tayyorgarlikdan o'tganlarga ham ishona olmasligidan shikoyat qildi va uning yordam so'rashi yanada xavotirli edi: u Sovet davlatidan [[Oʻrta Osiyo|Sovet]] askarlarini so'radi. [[Oʻrta Osiyo|Markaziy Osiyodagi respublikalar]] aholisi (ularning ko'pchiligida Afg'onistonda bo'lgan bir xil etnik guruhlar istiqomat qilgan) Afg'onistonga afg'on libosida yashirincha olib o'tilishi mumkin edi<ref name="Maley1">{{Kitob manbasi|last=Maley|first=William|title=The Afghanistan wars|url=https://archive.org/details/afghanistanwars00male|year=2002|publisher=[[Palgrave Macmillan]]|isbn=978-0-333-80291-5|pages=[https://archive.org/details/afghanistanwars00male/page/n40 30]–31}}</ref>. Biroq, bu so'rovlar hech qanday natija bermadi va Siyosiy byuro dastlab aralashmaslik siyosati yo'liga o'tdi va keyinchalik [[Leonid Brejnev|Brejnev]] tomonidan rejalar tasdiqlandi<ref>{{Kitob manbasi|last=Harrison|first=Selig|title=Out of Afghanistan: The Inside Story of the Soviet withdrawal|url=https://archive.org/details/outafghanistanin00cord|year=1995|publisher=Oxford University Press|location=New York|isbn=0-19-506294-9|pages=[https://archive.org/details/outafghanistanin00cord/page/n48 36]–37}}</ref>. Taraki 20-mart kuni [[Moskva|Moskvaga]] tashrif buyurganida, Kosigin unga Sovet Ittifoqining Afg'onistonga nisbatan siyosatini tushuntirdi:{{Quote|...biz bu harakatning barcha jihatlarini sinchiklab o‘rganib chiqdik va agar qo‘shinlarimiz kiritilsa, mamlakatingizdagi vaziyat nafaqat yaxshilanmaydi, balki yanada og‘irlashadi, degan xulosaga keldik. Inkor etib bo'lmaydiki, bizning qo'shinlarimiz nafaqat xorijiy bosqinchilar bilan, balki sizning xalqingizning ma'lum qismi bilan ham jang qilishlari kerak edi. Odamlar esa bunday narsalarni kechirmaydilar<ref name="Maley1" />.|}} Biroq, keyingi oylarda Sovet qo'shinlari o'zlarining harbiy yordamini ko'paytirdilar, ular orasida T-62 tanklari, MiG-21 qiruvchi samolyotlari va Mi-24 hujum vertolyotlari va ularga xizmat ko'rsatish uchun qo'shimcha maslahatchilar yuborildi<ref>Urban, pp.31–32</ref>. Shunga qaramay, afg'on qurolli kuchlarining ahvoli yomonlashishda davom etdi: Jalolobod, Asmar, [[Gʻazna|G'azni]], Nahrinda qo'zg'olon va 1979-yil avgust oyida [[Kobul (shahar)|Kobul]] shahrida Bala Hisor qo'zg'oloni sodir bo'ldi. Bularning barchasi bekor qilingan bo'lsa-da, qo'shinning zaifligi qo'zg'olonning tarqalishiga sezilarli hissa qo'shdi<ref name="Rubin1">{{Kitob manbasi|last=Rubin|first=Barnett|authorlink=Barnett Rubin|title=The Fragmentation of Afghanistan|year=1995|publisher=[[Yale University Press]]|location=New Haven|isbn=0-300-05963-9|page=120}}</ref>. 1979-yil 24-dekabrda Leonid Brejnev boshchiligida Sovet Ittifoqi 40-Armiyani<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7883532.stm "Timeline: Soviet war in Afghanistan"]. [[BBC News]]. Published February 17, 2009.</ref> Afg'onistonga yubordi va shu tariqa [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] boshlandi. DRA, Eron inqilobidan bir oy keyin sodir bo'lgan qo'zg'olonni [[Eron]] tomonidan uyushtirilgan deb ko'rsatishga harakat qildi. [[Ruhulloh Xumayniy|Xumeyniyning]] Eroni va sotsialistik DRA o'rtasidagi munosabatlar keskin edi va xalq rahbariyati Eron [[Oyatulloh|oyatullohlari]] va shahar aholisining yarmini tashkil etuvchi Hirot [[Shialik|shia]] jamoalari o'rtasidagi til biriktirganlikda gumon qildi. Rejim targʻibot harakatida Erondan 4000 nafar afgʻon ishchisining qaytishidan foydalanib, Hirotga afgʻon kiyimidagi eronliklar kirib kelgan deb daʼvo qildi<ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref>. "''Pravda''" nashri Pokiston, Misr, Xitoy, Qo'shma Shtatlar, Buyuk Britaniya va G'arbiy Germaniyani qo'zg'olon uchun mas'ul deb, shu bilan birga Eronni aybladi. Bu ichki Sovet Siyosiy byurosining DRA rejimi sabab bo'lgan degan baholariga zid edi. Afg'onistondagi ijtimoiy va siyosiy kuchlarning namoyon bo'lishi sifatida Hirot qo'zg'oloni akademik tadqiqotlar mavzusi bo'lib, unga qarama-qarshi tushuntirishlar berdi. Giorgio Vercellin qo'zg'olonni [[Pushtunlar|pushtunlarga]] qarshi harakat sifatida ko'rsatdi, uni [[Fors tili|fors]] tilida so'zlashuvchi jamoalarning pushtun ko'chmanchilariga nisbatan noroziligi sabab bo'lgan deya baholadi. Bu versiyani Olivye [[Olivier Roy|Roy]]<ref name="Roy">Roy, p.108</ref> ham, Gilles Dorronsoro ham rad etib, ikkinchi sababni ko'rsatdi. Ya'ni, qoʻzgʻolonning Gul Muhammad kabi baʼzi arboblari etnik pushtunlar boʻlganini va qoʻzgʻolon pushtunlar yashaydigan hududlarda bir xilda davom etganligini taʼkidlaydi<ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Olivye Royning fikricha, Hirot qoʻzgʻoloni mamlakatning boshqa joylarida sodir boʻlgan hukumatga qarshi qoʻzgʻolonlardan farqli oʻlaroq, uyushgan qoʻzgʻolonning namunasi boʻlgan. Royning fikricha, Hirotdagi voqealar “Jamiat-e Islomi” islomiy partiyasi yetakchisi Burhoniddin Rabboniy tomonidan ishlab chiqilgan strategiyaning oʻziga xos belgisi boʻlib, xalq qoʻzgʻoloni tomonidan qoʻllab-quvvatlangan armiyaga kirib kelgan tarafdorlar tomonidan harbiy toʻntarishdan iborat. Roy bu tezisni qoʻllab-quvvatlash uchun harbiy xizmatdagi jamoat a'zolari (Ismoilxon va Alouddinxon) harakatlariga ishora qilib, qoʻzgʻolonchilarga va’z qilgan mavlaviy bilan Jamiyat oʻrtasidagi aloqalarga ishora qiladi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Dorronsoro Jamiyat agentlari o'ynagan nisbatan kichik rolga asoslanib, bu talqinga qarshi chiqdi. [[Mashhad|Mashhaddagi]] Jamiyat idorasi voqealardan bir necha hafta oldin 17-diviziya zobitlari bilan aloqalarni ochgan boʻlsa-da, qoʻzgʻolonning amaldagi yetakchilari bu partiyaga qoʻshilmagan (Dorronsoroning soʻzlariga koʻra, ikki asosiy guruh rahbaridan biri maoist edi). Qolaversa, harbiylar va fuqarolik qoʻzgʻolonchilar oʻrtasidagi muvofiqlashtirishning yoʻqligi, qoʻzgʻolonning umuman tartibsiz va oldindan aytib boʻlmaydigan tabiati, uning fikricha, bu qoʻzgʻolon oldindan oʻylab emas, balki stixiyali boʻlganidan dalolat beradi<ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref>. == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * {{Veb manbasi|url=https://www.afghanistan-analysts.org/failings-of-inclusivity-the-herat-uprising-of-march-1979/|sarlavha=Failings of Inclusivity: The Herat uprising of March 1979|kirish sanasi=2018-12-11|muallif=Gammell|ism=Charlie|sana=15 March 2015|nashriyot=Afghanistan Analysts Network}} eyrqdo9zvnt4mturt419tae2nazyrf5 2726522 2726517 2022-07-31T09:12:29Z ShHamrayev 72833 /* Oqibatlari */ wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi|conflict=1979 Herat uprising|territory=|qismi=Afg'onistondagi urushning bir qismi|tasvir=[[File:Miniature_diorama_in_the_Herat_Military_Museum_4.jpg|300px]]|izoh=Hirot harbiy muzeyidagi qo'zg'olon tasvirlangan afg'on dioramasi.|sana=[[1979-yil]] 15-20-mart|yer=Hirot viloyati, Afgʻoniston Demokratik Respublikasi|natija=Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) *Qo'zg'olon bostirildi *Sovet Ittifoqi Afg'oniston hukumatiga harbiy yordamni kuchaytirdi|raqib1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} Afgʻoniston Demokratik Respublikasi *{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Afg'on armiyasi|raqib2={{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Afg'on milliy armiyasi<br />{{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Isyonchi fuqarolar<br />'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br />{{flag|Iran}} <small>(Allegedly)</small>|qomondon1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Nur Muhammad Taraki]]<br />{{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Hafizullah Amin]]<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Maj. Gen. Sayyed Mukharam<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Komandir[[Shahnawaz Tanai]]|qomondon2=''' Uyushmagan yetakchilik''' Harbiy rahbarlik *Sardor Jagran *Rasul Baloch *Ismoilxon *Alouddinxon Fuqarolik rahbariyati *Gul Muhammad *Kamar-i Dozd *Shir og'a Shongar|kuch1=300+|yoqotishlar3=3000-25000 o'lgan}} [[Fayl:Herat_6961a.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Herat_6961a.jpg/220px-Herat_6961a.jpg|thumb| Hirot 1969-yil.]] '''Hirot qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام هرات}} ), mahalliy aholi '''orasida 24-[[Shamsiya|Xut]] qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام بیست و چهار حوت}} ) nomi bilan mashhur. Voqealar 1979-yil mart oyida bir necha kun davomida [[Afgʻoniston|Afg'oniston]] g'arbidagi [[Hirot]] shahri va uning atrofida bo'lib o'tgan edi. Unga xalq qoʻzgʻoloni ham, Afgʻoniston Demokratik Respublikasiga (DRA) qarshi afgʻon armiyasi qoʻshinlarining qoʻzgʻoloni ham kirdi. Kommunistik rejim dastlab [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] ittifoqchilaridan yordam so'rab murojaat qildi, ammo Sovet rahbariyati aralashishdan bosh tortdi. Qoʻzgʻolonchilar shaharni egallab, taxminan bir hafta ushlab turgach, rejim oʻz kuchlari bilan uni qaytarib olishga muvaffaq boʻldi va Hirotning keyingi havodan bombardimon qilinishi va qayta qoʻlga olinishi natijasida 3000-25000 aholisi halok boʻldi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Bu mamlakatda so'nggi 50 yildagi eng dahshatli qurolli zo'ravonlik bo'ldi va 1978-1979-yillardagi Savr inqilobidan keyin va [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet istilosi]] boshlanishidan oldin sodir bo'lgan eng halokatli hodisa edi. == Tarix == Hirotdagi voqealar DRA tomonidan amalga oshirilgan kommunistik islohotlarga qarshi keng ko'lamli tartibsizliklar sharoitida sodir bo'ldi, uning asosiy qismi agrar islohot edi. Islohotlar an'ana va [[islom]] tamoyillariga zid bo'lishidan tashqari, ko'p hollarda ular o'ylashi kerak bo'lgan qishloq kambag'allarining ahvolini yomonlashtirdi<ref>{{Kitob manbasi|last=Roy|first=Olivier|authorlink=Olivier Roy (professor)|title=Islam and resistance in Afghanistan|year=1992|publisher=Cambridge University Press|location=[[Cambridge]]|isbn=978-0-521-39700-1|pages=86–92}}</ref>. 1978-yil may oyidan boshlab Nuristonda butun Afgʻonistonda DRA va uning siyosatiga qarshi oʻz-oʻzidan qoʻzgʻolon koʻtarildi<ref>{{Kitob manbasi|last=Dorronsoro|first=Gilles|title=Revolution Unending. Afghanistan: 1979 to the present|year=2005|publisher=Hurst|location=London|isbn=1-85065-703-3|page=97}}</ref>. [[Tasavvuf]] an'analarini o'z ichiga olgan bu forscha shaharning an'anaviy madaniyati mamlakatning boshqa qismlariga nisbatan nisbatan erkinroq edi. 1979 yilda siyosiy rejimga qarshi ko'plab boshqa qarshiliklar singari, qo'zg'olonchilarning diniy e'tiqodini ham birlashtiruvchi omil edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-01|arxivsana=2017-10-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171012061437/https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|url=https://archive.org/details/ghostwarssecreth00coll/page/40/mode/|isbn=9781594200076|title=Ghost wars : The secret history of the CIA, Afghanistan, and bin Laden, from the Soviet invasion to September 10, 2001|year=2004|last=Coll|first=Steve}}</ref>. == Qo'zg'olon == Agrar islohot Hirot yaqinida qarshiliksiz amalga oshirildi, chunki qishloq dehqonlari va asosan shaharda yashovchi yirik yer egalari oʻrtasida birdamlik kam edi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Bunda xalq tomonidan diniy arboblar, jumladan, [[pir]] va [[Ulamo|ulamolar]] hamda anʼanaviy elitaga nisbatan amalga oshirilgan qatagʻon<ref name="Dorronsoro" /> hamda hukumatning savodxonlikni oshirish kampaniyasi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> oʻtgan yili bahsli boʻlganligi sababli hal qiluvchi omil sifatida tilga olinadi<ref>Roy, p.93</ref>. Hirot viloyatida yakka tartibdagi qo'zg'olonlar allaqachon bo'lib o'tgan edi, lekin qo'zg'olon 1979-yil 15-martda jiddiy boshlandi. Atrofdagi tumanlarda isyonchilar masjidlar atrofiga to'planib, mullalarining va'zlariga ergashib, shaharga yurish qildilar, ular bilan birga ko'plab shaharliklar hukumat binolari va kommunizm timsollariga hujum qilishdi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Afg'on armiyasining 17-diviziyasi rejim tomonidan qo'zg'olonni bostirish haqida buyruq berilgan edi, buning o'rniga u qo'zg'olon ko'tarib isyonchilarga qo'shildi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Kichik bir guruh askarlar, amaldorlar va xalq faollari shahardagi [[Hirot jome masjidi|Moviy masjidga]] chekinishdi<ref name="Giustozzi 1">{{Kitob manbasi|last=Giustozzi|first=Antonio|title=Empires of mud Wars and warlords in Afghanistan|year=2009|publisher=[[Hurst & Company]]|location=London|isbn=978-1-85065-932-7|page=64}}</ref>. Qo'zg'olonchilar Hirotni taxminan bir hafta ushlab turishdi, bu davrda shahar anarxiya davrini boshidan kechirdi. Isyonchilar ko'chalarni aylanib, "[[Takbir|Allohu Akbar]]" deb hayqirib, hukumat tarafdorlari va taqvosi yo'qligidan dalolat beruvchi ''sarluchini'' (boshi ochiq bo'lganlarni) qidirdilar<ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref>. Kommunist amaldorlar, xususan, oʻqituvchilar qirgʻin qilindi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. [[Bozor]] talon-taroj qilindi va DRAning bir necha [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|sovet]] maslahatchilari o'ldirildi, ammo boshqa chet elliklarning hayoti saqlab qolindi<ref name="Dorronsoro" />. Voqealarda halok bo'lgan sovetlarning aniq soni noma'lum: ba'zi manbalarda 200 tagacha raqamlar keltiriladi<ref name="Urban" />, ammo rasmiy sovet manbalariga ko'ra, faqat ikkita qurbon bo'lgan<ref name="Giustozzi 1" />. DRAning sobiq manbalariga ko'ra, 3 yoki 4 sovet a'zosi, ehtimol, ularning oilalari bilan birga o'ldirilgan<ref>Giustozzi,p.212</ref>. Muayyan manbalarga ko'ra, o'lgan maslahatchilarning jasadlari isyonchilar tomonidan shahar atrofida aylantirib yurilgan<ref name="Urban" />, ammo boshqa manbalar buni rad etadi<ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref>. Qo'zg'olonning yagona rahbariyati yo'q edi: harbiy tomondan qo'zg'olonchilarga Sardor Jagran va Rasul Baloch boshchiligidagi bir guruh ofitserlar rahbarlik qilgan, ular orasida Jamiyat-e Islomi partiyasi bilan aloqador bo'lgan Ismoil Xon va Alauddin Xon ham bor edi. Hirot viloyatidagi Jamiyat-e Islomiy kuchlarining [[Amir|amiri]] va [[Mujohid|mujohidlarning]] yirik qo'mondoni bo'lgan Ismoilxon, keyinchalik uning tarafdorlari da'vo qilganidek, qo'zg'olonda yetakchi rol o'ynamagan<ref name="Giustozzi 1" /><ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Mahalliy qoʻzgʻolonchilar orasida vaziyat ancha chigal edi, biroq baʼzi mahalliy shaxslar qo'zg'olonda muhim rol oʻynagan: [[Abdulloh Ansoriy maqbarasi|Gʻozorgohdan]] boʻlgan Barakzay [[Pushtunlar|pushtun]] Gul Muhammad va ikki muqaddam mahkum boʻlgan Qamar-i Dozd va Shir Aga Shongar katta isyonchilar guruhlarini boshqargan. Qoʻzgʻolon Hirot atrofidagi barcha tumanlarni qamrab oldi, hukumat qoʻmondonlik punktlari joylashgan Obeh va Pushtun Zargʻunlaridan tashqari, bir necha kundan keyin Bodgʻis viloyatiga, soʻngra boshqa qoʻshni viloyatlarga tarqaldi<ref name="Dorronsoro3" />. Yirik shaharni yo'qotish va butun [[Diviziya|bo'linmani]] qo'zg'atib yuborgan dastlabki zarbadan so'ng, DRA qo'zg'olon qatnashchilariga shafqatsiz munosabatda bo'ldi. 4- va 15-zirhli brigadalar Pul-e-Charkidan jo'natildi, ammo ular uzoqroq masofani bosib o'tishlari kerakligi sababli Hafizulloh Amin [[Qandahor]] garnizoni qo'mondoni general-mayor Sayid Muxaramga Hirotga tezroq yetib boradigan zirhli qo'shinni yuborishni buyurdi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Muxaramning 30 ta tank va 300 kishidan iborat kolonnasi 20-mart kuni yashil bayroqlar va [[Qurʼon|Qur'on kitobini]] ko'tarib, Hirotga yetib keldi, bu esa qo'zg'olonchilarni qo'zg'olon butun mamlakat bo'ylab tarqaldi, degan fikrni uyg'otdi. Shunday qilib, xalq qo'shinlariga shaharni qaytarib olish uchun ruxsat berildi<ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Keyin hukumat kuchlari Hirotni Shindand havo bazasidan uchayotgan Ilyushin Il-28 bombardimonchi samolyotlari bilan havodan bombardimon qildi<ref name="Urban" />, bu vaqtda shahar katta zarar ko'rdi va minglab hirotliklar halok bo'ldi, ammo qurbonlar soni aniq emas: Hisob-kitoblarning eng minimal soniga ko'ra, 3000 dan 4000 gacha vafot etgan<ref>{{Kitob manbasi|last=Joes|first=Anthony James|title=Resisting Rebellion: The History and Politics of Counterinsurgency|year=2004|publisher=[[The University Press of Kentucky]]|location=Lexington, Ky|isbn=0-8131-2339-9}}</ref>, kattaroq taxminlar esa 25,000 nafargacha yetadi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. 1992-yilda DRA qatag'onlari natijasida o'ldirilganlarning 2000 jasadi ko'milgan ommaviy qabr ochildi<ref>Dorronsoro, p.101</ref>. == Oqibatlari == Hirotdagi voqealar sovet rahbariyatining afg‘on ittifoqchilari inqirozga yuz tutganini anglashiga sabab bo‘ldi. DRA prezidenti Nur Muhammad Tarakiyning qo'zg'olonni bostirishda sovet harbiy yordamini so'rab ko'rgan takroriy talablari Siyosiy byuroning bir qator yashirin yig'ilishlariga turtki bo'ldi. Shunday uchrashuvlardan biri 17-mart kuni bo‘lib o‘tdi, unda tashqi ishlar vaziri Gromiko DRA “minglab” isyonchilarga duch kelganini tan oldi, biroq Brejnev doktrinasiga muvofiq, “hech qanday sharoitda Afg‘onistonni yo‘qotib qo‘ymasligimiz kerak” degan “asosiy taklif”i ta’kidladi. . Siyosiy byuroning yana bir aʼzosi [[Aleksey Kosigin]] DRA rahbariyatiga ishonchsizlik izhor qilib, “Amin ham, Taraki ham bizdan haqiqiy holatni yashirmoqda”, dedi. Ertasi kuni Kosigin bilan telefon orqali suhbatda Taraki afg'on qurolli kuchlariga, hatto Sovet Ittifoqida tayyorgarlikdan o'tganlarga ham ishona olmasligidan shikoyat qildi va uning yordam so'rashi yanada xavotirli edi: u Sovet davlatidan [[Oʻrta Osiyo|Sovet]] askarlarini so'radi. [[Oʻrta Osiyo|Markaziy Osiyodagi respublikalar]] aholisi (ularning ko'pchiligida Afg'onistonda bo'lgan bir xil etnik guruhlar istiqomat qilgan) Afg'onistonga afg'on libosida yashirincha olib o'tilishi mumkin edi<ref name="Maley1">{{Kitob manbasi|last=Maley|first=William|title=The Afghanistan wars|url=https://archive.org/details/afghanistanwars00male|year=2002|publisher=[[Palgrave Macmillan]]|isbn=978-0-333-80291-5|pages=[https://archive.org/details/afghanistanwars00male/page/n40 30]–31}}</ref>. Biroq, bu so'rovlar hech qanday natija bermadi va Siyosiy byuro dastlab aralashmaslik siyosati yo'liga o'tdi va keyinchalik [[Leonid Brejnev|Brejnev]] tomonidan rejalar tasdiqlandi<ref>{{Kitob manbasi|last=Harrison|first=Selig|title=Out of Afghanistan: The Inside Story of the Soviet withdrawal|url=https://archive.org/details/outafghanistanin00cord|year=1995|publisher=Oxford University Press|location=New York|isbn=0-19-506294-9|pages=[https://archive.org/details/outafghanistanin00cord/page/n48 36]–37}}</ref>. Taraki 20-mart kuni [[Moskva|Moskvaga]] tashrif buyurganida, Kosigin unga Sovet Ittifoqining Afg'onistonga nisbatan siyosatini tushuntirdi:{{Quote|...biz bu harakatning barcha jihatlarini sinchiklab o‘rganib chiqdik va agar qo‘shinlarimiz kiritilsa, mamlakatingizdagi vaziyat nafaqat yaxshilanmaydi, balki yanada og‘irlashadi, degan xulosaga keldik. Inkor etib bo'lmaydiki, bizning qo'shinlarimiz nafaqat xorijiy bosqinchilar bilan, balki sizning xalqingizning ma'lum qismi bilan ham jang qilishlari kerak edi. Odamlar esa bunday narsalarni kechirmaydilar<ref name="Maley1" />.|}} Biroq, keyingi oylarda Sovet qo'shinlari o'zlarining harbiy yordamini ko'paytirdilar, ular orasida T-62 tanklari, MiG-21 qiruvchi samolyotlari va Mi-24 hujum vertolyotlari va ularga xizmat ko'rsatish uchun qo'shimcha maslahatchilar yuborildi<ref>Urban, pp.31–32</ref>. Shunga qaramay, afg'on qurolli kuchlarining ahvoli yomonlashishda davom etdi: Jalolobod, Asmar, [[Gʻazna|G'azni]], Nahrinda qo'zg'olon va 1979-yil avgust oyida [[Kobul (shahar)|Kobul]] shahrida Bala Hisor qo'zg'oloni sodir bo'ldi. Bularning barchasi bekor qilingan bo'lsa-da, qo'shinning zaifligi qo'zg'olonning tarqalishiga sezilarli hissa qo'shdi<ref name="Rubin1">{{Kitob manbasi|last=Rubin|first=Barnett|authorlink=Barnett Rubin|title=The Fragmentation of Afghanistan|year=1995|publisher=[[Yale University Press]]|location=New Haven|isbn=0-300-05963-9|page=120}}</ref>. 1979-yil 24-dekabrda Leonid Brejnev boshchiligida Sovet Ittifoqi 40-Armiyani<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7883532.stm "Timeline: Soviet war in Afghanistan"]. [[BBC News]]. Published February 17, 2009.</ref> Afg'onistonga yubordi va shu tariqa [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] boshlandi. DRA, Eron inqilobidan bir oy keyin sodir bo'lgan qo'zg'olonni [[Eron]] tomonidan uyushtirilgan deb ko'rsatishga harakat qildi. [[Ruhulloh Xumayniy|Xumeyniyning]] Eroni va sotsialistik DRA o'rtasidagi munosabatlar keskin edi va xalq rahbariyati Eron [[Oyatulloh|oyatullohlari]] va shahar aholisining yarmini tashkil etuvchi Hirot [[Shialik|shia]] jamoalari o'rtasidagi til biriktirganlikda gumon qildi. Rejim targʻibot harakatida Erondan 4000 nafar afgʻon ishchisining qaytishidan foydalanib, Hirotga afgʻon kiyimidagi eronliklar kirib kelgan deb daʼvo qildi<ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref>. "''Pravda''" nashri Pokiston, Misr, Xitoy, Qo'shma Shtatlar, Buyuk Britaniya va G'arbiy Germaniyani qo'zg'olon uchun mas'ul deb, shu bilan birga Eronni aybladi. Bu ichki Sovet Siyosiy byurosining DRA rejimi sabab bo'lgan degan baholariga zid edi. Afg'onistondagi ijtimoiy va siyosiy kuchlarning namoyon bo'lishi sifatida Hirot qo'zg'oloni akademik tadqiqotlar mavzusi bo'lib, unga qarama-qarshi tushuntirishlar berdi. Giorgio Vercellin qo'zg'olonni [[Pushtunlar|pushtunlarga]] qarshi harakat sifatida ko'rsatdi, uni [[Fors tili|fors]] tilida so'zlashuvchi jamoalarning pushtun ko'chmanchilariga nisbatan noroziligi sabab bo'lgan deya baholadi. Bu versiyani Olivye [[Olivier Roy|Roy]]<ref name="Roy">Roy, p.108</ref> ham, Gilles Dorronsoro ham rad etib, ikkinchi sababni ko'rsatdi. Ya'ni, qoʻzgʻolonning Gul Muhammad kabi baʼzi arboblari etnik pushtunlar boʻlganini va qoʻzgʻolon pushtunlar yashaydigan hududlarda bir xilda davom etganligini taʼkidlaydi<ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Olivye Royning fikricha, Hirot qoʻzgʻoloni mamlakatning boshqa joylarida sodir boʻlgan hukumatga qarshi qoʻzgʻolonlardan farqli oʻlaroq, uyushgan qoʻzgʻolonning namunasi boʻlgan. Royning fikricha, Hirotdagi voqealar “Jamiat-e Islomi” islomiy partiyasi yetakchisi Burhoniddin Rabboniy tomonidan ishlab chiqilgan strategiyaning oʻziga xos belgisi boʻlib, xalq qoʻzgʻoloni tomonidan qoʻllab-quvvatlangan armiyaga kirib kelgan tarafdorlar tomonidan harbiy toʻntarishdan iborat. Roy bu tezisni qoʻllab-quvvatlash uchun harbiy xizmatdagi jamoat a'zolari (Ismoilxon va Alouddinxon) harakatlariga ishora qilib, qoʻzgʻolonchilarga va’z qilgan mavlaviy bilan Jamiyat oʻrtasidagi aloqalarga ishora qiladi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Dorronsoro Jamiyat agentlari o'ynagan nisbatan kichik rolga asoslanib, bu talqinga qarshi chiqdi. [[Mashhad|Mashhaddagi]] Jamiyat idorasi voqealardan bir necha hafta oldin 17-diviziya zobitlari bilan aloqalarni ochgan boʻlsa-da, qoʻzgʻolonning amaldagi yetakchilari bu partiyaga qoʻshilmagan (Dorronsoroning soʻzlariga koʻra, ikki asosiy guruh rahbaridan biri maoist edi). Qolaversa, harbiylar va fuqarolik qoʻzgʻolonchilar oʻrtasidagi muvofiqlashtirishning yoʻqligi, qoʻzgʻolonning umuman tartibsiz va oldindan aytib boʻlmaydigan tabiati, uning fikricha, bu qoʻzgʻolon oldindan oʻylab emas, balki stixiyali boʻlganidan dalolat beradi<ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref>. {| class="wikitable" |+ 1979-yilgi Hirot qo'zg'olonining oqibatlari |- | Misol |- | Misol |- | Misol |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * {{Veb manbasi|url=https://www.afghanistan-analysts.org/failings-of-inclusivity-the-herat-uprising-of-march-1979/|sarlavha=Failings of Inclusivity: The Herat uprising of March 1979|kirish sanasi=2018-12-11|muallif=Gammell|ism=Charlie|sana=15 March 2015|nashriyot=Afghanistan Analysts Network}} 1cvkzzdjeduqf8ykvxcm9v91rdm0v6l 2726526 2726522 2022-07-31T09:15:24Z ShHamrayev 72833 /* Oqibatlari */ wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi|conflict=1979 Herat uprising|territory=|qismi=Afg'onistondagi urushning bir qismi|tasvir=[[File:Miniature_diorama_in_the_Herat_Military_Museum_4.jpg|300px]]|izoh=Hirot harbiy muzeyidagi qo'zg'olon tasvirlangan afg'on dioramasi.|sana=[[1979-yil]] 15-20-mart|yer=Hirot viloyati, Afgʻoniston Demokratik Respublikasi|natija=Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) *Qo'zg'olon bostirildi *Sovet Ittifoqi Afg'oniston hukumatiga harbiy yordamni kuchaytirdi|raqib1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} Afgʻoniston Demokratik Respublikasi *{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Afg'on armiyasi|raqib2={{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Afg'on milliy armiyasi<br />{{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Isyonchi fuqarolar<br />'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br />{{flag|Iran}} <small>(Allegedly)</small>|qomondon1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Nur Muhammad Taraki]]<br />{{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Hafizullah Amin]]<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Maj. Gen. Sayyed Mukharam<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Komandir[[Shahnawaz Tanai]]|qomondon2=''' Uyushmagan yetakchilik''' Harbiy rahbarlik *Sardor Jagran *Rasul Baloch *Ismoilxon *Alouddinxon Fuqarolik rahbariyati *Gul Muhammad *Kamar-i Dozd *Shir og'a Shongar|kuch1=300+|yoqotishlar3=3000-25000 o'lgan}} [[Fayl:Herat_6961a.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Herat_6961a.jpg/220px-Herat_6961a.jpg|thumb| Hirot 1969-yil.]] '''Hirot qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام هرات}} ), mahalliy aholi '''orasida 24-[[Shamsiya|Xut]] qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام بیست و چهار حوت}} ) nomi bilan mashhur. Voqealar 1979-yil mart oyida bir necha kun davomida [[Afgʻoniston|Afg'oniston]] g'arbidagi [[Hirot]] shahri va uning atrofida bo'lib o'tgan edi. Unga xalq qoʻzgʻoloni ham, Afgʻoniston Demokratik Respublikasiga (DRA) qarshi afgʻon armiyasi qoʻshinlarining qoʻzgʻoloni ham kirdi. Kommunistik rejim dastlab [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] ittifoqchilaridan yordam so'rab murojaat qildi, ammo Sovet rahbariyati aralashishdan bosh tortdi. Qoʻzgʻolonchilar shaharni egallab, taxminan bir hafta ushlab turgach, rejim oʻz kuchlari bilan uni qaytarib olishga muvaffaq boʻldi va Hirotning keyingi havodan bombardimon qilinishi va qayta qoʻlga olinishi natijasida 3000-25000 aholisi halok boʻldi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Bu mamlakatda so'nggi 50 yildagi eng dahshatli qurolli zo'ravonlik bo'ldi va 1978-1979-yillardagi Savr inqilobidan keyin va [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet istilosi]] boshlanishidan oldin sodir bo'lgan eng halokatli hodisa edi. == Tarix == Hirotdagi voqealar DRA tomonidan amalga oshirilgan kommunistik islohotlarga qarshi keng ko'lamli tartibsizliklar sharoitida sodir bo'ldi, uning asosiy qismi agrar islohot edi. Islohotlar an'ana va [[islom]] tamoyillariga zid bo'lishidan tashqari, ko'p hollarda ular o'ylashi kerak bo'lgan qishloq kambag'allarining ahvolini yomonlashtirdi<ref>{{Kitob manbasi|last=Roy|first=Olivier|authorlink=Olivier Roy (professor)|title=Islam and resistance in Afghanistan|year=1992|publisher=Cambridge University Press|location=[[Cambridge]]|isbn=978-0-521-39700-1|pages=86–92}}</ref>. 1978-yil may oyidan boshlab Nuristonda butun Afgʻonistonda DRA va uning siyosatiga qarshi oʻz-oʻzidan qoʻzgʻolon koʻtarildi<ref>{{Kitob manbasi|last=Dorronsoro|first=Gilles|title=Revolution Unending. Afghanistan: 1979 to the present|year=2005|publisher=Hurst|location=London|isbn=1-85065-703-3|page=97}}</ref>. [[Tasavvuf]] an'analarini o'z ichiga olgan bu forscha shaharning an'anaviy madaniyati mamlakatning boshqa qismlariga nisbatan nisbatan erkinroq edi. 1979 yilda siyosiy rejimga qarshi ko'plab boshqa qarshiliklar singari, qo'zg'olonchilarning diniy e'tiqodini ham birlashtiruvchi omil edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-01|arxivsana=2017-10-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171012061437/https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|url=https://archive.org/details/ghostwarssecreth00coll/page/40/mode/|isbn=9781594200076|title=Ghost wars : The secret history of the CIA, Afghanistan, and bin Laden, from the Soviet invasion to September 10, 2001|year=2004|last=Coll|first=Steve}}</ref>. == Qo'zg'olon == Agrar islohot Hirot yaqinida qarshiliksiz amalga oshirildi, chunki qishloq dehqonlari va asosan shaharda yashovchi yirik yer egalari oʻrtasida birdamlik kam edi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Bunda xalq tomonidan diniy arboblar, jumladan, [[pir]] va [[Ulamo|ulamolar]] hamda anʼanaviy elitaga nisbatan amalga oshirilgan qatagʻon<ref name="Dorronsoro" /> hamda hukumatning savodxonlikni oshirish kampaniyasi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> oʻtgan yili bahsli boʻlganligi sababli hal qiluvchi omil sifatida tilga olinadi<ref>Roy, p.93</ref>. Hirot viloyatida yakka tartibdagi qo'zg'olonlar allaqachon bo'lib o'tgan edi, lekin qo'zg'olon 1979-yil 15-martda jiddiy boshlandi. Atrofdagi tumanlarda isyonchilar masjidlar atrofiga to'planib, mullalarining va'zlariga ergashib, shaharga yurish qildilar, ular bilan birga ko'plab shaharliklar hukumat binolari va kommunizm timsollariga hujum qilishdi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Afg'on armiyasining 17-diviziyasi rejim tomonidan qo'zg'olonni bostirish haqida buyruq berilgan edi, buning o'rniga u qo'zg'olon ko'tarib isyonchilarga qo'shildi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Kichik bir guruh askarlar, amaldorlar va xalq faollari shahardagi [[Hirot jome masjidi|Moviy masjidga]] chekinishdi<ref name="Giustozzi 1">{{Kitob manbasi|last=Giustozzi|first=Antonio|title=Empires of mud Wars and warlords in Afghanistan|year=2009|publisher=[[Hurst & Company]]|location=London|isbn=978-1-85065-932-7|page=64}}</ref>. Qo'zg'olonchilar Hirotni taxminan bir hafta ushlab turishdi, bu davrda shahar anarxiya davrini boshidan kechirdi. Isyonchilar ko'chalarni aylanib, "[[Takbir|Allohu Akbar]]" deb hayqirib, hukumat tarafdorlari va taqvosi yo'qligidan dalolat beruvchi ''sarluchini'' (boshi ochiq bo'lganlarni) qidirdilar<ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref>. Kommunist amaldorlar, xususan, oʻqituvchilar qirgʻin qilindi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. [[Bozor]] talon-taroj qilindi va DRAning bir necha [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|sovet]] maslahatchilari o'ldirildi, ammo boshqa chet elliklarning hayoti saqlab qolindi<ref name="Dorronsoro" />. Voqealarda halok bo'lgan sovetlarning aniq soni noma'lum: ba'zi manbalarda 200 tagacha raqamlar keltiriladi<ref name="Urban" />, ammo rasmiy sovet manbalariga ko'ra, faqat ikkita qurbon bo'lgan<ref name="Giustozzi 1" />. DRAning sobiq manbalariga ko'ra, 3 yoki 4 sovet a'zosi, ehtimol, ularning oilalari bilan birga o'ldirilgan<ref>Giustozzi,p.212</ref>. Muayyan manbalarga ko'ra, o'lgan maslahatchilarning jasadlari isyonchilar tomonidan shahar atrofida aylantirib yurilgan<ref name="Urban" />, ammo boshqa manbalar buni rad etadi<ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref>. Qo'zg'olonning yagona rahbariyati yo'q edi: harbiy tomondan qo'zg'olonchilarga Sardor Jagran va Rasul Baloch boshchiligidagi bir guruh ofitserlar rahbarlik qilgan, ular orasida Jamiyat-e Islomi partiyasi bilan aloqador bo'lgan Ismoil Xon va Alauddin Xon ham bor edi. Hirot viloyatidagi Jamiyat-e Islomiy kuchlarining [[Amir|amiri]] va [[Mujohid|mujohidlarning]] yirik qo'mondoni bo'lgan Ismoilxon, keyinchalik uning tarafdorlari da'vo qilganidek, qo'zg'olonda yetakchi rol o'ynamagan<ref name="Giustozzi 1" /><ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Mahalliy qoʻzgʻolonchilar orasida vaziyat ancha chigal edi, biroq baʼzi mahalliy shaxslar qo'zg'olonda muhim rol oʻynagan: [[Abdulloh Ansoriy maqbarasi|Gʻozorgohdan]] boʻlgan Barakzay [[Pushtunlar|pushtun]] Gul Muhammad va ikki muqaddam mahkum boʻlgan Qamar-i Dozd va Shir Aga Shongar katta isyonchilar guruhlarini boshqargan. Qoʻzgʻolon Hirot atrofidagi barcha tumanlarni qamrab oldi, hukumat qoʻmondonlik punktlari joylashgan Obeh va Pushtun Zargʻunlaridan tashqari, bir necha kundan keyin Bodgʻis viloyatiga, soʻngra boshqa qoʻshni viloyatlarga tarqaldi<ref name="Dorronsoro3" />. Yirik shaharni yo'qotish va butun [[Diviziya|bo'linmani]] qo'zg'atib yuborgan dastlabki zarbadan so'ng, DRA qo'zg'olon qatnashchilariga shafqatsiz munosabatda bo'ldi. 4- va 15-zirhli brigadalar Pul-e-Charkidan jo'natildi, ammo ular uzoqroq masofani bosib o'tishlari kerakligi sababli Hafizulloh Amin [[Qandahor]] garnizoni qo'mondoni general-mayor Sayid Muxaramga Hirotga tezroq yetib boradigan zirhli qo'shinni yuborishni buyurdi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Muxaramning 30 ta tank va 300 kishidan iborat kolonnasi 20-mart kuni yashil bayroqlar va [[Qurʼon|Qur'on kitobini]] ko'tarib, Hirotga yetib keldi, bu esa qo'zg'olonchilarni qo'zg'olon butun mamlakat bo'ylab tarqaldi, degan fikrni uyg'otdi. Shunday qilib, xalq qo'shinlariga shaharni qaytarib olish uchun ruxsat berildi<ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Keyin hukumat kuchlari Hirotni Shindand havo bazasidan uchayotgan Ilyushin Il-28 bombardimonchi samolyotlari bilan havodan bombardimon qildi<ref name="Urban" />, bu vaqtda shahar katta zarar ko'rdi va minglab hirotliklar halok bo'ldi, ammo qurbonlar soni aniq emas: Hisob-kitoblarning eng minimal soniga ko'ra, 3000 dan 4000 gacha vafot etgan<ref>{{Kitob manbasi|last=Joes|first=Anthony James|title=Resisting Rebellion: The History and Politics of Counterinsurgency|year=2004|publisher=[[The University Press of Kentucky]]|location=Lexington, Ky|isbn=0-8131-2339-9}}</ref>, kattaroq taxminlar esa 25,000 nafargacha yetadi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. 1992-yilda DRA qatag'onlari natijasida o'ldirilganlarning 2000 jasadi ko'milgan ommaviy qabr ochildi<ref>Dorronsoro, p.101</ref>. == Oqibatlari == Hirotdagi voqealar sovet rahbariyatining afg‘on ittifoqchilari inqirozga yuz tutganini anglashiga sabab bo‘ldi. DRA prezidenti Nur Muhammad Tarakiyning qo'zg'olonni bostirishda sovet harbiy yordamini so'rab ko'rgan takroriy talablari Siyosiy byuroning bir qator yashirin yig'ilishlariga turtki bo'ldi. Shunday uchrashuvlardan biri 17-mart kuni bo‘lib o‘tdi, unda tashqi ishlar vaziri Gromiko DRA “minglab” isyonchilarga duch kelganini tan oldi, biroq Brejnev doktrinasiga muvofiq, “hech qanday sharoitda Afg‘onistonni yo‘qotib qo‘ymasligimiz kerak” degan “asosiy taklif”i ta’kidladi. . Siyosiy byuroning yana bir aʼzosi [[Aleksey Kosigin]] DRA rahbariyatiga ishonchsizlik izhor qilib, “Amin ham, Taraki ham bizdan haqiqiy holatni yashirmoqda”, dedi. Ertasi kuni Kosigin bilan telefon orqali suhbatda Taraki afg'on qurolli kuchlariga, hatto Sovet Ittifoqida tayyorgarlikdan o'tganlarga ham ishona olmasligidan shikoyat qildi va uning yordam so'rashi yanada xavotirli edi: u Sovet davlatidan [[Oʻrta Osiyo|Sovet]] askarlarini so'radi. [[Oʻrta Osiyo|Markaziy Osiyodagi respublikalar]] aholisi (ularning ko'pchiligida Afg'onistonda bo'lgan bir xil etnik guruhlar istiqomat qilgan) Afg'onistonga afg'on libosida yashirincha olib o'tilishi mumkin edi<ref name="Maley1">{{Kitob manbasi|last=Maley|first=William|title=The Afghanistan wars|url=https://archive.org/details/afghanistanwars00male|year=2002|publisher=[[Palgrave Macmillan]]|isbn=978-0-333-80291-5|pages=[https://archive.org/details/afghanistanwars00male/page/n40 30]–31}}</ref>. Biroq, bu so'rovlar hech qanday natija bermadi va Siyosiy byuro dastlab aralashmaslik siyosati yo'liga o'tdi va keyinchalik [[Leonid Brejnev|Brejnev]] tomonidan rejalar tasdiqlandi<ref>{{Kitob manbasi|last=Harrison|first=Selig|title=Out of Afghanistan: The Inside Story of the Soviet withdrawal|url=https://archive.org/details/outafghanistanin00cord|year=1995|publisher=Oxford University Press|location=New York|isbn=0-19-506294-9|pages=[https://archive.org/details/outafghanistanin00cord/page/n48 36]–37}}</ref>. Taraki 20-mart kuni [[Moskva|Moskvaga]] tashrif buyurganida, Kosigin unga Sovet Ittifoqining Afg'onistonga nisbatan siyosatini tushuntirdi:{{Quote|...biz bu harakatning barcha jihatlarini sinchiklab o‘rganib chiqdik va agar qo‘shinlarimiz kiritilsa, mamlakatingizdagi vaziyat nafaqat yaxshilanmaydi, balki yanada og‘irlashadi, degan xulosaga keldik. Inkor etib bo'lmaydiki, bizning qo'shinlarimiz nafaqat xorijiy bosqinchilar bilan, balki sizning xalqingizning ma'lum qismi bilan ham jang qilishlari kerak edi. Odamlar esa bunday narsalarni kechirmaydilar<ref name="Maley1" />.|}} Biroq, keyingi oylarda Sovet qo'shinlari o'zlarining harbiy yordamini ko'paytirdilar, ular orasida T-62 tanklari, MiG-21 qiruvchi samolyotlari va Mi-24 hujum vertolyotlari va ularga xizmat ko'rsatish uchun qo'shimcha maslahatchilar yuborildi<ref>Urban, pp.31–32</ref>. Shunga qaramay, afg'on qurolli kuchlarining ahvoli yomonlashishda davom etdi: Jalolobod, Asmar, [[Gʻazna|G'azni]], Nahrinda qo'zg'olon va 1979-yil avgust oyida [[Kobul (shahar)|Kobul]] shahrida Bala Hisor qo'zg'oloni sodir bo'ldi. Bularning barchasi bekor qilingan bo'lsa-da, qo'shinning zaifligi qo'zg'olonning tarqalishiga sezilarli hissa qo'shdi<ref name="Rubin1">{{Kitob manbasi|last=Rubin|first=Barnett|authorlink=Barnett Rubin|title=The Fragmentation of Afghanistan|year=1995|publisher=[[Yale University Press]]|location=New Haven|isbn=0-300-05963-9|page=120}}</ref>. 1979-yil 24-dekabrda Leonid Brejnev boshchiligida Sovet Ittifoqi 40-Armiyani<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7883532.stm "Timeline: Soviet war in Afghanistan"]. [[BBC News]]. Published February 17, 2009.</ref> Afg'onistonga yubordi va shu tariqa [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] boshlandi. DRA, Eron inqilobidan bir oy keyin sodir bo'lgan qo'zg'olonni [[Eron]] tomonidan uyushtirilgan deb ko'rsatishga harakat qildi. [[Ruhulloh Xumayniy|Xumeyniyning]] Eroni va sotsialistik DRA o'rtasidagi munosabatlar keskin edi va xalq rahbariyati Eron [[Oyatulloh|oyatullohlari]] va shahar aholisining yarmini tashkil etuvchi Hirot [[Shialik|shia]] jamoalari o'rtasidagi til biriktirganlikda gumon qildi. Rejim targʻibot harakatida Erondan 4000 nafar afgʻon ishchisining qaytishidan foydalanib, Hirotga afgʻon kiyimidagi eronliklar kirib kelgan deb daʼvo qildi<ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref>. "''Pravda''" nashri Pokiston, Misr, Xitoy, Qo'shma Shtatlar, Buyuk Britaniya va G'arbiy Germaniyani qo'zg'olon uchun mas'ul deb, shu bilan birga Eronni aybladi. Bu ichki Sovet Siyosiy byurosining DRA rejimi sabab bo'lgan degan baholariga zid edi. Afg'onistondagi ijtimoiy va siyosiy kuchlarning namoyon bo'lishi sifatida Hirot qo'zg'oloni akademik tadqiqotlar mavzusi bo'lib, unga qarama-qarshi tushuntirishlar berdi. Giorgio Vercellin qo'zg'olonni [[Pushtunlar|pushtunlarga]] qarshi harakat sifatida ko'rsatdi, uni [[Fors tili|fors]] tilida so'zlashuvchi jamoalarning pushtun ko'chmanchilariga nisbatan noroziligi sabab bo'lgan deya baholadi. Bu versiyani Olivye [[Olivier Roy|Roy]]<ref name="Roy">Roy, p.108</ref> ham, Gilles Dorronsoro ham rad etib, ikkinchi sababni ko'rsatdi. Ya'ni, qoʻzgʻolonning Gul Muhammad kabi baʼzi arboblari etnik pushtunlar boʻlganini va qoʻzgʻolon pushtunlar yashaydigan hududlarda bir xilda davom etganligini taʼkidlaydi<ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Olivye Royning fikricha, Hirot qoʻzgʻoloni mamlakatning boshqa joylarida sodir boʻlgan hukumatga qarshi qoʻzgʻolonlardan farqli oʻlaroq, uyushgan qoʻzgʻolonning namunasi boʻlgan. Royning fikricha, Hirotdagi voqealar “Jamiat-e Islomi” islomiy partiyasi yetakchisi Burhoniddin Rabboniy tomonidan ishlab chiqilgan strategiyaning oʻziga xos belgisi boʻlib, xalq qoʻzgʻoloni tomonidan qoʻllab-quvvatlangan armiyaga kirib kelgan tarafdorlar tomonidan harbiy toʻntarishdan iborat. Roy bu tezisni qoʻllab-quvvatlash uchun harbiy xizmatdagi jamoat a'zolari (Ismoilxon va Alouddinxon) harakatlariga ishora qilib, qoʻzgʻolonchilarga va’z qilgan mavlaviy bilan Jamiyat oʻrtasidagi aloqalarga ishora qiladi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Dorronsoro Jamiyat agentlari o'ynagan nisbatan kichik rolga asoslanib, bu talqinga qarshi chiqdi. [[Mashhad|Mashhaddagi]] Jamiyat idorasi voqealardan bir necha hafta oldin 17-diviziya zobitlari bilan aloqalarni ochgan boʻlsa-da, qoʻzgʻolonning amaldagi yetakchilari bu partiyaga qoʻshilmagan (Dorronsoroning soʻzlariga koʻra, ikki asosiy guruh rahbaridan biri maoist edi). Qolaversa, harbiylar va fuqarolik qoʻzgʻolonchilar oʻrtasidagi muvofiqlashtirishning yoʻqligi, qoʻzgʻolonning umuman tartibsiz va oldindan aytib boʻlmaydigan tabiati, uning fikricha, bu qoʻzgʻolon oldindan oʻylab emas, balki stixiyali boʻlganidan dalolat beradi<ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref>. {| class="wikitable" |+ 1979-yilgi Hirot qo'zg'olonining oqibatlari |- | Qo'zg'olon bostirildi |- | Misol |- | Misol |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * {{Veb manbasi|url=https://www.afghanistan-analysts.org/failings-of-inclusivity-the-herat-uprising-of-march-1979/|sarlavha=Failings of Inclusivity: The Herat uprising of March 1979|kirish sanasi=2018-12-11|muallif=Gammell|ism=Charlie|sana=15 March 2015|nashriyot=Afghanistan Analysts Network}} qmj2ndussh5m3fxvbhf2zgn7uuex8d9 2726528 2726526 2022-07-31T09:17:31Z ShHamrayev 72833 wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi|conflict=1979 Herat uprising|territory=|qismi=Afg'onistondagi urushning bir qismi|tasvir=[[File:Miniature_diorama_in_the_Herat_Military_Museum_4.jpg|300px]]|izoh=Hirot harbiy muzeyidagi qo'zg'olon tasvirlangan afg'on dioramasi.|sana=[[1979-yil]] 15-20-mart|yer=Hirot viloyati, Afgʻoniston Demokratik Respublikasi|natija=Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) *Qo'zg'olon bostirildi *Sovet Ittifoqi Afg'oniston hukumatiga harbiy yordamni kuchaytirdi|raqib1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} Afgʻoniston Demokratik Respublikasi *{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Afg'on armiyasi|raqib2={{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Afg'on milliy armiyasi<br />{{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Isyonchi fuqarolar<br />'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br />{{flag|Iran}} <small>(Allegedly)</small>|qomondon1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Nur Muhammad Taraki]]<br />{{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Hafizullah Amin]]<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Maj. Gen. Sayyed Mukharam<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Komandir[[Shahnawaz Tanai]]|qomondon2=''' Uyushmagan yetakchilik''' Harbiy rahbarlik *Sardor Jagran *Rasul Baloch *Ismoilxon *Alouddinxon Fuqarolik rahbariyati *Gul Muhammad *Kamar-i Dozd *Shir og'a Shongar|kuch1=300+|yoqotishlar3=3000-25000 o'lgan}} [[Fayl:Herat_6961a.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Herat_6961a.jpg/220px-Herat_6961a.jpg|thumb| Hirot 1969-yil.]] '''Hirot qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام هرات}} ), mahalliy aholi '''orasida 24-[[Shamsiya|Xut]] qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام بیست و چهار حوت}} ) nomi bilan mashhur. Voqealar 1979-yil mart oyida bir necha kun davomida [[Afgʻoniston|Afg'oniston]] g'arbidagi [[Hirot]] shahri va uning atrofida bo'lib o'tgan edi. Unga xalq qoʻzgʻoloni ham, Afgʻoniston Demokratik Respublikasiga (DRA) qarshi afgʻon armiyasi qoʻshinlarining qoʻzgʻoloni ham kirdi. Kommunistik rejim dastlab [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] ittifoqchilaridan yordam so'rab murojaat qildi, ammo Sovet rahbariyati aralashishdan bosh tortdi. Qoʻzgʻolonchilar shaharni egallab, taxminan bir hafta ushlab turgach, rejim oʻz kuchlari bilan uni qaytarib olishga muvaffaq boʻldi va Hirotning keyingi havodan bombardimon qilinishi va qayta qoʻlga olinishi natijasida 3000-25000 aholisi halok boʻldi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Bu mamlakatda so'nggi 50 yildagi eng dahshatli qurolli zo'ravonlik bo'ldi va 1978-1979-yillardagi Savr inqilobidan keyin va [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet istilosi]] boshlanishidan oldin sodir bo'lgan eng halokatli hodisa edi. == Tarix == Hirotdagi voqealar DRA tomonidan amalga oshirilgan kommunistik islohotlarga qarshi keng ko'lamli tartibsizliklar sharoitida sodir bo'ldi, uning asosiy qismi agrar islohot edi. Islohotlar an'ana va [[islom]] tamoyillariga zid bo'lishidan tashqari, ko'p hollarda ular o'ylashi kerak bo'lgan qishloq kambag'allarining ahvolini yomonlashtirdi<ref>{{Kitob manbasi|last=Roy|first=Olivier|authorlink=Olivier Roy (professor)|title=Islam and resistance in Afghanistan|year=1992|publisher=Cambridge University Press|location=[[Cambridge]]|isbn=978-0-521-39700-1|pages=86–92}}</ref>. 1978-yil may oyidan boshlab Nuristonda butun Afgʻonistonda DRA va uning siyosatiga qarshi oʻz-oʻzidan qoʻzgʻolon koʻtarildi<ref>{{Kitob manbasi|last=Dorronsoro|first=Gilles|title=Revolution Unending. Afghanistan: 1979 to the present|year=2005|publisher=Hurst|location=London|isbn=1-85065-703-3|page=97}}</ref>. [[Tasavvuf]] an'analarini o'z ichiga olgan bu forscha shaharning an'anaviy madaniyati mamlakatning boshqa qismlariga nisbatan nisbatan erkinroq edi. 1979 yilda siyosiy rejimga qarshi ko'plab boshqa qarshiliklar singari, qo'zg'olonchilarning diniy e'tiqodini ham birlashtiruvchi omil edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-01|arxivsana=2017-10-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171012061437/https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|url=https://archive.org/details/ghostwarssecreth00coll/page/40/mode/|isbn=9781594200076|title=Ghost wars : The secret history of the CIA, Afghanistan, and bin Laden, from the Soviet invasion to September 10, 2001|year=2004|last=Coll|first=Steve}}</ref>. == Qo'zg'olon == Agrar islohot Hirot yaqinida qarshiliksiz amalga oshirildi, chunki qishloq dehqonlari va asosan shaharda yashovchi yirik yer egalari oʻrtasida birdamlik kam edi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Bunda xalq tomonidan diniy arboblar, jumladan, [[pir]] va [[Ulamo|ulamolar]] hamda anʼanaviy elitaga nisbatan amalga oshirilgan qatagʻon<ref name="Dorronsoro" /> hamda hukumatning savodxonlikni oshirish kampaniyasi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> oʻtgan yili bahsli boʻlganligi sababli hal qiluvchi omil sifatida tilga olinadi<ref>Roy, p.93</ref>. Hirot viloyatida yakka tartibdagi qo'zg'olonlar allaqachon bo'lib o'tgan edi, lekin qo'zg'olon 1979-yil 15-martda jiddiy boshlandi. Atrofdagi tumanlarda isyonchilar masjidlar atrofiga to'planib, mullalarining va'zlariga ergashib, shaharga yurish qildilar, ular bilan birga ko'plab shaharliklar hukumat binolari va kommunizm timsollariga hujum qilishdi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Afg'on armiyasining 17-diviziyasi rejim tomonidan qo'zg'olonni bostirish haqida buyruq berilgan edi, buning o'rniga u qo'zg'olon ko'tarib isyonchilarga qo'shildi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Kichik bir guruh askarlar, amaldorlar va xalq faollari shahardagi [[Hirot jome masjidi|Moviy masjidga]] chekinishdi<ref name="Giustozzi 1">{{Kitob manbasi|last=Giustozzi|first=Antonio|title=Empires of mud Wars and warlords in Afghanistan|year=2009|publisher=[[Hurst & Company]]|location=London|isbn=978-1-85065-932-7|page=64}}</ref>. Qo'zg'olonchilar Hirotni taxminan bir hafta ushlab turishdi, bu davrda shahar anarxiya davrini boshidan kechirdi. Isyonchilar ko'chalarni aylanib, "[[Takbir|Allohu Akbar]]" deb hayqirib, hukumat tarafdorlari va taqvosi yo'qligidan dalolat beruvchi ''sarluchini'' (boshi ochiq bo'lganlarni) qidirdilar<ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref>. Kommunist amaldorlar, xususan, oʻqituvchilar qirgʻin qilindi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. [[Bozor]] talon-taroj qilindi va DRAning bir necha [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|sovet]] maslahatchilari o'ldirildi, ammo boshqa chet elliklarning hayoti saqlab qolindi<ref name="Dorronsoro" />. Voqealarda halok bo'lgan sovetlarning aniq soni noma'lum: ba'zi manbalarda 200 tagacha raqamlar keltiriladi<ref name="Urban" />, ammo rasmiy sovet manbalariga ko'ra, faqat ikkita qurbon bo'lgan<ref name="Giustozzi 1" />. DRAning sobiq manbalariga ko'ra, 3 yoki 4 sovet a'zosi, ehtimol, ularning oilalari bilan birga o'ldirilgan<ref>Giustozzi,p.212</ref>. Muayyan manbalarga ko'ra, o'lgan maslahatchilarning jasadlari isyonchilar tomonidan shahar atrofida aylantirib yurilgan<ref name="Urban" />, ammo boshqa manbalar buni rad etadi<ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref>. Qo'zg'olonning yagona rahbariyati yo'q edi: harbiy tomondan qo'zg'olonchilarga Sardor Jagran va Rasul Baloch boshchiligidagi bir guruh ofitserlar rahbarlik qilgan, ular orasida Jamiyat-e Islomi partiyasi bilan aloqador bo'lgan Ismoil Xon va Alauddin Xon ham bor edi. Hirot viloyatidagi Jamiyat-e Islomiy kuchlarining [[Amir|amiri]] va [[Mujohid|mujohidlarning]] yirik qo'mondoni bo'lgan Ismoilxon, keyinchalik uning tarafdorlari da'vo qilganidek, qo'zg'olonda yetakchi rol o'ynamagan<ref name="Giustozzi 1" /><ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Mahalliy qoʻzgʻolonchilar orasida vaziyat ancha chigal edi, biroq baʼzi mahalliy shaxslar qo'zg'olonda muhim rol oʻynagan: [[Abdulloh Ansoriy maqbarasi|Gʻozorgohdan]] boʻlgan Barakzay [[Pushtunlar|pushtun]] Gul Muhammad va ikki muqaddam mahkum boʻlgan Qamar-i Dozd va Shir Aga Shongar katta isyonchilar guruhlarini boshqargan. Qoʻzgʻolon Hirot atrofidagi barcha tumanlarni qamrab oldi, hukumat qoʻmondonlik punktlari joylashgan Obeh va Pushtun Zargʻunlaridan tashqari, bir necha kundan keyin Bodgʻis viloyatiga, soʻngra boshqa qoʻshni viloyatlarga tarqaldi<ref name="Dorronsoro3" />. Yirik shaharni yo'qotish va butun [[Diviziya|bo'linmani]] qo'zg'atib yuborgan dastlabki zarbadan so'ng, DRA qo'zg'olon qatnashchilariga shafqatsiz munosabatda bo'ldi. 4- va 15-zirhli brigadalar Pul-e-Charkidan jo'natildi, ammo ular uzoqroq masofani bosib o'tishlari kerakligi sababli Hafizulloh Amin [[Qandahor]] garnizoni qo'mondoni general-mayor Sayid Muxaramga Hirotga tezroq yetib boradigan zirhli qo'shinni yuborishni buyurdi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Muxaramning 30 ta tank va 300 kishidan iborat kolonnasi 20-mart kuni yashil bayroqlar va [[Qurʼon|Qur'on kitobini]] ko'tarib, Hirotga yetib keldi, bu esa qo'zg'olonchilarni qo'zg'olon butun mamlakat bo'ylab tarqaldi, degan fikrni uyg'otdi. Shunday qilib, xalq qo'shinlariga shaharni qaytarib olish uchun ruxsat berildi<ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Keyin hukumat kuchlari Hirotni Shindand havo bazasidan uchayotgan Ilyushin Il-28 bombardimonchi samolyotlari bilan havodan bombardimon qildi<ref name="Urban" />, bu vaqtda shahar katta zarar ko'rdi va minglab hirotliklar halok bo'ldi, ammo qurbonlar soni aniq emas: Hisob-kitoblarning eng minimal soniga ko'ra, 3000 dan 4000 gacha vafot etgan<ref>{{Kitob manbasi|last=Joes|first=Anthony James|title=Resisting Rebellion: The History and Politics of Counterinsurgency|year=2004|publisher=[[The University Press of Kentucky]]|location=Lexington, Ky|isbn=0-8131-2339-9}}</ref>, kattaroq taxminlar esa 25,000 nafargacha yetadi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. 1992-yilda DRA qatag'onlari natijasida o'ldirilganlarning 2000 jasadi ko'milgan ommaviy qabr ochildi<ref>Dorronsoro, p.101</ref>. == Oqibatlari == Hirotdagi voqealar sovet rahbariyatining afg‘on ittifoqchilari inqirozga yuz tutganini anglashiga sabab bo‘ldi. DRA prezidenti Nur Muhammad Tarakiyning qo'zg'olonni bostirishda sovet harbiy yordamini so'rab ko'rgan takroriy talablari Siyosiy byuroning bir qator yashirin yig'ilishlariga turtki bo'ldi. Shunday uchrashuvlardan biri 17-mart kuni bo‘lib o‘tdi, unda tashqi ishlar vaziri Gromiko DRA “minglab” isyonchilarga duch kelganini tan oldi, biroq Brejnev doktrinasiga muvofiq, “hech qanday sharoitda Afg‘onistonni yo‘qotib qo‘ymasligimiz kerak” degan “asosiy taklif”i ta’kidladi. . Siyosiy byuroning yana bir aʼzosi [[Aleksey Kosigin]] DRA rahbariyatiga ishonchsizlik izhor qilib, “Amin ham, Taraki ham bizdan haqiqiy holatni yashirmoqda”, dedi. Ertasi kuni Kosigin bilan telefon orqali suhbatda Taraki afg'on qurolli kuchlariga, hatto Sovet Ittifoqida tayyorgarlikdan o'tganlarga ham ishona olmasligidan shikoyat qildi va uning yordam so'rashi yanada xavotirli edi: u Sovet davlatidan [[Oʻrta Osiyo|Sovet]] askarlarini so'radi. [[Oʻrta Osiyo|Markaziy Osiyodagi respublikalar]] aholisi (ularning ko'pchiligida Afg'onistonda bo'lgan bir xil etnik guruhlar istiqomat qilgan) Afg'onistonga afg'on libosida yashirincha olib o'tilishi mumkin edi<ref name="Maley1">{{Kitob manbasi|last=Maley|first=William|title=The Afghanistan wars|url=https://archive.org/details/afghanistanwars00male|year=2002|publisher=[[Palgrave Macmillan]]|isbn=978-0-333-80291-5|pages=[https://archive.org/details/afghanistanwars00male/page/n40 30]–31}}</ref>. Biroq, bu so'rovlar hech qanday natija bermadi va Siyosiy byuro dastlab aralashmaslik siyosati yo'liga o'tdi va keyinchalik [[Leonid Brejnev|Brejnev]] tomonidan rejalar tasdiqlandi<ref>{{Kitob manbasi|last=Harrison|first=Selig|title=Out of Afghanistan: The Inside Story of the Soviet withdrawal|url=https://archive.org/details/outafghanistanin00cord|year=1995|publisher=Oxford University Press|location=New York|isbn=0-19-506294-9|pages=[https://archive.org/details/outafghanistanin00cord/page/n48 36]–37}}</ref>. Taraki 20-mart kuni [[Moskva|Moskvaga]] tashrif buyurganida, Kosigin unga Sovet Ittifoqining Afg'onistonga nisbatan siyosatini tushuntirdi:{{Quote|...biz bu harakatning barcha jihatlarini sinchiklab o‘rganib chiqdik va agar qo‘shinlarimiz kiritilsa, mamlakatingizdagi vaziyat nafaqat yaxshilanmaydi, balki yanada og‘irlashadi, degan xulosaga keldik. Inkor etib bo'lmaydiki, bizning qo'shinlarimiz nafaqat xorijiy bosqinchilar bilan, balki sizning xalqingizning ma'lum qismi bilan ham jang qilishlari kerak edi. Odamlar esa bunday narsalarni kechirmaydilar<ref name="Maley1" />.|}} Biroq, keyingi oylarda Sovet qo'shinlari o'zlarining harbiy yordamini ko'paytirdilar, ular orasida T-62 tanklari, MiG-21 qiruvchi samolyotlari va Mi-24 hujum vertolyotlari va ularga xizmat ko'rsatish uchun qo'shimcha maslahatchilar yuborildi<ref>Urban, pp.31–32</ref>. Shunga qaramay, afg'on qurolli kuchlarining ahvoli yomonlashishda davom etdi: Jalolobod, Asmar, [[Gʻazna|G'azni]], Nahrinda qo'zg'olon va 1979-yil avgust oyida [[Kobul (shahar)|Kobul]] shahrida Bala Hisor qo'zg'oloni sodir bo'ldi. Bularning barchasi bekor qilingan bo'lsa-da, qo'shinning zaifligi qo'zg'olonning tarqalishiga sezilarli hissa qo'shdi<ref name="Rubin1">{{Kitob manbasi|last=Rubin|first=Barnett|authorlink=Barnett Rubin|title=The Fragmentation of Afghanistan|year=1995|publisher=[[Yale University Press]]|location=New Haven|isbn=0-300-05963-9|page=120}}</ref>. 1979-yil 24-dekabrda Leonid Brejnev boshchiligida Sovet Ittifoqi 40-Armiyani<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7883532.stm "Timeline: Soviet war in Afghanistan"]. [[BBC News]]. Published February 17, 2009.</ref> Afg'onistonga yubordi va shu tariqa [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] boshlandi. DRA, Eron inqilobidan bir oy keyin sodir bo'lgan qo'zg'olonni [[Eron]] tomonidan uyushtirilgan deb ko'rsatishga harakat qildi. [[Ruhulloh Xumayniy|Xumeyniyning]] Eroni va sotsialistik DRA o'rtasidagi munosabatlar keskin edi va xalq rahbariyati Eron [[Oyatulloh|oyatullohlari]] va shahar aholisining yarmini tashkil etuvchi Hirot [[Shialik|shia]] jamoalari o'rtasidagi til biriktirganlikda gumon qildi. Rejim targʻibot harakatida Erondan 4000 nafar afgʻon ishchisining qaytishidan foydalanib, Hirotga afgʻon kiyimidagi eronliklar kirib kelgan deb daʼvo qildi<ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref>. "''Pravda''" nashri Pokiston, Misr, Xitoy, Qo'shma Shtatlar, Buyuk Britaniya va G'arbiy Germaniyani qo'zg'olon uchun mas'ul deb, shu bilan birga Eronni aybladi. Bu ichki Sovet Siyosiy byurosining DRA rejimi sabab bo'lgan degan baholariga zid edi. Afg'onistondagi ijtimoiy va siyosiy kuchlarning namoyon bo'lishi sifatida Hirot qo'zg'oloni akademik tadqiqotlar mavzusi bo'lib, unga qarama-qarshi tushuntirishlar berdi. Giorgio Vercellin qo'zg'olonni [[Pushtunlar|pushtunlarga]] qarshi harakat sifatida ko'rsatdi, uni [[Fors tili|fors]] tilida so'zlashuvchi jamoalarning pushtun ko'chmanchilariga nisbatan noroziligi sabab bo'lgan deya baholadi. Bu versiyani Olivye [[Olivier Roy|Roy]]<ref name="Roy">Roy, p.108</ref> ham, Gilles Dorronsoro ham rad etib, ikkinchi sababni ko'rsatdi. Ya'ni, qoʻzgʻolonning Gul Muhammad kabi baʼzi arboblari etnik pushtunlar boʻlganini va qoʻzgʻolon pushtunlar yashaydigan hududlarda bir xilda davom etganligini taʼkidlaydi<ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Olivye Royning fikricha, Hirot qoʻzgʻoloni mamlakatning boshqa joylarida sodir boʻlgan hukumatga qarshi qoʻzgʻolonlardan farqli oʻlaroq, uyushgan qoʻzgʻolonning namunasi boʻlgan. Royning fikricha, Hirotdagi voqealar “Jamiat-e Islomi” islomiy partiyasi yetakchisi Burhoniddin Rabboniy tomonidan ishlab chiqilgan strategiyaning oʻziga xos belgisi boʻlib, xalq qoʻzgʻoloni tomonidan qoʻllab-quvvatlangan armiyaga kirib kelgan tarafdorlar tomonidan harbiy toʻntarishdan iborat. Roy bu tezisni qoʻllab-quvvatlash uchun harbiy xizmatdagi jamoat a'zolari (Ismoilxon va Alouddinxon) harakatlariga ishora qilib, qoʻzgʻolonchilarga va’z qilgan mavlaviy bilan Jamiyat oʻrtasidagi aloqalarga ishora qiladi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Dorronsoro Jamiyat agentlari o'ynagan nisbatan kichik rolga asoslanib, bu talqinga qarshi chiqdi. [[Mashhad|Mashhaddagi]] Jamiyat idorasi voqealardan bir necha hafta oldin 17-diviziya zobitlari bilan aloqalarni ochgan boʻlsa-da, qoʻzgʻolonning amaldagi yetakchilari bu partiyaga qoʻshilmagan (Dorronsoroning soʻzlariga koʻra, ikki asosiy guruh rahbaridan biri maoist edi). Qolaversa, harbiylar va fuqarolik qoʻzgʻolonchilar oʻrtasidagi muvofiqlashtirishning yoʻqligi, qoʻzgʻolonning umuman tartibsiz va oldindan aytib boʻlmaydigan tabiati, uning fikricha, bu qoʻzgʻolon oldindan oʻylab emas, balki stixiyali boʻlganidan dalolat beradi<ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref>. {| class="wikitable"|center |+ 1979-yilgi Hirot qo'zg'olonining oqibatlari |- | Qo'zg'olon bostirildi |- | Sovet Ittifoqi Afg'oniston hukumatiga harbiy yordamni kuchaytirdi |- | 1979-yil 24-dekabrda 1979-1989-yilgacha davom etgan Sovet-afg'on urushi boshlandi |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * {{Veb manbasi|url=https://www.afghanistan-analysts.org/failings-of-inclusivity-the-herat-uprising-of-march-1979/|sarlavha=Failings of Inclusivity: The Herat uprising of March 1979|kirish sanasi=2018-12-11|muallif=Gammell|ism=Charlie|sana=15 March 2015|nashriyot=Afghanistan Analysts Network}} t63bwcbhslqs1c2t15ywn6a2l9ub0d2 2726535 2726528 2022-07-31T09:21:13Z ShHamrayev 72833 wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi|conflict=1979 Herat uprising|territory=|qismi=Afg'onistondagi urushning bir qismi|tasvir=[[File:Miniature_diorama_in_the_Herat_Military_Museum_4.jpg|300px]]|izoh=Hirot harbiy muzeyidagi qo'zg'olon tasvirlangan afg'on dioramasi.|sana=[[1979-yil]] 15-20-mart|yer=Hirot viloyati, Afgʻoniston Demokratik Respublikasi|natija=Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) *Qo'zg'olon bostirildi *Sovet Ittifoqi Afg'oniston hukumatiga harbiy yordamni kuchaytirdi|raqib1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} Afgʻoniston Demokratik Respublikasi *{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Afg'on armiyasi|raqib2={{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Afg'on milliy armiyasi<br />{{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Isyonchi fuqarolar<br />'''Qo'llab-quvvatlash:'''<br />{{flagicon|Iran}} Eron|qomondon1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Nur Muhammad Taraki]]<br />{{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Hafizullah Amin]]<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Maj. Gen. Sayyed Mukharam<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Komandir[[Shahnawaz Tanai]]|qomondon2=''' Uyushmagan yetakchilik''' Harbiy rahbarlik *Sardor Jagran *Rasul Baloch *Ismoilxon *Alouddinxon Fuqarolik rahbariyati *Gul Muhammad *Kamar-i Dozd *Shir og'a Shongar|kuch1=300+|yoqotishlar3=3000-25000 o'lgan}} [[Fayl:Herat_6961a.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Herat_6961a.jpg/220px-Herat_6961a.jpg|thumb| Hirot 1969-yil.]] '''Hirot qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام هرات}} ), mahalliy aholi '''orasida 24-[[Shamsiya|Xut]] qoʻzgʻoloni''' ( {{Lang-prs|قیام بیست و چهار حوت}} ) nomi bilan mashhur. Voqealar 1979-yil mart oyida bir necha kun davomida [[Afgʻoniston|Afg'oniston]] g'arbidagi [[Hirot]] shahri va uning atrofida bo'lib o'tgan edi. Unga xalq qoʻzgʻoloni ham, Afgʻoniston Demokratik Respublikasiga (DRA) qarshi afgʻon armiyasi qoʻshinlarining qoʻzgʻoloni ham kirdi. Kommunistik rejim dastlab [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] ittifoqchilaridan yordam so'rab murojaat qildi, ammo Sovet rahbariyati aralashishdan bosh tortdi. Qoʻzgʻolonchilar shaharni egallab, taxminan bir hafta ushlab turgach, rejim oʻz kuchlari bilan uni qaytarib olishga muvaffaq boʻldi va Hirotning keyingi havodan bombardimon qilinishi va qayta qoʻlga olinishi natijasida 3000-25000 aholisi halok boʻldi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Bu mamlakatda so'nggi 50 yildagi eng dahshatli qurolli zo'ravonlik bo'ldi va 1978-1979-yillardagi Savr inqilobidan keyin va [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet istilosi]] boshlanishidan oldin sodir bo'lgan eng halokatli hodisa edi. == Tarix == Hirotdagi voqealar DRA tomonidan amalga oshirilgan kommunistik islohotlarga qarshi keng ko'lamli tartibsizliklar sharoitida sodir bo'ldi, uning asosiy qismi agrar islohot edi. Islohotlar an'ana va [[islom]] tamoyillariga zid bo'lishidan tashqari, ko'p hollarda ular o'ylashi kerak bo'lgan qishloq kambag'allarining ahvolini yomonlashtirdi<ref>{{Kitob manbasi|last=Roy|first=Olivier|authorlink=Olivier Roy (professor)|title=Islam and resistance in Afghanistan|year=1992|publisher=Cambridge University Press|location=[[Cambridge]]|isbn=978-0-521-39700-1|pages=86–92}}</ref>. 1978-yil may oyidan boshlab Nuristonda butun Afgʻonistonda DRA va uning siyosatiga qarshi oʻz-oʻzidan qoʻzgʻolon koʻtarildi<ref>{{Kitob manbasi|last=Dorronsoro|first=Gilles|title=Revolution Unending. Afghanistan: 1979 to the present|year=2005|publisher=Hurst|location=London|isbn=1-85065-703-3|page=97}}</ref>. [[Tasavvuf]] an'analarini o'z ichiga olgan bu forscha shaharning an'anaviy madaniyati mamlakatning boshqa qismlariga nisbatan nisbatan erkinroq edi. 1979 yilda siyosiy rejimga qarshi ko'plab boshqa qarshiliklar singari, qo'zg'olonchilarning diniy e'tiqodini ham birlashtiruvchi omil edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-01|arxivsana=2017-10-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171012061437/https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|url=https://archive.org/details/ghostwarssecreth00coll/page/40/mode/|isbn=9781594200076|title=Ghost wars : The secret history of the CIA, Afghanistan, and bin Laden, from the Soviet invasion to September 10, 2001|year=2004|last=Coll|first=Steve}}</ref>. == Qo'zg'olon == Agrar islohot Hirot yaqinida qarshiliksiz amalga oshirildi, chunki qishloq dehqonlari va asosan shaharda yashovchi yirik yer egalari oʻrtasida birdamlik kam edi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Bunda xalq tomonidan diniy arboblar, jumladan, [[pir]] va [[Ulamo|ulamolar]] hamda anʼanaviy elitaga nisbatan amalga oshirilgan qatagʻon<ref name="Dorronsoro" /> hamda hukumatning savodxonlikni oshirish kampaniyasi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> oʻtgan yili bahsli boʻlganligi sababli hal qiluvchi omil sifatida tilga olinadi<ref>Roy, p.93</ref>. Hirot viloyatida yakka tartibdagi qo'zg'olonlar allaqachon bo'lib o'tgan edi, lekin qo'zg'olon 1979-yil 15-martda jiddiy boshlandi. Atrofdagi tumanlarda isyonchilar masjidlar atrofiga to'planib, mullalarining va'zlariga ergashib, shaharga yurish qildilar, ular bilan birga ko'plab shaharliklar hukumat binolari va kommunizm timsollariga hujum qilishdi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Afg'on armiyasining 17-diviziyasi rejim tomonidan qo'zg'olonni bostirish haqida buyruq berilgan edi, buning o'rniga u qo'zg'olon ko'tarib isyonchilarga qo'shildi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Kichik bir guruh askarlar, amaldorlar va xalq faollari shahardagi [[Hirot jome masjidi|Moviy masjidga]] chekinishdi<ref name="Giustozzi 1">{{Kitob manbasi|last=Giustozzi|first=Antonio|title=Empires of mud Wars and warlords in Afghanistan|year=2009|publisher=[[Hurst & Company]]|location=London|isbn=978-1-85065-932-7|page=64}}</ref>. Qo'zg'olonchilar Hirotni taxminan bir hafta ushlab turishdi, bu davrda shahar anarxiya davrini boshidan kechirdi. Isyonchilar ko'chalarni aylanib, "[[Takbir|Allohu Akbar]]" deb hayqirib, hukumat tarafdorlari va taqvosi yo'qligidan dalolat beruvchi ''sarluchini'' (boshi ochiq bo'lganlarni) qidirdilar<ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref>. Kommunist amaldorlar, xususan, oʻqituvchilar qirgʻin qilindi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. [[Bozor]] talon-taroj qilindi va DRAning bir necha [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|sovet]] maslahatchilari o'ldirildi, ammo boshqa chet elliklarning hayoti saqlab qolindi<ref name="Dorronsoro" />. Voqealarda halok bo'lgan sovetlarning aniq soni noma'lum: ba'zi manbalarda 200 tagacha raqamlar keltiriladi<ref name="Urban" />, ammo rasmiy sovet manbalariga ko'ra, faqat ikkita qurbon bo'lgan<ref name="Giustozzi 1" />. DRAning sobiq manbalariga ko'ra, 3 yoki 4 sovet a'zosi, ehtimol, ularning oilalari bilan birga o'ldirilgan<ref>Giustozzi,p.212</ref>. Muayyan manbalarga ko'ra, o'lgan maslahatchilarning jasadlari isyonchilar tomonidan shahar atrofida aylantirib yurilgan<ref name="Urban" />, ammo boshqa manbalar buni rad etadi<ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref>. Qo'zg'olonning yagona rahbariyati yo'q edi: harbiy tomondan qo'zg'olonchilarga Sardor Jagran va Rasul Baloch boshchiligidagi bir guruh ofitserlar rahbarlik qilgan, ular orasida Jamiyat-e Islomi partiyasi bilan aloqador bo'lgan Ismoil Xon va Alauddin Xon ham bor edi. Hirot viloyatidagi Jamiyat-e Islomiy kuchlarining [[Amir|amiri]] va [[Mujohid|mujohidlarning]] yirik qo'mondoni bo'lgan Ismoilxon, keyinchalik uning tarafdorlari da'vo qilganidek, qo'zg'olonda yetakchi rol o'ynamagan<ref name="Giustozzi 1" /><ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Mahalliy qoʻzgʻolonchilar orasida vaziyat ancha chigal edi, biroq baʼzi mahalliy shaxslar qo'zg'olonda muhim rol oʻynagan: [[Abdulloh Ansoriy maqbarasi|Gʻozorgohdan]] boʻlgan Barakzay [[Pushtunlar|pushtun]] Gul Muhammad va ikki muqaddam mahkum boʻlgan Qamar-i Dozd va Shir Aga Shongar katta isyonchilar guruhlarini boshqargan. Qoʻzgʻolon Hirot atrofidagi barcha tumanlarni qamrab oldi, hukumat qoʻmondonlik punktlari joylashgan Obeh va Pushtun Zargʻunlaridan tashqari, bir necha kundan keyin Bodgʻis viloyatiga, soʻngra boshqa qoʻshni viloyatlarga tarqaldi<ref name="Dorronsoro3" />. Yirik shaharni yo'qotish va butun [[Diviziya|bo'linmani]] qo'zg'atib yuborgan dastlabki zarbadan so'ng, DRA qo'zg'olon qatnashchilariga shafqatsiz munosabatda bo'ldi. 4- va 15-zirhli brigadalar Pul-e-Charkidan jo'natildi, ammo ular uzoqroq masofani bosib o'tishlari kerakligi sababli Hafizulloh Amin [[Qandahor]] garnizoni qo'mondoni general-mayor Sayid Muxaramga Hirotga tezroq yetib boradigan zirhli qo'shinni yuborishni buyurdi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Muxaramning 30 ta tank va 300 kishidan iborat kolonnasi 20-mart kuni yashil bayroqlar va [[Qurʼon|Qur'on kitobini]] ko'tarib, Hirotga yetib keldi, bu esa qo'zg'olonchilarni qo'zg'olon butun mamlakat bo'ylab tarqaldi, degan fikrni uyg'otdi. Shunday qilib, xalq qo'shinlariga shaharni qaytarib olish uchun ruxsat berildi<ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Keyin hukumat kuchlari Hirotni Shindand havo bazasidan uchayotgan Ilyushin Il-28 bombardimonchi samolyotlari bilan havodan bombardimon qildi<ref name="Urban" />, bu vaqtda shahar katta zarar ko'rdi va minglab hirotliklar halok bo'ldi, ammo qurbonlar soni aniq emas: Hisob-kitoblarning eng minimal soniga ko'ra, 3000 dan 4000 gacha vafot etgan<ref>{{Kitob manbasi|last=Joes|first=Anthony James|title=Resisting Rebellion: The History and Politics of Counterinsurgency|year=2004|publisher=[[The University Press of Kentucky]]|location=Lexington, Ky|isbn=0-8131-2339-9}}</ref>, kattaroq taxminlar esa 25,000 nafargacha yetadi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. 1992-yilda DRA qatag'onlari natijasida o'ldirilganlarning 2000 jasadi ko'milgan ommaviy qabr ochildi<ref>Dorronsoro, p.101</ref>. == Oqibatlari == Hirotdagi voqealar sovet rahbariyatining afg‘on ittifoqchilari inqirozga yuz tutganini anglashiga sabab bo‘ldi. DRA prezidenti Nur Muhammad Tarakiyning qo'zg'olonni bostirishda sovet harbiy yordamini so'rab ko'rgan takroriy talablari Siyosiy byuroning bir qator yashirin yig'ilishlariga turtki bo'ldi. Shunday uchrashuvlardan biri 17-mart kuni bo‘lib o‘tdi, unda tashqi ishlar vaziri Gromiko DRA “minglab” isyonchilarga duch kelganini tan oldi, biroq Brejnev doktrinasiga muvofiq, “hech qanday sharoitda Afg‘onistonni yo‘qotib qo‘ymasligimiz kerak” degan “asosiy taklif”i ta’kidladi. . Siyosiy byuroning yana bir aʼzosi [[Aleksey Kosigin]] DRA rahbariyatiga ishonchsizlik izhor qilib, “Amin ham, Taraki ham bizdan haqiqiy holatni yashirmoqda”, dedi. Ertasi kuni Kosigin bilan telefon orqali suhbatda Taraki afg'on qurolli kuchlariga, hatto Sovet Ittifoqida tayyorgarlikdan o'tganlarga ham ishona olmasligidan shikoyat qildi va uning yordam so'rashi yanada xavotirli edi: u Sovet davlatidan [[Oʻrta Osiyo|Sovet]] askarlarini so'radi. [[Oʻrta Osiyo|Markaziy Osiyodagi respublikalar]] aholisi (ularning ko'pchiligida Afg'onistonda bo'lgan bir xil etnik guruhlar istiqomat qilgan) Afg'onistonga afg'on libosida yashirincha olib o'tilishi mumkin edi<ref name="Maley1">{{Kitob manbasi|last=Maley|first=William|title=The Afghanistan wars|url=https://archive.org/details/afghanistanwars00male|year=2002|publisher=[[Palgrave Macmillan]]|isbn=978-0-333-80291-5|pages=[https://archive.org/details/afghanistanwars00male/page/n40 30]–31}}</ref>. Biroq, bu so'rovlar hech qanday natija bermadi va Siyosiy byuro dastlab aralashmaslik siyosati yo'liga o'tdi va keyinchalik [[Leonid Brejnev|Brejnev]] tomonidan rejalar tasdiqlandi<ref>{{Kitob manbasi|last=Harrison|first=Selig|title=Out of Afghanistan: The Inside Story of the Soviet withdrawal|url=https://archive.org/details/outafghanistanin00cord|year=1995|publisher=Oxford University Press|location=New York|isbn=0-19-506294-9|pages=[https://archive.org/details/outafghanistanin00cord/page/n48 36]–37}}</ref>. Taraki 20-mart kuni [[Moskva|Moskvaga]] tashrif buyurganida, Kosigin unga Sovet Ittifoqining Afg'onistonga nisbatan siyosatini tushuntirdi:{{Quote|...biz bu harakatning barcha jihatlarini sinchiklab o‘rganib chiqdik va agar qo‘shinlarimiz kiritilsa, mamlakatingizdagi vaziyat nafaqat yaxshilanmaydi, balki yanada og‘irlashadi, degan xulosaga keldik. Inkor etib bo'lmaydiki, bizning qo'shinlarimiz nafaqat xorijiy bosqinchilar bilan, balki sizning xalqingizning ma'lum qismi bilan ham jang qilishlari kerak edi. Odamlar esa bunday narsalarni kechirmaydilar<ref name="Maley1" />.|}} Biroq, keyingi oylarda Sovet qo'shinlari o'zlarining harbiy yordamini ko'paytirdilar, ular orasida T-62 tanklari, MiG-21 qiruvchi samolyotlari va Mi-24 hujum vertolyotlari va ularga xizmat ko'rsatish uchun qo'shimcha maslahatchilar yuborildi<ref>Urban, pp.31–32</ref>. Shunga qaramay, afg'on qurolli kuchlarining ahvoli yomonlashishda davom etdi: Jalolobod, Asmar, [[Gʻazna|G'azni]], Nahrinda qo'zg'olon va 1979-yil avgust oyida [[Kobul (shahar)|Kobul]] shahrida Bala Hisor qo'zg'oloni sodir bo'ldi. Bularning barchasi bekor qilingan bo'lsa-da, qo'shinning zaifligi qo'zg'olonning tarqalishiga sezilarli hissa qo'shdi<ref name="Rubin1">{{Kitob manbasi|last=Rubin|first=Barnett|authorlink=Barnett Rubin|title=The Fragmentation of Afghanistan|year=1995|publisher=[[Yale University Press]]|location=New Haven|isbn=0-300-05963-9|page=120}}</ref>. 1979-yil 24-dekabrda Leonid Brejnev boshchiligida Sovet Ittifoqi 40-Armiyani<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7883532.stm "Timeline: Soviet war in Afghanistan"]. [[BBC News]]. Published February 17, 2009.</ref> Afg'onistonga yubordi va shu tariqa [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] boshlandi. DRA, Eron inqilobidan bir oy keyin sodir bo'lgan qo'zg'olonni [[Eron]] tomonidan uyushtirilgan deb ko'rsatishga harakat qildi. [[Ruhulloh Xumayniy|Xumeyniyning]] Eroni va sotsialistik DRA o'rtasidagi munosabatlar keskin edi va xalq rahbariyati Eron [[Oyatulloh|oyatullohlari]] va shahar aholisining yarmini tashkil etuvchi Hirot [[Shialik|shia]] jamoalari o'rtasidagi til biriktirganlikda gumon qildi. Rejim targʻibot harakatida Erondan 4000 nafar afgʻon ishchisining qaytishidan foydalanib, Hirotga afgʻon kiyimidagi eronliklar kirib kelgan deb daʼvo qildi<ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref>. "''Pravda''" nashri Pokiston, Misr, Xitoy, Qo'shma Shtatlar, Buyuk Britaniya va G'arbiy Germaniyani qo'zg'olon uchun mas'ul deb, shu bilan birga Eronni aybladi. Bu ichki Sovet Siyosiy byurosining DRA rejimi sabab bo'lgan degan baholariga zid edi. Afg'onistondagi ijtimoiy va siyosiy kuchlarning namoyon bo'lishi sifatida Hirot qo'zg'oloni akademik tadqiqotlar mavzusi bo'lib, unga qarama-qarshi tushuntirishlar berdi. Giorgio Vercellin qo'zg'olonni [[Pushtunlar|pushtunlarga]] qarshi harakat sifatida ko'rsatdi, uni [[Fors tili|fors]] tilida so'zlashuvchi jamoalarning pushtun ko'chmanchilariga nisbatan noroziligi sabab bo'lgan deya baholadi. Bu versiyani Olivye [[Olivier Roy|Roy]]<ref name="Roy">Roy, p.108</ref> ham, Gilles Dorronsoro ham rad etib, ikkinchi sababni ko'rsatdi. Ya'ni, qoʻzgʻolonning Gul Muhammad kabi baʼzi arboblari etnik pushtunlar boʻlganini va qoʻzgʻolon pushtunlar yashaydigan hududlarda bir xilda davom etganligini taʼkidlaydi<ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Olivye Royning fikricha, Hirot qoʻzgʻoloni mamlakatning boshqa joylarida sodir boʻlgan hukumatga qarshi qoʻzgʻolonlardan farqli oʻlaroq, uyushgan qoʻzgʻolonning namunasi boʻlgan. Royning fikricha, Hirotdagi voqealar “Jamiat-e Islomi” islomiy partiyasi yetakchisi Burhoniddin Rabboniy tomonidan ishlab chiqilgan strategiyaning oʻziga xos belgisi boʻlib, xalq qoʻzgʻoloni tomonidan qoʻllab-quvvatlangan armiyaga kirib kelgan tarafdorlar tomonidan harbiy toʻntarishdan iborat. Roy bu tezisni qoʻllab-quvvatlash uchun harbiy xizmatdagi jamoat a'zolari (Ismoilxon va Alouddinxon) harakatlariga ishora qilib, qoʻzgʻolonchilarga va’z qilgan mavlaviy bilan Jamiyat oʻrtasidagi aloqalarga ishora qiladi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Dorronsoro Jamiyat agentlari o'ynagan nisbatan kichik rolga asoslanib, bu talqinga qarshi chiqdi. [[Mashhad|Mashhaddagi]] Jamiyat idorasi voqealardan bir necha hafta oldin 17-diviziya zobitlari bilan aloqalarni ochgan boʻlsa-da, qoʻzgʻolonning amaldagi yetakchilari bu partiyaga qoʻshilmagan (Dorronsoroning soʻzlariga koʻra, ikki asosiy guruh rahbaridan biri maoist edi). Qolaversa, harbiylar va fuqarolik qoʻzgʻolonchilar oʻrtasidagi muvofiqlashtirishning yoʻqligi, qoʻzgʻolonning umuman tartibsiz va oldindan aytib boʻlmaydigan tabiati, uning fikricha, bu qoʻzgʻolon oldindan oʻylab emas, balki stixiyali boʻlganidan dalolat beradi<ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref>. {| class="wikitable"|center |+ 1979-yilgi Hirot qo'zg'olonining oqibatlari |- | Qo'zg'olon bostirildi |- | Sovet Ittifoqi Afg'oniston hukumatiga harbiy yordamni kuchaytirdi |- | 1979-yil 24-dekabrda 1979-1989-yilgacha davom etgan Sovet-afg'on urushi boshlandi |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * {{Veb manbasi|url=https://www.afghanistan-analysts.org/failings-of-inclusivity-the-herat-uprising-of-march-1979/|sarlavha=Failings of Inclusivity: The Herat uprising of March 1979|kirish sanasi=2018-12-11|muallif=Gammell|ism=Charlie|sana=15 March 2015|nashriyot=Afghanistan Analysts Network}} 739fmtc31aa2tqg7kohdr4ioiewbgad 2726536 2726535 2022-07-31T09:21:29Z ShHamrayev 72833 vikifikatsiya qildim wikitext text/x-wiki {{Urush bilgiqutisi|conflict=1979 Herat uprising|territory=|qismi=Afg'onistondagi urushning bir qismi|tasvir=[[File:Miniature_diorama_in_the_Herat_Military_Museum_4.jpg|300px]]|izoh=Hirot harbiy muzeyidagi qo'zg'olon tasvirlangan afg'on dioramasi.|sana=[[1979-yil]] 15-20-mart|yer=Hirot viloyati, Afgʻoniston Demokratik Respublikasi|natija=Afgʻoniston Demokratik Respublikasi (DRA) *Qo'zg'olon bostirildi *Sovet Ittifoqi Afg'oniston hukumatiga harbiy yordamni kuchaytirdi|raqib1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} Afgʻoniston Demokratik Respublikasi * {{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Afgʻon armiyasi|raqib2={{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Afgʻon milliy armiyasi<br />{{flagicon image|Flag of the 1979 Herat Uprising.svg|20px}} Isyonchi fuqarolar<br />'''Qoʻllab-quvvatlash:'''<br />{{flagicon|Iran}} Eron|qomondon1={{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Nur Muhammad Taraki]]<br />{{flagicon image|Flag of Afghanistan (1978-1980).svg}} [[Hafizullah Amin]]<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Maj. Gen. Sayyed Mukharam<br />{{flagicon image|Afghan Army Flag (1978).svg}} Komandir[[Shahnawaz Tanai]]|qomondon2=''' Uyushmagan yetakchilik''' Harbiy rahbarlik * Sardor Jagran * Rasul Baloch * Ismoilxon * Alouddinxon Fuqarolik rahbariyati * Gul Muhammad * Kamar-i Dozd * Shir ogʻa Shongar|kuch1=300+|yoqotishlar3=3000-25000 oʻlgan}} [[Fayl:Herat_6961a.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Herat_6961a.jpg/220px-Herat_6961a.jpg|thumb| Hirot 1969-yil.]] '''Hirot qoʻzgʻoloni''' ({{Lang-prs|قیام هرات}}), mahalliy aholi '''orasida 24-[[Shamsiya|Xut]] qoʻzgʻoloni''' ({{Lang-prs|قیام بیست و چهار حوت}}) nomi bilan mashhur. Voqealar 1979-yil mart oyida bir necha kun davomida [[Afgʻoniston|Afgʻoniston]] gʻarbidagi [[Hirot]] shahri va uning atrofida boʻlib oʻtgan edi. Unga xalq qoʻzgʻoloni ham, Afgʻoniston Demokratik Respublikasiga (DRA) qarshi afgʻon armiyasi qoʻshinlarining qoʻzgʻoloni ham kirdi. Kommunistik rejim dastlab [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet]] ittifoqchilaridan yordam soʻrab murojaat qildi, ammo Sovet rahbariyati aralashishdan bosh tortdi. Qoʻzgʻolonchilar shaharni egallab, taxminan bir hafta ushlab turgach, rejim oʻz kuchlari bilan uni qaytarib olishga muvaffaq boʻldi va Hirotning keyingi havodan bombardimon qilinishi va qayta qoʻlga olinishi natijasida 3000-25000 aholisi halok boʻldi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Bu mamlakatda soʻnggi 50 yildagi eng dahshatli qurolli zoʻravonlik boʻldi va 1978-1979-yillardagi Savr inqilobidan keyin va [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet istilosi]] boshlanishidan oldin sodir boʻlgan eng halokatli hodisa edi. == Tarix == Hirotdagi voqealar DRA tomonidan amalga oshirilgan kommunistik islohotlarga qarshi keng koʻlamli tartibsizliklar sharoitida sodir boʻldi, uning asosiy qismi agrar islohot edi. Islohotlar anʼana va [[islom]] tamoyillariga zid boʻlishidan tashqari, koʻp hollarda ular oʻylashi kerak boʻlgan qishloq kambagʻallarining ahvolini yomonlashtirdi<ref>{{Kitob manbasi|last=Roy|first=Olivier|authorlink=Olivier Roy (professor)|title=Islam and resistance in Afghanistan|year=1992|publisher=Cambridge University Press|location=[[Cambridge]]|isbn=978-0-521-39700-1|pages=86–92}}</ref>. 1978-yil may oyidan boshlab Nuristonda butun Afgʻonistonda DRA va uning siyosatiga qarshi oʻz-oʻzidan qoʻzgʻolon koʻtarildi<ref>{{Kitob manbasi|last=Dorronsoro|first=Gilles|title=Revolution Unending. Afghanistan: 1979 to the present|year=2005|publisher=Hurst|location=London|isbn=1-85065-703-3|page=97}}</ref>. [[Tasavvuf]] anʼanalarini oʻz ichiga olgan bu forscha shaharning anʼanaviy madaniyati mamlakatning boshqa qismlariga nisbatan nisbatan erkinroq edi. 1979 yilda siyosiy rejimga qarshi koʻplab boshqa qarshiliklar singari, qoʻzgʻolonchilarning diniy eʼtiqodini ham birlashtiruvchi omil edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2018-01-01|arxivsana=2017-10-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171012061437/https://www.justice.gov/sites/default/files/eoir/legacy/2014/01/16/Af_chronology_1995-.pdf}}</ref><ref>{{Kitob manbasi|url=https://archive.org/details/ghostwarssecreth00coll/page/40/mode/|isbn=9781594200076|title=Ghost wars : The secret history of the CIA, Afghanistan, and bin Laden, from the Soviet invasion to September 10, 2001|year=2004|last=Coll|first=Steve}}</ref>. == Qoʻzgʻolon == Agrar islohot Hirot yaqinida qarshiliksiz amalga oshirildi, chunki qishloq dehqonlari va asosan shaharda yashovchi yirik yer egalari oʻrtasida birdamlik kam edi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Bunda xalq tomonidan diniy arboblar, jumladan, [[pir]] va [[Ulamo|ulamolar]] hamda anʼanaviy elitaga nisbatan amalga oshirilgan qatagʻon<ref name="Dorronsoro" /> hamda hukumatning savodxonlikni oshirish kampaniyasi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref> oʻtgan yili bahsli boʻlganligi sababli hal qiluvchi omil sifatida tilga olinadi<ref>Roy, p.93</ref>. Hirot viloyatida yakka tartibdagi qoʻzgʻolonlar allaqachon boʻlib oʻtgan edi, lekin qoʻzgʻolon 1979-yil 15-martda jiddiy boshlandi. Atrofdagi tumanlarda isyonchilar masjidlar atrofiga toʻplanib, mullalarining vaʼzlariga ergashib, shaharga yurish qildilar, ular bilan birga koʻplab shaharliklar hukumat binolari va kommunizm timsollariga hujum qilishdi<ref name="Dorronsoro">Dorronsoro, p.98</ref>. Afgʻon armiyasining 17-diviziyasi rejim tomonidan qoʻzgʻolonni bostirish haqida buyruq berilgan edi, buning oʻrniga u qoʻzgʻolon koʻtarib isyonchilarga qoʻshildi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Kichik bir guruh askarlar, amaldorlar va xalq faollari shahardagi [[Hirot jome masjidi|Moviy masjidga]] chekinishdi<ref name="Giustozzi 1">{{Kitob manbasi|last=Giustozzi|first=Antonio|title=Empires of mud Wars and warlords in Afghanistan|year=2009|publisher=[[Hurst & Company]]|location=London|isbn=978-1-85065-932-7|page=64}}</ref>. Qoʻzgʻolonchilar Hirotni taxminan bir hafta ushlab turishdi, bu davrda shahar anarxiya davrini boshidan kechirdi. Isyonchilar koʻchalarni aylanib, „[[Takbir|Allohu Akbar]]“ deb hayqirib, hukumat tarafdorlari va taqvosi yoʻqligidan dalolat beruvchi ''sarluchini'' (boshi ochiq boʻlganlarni) qidirdilar<ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref>. Kommunist amaldorlar, xususan, oʻqituvchilar qirgʻin qilindi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. [[Bozor]] talon-taroj qilindi va DRAning bir necha [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|sovet]] maslahatchilari oʻldirildi, ammo boshqa chet elliklarning hayoti saqlab qolindi<ref name="Dorronsoro" />. Voqealarda halok boʻlgan sovetlarning aniq soni nomaʼlum: baʼzi manbalarda 200 tagacha raqamlar keltiriladi<ref name="Urban" />, ammo rasmiy sovet manbalariga koʻra, faqat ikkita qurbon boʻlgan<ref name="Giustozzi 1" />. DRAning sobiq manbalariga koʻra, 3 yoki 4 sovet aʼzosi, ehtimol, ularning oilalari bilan birga oʻldirilgan<ref>Giustozzi, p.212</ref>. Muayyan manbalarga koʻra, oʻlgan maslahatchilarning jasadlari isyonchilar tomonidan shahar atrofida aylantirib yurilgan<ref name="Urban" />, ammo boshqa manbalar buni rad etadi<ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref>. Qoʻzgʻolonning yagona rahbariyati yoʻq edi: harbiy tomondan qoʻzgʻolonchilarga Sardor Jagran va Rasul Baloch boshchiligidagi bir guruh ofitserlar rahbarlik qilgan, ular orasida Jamiyat-e Islomi partiyasi bilan aloqador boʻlgan Ismoil Xon va Alauddin Xon ham bor edi. Hirot viloyatidagi Jamiyat-e Islomiy kuchlarining [[Amir|amiri]] va [[Mujohid|mujohidlarning]] yirik qoʻmondoni boʻlgan Ismoilxon, keyinchalik uning tarafdorlari daʼvo qilganidek, qoʻzgʻolonda yetakchi rol oʻynamagan<ref name="Giustozzi 1" /><ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Mahalliy qoʻzgʻolonchilar orasida vaziyat ancha chigal edi, biroq baʼzi mahalliy shaxslar qoʻzgʻolonda muhim rol oʻynagan: [[Abdulloh Ansoriy maqbarasi|Gʻozorgohdan]] boʻlgan Barakzay [[Pushtunlar|pushtun]] Gul Muhammad va ikki muqaddam mahkum boʻlgan Qamar-i Dozd va Shir Aga Shongar katta isyonchilar guruhlarini boshqargan. Qoʻzgʻolon Hirot atrofidagi barcha tumanlarni qamrab oldi, hukumat qoʻmondonlik punktlari joylashgan Obeh va Pushtun Zargʻunlaridan tashqari, bir necha kundan keyin Bodgʻis viloyatiga, soʻngra boshqa qoʻshni viloyatlarga tarqaldi<ref name="Dorronsoro3" />. Yirik shaharni yoʻqotish va butun [[Diviziya|boʻlinmani]] qoʻzgʻatib yuborgan dastlabki zarbadan soʻng, DRA qoʻzgʻolon qatnashchilariga shafqatsiz munosabatda boʻldi. 4- va 15-zirhli brigadalar Pul-e-Charkidan joʻnatildi, ammo ular uzoqroq masofani bosib oʻtishlari kerakligi sababli Hafizulloh Amin [[Qandahor]] garnizoni qoʻmondoni general-mayor Sayid Muxaramga Hirotga tezroq yetib boradigan zirhli qoʻshinni yuborishni buyurdi<ref name="Urban">{{Kitob manbasi|last=Urban|first=Mark|authorlink=Mark Urban|title=War in Afghanistan|year=1990|publisher=Palgrave MacMillan|location=London|isbn=0-333-51477-7|page=30}}</ref>. Muxaramning 30 ta tank va 300 kishidan iborat kolonnasi 20-mart kuni yashil bayroqlar va [[Qurʼon|Qur’on kitobini]] koʻtarib, Hirotga yetib keldi, bu esa qoʻzgʻolonchilarni qoʻzgʻolon butun mamlakat boʻylab tarqaldi, degan fikrni uygʻotdi. Shunday qilib, xalq qoʻshinlariga shaharni qaytarib olish uchun ruxsat berildi<ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Keyin hukumat kuchlari Hirotni Shindand havo bazasidan uchayotgan Ilyushin Il-28 bombardimonchi samolyotlari bilan havodan bombardimon qildi<ref name="Urban" />, bu vaqtda shahar katta zarar koʻrdi va minglab hirotliklar halok boʻldi, ammo qurbonlar soni aniq emas: Hisob-kitoblarning eng minimal soniga koʻra, 3000 dan 4000 gacha vafot etgan<ref>{{Kitob manbasi|last=Joes|first=Anthony James|title=Resisting Rebellion: The History and Politics of Counterinsurgency|year=2004|publisher=[[The University Press of Kentucky]]|location=Lexington, Ky|isbn=0-8131-2339-9}}</ref>, kattaroq taxminlar esa 25,000 nafargacha yetadi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. 1992-yilda DRA qatagʻonlari natijasida oʻldirilganlarning 2000 jasadi koʻmilgan ommaviy qabr ochildi<ref>Dorronsoro, p.101</ref>. == Oqibatlari == Hirotdagi voqealar sovet rahbariyatining afg‘on ittifoqchilari inqirozga yuz tutganini anglashiga sabab bo‘ldi. DRA prezidenti Nur Muhammad Tarakiyning qoʻzgʻolonni bostirishda sovet harbiy yordamini soʻrab koʻrgan takroriy talablari Siyosiy byuroning bir qator yashirin yigʻilishlariga turtki boʻldi. Shunday uchrashuvlardan biri 17-mart kuni bo‘lib o‘tdi, unda tashqi ishlar vaziri Gromiko DRA „minglab“ isyonchilarga duch kelganini tan oldi, biroq Brejnev doktrinasiga muvofiq, „hech qanday sharoitda Afg‘onistonni yo‘qotib qo‘ymasligimiz kerak“ degan „asosiy taklif“i taʼkidladi. . Siyosiy byuroning yana bir aʼzosi [[Aleksey Kosigin]] DRA rahbariyatiga ishonchsizlik izhor qilib, „Amin ham, Taraki ham bizdan haqiqiy holatni yashirmoqda“, dedi. Ertasi kuni Kosigin bilan telefon orqali suhbatda Taraki afgʻon qurolli kuchlariga, hatto Sovet Ittifoqida tayyorgarlikdan oʻtganlarga ham ishona olmasligidan shikoyat qildi va uning yordam soʻrashi yanada xavotirli edi: u Sovet davlatidan [[Oʻrta Osiyo|Sovet]] askarlarini soʻradi. [[Oʻrta Osiyo|Markaziy Osiyodagi respublikalar]] aholisi (ularning koʻpchiligida Afgʻonistonda boʻlgan bir xil etnik guruhlar istiqomat qilgan) Afgʻonistonga afgʻon libosida yashirincha olib oʻtilishi mumkin edi<ref name="Maley1">{{Kitob manbasi|last=Maley|first=William|title=The Afghanistan wars|url=https://archive.org/details/afghanistanwars00male|year=2002|publisher=[[Palgrave Macmillan]]|isbn=978-0-333-80291-5|pages=[https://archive.org/details/afghanistanwars00male/page/n40 30]–31}}</ref>. Biroq, bu soʻrovlar hech qanday natija bermadi va Siyosiy byuro dastlab aralashmaslik siyosati yoʻliga oʻtdi va keyinchalik [[Leonid Brejnev|Brejnev]] tomonidan rejalar tasdiqlandi<ref>{{Kitob manbasi|last=Harrison|first=Selig|title=Out of Afghanistan: The Inside Story of the Soviet withdrawal|url=https://archive.org/details/outafghanistanin00cord|year=1995|publisher=Oxford University Press|location=New York|isbn=0-19-506294-9|pages=[https://archive.org/details/outafghanistanin00cord/page/n48 36]–37}}</ref>. Taraki 20-mart kuni [[Moskva|Moskvaga]] tashrif buyurganida, Kosigin unga Sovet Ittifoqining Afgʻonistonga nisbatan siyosatini tushuntirdi:{{Quote|...biz bu harakatning barcha jihatlarini sinchiklab o‘rganib chiqdik va agar qo‘shinlarimiz kiritilsa, mamlakatingizdagi vaziyat nafaqat yaxshilanmaydi, balki yanada og‘irlashadi, degan xulosaga keldik. Inkor etib bo'lmaydiki, bizning qo'shinlarimiz nafaqat xorijiy bosqinchilar bilan, balki sizning xalqingizning ma'lum qismi bilan ham jang qilishlari kerak edi. Odamlar esa bunday narsalarni kechirmaydilar<ref name="Maley1" />.|}} Biroq, keyingi oylarda Sovet qoʻshinlari oʻzlarining harbiy yordamini koʻpaytirdilar, ular orasida T-62 tanklari, MiG-21 qiruvchi samolyotlari va Mi-24 hujum vertolyotlari va ularga xizmat koʻrsatish uchun qoʻshimcha maslahatchilar yuborildi<ref>Urban, pp.31-32</ref>. Shunga qaramay, afgʻon qurolli kuchlarining ahvoli yomonlashishda davom etdi: Jalolobod, Asmar, [[Gʻazna|Gʻazni]], Nahrinda qoʻzgʻolon va 1979-yil avgust oyida [[Kobul (shahar)|Kobul]] shahrida Bala Hisor qoʻzgʻoloni sodir boʻldi. Bularning barchasi bekor qilingan boʻlsa-da, qoʻshinning zaifligi qoʻzgʻolonning tarqalishiga sezilarli hissa qoʻshdi<ref name="Rubin1">{{Kitob manbasi|last=Rubin|first=Barnett|authorlink=Barnett Rubin|title=The Fragmentation of Afghanistan|year=1995|publisher=[[Yale University Press]]|location=New Haven|isbn=0-300-05963-9|page=120}}</ref>. 1979-yil 24-dekabrda Leonid Brejnev boshchiligida Sovet Ittifoqi 40-Armiyani<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7883532.stm „Timeline: Soviet war in Afghanistan“]. [[BBC News]]. Published February 17, 2009.</ref> Afgʻonistonga yubordi va shu tariqa [[Afgʻon urushi (1979—1989)|Sovet-Afgʻon urushi]] boshlandi. DRA, Eron inqilobidan bir oy keyin sodir boʻlgan qoʻzgʻolonni [[Eron]] tomonidan uyushtirilgan deb koʻrsatishga harakat qildi. [[Ruhulloh Xumayniy|Xumeyniyning]] Eroni va sotsialistik DRA oʻrtasidagi munosabatlar keskin edi va xalq rahbariyati Eron [[Oyatulloh|oyatullohlari]] va shahar aholisining yarmini tashkil etuvchi Hirot [[Shialik|shia]] jamoalari oʻrtasidagi til biriktirganlikda gumon qildi. Rejim targʻibot harakatida Erondan 4000 nafar afgʻon ishchisining qaytishidan foydalanib, Hirotga afgʻon kiyimidagi eronliklar kirib kelgan deb daʼvo qildi<ref name="Dorronsoro2">Dorronsoro, p.99</ref>. „''Pravda''“ nashri Pokiston, Misr, Xitoy, Qoʻshma Shtatlar, Buyuk Britaniya va Gʻarbiy Germaniyani qoʻzgʻolon uchun mas’ul deb, shu bilan birga Eronni aybladi. Bu ichki Sovet Siyosiy byurosining DRA rejimi sabab boʻlgan degan baholariga zid edi. Afgʻonistondagi ijtimoiy va siyosiy kuchlarning namoyon boʻlishi sifatida Hirot qoʻzgʻoloni akademik tadqiqotlar mavzusi boʻlib, unga qarama-qarshi tushuntirishlar berdi. Giorgio Vercellin qoʻzgʻolonni [[Pushtunlar|pushtunlarga]] qarshi harakat sifatida koʻrsatdi, uni [[Fors tili|fors]] tilida soʻzlashuvchi jamoalarning pushtun koʻchmanchilariga nisbatan noroziligi sabab boʻlgan deya baholadi. Bu versiyani Olivye [[Olivier Roy|Roy]]<ref name="Roy">Roy, p.108</ref> ham, Gilles Dorronsoro ham rad etib, ikkinchi sababni koʻrsatdi. Yaʼni, qoʻzgʻolonning Gul Muhammad kabi baʼzi arboblari etnik pushtunlar boʻlganini va qoʻzgʻolon pushtunlar yashaydigan hududlarda bir xilda davom etganligini taʼkidlaydi<ref name="Dorronsoro3">Dorronsoro, p.100</ref>. Olivye Royning fikricha, Hirot qoʻzgʻoloni mamlakatning boshqa joylarida sodir boʻlgan hukumatga qarshi qoʻzgʻolonlardan farqli oʻlaroq, uyushgan qoʻzgʻolonning namunasi boʻlgan. Royning fikricha, Hirotdagi voqealar „Jamiat-e Islomi“ islomiy partiyasi yetakchisi Burhoniddin Rabboniy tomonidan ishlab chiqilgan strategiyaning oʻziga xos belgisi boʻlib, xalq qoʻzgʻoloni tomonidan qoʻllab-quvvatlangan armiyaga kirib kelgan tarafdorlar tomonidan harbiy toʻntarishdan iborat. Roy bu tezisni qoʻllab-quvvatlash uchun harbiy xizmatdagi jamoat aʼzolari (Ismoilxon va Alouddinxon) harakatlariga ishora qilib, qoʻzgʻolonchilarga vaʼz qilgan mavlaviy bilan Jamiyat oʻrtasidagi aloqalarga ishora qiladi<ref name="Roy">Roy, p.108</ref>. Dorronsoro Jamiyat agentlari oʻynagan nisbatan kichik rolga asoslanib, bu talqinga qarshi chiqdi. [[Mashhad|Mashhaddagi]] Jamiyat idorasi voqealardan bir necha hafta oldin 17-diviziya zobitlari bilan aloqalarni ochgan boʻlsa-da, qoʻzgʻolonning amaldagi yetakchilari bu partiyaga qoʻshilmagan (Dorronsoroning soʻzlariga koʻra, ikki asosiy guruh rahbaridan biri maoist edi). Qolaversa, harbiylar va fuqarolik qoʻzgʻolonchilar oʻrtasidagi muvofiqlashtirishning yoʻqligi, qoʻzgʻolonning umuman tartibsiz va oldindan aytib boʻlmaydigan tabiati, uning fikricha, bu qoʻzgʻolon oldindan oʻylab emas, balki stixiyali boʻlganidan dalolat beradi<ref name="Dorronsoro4">Dorronsoro, p.102</ref>. {| class="wikitable"|center |+ 1979-yilgi Hirot qoʻzgʻolonining oqibatlari |- | Qoʻzgʻolon bostirildi |- | Sovet Ittifoqi Afgʻoniston hukumatiga harbiy yordamni kuchaytirdi |- | 1979-yil 24-dekabrda 1979-1989-yilgacha davom etgan Sovet-afgʻon urushi boshlandi |} == Manbalar == <references group="" responsive="1"></references> == Havolalar == * {{Veb manbasi|url=https://www.afghanistan-analysts.org/failings-of-inclusivity-the-herat-uprising-of-march-1979/|sarlavha=Failings of Inclusivity: The Herat uprising of March 1979|kirish sanasi=2018-12-11|muallif=Gammell|ism=Charlie|sana=15 March 2015|nashriyot=Afghanistan Analysts Network}} eljwrko492adsvijri4gmmyrpx307ho Munozara:Ary Borges 1 758995 2726425 2022-07-31T07:58:24Z Wknewpages 74325 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Gabriel Veron 0 758996 2726429 2022-07-31T08:10:57Z Wknewpages 74325 „[[:en:Special:Redirect/revision/1101407469|Gabriel Veron]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki   {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Gabriel Veron|tasvir=Gabriel-Veron-Palmeiras-Athletico-jul-2022-3.jpg|izoh=Veron [[Sociedade Esportiva Palmeiras|Palmeiras]] safida 2022-yil|toʻliqism=Gabriel Veron Fonseca de Souza<ref>{{Cite web |title=FIFA U-17 World Cup Brazil - List of Players |url=https://www.fifadata.com/documents/FU17WC/2019/pdf/FU17WC_2019_Squadlists.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20191227222540/https://www.fifadata.com/documents/FU17WC/2019/pdf/FU17WC_2019_Squadlists.pdf |archive-date=27 December 2019 |access-date=27 December 2019 |website=fifadata.com |publisher=FIFA |page=4}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|2002|9|3|df=yes}}|tavallud_joyi=[[Assu, Rio Grande do Norte|Assu]], {{BRA}}|boʻyi=1.76m|pozitsiya=[[Forward (association football)|O'ng qanot vingeri]]|joriyklub=[[FC Porto|Porto]]|klubraqami=7|yoshlikyillari1=2015–2017|yoshlikklublari1=[[Santa Cruz Futebol Clube (RN)|Santa Cruz de Natal]]|yoshlikyillari2=2017–2019|yoshlikklublari2=[[Sociedade Esportiva Palmeiras|Palmeiras]]|yillar1=2019–2022|klublar1=[[Sociedade Esportiva Palmeiras|Palmeiras]]|isht1=49|gollar1=8|yillar2=2022–|klublar2=[[FC Porto|Porto]]|isht2=0|gollar2=0|milliyyillar1=2018–2019|milliyjamoa1=[[Brazil national under-17 football team|Brazil U17]]|milliyisht1=16|milliygollar1=5|club-update=11:17, 23 July 2022 (UTC)}} '''Gabriel Veron Fonseca de Souza''' (2002-yil, 3-sentabrda tugʻilgan), '''Gabriel Veron''' nomi bilan tanilgan, braziliyalik [[Futbol|futbolchi]], [[Portu (futbol klubi)|Porto klubida]] [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] sifatida oʻynaydi. == Klub karyerasi == [[Riu Grandi du Norti|Rio Grande-do-Norte]] shtatining Assu shahrida tug'ilgan Veron 2017-yilda Palmeirasning yoshlar tarkibiga mahalliy Santa Cruz de Nataldan qo'shilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.op9.com.br/blogs/blog-do-marcos-lopes/gabriel-veron-do-santa-cruz-de-natal-para-o-melhor-jogador-do-mundial-sub-17/|sarlavha=Gabriel Veron, o melhor do Mundial Sub-17, saiu do Santa Cruz de Natal|nashriyot=Sistema Opinião|til=pt-BR|sana=18 November 2019|kirish sanasi=29 November 2019}}</ref> Keyingi yilning iyun oyida u ''Mundial de Clubes de La Comunidad de Madrid Sub-17''ning eng yaxshi to'purari va eng yaxshi o'yinchisi bo'lib, 17 yoshgacha bo'lgan jamoaga birinchi xalqaro kubokni ko'tarishda yordam berdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://palmeiras.com.br/news/2018/06/06/melhor-do-mundial-sub-17--gabriel-veron-celebra-titulo-pelo-verdao---fizemos-historia-.shtml|sarlavha=Melhor do Mundial Sub-17, Gabriel Veron celebra título pelo Verdão: 'Fizemos história'|nashriyot=SE Palmeiras|til=pt-BR|sana=6 June 2018|kirish sanasi=29 November 2019}}</ref> 2018-yilning 14-noyabrida Veron ''Verdan'' bilan 2021-yilgacha bo‘lgan professional shartnomasini imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.basepalmeiras.com.br/2018/11/14/gabriel-veron-assina-seu-primeiro-contrato-profissional-com-palmeiras/|sarlavha=Gabriel Veron assina seu primeiro contrato profissional com Palmeiras|nashriyot=Base Palmeiras|til=pt-BR|sana=14 November 2018|kirish sanasi=29 November 2019}}</ref> Taxminan bir yil o'tgach, xalqaro burchdan qaytganidan so'ng, u 18 yoshga to'lgan kunida faol bo'lgan 2024-yilgacha oldindan shartnoma tuzishga rozi bo'ldi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://globoesporte.globo.com/futebol/times/palmeiras/noticia/palmeiras-faz-acordo-para-renovar-o-contrato-de-gabriel-veron-destaque-do-mundial-sub-17.ghtml|sarlavha=Palmeiras renova o contrato de Gabriel Veron, destaque do Mundial Sub-17; veja os detalhes|nashriyot=[[Globo Esporte]]|til=pt-BR|sana=21 November 2019|kirish sanasi=29 November 2019}}</ref> Veron o'zining birinchi jamoasi va A Seriyadagi debyutini 2019-yil, 28-noyabrda o'tkazdi va Fluminensega qarshi safarda 1:0 hisobida mag'lub bo'lgan Willianning o'rniga ikkinchi bo'limda maydonga tushdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.terra.com.br/esportes/lance/gabriel-veron-admite-frio-na-barriga-em-estreia-no-profissional,d5afd754a919593fea1d2c0e704a21671bd2aezd.html|sarlavha=Gabriel Veron admite frio na barriga em estreia no profissional|nashriyot=Terra|til=pt-BR|sana=28 November 2019|kirish sanasi=29 November 2019}}</ref> 5-dekabr kuni, faqat ikkinchi bo'limda maydonga tushganidan so'ng, u ikki bor gol urdi va Duduga 5:1 hisobida Goias bilan o'yinda golli uzatma berdi; bu bilan u klub uchun gol urgan eng yosh ikkinchi futbolchiga aylandi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.esporteinterativo.com.br/brasileirao/Gabriel-Veron-brilha-em-goleada-e-alcana-marca-historica-no-Palmeiras-20191205-0033.html|sarlavha=Gabriel Veron brilha em goleada e alcança marca histórica no Palmeiras|nashriyot=Esporte Interativo|til=pt-BR|sana=5 December 2019|kirish sanasi=6 December 2019}}</ref> Veron, shuningdek, Libertadores uchrashuvida gol urgan eng yosh futbolchi. == Xalqaro karyera == Allaqachon Braziliyada 17 yoshgacha bo‘lgan o‘smirlar terma jamoasida muntazam o‘ynab kelayotgan Veron 2019-yil, 20-sentabrda Giilherme Dalla Deaning 2019-yilgi FIFA U-17 Jahon chempionati uchun 21 kishilik ro‘yxatiga kiritilgan edi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.cbf.com.br/selecao-brasileira/noticias/copa-mundo-sub17/selecao-brasileira-sub-17-convocados-para-a-copa-do-mundo-no-brasil|sarlavha=Seleção Brasileira Sub-17: convocados para a Copa do Mundo no Brasil|nashriyot=CBF|til=pt-BR|sana=20 September 2019|kirish sanasi=29 November 2019}}</ref> Musobaqa davomida so'zsiz boshlovchi bo'lib, jamoasi to'rtinchi marta kubokni ko'targanida uchta gol bilan hissa qo'shdi<ref name="FIFA">{{Veb manbasi|url=https://www.fifa.com/u17worldcup/news/brazil-defeat-mexico-to-take-top-prize-at-fifa-u-17-world-cup|sarlavha=Last-gasp Brazil edge Mexico to be crowned U-17 kings|nashriyot=FIFA.com|sana=17 November 2019|kirish sanasi=29 November 2019}}</ref> va keyinchalik „Oltin to'p" bilan taqdirlandi.<ref name="FIFA2">{{Veb manbasi|url=https://www.fifa.com/u17worldcup/news/brazilians-headline-the-award-winners-3057636|sarlavha=Brazilians headline list of award winners|nashriyot=FIFA.com|sana=17 November 2019|kirish sanasi=21 November 2019}}</ref> == Karyera statistikasi == {{Updated|2021-yil, 7-dekabr holatiga ko'ra}}<ref name="SW">{{Soccerway|gabriel-veron-fonseca-de-souza/577095|accessdate=29 November 2019}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center;" ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" | Mavsum ! colspan="3" | Liga ! colspan="2" | Davlat ligasi ! colspan="2" | Kubok ! colspan="2" | Kontinental ! colspan="2" | Boshqa ! colspan="2" | Jami |- !Divizion !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol ! Ilovalar ! Maqsadlar ! Ilovalar ! Maqsadlar |- | rowspan="3" valign="center" | Palmeyras | 2019 | rowspan="3" | Seriya A | 3 | 2 | colspan="2" | — | colspan="2" | — | colspan="2" | — | colspan="2" | — | 3 | 2 |- | 2020 | 20 | 4 | 6 | 0 | 4 | 2 | 7 | 3 | 0 | 0 | 37 | 9 |- | 2021 yil | 14 | 1 | colspan="2" | — | 0 | 0 | 4 | 0 | 2 | 0 | 20 | 1 |- | 2022 ! colspan="2" | '''Karyera jami''' ! 37 ! 7 ! 6 ! 0 ! 4 ! 2 ! 11 ! 3 ! 2 ! 0 ! 60 ! 12 |} {{Manbalar|group="lower-alpha"}} == Faxrlar == === Klub === '''Palmeiras''' * Kampeonato Paulista: 2020, 2022 * Libertadores kubogi: 2020, 2021 * Braziliya kubogi: 2020 * Recopa Sudamericana: 2022 === Xalqaro === '''Braziliya U-17''' * FIFA U-17 Jahon chempionati: 2019<ref name="FIFA">{{Veb manbasi|url=https://www.fifa.com/u17worldcup/news/brazil-defeat-mexico-to-take-top-prize-at-fifa-u-17-world-cup|sarlavha=Last-gasp Brazil edge Mexico to be crowned U-17 kings|nashriyot=FIFA.com|sana=17 November 2019|kirish sanasi=29 November 2019}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.fifa.com/u17worldcup/news/brazil-defeat-mexico-to-take-top-prize-at-fifa-u-17-world-cup "Last-gasp Brazil edge Mexico to be crowned U-17 kings"]. </cite></ref> === Individual === * Oltin to'p FIFA U-17 Jahon chempionati: 2019<ref name="FIFA2">{{Veb manbasi|url=https://www.fifa.com/u17worldcup/news/brazilians-headline-the-award-winners-3057636|sarlavha=Brazilians headline list of award winners|nashriyot=FIFA.com|sana=17 November 2019|kirish sanasi=21 November 2019}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.fifa.com/u17worldcup/news/brazilians-headline-the-award-winners-3057636 "Brazilians headline list of award winners"]. </cite></ref> == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://int.soccerway.com/players/gabriel-veron-fonseca-de-souza/577095/ Gabriel Veron] at Soccerway [[Turkum:Braziliyalik futbolchilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:2002-yilda tugʻilganlar]] sj8jnyijq2wkd90zrfk76pcg4ud4gir 2726431 2726429 2022-07-31T08:12:00Z Wknewpages 74325 wikitext text/x-wiki   {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Gabriel Veron|tasvir=Gabriel-Veron-Palmeiras-Athletico-jul-2022-3.jpg|izoh=Veron [[Sociedade Esportiva Palmeiras|Palmeiras]] safida 2022-yil|toʻliqism=Gabriel Veron Fonseca de Souza<ref>{{Cite web |title=FIFA U-17 World Cup Brazil - List of Players |url=https://www.fifadata.com/documents/FU17WC/2019/pdf/FU17WC_2019_Squadlists.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20191227222540/https://www.fifadata.com/documents/FU17WC/2019/pdf/FU17WC_2019_Squadlists.pdf |archive-date=27 December 2019 |access-date=27 December 2019 |website=fifadata.com |publisher=FIFA |page=4}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|2002|9|3|df=yes}}|tavallud_joyi=[[Assu, Rio Grande do Norte|Assu]], {{BRA}}|boʻyi=1.76m|pozitsiya=[[Forward (association football)|Oʻng qanot vingeri]]|joriyklub=[[FC Porto|Porto]]|klubraqami=7|yoshlikyillari1=2015-2017|yoshlikklublari1=[[Santa Cruz Futebol Clube (RN)|Santa Cruz de Natal]]|yoshlikyillari2=2017-2019|yoshlikklublari2=[[Sociedade Esportiva Palmeiras|Palmeiras]]|yillar1=2019-2022|klublar1=[[Sociedade Esportiva Palmeiras|Palmeiras]]|isht1=49|gollar1=8|yillar2=2022-|klublar2=[[FC Porto|Porto]]|isht2=0|gollar2=0|milliyyillar1=2018-2019|milliyjamoa1=[[Brazil national under-17 football team|Brazil U17]]|milliyisht1=16|milliygollar1=5|club-update=11:17, 23 July 2022 (UTC)}} '''Gabriel Veron Fonseca de Souza''' (2002-yil, 3-sentabrda tugʻilgan), '''Gabriel Veron''' nomi bilan tanilgan, braziliyalik [[Futbol|futbolchi]], [[Portu (futbol klubi)|Porto klubida]] [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] sifatida oʻynaydi. == Klub karyerasi == [[Riu Grandi du Norti|Rio Grande-do-Norte]] shtatining Assu shahrida tugʻilgan Veron 2017-yilda Palmeirasning yoshlar tarkibiga mahalliy Santa Cruz de Nataldan qoʻshilgan.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.op9.com.br/blogs/blog-do-marcos-lopes/gabriel-veron-do-santa-cruz-de-natal-para-o-melhor-jogador-do-mundial-sub-17/|sarlavha=Gabriel Veron, o melhor do Mundial Sub-17, saiu do Santa Cruz de Natal|nashriyot=Sistema Opinião|til=pt-BR|sana=18 November 2019|kirish sanasi=29 November 2019}}</ref> Keyingi yilning iyun oyida u ''Mundial de Clubes de La Comunidad de Madrid Sub-17''ning eng yaxshi toʻpurari va eng yaxshi oʻyinchisi boʻlib, 17 yoshgacha boʻlgan jamoaga birinchi xalqaro kubokni koʻtarishda yordam berdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://palmeiras.com.br/news/2018/06/06/melhor-do-mundial-sub-17--gabriel-veron-celebra-titulo-pelo-verdao---fizemos-historia-.shtml|sarlavha=Melhor do Mundial Sub-17, Gabriel Veron celebra título pelo Verdão: 'Fizemos história'|nashriyot=SE Palmeiras|til=pt-BR|sana=6 June 2018|kirish sanasi=29 November 2019}}</ref> 2018-yilning 14-noyabrida Veron ''Verdan'' bilan 2021-yilgacha bo‘lgan professional shartnomasini imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.basepalmeiras.com.br/2018/11/14/gabriel-veron-assina-seu-primeiro-contrato-profissional-com-palmeiras/|sarlavha=Gabriel Veron assina seu primeiro contrato profissional com Palmeiras|nashriyot=Base Palmeiras|til=pt-BR|sana=14 November 2018|kirish sanasi=29 November 2019}}</ref> Taxminan bir yil oʻtgach, xalqaro burchdan qaytganidan soʻng, u 18 yoshga toʻlgan kunida faol boʻlgan 2024-yilgacha oldindan shartnoma tuzishga rozi boʻldi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://globoesporte.globo.com/futebol/times/palmeiras/noticia/palmeiras-faz-acordo-para-renovar-o-contrato-de-gabriel-veron-destaque-do-mundial-sub-17.ghtml|sarlavha=Palmeiras renova o contrato de Gabriel Veron, destaque do Mundial Sub-17; veja os detalhes|nashriyot=[[Globo Esporte]]|til=pt-BR|sana=21 November 2019|kirish sanasi=29 November 2019}}</ref> Veron oʻzining birinchi jamoasi va A Seriyadagi debyutini 2019-yil, 28-noyabrda oʻtkazdi va Fluminensega qarshi safarda 1:0 hisobida magʻlub boʻlgan Willianning oʻrniga ikkinchi boʻlimda maydonga tushdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.terra.com.br/esportes/lance/gabriel-veron-admite-frio-na-barriga-em-estreia-no-profissional,d5afd754a919593fea1d2c0e704a21671bd2aezd.html|sarlavha=Gabriel Veron admite frio na barriga em estreia no profissional|nashriyot=Terra|til=pt-BR|sana=28 November 2019|kirish sanasi=29 November 2019}}</ref> 5-dekabr kuni, faqat ikkinchi boʻlimda maydonga tushganidan soʻng, u ikki bor gol urdi va Duduga 5:1 hisobida Goias bilan oʻyinda golli uzatma berdi; bu bilan u klub uchun gol urgan eng yosh ikkinchi futbolchiga aylandi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.esporteinterativo.com.br/brasileirao/Gabriel-Veron-brilha-em-goleada-e-alcana-marca-historica-no-Palmeiras-20191205-0033.html|sarlavha=Gabriel Veron brilha em goleada e alcança marca histórica no Palmeiras|nashriyot=Esporte Interativo|til=pt-BR|sana=5 December 2019|kirish sanasi=6 December 2019}}</ref> Veron, shuningdek, Libertadores uchrashuvida gol urgan eng yosh futbolchi. == Xalqaro karyera == Allaqachon Braziliyada 17 yoshgacha bo‘lgan o‘smirlar terma jamoasida muntazam o‘ynab kelayotgan Veron 2019-yil, 20-sentabrda Giilherme Dalla Deaning 2019-yilgi FIFA U-17 Jahon chempionati uchun 21 kishilik ro‘yxatiga kiritilgan edi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.cbf.com.br/selecao-brasileira/noticias/copa-mundo-sub17/selecao-brasileira-sub-17-convocados-para-a-copa-do-mundo-no-brasil|sarlavha=Seleção Brasileira Sub-17: convocados para a Copa do Mundo no Brasil|nashriyot=CBF|til=pt-BR|sana=20 September 2019|kirish sanasi=29 November 2019}}</ref> Musobaqa davomida soʻzsiz boshlovchi boʻlib, jamoasi toʻrtinchi marta kubokni koʻtarganida uchta gol bilan hissa qoʻshdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.fifa.com/u17worldcup/news/brazil-defeat-mexico-to-take-top-prize-at-fifa-u-17-world-cup|sarlavha=Last-gasp Brazil edge Mexico to be crowned U-17 kings|nashriyot=FIFA.com|sana=17 November 2019|kirish sanasi=29 November 2019}}</ref> va keyinchalik „Oltin toʻp“ bilan taqdirlandi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.fifa.com/u17worldcup/news/brazilians-headline-the-award-winners-3057636|sarlavha=Brazilians headline list of award winners|nashriyot=FIFA.com|sana=17 November 2019|kirish sanasi=21 November 2019}}</ref> == Karyera statistikasi == {{Updated|2021-yil, 7-dekabr holatiga ko'ra}}<ref>{{Soccerway|gabriel-veron-fonseca-de-souza/577095|accessdate=29 November 2019}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center;" ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" | Mavsum ! colspan="3" | Liga ! colspan="2" | Davlat ligasi ! colspan="2" | Kubok ! colspan="2" | Kontinental ! colspan="2" | Boshqa ! colspan="2" | Jami |- !Divizion !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol ! Ilovalar ! Maqsadlar ! Ilovalar ! Maqsadlar |- | rowspan="3" valign="center" | Palmeyras | 2019 | rowspan="3" | Seriya A | 3 | 2 | colspan="2" | — | colspan="2" | — | colspan="2" | — | colspan="2" | — | 3 | 2 |- | 2020 | 20 | 4 | 6 | 0 | 4 | 2 | 7 | 3 | 0 | 0 | 37 | 9 |- | 2021 yil | 14 | 1 | colspan="2" | — | 0 | 0 | 4 | 0 | 2 | 0 | 20 | 1 |- | 2022 ! colspan="2" | '''Karyera jami''' ! 37 ! 7 ! 6 ! 0 ! 4 ! 2 ! 11 ! 3 ! 2 ! 0 ! 60 ! 12 |} {{Manbalar|group="lower-alpha"}} == Faxrlar == === Klub === '''Palmeiras''' * Kampeonato Paulista: 2020, 2022 * Libertadores kubogi: 2020, 2021 * Braziliya kubogi: 2020 * Recopa Sudamericana: 2022 === Xalqaro === '''Braziliya U-17''' * FIFA U-17 Jahon chempionati: 2019<ref name="FIFA">{{Veb manbasi|url=https://www.fifa.com/u17worldcup/news/brazil-defeat-mexico-to-take-top-prize-at-fifa-u-17-world-cup|sarlavha=Last-gasp Brazil edge Mexico to be crowned U-17 kings|nashriyot=FIFA.com|sana=17 November 2019|kirish sanasi=29 November 2019}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.fifa.com/u17worldcup/news/brazil-defeat-mexico-to-take-top-prize-at-fifa-u-17-world-cup „Last-gasp Brazil edge Mexico to be crowned U-17 kings“]. </cite></ref> === Individual === * Oltin toʻp FIFA U-17 Jahon chempionati: 2019<ref name="FIFA2">{{Veb manbasi|url=https://www.fifa.com/u17worldcup/news/brazilians-headline-the-award-winners-3057636|sarlavha=Brazilians headline list of award winners|nashriyot=FIFA.com|sana=17 November 2019|kirish sanasi=21 November 2019}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.fifa.com/u17worldcup/news/brazilians-headline-the-award-winners-3057636 „Brazilians headline list of award winners“]. </cite></ref> == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://int.soccerway.com/players/gabriel-veron-fonseca-de-souza/577095/ Gabriel Veron] at Soccerway [[Turkum:Braziliyalik futbolchilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:2002-yilda tugʻilganlar]] emf0eahz3d0fd4fmsh8c511rrm5r7tk Foydalanuvchi:Xosiyat Baxtiyorova 2 758997 2726432 2022-07-31T08:12:37Z Xosiyat Developer 76906 „Xosiyat Baxtiyorova“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki Xosiyat Baxtiyorova fm7osyo4ytad4wm31vr21ei2czp8osq 2726436 2726432 2022-07-31T08:17:52Z Optima D 72251 wikitext text/x-wiki Xosiyat Baxtiyorova {{dasturchi}} ctifqqdem98p0ccp0xoqssbo82o6w4d 2726437 2726436 2022-07-31T08:18:08Z Optima D 72251 wikitext text/x-wiki {{dasturchi}} kl7nfcrd7wvm5rrw0o5narvjbvr8qz6 Munozara:Gabriel Veron 1 758998 2726433 2022-07-31T08:12:39Z Wknewpages 74325 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Gordon Reid 0 758999 2726434 2022-07-31T08:16:33Z Umidjon Yuldashev 72956 „[[:en:Special:Redirect/revision/1098644665|Gordon Reid (tennis)]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|country={{flag|Great Britain}}|residence=[[Glasgow]], Scotland, United Kingdom|birth_date={{Birth date and age|1991|10|02|df=y}}|birth_place=[[Alexandria, West Dunbartonshire|Alexandria]], [[Scotland]], United Kingdom|height={{convert|1.75|m|ftin|abbr=on}}|turnedpro=2012|plays=Left-handed|highestsinglesranking=No. '''1''' (19 September 2016)|currentsinglesranking=No. 4 (20 June 2022)|AustralianOpenresult='''W''' ([[2016 Australian Open – Wheelchair men's singles|2016]])|FrenchOpenresult=F ([[2016 French Open – Wheelchair men's singles|2016]], [[2019 French Open – Wheelchair men's singles|2019]])|Wimbledonresult='''W''' ([[2016 Wimbledon Championships – Wheelchair men's singles|2016]])|USOpenresult=SF ([[2013 US Open – Wheelchair men's singles|2013]], [[2017 US Open – Wheelchair men's singles|2017]], [[2021 US Open – Wheelchair men's singles|2021]])|Othertournaments=Yes|WheelchairTennisMastersresult=F (2016, 2017)|Paralympicsresult=[[File:Gold medal Paralympics.svg|20px]] Gold Medal ([[Wheelchair tennis at the 2016 Summer Paralympics – Men's singles|2016]]) [[File:Bronze medal Paralympics.svg|20px]] Bronze Medal ([[Wheelchair tennis at the 2020 Summer Paralympics – Men's singles|2020]])|highestdoublesranking=No. '''1''' (9 November 2015)|currentdoublesranking=No. 2 (20 June 2022)|AustralianOpenDoublesresult='''W''' ([[2017 Australian Open – Wheelchair men's doubles|2017]], [[2020 Australian Open – Wheelchair men's doubles|2020]], '''[[2021 Australian Open – Wheelchair men's doubles|2021]]''', [[2022 Australian Open – Wheelchair men's doubles|2022]])|FrenchOpenDoublesresult='''W''' ([[2015 French Open – Wheelchair men's doubles|2015]], [[2016 French Open – Wheelchair men's doubles|2016]], [[2020 French Open – Wheelchair men's doubles|2020]], '''[[2021 French Open – Wheelchair men's doubles|2021]]''', [[2022 French Open - Wheelchair men's doubles|2022]])|WimbledonDoublesresult='''W''' ([[2016 Wimbledon Championships – Wheelchair men's doubles|2016]], [[2017 Wimbledon Championships – Wheelchair men's doubles|2017]], [[2018 Wimbledon Championships – Wheelchair men's doubles|2018]], '''[[2021 Wimbledon Championships – Wheelchair men's doubles|2021]]''')|USOpenDoublesresult='''W''' ([[2015 US Open – Wheelchair men's doubles|2015]], [[2017 US Open – Wheelchair men's doubles|2017]], [[2018 US Open – Wheelchair men's doubles|2018]], [[2019 US Open – Wheelchair men's doubles|2019]], [[2020 US Open – Wheelchair men's doubles|2020]], '''[[2021 US Open – Wheelchair men's doubles|2021]]''')|OthertournamentsDoubles=Yes|WheelchairTennisMastersDoublesresult='''W''' (2013, 2015, 2017, 2021)|ParalympicsDoublesresult=[[File:Silver medal Paralympics.svg|20px]] Silver Medal ([[Wheelchair tennis at the 2016 Summer Paralympics – Men's doubles|2016]], [[Wheelchair tennis at the 2020 Summer Paralympics – Men's doubles|2020]])|updated=17 January 2022}} '''Gordon "Gio" Reid''' (1991 yil 2 oktyabrda tug'ilgan) - britaniyalik professional nogironlar aravachasi tennischisi . U yakkalik bahslarida 4-oʻrinni, juftlik bahslarida esa 1-oʻrinni egallab kelmoqda. <ref name="tennisfoundation">{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}</ref> U Paralimpiya o‘yinlarining oltin, kumush va bronza medallari sovrindori, yakkalik bahslarida ikki karra “Katta dubulg‘a” chempioni va juftlik bahslarda esa o‘n to‘qqiz karra “Katta dubulg‘a” chempioni. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.dailyrecord.co.uk/news/local-news/gordon-reid-makes-history-gold-8876917|sarlavha=Gordon Reid makes history with gold medal victory at 2016 Paralympics|ism=Carla|muallif=Donald|sana=20 September 2016}}</ref> U 2008 yilda Pekinda o'tkazilgan birinchi marta yozgi Paralimpiya o'yinlarida Buyuk Britaniya uchun kurashgan. U London-2012da yakkalik bahslarida va juftlik bahslarida chorak finalga qadar yetib kelgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.london2012.com/paralympics/athlete/reid-gordon-5505294/|sarlavha=London 2012 Paralympics – Ceremonies, Medals, Torch Relay|ish=london2012.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121116101717/http://www.london2012.com/paralympics/athlete/reid-gordon-5505294/|arxivsana=16 November 2012}}</ref> U Rio—2016da erkaklar o‘rtasidagi yakkalik bahslarida Paralimpiya o‘yinlarida oltin, finalida hamkori Alfi Xvett bilan juftlik bahslarida kumush medalni qo‘lga kiritdi. Tokio-2020da Rid Xyuett bilan yakkalik bahslarida bronza, juftlik bahslarida kumush medalni qo‘lga kiritdi. Keyinchalik bu juftlik 2021 yilda to'rtta asosiy musobaqada g'alaba qozonib, taqvim yilini "Katta dubulg'a" da yakunladi. Ular hozirda 2019-yildagi Uimbldondan buyon “Katta Dubulg‘a”da mag‘lub bo‘lmagan holda ketma-ket 10 ta g‘alaba qozonishmoqda. == Yoshlik == Reid 1991 yil 2 oktyabrda G'arbiy Dunbartonshirning Iskandariya shahrida tug'ilgan. U tennischi oiladan chiqqan va olti yoshida ikki ukasi va singlisi bilan birga Helensburgh Lawn Tennis Clubda tennis o'ynashni boshlagan, u 2004 yilda kam uchraydigan umurtqa pog'onasi kasalligi, ko'ndalang mielit <ref name="tennisfoundation">{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}</ref> kasallangan. <ref name="tennisfoundation">{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/ "Tennis Foundation – Tennis in Britain"]. Archived from [http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/ the original] on 9 September 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2012</span>.</cite></ref> U o'n yildan ko'proq vaqt davomida belidan pastga falaj bo'lgan, ammo keyin asta-sekin tik turish va yordamsiz yurish qobiliyatini tiklagan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Wheelchair tennis star Gordon Reid regains feeling in legs|url=https://www.scotsman.com/sport/wheelchair-tennis-star-gordon-reid-regains-feeling-legs-1478254|ish=scotsman.com|kirish sanasi=12 May 2022}}</ref> U birinchi marta nogironlar aravachasida tennis o'ynashni 2005 yilda, Glazgodagi Scotstoun dam olish markazida sport bilan tanishtirganida boshlagan. U 2006 yilda BBC tomonidan yilning eng yaxshi yosh sport shaxsi tanlovining 10 nafar finalisti qatorida bo'lgan. 2007 yilda Rid Buyuk Britaniyaning eng yosh erkaklar o'rtasidagi yakkalik milliy chempioni bo'ldi va u 2007 yilgi Jahon terma jamoasi kubogida Buyuk Britaniyaning o'smirlar jamoasida g'olib chiqdi. U 16 yoshida 2008-yilgi Pekin Paralimpiya o‘yinlarida Paralimpiya o‘yinlarida qatnashganligi uning eng katta yutug‘i deb hisoblaydi.  Yoshligida Rid o'z mashg'ulotlarini o'qish bilan birlashtirdi va 2009 yilda Ermitaj akademiyasida o'qiganidan so'ng matematika, ingliz tili va biologiya bo'yicha oliy o'quv yurtlarini topshirdi. U bir umrlik "Reynjers" klubini qo'llab-quvvatlab keladi va ularning uchrashuvlariga muntazam ishtirok etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Gers Fan Reid Makes History|url=https://rangers.co.uk/news/headlines/gers-fan-reid-makes-history/|ish=rangers.co.uk|nashriyot=rangers.co.uk|kirish sanasi=17 September 2016}}</ref> == Tennis karerasi == [[Fayl:GR_Masters_2017.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/GR_Masters_2017.jpg/220px-GR_Masters_2017.jpg|left|thumb| Gordon Reid 2017 NEC nogironlar aravachasi tennis o'yinlarida]] [[Fayl:GR_US_Open_2017.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/GR_US_Open_2017.jpg/220px-GR_US_Open_2017.jpg|left|thumb| Gordon Rid 2017 yilgi AQSh ochiq chempionatida]] Reid o'zining birinchi nogironlar aravachasi tennisi unvonini 2005 yil aprel oyida kasalxonadan chiqqanidan olti hafta o'tgach, Glazgodagi nogironlar aravachasi tennis turnirida B divizionida g'olib bo'lganida qo'lga kiritdi. U 2007-yilda 15 yoshida Britaniyaning eng yosh milliy chempioni va 2008-yil sentabr oyi oxirida 18 yoshga to‘lishidan qisqa vaqt oldin eng yosh britaniyalik erkaklar o‘rtasida 1-raqamli bo‘ldi. <ref name="tennisfoundation">{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}</ref> 2006 yilgi Britaniya Ochiq chempionatida u erkaklar va o'smirlar o'rtasidagi yakkalik bahslarida g'olib chiqdi va yilni 2006 yil BBC tomonidan yilning eng yaxshi yosh sportchisi nominatsiyasiga kiritilgan 10 nafar finalistlar orasida yakunlashga erishdi. <ref name="tennisfoundation">{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/ "Tennis Foundation – Tennis in Britain"]. Archived from [http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/ the original] on 9 September 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2012</span>.</cite></ref> 2007 yilda u Fransiyaning Tarbes shahrida bo'lib o'tgan Junior Masters musobaqasida o'g'il bolalar o'rtasidagi juftlik bahslarida g'olib chiqdi va ko'p o'tmay, 2007 yilda Prestonda bo'lib o'tgan North West Challenge musobaqasida erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida g'alaba qozonib, o'zining birinchi NEC g'ildirakli stulda tennis bo'yicha yakkalik musobaqasi unvonini qo'lga kiritdi. U 2007 yilda Invacare Jahon Jamoa Kubogida g'olib bo'lgan GB Junior jamoasi a'zosi sifatida mag'lubiyatga uchramagan 2008 va 2009 yillarda o'smirlar o'rtasida juftlik bahslarida g'alaba qozongan. Fransiyaning Tarbes shahridagi magistrlar va 2009 yil yanvar oyida o'g'il bolalarning yakkalik reytingida jahon 1-o'rinni egalladi, u o'zining so'nggi mavsumida o'zining yoshligida bu pozitsiyani saqlab qoldi. U Buyuk Britaniyaga 2008 yilgi Invacare World Team Cup musobaqasida erkaklar o'rtasidagi Jahon 2-guruhini yutib olishga, 2009 yilda 1-jahon guruhida beshinchi o'rinni egallashga yordam berdi va 2010 yilda Turkiyada to'rtinchi o'rinni egalladi. <ref name="tennisfoundation">{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/ "Tennis Foundation – Tennis in Britain"]. Archived from [http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/ the original] on 9 September 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2012</span>.</cite></ref> Rid 2009-yilda Shotlandiyada yilning eng yaxshi tennischisi deb topildi. Juftlik o'yinchisi sifatida u birinchi marta 2009 yilda yil yakuni bo'yicha juftlik Masters musobaqasida qatnashish huquqini qo'lga kiritdi, u erda u vengriyalik hamkori Laslo Farkas bilan sakkizta juftlikning beshinchi o'rnini egalladi. == Karyera statistikasi == === Katta Dubulg'a musobaqalari jadvallari === {{Performance key|short=yes}} ==== Nogironlar aravachasidagi yakkalik: 6 (2 ta unvon, 4 ta ikkinchi o‘rin) ==== {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 2013 yil ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! SR ! W–L |- | colspan="16" style="text-align:left;" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwgA">V</b></nowiki> | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="thistle" | F | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="ffebcd" | QF | 1/9 | - |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | bgcolor="ffebcd" | QF | style="background:thistle;" | F | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | style="background:thistle;" | F | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | 0 / 10 | - |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | NH | NH | NH | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwsA">V</b></nowiki> | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | NH | bgcolor="thistle" | F | bgcolor="ffebcd" | QF | 1/6 | - |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:yellow;" | SF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | NH | style="background:yellow;" | SF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | style="background:yellow;" | SF | - | 0 / 8 | - |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! 2 / 34 ! - |} ==== Nogironlar aravachasidagi juftliklar: 27 (18 ta unvon, 9 ta ikkinchi o'rin) ==== {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 2013 yil ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! SR ! W–L |- | colspan="14" style="text-align:left;" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwAQM">V</b></nowiki> | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwAQo">V</b></nowiki> | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwAQ0">V</b></nowiki> | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwARA">V</b></nowiki> | 4/9 | - |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwARw">V</b></nowiki> | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwAR8">V</b></nowiki> | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwASg">V</b></nowiki> | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwASs">V</b></nowiki> | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwAS4">V</b></nowiki> | 5/10 | - |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | bgcolor="ffebcd" | 4 | bgcolor="ffebcd" | 3 | style="background:thistle;" | F | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwATw">V</b></nowiki> | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwAT8">V</b></nowiki> | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwAUI">V</b></nowiki> | style="background:thistle;" | F | NH | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwAUg">V</b></nowiki> | style="background:thistle;" | F | 4/9 | - |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwAVY">V</b></nowiki> | NH | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwAVo">V</b></nowiki> | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwAV0">V</b></nowiki> | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwAWA">V</b></nowiki> | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwAWM">V</b></nowiki> | style="background:lime;" | <nowiki><b id="mwAWY">V</b></nowiki> | - | 6/8 | - |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! 19/36 ! - |} === Finallar === ==== Nogironlar aravachasidagi yakkalik: 6 (2 ta unvon, 4 ta ikkinchi o‘rin) ==== {| class="sortable wikitable" !Natija ! style="width:25px;" | Yil ! style="width:130px;" | Turnir ! style="width:20px;" | Yuzaki ! style="width:180px;" | Raqib ! class="unsortable" style="width:90px;" | Hisob |- style="background:#ffc;" | style="background:#98FB98;" | G'alaba qozon | 2016 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Qattiq |{{Bayroqikon|BEL}}</img> [[Yoaxim Jerard]] | 7–6 <sup>(9–7)</sup>, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#FFA07A;" | Yo'qotish | 2016 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | Loy |{{Bayroqikon|ARG}}</img> [[Gustavo Fernandes (tennis)|Gustavo Fernandes]] | 6–7 <sup>(1–7)</sup>, 1–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98FB98;" | G'alaba qozon | 2016 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{Bayroqikon|SWE}}</img> [[Stefan Olsson]] | 6–1, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#FFA07A;" | Yo'qotish | 2019 | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiqligi]] <small>(2)</small> | Loy |{{Bayroqikon|ARG}}</img> Gustavo Fernandes | 1–6, 3–6 |- style="background:#ffc;" | style="background:#FFA07A;" | Yo'qotish | 2020 | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Qattiq |{{Bayroqikon|JPN}}</img>[[Shingo Kunieda]] | 4–6, 4–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#FFA07A;" | Yo'qotish | 2021 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{Bayroqikon|BEL}}</img>[[Yoaxim Jerard]] | 2–6, 6–7 <sup>(2–7)</sup> |} ==== Nogironlar aravachasidagi juftliklar: 27 (18 ta unvon, 9 ta ikkinchi o'rin) ==== {| class="sortable wikitable" style="font-size:97%" !Outcome !Year ! width="130" |Championship !Surface ! width="160" |Partner ! width="170" |Opponents ! width="140" |Score |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="FFA07A" |Runner-up |2013 |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |Clay |{{Bayroqikon|NED}} [[Ronald Vink]] |{{Bayroqikon|FRA}} [[Stéphane Houdet]]<br /><br />{{Bayroqikon|JPN}} [[Shingo Kunieda]] |6–3, 4–6, [6–10] |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Runner-up |2014 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |Hard |{{Bayroqikon|NED}} [[Maikel Scheffers]] |{{Bayroqikon|FRA}} Stéphane Houdet<br /><br />{{Bayroqikon|JPN}} Shingo Kunieda |3–6, 3–6 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="FFA07A" |Runner-up |2014 |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |Hard |{{Bayroqikon|NED}} Maikel Scheffers |{{Bayroqikon|FRA}} Stéphane Houdet<br /><br />{{Bayroqikon|JPN}} Shingo Kunieda |2–6, 6–2, 6–7<sup>(4–7)</sup> |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Runner-up |2015 |Australian Open |Hard |{{Bayroqikon|ARG}} [[Gustavo Fernández (tennis)|Gustavo Fernández]] |{{Bayroqikon|FRA}} Stéphane Houdet<br /><br />{{Bayroqikon|JPN}} Shingo Kunieda |2–6, 1–6 |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="98FB98" |Winner |2015 |French Open |Clay |{{Bayroqikon|JPN}} [[Shingo Kunieda]] |{{Bayroqikon|ARG}} [[Gustavo Fernández (tennis)|Gustavo Fernández]]<br /><br />{{Bayroqikon|FRA}} [[Nicolas Peifer]] |6–1, 7–6<sup>(7–1)</sup> |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Runner-up |2015 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |Grass |{{Bayroqikon|FRA}} [[Michaël Jeremiasz]] |{{Bayroqikon|ARG}} Gustavo Fernández<br /><br />{{Bayroqikon|FRA}} Nicolas Peifer |5–7, 7–5, 2–6 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |Winner |2015 |US Open |Hard |{{Bayroqikon|FRA}} [[Stéphane Houdet]] |{{Bayroqikon|FRA}} [[Michaël Jeremiasz]]<br /><br />{{Bayroqikon|FRA}} Nicolas Peifer |6–3, 6–1 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Runner-up |2016 |Australian Open |Hard |{{Bayroqikon|JPN}} Shingo Kunieda |{{Bayroqikon|FRA}} Stéphane Houdet<br /><br />{{Bayroqikon|FRA}} Nicolas Peifer |3–6, 6–3, 5–7 |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="98FB98" |Winner |2016 |French Open <small>(2)</small> |Clay |{{Bayroqikon|JPN}} Shingo Kunieda |{{Bayroqikon|FRA}} Michaël Jeremiasz<br /><br />{{Bayroqikon|SWE}} [[Stefan Olsson]] |6–3, 6–2 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |Winner |2016 |Wimbledon |Grass |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|FRA}} Stéphane Houdet<br /><br />{{Bayroqikon|FRA}} Nicolas Peifer |4–6, 6–1, 7–6<sup>(8–6)</sup> |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="98FB98" |Winner |2017 |Australian Open |Hard |{{Bayroqikon|BEL}} Joachim Gérard |{{Bayroqikon|ARG}} Gustavo Fernández<br /><br />{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |6–3, 3–6, [10–3] |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="FFA07A" |Runner-up |2017 |French Open |Clay |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|FRA}} Stéphane Houdet<br /><br />{{Bayroqikon|FRA}} Nicolas Peifer |4–6, 3–6 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |Winner |2017 |Wimbledon <small>(2)</small> |Grass |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|FRA}} Stéphane Houdet<br /><br />{{Bayroqikon|FRA}} Nicolas Peifer |6–7<sup>(5–7)</sup>, 7–5, 7–6<sup>(7–3)</sup> |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |Winner |2017 |US Open <small>(2)</small> |Hard |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|FRA}} Stéphane Houdet<br /><br />{{Bayroqikon|FRA}} Nicolas Peifer |7–5, 6–4 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Runner-up |2018 |Australian Open |Hard |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|FRA}} Stéphane Houdet<br /><br />{{Bayroqikon|FRA}} Nicolas Peifer |4–6, 2–6 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |Winner |2018 |Wimbledon <small>(3)</small> |Grass |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|BEL}} Joachim Gérard<br /><br />{{Bayroqikon|SWE}} Stefan Olsson |6–1, 6–4 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |Winner |2018 |US Open <small>(3)</small> |Hard |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|FRA}} Stéphane Houdet<br /><br />{{Bayroqikon|FRA}} Nicolas Peifer |5–7, 6–3, [11–9] |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="FFA07A" |Runner-up |2019 |Wimbledon |Grass |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|BEL}} Joachim Gérard<br /><br />{{Bayroqikon|SWE}} Stefan Olsson |4–6, 2–6 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |Winner |2019 |US Open <small>(4)</small> |Hard |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|ARG}} Gustavo Fernández<br /><br />{{Bayroqikon|JPN}} Shingo Kunieda |1–6, 6–4, [11–9] |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="98FB98" |Winner |2020 |Australian Open <small>(2)</small> |Hard |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|FRA}} Stéphane Houdet<br /><br />{{Bayroqikon|FRA}} Nicolas Peifer |4–6, 6–4, [10–7] |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="98FB98" |Winner |2020 |French Open <small>(3)</small> |Hard |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|ARG}} Gustavo Fernández<br /><br />{{Bayroqikon|JPN}} Shingo Kunieda |7–6<sup>(7–4)</sup>, 1–6, [10–3] |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |Winner |2020 |US Open <small>(5)</small> |Hard |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|FRA}} Stéphane Houdet<br /><br />{{Bayroqikon|FRA}} Nicolas Peifer |6–4, 6–1 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="98FB98" |Winner |2021 |Australian Open <small>(3)</small> |Hard |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|FRA}} Stéphane Houdet<br /><br />{{Bayroqikon|FRA}} Nicolas Peifer |7–5, 7–6<sup>(7–3)</sup> |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="98FB98" |Winner |2021 |French Open <small>(4)</small> |Hard |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|FRA}} Stéphane Houdet<br /><br />{{Bayroqikon|FRA}} Nicolas Peifer |6-3, 6-0 |- bgcolor="CCFFCC" | bgcolor="98FB98" |Winner |2021 |Wimbledon <small>(4)</small> |Grass |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|NED}} Tom Egberink<br /><br />{{Bayroqikon|BEL}} Joachim Gerard |7–5, 6–2 |- bgcolor="CCCCFF" | bgcolor="98FB98" |Winner |2021 |US Open <small>(6)</small> |Hard |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|ARG}} Gustavo Fernández<br /><br />{{Bayroqikon|JPN}} Shingo Kunieda |6-2, 6–1 |- bgcolor="FFFFCC" | bgcolor="98FB98" |Winner |2022 |Australian Open <small>(3)</small> |Hard |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|ARG}} Gustavo Fernández<br /><br />{{Bayroqikon|JPN}} Shingo Kunieda |6–2, 4–6, [10–7] |- bgcolor="EBC2AF" | bgcolor="98FB98" |Winner |2022 |French Open <small>(5)</small> |Hard |{{Bayroqikon|GBR}} Alfie Hewett |{{Bayroqikon|ARG}} Gustavo Fernández<br /><br />{{Bayroqikon|JPN}} Shingo Kunieda |7–6<sup>(7–5)</sup>, 7–6<sup>(7–5)</sup> |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * Gordon Reid at the British Paralympic Association * Gordon Reid at the International Paralympic Committee * {{ITF profili|gordon-reid/800274782/gbr}} * Gordon Reid at the Tennis Foundation at the Wayback Machine (archived 2012-09-09) * London 2012 Paralympic Profile at the Wayback Machine (archived 2012-11-16) * Gordon Reid London 2012 Paralympic Information at the Wayback Machine (archived 2012-09-01) {{Start box}} {{s-ach}} {{succession box|before={{flagicon|JPN}} [[Shingo Kunieda]]|after=''Incumbent''|title=[[ITF World Champions#Men's wheelchair|ITF Wheelchair Tennis World Champion]]|years=2016}} {{S-end}} {{French Open Wheelchair tennis men's doubles champions}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1991-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Sport musobaqalari roʻyxati]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] beis9s33eg6x8guyb30kak1xl9w9lo1 2726473 2726434 2022-07-31T08:39:56Z Umidjon Yuldashev 72956 wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|country={{Great Britain}}|residence=[[Glazgo]], Shotlandiya, Buyuk Britaniya|birth_date={{Birth date and age|1991|10|02|df=y}}|birth_place=[[Aleksandriya, West Dunbartonshire|Aleksandriya]], [[Shotlandiya]], Birlashgan Qirollik|height={{convert|1.75|m|ftin|abbr=on}}|turnedpro=2012|plays=Chapaqay|highestsinglesranking=No. '''1''' (2016 yil 19 sentyabr)|currentsinglesranking=No. 4 (2022 yil 20 iyun)|AustralianOpenresult='''W''' ([[2016 yil Australian Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar o‘rtasidagi yakkalik|2016]])|FrenchOpenresult=F ([[2016 Fransiya Ochiq – nogironlar aravachasidagi erkaklar o‘rtasidagi yakkalik|2016]], [[2019 Fransiya Ochiq – Nogironlar aravachasidagi erkaklar o‘rtasidagi yakkalik|2019]])|Wimbledonresult='''W'''([[2016-yilgi Uimbldon chempionati – nogironlar aravachasidagi erkaklar o‘rtasidagi yakkalik|2016]])|USOpenresult=SF ([[2013 US Open – Wheelchair men's singles|2013]], [[2017 US Open – Wheelchair men's singles|2017]], [[2021 US Open – Wheelchair men's singles|2021]])|Othertournaments=Yes|WheelchairTennisMastersresult=F (2016, 2017)|Paralympicsresult=[[File:Gold medal Paralympics.svg|20px]] Oltin Medal ([[Wheelchair tennis at the 2016 Summer Paralympics – Men's singles|2016]]) [[File:Bronze medal Paralympics.svg|20px]] Bronza Medal ([[Wheelchair tennis at the 2020 Summer Paralympics – Men's singles|2020]])|highestdoublesranking=No. '''1''' (2015 yil 9-noyabr)|currentdoublesranking=No. 2 (20 June 2022)|AustralianOpenDoublesresult='''W''' ([[2017 Australian Open – Wheelchair men's doubles|2017]], [[2020 Australian Open – Wheelchair men's doubles|2020]], '''[[2021 Australian Open – Wheelchair men's doubles|2021]]''', [[2022 Australian Open – Wheelchair men's doubles|2022]])|FrenchOpenDoublesresult='''W''' ([[2015 French Open – Wheelchair men's doubles|2015]], [[2016 French Open – Wheelchair men's doubles|2016]], [[2020 French Open – Wheelchair men's doubles|2020]], '''[[2021 French Open – Wheelchair men's doubles|2021]]''', [[2022 French Open - Wheelchair men's doubles|2022]])|WimbledonDoublesresult='''W''' ([[2016 Wimbledon Championships – Wheelchair men's doubles|2016]], [[2017 Wimbledon Championships – Wheelchair men's doubles|2017]], [[2018 Wimbledon Championships – Wheelchair men's doubles|2018]], '''[[2021 Wimbledon Championships – Wheelchair men's doubles|2021]]''')|USOpenDoublesresult='''W''' ([[2015 US Open – Wheelchair men's doubles|2015]], [[2017 US Open – Wheelchair men's doubles|2017]], [[2018 US Open – Wheelchair men's doubles|2018]], [[2019 US Open – Wheelchair men's doubles|2019]], [[2020 US Open – Wheelchair men's doubles|2020]], '''[[2021 US Open – Wheelchair men's doubles|2021]]''')|OthertournamentsDoubles=Yes|WheelchairTennisMastersDoublesresult='''W''' (2013, 2015, 2017, 2021)|ParalympicsDoublesresult=[[File:Silver medal Paralympics.svg|20px]] Kumush Medal ([[Wheelchair tennis at the 2016 Summer Paralympics – Men's doubles|2016]], [[Wheelchair tennis at the 2020 Summer Paralympics – Men's doubles|2020]])|updated=17 January 2022}} '''Gordon "Gio" Reid''' (1991 yil 2 oktyabrda tug'ilgan) - britaniyalik professional nogironlar aravachasi tennischisi . U yakkalik bahslarida 4-oʻrinni, juftlik bahslarida esa 1-oʻrinni egallab kelmoqda. <ref name="tennisfoundation">{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}</ref> U Paralimpiya o‘yinlarining oltin, kumush va bronza medallari sovrindori, yakkalik bahslarida ikki karra “Katta dubulg‘a” chempioni va juftlik bahslarda esa o‘n to‘qqiz karra “Katta dubulg‘a” chempioni. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.dailyrecord.co.uk/news/local-news/gordon-reid-makes-history-gold-8876917|sarlavha=Gordon Reid makes history with gold medal victory at 2016 Paralympics|ism=Carla|muallif=Donald|sana=20 September 2016}}</ref> U 2008 yilda Pekinda o'tkazilgan birinchi marta yozgi Paralimpiya o'yinlarida Buyuk Britaniya uchun kurashgan. U London-2012da yakkalik bahslarida va juftlik bahslarida chorak finalga qadar yetib kelgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.london2012.com/paralympics/athlete/reid-gordon-5505294/|sarlavha=London 2012 Paralympics – Ceremonies, Medals, Torch Relay|ish=london2012.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121116101717/http://www.london2012.com/paralympics/athlete/reid-gordon-5505294/|arxivsana=16 November 2012}}</ref> U Rio—2016da erkaklar o‘rtasidagi yakkalik bahslarida Paralimpiya o‘yinlarida oltin, finalida hamkori Alfi Xvett bilan juftlik bahslarida kumush medalni qo‘lga kiritdi. Tokio-2020da Rid Xyuett bilan yakkalik bahslarida bronza, juftlik bahslarida kumush medalni qo‘lga kiritdi. Keyinchalik bu juftlik 2021 yilda to'rtta asosiy musobaqada g'alaba qozonib, taqvim yilini "Katta dubulg'a" da yakunladi. Ular hozirda 2019-yildagi Uimbldondan buyon “Katta Dubulg‘a”da mag‘lub bo‘lmagan holda ketma-ket 10 ta g‘alaba qozonishmoqda. == Yoshlik == Reid 1991 yil 2 oktyabrda G'arbiy Dunbartonshirning Iskandariya shahrida tug'ilgan. U tennischi oiladan chiqqan va olti yoshida ikki ukasi va singlisi bilan birga Helensburgh Lawn Tennis Clubda tennis o'ynashni boshlagan, u 2004 yilda kam uchraydigan umurtqa pog'onasi kasalligi, ko'ndalang mielit <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}</ref> kasallangan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}</ref> U o'n yildan ko'proq vaqt davomida belidan pastga falaj bo'lgan, ammo keyin asta-sekin tik turish va yordamsiz yurish qobiliyatini tiklagan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Wheelchair tennis star Gordon Reid regains feeling in legs|url=https://www.scotsman.com/sport/wheelchair-tennis-star-gordon-reid-regains-feeling-legs-1478254|ish=scotsman.com|kirish sanasi=12 May 2022}}</ref> U birinchi marta nogironlar aravachasida tennis o'ynashni 2005 yilda, Glazgodagi Scotstoun dam olish markazida sport bilan tanishtirganida boshlagan. U 2006 yilda BBC tomonidan yilning eng yaxshi yosh sport shaxsi tanlovining 10 nafar finalisti qatorida bo'lgan. 2007 yilda Rid Buyuk Britaniyaning eng yosh erkaklar o'rtasidagi yakkalik milliy chempioni bo'ldi va u 2007 yilgi Jahon terma jamoasi kubogida Buyuk Britaniyaning o'smirlar jamoasida g'olib chiqdi. U 16 yoshida 2008-yilgi Pekin Paralimpiya o‘yinlarida Paralimpiya o‘yinlarida qatnashganligi uning eng katta yutug‘i deb hisoblaydi.  Yoshligida Rid o'z mashg'ulotlarini o'qish bilan birlashtirdi va 2009 yilda Ermitaj akademiyasida o'qiganidan so'ng matematika, ingliz tili va biologiya bo'yicha oliy o'quv yurtlarini topshirdi. U bir umrlik "Reynjers" klubini qo'llab-quvvatlab keladi va ularning uchrashuvlariga muntazam ishtirok etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Gers Fan Reid Makes History|url=https://rangers.co.uk/news/headlines/gers-fan-reid-makes-history/|ish=rangers.co.uk|nashriyot=rangers.co.uk|kirish sanasi=17 September 2016}}</ref> == Tennis karerasi == [[Fayl:GR_Masters_2017.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/GR_Masters_2017.jpg/220px-GR_Masters_2017.jpg|left|thumb| Gordon Reid 2017 NEC nogironlar aravachasi tennis o'yinlarida]] [[Fayl:GR_US_Open_2017.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/GR_US_Open_2017.jpg/220px-GR_US_Open_2017.jpg|left|thumb| Gordon Rid 2017 yilgi AQSh ochiq chempionatida]] Reid o'zining birinchi nogironlar aravachasi tennisi unvonini 2005 yil aprel oyida kasalxonadan chiqqanidan olti hafta o'tgach, Glazgodagi nogironlar aravachasi tennis turnirida B divizionida g'olib bo'lganida qo'lga kiritdi. U 2007-yilda 15 yoshida Britaniyaning eng yosh milliy chempioni va 2008-yil sentabr oyi oxirida 18 yoshga to‘lishidan qisqa vaqt oldin eng yosh britaniyalik erkaklar o‘rtasida 1-raqamli bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}</ref> 2006 yilgi Britaniya Ochiq chempionatida u erkaklar va o'smirlar o'rtasidagi yakkalik bahslarida g'olib chiqdi va yilni 2006 yil BBC tomonidan yilning eng yaxshi yosh sportchisi nominatsiyasiga kiritilgan 10 nafar finalistlar orasida yakunlashga erishdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}</ref> 2007 yilda u Fransiyaning Tarbes shahrida bo'lib o'tgan Junior Masters musobaqasida o'g'il bolalar o'rtasidagi juftlik bahslarida g'olib chiqdi va ko'p o'tmay, 2007 yilda Prestonda bo'lib o'tgan North West Challenge musobaqasida erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida g'alaba qozonib, o'zining birinchi NEC g'ildirakli stulda tennis bo'yicha yakkalik musobaqasi unvonini qo'lga kiritdi. U 2007 yilda Invacare Jahon Jamoa Kubogida g'olib bo'lgan GB Junior jamoasi a'zosi sifatida mag'lubiyatga uchramagan 2008 va 2009 yillarda o'smirlar o'rtasida juftlik bahslarida g'alaba qozongan. Fransiyaning Tarbes shahridagi magistrlar va 2009 yil yanvar oyida o'g'il bolalarning yakkalik reytingida jahon 1-o'rinni egalladi, u o'zining so'nggi mavsumida o'zining yoshligida bu pozitsiyani saqlab qoldi. U Buyuk Britaniyaga 2008 yilgi Invacare World Team Cup musobaqasida erkaklar o'rtasidagi Jahon 2-guruhini yutib olishga, 2009 yilda 1-jahon guruhida beshinchi o'rinni egallashga yordam berdi va 2010 yilda Turkiyada to'rtinchi o'rinni egalladi. <ref name="tennisfoundation">{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/ "Tennis Foundation – Tennis in Britain"]. Archived from [http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/ the original] on 9 September 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2012</span>.</cite></ref> Rid 2009-yilda Shotlandiyada yilning eng yaxshi tennischisi deb topildi. Juftlik o'yinchisi sifatida u birinchi marta 2009 yilda yil yakuni bo'yicha juftlik Masters musobaqasida qatnashish huquqini qo'lga kiritdi, u erda u vengriyalik hamkori Laslo Farkas bilan sakkizta juftlikning beshinchi o'rnini egalladi. == Karyera statistikasi == ==== Nogironlar aravachasidagi yakkalik: 6 (2 ta unvon, 4 ta ikkinchi o‘rin) ==== {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 2013 yil ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! SR ! W–L |- | colspan="16" style="text-align:left;" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | style="background:lime;" | W | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="thistle" | F | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="ffebcd" | QF | 1/9 | - |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | bgcolor="ffebcd" | QF | style="background:thistle;" | F | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | style="background:thistle;" | F | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | 0 / 10 | - |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | NH | NH | NH | style="background:lime;" | W | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | NH | bgcolor="thistle" | F | bgcolor="ffebcd" | QF | 1/6 | - |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:yellow;" | SF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | NH | style="background:yellow;" | SF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | style="background:yellow;" | SF | - | 0 / 8 | - |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! 2 / 34 ! - |} ==== Nogironlar aravachasidagi juftliklar: 27 (18 ta unvon, 9 ta ikkinchi o'rin) ==== {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 2013 yil ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! SR ! W–L |- | colspan="14" style="text-align:left;" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:lime;" | W | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | 4/9 | - |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | 5/10 | - |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | bgcolor="ffebcd" | 4 | bgcolor="ffebcd" | 3 | style="background:thistle;" | F | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | style="background:thistle;" | F | NH | style="background:lime;" | W | style="background:thistle;" | F | 4/9 | - |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:lime;" | W | NH | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | - | 6/8 | - |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! 19/36 ! - |} === Finallar === ==== Nogironlar aravachasidagi yakkalik: 6 (2 ta unvon, 4 ta ikkinchi o‘rin) ==== {| class="sortable wikitable" !Natija ! style="width:25px;" | Yil ! style="width:130px;" | Turnir ! style="width:20px;" | Yuzaki ! style="width:180px;" | Raqib ! class="unsortable" style="width:90px;" | Hisob |- style="background:#ffc;" | style="background:#98FB98;" | G'alaba qozon | 2016 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Qattiq |{{BEL}} [[Yoaxim Jerard]] | 7–6 <sup>(9–7)</sup>, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#FFA07A;" | Yo'qotish | 2016 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | Loy |{{ARG}} [[Gustavo Fernandes (tennis)|Gustavo Fernandes]] | 6–7 <sup>(1–7)</sup>, 1–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98FB98;" | G'alaba qozon | 2016 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{SWE}} [[Stefan Olsson]] | 6–1, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#FFA07A;" | Yo'qotish | 2019 | [[Fransiya ochiq chempionati]] <small>(2)</small> | Loy |{{ARG}} Gustavo Fernandes | 1–6, 3–6 |- style="background:#ffc;" | style="background:#FFA07A;" | Yo'qotish | 2020 | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Qattiq |{{JPN}} [[Shingo Kunieda]] | 4–6, 4–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#FFA07A;" | Yo'qotish | 2021 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{BEL}} [[Yoaxim Jerard]] | 2–6, 6–7 <sup>(2–7)</sup> |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * Gordon Reid at the British Paralympic Association * Gordon Reid at the International Paralympic Committee * {{ITF profili|gordon-reid/800274782/gbr}} * Gordon Reid at the Tennis Foundation at the Wayback Machine (archived 2012-09-09) * London 2012 Paralympic Profile at the Wayback Machine (archived 2012-11-16) * Gordon Reid London 2012 Paralympic Information at the Wayback Machine (archived 2012-09-01) {{Start box}} {{s-ach}} {{succession box|before={{flagicon|JPN}} [[Shingo Kunieda]]|after=''Amaldagi''|title=[[ITF World Champions#Men's wheelchair|Nogironlar aravachasida tennis bo‘yicha ITF bo‘yicha jahon chempioni]]|years=2016}} {{S-end}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1991-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Sport musobaqalari roʻyxati]] dc6e7ckffv55j0qlcypj36bwm1ezjfq 2726481 2726473 2022-07-31T08:42:30Z Optima D 72251 wikitext text/x-wiki {{AT|O‘zbekcha Vikipediya qoidalariga mos ravishda yaratilmagan}} {{Tennischi bilgiqutisi|country={{Great Britain}}|residence=[[Glazgo]], Shotlandiya, Buyuk Britaniya|birth_date={{Birth date and age|1991|10|02|df=y}}|birth_place=[[Aleksandriya, West Dunbartonshire|Aleksandriya]], [[Shotlandiya]], Birlashgan Qirollik|height={{convert|1.75|m|ftin|abbr=on}}|turnedpro=2012|plays=Chapaqay|highestsinglesranking=No. '''1''' (2016 yil 19 sentyabr)|currentsinglesranking=No. 4 (2022 yil 20 iyun)|AustralianOpenresult='''W''' ([[2016 yil Australian Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar o‘rtasidagi yakkalik|2016]])|FrenchOpenresult=F ([[2016 Fransiya Ochiq – nogironlar aravachasidagi erkaklar o‘rtasidagi yakkalik|2016]], [[2019 Fransiya Ochiq – Nogironlar aravachasidagi erkaklar o‘rtasidagi yakkalik|2019]])|Wimbledonresult='''W'''([[2016-yilgi Uimbldon chempionati – nogironlar aravachasidagi erkaklar o‘rtasidagi yakkalik|2016]])|USOpenresult=SF ([[2013 US Open – Wheelchair men's singles|2013]], [[2017 US Open – Wheelchair men's singles|2017]], [[2021 US Open – Wheelchair men's singles|2021]])|Othertournaments=Yes|WheelchairTennisMastersresult=F (2016, 2017)|Paralympicsresult=[[File:Gold medal Paralympics.svg|20px]] Oltin Medal ([[Wheelchair tennis at the 2016 Summer Paralympics – Men's singles|2016]]) [[File:Bronze medal Paralympics.svg|20px]] Bronza Medal ([[Wheelchair tennis at the 2020 Summer Paralympics – Men's singles|2020]])|highestdoublesranking=No. '''1''' (2015 yil 9-noyabr)|currentdoublesranking=No. 2 (20 June 2022)|AustralianOpenDoublesresult='''W''' ([[2017 Australian Open – Wheelchair men's doubles|2017]], [[2020 Australian Open – Wheelchair men's doubles|2020]], '''[[2021 Australian Open – Wheelchair men's doubles|2021]]''', [[2022 Australian Open – Wheelchair men's doubles|2022]])|FrenchOpenDoublesresult='''W''' ([[2015 French Open – Wheelchair men's doubles|2015]], [[2016 French Open – Wheelchair men's doubles|2016]], [[2020 French Open – Wheelchair men's doubles|2020]], '''[[2021 French Open – Wheelchair men's doubles|2021]]''', [[2022 French Open - Wheelchair men's doubles|2022]])|WimbledonDoublesresult='''W''' ([[2016 Wimbledon Championships – Wheelchair men's doubles|2016]], [[2017 Wimbledon Championships – Wheelchair men's doubles|2017]], [[2018 Wimbledon Championships – Wheelchair men's doubles|2018]], '''[[2021 Wimbledon Championships – Wheelchair men's doubles|2021]]''')|USOpenDoublesresult='''W''' ([[2015 US Open – Wheelchair men's doubles|2015]], [[2017 US Open – Wheelchair men's doubles|2017]], [[2018 US Open – Wheelchair men's doubles|2018]], [[2019 US Open – Wheelchair men's doubles|2019]], [[2020 US Open – Wheelchair men's doubles|2020]], '''[[2021 US Open – Wheelchair men's doubles|2021]]''')|OthertournamentsDoubles=Yes|WheelchairTennisMastersDoublesresult='''W''' (2013, 2015, 2017, 2021)|ParalympicsDoublesresult=[[File:Silver medal Paralympics.svg|20px]] Kumush Medal ([[Wheelchair tennis at the 2016 Summer Paralympics – Men's doubles|2016]], [[Wheelchair tennis at the 2020 Summer Paralympics – Men's doubles|2020]])|updated=17 January 2022}} '''Gordon "Gio" Reid''' (1991 yil 2 oktyabrda tug'ilgan) - britaniyalik professional nogironlar aravachasi tennischisi . U yakkalik bahslarida 4-oʻrinni, juftlik bahslarida esa 1-oʻrinni egallab kelmoqda. <ref name="tennisfoundation">{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}</ref> U Paralimpiya o‘yinlarining oltin, kumush va bronza medallari sovrindori, yakkalik bahslarida ikki karra “Katta dubulg‘a” chempioni va juftlik bahslarda esa o‘n to‘qqiz karra “Katta dubulg‘a” chempioni. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.dailyrecord.co.uk/news/local-news/gordon-reid-makes-history-gold-8876917|sarlavha=Gordon Reid makes history with gold medal victory at 2016 Paralympics|ism=Carla|muallif=Donald|sana=20 September 2016}}</ref> U 2008 yilda Pekinda o'tkazilgan birinchi marta yozgi Paralimpiya o'yinlarida Buyuk Britaniya uchun kurashgan. U London-2012da yakkalik bahslarida va juftlik bahslarida chorak finalga qadar yetib kelgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.london2012.com/paralympics/athlete/reid-gordon-5505294/|sarlavha=London 2012 Paralympics – Ceremonies, Medals, Torch Relay|ish=london2012.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121116101717/http://www.london2012.com/paralympics/athlete/reid-gordon-5505294/|arxivsana=16 November 2012}}</ref> U Rio—2016da erkaklar o‘rtasidagi yakkalik bahslarida Paralimpiya o‘yinlarida oltin, finalida hamkori Alfi Xvett bilan juftlik bahslarida kumush medalni qo‘lga kiritdi. Tokio-2020da Rid Xyuett bilan yakkalik bahslarida bronza, juftlik bahslarida kumush medalni qo‘lga kiritdi. Keyinchalik bu juftlik 2021 yilda to'rtta asosiy musobaqada g'alaba qozonib, taqvim yilini "Katta dubulg'a" da yakunladi. Ular hozirda 2019-yildagi Uimbldondan buyon “Katta Dubulg‘a”da mag‘lub bo‘lmagan holda ketma-ket 10 ta g‘alaba qozonishmoqda. == Yoshlik == Reid 1991 yil 2 oktyabrda G'arbiy Dunbartonshirning Iskandariya shahrida tug'ilgan. U tennischi oiladan chiqqan va olti yoshida ikki ukasi va singlisi bilan birga Helensburgh Lawn Tennis Clubda tennis o'ynashni boshlagan, u 2004 yilda kam uchraydigan umurtqa pog'onasi kasalligi, ko'ndalang mielit <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}</ref> kasallangan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}</ref> U o'n yildan ko'proq vaqt davomida belidan pastga falaj bo'lgan, ammo keyin asta-sekin tik turish va yordamsiz yurish qobiliyatini tiklagan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Wheelchair tennis star Gordon Reid regains feeling in legs|url=https://www.scotsman.com/sport/wheelchair-tennis-star-gordon-reid-regains-feeling-legs-1478254|ish=scotsman.com|kirish sanasi=12 May 2022}}</ref> U birinchi marta nogironlar aravachasida tennis o'ynashni 2005 yilda, Glazgodagi Scotstoun dam olish markazida sport bilan tanishtirganida boshlagan. U 2006 yilda BBC tomonidan yilning eng yaxshi yosh sport shaxsi tanlovining 10 nafar finalisti qatorida bo'lgan. 2007 yilda Rid Buyuk Britaniyaning eng yosh erkaklar o'rtasidagi yakkalik milliy chempioni bo'ldi va u 2007 yilgi Jahon terma jamoasi kubogida Buyuk Britaniyaning o'smirlar jamoasida g'olib chiqdi. U 16 yoshida 2008-yilgi Pekin Paralimpiya o‘yinlarida Paralimpiya o‘yinlarida qatnashganligi uning eng katta yutug‘i deb hisoblaydi.  Yoshligida Rid o'z mashg'ulotlarini o'qish bilan birlashtirdi va 2009 yilda Ermitaj akademiyasida o'qiganidan so'ng matematika, ingliz tili va biologiya bo'yicha oliy o'quv yurtlarini topshirdi. U bir umrlik "Reynjers" klubini qo'llab-quvvatlab keladi va ularning uchrashuvlariga muntazam ishtirok etdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Gers Fan Reid Makes History|url=https://rangers.co.uk/news/headlines/gers-fan-reid-makes-history/|ish=rangers.co.uk|nashriyot=rangers.co.uk|kirish sanasi=17 September 2016}}</ref> == Tennis karerasi == [[Fayl:GR_Masters_2017.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/GR_Masters_2017.jpg/220px-GR_Masters_2017.jpg|left|thumb| Gordon Reid 2017 NEC nogironlar aravachasi tennis o'yinlarida]] [[Fayl:GR_US_Open_2017.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/GR_US_Open_2017.jpg/220px-GR_US_Open_2017.jpg|left|thumb| Gordon Rid 2017 yilgi AQSh ochiq chempionatida]] Reid o'zining birinchi nogironlar aravachasi tennisi unvonini 2005 yil aprel oyida kasalxonadan chiqqanidan olti hafta o'tgach, Glazgodagi nogironlar aravachasi tennis turnirida B divizionida g'olib bo'lganida qo'lga kiritdi. U 2007-yilda 15 yoshida Britaniyaning eng yosh milliy chempioni va 2008-yil sentabr oyi oxirida 18 yoshga to‘lishidan qisqa vaqt oldin eng yosh britaniyalik erkaklar o‘rtasida 1-raqamli bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}</ref> 2006 yilgi Britaniya Ochiq chempionatida u erkaklar va o'smirlar o'rtasidagi yakkalik bahslarida g'olib chiqdi va yilni 2006 yil BBC tomonidan yilning eng yaxshi yosh sportchisi nominatsiyasiga kiritilgan 10 nafar finalistlar orasida yakunlashga erishdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}</ref> 2007 yilda u Fransiyaning Tarbes shahrida bo'lib o'tgan Junior Masters musobaqasida o'g'il bolalar o'rtasidagi juftlik bahslarida g'olib chiqdi va ko'p o'tmay, 2007 yilda Prestonda bo'lib o'tgan North West Challenge musobaqasida erkaklar o'rtasidagi yakkalik bahslarida g'alaba qozonib, o'zining birinchi NEC g'ildirakli stulda tennis bo'yicha yakkalik musobaqasi unvonini qo'lga kiritdi. U 2007 yilda Invacare Jahon Jamoa Kubogida g'olib bo'lgan GB Junior jamoasi a'zosi sifatida mag'lubiyatga uchramagan 2008 va 2009 yillarda o'smirlar o'rtasida juftlik bahslarida g'alaba qozongan. Fransiyaning Tarbes shahridagi magistrlar va 2009 yil yanvar oyida o'g'il bolalarning yakkalik reytingida jahon 1-o'rinni egalladi, u o'zining so'nggi mavsumida o'zining yoshligida bu pozitsiyani saqlab qoldi. U Buyuk Britaniyaga 2008 yilgi Invacare World Team Cup musobaqasida erkaklar o'rtasidagi Jahon 2-guruhini yutib olishga, 2009 yilda 1-jahon guruhida beshinchi o'rinni egallashga yordam berdi va 2010 yilda Turkiyada to'rtinchi o'rinni egalladi. <ref name="tennisfoundation">{{Veb manbasi|url=http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|sarlavha=Tennis Foundation – Tennis in Britain<!-- Bot generated title -->|kirish sanasi=13 November 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/|arxivsana=9 September 2012}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20120909193408/http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/ "Tennis Foundation – Tennis in Britain"]. Archived from [http://www.tennisfoundation.org.uk/disabilitytennis/Wheelchair-Tennis/Wheelchair-Performance/Gordon-Reid/ the original] on 9 September 2012<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 November</span> 2012</span>.</cite></ref> Rid 2009-yilda Shotlandiyada yilning eng yaxshi tennischisi deb topildi. Juftlik o'yinchisi sifatida u birinchi marta 2009 yilda yil yakuni bo'yicha juftlik Masters musobaqasida qatnashish huquqini qo'lga kiritdi, u erda u vengriyalik hamkori Laslo Farkas bilan sakkizta juftlikning beshinchi o'rnini egalladi. == Karyera statistikasi == ==== Nogironlar aravachasidagi yakkalik: 6 (2 ta unvon, 4 ta ikkinchi o‘rin) ==== {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 2013 yil ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! SR ! W–L |- | colspan="16" style="text-align:left;" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | style="background:lime;" | W | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="thistle" | F | bgcolor="yellow" | SF | bgcolor="ffebcd" | QF | 1/9 | - |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | bgcolor="ffebcd" | QF | style="background:thistle;" | F | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | style="background:thistle;" | F | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | 0 / 10 | - |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | NH | NH | NH | style="background:lime;" | W | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | NH | bgcolor="thistle" | F | bgcolor="ffebcd" | QF | 1/6 | - |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:yellow;" | SF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | NH | style="background:yellow;" | SF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | bgcolor="ffebcd" | QF | style="background:yellow;" | SF | - | 0 / 8 | - |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! 2 / 34 ! - |} ==== Nogironlar aravachasidagi juftliklar: 27 (18 ta unvon, 9 ta ikkinchi o'rin) ==== {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 2013 yil ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! SR ! W–L |- | colspan="14" style="text-align:left;" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:lime;" | W | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | 4/9 | - |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | 5/10 | - |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | bgcolor="ffebcd" | 4 | bgcolor="ffebcd" | 3 | style="background:thistle;" | F | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | style="background:thistle;" | F | NH | style="background:lime;" | W | style="background:thistle;" | F | 4/9 | - |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:lime;" | W | NH | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | style="background:lime;" | W | - | 6/8 | - |- ! style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! - ! 19/36 ! - |} === Finallar === ==== Nogironlar aravachasidagi yakkalik: 6 (2 ta unvon, 4 ta ikkinchi o‘rin) ==== {| class="sortable wikitable" !Natija ! style="width:25px;" | Yil ! style="width:130px;" | Turnir ! style="width:20px;" | Yuzaki ! style="width:180px;" | Raqib ! class="unsortable" style="width:90px;" | Hisob |- style="background:#ffc;" | style="background:#98FB98;" | G'alaba qozon | 2016 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Qattiq |{{BEL}} [[Yoaxim Jerard]] | 7–6 <sup>(9–7)</sup>, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#FFA07A;" | Yo'qotish | 2016 yil | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | Loy |{{ARG}} [[Gustavo Fernandes (tennis)|Gustavo Fernandes]] | 6–7 <sup>(1–7)</sup>, 1–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#98FB98;" | G'alaba qozon | 2016 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{SWE}} [[Stefan Olsson]] | 6–1, 6–4 |- style="background:#ebc2af;" | style="background:#FFA07A;" | Yo'qotish | 2019 | [[Fransiya ochiq chempionati]] <small>(2)</small> | Loy |{{ARG}} Gustavo Fernandes | 1–6, 3–6 |- style="background:#ffc;" | style="background:#FFA07A;" | Yo'qotish | 2020 | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Qattiq |{{JPN}} [[Shingo Kunieda]] | 4–6, 4–6 |- style="background:#cfc;" | style="background:#FFA07A;" | Yo'qotish | 2021 yil | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | O't |{{BEL}} [[Yoaxim Jerard]] | 2–6, 6–7 <sup>(2–7)</sup> |} == Manbalar == {{Manbalar}} == Tashqi havolalar == * Gordon Reid at the British Paralympic Association * Gordon Reid at the International Paralympic Committee * {{ITF profili|gordon-reid/800274782/gbr}} * Gordon Reid at the Tennis Foundation at the Wayback Machine (archived 2012-09-09) * London 2012 Paralympic Profile at the Wayback Machine (archived 2012-11-16) * Gordon Reid London 2012 Paralympic Information at the Wayback Machine (archived 2012-09-01) {{Start box}} {{s-ach}} {{succession box|before={{flagicon|JPN}} [[Shingo Kunieda]]|after=''Amaldagi''|title=[[ITF World Champions#Men's wheelchair|Nogironlar aravachasida tennis bo‘yicha ITF bo‘yicha jahon chempioni]]|years=2016}} {{S-end}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1991-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Sport musobaqalari roʻyxati]] aagejc5t0e1elj5q7hyl0nfclj6ci8t Foydalanuvchi munozarasi:Xosiyat Baxtiyorova 3 759000 2726435 2022-07-31T08:17:06Z Optima D 72251 /* Xush kelibsiz */ yangi mavzu wikitext text/x-wiki == Xush kelibsiz == {{Hello|[[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 08:17, 31-Iyul 2022 (UTC)}} [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 08:17, 31-Iyul 2022 (UTC) 8l24ryjpe1na52oqsm7yvrimdb3ybkf Foydalanuvchi:Xosiyat Developer 2 759001 2726439 2022-07-31T08:20:09Z Optima D 72251 „{{dasturchi}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{dasturchi}} d5b2dkveyn88rhvy7czw36nw65s2k7f Foydalanuvchi munozarasi:Xosiyat Developer 3 759002 2726440 2022-07-31T08:20:34Z Optima D 72251 /* Xush kelibsiz */ yangi mavzu wikitext text/x-wiki == Xush kelibsiz == {{Hello|[[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 08:20, 31-Iyul 2022 (UTC)}} [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 08:20, 31-Iyul 2022 (UTC) 0hv7uct5z2po3hd8qaldkqaqisht0s9 Gabriel Mercado 0 759003 2726447 2022-07-31T08:26:27Z Wknewpages 74325 „[[:en:Special:Redirect/revision/1081505825|Gabriel Mercado]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Gabriel Mercado|tasvir=FRA-ARG (16) (cropped).jpg|izoh=Mercado [[Argentina national football team|Argentina]] terma jamoasining [[2018-yilgi FIFA Jahon chempionatida]]|toʻliqism=Gabriel Iván Mercado<ref name=FIFA>{{cite web |url=https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF |title=FIFA World Cup Russia 2018: List of Players: Argentina |publisher=FIFA |page=1 |date=15 July 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190611000407/https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF |archive-date=11 June 2019}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1987|3|18|df=y}}<ref name=FIFA/>|tavallud_joyi=[[Puerto Madryn]], {{ARG}}|boʻyi=1.81 m<ref>{{Cite web|url=https://internacional.com.br/futebol/yuri-alberto|title = Yuri Alberto}}</ref>|pozitsiya=[[Defender (association football)|Himoyachi]]|joriyklub=[[Sport Club Internacional|Internacional]]|klubraqami=25|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Racing Club de Avellaneda|Racing Club]]|yillar1=2006–2010|klublar1=[[Racing Club de Avellaneda|Racing Club]]|isht1=96|gollar1=1|yillar2=2010–2012|klublar2=[[Estudiantes de La Plata|Estudiantes LP]]|isht2=66|gollar2=10|yillar3=2012–2016|klublar3=[[Club Atlético River Plate|River Plate]]|isht3=94|gollar3=5|yillar4=2016–2019|klublar4=[[Sevilla FC|Sevilla]]|isht4=78|gollar4=5|yillar5=2019–2021|klublar5=[[Al-Rayyan SC|Al-Rayyan]]|isht5=40|gollar5=4|yillar6=2021–|klublar6=[[Sport Club Internacional|Internacional]]|isht6=11|gollar6=1|milliyyillar1=2007|milliyyillar2=2010–2019|milliyjamoa1=[[Argentina national under-20 football team|Argentina U20]]|milliyjamoa2=[[Argentina national football team|Argentina]]|milliyisht1=11|milliyisht2=25|milliygollar1=0|milliygollar2=4|club-update=05:18, 29 November 2021 (UTC)|medallar={{MedalSport|Men's [[Association football|football]]}} {{MedalCountry|{{fb|ARG}}}} {{MedalCompetition|[[FIFA U-20 World Cup]]}} {{Medal|Winner|[[2007 FIFA World Youth Championship|2007]]|[[Argentina national under-20 football team|U-20 Team]]}}}} '''Gabriel Iván Mercado''' (1987-yil, 18-martda tugʻilgan) — argentinalik professional [[Futbol|futbolchi]], Internacional jamoasida oʻynaydi. Asosan o'ng qanot himoyachisi, markaziy himoyachi sifatida ham o'ynashi mumkin edi. U o'z faoliyatini 2012-yilda River Platega qo'shilishdan oldin Racing Club va Estudiantes bilan boshlagan va oltita mahalliy va xalqaro turnirlarda, jumladan 2015 Kupa Libertadoresda g'olib chiqqan. 2016-yilda u 2,5 million yevro evaziga Sevillaga o‘tgan. Mercado [[Argentina milliy futbol terma jamoasi|Argentina terma jamoasi]] safida 2010-yilda debyut qilgan va Copa America Centenario musobaqasida ikkinchi oʻrinni egallagan, shuningdek, 2018-yilgi FIFA Jahon chempionatida ishtirok etgan jamoasining bir qismi edi. == Klub karyerasi == === Yoshligi === Chubutning Puerto Madrin shahrida tug'ilgan Merkado 2007-yilning 21-fevralida San Lorenzoga qarshi o'yinda 0:1 hisobida mag'lub bo'lgan Racing klubidagi professional debyutini o'tkazdi. U o'zini Racing birinchi jamoasining doimiy a'zosi sifatida ko'rsatish uchun bordi. 2010-yil iyul oyida Mercado Estudiantes de La Plata kompaniyasiga 800 000 dollar va 50% huquqlari evaziga qo'shildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=6 July 2010 |title=Mercado, nuevo jugador de Estudiantes |language=es |work=ESPN Deportes |url=http://espndeportes.espn.go.com/news/story?id=1055223&s=arg&type=story |access-date=6 July 2010}}</ref> U o'zining debyut mavsumida Aperturani qo'lga kiritdi va 2012-yilgacha klubda qoldi. 2012-yilning iyul oyida u River Plate bilan shartnoma imzoladi. === Sevilla === 2016-yilning 4-avgustida [[La Liga|La Liganing]] Sevilla klubi River Platedan Mercadoni 2,5 million yevro evaziga 3 yillik shartnomaga imzoladi, River keyingi transfer narxining 20 foizini saqlab qoladi. U sobiq sardor Koke o'rniga vatandoshi murabbiy Jorge Sampaoli tomonidan imzolangan.<ref name="sevilla">{{Veb manbasi|url=http://www.espnfc.com/story/2923212/sevilla-sign-argentina-right-back-gabriel-mercado-to-help-replace-coke|sarlavha=Sevilla sign Argentina right-back Gabriel Mercado to help replace Coke|kirish sanasi=4 August 2016|nashriyot=ESPN FC}}</ref> U jamoadagi ilk golini 20-sentabr kuni urdi va Samir Nasrining jarima zarbasini qaytargan holda Sevilla derbisida Real Betis ustidan qozonilgan g'alabaga erishdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=20 September 2016 |title=Gabriel Mercado leads Sevilla past Betis; Málaga beat Eibar for first win |publisher=ESPN FC |url=http://www.espnfc.co.uk/spanish-primera-division/story/2955417/la-liga-gabriel-mercado-leads-sevilla-past-betis-malaga-beat-eibar-for-first-win |access-date=21 September 2016}}</ref> === Ar-Rayyan === 2019-yil, 11-iyunda Al-Rayyan SC o'zining ijtimoiy tarmoqlari orqali Mercado bilan shartnoma imzolaganini e'lon qildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 June 2019 |title=Argentina defender Gabriel MERCADO leaves Sevilla, joins Qatari club |url=http://mundoalbiceleste.com/2019/06/11/argentina-defender-gabriel-mercado-leaves-sevilla-joins-qatari-club/ |access-date=11 June 2019}}</ref> == Xalqaro martaba == === Yoshlar safida === Mercado Argentinaning 20 yoshgacha bo'lgan yoshlar jamoasini 2007-yilda Paragvayda bo'lib o'tgan Janubiy Amerika yoshlar chempionatida va 2007-yilda Kanadada bo'lib o'tgan FIFA U-20 Jahon chempionatida himoya qilgan. === Kattalar safida === Mercado 2010-yil, 10-fevralda Yamaykani 2:1 hisobida mag‘lub etgan [[Diego Maradona|Diego Maradonaning]] argentinalik futbolchilardan iborat jamoasiga qo‘shilish uchun chaqirilganidan so‘ng [[Argentina milliy futbol terma jamoasi|Argentina terma jamoasidagi]] xalqaro maydondagi debyutini o‘tkazdi. Mercado Argentina terma jamoasi uchun 2016-yilgi Amerika Kubogi Centenario jamoasida birinchi o'rinni egallagan, finalda Chiliga qarshi to'liq 120 daqiqa davomida o'ynagan va penaltilar seriyasida 4:2 hisobida mag'lub bo'lgan.<ref name="sevilla">{{Veb manbasi|url=http://www.espnfc.com/story/2923212/sevilla-sign-argentina-right-back-gabriel-mercado-to-help-replace-coke|sarlavha=Sevilla sign Argentina right-back Gabriel Mercado to help replace Coke|kirish sanasi=4 August 2016|nashriyot=ESPN FC}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.espnfc.com/story/2923212/sevilla-sign-argentina-right-back-gabriel-mercado-to-help-replace-coke "Sevilla sign Argentina right-back Gabriel Mercado to help replace Coke"]. </cite></ref> 2018-yil may oyida Mercado Argentinaning 2018-yilda Rossiyada bo‘lib o‘tadigan futbol bo‘yicha Jahon chempionati uchun dastlabki 35 kishilik [[Argentina milliy futbol terma jamoasi|tarkibiga kiritildi]];<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.goal.com/en-gb/amp/news/revealed-every-world-cup-2018-squad-23-man-preliminary-lists/oa0atsduflsv1nsf6oqk576rb|sarlavha=Revealed: Every World Cup 2018 squad - 23-man & preliminary lists & when will they be announced?|ish=Goal.com|kirish sanasi=17 June 2018}}</ref> o'sha oyning oxirida u Jorge Sampaolining turnir uchun yakuniy 23 kishilik tarkibiga kiritildi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/sport/football/world-cup/argentina-world-cup-squad-paulo-dybala-mauro-icardi-a8362096.html|sarlavha=Argentina World Cup squad: Paulo Dybala included but Mauro Icardi misses out on 23-man group for Russia|ish=The Independent|sana=21 May 2018|kirish sanasi=17 June 2018}}</ref> 30-iyun kuni [[Fransiya milliy futbol terma jamoasi|Fransiyaga]] qarshi 1/8 final o‘yinida Mercado 4:3 hisobida mag‘lub bo‘lib, Argentinani musobaqadan chiqarib yubordi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/live/football/43976007|sarlavha=France 4-3 Argentina|nashriyot=BBC Sport|muallif=Emlyn Begley|sana=30 June 2018|kirish sanasi=30 June 2018}}</ref> == Karyera statistikasi == === Xalqaro === {{Updated|2019-yil, 22-mart holatiga ko'ra}}<ref>{{NFT player|36085|Gabriel Mercado|accessdate=26 June 2018}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" ! colspan="3" |[[Argentina milliy futbol terma jamoasi|Argentina]] |- ! Yil !O'yin !Gol |- | 2010-yil | 1 | 0 |- | 2011-yil | 0 | 0 |- | 2012-yil | 0 | 0 |- | 2013-yil | 0 | 0 |- | 2014-yil | 0 | 0 |- | 2015-yil | 1 | 0 |- | 2016-yil | 10 | 2 |- | 2017-yil | 5 | 1 |- | 2018-yil | 7 | 1 |- | 2019-yil | 1 | 0 |- ! Jami ! 25 ! 4 |} : ''Gollar va natijalar birinchi navbatda Argentinaning gollari ro'yxatini ko'rsatadi'' {| class="wikitable" !Yo'q. ! Sana ! Joy ! Raqib ! Hisob ! Natija ! Musobaqa |- |{{Center|1}} | 2016-yil, 24-mart | Estadio Nacional Julio Martinez Pradanos, [[Santyago]], Chili |{{Fb|CHI}} |{{Center|'''2'''–1}} |{{Center|2–1}} | rowspan="2" | [[FIFA Jahon chempionati 2018 saralash bosqichi (CONMEBOL)|2018 FIFA Jahon chempionati saralashi]] |- |{{Center|2}} | 2016-yil, 29-mart | Estadio Mario Alberto Kempes, [[Kordova]], Argentina |{{Fb|BOL}} |{{Center|'''1'''–0}} |{{Center|2–0}} |- |{{Center|3}} | 2017-yil, 9-iyun | Melburn Kriket maydoni, [[Melburn]], Avstraliya |{{Fb|BRA}} |{{Center|'''1'''–0}} |{{Center|1–0}} | 2017 Superklasiko de las Amerika |- |{{Center|4}} | 2018-yil, 30-iyun | Qozon Arena, [[Qozon]], Rossiya |{{Fb|FRA}} |{{Center|'''2'''–1}} |{{Center|3–4}} | 2018 FIFA Jahon chempionati |} == Faxrlar == '''Estudiantes''' * Argentina Primera divizioni: 2010 Apertura '''River Plate''' * Argentina Primera divizioni: Torneo Final 2014 * Campeonato kubogi: 2013–14 * Copa Sudamerikana: 2014-yil * Recopa Sudamericana: 2015-yil * Libertadores kubogi: 2015-yil * Copa Suruga Bank: 2015-yil * Argentina kubogi: 2016-yil '''Argentina''' * FIFA U-20 Jahon chempionati: 2007-yil * Amerika kubogi sovrindori: 2016-yil * Amerika Superklasikosi: 2017-yil == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20120314175550/http://www.futbolxxi.com/Futbolista.aspx?ID=13511&SEOFutbolista=Mercado+Gabrien+Ivan Gabriel Merkado – XXI Futboldagi Argentina Primerasi statistikasi] (in Spanish) * {{NFT player|36085}} saytida * [http://www.football-lineups.com/players/player.php?route=6632 Gabriel Merkado futbol tarkibidagi] [[Turkum:Argentinalik futbolchilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1987-yilda tugʻilganlar]] 02yeealyfl2i88mwa1wxtg2u0u8t2cn 2726449 2726447 2022-07-31T08:27:16Z Wknewpages 74325 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Gabriel Mercado|tasvir=FRA-ARG (16) (cropped).jpg|izoh=Mercado [[Argentina national football team|Argentina]] terma jamoasining [[2018-yilgi FIFA Jahon chempionatida]]|toʻliqism=Gabriel Iván Mercado<ref name=FIFA>{{cite web |url=https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF |title=FIFA World Cup Russia 2018: List of Players: Argentina |publisher=FIFA |page=1 |date=15 July 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190611000407/https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF |archive-date=11 June 2019}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1987|3|18|df=y}}<ref name=FIFA/>|tavallud_joyi=[[Puerto Madryn]], {{ARG}}|boʻyi=1.81 m<ref>{{Cite web|url=https://internacional.com.br/futebol/yuri-alberto|title = Yuri Alberto}}</ref>|pozitsiya=[[Defender (association football)|Himoyachi]]|joriyklub=[[Sport Club Internacional|Internacional]]|klubraqami=25|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Racing Club de Avellaneda|Racing Club]]|yillar1=2006-2010|klublar1=[[Racing Club de Avellaneda|Racing Club]]|isht1=96|gollar1=1|yillar2=2010-2012|klublar2=[[Estudiantes de La Plata|Estudiantes LP]]|isht2=66|gollar2=10|yillar3=2012-2016|klublar3=[[Club Atlético River Plate|River Plate]]|isht3=94|gollar3=5|yillar4=2016-2019|klublar4=[[Sevilla FC|Sevilla]]|isht4=78|gollar4=5|yillar5=2019-2021|klublar5=[[Al-Rayyan SC|Al-Rayyan]]|isht5=40|gollar5=4|yillar6=2021-|klublar6=[[Sport Club Internacional|Internacional]]|isht6=11|gollar6=1|milliyyillar1=2007|milliyyillar2=2010-2019|milliyjamoa1=[[Argentina national under-20 football team|Argentina U20]]|milliyjamoa2=[[Argentina national football team|Argentina]]|milliyisht1=11|milliyisht2=25|milliygollar1=0|milliygollar2=4|club-update=05:18, 29 November 2021 (UTC)|medallar={{MedalSport|Men's [[Association football|football]]}} {{MedalCountry|{{fb|ARG}}}} {{MedalCompetition|[[FIFA U-20 World Cup]]}} {{Medal|Winner|[[2007 FIFA World Youth Championship|2007]]|[[Argentina national under-20 football team|U-20 Team]]}}}} '''Gabriel Iván Mercado''' (1987-yil, 18-martda tugʻilgan) — argentinalik professional [[Futbol|futbolchi]], Internacional jamoasida oʻynaydi. Asosan oʻng qanot himoyachisi, markaziy himoyachi sifatida ham oʻynashi mumkin edi. U oʻz faoliyatini 2012-yilda River Platega qoʻshilishdan oldin Racing Club va Estudiantes bilan boshlagan va oltita mahalliy va xalqaro turnirlarda, jumladan 2015 Kupa Libertadoresda gʻolib chiqqan. 2016-yilda u 2,5 million yevro evaziga Sevillaga o‘tgan. Mercado [[Argentina milliy futbol terma jamoasi|Argentina terma jamoasi]] safida 2010-yilda debyut qilgan va Copa America Centenario musobaqasida ikkinchi oʻrinni egallagan, shuningdek, 2018-yilgi FIFA Jahon chempionatida ishtirok etgan jamoasining bir qismi edi. == Klub karyerasi == === Yoshligi === Chubutning Puerto Madrin shahrida tugʻilgan Merkado 2007-yilning 21-fevralida San Lorenzoga qarshi oʻyinda 0:1 hisobida magʻlub boʻlgan Racing klubidagi professional debyutini oʻtkazdi. U oʻzini Racing birinchi jamoasining doimiy aʼzosi sifatida koʻrsatish uchun bordi. 2010-yil iyul oyida Mercado Estudiantes de La Plata kompaniyasiga 800 000 dollar va 50 % huquqlari evaziga qoʻshildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=6 July 2010 |title=Mercado, nuevo jugador de Estudiantes |language=es |work=ESPN Deportes |url=http://espndeportes.espn.go.com/news/story?id=1055223&s=arg&type=story |access-date=6 July 2010}}</ref> U oʻzining debyut mavsumida Aperturani qoʻlga kiritdi va 2012-yilgacha klubda qoldi. 2012-yilning iyul oyida u River Plate bilan shartnoma imzoladi. === Sevilla === 2016-yilning 4-avgustida [[La Liga|La Liganing]] Sevilla klubi River Platedan Mercadoni 2,5 million yevro evaziga 3 yillik shartnomaga imzoladi, River keyingi transfer narxining 20 foizini saqlab qoladi. U sobiq sardor Koke oʻrniga vatandoshi murabbiy Jorge Sampaoli tomonidan imzolangan.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.espnfc.com/story/2923212/sevilla-sign-argentina-right-back-gabriel-mercado-to-help-replace-coke|sarlavha=Sevilla sign Argentina right-back Gabriel Mercado to help replace Coke|kirish sanasi=4 August 2016|nashriyot=ESPN FC}}</ref> U jamoadagi ilk golini 20-sentabr kuni urdi va Samir Nasrining jarima zarbasini qaytargan holda Sevilla derbisida Real Betis ustidan qozonilgan gʻalabaga erishdi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=20 September 2016 |title=Gabriel Mercado leads Sevilla past Betis; Málaga beat Eibar for first win |publisher=ESPN FC |url=http://www.espnfc.co.uk/spanish-primera-division/story/2955417/la-liga-gabriel-mercado-leads-sevilla-past-betis-malaga-beat-eibar-for-first-win |access-date=21 September 2016}}</ref> === Ar-Rayyan === 2019-yil, 11-iyunda Al-Rayyan SC oʻzining ijtimoiy tarmoqlari orqali Mercado bilan shartnoma imzolaganini eʼlon qildi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 June 2019 |title=Argentina defender Gabriel MERCADO leaves Sevilla, joins Qatari club |url=http://mundoalbiceleste.com/2019/06/11/argentina-defender-gabriel-mercado-leaves-sevilla-joins-qatari-club/ |access-date=11 June 2019}}</ref> == Xalqaro martaba == === Yoshlar safida === Mercado Argentinaning 20 yoshgacha boʻlgan yoshlar jamoasini 2007-yilda Paragvayda boʻlib oʻtgan Janubiy Amerika yoshlar chempionatida va 2007-yilda Kanadada boʻlib oʻtgan FIFA U-20 Jahon chempionatida himoya qilgan. === Kattalar safida === Mercado 2010-yil, 10-fevralda Yamaykani 2:1 hisobida mag‘lub etgan [[Diego Maradona|Diego Maradonaning]] argentinalik futbolchilardan iborat jamoasiga qo‘shilish uchun chaqirilganidan so‘ng [[Argentina milliy futbol terma jamoasi|Argentina terma jamoasidagi]] xalqaro maydondagi debyutini o‘tkazdi. Mercado Argentina terma jamoasi uchun 2016-yilgi Amerika Kubogi Centenario jamoasida birinchi oʻrinni egallagan, finalda Chiliga qarshi toʻliq 120 daqiqa davomida oʻynagan va penaltilar seriyasida 4:2 hisobida magʻlub boʻlgan.<ref name="sevilla">{{Veb manbasi|url=http://www.espnfc.com/story/2923212/sevilla-sign-argentina-right-back-gabriel-mercado-to-help-replace-coke|sarlavha=Sevilla sign Argentina right-back Gabriel Mercado to help replace Coke|kirish sanasi=4 August 2016|nashriyot=ESPN FC}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.espnfc.com/story/2923212/sevilla-sign-argentina-right-back-gabriel-mercado-to-help-replace-coke „Sevilla sign Argentina right-back Gabriel Mercado to help replace Coke“]. </cite></ref> 2018-yil may oyida Mercado Argentinaning 2018-yilda Rossiyada bo‘lib o‘tadigan futbol bo‘yicha Jahon chempionati uchun dastlabki 35 kishilik [[Argentina milliy futbol terma jamoasi|tarkibiga kiritildi]];<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.goal.com/en-gb/amp/news/revealed-every-world-cup-2018-squad-23-man-preliminary-lists/oa0atsduflsv1nsf6oqk576rb|sarlavha=Revealed: Every World Cup 2018 squad - 23-man & preliminary lists & when will they be announced?|ish=Goal.com|kirish sanasi=17 June 2018}}</ref> oʻsha oyning oxirida u Jorge Sampaolining turnir uchun yakuniy 23 kishilik tarkibiga kiritildi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/sport/football/world-cup/argentina-world-cup-squad-paulo-dybala-mauro-icardi-a8362096.html|sarlavha=Argentina World Cup squad: Paulo Dybala included but Mauro Icardi misses out on 23-man group for Russia|ish=The Independent|sana=21 May 2018|kirish sanasi=17 June 2018}}</ref> 30-iyun kuni [[Fransiya milliy futbol terma jamoasi|Fransiyaga]] qarshi 1/8 final o‘yinida Mercado 4:3 hisobida mag‘lub bo‘lib, Argentinani musobaqadan chiqarib yubordi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/live/football/43976007|sarlavha=France 4-3 Argentina|nashriyot=BBC Sport|muallif=Emlyn Begley|sana=30 June 2018|kirish sanasi=30 June 2018}}</ref> == Karyera statistikasi == === Xalqaro === {{Updated|2019-yil, 22-mart holatiga ko'ra}}<ref>{{NFT player|36085|Gabriel Mercado|accessdate=26 June 2018}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" ! colspan="3" |[[Argentina milliy futbol terma jamoasi|Argentina]] |- ! Yil !Oʻyin !Gol |- | 2010-yil | 1 | 0 |- | 2011-yil | 0 | 0 |- | 2012-yil | 0 | 0 |- | 2013-yil | 0 | 0 |- | 2014-yil | 0 | 0 |- | 2015-yil | 1 | 0 |- | 2016-yil | 10 | 2 |- | 2017-yil | 5 | 1 |- | 2018-yil | 7 | 1 |- | 2019-yil | 1 | 0 |- ! Jami ! 25 ! 4 |} : ''Gollar va natijalar birinchi navbatda Argentinaning gollari roʻyxatini koʻrsatadi'' {| class="wikitable" !Yoʻq. ! Sana ! Joy ! Raqib ! Hisob ! Natija ! Musobaqa |- |{{Center|1}} | 2016-yil, 24-mart | Estadio Nacional Julio Martinez Pradanos, [[Santyago]], Chili |{{Fb|CHI}} |{{Center|'''2'''–1}} |{{Center|2–1}} | rowspan="2" | [[FIFA Jahon chempionati 2018 saralash bosqichi (CONMEBOL)|2018 FIFA Jahon chempionati saralashi]] |- |{{Center|2}} | 2016-yil, 29-mart | Estadio Mario Alberto Kempes, [[Kordova]], Argentina |{{Fb|BOL}} |{{Center|'''1'''–0}} |{{Center|2–0}} |- |{{Center|3}} | 2017-yil, 9-iyun | Melburn Kriket maydoni, [[Melburn]], Avstraliya |{{Fb|BRA}} |{{Center|'''1'''–0}} |{{Center|1–0}} | 2017 Superklasiko de las Amerika |- |{{Center|4}} | 2018-yil, 30-iyun | Qozon Arena, [[Qozon]], Rossiya |{{Fb|FRA}} |{{Center|'''2'''–1}} |{{Center|3–4}} | 2018 FIFA Jahon chempionati |} == Faxrlar == '''Estudiantes''' * Argentina Primera divizioni: 2010 Apertura '''River Plate''' * Argentina Primera divizioni: Torneo Final 2014 * Campeonato kubogi: 2013-14 * Copa Sudamerikana: 2014-yil * Recopa Sudamericana: 2015-yil * Libertadores kubogi: 2015-yil * Copa Suruga Bank: 2015-yil * Argentina kubogi: 2016-yil '''Argentina''' * FIFA U-20 Jahon chempionati: 2007-yil * Amerika kubogi sovrindori: 2016-yil * Amerika Superklasikosi: 2017-yil == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://web.archive.org/web/20120314175550/http://www.futbolxxi.com/Futbolista.aspx?ID=13511&SEOFutbolista=Mercado+Gabrien+Ivan Gabriel Merkado — XXI Futboldagi Argentina Primerasi statistikasi] (in Spanish) * {{NFT player|36085}} saytida * [http://www.football-lineups.com/players/player.php?route=6632 Gabriel Merkado futbol tarkibidagi] [[Turkum:Argentinalik futbolchilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1987-yilda tugʻilganlar]] a0pef1iv8axud0b0a1tbyykv6m6rpin Munozara:Gabriel Mercado 1 759004 2726452 2022-07-31T08:27:56Z Wknewpages 74325 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Nyu-Yorkda ta'lim 0 759005 2726466 2022-07-31T08:36:41Z Umidjon Yuldashev 72956 „[[:ru:Special:Redirect/revision/124199190|Образование в Нью-Йорке]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki [[Fayl:Low_Memorial_Library_Columbia_University_NYC.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Low_Memorial_Library_Columbia_University_NYC.jpg/220px-Low_Memorial_Library_Columbia_University_NYC.jpg|right|thumb| [[Columbia universiteti|Kolumbiya universiteti]] kichik xotira kutubxonasi]] '''Nyu-Yorkdagi''' ta'lim tizimi ko'plab davlat va xususiy ta'lim muassasalari tomonidan ta'minlanadi. [[New York (shahar)|Nyu-Yorkda]] milliy va dunyodagi eng nufuzli kutubxonalar, universitetlar va tadqiqot markazlari joylashgan. Shahar Qo'shma Shtatlardagi har qanday shaharning Milliy Sog'liqni saqlash institutlari bilan taqqoslaganda ikkinchi eng katta mablag' oluvchi hisoblanadi. [[Michael Bloomberg|Maykl Blumberg]] rahbarligida maktablarda katta islohot boshlandi. Nyu-Yorkda Barnard kolleji, [[Columbia universiteti|Kolumbiya universiteti]], Cooper Union, Fordham universiteti, Long-Aylend universiteti, Manxetten kolleji, Nyu-York texnologiya instituti, Nyu-York universiteti, Peys universiteti, Pratt instituti, Von nomidagi Aeronavtika va texnologiya kolleji va Yeshiva universiteti kabi ko'plab milliy universitet va kollejlar mavjud. Shaharda o'nlab boshqa xususiy kollej va universitetlar, jumladan, Avliyo Frensisk kolleji, Juilliard maktabi va Tasviriy san'at maktabi kabi ko'plab diniy va maxsus muassasalar mavjud. Nyu-York shahar ta'lim departamenti tomonidan boshqariladigan Nyu-York shahar jamoat maktablari tizimi dunyodagi eng katta tizimdir. 1700 dan ortiq davlat maktablarida 1,1 milliondan ortiq o'quvchi tahsil oladi, ularning umumiy byudjeti taxminan 25 milliard dollarni tashkil qiladi. Stuyvesant o'rta maktabi, Bronks o'rta maktabi va [[Bruklin]] texnik o'rta maktabi kabi ko'plab ixtisoslashtirilgan maktablar mavjud. Shaharda 900 ga yaqin xususiy va diniy maktablar mavjud. Shaharda 15 ta umummilliy akademik tibbiyot ilmiy-tadqiqot muassasalari va tibbiyot markazlari faoliyat yuritmoqda. == Oliy ta'lim == [[Fayl:Fordham_University_Keating_Hall.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Fordham_University_Keating_Hall.JPG/220px-Fordham_University_Keating_Hall.JPG|thumb| Bronksda joylashgan Fordham universiteti Kitting xolli]] Taxminan 594 000 talaba shahardagi 110 ga yaqin universitet va kollejlarda tahsil oladi. <ref name="OneCampusNYC">{{Veb manbasi|sarlavha=OneCampusNYC|url=http://www.OneCampusNYC.com|kirish sanasi=2008-09-25|arxivurl=https://archive.is/20130131005801/http://www.onecampusnyc.com/|arxivsana=2013-01-31}}</ref> Nyu-York yiliga mamlakatdagi eng ko'p talaba bitiruvchisiga ega shtat hisoblanadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New York Observer |date=2006-07-24 |title=New York, College Town |url=http://www.observer.com/20060724/20060724___opinions_editorials-2.asp |access-date=2007-03-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20061017021414/http://www.observer.com/20060724/20060724___opinions_editorials-2.asp |archive-date=2006-10-17}}</ref> [[Columbia universiteti|Kolumbiya universiteti]], Ayvi ligasi universiteti, 1754-yilda tashkil etilgan va hozirda Metropolitanning [[Morningside Heights|Morningsayd Hayts]] shahrida joylashgan, Qo'shma Shtatlardagi beshinchi eng qadimiy oliy ta'lim muassasasidir. <ref>{{Veb manbasi|url=http://c250.columbia.edu/c250_celebrates/shaping_the_world/index.html|sarlavha=The Course of History|yil=2004|nashriyot=Columbia University|kirish sanasi=2004-11-22|arxivsana=2004-10-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20041027063129/http://c250.columbia.edu/c250_celebrates/shaping_the_world/index.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.barnard.edu/about/partnership-columbia|sarlavha=Partnership with Columbia|familiya=|ism=|sana=|ish=|nashriyot=Barnard College|til=en|kirish sanasi=2017-03-20|arxivsana=2017-03-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170309203943/https://barnard.edu/about/partnership-columbia}}</ref> Nyu-York universiteti (NYU) - Nyu-York shahrida joylashgan [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQShning]] [[Xususiy universitet|xususiy]] tadqiqot universitetidir. NYU ning asosiy kampusi [[Manhattan|Manxettenning]] Grinvich-Villejida joylashgan, ammo u shahar bo'ylab kampus binolariga ega. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.nyu.edu/global/global-academic-centers.html|sarlavha=Global Academic Centers|ish=New York University|kirish sanasi=2019-01-21|arxivsana=2015-07-10|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150710022925/http://www.nyu.edu/global/global-academic-centers.html}}</ref> <ref name="The Global Network University">{{Veb manbasi|url=http://www.nyu.edu/global/the-global-network-university.html|sarlavha=The Global Network University|ish=New York University|nashriyot=New York University|kirish sanasi=2013-08-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130825101657/http://www.nyu.edu/global/the-global-network-university.html|arxivsana=2013-08-25}}</ref> [[1831|1831-yilda asos solingan,]] u [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlardagi]] eng yirik xususiy notijorat oliy taʼlim muassasalaridan biri hisoblanadi. == Kutubxonalar == Nyu-York shahrida uchta ommaviy kutubxona tizimi mavjud: [[Manhattan|Manxetten]], Bronks va Staten oroliga xizmat ko'rsatadigan Nyu-York jamoat kutubxonasi, uning bir nechta tadqiqot kutubxonalari, jumladan '', asosiy filial'' va Shomburg "Qora madaniyat" tadqiqot markazi mavjud. Bruklin jamoat kutubxonasi [[Bruklin|Bruklin ''aholisiga xizmat ko'rsatad''i]] va dunyodagi ikkinchi yirik jamoat kutubxonasi tizimi hisoblanadi. Kvins xalq kutuxonasi [[Queens|Kvins]] hududi aholisiga xizmat ko'rsatadi. <ref name="libraryspot">{{Veb manbasi|url=http://www.libraryspot.com/lists/listlargestlibs.htm|sarlavha=Nation's Largest Libraries|nashriyot=LibrarySpot|kirish sanasi=2007-06-06|arxivsana=2007-05-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070529215517/http://www.libraryspot.com/lists/listlargestlibs.htm}}</ref> == Muzeylar == Metropolitan [[Metropoliten-muzey|san'at]] muzeyi dunyodagi eng yirik va eng muhim san'at muzeylaridan biri bo'lib, Markaziy Parkning sharqiy chekkasida joylashgan. Shuningdek, u Manxetten orolining shimoliy uchidagi Fort-Tron bog'ida Gudzon daryosiga qaragan, o'rta asr san'ati tasvirlangan "Monastrlar" deb nomlanuvchi qurilish majmuasini o'z ichiga oladi. Bruklin muzeyi Nyu-Yorkdagi ikkinchi yirik sanʼat muzeyi va Qoʻshma Shtatlardagi eng yirik muzeylardan biridir. Muzey dunyodagi yetakchi sanʼat muassasalaridan biri boʻlib, qadimiy Misr durdonalaridan tortib, koʻplab boshqa madaniyatlarning zamonaviy sanʼati va sanʼatigacha boʻlgan bir yarim milliondan ortiq buyumning doimiy toʻplamiga ega. == Manba == [[Turkum:Nyu-York Muzeylari]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 4hu2vs2lqz53nxf086q354mnuegmm5y 2726468 2726466 2022-07-31T08:37:25Z Umidjon Yuldashev 72956 wikitext text/x-wiki [[Fayl:Low_Memorial_Library_Columbia_University_NYC.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Low_Memorial_Library_Columbia_University_NYC.jpg/220px-Low_Memorial_Library_Columbia_University_NYC.jpg|right|thumb| [[Columbia universiteti|Kolumbiya universiteti]] kichik xotira kutubxonasi]] '''Nyu-Yorkdagi''' taʼlim tizimi koʻplab davlat va xususiy taʼlim muassasalari tomonidan taʼminlanadi. [[New York (shahar)|Nyu-Yorkda]] milliy va dunyodagi eng nufuzli kutubxonalar, universitetlar va tadqiqot markazlari joylashgan. Shahar Qoʻshma Shtatlardagi har qanday shaharning Milliy Sogʻliqni saqlash institutlari bilan taqqoslaganda ikkinchi eng katta mablagʻ oluvchi hisoblanadi. [[Michael Bloomberg|Maykl Blumberg]] rahbarligida maktablarda katta islohot boshlandi. Nyu-Yorkda Barnard kolleji, [[Columbia universiteti|Kolumbiya universiteti]], Cooper Union, Fordham universiteti, Long-Aylend universiteti, Manxetten kolleji, Nyu-York texnologiya instituti, Nyu-York universiteti, Peys universiteti, Pratt instituti, Von nomidagi Aeronavtika va texnologiya kolleji va Yeshiva universiteti kabi koʻplab milliy universitet va kollejlar mavjud. Shaharda oʻnlab boshqa xususiy kollej va universitetlar, jumladan, Avliyo Frensisk kolleji, Juilliard maktabi va Tasviriy sanʼat maktabi kabi koʻplab diniy va maxsus muassasalar mavjud. Nyu-York shahar taʼlim departamenti tomonidan boshqariladigan Nyu-York shahar jamoat maktablari tizimi dunyodagi eng katta tizimdir. 1700 dan ortiq davlat maktablarida 1,1 milliondan ortiq oʻquvchi tahsil oladi, ularning umumiy byudjeti taxminan 25 milliard dollarni tashkil qiladi. Stuyvesant oʻrta maktabi, Bronks oʻrta maktabi va [[Bruklin]] texnik oʻrta maktabi kabi koʻplab ixtisoslashtirilgan maktablar mavjud. Shaharda 900 ga yaqin xususiy va diniy maktablar mavjud. Shaharda 15 ta umummilliy akademik tibbiyot ilmiy-tadqiqot muassasalari va tibbiyot markazlari faoliyat yuritmoqda. == Oliy taʼlim == [[Fayl:Fordham_University_Keating_Hall.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Fordham_University_Keating_Hall.JPG/220px-Fordham_University_Keating_Hall.JPG|thumb| Bronksda joylashgan Fordham universiteti Kitting xolli]] Taxminan 594 000 talaba shahardagi 110 ga yaqin universitet va kollejlarda tahsil oladi. <ref name="OneCampusNYC">{{Veb manbasi|sarlavha=OneCampusNYC|url=http://www.OneCampusNYC.com|kirish sanasi=2008-09-25|arxivurl=https://archive.is/20130131005801/http://www.onecampusnyc.com/|arxivsana=2013-01-31}}</ref> Nyu-York yiliga mamlakatdagi eng koʻp talaba bitiruvchisiga ega shtat hisoblanadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New York Observer |date=2006-07-24 |title=New York, College Town |url=http://www.observer.com/20060724/20060724___opinions_editorials-2.asp |access-date=2007-03-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20061017021414/http://www.observer.com/20060724/20060724___opinions_editorials-2.asp |archive-date=2006-10-17}}</ref> [[Columbia universiteti|Kolumbiya universiteti]], Ayvi ligasi universiteti, 1754-yilda tashkil etilgan va hozirda Metropolitanning [[Morningside Heights|Morningsayd Hayts]] shahrida joylashgan, Qoʻshma Shtatlardagi beshinchi eng qadimiy oliy taʼlim muassasasidir. <ref>{{Veb manbasi|url=http://c250.columbia.edu/c250_celebrates/shaping_the_world/index.html|sarlavha=The Course of History|yil=2004|nashriyot=Columbia University|kirish sanasi=2004-11-22|arxivsana=2004-10-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20041027063129/http://c250.columbia.edu/c250_celebrates/shaping_the_world/index.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.barnard.edu/about/partnership-columbia|sarlavha=Partnership with Columbia|familiya=|ism=|sana=|ish=|nashriyot=Barnard College|til=en|kirish sanasi=2017-03-20|arxivsana=2017-03-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170309203943/https://barnard.edu/about/partnership-columbia}}</ref> Nyu-York universiteti (NYU) - Nyu-York shahrida joylashgan [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQShning]] [[Xususiy universitet|xususiy]] tadqiqot universitetidir. NYU ning asosiy kampusi [[Manhattan|Manxettenning]] Grinvich-Villejida joylashgan, ammo u shahar boʻylab kampus binolariga ega. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.nyu.edu/global/global-academic-centers.html|sarlavha=Global Academic Centers|ish=New York University|kirish sanasi=2019-01-21|arxivsana=2015-07-10|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150710022925/http://www.nyu.edu/global/global-academic-centers.html}}</ref> <ref name="The Global Network University">{{Veb manbasi|url=http://www.nyu.edu/global/the-global-network-university.html|sarlavha=The Global Network University|ish=New York University|nashriyot=New York University|kirish sanasi=2013-08-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130825101657/http://www.nyu.edu/global/the-global-network-university.html|arxivsana=2013-08-25}}</ref> [[1831|1831-yilda asos solingan,]] u [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlardagi]] eng yirik xususiy notijorat oliy taʼlim muassasalaridan biri hisoblanadi. == Kutubxonalar == Nyu-York shahrida uchta ommaviy kutubxona tizimi mavjud: [[Manhattan|Manxetten]], Bronks va Staten oroliga xizmat koʻrsatadigan Nyu-York jamoat kutubxonasi, uning bir nechta tadqiqot kutubxonalari, jumladan '', asosiy filial'' va Shomburg „Qora madaniyat“ tadqiqot markazi mavjud. Bruklin jamoat kutubxonasi [[Bruklin|Bruklin ''aholisiga xizmat koʻrsatad''i]] va dunyodagi ikkinchi yirik jamoat kutubxonasi tizimi hisoblanadi. Kvins xalq kutuxonasi [[Queens|Kvins]] hududi aholisiga xizmat koʻrsatadi. <ref name="libraryspot">{{Veb manbasi|url=http://www.libraryspot.com/lists/listlargestlibs.htm|sarlavha=Nation's Largest Libraries|nashriyot=LibrarySpot|kirish sanasi=2007-06-06|arxivsana=2007-05-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070529215517/http://www.libraryspot.com/lists/listlargestlibs.htm}}</ref> == Muzeylar == Metropolitan [[Metropoliten-muzey|sanʼat]] muzeyi dunyodagi eng yirik va eng muhim sanʼat muzeylaridan biri boʻlib, Markaziy Parkning sharqiy chekkasida joylashgan. Shuningdek, u Manxetten orolining shimoliy uchidagi Fort-Tron bogʻida Gudzon daryosiga qaragan, oʻrta asr sanʼati tasvirlangan „Monastrlar“ deb nomlanuvchi qurilish majmuasini oʻz ichiga oladi. Bruklin muzeyi Nyu-Yorkdagi ikkinchi yirik sanʼat muzeyi va Qoʻshma Shtatlardagi eng yirik muzeylardan biridir. Muzey dunyodagi yetakchi sanʼat muassasalaridan biri boʻlib, qadimiy Misr durdonalaridan tortib, koʻplab boshqa madaniyatlarning zamonaviy sanʼati va sanʼatigacha boʻlgan bir yarim milliondan ortiq buyumning doimiy toʻplamiga ega. == Manba == [[Turkum:Nyu-York Muzeylari]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] jo85dceqbnloqf9rd76tk2eyuybsr4h Nicolás Figal 0 759006 2726469 2022-07-31T08:38:44Z Wknewpages 74325 „[[:en:Special:Redirect/revision/1094900804|Nicolás Figal]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Nicolás Figal|tasvir=|toʻliqism=Jorge Nicolás Figal|tavallud_sana={{birth date and age|1994|4|3|df=y}}|tavallud_joyi=[[América, Buenos Aires|América]], {{ARG}}|boʻyi={{convert|1.80|m|order=flip}}<ref name="Soccerway profile">{{cite news|title=Jorge Figal profile|url=https://int.soccerway.com/players/jorge-nicolas-figal/304979/|accessdate=16 October 2016|work=Soccerway|date=16 October 2016}}</ref>|pozitsiya=[[Defender (association football)#Centre-back|Markaziy himoyachi]]|joriyklub={{flagicon|ARG}} [[Boca Juniors]]|klubraqami=4|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=|yillar1=2014–2019|klublar1=[[Club Atlético Independiente|Independiente]]|isht1=82|gollar1=2|yillar2=2016|klublar2=→ [[Club Olimpo|Olimpo]] (ijara)|isht2=16|gollar2=1|yillar3=2020–2022|klublar3=[[Inter Miami CF|Inter Miami]]|isht3=45|gollar3=1|yillar4=2022–|klublar4=[[Boca Juniors]]|isht4=10|gollar4=0|club-update=07:21, 25 June 2022 (UTC)}} '''Jorge Nicolás Figal''' (1994-yil, 3-aprelda tugʻilgan) — argentinalik professional [[Futbol|futbolchi]], Boca Juniorsda markaziy himoyachi sifatida oʻynaydi. == Klub karyerasi == Figalning karyerasi 2014-yilda o'sha paytdagi Primera B Nacional jamoasi Independiente klubi bilan boshlangan, asosiy jamoadagi debyuti 4-may kuni Gimnasia de Jujuyga qarshi o'yinda; Independiente o'yinida 1:0 hisobida mag'lub bo'ldi.<ref name="ESPN FC profile">{{Yangiliklar manbasi |date=16 October 2016 |title=Jorge Figal profile |work=ESPN FC |url=http://www.espnfc.com/player/189952/jorge-figal |access-date=16 October 2016}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.espnfc.com/player/189952/jorge-figal "Jorge Figal profile"]. </cite></ref> Figal klub bilan birinchi mavsumida barcha musobaqalarda yana beshta o'yinda maydonga tushdi va ular Primera divizioniga ko'tarildi. Uning oliy diviziondagi debyuti 2014-yilning 10-avgustida Atletico de Rafaelaga qarshi o‘z uyida 3:0 hisobida g‘alaba qozongan. 2014-yilning qolgan qismida va keyingi mavsumda, 2015-yilda, 2016-yil fevralida Primeraning Olimpo klubiga ijaraga berilishidan oldin yana o‘n sakkizta o‘yinda maydonga tushdi. Figal o'zining birinchi professional golini 2-aprel kuni Rosario Central darvozasiga kiritdi. U 2016-17-yilgi mavsum oldidan iyun oyida Independientega qaytdi, bu mavsumda u jamoadagi birinchi golini kiritdi; 2017-yil, 23-aprelda Arsenal de Sarandiga qarshi .<ref name="ESPN FC profile">{{Yangiliklar manbasi |date=16 October 2016 |title=Jorge Figal profile |work=ESPN FC |url=http://www.espnfc.com/player/189952/jorge-figal |access-date=16 October 2016}}</ref> Ijaraga olinganidan keyin uch mavsumda jami oltmish to'qqizta o'yinda maydonga tushdi. Independientening 2017 Copa Sudamericana g'olib jamoasining bir qismi bo'lganidan so'ng, Figal keyingi yilgi Suruga Bank chempionatida paydo bo'ldi; Yaponiyada Serezo Osaka ustidan qozonilgan g'alabadan so'ng ular ham g'alaba qozondi. 2020-yil, 30-yanvarda Figal Major League Soccer kengaytiruvchi Inter Mayami CF jamoasiga qo'shildi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.intermiamicf.com/en/post/2020/01/30/inter-miami-cf-signs-argentine-center-back-nicolas-figal|sarlavha=Inter Miami CF Signs Argentine Center Back Nicolás Figal|ish=intermiamicf.com|sana=30 January 2020|kirish sanasi=30 January 2020}}</ref> == Xalqaro martaba == 2019-yil avgust oyida Figal [[Lionel Scaloni|Lionel Skaloni]] tomonidan keyingi sentabr oyida AQShda Chili va [[Meksika milliy futbol terma jamoasi|Meksikaga]] qarshi [[Argentina milliy futbol terma jamoasi|o‘rtoqlik]] o‘yinlariga chaqiruv oldi.<ref name="AFA1">{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2019 |title=Convocados fecha FIFA |work=AFA |url=https://www.afa.com.ar/es/posts/convocados-fecha-fifa |access-date=18 August 2019}}</ref> == Shaxsiy hayoti == 2017-yilning 14-sentabrida Figal dori testidan o‘ta olmagani uchun diuretik topib, to‘qqiz oyga futboldan chetlashtirildi.<ref name="Drug test 1">{{Yangiliklar manbasi |date=14 September 2017 |title=Conmebol: Nueve meses de sanción por doping a Jorge Figal y siete para Fernando Barrientos |work=La Nacion |url=http://www.lanacion.com.ar/2063006-conmebol-nueve-meses-de-sancion-por-doping-a-jorge-figal-y-siete-para-fernando-barrientos |access-date=8 October 2017}}</ref><ref name="Drug test 2">{{Yangiliklar manbasi |date=14 September 2017 |title=Duras sanciones por doping para Nicolás Figal y Fernando Barrientos |work=Clarin |url=https://www.clarin.com/deportes/futbol/duras-sanciones-doping-nicolas-figal-fernando-barrientos_0_HJLJx__q-.html |access-date=8 October 2017}}</ref> Taqiq eskirgan edi, ya'ni u 2018-yil, 4-yanvargacha tanlov uchun mavjud emas edi; e'lon qilingan kundan olti oy o'tgach.<ref name="Drug test 1" /><ref name="Drug test 2" /> U 24-yanvar kuni Rosario Sentral bilan durang o'ynab, to'liq to'qson daqiqa o'ynab, safga qaytdi. == Karyera statistikasi == {{Updated|2020-yil, 21-noyabr holatiga ko'ra}}.<ref name="Soccerway profile"/><ref name="ESPN FC profile"/> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Klubdagi statiskasi ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Kubok ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Mintaqaviy ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Divizion !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol |- | rowspan="9" |Independiente |2013–14 | rowspan="1" |Primera B Nacional |3 |0 |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |5 |0 |- |2014 | rowspan="7" |Primera División |13 |0 |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |14 |0 |- |2015 |5 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |0 |0 |5 |0 |- |2016 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2016–17 |19 |1 |1 |0 | colspan="2" |— |5 |0 |0 |0 |25 |1 |- |2017–18 |14 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |6 |0 |2 |0 |24 |0 |- |2018–19 |14 |0 |4 |1 |2 |0 |3<ref group="lower-alpha" name="COLI" /> |0 |1 |0 |24 |1 |- |2019–20 |14 |1 |0 |0 |0 |0 |4<ref group="lower-alpha" name="COSU" /> |0 | colspan="2" |— |18 |1 |- ! colspan="2" |Jami !82 !2 !10 !1 !2 !0 !18 !0 !3 !0 !115 !3 |- | rowspan="1" |Olimpo (loan) |2016 | rowspan="1" |Primera División |16 |1 |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |17 |1 |- |- | rowspan="1" |Inter Miami |2020 | rowspan="1" |Major League Soccer |21 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |1 |0 |22 |0 |- ! colspan="3" |Karyera jami !119 !3 !11 !1 !2 !0 !18 !0 !4 !0 !154 !4 |} {{Manbalar|group=lower-alpha}} == Faxrlar == '''Independiente''' * Copa Sudamericana: 2017 * Suruga bank chempionati: 2018-yil '''Boca Juniors''' == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * [https://int.soccerway.com/players/jorge-nicolas-figal/304979/ Nicolás Figal] at Soccerway {{Boca Juniors squad}} [[Turkum:Argentinalik futbolchilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1994-yilda tugʻilganlar]] fv56azt9l5bx2cjigxuur6ursfi6e4n 2726471 2726469 2022-07-31T08:39:23Z Wknewpages 74325 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Nicolás Figal|tasvir=|toʻliqism=Jorge Nicolás Figal|tavallud_sana={{birth date and age|1994|4|3|df=y}}|tavallud_joyi=[[América, Buenos Aires|América]], {{ARG}}|boʻyi={{convert|1.80|m|order=flip}}<ref name="Soccerway profile">{{cite news|title=Jorge Figal profile|url=https://int.soccerway.com/players/jorge-nicolas-figal/304979/|accessdate=16 October 2016|work=Soccerway|date=16 October 2016}}</ref>|pozitsiya=[[Defender (association football)#Centre-back|Markaziy himoyachi]]|joriyklub={{flagicon|ARG}} [[Boca Juniors]]|klubraqami=4|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=|yillar1=2014–2019|klublar1=[[Club Atlético Independiente|Independiente]]|isht1=82|gollar1=2|yillar2=2016|klublar2=→ [[Club Olimpo|Olimpo]] (ijara)|isht2=16|gollar2=1|yillar3=2020–2022|klublar3=[[Inter Miami CF|Inter Miami]]|isht3=45|gollar3=1|yillar4=2022–|klublar4=[[Boca Juniors]]|isht4=10|gollar4=0|club-update=07:21, 25 June 2022 (UTC)}} '''Jorge Nicolás Figal''' (1994-yil, 3-aprelda tugʻilgan) — argentinalik professional [[Futbol|futbolchi]], Boca Juniorsda markaziy himoyachi sifatida oʻynaydi. == Klub karyerasi == Figalning karyerasi 2014-yilda o'sha paytdagi Primera B Nacional jamoasi Independiente klubi bilan boshlangan, asosiy jamoadagi debyuti 4-may kuni Gimnasia de Jujuyga qarshi o'yinda; Independiente o'yinida 1:0 hisobida mag'lub bo'ldi.<ref name="ESPN FC profile">{{Yangiliklar manbasi |date=16 October 2016 |title=Jorge Figal profile |work=ESPN FC |url=http://www.espnfc.com/player/189952/jorge-figal |access-date=16 October 2016}}</ref> Figal klub bilan birinchi mavsumida barcha musobaqalarda yana beshta o'yinda maydonga tushdi va ular Primera divizioniga ko'tarildi. Uning oliy diviziondagi debyuti 2014-yilning 10-avgustida Atletico de Rafaelaga qarshi o‘z uyida 3:0 hisobida g‘alaba qozongan. 2014-yilning qolgan qismida va keyingi mavsumda, 2015-yilda, 2016-yil fevralida Primeraning Olimpo klubiga ijaraga berilishidan oldin yana o‘n sakkizta o‘yinda maydonga tushdi. Figal o'zining birinchi professional golini 2-aprel kuni Rosario Central darvozasiga kiritdi. U 2016-17-yilgi mavsum oldidan iyun oyida Independientega qaytdi, bu mavsumda u jamoadagi birinchi golini kiritdi; 2017-yil, 23-aprelda Arsenal de Sarandiga qarshi .<ref name="ESPN FC profile">{{Yangiliklar manbasi |date=16 October 2016 |title=Jorge Figal profile |work=ESPN FC |url=http://www.espnfc.com/player/189952/jorge-figal |access-date=16 October 2016}}</ref> Ijaraga olinganidan keyin uch mavsumda jami oltmish to'qqizta o'yinda maydonga tushdi. Independientening 2017 Copa Sudamericana g'olib jamoasining bir qismi bo'lganidan so'ng, Figal keyingi yilgi Suruga Bank chempionatida paydo bo'ldi; Yaponiyada Serezo Osaka ustidan qozonilgan g'alabadan so'ng ular ham g'alaba qozondi. 2020-yil, 30-yanvarda Figal Major League Soccer kengaytiruvchi Inter Mayami CF jamoasiga qo'shildi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.intermiamicf.com/en/post/2020/01/30/inter-miami-cf-signs-argentine-center-back-nicolas-figal|sarlavha=Inter Miami CF Signs Argentine Center Back Nicolás Figal|ish=intermiamicf.com|sana=30 January 2020|kirish sanasi=30 January 2020}}</ref> == Xalqaro martaba == 2019-yil avgust oyida Figal [[Lionel Scaloni|Lionel Skaloni]] tomonidan keyingi sentabr oyida AQShda Chili va [[Meksika milliy futbol terma jamoasi|Meksikaga]] qarshi [[Argentina milliy futbol terma jamoasi|o‘rtoqlik]] o‘yinlariga chaqiruv oldi.<ref name="AFA1">{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2019 |title=Convocados fecha FIFA |work=AFA |url=https://www.afa.com.ar/es/posts/convocados-fecha-fifa |access-date=18 August 2019}}</ref> == Shaxsiy hayoti == 2017-yilning 14-sentabrida Figal dori testidan o‘ta olmagani uchun diuretik topib, to‘qqiz oyga futboldan chetlashtirildi.<ref name="Drug test 1">{{Yangiliklar manbasi |date=14 September 2017 |title=Conmebol: Nueve meses de sanción por doping a Jorge Figal y siete para Fernando Barrientos |work=La Nacion |url=http://www.lanacion.com.ar/2063006-conmebol-nueve-meses-de-sancion-por-doping-a-jorge-figal-y-siete-para-fernando-barrientos |access-date=8 October 2017}}</ref><ref name="Drug test 2">{{Yangiliklar manbasi |date=14 September 2017 |title=Duras sanciones por doping para Nicolás Figal y Fernando Barrientos |work=Clarin |url=https://www.clarin.com/deportes/futbol/duras-sanciones-doping-nicolas-figal-fernando-barrientos_0_HJLJx__q-.html |access-date=8 October 2017}}</ref> Taqiq eskirgan edi, ya'ni u 2018-yil, 4-yanvargacha tanlov uchun mavjud emas edi; e'lon qilingan kundan olti oy o'tgach.<ref name="Drug test 1" /><ref name="Drug test 2" /> U 24-yanvar kuni Rosario Sentral bilan durang o'ynab, to'liq to'qson daqiqa o'ynab, safga qaytdi. == Karyera statistikasi == {{Updated|2020-yil, 21-noyabr holatiga ko'ra}}.<ref name="Soccerway profile"/><ref name="ESPN FC profile"/> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Klubdagi statiskasi ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Kubok ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Mintaqaviy ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Divizion !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol |- | rowspan="9" |Independiente |2013–14 | rowspan="1" |Primera B Nacional |3 |0 |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |5 |0 |- |2014 | rowspan="7" |Primera División |13 |0 |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |14 |0 |- |2015 |5 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |0 |0 |5 |0 |- |2016 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2016–17 |19 |1 |1 |0 | colspan="2" |— |5 |0 |0 |0 |25 |1 |- |2017–18 |14 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |6 |0 |2 |0 |24 |0 |- |2018–19 |14 |0 |4 |1 |2 |0 |3 |0 |1 |0 |24 |1 |- |2019–20 |14 |1 |0 |0 |0 |0 |4 |0 | colspan="2" |— |18 |1 |- ! colspan="2" |Jami !82 !2 !10 !1 !2 !0 !18 !0 !3 !0 !115 !3 |- | rowspan="1" |Olimpo (loan) |2016 | rowspan="1" |Primera División |16 |1 |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |17 |1 |- |- | rowspan="1" |Inter Miami |2020 | rowspan="1" |Major League Soccer |21 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |1 |0 |22 |0 |- ! colspan="3" |Karyera jami !119 !3 !11 !1 !2 !0 !18 !0 !4 !0 !154 !4 |} {{Manbalar|group=lower-alpha}} == Faxrlar == '''Independiente''' * Copa Sudamericana: 2017 * Suruga bank chempionati: 2018-yil '''Boca Juniors''' == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * [https://int.soccerway.com/players/jorge-nicolas-figal/304979/ Nicolás Figal] at Soccerway {{Boca Juniors squad}} [[Turkum:Argentinalik futbolchilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1994-yilda tugʻilganlar]] rnjef3gnd9bxadyenzm52dqecghnve3 2726476 2726471 2022-07-31T08:40:45Z Wknewpages 74325 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Nicolás Figal|tasvir=|toʻliqism=Jorge Nicolás Figal|tavallud_sana={{birth date and age|1994|4|3|df=y}}|tavallud_joyi=[[América, Buenos Aires|América]], {{ARG}}|boʻyi={{convert|1.80|m|order=flip}}<ref name="Soccerway profile">{{cite news|title=Jorge Figal profile|url=https://int.soccerway.com/players/jorge-nicolas-figal/304979/|accessdate=16 October 2016|work=Soccerway|date=16 October 2016}}</ref>|pozitsiya=[[Defender (association football)#Centre-back|Markaziy himoyachi]]|joriyklub={{flagicon|ARG}} [[Boca Juniors]]|klubraqami=4|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=|yillar1=2014-2019|klublar1=[[Club Atlético Independiente|Independiente]]|isht1=82|gollar1=2|yillar2=2016|klublar2=→ [[Club Olimpo|Olimpo]] (ijara)|isht2=16|gollar2=1|yillar3=2020-2022|klublar3=[[Inter Miami CF|Inter Miami]]|isht3=45|gollar3=1|yillar4=2022-|klublar4=[[Boca Juniors]]|isht4=10|gollar4=0|club-update=07:21, 25 June 2022 (UTC)}} '''Jorge Nicolás Figal''' (1994-yil, 3-aprelda tugʻilgan) — argentinalik professional [[Futbol|futbolchi]], Boca Juniorsda markaziy himoyachi sifatida oʻynaydi. == Klub karyerasi == Figalning karyerasi 2014-yilda oʻsha paytdagi Primera B Nacional jamoasi Independiente klubi bilan boshlangan, asosiy jamoadagi debyuti 4-may kuni Gimnasia de Jujuyga qarshi oʻyinda; Independiente oʻyinida 1:0 hisobida magʻlub boʻldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 October 2016 |title=Jorge Figal profile |work=ESPN FC |url=http://www.espnfc.com/player/189952/jorge-figal |access-date=16 October 2016}}</ref> Figal klub bilan birinchi mavsumida barcha musobaqalarda yana beshta oʻyinda maydonga tushdi va ular Primera divizioniga koʻtarildi. Uning oliy diviziondagi debyuti 2014-yilning 10-avgustida Atletico de Rafaelaga qarshi o‘z uyida 3:0 hisobida g‘alaba qozongan. 2014-yilning qolgan qismida va keyingi mavsumda, 2015-yilda, 2016-yil fevralida Primeraning Olimpo klubiga ijaraga berilishidan oldin yana o‘n sakkizta o‘yinda maydonga tushdi. Figal oʻzining birinchi professional golini 2-aprel kuni Rosario Central darvozasiga kiritdi. U 2016-17-yilgi mavsum oldidan iyun oyida Independientega qaytdi, bu mavsumda u jamoadagi birinchi golini kiritdi; 2017-yil, 23-aprelda Arsenal de Sarandiga qarshi .<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 October 2016 |title=Jorge Figal profile |work=ESPN FC |url=http://www.espnfc.com/player/189952/jorge-figal |access-date=16 October 2016}}</ref> Ijaraga olinganidan keyin uch mavsumda jami oltmish toʻqqizta oʻyinda maydonga tushdi. Independientening 2017 Copa Sudamericana gʻolib jamoasining bir qismi boʻlganidan soʻng, Figal keyingi yilgi Suruga Bank chempionatida paydo boʻldi; Yaponiyada Serezo Osaka ustidan qozonilgan gʻalabadan soʻng ular ham gʻalaba qozondi. 2020-yil, 30-yanvarda Figal Major League Soccer kengaytiruvchi Inter Mayami CF jamoasiga qoʻshildi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.intermiamicf.com/en/post/2020/01/30/inter-miami-cf-signs-argentine-center-back-nicolas-figal|sarlavha=Inter Miami CF Signs Argentine Center Back Nicolás Figal|ish=intermiamicf.com|sana=30 January 2020|kirish sanasi=30 January 2020}}</ref> == Xalqaro martaba == 2019-yil avgust oyida Figal [[Lionel Scaloni|Lionel Skaloni]] tomonidan keyingi sentabr oyida AQShda Chili va [[Meksika milliy futbol terma jamoasi|Meksikaga]] qarshi [[Argentina milliy futbol terma jamoasi|o‘rtoqlik]] o‘yinlariga chaqiruv oldi.<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2019 |title=Convocados fecha FIFA |work=AFA |url=https://www.afa.com.ar/es/posts/convocados-fecha-fifa |access-date=18 August 2019}}</ref> == Shaxsiy hayoti == 2017-yilning 14-sentabrida Figal dori testidan o‘ta olmagani uchun diuretik topib, to‘qqiz oyga futboldan chetlashtirildi.<ref name="Drug test 1">{{Yangiliklar manbasi |date=14 September 2017 |title=Conmebol: Nueve meses de sanción por doping a Jorge Figal y siete para Fernando Barrientos |work=La Nacion |url=http://www.lanacion.com.ar/2063006-conmebol-nueve-meses-de-sancion-por-doping-a-jorge-figal-y-siete-para-fernando-barrientos |access-date=8 October 2017}}</ref><ref>{{Yangiliklar manbasi |date=14 September 2017 |title=Duras sanciones por doping para Nicolás Figal y Fernando Barrientos |work=Clarin |url=https://www.clarin.com/deportes/futbol/duras-sanciones-doping-nicolas-figal-fernando-barrientos_0_HJLJx__q-.html |access-date=8 October 2017}}</ref> Taqiq eskirgan edi, yaʼni u 2018-yil, 4-yanvargacha tanlov uchun mavjud emas edi; eʼlon qilingan kundan olti oy oʻtgach. U 24-yanvar kuni Rosario Sentral bilan durang oʻynab, toʻliq toʻqson daqiqa oʻynab, safga qaytdi. == Karyera statistikasi == {{Updated|2020-yil, 21-noyabr holatiga ko'ra}}. {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Klubdagi statiskasi ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Kubok ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Mintaqaviy ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Divizion !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol |- | rowspan="9" |Independiente |2013-14 | rowspan="1" |Primera B Nacional |3 |0 |2 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |5 |0 |- |2014 | rowspan="7" |Primera División |13 |0 |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |14 |0 |- |2015 |5 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |0 |0 |5 |0 |- |2016 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |0 |0 |0 |0 |- |2016-17 |19 |1 |1 |0 | colspan="2" |— |5 |0 |0 |0 |25 |1 |- |2017-18 |14 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |6 |0 |2 |0 |24 |0 |- |2018-19 |14 |0 |4 |1 |2 |0 |3 |0 |1 |0 |24 |1 |- |2019-20 |14 |1 |0 |0 |0 |0 |4 |0 | colspan="2" |— |18 |1 |- ! colspan="2" |Jami !82 !2 !10 !1 !2 !0 !18 !0 !3 !0 !115 !3 |- | rowspan="1" |Olimpo (loan) |2016 | rowspan="1" |Primera División |16 |1 |1 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |17 |1 |- |- | rowspan="1" |Inter Miami |2020 | rowspan="1" |Major League Soccer |21 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |1 |0 |22 |0 |- ! colspan="3" |Karyera jami !119 !3 !11 !1 !2 !0 !18 !0 !4 !0 !154 !4 |} {{Manbalar|group=lower-alpha}} == Faxrlar == '''Independiente''' * Copa Sudamericana: 2017 * Suruga bank chempionati: 2018-yil '''Boca Juniors''' == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * [https://int.soccerway.com/players/jorge-nicolas-figal/304979/ Nicolás Figal] at Soccerway {{Boca Juniors squad}} [[Turkum:Argentinalik futbolchilar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1994-yilda tugʻilganlar]] fbzkzv2yb8i8ikba6vzstqhg4n1q67u Allan Stone 0 759007 2726470 2022-07-31T08:39:03Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1097028178|Allan Stone]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Allan Stone''' (1945 yil 14 oktyabrda tug'ilgan) - avstraliyalik sobiq tennischi. U 1960-1970-yillarda havaskor va professional [[tennis]] oʻynagan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennis.com.au/Pages/PlayerProfile.aspx?id=4&pageId=1047&HandlerId=2&PlayerID=239|sarlavha=Profiles: Allan Stone|kirish sanasi=29 January 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20091011232118/http://www.tennis.com.au/pages/PlayerProfile.aspx?id=4&pageId=1047&HandlerId=2&PlayerID=239|arxivsana=11 October 2009}}</ref> U ATP reytingida yakkalik bahslarida 36-raqam, juftlik bahslarida esa 12-o'rinni egalladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/St/A/Allan-J-Stone.aspx|sarlavha=Allan Stone Profile|kirish sanasi=29 January 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100210042540/http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/St/A/Allan-J-Stone.aspx|arxivsana=10 February 2010}}</ref> Stone muvaffaqiyatining ko'p qismini juftliklar kortida topdi. U o'z faoliyati davomida 15 ta juftlik chempionligini qo'lga kiritdi, shu jumladan 1977 yilda [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya ochiq]] chempionati va 1968 yilda Avstraliya chempionati (Avstraliya ochiq chempionatidan oldingi). U 1975 yilda Wimbledonda Kolin Doudsvell bilan birgalikda juftlik bahslarida finalga chiqdi va 1969 yilda Dik Kreyli bilan birgalikda AQSh milliy chempionatida g'olib chiqdi. Yakkalik bahslarida u uchta unvonni qo'lga kiritdi va to'rtta finalga chiqdi, jumladan Cincinnati . <ref name="atpt">{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/St/A/Allan-J-Stone.aspx?t=tf|sarlavha=Allan Stone Career Titles|kirish sanasi=29 January 2010}}</ref> 1972 yilda u Avstraliya Ochiq chempionatining yakkalik bahslarida yarim finalga chiqdi va o'sha yilgi chempion Ken Rouzollga mag'lub bo'ldi. Stone Avstraliya uchun Devis Kubogida o'ynash uchun tanlangan va Devis Kubogining beshta uchrashuvida ishtirok etgan. Uning Devis Kubogidagi g'alaba va mag'lubiyat rekordi 6-0. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Players|url=https://www.daviscup.com/en/players/player.aspx?id=800174280|kirish sanasi=2021-07-05|ish=www.daviscup.com}}</ref> Tasmaniyaning Lonsston shahrida tug'ilgan Stone yoshligida Viktoriyaga ko'chib o'tdi va Meri Morton tomonidan murabbiylik qilgan Warburton tennis klubida havaskor tennis o'ynadi. U Kolfild Grammatika maktabida tahsil olgan va Melburn universitetida tijorat darajasini tamomlagan. <ref name="tennisaustralia">{{Veb manbasi|sarlavha=Player profile – Allan Stone|url=http://www.tennis.com.au/player-profiles/allan-stone|nashriyot=[[Tennis Australia]]}}</ref> == 1969 AQSh ochiq chempionati == Stone va Dik Kreli Ken Rouzoll va Fred Stolle bilan birgalikda 1969 yilgi AQSh ochiq chempionati unvoni bo'yicha chalkashliklar mavjud. Ochiq tennis davri 1968 yilda boshlangan va o'sha paytda Boston AQSh Milliy juftlik chempionatining uyi edi. Biroq, shartnoma bo'yicha ba'zi mutaxassislarning agentlari turnirda qoplana olmaydigan kafolatlangan mukofot pullarini talab qilishdi. Shunga ko'ra, shartnoma bo'yicha mutaxassislar turnirni boykot qildilar, ko'pchilik Rouzol va Stolle g'alaba qozongan Forest Hillsda o'ynashdi. Crealy va Stone 1969 yilda Bostonda professionallar sifatida juftlik bahslarida Charli Pasarell va Bill Bourini mag'lub etishdi. 1971 yilda USTA va Professional Tennis Assotsiatsiyasi ikkala turnir g'oliblarini birlashtirib, Katta dubulg'a turnirini tashkil etishga qaror qilishdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.britannica.com/sports/US-Open-tennis|sarlavha=U.S. Open &#124; History, Winners, & Facts &#124; Britannica}}</ref> 1968 yilgi g'oliblar uchun bu muammo emas edi, chunki ikkala turnirda ham Smit va Luts g'olib bo'lgan. Crealy va Stonedan 1969 yilgi chempionlikni Rouzol va Stolle bilan bo'lishishga rozi bo'lish-bo'lmasligini so'rashdi - ular tezda rozi bo'lishdi, ayniqsa avstraliyalik ikki buyuk o'yinchi bo'lgani uchun va "o'sha paytlarda tennis juda yaxshi niyat bilan o'ynalgan". == Karyera finallari == === Juftliklar (15 ta chempionlik, 19 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:60px" |Sana ! style="width:170px" |Turnir ! style="width:160px" |Hamkor ! style="width:160px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:130px" |Hisob |- |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba |1. |1968 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Championships]], Melbourne |{{flagicon|AUS}} [[:en:Dick_Crealy|Dick Crealy]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Terry_Addison|Terry Addison]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Keldie|Ray Keldie]] |10–8, 6–4, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |1. |1968 |Rome, Italy |{{flagicon|GRE}} [[:en:Nicholas_Kalogeropoulos|Nicholas Kalogeropoulos]] |{{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] {{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |3–6, 4–6, 2–6 |- | | | | | |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba |2. |1969 |US National Amateur Championships, Boston |{{flagicon|AUS}} [[:en:Dick_Crealy|Dick Crealy]] |{{flagicon|AUS}} Bill Bowrey {{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |9-11, 6-3, 7-5 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |3. |1969 |Victorian Open, Australia |{{flagicon|AUS}} [[:en:Dick_Crealy|Dick Crealy]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] {{flagicon|AUS}} Bill Bowrey |9-7, 6-4, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |2. |1969 |Indianapolis, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Dick_Crealy|Dick Crealy]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bill_Bowrey|Bill Bowrey]] {{flagicon|USA}} [[:en:Clark_Graebner|Clark Graebner]] |4–6, 6–4, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |4. |1970 |Båstad, Sweden |{{flagicon|AUS}} Dick Crealy |{{flagicon|YUG}} [[:en:Željko_Franulović|Željko Franulović]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Jan_Kodeš|Jan Kodeš]] |6–2, 2–6, 12–12, RET. |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |3. |1971 |Hamburg, Germany |{{flagicon|AUS}} Dick Crealy |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] {{flagicon|ESP|1945}} [[:en:Andrés_Gimeno|Andrés Gimeno]] |4–6, 5–7, 9–7, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |4. |1972 |Vancouver WCT, Canada |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Cliff_Drysdale|Cliff Drysdale]] |{{flagicon|AUS}} Bill Bowrey {{flagicon|USA}} Clark Graebner |6–7, 0–6 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |5. |1973 |Auckland, New Zealand |{{flagicon|AUS}} [[:en:Brian_Fairlie|Brian Fairlie]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Dick_Crealy|Dick Crealy]] {{flagicon|AUS}} Bob Carmichel | |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |5. |1973 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|YUG}} [[:en:Nikola_Pilić|Nikola Pilić]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Roy_Emerson|Roy Emerson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |7–6, 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |6. |1973 |[[München|Munich WCT]], Germany |{{flagicon|YUG}} Nikola Pilić |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Cliff_Drysdale|Cliff Drysdale]] {{flagicon|USA}} [[:en:Cliff_Richey|Cliff Richey]] |7–5, 5–7, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |6. |1973 |[[Yoxannesburg|Johannesburg WCT]], South Africa |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Frew_McMillan|Frew McMillan]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Lutz_(tennis)|Bob Lutz]] {{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |1–6, 4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |7. |1973 |Gothenburg WCT, Sweden |{{flagicon|YUG}} Nikola Pilić |{{flagicon|AUS}} Roy Emerson {{flagicon|AUS}} Rod Laver |7–6, 4–6, 1–6 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |7. |1973 |Dutch Open, Netherlands |{{flagicon|COL}} [[:en:Iván_Molina|Ivan Molina]] |{{flagicon|ESP}} Antonio Munoz {{flagicon|ESP}} Andres Gimeno |4-6, 7-6, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |8. |1973 |Merion, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Colin_Dibley|Colin Dibley]] |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] {{flagicon|USA}} [[:en:Fred_McNair|Fred McNair]] |7–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |8. |1973 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|AUS}} Colin Dibley |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mal_Anderson|Mal Anderson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_Rosewall|Ken Rosewall]] |5–7, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |9. |1973 |Djakarta, Indonesia |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Mike_Estep|Mike Estep]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ian_Fletcher_(tennis)|Ian Fletcher]] |5–7, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |9. |1974 |Richmond WCT, U.S. |{{flagicon|YUG}} Nikola Pilić |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Phil_Dent|Phil Dent]] |6–3, 3–6, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |10. |1974 |Adelaide, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Raz_Reid|Raz Reid]] |{{flagicon|USA}} Mike Estep {{flagicon|AUS}} [[:en:Paul_Kronk|Paul Kronk]] |7–6, 6–4 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |10. |1975 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], Melbourne |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] |{{flagicon|AUS}} John Alexander {{flagicon|AUS}} Phil Dent |3–6, 6–7 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |11. |1975 |Dayton Indoor, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Paul_Gerken|Paul Gerken]] {{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] |7–6, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |11. |1975 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|AUS}} Roy Emerson {{flagicon|AUS}} Rod Laver |2–6, 6–3, 5–7 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |12. |1975 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]], London |{{flagicon|Rhodesia}} [[:en:Colin_Dowdeswell|Colin Dowdeswell]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |5–7, 6–8, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |13. |1975 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Fred_McNair|Fred McNair]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] |2–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |14. |1976 |São Paulo WCT, Brazil |{{flagicon|USA}} [[:en:Charlie_Pasarell|Charlie Pasarell]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Geoff_Masters|Geoff Masters]] |5–7, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |15. |1976 |Houston WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|AUS}} Rod Laver {{flagicon|AUS}} Ken Rosewall |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |12. |1976 |US Pro Championships, U.S. |{{flagicon|AUS}} Ray Ruffels |{{flagicon|USA}} [[:en:Mike_Cahill|Mike Cahill]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_Whitlinger|John Whitlinger]] |3–6, 6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |16. |1976 |Woodlands Doubles, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Phil_Dent|Phil Dent]] |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |1–6, 4–6, 7–5, 6–7 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |13. |1976 |Maui, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Raymond Moore]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Dick_Stockton_(tennis)|Dick Stockton]] {{flagicon|USA}} [[:en:Roscoe_Tanner|Roscoe Tanner]] |6–7, 6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |17. |1977 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bob_Hewitt|Bob Hewitt]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Frew_McMillan|Frew McMillan]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |14. |1977 |Perth, Australia |{{flagicon|AUS}} Ray Ruffels |{{flagicon|USA}} [[:en:Nick_Saviano|Nick Saviano]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_Whitlinger|John Whitlinger]] |6–2, 6–1 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |18. |1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|AUS}} Ray Ruffels |{{flagicon|AUS}} John Alexander {{flagicon|AUS}} Phil Dent |6–7, 6–2, 3–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba |15. |1977 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]]-2, Melbourne |{{flagicon|AUS}} Ray Ruffels |{{flagicon|AUS}} John Alexander {{flagicon|AUS}} Phil Dent |7–6, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |19. |1978 |Brisbane, Australia |{{flagicon|AUS}} [[:en:Syd_Ball|Syd Ball]] |{{flagicon|AUS}} John Alexander {{flagicon|AUS}} Phil Dent |3–6, 6–7 |} === Yakkalik (3 ta unvon, 6 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:60px" | Sana ! style="width:170px" | Turnir ! style="width:55px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1. | 1967 yil | Kuala-Lumpur, Malayziya | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1. | 1968 yil | Adelaida, Avstraliya | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bill_Bowrey|Bill Bowrey]] | 4–6, 3–6, 6–4, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 2. | 1968 yil | Nayrobi, Keniya | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Juan_Manuel_Couder|Juan Manuel Couder]] | 6–3, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2. | 1969 yil | Cincinnati Open, AQSh | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Cliff_Richey|Cliff Richey]] | 1–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 3. | 1969 yil | Connaught, London | Loy |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Cooper_(tennis)|John Cooper]] | 6–4, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3. | 1969 yil | Brisben, Avstraliya | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] | 6-8, 6-4, 3-6, 3-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 4. | 1971 yil | Oklend, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] | 6–7, 6–7, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 5. | 1975 yil | Baltimor, AQSh | Gilam |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] | 6–3, 2–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 6. | 1975 yil | La Kosta WCT, AQSh | Qattiq |{{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] | 2–6, 2–6 |} == O'yindan keyingi karyerasi == Stone - sport sharhlovchisi. <ref name="tennisaustralia">{{Veb manbasi|sarlavha=Player profile – Allan Stone|url=http://www.tennis.com.au/player-profiles/allan-stone|nashriyot=[[Tennis Australia]]}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tennis.com.au/player-profiles/allan-stone "Player profile – Allan Stone"]. [[Tennis Avstraliya|Tennis Australia]].</cite></ref> == Shuningdek qarang == * Caulfield Grammatika maktabi xodimlari ro'yxati == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Allan Stone at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Allan Stone at the Davis Cup * Allan Stone at Tennis Australia {{Australian Championships men's doubles champions}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1945-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] tfri53iaxhfy5qpcm4sxigxkgb6zcj2 2726475 2726470 2022-07-31T08:40:35Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Allan Stone|image=|caption=|fullname=Allan James Stone|country={{AUS}}|residence=[[Victoria, Australia|Victoria]], Australia|birth_date={{birth date and age|df=yes|1945|10|14}}|birth_place=[[Launceston, Tasmania|Launceston]], Australia|death_date=|death_place=|height=|college=|turnedpro=1968 (amateur from 1963)|retired=1978|plays=Right-handed|careerprizemoney=|tennishofyear=|tennishofid=|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlesrecord=165–197 (Open era)|singlestitles=3|highestsinglesranking=No. 36 (21 October 1975)|AustralianOpenresult=SF ([[1972 Australian Open – Men's singles|1972]])|FrenchOpenresult=3R ([[1968 French Open – Men's singles|1968]], [[1969 French Open – Men's singles|1969]], [[1970 French Open – Men's singles|1970]])|Wimbledonresult=3R ([[1977 Wimbledon Championships – Men's singles|1977]], [[1978 Wimbledon Championships – Men's singles|1978]])|USOpenresult=4R ([[1973 US Open – Men's singles|1973]])|doublesrecord=245–159<small> (Open era)</small>|doublestitles=15|highestdoublesranking=No. 12 (23 August 1977)|AustralianOpenDoublesresult='''W''' (1968, 1977)|FrenchOpenDoublesresult=SF (1970)|FrenchOpenDoublesseniorresult=|WimbledonDoublesresult=F (1975)|WimbledonDoublesseniorresult=|USOpenDoublesresult=SF (1976) W* (1969, shared)|OthertournamentsDoubles=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=F (1968)|FrenchOpenMixedresult=|WimbledonMixedresult=F (1975)|USOpenMixedresult=}}'''Allan Stone''' (1945 yil 14 oktyabrda tug'ilgan) - avstraliyalik sobiq tennischi. U 1960-1970-yillarda havaskor va professional [[tennis]] oʻynagan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennis.com.au/Pages/PlayerProfile.aspx?id=4&pageId=1047&HandlerId=2&PlayerID=239|sarlavha=Profiles: Allan Stone|kirish sanasi=29 January 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20091011232118/http://www.tennis.com.au/pages/PlayerProfile.aspx?id=4&pageId=1047&HandlerId=2&PlayerID=239|arxivsana=11 October 2009}}</ref> U ATP reytingida yakkalik bahslarida 36-raqam, juftlik bahslarida esa 12-o'rinni egalladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/St/A/Allan-J-Stone.aspx|sarlavha=Allan Stone Profile|kirish sanasi=29 January 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100210042540/http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/St/A/Allan-J-Stone.aspx|arxivsana=10 February 2010}}</ref> Stone muvaffaqiyatining ko'p qismini juftliklar kortida topdi. U o'z faoliyati davomida 15 ta juftlik chempionligini qo'lga kiritdi, shu jumladan 1977 yilda [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya ochiq]] chempionati va 1968 yilda Avstraliya chempionati (Avstraliya ochiq chempionatidan oldingi). U 1975 yilda Wimbledonda Kolin Doudsvell bilan birgalikda juftlik bahslarida finalga chiqdi va 1969 yilda Dik Kreyli bilan birgalikda AQSh milliy chempionatida g'olib chiqdi. Yakkalik bahslarida u uchta unvonni qo'lga kiritdi va to'rtta finalga chiqdi, jumladan Cincinnati . <ref name="atpt">{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/St/A/Allan-J-Stone.aspx?t=tf|sarlavha=Allan Stone Career Titles|kirish sanasi=29 January 2010}}</ref> 1972 yilda u Avstraliya Ochiq chempionatining yakkalik bahslarida yarim finalga chiqdi va o'sha yilgi chempion Ken Rouzollga mag'lub bo'ldi. Stone Avstraliya uchun Devis Kubogida o'ynash uchun tanlangan va Devis Kubogining beshta uchrashuvida ishtirok etgan. Uning Devis Kubogidagi g'alaba va mag'lubiyat rekordi 6-0. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Players|url=https://www.daviscup.com/en/players/player.aspx?id=800174280|kirish sanasi=2021-07-05|ish=www.daviscup.com}}</ref> Tasmaniyaning Lonsston shahrida tug'ilgan Stone yoshligida Viktoriyaga ko'chib o'tdi va Meri Morton tomonidan murabbiylik qilgan Warburton tennis klubida havaskor tennis o'ynadi. U Kolfild Grammatika maktabida tahsil olgan va Melburn universitetida tijorat darajasini tamomlagan. <ref name="tennisaustralia">{{Veb manbasi|sarlavha=Player profile – Allan Stone|url=http://www.tennis.com.au/player-profiles/allan-stone|nashriyot=[[Tennis Australia]]}}</ref> == 1969 AQSh ochiq chempionati == Stone va Dik Kreli Ken Rouzoll va Fred Stolle bilan birgalikda 1969 yilgi AQSh ochiq chempionati unvoni bo'yicha chalkashliklar mavjud. Ochiq tennis davri 1968 yilda boshlangan va o'sha paytda Boston AQSh Milliy juftlik chempionatining uyi edi. Biroq, shartnoma bo'yicha ba'zi mutaxassislarning agentlari turnirda qoplana olmaydigan kafolatlangan mukofot pullarini talab qilishdi. Shunga ko'ra, shartnoma bo'yicha mutaxassislar turnirni boykot qildilar, ko'pchilik Rouzol va Stolle g'alaba qozongan Forest Hillsda o'ynashdi. Crealy va Stone 1969 yilda Bostonda professionallar sifatida juftlik bahslarida Charli Pasarell va Bill Bourini mag'lub etishdi. 1971 yilda USTA va Professional Tennis Assotsiatsiyasi ikkala turnir g'oliblarini birlashtirib, Katta dubulg'a turnirini tashkil etishga qaror qilishdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.britannica.com/sports/US-Open-tennis|sarlavha=U.S. Open &#124; History, Winners, & Facts &#124; Britannica}}</ref> 1968 yilgi g'oliblar uchun bu muammo emas edi, chunki ikkala turnirda ham Smit va Luts g'olib bo'lgan. Crealy va Stonedan 1969 yilgi chempionlikni Rouzol va Stolle bilan bo'lishishga rozi bo'lish-bo'lmasligini so'rashdi - ular tezda rozi bo'lishdi, ayniqsa avstraliyalik ikki buyuk o'yinchi bo'lgani uchun va "o'sha paytlarda tennis juda yaxshi niyat bilan o'ynalgan". == Karyera finallari == === Juftliklar (15 ta chempionlik, 19 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:60px" |Sana ! style="width:170px" |Turnir ! style="width:160px" |Hamkor ! style="width:160px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:130px" |Hisob |- |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba |1. |1968 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Championships]], Melbourne |{{flagicon|AUS}} [[:en:Dick_Crealy|Dick Crealy]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Terry_Addison|Terry Addison]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Keldie|Ray Keldie]] |10–8, 6–4, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |1. |1968 |Rome, Italy |{{flagicon|GRE}} [[:en:Nicholas_Kalogeropoulos|Nicholas Kalogeropoulos]] |{{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] {{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |3–6, 4–6, 2–6 |- | | | | | |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba |2. |1969 |US National Amateur Championships, Boston |{{flagicon|AUS}} [[:en:Dick_Crealy|Dick Crealy]] |{{flagicon|AUS}} Bill Bowrey {{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |9-11, 6-3, 7-5 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |3. |1969 |Victorian Open, Australia |{{flagicon|AUS}} [[:en:Dick_Crealy|Dick Crealy]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] {{flagicon|AUS}} Bill Bowrey |9-7, 6-4, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |2. |1969 |Indianapolis, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Dick_Crealy|Dick Crealy]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bill_Bowrey|Bill Bowrey]] {{flagicon|USA}} [[:en:Clark_Graebner|Clark Graebner]] |4–6, 6–4, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |4. |1970 |Båstad, Sweden |{{flagicon|AUS}} Dick Crealy |{{flagicon|YUG}} [[:en:Željko_Franulović|Željko Franulović]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Jan_Kodeš|Jan Kodeš]] |6–2, 2–6, 12–12, RET. |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |3. |1971 |Hamburg, Germany |{{flagicon|AUS}} Dick Crealy |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] {{flagicon|ESP|1945}} [[:en:Andrés_Gimeno|Andrés Gimeno]] |4–6, 5–7, 9–7, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |4. |1972 |Vancouver WCT, Canada |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Cliff_Drysdale|Cliff Drysdale]] |{{flagicon|AUS}} Bill Bowrey {{flagicon|USA}} Clark Graebner |6–7, 0–6 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |5. |1973 |Auckland, New Zealand |{{flagicon|AUS}} [[:en:Brian_Fairlie|Brian Fairlie]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Dick_Crealy|Dick Crealy]] {{flagicon|AUS}} Bob Carmichel | |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |5. |1973 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|YUG}} [[:en:Nikola_Pilić|Nikola Pilić]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Roy_Emerson|Roy Emerson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |7–6, 3–6, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |6. |1973 |[[München|Munich WCT]], Germany |{{flagicon|YUG}} Nikola Pilić |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Cliff_Drysdale|Cliff Drysdale]] {{flagicon|USA}} [[:en:Cliff_Richey|Cliff Richey]] |7–5, 5–7, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |6. |1973 |[[Yoxannesburg|Johannesburg WCT]], South Africa |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Frew_McMillan|Frew McMillan]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Lutz_(tennis)|Bob Lutz]] {{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |1–6, 4–6, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |7. |1973 |Gothenburg WCT, Sweden |{{flagicon|YUG}} Nikola Pilić |{{flagicon|AUS}} Roy Emerson {{flagicon|AUS}} Rod Laver |7–6, 4–6, 1–6 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |7. |1973 |Dutch Open, Netherlands |{{flagicon|COL}} [[:en:Iván_Molina|Ivan Molina]] |{{flagicon|ESP}} Antonio Munoz {{flagicon|ESP}} Andres Gimeno |4-6, 7-6, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |8. |1973 |Merion, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Colin_Dibley|Colin Dibley]] |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] {{flagicon|USA}} [[:en:Fred_McNair|Fred McNair]] |7–6, 6–3 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |8. |1973 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|AUS}} Colin Dibley |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mal_Anderson|Mal Anderson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_Rosewall|Ken Rosewall]] |5–7, 5–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |9. |1973 |Djakarta, Indonesia |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Mike_Estep|Mike Estep]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ian_Fletcher_(tennis)|Ian Fletcher]] |5–7, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |9. |1974 |Richmond WCT, U.S. |{{flagicon|YUG}} Nikola Pilić |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Phil_Dent|Phil Dent]] |6–3, 3–6, 7–6 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |10. |1974 |Adelaide, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Raz_Reid|Raz Reid]] |{{flagicon|USA}} Mike Estep {{flagicon|AUS}} [[:en:Paul_Kronk|Paul Kronk]] |7–6, 6–4 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |10. |1975 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], Melbourne |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] |{{flagicon|AUS}} John Alexander {{flagicon|AUS}} Phil Dent |3–6, 6–7 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |11. |1975 |Dayton Indoor, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Paul_Gerken|Paul Gerken]] {{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] |7–6, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |11. |1975 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|AUS}} Roy Emerson {{flagicon|AUS}} Rod Laver |2–6, 6–3, 5–7 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |12. |1975 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]], London |{{flagicon|Rhodesia}} [[:en:Colin_Dowdeswell|Colin Dowdeswell]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |5–7, 6–8, 4–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |13. |1975 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Fred_McNair|Fred McNair]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] |2–6, 6–7 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |14. |1976 |São Paulo WCT, Brazil |{{flagicon|USA}} [[:en:Charlie_Pasarell|Charlie Pasarell]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Geoff_Masters|Geoff Masters]] |5–7, 1–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |15. |1976 |Houston WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|AUS}} Rod Laver {{flagicon|AUS}} Ken Rosewall |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |12. |1976 |US Pro Championships, U.S. |{{flagicon|AUS}} Ray Ruffels |{{flagicon|USA}} [[:en:Mike_Cahill|Mike Cahill]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_Whitlinger|John Whitlinger]] |3–6, 6–3, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |16. |1976 |Woodlands Doubles, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Phil_Dent|Phil Dent]] |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |1–6, 4–6, 7–5, 6–7 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |13. |1976 |Maui, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Raymond Moore]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Dick_Stockton_(tennis)|Dick Stockton]] {{flagicon|USA}} [[:en:Roscoe_Tanner|Roscoe Tanner]] |6–7, 6–3, 6–4 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |17. |1977 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bob_Hewitt|Bob Hewitt]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Frew_McMillan|Frew McMillan]] |4–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" |G'alaba |14. |1977 |Perth, Australia |{{flagicon|AUS}} Ray Ruffels |{{flagicon|USA}} [[:en:Nick_Saviano|Nick Saviano]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_Whitlinger|John Whitlinger]] |6–2, 6–1 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |18. |1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|AUS}} Ray Ruffels |{{flagicon|AUS}} John Alexander {{flagicon|AUS}} Phil Dent |6–7, 6–2, 3–6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" |G'alaba |15. |1977 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]]-2, Melbourne |{{flagicon|AUS}} Ray Ruffels |{{flagicon|AUS}} John Alexander {{flagicon|AUS}} Phil Dent |7–6, 7–6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yo'qotish |19. |1978 |Brisbane, Australia |{{flagicon|AUS}} [[:en:Syd_Ball|Syd Ball]] |{{flagicon|AUS}} John Alexander {{flagicon|AUS}} Phil Dent |3–6, 6–7 |} === Yakkalik (3 ta unvon, 6 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:60px" | Sana ! style="width:170px" | Turnir ! style="width:55px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 1. | 1967 yil | Kuala-Lumpur, Malayziya | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 1. | 1968 yil | Adelaida, Avstraliya | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bill_Bowrey|Bill Bowrey]] | 4–6, 3–6, 6–4, 4–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 2. | 1968 yil | Nayrobi, Keniya | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Juan_Manuel_Couder|Juan Manuel Couder]] | 6–3, 7–5 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 2. | 1969 yil | Cincinnati Open, AQSh | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Cliff_Richey|Cliff Richey]] | 1–6, 2–6 |- | style="background:#98fb98;" | G'alaba | 3. | 1969 yil | Connaught, London | Loy |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Cooper_(tennis)|John Cooper]] | 6–4, 6–2 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 3. | 1969 yil | Brisben, Avstraliya | O't |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] | 6-8, 6-4, 3-6, 3-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 4. | 1971 yil | Oklend, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] | 6–7, 6–7, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 5. | 1975 yil | Baltimor, AQSh | Gilam |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] | 6–3, 2–6, 3–6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yo'qotish | 6. | 1975 yil | La Kosta WCT, AQSh | Qattiq |{{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] | 2–6, 2–6 |} == O'yindan keyingi karyerasi == Stone - sport sharhlovchisi. <ref name="tennisaustralia">{{Veb manbasi|sarlavha=Player profile – Allan Stone|url=http://www.tennis.com.au/player-profiles/allan-stone|nashriyot=[[Tennis Australia]]}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tennis.com.au/player-profiles/allan-stone "Player profile – Allan Stone"]. [[Tennis Avstraliya|Tennis Australia]].</cite></ref> == Shuningdek qarang == * Caulfield Grammatika maktabi xodimlari ro'yxati == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Allan Stone at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Allan Stone at the Davis Cup * Allan Stone at Tennis Australia {{Australian Championships men's doubles champions}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1945-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 0qy5hx5zb670p0tvumd8wm49p6bhzgh 2726478 2726475 2022-07-31T08:40:54Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Allan Stone|image=|caption=|fullname=Allan James Stone|country={{AUS}}|residence=[[Victoria, Australia|Victoria]], Australia|birth_date={{birth date and age|df=yes|1945|10|14}}|birth_place=[[Launceston, Tasmania|Launceston]], Australia|death_date=|death_place=|height=|college=|turnedpro=1968 (amateur from 1963)|retired=1978|plays=Right-handed|careerprizemoney=|tennishofyear=|tennishofid=|website=<!-- official web site address like this: [http://www.site.com www.site.com] -->|singlesrecord=165-197 (Open era)|singlestitles=3|highestsinglesranking=No. 36 (21 October 1975)|AustralianOpenresult=SF ([[1972 Australian Open – Men's singles|1972]])|FrenchOpenresult=3R ([[1968 French Open – Men's singles|1968]], [[1969 French Open – Men's singles|1969]], [[1970 French Open – Men's singles|1970]])|Wimbledonresult=3R ([[1977 Wimbledon Championships – Men's singles|1977]], [[1978 Wimbledon Championships – Men's singles|1978]])|USOpenresult=4R ([[1973 US Open – Men's singles|1973]])|doublesrecord=245-159<small> (Open era)</small>|doublestitles=15|highestdoublesranking=No. 12 (23 August 1977)|AustralianOpenDoublesresult='''W''' (1968, 1977)|FrenchOpenDoublesresult=SF (1970)|FrenchOpenDoublesseniorresult=|WimbledonDoublesresult=F (1975)|WimbledonDoublesseniorresult=|USOpenDoublesresult=SF (1976) W* (1969, shared)|OthertournamentsDoubles=|OlympicsDoublesresult=|Mixed=<!-- adds mixed information-->|mixedrecord=|mixedtitles=|AustralianOpenMixedresult=F (1968)|FrenchOpenMixedresult=|WimbledonMixedresult=F (1975)|USOpenMixedresult=}}'''Allan Stone''' (1945 yil 14 oktyabrda tugʻilgan) — avstraliyalik sobiq tennischi. U 1960-1970-yillarda havaskor va professional [[tennis]] oʻynagan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennis.com.au/Pages/PlayerProfile.aspx?id=4&pageId=1047&HandlerId=2&PlayerID=239|sarlavha=Profiles: Allan Stone|kirish sanasi=29 January 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20091011232118/http://www.tennis.com.au/pages/PlayerProfile.aspx?id=4&pageId=1047&HandlerId=2&PlayerID=239|arxivsana=11 October 2009}}</ref> U ATP reytingida yakkalik bahslarida 36-raqam, juftlik bahslarida esa 12-oʻrinni egalladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/St/A/Allan-J-Stone.aspx|sarlavha=Allan Stone Profile|kirish sanasi=29 January 2010|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100210042540/http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/St/A/Allan-J-Stone.aspx|arxivsana=10 February 2010}}</ref> Stone muvaffaqiyatining koʻp qismini juftliklar kortida topdi. U oʻz faoliyati davomida 15 ta juftlik chempionligini qoʻlga kiritdi, shu jumladan 1977 yilda [[Avstraliya ochiq chempionati|Avstraliya ochiq]] chempionati va 1968 yilda Avstraliya chempionati (Avstraliya ochiq chempionatidan oldingi). U 1975 yilda Wimbledonda Kolin Doudsvell bilan birgalikda juftlik bahslarida finalga chiqdi va 1969 yilda Dik Kreyli bilan birgalikda AQSh milliy chempionatida gʻolib chiqdi. Yakkalik bahslarida u uchta unvonni qoʻlga kiritdi va toʻrtta finalga chiqdi, jumladan Cincinnati . <ref name="atpt">{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/Tennis/Players/St/A/Allan-J-Stone.aspx?t=tf|sarlavha=Allan Stone Career Titles|kirish sanasi=29 January 2010}}</ref> 1972 yilda u Avstraliya Ochiq chempionatining yakkalik bahslarida yarim finalga chiqdi va oʻsha yilgi chempion Ken Rouzollga magʻlub boʻldi. Stone Avstraliya uchun Devis Kubogida oʻynash uchun tanlangan va Devis Kubogining beshta uchrashuvida ishtirok etgan. Uning Devis Kubogidagi gʻalaba va magʻlubiyat rekordi 6-0. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Davis Cup - Players|url=https://www.daviscup.com/en/players/player.aspx?id=800174280|kirish sanasi=2021-07-05|ish=www.daviscup.com}}</ref> Tasmaniyaning Lonsston shahrida tugʻilgan Stone yoshligida Viktoriyaga koʻchib oʻtdi va Meri Morton tomonidan murabbiylik qilgan Warburton tennis klubida havaskor tennis oʻynadi. U Kolfild Grammatika maktabida tahsil olgan va Melburn universitetida tijorat darajasini tamomlagan. <ref name="tennisaustralia">{{Veb manbasi|sarlavha=Player profile – Allan Stone|url=http://www.tennis.com.au/player-profiles/allan-stone|nashriyot=[[Tennis Australia]]}}</ref> == 1969 AQSh ochiq chempionati == Stone va Dik Kreli Ken Rouzoll va Fred Stolle bilan birgalikda 1969 yilgi AQSh ochiq chempionati unvoni boʻyicha chalkashliklar mavjud. Ochiq tennis davri 1968 yilda boshlangan va oʻsha paytda Boston AQSh Milliy juftlik chempionatining uyi edi. Biroq, shartnoma boʻyicha baʼzi mutaxassislarning agentlari turnirda qoplana olmaydigan kafolatlangan mukofot pullarini talab qilishdi. Shunga koʻra, shartnoma boʻyicha mutaxassislar turnirni boykot qildilar, koʻpchilik Rouzol va Stolle gʻalaba qozongan Forest Hillsda oʻynashdi. Crealy va Stone 1969 yilda Bostonda professionallar sifatida juftlik bahslarida Charli Pasarell va Bill Bourini magʻlub etishdi. 1971 yilda USTA va Professional Tennis Assotsiatsiyasi ikkala turnir gʻoliblarini birlashtirib, Katta dubulgʻa turnirini tashkil etishga qaror qilishdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.britannica.com/sports/US-Open-tennis|sarlavha=U.S. Open &#124; History, Winners, & Facts &#124; Britannica}}</ref> 1968 yilgi gʻoliblar uchun bu muammo emas edi, chunki ikkala turnirda ham Smit va Luts gʻolib boʻlgan. Crealy va Stonedan 1969 yilgi chempionlikni Rouzol va Stolle bilan boʻlishishga rozi boʻlish-boʻlmasligini soʻrashdi — ular tezda rozi boʻlishdi, ayniqsa avstraliyalik ikki buyuk oʻyinchi boʻlgani uchun va „oʻsha paytlarda tennis juda yaxshi niyat bilan oʻynalgan“. == Karyera finallari == === Juftliklar (15 ta chempionlik, 19 ta ikkinchi o‘rin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" |W/L ! style="width:60px" |Sana ! style="width:170px" |Turnir ! style="width:160px" |Hamkor ! style="width:160px" |Raqib ! class="unsortable" style="width:130px" |Hisob |- |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |1. |1968 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Championships]], Melbourne |{{flagicon|AUS}} [[:en:Dick_Crealy|Dick Crealy]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Terry_Addison|Terry Addison]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Keldie|Ray Keldie]] |10-8, 6-4, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |1. |1968 |Rome, Italy |{{flagicon|GRE}} [[:en:Nicholas_Kalogeropoulos|Nicholas Kalogeropoulos]] |{{flagicon|NED}} [[:en:Tom_Okker|Tom Okker]] {{flagicon|USA}} [[:en:Marty_Riessen|Marty Riessen]] |3-6, 4-6, 2-6 |- | | | | | |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |2. |1969 |US National Amateur Championships, Boston |{{flagicon|AUS}} [[:en:Dick_Crealy|Dick Crealy]] |{{flagicon|AUS}} Bill Bowrey {{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |9-11, 6-3, 7-5 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |3. |1969 |Victorian Open, Australia |{{flagicon|AUS}} [[:en:Dick_Crealy|Dick Crealy]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] {{flagicon|AUS}} Bill Bowrey |9-7, 6-4, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |2. |1969 |Indianapolis, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Dick_Crealy|Dick Crealy]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bill_Bowrey|Bill Bowrey]] {{flagicon|USA}} [[:en:Clark_Graebner|Clark Graebner]] |4-6, 6-4, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |4. |1970 |Båstad, Sweden |{{flagicon|AUS}} Dick Crealy |{{flagicon|YUG}} [[:en:Željko_Franulović|Željko Franulović]] {{flagicon|TCH}} [[:en:Jan_Kodeš|Jan Kodeš]] |6-2, 2-6, 12-12, RET. |- | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |3. |1971 |Hamburg, Germany |{{flagicon|AUS}} Dick Crealy |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] {{flagicon|ESP|1945}} [[:en:Andrés_Gimeno|Andrés Gimeno]] |4-6, 5-7, 9-7, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |4. |1972 |Vancouver WCT, Canada |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Cliff_Drysdale|Cliff Drysdale]] |{{flagicon|AUS}} Bill Bowrey {{flagicon|USA}} Clark Graebner |6-7, 0-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |5. |1973 |Auckland, New Zealand |{{flagicon|AUS}} [[:en:Brian_Fairlie|Brian Fairlie]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Dick_Crealy|Dick Crealy]] {{flagicon|AUS}} Bob Carmichel | |- | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |5. |1973 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|YUG}} [[:en:Nikola_Pilić|Nikola Pilić]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Roy_Emerson|Roy Emerson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] |7-6, 3-6, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |6. |1973 |[[München|Munich WCT]], Germany |{{flagicon|YUG}} Nikola Pilić |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Cliff_Drysdale|Cliff Drysdale]] {{flagicon|USA}} [[:en:Cliff_Richey|Cliff Richey]] |7-5, 5-7, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |6. |1973 |[[Yoxannesburg|Johannesburg WCT]], South Africa |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Frew_McMillan|Frew McMillan]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Robert_Lutz_(tennis)|Bob Lutz]] {{flagicon|USA}} [[:en:Stan_Smith|Stan Smith]] |1-6, 4-6, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |7. |1973 |Gothenburg WCT, Sweden |{{flagicon|YUG}} Nikola Pilić |{{flagicon|AUS}} Roy Emerson {{flagicon|AUS}} Rod Laver |7-6, 4-6, 1-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |7. |1973 |Dutch Open, Netherlands |{{flagicon|COL}} [[:en:Iván_Molina|Ivan Molina]] |{{flagicon|ESP}} Antonio Munoz {{flagicon|ESP}} Andres Gimeno |4-6, 7-6, 6-4 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |8. |1973 |Merion, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Colin_Dibley|Colin Dibley]] |{{flagicon|USA}} [[:en:John_Austin_(tennis)|John Austin]] {{flagicon|USA}} [[:en:Fred_McNair|Fred McNair]] |7-6, 6-3 |- | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |8. |1973 |Tokyo Outdoor, Japan |{{flagicon|AUS}} Colin Dibley |{{flagicon|AUS}} [[:en:Mal_Anderson|Mal Anderson]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ken_Rosewall|Ken Rosewall]] |5-7, 5-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |9. |1973 |Djakarta, Indonesia |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Newcombe|John Newcombe]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Mike_Estep|Mike Estep]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Ian_Fletcher_(tennis)|Ian Fletcher]] |5-7, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |9. |1974 |Richmond WCT, U.S. |{{flagicon|YUG}} Nikola Pilić |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Alexander_(tennis)|John Alexander]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Phil_Dent|Phil Dent]] |6-3, 3-6, 7-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |10. |1974 |Adelaide, Australia |{{flagicon|USA}} [[:en:Raz_Reid|Raz Reid]] |{{flagicon|USA}} Mike Estep {{flagicon|AUS}} [[:en:Paul_Kronk|Paul Kronk]] |7-6, 6-4 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |10. |1975 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]], Melbourne |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] |{{flagicon|AUS}} John Alexander {{flagicon|AUS}} Phil Dent |3-6, 6-7 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |11. |1975 |Dayton Indoor, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Paul_Gerken|Paul Gerken]] {{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] |7-6, 7-5 |- | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |11. |1975 |Denver WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} Bob Carmichael |{{flagicon|AUS}} Roy Emerson {{flagicon|AUS}} Rod Laver |2-6, 6-3, 5-7 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |12. |1975 |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]], London |{{flagicon|Rhodesia}} [[:en:Colin_Dowdeswell|Colin Dowdeswell]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Vitas_Gerulaitis|Vitas Gerulaitis]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sandy_Mayer|Sandy Mayer]] |5-7, 6-8, 4-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |13. |1975 |San Francisco, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Kim_Warwick|Kim Warwick]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Fred_McNair|Fred McNair]] {{flagicon|USA}} [[:en:Sherwood_Stewart|Sherwood Stewart]] |2-6, 6-7 |- | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |14. |1976 |São Paulo WCT, Brazil |{{flagicon|USA}} [[:en:Charlie_Pasarell|Charlie Pasarell]] |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ross_Case|Ross Case]] {{flagicon|AUS}} [[:en:Geoff_Masters|Geoff Masters]] |5-7, 1-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |15. |1976 |Houston WCT, U.S. |{{flagicon|USA}} Charlie Pasarell |{{flagicon|AUS}} Rod Laver {{flagicon|AUS}} Ken Rosewall |4-6, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |12. |1976 |US Pro Championships, U.S. |{{flagicon|AUS}} Ray Ruffels |{{flagicon|USA}} [[:en:Mike_Cahill|Mike Cahill]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_Whitlinger|John Whitlinger]] |3-6, 6-3, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |16. |1976 |Woodlands Doubles, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Phil_Dent|Phil Dent]] |{{flagicon|USA}} Brian Gottfried {{flagicon|MEX}} [[:en:Raúl_Ramírez|Raúl Ramírez]] |1-6, 4-6, 7-5, 6-7 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |13. |1976 |Maui, U.S. |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Raymond_Moore_(tennis)|Raymond Moore]] |{{flagicon|USA}} [[:en:Dick_Stockton_(tennis)|Dick Stockton]] {{flagicon|USA}} [[:en:Roscoe_Tanner|Roscoe Tanner]] |6-7, 6-3, 6-4 |- | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |17. |1977 |La Costa WCT, U.S. |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] |{{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Bob_Hewitt|Bob Hewitt]] {{flagicon|RSA|1928}} [[:en:Frew_McMillan|Frew McMillan]] |4-6, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |14. |1977 |Perth, Australia |{{flagicon|AUS}} Ray Ruffels |{{flagicon|USA}} [[:en:Nick_Saviano|Nick Saviano]] {{flagicon|USA}} [[:en:John_Whitlinger|John Whitlinger]] |6-2, 6-1 |- | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |18. |1977 |Sydney Outdoor, Australia |{{flagicon|AUS}} Ray Ruffels |{{flagicon|AUS}} John Alexander {{flagicon|AUS}} Phil Dent |6-7, 6-2, 3-6 |- style="background:#f3e6d7;" | style="background:#98fb98;" |Gʻalaba |15. |1977 |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]]-2, Melbourne |{{flagicon|AUS}} Ray Ruffels |{{flagicon|AUS}} John Alexander {{flagicon|AUS}} Phil Dent |7-6, 7-6 |- | style="background:#ffa07a;" |Yoʻqotish |19. |1978 |Brisbane, Australia |{{flagicon|AUS}} [[:en:Syd_Ball|Syd Ball]] |{{flagicon|AUS}} John Alexander {{flagicon|AUS}} Phil Dent |3-6, 6-7 |} === Yakkalik (3 ta unvon, 6 ta ikkinchi oʻrin) === {| class="sortable wikitable" ! style="width:40px" |Natija ! class="unsortable" style="width:30px" | W/L ! style="width:60px" | Sana ! style="width:170px" | Turnir ! style="width:55px" | Yuzaki ! style="width:160px" | Raqib ! class="unsortable" style="width:120px" | Hisob |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 1. | 1967 yil | Kuala-Lumpur, Malayziya | | | |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 1. | 1968 yil | Adelaida, Avstraliya | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bill_Bowrey|Bill Bowrey]] | 4-6, 3-6, 6-4, 4-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 2. | 1968 yil | Nayrobi, Keniya | Loy |{{flagicon|ESP}} [[:en:Juan_Manuel_Couder|Juan Manuel Couder]] | 6-3, 7-5 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 2. | 1969 yil | Cincinnati Open, AQSh | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:Cliff_Richey|Cliff Richey]] | 1-6, 2-6 |- | style="background:#98fb98;" | Gʻalaba | 3. | 1969 yil | Connaught, London | Loy |{{flagicon|AUS}} [[:en:John_Cooper_(tennis)|John Cooper]] | 6-4, 6-2 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 3. | 1969 yil | Brisben, Avstraliya | Oʻt |{{flagicon|AUS}} [[:en:Ray_Ruffels|Ray Ruffels]] | 6-8, 6-4, 3-6, 3-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 4. | 1971 yil | Oklend, Yangi Zelandiya | Qattiq |{{flagicon|AUS}} [[:en:Bob_Carmichael|Bob Carmichael]] | 6-7, 6-7, 3-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 5. | 1975 yil | Baltimor, AQSh | Gilam |{{flagicon|USA}} [[:en:Brian_Gottfried|Brian Gottfried]] | 6-3, 2-6, 3-6 |- | style="background:#ffa07a;" | Yoʻqotish | 6. | 1975 yil | La Kosta WCT, AQSh | Qattiq |{{flagicon|AUS}} [[:en:Rod_Laver|Rod Laver]] | 2-6, 2-6 |} == Oʻyindan keyingi karyerasi == Stone — sport sharhlovchisi. <ref name="tennisaustralia">{{Veb manbasi|sarlavha=Player profile – Allan Stone|url=http://www.tennis.com.au/player-profiles/allan-stone|nashriyot=[[Tennis Australia]]}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.tennis.com.au/player-profiles/allan-stone „Player profile — Allan Stone“]. [[Tennis Avstraliya|Tennis Australia]].</cite></ref> == Shuningdek qarang == * Caulfield Grammatika maktabi xodimlari roʻyxati == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * Allan Stone at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Allan Stone at the Davis Cup * Allan Stone at Tennis Australia {{Australian Championships men's doubles champions}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1945-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] hlep1q1eao8qk1xo3bn84udcvk6vxcy Munozara:Nyu-Yorkda ta'lim 1 759008 2726472 2022-07-31T08:39:42Z Optima D 72251 /* Sarlavhadagi xatolik */ yangi mavzu wikitext text/x-wiki == Sarlavhadagi xatolik == Lotin alifbosida yozilgan shahar nomini aslidek yozish kerak. Buning ustiga maqola avtomat tarjima qilingan degan shubha ostida. {{AT|Pages with unreviewed translation turkumiga oid maqola}} [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 08:39, 31-Iyul 2022 (UTC) 443vyc2ibnkp1qe52pelahf96ir89jq 2726479 2726472 2022-07-31T08:40:59Z Optima D 72251 wikitext text/x-wiki == Sarlavhadagi xatolik == Lotin alifbosida yozilgan shahar nomini aslidek yozish kerak. Buning ustiga maqola avtomat tarjima qilingan degan shubha ostida. [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 08:40, 31-Iyul 2022 (UTC) {{AT|Pages with unreviewed translation turkumiga oid maqola}} h0bnj8tsayyac4pc65s1xcp3cu0w3yi Munozara:Gordon Reid 1 759009 2726477 2022-07-31T08:40:47Z Umidjon Yuldashev 72956 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Nicolás Figal 1 759010 2726480 2022-07-31T08:41:30Z Wknewpages 74325 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Leroy Fer 0 759011 2726486 2022-07-31T08:52:13Z Mirishkorlik 75661 „[[:en:Special:Redirect/revision/1095091425|Leroy Fer]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Leroy Fer|tasvir=Leroy Fer 2017.jpg|izoh=Fer 2017-yili Swansea Cityda|toʻliqism=Leroy Johan Fer<ref>{{cite web |url=https://www.fifadata.com/document/FWC/2014/pdf/FWC_2014_SQUADLISTS.PDF |title=2014 FIFA World Cup Brazil: List of Players: Netherlands |publisher=FIFA |page=25 |date=14 July 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200203092301/https://www.fifadata.com/document/FWC/2014/pdf/FWC_2014_SQUADLISTS.PDF |archive-date=3 February 2020}}</ref>|tavallud_sana={{Birth date and age|1990|1|5|df=y}}|tavallud_joyi=[[Zoetermeer]], [[Netherlands]]|boʻyi=1.88 m<ref>{{cite news |title=Leroy Fer |url=http://www.elfvoetbal.nl/speler/117878_leroy-fer |newspaper=Elf Voetbal |language=nl |access-date=28 September 2009}}</ref>|pozitsiya=markaziy yarim himoyachisi|joriyklub=[[Alanyaspor]]|klubraqami=4|yoshlikyillari1={{0|0000}}–1999|yoshlikklublari1=DWO|yoshlikyillari2=1999–2007|yoshlikklublari2=[[Feyenoord]]|yillar1=2007–2011|klublar1=[[Feyenoord]]|isht1=105|gollar1=14|yillar2=2011–2013|klublar2=[[FC Twente|Twente]]|isht2=58|gollar2=13|yillar3=2013–2014|klublar3=[[Norwich City F.C.|Norwich City]]|isht3=30|gollar3=3|yillar4=2014–2016|klublar4=[[Queens Park Rangers F.C.|Queens Park Rangers]]|isht4=48|gollar4=8|yillar5=2016|klublar5=→ [[Swansea City A.F.C.|Swansea City]] (loan)|isht5=11|gollar5=0|yillar6=2016–2019|klublar6=[[Swansea City A.F.C.|Swansea City]]|isht6=79|gollar6=8|yillar7=2019–2021|klublar7=[[Feyenoord]]|isht7=48|gollar7=2|yillar8=2021–|klublar8=[[Alanyaspor]]|isht8=20|gollar8=0|milliyyillar1=2005–2006|milliyjamoa1=Niderlandiya U16|milliyisht1=7|milliygollar1=1|milliyyillar2=2006–2007|milliyjamoa2=Niderlandiya U17|milliyisht2=17|milliygollar2=4|milliyyillar3=2007–2009|milliyjamoa3=Niderlandiya U19|milliyisht3=15|milliygollar3=2|milliyyillar4=2009–2013|milliyjamoa4=Niderlandiya U21|milliyisht4=31|milliygollar4=6|milliyyillar5=2010–2014|milliyjamoa5=Niderlandiya MTJ|milliyisht5=11|milliygollar5=1|club-update=11:46, 26 June 2022 (UTC)}} '''Leroy Johan Fer''' (1990-yil 5-yanvarda tugʻilgan) — gollandiyalik professional [[Futbol|futbolchi]], Turkiya [[Turkiya oliy ligasi|Superligasining]] “ Alanyaspor ” klubi va [[Niderlandlar milliy futbol terma jamoasi|Gollandiya milliy futbol jamoasida]] [[Yarimhimoyachi (futbol)|markaziy yarim himoyachi]] sifatida oʻynaydi. Ferning turli taxalluslari bor. <ref name="Fer Nicknames">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2014 |title=QPR midfielder plots to get one over his Sunderland cousin |work=Get West London |url=https://www.mylondon.news/sport/football/football-news/qpr-midfielder-plots-one-over-7672774 |access-date=27 June 2021}}</ref> Yoshligida u kuchli jismoniy ko'rinishi uchun "Feyenoord" yoshlar murabbiyi Jan-Pol van Gastel tomonidan " ''De Uitsmijter'' " ("Bouncer") laqabini oldi. Boshqa taxalluslar "Lerra" <ref>{{Cite AV media|date=11 September 2009|url=https://www.youtube.com/watch?v=V_NUEMvQFZQ|title=Rap Feyenoorders}}</ref> <ref name="Fer The Guardian">{{Yangiliklar manbasi |date=10 September 2016 |title=Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit |access-date=27 June 2021}}</ref> va "Ferovich". <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 March 2008 |title=Uitsmijter houdt punten in De Kuip |language=nl |trans-title=Bouncer keeps points in De Kuip |work=De Pers |url=http://www.depers.nl/sport/292600/Uitsmijter-houdt-punten-in-De-Kuip.html |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090316215614/http://www.depers.nl/sport/292600/Uitsmijter-houdt-punten-in-De-Kuip.html |archive-date=16 March 2009}}</ref> Gollandiyaning 21 yoshgacha bo'lgan terma jamoasi bosh murabbiyi Kor Pot Ferni [[Patrick Vieira|Patrik Vieyra]] bilan solishtirdi. Potning so'zlariga ko'ra, ikkala o'yinchi ham maydonda va undan tashqarida ko'p o'xshashliklarni ko'rsatishadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=8 September 2009 |title=Fer, nieuwe Vieira in de Kuip |language=nl |trans-title=Fer, new Vieira in de Kuip |work=AD |url=http://www.ad.nl/ad/nl/1429/Feyenoord/article/detail/428610/2009/09/08/Fer-nieuwe-Vieira-in-de-Kuip.dhtml |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090910205640/http://www.ad.nl/ad/nl/1429/Feyenoord/article/detail/428610/2009/09/08/Fer-nieuwe-Vieira-in-de-Kuip.dhtml |archive-date=10 September 2009}}</ref> <ref name="Fer In the Spotlight">{{Veb manbasi|url=https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|sarlavha=IN THE SPOTLIGHT... WITH LEROY FER|ish=Swansea City A.F.C.|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210626194033/https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|arxivsana=27 June 021}}</ref> U ham Frank Raykardga o'xshardi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 October 2011 |title='FER HEEFT IETS WEG VAN RIJKAARD' |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/nieuws/jong-oranje/29774/fer-heeft-iets-weg-van-rijkaard |access-date=27 June 2021}}</ref> == Yoshlik == Fer Janubiy Gollandiyaning Zoetermeer shahrida tug'ilib o'sgan. <ref name="kameraadjes" /> U Kyurasaolik ota-onalarning birinchi farzandi. <ref name="Fer The Guardian">{{Yangiliklar manbasi |date=10 September 2016 |title=Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit |access-date=27 June 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit "Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment"]. </cite></ref> Uning otasi tomonidan bobosi [[Surinam|surinamlik]] edi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.natiosuriname.com/2009/12/inventarisatie-suriprof-middenvelders.html|sarlavha=Inventarisatie Suriprof middenvelders|ish=natiosuriname.com}}</ref> Ferning ona tomondan bobosi Kyurasaoda futbolchi, otasi Lesli Fer esa beysbolchi edi. <ref name="knvb">{{Yangiliklar manbasi |date=1 May 2005 |title=Daley Blind en Leroy Fer: leiders van Onder 17 |language=nl |trans-title=Daley Blind and Leroy Fer: leaders of Under 17 |work=KNVB |url=http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |url-status=dead |access-date=25 October 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071010014810/http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |archive-date=10 October 2007}}</ref> Ferning 17 yoshgacha bo'lgan “ Feyenoord” jamoasida o'ynagan ukasi Lireg, <ref name="kameraadjes">{{Yangiliklar manbasi |title=Leroy Fer |language=nl |work=Kameraadjes |url=http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081205194843/http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |archive-date=5 December 2008}}</ref> <ref name="Fer The Guardian" /> singlisi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 April 2009 |title=Hugo Borst: "Sparta gaat degraderen" |language=nl |work=FC Update |url=https://www.fcupdate.nl/voetbalnieuws/118813/hugo-borst-sparta-gaat-degraderen/ |access-date=27 June 2021}}</ref> va uning amakivachchasi Patrik van Anxolt “ [[Galatasaray|Galatasaroy]] ” futbolchisi. <ref name="Fer Nicknames">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2014 |title=QPR midfielder plots to get one over his Sunderland cousin |work=Get West London |url=https://www.mylondon.news/sport/football/football-news/qpr-midfielder-plots-one-over-7672774 |access-date=27 June 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.mylondon.news/sport/football/football-news/qpr-midfielder-plots-one-over-7672774 "QPR midfielder plots to get one over his Sunderland cousin"]. </cite></ref> == Klub karyerasi == === Yoshlik karyerasi === Fer o'zining yoshlik faoliyatini mahalliy DWO Zoetermeer klubida boshlagan. O'zining birinchi to'liq mavsumida uning jamoasi " Sparta Rotterdam " va "Feyenoord" kabi professional yoshlar jamoalariga qarshi o'rtoqlik o'yinlarida g'alaba qozondi. Biroq, u to'qqiz yoshgacha DWOda qoldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.qpr.co.uk/news/archive/leroy-fer-in-profile/|sarlavha=LEROY FER: IN PROFILE|nashriyot=Queens Park Rangers F.C.|sana=20 August 2014|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210625155623/https://www.qpr.co.uk/news/archive/leroy-fer-in-profile/|arxivsana=27 June 021}}</ref> Yoshlik do'sti Kaj Ramshtayn bilan birga Fer Feyenoordning yoshlar akademiyasiga qo'shilish taklifini qabul qildi. <ref name="kameraadjes">{{Yangiliklar manbasi |title=Leroy Fer |language=nl |work=Kameraadjes |url=http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081205194843/http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |archive-date=5 December 2008}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20081205194843/http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 "Leroy Fer"]. </cite></ref> <ref name="Fer In the Spotlight">{{Veb manbasi|url=https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|sarlavha=IN THE SPOTLIGHT... WITH LEROY FER|ish=Swansea City A.F.C.|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210626194033/https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|arxivsana=27 June 021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer "IN THE SPOTLIGHT.]</cite></ref> Keyinchalik u akademiyada, keyinroq esa Yong Feyenoordda o'sdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.feyenoord.nl/pages/newsdetail/s1/10010000030818-999-10010000000003.aspx|sarlavha=JEUGDTEAMS STARTEN MET VOORBEREIDING|ish=Feyenoord|til=nl|sana=30 July 2007|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100123164403/http://www.feyenoord.nl/pages/newsdetail/s1/10010000030818-999-10010000000003.aspx|arxivsana=23 January 2010}}</ref> <ref name="Fer In the Spotlight" /> <ref name="Fer The Guardian">{{Yangiliklar manbasi |date=10 September 2016 |title=Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit |access-date=27 June 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit "Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment"]. </cite></ref> [[Fayl:Leroy_Fer.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Leroy_Fer.JPG/250px-Leroy_Fer.JPG|left|thumb|529x529px| Fer 2010 yilda Feyenoord bilan mashg'ulot o'tkazgan.]] == Xalqaro karyerasi == === Muvofiqlik === Gollandiya terma jamoasida turli yoshlar darajasida o'ynaganiga qaramay, Fer qaysi mamlakat vakili bo'lishidan shubhalanardi, chunki u [[Niderlandlar milliy futbol terma jamoasi|Gollandiya]] va Gollandiya Antil orollarida o'ynash huquqiga ega edi. <ref name="Fer In the Spotlight">{{Veb manbasi|url=https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|sarlavha=IN THE SPOTLIGHT... WITH LEROY FER|ish=Swansea City A.F.C.|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210626194033/https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|arxivsana=27 June 021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer "IN THE SPOTLIGHT.]</cite></ref> 2008-yil oktyabr oyida Fer hali qaror qabul qilmaganini aytdi: "Shaxsan men orolim uchun nimanidir demoqchiman. Shuning uchun men hali ham shubhadaman. Mening miyam Gollandiyani tanlash yaxshidir, deydi. Shunda har ikki yilda bir katta turnir o'tkazilishiga ishonchingiz komil. Lekin yuragim Kyurasaoni o'ylaydi. Gollandiya Antil orollari bilan jahon chempionatida o'ynash ajoyib bo'lardi, bu orollarga katta kuch bag'ishlaydi. Mening ildizlarim mansabga intilishdan kuchliroq, men oliy maqsad sari intilaman. Hozircha bilmayman, lekin Gollandiya Antil orollari terma jamoasida o‘ynashga bo‘lgan tuyg‘ularim juda kuchli” <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Leroy Fer twijfelt sterk tussen Oranje en de Antillen |language=nl |trans-title=Leroy Fer in strong doubt between Oranje and the Antilles |work=FR-Fanatic.com |url=http://www.fr-fanatic.com/2008/10/22/12220/ |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://archive.today/20130102194249/http://www.fr-fanatic.com/2008/10/22/12220/ |archive-date=2 January 2013}}</ref> Biroq, 2009 -il 26-avgustda Fer yakuniy qaror qabul qilganini va Niderlandiyani xalqaro miqyosda vakillik qilishni tanlaganini e'lon qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 September 2008 |title=Fer houdt van de Antillen maar kiest voor Oranje |language=nl |trans-title=Fer loves the Antilles but chooses Oranje |work=Voetbalzone.nl |url=http://www.voetbalzone.nl/doc.asp?uid=84851 |access-date=28 September 2009}}</ref> <ref name="Fer In the Spotlight" /> ==== Ilk yoshlar jamoalari ==== Fer Gollandiyaning barcha yoshlar jamoalarini bosib o'tdi va birinchi bo'lib Gollandiya U16 bilan 2005-yil 19-oktyabrda Ukraina U16 bilan 2:2 hisobida durang o'ynagan holda U16 milliy terma jamoasida debyut qilganida boshlandi <ref name="knvb">{{Yangiliklar manbasi |date=1 May 2005 |title=Daley Blind en Leroy Fer: leiders van Onder 17 |language=nl |trans-title=Daley Blind and Leroy Fer: leaders of Under 17 |work=KNVB |url=http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |url-status=dead |access-date=25 October 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071010014810/http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |archive-date=10 October 2007}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20071010014810/http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 "Daley Blind en Leroy Fer: leiders van Onder 17"] &#x5B;Daley Blind and Leroy Fer: leaders of Under 17&#x5D;. </cite></ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 October 2005 |title=Oekraïne O16 2–2 Nederland O16 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/185191/uitslagen/wedstrijd/6254 |access-date=27 June 2021}}</ref> . <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 October 2005 |title=Oekraïne O16 2–2 Nederland O16 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/185191/uitslagen/wedstrijd/6254 |access-date=27 June 2021}}</ref> Fer 2006-yil 28-yanvarda Norvegiya U16ga qarshi o‘yinda 1:0 hisobida g‘alaba qozongan Gollandiya U16 terma jamoasidagi birinchi golini kiritdi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=28 January 2006 |title=Noorwegen O16 0–1 Nederland O16 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/185191/uitslagen/wedstrijd/15550 |access-date=27 June 2021}}</ref> Keyinchalik u 16 yoshgacha bo'lganlar terma jamoasi safida 7ta o'yinda maydonga tushdi va bir marta gol urdi. Niderlandiyaning 17 yoshgacha bo'lgan terma jamoasiga chaqirilganidan so'ng, Fer U17 terma jamoasidagi debyutini 2006-yilning 21-sentyabrida Germaniya U17ga qarshi o'yinda (2:0) boshlab butun o'yinni boshladi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 September 2006 |title=Duitsland O17 0–2 Nederland O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4746 |access-date=27 June 2021}}</ref> 2006-yilning 25-sentyabrida u Gollandiya U17 terma jamoasidagi ilk gollarini to‘rt kundan so‘ng [[Qatar milliy futbol terma jamoasi|Qatar U17ga]] qarshi o‘yinda (4:0) kiritdi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 September 2006 |title=Qatar U18 0–4 Nederland U17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4750 |access-date=27 June 2021}}</ref> 2006-yil 25-oktyabrda Estoniyaga qarshi o'yinda Fer 5-1 hisobida g'alaba qozonib, U17 terma jamoasi uchun uchinchi golini urdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 October 2006 |title=Nederland O17 5–1 Estland O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4738 |access-date=27 June 2021}}</ref> Ikki kundan so'ng Norvegiya U17 ga qarshi o'yinda u Niderlandiya U17 terma jamoasi sardori bo'ldi va U17 terma jamoasiga 1:0 hisobida g'alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 October 2006 |title=Noorwegen O17 0–1 Nederland O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4734 |access-date=27 June 2021}}</ref> 2007yilning 22-martida Fer Niderlandiya U17 terma jamoasi safida Belarus U17 ga qarshi o'yinda (5:0) o'zining to'rtinchi golini kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 March 2007 |title=Nederland O17 5–0 Wit-Rusland O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4706 |access-date=27 June 2021}}</ref> Uch kundan so'ng, 2007-yil 25-martda u Niderlandiyaning 17 yoshgacha bo'lgan terma jamoasi bilan eng ko'p muvaffaqiyatga erishdi, o'shanda U17 terma jamoasi Turkiya U17ni 1:0 hisobida mag'lub etib, 17 yoshgacha bo'lganlar o'rtasidagi Evropa chempionatiga yo'llanma oldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 March 2007 |title=Turkije O17 0–1 Nederland O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4702 |access-date=27 June 2021}}</ref> Fer 2007-yilda Belgiyada bo'lib o'tgan 17 yoshgacha bo'lganlar o'rtasidagi Evropa chempionatida Niderlandiyaning 17 yoshgacha bo'lgan terma jamoasi sardori etib tayinlangan. <ref name="knvb">{{Yangiliklar manbasi |date=1 May 2005 |title=Daley Blind en Leroy Fer: leiders van Onder 17 |language=nl |trans-title=Daley Blind and Leroy Fer: leaders of Under 17 |work=KNVB |url=http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |url-status=dead |access-date=25 October 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071010014810/http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |archive-date=10 October 2007}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20071010014810/http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 "Daley Blind en Leroy Fer: leiders van Onder 17"] &#x5B;Daley Blind and Leroy Fer: leaders of Under 17&#x5D;. </cite></ref> Gollandiya U17 saralash bosqichlarida birorta ham o'yinda mag'lubiyatga uchramay, mezbon Belgiya U17, Islandiya U17 va Angliya U17 bilan guruh bosqichiga chiqdi; ular Belgiya U17 bilan 2:2 hisobida durang o'ynaganidan so'ng Islandiya U17 bilan 3:0 hisobida g'alaba qozonishgan, ammo Angliya U17 bilan final o'yinida 4:2 hisobida yutqazib guruhda uchinchi o'rinni egallagan. Keyin esa pley-offda Germaniya U17 termasiga qarshi bahs olib bordi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 May 2007 |title=Nederland O17 2–2 België O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/15302 |access-date=27 June 2021}}</ref> Gollandiya pley-off bosqichiga chiqa olmadi va 2007-yilgi FIFA U-17 Jahon chempionati yo'llanmasini qo'ldan boy berdi. 2007 yilgi UEFA 17 yoshgacha bo'lgan yoshlar o'rtasidagi Evropa chempionatidan ko'p o'tmay, Fer 2007-yil sentyabr oyida Gollandiyaning 19 yoshgacha bo'lgan terma jamoasiga saylandi va o'sha oyda Germaniya U19 bilan 3:1 hisobida g'alaba qozongan holda milliy U19 terma jamoasida debyut qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 September 2007 |title=Duitsland O19 3–1 Nederland O19 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/185189/uitslagen/wedstrijd/3062 |access-date=27 June 2021}}</ref> 2008-yil 24-may kuni u U19 terma jamoasidagi ilk golini Rossiya U19 bilan 2:2 hisobida urdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 May 2008 |title=Rusland O19 2–2 Nederland O19 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/185189/uitslagen/wedstrijd/6302 |access-date=27 June 2021}}</ref> Besh oy o'tgach, 2008-yil 14-oktyabrda Fer Gollandiya U19 terma jamoasi uchun ikkinchi golini Germaniya U19ga qarshi o'yinda (2:1) kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 October 2008 |title=Oranje onder 19 onderuit tegen Duitsland |language=nl |work=FC Update |url=https://www.fcupdate.nl/voetbalnieuws/105850/oranje-onder-19-onderuit-tegen-duitsland/ |access-date=27 June 2021}}</ref> Jamoa 2008-yilda Chexiyada bo'lib o'tgan 19 yoshgacha bo'lgan o'smirlar o'rtasidagi Yevropa chempionati va 2009-yilda Ukrainada bo'lib o'tgan 19 yoshgacha bo'lgan futbolchilar o'rtasidagi Yevropa chempionatida ishtirok eta olmadi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.onsoranje.nl/news/content/news/oranje/onder-19/Weer-geen-winst-voor-Onder-19.html|sarlavha=Weer geen winst voor Onder 19|ish=Ons Oranje|til=nl|sana=6 June 2009|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090611020739/http://www.onsoranje.nl/news/content/news/oranje/onder-19/Weer-geen-winst-voor-Onder-19.html|arxivsana=27 June 2021}}</ref> == Shaxsiy hayoti == Fer katolik bo'lgan: "Zoetermeerda biz har kuni cherkovga borardik. Xudo menga futbol iqtidorimni berdi. Buning uchun har kuni Unga minnatdorchilik bildiraman”. Uning o'ng pastki qo'lida "Men Xudoga ishonaman" yozuvi bilan xristian xochining tatuirovkasi bor. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=20 March 2009 |title=Verbeek was voor ons erg belangrijk |language=nl |trans-title=Verbeek was very important for us |work=FR-Fans.nl |url=http://www.fr-fans.nl/?p=lees&id=3949 |access-date=28 September 2009}}</ref> Futboldan tashqari, Fer rap musiqasining muxlisidir. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 September 2009 |title=Feyenoorders tonen andere kant |language=nl |work=RTV Rijnmond |url=https://www.rijnmond.nl/nieuws/22871/Feyenoorders-tonen-andere-kant |access-date=27 June 2021}}</ref> <ref name="Fer The Guardian">{{Yangiliklar manbasi |date=10 September 2016 |title=Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit |access-date=27 June 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit "Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment"]. </cite></ref> 2014-yil 27-iyulda Fer Norvichdagi Avliyo Yahyo cho'mdiruvchi soborida o'zining uzoq muddatli sevgilisi Kseniya Schipaanboordga turmushga chiqdi <ref name="kameraadjes">{{Yangiliklar manbasi |title=Leroy Fer |language=nl |work=Kameraadjes |url=http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081205194843/http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |archive-date=5 December 2008}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20081205194843/http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 "Leroy Fer"]. </cite></ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 July 2014 |title=Norwich City player Leroy Fer marries long-term girlfriend |work=Eastern Daily Press |url=https://www.edp24.co.uk/news/norwich-city-player-leroy-fer-marries-long-term-girlfriend-681166 |access-date=27 June 2021}}</ref>. Birgalikda ularning Eys ismli oʻgʻli bor. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 September 2019 |title=Leroy Fer: 'Ik wilde één ding: voor Feyenoord spelen' |language=nl |work=Feyenoord Supporters News |url=https://feyenoord.supporters.nl/nieuws/artikel/45190/Leroy-Fer-'Ik-wilde-één-ding-voor-Feyenoord-spelen' |access-date=27 June 2021}}</ref> <ref name="Fer Daughter">{{Veb manbasi|url=https://www.feyenoord.nl/nieuws/nieuwsoverzicht/dochter-voor-leroy-fer---041020|sarlavha=Dochter voor Leroy Fer|ish=Feyenoord|til=nl|sana=4 October 2020|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185606/https://www.feyenoord.nl/nieuws/nieuwsoverzicht/dochter-voor-leroy-fer---041020|arxivsana=27 June 2021}}</ref> . Biroq, ular to'rt yillik turmushdan keyin 2018-yilda ajralishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.telegraaf.nl/sport/1529929330/leroy-fer-heeft-de-twijfels-weggenomen|sarlavha=Leroy Fer heeft de twijfels weggenomen|ish=De Telegraaf|til=nl|sana=29 July 2020|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200729204420/https://www.telegraaf.nl/sport/1529929330/leroy-fer-heeft-de-twijfels-weggenomen|arxivsana=29 July 2020}}</ref> . U Anjela bilan yangi munosabatlarni boshladi, u erda u Castle Fleurella ismli qiz tug'di. <ref name="Fer Daughter" /> 2012 yil dekabr oyida Fer o'sha paytdagi ma'shuqasi Kseniya uchun 28 ming yevroga ot sotib olganida, u o'sha paytda ko'p qavatli uylarda yashagani uchun uni ushlab tura olmasligini bilib, xalqaro sarlavhalarga aylandi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 December 2012 |title=Fer slechts kort eigenaar van springpaard |language=nl |work=FC Update |url=https://www.fcupdate.nl/voetbalnieuws/221694/fer-slechts-kort-eigenaar-van-springpaard/ |access-date=27 June 2021}}</ref> Voqea haqida o'ylar ekan, Fer shunday dedi: "Bir do'stim meni juda yaxshi otlar - poyga otlari uchun kim oshdi savdosiga taklif qildi va ularning ba'zilari 500 000 evroga chiqdi. Bu men uchun mutlaqo yangi tajriba edi. Bu ot bor edi, ular bu eng zo'r emasligini, lekin yaxshi ekanligini aytishdi. Men telefonimda o‘ynab yurgandim, 30 000 yevro degan ovozni eshitdim va yigitga: “Bu men uchun”, dedim, chunki keyinroq narx ko‘tariladi deb o‘yladim. Men hali ham telefonda edim va eshitdim: "Bir, ikkita ..." Men: "Bu menmi?" Va hamma: "Ha, ha, bu sizsiz", dedi. To'satdan ular: "Tepadagi yigitga sotilgan", deyishdi. Kimdir bu men ekanligimni angladi va yigit: “Otni Leroy Fer sotib oldi”, dedi. Meni turishga majbur qilishdi. Men terlab ketdim. Men otni xohlamadim - men kvartirada yashardim. Kseniya men bilan emas edi, shuning uchun men unga qo'ng'iroq qildim va dedim: "Bola, men sizga ot sotib oldim". Men buni takrorlashim kerak edi. U otlarni yaxshi ko'radi, men unga ot sotib olaman deb hazillashdim. Lekin telefon qilganimda u ishonmadi. Xayriyatki, oradan 10 daqiqa o‘tgach, kimdir yonimga kelib: “Sen rostdan ham bu otni xohlaysanmi?” dedi. Men: "Yo'q, men shunchaki aldadim", dedim. U mendan 35 000 yevroga sotib olishni taklif qildi, shuning uchun men biroz pul ishladim. Ammo 10 daqiqa davomida men o'yladim: "Jin, mening otim bor. Uni qayerga qoldiraman?” <ref name="Fer The Guardian">{{Yangiliklar manbasi |date=10 September 2016 |title=Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit |access-date=27 June 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit "Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment"]. </cite></ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 March 2013 |title=Fer 'Gaat gelukkig weer beter' |language=nl |work=RTV Rijnmond |url=https://www.rijnmond.nl/nieuws/100558/Fer-Gaat-gelukkig-weer-beter |access-date=27 June 2021}}</ref> Futbolchilik faoliyati davomida Fer irqchilikka qarshi kurashdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 November 2014 |title=Rotterdamse sweaters tegen racisme populair bij BN-ers |language=nl |work=RTV Rijnmond |url=https://www.rijnmond.nl/nieuws/122552/Rotterdamse-sweaters-tegen-racisme-populair-bij-BN-ers |access-date=27 June 2021}}</ref> 2015-yilning mart oyida ijtimoiy tarmoqlarda Ferni irqiy haqorat qilgani uchun uch kishi jarimaga tortildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 November 2014 |title=Van Persie woedend op racisten: "Keihard aanpakken" |language=nl |work=FC Update |url=https://www.fcupdate.nl/voetbalnieuws/266240/van-persie-woedend-op-racisten-keihard-aanpakken/ |access-date=27 June 2021}}</ref> == Karyera statistikasi == === Klub === {{Updated|2020-yil 8-martga qadar}}<ref name=Sway>{{cite web |title=L. FER |url=https://int.soccerway.com/players/leroy-fer/24308/ |website=Soccerway |access-date=30 January 2019}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center;" ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Milliy kubok ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Qitʼa ! colspan="2" |Hisob |- !Diviziya !Ishtirok !Gol !Ishtirok !Gol !Ishtirok !Gol !Ishtirok !Gol !Ishtirok !Gol |- | rowspan="6" |Feyenoord |2007–08 |Eredivisie |13 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |13 |1 |- |2008–09 |Eredivisie |34 |6 |1 |0 | colspan="2" |— |6{{Efn|Appearance(s) in [[UEFA Europa League]]|name=UEL}} |0 |41 |6 |- |2009–10 |Eredivisie |31 |2 |6 |1 | colspan="2" |— |0 |0 |37 |3 |- |2010–11 |Eredivisie |23 |3 |1 |0 | colspan="2" |— |2{{Efn|name=UEL}} |1 |26 |4 |- |2011–12 |Eredivisie |4 |2 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |4 |2 |- ! colspan="2" |Hisob !105 !14 !8 !1 ! colspan="2" |— !8 !1 !121 !16 |- | rowspan="3" |Twente |2011–12 |Eredivisie |28 |8 |2 |1 | colspan="2" |— |9{{Efn|name=UEL}} |1 |39 |10 |- |2012–13 |Eredivisie |30 |5 |0 |0 | colspan="2" |— |8{{Efn|name=UEL}} |6 |38 |11 |- ! colspan="2" |Hisob !58 !13 !2 !1 ! colspan="2" |— !17 !7 !77 !21 |- | rowspan="3" |Norwich City |2013–14 |Premier League |29 |3 |0 |0 |3 |1 | colspan="2" |— |32 |4 |- |2014–15 |Championship |1 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |- ! colspan="2" |Hisob !30 !3 !0 !0 !3 !1 ! colspan="2" |— !33 !4 |- | rowspan="3" |Queens Park Rangers |2014–15 |Premier League |29 |6 |1 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |31 |6 |- |2015–16 |Championship |19 |2 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |19 |2 |- ! colspan="2" |Hisob !48 !8 !1 !0 !1 !0 ! colspan="2" |— !50 !8 |- |Swansea City (loan) |2015–16 |Premier League |11 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |11 |0 |- | rowspan="4" |Swansea City |2016–17 |Premier League |34 |6 |1 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |37 |6 |- |2017–18 |Premier League |20 |1 |3 |0 |3 |2 | colspan="2" |— |26 |3 |- |2018–19 |Championship |25 |1 |2 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |27 |1 |- ! colspan="2" |Hisob !90 !8 !6 !0 !5 !2 ! colspan="2" |— !101 !10 |- |Feyenoord |2019–20 |Eredivisie |23 |2 |3 |1 | colspan="2" |— |8{{Efn|name=UEL}} |2 |34 |5 |- ! colspan="3" |Umumiy hisob !354 !48 !20 !3 !9 !3 !33 !10 !416 !64 |} {{Notelist}} === Xalqaro === {| class="wikitable" style="font-size:100%; text-align: center" ! rowspan="2" |Milliy terma jamoa ! rowspan="2" | Yil ! colspan="3" | Katta raqobat ! colspan="2" | O'rtoqlik o'yinlari ! colspan="2" | Jami |- ! Turnir ! Ilovalar ! Maqsadlar ! Ilovalar ! Maqsadlar ! Ilovalar ! Maqsadlar |- | rowspan="7" style="vertical-align:center;" | Niderlandiya U21 |- | 2009 yil | rowspan="2" | 2011 yil U-21 evro saralashi | 5 | 0 | 1 | 0 | 6 | 0 |- | 2010 yil | 3 | 0 | 0 | 0 | 3 | 0 |- | 2011 yil | rowspan="2" | 2013 yil U-21 Evro saralashi | 4 | 1 | 4 | 1 | 8 | 2 |- | 2012 yil | 3 | 2 | 2 | 0 | 5 | 2 |- | 2013 yil | 2013 yil U-21 evro | 4 | 2 | 2 | 0 | 6 | 2 |- ! colspan="2" | Jami ! 19 ! 5 ! 9 ! 1 ! 28 ! 6 |- | rowspan="6" style="vertical-align:center;" | [[Niderlandlar milliy futbol terma jamoasi|Niderlandiya]] | 2010 yil | — | 0 | 0 | 1 | 0 | 1 | 0 |- | 2012 yil | rowspan="2" | 2014 yilgi JCh saralashi | 1 | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 |- | 2013 yil | 2 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 |- | rowspan="2" | 2014 yil | [[FIFA Jahon chempionati 2014|2014 yilgi jahon chempionati]] | 1 | 1 | 3 | 0 | 4 | 1 |- | Evro-2016 saralashi | 2 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 6 ! 1 ! 5 ! 0 ! 11 ! 1 |} {| class="wikitable" !Yo'q. ! Sana ! Joy ! Raqib ! Hisob ! Natija ! Musobaqa |- | 1 | 2014 yil 23 iyun | Arena Korintians, San-Paulu, Braziliya |Chili |{{Center|1–0}} |{{Center|2–0}} | [[FIFA Jahon chempionati 2014 B guruhi|2014 FIFA Jahon chempionati]] |} == Yutuqlar == '''Feyenoord''' * KNVB kubogi : 2007–08 Shaxsiy * Rotterdam yil iste'dodi: 2008 <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2008 |title=Feyenoord, Van Marwijk en Fer genomineerd voor Rotterdamse sportprijzen |language=nl |work=Feyenoord Supporters News |url=https://feyenoord.supporters.nl/nieuws/artikel/17572/Feyenoord-Van-Marwijk-en-Fer-genomineerd-voor-Rotterdamse-sportprijzen |access-date=27 June 2021}}</ref> == Manbalar == == Tashqi havolalar == * Leroy Fer at Soccerbase * [http://www.feyenoord.nl/pages/datapresenter/s2/playerinfo.aspx?dataid=10010000031636 Official Leroy Fer profile] on [http://www.feyenoord.nl Feyenoord.nl] (in Dutch) * Kameraadjes Club: [https://web.archive.org/web/20110218131648/http://www.feyenoord.nl/pages/datapresenter/s2/playerinfo.aspx?dataid=10010000031636 Leroy Fer] (in Dutch) * Voetbal International: [http://www.vi.nl/Spelers/Speler.htm?dbid=57006&typeofpage=84137 Leroy Fer] (in Dutch) * [https://www.onsoranje.nl/teams/185191/speler/114 Leroy Fer Holland U16 stats] at OnsOranje * [https://www.onsoranje.nl/teams/184965/speler/114 Leroy Fer Holland U17 stats] at OnsOranje * [https://www.onsoranje.nl/teams/185189/speler/114 Leroy Fer Holland U19 stats] at OnsOranje * [https://www.onsoranje.nl/toernooien/742/selectie/185185/speler/114 Leroy Fer Holland U21 stats] at OnsOranje * [https://web.archive.org/web/20160316105952/http://www.onsoranje.nl/team-statistieken/teams/speler/25/4f8c4268-2a709560-771412 Holland stats] at OnsOranje [[Turkum:Niderlandlar futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1990-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] b0oo03rv57c2zyhoru77njgzhy4wu6x 2726489 2726486 2022-07-31T08:54:11Z Qurbonoff 76554 /* Manbalar */ wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Leroy Fer|tasvir=Leroy Fer 2017.jpg|izoh=Fer 2017-yili Swansea Cityda|toʻliqism=Leroy Johan Fer<ref>{{cite web |url=https://www.fifadata.com/document/FWC/2014/pdf/FWC_2014_SQUADLISTS.PDF |title=2014 FIFA World Cup Brazil: List of Players: Netherlands |publisher=FIFA |page=25 |date=14 July 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200203092301/https://www.fifadata.com/document/FWC/2014/pdf/FWC_2014_SQUADLISTS.PDF |archive-date=3 February 2020}}</ref>|tavallud_sana={{Birth date and age|1990|1|5|df=y}}|tavallud_joyi=[[Zoetermeer]], [[Netherlands]]|boʻyi=1.88 m<ref>{{cite news |title=Leroy Fer |url=http://www.elfvoetbal.nl/speler/117878_leroy-fer |newspaper=Elf Voetbal |language=nl |access-date=28 September 2009}}</ref>|pozitsiya=markaziy yarim himoyachisi|joriyklub=[[Alanyaspor]]|klubraqami=4|yoshlikyillari1={{0|0000}}–1999|yoshlikklublari1=DWO|yoshlikyillari2=1999–2007|yoshlikklublari2=[[Feyenoord]]|yillar1=2007–2011|klublar1=[[Feyenoord]]|isht1=105|gollar1=14|yillar2=2011–2013|klublar2=[[FC Twente|Twente]]|isht2=58|gollar2=13|yillar3=2013–2014|klublar3=[[Norwich City F.C.|Norwich City]]|isht3=30|gollar3=3|yillar4=2014–2016|klublar4=[[Queens Park Rangers F.C.|Queens Park Rangers]]|isht4=48|gollar4=8|yillar5=2016|klublar5=→ [[Swansea City A.F.C.|Swansea City]] (loan)|isht5=11|gollar5=0|yillar6=2016–2019|klublar6=[[Swansea City A.F.C.|Swansea City]]|isht6=79|gollar6=8|yillar7=2019–2021|klublar7=[[Feyenoord]]|isht7=48|gollar7=2|yillar8=2021–|klublar8=[[Alanyaspor]]|isht8=20|gollar8=0|milliyyillar1=2005–2006|milliyjamoa1=Niderlandiya U16|milliyisht1=7|milliygollar1=1|milliyyillar2=2006–2007|milliyjamoa2=Niderlandiya U17|milliyisht2=17|milliygollar2=4|milliyyillar3=2007–2009|milliyjamoa3=Niderlandiya U19|milliyisht3=15|milliygollar3=2|milliyyillar4=2009–2013|milliyjamoa4=Niderlandiya U21|milliyisht4=31|milliygollar4=6|milliyyillar5=2010–2014|milliyjamoa5=Niderlandiya MTJ|milliyisht5=11|milliygollar5=1|club-update=11:46, 26 June 2022 (UTC)}} '''Leroy Johan Fer''' (1990-yil 5-yanvarda tugʻilgan) — gollandiyalik professional [[Futbol|futbolchi]], Turkiya [[Turkiya oliy ligasi|Superligasining]] “ Alanyaspor ” klubi va [[Niderlandlar milliy futbol terma jamoasi|Gollandiya milliy futbol jamoasida]] [[Yarimhimoyachi (futbol)|markaziy yarim himoyachi]] sifatida oʻynaydi. Ferning turli taxalluslari bor. <ref name="Fer Nicknames">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2014 |title=QPR midfielder plots to get one over his Sunderland cousin |work=Get West London |url=https://www.mylondon.news/sport/football/football-news/qpr-midfielder-plots-one-over-7672774 |access-date=27 June 2021}}</ref> Yoshligida u kuchli jismoniy ko'rinishi uchun "Feyenoord" yoshlar murabbiyi Jan-Pol van Gastel tomonidan " ''De Uitsmijter'' " ("Bouncer") laqabini oldi. Boshqa taxalluslar "Lerra" <ref>{{Cite AV media|date=11 September 2009|url=https://www.youtube.com/watch?v=V_NUEMvQFZQ|title=Rap Feyenoorders}}</ref> <ref name="Fer The Guardian">{{Yangiliklar manbasi |date=10 September 2016 |title=Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit |access-date=27 June 2021}}</ref> va "Ferovich". <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 March 2008 |title=Uitsmijter houdt punten in De Kuip |language=nl |trans-title=Bouncer keeps points in De Kuip |work=De Pers |url=http://www.depers.nl/sport/292600/Uitsmijter-houdt-punten-in-De-Kuip.html |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090316215614/http://www.depers.nl/sport/292600/Uitsmijter-houdt-punten-in-De-Kuip.html |archive-date=16 March 2009}}</ref> Gollandiyaning 21 yoshgacha bo'lgan terma jamoasi bosh murabbiyi Kor Pot Ferni [[Patrick Vieira|Patrik Vieyra]] bilan solishtirdi. Potning so'zlariga ko'ra, ikkala o'yinchi ham maydonda va undan tashqarida ko'p o'xshashliklarni ko'rsatishadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=8 September 2009 |title=Fer, nieuwe Vieira in de Kuip |language=nl |trans-title=Fer, new Vieira in de Kuip |work=AD |url=http://www.ad.nl/ad/nl/1429/Feyenoord/article/detail/428610/2009/09/08/Fer-nieuwe-Vieira-in-de-Kuip.dhtml |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090910205640/http://www.ad.nl/ad/nl/1429/Feyenoord/article/detail/428610/2009/09/08/Fer-nieuwe-Vieira-in-de-Kuip.dhtml |archive-date=10 September 2009}}</ref> <ref name="Fer In the Spotlight">{{Veb manbasi|url=https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|sarlavha=IN THE SPOTLIGHT... WITH LEROY FER|ish=Swansea City A.F.C.|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210626194033/https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|arxivsana=27 June 021}}</ref> U ham Frank Raykardga o'xshardi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 October 2011 |title='FER HEEFT IETS WEG VAN RIJKAARD' |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/nieuws/jong-oranje/29774/fer-heeft-iets-weg-van-rijkaard |access-date=27 June 2021}}</ref> == Yoshlik == Fer Janubiy Gollandiyaning Zoetermeer shahrida tug'ilib o'sgan. <ref name="kameraadjes" /> U Kyurasaolik ota-onalarning birinchi farzandi. <ref name="Fer The Guardian">{{Yangiliklar manbasi |date=10 September 2016 |title=Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit |access-date=27 June 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit "Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment"]. </cite></ref> Uning otasi tomonidan bobosi [[Surinam|surinamlik]] edi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.natiosuriname.com/2009/12/inventarisatie-suriprof-middenvelders.html|sarlavha=Inventarisatie Suriprof middenvelders|ish=natiosuriname.com}}</ref> Ferning ona tomondan bobosi Kyurasaoda futbolchi, otasi Lesli Fer esa beysbolchi edi. <ref name="knvb">{{Yangiliklar manbasi |date=1 May 2005 |title=Daley Blind en Leroy Fer: leiders van Onder 17 |language=nl |trans-title=Daley Blind and Leroy Fer: leaders of Under 17 |work=KNVB |url=http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |url-status=dead |access-date=25 October 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071010014810/http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |archive-date=10 October 2007}}</ref> Ferning 17 yoshgacha bo'lgan “ Feyenoord” jamoasida o'ynagan ukasi Lireg, <ref name="kameraadjes">{{Yangiliklar manbasi |title=Leroy Fer |language=nl |work=Kameraadjes |url=http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081205194843/http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |archive-date=5 December 2008}}</ref> <ref name="Fer The Guardian" /> singlisi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 April 2009 |title=Hugo Borst: "Sparta gaat degraderen" |language=nl |work=FC Update |url=https://www.fcupdate.nl/voetbalnieuws/118813/hugo-borst-sparta-gaat-degraderen/ |access-date=27 June 2021}}</ref> va uning amakivachchasi Patrik van Anxolt “ [[Galatasaray|Galatasaroy]] ” futbolchisi. <ref name="Fer Nicknames">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2014 |title=QPR midfielder plots to get one over his Sunderland cousin |work=Get West London |url=https://www.mylondon.news/sport/football/football-news/qpr-midfielder-plots-one-over-7672774 |access-date=27 June 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.mylondon.news/sport/football/football-news/qpr-midfielder-plots-one-over-7672774 "QPR midfielder plots to get one over his Sunderland cousin"]. </cite></ref> == Klub karyerasi == === Yoshlik karyerasi === Fer o'zining yoshlik faoliyatini mahalliy DWO Zoetermeer klubida boshlagan. O'zining birinchi to'liq mavsumida uning jamoasi " Sparta Rotterdam " va "Feyenoord" kabi professional yoshlar jamoalariga qarshi o'rtoqlik o'yinlarida g'alaba qozondi. Biroq, u to'qqiz yoshgacha DWOda qoldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.qpr.co.uk/news/archive/leroy-fer-in-profile/|sarlavha=LEROY FER: IN PROFILE|nashriyot=Queens Park Rangers F.C.|sana=20 August 2014|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210625155623/https://www.qpr.co.uk/news/archive/leroy-fer-in-profile/|arxivsana=27 June 021}}</ref> Yoshlik do'sti Kaj Ramshtayn bilan birga Fer Feyenoordning yoshlar akademiyasiga qo'shilish taklifini qabul qildi. <ref name="kameraadjes">{{Yangiliklar manbasi |title=Leroy Fer |language=nl |work=Kameraadjes |url=http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081205194843/http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |archive-date=5 December 2008}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20081205194843/http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 "Leroy Fer"]. </cite></ref> <ref name="Fer In the Spotlight">{{Veb manbasi|url=https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|sarlavha=IN THE SPOTLIGHT... WITH LEROY FER|ish=Swansea City A.F.C.|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210626194033/https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|arxivsana=27 June 021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer "IN THE SPOTLIGHT.]</cite></ref> Keyinchalik u akademiyada, keyinroq esa Yong Feyenoordda o'sdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.feyenoord.nl/pages/newsdetail/s1/10010000030818-999-10010000000003.aspx|sarlavha=JEUGDTEAMS STARTEN MET VOORBEREIDING|ish=Feyenoord|til=nl|sana=30 July 2007|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100123164403/http://www.feyenoord.nl/pages/newsdetail/s1/10010000030818-999-10010000000003.aspx|arxivsana=23 January 2010}}</ref> <ref name="Fer In the Spotlight" /> <ref name="Fer The Guardian">{{Yangiliklar manbasi |date=10 September 2016 |title=Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit |access-date=27 June 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit "Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment"]. </cite></ref> [[Fayl:Leroy_Fer.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Leroy_Fer.JPG/250px-Leroy_Fer.JPG|left|thumb|529x529px| Fer 2010 yilda Feyenoord bilan mashg'ulot o'tkazgan.]] == Xalqaro karyerasi == === Muvofiqlik === Gollandiya terma jamoasida turli yoshlar darajasida o'ynaganiga qaramay, Fer qaysi mamlakat vakili bo'lishidan shubhalanardi, chunki u [[Niderlandlar milliy futbol terma jamoasi|Gollandiya]] va Gollandiya Antil orollarida o'ynash huquqiga ega edi. <ref name="Fer In the Spotlight">{{Veb manbasi|url=https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|sarlavha=IN THE SPOTLIGHT... WITH LEROY FER|ish=Swansea City A.F.C.|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210626194033/https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|arxivsana=27 June 021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer "IN THE SPOTLIGHT.]</cite></ref> 2008-yil oktyabr oyida Fer hali qaror qabul qilmaganini aytdi: "Shaxsan men orolim uchun nimanidir demoqchiman. Shuning uchun men hali ham shubhadaman. Mening miyam Gollandiyani tanlash yaxshidir, deydi. Shunda har ikki yilda bir katta turnir o'tkazilishiga ishonchingiz komil. Lekin yuragim Kyurasaoni o'ylaydi. Gollandiya Antil orollari bilan jahon chempionatida o'ynash ajoyib bo'lardi, bu orollarga katta kuch bag'ishlaydi. Mening ildizlarim mansabga intilishdan kuchliroq, men oliy maqsad sari intilaman. Hozircha bilmayman, lekin Gollandiya Antil orollari terma jamoasida o‘ynashga bo‘lgan tuyg‘ularim juda kuchli” <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Leroy Fer twijfelt sterk tussen Oranje en de Antillen |language=nl |trans-title=Leroy Fer in strong doubt between Oranje and the Antilles |work=FR-Fanatic.com |url=http://www.fr-fanatic.com/2008/10/22/12220/ |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://archive.today/20130102194249/http://www.fr-fanatic.com/2008/10/22/12220/ |archive-date=2 January 2013}}</ref> Biroq, 2009 -il 26-avgustda Fer yakuniy qaror qabul qilganini va Niderlandiyani xalqaro miqyosda vakillik qilishni tanlaganini e'lon qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 September 2008 |title=Fer houdt van de Antillen maar kiest voor Oranje |language=nl |trans-title=Fer loves the Antilles but chooses Oranje |work=Voetbalzone.nl |url=http://www.voetbalzone.nl/doc.asp?uid=84851 |access-date=28 September 2009}}</ref> <ref name="Fer In the Spotlight" /> ==== Ilk yoshlar jamoalari ==== Fer Gollandiyaning barcha yoshlar jamoalarini bosib o'tdi va birinchi bo'lib Gollandiya U16 bilan 2005-yil 19-oktyabrda Ukraina U16 bilan 2:2 hisobida durang o'ynagan holda U16 milliy terma jamoasida debyut qilganida boshlandi <ref name="knvb">{{Yangiliklar manbasi |date=1 May 2005 |title=Daley Blind en Leroy Fer: leiders van Onder 17 |language=nl |trans-title=Daley Blind and Leroy Fer: leaders of Under 17 |work=KNVB |url=http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |url-status=dead |access-date=25 October 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071010014810/http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |archive-date=10 October 2007}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20071010014810/http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 "Daley Blind en Leroy Fer: leiders van Onder 17"] &#x5B;Daley Blind and Leroy Fer: leaders of Under 17&#x5D;. </cite></ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 October 2005 |title=Oekraïne O16 2–2 Nederland O16 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/185191/uitslagen/wedstrijd/6254 |access-date=27 June 2021}}</ref> . <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 October 2005 |title=Oekraïne O16 2–2 Nederland O16 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/185191/uitslagen/wedstrijd/6254 |access-date=27 June 2021}}</ref> Fer 2006-yil 28-yanvarda Norvegiya U16ga qarshi o‘yinda 1:0 hisobida g‘alaba qozongan Gollandiya U16 terma jamoasidagi birinchi golini kiritdi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=28 January 2006 |title=Noorwegen O16 0–1 Nederland O16 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/185191/uitslagen/wedstrijd/15550 |access-date=27 June 2021}}</ref> Keyinchalik u 16 yoshgacha bo'lganlar terma jamoasi safida 7ta o'yinda maydonga tushdi va bir marta gol urdi. Niderlandiyaning 17 yoshgacha bo'lgan terma jamoasiga chaqirilganidan so'ng, Fer U17 terma jamoasidagi debyutini 2006-yilning 21-sentyabrida Germaniya U17ga qarshi o'yinda (2:0) boshlab butun o'yinni boshladi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 September 2006 |title=Duitsland O17 0–2 Nederland O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4746 |access-date=27 June 2021}}</ref> 2006-yilning 25-sentyabrida u Gollandiya U17 terma jamoasidagi ilk gollarini to‘rt kundan so‘ng [[Qatar milliy futbol terma jamoasi|Qatar U17ga]] qarshi o‘yinda (4:0) kiritdi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 September 2006 |title=Qatar U18 0–4 Nederland U17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4750 |access-date=27 June 2021}}</ref> 2006-yil 25-oktyabrda Estoniyaga qarshi o'yinda Fer 5-1 hisobida g'alaba qozonib, U17 terma jamoasi uchun uchinchi golini urdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 October 2006 |title=Nederland O17 5–1 Estland O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4738 |access-date=27 June 2021}}</ref> Ikki kundan so'ng Norvegiya U17 ga qarshi o'yinda u Niderlandiya U17 terma jamoasi sardori bo'ldi va U17 terma jamoasiga 1:0 hisobida g'alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 October 2006 |title=Noorwegen O17 0–1 Nederland O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4734 |access-date=27 June 2021}}</ref> 2007yilning 22-martida Fer Niderlandiya U17 terma jamoasi safida Belarus U17 ga qarshi o'yinda (5:0) o'zining to'rtinchi golini kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 March 2007 |title=Nederland O17 5–0 Wit-Rusland O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4706 |access-date=27 June 2021}}</ref> Uch kundan so'ng, 2007-yil 25-martda u Niderlandiyaning 17 yoshgacha bo'lgan terma jamoasi bilan eng ko'p muvaffaqiyatga erishdi, o'shanda U17 terma jamoasi Turkiya U17ni 1:0 hisobida mag'lub etib, 17 yoshgacha bo'lganlar o'rtasidagi Evropa chempionatiga yo'llanma oldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 March 2007 |title=Turkije O17 0–1 Nederland O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4702 |access-date=27 June 2021}}</ref> Fer 2007-yilda Belgiyada bo'lib o'tgan 17 yoshgacha bo'lganlar o'rtasidagi Evropa chempionatida Niderlandiyaning 17 yoshgacha bo'lgan terma jamoasi sardori etib tayinlangan. <ref name="knvb">{{Yangiliklar manbasi |date=1 May 2005 |title=Daley Blind en Leroy Fer: leiders van Onder 17 |language=nl |trans-title=Daley Blind and Leroy Fer: leaders of Under 17 |work=KNVB |url=http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |url-status=dead |access-date=25 October 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071010014810/http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |archive-date=10 October 2007}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20071010014810/http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 "Daley Blind en Leroy Fer: leiders van Onder 17"] &#x5B;Daley Blind and Leroy Fer: leaders of Under 17&#x5D;. </cite></ref> Gollandiya U17 saralash bosqichlarida birorta ham o'yinda mag'lubiyatga uchramay, mezbon Belgiya U17, Islandiya U17 va Angliya U17 bilan guruh bosqichiga chiqdi; ular Belgiya U17 bilan 2:2 hisobida durang o'ynaganidan so'ng Islandiya U17 bilan 3:0 hisobida g'alaba qozonishgan, ammo Angliya U17 bilan final o'yinida 4:2 hisobida yutqazib guruhda uchinchi o'rinni egallagan. Keyin esa pley-offda Germaniya U17 termasiga qarshi bahs olib bordi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 May 2007 |title=Nederland O17 2–2 België O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/15302 |access-date=27 June 2021}}</ref> Gollandiya pley-off bosqichiga chiqa olmadi va 2007-yilgi FIFA U-17 Jahon chempionati yo'llanmasini qo'ldan boy berdi. 2007 yilgi UEFA 17 yoshgacha bo'lgan yoshlar o'rtasidagi Evropa chempionatidan ko'p o'tmay, Fer 2007-yil sentyabr oyida Gollandiyaning 19 yoshgacha bo'lgan terma jamoasiga saylandi va o'sha oyda Germaniya U19 bilan 3:1 hisobida g'alaba qozongan holda milliy U19 terma jamoasida debyut qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 September 2007 |title=Duitsland O19 3–1 Nederland O19 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/185189/uitslagen/wedstrijd/3062 |access-date=27 June 2021}}</ref> 2008-yil 24-may kuni u U19 terma jamoasidagi ilk golini Rossiya U19 bilan 2:2 hisobida urdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 May 2008 |title=Rusland O19 2–2 Nederland O19 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/185189/uitslagen/wedstrijd/6302 |access-date=27 June 2021}}</ref> Besh oy o'tgach, 2008-yil 14-oktyabrda Fer Gollandiya U19 terma jamoasi uchun ikkinchi golini Germaniya U19ga qarshi o'yinda (2:1) kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 October 2008 |title=Oranje onder 19 onderuit tegen Duitsland |language=nl |work=FC Update |url=https://www.fcupdate.nl/voetbalnieuws/105850/oranje-onder-19-onderuit-tegen-duitsland/ |access-date=27 June 2021}}</ref> Jamoa 2008-yilda Chexiyada bo'lib o'tgan 19 yoshgacha bo'lgan o'smirlar o'rtasidagi Yevropa chempionati va 2009-yilda Ukrainada bo'lib o'tgan 19 yoshgacha bo'lgan futbolchilar o'rtasidagi Yevropa chempionatida ishtirok eta olmadi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.onsoranje.nl/news/content/news/oranje/onder-19/Weer-geen-winst-voor-Onder-19.html|sarlavha=Weer geen winst voor Onder 19|ish=Ons Oranje|til=nl|sana=6 June 2009|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090611020739/http://www.onsoranje.nl/news/content/news/oranje/onder-19/Weer-geen-winst-voor-Onder-19.html|arxivsana=27 June 2021}}</ref> == Shaxsiy hayoti == Fer katolik bo'lgan: "Zoetermeerda biz har kuni cherkovga borardik. Xudo menga futbol iqtidorimni berdi. Buning uchun har kuni Unga minnatdorchilik bildiraman”. Uning o'ng pastki qo'lida "Men Xudoga ishonaman" yozuvi bilan xristian xochining tatuirovkasi bor. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=20 March 2009 |title=Verbeek was voor ons erg belangrijk |language=nl |trans-title=Verbeek was very important for us |work=FR-Fans.nl |url=http://www.fr-fans.nl/?p=lees&id=3949 |access-date=28 September 2009}}</ref> Futboldan tashqari, Fer rap musiqasining muxlisidir. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 September 2009 |title=Feyenoorders tonen andere kant |language=nl |work=RTV Rijnmond |url=https://www.rijnmond.nl/nieuws/22871/Feyenoorders-tonen-andere-kant |access-date=27 June 2021}}</ref> <ref name="Fer The Guardian">{{Yangiliklar manbasi |date=10 September 2016 |title=Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit |access-date=27 June 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit "Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment"]. </cite></ref> 2014-yil 27-iyulda Fer Norvichdagi Avliyo Yahyo cho'mdiruvchi soborida o'zining uzoq muddatli sevgilisi Kseniya Schipaanboordga turmushga chiqdi <ref name="kameraadjes">{{Yangiliklar manbasi |title=Leroy Fer |language=nl |work=Kameraadjes |url=http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081205194843/http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |archive-date=5 December 2008}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20081205194843/http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 "Leroy Fer"]. </cite></ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 July 2014 |title=Norwich City player Leroy Fer marries long-term girlfriend |work=Eastern Daily Press |url=https://www.edp24.co.uk/news/norwich-city-player-leroy-fer-marries-long-term-girlfriend-681166 |access-date=27 June 2021}}</ref>. Birgalikda ularning Eys ismli oʻgʻli bor. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 September 2019 |title=Leroy Fer: 'Ik wilde één ding: voor Feyenoord spelen' |language=nl |work=Feyenoord Supporters News |url=https://feyenoord.supporters.nl/nieuws/artikel/45190/Leroy-Fer-'Ik-wilde-één-ding-voor-Feyenoord-spelen' |access-date=27 June 2021}}</ref> <ref name="Fer Daughter">{{Veb manbasi|url=https://www.feyenoord.nl/nieuws/nieuwsoverzicht/dochter-voor-leroy-fer---041020|sarlavha=Dochter voor Leroy Fer|ish=Feyenoord|til=nl|sana=4 October 2020|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185606/https://www.feyenoord.nl/nieuws/nieuwsoverzicht/dochter-voor-leroy-fer---041020|arxivsana=27 June 2021}}</ref> . Biroq, ular to'rt yillik turmushdan keyin 2018-yilda ajralishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.telegraaf.nl/sport/1529929330/leroy-fer-heeft-de-twijfels-weggenomen|sarlavha=Leroy Fer heeft de twijfels weggenomen|ish=De Telegraaf|til=nl|sana=29 July 2020|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200729204420/https://www.telegraaf.nl/sport/1529929330/leroy-fer-heeft-de-twijfels-weggenomen|arxivsana=29 July 2020}}</ref> . U Anjela bilan yangi munosabatlarni boshladi, u erda u Castle Fleurella ismli qiz tug'di. <ref name="Fer Daughter" /> 2012 yil dekabr oyida Fer o'sha paytdagi ma'shuqasi Kseniya uchun 28 ming yevroga ot sotib olganida, u o'sha paytda ko'p qavatli uylarda yashagani uchun uni ushlab tura olmasligini bilib, xalqaro sarlavhalarga aylandi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 December 2012 |title=Fer slechts kort eigenaar van springpaard |language=nl |work=FC Update |url=https://www.fcupdate.nl/voetbalnieuws/221694/fer-slechts-kort-eigenaar-van-springpaard/ |access-date=27 June 2021}}</ref> Voqea haqida o'ylar ekan, Fer shunday dedi: "Bir do'stim meni juda yaxshi otlar - poyga otlari uchun kim oshdi savdosiga taklif qildi va ularning ba'zilari 500 000 evroga chiqdi. Bu men uchun mutlaqo yangi tajriba edi. Bu ot bor edi, ular bu eng zo'r emasligini, lekin yaxshi ekanligini aytishdi. Men telefonimda o‘ynab yurgandim, 30 000 yevro degan ovozni eshitdim va yigitga: “Bu men uchun”, dedim, chunki keyinroq narx ko‘tariladi deb o‘yladim. Men hali ham telefonda edim va eshitdim: "Bir, ikkita ..." Men: "Bu menmi?" Va hamma: "Ha, ha, bu sizsiz", dedi. To'satdan ular: "Tepadagi yigitga sotilgan", deyishdi. Kimdir bu men ekanligimni angladi va yigit: “Otni Leroy Fer sotib oldi”, dedi. Meni turishga majbur qilishdi. Men terlab ketdim. Men otni xohlamadim - men kvartirada yashardim. Kseniya men bilan emas edi, shuning uchun men unga qo'ng'iroq qildim va dedim: "Bola, men sizga ot sotib oldim". Men buni takrorlashim kerak edi. U otlarni yaxshi ko'radi, men unga ot sotib olaman deb hazillashdim. Lekin telefon qilganimda u ishonmadi. Xayriyatki, oradan 10 daqiqa o‘tgach, kimdir yonimga kelib: “Sen rostdan ham bu otni xohlaysanmi?” dedi. Men: "Yo'q, men shunchaki aldadim", dedim. U mendan 35 000 yevroga sotib olishni taklif qildi, shuning uchun men biroz pul ishladim. Ammo 10 daqiqa davomida men o'yladim: "Jin, mening otim bor. Uni qayerga qoldiraman?” <ref name="Fer The Guardian">{{Yangiliklar manbasi |date=10 September 2016 |title=Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit |access-date=27 June 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit "Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment"]. </cite></ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 March 2013 |title=Fer 'Gaat gelukkig weer beter' |language=nl |work=RTV Rijnmond |url=https://www.rijnmond.nl/nieuws/100558/Fer-Gaat-gelukkig-weer-beter |access-date=27 June 2021}}</ref> Futbolchilik faoliyati davomida Fer irqchilikka qarshi kurashdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 November 2014 |title=Rotterdamse sweaters tegen racisme populair bij BN-ers |language=nl |work=RTV Rijnmond |url=https://www.rijnmond.nl/nieuws/122552/Rotterdamse-sweaters-tegen-racisme-populair-bij-BN-ers |access-date=27 June 2021}}</ref> 2015-yilning mart oyida ijtimoiy tarmoqlarda Ferni irqiy haqorat qilgani uchun uch kishi jarimaga tortildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 November 2014 |title=Van Persie woedend op racisten: "Keihard aanpakken" |language=nl |work=FC Update |url=https://www.fcupdate.nl/voetbalnieuws/266240/van-persie-woedend-op-racisten-keihard-aanpakken/ |access-date=27 June 2021}}</ref> == Karyera statistikasi == === Klub === {{Updated|2020-yil 8-martga qadar}}<ref name=Sway>{{cite web |title=L. FER |url=https://int.soccerway.com/players/leroy-fer/24308/ |website=Soccerway |access-date=30 January 2019}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center;" ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Milliy kubok ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Qitʼa ! colspan="2" |Hisob |- !Diviziya !Ishtirok !Gol !Ishtirok !Gol !Ishtirok !Gol !Ishtirok !Gol !Ishtirok !Gol |- | rowspan="6" |Feyenoord |2007–08 |Eredivisie |13 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |13 |1 |- |2008–09 |Eredivisie |34 |6 |1 |0 | colspan="2" |— |6{{Efn|Appearance(s) in [[UEFA Europa League]]|name=UEL}} |0 |41 |6 |- |2009–10 |Eredivisie |31 |2 |6 |1 | colspan="2" |— |0 |0 |37 |3 |- |2010–11 |Eredivisie |23 |3 |1 |0 | colspan="2" |— |2{{Efn|name=UEL}} |1 |26 |4 |- |2011–12 |Eredivisie |4 |2 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |4 |2 |- ! colspan="2" |Hisob !105 !14 !8 !1 ! colspan="2" |— !8 !1 !121 !16 |- | rowspan="3" |Twente |2011–12 |Eredivisie |28 |8 |2 |1 | colspan="2" |— |9{{Efn|name=UEL}} |1 |39 |10 |- |2012–13 |Eredivisie |30 |5 |0 |0 | colspan="2" |— |8{{Efn|name=UEL}} |6 |38 |11 |- ! colspan="2" |Hisob !58 !13 !2 !1 ! colspan="2" |— !17 !7 !77 !21 |- | rowspan="3" |Norwich City |2013–14 |Premier League |29 |3 |0 |0 |3 |1 | colspan="2" |— |32 |4 |- |2014–15 |Championship |1 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |- ! colspan="2" |Hisob !30 !3 !0 !0 !3 !1 ! colspan="2" |— !33 !4 |- | rowspan="3" |Queens Park Rangers |2014–15 |Premier League |29 |6 |1 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |31 |6 |- |2015–16 |Championship |19 |2 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |19 |2 |- ! colspan="2" |Hisob !48 !8 !1 !0 !1 !0 ! colspan="2" |— !50 !8 |- |Swansea City (loan) |2015–16 |Premier League |11 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |11 |0 |- | rowspan="4" |Swansea City |2016–17 |Premier League |34 |6 |1 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |37 |6 |- |2017–18 |Premier League |20 |1 |3 |0 |3 |2 | colspan="2" |— |26 |3 |- |2018–19 |Championship |25 |1 |2 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |27 |1 |- ! colspan="2" |Hisob !90 !8 !6 !0 !5 !2 ! colspan="2" |— !101 !10 |- |Feyenoord |2019–20 |Eredivisie |23 |2 |3 |1 | colspan="2" |— |8{{Efn|name=UEL}} |2 |34 |5 |- ! colspan="3" |Umumiy hisob !354 !48 !20 !3 !9 !3 !33 !10 !416 !64 |} {{Notelist}} === Xalqaro === {| class="wikitable" style="font-size:100%; text-align: center" ! rowspan="2" |Milliy terma jamoa ! rowspan="2" | Yil ! colspan="3" | Katta raqobat ! colspan="2" | O'rtoqlik o'yinlari ! colspan="2" | Jami |- ! Turnir ! Ilovalar ! Maqsadlar ! Ilovalar ! Maqsadlar ! Ilovalar ! Maqsadlar |- | rowspan="7" style="vertical-align:center;" | Niderlandiya U21 |- | 2009 yil | rowspan="2" | 2011 yil U-21 evro saralashi | 5 | 0 | 1 | 0 | 6 | 0 |- | 2010 yil | 3 | 0 | 0 | 0 | 3 | 0 |- | 2011 yil | rowspan="2" | 2013 yil U-21 Evro saralashi | 4 | 1 | 4 | 1 | 8 | 2 |- | 2012 yil | 3 | 2 | 2 | 0 | 5 | 2 |- | 2013 yil | 2013 yil U-21 evro | 4 | 2 | 2 | 0 | 6 | 2 |- ! colspan="2" | Jami ! 19 ! 5 ! 9 ! 1 ! 28 ! 6 |- | rowspan="6" style="vertical-align:center;" | [[Niderlandlar milliy futbol terma jamoasi|Niderlandiya]] | 2010 yil | — | 0 | 0 | 1 | 0 | 1 | 0 |- | 2012 yil | rowspan="2" | 2014 yilgi JCh saralashi | 1 | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 |- | 2013 yil | 2 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 |- | rowspan="2" | 2014 yil | [[FIFA Jahon chempionati 2014|2014 yilgi jahon chempionati]] | 1 | 1 | 3 | 0 | 4 | 1 |- | Evro-2016 saralashi | 2 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 6 ! 1 ! 5 ! 0 ! 11 ! 1 |} {| class="wikitable" !Yo'q. ! Sana ! Joy ! Raqib ! Hisob ! Natija ! Musobaqa |- | 1 | 2014 yil 23 iyun | Arena Korintians, San-Paulu, Braziliya |Chili |{{Center|1–0}} |{{Center|2–0}} | [[FIFA Jahon chempionati 2014 B guruhi|2014 FIFA Jahon chempionati]] |} == Yutuqlar == '''Feyenoord''' * KNVB kubogi : 2007–08 Shaxsiy * Rotterdam yil iste'dodi: 2008 <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2008 |title=Feyenoord, Van Marwijk en Fer genomineerd voor Rotterdamse sportprijzen |language=nl |work=Feyenoord Supporters News |url=https://feyenoord.supporters.nl/nieuws/artikel/17572/Feyenoord-Van-Marwijk-en-Fer-genomineerd-voor-Rotterdamse-sportprijzen |access-date=27 June 2021}}</ref> == Tashqi havolalar == * Leroy Fer at Soccerbase * [http://www.feyenoord.nl/pages/datapresenter/s2/playerinfo.aspx?dataid=10010000031636 Official Leroy Fer profile] on [http://www.feyenoord.nl Feyenoord.nl] (in Dutch) * Kameraadjes Club: [https://web.archive.org/web/20110218131648/http://www.feyenoord.nl/pages/datapresenter/s2/playerinfo.aspx?dataid=10010000031636 Leroy Fer] (in Dutch) * Voetbal International: [http://www.vi.nl/Spelers/Speler.htm?dbid=57006&typeofpage=84137 Leroy Fer] (in Dutch) * [https://www.onsoranje.nl/teams/185191/speler/114 Leroy Fer Holland U16 stats] at OnsOranje * [https://www.onsoranje.nl/teams/184965/speler/114 Leroy Fer Holland U17 stats] at OnsOranje * [https://www.onsoranje.nl/teams/185189/speler/114 Leroy Fer Holland U19 stats] at OnsOranje * [https://www.onsoranje.nl/toernooien/742/selectie/185185/speler/114 Leroy Fer Holland U21 stats] at OnsOranje * [https://web.archive.org/web/20160316105952/http://www.onsoranje.nl/team-statistieken/teams/speler/25/4f8c4268-2a709560-771412 Holland stats] at OnsOranje [[Turkum:Niderlandlar futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1990-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] fr7oc95lbs85scek4w2kx2m5878y38g 2726496 2726489 2022-07-31T08:57:54Z Qurbonoff 76554 /* Karyera statistikasi */ Xatoni tuzatdim wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Leroy Fer|tasvir=Leroy Fer 2017.jpg|izoh=Fer 2017-yili Swansea Cityda|toʻliqism=Leroy Johan Fer<ref>{{cite web |url=https://www.fifadata.com/document/FWC/2014/pdf/FWC_2014_SQUADLISTS.PDF |title=2014 FIFA World Cup Brazil: List of Players: Netherlands |publisher=FIFA |page=25 |date=14 July 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200203092301/https://www.fifadata.com/document/FWC/2014/pdf/FWC_2014_SQUADLISTS.PDF |archive-date=3 February 2020}}</ref>|tavallud_sana={{Birth date and age|1990|1|5|df=y}}|tavallud_joyi=[[Zoetermeer]], [[Netherlands]]|boʻyi=1.88 m<ref>{{cite news |title=Leroy Fer |url=http://www.elfvoetbal.nl/speler/117878_leroy-fer |newspaper=Elf Voetbal |language=nl |access-date=28 September 2009}}</ref>|pozitsiya=markaziy yarim himoyachisi|joriyklub=[[Alanyaspor]]|klubraqami=4|yoshlikyillari1={{0|0000}}–1999|yoshlikklublari1=DWO|yoshlikyillari2=1999–2007|yoshlikklublari2=[[Feyenoord]]|yillar1=2007–2011|klublar1=[[Feyenoord]]|isht1=105|gollar1=14|yillar2=2011–2013|klublar2=[[FC Twente|Twente]]|isht2=58|gollar2=13|yillar3=2013–2014|klublar3=[[Norwich City F.C.|Norwich City]]|isht3=30|gollar3=3|yillar4=2014–2016|klublar4=[[Queens Park Rangers F.C.|Queens Park Rangers]]|isht4=48|gollar4=8|yillar5=2016|klublar5=→ [[Swansea City A.F.C.|Swansea City]] (loan)|isht5=11|gollar5=0|yillar6=2016–2019|klublar6=[[Swansea City A.F.C.|Swansea City]]|isht6=79|gollar6=8|yillar7=2019–2021|klublar7=[[Feyenoord]]|isht7=48|gollar7=2|yillar8=2021–|klublar8=[[Alanyaspor]]|isht8=20|gollar8=0|milliyyillar1=2005–2006|milliyjamoa1=Niderlandiya U16|milliyisht1=7|milliygollar1=1|milliyyillar2=2006–2007|milliyjamoa2=Niderlandiya U17|milliyisht2=17|milliygollar2=4|milliyyillar3=2007–2009|milliyjamoa3=Niderlandiya U19|milliyisht3=15|milliygollar3=2|milliyyillar4=2009–2013|milliyjamoa4=Niderlandiya U21|milliyisht4=31|milliygollar4=6|milliyyillar5=2010–2014|milliyjamoa5=Niderlandiya MTJ|milliyisht5=11|milliygollar5=1|club-update=11:46, 26 June 2022 (UTC)}} '''Leroy Johan Fer''' (1990-yil 5-yanvarda tugʻilgan) — gollandiyalik professional [[Futbol|futbolchi]], Turkiya [[Turkiya oliy ligasi|Superligasining]] “ Alanyaspor ” klubi va [[Niderlandlar milliy futbol terma jamoasi|Gollandiya milliy futbol jamoasida]] [[Yarimhimoyachi (futbol)|markaziy yarim himoyachi]] sifatida oʻynaydi. Ferning turli taxalluslari bor. <ref name="Fer Nicknames">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2014 |title=QPR midfielder plots to get one over his Sunderland cousin |work=Get West London |url=https://www.mylondon.news/sport/football/football-news/qpr-midfielder-plots-one-over-7672774 |access-date=27 June 2021}}</ref> Yoshligida u kuchli jismoniy ko'rinishi uchun "Feyenoord" yoshlar murabbiyi Jan-Pol van Gastel tomonidan " ''De Uitsmijter'' " ("Bouncer") laqabini oldi. Boshqa taxalluslar "Lerra" <ref>{{Cite AV media|date=11 September 2009|url=https://www.youtube.com/watch?v=V_NUEMvQFZQ|title=Rap Feyenoorders}}</ref> <ref name="Fer The Guardian">{{Yangiliklar manbasi |date=10 September 2016 |title=Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit |access-date=27 June 2021}}</ref> va "Ferovich". <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 March 2008 |title=Uitsmijter houdt punten in De Kuip |language=nl |trans-title=Bouncer keeps points in De Kuip |work=De Pers |url=http://www.depers.nl/sport/292600/Uitsmijter-houdt-punten-in-De-Kuip.html |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090316215614/http://www.depers.nl/sport/292600/Uitsmijter-houdt-punten-in-De-Kuip.html |archive-date=16 March 2009}}</ref> Gollandiyaning 21 yoshgacha bo'lgan terma jamoasi bosh murabbiyi Kor Pot Ferni [[Patrick Vieira|Patrik Vieyra]] bilan solishtirdi. Potning so'zlariga ko'ra, ikkala o'yinchi ham maydonda va undan tashqarida ko'p o'xshashliklarni ko'rsatishadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=8 September 2009 |title=Fer, nieuwe Vieira in de Kuip |language=nl |trans-title=Fer, new Vieira in de Kuip |work=AD |url=http://www.ad.nl/ad/nl/1429/Feyenoord/article/detail/428610/2009/09/08/Fer-nieuwe-Vieira-in-de-Kuip.dhtml |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090910205640/http://www.ad.nl/ad/nl/1429/Feyenoord/article/detail/428610/2009/09/08/Fer-nieuwe-Vieira-in-de-Kuip.dhtml |archive-date=10 September 2009}}</ref> <ref name="Fer In the Spotlight">{{Veb manbasi|url=https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|sarlavha=IN THE SPOTLIGHT... WITH LEROY FER|ish=Swansea City A.F.C.|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210626194033/https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|arxivsana=27 June 021}}</ref> U ham Frank Raykardga o'xshardi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=26 October 2011 |title='FER HEEFT IETS WEG VAN RIJKAARD' |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/nieuws/jong-oranje/29774/fer-heeft-iets-weg-van-rijkaard |access-date=27 June 2021}}</ref> == Yoshlik == Fer Janubiy Gollandiyaning Zoetermeer shahrida tug'ilib o'sgan. <ref name="kameraadjes" /> U Kyurasaolik ota-onalarning birinchi farzandi. <ref name="Fer The Guardian">{{Yangiliklar manbasi |date=10 September 2016 |title=Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit |access-date=27 June 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit "Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment"]. </cite></ref> Uning otasi tomonidan bobosi [[Surinam|surinamlik]] edi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.natiosuriname.com/2009/12/inventarisatie-suriprof-middenvelders.html|sarlavha=Inventarisatie Suriprof middenvelders|ish=natiosuriname.com}}</ref> Ferning ona tomondan bobosi Kyurasaoda futbolchi, otasi Lesli Fer esa beysbolchi edi. <ref name="knvb">{{Yangiliklar manbasi |date=1 May 2005 |title=Daley Blind en Leroy Fer: leiders van Onder 17 |language=nl |trans-title=Daley Blind and Leroy Fer: leaders of Under 17 |work=KNVB |url=http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |url-status=dead |access-date=25 October 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071010014810/http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |archive-date=10 October 2007}}</ref> Ferning 17 yoshgacha bo'lgan “ Feyenoord” jamoasida o'ynagan ukasi Lireg, <ref name="kameraadjes">{{Yangiliklar manbasi |title=Leroy Fer |language=nl |work=Kameraadjes |url=http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081205194843/http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |archive-date=5 December 2008}}</ref> <ref name="Fer The Guardian" /> singlisi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 April 2009 |title=Hugo Borst: "Sparta gaat degraderen" |language=nl |work=FC Update |url=https://www.fcupdate.nl/voetbalnieuws/118813/hugo-borst-sparta-gaat-degraderen/ |access-date=27 June 2021}}</ref> va uning amakivachchasi Patrik van Anxolt “ [[Galatasaray|Galatasaroy]] ” futbolchisi. <ref name="Fer Nicknames">{{Yangiliklar manbasi |date=28 August 2014 |title=QPR midfielder plots to get one over his Sunderland cousin |work=Get West London |url=https://www.mylondon.news/sport/football/football-news/qpr-midfielder-plots-one-over-7672774 |access-date=27 June 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.mylondon.news/sport/football/football-news/qpr-midfielder-plots-one-over-7672774 "QPR midfielder plots to get one over his Sunderland cousin"]. </cite></ref> == Klub karyerasi == === Yoshlik karyerasi === Fer o'zining yoshlik faoliyatini mahalliy DWO Zoetermeer klubida boshlagan. O'zining birinchi to'liq mavsumida uning jamoasi " Sparta Rotterdam " va "Feyenoord" kabi professional yoshlar jamoalariga qarshi o'rtoqlik o'yinlarida g'alaba qozondi. Biroq, u to'qqiz yoshgacha DWOda qoldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.qpr.co.uk/news/archive/leroy-fer-in-profile/|sarlavha=LEROY FER: IN PROFILE|nashriyot=Queens Park Rangers F.C.|sana=20 August 2014|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210625155623/https://www.qpr.co.uk/news/archive/leroy-fer-in-profile/|arxivsana=27 June 021}}</ref> Yoshlik do'sti Kaj Ramshtayn bilan birga Fer Feyenoordning yoshlar akademiyasiga qo'shilish taklifini qabul qildi. <ref name="kameraadjes">{{Yangiliklar manbasi |title=Leroy Fer |language=nl |work=Kameraadjes |url=http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081205194843/http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |archive-date=5 December 2008}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20081205194843/http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 "Leroy Fer"]. </cite></ref> <ref name="Fer In the Spotlight">{{Veb manbasi|url=https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|sarlavha=IN THE SPOTLIGHT... WITH LEROY FER|ish=Swansea City A.F.C.|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210626194033/https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|arxivsana=27 June 021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer "IN THE SPOTLIGHT.]</cite></ref> Keyinchalik u akademiyada, keyinroq esa Yong Feyenoordda o'sdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.feyenoord.nl/pages/newsdetail/s1/10010000030818-999-10010000000003.aspx|sarlavha=JEUGDTEAMS STARTEN MET VOORBEREIDING|ish=Feyenoord|til=nl|sana=30 July 2007|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100123164403/http://www.feyenoord.nl/pages/newsdetail/s1/10010000030818-999-10010000000003.aspx|arxivsana=23 January 2010}}</ref> <ref name="Fer In the Spotlight" /> <ref name="Fer The Guardian">{{Yangiliklar manbasi |date=10 September 2016 |title=Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit |access-date=27 June 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit "Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment"]. </cite></ref> [[Fayl:Leroy_Fer.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Leroy_Fer.JPG/250px-Leroy_Fer.JPG|left|thumb|529x529px| Fer 2010 yilda Feyenoord bilan mashg'ulot o'tkazgan.]] == Xalqaro karyerasi == === Muvofiqlik === Gollandiya terma jamoasida turli yoshlar darajasida o'ynaganiga qaramay, Fer qaysi mamlakat vakili bo'lishidan shubhalanardi, chunki u [[Niderlandlar milliy futbol terma jamoasi|Gollandiya]] va Gollandiya Antil orollarida o'ynash huquqiga ega edi. <ref name="Fer In the Spotlight">{{Veb manbasi|url=https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|sarlavha=IN THE SPOTLIGHT... WITH LEROY FER|ish=Swansea City A.F.C.|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210626194033/https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer|arxivsana=27 June 021}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.swanseacity.com/news/spotlight-leroy-fer "IN THE SPOTLIGHT.]</cite></ref> 2008-yil oktyabr oyida Fer hali qaror qabul qilmaganini aytdi: "Shaxsan men orolim uchun nimanidir demoqchiman. Shuning uchun men hali ham shubhadaman. Mening miyam Gollandiyani tanlash yaxshidir, deydi. Shunda har ikki yilda bir katta turnir o'tkazilishiga ishonchingiz komil. Lekin yuragim Kyurasaoni o'ylaydi. Gollandiya Antil orollari bilan jahon chempionatida o'ynash ajoyib bo'lardi, bu orollarga katta kuch bag'ishlaydi. Mening ildizlarim mansabga intilishdan kuchliroq, men oliy maqsad sari intilaman. Hozircha bilmayman, lekin Gollandiya Antil orollari terma jamoasida o‘ynashga bo‘lgan tuyg‘ularim juda kuchli” <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Leroy Fer twijfelt sterk tussen Oranje en de Antillen |language=nl |trans-title=Leroy Fer in strong doubt between Oranje and the Antilles |work=FR-Fanatic.com |url=http://www.fr-fanatic.com/2008/10/22/12220/ |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://archive.today/20130102194249/http://www.fr-fanatic.com/2008/10/22/12220/ |archive-date=2 January 2013}}</ref> Biroq, 2009 -il 26-avgustda Fer yakuniy qaror qabul qilganini va Niderlandiyani xalqaro miqyosda vakillik qilishni tanlaganini e'lon qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 September 2008 |title=Fer houdt van de Antillen maar kiest voor Oranje |language=nl |trans-title=Fer loves the Antilles but chooses Oranje |work=Voetbalzone.nl |url=http://www.voetbalzone.nl/doc.asp?uid=84851 |access-date=28 September 2009}}</ref> <ref name="Fer In the Spotlight" /> ==== Ilk yoshlar jamoalari ==== Fer Gollandiyaning barcha yoshlar jamoalarini bosib o'tdi va birinchi bo'lib Gollandiya U16 bilan 2005-yil 19-oktyabrda Ukraina U16 bilan 2:2 hisobida durang o'ynagan holda U16 milliy terma jamoasida debyut qilganida boshlandi <ref name="knvb">{{Yangiliklar manbasi |date=1 May 2005 |title=Daley Blind en Leroy Fer: leiders van Onder 17 |language=nl |trans-title=Daley Blind and Leroy Fer: leaders of Under 17 |work=KNVB |url=http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |url-status=dead |access-date=25 October 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071010014810/http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |archive-date=10 October 2007}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20071010014810/http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 "Daley Blind en Leroy Fer: leiders van Onder 17"] &#x5B;Daley Blind and Leroy Fer: leaders of Under 17&#x5D;. </cite></ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 October 2005 |title=Oekraïne O16 2–2 Nederland O16 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/185191/uitslagen/wedstrijd/6254 |access-date=27 June 2021}}</ref> . <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 October 2005 |title=Oekraïne O16 2–2 Nederland O16 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/185191/uitslagen/wedstrijd/6254 |access-date=27 June 2021}}</ref> Fer 2006-yil 28-yanvarda Norvegiya U16ga qarshi o‘yinda 1:0 hisobida g‘alaba qozongan Gollandiya U16 terma jamoasidagi birinchi golini kiritdi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=28 January 2006 |title=Noorwegen O16 0–1 Nederland O16 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/185191/uitslagen/wedstrijd/15550 |access-date=27 June 2021}}</ref> Keyinchalik u 16 yoshgacha bo'lganlar terma jamoasi safida 7ta o'yinda maydonga tushdi va bir marta gol urdi. Niderlandiyaning 17 yoshgacha bo'lgan terma jamoasiga chaqirilganidan so'ng, Fer U17 terma jamoasidagi debyutini 2006-yilning 21-sentyabrida Germaniya U17ga qarshi o'yinda (2:0) boshlab butun o'yinni boshladi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 September 2006 |title=Duitsland O17 0–2 Nederland O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4746 |access-date=27 June 2021}}</ref> 2006-yilning 25-sentyabrida u Gollandiya U17 terma jamoasidagi ilk gollarini to‘rt kundan so‘ng [[Qatar milliy futbol terma jamoasi|Qatar U17ga]] qarshi o‘yinda (4:0) kiritdi <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 September 2006 |title=Qatar U18 0–4 Nederland U17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4750 |access-date=27 June 2021}}</ref> 2006-yil 25-oktyabrda Estoniyaga qarshi o'yinda Fer 5-1 hisobida g'alaba qozonib, U17 terma jamoasi uchun uchinchi golini urdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 October 2006 |title=Nederland O17 5–1 Estland O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4738 |access-date=27 June 2021}}</ref> Ikki kundan so'ng Norvegiya U17 ga qarshi o'yinda u Niderlandiya U17 terma jamoasi sardori bo'ldi va U17 terma jamoasiga 1:0 hisobida g'alaba qozondi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 October 2006 |title=Noorwegen O17 0–1 Nederland O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4734 |access-date=27 June 2021}}</ref> 2007yilning 22-martida Fer Niderlandiya U17 terma jamoasi safida Belarus U17 ga qarshi o'yinda (5:0) o'zining to'rtinchi golini kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 March 2007 |title=Nederland O17 5–0 Wit-Rusland O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4706 |access-date=27 June 2021}}</ref> Uch kundan so'ng, 2007-yil 25-martda u Niderlandiyaning 17 yoshgacha bo'lgan terma jamoasi bilan eng ko'p muvaffaqiyatga erishdi, o'shanda U17 terma jamoasi Turkiya U17ni 1:0 hisobida mag'lub etib, 17 yoshgacha bo'lganlar o'rtasidagi Evropa chempionatiga yo'llanma oldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=25 March 2007 |title=Turkije O17 0–1 Nederland O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/4702 |access-date=27 June 2021}}</ref> Fer 2007-yilda Belgiyada bo'lib o'tgan 17 yoshgacha bo'lganlar o'rtasidagi Evropa chempionatida Niderlandiyaning 17 yoshgacha bo'lgan terma jamoasi sardori etib tayinlangan. <ref name="knvb">{{Yangiliklar manbasi |date=1 May 2005 |title=Daley Blind en Leroy Fer: leiders van Onder 17 |language=nl |trans-title=Daley Blind and Leroy Fer: leaders of Under 17 |work=KNVB |url=http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |url-status=dead |access-date=25 October 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071010014810/http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 |archive-date=10 October 2007}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20071010014810/http://www.knvb.nl/archief/oranje/knvb.nl_oranje_nieuws/leroy_fer_en_daley_blind_leiders_van_onder_17 "Daley Blind en Leroy Fer: leiders van Onder 17"] &#x5B;Daley Blind and Leroy Fer: leaders of Under 17&#x5D;. </cite></ref> Gollandiya U17 saralash bosqichlarida birorta ham o'yinda mag'lubiyatga uchramay, mezbon Belgiya U17, Islandiya U17 va Angliya U17 bilan guruh bosqichiga chiqdi; ular Belgiya U17 bilan 2:2 hisobida durang o'ynaganidan so'ng Islandiya U17 bilan 3:0 hisobida g'alaba qozonishgan, ammo Angliya U17 bilan final o'yinida 4:2 hisobida yutqazib guruhda uchinchi o'rinni egallagan. Keyin esa pley-offda Germaniya U17 termasiga qarshi bahs olib bordi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=2 May 2007 |title=Nederland O17 2–2 België O17 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/184965/uitslagen/wedstrijd/15302 |access-date=27 June 2021}}</ref> Gollandiya pley-off bosqichiga chiqa olmadi va 2007-yilgi FIFA U-17 Jahon chempionati yo'llanmasini qo'ldan boy berdi. 2007 yilgi UEFA 17 yoshgacha bo'lgan yoshlar o'rtasidagi Evropa chempionatidan ko'p o'tmay, Fer 2007-yil sentyabr oyida Gollandiyaning 19 yoshgacha bo'lgan terma jamoasiga saylandi va o'sha oyda Germaniya U19 bilan 3:1 hisobida g'alaba qozongan holda milliy U19 terma jamoasida debyut qildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=7 September 2007 |title=Duitsland O19 3–1 Nederland O19 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/185189/uitslagen/wedstrijd/3062 |access-date=27 June 2021}}</ref> 2008-yil 24-may kuni u U19 terma jamoasidagi ilk golini Rossiya U19 bilan 2:2 hisobida urdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 May 2008 |title=Rusland O19 2–2 Nederland O19 |language=nl |work=Ons Oranje |url=https://www.onsoranje.nl/teams/185189/uitslagen/wedstrijd/6302 |access-date=27 June 2021}}</ref> Besh oy o'tgach, 2008-yil 14-oktyabrda Fer Gollandiya U19 terma jamoasi uchun ikkinchi golini Germaniya U19ga qarshi o'yinda (2:1) kiritdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 October 2008 |title=Oranje onder 19 onderuit tegen Duitsland |language=nl |work=FC Update |url=https://www.fcupdate.nl/voetbalnieuws/105850/oranje-onder-19-onderuit-tegen-duitsland/ |access-date=27 June 2021}}</ref> Jamoa 2008-yilda Chexiyada bo'lib o'tgan 19 yoshgacha bo'lgan o'smirlar o'rtasidagi Yevropa chempionati va 2009-yilda Ukrainada bo'lib o'tgan 19 yoshgacha bo'lgan futbolchilar o'rtasidagi Yevropa chempionatida ishtirok eta olmadi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.onsoranje.nl/news/content/news/oranje/onder-19/Weer-geen-winst-voor-Onder-19.html|sarlavha=Weer geen winst voor Onder 19|ish=Ons Oranje|til=nl|sana=6 June 2009|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090611020739/http://www.onsoranje.nl/news/content/news/oranje/onder-19/Weer-geen-winst-voor-Onder-19.html|arxivsana=27 June 2021}}</ref> == Shaxsiy hayoti == Fer katolik bo'lgan: "Zoetermeerda biz har kuni cherkovga borardik. Xudo menga futbol iqtidorimni berdi. Buning uchun har kuni Unga minnatdorchilik bildiraman”. Uning o'ng pastki qo'lida "Men Xudoga ishonaman" yozuvi bilan xristian xochining tatuirovkasi bor. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=20 March 2009 |title=Verbeek was voor ons erg belangrijk |language=nl |trans-title=Verbeek was very important for us |work=FR-Fans.nl |url=http://www.fr-fans.nl/?p=lees&id=3949 |access-date=28 September 2009}}</ref> Futboldan tashqari, Fer rap musiqasining muxlisidir. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 September 2009 |title=Feyenoorders tonen andere kant |language=nl |work=RTV Rijnmond |url=https://www.rijnmond.nl/nieuws/22871/Feyenoorders-tonen-andere-kant |access-date=27 June 2021}}</ref> <ref name="Fer The Guardian">{{Yangiliklar manbasi |date=10 September 2016 |title=Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit |access-date=27 June 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit "Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment"]. </cite></ref> 2014-yil 27-iyulda Fer Norvichdagi Avliyo Yahyo cho'mdiruvchi soborida o'zining uzoq muddatli sevgilisi Kseniya Schipaanboordga turmushga chiqdi <ref name="kameraadjes">{{Yangiliklar manbasi |title=Leroy Fer |language=nl |work=Kameraadjes |url=http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |url-status=dead |access-date=28 September 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081205194843/http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 |archive-date=5 December 2008}}<cite class="citation news cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20081205194843/http://www.feyenoord.nl/content/asp/kameraadjes/website/feyenoord.asp?speler=10010000031636 "Leroy Fer"]. </cite></ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 July 2014 |title=Norwich City player Leroy Fer marries long-term girlfriend |work=Eastern Daily Press |url=https://www.edp24.co.uk/news/norwich-city-player-leroy-fer-marries-long-term-girlfriend-681166 |access-date=27 June 2021}}</ref>. Birgalikda ularning Eys ismli oʻgʻli bor. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=19 September 2019 |title=Leroy Fer: 'Ik wilde één ding: voor Feyenoord spelen' |language=nl |work=Feyenoord Supporters News |url=https://feyenoord.supporters.nl/nieuws/artikel/45190/Leroy-Fer-'Ik-wilde-één-ding-voor-Feyenoord-spelen' |access-date=27 June 2021}}</ref> <ref name="Fer Daughter">{{Veb manbasi|url=https://www.feyenoord.nl/nieuws/nieuwsoverzicht/dochter-voor-leroy-fer---041020|sarlavha=Dochter voor Leroy Fer|ish=Feyenoord|til=nl|sana=4 October 2020|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210627185606/https://www.feyenoord.nl/nieuws/nieuwsoverzicht/dochter-voor-leroy-fer---041020|arxivsana=27 June 2021}}</ref> . Biroq, ular to'rt yillik turmushdan keyin 2018-yilda ajralishdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.telegraaf.nl/sport/1529929330/leroy-fer-heeft-de-twijfels-weggenomen|sarlavha=Leroy Fer heeft de twijfels weggenomen|ish=De Telegraaf|til=nl|sana=29 July 2020|kirish sanasi=27 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200729204420/https://www.telegraaf.nl/sport/1529929330/leroy-fer-heeft-de-twijfels-weggenomen|arxivsana=29 July 2020}}</ref> . U Anjela bilan yangi munosabatlarni boshladi, u erda u Castle Fleurella ismli qiz tug'di. <ref name="Fer Daughter" /> 2012 yil dekabr oyida Fer o'sha paytdagi ma'shuqasi Kseniya uchun 28 ming yevroga ot sotib olganida, u o'sha paytda ko'p qavatli uylarda yashagani uchun uni ushlab tura olmasligini bilib, xalqaro sarlavhalarga aylandi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 December 2012 |title=Fer slechts kort eigenaar van springpaard |language=nl |work=FC Update |url=https://www.fcupdate.nl/voetbalnieuws/221694/fer-slechts-kort-eigenaar-van-springpaard/ |access-date=27 June 2021}}</ref> Voqea haqida o'ylar ekan, Fer shunday dedi: "Bir do'stim meni juda yaxshi otlar - poyga otlari uchun kim oshdi savdosiga taklif qildi va ularning ba'zilari 500 000 evroga chiqdi. Bu men uchun mutlaqo yangi tajriba edi. Bu ot bor edi, ular bu eng zo'r emasligini, lekin yaxshi ekanligini aytishdi. Men telefonimda o‘ynab yurgandim, 30 000 yevro degan ovozni eshitdim va yigitga: “Bu men uchun”, dedim, chunki keyinroq narx ko‘tariladi deb o‘yladim. Men hali ham telefonda edim va eshitdim: "Bir, ikkita ..." Men: "Bu menmi?" Va hamma: "Ha, ha, bu sizsiz", dedi. To'satdan ular: "Tepadagi yigitga sotilgan", deyishdi. Kimdir bu men ekanligimni angladi va yigit: “Otni Leroy Fer sotib oldi”, dedi. Meni turishga majbur qilishdi. Men terlab ketdim. Men otni xohlamadim - men kvartirada yashardim. Kseniya men bilan emas edi, shuning uchun men unga qo'ng'iroq qildim va dedim: "Bola, men sizga ot sotib oldim". Men buni takrorlashim kerak edi. U otlarni yaxshi ko'radi, men unga ot sotib olaman deb hazillashdim. Lekin telefon qilganimda u ishonmadi. Xayriyatki, oradan 10 daqiqa o‘tgach, kimdir yonimga kelib: “Sen rostdan ham bu otni xohlaysanmi?” dedi. Men: "Yo'q, men shunchaki aldadim", dedim. U mendan 35 000 yevroga sotib olishni taklif qildi, shuning uchun men biroz pul ishladim. Ammo 10 daqiqa davomida men o'yladim: "Jin, mening otim bor. Uni qayerga qoldiraman?” <ref name="Fer The Guardian">{{Yangiliklar manbasi |date=10 September 2016 |title=Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit |access-date=27 June 2021}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.theguardian.com/football/2016/sep/10/swansea-leroy-fer-horse-wedding-dance-youtube-hit "Swansea's Leroy Fer: I didn't want the horse – I lived in an apartment"]. </cite></ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 March 2013 |title=Fer 'Gaat gelukkig weer beter' |language=nl |work=RTV Rijnmond |url=https://www.rijnmond.nl/nieuws/100558/Fer-Gaat-gelukkig-weer-beter |access-date=27 June 2021}}</ref> Futbolchilik faoliyati davomida Fer irqchilikka qarshi kurashdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=4 November 2014 |title=Rotterdamse sweaters tegen racisme populair bij BN-ers |language=nl |work=RTV Rijnmond |url=https://www.rijnmond.nl/nieuws/122552/Rotterdamse-sweaters-tegen-racisme-populair-bij-BN-ers |access-date=27 June 2021}}</ref> 2015-yilning mart oyida ijtimoiy tarmoqlarda Ferni irqiy haqorat qilgani uchun uch kishi jarimaga tortildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=16 November 2014 |title=Van Persie woedend op racisten: "Keihard aanpakken" |language=nl |work=FC Update |url=https://www.fcupdate.nl/voetbalnieuws/266240/van-persie-woedend-op-racisten-keihard-aanpakken/ |access-date=27 June 2021}}</ref> == Karyera statistikasi == === Klub === {{Updated|2020-yil 8-martga qadar}}<ref name=Sway>{{cite web |title=L. FER |url=https://int.soccerway.com/players/leroy-fer/24308/ |website=Soccerway |access-date=30 January 2019}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align: center;" ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Milliy kubok ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Qitʼa ! colspan="2" |Hisob |- !Diviziya !Ishtirok !Gol !Ishtirok !Gol !Ishtirok !Gol !Ishtirok !Gol !Ishtirok !Gol |- | rowspan="6" |Feyenoord |2007–08 |Eredivisie |13 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |13 |1 |- |2008–09 |Eredivisie |34 |6 |1 |0 | colspan="2" |— |6{{Efn|Appearance(s) in [[UEFA Europa League]]|name=UEL}} |0 |41 |6 |- |2009–10 |Eredivisie |31 |2 |6 |1 | colspan="2" |— |0 |0 |37 |3 |- |2010–11 |Eredivisie |23 |3 |1 |0 | colspan="2" |— |2{{Efn|name=UEL}} |1 |26 |4 |- |2011–12 |Eredivisie |4 |2 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |4 |2 |- ! colspan="2" |Hisob !105 !14 !8 !1 ! colspan="2" |— !8 !1 !121 !16 |- | rowspan="3" |Twente |2011–12 |Eredivisie |28 |8 |2 |1 | colspan="2" |— |9{{Efn|name=UEL}} |1 |39 |10 |- |2012–13 |Eredivisie |30 |5 |0 |0 | colspan="2" |— |8{{Efn|name=UEL}} |6 |38 |11 |- ! colspan="2" |Hisob !58 !13 !2 !1 ! colspan="2" |— !17 !7 !77 !21 |- | rowspan="3" |Norwich City |2013–14 |Premier League |29 |3 |0 |0 |3 |1 | colspan="2" |— |32 |4 |- |2014–15 |Championship |1 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |1 |0 |- ! colspan="2" |Hisob !30 !3 !0 !0 !3 !1 ! colspan="2" |— !33 !4 |- | rowspan="3" |Queens Park Rangers |2014–15 |Premier League |29 |6 |1 |0 |1 |0 | colspan="2" |— |31 |6 |- |2015–16 |Championship |19 |2 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |19 |2 |- ! colspan="2" |Hisob !48 !8 !1 !0 !1 !0 ! colspan="2" |— !50 !8 |- |Swansea City (loan) |2015–16 |Premier League |11 |0 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |11 |0 |- | rowspan="4" |Swansea City |2016–17 |Premier League |34 |6 |1 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |37 |6 |- |2017–18 |Premier League |20 |1 |3 |0 |3 |2 | colspan="2" |— |26 |3 |- |2018–19 |Championship |25 |1 |2 |0 |0 |0 | colspan="2" |— |27 |1 |- ! colspan="2" |Hisob !90 !8 !6 !0 !5 !2 ! colspan="2" |— !101 !10 |- |Feyenoord |2019–20 |Eredivisie |23 |2 |3 |1 | colspan="2" |— |8{{Efn|name=UEL}} |2 |34 |5 |- ! colspan="3" |Umumiy hisob !354 !48 !20 !3 !9 !3 !33 !10 !416 !64 |} {{Notelist}} === Xalqaro === {| class="wikitable" style="font-size:100%; text-align: center" ! rowspan="2" |Milliy terma jamoa ! rowspan="2" | Yil ! colspan="3" | Katta raqobat ! colspan="2" | O'rtoqlik o'yinlari ! colspan="2" | Jami |- ! Turnir ! Ishtirok ! Gol ! Ishtirok ! Gol ! Ishtirok ! Gol |- | rowspan="7" style="vertical-align:center;" | Niderlandiya U21 |- | 2009 yil | rowspan="2" | 2011 yil U-21 evro saralashi | 5 | 0 | 1 | 0 | 6 | 0 |- | 2010 yil | 3 | 0 | 0 | 0 | 3 | 0 |- | 2011 yil | rowspan="2" | 2013 yil U-21 Evro saralashi | 4 | 1 | 4 | 1 | 8 | 2 |- | 2012 yil | 3 | 2 | 2 | 0 | 5 | 2 |- | 2013 yil | 2013 yil U-21 evro | 4 | 2 | 2 | 0 | 6 | 2 |- ! colspan="2" | Jami ! 19 ! 5 ! 9 ! 1 ! 28 ! 6 |- | rowspan="6" style="vertical-align:center;" | [[Niderlandlar milliy futbol terma jamoasi|Niderlandiya]] | 2010 yil | — | 0 | 0 | 1 | 0 | 1 | 0 |- | 2012 yil | rowspan="2" | 2014 yilgi JCh saralashi | 1 | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 |- | 2013 yil | 2 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 |- | rowspan="2" | 2014 yil | [[FIFA Jahon chempionati 2014|2014 yilgi jahon chempionati]] | 1 | 1 | 3 | 0 | 4 | 1 |- | Evro-2016 saralashi | 2 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 6 ! 1 ! 5 ! 0 ! 11 ! 1 |} {| class="wikitable" !Yo'q. ! Sana ! Joy ! Raqib ! Hisob ! Natija ! Musobaqa |- | 1 | 2014 yil 23 iyun | Arena Korintians, San-Paulu, Braziliya |Chili |{{Center|1–0}} |{{Center|2–0}} | [[FIFA Jahon chempionati 2014 B guruhi|2014 FIFA Jahon chempionati]] |} == Yutuqlar == '''Feyenoord''' * KNVB kubogi : 2007–08 Shaxsiy * Rotterdam yil iste'dodi: 2008 <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2008 |title=Feyenoord, Van Marwijk en Fer genomineerd voor Rotterdamse sportprijzen |language=nl |work=Feyenoord Supporters News |url=https://feyenoord.supporters.nl/nieuws/artikel/17572/Feyenoord-Van-Marwijk-en-Fer-genomineerd-voor-Rotterdamse-sportprijzen |access-date=27 June 2021}}</ref> == Tashqi havolalar == * Leroy Fer at Soccerbase * [http://www.feyenoord.nl/pages/datapresenter/s2/playerinfo.aspx?dataid=10010000031636 Official Leroy Fer profile] on [http://www.feyenoord.nl Feyenoord.nl] (in Dutch) * Kameraadjes Club: [https://web.archive.org/web/20110218131648/http://www.feyenoord.nl/pages/datapresenter/s2/playerinfo.aspx?dataid=10010000031636 Leroy Fer] (in Dutch) * Voetbal International: [http://www.vi.nl/Spelers/Speler.htm?dbid=57006&typeofpage=84137 Leroy Fer] (in Dutch) * [https://www.onsoranje.nl/teams/185191/speler/114 Leroy Fer Holland U16 stats] at OnsOranje * [https://www.onsoranje.nl/teams/184965/speler/114 Leroy Fer Holland U17 stats] at OnsOranje * [https://www.onsoranje.nl/teams/185189/speler/114 Leroy Fer Holland U19 stats] at OnsOranje * [https://www.onsoranje.nl/toernooien/742/selectie/185185/speler/114 Leroy Fer Holland U21 stats] at OnsOranje * [https://web.archive.org/web/20160316105952/http://www.onsoranje.nl/team-statistieken/teams/speler/25/4f8c4268-2a709560-771412 Holland stats] at OnsOranje [[Turkum:Niderlandlar futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1990-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] pydicdfn3jjot17bjofsfgzfgutdo91 Stéphane Houdet 0 759012 2726487 2022-07-31T08:53:10Z Umidjon Yuldashev 72956 „[[:en:Special:Redirect/revision/1091798110|Stéphane Houdet]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=|country={{FRN}}|residence=Parij|birth_date={{birth date and age|df=y|1970|11|20}}|birth_place=[[Sent-Nazaire]], Loire Atlantique|death_date=|death_place=|turnedpro=2005|retired=|plays=O'ng qo'l (bir qo'l bilan orqa qo'l)|careerprizemoney=|tennishofyear=<!-- year inducted into the Tennis Hall of Fame -->|tennishofid=<!-- ID from the Tennis HoF website, taken from http://www.tennisfame.com/hall-of-famers/First Name-Last Name i.e. martina-navratilova, which it is all undercase letters-->|website={{URL | https://stephanehoudet.jimdo.com/ | StephaneHoudet.jimdo.com/ }}|singlestitles=32|highestsinglesranking=No. '''1''' (11 June 2012)|currentsinglesranking=No. 4 (2018 yil 3 sentyabr)|AustralianOpenresult=F ([[2009 Australian Open – Wheelchair men's singles|2009]], [[2010 Australian Open – Wheelchair men's singles|2010]], [[2011 Australian Open – Wheelchair men's singles|2011]], [[2015 Australian Open – Wheelchair men's singles|2015]], [[2018 Australian Open – Wheelchair men's singles|2018]])|FrenchOpenresult='''W''' ([[2012 French Open – Wheelchair men's singles|2012]], [[2013 French Open – Wheelchair men's singles|2013]])|Wimbledonresult=SF ([[2016 Wimbledon Championships – Wheelchair men's singles|2016]], [[2019 Wimbledon Championships – Wheelchair men's singles|2019]], [[2021 Wimbledon Championships – Wheelchair men's singles|2021]])|USOpenresult='''W''' ([[2013 US Open – Wheelchair men's singles|2013]], [[2017 US Open – Wheelchair men's singles|2017]])|Othertournaments=yes|WheelchairTennisMastersresult='''W''' (2011)|Paralympicsresult=[[File:Silver medal Paralympics.svg|20px]] Kumush Medal (2012)|doublestitles=60 <!-- as of the end of 2013-->|highestdoublesranking=No. '''1''' (2009 yil 26 yanvar)|currentdoublesranking=No. '''1''' (2018 yil 3 sentyabr)|AustralianOpenDoublesresult='''W''' (2010, '''2014''', 2015, 2016, [[Australian Open 2018 – Erkaklar aravachasidagi juftliklar|2018]])|FrenchOpenDoublesresult='''W''' (2007, 2009, 2010, 2013, '''2014''', 2017, [[2018 French Open – Wheelchair men's doubles|2018]])|WimbledonDoublesresult='''W''' (2009, 2013, '''2014''')|USOpenDoublesresult='''W''' (2009, 2011, '''2014''', [[2015 US Open – Wheelchair men's doubles|2015]])|OthertournamentsDoubles=yes|WheelchairTennisMastersDoublesresult='''W''' (2006, 2007, 2013, 2014, 2016, 2018)|ParalympicsDoublesresult=[[File:Gold medal Paralympics.svg|20px]] '''Oltin Medal''' (2008, 2016, 2020)<br />[[File:Bronze medal Paralympics.svg|20px]] Bronza Medal (2012)|WheelchairWorldTeamCupresult=[[File:Gold medal world centered-2.svg|20px]] '''W''' (2009, 2012, 2013, 2014, 2016, 2017)|updated=<!-- adds date this template was last updated at an individual article -->}} '''Stefan Hude''' (1970-yil 20-noyabrda tugʻilgan) — nogironlar aravachasidagi fransuz tennischisi. Houdet sobiq yakkalik dunyosining birinchi raqamli, hozirgi dubllar bo'yicha dunyoning birinchi raqamli tennischisi. 2014-yilda u nogironlar aravachasida erkaklar o‘rtasidagi juftlik bahslarida kalendar yili bo‘yicha “Katta dubulg‘a” bilan yakunlagan tarixda birinchi tennischi bo‘ldi. U 2020 yilgi yozgi Paralimpiya o'yinlarida nogironlar aravachasi tennisi bo'yicha ishtirok etgan. <ref name="Toyko2020">{{Veb manbasi|url=https://tokyo2020.org/paralympic-games/en/results/wheelchair-tennis/athlete-profile-n1358156-houdet-stephane.htm|sarlavha=Wheelchair Tennis - HOUDET Stephane - Tokyo 2020 Paralympics|ish=Tokyo2020.org|nashriyot=[[Tokyo Organising Committee of the Olympic and Paralympic Games]]|kirish sanasi=10 September 2021}}</ref> == 2013 yil == Houdet 2013 yilgi mavsumda Yoxannesburg va Sardiniyada qo'lga kiritilgan g'alabalar bilan ikkita chempionlikka ega bo'ldi. <ref name="Johannesburg 2013">{{Yangiliklar manbasi |date=13 April 2013 |title=Houdet, Buis, Lapthorne win Super Series titles |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/143738.aspx}}</ref> <ref name="Sardinia 2013">{{Yangiliklar manbasi |date=28 September 2013 |title=Houdet, Ellerbrock and Kramer win Sardinia titles |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/159059.aspx}}</ref> U Pensakola, <ref name="Pensacola 2013">{{Yangiliklar manbasi |date=17 March 2013 |title=Fernandez, Buis, Wagner win Pensacola Open titles |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/141609.aspx}}</ref> Rim, <ref name="Rome 2013">{{Yangiliklar manbasi |date=19 May 2013 |title=Reid wins Rome title |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/148064.aspx}}</ref> Nottingem, <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 July 2013 |title=Gerard, Ellerbrock, Sithole win British Open title |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/152155.aspx}}</ref> Sent-Luis va Ruda yutqazgan edi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/154013.aspx|sarlavha=Kunieda and Kamiji seal Japanese double|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/159334.aspx|sarlavha=Reid and Griffioen win ITF 1 Series titles in France|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> Houdet, shuningdek, Rolan Garros va Nyu-Yorkda ikkita Katta dubulg'a chempionligini qo'lga kiritdi va Melburnda ikkinchi o'rinni egalladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/137568.aspx|sarlavha=Kunieda, van Koot, Wagner claim Melbourne titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref name="itftennis.com">{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/149213.aspx|sarlavha=WHEELCHAIR – Articles – Houdet, Ellerbrock win Roland Garros titles|nashriyot=ITF Tennis|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/155240.aspx|sarlavha=Houdet, van Koot, Sithole triumph at US Open|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> Houdet [[Ronald Vink]] bilan Sidney va Nottingemdagi juftliklar chempioni bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/136801.aspx|sarlavha=Kunieda, Griffioen lift Sydney Super Series titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/152150.aspx|sarlavha=Victories for Ellerbrock and Sithole in Nottingham|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> [[Frederik Kattaneo]] uning juftlik turnirlarida sherigi bo'lganida, ular Baton-Ruj va Yoxannesburgda chempionlikni qo'lga kiritdilar. <ref name="Johannesburg 2013" /> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/142253.aspx|sarlavha=Houdet, Kunieda and Kamiji, Whiley claim doubles titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> Ular Pensakoladagi finalchilarni ham boy berishdi. <ref name="Pensacola 2013" /> [[Martin Legner]] Hude bilan juftlik turnirlarida Rimda chempion bo'ldi va Sardiniyada mag'lub bo'lgan edi. <ref name="Sardinia 2013" /> <ref name="Rome 2013" /> Shingo Kunieda Parij va Sent-Luisda <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/150677.aspx|sarlavha=Kamiji beats van Koot in French semis|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/153998.aspx|sarlavha=Montjane, Whiley upset top seeds to lift St. Louis title|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref>, shuningdek, Rolan Garros va Uimbldonda ikkita Katta dubulg'a chempionligini qo'lga kiritish uchun Houdet bilan hamkorlik qildi. <ref name="itftennis.com" /> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/151228.aspx|sarlavha=Top seeds claim Wimbledon titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> Gordon Reid bilan hamkorlik qilgan Houdet Rotterdam, Rue, Masters juftliklarida unvonlarni qo'lga kiritdi. == Katta dubulg'a chempionliklari == [[Fayl:Swiss_Open_Geneva_-_20140712_-_Semi_final_Men_-_J._Gerard_vs_S._Houdet_94.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Swiss_Open_Geneva_-_20140712_-_Semi_final_Men_-_J._Gerard_vs_S._Houdet_94.jpg/220px-Swiss_Open_Geneva_-_20140712_-_Semi_final_Men_-_J._Gerard_vs_S._Houdet_94.jpg|left|thumb| Houdet 2014 yilda Jenevada]] * 2007 Frantsiya Ochiq - Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2009 Frantsiya Ochiq - Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2009 yil Uimbldon chempionati - nogironlar aravachasidagi erkaklar o'rtasidagi juftliklar * 2009 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2010 Australian Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2010 Frantsiya Ochiq - Nogironlar aravachasida erkaklar o'rtasidagi juftliklar * 2011 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2012 France Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar yakkalik musobaqasi * 2013 France Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar yakkalik musobaqasi * 2013 Frantsiya Ochiq chempionati – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2013 yilgi Uimbldon chempionati - nogironlar aravachasidagi erkaklar o'rtasidagi juftliklar * 2013 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar yakkalik musobaqasi * 2014 Australian Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/166754.aspx|sarlavha=Houdet, Kunieda and Kamiji, Whiley claim doubles titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> * 2014 Frantsiya Ochiq chempionati – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2014 yilgi Uimbldon chempionati - nogironlar aravachasidagi erkaklar o'rtasidagi juftliklar * 2014 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2015 Australian Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2017 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar yakkalik musobaqasi == O'yin jadvallari == === Nogironlar aravachasidagi yakkalik o'yinlar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:100%" !Turnir ! 2007 yil ! 2008 yil ! 2009 yil ! 2010 yil ! 2011 yil ! 2012 yil ! 2013 yil ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! SR ! G'alaba qozon % |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | style="background:#efefef;" | 0 / 16 | style="background:#efefef;" | 0% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | ? | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#efefef;" | 2 / 15 | style="background:#efefef;" | 13% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | colspan="9" | O'tkazilmagan | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | NH | style="background:yellow;" | SF | | style="background:#efefef;" | 0 / 5 | style="background:#efefef;" | 0% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:yellow;" | SF | NH | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | NH | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | NH | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:thistle;" | F | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#ffebcd;" | QF | | style="background:#efefef;" | 2 / 12 | style="background:#efefef;" | 17% |} === Nogironlar aravachasidagi juftlik o'yinlar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:100%" !Turnir ! 2007 yil ! 2008 yil ! 2009 yil ! 2010 yil ! 2011 yil ! 2012 yil ! 2013 yil ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! SR ! G'alaba qozon % |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | ? | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:#efefef;" | 5/15 | style="background:#efefef;" | 33% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:#efefef;" | 7/16 | style="background:#efefef;" | 44% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | style="background:thistle;" | F | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | NH | style="background:yellow;" | SF | | style="background:#efefef;" | 3/13 | style="background:#efefef;" | 23% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:yellow;" | SF | NH | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | NH | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | NH | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | | style="background:#efefef;" | 4/12 | style="background:#efefef;" | 33% |} == Manbalar == <references /> {{Start box}} {{s-ach|aw}} {{succession box|title=[[ITF World Champions#Men's wheelchair|ITF Wheelchair Tennis World Champion]]|before=[[Maikel Scheffers]]|after=[[Shingo Kunieda]]|years=2012}} {{End}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1970-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Tennis turnirlari]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 1atgex5ciaep5i4x7iox7mi249hv5ot 2726511 2726487 2022-07-31T09:06:42Z Umidjon Yuldashev 72956 wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=|country={{FRA}}|residence=Parij|birth_date={{birth date and age|df=y|1970|11|20}}|birth_place=[[Sent-Nazaire]], Loire Atlantique|death_date=|death_place=|turnedpro=2005|retired=|plays=O'ng qo'l (bir qo'l bilan orqa qo'l)|careerprizemoney=|tennishofyear=<!-- year inducted into the Tennis Hall of Fame -->|tennishofid=<!-- ID from the Tennis HoF website, taken from http://www.tennisfame.com/hall-of-famers/First Name-Last Name i.e. martina-navratilova, which it is all undercase letters-->|website={{URL | https://stephanehoudet.jimdo.com/ | StephaneHoudet.jimdo.com/ }}|singlestitles=32|highestsinglesranking=No. '''1''' (11 June 2012)|currentsinglesranking=No. 4 (2018 yil 3 sentyabr)|AustralianOpenresult=F ([[2009 Australian Open – Wheelchair men's singles|2009]], [[2010 Australian Open – Wheelchair men's singles|2010]], [[2011 Australian Open – Wheelchair men's singles|2011]], [[2015 Australian Open – Wheelchair men's singles|2015]], [[2018 Australian Open – Wheelchair men's singles|2018]])|FrenchOpenresult='''W''' ([[2012 French Open – Wheelchair men's singles|2012]], [[2013 French Open – Wheelchair men's singles|2013]])|Wimbledonresult=SF ([[2016 Wimbledon Championships – Wheelchair men's singles|2016]], [[2019 Wimbledon Championships – Wheelchair men's singles|2019]], [[2021 Wimbledon Championships – Wheelchair men's singles|2021]])|USOpenresult='''W''' ([[2013 US Open – Wheelchair men's singles|2013]], [[2017 US Open – Wheelchair men's singles|2017]])|Othertournaments=yes|WheelchairTennisMastersresult='''W''' (2011)|Paralympicsresult=[[File:Silver medal Paralympics.svg|20px]] Kumush Medal (2012)|doublestitles=60 <!-- as of the end of 2013-->|highestdoublesranking=No. '''1''' (2009 yil 26 yanvar)|currentdoublesranking=No. '''1''' (2018 yil 3 sentyabr)|AustralianOpenDoublesresult='''W''' (2010, '''2014''', 2015, 2016, [[Australian Open 2018 – Erkaklar aravachasidagi juftliklar|2018]])|FrenchOpenDoublesresult='''W''' (2007, 2009, 2010, 2013, '''2014''', 2017, [[2018 French Open – Wheelchair men's doubles|2018]])|WimbledonDoublesresult='''W''' (2009, 2013, '''2014''')|USOpenDoublesresult='''W''' (2009, 2011, '''2014''', [[2015 US Open – Wheelchair men's doubles|2015]])|OthertournamentsDoubles=yes|WheelchairTennisMastersDoublesresult='''W''' (2006, 2007, 2013, 2014, 2016, 2018)|ParalympicsDoublesresult=[[File:Gold medal Paralympics.svg|20px]] '''Oltin Medal''' (2008, 2016, 2020)<br />[[File:Bronze medal Paralympics.svg|20px]] Bronza Medal (2012)|WheelchairWorldTeamCupresult=[[File:Gold medal world centered-2.svg|20px]] '''W''' (2009, 2012, 2013, 2014, 2016, 2017)|updated=<!-- adds date this template was last updated at an individual article -->}} '''Stefan Hude''' (1970-yil 20-noyabrda tugʻilgan) — nogironlar aravachasidagi fransuz tennischisi. Houdet sobiq yakkalik dunyosining birinchi raqamli, hozirgi dubllar bo'yicha dunyoning birinchi raqamli tennischisi. 2014-yilda u nogironlar aravachasida erkaklar o‘rtasidagi juftlik bahslarida kalendar yili bo‘yicha “Katta dubulg‘a” bilan yakunlagan tarixda birinchi tennischi bo‘ldi. U 2020 yilgi yozgi Paralimpiya o'yinlarida nogironlar aravachasi tennisi bo'yicha ishtirok etgan. <ref name="Toyko2020">{{Veb manbasi|url=https://tokyo2020.org/paralympic-games/en/results/wheelchair-tennis/athlete-profile-n1358156-houdet-stephane.htm|sarlavha=Wheelchair Tennis - HOUDET Stephane - Tokyo 2020 Paralympics|ish=Tokyo2020.org|nashriyot=[[Tokyo Organising Committee of the Olympic and Paralympic Games]]|kirish sanasi=10 September 2021}}</ref> == 2013 yil == Houdet 2013 yilgi mavsumda Yoxannesburg va Sardiniyada qo'lga kiritilgan g'alabalar bilan ikkita chempionlikka ega bo'ldi. <ref name="Johannesburg 2013">{{Yangiliklar manbasi |date=13 April 2013 |title=Houdet, Buis, Lapthorne win Super Series titles |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/143738.aspx}}</ref> <ref name="Sardinia 2013">{{Yangiliklar manbasi |date=28 September 2013 |title=Houdet, Ellerbrock and Kramer win Sardinia titles |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/159059.aspx}}</ref> U Pensakola, <ref name="Pensacola 2013">{{Yangiliklar manbasi |date=17 March 2013 |title=Fernandez, Buis, Wagner win Pensacola Open titles |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/141609.aspx}}</ref> Rim, <ref name="Rome 2013">{{Yangiliklar manbasi |date=19 May 2013 |title=Reid wins Rome title |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/148064.aspx}}</ref> Nottingem, <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 July 2013 |title=Gerard, Ellerbrock, Sithole win British Open title |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/152155.aspx}}</ref> Sent-Luis va Ruda yutqazgan edi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/154013.aspx|sarlavha=Kunieda and Kamiji seal Japanese double|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/159334.aspx|sarlavha=Reid and Griffioen win ITF 1 Series titles in France|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> Houdet, shuningdek, Rolan Garros va Nyu-Yorkda ikkita Katta dubulg'a chempionligini qo'lga kiritdi va Melburnda ikkinchi o'rinni egalladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/137568.aspx|sarlavha=Kunieda, van Koot, Wagner claim Melbourne titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref name="itftennis.com">{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/149213.aspx|sarlavha=WHEELCHAIR – Articles – Houdet, Ellerbrock win Roland Garros titles|nashriyot=ITF Tennis|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/155240.aspx|sarlavha=Houdet, van Koot, Sithole triumph at US Open|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> Houdet [[Ronald Vink]] bilan Sidney va Nottingemdagi juftliklar chempioni bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/136801.aspx|sarlavha=Kunieda, Griffioen lift Sydney Super Series titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/152150.aspx|sarlavha=Victories for Ellerbrock and Sithole in Nottingham|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> [[Frederik Kattaneo]] uning juftlik turnirlarida sherigi bo'lganida, ular Baton-Ruj va Yoxannesburgda chempionlikni qo'lga kiritdilar. <ref name="Johannesburg 2013" /> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/142253.aspx|sarlavha=Houdet, Kunieda and Kamiji, Whiley claim doubles titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> Ular Pensakoladagi finalchilarni ham boy berishdi. <ref name="Pensacola 2013" /> [[Martin Legner]] Hude bilan juftlik turnirlarida Rimda chempion bo'ldi va Sardiniyada mag'lub bo'lgan edi. <ref name="Sardinia 2013" /> <ref name="Rome 2013" /> Shingo Kunieda Parij va Sent-Luisda <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/150677.aspx|sarlavha=Kamiji beats van Koot in French semis|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/153998.aspx|sarlavha=Montjane, Whiley upset top seeds to lift St. Louis title|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref>, shuningdek, Rolan Garros va Uimbldonda ikkita Katta dubulg'a chempionligini qo'lga kiritish uchun Houdet bilan hamkorlik qildi. <ref name="itftennis.com" /> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/151228.aspx|sarlavha=Top seeds claim Wimbledon titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> Gordon Reid bilan hamkorlik qilgan Houdet Rotterdam, Rue, Masters juftliklarida unvonlarni qo'lga kiritdi. == Katta dubulg'a chempionliklari == [[Fayl:Swiss_Open_Geneva_-_20140712_-_Semi_final_Men_-_J._Gerard_vs_S._Houdet_94.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Swiss_Open_Geneva_-_20140712_-_Semi_final_Men_-_J._Gerard_vs_S._Houdet_94.jpg/220px-Swiss_Open_Geneva_-_20140712_-_Semi_final_Men_-_J._Gerard_vs_S._Houdet_94.jpg|left|thumb| Houdet 2014 yilda Jenevada]] * 2007 Frantsiya Ochiq - Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2009 Frantsiya Ochiq - Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2009 yil Uimbldon chempionati - nogironlar aravachasidagi erkaklar o'rtasidagi juftliklar * 2009 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2010 Australian Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2010 Frantsiya Ochiq - Nogironlar aravachasida erkaklar o'rtasidagi juftliklar * 2011 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2012 France Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar yakkalik musobaqasi * 2013 France Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar yakkalik musobaqasi * 2013 Frantsiya Ochiq chempionati – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2013 yilgi Uimbldon chempionati - nogironlar aravachasidagi erkaklar o'rtasidagi juftliklar * 2013 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar yakkalik musobaqasi * 2014 Australian Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/166754.aspx|sarlavha=Houdet, Kunieda and Kamiji, Whiley claim doubles titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> * 2014 Frantsiya Ochiq chempionati – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2014 yilgi Uimbldon chempionati - nogironlar aravachasidagi erkaklar o'rtasidagi juftliklar * 2014 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2015 Australian Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2017 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar yakkalik musobaqasi == O'yin jadvallari == === Nogironlar aravachasidagi yakkalik o'yinlar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:100%" !Turnir ! 2007 yil ! 2008 yil ! 2009 yil ! 2010 yil ! 2011 yil ! 2012 yil ! 2013 yil ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! SR ! G'alaba qozon % |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | style="background:#efefef;" | 0 / 16 | style="background:#efefef;" | 0% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | ? | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#efefef;" | 2 / 15 | style="background:#efefef;" | 13% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | colspan="9" | O'tkazilmagan | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | NH | style="background:yellow;" | SF | | style="background:#efefef;" | 0 / 5 | style="background:#efefef;" | 0% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:yellow;" | SF | NH | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | NH | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | NH | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:thistle;" | F | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#ffebcd;" | QF | | style="background:#efefef;" | 2 / 12 | style="background:#efefef;" | 17% |} === Nogironlar aravachasidagi juftlik o'yinlar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:100%" !Turnir ! 2007 yil ! 2008 yil ! 2009 yil ! 2010 yil ! 2011 yil ! 2012 yil ! 2013 yil ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! SR ! G'alaba qozon % |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | ? | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:#efefef;" | 5/15 | style="background:#efefef;" | 33% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:#efefef;" | 7/16 | style="background:#efefef;" | 44% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | style="background:thistle;" | F | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | NH | style="background:yellow;" | SF | | style="background:#efefef;" | 3/13 | style="background:#efefef;" | 23% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:yellow;" | SF | NH | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | NH | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | NH | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | | style="background:#efefef;" | 4/12 | style="background:#efefef;" | 33% |} == Manbalar == <references /> {{Start box}} {{s-ach|aw}} {{succession box|title=[[ITF World Champions#Men's wheelchair|Nogironlar aravachasida tennis bo‘yicha ITF bo‘yicha jahon chempioni]]|before=[[Maikel Scheffers]]|after=[[Shingo Kunieda]]|years=2012}} {{End}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1970-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Tennis turnirlari]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] ce4cnf7iynhm1qekk88crx2lonz5wm9 2726537 2726511 2022-07-31T09:22:00Z Umidjon Yuldashev 72956 wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=|country={{FRA}}|residence=Parij|birth_date={{birth date and age|df=y|1970|11|20}}|birth_place=[[Sent-Nazaire]], Loire Atlantique|death_date=|death_place=|turnedpro=2005|retired=|plays=O'ng qo'l (bir qo'l bilan orqa qo'l)|careerprizemoney=|tennishofyear=<!-- year inducted into the Tennis Hall of Fame -->|tennishofid=<!-- ID from the Tennis HoF website, taken from http://www.tennisfame.com/hall-of-famers/First Name-Last Name i.e. martina-navratilova, which it is all undercase letters-->|website={{URL | https://stephanehoudet.jimdo.com/ | StephaneHoudet.jimdo.com/ }}|singlestitles=32|highestsinglesranking=No. '''1''' (11 June 2012)|currentsinglesranking=No. 4 (2018 yil 3 sentyabr)|AustralianOpenresult=F ([[2009 Australian Open – Wheelchair men's singles|2009]], [[2010 Australian Open – Wheelchair men's singles|2010]], [[2011 Australian Open – Wheelchair men's singles|2011]], [[2015 Australian Open – Wheelchair men's singles|2015]], [[2018 Australian Open – Wheelchair men's singles|2018]])|FrenchOpenresult='''W''' ([[2012 French Open – Wheelchair men's singles|2012]], [[2013 French Open – Wheelchair men's singles|2013]])|Wimbledonresult=SF ([[2016 Wimbledon Championships – Wheelchair men's singles|2016]], [[2019 Wimbledon Championships – Wheelchair men's singles|2019]], [[2021 Wimbledon Championships – Wheelchair men's singles|2021]])|USOpenresult='''W''' ([[2013 US Open – Wheelchair men's singles|2013]], [[2017 US Open – Wheelchair men's singles|2017]])|Othertournaments=yes|WheelchairTennisMastersresult='''W''' (2011)|Paralympicsresult=[[File:Silver medal Paralympics.svg|20px]] Kumush Medal (2012)|doublestitles=60 <!-- as of the end of 2013-->|highestdoublesranking=No. '''1''' (2009 yil 26 yanvar)|currentdoublesranking=No. '''1''' (2018 yil 3 sentyabr)|AustralianOpenDoublesresult='''W''' (2010, '''2014''', 2015, 2016, [[Australian Open 2018 – Erkaklar aravachasidagi juftliklar|2018]])|FrenchOpenDoublesresult='''W''' (2007, 2009, 2010, 2013, '''2014''', 2017, [[2018 French Open – Wheelchair men's doubles|2018]])|WimbledonDoublesresult='''W''' (2009, 2013, '''2014''')|USOpenDoublesresult='''W''' (2009, 2011, '''2014''', [[2015 US Open – Wheelchair men's doubles|2015]])|OthertournamentsDoubles=yes|WheelchairTennisMastersDoublesresult='''W''' (2006, 2007, 2013, 2014, 2016, 2018)|ParalympicsDoublesresult=[[File:Gold medal Paralympics.svg|20px]] '''Oltin Medal''' (2008, 2016, 2020)<br />[[File:Bronze medal Paralympics.svg|20px]] Bronza Medal (2012)|WheelchairWorldTeamCupresult=[[File:Gold medal world centered-2.svg|20px]] '''W''' (2009, 2012, 2013, 2014, 2016, 2017)|updated=<!-- adds date this template was last updated at an individual article -->}} '''Stefan Hude''' (1970-yil 20-noyabrda tugʻilgan) — nogironlar aravachasidagi fransuz tennischisi. Houdet sobiq yakkalik dunyosining birinchi raqamli, hozirgi dubllar bo'yicha dunyoning birinchi raqamli tennischisi. 2014-yilda u nogironlar aravachasida erkaklar o‘rtasidagi juftlik bahslarida kalendar yili bo‘yicha “Katta dubulg‘a” bilan yakunlagan tarixda birinchi tennischi bo‘ldi. U 2020 yilgi yozgi Paralimpiya o'yinlarida nogironlar aravachasi tennisi bo'yicha ishtirok etgan. <ref name="Toyko2020">{{Veb manbasi|url=https://tokyo2020.org/paralympic-games/en/results/wheelchair-tennis/athlete-profile-n1358156-houdet-stephane.htm|sarlavha=Wheelchair Tennis - HOUDET Stephane - Tokyo 2020 Paralympics|ish=Tokyo2020.org|nashriyot=[[Tokyo Organising Committee of the Olympic and Paralympic Games]]|kirish sanasi=10 September 2021}}</ref> == 2013 yil == Houdet 2013 yilgi mavsumda Yoxannesburg va Sardiniyada qo'lga kiritilgan g'alabalar bilan ikkita chempionlikka ega bo'ldi. <ref name="Johannesburg 2013">{{Yangiliklar manbasi |date=13 April 2013 |title=Houdet, Buis, Lapthorne win Super Series titles |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/143738.aspx}}</ref> <ref name="Sardinia 2013">{{Yangiliklar manbasi |date=28 September 2013 |title=Houdet, Ellerbrock and Kramer win Sardinia titles |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/159059.aspx}}</ref> U Pensakola, <ref name="Pensacola 2013">{{Yangiliklar manbasi |date=17 March 2013 |title=Fernandez, Buis, Wagner win Pensacola Open titles |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/141609.aspx}}</ref> Rim, <ref name="Rome 2013">{{Yangiliklar manbasi |date=19 May 2013 |title=Reid wins Rome title |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/148064.aspx}}</ref> Nottingem, <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 July 2013 |title=Gerard, Ellerbrock, Sithole win British Open title |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/152155.aspx}}</ref> Sent-Luis va Ruda yutqazgan edi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/154013.aspx|sarlavha=Kunieda and Kamiji seal Japanese double|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/159334.aspx|sarlavha=Reid and Griffioen win ITF 1 Series titles in France|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> Houdet, shuningdek, Rolan Garros va Nyu-Yorkda ikkita Katta dubulg'a chempionligini qo'lga kiritdi va Melburnda ikkinchi o'rinni egalladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/137568.aspx|sarlavha=Kunieda, van Koot, Wagner claim Melbourne titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref name="itftennis.com">{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/149213.aspx|sarlavha=WHEELCHAIR – Articles – Houdet, Ellerbrock win Roland Garros titles|nashriyot=ITF Tennis|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/155240.aspx|sarlavha=Houdet, van Koot, Sithole triumph at US Open|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> Houdet [[Ronald Vink]] bilan Sidney va Nottingemdagi juftliklar chempioni bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/136801.aspx|sarlavha=Kunieda, Griffioen lift Sydney Super Series titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/152150.aspx|sarlavha=Victories for Ellerbrock and Sithole in Nottingham|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> [[Frederik Kattaneo]] uning juftlik turnirlarida sherigi bo'lganida, ular Baton-Ruj va Yoxannesburgda chempionlikni qo'lga kiritdilar. <ref name="Johannesburg 2013" /> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/142253.aspx|sarlavha=Houdet, Kunieda and Kamiji, Whiley claim doubles titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> Ular Pensakoladagi finalchilarni ham boy berishdi. <ref name="Pensacola 2013" /> [[Martin Legner]] Hude bilan juftlik turnirlarida Rimda chempion bo'ldi va Sardiniyada mag'lub bo'lgan edi. <ref name="Sardinia 2013" /> <ref name="Rome 2013" /> Shingo Kunieda Parij va Sent-Luisda <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/150677.aspx|sarlavha=Kamiji beats van Koot in French semis|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/153998.aspx|sarlavha=Montjane, Whiley upset top seeds to lift St. Louis title|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref>, shuningdek, Rolan Garros va Uimbldonda ikkita Katta dubulg'a chempionligini qo'lga kiritish uchun Houdet bilan hamkorlik qildi. <ref name="itftennis.com" /> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/151228.aspx|sarlavha=Top seeds claim Wimbledon titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> Gordon Reid bilan hamkorlik qilgan Houdet Rotterdam, Rue, Masters juftliklarida unvonlarni qo'lga kiritdi. == Katta dubulg'a chempionliklari == [[Fayl:Swiss_Open_Geneva_-_20140712_-_Semi_final_Men_-_J._Gerard_vs_S._Houdet_94.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Swiss_Open_Geneva_-_20140712_-_Semi_final_Men_-_J._Gerard_vs_S._Houdet_94.jpg/220px-Swiss_Open_Geneva_-_20140712_-_Semi_final_Men_-_J._Gerard_vs_S._Houdet_94.jpg|left|thumb| Houdet 2014 yilda Jenevada]] * 2007 Frantsiya Ochiq - Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2009 Frantsiya Ochiq - Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2009 yil Uimbldon chempionati - nogironlar aravachasidagi erkaklar o'rtasidagi juftliklar * 2009 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2010 Australian Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2010 Frantsiya Ochiq - Nogironlar aravachasida erkaklar o'rtasidagi juftliklar * 2011 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2012 France Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar yakkalik musobaqasi * 2013 France Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar yakkalik musobaqasi * 2013 Frantsiya Ochiq chempionati – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2013 yilgi Uimbldon chempionati - nogironlar aravachasidagi erkaklar o'rtasidagi juftliklar * 2013 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar yakkalik musobaqasi * 2014 Australian Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/166754.aspx|sarlavha=Houdet, Kunieda and Kamiji, Whiley claim doubles titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> * 2014 Frantsiya Ochiq chempionati – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2014 yilgi Uimbldon chempionati - nogironlar aravachasidagi erkaklar o'rtasidagi juftliklar * 2014 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2015 Australian Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2017 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar yakkalik musobaqasi == O'yin jadvallari == === Nogironlar aravachasidagi yakkalik o'yinlar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:100%" !Turnir ! 2007 yil ! 2008 yil ! 2009 yil ! 2010 yil ! 2011 yil ! 2012 yil ! 2013 yil ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! SR ! G'alaba qozon % |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | style="background:#efefef;" | 0 / 16 | style="background:#efefef;" | 0% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | ? | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#efefef;" | 2 / 15 | style="background:#efefef;" | 13% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | colspan="9" | O'tkazilmagan | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | NH | style="background:yellow;" | SF | | style="background:#efefef;" | 0 / 5 | style="background:#efefef;" | 0% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:yellow;" | SF | NH | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | NH | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | NH | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:thistle;" | F | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#ffebcd;" | QF | | style="background:#efefef;" | 2 / 12 | style="background:#efefef;" | 17% |} === Nogironlar aravachasidagi juftlik o'yinlar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:100%" !Turnir ! 2007 yil ! 2008 yil ! 2009 yil ! 2010 yil ! 2011 yil ! 2012 yil ! 2013 yil ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! SR ! G'alaba qozon % |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | ? | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:#efefef;" | 5/15 | style="background:#efefef;" | 33% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:#efefef;" | 7/16 | style="background:#efefef;" | 44% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | style="background:thistle;" | F | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | NH | style="background:yellow;" | SF | | style="background:#efefef;" | 3/13 | style="background:#efefef;" | 23% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:yellow;" | SF | NH | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | NH | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | NH | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | | style="background:#efefef;" | 4/12 | style="background:#efefef;" | 33% |} == Manbalar == <references /> {{Start box}} {{s-ach|aw}} {{succession box|title=[[ITF World Champions#Men's wheelchair|Nogironlar aravachasida tennis bo‘yicha ITF bo‘yicha jahon chempioni]]|before=[[Maikel Scheffers]]|after=[[Shingo Kunieda]]|years=2012}} {{End}} ==Tashqi havolalar== * {{ITF profili}} * https://stephanehoudet.jimdofree.com/ * [https://www.facebook.com/login.php?skip_api_login=1&api_key=966242223397117&signed_next=1&next=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fsharer.php%3Fu%3Dhttps%253A%252F%252Fstephanehoudet.jimdofree.com%252F%26t%3DStephane%2BHoudet&cancel_url=https%3A%2F%2Fwww.fac Facebook sahifasi] * [http://twitter.com/share?text=Stephane%20Houdet&url=https%3A%2F%2Fstephanehoudet.jimdofree.com%2F Twitter sahifasi] *[https://www.linkedin.com/sharing/share-offsite/?url=https%3A%2F%2Fstephanehoudet.jimdofree.com%2F Linkend sahifasi] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1970-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Tennis turnirlari]] 58ing4ozzf6imixg6uoeh5wu9wi0jbt 2726544 2726537 2022-07-31T09:24:57Z Umidjon Yuldashev 72956 wikitext text/x-wiki {{Tennischi bilgiqutisi|full_name=|country={{FRA}}|residence=Parij|birth_date={{birth date and age|df=y|1970|11|20}}|birth_place=[[Sent-Nazaire]], Loire Atlantique|death_date=|death_place=|turnedpro=2005|retired=|plays=O'ng qo'l (bir qo'l bilan orqa qo'l)|careerprizemoney=|tennishofyear=<!-- year inducted into the Tennis Hall of Fame -->|tennishofid=<!-- ID from the Tennis HoF website, taken from http://www.tennisfame.com/hall-of-famers/First Name-Last Name i.e. martina-navratilova, which it is all undercase letters-->|website={{URL | https://stephanehoudet.jimdo.com/ | StephaneHoudet.jimdo.com/ }}|singlestitles=32|highestsinglesranking=No. '''1''' (11 June 2012)|currentsinglesranking=No. 4 (2018 yil 3 sentyabr)|AustralianOpenresult=F ([[2009 Australian Open – Wheelchair men's singles|2009]], [[2010 Australian Open – Wheelchair men's singles|2010]], [[2011 Australian Open – Wheelchair men's singles|2011]], [[2015 Australian Open – Wheelchair men's singles|2015]], [[2018 Australian Open – Wheelchair men's singles|2018]])|FrenchOpenresult='''W''' ([[2012 French Open – Wheelchair men's singles|2012]], [[2013 French Open – Wheelchair men's singles|2013]])|Wimbledonresult=SF ([[2016 Wimbledon Championships – Wheelchair men's singles|2016]], [[2019 Wimbledon Championships – Wheelchair men's singles|2019]], [[2021 Wimbledon Championships – Wheelchair men's singles|2021]])|USOpenresult='''W''' ([[2013 US Open – Wheelchair men's singles|2013]], [[2017 US Open – Wheelchair men's singles|2017]])|Othertournaments=yes|WheelchairTennisMastersresult='''W''' (2011)|Paralympicsresult=[[File:Silver medal Paralympics.svg|20px]] Kumush Medal (2012)|doublestitles=60 <!-- as of the end of 2013-->|highestdoublesranking=No. '''1''' (2009 yil 26 yanvar)|currentdoublesranking=No. '''1''' (2018 yil 3 sentyabr)|AustralianOpenDoublesresult='''W''' (2010, '''2014''', 2015, 2016, [[Australian Open 2018 – Erkaklar aravachasidagi juftliklar|2018]])|FrenchOpenDoublesresult='''W''' (2007, 2009, 2010, 2013, '''2014''', 2017, [[2018 French Open – Wheelchair men's doubles|2018]])|WimbledonDoublesresult='''W''' (2009, 2013, '''2014''')|USOpenDoublesresult='''W''' (2009, 2011, '''2014''', [[2015 US Open – Wheelchair men's doubles|2015]])|OthertournamentsDoubles=yes|WheelchairTennisMastersDoublesresult='''W''' (2006, 2007, 2013, 2014, 2016, 2018)|ParalympicsDoublesresult=[[File:Gold medal Paralympics.svg|20px]] '''Oltin Medal''' (2008, 2016, 2020)<br />[[File:Bronze medal Paralympics.svg|20px]] Bronza Medal (2012)|WheelchairWorldTeamCupresult=[[File:Gold medal world centered-2.svg|20px]] '''W''' (2009, 2012, 2013, 2014, 2016, 2017)|updated=<!-- adds date this template was last updated at an individual article -->}} '''Stefan Hude''' (1970-yil 20-noyabrda tugʻilgan) — nogironlar aravachasidagi fransuz tennischisi. Houdet sobiq yakkalik dunyosining birinchi raqamli, hozirgi dubllar bo'yicha dunyoning birinchi raqamli tennischisi. 2014-yilda u nogironlar aravachasida erkaklar o‘rtasidagi juftlik bahslarida kalendar yili bo‘yicha “Katta dubulg‘a” bilan yakunlagan tarixda birinchi tennischi bo‘ldi. U 2020 yilgi yozgi Paralimpiya o'yinlarida nogironlar aravachasi tennisi bo'yicha ishtirok etgan. <ref name="Toyko2020">{{Veb manbasi|url=https://tokyo2020.org/paralympic-games/en/results/wheelchair-tennis/athlete-profile-n1358156-houdet-stephane.htm|sarlavha=Wheelchair Tennis - HOUDET Stephane - Tokyo 2020 Paralympics|ish=Tokyo2020.org|nashriyot=[[Tokyo Organising Committee of the Olympic and Paralympic Games]]|kirish sanasi=10 September 2021}}</ref> == 2013 yil == Houdet 2013 yilgi mavsumda Yoxannesburg va Sardiniyada qo'lga kiritilgan g'alabalar bilan ikkita chempionlikka ega bo'ldi. <ref name="Johannesburg 2013">{{Yangiliklar manbasi |date=13 April 2013 |title=Houdet, Buis, Lapthorne win Super Series titles |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/143738.aspx}}</ref> <ref name="Sardinia 2013">{{Yangiliklar manbasi |date=28 September 2013 |title=Houdet, Ellerbrock and Kramer win Sardinia titles |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/159059.aspx}}</ref> U Pensakola, <ref name="Pensacola 2013">{{Yangiliklar manbasi |date=17 March 2013 |title=Fernandez, Buis, Wagner win Pensacola Open titles |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/141609.aspx}}</ref> Rim, <ref name="Rome 2013">{{Yangiliklar manbasi |date=19 May 2013 |title=Reid wins Rome title |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/148064.aspx}}</ref> Nottingem, <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 July 2013 |title=Gerard, Ellerbrock, Sithole win British Open title |publisher=International Tennis Federation |url=http://www.itftennis.com/news/152155.aspx}}</ref> Sent-Luis va Ruda yutqazgan edi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/154013.aspx|sarlavha=Kunieda and Kamiji seal Japanese double|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/159334.aspx|sarlavha=Reid and Griffioen win ITF 1 Series titles in France|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> Houdet, shuningdek, Rolan Garros va Nyu-Yorkda ikkita Katta dubulg'a chempionligini qo'lga kiritdi va Melburnda ikkinchi o'rinni egalladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/137568.aspx|sarlavha=Kunieda, van Koot, Wagner claim Melbourne titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref name="itftennis.com">{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/149213.aspx|sarlavha=WHEELCHAIR – Articles – Houdet, Ellerbrock win Roland Garros titles|nashriyot=ITF Tennis|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/155240.aspx|sarlavha=Houdet, van Koot, Sithole triumph at US Open|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> Houdet [[Ronald Vink]] bilan Sidney va Nottingemdagi juftliklar chempioni bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/136801.aspx|sarlavha=Kunieda, Griffioen lift Sydney Super Series titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/152150.aspx|sarlavha=Victories for Ellerbrock and Sithole in Nottingham|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> [[Frederik Kattaneo]] uning juftlik turnirlarida sherigi bo'lganida, ular Baton-Ruj va Yoxannesburgda chempionlikni qo'lga kiritdilar. <ref name="Johannesburg 2013" /> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/142253.aspx|sarlavha=Houdet, Kunieda and Kamiji, Whiley claim doubles titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> Ular Pensakoladagi finalchilarni ham boy berishdi. <ref name="Pensacola 2013" /> [[Martin Legner]] Hude bilan juftlik turnirlarida Rimda chempion bo'ldi va Sardiniyada mag'lub bo'lgan edi. <ref name="Sardinia 2013" /> <ref name="Rome 2013" /> Shingo Kunieda Parij va Sent-Luisda <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/150677.aspx|sarlavha=Kamiji beats van Koot in French semis|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/153998.aspx|sarlavha=Montjane, Whiley upset top seeds to lift St. Louis title|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref>, shuningdek, Rolan Garros va Uimbldonda ikkita Katta dubulg'a chempionligini qo'lga kiritish uchun Houdet bilan hamkorlik qildi. <ref name="itftennis.com" /> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/151228.aspx|sarlavha=Top seeds claim Wimbledon titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> Gordon Reid bilan hamkorlik qilgan Houdet Rotterdam, Rue, Masters juftliklarida unvonlarni qo'lga kiritdi.Erkaklar o‘rtasidagi juftlik bo‘yicha amaldagi paralimpiya chempionlari Stefan Xudet va Nikolas Peifer oltin medal uchun bahsga yo‘l olish uchun ta’sirchan ketma-ket g‘alaba qozonganidan so‘ng, Rio-2016 kumush medali sohiblari va eng yuqori pog‘onali Alfi Xyuett va Gordon Ridga qarshi tojni himoya qilish imkoniyatiga ega bo‘ladilar. == Katta dubulg'a chempionliklari == [[Fayl:Swiss_Open_Geneva_-_20140712_-_Semi_final_Men_-_J._Gerard_vs_S._Houdet_94.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Swiss_Open_Geneva_-_20140712_-_Semi_final_Men_-_J._Gerard_vs_S._Houdet_94.jpg/220px-Swiss_Open_Geneva_-_20140712_-_Semi_final_Men_-_J._Gerard_vs_S._Houdet_94.jpg|left|thumb| Houdet 2014 yilda Jenevada]] * 2007 Frantsiya Ochiq - Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2009 Frantsiya Ochiq - Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2009 yil Uimbldon chempionati - nogironlar aravachasidagi erkaklar o'rtasidagi juftliklar * 2009 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2010 Australian Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2010 Frantsiya Ochiq - Nogironlar aravachasida erkaklar o'rtasidagi juftliklar * 2011 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2012 France Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar yakkalik musobaqasi * 2013 France Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar yakkalik musobaqasi * 2013 Frantsiya Ochiq chempionati – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2013 yilgi Uimbldon chempionati - nogironlar aravachasidagi erkaklar o'rtasidagi juftliklar * 2013 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar yakkalik musobaqasi * 2014 Australian Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.itftennis.com/news/166754.aspx|sarlavha=Houdet, Kunieda and Kamiji, Whiley claim doubles titles|ish=Itftennis.com|kirish sanasi=2016-03-14}}</ref> * 2014 Frantsiya Ochiq chempionati – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2014 yilgi Uimbldon chempionati - nogironlar aravachasidagi erkaklar o'rtasidagi juftliklar * 2014 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2015 Australian Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar juftliklari * 2017 US Open – Nogironlar aravachasidagi erkaklar yakkalik musobaqasi == O'yin jadvallari == === Nogironlar aravachasidagi yakkalik o'yinlar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:100%" !Turnir ! 2007 yil ! 2008 yil ! 2009 yil ! 2010 yil ! 2011 yil ! 2012 yil ! 2013 yil ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! SR ! G'alaba qozon % |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | style="background:#afeeee;" | 2R | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | style="background:#efefef;" | 0 / 16 | style="background:#efefef;" | 0% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | ? | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#efefef;" | 2 / 15 | style="background:#efefef;" | 13% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | colspan="9" | O'tkazilmagan | style="background:yellow;" | SF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | NH | style="background:yellow;" | SF | | style="background:#efefef;" | 0 / 5 | style="background:#efefef;" | 0% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:yellow;" | SF | NH | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | NH | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | NH | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:thistle;" | F | style="background:#ffebcd;" | QF | style="background:#ffebcd;" | QF | | style="background:#efefef;" | 2 / 12 | style="background:#efefef;" | 17% |} === Nogironlar aravachasidagi juftlik o'yinlar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:100%" !Turnir ! 2007 yil ! 2008 yil ! 2009 yil ! 2010 yil ! 2011 yil ! 2012 yil ! 2013 yil ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! SR ! G'alaba qozon % |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | ? | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:#efefef;" | 5/15 | style="background:#efefef;" | 33% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Fransiya ochiq chempionati|Frantsiya ochiq]] | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:#efefef;" | 7/16 | style="background:#efefef;" | 44% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | style="background:thistle;" | F | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:yellow;" | SF | NH | style="background:yellow;" | SF | | style="background:#efefef;" | 3/13 | style="background:#efefef;" | 23% |- | style="text-align:left; background:#efefef;" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | style="background:yellow;" | SF | NH | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | NH | style="background:yellow;" | SF | style="background:lime;" | '''V''' | style="background:lime;" | '''V''' | NH | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | style="background:thistle;" | F | style="background:thistle;" | F | style="background:yellow;" | SF | | style="background:#efefef;" | 4/12 | style="background:#efefef;" | 33% |} == Manbalar == <references /> {{Start box}} {{s-ach|aw}} {{succession box|title=[[ITF World Champions#Men's wheelchair|Nogironlar aravachasida tennis bo‘yicha ITF bo‘yicha jahon chempioni]]|before=[[Maikel Scheffers]]|after=[[Shingo Kunieda]]|years=2012}} {{End}} ==Tashqi havolalar== * {{ITF profili}} * https://stephanehoudet.jimdofree.com/ * [https://www.facebook.com/login.php?skip_api_login=1&api_key=966242223397117&signed_next=1&next=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fsharer.php%3Fu%3Dhttps%253A%252F%252Fstephanehoudet.jimdofree.com%252F%26t%3DStephane%2BHoudet&cancel_url=https%3A%2F%2Fwww.fac Facebook sahifasi] * [http://twitter.com/share?text=Stephane%20Houdet&url=https%3A%2F%2Fstephanehoudet.jimdofree.com%2F Twitter sahifasi] *[https://www.linkedin.com/sharing/share-offsite/?url=https%3A%2F%2Fstephanehoudet.jimdofree.com%2F Linkend sahifasi] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1970-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Tennis turnirlari]] 1iecz22boy2jznprq44izfkpt8lapba Michelle Yeoh 0 759013 2726490 2022-07-31T08:54:44Z Diwikiped 74803 „'''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tugʻilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh oʻzining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida eʼtirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, u...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki '''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tugʻilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh oʻzining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida eʼtirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda „''Yes, Madam''“ (1985), „''Police Story 3: Supercop“'' (1992) va „''Holy Weapon“'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond]] haqidagi „''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]''“ (1997) filmi va Ang Lining „''Crouching Tiger, Hidden Dragon“'' (2000) jang sanʼatlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rolda u „Eng yaxshi aktrisa“ nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor boʻldi. {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipox]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasi {{small|(San'at bakalavri: BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} Uning boshqa asarlari orasida ''"Memoirs of a Geisha"'' (2005), ''"Reign of Assassins"'' (2010), „''[[Kung Fu Panda 2]]''“ (2011), „''Crouching Tiger''“, „''Hidden Dragon: Sword of Destiny“'' (2016) va ''"The Lady"'' (2011) kabilar tasvirlangan. 2018-yilda u Amerikaning „''Crazy Rich Asians''“ romantik komediya-drama filmida rol oʻynadi, buning uchun u oʻz ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi „''Master Z: The Ip Man Legacy“'' va 2019-yilgi „''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]''“ filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] „''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]“'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022-yilda u „''Everything Everywhere All at Once''“ ilmiy-fantastik filmida rol oʻynadi. Televideniyada Yeoh „''[[Star Trek]]“'' franshizasi „[[Paramount+ platformasi|Paramount+]]“ seriali „''Star Trek: Discovery“'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017-yildan 2020-yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi eʼlon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini o‘zida jamlagan veb-sayt uni 2008-yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb eʼtirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. 1997-yilda u ''People'' tomonidan „Dunyoning 50 ta eng goʻzal insoni“ roʻyxatiga kiritilgan va 2009-yilda xuddi shu jurnal uni „Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran goʻzallari“ roʻyxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022-yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik roʻyxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb eʼtirof etdi. == Yoshlik va taʼlim == Yeoh 1962-yil 6-avgustda Perakning [[Ipox]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida tug‘ilgan. Uning ajdodlari hokkien va kantonlar edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, Shri Maju mashhur ekspress avtobusi xizmatidagi odamlar bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipoxdagi Main Convent Ipox qizlar oʻrta maktabida boshlangʻich maktab sifatida oʻqigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga koʻchib oʻtdi va u yerda maktab-internatga oʻqishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet boʻyicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi boʻlishiga toʻsqinlik qildi va u oʻz eʼtiborini xoreografiya va boshqa sanʼatga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yoʻnalish boʻyicha ijodiy sanʼat boʻyicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983-yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida gʻolib chiqdi. U Londonda boʻlib oʻtgan „Dunyo goʻzali 1983“ tanlovida Malayziya vakili boʻlgan. Oʻsha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u yerda yana bir juft goʻzallik tanlovida gʻolib chiqdi: „Tinch okeani malikasi“ va „Miss Moomba“<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U yerda u [[Jackie Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo boʻldi, bu Gonkongning yangi paydo boʻlgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining eʼtiborini tortdi. Yeoh oʻzining kino karyerasini harakat va jang sanʼati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u yerda u oʻzining eng koʻp stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. „Yes, Madam''“'' (1985) uchinchi filmida unga asosiy rol berildi. U ushbu va oldingi filmlarda Michelle Khan sifatida eʼtirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987-yilda D&B guruhini boshqargan Dickson Poonga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009-yil Cannes kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin „''Police Story 3: Super Cop“'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. Keyin u 1993 va 1994-yillarda ''"The Heroic Trio"'' (1993) va „Yuen Woo-ping“ filmlarida "''Tai Chi Master'' " va „W''ing Chun''“ filmlarida paydo boʻldi. U Gollivuddagi karerasini 1997-yilda „''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]“'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Michelle Yeohga o‘zgartirdi. 1997-yilda [[James Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pierce Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini oʻynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni „oʻz ishiga jiddiy va sodiq“, „ajoyib aktrisa“ deb taʼrifladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni „ayol James Bond“ deb atagan. U oʻzining stuntlarini oʻtkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni oʻta xavfli deb hisoblagani uchun buning oldini olishdi. Shunga qaramay, u oʻzining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang sanʼatlari haqidagi „''Crouching Tiger, Hidden Dragon“'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini oʻynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini oʻrganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirishi kerak edi va fonetik jihatdan „''Crouching Tiger, Hidden Dragon“'' uchun mandarin qatorlarini oʻrgandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref>. Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh „Bosh roldagi eng yaxshi ayol roli“ uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qoʻlga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining „Mitical Films“ prodyuserlik kompaniyasi orqali ''"The Touch"'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005-yilda Yeoh „''Memoirs of a Geisha''“ filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini oʻynadi va u 2007-yilda „''Sunshine''“ bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011-yil oktabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish boʻyicha elchi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli fransuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini oʻynagani bilan mashhur. 1997-yilda u mukofotga sazovor boʻlgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini oʻynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] „''The Lady''“ filmida [[Ang San Su Chi|Ang San Su Chi obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh „''The Lady''“ filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora roʻyxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishiga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyaga chiqmadi, uning katta tanaffusdan keyingi birinchi roli „Cinemaz/Sky“ serialining beshinchi mavsumi „Strike Back“da Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli yashirin josusi roli edi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref>. 2016-yilda Yeoh "''Star Trek: Discovery'' " serialida Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning aksi sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Roleʼ, Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Henry Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning „''Crazy Rich Asians''“ filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref>. ''The Wrap''dan Karlos Agilar uning faoliyatini „ishonchli tarzda boʻysundirilgan“ deb taʼrifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019-yilda u [[Henry Golding]] va [[Emilia Clarke]] bilan „''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]“'' filmida doʻkon egasi Santa rolini oʻynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va butun dunyo bo‘ylab 121 million dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref>. Yeoh [[Marvel Studios|Marvel Studiosning]] Destin Daniel Cretton rejissyori bo‘lgan „''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]“'' filmida Ying Nan rolini oʻynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh „''Ark: The Animated Series''“ filmida suratga tushishi eʼlon qilindi, film „''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard“ video o‘yiniga asoslangan, unda u o‘rmondagi yirtqich hayvonlar malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. 2022-yilda Yeoh „''Everything Everywhere All at Once''“ [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film mart oyida chiqarilgan va deyarli universal eʼtirofga sazovor bo‘ldi<ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref>. Filmda u kir yuvish xonasining egasi Evelin Vang rolini oʻynadi, bu rol oʻzining keng tanqidiga sazovor boʻldi, ''IndieWiredan'' Devid Erlix esa bu „Michelle Yeoh koʻrsatgan eng zoʻr ijro“ ekanligini taʼkidladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref>. Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak „''American Born Chinese''“ seriyasida paydo boʻladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dickson Poon bilan turmush qurgan. 1998-yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref>. 2004-yilda u Jan Todt<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, Jan keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh rejissyori, keyinroq FIA prezidenti bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref>. 2008-yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' koʻrsatuvida [[Craig Ferguson]] bilan suhbat chogʻida unga unashtirilganligini tasdiqladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref>. Yeoh buddist<ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref>. 2008-yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarni oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref>. Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save Chinaʼs Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref>. == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi „Yulduzlar xiyoboni“da Michelle Yeohning qoʻl izlari]] 1999-yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay’ati aʼzosi boʻlgan<ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref>. 2001-yil 19-aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini eʼtirof etish uchun oʻz vatani Perak sultoni [[Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Datoʻ unvoniga ega boʻlgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak (DPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref>. 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI (Junior Chamber International) tomonidan „Dunyoning eng yaxshi yoshlari“ (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref>. 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti]] [[Jacques Chirac]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d’honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy]] tomonidan Fransiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d’honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga oʻsha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida boʻlib oʻtgan marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref>. 2011-yilda Yeoh 24-Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qoʻshgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor boʻldi. 2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak (SPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref>. Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida „Excellence in Asian Cinema“ mukofotini oldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref>. 2013-yil 1-iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tugʻilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega boʻlgan Panglima Setia Mahkota (PSM) bilan taqdirlandi<ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref>. 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref>. 2016-yil 12-fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Fransiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020-yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref>. U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022-yilda dunyodagi eng nufuzli [[Time 100|100 kishi]] ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref>. === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) — '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) — '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) — '''Datoʻ Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 | ''Yes, Madam'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan=2|1998 | ''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{nom}} |- | ''The Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "8"| 2001 | rowspan = "8"| ''Crouching Tiger, Hidden Dragon'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Golden Horse mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Teen Choice mukofoti | {{nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{draw|2-o‘rin}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "3"| 2011 | rowspan = "3"| ''Reign of Assassins'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun Xalq tanlovi mukofoti | {{nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{nom}} |- | 2012 | ''The Lady'' | Eng yaxshi aktrisa — Kinofilm uchun Satellite mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "2"| 2018 | ''Star Trek: Discovery'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3"|''Crazy Rich Asians'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{won}} |- | rowspan = "2"| 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{won}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Screen Actors Guildning kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{nom}} |- | 2022 | ''Everything Everywhere All At Once'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{won}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} === Maxsus mukofotlar === {| class="wikitable sortable" |- ! Yil ! Mukofot ! Natija |- | 1998 | Osiyo Media mukofoti (Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali) | {{won}} |- | 2001 | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{won}} |- | 2013 | Osiyo kinosiga qoʻshgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{won}} |- | 2015 | Cinema Legend mukofoti (Singapur xalqaro film festivali) | {{won}} |} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [http://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [http://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE „Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg“]—Aprel 2011 (video, 42 min.) [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] pr7n9e4y1xuxmcr2dnixl8o85jbj2un 2726491 2726490 2022-07-31T08:55:41Z Diwikiped 74803 Diwikiped [[Andoza:Ijtimoiy tarmoq bilan aloqa/qumloq]] sahifasini [[Andoza:Michelle Yeoh]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki '''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tugʻilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh oʻzining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida eʼtirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda „''Yes, Madam''“ (1985), „''Police Story 3: Supercop“'' (1992) va „''Holy Weapon“'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond]] haqidagi „''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]''“ (1997) filmi va Ang Lining „''Crouching Tiger, Hidden Dragon“'' (2000) jang sanʼatlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rolda u „Eng yaxshi aktrisa“ nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor boʻldi. {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipox]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasi {{small|(San'at bakalavri: BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} Uning boshqa asarlari orasida ''"Memoirs of a Geisha"'' (2005), ''"Reign of Assassins"'' (2010), „''[[Kung Fu Panda 2]]''“ (2011), „''Crouching Tiger''“, „''Hidden Dragon: Sword of Destiny“'' (2016) va ''"The Lady"'' (2011) kabilar tasvirlangan. 2018-yilda u Amerikaning „''Crazy Rich Asians''“ romantik komediya-drama filmida rol oʻynadi, buning uchun u oʻz ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi „''Master Z: The Ip Man Legacy“'' va 2019-yilgi „''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]''“ filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] „''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]“'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022-yilda u „''Everything Everywhere All at Once''“ ilmiy-fantastik filmida rol oʻynadi. Televideniyada Yeoh „''[[Star Trek]]“'' franshizasi „[[Paramount+ platformasi|Paramount+]]“ seriali „''Star Trek: Discovery“'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017-yildan 2020-yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi eʼlon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini o‘zida jamlagan veb-sayt uni 2008-yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb eʼtirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. 1997-yilda u ''People'' tomonidan „Dunyoning 50 ta eng goʻzal insoni“ roʻyxatiga kiritilgan va 2009-yilda xuddi shu jurnal uni „Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran goʻzallari“ roʻyxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022-yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik roʻyxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb eʼtirof etdi. == Yoshlik va taʼlim == Yeoh 1962-yil 6-avgustda Perakning [[Ipox]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida tug‘ilgan. Uning ajdodlari hokkien va kantonlar edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, Shri Maju mashhur ekspress avtobusi xizmatidagi odamlar bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipoxdagi Main Convent Ipox qizlar oʻrta maktabida boshlangʻich maktab sifatida oʻqigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga koʻchib oʻtdi va u yerda maktab-internatga oʻqishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet boʻyicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi boʻlishiga toʻsqinlik qildi va u oʻz eʼtiborini xoreografiya va boshqa sanʼatga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yoʻnalish boʻyicha ijodiy sanʼat boʻyicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983-yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida gʻolib chiqdi. U Londonda boʻlib oʻtgan „Dunyo goʻzali 1983“ tanlovida Malayziya vakili boʻlgan. Oʻsha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u yerda yana bir juft goʻzallik tanlovida gʻolib chiqdi: „Tinch okeani malikasi“ va „Miss Moomba“<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U yerda u [[Jackie Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo boʻldi, bu Gonkongning yangi paydo boʻlgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining eʼtiborini tortdi. Yeoh oʻzining kino karyerasini harakat va jang sanʼati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u yerda u oʻzining eng koʻp stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. „Yes, Madam''“'' (1985) uchinchi filmida unga asosiy rol berildi. U ushbu va oldingi filmlarda Michelle Khan sifatida eʼtirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987-yilda D&B guruhini boshqargan Dickson Poonga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009-yil Cannes kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin „''Police Story 3: Super Cop“'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. Keyin u 1993 va 1994-yillarda ''"The Heroic Trio"'' (1993) va „Yuen Woo-ping“ filmlarida "''Tai Chi Master'' " va „W''ing Chun''“ filmlarida paydo boʻldi. U Gollivuddagi karerasini 1997-yilda „''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]“'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Michelle Yeohga o‘zgartirdi. 1997-yilda [[James Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pierce Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini oʻynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni „oʻz ishiga jiddiy va sodiq“, „ajoyib aktrisa“ deb taʼrifladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni „ayol James Bond“ deb atagan. U oʻzining stuntlarini oʻtkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni oʻta xavfli deb hisoblagani uchun buning oldini olishdi. Shunga qaramay, u oʻzining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang sanʼatlari haqidagi „''Crouching Tiger, Hidden Dragon“'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini oʻynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini oʻrganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirishi kerak edi va fonetik jihatdan „''Crouching Tiger, Hidden Dragon“'' uchun mandarin qatorlarini oʻrgandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref>. Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh „Bosh roldagi eng yaxshi ayol roli“ uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qoʻlga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining „Mitical Films“ prodyuserlik kompaniyasi orqali ''"The Touch"'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005-yilda Yeoh „''Memoirs of a Geisha''“ filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini oʻynadi va u 2007-yilda „''Sunshine''“ bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011-yil oktabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish boʻyicha elchi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli fransuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini oʻynagani bilan mashhur. 1997-yilda u mukofotga sazovor boʻlgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini oʻynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] „''The Lady''“ filmida [[Ang San Su Chi|Ang San Su Chi obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh „''The Lady''“ filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora roʻyxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishiga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyaga chiqmadi, uning katta tanaffusdan keyingi birinchi roli „Cinemaz/Sky“ serialining beshinchi mavsumi „Strike Back“da Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli yashirin josusi roli edi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref>. 2016-yilda Yeoh "''Star Trek: Discovery'' " serialida Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning aksi sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Roleʼ, Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Henry Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning „''Crazy Rich Asians''“ filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref>. ''The Wrap''dan Karlos Agilar uning faoliyatini „ishonchli tarzda boʻysundirilgan“ deb taʼrifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019-yilda u [[Henry Golding]] va [[Emilia Clarke]] bilan „''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]“'' filmida doʻkon egasi Santa rolini oʻynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va butun dunyo bo‘ylab 121 million dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref>. Yeoh [[Marvel Studios|Marvel Studiosning]] Destin Daniel Cretton rejissyori bo‘lgan „''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]“'' filmida Ying Nan rolini oʻynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh „''Ark: The Animated Series''“ filmida suratga tushishi eʼlon qilindi, film „''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard“ video o‘yiniga asoslangan, unda u o‘rmondagi yirtqich hayvonlar malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. 2022-yilda Yeoh „''Everything Everywhere All at Once''“ [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film mart oyida chiqarilgan va deyarli universal eʼtirofga sazovor bo‘ldi<ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref>. Filmda u kir yuvish xonasining egasi Evelin Vang rolini oʻynadi, bu rol oʻzining keng tanqidiga sazovor boʻldi, ''IndieWiredan'' Devid Erlix esa bu „Michelle Yeoh koʻrsatgan eng zoʻr ijro“ ekanligini taʼkidladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref>. Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak „''American Born Chinese''“ seriyasida paydo boʻladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dickson Poon bilan turmush qurgan. 1998-yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref>. 2004-yilda u Jan Todt<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, Jan keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh rejissyori, keyinroq FIA prezidenti bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref>. 2008-yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' koʻrsatuvida [[Craig Ferguson]] bilan suhbat chogʻida unga unashtirilganligini tasdiqladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref>. Yeoh buddist<ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref>. 2008-yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarni oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref>. Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save Chinaʼs Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref>. == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi „Yulduzlar xiyoboni“da Michelle Yeohning qoʻl izlari]] 1999-yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay’ati aʼzosi boʻlgan<ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref>. 2001-yil 19-aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini eʼtirof etish uchun oʻz vatani Perak sultoni [[Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Datoʻ unvoniga ega boʻlgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak (DPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref>. 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI (Junior Chamber International) tomonidan „Dunyoning eng yaxshi yoshlari“ (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref>. 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti]] [[Jacques Chirac]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d’honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy]] tomonidan Fransiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d’honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga oʻsha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida boʻlib oʻtgan marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref>. 2011-yilda Yeoh 24-Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qoʻshgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor boʻldi. 2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak (SPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref>. Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida „Excellence in Asian Cinema“ mukofotini oldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref>. 2013-yil 1-iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tugʻilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega boʻlgan Panglima Setia Mahkota (PSM) bilan taqdirlandi<ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref>. 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref>. 2016-yil 12-fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Fransiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020-yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref>. U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022-yilda dunyodagi eng nufuzli [[Time 100|100 kishi]] ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref>. === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) — '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) — '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) — '''Datoʻ Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 | ''Yes, Madam'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan=2|1998 | ''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{nom}} |- | ''The Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "8"| 2001 | rowspan = "8"| ''Crouching Tiger, Hidden Dragon'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Golden Horse mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Teen Choice mukofoti | {{nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{draw|2-o‘rin}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "3"| 2011 | rowspan = "3"| ''Reign of Assassins'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun Xalq tanlovi mukofoti | {{nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{nom}} |- | 2012 | ''The Lady'' | Eng yaxshi aktrisa — Kinofilm uchun Satellite mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "2"| 2018 | ''Star Trek: Discovery'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3"|''Crazy Rich Asians'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{won}} |- | rowspan = "2"| 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{won}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Screen Actors Guildning kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{nom}} |- | 2022 | ''Everything Everywhere All At Once'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{won}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} === Maxsus mukofotlar === {| class="wikitable sortable" |- ! Yil ! Mukofot ! Natija |- | 1998 | Osiyo Media mukofoti (Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali) | {{won}} |- | 2001 | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{won}} |- | 2013 | Osiyo kinosiga qoʻshgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{won}} |- | 2015 | Cinema Legend mukofoti (Singapur xalqaro film festivali) | {{won}} |} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [http://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [http://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE „Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg“]—Aprel 2011 (video, 42 min.) [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] pr7n9e4y1xuxmcr2dnixl8o85jbj2un 2726493 2726491 2022-07-31T08:56:19Z Diwikiped 74803 Diwikiped [[Andoza:Michelle Yeoh]] sahifasini [[Michelle Yeoh]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki '''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tugʻilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh oʻzining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida eʼtirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda „''Yes, Madam''“ (1985), „''Police Story 3: Supercop“'' (1992) va „''Holy Weapon“'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond]] haqidagi „''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]''“ (1997) filmi va Ang Lining „''Crouching Tiger, Hidden Dragon“'' (2000) jang sanʼatlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rolda u „Eng yaxshi aktrisa“ nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor boʻldi. {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipox]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasi {{small|(San'at bakalavri: BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} Uning boshqa asarlari orasida ''"Memoirs of a Geisha"'' (2005), ''"Reign of Assassins"'' (2010), „''[[Kung Fu Panda 2]]''“ (2011), „''Crouching Tiger''“, „''Hidden Dragon: Sword of Destiny“'' (2016) va ''"The Lady"'' (2011) kabilar tasvirlangan. 2018-yilda u Amerikaning „''Crazy Rich Asians''“ romantik komediya-drama filmida rol oʻynadi, buning uchun u oʻz ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi „''Master Z: The Ip Man Legacy“'' va 2019-yilgi „''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]''“ filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] „''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]“'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022-yilda u „''Everything Everywhere All at Once''“ ilmiy-fantastik filmida rol oʻynadi. Televideniyada Yeoh „''[[Star Trek]]“'' franshizasi „[[Paramount+ platformasi|Paramount+]]“ seriali „''Star Trek: Discovery“'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017-yildan 2020-yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi eʼlon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini o‘zida jamlagan veb-sayt uni 2008-yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb eʼtirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. 1997-yilda u ''People'' tomonidan „Dunyoning 50 ta eng goʻzal insoni“ roʻyxatiga kiritilgan va 2009-yilda xuddi shu jurnal uni „Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran goʻzallari“ roʻyxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022-yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik roʻyxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb eʼtirof etdi. == Yoshlik va taʼlim == Yeoh 1962-yil 6-avgustda Perakning [[Ipox]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida tug‘ilgan. Uning ajdodlari hokkien va kantonlar edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, Shri Maju mashhur ekspress avtobusi xizmatidagi odamlar bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipoxdagi Main Convent Ipox qizlar oʻrta maktabida boshlangʻich maktab sifatida oʻqigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga koʻchib oʻtdi va u yerda maktab-internatga oʻqishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet boʻyicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi boʻlishiga toʻsqinlik qildi va u oʻz eʼtiborini xoreografiya va boshqa sanʼatga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yoʻnalish boʻyicha ijodiy sanʼat boʻyicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983-yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida gʻolib chiqdi. U Londonda boʻlib oʻtgan „Dunyo goʻzali 1983“ tanlovida Malayziya vakili boʻlgan. Oʻsha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u yerda yana bir juft goʻzallik tanlovida gʻolib chiqdi: „Tinch okeani malikasi“ va „Miss Moomba“<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U yerda u [[Jackie Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo boʻldi, bu Gonkongning yangi paydo boʻlgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining eʼtiborini tortdi. Yeoh oʻzining kino karyerasini harakat va jang sanʼati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u yerda u oʻzining eng koʻp stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. „Yes, Madam''“'' (1985) uchinchi filmida unga asosiy rol berildi. U ushbu va oldingi filmlarda Michelle Khan sifatida eʼtirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987-yilda D&B guruhini boshqargan Dickson Poonga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009-yil Cannes kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin „''Police Story 3: Super Cop“'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. Keyin u 1993 va 1994-yillarda ''"The Heroic Trio"'' (1993) va „Yuen Woo-ping“ filmlarida "''Tai Chi Master'' " va „W''ing Chun''“ filmlarida paydo boʻldi. U Gollivuddagi karerasini 1997-yilda „''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]“'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Michelle Yeohga o‘zgartirdi. 1997-yilda [[James Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pierce Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini oʻynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni „oʻz ishiga jiddiy va sodiq“, „ajoyib aktrisa“ deb taʼrifladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni „ayol James Bond“ deb atagan. U oʻzining stuntlarini oʻtkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni oʻta xavfli deb hisoblagani uchun buning oldini olishdi. Shunga qaramay, u oʻzining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang sanʼatlari haqidagi „''Crouching Tiger, Hidden Dragon“'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini oʻynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini oʻrganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirishi kerak edi va fonetik jihatdan „''Crouching Tiger, Hidden Dragon“'' uchun mandarin qatorlarini oʻrgandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref>. Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh „Bosh roldagi eng yaxshi ayol roli“ uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qoʻlga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining „Mitical Films“ prodyuserlik kompaniyasi orqali ''"The Touch"'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005-yilda Yeoh „''Memoirs of a Geisha''“ filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini oʻynadi va u 2007-yilda „''Sunshine''“ bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011-yil oktabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish boʻyicha elchi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli fransuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini oʻynagani bilan mashhur. 1997-yilda u mukofotga sazovor boʻlgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini oʻynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] „''The Lady''“ filmida [[Ang San Su Chi|Ang San Su Chi obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh „''The Lady''“ filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora roʻyxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishiga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyaga chiqmadi, uning katta tanaffusdan keyingi birinchi roli „Cinemaz/Sky“ serialining beshinchi mavsumi „Strike Back“da Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli yashirin josusi roli edi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref>. 2016-yilda Yeoh "''Star Trek: Discovery'' " serialida Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning aksi sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Roleʼ, Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Henry Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning „''Crazy Rich Asians''“ filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref>. ''The Wrap''dan Karlos Agilar uning faoliyatini „ishonchli tarzda boʻysundirilgan“ deb taʼrifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019-yilda u [[Henry Golding]] va [[Emilia Clarke]] bilan „''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]“'' filmida doʻkon egasi Santa rolini oʻynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va butun dunyo bo‘ylab 121 million dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref>. Yeoh [[Marvel Studios|Marvel Studiosning]] Destin Daniel Cretton rejissyori bo‘lgan „''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]“'' filmida Ying Nan rolini oʻynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh „''Ark: The Animated Series''“ filmida suratga tushishi eʼlon qilindi, film „''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard“ video o‘yiniga asoslangan, unda u o‘rmondagi yirtqich hayvonlar malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. 2022-yilda Yeoh „''Everything Everywhere All at Once''“ [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film mart oyida chiqarilgan va deyarli universal eʼtirofga sazovor bo‘ldi<ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref>. Filmda u kir yuvish xonasining egasi Evelin Vang rolini oʻynadi, bu rol oʻzining keng tanqidiga sazovor boʻldi, ''IndieWiredan'' Devid Erlix esa bu „Michelle Yeoh koʻrsatgan eng zoʻr ijro“ ekanligini taʼkidladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref>. Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak „''American Born Chinese''“ seriyasida paydo boʻladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dickson Poon bilan turmush qurgan. 1998-yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref>. 2004-yilda u Jan Todt<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, Jan keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh rejissyori, keyinroq FIA prezidenti bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref>. 2008-yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' koʻrsatuvida [[Craig Ferguson]] bilan suhbat chogʻida unga unashtirilganligini tasdiqladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref>. Yeoh buddist<ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref>. 2008-yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarni oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref>. Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save Chinaʼs Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref>. == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi „Yulduzlar xiyoboni“da Michelle Yeohning qoʻl izlari]] 1999-yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay’ati aʼzosi boʻlgan<ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref>. 2001-yil 19-aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini eʼtirof etish uchun oʻz vatani Perak sultoni [[Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Datoʻ unvoniga ega boʻlgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak (DPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref>. 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI (Junior Chamber International) tomonidan „Dunyoning eng yaxshi yoshlari“ (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref>. 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti]] [[Jacques Chirac]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d’honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy]] tomonidan Fransiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d’honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga oʻsha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida boʻlib oʻtgan marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref>. 2011-yilda Yeoh 24-Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qoʻshgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor boʻldi. 2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak (SPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref>. Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida „Excellence in Asian Cinema“ mukofotini oldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref>. 2013-yil 1-iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tugʻilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega boʻlgan Panglima Setia Mahkota (PSM) bilan taqdirlandi<ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref>. 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref>. 2016-yil 12-fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Fransiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020-yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref>. U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022-yilda dunyodagi eng nufuzli [[Time 100|100 kishi]] ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref>. === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) — '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) — '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) — '''Datoʻ Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 | ''Yes, Madam'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan=2|1998 | ''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{nom}} |- | ''The Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "8"| 2001 | rowspan = "8"| ''Crouching Tiger, Hidden Dragon'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Golden Horse mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Teen Choice mukofoti | {{nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{draw|2-o‘rin}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "3"| 2011 | rowspan = "3"| ''Reign of Assassins'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun Xalq tanlovi mukofoti | {{nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{nom}} |- | 2012 | ''The Lady'' | Eng yaxshi aktrisa — Kinofilm uchun Satellite mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "2"| 2018 | ''Star Trek: Discovery'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3"|''Crazy Rich Asians'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{won}} |- | rowspan = "2"| 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{won}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Screen Actors Guildning kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{nom}} |- | 2022 | ''Everything Everywhere All At Once'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{won}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} === Maxsus mukofotlar === {| class="wikitable sortable" |- ! Yil ! Mukofot ! Natija |- | 1998 | Osiyo Media mukofoti (Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali) | {{won}} |- | 2001 | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{won}} |- | 2013 | Osiyo kinosiga qoʻshgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{won}} |- | 2015 | Cinema Legend mukofoti (Singapur xalqaro film festivali) | {{won}} |} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [http://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [http://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE „Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg“]—Aprel 2011 (video, 42 min.) [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] pr7n9e4y1xuxmcr2dnixl8o85jbj2un 2726495 2726493 2022-07-31T08:57:35Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki '''Michelle Yeoh Choo Kheng''', PSM ({{IPAc-en|ˈ|j|oʊ}} {{Respell|YOH}}; 1962-yil 6-avgustda tugʻilgan)<ref>''Encyclopædia Britannica Almanac'' 2010, [https://books.google.com/books?id=kd2bAAAAQBAJ&pg=PA75 p. 75]</ref> — malayziyalik aktrisa. Yeoh oʻzining Gonkongdagi dastlabki filmlarida '''Michelle Khan''' sifatida eʼtirof etilgan. U 1990-yillarda Gonkongdagi bir qator jangovar filmlarda rol o‘ynaganidan so‘ng mashhurlikka erishdi, ularda „''Yes, Madam''“ (1985), „''Police Story 3: Supercop“'' (1992) va „''Holy Weapon“'' (1993) kabi o‘z stendlarini ijro etgan. Xalqaro miqyosda u [[James Bond]] haqidagi „''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]''“ (1997) filmi va Ang Lining „''Crouching Tiger, Hidden Dragon“'' (2000) jang sanʼatlari filmidagi rollari bilan tanilgan. Oxirgi rolda u „Eng yaxshi aktrisa“ nominatsiyasi uchun BAFTA mukofotiga sazovor boʻldi. {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Michelle Yeoh|portret=Michelle Yeoh Cannes 2017.jpg|tavsif=Yeoh 2017-yilda|asl ismi={{nobold|楊紫瓊}}|tugʻilgan paytidagi ismi=Michelle Yeoh Choo Kheng|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1962|8|6}}|tavallud joyi=[[Ipox]], [[Perak]], [[Malaya Federatsiyasi]] (hozir Malayziya)|bilimi=Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasi {{small|(San'at bakalavri: BA)|}}|kasbi=Aktrisa|faoliyat_yillari=1983-yildan hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Dickson Poon]]|1988|1992|end=div}}|mukofotlari=[[#Mukofotlar va nominatsiyalar|To‘liq ro‘yxat]]}} Uning boshqa asarlari orasida ''"Memoirs of a Geisha"'' (2005), ''"Reign of Assassins"'' (2010), „''[[Kung Fu Panda 2]]''“ (2011), „''Crouching Tiger''“, „''Hidden Dragon: Sword of Destiny“'' (2016) va ''"The Lady"'' (2011) kabilar tasvirlangan. 2018-yilda u Amerikaning „''Crazy Rich Asians''“ romantik komediya-drama filmida rol oʻynadi, buning uchun u oʻz ansambli tarkibida Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. U, shuningdek, 2018-yilgi „''Master Z: The Ip Man Legacy“'' va 2019-yilgi „''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]''“ filmlarida ham rol ijro etgan. U [[Marvel Kinematografiya Koinoti|Marvel kinematik olamining]] „''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]“'' (2021) filmida asl qahramon Ying Nan rolini ijro etgan. 2022-yilda u „''Everything Everywhere All at Once''“ ilmiy-fantastik filmida rol oʻynadi. Televideniyada Yeoh „''[[Star Trek]]“'' franshizasi „[[Paramount+ platformasi|Paramount+]]“ seriali „''Star Trek: Discovery“'' dagi Filippa Jorjiu roli bilan 2017-yildan 2020-yilgacha tanilgan. 2019-yilda Yeoh rolini o‘ynaydigan nomsiz spin-off seriyasi eʼlon qilindi. [[Rotten Tomatoes]] filmini o‘zida jamlagan veb-sayt uni 2008-yilda barcha davrlarning eng buyuk jangovar qahramoni deb eʼtirof etdi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.rottentomatoes.com/m/wanted/news/1737200/13/total_recall_the_25_best_action_heroines_of_all_time|sarlavha=Total Recall: The 25 Best Action Heroines of All Time|nashriyot=Rotten Tomatoes|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. 1997-yilda u ''People'' tomonidan „Dunyoning 50 ta eng goʻzal insoni“ roʻyxatiga kiritilgan va 2009-yilda xuddi shu jurnal uni „Barcha vaqtlardagi 35 ta ekran goʻzallari“ roʻyxatiga kiritgan<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=35 All-Time Screen Beauties|url=https://people.com/celebrity/35-all-time-screen-beauties/?slide=2093195#2093195|sana=28 September 2009|kirish sanasi=25 January 2021|ish=[[People (magazine)|People]]}}</ref>. 2022-yilda ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnali uni [[Time 100|yillik roʻyxatida]] dunyodagi eng nufuzli 100 kishidan biri deb eʼtirof etdi. == Yoshlik va taʼlim == Yeoh 1962-yil 6-avgustda Perakning [[Ipox]] shahrida<ref>{{Veb manbasi|muallif=Lhooq|ism=Michelle|sarlavha=Michelle Yeoh Has Kicked Ass for Three Decades|url=https://www.gq.com/story/michelle-yeoh-has-kicked-ass-for-three-decades|ish=[[GQ]]|kirish sanasi=2 August 2020|sana=17 August 2018}}</ref> mahalliy etnik malayziyalik xitoy oilasida tug‘ilgan. Uning ajdodlari hokkien va kantonlar edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.chinatowncdc.org/the-greatest-show-on-earth|sarlavha=The Greatest Show on Earth|ish=Chinatown Community Development Center}}</ref>. Uning ota-onasi Janet Yeoh va Yeoh Kian-teik (2014-yil 5-noyabrda vafot etgan), advokat va MCA siyosatchisi<ref name="filmreference-bio">{{Veb manbasi|url=http://www.filmreference.com/film/49/Michelle-Yeoh.html|sarlavha=Michelle Yeoh Biography (1962–)|ish=film reference|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>, shuningdek, Shri Maju mashhur ekspress avtobusi xizmatidagi odamlar bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chan Li Leen |date=5 November 2014 |title=Michelle Yeoh's father passes away |work=[[The Star (Malaysia)]] |url=https://www.thestar.com.my/News/Nation/2014/11/05/Michelle-yeoh-father-dies/}}</ref>. Yeoh bolaligidan raqsga qiziqib, to‘rt yoshida balet bilan shug‘ullana boshlagan. U Ipoxdagi Main Convent Ipox qizlar oʻrta maktabida boshlangʻich maktab sifatida oʻqigan. 15 yoshida u ota-onasi bilan Buyuk Britaniyaga koʻchib oʻtdi va u yerda maktab-internatga oʻqishga kirdi. Keyinchalik Yeoh Londondagi Buyuk Britaniyaning Qirollik raqs akademiyasida balet boʻyicha tahsil oldi. Biroq, orqa miya jarohati uning professional balet raqqosasi boʻlishiga toʻsqinlik qildi va u oʻz eʼtiborini xoreografiya va boshqa sanʼatga qaratdi<ref name="Grdn">{{Yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Steve |date=13 May 2022 |title='I told Jackie Chan, your loss, my bro!': how Everything Everywhere gave Michelle Yeoh the role of a lifetime |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/film/2022/may/13/i-told-jackie-chan-everything-everywhere-all-at-once-gave-michelle-yeoh-the-role-of-a-lifetime |access-date=13 May 2022}}</ref>. Keyinchalik u dramatik yoʻnalish boʻyicha ijodiy sanʼat boʻyicha bakalavr darajasini oldi. == Karyera == 1983-yilda, 20 yoshida Yeoh Miss Malaysia World tanlovida gʻolib chiqdi. U Londonda boʻlib oʻtgan „Dunyo goʻzali 1983“ tanlovida Malayziya vakili boʻlgan. Oʻsha yilning oxirida u Avstraliyaga sayohat qildi va u yerda yana bir juft goʻzallik tanlovida gʻolib chiqdi: „Tinch okeani malikasi“ va „Miss Moomba“<ref>[https://www.imdb.com/name/nm0000706/bio?ref_=nm_ov_bio_sm Michelle Yeoh Biography], [[IMDb]]. Accessed 13 October 2018.</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 April 2012|sarlavha=Interview with Michelle Yeoh|url=https://www.abc.net.au/radionational/invalid/movietime/interview-with-michelle-yeoh/3958568|kirish sanasi=1 May 2021|ish=ABC Radio National}}</ref>. U yerda u [[Jackie Chan]] bilan televizion reklama roligida paydo boʻldi, bu Gonkongning yangi paydo boʻlgan D&B Films film ishlab chiqaruvchi kompaniyasining eʼtiborini tortdi. Yeoh oʻzining kino karyerasini harakat va jang sanʼati filmlarida aktyorlik bilan boshladi, u yerda u oʻzining eng koʻp stuntslarini qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Interview: Michelle Yeoh on doing her own stunts and change in Hollywood|url=https://www.silverkris.com/interview-michelle-yeoh-celebrity/|muallif=Coiler|ism=Emma|sana=12 November 2019|ish=SilverKris.com}}</ref>. „Yes, Madam''“'' (1985) uchinchi filmida unga asosiy rol berildi. U ushbu va oldingi filmlarda Michelle Khan sifatida eʼtirof etilgan. Bu taxallusni xalqaro va gʻarbiy tomoshabinlar uchun koʻproq sotilishi mumkin deb oʻylagan D&B Films tanlagan. Yeoh 1987-yilda D&B guruhini boshqargan Dickson Poonga turmushga chiqdi va aktyorlikdan nafaqaga chiqdi. [[Fayl:Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg/220px-Michelle_Yeoh_Cannes_2.jpg|thumb| 2009-yil Cannes kinofestivalida]] Yeoh Poon bilan ajrashganidan keyin „''Police Story 3: Super Cop“'' (1992) filmida aktyorlik faoliyatini boshladi<ref name="KeeHuaChee-2004">{{Veb manbasi|muallif=Kee Hua Chee|sana=19 January 2004|url=http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=/2004/1/10/features/7041578&sec=features|sarlavha=Her own person|ish=The Star|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121030095057/http://thestar.com.my/lifestyle/story.asp?file=%2F2004%2F1%2F10%2Ffeatures%2F7041578&sec=features|arxivsana=30 October 2012}}</ref>. Keyin u 1993 va 1994-yillarda ''"The Heroic Trio"'' (1993) va „Yuen Woo-ping“ filmlarida "''Tai Chi Master'' " va „W''ing Chun''“ filmlarida paydo boʻldi. U Gollivuddagi karerasini 1997-yilda „''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]“'' bilan boshlaganida sahna nomini yana Michelle Yeohga o‘zgartirdi. 1997-yilda [[James Bond]] filmida u yulduz [[Pierce Brosnan|Pierce Brosnanga]] qarshi Vay Lin rolini oʻynadi. Brosnan hayratda qoldi va uni „oʻz ishiga jiddiy va sodiq“, „ajoyib aktrisa“ deb taʼrifladi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Cohen |first=David |date=11 February 1997 |title=Bond girl Yeoh gets licence to thrill 007 |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. U jangovar qobiliyatlarini nazarda tutib, uni „ayol James Bond“ deb atagan. U oʻzining stuntlarini oʻtkazmoqchi edi, lekin rejissyor Rojer Spottisvud buni oʻta xavfli deb hisoblagani uchun buning oldini olishdi. Shunga qaramay, u oʻzining barcha jang sahnalarini ijro etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 1997 |title=Bond Leading Lady Won't Do Stunts |agency=[[Associated Press]]}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chung |first=Winnie |date=30 May 1997 |title=Much More Than Just A Bond Girl |work=[[South China Morning Post]]}}</ref>. Keyin Yeohni Ang Li xitoy tilidagi jang sanʼatlari haqidagi „''Crouching Tiger, Hidden Dragon“'' (2000) filmida Yu Shu Lien rolini oʻynash uchun yollashdi. Film Xitoyning turli provinsiyalarida suratga olingan. Yeoh kanton tilini oʻrganishdan oldin ingliz va [[Malay tili|malay]] tilida gapirgan edi. U mandarin tilida ozgina gapirishi kerak edi va fonetik jihatdan „''Crouching Tiger, Hidden Dragon“'' uchun mandarin qatorlarini oʻrgandi<ref>{{Veb manbasi|url=http://michelleyeoh.info/Bio/qa.html#language|sarlavha=Michelle Yeoh Web Theatre: Q & A|ish=michelleyeoh.info}}</ref>. Film xalqaro muvaffaqiyatga erishdi va Yeoh „Bosh roldagi eng yaxshi ayol roli“ uchun BAFTA 2000 nominatsiyasini qoʻlga kiritdi. 2002-yilda Yeoh oʻzining „Mitical Films“ prodyuserlik kompaniyasi orqali ''"The Touch"'' nomli birinchi ingliz filmini suratga oldi. 2005-yilda Yeoh „''Memoirs of a Geisha''“ filmiga moslashtirilgan filmda Mameha rolini oʻynadi va u 2007-yilda „''Sunshine''“ bilan ingliz tilidagi ishini davom ettirdi. 2008-yilda Yeoh shuningdek, [[Brendan Fraser]] va [[Jet Li]] bilan birgalikda ''"The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor"'' fantastik filmida rol o‘ynadi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Chung|ism=Philip W.|sana=1 August 2008|url=http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|sarlavha=Jet Li and Michelle Yeoh: From 'Tai Chi Master' to 'The Mummy'|ish=[[AsianWeek]]|kirish sanasi=4 August 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080917133632/http://www.asianweek.com/2008/08/01/jet-li-and-michelle-yeoh-from-tai-chi-master-to-the-mummy/|arxivsana=17 September 2008}}</ref>. 2011-yil oktabr oyida Yeoh Guerlain tomonidan terini parvarish qilish boʻyicha elchi etib saylandi<ref>{{Veb manbasi|sana=24 October 2011|url=http://www.butterboom.com/2011/10/24/michelle-yeoh-is-the-new-face-of-guerlain/|sarlavha=Michelle Yeoh, The New Face of Guerlain|ish=Butterboom|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. Yeohning roli fransuz kosmetika kompaniyasining Osiyo bilan aloqalarini mustahkamlashga yordam berish edi<ref>{{Veb manbasi|sana=13 October 2011|url=http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|sarlavha=Michelle Yeoh Named as Guerlain's New Celebrity Ambassador|ish=Asia Pacific Arts|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150518093019/http://asiapacificarts.usc.edu/article@apa?michelle_yeoh_named_as_guerlains_new_celebrity_ambassador_17531.aspx|arxivsana=18 May 2015}}</ref>. Jangovar filmlardan tashqari, u ikkita biopikada millatchilar rolini oʻynagani bilan mashhur. 1997-yilda u mukofotga sazovor boʻlgan ''"Song Sisters"'' filmida Sung Ai-ling rolini oʻynadi. 2011-yilda u [[Luc Besson|Luc Bessonning]] „''The Lady''“ filmida [[Ang San Su Chi|Ang San Su Chi obrazini]] yaratgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Petty |first=Martin |date=29 March 2012 |title=Myanmar's Suu Kyi: from prisoner to would-be lawmaker |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-election-suukyi-idUSBRE82S0D320120329 |access-date=23 April 2012}}</ref>. Yeoh „''The Lady''“ filmidagi ishtiroki uchun Birma hukumati tomonidan qora roʻyxatga kiritilgan; 2011-yil 22-iyun kuni unga [[Birma|Myanmaga]] kirishiga ruxsat berilmagan va shu kuni deportatsiya qilingan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 2011 |title=Myanmar Deports Michelle Yeoh Over Suu Kyi Movie |work=Yahoo News |agency=Associated Press |url=https://news.yahoo.com/myanmar-deports-michelle-yeoh-suu-kyi-movie-152847194.html |access-date=13 November 2011}}</ref>. Yeoh 2015-yilgacha televideniyaga chiqmadi, uning katta tanaffusdan keyingi birinchi roli „Cinemaz/Sky“ serialining beshinchi mavsumi „Strike Back“da Mey Foster, Buyuk Britaniyaning Tailanddagi elchisining rafiqasi, [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyaning]] Li-Na ismli yashirin josusi roli edi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ellwood|ism=Greg|sarlavha=Strike Back: Legacy episode 4 preview|url=http://www.entertainment-focus.com/tv-section/tv-news/strike-back-legacy-episode-4-preview/|ish=Entertainment Focus|nashriyot=Entertainment Focus|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Frater|ism=Patrick|sarlavha=Michelle Yeoh and Will Yun Lee Join Final Season of 'Strike Back'|url=https://variety.com/2014/tv/asia/michelle-yeoh-and-will-yun-lee-join-final-season-of-strike-back-1201311793/|ish=Variety|sana=23 September 2014|nashriyot=Penske Business Media|kirish sanasi=4 July 2015}}</ref>. 2016-yilda Yeoh "''Star Trek: Discovery'' " serialida Yulduzlar floti kapitani Filippa Georgiou rolini ijro etdi va keyinchalik hikoyada Georgiouning aksi sifatida takrorlanadi<ref>Hibbred, J (23 November 2016).'Star Trek Discovery: Michelle Yeoh In Captain Roleʼ, Deadline. Retrieved from http://deadline.com/2016/11/star-trek-discovery-michelle-yeoh-cast-captain-1201859554/, retrieved on 23 November 2016.</ref> <ref>{{Jurnal manbasi|url=https://variety.com/2016/tv/news/star-trek-discovery-doug-jones-anthony-rapp-join-michelle-yeoh-1201928889/|title='Star Trek: Discovery': Doug Jones, Anthony Rapp Join Michelle Yeoh in Cast}}</ref>. 2018-yilda Yeoh Konstans Vu va [[Henry Golding|Henry Goldingga]] qarshi Kevin Kvanning shu nomdagi kitobidan ishlangan Jon M. Chuning „''Crazy Rich Asians''“ filmida oilaviy matriarx Eleanor Yang rolini o‘ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title='Crazy Rich Asians' Adds Michelle Yeoh (Exclusive) |work=[[The Hollywood Reporter]] |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/crazy-rich-asians-adds-michelle-yeoh-981172 |access-date=7 March 2017}}</ref>. ''The Wrap''dan Karlos Agilar uning faoliyatini „ishonchli tarzda boʻysundirilgan“ deb taʼrifladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Aguilar|ism=Carlos|url=https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|sarlavha='Crazy Rich Asians' Film Review: Constance Wu Stands Out in Culturally Rich Rom-Com|ish=[[TheWrap]]|sana=14 August 2018|kirish sanasi=24 May 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210517143009/https://www.thewrap.com/crazy-rich-asians-film-review-constance-wu-emerges-as-a-major-star-in-culturally-rich-romantic-comedy/|arxivsana=17 May 2021}}</ref>. 2019-yilda u [[Henry Golding]] va [[Emilia Clarke]] bilan „''[[Last Christmas (film)|Last Christmas]]“'' filmida doʻkon egasi Santa rolini oʻynadi. Film 2019-yil 8-noyabrda prokatga chiqdi va butun dunyo bo‘ylab 121 million dollardan ortiq daromad keltirgan holda kassada muvaffaqiyat qozondi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Last Christmas (2019) - Financial Information|url=https://www.the-numbers.com/movie/Last-Christmas-(UK)-(2019)|ish=The Numbers|kirish sanasi=17 May 2020}}</ref>. Yeoh [[Marvel Studios|Marvel Studiosning]] Destin Daniel Cretton rejissyori bo‘lgan „''[[Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings]]“'' filmida Ying Nan rolini oʻynadi<ref>{{Veb manbasi|url=https://heroichollywood.com/tony-leung-shang-chi-mandarin-first-look/|sarlavha=Is This Our First Look At Tony Leung's Mandarin In 'Shang-Chi'?|sana=2 April 2021}} Heroic Hollywood. 2 April 2021</ref>. Film kinoteatrlarda 2021-yil 3-sentabrda chiqdi. The Game Awards 2020 marosimida Yeoh „''Ark: The Animated Series''“ filmida suratga tushishi eʼlon qilindi, film „''Ark: Survival Evolved'' by Studio Wildcard“ video o‘yiniga asoslangan, unda u o‘rmondagi yirtqich hayvonlar malikasi Mei-Yin Li rolini o‘ynaydi. 2022-yilda Yeoh „''Everything Everywhere All at Once''“ [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] [[Qora yumor|qora komediya]] filmida rol o‘ynadi, film mart oyida chiqarilgan va deyarli universal eʼtirofga sazovor bo‘ldi<ref>{{Citation|title=Everything Everywhere All at Once|url=https://www.rottentomatoes.com/m/everything_everywhere_all_at_once|access-date=9 April 2022}}</ref>. Filmda u kir yuvish xonasining egasi Evelin Vang rolini oʻynadi, bu rol oʻzining keng tanqidiga sazovor boʻldi, ''IndieWiredan'' Devid Erlix esa bu „Michelle Yeoh koʻrsatgan eng zoʻr ijro“ ekanligini taʼkidladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Ehrlich|ism=David|sana=12 March 2022|sarlavha='Everything Everywhere All at Once' Review: 'The Matrix' Meets the Multiverse in Daniels' Instant Classic|url=https://www.indiewire.com/2022/03/everything-everywhere-all-at-once-review-1234707051/|kirish sanasi=9 April 2022|nashriyot=[[IndieWire]]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-features/michelle-yeoh-interview-everything-everywhere-all-at-once-1235111436/|sarlavha=Michelle Yeoh Finally Loses Her Cool: 'What Have I Got to Lose?'|sana=15 March 2022|ism=Rebecca|muallif=Sun|ish=[[The Hollywood Reporter]]|kirish sanasi=15 March 2022}}</ref>. Yeoh Jen Luen Yangning xuddi shu nomdagi kitobiga asoslangan [[Disney+]] boʻlajak „''American Born Chinese''“ seriyasida paydo boʻladi<ref>{{Veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike Jr.|sana=7 February 2022|sarlavha='Shang-Chi's Michelle Yeoh & Destin Daniel Cretton Reunite For Disney+ Series 'American Born Chinese'; Chin Han, Yeo Yann Yann & Daniel Wu Also Star|url=https://deadline.com/2022/02/shang-chi-michelle-yeoh-destin-daniel-cretton-american-born-chinese-disney-plus-series-chin-han-yeo-yann-yann-daniel-wu-also-star-1234927624/|kirish sanasi=18 May 2022|ish=[[Deadline Hollywood]]}}</ref>. == Shaxsiy hayot == Yeoh 1988-yildan 1992-yilgacha Xarvi Nikols va Charlz Jourdan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Swain |first=Jon |date=25 March 2007 |title=No business like Yeoh business |work=[[The Times]] |location=London |url=https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |url-status=live |url-access=subscription |access-date=24 May 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180829142431/https://www.thetimes.co.uk/article/no-business-like-yeoh-business-8cs05ttfc3q |archive-date=29 August 2018}}</ref> kabi biznes egasi Gonkonglik tadbirkor Dickson Poon bilan turmush qurgan. 1998-yilda Yeoh amerikalik kardiolog Alan Heldman bilan unashtirilgan edi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.scmp.com/article/250822/night-tiles-capital-chic|sarlavha=A night on the tiles in the capital of chic|sana=12 January 2019|ish=South China Morning Post}}</ref>. 2004-yilda u Jan Todt<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The New Paper |date=21 April 2013 |title='Don't be a traitor, Michelle Yeoh' |work=www.asiaone.com |url=https://www.asiaone.com/News/Latest+News/Showbiz/Story/A1Story20130418-416940.html |access-date=7 September 2020}}</ref> bilan uchrashishni boshladi, Jan keyin Scuderia Ferrari bosh direktori va bosh rejissyori, keyinroq FIA prezidenti bo‘lgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kuper |first=Simon |date=3 May 2019 |title=Take a look inside Michelle Yeoh and Jean Todt's Geneva mansion |work=Financial Times |url=https://www.ft.com/content/9c8e79dc-65c4-11e9-a79d-04f350474d62}}</ref>. 2008-yil iyul oyida u CBS telekanalining ''The Late Late Show'' koʻrsatuvida [[Craig Ferguson]] bilan suhbat chogʻida unga unashtirilganligini tasdiqladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.todayonline.com/entertainment/television/michelle-yeoh-lady-strikes-back|sarlavha=Michelle Yeoh: The lady strikes back|ish=TODAYonline}}</ref>. Yeoh buddist<ref>{{Veb manbasi|sana=29 July 2008|url=http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=9,6893,0,0,1,0|sarlavha=Michelle Yeoh: I believe in afterlife|ish=The Buddhist Channel|kirish sanasi=29 October 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.aviva-berlin.de/aviva/Found.php?id=141042|sarlavha=The Lady&nbsp;– Interview with Michelle Yeoh|kirish sanasi=22 June 2012|nashriyot=AVIVA-Berlin}}</ref>. 2008-yil mart oyida u [[Vyetnam|Vetnamga]] Osiyo jarohatlarni oldini olish fondi uchun hujjatli film suratga olish uchun tashrif buyurdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=22 October 2008 |title=Bond girl Michelle Yeoh to visit Vietnam for road safety campaign |work=talkvietnam.com |url=http://talkvietnam.com/2008/10/bond-girl-michelle-yeoh-to-visit-vietnam-for-road-safety-campaign/#.UaEDyNLVCjQ |access-date=25 May 2013}}</ref>. Yeoh, shuningdek, yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan Janubiy Xitoy yoʻlbarsini himoya qilishga qaratilgan Save Chinaʼs Tigers loyihasining homiysi hisoblanadi<ref>{{Veb manbasi|url=http://english.savechinastigers.org/node/139/|sarlavha=Patrons and Supporters|nashriyot=Save China's Tigers|kirish sanasi=13 November 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120225003233/http://english.savechinastigers.org/node/139|arxivsana=25 February 2012}}</ref>. == Mukofotlar, unvonlar va uslublar == [[Fayl:Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG/220px-Avenue_of_Stars_Michelle_Yeoh.JPG|right|thumb| Gonkongdagi „Yulduzlar xiyoboni“da Michelle Yeohning qoʻl izlari]] 1999-yilda u 49-chi Berlin xalqaro kinofestivalida hakamlar hay’ati aʼzosi boʻlgan<ref name="Berlinale">{{Veb manbasi|url=http://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/1999/04_jury_1999/04_Jury_1999.html|sarlavha=Berlinale: 1999 Juries|kirish sanasi=28 January 2012|ish=berlinale.de}}</ref>. 2001-yil 19-aprelda Yeoh davlatga keltirgan shon-shuhratini eʼtirof etish uchun oʻz vatani Perak sultoni [[Sulton]] Azlan Shoh tomonidan Datoʻ unvoniga ega boʻlgan Darja Datuk Paduka Mahkota Perak (DPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukship">{{Cite journal|date=4 May 2001|url=http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0,8782,107705,00.html|title=Just Call Me Datuk|journal=Asiaweek|volume=27|issue=17|archiveurl=https://web.archive.org/web/20010509015254/http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/nations/0%2C8782%2C107705%2C00.html|archivedate=9 May 2001|issn=1012-6244|access-date=13 November 2011}}</ref>. 2002-yil 25-noyabrda Yeoh JCI (Junior Chamber International) tomonidan „Dunyoning eng yaxshi yoshlari“ (TOYP) (Madaniy yutuqlar) unvoniga sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Awards & Recognitions / Achievements|url=http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|nashriyot=jciklm.org|kirish sanasi=25 May 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111206012222/http://www.jciklm.org/about_archivement_award.php|arxivsana=6 December 2011}}</ref>. 2007-yil 23-aprelda [[Fransiya prezidenti]] [[Jacques Chirac]] Yeohga [[Faxriy legion ordeni|Faxriy Legion ordeni]] (Chevalier de la Légion d’honneur) unvonini berdi. Dekoratsiya unga 2007-yil 3-oktabrda [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurda]] boʻlib oʻtgan tantanali marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=4 October 2007|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/7028276.stm|sarlavha=Yeoh receives France's top honour|ish=BBC News|kirish sanasi=13 November 2011}}</ref>. U 2012-yil 14-martda Fransiya Prezidenti [[Nicolas Sarkozy]] tomonidan Fransiyaning xuddi shu ordeni (Officier de la Légion d’honneur) lavozimiga ko‘tarilgan. Orden unga oʻsha kuni prezidentning rasmiy qarorgohi, Yelisey saroyida boʻlib oʻtgan marosimda topshirildi<ref>{{Veb manbasi|sana=16 March 2012|url=http://www.mysinchew.com/node/71423|sarlavha=Michelle Yeoh receives Legion of Honour from France|ish=Bernama via mysinchew.com|kirish sanasi=16 March 2012}}</ref>. 2011-yilda Yeoh 24-Malayziya kinofestivalida Malayziya kinosiga qoʻshgan hissasi uchun maxsus mukofotga sazovor boʻldi. 2012-yil 22-mayda Yeoh Perak sultoni Sulton Azlan Shohning tug‘ilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Dato Seri unvoniga ega bo‘lgan Darja Seri Paduka Mahkota Perak (SPMP) bilan taqdirlandi<ref name="datukseri">{{Veb manbasi|sarlavha=Datuk Michelle Yeoh now 'Datuk Seri'|url=http://sg.news.yahoo.com/datuk-michelle-yeoh-now-datuk-seri-083200526.html|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=3 June 2012}}</ref>. Yeoh 2013-yilning mart oyida Gonkongda bo‘lib o‘tgan 7-Osiyo kino mukofotlari marosimida „Excellence in Asian Cinema“ mukofotini oldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://thehkneo.com/blog/?p=3828|sarlavha=7th Asian Film Awards 2013 – Media Coverage and Winners List|muallif=Andrew Chan|sana=25 March 2013|ish=HK Neo Reviews}}</ref>. 2013-yil 1-iyunda Yang Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Muadzam Shohning tugʻilgan kuni munosabati bilan investitsiya marosimida Tan Sri unvoniga ega boʻlgan Panglima Setia Mahkota (PSM) bilan taqdirlandi<ref name="tansri">{{Veb manbasi|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|url=http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivurl=https://archive.today/20130630173921/http://sg.news.yahoo.com/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-061005863.html|arxivsana=30 June 2013|nashriyot=Yahoo News|kirish sanasi=1 June 2013}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=Semakan Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat|kirish sanasi=24 August 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref>. 2013-yil 30-noyabrda Yeoh Hindiston xalqaro kinofestivalida bosh mehmon sifatida raislik qildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Actress Michelle Yeoh to be Chief Guest at IFFI Closing Ceremony|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/actress-michelle-yeoh-to-be-chief-guest-at-iffi-closing-ceremony/|ish=Biharprabha News|kirish sanasi=1 December 2013}}</ref>. 2016-yil 12-fevralda Yeoh Kuala-Lumpurda Fransiya hukumati tomonidan Frantsiyaning Ordre des Arts et des Lettres mukofoti bilan taqdirlandi.  Yeoh [[BBC|BBCning]] 2020-yildagi ''100 ta ayol'' ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=23 November 2020 |title=BBC 100 Women 2020: Who is on the list this year? |publisher=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-55042935 |access-date=23 November 2020}}</ref>. U ''[[Time (jurnal)|Time]]'' jurnalining 2022-yilda dunyodagi eng nufuzli [[Time 100|100 kishi]] ro‘yxatiga kiritilgan<ref>{{Jurnal manbasi|url=https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177759/michelle-yeoh/|title=Michelle Yeoh Is on the 2022 TIME 100 List}}</ref>. === Malayziyaning faxriy yorliqlari === * {{Bayroq|Malaysia}}: ** [[Fayl:Order_of_Loyalty_to_the_Crown_of_Malaysia_-_PSM.svg|50x50px]] Commander of the Order of Loyalty to the Crown of Malaysia (PSM) — '''Tan Sri''' (2013)<ref name=":1">{{Veb manbasi|url=http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp/|sarlavha=SEMAKAN PENERIMA DARJAH KEBESARAN, BINTANG DAN PINGAT|nashriyot=[[Prime Minister's Department (Malaysia)]]|kirish sanasi=25 October 2018|arxivsana=19 July 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190719195551/http://www.istiadat.gov.my/index.php/component/semakanlantikanskp}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2013/06/01/shes-tan-sri-michelle-yeoh-now-malaysias-most-famous-actress-among-those-to-get-award-from-king/|sana=1 June 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=The Star|sarlavha=She's Tan Sri Michelle Yeoh now|ish=Joseph Sipalan and Lee Yen Mun}}</ref> * Perak: ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_lower_classes.svg|50x50px]] Knight Commander of the Order of the Perak State Crown (DPMP) — '''Dato'''' (2001)<ref name=":1" /><ref>{{Veb manbasi|url=https://sg.news.yahoo.com/michelle-yeoh-set-receive-honour-085900322.html|sana=30 May 2013|kirish sanasi=5 September 2018|nashriyot=Yahoo! Newsroom|sarlavha=Michelle Yeoh set to receive honour|ish=Desmond Yap}}</ref> ** [[Fayl:MY-PERA_Order_of_the_Perak_State_Crown_-_Kn_Grd_Commander_-_SPMP.svg|50x50px]] Knight Grand Commander of the Order of the Perak State Crown (SPMP) — '''Datoʻ Seri''' (2012)<ref name=":1" /> === Xalqaro unvonlar === * {{Bayroq|France}}: ** [[Fayl:Legion_Honneur_Chevalier_ribbon.svg|50x50px]] Knight of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2007)<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=3 October 2007 |title=Actress Michelle Yeoh gets top French award |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-malaysia-yeoh/actress-michelle-yeoh-gets-top-french-award-idUSKLR418720071003 |access-date=5 September 2018}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officer of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2012)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180905175539/http://www.malaysiandigest.com/archived/index.php/12-news/local2/3346-michelle-yeoh-receives-legion-of-honour-from-france.html|arxivsana=5 September 2018|nashriyot=Malaysian Digest|ish=Bernama|kirish sanasi=5 September 2018|sana=16 March 2012|sarlavha=Michelle Yeoh Receives Legion of Honor from France}}</ref> ** [[Fayl:Ordre_des_Arts_et_des_Lettres_Officier_ribbon.svg|50x50px]] Officier of the National Ordre des Arts et des Lettres (2016)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nst.com.my/news/2016/02/127209/michelle-yeoh-receives-another-french-award/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=12 February 2016|sarlavha=Michelle Yeoh now a Officier of the Ordre des Arts et des Lettres}}</ref> ** [[Fayl:Legion_Honneur_Commandeur_ribbon.svg|50x50px]] Commander of the [[Faxriy legion ordeni|National Order of the Legion of Honour]] (2017)<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.thestar.com.my/news/nation/2017/03/28/michelle-yeoh-now-a-commander-of-the-legion-of-honour/|ish=The Star|kirish sanasi=5 September 2018|sana=28 March 2017|sarlavha=Michelle Yeoh now a Commander of the Legion of Honour}}</ref> == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable sortable" !Yil ! Nomzod ish ! Mukofot ! Natijalar |- | 1986 | ''Yes, Madam'' | Eng yaxshi yangi ijrochi uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan=2|1998 | ''[[Ertangi kun doim bor|Tomorrow Never Dies]]'' | Eng yaxshi jang uchun MTV kino mukofoti | {{nom}} |- | ''The Soong Sisters'' | Ikkinchi plandagi eng yaxshi aktrisa uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "8"| 2001 | rowspan = "8"| ''Crouching Tiger, Hidden Dragon'' | Eng yaxshi aktrisa uchun Saturn mukofoti | {{nom}} |- | Bosh roldagi eng yaxshi aktrisa uchun BAFTA mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisalar jamoasi uchun Blockbaster Entertainment mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi aktrisa uchun Golden Horse mukofoti | {{nom}} |- | Eng yaxshi ayol roli uchun Gonkong kino mukofoti | {{nom}} |- | Tanlovli film jangi uchun Teen Choice mukofoti | {{nom}} |- | Toronto kino tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{draw|2-o‘rin}} |- | Vankuver kinotanqidchilari doirasining eng yaxshi aktrisa uchun mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "3"| 2011 | rowspan = "3"| ''Reign of Assassins'' | Eng yaxshi ayol roli uchun Osiyo kino mukofoti | {{nom}} |- | Sevimli aktrisa uchun Xalq tanlovi mukofoti | {{nom}} |- | Xorijdagi eng yaxshi aktrisa uchun Huabiao kino mukofoti | {{nom}} |- | 2012 | ''The Lady'' | Eng yaxshi aktrisa — Kinofilm uchun Satellite mukofoti | {{nom}} |- | rowspan = "2"| 2018 | ''Star Trek: Discovery'' | Televideniyedagi eng yaxshi mehmon roli uchun Saturn mukofoti | {{nom}}<ref>{{cite web |title='Star Trek: Discovery' Nominated For 5 Saturn Awards |url=https://trekmovie.com/2018/03/15/star-trek-discovery-nominated-for-5-saturn-awards/ |website=TrekMovie.com |access-date=2 August 2020}}</ref><ref>{{cite web |last1=Hammond |first1=Pete |title='Black Panther' Tops 44th Saturn Awards With Five; 'Blade Runner 2049', 'Shape Of Water', 'Get Out' Also Score |url=https://deadline.com/2018/06/saturn-awards-winners-black-panther-blade-runner-2049-shape-of-water-get-out-1202418606/ |website=Deadline |access-date=28 June 2018 |date=27 June 2018}}</ref> |- | rowspan="3"|''Crazy Rich Asians'' | Eng yaxshi aktyorlar uchun Milliy baholash kengashi mukofoti | {{won}} |- | rowspan = "2"| 2019 | Kinodagi eng yaxshi yutuqlar uchun Osiyo mukofotlari | {{won}}<ref>{{cite web |url=https://www.theasianawards.com/Crazy_Rich_Asians.html|title=Outstanding Achievement in Cinema – CRAZY RICH ASIANS|publisher=The Asian Awards|access-date=28 October 2019}}</ref> |- | Screen Actors Guildning kinofilmdagi eng yaxshi ijrosi uchun mukofoti | {{nom}} |- | 2022 | ''Everything Everywhere All At Once'' | Gollivud tanqidchilari assotsiatsiyasining eng yaxshi aktrisa uchun mavsum oraliq film mukofoti | {{won}}<ref>{{Cite web |last=Anderson |first=Erik |date=2022-07-01 |title='Everything Everywhere All at Once' sweeps HCA Midseason Film Awards, Austin Butler named Best Actor - AwardsWatch |url=https://awardswatch.com/everything-everywhere-all-at-once-sweeps-hca-midseason-film-awards-austin-butler-named-best-actor/amp/ |access-date=2022-07-02 |website=awardswatch.com}}</ref> |- |} === Maxsus mukofotlar === {| class="wikitable sortable" |- ! Yil ! Mukofot ! Natija |- | 1998 | Osiyo Media mukofoti (Osiyo-Amerika xalqaro kinofestivali) | {{won}} |- | 2001 | Yilning xalqaro yulduzi uchun ShoWest mukofoti | {{won}} |- | 2013 | Osiyo kinosiga qoʻshgan ulkan hissasi uchun Osiyo kino mukofoti | {{won}} |- | 2015 | Cinema Legend mukofoti (Singapur xalqaro film festivali) | {{won}} |} == Manbalar == {{manbalar}} == Havolalar == {{Commons|Michelle Yeoh}} * {{IMDbda kishi|706}} * {{Instagram|michelleyeoh_official|Michelle Yeoh}} * [http://michelleyeoh.info Michelle Yeoh Web Theatre] * [http://web.archive.org/web/20121026173053/https://movies.yahoo.com/person/michelle-yeoh/ Michelle Yeoh] Yahoo! Moviesda * [http://www.youtube.com/watch?v=f0DcKPDYHwE „Michelle Yeoh Interviewed by Scott Feinberg“]—Aprel 2011 (video, 42 min.) [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Aktrisalar]] d4k5117hi53kr0ivy4w34a389u9cd80 Andoza:Ijtimoiy tarmoq bilan aloqa/qumloq 10 759014 2726492 2022-07-31T08:55:42Z Diwikiped 74803 Diwikiped [[Andoza:Ijtimoiy tarmoq bilan aloqa/qumloq]] sahifasini [[Andoza:Michelle Yeoh]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Andoza:Michelle Yeoh]] 1xvvg9mbwu7dgx04s23syhf85e3xgn5 2726497 2726492 2022-07-31T08:58:07Z Diwikiped 74803 Sahifadagi barcha matn oʻchirib tashlandi wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 Andoza:Michelle Yeoh 10 759015 2726494 2022-07-31T08:56:20Z Diwikiped 74803 Diwikiped [[Andoza:Michelle Yeoh]] sahifasini [[Michelle Yeoh]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Michelle Yeoh]] byx6l4ak25nhwn1pjpk47fzij59dz6v Munozara:Michelle Yeoh 1 759016 2726501 2022-07-31T08:59:15Z Diwikiped 74803 „Assalomu alaykum, maqola haqidagi fikrlaringizni shu yerda qoldirishingiz mumkin.~~~~“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki Assalomu alaykum, maqola haqidagi fikrlaringizni shu yerda qoldirishingiz mumkin.[[Foydalanuvchi:Diwikiped|Diwikiped]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Diwikiped|munozara]]) 08:59, 31-Iyul 2022 (UTC) ija6kmlmjlo96zmdaczlfpzvhpz4rqg Munozara:Ikkinchi salib yurishi 1 759017 2726502 2022-07-31T09:00:16Z Abdulaziz uzbek 72937 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Foydalanuvchi munozarasi:Abdulaziz uzbek 3 759018 2726504 2022-07-31T09:01:31Z Optima D 72251 /* Xush kelibsiz */ yangi mavzu wikitext text/x-wiki == Xush kelibsiz == {{Hello|[[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 09:01, 31-Iyul 2022 (UTC)}} [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 09:01, 31-Iyul 2022 (UTC) 5dqmeuuc5mw9em6b9dbgfsgyy90gpqc 2726509 2726504 2022-07-31T09:05:04Z Optima D 72251 /* Fountain bo‘yicha */ yangi mavzu wikitext text/x-wiki == Xush kelibsiz == {{Hello|[[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 09:01, 31-Iyul 2022 (UTC)}} [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 09:01, 31-Iyul 2022 (UTC) == Fountain bo‘yicha == Hormang, hurmatli foydalanuvchi! O‘zbekcha Vikipediyaga qo‘shayotgan hissangiz uchun alohida tashakkur izhor etaman. Lekin, bir muammo bor. Hali siz tomoningizdan tahrirlanayotgan maqola bo‘lsa, ushbu maqolani fountainga qo‘shmagan ma‘qul. Yoki <nowiki> {{tahrirlayapman}} </nowiki> andozasini olib tashlamoq zarur. Ushbu holatga misol sifatida [[Ikkinchi salib yurishi]] maqolangiz misol bo‘la oladi. Maroqli tahrirlar tilayman ! Hurmat bilan, [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 09:05, 31-Iyul 2022 (UTC) 1hd5l25pa28c44a3x5qnupjdbo5ejbw Munozara:Tramadol 1 759019 2726508 2022-07-31T09:04:49Z Dr.Aselessa 73251 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Geert Meijer 0 759020 2726514 2022-07-31T09:07:19Z Mirishkorlik 75661 „[[:en:Special:Redirect/revision/1085957783|Geert Meijer]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Geert Meijer|tasvir=Geert Meijer (1975).jpg|izoh=Meijer 1975-yil Ayaksda|toʻliqism=|tavallud_sana={{birth date and age|1951|3|15|df=y}}|tavallud_joyi=[[Sellingen]], Netherlands|boʻyi=|pozitsiya=markaziy himoyachi|joriyklub=|yillar1=1972–1975|klublar1=[[FC Amsterdam]]|isht1=41|gollar1=7|yillar2=1975–1979|klublar2=[[AFC Ajax|Ajax]]|isht2=77|gollar2=18|yillar3=1976–1977|klublar3=→ [[FC Amsterdam]] (loan)|isht3=18|gollar3=5|yillar4=1979–1980|klublar4=[[Bristol City F.C.|Bristol City]]|isht4=15|gollar4=2|yillar5=1980–1983|klublar5=[[Sparta Rotterdam]]|isht5=110|gollar5=12|yillar6=1983|klublar6=[[FC Dordrecht|DS '79]]|isht6=13|gollar6=0|yillar7=1983–1986|klublar7=[[NAC Breda]]|isht7=22|gollar7=1|boshliqyillar1=1983–1990|boshliqklublar1=[[VV Strijen]]|boshliqyillar2=1987–1988|boshliqklublar2=[[DCV (football club)|DCV]]|boshliqyillar3=1988–1989|boshliqklublar3=[[Hermes DVS]]|boshliqyillar4=1989–1990|boshliqklublar4=[[DCV (football club)|DCV]]|boshliqyillar5=1995|boshliqklublar5=[[Feyenoord]] (caretaker)|boshliqyillar6=1997|boshliqklublar6=[[Feyenoord]] (caretaker)|boshliqyillar7=2005|boshliqklublar7=[[FC Hämeenlinna]]|boshliqyillar8=2006–2013|boshliqklublar8=[[VV Strijen]]|boshliqyillar9=2013–2015|boshliqklublar9=[[SV Bolnes]]|boshliqyillar10=2015–2022|boshliqklublar10=[[VV Strijen]]}} '''Geert Meijer''' (1951-yil 15-martda tugʻilgan) — gollandiyalik [[futbol]] menejeri va sobiq professional futbolchi. == O'yin karyerasi == Sellingen shahrida tug'ilgan Meijer [[Yarimhimoyachi (futbol)|chap qanot himoyachisi]] sifatida o'ynagan va professional faoliyatini 1972-yilda Amsterdam klubida boshlagan. Uch yil o'tib, shahar raqibi " Ayaks "ga o'tib, u erda to'rt mavsum o'tkazgan Meyjer bir yilni Angliyada " Bristol Siti "da o'tkazdi va Birinchi divizionda 15 o'yin o'tkazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.neilbrown.newcastlefans.com/bristolcity/bristolcity.html|sarlavha=BRISTOL CITY : 1946/47 – 2008/09|kirish sanasi=5 July 2010|nashriyot=Post War English & Scottish Football League A – Z Player's Transfer Database}}</ref> Niderlandiyaga qaytib kelgach, Meyjer 1986 yilda nafaqaga chiqishdan oldin Rotterdamning Sparta, DS'79 va NAC Breda <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=BSRetro: Geert Meijer|url=https://www.bsiderats.nl/nieuws/bsretro-geert-meijer|kirish sanasi=1 May 2022|ish=www.bsiderats.nl}}</ref> jamoalarida o'ynadi. == Murabbiylik karyerasi == Meyjer hali professional futbolchi bo'lganida murabbiylik faoliyatini boshlagan. U VV Strijen, DCV va Hermes DVS havaskor jamoalarini boshqargan. VV Strijen bilan ketma-ket 3 ta chempionlikdan so'ng u " Feyenoord" da yordamchi murabbiy bo'ldi. 1990-1999-yillar oralig'ida Meyjer "Feyenoord"ning 7 xil menejeri yordamchisi bo'lgan: Gunder Bengtsson, Pim Verbeek, Xans Dorji, Vim Yansen, Villem van Hanegem, Arie Xaan va Leo Beenhakker . <ref>{{Veb manbasi|sana=1 December 2021|sarlavha=Geert Meijer assisteerde zeven Feyenoord-trainers: ’Mooiste voetbal dankzij Arne Slot’|url=https://www.telegraaf.nl/sport/245072660/geert-meijer-assisteerde-zeven-feyenoord-trainers-mooiste-voetbal-dankzij-arne-slot|kirish sanasi=1 May 2022|ish=Telegraaf|til=nl}}</ref> 1995-yilda Villem van Hanegem ishdan bo'shatilganda, Meyjer vaqtinchalik menejer edi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Trouw.nl: Feyenoord gretig, niet doeltreffend tegen Willem II|url=http://www.trouw.nl/krantenarchief/1995/10/16/2569077/Feyenoord_gretig__niet_doeltreffend.html}}</ref> 1997-yilda Arie Xon ishdan bo'shatilgandan so'ng, Meijer ham vaqtinchalik menejer bo'lgan ( Jon Metgod bilan birga). <ref>{{Veb manbasi|muallif=VISSERS|ism=WILLEM|sana=6 November 1997|sarlavha=Feyenoord volstrekt kansloos tegen Manchester|url=https://www.volkskrant.nl/gs-b3c7fcff|kirish sanasi=1 May 2022|ish=de Volkskrant|til=nl-NL}}</ref> Keyin Meyjer yoshlar murabbiyi sifatida 4 yil davomida Feyenoordda va 2 yil [[Abu-Dabi|Abu Dabida]] ishlaydi. 2005-yilda u Finlyandiyada ikkinchi darajali Ykkönenda o'ynagan "Hämeenlinna" klubida bosh murabbiy bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Meijer vervangt Hoekman bij Finse club|url=https://www.vi.nl/nieuws/geert-meijer-vervangt-hoekman-bij-finse-club}}</ref> Finlyandiya futbol mavsumi aprel-oktyabr oylarida bo'lib o'tganligi sababli, jamoa kuzda quyi ligaga tushib qolishdan qochdi va dekabrda Meyjer [[Armaniston|Armanistonda]], terma jamoada ham, Pyunik FKda ham Henk Vismanning yordamchisiga aylandi <ref>.{{Veb manbasi|sarlavha=Geert Meijer met Henk Wisman naar Armenie|url=https://www.vi.nl/nieuws/geert-meijer-met-henk-wisman-naar-armeni}}</ref> 2007-yilda Sparta Rotterdamning menejeri Gert Aandevi ishdan bo'shatildi. "Sparta"ning 23 yoshgacha bo'lgan murabbiyi Adri van Tiggelen 2007-yilning noyabr va dekabr oylarida vaqtinchalik bosh murabbiy bo'ldi, Meyjer esa unga yordam berdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Van Tiggelen: "Sparta heeft best een leuk elftal"|url=https://www.fcupdate.nl/voetbalnieuws/80962/|kirish sanasi=1 May 2022|ish=FCUpdate.nl}}</ref> Bu Meyjer keyingi uch yarim yil davomida Spartaning 23 yoshgacha bo'lgan jamoasini van Tiggelendan qabul qilganini anglatardi. <ref>{{Veb manbasi|sana=27 April 2010|sarlavha=Jong Sparta verliest titel uit het oog|url=https://www.rijnmond.nl/nieuws/16637/jong-sparta-verliest-titel-uit-het-oog|kirish sanasi=1 May 2022|ish=www.rijnmond.nl|til=nl}}</ref> Meyjer Spartada yana bir necha yil skaut <ref>{{Veb manbasi|sana=1 May 2019|sarlavha=Geert Meijer komt als 'noodhulp', dient later Sparta in tal van andere functies|url=https://www.sparta-rotterdam.nl/geert-meijer-komt-als-noodhulp-dient-later-sparta-tal-functies/|kirish sanasi=1 May 2022|ish=Sparta Rotterdam|til=nl}}</ref> va Spartaning 2-divizionida vaqtinchalik menejeri bo'lganida Jos van Ekning yordamchisi sifatida qoladi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=nldevoet-dehdari|sana=24 February 2011|sarlavha=Jan Everse en Rob Baan stoppen bij Sparta Rotterdam|url=https://www.voetbaltrainer.nl/2011/02/24/jan-everse-en-rob-baan-stoppen-bij-sparta-rotterdam/|kirish sanasi=1 May 2022|ish=De VoetbalTrainer|til=nl}}</ref> Bu 2011-yilning fevralidan mavsum oxirigacha bo'lgan. Meyjer har doim "Sparta"dagi ishini SV Bolnes va V.V.Strijen havaskor jamoalariga murabbiylik qilish bilan birlashtirgan. <ref>{{Veb manbasi|sana=14 November 2013|sarlavha=Geert Meijer: 'Bolnes weer op de kaart zetten' {{!}}|url=https://www.voetbalrotterdam.nl/2013/11/geert-meijer-bgeert-meijer-bolnes-weer-op-de-kaart-zettenolnes-weer-positief-op-de-kaart-zetten/|kirish sanasi=1 May 2022|til=nl}}</ref> ). Meyjerning VV Strijendagi so'nggi mavsumi 2021–22-yillar bo'lib, u VV Strijenda bosh murabbiy sifatida uchinchi marta (har bir afsun etti yil davom etgan) yakuniga etgan. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Vandaag in het AD – ‘Vader Frenkie’ schittert in Arkel 5: ‘Als ik honderden mensen met zijn shirt zie, knijp ik in mijn arm. Is dit wel waar?’|url=https://www.asvarkel.nl/1/1700/vandaag-in-het-ad---vader-frenkie-schittert-in-arkel-5-als-ik-honderden-mensen-met-zijn-shirt-zie-knijp-ik-in-mijn-arm-is-dit-wel-waar/|kirish sanasi=1 May 2022|ish=Arkel}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=17 January 2013|sarlavha=Geert Meijer weg bij Strijen|url=https://www.rijnmond.nl/nieuws/98006/geert-meijer-weg-bij-strijen|kirish sanasi=1 May 2022|ish=www.rijnmond.nl|til=nl}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sana=19 December 2021|sarlavha=Strijen en Geert Meijer na dit seizoen uit elkaar {{!}}|url=https://www.voetbalrotterdam.nl/2021/12/v-v-strijen-en-geert-meijer-na-dit-seizoen-uit-elkaar/|kirish sanasi=1 May 2022|til=nl}}</ref> == Manbalar == {{Manbalar}} [[Turkum:Niderlandlar futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1951-yilda tugʻilganlar]] 1lqmlkz1ljzs0016t9bg3lf0z518q4e Janko Tipsarević 0 759021 2726521 2022-07-31T09:11:49Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1095645415|Janko Tipsarević]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Janko Tipsarević''' ( Serbian Cyrillic Tipsarević , {{IPA-hr|jâːŋko tipsǎːreʋitɕ|pron}} ; 1984 yil 22 iyunda tug'ilgan) - [[Serbiya|serbiyalik]] sobiq [[Tennis|tennischi]] . Uning karerasidagi eng yuqori yakkalik reytingi 2012-yil 2-aprelda erishilgan dunyoda 8-o‘rinni egallaydi. Faoliyati davomida u 4 marta ATP World Tour, bitta ATP dubl, uchta Fyuchers va 15 Challenger chempionligini qo'lga kiritdi. Tipsarevich shuningdek, 2001 yilgi Avstraliya Ochiq chempionatida ham o'smirlar chempionligini qo'lga kiritdi. U ikki marotaba hamyurti [[Novak Đoković|Novak Jokovichni]] mag‘lub etib, dunyoning 1-raqamli tennischisi ustidan ikki marta g‘alaba qozongan. Shuningdek, u kuchli 10talikdagi boshqa o'yinchilarga qarshi 13ta g'alabaga ega: [[Tomáš Berdych|Tomash Berdixga]] qarshi to'rtta g'alaba va [[Fernando González|Fernando Gonsales]], Mixail Yujni, Devid Ferrer, Jeyms Bleyk, Gael Monfils, Endi Marrey va Xuan Monakoga qarshi bittadan g'alaba. U dunyoning 1-raqamli tennischilari Karlos Moya, Marat Safin, Lleyton Xyuitt, [[Juan Carlos Ferrero|Xuan Karlos Ferrero]] va Endi Roddik ustidan g'alaba qozongan . Uning "Katta Dubulg'a" turniridagi eng yaxshi natijalari 2011 va 2012 yillarda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatida]] chorak finalga qadar yetib borgan. == Tennis karyerasi == Tipsarevich olti yoshida tennis o'ynashni boshladi va to'qqiz yoshida rossiyalik murabbiy Roman Savochkin bilan Nyu-Belgrad tennis klubida o'ynay boshladi. === Yoshligi === Yoshligida u 2001 yilda o'g'il bolalar o'rtasidagi yakkalik bahslarida g'olib chiqdi va o'sha yili 1-o'rinni egalladi (juftlikda 4-o'rin). === 2001–2004 === [[Fayl:Tipsarevic_2004_US_Open.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Tipsarevic_2004_US_Open.JPG/220px-Tipsarevic_2004_US_Open.JPG|thumb| Tipsarevich 2004 yilgi AQSh ochiq chempionatida]] 2001 yilda Yugoslaviya Devis Kubogi jamoasi a'zosi sifatida u II guruh chorak finalida Polshaga qarshi uchta o'yinda ham g'alaba qozonib, jamoaga 3:2 hisobida g'alaba qozonishga yordam berdi. Keyingi haftada u Belgradda o'zining birinchi marta fyuchers chempionligini qo'lga kiritdi. 2002-yilda u Meksikada ikkinchi fyuchers chempionligini qo'lga kiritdi. Germaniyadagi birinchi ATP Challenger turnirida g'alaba qozonganidan so'ng, u 2003 yilda Indianapolisda ATP Tour debyutini o'tkazdi. Birinchi raundda hamyurti serb Nenad Zimonjichni mag‘lub etib, ikkinchi davrada Yevgeniy Kafelnikovga to‘g‘ridan-to‘g‘ri mag‘lub bo‘ldi. Shuningdek, u [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatida]] saralash bosqichida " Katta Dubulg'a" turnirida debyut qildi. U birinchi davrada 20- raqamli Mark Filippoussisga yutqazdi. 2004-yilda saralash bosqichida u Fransiya Ochiq chempionati va Uimbldon musobaqalarida ilk bor maydonga tushdi va har birining birinchi bosqichida mag‘lub bo‘ldi. O'sha yilning oxirida u yakkalik bahslarida ikkita va juftlikda bir marta Challenger unvonini qo'lga kiritdi. === 2005–2006: Top 100 talikka kirish === Tipsarevich 2005 yilda 15 ta ATP turnirida ishtirok etgan va birinchi marta top 100 talikka kirgan. U Avstraliya ochiq chempionati va Fransiya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichiga ham chiqdi. U Avstraliya Ochiq chempionatida Dominik Xrbatiga yutqazdi, ammo [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garrosda]] uni mag'lub etishga muvaffaq bo'ldi. U, shuningdek, Tommi Xaas va Lu Yen Xsunni mag'lub etib, [[Wimbledon chempionati|Uimbldonning]] uchinchi bosqichiga chiqdi, ammo keyin Tomas Yoxanssonga yutqazdi. Juftlik bahslarida u “Napoli Challenger” chempionligini qo‘lga kiritish uchun Jiri Vanek bilan hamkorlik qildi. U, shuningdek, serb [[Novak Đoković|Novak Jokovich]] bilan Croatia Open Umag va Vetnam Open turnirida Markos Bagdatis bilan chorak finalga chiqdi. U 2006 yilni Jokovichdan keyin 2-raqamli serbiyalik tennischi sifatida yakunladi va u birinchi marta 65-oʻrinda kuchli 100talikka kirdi. U to'rtta Challenger unvonini qo'lga kiritdi va shu darajadagi 31-8 rekordini tuzdi. ATP turnirida u shvetsiyalik Robin Syoderlingga yutqazib, Nottingem Open turnirining chorak finaliga chiqdi. === 2007–2008: Top 50 talikka kirish === 2007 yil may oyida Zagreb Challenger chempionligini qo'lga kiritganidan so'ng, Tipsarevich ATP Tourda to'liq vaqt o'ynadi. U Fransiya Ochiq chempionatining uchinchi bosqichiga va Ordina Ochiq chempionatining chorak finaliga chiqdi. U, shuningdek, Uimbldonda to'rtinchi raundga chiqish orqali "Katta dubulg'a"dagi eng yaxshi ko'rsatkichiga erishdi. U besh setdagi dastlabki uchta o'yinning barchasida g'alaba qozondi va bu 1974 yildan beri birinchi marta kimdir Uimbldonda uchta ketma-ket besh setda g'alaba qozondi. U, shuningdek, Avstraliya Ochiq chempionati ikkinchi o'rinni egallagan [[Fernando González|Fernando Gonsales]] ustidan uchinchi raunddagi g'alabasida o'yin ochkosini saqlab qoldi. Oxir-oqibat u Fransiya ochiq chempionatining sobiq chempioni [[Juan Carlos Ferrero|Xuan Karlos Ferreroga]] to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennisnews.com/exclusive.php?pID=20945|sarlavha=Bob Larson's Tennis News - Official Tennis Newswire|ish=Bob Larson's Tennis News}}</ref> Bu g‘alaba u dunyoning 48-raqamiga ko‘tarilib, birinchi marta 50talik ro‘yxatiga kirdi. Tipsarević 2008-yilgi Avstraliya Ochiq chempionatining uchinchi raundida [[Roger Federer|Rojer Federerni]] 7-6, 6-7, 7-5, 1-6, 8-10 hisobida yutqazib, besh setga olib chiqdi. O'shanda Federer hech qachon 18 o'yindan iborat beshinchi setni o'ynamagan edi. O'yin yakunlanishi uchun to'rt yarim soat vaqt ketdi. Uning Avstraliya Ochiq chempionatining uchinchi raundiga chiqishdagi harakatlari Tipsarevichning reytingini 49-o'rindan 42-o'ringa ko'tardi. Uimbldon chempionatida Tipsarevich ikkinchi raundda oltinchi raqam ostida tasniflangan Endi Roddikni to'rt setda, 6-7, 7-5, 6-4, 7-6 hisobida mag'lub etdi. Bu uning kuchli o'ntalikdagi to'rtinchi g'alabasi edi. Shundan so‘ng, u 25-raqamli Dmitriy Tursunov ustidan g‘alaba qozonib, Uimbldonda ketma-ket ikkinchi 16-tur uchrashuvini o‘tkazdi. Keyin esa oyog‘idan olgan jarohati tufayli to‘rtinchi raundda Rayner Shyuttlerga yutqazib qo‘ydi. [[Fayl:Janko_Tipsarević_2008.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Janko_Tipsarevi%C4%87_2008.jpg/220px-Janko_Tipsarevi%C4%87_2008.jpg|thumb| Janko Tipsarevich 2008-yilgi G'arbiy va Janubiy ochiq chempionatida isinish]] === 2009: Birinchi ATP turnir finali === 2009 yil oktyabr oyida Moskvada bo'lib o'tgan Kreml kubogi turnirida u Daniel Köllerer, Kristof Rochus, [[Robby Ginepri|Robbi Ginepri]] (uchta uchrashuvda birinchi marta uni mag'lub etgan) va saralash bosqichidagi Ilya Marchenkoni yo'lda mag'lub etib, o'zining ilk ATP finaliga chiqdi. U finalda Mixail Yujniyga uch setda yutqazdi. Birinchi finalida umidsiz mag'lubiyatga uchraganiga qaramay, u keyingi haftaning o'zidayoq otib chiqdi, chunki u Bank Austria-TennisTrophy'da sakkizinchi raqam ostidagi Jon Isner, Maykl Berrer va uchinchi raqamli tennischilarni mag'lub etib, ketma-ket ikkinchi yarim finalga chiqdi (birinchi marta). Gaël Monfils, yo'lda. U yarim finalda Yurgen Melzerga 3 setda yutqazib qo'ydi, g'alabadan ikki ochko uzoqda. [[Fayl:Tipsarevic_DC10_C.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Tipsarevic_DC10_C.jpg/220px-Tipsarevic_DC10_C.jpg|right|thumb| 2010 Devis kubogi : Tipsarevich Chexiyaga qarshi o'yinda]] === 2010: Devis kubogi chempionligi === 2010-yilda u Chennai Openda yarim finalga qadar etib borib, mavsumni yaxshi boshladi, ammo yakuniy chempion [[Marin Čilić|Marin CHilichga]] yutqazdi. U Avstraliya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichiga chiqdi va Tommi Xaasga besh setda yutqazdi. U Zagreb Indoors va Rotterdamda bo‘lib o‘tgan ABN AMRO jahon tennis turnirining dastlabki bosqichlarida mag‘lub bo‘ldi. Dubay tennis chempionatida u dastlabki raundda Andreas Seppini mag'lub etdi, so'ngra o'z karerasidagi eng yaxshi g'alabasi uchun uchta setda uchinchi raqamli Endi Marreyni hayratda qoldirdi. O'shandan beri u Marreyni uch marta mag'lub etgan (hozirgi uchrashuvlarda 3:3 hisobida durang o'ynagan). Yirik g‘alabadan so‘ng dam olishga oz fursat qolib, chorak finalda yettinchi raqam ostida tasniflangan Mixail Yujniyga imkoniyatni boy berdi. Iyun oyida u Rosmalenda o'zining ikkinchi ATP turniri finaliga chiqdi. U yo'lda Jeremi [[Jérémy Chardy|Chardi]], [[Arnaud Clément|Arno Kleman]], Piter Luzak va amaldagi chempion Benjamin Bekkerni mag'lub etdi, faqat ikki setda formadagi Sergey Staxovskiyga yutqazdi. Tipsarevich US Open turnirida birinchi raundda Olivye Rochusni mag'lub etdi, keyin esa sobiq chempion va to'qqizinchi raqamda saralangan Endi Roddikni ikkinchi raundda to'rt setda mag'lub etib, katta xafa bo'ldi. U birinchi marta AQSh ochiq chempionatining uchinchi raundiga chiqqanida, u uch soatlik to'rt setterda Gael Monfilsga mag'lub bo'ldi. AQSh Ochiq chempionatidan so'ng Tipsarevich Serbiya uchun Devis Kubogida Tomash Berdix va Radek Shtepanek ustidan muhim g'alabaga erishdi va Novak Jokovichning o'rnini to'ldirdi. Bazelda Tipsarevich o'sha paytdagi dunyoning 2-raqamiga yutqazdi. Rojer Federer ikki setda. === 2011: Top-10 o'yinchi va birinchi ATP unvoniga aylanish === Tipsarević Chennayda yana mavsumni yaxshi boshladi, yarim finalga chiqdi, lekin uchta setda Xaver Malissega yutqazdi. Avstraliya Ochiq chempionatida Tipsarevich ikkinchi bosqichga chiqdi va Fernando Verdaskoga besh setda mag'lub bo'ldi, garchi ikki marta o'yinda qatnashgan va to'rtinchi setda o'yin ochkolarini saqlab qolgan bo'lsa ham, 6-2, 6-4, 4-6, 6-7, 0–6. Tipsarevich Memfisda o'ynagan va u erda chorak finalda yakuniy chempion Endi Roddikka yutqazgan. Uning navbatdagi turniri Delrey -Bichda bo'lib, u erda finalga chiqdi. Bu uning uchinchi ATP finali bo'ldi, lekin u birinchi setda 4:1 hisobida oldinda bo'lganiga qaramay, to'g'ridan-to'g'ri Xuan Martin del Potroga yutqazdi. Keyin u Indian Wells Masters musobaqasining ikkinchi raundiga chiqdi va Tobias Kamkeni to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etdi, ammo ikkinchi raundda Sem Kuerriga yutqazdi. Keyin Tipsarević Mayami Mastersda o'ynadi va to'rtinchi raundga chiqdi va u Robin Haase, Marin CHilich va Filipp Petzshnerni mag'lub etdi va Gilles Simonga yutqazdi. Monte-Karlo Masters musobaqasida Tipsaerevich birinchi raundda Felisiano Lopesdan mag'lub bo'ldi. U o'z uyida, Serbia Open musobaqasida ortga qaytdi va yarim finalga chiqdi. U Key Nishikori, [[Mischa Zverev]] va Somdev Devvarmanni mag'lub etib, vatandoshi Novak Jokovich bilan o'yinda maydonni tark etdi. [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garrosda]] u Rojer Federerga yutqazishdan oldin Brayan Dabul va Pere Ribani to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etib, uchinchi raundga chiqdi. Uning navbatdagi musobaqasi Qirolicha klublari chempionati bo'lib, u 1/8 finalga chiqdi va Blaj Kavchich va Maykl Rassellni mag'lub etib, ikki setda Endi Marreyga yutqazdi. Eastbourne International musobaqasida Tipsarevich finalga chiqdi. U Jeyms Uord, Mixail Kukushkin, Grigor Dimitrov va Key Nishikori ustidan g'alaba qozondi, keyin Andreas Seppiga yutqazdi va uchinchi setda 3-5 hisobida jarohat oldi. "Uimbldon"da hamon jarohatdan qiynalayotgan Tipsarevich birinchi raundda Ivo Karlovichga qarshi ikkinchi setda 1:3 hisobida nafaqaga chiqdi. Germaniya Ochiq chempionatida birinchi raundda xayrlashib, Xuan Monakodan mag'lub bo'ldi. Uning formasi Legg Mason Tennis Classicda yaxshilandi, u erda u chorak finalga chiqdi va Maykl Berrer va Grigor Dimitrovni mag'lub etdi, ammo yakuniy finalchi Gaël Monfilsga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. Rojers kubogida Tipsarevich ta'sirchan yugurib, Alexandro Falla, Fernando Verdasko, Ivan Dodig va Tomash Berdixni mag'lub etib, o'zining birinchi Masters seriyasining yarim finaliga chiqdi va u erda Mardi Fishga yutqazdi. Keyinchalik Tipsarevich birinchi marta top 20 talikka kirdi. Tipsarevich US Open turnirida Avgustin Gensse, Filipp Petsshner, Tomash Berdix va Xuan Karlos Ferreroni mag'lub etganidan so'ng o'zining birinchi "Katta Dubulg'a" chorak finaliga chiqdi, biroq chorak finalda Jokovichga yutqazib qo'ydi va to'rtinchi setda son jarohati tufayli nafaqaga chiqdi. Keyinchalik uning reytingi 13-o'ringa ko'tarildi. Serbiya va Argentina terma jamoalari o'rtasidagi Devis kubogi yarim final bahsida Tipsarevich ikkinchi yakkalik bahsida Xuan Martin del Potrodan uch setda mag'lub bo'ldi. Amaldagi chempion Serbiya Argentinaga qarshi o‘yinda 2:3 hisobida mag‘lub bo‘ldi. Kuala-Lumpurda bo‘lib o‘tgan Malayziya ochiq chempionatida u uchinchi raqam ostida tasniflangan edi. U birinchi raundda Flavio Cipollani mag'lub etdi. Chorak finalda u atigi to'rtta o'yin o'tkazdi, chunki [[Nikolay Davydenko]] nafaqaga chiqdi, chunki Tipsarevich 3:1 hisobida oldinda bo'ldi. Yarim finalda u Kei Nishikoriga qarshi o'zining mag'lubiyatsiz rekordini 5-0 ga oshirdi, chunki u uni to'g'ri setlarda yubordi. Finalda u beshta urinishda Markos Bagdatisni mag‘lub etib, ilk ATP chempionligini qo‘lga kiritdi. Tipsarevich Yaponiya ochiq chempionatida birinchi bosqichda Dmitriy Tursunovga, Shanxay Masters musobaqasida esa Felisiano Lopesga imkoniyatni boy berdi. U Moskvada bo‘lib o‘tgan Kreml kubogida to‘p surdi va chempionlik unvonini qo‘lga kiritdi. U Igor Kunitsinni mag'lub etdi, Dmitriy Tursunovdan o'z o'ch oldi va uyin favoriti Nikolay Davydenkoni mag'lub etdi va ikkinchi setda *4-5 davomida ketma-ket uchta set ochkosini saqlab qoldi va karerasining oltinchi finaliga chiqdi. . Tennis tarixidagi birinchi umumserb finalida Tipsarevich o'zining yaxshi do'sti, hamyurti va amaldagi chempion Viktor Troitkini ikki setda mag'lub etib, faoliyatidagi ikkinchi chempionlik unvonini qo'lga kiritdi. Keyingi haftada u Sankt-Peterburg ochiq chempionati finaliga chiqdi va uch setda xorvatiyalik Marin CHilichga yutqazdi. Muntazamligi tufayli va mag'lubiyatga qaramay, u o'sha yili ketma-ket Kreml kubogi va Sankt-Peterburg finaliga chiqqan dunyodagi birinchi tennischiga aylandi. Bazeldagi Swiss Indoors stadionida u Florian Mayerga qarshi dastlabki tur o'yinida jarohat olib, nafaqaga chiqdi. BNP Paribas Masters musobaqasida u ikkinchi davradagi dastlabki o'yinda kichik Aleks Bogomolovni mag'lub etib, faqat bir o'yinda mag'lub bo'ldi. Uchinchi raundda u birinchi setda 5-1, ikkinchisida esa 4-2 hisobidagi ustunlikni bekorga tashlab, besh uchrashuvda birinchi marta Tomash Berdixga yutqazdi. 22-noyabr kuni Endi Marrey ATP World Tour Finalsdan chiqishini e'lon qildi. Chunki Tipsarevich birinchi bo'lib muqobil bo'lgan, yil yakunidagi chempionatda debyut qilgan. Davra bosqichda A guruhida joylashgan Tipsarevich Berdixga qarshi durang o'ynadi va yaqinda Parijdagi mag'lubiyati uchun qasos olish imkoniyatiga ega bo'ldi. Janko o'yin nuqtasiga etib, uni deyarli mag'lub etdi. Og'riqli mag'lubiyatga to'sqinlik qilmay, u faoliyatidagi eng yaxshi mavsumni uslubda yakunladi, chunki u keyingi o'yinda dunyoning 1-raqamli o'yinchisi ustidan birinchi g'alabasi uchun yaqin do'sti Jokovichni mag'lub etib, faoliyatidagi eng yaxshi g'alabani qo'lga kiritdi. shuningdek, yil yakunlari bo'yicha chempionatdagi birinchi g'alabasi. Tipsarevich mavsumni karerasi bo'yicha dunyoning 9-raqamli reytingida yakunladi. === 2012 yil: Birinchi 10 talikni saqlab qolish === Tipsarevich 2012-yilni ATP Aircel Chennai Open musobaqasida boshladi, finalga chiqdi, ammo Milosh Raonichga yutqazdi. Avstraliya ochiq chempionatida Tipsarevich to'qqizinchi o'rinni egalladi. U birinchi raundda Dmitriy Tursunovni mag‘lub etdi, ikkinchi davrada Jeyms Dakvortga qarshi o‘yinda xuddi shu tarzda davom etdi. U oxir-oqibat uchinchi raundda 17-raqamli Richard Gasquetga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. Tipsarevich Mayami Masters musobaqasining chorak finaliga chiqdi va ikkinchi o'rinni egallagan Endi Marreyga yutqazdi va Mardi Fishdan o'tib, dunyoning 8-raqamiga ko'tarildi. Tipsarevich Devis kubogi chorak finalida Pragada gil ustida o'ynagan Chexiya bilan o'yinda Serbiyani himoya qildi. Tipsarevich o'zining yakkalik bahslarida Radek Shtepanekni besh setda mag'lub etib, uchta o'yin ochkosini saqlab qoldi, ammo to'rtinchi kauchukda Tomash Berdixga yiqilib, uch setda ham set ochkolarini yo'qotib, umumiy durangni 1:3 hisobida boy berdi. 2012 yil Monte-Karloda bo'lib o'tgan birinchi ATP Master Series 1000 loy musobaqasida u uchinchi raundda uchta setda Gilles Simonga yutqazishdan oldin Albert Montanésni mag'lub etdi. Madrid Ochiq chempionatida u birinchi raundda Federiko Delbonisni mag'lub etdi, undan keyin Gilles Simonga yutqazganligi uchun qasos oldi va uni besh uchrashuvda birinchi marta mag'lub etdi. Chorak finalda u dunyoning 1-raqamli Novak Jokovichni to'g'ridan-to'g'ri mag'lubiyatga uchratib, ustalar bahsida ikkinchi yarim finalga chiqdi va gil ustidagi birinchi o'yinda. Yarim finalda esa o‘sha vaqtdagi dunyoning 3-raqami Rojer Federerga ikki setda mag‘lub bo‘ldi. Rimda u dastlabki raundda Sten Vavrinkaga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. Tipsarević Fransiya Ochiq chempionatining to'rtinchi bosqichiga chiqdi va u erda [[Nicolás Almagro|Nikolas Almagroga]] yutqazdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Janko Tipsarevic |work=The Times Of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/sports/tennis/french-open-2012/top-stories/Almagro-reaches-French-quarterfinals-by-beating-Tipsarevic/articleshow/13818751.cms |access-date=4 June 2012}}</ref> Uimbldonda Yanko uchinchi bosqichga chiqdi va u erda to'rt setda Mixail Yujniyga yutqazdi. Tipsarevich belgiyalik Stiv Darsisni mag'lub etib, MercedesCup musobaqasining chorak finaliga yo'l oldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 July 2012 |title=Janko Tipsarevic storms into Mercedes Cup quarterfinals. |work=The Times Of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/sports/tennis/top-stories/Janko-Tipsarevic-storms-into-Mercedes-Cup-quarterfinals/articleshow/14831335.cms}}</ref> Chorak finalda u ikkinchi setda Byorn Fauni mag'lub etish uchun to'rtta o'yin ochkosini saqlab qoldi. Yarim finalda u [[Thomaz Bellucci|Tomaz Belluchchi]] ustidan g‘alaba qozonib, o‘zining birinchi loy kort finaliga chiqdi. Finalda u Xuan Monakoni uchta setda mag'lub etib, 2012 yildagi birinchi chempionlik unvonini qo'lga kiritdi (faoliyatidagi uchinchi). <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 July 2012 |title=Tipsarevic beats Monaco to win Mercedes Cup |work=The Times Of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/sports/tennis/top-stories/Tipsarevic-beats-Monaco-to-win-Mercedes-Cup/articleshow/14964836.cms}}</ref> Tipsarevich o'yinni Gstaadda davom ettirdi va u erda finalga chiqdi. Biroq u Tomaz Belluchchiga uch setda imkoniyatni boy berdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Unseeded Brazilian Thomaz Bellucci upsets Janko Tipsarevic to win the Swiss Open Title |url=https://www.washingtonpost.com/sports/unseeded-brazilian-thomaz-bellucci-upsets-janko-tipsarevic-to-win-swiss-open-title/2012/07/22/gJQAdqGD2W_story.html |access-date=23 July 2012}}</ref> Rojers kubogida u Mixail Youjni, Marin CHilich va Marsel Granollersni ortda qoldirib, uchinchi Masters yarim finaliga chiqdi, biroq ikki setda Jokovichga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://sports.yahoo.com/news/richard-gasquet-advances-rogers-cup-212000667--ten.html|sarlavha=Novak Djokovic advances to Rogers Cup final|kirish sanasi=12 August 2012}}</ref> Tipsarevich US Open turnirida o‘tgan yilgi ochkolarini muvaffaqiyatli himoya qildi va o‘z faoliyatida ikkinchi marta “Katta dubulg‘a” turnirining chorak finaliga chiqdi, u Ferrerda 4:1 va 0:30 hisobida 5 setda Devid Ferrerga yutqazdi. oxirgi to'plamda xizmat qiling. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Ferrer beats Tipsarevic in epic to reach US Open semis |work=The Times Of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/sports/tennis/us-open-2012/top-stories/Ferrer-beats-Tipsarevic-in-epic-to-reach-US-Open-semis/articleshow/16290051.cms |access-date=7 September 2012}}</ref> BNP Paribas Masters musobaqasida u uchinchi raundda Xuan Monakoni mag'lub etib, 2012 yilgi ATP World Tour final bosqichiga yakuniy yo'llanmani qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/News/Tennis/2012/11/Features/London-Finals-Tsonga-Tipsarevic-Qualify.aspx|sarlavha=Tsonga, Tipsarevic Clinch Final Two Berths at Barclays ATP World Tour Finals|kirish sanasi=1 November 2012}}</ref> U Yevropa vakili sifatida qit'alar to'qnashuvida g'olib chiqdi. 2012 yilgi mavsum davomida u eng yaxshi 10talikda qoldi. === 2013–2014: To'rtinchi ATP unvoni va jarohatlar qatori === Tipsarević o'z mavsumini o'tgan yilgidan bir qadam yaxshiroq borib, finalda kutilmagan finalchi Roberto Bautista-Agutni mag'lub etib, 2013 Aircel Chennai Open unvonini ko'tarish bilan boshladi. <ref>{{Veb manbasi|nashriyot=B92|url=http://www.b92.net/sport/tenis/vesti.php?yyyy=2013&mm=01&dd=06&nav_id=675103|sarlavha=Savršen početak, titula za Janka|sana=6 January 2013|kirish sanasi=6 January 2013|til=sr}}</ref> Avstraliya Ochiq chempionatida u Lleyton Xyuitt, Lukash Lako va [[Julien Benneteau|Julien Bennetoni]] mag'lub etib, ushbu turnirning eng yaxshi to'rtinchi raundiga chiqdi. U ikkinchi set oxirida oyog‘idan olgan jarohati tufayli faoliyatini [[Nicolás Almagro|yakunlagan Nikolas Almagroga]] yutqazdi. Fransiya ochiq chempionatida u qichqirgan muxlis bilan janjal bilan kechgan o'yinda Mixail Youjniyga uchinchi raundda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|nashriyot=Sports Illustrated|url=https://www.si.com/tennis/beyond-baseline/2013/06/03/janko-tipsarevic-swear-french-open-fans|sarlavha=Janko Tipsarevic apologizes for cursing at fans during French Open match|sana=3 June 2013}}</ref> Uimbldonda u birinchi davrada hamyurtimiz Viktor Troykiga yutqazdi. U AQSh Ochiq chempionatining to'rtinchi bosqichini o'tkazdi. 2014 yilda Tipsarevich Valensiyada olgan jarohati uchun Frankfurtda oyog'idan operatsiya qilingan edi. Operatsiya muvaffaqiyatli o'tdi va u tez orada faoliyatini davom ettirishga umid qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://inserbia.info/today/2014/05/janko-tipsarevic-operation-went-well/|sarlavha=Janko Tipsarevic: Operation went well - InSerbia Today|ish=inserbia.info}}</ref> === 2015: Jarohatdan qaytish va dam olish === 17 oylik harakatsizlikdan so'ng, Tipsarevich ATP World Tourga qaytdi va shunday dedi: "Mening maqsadim va orzuim kuchli 10talikka qaytish bo'lardi va behuda ko'p haftalarim yo'q". <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/News/Tennis/2015/4/14/Houston-Monday-Tipsarevic-Comeback.aspx|sarlavha=Tipsarevic Wasting No Time After Painful Injury Layoff|sana=6 April 2015|kirish sanasi=17 April 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150417001729/http://www.atpworldtour.com/News/Tennis/2015/4/14/Houston-Monday-Tipsarevic-Comeback.aspx|arxivsana=17 April 2015}}</ref> U o'z mavsumini mart oyida boshladi, Jokovich bilan Mayami Mastersda juftlik bahslarida hamkorlik qildi, Tipsarevich himoyalangan reyting (PR) yordamida kirgan edi. Bu juftlik birinchi davrada Robert Lindstedt va Yurgen Melzerga yaqin o‘yinda mag‘lub bo‘ldi. Aprel oyida Tipsarevich Xyustonda bo'lib o'tgan AQSH Clay Court chempionati uchun wild card oldi va u erda saralash bosqichidagi Gilerme Klezarni dastlabki bosqichda mag'lub etish uchun ikkita o'yin ochkosini saqlab qoldi. U buni beshinchi raqam ostidagi Santyago Jiraldoga mag'lub etdi. Juftlik bahslarida Tipsarevich va Filipp Petzshner birinchi o'rinni egallagan aka-uka Brayanlarga mag'lub bo'lishdi. Oyning oxirida Tipsarević Ruminiya ochiq chempionatida ishtirok etib, saralash bosqichidagi Tomas Fabbianoni mag'lub etdi. Ikkinchi raundda u birinchi raqamda saralangan Gilles Simonga mag'lub bo'ldi. BMW Open musobaqasida u Bernard Tomichni (27-jahon) mag'lub etdi, Viktor Estrella Burgos Keyingi tomonidan to'xtatilishidan oldin, may oyida unga Masters Madrid musobaqasi saralash bosqichi uchun jo'ker belgi berildi. Birinchi saralash bosqichida Tipsarevich uchinchi va 61-raqamli Vasek Pospisilni to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etdi, ammo keyingi saralash bosqichida 103-raqamli yosh Thanasi Kokkinakisga 2:1 hisobida yutqazdi. === 2016 yil === Oyog'idagi jarohati tufayli u Avstraliya Ochiq chempionatini tark etdi. U "Rolan Garros" va "Uimbldon"da birinchi davradan chiqishni boshdan kechirdi, biroq avgust oyida Xitoy Xalqaro Challenger musobaqasida g'alaba qozongan mavsumda jiddiy sur'at yaratdi. Natijada u jahon reytingida 160 pog‘onaga ko‘tarildi. U AQSh Ochiq chempionatida o'zining yangi formasini 29-o'rindosh Sem Kuerri ustidan to'rt setlik g'alaba bilan davom ettirdi, bu o'zining uch yil ichida birinchi yirik dubulg'a bahsidagi g'alabasini qo'lga kiritdi. === 2017: Top 60talikka qaytish === Aprelgacha himoyalanadigan ochkolari yo'q, Janko Bangkok Challenger I va II o'yinlarini o'ynab, bundan unumli foydalandi va u ikkalasida ham g'alaba qozondi. Bu ikki unvon uni ATP jahon reytingida 104-o‘ringa ko‘tarilishiga olib keldi. Janko o'zining birinchi turnirini ATP World Tourda o'tkazdi, o'shanda unga Kitodagi qur'a tashlash marosimida wild card berilgan. Deniel Gimeno-Traver 4:1 hisobida mag'lubiyatga uchragach, nafaqaga chiqqanidan so'ng, u birinchi tur o'yinida g'alaba qozondi. Biroq ikkinchi raundda Janko Tomaz Belluchchiga ikki tay-brek setida mag‘lub bo‘ldi. Argentina va Rio Open musobaqalarini erta tark etganiga qaramay, u ushbu turnirlarning yakuniy chempionlariga mag'lub bo'ldi. === 2018–19 yillar === 2015-yil may oyida uch haftalik davrni hisobga olmaganda, u 2000 yil sentyabr oyidan beri birinchi marta yakkalik o'yinlarida o'rinsiz qoldi. 2018-yil oxirida u butun yil davomida jarohati tufayli harakatsiz edi, shuning uchun reyting ochkolari nolga teng edi. Biroq, u 88-raqamli himoyalangan reytingga ega bo'ldi, bu unga avtomatik ravishda bir yil davomida Grand Slam musobaqalarida qatnashish huquqini berdi. Katta dubulg'a musobaqalarida to'g'ridan-to'g'ri ishtirok etish uchun u eng yaxshi 100ta reytingda o'z o'rnini saqlab qolish uchun kelasi yil davomida taxminan 500 reyting ochkosiga ega bo'lishi kerak edi. Shu tariqa u 2019 yilgi Avstraliya ochiq chempionatining asosiy to‘rida ishtirok etishini ma’lum qildi. <ref> He lost in the first round to Grigior Dimitrov in both the Australian Open and the French Open. </ref> == Devis kubogi == Tipsarevich 2000 yildan 2013 yilgacha har yili Serbiya Devis Kubogi jamoasida o'ynagan va oxirgi marta 2016 yilda o'ynagan. Uning o'ynagan vaqtida mamlakat 2003 yilgacha Yugoslaviya FR, 2003 yildan 2006 yilgacha Serbiya va Chernogoriya va 2006 yildan [[Serbiya]] nomi bilan tanilgan. 2010 yilda u Radek Shtepanek ustidan g‘alaba qozonib, 1:2 hisobida g‘alaba qozonib, Chexiya ustidan 3:2 hisobida durang o‘ynagan Serbiya jamoasini Devis Kubogining ilk tarixiy finaliga olib chiqishda qahramon bo‘ldi. Uning rekordi yakkalikda 34–15, juftlikda 7–3. Yana 2013 yilda u qahramon bo'ldi. Uning so'nggi turda kanadalik Vasek Pospisil ustidan qozongan g'alabasi Kanadaga qarshi 1:2 hisobidagi g'alabani yakunladi va Serbiya uchun ikkinchi finalga chiqdi. Kanadaga qarshi o'yin oldidan Tipsarevich [[Novak Đoković|Novak Jokovich]], Nenad Zimonjich va [[Slobodan Živojinović|Slobodan Jivojinovich]] bilan birgalikda o'z mamlakatini musobaqada ko'rsatishda uzoq vaqt fidoyilik ko'rsatgan tennischilarga beriladigan Devis kubogi majburiyat mukofotini oldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=14 September 2013 |title=Davis Cup - Djokovic headlines Commitment Award recipients |publisher=DavisCup.com |url=https://www.daviscup.com/en/news/articles/djokovic-headlines-commitment-award-recipients.aspx}}</ref> == Shaxsiy hayoti == Tipsarević Serbiyaning [[Belgrad]] shahrida (o'sha paytda Yugoslaviya SFR ) tug'ilgan. Uning otasi Pavle professor, onasi Vesna esa uy bekasi. Uning Velko (Veljko) ismli ukasi ham bor. U o'rta maktabni tugatdi va 2006 yilda [[Belgrad universiteti|Belgrad universitetida]] sport menejmenti bo'yicha diplom oldi. Sharhlovchilar va matbuot ko'pincha uning klassik adabiyotga bo'lgan muhabbatini yuqori darajadagi sportchi uchun g'ayrioddiy narsa deb ta'kidlaydi. Uning chap qo'lida [[Fyodor Dostoyevskiy|Dostoyevskiydan]] ("Go'zallik dunyoni qutqaradi", ''"Ahmoq'' "dan) yapon tilida tatuirovka qilingan iqtibos bor. Uning o'ng qo'lida yaponcha tatuirovka bor, bu katakanada otasi, onasi, ukasi va o'zi ismlarining birinchi ikki harfini ifodalaydi. US Open diktorlari Ted Robinson va [[John Patrick McEnroe|Jon Makenroning]] so'zlariga ko'ra, uning orqa tomonida [[Arthur Schopenhauer|Artur Shopengauerdan]] iqtibosning tatuirovkasi ham bor. U 2007 yildan beri Biljana Šešević (Bijjana Sheshević) bilan munosabatda bo'lgan va ular 2010 yil 4 iyulda turmush qurishgan. Ularning birinchi farzandi, qizi Emili 2014 yil 17 yanvarda tug'ilgan. Ularning 2020-yil 23-mayda tug‘ilgan Noa ismli o‘g‘li ham bor. Uning rafiqasi singlisi Jovana boshqa sobiq 10 nafar tennischi Rayner Shyuttlerga uylangan. <ref name="Baby Girl">{{Yangiliklar manbasi |date=20 January 2014 |title=Janko becomes father to baby girl |publisher=jtipsarevic.com |url=http://jtipsarevic.com/news/janko-becomes-father-to-baby-girl/ |url-status=dead |access-date=20 January 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140202144144/http://jtipsarevic.com/news/janko-becomes-father-to-baby-girl/ |archive-date=2 February 2014}}</ref> Tipsarevich DJingni yaxshi ko'radi va shuningdek, [[FC Barcelona|"Barselona"]] futbol klubining muxlisidir. 2011 yil mart oyida Tipsarevich ateist bo'lsa-da, Muqaddas Kitobni o'qishini va dinga qiziqishini aytdi. == Unvonlari == Janko o'tmishda Tecnifibre, [[Fila]], [[Oakley]], Tennis Flex, Extreme Intimo, <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Sponsors |publisher=jtipsarevic.com |url=http://jtipsarevic.com/sponsors/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120403135218/http://jtipsarevic.com/sponsors/ |archive-date=3 April 2012}}</ref> Trion:Z/ Colantotte, Instaforex, Telekom Srbija tomonidan homiylik qilgan yoki homiylik qilgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Sponsors |publisher=jtipsarevic.com |url=http://jtipsarevic.com/sponsors/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130826204629/http://jtipsarevic.com/sponsors/ |archive-date=26 August 2013}}</ref> == Muhim finallar == === Masters 1000 final === ==== Juftlik: 1 (0–1) ==== {| class="wikitable" !Natija ! Yil ! width="150" | Chempionat ! Yuzaki ! width="170" | Hamkor ! width="170" | Raqiblar ! width="120" | Hisob |- bgcolor="ebc2af" | bgcolor="FFA07A" | Ikkinchi o'rin egasi | 2012 yil | Rim ustalari | Loy |{{flagicon|POL}} [[:en:Łukasz_Kubot|Łukasz Kubot]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Marcel_Granollers|Marcel Granollers]] {{flagicon|ESP}} [[:en:Marc_López|Marc López]] | 3–6, 2–6 |} == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 11 (4 ta unvon, 7 ta ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" !Turnirlar |- bgcolor="#f3e6d7" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- bgcolor="#e9e9e9" | ATP World Tour Masters 1000 (0–0) |- bgcolor="#d4f1c5" | ATP World Tour 500 Series (0–0) |- | ATP World Tour 250 Series (4–7) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (3–4) |- | Loy (1–1) |- | Oʻt (0–2) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="wikitable" !Natija ! W–L ! Sana ! Turnir ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 0–1 | 2009 yil oktyabr | Kreml kubogi, Rossiya | Qattiq (i) |{{flagicon|RUS}} [[:en:Mikhail_Youzhny|Mikhail Youzhny]] | 7–6 <sup>(7–5)</sup>, 0–6, 4–6 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 0–2 | 2010 yil iyun | Rosmalen chempionati, Niderlandiya | O't |{{flagicon|UKR}} [[:en:Sergiy_Stakhovsky|Sergiy Stakhovsky]] | 3–6, 0–6 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 0–3 | 2011 yil fevral | Delray Beach Open, AQSH | Qattiq |{{flagicon|ARG}} [[:en:Juan_Martín_del_Potro|Juan Martín del Potro]] | 4–6, 4–6 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 0–4 | 2011 yil iyun | Aegon International, Buyuk Britaniya | O't |{{flagicon|ITA}} [[:en:Andreas_Seppi|Andreas Seppi]] | 6–7 <sup>(5–7)</sup>, 6–3, 3–5 ret. |- | bgcolor="98FB98" | G'olib | 1–4 | 2011 yil oktyabr | Kuala-Lumpur, Malayziya | Qattiq (i) |{{flagicon|CYP}} [[:en:Marcos_Baghdatis|Marcos Baghdatis]] | 6–4, 7–5 |- | bgcolor="98FB98" | G'olib | 2–4 | 2011 yil oktyabr | Kreml kubogi, Rossiya | Qattiq (i) |{{flagicon|SRB}} [[:en:Viktor_Troicki|Viktor Troicki]] | 6–4, 6–2 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 2–5 | 2011 yil oktyabr | Peterburg Open, Rossiya | Qattiq (i) |{{flagicon|CRO}} [[:en:Marin_Čilić|Marin Čilić]] | 3–6, 6–3, 2–6 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 2–6 | 2012 yil yanvar | Chennai Open, Hindiston | Qattiq |{{flagicon|CAN}} [[:en:Milos_Raonic|Milos Raonic]] | 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 6–7 <sup>(4–7)</sup>, 6–7 <sup>(4–7)</sup> |- | bgcolor="98FB98" | G'olib | 3–6 | 2012 yil iyul | Shtutgart ochiq, Germaniya | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Juan_Mónaco|Juan Mónaco]] | 6–4, 5–7, 6–3 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 3–7 | 2012 yil iyul | Gstaad, Shveytsariya | Loy |{{flagicon|BRA}} [[:en:Thomaz_Bellucci|Thomaz Bellucci]] | 7–6 <sup>(8–6)</sup>, 4–6, 2–6 |- | bgcolor="98FB98" | G'olib | 4–7 | 2013 yil yanvar | Chennai Open, Hindiston | Qattiq |{{flagicon|ESP}} [[:en:Roberto_Bautista-Agut|Roberto Bautista-Agut]] | 3–6, 6–1, 6–3 |} === Juftlik: 4 (1–3) === {| | {| class="wikitable" !Turnirlar |- bgcolor="#f3e6d7" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- bgcolor="#e9e9e9" | ATP World Tour Masters 1000 (0–1) |- bgcolor="#d4f1c5" | ATP World Tour 500 Series (0–0) |- | ATP World Tour 250 Series (1–2) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (1–2) |- | Loy (0–1) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="wikitable" !Natija ! W–L ! Sana ! Turnir !Qoplama ! Hamkor ! Raqiblar ! Hisob |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 0–1 | 2010 yil yanvar | Chennai Open, Hindiston | Qattiq |{{flagicon|TPE}} [[:en:Lu_Yen-hsun|Lu Yen-hsun]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Marcel_Granollers|Marcel Granollers]] {{flagicon|ESP}} [[:en:Santiago_Ventura_Bertomeu|Santiago Ventura]] | 5–7, 2–6 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 0–2 | 2010 yil oktyabr | Kreml kubogi, Moskva | Qattiq |{{flagicon|SRB|2004}} [[:en:Viktor_Troicki|Viktor Troicki]] |{{flagicon|RUS}} [[:en:Igor_Kunitsyn|Igor Kunitsyn]] {{flagicon|RUS}} [[:en:Dmitry_Tursunov|Dmitry Tursunov]] | 6–7 <sup>(6–8)</sup>, 3–6 |- | bgcolor="98FB98" | G'olib | 1–2 | 2012 yil yanvar | Chennai Open, Hindiston | Qattiq |{{flagicon|IND}} [[:en:Leander_Paes|Leander Paes]] |{{flagicon|ISR}} [[:en:Jonathan_Erlich|Jonathan Erlich]] {{flagicon|ISR}} [[:en:Andy_Ram|Andy Ram]] | 6–4, 6–4 |- bgcolor="#e9e9e9" | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 1–3 | 2012 yil may | Italiya ochiq chempionati, Rim | Loy |{{flagicon|POL}} [[:en:Łukasz_Kubot|Łukasz Kubot]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Marcel_Granollers|Marcel Granollers]] {{flagicon|ESP}} [[:en:Marc_López|Marc López]] | 3–6, 2–6 |} == Jamoaviy musobaqa finallari: 3 (3–0) == {| class="sortable wikitable" !Natija !No ! width="125" | Sana ! width="200" | Jamoa raqobati !Qoplama ! width="180" | Hamkor/jamoa ! width="180" | Raqiblar ! Hisob |- | bgcolor="98FB98" | G'olib | 1. | 2009 yil 23 may | Jahon terma jamoasi kubogi, Dyusseldorf | Loy |{{flagicon|SRB|2004}} [[:en:Viktor_Troicki|Viktor Troicki]] {{flagicon|SRB|2004}} [[:en:Nenad_Zimonjić|Nenad Zimonjić]] |{{flagicon|GER}} [[:en:Rainer_Schüttler|Rainer Schüttler]] {{flagicon|GER}} [[:en:Philipp_Kohlschreiber|Philipp Kohlschreiber]] {{flagicon|GER}} [[:en:Nicolas_Kiefer|Nicolas Kiefer]] {{flagicon|GER}} [[:en:Mischa_Zverev|Mischa Zverev]] | 2–1 |- | bgcolor="98FB98" | G'olib | 2. | 2010 yil 3-5 dekabr | Devis kubogi, Belgrad | Qattiq (i) |{{flagicon|SRB}} [[:en:Novak_Djokovic|Novak Djokovic]] {{flagicon|SRB}} Viktor Troicki {{flagicon|SRB}} Nenad Zimonjić |{{flagicon|FRA}} [[:en:Gaël_Monfils|Gaël Monfils]] {{flagicon|FRA}} [[:en:Michaël_Llodra|Michaël Llodra]] {{flagicon|FRA}} [[:en:Arnaud_Clément|Arnaud Clément]] {{flagicon|FRA}} [[:en:Gilles_Simon|Gilles Simon]] | 3–2 |- | bgcolor="98FB98" | G'olib | 3. | 2012 yil 21 may | Jahon terma jamoasi kubogi, Dyusseldorf | Loy |{{flagicon|SRB}} Viktor Troicki {{flagicon|SRB}} Nenad Zimonjić {{flagicon|SRB}} [[:en:Miki_Janković|Miki Janković]] |{{flagicon|CZE}} [[:en:Tomáš_Berdych|Tomáš Berdych]] {{flagicon|CZE}} [[:en:Radek_Štěpánek|Radek Štěpánek]] {{flagicon|CZE}} [[:en:František_Čermák|František Čermák]] | 3–0 |} == Yoshlar o‘rtasidagi “Katta dubulg‘a” finali == === O‘g‘il bolalar o‘rtasidagi yakkalik (1 ta nom) === {| class="sortable wikitable" !Natija ! Yil ! width="180" | Chempionat !Qoplama ! width="180" | Raqib ! width="140" | Hisob |- style="background:#ffffcc;&quot;" | bgcolor="98FB98" | G'olib | 2001 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Qattiq |{{flagicon|TPE}} [[:en:Wang_Yeu-tzuoo|Wang Yeu-tzuoo]] | 3–6, 7–5, 6–0 |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:90%" !Turnirlar !2000 !2001 !2002 !2003 !2004 !2005 !2006 !2007 !2008 !2009 !2010 !2011 !2012 !2013 !2014 !2015 !2016 !2017 !2018 !2019 !SR !W–L !Win% |- | colspan="24" align="left" |'''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |A |A |Q1 | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |4R |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |{{Nobr|0 / 10}} |12–10 |55% |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A |Q3 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 13 |12–13 |48% |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A |Q2 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R |0 / 14 |12–14 |46% |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |4R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 14 |16–14 |53% |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0–0 |0–0 |0–0 |0–1 |0–3 |4–4 |1–3 |6–4 |5–4 |4–4 |3–4 |7–4 |11–4 |8–4 |0–0 |0–2 |1–3 |1–3 |0–0 |1–4 |0 / 51 |52–51 |50% |- | align="left" |Reyting | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |- | align="left" |ATP Finals | colspan="11" |did not qualify | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="afeeee" |RR | colspan="7" |did not qualify |0 / 2 |1–4 |20% |- | colspan="24" align="left" |'''National representation''' |- | align="left" |Summer Olympics |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held | bgcolor="afeeee" |2R | colspan="3" style="color:#767676" |not held | bgcolor="afeeee" |3R | colspan="3" style="color:#767676" |not held |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held |0 / 2 |3–2 |60% |- | align="left" |Davis Cup | bgcolor="ecf2ff" |Z3 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z1 | bgcolor="ecf2ff" |PO | bgcolor="ecf2ff" |PO | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwBDM">W</b></nowiki> | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="thistle" |F |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |1 / 8 |34–15 |69% |- | align="left" |World Team Cup |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwBFM">W</b></nowiki> |A | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwBFk">W</b></nowiki> | colspan="7" style="color:#767676" |not held |2 / 3 |8–2 |80% |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |1–0 |2–1 |1–1 |4–2 |4–0 |4–0 |2–3 |2–1 |2–1 |4–2 |4–2 |8–2 |5–2 |1–1 |0–0 |0–0 |1–1 |0–0 |0–0 |0–0 |3 / 12 |45–19 |70% |- | colspan="24" align="left" |'''ATP Tour Masters 1000''' |- | align="left" |{{Nobr|[[Indian Wells Masters]]}} |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A |0 / 8 |5–8 |38% |- | align="left" |Miami Open |A |A |A |A |A |A |Q1 | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |4R |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |0 / 8 |16–8 |67% |- | align="left" |{{Nobr|[[Monte-Carlo Masters]]}} |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A |0 / 5 |4–5 |44% |- | align="left" |Madrid Open<sup>1</sup> |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R |A |Q2 |A |A |A |A |0 / 4 |5–4 |56% |- | align="left" |Italian Open |A |A |A |A |A |A |A |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A |A |0 / 4 |1–4 |20% |- | align="left" |Canadian Open |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |0 / 6 |7–6 |54% |- | align="left" |Cincinnati Masters |A |A |A |A |A |Q1 |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |0 / 5 |2–5 |29% |- | align="left" |Shanghai Masters<sup>2</sup> |A |A |A |A |A |A |A |A |Q1 |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |0 / 5 |3–5 |37% |- | align="left" |Paris Masters |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A |A |A |A |A |A |0 / 5 |4–5 |44% |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |1–2 |4–3 |8–8 |4–5 |1–5 |10–7 |14–9 |3–7 |0–0 |0–1 |1–1 |0–1 |0–0 |1–1 |0 / 50 |47–50 |48% |- | colspan="25" align="left" |Karyera statistikasi |- ! !2000 !2001 !2002 !2003 !2004 !2005 !2006 !2007 !2008 !2009 !2010 !2011 !2012 !2013 !2014 !2015 !2016 !2017 !2018 !2019 ! colspan="3" |Career |- bgcolor="efefef" | align="left" |Turnirlar |0 |0 |0 |2 |7 |15 |17 |21 |22 |23 |22 |26 |26 |24 |0 |7 |10 |12 |0 |11 | colspan="3" |245 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Bahslar |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |2 |1 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="3" |4 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Finallar |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |1 |5 |3 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="3" |11 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0–0 |2–0 |1–1 |5–4 |5–7 |11–15 |10–20 |19–22 |26–21 |30–25 |25–23 |54–26 |57–28 |20–24 |0–0 |3–7 |8–11 |5–12 |0–0 |7–11 | colspan="3" |288–257 |- bgcolor="efefef" | style="text-align:left" |G`alaba % |– |100% |50% |56% |42% |42% |33% |46% |55% |55% |52% |68% |67% |45% |– |30% |44% |29% |– |39% | colspan="3" |{{tennis win percentage|won=288|lost=257}} |- bgcolor="efefef" | align="left" |Reyting |1078 |636 |183 |161 |117 |139 |64 |52 |49 |38 |49 | bgcolor="eee8aa" |9 | bgcolor="eee8aa" |9 |36 |– |410 |144 |105 |– |219 | colspan="3" |{{Tooltip|'''$8,616,024'''|Career Prize Money – Singles & Doubles combined}} |} <sup>1</sup> Gamburg Masters (tashqi gil) sifatida 2008 yilgacha, Madrid Masters (tashqi gil) 2009 - hozirgi kungacha.<sup>2</sup> Shtutgart Masters (indoor hard) 2001 yilgacha, Madrid Masters (indoor hard) 2002–08 va Shanxay Masters (ochiq havoda) 2009 - hozirgi kungacha.<sup>3</sup> Katta dubulg'a va ATP World Tour asosiy to'r o'yinlari va Yozgi Olimpiya o'yinlaridagi chiqishlar. <sup>4</sup> Katta dubulg'a, ATP World Tour, Yozgi Olimpiya o'yinlari, Devis Kubogi va Jahon Jamoa Kubogidagi o'yinlar . === Juftliklar bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:90%" !Turnirlar !2000 !2001 !2002 !2003 !2004 !2005 !2006 !2007 !2008 !2009 !2010 !2011 !2012 !2013 !2014 !2015 !2016 !2017 !2018 !2019 !SR !W–L |- | colspan="23" align="left" |'''Grand Slam turnirlar''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 5 |2–5 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |0 / 6 |9–6 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |3R |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 7 |3–7 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 7 |3–7 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |2–2 |0–3 |4–3 |2–2 |2–3 |3–2 |0–0 |0–0 |0–0 |0–2 |1–3 |0–2 |0–0 |3–3 |0 / 25 |17–25 |- | colspan="23" align="left" | |- | align="left" |Summer Olympics |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held | bgcolor="ffebcd" |QF | colspan="3" style="color:#767676" |not held |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held |0 / 1 |2–1 |- | align="left" |Davis Cup | bgcolor="ecf2ff" |Z3 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z1 | bgcolor="ecf2ff" |PO | bgcolor="ecf2ff" |PO | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB2g">W</b></nowiki> | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="thistle" |F |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |1 / 8 |8–4 |- | align="left" |World Team Cup |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB4c">W</b></nowiki> |A | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB40">W</b></nowiki> | colspan="7" style="color:#767676" |not held |2 / 3 |1–2 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |4–0 |1–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–1 |0–0 |0–0 |1–0 |1–1 |0–2 |3–2 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |1–1 |3 / 12 |11–7 |- | colspan="23" align="left" |'''ATP Tour Masters 1000''' |- | align="left" |{{Nobr|[[Indian Wells Masters]]}} |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A |A |A |A |A |0 / 3 |3–2 |- | align="left" |Miami Open |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |0 / 4 |6–4 |- | align="left" |{{Nobr|[[Monte-Carlo Masters]]}} |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A |A |0 / 2 |0–2 |- | align="left" |Madrid Open<sup>1</sup> |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 0 |0–0 |- | align="left" |Italian Open |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="thistle" |F |A |A |A |A |A |A |A |0 / 2 |5–2 |- | align="left" |Canadian Open |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="yellow" |SF |A |A |A |A |0 / 3 |4–3 |- | align="left" |Cincinnati Masters |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 6 |1–4 |- | align="left" |Shanghai Masters<sup>2</sup> |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 2 |2–2 |- | align="left" |Paris Masters |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 0 |0–0 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |3–3 |5–6 |7–2 |3–5 |0–0 |3–2 |0–0 |0–0 |0–0 |0–1 |0 / 22 |21–19 |- | colspan="25" align="left" |Karyera statistikasi |- ! !2000 !2001 !2002 !2003 !2004 !2005 !2006 !2007 !2008 !2009 !2010 !2011 !2012 !2013 !2014 !2015 !2016 !2017 !2018 !2019 ! colspan="3" |Career |- bgcolor="efefef" | align="left" |Turnirlar |0 |0 |0 |0 |0 |2 |6 |11 |9 |7 |17 |12 |11 |8 |0 |6 |6 |4 |0 |5 | colspan="3" |104 |- bgcolor="efefef" |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Bahslar/Finallar |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 2 |0 / 0 |1 / 2 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 | colspan="3" |1 / 4 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0–0 |1–0 |0–0 |0–0 |0–0 |2–1 |3–7 |1–11 |5–8 |6–7 |18–17 |11–14 |19–9 |4–7 |0–0 |3–6 |2–6 |0–4 |0–0 |4–6 | colspan="3" |79–103 |- style="background:#efefef;" | align="left" |Reyting |– |– |456 |402 |242 |312 |206 |470 |125 |192 |70 |85 |54 |236 |– |200 |418 |– |– |187 | colspan="3" |{{tennis win percentage|won=79|lost=103}} |} == Eng yaxshi 10ta o'yinchiga qarshi rekord == Tipsarevichning kuchli shrift bilan 1- o'rinni egallaganlar bilan birinchi o'ntalikka kirganlarga qarshi o'yin rekordi.  {{Div col|colwidth=18em}} * {{flagicon|JPN}} [[Kei Nishikori]] 5–0 * {{flagicon|ESP}} [[Fernando Verdasco]] 5–2 * {{flagicon|CZE}} [[Tomáš Berdych]] 5–3 * {{flagicon|BUL}} [[Grigor Dimitrov]] 4–3 *{{flagicon|FRA}} [[Arnaud Clément]] 3–1 *{{flagicon|CZE}} [[Radek Štěpánek]] 3–1 * {{flagicon|ARG}} [[David Nalbandian]] 3–2 *{{flagicon|ARG}} [[Juan Monaco]] 3–3 * {{flagicon|UK}} '''[[Andy Murray]]''' 3–5 *{{flagicon|RUS}} [[Mikhail Youzhny]] 3–5 * {{flagicon|ITA}} [[Fabio Fognini]] 2–0 *{{flagicon|BEL}} [[David Goffin]] 2–0 * {{flagicon|THA}} [[Paradorn Srichaphan]] 2–0 * {{flagicon|CYP}} [[Marcos Baghdatis]] 2–2 * {{flagicon|LAT}} [[Ernests Gulbis]] 2–2 * {{flagicon|CRO}} [[Ivan Ljubičić]] 2–2 * {{flagicon|USA}} '''[[Andy Roddick]]''' 2–2 * {{flagicon|RUS}} [[Nikolay Davydenko]] 2–3 * {{flagicon|AUS}} '''[[Lleyton Hewitt]]''' 2–3 * {{flagicon|FRA}} [[Gaël Monfils]] 2–4 * {{flagicon|SRB}} '''[[Novak Djokovic]]''' 2–5 * {{flagicon|CRO}} [[Marin Čilić]] 2–8 * {{flagicon|FRA}} [[Gilles Simon]] 2–9 * {{flagicon|USA}} [[James Blake (tennis)|James Blake]] 1–0 *{{flagicon|USA}} [[Jack Sock]] 1–0 *{{flagicon|USA}} [[John Isner]] 1–1 *{{flagicon|ECU}} [[Nicolas Lapentti]] 1–1 *{{flagicon|AUT}} [[Jürgen Melzer]] 1–1 * {{flagicon|ESP}} '''[[Carlos Moyá]]''' 1–1 *{{flagicon|RUS}} '''[[Marat Safin]]''' 1–1 * {{flagicon|RSA}} [[Kevin Anderson (tennis)|Kevin Anderson]] 1–2 *{{flagicon|ESP}} '''[[Juan Carlos Ferrero]]''' 1–2 * {{flagicon|SWE}} [[Thomas Johansson]] 1–2 * {{flagicon|ESP}} [[Roberto Bautista Agut]] 1–3 * {{flagicon|CHL}} [[Fernando González]] 1–3 *{{flagicon|GER}} [[Tommy Haas]] 1–3 *{{flagicon|USA}} [[Mardy Fish]] 1–4 * {{flagicon|ESP}} [[David Ferrer]] 1–6 *{{flagicon|ESP}} [[Pablo Carreño Busta]] 0–1 * {{flagicon|RUS}} '''[[Yevgeny Kafelnikov]]''' 0–1 * {{flagicon|RUS}} [[Karen Khachanov]] 0–1 * {{flagicon|AUS}} [[Mark Philippoussis]] 0–1 * {{flagicon|UK}} [[Greg Rusedski]] 0–1 *{{flagicon|GER}} [[Rainer Schüttler]] 0–1 * {{flagicon|ARG}} [[Diego Schwartzman]] 0–1 *{{flagicon|AUT}} [[Dominic Thiem]] 0–1 * {{flagicon|FRA}} [[Jo-Wilfried Tsonga]] 0–1 * {{flagicon|SUI}} [[Stan Wawrinka]] 0–1 * {{flagicon|ESP}} [[Nicolas Almagro]] 0–2 *{{flagicon|CHI}} [[Nicolas Massu]] 0–2 * {{flagicon|ARG}} [[Mariano Puerta]] 0–2 *{{flagicon|ESP}} [[Tommy Robredo]] 0–2 *{{flagicon|SWE}} [[Robin Söderling]] 0–2 *{{flagicon|FRA}} [[Richard Gasquet]] 0–3 * {{flagicon|ESP}} '''[[Rafael Nadal]]''' 0–3 * {{flagicon|ARG}} [[Juan Martín del Potro]] 0–4 * {{flagicon|CAN}} [[Milos Raonic]] 0–5 * {{flagicon|SUI}} '''[[Roger Federer]]''' 0–6 {{div col end}} == Eng yaxshi 10 o'yinchi ustidan g'alaba qozonadi == * U o'yin o'tkazilgan vaqtda eng yaxshi 10 o'rinda bo'lgan tennischilarga nisbatan 15–47 (24,2%) rekordiga ega. {| class="wikitable" style="font-size:96%" !Mavsum ! 2002 yil ! 2003 yil ! 2004 yil ! 2005 yil ! 2006 yil ! 2007 yil ! 2008 yil ! 2009 yil ! 2010 yil ! 2011 yil ! 2012 yil ! 2013 yil ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! Jami |- align="center" | align="left" | G'alaba qozondi | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 4 | 1 | 3 | 3 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | '''15''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! width="180" |O`yinchi !Reyting ! width="200" |Turnir !Rd !Hisob |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2007''' |- |1. |{{flagicon|CHI}} [[:en:Fernando_González|Fernando González]] | bgcolor="EEE8AA" |6 | bgcolor="f3e6d7" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]], UK | bgcolor="afeeee" |3R |6–3, 3–6, 6–3, 4–6, 8–6 |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2008''' |- |2. |{{flagicon|RUS}} [[:en:Mikhail_Youzhny|Mikhail Youzhny]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="d4f1c5" |Rotterdam, Netherlands | bgcolor="afeeee" |1R |7–6<sup>(7–3)</sup>, 6–2 |- |3. |{{flagicon|USA}} [[:en:James_Blake_(tennis)|James Blake]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="e9e9e9" |Hamburg, Germany | bgcolor="afeeee" |2R |4–6, 6–3, 6–3 |- |4. |{{flagicon|USA}} [[:en:Andy_Roddick|Andy Roddick]] | bgcolor="EEE8AA" |6 | bgcolor="f3e6d7" |Wimbledon, UK | bgcolor="afeeee" |2R |6–7<sup>(5–7)</sup>, 7–5, 6–4, 7–6<sup>(7–4)</sup> |- |5. |{{flagicon|ESP}} [[:en:David_Ferrer|David Ferrer]] | bgcolor="EEE8AA" |4 | bgcolor="gold" |Olympic Games, Beijing | bgcolor="afeeee" |1R |7–6<sup>(10–8)</sup>, 6–2 |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2009''' |- |6. |{{flagicon|FRA}} [[:en:Gaël_Monfils|Gaël Monfils]] | bgcolor="EEE8AA" |10 | bgcolor="e9e9e9" |Monte Carlo, Monaco | bgcolor="afeeee" |1R |6–3, 6–1 |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2010''' |- |7. |{{flagicon|GBR}} [[:en:Andy_Murray|Andy Murray]] | bgcolor="EEE8AA" |4 | bgcolor="d4f1c5" |Dubai, United Arab Emirates | bgcolor="afeeee" |1R |7–6<sup>(7–3)</sup>, 4–6, 6–4 |- |8. |{{flagicon|USA}} Andy Roddick | bgcolor="EEE8AA" |9 | bgcolor="f3e6d7" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]], New York | bgcolor="afeeee" |2R |3–6, 7–5, 6–3, 7–6<sup>(7–4)</sup> |- |9. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Tomáš_Berdych|Tomáš Berdych]] | bgcolor="EEE8AA" |7 | bgcolor="ecf2ff" |Davis Cup, Belgrade | bgcolor="afeeee" |RR |7–5, 6–2, 2–6, 7–6<sup>(7–5)</sup> |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2011''' |- |10. |{{flagicon|CZE}} Tomáš Berdych | bgcolor="EEE8AA" |9 | bgcolor="e9e9e9" |Montreal, Canada | bgcolor="ffebcd" |QF |6–3, 6–1 |- |11. |{{flagicon|CZE}} Tomáš Berdych | bgcolor="EEE8AA" |9 | bgcolor="f3e6d7" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]], New York | bgcolor="afeeee" |3R |6–4, 5–0 ret. |- |12. |{{flagicon|SRB}} [[:en:Novak_Djokovic|Novak Djokovic]] | bgcolor="lime" |1 | bgcolor="FFFF99" |ATP World Tour Finals, London | bgcolor="afeeee" |RR |3–6, 6–3, 6–3 |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2012''' |- |13. |{{flagicon|SRB}} Novak Djokovic | bgcolor="lime" |1 | bgcolor="e9e9e9" |Madrid, Spain | bgcolor="ffebcd" |QF |7–6<sup>(7–2)</sup>, 6–3 |- |14. |{{flagicon|CZE}} Tomáš Berdych | bgcolor="EEE8AA" |7 |World Team Cup, Düsseldorf | bgcolor="lime" |F |7–5, 7–6<sup>(10–8)</sup> |- |15. |{{flagicon|ARG}} [[:en:Juan_Mónaco|Juan Mónaco]] | bgcolor="EEE8AA" |10 | bgcolor="e9e9e9" |Paris, France | bgcolor="afeeee" |3R |6–3, 3–6, 6–3 |} == Mukofotlar == ; 2002 yil * FR Yugoslaviyadagi eng yaxshi erkak tennischi ; 2003 yil * FR Yugoslaviyadagi eng yaxshi erkak tennischi ; 2004 yil * Serbiya va Chernogoriyadagi eng yaxshi erkak tennischi ; 2012 yil * Devis kubogi majburiyat mukofoti == Shuningdek qarang == * Serbiya Devis kubogi jamoasi * Katta dubulg'a o'g'il bolalar o'rtasidagi yakkalik chempionlari ro'yxati * ATP World Tour Finals o'yinlari * Erkak tennischilar ro'yxati == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * Janko Tipsarević at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Janko Tipsarević at the Davis Cup * [http://tennis-prose.com/articles/biofile-with-janko-tipsarevic/ Biofile interview with Janko Tipsarević], ''Tennis-Prose'', 2010 * [http://www.ideasroadshow.com/issues/janko-tipsarevic-2013-10-31 "The Mind-Body Problem: A conversation with Janko Tipsarević"], ''Ideas Roadshow'', 2013 [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] rpeupqt5vcvhinajkb629vh5g5y1n86 2726523 2726521 2022-07-31T09:13:27Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Janko Tipsarević|image=Tipsarevic_RG19_(10)_(48199022116).jpg|country={{FR-YUG}} (2001–2003)<br />{{SCG}} (2003–2006)<br />{{SRB}} (2006–2019)|residence=[[Belgrade]], [[Serbia]]|birth_date={{birth date and age|df=yes|1984|6|22}}<ref name="atp-profile">{{cite web |title=Janko Tipsarevic |url=https://www.atptour.com/en/players/janko-tipsarevic/t742/overview |website=ATP World Tour |access-date=22 April 2019}}</ref>|birth_place=Belgrade, SR Serbia, SFR Yugoslavia|height={{height|m=1.80}}|turnedpro=2002|retired=2019 <!-- (22/Nov/2019) -->|coach=Dirk Hordorff (2009–2019) <br />[[Rainer Schüttler]] (2009–2019)|plays=Right-handed (two-handed backhand)|careerprizemoney=$8,616,024 <ref>{{cite web |title=ATP Prize Money Leaders|url=http://www.protennislive.com/posting/ramr/career_prize.pdf}}</ref>|singlesrecord={{tennis record|won=288|lost=257|details=in [[ATP World Tour]] and [[Grand Slam (tennis)|Grand Slam]] main-draw matches, and in [[Davis Cup]]|small=yes}}|singlestitles=4|highestsinglesranking=No. 8 (2 April 2012)|currentsinglesranking=No. 755 (27 June 2022)|AustralianOpenresult=4R ([[2013 Australian Open – Men's singles|2013]])|FrenchOpenresult=4R ([[2012 French Open – Men's singles|2012]])|Wimbledonresult=4R ([[2007 Wimbledon Championships – Men's singles|2007]], [[2008 Wimbledon Championships – Men's singles|2008]])|USOpenresult=QF ([[2011 US Open – Men's singles|2011]], [[2012 US Open – Men's singles|2012]])|Othertournaments=yes|MastersCupresult=RR ([[2011 ATP World Tour Finals#Singles|2011]], [[2012 ATP World Tour Finals#Singles|2012]])|Olympicsresult=3R ([[Tennis at the 2012 Summer Olympics – Men's singles|2012]])|doublesrecord={{tennis record|won=79|lost=103|details=in ATP World Tour and Grand Slam main-draw matches, and in Davis Cup|small=yes}}|doublestitles=1|highestdoublesranking=No. 46 (25 April 2011)|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=3R ([[2011 Australian Open – Men's doubles|2011]])|FrenchOpenDoublesresult=QF ([[2008 French Open – Men's doubles|2008]], [[2019 French Open – Men's doubles|2019]])|WimbledonDoublesresult=3R ([[2010 Wimbledon Championships – Men's doubles|2010]])|USOpenDoublesresult=3R ([[2009 US Open – Men's doubles|2009]])|OthertournamentsDoubles=yes|OlympicsDoublesresult=QF ([[Tennis at the 2012 Summer Olympics – Men's doubles|2012]])|Team=yes|DavisCupresult='''W''' ([[2010 Davis Cup|2010]])}}'''Janko Tipsarevic''' (1984 yil 22 iyunda tug'ilgan) - [[Serbiya|serbiyalik]] sobiq [[Tennis|tennischi]] . Uning karerasidagi eng yuqori yakkalik reytingi 2012-yil 2-aprelda erishilgan dunyoda 8-o‘rinni egallaydi. Faoliyati davomida u 4 marta ATP World Tour, bitta ATP dubl, uchta Fyuchers va 15 Challenger chempionligini qo'lga kiritdi. Tipsarevich shuningdek, 2001 yilgi Avstraliya Ochiq chempionatida ham o'smirlar chempionligini qo'lga kiritdi. U ikki marotaba hamyurti [[Novak Đoković|Novak Jokovichni]] mag‘lub etib, dunyoning 1-raqamli tennischisi ustidan ikki marta g‘alaba qozongan. Shuningdek, u kuchli 10talikdagi boshqa o'yinchilarga qarshi 13ta g'alabaga ega: [[Tomáš Berdych|Tomash Berdixga]] qarshi to'rtta g'alaba va [[Fernando González|Fernando Gonsales]], Mixail Yujni, Devid Ferrer, Jeyms Bleyk, Gael Monfils, Endi Marrey va Xuan Monakoga qarshi bittadan g'alaba. U dunyoning 1-raqamli tennischilari Karlos Moya, Marat Safin, Lleyton Xyuitt, [[Juan Carlos Ferrero|Xuan Karlos Ferrero]] va Endi Roddik ustidan g'alaba qozongan . Uning "Katta Dubulg'a" turniridagi eng yaxshi natijalari 2011 va 2012 yillarda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatida]] chorak finalga qadar yetib borgan. == Tennis karyerasi == Tipsarevich olti yoshida tennis o'ynashni boshladi va to'qqiz yoshida rossiyalik murabbiy Roman Savochkin bilan Nyu-Belgrad tennis klubida o'ynay boshladi. === Yoshligi === Yoshligida u 2001 yilda o'g'il bolalar o'rtasidagi yakkalik bahslarida g'olib chiqdi va o'sha yili 1-o'rinni egalladi (juftlikda 4-o'rin). === 2001–2004 === [[Fayl:Tipsarevic_2004_US_Open.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Tipsarevic_2004_US_Open.JPG/220px-Tipsarevic_2004_US_Open.JPG|thumb| Tipsarevich 2004 yilgi AQSh ochiq chempionatida]] 2001 yilda Yugoslaviya Devis Kubogi jamoasi a'zosi sifatida u II guruh chorak finalida Polshaga qarshi uchta o'yinda ham g'alaba qozonib, jamoaga 3:2 hisobida g'alaba qozonishga yordam berdi. Keyingi haftada u Belgradda o'zining birinchi marta fyuchers chempionligini qo'lga kiritdi. 2002-yilda u Meksikada ikkinchi fyuchers chempionligini qo'lga kiritdi. Germaniyadagi birinchi ATP Challenger turnirida g'alaba qozonganidan so'ng, u 2003 yilda Indianapolisda ATP Tour debyutini o'tkazdi. Birinchi raundda hamyurti serb Nenad Zimonjichni mag‘lub etib, ikkinchi davrada Yevgeniy Kafelnikovga to‘g‘ridan-to‘g‘ri mag‘lub bo‘ldi. Shuningdek, u [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatida]] saralash bosqichida " Katta Dubulg'a" turnirida debyut qildi. U birinchi davrada 20- raqamli Mark Filippoussisga yutqazdi. 2004-yilda saralash bosqichida u Fransiya Ochiq chempionati va Uimbldon musobaqalarida ilk bor maydonga tushdi va har birining birinchi bosqichida mag‘lub bo‘ldi. O'sha yilning oxirida u yakkalik bahslarida ikkita va juftlikda bir marta Challenger unvonini qo'lga kiritdi. === 2005–2006: Top 100 talikka kirish === Tipsarevich 2005 yilda 15 ta ATP turnirida ishtirok etgan va birinchi marta top 100 talikka kirgan. U Avstraliya ochiq chempionati va Fransiya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichiga ham chiqdi. U Avstraliya Ochiq chempionatida Dominik Xrbatiga yutqazdi, ammo [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garrosda]] uni mag'lub etishga muvaffaq bo'ldi. U, shuningdek, Tommi Xaas va Lu Yen Xsunni mag'lub etib, [[Wimbledon chempionati|Uimbldonning]] uchinchi bosqichiga chiqdi, ammo keyin Tomas Yoxanssonga yutqazdi. Juftlik bahslarida u “Napoli Challenger” chempionligini qo‘lga kiritish uchun Jiri Vanek bilan hamkorlik qildi. U, shuningdek, serb [[Novak Đoković|Novak Jokovich]] bilan Croatia Open Umag va Vetnam Open turnirida Markos Bagdatis bilan chorak finalga chiqdi. U 2006 yilni Jokovichdan keyin 2-raqamli serbiyalik tennischi sifatida yakunladi va u birinchi marta 65-oʻrinda kuchli 100talikka kirdi. U to'rtta Challenger unvonini qo'lga kiritdi va shu darajadagi 31-8 rekordini tuzdi. ATP turnirida u shvetsiyalik Robin Syoderlingga yutqazib, Nottingem Open turnirining chorak finaliga chiqdi. === 2007–2008: Top 50 talikka kirish === 2007 yil may oyida Zagreb Challenger chempionligini qo'lga kiritganidan so'ng, Tipsarevich ATP Tourda to'liq vaqt o'ynadi. U Fransiya Ochiq chempionatining uchinchi bosqichiga va Ordina Ochiq chempionatining chorak finaliga chiqdi. U, shuningdek, Uimbldonda to'rtinchi raundga chiqish orqali "Katta dubulg'a"dagi eng yaxshi ko'rsatkichiga erishdi. U besh setdagi dastlabki uchta o'yinning barchasida g'alaba qozondi va bu 1974 yildan beri birinchi marta kimdir Uimbldonda uchta ketma-ket besh setda g'alaba qozondi. U, shuningdek, Avstraliya Ochiq chempionati ikkinchi o'rinni egallagan [[Fernando González|Fernando Gonsales]] ustidan uchinchi raunddagi g'alabasida o'yin ochkosini saqlab qoldi. Oxir-oqibat u Fransiya ochiq chempionatining sobiq chempioni [[Juan Carlos Ferrero|Xuan Karlos Ferreroga]] to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennisnews.com/exclusive.php?pID=20945|sarlavha=Bob Larson's Tennis News - Official Tennis Newswire|ish=Bob Larson's Tennis News}}</ref> Bu g‘alaba u dunyoning 48-raqamiga ko‘tarilib, birinchi marta 50talik ro‘yxatiga kirdi. Tipsarević 2008-yilgi Avstraliya Ochiq chempionatining uchinchi raundida [[Roger Federer|Rojer Federerni]] 7-6, 6-7, 7-5, 1-6, 8-10 hisobida yutqazib, besh setga olib chiqdi. O'shanda Federer hech qachon 18 o'yindan iborat beshinchi setni o'ynamagan edi. O'yin yakunlanishi uchun to'rt yarim soat vaqt ketdi. Uning Avstraliya Ochiq chempionatining uchinchi raundiga chiqishdagi harakatlari Tipsarevichning reytingini 49-o'rindan 42-o'ringa ko'tardi. Uimbldon chempionatida Tipsarevich ikkinchi raundda oltinchi raqam ostida tasniflangan Endi Roddikni to'rt setda, 6-7, 7-5, 6-4, 7-6 hisobida mag'lub etdi. Bu uning kuchli o'ntalikdagi to'rtinchi g'alabasi edi. Shundan so‘ng, u 25-raqamli Dmitriy Tursunov ustidan g‘alaba qozonib, Uimbldonda ketma-ket ikkinchi 16-tur uchrashuvini o‘tkazdi. Keyin esa oyog‘idan olgan jarohati tufayli to‘rtinchi raundda Rayner Shyuttlerga yutqazib qo‘ydi. [[Fayl:Janko_Tipsarević_2008.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Janko_Tipsarevi%C4%87_2008.jpg/220px-Janko_Tipsarevi%C4%87_2008.jpg|thumb| Janko Tipsarevich 2008-yilgi G'arbiy va Janubiy ochiq chempionatida isinish]] === 2009: Birinchi ATP turnir finali === 2009 yil oktyabr oyida Moskvada bo'lib o'tgan Kreml kubogi turnirida u Daniel Köllerer, Kristof Rochus, [[Robby Ginepri|Robbi Ginepri]] (uchta uchrashuvda birinchi marta uni mag'lub etgan) va saralash bosqichidagi Ilya Marchenkoni yo'lda mag'lub etib, o'zining ilk ATP finaliga chiqdi. U finalda Mixail Yujniyga uch setda yutqazdi. Birinchi finalida umidsiz mag'lubiyatga uchraganiga qaramay, u keyingi haftaning o'zidayoq otib chiqdi, chunki u Bank Austria-TennisTrophy'da sakkizinchi raqam ostidagi Jon Isner, Maykl Berrer va uchinchi raqamli tennischilarni mag'lub etib, ketma-ket ikkinchi yarim finalga chiqdi (birinchi marta). Gaël Monfils, yo'lda. U yarim finalda Yurgen Melzerga 3 setda yutqazib qo'ydi, g'alabadan ikki ochko uzoqda. [[Fayl:Tipsarevic_DC10_C.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Tipsarevic_DC10_C.jpg/220px-Tipsarevic_DC10_C.jpg|right|thumb| 2010 Devis kubogi : Tipsarevich Chexiyaga qarshi o'yinda]] === 2010: Devis kubogi chempionligi === 2010-yilda u Chennai Openda yarim finalga qadar etib borib, mavsumni yaxshi boshladi, ammo yakuniy chempion [[Marin Čilić|Marin CHilichga]] yutqazdi. U Avstraliya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichiga chiqdi va Tommi Xaasga besh setda yutqazdi. U Zagreb Indoors va Rotterdamda bo‘lib o‘tgan ABN AMRO jahon tennis turnirining dastlabki bosqichlarida mag‘lub bo‘ldi. Dubay tennis chempionatida u dastlabki raundda Andreas Seppini mag'lub etdi, so'ngra o'z karerasidagi eng yaxshi g'alabasi uchun uchta setda uchinchi raqamli Endi Marreyni hayratda qoldirdi. O'shandan beri u Marreyni uch marta mag'lub etgan (hozirgi uchrashuvlarda 3:3 hisobida durang o'ynagan). Yirik g‘alabadan so‘ng dam olishga oz fursat qolib, chorak finalda yettinchi raqam ostida tasniflangan Mixail Yujniyga imkoniyatni boy berdi. Iyun oyida u Rosmalenda o'zining ikkinchi ATP turniri finaliga chiqdi. U yo'lda Jeremi [[Jérémy Chardy|Chardi]], [[Arnaud Clément|Arno Kleman]], Piter Luzak va amaldagi chempion Benjamin Bekkerni mag'lub etdi, faqat ikki setda formadagi Sergey Staxovskiyga yutqazdi. Tipsarevich US Open turnirida birinchi raundda Olivye Rochusni mag'lub etdi, keyin esa sobiq chempion va to'qqizinchi raqamda saralangan Endi Roddikni ikkinchi raundda to'rt setda mag'lub etib, katta xafa bo'ldi. U birinchi marta AQSh ochiq chempionatining uchinchi raundiga chiqqanida, u uch soatlik to'rt setterda Gael Monfilsga mag'lub bo'ldi. AQSh Ochiq chempionatidan so'ng Tipsarevich Serbiya uchun Devis Kubogida Tomash Berdix va Radek Shtepanek ustidan muhim g'alabaga erishdi va Novak Jokovichning o'rnini to'ldirdi. Bazelda Tipsarevich o'sha paytdagi dunyoning 2-raqamiga yutqazdi. Rojer Federer ikki setda. === 2011: Top-10 o'yinchi va birinchi ATP unvoniga aylanish === Tipsarević Chennayda yana mavsumni yaxshi boshladi, yarim finalga chiqdi, lekin uchta setda Xaver Malissega yutqazdi. Avstraliya Ochiq chempionatida Tipsarevich ikkinchi bosqichga chiqdi va Fernando Verdaskoga besh setda mag'lub bo'ldi, garchi ikki marta o'yinda qatnashgan va to'rtinchi setda o'yin ochkolarini saqlab qolgan bo'lsa ham, 6-2, 6-4, 4-6, 6-7, 0–6. Tipsarevich Memfisda o'ynagan va u erda chorak finalda yakuniy chempion Endi Roddikka yutqazgan. Uning navbatdagi turniri Delrey -Bichda bo'lib, u erda finalga chiqdi. Bu uning uchinchi ATP finali bo'ldi, lekin u birinchi setda 4:1 hisobida oldinda bo'lganiga qaramay, to'g'ridan-to'g'ri Xuan Martin del Potroga yutqazdi. Keyin u Indian Wells Masters musobaqasining ikkinchi raundiga chiqdi va Tobias Kamkeni to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etdi, ammo ikkinchi raundda Sem Kuerriga yutqazdi. Keyin Tipsarević Mayami Mastersda o'ynadi va to'rtinchi raundga chiqdi va u Robin Haase, Marin CHilich va Filipp Petzshnerni mag'lub etdi va Gilles Simonga yutqazdi. Monte-Karlo Masters musobaqasida Tipsaerevich birinchi raundda Felisiano Lopesdan mag'lub bo'ldi. U o'z uyida, Serbia Open musobaqasida ortga qaytdi va yarim finalga chiqdi. U Key Nishikori, [[Mischa Zverev]] va Somdev Devvarmanni mag'lub etib, vatandoshi Novak Jokovich bilan o'yinda maydonni tark etdi. [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garrosda]] u Rojer Federerga yutqazishdan oldin Brayan Dabul va Pere Ribani to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etib, uchinchi raundga chiqdi. Uning navbatdagi musobaqasi Qirolicha klublari chempionati bo'lib, u 1/8 finalga chiqdi va Blaj Kavchich va Maykl Rassellni mag'lub etib, ikki setda Endi Marreyga yutqazdi. Eastbourne International musobaqasida Tipsarevich finalga chiqdi. U Jeyms Uord, Mixail Kukushkin, Grigor Dimitrov va Key Nishikori ustidan g'alaba qozondi, keyin Andreas Seppiga yutqazdi va uchinchi setda 3-5 hisobida jarohat oldi. "Uimbldon"da hamon jarohatdan qiynalayotgan Tipsarevich birinchi raundda Ivo Karlovichga qarshi ikkinchi setda 1:3 hisobida nafaqaga chiqdi. Germaniya Ochiq chempionatida birinchi raundda xayrlashib, Xuan Monakodan mag'lub bo'ldi. Uning formasi Legg Mason Tennis Classicda yaxshilandi, u erda u chorak finalga chiqdi va Maykl Berrer va Grigor Dimitrovni mag'lub etdi, ammo yakuniy finalchi Gaël Monfilsga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. Rojers kubogida Tipsarevich ta'sirchan yugurib, Alexandro Falla, Fernando Verdasko, Ivan Dodig va Tomash Berdixni mag'lub etib, o'zining birinchi Masters seriyasining yarim finaliga chiqdi va u erda Mardi Fishga yutqazdi. Keyinchalik Tipsarevich birinchi marta top 20 talikka kirdi. Tipsarevich US Open turnirida Avgustin Gensse, Filipp Petsshner, Tomash Berdix va Xuan Karlos Ferreroni mag'lub etganidan so'ng o'zining birinchi "Katta Dubulg'a" chorak finaliga chiqdi, biroq chorak finalda Jokovichga yutqazib qo'ydi va to'rtinchi setda son jarohati tufayli nafaqaga chiqdi. Keyinchalik uning reytingi 13-o'ringa ko'tarildi. Serbiya va Argentina terma jamoalari o'rtasidagi Devis kubogi yarim final bahsida Tipsarevich ikkinchi yakkalik bahsida Xuan Martin del Potrodan uch setda mag'lub bo'ldi. Amaldagi chempion Serbiya Argentinaga qarshi o‘yinda 2:3 hisobida mag‘lub bo‘ldi. Kuala-Lumpurda bo‘lib o‘tgan Malayziya ochiq chempionatida u uchinchi raqam ostida tasniflangan edi. U birinchi raundda Flavio Cipollani mag'lub etdi. Chorak finalda u atigi to'rtta o'yin o'tkazdi, chunki [[Nikolay Davydenko]] nafaqaga chiqdi, chunki Tipsarevich 3:1 hisobida oldinda bo'ldi. Yarim finalda u Kei Nishikoriga qarshi o'zining mag'lubiyatsiz rekordini 5-0 ga oshirdi, chunki u uni to'g'ri setlarda yubordi. Finalda u beshta urinishda Markos Bagdatisni mag‘lub etib, ilk ATP chempionligini qo‘lga kiritdi. Tipsarevich Yaponiya ochiq chempionatida birinchi bosqichda Dmitriy Tursunovga, Shanxay Masters musobaqasida esa Felisiano Lopesga imkoniyatni boy berdi. U Moskvada bo‘lib o‘tgan Kreml kubogida to‘p surdi va chempionlik unvonini qo‘lga kiritdi. U Igor Kunitsinni mag'lub etdi, Dmitriy Tursunovdan o'z o'ch oldi va uyin favoriti Nikolay Davydenkoni mag'lub etdi va ikkinchi setda *4-5 davomida ketma-ket uchta set ochkosini saqlab qoldi va karerasining oltinchi finaliga chiqdi. . Tennis tarixidagi birinchi umumserb finalida Tipsarevich o'zining yaxshi do'sti, hamyurti va amaldagi chempion Viktor Troitkini ikki setda mag'lub etib, faoliyatidagi ikkinchi chempionlik unvonini qo'lga kiritdi. Keyingi haftada u Sankt-Peterburg ochiq chempionati finaliga chiqdi va uch setda xorvatiyalik Marin CHilichga yutqazdi. Muntazamligi tufayli va mag'lubiyatga qaramay, u o'sha yili ketma-ket Kreml kubogi va Sankt-Peterburg finaliga chiqqan dunyodagi birinchi tennischiga aylandi. Bazeldagi Swiss Indoors stadionida u Florian Mayerga qarshi dastlabki tur o'yinida jarohat olib, nafaqaga chiqdi. BNP Paribas Masters musobaqasida u ikkinchi davradagi dastlabki o'yinda kichik Aleks Bogomolovni mag'lub etib, faqat bir o'yinda mag'lub bo'ldi. Uchinchi raundda u birinchi setda 5-1, ikkinchisida esa 4-2 hisobidagi ustunlikni bekorga tashlab, besh uchrashuvda birinchi marta Tomash Berdixga yutqazdi. 22-noyabr kuni Endi Marrey ATP World Tour Finalsdan chiqishini e'lon qildi. Chunki Tipsarevich birinchi bo'lib muqobil bo'lgan, yil yakunidagi chempionatda debyut qilgan. Davra bosqichda A guruhida joylashgan Tipsarevich Berdixga qarshi durang o'ynadi va yaqinda Parijdagi mag'lubiyati uchun qasos olish imkoniyatiga ega bo'ldi. Janko o'yin nuqtasiga etib, uni deyarli mag'lub etdi. Og'riqli mag'lubiyatga to'sqinlik qilmay, u faoliyatidagi eng yaxshi mavsumni uslubda yakunladi, chunki u keyingi o'yinda dunyoning 1-raqamli o'yinchisi ustidan birinchi g'alabasi uchun yaqin do'sti Jokovichni mag'lub etib, faoliyatidagi eng yaxshi g'alabani qo'lga kiritdi. shuningdek, yil yakunlari bo'yicha chempionatdagi birinchi g'alabasi. Tipsarevich mavsumni karerasi bo'yicha dunyoning 9-raqamli reytingida yakunladi. === 2012 yil: Birinchi 10 talikni saqlab qolish === Tipsarevich 2012-yilni ATP Aircel Chennai Open musobaqasida boshladi, finalga chiqdi, ammo Milosh Raonichga yutqazdi. Avstraliya ochiq chempionatida Tipsarevich to'qqizinchi o'rinni egalladi. U birinchi raundda Dmitriy Tursunovni mag‘lub etdi, ikkinchi davrada Jeyms Dakvortga qarshi o‘yinda xuddi shu tarzda davom etdi. U oxir-oqibat uchinchi raundda 17-raqamli Richard Gasquetga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. Tipsarevich Mayami Masters musobaqasining chorak finaliga chiqdi va ikkinchi o'rinni egallagan Endi Marreyga yutqazdi va Mardi Fishdan o'tib, dunyoning 8-raqamiga ko'tarildi. Tipsarevich Devis kubogi chorak finalida Pragada gil ustida o'ynagan Chexiya bilan o'yinda Serbiyani himoya qildi. Tipsarevich o'zining yakkalik bahslarida Radek Shtepanekni besh setda mag'lub etib, uchta o'yin ochkosini saqlab qoldi, ammo to'rtinchi kauchukda Tomash Berdixga yiqilib, uch setda ham set ochkolarini yo'qotib, umumiy durangni 1:3 hisobida boy berdi. 2012 yil Monte-Karloda bo'lib o'tgan birinchi ATP Master Series 1000 loy musobaqasida u uchinchi raundda uchta setda Gilles Simonga yutqazishdan oldin Albert Montanésni mag'lub etdi. Madrid Ochiq chempionatida u birinchi raundda Federiko Delbonisni mag'lub etdi, undan keyin Gilles Simonga yutqazganligi uchun qasos oldi va uni besh uchrashuvda birinchi marta mag'lub etdi. Chorak finalda u dunyoning 1-raqamli Novak Jokovichni to'g'ridan-to'g'ri mag'lubiyatga uchratib, ustalar bahsida ikkinchi yarim finalga chiqdi va gil ustidagi birinchi o'yinda. Yarim finalda esa o‘sha vaqtdagi dunyoning 3-raqami Rojer Federerga ikki setda mag‘lub bo‘ldi. Rimda u dastlabki raundda Sten Vavrinkaga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. Tipsarević Fransiya Ochiq chempionatining to'rtinchi bosqichiga chiqdi va u erda [[Nicolás Almagro|Nikolas Almagroga]] yutqazdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Janko Tipsarevic |work=The Times Of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/sports/tennis/french-open-2012/top-stories/Almagro-reaches-French-quarterfinals-by-beating-Tipsarevic/articleshow/13818751.cms |access-date=4 June 2012}}</ref> Uimbldonda Yanko uchinchi bosqichga chiqdi va u erda to'rt setda Mixail Yujniyga yutqazdi. Tipsarevich belgiyalik Stiv Darsisni mag'lub etib, MercedesCup musobaqasining chorak finaliga yo'l oldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 July 2012 |title=Janko Tipsarevic storms into Mercedes Cup quarterfinals. |work=The Times Of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/sports/tennis/top-stories/Janko-Tipsarevic-storms-into-Mercedes-Cup-quarterfinals/articleshow/14831335.cms}}</ref> Chorak finalda u ikkinchi setda Byorn Fauni mag'lub etish uchun to'rtta o'yin ochkosini saqlab qoldi. Yarim finalda u [[Thomaz Bellucci|Tomaz Belluchchi]] ustidan g‘alaba qozonib, o‘zining birinchi loy kort finaliga chiqdi. Finalda u Xuan Monakoni uchta setda mag'lub etib, 2012 yildagi birinchi chempionlik unvonini qo'lga kiritdi (faoliyatidagi uchinchi). <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 July 2012 |title=Tipsarevic beats Monaco to win Mercedes Cup |work=The Times Of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/sports/tennis/top-stories/Tipsarevic-beats-Monaco-to-win-Mercedes-Cup/articleshow/14964836.cms}}</ref> Tipsarevich o'yinni Gstaadda davom ettirdi va u erda finalga chiqdi. Biroq u Tomaz Belluchchiga uch setda imkoniyatni boy berdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Unseeded Brazilian Thomaz Bellucci upsets Janko Tipsarevic to win the Swiss Open Title |url=https://www.washingtonpost.com/sports/unseeded-brazilian-thomaz-bellucci-upsets-janko-tipsarevic-to-win-swiss-open-title/2012/07/22/gJQAdqGD2W_story.html |access-date=23 July 2012}}</ref> Rojers kubogida u Mixail Youjni, Marin CHilich va Marsel Granollersni ortda qoldirib, uchinchi Masters yarim finaliga chiqdi, biroq ikki setda Jokovichga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://sports.yahoo.com/news/richard-gasquet-advances-rogers-cup-212000667--ten.html|sarlavha=Novak Djokovic advances to Rogers Cup final|kirish sanasi=12 August 2012}}</ref> Tipsarevich US Open turnirida o‘tgan yilgi ochkolarini muvaffaqiyatli himoya qildi va o‘z faoliyatida ikkinchi marta “Katta dubulg‘a” turnirining chorak finaliga chiqdi, u Ferrerda 4:1 va 0:30 hisobida 5 setda Devid Ferrerga yutqazdi. oxirgi to'plamda xizmat qiling. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Ferrer beats Tipsarevic in epic to reach US Open semis |work=The Times Of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/sports/tennis/us-open-2012/top-stories/Ferrer-beats-Tipsarevic-in-epic-to-reach-US-Open-semis/articleshow/16290051.cms |access-date=7 September 2012}}</ref> BNP Paribas Masters musobaqasida u uchinchi raundda Xuan Monakoni mag'lub etib, 2012 yilgi ATP World Tour final bosqichiga yakuniy yo'llanmani qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/News/Tennis/2012/11/Features/London-Finals-Tsonga-Tipsarevic-Qualify.aspx|sarlavha=Tsonga, Tipsarevic Clinch Final Two Berths at Barclays ATP World Tour Finals|kirish sanasi=1 November 2012}}</ref> U Yevropa vakili sifatida qit'alar to'qnashuvida g'olib chiqdi. 2012 yilgi mavsum davomida u eng yaxshi 10talikda qoldi. === 2013–2014: To'rtinchi ATP unvoni va jarohatlar qatori === Tipsarević o'z mavsumini o'tgan yilgidan bir qadam yaxshiroq borib, finalda kutilmagan finalchi Roberto Bautista-Agutni mag'lub etib, 2013 Aircel Chennai Open unvonini ko'tarish bilan boshladi. <ref>{{Veb manbasi|nashriyot=B92|url=http://www.b92.net/sport/tenis/vesti.php?yyyy=2013&mm=01&dd=06&nav_id=675103|sarlavha=Savršen početak, titula za Janka|sana=6 January 2013|kirish sanasi=6 January 2013|til=sr}}</ref> Avstraliya Ochiq chempionatida u Lleyton Xyuitt, Lukash Lako va [[Julien Benneteau|Julien Bennetoni]] mag'lub etib, ushbu turnirning eng yaxshi to'rtinchi raundiga chiqdi. U ikkinchi set oxirida oyog‘idan olgan jarohati tufayli faoliyatini [[Nicolás Almagro|yakunlagan Nikolas Almagroga]] yutqazdi. Fransiya ochiq chempionatida u qichqirgan muxlis bilan janjal bilan kechgan o'yinda Mixail Youjniyga uchinchi raundda mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|nashriyot=Sports Illustrated|url=https://www.si.com/tennis/beyond-baseline/2013/06/03/janko-tipsarevic-swear-french-open-fans|sarlavha=Janko Tipsarevic apologizes for cursing at fans during French Open match|sana=3 June 2013}}</ref> Uimbldonda u birinchi davrada hamyurtimiz Viktor Troykiga yutqazdi. U AQSh Ochiq chempionatining to'rtinchi bosqichini o'tkazdi. 2014 yilda Tipsarevich Valensiyada olgan jarohati uchun Frankfurtda oyog'idan operatsiya qilingan edi. Operatsiya muvaffaqiyatli o'tdi va u tez orada faoliyatini davom ettirishga umid qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://inserbia.info/today/2014/05/janko-tipsarevic-operation-went-well/|sarlavha=Janko Tipsarevic: Operation went well - InSerbia Today|ish=inserbia.info}}</ref> === 2015: Jarohatdan qaytish va dam olish === 17 oylik harakatsizlikdan so'ng, Tipsarevich ATP World Tourga qaytdi va shunday dedi: "Mening maqsadim va orzuim kuchli 10talikka qaytish bo'lardi va behuda ko'p haftalarim yo'q". <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/News/Tennis/2015/4/14/Houston-Monday-Tipsarevic-Comeback.aspx|sarlavha=Tipsarevic Wasting No Time After Painful Injury Layoff|sana=6 April 2015|kirish sanasi=17 April 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150417001729/http://www.atpworldtour.com/News/Tennis/2015/4/14/Houston-Monday-Tipsarevic-Comeback.aspx|arxivsana=17 April 2015}}</ref> U o'z mavsumini mart oyida boshladi, Jokovich bilan Mayami Mastersda juftlik bahslarida hamkorlik qildi, Tipsarevich himoyalangan reyting (PR) yordamida kirgan edi. Bu juftlik birinchi davrada Robert Lindstedt va Yurgen Melzerga yaqin o‘yinda mag‘lub bo‘ldi. Aprel oyida Tipsarevich Xyustonda bo'lib o'tgan AQSH Clay Court chempionati uchun wild card oldi va u erda saralash bosqichidagi Gilerme Klezarni dastlabki bosqichda mag'lub etish uchun ikkita o'yin ochkosini saqlab qoldi. U buni beshinchi raqam ostidagi Santyago Jiraldoga mag'lub etdi. Juftlik bahslarida Tipsarevich va Filipp Petzshner birinchi o'rinni egallagan aka-uka Brayanlarga mag'lub bo'lishdi. Oyning oxirida Tipsarević Ruminiya ochiq chempionatida ishtirok etib, saralash bosqichidagi Tomas Fabbianoni mag'lub etdi. Ikkinchi raundda u birinchi raqamda saralangan Gilles Simonga mag'lub bo'ldi. BMW Open musobaqasida u Bernard Tomichni (27-jahon) mag'lub etdi, Viktor Estrella Burgos Keyingi tomonidan to'xtatilishidan oldin, may oyida unga Masters Madrid musobaqasi saralash bosqichi uchun jo'ker belgi berildi. Birinchi saralash bosqichida Tipsarevich uchinchi va 61-raqamli Vasek Pospisilni to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etdi, ammo keyingi saralash bosqichida 103-raqamli yosh Thanasi Kokkinakisga 2:1 hisobida yutqazdi. === 2016 yil === Oyog'idagi jarohati tufayli u Avstraliya Ochiq chempionatini tark etdi. U "Rolan Garros" va "Uimbldon"da birinchi davradan chiqishni boshdan kechirdi, biroq avgust oyida Xitoy Xalqaro Challenger musobaqasida g'alaba qozongan mavsumda jiddiy sur'at yaratdi. Natijada u jahon reytingida 160 pog‘onaga ko‘tarildi. U AQSh Ochiq chempionatida o'zining yangi formasini 29-o'rindosh Sem Kuerri ustidan to'rt setlik g'alaba bilan davom ettirdi, bu o'zining uch yil ichida birinchi yirik dubulg'a bahsidagi g'alabasini qo'lga kiritdi. === 2017: Top 60talikka qaytish === Aprelgacha himoyalanadigan ochkolari yo'q, Janko Bangkok Challenger I va II o'yinlarini o'ynab, bundan unumli foydalandi va u ikkalasida ham g'alaba qozondi. Bu ikki unvon uni ATP jahon reytingida 104-o‘ringa ko‘tarilishiga olib keldi. Janko o'zining birinchi turnirini ATP World Tourda o'tkazdi, o'shanda unga Kitodagi qur'a tashlash marosimida wild card berilgan. Deniel Gimeno-Traver 4:1 hisobida mag'lubiyatga uchragach, nafaqaga chiqqanidan so'ng, u birinchi tur o'yinida g'alaba qozondi. Biroq ikkinchi raundda Janko Tomaz Belluchchiga ikki tay-brek setida mag‘lub bo‘ldi. Argentina va Rio Open musobaqalarini erta tark etganiga qaramay, u ushbu turnirlarning yakuniy chempionlariga mag'lub bo'ldi. === 2018–19 yillar === 2015-yil may oyida uch haftalik davrni hisobga olmaganda, u 2000 yil sentyabr oyidan beri birinchi marta yakkalik o'yinlarida o'rinsiz qoldi. 2018-yil oxirida u butun yil davomida jarohati tufayli harakatsiz edi, shuning uchun reyting ochkolari nolga teng edi. Biroq, u 88-raqamli himoyalangan reytingga ega bo'ldi, bu unga avtomatik ravishda bir yil davomida Grand Slam musobaqalarida qatnashish huquqini berdi. Katta dubulg'a musobaqalarida to'g'ridan-to'g'ri ishtirok etish uchun u eng yaxshi 100ta reytingda o'z o'rnini saqlab qolish uchun kelasi yil davomida taxminan 500 reyting ochkosiga ega bo'lishi kerak edi. Shu tariqa u 2019 yilgi Avstraliya ochiq chempionatining asosiy to‘rida ishtirok etishini ma’lum qildi. <ref> He lost in the first round to Grigior Dimitrov in both the Australian Open and the French Open. </ref> == Devis kubogi == Tipsarevich 2000 yildan 2013 yilgacha har yili Serbiya Devis Kubogi jamoasida o'ynagan va oxirgi marta 2016 yilda o'ynagan. Uning o'ynagan vaqtida mamlakat 2003 yilgacha Yugoslaviya FR, 2003 yildan 2006 yilgacha Serbiya va Chernogoriya va 2006 yildan [[Serbiya]] nomi bilan tanilgan. 2010 yilda u Radek Shtepanek ustidan g‘alaba qozonib, 1:2 hisobida g‘alaba qozonib, Chexiya ustidan 3:2 hisobida durang o‘ynagan Serbiya jamoasini Devis Kubogining ilk tarixiy finaliga olib chiqishda qahramon bo‘ldi. Uning rekordi yakkalikda 34–15, juftlikda 7–3. Yana 2013 yilda u qahramon bo'ldi. Uning so'nggi turda kanadalik Vasek Pospisil ustidan qozongan g'alabasi Kanadaga qarshi 1:2 hisobidagi g'alabani yakunladi va Serbiya uchun ikkinchi finalga chiqdi. Kanadaga qarshi o'yin oldidan Tipsarevich [[Novak Đoković|Novak Jokovich]], Nenad Zimonjich va [[Slobodan Živojinović|Slobodan Jivojinovich]] bilan birgalikda o'z mamlakatini musobaqada ko'rsatishda uzoq vaqt fidoyilik ko'rsatgan tennischilarga beriladigan Devis kubogi majburiyat mukofotini oldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=14 September 2013 |title=Davis Cup - Djokovic headlines Commitment Award recipients |publisher=DavisCup.com |url=https://www.daviscup.com/en/news/articles/djokovic-headlines-commitment-award-recipients.aspx}}</ref> == Shaxsiy hayoti == Tipsarević Serbiyaning [[Belgrad]] shahrida (o'sha paytda Yugoslaviya SFR ) tug'ilgan. Uning otasi Pavle professor, onasi Vesna esa uy bekasi. Uning Velko (Veljko) ismli ukasi ham bor. U o'rta maktabni tugatdi va 2006 yilda [[Belgrad universiteti|Belgrad universitetida]] sport menejmenti bo'yicha diplom oldi. Sharhlovchilar va matbuot ko'pincha uning klassik adabiyotga bo'lgan muhabbatini yuqori darajadagi sportchi uchun g'ayrioddiy narsa deb ta'kidlaydi. Uning chap qo'lida [[Fyodor Dostoyevskiy|Dostoyevskiydan]] ("Go'zallik dunyoni qutqaradi", ''"Ahmoq'' "dan) yapon tilida tatuirovka qilingan iqtibos bor. Uning o'ng qo'lida yaponcha tatuirovka bor, bu katakanada otasi, onasi, ukasi va o'zi ismlarining birinchi ikki harfini ifodalaydi. US Open diktorlari Ted Robinson va [[John Patrick McEnroe|Jon Makenroning]] so'zlariga ko'ra, uning orqa tomonida [[Arthur Schopenhauer|Artur Shopengauerdan]] iqtibosning tatuirovkasi ham bor. U 2007 yildan beri Biljana Šešević (Bijjana Sheshević) bilan munosabatda bo'lgan va ular 2010 yil 4 iyulda turmush qurishgan. Ularning birinchi farzandi, qizi Emili 2014 yil 17 yanvarda tug'ilgan. Ularning 2020-yil 23-mayda tug‘ilgan Noa ismli o‘g‘li ham bor. Uning rafiqasi singlisi Jovana boshqa sobiq 10 nafar tennischi Rayner Shyuttlerga uylangan. <ref name="Baby Girl">{{Yangiliklar manbasi |date=20 January 2014 |title=Janko becomes father to baby girl |publisher=jtipsarevic.com |url=http://jtipsarevic.com/news/janko-becomes-father-to-baby-girl/ |url-status=dead |access-date=20 January 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140202144144/http://jtipsarevic.com/news/janko-becomes-father-to-baby-girl/ |archive-date=2 February 2014}}</ref> Tipsarevich DJingni yaxshi ko'radi va shuningdek, [[FC Barcelona|"Barselona"]] futbol klubining muxlisidir. 2011 yil mart oyida Tipsarevich ateist bo'lsa-da, Muqaddas Kitobni o'qishini va dinga qiziqishini aytdi. == Unvonlari == Janko o'tmishda Tecnifibre, [[Fila]], [[Oakley]], Tennis Flex, Extreme Intimo, <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Sponsors |publisher=jtipsarevic.com |url=http://jtipsarevic.com/sponsors/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120403135218/http://jtipsarevic.com/sponsors/ |archive-date=3 April 2012}}</ref> Trion:Z/ Colantotte, Instaforex, Telekom Srbija tomonidan homiylik qilgan yoki homiylik qilgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Sponsors |publisher=jtipsarevic.com |url=http://jtipsarevic.com/sponsors/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130826204629/http://jtipsarevic.com/sponsors/ |archive-date=26 August 2013}}</ref> == Muhim finallar == === Masters 1000 final === ==== Juftlik: 1 (0–1) ==== {| class="wikitable" !Natija ! Yil ! width="150" | Chempionat ! Yuzaki ! width="170" | Hamkor ! width="170" | Raqiblar ! width="120" | Hisob |- bgcolor="ebc2af" | bgcolor="FFA07A" | Ikkinchi o'rin egasi | 2012 yil | Rim ustalari | Loy |{{flagicon|POL}} [[:en:Łukasz_Kubot|Łukasz Kubot]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Marcel_Granollers|Marcel Granollers]] {{flagicon|ESP}} [[:en:Marc_López|Marc López]] | 3–6, 2–6 |} == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 11 (4 ta unvon, 7 ta ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" !Turnirlar |- bgcolor="#f3e6d7" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- bgcolor="#e9e9e9" | ATP World Tour Masters 1000 (0–0) |- bgcolor="#d4f1c5" | ATP World Tour 500 Series (0–0) |- | ATP World Tour 250 Series (4–7) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (3–4) |- | Loy (1–1) |- | Oʻt (0–2) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="wikitable" !Natija ! W–L ! Sana ! Turnir ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 0–1 | 2009 yil oktyabr | Kreml kubogi, Rossiya | Qattiq (i) |{{flagicon|RUS}} [[:en:Mikhail_Youzhny|Mikhail Youzhny]] | 7–6 <sup>(7–5)</sup>, 0–6, 4–6 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 0–2 | 2010 yil iyun | Rosmalen chempionati, Niderlandiya | O't |{{flagicon|UKR}} [[:en:Sergiy_Stakhovsky|Sergiy Stakhovsky]] | 3–6, 0–6 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 0–3 | 2011 yil fevral | Delray Beach Open, AQSH | Qattiq |{{flagicon|ARG}} [[:en:Juan_Martín_del_Potro|Juan Martín del Potro]] | 4–6, 4–6 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 0–4 | 2011 yil iyun | Aegon International, Buyuk Britaniya | O't |{{flagicon|ITA}} [[:en:Andreas_Seppi|Andreas Seppi]] | 6–7 <sup>(5–7)</sup>, 6–3, 3–5 ret. |- | bgcolor="98FB98" | G'olib | 1–4 | 2011 yil oktyabr | Kuala-Lumpur, Malayziya | Qattiq (i) |{{flagicon|CYP}} [[:en:Marcos_Baghdatis|Marcos Baghdatis]] | 6–4, 7–5 |- | bgcolor="98FB98" | G'olib | 2–4 | 2011 yil oktyabr | Kreml kubogi, Rossiya | Qattiq (i) |{{flagicon|SRB}} [[:en:Viktor_Troicki|Viktor Troicki]] | 6–4, 6–2 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 2–5 | 2011 yil oktyabr | Peterburg Open, Rossiya | Qattiq (i) |{{flagicon|CRO}} [[:en:Marin_Čilić|Marin Čilić]] | 3–6, 6–3, 2–6 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 2–6 | 2012 yil yanvar | Chennai Open, Hindiston | Qattiq |{{flagicon|CAN}} [[:en:Milos_Raonic|Milos Raonic]] | 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 6–7 <sup>(4–7)</sup>, 6–7 <sup>(4–7)</sup> |- | bgcolor="98FB98" | G'olib | 3–6 | 2012 yil iyul | Shtutgart ochiq, Germaniya | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Juan_Mónaco|Juan Mónaco]] | 6–4, 5–7, 6–3 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 3–7 | 2012 yil iyul | Gstaad, Shveytsariya | Loy |{{flagicon|BRA}} [[:en:Thomaz_Bellucci|Thomaz Bellucci]] | 7–6 <sup>(8–6)</sup>, 4–6, 2–6 |- | bgcolor="98FB98" | G'olib | 4–7 | 2013 yil yanvar | Chennai Open, Hindiston | Qattiq |{{flagicon|ESP}} [[:en:Roberto_Bautista-Agut|Roberto Bautista-Agut]] | 3–6, 6–1, 6–3 |} === Juftlik: 4 (1–3) === {| | {| class="wikitable" !Turnirlar |- bgcolor="#f3e6d7" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- bgcolor="#e9e9e9" | ATP World Tour Masters 1000 (0–1) |- bgcolor="#d4f1c5" | ATP World Tour 500 Series (0–0) |- | ATP World Tour 250 Series (1–2) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (1–2) |- | Loy (0–1) |- | Oʻt (0–0) |- | Gilam (0–0) |} |} {| class="wikitable" !Natija ! W–L ! Sana ! Turnir !Qoplama ! Hamkor ! Raqiblar ! Hisob |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 0–1 | 2010 yil yanvar | Chennai Open, Hindiston | Qattiq |{{flagicon|TPE}} [[:en:Lu_Yen-hsun|Lu Yen-hsun]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Marcel_Granollers|Marcel Granollers]] {{flagicon|ESP}} [[:en:Santiago_Ventura_Bertomeu|Santiago Ventura]] | 5–7, 2–6 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 0–2 | 2010 yil oktyabr | Kreml kubogi, Moskva | Qattiq |{{flagicon|SRB|2004}} [[:en:Viktor_Troicki|Viktor Troicki]] |{{flagicon|RUS}} [[:en:Igor_Kunitsyn|Igor Kunitsyn]] {{flagicon|RUS}} [[:en:Dmitry_Tursunov|Dmitry Tursunov]] | 6–7 <sup>(6–8)</sup>, 3–6 |- | bgcolor="98FB98" | G'olib | 1–2 | 2012 yil yanvar | Chennai Open, Hindiston | Qattiq |{{flagicon|IND}} [[:en:Leander_Paes|Leander Paes]] |{{flagicon|ISR}} [[:en:Jonathan_Erlich|Jonathan Erlich]] {{flagicon|ISR}} [[:en:Andy_Ram|Andy Ram]] | 6–4, 6–4 |- bgcolor="#e9e9e9" | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi o'rin egasi | 1–3 | 2012 yil may | Italiya ochiq chempionati, Rim | Loy |{{flagicon|POL}} [[:en:Łukasz_Kubot|Łukasz Kubot]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Marcel_Granollers|Marcel Granollers]] {{flagicon|ESP}} [[:en:Marc_López|Marc López]] | 3–6, 2–6 |} == Jamoaviy musobaqa finallari: 3 (3–0) == {| class="sortable wikitable" !Natija !No ! width="125" | Sana ! width="200" | Jamoa raqobati !Qoplama ! width="180" | Hamkor/jamoa ! width="180" | Raqiblar ! Hisob |- | bgcolor="98FB98" | G'olib | 1. | 2009 yil 23 may | Jahon terma jamoasi kubogi, Dyusseldorf | Loy |{{flagicon|SRB|2004}} [[:en:Viktor_Troicki|Viktor Troicki]] {{flagicon|SRB|2004}} [[:en:Nenad_Zimonjić|Nenad Zimonjić]] |{{flagicon|GER}} [[:en:Rainer_Schüttler|Rainer Schüttler]] {{flagicon|GER}} [[:en:Philipp_Kohlschreiber|Philipp Kohlschreiber]] {{flagicon|GER}} [[:en:Nicolas_Kiefer|Nicolas Kiefer]] {{flagicon|GER}} [[:en:Mischa_Zverev|Mischa Zverev]] | 2–1 |- | bgcolor="98FB98" | G'olib | 2. | 2010 yil 3-5 dekabr | Devis kubogi, Belgrad | Qattiq (i) |{{flagicon|SRB}} [[:en:Novak_Djokovic|Novak Djokovic]] {{flagicon|SRB}} Viktor Troicki {{flagicon|SRB}} Nenad Zimonjić |{{flagicon|FRA}} [[:en:Gaël_Monfils|Gaël Monfils]] {{flagicon|FRA}} [[:en:Michaël_Llodra|Michaël Llodra]] {{flagicon|FRA}} [[:en:Arnaud_Clément|Arnaud Clément]] {{flagicon|FRA}} [[:en:Gilles_Simon|Gilles Simon]] | 3–2 |- | bgcolor="98FB98" | G'olib | 3. | 2012 yil 21 may | Jahon terma jamoasi kubogi, Dyusseldorf | Loy |{{flagicon|SRB}} Viktor Troicki {{flagicon|SRB}} Nenad Zimonjić {{flagicon|SRB}} [[:en:Miki_Janković|Miki Janković]] |{{flagicon|CZE}} [[:en:Tomáš_Berdych|Tomáš Berdych]] {{flagicon|CZE}} [[:en:Radek_Štěpánek|Radek Štěpánek]] {{flagicon|CZE}} [[:en:František_Čermák|František Čermák]] | 3–0 |} == Yoshlar o‘rtasidagi “Katta dubulg‘a” finali == === O‘g‘il bolalar o‘rtasidagi yakkalik (1 ta nom) === {| class="sortable wikitable" !Natija ! Yil ! width="180" | Chempionat !Qoplama ! width="180" | Raqib ! width="140" | Hisob |- style="background:#ffffcc;&quot;" | bgcolor="98FB98" | G'olib | 2001 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Qattiq |{{flagicon|TPE}} [[:en:Wang_Yeu-tzuoo|Wang Yeu-tzuoo]] | 3–6, 7–5, 6–0 |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:90%" !Turnirlar !2000 !2001 !2002 !2003 !2004 !2005 !2006 !2007 !2008 !2009 !2010 !2011 !2012 !2013 !2014 !2015 !2016 !2017 !2018 !2019 !SR !W–L !Win% |- | colspan="24" align="left" |'''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |A |A |Q1 | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |4R |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |{{Nobr|0 / 10}} |12–10 |55% |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A |Q3 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 13 |12–13 |48% |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A |Q2 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R |0 / 14 |12–14 |46% |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |4R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 14 |16–14 |53% |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0–0 |0–0 |0–0 |0–1 |0–3 |4–4 |1–3 |6–4 |5–4 |4–4 |3–4 |7–4 |11–4 |8–4 |0–0 |0–2 |1–3 |1–3 |0–0 |1–4 |0 / 51 |52–51 |50% |- | align="left" |Reyting | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |- | align="left" |ATP Finals | colspan="11" |did not qualify | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="afeeee" |RR | colspan="7" |did not qualify |0 / 2 |1–4 |20% |- | colspan="24" align="left" |'''National representation''' |- | align="left" |Summer Olympics |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held | bgcolor="afeeee" |2R | colspan="3" style="color:#767676" |not held | bgcolor="afeeee" |3R | colspan="3" style="color:#767676" |not held |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held |0 / 2 |3–2 |60% |- | align="left" |Davis Cup | bgcolor="ecf2ff" |Z3 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z1 | bgcolor="ecf2ff" |PO | bgcolor="ecf2ff" |PO | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwBDM">W</b></nowiki> | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="thistle" |F |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |1 / 8 |34–15 |69% |- | align="left" |World Team Cup |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwBFM">W</b></nowiki> |A | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwBFk">W</b></nowiki> | colspan="7" style="color:#767676" |not held |2 / 3 |8–2 |80% |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |1–0 |2–1 |1–1 |4–2 |4–0 |4–0 |2–3 |2–1 |2–1 |4–2 |4–2 |8–2 |5–2 |1–1 |0–0 |0–0 |1–1 |0–0 |0–0 |0–0 |3 / 12 |45–19 |70% |- | colspan="24" align="left" |'''ATP Tour Masters 1000''' |- | align="left" |{{Nobr|[[Indian Wells Masters]]}} |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A |0 / 8 |5–8 |38% |- | align="left" |Miami Open |A |A |A |A |A |A |Q1 | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |4R |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |0 / 8 |16–8 |67% |- | align="left" |{{Nobr|[[Monte-Carlo Masters]]}} |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A |0 / 5 |4–5 |44% |- | align="left" |Madrid Open<sup>1</sup> |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R |A |Q2 |A |A |A |A |0 / 4 |5–4 |56% |- | align="left" |Italian Open |A |A |A |A |A |A |A |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A |A |0 / 4 |1–4 |20% |- | align="left" |Canadian Open |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |0 / 6 |7–6 |54% |- | align="left" |Cincinnati Masters |A |A |A |A |A |Q1 |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |0 / 5 |2–5 |29% |- | align="left" |Shanghai Masters<sup>2</sup> |A |A |A |A |A |A |A |A |Q1 |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |0 / 5 |3–5 |37% |- | align="left" |Paris Masters |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A |A |A |A |A |A |0 / 5 |4–5 |44% |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |1–2 |4–3 |8–8 |4–5 |1–5 |10–7 |14–9 |3–7 |0–0 |0–1 |1–1 |0–1 |0–0 |1–1 |0 / 50 |47–50 |48% |- | colspan="25" align="left" |Karyera statistikasi |- ! !2000 !2001 !2002 !2003 !2004 !2005 !2006 !2007 !2008 !2009 !2010 !2011 !2012 !2013 !2014 !2015 !2016 !2017 !2018 !2019 ! colspan="3" |Career |- bgcolor="efefef" | align="left" |Turnirlar |0 |0 |0 |2 |7 |15 |17 |21 |22 |23 |22 |26 |26 |24 |0 |7 |10 |12 |0 |11 | colspan="3" |245 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Bahslar |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |2 |1 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="3" |4 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Finallar |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |1 |5 |3 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="3" |11 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0–0 |2–0 |1–1 |5–4 |5–7 |11–15 |10–20 |19–22 |26–21 |30–25 |25–23 |54–26 |57–28 |20–24 |0–0 |3–7 |8–11 |5–12 |0–0 |7–11 | colspan="3" |288–257 |- bgcolor="efefef" | style="text-align:left" |G`alaba % |– |100% |50% |56% |42% |42% |33% |46% |55% |55% |52% |68% |67% |45% |– |30% |44% |29% |– |39% | colspan="3" |{{tennis win percentage|won=288|lost=257}} |- bgcolor="efefef" | align="left" |Reyting |1078 |636 |183 |161 |117 |139 |64 |52 |49 |38 |49 | bgcolor="eee8aa" |9 | bgcolor="eee8aa" |9 |36 |– |410 |144 |105 |– |219 | colspan="3" |{{Tooltip|'''$8,616,024'''|Career Prize Money – Singles & Doubles combined}} |} <sup>1</sup> Gamburg Masters (tashqi gil) sifatida 2008 yilgacha, Madrid Masters (tashqi gil) 2009 - hozirgi kungacha.<sup>2</sup> Shtutgart Masters (indoor hard) 2001 yilgacha, Madrid Masters (indoor hard) 2002–08 va Shanxay Masters (ochiq havoda) 2009 - hozirgi kungacha.<sup>3</sup> Katta dubulg'a va ATP World Tour asosiy to'r o'yinlari va Yozgi Olimpiya o'yinlaridagi chiqishlar. <sup>4</sup> Katta dubulg'a, ATP World Tour, Yozgi Olimpiya o'yinlari, Devis Kubogi va Jahon Jamoa Kubogidagi o'yinlar . === Juftliklar bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:90%" !Turnirlar !2000 !2001 !2002 !2003 !2004 !2005 !2006 !2007 !2008 !2009 !2010 !2011 !2012 !2013 !2014 !2015 !2016 !2017 !2018 !2019 !SR !W–L |- | colspan="23" align="left" |'''Grand Slam turnirlar''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 5 |2–5 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |0 / 6 |9–6 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |3R |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 7 |3–7 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 7 |3–7 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |2–2 |0–3 |4–3 |2–2 |2–3 |3–2 |0–0 |0–0 |0–0 |0–2 |1–3 |0–2 |0–0 |3–3 |0 / 25 |17–25 |- | colspan="23" align="left" | |- | align="left" |Summer Olympics |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held | bgcolor="ffebcd" |QF | colspan="3" style="color:#767676" |not held |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held |0 / 1 |2–1 |- | align="left" |Davis Cup | bgcolor="ecf2ff" |Z3 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z1 | bgcolor="ecf2ff" |PO | bgcolor="ecf2ff" |PO | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB2g">W</b></nowiki> | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="thistle" |F |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |1 / 8 |8–4 |- | align="left" |World Team Cup |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB4c">W</b></nowiki> |A | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB40">W</b></nowiki> | colspan="7" style="color:#767676" |not held |2 / 3 |1–2 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |4–0 |1–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–1 |0–0 |0–0 |1–0 |1–1 |0–2 |3–2 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |1–1 |3 / 12 |11–7 |- | colspan="23" align="left" |'''ATP Tour Masters 1000''' |- | align="left" |{{Nobr|[[Indian Wells Masters]]}} |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A |A |A |A |A |0 / 3 |3–2 |- | align="left" |Miami Open |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |0 / 4 |6–4 |- | align="left" |{{Nobr|[[Monte-Carlo Masters]]}} |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A |A |0 / 2 |0–2 |- | align="left" |Madrid Open<sup>1</sup> |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 0 |0–0 |- | align="left" |Italian Open |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="thistle" |F |A |A |A |A |A |A |A |0 / 2 |5–2 |- | align="left" |Canadian Open |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="yellow" |SF |A |A |A |A |0 / 3 |4–3 |- | align="left" |Cincinnati Masters |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 6 |1–4 |- | align="left" |Shanghai Masters<sup>2</sup> |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 2 |2–2 |- | align="left" |Paris Masters |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 0 |0–0 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |0–0 |3–3 |5–6 |7–2 |3–5 |0–0 |3–2 |0–0 |0–0 |0–0 |0–1 |0 / 22 |21–19 |- | colspan="25" align="left" |Karyera statistikasi |- ! !2000 !2001 !2002 !2003 !2004 !2005 !2006 !2007 !2008 !2009 !2010 !2011 !2012 !2013 !2014 !2015 !2016 !2017 !2018 !2019 ! colspan="3" |Career |- bgcolor="efefef" | align="left" |Turnirlar |0 |0 |0 |0 |0 |2 |6 |11 |9 |7 |17 |12 |11 |8 |0 |6 |6 |4 |0 |5 | colspan="3" |104 |- bgcolor="efefef" |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Bahslar/Finallar |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 2 |0 / 0 |1 / 2 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 | colspan="3" |1 / 4 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0–0 |1–0 |0–0 |0–0 |0–0 |2–1 |3–7 |1–11 |5–8 |6–7 |18–17 |11–14 |19–9 |4–7 |0–0 |3–6 |2–6 |0–4 |0–0 |4–6 | colspan="3" |79–103 |- style="background:#efefef;" | align="left" |Reyting |– |– |456 |402 |242 |312 |206 |470 |125 |192 |70 |85 |54 |236 |– |200 |418 |– |– |187 | colspan="3" |{{tennis win percentage|won=79|lost=103}} |} == Eng yaxshi 10ta o'yinchiga qarshi rekord == Tipsarevichning kuchli shrift bilan 1- o'rinni egallaganlar bilan birinchi o'ntalikka kirganlarga qarshi o'yin rekordi.  {{Div col|colwidth=18em}} * {{flagicon|JPN}} [[Kei Nishikori]] 5–0 * {{flagicon|ESP}} [[Fernando Verdasco]] 5–2 * {{flagicon|CZE}} [[Tomáš Berdych]] 5–3 * {{flagicon|BUL}} [[Grigor Dimitrov]] 4–3 *{{flagicon|FRA}} [[Arnaud Clément]] 3–1 *{{flagicon|CZE}} [[Radek Štěpánek]] 3–1 * {{flagicon|ARG}} [[David Nalbandian]] 3–2 *{{flagicon|ARG}} [[Juan Monaco]] 3–3 * {{flagicon|UK}} '''[[Andy Murray]]''' 3–5 *{{flagicon|RUS}} [[Mikhail Youzhny]] 3–5 * {{flagicon|ITA}} [[Fabio Fognini]] 2–0 *{{flagicon|BEL}} [[David Goffin]] 2–0 * {{flagicon|THA}} [[Paradorn Srichaphan]] 2–0 * {{flagicon|CYP}} [[Marcos Baghdatis]] 2–2 * {{flagicon|LAT}} [[Ernests Gulbis]] 2–2 * {{flagicon|CRO}} [[Ivan Ljubičić]] 2–2 * {{flagicon|USA}} '''[[Andy Roddick]]''' 2–2 * {{flagicon|RUS}} [[Nikolay Davydenko]] 2–3 * {{flagicon|AUS}} '''[[Lleyton Hewitt]]''' 2–3 * {{flagicon|FRA}} [[Gaël Monfils]] 2–4 * {{flagicon|SRB}} '''[[Novak Djokovic]]''' 2–5 * {{flagicon|CRO}} [[Marin Čilić]] 2–8 * {{flagicon|FRA}} [[Gilles Simon]] 2–9 * {{flagicon|USA}} [[James Blake (tennis)|James Blake]] 1–0 *{{flagicon|USA}} [[Jack Sock]] 1–0 *{{flagicon|USA}} [[John Isner]] 1–1 *{{flagicon|ECU}} [[Nicolas Lapentti]] 1–1 *{{flagicon|AUT}} [[Jürgen Melzer]] 1–1 * {{flagicon|ESP}} '''[[Carlos Moyá]]''' 1–1 *{{flagicon|RUS}} '''[[Marat Safin]]''' 1–1 * {{flagicon|RSA}} [[Kevin Anderson (tennis)|Kevin Anderson]] 1–2 *{{flagicon|ESP}} '''[[Juan Carlos Ferrero]]''' 1–2 * {{flagicon|SWE}} [[Thomas Johansson]] 1–2 * {{flagicon|ESP}} [[Roberto Bautista Agut]] 1–3 * {{flagicon|CHL}} [[Fernando González]] 1–3 *{{flagicon|GER}} [[Tommy Haas]] 1–3 *{{flagicon|USA}} [[Mardy Fish]] 1–4 * {{flagicon|ESP}} [[David Ferrer]] 1–6 *{{flagicon|ESP}} [[Pablo Carreño Busta]] 0–1 * {{flagicon|RUS}} '''[[Yevgeny Kafelnikov]]''' 0–1 * {{flagicon|RUS}} [[Karen Khachanov]] 0–1 * {{flagicon|AUS}} [[Mark Philippoussis]] 0–1 * {{flagicon|UK}} [[Greg Rusedski]] 0–1 *{{flagicon|GER}} [[Rainer Schüttler]] 0–1 * {{flagicon|ARG}} [[Diego Schwartzman]] 0–1 *{{flagicon|AUT}} [[Dominic Thiem]] 0–1 * {{flagicon|FRA}} [[Jo-Wilfried Tsonga]] 0–1 * {{flagicon|SUI}} [[Stan Wawrinka]] 0–1 * {{flagicon|ESP}} [[Nicolas Almagro]] 0–2 *{{flagicon|CHI}} [[Nicolas Massu]] 0–2 * {{flagicon|ARG}} [[Mariano Puerta]] 0–2 *{{flagicon|ESP}} [[Tommy Robredo]] 0–2 *{{flagicon|SWE}} [[Robin Söderling]] 0–2 *{{flagicon|FRA}} [[Richard Gasquet]] 0–3 * {{flagicon|ESP}} '''[[Rafael Nadal]]''' 0–3 * {{flagicon|ARG}} [[Juan Martín del Potro]] 0–4 * {{flagicon|CAN}} [[Milos Raonic]] 0–5 * {{flagicon|SUI}} '''[[Roger Federer]]''' 0–6 {{div col end}} == Eng yaxshi 10 o'yinchi ustidan g'alaba qozonadi == * U o'yin o'tkazilgan vaqtda eng yaxshi 10 o'rinda bo'lgan tennischilarga nisbatan 15–47 (24,2%) rekordiga ega. {| class="wikitable" style="font-size:96%" !Mavsum ! 2002 yil ! 2003 yil ! 2004 yil ! 2005 yil ! 2006 yil ! 2007 yil ! 2008 yil ! 2009 yil ! 2010 yil ! 2011 yil ! 2012 yil ! 2013 yil ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! Jami |- align="center" | align="left" | G'alaba qozondi | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 4 | 1 | 3 | 3 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | '''15''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! width="180" |O`yinchi !Reyting ! width="200" |Turnir !Rd !Hisob |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2007''' |- |1. |{{flagicon|CHI}} [[:en:Fernando_González|Fernando González]] | bgcolor="EEE8AA" |6 | bgcolor="f3e6d7" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]], UK | bgcolor="afeeee" |3R |6–3, 3–6, 6–3, 4–6, 8–6 |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2008''' |- |2. |{{flagicon|RUS}} [[:en:Mikhail_Youzhny|Mikhail Youzhny]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="d4f1c5" |Rotterdam, Netherlands | bgcolor="afeeee" |1R |7–6<sup>(7–3)</sup>, 6–2 |- |3. |{{flagicon|USA}} [[:en:James_Blake_(tennis)|James Blake]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="e9e9e9" |Hamburg, Germany | bgcolor="afeeee" |2R |4–6, 6–3, 6–3 |- |4. |{{flagicon|USA}} [[:en:Andy_Roddick|Andy Roddick]] | bgcolor="EEE8AA" |6 | bgcolor="f3e6d7" |Wimbledon, UK | bgcolor="afeeee" |2R |6–7<sup>(5–7)</sup>, 7–5, 6–4, 7–6<sup>(7–4)</sup> |- |5. |{{flagicon|ESP}} [[:en:David_Ferrer|David Ferrer]] | bgcolor="EEE8AA" |4 | bgcolor="gold" |Olympic Games, Beijing | bgcolor="afeeee" |1R |7–6<sup>(10–8)</sup>, 6–2 |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2009''' |- |6. |{{flagicon|FRA}} [[:en:Gaël_Monfils|Gaël Monfils]] | bgcolor="EEE8AA" |10 | bgcolor="e9e9e9" |Monte Carlo, Monaco | bgcolor="afeeee" |1R |6–3, 6–1 |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2010''' |- |7. |{{flagicon|GBR}} [[:en:Andy_Murray|Andy Murray]] | bgcolor="EEE8AA" |4 | bgcolor="d4f1c5" |Dubai, United Arab Emirates | bgcolor="afeeee" |1R |7–6<sup>(7–3)</sup>, 4–6, 6–4 |- |8. |{{flagicon|USA}} Andy Roddick | bgcolor="EEE8AA" |9 | bgcolor="f3e6d7" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]], New York | bgcolor="afeeee" |2R |3–6, 7–5, 6–3, 7–6<sup>(7–4)</sup> |- |9. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Tomáš_Berdych|Tomáš Berdych]] | bgcolor="EEE8AA" |7 | bgcolor="ecf2ff" |Davis Cup, Belgrade | bgcolor="afeeee" |RR |7–5, 6–2, 2–6, 7–6<sup>(7–5)</sup> |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2011''' |- |10. |{{flagicon|CZE}} Tomáš Berdych | bgcolor="EEE8AA" |9 | bgcolor="e9e9e9" |Montreal, Canada | bgcolor="ffebcd" |QF |6–3, 6–1 |- |11. |{{flagicon|CZE}} Tomáš Berdych | bgcolor="EEE8AA" |9 | bgcolor="f3e6d7" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]], New York | bgcolor="afeeee" |3R |6–4, 5–0 ret. |- |12. |{{flagicon|SRB}} [[:en:Novak_Djokovic|Novak Djokovic]] | bgcolor="lime" |1 | bgcolor="FFFF99" |ATP World Tour Finals, London | bgcolor="afeeee" |RR |3–6, 6–3, 6–3 |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2012''' |- |13. |{{flagicon|SRB}} Novak Djokovic | bgcolor="lime" |1 | bgcolor="e9e9e9" |Madrid, Spain | bgcolor="ffebcd" |QF |7–6<sup>(7–2)</sup>, 6–3 |- |14. |{{flagicon|CZE}} Tomáš Berdych | bgcolor="EEE8AA" |7 |World Team Cup, Düsseldorf | bgcolor="lime" |F |7–5, 7–6<sup>(10–8)</sup> |- |15. |{{flagicon|ARG}} [[:en:Juan_Mónaco|Juan Mónaco]] | bgcolor="EEE8AA" |10 | bgcolor="e9e9e9" |Paris, France | bgcolor="afeeee" |3R |6–3, 3–6, 6–3 |} == Mukofotlar == ; 2002 yil * FR Yugoslaviyadagi eng yaxshi erkak tennischi ; 2003 yil * FR Yugoslaviyadagi eng yaxshi erkak tennischi ; 2004 yil * Serbiya va Chernogoriyadagi eng yaxshi erkak tennischi ; 2012 yil * Devis kubogi majburiyat mukofoti == Shuningdek qarang == * Serbiya Devis kubogi jamoasi * Katta dubulg'a o'g'il bolalar o'rtasidagi yakkalik chempionlari ro'yxati * ATP World Tour Finals o'yinlari * Erkak tennischilar ro'yxati == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * Janko Tipsarević at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Janko Tipsarević at the Davis Cup * [http://tennis-prose.com/articles/biofile-with-janko-tipsarevic/ Biofile interview with Janko Tipsarević], ''Tennis-Prose'', 2010 * [http://www.ideasroadshow.com/issues/janko-tipsarevic-2013-10-31 "The Mind-Body Problem: A conversation with Janko Tipsarević"], ''Ideas Roadshow'', 2013 [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] dz2vsc16tqcc4nhvvdke2c71nxau6op 2726524 2726523 2022-07-31T09:13:41Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Janko Tipsarević|image=Tipsarevic_RG19_(10)_(48199022116).jpg|country={{FR-YUG}} (2001-2003)<br />{{SCG}} (2003-2006)<br />{{SRB}} (2006-2019)|residence=[[Belgrade]], [[Serbia]]|birth_date={{birth date and age|df=yes|1984|6|22}}<ref name="atp-profile">{{cite web |title=Janko Tipsarevic |url=https://www.atptour.com/en/players/janko-tipsarevic/t742/overview |website=ATP World Tour |access-date=22 April 2019}}</ref>|birth_place=Belgrade, SR Serbia, SFR Yugoslavia|height={{height|m=1.80}}|turnedpro=2002|retired=2019 <!-- (22/Nov/2019) -->|coach=Dirk Hordorff (2009-2019) <br />[[Rainer Schüttler]] (2009-2019)|plays=Right-handed (two-handed backhand)|careerprizemoney=$8,616,024 <ref>{{cite web |title=ATP Prize Money Leaders|url=http://www.protennislive.com/posting/ramr/career_prize.pdf}}</ref>|singlesrecord={{tennis record|won=288|lost=257|details=in [[ATP World Tour]] and [[Grand Slam (tennis)|Grand Slam]] main-draw matches, and in [[Davis Cup]]|small=yes}}|singlestitles=4|highestsinglesranking=No. 8 (2 April 2012)|currentsinglesranking=No. 755 (27 June 2022)|AustralianOpenresult=4R ([[2013 Australian Open – Men's singles|2013]])|FrenchOpenresult=4R ([[2012 French Open – Men's singles|2012]])|Wimbledonresult=4R ([[2007 Wimbledon Championships – Men's singles|2007]], [[2008 Wimbledon Championships – Men's singles|2008]])|USOpenresult=QF ([[2011 US Open – Men's singles|2011]], [[2012 US Open – Men's singles|2012]])|Othertournaments=yes|MastersCupresult=RR ([[2011 ATP World Tour Finals#Singles|2011]], [[2012 ATP World Tour Finals#Singles|2012]])|Olympicsresult=3R ([[Tennis at the 2012 Summer Olympics – Men's singles|2012]])|doublesrecord={{tennis record|won=79|lost=103|details=in ATP World Tour and Grand Slam main-draw matches, and in Davis Cup|small=yes}}|doublestitles=1|highestdoublesranking=No. 46 (25 April 2011)|currentdoublesranking=|AustralianOpenDoublesresult=3R ([[2011 Australian Open – Men's doubles|2011]])|FrenchOpenDoublesresult=QF ([[2008 French Open – Men's doubles|2008]], [[2019 French Open – Men's doubles|2019]])|WimbledonDoublesresult=3R ([[2010 Wimbledon Championships – Men's doubles|2010]])|USOpenDoublesresult=3R ([[2009 US Open – Men's doubles|2009]])|OthertournamentsDoubles=yes|OlympicsDoublesresult=QF ([[Tennis at the 2012 Summer Olympics – Men's doubles|2012]])|Team=yes|DavisCupresult='''W''' ([[2010 Davis Cup|2010]])}}'''Janko Tipsarevic''' (1984 yil 22 iyunda tugʻilgan) — [[Serbiya|serbiyalik]] sobiq [[Tennis|tennischi]] . Uning karerasidagi eng yuqori yakkalik reytingi 2012-yil 2-aprelda erishilgan dunyoda 8-o‘rinni egallaydi. Faoliyati davomida u 4 marta ATP World Tour, bitta ATP dubl, uchta Fyuchers va 15 Challenger chempionligini qoʻlga kiritdi. Tipsarevich shuningdek, 2001 yilgi Avstraliya Ochiq chempionatida ham oʻsmirlar chempionligini qoʻlga kiritdi. U ikki marotaba hamyurti [[Novak Đoković|Novak Jokovichni]] mag‘lub etib, dunyoning 1-raqamli tennischisi ustidan ikki marta g‘alaba qozongan. Shuningdek, u kuchli 10talikdagi boshqa oʻyinchilarga qarshi 13ta gʻalabaga ega: [[Tomáš Berdych|Tomash Berdixga]] qarshi toʻrtta gʻalaba va [[Fernando González|Fernando Gonsales]], Mixail Yujni, Devid Ferrer, Jeyms Bleyk, Gael Monfils, Endi Marrey va Xuan Monakoga qarshi bittadan gʻalaba. U dunyoning 1-raqamli tennischilari Karlos Moya, Marat Safin, Lleyton Xyuitt, [[Juan Carlos Ferrero|Xuan Karlos Ferrero]] va Endi Roddik ustidan gʻalaba qozongan . Uning „Katta Dubulgʻa“ turniridagi eng yaxshi natijalari 2011 va 2012 yillarda [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatida]] chorak finalga qadar yetib borgan. == Tennis karyerasi == Tipsarevich olti yoshida tennis oʻynashni boshladi va toʻqqiz yoshida rossiyalik murabbiy Roman Savochkin bilan Nyu-Belgrad tennis klubida oʻynay boshladi. === Yoshligi === Yoshligida u 2001 yilda oʻgʻil bolalar oʻrtasidagi yakkalik bahslarida gʻolib chiqdi va oʻsha yili 1-oʻrinni egalladi (juftlikda 4-oʻrin). === 2001-2004 === [[Fayl:Tipsarevic_2004_US_Open.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Tipsarevic_2004_US_Open.JPG/220px-Tipsarevic_2004_US_Open.JPG|thumb| Tipsarevich 2004 yilgi AQSh ochiq chempionatida]] 2001 yilda Yugoslaviya Devis Kubogi jamoasi aʼzosi sifatida u II guruh chorak finalida Polshaga qarshi uchta oʻyinda ham gʻalaba qozonib, jamoaga 3:2 hisobida gʻalaba qozonishga yordam berdi. Keyingi haftada u Belgradda oʻzining birinchi marta fyuchers chempionligini qoʻlga kiritdi. 2002-yilda u Meksikada ikkinchi fyuchers chempionligini qoʻlga kiritdi. Germaniyadagi birinchi ATP Challenger turnirida gʻalaba qozonganidan soʻng, u 2003 yilda Indianapolisda ATP Tour debyutini oʻtkazdi. Birinchi raundda hamyurti serb Nenad Zimonjichni mag‘lub etib, ikkinchi davrada Yevgeniy Kafelnikovga to‘g‘ridan-to‘g‘ri mag‘lub bo‘ldi. Shuningdek, u [[Amerika ochiq chempionati|AQSh Ochiq chempionatida]] saralash bosqichida „ Katta Dubulgʻa“ turnirida debyut qildi. U birinchi davrada 20- raqamli Mark Filippoussisga yutqazdi. 2004-yilda saralash bosqichida u Fransiya Ochiq chempionati va Uimbldon musobaqalarida ilk bor maydonga tushdi va har birining birinchi bosqichida mag‘lub bo‘ldi. Oʻsha yilning oxirida u yakkalik bahslarida ikkita va juftlikda bir marta Challenger unvonini qoʻlga kiritdi. === 2005-2006: Top 100 talikka kirish === Tipsarevich 2005 yilda 15 ta ATP turnirida ishtirok etgan va birinchi marta top 100 talikka kirgan. U Avstraliya ochiq chempionati va Fransiya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichiga ham chiqdi. U Avstraliya Ochiq chempionatida Dominik Xrbatiga yutqazdi, ammo [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garrosda]] uni magʻlub etishga muvaffaq boʻldi. U, shuningdek, Tommi Xaas va Lu Yen Xsunni magʻlub etib, [[Wimbledon chempionati|Uimbldonning]] uchinchi bosqichiga chiqdi, ammo keyin Tomas Yoxanssonga yutqazdi. Juftlik bahslarida u „Napoli Challenger“ chempionligini qo‘lga kiritish uchun Jiri Vanek bilan hamkorlik qildi. U, shuningdek, serb [[Novak Đoković|Novak Jokovich]] bilan Croatia Open Umag va Vetnam Open turnirida Markos Bagdatis bilan chorak finalga chiqdi. U 2006 yilni Jokovichdan keyin 2-raqamli serbiyalik tennischi sifatida yakunladi va u birinchi marta 65-oʻrinda kuchli 100talikka kirdi. U toʻrtta Challenger unvonini qoʻlga kiritdi va shu darajadagi 31-8 rekordini tuzdi. ATP turnirida u shvetsiyalik Robin Syoderlingga yutqazib, Nottingem Open turnirining chorak finaliga chiqdi. === 2007-2008: Top 50 talikka kirish === 2007 yil may oyida Zagreb Challenger chempionligini qoʻlga kiritganidan soʻng, Tipsarevich ATP Tourda toʻliq vaqt oʻynadi. U Fransiya Ochiq chempionatining uchinchi bosqichiga va Ordina Ochiq chempionatining chorak finaliga chiqdi. U, shuningdek, Uimbldonda toʻrtinchi raundga chiqish orqali „Katta dubulgʻa“dagi eng yaxshi koʻrsatkichiga erishdi. U besh setdagi dastlabki uchta oʻyinning barchasida gʻalaba qozondi va bu 1974 yildan beri birinchi marta kimdir Uimbldonda uchta ketma-ket besh setda gʻalaba qozondi. U, shuningdek, Avstraliya Ochiq chempionati ikkinchi oʻrinni egallagan [[Fernando González|Fernando Gonsales]] ustidan uchinchi raunddagi gʻalabasida oʻyin ochkosini saqlab qoldi. Oxir-oqibat u Fransiya ochiq chempionatining sobiq chempioni [[Juan Carlos Ferrero|Xuan Karlos Ferreroga]] toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennisnews.com/exclusive.php?pID=20945|sarlavha=Bob Larson's Tennis News - Official Tennis Newswire|ish=Bob Larson's Tennis News}}</ref> Bu g‘alaba u dunyoning 48-raqamiga ko‘tarilib, birinchi marta 50talik ro‘yxatiga kirdi. Tipsarević 2008-yilgi Avstraliya Ochiq chempionatining uchinchi raundida [[Roger Federer|Rojer Federerni]] 7-6, 6-7, 7-5, 1-6, 8-10 hisobida yutqazib, besh setga olib chiqdi. Oʻshanda Federer hech qachon 18 oʻyindan iborat beshinchi setni oʻynamagan edi. Oʻyin yakunlanishi uchun toʻrt yarim soat vaqt ketdi. Uning Avstraliya Ochiq chempionatining uchinchi raundiga chiqishdagi harakatlari Tipsarevichning reytingini 49-oʻrindan 42-oʻringa koʻtardi. Uimbldon chempionatida Tipsarevich ikkinchi raundda oltinchi raqam ostida tasniflangan Endi Roddikni toʻrt setda, 6-7, 7-5, 6-4, 7-6 hisobida magʻlub etdi. Bu uning kuchli oʻntalikdagi toʻrtinchi gʻalabasi edi. Shundan so‘ng, u 25-raqamli Dmitriy Tursunov ustidan g‘alaba qozonib, Uimbldonda ketma-ket ikkinchi 16-tur uchrashuvini o‘tkazdi. Keyin esa oyog‘idan olgan jarohati tufayli to‘rtinchi raundda Rayner Shyuttlerga yutqazib qo‘ydi. [[Fayl:Janko_Tipsarević_2008.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Janko_Tipsarevi%C4%87_2008.jpg/220px-Janko_Tipsarevi%C4%87_2008.jpg|thumb| Janko Tipsarevich 2008-yilgi Gʻarbiy va Janubiy ochiq chempionatida isinish]] === 2009: Birinchi ATP turnir finali === 2009 yil oktyabr oyida Moskvada boʻlib oʻtgan Kreml kubogi turnirida u Daniel Köllerer, Kristof Rochus, [[Robby Ginepri|Robbi Ginepri]] (uchta uchrashuvda birinchi marta uni magʻlub etgan) va saralash bosqichidagi Ilya Marchenkoni yoʻlda magʻlub etib, oʻzining ilk ATP finaliga chiqdi. U finalda Mixail Yujniyga uch setda yutqazdi. Birinchi finalida umidsiz magʻlubiyatga uchraganiga qaramay, u keyingi haftaning oʻzidayoq otib chiqdi, chunki u Bank Austria-TennisTrophy’da sakkizinchi raqam ostidagi Jon Isner, Maykl Berrer va uchinchi raqamli tennischilarni magʻlub etib, ketma-ket ikkinchi yarim finalga chiqdi (birinchi marta). Gaël Monfils, yoʻlda. U yarim finalda Yurgen Melzerga 3 setda yutqazib qoʻydi, gʻalabadan ikki ochko uzoqda. [[Fayl:Tipsarevic_DC10_C.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Tipsarevic_DC10_C.jpg/220px-Tipsarevic_DC10_C.jpg|right|thumb| 2010 Devis kubogi : Tipsarevich Chexiyaga qarshi oʻyinda]] === 2010: Devis kubogi chempionligi === 2010-yilda u Chennai Openda yarim finalga qadar etib borib, mavsumni yaxshi boshladi, ammo yakuniy chempion [[Marin Čilić|Marin CHilichga]] yutqazdi. U Avstraliya ochiq chempionatining ikkinchi bosqichiga chiqdi va Tommi Xaasga besh setda yutqazdi. U Zagreb Indoors va Rotterdamda bo‘lib o‘tgan ABN AMRO jahon tennis turnirining dastlabki bosqichlarida mag‘lub bo‘ldi. Dubay tennis chempionatida u dastlabki raundda Andreas Seppini magʻlub etdi, soʻngra oʻz karerasidagi eng yaxshi gʻalabasi uchun uchta setda uchinchi raqamli Endi Marreyni hayratda qoldirdi. Oʻshandan beri u Marreyni uch marta magʻlub etgan (hozirgi uchrashuvlarda 3:3 hisobida durang oʻynagan). Yirik g‘alabadan so‘ng dam olishga oz fursat qolib, chorak finalda yettinchi raqam ostida tasniflangan Mixail Yujniyga imkoniyatni boy berdi. Iyun oyida u Rosmalenda oʻzining ikkinchi ATP turniri finaliga chiqdi. U yoʻlda Jeremi [[Jérémy Chardy|Chardi]], [[Arnaud Clément|Arno Kleman]], Piter Luzak va amaldagi chempion Benjamin Bekkerni magʻlub etdi, faqat ikki setda formadagi Sergey Staxovskiyga yutqazdi. Tipsarevich US Open turnirida birinchi raundda Olivye Rochusni magʻlub etdi, keyin esa sobiq chempion va toʻqqizinchi raqamda saralangan Endi Roddikni ikkinchi raundda toʻrt setda magʻlub etib, katta xafa boʻldi. U birinchi marta AQSh ochiq chempionatining uchinchi raundiga chiqqanida, u uch soatlik toʻrt setterda Gael Monfilsga magʻlub boʻldi. AQSh Ochiq chempionatidan soʻng Tipsarevich Serbiya uchun Devis Kubogida Tomash Berdix va Radek Shtepanek ustidan muhim gʻalabaga erishdi va Novak Jokovichning oʻrnini toʻldirdi. Bazelda Tipsarevich oʻsha paytdagi dunyoning 2-raqamiga yutqazdi. Rojer Federer ikki setda. === 2011: Top-10 oʻyinchi va birinchi ATP unvoniga aylanish === Tipsarević Chennayda yana mavsumni yaxshi boshladi, yarim finalga chiqdi, lekin uchta setda Xaver Malissega yutqazdi. Avstraliya Ochiq chempionatida Tipsarevich ikkinchi bosqichga chiqdi va Fernando Verdaskoga besh setda magʻlub boʻldi, garchi ikki marta oʻyinda qatnashgan va toʻrtinchi setda oʻyin ochkolarini saqlab qolgan boʻlsa ham, 6-2, 6-4, 4-6, 6-7, 0-6. Tipsarevich Memfisda oʻynagan va u erda chorak finalda yakuniy chempion Endi Roddikka yutqazgan. Uning navbatdagi turniri Delrey -Bichda boʻlib, u erda finalga chiqdi. Bu uning uchinchi ATP finali boʻldi, lekin u birinchi setda 4:1 hisobida oldinda boʻlganiga qaramay, toʻgʻridan-toʻgʻri Xuan Martin del Potroga yutqazdi. Keyin u Indian Wells Masters musobaqasining ikkinchi raundiga chiqdi va Tobias Kamkeni toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub etdi, ammo ikkinchi raundda Sem Kuerriga yutqazdi. Keyin Tipsarević Mayami Mastersda oʻynadi va toʻrtinchi raundga chiqdi va u Robin Haase, Marin CHilich va Filipp Petzshnerni magʻlub etdi va Gilles Simonga yutqazdi. Monte-Karlo Masters musobaqasida Tipsaerevich birinchi raundda Felisiano Lopesdan magʻlub boʻldi. U oʻz uyida, Serbia Open musobaqasida ortga qaytdi va yarim finalga chiqdi. U Key Nishikori, [[Mischa Zverev]] va Somdev Devvarmanni magʻlub etib, vatandoshi Novak Jokovich bilan oʻyinda maydonni tark etdi. [[Fransiya ochiq chempionati|Rolan Garrosda]] u Rojer Federerga yutqazishdan oldin Brayan Dabul va Pere Ribani toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub etib, uchinchi raundga chiqdi. Uning navbatdagi musobaqasi Qirolicha klublari chempionati boʻlib, u 1/8 finalga chiqdi va Blaj Kavchich va Maykl Rassellni magʻlub etib, ikki setda Endi Marreyga yutqazdi. Eastbourne International musobaqasida Tipsarevich finalga chiqdi. U Jeyms Uord, Mixail Kukushkin, Grigor Dimitrov va Key Nishikori ustidan gʻalaba qozondi, keyin Andreas Seppiga yutqazdi va uchinchi setda 3-5 hisobida jarohat oldi. „Uimbldon“da hamon jarohatdan qiynalayotgan Tipsarevich birinchi raundda Ivo Karlovichga qarshi ikkinchi setda 1:3 hisobida nafaqaga chiqdi. Germaniya Ochiq chempionatida birinchi raundda xayrlashib, Xuan Monakodan magʻlub boʻldi. Uning formasi Legg Mason Tennis Classicda yaxshilandi, u erda u chorak finalga chiqdi va Maykl Berrer va Grigor Dimitrovni magʻlub etdi, ammo yakuniy finalchi Gaël Monfilsga toʻgʻridan-toʻgʻri yutqazdi. Rojers kubogida Tipsarevich taʼsirchan yugurib, Alexandro Falla, Fernando Verdasko, Ivan Dodig va Tomash Berdixni magʻlub etib, oʻzining birinchi Masters seriyasining yarim finaliga chiqdi va u erda Mardi Fishga yutqazdi. Keyinchalik Tipsarevich birinchi marta top 20 talikka kirdi. Tipsarevich US Open turnirida Avgustin Gensse, Filipp Petsshner, Tomash Berdix va Xuan Karlos Ferreroni magʻlub etganidan soʻng oʻzining birinchi „Katta Dubulgʻa“ chorak finaliga chiqdi, biroq chorak finalda Jokovichga yutqazib qoʻydi va toʻrtinchi setda son jarohati tufayli nafaqaga chiqdi. Keyinchalik uning reytingi 13-oʻringa koʻtarildi. Serbiya va Argentina terma jamoalari oʻrtasidagi Devis kubogi yarim final bahsida Tipsarevich ikkinchi yakkalik bahsida Xuan Martin del Potrodan uch setda magʻlub boʻldi. Amaldagi chempion Serbiya Argentinaga qarshi o‘yinda 2:3 hisobida mag‘lub bo‘ldi. Kuala-Lumpurda bo‘lib o‘tgan Malayziya ochiq chempionatida u uchinchi raqam ostida tasniflangan edi. U birinchi raundda Flavio Cipollani magʻlub etdi. Chorak finalda u atigi toʻrtta oʻyin oʻtkazdi, chunki [[Nikolay Davydenko]] nafaqaga chiqdi, chunki Tipsarevich 3:1 hisobida oldinda boʻldi. Yarim finalda u Kei Nishikoriga qarshi oʻzining magʻlubiyatsiz rekordini 5-0 ga oshirdi, chunki u uni toʻgʻri setlarda yubordi. Finalda u beshta urinishda Markos Bagdatisni mag‘lub etib, ilk ATP chempionligini qo‘lga kiritdi. Tipsarevich Yaponiya ochiq chempionatida birinchi bosqichda Dmitriy Tursunovga, Shanxay Masters musobaqasida esa Felisiano Lopesga imkoniyatni boy berdi. U Moskvada bo‘lib o‘tgan Kreml kubogida to‘p surdi va chempionlik unvonini qo‘lga kiritdi. U Igor Kunitsinni magʻlub etdi, Dmitriy Tursunovdan oʻz oʻch oldi va uyin favoriti Nikolay Davydenkoni magʻlub etdi va ikkinchi setda *4-5 davomida ketma-ket uchta set ochkosini saqlab qoldi va karerasining oltinchi finaliga chiqdi. . Tennis tarixidagi birinchi umumserb finalida Tipsarevich oʻzining yaxshi doʻsti, hamyurti va amaldagi chempion Viktor Troitkini ikki setda magʻlub etib, faoliyatidagi ikkinchi chempionlik unvonini qoʻlga kiritdi. Keyingi haftada u Sankt-Peterburg ochiq chempionati finaliga chiqdi va uch setda xorvatiyalik Marin CHilichga yutqazdi. Muntazamligi tufayli va magʻlubiyatga qaramay, u oʻsha yili ketma-ket Kreml kubogi va Sankt-Peterburg finaliga chiqqan dunyodagi birinchi tennischiga aylandi. Bazeldagi Swiss Indoors stadionida u Florian Mayerga qarshi dastlabki tur oʻyinida jarohat olib, nafaqaga chiqdi. BNP Paribas Masters musobaqasida u ikkinchi davradagi dastlabki oʻyinda kichik Aleks Bogomolovni magʻlub etib, faqat bir oʻyinda magʻlub boʻldi. Uchinchi raundda u birinchi setda 5-1, ikkinchisida esa 4-2 hisobidagi ustunlikni bekorga tashlab, besh uchrashuvda birinchi marta Tomash Berdixga yutqazdi. 22-noyabr kuni Endi Marrey ATP World Tour Finalsdan chiqishini eʼlon qildi. Chunki Tipsarevich birinchi boʻlib muqobil boʻlgan, yil yakunidagi chempionatda debyut qilgan. Davra bosqichda A guruhida joylashgan Tipsarevich Berdixga qarshi durang oʻynadi va yaqinda Parijdagi magʻlubiyati uchun qasos olish imkoniyatiga ega boʻldi. Janko oʻyin nuqtasiga etib, uni deyarli magʻlub etdi. Ogʻriqli magʻlubiyatga toʻsqinlik qilmay, u faoliyatidagi eng yaxshi mavsumni uslubda yakunladi, chunki u keyingi oʻyinda dunyoning 1-raqamli oʻyinchisi ustidan birinchi gʻalabasi uchun yaqin doʻsti Jokovichni magʻlub etib, faoliyatidagi eng yaxshi gʻalabani qoʻlga kiritdi. shuningdek, yil yakunlari boʻyicha chempionatdagi birinchi gʻalabasi. Tipsarevich mavsumni karerasi boʻyicha dunyoning 9-raqamli reytingida yakunladi. === 2012 yil: Birinchi 10 talikni saqlab qolish === Tipsarevich 2012-yilni ATP Aircel Chennai Open musobaqasida boshladi, finalga chiqdi, ammo Milosh Raonichga yutqazdi. Avstraliya ochiq chempionatida Tipsarevich toʻqqizinchi oʻrinni egalladi. U birinchi raundda Dmitriy Tursunovni mag‘lub etdi, ikkinchi davrada Jeyms Dakvortga qarshi o‘yinda xuddi shu tarzda davom etdi. U oxir-oqibat uchinchi raundda 17-raqamli Richard Gasquetga toʻgʻridan-toʻgʻri yutqazdi. Tipsarevich Mayami Masters musobaqasining chorak finaliga chiqdi va ikkinchi oʻrinni egallagan Endi Marreyga yutqazdi va Mardi Fishdan oʻtib, dunyoning 8-raqamiga koʻtarildi. Tipsarevich Devis kubogi chorak finalida Pragada gil ustida oʻynagan Chexiya bilan oʻyinda Serbiyani himoya qildi. Tipsarevich oʻzining yakkalik bahslarida Radek Shtepanekni besh setda magʻlub etib, uchta oʻyin ochkosini saqlab qoldi, ammo toʻrtinchi kauchukda Tomash Berdixga yiqilib, uch setda ham set ochkolarini yoʻqotib, umumiy durangni 1:3 hisobida boy berdi. 2012 yil Monte-Karloda boʻlib oʻtgan birinchi ATP Master Series 1000 loy musobaqasida u uchinchi raundda uchta setda Gilles Simonga yutqazishdan oldin Albert Montanésni magʻlub etdi. Madrid Ochiq chempionatida u birinchi raundda Federiko Delbonisni magʻlub etdi, undan keyin Gilles Simonga yutqazganligi uchun qasos oldi va uni besh uchrashuvda birinchi marta magʻlub etdi. Chorak finalda u dunyoning 1-raqamli Novak Jokovichni toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlubiyatga uchratib, ustalar bahsida ikkinchi yarim finalga chiqdi va gil ustidagi birinchi oʻyinda. Yarim finalda esa o‘sha vaqtdagi dunyoning 3-raqami Rojer Federerga ikki setda mag‘lub bo‘ldi. Rimda u dastlabki raundda Sten Vavrinkaga toʻgʻridan-toʻgʻri yutqazdi. Tipsarević Fransiya Ochiq chempionatining toʻrtinchi bosqichiga chiqdi va u erda [[Nicolás Almagro|Nikolas Almagroga]] yutqazdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Janko Tipsarevic |work=The Times Of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/sports/tennis/french-open-2012/top-stories/Almagro-reaches-French-quarterfinals-by-beating-Tipsarevic/articleshow/13818751.cms |access-date=4 June 2012}}</ref> Uimbldonda Yanko uchinchi bosqichga chiqdi va u erda toʻrt setda Mixail Yujniyga yutqazdi. Tipsarevich belgiyalik Stiv Darsisni magʻlub etib, MercedesCup musobaqasining chorak finaliga yoʻl oldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=12 July 2012 |title=Janko Tipsarevic storms into Mercedes Cup quarterfinals. |work=The Times Of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/sports/tennis/top-stories/Janko-Tipsarevic-storms-into-Mercedes-Cup-quarterfinals/articleshow/14831335.cms}}</ref> Chorak finalda u ikkinchi setda Byorn Fauni magʻlub etish uchun toʻrtta oʻyin ochkosini saqlab qoldi. Yarim finalda u [[Thomaz Bellucci|Tomaz Belluchchi]] ustidan g‘alaba qozonib, o‘zining birinchi loy kort finaliga chiqdi. Finalda u Xuan Monakoni uchta setda magʻlub etib, 2012 yildagi birinchi chempionlik unvonini qoʻlga kiritdi (faoliyatidagi uchinchi). <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=15 July 2012 |title=Tipsarevic beats Monaco to win Mercedes Cup |work=The Times Of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/sports/tennis/top-stories/Tipsarevic-beats-Monaco-to-win-Mercedes-Cup/articleshow/14964836.cms}}</ref> Tipsarevich oʻyinni Gstaadda davom ettirdi va u erda finalga chiqdi. Biroq u Tomaz Belluchchiga uch setda imkoniyatni boy berdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Unseeded Brazilian Thomaz Bellucci upsets Janko Tipsarevic to win the Swiss Open Title |url=https://www.washingtonpost.com/sports/unseeded-brazilian-thomaz-bellucci-upsets-janko-tipsarevic-to-win-swiss-open-title/2012/07/22/gJQAdqGD2W_story.html |access-date=23 July 2012}}</ref> Rojers kubogida u Mixail Youjni, Marin CHilich va Marsel Granollersni ortda qoldirib, uchinchi Masters yarim finaliga chiqdi, biroq ikki setda Jokovichga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://sports.yahoo.com/news/richard-gasquet-advances-rogers-cup-212000667--ten.html|sarlavha=Novak Djokovic advances to Rogers Cup final|kirish sanasi=12 August 2012}}</ref> Tipsarevich US Open turnirida o‘tgan yilgi ochkolarini muvaffaqiyatli himoya qildi va o‘z faoliyatida ikkinchi marta „Katta dubulg‘a“ turnirining chorak finaliga chiqdi, u Ferrerda 4:1 va 0:30 hisobida 5 setda Devid Ferrerga yutqazdi. oxirgi toʻplamda xizmat qiling. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Ferrer beats Tipsarevic in epic to reach US Open semis |work=The Times Of India |url=http://timesofindia.indiatimes.com/sports/tennis/us-open-2012/top-stories/Ferrer-beats-Tipsarevic-in-epic-to-reach-US-Open-semis/articleshow/16290051.cms |access-date=7 September 2012}}</ref> BNP Paribas Masters musobaqasida u uchinchi raundda Xuan Monakoni magʻlub etib, 2012 yilgi ATP World Tour final bosqichiga yakuniy yoʻllanmani qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/News/Tennis/2012/11/Features/London-Finals-Tsonga-Tipsarevic-Qualify.aspx|sarlavha=Tsonga, Tipsarevic Clinch Final Two Berths at Barclays ATP World Tour Finals|kirish sanasi=1 November 2012}}</ref> U Yevropa vakili sifatida qitʼalar toʻqnashuvida gʻolib chiqdi. 2012 yilgi mavsum davomida u eng yaxshi 10talikda qoldi. === 2013-2014: Toʻrtinchi ATP unvoni va jarohatlar qatori === Tipsarević oʻz mavsumini oʻtgan yilgidan bir qadam yaxshiroq borib, finalda kutilmagan finalchi Roberto Bautista-Agutni magʻlub etib, 2013 Aircel Chennai Open unvonini koʻtarish bilan boshladi. <ref>{{Veb manbasi|nashriyot=B92|url=http://www.b92.net/sport/tenis/vesti.php?yyyy=2013&mm=01&dd=06&nav_id=675103|sarlavha=Savršen početak, titula za Janka|sana=6 January 2013|kirish sanasi=6 January 2013|til=sr}}</ref> Avstraliya Ochiq chempionatida u Lleyton Xyuitt, Lukash Lako va [[Julien Benneteau|Julien Bennetoni]] magʻlub etib, ushbu turnirning eng yaxshi toʻrtinchi raundiga chiqdi. U ikkinchi set oxirida oyog‘idan olgan jarohati tufayli faoliyatini [[Nicolás Almagro|yakunlagan Nikolas Almagroga]] yutqazdi. Fransiya ochiq chempionatida u qichqirgan muxlis bilan janjal bilan kechgan oʻyinda Mixail Youjniyga uchinchi raundda magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|nashriyot=Sports Illustrated|url=https://www.si.com/tennis/beyond-baseline/2013/06/03/janko-tipsarevic-swear-french-open-fans|sarlavha=Janko Tipsarevic apologizes for cursing at fans during French Open match|sana=3 June 2013}}</ref> Uimbldonda u birinchi davrada hamyurtimiz Viktor Troykiga yutqazdi. U AQSh Ochiq chempionatining toʻrtinchi bosqichini oʻtkazdi. 2014 yilda Tipsarevich Valensiyada olgan jarohati uchun Frankfurtda oyogʻidan operatsiya qilingan edi. Operatsiya muvaffaqiyatli oʻtdi va u tez orada faoliyatini davom ettirishga umid qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://inserbia.info/today/2014/05/janko-tipsarevic-operation-went-well/|sarlavha=Janko Tipsarevic: Operation went well - InSerbia Today|ish=inserbia.info}}</ref> === 2015: Jarohatdan qaytish va dam olish === 17 oylik harakatsizlikdan soʻng, Tipsarevich ATP World Tourga qaytdi va shunday dedi: „Mening maqsadim va orzuim kuchli 10talikka qaytish boʻlardi va behuda koʻp haftalarim yoʻq“. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.atpworldtour.com/News/Tennis/2015/4/14/Houston-Monday-Tipsarevic-Comeback.aspx|sarlavha=Tipsarevic Wasting No Time After Painful Injury Layoff|sana=6 April 2015|kirish sanasi=17 April 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150417001729/http://www.atpworldtour.com/News/Tennis/2015/4/14/Houston-Monday-Tipsarevic-Comeback.aspx|arxivsana=17 April 2015}}</ref> U oʻz mavsumini mart oyida boshladi, Jokovich bilan Mayami Mastersda juftlik bahslarida hamkorlik qildi, Tipsarevich himoyalangan reyting (PR) yordamida kirgan edi. Bu juftlik birinchi davrada Robert Lindstedt va Yurgen Melzerga yaqin o‘yinda mag‘lub bo‘ldi. Aprel oyida Tipsarevich Xyustonda boʻlib oʻtgan AQSH Clay Court chempionati uchun wild card oldi va u erda saralash bosqichidagi Gilerme Klezarni dastlabki bosqichda magʻlub etish uchun ikkita oʻyin ochkosini saqlab qoldi. U buni beshinchi raqam ostidagi Santyago Jiraldoga magʻlub etdi. Juftlik bahslarida Tipsarevich va Filipp Petzshner birinchi oʻrinni egallagan aka-uka Brayanlarga magʻlub boʻlishdi. Oyning oxirida Tipsarević Ruminiya ochiq chempionatida ishtirok etib, saralash bosqichidagi Tomas Fabbianoni magʻlub etdi. Ikkinchi raundda u birinchi raqamda saralangan Gilles Simonga magʻlub boʻldi. BMW Open musobaqasida u Bernard Tomichni (27-jahon) magʻlub etdi, Viktor Estrella Burgos Keyingi tomonidan toʻxtatilishidan oldin, may oyida unga Masters Madrid musobaqasi saralash bosqichi uchun joʻker belgi berildi. Birinchi saralash bosqichida Tipsarevich uchinchi va 61-raqamli Vasek Pospisilni toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub etdi, ammo keyingi saralash bosqichida 103-raqamli yosh Thanasi Kokkinakisga 2:1 hisobida yutqazdi. === 2016 yil === Oyogʻidagi jarohati tufayli u Avstraliya Ochiq chempionatini tark etdi. U „Rolan Garros“ va „Uimbldon“da birinchi davradan chiqishni boshdan kechirdi, biroq avgust oyida Xitoy Xalqaro Challenger musobaqasida gʻalaba qozongan mavsumda jiddiy sur’at yaratdi. Natijada u jahon reytingida 160 pog‘onaga ko‘tarildi. U AQSh Ochiq chempionatida oʻzining yangi formasini 29-oʻrindosh Sem Kuerri ustidan toʻrt setlik gʻalaba bilan davom ettirdi, bu oʻzining uch yil ichida birinchi yirik dubulgʻa bahsidagi gʻalabasini qoʻlga kiritdi. === 2017: Top 60talikka qaytish === Aprelgacha himoyalanadigan ochkolari yoʻq, Janko Bangkok Challenger I va II oʻyinlarini oʻynab, bundan unumli foydalandi va u ikkalasida ham gʻalaba qozondi. Bu ikki unvon uni ATP jahon reytingida 104-o‘ringa ko‘tarilishiga olib keldi. Janko oʻzining birinchi turnirini ATP World Tourda oʻtkazdi, oʻshanda unga Kitodagi qur’a tashlash marosimida wild card berilgan. Deniel Gimeno-Traver 4:1 hisobida magʻlubiyatga uchragach, nafaqaga chiqqanidan soʻng, u birinchi tur oʻyinida gʻalaba qozondi. Biroq ikkinchi raundda Janko Tomaz Belluchchiga ikki tay-brek setida mag‘lub bo‘ldi. Argentina va Rio Open musobaqalarini erta tark etganiga qaramay, u ushbu turnirlarning yakuniy chempionlariga magʻlub boʻldi. === 2018-19 yillar === 2015-yil may oyida uch haftalik davrni hisobga olmaganda, u 2000 yil sentyabr oyidan beri birinchi marta yakkalik oʻyinlarida oʻrinsiz qoldi. 2018-yil oxirida u butun yil davomida jarohati tufayli harakatsiz edi, shuning uchun reyting ochkolari nolga teng edi. Biroq, u 88-raqamli himoyalangan reytingga ega boʻldi, bu unga avtomatik ravishda bir yil davomida Grand Slam musobaqalarida qatnashish huquqini berdi. Katta dubulgʻa musobaqalarida toʻgʻridan-toʻgʻri ishtirok etish uchun u eng yaxshi 100ta reytingda oʻz oʻrnini saqlab qolish uchun kelasi yil davomida taxminan 500 reyting ochkosiga ega boʻlishi kerak edi. Shu tariqa u 2019 yilgi Avstraliya ochiq chempionatining asosiy to‘rida ishtirok etishini maʼlum qildi. <ref> He lost in the first round to Grigior Dimitrov in both the Australian Open and the French Open. </ref> == Devis kubogi == Tipsarevich 2000 yildan 2013 yilgacha har yili Serbiya Devis Kubogi jamoasida oʻynagan va oxirgi marta 2016 yilda oʻynagan. Uning oʻynagan vaqtida mamlakat 2003 yilgacha Yugoslaviya FR, 2003 yildan 2006 yilgacha Serbiya va Chernogoriya va 2006 yildan [[Serbiya]] nomi bilan tanilgan. 2010 yilda u Radek Shtepanek ustidan g‘alaba qozonib, 1:2 hisobida g‘alaba qozonib, Chexiya ustidan 3:2 hisobida durang o‘ynagan Serbiya jamoasini Devis Kubogining ilk tarixiy finaliga olib chiqishda qahramon bo‘ldi. Uning rekordi yakkalikda 34-15, juftlikda 7-3. Yana 2013 yilda u qahramon boʻldi. Uning soʻnggi turda kanadalik Vasek Pospisil ustidan qozongan gʻalabasi Kanadaga qarshi 1:2 hisobidagi gʻalabani yakunladi va Serbiya uchun ikkinchi finalga chiqdi. Kanadaga qarshi oʻyin oldidan Tipsarevich [[Novak Đoković|Novak Jokovich]], Nenad Zimonjich va [[Slobodan Živojinović|Slobodan Jivojinovich]] bilan birgalikda oʻz mamlakatini musobaqada koʻrsatishda uzoq vaqt fidoyilik koʻrsatgan tennischilarga beriladigan Devis kubogi majburiyat mukofotini oldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=14 September 2013 |title=Davis Cup - Djokovic headlines Commitment Award recipients |publisher=DavisCup.com |url=https://www.daviscup.com/en/news/articles/djokovic-headlines-commitment-award-recipients.aspx}}</ref> == Shaxsiy hayoti == Tipsarević Serbiyaning [[Belgrad]] shahrida (oʻsha paytda Yugoslaviya SFR) tugʻilgan. Uning otasi Pavle professor, onasi Vesna esa uy bekasi. Uning Velko (Veljko) ismli ukasi ham bor. U oʻrta maktabni tugatdi va 2006 yilda [[Belgrad universiteti|Belgrad universitetida]] sport menejmenti boʻyicha diplom oldi. Sharhlovchilar va matbuot koʻpincha uning klassik adabiyotga boʻlgan muhabbatini yuqori darajadagi sportchi uchun gʻayrioddiy narsa deb taʼkidlaydi. Uning chap qoʻlida [[Fyodor Dostoyevskiy|Dostoyevskiydan]] („Goʻzallik dunyoni qutqaradi“, ''"Ahmoq'' „dan) yapon tilida tatuirovka qilingan iqtibos bor. Uning oʻng qoʻlida yaponcha tatuirovka bor, bu katakanada otasi, onasi, ukasi va oʻzi ismlarining birinchi ikki harfini ifodalaydi. US Open diktorlari Ted Robinson va [[John Patrick McEnroe|Jon Makenroning]] soʻzlariga koʻra, uning orqa tomonida [[Arthur Schopenhauer|Artur Shopengauerdan]] iqtibosning tatuirovkasi ham bor. U 2007 yildan beri Biljana Šešević (Bijjana Sheshević) bilan munosabatda boʻlgan va ular 2010 yil 4 iyulda turmush qurishgan. Ularning birinchi farzandi, qizi Emili 2014 yil 17 yanvarda tugʻilgan. Ularning 2020-yil 23-mayda tug‘ilgan Noa ismli o‘g‘li ham bor. Uning rafiqasi singlisi Jovana boshqa sobiq 10 nafar tennischi Rayner Shyuttlerga uylangan. <ref name="Baby Girl">{{Yangiliklar manbasi |date=20 January 2014 |title=Janko becomes father to baby girl |publisher=jtipsarevic.com |url=http://jtipsarevic.com/news/janko-becomes-father-to-baby-girl/ |url-status=dead |access-date=20 January 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140202144144/http://jtipsarevic.com/news/janko-becomes-father-to-baby-girl/ |archive-date=2 February 2014}}</ref> Tipsarevich DJingni yaxshi koʻradi va shuningdek, [[FC Barcelona|“Barselona"]] futbol klubining muxlisidir. 2011 yil mart oyida Tipsarevich ateist boʻlsa-da, Muqaddas Kitobni oʻqishini va dinga qiziqishini aytdi. == Unvonlari == Janko oʻtmishda Tecnifibre, [[Fila]], [[Oakley]], Tennis Flex, Extreme Intimo, <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Sponsors |publisher=jtipsarevic.com |url=http://jtipsarevic.com/sponsors/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120403135218/http://jtipsarevic.com/sponsors/ |archive-date=3 April 2012}}</ref> Trion:Z/ Colantotte, Instaforex, Telekom Srbija tomonidan homiylik qilgan yoki homiylik qilgan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Sponsors |publisher=jtipsarevic.com |url=http://jtipsarevic.com/sponsors/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130826204629/http://jtipsarevic.com/sponsors/ |archive-date=26 August 2013}}</ref> == Muhim finallar == === Masters 1000 final === ==== Juftlik: 1 (0-1) ==== {| class="wikitable" !Natija ! Yil ! width="150" | Chempionat ! Yuzaki ! width="170" | Hamkor ! width="170" | Raqiblar ! width="120" | Hisob |- bgcolor="ebc2af" | bgcolor="FFA07A" | Ikkinchi oʻrin egasi | 2012 yil | Rim ustalari | Loy |{{flagicon|POL}} [[:en:Łukasz_Kubot|Łukasz Kubot]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Marcel_Granollers|Marcel Granollers]] {{flagicon|ESP}} [[:en:Marc_López|Marc López]] | 3-6, 2-6 |} == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 11 (4 ta unvon, 7 ta ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" !Turnirlar |- bgcolor="#f3e6d7" | Grand Slam turnirlari (0-0) |- bgcolor="#e9e9e9" | ATP World Tour Masters 1000 (0-0) |- bgcolor="#d4f1c5" | ATP World Tour 500 Series (0-0) |- | ATP World Tour 250 Series (4-7) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (3-4) |- | Loy (1-1) |- | Oʻt (0-2) |- | Gilam (0-0) |} |} {| class="wikitable" !Natija ! W-L ! Sana ! Turnir ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi oʻrin egasi | 0-1 | 2009 yil oktyabr | Kreml kubogi, Rossiya | Qattiq (i) |{{flagicon|RUS}} [[:en:Mikhail_Youzhny|Mikhail Youzhny]] | 7-6 <sup>(7-5)</sup>, 0-6, 4-6 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi oʻrin egasi | 0-2 | 2010 yil iyun | Rosmalen chempionati, Niderlandiya | Oʻt |{{flagicon|UKR}} [[:en:Sergiy_Stakhovsky|Sergiy Stakhovsky]] | 3-6, 0-6 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi oʻrin egasi | 0-3 | 2011 yil fevral | Delray Beach Open, AQSH | Qattiq |{{flagicon|ARG}} [[:en:Juan_Martín_del_Potro|Juan Martín del Potro]] | 4-6, 4-6 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi oʻrin egasi | 0-4 | 2011 yil iyun | Aegon International, Buyuk Britaniya | Oʻt |{{flagicon|ITA}} [[:en:Andreas_Seppi|Andreas Seppi]] | 6-7 <sup>(5-7)</sup>, 6-3, 3-5 ret. |- | bgcolor="98FB98" | Gʻolib | 1-4 | 2011 yil oktyabr | Kuala-Lumpur, Malayziya | Qattiq (i) |{{flagicon|CYP}} [[:en:Marcos_Baghdatis|Marcos Baghdatis]] | 6-4, 7-5 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻolib | 2-4 | 2011 yil oktyabr | Kreml kubogi, Rossiya | Qattiq (i) |{{flagicon|SRB}} [[:en:Viktor_Troicki|Viktor Troicki]] | 6-4, 6-2 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi oʻrin egasi | 2-5 | 2011 yil oktyabr | Peterburg Open, Rossiya | Qattiq (i) |{{flagicon|CRO}} [[:en:Marin_Čilić|Marin Čilić]] | 3-6, 6-3, 2-6 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi oʻrin egasi | 2-6 | 2012 yil yanvar | Chennai Open, Hindiston | Qattiq |{{flagicon|CAN}} [[:en:Milos_Raonic|Milos Raonic]] | 7-6 <sup>(7-4)</sup>, 6-7 <sup>(4-7)</sup>, 6-7 <sup>(4-7)</sup> |- | bgcolor="98FB98" | Gʻolib | 3-6 | 2012 yil iyul | Shtutgart ochiq, Germaniya | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Juan_Mónaco|Juan Mónaco]] | 6-4, 5-7, 6-3 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi oʻrin egasi | 3-7 | 2012 yil iyul | Gstaad, Shveytsariya | Loy |{{flagicon|BRA}} [[:en:Thomaz_Bellucci|Thomaz Bellucci]] | 7-6 <sup>(8-6)</sup>, 4-6, 2-6 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻolib | 4-7 | 2013 yil yanvar | Chennai Open, Hindiston | Qattiq |{{flagicon|ESP}} [[:en:Roberto_Bautista-Agut|Roberto Bautista-Agut]] | 3-6, 6-1, 6-3 |} === Juftlik: 4 (1-3) === {| | {| class="wikitable" !Turnirlar |- bgcolor="#f3e6d7" | Grand Slam turnirlari (0-0) |- bgcolor="#e9e9e9" | ATP World Tour Masters 1000 (0-1) |- bgcolor="#d4f1c5" | ATP World Tour 500 Series (0-0) |- | ATP World Tour 250 Series (1-2) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (1-2) |- | Loy (0-1) |- | Oʻt (0-0) |- | Gilam (0-0) |} |} {| class="wikitable" !Natija ! W-L ! Sana ! Turnir !Qoplama ! Hamkor ! Raqiblar ! Hisob |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi oʻrin egasi | 0-1 | 2010 yil yanvar | Chennai Open, Hindiston | Qattiq |{{flagicon|TPE}} [[:en:Lu_Yen-hsun|Lu Yen-hsun]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Marcel_Granollers|Marcel Granollers]] {{flagicon|ESP}} [[:en:Santiago_Ventura_Bertomeu|Santiago Ventura]] | 5-7, 2-6 |- | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi oʻrin egasi | 0-2 | 2010 yil oktyabr | Kreml kubogi, Moskva | Qattiq |{{flagicon|SRB|2004}} [[:en:Viktor_Troicki|Viktor Troicki]] |{{flagicon|RUS}} [[:en:Igor_Kunitsyn|Igor Kunitsyn]] {{flagicon|RUS}} [[:en:Dmitry_Tursunov|Dmitry Tursunov]] | 6-7 <sup>(6-8)</sup>, 3-6 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻolib | 1-2 | 2012 yil yanvar | Chennai Open, Hindiston | Qattiq |{{flagicon|IND}} [[:en:Leander_Paes|Leander Paes]] |{{flagicon|ISR}} [[:en:Jonathan_Erlich|Jonathan Erlich]] {{flagicon|ISR}} [[:en:Andy_Ram|Andy Ram]] | 6-4, 6-4 |- bgcolor="#e9e9e9" | bgcolor="#ffa07a" | Ikkinchi oʻrin egasi | 1-3 | 2012 yil may | Italiya ochiq chempionati, Rim | Loy |{{flagicon|POL}} [[:en:Łukasz_Kubot|Łukasz Kubot]] |{{flagicon|ESP}} [[:en:Marcel_Granollers|Marcel Granollers]] {{flagicon|ESP}} [[:en:Marc_López|Marc López]] | 3-6, 2-6 |} == Jamoaviy musobaqa finallari: 3 (3-0) == {| class="sortable wikitable" !Natija !No ! width="125" | Sana ! width="200" | Jamoa raqobati !Qoplama ! width="180" | Hamkor/jamoa ! width="180" | Raqiblar ! Hisob |- | bgcolor="98FB98" | Gʻolib | 1. | 2009 yil 23 may | Jahon terma jamoasi kubogi, Dyusseldorf | Loy |{{flagicon|SRB|2004}} [[:en:Viktor_Troicki|Viktor Troicki]] {{flagicon|SRB|2004}} [[:en:Nenad_Zimonjić|Nenad Zimonjić]] |{{flagicon|GER}} [[:en:Rainer_Schüttler|Rainer Schüttler]] {{flagicon|GER}} [[:en:Philipp_Kohlschreiber|Philipp Kohlschreiber]] {{flagicon|GER}} [[:en:Nicolas_Kiefer|Nicolas Kiefer]] {{flagicon|GER}} [[:en:Mischa_Zverev|Mischa Zverev]] | 2-1 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻolib | 2. | 2010 yil 3-5 dekabr | Devis kubogi, Belgrad | Qattiq (i) |{{flagicon|SRB}} [[:en:Novak_Djokovic|Novak Djokovic]] {{flagicon|SRB}} Viktor Troicki {{flagicon|SRB}} Nenad Zimonjić |{{flagicon|FRA}} [[:en:Gaël_Monfils|Gaël Monfils]] {{flagicon|FRA}} [[:en:Michaël_Llodra|Michaël Llodra]] {{flagicon|FRA}} [[:en:Arnaud_Clément|Arnaud Clément]] {{flagicon|FRA}} [[:en:Gilles_Simon|Gilles Simon]] | 3-2 |- | bgcolor="98FB98" | Gʻolib | 3. | 2012 yil 21 may | Jahon terma jamoasi kubogi, Dyusseldorf | Loy |{{flagicon|SRB}} Viktor Troicki {{flagicon|SRB}} Nenad Zimonjić {{flagicon|SRB}} [[:en:Miki_Janković|Miki Janković]] |{{flagicon|CZE}} [[:en:Tomáš_Berdych|Tomáš Berdych]] {{flagicon|CZE}} [[:en:Radek_Štěpánek|Radek Štěpánek]] {{flagicon|CZE}} [[:en:František_Čermák|František Čermák]] | 3-0 |} == Yoshlar o‘rtasidagi „Katta dubulg‘a“ finali == === O‘g‘il bolalar o‘rtasidagi yakkalik (1 ta nom) === {| class="sortable wikitable" !Natija ! Yil ! width="180" | Chempionat !Qoplama ! width="180" | Raqib ! width="140" | Hisob |- style="background:#ffffcc;&quot;" | bgcolor="98FB98" | Gʻolib | 2001 yil | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | Qattiq |{{flagicon|TPE}} [[:en:Wang_Yeu-tzuoo|Wang Yeu-tzuoo]] | 3-6, 7-5, 6-0 |} == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:90%" !Turnirlar !2000 !2001 !2002 !2003 !2004 !2005 !2006 !2007 !2008 !2009 !2010 !2011 !2012 !2013 !2014 !2015 !2016 !2017 !2018 !2019 !SR !W-L !Win% |- | colspan="24" align="left" |'''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |A |A |Q1 | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |4R |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |{{Nobr|0 / 10}} |12-10 |55 % |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A |Q3 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |3R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 13 |12-13 |48 % |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A |Q2 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R |0 / 14 |12-14 |46 % |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |4R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 14 |16-14 |53 % |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0-0 |0-0 |0-0 |0-1 |0-3 |4-4 |1-3 |6-4 |5-4 |4-4 |3-4 |7-4 |11-4 |8-4 |0-0 |0-2 |1-3 |1-3 |0-0 |1-4 |0 / 51 |52-51 |50 % |- | align="left" |Reyting | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |- | align="left" |ATP Finals | colspan="11" |did not qualify | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="afeeee" |RR | colspan="7" |did not qualify |0 / 2 |1-4 |20 % |- | colspan="24" align="left" |'''National representation''' |- | align="left" |Summer Olympics |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held | bgcolor="afeeee" |2R | colspan="3" style="color:#767676" |not held | bgcolor="afeeee" |3R | colspan="3" style="color:#767676" |not held |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held |0 / 2 |3-2 |60 % |- | align="left" |Davis Cup | bgcolor="ecf2ff" |Z3 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z1 | bgcolor="ecf2ff" |PO | bgcolor="ecf2ff" |PO | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwBDM">W</b></nowiki> | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="thistle" |F |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |1 / 8 |34-15 |69 % |- | align="left" |World Team Cup |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwBFM">W</b></nowiki> |A | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwBFk">W</b></nowiki> | colspan="7" style="color:#767676" |not held |2 / 3 |8-2 |80 % |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |1-0 |2-1 |1-1 |4-2 |4-0 |4-0 |2-3 |2-1 |2-1 |4-2 |4-2 |8-2 |5-2 |1-1 |0-0 |0-0 |1-1 |0-0 |0-0 |0-0 |3 / 12 |45-19 |70 % |- | colspan="24" align="left" |'''ATP Tour Masters 1000''' |- | align="left" |{{Nobr|[[Indian Wells Masters]]}} |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A |0 / 8 |5-8 |38 % |- | align="left" |Miami Open |A |A |A |A |A |A |Q1 | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |4R | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |4R |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |0 / 8 |16-8 |67 % |- | align="left" |{{Nobr|[[Monte-Carlo Masters]]}} |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A |0 / 5 |4-5 |44 % |- | align="left" |Madrid Open<sup>1</sup> |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R |A |Q2 |A |A |A |A |0 / 4 |5-4 |56 % |- | align="left" |Italian Open |A |A |A |A |A |A |A |Q1 | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A |A |0 / 4 |1-4 |20 % |- | align="left" |Canadian Open |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |0 / 6 |7-6 |54 % |- | align="left" |Cincinnati Masters |A |A |A |A |A |Q1 |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |0 / 5 |2-5 |29 % |- | align="left" |Shanghai Masters<sup>2</sup> |A |A |A |A |A |A |A |A |Q1 |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |0 / 5 |3-5 |37 % |- | align="left" |Paris Masters |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A |A |A |A |A |A |0 / 5 |4-5 |44 % |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0-0 |0-0 |0-0 |0-0 |0-0 |0-0 |1-2 |4-3 |8-8 |4-5 |1-5 |10-7 |14-9 |3-7 |0-0 |0-1 |1-1 |0-1 |0-0 |1-1 |0 / 50 |47-50 |48 % |- | colspan="25" align="left" |Karyera statistikasi |- ! !2000 !2001 !2002 !2003 !2004 !2005 !2006 !2007 !2008 !2009 !2010 !2011 !2012 !2013 !2014 !2015 !2016 !2017 !2018 !2019 ! colspan="3" |Career |- bgcolor="efefef" | align="left" |Turnirlar |0 |0 |0 |2 |7 |15 |17 |21 |22 |23 |22 |26 |26 |24 |0 |7 |10 |12 |0 |11 | colspan="3" |245 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Bahslar |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |2 |1 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="3" |4 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Finallar |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |0 |1 |1 |5 |3 |1 |0 |0 |0 |0 |0 |0 | colspan="3" |11 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0-0 |2-0 |1-1 |5-4 |5-7 |11-15 |10-20 |19-22 |26-21 |30-25 |25-23 |54-26 |57-28 |20-24 |0-0 |3-7 |8-11 |5-12 |0-0 |7-11 | colspan="3" |288-257 |- bgcolor="efefef" | style="text-align:left" |Gʻalaba % |- |100 % |50 % |56 % |42 % |42 % |33 % |46 % |55 % |55 % |52 % |68 % |67 % |45 % |- |30 % |44 % |29 % |- |39 % | colspan="3" |{{tennis win percentage|won=288|lost=257}} |- bgcolor="efefef" | align="left" |Reyting |1078 |636 |183 |161 |117 |139 |64 |52 |49 |38 |49 | bgcolor="eee8aa" |9 | bgcolor="eee8aa" |9 |36 |- |410 |144 |105 |- |219 | colspan="3" |{{Tooltip|'''$8,616,024'''|Career Prize Money – Singles & Doubles combined}} |} <sup>1</sup> Gamburg Masters (tashqi gil) sifatida 2008 yilgacha, Madrid Masters (tashqi gil) 2009 — hozirgi kungacha.<sup>2</sup> Shtutgart Masters (indoor hard) 2001 yilgacha, Madrid Masters (indoor hard) 2002-08 va Shanxay Masters (ochiq havoda) 2009 — hozirgi kungacha.<sup>3</sup> Katta dubulgʻa va ATP World Tour asosiy toʻr oʻyinlari va Yozgi Olimpiya oʻyinlaridagi chiqishlar. <sup>4</sup> Katta dubulgʻa, ATP World Tour, Yozgi Olimpiya oʻyinlari, Devis Kubogi va Jahon Jamoa Kubogidagi oʻyinlar . === Juftliklar bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center;font-size:90%" !Turnirlar !2000 !2001 !2002 !2003 !2004 !2005 !2006 !2007 !2008 !2009 !2010 !2011 !2012 !2013 !2014 !2015 !2016 !2017 !2018 !2019 !SR !W-L |- | colspan="23" align="left" |'''Grand Slam turnirlar''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |3R |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 5 |2-5 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |3R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |0 / 6 |9-6 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |3R |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 7 |3-7 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |3R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 7 |3-7 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0-0 |0-0 |0-0 |0-0 |0-0 |0-0 |2-2 |0-3 |4-3 |2-2 |2-3 |3-2 |0-0 |0-0 |0-0 |0-2 |1-3 |0-2 |0-0 |3-3 |0 / 25 |17-25 |- | colspan="23" align="left" | |- | align="left" |Summer Olympics |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held | bgcolor="ffebcd" |QF | colspan="3" style="color:#767676" |not held |A | colspan="3" style="color:#767676" |not held |0 / 1 |2-1 |- | align="left" |Davis Cup | bgcolor="ecf2ff" |Z3 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z2 | bgcolor="ecf2ff" |Z1 | bgcolor="ecf2ff" |PO | bgcolor="ecf2ff" |PO | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB2g">W</b></nowiki> | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="thistle" |F |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A | bgcolor="ffebcd" |QF |1 / 8 |8-4 |- | align="left" |World Team Cup |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB4c">W</b></nowiki> |A | bgcolor="afeeee" |RR | bgcolor="lime" |<nowiki><b id="mwB40">W</b></nowiki> | colspan="7" style="color:#767676" |not held |2 / 3 |1-2 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |4-0 |1-0 |0-0 |0-0 |0-0 |0-0 |0-1 |0-0 |0-0 |1-0 |1-1 |0-2 |3-2 |0-0 |0-0 |0-0 |0-0 |0-0 |0-0 |1-1 |3 / 12 |11-7 |- | colspan="23" align="left" |'''ATP Tour Masters 1000''' |- | align="left" |{{Nobr|[[Indian Wells Masters]]}} |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="ffebcd" |QF |A |A |A |A |A |A |0 / 3 |3-2 |- | align="left" |Miami Open |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF | bgcolor="ffebcd" |QF | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |0 / 4 |6-4 |- | align="left" |{{Nobr|[[Monte-Carlo Masters]]}} |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A |A |0 / 2 |0-2 |- | align="left" |Madrid Open<sup>1</sup> |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 0 |0-0 |- | align="left" |Italian Open |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="thistle" |F |A |A |A |A |A |A |A |0 / 2 |5-2 |- | align="left" |Canadian Open |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="yellow" |SF |A |A |A |A |0 / 3 |4-3 |- | align="left" |Cincinnati Masters |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |A | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |1R | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |1R |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |1R |0 / 6 |1-4 |- | align="left" |Shanghai Masters<sup>2</sup> |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A | bgcolor="afeeee" |2R | bgcolor="afeeee" |2R |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 2 |2-2 |- | align="left" |Paris Masters |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |A |0 / 0 |0-0 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0-0 |0-0 |0-0 |0-0 |0-0 |0-0 |0-0 |0-0 |0-0 |0-0 |3-3 |5-6 |7-2 |3-5 |0-0 |3-2 |0-0 |0-0 |0-0 |0-1 |0 / 22 |21-19 |- | colspan="25" align="left" |Karyera statistikasi |- ! !2000 !2001 !2002 !2003 !2004 !2005 !2006 !2007 !2008 !2009 !2010 !2011 !2012 !2013 !2014 !2015 !2016 !2017 !2018 !2019 ! colspan="3" |Career |- bgcolor="efefef" | align="left" |Turnirlar |0 |0 |0 |0 |0 |2 |6 |11 |9 |7 |17 |12 |11 |8 |0 |6 |6 |4 |0 |5 | colspan="3" |104 |- bgcolor="efefef" |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Bahslar/Finallar |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 2 |0 / 0 |1 / 2 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 |0 / 0 | colspan="3" |1 / 4 |- style="font-weight:bold; background:#efefef;" | style="text-align:left" |Hisob |0-0 |1-0 |0-0 |0-0 |0-0 |2-1 |3-7 |1-11 |5-8 |6-7 |18-17 |11-14 |19-9 |4-7 |0-0 |3-6 |2-6 |0-4 |0-0 |4-6 | colspan="3" |79-103 |- style="background:#efefef;" | align="left" |Reyting |- |- |456 |402 |242 |312 |206 |470 |125 |192 |70 |85 |54 |236 |- |200 |418 |- |- |187 | colspan="3" |{{tennis win percentage|won=79|lost=103}} |} == Eng yaxshi 10ta oʻyinchiga qarshi rekord == Tipsarevichning kuchli shrift bilan 1- oʻrinni egallaganlar bilan birinchi oʻntalikka kirganlarga qarshi oʻyin rekordi.  {{Div col|colwidth=18em}} * {{flagicon|JPN}} [[Kei Nishikori]] 5-0 * {{flagicon|ESP}} [[Fernando Verdasco]] 5-2 * {{flagicon|CZE}} [[Tomáš Berdych]] 5-3 * {{flagicon|BUL}} [[Grigor Dimitrov]] 4-3 * {{flagicon|FRA}} [[Arnaud Clément]] 3-1 * {{flagicon|CZE}} [[Radek Štěpánek]] 3-1 * {{flagicon|ARG}} [[David Nalbandian]] 3-2 * {{flagicon|ARG}} [[Juan Monaco]] 3-3 * {{flagicon|UK}} '''[[Andy Murray]]''' 3-5 * {{flagicon|RUS}} [[Mikhail Youzhny]] 3-5 * {{flagicon|ITA}} [[Fabio Fognini]] 2-0 * {{flagicon|BEL}} [[David Goffin]] 2-0 * {{flagicon|THA}} [[Paradorn Srichaphan]] 2-0 * {{flagicon|CYP}} [[Marcos Baghdatis]] 2-2 * {{flagicon|LAT}} [[Ernests Gulbis]] 2-2 * {{flagicon|CRO}} [[Ivan Ljubičić]] 2-2 * {{flagicon|USA}} '''[[Andy Roddick]]''' 2-2 * {{flagicon|RUS}} [[Nikolay Davydenko]] 2-3 * {{flagicon|AUS}} '''[[Lleyton Hewitt]]''' 2-3 * {{flagicon|FRA}} [[Gaël Monfils]] 2-4 * {{flagicon|SRB}} '''[[Novak Djokovic]]''' 2-5 * {{flagicon|CRO}} [[Marin Čilić]] 2-8 * {{flagicon|FRA}} [[Gilles Simon]] 2-9 * {{flagicon|USA}} [[James Blake (tennis)|James Blake]] 1-0 * {{flagicon|USA}} [[Jack Sock]] 1-0 * {{flagicon|USA}} [[John Isner]] 1-1 * {{flagicon|ECU}} [[Nicolas Lapentti]] 1-1 * {{flagicon|AUT}} [[Jürgen Melzer]] 1-1 * {{flagicon|ESP}} '''[[Carlos Moyá]]''' 1-1 * {{flagicon|RUS}} '''[[Marat Safin]]''' 1-1 * {{flagicon|RSA}} [[Kevin Anderson (tennis)|Kevin Anderson]] 1-2 * {{flagicon|ESP}} '''[[Juan Carlos Ferrero]]''' 1-2 * {{flagicon|SWE}} [[Thomas Johansson]] 1-2 * {{flagicon|ESP}} [[Roberto Bautista Agut]] 1-3 * {{flagicon|CHL}} [[Fernando González]] 1-3 * {{flagicon|GER}} [[Tommy Haas]] 1-3 * {{flagicon|USA}} [[Mardy Fish]] 1-4 * {{flagicon|ESP}} [[David Ferrer]] 1-6 * {{flagicon|ESP}} [[Pablo Carreño Busta]] 0-1 * {{flagicon|RUS}} '''[[Yevgeny Kafelnikov]]''' 0-1 * {{flagicon|RUS}} [[Karen Khachanov]] 0-1 * {{flagicon|AUS}} [[Mark Philippoussis]] 0-1 * {{flagicon|UK}} [[Greg Rusedski]] 0-1 * {{flagicon|GER}} [[Rainer Schüttler]] 0-1 * {{flagicon|ARG}} [[Diego Schwartzman]] 0-1 * {{flagicon|AUT}} [[Dominic Thiem]] 0-1 * {{flagicon|FRA}} [[Jo-Wilfried Tsonga]] 0-1 * {{flagicon|SUI}} [[Stan Wawrinka]] 0-1 * {{flagicon|ESP}} [[Nicolas Almagro]] 0-2 * {{flagicon|CHI}} [[Nicolas Massu]] 0-2 * {{flagicon|ARG}} [[Mariano Puerta]] 0-2 * {{flagicon|ESP}} [[Tommy Robredo]] 0-2 * {{flagicon|SWE}} [[Robin Söderling]] 0-2 * {{flagicon|FRA}} [[Richard Gasquet]] 0-3 * {{flagicon|ESP}} '''[[Rafael Nadal]]''' 0-3 * {{flagicon|ARG}} [[Juan Martín del Potro]] 0-4 * {{flagicon|CAN}} [[Milos Raonic]] 0-5 * {{flagicon|SUI}} '''[[Roger Federer]]''' 0-6 {{div col end}} == Eng yaxshi 10 oʻyinchi ustidan gʻalaba qozonadi == * U oʻyin oʻtkazilgan vaqtda eng yaxshi 10 oʻrinda boʻlgan tennischilarga nisbatan 15-47 (24,2 %) rekordiga ega. {| class="wikitable" style="font-size:96%" !Mavsum ! 2002 yil ! 2003 yil ! 2004 yil ! 2005 yil ! 2006 yil ! 2007 yil ! 2008 yil ! 2009 yil ! 2010 yil ! 2011 yil ! 2012 yil ! 2013 yil ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! Jami |- align="center" | align="left" | Gʻalaba qozondi | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 4 | 1 | 3 | 3 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | '''15''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! width="180" |Oʻyinchi !Reyting ! width="200" |Turnir !Rd !Hisob |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2007''' |- |1. |{{flagicon|CHI}} [[:en:Fernando_González|Fernando González]] | bgcolor="EEE8AA" |6 | bgcolor="f3e6d7" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]], UK | bgcolor="afeeee" |3R |6-3, 3-6, 6-3, 4-6, 8-6 |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2008''' |- |2. |{{flagicon|RUS}} [[:en:Mikhail_Youzhny|Mikhail Youzhny]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="d4f1c5" |Rotterdam, Netherlands | bgcolor="afeeee" |1R |7-6<sup>(7-3)</sup>, 6-2 |- |3. |{{flagicon|USA}} [[:en:James_Blake_(tennis)|James Blake]] | bgcolor="EEE8AA" |8 | bgcolor="e9e9e9" |Hamburg, Germany | bgcolor="afeeee" |2R |4-6, 6-3, 6-3 |- |4. |{{flagicon|USA}} [[:en:Andy_Roddick|Andy Roddick]] | bgcolor="EEE8AA" |6 | bgcolor="f3e6d7" |Wimbledon, UK | bgcolor="afeeee" |2R |6-7<sup>(5-7)</sup>, 7-5, 6-4, 7-6<sup>(7-4)</sup> |- |5. |{{flagicon|ESP}} [[:en:David_Ferrer|David Ferrer]] | bgcolor="EEE8AA" |4 | bgcolor="gold" |Olympic Games, Beijing | bgcolor="afeeee" |1R |7-6<sup>(10-8)</sup>, 6-2 |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2009''' |- |6. |{{flagicon|FRA}} [[:en:Gaël_Monfils|Gaël Monfils]] | bgcolor="EEE8AA" |10 | bgcolor="e9e9e9" |Monte Carlo, Monaco | bgcolor="afeeee" |1R |6-3, 6-1 |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2010''' |- |7. |{{flagicon|GBR}} [[:en:Andy_Murray|Andy Murray]] | bgcolor="EEE8AA" |4 | bgcolor="d4f1c5" |Dubai, United Arab Emirates | bgcolor="afeeee" |1R |7-6<sup>(7-3)</sup>, 4-6, 6-4 |- |8. |{{flagicon|USA}} Andy Roddick | bgcolor="EEE8AA" |9 | bgcolor="f3e6d7" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]], New York | bgcolor="afeeee" |2R |3-6, 7-5, 6-3, 7-6<sup>(7-4)</sup> |- |9. |{{flagicon|CZE}} [[:en:Tomáš_Berdych|Tomáš Berdych]] | bgcolor="EEE8AA" |7 | bgcolor="ecf2ff" |Davis Cup, Belgrade | bgcolor="afeeee" |RR |7-5, 6-2, 2-6, 7-6<sup>(7-5)</sup> |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2011''' |- |10. |{{flagicon|CZE}} Tomáš Berdych | bgcolor="EEE8AA" |9 | bgcolor="e9e9e9" |Montreal, Canada | bgcolor="ffebcd" |QF |6-3, 6-1 |- |11. |{{flagicon|CZE}} Tomáš Berdych | bgcolor="EEE8AA" |9 | bgcolor="f3e6d7" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]], New York | bgcolor="afeeee" |3R |6-4, 5-0 ret. |- |12. |{{flagicon|SRB}} [[:en:Novak_Djokovic|Novak Djokovic]] | bgcolor="lime" |1 | bgcolor="FFFF99" |ATP World Tour Finals, London | bgcolor="afeeee" |RR |3-6, 6-3, 6-3 |- | colspan="6" style="text-align:center" |'''2012''' |- |13. |{{flagicon|SRB}} Novak Djokovic | bgcolor="lime" |1 | bgcolor="e9e9e9" |Madrid, Spain | bgcolor="ffebcd" |QF |7-6<sup>(7-2)</sup>, 6-3 |- |14. |{{flagicon|CZE}} Tomáš Berdych | bgcolor="EEE8AA" |7 |World Team Cup, Düsseldorf | bgcolor="lime" |F |7-5, 7-6<sup>(10-8)</sup> |- |15. |{{flagicon|ARG}} [[:en:Juan_Mónaco|Juan Mónaco]] | bgcolor="EEE8AA" |10 | bgcolor="e9e9e9" |Paris, France | bgcolor="afeeee" |3R |6-3, 3-6, 6-3 |} == Mukofotlar == ; 2002 yil * FR Yugoslaviyadagi eng yaxshi erkak tennischi ; 2003 yil * FR Yugoslaviyadagi eng yaxshi erkak tennischi ; 2004 yil * Serbiya va Chernogoriyadagi eng yaxshi erkak tennischi ; 2012 yil * Devis kubogi majburiyat mukofoti == Shuningdek qarang == * Serbiya Devis kubogi jamoasi * Katta dubulgʻa oʻgʻil bolalar oʻrtasidagi yakkalik chempionlari roʻyxati * ATP World Tour Finals oʻyinlari * Erkak tennischilar roʻyxati == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Havolalar == * Janko Tipsarević at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Janko Tipsarević at the Davis Cup * [http://tennis-prose.com/articles/biofile-with-janko-tipsarevic/ Biofile interview with Janko Tipsarević], ''Tennis-Prose'', 2010 * [http://www.ideasroadshow.com/issues/janko-tipsarevic-2013-10-31 „The Mind-Body Problem: A conversation with Janko Tipsarević“], ''Ideas Roadshow'', 2013 [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] hxkjo4ka70i7q8xf5yaqo1lqiajsn17 Foydalanuvchi munozarasi:Djumanova 3 759022 2726527 2022-07-31T09:17:20Z Optima D 72251 /* Xush kelibsiz */ yangi mavzu wikitext text/x-wiki == Xush kelibsiz == {{hello|[[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 09:17, 31-Iyul 2022 (UTC)}} [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 09:17, 31-Iyul 2022 (UTC) 0x5mcx2uokkn15962dwxbjk8ku76g0f Foydalanuvchi:Djumanova 2 759023 2726530 2022-07-31T09:17:55Z Optima D 72251 „{{Uz}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{Uz}} o0w0n0iul065cvqziwen1a6vyacjyyl 2726531 2726530 2022-07-31T09:18:59Z Optima D 72251 wikitext text/x-wiki {{#babel:uz-N}} bzksupi8xirdml0t9smzb76pl0jwvst Foydalanuvchi munozarasi:Mirishkorlik 3 759024 2726533 2022-07-31T09:19:43Z Optima D 72251 /* Xush kelibsiz */ yangi mavzu wikitext text/x-wiki == Xush kelibsiz == {{hello|[[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 09:19, 31-Iyul 2022 (UTC)}} [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 09:19, 31-Iyul 2022 (UTC) cm6d08gajke71cj4k3soh10qf2mfb07 Foydalanuvchi:Dr.Aselessa 2 759025 2726534 2022-07-31T09:20:28Z Optima D 72251 „{{#babel:uz-N}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{#babel:uz-N}} bzksupi8xirdml0t9smzb76pl0jwvst Foydalanuvchi:Umidjon Yuldashev 2 759026 2726538 2022-07-31T09:22:38Z Optima D 72251 „{{#babel:uz-N}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{#babel:uz-N}} bzksupi8xirdml0t9smzb76pl0jwvst Foydalanuvchi:Wknewpages 2 759027 2726541 2022-07-31T09:23:41Z Optima D 72251 „{{#babel:uz-N}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{#babel:uz-N}} bzksupi8xirdml0t9smzb76pl0jwvst Foydalanuvchi:Mehriddin 01 2 759029 2726545 2022-07-31T09:24:57Z Optima D 72251 „{{#babel:uz-N}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{#babel:uz-N}} bzksupi8xirdml0t9smzb76pl0jwvst Foydalanuvchi:Akobirolmasov diplomat 2 759030 2726546 2022-07-31T09:25:24Z Optima D 72251 „{{#babel:uz-N}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{#babel:uz-N}} bzksupi8xirdml0t9smzb76pl0jwvst Munozara:Stéphane Houdet 1 759031 2726547 2022-07-31T09:25:27Z Umidjon Yuldashev 72956 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Foydalanuvchi munozarasi:Sevaraziyo Bahodirova 3 759032 2726549 2022-07-31T09:26:24Z Optima D 72251 /* Xush kelibsiz */ yangi mavzu wikitext text/x-wiki == Xush kelibsiz == {{hello|[[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 09:26, 31-Iyul 2022 (UTC)}} [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 09:26, 31-Iyul 2022 (UTC) sshj6nnzy625q0lxswurwv2az1geknw Foydalanuvchi:Sevaraziyo Bahodirova 2 759033 2726550 2022-07-31T09:26:36Z Optima D 72251 „{{#babel:uz-N}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{#babel:uz-N}} bzksupi8xirdml0t9smzb76pl0jwvst Foydalanuvchi:Mironshokh Ochilov 2 759034 2726553 2022-07-31T09:27:10Z Optima D 72251 „{{#babel:uz-N}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{#babel:uz-N}} bzksupi8xirdml0t9smzb76pl0jwvst Foydalanuvchi:FarangisOrtiqova 2 759035 2726557 2022-07-31T09:28:14Z Optima D 72251 „{{#babel:uz-N}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{#babel:uz-N}} bzksupi8xirdml0t9smzb76pl0jwvst Foydalanuvchi munozarasi:Ahror Akramovich 3 759036 2726560 2022-07-31T09:29:23Z Optima D 72251 /* Xush kelibsiz */ yangi mavzu wikitext text/x-wiki == Xush kelibsiz == {{hello|[[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]])}} [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 09:29, 31-Iyul 2022 (UTC) htj9g50n1ictlb4g6g3z3ulofo1wnpp Foydalanuvchi:Ahror Akramovich 2 759037 2726561 2022-07-31T09:29:34Z Optima D 72251 „{{#babel:uz-N}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{#babel:uz-N}} bzksupi8xirdml0t9smzb76pl0jwvst Foydalanuvchi:Abdumannobov 2 759038 2726563 2022-07-31T09:30:19Z Optima D 72251 „{{#babel:uz-N}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{#babel:uz-N}} bzksupi8xirdml0t9smzb76pl0jwvst Foydalanuvchi:Bigkhanm 2 759039 2726564 2022-07-31T09:31:22Z Optima D 72251 „{{#babel:uz-N}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{#babel:uz-N}} bzksupi8xirdml0t9smzb76pl0jwvst Yurak anatomiyas 0 759040 2726566 2022-07-31T09:32:33Z Optima D 72251 Optima D [[Yurak anatomiyas]] sahifasini [[Yurak anatomiyasi]]ga koʻchirdi wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Yurak anatomiyasi]] d8vznrfggefy3dvh4du7s5i1b5edfnm Foydalanuvchi munozarasi:Abdug'ani Karimov 3 759041 2726567 2022-07-31T09:32:57Z Optima D 72251 /* Xush kelibsiz */ yangi mavzu wikitext text/x-wiki == Xush kelibsiz == {{hello|[[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 09:32, 31-Iyul 2022 (UTC)}} [[Foydalanuvchi:Optima D|Optima D]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Optima D|munozara]]) 09:32, 31-Iyul 2022 (UTC) kk3wuspxqxo29zd0hksxxkoth8p11qa Foydalanuvchi:Abdug'ani Karimov 2 759042 2726568 2022-07-31T09:33:10Z Optima D 72251 „{{#babel:uz-N}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{#babel:uz-N}} bzksupi8xirdml0t9smzb76pl0jwvst Frances Tiafoe 0 759043 2726572 2022-07-31T09:41:41Z Djumanova 75484 „[[:en:Special:Redirect/revision/1101489357|Frances Tiafoe]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Frances Tiafoe Jr.''' ( <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The pronunciation by Frances Tiafoe himself|url=https://www.atpworldtour.com/-/media/player-names/frances-tiafoe-pronunciation3.mp3|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=October 23, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180820045254/https://www.atpworldtour.com/-/media/player-names/frances-tiafoe-pronunciation3.mp3|arxivsana=August 20, 2018}}</ref> 1998 yil 20 yanvarda tug'ilgan) - amerikalik professional [[Tennis|tennischi]] . U professional tennischilar uyushmasi (ATP) tomonidan 2022-yil 2-mayda erkaklar o‘rtasidagi yakkalik bahslarida 25-o‘rinni egalladi; va 2021-yil 1-noyabrda juftlik bahslarida 160-son. Tiafoe o'zining birinchi ATP chempionligini 2018 Delray Beach Openda qo'lga kiritdi va 2002 yilda Endi Roddikdan keyin ATP Tour turnirida g'olib chiqqan eng yosh amerikalik bo'ldi. [[Syerra-Leone|Serra-Leonelik]] muhojirlarning o'g'li Tiafoe [[Maryland|Merilend shtatidagi]] USTA mintaqaviy o'quv markazi bo'lgan Junior Tennis Champions Center (JTCC) da tarbiyalangan va u erda otasi texnik xizmat ko'rsatish bo'limi boshlig'i bo'lib ishlagan. Uning o'ziga xos kelib chiqishi va o'smirlikdagi muvaffaqiyati uni Qo'shma Shtatlar uchun keyingi tennis yulduzlaridan biri bo'lish uchun ajoyib istiqbol sifatida qabul qilishga olib keldi. 15 yoshida Tiafoe 2013 yilgi Orange Bowl musobaqasida g'olib chiqdi, bu turnirning eng yosh o'g'il bolalar o'rtasidagi yakkalik chempioni. 17 yoshida u 1989 yilda Maykl Changdan beri [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionatining]] asosiy to'rida qatnashgan eng yosh amerikalik bo'ldi. O'smirlik davrida u AQSh o'smirlar milliy chempionatida g'olib chiqdi va ATP Challenger Tourda muvaffaqiyat qozondi, to'qqizta finalga chiqdi va to'rtta chempionlikni qo'lga kiritdi. Tiafoe 2016 yilda ATP reytingining 100 taligiga kirdi. Tiafoening "Katta Dubulg'a" musobaqasidagi eng yaxshi ko'rsatkichi 2019 yilgi Australian Open musobaqasida qayd etildi va u chorak finalga chiqdi. == Erta hayot va fon == Frensis Tiafoe 1998-yil 20-yanvarda egizak akasi Franklin bilan Merilend shtatida [[Syerra-Leone|Serra-Leonedan]] kelgan muhojirlar Konstant (yaxshiroq Frensis Sr. nomi bilan mashhur) Tiafoe va Alfina Kamara oilasida tug‘ilgan. <ref>{{Veb manbasi|sana=2019-01-20|sarlavha=Frances Tiafoe retraces roots ahead of Rafael Nadal clash|url=https://www.independent.co.uk/sport/tennis/rafael-nadal-frances-tiafoe-australian-open-2019-quarter-final-melbourne-park-a8737191.html|kirish sanasi=2021-06-28|ish=The Independent|iqtibos=Tiafoe's life story is an inspiring one. His parents, Constant and Alphina, emigrated from Sierra Leone to the United States in the mid-1990s and settled in Maryland. Tiafoe and his twin brother Franklin were born there in 1998.}}</ref> Uning otasi 1993 yilda Qo'shma Shtatlarga hijrat qilgan bo'lsa, onasi 1996 yilda vatanidagi fuqarolar urushidan qochish uchun unga qo'shilgan. 1999 yilda uning otasi [[College Park (Maryland)|Merilend shtatidagi College Parkda]] JTCC qurgan qurilish brigadasida kunlik ishchi bo'lib ishlay boshladi. Ob'ekt qurib bo'lingandan so'ng, u joyida qo'riqchi sifatida ishga qabul qilindi va markazda yashash uchun zaxira ofis berildi. Frensis va Franklin keyingi 11 yil davomida otalari bilan markazda haftasiga besh kun yashadilar. Ular o'zlarining yashash sharoitlaridan foydalanib, 4 yoshida muntazam ravishda tennis o'ynashni boshladilar. Ular onasi bilan tungi smenada hamshira bo'lib ishlamaganida qolishgan. <ref name="WP">{{Yangiliklar manbasi |title=An improbable tennis prodigy |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sf/sports/wp/2014/05/17/an-improbable-tennis-prodigy/ |url-status=live |access-date=January 24, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180126065817/http://www.washingtonpost.com/sf/sports/wp/2014/05/17/an-improbable-tennis-prodigy/ |archive-date=January 26, 2018}}</ref> <ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Pryce |first=Trevor |date=May 23, 2012 |title=Growing Up With a Home Advantage |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2012/05/24/sports/tennis/francis-tiafoe-top-ranked-junior-grew-up-at-tennis-center-and-it-shows.html?_r=0 |url-status=live |access-date=January 24, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180620154848/https://www.nytimes.com/2012/05/24/sports/tennis/francis-tiafoe-top-ranked-junior-grew-up-at-tennis-center-and-it-shows.html?_r=0 |archive-date=June 20, 2018}}</ref> Tiafoe va uning akasi 5 yoshga to'lganlarida, otalari odatdagi to'lovlarni chetlab o'tib, JTCCda mashg'ulotlarni boshlashlarini tashkil qildi. 8 yoshida Misha Kuznetsov markazda Tiafoega murabbiylik qila boshladi, uning ish odob-axloqi va sportga bo'lgan qiziqishini ko'rib, unga qiziqdi. Kuznetsov homiylik qilgan Tiafoega turnirlarda qatnashishda yordam berdi, u o'smirlar orasidan o'tib ketdi. U [[Boca Raton|Florida shtatining Boka Raton shahridagi]] USTA milliy o'quv markaziga ko'chib o'tgunga qadar Tiafoega to'qqiz yil murabbiylik qilishni davom ettirdi. <ref name="WP" /> <ref name="NYT" /> Frensisning akasi Franklin Merilendda qoldi, u erda DeMatha katolik o'rta maktabida o'rta maktab tennisi o'ynadi va keyinchalik Solsberi universitetida kollej tennisi o'ynadi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Men's Tennis: Franklin Tiafoe|url=http://www.suseagulls.com/sports/mten/2016-17/bios/tiafoe_franklin_rnc2|ish=Salisbury University Seagulls|kirish sanasi=January 24, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180125015259/http://www.suseagulls.com/sports/mten/2016-17/bios/tiafoe_franklin_rnc2|arxivsana=January 25, 2018}}</ref> == Kichik martaba == [[Fayl:Francis_Tiafoe_(USA)_(9664465521).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Francis_Tiafoe_%28USA%29_%289664465521%29.jpg/220px-Francis_Tiafoe_%28USA%29_%289664465521%29.jpg|thumb| Tiafoe 2013 AQSh ochiq chempionatida]] Tiafoe Xalqaro tennis federatsiyasi (ITF) o'smirlar reytingida jahon 2-o'riniga chiqish uchun yetarlicha yuqori darajadagi o'smirlar unvonlarini qo'lga kiritdi. Uning o'smirlar o'rtasidagi muvaffaqiyati o'zining g'ayrioddiy tarbiyasi bilan uyg'unlashib, u professional bo'lishidan oldin mamlakatda mashhurlikka ko'tarilishiga yordam berdi. <ref name="WP" /> <ref name="NYT" /> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Wertheim |first=Jon |title=Jon Wertheim: Unlikely prodigy Francis Tiafoe hyped as next great success for U.S. tennis |work=SI.com |url=https://www.si.com/tennis/2014/05/23/francis-tiafoe-french-open |url-status=live |access-date=August 30, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180107174931/https://www.si.com/tennis/2014/05/23/francis-tiafoe-french-open |archive-date=January 7, 2018}}</ref> 14 yoshida Tiafoe Fransiyadagi Les Petits As musobaqasida o'zining birinchi nufuzli xalqaro turnirida g'olib chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe & Cristian crowned Les Petits As champions|url=http://www.tenniseurope.org/news/58332/Tiafoe-Cristian-crowned-Les-Petits-As-champions|ish=Tennis Europe|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163414/http://www.tenniseurope.org/news/58332/Tiafoe-Cristian-crowned-Les-Petits-As-champions|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Keyingi yili, 2013-yil dekabr oyida Tiafoe ITF Junior Circuit musobaqasidagi eng yuqori darajali A musobaqalaridan biri bo‘lgan Orange Bowl musobaqasida g‘olib chiqqan eng yosh o‘yinchi bo‘ldi. U 16 yoshga to‘lishiga bir oy qolganda finalda hamyurti Stefan Kozlovni mag‘lub etdi. <ref name="orange">{{Veb manbasi|url=http://www.playerdevelopment.usta.com/Youth-Tennis/Junior-Competition/tiafoe_outlasts_kozlov_in_all-american_orange_bowl_final/|sarlavha=Tiafoe outlasts Kozlov in all-American Orange Bowl final|ish=www.playerdevelopment.usta.com|kirish sanasi=May 18, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171027181219/http://www.playerdevelopment.usta.com/Youth-Tennis/Junior-Competition/tiafoe_outlasts_kozlov_in_all-american_orange_bowl_final/|arxivsana=October 27, 2017}}</ref> Bir necha oy o'tgach, u ikkinchi darajali B1 sinfidagi Easter Bowl musobaqasida ham g'olib chiqdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Clarke |first=Liz |title=Francis Tiafoe of College Park wins the Easter Bowl junior tennis championship |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/francis-tiafoe-of-college-park-wins-the-easter-bowl-junior-tennis-championship/2014/04/13/eb410c16-c35d-11e3-bcec-b71ee10e9bc3_story.html?noredirect=on |url-status=live |access-date=December 16, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181216120626/https://www.washingtonpost.com/sports/francis-tiafoe-of-college-park-wins-the-easter-bowl-junior-tennis-championship/2014/04/13/eb410c16-c35d-11e3-bcec-b71ee10e9bc3_story.html |archive-date=December 16, 2018}}</ref> Ushbu ikkita katta unvon bilan Tiafoe 2014 Fransiya Ochiq o'smirlar turnirida ikkinchi bosqichda xafa bo'lgan birinchi o'rinni egalladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Prince George's native Francis Tiafoe, the No. 1 seed at the French Open junior tournament, realizes his dream |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/othersports/prince-georges-native-francis-tiafoe-the-no-1-seed-at-the-french-open-junior-tournament-realizes-his-dream/2014/05/31/4ba8aa34-e855-11e3-a86b-362fd5443d19_story.html |url-status=live |access-date=December 16, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181216120719/https://www.washingtonpost.com/sports/othersports/prince-georges-native-francis-tiafoe-the-no-1-seed-at-the-french-open-junior-tournament-realizes-his-dream/2014/05/31/4ba8aa34-e855-11e3-a86b-362fd5443d19_story.html |archive-date=December 16, 2018}}</ref> Keyin u Uimbldonda yakuniy chempion Nuh Rubinga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Top Seed Rublev Falls; Five Americans Make Quarterfinals of Wimbledon Junior Championships|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2014/07/top-seed-rublev-falls-five-americans.html|ish=ZooTennis.com|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> Tiafoe o'zining eng yaxshi natijasini AQSh Ochiq chempionatida o'smirlar o'rtasidagi Katta dubulg'a turnirida ko'rsatdi va u erda Kventin Xelysga qiyin o'yinda mag'lub bo'lishdan oldin yarim finalga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Halys Saves Match Points to Reach Boys US Open Final Against Jasika; Bouzkova and Kalinina Meet for Girls Championship|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2014/09/halys-saves-match-points-to-reach-boys.html|ish=ZooTennis.com|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> Bu uning o'smirlar darajasida o'ynagan so'nggi ITF turniri edi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Black History Month Profile: Frances Tiafoe|url=https://www.usta.com/en/home/pro/pro-media---news/2016-black-history-month-profile--frances-tiafoe.html|ish=USTA|kirish sanasi=January 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180125134836/https://www.usta.com/en/home/pro/pro-media---news/2016-black-history-month-profile--frances-tiafoe.html|arxivsana=January 25, 2018}}</ref> 2015 yil avgust oyida Tiafoe 17 yoshida USTA o'smirlar milliy chempionatida g'alaba qozonib, o'zining yosh karerasini yakunladi. Tiafoe finalda Stefan Kozlovni besh set davom etgan bahsda mag‘lub etib, dastlabki ikki setni va oxirgisini qo‘lga kiritdi. G'alaba qozonib, u 2015 yilgi US Open turnirining asosiy to'r bahsida wild cardni qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe wins USTA Boys 18 National Championship in grueling four-hour match|url=http://www.mlive.com/sports/kalamazoo/index.ssf/2015/08/frances_tiafoe_wins_usta_boys.html|ish=Michigan Live|sana=August 10, 2015|kirish sanasi=March 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180325110213/http://www.mlive.com/sports/kalamazoo/index.ssf/2015/08/frances_tiafoe_wins_usta_boys.html|arxivsana=March 25, 2018}}</ref> <u>“Katta dubulg‘a” turniri natijalari – yakkalik:</u> Australian Open: A (-)Fransiya ochiq chempionati: 2R ( 2014 ) Uimbldon: 3R ( 2014 )US Open: SF ( 2014 ) == Professional tennis faoliyati == === 2014–15: Fransiya va AQSh ochiq chempionatida debyut === [[Fayl:Frances_Tiafoe,_Nice_2015.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Frances_Tiafoe%2C_Nice_2015.JPG/220px-Frances_Tiafoe%2C_Nice_2015.JPG|left|thumb| Tiafoe 2015 yildagi Open de Nice musobaqasida]] Tiafoe 16 yoshida o'zining uy turniri, 2014-yilda Vashingtonda bo'lib o'tgan Citi Open tomonidan joker belgisini qo'lga kiritganidan keyin o'zining ATP Tour asosiy to'r bahsida debyut qildi. U o'zining karerasidagi birinchi o'yinda Evgeniy Donskoyga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe falls in ATP debut|url=https://www.ksl.com/?sid=30905458|ish=KSL|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180304174209/https://www.ksl.com/?sid=30905458|arxivsana=March 4, 2018}}</ref> 2014 yilgi US Open turnirida Tiafoe saralash bosqichida joker belgini oldi, ammo 11-o'rindagi Tatsuma Itoga yutqazdi. Juftliklar musobaqasida u Maykl Mmoh bilan asosiy to'rda joker bilan taqdirlandi. Ikki o'smir birinchi davrada faxriylar Viktor Estrella Burgos va Teymuraz Gabashvilini mag'lub etib, ikkinchi bosqichda mag'lubiyatga uchragan holda ATP darajasidagi ilk g'alabasini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Wild Cards Mmoh, Tiafoe Win Opening Round Doubles at US Open|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2014/08/wild-cards-mmoh-tiafoe-win-opening.html|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180304173051/http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2014/08/wild-cards-mmoh-tiafoe-win-opening.html|arxivsana=March 4, 2018}}</ref> 2015 yil mart oyida u [[Bakersfield (California)|Beykersfilddagi]] ITF Futures turnirida g'alaba qozonib, o'zining birinchi professional unvonini qo'lga kiritdi. Keyingi oy u rasman professional bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Tennis prodigy Tiafoe is turning pro |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/othersports/francis-tiafoe-is-turning-pro/2015/04/06/4ed2994c-dc7c-11e4-acfe-cd057abefa9a_story.html |url-status=live |access-date=March 4, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180420074552/https://www.washingtonpost.com/sports/othersports/francis-tiafoe-is-turning-pro/2015/04/06/4ed2994c-dc7c-11e4-acfe-cd057abefa9a_story.html |archive-date=April 20, 2018}}</ref> 2015 yil aprel oyida Tiafoe ATP Challenger darajasiga chiqdi. Oyni eng yaxshi 800 talikdan tashqarida boshlaganidan so'ng, u may oyida ATP reytingining birinchi to'plami e'lon qilingan vaqtga kelib, uni dunyodagi eng yaxshi 300 talikka undagan bir qator ishonchli natijalarni to'pladi. <ref name="atp-rankings">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe Rankings History|url=https://www.atptour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/rankings-history|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163331/https://www.atptour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/rankings-history|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Garchi uning reytingi Amerikaning uchta loy-korti Challenger musobaqasiga to'g'ridan-to'g'ri kirish uchun juda past bo'lsa ham, Tiafoe Sarasota chorak finaliga saralash bosqichida chiqdi, so'ngra Savannaning yarim finaliga joker belgi sifatida chiqdi va nihoyat o'zining birinchi martabadagi Challenger musobaqasiga chiqdi. maxsus ozod bilan Tallahassee final. <ref name="itf">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe|url=http://www.itftennis.com/procircuit/players/player/profile.aspx?playerid=100199549|ish=ITF|kirish sanasi=April 20, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180717183511/https://www.itftennis.com/procircuit/players/player/profile.aspx?playerid=100199549|arxivsana=July 17, 2018}}</ref> Oxirgi turnirda u eng kuchli 100 ta raqibga qarshi birinchi g'alabasini qo'lga kiritish uchun yetakchi Fakundo Bagnisni mag'lub etdi. Tiafoening ushbu tadbirlardagi chiqishi 2015-yilgi Har-Tru Challenge musobaqasida g‘olib chiqish va 2015- yilgi Fransiya Ochiq chempionatining asosiy to‘r bahslarida yagona Amerika joker belgisini qo‘lga kiritish uchun yetarli bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe clinches French Open wild card with Challenger Tour success|url=http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/17-year-old-frances-tiafoe-earns-french-open-wild-card-berth/54803/#.VUUmgyFVikp|ish=[[Tennis.com]]|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163437/http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/17-year-old-frances-tiafoe-earns-french-open-wild-card-berth/54803/#.VUUmgyFVikp|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/17-year-old-frances-tiafoe-earns-french-open-wild-card-berth/54803/#.VUUmgyFVikp|sarlavha=Tiafoe clinches French Open wild card with Challenger tour success|kirish sanasi=May 2, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150506015935/http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/17-year-old-frances-tiafoe-earns-french-open-wild-card-berth/54803/#.VUUmgyFVikp|arxivsana=May 6, 2015}}</ref> " Katta Dubulg'a" turniridagi debyutida Tiafoe birinchi raunddagi o'yinida Martin Klizanga yutqazdi. Shunga qaramay, u 1989-yilda Maykl Chang va Pit Samprasdan keyin erkaklar o‘rtasidagi turnirning asosiy to‘rida ishtirok etgan birinchi 17 yoshli amerikalik bo‘ldi <ref name="chang">{{Veb manbasi|sarlavha=French Open Lookahead: American Teen Tiafoe Makes Slam Debut|url=http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/french-open-lookahead-american-teen-tiafoe-makes-slam-debut/55006/|ish=[[Tennis.com]]|kirish sanasi=January 27, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180127143313/http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/french-open-lookahead-american-teen-tiafoe-makes-slam-debut/55006/|arxivsana=January 27, 2018}}</ref> Avgust oyida bo'lib o'tgan Winston-Salem Open turnirida Tiafoe saralash bosqichida asosiy to'rga kirdi va uchinchi setda taybrekerda Jeyms Dakvortni mag'lub etganidan so'ng, ATP turniri darajasidagi birinchi uchrashuvida g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tennis bits: American prospect Frances Tiafoe, 17, notches first ATP win at Winston-Salem|url=https://www.thenational.ae/sport/tennis/tennis-bits-american-prospect-frances-tiafoe-17-notches-first-atp-win-at-winston-salem-1.73950|ish=The National|sana=August 25, 2015|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180304174045/https://www.thenational.ae/sport/tennis/tennis-bits-american-prospect-frances-tiafoe-17-notches-first-atp-win-at-winston-salem-1.73950|arxivsana=March 4, 2018}}</ref> Keyin u o'smirlar o'rtasidagi milliy chempionatda g'alaba qozongan joker belgisi bilan AQSh Ochiq chempionatida asosiy to'rda debyut qildi. U birinchi davrada 22-raqamli Viktor Troitkiga mag'lub bo'lardi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Troicki gives Tiafoe another learning experience|url=http://www.usopen.org/en_US/news/articles/2015-09-01/troicki_gives_tiafoe_another_learning_experience.html|ish=US Open|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180305062850/http://www.usopen.org/en_US/news/articles/2015-09-01/troicki_gives_tiafoe_another_learning_experience.html|arxivsana=March 5, 2018}}</ref> US Open turniridan so'ng Tiafoe Challenger Tourdagi muvaffaqiyatini davom ettirdi va [[Dan Evans|Den Evansga]] yutqazib, Noksvillda ikkinchi finalga chiqdi. Challenger darajasidagi muvaffaqiyati tufayli Tiafoe 18 yoshga to'lishidan bir necha oy oldin 176-o'ringa ko'tarilib, eng yaxshi 200-o'rinni egalladi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Evans Wins First Challenger Title In Six Years Rallying Past Tiafoe in Knoxville|url=http://www.tennis-tourtalk.com/5509/evans-wins-in-knoxville-first-atp-challenger-title-in-six-years|ish=Tennis Tourtalk|sana=November 15, 2015|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180304231353/http://www.tennis-tourtalk.com/5509/evans-wins-in-knoxville-first-atp-challenger-title-in-six-years|arxivsana=March 4, 2018}}</ref> === 2016: Challenger unvonlari va eng yaxshi 100 taligi === [[Fayl:Frances_Tiafoe_(28380437796).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Frances_Tiafoe_%2828380437796%29.jpg/220px-Frances_Tiafoe_%2828380437796%29.jpg|thumb| Frensis Tiafoe 2016 yilda [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]]]] 2016 yilgi mavsumda Tiafoe doimiy ravishda Challenger darajasida chuqur turnirlar o'tkazdi, ammo ATP Tour darajasida o'zining bir nechta imkoniyatlaridan o'ta olmadi. Indian Wells Masters musobaqasida Tiafoe asosiy to'rda wild card bilan taqdirlandi va o'zining birinchi davradagi raqibi, 80-raqamli [[Taylor Fritz|Teylor Fritsga]] qarshi ATP darajasidagi birinchi uchrashuvida g'alaba qozondi. Bu uning ATPdagi yilning yagona g'alabasi bo'ladi. U navbatdagi uchrashuvini [[David Goffin|Devid Goffinga]] uchinchi setdagi tay-brekda yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=40 parting thoughts from BNP Paribas Open in Indian Wells|url=https://www.si.com/tennis/2016/03/21/wertheim-parting-thoughts-indian-wells|ish=[[Sports Illustrated]]|kirish sanasi=March 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180325171255/https://www.si.com/tennis/2016/03/21/wertheim-parting-thoughts-indian-wells|arxivsana=March 25, 2018}}</ref> Tiafoening loy kort mavsumidagi eng yaxshi ko'rsatkichi Tallahassida bo'ldi, u erda u o'tgan yili finalda Fakundo Arguellodan birinchi raundda nokautga uchragan mag'lubiyat uchun qasos oldi. Ketma-ket ikkinchi yil u finalga chiqa oldi, bu safar hamkasbi Kventin Xelisga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=France's Halys Downs American Tiafoe in Tallahassee Challenger Final|url=https://www.ustaflorida.com/tennis-briefs3-townsend-wins-usta-pro-circuit-results/|ish=USTA Florida|sana=May 3, 2016|kirish sanasi=March 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180325124657/https://www.ustaflorida.com/tennis-briefs3-townsend-wins-usta-pro-circuit-results/|arxivsana=March 25, 2018}}</ref> Tiafoe Shimoliy Amerikaning qattiq kortlariga qaytishini Winnetkada yilning ikkinchi Chellenger finaliga chiqishdan boshladi va birinchi o'rindagi Yoshixito Nishiokaga yutqazdi. Keyin u Leksingtonda Amerika Qo'shma Shtatlarida ketma-ket uchinchi Chellenger finaliga chiqdi. Keyingi hafta Granbyda Tiafoe Shimoliy Amerikadagi beshta shunday musobaqada o'zining to'rtinchi Challenger finaliga chiqdi. <ref name="itf" /> U finalda Marselo Arévaloni mag'lub etib, o'zining ilk Challenger chempionligini qo'lga kiritdi va dunyoda 123-o'ringa ko'tarildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=JTCC Stars on a Roll|url=https://www.jtcc.org/jtcc-stars-roll/|ish=JTCC|sana=August 9, 2016|kirish sanasi=May 15, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170715031954/http://www.jtcc.org/jtcc-stars-roll/|arxivsana=July 15, 2017}}</ref> Tiafoe "Katta Dubulg'a"ning yilning yagona asosiy to'ri bo'lgan US Open turnirida joker belgisi bilan taqdirlandi. U birinchi raundda amerikalik faxriy Jon Isnerga qarshi to‘qnash keldi va dastlabki ikki setda g‘alaba qozondi, ammo yakunda beshinchi setda tay-brekda mag‘lub bo‘ldi. <ref name="isner">{{Veb manbasi|sarlavha=Why John Isner would buy stock in Frances Tiafoe|url=http://www.espn.com/tennis/usopen16/story/_/id/17418513/tennis-why-john-isner-buy-stock-frances-tiafoe|ish=ESPN|kirish sanasi=February 2, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180202130635/http://www.espn.com/tennis/usopen16/story/_/id/17418513/tennis-why-john-isner-buy-stock-frances-tiafoe|arxivsana=February 2, 2018}}</ref> Oktyabr oyida Tiafoe Stoktondagi birinchi musobaqada g'alaba qozonib, finalda amerikalik Nuh Rubinni mag'lub etib, birinchi marta Top 100 ro'yxatidan joy oldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=#NextGen Tiafoe Cracks Top 100 With Stockton Title|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/challenger-spotlight-tiafoe-stockton-2016|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=March 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180325171537/http://www.atpworldtour.com/en/news/challenger-spotlight-tiafoe-stockton-2016|arxivsana=March 25, 2018}}</ref> U yilni 108-o'rinda yakunladi va uni ketma-ket ikkinchi yil o'z yoshidagi eng yuqori o'yinchiga aylantirdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Murray, Djokovic Lead Storylines Of 2017|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/2017-season-storylines-to-follow|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=March 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180325171519/http://www.atpworldtour.com/en/news/2017-season-storylines-to-follow|arxivsana=March 25, 2018}}</ref> === 2017: Juftliklar finali === [[Fayl:Tiafoe_EBN17_(3)_(35716381482).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Tiafoe_EBN17_%283%29_%2835716381482%29.jpg/220px-Tiafoe_EBN17_%283%29_%2835716381482%29.jpg|right|thumb| Tiafoe 2017 Eastbourne Internationalda]] Avstraliya ochiq chempionatida Tiafoe yilni birinchi marta saralash orqali "Katta Dubulg'a" turnirining asosiy to'riga etib, so'ngra Mixail Kukushkin ustidan karerasidagi birinchi yirik g'alabasini qayd etish bilan boshladi. <ref name="ginepri">{{Yangiliklar manbasi |title=Tennis prodigy Frances Tiafoe earns his first victory in a Grand Slam match |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2017/01/17/tennis-prodigy-frances-tiafoe-earns-his-first-grand-slam-victory/ |url-status=live |access-date=March 4, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180329184047/https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2017/01/17/tennis-prodigy-frances-tiafoe-earns-his-first-grand-slam-victory/ |archive-date=March 29, 2018}}</ref> Qishki qattiq sud mavsumini tugatish uchun u Mayami Mastersga ham yo'l oldi va [[Roger Federer|Rojer Federerga]] tushishdan oldin birinchi tur o'yinida g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tennis: Federer sees off Tiafoe in Miami opener|url=https://sports.yahoo.com/news/federer-sees-off-tiafoe-miami-211602461.html|ish=[[Yahoo]]|kirish sanasi=March 25, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170326140311/https://sports.yahoo.com/news/federer-sees-off-tiafoe-miami-211602461.html|arxivsana=March 26, 2017}}</ref> Tiafoe juda ta'sirli loydan yasalgan kort mavsumi bilan qattiq kortlarda yilning yaxshi boshlanishini kuzatdi va bu uning reytingida dunyoda 65-o'ringa ko'tarilishiga yordam berdi. <ref name="aix" /> U Xyustonda bo'lib o'tgan AQSH erkaklar o'rtasidagi gil kort chempionatidan boshlandi, u erda u faxriy Dastin Braun bilan joker belgisi sifatida hamkorlik qilganidan so'ng juftlik bahslarida o'zining birinchi marta ATP finaliga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Peralta/Zeballos Hold Off First-Time Pairing For Houston Title|url=https://www.atpworldtour.com/en/news/peralta-zeballos-houston-2017-doubles-final|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180305063110/https://www.atpworldtour.com/en/news/peralta-zeballos-houston-2017-doubles-final|arxivsana=March 5, 2018}}</ref> Keyin u keyingi uch hafta davomida yashil loydagi Sarasota Open va qizil loydagi Open du Pays d'Aix musobaqalarida ketma-ket Challenger chempionligini qo'lga kiritib, loydagi muvaffaqiyatini davom ettirdi, birinchisi sobiq tepalik ustidan g'alaba qozondi. -10 nafar tennischi Yurgen Melzer yarim finalda. <ref name="aix">{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe wins Fourth Challenger Title|url=http://www.nextgenatpfinals.com/en/news-and-media/tennis/tiafoe-wins-fourth-challenger-title|ish=Next Gen ATP Finals|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180305142739/http://www.nextgenatpfinals.com/en/news-and-media/tennis/tiafoe-wins-fourth-challenger-title|arxivsana=March 5, 2018}}</ref> Tiafoe [[Wimbledon chempionati|Uimbldondagi]] debyutida Robin Haaseni to'rt setda mag'lub etib, kuchli 50talikdagi raqibi ustidan birinchi g'alaba qozondi. U avgust oyida Cincinnati Masters musobaqasida dunyoning 7-raqamli Aleksandr Zverev ustidan birinchi top-10 g'alabasini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe Emerging as Standout Young American|url=http://lastwordontennis.com/2017/08/17/frances-tiafoe-emerging-standout-young-american/|ish=Last Word on Tennis|sana=August 17, 2017|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180305063420/http://lastwordontennis.com/2017/08/17/frances-tiafoe-emerging-standout-young-american/|arxivsana=March 5, 2018}}</ref> Tiafoe [[Roger Federer|Rojer Federerni]] AQSh Ochiq chempionatining Artur Ashe stadionida birinchi davradagi o'yinida besh setga olib chiqqanidan keyin ko'proq mashhurlikka erishdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rothenberg |first=Ben |date=August 30, 2017 |title=Who Is Frances Tiafoe? Federer Sure Found Out |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2017/08/30/sports/tennis/frances-tiafoe-us-open.html |url-status=live |access-date=August 31, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170831135451/https://www.nytimes.com/2017/08/30/sports/tennis/frances-tiafoe-us-open.html |archive-date=August 31, 2017}}</ref> Sentyabr oyida kapitan [[John Patrick McEnroe|Jon]] MakEnroe Tiafoeni Xuan Martin del Potroning o'rniga ATP reytingining eng yaxshi 25-o'yinchisi bo'lgan birinchi Laver kubogida Jahon jamoasi uchun tanladi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe set to replace Juan Martin del Potro at Laver Cup|url=http://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/47475/frances-tiafoe-set-to-replace-juan-martin-del-potro-at-laver-cup/|ish=Tennis World USA|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180611223020/http://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/47475/frances-tiafoe-set-to-replace-juan-martin-del-potro-at-laver-cup/|arxivsana=June 11, 2018}}</ref> U yagona o'yinida [[Marin Čilić|Marin CHilichga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Cilic Tiafoe Match Summary|url=https://lavercup.com/match/prague-2017-match-1|ish=Laver Cup|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180925220003/https://lavercup.com/match/prague-2017-match-1|arxivsana=September 25, 2018}}</ref> Tiafoe birinchi marta yil yakuni bo'yicha 100 talik ro'yxatiga kirdi, lekin faqatgina Next Generation ATP finalining birinchi muqobili nomini olishga muvaffaq bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=ATP Race to Milan Rankings|url=https://www.atptour.com/en/rankings/race-to-milan?rankDate=2017-10-30&rankRange=0-100|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163421/https://www.atptour.com/en/rankings/race-to-milan?rankDate=2017-10-30&rankRange=0-100|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> === 2018: Birinchi ATP unvoni va eng yaxshi 50 taligi === [[Fayl:Frances_Tiafoe_at_Queens_2018.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Frances_Tiafoe_at_Queens_2018.jpg/220px-Frances_Tiafoe_at_Queens_2018.jpg|left|thumb| Frensis Tiafoe Londonda 2018 yilgi Qirolicha klubi chempionatida]] Tiafoe bu yilga ATP Tourda kurash olib bordi va 38 uchrashuvda atigi to'qqizta g'alaba qozondi. Shunga qaramay, u mavsum oxirigacha bu g'alabalar sonini to'rt barobarga oshiradi. <ref name="atp-activity">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe Player Activity|url=https://www.atptour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/player-activity|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163411/https://www.atptour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/player-activity|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Nyu-York ochiq chempionatining ochilish marosimida Tiafoe o'zining birinchi karerasi chorak finaliga qadar ATP Tour darajasidagi tadbirda yetakchilik qiluvchi [[Kevin Anderson (tennischi)|Kevin Andersonga]] mag'lub bo'ldi. Keyingi haftada Tiafoe Delray Beach Open musobaqasiga yovvoyi karta sifatida kirdi va finalda Piter Gojovchikni mag'lub etib, o'zining birinchi ATP unvonini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.palmbeachpost.com/sports/tiafoe-captures-first-atp-title-with-easy-win-delray-beach-final/sdENQD5541OYn13X4NbtkN/|sarlavha=Tiafoe captures first ATP title with easy win in Delray Beach final|ish=Palm Beach Post|sana=February 25, 2018|kirish sanasi=April 13, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180414010320/https://www.palmbeachpost.com/sports/tiafoe-captures-first-atp-title-with-easy-win-delray-beach-final/sdENQD5541OYn13X4NbtkN/|arxivsana=April 14, 2018}}</ref> U turnirda g'alaba qozongan birinchi joker belgi bo'ldi. Yo'lda u o'zining kumiri va dunyoning 10-raqami Xuan Martin del Potroni, shuningdek, keyingi avlod o'yinchilari Xyeon Chung va Denis Shapovalovni mag'lub etdi. G‘alaba bilan u Endi Roddik 2002-yilda AQShning Loy kort chempionatida g‘olib chiqqanidan beri ATP chempionligini qo‘lga kiritgan eng yosh amerikalik bo‘ldi <ref name="roddick">{{Veb manbasi|sarlavha=#NextGenATP Tiafoe's Big Breakthrough|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/tiafoe-gojowczyk-delray-beach-2018-final|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=February 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180226091848/http://www.atpworldtour.com/en/news/tiafoe-gojowczyk-delray-beach-2018-final|arxivsana=February 26, 2018}}</ref> <ref name="idol">{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe talks about his idol and next opponent, Del Potro|url=http://baseline.tennis.com/article/64504/frances-tiafoe-talks-idol-juan-martin-del-potro-mexican-open|ish=Baseline|kirish sanasi=February 23, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180223172840/http://baseline.tennis.com/article/64504/frances-tiafoe-talks-idol-juan-martin-del-potro-mexican-open|arxivsana=February 23, 2018}}</ref> Tiafoening g'alabali seriyasini Indian-Uells Mastersning birinchi davrasida hamyurti Ernesto Eskobedo yo'q qildi. Biroq, u Mayami Mastersda to'rtinchi raundga chiqish uchun qaytib keldi, bu Masters tadbirida karerasining eng yaxshisi. U uchinchi raundda [[Tomáš Berdych|Tomash Berdixni]] xafa qildi va bu yil ikkinchi marta [[Kevin Anderson (tennischi)|Kevin Andersonga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Juan Martín del Potro continues to sizzle as he reaches Miami Open quarter-finals|url=https://www.eurosport.com/tennis/del-potro-coric-and-anderson-book-places-in-miami-open-quarters_sto6692696/story.shtml|ish=Eurosport|sana=March 28, 2018|kirish sanasi=March 28, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180328231232/https://www.eurosport.com/tennis/del-potro-coric-and-anderson-book-places-in-miami-open-quarters_sto6692696/story.shtml|arxivsana=March 28, 2018}}</ref> Tiafoe ATP darajasidagi muvaffaqiyatini loy-korti mavsumida davom ettirdi. U birinchi marta Portugaliyadagi Estoril Open turnirida o'ynadi va birinchi bosqichda uchta o'yin ochkosini saqlab qolishga muhtoj bo'lishiga qaramay, yilning ikkinchi ATP finaliga chiqdi. U yarim finalda amaldagi chempion, 11-raqamli [[Pablo Carreño Busta|Pablo Karrenyo Bustani]] xafa qildi va finalda ona shahrining sevimlisi João Sousaga yutqazdi. Shunga qaramay, u 1990 yilda [[Andre Agassi]] Fransiya Ochiq chempionati finalida o‘ynaganidan beri Yevropada loy kort finaliga chiqqan eng yosh amerikalik bo‘ldi <ref name="evenden">{{Yangiliklar manbasi |last=Rothenberg |first=Ben |date=May 7, 2018 |title=Frances Tiafoe Brings Fun Back to His Tennis, and Wins Follow |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2018/05/07/sports/tennis/frances-tiafoe-clay.html |url-status=live |access-date=May 10, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180510115912/https://www.nytimes.com/2018/05/07/sports/tennis/frances-tiafoe-clay.html |archive-date=May 10, 2018}}</ref> Tiafoe bu muvaffaqiyatni Uimbldonda davom ettirib, birinchi marta asosiy musobaqaning uchinchi bosqichiga chiqish yo'lida 30-raqamli Fernando Verdaskoga qarshi yirik raqib ustidan birinchi g'alabasini qo'lga kiritdi. Bu ko'rsatkichi bilan u turnirdan so'ng ATP reytingining kuchli 50taligiga ham kirib oldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Riverdale's Tiafoe wins again at Wimbledon, reaches third round at Grand Slam tournament for first time|url=http://www.baltimoresun.com/sports/bs-sp-tiafoe-wimbledon-third-round-20180705-story.html|ish=[[Baltimore Sun]]|kirish sanasi=July 27, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180727145542/http://www.baltimoresun.com/sports/bs-sp-tiafoe-wimbledon-third-round-20180705-story.html|arxivsana=July 27, 2018}}</ref> <ref name="kastles2018">{{Yangiliklar manbasi |title=Frances Tiafoe helps Kastles win home opener while riding a career high |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/tennis/frances-tiafoe-plays-in-kastles-home-opener-riding-a-career-high/2018/07/16/0c8f5d72-891c-11e8-a345-a1bf7847b375_story.html |url-status=live |access-date=July 27, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180801215339/https://www.washingtonpost.com/sports/tennis/frances-tiafoe-plays-in-kastles-home-opener-riding-a-career-high/2018/07/16/0c8f5d72-891c-11e8-a345-a1bf7847b375_story.html |archive-date=August 1, 2018}}</ref> AQSh ochiq seriyasi davomida Tiafoe Kanada ochiq chempionatida o'zining eng yaxshi natijasini qayd etdi. U ikkita eng yaxshi 30 o'yinchini, shu jumladan ona shahrining sevimlisi Milosh Raonichni mag'lub etdi va uchinchi setda tay-breykda 5-o'rindagi Grigor Dimitrovga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dimitrov edges Tiafoe in thriller to reach Rogers Cup quarters|url=https://www.sportsnet.ca/tennis/dimitrov-edges-tiafoe-thriller-reach-rogers-cup-quarters/|ish=SportsNet|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216164932/https://www.sportsnet.ca/tennis/dimitrov-edges-tiafoe-thriller-reach-rogers-cup-quarters/|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> AQSh Ochiq chempionatida Tiafoe o'zining karerasidagi birinchi o'yinida 29-raqamli Adrian Mannarinoga qarshi g'alaba qozondi va ikkinchi davrada Next Gen o'yinchisi Aleks de Minaurga yutqazdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Frances Tiafoe continues his breakthrough season with first win at the U.S. Open |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/news/sports/wp/2018/08/28/frances-tiafoe-continues-his-breakthrough-season-with-first-win-at-the-u-s-open/ |url-status=live |access-date=December 16, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181216120634/https://www.washingtonpost.com/news/sports/wp/2018/08/28/frances-tiafoe-continues-his-breakthrough-season-with-first-win-at-the-u-s-open/ |archive-date=December 16, 2018}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Frances Tiafoe falls to Alex de Minaur in second round of U.S. Open |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/tennis/frances-tiafoe-falls-to-alex-de-minaur-in-second-round-of-us-open/2018/08/30/be6a386a-ac7f-11e8-b1da-ff7faa680710_story.html |url-status=live |access-date=December 16, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181216120716/https://www.washingtonpost.com/sports/tennis/frances-tiafoe-falls-to-alex-de-minaur-in-second-round-of-us-open/2018/08/30/be6a386a-ac7f-11e8-b1da-ff7faa680710_story.html |archive-date=December 16, 2018}}</ref> Yilning so'nggi yirik voqeasidan so'ng, Tiafoe Xorvatiyaga qarshi yarim finalda AQSh uchun Devis kubogi uchun debyut qildi. To'g'ridan-to'g'ri [[Marin Čilić|Marin CHilichga]] osonlikcha yutqazganidan so'ng, Tiafoe Borna Chorichga qarshi beshinchi va hal qiluvchi kauchukda o'ynadi. Ikki setda bittadan ustunlikka erishganiga qaramay, u yakunda o'yinni yutqazdi, chunki Qo'shma Shtatlar durangni boy berdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe set to tackle Cilic on Davis Cup debut|url=https://www.daviscup.com/en/news/291270.aspx|ish=Davis Cup|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216170508/https://www.daviscup.com/en/news/291270.aspx|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Coric clinches thriller to set up final against France|url=https://www.daviscup.com/en/news/291273.aspx|ish=Davis Cup|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216120651/https://www.daviscup.com/en/news/291273.aspx|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Ketma-ket ikkinchi yil Tiafoe Laver Kubogida Xuan Martin del Potroni almashtirdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Juan Martín del Potro replaced by Frances Tiafoe for Team World at Laver Cup|url=https://www.skysports.com/tennis/news/12110/11501439/juan-martin-del-potro-replaced-by-frances-tiafoe-for-team-world-at-laver-cup|nashriyot=Sky Sports|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216125145/https://www.skysports.com/tennis/news/12110/11501439/juan-martin-del-potro-replaced-by-frances-tiafoe-for-team-world-at-laver-cup|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> U yana yagona o'yinida, bu safar Dimitrovga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dimitrov strikes for Team Europe|url=https://lavercup.com/news/2018/09/21/dimitrov-strikes-for-team-europe|ish=Laver Cup|sana=September 21, 2018|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163345/https://lavercup.com/news/2018/09/21/dimitrov-strikes-for-team-europe|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Mavsum oxirida Tiafoe Keyingi Gen ATP finaliga yo'llanma oldi, o'tgan yilgi saralashdan o'ta olmadi. U o'zining davra bo'yicha guruhida Xubert Xurkachni mag'lub etdi, ammo guruhdan chiqa olmagani uchun Jaume Munar va yakuniy chempion Stefanos Tsitsipasga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe impressed by big Next Gen ATP Finals Prize Money|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Interviews/62700/frances-tiafoe-impressed-by-big-next-gen-atp-finals-prize-money/|ish=Tennis World USA|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216120619/https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Interviews/62700/frances-tiafoe-impressed-by-big-next-gen-atp-finals-prize-money/|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Tiafoe yilni dunyoda 39-o'rinda yakunladi. <ref name="atp-rankings" /> === 2019: Top 30 debyuti === Tiafoe yilning eng katta natijasi Avstraliya Ochiq chempionatida bo'lib, u erda birinchi marta asosiy musobaqaning chorak finaliga chiqdi. Turnir davomida u ikkinchi raundda 5-raqamli [[Kevin Anderson (tennischi)|Kevin Andersonni]], shuningdek, to'rtinchi raundda 20-raqamli Grigor Dimitrovni ranjitib, 2-raqamli [[Rafael Nadal|Rafael Nadalga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe Stuns Anderson, Fritz Beats Monfils as Young Americans Shine in Australia|url=https://www.si.com/tennis/2019/01/16/frances-tiafoe-stuns-kevin-anderson-second-round-australian-open|ish=[[Sports Illustrated]]|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Australian Open 2019: Frances Tiafoe beats Grigor Dimitrov to reach quarters |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.com/sport/tennis/46936445 |access-date=7 June 2019}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Clarke |first=Liz |date=22 January 2019 |title=Frances Tiafoe's Australian Open run ends in straight-set quarterfinal loss to Rafael Nadal |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/2019/01/22/frances-tiafoes-australian-open-run-ends-straight-set-quarterfinal-loss-rafael-nadal/ |url-status=live |access-date=24 January 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190124142402/https://www.washingtonpost.com/sports/2019/01/22/frances-tiafoes-australian-open-run-ends-straight-set-quarterfinal-loss-rafael-nadal/ |archive-date=January 24, 2019}}</ref> Ushbu muvaffaqiyatli yugurish natijasida u 2019-yil 11-fevralda dunyoning 29-raqamli karerasidagi eng yuqori reytingga chiqdi. Tiafoe mavsumning qolgan qismida bu muvaffaqiyatni mustahkamlay olmadi. U Miami Openda Denis Shapovalovga yutqazib, chorak finalga chiqmaguncha, yana bir nechta turnirda g'alaba qozona olmadi. U 2019-yilgi Delray Beach Open -da yoki bir yil avval Estoril Open -da ikkinchi o‘rinni egallagan ochkolarni himoya qila olmadi, birinchi bosqichda birinchi bosqichda, ikkinchisida chorak finalda mag‘lub bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tennis news – Dan Evans stuns Frances Tiafoe with epic win in Delray Beach, Del Potro powers through|url=https://asia.eurosport.com/tennis/atp-delray-beach/2019/tennis-news-dan-evans-stuns-frances-tiafoe-with-epic-win-in-delray-beach-del-potro-powers-through_sto7152074/story.shtml|ish=Eurosport|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tsitsipas Battles Into Estoril Semi-finals For Second Straight Year|url=https://www.atptour.com/en/news/tsitsipas-goffin-monfils-estoril-2019-friday|ish=ATP Tour|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> Tiafoe gil-korti mavsumini Fransiya Ochiq chempionatining birinchi raundida kasallik bilan kurashgan Filip Krajinovichga mag'lub bo'lishi bilan yakunladi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Distressing scenes as French Open star throws up on court but refuses to quit|url=https://au.sports.yahoo.com/distressing-scenes-as-french-open-star-throws-up-on-court-but-refuses-to-quit-005602719.html|ish=Yahoo|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> U Uimbldon va US Open musobaqalarida qiyinroq duranglarga duch keldi, birinchisining birinchi raundida 10-raqamli [[Fabio Fognini|Fabio Fogniniga]], ikkinchi raundda esa 7-raqamli Aleksandr Zverevga yutqazdi, garchi ikkala ochilishni ham besh setga oshirganiga qaramay. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Fabio Fognini battles past Frances Tiafoe in five sets at Wimbledon|url=https://www.ubitennis.net/2019/07/fabio-fognini-battles-past-frances-tiafoe-five-sets-wimbledon/|ish=Ubi Tennis|sana=July 2, 2019|kirish sanasi=23 November 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Marathon Man Zverev Outlasts Tiafoe In Five|url=https://www.atptour.com/en/news/zverev-tiafoe-paire-schwartzman-us-open-2019-thursday|ish=ATP Tour|kirish sanasi=23 November 2019}}</ref> Mavsum oxirida Tiafoe Keyingi avlod ATP finaliga yo'llanma oldi. U Ugo Humbert, Mikael Ymer va Jannik Sinner bilan davra bo'yicha guruhga joylashtirildi. Dastlabki o'yinda Sinnerga mag'lub bo'lganidan so'ng, Tiafoe Xumbert va Ymerni mag'lub etib, nokautga yo'l oldi. U erda u birinchi raqamli Aleks de Minaurga mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=From Friend To Foe: De Minaur Ousts Tiafoe To Reach Milan Final|url=https://www.nextgenatpfinals.com/en/news-and-media/tennis/de-minaur-tiafoe-milan-2019-friday-ng|ish=Next Generation ATP Finals|kirish sanasi=23 November 2019}}</ref> Tiafoe mavsumni dunyo reytingida 47-o'rinda yakunladi. <ref name="atp-rankings" /> === 2020: US Open to'rtinchi raund === Tiafoe fevral oyida Avstraliya Ochiq chempionatining 2020 yilgi birinchi raundida Daniil Medvedev tomonidan mag'lubiyatga uchragach, chorak final ochkolarini yo'qotib, 2019 yilgi Avstraliya Ochiq chempionatida chorak final ochkolarini yo'qotib, Top 50likdan chiqib ketdi. US Open turnirida Tiafoe birinchi marta italiyalik Andreas Seppini, keyin avstraliyalik Jon Millmanni mag'lub etib, turnirning uchinchi bosqichiga yo'l oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://nypost.com/2020/09/03/frances-tiafoe-earns-five-set-win-to-reach-third-round-at-us-open/|sarlavha=Frances Tiafoe earns five-set win to reach third round at US Open|sana=September 4, 2020}}</ref> Uchinchi raundda u vengriyalik Marton Fuchsovichni to'g'ridan-to'g'ri nokautga uchratib, 16-raundga chiqdi va 22 yoshida 2011 yilda Donald Yangdan beri AQSh Ochiq chempionatida shu qadar uzoqqa o'tgan eng yosh amerikalik bo'ldi <ref>{{Veb manbasi|url=https://nypost.com/2020/09/05/frances-tiafoe-first-american-male-to-reach-round-of-16-since-2011/|sarlavha=Frances Tiafoe youngest American male to reach Round of 16 since 2011|sana=September 6, 2020}}</ref> U 1/8 finalda turnirning uchinchi raqamli tennischisi rossiyalik Daniil Medvedevga to‘g‘ridan-to‘g‘ri mag‘lub bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.usopen.org/en_US/news/articles/2020-09-07/daniil_medvedev_validates_favorite_status_with_thrashing_of_frances_tiafoe.html|sarlavha=Daniil Medvedev validates favorite status with defeat of Frances Tiafoe|ish=Usopen.org|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Tiafoe mavsumni dunyo reytingida 59-o'rinda yakunladi. <ref name="atp-rankings" /> === 2021: Birinchi top-5 g'alabasi, ATP 500 finali === [[Fayl:Frances_Tiafoe_(cropped).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Frances_Tiafoe_%28cropped%29.jpg/220px-Frances_Tiafoe_%28cropped%29.jpg|right|thumb| 2021 yilda JTCC da Tiafoe]] Tiafoe yilni Delray Beach Open -da boshladi, u erda chorak finalda Kemeron Norri tomonidan mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.skysports.com/tennis/news/12110/12185619/cameron-norrie-overcomes-frances-tiafoe-to-reach-delray-beach-semi-finals|sarlavha=Cameron Norrie overcomes Frances Tiafoe to reach Delray Beach semi-finals|nashriyot=Sky Sports|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Keyin u Avstraliya Ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida va bir nechta ATP 250 turnirlarining birinchi yoki ikkinchi davralarida mag'lub bo'ldi. Miami Open turnirida u top-30 o'yinchisi [[Dan Evans|Den Evansni]] kambekda mag'lub etdi, ammo 1/8 finalda 1-o'rindagi Daniil Medvedevga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/medvedev-tiafoe-miami-2021-day-7|sarlavha=Daniil Medvedev Makes Miami Breakthrough &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> U Madrid Masters yoki Rim Mastersning asosiy to'r bahslarida ishtirok eta olmagani uchun Evropa Clay Swing paytida yaxshi natijalarga erisha olmadi va Fransiya Ochiq chempionatining birinchi bosqichida Stiv Jonsonga yutqazdi, garchi ikki to'plam oldinda bo'lsa ham yutqazdi. . <ref>{{Veb manbasi|url=https://trojanswire.usatoday.com/2021/05/31/usc-trojans-tennis-player-steve-johnson-rallies-beats-frances-tiafoe-at-french-open/|sarlavha=USC's Steve Johnson rallies, beats Frances Tiafoe at French Open|ish=Trojanswire.usatoday.com|sana=May 31, 2021|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Tiafoe o'zining maysazor mavsumini Denis Kudlani mag'lub etib, Nottingem Openda g'alaba qozonish bilan boshladi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lta.org.uk/major-tennis-events/british-major-events/viking-open-nottingham/news-and-media/2021/viking-open-nottingham-2021tiafoe-crowned-champion-in-nottingham/|sarlavha=Viking Open Nottingham 2021: Tiafoe crowned champion in Nottingham|ish=Lta.org.uk|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Tiafoe Qirolichaning klublar o'rtasidagi chempionatida chorak finalga chiqdi va u erda Denis Shapovalovga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/shapovalov-london-saturday-2021|sarlavha=Denis Shapovalov Moves Past Frances Tiafoe To Reach First Grass-Court SF &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> O'sha maysazor mavsumida Tiafoe Uimbldonning birinchi raundida o'zining eng katta g'alabalaridan birini qo'lga kiritdi va dunyoning 4-raqamli va 2021 Fransiya Ochiq chempionati finalchisi Stefanos Tsitsipasni ketma-ket mag'lub etib, eng yaxshi beshlik o'yinchisiga qarshi birinchi g'alabasini qo'lga kiritdi. . <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.reuters.com/lifestyle/sports/tiafoe-dumps-third-seed-tsitsipas-out-wimbledon-2021-06-28/|sarlavha=Tiafoe dumps third seed Tsitsipas in opening day shock|sana=June 28, 2021|kirish sanasi=November 7, 2021|ish=Reuters.com}}</ref> Tiafoe 2010-yildan buyon 2016 va 2017 -yillarda Uimbldonda buni uddalagan Sem Kuerriga qo‘shilib, eng kuchli uchlikni mag‘lub etgan ikkinchi amerikalik bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.espn.com/tennis/story/_/id/31732483/wimbledon-2021-rolling-upsetting-tsitsipas-frances-tiafoe-great-opportunity|sarlavha='It's wide open': Frances Tiafoe upset a top seed, took care of business and cleared a path|sana=July 1, 2021|ish=ESPN.com|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Keyin u ikkinchi raundda Vasek Pospisilni to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etdi va o'z faoliyatida ikkinchi marta Uimbldonda uchinchi raundga chiqdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/korda-tiafoe-wimbledon-2021-wednesday|sarlavha=Sebastian Korda Leads American Charge At Wimbledon &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> va u erda Karen Xachanovga yutqazdi . 2020 yilgi Olimpiadada Tiafoe ikkinchi raundda Uimbldondagi mag'lubiyat uchun qasos olgan Tsitsipasga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennis.com/news/articles/tsitsipas-sets-tiafoe-rematch-at-olympics-nishikori-takes-out-rublev|sarlavha=Tsitsipas sets Tiafoe rematch at Olympics, Nishikori takes out Rublev|ish=Tennis.com|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> 2021 National Bank Open musobaqasida Tiafoe saralashning ikkinchi bosqichida Emil Ruusuvuori ga yutqazdi, ammo amerikalik Sebastyan Korda musobaqani tark etganidan so'ng asosiy to'rda omadli mag'lub bo'ldi. U birinchi davrada saralash bosqichidagi Yoshixito Nishiokani mag'lub etdi, keyin esa ikkinchi bosqichda 10-o'rindagi mezbonlar favoriti Denis Shapovalovni mag'lubiyatga uchratib, yilning eng yaxshi 10 taligidagi ikkinchi g'alabasini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/shapovalov-tiafoe-toronto-2021-wednesday|sarlavha=Tiafoe Dashes Home Hope Shapovalov In Toronto|ish=ATP Tour}}</ref> U uchinchi raundda Gael Monfilsga yutqazdi. Keyingi hafta G'arbiy va janubiy ochiq chempionatida Tiafoe Ugo Humbertni mag'lub etdi, ammo ikkinchi turda Diego Shvartsmanga yutqazdi. AQSh Ochiq chempionatida u besh set davom etgan bahsda beshinchi va dunyoning 7-raqami Andrey Rublevni mag'lub etib, ketma-ket ikkinchi yil to'rtinchi bosqichga chiqdi. Tiafoe 2011-12 yillarda Endi Roddik va Mardi Fishdan keyin ketma-ket AQSh ochiq chempionatining ikkinchi haftasiga chiqqan birinchi amerikalik bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.espn.com/tennis/story/_/id/32141025/daniil-medvedev-cruises-pablo-andujar-fourth-round-us-open|sarlavha=Alcaraz, 18, stuns Tsitsipas; Tiafoe tops Rublev|sana=September 3, 2021|ish=ESPN.com|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Keyin u Feliks Auger-Aliassime tomonidan mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/auger-aliassime-tiafoe-us-open-2021-sunday|sarlavha=Auger-Aliassime Fends Off Tiafoe To Reach US Open Quarters &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Tiafoe Venadagi saralash bosqichida Aleks Molchan va Lukas Miedlerni uchta setda mag'lub etib, asosiy to'rga kirishi kerak edi. Asosiy to'rda Tiafoe birinchi davrada Dushan Layovichni mag'lub etdi va uchinchi setdagi tanaffusdan keyin Tsitsipasga qarshi yilning ikkinchi o'yinida g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/tsitsipas-tiafoe-vienna-2021-thursday|sarlavha=Frances Tiafoe Stuns Stefanos Tsitsipas In Vienna &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Keyin Tiafoe Diego Shvartsmanni mag'lub etib, o'zining birinchi ATP 500 yarim finaliga chiqdi, u erda u o'zining birinchi ATP 500 finaliga chiqish uchun ikkinchi setda 2:5 hisobida ortda qolgan Yannik Sinnerni mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennisnow.com/News/2021/October/Tiafoe-Tops-Schwartzman-to-Reach-Biggest-Career-Se.aspx|sarlavha=Tiafoe Tops Schwartzman to Reach Biggest Career Semifinal at Vienna – Tennis Now|ish=Tennisnow.com|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/sinner-vienna-2021-saturday|sarlavha=Living Large & Dangerously, Frances Tiafoe Sinks Jannik Sinner &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> U finalda Aleksandr Zverevga to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'lardi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/zverev-tiafoe-vienna-2021-sunday|sarlavha=Alexander Zverev Downs Frances Tiafoe For Vienna Crown &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> === 2022: ATP finali va top 25 === Tiafoe mavsumning Yevropa gil o'yinida muvaffaqiyat qozondi. 2022 Estoril Open musobaqasida u chorak finalda Monte-Karlo finalchisi Alexandro Davidovich Fokinani <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennisnow.com/News/2022/April/Foe-rocious-Tiafoe-Fights-Off-Davidovich-Fokina-i.aspx|sarlavha=Foe-rocious: Tiafoe Fights Off Davidovich Fokina in Epic Comeback|sana=29 April 2022|ish=Tennis Now|kirish sanasi=30 April 2022}}</ref> va yarim finalda Sebastyan Kordani mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/korda-tiafoe-baez-ramos-vinolas-estoril-2022-saturday|sarlavha='Why Not Me?' Tiafoe Saves 3 MPs, To Meet Baez In Estoril Final|sana=30 April 2022|ish=ATP Tour|kirish sanasi=1 May 2022}}</ref> U finalda Sebastyan Baesga yutqazdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/baez-tiafoe-estoril-2022-final|sarlavha=Baez Wins First ATP Tour Title In Estoril|sana=1 May 2022|ish=ATP Tour|kirish sanasi=1 May 2022}}</ref>, ammo 2022-yilning 2-mayida reytingda kuchli 25-o‘ringa chiqdi. O'zining navbatdagi musobaqasida, Madrid Openda, Tiafoe birinchi bosqichda [[Cristian Garín|Cristian]] Garinga yutqazdi. Oldin [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionatida]] olti marta o‘ynagan Tiafoe 2022 yilda Rolan Garrosdagi ilk g‘alabasini Benjamin Bonzi ustidan birinchi raundda g‘alaba qozongan. Ikkinchi davrada u [[David Goffin|Devid Goffinga]] to‘rt setda imkoniyatni boy berdi. 2022 yilgi Uimbldon chempionatida u ushbu mayorda birinchi marta 1/8 finalga chiqdi. U 4 soatu 36 daqiqa davom etgan besh setli o'yinda bu safar Goffinga yana yutqazdi. <ref>https://www.tennis.com/baseline/articles/showman-frances-tiafoe-bows-out-in-blaze-of-glory-at-wimbledon</ref> <ref>https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Interviews/116555/frances-tiafoe-jokes-after-losing-thriller-f-david-goffin-beats-me-at-slams/</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chuck Culpepper |date=2022-07-03 |title=After ‘a hell of a battle’ at Wimbledon, Frances Tiafoe awaits the next step |work=[[The Washington Post]] |location=Washington, D.C. |url=https://www.washingtonpost.com/sports/2022/07/03/frances-tiafoe-wimbledon-david-goffin/ |issn=0190-8286 |oclc=1330888409}}</ref> 2022 yilgi Atlanta Open musobaqasida u yarim finalga chiqdi va u Jenson Bruksbiga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. <ref>https://www.atptour.com/en/news/de-minaur-tiafoe-brooksby-atlanta-2022-sf</ref> == Jahon TeamTennis == Tiafoe Butunjahon TeamTennisning uch mavsumini o'ynadi, barchasi o'zining tug'ilgan shahri Vashington Kastles jamoasi bilan 2017 yilda debyut qilgan. U 2020 yilgi WTT mavsumida Kastllarga qaytishi kerak edi, ammo [[COVID-19 koronavirus infeksiyasi|COVID-19]] uchun ijobiy sinovdan so'ng o'ynamadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=June 16, 2020 |title=World TeamTennis Adds Stars Tiafoe, Puig, Roanic, Bouchard, & Sock As Rosters Set For 2020 |work=WTT.com |url=https://wtt.com/2020/06/16/world-teamtennis-adds-stars-tiafoe-puig-raonic-bouchard-sock-as-rosters-set-for-2020/}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=July 6, 2020 |title=Frances Tiafoe drops out of World TeamTennis following positive test |work=[[ESPN]] |url=https://www.espn.com/tennis/story/_/id/29418524/frances-tiafoe-drops-world-teamtennis-following-positive-test}}</ref> == O'yin uslubi == Jek Sok va Sem Querri kabi o'zining ko'plab amerikalik zamondoshlari singari <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=New Coach, New Game Plan For Sock In Washington|url=https://www.atptour.com/en/news/sock-new-gameplan-washington-2017|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sam Querrey Deserves More Respect From American Tennis Fans|url=https://lastwordontennis.com/2017/07/12/sam-querrey-deserves-more-respect-from-american-tennis-fans/|ish=Last Word on Tennis|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> Tiafoe katta xizmat va kuchli forehandga tayanadigan tajovuzkor hujumkor o'yinni o'ynaydi. <ref name="deadspin" /> 6 fut 2 dyuym balandlikda, Tiafoe 140 dan ortiq xizmat ko'rsatishni boshlashi mumkin&nbsp;mph, <ref name="serve">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe – American tennis hope – service remarks|url=http://cpta-tennis.org/frances-tiafoe-american-tennis-hope-service-remarks/|ish=CPTA Tennis|kirish sanasi=February 2, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180202130615/http://cpta-tennis.org/frances-tiafoe-american-tennis-hope-service-remarks/|arxivsana=February 2, 2018}}</ref> va muntazam ravishda birinchi marta 120 dan 140 gacha xizmat qiladi&nbsp;mil/soat. <ref name="palm-beach-2019">{{Veb manbasi|sarlavha=Delray Open: Frances Tiafoe stunned the field in last year's Delray Beach tournament|url=https://www.palmbeachpost.com/sports/20190208/delray-open-frances-tiafoe-stunned-field-in-last-years-delray-beach-tournament|ish=Palm Beach Post|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> 2016 yilgi AQSh ochiq chempionatida unga duch kelganidan so'ng, Jon Isner Tiafoe o'z xizmatini qaytarishi mumkinligini aytdi - bu o'yinning eng yaxshilaridan biri sifatida tan olingan - shuningdek, [[Novak Đoković|Novak Jokovichdan]] tashqari gastrolda bo'lgan har qanday o'yinchi. Shuningdek, u Tiafoening ikkinchi xizmati yaxshilanishdan foydalanishi mumkinligini aytdi. <ref name="isner">{{Veb manbasi|sarlavha=Why John Isner would buy stock in Frances Tiafoe|url=http://www.espn.com/tennis/usopen16/story/_/id/17418513/tennis-why-john-isner-buy-stock-frances-tiafoe|ish=ESPN|kirish sanasi=February 2, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180202130635/http://www.espn.com/tennis/usopen16/story/_/id/17418513/tennis-why-john-isner-buy-stock-frances-tiafoe|arxivsana=February 2, 2018}}</ref> Tiafoening eng g'ayrioddiy zarbasi bu uning old tomoni bo'lib, u og'ir aylanayotgan va qo'lning g'ayrioddiy harakati bilan boshqariladi. <ref name="deadspin">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe, America's Best Young Prospect, Is Getting Closer To Stardom|url=https://deadspin.com/frances-tiafoe-americas-best-young-prospect-is-gettin-1792868475|ish=Deadspin|kirish sanasi=February 2, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180203064314/https://deadspin.com/frances-tiafoe-americas-best-young-prospect-is-gettin-1792868475|arxivsana=February 3, 2018}}</ref> Tiafoe 2018 Delray Beach Open musobaqasida g'olib chiqqanida, u turnirda yaxshiroq o'ynashi uchun yaxshilangan xizmatni hisobladi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe credits his recent success to his improved serve|url=http://www.tennis.com/pro-game/2018/03/frances-tiafoe-credits-his-recent-success-his-improved-serve-miami-open-2018-atp-tour-tennis/72935/|ish=[[Tennis.com]]|kirish sanasi=May 10, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180510120951/http://www.tennis.com/pro-game/2018/03/frances-tiafoe-credits-his-recent-success-his-improved-serve-miami-open-2018-atp-tour-tennis/72935/|arxivsana=May 10, 2018}}</ref> == Murabbiylar == 8 yoshdan 17 yoshgacha Tiafoe Merilend shtatidagi Junior Tennis Champions Centerda UMBCda kollej tennisi o'ynagan va Robert Morrisda tennis bo'yicha murabbiylik qilgan Misha Kuznetsov tomonidan murabbiylik qilgan. Kuznetsov JTCCdagi ishini tark etib, Tiafoe bilan to'la vaqtli ishlashga majbur bo'ldi. <ref name="grantland">{{Veb manbasi|sarlavha=Time to Come Up|url=http://grantland.com/features/francis-tiafoe-tennis-future/|ish=Grantland|kirish sanasi=April 1, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180402035708/http://grantland.com/features/francis-tiafoe-tennis-future/|arxivsana=April 2, 2018}}</ref> Tiafoe Florida shtatiga USTA bilan mashg'ulot o'tkazish uchun ko'chib o'tgandan so'ng, unga ispaniyalik Xose Igueras murabbiylik qildi, u amerikalik hamkasblari Maykl Chang va [[Jim Courier|Jim Kuryerni]] "Katta Dubulg'a" chempionligiga olib chiqdi. Tiafoe USTAda Nikolas Todero bilan ham ishlagan. <ref name="NYT2">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe, a Rising U.S. Tennis Player, Shakes Things Up On and Off the Court|url=https://www.nytimes.com/2015/05/14/sports/tennis/frances-tiafoe-a-rising-us-tennis-player-shakes-things-up-on-and-off-the-court.html|ish=[[New York Times]]|kirish sanasi=April 1, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180402035901/https://www.nytimes.com/2015/05/14/sports/tennis/frances-tiafoe-a-rising-us-tennis-player-shakes-things-up-on-and-off-the-court.html|arxivsana=April 2, 2018}}</ref> Sobiq [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] yarim finalchisi [[Robby Ginepri|Robbi Ginepri]] 2016 yilning kuzida Tiafoega murabbiylik qila boshladi <ref name="ginepri">{{Yangiliklar manbasi |title=Tennis prodigy Frances Tiafoe earns his first victory in a Grand Slam match |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2017/01/17/tennis-prodigy-frances-tiafoe-earns-his-first-grand-slam-victory/ |url-status=live |access-date=March 4, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180329184047/https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2017/01/17/tennis-prodigy-frances-tiafoe-earns-his-first-grand-slam-victory/ |archive-date=March 29, 2018}}</ref> Tiafoening do'sti Zak Evenden 2018 yilda o'zining birinchi ATP chempionligini qo'lga kiritishidan biroz oldin unga murabbiylik qilishni boshladi <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Home is the answer': Frances Tiafoe's week in Maryland helped him win first ATP title |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2018/02/27/home-is-the-answer-frances-tiafoes-week-in-maryland-helped-him-win-first-atp-title/?noredirect=on |url-status=live |access-date=May 10, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190120194528/https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2018/02/27/home-is-the-answer-frances-tiafoes-week-in-maryland-helped-him-win-first-atp-title/?noredirect=on |archive-date=January 20, 2019}}</ref> <ref name="evenden">{{Yangiliklar manbasi |last=Rothenberg |first=Ben |date=May 7, 2018 |title=Frances Tiafoe Brings Fun Back to His Tennis, and Wins Follow |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2018/05/07/sports/tennis/frances-tiafoe-clay.html |url-status=live |access-date=May 10, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180510115912/https://www.nytimes.com/2018/05/07/sports/tennis/frances-tiafoe-clay.html |archive-date=May 10, 2018}}</ref> Evenden 2019 yilgi mavsum boshlanishidan oldin Tiafoening asosiy murabbiyi lavozimini egalladi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Ginepri, Kinney out of Team 'Foe|url=https://tennis.life/2019/02/12/ginepri-kinney-out-of-team-tiafoe/|ish=Tennis.life|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> 2020 yilgi mavsumda Tiafoe sobiq top-10 tennischisi [[Wayne Ferreira|Ueyn Ferreyrani]] boshqa murabbiy sifatida ishga oldi; <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=TIAFOE ADDS FORMER TOP 10 PLAYER WAYNE FERREIRA TO COACHING TEAM|url=https://www.tennis.com/news/articles/tiafoe-adds-former-top-10-player-wayne-ferreira-to-coaching-team|ish=Tennis.com|kirish sanasi=11 August 2021}}</ref> Tiafoe va Evenden o'zaro ajrashganidan keyin Ferreyra uning asosiy murabbiyiga aylandi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe and Zack Evenden parting ways after four years on tour together. Much love and respect between the two. Wishing Zack nothing but the best in his future endeavors.|url=https://twitter.com/CCSMOOTH13/status/1421168332229726210|ish=Twitter.com|kirish sanasi=11 August 2021}}</ref> == Uskunalar va kiyim-kechak == Tiafoe 2016-yilning may oyidan beri Nike tomonidan homiylik qiladi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mailbag: Early French Open storylines; too-soon retirements|url=https://www.si.com/tennis/2016/05/11/mailbag-early-french-open-storylines-retired-players-rio-olympics-tennis|ish=[[Sports Illustrated]]|kirish sanasi=March 30, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180330211400/https://www.si.com/tennis/2016/05/11/mailbag-early-french-open-storylines-retired-players-rio-olympics-tennis|arxivsana=March 30, 2018}}</ref> Ilgari unga Adidas homiylik qilgan. <ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Pryce |first=Trevor |date=May 23, 2012 |title=Growing Up With a Home Advantage |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2012/05/24/sports/tennis/francis-tiafoe-top-ranked-junior-grew-up-at-tennis-center-and-it-shows.html?_r=0 |url-status=live |access-date=January 24, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180620154848/https://www.nytimes.com/2012/05/24/sports/tennis/francis-tiafoe-top-ranked-junior-grew-up-at-tennis-center-and-it-shows.html?_r=0 |archive-date=June 20, 2018}}</ref> Tiafoe Polytour Pro 125 torlari bilan jihozlangan Yonex VCORE Pro 97 tennis raketkasini tasdiqlaydi. U ushbu raketkani tanladi, chunki bu unga "agressivroq o'ynashga" yordam beradi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe (USA)|url=http://www.yonexusa.com/players/tennis-players/frances-tiafoe/|ish=Yonex|kirish sanasi=March 30, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180330211535/http://www.yonexusa.com/players/tennis-players/frances-tiafoe/|arxivsana=March 30, 2018}}</ref> == Shaxsiy hayot == [[Fayl:Frances_and_Franklin_Tiafoe_(cropped)_(cropped).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Frances_and_Franklin_Tiafoe_%28cropped%29_%28cropped%29.jpg/250px-Frances_and_Franklin_Tiafoe_%28cropped%29_%28cropped%29.jpg|right|thumb|250x250px| Frensis (chapda) professional tennischi Jordi Arkonada (o'rtada) va uning ukasi Franklin bilan (o'ngda)]] Tiafoening o'sayotgan tennis kumiri Xuan Martin del Potro edi, chunki argentinalik u uchun tennis to'pini imzolagan birinchi professional edi. <ref name="idol">{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe talks about his idol and next opponent, Del Potro|url=http://baseline.tennis.com/article/64504/frances-tiafoe-talks-idol-juan-martin-del-potro-mexican-open|ish=Baseline|kirish sanasi=February 23, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180223172840/http://baseline.tennis.com/article/64504/frances-tiafoe-talks-idol-juan-martin-del-potro-mexican-open|arxivsana=February 23, 2018}}</ref> Ikkalasi birinchi marta 2017 yilda Akapulkoda o'zaro to'qnash kelishgan, del Potro uchinchi setda tay-breykda g'alaba qozongan. Tiafoe 2018-yilgi Delray Beach Open musobaqasida o'zining kumiri ustidan birinchi g'alabasini qo'lga kiritib, o'zining birinchi martaba ATP chempionligiga erishdi. <ref name="roddick">{{Veb manbasi|sarlavha=#NextGenATP Tiafoe's Big Breakthrough|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/tiafoe-gojowczyk-delray-beach-2018-final|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=February 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180226091848/http://www.atpworldtour.com/en/news/tiafoe-gojowczyk-delray-beach-2018-final|arxivsana=February 26, 2018}}</ref> Tiafoe basketbol tomosha qilishni va o'ynashni yaxshi ko'radi va Vashingtondagi hamkasbi Kevin Dyurantning katta muxlisidir. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Q&A: Frances Tiafoe, an improbable tennis prodigy|url=https://issuu.com/anhcreatives/docs/tennis_view_magazine_sept.oct2014/27|ish=Tennis View Magazine – Sept/Oct 2014|kirish sanasi=March 18, 2018}}</ref> U, shuningdek, Vashingtondagi sport jamoalari, jumladan Milliy tennis ligasidagi Vashington qo'mondonlari va Milliy xokkey ligasidagi Vashington poytaxtlari muxlislari. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe Bio|url=http://www.atpworldtour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/bio|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=March 18, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180318182626/http://www.atpworldtour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/bio|arxivsana=March 18, 2018}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=What It's Like to Watch a Childhood Friend Become the Next Big Tennis Star|url=https://www.washingtoncitypaper.com/sports/article/21015664/what-its-like-to-watch-a-childhood-friend-become-frances-tiafoe-the-next-big-tennis-star|ish=Washington City Paper|sana=August 3, 2018|kirish sanasi=August 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180804115604/https://www.washingtoncitypaper.com/sports/article/21015664/what-its-like-to-watch-a-childhood-friend-become-frances-tiafoe-the-next-big-tennis-star|arxivsana=August 4, 2018}}</ref> Tiafoe o'z mavqeini ATP Tourdagi bir nechta [[Afroamerikaliklar|afro-amerikalik]] o'yinchilardan biri sifatida va umuman yoshlar uchun potentsial namuna sifatida qabul qildi va shunday dedi: "Bu mening eng katta motivatsiyalarimdan biri - ko'proq qora tanlilarni tennis o'ynashga jalb qilish. . . Lekin men faqat barchani ilhomlantirishga harakat qilaman, qaysi irqdan qat'i nazar... ayniqsa, yoshlar." <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe Could Be the Star American Men's Tennis Needs|url=https://www.si.com/tennis/2018/02/26/frances-tiafoe-delray-beach-first-title-american-mens-tennis|ish=[[Sports Illustrated]]|kirish sanasi=March 18, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180318183019/https://www.si.com/tennis/2018/02/26/frances-tiafoe-delray-beach-first-title-american-mens-tennis|arxivsana=March 18, 2018}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=2018 Champion Frances Tiafoe Speaks To The Press|url=https://www.youtube.com/watch?v=FZk1RVkKpC8|ish=Delray Beach Open|kirish sanasi=March 18, 2018}}</ref> == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === ''2022 Atlanta Open orqali joriy.'' {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnirlar !2014 !2015 !2016 !2017 !2018 !2019 !2020 !2021 !2022 !SR !W–L |- | colspan="12" style="text-align:left" |'''Grand Slam turnirlar''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |Q2 | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#ffebcd" |QF | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |2R |0 / 6 |7–6 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A | bgcolor="#afeeee" |1R |Q3 | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |2R |0 / 7 |1–7 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |Q1 | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |3R | bgcolor="#afeeee" |1R | style="color:#767676" |NH | bgcolor="#afeeee" |3R | bgcolor="#afeeee" |4R |0 / 5 |8–5 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |Q1 | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |4R | bgcolor="#afeeee" |4R | |0 / 7 |8–7 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" |Hisob |0–0 |0–2 |0–1 |2–4 |3–4 |5–4 |3–3 |6–4 |5–3 |0 / 25 |24–25 |- | colspan="12" align="left" |'''ATP Masters 1000''' |- | align="left" |Indian Wells Masters |A |A | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | style="color:#767676" |NH | bgcolor="#afeeee" |3R | bgcolor="#afeeee" |3R |0 / 6 |4–6 |- | align="left" |Miami Open |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |4R | bgcolor="#ffebcd" |QF | style="color:#767676" |NH | bgcolor="#afeeee" |4R | bgcolor="#afeeee" |4R |0 / 5 |12–5 |- | align="left" |Monte-Carlo Masters |A |A |A |A |A |A | style="color:#767676" |NH |A |A |0 / 0 |0–0 |- | align="left" |Madrid Open |A |A |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |3R | style="color:#767676" |NH |Q1 | bgcolor="#afeeee" |1R |0 / 2 |2–2 |- | align="left" |Italian Open |A |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R |A |Q2 | bgcolor="#afeeee" |1R |0 / 3 |0–3 |- | align="left" |Canadian Open |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |3R |A | style="color:#767676" |NH | bgcolor="#afeeee" |3R | |0 / 3 |4–3 |- | align="left" |Cincinnati Masters |A |Q1 |A | bgcolor="#afeeee" |3R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |2R | |0 / 5 |4–5 |- | align="left" |Shanghai Masters |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | colspan="2" style="color:#767676" |NH | |0 / 3 |1–3 |- | align="left" |Paris Masters |A |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |1R |A | bgcolor="#afeeee" |1R | |0 / 3 |1–3 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" |Hisob |0–0 |0–0 |1–1 |4–5 |6–7 |6–7 |0–1 |8–5 |3–4 |0 / 30 |28–30 |- | colspan="12" align="left" |'''National representation''' |- | align="left" |Davis Cup |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF |A | colspan="2" bgcolor="#afeeee" |RR | |0 / 2 |1–2 |- | align="left" |Summer Olympics | colspan="2" style="color:#767676" |NH |A | colspan="4" style="color:#767676" |NH | style="background:#afeeee" |2R | colspan="1" style="color:#767676" |NH |0 / 1 |1–1 |- | colspan="12" style="text-align:left" |Karyera statistikasi |- bgcolor="#efefef" | style="text-align:left" |Turnirlar |1 |5 |6 |17 |24 |26 |11 |24 |15 | colspan="2" |'''138''' |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" |Bahslar |0 |0 |0 |0 |1 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |1 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | align="left" |Finallar |0 |0 |0 |0 |2 |0 |0 |1 |1 | colspan="2" |4 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" |Hisob |0–1 |1–5 |1–6 |7–18 |28–27 |23–27 |9–11 |33–24 |17–15 | colspan="2" |119–134 |- bgcolor="#efefef" | align="left" |Reyting |1145 |176 |108 |79 |39 |47 |59 |38 | | colspan="2" |'''{{tennis win percentage|won=119|lost=134|integer=yes}}''' |} === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! SR ! W–L |- | colspan="12" style="text-align:left" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 1R | 0 / 3 | 2–4 |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 1R | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 2R | 0 / 5 | 2–5 |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 1R | A | style="color:#767676" | NH | A | A | 0/2 | 0–2 |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="#afeeee" | 2R | A | A | A | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | | 0/2 | 1–2 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat | 1–1 | 0–0 | 0–0 | 0–2 | 0–3 | 0–0 | 0–2 | 3–3 | 1–2 | 0 / 13 | 5–13 |- | colspan="12" align="left" | '''Milliy vakillik''' |- | align="left" | Yozgi Olimpiya o'yinlari | colspan="2" style="color:#767676" | NH | A | colspan="4" style="color:#767676" | NH | style="background:#afeeee" | 2R | colspan="1" style="color:#767676" | NH | 0 / 1 | 1–1 |- | colspan="12" style="text-align:left" | '''Karyera statistikasi''' |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" | Sarlavhalar | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | colspan="2" | 0 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | align="left" | Final | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | colspan="2" | 1 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" | Umumiy g'alaba - mag'lubiyat | 1–1 | 0–1 | 0–1 | 3–3 | 4–9 | 1–2 | 2–4 | 9–10 | 1–2 | colspan="2" | 21–33 |- bgcolor="#efefef" | align="left" | Yil yakunlari reytingi | 536 | Yoʻq | 684 | 367 | 186 | 442 | 595 | 163 | | colspan="2" | '''39%''' |} == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 4 (1 ta chempionlik, 3 ta ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- style="background:#ffffcc" | ATP turniri finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9" | ATP Tour Masters 1000 (0–0) |- style="background:#d4f1c5" | ATP Tour 500 Series (0–1) |- | ATP Tour 250 Series (1–2) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (1–1) |- | Loy (0–2) |- | Oʻt (0–0) |} | {| class="wikitable" !Joylashuv |- | Tashqarida (1–2) |- | Ichki (0–1) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L !   Sana    !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>1–0</small> |2018 | Delray Beach Open, AQSh | 250 seriyali | Qattiq |{{flagicon|GER}} [[:en:Peter_Gojowczyk|Peter Gojowczyk]] | 6–1, 6–4 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–1</small> |2018 | Estoril Open, Portugaliya | 250 seriyali | Loy |{{flagicon|POR}} [[:en:João_Sousa|João Sousa]] | 4–6, 4–6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–2</small> |2021 | style="background:#d4f1c5;" | Vena Open, Avstriya | style="background:#d4f1c5;" | 500 seriyasi | Qattiq (i) |{{flagicon|GER}} [[:en:Alexander_Zverev|Alexander Zverev]] | 5–7, 4–6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–3</small> |2022 | Estoril Open, Portugaliya | 250 seriyali | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Sebastián_Báez|Sebastián Báez]] | 3–6, 2–6 |} === Juftliklar: 1 (1 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- style="background:#ffffcc" | ATP turniri finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9" | ATP Tour Masters 1000 (0–0) |- style="background:#d4f1c5" | ATP Tour 500 Series (0–0) |- | ATP Tour 250 Series (0–1) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (0–0) |- | Loy (0–1) |- | Oʻt (0–0) |} | {| class="wikitable" !Joylashuv |- | Tashqarida (0–1) |- | Ichki (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L !   Sana    !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |2017 | Amerika Qo'shma Shtatlari erkaklar o'rtasidagi gil kort chempionati | 250 seriyali | Loy |{{flagicon|GER}} [[:en:Dustin_Brown_(tennis)|Dustin Brown]] |{{flagicon|CHI}} [[:en:Julio_Peralta|Julio Peralta]] {{flagicon|ARG}} [[:en:Horacio_Zeballos|Horacio Zeballos]] | 6–4, 5–7, [6–10] |} == ATP Challenger va ITF Futures finallari == === Yakkalik: 14 (7 ta unvon, 7 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Turnir |- bgcolor="e5d1cb" |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger Tour (6–5) |- bgcolor="cffcff" | ITF Futures Tour (1–2) |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Qoplama |- | Qattiq (3–4) |- | Loy (3–3) |- | Oʻt (1–0) |} |} === Juftliklar: 1 (1 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Turnir |- bgcolor="e5d1cb" |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger Tour (0–0) |- bgcolor="cffcff" | ITF Futures Tour (0–1) |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Qoplama |- | Qattiq (0–0) |- | Loy (0–1) |- | Oʻt (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L !   Sana    !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |2014 | style="background:#cffcff;" | AQSh F2, [[Sunrise (Florida)|Quyosh chiqishi]] | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:William_Blumberg|William Blumberg]] |{{flagicon|TPE}} [[:en:Jason_Jung|Jason Jung]] {{flagicon|USA}} [[:en:Evan_King|Evan King]] | 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 4–6, [6–10] |} == Boshqa o'yinchilarga qarshi rekord == === Top-10 o'yinchiga qarshi rekord === Tiafoening eng yaxshi 10 talikka kirgan o'yinchilarga qarshi o'yin rekordi, faol bo'lganlar bilan. Faqat ATP Tour (shu jumladan. Grand Slams) asosiy to'r, Devis kubogi va Lever kubogi o'yinlari ko'rib chiqiladi. {| class="wikitable sortable nowrap" style="text-align:center" !Ishtirokchi ! width="40" |{{Abbr|MP|Matches played}} ! width="60" |Hisob ! width="60" |Qattiq ! width="60" |Maysa ! width="60" |Loy !Oxirgi o`yin |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |1-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|GBR}} '''[[:en:Andy_Murray|Andy Murray]]''' |3 |1–2 |1–2 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (6–7<sup>(2–7)</sup>, 7–6<sup>(9–7)</sup>, 6–7<sup>(8–10)</sup>) at 2021 Antwerp |- | align="left" |{{flagicon|SRB}} '''[[:en:Novak_Djokovic|Novak Djokovic]]''' |1 |0–1 |0–1 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3–6, 7–6<sup>(7–3)</sup>, 6–7<sup>(2–7)</sup>, 3–6) at 2021 Australian Open |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} '''[[:en:Rafael_Nadal|Rafael Nadal]]''' |2 |0–2 |0–1 |0–1 |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3–6, 4–6) at 2019 Madrid |- | align="left" |{{flagicon|SUI}} '''[[:en:Roger_Federer|Roger Federer]]''' |3 |0–3 |0–3 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (1–6, 3–6) at 2017 Basel |- | align="left" |{{flagicon|RUS}} '''[[:en:Daniil_Medvedev|Daniil Medvedev]]''' |4 |0–4 |0–4 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (4–6, 3–6) at 2021 Miami |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |2-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|GER}} '''[[:en:Alexander_Zverev|Alexander Zverev]]''' |7 |1–6 |1–5 |– |0–1 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (5–7, 4–6) at 2021 Vienna |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |3-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} [[:en:David_Ferrer|David Ferrer]] |1 |1–0 |1–0 |– |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (5–7, 6–3, 6–3) at 2019 Miami |- | align="left" |{{flagicon|CAN}} '''[[:en:Milos_Raonic|Milos Raonic]]''' |1 |1–0 |1–0 |– |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (7−6<sup>(7–4)</sup>, 4−6, 6−1) at 2018 Toronto |- | align="left" |{{flagicon|GRE}} '''[[:en:Stefanos_Tsitsipas|Stefanos Tsitsipas]]''' |4 |2–2 |1–2 |– |1–0 | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (3–6, 6–3, 6–4) at 2021 Vienna |- | align="left" |{{flagicon|BUL}} '''[[:en:Grigor_Dimitrov|Grigor Dimitrov]]''' |3 |1–2 |1–2 |– |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (7–5, 7–6<sup>(8–6)</sup>, 6–7<sup>(1–7)</sup>, 7–5) at 2019 Australian Open |- | align="left" |{{flagicon|ARG}} '''[[:en:Juan_Martín_del_Potro|Juan Martín del Potro]]''' |3 |1–2 |1–2 |– |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (7–6<sup>(8–6)</sup>, 4–6, 7–5) at 2018 Delray Beach |- | align="left" |{{flagicon|CRO}} '''[[:en:Marin_Čilić|Marin Čilić]]''' |2 |0–2 |0–1 |0–1 |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (1–6, 3–6, 6–7<sup>(5–7)</sup>) at 2018 Davis Cup |- | align="left" |{{flagicon|SUI}} '''[[:en:Stan_Wawrinka|Stan Wawrinka]]''' |3 |0–3 |0–2 |– |0–1 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (6–7<sup>(2–7)</sup>, 7–6<sup>(8–6)</sup>, 6–7<sup>(5–7)</sup>) at 2022 London |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |4-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|CZE}} [[:en:Tomáš_Berdych|Tomáš Berdych]] |1 |1–0 |1–0 |– |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (6–7<sup>(2–7)</sup>, 6–2, 7–6<sup>(7–1)</sup>) at 2018 Miami |- | align="left" |{{flagicon|JPN}} '''[[:en:Kei_Nishikori|Kei Nishikori]]''' |1 |0–1 |0–1 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (6–7<sup>(3–7)</sup>, 7–5, 2–6) at 2018 Vienna |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |5-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} '''[[:en:Carlos_Alcaraz|Carlos Alcaraz]]''' |1 |1–0 |– |1–0 |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (6–4, 7–6<sup>(7–2)</sup>) at 2021 Barcelona |- | align="left" |{{flagicon|RUS}} '''[[:en:Andrey_Rublev|Andrey Rublev]]''' |2 |1–1 |1–1 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3–6, 4–6) at 2022 Indian Wells |- | align="left" |{{flagicon|RSA}} [[:en:Kevin_Anderson_(tennis)|Kevin Anderson]] |5 |1–4 |1–3 |0–1 |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (6–3, 6–7<sup>(6–8)</sup>, 6–7<sup>(4–7)</sup>) at 2021 Estoril |- |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |6-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|FRA}} '''[[:en:Gaël_Monfils|Gaël Monfils]]''' |2 |1–1 |1–1 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (1–6, 6–7<sup>(2–7)</sup>) at 2021 Toronto |- | align="left" |{{flagicon|ITA}} '''[[:en:Matteo_Berrettini|Matteo Berrettini]]''' |1 |0–1 |– |0–1 |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3–6, 6–7<sup>(1–7)</sup>) at 2018 Rome |- |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |7-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} '''[[:en:Fernando_Verdasco|Fernando Verdasco]]''' |1 |1–0 |– |– |1–0 | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (7–6<sup>(8–6)</sup>, 7–6<sup>(7–5)</sup>, 3–6, 6–3) at 2018 Wimbledon |- | align="left" |{{flagicon|BEL}} '''[[:en:David_Goffin|David Goffin]]''' |6 |1–5 |1–3 |0–1 |0–1 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (6–7<sup>(3–7)</sup>, 7–5, 7–5, 4–6, 5–7) at 2022 Wimbledon |- | align="left" |{{flagicon|FRA}} '''[[:en:Richard_Gasquet|Richard Gasquet]]''' |1 |0–1 |– |– |0–1 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (7–5, 6–7<sup>(4–7)</sup>, 3–6) at 2017 Eastbourne |- |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |8-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|ARG}} '''[[:en:Diego_Schwartzman|Diego Schwartzman]]''' |3 |1–2 |1–1 |0–1 |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (6–4, 7–6<sup>(8–6)</sup>) at 2021 Vienna |- | align="left" |{{flagicon|CYP}} [[:en:Marcos_Baghdatis|Marcos Baghdatis]] |1 |0–1 |0–1 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (5–7, 1–6) at 2016 Atlanta |- | align="left" |{{flagicon|RUS}} '''[[:en:Karen_Khachanov|Karen Khachanov]]''' |2 |0–2 |– |– |0–2 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3–6, 4–6, 4–6) at 2021 Wimbledon |- | align="left" |{{flagicon|USA}} '''[[:en:John_Isner|John Isner]]''' |3 |0–3 |0–2 |0–1 |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (4–6, 6–2, 3–6) at 2022 Houston |- |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |9-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|POL}} '''[[:en:Hubert_Hurkacz|Hubert Hurkacz]]''' |4 |2–2 |2–2 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3–6, 2–6) at 2021 Indian Wells |- | align="left" |{{flagicon|ITA}} '''[[:en:Jannik_Sinner|Jannik Sinner]]''' |3 |1–2 |1–2 |– |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (3–6, 7–5, 6–2) at 2021 Vienna |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} '''[[:en:Roberto_Bautista_Agut|Roberto Bautista Agut]]''' |1 |0–1 |0–1 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3–6, 6–3, 1–6) at 2019 Cincinnati |- | align="left" |{{flagicon|CAN}} '''[[:en:Félix_Auger-Aliassime|Félix Auger-Aliassime]]''' |2 |0–2 |0–1 |0–1 |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (5–7, 4–6) at 2022 Barcelona |- | align="left" |{{flagicon|ITA}} '''[[:en:Fabio_Fognini|Fabio Fognini]]''' |2 |0–2 |– |0–1 |0–1 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (7–5, 4–6, 3–6, 6–4, 4–6) at 2019 Wimbledon |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |10-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} '''[[:en:Pablo_Carreño_Busta|Pablo Carreño Busta]]''' |1 |1–0 |– |1–0 |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (6–2, 6–3) at 2018 Estoril |- | align="left" |{{flagicon|CAN}} '''[[:en:Denis_Shapovalov|Denis Shapovalov]]''' |6 |2–4 |2–3 |– |0–1 | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (6–1, 6–4) at 2021 Toronto |- | align="left" |{{flagicon|GBR}} '''[[:en:Cameron_Norrie|Cameron Norrie]]''' |1 |0–1 |0–1 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (0–6, 6–3, 4–6) at 2021 Delray Beach |- class="sortbottom" style="background:#efefef;font-weight:bold" |Total |87 |22–65 |18–48 <br /><br />{{Small|({{tennis win percentage|won=18|lost=48|integer=yes}})}} |2–9 <br /><br />{{Small|({{tennis win percentage|won=2|lost=9|integer=yes}})}} |2–8 <br /><br />{{Small|({{tennis win percentage|won=2|lost=8|integer=yes}})}} |''Statistics correct {{Holatiga koʻra|2022|7|3}}.'' |} === Eng yaxshi 10 o'yinchi ustidan g'alaba qozonadi === * U o'yin o'tkazilgan vaqtda eng yaxshi 10-o'rinni egallab turgan o'yinchilarga nisbatan 7–26 (21.2%) rekordiga ega. {| class="wikitable" !Mavsum ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! '''Jami''' |- align="center" | G'alaba qozondi | 1 | 1 | 1 | 0 | 4 | '''7''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! O'yinchi ! Daraja ! Tadbir ! Yuzaki ! {{Abbr|Rd|Round}} ! class="unsortable" | Hisob ! {{Abbr|FTR|Frances Tiafoe Ranking}} |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2017 yil''' |- | 1. |{{flagicon|GER}} [[:en:Alexander_Zverev|Alexander Zverev]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 7 | bgcolor="e9e9e9" | Cincinnati Masters, Amerika Qo'shma Shtatlari | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 2R | 4–6, 6–3, 6–4 | style="text-align:center" | 87 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2018''' |- | 2. |{{flagicon|ARG}} [[:en:Juan_Martín_del_Potro|Juan Martín del Potro]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 10 | Delray Beach Open, AQSH | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 2R | 7–6 <sup>(8–6)</sup>, 4–6, 7–5 | style="text-align:center" | 91 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2019''' |- | 3. |{{flagicon|RSA}} [[:en:Kevin_Anderson_(tennis)|Kevin Anderson]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 6 | bgcolor="f3e6d7" | Australian Open, Avstraliya | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 2R | 4–6, 6–4, 6–4, 7–5 | style="text-align:center" | 39 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2021 yil''' |- | 4. |{{flagicon|GRE}} [[:en:Stefanos_Tsitsipas|Stefanos Tsitsipas]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 4 | bgcolor="f3e6d7" | Uimbldon chempionati, Buyuk Britaniya | bgcolor="CCFFCC" | O't | bgcolor="afeeee" | 1R | 6–4, 6–4, 6–3 | style="text-align:center" | 56 |- | 5. |{{flagicon|CAN}} [[:en:Denis_Shapovalov|Denis Shapovalov]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 10 | bgcolor="e9e9e9" | Canadian Open, Kanada | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 2R | 6–1, 6–4 | style="text-align:center" | 52 |- | 6. |{{flagicon|RUS}} [[:en:Andrey_Rublev|Andrey Rublev]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 7 | bgcolor="f3e6d7" | US Open, Amerika Qo'shma Shtatlari | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 3R | 4–6, 6–3, 7–6 <sup>(8–6)</sup>, 4–6, 6–1 | style="text-align:center" | 50 |- | 7. |{{flagicon|GRE}} Stefanos Tsitsipas | bgcolor="99ccff" style="text-align:center" | 3 | bgcolor="d4f1c5" | Vena Open, Avstriya | bgcolor="ccccff" | Qattiq (i) | bgcolor="afeeee" | 2R | 3–6, 6–3, 6–4 | style="text-align:center" | 49 |- |} == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Havolalar == * Frances Tiafoe at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Frances Tiafoe at the Davis Cup {{Top ten American male singles tennis players}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1998-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 0jokispr4rl42gy4dro43b0v1ka5j3q 2726573 2726572 2022-07-31T09:42:31Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Frances Tiafoe|image=Frances Tiafoe 2022 (cropped).jpg|caption=Tiafoe in 2022|country={{USA}}|residence=[[Orlando, Florida]], US|birth_date={{birth date and age|1998|1|20}}|birth_place=[[Hyattsville, Maryland]], US|height={{height|m=1.88}}|turnedpro=2015|coach=[[Wayne Ferreira]]|plays=Right-handed (two-handed backhand)|careerprizemoney=US$ 5,970,770|singlesrecord={{tennis record|won=119|lost=134}}|singlestitles=1|highestsinglesranking=No. 25 (2 May 2022)|currentsinglesranking=No. 29 (11 July 2022)<ref>{{Cite web|url=https://www.atptour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/www.atptour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/overview|title=Frances Tiafoe &#124; Overview &#124; ATP Tour &#124; Tennis|website=ATP Tour|access-date=November 7, 2021}}</ref>|AustralianOpenresult=QF ([[2019 Australian Open – Men's singles|2019]])|FrenchOpenresult=2R ([[2022 French Open – Men's singles|2022]])|Wimbledonresult=4R ([[2022 Wimbledon Championships – Men's singles|2022]])|USOpenresult=4R ([[2020 US Open – Men's singles|2020]], [[2021 US Open – Men's singles|2021]])|Othertournaments=yes|Olympicsresult=2R ([[Tennis at the 2020 Summer Olympics – Men's singles|2021]])|doublesrecord={{tennis record|won=22|lost=36}}|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 160 (November 1, 2021)|currentdoublesranking=No. 193 (June 28, 2022)|AustralianOpenDoublesresult=3R ([[2021 Australian Open – Men's doubles|2021]])|FrenchOpenDoublesresult=2R ([[2021 French Open – Men's doubles|2021]], [[2022 French Open – Men's doubles|2022]])|WimbledonDoublesresult=1R ([[2017 Wimbledon Championships – Men's doubles|2017]], [[2018 Wimbledon Championships – Men's doubles|2018]])|USOpenDoublesresult=2R ([[2014 US Open – Men's doubles|2014]])|OthertournamentsDoubles=yes|OlympicsDoublesresult=2R ([[Tennis at the 2020 Summer Olympics – Men's doubles|2021]])|Team=yes|DavisCupresult=SF ([[2018 Davis Cup World Group|2018]])|HopmanCupresult=RR ([[2019 Hopman Cup|2019]])|updated=April 11, 2022}}'''Frances Tiafoe Jr.''' ( <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The pronunciation by Frances Tiafoe himself|url=https://www.atpworldtour.com/-/media/player-names/frances-tiafoe-pronunciation3.mp3|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=October 23, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180820045254/https://www.atpworldtour.com/-/media/player-names/frances-tiafoe-pronunciation3.mp3|arxivsana=August 20, 2018}}</ref> 1998 yil 20 yanvarda tug'ilgan) - amerikalik professional [[Tennis|tennischi]] . U professional tennischilar uyushmasi (ATP) tomonidan 2022-yil 2-mayda erkaklar o‘rtasidagi yakkalik bahslarida 25-o‘rinni egalladi; va 2021-yil 1-noyabrda juftlik bahslarida 160-son. Tiafoe o'zining birinchi ATP chempionligini 2018 Delray Beach Openda qo'lga kiritdi va 2002 yilda Endi Roddikdan keyin ATP Tour turnirida g'olib chiqqan eng yosh amerikalik bo'ldi. [[Syerra-Leone|Serra-Leonelik]] muhojirlarning o'g'li Tiafoe [[Maryland|Merilend shtatidagi]] USTA mintaqaviy o'quv markazi bo'lgan Junior Tennis Champions Center (JTCC) da tarbiyalangan va u erda otasi texnik xizmat ko'rsatish bo'limi boshlig'i bo'lib ishlagan. Uning o'ziga xos kelib chiqishi va o'smirlikdagi muvaffaqiyati uni Qo'shma Shtatlar uchun keyingi tennis yulduzlaridan biri bo'lish uchun ajoyib istiqbol sifatida qabul qilishga olib keldi. 15 yoshida Tiafoe 2013 yilgi Orange Bowl musobaqasida g'olib chiqdi, bu turnirning eng yosh o'g'il bolalar o'rtasidagi yakkalik chempioni. 17 yoshida u 1989 yilda Maykl Changdan beri [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionatining]] asosiy to'rida qatnashgan eng yosh amerikalik bo'ldi. O'smirlik davrida u AQSh o'smirlar milliy chempionatida g'olib chiqdi va ATP Challenger Tourda muvaffaqiyat qozondi, to'qqizta finalga chiqdi va to'rtta chempionlikni qo'lga kiritdi. Tiafoe 2016 yilda ATP reytingining 100 taligiga kirdi. Tiafoening "Katta Dubulg'a" musobaqasidagi eng yaxshi ko'rsatkichi 2019 yilgi Australian Open musobaqasida qayd etildi va u chorak finalga chiqdi. == Erta hayot va fon == Frensis Tiafoe 1998-yil 20-yanvarda egizak akasi Franklin bilan Merilend shtatida [[Syerra-Leone|Serra-Leonedan]] kelgan muhojirlar Konstant (yaxshiroq Frensis Sr. nomi bilan mashhur) Tiafoe va Alfina Kamara oilasida tug‘ilgan. <ref>{{Veb manbasi|sana=2019-01-20|sarlavha=Frances Tiafoe retraces roots ahead of Rafael Nadal clash|url=https://www.independent.co.uk/sport/tennis/rafael-nadal-frances-tiafoe-australian-open-2019-quarter-final-melbourne-park-a8737191.html|kirish sanasi=2021-06-28|ish=The Independent|iqtibos=Tiafoe's life story is an inspiring one. His parents, Constant and Alphina, emigrated from Sierra Leone to the United States in the mid-1990s and settled in Maryland. Tiafoe and his twin brother Franklin were born there in 1998.}}</ref> Uning otasi 1993 yilda Qo'shma Shtatlarga hijrat qilgan bo'lsa, onasi 1996 yilda vatanidagi fuqarolar urushidan qochish uchun unga qo'shilgan. 1999 yilda uning otasi [[College Park (Maryland)|Merilend shtatidagi College Parkda]] JTCC qurgan qurilish brigadasida kunlik ishchi bo'lib ishlay boshladi. Ob'ekt qurib bo'lingandan so'ng, u joyida qo'riqchi sifatida ishga qabul qilindi va markazda yashash uchun zaxira ofis berildi. Frensis va Franklin keyingi 11 yil davomida otalari bilan markazda haftasiga besh kun yashadilar. Ular o'zlarining yashash sharoitlaridan foydalanib, 4 yoshida muntazam ravishda tennis o'ynashni boshladilar. Ular onasi bilan tungi smenada hamshira bo'lib ishlamaganida qolishgan. <ref name="WP">{{Yangiliklar manbasi |title=An improbable tennis prodigy |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sf/sports/wp/2014/05/17/an-improbable-tennis-prodigy/ |url-status=live |access-date=January 24, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180126065817/http://www.washingtonpost.com/sf/sports/wp/2014/05/17/an-improbable-tennis-prodigy/ |archive-date=January 26, 2018}}</ref> <ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Pryce |first=Trevor |date=May 23, 2012 |title=Growing Up With a Home Advantage |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2012/05/24/sports/tennis/francis-tiafoe-top-ranked-junior-grew-up-at-tennis-center-and-it-shows.html?_r=0 |url-status=live |access-date=January 24, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180620154848/https://www.nytimes.com/2012/05/24/sports/tennis/francis-tiafoe-top-ranked-junior-grew-up-at-tennis-center-and-it-shows.html?_r=0 |archive-date=June 20, 2018}}</ref> Tiafoe va uning akasi 5 yoshga to'lganlarida, otalari odatdagi to'lovlarni chetlab o'tib, JTCCda mashg'ulotlarni boshlashlarini tashkil qildi. 8 yoshida Misha Kuznetsov markazda Tiafoega murabbiylik qila boshladi, uning ish odob-axloqi va sportga bo'lgan qiziqishini ko'rib, unga qiziqdi. Kuznetsov homiylik qilgan Tiafoega turnirlarda qatnashishda yordam berdi, u o'smirlar orasidan o'tib ketdi. U [[Boca Raton|Florida shtatining Boka Raton shahridagi]] USTA milliy o'quv markaziga ko'chib o'tgunga qadar Tiafoega to'qqiz yil murabbiylik qilishni davom ettirdi. <ref name="WP" /> <ref name="NYT" /> Frensisning akasi Franklin Merilendda qoldi, u erda DeMatha katolik o'rta maktabida o'rta maktab tennisi o'ynadi va keyinchalik Solsberi universitetida kollej tennisi o'ynadi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Men's Tennis: Franklin Tiafoe|url=http://www.suseagulls.com/sports/mten/2016-17/bios/tiafoe_franklin_rnc2|ish=Salisbury University Seagulls|kirish sanasi=January 24, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180125015259/http://www.suseagulls.com/sports/mten/2016-17/bios/tiafoe_franklin_rnc2|arxivsana=January 25, 2018}}</ref> == Kichik martaba == [[Fayl:Francis_Tiafoe_(USA)_(9664465521).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Francis_Tiafoe_%28USA%29_%289664465521%29.jpg/220px-Francis_Tiafoe_%28USA%29_%289664465521%29.jpg|thumb| Tiafoe 2013 AQSh ochiq chempionatida]] Tiafoe Xalqaro tennis federatsiyasi (ITF) o'smirlar reytingida jahon 2-o'riniga chiqish uchun yetarlicha yuqori darajadagi o'smirlar unvonlarini qo'lga kiritdi. Uning o'smirlar o'rtasidagi muvaffaqiyati o'zining g'ayrioddiy tarbiyasi bilan uyg'unlashib, u professional bo'lishidan oldin mamlakatda mashhurlikka ko'tarilishiga yordam berdi. <ref name="WP" /> <ref name="NYT" /> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Wertheim |first=Jon |title=Jon Wertheim: Unlikely prodigy Francis Tiafoe hyped as next great success for U.S. tennis |work=SI.com |url=https://www.si.com/tennis/2014/05/23/francis-tiafoe-french-open |url-status=live |access-date=August 30, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180107174931/https://www.si.com/tennis/2014/05/23/francis-tiafoe-french-open |archive-date=January 7, 2018}}</ref> 14 yoshida Tiafoe Fransiyadagi Les Petits As musobaqasida o'zining birinchi nufuzli xalqaro turnirida g'olib chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe & Cristian crowned Les Petits As champions|url=http://www.tenniseurope.org/news/58332/Tiafoe-Cristian-crowned-Les-Petits-As-champions|ish=Tennis Europe|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163414/http://www.tenniseurope.org/news/58332/Tiafoe-Cristian-crowned-Les-Petits-As-champions|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Keyingi yili, 2013-yil dekabr oyida Tiafoe ITF Junior Circuit musobaqasidagi eng yuqori darajali A musobaqalaridan biri bo‘lgan Orange Bowl musobaqasida g‘olib chiqqan eng yosh o‘yinchi bo‘ldi. U 16 yoshga to‘lishiga bir oy qolganda finalda hamyurti Stefan Kozlovni mag‘lub etdi. <ref name="orange">{{Veb manbasi|url=http://www.playerdevelopment.usta.com/Youth-Tennis/Junior-Competition/tiafoe_outlasts_kozlov_in_all-american_orange_bowl_final/|sarlavha=Tiafoe outlasts Kozlov in all-American Orange Bowl final|ish=www.playerdevelopment.usta.com|kirish sanasi=May 18, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171027181219/http://www.playerdevelopment.usta.com/Youth-Tennis/Junior-Competition/tiafoe_outlasts_kozlov_in_all-american_orange_bowl_final/|arxivsana=October 27, 2017}}</ref> Bir necha oy o'tgach, u ikkinchi darajali B1 sinfidagi Easter Bowl musobaqasida ham g'olib chiqdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Clarke |first=Liz |title=Francis Tiafoe of College Park wins the Easter Bowl junior tennis championship |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/francis-tiafoe-of-college-park-wins-the-easter-bowl-junior-tennis-championship/2014/04/13/eb410c16-c35d-11e3-bcec-b71ee10e9bc3_story.html?noredirect=on |url-status=live |access-date=December 16, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181216120626/https://www.washingtonpost.com/sports/francis-tiafoe-of-college-park-wins-the-easter-bowl-junior-tennis-championship/2014/04/13/eb410c16-c35d-11e3-bcec-b71ee10e9bc3_story.html |archive-date=December 16, 2018}}</ref> Ushbu ikkita katta unvon bilan Tiafoe 2014 Fransiya Ochiq o'smirlar turnirida ikkinchi bosqichda xafa bo'lgan birinchi o'rinni egalladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Prince George's native Francis Tiafoe, the No. 1 seed at the French Open junior tournament, realizes his dream |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/othersports/prince-georges-native-francis-tiafoe-the-no-1-seed-at-the-french-open-junior-tournament-realizes-his-dream/2014/05/31/4ba8aa34-e855-11e3-a86b-362fd5443d19_story.html |url-status=live |access-date=December 16, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181216120719/https://www.washingtonpost.com/sports/othersports/prince-georges-native-francis-tiafoe-the-no-1-seed-at-the-french-open-junior-tournament-realizes-his-dream/2014/05/31/4ba8aa34-e855-11e3-a86b-362fd5443d19_story.html |archive-date=December 16, 2018}}</ref> Keyin u Uimbldonda yakuniy chempion Nuh Rubinga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Top Seed Rublev Falls; Five Americans Make Quarterfinals of Wimbledon Junior Championships|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2014/07/top-seed-rublev-falls-five-americans.html|ish=ZooTennis.com|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> Tiafoe o'zining eng yaxshi natijasini AQSh Ochiq chempionatida o'smirlar o'rtasidagi Katta dubulg'a turnirida ko'rsatdi va u erda Kventin Xelysga qiyin o'yinda mag'lub bo'lishdan oldin yarim finalga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Halys Saves Match Points to Reach Boys US Open Final Against Jasika; Bouzkova and Kalinina Meet for Girls Championship|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2014/09/halys-saves-match-points-to-reach-boys.html|ish=ZooTennis.com|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> Bu uning o'smirlar darajasida o'ynagan so'nggi ITF turniri edi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Black History Month Profile: Frances Tiafoe|url=https://www.usta.com/en/home/pro/pro-media---news/2016-black-history-month-profile--frances-tiafoe.html|ish=USTA|kirish sanasi=January 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180125134836/https://www.usta.com/en/home/pro/pro-media---news/2016-black-history-month-profile--frances-tiafoe.html|arxivsana=January 25, 2018}}</ref> 2015 yil avgust oyida Tiafoe 17 yoshida USTA o'smirlar milliy chempionatida g'alaba qozonib, o'zining yosh karerasini yakunladi. Tiafoe finalda Stefan Kozlovni besh set davom etgan bahsda mag‘lub etib, dastlabki ikki setni va oxirgisini qo‘lga kiritdi. G'alaba qozonib, u 2015 yilgi US Open turnirining asosiy to'r bahsida wild cardni qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe wins USTA Boys 18 National Championship in grueling four-hour match|url=http://www.mlive.com/sports/kalamazoo/index.ssf/2015/08/frances_tiafoe_wins_usta_boys.html|ish=Michigan Live|sana=August 10, 2015|kirish sanasi=March 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180325110213/http://www.mlive.com/sports/kalamazoo/index.ssf/2015/08/frances_tiafoe_wins_usta_boys.html|arxivsana=March 25, 2018}}</ref> <u>“Katta dubulg‘a” turniri natijalari – yakkalik:</u> Australian Open: A (-)Fransiya ochiq chempionati: 2R ( 2014 ) Uimbldon: 3R ( 2014 )US Open: SF ( 2014 ) == Professional tennis faoliyati == === 2014–15: Fransiya va AQSh ochiq chempionatida debyut === [[Fayl:Frances_Tiafoe,_Nice_2015.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Frances_Tiafoe%2C_Nice_2015.JPG/220px-Frances_Tiafoe%2C_Nice_2015.JPG|left|thumb| Tiafoe 2015 yildagi Open de Nice musobaqasida]] Tiafoe 16 yoshida o'zining uy turniri, 2014-yilda Vashingtonda bo'lib o'tgan Citi Open tomonidan joker belgisini qo'lga kiritganidan keyin o'zining ATP Tour asosiy to'r bahsida debyut qildi. U o'zining karerasidagi birinchi o'yinda Evgeniy Donskoyga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe falls in ATP debut|url=https://www.ksl.com/?sid=30905458|ish=KSL|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180304174209/https://www.ksl.com/?sid=30905458|arxivsana=March 4, 2018}}</ref> 2014 yilgi US Open turnirida Tiafoe saralash bosqichida joker belgini oldi, ammo 11-o'rindagi Tatsuma Itoga yutqazdi. Juftliklar musobaqasida u Maykl Mmoh bilan asosiy to'rda joker bilan taqdirlandi. Ikki o'smir birinchi davrada faxriylar Viktor Estrella Burgos va Teymuraz Gabashvilini mag'lub etib, ikkinchi bosqichda mag'lubiyatga uchragan holda ATP darajasidagi ilk g'alabasini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Wild Cards Mmoh, Tiafoe Win Opening Round Doubles at US Open|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2014/08/wild-cards-mmoh-tiafoe-win-opening.html|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180304173051/http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2014/08/wild-cards-mmoh-tiafoe-win-opening.html|arxivsana=March 4, 2018}}</ref> 2015 yil mart oyida u [[Bakersfield (California)|Beykersfilddagi]] ITF Futures turnirida g'alaba qozonib, o'zining birinchi professional unvonini qo'lga kiritdi. Keyingi oy u rasman professional bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Tennis prodigy Tiafoe is turning pro |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/othersports/francis-tiafoe-is-turning-pro/2015/04/06/4ed2994c-dc7c-11e4-acfe-cd057abefa9a_story.html |url-status=live |access-date=March 4, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180420074552/https://www.washingtonpost.com/sports/othersports/francis-tiafoe-is-turning-pro/2015/04/06/4ed2994c-dc7c-11e4-acfe-cd057abefa9a_story.html |archive-date=April 20, 2018}}</ref> 2015 yil aprel oyida Tiafoe ATP Challenger darajasiga chiqdi. Oyni eng yaxshi 800 talikdan tashqarida boshlaganidan so'ng, u may oyida ATP reytingining birinchi to'plami e'lon qilingan vaqtga kelib, uni dunyodagi eng yaxshi 300 talikka undagan bir qator ishonchli natijalarni to'pladi. <ref name="atp-rankings">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe Rankings History|url=https://www.atptour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/rankings-history|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163331/https://www.atptour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/rankings-history|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Garchi uning reytingi Amerikaning uchta loy-korti Challenger musobaqasiga to'g'ridan-to'g'ri kirish uchun juda past bo'lsa ham, Tiafoe Sarasota chorak finaliga saralash bosqichida chiqdi, so'ngra Savannaning yarim finaliga joker belgi sifatida chiqdi va nihoyat o'zining birinchi martabadagi Challenger musobaqasiga chiqdi. maxsus ozod bilan Tallahassee final. <ref name="itf">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe|url=http://www.itftennis.com/procircuit/players/player/profile.aspx?playerid=100199549|ish=ITF|kirish sanasi=April 20, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180717183511/https://www.itftennis.com/procircuit/players/player/profile.aspx?playerid=100199549|arxivsana=July 17, 2018}}</ref> Oxirgi turnirda u eng kuchli 100 ta raqibga qarshi birinchi g'alabasini qo'lga kiritish uchun yetakchi Fakundo Bagnisni mag'lub etdi. Tiafoening ushbu tadbirlardagi chiqishi 2015-yilgi Har-Tru Challenge musobaqasida g‘olib chiqish va 2015- yilgi Fransiya Ochiq chempionatining asosiy to‘r bahslarida yagona Amerika joker belgisini qo‘lga kiritish uchun yetarli bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe clinches French Open wild card with Challenger Tour success|url=http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/17-year-old-frances-tiafoe-earns-french-open-wild-card-berth/54803/#.VUUmgyFVikp|ish=[[Tennis.com]]|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163437/http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/17-year-old-frances-tiafoe-earns-french-open-wild-card-berth/54803/#.VUUmgyFVikp|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/17-year-old-frances-tiafoe-earns-french-open-wild-card-berth/54803/#.VUUmgyFVikp|sarlavha=Tiafoe clinches French Open wild card with Challenger tour success|kirish sanasi=May 2, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150506015935/http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/17-year-old-frances-tiafoe-earns-french-open-wild-card-berth/54803/#.VUUmgyFVikp|arxivsana=May 6, 2015}}</ref> " Katta Dubulg'a" turniridagi debyutida Tiafoe birinchi raunddagi o'yinida Martin Klizanga yutqazdi. Shunga qaramay, u 1989-yilda Maykl Chang va Pit Samprasdan keyin erkaklar o‘rtasidagi turnirning asosiy to‘rida ishtirok etgan birinchi 17 yoshli amerikalik bo‘ldi <ref name="chang">{{Veb manbasi|sarlavha=French Open Lookahead: American Teen Tiafoe Makes Slam Debut|url=http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/french-open-lookahead-american-teen-tiafoe-makes-slam-debut/55006/|ish=[[Tennis.com]]|kirish sanasi=January 27, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180127143313/http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/french-open-lookahead-american-teen-tiafoe-makes-slam-debut/55006/|arxivsana=January 27, 2018}}</ref> Avgust oyida bo'lib o'tgan Winston-Salem Open turnirida Tiafoe saralash bosqichida asosiy to'rga kirdi va uchinchi setda taybrekerda Jeyms Dakvortni mag'lub etganidan so'ng, ATP turniri darajasidagi birinchi uchrashuvida g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tennis bits: American prospect Frances Tiafoe, 17, notches first ATP win at Winston-Salem|url=https://www.thenational.ae/sport/tennis/tennis-bits-american-prospect-frances-tiafoe-17-notches-first-atp-win-at-winston-salem-1.73950|ish=The National|sana=August 25, 2015|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180304174045/https://www.thenational.ae/sport/tennis/tennis-bits-american-prospect-frances-tiafoe-17-notches-first-atp-win-at-winston-salem-1.73950|arxivsana=March 4, 2018}}</ref> Keyin u o'smirlar o'rtasidagi milliy chempionatda g'alaba qozongan joker belgisi bilan AQSh Ochiq chempionatida asosiy to'rda debyut qildi. U birinchi davrada 22-raqamli Viktor Troitkiga mag'lub bo'lardi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Troicki gives Tiafoe another learning experience|url=http://www.usopen.org/en_US/news/articles/2015-09-01/troicki_gives_tiafoe_another_learning_experience.html|ish=US Open|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180305062850/http://www.usopen.org/en_US/news/articles/2015-09-01/troicki_gives_tiafoe_another_learning_experience.html|arxivsana=March 5, 2018}}</ref> US Open turniridan so'ng Tiafoe Challenger Tourdagi muvaffaqiyatini davom ettirdi va [[Dan Evans|Den Evansga]] yutqazib, Noksvillda ikkinchi finalga chiqdi. Challenger darajasidagi muvaffaqiyati tufayli Tiafoe 18 yoshga to'lishidan bir necha oy oldin 176-o'ringa ko'tarilib, eng yaxshi 200-o'rinni egalladi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Evans Wins First Challenger Title In Six Years Rallying Past Tiafoe in Knoxville|url=http://www.tennis-tourtalk.com/5509/evans-wins-in-knoxville-first-atp-challenger-title-in-six-years|ish=Tennis Tourtalk|sana=November 15, 2015|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180304231353/http://www.tennis-tourtalk.com/5509/evans-wins-in-knoxville-first-atp-challenger-title-in-six-years|arxivsana=March 4, 2018}}</ref> === 2016: Challenger unvonlari va eng yaxshi 100 taligi === [[Fayl:Frances_Tiafoe_(28380437796).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Frances_Tiafoe_%2828380437796%29.jpg/220px-Frances_Tiafoe_%2828380437796%29.jpg|thumb| Frensis Tiafoe 2016 yilda [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]]]] 2016 yilgi mavsumda Tiafoe doimiy ravishda Challenger darajasida chuqur turnirlar o'tkazdi, ammo ATP Tour darajasida o'zining bir nechta imkoniyatlaridan o'ta olmadi. Indian Wells Masters musobaqasida Tiafoe asosiy to'rda wild card bilan taqdirlandi va o'zining birinchi davradagi raqibi, 80-raqamli [[Taylor Fritz|Teylor Fritsga]] qarshi ATP darajasidagi birinchi uchrashuvida g'alaba qozondi. Bu uning ATPdagi yilning yagona g'alabasi bo'ladi. U navbatdagi uchrashuvini [[David Goffin|Devid Goffinga]] uchinchi setdagi tay-brekda yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=40 parting thoughts from BNP Paribas Open in Indian Wells|url=https://www.si.com/tennis/2016/03/21/wertheim-parting-thoughts-indian-wells|ish=[[Sports Illustrated]]|kirish sanasi=March 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180325171255/https://www.si.com/tennis/2016/03/21/wertheim-parting-thoughts-indian-wells|arxivsana=March 25, 2018}}</ref> Tiafoening loy kort mavsumidagi eng yaxshi ko'rsatkichi Tallahassida bo'ldi, u erda u o'tgan yili finalda Fakundo Arguellodan birinchi raundda nokautga uchragan mag'lubiyat uchun qasos oldi. Ketma-ket ikkinchi yil u finalga chiqa oldi, bu safar hamkasbi Kventin Xelisga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=France's Halys Downs American Tiafoe in Tallahassee Challenger Final|url=https://www.ustaflorida.com/tennis-briefs3-townsend-wins-usta-pro-circuit-results/|ish=USTA Florida|sana=May 3, 2016|kirish sanasi=March 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180325124657/https://www.ustaflorida.com/tennis-briefs3-townsend-wins-usta-pro-circuit-results/|arxivsana=March 25, 2018}}</ref> Tiafoe Shimoliy Amerikaning qattiq kortlariga qaytishini Winnetkada yilning ikkinchi Chellenger finaliga chiqishdan boshladi va birinchi o'rindagi Yoshixito Nishiokaga yutqazdi. Keyin u Leksingtonda Amerika Qo'shma Shtatlarida ketma-ket uchinchi Chellenger finaliga chiqdi. Keyingi hafta Granbyda Tiafoe Shimoliy Amerikadagi beshta shunday musobaqada o'zining to'rtinchi Challenger finaliga chiqdi. <ref name="itf" /> U finalda Marselo Arévaloni mag'lub etib, o'zining ilk Challenger chempionligini qo'lga kiritdi va dunyoda 123-o'ringa ko'tarildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=JTCC Stars on a Roll|url=https://www.jtcc.org/jtcc-stars-roll/|ish=JTCC|sana=August 9, 2016|kirish sanasi=May 15, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170715031954/http://www.jtcc.org/jtcc-stars-roll/|arxivsana=July 15, 2017}}</ref> Tiafoe "Katta Dubulg'a"ning yilning yagona asosiy to'ri bo'lgan US Open turnirida joker belgisi bilan taqdirlandi. U birinchi raundda amerikalik faxriy Jon Isnerga qarshi to‘qnash keldi va dastlabki ikki setda g‘alaba qozondi, ammo yakunda beshinchi setda tay-brekda mag‘lub bo‘ldi. <ref name="isner">{{Veb manbasi|sarlavha=Why John Isner would buy stock in Frances Tiafoe|url=http://www.espn.com/tennis/usopen16/story/_/id/17418513/tennis-why-john-isner-buy-stock-frances-tiafoe|ish=ESPN|kirish sanasi=February 2, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180202130635/http://www.espn.com/tennis/usopen16/story/_/id/17418513/tennis-why-john-isner-buy-stock-frances-tiafoe|arxivsana=February 2, 2018}}</ref> Oktyabr oyida Tiafoe Stoktondagi birinchi musobaqada g'alaba qozonib, finalda amerikalik Nuh Rubinni mag'lub etib, birinchi marta Top 100 ro'yxatidan joy oldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=#NextGen Tiafoe Cracks Top 100 With Stockton Title|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/challenger-spotlight-tiafoe-stockton-2016|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=March 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180325171537/http://www.atpworldtour.com/en/news/challenger-spotlight-tiafoe-stockton-2016|arxivsana=March 25, 2018}}</ref> U yilni 108-o'rinda yakunladi va uni ketma-ket ikkinchi yil o'z yoshidagi eng yuqori o'yinchiga aylantirdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Murray, Djokovic Lead Storylines Of 2017|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/2017-season-storylines-to-follow|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=March 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180325171519/http://www.atpworldtour.com/en/news/2017-season-storylines-to-follow|arxivsana=March 25, 2018}}</ref> === 2017: Juftliklar finali === [[Fayl:Tiafoe_EBN17_(3)_(35716381482).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Tiafoe_EBN17_%283%29_%2835716381482%29.jpg/220px-Tiafoe_EBN17_%283%29_%2835716381482%29.jpg|right|thumb| Tiafoe 2017 Eastbourne Internationalda]] Avstraliya ochiq chempionatida Tiafoe yilni birinchi marta saralash orqali "Katta Dubulg'a" turnirining asosiy to'riga etib, so'ngra Mixail Kukushkin ustidan karerasidagi birinchi yirik g'alabasini qayd etish bilan boshladi. <ref name="ginepri">{{Yangiliklar manbasi |title=Tennis prodigy Frances Tiafoe earns his first victory in a Grand Slam match |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2017/01/17/tennis-prodigy-frances-tiafoe-earns-his-first-grand-slam-victory/ |url-status=live |access-date=March 4, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180329184047/https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2017/01/17/tennis-prodigy-frances-tiafoe-earns-his-first-grand-slam-victory/ |archive-date=March 29, 2018}}</ref> Qishki qattiq sud mavsumini tugatish uchun u Mayami Mastersga ham yo'l oldi va [[Roger Federer|Rojer Federerga]] tushishdan oldin birinchi tur o'yinida g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tennis: Federer sees off Tiafoe in Miami opener|url=https://sports.yahoo.com/news/federer-sees-off-tiafoe-miami-211602461.html|ish=[[Yahoo]]|kirish sanasi=March 25, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170326140311/https://sports.yahoo.com/news/federer-sees-off-tiafoe-miami-211602461.html|arxivsana=March 26, 2017}}</ref> Tiafoe juda ta'sirli loydan yasalgan kort mavsumi bilan qattiq kortlarda yilning yaxshi boshlanishini kuzatdi va bu uning reytingida dunyoda 65-o'ringa ko'tarilishiga yordam berdi. <ref name="aix" /> U Xyustonda bo'lib o'tgan AQSH erkaklar o'rtasidagi gil kort chempionatidan boshlandi, u erda u faxriy Dastin Braun bilan joker belgisi sifatida hamkorlik qilganidan so'ng juftlik bahslarida o'zining birinchi marta ATP finaliga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Peralta/Zeballos Hold Off First-Time Pairing For Houston Title|url=https://www.atpworldtour.com/en/news/peralta-zeballos-houston-2017-doubles-final|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180305063110/https://www.atpworldtour.com/en/news/peralta-zeballos-houston-2017-doubles-final|arxivsana=March 5, 2018}}</ref> Keyin u keyingi uch hafta davomida yashil loydagi Sarasota Open va qizil loydagi Open du Pays d'Aix musobaqalarida ketma-ket Challenger chempionligini qo'lga kiritib, loydagi muvaffaqiyatini davom ettirdi, birinchisi sobiq tepalik ustidan g'alaba qozondi. -10 nafar tennischi Yurgen Melzer yarim finalda. <ref name="aix">{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe wins Fourth Challenger Title|url=http://www.nextgenatpfinals.com/en/news-and-media/tennis/tiafoe-wins-fourth-challenger-title|ish=Next Gen ATP Finals|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180305142739/http://www.nextgenatpfinals.com/en/news-and-media/tennis/tiafoe-wins-fourth-challenger-title|arxivsana=March 5, 2018}}</ref> Tiafoe [[Wimbledon chempionati|Uimbldondagi]] debyutida Robin Haaseni to'rt setda mag'lub etib, kuchli 50talikdagi raqibi ustidan birinchi g'alaba qozondi. U avgust oyida Cincinnati Masters musobaqasida dunyoning 7-raqamli Aleksandr Zverev ustidan birinchi top-10 g'alabasini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe Emerging as Standout Young American|url=http://lastwordontennis.com/2017/08/17/frances-tiafoe-emerging-standout-young-american/|ish=Last Word on Tennis|sana=August 17, 2017|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180305063420/http://lastwordontennis.com/2017/08/17/frances-tiafoe-emerging-standout-young-american/|arxivsana=March 5, 2018}}</ref> Tiafoe [[Roger Federer|Rojer Federerni]] AQSh Ochiq chempionatining Artur Ashe stadionida birinchi davradagi o'yinida besh setga olib chiqqanidan keyin ko'proq mashhurlikka erishdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rothenberg |first=Ben |date=August 30, 2017 |title=Who Is Frances Tiafoe? Federer Sure Found Out |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2017/08/30/sports/tennis/frances-tiafoe-us-open.html |url-status=live |access-date=August 31, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170831135451/https://www.nytimes.com/2017/08/30/sports/tennis/frances-tiafoe-us-open.html |archive-date=August 31, 2017}}</ref> Sentyabr oyida kapitan [[John Patrick McEnroe|Jon]] MakEnroe Tiafoeni Xuan Martin del Potroning o'rniga ATP reytingining eng yaxshi 25-o'yinchisi bo'lgan birinchi Laver kubogida Jahon jamoasi uchun tanladi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe set to replace Juan Martin del Potro at Laver Cup|url=http://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/47475/frances-tiafoe-set-to-replace-juan-martin-del-potro-at-laver-cup/|ish=Tennis World USA|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180611223020/http://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/47475/frances-tiafoe-set-to-replace-juan-martin-del-potro-at-laver-cup/|arxivsana=June 11, 2018}}</ref> U yagona o'yinida [[Marin Čilić|Marin CHilichga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Cilic Tiafoe Match Summary|url=https://lavercup.com/match/prague-2017-match-1|ish=Laver Cup|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180925220003/https://lavercup.com/match/prague-2017-match-1|arxivsana=September 25, 2018}}</ref> Tiafoe birinchi marta yil yakuni bo'yicha 100 talik ro'yxatiga kirdi, lekin faqatgina Next Generation ATP finalining birinchi muqobili nomini olishga muvaffaq bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=ATP Race to Milan Rankings|url=https://www.atptour.com/en/rankings/race-to-milan?rankDate=2017-10-30&rankRange=0-100|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163421/https://www.atptour.com/en/rankings/race-to-milan?rankDate=2017-10-30&rankRange=0-100|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> === 2018: Birinchi ATP unvoni va eng yaxshi 50 taligi === [[Fayl:Frances_Tiafoe_at_Queens_2018.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Frances_Tiafoe_at_Queens_2018.jpg/220px-Frances_Tiafoe_at_Queens_2018.jpg|left|thumb| Frensis Tiafoe Londonda 2018 yilgi Qirolicha klubi chempionatida]] Tiafoe bu yilga ATP Tourda kurash olib bordi va 38 uchrashuvda atigi to'qqizta g'alaba qozondi. Shunga qaramay, u mavsum oxirigacha bu g'alabalar sonini to'rt barobarga oshiradi. <ref name="atp-activity">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe Player Activity|url=https://www.atptour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/player-activity|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163411/https://www.atptour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/player-activity|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Nyu-York ochiq chempionatining ochilish marosimida Tiafoe o'zining birinchi karerasi chorak finaliga qadar ATP Tour darajasidagi tadbirda yetakchilik qiluvchi [[Kevin Anderson (tennischi)|Kevin Andersonga]] mag'lub bo'ldi. Keyingi haftada Tiafoe Delray Beach Open musobaqasiga yovvoyi karta sifatida kirdi va finalda Piter Gojovchikni mag'lub etib, o'zining birinchi ATP unvonini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.palmbeachpost.com/sports/tiafoe-captures-first-atp-title-with-easy-win-delray-beach-final/sdENQD5541OYn13X4NbtkN/|sarlavha=Tiafoe captures first ATP title with easy win in Delray Beach final|ish=Palm Beach Post|sana=February 25, 2018|kirish sanasi=April 13, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180414010320/https://www.palmbeachpost.com/sports/tiafoe-captures-first-atp-title-with-easy-win-delray-beach-final/sdENQD5541OYn13X4NbtkN/|arxivsana=April 14, 2018}}</ref> U turnirda g'alaba qozongan birinchi joker belgi bo'ldi. Yo'lda u o'zining kumiri va dunyoning 10-raqami Xuan Martin del Potroni, shuningdek, keyingi avlod o'yinchilari Xyeon Chung va Denis Shapovalovni mag'lub etdi. G‘alaba bilan u Endi Roddik 2002-yilda AQShning Loy kort chempionatida g‘olib chiqqanidan beri ATP chempionligini qo‘lga kiritgan eng yosh amerikalik bo‘ldi <ref name="roddick">{{Veb manbasi|sarlavha=#NextGenATP Tiafoe's Big Breakthrough|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/tiafoe-gojowczyk-delray-beach-2018-final|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=February 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180226091848/http://www.atpworldtour.com/en/news/tiafoe-gojowczyk-delray-beach-2018-final|arxivsana=February 26, 2018}}</ref> <ref name="idol">{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe talks about his idol and next opponent, Del Potro|url=http://baseline.tennis.com/article/64504/frances-tiafoe-talks-idol-juan-martin-del-potro-mexican-open|ish=Baseline|kirish sanasi=February 23, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180223172840/http://baseline.tennis.com/article/64504/frances-tiafoe-talks-idol-juan-martin-del-potro-mexican-open|arxivsana=February 23, 2018}}</ref> Tiafoening g'alabali seriyasini Indian-Uells Mastersning birinchi davrasida hamyurti Ernesto Eskobedo yo'q qildi. Biroq, u Mayami Mastersda to'rtinchi raundga chiqish uchun qaytib keldi, bu Masters tadbirida karerasining eng yaxshisi. U uchinchi raundda [[Tomáš Berdych|Tomash Berdixni]] xafa qildi va bu yil ikkinchi marta [[Kevin Anderson (tennischi)|Kevin Andersonga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Juan Martín del Potro continues to sizzle as he reaches Miami Open quarter-finals|url=https://www.eurosport.com/tennis/del-potro-coric-and-anderson-book-places-in-miami-open-quarters_sto6692696/story.shtml|ish=Eurosport|sana=March 28, 2018|kirish sanasi=March 28, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180328231232/https://www.eurosport.com/tennis/del-potro-coric-and-anderson-book-places-in-miami-open-quarters_sto6692696/story.shtml|arxivsana=March 28, 2018}}</ref> Tiafoe ATP darajasidagi muvaffaqiyatini loy-korti mavsumida davom ettirdi. U birinchi marta Portugaliyadagi Estoril Open turnirida o'ynadi va birinchi bosqichda uchta o'yin ochkosini saqlab qolishga muhtoj bo'lishiga qaramay, yilning ikkinchi ATP finaliga chiqdi. U yarim finalda amaldagi chempion, 11-raqamli [[Pablo Carreño Busta|Pablo Karrenyo Bustani]] xafa qildi va finalda ona shahrining sevimlisi João Sousaga yutqazdi. Shunga qaramay, u 1990 yilda [[Andre Agassi]] Fransiya Ochiq chempionati finalida o‘ynaganidan beri Yevropada loy kort finaliga chiqqan eng yosh amerikalik bo‘ldi <ref name="evenden">{{Yangiliklar manbasi |last=Rothenberg |first=Ben |date=May 7, 2018 |title=Frances Tiafoe Brings Fun Back to His Tennis, and Wins Follow |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2018/05/07/sports/tennis/frances-tiafoe-clay.html |url-status=live |access-date=May 10, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180510115912/https://www.nytimes.com/2018/05/07/sports/tennis/frances-tiafoe-clay.html |archive-date=May 10, 2018}}</ref> Tiafoe bu muvaffaqiyatni Uimbldonda davom ettirib, birinchi marta asosiy musobaqaning uchinchi bosqichiga chiqish yo'lida 30-raqamli Fernando Verdaskoga qarshi yirik raqib ustidan birinchi g'alabasini qo'lga kiritdi. Bu ko'rsatkichi bilan u turnirdan so'ng ATP reytingining kuchli 50taligiga ham kirib oldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Riverdale's Tiafoe wins again at Wimbledon, reaches third round at Grand Slam tournament for first time|url=http://www.baltimoresun.com/sports/bs-sp-tiafoe-wimbledon-third-round-20180705-story.html|ish=[[Baltimore Sun]]|kirish sanasi=July 27, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180727145542/http://www.baltimoresun.com/sports/bs-sp-tiafoe-wimbledon-third-round-20180705-story.html|arxivsana=July 27, 2018}}</ref> <ref name="kastles2018">{{Yangiliklar manbasi |title=Frances Tiafoe helps Kastles win home opener while riding a career high |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/tennis/frances-tiafoe-plays-in-kastles-home-opener-riding-a-career-high/2018/07/16/0c8f5d72-891c-11e8-a345-a1bf7847b375_story.html |url-status=live |access-date=July 27, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180801215339/https://www.washingtonpost.com/sports/tennis/frances-tiafoe-plays-in-kastles-home-opener-riding-a-career-high/2018/07/16/0c8f5d72-891c-11e8-a345-a1bf7847b375_story.html |archive-date=August 1, 2018}}</ref> AQSh ochiq seriyasi davomida Tiafoe Kanada ochiq chempionatida o'zining eng yaxshi natijasini qayd etdi. U ikkita eng yaxshi 30 o'yinchini, shu jumladan ona shahrining sevimlisi Milosh Raonichni mag'lub etdi va uchinchi setda tay-breykda 5-o'rindagi Grigor Dimitrovga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dimitrov edges Tiafoe in thriller to reach Rogers Cup quarters|url=https://www.sportsnet.ca/tennis/dimitrov-edges-tiafoe-thriller-reach-rogers-cup-quarters/|ish=SportsNet|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216164932/https://www.sportsnet.ca/tennis/dimitrov-edges-tiafoe-thriller-reach-rogers-cup-quarters/|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> AQSh Ochiq chempionatida Tiafoe o'zining karerasidagi birinchi o'yinida 29-raqamli Adrian Mannarinoga qarshi g'alaba qozondi va ikkinchi davrada Next Gen o'yinchisi Aleks de Minaurga yutqazdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Frances Tiafoe continues his breakthrough season with first win at the U.S. Open |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/news/sports/wp/2018/08/28/frances-tiafoe-continues-his-breakthrough-season-with-first-win-at-the-u-s-open/ |url-status=live |access-date=December 16, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181216120634/https://www.washingtonpost.com/news/sports/wp/2018/08/28/frances-tiafoe-continues-his-breakthrough-season-with-first-win-at-the-u-s-open/ |archive-date=December 16, 2018}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Frances Tiafoe falls to Alex de Minaur in second round of U.S. Open |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/tennis/frances-tiafoe-falls-to-alex-de-minaur-in-second-round-of-us-open/2018/08/30/be6a386a-ac7f-11e8-b1da-ff7faa680710_story.html |url-status=live |access-date=December 16, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181216120716/https://www.washingtonpost.com/sports/tennis/frances-tiafoe-falls-to-alex-de-minaur-in-second-round-of-us-open/2018/08/30/be6a386a-ac7f-11e8-b1da-ff7faa680710_story.html |archive-date=December 16, 2018}}</ref> Yilning so'nggi yirik voqeasidan so'ng, Tiafoe Xorvatiyaga qarshi yarim finalda AQSh uchun Devis kubogi uchun debyut qildi. To'g'ridan-to'g'ri [[Marin Čilić|Marin CHilichga]] osonlikcha yutqazganidan so'ng, Tiafoe Borna Chorichga qarshi beshinchi va hal qiluvchi kauchukda o'ynadi. Ikki setda bittadan ustunlikka erishganiga qaramay, u yakunda o'yinni yutqazdi, chunki Qo'shma Shtatlar durangni boy berdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe set to tackle Cilic on Davis Cup debut|url=https://www.daviscup.com/en/news/291270.aspx|ish=Davis Cup|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216170508/https://www.daviscup.com/en/news/291270.aspx|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Coric clinches thriller to set up final against France|url=https://www.daviscup.com/en/news/291273.aspx|ish=Davis Cup|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216120651/https://www.daviscup.com/en/news/291273.aspx|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Ketma-ket ikkinchi yil Tiafoe Laver Kubogida Xuan Martin del Potroni almashtirdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Juan Martín del Potro replaced by Frances Tiafoe for Team World at Laver Cup|url=https://www.skysports.com/tennis/news/12110/11501439/juan-martin-del-potro-replaced-by-frances-tiafoe-for-team-world-at-laver-cup|nashriyot=Sky Sports|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216125145/https://www.skysports.com/tennis/news/12110/11501439/juan-martin-del-potro-replaced-by-frances-tiafoe-for-team-world-at-laver-cup|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> U yana yagona o'yinida, bu safar Dimitrovga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dimitrov strikes for Team Europe|url=https://lavercup.com/news/2018/09/21/dimitrov-strikes-for-team-europe|ish=Laver Cup|sana=September 21, 2018|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163345/https://lavercup.com/news/2018/09/21/dimitrov-strikes-for-team-europe|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Mavsum oxirida Tiafoe Keyingi Gen ATP finaliga yo'llanma oldi, o'tgan yilgi saralashdan o'ta olmadi. U o'zining davra bo'yicha guruhida Xubert Xurkachni mag'lub etdi, ammo guruhdan chiqa olmagani uchun Jaume Munar va yakuniy chempion Stefanos Tsitsipasga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe impressed by big Next Gen ATP Finals Prize Money|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Interviews/62700/frances-tiafoe-impressed-by-big-next-gen-atp-finals-prize-money/|ish=Tennis World USA|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216120619/https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Interviews/62700/frances-tiafoe-impressed-by-big-next-gen-atp-finals-prize-money/|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Tiafoe yilni dunyoda 39-o'rinda yakunladi. <ref name="atp-rankings" /> === 2019: Top 30 debyuti === Tiafoe yilning eng katta natijasi Avstraliya Ochiq chempionatida bo'lib, u erda birinchi marta asosiy musobaqaning chorak finaliga chiqdi. Turnir davomida u ikkinchi raundda 5-raqamli [[Kevin Anderson (tennischi)|Kevin Andersonni]], shuningdek, to'rtinchi raundda 20-raqamli Grigor Dimitrovni ranjitib, 2-raqamli [[Rafael Nadal|Rafael Nadalga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe Stuns Anderson, Fritz Beats Monfils as Young Americans Shine in Australia|url=https://www.si.com/tennis/2019/01/16/frances-tiafoe-stuns-kevin-anderson-second-round-australian-open|ish=[[Sports Illustrated]]|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Australian Open 2019: Frances Tiafoe beats Grigor Dimitrov to reach quarters |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.com/sport/tennis/46936445 |access-date=7 June 2019}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Clarke |first=Liz |date=22 January 2019 |title=Frances Tiafoe's Australian Open run ends in straight-set quarterfinal loss to Rafael Nadal |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/2019/01/22/frances-tiafoes-australian-open-run-ends-straight-set-quarterfinal-loss-rafael-nadal/ |url-status=live |access-date=24 January 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190124142402/https://www.washingtonpost.com/sports/2019/01/22/frances-tiafoes-australian-open-run-ends-straight-set-quarterfinal-loss-rafael-nadal/ |archive-date=January 24, 2019}}</ref> Ushbu muvaffaqiyatli yugurish natijasida u 2019-yil 11-fevralda dunyoning 29-raqamli karerasidagi eng yuqori reytingga chiqdi. Tiafoe mavsumning qolgan qismida bu muvaffaqiyatni mustahkamlay olmadi. U Miami Openda Denis Shapovalovga yutqazib, chorak finalga chiqmaguncha, yana bir nechta turnirda g'alaba qozona olmadi. U 2019-yilgi Delray Beach Open -da yoki bir yil avval Estoril Open -da ikkinchi o‘rinni egallagan ochkolarni himoya qila olmadi, birinchi bosqichda birinchi bosqichda, ikkinchisida chorak finalda mag‘lub bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tennis news – Dan Evans stuns Frances Tiafoe with epic win in Delray Beach, Del Potro powers through|url=https://asia.eurosport.com/tennis/atp-delray-beach/2019/tennis-news-dan-evans-stuns-frances-tiafoe-with-epic-win-in-delray-beach-del-potro-powers-through_sto7152074/story.shtml|ish=Eurosport|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tsitsipas Battles Into Estoril Semi-finals For Second Straight Year|url=https://www.atptour.com/en/news/tsitsipas-goffin-monfils-estoril-2019-friday|ish=ATP Tour|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> Tiafoe gil-korti mavsumini Fransiya Ochiq chempionatining birinchi raundida kasallik bilan kurashgan Filip Krajinovichga mag'lub bo'lishi bilan yakunladi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Distressing scenes as French Open star throws up on court but refuses to quit|url=https://au.sports.yahoo.com/distressing-scenes-as-french-open-star-throws-up-on-court-but-refuses-to-quit-005602719.html|ish=Yahoo|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> U Uimbldon va US Open musobaqalarida qiyinroq duranglarga duch keldi, birinchisining birinchi raundida 10-raqamli [[Fabio Fognini|Fabio Fogniniga]], ikkinchi raundda esa 7-raqamli Aleksandr Zverevga yutqazdi, garchi ikkala ochilishni ham besh setga oshirganiga qaramay. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Fabio Fognini battles past Frances Tiafoe in five sets at Wimbledon|url=https://www.ubitennis.net/2019/07/fabio-fognini-battles-past-frances-tiafoe-five-sets-wimbledon/|ish=Ubi Tennis|sana=July 2, 2019|kirish sanasi=23 November 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Marathon Man Zverev Outlasts Tiafoe In Five|url=https://www.atptour.com/en/news/zverev-tiafoe-paire-schwartzman-us-open-2019-thursday|ish=ATP Tour|kirish sanasi=23 November 2019}}</ref> Mavsum oxirida Tiafoe Keyingi avlod ATP finaliga yo'llanma oldi. U Ugo Humbert, Mikael Ymer va Jannik Sinner bilan davra bo'yicha guruhga joylashtirildi. Dastlabki o'yinda Sinnerga mag'lub bo'lganidan so'ng, Tiafoe Xumbert va Ymerni mag'lub etib, nokautga yo'l oldi. U erda u birinchi raqamli Aleks de Minaurga mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=From Friend To Foe: De Minaur Ousts Tiafoe To Reach Milan Final|url=https://www.nextgenatpfinals.com/en/news-and-media/tennis/de-minaur-tiafoe-milan-2019-friday-ng|ish=Next Generation ATP Finals|kirish sanasi=23 November 2019}}</ref> Tiafoe mavsumni dunyo reytingida 47-o'rinda yakunladi. <ref name="atp-rankings" /> === 2020: US Open to'rtinchi raund === Tiafoe fevral oyida Avstraliya Ochiq chempionatining 2020 yilgi birinchi raundida Daniil Medvedev tomonidan mag'lubiyatga uchragach, chorak final ochkolarini yo'qotib, 2019 yilgi Avstraliya Ochiq chempionatida chorak final ochkolarini yo'qotib, Top 50likdan chiqib ketdi. US Open turnirida Tiafoe birinchi marta italiyalik Andreas Seppini, keyin avstraliyalik Jon Millmanni mag'lub etib, turnirning uchinchi bosqichiga yo'l oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://nypost.com/2020/09/03/frances-tiafoe-earns-five-set-win-to-reach-third-round-at-us-open/|sarlavha=Frances Tiafoe earns five-set win to reach third round at US Open|sana=September 4, 2020}}</ref> Uchinchi raundda u vengriyalik Marton Fuchsovichni to'g'ridan-to'g'ri nokautga uchratib, 16-raundga chiqdi va 22 yoshida 2011 yilda Donald Yangdan beri AQSh Ochiq chempionatida shu qadar uzoqqa o'tgan eng yosh amerikalik bo'ldi <ref>{{Veb manbasi|url=https://nypost.com/2020/09/05/frances-tiafoe-first-american-male-to-reach-round-of-16-since-2011/|sarlavha=Frances Tiafoe youngest American male to reach Round of 16 since 2011|sana=September 6, 2020}}</ref> U 1/8 finalda turnirning uchinchi raqamli tennischisi rossiyalik Daniil Medvedevga to‘g‘ridan-to‘g‘ri mag‘lub bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.usopen.org/en_US/news/articles/2020-09-07/daniil_medvedev_validates_favorite_status_with_thrashing_of_frances_tiafoe.html|sarlavha=Daniil Medvedev validates favorite status with defeat of Frances Tiafoe|ish=Usopen.org|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Tiafoe mavsumni dunyo reytingida 59-o'rinda yakunladi. <ref name="atp-rankings" /> === 2021: Birinchi top-5 g'alabasi, ATP 500 finali === [[Fayl:Frances_Tiafoe_(cropped).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Frances_Tiafoe_%28cropped%29.jpg/220px-Frances_Tiafoe_%28cropped%29.jpg|right|thumb| 2021 yilda JTCC da Tiafoe]] Tiafoe yilni Delray Beach Open -da boshladi, u erda chorak finalda Kemeron Norri tomonidan mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.skysports.com/tennis/news/12110/12185619/cameron-norrie-overcomes-frances-tiafoe-to-reach-delray-beach-semi-finals|sarlavha=Cameron Norrie overcomes Frances Tiafoe to reach Delray Beach semi-finals|nashriyot=Sky Sports|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Keyin u Avstraliya Ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida va bir nechta ATP 250 turnirlarining birinchi yoki ikkinchi davralarida mag'lub bo'ldi. Miami Open turnirida u top-30 o'yinchisi [[Dan Evans|Den Evansni]] kambekda mag'lub etdi, ammo 1/8 finalda 1-o'rindagi Daniil Medvedevga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/medvedev-tiafoe-miami-2021-day-7|sarlavha=Daniil Medvedev Makes Miami Breakthrough &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> U Madrid Masters yoki Rim Mastersning asosiy to'r bahslarida ishtirok eta olmagani uchun Evropa Clay Swing paytida yaxshi natijalarga erisha olmadi va Fransiya Ochiq chempionatining birinchi bosqichida Stiv Jonsonga yutqazdi, garchi ikki to'plam oldinda bo'lsa ham yutqazdi. . <ref>{{Veb manbasi|url=https://trojanswire.usatoday.com/2021/05/31/usc-trojans-tennis-player-steve-johnson-rallies-beats-frances-tiafoe-at-french-open/|sarlavha=USC's Steve Johnson rallies, beats Frances Tiafoe at French Open|ish=Trojanswire.usatoday.com|sana=May 31, 2021|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Tiafoe o'zining maysazor mavsumini Denis Kudlani mag'lub etib, Nottingem Openda g'alaba qozonish bilan boshladi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lta.org.uk/major-tennis-events/british-major-events/viking-open-nottingham/news-and-media/2021/viking-open-nottingham-2021tiafoe-crowned-champion-in-nottingham/|sarlavha=Viking Open Nottingham 2021: Tiafoe crowned champion in Nottingham|ish=Lta.org.uk|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Tiafoe Qirolichaning klublar o'rtasidagi chempionatida chorak finalga chiqdi va u erda Denis Shapovalovga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/shapovalov-london-saturday-2021|sarlavha=Denis Shapovalov Moves Past Frances Tiafoe To Reach First Grass-Court SF &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> O'sha maysazor mavsumida Tiafoe Uimbldonning birinchi raundida o'zining eng katta g'alabalaridan birini qo'lga kiritdi va dunyoning 4-raqamli va 2021 Fransiya Ochiq chempionati finalchisi Stefanos Tsitsipasni ketma-ket mag'lub etib, eng yaxshi beshlik o'yinchisiga qarshi birinchi g'alabasini qo'lga kiritdi. . <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.reuters.com/lifestyle/sports/tiafoe-dumps-third-seed-tsitsipas-out-wimbledon-2021-06-28/|sarlavha=Tiafoe dumps third seed Tsitsipas in opening day shock|sana=June 28, 2021|kirish sanasi=November 7, 2021|ish=Reuters.com}}</ref> Tiafoe 2010-yildan buyon 2016 va 2017 -yillarda Uimbldonda buni uddalagan Sem Kuerriga qo‘shilib, eng kuchli uchlikni mag‘lub etgan ikkinchi amerikalik bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.espn.com/tennis/story/_/id/31732483/wimbledon-2021-rolling-upsetting-tsitsipas-frances-tiafoe-great-opportunity|sarlavha='It's wide open': Frances Tiafoe upset a top seed, took care of business and cleared a path|sana=July 1, 2021|ish=ESPN.com|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Keyin u ikkinchi raundda Vasek Pospisilni to'g'ridan-to'g'ri mag'lub etdi va o'z faoliyatida ikkinchi marta Uimbldonda uchinchi raundga chiqdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/korda-tiafoe-wimbledon-2021-wednesday|sarlavha=Sebastian Korda Leads American Charge At Wimbledon &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> va u erda Karen Xachanovga yutqazdi . 2020 yilgi Olimpiadada Tiafoe ikkinchi raundda Uimbldondagi mag'lubiyat uchun qasos olgan Tsitsipasga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennis.com/news/articles/tsitsipas-sets-tiafoe-rematch-at-olympics-nishikori-takes-out-rublev|sarlavha=Tsitsipas sets Tiafoe rematch at Olympics, Nishikori takes out Rublev|ish=Tennis.com|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> 2021 National Bank Open musobaqasida Tiafoe saralashning ikkinchi bosqichida Emil Ruusuvuori ga yutqazdi, ammo amerikalik Sebastyan Korda musobaqani tark etganidan so'ng asosiy to'rda omadli mag'lub bo'ldi. U birinchi davrada saralash bosqichidagi Yoshixito Nishiokani mag'lub etdi, keyin esa ikkinchi bosqichda 10-o'rindagi mezbonlar favoriti Denis Shapovalovni mag'lubiyatga uchratib, yilning eng yaxshi 10 taligidagi ikkinchi g'alabasini qo'lga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/shapovalov-tiafoe-toronto-2021-wednesday|sarlavha=Tiafoe Dashes Home Hope Shapovalov In Toronto|ish=ATP Tour}}</ref> U uchinchi raundda Gael Monfilsga yutqazdi. Keyingi hafta G'arbiy va janubiy ochiq chempionatida Tiafoe Ugo Humbertni mag'lub etdi, ammo ikkinchi turda Diego Shvartsmanga yutqazdi. AQSh Ochiq chempionatida u besh set davom etgan bahsda beshinchi va dunyoning 7-raqami Andrey Rublevni mag'lub etib, ketma-ket ikkinchi yil to'rtinchi bosqichga chiqdi. Tiafoe 2011-12 yillarda Endi Roddik va Mardi Fishdan keyin ketma-ket AQSh ochiq chempionatining ikkinchi haftasiga chiqqan birinchi amerikalik bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.espn.com/tennis/story/_/id/32141025/daniil-medvedev-cruises-pablo-andujar-fourth-round-us-open|sarlavha=Alcaraz, 18, stuns Tsitsipas; Tiafoe tops Rublev|sana=September 3, 2021|ish=ESPN.com|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Keyin u Feliks Auger-Aliassime tomonidan mag'lub bo'ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/auger-aliassime-tiafoe-us-open-2021-sunday|sarlavha=Auger-Aliassime Fends Off Tiafoe To Reach US Open Quarters &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Tiafoe Venadagi saralash bosqichida Aleks Molchan va Lukas Miedlerni uchta setda mag'lub etib, asosiy to'rga kirishi kerak edi. Asosiy to'rda Tiafoe birinchi davrada Dushan Layovichni mag'lub etdi va uchinchi setdagi tanaffusdan keyin Tsitsipasga qarshi yilning ikkinchi o'yinida g'alaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/tsitsipas-tiafoe-vienna-2021-thursday|sarlavha=Frances Tiafoe Stuns Stefanos Tsitsipas In Vienna &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Keyin Tiafoe Diego Shvartsmanni mag'lub etib, o'zining birinchi ATP 500 yarim finaliga chiqdi, u erda u o'zining birinchi ATP 500 finaliga chiqish uchun ikkinchi setda 2:5 hisobida ortda qolgan Yannik Sinnerni mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennisnow.com/News/2021/October/Tiafoe-Tops-Schwartzman-to-Reach-Biggest-Career-Se.aspx|sarlavha=Tiafoe Tops Schwartzman to Reach Biggest Career Semifinal at Vienna – Tennis Now|ish=Tennisnow.com|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/sinner-vienna-2021-saturday|sarlavha=Living Large & Dangerously, Frances Tiafoe Sinks Jannik Sinner &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> U finalda Aleksandr Zverevga to'g'ridan-to'g'ri mag'lub bo'lardi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/zverev-tiafoe-vienna-2021-sunday|sarlavha=Alexander Zverev Downs Frances Tiafoe For Vienna Crown &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> === 2022: ATP finali va top 25 === Tiafoe mavsumning Yevropa gil o'yinida muvaffaqiyat qozondi. 2022 Estoril Open musobaqasida u chorak finalda Monte-Karlo finalchisi Alexandro Davidovich Fokinani <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennisnow.com/News/2022/April/Foe-rocious-Tiafoe-Fights-Off-Davidovich-Fokina-i.aspx|sarlavha=Foe-rocious: Tiafoe Fights Off Davidovich Fokina in Epic Comeback|sana=29 April 2022|ish=Tennis Now|kirish sanasi=30 April 2022}}</ref> va yarim finalda Sebastyan Kordani mag'lub etdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/korda-tiafoe-baez-ramos-vinolas-estoril-2022-saturday|sarlavha='Why Not Me?' Tiafoe Saves 3 MPs, To Meet Baez In Estoril Final|sana=30 April 2022|ish=ATP Tour|kirish sanasi=1 May 2022}}</ref> U finalda Sebastyan Baesga yutqazdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/baez-tiafoe-estoril-2022-final|sarlavha=Baez Wins First ATP Tour Title In Estoril|sana=1 May 2022|ish=ATP Tour|kirish sanasi=1 May 2022}}</ref>, ammo 2022-yilning 2-mayida reytingda kuchli 25-o‘ringa chiqdi. O'zining navbatdagi musobaqasida, Madrid Openda, Tiafoe birinchi bosqichda [[Cristian Garín|Cristian]] Garinga yutqazdi. Oldin [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionatida]] olti marta o‘ynagan Tiafoe 2022 yilda Rolan Garrosdagi ilk g‘alabasini Benjamin Bonzi ustidan birinchi raundda g‘alaba qozongan. Ikkinchi davrada u [[David Goffin|Devid Goffinga]] to‘rt setda imkoniyatni boy berdi. 2022 yilgi Uimbldon chempionatida u ushbu mayorda birinchi marta 1/8 finalga chiqdi. U 4 soatu 36 daqiqa davom etgan besh setli o'yinda bu safar Goffinga yana yutqazdi. <ref>https://www.tennis.com/baseline/articles/showman-frances-tiafoe-bows-out-in-blaze-of-glory-at-wimbledon</ref> <ref>https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Interviews/116555/frances-tiafoe-jokes-after-losing-thriller-f-david-goffin-beats-me-at-slams/</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chuck Culpepper |date=2022-07-03 |title=After ‘a hell of a battle’ at Wimbledon, Frances Tiafoe awaits the next step |work=[[The Washington Post]] |location=Washington, D.C. |url=https://www.washingtonpost.com/sports/2022/07/03/frances-tiafoe-wimbledon-david-goffin/ |issn=0190-8286 |oclc=1330888409}}</ref> 2022 yilgi Atlanta Open musobaqasida u yarim finalga chiqdi va u Jenson Bruksbiga to'g'ridan-to'g'ri yutqazdi. <ref>https://www.atptour.com/en/news/de-minaur-tiafoe-brooksby-atlanta-2022-sf</ref> == Jahon TeamTennis == Tiafoe Butunjahon TeamTennisning uch mavsumini o'ynadi, barchasi o'zining tug'ilgan shahri Vashington Kastles jamoasi bilan 2017 yilda debyut qilgan. U 2020 yilgi WTT mavsumida Kastllarga qaytishi kerak edi, ammo [[COVID-19 koronavirus infeksiyasi|COVID-19]] uchun ijobiy sinovdan so'ng o'ynamadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=June 16, 2020 |title=World TeamTennis Adds Stars Tiafoe, Puig, Roanic, Bouchard, & Sock As Rosters Set For 2020 |work=WTT.com |url=https://wtt.com/2020/06/16/world-teamtennis-adds-stars-tiafoe-puig-raonic-bouchard-sock-as-rosters-set-for-2020/}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=July 6, 2020 |title=Frances Tiafoe drops out of World TeamTennis following positive test |work=[[ESPN]] |url=https://www.espn.com/tennis/story/_/id/29418524/frances-tiafoe-drops-world-teamtennis-following-positive-test}}</ref> == O'yin uslubi == Jek Sok va Sem Querri kabi o'zining ko'plab amerikalik zamondoshlari singari <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=New Coach, New Game Plan For Sock In Washington|url=https://www.atptour.com/en/news/sock-new-gameplan-washington-2017|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sam Querrey Deserves More Respect From American Tennis Fans|url=https://lastwordontennis.com/2017/07/12/sam-querrey-deserves-more-respect-from-american-tennis-fans/|ish=Last Word on Tennis|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> Tiafoe katta xizmat va kuchli forehandga tayanadigan tajovuzkor hujumkor o'yinni o'ynaydi. <ref name="deadspin" /> 6 fut 2 dyuym balandlikda, Tiafoe 140 dan ortiq xizmat ko'rsatishni boshlashi mumkin&nbsp;mph, <ref name="serve">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe – American tennis hope – service remarks|url=http://cpta-tennis.org/frances-tiafoe-american-tennis-hope-service-remarks/|ish=CPTA Tennis|kirish sanasi=February 2, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180202130615/http://cpta-tennis.org/frances-tiafoe-american-tennis-hope-service-remarks/|arxivsana=February 2, 2018}}</ref> va muntazam ravishda birinchi marta 120 dan 140 gacha xizmat qiladi&nbsp;mil/soat. <ref name="palm-beach-2019">{{Veb manbasi|sarlavha=Delray Open: Frances Tiafoe stunned the field in last year's Delray Beach tournament|url=https://www.palmbeachpost.com/sports/20190208/delray-open-frances-tiafoe-stunned-field-in-last-years-delray-beach-tournament|ish=Palm Beach Post|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> 2016 yilgi AQSh ochiq chempionatida unga duch kelganidan so'ng, Jon Isner Tiafoe o'z xizmatini qaytarishi mumkinligini aytdi - bu o'yinning eng yaxshilaridan biri sifatida tan olingan - shuningdek, [[Novak Đoković|Novak Jokovichdan]] tashqari gastrolda bo'lgan har qanday o'yinchi. Shuningdek, u Tiafoening ikkinchi xizmati yaxshilanishdan foydalanishi mumkinligini aytdi. <ref name="isner">{{Veb manbasi|sarlavha=Why John Isner would buy stock in Frances Tiafoe|url=http://www.espn.com/tennis/usopen16/story/_/id/17418513/tennis-why-john-isner-buy-stock-frances-tiafoe|ish=ESPN|kirish sanasi=February 2, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180202130635/http://www.espn.com/tennis/usopen16/story/_/id/17418513/tennis-why-john-isner-buy-stock-frances-tiafoe|arxivsana=February 2, 2018}}</ref> Tiafoening eng g'ayrioddiy zarbasi bu uning old tomoni bo'lib, u og'ir aylanayotgan va qo'lning g'ayrioddiy harakati bilan boshqariladi. <ref name="deadspin">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe, America's Best Young Prospect, Is Getting Closer To Stardom|url=https://deadspin.com/frances-tiafoe-americas-best-young-prospect-is-gettin-1792868475|ish=Deadspin|kirish sanasi=February 2, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180203064314/https://deadspin.com/frances-tiafoe-americas-best-young-prospect-is-gettin-1792868475|arxivsana=February 3, 2018}}</ref> Tiafoe 2018 Delray Beach Open musobaqasida g'olib chiqqanida, u turnirda yaxshiroq o'ynashi uchun yaxshilangan xizmatni hisobladi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe credits his recent success to his improved serve|url=http://www.tennis.com/pro-game/2018/03/frances-tiafoe-credits-his-recent-success-his-improved-serve-miami-open-2018-atp-tour-tennis/72935/|ish=[[Tennis.com]]|kirish sanasi=May 10, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180510120951/http://www.tennis.com/pro-game/2018/03/frances-tiafoe-credits-his-recent-success-his-improved-serve-miami-open-2018-atp-tour-tennis/72935/|arxivsana=May 10, 2018}}</ref> == Murabbiylar == 8 yoshdan 17 yoshgacha Tiafoe Merilend shtatidagi Junior Tennis Champions Centerda UMBCda kollej tennisi o'ynagan va Robert Morrisda tennis bo'yicha murabbiylik qilgan Misha Kuznetsov tomonidan murabbiylik qilgan. Kuznetsov JTCCdagi ishini tark etib, Tiafoe bilan to'la vaqtli ishlashga majbur bo'ldi. <ref name="grantland">{{Veb manbasi|sarlavha=Time to Come Up|url=http://grantland.com/features/francis-tiafoe-tennis-future/|ish=Grantland|kirish sanasi=April 1, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180402035708/http://grantland.com/features/francis-tiafoe-tennis-future/|arxivsana=April 2, 2018}}</ref> Tiafoe Florida shtatiga USTA bilan mashg'ulot o'tkazish uchun ko'chib o'tgandan so'ng, unga ispaniyalik Xose Igueras murabbiylik qildi, u amerikalik hamkasblari Maykl Chang va [[Jim Courier|Jim Kuryerni]] "Katta Dubulg'a" chempionligiga olib chiqdi. Tiafoe USTAda Nikolas Todero bilan ham ishlagan. <ref name="NYT2">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe, a Rising U.S. Tennis Player, Shakes Things Up On and Off the Court|url=https://www.nytimes.com/2015/05/14/sports/tennis/frances-tiafoe-a-rising-us-tennis-player-shakes-things-up-on-and-off-the-court.html|ish=[[New York Times]]|kirish sanasi=April 1, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180402035901/https://www.nytimes.com/2015/05/14/sports/tennis/frances-tiafoe-a-rising-us-tennis-player-shakes-things-up-on-and-off-the-court.html|arxivsana=April 2, 2018}}</ref> Sobiq [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] yarim finalchisi [[Robby Ginepri|Robbi Ginepri]] 2016 yilning kuzida Tiafoega murabbiylik qila boshladi <ref name="ginepri">{{Yangiliklar manbasi |title=Tennis prodigy Frances Tiafoe earns his first victory in a Grand Slam match |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2017/01/17/tennis-prodigy-frances-tiafoe-earns-his-first-grand-slam-victory/ |url-status=live |access-date=March 4, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180329184047/https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2017/01/17/tennis-prodigy-frances-tiafoe-earns-his-first-grand-slam-victory/ |archive-date=March 29, 2018}}</ref> Tiafoening do'sti Zak Evenden 2018 yilda o'zining birinchi ATP chempionligini qo'lga kiritishidan biroz oldin unga murabbiylik qilishni boshladi <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Home is the answer': Frances Tiafoe's week in Maryland helped him win first ATP title |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2018/02/27/home-is-the-answer-frances-tiafoes-week-in-maryland-helped-him-win-first-atp-title/?noredirect=on |url-status=live |access-date=May 10, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190120194528/https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2018/02/27/home-is-the-answer-frances-tiafoes-week-in-maryland-helped-him-win-first-atp-title/?noredirect=on |archive-date=January 20, 2019}}</ref> <ref name="evenden">{{Yangiliklar manbasi |last=Rothenberg |first=Ben |date=May 7, 2018 |title=Frances Tiafoe Brings Fun Back to His Tennis, and Wins Follow |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2018/05/07/sports/tennis/frances-tiafoe-clay.html |url-status=live |access-date=May 10, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180510115912/https://www.nytimes.com/2018/05/07/sports/tennis/frances-tiafoe-clay.html |archive-date=May 10, 2018}}</ref> Evenden 2019 yilgi mavsum boshlanishidan oldin Tiafoening asosiy murabbiyi lavozimini egalladi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Ginepri, Kinney out of Team 'Foe|url=https://tennis.life/2019/02/12/ginepri-kinney-out-of-team-tiafoe/|ish=Tennis.life|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> 2020 yilgi mavsumda Tiafoe sobiq top-10 tennischisi [[Wayne Ferreira|Ueyn Ferreyrani]] boshqa murabbiy sifatida ishga oldi; <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=TIAFOE ADDS FORMER TOP 10 PLAYER WAYNE FERREIRA TO COACHING TEAM|url=https://www.tennis.com/news/articles/tiafoe-adds-former-top-10-player-wayne-ferreira-to-coaching-team|ish=Tennis.com|kirish sanasi=11 August 2021}}</ref> Tiafoe va Evenden o'zaro ajrashganidan keyin Ferreyra uning asosiy murabbiyiga aylandi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe and Zack Evenden parting ways after four years on tour together. Much love and respect between the two. Wishing Zack nothing but the best in his future endeavors.|url=https://twitter.com/CCSMOOTH13/status/1421168332229726210|ish=Twitter.com|kirish sanasi=11 August 2021}}</ref> == Uskunalar va kiyim-kechak == Tiafoe 2016-yilning may oyidan beri Nike tomonidan homiylik qiladi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mailbag: Early French Open storylines; too-soon retirements|url=https://www.si.com/tennis/2016/05/11/mailbag-early-french-open-storylines-retired-players-rio-olympics-tennis|ish=[[Sports Illustrated]]|kirish sanasi=March 30, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180330211400/https://www.si.com/tennis/2016/05/11/mailbag-early-french-open-storylines-retired-players-rio-olympics-tennis|arxivsana=March 30, 2018}}</ref> Ilgari unga Adidas homiylik qilgan. <ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Pryce |first=Trevor |date=May 23, 2012 |title=Growing Up With a Home Advantage |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2012/05/24/sports/tennis/francis-tiafoe-top-ranked-junior-grew-up-at-tennis-center-and-it-shows.html?_r=0 |url-status=live |access-date=January 24, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180620154848/https://www.nytimes.com/2012/05/24/sports/tennis/francis-tiafoe-top-ranked-junior-grew-up-at-tennis-center-and-it-shows.html?_r=0 |archive-date=June 20, 2018}}</ref> Tiafoe Polytour Pro 125 torlari bilan jihozlangan Yonex VCORE Pro 97 tennis raketkasini tasdiqlaydi. U ushbu raketkani tanladi, chunki bu unga "agressivroq o'ynashga" yordam beradi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe (USA)|url=http://www.yonexusa.com/players/tennis-players/frances-tiafoe/|ish=Yonex|kirish sanasi=March 30, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180330211535/http://www.yonexusa.com/players/tennis-players/frances-tiafoe/|arxivsana=March 30, 2018}}</ref> == Shaxsiy hayot == [[Fayl:Frances_and_Franklin_Tiafoe_(cropped)_(cropped).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Frances_and_Franklin_Tiafoe_%28cropped%29_%28cropped%29.jpg/250px-Frances_and_Franklin_Tiafoe_%28cropped%29_%28cropped%29.jpg|right|thumb|250x250px| Frensis (chapda) professional tennischi Jordi Arkonada (o'rtada) va uning ukasi Franklin bilan (o'ngda)]] Tiafoening o'sayotgan tennis kumiri Xuan Martin del Potro edi, chunki argentinalik u uchun tennis to'pini imzolagan birinchi professional edi. <ref name="idol">{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe talks about his idol and next opponent, Del Potro|url=http://baseline.tennis.com/article/64504/frances-tiafoe-talks-idol-juan-martin-del-potro-mexican-open|ish=Baseline|kirish sanasi=February 23, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180223172840/http://baseline.tennis.com/article/64504/frances-tiafoe-talks-idol-juan-martin-del-potro-mexican-open|arxivsana=February 23, 2018}}</ref> Ikkalasi birinchi marta 2017 yilda Akapulkoda o'zaro to'qnash kelishgan, del Potro uchinchi setda tay-breykda g'alaba qozongan. Tiafoe 2018-yilgi Delray Beach Open musobaqasida o'zining kumiri ustidan birinchi g'alabasini qo'lga kiritib, o'zining birinchi martaba ATP chempionligiga erishdi. <ref name="roddick">{{Veb manbasi|sarlavha=#NextGenATP Tiafoe's Big Breakthrough|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/tiafoe-gojowczyk-delray-beach-2018-final|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=February 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180226091848/http://www.atpworldtour.com/en/news/tiafoe-gojowczyk-delray-beach-2018-final|arxivsana=February 26, 2018}}</ref> Tiafoe basketbol tomosha qilishni va o'ynashni yaxshi ko'radi va Vashingtondagi hamkasbi Kevin Dyurantning katta muxlisidir. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Q&A: Frances Tiafoe, an improbable tennis prodigy|url=https://issuu.com/anhcreatives/docs/tennis_view_magazine_sept.oct2014/27|ish=Tennis View Magazine – Sept/Oct 2014|kirish sanasi=March 18, 2018}}</ref> U, shuningdek, Vashingtondagi sport jamoalari, jumladan Milliy tennis ligasidagi Vashington qo'mondonlari va Milliy xokkey ligasidagi Vashington poytaxtlari muxlislari. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe Bio|url=http://www.atpworldtour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/bio|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=March 18, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180318182626/http://www.atpworldtour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/bio|arxivsana=March 18, 2018}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=What It's Like to Watch a Childhood Friend Become the Next Big Tennis Star|url=https://www.washingtoncitypaper.com/sports/article/21015664/what-its-like-to-watch-a-childhood-friend-become-frances-tiafoe-the-next-big-tennis-star|ish=Washington City Paper|sana=August 3, 2018|kirish sanasi=August 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180804115604/https://www.washingtoncitypaper.com/sports/article/21015664/what-its-like-to-watch-a-childhood-friend-become-frances-tiafoe-the-next-big-tennis-star|arxivsana=August 4, 2018}}</ref> Tiafoe o'z mavqeini ATP Tourdagi bir nechta [[Afroamerikaliklar|afro-amerikalik]] o'yinchilardan biri sifatida va umuman yoshlar uchun potentsial namuna sifatida qabul qildi va shunday dedi: "Bu mening eng katta motivatsiyalarimdan biri - ko'proq qora tanlilarni tennis o'ynashga jalb qilish. . . Lekin men faqat barchani ilhomlantirishga harakat qilaman, qaysi irqdan qat'i nazar... ayniqsa, yoshlar." <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe Could Be the Star American Men's Tennis Needs|url=https://www.si.com/tennis/2018/02/26/frances-tiafoe-delray-beach-first-title-american-mens-tennis|ish=[[Sports Illustrated]]|kirish sanasi=March 18, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180318183019/https://www.si.com/tennis/2018/02/26/frances-tiafoe-delray-beach-first-title-american-mens-tennis|arxivsana=March 18, 2018}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=2018 Champion Frances Tiafoe Speaks To The Press|url=https://www.youtube.com/watch?v=FZk1RVkKpC8|ish=Delray Beach Open|kirish sanasi=March 18, 2018}}</ref> == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === ''2022 Atlanta Open orqali joriy.'' {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnirlar !2014 !2015 !2016 !2017 !2018 !2019 !2020 !2021 !2022 !SR !W–L |- | colspan="12" style="text-align:left" |'''Grand Slam turnirlar''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |Q2 | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#ffebcd" |QF | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |2R |0 / 6 |7–6 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A | bgcolor="#afeeee" |1R |Q3 | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |2R |0 / 7 |1–7 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |Q1 | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |3R | bgcolor="#afeeee" |1R | style="color:#767676" |NH | bgcolor="#afeeee" |3R | bgcolor="#afeeee" |4R |0 / 5 |8–5 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |Q1 | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |4R | bgcolor="#afeeee" |4R | |0 / 7 |8–7 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" |Hisob |0–0 |0–2 |0–1 |2–4 |3–4 |5–4 |3–3 |6–4 |5–3 |0 / 25 |24–25 |- | colspan="12" align="left" |'''ATP Masters 1000''' |- | align="left" |Indian Wells Masters |A |A | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | style="color:#767676" |NH | bgcolor="#afeeee" |3R | bgcolor="#afeeee" |3R |0 / 6 |4–6 |- | align="left" |Miami Open |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |4R | bgcolor="#ffebcd" |QF | style="color:#767676" |NH | bgcolor="#afeeee" |4R | bgcolor="#afeeee" |4R |0 / 5 |12–5 |- | align="left" |Monte-Carlo Masters |A |A |A |A |A |A | style="color:#767676" |NH |A |A |0 / 0 |0–0 |- | align="left" |Madrid Open |A |A |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |3R | style="color:#767676" |NH |Q1 | bgcolor="#afeeee" |1R |0 / 2 |2–2 |- | align="left" |Italian Open |A |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R |A |Q2 | bgcolor="#afeeee" |1R |0 / 3 |0–3 |- | align="left" |Canadian Open |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |3R |A | style="color:#767676" |NH | bgcolor="#afeeee" |3R | |0 / 3 |4–3 |- | align="left" |Cincinnati Masters |A |Q1 |A | bgcolor="#afeeee" |3R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |2R | |0 / 5 |4–5 |- | align="left" |Shanghai Masters |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | colspan="2" style="color:#767676" |NH | |0 / 3 |1–3 |- | align="left" |Paris Masters |A |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |1R |A | bgcolor="#afeeee" |1R | |0 / 3 |1–3 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" |Hisob |0–0 |0–0 |1–1 |4–5 |6–7 |6–7 |0–1 |8–5 |3–4 |0 / 30 |28–30 |- | colspan="12" align="left" |'''National representation''' |- | align="left" |Davis Cup |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF |A | colspan="2" bgcolor="#afeeee" |RR | |0 / 2 |1–2 |- | align="left" |Summer Olympics | colspan="2" style="color:#767676" |NH |A | colspan="4" style="color:#767676" |NH | style="background:#afeeee" |2R | colspan="1" style="color:#767676" |NH |0 / 1 |1–1 |- | colspan="12" style="text-align:left" |Karyera statistikasi |- bgcolor="#efefef" | style="text-align:left" |Turnirlar |1 |5 |6 |17 |24 |26 |11 |24 |15 | colspan="2" |'''138''' |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" |Bahslar |0 |0 |0 |0 |1 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |1 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | align="left" |Finallar |0 |0 |0 |0 |2 |0 |0 |1 |1 | colspan="2" |4 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" |Hisob |0–1 |1–5 |1–6 |7–18 |28–27 |23–27 |9–11 |33–24 |17–15 | colspan="2" |119–134 |- bgcolor="#efefef" | align="left" |Reyting |1145 |176 |108 |79 |39 |47 |59 |38 | | colspan="2" |'''{{tennis win percentage|won=119|lost=134|integer=yes}}''' |} === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! SR ! W–L |- | colspan="12" style="text-align:left" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 1R | 0 / 3 | 2–4 |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 1R | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 2R | 0 / 5 | 2–5 |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 1R | A | style="color:#767676" | NH | A | A | 0/2 | 0–2 |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="#afeeee" | 2R | A | A | A | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | | 0/2 | 1–2 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" | G'alaba - mag'lubiyat | 1–1 | 0–0 | 0–0 | 0–2 | 0–3 | 0–0 | 0–2 | 3–3 | 1–2 | 0 / 13 | 5–13 |- | colspan="12" align="left" | '''Milliy vakillik''' |- | align="left" | Yozgi Olimpiya o'yinlari | colspan="2" style="color:#767676" | NH | A | colspan="4" style="color:#767676" | NH | style="background:#afeeee" | 2R | colspan="1" style="color:#767676" | NH | 0 / 1 | 1–1 |- | colspan="12" style="text-align:left" | '''Karyera statistikasi''' |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" | Sarlavhalar | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | colspan="2" | 0 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | align="left" | Final | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | colspan="2" | 1 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" | Umumiy g'alaba - mag'lubiyat | 1–1 | 0–1 | 0–1 | 3–3 | 4–9 | 1–2 | 2–4 | 9–10 | 1–2 | colspan="2" | 21–33 |- bgcolor="#efefef" | align="left" | Yil yakunlari reytingi | 536 | Yoʻq | 684 | 367 | 186 | 442 | 595 | 163 | | colspan="2" | '''39%''' |} == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 4 (1 ta chempionlik, 3 ta ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- style="background:#ffffcc" | ATP turniri finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9" | ATP Tour Masters 1000 (0–0) |- style="background:#d4f1c5" | ATP Tour 500 Series (0–1) |- | ATP Tour 250 Series (1–2) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (1–1) |- | Loy (0–2) |- | Oʻt (0–0) |} | {| class="wikitable" !Joylashuv |- | Tashqarida (1–2) |- | Ichki (0–1) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L !   Sana    !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="98FB98" | G'alaba qozon | <small>1–0</small> |2018 | Delray Beach Open, AQSh | 250 seriyali | Qattiq |{{flagicon|GER}} [[:en:Peter_Gojowczyk|Peter Gojowczyk]] | 6–1, 6–4 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–1</small> |2018 | Estoril Open, Portugaliya | 250 seriyali | Loy |{{flagicon|POR}} [[:en:João_Sousa|João Sousa]] | 4–6, 4–6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–2</small> |2021 | style="background:#d4f1c5;" | Vena Open, Avstriya | style="background:#d4f1c5;" | 500 seriyasi | Qattiq (i) |{{flagicon|GER}} [[:en:Alexander_Zverev|Alexander Zverev]] | 5–7, 4–6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>1–3</small> |2022 | Estoril Open, Portugaliya | 250 seriyali | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Sebastián_Báez|Sebastián Báez]] | 3–6, 2–6 |} === Juftliklar: 1 (1 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7" | Grand Slam turnirlari (0–0) |- style="background:#ffffcc" | ATP turniri finali (0–0) |- style="background:#e9e9e9" | ATP Tour Masters 1000 (0–0) |- style="background:#d4f1c5" | ATP Tour 500 Series (0–0) |- | ATP Tour 250 Series (0–1) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (0–0) |- | Loy (0–1) |- | Oʻt (0–0) |} | {| class="wikitable" !Joylashuv |- | Tashqarida (0–1) |- | Ichki (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L !   Sana    !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |2017 | Amerika Qo'shma Shtatlari erkaklar o'rtasidagi gil kort chempionati | 250 seriyali | Loy |{{flagicon|GER}} [[:en:Dustin_Brown_(tennis)|Dustin Brown]] |{{flagicon|CHI}} [[:en:Julio_Peralta|Julio Peralta]] {{flagicon|ARG}} [[:en:Horacio_Zeballos|Horacio Zeballos]] | 6–4, 5–7, [6–10] |} == ATP Challenger va ITF Futures finallari == === Yakkalik: 14 (7 ta unvon, 7 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Turnir |- bgcolor="e5d1cb" |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger Tour (6–5) |- bgcolor="cffcff" | ITF Futures Tour (1–2) |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Qoplama |- | Qattiq (3–4) |- | Loy (3–3) |- | Oʻt (1–0) |} |} === Juftliklar: 1 (1 ikkinchi o'rin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Turnir |- bgcolor="e5d1cb" |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger Tour (0–0) |- bgcolor="cffcff" | ITF Futures Tour (0–1) |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Qoplama |- | Qattiq (0–0) |- | Loy (0–1) |- | Oʻt (0–0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W–L !   Sana    !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="FFA07A" | Yo'qotish | <small>0–1</small> |2014 | style="background:#cffcff;" | AQSh F2, [[Sunrise (Florida)|Quyosh chiqishi]] | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:William_Blumberg|William Blumberg]] |{{flagicon|TPE}} [[:en:Jason_Jung|Jason Jung]] {{flagicon|USA}} [[:en:Evan_King|Evan King]] | 7–6 <sup>(7–4)</sup>, 4–6, [6–10] |} == Boshqa o'yinchilarga qarshi rekord == === Top-10 o'yinchiga qarshi rekord === Tiafoening eng yaxshi 10 talikka kirgan o'yinchilarga qarshi o'yin rekordi, faol bo'lganlar bilan. Faqat ATP Tour (shu jumladan. Grand Slams) asosiy to'r, Devis kubogi va Lever kubogi o'yinlari ko'rib chiqiladi. {| class="wikitable sortable nowrap" style="text-align:center" !Ishtirokchi ! width="40" |{{Abbr|MP|Matches played}} ! width="60" |Hisob ! width="60" |Qattiq ! width="60" |Maysa ! width="60" |Loy !Oxirgi o`yin |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |1-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|GBR}} '''[[:en:Andy_Murray|Andy Murray]]''' |3 |1–2 |1–2 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (6–7<sup>(2–7)</sup>, 7–6<sup>(9–7)</sup>, 6–7<sup>(8–10)</sup>) at 2021 Antwerp |- | align="left" |{{flagicon|SRB}} '''[[:en:Novak_Djokovic|Novak Djokovic]]''' |1 |0–1 |0–1 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3–6, 7–6<sup>(7–3)</sup>, 6–7<sup>(2–7)</sup>, 3–6) at 2021 Australian Open |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} '''[[:en:Rafael_Nadal|Rafael Nadal]]''' |2 |0–2 |0–1 |0–1 |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3–6, 4–6) at 2019 Madrid |- | align="left" |{{flagicon|SUI}} '''[[:en:Roger_Federer|Roger Federer]]''' |3 |0–3 |0–3 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (1–6, 3–6) at 2017 Basel |- | align="left" |{{flagicon|RUS}} '''[[:en:Daniil_Medvedev|Daniil Medvedev]]''' |4 |0–4 |0–4 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (4–6, 3–6) at 2021 Miami |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |2-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|GER}} '''[[:en:Alexander_Zverev|Alexander Zverev]]''' |7 |1–6 |1–5 |– |0–1 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (5–7, 4–6) at 2021 Vienna |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |3-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} [[:en:David_Ferrer|David Ferrer]] |1 |1–0 |1–0 |– |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (5–7, 6–3, 6–3) at 2019 Miami |- | align="left" |{{flagicon|CAN}} '''[[:en:Milos_Raonic|Milos Raonic]]''' |1 |1–0 |1–0 |– |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (7−6<sup>(7–4)</sup>, 4−6, 6−1) at 2018 Toronto |- | align="left" |{{flagicon|GRE}} '''[[:en:Stefanos_Tsitsipas|Stefanos Tsitsipas]]''' |4 |2–2 |1–2 |– |1–0 | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (3–6, 6–3, 6–4) at 2021 Vienna |- | align="left" |{{flagicon|BUL}} '''[[:en:Grigor_Dimitrov|Grigor Dimitrov]]''' |3 |1–2 |1–2 |– |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (7–5, 7–6<sup>(8–6)</sup>, 6–7<sup>(1–7)</sup>, 7–5) at 2019 Australian Open |- | align="left" |{{flagicon|ARG}} '''[[:en:Juan_Martín_del_Potro|Juan Martín del Potro]]''' |3 |1–2 |1–2 |– |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (7–6<sup>(8–6)</sup>, 4–6, 7–5) at 2018 Delray Beach |- | align="left" |{{flagicon|CRO}} '''[[:en:Marin_Čilić|Marin Čilić]]''' |2 |0–2 |0–1 |0–1 |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (1–6, 3–6, 6–7<sup>(5–7)</sup>) at 2018 Davis Cup |- | align="left" |{{flagicon|SUI}} '''[[:en:Stan_Wawrinka|Stan Wawrinka]]''' |3 |0–3 |0–2 |– |0–1 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (6–7<sup>(2–7)</sup>, 7–6<sup>(8–6)</sup>, 6–7<sup>(5–7)</sup>) at 2022 London |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |4-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|CZE}} [[:en:Tomáš_Berdych|Tomáš Berdych]] |1 |1–0 |1–0 |– |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (6–7<sup>(2–7)</sup>, 6–2, 7–6<sup>(7–1)</sup>) at 2018 Miami |- | align="left" |{{flagicon|JPN}} '''[[:en:Kei_Nishikori|Kei Nishikori]]''' |1 |0–1 |0–1 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (6–7<sup>(3–7)</sup>, 7–5, 2–6) at 2018 Vienna |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |5-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} '''[[:en:Carlos_Alcaraz|Carlos Alcaraz]]''' |1 |1–0 |– |1–0 |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (6–4, 7–6<sup>(7–2)</sup>) at 2021 Barcelona |- | align="left" |{{flagicon|RUS}} '''[[:en:Andrey_Rublev|Andrey Rublev]]''' |2 |1–1 |1–1 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3–6, 4–6) at 2022 Indian Wells |- | align="left" |{{flagicon|RSA}} [[:en:Kevin_Anderson_(tennis)|Kevin Anderson]] |5 |1–4 |1–3 |0–1 |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (6–3, 6–7<sup>(6–8)</sup>, 6–7<sup>(4–7)</sup>) at 2021 Estoril |- |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |6-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|FRA}} '''[[:en:Gaël_Monfils|Gaël Monfils]]''' |2 |1–1 |1–1 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (1–6, 6–7<sup>(2–7)</sup>) at 2021 Toronto |- | align="left" |{{flagicon|ITA}} '''[[:en:Matteo_Berrettini|Matteo Berrettini]]''' |1 |0–1 |– |0–1 |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3–6, 6–7<sup>(1–7)</sup>) at 2018 Rome |- |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |7-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} '''[[:en:Fernando_Verdasco|Fernando Verdasco]]''' |1 |1–0 |– |– |1–0 | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (7–6<sup>(8–6)</sup>, 7–6<sup>(7–5)</sup>, 3–6, 6–3) at 2018 Wimbledon |- | align="left" |{{flagicon|BEL}} '''[[:en:David_Goffin|David Goffin]]''' |6 |1–5 |1–3 |0–1 |0–1 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (6–7<sup>(3–7)</sup>, 7–5, 7–5, 4–6, 5–7) at 2022 Wimbledon |- | align="left" |{{flagicon|FRA}} '''[[:en:Richard_Gasquet|Richard Gasquet]]''' |1 |0–1 |– |– |0–1 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (7–5, 6–7<sup>(4–7)</sup>, 3–6) at 2017 Eastbourne |- |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |8-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|ARG}} '''[[:en:Diego_Schwartzman|Diego Schwartzman]]''' |3 |1–2 |1–1 |0–1 |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (6–4, 7–6<sup>(8–6)</sup>) at 2021 Vienna |- | align="left" |{{flagicon|CYP}} [[:en:Marcos_Baghdatis|Marcos Baghdatis]] |1 |0–1 |0–1 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (5–7, 1–6) at 2016 Atlanta |- | align="left" |{{flagicon|RUS}} '''[[:en:Karen_Khachanov|Karen Khachanov]]''' |2 |0–2 |– |– |0–2 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3–6, 4–6, 4–6) at 2021 Wimbledon |- | align="left" |{{flagicon|USA}} '''[[:en:John_Isner|John Isner]]''' |3 |0–3 |0–2 |0–1 |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (4–6, 6–2, 3–6) at 2022 Houston |- |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |9-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|POL}} '''[[:en:Hubert_Hurkacz|Hubert Hurkacz]]''' |4 |2–2 |2–2 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3–6, 2–6) at 2021 Indian Wells |- | align="left" |{{flagicon|ITA}} '''[[:en:Jannik_Sinner|Jannik Sinner]]''' |3 |1–2 |1–2 |– |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (3–6, 7–5, 6–2) at 2021 Vienna |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} '''[[:en:Roberto_Bautista_Agut|Roberto Bautista Agut]]''' |1 |0–1 |0–1 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3–6, 6–3, 1–6) at 2019 Cincinnati |- | align="left" |{{flagicon|CAN}} '''[[:en:Félix_Auger-Aliassime|Félix Auger-Aliassime]]''' |2 |0–2 |0–1 |0–1 |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (5–7, 4–6) at 2022 Barcelona |- | align="left" |{{flagicon|ITA}} '''[[:en:Fabio_Fognini|Fabio Fognini]]''' |2 |0–2 |– |0–1 |0–1 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (7–5, 4–6, 3–6, 6–4, 4–6) at 2019 Wimbledon |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |10-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} '''[[:en:Pablo_Carreño_Busta|Pablo Carreño Busta]]''' |1 |1–0 |– |1–0 |– | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (6–2, 6–3) at 2018 Estoril |- | align="left" |{{flagicon|CAN}} '''[[:en:Denis_Shapovalov|Denis Shapovalov]]''' |6 |2–4 |2–3 |– |0–1 | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (6–1, 6–4) at 2021 Toronto |- | align="left" |{{flagicon|GBR}} '''[[:en:Cameron_Norrie|Cameron Norrie]]''' |1 |0–1 |0–1 |– |– | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (0–6, 6–3, 4–6) at 2021 Delray Beach |- class="sortbottom" style="background:#efefef;font-weight:bold" |Total |87 |22–65 |18–48 <br /><br />{{Small|({{tennis win percentage|won=18|lost=48|integer=yes}})}} |2–9 <br /><br />{{Small|({{tennis win percentage|won=2|lost=9|integer=yes}})}} |2–8 <br /><br />{{Small|({{tennis win percentage|won=2|lost=8|integer=yes}})}} |''Statistics correct {{Holatiga koʻra|2022|7|3}}.'' |} === Eng yaxshi 10 o'yinchi ustidan g'alaba qozonadi === * U o'yin o'tkazilgan vaqtda eng yaxshi 10-o'rinni egallab turgan o'yinchilarga nisbatan 7–26 (21.2%) rekordiga ega. {| class="wikitable" !Mavsum ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! '''Jami''' |- align="center" | G'alaba qozondi | 1 | 1 | 1 | 0 | 4 | '''7''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! O'yinchi ! Daraja ! Tadbir ! Yuzaki ! {{Abbr|Rd|Round}} ! class="unsortable" | Hisob ! {{Abbr|FTR|Frances Tiafoe Ranking}} |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2017 yil''' |- | 1. |{{flagicon|GER}} [[:en:Alexander_Zverev|Alexander Zverev]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 7 | bgcolor="e9e9e9" | Cincinnati Masters, Amerika Qo'shma Shtatlari | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 2R | 4–6, 6–3, 6–4 | style="text-align:center" | 87 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2018''' |- | 2. |{{flagicon|ARG}} [[:en:Juan_Martín_del_Potro|Juan Martín del Potro]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 10 | Delray Beach Open, AQSH | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 2R | 7–6 <sup>(8–6)</sup>, 4–6, 7–5 | style="text-align:center" | 91 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2019''' |- | 3. |{{flagicon|RSA}} [[:en:Kevin_Anderson_(tennis)|Kevin Anderson]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 6 | bgcolor="f3e6d7" | Australian Open, Avstraliya | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 2R | 4–6, 6–4, 6–4, 7–5 | style="text-align:center" | 39 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2021 yil''' |- | 4. |{{flagicon|GRE}} [[:en:Stefanos_Tsitsipas|Stefanos Tsitsipas]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 4 | bgcolor="f3e6d7" | Uimbldon chempionati, Buyuk Britaniya | bgcolor="CCFFCC" | O't | bgcolor="afeeee" | 1R | 6–4, 6–4, 6–3 | style="text-align:center" | 56 |- | 5. |{{flagicon|CAN}} [[:en:Denis_Shapovalov|Denis Shapovalov]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 10 | bgcolor="e9e9e9" | Canadian Open, Kanada | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 2R | 6–1, 6–4 | style="text-align:center" | 52 |- | 6. |{{flagicon|RUS}} [[:en:Andrey_Rublev|Andrey Rublev]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 7 | bgcolor="f3e6d7" | US Open, Amerika Qo'shma Shtatlari | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 3R | 4–6, 6–3, 7–6 <sup>(8–6)</sup>, 4–6, 6–1 | style="text-align:center" | 50 |- | 7. |{{flagicon|GRE}} Stefanos Tsitsipas | bgcolor="99ccff" style="text-align:center" | 3 | bgcolor="d4f1c5" | Vena Open, Avstriya | bgcolor="ccccff" | Qattiq (i) | bgcolor="afeeee" | 2R | 3–6, 6–3, 6–4 | style="text-align:center" | 49 |- |} == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Havolalar == * Frances Tiafoe at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Frances Tiafoe at the Davis Cup {{Top ten American male singles tennis players}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1998-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] aieuybiiiq14ou06jnoc47w1l5wyjj9 2726575 2726573 2022-07-31T09:42:49Z Djumanova 75484 wikitext text/x-wiki {{Infobox tennis biography|name=Frances Tiafoe|image=Frances Tiafoe 2022 (cropped).jpg|caption=Tiafoe in 2022|country={{USA}}|residence=[[Orlando, Florida]], US|birth_date={{birth date and age|1998|1|20}}|birth_place=[[Hyattsville, Maryland]], US|height={{height|m=1.88}}|turnedpro=2015|coach=[[Wayne Ferreira]]|plays=Right-handed (two-handed backhand)|careerprizemoney=US$ 5,970,770|singlesrecord={{tennis record|won=119|lost=134}}|singlestitles=1|highestsinglesranking=No. 25 (2 May 2022)|currentsinglesranking=No. 29 (11 July 2022)<ref>{{Cite web|url=https://www.atptour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/www.atptour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/overview|title=Frances Tiafoe &#124; Overview &#124; ATP Tour &#124; Tennis|website=ATP Tour|access-date=November 7, 2021}}</ref>|AustralianOpenresult=QF ([[2019 Australian Open – Men's singles|2019]])|FrenchOpenresult=2R ([[2022 French Open – Men's singles|2022]])|Wimbledonresult=4R ([[2022 Wimbledon Championships – Men's singles|2022]])|USOpenresult=4R ([[2020 US Open – Men's singles|2020]], [[2021 US Open – Men's singles|2021]])|Othertournaments=yes|Olympicsresult=2R ([[Tennis at the 2020 Summer Olympics – Men's singles|2021]])|doublesrecord={{tennis record|won=22|lost=36}}|doublestitles=0|highestdoublesranking=No. 160 (November 1, 2021)|currentdoublesranking=No. 193 (June 28, 2022)|AustralianOpenDoublesresult=3R ([[2021 Australian Open – Men's doubles|2021]])|FrenchOpenDoublesresult=2R ([[2021 French Open – Men's doubles|2021]], [[2022 French Open – Men's doubles|2022]])|WimbledonDoublesresult=1R ([[2017 Wimbledon Championships – Men's doubles|2017]], [[2018 Wimbledon Championships – Men's doubles|2018]])|USOpenDoublesresult=2R ([[2014 US Open – Men's doubles|2014]])|OthertournamentsDoubles=yes|OlympicsDoublesresult=2R ([[Tennis at the 2020 Summer Olympics – Men's doubles|2021]])|Team=yes|DavisCupresult=SF ([[2018 Davis Cup World Group|2018]])|HopmanCupresult=RR ([[2019 Hopman Cup|2019]])|updated=April 11, 2022}}'''Frances Tiafoe Jr.''' (<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The pronunciation by Frances Tiafoe himself|url=https://www.atpworldtour.com/-/media/player-names/frances-tiafoe-pronunciation3.mp3|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=October 23, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180820045254/https://www.atpworldtour.com/-/media/player-names/frances-tiafoe-pronunciation3.mp3|arxivsana=August 20, 2018}}</ref> 1998 yil 20 yanvarda tugʻilgan) — amerikalik professional [[Tennis|tennischi]] . U professional tennischilar uyushmasi (ATP) tomonidan 2022-yil 2-mayda erkaklar o‘rtasidagi yakkalik bahslarida 25-o‘rinni egalladi; va 2021-yil 1-noyabrda juftlik bahslarida 160-son. Tiafoe oʻzining birinchi ATP chempionligini 2018 Delray Beach Openda qoʻlga kiritdi va 2002 yilda Endi Roddikdan keyin ATP Tour turnirida gʻolib chiqqan eng yosh amerikalik boʻldi. [[Syerra-Leone|Serra-Leonelik]] muhojirlarning oʻgʻli Tiafoe [[Maryland|Merilend shtatidagi]] USTA mintaqaviy oʻquv markazi boʻlgan Junior Tennis Champions Center (JTCC) da tarbiyalangan va u erda otasi texnik xizmat koʻrsatish boʻlimi boshligʻi boʻlib ishlagan. Uning oʻziga xos kelib chiqishi va oʻsmirlikdagi muvaffaqiyati uni Qoʻshma Shtatlar uchun keyingi tennis yulduzlaridan biri boʻlish uchun ajoyib istiqbol sifatida qabul qilishga olib keldi. 15 yoshida Tiafoe 2013 yilgi Orange Bowl musobaqasida gʻolib chiqdi, bu turnirning eng yosh oʻgʻil bolalar oʻrtasidagi yakkalik chempioni. 17 yoshida u 1989 yilda Maykl Changdan beri [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionatining]] asosiy toʻrida qatnashgan eng yosh amerikalik boʻldi. Oʻsmirlik davrida u AQSh oʻsmirlar milliy chempionatida gʻolib chiqdi va ATP Challenger Tourda muvaffaqiyat qozondi, toʻqqizta finalga chiqdi va toʻrtta chempionlikni qoʻlga kiritdi. Tiafoe 2016 yilda ATP reytingining 100 taligiga kirdi. Tiafoening „Katta Dubulgʻa“ musobaqasidagi eng yaxshi koʻrsatkichi 2019 yilgi Australian Open musobaqasida qayd etildi va u chorak finalga chiqdi. == Erta hayot va fon == Frensis Tiafoe 1998-yil 20-yanvarda egizak akasi Franklin bilan Merilend shtatida [[Syerra-Leone|Serra-Leonedan]] kelgan muhojirlar Konstant (yaxshiroq Frensis Sr. nomi bilan mashhur) Tiafoe va Alfina Kamara oilasida tug‘ilgan. <ref>{{Veb manbasi|sana=2019-01-20|sarlavha=Frances Tiafoe retraces roots ahead of Rafael Nadal clash|url=https://www.independent.co.uk/sport/tennis/rafael-nadal-frances-tiafoe-australian-open-2019-quarter-final-melbourne-park-a8737191.html|kirish sanasi=2021-06-28|ish=The Independent|iqtibos=Tiafoe's life story is an inspiring one. His parents, Constant and Alphina, emigrated from Sierra Leone to the United States in the mid-1990s and settled in Maryland. Tiafoe and his twin brother Franklin were born there in 1998.}}</ref> Uning otasi 1993 yilda Qoʻshma Shtatlarga hijrat qilgan boʻlsa, onasi 1996 yilda vatanidagi fuqarolar urushidan qochish uchun unga qoʻshilgan. 1999 yilda uning otasi [[College Park (Maryland)|Merilend shtatidagi College Parkda]] JTCC qurgan qurilish brigadasida kunlik ishchi boʻlib ishlay boshladi. Ob’ekt qurib boʻlingandan soʻng, u joyida qoʻriqchi sifatida ishga qabul qilindi va markazda yashash uchun zaxira ofis berildi. Frensis va Franklin keyingi 11 yil davomida otalari bilan markazda haftasiga besh kun yashadilar. Ular oʻzlarining yashash sharoitlaridan foydalanib, 4 yoshida muntazam ravishda tennis oʻynashni boshladilar. Ular onasi bilan tungi smenada hamshira boʻlib ishlamaganida qolishgan. <ref name="WP">{{Yangiliklar manbasi |title=An improbable tennis prodigy |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sf/sports/wp/2014/05/17/an-improbable-tennis-prodigy/ |url-status=live |access-date=January 24, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180126065817/http://www.washingtonpost.com/sf/sports/wp/2014/05/17/an-improbable-tennis-prodigy/ |archive-date=January 26, 2018}}</ref> <ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Pryce |first=Trevor |date=May 23, 2012 |title=Growing Up With a Home Advantage |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2012/05/24/sports/tennis/francis-tiafoe-top-ranked-junior-grew-up-at-tennis-center-and-it-shows.html?_r=0 |url-status=live |access-date=January 24, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180620154848/https://www.nytimes.com/2012/05/24/sports/tennis/francis-tiafoe-top-ranked-junior-grew-up-at-tennis-center-and-it-shows.html?_r=0 |archive-date=June 20, 2018}}</ref> Tiafoe va uning akasi 5 yoshga toʻlganlarida, otalari odatdagi toʻlovlarni chetlab oʻtib, JTCCda mashgʻulotlarni boshlashlarini tashkil qildi. 8 yoshida Misha Kuznetsov markazda Tiafoega murabbiylik qila boshladi, uning ish odob-axloqi va sportga boʻlgan qiziqishini koʻrib, unga qiziqdi. Kuznetsov homiylik qilgan Tiafoega turnirlarda qatnashishda yordam berdi, u oʻsmirlar orasidan oʻtib ketdi. U [[Boca Raton|Florida shtatining Boka Raton shahridagi]] USTA milliy oʻquv markaziga koʻchib oʻtgunga qadar Tiafoega toʻqqiz yil murabbiylik qilishni davom ettirdi. <ref name="WP" /> <ref name="NYT" /> Frensisning akasi Franklin Merilendda qoldi, u erda DeMatha katolik oʻrta maktabida oʻrta maktab tennisi oʻynadi va keyinchalik Solsberi universitetida kollej tennisi oʻynadi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Men's Tennis: Franklin Tiafoe|url=http://www.suseagulls.com/sports/mten/2016-17/bios/tiafoe_franklin_rnc2|ish=Salisbury University Seagulls|kirish sanasi=January 24, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180125015259/http://www.suseagulls.com/sports/mten/2016-17/bios/tiafoe_franklin_rnc2|arxivsana=January 25, 2018}}</ref> == Kichik martaba == [[Fayl:Francis_Tiafoe_(USA)_(9664465521).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Francis_Tiafoe_%28USA%29_%289664465521%29.jpg/220px-Francis_Tiafoe_%28USA%29_%289664465521%29.jpg|thumb| Tiafoe 2013 AQSh ochiq chempionatida]] Tiafoe Xalqaro tennis federatsiyasi (ITF) oʻsmirlar reytingida jahon 2-oʻriniga chiqish uchun yetarlicha yuqori darajadagi oʻsmirlar unvonlarini qoʻlga kiritdi. Uning oʻsmirlar oʻrtasidagi muvaffaqiyati oʻzining gʻayrioddiy tarbiyasi bilan uygʻunlashib, u professional boʻlishidan oldin mamlakatda mashhurlikka koʻtarilishiga yordam berdi. <ref name="WP" /> <ref name="NYT" /> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Wertheim |first=Jon |title=Jon Wertheim: Unlikely prodigy Francis Tiafoe hyped as next great success for U.S. tennis |work=SI.com |url=https://www.si.com/tennis/2014/05/23/francis-tiafoe-french-open |url-status=live |access-date=August 30, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180107174931/https://www.si.com/tennis/2014/05/23/francis-tiafoe-french-open |archive-date=January 7, 2018}}</ref> 14 yoshida Tiafoe Fransiyadagi Les Petits As musobaqasida oʻzining birinchi nufuzli xalqaro turnirida gʻolib chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe & Cristian crowned Les Petits As champions|url=http://www.tenniseurope.org/news/58332/Tiafoe-Cristian-crowned-Les-Petits-As-champions|ish=Tennis Europe|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163414/http://www.tenniseurope.org/news/58332/Tiafoe-Cristian-crowned-Les-Petits-As-champions|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Keyingi yili, 2013-yil dekabr oyida Tiafoe ITF Junior Circuit musobaqasidagi eng yuqori darajali A musobaqalaridan biri bo‘lgan Orange Bowl musobaqasida g‘olib chiqqan eng yosh o‘yinchi bo‘ldi. U 16 yoshga to‘lishiga bir oy qolganda finalda hamyurti Stefan Kozlovni mag‘lub etdi. <ref name="orange">{{Veb manbasi|url=http://www.playerdevelopment.usta.com/Youth-Tennis/Junior-Competition/tiafoe_outlasts_kozlov_in_all-american_orange_bowl_final/|sarlavha=Tiafoe outlasts Kozlov in all-American Orange Bowl final|ish=www.playerdevelopment.usta.com|kirish sanasi=May 18, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171027181219/http://www.playerdevelopment.usta.com/Youth-Tennis/Junior-Competition/tiafoe_outlasts_kozlov_in_all-american_orange_bowl_final/|arxivsana=October 27, 2017}}</ref> Bir necha oy oʻtgach, u ikkinchi darajali B1 sinfidagi Easter Bowl musobaqasida ham gʻolib chiqdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Clarke |first=Liz |title=Francis Tiafoe of College Park wins the Easter Bowl junior tennis championship |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/francis-tiafoe-of-college-park-wins-the-easter-bowl-junior-tennis-championship/2014/04/13/eb410c16-c35d-11e3-bcec-b71ee10e9bc3_story.html?noredirect=on |url-status=live |access-date=December 16, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181216120626/https://www.washingtonpost.com/sports/francis-tiafoe-of-college-park-wins-the-easter-bowl-junior-tennis-championship/2014/04/13/eb410c16-c35d-11e3-bcec-b71ee10e9bc3_story.html |archive-date=December 16, 2018}}</ref> Ushbu ikkita katta unvon bilan Tiafoe 2014 Fransiya Ochiq oʻsmirlar turnirida ikkinchi bosqichda xafa boʻlgan birinchi oʻrinni egalladi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Prince George's native Francis Tiafoe, the No. 1 seed at the French Open junior tournament, realizes his dream |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/othersports/prince-georges-native-francis-tiafoe-the-no-1-seed-at-the-french-open-junior-tournament-realizes-his-dream/2014/05/31/4ba8aa34-e855-11e3-a86b-362fd5443d19_story.html |url-status=live |access-date=December 16, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181216120719/https://www.washingtonpost.com/sports/othersports/prince-georges-native-francis-tiafoe-the-no-1-seed-at-the-french-open-junior-tournament-realizes-his-dream/2014/05/31/4ba8aa34-e855-11e3-a86b-362fd5443d19_story.html |archive-date=December 16, 2018}}</ref> Keyin u Uimbldonda yakuniy chempion Nuh Rubinga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Top Seed Rublev Falls; Five Americans Make Quarterfinals of Wimbledon Junior Championships|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2014/07/top-seed-rublev-falls-five-americans.html|ish=ZooTennis.com|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> Tiafoe oʻzining eng yaxshi natijasini AQSh Ochiq chempionatida oʻsmirlar oʻrtasidagi Katta dubulgʻa turnirida koʻrsatdi va u erda Kventin Xelysga qiyin oʻyinda magʻlub boʻlishdan oldin yarim finalga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Halys Saves Match Points to Reach Boys US Open Final Against Jasika; Bouzkova and Kalinina Meet for Girls Championship|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2014/09/halys-saves-match-points-to-reach-boys.html|ish=ZooTennis.com|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> Bu uning oʻsmirlar darajasida oʻynagan soʻnggi ITF turniri edi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Black History Month Profile: Frances Tiafoe|url=https://www.usta.com/en/home/pro/pro-media---news/2016-black-history-month-profile--frances-tiafoe.html|ish=USTA|kirish sanasi=January 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180125134836/https://www.usta.com/en/home/pro/pro-media---news/2016-black-history-month-profile--frances-tiafoe.html|arxivsana=January 25, 2018}}</ref> 2015 yil avgust oyida Tiafoe 17 yoshida USTA oʻsmirlar milliy chempionatida gʻalaba qozonib, oʻzining yosh karerasini yakunladi. Tiafoe finalda Stefan Kozlovni besh set davom etgan bahsda mag‘lub etib, dastlabki ikki setni va oxirgisini qo‘lga kiritdi. Gʻalaba qozonib, u 2015 yilgi US Open turnirining asosiy toʻr bahsida wild cardni qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe wins USTA Boys 18 National Championship in grueling four-hour match|url=http://www.mlive.com/sports/kalamazoo/index.ssf/2015/08/frances_tiafoe_wins_usta_boys.html|ish=Michigan Live|sana=August 10, 2015|kirish sanasi=March 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180325110213/http://www.mlive.com/sports/kalamazoo/index.ssf/2015/08/frances_tiafoe_wins_usta_boys.html|arxivsana=March 25, 2018}}</ref> <u>"Katta dubulg‘a" turniri natijalari — yakkalik:</u> Australian Open: A (-)Fransiya ochiq chempionati: 2R (2014) Uimbldon: 3R (2014)US Open: SF (2014) == Professional tennis faoliyati == === 2014-15: Fransiya va AQSh ochiq chempionatida debyut === [[Fayl:Frances_Tiafoe,_Nice_2015.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Frances_Tiafoe%2C_Nice_2015.JPG/220px-Frances_Tiafoe%2C_Nice_2015.JPG|left|thumb| Tiafoe 2015 yildagi Open de Nice musobaqasida]] Tiafoe 16 yoshida oʻzining uy turniri, 2014-yilda Vashingtonda boʻlib oʻtgan Citi Open tomonidan joker belgisini qoʻlga kiritganidan keyin oʻzining ATP Tour asosiy toʻr bahsida debyut qildi. U oʻzining karerasidagi birinchi oʻyinda Evgeniy Donskoyga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe falls in ATP debut|url=https://www.ksl.com/?sid=30905458|ish=KSL|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180304174209/https://www.ksl.com/?sid=30905458|arxivsana=March 4, 2018}}</ref> 2014 yilgi US Open turnirida Tiafoe saralash bosqichida joker belgini oldi, ammo 11-oʻrindagi Tatsuma Itoga yutqazdi. Juftliklar musobaqasida u Maykl Mmoh bilan asosiy toʻrda joker bilan taqdirlandi. Ikki oʻsmir birinchi davrada faxriylar Viktor Estrella Burgos va Teymuraz Gabashvilini magʻlub etib, ikkinchi bosqichda magʻlubiyatga uchragan holda ATP darajasidagi ilk gʻalabasini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Wild Cards Mmoh, Tiafoe Win Opening Round Doubles at US Open|url=http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2014/08/wild-cards-mmoh-tiafoe-win-opening.html|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180304173051/http://tenniskalamazoo.blogspot.com/2014/08/wild-cards-mmoh-tiafoe-win-opening.html|arxivsana=March 4, 2018}}</ref> 2015 yil mart oyida u [[Bakersfield (California)|Beykersfilddagi]] ITF Futures turnirida gʻalaba qozonib, oʻzining birinchi professional unvonini qoʻlga kiritdi. Keyingi oy u rasman professional boʻldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Tennis prodigy Tiafoe is turning pro |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/othersports/francis-tiafoe-is-turning-pro/2015/04/06/4ed2994c-dc7c-11e4-acfe-cd057abefa9a_story.html |url-status=live |access-date=March 4, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180420074552/https://www.washingtonpost.com/sports/othersports/francis-tiafoe-is-turning-pro/2015/04/06/4ed2994c-dc7c-11e4-acfe-cd057abefa9a_story.html |archive-date=April 20, 2018}}</ref> 2015 yil aprel oyida Tiafoe ATP Challenger darajasiga chiqdi. Oyni eng yaxshi 800 talikdan tashqarida boshlaganidan soʻng, u may oyida ATP reytingining birinchi toʻplami eʼlon qilingan vaqtga kelib, uni dunyodagi eng yaxshi 300 talikka undagan bir qator ishonchli natijalarni toʻpladi. <ref name="atp-rankings">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe Rankings History|url=https://www.atptour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/rankings-history|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163331/https://www.atptour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/rankings-history|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Garchi uning reytingi Amerikaning uchta loy-korti Challenger musobaqasiga toʻgʻridan-toʻgʻri kirish uchun juda past boʻlsa ham, Tiafoe Sarasota chorak finaliga saralash bosqichida chiqdi, soʻngra Savannaning yarim finaliga joker belgi sifatida chiqdi va nihoyat oʻzining birinchi martabadagi Challenger musobaqasiga chiqdi. maxsus ozod bilan Tallahassee final. <ref name="itf">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe|url=http://www.itftennis.com/procircuit/players/player/profile.aspx?playerid=100199549|ish=ITF|kirish sanasi=April 20, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180717183511/https://www.itftennis.com/procircuit/players/player/profile.aspx?playerid=100199549|arxivsana=July 17, 2018}}</ref> Oxirgi turnirda u eng kuchli 100 ta raqibga qarshi birinchi gʻalabasini qoʻlga kiritish uchun yetakchi Fakundo Bagnisni magʻlub etdi. Tiafoening ushbu tadbirlardagi chiqishi 2015-yilgi Har-Tru Challenge musobaqasida g‘olib chiqish va 2015- yilgi Fransiya Ochiq chempionatining asosiy to‘r bahslarida yagona Amerika joker belgisini qo‘lga kiritish uchun yetarli bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe clinches French Open wild card with Challenger Tour success|url=http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/17-year-old-frances-tiafoe-earns-french-open-wild-card-berth/54803/#.VUUmgyFVikp|ish=[[Tennis.com]]|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163437/http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/17-year-old-frances-tiafoe-earns-french-open-wild-card-berth/54803/#.VUUmgyFVikp|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/17-year-old-frances-tiafoe-earns-french-open-wild-card-berth/54803/#.VUUmgyFVikp|sarlavha=Tiafoe clinches French Open wild card with Challenger tour success|kirish sanasi=May 2, 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150506015935/http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/17-year-old-frances-tiafoe-earns-french-open-wild-card-berth/54803/#.VUUmgyFVikp|arxivsana=May 6, 2015}}</ref> „ Katta Dubulgʻa“ turniridagi debyutida Tiafoe birinchi raunddagi oʻyinida Martin Klizanga yutqazdi. Shunga qaramay, u 1989-yilda Maykl Chang va Pit Samprasdan keyin erkaklar o‘rtasidagi turnirning asosiy to‘rida ishtirok etgan birinchi 17 yoshli amerikalik bo‘ldi <ref name="chang">{{Veb manbasi|sarlavha=French Open Lookahead: American Teen Tiafoe Makes Slam Debut|url=http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/french-open-lookahead-american-teen-tiafoe-makes-slam-debut/55006/|ish=[[Tennis.com]]|kirish sanasi=January 27, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180127143313/http://www.tennis.com/pro-game/2015/05/french-open-lookahead-american-teen-tiafoe-makes-slam-debut/55006/|arxivsana=January 27, 2018}}</ref> Avgust oyida boʻlib oʻtgan Winston-Salem Open turnirida Tiafoe saralash bosqichida asosiy toʻrga kirdi va uchinchi setda taybrekerda Jeyms Dakvortni magʻlub etganidan soʻng, ATP turniri darajasidagi birinchi uchrashuvida gʻalaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tennis bits: American prospect Frances Tiafoe, 17, notches first ATP win at Winston-Salem|url=https://www.thenational.ae/sport/tennis/tennis-bits-american-prospect-frances-tiafoe-17-notches-first-atp-win-at-winston-salem-1.73950|ish=The National|sana=August 25, 2015|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180304174045/https://www.thenational.ae/sport/tennis/tennis-bits-american-prospect-frances-tiafoe-17-notches-first-atp-win-at-winston-salem-1.73950|arxivsana=March 4, 2018}}</ref> Keyin u oʻsmirlar oʻrtasidagi milliy chempionatda gʻalaba qozongan joker belgisi bilan AQSh Ochiq chempionatida asosiy toʻrda debyut qildi. U birinchi davrada 22-raqamli Viktor Troitkiga magʻlub boʻlardi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Troicki gives Tiafoe another learning experience|url=http://www.usopen.org/en_US/news/articles/2015-09-01/troicki_gives_tiafoe_another_learning_experience.html|ish=US Open|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180305062850/http://www.usopen.org/en_US/news/articles/2015-09-01/troicki_gives_tiafoe_another_learning_experience.html|arxivsana=March 5, 2018}}</ref> US Open turniridan soʻng Tiafoe Challenger Tourdagi muvaffaqiyatini davom ettirdi va [[Dan Evans|Den Evansga]] yutqazib, Noksvillda ikkinchi finalga chiqdi. Challenger darajasidagi muvaffaqiyati tufayli Tiafoe 18 yoshga toʻlishidan bir necha oy oldin 176-oʻringa koʻtarilib, eng yaxshi 200-oʻrinni egalladi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Evans Wins First Challenger Title In Six Years Rallying Past Tiafoe in Knoxville|url=http://www.tennis-tourtalk.com/5509/evans-wins-in-knoxville-first-atp-challenger-title-in-six-years|ish=Tennis Tourtalk|sana=November 15, 2015|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180304231353/http://www.tennis-tourtalk.com/5509/evans-wins-in-knoxville-first-atp-challenger-title-in-six-years|arxivsana=March 4, 2018}}</ref> === 2016: Challenger unvonlari va eng yaxshi 100 taligi === [[Fayl:Frances_Tiafoe_(28380437796).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Frances_Tiafoe_%2828380437796%29.jpg/220px-Frances_Tiafoe_%2828380437796%29.jpg|thumb| Frensis Tiafoe 2016 yilda [[Wimbledon chempionati|Uimbldonda]]]] 2016 yilgi mavsumda Tiafoe doimiy ravishda Challenger darajasida chuqur turnirlar oʻtkazdi, ammo ATP Tour darajasida oʻzining bir nechta imkoniyatlaridan oʻta olmadi. Indian Wells Masters musobaqasida Tiafoe asosiy toʻrda wild card bilan taqdirlandi va oʻzining birinchi davradagi raqibi, 80-raqamli [[Taylor Fritz|Teylor Fritsga]] qarshi ATP darajasidagi birinchi uchrashuvida gʻalaba qozondi. Bu uning ATPdagi yilning yagona gʻalabasi boʻladi. U navbatdagi uchrashuvini [[David Goffin|Devid Goffinga]] uchinchi setdagi tay-brekda yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=40 parting thoughts from BNP Paribas Open in Indian Wells|url=https://www.si.com/tennis/2016/03/21/wertheim-parting-thoughts-indian-wells|ish=[[Sports Illustrated]]|kirish sanasi=March 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180325171255/https://www.si.com/tennis/2016/03/21/wertheim-parting-thoughts-indian-wells|arxivsana=March 25, 2018}}</ref> Tiafoening loy kort mavsumidagi eng yaxshi koʻrsatkichi Tallahassida boʻldi, u erda u oʻtgan yili finalda Fakundo Arguellodan birinchi raundda nokautga uchragan magʻlubiyat uchun qasos oldi. Ketma-ket ikkinchi yil u finalga chiqa oldi, bu safar hamkasbi Kventin Xelisga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=France's Halys Downs American Tiafoe in Tallahassee Challenger Final|url=https://www.ustaflorida.com/tennis-briefs3-townsend-wins-usta-pro-circuit-results/|ish=USTA Florida|sana=May 3, 2016|kirish sanasi=March 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180325124657/https://www.ustaflorida.com/tennis-briefs3-townsend-wins-usta-pro-circuit-results/|arxivsana=March 25, 2018}}</ref> Tiafoe Shimoliy Amerikaning qattiq kortlariga qaytishini Winnetkada yilning ikkinchi Chellenger finaliga chiqishdan boshladi va birinchi oʻrindagi Yoshixito Nishiokaga yutqazdi. Keyin u Leksingtonda Amerika Qoʻshma Shtatlarida ketma-ket uchinchi Chellenger finaliga chiqdi. Keyingi hafta Granbyda Tiafoe Shimoliy Amerikadagi beshta shunday musobaqada oʻzining toʻrtinchi Challenger finaliga chiqdi. <ref name="itf" /> U finalda Marselo Arévaloni magʻlub etib, oʻzining ilk Challenger chempionligini qoʻlga kiritdi va dunyoda 123-oʻringa koʻtarildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=JTCC Stars on a Roll|url=https://www.jtcc.org/jtcc-stars-roll/|ish=JTCC|sana=August 9, 2016|kirish sanasi=May 15, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170715031954/http://www.jtcc.org/jtcc-stars-roll/|arxivsana=July 15, 2017}}</ref> Tiafoe „Katta Dubulgʻa“ning yilning yagona asosiy toʻri boʻlgan US Open turnirida joker belgisi bilan taqdirlandi. U birinchi raundda amerikalik faxriy Jon Isnerga qarshi to‘qnash keldi va dastlabki ikki setda g‘alaba qozondi, ammo yakunda beshinchi setda tay-brekda mag‘lub bo‘ldi. <ref name="isner">{{Veb manbasi|sarlavha=Why John Isner would buy stock in Frances Tiafoe|url=http://www.espn.com/tennis/usopen16/story/_/id/17418513/tennis-why-john-isner-buy-stock-frances-tiafoe|ish=ESPN|kirish sanasi=February 2, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180202130635/http://www.espn.com/tennis/usopen16/story/_/id/17418513/tennis-why-john-isner-buy-stock-frances-tiafoe|arxivsana=February 2, 2018}}</ref> Oktyabr oyida Tiafoe Stoktondagi birinchi musobaqada gʻalaba qozonib, finalda amerikalik Nuh Rubinni magʻlub etib, birinchi marta Top 100 roʻyxatidan joy oldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=#NextGen Tiafoe Cracks Top 100 With Stockton Title|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/challenger-spotlight-tiafoe-stockton-2016|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=March 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180325171537/http://www.atpworldtour.com/en/news/challenger-spotlight-tiafoe-stockton-2016|arxivsana=March 25, 2018}}</ref> U yilni 108-oʻrinda yakunladi va uni ketma-ket ikkinchi yil oʻz yoshidagi eng yuqori oʻyinchiga aylantirdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Murray, Djokovic Lead Storylines Of 2017|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/2017-season-storylines-to-follow|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=March 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180325171519/http://www.atpworldtour.com/en/news/2017-season-storylines-to-follow|arxivsana=March 25, 2018}}</ref> === 2017: Juftliklar finali === [[Fayl:Tiafoe_EBN17_(3)_(35716381482).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Tiafoe_EBN17_%283%29_%2835716381482%29.jpg/220px-Tiafoe_EBN17_%283%29_%2835716381482%29.jpg|right|thumb| Tiafoe 2017 Eastbourne Internationalda]] Avstraliya ochiq chempionatida Tiafoe yilni birinchi marta saralash orqali „Katta Dubulgʻa“ turnirining asosiy toʻriga etib, soʻngra Mixail Kukushkin ustidan karerasidagi birinchi yirik gʻalabasini qayd etish bilan boshladi. <ref name="ginepri">{{Yangiliklar manbasi |title=Tennis prodigy Frances Tiafoe earns his first victory in a Grand Slam match |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2017/01/17/tennis-prodigy-frances-tiafoe-earns-his-first-grand-slam-victory/ |url-status=live |access-date=March 4, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180329184047/https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2017/01/17/tennis-prodigy-frances-tiafoe-earns-his-first-grand-slam-victory/ |archive-date=March 29, 2018}}</ref> Qishki qattiq sud mavsumini tugatish uchun u Mayami Mastersga ham yoʻl oldi va [[Roger Federer|Rojer Federerga]] tushishdan oldin birinchi tur oʻyinida gʻalaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tennis: Federer sees off Tiafoe in Miami opener|url=https://sports.yahoo.com/news/federer-sees-off-tiafoe-miami-211602461.html|ish=[[Yahoo]]|kirish sanasi=March 25, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170326140311/https://sports.yahoo.com/news/federer-sees-off-tiafoe-miami-211602461.html|arxivsana=March 26, 2017}}</ref> Tiafoe juda taʼsirli loydan yasalgan kort mavsumi bilan qattiq kortlarda yilning yaxshi boshlanishini kuzatdi va bu uning reytingida dunyoda 65-oʻringa koʻtarilishiga yordam berdi. <ref name="aix" /> U Xyustonda boʻlib oʻtgan AQSH erkaklar oʻrtasidagi gil kort chempionatidan boshlandi, u erda u faxriy Dastin Braun bilan joker belgisi sifatida hamkorlik qilganidan soʻng juftlik bahslarida oʻzining birinchi marta ATP finaliga chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Peralta/Zeballos Hold Off First-Time Pairing For Houston Title|url=https://www.atpworldtour.com/en/news/peralta-zeballos-houston-2017-doubles-final|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180305063110/https://www.atpworldtour.com/en/news/peralta-zeballos-houston-2017-doubles-final|arxivsana=March 5, 2018}}</ref> Keyin u keyingi uch hafta davomida yashil loydagi Sarasota Open va qizil loydagi Open du Pays d’Aix musobaqalarida ketma-ket Challenger chempionligini qoʻlga kiritib, loydagi muvaffaqiyatini davom ettirdi, birinchisi sobiq tepalik ustidan gʻalaba qozondi. −10 nafar tennischi Yurgen Melzer yarim finalda. <ref name="aix">{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe wins Fourth Challenger Title|url=http://www.nextgenatpfinals.com/en/news-and-media/tennis/tiafoe-wins-fourth-challenger-title|ish=Next Gen ATP Finals|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180305142739/http://www.nextgenatpfinals.com/en/news-and-media/tennis/tiafoe-wins-fourth-challenger-title|arxivsana=March 5, 2018}}</ref> Tiafoe [[Wimbledon chempionati|Uimbldondagi]] debyutida Robin Haaseni toʻrt setda magʻlub etib, kuchli 50talikdagi raqibi ustidan birinchi gʻalaba qozondi. U avgust oyida Cincinnati Masters musobaqasida dunyoning 7-raqamli Aleksandr Zverev ustidan birinchi top-10 gʻalabasini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe Emerging as Standout Young American|url=http://lastwordontennis.com/2017/08/17/frances-tiafoe-emerging-standout-young-american/|ish=Last Word on Tennis|sana=August 17, 2017|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180305063420/http://lastwordontennis.com/2017/08/17/frances-tiafoe-emerging-standout-young-american/|arxivsana=March 5, 2018}}</ref> Tiafoe [[Roger Federer|Rojer Federerni]] AQSh Ochiq chempionatining Artur Ashe stadionida birinchi davradagi oʻyinida besh setga olib chiqqanidan keyin koʻproq mashhurlikka erishdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rothenberg |first=Ben |date=August 30, 2017 |title=Who Is Frances Tiafoe? Federer Sure Found Out |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2017/08/30/sports/tennis/frances-tiafoe-us-open.html |url-status=live |access-date=August 31, 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170831135451/https://www.nytimes.com/2017/08/30/sports/tennis/frances-tiafoe-us-open.html |archive-date=August 31, 2017}}</ref> Sentyabr oyida kapitan [[John Patrick McEnroe|Jon]] MakEnroe Tiafoeni Xuan Martin del Potroning oʻrniga ATP reytingining eng yaxshi 25-oʻyinchisi boʻlgan birinchi Laver kubogida Jahon jamoasi uchun tanladi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe set to replace Juan Martin del Potro at Laver Cup|url=http://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/47475/frances-tiafoe-set-to-replace-juan-martin-del-potro-at-laver-cup/|ish=Tennis World USA|kirish sanasi=March 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180611223020/http://www.tennisworldusa.org/tennis/news/ATP_Tennis/47475/frances-tiafoe-set-to-replace-juan-martin-del-potro-at-laver-cup/|arxivsana=June 11, 2018}}</ref> U yagona oʻyinida [[Marin Čilić|Marin CHilichga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Cilic Tiafoe Match Summary|url=https://lavercup.com/match/prague-2017-match-1|ish=Laver Cup|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180925220003/https://lavercup.com/match/prague-2017-match-1|arxivsana=September 25, 2018}}</ref> Tiafoe birinchi marta yil yakuni boʻyicha 100 talik roʻyxatiga kirdi, lekin faqatgina Next Generation ATP finalining birinchi muqobili nomini olishga muvaffaq boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=ATP Race to Milan Rankings|url=https://www.atptour.com/en/rankings/race-to-milan?rankDate=2017-10-30&rankRange=0-100|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163421/https://www.atptour.com/en/rankings/race-to-milan?rankDate=2017-10-30&rankRange=0-100|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> === 2018: Birinchi ATP unvoni va eng yaxshi 50 taligi === [[Fayl:Frances_Tiafoe_at_Queens_2018.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Frances_Tiafoe_at_Queens_2018.jpg/220px-Frances_Tiafoe_at_Queens_2018.jpg|left|thumb| Frensis Tiafoe Londonda 2018 yilgi Qirolicha klubi chempionatida]] Tiafoe bu yilga ATP Tourda kurash olib bordi va 38 uchrashuvda atigi toʻqqizta gʻalaba qozondi. Shunga qaramay, u mavsum oxirigacha bu gʻalabalar sonini toʻrt barobarga oshiradi. <ref name="atp-activity">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe Player Activity|url=https://www.atptour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/player-activity|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163411/https://www.atptour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/player-activity|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Nyu-York ochiq chempionatining ochilish marosimida Tiafoe oʻzining birinchi karerasi chorak finaliga qadar ATP Tour darajasidagi tadbirda yetakchilik qiluvchi [[Kevin Anderson (tennischi)|Kevin Andersonga]] magʻlub boʻldi. Keyingi haftada Tiafoe Delray Beach Open musobaqasiga yovvoyi karta sifatida kirdi va finalda Piter Gojovchikni magʻlub etib, oʻzining birinchi ATP unvonini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.palmbeachpost.com/sports/tiafoe-captures-first-atp-title-with-easy-win-delray-beach-final/sdENQD5541OYn13X4NbtkN/|sarlavha=Tiafoe captures first ATP title with easy win in Delray Beach final|ish=Palm Beach Post|sana=February 25, 2018|kirish sanasi=April 13, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180414010320/https://www.palmbeachpost.com/sports/tiafoe-captures-first-atp-title-with-easy-win-delray-beach-final/sdENQD5541OYn13X4NbtkN/|arxivsana=April 14, 2018}}</ref> U turnirda gʻalaba qozongan birinchi joker belgi boʻldi. Yoʻlda u oʻzining kumiri va dunyoning 10-raqami Xuan Martin del Potroni, shuningdek, keyingi avlod oʻyinchilari Xyeon Chung va Denis Shapovalovni magʻlub etdi. G‘alaba bilan u Endi Roddik 2002-yilda AQShning Loy kort chempionatida g‘olib chiqqanidan beri ATP chempionligini qo‘lga kiritgan eng yosh amerikalik bo‘ldi <ref name="roddick">{{Veb manbasi|sarlavha=#NextGenATP Tiafoe's Big Breakthrough|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/tiafoe-gojowczyk-delray-beach-2018-final|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=February 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180226091848/http://www.atpworldtour.com/en/news/tiafoe-gojowczyk-delray-beach-2018-final|arxivsana=February 26, 2018}}</ref> <ref name="idol">{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe talks about his idol and next opponent, Del Potro|url=http://baseline.tennis.com/article/64504/frances-tiafoe-talks-idol-juan-martin-del-potro-mexican-open|ish=Baseline|kirish sanasi=February 23, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180223172840/http://baseline.tennis.com/article/64504/frances-tiafoe-talks-idol-juan-martin-del-potro-mexican-open|arxivsana=February 23, 2018}}</ref> Tiafoening gʻalabali seriyasini Indian-Uells Mastersning birinchi davrasida hamyurti Ernesto Eskobedo yoʻq qildi. Biroq, u Mayami Mastersda toʻrtinchi raundga chiqish uchun qaytib keldi, bu Masters tadbirida karerasining eng yaxshisi. U uchinchi raundda [[Tomáš Berdych|Tomash Berdixni]] xafa qildi va bu yil ikkinchi marta [[Kevin Anderson (tennischi)|Kevin Andersonga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Juan Martín del Potro continues to sizzle as he reaches Miami Open quarter-finals|url=https://www.eurosport.com/tennis/del-potro-coric-and-anderson-book-places-in-miami-open-quarters_sto6692696/story.shtml|ish=Eurosport|sana=March 28, 2018|kirish sanasi=March 28, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180328231232/https://www.eurosport.com/tennis/del-potro-coric-and-anderson-book-places-in-miami-open-quarters_sto6692696/story.shtml|arxivsana=March 28, 2018}}</ref> Tiafoe ATP darajasidagi muvaffaqiyatini loy-korti mavsumida davom ettirdi. U birinchi marta Portugaliyadagi Estoril Open turnirida oʻynadi va birinchi bosqichda uchta oʻyin ochkosini saqlab qolishga muhtoj boʻlishiga qaramay, yilning ikkinchi ATP finaliga chiqdi. U yarim finalda amaldagi chempion, 11-raqamli [[Pablo Carreño Busta|Pablo Karrenyo Bustani]] xafa qildi va finalda ona shahrining sevimlisi João Sousaga yutqazdi. Shunga qaramay, u 1990 yilda [[Andre Agassi]] Fransiya Ochiq chempionati finalida o‘ynaganidan beri Yevropada loy kort finaliga chiqqan eng yosh amerikalik bo‘ldi <ref name="evenden">{{Yangiliklar manbasi |last=Rothenberg |first=Ben |date=May 7, 2018 |title=Frances Tiafoe Brings Fun Back to His Tennis, and Wins Follow |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2018/05/07/sports/tennis/frances-tiafoe-clay.html |url-status=live |access-date=May 10, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180510115912/https://www.nytimes.com/2018/05/07/sports/tennis/frances-tiafoe-clay.html |archive-date=May 10, 2018}}</ref> Tiafoe bu muvaffaqiyatni Uimbldonda davom ettirib, birinchi marta asosiy musobaqaning uchinchi bosqichiga chiqish yoʻlida 30-raqamli Fernando Verdaskoga qarshi yirik raqib ustidan birinchi gʻalabasini qoʻlga kiritdi. Bu koʻrsatkichi bilan u turnirdan soʻng ATP reytingining kuchli 50taligiga ham kirib oldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Riverdale's Tiafoe wins again at Wimbledon, reaches third round at Grand Slam tournament for first time|url=http://www.baltimoresun.com/sports/bs-sp-tiafoe-wimbledon-third-round-20180705-story.html|ish=[[Baltimore Sun]]|kirish sanasi=July 27, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180727145542/http://www.baltimoresun.com/sports/bs-sp-tiafoe-wimbledon-third-round-20180705-story.html|arxivsana=July 27, 2018}}</ref> <ref name="kastles2018">{{Yangiliklar manbasi |title=Frances Tiafoe helps Kastles win home opener while riding a career high |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/tennis/frances-tiafoe-plays-in-kastles-home-opener-riding-a-career-high/2018/07/16/0c8f5d72-891c-11e8-a345-a1bf7847b375_story.html |url-status=live |access-date=July 27, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180801215339/https://www.washingtonpost.com/sports/tennis/frances-tiafoe-plays-in-kastles-home-opener-riding-a-career-high/2018/07/16/0c8f5d72-891c-11e8-a345-a1bf7847b375_story.html |archive-date=August 1, 2018}}</ref> AQSh ochiq seriyasi davomida Tiafoe Kanada ochiq chempionatida oʻzining eng yaxshi natijasini qayd etdi. U ikkita eng yaxshi 30 oʻyinchini, shu jumladan ona shahrining sevimlisi Milosh Raonichni magʻlub etdi va uchinchi setda tay-breykda 5-oʻrindagi Grigor Dimitrovga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dimitrov edges Tiafoe in thriller to reach Rogers Cup quarters|url=https://www.sportsnet.ca/tennis/dimitrov-edges-tiafoe-thriller-reach-rogers-cup-quarters/|ish=SportsNet|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216164932/https://www.sportsnet.ca/tennis/dimitrov-edges-tiafoe-thriller-reach-rogers-cup-quarters/|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> AQSh Ochiq chempionatida Tiafoe oʻzining karerasidagi birinchi oʻyinida 29-raqamli Adrian Mannarinoga qarshi gʻalaba qozondi va ikkinchi davrada Next Gen oʻyinchisi Aleks de Minaurga yutqazdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Frances Tiafoe continues his breakthrough season with first win at the U.S. Open |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/news/sports/wp/2018/08/28/frances-tiafoe-continues-his-breakthrough-season-with-first-win-at-the-u-s-open/ |url-status=live |access-date=December 16, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181216120634/https://www.washingtonpost.com/news/sports/wp/2018/08/28/frances-tiafoe-continues-his-breakthrough-season-with-first-win-at-the-u-s-open/ |archive-date=December 16, 2018}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Frances Tiafoe falls to Alex de Minaur in second round of U.S. Open |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/tennis/frances-tiafoe-falls-to-alex-de-minaur-in-second-round-of-us-open/2018/08/30/be6a386a-ac7f-11e8-b1da-ff7faa680710_story.html |url-status=live |access-date=December 16, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181216120716/https://www.washingtonpost.com/sports/tennis/frances-tiafoe-falls-to-alex-de-minaur-in-second-round-of-us-open/2018/08/30/be6a386a-ac7f-11e8-b1da-ff7faa680710_story.html |archive-date=December 16, 2018}}</ref> Yilning soʻnggi yirik voqeasidan soʻng, Tiafoe Xorvatiyaga qarshi yarim finalda AQSh uchun Devis kubogi uchun debyut qildi. Toʻgʻridan-toʻgʻri [[Marin Čilić|Marin CHilichga]] osonlikcha yutqazganidan soʻng, Tiafoe Borna Chorichga qarshi beshinchi va hal qiluvchi kauchukda oʻynadi. Ikki setda bittadan ustunlikka erishganiga qaramay, u yakunda oʻyinni yutqazdi, chunki Qoʻshma Shtatlar durangni boy berdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe set to tackle Cilic on Davis Cup debut|url=https://www.daviscup.com/en/news/291270.aspx|ish=Davis Cup|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216170508/https://www.daviscup.com/en/news/291270.aspx|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Coric clinches thriller to set up final against France|url=https://www.daviscup.com/en/news/291273.aspx|ish=Davis Cup|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216120651/https://www.daviscup.com/en/news/291273.aspx|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Ketma-ket ikkinchi yil Tiafoe Laver Kubogida Xuan Martin del Potroni almashtirdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Juan Martín del Potro replaced by Frances Tiafoe for Team World at Laver Cup|url=https://www.skysports.com/tennis/news/12110/11501439/juan-martin-del-potro-replaced-by-frances-tiafoe-for-team-world-at-laver-cup|nashriyot=Sky Sports|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216125145/https://www.skysports.com/tennis/news/12110/11501439/juan-martin-del-potro-replaced-by-frances-tiafoe-for-team-world-at-laver-cup|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> U yana yagona oʻyinida, bu safar Dimitrovga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Dimitrov strikes for Team Europe|url=https://lavercup.com/news/2018/09/21/dimitrov-strikes-for-team-europe|ish=Laver Cup|sana=September 21, 2018|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216163345/https://lavercup.com/news/2018/09/21/dimitrov-strikes-for-team-europe|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Mavsum oxirida Tiafoe Keyingi Gen ATP finaliga yoʻllanma oldi, oʻtgan yilgi saralashdan oʻta olmadi. U oʻzining davra boʻyicha guruhida Xubert Xurkachni magʻlub etdi, ammo guruhdan chiqa olmagani uchun Jaume Munar va yakuniy chempion Stefanos Tsitsipasga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe impressed by big Next Gen ATP Finals Prize Money|url=https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Interviews/62700/frances-tiafoe-impressed-by-big-next-gen-atp-finals-prize-money/|ish=Tennis World USA|kirish sanasi=December 16, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181216120619/https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Interviews/62700/frances-tiafoe-impressed-by-big-next-gen-atp-finals-prize-money/|arxivsana=December 16, 2018}}</ref> Tiafoe yilni dunyoda 39-oʻrinda yakunladi. <ref name="atp-rankings" /> === 2019: Top 30 debyuti === Tiafoe yilning eng katta natijasi Avstraliya Ochiq chempionatida boʻlib, u erda birinchi marta asosiy musobaqaning chorak finaliga chiqdi. Turnir davomida u ikkinchi raundda 5-raqamli [[Kevin Anderson (tennischi)|Kevin Andersonni]], shuningdek, toʻrtinchi raundda 20-raqamli Grigor Dimitrovni ranjitib, 2-raqamli [[Rafael Nadal|Rafael Nadalga]] yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe Stuns Anderson, Fritz Beats Monfils as Young Americans Shine in Australia|url=https://www.si.com/tennis/2019/01/16/frances-tiafoe-stuns-kevin-anderson-second-round-australian-open|ish=[[Sports Illustrated]]|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Australian Open 2019: Frances Tiafoe beats Grigor Dimitrov to reach quarters |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.com/sport/tennis/46936445 |access-date=7 June 2019}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Clarke |first=Liz |date=22 January 2019 |title=Frances Tiafoe's Australian Open run ends in straight-set quarterfinal loss to Rafael Nadal |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/sports/2019/01/22/frances-tiafoes-australian-open-run-ends-straight-set-quarterfinal-loss-rafael-nadal/ |url-status=live |access-date=24 January 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190124142402/https://www.washingtonpost.com/sports/2019/01/22/frances-tiafoes-australian-open-run-ends-straight-set-quarterfinal-loss-rafael-nadal/ |archive-date=January 24, 2019}}</ref> Ushbu muvaffaqiyatli yugurish natijasida u 2019-yil 11-fevralda dunyoning 29-raqamli karerasidagi eng yuqori reytingga chiqdi. Tiafoe mavsumning qolgan qismida bu muvaffaqiyatni mustahkamlay olmadi. U Miami Openda Denis Shapovalovga yutqazib, chorak finalga chiqmaguncha, yana bir nechta turnirda gʻalaba qozona olmadi. U 2019-yilgi Delray Beach Open -da yoki bir yil avval Estoril Open -da ikkinchi o‘rinni egallagan ochkolarni himoya qila olmadi, birinchi bosqichda birinchi bosqichda, ikkinchisida chorak finalda mag‘lub bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tennis news – Dan Evans stuns Frances Tiafoe with epic win in Delray Beach, Del Potro powers through|url=https://asia.eurosport.com/tennis/atp-delray-beach/2019/tennis-news-dan-evans-stuns-frances-tiafoe-with-epic-win-in-delray-beach-del-potro-powers-through_sto7152074/story.shtml|ish=Eurosport|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tsitsipas Battles Into Estoril Semi-finals For Second Straight Year|url=https://www.atptour.com/en/news/tsitsipas-goffin-monfils-estoril-2019-friday|ish=ATP Tour|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> Tiafoe gil-korti mavsumini Fransiya Ochiq chempionatining birinchi raundida kasallik bilan kurashgan Filip Krajinovichga magʻlub boʻlishi bilan yakunladi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Distressing scenes as French Open star throws up on court but refuses to quit|url=https://au.sports.yahoo.com/distressing-scenes-as-french-open-star-throws-up-on-court-but-refuses-to-quit-005602719.html|ish=Yahoo|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> U Uimbldon va US Open musobaqalarida qiyinroq duranglarga duch keldi, birinchisining birinchi raundida 10-raqamli [[Fabio Fognini|Fabio Fogniniga]], ikkinchi raundda esa 7-raqamli Aleksandr Zverevga yutqazdi, garchi ikkala ochilishni ham besh setga oshirganiga qaramay. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Fabio Fognini battles past Frances Tiafoe in five sets at Wimbledon|url=https://www.ubitennis.net/2019/07/fabio-fognini-battles-past-frances-tiafoe-five-sets-wimbledon/|ish=Ubi Tennis|sana=July 2, 2019|kirish sanasi=23 November 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Marathon Man Zverev Outlasts Tiafoe In Five|url=https://www.atptour.com/en/news/zverev-tiafoe-paire-schwartzman-us-open-2019-thursday|ish=ATP Tour|kirish sanasi=23 November 2019}}</ref> Mavsum oxirida Tiafoe Keyingi avlod ATP finaliga yoʻllanma oldi. U Ugo Humbert, Mikael Ymer va Jannik Sinner bilan davra boʻyicha guruhga joylashtirildi. Dastlabki oʻyinda Sinnerga magʻlub boʻlganidan soʻng, Tiafoe Xumbert va Ymerni magʻlub etib, nokautga yoʻl oldi. U erda u birinchi raqamli Aleks de Minaurga magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=From Friend To Foe: De Minaur Ousts Tiafoe To Reach Milan Final|url=https://www.nextgenatpfinals.com/en/news-and-media/tennis/de-minaur-tiafoe-milan-2019-friday-ng|ish=Next Generation ATP Finals|kirish sanasi=23 November 2019}}</ref> Tiafoe mavsumni dunyo reytingida 47-oʻrinda yakunladi. <ref name="atp-rankings" /> === 2020: US Open toʻrtinchi raund === Tiafoe fevral oyida Avstraliya Ochiq chempionatining 2020 yilgi birinchi raundida Daniil Medvedev tomonidan magʻlubiyatga uchragach, chorak final ochkolarini yoʻqotib, 2019 yilgi Avstraliya Ochiq chempionatida chorak final ochkolarini yoʻqotib, Top 50likdan chiqib ketdi. US Open turnirida Tiafoe birinchi marta italiyalik Andreas Seppini, keyin avstraliyalik Jon Millmanni magʻlub etib, turnirning uchinchi bosqichiga yoʻl oldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://nypost.com/2020/09/03/frances-tiafoe-earns-five-set-win-to-reach-third-round-at-us-open/|sarlavha=Frances Tiafoe earns five-set win to reach third round at US Open|sana=September 4, 2020}}</ref> Uchinchi raundda u vengriyalik Marton Fuchsovichni toʻgʻridan-toʻgʻri nokautga uchratib, 16-raundga chiqdi va 22 yoshida 2011 yilda Donald Yangdan beri AQSh Ochiq chempionatida shu qadar uzoqqa oʻtgan eng yosh amerikalik boʻldi <ref>{{Veb manbasi|url=https://nypost.com/2020/09/05/frances-tiafoe-first-american-male-to-reach-round-of-16-since-2011/|sarlavha=Frances Tiafoe youngest American male to reach Round of 16 since 2011|sana=September 6, 2020}}</ref> U 1/8 finalda turnirning uchinchi raqamli tennischisi rossiyalik Daniil Medvedevga to‘g‘ridan-to‘g‘ri mag‘lub bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.usopen.org/en_US/news/articles/2020-09-07/daniil_medvedev_validates_favorite_status_with_thrashing_of_frances_tiafoe.html|sarlavha=Daniil Medvedev validates favorite status with defeat of Frances Tiafoe|ish=Usopen.org|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Tiafoe mavsumni dunyo reytingida 59-oʻrinda yakunladi. <ref name="atp-rankings" /> === 2021: Birinchi top-5 gʻalabasi, ATP 500 finali === [[Fayl:Frances_Tiafoe_(cropped).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Frances_Tiafoe_%28cropped%29.jpg/220px-Frances_Tiafoe_%28cropped%29.jpg|right|thumb| 2021 yilda JTCC da Tiafoe]] Tiafoe yilni Delray Beach Open -da boshladi, u erda chorak finalda Kemeron Norri tomonidan magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.skysports.com/tennis/news/12110/12185619/cameron-norrie-overcomes-frances-tiafoe-to-reach-delray-beach-semi-finals|sarlavha=Cameron Norrie overcomes Frances Tiafoe to reach Delray Beach semi-finals|nashriyot=Sky Sports|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Keyin u Avstraliya Ochiq chempionatining ikkinchi bosqichida va bir nechta ATP 250 turnirlarining birinchi yoki ikkinchi davralarida magʻlub boʻldi. Miami Open turnirida u top-30 oʻyinchisi [[Dan Evans|Den Evansni]] kambekda magʻlub etdi, ammo 1/8 finalda 1-oʻrindagi Daniil Medvedevga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/medvedev-tiafoe-miami-2021-day-7|sarlavha=Daniil Medvedev Makes Miami Breakthrough &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> U Madrid Masters yoki Rim Mastersning asosiy toʻr bahslarida ishtirok eta olmagani uchun Evropa Clay Swing paytida yaxshi natijalarga erisha olmadi va Fransiya Ochiq chempionatining birinchi bosqichida Stiv Jonsonga yutqazdi, garchi ikki toʻplam oldinda boʻlsa ham yutqazdi. . <ref>{{Veb manbasi|url=https://trojanswire.usatoday.com/2021/05/31/usc-trojans-tennis-player-steve-johnson-rallies-beats-frances-tiafoe-at-french-open/|sarlavha=USC's Steve Johnson rallies, beats Frances Tiafoe at French Open|ish=Trojanswire.usatoday.com|sana=May 31, 2021|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Tiafoe oʻzining maysazor mavsumini Denis Kudlani magʻlub etib, Nottingem Openda gʻalaba qozonish bilan boshladi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lta.org.uk/major-tennis-events/british-major-events/viking-open-nottingham/news-and-media/2021/viking-open-nottingham-2021tiafoe-crowned-champion-in-nottingham/|sarlavha=Viking Open Nottingham 2021: Tiafoe crowned champion in Nottingham|ish=Lta.org.uk|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Tiafoe Qirolichaning klublar oʻrtasidagi chempionatida chorak finalga chiqdi va u erda Denis Shapovalovga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/shapovalov-london-saturday-2021|sarlavha=Denis Shapovalov Moves Past Frances Tiafoe To Reach First Grass-Court SF &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Oʻsha maysazor mavsumida Tiafoe Uimbldonning birinchi raundida oʻzining eng katta gʻalabalaridan birini qoʻlga kiritdi va dunyoning 4-raqamli va 2021 Fransiya Ochiq chempionati finalchisi Stefanos Tsitsipasni ketma-ket magʻlub etib, eng yaxshi beshlik oʻyinchisiga qarshi birinchi gʻalabasini qoʻlga kiritdi. . <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.reuters.com/lifestyle/sports/tiafoe-dumps-third-seed-tsitsipas-out-wimbledon-2021-06-28/|sarlavha=Tiafoe dumps third seed Tsitsipas in opening day shock|sana=June 28, 2021|kirish sanasi=November 7, 2021|ish=Reuters.com}}</ref> Tiafoe 2010-yildan buyon 2016 va 2017 -yillarda Uimbldonda buni uddalagan Sem Kuerriga qo‘shilib, eng kuchli uchlikni mag‘lub etgan ikkinchi amerikalik bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.espn.com/tennis/story/_/id/31732483/wimbledon-2021-rolling-upsetting-tsitsipas-frances-tiafoe-great-opportunity|sarlavha='It's wide open': Frances Tiafoe upset a top seed, took care of business and cleared a path|sana=July 1, 2021|ish=ESPN.com|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Keyin u ikkinchi raundda Vasek Pospisilni toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub etdi va oʻz faoliyatida ikkinchi marta Uimbldonda uchinchi raundga chiqdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/korda-tiafoe-wimbledon-2021-wednesday|sarlavha=Sebastian Korda Leads American Charge At Wimbledon &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> va u erda Karen Xachanovga yutqazdi . 2020 yilgi Olimpiadada Tiafoe ikkinchi raundda Uimbldondagi magʻlubiyat uchun qasos olgan Tsitsipasga yutqazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennis.com/news/articles/tsitsipas-sets-tiafoe-rematch-at-olympics-nishikori-takes-out-rublev|sarlavha=Tsitsipas sets Tiafoe rematch at Olympics, Nishikori takes out Rublev|ish=Tennis.com|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> 2021 National Bank Open musobaqasida Tiafoe saralashning ikkinchi bosqichida Emil Ruusuvuori ga yutqazdi, ammo amerikalik Sebastyan Korda musobaqani tark etganidan soʻng asosiy toʻrda omadli magʻlub boʻldi. U birinchi davrada saralash bosqichidagi Yoshixito Nishiokani magʻlub etdi, keyin esa ikkinchi bosqichda 10-oʻrindagi mezbonlar favoriti Denis Shapovalovni magʻlubiyatga uchratib, yilning eng yaxshi 10 taligidagi ikkinchi gʻalabasini qoʻlga kiritdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/shapovalov-tiafoe-toronto-2021-wednesday|sarlavha=Tiafoe Dashes Home Hope Shapovalov In Toronto|ish=ATP Tour}}</ref> U uchinchi raundda Gael Monfilsga yutqazdi. Keyingi hafta Gʻarbiy va janubiy ochiq chempionatida Tiafoe Ugo Humbertni magʻlub etdi, ammo ikkinchi turda Diego Shvartsmanga yutqazdi. AQSh Ochiq chempionatida u besh set davom etgan bahsda beshinchi va dunyoning 7-raqami Andrey Rublevni magʻlub etib, ketma-ket ikkinchi yil toʻrtinchi bosqichga chiqdi. Tiafoe 2011-12 yillarda Endi Roddik va Mardi Fishdan keyin ketma-ket AQSh ochiq chempionatining ikkinchi haftasiga chiqqan birinchi amerikalik boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.espn.com/tennis/story/_/id/32141025/daniil-medvedev-cruises-pablo-andujar-fourth-round-us-open|sarlavha=Alcaraz, 18, stuns Tsitsipas; Tiafoe tops Rublev|sana=September 3, 2021|ish=ESPN.com|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Keyin u Feliks Auger-Aliassime tomonidan magʻlub boʻldi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/auger-aliassime-tiafoe-us-open-2021-sunday|sarlavha=Auger-Aliassime Fends Off Tiafoe To Reach US Open Quarters &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Tiafoe Venadagi saralash bosqichida Aleks Molchan va Lukas Miedlerni uchta setda magʻlub etib, asosiy toʻrga kirishi kerak edi. Asosiy toʻrda Tiafoe birinchi davrada Dushan Layovichni magʻlub etdi va uchinchi setdagi tanaffusdan keyin Tsitsipasga qarshi yilning ikkinchi oʻyinida gʻalaba qozondi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/tsitsipas-tiafoe-vienna-2021-thursday|sarlavha=Frances Tiafoe Stuns Stefanos Tsitsipas In Vienna &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> Keyin Tiafoe Diego Shvartsmanni magʻlub etib, oʻzining birinchi ATP 500 yarim finaliga chiqdi, u erda u oʻzining birinchi ATP 500 finaliga chiqish uchun ikkinchi setda 2:5 hisobida ortda qolgan Yannik Sinnerni magʻlub etdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennisnow.com/News/2021/October/Tiafoe-Tops-Schwartzman-to-Reach-Biggest-Career-Se.aspx|sarlavha=Tiafoe Tops Schwartzman to Reach Biggest Career Semifinal at Vienna – Tennis Now|ish=Tennisnow.com|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/sinner-vienna-2021-saturday|sarlavha=Living Large & Dangerously, Frances Tiafoe Sinks Jannik Sinner &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> U finalda Aleksandr Zverevga toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub boʻlardi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/www.atptour.com/en/news/zverev-tiafoe-vienna-2021-sunday|sarlavha=Alexander Zverev Downs Frances Tiafoe For Vienna Crown &#124; ATP Tour &#124; Tennis|ish=ATP Tour|kirish sanasi=November 7, 2021}}</ref> === 2022: ATP finali va top 25 === Tiafoe mavsumning Yevropa gil oʻyinida muvaffaqiyat qozondi. 2022 Estoril Open musobaqasida u chorak finalda Monte-Karlo finalchisi Alexandro Davidovich Fokinani <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tennisnow.com/News/2022/April/Foe-rocious-Tiafoe-Fights-Off-Davidovich-Fokina-i.aspx|sarlavha=Foe-rocious: Tiafoe Fights Off Davidovich Fokina in Epic Comeback|sana=29 April 2022|ish=Tennis Now|kirish sanasi=30 April 2022}}</ref> va yarim finalda Sebastyan Kordani magʻlub etdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/korda-tiafoe-baez-ramos-vinolas-estoril-2022-saturday|sarlavha='Why Not Me?' Tiafoe Saves 3 MPs, To Meet Baez In Estoril Final|sana=30 April 2022|ish=ATP Tour|kirish sanasi=1 May 2022}}</ref> U finalda Sebastyan Baesga yutqazdi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.atptour.com/en/news/baez-tiafoe-estoril-2022-final|sarlavha=Baez Wins First ATP Tour Title In Estoril|sana=1 May 2022|ish=ATP Tour|kirish sanasi=1 May 2022}}</ref>, ammo 2022-yilning 2-mayida reytingda kuchli 25-o‘ringa chiqdi. Oʻzining navbatdagi musobaqasida, Madrid Openda, Tiafoe birinchi bosqichda [[Cristian Garín|Cristian]] Garinga yutqazdi. Oldin [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya Ochiq chempionatida]] olti marta o‘ynagan Tiafoe 2022 yilda Rolan Garrosdagi ilk g‘alabasini Benjamin Bonzi ustidan birinchi raundda g‘alaba qozongan. Ikkinchi davrada u [[David Goffin|Devid Goffinga]] to‘rt setda imkoniyatni boy berdi. 2022 yilgi Uimbldon chempionatida u ushbu mayorda birinchi marta 1/8 finalga chiqdi. U 4 soatu 36 daqiqa davom etgan besh setli oʻyinda bu safar Goffinga yana yutqazdi. <ref>https://www.tennis.com/baseline/articles/showman-frances-tiafoe-bows-out-in-blaze-of-glory-at-wimbledon</ref> <ref>https://www.tennisworldusa.org/tennis/news/Tennis_Interviews/116555/frances-tiafoe-jokes-after-losing-thriller-f-david-goffin-beats-me-at-slams/</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chuck Culpepper |date=2022-07-03 |title=After ‘a hell of a battle’ at Wimbledon, Frances Tiafoe awaits the next step |work=[[The Washington Post]] |location=Washington, D.C. |url=https://www.washingtonpost.com/sports/2022/07/03/frances-tiafoe-wimbledon-david-goffin/ |issn=0190-8286 |oclc=1330888409}}</ref> 2022 yilgi Atlanta Open musobaqasida u yarim finalga chiqdi va u Jenson Bruksbiga toʻgʻridan-toʻgʻri yutqazdi. <ref>https://www.atptour.com/en/news/de-minaur-tiafoe-brooksby-atlanta-2022-sf</ref> == Jahon TeamTennis == Tiafoe Butunjahon TeamTennisning uch mavsumini oʻynadi, barchasi oʻzining tugʻilgan shahri Vashington Kastles jamoasi bilan 2017 yilda debyut qilgan. U 2020 yilgi WTT mavsumida Kastllarga qaytishi kerak edi, ammo [[COVID-19 koronavirus infeksiyasi|COVID-19]] uchun ijobiy sinovdan soʻng oʻynamadi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=June 16, 2020 |title=World TeamTennis Adds Stars Tiafoe, Puig, Roanic, Bouchard, & Sock As Rosters Set For 2020 |work=WTT.com |url=https://wtt.com/2020/06/16/world-teamtennis-adds-stars-tiafoe-puig-raonic-bouchard-sock-as-rosters-set-for-2020/}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=July 6, 2020 |title=Frances Tiafoe drops out of World TeamTennis following positive test |work=[[ESPN]] |url=https://www.espn.com/tennis/story/_/id/29418524/frances-tiafoe-drops-world-teamtennis-following-positive-test}}</ref> == Oʻyin uslubi == Jek Sok va Sem Querri kabi oʻzining koʻplab amerikalik zamondoshlari singari <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=New Coach, New Game Plan For Sock In Washington|url=https://www.atptour.com/en/news/sock-new-gameplan-washington-2017|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Sam Querrey Deserves More Respect From American Tennis Fans|url=https://lastwordontennis.com/2017/07/12/sam-querrey-deserves-more-respect-from-american-tennis-fans/|ish=Last Word on Tennis|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> Tiafoe katta xizmat va kuchli forehandga tayanadigan tajovuzkor hujumkor oʻyinni oʻynaydi. <ref name="deadspin" /> 6 fut 2 dyuym balandlikda, Tiafoe 140 dan ortiq xizmat koʻrsatishni boshlashi mumkin&nbsp;mph, <ref name="serve">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe – American tennis hope – service remarks|url=http://cpta-tennis.org/frances-tiafoe-american-tennis-hope-service-remarks/|ish=CPTA Tennis|kirish sanasi=February 2, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180202130615/http://cpta-tennis.org/frances-tiafoe-american-tennis-hope-service-remarks/|arxivsana=February 2, 2018}}</ref> va muntazam ravishda birinchi marta 120 dan 140 gacha xizmat qiladi&nbsp;mil/soat. <ref name="palm-beach-2019">{{Veb manbasi|sarlavha=Delray Open: Frances Tiafoe stunned the field in last year's Delray Beach tournament|url=https://www.palmbeachpost.com/sports/20190208/delray-open-frances-tiafoe-stunned-field-in-last-years-delray-beach-tournament|ish=Palm Beach Post|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> 2016 yilgi AQSh ochiq chempionatida unga duch kelganidan soʻng, Jon Isner Tiafoe oʻz xizmatini qaytarishi mumkinligini aytdi — bu oʻyinning eng yaxshilaridan biri sifatida tan olingan — shuningdek, [[Novak Đoković|Novak Jokovichdan]] tashqari gastrolda boʻlgan har qanday oʻyinchi. Shuningdek, u Tiafoening ikkinchi xizmati yaxshilanishdan foydalanishi mumkinligini aytdi. <ref name="isner">{{Veb manbasi|sarlavha=Why John Isner would buy stock in Frances Tiafoe|url=http://www.espn.com/tennis/usopen16/story/_/id/17418513/tennis-why-john-isner-buy-stock-frances-tiafoe|ish=ESPN|kirish sanasi=February 2, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180202130635/http://www.espn.com/tennis/usopen16/story/_/id/17418513/tennis-why-john-isner-buy-stock-frances-tiafoe|arxivsana=February 2, 2018}}</ref> Tiafoening eng gʻayrioddiy zarbasi bu uning old tomoni boʻlib, u ogʻir aylanayotgan va qoʻlning gʻayrioddiy harakati bilan boshqariladi. <ref name="deadspin">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe, America's Best Young Prospect, Is Getting Closer To Stardom|url=https://deadspin.com/frances-tiafoe-americas-best-young-prospect-is-gettin-1792868475|ish=Deadspin|kirish sanasi=February 2, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180203064314/https://deadspin.com/frances-tiafoe-americas-best-young-prospect-is-gettin-1792868475|arxivsana=February 3, 2018}}</ref> Tiafoe 2018 Delray Beach Open musobaqasida gʻolib chiqqanida, u turnirda yaxshiroq oʻynashi uchun yaxshilangan xizmatni hisobladi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe credits his recent success to his improved serve|url=http://www.tennis.com/pro-game/2018/03/frances-tiafoe-credits-his-recent-success-his-improved-serve-miami-open-2018-atp-tour-tennis/72935/|ish=[[Tennis.com]]|kirish sanasi=May 10, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180510120951/http://www.tennis.com/pro-game/2018/03/frances-tiafoe-credits-his-recent-success-his-improved-serve-miami-open-2018-atp-tour-tennis/72935/|arxivsana=May 10, 2018}}</ref> == Murabbiylar == 8 yoshdan 17 yoshgacha Tiafoe Merilend shtatidagi Junior Tennis Champions Centerda UMBCda kollej tennisi oʻynagan va Robert Morrisda tennis boʻyicha murabbiylik qilgan Misha Kuznetsov tomonidan murabbiylik qilgan. Kuznetsov JTCCdagi ishini tark etib, Tiafoe bilan toʻla vaqtli ishlashga majbur boʻldi. <ref name="grantland">{{Veb manbasi|sarlavha=Time to Come Up|url=http://grantland.com/features/francis-tiafoe-tennis-future/|ish=Grantland|kirish sanasi=April 1, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180402035708/http://grantland.com/features/francis-tiafoe-tennis-future/|arxivsana=April 2, 2018}}</ref> Tiafoe Florida shtatiga USTA bilan mashgʻulot oʻtkazish uchun koʻchib oʻtgandan soʻng, unga ispaniyalik Xose Igueras murabbiylik qildi, u amerikalik hamkasblari Maykl Chang va [[Jim Courier|Jim Kuryerni]] „Katta Dubulgʻa“ chempionligiga olib chiqdi. Tiafoe USTAda Nikolas Todero bilan ham ishlagan. <ref name="NYT2">{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe, a Rising U.S. Tennis Player, Shakes Things Up On and Off the Court|url=https://www.nytimes.com/2015/05/14/sports/tennis/frances-tiafoe-a-rising-us-tennis-player-shakes-things-up-on-and-off-the-court.html|ish=[[New York Times]]|kirish sanasi=April 1, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180402035901/https://www.nytimes.com/2015/05/14/sports/tennis/frances-tiafoe-a-rising-us-tennis-player-shakes-things-up-on-and-off-the-court.html|arxivsana=April 2, 2018}}</ref> Sobiq [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] yarim finalchisi [[Robby Ginepri|Robbi Ginepri]] 2016 yilning kuzida Tiafoega murabbiylik qila boshladi <ref name="ginepri">{{Yangiliklar manbasi |title=Tennis prodigy Frances Tiafoe earns his first victory in a Grand Slam match |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2017/01/17/tennis-prodigy-frances-tiafoe-earns-his-first-grand-slam-victory/ |url-status=live |access-date=March 4, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180329184047/https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2017/01/17/tennis-prodigy-frances-tiafoe-earns-his-first-grand-slam-victory/ |archive-date=March 29, 2018}}</ref> Tiafoening doʻsti Zak Evenden 2018 yilda oʻzining birinchi ATP chempionligini qoʻlga kiritishidan biroz oldin unga murabbiylik qilishni boshladi <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=Home is the answer': Frances Tiafoe's week in Maryland helped him win first ATP title |work=[[The Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2018/02/27/home-is-the-answer-frances-tiafoes-week-in-maryland-helped-him-win-first-atp-title/?noredirect=on |url-status=live |access-date=May 10, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190120194528/https://www.washingtonpost.com/news/dc-sports-bog/wp/2018/02/27/home-is-the-answer-frances-tiafoes-week-in-maryland-helped-him-win-first-atp-title/?noredirect=on |archive-date=January 20, 2019}}</ref> <ref name="evenden">{{Yangiliklar manbasi |last=Rothenberg |first=Ben |date=May 7, 2018 |title=Frances Tiafoe Brings Fun Back to His Tennis, and Wins Follow |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2018/05/07/sports/tennis/frances-tiafoe-clay.html |url-status=live |access-date=May 10, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180510115912/https://www.nytimes.com/2018/05/07/sports/tennis/frances-tiafoe-clay.html |archive-date=May 10, 2018}}</ref> Evenden 2019 yilgi mavsum boshlanishidan oldin Tiafoening asosiy murabbiyi lavozimini egalladi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Ginepri, Kinney out of Team 'Foe|url=https://tennis.life/2019/02/12/ginepri-kinney-out-of-team-tiafoe/|ish=Tennis.life|kirish sanasi=7 June 2019}}</ref> 2020 yilgi mavsumda Tiafoe sobiq top-10 tennischisi [[Wayne Ferreira|Ueyn Ferreyrani]] boshqa murabbiy sifatida ishga oldi; <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=TIAFOE ADDS FORMER TOP 10 PLAYER WAYNE FERREIRA TO COACHING TEAM|url=https://www.tennis.com/news/articles/tiafoe-adds-former-top-10-player-wayne-ferreira-to-coaching-team|ish=Tennis.com|kirish sanasi=11 August 2021}}</ref> Tiafoe va Evenden oʻzaro ajrashganidan keyin Ferreyra uning asosiy murabbiyiga aylandi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe and Zack Evenden parting ways after four years on tour together. Much love and respect between the two. Wishing Zack nothing but the best in his future endeavors.|url=https://twitter.com/CCSMOOTH13/status/1421168332229726210|ish=Twitter.com|kirish sanasi=11 August 2021}}</ref> == Uskunalar va kiyim-kechak == Tiafoe 2016-yilning may oyidan beri Nike tomonidan homiylik qiladi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Mailbag: Early French Open storylines; too-soon retirements|url=https://www.si.com/tennis/2016/05/11/mailbag-early-french-open-storylines-retired-players-rio-olympics-tennis|ish=[[Sports Illustrated]]|kirish sanasi=March 30, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180330211400/https://www.si.com/tennis/2016/05/11/mailbag-early-french-open-storylines-retired-players-rio-olympics-tennis|arxivsana=March 30, 2018}}</ref> Ilgari unga Adidas homiylik qilgan. <ref name="NYT">{{Yangiliklar manbasi |last=Pryce |first=Trevor |date=May 23, 2012 |title=Growing Up With a Home Advantage |work=[[New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2012/05/24/sports/tennis/francis-tiafoe-top-ranked-junior-grew-up-at-tennis-center-and-it-shows.html?_r=0 |url-status=live |access-date=January 24, 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180620154848/https://www.nytimes.com/2012/05/24/sports/tennis/francis-tiafoe-top-ranked-junior-grew-up-at-tennis-center-and-it-shows.html?_r=0 |archive-date=June 20, 2018}}</ref> Tiafoe Polytour Pro 125 torlari bilan jihozlangan Yonex VCORE Pro 97 tennis raketkasini tasdiqlaydi. U ushbu raketkani tanladi, chunki bu unga „agressivroq oʻynashga“ yordam beradi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe (USA)|url=http://www.yonexusa.com/players/tennis-players/frances-tiafoe/|ish=Yonex|kirish sanasi=March 30, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180330211535/http://www.yonexusa.com/players/tennis-players/frances-tiafoe/|arxivsana=March 30, 2018}}</ref> == Shaxsiy hayot == [[Fayl:Frances_and_Franklin_Tiafoe_(cropped)_(cropped).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Frances_and_Franklin_Tiafoe_%28cropped%29_%28cropped%29.jpg/250px-Frances_and_Franklin_Tiafoe_%28cropped%29_%28cropped%29.jpg|right|thumb|250x250px| Frensis (chapda) professional tennischi Jordi Arkonada (oʻrtada) va uning ukasi Franklin bilan (oʻngda)]] Tiafoening oʻsayotgan tennis kumiri Xuan Martin del Potro edi, chunki argentinalik u uchun tennis toʻpini imzolagan birinchi professional edi. <ref name="idol">{{Veb manbasi|sarlavha=Tiafoe talks about his idol and next opponent, Del Potro|url=http://baseline.tennis.com/article/64504/frances-tiafoe-talks-idol-juan-martin-del-potro-mexican-open|ish=Baseline|kirish sanasi=February 23, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180223172840/http://baseline.tennis.com/article/64504/frances-tiafoe-talks-idol-juan-martin-del-potro-mexican-open|arxivsana=February 23, 2018}}</ref> Ikkalasi birinchi marta 2017 yilda Akapulkoda oʻzaro toʻqnash kelishgan, del Potro uchinchi setda tay-breykda gʻalaba qozongan. Tiafoe 2018-yilgi Delray Beach Open musobaqasida oʻzining kumiri ustidan birinchi gʻalabasini qoʻlga kiritib, oʻzining birinchi martaba ATP chempionligiga erishdi. <ref name="roddick">{{Veb manbasi|sarlavha=#NextGenATP Tiafoe's Big Breakthrough|url=http://www.atpworldtour.com/en/news/tiafoe-gojowczyk-delray-beach-2018-final|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=February 25, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180226091848/http://www.atpworldtour.com/en/news/tiafoe-gojowczyk-delray-beach-2018-final|arxivsana=February 26, 2018}}</ref> Tiafoe basketbol tomosha qilishni va oʻynashni yaxshi koʻradi va Vashingtondagi hamkasbi Kevin Dyurantning katta muxlisidir. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Q&A: Frances Tiafoe, an improbable tennis prodigy|url=https://issuu.com/anhcreatives/docs/tennis_view_magazine_sept.oct2014/27|ish=Tennis View Magazine – Sept/Oct 2014|kirish sanasi=March 18, 2018}}</ref> U, shuningdek, Vashingtondagi sport jamoalari, jumladan Milliy tennis ligasidagi Vashington qoʻmondonlari va Milliy xokkey ligasidagi Vashington poytaxtlari muxlislari. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe Bio|url=http://www.atpworldtour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/bio|ish=[[ATP Tour]]|kirish sanasi=March 18, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180318182626/http://www.atpworldtour.com/en/players/frances-tiafoe/td51/bio|arxivsana=March 18, 2018}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=What It's Like to Watch a Childhood Friend Become the Next Big Tennis Star|url=https://www.washingtoncitypaper.com/sports/article/21015664/what-its-like-to-watch-a-childhood-friend-become-frances-tiafoe-the-next-big-tennis-star|ish=Washington City Paper|sana=August 3, 2018|kirish sanasi=August 4, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180804115604/https://www.washingtoncitypaper.com/sports/article/21015664/what-its-like-to-watch-a-childhood-friend-become-frances-tiafoe-the-next-big-tennis-star|arxivsana=August 4, 2018}}</ref> Tiafoe oʻz mavqeini ATP Tourdagi bir nechta [[Afroamerikaliklar|afro-amerikalik]] oʻyinchilardan biri sifatida va umuman yoshlar uchun potentsial namuna sifatida qabul qildi va shunday dedi: „Bu mening eng katta motivatsiyalarimdan biri — koʻproq qora tanlilarni tennis oʻynashga jalb qilish. . . Lekin men faqat barchani ilhomlantirishga harakat qilaman, qaysi irqdan qatʼi nazar… ayniqsa, yoshlar.“ <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Frances Tiafoe Could Be the Star American Men's Tennis Needs|url=https://www.si.com/tennis/2018/02/26/frances-tiafoe-delray-beach-first-title-american-mens-tennis|ish=[[Sports Illustrated]]|kirish sanasi=March 18, 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180318183019/https://www.si.com/tennis/2018/02/26/frances-tiafoe-delray-beach-first-title-american-mens-tennis|arxivsana=March 18, 2018}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=2018 Champion Frances Tiafoe Speaks To The Press|url=https://www.youtube.com/watch?v=FZk1RVkKpC8|ish=Delray Beach Open|kirish sanasi=March 18, 2018}}</ref> == Sport faoliyati tarixi == === Yakkalik bahslar === ''2022 Atlanta Open orqali joriy.'' {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnirlar !2014 !2015 !2016 !2017 !2018 !2019 !2020 !2021 !2022 !SR !W-L |- | colspan="12" style="text-align:left" |'''Grand Slam turnirlar''' |- | align="left" |[[Avstraliya ochiq chempionati|Australian Open]] |A |A |Q2 | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#ffebcd" |QF | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |2R |0 / 6 |7-6 |- | align="left" |[[Fransiya ochiq chempionati|French Open]] |A | bgcolor="#afeeee" |1R |Q3 | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |2R |0 / 7 |1-7 |- | align="left" |[[Wimbledon chempionati|Wimbledon]] |A |A |Q1 | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |3R | bgcolor="#afeeee" |1R | style="color:#767676" |NH | bgcolor="#afeeee" |3R | bgcolor="#afeeee" |4R |0 / 5 |8-5 |- | align="left" |[[Amerika ochiq chempionati|US Open]] |Q1 | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |4R | bgcolor="#afeeee" |4R | |0 / 7 |8-7 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" |Hisob |0-0 |0-2 |0-1 |2-4 |3-4 |5-4 |3-3 |6-4 |5-3 |0 / 25 |24-25 |- | colspan="12" align="left" |'''ATP Masters 1000''' |- | align="left" |Indian Wells Masters |A |A | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | style="color:#767676" |NH | bgcolor="#afeeee" |3R | bgcolor="#afeeee" |3R |0 / 6 |4-6 |- | align="left" |Miami Open |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |4R | bgcolor="#ffebcd" |QF | style="color:#767676" |NH | bgcolor="#afeeee" |4R | bgcolor="#afeeee" |4R |0 / 5 |12-5 |- | align="left" |Monte-Carlo Masters |A |A |A |A |A |A | style="color:#767676" |NH |A |A |0 / 0 |0-0 |- | align="left" |Madrid Open |A |A |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |3R | style="color:#767676" |NH |Q1 | bgcolor="#afeeee" |1R |0 / 2 |2-2 |- | align="left" |Italian Open |A |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R |A |Q2 | bgcolor="#afeeee" |1R |0 / 3 |0-3 |- | align="left" |Canadian Open |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |3R |A | style="color:#767676" |NH | bgcolor="#afeeee" |3R | |0 / 3 |4-3 |- | align="left" |Cincinnati Masters |A |Q1 |A | bgcolor="#afeeee" |3R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |2R | |0 / 5 |4-5 |- | align="left" |Shanghai Masters |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |1R | bgcolor="#afeeee" |1R | colspan="2" style="color:#767676" |NH | |0 / 3 |1-3 |- | align="left" |Paris Masters |A |A |A |A | bgcolor="#afeeee" |2R | bgcolor="#afeeee" |1R |A | bgcolor="#afeeee" |1R | |0 / 3 |1-3 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" |Hisob |0-0 |0-0 |1-1 |4-5 |6-7 |6-7 |0-1 |8-5 |3-4 |0 / 30 |28-30 |- | colspan="12" align="left" |'''National representation''' |- | align="left" |Davis Cup |A |A |A |A | bgcolor="yellow" |SF |A | colspan="2" bgcolor="#afeeee" |RR | |0 / 2 |1-2 |- | align="left" |Summer Olympics | colspan="2" style="color:#767676" |NH |A | colspan="4" style="color:#767676" |NH | style="background:#afeeee" |2R | colspan="1" style="color:#767676" |NH |0 / 1 |1-1 |- | colspan="12" style="text-align:left" |Karyera statistikasi |- bgcolor="#efefef" | style="text-align:left" |Turnirlar |1 |5 |6 |17 |24 |26 |11 |24 |15 | colspan="2" |'''138''' |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" |Bahslar |0 |0 |0 |0 |1 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |1 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | align="left" |Finallar |0 |0 |0 |0 |2 |0 |0 |1 |1 | colspan="2" |4 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" |Hisob |0-1 |1-5 |1-6 |7-18 |28-27 |23-27 |9-11 |33-24 |17-15 | colspan="2" |119-134 |- bgcolor="#efefef" | align="left" |Reyting |1145 |176 |108 |79 |39 |47 |59 |38 | | colspan="2" |'''{{tennis win percentage|won=119|lost=134|integer=yes}}''' |} === Juftlik bahslar === {| class="wikitable" style="text-align:center" !Turnir ! 2014 yil ! 2015 yil ! 2016 yil ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! 2022 ! SR ! W-L |- | colspan="12" style="text-align:left" | '''Grand Slam turnirlari''' |- | align="left" | [[Avstraliya ochiq chempionati]] | A | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 3R | bgcolor="#afeeee" | 1R | 0 / 3 | 2-4 |- | align="left" | [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq]] | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 1R | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 2R | bgcolor="#afeeee" | 2R | 0 / 5 | 2-5 |- | align="left" | [[Wimbledon chempionati|Uimbldon]] | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | bgcolor="#afeeee" | 1R | A | style="color:#767676" | NH | A | A | 0/2 | 0-2 |- | align="left" | [[Amerika ochiq chempionati|US Open]] | bgcolor="#afeeee" | 2R | A | A | A | A | A | A | bgcolor="#afeeee" | 1R | | 0/2 | 1-2 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" | Gʻalaba — magʻlubiyat | 1-1 | 0-0 | 0-0 | 0-2 | 0-3 | 0-0 | 0-2 | 3-3 | 1-2 | 0 / 13 | 5-13 |- | colspan="12" align="left" | '''Milliy vakillik''' |- | align="left" | Yozgi Olimpiya oʻyinlari | colspan="2" style="color:#767676" | NH | A | colspan="4" style="color:#767676" | NH | style="background:#afeeee" | 2R | colspan="1" style="color:#767676" | NH | 0 / 1 | 1-1 |- | colspan="12" style="text-align:left" | '''Karyera statistikasi''' |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" | Sarlavhalar | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | colspan="2" | 0 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | align="left" | Final | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | colspan="2" | 1 |- style="font-weight:bold;background:#efefef" | style="text-align:left" | Umumiy gʻalaba — magʻlubiyat | 1-1 | 0-1 | 0-1 | 3-3 | 4-9 | 1-2 | 2-4 | 9-10 | 1-2 | colspan="2" | 21-33 |- bgcolor="#efefef" | align="left" | Yil yakunlari reytingi | 536 | Yoʻq | 684 | 367 | 186 | 442 | 595 | 163 | | colspan="2" | '''39 %''' |} == ATP turnir finallari == === Yakkalik: 4 (1 ta chempionlik, 3 ta ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7" | Grand Slam turnirlari (0-0) |- style="background:#ffffcc" | ATP turniri finali (0-0) |- style="background:#e9e9e9" | ATP Tour Masters 1000 (0-0) |- style="background:#d4f1c5" | ATP Tour 500 Series (0-1) |- | ATP Tour 250 Series (1-2) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (1-1) |- | Loy (0-2) |- | Oʻt (0-0) |} | {| class="wikitable" !Joylashuv |- | Tashqarida (1-2) |- | Ichki (0-1) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L !   Sana    !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Raqib ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="98FB98" | Gʻalaba qozon | <small>1-0</small> |2018 | Delray Beach Open, AQSh | 250 seriyali | Qattiq |{{flagicon|GER}} [[:en:Peter_Gojowczyk|Peter Gojowczyk]] | 6-1, 6-4 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>1-1</small> |2018 | Estoril Open, Portugaliya | 250 seriyali | Loy |{{flagicon|POR}} [[:en:João_Sousa|João Sousa]] | 4-6, 4-6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>1-2</small> |2021 | style="background:#d4f1c5;" | Vena Open, Avstriya | style="background:#d4f1c5;" | 500 seriyasi | Qattiq (i) |{{flagicon|GER}} [[:en:Alexander_Zverev|Alexander Zverev]] | 5-7, 4-6 |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>1-3</small> |2022 | Estoril Open, Portugaliya | 250 seriyali | Loy |{{flagicon|ARG}} [[:en:Sebastián_Báez|Sebastián Báez]] | 3-6, 2-6 |} === Juftliklar: 1 (1 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" !Turnir |- style="background:#f3e6d7" | Grand Slam turnirlari (0-0) |- style="background:#ffffcc" | ATP turniri finali (0-0) |- style="background:#e9e9e9" | ATP Tour Masters 1000 (0-0) |- style="background:#d4f1c5" | ATP Tour 500 Series (0-0) |- | ATP Tour 250 Series (0-1) |} | {| class="wikitable" !Qoplama |- | Qattiq (0-0) |- | Loy (0-1) |- | Oʻt (0-0) |} | {| class="wikitable" !Joylashuv |- | Tashqarida (0-1) |- | Ichki (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L !   Sana    !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>0-1</small> |2017 | Amerika Qoʻshma Shtatlari erkaklar oʻrtasidagi gil kort chempionati | 250 seriyali | Loy |{{flagicon|GER}} [[:en:Dustin_Brown_(tennis)|Dustin Brown]] |{{flagicon|CHI}} [[:en:Julio_Peralta|Julio Peralta]] {{flagicon|ARG}} [[:en:Horacio_Zeballos|Horacio Zeballos]] | 6-4, 5-7, [6-10] |} == ATP Challenger va ITF Futures finallari == === Yakkalik: 14 (7 ta unvon, 7 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Turnir |- bgcolor="e5d1cb" |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger Tour (6-5) |- bgcolor="cffcff" | ITF Futures Tour (1-2) |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Qoplama |- | Qattiq (3-4) |- | Loy (3-3) |- | Oʻt (1-0) |} |} === Juftliklar: 1 (1 ikkinchi oʻrin) === {| | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Turnir |- bgcolor="e5d1cb" |- bgcolor="moccasin" | ATP Challenger Tour (0-0) |- bgcolor="cffcff" | ITF Futures Tour (0-1) |} | {| class="wikitable" style="font-size:90%" !Qoplama |- | Qattiq (0-0) |- | Loy (0-1) |- | Oʻt (0-0) |} |} {| class="sortable wikitable" !Natija ! class="unsortable" | W-L !   Sana    !Turnir ! Darajali ! Yuzaki ! Hamkor ! Raqiblar ! class="unsortable" | Hisob |- | bgcolor="FFA07A" | Yoʻqotish | <small>0-1</small> |2014 | style="background:#cffcff;" | AQSh F2, [[Sunrise (Florida)|Quyosh chiqishi]] | style="background:#cffcff;" | Fyuchers | Loy |{{flagicon|USA}} [[:en:William_Blumberg|William Blumberg]] |{{flagicon|TPE}} [[:en:Jason_Jung|Jason Jung]] {{flagicon|USA}} [[:en:Evan_King|Evan King]] | 7-6 <sup>(7-4)</sup>, 4-6, [6-10] |} == Boshqa oʻyinchilarga qarshi rekord == === Top-10 oʻyinchiga qarshi rekord === Tiafoening eng yaxshi 10 talikka kirgan oʻyinchilarga qarshi oʻyin rekordi, faol boʻlganlar bilan. Faqat ATP Tour (shu jumladan. Grand Slams) asosiy toʻr, Devis kubogi va Lever kubogi oʻyinlari koʻrib chiqiladi. {| class="wikitable sortable nowrap" style="text-align:center" !Ishtirokchi ! width="40" |{{Abbr|MP|Matches played}} ! width="60" |Hisob ! width="60" |Qattiq ! width="60" |Maysa ! width="60" |Loy !Oxirgi oʻyin |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |1-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|GBR}} '''[[:en:Andy_Murray|Andy Murray]]''' |3 |1-2 |1-2 |- |- | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (6-7<sup>(2-7)</sup>, 7-6<sup>(9-7)</sup>, 6-7<sup>(8-10)</sup>) at 2021 Antwerp |- | align="left" |{{flagicon|SRB}} '''[[:en:Novak_Djokovic|Novak Djokovic]]''' |1 |0-1 |0-1 |- |- | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3-6, 7-6<sup>(7-3)</sup>, 6-7<sup>(2-7)</sup>, 3-6) at 2021 Australian Open |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} '''[[:en:Rafael_Nadal|Rafael Nadal]]''' |2 |0-2 |0-1 |0-1 |- | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3-6, 4-6) at 2019 Madrid |- | align="left" |{{flagicon|SUI}} '''[[:en:Roger_Federer|Roger Federer]]''' |3 |0-3 |0-3 |- |- | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (1-6, 3-6) at 2017 Basel |- | align="left" |{{flagicon|RUS}} '''[[:en:Daniil_Medvedev|Daniil Medvedev]]''' |4 |0-4 |0-4 |- |- | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (4-6, 3-6) at 2021 Miami |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |2-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|GER}} '''[[:en:Alexander_Zverev|Alexander Zverev]]''' |7 |1-6 |1-5 |- |0-1 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (5-7, 4-6) at 2021 Vienna |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |3-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} [[:en:David_Ferrer|David Ferrer]] |1 |1-0 |1-0 |- |- | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (5-7, 6-3, 6-3) at 2019 Miami |- | align="left" |{{flagicon|CAN}} '''[[:en:Milos_Raonic|Milos Raonic]]''' |1 |1-0 |1-0 |- |- | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (7−6<sup>(7-4)</sup>, 4−6, 6−1) at 2018 Toronto |- | align="left" |{{flagicon|GRE}} '''[[:en:Stefanos_Tsitsipas|Stefanos Tsitsipas]]''' |4 |2-2 |1-2 |- |1-0 | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (3-6, 6-3, 6-4) at 2021 Vienna |- | align="left" |{{flagicon|BUL}} '''[[:en:Grigor_Dimitrov|Grigor Dimitrov]]''' |3 |1-2 |1-2 |- |- | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (7-5, 7-6<sup>(8-6)</sup>, 6-7<sup>(1-7)</sup>, 7-5) at 2019 Australian Open |- | align="left" |{{flagicon|ARG}} '''[[:en:Juan_Martín_del_Potro|Juan Martín del Potro]]''' |3 |1-2 |1-2 |- |- | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (7-6<sup>(8-6)</sup>, 4-6, 7-5) at 2018 Delray Beach |- | align="left" |{{flagicon|CRO}} '''[[:en:Marin_Čilić|Marin Čilić]]''' |2 |0-2 |0-1 |0-1 |- | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (1-6, 3-6, 6-7<sup>(5-7)</sup>) at 2018 Davis Cup |- | align="left" |{{flagicon|SUI}} '''[[:en:Stan_Wawrinka|Stan Wawrinka]]''' |3 |0-3 |0-2 |- |0-1 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (6-7<sup>(2-7)</sup>, 7-6<sup>(8-6)</sup>, 6-7<sup>(5-7)</sup>) at 2022 London |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |4-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|CZE}} [[:en:Tomáš_Berdych|Tomáš Berdych]] |1 |1-0 |1-0 |- |- | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (6-7<sup>(2-7)</sup>, 6-2, 7-6<sup>(7-1)</sup>) at 2018 Miami |- | align="left" |{{flagicon|JPN}} '''[[:en:Kei_Nishikori|Kei Nishikori]]''' |1 |0-1 |0-1 |- |- | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (6-7<sup>(3-7)</sup>, 7-5, 2-6) at 2018 Vienna |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |5-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} '''[[:en:Carlos_Alcaraz|Carlos Alcaraz]]''' |1 |1-0 |- |1-0 |- | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (6-4, 7-6<sup>(7-2)</sup>) at 2021 Barcelona |- | align="left" |{{flagicon|RUS}} '''[[:en:Andrey_Rublev|Andrey Rublev]]''' |2 |1-1 |1-1 |- |- | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3-6, 4-6) at 2022 Indian Wells |- | align="left" |{{flagicon|RSA}} [[:en:Kevin_Anderson_(tennis)|Kevin Anderson]] |5 |1-4 |1-3 |0-1 |- | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (6-3, 6-7<sup>(6-8)</sup>, 6-7<sup>(4-7)</sup>) at 2021 Estoril |- |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |6-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|FRA}} '''[[:en:Gaël_Monfils|Gaël Monfils]]''' |2 |1-1 |1-1 |- |- | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (1-6, 6-7<sup>(2-7)</sup>) at 2021 Toronto |- | align="left" |{{flagicon|ITA}} '''[[:en:Matteo_Berrettini|Matteo Berrettini]]''' |1 |0-1 |- |0-1 |- | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3-6, 6-7<sup>(1-7)</sup>) at 2018 Rome |- |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |7-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} '''[[:en:Fernando_Verdasco|Fernando Verdasco]]''' |1 |1-0 |- |- |1-0 | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (7-6<sup>(8-6)</sup>, 7-6<sup>(7-5)</sup>, 3-6, 6-3) at 2018 Wimbledon |- | align="left" |{{flagicon|BEL}} '''[[:en:David_Goffin|David Goffin]]''' |6 |1-5 |1-3 |0-1 |0-1 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (6-7<sup>(3-7)</sup>, 7-5, 7-5, 4-6, 5-7) at 2022 Wimbledon |- | align="left" |{{flagicon|FRA}} '''[[:en:Richard_Gasquet|Richard Gasquet]]''' |1 |0-1 |- |- |0-1 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (7-5, 6-7<sup>(4-7)</sup>, 3-6) at 2017 Eastbourne |- |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |8-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|ARG}} '''[[:en:Diego_Schwartzman|Diego Schwartzman]]''' |3 |1-2 |1-1 |0-1 |- | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (6-4, 7-6<sup>(8-6)</sup>) at 2021 Vienna |- | align="left" |{{flagicon|CYP}} [[:en:Marcos_Baghdatis|Marcos Baghdatis]] |1 |0-1 |0-1 |- |- | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (5-7, 1-6) at 2016 Atlanta |- | align="left" |{{flagicon|RUS}} '''[[:en:Karen_Khachanov|Karen Khachanov]]''' |2 |0-2 |- |- |0-2 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3-6, 4-6, 4-6) at 2021 Wimbledon |- | align="left" |{{flagicon|USA}} '''[[:en:John_Isner|John Isner]]''' |3 |0-3 |0-2 |0-1 |- | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (4-6, 6-2, 3-6) at 2022 Houston |- |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |9-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|POL}} '''[[:en:Hubert_Hurkacz|Hubert Hurkacz]]''' |4 |2-2 |2-2 |- |- | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3-6, 2-6) at 2021 Indian Wells |- | align="left" |{{flagicon|ITA}} '''[[:en:Jannik_Sinner|Jannik Sinner]]''' |3 |1-2 |1-2 |- |- | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (3-6, 7-5, 6-2) at 2021 Vienna |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} '''[[:en:Roberto_Bautista_Agut|Roberto Bautista Agut]]''' |1 |0-1 |0-1 |- |- | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (3-6, 6-3, 1-6) at 2019 Cincinnati |- | align="left" |{{flagicon|CAN}} '''[[:en:Félix_Auger-Aliassime|Félix Auger-Aliassime]]''' |2 |0-2 |0-1 |0-1 |- | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (5-7, 4-6) at 2022 Barcelona |- | align="left" |{{flagicon|ITA}} '''[[:en:Fabio_Fognini|Fabio Fognini]]''' |2 |0-2 |- |0-1 |0-1 | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (7-5, 4-6, 3-6, 6-4, 4-6) at 2019 Wimbledon |- bgcolor="efefef" class="sortbottom" | align="left" |10-raqamli ishtirokchi | colspan="6" | |- | align="left" |{{flagicon|ESP}} '''[[:en:Pablo_Carreño_Busta|Pablo Carreño Busta]]''' |1 |1-0 |- |1-0 |- | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (6-2, 6-3) at 2018 Estoril |- | align="left" |{{flagicon|CAN}} '''[[:en:Denis_Shapovalov|Denis Shapovalov]]''' |6 |2-4 |2-3 |- |0-1 | align="left" bgcolor="ccffcc" |Won (6-1, 6-4) at 2021 Toronto |- | align="left" |{{flagicon|GBR}} '''[[:en:Cameron_Norrie|Cameron Norrie]]''' |1 |0-1 |0-1 |- |- | align="left" bgcolor="ebc2af" |Lost (0-6, 6-3, 4-6) at 2021 Delray Beach |- class="sortbottom" style="background:#efefef;font-weight:bold" |Total |87 |22-65 |18-48 <br /><br />{{Small|({{tennis win percentage|won=18|lost=48|integer=yes}})}} |2-9 <br /><br />{{Small|({{tennis win percentage|won=2|lost=9|integer=yes}})}} |2-8 <br /><br />{{Small|({{tennis win percentage|won=2|lost=8|integer=yes}})}} |''Statistics correct {{Holatiga koʻra|2022|7|3}}.'' |} === Eng yaxshi 10 oʻyinchi ustidan gʻalaba qozonadi === * U oʻyin oʻtkazilgan vaqtda eng yaxshi 10-oʻrinni egallab turgan oʻyinchilarga nisbatan 7-26 (21.2 %) rekordiga ega. {| class="wikitable" !Mavsum ! 2017 yil ! 2018 ! 2019 ! 2020 ! 2021 yil ! '''Jami''' |- align="center" | Gʻalaba qozondi | 1 | 1 | 1 | 0 | 4 | '''7''' |} {| class="wikitable sortable" !# ! Oʻyinchi ! Daraja ! Tadbir ! Yuzaki ! {{Abbr|Rd|Round}} ! class="unsortable" | Hisob ! {{Abbr|FTR|Frances Tiafoe Ranking}} |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2017 yil''' |- | 1. |{{flagicon|GER}} [[:en:Alexander_Zverev|Alexander Zverev]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 7 | bgcolor="e9e9e9" | Cincinnati Masters, Amerika Qoʻshma Shtatlari | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 2R | 4-6, 6-3, 6-4 | style="text-align:center" | 87 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2018''' |- | 2. |{{flagicon|ARG}} [[:en:Juan_Martín_del_Potro|Juan Martín del Potro]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 10 | Delray Beach Open, AQSH | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 2R | 7-6 <sup>(8-6)</sup>, 4-6, 7-5 | style="text-align:center" | 91 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2019''' |- | 3. |{{flagicon|RSA}} [[:en:Kevin_Anderson_(tennis)|Kevin Anderson]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 6 | bgcolor="f3e6d7" | Australian Open, Avstraliya | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 2R | 4-6, 6-4, 6-4, 7-5 | style="text-align:center" | 39 |- | colspan="8" style="text-align:center" | '''2021 yil''' |- | 4. |{{flagicon|GRE}} [[:en:Stefanos_Tsitsipas|Stefanos Tsitsipas]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 4 | bgcolor="f3e6d7" | Uimbldon chempionati, Buyuk Britaniya | bgcolor="CCFFCC" | Oʻt | bgcolor="afeeee" | 1R | 6-4, 6-4, 6-3 | style="text-align:center" | 56 |- | 5. |{{flagicon|CAN}} [[:en:Denis_Shapovalov|Denis Shapovalov]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 10 | bgcolor="e9e9e9" | Canadian Open, Kanada | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 2R | 6-1, 6-4 | style="text-align:center" | 52 |- | 6. |{{flagicon|RUS}} [[:en:Andrey_Rublev|Andrey Rublev]] | bgcolor="eee8aa" style="text-align:center" | 7 | bgcolor="f3e6d7" | US Open, Amerika Qoʻshma Shtatlari | bgcolor="ccccff" | Qattiq | bgcolor="afeeee" | 3R | 4-6, 6-3, 7-6 <sup>(8-6)</sup>, 4-6, 6-1 | style="text-align:center" | 50 |- | 7. |{{flagicon|GRE}} Stefanos Tsitsipas | bgcolor="99ccff" style="text-align:center" | 3 | bgcolor="d4f1c5" | Vena Open, Avstriya | bgcolor="ccccff" | Qattiq (i) | bgcolor="afeeee" | 2R | 3-6, 6-3, 6-4 | style="text-align:center" | 49 |- |} == Manbalar == <references group="" responsive="0"></references> == Havolalar == * Frances Tiafoe at the Association of Tennis Professionals * {{ITF profili}} * Frances Tiafoe at the Davis Cup {{Top ten American male singles tennis players}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1998-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tennischilar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] triz56r4j34jk4rfkwp0dcoq0j7weda Foydalanuvchi:Diwikiped/Nana (ijrochi) 2 759044 2726577 2022-07-31T09:43:33Z Diwikiped 74803 „[[:en:Special:Redirect/revision/1099773482|Nana (entertainer)]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Nana|portret=180503 나나.png|tavsif=Nana in May 2018|tugʻilgan paytidagi ismi=Im Jin-ah|tavallud sanasi={{birth date and age |1991|09|14}}|tavallud joyi=[[Cheongju]], South Korea|bilimi=[[Seoul Institute of the Arts]]|kasbi={{hlist|Singer|actress|model}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Im Jin-ah''' (1991-yil 14-sentabrda tug‘ilgan), <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.a-school.co.kr/1st_album/profile_nana.html|sarlavha=Nana's profile|nashriyot=Pledis Entertainment|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141205002451/http://www.a-school.co.kr/1st_album/profile_nana.html|arxivsana=December 5, 2014|til=ko|kirish sanasi=December 3, 2012}}</ref> professional nomi bilan tanilgan '''Nana''', janubiy koreyalik qo‘shiqchi, aktrisa va model bo‘lib, Janubiy Koreyadagi After School va uning kichik guruhlari guruhi a’zosi sifatida tanilgan. Apelsin karamel va maktabdan keyin qizil. Nana aktrisa sifatida turli televizion dramalarda rol o'ynagan, masalan, ''"Mingyillik orqali to'qilgan sevgi"'' (2015), ''"Yaxshi xotin"'' (2016), ''"O'ldir"'' (2019) va " ''Adolat'' " (2019). == Yoshlik == Nana 1991 yil 14 sentyabrda tug'ilgan<ref name="hanteobio">{{Veb manbasi|sarlavha=After School artist info|url=http://hanteo.com/information/artist.asp?chk=profile&scode=23757|ish=Hanteo Chart|nashriyot=Hanteo Information System|kirish sanasi=October 30, 2014}}</ref>. U Cheongju shahridagi Ochang o'rta maktabini tugatgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kwon Seok-jeong |date=August 31, 2014 |title='룸메이트' 나나 고등학교 졸업사진 공개 세상에나 지금하고 똑같아! |language=ko |work=TenAsia |url=http://tenasia.hankyung.com/archives/307776 |access-date=February 27, 2015}}</ref> va 2009 yilda Osiyo Tinch okeani super modellari tanlovida ishtirok etgan<ref name="nanajapan">{{Yangiliklar manbasi |last=Choi EunHwa |date=February 10, 2012 |title=Nana Finding Success in Japan as Model |work=enewsWorld |publisher=Mwave |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215130051/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |archive-date=February 15, 2015}}</ref>. == Karyera == === 2009–2013: Maktabdan keyin va Orange karamel bilan debyut === 2009-yil noyabr oyida Nana After School -da Raina bilan birga uchinchi avlod a'zolari sifatida After School-ning ikkinchi EP <nowiki><i id="mwLA">- Sen tufayli</i></nowiki> debyutini qildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://news.kukinews.com/news/article.html?no=96564|sarlavha=[쿠키人터뷰] 애프터스쿨 "크리스마스 선물로 1위 트로피 받고 싶어요"|ish=Kuki News|til=ko|kirish sanasi=July 31, 2016}}</ref>. 2010 yil iyun oyida Nana, After School a'zolari Raina va Lizzi bilan birgalikda Orange Caramel deb nomlangan bo'linmani tashkil qildi<ref name="nana">{{Yangiliklar manbasi |date=July 20, 2014 |title=Orange Caramel′s NANA |work=enewsWorld |publisher=Mwave |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/71171/weekend-crush-after-schools-nana |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215150410/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/71171/weekend-crush-after-schools-nana |archive-date=February 15, 2015}}</ref>. 2011-yil iyul oyida Nana After School a'zolari Kahi, Jungah va Uee bilan birga AS Red sub-qismining bir qismi bo'lib, "In the Night Sky" singlini chiqardi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=After School Red |work=KBS World Radio |url=http://world.kbs.co.kr/english/program/program_artist_detail.htm?No=106177 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. 2011-yil sentabr oyida u Tokyo Girls Collection moda namoyishi uchun bosh model sifatida tanlangan<ref>{{Veb manbasi|url=http://star.mt.co.kr/stview.php?no=2011083015270371653|sarlavha=AS 나나, 日대형패션쇼 이례적 메인모델 발탁|sana=August 30, 2011|ish=Star News|til=ko}}</ref>. 2012-yil mart oyida Nana S/S 2012 shousida yurib, Tokio Girls Collection uchun yana modellik qildi. U, shuningdek, yapon moda shousi Girls' Award va Park Yoon-yoning Seoul Fashion Walk S/S 2012-da model bo'lgan<ref name="nanajapan">{{Yangiliklar manbasi |last=Choi EunHwa |date=February 10, 2012 |title=Nana Finding Success in Japan as Model |work=enewsWorld |publisher=Mwave |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215130051/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |archive-date=February 15, 2015}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFChoi_EunHwa2012">Choi EunHwa (February 10, 2012). [https://web.archive.org/web/20150215130051/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model "Nana Finding Success in Japan as Model"]. ''enewsWorld''. Mwave. Archived from [http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model the original] on February 15, 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">February 15,</span> 2015</span>.</cite></ref>. 2012 yil iyun oyida After School o'zining beshinchi maxi-singl <nowiki><i id="mwPw">Flashback</i></nowiki> ni chiqardi. Nananing "Eyeline" deb nomlangan yakkaxon qo'shig'i bor<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lee Hyun-jae |date=June 22, 2012 |title=After School returns to Korea after Kahi's departure |work=The Korea Herald |url=http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20120622000936 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. Dekabr oyida u boshqa K-pop yulduzlari Hyolyn, Hyuna, Hyoseong va Nikolga qo'shildi va "This Person" qo'shig'ini ijro etib, <nowiki><i id="mwSQ">SBS Gayo Daejun</i></nowiki> uchun Dazzling Red super guruhini tuzdi. Shuningdek, u Koreyadagi eng yirik parhez brendi Juvisning ma'qullangan modeliga aylandi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=After School's Nana's Untouched Images Receive Praise|muallif=Ho, Stewart|ish=CJ E&M enewsWorld|sana=June 25, 2012|kirish sanasi=July 30, 2016|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/8495/after-schools-nanas-untouched-images-receive-praise|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160814213303/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/8495/after-schools-nanas-untouched-images-receive-praise|arxivsana=August 14, 2016}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://news.nate.com/view/20121018n25696|sarlavha='미라클 몸매' 애프터스쿨 나나, CG보다 완벽한 무보정 직찍 화제|ish=네이트뉴스|til=ko-KR|kirish sanasi=July 31, 2016}}</ref>. Nana, shuningdek, Yaponiyaning ''Tokyo Brandnew Girls'' moda teleko'rsatuvida doimiy panelist bo'lgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://m.asiae.co.kr/view.htm?no=2012032108575538659|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170816013644/http://m.asiae.co.kr/view.htm?no=2012032108575538659|arxivsana=August 16, 2017|sarlavha=After School's NaNa joins cast of Japanese TV show|sana=March 21, 2012|ish=10Asia}}</ref>. 2013-yilda u bir millatning "NYLON" moda ko'rgazmasi uchun uchish-qo'nish yo'lagini bosib o'tdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://en.tenasia.com/2013/08/02/after-schools-nana-to-strut-runway-in-japan/|sarlavha=After School's Nana to Strut Runway in Japan|sana=August 2, 2013|ish=10Asia}}</ref> Xuddi shu yili Nana Electroboyz bilan "Ma Boy 3" singlida hamkorlik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/32719/electroboyz-and-after-schools-nana-to-sing-together|sarlavha=KPOP NEWS - After School's Nana to Sing 'Ma Boy 3' with Electroboyz|ish=enewsWorld|kirish sanasi=July 31, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160815021450/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/32719/electroboyz-and-after-schools-nana-to-sing-together|arxivsana=August 15, 2016}}</ref> 2013-yil dekabr oyida Nana mustaqil tanqidchilar roʻyxatida 2013-yilning 100 ta eng goʻzal yuzlari roʻyxatida ikkinchi oʻrinni egallashi bilan jahon miqyosida eʼtirofga sazovor boʻldi <ref>{{Veb manbasi|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/54396/independentcritics-release-list-of-100-most-beautiful-faces|sarlavha=Independent Critics Names After School's Nana as #2 in 100 Most Beautiful Faces of 2013|sana=December 26, 2013|ish=enewsWorld|kirish sanasi=August 16, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170816105659/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/54396/independentcritics-release-list-of-100-most-beautiful-faces|arxivsana=August 16, 2017}}</ref> U 2014-yilda 1-oʻringa koʻtarildi <ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com/view.php?ud=201412281517388201258_2&ACE_SEARCH=1|sarlavha=After School's Nana tops international beauty ranking|sana=December 28, 2014|ish=Kpop Herald}}</ref> va 2015-yilda yana birinchi oʻrinni egalladi <ref>{{Veb manbasi|url=http://koreatimes.co.kr/www/news/nation/2015/12/398_194100.html|sarlavha=Nana again 'most beautiful face'|sana=December 27, 2015|ish=The Korea Times}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=K-Pop Star Nana Named "Most Beautiful Face in the World"|url=http://www.fuse.tv/2015/12/most-beautiful-in-the-world-nana-diego-boneta|ish=Fuse TV|kirish sanasi=February 29, 2016}}</ref> === 2014 yildan hozirgi kungacha: aktyorlik karerasi === [[Fayl:140824_나처럼해봐요_미니팬미팅_나나_08.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/140824_%EB%82%98%EC%B2%98%EB%9F%BC%ED%95%B4%EB%B4%90%EC%9A%94_%EB%AF%B8%EB%8B%88%ED%8C%AC%EB%AF%B8%ED%8C%85_%EB%82%98%EB%82%98_08.jpg/220px-140824_%EB%82%98%EC%B2%98%EB%9F%BC%ED%95%B4%EB%B4%90%EC%9A%94_%EB%AF%B8%EB%8B%88%ED%8C%AC%EB%AF%B8%ED%8C%85_%EB%82%98%EB%82%98_08.jpg|alt=Nana wearing a white dress, smiling and waving both hands against a green background|left|thumb| Nana 2014 yil avgust oyida]] 2014-yil mart oyida Nana [[Seoul Broadcasting System|SBSning]] ''Roommate'' deb nomlangan yangi estrada shousida ishtirok etishi e'lon qilindi. Ko‘rsatuvda bir uyda yashovchi 11 nafar mashhur kishi ishtirok etadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jin Eun-soo |date=March 28, 2014 |title=Cast confirmed for 'Roommate' |work=Korea JoongAng Daily |url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2987031 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. Aprel oyida Nana Hong Jong-hyun va Cho Min-ho bilan birga OnStyle -ning ''Style Log'' -ning ikkinchi mavsumi boshlovchisi bo'ldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Hong, Grace Danbi |date=March 24, 2014 |title=Hong Jong Hyun, After School's Nana and Cho Min Ho to Host New Season of 'Style Log' |publisher=Mnet America |url=http://www.mnetamerica.com/news/article/61796/hongjonghyun-nana-and-chominho-to-host-show |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160813095421/http://www.mnetamerica.com/news/article/61796/hongjonghyun-nana-and-chominho-to-host-show |archive-date=August 13, 2016}}</ref>. 2014-yil avgust oyida Nana Xitoyning ''Muse Dress'' ko‘rgazmasida ishtirok etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 3, 2014 |title=After School's Nana to appear on Chinese fashion show |work=The Korea Times |url=http://www.koreatimes.co.kr/www/news/nation/2014/09/511_162216.html |access-date=January 27, 2015}}</ref> va tanlovda ikkinchi o‘rinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=109&aid=0002913556|sarlavha=나나, 中 '여신의 패션'서 최종 2위..아시아 패션 아이콘|sana=October 16, 2014|ish=Osen|til=ko}}</ref>. Shuningdek, u 2014-yil 6-noyabrda chiqarilgan “ ''Moda qiroli'' ” koreys filmida kamo rolini ijro etgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kim Hee-eun |date=April 15, 2014 |title=Nana to make a movie cameo |work=Korea JoongAng Daily |url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2987883 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. 2015 yil boshida Nana aktrisa sifatida debyut qildi, u Xitoy teledasturida " ''Mingyillik orqali sevgi to'qiladi'' " koreys dramasi " ''Qirolicha In Xyonning odami"'' (2012) ning remeyki rolini o'ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ha Soo Jung |last2=Yeawon Jung |date=November 28, 2014 |title=After School's Nana Cast in Chinese Drama 'Empress' Man' |work=Newsen |publisher=enewsWorld |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/81877/after-schools-nana-cast-in-chinese-drama-empress-man |url-status=dead |access-date=January 27, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215081927/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/81877/after-schools-nana-cast-in-chinese-drama-empress-man |archive-date=February 15, 2015}}</ref>. O'sha yili u Xitoyning " ''Go Lala Go 2'' " romantik komediya filmida, "Go Lala Go" filmining davomi sifatida suratga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com/view.php?ud=201506021724189628648_2&ACE_SEARCH=1|sarlavha=Nana to star in Chinese rom-com|sana=June 2, 2015|ish=Kpop Herald}}</ref>. 2016-yil fevral oyida Nana to‘rtinchi mavsumning “Ayol askarlar” maxsus filmi uchun “ <nowiki><i id="mwiA">Real Men</i></nowiki> ” filmi tarkibiga qo‘shildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Eight female stars enter military|muallif=Ahn Sung-mi|ish=[[K-Pop Herald]]|sana=February 16, 2016|kirish sanasi=March 25, 2016|url=http://www.kpopherald.com/view.php?ud=201602161321385871020_2}}</ref>. Yil oxirida u xuddi shu nomdagi Amerika serialining remeyki ''“Yaxshi xotin'' ” teleserialida ikkinchi darajali rolga tayinlandi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Jeon Do-yeon returns with "Good Wife"|muallif=Park Jin-hai|ish=[[The Korea Times]]|sana=July 3, 2016|kirish sanasi=July 13, 2016|url=http://www.koreatimes.co.kr/www/news/culture/2016/07/201_208476.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com/view.php?ud=201608291117426519797_2&ACE_SEARCH=1|sarlavha=Nana from After School talks about acting in 'The Good Wife'|sana=August 29, 2016|ish=Kpop Herald}}</ref>. Nana Kim Dan roli uchun ijobiy baholarga sazovor boʻldi, <ref>{{Veb manbasi|url=http://english.chosun.com/site/data/html_dir/2016/08/20/2016082000618.html|sarlavha=Girl Group Member Nana Proves Herself in Acting Debut|sana=August 20, 2016|ish=The Chosun Ilbo}}</ref> va 2016-yilgi Asia Artist Awards tanlovida “Rookie Actress” mukofotini oldi<ref name="aaa">{{Veb manbasi|url=http://tvdaily.asiae.co.kr/read.php3?aid=14793008471181924002|sarlavha='AAA' 조진웅∙엑소 대상…방탄소년단∙박보검∙윤아 2관왕 [종합]|sana=November 16, 2016|ish=TV Daily|til=ko}}</ref>. Kichkina ekrandagi muvaffaqiyatidan so'ng, Nana o'zining ''"Yaxshi xotin"'' rolini o'ynagan aktyori Yu Ji Te bilan birga "Firibgarlar ''" (Konman'' ) jinoiy komediya filmida yagona ayol bosh rolga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=3024112|sarlavha=Nana making big screen debut in "Kkun"|sana=September 24, 2016|ish=Korea JoongAng Daily}}</ref>. Film chiqishining birinchi kunidayoq 213 185 tomoshabinni to‘pladi va ketma-ket uch hafta davomida mahalliy prokatda birinchi o‘rinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/boxOffice_Daily.jsp?mode=BOXOFFICE_DAILY|sarlavha=Korean Film Biz Zone: Daily Box Office [20171115 ~ 20171122]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE SWINDLERS Takes 3rd Weekend Crown|url=http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/reports.jsp?blbdComCd=601008&seq=453&mode=VIEW|ish=KoBiz|kirish sanasi=December 21, 2017}}</ref>. 2017-yilda u yaqinlashib kelayotgan “ ''To‘rt kishi'' ” romantik trilleri uchun birinchi bosh rolga tayinlangan edi <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20170825000470|sarlavha=Actor Park Hae-jin to star in new drama with singer-turned-actress Nana|sana=August 25, 2017|ish=The Korea Herald}}</ref>, lekin ishlab chiqarishdagi kechikishlar tufayli aktyorlarni tark etishga qaror qildi<ref>{{Veb manbasi|url=https://news.sbs.co.kr/news/endPage.do?news_id=N1004904291|sarlavha=[SBS Star] NANA Steps Down from the Female Lead of Park Hae Jin's New Drama?|sana=August 24, 2018|ish=SBS News}}</ref>. 2019-yilda Nana OCN telekanalining “ ''O‘ldir'' ” nomli kriminal dramasida detektiv Do Xyun-jin rolini o‘ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=241&aid=0002864838|sarlavha=[단독]나나, OCN 드라마 '블루 아이즈' 주인공 확정|sana=December 31, 2018|ish=Ilgan Sports|til=ko}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com//view.php?ud=201901071736384381652_2|sarlavha=Jang Ki-yong, Nana to star in new action series|sana=January 7, 2019|ish=Kpop Herald}}</ref> O'sha yili u KBSning " ''Adolat'' " melodramasida Jang Xo tomonidan yozilgan va Elja tomonidan suratga olingan "Adolat" veb-romasi asosida prokuror Seo Yeon-ah rolini o'ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=609&aid=0000089368|sarlavha='저스티스' 나나 출연확정, 최진혁-손현주와 호흡(공식입장)|sana=April 9, 2019|ish=Newsen|til=ko}}</ref> Nana yana bir bor olqishlarga sazovor bo'lib, 2019 yilgi KBS Drama Awards mukofotiga sazovor bo'ldi . <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|sarlavha=Winners of the 2019 KBS Drama Awards|sana=December 31, 2019|ish=[[HanCinema]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200406014558/https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|arxivsana=April 6, 2020|kirish sanasi=December 31, 2019}}</ref> 2020-yilda Nana So Ji-sub va Yunjin Kim bilan bir qatorda ispaniyalik “ ''Kontratiempo'' ” ( ''“Ko‘rinmas mehmon”'' ) filmiga asoslangan “ ''Confession'' ” sirli triller filmida suratga tushishi e’lon qilindi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=609&aid=0000205576|sarlavha=나나, '자백'으로 3년만 스크린 컴백|sana=November 11, 2019|ish=Newsen|til=ko}}</ref> 2020-yil aprel oyida Nana KBS telekanalining “ Into The Ring ” dramasi uchun bosh aktrisa sifatida Park Sung Xunga qo‘shilishi e’lon qilindi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.soompi.com/article/1397134wpp/nana-and-park-sung-hoon-confirmed-to-lead-upcoming-office-romantic-comedy-drama|sarlavha=Nana and Park Sung Hoon Confirmed to Lead Upcoming Office Romantic Comedy Drama}}</ref> Serial 2018-yilda boʻlib oʻtgan '''Broadcasting Content Promotion Foundation''' (BCPF) tomonidan ''oʻtkazilgan “Choʻl yulduzini top” 10-chi stsenariy tanlovi'' bosh mukofoti sovrindori Mun Xyon Kyun ssenariysi asosida suratga olingani tufayli drama intiqlik bilan toʻplandi. Nana, shuningdek, 6 yildan so'ng drama orqali musiqaga qaytdi, uning birinchi OSTsi "Yozdagi xotiralarimiz" (seebae-i-i-dee-dae) hamkori Park Sung-hun bilan chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://n.news.naver.com/entertain/article/109/0004259031|sarlavha='출사표' 나나, 6년 만에 Ost 직접 참여…'우리의 여름처럼' 오늘 공개}}</ref> 7-sentabrda Nana MBCning yangi “ ''Oh My Ladylord'' ” dramasida Li Min Ki bilan 2021-yil 24-martda premerasi bo‘lib o‘tishi tasdiqlandi <ref>{{Veb manbasi|url=https://n.news.naver.com/entertain/article/108/0002892492|sarlavha='오! 주인님' 이민기X나나 주연..내년 3월 방송&#91;공식&#93;}}</ref> “ ''Oh My Ladylord” filmi'' nihoyasiga yetgach, 2021-yilning 28-mayida Nana [[Netflix|Netflix’ning]] “ ''Glitch'' ” serialida aktrisa Jeon Yeo-ben bilan birga “Heo Bora” rolini o‘ynaganligi e’lon qilindi . <ref>{{Veb manbasi|url=https://n.news.naver.com/entertain/article/108/0002959004?cluid=enter_202105281420_00000003|sarlavha=나나, 넷플릭스 '글리치' 출연 확정..전여빈과 호흡 &#91;공식&#93;}}</ref> 2021-yil 8-dekabrda Nana ikkinchi marta Pledis Entertainment bilan shartnomasini yangiladi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=408&aid=0000140709|muallif=Lee Ho-young|sarlavha=나나 재계약 "플레디스와 세 번째 파트너십" [공식입장]|nashriyot=iMBC|sana=December 8, 2021|kirish sanasi=December 8, 2021|til=ko}}</ref> == Diskografiya == [[Fayl:Nana_at_Yeongdeungpo_Times_Square_Hottracks_fan_event02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Nana_at_Yeongdeungpo_Times_Square_Hottracks_fan_event02.jpg/220px-Nana_at_Yeongdeungpo_Times_Square_Hottracks_fan_event02.jpg|thumb| Nana 2012 yilda muxlislar tadbirida]] === Bo'ydoqlar === == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2011 yil | ''Oq: O'lim ohangi'' | O'zi | rowspan="2" | Cameo | |- ! scope="row" | 2014 yil | ''Moda qiroli'' | Kim Xe Na | |- ! scope="row" | 2015 yil | ''Go Lala Go 2'' | Sha Dangdang | Xitoy kino | |- ! scope="row" | 2017 yil | ''Firibgarlar'' | Choon-ja | | |- ! scope="row" | 2020 | ''Tan olish'' | Kim Se Xi | | |} === Televizion serial === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2015 yil | ''Sevgi ming yillikda to'qiladi'' | Chjao Nana | Xitoy dramasi | |- ! scope="row" | 2016 yil | ''Yaxshi xotin'' | Kim Dan | | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2019 | ''O'ldir'' | Do Xyun-jin | | |- | ''adolat'' | Seo Yeon-ah | | |- ! scope="row" | 2020 | ''Yodgorliklar'' | Goo Se-Ra | | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2021 yil | ''Ey xonim'' | Oh Joo-in | | |- | ''Ibtido'' | Yeo Rin | | |- ! scope="row" | 2022 | ''Mening odamim Cupid'' | Oh, Baek-ryun | | <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=076&aid=0003819881|muallif=Moon Ji-yeon|sarlavha=[공식] 장동윤X나나 '내 남자는 큐피드'로 뭉친다.."판타지 로맨스|nashriyot=Sports Chosun|sana=January 7, 2022|kirish sanasi=January 7, 2022|til=ko}}</ref> |- |} === Veb-seriya === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2022 | ''Nosozlik'' | Heo Bo-ra | | <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Park Jeong-sun |date=May 28, 2021 |title=나나, 넷플릭스 오리지널 시리즈 '글리치' 출연 확정[공식] |language=ko |trans-title=Nana confirmed to appear in Netflix original series 'Glitch' [Official] |work=Dailysport |url=https://entertain.naver.com/movie/now/read?oid=241&aid=0003121553 |access-date=May 28, 2021 |via=Naver}}</ref> |-! scope="row" {{TBA}} | ''Maska qiz'' | Kim Mo-mi (jarrohlikdan keyin) | | <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=410&aid=0000865020|muallif=Kim Na-young|sarlavha=고현정·나나 ‘마스크걸’ 동시 캐스팅…2인 1역 선보인다|nashriyot=MK Sports|sana=May 3, 2022|kirish sanasi=May 3, 2022|til=ko}}</ref> |} === Televizion ko'rsatuvlar === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2010 yil | ''Playgirlz maktabi'' | Cast aʼzosi | | |- ! scope="row" | 2012 yil | ''Tokio yangi qizlar'' | Ruxsat etilgan panelist | | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2014 yil | ''Uslublar jurnali'' | Xost | | |- | ''Xonadosh'' | rowspan="3" | Cast aʼzosi | | |- | ''Muse libosi'' | Musobaqa yakunlari bo‘yicha ikkinchi o‘rin | |- ! scope="row" | 2016 yil | ''Haqiqiy erkaklar: Ayollar uchun maxsus'' | 4-fasl (146 va 147-qismlar) | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Kim|ism=Eun-jeong|sarlavha=진짜 사나이 여군특집 4기, 김성은·공현주·나나·전효성 등…'비주얼 멤버' 특집?|url=http://news.nate.com/view/20160213n06265|ish=Nate|nashriyot=Herald Pop|kirish sanasi=February 14, 2016|til=ko}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Yil ! Mukofot ! Turkum ! Nomzod qilingan ish ! Natija ! Ref. |- | 2014 yil | 7- Stil Icon mukofotlari | Toni Moli K-Go'zallik | {{N/a}} | {{Gʻolib}} | <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Benjamin |first=Jeff |date=October 28, 2014 |title=Diplo, Girls' Generation-TTS, 4Minute, CL & More Shine at 2014 Style Icon Awards |work=Billboard |url=http://www.billboard.com/articles/columns/k-town/6296941/style-icon-awards-diplo-cl-girls-generation-tts-4minute |access-date=October 30, 2014}}</ref> |- | rowspan="3" | 2016 yil | 5-APA Yulduzli mukofotlari | rowspan="2" | Eng yaxshi yangi aktrisa | rowspan="4" | ''Yaxshi xotin'' | {{Nom}} | |- | 9-Koreya drama mukofotlari | {{Nom}} | |- | 1- Osiyo Artist mukofotlari | Eng yaxshi Rookie mukofoti, aktrisa| {{Gʻolib}} | <ref name="aaa">{{Veb manbasi|url=http://tvdaily.asiae.co.kr/read.php3?aid=14793008471181924002|sarlavha='AAA' 조진웅∙엑소 대상…방탄소년단∙박보검∙윤아 2관왕 [종합]|sana=November 16, 2016|ish=TV Daily|til=ko}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[http://tvdaily.asiae.co.kr/read.php3?aid=14793008471181924002 "'AAA' 조진웅∙엑소 대상…방탄소년단∙박보검∙윤아 2관왕 &#x5B;종합&#x5D;"]. ''TV Daily'' (in Korean). November 16, 2016.</cite> [[Category:CS1 Korean-language sources (ko)]]</ref> |- | rowspan="2" | 2017 yil | 53-Baeksang san'at mukofotlari | Eng yaxshi yangi aktrisa | {{Nom}} | |- | 6-Koreya kino aktyorlari uyushmasi mukofotlari | Mashhur yulduz mukofoti | rowspan="2" | ''Firibgarlar''| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/news.jsp?pageIndex=1&blbdComCd=601006&seq=4636&mode=VIEW&returnUrl=&searchKeyword=|sarlavha=Top Star Awards for NA Moon-hee, LEE Jung-hyun, CHOI Min-shik and Hyun-bin|sana=January 8, 2018|ish=Korean Film Biz Zone}}</ref> |- | rowspan="5" | 2018 | rowspan="2" | 54-Baeksang Arts mukofotlari | Eng yaxshi yangi aktrisa|{{Nom}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://news.jtbc.joins.com/html/136/NB11615136.html|sarlavha=제54회 백상예술대상, TV·영화 각 부문별 수상 후보자 공개|sana=April 6, 2018|ish=JTBC|til=ko}}</ref> |- | Bazaar Icon mukofoti | {{N/a}}| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=https://news.sbs.co.kr/news/endPage.do?news_id=N1004744565|sarlavha=[SBS Star] 'The 54th Baeksang Arts Awards' Complete List of Winners|sana=May 4, 2018|ish=SBS News}}</ref> |- | 13-Osiyo Model mukofotlari | Mashhur yulduz mukofoti ||{{N/a}}||{{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://star.mbn.co.kr/view.php?year=2018&no=288826&refer=portal|sarlavha=[2018 아시아모델어워즈] 한혜진·비투비, 아시아 스타상 수상…뉴이스트W, 2관왕(종합)|sana=May 6, 2018|ish=MBN Star|til=ko}}</ref> |- | 23- Chunsa kino san'ati mukofotlari | Mashhurlik mukofoti | {{N/a}}| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://entertain.naver.com/read?oid=112&aid=0003031814|sarlavha=[제23회 춘사영화제]나나X오대환, 특별인기상 수상 "더 발전하는 배우되겠다"|sana=May 18, 2018|ish=Herald Corporation|til=ko}}</ref> |- | 2 -Seul mukofotlari | Eng yaxshi yangi aktrisa | ''Firibgarlar''| {{Nom}} | <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=408&aid=0000058599|sarlavha='제2회 더 서울어워즈' 10월27일 개최, 드라마-영화 각 부문별 후보공개|sana=September 28, 2018|ish=iMBC|til=ko}}</ref> |- | rowspan="4" | 2019 | rowspan="4" | KBS Drama mukofotlari | “A’lo darajadagi” mukofoti, mini-serialdagi aktrisa | rowspan="4" | ''adolat''| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|sarlavha=Winners of the 2019 KBS Drama Awards|sana=December 31, 2019|ish=[[HanCinema]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200406014558/https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|arxivsana=April 6, 2020|kirish sanasi=December 31, 2019}}</ref> |- | Eng yaxshi yangi aktrisa| {{Nom}} | |- | Netizen mukofoti, aktrisa| {{Nom}} | |- | <small>Choy Jin Xyuk bilan</small> eng yaxshi juftlik mukofoti| {{Nom}} | |- | rowspan="2" | 2020 | rowspan="2" | KBS Drama mukofotlari | “A’lo darajadagi” mukofoti, mini-serialdagi aktrisa | rowspan="2" | Yodgorliklar| {{Gʻolib}} | |- | <small>Park Sung-Xun bilan</small> eng yaxshi juftlik mukofoti| {{Gʻolib}} | |- | rowspan="2" | 2021 yil | rowspan="2" | 41-MBC Drama mukofotlari | Eng yaxshi mukofot, mini-serialdagi aktrisa | rowspan="2" | ''Ey xonim'' | {{Nom}} | |- | <small>Li Min Ki bilan</small> eng yaxshi juftlik mukofoti | {{Nom}} | |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Nana}} * <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1991-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> dyntlvca0z9jd6as1r7kktmrcvz292a 2726665 2726577 2022-07-31T11:37:15Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Nana|portret=180503 나나.png|tavsif=Nana 2018-yil mayda|tugʻilgan paytidagi ismi=Im Jin-ah|tavallud sanasi={{birth date and age |1991|09|14}}|tavallud joyi=[[Cheongju]], [[Janubiy Koreya]]|bilimi=Seul san'at instituti|kasbi=* Qo‘shiqchi * aktrisa * model}} [[Category:Articles with hCards]] '''Im Jin-ah''' (1991-yil 14-sentabrda tug‘ilgan)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.a-school.co.kr/1st_album/profile_nana.html|sarlavha=Nana's profile|nashriyot=Pledis Entertainment|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141205002451/http://www.a-school.co.kr/1st_album/profile_nana.html|arxivsana=December 5, 2014|til=ko|kirish sanasi=December 3, 2012}}</ref> — '''Nana''' professional nomi bilan tanilgan janubiy koreyalik qo‘shiqchi, aktrisa va model bo‘lib, Janubiy Koreyadagi After School va uning kichik guruhlari guruhi a’zosi sifatida tanilgan. Apelsin karamel va maktabdan keyin qizil. Nana aktrisa sifatida turli televizion dramalarda rol o'ynagan, masalan, ''"Mingyillik orqali to'qilgan sevgi"'' (2015), ''"Yaxshi xotin"'' (2016), ''"O'ldir"'' (2019) va " ''Adolat'' " (2019). == Yoshlik == Nana 1991 yil 14 sentyabrda tug'ilgan<ref name="hanteobio">{{Veb manbasi|sarlavha=After School artist info|url=http://hanteo.com/information/artist.asp?chk=profile&scode=23757|ish=Hanteo Chart|nashriyot=Hanteo Information System|kirish sanasi=October 30, 2014}}</ref>. U Cheongju shahridagi Ochang o'rta maktabini tugatgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kwon Seok-jeong |date=August 31, 2014 |title='룸메이트' 나나 고등학교 졸업사진 공개 세상에나 지금하고 똑같아! |language=ko |work=TenAsia |url=http://tenasia.hankyung.com/archives/307776 |access-date=February 27, 2015}}</ref> va 2009 yilda Osiyo Tinch okeani super modellari tanlovida ishtirok etgan<ref name="nanajapan">{{Yangiliklar manbasi |last=Choi EunHwa |date=February 10, 2012 |title=Nana Finding Success in Japan as Model |work=enewsWorld |publisher=Mwave |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215130051/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |archive-date=February 15, 2015}}</ref>. == Karyera == === 2009–2013: Maktabdan keyin va Orange karamel bilan debyut === 2009-yil noyabr oyida Nana After School -da Raina bilan birga uchinchi avlod a'zolari sifatida After School-ning ikkinchi EP <nowiki><i id="mwLA">- Sen tufayli</i></nowiki> debyutini qildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://news.kukinews.com/news/article.html?no=96564|sarlavha=[쿠키人터뷰] 애프터스쿨 "크리스마스 선물로 1위 트로피 받고 싶어요"|ish=Kuki News|til=ko|kirish sanasi=July 31, 2016}}</ref>. 2010 yil iyun oyida Nana, After School a'zolari Raina va Lizzi bilan birgalikda Orange Caramel deb nomlangan bo'linmani tashkil qildi<ref name="nana">{{Yangiliklar manbasi |date=July 20, 2014 |title=Orange Caramel′s NANA |work=enewsWorld |publisher=Mwave |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/71171/weekend-crush-after-schools-nana |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215150410/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/71171/weekend-crush-after-schools-nana |archive-date=February 15, 2015}}</ref>. 2011-yil iyul oyida Nana After School a'zolari Kahi, Jungah va Uee bilan birga AS Red sub-qismining bir qismi bo'lib, "In the Night Sky" singlini chiqardi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=After School Red |work=KBS World Radio |url=http://world.kbs.co.kr/english/program/program_artist_detail.htm?No=106177 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. 2011-yil sentabr oyida u Tokyo Girls Collection moda namoyishi uchun bosh model sifatida tanlangan<ref>{{Veb manbasi|url=http://star.mt.co.kr/stview.php?no=2011083015270371653|sarlavha=AS 나나, 日대형패션쇼 이례적 메인모델 발탁|sana=August 30, 2011|ish=Star News|til=ko}}</ref>. 2012-yil mart oyida Nana S/S 2012 shousida yurib, Tokio Girls Collection uchun yana modellik qildi. U, shuningdek, yapon moda shousi Girls' Award va Park Yoon-yoning Seoul Fashion Walk S/S 2012-da model bo'lgan<ref name="nanajapan">{{Yangiliklar manbasi |last=Choi EunHwa |date=February 10, 2012 |title=Nana Finding Success in Japan as Model |work=enewsWorld |publisher=Mwave |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215130051/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |archive-date=February 15, 2015}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFChoi_EunHwa2012">Choi EunHwa (February 10, 2012). [https://web.archive.org/web/20150215130051/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model "Nana Finding Success in Japan as Model"]. ''enewsWorld''. Mwave. Archived from [http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model the original] on February 15, 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">February 15,</span> 2015</span>.</cite></ref>. 2012 yil iyun oyida After School o'zining beshinchi maxi-singl <nowiki><i id="mwPw">Flashback</i></nowiki> ni chiqardi. Nananing "Eyeline" deb nomlangan yakkaxon qo'shig'i bor<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lee Hyun-jae |date=June 22, 2012 |title=After School returns to Korea after Kahi's departure |work=The Korea Herald |url=http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20120622000936 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. Dekabr oyida u boshqa K-pop yulduzlari Hyolyn, Hyuna, Hyoseong va Nikolga qo'shildi va "This Person" qo'shig'ini ijro etib, <nowiki><i id="mwSQ">SBS Gayo Daejun</i></nowiki> uchun Dazzling Red super guruhini tuzdi. Shuningdek, u Koreyadagi eng yirik parhez brendi Juvisning ma'qullangan modeliga aylandi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=After School's Nana's Untouched Images Receive Praise|muallif=Ho, Stewart|ish=CJ E&M enewsWorld|sana=June 25, 2012|kirish sanasi=July 30, 2016|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/8495/after-schools-nanas-untouched-images-receive-praise|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160814213303/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/8495/after-schools-nanas-untouched-images-receive-praise|arxivsana=August 14, 2016}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://news.nate.com/view/20121018n25696|sarlavha='미라클 몸매' 애프터스쿨 나나, CG보다 완벽한 무보정 직찍 화제|ish=네이트뉴스|til=ko-KR|kirish sanasi=July 31, 2016}}</ref>. Nana, shuningdek, Yaponiyaning ''Tokyo Brandnew Girls'' moda teleko'rsatuvida doimiy panelist bo'lgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://m.asiae.co.kr/view.htm?no=2012032108575538659|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170816013644/http://m.asiae.co.kr/view.htm?no=2012032108575538659|arxivsana=August 16, 2017|sarlavha=After School's NaNa joins cast of Japanese TV show|sana=March 21, 2012|ish=10Asia}}</ref>. 2013-yilda u bir millatning "NYLON" moda ko'rgazmasi uchun uchish-qo'nish yo'lagini bosib o'tdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://en.tenasia.com/2013/08/02/after-schools-nana-to-strut-runway-in-japan/|sarlavha=After School's Nana to Strut Runway in Japan|sana=August 2, 2013|ish=10Asia}}</ref> Xuddi shu yili Nana Electroboyz bilan "Ma Boy 3" singlida hamkorlik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/32719/electroboyz-and-after-schools-nana-to-sing-together|sarlavha=KPOP NEWS - After School's Nana to Sing 'Ma Boy 3' with Electroboyz|ish=enewsWorld|kirish sanasi=July 31, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160815021450/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/32719/electroboyz-and-after-schools-nana-to-sing-together|arxivsana=August 15, 2016}}</ref> 2013-yil dekabr oyida Nana mustaqil tanqidchilar roʻyxatida 2013-yilning 100 ta eng goʻzal yuzlari roʻyxatida ikkinchi oʻrinni egallashi bilan jahon miqyosida eʼtirofga sazovor boʻldi <ref>{{Veb manbasi|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/54396/independentcritics-release-list-of-100-most-beautiful-faces|sarlavha=Independent Critics Names After School's Nana as #2 in 100 Most Beautiful Faces of 2013|sana=December 26, 2013|ish=enewsWorld|kirish sanasi=August 16, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170816105659/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/54396/independentcritics-release-list-of-100-most-beautiful-faces|arxivsana=August 16, 2017}}</ref> U 2014-yilda 1-oʻringa koʻtarildi <ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com/view.php?ud=201412281517388201258_2&ACE_SEARCH=1|sarlavha=After School's Nana tops international beauty ranking|sana=December 28, 2014|ish=Kpop Herald}}</ref> va 2015-yilda yana birinchi oʻrinni egalladi <ref>{{Veb manbasi|url=http://koreatimes.co.kr/www/news/nation/2015/12/398_194100.html|sarlavha=Nana again 'most beautiful face'|sana=December 27, 2015|ish=The Korea Times}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=K-Pop Star Nana Named "Most Beautiful Face in the World"|url=http://www.fuse.tv/2015/12/most-beautiful-in-the-world-nana-diego-boneta|ish=Fuse TV|kirish sanasi=February 29, 2016}}</ref> === 2014 yildan hozirgi kungacha: aktyorlik karerasi === [[Fayl:140824_나처럼해봐요_미니팬미팅_나나_08.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/140824_%EB%82%98%EC%B2%98%EB%9F%BC%ED%95%B4%EB%B4%90%EC%9A%94_%EB%AF%B8%EB%8B%88%ED%8C%AC%EB%AF%B8%ED%8C%85_%EB%82%98%EB%82%98_08.jpg/220px-140824_%EB%82%98%EC%B2%98%EB%9F%BC%ED%95%B4%EB%B4%90%EC%9A%94_%EB%AF%B8%EB%8B%88%ED%8C%AC%EB%AF%B8%ED%8C%85_%EB%82%98%EB%82%98_08.jpg|alt=Nana wearing a white dress, smiling and waving both hands against a green background|left|thumb| Nana 2014 yil avgust oyida]] 2014-yil mart oyida Nana [[Seoul Broadcasting System|SBSning]] ''Roommate'' deb nomlangan yangi estrada shousida ishtirok etishi e'lon qilindi. Ko‘rsatuvda bir uyda yashovchi 11 nafar mashhur kishi ishtirok etadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jin Eun-soo |date=March 28, 2014 |title=Cast confirmed for 'Roommate' |work=Korea JoongAng Daily |url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2987031 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. Aprel oyida Nana Hong Jong-hyun va Cho Min-ho bilan birga OnStyle -ning ''Style Log'' -ning ikkinchi mavsumi boshlovchisi bo'ldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Hong, Grace Danbi |date=March 24, 2014 |title=Hong Jong Hyun, After School's Nana and Cho Min Ho to Host New Season of 'Style Log' |publisher=Mnet America |url=http://www.mnetamerica.com/news/article/61796/hongjonghyun-nana-and-chominho-to-host-show |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160813095421/http://www.mnetamerica.com/news/article/61796/hongjonghyun-nana-and-chominho-to-host-show |archive-date=August 13, 2016}}</ref>. 2014-yil avgust oyida Nana Xitoyning ''Muse Dress'' ko‘rgazmasida ishtirok etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 3, 2014 |title=After School's Nana to appear on Chinese fashion show |work=The Korea Times |url=http://www.koreatimes.co.kr/www/news/nation/2014/09/511_162216.html |access-date=January 27, 2015}}</ref> va tanlovda ikkinchi o‘rinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=109&aid=0002913556|sarlavha=나나, 中 '여신의 패션'서 최종 2위..아시아 패션 아이콘|sana=October 16, 2014|ish=Osen|til=ko}}</ref>. Shuningdek, u 2014-yil 6-noyabrda chiqarilgan “ ''Moda qiroli'' ” koreys filmida kamo rolini ijro etgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kim Hee-eun |date=April 15, 2014 |title=Nana to make a movie cameo |work=Korea JoongAng Daily |url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2987883 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. 2015 yil boshida Nana aktrisa sifatida debyut qildi, u Xitoy teledasturida " ''Mingyillik orqali sevgi to'qiladi'' " koreys dramasi " ''Qirolicha In Xyonning odami"'' (2012) ning remeyki rolini o'ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ha Soo Jung |last2=Yeawon Jung |date=November 28, 2014 |title=After School's Nana Cast in Chinese Drama 'Empress' Man' |work=Newsen |publisher=enewsWorld |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/81877/after-schools-nana-cast-in-chinese-drama-empress-man |url-status=dead |access-date=January 27, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215081927/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/81877/after-schools-nana-cast-in-chinese-drama-empress-man |archive-date=February 15, 2015}}</ref>. O'sha yili u Xitoyning " ''Go Lala Go 2'' " romantik komediya filmida, "Go Lala Go" filmining davomi sifatida suratga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com/view.php?ud=201506021724189628648_2&ACE_SEARCH=1|sarlavha=Nana to star in Chinese rom-com|sana=June 2, 2015|ish=Kpop Herald}}</ref>. 2016-yil fevral oyida Nana to‘rtinchi mavsumning “Ayol askarlar” maxsus filmi uchun “ <nowiki><i id="mwiA">Real Men</i></nowiki> ” filmi tarkibiga qo‘shildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Eight female stars enter military|muallif=Ahn Sung-mi|ish=[[K-Pop Herald]]|sana=February 16, 2016|kirish sanasi=March 25, 2016|url=http://www.kpopherald.com/view.php?ud=201602161321385871020_2}}</ref>. Yil oxirida u xuddi shu nomdagi Amerika serialining remeyki ''“Yaxshi xotin'' ” teleserialida ikkinchi darajali rolga tayinlandi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Jeon Do-yeon returns with "Good Wife"|muallif=Park Jin-hai|ish=[[The Korea Times]]|sana=July 3, 2016|kirish sanasi=July 13, 2016|url=http://www.koreatimes.co.kr/www/news/culture/2016/07/201_208476.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com/view.php?ud=201608291117426519797_2&ACE_SEARCH=1|sarlavha=Nana from After School talks about acting in 'The Good Wife'|sana=August 29, 2016|ish=Kpop Herald}}</ref>. Nana Kim Dan roli uchun ijobiy baholarga sazovor boʻldi, <ref>{{Veb manbasi|url=http://english.chosun.com/site/data/html_dir/2016/08/20/2016082000618.html|sarlavha=Girl Group Member Nana Proves Herself in Acting Debut|sana=August 20, 2016|ish=The Chosun Ilbo}}</ref> va 2016-yilgi Asia Artist Awards tanlovida “Rookie Actress” mukofotini oldi<ref name="aaa">{{Veb manbasi|url=http://tvdaily.asiae.co.kr/read.php3?aid=14793008471181924002|sarlavha='AAA' 조진웅∙엑소 대상…방탄소년단∙박보검∙윤아 2관왕 [종합]|sana=November 16, 2016|ish=TV Daily|til=ko}}</ref>. Kichkina ekrandagi muvaffaqiyatidan so'ng, Nana o'zining ''"Yaxshi xotin"'' rolini o'ynagan aktyori Yu Ji Te bilan birga "Firibgarlar ''" (Konman'' ) jinoiy komediya filmida yagona ayol bosh rolga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=3024112|sarlavha=Nana making big screen debut in "Kkun"|sana=September 24, 2016|ish=Korea JoongAng Daily}}</ref>. Film chiqishining birinchi kunidayoq 213 185 tomoshabinni to‘pladi va ketma-ket uch hafta davomida mahalliy prokatda birinchi o‘rinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/boxOffice_Daily.jsp?mode=BOXOFFICE_DAILY|sarlavha=Korean Film Biz Zone: Daily Box Office [20171115 ~ 20171122]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE SWINDLERS Takes 3rd Weekend Crown|url=http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/reports.jsp?blbdComCd=601008&seq=453&mode=VIEW|ish=KoBiz|kirish sanasi=December 21, 2017}}</ref>. 2017-yilda u yaqinlashib kelayotgan “ ''To‘rt kishi'' ” romantik trilleri uchun birinchi bosh rolga tayinlangan edi <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20170825000470|sarlavha=Actor Park Hae-jin to star in new drama with singer-turned-actress Nana|sana=August 25, 2017|ish=The Korea Herald}}</ref>, lekin ishlab chiqarishdagi kechikishlar tufayli aktyorlarni tark etishga qaror qildi<ref>{{Veb manbasi|url=https://news.sbs.co.kr/news/endPage.do?news_id=N1004904291|sarlavha=[SBS Star] NANA Steps Down from the Female Lead of Park Hae Jin's New Drama?|sana=August 24, 2018|ish=SBS News}}</ref>. 2019-yilda Nana OCN telekanalining “ ''O‘ldir'' ” nomli kriminal dramasida detektiv Do Xyun-jin rolini o‘ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=241&aid=0002864838|sarlavha=[단독]나나, OCN 드라마 '블루 아이즈' 주인공 확정|sana=December 31, 2018|ish=Ilgan Sports|til=ko}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com//view.php?ud=201901071736384381652_2|sarlavha=Jang Ki-yong, Nana to star in new action series|sana=January 7, 2019|ish=Kpop Herald}}</ref> O'sha yili u KBSning " ''Adolat'' " melodramasida Jang Xo tomonidan yozilgan va Elja tomonidan suratga olingan "Adolat" veb-romasi asosida prokuror Seo Yeon-ah rolini o'ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=609&aid=0000089368|sarlavha='저스티스' 나나 출연확정, 최진혁-손현주와 호흡(공식입장)|sana=April 9, 2019|ish=Newsen|til=ko}}</ref> Nana yana bir bor olqishlarga sazovor bo'lib, 2019 yilgi KBS Drama Awards mukofotiga sazovor bo'ldi . <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|sarlavha=Winners of the 2019 KBS Drama Awards|sana=December 31, 2019|ish=[[HanCinema]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200406014558/https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|arxivsana=April 6, 2020|kirish sanasi=December 31, 2019}}</ref> 2020-yilda Nana So Ji-sub va Yunjin Kim bilan bir qatorda ispaniyalik “ ''Kontratiempo'' ” ( ''“Ko‘rinmas mehmon”'' ) filmiga asoslangan “ ''Confession'' ” sirli triller filmida suratga tushishi e’lon qilindi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=609&aid=0000205576|sarlavha=나나, '자백'으로 3년만 스크린 컴백|sana=November 11, 2019|ish=Newsen|til=ko}}</ref> 2020-yil aprel oyida Nana KBS telekanalining “ Into The Ring ” dramasi uchun bosh aktrisa sifatida Park Sung Xunga qo‘shilishi e’lon qilindi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.soompi.com/article/1397134wpp/nana-and-park-sung-hoon-confirmed-to-lead-upcoming-office-romantic-comedy-drama|sarlavha=Nana and Park Sung Hoon Confirmed to Lead Upcoming Office Romantic Comedy Drama}}</ref> Serial 2018-yilda boʻlib oʻtgan '''Broadcasting Content Promotion Foundation''' (BCPF) tomonidan ''oʻtkazilgan “Choʻl yulduzini top” 10-chi stsenariy tanlovi'' bosh mukofoti sovrindori Mun Xyon Kyun ssenariysi asosida suratga olingani tufayli drama intiqlik bilan toʻplandi. Nana, shuningdek, 6 yildan so'ng drama orqali musiqaga qaytdi, uning birinchi OSTsi "Yozdagi xotiralarimiz" (seebae-i-i-dee-dae) hamkori Park Sung-hun bilan chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://n.news.naver.com/entertain/article/109/0004259031|sarlavha='출사표' 나나, 6년 만에 Ost 직접 참여…'우리의 여름처럼' 오늘 공개}}</ref> 7-sentabrda Nana MBCning yangi “ ''Oh My Ladylord'' ” dramasida Li Min Ki bilan 2021-yil 24-martda premerasi bo‘lib o‘tishi tasdiqlandi <ref>{{Veb manbasi|url=https://n.news.naver.com/entertain/article/108/0002892492|sarlavha='오! 주인님' 이민기X나나 주연..내년 3월 방송&#91;공식&#93;}}</ref> “ ''Oh My Ladylord” filmi'' nihoyasiga yetgach, 2021-yilning 28-mayida Nana [[Netflix|Netflix’ning]] “ ''Glitch'' ” serialida aktrisa Jeon Yeo-ben bilan birga “Heo Bora” rolini o‘ynaganligi e’lon qilindi . <ref>{{Veb manbasi|url=https://n.news.naver.com/entertain/article/108/0002959004?cluid=enter_202105281420_00000003|sarlavha=나나, 넷플릭스 '글리치' 출연 확정..전여빈과 호흡 &#91;공식&#93;}}</ref> 2021-yil 8-dekabrda Nana ikkinchi marta Pledis Entertainment bilan shartnomasini yangiladi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=408&aid=0000140709|muallif=Lee Ho-young|sarlavha=나나 재계약 "플레디스와 세 번째 파트너십" [공식입장]|nashriyot=iMBC|sana=December 8, 2021|kirish sanasi=December 8, 2021|til=ko}}</ref> == Diskografiya == [[Fayl:Nana_at_Yeongdeungpo_Times_Square_Hottracks_fan_event02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Nana_at_Yeongdeungpo_Times_Square_Hottracks_fan_event02.jpg/220px-Nana_at_Yeongdeungpo_Times_Square_Hottracks_fan_event02.jpg|thumb| Nana 2012 yilda muxlislar tadbirida]] === Bo'ydoqlar === == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2011 yil | ''Oq: O'lim ohangi'' | O'zi | rowspan="2" | Cameo | |- ! scope="row" | 2014 yil | ''Moda qiroli'' | Kim Xe Na | |- ! scope="row" | 2015 yil | ''Go Lala Go 2'' | Sha Dangdang | Xitoy kino | |- ! scope="row" | 2017 yil | ''Firibgarlar'' | Choon-ja | | |- ! scope="row" | 2020 | ''Tan olish'' | Kim Se Xi | | |} === Televizion serial === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2015 yil | ''Sevgi ming yillikda to'qiladi'' | Chjao Nana | Xitoy dramasi | |- ! scope="row" | 2016 yil | ''Yaxshi xotin'' | Kim Dan | | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2019 | ''O'ldir'' | Do Xyun-jin | | |- | ''adolat'' | Seo Yeon-ah | | |- ! scope="row" | 2020 | ''Yodgorliklar'' | Goo Se-Ra | | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2021 yil | ''Ey xonim'' | Oh Joo-in | | |- | ''Ibtido'' | Yeo Rin | | |- ! scope="row" | 2022 | ''Mening odamim Cupid'' | Oh, Baek-ryun | | <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=076&aid=0003819881|muallif=Moon Ji-yeon|sarlavha=[공식] 장동윤X나나 '내 남자는 큐피드'로 뭉친다.."판타지 로맨스|nashriyot=Sports Chosun|sana=January 7, 2022|kirish sanasi=January 7, 2022|til=ko}}</ref> |- |} === Veb-seriya === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2022 | ''Nosozlik'' | Heo Bo-ra | | <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Park Jeong-sun |date=May 28, 2021 |title=나나, 넷플릭스 오리지널 시리즈 '글리치' 출연 확정[공식] |language=ko |trans-title=Nana confirmed to appear in Netflix original series 'Glitch' [Official] |work=Dailysport |url=https://entertain.naver.com/movie/now/read?oid=241&aid=0003121553 |access-date=May 28, 2021 |via=Naver}}</ref> |-! scope="row" {{TBA}} | ''Maska qiz'' | Kim Mo-mi (jarrohlikdan keyin) | | <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=410&aid=0000865020|muallif=Kim Na-young|sarlavha=고현정·나나 ‘마스크걸’ 동시 캐스팅…2인 1역 선보인다|nashriyot=MK Sports|sana=May 3, 2022|kirish sanasi=May 3, 2022|til=ko}}</ref> |} === Televizion ko'rsatuvlar === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2010 yil | ''Playgirlz maktabi'' | Cast aʼzosi | | |- ! scope="row" | 2012 yil | ''Tokio yangi qizlar'' | Ruxsat etilgan panelist | | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2014 yil | ''Uslublar jurnali'' | Xost | | |- | ''Xonadosh'' | rowspan="3" | Cast aʼzosi | | |- | ''Muse libosi'' | Musobaqa yakunlari bo‘yicha ikkinchi o‘rin | |- ! scope="row" | 2016 yil | ''Haqiqiy erkaklar: Ayollar uchun maxsus'' | 4-fasl (146 va 147-qismlar) | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Kim|ism=Eun-jeong|sarlavha=진짜 사나이 여군특집 4기, 김성은·공현주·나나·전효성 등…'비주얼 멤버' 특집?|url=http://news.nate.com/view/20160213n06265|ish=Nate|nashriyot=Herald Pop|kirish sanasi=February 14, 2016|til=ko}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Yil ! Mukofot ! Turkum ! Nomzod qilingan ish ! Natija ! Ref. |- | 2014 yil | 7- Stil Icon mukofotlari | Toni Moli K-Go'zallik | {{N/a}} | {{Gʻolib}} | <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Benjamin |first=Jeff |date=October 28, 2014 |title=Diplo, Girls' Generation-TTS, 4Minute, CL & More Shine at 2014 Style Icon Awards |work=Billboard |url=http://www.billboard.com/articles/columns/k-town/6296941/style-icon-awards-diplo-cl-girls-generation-tts-4minute |access-date=October 30, 2014}}</ref> |- | rowspan="3" | 2016 yil | 5-APA Yulduzli mukofotlari | rowspan="2" | Eng yaxshi yangi aktrisa | rowspan="4" | ''Yaxshi xotin'' | {{Nom}} | |- | 9-Koreya drama mukofotlari | {{Nom}} | |- | 1- Osiyo Artist mukofotlari | Eng yaxshi Rookie mukofoti, aktrisa| {{Gʻolib}} | <ref name="aaa">{{Veb manbasi|url=http://tvdaily.asiae.co.kr/read.php3?aid=14793008471181924002|sarlavha='AAA' 조진웅∙엑소 대상…방탄소년단∙박보검∙윤아 2관왕 [종합]|sana=November 16, 2016|ish=TV Daily|til=ko}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[http://tvdaily.asiae.co.kr/read.php3?aid=14793008471181924002 "'AAA' 조진웅∙엑소 대상…방탄소년단∙박보검∙윤아 2관왕 &#x5B;종합&#x5D;"]. ''TV Daily'' (in Korean). November 16, 2016.</cite> [[Category:CS1 Korean-language sources (ko)]]</ref> |- | rowspan="2" | 2017 yil | 53-Baeksang san'at mukofotlari | Eng yaxshi yangi aktrisa | {{Nom}} | |- | 6-Koreya kino aktyorlari uyushmasi mukofotlari | Mashhur yulduz mukofoti | rowspan="2" | ''Firibgarlar''| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/news.jsp?pageIndex=1&blbdComCd=601006&seq=4636&mode=VIEW&returnUrl=&searchKeyword=|sarlavha=Top Star Awards for NA Moon-hee, LEE Jung-hyun, CHOI Min-shik and Hyun-bin|sana=January 8, 2018|ish=Korean Film Biz Zone}}</ref> |- | rowspan="5" | 2018 | rowspan="2" | 54-Baeksang Arts mukofotlari | Eng yaxshi yangi aktrisa|{{Nom}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://news.jtbc.joins.com/html/136/NB11615136.html|sarlavha=제54회 백상예술대상, TV·영화 각 부문별 수상 후보자 공개|sana=April 6, 2018|ish=JTBC|til=ko}}</ref> |- | Bazaar Icon mukofoti | {{N/a}}| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=https://news.sbs.co.kr/news/endPage.do?news_id=N1004744565|sarlavha=[SBS Star] 'The 54th Baeksang Arts Awards' Complete List of Winners|sana=May 4, 2018|ish=SBS News}}</ref> |- | 13-Osiyo Model mukofotlari | Mashhur yulduz mukofoti ||{{N/a}}||{{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://star.mbn.co.kr/view.php?year=2018&no=288826&refer=portal|sarlavha=[2018 아시아모델어워즈] 한혜진·비투비, 아시아 스타상 수상…뉴이스트W, 2관왕(종합)|sana=May 6, 2018|ish=MBN Star|til=ko}}</ref> |- | 23- Chunsa kino san'ati mukofotlari | Mashhurlik mukofoti | {{N/a}}| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://entertain.naver.com/read?oid=112&aid=0003031814|sarlavha=[제23회 춘사영화제]나나X오대환, 특별인기상 수상 "더 발전하는 배우되겠다"|sana=May 18, 2018|ish=Herald Corporation|til=ko}}</ref> |- | 2 -Seul mukofotlari | Eng yaxshi yangi aktrisa | ''Firibgarlar''| {{Nom}} | <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=408&aid=0000058599|sarlavha='제2회 더 서울어워즈' 10월27일 개최, 드라마-영화 각 부문별 후보공개|sana=September 28, 2018|ish=iMBC|til=ko}}</ref> |- | rowspan="4" | 2019 | rowspan="4" | KBS Drama mukofotlari | “A’lo darajadagi” mukofoti, mini-serialdagi aktrisa | rowspan="4" | ''adolat''| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|sarlavha=Winners of the 2019 KBS Drama Awards|sana=December 31, 2019|ish=[[HanCinema]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200406014558/https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|arxivsana=April 6, 2020|kirish sanasi=December 31, 2019}}</ref> |- | Eng yaxshi yangi aktrisa| {{Nom}} | |- | Netizen mukofoti, aktrisa| {{Nom}} | |- | <small>Choy Jin Xyuk bilan</small> eng yaxshi juftlik mukofoti| {{Nom}} | |- | rowspan="2" | 2020 | rowspan="2" | KBS Drama mukofotlari | “A’lo darajadagi” mukofoti, mini-serialdagi aktrisa | rowspan="2" | Yodgorliklar| {{Gʻolib}} | |- | <small>Park Sung-Xun bilan</small> eng yaxshi juftlik mukofoti| {{Gʻolib}} | |- | rowspan="2" | 2021 yil | rowspan="2" | 41-MBC Drama mukofotlari | Eng yaxshi mukofot, mini-serialdagi aktrisa | rowspan="2" | ''Ey xonim'' | {{Nom}} | |- | <small>Li Min Ki bilan</small> eng yaxshi juftlik mukofoti | {{Nom}} | |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Nana}} * <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1991-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> iqlthrwzzewrit9jmbu1l943m1myq9q 2726668 2726665 2022-07-31T11:39:02Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Nana|portret=180503 나나.png|tavsif=Nana 2018-yil mayda|tugʻilgan paytidagi ismi=Im Jin-ah|tavallud sanasi={{birth date and age |1991|09|14}}|tavallud joyi=[[Cheongju]], [[Janubiy Koreya]]|bilimi=Seul san'at instituti|kasbi=* Qo‘shiqchi * aktrisa * model}} [[Category:Articles with hCards]] '''Im Jin-ah''' (1991-yil 14-sentabrda tug‘ilgan)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.a-school.co.kr/1st_album/profile_nana.html|sarlavha=Nana's profile|nashriyot=Pledis Entertainment|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141205002451/http://www.a-school.co.kr/1st_album/profile_nana.html|arxivsana=December 5, 2014|til=ko|kirish sanasi=December 3, 2012}}</ref> — '''Nana''' professional nomi bilan tanilgan janubiy koreyalik qo‘shiqchi, aktrisa va model bo‘lib, Janubiy Koreyadagi After School hamda uning kichik guruhlari Orange Caramel va After School Red guruhi a’zosi sifatida tanilgan. Nana aktrisa sifatida turli televizion dramalarda rol o'ynagan, masalan, ''"Love Weaves Through a Millennium"'' (2015), ''"The Good Wife"'' (2016), ''"Kill It"'' (2019) va "''Justice''" (2019). == Yoshlik == Nana 1991 yil 14 sentyabrda tug'ilgan<ref name="hanteobio">{{Veb manbasi|sarlavha=After School artist info|url=http://hanteo.com/information/artist.asp?chk=profile&scode=23757|ish=Hanteo Chart|nashriyot=Hanteo Information System|kirish sanasi=October 30, 2014}}</ref>. U Cheongju shahridagi Ochang o'rta maktabini tugatgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kwon Seok-jeong |date=August 31, 2014 |title='룸메이트' 나나 고등학교 졸업사진 공개 세상에나 지금하고 똑같아! |language=ko |work=TenAsia |url=http://tenasia.hankyung.com/archives/307776 |access-date=February 27, 2015}}</ref> va 2009 yilda Osiyo Tinch okeani super modellari tanlovida ishtirok etgan<ref name="nanajapan">{{Yangiliklar manbasi |last=Choi EunHwa |date=February 10, 2012 |title=Nana Finding Success in Japan as Model |work=enewsWorld |publisher=Mwave |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215130051/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |archive-date=February 15, 2015}}</ref>. == Karyera == === 2009–2013: Maktabdan keyin va Orange karamel bilan debyut === 2009-yil noyabr oyida Nana After School -da Raina bilan birga uchinchi avlod a'zolari sifatida After School-ning ikkinchi EP <nowiki><i id="mwLA">- Sen tufayli</i></nowiki> debyutini qildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://news.kukinews.com/news/article.html?no=96564|sarlavha=[쿠키人터뷰] 애프터스쿨 "크리스마스 선물로 1위 트로피 받고 싶어요"|ish=Kuki News|til=ko|kirish sanasi=July 31, 2016}}</ref>. 2010 yil iyun oyida Nana, After School a'zolari Raina va Lizzi bilan birgalikda Orange Caramel deb nomlangan bo'linmani tashkil qildi<ref name="nana">{{Yangiliklar manbasi |date=July 20, 2014 |title=Orange Caramel′s NANA |work=enewsWorld |publisher=Mwave |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/71171/weekend-crush-after-schools-nana |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215150410/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/71171/weekend-crush-after-schools-nana |archive-date=February 15, 2015}}</ref>. 2011-yil iyul oyida Nana After School a'zolari Kahi, Jungah va Uee bilan birga AS Red sub-qismining bir qismi bo'lib, "In the Night Sky" singlini chiqardi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=After School Red |work=KBS World Radio |url=http://world.kbs.co.kr/english/program/program_artist_detail.htm?No=106177 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. 2011-yil sentabr oyida u Tokyo Girls Collection moda namoyishi uchun bosh model sifatida tanlangan<ref>{{Veb manbasi|url=http://star.mt.co.kr/stview.php?no=2011083015270371653|sarlavha=AS 나나, 日대형패션쇼 이례적 메인모델 발탁|sana=August 30, 2011|ish=Star News|til=ko}}</ref>. 2012-yil mart oyida Nana S/S 2012 shousida yurib, Tokio Girls Collection uchun yana modellik qildi. U, shuningdek, yapon moda shousi Girls' Award va Park Yoon-yoning Seoul Fashion Walk S/S 2012-da model bo'lgan<ref name="nanajapan">{{Yangiliklar manbasi |last=Choi EunHwa |date=February 10, 2012 |title=Nana Finding Success in Japan as Model |work=enewsWorld |publisher=Mwave |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215130051/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |archive-date=February 15, 2015}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFChoi_EunHwa2012">Choi EunHwa (February 10, 2012). [https://web.archive.org/web/20150215130051/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model "Nana Finding Success in Japan as Model"]. ''enewsWorld''. Mwave. Archived from [http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model the original] on February 15, 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">February 15,</span> 2015</span>.</cite></ref>. 2012 yil iyun oyida After School o'zining beshinchi maxi-singl <nowiki><i id="mwPw">Flashback</i></nowiki> ni chiqardi. Nananing "Eyeline" deb nomlangan yakkaxon qo'shig'i bor<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lee Hyun-jae |date=June 22, 2012 |title=After School returns to Korea after Kahi's departure |work=The Korea Herald |url=http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20120622000936 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. Dekabr oyida u boshqa K-pop yulduzlari Hyolyn, Hyuna, Hyoseong va Nikolga qo'shildi va "This Person" qo'shig'ini ijro etib, <nowiki><i id="mwSQ">SBS Gayo Daejun</i></nowiki> uchun Dazzling Red super guruhini tuzdi. Shuningdek, u Koreyadagi eng yirik parhez brendi Juvisning ma'qullangan modeliga aylandi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=After School's Nana's Untouched Images Receive Praise|muallif=Ho, Stewart|ish=CJ E&M enewsWorld|sana=June 25, 2012|kirish sanasi=July 30, 2016|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/8495/after-schools-nanas-untouched-images-receive-praise|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160814213303/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/8495/after-schools-nanas-untouched-images-receive-praise|arxivsana=August 14, 2016}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://news.nate.com/view/20121018n25696|sarlavha='미라클 몸매' 애프터스쿨 나나, CG보다 완벽한 무보정 직찍 화제|ish=네이트뉴스|til=ko-KR|kirish sanasi=July 31, 2016}}</ref>. Nana, shuningdek, Yaponiyaning ''Tokyo Brandnew Girls'' moda teleko'rsatuvida doimiy panelist bo'lgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://m.asiae.co.kr/view.htm?no=2012032108575538659|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170816013644/http://m.asiae.co.kr/view.htm?no=2012032108575538659|arxivsana=August 16, 2017|sarlavha=After School's NaNa joins cast of Japanese TV show|sana=March 21, 2012|ish=10Asia}}</ref>. 2013-yilda u bir millatning "NYLON" moda ko'rgazmasi uchun uchish-qo'nish yo'lagini bosib o'tdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://en.tenasia.com/2013/08/02/after-schools-nana-to-strut-runway-in-japan/|sarlavha=After School's Nana to Strut Runway in Japan|sana=August 2, 2013|ish=10Asia}}</ref> Xuddi shu yili Nana Electroboyz bilan "Ma Boy 3" singlida hamkorlik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/32719/electroboyz-and-after-schools-nana-to-sing-together|sarlavha=KPOP NEWS - After School's Nana to Sing 'Ma Boy 3' with Electroboyz|ish=enewsWorld|kirish sanasi=July 31, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160815021450/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/32719/electroboyz-and-after-schools-nana-to-sing-together|arxivsana=August 15, 2016}}</ref> 2013-yil dekabr oyida Nana mustaqil tanqidchilar roʻyxatida 2013-yilning 100 ta eng goʻzal yuzlari roʻyxatida ikkinchi oʻrinni egallashi bilan jahon miqyosida eʼtirofga sazovor boʻldi <ref>{{Veb manbasi|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/54396/independentcritics-release-list-of-100-most-beautiful-faces|sarlavha=Independent Critics Names After School's Nana as #2 in 100 Most Beautiful Faces of 2013|sana=December 26, 2013|ish=enewsWorld|kirish sanasi=August 16, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170816105659/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/54396/independentcritics-release-list-of-100-most-beautiful-faces|arxivsana=August 16, 2017}}</ref> U 2014-yilda 1-oʻringa koʻtarildi <ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com/view.php?ud=201412281517388201258_2&ACE_SEARCH=1|sarlavha=After School's Nana tops international beauty ranking|sana=December 28, 2014|ish=Kpop Herald}}</ref> va 2015-yilda yana birinchi oʻrinni egalladi <ref>{{Veb manbasi|url=http://koreatimes.co.kr/www/news/nation/2015/12/398_194100.html|sarlavha=Nana again 'most beautiful face'|sana=December 27, 2015|ish=The Korea Times}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=K-Pop Star Nana Named "Most Beautiful Face in the World"|url=http://www.fuse.tv/2015/12/most-beautiful-in-the-world-nana-diego-boneta|ish=Fuse TV|kirish sanasi=February 29, 2016}}</ref> === 2014 yildan hozirgi kungacha: aktyorlik karerasi === [[Fayl:140824_나처럼해봐요_미니팬미팅_나나_08.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/140824_%EB%82%98%EC%B2%98%EB%9F%BC%ED%95%B4%EB%B4%90%EC%9A%94_%EB%AF%B8%EB%8B%88%ED%8C%AC%EB%AF%B8%ED%8C%85_%EB%82%98%EB%82%98_08.jpg/220px-140824_%EB%82%98%EC%B2%98%EB%9F%BC%ED%95%B4%EB%B4%90%EC%9A%94_%EB%AF%B8%EB%8B%88%ED%8C%AC%EB%AF%B8%ED%8C%85_%EB%82%98%EB%82%98_08.jpg|alt=Nana wearing a white dress, smiling and waving both hands against a green background|left|thumb| Nana 2014 yil avgust oyida]] 2014-yil mart oyida Nana [[Seoul Broadcasting System|SBSning]] ''Roommate'' deb nomlangan yangi estrada shousida ishtirok etishi e'lon qilindi. Ko‘rsatuvda bir uyda yashovchi 11 nafar mashhur kishi ishtirok etadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jin Eun-soo |date=March 28, 2014 |title=Cast confirmed for 'Roommate' |work=Korea JoongAng Daily |url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2987031 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. Aprel oyida Nana Hong Jong-hyun va Cho Min-ho bilan birga OnStyle -ning ''Style Log'' -ning ikkinchi mavsumi boshlovchisi bo'ldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Hong, Grace Danbi |date=March 24, 2014 |title=Hong Jong Hyun, After School's Nana and Cho Min Ho to Host New Season of 'Style Log' |publisher=Mnet America |url=http://www.mnetamerica.com/news/article/61796/hongjonghyun-nana-and-chominho-to-host-show |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160813095421/http://www.mnetamerica.com/news/article/61796/hongjonghyun-nana-and-chominho-to-host-show |archive-date=August 13, 2016}}</ref>. 2014-yil avgust oyida Nana Xitoyning ''Muse Dress'' ko‘rgazmasida ishtirok etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 3, 2014 |title=After School's Nana to appear on Chinese fashion show |work=The Korea Times |url=http://www.koreatimes.co.kr/www/news/nation/2014/09/511_162216.html |access-date=January 27, 2015}}</ref> va tanlovda ikkinchi o‘rinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=109&aid=0002913556|sarlavha=나나, 中 '여신의 패션'서 최종 2위..아시아 패션 아이콘|sana=October 16, 2014|ish=Osen|til=ko}}</ref>. Shuningdek, u 2014-yil 6-noyabrda chiqarilgan “ ''Moda qiroli'' ” koreys filmida kamo rolini ijro etgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kim Hee-eun |date=April 15, 2014 |title=Nana to make a movie cameo |work=Korea JoongAng Daily |url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2987883 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. 2015 yil boshida Nana aktrisa sifatida debyut qildi, u Xitoy teledasturida " ''Mingyillik orqali sevgi to'qiladi'' " koreys dramasi " ''Qirolicha In Xyonning odami"'' (2012) ning remeyki rolini o'ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ha Soo Jung |last2=Yeawon Jung |date=November 28, 2014 |title=After School's Nana Cast in Chinese Drama 'Empress' Man' |work=Newsen |publisher=enewsWorld |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/81877/after-schools-nana-cast-in-chinese-drama-empress-man |url-status=dead |access-date=January 27, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215081927/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/81877/after-schools-nana-cast-in-chinese-drama-empress-man |archive-date=February 15, 2015}}</ref>. O'sha yili u Xitoyning " ''Go Lala Go 2'' " romantik komediya filmida, "Go Lala Go" filmining davomi sifatida suratga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com/view.php?ud=201506021724189628648_2&ACE_SEARCH=1|sarlavha=Nana to star in Chinese rom-com|sana=June 2, 2015|ish=Kpop Herald}}</ref>. 2016-yil fevral oyida Nana to‘rtinchi mavsumning “Ayol askarlar” maxsus filmi uchun “ <nowiki><i id="mwiA">Real Men</i></nowiki> ” filmi tarkibiga qo‘shildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Eight female stars enter military|muallif=Ahn Sung-mi|ish=[[K-Pop Herald]]|sana=February 16, 2016|kirish sanasi=March 25, 2016|url=http://www.kpopherald.com/view.php?ud=201602161321385871020_2}}</ref>. Yil oxirida u xuddi shu nomdagi Amerika serialining remeyki ''“Yaxshi xotin'' ” teleserialida ikkinchi darajali rolga tayinlandi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Jeon Do-yeon returns with "Good Wife"|muallif=Park Jin-hai|ish=[[The Korea Times]]|sana=July 3, 2016|kirish sanasi=July 13, 2016|url=http://www.koreatimes.co.kr/www/news/culture/2016/07/201_208476.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com/view.php?ud=201608291117426519797_2&ACE_SEARCH=1|sarlavha=Nana from After School talks about acting in 'The Good Wife'|sana=August 29, 2016|ish=Kpop Herald}}</ref>. Nana Kim Dan roli uchun ijobiy baholarga sazovor boʻldi, <ref>{{Veb manbasi|url=http://english.chosun.com/site/data/html_dir/2016/08/20/2016082000618.html|sarlavha=Girl Group Member Nana Proves Herself in Acting Debut|sana=August 20, 2016|ish=The Chosun Ilbo}}</ref> va 2016-yilgi Asia Artist Awards tanlovida “Rookie Actress” mukofotini oldi<ref name="aaa">{{Veb manbasi|url=http://tvdaily.asiae.co.kr/read.php3?aid=14793008471181924002|sarlavha='AAA' 조진웅∙엑소 대상…방탄소년단∙박보검∙윤아 2관왕 [종합]|sana=November 16, 2016|ish=TV Daily|til=ko}}</ref>. Kichkina ekrandagi muvaffaqiyatidan so'ng, Nana o'zining ''"Yaxshi xotin"'' rolini o'ynagan aktyori Yu Ji Te bilan birga "Firibgarlar ''" (Konman'' ) jinoiy komediya filmida yagona ayol bosh rolga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=3024112|sarlavha=Nana making big screen debut in "Kkun"|sana=September 24, 2016|ish=Korea JoongAng Daily}}</ref>. Film chiqishining birinchi kunidayoq 213 185 tomoshabinni to‘pladi va ketma-ket uch hafta davomida mahalliy prokatda birinchi o‘rinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/boxOffice_Daily.jsp?mode=BOXOFFICE_DAILY|sarlavha=Korean Film Biz Zone: Daily Box Office [20171115 ~ 20171122]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE SWINDLERS Takes 3rd Weekend Crown|url=http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/reports.jsp?blbdComCd=601008&seq=453&mode=VIEW|ish=KoBiz|kirish sanasi=December 21, 2017}}</ref>. 2017-yilda u yaqinlashib kelayotgan “ ''To‘rt kishi'' ” romantik trilleri uchun birinchi bosh rolga tayinlangan edi <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20170825000470|sarlavha=Actor Park Hae-jin to star in new drama with singer-turned-actress Nana|sana=August 25, 2017|ish=The Korea Herald}}</ref>, lekin ishlab chiqarishdagi kechikishlar tufayli aktyorlarni tark etishga qaror qildi<ref>{{Veb manbasi|url=https://news.sbs.co.kr/news/endPage.do?news_id=N1004904291|sarlavha=[SBS Star] NANA Steps Down from the Female Lead of Park Hae Jin's New Drama?|sana=August 24, 2018|ish=SBS News}}</ref>. 2019-yilda Nana OCN telekanalining “ ''O‘ldir'' ” nomli kriminal dramasida detektiv Do Xyun-jin rolini o‘ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=241&aid=0002864838|sarlavha=[단독]나나, OCN 드라마 '블루 아이즈' 주인공 확정|sana=December 31, 2018|ish=Ilgan Sports|til=ko}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com//view.php?ud=201901071736384381652_2|sarlavha=Jang Ki-yong, Nana to star in new action series|sana=January 7, 2019|ish=Kpop Herald}}</ref> O'sha yili u KBSning " ''Adolat'' " melodramasida Jang Xo tomonidan yozilgan va Elja tomonidan suratga olingan "Adolat" veb-romasi asosida prokuror Seo Yeon-ah rolini o'ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=609&aid=0000089368|sarlavha='저스티스' 나나 출연확정, 최진혁-손현주와 호흡(공식입장)|sana=April 9, 2019|ish=Newsen|til=ko}}</ref> Nana yana bir bor olqishlarga sazovor bo'lib, 2019 yilgi KBS Drama Awards mukofotiga sazovor bo'ldi . <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|sarlavha=Winners of the 2019 KBS Drama Awards|sana=December 31, 2019|ish=[[HanCinema]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200406014558/https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|arxivsana=April 6, 2020|kirish sanasi=December 31, 2019}}</ref> 2020-yilda Nana So Ji-sub va Yunjin Kim bilan bir qatorda ispaniyalik “ ''Kontratiempo'' ” ( ''“Ko‘rinmas mehmon”'' ) filmiga asoslangan “ ''Confession'' ” sirli triller filmida suratga tushishi e’lon qilindi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=609&aid=0000205576|sarlavha=나나, '자백'으로 3년만 스크린 컴백|sana=November 11, 2019|ish=Newsen|til=ko}}</ref> 2020-yil aprel oyida Nana KBS telekanalining “ Into The Ring ” dramasi uchun bosh aktrisa sifatida Park Sung Xunga qo‘shilishi e’lon qilindi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.soompi.com/article/1397134wpp/nana-and-park-sung-hoon-confirmed-to-lead-upcoming-office-romantic-comedy-drama|sarlavha=Nana and Park Sung Hoon Confirmed to Lead Upcoming Office Romantic Comedy Drama}}</ref> Serial 2018-yilda boʻlib oʻtgan '''Broadcasting Content Promotion Foundation''' (BCPF) tomonidan ''oʻtkazilgan “Choʻl yulduzini top” 10-chi stsenariy tanlovi'' bosh mukofoti sovrindori Mun Xyon Kyun ssenariysi asosida suratga olingani tufayli drama intiqlik bilan toʻplandi. Nana, shuningdek, 6 yildan so'ng drama orqali musiqaga qaytdi, uning birinchi OSTsi "Yozdagi xotiralarimiz" (seebae-i-i-dee-dae) hamkori Park Sung-hun bilan chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://n.news.naver.com/entertain/article/109/0004259031|sarlavha='출사표' 나나, 6년 만에 Ost 직접 참여…'우리의 여름처럼' 오늘 공개}}</ref> 7-sentabrda Nana MBCning yangi “ ''Oh My Ladylord'' ” dramasida Li Min Ki bilan 2021-yil 24-martda premerasi bo‘lib o‘tishi tasdiqlandi <ref>{{Veb manbasi|url=https://n.news.naver.com/entertain/article/108/0002892492|sarlavha='오! 주인님' 이민기X나나 주연..내년 3월 방송&#91;공식&#93;}}</ref> “ ''Oh My Ladylord” filmi'' nihoyasiga yetgach, 2021-yilning 28-mayida Nana [[Netflix|Netflix’ning]] “ ''Glitch'' ” serialida aktrisa Jeon Yeo-ben bilan birga “Heo Bora” rolini o‘ynaganligi e’lon qilindi . <ref>{{Veb manbasi|url=https://n.news.naver.com/entertain/article/108/0002959004?cluid=enter_202105281420_00000003|sarlavha=나나, 넷플릭스 '글리치' 출연 확정..전여빈과 호흡 &#91;공식&#93;}}</ref> 2021-yil 8-dekabrda Nana ikkinchi marta Pledis Entertainment bilan shartnomasini yangiladi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=408&aid=0000140709|muallif=Lee Ho-young|sarlavha=나나 재계약 "플레디스와 세 번째 파트너십" [공식입장]|nashriyot=iMBC|sana=December 8, 2021|kirish sanasi=December 8, 2021|til=ko}}</ref> == Diskografiya == [[Fayl:Nana_at_Yeongdeungpo_Times_Square_Hottracks_fan_event02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Nana_at_Yeongdeungpo_Times_Square_Hottracks_fan_event02.jpg/220px-Nana_at_Yeongdeungpo_Times_Square_Hottracks_fan_event02.jpg|thumb| Nana 2012 yilda muxlislar tadbirida]] === Bo'ydoqlar === == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2011 yil | ''Oq: O'lim ohangi'' | O'zi | rowspan="2" | Cameo | |- ! scope="row" | 2014 yil | ''Moda qiroli'' | Kim Xe Na | |- ! scope="row" | 2015 yil | ''Go Lala Go 2'' | Sha Dangdang | Xitoy kino | |- ! scope="row" | 2017 yil | ''Firibgarlar'' | Choon-ja | | |- ! scope="row" | 2020 | ''Tan olish'' | Kim Se Xi | | |} === Televizion serial === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2015 yil | ''Sevgi ming yillikda to'qiladi'' | Chjao Nana | Xitoy dramasi | |- ! scope="row" | 2016 yil | ''Yaxshi xotin'' | Kim Dan | | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2019 | ''O'ldir'' | Do Xyun-jin | | |- | ''adolat'' | Seo Yeon-ah | | |- ! scope="row" | 2020 | ''Yodgorliklar'' | Goo Se-Ra | | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2021 yil | ''Ey xonim'' | Oh Joo-in | | |- | ''Ibtido'' | Yeo Rin | | |- ! scope="row" | 2022 | ''Mening odamim Cupid'' | Oh, Baek-ryun | | <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=076&aid=0003819881|muallif=Moon Ji-yeon|sarlavha=[공식] 장동윤X나나 '내 남자는 큐피드'로 뭉친다.."판타지 로맨스|nashriyot=Sports Chosun|sana=January 7, 2022|kirish sanasi=January 7, 2022|til=ko}}</ref> |- |} === Veb-seriya === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2022 | ''Nosozlik'' | Heo Bo-ra | | <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Park Jeong-sun |date=May 28, 2021 |title=나나, 넷플릭스 오리지널 시리즈 '글리치' 출연 확정[공식] |language=ko |trans-title=Nana confirmed to appear in Netflix original series 'Glitch' [Official] |work=Dailysport |url=https://entertain.naver.com/movie/now/read?oid=241&aid=0003121553 |access-date=May 28, 2021 |via=Naver}}</ref> |-! scope="row" {{TBA}} | ''Maska qiz'' | Kim Mo-mi (jarrohlikdan keyin) | | <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=410&aid=0000865020|muallif=Kim Na-young|sarlavha=고현정·나나 ‘마스크걸’ 동시 캐스팅…2인 1역 선보인다|nashriyot=MK Sports|sana=May 3, 2022|kirish sanasi=May 3, 2022|til=ko}}</ref> |} === Televizion ko'rsatuvlar === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2010 yil | ''Playgirlz maktabi'' | Cast aʼzosi | | |- ! scope="row" | 2012 yil | ''Tokio yangi qizlar'' | Ruxsat etilgan panelist | | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2014 yil | ''Uslublar jurnali'' | Xost | | |- | ''Xonadosh'' | rowspan="3" | Cast aʼzosi | | |- | ''Muse libosi'' | Musobaqa yakunlari bo‘yicha ikkinchi o‘rin | |- ! scope="row" | 2016 yil | ''Haqiqiy erkaklar: Ayollar uchun maxsus'' | 4-fasl (146 va 147-qismlar) | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Kim|ism=Eun-jeong|sarlavha=진짜 사나이 여군특집 4기, 김성은·공현주·나나·전효성 등…'비주얼 멤버' 특집?|url=http://news.nate.com/view/20160213n06265|ish=Nate|nashriyot=Herald Pop|kirish sanasi=February 14, 2016|til=ko}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Yil ! Mukofot ! Turkum ! Nomzod qilingan ish ! Natija ! Ref. |- | 2014 yil | 7- Stil Icon mukofotlari | Toni Moli K-Go'zallik | {{N/a}} | {{Gʻolib}} | <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Benjamin |first=Jeff |date=October 28, 2014 |title=Diplo, Girls' Generation-TTS, 4Minute, CL & More Shine at 2014 Style Icon Awards |work=Billboard |url=http://www.billboard.com/articles/columns/k-town/6296941/style-icon-awards-diplo-cl-girls-generation-tts-4minute |access-date=October 30, 2014}}</ref> |- | rowspan="3" | 2016 yil | 5-APA Yulduzli mukofotlari | rowspan="2" | Eng yaxshi yangi aktrisa | rowspan="4" | ''Yaxshi xotin'' | {{Nom}} | |- | 9-Koreya drama mukofotlari | {{Nom}} | |- | 1- Osiyo Artist mukofotlari | Eng yaxshi Rookie mukofoti, aktrisa| {{Gʻolib}} | <ref name="aaa">{{Veb manbasi|url=http://tvdaily.asiae.co.kr/read.php3?aid=14793008471181924002|sarlavha='AAA' 조진웅∙엑소 대상…방탄소년단∙박보검∙윤아 2관왕 [종합]|sana=November 16, 2016|ish=TV Daily|til=ko}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[http://tvdaily.asiae.co.kr/read.php3?aid=14793008471181924002 "'AAA' 조진웅∙엑소 대상…방탄소년단∙박보검∙윤아 2관왕 &#x5B;종합&#x5D;"]. ''TV Daily'' (in Korean). November 16, 2016.</cite> [[Category:CS1 Korean-language sources (ko)]]</ref> |- | rowspan="2" | 2017 yil | 53-Baeksang san'at mukofotlari | Eng yaxshi yangi aktrisa | {{Nom}} | |- | 6-Koreya kino aktyorlari uyushmasi mukofotlari | Mashhur yulduz mukofoti | rowspan="2" | ''Firibgarlar''| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/news.jsp?pageIndex=1&blbdComCd=601006&seq=4636&mode=VIEW&returnUrl=&searchKeyword=|sarlavha=Top Star Awards for NA Moon-hee, LEE Jung-hyun, CHOI Min-shik and Hyun-bin|sana=January 8, 2018|ish=Korean Film Biz Zone}}</ref> |- | rowspan="5" | 2018 | rowspan="2" | 54-Baeksang Arts mukofotlari | Eng yaxshi yangi aktrisa|{{Nom}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://news.jtbc.joins.com/html/136/NB11615136.html|sarlavha=제54회 백상예술대상, TV·영화 각 부문별 수상 후보자 공개|sana=April 6, 2018|ish=JTBC|til=ko}}</ref> |- | Bazaar Icon mukofoti | {{N/a}}| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=https://news.sbs.co.kr/news/endPage.do?news_id=N1004744565|sarlavha=[SBS Star] 'The 54th Baeksang Arts Awards' Complete List of Winners|sana=May 4, 2018|ish=SBS News}}</ref> |- | 13-Osiyo Model mukofotlari | Mashhur yulduz mukofoti ||{{N/a}}||{{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://star.mbn.co.kr/view.php?year=2018&no=288826&refer=portal|sarlavha=[2018 아시아모델어워즈] 한혜진·비투비, 아시아 스타상 수상…뉴이스트W, 2관왕(종합)|sana=May 6, 2018|ish=MBN Star|til=ko}}</ref> |- | 23- Chunsa kino san'ati mukofotlari | Mashhurlik mukofoti | {{N/a}}| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://entertain.naver.com/read?oid=112&aid=0003031814|sarlavha=[제23회 춘사영화제]나나X오대환, 특별인기상 수상 "더 발전하는 배우되겠다"|sana=May 18, 2018|ish=Herald Corporation|til=ko}}</ref> |- | 2 -Seul mukofotlari | Eng yaxshi yangi aktrisa | ''Firibgarlar''| {{Nom}} | <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=408&aid=0000058599|sarlavha='제2회 더 서울어워즈' 10월27일 개최, 드라마-영화 각 부문별 후보공개|sana=September 28, 2018|ish=iMBC|til=ko}}</ref> |- | rowspan="4" | 2019 | rowspan="4" | KBS Drama mukofotlari | “A’lo darajadagi” mukofoti, mini-serialdagi aktrisa | rowspan="4" | ''adolat''| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|sarlavha=Winners of the 2019 KBS Drama Awards|sana=December 31, 2019|ish=[[HanCinema]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200406014558/https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|arxivsana=April 6, 2020|kirish sanasi=December 31, 2019}}</ref> |- | Eng yaxshi yangi aktrisa| {{Nom}} | |- | Netizen mukofoti, aktrisa| {{Nom}} | |- | <small>Choy Jin Xyuk bilan</small> eng yaxshi juftlik mukofoti| {{Nom}} | |- | rowspan="2" | 2020 | rowspan="2" | KBS Drama mukofotlari | “A’lo darajadagi” mukofoti, mini-serialdagi aktrisa | rowspan="2" | Yodgorliklar| {{Gʻolib}} | |- | <small>Park Sung-Xun bilan</small> eng yaxshi juftlik mukofoti| {{Gʻolib}} | |- | rowspan="2" | 2021 yil | rowspan="2" | 41-MBC Drama mukofotlari | Eng yaxshi mukofot, mini-serialdagi aktrisa | rowspan="2" | ''Ey xonim'' | {{Nom}} | |- | <small>Li Min Ki bilan</small> eng yaxshi juftlik mukofoti | {{Nom}} | |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Nana}} * <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1991-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> 1welhrk6wx4cs3teqjld42sezb17bhh 2726669 2726668 2022-07-31T11:39:33Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Nana|portret=180503 나나.png|tavsif=Nana 2018-yil mayda|tugʻilgan paytidagi ismi=Im Jin-ah|tavallud sanasi={{birth date and age |1991|09|14}}|tavallud joyi=[[Cheongju]], [[Janubiy Koreya]]|bilimi=Seul san'at instituti|kasbi=* Qo‘shiqchi * aktrisa * model}} [[Category:Articles with hCards]] '''Im Jin-ah''' (1991-yil 14-sentabrda tug‘ilgan)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.a-school.co.kr/1st_album/profile_nana.html|sarlavha=Nana's profile|nashriyot=Pledis Entertainment|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141205002451/http://www.a-school.co.kr/1st_album/profile_nana.html|arxivsana=December 5, 2014|til=ko|kirish sanasi=December 3, 2012}}</ref> — '''Nana''' professional nomi bilan tanilgan janubiy koreyalik qo‘shiqchi, aktrisa va model bo‘lib, Janubiy Koreyadagi After School hamda uning kichik guruhlari Orange Caramel va After School Red guruhi a’zosi sifatida tanilgan. Nana aktrisa sifatida turli televizion dramalarda rol o'ynagan, masalan, ''"Love Weaves Through a Millennium"'' (2015), ''"The Good Wife"'' (2016), ''"Kill It"'' (2019) va "''Justice''" (2019). == Yoshlik == Nana 1991-yil 14-sentabrda tug'ilgan<ref name="hanteobio">{{Veb manbasi|sarlavha=After School artist info|url=http://hanteo.com/information/artist.asp?chk=profile&scode=23757|ish=Hanteo Chart|nashriyot=Hanteo Information System|kirish sanasi=October 30, 2014}}</ref>. U Cheongju shahridagi Ochang o'rta maktabini tugatgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kwon Seok-jeong |date=August 31, 2014 |title='룸메이트' 나나 고등학교 졸업사진 공개 세상에나 지금하고 똑같아! |language=ko |work=TenAsia |url=http://tenasia.hankyung.com/archives/307776 |access-date=February 27, 2015}}</ref> va 2009-yilda Osiyo Tinch okeani super modellari tanlovida ishtirok etgan<ref name="nanajapan">{{Yangiliklar manbasi |last=Choi EunHwa |date=February 10, 2012 |title=Nana Finding Success in Japan as Model |work=enewsWorld |publisher=Mwave |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215130051/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |archive-date=February 15, 2015}}</ref>. == Karyera == === 2009–2013: Maktabdan keyin va Orange karamel bilan debyut === 2009-yil noyabr oyida Nana After School -da Raina bilan birga uchinchi avlod a'zolari sifatida After School-ning ikkinchi EP <nowiki><i id="mwLA">- Sen tufayli</i></nowiki> debyutini qildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://news.kukinews.com/news/article.html?no=96564|sarlavha=[쿠키人터뷰] 애프터스쿨 "크리스마스 선물로 1위 트로피 받고 싶어요"|ish=Kuki News|til=ko|kirish sanasi=July 31, 2016}}</ref>. 2010 yil iyun oyida Nana, After School a'zolari Raina va Lizzi bilan birgalikda Orange Caramel deb nomlangan bo'linmani tashkil qildi<ref name="nana">{{Yangiliklar manbasi |date=July 20, 2014 |title=Orange Caramel′s NANA |work=enewsWorld |publisher=Mwave |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/71171/weekend-crush-after-schools-nana |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215150410/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/71171/weekend-crush-after-schools-nana |archive-date=February 15, 2015}}</ref>. 2011-yil iyul oyida Nana After School a'zolari Kahi, Jungah va Uee bilan birga AS Red sub-qismining bir qismi bo'lib, "In the Night Sky" singlini chiqardi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=After School Red |work=KBS World Radio |url=http://world.kbs.co.kr/english/program/program_artist_detail.htm?No=106177 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. 2011-yil sentabr oyida u Tokyo Girls Collection moda namoyishi uchun bosh model sifatida tanlangan<ref>{{Veb manbasi|url=http://star.mt.co.kr/stview.php?no=2011083015270371653|sarlavha=AS 나나, 日대형패션쇼 이례적 메인모델 발탁|sana=August 30, 2011|ish=Star News|til=ko}}</ref>. 2012-yil mart oyida Nana S/S 2012 shousida yurib, Tokio Girls Collection uchun yana modellik qildi. U, shuningdek, yapon moda shousi Girls' Award va Park Yoon-yoning Seoul Fashion Walk S/S 2012-da model bo'lgan<ref name="nanajapan">{{Yangiliklar manbasi |last=Choi EunHwa |date=February 10, 2012 |title=Nana Finding Success in Japan as Model |work=enewsWorld |publisher=Mwave |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215130051/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |archive-date=February 15, 2015}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFChoi_EunHwa2012">Choi EunHwa (February 10, 2012). [https://web.archive.org/web/20150215130051/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model "Nana Finding Success in Japan as Model"]. ''enewsWorld''. Mwave. Archived from [http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model the original] on February 15, 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">February 15,</span> 2015</span>.</cite></ref>. 2012 yil iyun oyida After School o'zining beshinchi maxi-singl <nowiki><i id="mwPw">Flashback</i></nowiki> ni chiqardi. Nananing "Eyeline" deb nomlangan yakkaxon qo'shig'i bor<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lee Hyun-jae |date=June 22, 2012 |title=After School returns to Korea after Kahi's departure |work=The Korea Herald |url=http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20120622000936 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. Dekabr oyida u boshqa K-pop yulduzlari Hyolyn, Hyuna, Hyoseong va Nikolga qo'shildi va "This Person" qo'shig'ini ijro etib, <nowiki><i id="mwSQ">SBS Gayo Daejun</i></nowiki> uchun Dazzling Red super guruhini tuzdi. Shuningdek, u Koreyadagi eng yirik parhez brendi Juvisning ma'qullangan modeliga aylandi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=After School's Nana's Untouched Images Receive Praise|muallif=Ho, Stewart|ish=CJ E&M enewsWorld|sana=June 25, 2012|kirish sanasi=July 30, 2016|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/8495/after-schools-nanas-untouched-images-receive-praise|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160814213303/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/8495/after-schools-nanas-untouched-images-receive-praise|arxivsana=August 14, 2016}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://news.nate.com/view/20121018n25696|sarlavha='미라클 몸매' 애프터스쿨 나나, CG보다 완벽한 무보정 직찍 화제|ish=네이트뉴스|til=ko-KR|kirish sanasi=July 31, 2016}}</ref>. Nana, shuningdek, Yaponiyaning ''Tokyo Brandnew Girls'' moda teleko'rsatuvida doimiy panelist bo'lgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://m.asiae.co.kr/view.htm?no=2012032108575538659|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170816013644/http://m.asiae.co.kr/view.htm?no=2012032108575538659|arxivsana=August 16, 2017|sarlavha=After School's NaNa joins cast of Japanese TV show|sana=March 21, 2012|ish=10Asia}}</ref>. 2013-yilda u bir millatning "NYLON" moda ko'rgazmasi uchun uchish-qo'nish yo'lagini bosib o'tdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://en.tenasia.com/2013/08/02/after-schools-nana-to-strut-runway-in-japan/|sarlavha=After School's Nana to Strut Runway in Japan|sana=August 2, 2013|ish=10Asia}}</ref> Xuddi shu yili Nana Electroboyz bilan "Ma Boy 3" singlida hamkorlik qildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/32719/electroboyz-and-after-schools-nana-to-sing-together|sarlavha=KPOP NEWS - After School's Nana to Sing 'Ma Boy 3' with Electroboyz|ish=enewsWorld|kirish sanasi=July 31, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160815021450/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/32719/electroboyz-and-after-schools-nana-to-sing-together|arxivsana=August 15, 2016}}</ref> 2013-yil dekabr oyida Nana mustaqil tanqidchilar roʻyxatida 2013-yilning 100 ta eng goʻzal yuzlari roʻyxatida ikkinchi oʻrinni egallashi bilan jahon miqyosida eʼtirofga sazovor boʻldi <ref>{{Veb manbasi|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/54396/independentcritics-release-list-of-100-most-beautiful-faces|sarlavha=Independent Critics Names After School's Nana as #2 in 100 Most Beautiful Faces of 2013|sana=December 26, 2013|ish=enewsWorld|kirish sanasi=August 16, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170816105659/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/54396/independentcritics-release-list-of-100-most-beautiful-faces|arxivsana=August 16, 2017}}</ref> U 2014-yilda 1-oʻringa koʻtarildi <ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com/view.php?ud=201412281517388201258_2&ACE_SEARCH=1|sarlavha=After School's Nana tops international beauty ranking|sana=December 28, 2014|ish=Kpop Herald}}</ref> va 2015-yilda yana birinchi oʻrinni egalladi <ref>{{Veb manbasi|url=http://koreatimes.co.kr/www/news/nation/2015/12/398_194100.html|sarlavha=Nana again 'most beautiful face'|sana=December 27, 2015|ish=The Korea Times}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=K-Pop Star Nana Named "Most Beautiful Face in the World"|url=http://www.fuse.tv/2015/12/most-beautiful-in-the-world-nana-diego-boneta|ish=Fuse TV|kirish sanasi=February 29, 2016}}</ref> === 2014 yildan hozirgi kungacha: aktyorlik karerasi === [[Fayl:140824_나처럼해봐요_미니팬미팅_나나_08.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/140824_%EB%82%98%EC%B2%98%EB%9F%BC%ED%95%B4%EB%B4%90%EC%9A%94_%EB%AF%B8%EB%8B%88%ED%8C%AC%EB%AF%B8%ED%8C%85_%EB%82%98%EB%82%98_08.jpg/220px-140824_%EB%82%98%EC%B2%98%EB%9F%BC%ED%95%B4%EB%B4%90%EC%9A%94_%EB%AF%B8%EB%8B%88%ED%8C%AC%EB%AF%B8%ED%8C%85_%EB%82%98%EB%82%98_08.jpg|alt=Nana wearing a white dress, smiling and waving both hands against a green background|left|thumb| Nana 2014 yil avgust oyida]] 2014-yil mart oyida Nana [[Seoul Broadcasting System|SBSning]] ''Roommate'' deb nomlangan yangi estrada shousida ishtirok etishi e'lon qilindi. Ko‘rsatuvda bir uyda yashovchi 11 nafar mashhur kishi ishtirok etadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jin Eun-soo |date=March 28, 2014 |title=Cast confirmed for 'Roommate' |work=Korea JoongAng Daily |url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2987031 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. Aprel oyida Nana Hong Jong-hyun va Cho Min-ho bilan birga OnStyle -ning ''Style Log'' -ning ikkinchi mavsumi boshlovchisi bo'ldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Hong, Grace Danbi |date=March 24, 2014 |title=Hong Jong Hyun, After School's Nana and Cho Min Ho to Host New Season of 'Style Log' |publisher=Mnet America |url=http://www.mnetamerica.com/news/article/61796/hongjonghyun-nana-and-chominho-to-host-show |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160813095421/http://www.mnetamerica.com/news/article/61796/hongjonghyun-nana-and-chominho-to-host-show |archive-date=August 13, 2016}}</ref>. 2014-yil avgust oyida Nana Xitoyning ''Muse Dress'' ko‘rgazmasida ishtirok etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 3, 2014 |title=After School's Nana to appear on Chinese fashion show |work=The Korea Times |url=http://www.koreatimes.co.kr/www/news/nation/2014/09/511_162216.html |access-date=January 27, 2015}}</ref> va tanlovda ikkinchi o‘rinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=109&aid=0002913556|sarlavha=나나, 中 '여신의 패션'서 최종 2위..아시아 패션 아이콘|sana=October 16, 2014|ish=Osen|til=ko}}</ref>. Shuningdek, u 2014-yil 6-noyabrda chiqarilgan “ ''Moda qiroli'' ” koreys filmida kamo rolini ijro etgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kim Hee-eun |date=April 15, 2014 |title=Nana to make a movie cameo |work=Korea JoongAng Daily |url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2987883 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. 2015 yil boshida Nana aktrisa sifatida debyut qildi, u Xitoy teledasturida " ''Mingyillik orqali sevgi to'qiladi'' " koreys dramasi " ''Qirolicha In Xyonning odami"'' (2012) ning remeyki rolini o'ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ha Soo Jung |last2=Yeawon Jung |date=November 28, 2014 |title=After School's Nana Cast in Chinese Drama 'Empress' Man' |work=Newsen |publisher=enewsWorld |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/81877/after-schools-nana-cast-in-chinese-drama-empress-man |url-status=dead |access-date=January 27, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215081927/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/81877/after-schools-nana-cast-in-chinese-drama-empress-man |archive-date=February 15, 2015}}</ref>. O'sha yili u Xitoyning " ''Go Lala Go 2'' " romantik komediya filmida, "Go Lala Go" filmining davomi sifatida suratga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com/view.php?ud=201506021724189628648_2&ACE_SEARCH=1|sarlavha=Nana to star in Chinese rom-com|sana=June 2, 2015|ish=Kpop Herald}}</ref>. 2016-yil fevral oyida Nana to‘rtinchi mavsumning “Ayol askarlar” maxsus filmi uchun “ <nowiki><i id="mwiA">Real Men</i></nowiki> ” filmi tarkibiga qo‘shildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Eight female stars enter military|muallif=Ahn Sung-mi|ish=[[K-Pop Herald]]|sana=February 16, 2016|kirish sanasi=March 25, 2016|url=http://www.kpopherald.com/view.php?ud=201602161321385871020_2}}</ref>. Yil oxirida u xuddi shu nomdagi Amerika serialining remeyki ''“Yaxshi xotin'' ” teleserialida ikkinchi darajali rolga tayinlandi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Jeon Do-yeon returns with "Good Wife"|muallif=Park Jin-hai|ish=[[The Korea Times]]|sana=July 3, 2016|kirish sanasi=July 13, 2016|url=http://www.koreatimes.co.kr/www/news/culture/2016/07/201_208476.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com/view.php?ud=201608291117426519797_2&ACE_SEARCH=1|sarlavha=Nana from After School talks about acting in 'The Good Wife'|sana=August 29, 2016|ish=Kpop Herald}}</ref>. Nana Kim Dan roli uchun ijobiy baholarga sazovor boʻldi, <ref>{{Veb manbasi|url=http://english.chosun.com/site/data/html_dir/2016/08/20/2016082000618.html|sarlavha=Girl Group Member Nana Proves Herself in Acting Debut|sana=August 20, 2016|ish=The Chosun Ilbo}}</ref> va 2016-yilgi Asia Artist Awards tanlovida “Rookie Actress” mukofotini oldi<ref name="aaa">{{Veb manbasi|url=http://tvdaily.asiae.co.kr/read.php3?aid=14793008471181924002|sarlavha='AAA' 조진웅∙엑소 대상…방탄소년단∙박보검∙윤아 2관왕 [종합]|sana=November 16, 2016|ish=TV Daily|til=ko}}</ref>. Kichkina ekrandagi muvaffaqiyatidan so'ng, Nana o'zining ''"Yaxshi xotin"'' rolini o'ynagan aktyori Yu Ji Te bilan birga "Firibgarlar ''" (Konman'' ) jinoiy komediya filmida yagona ayol bosh rolga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=3024112|sarlavha=Nana making big screen debut in "Kkun"|sana=September 24, 2016|ish=Korea JoongAng Daily}}</ref>. Film chiqishining birinchi kunidayoq 213 185 tomoshabinni to‘pladi va ketma-ket uch hafta davomida mahalliy prokatda birinchi o‘rinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/boxOffice_Daily.jsp?mode=BOXOFFICE_DAILY|sarlavha=Korean Film Biz Zone: Daily Box Office [20171115 ~ 20171122]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE SWINDLERS Takes 3rd Weekend Crown|url=http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/reports.jsp?blbdComCd=601008&seq=453&mode=VIEW|ish=KoBiz|kirish sanasi=December 21, 2017}}</ref>. 2017-yilda u yaqinlashib kelayotgan “ ''To‘rt kishi'' ” romantik trilleri uchun birinchi bosh rolga tayinlangan edi <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20170825000470|sarlavha=Actor Park Hae-jin to star in new drama with singer-turned-actress Nana|sana=August 25, 2017|ish=The Korea Herald}}</ref>, lekin ishlab chiqarishdagi kechikishlar tufayli aktyorlarni tark etishga qaror qildi<ref>{{Veb manbasi|url=https://news.sbs.co.kr/news/endPage.do?news_id=N1004904291|sarlavha=[SBS Star] NANA Steps Down from the Female Lead of Park Hae Jin's New Drama?|sana=August 24, 2018|ish=SBS News}}</ref>. 2019-yilda Nana OCN telekanalining “ ''O‘ldir'' ” nomli kriminal dramasida detektiv Do Xyun-jin rolini o‘ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=241&aid=0002864838|sarlavha=[단독]나나, OCN 드라마 '블루 아이즈' 주인공 확정|sana=December 31, 2018|ish=Ilgan Sports|til=ko}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com//view.php?ud=201901071736384381652_2|sarlavha=Jang Ki-yong, Nana to star in new action series|sana=January 7, 2019|ish=Kpop Herald}}</ref> O'sha yili u KBSning " ''Adolat'' " melodramasida Jang Xo tomonidan yozilgan va Elja tomonidan suratga olingan "Adolat" veb-romasi asosida prokuror Seo Yeon-ah rolini o'ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=609&aid=0000089368|sarlavha='저스티스' 나나 출연확정, 최진혁-손현주와 호흡(공식입장)|sana=April 9, 2019|ish=Newsen|til=ko}}</ref> Nana yana bir bor olqishlarga sazovor bo'lib, 2019 yilgi KBS Drama Awards mukofotiga sazovor bo'ldi . <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|sarlavha=Winners of the 2019 KBS Drama Awards|sana=December 31, 2019|ish=[[HanCinema]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200406014558/https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|arxivsana=April 6, 2020|kirish sanasi=December 31, 2019}}</ref> 2020-yilda Nana So Ji-sub va Yunjin Kim bilan bir qatorda ispaniyalik “ ''Kontratiempo'' ” ( ''“Ko‘rinmas mehmon”'' ) filmiga asoslangan “ ''Confession'' ” sirli triller filmida suratga tushishi e’lon qilindi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=609&aid=0000205576|sarlavha=나나, '자백'으로 3년만 스크린 컴백|sana=November 11, 2019|ish=Newsen|til=ko}}</ref> 2020-yil aprel oyida Nana KBS telekanalining “ Into The Ring ” dramasi uchun bosh aktrisa sifatida Park Sung Xunga qo‘shilishi e’lon qilindi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.soompi.com/article/1397134wpp/nana-and-park-sung-hoon-confirmed-to-lead-upcoming-office-romantic-comedy-drama|sarlavha=Nana and Park Sung Hoon Confirmed to Lead Upcoming Office Romantic Comedy Drama}}</ref> Serial 2018-yilda boʻlib oʻtgan '''Broadcasting Content Promotion Foundation''' (BCPF) tomonidan ''oʻtkazilgan “Choʻl yulduzini top” 10-chi stsenariy tanlovi'' bosh mukofoti sovrindori Mun Xyon Kyun ssenariysi asosida suratga olingani tufayli drama intiqlik bilan toʻplandi. Nana, shuningdek, 6 yildan so'ng drama orqali musiqaga qaytdi, uning birinchi OSTsi "Yozdagi xotiralarimiz" (seebae-i-i-dee-dae) hamkori Park Sung-hun bilan chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://n.news.naver.com/entertain/article/109/0004259031|sarlavha='출사표' 나나, 6년 만에 Ost 직접 참여…'우리의 여름처럼' 오늘 공개}}</ref> 7-sentabrda Nana MBCning yangi “ ''Oh My Ladylord'' ” dramasida Li Min Ki bilan 2021-yil 24-martda premerasi bo‘lib o‘tishi tasdiqlandi <ref>{{Veb manbasi|url=https://n.news.naver.com/entertain/article/108/0002892492|sarlavha='오! 주인님' 이민기X나나 주연..내년 3월 방송&#91;공식&#93;}}</ref> “ ''Oh My Ladylord” filmi'' nihoyasiga yetgach, 2021-yilning 28-mayida Nana [[Netflix|Netflix’ning]] “ ''Glitch'' ” serialida aktrisa Jeon Yeo-ben bilan birga “Heo Bora” rolini o‘ynaganligi e’lon qilindi . <ref>{{Veb manbasi|url=https://n.news.naver.com/entertain/article/108/0002959004?cluid=enter_202105281420_00000003|sarlavha=나나, 넷플릭스 '글리치' 출연 확정..전여빈과 호흡 &#91;공식&#93;}}</ref> 2021-yil 8-dekabrda Nana ikkinchi marta Pledis Entertainment bilan shartnomasini yangiladi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=408&aid=0000140709|muallif=Lee Ho-young|sarlavha=나나 재계약 "플레디스와 세 번째 파트너십" [공식입장]|nashriyot=iMBC|sana=December 8, 2021|kirish sanasi=December 8, 2021|til=ko}}</ref> == Diskografiya == [[Fayl:Nana_at_Yeongdeungpo_Times_Square_Hottracks_fan_event02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Nana_at_Yeongdeungpo_Times_Square_Hottracks_fan_event02.jpg/220px-Nana_at_Yeongdeungpo_Times_Square_Hottracks_fan_event02.jpg|thumb| Nana 2012 yilda muxlislar tadbirida]] === Bo'ydoqlar === == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2011 yil | ''Oq: O'lim ohangi'' | O'zi | rowspan="2" | Cameo | |- ! scope="row" | 2014 yil | ''Moda qiroli'' | Kim Xe Na | |- ! scope="row" | 2015 yil | ''Go Lala Go 2'' | Sha Dangdang | Xitoy kino | |- ! scope="row" | 2017 yil | ''Firibgarlar'' | Choon-ja | | |- ! scope="row" | 2020 | ''Tan olish'' | Kim Se Xi | | |} === Televizion serial === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2015 yil | ''Sevgi ming yillikda to'qiladi'' | Chjao Nana | Xitoy dramasi | |- ! scope="row" | 2016 yil | ''Yaxshi xotin'' | Kim Dan | | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2019 | ''O'ldir'' | Do Xyun-jin | | |- | ''adolat'' | Seo Yeon-ah | | |- ! scope="row" | 2020 | ''Yodgorliklar'' | Goo Se-Ra | | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2021 yil | ''Ey xonim'' | Oh Joo-in | | |- | ''Ibtido'' | Yeo Rin | | |- ! scope="row" | 2022 | ''Mening odamim Cupid'' | Oh, Baek-ryun | | <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=076&aid=0003819881|muallif=Moon Ji-yeon|sarlavha=[공식] 장동윤X나나 '내 남자는 큐피드'로 뭉친다.."판타지 로맨스|nashriyot=Sports Chosun|sana=January 7, 2022|kirish sanasi=January 7, 2022|til=ko}}</ref> |- |} === Veb-seriya === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2022 | ''Nosozlik'' | Heo Bo-ra | | <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Park Jeong-sun |date=May 28, 2021 |title=나나, 넷플릭스 오리지널 시리즈 '글리치' 출연 확정[공식] |language=ko |trans-title=Nana confirmed to appear in Netflix original series 'Glitch' [Official] |work=Dailysport |url=https://entertain.naver.com/movie/now/read?oid=241&aid=0003121553 |access-date=May 28, 2021 |via=Naver}}</ref> |-! scope="row" {{TBA}} | ''Maska qiz'' | Kim Mo-mi (jarrohlikdan keyin) | | <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=410&aid=0000865020|muallif=Kim Na-young|sarlavha=고현정·나나 ‘마스크걸’ 동시 캐스팅…2인 1역 선보인다|nashriyot=MK Sports|sana=May 3, 2022|kirish sanasi=May 3, 2022|til=ko}}</ref> |} === Televizion ko'rsatuvlar === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2010 yil | ''Playgirlz maktabi'' | Cast aʼzosi | | |- ! scope="row" | 2012 yil | ''Tokio yangi qizlar'' | Ruxsat etilgan panelist | | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2014 yil | ''Uslublar jurnali'' | Xost | | |- | ''Xonadosh'' | rowspan="3" | Cast aʼzosi | | |- | ''Muse libosi'' | Musobaqa yakunlari bo‘yicha ikkinchi o‘rin | |- ! scope="row" | 2016 yil | ''Haqiqiy erkaklar: Ayollar uchun maxsus'' | 4-fasl (146 va 147-qismlar) | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Kim|ism=Eun-jeong|sarlavha=진짜 사나이 여군특집 4기, 김성은·공현주·나나·전효성 등…'비주얼 멤버' 특집?|url=http://news.nate.com/view/20160213n06265|ish=Nate|nashriyot=Herald Pop|kirish sanasi=February 14, 2016|til=ko}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Yil ! Mukofot ! Turkum ! Nomzod qilingan ish ! Natija ! Ref. |- | 2014 yil | 7- Stil Icon mukofotlari | Toni Moli K-Go'zallik | {{N/a}} | {{Gʻolib}} | <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Benjamin |first=Jeff |date=October 28, 2014 |title=Diplo, Girls' Generation-TTS, 4Minute, CL & More Shine at 2014 Style Icon Awards |work=Billboard |url=http://www.billboard.com/articles/columns/k-town/6296941/style-icon-awards-diplo-cl-girls-generation-tts-4minute |access-date=October 30, 2014}}</ref> |- | rowspan="3" | 2016 yil | 5-APA Yulduzli mukofotlari | rowspan="2" | Eng yaxshi yangi aktrisa | rowspan="4" | ''Yaxshi xotin'' | {{Nom}} | |- | 9-Koreya drama mukofotlari | {{Nom}} | |- | 1- Osiyo Artist mukofotlari | Eng yaxshi Rookie mukofoti, aktrisa| {{Gʻolib}} | <ref name="aaa">{{Veb manbasi|url=http://tvdaily.asiae.co.kr/read.php3?aid=14793008471181924002|sarlavha='AAA' 조진웅∙엑소 대상…방탄소년단∙박보검∙윤아 2관왕 [종합]|sana=November 16, 2016|ish=TV Daily|til=ko}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[http://tvdaily.asiae.co.kr/read.php3?aid=14793008471181924002 "'AAA' 조진웅∙엑소 대상…방탄소년단∙박보검∙윤아 2관왕 &#x5B;종합&#x5D;"]. ''TV Daily'' (in Korean). November 16, 2016.</cite> [[Category:CS1 Korean-language sources (ko)]]</ref> |- | rowspan="2" | 2017 yil | 53-Baeksang san'at mukofotlari | Eng yaxshi yangi aktrisa | {{Nom}} | |- | 6-Koreya kino aktyorlari uyushmasi mukofotlari | Mashhur yulduz mukofoti | rowspan="2" | ''Firibgarlar''| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/news.jsp?pageIndex=1&blbdComCd=601006&seq=4636&mode=VIEW&returnUrl=&searchKeyword=|sarlavha=Top Star Awards for NA Moon-hee, LEE Jung-hyun, CHOI Min-shik and Hyun-bin|sana=January 8, 2018|ish=Korean Film Biz Zone}}</ref> |- | rowspan="5" | 2018 | rowspan="2" | 54-Baeksang Arts mukofotlari | Eng yaxshi yangi aktrisa|{{Nom}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://news.jtbc.joins.com/html/136/NB11615136.html|sarlavha=제54회 백상예술대상, TV·영화 각 부문별 수상 후보자 공개|sana=April 6, 2018|ish=JTBC|til=ko}}</ref> |- | Bazaar Icon mukofoti | {{N/a}}| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=https://news.sbs.co.kr/news/endPage.do?news_id=N1004744565|sarlavha=[SBS Star] 'The 54th Baeksang Arts Awards' Complete List of Winners|sana=May 4, 2018|ish=SBS News}}</ref> |- | 13-Osiyo Model mukofotlari | Mashhur yulduz mukofoti ||{{N/a}}||{{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://star.mbn.co.kr/view.php?year=2018&no=288826&refer=portal|sarlavha=[2018 아시아모델어워즈] 한혜진·비투비, 아시아 스타상 수상…뉴이스트W, 2관왕(종합)|sana=May 6, 2018|ish=MBN Star|til=ko}}</ref> |- | 23- Chunsa kino san'ati mukofotlari | Mashhurlik mukofoti | {{N/a}}| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://entertain.naver.com/read?oid=112&aid=0003031814|sarlavha=[제23회 춘사영화제]나나X오대환, 특별인기상 수상 "더 발전하는 배우되겠다"|sana=May 18, 2018|ish=Herald Corporation|til=ko}}</ref> |- | 2 -Seul mukofotlari | Eng yaxshi yangi aktrisa | ''Firibgarlar''| {{Nom}} | <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=408&aid=0000058599|sarlavha='제2회 더 서울어워즈' 10월27일 개최, 드라마-영화 각 부문별 후보공개|sana=September 28, 2018|ish=iMBC|til=ko}}</ref> |- | rowspan="4" | 2019 | rowspan="4" | KBS Drama mukofotlari | “A’lo darajadagi” mukofoti, mini-serialdagi aktrisa | rowspan="4" | ''adolat''| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|sarlavha=Winners of the 2019 KBS Drama Awards|sana=December 31, 2019|ish=[[HanCinema]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200406014558/https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|arxivsana=April 6, 2020|kirish sanasi=December 31, 2019}}</ref> |- | Eng yaxshi yangi aktrisa| {{Nom}} | |- | Netizen mukofoti, aktrisa| {{Nom}} | |- | <small>Choy Jin Xyuk bilan</small> eng yaxshi juftlik mukofoti| {{Nom}} | |- | rowspan="2" | 2020 | rowspan="2" | KBS Drama mukofotlari | “A’lo darajadagi” mukofoti, mini-serialdagi aktrisa | rowspan="2" | Yodgorliklar| {{Gʻolib}} | |- | <small>Park Sung-Xun bilan</small> eng yaxshi juftlik mukofoti| {{Gʻolib}} | |- | rowspan="2" | 2021 yil | rowspan="2" | 41-MBC Drama mukofotlari | Eng yaxshi mukofot, mini-serialdagi aktrisa | rowspan="2" | ''Ey xonim'' | {{Nom}} | |- | <small>Li Min Ki bilan</small> eng yaxshi juftlik mukofoti | {{Nom}} | |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Nana}} * <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1991-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> t3s3gxptwfx3rn7ia0y58sgp70evhfy 2726676 2726669 2022-07-31T11:46:10Z Diwikiped 74803 wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Nana|portret=180503 나나.png|tavsif=Nana 2018-yil mayda|tugʻilgan paytidagi ismi=Im Jin-ah|tavallud sanasi={{birth date and age |1991|09|14}}|tavallud joyi=[[Cheongju]], [[Janubiy Koreya]]|bilimi=Seul san'at instituti|kasbi=* Qo‘shiqchi * aktrisa * model}} [[Category:Articles with hCards]] '''Im Jin-ah''' (1991-yil 14-sentabrda tug‘ilgan)<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.a-school.co.kr/1st_album/profile_nana.html|sarlavha=Nana's profile|nashriyot=Pledis Entertainment|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141205002451/http://www.a-school.co.kr/1st_album/profile_nana.html|arxivsana=December 5, 2014|til=ko|kirish sanasi=December 3, 2012}}</ref> — '''Nana''' professional nomi bilan tanilgan janubiy koreyalik qo‘shiqchi, aktrisa va model bo‘lib, Janubiy Koreyadagi After School hamda uning kichik guruhlari Orange Caramel va After School Red guruhi a’zosi sifatida tanilgan. Nana aktrisa sifatida turli televizion dramalarda rol o'ynagan, masalan, ''"Love Weaves Through a Millennium"'' (2015), ''"The Good Wife"'' (2016), ''"Kill It"'' (2019) va "''Justice''" (2019). == Yoshlik == Nana 1991-yil 14-sentabrda tug'ilgan<ref name="hanteobio">{{Veb manbasi|sarlavha=After School artist info|url=http://hanteo.com/information/artist.asp?chk=profile&scode=23757|ish=Hanteo Chart|nashriyot=Hanteo Information System|kirish sanasi=October 30, 2014}}</ref>. U Cheongju shahridagi Ochang o'rta maktabini tugatgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kwon Seok-jeong |date=August 31, 2014 |title='룸메이트' 나나 고등학교 졸업사진 공개 세상에나 지금하고 똑같아! |language=ko |work=TenAsia |url=http://tenasia.hankyung.com/archives/307776 |access-date=February 27, 2015}}</ref> va 2009-yilda Osiyo Tinch okeani super modellari tanlovida ishtirok etgan<ref name="nanajapan">{{Yangiliklar manbasi |last=Choi EunHwa |date=February 10, 2012 |title=Nana Finding Success in Japan as Model |work=enewsWorld |publisher=Mwave |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215130051/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |archive-date=February 15, 2015}}</ref>. == Karyera == === 2009–2013: After School va Orange Caramel bilan debyut === 2009-yil noyabr oyida Nana After Schoolda Raina bilan birga uchinchi avlod a'zolari sifatida After Schoolning ikkinchi EP "Because of You" debyutini qildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://news.kukinews.com/news/article.html?no=96564|sarlavha=[쿠키人터뷰] 애프터스쿨 "크리스마스 선물로 1위 트로피 받고 싶어요"|ish=Kuki News|til=ko|kirish sanasi=July 31, 2016}}</ref>. 2010-yil iyun oyida Nana, After School a'zolari Raina va Lizzi bilan birgalikda Orange Caramel deb nomlangan bo'linmani tashkil qildi<ref name="nana">{{Yangiliklar manbasi |date=July 20, 2014 |title=Orange Caramel′s NANA |work=enewsWorld |publisher=Mwave |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/71171/weekend-crush-after-schools-nana |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215150410/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/71171/weekend-crush-after-schools-nana |archive-date=February 15, 2015}}</ref>. 2011-yil iyul oyida Nana After School a'zolari Kahi, Jungah va Uee bilan birga AS Red sub-qismning bir a'zosi bo'lib, "In the Night Sky" singlini chiqardi<ref>{{Yangiliklar manbasi |title=After School Red |work=KBS World Radio |url=http://world.kbs.co.kr/english/program/program_artist_detail.htm?No=106177 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. 2011-yil sentabr oyida u Tokio Girls Collection moda namoyishi uchun bosh model sifatida tanlangan<ref>{{Veb manbasi|url=http://star.mt.co.kr/stview.php?no=2011083015270371653|sarlavha=AS 나나, 日대형패션쇼 이례적 메인모델 발탁|sana=August 30, 2011|ish=Star News|til=ko}}</ref>. 2012-yil mart oyida Nana S/S 2012 shousida yurib, Tokio Girls Collection uchun yana modellik qildi. U, shuningdek, yapon moda shousi Girls' Award va Park Yoon-yoning Seoul Fashion Walk S/S 2012 namoyishida model bo'lgan<ref name="nanajapan">{{Yangiliklar manbasi |last=Choi EunHwa |date=February 10, 2012 |title=Nana Finding Success in Japan as Model |work=enewsWorld |publisher=Mwave |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215130051/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model |archive-date=February 15, 2015}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFChoi_EunHwa2012">Choi EunHwa (February 10, 2012). [https://web.archive.org/web/20150215130051/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model "Nana Finding Success in Japan as Model"]. ''enewsWorld''. Mwave. Archived from [http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/3428/nana-finding-success-in-japan-as-model the original] on February 15, 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">February 15,</span> 2015</span>.</cite></ref>. 2012-yil iyun oyida After School o'zining beshinchi maxi-singli "Flashback"ni chiqardi. Unda Nananing "Eyeline" deb nomlangan yakkaxon qo'shig'i bor<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Lee Hyun-jae |date=June 22, 2012 |title=After School returns to Korea after Kahi's departure |work=The Korea Herald |url=http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20120622000936 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. Dekabr oyida u boshqa K-pop yulduzlari Hyolyn, Hyuna, Hyoseong va Nikolga qo'shildi va "This Person" qo'shig'ini ijro etib, "SBS Gayo Daejun" uchun Dazzling Red super guruhini tuzdi. Shuningdek, u Koreyadagi eng yirik parhez brendi Juvisning ma'qullangan modeliga aylandi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=After School's Nana's Untouched Images Receive Praise|muallif=Ho, Stewart|ish=CJ E&M enewsWorld|sana=June 25, 2012|kirish sanasi=July 30, 2016|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/8495/after-schools-nanas-untouched-images-receive-praise|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160814213303/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/8495/after-schools-nanas-untouched-images-receive-praise|arxivsana=August 14, 2016}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://news.nate.com/view/20121018n25696|sarlavha='미라클 몸매' 애프터스쿨 나나, CG보다 완벽한 무보정 직찍 화제|ish=네이트뉴스|til=ko-KR|kirish sanasi=July 31, 2016}}</ref>. Nana, shuningdek, Yaponiyaning ''Tokio Brandnew Girls'' moda teleko'rsatuvida doimiy panelist bo'lgan<ref>{{Veb manbasi|url=http://m.asiae.co.kr/view.htm?no=2012032108575538659|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170816013644/http://m.asiae.co.kr/view.htm?no=2012032108575538659|arxivsana=August 16, 2017|sarlavha=After School's NaNa joins cast of Japanese TV show|sana=March 21, 2012|ish=10Asia}}</ref>. 2013-yilda u millatning "NYLON" moda ko'rgazmasi uchun moda yo'lagini bosib o'tdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://en.tenasia.com/2013/08/02/after-schools-nana-to-strut-runway-in-japan/|sarlavha=After School's Nana to Strut Runway in Japan|sana=August 2, 2013|ish=10Asia}}</ref>. Xuddi shu yili Nana Electroboyz bilan "Ma Boy 3" singlida hamkorlik qildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/32719/electroboyz-and-after-schools-nana-to-sing-together|sarlavha=KPOP NEWS - After School's Nana to Sing 'Ma Boy 3' with Electroboyz|ish=enewsWorld|kirish sanasi=July 31, 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160815021450/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/32719/electroboyz-and-after-schools-nana-to-sing-together|arxivsana=August 15, 2016}}</ref>. 2013-yil dekabr oyida Nana mustaqil tanqidchilar roʻyxatida 2013-yilning 100 ta eng goʻzal yuzlari roʻyxatida ikkinchi oʻrinni egallashi bilan jahon miqyosida eʼtirofga sazovor boʻldi<ref>{{Veb manbasi|url=http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/54396/independentcritics-release-list-of-100-most-beautiful-faces|sarlavha=Independent Critics Names After School's Nana as #2 in 100 Most Beautiful Faces of 2013|sana=December 26, 2013|ish=enewsWorld|kirish sanasi=August 16, 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170816105659/http://mwave.interest.me/en/kpop-news/article/54396/independentcritics-release-list-of-100-most-beautiful-faces|arxivsana=August 16, 2017}}</ref>. U 2014-yilda 1-oʻringa koʻtarildi<ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com/view.php?ud=201412281517388201258_2&ACE_SEARCH=1|sarlavha=After School's Nana tops international beauty ranking|sana=December 28, 2014|ish=Kpop Herald}}</ref> va 2015-yilda yana birinchi oʻrinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://koreatimes.co.kr/www/news/nation/2015/12/398_194100.html|sarlavha=Nana again 'most beautiful face'|sana=December 27, 2015|ish=The Korea Times}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=K-Pop Star Nana Named "Most Beautiful Face in the World"|url=http://www.fuse.tv/2015/12/most-beautiful-in-the-world-nana-diego-boneta|ish=Fuse TV|kirish sanasi=February 29, 2016}}</ref>. === 2014 yildan hozirgi kungacha: aktyorlik karerasi === [[Fayl:140824_나처럼해봐요_미니팬미팅_나나_08.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/140824_%EB%82%98%EC%B2%98%EB%9F%BC%ED%95%B4%EB%B4%90%EC%9A%94_%EB%AF%B8%EB%8B%88%ED%8C%AC%EB%AF%B8%ED%8C%85_%EB%82%98%EB%82%98_08.jpg/220px-140824_%EB%82%98%EC%B2%98%EB%9F%BC%ED%95%B4%EB%B4%90%EC%9A%94_%EB%AF%B8%EB%8B%88%ED%8C%AC%EB%AF%B8%ED%8C%85_%EB%82%98%EB%82%98_08.jpg|alt=Nana wearing a white dress, smiling and waving both hands against a green background|left|thumb| Nana 2014 yil avgust oyida]] 2014-yil mart oyida Nana [[Seoul Broadcasting System|SBSning]] ''Roommate'' deb nomlangan yangi estrada shousida ishtirok etishi e'lon qilindi. Ko‘rsatuvda bir uyda yashovchi 11 nafar mashhur kishi ishtirok etadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Jin Eun-soo |date=March 28, 2014 |title=Cast confirmed for 'Roommate' |work=Korea JoongAng Daily |url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2987031 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. Aprel oyida Nana Hong Jong-hyun va Cho Min-ho bilan birga OnStyle -ning ''Style Log'' -ning ikkinchi mavsumi boshlovchisi bo'ldi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Hong, Grace Danbi |date=March 24, 2014 |title=Hong Jong Hyun, After School's Nana and Cho Min Ho to Host New Season of 'Style Log' |publisher=Mnet America |url=http://www.mnetamerica.com/news/article/61796/hongjonghyun-nana-and-chominho-to-host-show |url-status=dead |access-date=February 15, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160813095421/http://www.mnetamerica.com/news/article/61796/hongjonghyun-nana-and-chominho-to-host-show |archive-date=August 13, 2016}}</ref>. 2014-yil avgust oyida Nana Xitoyning ''Muse Dress'' ko‘rgazmasida ishtirok etdi<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=August 3, 2014 |title=After School's Nana to appear on Chinese fashion show |work=The Korea Times |url=http://www.koreatimes.co.kr/www/news/nation/2014/09/511_162216.html |access-date=January 27, 2015}}</ref> va tanlovda ikkinchi o‘rinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=109&aid=0002913556|sarlavha=나나, 中 '여신의 패션'서 최종 2위..아시아 패션 아이콘|sana=October 16, 2014|ish=Osen|til=ko}}</ref>. Shuningdek, u 2014-yil 6-noyabrda chiqarilgan “ ''Moda qiroli'' ” koreys filmida kamo rolini ijro etgan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kim Hee-eun |date=April 15, 2014 |title=Nana to make a movie cameo |work=Korea JoongAng Daily |url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=2987883 |access-date=January 27, 2015}}</ref>. 2015 yil boshida Nana aktrisa sifatida debyut qildi, u Xitoy teledasturida " ''Mingyillik orqali sevgi to'qiladi'' " koreys dramasi " ''Qirolicha In Xyonning odami"'' (2012) ning remeyki rolini o'ynadi<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Ha Soo Jung |last2=Yeawon Jung |date=November 28, 2014 |title=After School's Nana Cast in Chinese Drama 'Empress' Man' |work=Newsen |publisher=enewsWorld |url=http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/81877/after-schools-nana-cast-in-chinese-drama-empress-man |url-status=dead |access-date=January 27, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150215081927/http://mwave.interest.me/enewsworld/en/article/81877/after-schools-nana-cast-in-chinese-drama-empress-man |archive-date=February 15, 2015}}</ref>. O'sha yili u Xitoyning " ''Go Lala Go 2'' " romantik komediya filmida, "Go Lala Go" filmining davomi sifatida suratga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com/view.php?ud=201506021724189628648_2&ACE_SEARCH=1|sarlavha=Nana to star in Chinese rom-com|sana=June 2, 2015|ish=Kpop Herald}}</ref>. 2016-yil fevral oyida Nana to‘rtinchi mavsumning “Ayol askarlar” maxsus filmi uchun “ <nowiki><i id="mwiA">Real Men</i></nowiki> ” filmi tarkibiga qo‘shildi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Eight female stars enter military|muallif=Ahn Sung-mi|ish=[[K-Pop Herald]]|sana=February 16, 2016|kirish sanasi=March 25, 2016|url=http://www.kpopherald.com/view.php?ud=201602161321385871020_2}}</ref>. Yil oxirida u xuddi shu nomdagi Amerika serialining remeyki ''“Yaxshi xotin'' ” teleserialida ikkinchi darajali rolga tayinlandi <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Jeon Do-yeon returns with "Good Wife"|muallif=Park Jin-hai|ish=[[The Korea Times]]|sana=July 3, 2016|kirish sanasi=July 13, 2016|url=http://www.koreatimes.co.kr/www/news/culture/2016/07/201_208476.html}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com/view.php?ud=201608291117426519797_2&ACE_SEARCH=1|sarlavha=Nana from After School talks about acting in 'The Good Wife'|sana=August 29, 2016|ish=Kpop Herald}}</ref>. Nana Kim Dan roli uchun ijobiy baholarga sazovor boʻldi, <ref>{{Veb manbasi|url=http://english.chosun.com/site/data/html_dir/2016/08/20/2016082000618.html|sarlavha=Girl Group Member Nana Proves Herself in Acting Debut|sana=August 20, 2016|ish=The Chosun Ilbo}}</ref> va 2016-yilgi Asia Artist Awards tanlovida “Rookie Actress” mukofotini oldi<ref name="aaa">{{Veb manbasi|url=http://tvdaily.asiae.co.kr/read.php3?aid=14793008471181924002|sarlavha='AAA' 조진웅∙엑소 대상…방탄소년단∙박보검∙윤아 2관왕 [종합]|sana=November 16, 2016|ish=TV Daily|til=ko}}</ref>. Kichkina ekrandagi muvaffaqiyatidan so'ng, Nana o'zining ''"Yaxshi xotin"'' rolini o'ynagan aktyori Yu Ji Te bilan birga "Firibgarlar ''" (Konman'' ) jinoiy komediya filmida yagona ayol bosh rolga tushdi<ref>{{Veb manbasi|url=http://koreajoongangdaily.joins.com/news/article/article.aspx?aid=3024112|sarlavha=Nana making big screen debut in "Kkun"|sana=September 24, 2016|ish=Korea JoongAng Daily}}</ref>. Film chiqishining birinchi kunidayoq 213 185 tomoshabinni to‘pladi va ketma-ket uch hafta davomida mahalliy prokatda birinchi o‘rinni egalladi<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/boxOffice_Daily.jsp?mode=BOXOFFICE_DAILY|sarlavha=Korean Film Biz Zone: Daily Box Office [20171115 ~ 20171122]}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=THE SWINDLERS Takes 3rd Weekend Crown|url=http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/reports.jsp?blbdComCd=601008&seq=453&mode=VIEW|ish=KoBiz|kirish sanasi=December 21, 2017}}</ref>. 2017-yilda u yaqinlashib kelayotgan “ ''To‘rt kishi'' ” romantik trilleri uchun birinchi bosh rolga tayinlangan edi <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20170825000470|sarlavha=Actor Park Hae-jin to star in new drama with singer-turned-actress Nana|sana=August 25, 2017|ish=The Korea Herald}}</ref>, lekin ishlab chiqarishdagi kechikishlar tufayli aktyorlarni tark etishga qaror qildi<ref>{{Veb manbasi|url=https://news.sbs.co.kr/news/endPage.do?news_id=N1004904291|sarlavha=[SBS Star] NANA Steps Down from the Female Lead of Park Hae Jin's New Drama?|sana=August 24, 2018|ish=SBS News}}</ref>. 2019-yilda Nana OCN telekanalining “ ''O‘ldir'' ” nomli kriminal dramasida detektiv Do Xyun-jin rolini o‘ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=241&aid=0002864838|sarlavha=[단독]나나, OCN 드라마 '블루 아이즈' 주인공 확정|sana=December 31, 2018|ish=Ilgan Sports|til=ko}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://kpopherald.koreaherald.com//view.php?ud=201901071736384381652_2|sarlavha=Jang Ki-yong, Nana to star in new action series|sana=January 7, 2019|ish=Kpop Herald}}</ref> O'sha yili u KBSning " ''Adolat'' " melodramasida Jang Xo tomonidan yozilgan va Elja tomonidan suratga olingan "Adolat" veb-romasi asosida prokuror Seo Yeon-ah rolini o'ynadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=609&aid=0000089368|sarlavha='저스티스' 나나 출연확정, 최진혁-손현주와 호흡(공식입장)|sana=April 9, 2019|ish=Newsen|til=ko}}</ref> Nana yana bir bor olqishlarga sazovor bo'lib, 2019 yilgi KBS Drama Awards mukofotiga sazovor bo'ldi . <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|sarlavha=Winners of the 2019 KBS Drama Awards|sana=December 31, 2019|ish=[[HanCinema]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200406014558/https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|arxivsana=April 6, 2020|kirish sanasi=December 31, 2019}}</ref> 2020-yilda Nana So Ji-sub va Yunjin Kim bilan bir qatorda ispaniyalik “ ''Kontratiempo'' ” ( ''“Ko‘rinmas mehmon”'' ) filmiga asoslangan “ ''Confession'' ” sirli triller filmida suratga tushishi e’lon qilindi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/read?oid=609&aid=0000205576|sarlavha=나나, '자백'으로 3년만 스크린 컴백|sana=November 11, 2019|ish=Newsen|til=ko}}</ref> 2020-yil aprel oyida Nana KBS telekanalining “ Into The Ring ” dramasi uchun bosh aktrisa sifatida Park Sung Xunga qo‘shilishi e’lon qilindi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.soompi.com/article/1397134wpp/nana-and-park-sung-hoon-confirmed-to-lead-upcoming-office-romantic-comedy-drama|sarlavha=Nana and Park Sung Hoon Confirmed to Lead Upcoming Office Romantic Comedy Drama}}</ref> Serial 2018-yilda boʻlib oʻtgan '''Broadcasting Content Promotion Foundation''' (BCPF) tomonidan ''oʻtkazilgan “Choʻl yulduzini top” 10-chi stsenariy tanlovi'' bosh mukofoti sovrindori Mun Xyon Kyun ssenariysi asosida suratga olingani tufayli drama intiqlik bilan toʻplandi. Nana, shuningdek, 6 yildan so'ng drama orqali musiqaga qaytdi, uning birinchi OSTsi "Yozdagi xotiralarimiz" (seebae-i-i-dee-dae) hamkori Park Sung-hun bilan chiqdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://n.news.naver.com/entertain/article/109/0004259031|sarlavha='출사표' 나나, 6년 만에 Ost 직접 참여…'우리의 여름처럼' 오늘 공개}}</ref> 7-sentabrda Nana MBCning yangi “ ''Oh My Ladylord'' ” dramasida Li Min Ki bilan 2021-yil 24-martda premerasi bo‘lib o‘tishi tasdiqlandi <ref>{{Veb manbasi|url=https://n.news.naver.com/entertain/article/108/0002892492|sarlavha='오! 주인님' 이민기X나나 주연..내년 3월 방송&#91;공식&#93;}}</ref> “ ''Oh My Ladylord” filmi'' nihoyasiga yetgach, 2021-yilning 28-mayida Nana [[Netflix|Netflix’ning]] “ ''Glitch'' ” serialida aktrisa Jeon Yeo-ben bilan birga “Heo Bora” rolini o‘ynaganligi e’lon qilindi . <ref>{{Veb manbasi|url=https://n.news.naver.com/entertain/article/108/0002959004?cluid=enter_202105281420_00000003|sarlavha=나나, 넷플릭스 '글리치' 출연 확정..전여빈과 호흡 &#91;공식&#93;}}</ref> 2021-yil 8-dekabrda Nana ikkinchi marta Pledis Entertainment bilan shartnomasini yangiladi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=408&aid=0000140709|muallif=Lee Ho-young|sarlavha=나나 재계약 "플레디스와 세 번째 파트너십" [공식입장]|nashriyot=iMBC|sana=December 8, 2021|kirish sanasi=December 8, 2021|til=ko}}</ref> == Diskografiya == [[Fayl:Nana_at_Yeongdeungpo_Times_Square_Hottracks_fan_event02.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/Nana_at_Yeongdeungpo_Times_Square_Hottracks_fan_event02.jpg/220px-Nana_at_Yeongdeungpo_Times_Square_Hottracks_fan_event02.jpg|thumb| Nana 2012 yilda muxlislar tadbirida]] === Bo'ydoqlar === == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2011 yil | ''Oq: O'lim ohangi'' | O'zi | rowspan="2" | Cameo | |- ! scope="row" | 2014 yil | ''Moda qiroli'' | Kim Xe Na | |- ! scope="row" | 2015 yil | ''Go Lala Go 2'' | Sha Dangdang | Xitoy kino | |- ! scope="row" | 2017 yil | ''Firibgarlar'' | Choon-ja | | |- ! scope="row" | 2020 | ''Tan olish'' | Kim Se Xi | | |} === Televizion serial === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2015 yil | ''Sevgi ming yillikda to'qiladi'' | Chjao Nana | Xitoy dramasi | |- ! scope="row" | 2016 yil | ''Yaxshi xotin'' | Kim Dan | | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2019 | ''O'ldir'' | Do Xyun-jin | | |- | ''adolat'' | Seo Yeon-ah | | |- ! scope="row" | 2020 | ''Yodgorliklar'' | Goo Se-Ra | | |- ! rowspan="2" scope="row" | 2021 yil | ''Ey xonim'' | Oh Joo-in | | |- | ''Ibtido'' | Yeo Rin | | |- ! scope="row" | 2022 | ''Mening odamim Cupid'' | Oh, Baek-ryun | | <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=076&aid=0003819881|muallif=Moon Ji-yeon|sarlavha=[공식] 장동윤X나나 '내 남자는 큐피드'로 뭉친다.."판타지 로맨스|nashriyot=Sports Chosun|sana=January 7, 2022|kirish sanasi=January 7, 2022|til=ko}}</ref> |- |} === Veb-seriya === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2022 | ''Nosozlik'' | Heo Bo-ra | | <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Park Jeong-sun |date=May 28, 2021 |title=나나, 넷플릭스 오리지널 시리즈 '글리치' 출연 확정[공식] |language=ko |trans-title=Nana confirmed to appear in Netflix original series 'Glitch' [Official] |work=Dailysport |url=https://entertain.naver.com/movie/now/read?oid=241&aid=0003121553 |access-date=May 28, 2021 |via=Naver}}</ref> |-! scope="row" {{TBA}} | ''Maska qiz'' | Kim Mo-mi (jarrohlikdan keyin) | | <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=410&aid=0000865020|muallif=Kim Na-young|sarlavha=고현정·나나 ‘마스크걸’ 동시 캐스팅…2인 1역 선보인다|nashriyot=MK Sports|sana=May 3, 2022|kirish sanasi=May 3, 2022|til=ko}}</ref> |} === Televizion ko'rsatuvlar === {| class="wikitable sortable plainrowheaders" ! scope="col" |Yil ! scope="col" | Sarlavha ! scope="col" | Rol ! scope="col" | Eslatmalar ! class="unsortable" scope="col" | {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! scope="row" | 2010 yil | ''Playgirlz maktabi'' | Cast aʼzosi | | |- ! scope="row" | 2012 yil | ''Tokio yangi qizlar'' | Ruxsat etilgan panelist | | |- ! rowspan="3" scope="row" | 2014 yil | ''Uslublar jurnali'' | Xost | | |- | ''Xonadosh'' | rowspan="3" | Cast aʼzosi | | |- | ''Muse libosi'' | Musobaqa yakunlari bo‘yicha ikkinchi o‘rin | |- ! scope="row" | 2016 yil | ''Haqiqiy erkaklar: Ayollar uchun maxsus'' | 4-fasl (146 va 147-qismlar) | <ref>{{Veb manbasi|muallif=Kim|ism=Eun-jeong|sarlavha=진짜 사나이 여군특집 4기, 김성은·공현주·나나·전효성 등…'비주얼 멤버' 특집?|url=http://news.nate.com/view/20160213n06265|ish=Nate|nashriyot=Herald Pop|kirish sanasi=February 14, 2016|til=ko}}</ref> |} == Mukofotlar va nominatsiyalar == {| class="wikitable" !Yil ! Mukofot ! Turkum ! Nomzod qilingan ish ! Natija ! Ref. |- | 2014 yil | 7- Stil Icon mukofotlari | Toni Moli K-Go'zallik | {{N/a}} | {{Gʻolib}} | <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Benjamin |first=Jeff |date=October 28, 2014 |title=Diplo, Girls' Generation-TTS, 4Minute, CL & More Shine at 2014 Style Icon Awards |work=Billboard |url=http://www.billboard.com/articles/columns/k-town/6296941/style-icon-awards-diplo-cl-girls-generation-tts-4minute |access-date=October 30, 2014}}</ref> |- | rowspan="3" | 2016 yil | 5-APA Yulduzli mukofotlari | rowspan="2" | Eng yaxshi yangi aktrisa | rowspan="4" | ''Yaxshi xotin'' | {{Nom}} | |- | 9-Koreya drama mukofotlari | {{Nom}} | |- | 1- Osiyo Artist mukofotlari | Eng yaxshi Rookie mukofoti, aktrisa| {{Gʻolib}} | <ref name="aaa">{{Veb manbasi|url=http://tvdaily.asiae.co.kr/read.php3?aid=14793008471181924002|sarlavha='AAA' 조진웅∙엑소 대상…방탄소년단∙박보검∙윤아 2관왕 [종합]|sana=November 16, 2016|ish=TV Daily|til=ko}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[http://tvdaily.asiae.co.kr/read.php3?aid=14793008471181924002 "'AAA' 조진웅∙엑소 대상…방탄소년단∙박보검∙윤아 2관왕 &#x5B;종합&#x5D;"]. ''TV Daily'' (in Korean). November 16, 2016.</cite> [[Category:CS1 Korean-language sources (ko)]]</ref> |- | rowspan="2" | 2017 yil | 53-Baeksang san'at mukofotlari | Eng yaxshi yangi aktrisa | {{Nom}} | |- | 6-Koreya kino aktyorlari uyushmasi mukofotlari | Mashhur yulduz mukofoti | rowspan="2" | ''Firibgarlar''| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.koreanfilm.or.kr/jsp/news/news.jsp?pageIndex=1&blbdComCd=601006&seq=4636&mode=VIEW&returnUrl=&searchKeyword=|sarlavha=Top Star Awards for NA Moon-hee, LEE Jung-hyun, CHOI Min-shik and Hyun-bin|sana=January 8, 2018|ish=Korean Film Biz Zone}}</ref> |- | rowspan="5" | 2018 | rowspan="2" | 54-Baeksang Arts mukofotlari | Eng yaxshi yangi aktrisa|{{Nom}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://news.jtbc.joins.com/html/136/NB11615136.html|sarlavha=제54회 백상예술대상, TV·영화 각 부문별 수상 후보자 공개|sana=April 6, 2018|ish=JTBC|til=ko}}</ref> |- | Bazaar Icon mukofoti | {{N/a}}| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=https://news.sbs.co.kr/news/endPage.do?news_id=N1004744565|sarlavha=[SBS Star] 'The 54th Baeksang Arts Awards' Complete List of Winners|sana=May 4, 2018|ish=SBS News}}</ref> |- | 13-Osiyo Model mukofotlari | Mashhur yulduz mukofoti ||{{N/a}}||{{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://star.mbn.co.kr/view.php?year=2018&no=288826&refer=portal|sarlavha=[2018 아시아모델어워즈] 한혜진·비투비, 아시아 스타상 수상…뉴이스트W, 2관왕(종합)|sana=May 6, 2018|ish=MBN Star|til=ko}}</ref> |- | 23- Chunsa kino san'ati mukofotlari | Mashhurlik mukofoti | {{N/a}}| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=http://entertain.naver.com/read?oid=112&aid=0003031814|sarlavha=[제23회 춘사영화제]나나X오대환, 특별인기상 수상 "더 발전하는 배우되겠다"|sana=May 18, 2018|ish=Herald Corporation|til=ko}}</ref> |- | 2 -Seul mukofotlari | Eng yaxshi yangi aktrisa | ''Firibgarlar''| {{Nom}} | <ref>{{Veb manbasi|url=https://entertain.naver.com/now/read?oid=408&aid=0000058599|sarlavha='제2회 더 서울어워즈' 10월27일 개최, 드라마-영화 각 부문별 후보공개|sana=September 28, 2018|ish=iMBC|til=ko}}</ref> |- | rowspan="4" | 2019 | rowspan="4" | KBS Drama mukofotlari | “A’lo darajadagi” mukofoti, mini-serialdagi aktrisa | rowspan="4" | ''adolat''| {{Gʻolib}} | <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|sarlavha=Winners of the 2019 KBS Drama Awards|sana=December 31, 2019|ish=[[HanCinema]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200406014558/https://www.hancinema.net/winners-of-the-2019-kbs-drama-awards-137265.html|arxivsana=April 6, 2020|kirish sanasi=December 31, 2019}}</ref> |- | Eng yaxshi yangi aktrisa| {{Nom}} | |- | Netizen mukofoti, aktrisa| {{Nom}} | |- | <small>Choy Jin Xyuk bilan</small> eng yaxshi juftlik mukofoti| {{Nom}} | |- | rowspan="2" | 2020 | rowspan="2" | KBS Drama mukofotlari | “A’lo darajadagi” mukofoti, mini-serialdagi aktrisa | rowspan="2" | Yodgorliklar| {{Gʻolib}} | |- | <small>Park Sung-Xun bilan</small> eng yaxshi juftlik mukofoti| {{Gʻolib}} | |- | rowspan="2" | 2021 yil | rowspan="2" | 41-MBC Drama mukofotlari | Eng yaxshi mukofot, mini-serialdagi aktrisa | rowspan="2" | ''Ey xonim'' | {{Nom}} | |- | <small>Li Min Ki bilan</small> eng yaxshi juftlik mukofoti | {{Nom}} | |- |} == Tashqi havolalar == {{Commons turkum|Nana}} * <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1991-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> 1zwyebzwg35mxts14hxzrfz1w9yvhm5 Foydalanuvchi:Diwikiped/Amma Asante 2 759045 2726581 2022-07-31T09:51:10Z Diwikiped 74803 „[[:en:Special:Redirect/revision/1097248444|Amma Asante]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Amma Asante|portret=Amma Asante at MIFF.jpg|tavsif=Asante in 2015|tugʻilgan paytidagi ismi=|tavallud sanasi={{birth date and age|df=y|1969|09|13}}|tavallud joyi=[[Lambeth]], [[London]], England|kasbi={{flatlist| *Screenwriter *film director *actress}}|faoliyat_yillari=1986–present|turmush oʻrtogʻi={{marriage|Søren Pedersen|2007}}|sayt={{website|https://www.ammaasante.com/}}}} [[Category:Articles with hCards]] '''Amma Asante''' MBE (1969-yil 13-sentabrda tugʻilgan) — britaniyalik kinorejissyor, ssenariynavis, sobiq aktrisa va Norvich sanʼat universiteti rektori<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nua.ac.uk/about-nua/news/bafta-award-winning-screenwriter-and-director-amma-asante-mbe-to-become-new-chancellor/|sarlavha=BAFTA award-winning screenwriter and director Amma Asante MBE to become new Chancellor|ish=Norwich University of the Arts|til=en-GB|kirish sanasi=2020-02-03}}</ref>, Londonda ota-onasi [[Gana|Ganadan]] tugʻilgan. Uning kino sanoatiga bo'lgan muhabbati BBCning ''Grange Hill'' filmidagi birinchi rolini olgach, boshlangan<ref name=":0">{{Veb manbasi|url=https://www.ft.com/content/76fc6668-a6cf-11e6-8898-79a99e2a4de6|sarlavha=Film-maker Amma Asante on race, Brexit and meeting Prince|muallif=Jacobs|ism=Emma|sana=2016-11-10|ish=Financial Times|til=en-GB|kirish sanasi=2018-10-19}}</ref>. Asante 1998-yilda Devid Oyelovo ishtirok etgan [[BBC Two|BBC Ikki]] seriyali " ''Birodarlar va opa'' -singillar" filmini yozgan va ishlab chiqargan<ref name=":0" />. U model Naomi Kempbellning bolalikdagi do'sti bo'lib, ular yetti yoshida tanishgan<ref>{{Cite tweet|user=AmmaAsante|title=My school-friend @NaomiCampbell has been showing us the possibilities for decades, challenging glass ceilings and raising the bar. Thank you for the example Naomi 🖤🖤🖤|date=18 November 2017|access-date=19 November 2017}}</ref>. == Erta va shaxsiy hayot == Amma Asante [[London|Londonning]] Lambeth shahrida<ref>Fox, Laura, and Sean Doherty (25 February 2017), [https://www.swlondoner.co.uk/lambeth-born-film-director-amma-asante-casts-vote-oscar-winners-move-increase-diversity/ "Lambeth-born film director Amma Asante casts her vote for Oscar winners in move to increase diversity"], ''SW Londoner''.</ref> ganalik ota-onada tug'ilgan: onasi o'zining Afrika kosmetika va oziq-ovqat do'koniga egalik qiluvchi tadbirkor edi<ref name=":0">{{Veb manbasi|url=https://www.ft.com/content/76fc6668-a6cf-11e6-8898-79a99e2a4de6|sarlavha=Film-maker Amma Asante on race, Brexit and meeting Prince|muallif=Jacobs|ism=Emma|sana=2016-11-10|ish=Financial Times|til=en-GB|kirish sanasi=2018-10-19}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJacobs2016">Jacobs, Emma (10 November 2016). [https://www.ft.com/content/76fc6668-a6cf-11e6-8898-79a99e2a4de6 "Film-maker Amma Asante on race, Brexit and meeting Prince"]. ''Financial Times''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 October</span> 2018</span>.</cite></ref>, va uning otasi hisobchi Buyuk Britaniyada ishlash uchun malaka oldi<ref>Saner, Emine (9 February 2005), [https://www.standard.co.uk/go/london/film/mum-and-dad-never-showed-fear-7193589.html "'Mum and dad never showed fear'"], ''Evening Standard''.</ref>. Asante Aktondagi Barbara Speake Stage maktabida o'qigan, u erda raqs va drama bo'yicha mashq qilgan<ref name="guardian">{{Veb manbasi|muallif=Greer|ism=Bonnie|muallifhavola=Bonnie Greer|sarlavha=From Grange Hill to the valleys|sana=8 November 2004|url=https://www.theguardian.com/film/2004/nov/08/hayfilmfestival2005.race|kirish sanasi=25 January 2010}}</ref>. U 1980-yillardagi giyohvandlikka qarshi " Faqat yo'q " kampaniyasida ishtirok etgan va uni [[Ronald Reagan|Reygan]] [[Oq uy|Oq uyiga]] olib borgan to'qqizta ''Grange Hill'' bolalaridan biri edi<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Gritty debut hits hard for ex-Grange Hill star|sana=4 February 2005|url=http://www.highbeam.com/doc/1G1-128124088.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121102235906/http://www.highbeam.com/doc/1G1-128124088.html|arxivsana=2 November 2012|kirish sanasi=25 January 2010}}</ref>. U Britaniyaning boshqa teleseriallarida, jumladan, ''Desmondning'' ( [[Channel 4|4-kanal]] ) va ''Birds of the Feather'' (BBC 1) seriallarida kredit oldi va bir yil davomida Bolalar kanalida boshlovchilik qildi. Asante ilgari prodyuser Charli Xanson bilan turmush qurgan. Hozir u Yevropa politsiyasining [[Gaaga|Gaagadagi]] matbuot kotibi Søren Pedersenga uylangan<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/film/2014/may/18/amma-asante-belle-bicultural-ghanaian-british-director-grange-hill|sarlavha=Amma Asante: 'I'm bi-cultural, I walk the division that Belle walked every day'|muallif=Kellaway|ism=Kate|muallifhavola=Kate Kellaway|sana=18 May 2014}}</ref>. == Yozuvchilik va rejissyorlik karerasi == Asantening karerasi birinchi marta sahna san'ati maktabida o'qiganida boshlangan, bu unga o'zining birinchi sitkom ssenariysini yaratishga imkon berdi<ref name=":0">{{Veb manbasi|url=https://www.ft.com/content/76fc6668-a6cf-11e6-8898-79a99e2a4de6|sarlavha=Film-maker Amma Asante on race, Brexit and meeting Prince|muallif=Jacobs|ism=Emma|sana=2016-11-10|ish=Financial Times|til=en-GB|kirish sanasi=2018-10-19}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJacobs2016">Jacobs, Emma (10 November 2016). [https://www.ft.com/content/76fc6668-a6cf-11e6-8898-79a99e2a4de6 "Film-maker Amma Asante on race, Brexit and meeting Prince"]. ''Financial Times''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 October</span> 2018</span>.</cite></ref>. Keyinchalik u bola aktrisa bo'ldi va birinchi marta televizorda ''Grange Hill'' va ''Desmond's'' filmlarida chiqdi<ref name=":1">{{Kitob manbasi|last=Hockenhull|first=Stella|date=2017|title=British Women Film Directors in the New Millennium|language=en-gb|doi=10.1057/978-1-137-48992-0|isbn=978-1-137-48991-3}}</ref>. O'smirlik yoshida Asante aktyorlikni tashlab, Chrysalis bilan hamkorlikda ssenariy yozishda ishladi. U "Tantrum Films" prodyuserlik kompaniyasiga asos soldi, u erda "Bi-bi-si " ''Birodarlar va opa-singillar'' " (1998) ning ikkita seriyasini yozdi va prodyuserlik qildi. === ''Hayot yo'li'' === Asante ''"Hayot yo'li"'' (2004) badiiy filmida rejissyorlik debyutini qilish uchun "Tantrum Films" filmidan foydalangan<ref name="guardian">{{Veb manbasi|muallif=Greer|ism=Bonnie|muallifhavola=Bonnie Greer|sarlavha=From Grange Hill to the valleys|sana=8 November 2004|url=https://www.theguardian.com/film/2004/nov/08/hayfilmfestival2005.race|kirish sanasi=25 January 2010}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGreer2004">[[Bonni Greer|Greer, Bonnie]] (8 November 2004). [https://www.theguardian.com/film/2004/nov/08/hayfilmfestival2005.race "From Grange Hill to the valleys"]. ''[[The Guardian]]''. London<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">25 January</span> 2010</span>.</cite></ref>. U Buyuk Britaniya Kino Kengashi orqali ishlab chiqilgan va moliyalashtirilgan va Piter Edvards, Patrik Kassavetti va [[Oltin globus|Oltin Globus mukofoti]] va BAFTA mukofoti sovrindori Charli Xanson tomonidan ishlab chiqarilgan. Uning birinchi filmi ''"Hayot yo'li"'' Stefani Jeyms o'ynagan yolg'iz onaning hayotiga bag'ishlangan. Bu onasining o'z joniga qasd qilgan o'limi va homiylik ostidagi askarlarning mavjudligi haqida hikoya qiluvchi ayolning haqiqati haqida batafsil ma'lumot beradi. Bu, shuningdek, Neytan Jons o'ynagan akasi Gevinni ham tanishtiradi, u ham homiylikka olingan<ref name=":1">{{Kitob manbasi|last=Hockenhull|first=Stella|date=2017|title=British Women Film Directors in the New Millennium|language=en-gb|doi=10.1057/978-1-137-48992-0|isbn=978-1-137-48991-3}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHockenhull2017">Hockenhull, Stella (2017). ''British Women Film Directors in the New Millennium''. [[Raqamli obyekt identifikatori|doi]]:[[doi:10.1057/978-1-137-48992-0|10.1057/978-1-137-48992-0]]. [[ISBN]]&nbsp;[[Maxsus:Kitob manbalari/978-1-137-48991-3|<bdi>978-1-137-48991-3</bdi>]].</cite></ref>. 17 yoshli Ley Enn ( ''Stefani Jeyms'' ) yoshligida, ayniqsa, qizi Eli Uilyamsning tibbiy xarajatlari tufayli o'zini tutish qiyin. Shuningdek, u Ley Anneni bolalarga beparvolik uchun ijtimoiy xizmatlarga xabar berganlikda ayblanganidan keyin kaltaklash qurboni bo'lgan qo'shnisi Hasan Usmon ( Oliver Xaden o'ynagan) bilan madaniy mojaro mavzusiga ham to'xtalib o'tadi<ref name=":1" />. Film "kuzda bo'lib o'tgan London kinofestivalida Buyuk Britaniyada eng iliq qabul qilingan filmlardan biri va sotsial realistik rejimdagi dahshatli drama" deb ta'riflangan<ref name=":1" />. 2005 yil 17 yanvarda ''[[Tayms|Times gazetasi]]'' shunday dedi: "U so'nggi 12 oy ichida Britaniya kinosida paydo bo'lgan eng hayajonli istiqbollardan biri"<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 January 2005 |title=South Bank Show Breakthrough Star |pages=2–3 |work=The Times |url=http://www.thetimes.co.uk/tto/arts/article2396731.ece}}</ref>. 2004 yil noyabr oyida London kinofestivalida Asante birinchi Alfred Dunhill Buyuk Britaniya kino iste'dodi mukofoti bilan taqdirlandi<ref>[[BFI London Film Festival#2005]]</ref>. 2005 yil fevral oyida Asante ''[[Tayms|The Times]]'' gazetasining "Yilning eng yaxshi ijodkori" deb topildi va ''Evening Standard'' va London Film Critics mukofotlarini topshirish marosimlarida "Eng yaxshi yangi kelgan" nominatsiyasiga nomzod bo'ldi. O'sha oyda [[BAFTA]] Film mukofotlari marosimida Asante britaniyalik yozuvchi, rejissyor yoki prodyuser tomonidan o'zining birinchi badiiy filmidagi maxsus muvaffaqiyati uchun Karl Forman mukofotiga sazovor bo'ldi, u o'shandan beri bu uning karerasidagi katta tanaffus deb ta'kidlagan<ref>{{Yangiliklar manbasi |date=13 February 2005 |title=Race film joy for debut director |publisher=[[BBC]] |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/wales/south_east/4261623.stm |access-date=25 January 2010}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://guru.bafta.org/60-seconds-withamma-asante|sarlavha=60 Seconds With... Amma Asante|ish=[[BAFTA|BAFTA Guru]]|sana=6 August 2014|kirish sanasi=17 August 2015}}</ref>. 2005 yil Mayami xalqaro kinofestivalida ''“Hayot yoʻli”'' filmi “Jahon kinematografiyasidagi eng yaxshi dramatik film” <ref name="indymedia">{{Veb manbasi|url=http://miami.indymedia.org/news/2005/02/706.php|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131216025219/http://miami.indymedia.org/news/2005/02/706.php|arxivsana=16 December 2013|sarlavha=The Winners of the 2005 Miami Film Festival Competition are....... : Miami IMC|kirish sanasi=12 May 2014}}</ref> va “Eng yaxshi badiiy film” uchun FIPRESCI mukofoti (Xalqaro kino tanqidchilari federatsiyasi mukofoti) bilan taqdirlangan<ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Sutter |first=Mary |date=14 February 2005 |title=Way of Life Takes Miami Honors: Asante's Pic Earns Top Accolades at Festival |work=[[Variety (magazine)|Variety]] |url=https://variety.com/2005/film/news/way-of-life-takes-miami-honors-1117917998/ |access-date=9 October 2013}}</ref> <ref name="miamifilmfestival">{{Veb manbasi|url=http://www.miamifilmfestival.com/archives/2005/winners.aspx|sarlavha=Miami International Film Festival – 2005 Winners|nashriyot=miamifilmfestival.com|kirish sanasi=12 May 2014|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131216025305/http://www.miamifilmfestival.com/archives/2005/winners.aspx|arxivsana=16 December 2013}}</ref>. BAFTAning Uels bo'limi 2005 yil aprel oyida ''"Hayot yo'li"'' filmiga eng yaxshi rejissyor va eng yaxshi filmni o'z ichiga olgan to'rtta eng yaxshi mukofotni berdi<ref name="walesonline">{{Veb manbasi|url=http://www.walesonline.co.uk/news/wales-news/baftas-way-life-itv-wales-2400740|sarlavha=Baftas A Way of Life for ITV Wales – Wales Online|nashriyot=walesonline.co.uk|kirish sanasi=12 May 2014|sana=2005-04-25}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=24 April 2005 |title=Ifans clinches Bafta 'Grand Slam' |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/wales/4479487.stm}}</ref>. Bundan tashqari, Asante ushbu film uchun Ispaniyadagi [[Donostia-San Sebastián|San-Sebastyan]] kinofestivalida va Argentinadagi [[Mar-del-plata|Mar del Plata]] kinofestivalida mukofotlangan. === ''Belle'' === Asante Buyuk Britaniyada ham, AQShda ham kino loyihalarini ishlab chiqqan. Uning ikkinchi badiiy filmi " ''Belle'' " (2013) tarixiy romantikadir. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Taylor|first1=Jessica|date=2018-09-26|title='How Can I be Too High in Rank to Dine with the Servants, but Too Low to Dine with My Family?': Intersectionality and Postfeminism in Amma Asante's Belle|journal=Gender & History|volume=30|issue=3|pages=769–785|language=en|doi=10.1111/1468-0424.12403|issn=0953-5233}}</ref> Film Dido Elizabeth Bellega asoslangan bo'lib, afrikalik qullikdagi ayol va Qirollik dengiz floti kapitanining noqonuniy aralash irqli qizi tasvirlangan. U qizni amakisi (va Bellening amakisi) lord Mensfild va uning rafiqasi 18-asr oxirida Londonda qaramog'iga topshirdi. <ref name="empireonline">{{Veb manbasi|url=http://www.empireonline.com/empireblogs/words-from-the-wise/post/p1406|sarlavha=Toronto 2013: Starred Up, Belle, The Invisible Woman, Dom Hemingway, The Double &#124; The Empire Blog|nashriyot=empireonline.com|kirish sanasi=12 May 2014}}</ref> Ushbu filmda Dido oq tanli aristokratlar oilasida tarbiyalangan va ko'plab intellektual ko'nikmalarga ega bo'lgan. U o'z shaxsiy tajribasidan o'z davrining ijtimoiy va tizimli muammolarini, masalan, gender rollari va abolitsionizmni muhokama qilish uchun foydalanadi. <ref name=":2" /> Didoning filmdagi roli "odatda tarixiy qora tanli ayollar uchun rad etilgan usul" deb aytilgan. <ref name=":2" /> Filmda [[Gugu Mbatha-Raw]] nomli Dido Elizabeth Belle rolini o'ynaydi, [[Tom Wilkinson]] Lord Mansfield rolini o'ynaydi, u adolat sifatida qullik bilan bog'liq ikkita muhim ishni boshqargan; Emili Uotson uning rafiqasi va Miranda Richardson, [[Sarah Gadon|Sara Gadon]], [[Tom Felton]] va Sem Rid sifatida. ''Belle'' Britaniya mustaqil filmlarini moliyalashtirish va qo‘llab-quvvatlash maqsadida tashkil etilgan Pinewood Films tashabbusi doirasida Pinewood Studiosdan sarmoya olgan uchinchi loyiha bo‘ldi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Redcarpetdiaries|sarlavha=The New Film Belle by Director Amma Asante Now Running at TIFF 2013|url=http://www.dailymotion.com/video/x14frri_the-new-film-belle-by-director-amma-asante-now-running-at-tiff-2013_shortfilms|ish=Dailymotion|sana=9 September 2013|kirish sanasi=9 October 2013}}</ref> Film [[Men oroli|Men orolida]], London va [[Oxford|Oksfordda]] suratga olingan. U [[Searchlight Pictures|Fox Searchlight Pictures]] orqali tarqatildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Alexander |first=Bryan |date=21 July 2013 |title='Belle' breaks through the aristocratic color barrier |work=USA Today |url=https://www.usatoday.com/story/life/movies/2013/07/21/belle-first-look-gugu-mbatha-raw/2525033/}}</ref> Filmning maxsus namoyishi Birlashgan Millatlar Tashkilotining Nyu-Yorkdagi shtab -kvartirasida 2014-yilning 2-aprelida BMTning qullik va transatlantik qul savdosiga bagʻishlangan xotira tadbirlari doirasida boʻlib oʻtdi. Asante va yulduz [[Gugu Mbatha-Raw]] Birlashgan Millatlar Tashkilotining shtab -kvartirasida bo'lib o'tgan namoyishda ishtirok etishdi. <ref name="foxsearchlight">{{Veb manbasi|url=http://www.foxsearchlight.com/post/3959/we-screened-belle-at-the-un-and-this-is-what-happened/|sarlavha=We screened BELLE at the UN and this is what happened &#124; Blog &#124; Fox Searchlight|nashriyot=foxsearchlight.com|ism=Cameron|muallif=Cook|sana=10 April 2014|kirish sanasi=12 May 2014}}</ref> O'sha haftada Asante Los-Anjelesda ham, Nyu-Yorkda ham BAFTA tomonidan "Tomosha qilish uchun britaniyalik" sifatida taqdirlandi, bu erda uning ishini nishonlash uchun ''Bellening'' maxsus namoyishlari o'tkazildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Kemp |first=Stuart |date=11 March 2014 |title=BAFTA to Give Brit Filmmaker Amma Asante U.S. Showcase |work=The Hollywood Reporter |url=http://www.hollywoodreporter.com/news/bafta-give-brit-filmmaker-amma-687476}}</ref> 2014 yil Mayami xalqaro kinofestivalida Asante ''Belle'' rejissyori sifatida Signis mukofotiga sazovor bo'ldi. <ref name="signis">{{Veb manbasi|url=http://www.signis.net/article.php3?id_article=6216|sarlavha=Signis|nashriyot=signis.net|kirish sanasi=12 May 2014|arxivurl=https://archive.today/20140413025016/http://www.signis.net/article.php3?id_article=6216|arxivsana=13 April 2014}}</ref> === ''Birlashgan Qirollik'' === 2014-yil yanvarida Asante [[Warner Bros.]] <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Dave |first=McNary |date=9 January 2014 |title=Warner Bros. Rings 'Belle' Director for New Thriller |work=Variety |url=https://variety.com/2014/film/news/warner-bros-rings-belle-director-for-new-thriller-exclusive-1201041518/}}</ref> uchun “ <nowiki><i id="mwvQ">Unutilmas</i></nowiki> ” trilleriga rejissyorlik qilishi e’lon qilindi [1], ammo u 2015-yilning mart oyida uning o‘rniga ''“Birlashgan Qirollik”'' filmiga rejissyorlik qilishini e’lon qilib, loyihani tark etdi. Seretse Khama va Rut Uilyams o'rtasidagi irqlararo romantika. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Kit|ism=Borys|sarlavha='Belle' Filmmaker to Direct David Oyelowo, Rosamund Pike in 'A United Kingdom' (Exclusive)|url=http://www.hollywoodreporter.com/news/belle-filmmaker-direct-david-oyelowo-797981|ish=The Hollywood Reporter|sana=26 May 2015|kirish sanasi=22 September 2015}}</ref> Asante 2016-yilda rejissyorlik qilgan ''"Birlashgan Qirollik'' " filmida Devid Oyelowo va [[Pike Rosamund|Rosamund Pike]] haqiqiy hayot hikoyasining asosiy qahramonlari tasvirlangan, <ref name=":3">{{Yangiliklar manbasi |last=Winfrey |first=Graham |date=2017-02-17 |title='A United Kingdom': Why David Oyelowo's Passion Project Is Competing for Audiences With Oscar Contenders |language=en-US |work=IndieWire |url=https://www.indiewire.com/2017/02/a-united-kingdom-david-oyelowo-rosamund-pike-fox-searchlight-pictures-1201783293/. |access-date=2018-10-19}}</ref> turmush qurgan va [[Bechuanalend|Bechuanalandning]] kelayotgan mustaqilligi bilan, u erga qaytib borishga qaror qilganiga qaramay, Britaniya ularning munosabatlariga qarshi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Benn |first=Melissa |author-link=Melissa Benn |date=19 August 2006 |title=The bride wore black |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/books/2006/aug/19/biography.shopping |access-date=26 July 2020}}</ref> ''Birlashgan Qirollik'' tarixchi Syuzan Uilyamsning 2006-yilda chop etilgan " ''Rangli bar: Seretse Xama va uning xalqining g'alabasi'' " nomli kitobiga asoslangan. <ref name=":3" /> Brunson Grin suratga olish jarayonini batafsil bayon qilib, "bu ajoyib juftlikning tarjimai holida 250 ga yaqin kino lahzalari borligini aytishingiz mumkin edi, shuning uchun biz o'sha daqiqalarning barchasini o'ylab topdik va hikoya chizig'ini aniqlashga harakat qildik". <ref name=":3" /> IFP Gotham Independent Film Awards marosimida Oyelowo filmlar roʻyxatiga ''Buyuk Britaniyani'' qoʻshishini eslatib oʻtdi, chunki bu ayol kinorejissyor tomonidan suratga olingan afrikalik hikoya edi. <ref name=":3" /> 2016 yil iyun oyida Britaniya kino instituti (BFI) ''Buyuk Britaniya'' 60-London kinofestivalini ochishini e'lon qildi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Korsner|ism=Jason|sarlavha=A United Kingdom To Open London Film Festival 2016|url=http://whatsworthseeing.com/a-united-kingdom-to-open-london-film-festival-2016/|ish=What's Worth Seeing…|kirish sanasi=21 June 2016|sana=2016-06-21}}</ref> === So'nggi loyihalar === Asante - Margaret Basbi tomonidan tahrirlangan ''"Afrikaning yangi qizlari'' " 2019 antologiyasining ishtirokchisi. <ref>Hubbard, Ladee (10 May 2019), [https://www.the-tls.co.uk/articles/review-new-daughters-of-africa/ "Power to define yourself: The diaspora of female black voices"], ''TLS''.</ref> Asante Hulu striming xizmatining ''The Handmaid's Tale'' seriyasining 3-seriyasidagi "Foydali" 3-qismini boshqargan. Serial kanadalik yozuvchi Margaret Atvudning 1985 yildagi xuddi shu nomdagi romaniga asoslangan . Epizod birinchi marta 2019-yil 5-iyun kuni namoyish etilgan. <ref>[https://www.imdb.com/title/tt9364456/?ref_=tt_ep_pr "The Handmaid's Tale (2017– ) | Useful"], IMDb.</ref> 2020 va 2021 ''yillardagi Powerlistda'' Asante Afrika/Afrika-Karib dengizi millatiga mansub Buyuk Britaniyadagi eng nufuzli odamlarning 100 taligiga kirdi. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Mills|ism=Kelly-Ann|sarlavha=Raheem Sterling joins Meghan and Stormzy in top 100 most influential black Brits|url=https://www.mirror.co.uk/news/uk-news/black-powerlist-2020-raheem-sterling-20721033|ish=mirror|kirish sanasi=20 April 2020|sana=25 October 2019}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|muallif=Lavender|ism=Jane|sarlavha=Lewis Hamilton ends incredible year top of influential Black Powerlist 2021|url=https://www.mirror.co.uk/news/uk-news/black-power-list-2021-lewis-23017308|ish=mirror|kirish sanasi=19 January 2021|til=en|sana=17 November 2020}}</ref> Asante bosh rolni ''Mads Mikkelsen'' oʻynagan “Milyard dollarlik aygʻoqchi” Sovuq urush trillerini boshqaradi <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/mads-mikkelsen-armie-hammer-join-amma-asantes-cold-war-thriller-billion-dollar-spy-4084606/|sarlavha=Mads Mikkelsen, Armie Hammer Join Amma Asante's Cold War Thriller 'Billion Dollar Spy'|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=29 October 2020}}</ref> == Mukofotlar == Asante kino sohasidagi xizmatlari uchun 2017 yilda tug'ilgan kun mukofotida [[Britaniya imperiyasi ordeni|Britaniya Imperiyasi ordeni (MBE) a'zosi]] etib tayinlangan. 2018 yilda Asante kino va televideniyega qo'shgan ulkan hissasi uchun aktrisa Dona Krolldan Britaniya Urban Film Festivali faxriy mukofotini olgan birinchi ayol bo'ldi. <ref>[https://www.youtube.com/watch?v=-BN6YnDsKTw "Amma Asante receives the BUFF Honorary Award - The British Urban Film Festival Awards: 2018"] (via YouTube), 13 September 2018.</ref> == Kasbiy uyushmalar va manfaatlar == Asante [[BAFTA]] Kengashining avvalgi saylangan a'zosi va [[BAFTA]] Film qo'mitasining sobiq a'zosi. 2014-yilda u London kino maktabining faxriy assotsiatsiyasiga aylandi <ref name="lfs">{{Veb manbasi|url=http://lfs.org.uk/films-and-filmmakers/honorary-associates|sarlavha=Honorary Associates &#124; London Film School|nashriyot=lfs.org.uk|kirish sanasi=12 May 2014}}</ref>, u avvalroq gubernator (2006–2007) boʻlib ishlagan. U giyohvandlikka qarshi kampaniya uchun [[Vashington (shahar)|Vashingtonga]] borgan va keyin sobiq [[Nancy Reagan|birinchi xonim Nensi Reygan]] bilan uchrashgan. <ref name=":0">{{Veb manbasi|url=https://www.ft.com/content/76fc6668-a6cf-11e6-8898-79a99e2a4de6|sarlavha=Film-maker Amma Asante on race, Brexit and meeting Prince|muallif=Jacobs|ism=Emma|sana=2016-11-10|ish=Financial Times|til=en-GB|kirish sanasi=2018-10-19}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJacobs2016">Jacobs, Emma (10 November 2016). [https://www.ft.com/content/76fc6668-a6cf-11e6-8898-79a99e2a4de6 "Film-maker Amma Asante on race, Brexit and meeting Prince"]. ''Financial Times''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">19 October</span> 2018</span>.</cite></ref> == Filmografiya == === Film === {| class="wikitable sortable" |+ ! Yil ! Sarlavha ! Rol |- | 2004 yil | ''Hayot yo'li'' | Rejissyor va ssenariy muallifi |- | 2013 yil | ''Belle'' | Direktor |- | 2016 yil | ''Birlashgan Qirollik'' | Direktor |- | 2018 | ''Qo'llar tegadigan joyda'' | Rejissyor va ssenariy muallifi |} === Televizion === {| class="wikitable sortable" |+ ! Yil ! Sarlavha ! Rol ! Eslatmalar |- | 2019 | ''Qo'l cho'rining ertagi'' | Direktor | 2 qism <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.screendaily.com/news/amma-asante-deniz-gamze-erguven-join-directors-of-the-handmaids-tale-season-three-exclusive/5135072.article|sarlavha=Amma Asante, Deniz Gamze Erguven join directors of 'The Handmaid's Tale' season three (exclusive)|muallif=Tutt|ism=Louise|ish=Screen|til=en|sana=6 December 2018|kirish sanasi=2019-06-17}}</ref> |- | 2020 | ''Missis.'' ''Amerika'' | Direktor | 2 qism <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/amma-asante-directing-episodes-fxs-mrs-america-1239092|sarlavha=Amma Asante Directing Episodes of FX's 'Mrs. America' (Exclusive)|ish=The Hollywood Reporter|til=en|sana=12 September 2019|ism=Alex|muallif=Ritman|kirish sanasi=2020-04-13}}</ref> |} == Tashqi havolalar == * [https://www.ammaasante.com/ Rasmiy veb-sayt] * {{IMDbda kishi|1392994}} <nowiki> [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1969-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> 3fck5txtw9sr668k3vijopwm05cmh3q Billy Kee 0 759046 2726582 2022-07-31T09:52:56Z Mironshokh Ochilov 75489 „[[:en:Special:Redirect/revision/1100813595|Billy Kee]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Billy Kee|tasvir=Kee, Billy.jpg|izoh=Kee 2020-yilda|toʻliqism=Billy Rodney Kee<ref>{{cite web |url=https://www.efl.com/siteassets/image/201920/efl-professional-retain-list--free-transfers---2018-19.pdf |title=Club list of registered players: As at 18th May 2019: Accrington Stanley |publisher=English Football League|page=45 |access-date=2 July 2019}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1990|12|1|df=y}}<ref>{{cite web |url=https://www.11v11.com/players/billy-kee-230066/ |title=Billy Kee |website=11v11.com |publisher=AFS Enterprises |access-date=2 July 2019}}</ref>|tavallud_joyi=[[Loughborough]], England|boʻyi={{convert|1.75|m|order=flip}}<ref>{{cite web |url=https://uk.soccerway.com/players/billy-kee/88259/ |title=B. Kee: Summary |website=Soccerway |publisher=Perform Group |access-date=2 July 2019}}</ref>|pozitsiya=Hujumchi|joriyklub=[[Coalville Town F.C.|Coalville Town]]|klubraqami=10|yoshlikyillari1=2007–2009|yoshlikklublari1=[[Leicester City F.C.|Leicester City]]|yillar1=2009–2010|klublar1=[[Leicester City F.C.|Leicester City]]|isht1=0|gollar1=0|yillar2=2009–2010|klublar2=→ [[Accrington Stanley F.C.|Accrington Stanley]] (loan)|isht2=37|gollar2=9|yillar3=2010–2011|klublar3=[[Torquay United F.C.|Torquay United]]|isht3=44|gollar3=9|yillar4=2011–2014|klublar4=[[Burton Albion F.C.|Burton Albion]]|isht4=99|gollar4=39|yillar5=2014–2015|klublar5=[[Scunthorpe United F.C.|Scunthorpe United]]|isht5=12|gollar5=0|yillar6=2014–2015|klublar6=→ [[Mansfield Town F.C.|Mansfield Town]] (loan)|isht6=13|gollar6=2|yillar7=2015–2020|klublar7=[[Accrington Stanley F.C.|Accrington Stanley]]|isht7=174|gollar7=68|yillar8=2020–|klublar8=[[Coalville Town F.C.|Coalville Town]]|isht8=29|gollar8=16|milliyyillar1=2008–2009|milliyjamoa1=[[Northern Ireland national under-19 football team|Northern Ireland U19]]|milliyisht1=8|milliygollar1=4|milliyyillar2=2009–2011|milliyjamoa2=[[Northern Ireland national under-21 football team|Northern Ireland U21]]|milliyisht2=10|milliygollar2=3|club-update=14:15, 18 December 2021}} '''Billy Rodney Kee''' (1990-yil 1-dekabrda tug'ilgan) - [[Futbol|futbolchi]], Southern League jamoasi "<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Coalville_Town_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Coalville Town F.C." class="cx-link" data-linkid="187">Coalville Town</a>" jamoasida [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] sifatida o'ynaydi. Angliyada tug'ilgan, u Shimoliy Irlandiyani 19 va 21 yoshgacha bo'lgan yoshlar darajasida himoya qilgan. == Yoshlik == Kee Lestershirning Loughboro shahrida tug'ilgan va Mountsorrelda o'sgan. <ref name="Loughborough">{{Yangiliklar manbasi |last=Wainwright |first=David |last2=Warrington |first2=Pete |date=4 May 2018 |title=Billy's goals pivotal to fairytale rise of Accrington Stanley |work=Loughborough Echo |url=https://www.loughboroughecho.net/news/local-news/billys-goals-pivotal-fairytale-rise-14599000 |access-date=2 July 2019}}</ref> U Quorn shahridagi maktabga borgan. <ref name="Loughborough" /> == Klub karyerasi == === Leicester City === Kee 2007-yilda "[[Leicester City F.C.|Lester City]]"ga qo'shilgan va klub uni "Allekston va Nyu Parks Juniors"da o'ynagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1 August 2012 |title=Burton Albion striker Billy Kee aims to prove a big point to Leicester City |work=Leicester Mercury |url=http://www.leicestermercury.co.uk/Burton-Albion-striker-Billy-Kee-aims-prove-big/story-16624931-detail/story.html |access-date=1 May 2015}}</ref> U 2008-yilgi Akademiya ligasini klub safida beshta o'yinda 14 ta gol urish bilan boshlagan. Keening "Lester" libosidagi eng katta o'yini Angliya yoshlar kubogida 19 yoshgacha bo'lgan "Crystal Palace"ga qarshi o'yin bo'ldi. U 19 yoshgacha bo'lgan shved darvozaboni Robin Mattssonni zarbasi bilan mag'lub etib, uchrashuvning eng yaxshi odami bo'ldi.  2009-yil 17-iyulda Kee klubni tark etish haqida o'ylab ko'rganidan so'ng "Lester"dagi birinchi professional shartnomasini kelishib olgani e'lon qilindi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=8 May 2009 |title=Kee chase on |work=Sky Sports |url=http://www1.skysports.com/football/news/11712/5298119/kee-chase-on |access-date=1 May 2015}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=20 July 2009 |title=Leicester City striker Billy Kee may go on loan to Accrington Stanley |work=Leicester Mercury |url=http://www.leicestermercury.co.uk/Leicester-City-striker-Billy-Kee-loan-Accrington-Stanley/story-12093390-detail/story.html |access-date=1 May 2015}}</ref> O'sha kuni Accrington Stanleyda olti oylik shartnomasi ham e'lon qilindi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 July 2009 |title=Stanley land Foxes starlet |work=Sky Sports |url=http://www.skysports.com/story/0,19528,12875_5438307,00.html |access-date=17 July 2009}}</ref> Kee Ligadagi debyutini Akringtonda o'tkazdi va 84 daqiqa o'ynab, uning o'rniga Maykl Sayms tushdi. Stanley Roterham Yunaytedga 1:0 hisobida mag'lub bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=8 August 2009 |title=Rotherham 1–0 Accrington |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_div_3/8187378.stm |access-date=9 August 2009}}</ref> 2010-yil 11-sentabrda Kee o‘zining ilk Akrington Stanleydagi golini urdi va 84-daqiqada Darlingtonustidan 2:1 hisobida g‘alaba qozongan golni urdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 September 2009 |title=Accrington Stanley 2–1 Darlington |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_div_3/8244104.stm |access-date=1 May 2015}}</ref> Uning uchta goli va o'n to'qqizta o'yinida Akrington Stanley Keening klub bilan ijara muddatini mavsum oxirigacha uzaytirdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1 February 2010 |title=Kee extends Stanley stay |work=Sky Sports |url=http://www1.skysports.com/football/news/11776/5910271/kee-extends-stanley-stay |access-date=1 May 2015}}</ref> Kee 2010-yil 1-may kuni Chesterfield ustidan 2:0 hisobida g‘alaba qozongan o‘yinda yana o‘n sakkizta o‘yinda maydonga tushdi va klub uchun yana oltita gol kiritdi. == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |FA Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- |[[Leicester City F.C.|Leicester City]] |2009–10<ref name="sb0910" /> |Championship | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |0 |0 |- |Accrington Stanley (loan) |2009–10 |League Two |37 |9 |3 |0 |2 |0 |2{{Efn|Appearances in [[Football League Trophy]]|name=FLT}} |0 |44 |9 |- | rowspan="3" |Torquay United |2010–11 |League Two |40 |9 |4 |1 |1 |0 |5{{Efn|Two appearances in Football League Trophy, three in [[EFL League Two play-offs|League Two play-offs]]}} |0 |50 |10 |- |2011–12<ref name="sb1112" /> |League Two |4 |0 | colspan="2" |— |0 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |- ! colspan="2" |Jami !44 !9 !4 !1 !1 !0 !5 !0 !54 !10 |- | rowspan="5" |Burton Albion |2011–12 |League Two |20 |12 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |20 |12 |- |2012–13 |League Two |40 |13 |3 |0 |3 |1 |3{{Efn|One appearance in Football League Trophy, two in League Two play-offs|name=FLP2}} |0 |49 |14 |- |2013–14 |League Two |37 |12 |4 |2 |1 |0 |3{{Efn|Appearances in League Two play-offs}} |0 |45 |14 |- |2014–15<ref name="sb1415" /> |League Two |2 |2 | colspan="2" |— |1 |0 | colspan="2" |— |3 |2 |- ! colspan="2" |Jami !99 !39 !7 !2 !5 !1 !6 !0 !117 !42 |- |Scunthorpe United |2014–15<ref name="sb1415" /> |League One |12 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |2{{Efn|name=FLT}} |0 |16 |0 |- |Mansfield Town (loan) |2014–15 |League Two |13 |2 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |13 |2 |- | rowspan="5" |Accrington Stanley |2015–16 |League Two |45 |17 |2 |0 |1 |0 |3{{Efn|name=FLP2}} |0 |51 |17 |- |2016–17 |League Two |39 |13 |3 |2 |2 |0 |2{{Efn|Appearance(s) in [[EFL Trophy]]|name=EFLT}} |0 |46 |15 |- |2017–18 |League Two |46 |25 |2 |0 |2 |1 |2{{Efn|name=EFLT}} |0 |52 |26 |- |2018–19 |League One |44 |13 |4 |2 |0 |0 |1{{Efn|name=EFLT}} |1 |49 |16 |- ! colspan="2" |Jami !174 !68 !11 !4 !5 !1 !8 !1 !198 !74 |- | rowspan="3" |Coalville Town |2019–20 |Southern League Premier Division Central |3 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |3 |1 |- |2020–21 |Southern League Premier Division Central |5 |2 |3 |1 | colspan="2" |— |0 |0 |8 |3 |- ! colspan="2" |Jami !8 !3 !3 !1 ! colspan="2" |— !0 !0 !11 !4 |- ! colspan="2" |Jami ! !387 !130 !30 !8 !13 !2 !23 !1 !451 !141 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1990-yilda tugʻilganlar]] f9pbl0n2yoixhq74ic38n9gewapucbh 2726584 2726582 2022-07-31T09:53:31Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Billy Kee|tasvir=Kee, Billy.jpg|izoh=Kee 2020-yilda|toʻliqism=Billy Rodney Kee<ref>{{cite web |url=https://www.efl.com/siteassets/image/201920/efl-professional-retain-list--free-transfers---2018-19.pdf |title=Club list of registered players: As at 18th May 2019: Accrington Stanley |publisher=English Football League|page=45 |access-date=2 July 2019}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1990|12|1|df=y}}<ref>{{cite web |url=https://www.11v11.com/players/billy-kee-230066/ |title=Billy Kee |website=11v11.com |publisher=AFS Enterprises |access-date=2 July 2019}}</ref>|tavallud_joyi=[[Loughborough]], England|boʻyi={{convert|1.75|m|order=flip}}<ref>{{cite web |url=https://uk.soccerway.com/players/billy-kee/88259/ |title=B. Kee: Summary |website=Soccerway |publisher=Perform Group |access-date=2 July 2019}}</ref>|pozitsiya=Hujumchi|joriyklub=[[Coalville Town F.C.|Coalville Town]]|klubraqami=10|yoshlikyillari1=2007–2009|yoshlikklublari1=[[Leicester City F.C.|Leicester City]]|yillar1=2009–2010|klublar1=[[Leicester City F.C.|Leicester City]]|isht1=0|gollar1=0|yillar2=2009–2010|klublar2=→ [[Accrington Stanley F.C.|Accrington Stanley]] (loan)|isht2=37|gollar2=9|yillar3=2010–2011|klublar3=[[Torquay United F.C.|Torquay United]]|isht3=44|gollar3=9|yillar4=2011–2014|klublar4=[[Burton Albion F.C.|Burton Albion]]|isht4=99|gollar4=39|yillar5=2014–2015|klublar5=[[Scunthorpe United F.C.|Scunthorpe United]]|isht5=12|gollar5=0|yillar6=2014–2015|klublar6=→ [[Mansfield Town F.C.|Mansfield Town]] (loan)|isht6=13|gollar6=2|yillar7=2015–2020|klublar7=[[Accrington Stanley F.C.|Accrington Stanley]]|isht7=174|gollar7=68|yillar8=2020–|klublar8=[[Coalville Town F.C.|Coalville Town]]|isht8=29|gollar8=16|milliyyillar1=2008–2009|milliyjamoa1=[[Northern Ireland national under-19 football team|Northern Ireland U19]]|milliyisht1=8|milliygollar1=4|milliyyillar2=2009–2011|milliyjamoa2=[[Northern Ireland national under-21 football team|Northern Ireland U21]]|milliyisht2=10|milliygollar2=3|club-update=14:15, 18 December 2021}} '''Billy Rodney Kee''' (1990-yil 1-dekabrda tug'ilgan) - [[Futbol|futbolchi]], Southern League jamoasi Coalville Town jamoasida [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] sifatida o'ynaydi. Angliyada tug'ilgan, u Shimoliy Irlandiyani 19 va 21 yoshgacha bo'lgan yoshlar darajasida himoya qilgan. == Yoshlik == Kee Lestershirning Loughboro shahrida tug'ilgan va Mountsorrelda o'sgan. <ref name="Loughborough">{{Yangiliklar manbasi |last=Wainwright |first=David |last2=Warrington |first2=Pete |date=4 May 2018 |title=Billy's goals pivotal to fairytale rise of Accrington Stanley |work=Loughborough Echo |url=https://www.loughboroughecho.net/news/local-news/billys-goals-pivotal-fairytale-rise-14599000 |access-date=2 July 2019}}</ref> U Quorn shahridagi maktabga borgan. <ref name="Loughborough" /> == Klub karyerasi == === Leicester City === Kee 2007-yilda "[[Leicester City F.C.|Lester City]]"ga qo'shilgan va klub uni "Allekston va Nyu Parks Juniors"da o'ynagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1 August 2012 |title=Burton Albion striker Billy Kee aims to prove a big point to Leicester City |work=Leicester Mercury |url=http://www.leicestermercury.co.uk/Burton-Albion-striker-Billy-Kee-aims-prove-big/story-16624931-detail/story.html |access-date=1 May 2015}}</ref> U 2008-yilgi Akademiya ligasini klub safida beshta o'yinda 14 ta gol urish bilan boshlagan. Keening "Lester" libosidagi eng katta o'yini Angliya yoshlar kubogida 19 yoshgacha bo'lgan "Crystal Palace"ga qarshi o'yin bo'ldi. U 19 yoshgacha bo'lgan shved darvozaboni Robin Mattssonni zarbasi bilan mag'lub etib, uchrashuvning eng yaxshi odami bo'ldi.  2009-yil 17-iyulda Kee klubni tark etish haqida o'ylab ko'rganidan so'ng "Lester"dagi birinchi professional shartnomasini kelishib olgani e'lon qilindi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=8 May 2009 |title=Kee chase on |work=Sky Sports |url=http://www1.skysports.com/football/news/11712/5298119/kee-chase-on |access-date=1 May 2015}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=20 July 2009 |title=Leicester City striker Billy Kee may go on loan to Accrington Stanley |work=Leicester Mercury |url=http://www.leicestermercury.co.uk/Leicester-City-striker-Billy-Kee-loan-Accrington-Stanley/story-12093390-detail/story.html |access-date=1 May 2015}}</ref> O'sha kuni Accrington Stanleyda olti oylik shartnomasi ham e'lon qilindi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 July 2009 |title=Stanley land Foxes starlet |work=Sky Sports |url=http://www.skysports.com/story/0,19528,12875_5438307,00.html |access-date=17 July 2009}}</ref> Kee Ligadagi debyutini Akringtonda o'tkazdi va 84 daqiqa o'ynab, uning o'rniga Maykl Sayms tushdi. Stanley Roterham Yunaytedga 1:0 hisobida mag'lub bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=8 August 2009 |title=Rotherham 1–0 Accrington |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_div_3/8187378.stm |access-date=9 August 2009}}</ref> 2010-yil 11-sentabrda Kee o‘zining ilk Akrington Stanleydagi golini urdi va 84-daqiqada Darlingtonustidan 2:1 hisobida g‘alaba qozongan golni urdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 September 2009 |title=Accrington Stanley 2–1 Darlington |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_div_3/8244104.stm |access-date=1 May 2015}}</ref> Uning uchta goli va o'n to'qqizta o'yinida Akrington Stanley Keening klub bilan ijara muddatini mavsum oxirigacha uzaytirdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1 February 2010 |title=Kee extends Stanley stay |work=Sky Sports |url=http://www1.skysports.com/football/news/11776/5910271/kee-extends-stanley-stay |access-date=1 May 2015}}</ref> Kee 2010-yil 1-may kuni Chesterfield ustidan 2:0 hisobida g‘alaba qozongan o‘yinda yana o‘n sakkizta o‘yinda maydonga tushdi va klub uchun yana oltita gol kiritdi. == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |FA Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- |[[Leicester City F.C.|Leicester City]] |2009–10<ref name="sb0910" /> |Championship | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |0 |0 |- |Accrington Stanley (loan) |2009–10 |League Two |37 |9 |3 |0 |2 |0 |2{{Efn|Appearances in [[Football League Trophy]]|name=FLT}} |0 |44 |9 |- | rowspan="3" |Torquay United |2010–11 |League Two |40 |9 |4 |1 |1 |0 |5{{Efn|Two appearances in Football League Trophy, three in [[EFL League Two play-offs|League Two play-offs]]}} |0 |50 |10 |- |2011–12<ref name="sb1112" /> |League Two |4 |0 | colspan="2" |— |0 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |- ! colspan="2" |Jami !44 !9 !4 !1 !1 !0 !5 !0 !54 !10 |- | rowspan="5" |Burton Albion |2011–12 |League Two |20 |12 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |20 |12 |- |2012–13 |League Two |40 |13 |3 |0 |3 |1 |3{{Efn|One appearance in Football League Trophy, two in League Two play-offs|name=FLP2}} |0 |49 |14 |- |2013–14 |League Two |37 |12 |4 |2 |1 |0 |3{{Efn|Appearances in League Two play-offs}} |0 |45 |14 |- |2014–15<ref name="sb1415" /> |League Two |2 |2 | colspan="2" |— |1 |0 | colspan="2" |— |3 |2 |- ! colspan="2" |Jami !99 !39 !7 !2 !5 !1 !6 !0 !117 !42 |- |Scunthorpe United |2014–15<ref name="sb1415" /> |League One |12 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |2{{Efn|name=FLT}} |0 |16 |0 |- |Mansfield Town (loan) |2014–15 |League Two |13 |2 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |13 |2 |- | rowspan="5" |Accrington Stanley |2015–16 |League Two |45 |17 |2 |0 |1 |0 |3{{Efn|name=FLP2}} |0 |51 |17 |- |2016–17 |League Two |39 |13 |3 |2 |2 |0 |2{{Efn|Appearance(s) in [[EFL Trophy]]|name=EFLT}} |0 |46 |15 |- |2017–18 |League Two |46 |25 |2 |0 |2 |1 |2{{Efn|name=EFLT}} |0 |52 |26 |- |2018–19 |League One |44 |13 |4 |2 |0 |0 |1{{Efn|name=EFLT}} |1 |49 |16 |- ! colspan="2" |Jami !174 !68 !11 !4 !5 !1 !8 !1 !198 !74 |- | rowspan="3" |Coalville Town |2019–20 |Southern League Premier Division Central |3 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |3 |1 |- |2020–21 |Southern League Premier Division Central |5 |2 |3 |1 | colspan="2" |— |0 |0 |8 |3 |- ! colspan="2" |Jami !8 !3 !3 !1 ! colspan="2" |— !0 !0 !11 !4 |- ! colspan="2" |Jami ! !387 !130 !30 !8 !13 !2 !23 !1 !451 !141 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1990-yilda tugʻilganlar]] <references /> rtgsl2gv0qsj8bgkz1abtjkdf6nfy1i 2726586 2726584 2022-07-31T09:54:38Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Billy Kee|tasvir=Kee, Billy.jpg|izoh=Kee 2020-yilda|toʻliqism=Billy Rodney Kee<ref>{{cite web |url=https://www.efl.com/siteassets/image/201920/efl-professional-retain-list--free-transfers---2018-19.pdf |title=Club list of registered players: As at 18th May 2019: Accrington Stanley |publisher=English Football League|page=45 |access-date=2 July 2019}}</ref>|tavallud_sana={{birth date and age|1990|12|1|df=y}}<ref>{{cite web |url=https://www.11v11.com/players/billy-kee-230066/ |title=Billy Kee |website=11v11.com |publisher=AFS Enterprises |access-date=2 July 2019}}</ref>|tavallud_joyi=[[Loughborough]], England|boʻyi={{convert|1.75|m|order=flip}}<ref>{{cite web |url=https://uk.soccerway.com/players/billy-kee/88259/ |title=B. Kee: Summary |website=Soccerway |publisher=Perform Group |access-date=2 July 2019}}</ref>|pozitsiya=Hujumchi|joriyklub=[[Coalville Town F.C.|Coalville Town]]|klubraqami=10|yoshlikyillari1=2007–2009|yoshlikklublari1=[[Leicester City F.C.|Leicester City]]|yillar1=2009–2010|klublar1=[[Leicester City F.C.|Leicester City]]|isht1=0|gollar1=0|yillar2=2009–2010|klublar2=→ [[Accrington Stanley F.C.|Accrington Stanley]] (loan)|isht2=37|gollar2=9|yillar3=2010–2011|klublar3=[[Torquay United F.C.|Torquay United]]|isht3=44|gollar3=9|yillar4=2011–2014|klublar4=[[Burton Albion F.C.|Burton Albion]]|isht4=99|gollar4=39|yillar5=2014–2015|klublar5=[[Scunthorpe United F.C.|Scunthorpe United]]|isht5=12|gollar5=0|yillar6=2014–2015|klublar6=→ [[Mansfield Town F.C.|Mansfield Town]] (loan)|isht6=13|gollar6=2|yillar7=2015–2020|klublar7=[[Accrington Stanley F.C.|Accrington Stanley]]|isht7=174|gollar7=68|yillar8=2020–|klublar8=[[Coalville Town F.C.|Coalville Town]]|isht8=29|gollar8=16|milliyyillar1=2008–2009|milliyjamoa1=[[Northern Ireland national under-19 football team|Northern Ireland U19]]|milliyisht1=8|milliygollar1=4|milliyyillar2=2009–2011|milliyjamoa2=[[Northern Ireland national under-21 football team|Northern Ireland U21]]|milliyisht2=10|milliygollar2=3|club-update=14:15, 18 December 2021}} '''Billy Rodney Kee''' (1990-yil 1-dekabrda tug'ilgan) - [[Futbol|futbolchi]], Southern League jamoasi Coalville Town jamoasida [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] sifatida o'ynaydi. Angliyada tug'ilgan, u Shimoliy Irlandiyani 19 va 21 yoshgacha bo'lgan yoshlar darajasida himoya qilgan. == Yoshlik == Kee Lestershirning Loughboro shahrida tug'ilgan va Mountsorrelda o'sgan. <ref name="Loughborough">{{Yangiliklar manbasi |last=Wainwright |first=David |last2=Warrington |first2=Pete |date=4 May 2018 |title=Billy's goals pivotal to fairytale rise of Accrington Stanley |work=Loughborough Echo |url=https://www.loughboroughecho.net/news/local-news/billys-goals-pivotal-fairytale-rise-14599000 |access-date=2 July 2019}}</ref> U Quorn shahridagi maktabga borgan. <ref name="Loughborough" /> == Klub karyerasi == === Leicester City === Kee 2007-yilda "[[Leicester City F.C.|Lester City]]"ga qo'shilgan va klub uni "Allekston va Nyu Parks Juniors"da o'ynagan. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1 August 2012 |title=Burton Albion striker Billy Kee aims to prove a big point to Leicester City |work=Leicester Mercury |url=http://www.leicestermercury.co.uk/Burton-Albion-striker-Billy-Kee-aims-prove-big/story-16624931-detail/story.html |access-date=1 May 2015}}</ref> U 2008-yilgi Akademiya ligasini klub safida beshta o'yinda 14 ta gol urish bilan boshlagan. Keening "Lester" libosidagi eng katta o'yini Angliya yoshlar kubogida 19 yoshgacha bo'lgan "Crystal Palace"ga qarshi o'yin bo'ldi. U 19 yoshgacha bo'lgan shved darvozaboni Robin Mattssonni zarbasi bilan mag'lub etib, uchrashuvning eng yaxshi odami bo'ldi.  2009-yil 17-iyulda Kee klubni tark etish haqida o'ylab ko'rganidan so'ng "Lester"dagi birinchi professional shartnomasini kelishib olgani e'lon qilindi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=8 May 2009 |title=Kee chase on |work=Sky Sports |url=http://www1.skysports.com/football/news/11712/5298119/kee-chase-on |access-date=1 May 2015}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=20 July 2009 |title=Leicester City striker Billy Kee may go on loan to Accrington Stanley |work=Leicester Mercury |url=http://www.leicestermercury.co.uk/Leicester-City-striker-Billy-Kee-loan-Accrington-Stanley/story-12093390-detail/story.html |access-date=1 May 2015}}</ref> O'sha kuni Accrington Stanleyda olti oylik shartnomasi ham e'lon qilindi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=17 July 2009 |title=Stanley land Foxes starlet |work=Sky Sports |url=http://www.skysports.com/story/0,19528,12875_5438307,00.html |access-date=17 July 2009}}</ref> Kee Ligadagi debyutini Akringtonda o'tkazdi va 84 daqiqa o'ynab, uning o'rniga Maykl Sayms tushdi. Stanley Roterham Yunaytedga 1:0 hisobida mag'lub bo'ldi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=8 August 2009 |title=Rotherham 1–0 Accrington |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_div_3/8187378.stm |access-date=9 August 2009}}</ref> 2010-yil 11-sentabrda Kee o‘zining ilk Akrington Stanleydagi golini urdi va 84-daqiqada Darlingtonustidan 2:1 hisobida g‘alaba qozongan golni urdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=11 September 2009 |title=Accrington Stanley 2–1 Darlington |work=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/eng_div_3/8244104.stm |access-date=1 May 2015}}</ref> Uning uchta goli va o'n to'qqizta o'yinida Akrington Stanley Keening klub bilan ijara muddatini mavsum oxirigacha uzaytirdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=1 February 2010 |title=Kee extends Stanley stay |work=Sky Sports |url=http://www1.skysports.com/football/news/11776/5910271/kee-extends-stanley-stay |access-date=1 May 2015}}</ref> Kee 2010-yil 1-may kuni Chesterfield ustidan 2:0 hisobida g‘alaba qozongan o‘yinda yana o‘n sakkizta o‘yinda maydonga tushdi va klub uchun yana oltita gol kiritdi. == Karyera statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Mavsum va turnir bo'yicha urilgan gollar ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |FA Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Bo'linma !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar !O'yinlar !Gollar |- |[[Leicester City F.C.|Leicester City]] |2009–10 |Championship | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |0 |0 |0 |0 |- |Accrington Stanley (loan) |2009–10 |League Two |37 |9 |3 |0 |2 |0 |2 |0 |44 |9 |- | rowspan="3" |Torquay United |2010–11 |League Two |40 |9 |4 |1 |1 |0 |5 |0 |50 |10 |- |2011–12 |League Two |4 |0 | colspan="2" |— |0 |0 | colspan="2" |— |4 |0 |- ! colspan="2" |Jami !44 !9 !4 !1 !1 !0 !5 !0 !54 !10 |- | rowspan="5" |Burton Albion |2011–12 |League Two |20 |12 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |20 |12 |- |2012–13 |League Two |40 |13 |3 |0 |3 |1 |3 |0 |49 |14 |- |2013–14 |League Two |37 |12 |4 |2 |1 |0 |3 |0 |45 |14 |- |2014–15 |League Two |2 |2 | colspan="2" |— |1 |0 | colspan="2" |— |3 |2 |- ! colspan="2" |Jami !99 !39 !7 !2 !5 !1 !6 !0 !117 !42 |- |Scunthorpe United |2014–15 |League One |12 |0 |2 |0 | colspan="2" |— |2 |0 |16 |0 |- |Mansfield Town |2014–15 |League Two |13 |2 | colspan="2" |— | colspan="2" |— | colspan="2" |— |13 |2 |- | rowspan="5" |Accrington Stanley |2015–16 |League Two |45 |17 |2 |0 |1 |0 |3 |0 |51 |17 |- |2016–17 |League Two |39 |13 |3 |2 |2 |0 |2 |0 |46 |15 |- |2017–18 |League Two |46 |25 |2 |0 |2 |1 |2 |0 |52 |26 |- |2018–19 |League One |44 |13 |4 |2 |0 |0 |1 |1 |49 |16 |- ! colspan="2" |Jami !174 !68 !11 !4 !5 !1 !8 !1 !198 !74 |- | rowspan="3" |Coalville Town |2019–20 |Southern League Premier Division Central |3 |1 |0 |0 | colspan="2" |— |0 |0 |3 |1 |- |2020–21 |Southern League Premier Division Central |5 |2 |3 |1 | colspan="2" |— |0 |0 |8 |3 |- ! colspan="2" |Jami !8 !3 !3 !1 ! colspan="2" |— !0 !0 !11 !4 |- ! colspan="2" |Jami ! !387 !130 !30 !8 !13 !2 !23 !1 !451 !141 |} == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1990-yilda tugʻilganlar]] <references /> a7r8epivm4z1yy0btt901v5hayd7ppc Ben Joyce 0 759047 2726602 2022-07-31T10:11:36Z Mironshokh Ochilov 75489 „[[:en:Special:Redirect/revision/1098442795|Ben Joyce]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Ben Joyce|tasvir=|toʻliqism=Ben Patrick Joyce|tavallud_sana={{birth date and age|1989|09|9|df=y}}|tavallud_joyi=[[Plymouth]], England|boʻyi=|pozitsiya=Himoyachi|joriyklub=[[Plymouth Parkway F.C.|Plymouth Parkway]]|klubraqami=|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Aston Villa F.C.|Aston Villa]]|yoshlikyillari2=|yoshlikklublari2=[[Plymouth Argyle F.C.|Plymouth Argyle]]|yoshlikyillari3=|yoshlikklublari3=[[Swindon Town F.C.|Swindon Town]]|yillar1=2007–2009|klublar1=[[Swindon Town F.C.|Swindon Town]]|isht1=4|gollar1=1|yillar2=2009–2010|klublar2=[[Torquay United F.C.|Torquay United]]|isht2=0|gollar2=0|yillar3=2009|klublar3=→ [[Weston-super-Mare A.F.C.|Weston-super-Mare]] (loan)|isht3=|gollar3=|yillar4=2009|klublar4=→ [[Forest Green Rovers F.C.|Forest Green Rovers]] (loan)|isht4=2|gollar4=0|yillar5=2010–2011|klublar5=[[Salisbury City F.C.|Salisbury City]]|isht5=|gollar5=|yillar6=2012|klublar6=[[Kettering Town F.C.|Kettering Town]]|isht6=9|gollar6=1|yillar7=2012–2014|klublar7=[[Weymouth F.C.|Weymouth]]|isht7=|gollar7=|yillar8=2014|klublar8=[[Dorchester Town F.C.|Dorchester Town]]|isht8=|gollar8=|yillar9=2014–2016|klublar9=[[Bodmin Town F.C.|Bodmin Town]]|isht9=|gollar9=|club-update=23:10, 28 December 2017 (UTC)}} '''Ben Patrick Joyce''' (1989-yil 9-sentyabrda tugʻilgan) — ingliz [[Futbol|futbolchisi]], “Plimut Parkuey” [[Yarimhimoyachi (futbol)|klubi yarim himoyachisi]]. == Karyera == === Ilk martaba === Joyce "<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Plymouth_Argyle_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Plymouth Argyle F.C." class="cx-link" data-linkid="172">Plymouth</a>Argyle" va Aston Villaning sobiq hujumchisi, ammo Plymouthni tark etganidan keyin 2007-yilning iyulida "Swindon Town" bilan shartnoma imzolagan. U murabbiy yordamchisi David Byrne bilan birga keldi va 2008-yilning 19-aprelida Swindon Town uchun birinchi jamoadagi debyutini o'tkazdi va 6:0 hisobidagi g'alabaning so'nggi daqiqasida gol urdi. === Torquay Yunayted === 2009-yil may oyida Swindon tomonidan ozod etilganidan so'ng, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.skysports.com/story/0,19528,11719_5289689,00.html|sarlavha=Mass exodus at County Ground|nashriyot=Sky Sports|sana=6 May 2009|kirish sanasi=6 May 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090509213058/http://www.skysports.com/story/0%2C19528%2C11719_5289689%2C00.html|arxivsana=9 May 2009}}</ref> Joyce iyul oyida Liganing ikkinchi jamoasi Torquay Yunayted bilan shartnoma imzoladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.torquayunited.com/page/News/0,,10445~1719274,00.html|sarlavha=Trialist agrees contract with Gulls|nashriyot=torquayunited.com|sana=28 July 2009|kirish sanasi=28 July 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110717080232/http://www.torquayunited.com/page/News/0%2C%2C10445~1719274%2C00.html|arxivsana=17 July 2011}}</ref> Joyce 2009-yil oktyabr oyida uch oylik ijara shartnomasi asosida Janubiy konferensiya vakili Veston-super-Marega qo‘shildi. Noyabr oyida uni ijara muddatidan oldin chaqirib olishdi va u 2010-yilning yanvarigacha Shon Rigg o'rniga Konferensiya milliy tomoni Forest Green Roversga ijaraga yuborildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/f/forest_green_rovers/8371202.stm|sarlavha=Forest Green sign striker Joyce|nashriyot=[[BBC Sport]]|sana=20 November 2009|kirish sanasi=20 November 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20091123221452/http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/f/forest_green_rovers/8371202.stm|arxivsana=23 November 2009}}</ref> Joyce yanvar oyida Roversni tark etdi va 2010-yil 15-mayda boshqa olti o'yinchi bilan birga Torquay tomonidan qo'yib yuborildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=14 May 2010 |title=Seven players released by Torquay United |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/t/torquay_united/8682741.stm |url-status=live |access-date=15 May 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100518060124/http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/t/torquay_united/8682741.stm |archive-date=18 May 2010}}</ref> === Ligadan tashqari === 2010-yilning 29-iyulida Joyce <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Salisbury_City_F.C." rel="mw:ExtLink" title="Salisbury City F.C." class="cx-link" data-linkid="190">Salisbury City</a> bilan tekinga shartnoma imzoladi. U Rey Macda juda ko'zga ko'ringan hujum chizig'ining bir qismiga aylandi. Ketteringdagi sinov muddatidan so'ng, Joyce 2012-yil mart oyida shartnomasiz shartlar asosida Ko'knorilar safiga qo'shildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/17313135|sarlavha=Kettering Town add Ben Joyce and Max York to squad|nashriyot=BBC Sport|sana=11 March 2012}}</ref> Joyce Ketteringdagi debyutini 2012-yil 10-mart kuni Hayes &amp;amp; Yeading Yunaytedga qarshi o‘yinda (1:0) o‘tkazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/17243406|sarlavha=Hayes 2–1 Kettering Town|nashriyot=BBC Sport|sana=10 March 2012|kirish sanasi=11 March 2012}}</ref> == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]] 9el8pjt9wikl4qyv2d3ea0imcughn76 2726603 2726602 2022-07-31T10:13:05Z Mironshokh Ochilov 75489 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Ben Joyce|tasvir=|toʻliqism=Ben Patrick Joyce|tavallud_sana={{birth date and age|1989|09|9|df=y}}|tavallud_joyi=[[Plymouth]], England|boʻyi=|pozitsiya=Himoyachi|joriyklub=[[Plymouth Parkway F.C.|Plymouth Parkway]]|klubraqami=|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Aston Villa F.C.|Aston Villa]]|yoshlikyillari2=|yoshlikklublari2=[[Plymouth Argyle F.C.|Plymouth Argyle]]|yoshlikyillari3=|yoshlikklublari3=[[Swindon Town F.C.|Swindon Town]]|yillar1=2007–2009|klublar1=[[Swindon Town F.C.|Swindon Town]]|isht1=4|gollar1=1|yillar2=2009–2010|klublar2=[[Torquay United F.C.|Torquay United]]|isht2=0|gollar2=0|yillar3=2009|klublar3=→ [[Weston-super-Mare A.F.C.|Weston-super-Mare]] (loan)|isht3=|gollar3=|yillar4=2009|klublar4=→ [[Forest Green Rovers F.C.|Forest Green Rovers]] (loan)|isht4=2|gollar4=0|yillar5=2010–2011|klublar5=[[Salisbury City F.C.|Salisbury City]]|isht5=|gollar5=|yillar6=2012|klublar6=[[Kettering Town F.C.|Kettering Town]]|isht6=9|gollar6=1|yillar7=2012–2014|klublar7=[[Weymouth F.C.|Weymouth]]|isht7=|gollar7=|yillar8=2014|klublar8=[[Dorchester Town F.C.|Dorchester Town]]|isht8=|gollar8=|yillar9=2014–2016|klublar9=[[Bodmin Town F.C.|Bodmin Town]]|isht9=|gollar9=|club-update=23:10, 28 December 2017 (UTC)}} '''Ben Patrick Joyce''' (1989-yil 9-sentyabrda tugʻilgan) — ingliz [[Futbol|futbolchisi]], “Plimut Parkuey” [[Yarimhimoyachi (futbol)|klubi yarim himoyachisi]]. == Karyera == === Ilk martaba === Joyce Plymouth Argyle F.C va Aston Villaning sobiq hujumchisi, ammo Plymouthni tark etganidan keyin 2007-yilning iyulida "Swindon Town" bilan shartnoma imzolagan. U murabbiy yordamchisi David Byrne bilan birga keldi va 2008-yilning 19-aprelida Swindon Town uchun birinchi jamoadagi debyutini o'tkazdi va 6:0 hisobidagi g'alabaning so'nggi daqiqasida gol urdi. === Torquay Yunayted === 2009-yil may oyida Swindon tomonidan ozod etilganidan so'ng, <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.skysports.com/story/0,19528,11719_5289689,00.html|sarlavha=Mass exodus at County Ground|nashriyot=Sky Sports|sana=6 May 2009|kirish sanasi=6 May 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090509213058/http://www.skysports.com/story/0%2C19528%2C11719_5289689%2C00.html|arxivsana=9 May 2009}}</ref> Joyce iyul oyida Liganing ikkinchi jamoasi Torquay Yunayted bilan shartnoma imzoladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.torquayunited.com/page/News/0,,10445~1719274,00.html|sarlavha=Trialist agrees contract with Gulls|nashriyot=torquayunited.com|sana=28 July 2009|kirish sanasi=28 July 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110717080232/http://www.torquayunited.com/page/News/0%2C%2C10445~1719274%2C00.html|arxivsana=17 July 2011}}</ref> Joyce 2009-yil oktyabr oyida uch oylik ijara shartnomasi asosida Janubiy konferensiya vakili Veston-super-Marega qo‘shildi. Noyabr oyida uni ijara muddatidan oldin chaqirib olishdi va u 2010-yilning yanvarigacha Shon Rigg o'rniga Konferensiya milliy tomoni Forest Green Roversga ijaraga yuborildi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/f/forest_green_rovers/8371202.stm|sarlavha=Forest Green sign striker Joyce|nashriyot=[[BBC Sport]]|sana=20 November 2009|kirish sanasi=20 November 2009|arxivurl=https://web.archive.org/web/20091123221452/http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/f/forest_green_rovers/8371202.stm|arxivsana=23 November 2009}}</ref> Joyce yanvar oyida Roversni tark etdi va 2010-yil 15-mayda boshqa olti o'yinchi bilan birga Torquay tomonidan qo'yib yuborildi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=14 May 2010 |title=Seven players released by Torquay United |publisher=BBC Sport |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/t/torquay_united/8682741.stm |url-status=live |access-date=15 May 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100518060124/http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/t/torquay_united/8682741.stm |archive-date=18 May 2010}}</ref> === Ligadan tashqari === 2010-yilning 29-iyulida Joyce Salisbury City F.C bilan tekinga shartnoma imzoladi. U Rey Macda juda ko'zga ko'ringan hujum chizig'ining bir qismiga aylandi. Ketteringdagi sinov muddatidan so'ng, Joyce 2012-yil mart oyida shartnomasiz shartlar asosida Ko'knorilar safiga qo'shildi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/17313135|sarlavha=Kettering Town add Ben Joyce and Max York to squad|nashriyot=BBC Sport|sana=11 March 2012}}</ref> Joyce Ketteringdagi debyutini 2012-yil 10-mart kuni Hayes &amp;amp; Yeading Yunaytedga qarshi o‘yinda (1:0) o‘tkazdi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/17243406|sarlavha=Hayes 2–1 Kettering Town|nashriyot=BBC Sport|sana=10 March 2012|kirish sanasi=11 March 2012}}</ref> == Manbalar == [[Turkum:Angliya futbolchilari]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]] 5muqja87fc7dz3pqeg9xousd9fgckpx Peter Brook 0 759048 2726604 2022-07-31T10:13:05Z Ilm nafasi 72916 „[[:en:Special:Redirect/revision/1101205509|Peter Brook]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=|portret=Peter Brook.JPG|tavsif=Brook in 2009|tugʻilgan paytidagi ismi=Peter Stephen Paul Brook|tavallud sanasi={{birth date|df=yes|1925|03|21}}|tavallud joyi=[[Chiswick]],<!--Do not add London. Chisvik was part of Middlesex in 1925--> Angliya|vafot sanasi={{death date and age|2022|07|02|1925|03|21|df=y}}|vafot joyi=Parij, Fransiya|turmush oʻrtogʻi={{marriage|[[Natasha Parry]]|1951|2015|end=died}}|bolalari={{hlist | [[Irina Brook|Irina]] | [[Simon Brook (director)|Simon]] }}|kasbi=[[Theatre director|Teatr]] and film rejissori|faoliyat_yillari=1943–2022}} [[Category:Articles with hCards]] '''Piter Stiven Pol Bruk''' <ref name="britannica">{{Cite encyclopedia|encyclopedia=Encyclopedia Britannica|title=Peter Brook|url=https://www.britannica.com/biography/Peter-Brook|accessdate=|language=en|edition=online|date=17 March 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220318202834/https://www.britannica.com/biography/Peter-Brook|archivedate=18 March 2022}}</ref> CH CBE (1925 - yil 21 - mart - 2022 - yil 2 - iyul) ingliz teatr va kino rejissyori edi. U birinchi marta Angliyada, 1945 - yildan Birmingem repertuar teatrida, 1947 - yildan [[Covent Garden|Qirollik opera teatrida]] va 1962 - yildan Qirollik Shekspir kompaniyasida (RSC) ishlagan. Ular bilan u 1964 - yilda Piter Vaysning " ''Marat/Sade'' " ning ingliz tilidagi birinchi spektaklini boshqargan, u 1965 - yilda Brodveyga ko'chirilgan va "Eng yaxshi o'yin" uchun Toni mukofotiga sazovor bo'lgan va Bruk " Eng yaxshi rejissyor " deb topilgan. U, shuningdek, 1963 - yilda ''Chivinlar Lordining'' ramziy versiyasi kabi filmlarga rejissyorlik qilgan. U 1970-yillarning boshidan Fransiyada joylashgan bo'lib, u yerda xalqaro teatr kompaniyasiga asos solgan va rivojlanayotgan mamlakatlarda juda sodda yondashuvda o'ynagan. Uni ko'pincha "bizning eng buyuk teatr rejissyorimiz" deb atashgan. <ref name="Independent">{{Yangiliklar manbasi |last=Taylor |first=Paul |date=5 September 2008 |title=Peter Brook: The director who wrote the book |work=[[The Independent]] |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/theatre-dance/features/peter-brook-the-director-who-wrote-the-book-919192.html |url-status=live |url-access=subscription |access-date=20 July 2015 |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220525/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/theatre-dance/features/peter-brook-the-director-who-wrote-the-book-919192.html |archive-date=25 May 2022}}</ref> U bir nechta [[Emmy|Emmy mukofotlari]], Lorens Olivier mukofoti, Yaponiya Imperial premiumi va Prix Italia mukofotlarini qo'lga kiritdi. 2021- yilda u Hindistonning Padma Shri ordeni bilan taqdirlangan. == Yoshlik == Bruk 1925-yil 21-martda Chisvikning Bedford Park hududida <ref name="britannica">{{Cite encyclopedia|encyclopedia=Encyclopedia Britannica|title=Peter Brook|url=https://www.britannica.com/biography/Peter-Brook|accessdate=|language=en|edition=online|date=17 March 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220318202834/https://www.britannica.com/biography/Peter-Brook|archivedate=18 March 2022}}</ref> [[Latviya|Latviyadan]] kelgan litvalik yahudiy muhojirlar boʻlgan Saymon Bruk va uning rafiqasi Ida (Judelson)ning ikkinchi oʻgʻli boʻlib tugʻilgan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Webb|url=https://www.jewishlivesproject.com/profiles/peter-brook|sarlavha=Peter Brook|ish=jewishlivesproject.com|til=en|kirish sanasi=12 June 2021|arxivsana=12 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210612102548/https://www.jewishlivesproject.com/profiles/peter-brook}}</ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Aronson |first=Arnold |date=25 May 2005 |title=Peter Brook: A Biography |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2005/05/24/arts/24iht-bookwed.html |url-status=live |access-date=11 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130616133043/http://www.nytimes.com/2005/05/24/arts/24iht-bookwed.html |archive-date=16 June 2013}}</ref> <ref name="Kustow2013">{{Kitob manbasi|last=Michael Kustow|title=Peter Brook: A Biography|url=https://books.google.com/books?id=JV15AAAAQBAJ&pg=PA5|accessdate=20 July 2015|date=17 October 2013|publisher=[[A & C Black]]|isbn=978-1-4088-5228-6|pages=5–7}}</ref> Oilaviy uy Turnham Green, Fairfax Road 27-da joylashgan. <ref name="Kustow2013" /> Uning katta akasi Aleksis psixiatr va psixoterapevt bo'ldi. <ref name="GuardianObit">{{Yangiliklar manbasi |last=Wittenberg |first=Isca |date=27 September 2007 |title=Obituary: Alexis Brook |work=[[The Guardian]] |location=London |url=https://www.theguardian.com/news/2007/sep/27/guardianobituaries.obituaries1 |url-status=live |access-date=23 July 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150723181150/http://www.theguardian.com/news/2007/sep/27/guardianobituaries.obituaries1 |archive-date=23 July 2015}}</ref> Uning birinchi amakivachchasi Moskva Satira teatrining bosh direktori Valentin Pluchek edi. <ref name="russianlandmarks">{{Veb manbasi|sarlavha=Category Archives: Memorial Plaques to Theater Artists|url=https://russianlandmarks.wordpress.com/category/memorial-plaques-to-theater-artists/page/2/|ish=russianlandmarks|kirish sanasi=17 November 2015|arxivsana=19 November 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151119113215/https://russianlandmarks.wordpress.com/category/memorial-plaques-to-theater-artists/page/2/}}</ref> Bruk Vestminster maktabida, Gresham maktabida va Oksforddagi Magdalen kollejida tahsil olgan va u yerda 1945 yilgacha tillarni o‘rgangan. <ref name="Berlin">{{Veb manbasi|url=https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673|sarlavha=Peter Brook / Regisseur, Intendant|ish=[[Academy of Arts, Berlin]]|til=de|kirish sanasi=3 July 2022|arxivsana=27 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220427020254/https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673}}</ref> Bruk Ikkinchi [[Ikkinchi Jahon urushi|jahon urushi paytida]] bolalik kasalligi tufayli harbiy xizmatdan ozod qilingan. <ref name="archiveshub">{{Veb manbasi|sarlavha=Peter Brook Collection – Archives Hub|url=https://archiveshub.jisc.ac.uk/data/gb71-thm/452|kirish sanasi=3 July 2022|ish=archiveshub.jisc.ac.uk|arxivsana=4 July 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220704073157/https://archiveshub.jisc.ac.uk/search/archives/e4d223d1-8aa7-3f37-8ecc-0262966c6b29}}</ref> <ref name="Ratcliffe">{{Yangiliklar manbasi |last=Ratcliffe |first=Michael |date=3 July 2022 |title=Peter Brook obituary |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/stage/2022/jul/03/peter-brook-obituary |url-status=live |access-date=3 July 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220703104827/https://www.theguardian.com/stage/2022/jul/03/peter-brook-obituary |archive-date=3 July 2022}}</ref> == Karyera == === Angliya === Bruk Marloning " ''Doktor Faustus'' " filmiga rejissyorlik qildi, uning birinchi spektakli <ref name="Berlin">{{Veb manbasi|url=https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673|sarlavha=Peter Brook / Regisseur, Intendant|ish=[[Academy of Arts, Berlin]]|til=de|kirish sanasi=3 July 2022|arxivsana=27 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220427020254/https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673}}</ref> 1943 - yilda Londondagi Torch teatrida, keyin esa 1945 - yilda Chanticleer teatrida Koktoning " ''Do'zax mashinasi'' " ning jonlantirilishi bilan yanayam mashhur bo'lib ketdi. <ref name="Nightingale">{{Yangiliklar manbasi |last=Nightingale |first=Benedict |author-link=Benedict Nightingale |date=3 July 2022 |title=Peter Brook, Celebrated Stage Director of Scale and Humanity, Dies at 97 |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2022/07/03/obituaries/peter-brook-dead.html |url-status=live |url-access=limited |access-date=3 July 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220703120039/https://www.nytimes.com/2022/07/03/obituaries/peter-brook-dead.html |archive-date=3 July 2022}}</ref> U 1945- yildan Birmingem repertuar teatrida (BRT) rejissyor sifatida ishlagan. <ref name="Berlin" /> Yigirma yoshida BRT direktori Barri Jekson tomonidan yollangan Jekson Brukni "men bilgan eng yosh zilzila" deb ta'riflagan. <ref>{{Cite journal|url=https://www.operanews.com/Opera_News_Magazine/2022/7/News/Visionary_Director_Peter_Brook,_97,_has_Died.html|title=Visionary Director Peter Brook, 97, has Died|date=3 July 2022|work=[[Opera News]]|last=Martha Hartman}}</ref> 1947 yilda Bruk Stratford-apon-Avonga Shekspir memorial teatri uchun " ''[[Romeo va Juliet|Romeo va Julietta]]'' " va ''"Muhabbatning yo'qolgan mehnati" filmlarida'' rejissyor yordamchisi sifatida bordi. 1947 - yildan 1950 - yilgacha u Londondagi [[Covent Garden|Qirollik opera teatrida spektakl]] bo'yicha direktor bo'lgan. Uning ishi 1899-yilda, 1948-yilda yaratilgan Puchchinining “ ''La boheme'' ” asarini samarali qayta sahnalashtirish va 1949-yilda Richard Shtrausning “ ''Salome'' ” asarini [[Salvador Dalí|Salvador Dalining]] toʻplamlari bilan juda munozarali sahnalashtirishni oʻz ichiga olgan <ref name="Berlin">{{Veb manbasi|url=https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673|sarlavha=Peter Brook / Regisseur, Intendant|ish=[[Academy of Arts, Berlin]]|til=de|kirish sanasi=3 July 2022|arxivsana=27 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220427020254/https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673}}</ref> <ref name="BBC">{{Yangiliklar manbasi |date=3 July 2022 |title=Peter Brook: British stage directing great dies aged 97 |work=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-12553081 |url-status=live |access-date=3 July 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220703113331/https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-12553081 |archive-date=3 July 2022}}</ref> Prodyuser va rejissyor sifatida sahna va ekran ishlarining ko'payishi kuzatildi. Govard Richardsonning 1949-yilda Londondagi Ambassadors teatrida ''qoʻyilgan “Oyning qorongʻusi”'' juda hayratlanarli spektakl edi. 1962 - yildan u Piter Xoll bilan birga Qirollik Shekspir kompaniyasining (RSC) direktori bo'lgan. <ref name="Berlin" /> Ular bilan birga u 1964 - yilda nemis dramaturgi Piter Vaysning " ''Marat/Sade'' " asarini ingliz tilidagi birinchi spektaklni boshqargan. 1965 - yilda Brodveyga ko'chirildi va eng yaxshi o'yin uchun Toni mukofotini qo'lga kiritdi va Bruk eng yaxshi rejissyor deb topildi. <ref name="TheaterMania 2022">{{Veb manbasi|muallif=Gordon|ism=David|sarlavha=Peter Brook, Legendary Theater Director Behind Landmark Midsummer and Marat/Sade, Dies at 97|ish=TheaterMania|sana=3 July 2022|url=https://www.theatermania.com/new-york-theater/news/peter-brook-legendary-theater-director-obituary_93996.html|kirish sanasi=4 July 2022}}</ref> 1966 - yilda ular ''AQShning'' Vetnam urushiga qarshi norozilik spektaklini taqdim etishdi. <ref name="Stadelmaier">{{Yangiliklar manbasi |last=Stadelmaier |first=Gerhard |date=4 July 2022 |title=Der Mann, der an das Theater glaubte |language=de |work=[[Frankfurter Allgemeine Zeitung]] |url=https://zeitung.faz.net/faz/feuilleton/2022-07-04/72494f3f7db1b8b9287bda53cca330ec/?GEPC=s9 |access-date=4 July 2022}}</ref> ==== Ta'sirlar ==== Brukga Antonin Artoning ishi va uning Shafqatsizlik teatri haqidagi g'oyalari ta'sir ko'rsatdi. <ref name="Nightingale">{{Yangiliklar manbasi |last=Nightingale |first=Benedict |author-link=Benedict Nightingale |date=3 July 2022 |title=Peter Brook, Celebrated Stage Director of Scale and Humanity, Dies at 97 |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2022/07/03/obituaries/peter-brook-dead.html |url-status=live |url-access=limited |access-date=3 July 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220703120039/https://www.nytimes.com/2022/07/03/obituaries/peter-brook-dead.html |archive-date=3 July 2022}}</ref><blockquote>Angliyada Piter Bruk va Charlz Marovits Qirollik Shekspir kompaniyasida Arto g'oyalarini ifodalashning yangi shakllarini topish va ijrochini qayta tayyorlash uchun foydalanish usullarini o'rganishni maqsad qilgan "Shafqatsizlik mavsumi teatri" (1964) ga kirishdilar. Natija improvizatsiya va eskizlardan tashkil topgan “amalga oshirilayotgan ishlar” namoyishi boʻldi, ulardan biri ''Artoning “Qon otilishi” asarining premyerasi edi'' . : - Li Jeymison, ''Antonin Arto: Nazariyadan amaliyotga'', Grinvich birjasi, 2007- yil </blockquote>Biroq, uning eng katta ta'siri Joan Littlewood edi. Bruk uni "XX asr o'rtalarida Buyuk Britaniyadagi eng galvanizli rejissyor" deb ta'rifladi. Brukning ishi, shuningdek, Eji Grotovski, [[Brext Bertolt|Bertolt Brext]], Kris Koviks va [[Vsevolod Emilyevich Meyerxold|Vsevolod Meyerxoldning]] eksperimental teatr nazariyalaridan hamda G.I.Gurjieff, <ref name="Empty">{{Kitob manbasi|title=The Empty Space|url=https://archive.org/details/emptyspace0000broo|last=Brook|first=Peter|authorlink=Peter Brook|year=1968|publisher=[New York] Discus Books}}</ref> <ref name="Traditional">{{Cite journal|last=Nicolescu|first1=Basarab|author-link=Basarab Nicolescu|title=Peter Brook and Traditional Thought|journal=Contemporary Theatre Review|volume=7|pages=11–23|publisher=Overseas Publishers Association|year=1997|url=http://www.experimentaltheatre.org/peter_brook.htm|doi=10.1080/10486809708568441|last2=Williams|first2=David|access-date=30 December 2008|archivedate=23 September 2019|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190923103228/http://www.experimentaltheatre.org/peter_brook.htm}}</ref> Edvard Gordon Kreyg <ref>{{Veb manbasi|muallif=Holroyd|ism=Michael|sana=7 March 2009|sarlavha=Michael Holroyd on Isadora Duncan and Edward Gordon Craig|url=http://www.theguardian.com/stage/2009/mar/07/isadora-duncan|kirish sanasi=3 July 2022|ish=The Guardian|til=en|arxivsana=3 July 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220703225058/https://www.theguardian.com/stage/2009/mar/07/isadora-duncan}}</ref> va Matila Gika asarlaridan ilhomlangan . <ref>{{Veb manbasi|sana=17 January 2010|sarlavha=The prayers of Peter Brook|url=http://www.theguardian.com/stage/2010/jan/17/peter-brook-eleven-twelve|ism=Fiachra|muallif=Gibbons|kirish sanasi=3 July 2022|ish=The Guardian|til=en|arxivsana=20 June 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220620013554/https://www.theguardian.com/stage/2010/jan/17/peter-brook-eleven-twelve}}</ref> ==== Hamkorlar ==== Bruk Lir rolida aktyorlar Pol Skofild, “ ''Measure for Measure'' ” filmida Jon Gielgud, <ref name="Stadelmaier">{{Yangiliklar manbasi |last=Stadelmaier |first=Gerhard |date=4 July 2022 |title=Der Mann, der an das Theater glaubte |language=de |work=[[Frankfurter Allgemeine Zeitung]] |url=https://zeitung.faz.net/faz/feuilleton/2022-07-04/72494f3f7db1b8b9287bda53cca330ec/?GEPC=s9 |access-date=4 July 2022}}</ref> va [[Glenda Jackson|Glenda Jekson]] bilan hamkorlik qilgan; dizaynerlar Georges Wakhévitch , Sally Jacobs va yozuvchilar Ted Xyuz va [[William Golding|Uilyam Golding]] bilan hamkorlik qildi. Bruk ilk bor Londonda Vaxevich bilan Jan Koktoning Vaxevich loyihalashtirgan “ ''Le Jeune Homme et la Mort'' ” baletini ishlanganini ko‘rganida uchrashgan. Brukning ta'kidlashicha, "u kutgan dizayner ekanligiga amin edi". <ref>{{Kitob manbasi|last=Brook|first=Peter|title=Threads of Time: A Memoir|year=1999|isbn=0-413-73300-9|page=53}}</ref> === Xalqaro teatr tadqiqotlari markazi === [[Fayl:Paris_Bouffes_du_Nord_01.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Paris_Bouffes_du_Nord_01.JPG/240px-Paris_Bouffes_du_Nord_01.JPG|thumb| Theatre des Bouffes du Nord, Parij]] 1971 yilda Mishel Rozan bilan birga Bruk 1970-yillarning boshlarida Yaqin Sharq va Afrikada keng sayohat qilgan aktyorlar, raqqosalar, musiqachilar va boshqalardan iborat ko'p millatli teatr tadqiqotlari markaziga asos soldi. U 1974 yildan beri Parijdagi Bouffes du Nord teatrida joylashgan. <ref name="Ratcliffe">{{Yangiliklar manbasi |last=Ratcliffe |first=Michael |date=3 July 2022 |title=Peter Brook obituary |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/stage/2022/jul/03/peter-brook-obituary |url-status=live |access-date=3 July 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220703104827/https://www.theguardian.com/stage/2022/jul/03/peter-brook-obituary |archive-date=3 July 2022}}</ref> <ref name="Berlin">{{Veb manbasi|url=https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673|sarlavha=Peter Brook / Regisseur, Intendant|ish=[[Academy of Arts, Berlin]]|til=de|kirish sanasi=3 July 2022|arxivsana=27 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220427020254/https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673}}</ref> <ref>Chambers, Colin ''The Continuum Companion To Twentieth Century Theatre'' (Continuum, 2002, {{ISBN|0-8264-4959-X}}), p. 384.</ref> Truppa muhojirlar yotoqxonalarida, qishloqlarda va qochqinlar lagerlarida, <ref name="Ratcliffe" /> baʼzan teatrga hech qachon taʼsir qilmagan odamlar uchun oʻynagan. <ref name="Stadelmaier">{{Yangiliklar manbasi |last=Stadelmaier |first=Gerhard |date=4 July 2022 |title=Der Mann, der an das Theater glaubte |language=de |work=[[Frankfurter Allgemeine Zeitung]] |url=https://zeitung.faz.net/faz/feuilleton/2022-07-04/72494f3f7db1b8b9287bda53cca330ec/?GEPC=s9 |access-date=4 July 2022}}</ref> 2008 - yilda u Olivier Mantei va uch yillik topshiriqni boshlab, badiiy direktor lavozimidan iste'foga chiqdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Chrisafis |first=Angelique |date=17 December 2008 |title=Interview: Peter Brook says a long goodbye to his Paris theatre |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/stage/2008/dec/17/peter-brook-bouffes-nord-paris |url-status=live |access-date=29 December 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131110071842/http://www.theguardian.com/stage/2008/dec/17/peter-brook-bouffes-nord-paris |archive-date=10 November 2013}}</ref> ==== ''Mahabhorat'' ==== 1970-yillarning oʻrtalarida <ref name="The New York Times">{{Yangiliklar manbasi |last=Morgenstern |first=Joe |author-link=Joe Morgenstern |date=17 April 1988 |title=Jean-Claude Pierre; the Mahabharata, the great history of mankind – interview about the stage adaptation |work=The New York Times |url=https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=940DE1DC143AF934A25757C0A96E948260&sec=&spon=&pagewanted=2 |url-status=live |access-date=6 October 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080121192508/http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=940DE1DC143AF934A25757C0A96E948260&sec=&spon=&pagewanted=2 |archive-date=21 January 2008}}</ref> Bruk yozuvchi Jan-Klod Karyer bilan “ ''[[Mahabharata|Mahabh]]<nowiki/>orat'' ” hind dostonini sahna spektakliga moslashtirish ustida ish boshladi, bu birinchi marta 1985-yilda <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Carriere |first=Jean-Claude |date=September 1989 |title=Jean-Claude Carriere; the Mahabharata, the great history of mankind – interview about the stage adaptation |work=UNESCO Courier |url=http://findarticles.com/p/articles/mi_m1310/is_1989_Sept/ai_8067489 |url-status=live |access-date=6 October 2007 |archive-url=https://archive.is/20120710160343/http://findarticles.com/p/articles/mi_m1310/is_1989_Sept/ai_8067489/ |archive-date=10 July 2012}}</ref> namoyish etilgan va keyinchalik televideniyeda mini-serialga aylangan. 2015-yilda Bruk ''"Mahabharata'' " olamiga Jan-Klod Karyer va Mari-Hélène Estienne bilan hamkorlikda yangi "Young Vic " spektakli " ''Jang maydoni'' " bilan qaytdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Brown |first=Mark |date=7 February 2016 |title=Peter Brook's return to the Mahabharata is breathtaking |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/stage/2016/feb/07/battlefield-review-peter-brooks-mahabharata-breathtaking}}</ref> ==== ''Tierno Bokar'' ==== 2005 - yilda Bruk xuddi shu nomdagi malilik [[Tasavvuf|so'fiy]] hayotiga asoslangan ''Tierno Bokar'' filmini boshqargan. <ref name="Times">{{Yangiliklar manbasi |title=Peter Brook: all the world's his stage |language=en |work=[[The Times]] |url=https://www.thetimes.co.uk/article/peter-brook-all-the-worlds-his-stage-l8cwc99d50p |url-status=live |access-date=12 June 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210612103425/https://www.thetimes.co.uk/article/peter-brook-all-the-worlds-his-stage-l8cwc99d50p |archive-date=12 June 2021 |issn=0140-0460}}</ref> O'yinni Mari-Hélène Estienne tomonidan Amadu Hampâté Ba kitobidan (ingliz tiliga ''"Bag'rikenglik ruhi: Tierno Bokarning ilhomlantiruvchi hayoti"'' deb tarjima qilingan) sahnaga moslashtirilgan. Kitob va o'yinda Bokarning hayoti va diniy bag'rikenglik haqidagi xabarlari batafsil yoritilgan. [[Columbia universiteti|Kolumbiya universiteti]] ''Tierno Bokarning'' butun faoliyati davomida 3200 dan ortiq kishi ishtirok etgan 44 ta tegishli tadbirlar, ma'ruzalar va seminarlar o'tkazdi. Panel muhokamalari G‘arbiy Afrikadagi diniy bag‘rikenglik va [[musulmon]] an’analari mavzulariga qaratildi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Tierno Bokar|url=https://www.tiernobokar.columbia.edu/|kirish sanasi=3 July 2022|ish=tiernobokar.columbia.edu|arxivsana=18 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220418014120/https://tiernobokar.columbia.edu/}}</ref> == Shaxsiy hayot == 1951 - yilda Bruk aktrisa Natasha Parriga uylandi. Ularning ikki farzandi bor edi: aktrisa va rejissyor Irina va rejissyor Saymon . Parri 2015 - yil iyul oyida 84 yoshida insultdan vafot etdi <ref name="Ratcliffe">{{Yangiliklar manbasi |last=Ratcliffe |first=Michael |date=3 July 2022 |title=Peter Brook obituary |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/stage/2022/jul/03/peter-brook-obituary |url-status=live |access-date=3 July 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220703104827/https://www.theguardian.com/stage/2022/jul/03/peter-brook-obituary |archive-date=3 July 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRatcliffe2022">Ratcliffe, Michael (3 July 2022). [https://www.theguardian.com/stage/2022/jul/03/peter-brook-obituary "Peter Brook obituary"]. ''[[The Guardian]]''. [https://web.archive.org/web/20220703104827/https://www.theguardian.com/stage/2022/jul/03/peter-brook-obituary Archived] from the original on 3 July 2022<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 July</span> 2022</span>.</cite></ref> <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Billington |first=Michael |date=26 July 2015 |title=Natasha Parry obituary |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/stage/2015/jul/26/natasha-parry |url-status=live |access-date=20 November 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160215025414/http://www.theguardian.com/stage/2015/jul/26/natasha-parry |archive-date=15 February 2016}}</ref> Bruk 2022-yil 2-iyulda 97 yoshida Parijda vafot etdi <ref name="Ratcliffe">{{Yangiliklar manbasi |last=Ratcliffe |first=Michael |date=3 July 2022 |title=Peter Brook obituary |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/stage/2022/jul/03/peter-brook-obituary |url-status=live |access-date=3 July 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220703104827/https://www.theguardian.com/stage/2022/jul/03/peter-brook-obituary |archive-date=3 July 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRatcliffe2022">Ratcliffe, Michael (3 July 2022). [https://www.theguardian.com/stage/2022/jul/03/peter-brook-obituary "Peter Brook obituary"]. ''[[The Guardian]]''. [https://web.archive.org/web/20220703104827/https://www.theguardian.com/stage/2022/jul/03/peter-brook-obituary Archived] from the original on 3 July 2022<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 July</span> 2022</span>.</cite></ref> <ref name="BBC">{{Yangiliklar manbasi |date=3 July 2022 |title=Peter Brook: British stage directing great dies aged 97 |work=[[BBC News]] |url=https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-12553081 |url-status=live |access-date=3 July 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220703113331/https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-12553081 |archive-date=3 July 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-12553081 "Peter Brook: British stage directing great dies aged 97"]. ''[[BBC News]]''. 3 July 2022. [https://web.archive.org/web/20220703113331/https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-12553081 Archived] from the original on 3 July 2022<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 July</span> 2022</span>.</cite></ref> == Ishi == Bruk asarlari manbalari Berlindagi Badiiy Akademiya, <ref name="Berlin">{{Veb manbasi|url=https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673|sarlavha=Peter Brook / Regisseur, Intendant|ish=[[Academy of Arts, Berlin]]|til=de|kirish sanasi=3 July 2022|arxivsana=27 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220427020254/https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673 "Peter Brook / Regisseur, Intendant"]. ''[[Badiiy akademiyasi, Berlin|Academy of Arts, Berlin]]'' (in German). [https://web.archive.org/web/20220427020254/https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673 Archived] from the original on 27 April 2022<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 July</span> 2022</span>.</cite> [[Category:CS1 German-language sources (de)]]</ref> Asturiya malikasi fondi <ref name="IT">{{Veb manbasi|sarlavha=Peter Brook – Princess of Asturias Awards – The Princess of Asturias Foundation|ish=The Princess of Asturias Foundation|url=https://www.fpa.es/en/princess-of-asturias-awards/laureates/2019-peter.html?texto=trayectoria&especifica=1|kirish sanasi=3 July 2022|arxivsana=4 July 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220704073154/https://www.fpa.es/en/princess-of-asturias-awards/laureates/2019-peter.html?texto=trayectoria&especifica=1}}</ref> va boshqalar tomonidan saqlanadi. <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.tiernobokar.columbia.edu/pdfs/brook_chron.pdf|sarlavha=Chronology of Plays and Films of Peter Brook (taken from Kustow 2005)|kirish sanasi=3 July 2022|arxivsana=22 August 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170822111918/http://www.tiernobokar.columbia.edu/pdfs/brook_chron.pdf}}</ref> <ref name="Theatricalia_3">{{Veb manbasi|sarlavha=Peter Brook|ish=Theatricalia|url=https://theatricalia.com/person/24r/peter-brook|kirish sanasi=4 July 2022}}</ref> === RSC bilan bog'liq ishlar === * 1946-yil: ''Sevgi mehnati yo'qolgan'' ( Shekspir memorial teatri ) * 1947: ''[[Romeo va Juliet]]'' (Shekspir memorial teatri) * 1950-yil: ''O'lchov uchun chora'', Jon Gielgud bilan (Shekspir memorial teatri) * 1952-yil: ''Qishki ertak'', Jon Gielgud bilan (Shekspir memorial teatri) * 1955-yil: ''Titus Andronik'', Lorens Olivier va [[Vivien Leigh|Vivien Li]] bilan (Shekspir memorial teatri) * 1957-yil: ''Bo'ron'', Jon Gielgud bilan (Shekspir memorial teatri) * 1962: ''Qirol Lir'' Pol Skofild bilan * 1964: ''Marat/Sade'' * 1966-yil: ''AQSh'', Vetnam urushiga qarshi norozilik spektakli "Qirollik Shekspir kompaniyasi ''" bilan "Shubhaning foydasi'' " filmida hujjatlashtirilgan. * 1970-yil: Jon Keyn (Shayb), Frensis de la Tur (Helena), [[Ben Kingsley|Ben Kingsli]] (Demetrius) va [[Patrick Stewart|Patrik Styuart]] (Snout) bilan yoz kechasi ''tushi'' : 1970 yil Royal Shekspir kompaniyasining “Yoz kechasi orzusi” filmini ko'ring. * 1978- yil: ''Entoni va Kleopatra'', [[Glenda Jackson|Glenda Jekson]], Alan Xovard, Jonatan Pris, [[Alan Rickman|Alan Rikman]], Juliet Stivenson, [[Patrick Stewart|Patrik Styuart]] va Devid Suchet bilan === Boshqa yirik ishlar === * 1951 - yil: Jon Uayting tomonidan ''qo'shiq uchun bir'' tiyin * 1955 - yil: ''[[Hamlet|Gamlet]]'', Pol Skofild bilan * 1956: ''Ko'prikdan ko'rinish'', Artur Miller * 1958 - yil: ''Tashrif'', Alfred Lunt va Lin Fontann bilan * 1964: ''Marat/Sade'', Piter Vayss tomonidan * 1968: ''Edip'' Jon Gielgud va Iren Uort bilan, Ted Xyuz tomonidan moslashtirilgan, Milliy teatr <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Rosenthal |first=Daniel |title=You've all been wonderful, darlings |language=en |work=[[The Times]] |url=https://www.thetimes.co.uk/article/youve-all-been-wonderful-darlings-9293mtm5m50 |url-status=live |access-date=12 June 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210612103530/https://www.thetimes.co.uk/article/youve-all-been-wonderful-darlings-9293mtm5m50 |archive-date=12 June 2021 |issn=0140-0460}}</ref> * 1971: ''Orghast'', Ted Xyuz tomonidan * 1974: ''Timon d'Athenes'', Jan-Klod Karyer tomonidan moslashtirilgan, Theatre des Bouffes du Nord * 1975: ''Les Iks'', Kolin Ternbull, moslashuv Jan-Klod Karyer, Theatre des Bouffes * 1977 - yil: ''Ubu aux Bouffes'', Alfred Jarridan keyin, Theatre des Bouffes * 1978: ''Mesure pour mesure'', [[William Shakespeare|Uilyam Shekspir]], Theatre des Bouffes * 1979: ''La Conférence des oiseaux'' ( ''[[Mantiq ut-tayr (asar)|Qushlar konferensiyasi]]'' ), [[Farididdin Attor|Farid al-Din Attordan]] keyin, Avignon festivali ; Theatre des Bouffes * 1979: ''L'Os de Mor Lam'', Birago Diop, Theatre des Bouffes * 1981 - yil: ''La Tragédie de Carmen'', Prosper Merimee, Anri Meilhac va Lyudovik Halevidan keyin, Viviane Beaumont teatri, Linkoln Center, Nyu-York shahri * 1981 - yil: ''La Cerisaie'', [[Anton Chexov]], Theatre des Bouffes * 1984: ''Tchin-Tchin'', Fransua Billetdoux, rejissyor Moris Benichou, [[Marchello Mastroyanni|Marcello Mastroianni]] bilan, Monparnas teatri * 1985: ''Le Mahabharata'' ( ''Mahabharata'' ), Avignon festivali * 1988 - yil: [[Anton Chexov|Anton Chexovning]] ''olcha bog'i'', Majestic teatri, [[Bruklin]] * 1989 - yil: ''Voza Albert!'', Persi Mtava, Mbongeni Ngema va Barni Simon tomonidan * 1990: ''La Tempête'', Uilyam Shekspir, Jan-Klod Karyer tomonidan moslashtirilgan, Sotigui Kouyaté, Theatre des Bouffes bilan * 1992 - yil: ''Pelleasning taassurotlari'', [[Claude Debussy|Klod Debussidan]] keyin, Bouffes teatri * 1993 - yil: ''L'Homme Qui'', Oliver Saksning ''o'z xotinini shlyapa deb o'ylagan odamdan'' keyin * 1995 - yil: ''Qui est là'', Antonin Artaud, [[Brext Bertolt|Bertolt Brext]], Edvard Gordon Kreyg, [[Vsevolod Emilyevich Meyerxold|Vsevolod Meyerxold]], [[Konstantin Stanislavskiy|Konstantin Stanislavski]] va Motokiyo Zeamining matnlaridan keyin * 1995 - yil: ''Oh les beaux jours'', [[Samuel Beckett|Semyuel Bekket]] tomonidan * 1998 - yil: ''Je suis un phénomène'' '','' Aleksandr Luriyaning ajoyib xotirasidan keyin * 1998 -yil: ''Don Jovanni'' Motsart tomonidan, 50 -xalqaro d'Art Lyrique d'Aix-en-Provence festivali uchun * 1999 - yil: ''Le Kostyum'', Can Temba tomonidan * 2000: Uilyam Shekspirning ''[[Hamlet|Gamleti]]'', Adrian Lester bilan * 2002: ''Uzoqda'', Keril Cherchill tomonidan * 2002: ''La Mort de Krishna'', [[Mahabharata]] de Vyasadan parcha, Jan-Klod Karyer va Mari-Hélène Estienning moslashuvi * 2003 - yil: Kerol ''Rokamora tomonidan asosiy dans la mienne'' * 2004 - yil: ''Tierno Bokar'', ''Vie et enseignement de Tierno Bokar-Le sage de Bandiagaradan'' keyin Amadou Hampâte Ba, Sotigui Kouyaté bilan * 2004 - yil: ''Le Grand Inquisiteur'', [[Fyodor Dostoyevskiy|Dostoyevskiyning]] ''[[Aka-uka Karamazovlar|"Aka-uka Karamazovlar" romanidan]]'' keyin * 2006: ''Sizwe Banzi est mort'', Athol Fugard, Jon Kani va Uinston Ntshona, Avignon festivali * 2008: ''Fragmentlar'', [[Samuel Beckett|Semyuel Bekketdan]] keyin * 2009: ''"Sevgi mening gunohim'' ", Uilyam Shekspirning sonetlari * 2009: ''11 va 12'', ''Vie et enseignement de Tierno Bokar-Le Sage de Bandiagaradan'' keyin Amadou Hampâte Ba * 2010: Antonin Artaud, Edvard Gordon Kreyg, [[Charles Dullin|Charlz Dullin]], [[Vsevolod Emilyevich Meyerxold|Vsevolod Meyerxold]], Motokiyo Zeami va Uilyam Shekspirdan keyin Piter Bruk va Mari-Hélène Estienne tomonidan yaratilgan ''Warum warum'' * 2011: Jon Jey kollejining Jerald V. Linch teatrida Mari-Hélène Estienne, bastakor Frank Krawczyk bilan birgalikda ijobiy sharhlarga <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Tommasini |first=Anthony |date=7 July 2011 |title=A Streamlined 'Magic Flute,' Reimagined by Peter Brook |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2011/07/08/arts/music/a-streamlined-magic-flute-reimagined-by-peter-brook.html |url-status=live |access-date=11 February 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180813174835/https://www.nytimes.com/2011/07/08/arts/music/a-streamlined-magic-flute-reimagined-by-peter-brook.html |archive-date=13 August 2018}}</ref> rejissyor qilingan Motsartning " ''Sehrli'' nay" asariga moslashtirilgan ''"Sehrli nay'' ". * 2013 - yil: ''"Kostyum'' ", Can Tembaning ertagidan keyin, rejissyor Mari-Hélène Estienne va Franck Krawczyk * 2015: ''Jang maydoni'', ''Mahabharata'' va Jan-Klod Karyerning spektaklidan, Piter Bruk va Mari-Hélène Estienne tomonidan moslashtirilgan va rejissyorlik qilgan. * 2018: ''Mahbus'', yozgan va rejissyor Piter Bruk va Mari-Hélène Estienne * 2019: ''"Nima uchun?"'' . Muallif: Piter Bruk va Mari-Hélène Estienne <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Green |first=Jesse |date=27 September 2019 |title=Review: Peter Brook Asks the Ultimate Question in 'Why?' |language=en-US |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2019/09/26/theater/review-peter-brook-asks-the-ultimate-question-in-why.html |url-status=live |access-date=3 July 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191014181640/https://www.nytimes.com/2019/09/26/theater/review-peter-brook-asks-the-ultimate-question-in-why.html |archive-date=14 October 2019 |issn=0362-4331}}</ref> === Filmografiya === * 1953 yil: ''Tilanchi operasi'' * 1960: ''Moderato Cantabile'' (Buyuk Britaniya nomi ''"Yetti kun".'' ''.'' ''.'' ''Yetti kecha'' ) Jeanne Moreau va Jan-Pol Belmondo bilan * 1963: ''Pashshalar hukmdori'' * 1967: ''Valkiriya sayohati'' * 1967: ''Marat/Sade'' * 1968: ''Menga yolg'on gapir'' * 1971: ''Qirol Lir'' * 1979: ''Ajoyib erkaklar bilan uchrashuvlar'' * 1979: ''Mesure pour mesure'' * 1982: ''La Cerisaie'' * 1983: ''La Tragedie de Carmen'' * 1989: ''Mahabharata'' * 2002: ''[[Hamlet|Gamlet]] fojiasi'' (TV) * 2012: ''Ip'' (Hujjatli film, hammuallif va rejissyor Saymon Bruk ) == Mukofotlar == * ''Marat/Sade'' uchun pyesaning eng yaxshi rejissyorligi uchun Toni mukofoti, 1966 <ref name="Tony Awards">{{Veb manbasi|url=http://www.tonyawards.com/p/tonys_search?start=0&year=&award=&lname=Peter+Brook&fname=&show=|sarlavha=Tony Awards|kirish sanasi=13 February 2008|arxivsana=17 October 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151017092035/http://www.tonyawards.com/p/tonys_search?start=0&year=&award=&lname=Peter+Brook&fname=&show=}}</ref> * ''“Yoz kechasi tushi” spektaklining'' eng yaxshi rejissyorligi uchun Toni mukofoti, 1971 <ref name="WFTV 2022">{{Veb manbasi|sarlavha=Peter Brook, Tony Award-winning theater director, dead at 97|nashriyot=WFTV|sana=3 July 2022|url=https://www.wftv.com/news/trending/peter-brook-tony-award-winning-theater-director-dead-97/HRPHPGZLIRBB3LHWG5JKF2F46M/|kirish sanasi=4 July 2022}}</ref> * Brigadir mukofoti, 1975, ''Afinalik Timon'' uchun <ref name="The Kennedy Center 2022">{{Veb manbasi|sarlavha=Peter Brook|ish=The Kennedy Center|sana=22 June 2022|url=https://www.kennedy-center.org/artists/b/bo-bz/peter-brook/|kirish sanasi=4 July 2022}}</ref> * Gran-pri Dominik, 1981 <ref name="京都賞 2020" /> * Laurens Olivier mukofoti, 1983 <ref name="Hoffman 2022">{{Jurnal manbasi|title=Peter Brook, Legendary British Stage Director, Dies at Age 97|url=https://www.vanityfair.com/hollywood/2022/07/peter-brook-legendary-british-stage-director-dies-at-age-97}}</ref> * [[Emmy|Emmi mukofoti]], 1984, ''La tragédie de Carmen'' <ref name="Hoffman 2022" /> * Prix Italia, 1984 <ref name="Bloomberg 2022">{{Veb manbasi|sarlavha=British Theater, Film Director Peter Brook Dies At Age 97|ish=Bloomberg|sana=3 July 2022|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-07-03/british-theater-film-director-peter-brook-dies-at-age-97|kirish sanasi=4 July 2022}}</ref> * Yevropa teatr mukofoti, 1989. * Xalqaro Emmi mukofoti, 1990, ''Mahabharata'' <ref name="Hoffman 2022" /> * San'at va falsafa bo'yicha Kioto mukofoti, 1991 <ref name="京都賞 2020">{{Veb manbasi|sarlavha=Peter Stephen Paul Brook|ish=京都賞|sana=12 May 2020|url=https://www.kyotoprize.org/en/laureates/peter_stephen_paul_brook/|kirish sanasi=4 July 2022}}</ref> * Praemium Imperiale, 1997 <ref name="Berlin">{{Veb manbasi|url=https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673|sarlavha=Peter Brook / Regisseur, Intendant|ish=[[Academy of Arts, Berlin]]|til=de|kirish sanasi=3 July 2022|arxivsana=27 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220427020254/https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673 "Peter Brook / Regisseur, Intendant"]. ''[[Badiiy akademiyasi, Berlin|Academy of Arts, Berlin]]'' (in German). [https://web.archive.org/web/20220427020254/https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673 Archived] from the original on 27 April 2022<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 July</span> 2022</span>.</cite> [[Category:CS1 German-language sources (de)]]</ref> * Den Devid mukofoti, 2005 <ref name="Dan David Prize 2021">{{Veb manbasi|sarlavha=Peter Brook|ish=Dan David Prize|sana=24 November 2021|url=https://dandavidprize.org/laureates/peter-brook/|kirish sanasi=4 July 2022}}</ref> * 2008 yil uchun Ibsen mukofoti, 2,5 NOK (taxminan 200 000 funt sterling) mukofotining birinchi g'olibi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=British director wins the Ibsen Prize|nashriyot=Norway.org|url=http://www.norway.org/culture/literature/ibsen+prize.htm|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090207150338/http://www.norway.org/culture/literature/ibsen%2Bprize.htm|arxivsana=7 February 2009|kirish sanasi=21 August 2008}}</ref> * Tanqidchilar doirasining san'atga ko'rsatgan xizmatlari uchun mukofoti 2008 <ref name="TheaterMania 2009">{{Veb manbasi|ism=Terri|muallif=Paddock|sarlavha=Peter Brook Receives UK's Critics Circle Award|ish=TheaterMania|sana=12 May 2009|url=https://www.theatermania.com/london-theater/news/peter-brook-receives-uks-critics-circle-award_19116.html|kirish sanasi=4 July 2022}}</ref> == Faxriy unvonlar == * [[Britaniya imperiyasi ordeni|Britaniya imperiyasi ordeni qo'mondoni]], 1965 * Amerika teatri shon-shuhrat zaliga kirish, 1983 yil <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.nytimes.com/1983/05/10/theater/theater-hall-of-fame-gets-10-new-members.html|sarlavha=Theater Hall of Fame Gets 10 New Members|ish=The New York Times|ism=Carol|muallif=Lawson|sana=10 May 1983|kirish sanasi=11 February 2017|arxivsana=3 April 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150403071011/https://www.nytimes.com/1983/05/10/theater/theater-hall-of-fame-gets-10-new-members.html}}</ref> * Faxriy DLitt, Birmingem universiteti, 1990 <ref name="Berlin">{{Veb manbasi|url=https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673|sarlavha=Peter Brook / Regisseur, Intendant|ish=[[Academy of Arts, Berlin]]|til=de|kirish sanasi=3 July 2022|arxivsana=27 April 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220427020254/https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673}}<cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">[https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673 "Peter Brook / Regisseur, Intendant"]. ''[[Badiiy akademiyasi, Berlin|Academy of Arts, Berlin]]'' (in German). [https://web.archive.org/web/20220427020254/https://www.adk.de/de/akademie/mitglieder/index.htm?we_objectID=51673 Archived] from the original on 27 April 2022<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">3 July</span> 2022</span>.</cite> [[Category:CS1 German-language sources (de)]]</ref> * Magdalen kollejining faxriy a'zosi, Oksford, 1991 <ref name="Magdalen College Oxford 2012">{{Veb manbasi|sarlavha=Peter Brook|ish=Magdalen College Oxford|sana=17 April 2012|url=https://www.magd.ox.ac.uk/news/peter-brook/|kirish sanasi=4 July 2022}}</ref> * Faxriy DLitt, Stratklid universiteti, 1990 <ref name="Ratcliffe 2022">{{Veb manbasi|muallif=Ratcliffe|ism=Michael|sarlavha=Peter Brook obituary|ish=The Guardian|sana=3 July 2022|url=https://www.theguardian.com/stage/2022/jul/03/peter-brook-obituary|kirish sanasi=4 July 2022}}</ref> * Faxriy DLitt, [[Oxford universiteti|Oksford universiteti]], 1994 <ref name="Ratcliffe 2022" /> * Officier de l'Ordre de la [[Faxriy legion ordeni|Legion d'honneur]] (Frantsiya), 1995 <ref>{{Veb manbasi|muallif=AFP|sarlavha=563 décorés de la Légion d'honneur pour Pâques|url=https://www.liberation.fr/societe/2013/03/31/563-decores-de-la-legion-d-honneur-pour-paques_892654/|kirish sanasi=12 June 2021|ish=Libération|til=fr|arxivsana=12 June 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210612103049/https://www.liberation.fr/societe/2013/03/31/563-decores-de-la-legion-d-honneur-pour-paques_892654/}}</ref> * Faxriy hamroh, 1998 <ref name="britannica">{{Cite encyclopedia|encyclopedia=Encyclopedia Britannica|title=Peter Brook|url=https://www.britannica.com/biography/Peter-Brook|accessdate=|language=en|edition=online|date=17 March 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220318202834/https://www.britannica.com/biography/Peter-Brook|archivedate=18 March 2022}}<cite class="citation encyclopaedia cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.britannica.com/biography/Peter-Brook "Peter Brook"]. ''Encyclopedia Britannica'' (online&nbsp;ed.). 17 March 2022. [https://web.archive.org/web/20220318202834/https://www.britannica.com/biography/Peter-Brook Archived] from the original on 18 March 2022.</cite></ref> (U ilgari ritsarlik unvonidan voz kechgan . ) * [[Britaniya akademiyasi]] tomonidan Prezident medali, 2011 <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=The British Academy President's Medal|url=http://www.britac.ac.uk/british-academy-presidents-medal|ish=British Academy|kirish sanasi=23 July 2017|arxivsana=26 May 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170526234405/http://www.britac.ac.uk/british-academy-presidents-medal}}</ref> * Commandeur de la Legion d'honneur (Frantsiya), 2013 <ref name="Berlin" /> * San'at bo'yicha Asturiya malikasi mukofoti, 2019 <ref>{{Veb manbasi|url=https://www.fpa.es/es/premios-princesa-de-asturias/premiados/2019-peter-brook.html?texto=acta&especifica=0|sarlavha=Peter Brook – Premiados – Premios Princesa de Asturias|ism=Desarrollado con webControl CMS por Intermark|muallif=IT|ish=Fundación Princesa de Asturias|kirish sanasi=27 January 2021|arxivsana=23 January 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210123045229/https://www.fpa.es/es/premios-princesa-de-asturias/premiados/2019-peter-brook.html?texto=acta&especifica=0}}</ref> * Padma Shri (Hindiston), 2021 <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=The Hindu Net Desk |date=25 January 2021 |title=List of Padma awardees — 2021 |work=The Hindu |url=https://www.thehindu.com/news/national/list-of-padma-awardees-2021/article33661766.ece |url-status=live |access-date=27 January 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210127130025/https://www.thehindu.com/news/national/list-of-padma-awardees-2021/article33661766.ece |archive-date=27 January 2021}}</ref> == Kitoblar == * {{Kitob manbasi|last=Brook|first=Peter|year=1968|title=The Empty Space|publisher=Penguin (2008)|isbn=978-0-14-118922-2}} * {{Kitob manbasi|last=Brook|first=Peter|year=1988|title=The Shifting Point|publisher=Methuen Drama|location=UK|isbn=0-413-61280-5}} * {{Kitob manbasi|last=Brook|first=Peter|year=1991|title=Le Diable c'est l'ennui|isbn=2-86943-321-2|oclc=708323104}} * {{Kitob manbasi|last=Brook|first=Peter|year=1993|title=There Are No Secrets|publisher=Methuen Drama|isbn=0-413-68140-8|oclc=29389617}} * {{Kitob manbasi|last=Brook|first=Peter|year=1995|title=The Open Door|url=https://archive.org/details/opendoorthoughts00broo|isbn=978-1-55936-102-6}} * {{Kitob manbasi|last=Brook|first=Peter|year=1998|title=Threads of Time: Recollections|url=https://archive.org/details/threadsoftimerec0000broo|isbn=978-1-887178-35-8}} * {{Kitob manbasi|last=Brook|first=Peter|year=1999|title=Evoking Shakespeare|publisher=Nick Hern Books (2nd ed. 2002)|isbn=1-55936-169-7|oclc=40830170}} * {{Kitob manbasi|last=Brook|first=Peter|date=23 April 2013|title=The Quality of Mercy: Reflections on Shakespeare|publisher=Nick Hern Books|isbn=978-1-84842-261-2}} * {{Kitob manbasi|last=Brook|first=Peter|date=14 September 2017|title=Tip of The Tongue: Reflections on Language and Meaning|publisher=Nick Hern Books|isbn=978-1-84842-672-6}} * {{Kitob manbasi|last=Brook|first=Peter|date=24 October 2019|title=Playing by Ear: Reflections on Sound and Music|publisher=Nick Hern Books|isbn=978-1-84842-831-7}} == Manbalar == {{Manbalar}} == Qo'shimcha o'qish == * Jeymison, Li, ''Antonin Artaud: nazariyadan amaliyotga'' (Grinvich birjasi: London, 2007) RSCdagi Brukning shafqatsizlik ''teatridan'' olingan Artaud bo'yicha amaliy mashg'ulotlarni o'z ichiga oladi;{{ISBN|978-1-871551-98-3}} * Friman, Jon, ''Yer yuzidagi eng buyuk shoular: Piter Brukdan Sidney Olimpiadasigacha bo'lgan jahon teatri'' . Kitoblar: Oksford;{{ISBN|978-1-90747-154-4}} * Heilpern, Jon, ''Qushlar konferentsiyasi: Afrikadagi Piter Brukning hikoyasi'', Faber, 1977;{{ISBN|0-571-10372-3}} * Hunt, Albert va Jeffri Rivz. ''Piter Bruk (Perspektivdagi rejissyorlar)'' . Kembrij universiteti matbuoti. (1995) * Kustov, Maykl. ''Piter Bruk: Biografiya'' . Bloomsbury. (2005),{{ISBN|0-7475-7646-7}}{{OCLC|57282992}} * <bdi><cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMoffitt2000">[[Maxsus:Kitob manbalari/0-413-75580-0|0-413-75580-0]]</cite></bdi> * <bdi><cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFToddLecat2003">[[Maxsus:Kitob manbalari/1-4039-6362-2|1-4039-6362-2]]</cite></bdi> * <bdi><cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFTrewin1971">[[Maxsus:Kitob manbalari/0-356-03855-6|0-356-03855-6]]</cite></bdi> * <bdi><cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFTrowbridge2010">[[Maxsus:Kitob manbalari/978-0-9559830-2-3|978-0-9559830-2-3]]</cite></bdi> * Zohar, Ouriel, ''Piter Bruk bilan uchrashuvlar'', Zohar, [[Tel-Aviv]] 176-bet (1990) (in Hebrew) ,{{OCLC|762802105}} . === Xotiralar === * {{Veb manbasi|sarlavha=Peter Brook: British stage directing great dies aged 97|ish=BBC News|sana=3 July 2022|url=https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-12553081|kirish sanasi=4 July 2022}} * {{Veb manbasi|muallif=Darge|ism=Fabienne|sarlavha=British director Peter Brook dies aged 97|ish=[[Le Monde]]|sana=3 July 2022|url=https://www.lemonde.fr/en/obituaries/article/2022/07/03/british-director-peter-brook-has-died-aged-97_5988886_15.html|kirish sanasi=4 July 2022}} * {{Veb manbasi|muallif=Tholl|ism=Egbert|sarlavha=Leer ist der Raum: Der große Regisseur Peter Brook ist tot.|ish=[[Süddeutsche Zeitung]]|sana=3 July 2022|url=https://www.sueddeutsche.de/kultur/nachruf-peter-brook-theater-regisseur-1.5614162|til=de|kirish sanasi=4 July 2022}} * {{Veb manbasi|muallif=Spreng|ism=Eberhard|sarlavha=Der poetische Erlöser|ish=[[Der Tagesspiegel]]|sana=3 July 2022|url=https://www.tagesspiegel.de/kultur/britischer-theaterregisseur-peter-brook-gestorben-der-poetische-erloeser/28476406.html|til=de|kirish sanasi=4 July 2022}} * {{Veb manbasi|sarlavha=Peter Brook ist tot: Der britische Theatertitan ist mit 97 Jahren gestorben|ish=[[Der Spiegel]]|sana=3 July 2022|url=https://www.spiegel.de/kultur/peter-brook-der-britische-theatertitan-ist-mit-97-jahren-gestorben-a-964ae73c-0857-4584-991d-62b7f83c5503|til=de|kirish sanasi=4 July 2022}} {{Commons turkum}}   * {{Rasmiy sayt|http://www.newspeterbrook.com}} * [https://web.archive.org/web/20120303015344/http://www.dandavidprize.org/index.php/laureates/laureates-2005/65-2005-present-the-performing-arts-film-theater-dance-music/102-peter-brook.html Dan David Prize laureate 2005] * Peter Brook biography and filmography at the BFI's Screenonline * {{IMDbda kishi|0111656}} * Peter Brook at the Internet Broadway Database * Peter Brook at the Internet Off-Broadway Database * {{Discogsda artist|Peter Brook}} * {{YouTube|hLni1arIeYM|Screener for Brook by Brook}} * [https://web.archive.org/web/20131110064353/http://www.experimentaltheatre.org/new_page_1.htm Peter Brook] Experimental Theatre Organization * [https://web.archive.org/web/20110726224721/http://www.caravanmagazine.in/Story/425/The-Mahabharata-of-Our-Times.html Brook's Mahabharata] (review) Caravan Magazine * Portraits of Peter Brook at the National Portrait Gallery, London [[Turkum:2022-yilda vafot etganlar]] [[Turkum:1925-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] 3zazdyexi4qx8ppbmdw0ms0kltc9su5 Santiago Salcedo 0 759049 2726618 2022-07-31T10:37:21Z Wknewpages 74325 „[[:en:Special:Redirect/revision/1082748461|Santiago Salcedo]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Santiago Salcedo|tasvir=|toʻliqism=Santiago Gabriel Salcedo González|tavallud_sana={{birth date and age|df=y|1981|9|6}}|tavallud_joyi=[[Asunción]], {{PAR}}|boʻyi=1.83 m|pozitsiya=[[Forward (association football)#Centre forward|Hujumchi]]|joriyklub=[[Club General Caballero (Juan León Mallorquín)|General Caballero JLM]]|klubraqami=--|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=|yillar1=2001–2005|klublar1=[[Cerro Porteño]]|isht1=61|gollar1=22|yillar2=2003–2004|klublar2=→ [[MKE Ankaragücü|Ankaragücü]] (ijara)|isht2=8|gollar2=1|yillar3=2005–2006|klublar3=[[FC Tokyo]]|isht3=18|gollar3=6|yillar4=2006–2009|klublar4=[[Newell's Old Boys]]|isht4=74|gollar4=18|yillar5=2007|klublar5=→ [[Chiapas F.C.|Chiapas]] (ijara)|isht5=17|gollar5=0|yillar6=2008|klublar6=→ [[Club Atlético River Plate|River Plate]] (ijara)|isht6=16|gollar6=2|yillar7=2009–2012|klublar7=[[Club Atlético Lanús|Lanús]]|isht7=45|gollar7=14|yillar8=2011|klublar8=→ [[Argentinos Juniors]] (ijara)|isht8=27|gollar8=9|yillar10=2012–2016|klublar10=[[Cerro Porteño]]|isht10=48|gollar10=17|milliyyillar1=2003–2017|milliyjamoa1=[[Paraguay national football team|Paraguay]]|milliyisht1=6|milliygollar1=0|pcupdate=10:37, 12 October 2020 (UTC)|ntupdate=}} '''Santiago Gabriel Salcedo''' '''González''' (1981-yil, 6-sentabrda tug'ilgan), „Sa-Sa" laqabli, [[Paragvay|paragvaylik]] [[Futbol|futbolchi]], hozirda Paragvay Primerasida General Caballero JLM jamoasida o'ynaydi.<ref name="uk.soccerway.com">{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/|sarlavha=Paraguay - S. Salcedo - Profile with news, career statistics and history - Soccerway|kirish sanasi=20 February 2018|arxivsana=7 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171207093739/http://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/}}</ref> Salcedo Paragvay Primerasi<ref name="m.d10.ultimahora.com">https://www.m.d10.ultimahora.com/sasa-se-queda-san-lorenzo-y-sera-dirigido-su-hermano-n2925187.html/amp</ref> va Paragvay futboli tarixida 152 gol bilan Hernan Rodrigo Lopez (127), Juan Eduardo Samudio (119) va Fredy Bareiro (112) dan o'zib ketgan eng ko'p gol muallifi hisoblanadi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hoy.com.py/deportes/sasa-vuelve-a-primera-con-general-de-mallorquin/amp|sarlavha=Diario HOY &#124; Amparados bajo la bendición de la Cruz|sana=26 April 2016}}</ref> Salcedo ''Diario Extra'' tomonidan chop etilgan 2015-yil uchun Paragvay futbolidagi eng qimmat futbolchilar ro'yxatida 10-o'rinni egalladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.extra.com.py/deportes/los-jugadores-mas-caros-del-futbol-paraguayo.html|sarlavha=Los jugadores más caros del fútbol paraguayo|kirish sanasi=30 December 2015|arxivsana=2 August 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180802223522/http://www.extra.com.py/deportes/los-jugadores-mas-caros-del-futbol-paraguayo.html}}</ref> == Karyera == Salcedo Paragvayning Cerro Porteno jamoasida o'ynagan 2005-yilgi Libertadores kubogining eng yaxshi to'purari edi. U musobaqada to'qqizta gol urdi. Hujumchi keyinchalik Yaponiyaning Tokyo klubida o'ynagan, biroq 2006-yilning ikkinchi yarmida Tokyoda murabbiyi Aleksandr Gallo bilan muammolarga duch kelganidan so'ng [[Argentina|Argentinaning]] Newells Old Boys jamoasiga ijaraga berilgan. Keyin Salcedo 2007-yilgi Clausura uchun Meksikaning Chiapas jamoasiga ijaraga berildi, ammo 2007-08-yilgi mavsum boshida Newell Old Boysga qaytdi. 2008-yilgi Clausurada to'qqizta gol urganidan so'ng (shu jumladan Rosario derbisida Rosario Sentral darvozasiga g'alaba keltirgan gol), murabbiy Diego Simeonening iltimosiga binoan River Platega qo'shildi. Simeone va River ketganidan so'ng, 2008-yilgi Aperturada oxirgi o'rinni egalladi, Salcedo 2009-yilgi Clausura turniri uchun Newellsga qaytdi. 2009-yil, 7-avgustda Lanus paragvaylik hujumchi bilan birgalikda mulkchilik shartnomasini imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.goal.com/es-la/news/1546/argentina/2009/08/07/1427790/lan%C3%BAs-salcedo-es-el-reemplazante-para-sand|sarlavha=Lanús: Salcedo es el reemplazante para Sand|kirish sanasi=8 August 2009|arxivsana=1 October 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121001184809/http://www.goal.com/es-la/news/1546/argentina/2009/08/07/1427790/lan%C3%BAs-salcedo-es-el-reemplazante-para-sand}}</ref> Argentinos Juniorsdagi qisqa afsundan so'ng u Cerro Porteñoga qaytdi. Erkules Salcedoni 2010/11-yilgi mavsumdan so'ng David Trezegening o'rnini bosadigan futbolchi deb hisoblagan. Salcedoni o'sha paytda Gerkulesda o'ynayotgan terma jamoadagi hamkasbi [[Nelson Valdez|Nelson Haedo Valdez]] tavsiya qilgandi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.goal.com/es/news/21/fichajes/2011/04/14/2439528/exclusiva-mercado-h%C3%A9rcules-ya-tiene-visto-al-reemplazante-de|sarlavha=Exclusiva Mercado: Hércules ya tiene visto al reemplazante de Trezeguet &#124; Goal.com|ish=www.goal.com|kirish sanasi=5 February 2021|arxivsana=17 April 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110417082314/http://www.goal.com/es/news/21/fichajes/2011/04/14/2439528/exclusiva-mercado-h%C3%A9rcules-ya-tiene-visto-al-reemplazante-de}}</ref> 2013-yilning 5-avgustida Santiago Argentinaning Primera B Nacional musobaqasida ishtirok etuvchi Cerro<ref name="uk.soccerway.com">{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/|sarlavha=Paraguay - S. Salcedo - Profile with news, career statistics and history - Soccerway|kirish sanasi=20 February 2018|arxivsana=7 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171207093739/http://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/}}</ref> ijara asosida Atletico Banfield klubi bilan shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://inforegion.com.ar/secciones/|sarlavha=Secciones|ish=InfoRegión|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=14 May 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200514014532/http://www.inforegion.com.ar/secciones/}}</ref> 2016-yilning 1-yanvarida<ref name="uk.soccerway.com">{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/|sarlavha=Paraguay - S. Salcedo - Profile with news, career statistics and history - Soccerway|kirish sanasi=20 February 2018|arxivsana=7 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171207093739/http://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/}}</ref> Salcedo 2015-yilda Cerro Portenodan Sol de Américaga ijaraga olinganidan keyin 2016-yilgi Primera División Paragvay mavsumi uchun Libertad klubiga o‘tdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://d10.paraguay.com/salcedo-por-respeto-cerro-no-me-puse-la-indumentaria-oficial-n629557|sarlavha="Por respeto a Cerro no me puse indumentaria oficial"|kirish sanasi=30 December 2015|arxivsana=31 December 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151231121645/http://d10.paraguay.com/salcedo-por-respeto-cerro-no-me-puse-la-indumentaria-oficial-n629557}}</ref> 2021-yilning yanvarida Salcedo faoliyatini Paragvayning ikkinchi toifasida Sportivo San Lorenso jamoasida davom ettirishi e'lon qilindi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tigosports.com.py/futbol/los-goles-de-sasa-en-intermedia-contarian-para-su-record|sarlavha=Los goles de Sasá en Intermedia, ¿contarían para su récord?|kirish sanasi=5 February 2021|arxivsana=18 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211218103243/https://www.tigosports.com.py/futbol/los-goles-de-sasa-en-intermedia-contarian-para-su-record}}</ref> Unga akasi Jose Domingo Salcedo murabbiylik qiladi va Salcedo klubni birinchi darajaga qaytarish uchun Sportivo San-Lorensoda qolishni afzal ko'rdi.<ref name="m.d10.ultimahora.com">https://www.m.d10.ultimahora.com/sasa-se-queda-san-lorenzo-y-sera-dirigido-su-hermano-n2925187.html/amp</ref> 2021-yil dekabr oyida Salcedoning 2022-yilda Primeraga qaytishi 40 yoshli futbolchi yangi lavozimga ko'tarilgan general Caballero JLM bilan shartnoma imzolangani e'lon qilinganida tasdiqlandi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://versus.lanacion.com.py/versus/2021/12/24/el-maximo-goleador-del-futbol-paraguayo-vuelve-a-primera-el-nuevo-club-de-sasa/|sarlavha=El máximo goleador del fútbol paraguayo vuelve a Primera: El nuevo club de 'Sasá'|sana=24 December 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://d10.ultimahora.com/santiago-salcedo-volvera-jugar-primera-division-n2978206.html/amp|sarlavha=Santiago Salcedo volverá a jugar en Primera División}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.py/futboledicion-impresa/2021/12/25/retorno-de-un-gran-goleador-a-primera/?outputType=amp|sarlavha=La Nación / Retorno de un gran goleador a Primera}}</ref> Paragvayning yuqori ligasida 152 ta gol urgan Salcedo 2022-yilda liganing eng yaxshi to'purari bo'lishni xohlayotganini aytdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://d10.ultimahora.com/santiago-salcedo-y-su-gran-objetivo-primera-n2978640.html/amp|sarlavha=Santiago Salcedo y su gran objetivo en Primera}}</ref> 2022-yilning 9-yanvarida Paragvayning yozgi transfer oynasida Salcedoning transferi rasman yakunlandi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/|sarlavha=Paraguay - S. Salcedo - Profile with news, career statistics and history - Soccerway}}</ref> == Klub statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center;" ! colspan="3" |Club performance ! colspan="2" |League ! colspan="2" |Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Total |- !Season !Club !League !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals !Apps !Goals |- ! colspan="3" |Paraguay ! colspan="2" |League ! colspan="2" |Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Total |- |2001 | rowspan="3" |Cerro Porteño | rowspan="3" |Primera División |8 |1 | | | | |8 |1 |- |2002 |33 |10 | | | | |33 |10 |- |2003 |6 |2 | | | | |6 |2 |- ! colspan="3" |Turkey ! colspan="2" |League ! colspan="2" |Türkiye Kupası ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Total |- |2003/04 |[[Ankaragyujyu|Ankaragücü]] |[[Turkiya oliy ligasi|Süper Lig]] |8 |1 | | | | |8 |1 |- ! colspan="3" |Paraguay ! colspan="2" |League ! colspan="2" |Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Total |- |2004 | rowspan="2" |Cerro Porteño | rowspan="2" |Primera División |0 |0 | | | | |0 |0 |- |2005 |17 |9 | | | | |17 |9 |- ! colspan="3" |Japan ! colspan="2" |League ! colspan="2" |Emperor's Cup ! colspan="2" |J.League Cup ! colspan="2" |Total |- |2005 | rowspan="2" |FC Tokyo | rowspan="2" |J1 League |12 |5 |2 |0 |0 |0 |14 |5 |- |2006 |6 |1 |0 |0 |4 |0 |10 |1 |- ! colspan="3" |Argentina ! colspan="2" |League ! colspan="2" |Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Total |- |2006/07 |Newell's Old Boys |Primera División |19 |5 | | | | |19 |5 |- ! colspan="3" |Mexico ! colspan="2" |League ! colspan="2" |Cup ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Total |- |2006/07 |Jaguares Chiapas |Primera División |17 |0 | | | | |17 |0 |- ! colspan="3" |Japan ! colspan="2" |League ! colspan="2" |Emperor's Cup ! colspan="2" |J.League Cup ! colspan="2" |Total |- |2007/08 |Newell's Old Boys |Primera División |37 |12 | | | | |37 |12 |- |2008/09 |River Plate |Primera División |16 |2 | | | | |16 |2 |- |2008/09 |Newell's Old Boys |Primera División |18 |1 | | | | |18 |1 |- |2009/10 |Lanús |Primera División | | | | | | | | |- |2011 |Argentinos Juniors |Primera División | | | | | | | | |- |2012/13 |Cerro Porteño |Primera División | | | | | | | | |- |2009/10 |Club Atlético Banfield |Nacional B | | | | | | | | |- ! rowspan="5" |Davlat ! colspan="2" |Paragvay !64 !23 ! ! ! ! !64 !23 |- ! colspan="2" |Turkiya !8 !1 ! ! ! ! !8 !1 |- ! colspan="2" |Yaponiya !18 !6 !2 !0 !4 !0 !24 !6 |- ! colspan="2" |Argentina !90 !20 ! ! ! ! !90 !20 |- ! colspan="2" |Meksika !17 !0 ! ! ! ! !17 !0 |- ! colspan="3" |Jami !197 !50 !2 !0 !4 !0 !203 !50 |} == Milliy terma jamoalar statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" ! colspan="3" |Paragvay terma jamoasi |- ! Yil !O'yin !Gol |- | 2003-yil | 1 | 0 |- | 2004-yil | 0 | 0 |- | 2005-yil | 2 | 0 |- | 2012-yil | 1 | 0 |- | 2017-yil | 1 | 0 |- ! Jami ! 5 ! 0 |} == Faxrlar == === Individual === * 152 gol bilan Paragvay futbolining eng ko'p gol urgan futbolchisi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hoy.com.py/deportes/sasa-vuelve-a-primera-con-general-de-mallorquin/amp|sarlavha=Diario HOY &#124; Amparados bajo la bendición de la Cruz|sana=26 April 2016}}</ref> == Shuningdek qarang == * Paragvay futbolidagi futbolchilar va rekordlar == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/ S. Salcedo (Santiago Gabriel Salcedo González)] at Soccerway * [https://web.archive.org/web/20120517144545/http://www.futbolxxi.com/Futbolista.aspx?ID=13428&SEOFutbolista=Salcedo+Santiago+Abel Argentine Primera statistics] at Fútbol XXI (in Spanish) * [http://www.tff.org/Default.aspx?pageId=526&kisiId=30007 Santiago Gabriel Salcedo Gonzalez] at the Turkish Football Federation * [https://www.mediotiempo.com/jugador/futbol/santiago-gabriel-salcedo Santiago Gabriel Salcedo] – Liga MX stats at MedioTiempo.com (in Spanish) * [https://data.j-league.or.jp/SFIX04/?player_id=8531 Santiago Salcedo] at J.League (in Japanese) {{Paraguayan Primera División top scorers}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] hy32oku67pes7j013kmm2gileryp7xs 2726621 2726618 2022-07-31T10:41:42Z Wknewpages 74325 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Santiago Salcedo|tasvir=|toʻliqism=Santiago Gabriel Salcedo González|tavallud_sana={{birth date and age|df=y|1981|9|6}}|tavallud_joyi=[[Asunción]], {{PAR}}|boʻyi=1.83 m|pozitsiya=[[Forward (association football)#Centre forward|Hujumchi]]|joriyklub=[[Club General Caballero (Juan León Mallorquín)|General Caballero JLM]]|klubraqami=--|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=|yillar1=2001–2005|klublar1=[[Cerro Porteño]]|isht1=61|gollar1=22|yillar2=2003–2004|klublar2=→ [[MKE Ankaragücü|Ankaragücü]] (ijara)|isht2=8|gollar2=1|yillar3=2005–2006|klublar3=[[FC Tokyo]]|isht3=18|gollar3=6|yillar4=2006–2009|klublar4=[[Newell's Old Boys]]|isht4=74|gollar4=18|yillar5=2007|klublar5=→ [[Chiapas F.C.|Chiapas]] (ijara)|isht5=17|gollar5=0|yillar6=2008|klublar6=→ [[Club Atlético River Plate|River Plate]] (ijara)|isht6=16|gollar6=2|yillar7=2009–2012|klublar7=[[Club Atlético Lanús|Lanús]]|isht7=45|gollar7=14|yillar8=2011|klublar8=→ [[Argentinos Juniors]] (ijara)|isht8=27|gollar8=9|yillar10=2012–2016|klublar10=[[Cerro Porteño]]|isht10=48|gollar10=17|milliyyillar1=2003–2017|milliyjamoa1=[[Paraguay national football team|Paraguay]]|milliyisht1=6|milliygollar1=0|pcupdate=10:37, 12 October 2020 (UTC)|ntupdate=}} '''Santiago Gabriel Salcedo''' '''González''' (1981-yil, 6-sentabrda tug'ilgan), „Sa-Sa" laqabli, [[Paragvay|paragvaylik]] [[Futbol|futbolchi]], hozirda Paragvay Primerasida General Caballero JLM jamoasida o'ynaydi.<ref name="uk.soccerway.com">{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/|sarlavha=Paraguay - S. Salcedo - Profile with news, career statistics and history - Soccerway|kirish sanasi=20 February 2018|arxivsana=7 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171207093739/http://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/}}</ref> Salcedo Paragvay Primerasi<ref name="m.d10.ultimahora.com">https://www.m.d10.ultimahora.com/sasa-se-queda-san-lorenzo-y-sera-dirigido-su-hermano-n2925187.html/amp</ref> va Paragvay futboli tarixida 152 gol bilan Hernan Rodrigo Lopez (127), Juan Eduardo Samudio (119) va Fredy Bareiro (112) dan o'zib ketgan eng ko'p gol muallifi hisoblanadi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hoy.com.py/deportes/sasa-vuelve-a-primera-con-general-de-mallorquin/amp|sarlavha=Diario HOY &#124; Amparados bajo la bendición de la Cruz|sana=26 April 2016}}</ref> Salcedo ''Diario Extra'' tomonidan chop etilgan 2015-yil uchun Paragvay futbolidagi eng qimmat futbolchilar ro'yxatida 10-o'rinni egalladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.extra.com.py/deportes/los-jugadores-mas-caros-del-futbol-paraguayo.html|sarlavha=Los jugadores más caros del fútbol paraguayo|kirish sanasi=30 December 2015|arxivsana=2 August 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180802223522/http://www.extra.com.py/deportes/los-jugadores-mas-caros-del-futbol-paraguayo.html}}</ref> == Karyera == Salcedo Paragvayning Cerro Porteno jamoasida o'ynagan 2005-yilgi Libertadores kubogining eng yaxshi to'purari edi. U musobaqada to'qqizta gol urdi. Hujumchi keyinchalik Yaponiyaning Tokyo klubida o'ynagan, biroq 2006-yilning ikkinchi yarmida Tokyoda murabbiyi Aleksandr Gallo bilan muammolarga duch kelganidan so'ng [[Argentina|Argentinaning]] Newells Old Boys jamoasiga ijaraga berilgan. Keyin Salcedo 2007-yilgi Clausura uchun Meksikaning Chiapas jamoasiga ijaraga berildi, ammo 2007-08-yilgi mavsum boshida Newell Old Boysga qaytdi. 2008-yilgi Clausurada to'qqizta gol urganidan so'ng (shu jumladan Rosario derbisida Rosario Sentral darvozasiga g'alaba keltirgan gol), murabbiy Diego Simeonening iltimosiga binoan River Platega qo'shildi. Simeone va River ketganidan so'ng, 2008-yilgi Aperturada oxirgi o'rinni egalladi, Salcedo 2009-yilgi Clausura turniri uchun Newellsga qaytdi. 2009-yil, 7-avgustda Lanus paragvaylik hujumchi bilan birgalikda mulkchilik shartnomasini imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.goal.com/es-la/news/1546/argentina/2009/08/07/1427790/lan%C3%BAs-salcedo-es-el-reemplazante-para-sand|sarlavha=Lanús: Salcedo es el reemplazante para Sand|kirish sanasi=8 August 2009|arxivsana=1 October 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121001184809/http://www.goal.com/es-la/news/1546/argentina/2009/08/07/1427790/lan%C3%BAs-salcedo-es-el-reemplazante-para-sand}}</ref> Argentinos Juniorsdagi qisqa afsundan so'ng u Cerro Porteñoga qaytdi. Erkules Salcedoni 2010/11-yilgi mavsumdan so'ng David Trezegening o'rnini bosadigan futbolchi deb hisoblagan. Salcedoni o'sha paytda Gerkulesda o'ynayotgan terma jamoadagi hamkasbi [[Nelson Valdez|Nelson Haedo Valdez]] tavsiya qilgandi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.goal.com/es/news/21/fichajes/2011/04/14/2439528/exclusiva-mercado-h%C3%A9rcules-ya-tiene-visto-al-reemplazante-de|sarlavha=Exclusiva Mercado: Hércules ya tiene visto al reemplazante de Trezeguet &#124; Goal.com|ish=www.goal.com|kirish sanasi=5 February 2021|arxivsana=17 April 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110417082314/http://www.goal.com/es/news/21/fichajes/2011/04/14/2439528/exclusiva-mercado-h%C3%A9rcules-ya-tiene-visto-al-reemplazante-de}}</ref> 2013-yilning 5-avgustida Santiago Argentinaning Primera B Nacional musobaqasida ishtirok etuvchi Cerro<ref name="uk.soccerway.com">{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/|sarlavha=Paraguay - S. Salcedo - Profile with news, career statistics and history - Soccerway|kirish sanasi=20 February 2018|arxivsana=7 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171207093739/http://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/}}</ref> ijara asosida Atletico Banfield klubi bilan shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://inforegion.com.ar/secciones/|sarlavha=Secciones|ish=InfoRegión|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=14 May 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200514014532/http://www.inforegion.com.ar/secciones/}}</ref> 2016-yilning 1-yanvarida<ref name="uk.soccerway.com">{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/|sarlavha=Paraguay - S. Salcedo - Profile with news, career statistics and history - Soccerway|kirish sanasi=20 February 2018|arxivsana=7 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171207093739/http://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/}}</ref> Salcedo 2015-yilda Cerro Portenodan Sol de Américaga ijaraga olinganidan keyin 2016-yilgi Primera División Paragvay mavsumi uchun Libertad klubiga o‘tdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://d10.paraguay.com/salcedo-por-respeto-cerro-no-me-puse-la-indumentaria-oficial-n629557|sarlavha="Por respeto a Cerro no me puse indumentaria oficial"|kirish sanasi=30 December 2015|arxivsana=31 December 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151231121645/http://d10.paraguay.com/salcedo-por-respeto-cerro-no-me-puse-la-indumentaria-oficial-n629557}}</ref> 2021-yilning yanvarida Salcedo faoliyatini Paragvayning ikkinchi toifasida Sportivo San Lorenso jamoasida davom ettirishi e'lon qilindi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tigosports.com.py/futbol/los-goles-de-sasa-en-intermedia-contarian-para-su-record|sarlavha=Los goles de Sasá en Intermedia, ¿contarían para su récord?|kirish sanasi=5 February 2021|arxivsana=18 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211218103243/https://www.tigosports.com.py/futbol/los-goles-de-sasa-en-intermedia-contarian-para-su-record}}</ref> Unga akasi Jose Domingo Salcedo murabbiylik qiladi va Salcedo klubni birinchi darajaga qaytarish uchun Sportivo San-Lorensoda qolishni afzal ko'rdi.<ref name="m.d10.ultimahora.com">https://www.m.d10.ultimahora.com/sasa-se-queda-san-lorenzo-y-sera-dirigido-su-hermano-n2925187.html/amp</ref> 2021-yil dekabr oyida Salcedoning 2022-yilda Primeraga qaytishi 40 yoshli futbolchi yangi lavozimga ko'tarilgan general Caballero JLM bilan shartnoma imzolangani e'lon qilinganida tasdiqlandi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://versus.lanacion.com.py/versus/2021/12/24/el-maximo-goleador-del-futbol-paraguayo-vuelve-a-primera-el-nuevo-club-de-sasa/|sarlavha=El máximo goleador del fútbol paraguayo vuelve a Primera: El nuevo club de 'Sasá'|sana=24 December 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://d10.ultimahora.com/santiago-salcedo-volvera-jugar-primera-division-n2978206.html/amp|sarlavha=Santiago Salcedo volverá a jugar en Primera División}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.py/futboledicion-impresa/2021/12/25/retorno-de-un-gran-goleador-a-primera/?outputType=amp|sarlavha=La Nación / Retorno de un gran goleador a Primera}}</ref> Paragvayning yuqori ligasida 152 ta gol urgan Salcedo 2022-yilda liganing eng yaxshi to'purari bo'lishni xohlayotganini aytdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://d10.ultimahora.com/santiago-salcedo-y-su-gran-objetivo-primera-n2978640.html/amp|sarlavha=Santiago Salcedo y su gran objetivo en Primera}}</ref> 2022-yilning 9-yanvarida Paragvayning yozgi transfer oynasida Salcedoning transferi rasman yakunlandi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/|sarlavha=Paraguay - S. Salcedo - Profile with news, career statistics and history - Soccerway}}</ref> == Klub statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center;" ! colspan="3" |Club performance ! colspan="2" |LIga ! colspan="2" |Kubok ! colspan="2" |LIga kubogi ! colspan="2" |Jami |- !Mavsum !Klub !Liga !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol |- ! colspan="3" |Paragvay ! colspan="2" |LIga ! colspan="2" |Kubok ! colspan="2" |LIga kubogi ! colspan="2" |Jami |- |2001 | rowspan="3" |Cerro Porteño | rowspan="3" |Primera División |8 |1 | | | | |8 |1 |- |2002 |33 |10 | | | | |33 |10 |- |2003 |6 |2 | | | | |6 |2 |- ! colspan="3" |Turkiya ! colspan="2" |LIga ! colspan="2" |Türkiye Kupası ! colspan="2" |LIga kubogi ! colspan="2" |Jami |- |2003/04 |[[Ankaragyujyu|Ankaragücü]] |[[Turkiya oliy ligasi|Süper Lig]] |8 |1 | | | | |8 |1 |- ! colspan="3" |Paragvay ! colspan="2" |LIga ! colspan="2" |Kubok ! colspan="2" |LIga kubogi ! colspan="2" |Jami |- |2004 | rowspan="2" |Cerro Porteño | rowspan="2" |Primera División |0 |0 | | | | |0 |0 |- |2005 |17 |9 | | | | |17 |9 |- ! colspan="3" |Yaponiya ! colspan="2" |LIga ! colspan="2" |Emperor's Cup ! colspan="2" |J.LIga kubogi ! colspan="2" |Jami |- |2005 | rowspan="2" |FC Tokyo | rowspan="2" |J1 League |12 |5 |2 |0 |0 |0 |14 |5 |- |2006 |6 |1 |0 |0 |4 |0 |10 |1 |- ! colspan="3" |Argentina ! colspan="2" |LIga ! colspan="2" |Kubok ! colspan="2" |LIga kubogi ! colspan="2" |Jami |- |2006/07 |Newell's Old Boys |Primera División |19 |5 | | | | |19 |5 |- ! colspan="3" |Meksika ! colspan="2" |LIga ! colspan="2" |Kubok ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Jami |- |2006/07 |Jaguares Chiapas |Primera División |17 |0 | | | | |17 |0 |- ! colspan="3" |Yaponiya ! colspan="2" |LIga ! colspan="2" |Emperor's Cup ! colspan="2" |J.LIga kubogi ! colspan="2" |Jami |- |2007/08 |Newell's Old Boys |Primera División |37 |12 | | | | |37 |12 |- |2008/09 |River Plate |Primera División |16 |2 | | | | |16 |2 |- |2008/09 |Newell's Old Boys |Primera División |18 |1 | | | | |18 |1 |- |2009/10 |Lanús |Primera División | | | | | | | | |- |2011 |Argentinos Juniors |Primera División | | | | | | | | |- |2012/13 |Cerro Porteño |Primera División | | | | | | | | |- |2009/10 |Club Atlético Banfield |Nacional B | | | | | | | | |- ! rowspan="5" |Davlat ! colspan="2" |Paragvay !64 !23 ! ! ! ! !64 !23 |- ! colspan="2" |Turkiya !8 !1 ! ! ! ! !8 !1 |- ! colspan="2" |Yaponiya !18 !6 !2 !0 !4 !0 !24 !6 |- ! colspan="2" |Argentina !90 !20 ! ! ! ! !90 !20 |- ! colspan="2" |Meksika !17 !0 ! ! ! ! !17 !0 |- ! colspan="3" |Jami !197 !50 !2 !0 !4 !0 !203 !50 |} == Milliy terma jamoalar statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" ! colspan="3" |Paragvay terma jamoasi |- ! Yil !O'yin !Gol |- | 2003-yil | 1 | 0 |- | 2004-yil | 0 | 0 |- | 2005-yil | 2 | 0 |- | 2012-yil | 1 | 0 |- | 2017-yil | 1 | 0 |- ! Jami ! 5 ! 0 |} == Faxrlar == === Individual === * 152 gol bilan Paragvay futbolining eng ko'p gol urgan futbolchisi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hoy.com.py/deportes/sasa-vuelve-a-primera-con-general-de-mallorquin/amp|sarlavha=Diario HOY &#124; Amparados bajo la bendición de la Cruz|sana=26 April 2016}}</ref> == Shuningdek qarang == * Paragvay futbolidagi futbolchilar va rekordlar == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/ S. Salcedo (Santiago Gabriel Salcedo González)] at Soccerway * [https://web.archive.org/web/20120517144545/http://www.futbolxxi.com/Futbolista.aspx?ID=13428&SEOFutbolista=Salcedo+Santiago+Abel Argentine Primera statistics] at Fútbol XXI (in Spanish) * [http://www.tff.org/Default.aspx?pageId=526&kisiId=30007 Santiago Gabriel Salcedo Gonzalez] at the Turkish Football Federation * [https://www.mediotiempo.com/jugador/futbol/santiago-gabriel-salcedo Santiago Gabriel Salcedo] – Liga MX stats at MedioTiempo.com (in Spanish) * [https://data.j-league.or.jp/SFIX04/?player_id=8531 Santiago Salcedo] at J.League (in Japanese) {{Paraguayan Primera División top scorers}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] 6y7ucwt51eju3i50sgvbdcx574lwvan 2726623 2726621 2022-07-31T10:42:06Z Wknewpages 74325 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Santiago Salcedo|tasvir=|toʻliqism=Santiago Gabriel Salcedo González|tavallud_sana={{birth date and age|df=y|1981|9|6}}|tavallud_joyi=[[Asunción]], {{PAR}}|boʻyi=1.83 m|pozitsiya=[[Forward (association football)#Centre forward|Hujumchi]]|joriyklub=[[Club General Caballero (Juan León Mallorquín)|General Caballero JLM]]|klubraqami=--|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=|yillar1=2001-2005|klublar1=[[Cerro Porteño]]|isht1=61|gollar1=22|yillar2=2003-2004|klublar2=→ [[MKE Ankaragücü|Ankaragücü]] (ijara)|isht2=8|gollar2=1|yillar3=2005-2006|klublar3=[[FC Tokyo]]|isht3=18|gollar3=6|yillar4=2006-2009|klublar4=[[Newell's Old Boys]]|isht4=74|gollar4=18|yillar5=2007|klublar5=→ [[Chiapas F.C.|Chiapas]] (ijara)|isht5=17|gollar5=0|yillar6=2008|klublar6=→ [[Club Atlético River Plate|River Plate]] (ijara)|isht6=16|gollar6=2|yillar7=2009-2012|klublar7=[[Club Atlético Lanús|Lanús]]|isht7=45|gollar7=14|yillar8=2011|klublar8=→ [[Argentinos Juniors]] (ijara)|isht8=27|gollar8=9|yillar10=2012-2016|klublar10=[[Cerro Porteño]]|isht10=48|gollar10=17|milliyyillar1=2003-2017|milliyjamoa1=[[Paraguay national football team|Paraguay]]|milliyisht1=6|milliygollar1=0|pcupdate=10:37, 12 October 2020 (UTC)|ntupdate=}} '''Santiago Gabriel Salcedo''' '''González''' (1981-yil, 6-sentabrda tugʻilgan), „Sa-Sa“ laqabli, [[Paragvay|paragvaylik]] [[Futbol|futbolchi]], hozirda Paragvay Primerasida General Caballero JLM jamoasida oʻynaydi.<ref name="uk.soccerway.com">{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/|sarlavha=Paraguay - S. Salcedo - Profile with news, career statistics and history - Soccerway|kirish sanasi=20 February 2018|arxivsana=7 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171207093739/http://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/}}</ref> Salcedo Paragvay Primerasi<ref name="m.d10.ultimahora.com">https://www.m.d10.ultimahora.com/sasa-se-queda-san-lorenzo-y-sera-dirigido-su-hermano-n2925187.html/amp</ref> va Paragvay futboli tarixida 152 gol bilan Hernan Rodrigo Lopez (127), Juan Eduardo Samudio (119) va Fredy Bareiro (112) dan oʻzib ketgan eng koʻp gol muallifi hisoblanadi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hoy.com.py/deportes/sasa-vuelve-a-primera-con-general-de-mallorquin/amp|sarlavha=Diario HOY &#124; Amparados bajo la bendición de la Cruz|sana=26 April 2016}}</ref> Salcedo ''Diario Extra'' tomonidan chop etilgan 2015-yil uchun Paragvay futbolidagi eng qimmat futbolchilar roʻyxatida 10-oʻrinni egalladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.extra.com.py/deportes/los-jugadores-mas-caros-del-futbol-paraguayo.html|sarlavha=Los jugadores más caros del fútbol paraguayo|kirish sanasi=30 December 2015|arxivsana=2 August 2018|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180802223522/http://www.extra.com.py/deportes/los-jugadores-mas-caros-del-futbol-paraguayo.html}}</ref> == Karyera == Salcedo Paragvayning Cerro Porteno jamoasida oʻynagan 2005-yilgi Libertadores kubogining eng yaxshi toʻpurari edi. U musobaqada toʻqqizta gol urdi. Hujumchi keyinchalik Yaponiyaning Tokyo klubida oʻynagan, biroq 2006-yilning ikkinchi yarmida Tokyoda murabbiyi Aleksandr Gallo bilan muammolarga duch kelganidan soʻng [[Argentina|Argentinaning]] Newells Old Boys jamoasiga ijaraga berilgan. Keyin Salcedo 2007-yilgi Clausura uchun Meksikaning Chiapas jamoasiga ijaraga berildi, ammo 2007-08-yilgi mavsum boshida Newell Old Boysga qaytdi. 2008-yilgi Clausurada toʻqqizta gol urganidan soʻng (shu jumladan Rosario derbisida Rosario Sentral darvozasiga gʻalaba keltirgan gol), murabbiy Diego Simeonening iltimosiga binoan River Platega qoʻshildi. Simeone va River ketganidan soʻng, 2008-yilgi Aperturada oxirgi oʻrinni egalladi, Salcedo 2009-yilgi Clausura turniri uchun Newellsga qaytdi. 2009-yil, 7-avgustda Lanus paragvaylik hujumchi bilan birgalikda mulkchilik shartnomasini imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.goal.com/es-la/news/1546/argentina/2009/08/07/1427790/lan%C3%BAs-salcedo-es-el-reemplazante-para-sand|sarlavha=Lanús: Salcedo es el reemplazante para Sand|kirish sanasi=8 August 2009|arxivsana=1 October 2012|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121001184809/http://www.goal.com/es-la/news/1546/argentina/2009/08/07/1427790/lan%C3%BAs-salcedo-es-el-reemplazante-para-sand}}</ref> Argentinos Juniorsdagi qisqa afsundan soʻng u Cerro Porteñoga qaytdi. Erkules Salcedoni 2010/11-yilgi mavsumdan soʻng David Trezegening oʻrnini bosadigan futbolchi deb hisoblagan. Salcedoni oʻsha paytda Gerkulesda oʻynayotgan terma jamoadagi hamkasbi [[Nelson Valdez|Nelson Haedo Valdez]] tavsiya qilgandi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.goal.com/es/news/21/fichajes/2011/04/14/2439528/exclusiva-mercado-h%C3%A9rcules-ya-tiene-visto-al-reemplazante-de|sarlavha=Exclusiva Mercado: Hércules ya tiene visto al reemplazante de Trezeguet &#124; Goal.com|ish=www.goal.com|kirish sanasi=5 February 2021|arxivsana=17 April 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110417082314/http://www.goal.com/es/news/21/fichajes/2011/04/14/2439528/exclusiva-mercado-h%C3%A9rcules-ya-tiene-visto-al-reemplazante-de}}</ref> 2013-yilning 5-avgustida Santiago Argentinaning Primera B Nacional musobaqasida ishtirok etuvchi Cerro<ref name="uk.soccerway.com">{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/|sarlavha=Paraguay - S. Salcedo - Profile with news, career statistics and history - Soccerway|kirish sanasi=20 February 2018|arxivsana=7 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171207093739/http://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/}}</ref> ijara asosida Atletico Banfield klubi bilan shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://inforegion.com.ar/secciones/|sarlavha=Secciones|ish=InfoRegión|kirish sanasi=18 December 2021|arxivsana=14 May 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200514014532/http://www.inforegion.com.ar/secciones/}}</ref> 2016-yilning 1-yanvarida<ref name="uk.soccerway.com">{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/|sarlavha=Paraguay - S. Salcedo - Profile with news, career statistics and history - Soccerway|kirish sanasi=20 February 2018|arxivsana=7 December 2017|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171207093739/http://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/}}</ref> Salcedo 2015-yilda Cerro Portenodan Sol de Américaga ijaraga olinganidan keyin 2016-yilgi Primera División Paragvay mavsumi uchun Libertad klubiga o‘tdi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://d10.paraguay.com/salcedo-por-respeto-cerro-no-me-puse-la-indumentaria-oficial-n629557|sarlavha="Por respeto a Cerro no me puse indumentaria oficial"|kirish sanasi=30 December 2015|arxivsana=31 December 2015|arxivurl=https://web.archive.org/web/20151231121645/http://d10.paraguay.com/salcedo-por-respeto-cerro-no-me-puse-la-indumentaria-oficial-n629557}}</ref> 2021-yilning yanvarida Salcedo faoliyatini Paragvayning ikkinchi toifasida Sportivo San Lorenso jamoasida davom ettirishi eʼlon qilindi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tigosports.com.py/futbol/los-goles-de-sasa-en-intermedia-contarian-para-su-record|sarlavha=Los goles de Sasá en Intermedia, ¿contarían para su récord?|kirish sanasi=5 February 2021|arxivsana=18 December 2021|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211218103243/https://www.tigosports.com.py/futbol/los-goles-de-sasa-en-intermedia-contarian-para-su-record}}</ref> Unga akasi Jose Domingo Salcedo murabbiylik qiladi va Salcedo klubni birinchi darajaga qaytarish uchun Sportivo San-Lorensoda qolishni afzal koʻrdi.<ref name="m.d10.ultimahora.com">https://www.m.d10.ultimahora.com/sasa-se-queda-san-lorenzo-y-sera-dirigido-su-hermano-n2925187.html/amp</ref> 2021-yil dekabr oyida Salcedoning 2022-yilda Primeraga qaytishi 40 yoshli futbolchi yangi lavozimga koʻtarilgan general Caballero JLM bilan shartnoma imzolangani eʼlon qilinganida tasdiqlandi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://versus.lanacion.com.py/versus/2021/12/24/el-maximo-goleador-del-futbol-paraguayo-vuelve-a-primera-el-nuevo-club-de-sasa/|sarlavha=El máximo goleador del fútbol paraguayo vuelve a Primera: El nuevo club de 'Sasá'|sana=24 December 2021}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://d10.ultimahora.com/santiago-salcedo-volvera-jugar-primera-division-n2978206.html/amp|sarlavha=Santiago Salcedo volverá a jugar en Primera División}}</ref><ref>{{Veb manbasi|url=https://www.lanacion.com.py/futboledicion-impresa/2021/12/25/retorno-de-un-gran-goleador-a-primera/?outputType=amp|sarlavha=La Nación / Retorno de un gran goleador a Primera}}</ref> Paragvayning yuqori ligasida 152 ta gol urgan Salcedo 2022-yilda liganing eng yaxshi toʻpurari boʻlishni xohlayotganini aytdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://d10.ultimahora.com/santiago-salcedo-y-su-gran-objetivo-primera-n2978640.html/amp|sarlavha=Santiago Salcedo y su gran objetivo en Primera}}</ref> 2022-yilning 9-yanvarida Paragvayning yozgi transfer oynasida Salcedoning transferi rasman yakunlandi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/|sarlavha=Paraguay - S. Salcedo - Profile with news, career statistics and history - Soccerway}}</ref> == Klub statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center;" ! colspan="3" |Club performance ! colspan="2" |LIga ! colspan="2" |Kubok ! colspan="2" |LIga kubogi ! colspan="2" |Jami |- !Mavsum !Klub !Liga !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol |- ! colspan="3" |Paragvay ! colspan="2" |LIga ! colspan="2" |Kubok ! colspan="2" |LIga kubogi ! colspan="2" |Jami |- |2001 | rowspan="3" |Cerro Porteño | rowspan="3" |Primera División |8 |1 | | | | |8 |1 |- |2002 |33 |10 | | | | |33 |10 |- |2003 |6 |2 | | | | |6 |2 |- ! colspan="3" |Turkiya ! colspan="2" |LIga ! colspan="2" |Türkiye Kupası ! colspan="2" |LIga kubogi ! colspan="2" |Jami |- |2003/04 |[[Ankaragyujyu|Ankaragücü]] |[[Turkiya oliy ligasi|Süper Lig]] |8 |1 | | | | |8 |1 |- ! colspan="3" |Paragvay ! colspan="2" |LIga ! colspan="2" |Kubok ! colspan="2" |LIga kubogi ! colspan="2" |Jami |- |2004 | rowspan="2" |Cerro Porteño | rowspan="2" |Primera División |0 |0 | | | | |0 |0 |- |2005 |17 |9 | | | | |17 |9 |- ! colspan="3" |Yaponiya ! colspan="2" |LIga ! colspan="2" |Emperor’s Cup ! colspan="2" |J.LIga kubogi ! colspan="2" |Jami |- |2005 | rowspan="2" |FC Tokyo | rowspan="2" |J1 League |12 |5 |2 |0 |0 |0 |14 |5 |- |2006 |6 |1 |0 |0 |4 |0 |10 |1 |- ! colspan="3" |Argentina ! colspan="2" |LIga ! colspan="2" |Kubok ! colspan="2" |LIga kubogi ! colspan="2" |Jami |- |2006/07 |Newell’s Old Boys |Primera División |19 |5 | | | | |19 |5 |- ! colspan="3" |Meksika ! colspan="2" |LIga ! colspan="2" |Kubok ! colspan="2" |League Cup ! colspan="2" |Jami |- |2006/07 |Jaguares Chiapas |Primera División |17 |0 | | | | |17 |0 |- ! colspan="3" |Yaponiya ! colspan="2" |LIga ! colspan="2" |Emperor’s Cup ! colspan="2" |J.LIga kubogi ! colspan="2" |Jami |- |2007/08 |Newell’s Old Boys |Primera División |37 |12 | | | | |37 |12 |- |2008/09 |River Plate |Primera División |16 |2 | | | | |16 |2 |- |2008/09 |Newell’s Old Boys |Primera División |18 |1 | | | | |18 |1 |- |2009/10 |Lanús |Primera División | | | | | | | | |- |2011 |Argentinos Juniors |Primera División | | | | | | | | |- |2012/13 |Cerro Porteño |Primera División | | | | | | | | |- |2009/10 |Club Atlético Banfield |Nacional B | | | | | | | | |- ! rowspan="5" |Davlat ! colspan="2" |Paragvay !64 !23 ! ! ! ! !64 !23 |- ! colspan="2" |Turkiya !8 !1 ! ! ! ! !8 !1 |- ! colspan="2" |Yaponiya !18 !6 !2 !0 !4 !0 !24 !6 |- ! colspan="2" |Argentina !90 !20 ! ! ! ! !90 !20 |- ! colspan="2" |Meksika !17 !0 ! ! ! ! !17 !0 |- ! colspan="3" |Jami !197 !50 !2 !0 !4 !0 !203 !50 |} == Milliy terma jamoalar statistikasi == {| class="wikitable" style="text-align:center" ! colspan="3" |Paragvay terma jamoasi |- ! Yil !Oʻyin !Gol |- | 2003-yil | 1 | 0 |- | 2004-yil | 0 | 0 |- | 2005-yil | 2 | 0 |- | 2012-yil | 1 | 0 |- | 2017-yil | 1 | 0 |- ! Jami ! 5 ! 0 |} == Faxrlar == === Individual === * 152 gol bilan Paragvay futbolining eng koʻp gol urgan futbolchisi<ref>{{Veb manbasi|url=https://www.hoy.com.py/deportes/sasa-vuelve-a-primera-con-general-de-mallorquin/amp|sarlavha=Diario HOY &#124; Amparados bajo la bendición de la Cruz|sana=26 April 2016}}</ref> == Shuningdek qarang == * Paragvay futbolidagi futbolchilar va rekordlar == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * [https://int.soccerway.com/players/santiago-gabriel-salcedo-gonzalez/17812/ S. Salcedo (Santiago Gabriel Salcedo González)] at Soccerway * [https://web.archive.org/web/20120517144545/http://www.futbolxxi.com/Futbolista.aspx?ID=13428&SEOFutbolista=Salcedo+Santiago+Abel Argentine Primera statistics] at Fútbol XXI (in Spanish) * [http://www.tff.org/Default.aspx?pageId=526&kisiId=30007 Santiago Gabriel Salcedo Gonzalez] at the Turkish Football Federation * [https://www.mediotiempo.com/jugador/futbol/santiago-gabriel-salcedo Santiago Gabriel Salcedo] — Liga MX stats at MedioTiempo.com (in Spanish) * [https://data.j-league.or.jp/SFIX04/?player_id=8531 Santiago Salcedo] at J.League (in Japanese) {{Paraguayan Primera División top scorers}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1981-yilda tugʻilganlar]] e2rgmlx0tioiph9mb1a764py6wk2nd8 Hadrien Laroche 0 759050 2726619 2022-07-31T10:38:26Z Ilm nafasi 72916 „[[:en:Special:Redirect/revision/1079190000|Hadrien Laroche]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Hadrien Laroche''' ( {{IPA-fr|adʁjɛ̃ laʁɔʃ|lang}} ; 1963-yil 13-noyabrda [[Parij|Parijda]] tugʻilgan, Fransiya) — fransuz yozuvchisi. == Biografiya == 1963 - yilda Parijda tug'ilgan Hadrien Laroche - [[École normale supérieure|Ecole normale supérieurening]] sobiq talabasi. U Dartmut kollejida tashrif buyurgan professor (1985-1986) hamda Tanqid va nazariya maktabining xodimi edi. U yerda u Jak Derrida va Patrisiya Uilyams bilan uchrashdi. U 1996 - yilda Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales (EHESS) da Derrida boshchiligida falsafa doktori darajasini tamomlagan; Derrida o‘zining so‘nggi doktoranti Laroshni “avlodning eng iste’dodli va o‘ziga xos mutafakkirlaridan biri” deb hisoblagan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.arsenalpulp.com/bookinfo.php?index=324|sarlavha=Arsenal Pulp Press}}</ref> == Ishlar == U Jan Gene, [[Paul Cézanne|Pol]] Sezan, Marsel Dyuchamp ("La machine à signatures", ''Inculte'' #18, 2009) va uchta fransuz tilidagi romanlari - ''Les'' Orphelins (Parij: Allia/J'ai Lu, 2005) haqida insholarini nashr etgan. <ref>{{Veb manbasi|sana=2006-11-01|sarlavha=L'enfance toxique des orphelins|url=https://www.lexpress.fr/culture/livre/les-heretiques_811638.html|kirish sanasi=2021-03-26|ish=LExpress.fr|til=fr}}</ref> ''Les Heretiques'' (Parij: Flammarion, 2006) va ''La Restitution'' (Parij: Flammarion, 2009) <ref>{{Veb manbasi|sana=2009-10-01|sarlavha=Spoliation en temps de guerre|url=https://www.lexpress.fr/culture/livre/la-restitution_832142.html|kirish sanasi=2021-03-26|ish=LExpress.fr|til=fr}}</ref> ] - bular uni zamonaviy fransuz yozuvchilarining birinchi qatoriga qo'ygan. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Mediapart|sarlavha=Hadrien Laroche, Restitution (Mediapart) - Vidéo Dailymotion|url=https://www.dailymotion.com/video/xa0ife|kirish sanasi=2021-03-26|ish=Dailymotion|sana=30 July 2009|til=fr-FR}}</ref> Jan Genet tavalludining 100 yilligi munosabati bilan Arsenal Pulp Press uning Devid Xomel tomonidan tarjima qilingan ''qo'zg'olonchi yozuvchi The Last Genet'' inshosining tarjimasini nashr etdi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |title=The Last Genet: A Writer in Revolt, by Hadrien Laroche |url=https://www.theglobeandmail.com/arts/books-and-media/the-last-genet-a-writer-in-revolt-by-hadrien-laroche/article4349837/ |access-date=2021-03-26}}</ref> Kitobning taqdimoti Nottingham Contemporary (Buyuk Britaniya) ko‘rgazmasida bo‘lib o‘tdi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.nottinghamcontemporary.org/event/hadrien-laroche-last-genet-1968-1986|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2012-12-06|arxivsana=2014-12-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141229165130/http://www.nottinghamcontemporary.org/event/hadrien-laroche-last-genet-1968-1986}}</ref> Kitob Bernard Genri Levi va ko'pchilik tomonidan olqishlangan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.bernard-henri-levy.com/jean-genet-23628.html|sarlavha=Jean Genet : Bernard-Henri Lévy}}</ref> U ''Les Inrockuptibles'' gazetasining muxbiri bo'lgan. U Bret Easton Ellis, <ref>{{Veb manbasi|url=http://blogs.lesinrocks.com/25ans/2011/10/14/entretien-avec-bret-easton-ellis-en-1989/|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2012-12-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121229122125/http://blogs.lesinrocks.com/25ans/2011/10/14/entretien-avec-bret-easton-ellis-en-1989/|arxivsana=2012-12-29}}</ref> Hubert Selbi, Jr. va boshqa fransuz va amerikalik yozuvchilar bilan intervyu olib borgan. Maison des écrivains et des traducteurs étranger , ''Le Caire/Vancouver'' (2008) № 3 uchun jurnallarining muharriri bo'lgan. 16 ''Kito/Dublin'' (2012). U 6-sonli yig'ilishda qatnashgan va 2010 - yilda Abbaye de Fontevraudda ''Pour Genetning'' yuz yillik konferensiyasi direktori bo'lgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.maisonecrivainsetrangers.com/Hadrien-Laroche-572.html|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=2012-12-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141229161721/http://www.maisonecrivainsetrangers.com/Hadrien-Laroche-572.html|arxivsana=2014-12-29}}</ref> === Ingliz === * ''Marsel Duchamp: Imzo mashinasi'', trans. Molleen Shilliday tomonidan, Nafassiz ''kunlarda, 1959, 1960'', muharrirlar: Serj Guilbaut, Jon O Brayan (Duke University Press, 2017).{{ISBN|978-0822360414}} . * ''Yetimlar'', trans. Jan Steyn va Keyt Dolan-Lich (Dalkey Archive Press, 2014).{{ISBN|978-1628970029}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1628970029|978-1628970029]] . * ''Oxirgi Genet: qo'zg'olondagi yozuvchi'', trans. David Homel tomonidan (Arsenal Pulp Press, 2010).{{ISBN|978-1-55152-365-1}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1-55152-365-1|978-1-55152-365-1]] . === Fransuz === ; Romanlar * 2009 ''La Restitution'', Flammarion{{ISBN|2081226472}} * 2007 ''Les Hérétiques'', Flammarion{{ISBN|2080690124}} * 2005 ''Les Orphelins'', Allia, J'ai Lu.{{ISBN|2290355062}} ; Insholar * 2014 ''Duchamp Déchets, Les hommes, les objets, la catastrophe'', Editions du Regard{{ISBN|2841053253}} * 2009 ''La Machine à signatures'', Marsel Duchamp, ''Incultes'', #18 * 2001 ''Face à la Pente'', Valère Novarina, Théâtres du verbe, Corti * 1997 ''Le Dernier Genet, Histoire des hommes infâmes'', Seuil, Fiction & Cie, nommé pour le prix Fémina{{ISBN|2020303485}} ; Badiiy bo'lmagan * 1999 - yil ''Le Miroir chinois'', Le Seuil.{{ISBN|2020342987}}[[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/2020342987|2020342987]] ; She'riyat * 1990 ''au pire'', mem/Arte Facts ; Maqolalar * "Court traité de la décision en deux pages", Jacques Derrida L'événement deconstruction, Les Temps modernes, n° 669-670, Gallimard, juillet/déc. 2012 yil. * "Dans le tramway avec WG Sebald", Face à Sebaldda, edition inculte, 2011, pp.&nbsp;289-305. * " Marsel Duchamp . La machine à signatures" inculte, n° 18, 2009, 41-65-betlar. == Manbalar == {{Manbalar}} * https://web.archive.org/web/20160303201011/http://www.seuil.com/livre-9782020303484.htm * http://www.nottinghamcontemporary.org/event/hadrien-laroche-last-genet-1968-1986 * https://web.archive.org/web/20110207122741/http://maisonecrivainsetrangers.com/ * https://web.archive.org/web/20141229161721/http://www.maisonecrivainsetrangers.com/Hadrien-Laroche-572.html * http://www.arsenalpulp.com/contributorinfo.php?index=291 * [[:fr:Hadrien Laroche|fr: Hadrien Laroche]] * [http://www.dailymotion.com/video/xa0ife_hadrien-laroche-restitution-mediapa_news#.UMDji46PtOw http://www.dailymotion.com/video/xa0ife_hadrien-laroche-restitution-mediapa_news#.] [http://www.dailymotion.com/video/xa0ife_hadrien-laroche-restitution-mediapa_news#.UMDji46PtOw UMDji46PtOw] * http://www.franceculture.fr/personne-hadrien-laroche.html * https://www.theglobeandmail.com/arts/books-and-media/the-last-genet-a-writer-in-revolt-by-hadrien-laroche/article4349837/ * http://www.nottinghamcontemporary.org/event/hadrien-laroche-last-genet-1968-1986 * http://www.magazine-litteraire.com/mensuel/437/hadrien-laroche-interrogation-radicale-responsabilite-01-12-2004-15501 * http://pigiconi.blogspot.ie/2011/07/le-dernier-genet-de-hadrien-laroche.html {{Portal|Literature}} [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1963-yilda tugʻilganlar]] 3c23ucmlght6beuadam1yhk7m86qo7q Munozara:Peter Brook 1 759051 2726620 2022-07-31T10:41:01Z Ilm nafasi 72916 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Hadrien Laroche 1 759052 2726622 2022-07-31T10:42:05Z Ilm nafasi 72916 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Munozara:Santiago Salcedo 1 759053 2726624 2022-07-31T10:42:46Z Wknewpages 74325 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Algʻabas (Ulitau viloyati) 0 759054 2726632 2022-07-31T11:01:49Z Amir.Temur 10464 yangi wikitext text/x-wiki {{Maʼnolari|Algʻabas}} {{Bilgiquti aholi punkti | oʻzbekcha nomi = Algʻabas | asl nomi = Алғабас | tasvir = | mavqe = Qishloq | mamlakat = Qozogʻiston | mintaqa turi = Viloyat | mintaqa = Ulitau viloyati | jadvalda mintaqa = Ulitau viloyati | tuman turi = | tuman = Janaarqa tumani | jadvalda tuman = | jamoat turi = Qishloq okrug | jamoat = [[Seyfullin qishloq okrugi (Janaarqa tumani)|Seyfullin qishloq okrugi]] | jadvalda jamoat = | qaram = | gerb = | bayroq = |lat_deg = 48 |lat_min = 45 |lat_sec = 05 |lon_deg = 71 |lon_min = 32 |lon_sec = 36 |CoordScale = 25000 | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Akim | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = | AP markazi balandligi = | iqlim = keskin kontinental | rasmiy til = [[Qozoq tili|Qozoqcha]] | aholi = 97 | sanalgan yil = 2009 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = [[islom|musulmonlar]] | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +6 | DST = | telefon kodi = +7 71030<ref>[https://kazindex.ru/10/index.html Ulitau viloyatining telefon kodlari]</ref> | pochta indeksi = 100502<ref>[https://kazindex.ru/10/6.html Почтовые индексы Казахстана]</ref> | pochta indekslari = | avtomobil kodi = 20 | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = }} '''Algʻabas''' – [[Qozogʻiston|Qozogʻiston Respublikasi]], [[Ulitau viloyati]], [[Janaarqa tumani]]ni, [[Seyfullin qishloq okrugi (Janaarqa tumani)|Seyfullin qishloq okrugi]]dagi qishloq. == Geografik joylashuvi == Tuman markazi [[Janaarqa]] qishlogʻidan 5 km uzoqlikda, shimoliy-gʻarbiy qismida joylashgan. == Aholisi == [[1999-yil]] aholisi 212 kishini (106 nafari erkaklar va 106 nafari ayollar) tashkil qilgan boʻlsa, [[2009-yil]] 97 kishini (47 nafari erkaklar va 50 nafari ayollar) tashkil qildi.<ref name="source1">[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]</ref> == Manbalar == {{manbalar}} {{Kazakhstan-geo-stub}} {{Janaarqa tumanining qishloqlari}} raal9z5jpoo2myzzdlpfvzakh04v0tt 2726640 2726632 2022-07-31T11:04:10Z Amir.Temur 10464 wikitext text/x-wiki {{Maʼnolari|Algʻabas}} {{Bilgiquti aholi punkti | oʻzbekcha nomi = Algʻabas | asl nomi = Алғабас | tasvir = | mavqe = Qishloq | mamlakat = Qozogʻiston | mintaqa turi = Viloyat | mintaqa = Ulitau viloyati | jadvalda mintaqa = Ulitau viloyati | tuman turi = | tuman = Janaarqa tumani | jadvalda tuman = | jamoat turi = Qishloq okrug | jamoat = [[Seyfullin qishloq okrugi (Janaarqa tumani)|Seyfullin qishloq okrugi]] | jadvalda jamoat = | qaram = | gerb = | bayroq = |lat_deg = 48 |lat_min = 45 |lat_sec = 05 |lon_deg = 71 |lon_min = 32 |lon_sec = 36 |CoordScale = 25000 | CoordScale = | mamlakat xaritasi oʻlchami = | mintaqa xaritasi oʻlchami = | tuman xaritasi oʻlchami = | mamlakat xaritasi = | mintaqa xaritasi = | tuman xaritasi = | ichki bolinishi = | rahbar turi = Akim | rahbar = | asos solingan = | ilk eslatilishi = | avvalgi nomlari = | qachondan beri = | maydon = | balandlik turi = | AP markazi balandligi = | iqlim = keskin kontinental | rasmiy til = [[Qozoq tili|Qozoqcha]] | aholi = 97 | sanalgan yil = 2009 | zichlik = | aglomeratsiya = | milliy tarkib = | konfessiyaviy tarkib = [[islom|musulmonlar]] | etnoxronim = | vaqt mintaqasi = +6 | DST = | telefon kodi = +7 71030<ref>[https://kazindex.ru/10/index.html Ulitau viloyatining telefon kodlari]</ref> | pochta indeksi = 100502<ref>[https://kazindex.ru/10/6.html Почтовые индексы Казахстана]</ref> | pochta indekslari = | avtomobil kodi = 20 | identifikator turi = | raqamli identifikator = | Commons turkumi = }} '''Algʻabas''' – [[Qozogʻiston|Qozogʻiston Respublikasi]], [[Ulitau viloyati]], [[Janaarqa tumani]], [[Seyfullin qishloq okrugi (Janaarqa tumani)|Seyfullin qishloq okrugi]]dagi qishloq. == Geografik joylashuvi == Tuman markazi [[Janaarqa]] qishlogʻidan 5 km uzoqlikda, shimoliy-gʻarbiy qismida joylashgan. == Aholisi == [[1999-yil]] aholisi 212 kishini (106 nafari erkaklar va 106 nafari ayollar) tashkil qilgan boʻlsa, [[2009-yil]] 97 kishini (47 nafari erkaklar va 50 nafari ayollar) tashkil qildi.<ref name="source1">[http://stat.gov.kz/census/national/2009/region 2009 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Ұлттық санағының қорытындылары. Астана 2011. 1 том]</ref> == Manbalar == {{manbalar}} {{Kazakhstan-geo-stub}} {{Janaarqa tumanining qishloqlari}} sa22et116yvohz5ifm9jsgybujjpai3 Nicolás Canales 0 759055 2726641 2022-07-31T11:04:15Z Wknewpages 74325 „[[:en:Special:Redirect/revision/1097858764|Nicolás Canales]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Nicolás Canales|toʻliqism=Nicolás Sebastián Canales Calas|tasvir=Neftchi Baku - Inter Milan (9).jpg|izoh=Canales 2012-yilda|tavallud_sana={{birth date and age|df=yes|1985|06|27}}|tavallud_joyi=[[Santiago, Chili]]|boʻyi=1.82 m|pozitsiya=[[Forward (association football)|Hujumchi]]|joriyklub=|klubraqami=|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Club Universidad de Chile|Universidad de Chile]]|yillar1=2004–2005|klublar1=[[Club Universidad de Chile|Universidad de Chile]]|isht1=10|gollar1=1|yillar2=2006|klublar2=[[S.L. Benfica B|Benfica B]]|isht2=12|gollar2=3|yillar3=2006–2007|klublar3=[[Gondomar S.C.|Gondomar]]|isht3=26|gollar3=8|yillar4=2007–2010|klublar4=[[CFR Cluj]]|isht4=1|gollar4=0|yillar5=2008|klublar5=→ [[Unión Española]] (ijara)|isht5=18|gollar5=3|yillar6=2009|klublar6=→ [[C.D. Cobresal|Cobresal]] (ijara)|isht6=22|gollar6=13|yillar7=2010–2012|klublar7=[[Club Deportivo Palestino|Palestino]]|isht7=74|gollar7=35|yillar8=2012–2013|klublar8=[[Neftçi PFK|Neftchi Baku]]|isht8=31|gollar8=26|yillar9=2013–2014|klublar9=[[Colo-Colo]]|isht9=7|gollar9=3|yillar10=2014|klublar10=→ [[Santiago Wanderers]] (ijara)|isht10=12|gollar10=2|milliyyillar1=2005|milliyjamoa1=[[Chile national under-20 football team|Chile U20]]|milliyisht1=13|milliygollar1=6|milliyyillar2=2012|milliyjamoa2=[[Chile national football team|Chile]]|milliyisht2=1|milliygollar2=0}} '''Nicolás Sebastián Canales Calas''' ( 1985-yil, 27-iyunda tugʻilgan) — chililik sobiq professional [[Futbol|futbolchi]], [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] sifatida oʻynaydi. == Klub karyerasi == === Yoshligi === Canales Chili Universidad bilan debyut qildi, u yerda 2004-yilda Aperturada g'olib chiqdi va 2005-yilda Clausura finaliga chiqdi. U Benfica Bda o'ynab, Liga de Honrada to'qqizta o'yinda beshta gol urdi. 2007-yilning 1-avgustida u Ruminiyaning CFR Cluj jamoasi bilan 450 ming funt sterlingga shartnoma imzoladi. Ammo uning vaqti qisqa edi, chunki 2008-yil boshida Canales Union Españolada o'ynash uchun Chiliga qaytib keldi. === Palestino === 2010-yilda u Palestinoga o'tdi va u yerda 73 o'yinda 34 bor raqiblar darvozasini ishg'ol qildi. Ularning ajoyib o'yinlari unga Chili milliy futbol jamoasi bilan xalqaro maydonda o'ynash imkoniyatini beradi. === Neftchi Baku === 2012-yilning iyun oyida u Ozarbayjon Premer-ligasining [[Neftchi Boku|Neftchi]] klubi bilan bir yillik shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Canales contract extensions?|url=http://translate.googleusercontent.com/translate_c?depth=2&hl=en&ie=UTF8&prev=_t&rurl=translate.google.com&sl=az&tl=en&twu=1&u=http://www.azerisport.com/az/futbol/20130515110543596.html&usg=ALkJrhhL38YzJsqSoN3HpDimHmq1HX55QQ|nashriyot=azerisport|kirish sanasi=15 May 2013}}</ref> U Neftchi safidagi ilk o'yinini Bukurestning Dinamo jamoasiga qarshi o'rtoqlik uchrashuvida o'tkazdi. U 17-iyul kuni [[UEFA Chempionlar Ligasi]] doirasida Zestafoniga qarshi bahsda debyut qildi. U o'z maydonida 3:0 hisobida g'alaba qozongan o'yindagi uchinchi golini kiritdi. 2012-13-yilgi mavsumda u 31 ta o'yinda maydonga tushib, 26 ta gol urib, jamoasining chempionatda g'alaba qozonishiga yordam berdi va chempionatning eng yaxshi to'purariga aylandi. Shuningdek, u 2012-13-yilgi mavsumda Ozarbayjon kubogini qo'lga kiritgan va musobaqada beshta o'yin o'tkazib, bitta gol urgan. === Colo-Colo === 2013-yil, 13-avgustda u Chili Primerasining [[Colo-Colo]] bilan bir yillik shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.emol.com/noticias/deportes/2013/08/13/614431/nicolas-canales-arriba-a-colo-colo-llego-al-club-mas-grande-de-chile.html|sarlavha=Nicolás Canales ya firmó en Colo Colo: "Llego al más grande de Chile"|kirish sanasi=14 August 2013|sana=13 August 2013|ish=emol|til=es}}</ref> === Baku Neftchi sahifasiga qaytish === 2014-yilning 14-avgustida Canales Bakuning [[Neftchi Boku|Neftchi]] klubi bilan bir yillik shartnoma asosida iste’foga chiqdi, bu esa ikkinchi yil sharti bilan.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=PFC "neftchi" signed Nicolas Canales|url=http://www.neftchipfk.com/en/newsd.php?id=659|ish=neftchipfk.com|nashriyot=[[Neftchi Baku PFC]]|kirish sanasi=14 August 2014|sana=14 August 2014}}</ref> === Krylia Sovetov === 2015-yil sentabr oyida Canales Rossiya Premer-ligasining Krylia Sovetov Samara klubi bilan bir yillik shartnoma imzoladi. 21 yoshgacha bo'lganlar terma jamoasida bir nechta o'yin o'tkazgan va Premer-ligada birorta ham o'yin o'tkaza olmagan Canales 2015-yilning 7-dekabrida Krylia Sovetov tomonidan shartnomadan ozod etildi.<ref>{{Veb manbasi|nashriyot=[[Russian Football Premier League]]|url=http://rfpl.org/players/Kanales-Kalas-Nikolas-Sebastyan|sarlavha=Nicolas Canales RFPL page|sana=7 December 2015|til=ru}}</ref> === Neftchi Bakuga ikkinchi qaytish === 2016-yilning fevralida Canales [[Neftchi Boku|Bokuning Neftchi klubiga]] uchinchi marta klubda qaytdi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Каналес снова в "Нефтчи"|url=http://www.neftchipfk.com/ru/newsd.php?id=1504|ish=neftchipfk.com/en|nashriyot=Neftchi Baku|kirish sanasi=14 February 2016|til=ru|sana=14 February 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304003919/http://www.neftchipfk.com/ru/newsd.php?id=1504|arxivsana=4 March 2016}}</ref> Neftchi Baku bilan olti oylik o‘ynab, to‘qqizta o‘yinda bittadan gol urgan Canales 2016-yil iyun oyida Neftchi Bakuni tark etdi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Neftçi PFK-nın məlumatı|url=http://neftchipfk.com/az/allnews/564/|ish=neftchipfk.com|nashriyot=Neftchi Baku|kirish sanasi=20 June 2016|sana=20 June 2016}}</ref> === Okzhetpes === 2016-yilning 5-iyulida Canales Okzhetpes bilan 2016-yilgi mavsum oxirigacha shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Окжетпес подписал нападающего|url=http://www.okzhetpes.kz/ru/news/okzhetpes-podpisal-napadayushchego|ish=okzhetpes.kz|nashriyot=FC Okzhetpes|kirish sanasi=5 July 2016|til=ru|sana=5 July 2016}}</ref> === Deportes Temuco === 2017-yilning 11-yanvarida Canales Deportes Temuco bilan shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Nicolás Canales refuerza el ataque de Deportes Temuco|url=http://www.anfp.cl/noticia/27716/nicolas-canales-refuerza-el-ataque-de-deportes-temuco|ish=anfp.cl|nashriyot=ANFP|kirish sanasi=12 January 2017|til=es|sana=11 January 2017}}</ref> == Xalqaro karyera == Canales terma jamoadagi debyutini 2012-yilning 15-fevralida Paragvayga qarshi o‘yinda (2:0) o‘tkazdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/matches/2012/02/16/world/friendlies/paraguay/chile/1244737/|sarlavha=Paraguay vs. Chile - 16 February 2012 - Soccerway}}</ref> U [[Kolumbiya|Kolumbiyada]] 2005-yilgi Sudamericano U-20 musobaqasida ham ishtirok etgan. Keyinchalik u 2005-yilda [[Niderlandiya|Gollandiyada]] bo'lib o'tgan U-20 Jahon chempionatida ishtirok etdi. == Karyera statistikasi == === Klub === {{Updated|2017-yil, 19-fevral holatiga ko'ra}}<ref name="NFT Stats"/><ref>{{cite web|title=N.Canales|url=https://int.soccerway.com/players/nicolas-canales/20644/|website=soccerway.com|publisher=Soccerway|access-date=12 January 2017}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+O'yinlar soni, gollar klublar miqyosida ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Milliy kubog ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Mintaqaviy ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Divizion !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol !O'yin !Gol |- | rowspan="3" |Universidad de Chile |2004–04 | rowspan="2" |Chilean Primera División |7 |0 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |7 |0 |- |2005–05 |3 |0 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |3 |0 |- ! colspan="2" |Jami !10 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !10 !0 |- |Benfica B |2005–06 |Segunda Divisão – Série D |12 |3 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |12 |3 |- |Gondomar |2006–07 |Segunda Divisão – Série D |26 |8 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– |26 |8 |- | rowspan="4" |Cluj |2007–08 | rowspan="3" |Liga I |1 |0 |0 |0 | colspan="2" |– |0 |0 | colspan="2" |– |1 |0 |- |2008–09 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |– |0 |0 | colspan="2" |– |0 |0 |- |2009–10 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |– |0 |0 | colspan="2" |– |0 |0 |- ! colspan="2" |Jami !1 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !1 !0 |- |Unión Española (loan) |2008 |Chilean Primera División |18 |3 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |18 |3 |- |Cobresal (loan) |2009 |Chilean Primera División |23 |13 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |23 |13 |- | rowspan="4" |Palestino |2010 | rowspan="3" |Chilean Primera División |29 |13 |2 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |31 |13 |- |2011 |29 |16 |1 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |30 |16 |- |2012 |15 |5 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |15 |5 |- ! colspan="2" |Jami !73 !34 !3 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !76 !34 |- |[[Neftchi Boku|Neftchi Baku]] |2012–13<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Premier League Stats 2012/13|url=http://pfl.az/files/0oyuncu21.pdf|nashriyot=Peşəkar Futbol Liqası|kirish sanasi=12 January 2017}}</ref> |Azerbaijan Premier League |31 |26 |5 |1 | colspan="2" |– |12 |3 | colspan="2" |– |48 |30 |- |[[Colo-Colo]] |2013–14 |Chilean Primera División |7 |3 |1 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |8 |3 |- |Santiago Wanderers (loan) |2013–14 |Chilean Primera División |12 |2 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |12 |2 |- |[[Neftchi Boku|Neftchi Baku]] |2014–15<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Premier League Stats 2014/15|url=http://pfl.az/files/0oyuncu23.pdf|nashriyot=Peşəkar Futbol Liqası|kirish sanasi=12 January 2017}}</ref> |Azerbaijan Premier League |27 |11 |4 |3 | colspan="2" |– |2 |0 | colspan="2" |– |33 |14 |- |Krylia Sovetov |2015–16 |Russian Premier League |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |0 |0 |- |[[Neftchi Boku|Neftchi Baku]] |[[Ozarbayjon Premyer Ligasi 2015/2016|2015–16]]<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Premier League Stats 2015/16|url=http://pfl.az/files/0oyuncu24.doc|nashriyot=Peşəkar Futbol Liqası|kirish sanasi=12 January 2017}}</ref> |Azerbaijan Premier League |7 |1 |2 |0 | colspan="2" |– |0 |0 | colspan="2" |– |9 |1 |- |Okzhetpes |2016 |Kazakhstan Premier League |11 |2 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |11 |2 |- |Deportes Temuco |2016–17 |Chilean Primera División |17 |1 |2 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |19 |1 |- |Rangers |2018 |Primera B de Chile |11 |2 |0 |0 | colspan="2" |– | colspan="2" |– | colspan="2" |– |11 |2 |- ! colspan="3" |Karyera jami !287 !109 !16 !4 !0 !0 !14 !3 !0 !0 !317 !117 |} === Xalqaro === {{Updated|2012-yil, 15-fevral holatiga ko'ra}}<ref name="NFT Stats">{{NFT|46601|name=Nicolás Sebastián Canales Calas|accessdate=12 January 2017}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoa va yil bo'yicha ko'rinish va gollar ! Milliy terma jamoa ! Yil !O'yin !Gol |- | Chili | 2012-yil | 1 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 1 ! 0 |} == Futboldan keyin == 2021 yildan beri Canalesda omborlar va sanoatni tashkil qilish uchun mahsulotlarga yo'naltirilgan Nibec nomli kompaniya mavjud. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Dávila Ortiz|ism=Javier|sarlavha=¿Qué fue de Nicolás Canales? Así luce en la actualidad el ex de Valentina Roth y jugador de la U y Colo Colo|url=https://www.duplos.cl/tendencias/2021/9/21/que-fue-de-nicolas-canales-asi-luce-en-la-actualidad-el-ex-de-valentina-roth-jugador-de-la-colo-colo-9582.html|ish=DUPLOS|til=es|sana=21 September 2021}}</ref> == Faxrlar == === Klub === '''Universidad de Chile''' * Chili Primera Divizioni: 2004 Apertura '''Neftchi Baku''' * Ozarbayjon Premer-ligasi: 2012–13 * Ozarbayjon kubogi: 2012–13 ; Individual : * Ozarbayjon Premer-ligasi to'purari: 2012–13 == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{NFT player|46601}} * [https://int.soccerway.com/players/nicolas-canales/20644/ Nicolás Canales] at Soccerway [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]] s7xasa11zeeziez1s9l5no6g86shcnf 2726644 2726641 2022-07-31T11:04:46Z Wknewpages 74325 wikitext text/x-wiki {{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Nicolás Canales|toʻliqism=Nicolás Sebastián Canales Calas|tasvir=Neftchi Baku - Inter Milan (9).jpg|izoh=Canales 2012-yilda|tavallud_sana={{birth date and age|df=yes|1985|06|27}}|tavallud_joyi=[[Santiago, Chili]]|boʻyi=1.82 m|pozitsiya=[[Forward (association football)|Hujumchi]]|joriyklub=|klubraqami=|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Club Universidad de Chile|Universidad de Chile]]|yillar1=2004-2005|klublar1=[[Club Universidad de Chile|Universidad de Chile]]|isht1=10|gollar1=1|yillar2=2006|klublar2=[[S.L. Benfica B|Benfica B]]|isht2=12|gollar2=3|yillar3=2006-2007|klublar3=[[Gondomar S.C.|Gondomar]]|isht3=26|gollar3=8|yillar4=2007-2010|klublar4=[[CFR Cluj]]|isht4=1|gollar4=0|yillar5=2008|klublar5=→ [[Unión Española]] (ijara)|isht5=18|gollar5=3|yillar6=2009|klublar6=→ [[C.D. Cobresal|Cobresal]] (ijara)|isht6=22|gollar6=13|yillar7=2010-2012|klublar7=[[Club Deportivo Palestino|Palestino]]|isht7=74|gollar7=35|yillar8=2012-2013|klublar8=[[Neftçi PFK|Neftchi Baku]]|isht8=31|gollar8=26|yillar9=2013-2014|klublar9=[[Colo-Colo]]|isht9=7|gollar9=3|yillar10=2014|klublar10=→ [[Santiago Wanderers]] (ijara)|isht10=12|gollar10=2|milliyyillar1=2005|milliyjamoa1=[[Chile national under-20 football team|Chile U20]]|milliyisht1=13|milliygollar1=6|milliyyillar2=2012|milliyjamoa2=[[Chile national football team|Chile]]|milliyisht2=1|milliygollar2=0}} '''Nicolás Sebastián Canales Calas''' (1985-yil, 27-iyunda tugʻilgan) — chililik sobiq professional [[Futbol|futbolchi]], [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] sifatida oʻynaydi. == Klub karyerasi == === Yoshligi === Canales Chili Universidad bilan debyut qildi, u yerda 2004-yilda Aperturada gʻolib chiqdi va 2005-yilda Clausura finaliga chiqdi. U Benfica Bda oʻynab, Liga de Honrada toʻqqizta oʻyinda beshta gol urdi. 2007-yilning 1-avgustida u Ruminiyaning CFR Cluj jamoasi bilan 450 ming funt sterlingga shartnoma imzoladi. Ammo uning vaqti qisqa edi, chunki 2008-yil boshida Canales Union Españolada oʻynash uchun Chiliga qaytib keldi. === Palestino === 2010-yilda u Palestinoga oʻtdi va u yerda 73 oʻyinda 34 bor raqiblar darvozasini ishgʻol qildi. Ularning ajoyib oʻyinlari unga Chili milliy futbol jamoasi bilan xalqaro maydonda oʻynash imkoniyatini beradi. === Neftchi Baku === 2012-yilning iyun oyida u Ozarbayjon Premer-ligasining [[Neftchi Boku|Neftchi]] klubi bilan bir yillik shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Canales contract extensions?|url=http://translate.googleusercontent.com/translate_c?depth=2&hl=en&ie=UTF8&prev=_t&rurl=translate.google.com&sl=az&tl=en&twu=1&u=http://www.azerisport.com/az/futbol/20130515110543596.html&usg=ALkJrhhL38YzJsqSoN3HpDimHmq1HX55QQ|nashriyot=azerisport|kirish sanasi=15 May 2013}}</ref> U Neftchi safidagi ilk oʻyinini Bukurestning Dinamo jamoasiga qarshi oʻrtoqlik uchrashuvida oʻtkazdi. U 17-iyul kuni [[UEFA Chempionlar Ligasi]] doirasida Zestafoniga qarshi bahsda debyut qildi. U oʻz maydonida 3:0 hisobida gʻalaba qozongan oʻyindagi uchinchi golini kiritdi. 2012-13-yilgi mavsumda u 31 ta oʻyinda maydonga tushib, 26 ta gol urib, jamoasining chempionatda gʻalaba qozonishiga yordam berdi va chempionatning eng yaxshi toʻpurariga aylandi. Shuningdek, u 2012-13-yilgi mavsumda Ozarbayjon kubogini qoʻlga kiritgan va musobaqada beshta oʻyin oʻtkazib, bitta gol urgan. === Colo-Colo === 2013-yil, 13-avgustda u Chili Primerasining [[Colo-Colo]] bilan bir yillik shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|url=http://www.emol.com/noticias/deportes/2013/08/13/614431/nicolas-canales-arriba-a-colo-colo-llego-al-club-mas-grande-de-chile.html|sarlavha=Nicolás Canales ya firmó en Colo Colo: "Llego al más grande de Chile"|kirish sanasi=14 August 2013|sana=13 August 2013|ish=emol|til=es}}</ref> === Baku Neftchi sahifasiga qaytish === 2014-yilning 14-avgustida Canales Bakuning [[Neftchi Boku|Neftchi]] klubi bilan bir yillik shartnoma asosida isteʼfoga chiqdi, bu esa ikkinchi yil sharti bilan.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=PFC "neftchi" signed Nicolas Canales|url=http://www.neftchipfk.com/en/newsd.php?id=659|ish=neftchipfk.com|nashriyot=[[Neftchi Baku PFC]]|kirish sanasi=14 August 2014|sana=14 August 2014}}</ref> === Krylia Sovetov === 2015-yil sentabr oyida Canales Rossiya Premer-ligasining Krylia Sovetov Samara klubi bilan bir yillik shartnoma imzoladi. 21 yoshgacha boʻlganlar terma jamoasida bir nechta oʻyin oʻtkazgan va Premer-ligada birorta ham oʻyin oʻtkaza olmagan Canales 2015-yilning 7-dekabrida Krylia Sovetov tomonidan shartnomadan ozod etildi.<ref>{{Veb manbasi|nashriyot=[[Russian Football Premier League]]|url=http://rfpl.org/players/Kanales-Kalas-Nikolas-Sebastyan|sarlavha=Nicolas Canales RFPL page|sana=7 December 2015|til=ru}}</ref> === Neftchi Bakuga ikkinchi qaytish === 2016-yilning fevralida Canales [[Neftchi Boku|Bokuning Neftchi klubiga]] uchinchi marta klubda qaytdi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Каналес снова в "Нефтчи"|url=http://www.neftchipfk.com/ru/newsd.php?id=1504|ish=neftchipfk.com/en|nashriyot=Neftchi Baku|kirish sanasi=14 February 2016|til=ru|sana=14 February 2016|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304003919/http://www.neftchipfk.com/ru/newsd.php?id=1504|arxivsana=4 March 2016}}</ref> Neftchi Baku bilan olti oylik o‘ynab, to‘qqizta o‘yinda bittadan gol urgan Canales 2016-yil iyun oyida Neftchi Bakuni tark etdi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Neftçi PFK-nın məlumatı|url=http://neftchipfk.com/az/allnews/564/|ish=neftchipfk.com|nashriyot=Neftchi Baku|kirish sanasi=20 June 2016|sana=20 June 2016}}</ref> === Okzhetpes === 2016-yilning 5-iyulida Canales Okzhetpes bilan 2016-yilgi mavsum oxirigacha shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Окжетпес подписал нападающего|url=http://www.okzhetpes.kz/ru/news/okzhetpes-podpisal-napadayushchego|ish=okzhetpes.kz|nashriyot=FC Okzhetpes|kirish sanasi=5 July 2016|til=ru|sana=5 July 2016}}</ref> === Deportes Temuco === 2017-yilning 11-yanvarida Canales Deportes Temuco bilan shartnoma imzoladi.<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Nicolás Canales refuerza el ataque de Deportes Temuco|url=http://www.anfp.cl/noticia/27716/nicolas-canales-refuerza-el-ataque-de-deportes-temuco|ish=anfp.cl|nashriyot=ANFP|kirish sanasi=12 January 2017|til=es|sana=11 January 2017}}</ref> == Xalqaro karyera == Canales terma jamoadagi debyutini 2012-yilning 15-fevralida Paragvayga qarshi o‘yinda (2:0) o‘tkazdi.<ref>{{Veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/matches/2012/02/16/world/friendlies/paraguay/chile/1244737/|sarlavha=Paraguay vs. Chile - 16 February 2012 - Soccerway}}</ref> U [[Kolumbiya|Kolumbiyada]] 2005-yilgi Sudamericano U-20 musobaqasida ham ishtirok etgan. Keyinchalik u 2005-yilda [[Niderlandiya|Gollandiyada]] boʻlib oʻtgan U-20 Jahon chempionatida ishtirok etdi. == Karyera statistikasi == === Klub === {{Updated|2017-yil, 19-fevral holatiga ko'ra}}<ref name="NFT Stats"/><ref>{{cite web|title=N.Canales|url=https://int.soccerway.com/players/nicolas-canales/20644/|website=soccerway.com|publisher=Soccerway|access-date=12 January 2017}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Oʻyinlar soni, gollar klublar miqyosida ! rowspan="2" |Klub ! rowspan="2" |Mavsum ! colspan="3" |Liga ! colspan="2" |Milliy kubog ! colspan="2" |Liga kubogi ! colspan="2" |Mintaqaviy ! colspan="2" |Boshqa ! colspan="2" |Jami |- !Divizion !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol !Oʻyin !Gol |- | rowspan="3" |Universidad de Chile |2004-04 | rowspan="2" |Chilean Primera División |7 |0 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- | colspan="2" |- |7 |0 |- |2005-05 |3 |0 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- | colspan="2" |- |3 |0 |- ! colspan="2" |Jami !10 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !10 !0 |- |Benfica B |2005-06 |Segunda Divisão — Série D |12 |3 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |12 |3 |- |Gondomar |2006-07 |Segunda Divisão — Série D |26 |8 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- |26 |8 |- | rowspan="4" |Cluj |2007-08 | rowspan="3" |Liga I |1 |0 |0 |0 | colspan="2" |- |0 |0 | colspan="2" |- |1 |0 |- |2008-09 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |- |0 |0 | colspan="2" |- |0 |0 |- |2009-10 |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |- |0 |0 | colspan="2" |- |0 |0 |- ! colspan="2" |Jami !1 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !1 !0 |- |Unión Española (loan) |2008 |Chilean Primera División |18 |3 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- | colspan="2" |- |18 |3 |- |Cobresal (loan) |2009 |Chilean Primera División |23 |13 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- | colspan="2" |- |23 |13 |- | rowspan="4" |Palestino |2010 | rowspan="3" |Chilean Primera División |29 |13 |2 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- | colspan="2" |- |31 |13 |- |2011 |29 |16 |1 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- | colspan="2" |- |30 |16 |- |2012 |15 |5 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- | colspan="2" |- |15 |5 |- ! colspan="2" |Jami !73 !34 !3 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !0 !76 !34 |- |[[Neftchi Boku|Neftchi Baku]] |2012-13<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Premier League Stats 2012/13|url=http://pfl.az/files/0oyuncu21.pdf|nashriyot=Peşəkar Futbol Liqası|kirish sanasi=12 January 2017}}</ref> |Azerbaijan Premier League |31 |26 |5 |1 | colspan="2" |- |12 |3 | colspan="2" |- |48 |30 |- |[[Colo-Colo]] |2013-14 |Chilean Primera División |7 |3 |1 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- | colspan="2" |- |8 |3 |- |Santiago Wanderers (loan) |2013-14 |Chilean Primera División |12 |2 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- | colspan="2" |- |12 |2 |- |[[Neftchi Boku|Neftchi Baku]] |2014-15<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Premier League Stats 2014/15|url=http://pfl.az/files/0oyuncu23.pdf|nashriyot=Peşəkar Futbol Liqası|kirish sanasi=12 January 2017}}</ref> |Azerbaijan Premier League |27 |11 |4 |3 | colspan="2" |- |2 |0 | colspan="2" |- |33 |14 |- |Krylia Sovetov |2015-16 |Russian Premier League |0 |0 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- | colspan="2" |- |0 |0 |- |[[Neftchi Boku|Neftchi Baku]] |[[Ozarbayjon Premyer Ligasi 2015/2016|2015-16]]<ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Premier League Stats 2015/16|url=http://pfl.az/files/0oyuncu24.doc|nashriyot=Peşəkar Futbol Liqası|kirish sanasi=12 January 2017}}</ref> |Azerbaijan Premier League |7 |1 |2 |0 | colspan="2" |- |0 |0 | colspan="2" |- |9 |1 |- |Okzhetpes |2016 |Kazakhstan Premier League |11 |2 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- | colspan="2" |- |11 |2 |- |Deportes Temuco |2016-17 |Chilean Primera División |17 |1 |2 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- | colspan="2" |- |19 |1 |- |Rangers |2018 |Primera B de Chile |11 |2 |0 |0 | colspan="2" |- | colspan="2" |- | colspan="2" |- |11 |2 |- ! colspan="3" |Karyera jami !287 !109 !16 !4 !0 !0 !14 !3 !0 !0 !317 !117 |} === Xalqaro === {{Updated|2012-yil, 15-fevral holatiga ko'ra}}<ref name="NFT Stats">{{NFT|46601|name=Nicolás Sebastián Canales Calas|accessdate=12 January 2017}}</ref> {| class="wikitable" style="text-align:center" |+Terma jamoa va yil boʻyicha koʻrinish va gollar ! Milliy terma jamoa ! Yil !Oʻyin !Gol |- | Chili | 2012-yil | 1 | 0 |- ! colspan="2" | Jami ! 1 ! 0 |} == Futboldan keyin == 2021 yildan beri Canalesda omborlar va sanoatni tashkil qilish uchun mahsulotlarga yoʻnaltirilgan Nibec nomli kompaniya mavjud. <ref>{{Veb manbasi|muallif=Dávila Ortiz|ism=Javier|sarlavha=¿Qué fue de Nicolás Canales? Así luce en la actualidad el ex de Valentina Roth y jugador de la U y Colo Colo|url=https://www.duplos.cl/tendencias/2021/9/21/que-fue-de-nicolas-canales-asi-luce-en-la-actualidad-el-ex-de-valentina-roth-jugador-de-la-colo-colo-9582.html|ish=DUPLOS|til=es|sana=21 September 2021}}</ref> == Faxrlar == === Klub === '''Universidad de Chile''' * Chili Primera Divizioni: 2004 Apertura '''Neftchi Baku''' * Ozarbayjon Premer-ligasi: 2012-13 * Ozarbayjon kubogi: 2012-13 ; Individual : * Ozarbayjon Premer-ligasi toʻpurari: 2012-13 == Manbalar == {{Manbalar}} == Havolalar == * {{NFT player|46601}} * [https://int.soccerway.com/players/nicolas-canales/20644/ Nicolás Canales] at Soccerway [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]] rvqz0tgnls618kx2a9ke9po3d2tfvkw Munozara:Algʻabas (Ulitau viloyati) 1 759056 2726643 2022-07-31T11:04:29Z Amir.Temur 10464 „{{WPBannerMeta Kazakhstan}} ~~~~“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi wikitext text/x-wiki {{WPBannerMeta Kazakhstan}} [[Foydalanuvchi:Amir.Temur|Amir.Temur]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Amir.Temur|munozara]]) 11:04, 31-Iyul 2022 (UTC) 3fw3kbi8qn9ofxzhzcb3db1dk4422tx Munozara:Nicolás Canales 1 759057 2726645 2022-07-31T11:05:24Z Wknewpages 74325 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Saint-Tropez 0 759058 2726653 2022-07-31T11:23:35Z Ilm nafasi 72916 „[[:en:Special:Redirect/revision/1094984926|Saint-Tropez]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki '''Saint-Tropez''' ( {{IPA-fr|sɛ̃ tʁɔpe}} ; Occitan , pronounced [san(t) tʀuˈpes] ; {{IPAc-en|US|ˌ|s|æ|n|_|t|r|oʊ|ˈ|p|eɪ}} {{Respell|SAN|troh|PAY}} ) Fransiya janubidagi Provans- [[Fransiya departamentlari|Alpes]] -Kot- d'Azur [[Fransiya mintaqalari|mintaqasida]] [[Fransiya kommunalari|joylashgan kommunadir]] . U [[Nice|Nitstsadan]] {{Convert|68|km|0}} g'arbda va [[Marsel|Marseldan]] {{Convert|100|km|0}} sharqda, [[Moviy qirgʻoq|Fransiya Rivierasida]] joylashgan bo'lib, u eng mashhur shaharlardan biri hisoblanadi. 2018 - yilda Sen-Tropezda 4103 aholi istiqomat qilgan. Qo'shni tor suv havzasi - Sent-Trope ko'rfazi (fransuzcha: ''Golfe de Saint-Tropez'' ), shimolda Maures massivi ostida Sent-Maksimagacha cho'zilgan. Sen-Trope 20-asr boshlariga qadar harbiy qoʻrgʻon va baliqchilar qishlogʻi boʻlgan. Bu Ikkinchi [[Ikkinchi Jahon urushi|Jahon urushi paytida]] Dragun operatsiyasining bir qismi sifatida ozod qilingan qirg'og'dagi birinchi shahar edi. Urushdan keyin u xalqaro miqyosda mashhur dengiz bo'yidagi kurortga aylandi, asosan, fransuz yangi to'lqini san'atkorlarining kinoga kirib kelishi va musiqadagi Yé-ye harakati tufayli mashhur bo'ldi. Keyinchalik u Yevropa va Amerika samolyotlari va sayyohlar uchun kurortga aylandi.   == Tarix == [[Fayl:Saint-Tropez_-_Vue_aérienne_(3).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Saint-Tropez_-_Vue_a%C3%A9rienne_%283%29.jpg/220px-Saint-Tropez_-_Vue_a%C3%A9rienne_%283%29.jpg|left|thumb| Sen-Tropening havodan ko'rinishi, fonda Pampelonne plyaji, qal'a va port oldingi planda]] [[Fayl:Musée_d'histoire_maritime_070.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Mus%C3%A9e_d%27histoire_maritime_070.JPG/220px-Mus%C3%A9e_d%27histoire_maritime_070.JPG|left|thumb| Sent-Trope qal'asi]] Miloddan avvalgi 599 - yilda Yunonistonlik fokeylar Massiliyaga (hozirgi [[Marsel]] ) asos solgan va bu hududda boshqa qirg'oqbo'yi bog'larini o'rnatgan. Pliniy Elder Athenopolis (Sent-Tropening qadimgi nomi) massiliyaliklarga tegishli ekanligini yozgan. <ref>{{Kitob manbasi|url=https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.02.0137%3Abook%3D3%3Achapter%3D5|last=Pliny the Elder|title=Natural History|chapter=3.5.3}}</ref> Miloddan avvalgi 31-yilda rimliklar bu hududga bostirib kirishdi. Ularning fuqarolari ushbu hududda ko'plab hashamatli villalar qurdilar, jumladan, "Villa des Platanes" ( [[Chinor|Chinorlar]] villasi) deb nomlanuvchi villalar. Qishloqning birinchi nomi Heraklea-Caccaliera, ko'rfazining og'zi esa Issambres deb nomlangan. Shahar hozirgi nomini shahid Sent Torpesga aloqador . Afsonaga ko'ra, [[Neron Klavdiy Sezar|Neron]] hukmronligi davrida uning tanasi [[Tovuq|xo'roz]] va [[it]] bilan birga chirigan qayiqqa solingan holda [[Piza|Pizada]] boshi kesilgan . Jasad Sen-Trope shahrining hozirgi joyiga kelib qolgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.nrj-saint-tropez.com/saint-tropez/st-tropez-135.html|sarlavha=Saint-Tropez|ish=nrj-saint-tropez.com|kirish sanasi=14 March 2008|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080314184103/http://www.nrj-saint-tropez.com/saint-tropez/st-tropez-135.html|arxivsana=14 March 2008}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.santiebeati.it/dettaglio/90607|sarlavha=San Torpete (Torpes, Torpè)|ish=Santiebeati.it|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080329124426/http://www.santiebeati.it/dettaglio/90607|arxivsana=29 March 2008}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.taxi-bateau.com/history.htm|sarlavha=History of Saint-Tropez<!-- Bot generated title -->|ish=taxi-bateau.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080509084703/http://www.taxi-bateau.com/history.htm|arxivsana=9 May 2008}}</ref> IX asrning oxirlarida, G'arbda [[Rim imperiyasi]] qulaganidan ancha keyin, qaroqchilar va xususiy shaxslar yuz yillik hujumlar va ishdan bo'shatishlarni boshladilar. X asrda La Garde-Freinet qishlog'iga {{Convert|15|km|0}} asos solingan Sent-Tropez shimolida bunday hollar ko'p kuzatilgan. 890 -yildan 972 - yilgacha Sent-Trope va uning atrofidagi arab musulmon mustamlakasi bo'lib, Fraxinet yaqinidagi Sarasenik aholi punkti hukmronlik qiladi; <ref>Sénac, P. "Contribution a l'étude des incursions Musulmanes dans l'Occident Chrétien: la localisation du Ğabal al-Qilāl" ''Revue de l'Occident Musulman et de la Méditerranée'', 31 (1981) 7–14</ref> <ref name="Livre1">{{Kitob manbasi|title=History of Islam and Muslims in France|first=|last=|publisher=|year=|pages=55–67}}</ref> 940 - yilda Sen-Trope Nasr ibn Ahmad tomonidan nazorat qilingan. <ref name="Livre1" /> 961-963- yillarda Otton [[Otton I|I]] tomonidan ta'qib qilingan Lombardiya taxtiga da'vogar Berengarning o'g'li Adalbert Sen-Tropezda yashiringan. <ref name="Livre1" /> 972 - yilda Sen-Trope musulmonlari to'lov evaziga Kluni, Mayeul abbotini ushlab turishgan. <ref name="Livre1" /> 976 - yilda Provans grafi, Grimaud Lordi Uilyam I musulmonlarga hujum qila boshladi va 980 - yilda u hozir Suffren minorasi turgan minorani qurdi. 1079 - va 1218 - yillarda Papa buqalari Sen-Tropezda manor borligini eslatib o'tishgan. [[Fayl:St._Tropez.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/St._Tropez.jpg/220px-St._Tropez.jpg|thumb| Saint-Tropez "le vieux port" (eski port)]] 1436 y- ildan graf Rene I ("yaxshi qirol Rene") Provansni koengayirishga harakat qildi. U Grimaud baroniyasini yaratdi va genuyalik Rafael de Garezzioga, boy janobga murojaat qildi, u 60 ta genuyalik oilalarni olib ketayotgan karvonlar flotini yuborgan. Buning evaziga graf Rene fuqarolarni soliqdan ozod qilishga va'da berdi. 1470-yil 14-fevralda Jan de Kossa, Grimo baroni va Provansning Buyuk Senesshali Genuyaliklar shahar devorlari va ikkita katta minora qurishlari mumkinligiga kelishib oldilar, ular hali ham turibdi: bir minora Grand Mole oxirida, ikkinchisi esa tepada.Ponchega kirish. qismida joylashgan 1615 - yil sentyabr oyida Rimga ketayotgan, ammo ob-havo tufayli shaharda to'xtashga majbur bo'lgan yapon [[Samuraylar|samurayi]] Xasekura Tsunenaga boshchiligidagi delegatsiya Sen-Tropega tashrif buyurdi. Bu fransuzlar va yaponlar o'rtasidagi birinchi aloqa bo'lishi mumkin. [[Fayl:Bravades_de_Saint_Tropez_2015_(4).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Bravades_de_Saint_Tropez_2015_%284%29.jpg/170px-Bravades_de_Saint_Tropez_2015_%284%29.jpg|thumb| Bravades paytida Sen-Trope byusti]] Mahalliy zodagonlar 1637 - yil 15 - iyunda ispan galleonlari flotini qaytargan qo'shinni to'plash uchun mas'ul edilar; ''Les Bravades des Espagnols'', mahalliy diniy va harbiy bayram, Tropeziya militsiyasining ushbu g'alabasini xotirlaydi. <ref>{{Kitob manbasi|first=Nicola|last=Williams|title=Provence and the Cote D'Azur|publisher=Lonely Planet|year=2007|page=343|edition=|isbn=}}</ref> 1436 - yilda graf Renening Sen-Trope fuqarolaridan soliq to'lamaslik haqidagi va'dasi 1672 - yilgacha, [[Lyudovik XIV|Lui XIV]] fransuz nazoratini o'rnatgani uchun uni bekor qilgunga qadar bajarildi. == Iqlim == Sent-Tropezda qishi yumshoq va yozi issiq bo'lgan issiq yozgi O'rta yer dengizi iqlimi mavjud, ammo kunduzi harorat uning qirg'oq bo'yidagi holatiga qarab biroz mo'tadil.{{Joy iqlimi|Joy_ot=Saint- Tropez|Yil_oʻr_yogʻin=Kam}} == Iqtisodiyot == [[Fayl:Restaurant_le_B..jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Restaurant_le_B..jpg/220px-Restaurant_le_B..jpg|right|thumb| Hôtel Byblos - 1960-yillarning o'rtalarida qurilgan Grand mehmonxona]] San-Tropening asosiy iqtisodiy resursi [[Turizm|turizmdir]] . Shahar Biblos mehmonxonasi va dunyoning yetakchi mehmonxonalari a'zosi Les Caves du Roy bilan mashhur; uning 1967- yilda [[Brigitte Bardot]] va Gunter Saks ishtirokidagi inauguratsiyasi xalqaro tadbir edi. === Sohillar === [[Fayl:La_plage_de_tahiti2011.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/La_plage_de_tahiti2011.jpg/220px-La_plage_de_tahiti2011.jpg|right|thumb| Tropezian Taiti plyaji 2011 - yil]] Tropeziya plyajlari Sent-Tropezdan janubda va Ramatueldan sharqda joylashgan Bay de Pampelonna sohilida joylashgan. Pampelonne besh kilometrlik qirg'oq bo'ylab plyajlar to'plamini taklif etadi. Har bir plyajning kengligi taxminan 30 metrni tashkil qiladi, o'zining plyaj kulbasi va xususiy yoki jamoat ko'nchilik maydoniga ega. === Port === [[Fayl:MBP_4910a.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/MBP_4910a.jpg/220px-MBP_4910a.jpg|thumb| Sent-Tropez port ko'rinishi]] [[Fayl:Saint-Tropez-20160411-06-1_(26139720753).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Saint-Tropez-20160411-06-1_%2826139720753%29.jpg/220px-Saint-Tropez-20160411-06-1_%2826139720753%29.jpg|thumb| Sen-Tropening havodan ko'rinishi]] Portdan 18-asrda keng foydalanilgan; 1789 - yilda unga 80 ta kema tashrif buyurgan. Sen-Trope kemasozlik zavodlarida 1000 dan 12200 barrelgacha yuk koʻtara oladigan tartanalar va uch ustunli kemalar qurilgan. Shahar baliq ovlash, mantar, vino va yog'och savdosini o'z ichiga olgan turli xil savdo-sotiqlar joyi edi. Shaharda [[gidrografiya]] maktabi mavjud edi. 1860 - yilda Savdo flotining ''"Farishtalar malikasi"'' deb nomlangan flagmani ( ''La Reine des Anges'', sig'imi 740 barrel bo'lgan uch ustunli kema) Sen-Tropezda qurilgan. ==== Les Voiles de Saint-Tropez ==== [[Fayl:Voiles_de_Saint-Tropez_2007.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Voiles_de_Saint-Tropez_2007.jpg/220px-Voiles_de_Saint-Tropez_2007.jpg|thumb| ''Les Voiles de Saint-Tropez'']] Har yili sentyabr oyining oxirida Sen-Trope ko'rfazida regata o'tkaziladi ( {{Lang|fr|Les Voiles de Saint-Tropez}} ). Ko'plab yaxtalar kiradi, ba'zilari 50 metrga etadi. Ko'plab sayyohlar ushbu tadbirni o'tkazish joyiga yoki [[Cannes|Kann]], [[Marsel]] yoki [[Nice|Nitsaga]] sayohatlarida to'xtash joyi sifatida kelishadi. == An'anaviy taomlar == Tarte tropézienne - bu 1950-yillarning o'rtalarida Sent-Tropezda do'kon ochgan [[Polsha|polshalik]] qandolatchi tomonidan ixtiro qilingan va aktrisa [[Brigitte Bardot|Brijit Bardo]] tomonidan mashhur bo'lgan an'anaviy tort. <ref>{{Yangiliklar manbasi |last=Peregrine |first=Anthony |date=9 August 2019 |title=48 hours in...St Tropez, an insider guide to the Riviera's most A-list market town |work=[[The Daily Telegraph]] |url=https://www.telegraph.co.uk/travel/destinations/europe/france/cote-d-azur/saint-tropez/articles/st-tropez-travel-guide/ |access-date=24 August 2019}}</ref> == Demografiya == == Infratuzilma == === Sankt-Tropega va undagi transport === '''Dengiz orqali''' [[Fayl:Saint-Tropez_(100).JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Saint-Tropez_%28100%29.JPG/220px-Saint-Tropez_%28100%29.JPG|thumb| Sent-Trope marinasi]] Ikki marinaga ega bo'lgan 800 o'rinli portda qayiqlar, jumladan, paromlar mavjud. Yozgi mavsumda Sankt-Trope va [[Nice|Nitsa]], Sent-Maksime, [[Cannes|Kann]], Sent-Rafael o'rtasida parom qatnovi mavjud. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.rivierarentalguide.com/explore_riviera/st+tropez/how+to+get+to+st+tropez.html|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=5 December 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111124044601/http://www.rivierarentalguide.com/explore_riviera/st+tropez/how+to+get+to+st+tropez.html|arxivsana=24 November 2011}}</ref> Xususiy yaxtalar ham ijaraga olinishi mumkin. '''Havo orqali''' Sen-Tropezda aeroport yo'q, ammo klublarga, shaharchaga va Tropeziya plyajlariga vertolyotda charter xizmati mavjud. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.helicopter-saint-tropez.com/hubs/monaco.html|sarlavha=Helicopter to Monaco – Heli Securite – Helicopter Airline|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111124085841/http://www.helicopter-saint-tropez.com/hubs/monaco.html|arxivsana=24 November 2011}}</ref> Eng yaqin aeroport - La Môle - Saint-Tropez aeroporti ( IATA : LTT, ICAO : LFTZ) La Mole, {{Convert|15|km|0}} -da joylashgan. (8 NM) Sent-Tropedan janubi-g'arbda. * Nitsa Kot-d'Azur aeroporti (IATA: NCE, ICAO: LFMN) (~95)&nbsp;km) * Toulon-Hyères aeroporti (IATA:TLN, ICAO:LFTH) (~52)&nbsp;km) * Marsel Provans aeroporti ( {{Lang-fr|Aéroport de Marseille Provence}} ) (IATA: MRS, ICAO: LFML) (~158&nbsp;km) <ref name="insurance.essentialtravel.co.uk">{{Veb manbasi|url=http://insurance.essentialtravel.co.uk/tg-europe/france/st-tropez-getting-around.asp|sarlavha=Archived copy|ish=insurance.essentialtravel.co.uk|kirish sanasi=15 January 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080106061302/http://insurance.essentialtravel.co.uk/tg-europe/france/st-tropez-getting-around.asp|arxivsana=6 January 2008}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.marseille.aeroport.fr/acces-et-parking/acces/en-train-ou-en-bus|sarlavha=en Train ou en Bus – Accès – Parkings et Accès – Passagers & Visiteurs – Aéroport Marseille Provence|ish=www.marseille.aeroport.fr|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130308225745/http://www.marseille.aeroport.fr/acces-et-parking/acces/en-train-ou-en-bus|arxivsana=8 March 2013}}</ref> '''Quruqlik orqali''' Sen-Tropezda temir yo'l stantsiyasi yo'q. Eng yaqin stantsiya - Sen-Rafael-Valeskur, Sent-Rafaelda joylashgan ( {{Convert|39|km|0}} . Sent-Tropedan), u ham Sent-Tropega qayiq xizmatini taklif qiladi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tripadvisor.com/ShowTopic-g187242-i667-k601847-Transportation_from_Nice_to_St_Tropez_and_back-St_Tropez_French_Riviera_Cote_d_Azur_Provence.html|sarlavha=Transportation from Nice to St. Tropez and back – Saint-Tropez Forum – TripAdvisor|ish=www.tripadvisor.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100531172614/http://www.tripadvisor.com/ShowTopic-g187242-i667-k601847-Transportation_from_Nice_to_St_Tropez_and_back-St_Tropez_French_Riviera_Cote_d_Azur_Provence.html|arxivsana=31 May 2010}}</ref> Shuningdek, Sankt-Tropega to'g'ridan-to'g'ri avtobus qatnovi mavjud va temir yo'l stantsiyasi avtovokzal bilan bog'langan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.tripadvisor.com/ShowTopic-g187242-i667-k181762-Train_bus_from_nice_to_st_tropez-St_Tropez_French_Riviera_Cote_d_Azur_Provence.html|sarlavha=train/bus from nice to st tropez – Saint-Tropez Forum – TripAdvisor|ish=www.tripadvisor.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111108110048/http://www.tripadvisor.com/ShowTopic-g187242-i667-k181762-Train_bus_from_nice_to_st_tropez-St_Tropez_French_Riviera_Cote_d_Azur_Provence.html|arxivsana=8 November 2011}}</ref> <ref name="adventure-sports.co.uk">{{Veb manbasi|url=http://www.adventure-sports.co.uk/transfer.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=5 December 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111201072035/http://www.adventure-sports.co.uk/transfer.htm|arxivsana=1 December 2011}}</ref> Sen-Tropezda ''{{Lang|fr|Gare routière de Saint-Tropez}}'' Tropez nomli avtovokzal bor , Pleys Blanquida joylashgan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.geodruid.com/places/FR:france/saint-tropez:53769/bus-station:5|sarlavha=GARE ROUTIÈRE DE SAINT-TROPEZ|muallif=easyCity|ish=geodruid|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120426021619/http://www.geodruid.com/places/FR:france/saint-tropez:53769/bus-station:5|arxivsana=26 April 2012}}</ref> U Var departamentining {{Tarjima qilinmagan|Varlib|fr}} transport bo'limi tomonidan boshqariladiMarshrutlarni boshqarish uchun boshqa transport kompaniyalari ishlaydigan . Sayyohlik mavsumida Sen-Tropega boradigan yo'llarda transport muammolari kutilishi mumkin <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.simonseeks.com/getting-around/europe/france/provence/french-riviera-cote-dazur/st-tropez__165948|sarlavha=How to get around St-Tropez|ish=www.simonseeks.com|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111108093047/http://www.simonseeks.com/getting-around/europe/france/provence/french-riviera-cote-dazur/st-tropez__165948|arxivsana=8 November 2011|kirish sanasi=5 December 2011}}</ref>, shuning uchun sayohat qilishning eng tez yo'li skuter yoki velosipeddir. Qishloqqa to'g'ridan-to'g'ri avtomobil yo'li yo'q. Sent-Tropega uchta asosiy yo'l bor: * "Draguignan, Le Muy-Golfe de Saint-Tropez" belgisi bilan A8 ( E80 ) orqali – RD 25 Sainte-Maxime, {{Convert|19|km|0}} -> sobiq RN 98 – {{Convert|12|km|0}} da . * A57 "The Cannet des Maures" belgisi bilan -> DR 558, {{Convert|24|km|0}} Grimaud shu vaqtgacha RD 61 - {{Convert|9|km|0}} tomonidan La Fouxning mashhur chorrahasi orqali. * Dengiz yaqinida, sobiq RN 98 Tulon-La Valette-du-Var, Sen-Rafael, Kann, Nitsa, Monako, DR 93 bilan bog'lanadi, "Sohil yo'li" deb ataladi, Pampelonne, Ramatuelle va La Croix – Valmerga boradigan yo'nalishlar. Ba'zi xizmatlar Sent-Trope yaqinidagi asosiy yo'llardagi haqiqiy harakatni ko'rsatadi, masalan, ingliz tilida: [http://www.viamichelin.co.uk/web/Traffic/Traffic_info-Saint_Tropez-83990-Var-France?strLocid=31NDJ5bHMxMGNORE11TWpjd01UZz1jTmk0Mk5EQTVPUT09 Via] === Shahar transporti === Sent-Tropezdagi jamoat transporti shahar va Pampelonne plyajlari o'rtasida transport xizmati ko'rsatadigan mikroavtobuslarni o'z ichiga oladi. <ref name="insurance.essentialtravel.co.uk">{{Veb manbasi|url=http://insurance.essentialtravel.co.uk/tg-europe/france/st-tropez-getting-around.asp|sarlavha=Archived copy|ish=insurance.essentialtravel.co.uk|kirish sanasi=15 January 2022|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080106061302/http://insurance.essentialtravel.co.uk/tg-europe/france/st-tropez-getting-around.asp|arxivsana=6 January 2008}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20080106061302/http://insurance.essentialtravel.co.uk/tg-europe/france/st-tropez-getting-around.asp "Archived copy"]. ''insurance.essentialtravel.co.uk''. </cite></ref> Boshqa transport vositalariga skuterlar, avtomobillar, velosipedlar va taksilar kiradi. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.concierge.com/travelguide/sttropez/factsheet|sarlavha=Travel Inspiration: Vacation Ideas, Where to Go – Condé Nast Traveler|ish=Condé Nast Traveler|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120406104209/http://www.concierge.com/travelguide/sttropez/factsheet|arxivsana=6 April 2012|kirish sanasi=5 December 2011}}</ref> Shuningdek, vertolyot xizmatlari <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.helicopter-saint-tropez.com/pages/english/st-tropez-gb.html|sarlavha=Helicopter to Saint-Tropez – Heli Securite – Helicopter Airline|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111205001112/http://www.helicopter-saint-tropez.com/pages/english/st-tropez-gb.html|arxivsana=5 December 2011}}</ref> va qayiq sayohatlari mavjud. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.france4families.com/CotedAzur/RegionsCotedAzurTownsStTropez.htm|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=5 December 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20111011181619/http://www.france4families.com/CotedAzur/RegionsCotedAzurTownsStTropez.htm|arxivsana=11 October 2011}}</ref> == Madaniyat, ta'lim va sport == [[Fayl:Leaving-the-Port-of-Saint-Tropez-Signac.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Leaving-the-Port-of-Saint-Tropez-Signac.jpg/220px-Leaving-the-Port-of-Saint-Tropez-Signac.jpg|right|thumb| Pol Signac, ''Sent-Trope portini tark etish'', 1901 - yil]] [[Fayl:A_panoramic_view_of_Saint-Tropez.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/A_panoramic_view_of_Saint-Tropez.jpg/220px-A_panoramic_view_of_Saint-Tropez.jpg|right|thumb| {{Tarjima qilinmagan|Paul Leduc (artist)|fr|Paul Leduc (peintre)}} tomonidan Sen-Tropening panoramik ko'rinishi (1876 - 1943)]] [[Fayl:Saint-Tropez.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Saint-Tropez.jpg/220px-Saint-Tropez.jpg|right|thumb| Rasmlar galereyasi Ivan]] Shaharda sog‘liqni saqlash muassasalari, kinoteatr, kutubxona, ochiq havoda va yoshlar dam olish maskani mavjud. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.saint-tropez.fr/MaMairie/Pr%C3%A9sentationdesservicesmunicipaux/tabid/163/Default.aspx|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=11 December 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080415102912/http://www.saint-tropez.fr/MaMairie/Pr%C3%A9sentationdesservicesmunicipaux/tabid/163/Default.aspx|arxivsana=15 April 2008}}</ref> Maktablarga quyidagilar kiradi: École maternelle ( [[Maktabgacha taʼlim bolalar muassasalari|bolalar bog'chasi]] - [[maktabgacha ta'lim]] ) - l'Escouleto, écoles primaires ( boshlang'ich maktablar - boshlang'ich ta'lim ): Louis Blanc va Les Lauriers, college d'enseignement Secondaire ( o'rta maktab, o'rta maktab - o'rta ta'lim ) - Mulen Blan. <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.ac-nice.fr/college-moulinblanc/|sarlavha=Collège du Moulin Blanc|ish=www.ac-nice.fr|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110824084627/http://www.ac-nice.fr/college-moulinblanc/|arxivsana=24 August 2011}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.saint-tropez.fr/MaMairie/Ecoles/Administrationet%C3%A9tablissementsscolaires/Listedes%C3%A9tablissementssurlacommune/tabid/137/Default.aspx|sarlavha=Archived copy|kirish sanasi=11 December 2011|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080809224600/http://www.saint-tropez.fr/MaMairie/Ecoles/Administrationet%C3%A9tablissementsscolaires/Listedes%C3%A9tablissementssurlacommune/tabid/137/Default.aspx|arxivsana=9 August 2008}}</ref> === San'at === Sen-Trope zamonaviy san'at tarixida katta rol o'ynaydi. Pol Signak bu yorug'lik bilan to'ldirilgan joyni kashf etdi, u [[Henri Matisse|Matiss]], Per Bonnard va Albert Market kabi rassomlarni Sen-Tropega kelishga ilhomlantirdi. Sent-Tropezda punktilizm va [[Fovizm|fovizmning]] rasm uslublari paydo bo'ldi. Sen-Tropez rassomlarning keyingi avlodi uchun ham jozibali edi: u erda Bernard Baffet, Devid Xokni, Massimo Kampigli va Donald Sulton yashab, ishlagan. Bugungi kunda Stefan Shchesny bu an'anani davom ettirmoqda. == Xalqaro munosabatlar == Sen-Tropez bilan [[Birodarlashgan shaharlar|egizak]] : * Vittoriosa, Malta <ref name="St Tropez twinnings">{{Yangiliklar manbasi |date=30 October 2012 |title=Vittoriosa twins with St Tropez |work=The Times of Malta |publisher=TimesofMalta.com |url=http://www.timesofmalta.com/articles/view/20121030/local/Vittoriosa-twins-with-St-Tropez.443224 |url-status=live |access-date=1 August 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130801095258/http://www.timesofmalta.com/articles/view/20121030/local/Vittoriosa-twins-with-St-Tropez.443224 |archive-date=1 August 2013}}</ref> == Sent-Trope bilan bog'liq mashhur shaxslar == <gallery> Fayl:Torpes of Pisa.jpg|[[Torpes of Pisa|Pizadagi Sankt-Torpes]] Fayl:Hasekura in Rome.JPG|[[Hasekura Tsunenaga]] portreti Fayl:Saint-Tropez Suffren (1)-white.jpg|[[Pierre André de Suffren de Saint-Tropez|Admiral de Suffren de Saint-Tropez]] haykali Fayl:Brigitte Bardot - Sami Frey - Saint-Tropez - 1963.jpg|[[Brigitte Bardot]] Sen-Tropezda, 1963 yil Fayl:Louis de Funès — Tournage Le Gendarme et les Extra-terrestres — Saint-Tropez, 1978.jpg| [[Louis de Funès|Lui de Funes]] suratga olish paytida </gallery> == Galereya == <gallery> Fayl:Saint-Tropez Citadel cannons.jpg|Qal'aning to'plari Fayl:Saint_Tropez_Tour_Jarlier.jpg|Jarlierga sayohat Fayl:Luxury yachts in Saint-Tropez, 2006.jpg|Hashamatli qayiqlar Fayl:Sailboats at the Saint-Tropez marina.JPG|[[Sailboat|Yelkanli qayiqlar]] Fayl:Wcze_port_ST.jpg|Kafelar bilan bandargoh Fayl:St. Tropez - alte Gendarmeriestation.jpg|Eski jandarm stantsiyasi; fotosuratlar uchun mashhur joy (qarang. ''[[Le Gendarme de Saint-Tropez]]'' ) Fayl:Tarte Tropezienne.jpg|''[[Tarte tropézienne]]'' (Tropez pirogi) Fayl:Main gate to Citadel.jpg|Citadelning asosiy darvozasi </gallery> == Saint-Tropez bilan bog'langan ommaviy axborot vositalari ro'yxati == '''To'liq bo'lmagan filmografiya''' * ''{{Tarjima qilinmagan|Saint-Tropez, devoir de vacances|fr}}'' (qisqa metrajli film, 1952) * ''Et Dieu… crea la femme'' ( 1956 ) * ''Bonjour Tristesse'' ( 1958 ) * ''{{Tarjima qilinmagan|Une fille pour l'été|fr}}'' ( 1960 ) * ''{{Tarjima qilinmagan|Saint-Tropez Blues|fr}}'' ( 1960 ) * ''“Le Jandarm de Saint-Tropez”'' ( 1964 ) va uning davomi ''“Le Jandarm à Nyu-York'' ” ( 1965 ), “ ''Le jandarm se marie'' ” ( 1968 ), “ ''Le Jandarm en balade'' ” ( 1970 ), “ ''Le Jandarm et les Extra-terrestres”'' ( 1979 ) va nihoyat ''Le Jandarm va jandarmlar'' ( 1982 ) <ref>{{Veb manbasi|url=http://defunes.org|sarlavha=defunes.org|ish=defunes.org|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121114003817/http://www.defunes.org/|arxivsana=14 November 2012}}</ref> <ref>{{Veb manbasi|url=http://www.autourdelouisdefunes.fr/lieuxdetournages.htm|sarlavha=www.autourdelouisdefunes.fr|ish=www.autourdelouisdefunes.fr|arxivurl=http://archive.wikiwix.com/cache/20121117221930/http://www.autourdelouisdefunes.fr/lieuxdetournages.htm|arxivsana=17 November 2012}}</ref> * ''La Collectionneuse'' ( 1967 ) * ''La Chamade'' ( 1968 ) * ''Les Biches'' ( 1968 ) * ''La Piscine'' ( 1969 ) * ''Le Viager'' ( 1972 ) * ''La Cage aux Folles'' ( 1978 ) * ''Le Coup du parapluie'' ( 1980 ) * ''{{Tarjima qilinmagan|Le Beau Monde|fr}}'' ( 1981 ) * ''Les Sous-doués en vacances'' ( 1981 ) * Maks Pekasning trilogiyasi: ''Les Branchés à Saint-Tropez'' ( 1983 ), ''Deux enfoirés à Saint-Tropez'' ( 1986 ) va ''On se calme et on boit frais à Saint-Tropez'' ( 1987 ) * ''Sent-Tropezdagi yoz'' ( 1984 ) * ''{{Tarjima qilinmagan|Le Facteur de Saint-Tropez|fr}}'' ( 1985 ) * ''{{Tarjima qilinmagan|Les Randonneurs à Saint-Tropez|fr}}'' ( [[2008-yil filmlari|2008]] ) '''Televizion serial''' * ''Sous le soleil'', "Saint-Tropez" nomi bilan 100 dan ortiq mamlakatlarda efirga uzatiladi '''Adabiyot''' * ''Bernard Baffet tomonidan Saint-Tropez, avec des litography originales'' (1979) * Saint-Tropez d'hier va d'aujourd'hui, {{Tarjima qilinmagan|Annabel Buffet|fr}} ''tomonidan Luc Fournol (1981) fotosuratlari avec'' * ''Les Lionnes, Sen-Tropez'', {{Tarjima qilinmagan|Jacqueline Monsigny|fr}} 1989 yil * {{Tarjima qilinmagan|Yves Bigot|fr}} tomonidan " ''Sent-Tropez tarixi" kitobi'' ., 1998 yil * [[Danielle Steel]] tomonidan ''Sankt-Tropezda quyosh botishi'', 2004 * ''Rester normal à Saint-Tropez'', Fréderik [[Fredric Beigbeder|Beigbeder]] tomonidan chizilgan multfilm, 2004 yil * ''La Legende de Saint-Tropez'', {{Tarjima qilinmagan|Henry-Jean Servat|fr}}, [[Brigitte Bardot]] tomonidan so'zboshi, Assouline nashrlari, 2003 yil '''Rasm''' [[Fayl:Paul_Signac_Port_de_Saint-Tropez.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Paul_Signac_Port_de_Saint-Tropez.jpg/220px-Paul_Signac_Port_de_Saint-Tropez.jpg|thumb| ''Sent-Trope porti''<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Pol Signac (1899)]] * ''Sent-Trope porti'', Pol Signak (1899) * ''Sen-'' Trope porti, Anri Lebask (1936 yilgacha) * ''Pol Leduk tomonidan Sen-Tropening panoramik ko'rinishi (1876-1943)'' '''Musiqa''' * Les Chats Sauvages tomonidan "Twist à Saint-Tropez" 1961 yil oktyabr * Garri Uorren va Jorj Sperrining "Sent-Tropez" (1962) * Jak Dutroncning " J'aime les filles " (1967). * Telex guruhining 1979 yildagi " ''Saint Tropez" albomini qidirmoqdamiz'' * 1960-yilda suratga olingan " ''Sent-Tropez Blues'' " filmidan Mari Laforetning "Parij - Sen-Tropez" * ''Meddle'' albomidan [[Pink Floyd|Pink Floydning]] " San Tropez " * [[Aerosmith|Aerosmitning]] "Doimiy ta'til" albomidan " ''Doimiy ta'til'' " * 1978 yil ''{{Tarjima qilinmagan|Après minuit|fr}}'' albomidagi Eddi Mitchellning "Il ne rentre pas ce soir"''<span class="noprint" data-ve-ignore="true" style="font-size:85%; font-style: normal;">&nbsp;&#x5B; [[:fr:Après minuit|fr]] &#x5D;</span>'' <ref>"Il ne rentre pas ce soir" lyrics: "Fini le golf et le bridge / Les vacances à St Tropez"</ref> * The Rippingtons tomonidan 1992 ''yilda Monakodagi Weekend'' albomidagi "Sent Tropez" * 2000 yilgi ''Sound Loaded'' albomidagi Riki Martinning "Saint Tropez" * [[Timati|Kallena]] Xarper ishtirokida DJ Antuan va Timatining " Sent-Tropezga xush kelibsiz " * "Sen Trope" (Saint Tropez, 2011) [[Azis]] tomonidan * Lana Del Reyning "Sent-Tropez (Party Girl)" * Sevishganlar armiyasining " La Plage de Saint Tropez " (1993). * "Avliyo Tropez" (2013) Florin Salam * J. Koulning 2014 ''yilgi Forest Hills Drive'' albomidagi "Sent-Tropez" * Devid Geytsning " So'nggi poezdga o'tirdi " (1978). * [[Taylor Swift|Teylor Sviftning]] " The Man " 2019 yilgi ''Lover'' albomidan <ref>[https://www.wmagazine.com/story/taylor-swift-leonardo-dicaprio-the-man-lover/ "Taylor Swift Uses Leonardo DiCaprio as an Example to Explain Sexism in 'The Man'"] by Stephanie Eckhardt, ''[[W (magazine)|W]]'', 23 August 2019</ref> * ''Gollivudning qon ketishi'' 2019 yilgi albomida [[Post Malone|Post Malonening]] " Sent-Tropez " * Skepta, Chip va Young Adzning 2020 yilgi ''Insomnia'' albomidagi "Sent Tropez" <ref>[https://www.theguardian.com/music/2020/mar/27/skepta-chip-young-adz-insomnia-review "Skepta, Chip and Young Adz: ''Insomnia'' review – dark, funny and perfectly timed"] by Aimee Cliff, ''[[The Guardian]]'', 27 March 2020</ref> == Manbalar == {{Manbalar|30em}} == Tashqi havolalar == * {{Rasmiy sayt|http://www.saint-tropez.fr/}} [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] i6sjk5nntvhw4nkz4hihwbrpw2v5yfv Munozara:Saint-Tropez 1 759059 2726655 2022-07-31T11:27:52Z Ilm nafasi 72916 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg Algʻabas 0 759060 2726659 2022-07-31T11:34:08Z Amir.Temur 10464 yangi wikitext text/x-wiki '''[[Qozogʻiston]]dagi aholi punktlarining nomi:''' * [[Algʻabas (Aqsuat tumani)|Algʻabas]] – [[Abay viloyati]], [[aqsuat tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Semey shahar hokimiyati)|Algʻabas]] – [[abay viloyati]], [[Semey shahar hokimiyati]]ga tegishli qishloq. * [[Algʻabas (Astraxan tumani)|Algʻabas]] – [[Oqmoʻla viloyati]], [[Astraxan tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Yereymentau tumani)|Algʻabas]] – [[Oqmoʻla viloyati]], [[Yereymentau tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Yaxshi tumani)|Algʻabas]] – [[Oqmoʻla viloyati]], [[Yaxshi tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Qoʻrgʻaljin tumani)|Algʻabas]] – [[Oqmoʻla viloyati]], [[Qoʻrgʻaljin tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Kegen tumani)|Algʻabas]] – [[Almati viloyati]], [[Kegen tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Qarasay tumani)|Algʻabas]] – [[Almati viloyati]], [[Qarasay tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Aqjayiq tumani)|Algʻabas]] – [[Gʻarbiy Qozogʻiston viloyati]], [[Aqjayiq tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Sirim tumani)|Algʻabas]] – [[Gʻarbiy Qozogʻiston viloyati]], [[Sirim tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Terekti tumani)|Algʻabas]] – [[Gʻarbiy Qozogʻiston viloyati]], [[Terekti tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qumariq qishloq okrugi)|Algʻabas]] – [[Jambil viloyati]], [[Turar Risqulov tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qayindi qishloq okrugi)|Algʻabas]] – [[Jambil viloyati]], [[Turar Risqulov tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Koʻksuv tumani)|Algʻabas]] – [[Jetisuv viloyati]], [[Koʻksuv tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qaragʻandi viloyati)|Algʻabas]] – [[Qaragʻandi viloyati]], [[Nura tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qiziloʻrda viloyati)|Algʻabas]] – [[Qiziloʻrda viloyati]], [[Shieli tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Pavlodar viloyati)|Algʻabas]] – [[Pavlodar viloyati]], [[Aqsu shahar hokimiyati]]ga tegishli qishloq. * [[Algʻabas (Baydibek tumani)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Baydibek tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Keles tumani)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Keles tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Sariagʻash tumani)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Sariagʻash tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qazibek biy qishloq okrugi)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Jetisay tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qizilqum qishloq okrugi)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Jetisay tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Toʻle biy tumani)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Toʻle biy tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Tulkibosh tumani)|Algʻabas]]– [[Turkiston viloyati]], [[Tulkibosh tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Ulitau viloyati)|Algʻabas]] – [[Ulitau viloyati]], [[Janaarqa tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Kurshim tumani)|Algʻabas]] – [[Sharqiy Qozogʻiston viloyati]], [[Kurshim tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Ulan tumani)|Algʻabas]] – [[Sharqiy Qozogʻiston viloyati]], [[Ulan tumani]]dagi qishloq. {{disambig}} i68k40f6gfomalg7184g5ug2jkq9vec 2726660 2726659 2022-07-31T11:34:31Z Amir.Temur 10464 wikitext text/x-wiki '''[[Qozogʻiston]]dagi aholi punktlarining nomi:''' * [[Algʻabas (Aqsuat tumani)|Algʻabas]] – [[Abay viloyati]], [[aqsuat tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Semey shahar hokimiyati)|Algʻabas]] – [[Abay viloyati]], [[Semey shahar hokimiyati]]ga tegishli qishloq. * [[Algʻabas (Astraxan tumani)|Algʻabas]] – [[Oqmoʻla viloyati]], [[Astraxan tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Yereymentau tumani)|Algʻabas]] – [[Oqmoʻla viloyati]], [[Yereymentau tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Yaxshi tumani)|Algʻabas]] – [[Oqmoʻla viloyati]], [[Yaxshi tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Qoʻrgʻaljin tumani)|Algʻabas]] – [[Oqmoʻla viloyati]], [[Qoʻrgʻaljin tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Kegen tumani)|Algʻabas]] – [[Almati viloyati]], [[Kegen tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Qarasay tumani)|Algʻabas]] – [[Almati viloyati]], [[Qarasay tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Aqjayiq tumani)|Algʻabas]] – [[Gʻarbiy Qozogʻiston viloyati]], [[Aqjayiq tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Sirim tumani)|Algʻabas]] – [[Gʻarbiy Qozogʻiston viloyati]], [[Sirim tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Terekti tumani)|Algʻabas]] – [[Gʻarbiy Qozogʻiston viloyati]], [[Terekti tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qumariq qishloq okrugi)|Algʻabas]] – [[Jambil viloyati]], [[Turar Risqulov tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qayindi qishloq okrugi)|Algʻabas]] – [[Jambil viloyati]], [[Turar Risqulov tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Koʻksuv tumani)|Algʻabas]] – [[Jetisuv viloyati]], [[Koʻksuv tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qaragʻandi viloyati)|Algʻabas]] – [[Qaragʻandi viloyati]], [[Nura tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qiziloʻrda viloyati)|Algʻabas]] – [[Qiziloʻrda viloyati]], [[Shieli tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Pavlodar viloyati)|Algʻabas]] – [[Pavlodar viloyati]], [[Aqsu shahar hokimiyati]]ga tegishli qishloq. * [[Algʻabas (Baydibek tumani)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Baydibek tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Keles tumani)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Keles tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Sariagʻash tumani)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Sariagʻash tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qazibek biy qishloq okrugi)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Jetisay tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qizilqum qishloq okrugi)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Jetisay tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Toʻle biy tumani)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Toʻle biy tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Tulkibosh tumani)|Algʻabas]]– [[Turkiston viloyati]], [[Tulkibosh tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Ulitau viloyati)|Algʻabas]] – [[Ulitau viloyati]], [[Janaarqa tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Kurshim tumani)|Algʻabas]] – [[Sharqiy Qozogʻiston viloyati]], [[Kurshim tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Ulan tumani)|Algʻabas]] – [[Sharqiy Qozogʻiston viloyati]], [[Ulan tumani]]dagi qishloq. {{disambig}} nmjtws2kt7dzpnqxiwg5uluoyh11vxy 2726661 2726660 2022-07-31T11:34:45Z Amir.Temur 10464 wikitext text/x-wiki '''[[Qozogʻiston]]dagi aholi punktlarining nomi:''' * [[Algʻabas (Aqsuat tumani)|Algʻabas]] – [[Abay viloyati]], [[Aqsuat tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Semey shahar hokimiyati)|Algʻabas]] – [[Abay viloyati]], [[Semey shahar hokimiyati]]ga tegishli qishloq. * [[Algʻabas (Astraxan tumani)|Algʻabas]] – [[Oqmoʻla viloyati]], [[Astraxan tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Yereymentau tumani)|Algʻabas]] – [[Oqmoʻla viloyati]], [[Yereymentau tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Yaxshi tumani)|Algʻabas]] – [[Oqmoʻla viloyati]], [[Yaxshi tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Qoʻrgʻaljin tumani)|Algʻabas]] – [[Oqmoʻla viloyati]], [[Qoʻrgʻaljin tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Kegen tumani)|Algʻabas]] – [[Almati viloyati]], [[Kegen tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Qarasay tumani)|Algʻabas]] – [[Almati viloyati]], [[Qarasay tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Aqjayiq tumani)|Algʻabas]] – [[Gʻarbiy Qozogʻiston viloyati]], [[Aqjayiq tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Sirim tumani)|Algʻabas]] – [[Gʻarbiy Qozogʻiston viloyati]], [[Sirim tumani]]dagi qihsloq. * [[Algʻabas (Terekti tumani)|Algʻabas]] – [[Gʻarbiy Qozogʻiston viloyati]], [[Terekti tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qumariq qishloq okrugi)|Algʻabas]] – [[Jambil viloyati]], [[Turar Risqulov tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qayindi qishloq okrugi)|Algʻabas]] – [[Jambil viloyati]], [[Turar Risqulov tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Koʻksuv tumani)|Algʻabas]] – [[Jetisuv viloyati]], [[Koʻksuv tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qaragʻandi viloyati)|Algʻabas]] – [[Qaragʻandi viloyati]], [[Nura tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qiziloʻrda viloyati)|Algʻabas]] – [[Qiziloʻrda viloyati]], [[Shieli tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Pavlodar viloyati)|Algʻabas]] – [[Pavlodar viloyati]], [[Aqsu shahar hokimiyati]]ga tegishli qishloq. * [[Algʻabas (Baydibek tumani)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Baydibek tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Keles tumani)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Keles tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Sariagʻash tumani)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Sariagʻash tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qazibek biy qishloq okrugi)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Jetisay tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Qizilqum qishloq okrugi)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Jetisay tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Toʻle biy tumani)|Algʻabas]] – [[Turkiston viloyati]], [[Toʻle biy tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Tulkibosh tumani)|Algʻabas]]– [[Turkiston viloyati]], [[Tulkibosh tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Ulitau viloyati)|Algʻabas]] – [[Ulitau viloyati]], [[Janaarqa tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Kurshim tumani)|Algʻabas]] – [[Sharqiy Qozogʻiston viloyati]], [[Kurshim tumani]]dagi qishloq. * [[Algʻabas (Ulan tumani)|Algʻabas]] – [[Sharqiy Qozogʻiston viloyati]], [[Ulan tumani]]dagi qishloq. {{disambig}} fmlwnahwx3v4l6w9flo47dfd8lw996p Astraxan tumani 0 759061 2726663 2022-07-31T11:35:55Z Amir.Temur 10464 yo'naltirish wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Astraxan (tuman)]] 8eb96padsxu0ua83fftkug1a4vo9ydn Yereymentau tumani 0 759062 2726664 2022-07-31T11:36:40Z Amir.Temur 10464 yo'naltirish wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Yereymentau (tuman)]] eanim6byvs1uhacvwjqogxx42ftozo0 Sariagʻash tumani 0 759063 2726666 2022-07-31T11:37:42Z Amir.Temur 10464 yo'naltirish wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Sariagʻash (tuman)]] bl3yu4xpup3qeexwm0oo5e09et75l7v Toʻle biy tumani 0 759064 2726667 2022-07-31T11:38:22Z Amir.Temur 10464 yo'naltirish wikitext text/x-wiki #YOʻNALTIRISH [[Toʻlebiy (tuman)]] 3yj72mqkpc4x56p1qvs1pvaxm46jcct Jean-Marie Guéhenno 0 759065 2726671 2022-07-31T11:39:58Z Ilm nafasi 72916 „[[:en:Special:Redirect/revision/1083882912|Jean-Marie Guéhenno]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi|name=Jean-Marie Guéhenno|birth_date={{Birth date and age|1949|10|30|df=yes}}|birth_place=Parij, [[Fransiya]]|death_date=|death_place=|nationality=[[France|Fransuz]]}} '''Jan-Mari Guéhenno''' ( {{IPA-fr|ʒɑ̃maʁi ɡeɛno|lang}} ; 1949 - yil 30 -oktyabrda [[Parij|Parijda]] tug'ilgan) sobiq [[Fransiya|fransuz]] diplomati. Guéhenno 2000 - yildan 2008 - yil avgustigacha [[Birlashgan millatlar tashkiloti|Birlashgan Millatlar Tashkilotining]] tinchlikparvar operatsiyalar bo'yicha Bosh kotibining o'rinbosari lavozimida ishlagan. U 2010 - yil oxirida Anri Dyunant gumanitar muloqot markazi (HD) boshqaruvi raisi etib saylangan. 2012-yilning martidan iyuligacha u BMT va Arab davlatlari ligasining Suriya boʻyicha qoʻshma maxsus vakili oʻrinbosari lavozimida ishlash uchun vaqtincha boshqaruv kengashi aʼzoligidan voz kechdi. U 2012-yil noyabr oyida HD Center boshqaruvi aʼzosi va raisi sifatida oʻz rolini davom ettirdi 2012-13-yillarda Guéhenno Prezident Fransua Ollandning Fransiyaning mudofaa va xavfsizlik siyosati sharhini boshqargan. U [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetining]] Xalqaro va jamoatchilik bilan aloqalar maktabida Xalqaro mojarolarni hal qilish markazi direktori bo'lgan. U, shuningdek, SIPA qoshidagi Arnold A. Saltzman nomidagi Urush va tinchlikni oʻrganish instituti direktori yordamchisi boʻlib ishlagan va maktabning xalqaro mojarolarni hal qilish boʻyicha shtatni boshqargan. U 2014-yil avgust oyida Luiza Arbordan keyin Xalqaro inqiroz guruhining prezidenti va bosh direktori etib tayinlandi. 2021 - yilda Guehenno [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetiga]] Kentga mojarolarni hal qilish bo'yicha tashrif buyuruvchi professor sifatida qaytdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Kent Global Leadership Program on Conflict Resolution {{!}} Columbia SIPA|url=https://www.sipa.columbia.edu/ideas-lab/kent-global-leadership-program-conflict-resolution|kirish sanasi=2021-01-16|ish=www.sipa.columbia.edu}}</ref> U, shuningdek, Brukings institutida norezident katta ilmiy xodimdir. == Biografiya == Guéhenno fransuz tili o'qituvchisi, muharrir va yozuvchi Jan Guéhennoning o'g'li, ''Journal des Années Noires'' ishg'ol xotirasi va [[Jean-Jacques Rousseau|Jan-Jak Russoning]] tarjimai holi va boshqa asarlar muallifi. <ref>Guéhenno, Jean, ''[https://www.amazon.com/Diary-Dark-Years-1940-1944-Collaboration/dp/0199970866/ref=sr_1_1?s=books&ie=UTF8&qid=1406647668&sr=1-1&keywords=jean+guehenno Diary of the Dark Years, 1940-1944: Collaboration, Resistance, and Daily Life in Occupied Paris]'', Oxford, Oxford University Press, 2014</ref> <ref>Guéhenno, Jean, ''[https://www.amazon.com/Journal-Annees-Noires-French-Guehenno/dp/207045438X/ref=sr_1_3?s=books&ie=UTF8&qid=1406649920&sr=1-3&keywords=jean+guehenno Journal des Années Noires]'', Paris, Gallimard, 2014 {{ISBN|207045438X}}</ref> Uning onasi [[:fr:Annie Guéhenno|Enni Guéhenno]] Ikkinchi Jahon urushi paytida qarshilik ko'rsatish a'zosi va yozuvchi edi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=8 May 2006 |title=Annie Guéhenno, résistante et écrivain |work=Le Monde.fr |url=https://www.lemonde.fr/disparitions/article/2006/05/08/annie-guehenno-resistante-et-ecrivain_769364_3382.html}}</ref> [[École normale supérieure|Guéhenno]] École Nationale d'Administrationga borishdan oldin oliy oliy maktabda qatnashgan. O'shanda u Parijdagi Cour des Comptes a'zosi edi. Shuningdek, u xalqaro munosabatlar va diplomatiya sohasida ishlagan, 1989- yildan 1993- yilgacha Fransiya siyosatini rejalashtirish bo‘yicha shtabiga rahbarlik qilgan, 1998 - yildan 2000 - yilgacha milliy mudofaa institutini boshqargan va BMTga qo‘shilishdan oldin Fransiya Tashqi ishlar vazirligi bilan hamkorlik qilgan. Guéhenno 2000 - yildan 2008 - yilgacha Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibining tinchlikparvar operatsiyalar bo'yicha o'rinbosari lavozimida ishlagan. U 18 ta missiyada 130 000 ga yaqin xodimlarni nazorat qilib, BMT tarixidagi tinchlikparvarlik faoliyatining eng yirik kengayishiga rahbarlik qildi. Guéhenno ''[[Faxriy legion ordeni|Legion d'honneur ofitseri]]'' va ''Bundesverdienstkreuz'' qo'mondoni. . Uylangan, bir qizi bor. == Boshqa tadbirlar == * Nyu-Yorkdagi Karnegi korporatsiyasi, Vasiylar kengashi a'zosi (2020 - yildan) <ref>[https://www.carnegie.org/news/articles/carnegie-corporation-new-york-welcomes-three-new-trustees/ Carnegie Corporation of New York Welcomes Three New Trustees] [[Carnegie Corporation of New York]], press release of June 22, 2020.</ref> * Brukings instituti, hurmatli hamkasb * Yevropa tashqi aloqalar kengashi (ECFR), aʼzosi * [[Jahon iqtisodiy forumi|Jahon Iqtisodiy Forumi]] (WEF), Xalqaro xavfsizlik kelajagi boʻyicha global kelajak kengashi aʼzosi <ref>[https://www.weforum.org/communities/the-future-of-international-security Global Future Council: The Future of International Security] [[World Economic Forum]].</ref> * [[Jahon iqtisodiy forumi]] (WEF), Yevropa siyosat guruhi aʼzosi (2017 - yildan) <ref>[http://www3.weforum.org/docs/WEF_Policy_Group_Members.pdf?ET_CID=2199827&ET_RID=001b000000npTqWAAU Europe Policy Group] [[World Economic Forum]].</ref> == Nashrlar == Guéhenno ko'plab gazeta va jurnallarda, jumladan, Xalqaro strategik tadqiqotlar institutida "Globallashuvning strategiyaga ta'siri" va "Globallashuv va xalqaro tizim" Demokratiya jurnalida maqolalari nashr etilgan. Xalqaro siyosat, istiqbol, Yevropa tashqi siyosatining paradokslari va strategik tahlil ularning asosiy mavzusi edi. U “Demokratiyaning oxiri” (1993, fransuz tilida) va “Tinchlik tumanlari” (2015) kitoblari muallifi. == Bibliografiya == * ''La fin de la démocratie'' Parij, Flammarion, 1993 - yil ; 1999 - yilda ''Champs'' tomonidan qayta tahrirlangan,{{ISBN|2-08-081322-6}} ; ''[https://www.amazon.com/End-Nation-State-Jean-Marie-Guehenno/dp/0816626618/ref=sr_1_1?s=books&ie=UTF8&qid=1406649651&sr=1-1 The End of Nation-State]'' nomi bilan ingliz tilida nashr etilgan, Minneapolis, Minnesota Universiteti Press, 2000, 160 bet,{{ISBN|0816626618}} * ''L'avenir de la liberté - La démocratie dans la mondialisation'' ("Ozodlik kelajagi - globallashuvdagi demokratiya"), Parij, Flammarion, 1999, 222 bet,{{ISBN|2-08-211579-8}} * Jocelyn Coulon, Jean-Marie Guéhenno, Lucien Manokou, Catherine Delice, ''Guide du maintien de la Paix'', Parij, Athena nashrlari, 2006, 294 sahifalar,{{ISBN|2-922865-37-1}} * ''[https://www.amazon.com/The-Fog-Peace-Jean-Marie-Guehenno/dp/0815726368 Tinchlik tumanlari]'' Nyu-York, Brukings, 2015, 331 sahifalar,{{ISBN|0815726368}} == Manbalar == <references /> == Tashqi havolalar == * [https://web.archive.org/web/20140729211036/http://www.crisisgroup.org/en/publication-type/media-releases/2014/crisis-group-announces-next-president-and-ceo-jean-marie-guehenno.aspx "Inqiroz guruhi navbatdagi prezidentni e'lon qildi"], Xalqaro inqiroz guruhining veb-sayti * [http://www.globalpolicy.org/security/issues/lebanon/2006/0802guehenno.htm Jan-Mari Guéhenno: "Xalqaro kuch hech qachon tinchlik o'rnata olmaydi"], Filipp Bolopionning ''Le Monde'' gazetasiga bergan intervyusi, ingliz tiliga tarjima qilingan va Global siyosat forumi tomonidan o'tkazilgan. [[Turkum:1949-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] lqzn7fq51lolavv1t0krthnyghf0kfl 2726672 2726671 2022-07-31T11:41:10Z Amir.Temur 10464 wikitext text/x-wiki {{Davlat arbobi bilgiqutisi|name=Jean-Marie Guéhenno|birth_date={{Birth date and age|1949|10|30|df=yes}}|birth_place=Parij, [[Fransiya]]|death_date=|death_place=|nationality=[[France|Fransuz]]}} '''Jan-Mari Guéhenno''' ({{IPA-fr|ʒɑ̃maʁi ɡeɛno|lang}} ; 1949 — yil 30 -oktyabrda [[Parij|Parijda]] tugʻilgan) sobiq [[Fransiya|fransuz]] diplomati. Guéhenno 2000 — yildan 2008 — yil avgustigacha [[Birlashgan millatlar tashkiloti|Birlashgan Millatlar Tashkilotining]] tinchlikparvar operatsiyalar boʻyicha Bosh kotibining oʻrinbosari lavozimida ishlagan. U 2010 — yil oxirida Anri Dyunant gumanitar muloqot markazi (HD) boshqaruvi raisi etib saylangan. 2012-yilning martidan iyuligacha u BMT va Arab davlatlari ligasining Suriya boʻyicha qoʻshma maxsus vakili oʻrinbosari lavozimida ishlash uchun vaqtincha boshqaruv kengashi aʼzoligidan voz kechdi. U 2012-yil noyabr oyida HD Center boshqaruvi aʼzosi va raisi sifatida oʻz rolini davom ettirdi 2012-13-yillarda Guéhenno Prezident Fransua Ollandning Fransiyaning mudofaa va xavfsizlik siyosati sharhini boshqargan. U [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetining]] Xalqaro va jamoatchilik bilan aloqalar maktabida Xalqaro mojarolarni hal qilish markazi direktori boʻlgan. U, shuningdek, SIPA qoshidagi Arnold A. Saltzman nomidagi Urush va tinchlikni oʻrganish instituti direktori yordamchisi boʻlib ishlagan va maktabning xalqaro mojarolarni hal qilish boʻyicha shtatni boshqargan. U 2014-yil avgust oyida Luiza Arbordan keyin Xalqaro inqiroz guruhining prezidenti va bosh direktori etib tayinlandi. 2021 — yilda Guehenno [[Columbia universiteti|Kolumbiya universitetiga]] Kentga mojarolarni hal qilish boʻyicha tashrif buyuruvchi professor sifatida qaytdi. <ref>{{Veb manbasi|sarlavha=Kent Global Leadership Program on Conflict Resolution {{!}} Columbia SIPA|url=https://www.sipa.columbia.edu/ideas-lab/kent-global-leadership-program-conflict-resolution|kirish sanasi=2021-01-16|ish=www.sipa.columbia.edu}}</ref> U, shuningdek, Brukings institutida norezident katta ilmiy xodimdir. == Biografiya == Guéhenno fransuz tili oʻqituvchisi, muharrir va yozuvchi Jan Guéhennoning oʻgʻli, ''Journal des Années Noires'' ishgʻol xotirasi va [[Jean-Jacques Rousseau|Jan-Jak Russoning]] tarjimai holi va boshqa asarlar muallifi. <ref>Guéhenno, Jean, ''[https://www.amazon.com/Diary-Dark-Years-1940-1944-Collaboration/dp/0199970866/ref=sr_1_1?s=books&ie=UTF8&qid=1406647668&sr=1-1&keywords=jean+guehenno Diary of the Dark Years, 1940-1944: Collaboration, Resistance, and Daily Life in Occupied Paris]'', Oxford, Oxford University Press, 2014</ref> <ref>Guéhenno, Jean, ''[https://www.amazon.com/Journal-Annees-Noires-French-Guehenno/dp/207045438X/ref=sr_1_3?s=books&ie=UTF8&qid=1406649920&sr=1-3&keywords=jean+guehenno Journal des Années Noires]'', Paris, Gallimard, 2014 {{ISBN|207045438X}}</ref> Uning onasi [[:fr:Annie Guéhenno|Enni Guéhenno]] Ikkinchi Jahon urushi paytida qarshilik koʻrsatish aʼzosi va yozuvchi edi. <ref>{{Yangiliklar manbasi |date=8 May 2006 |title=Annie Guéhenno, résistante et écrivain |work=Le Monde.fr |url=https://www.lemonde.fr/disparitions/article/2006/05/08/annie-guehenno-resistante-et-ecrivain_769364_3382.html}}</ref> [[École normale supérieure|Guéhenno]] École Nationale d’Administrationga borishdan oldin oliy oliy maktabda qatnashgan. Oʻshanda u Parijdagi Cour des Comptes aʼzosi edi. Shuningdek, u xalqaro munosabatlar va diplomatiya sohasida ishlagan, 1989- yildan 1993- yilgacha Fransiya siyosatini rejalashtirish bo‘yicha shtabiga rahbarlik qilgan, 1998 — yildan 2000 — yilgacha milliy mudofaa institutini boshqargan va BMTga qo‘shilishdan oldin Fransiya Tashqi ishlar vazirligi bilan hamkorlik qilgan. Guéhenno 2000 — yildan 2008 — yilgacha Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibining tinchlikparvar operatsiyalar boʻyicha oʻrinbosari lavozimida ishlagan. U 18 ta missiyada 130 000 ga yaqin xodimlarni nazorat qilib, BMT tarixidagi tinchlikparvarlik faoliyatining eng yirik kengayishiga rahbarlik qildi. Guéhenno ''[[Faxriy legion ordeni|Legion d’honneur ofitseri]]'' va ''Bundesverdienstkreuz'' qoʻmondoni. . Uylangan, bir qizi bor. == Boshqa tadbirlar == * Nyu-Yorkdagi Karnegi korporatsiyasi, Vasiylar kengashi aʼzosi (2020 — yildan) <ref>[https://www.carnegie.org/news/articles/carnegie-corporation-new-york-welcomes-three-new-trustees/ Carnegie Corporation of New York Welcomes Three New Trustees] [[Carnegie Corporation of New York]], press release of June 22, 2020.</ref> * Brukings instituti, hurmatli hamkasb * Yevropa tashqi aloqalar kengashi (ECFR), aʼzosi * [[Jahon iqtisodiy forumi|Jahon Iqtisodiy Forumi]] (WEF), Xalqaro xavfsizlik kelajagi boʻyicha global kelajak kengashi aʼzosi <ref>[https://www.weforum.org/communities/the-future-of-international-security Global Future Council: The Future of International Security] [[World Economic Forum]].</ref> * [[Jahon iqtisodiy forumi]] (WEF), Yevropa siyosat guruhi aʼzosi (2017 — yildan) <ref>[http://www3.weforum.org/docs/WEF_Policy_Group_Members.pdf?ET_CID=2199827&ET_RID=001b000000npTqWAAU Europe Policy Group] [[World Economic Forum]].</ref> == Nashrlar == Guéhenno koʻplab gazeta va jurnallarda, jumladan, Xalqaro strategik tadqiqotlar institutida „Globallashuvning strategiyaga taʼsiri“ va „Globallashuv va xalqaro tizim“ Demokratiya jurnalida maqolalari nashr etilgan. Xalqaro siyosat, istiqbol, Yevropa tashqi siyosatining paradokslari va strategik tahlil ularning asosiy mavzusi edi. U „Demokratiyaning oxiri“ (1993, fransuz tilida) va „Tinchlik tumanlari“ (2015) kitoblari muallifi. == Bibliografiya == * ''La fin de la démocratie'' Parij, Flammarion, 1993 — yil ; 1999 - yilda ''Champs'' tomonidan qayta tahrirlangan,{{ISBN|2-08-081322-6}} ; ''[https://www.amazon.com/End-Nation-State-Jean-Marie-Guehenno/dp/0816626618/ref=sr_1_1?s=books&ie=UTF8&qid=1406649651&sr=1-1 The End of Nation-State]'' nomi bilan ingliz tilida nashr etilgan, Minneapolis, Minnesota Universiteti Press, 2000, 160 bet,{{ISBN|0816626618}} * ''L’avenir de la liberté — La démocratie dans la mondialisation'' („Ozodlik kelajagi — globallashuvdagi demokratiya“), Parij, Flammarion, 1999, 222 bet,{{ISBN|2-08-211579-8}} * Jocelyn Coulon, Jean-Marie Guéhenno, Lucien Manokou, Catherine Delice, ''Guide du maintien de la Paix'', Parij, Athena nashrlari, 2006, 294 sahifalar,{{ISBN|2-922865-37-1}} * ''[https://www.amazon.com/The-Fog-Peace-Jean-Marie-Guehenno/dp/0815726368 Tinchlik tumanlari]'' Nyu-York, Brukings, 2015, 331 sahifalar,{{ISBN|0815726368}} == Manbalar == <references /> == Tashqi havolalar == * [https://web.archive.org/web/20140729211036/http://www.crisisgroup.org/en/publication-type/media-releases/2014/crisis-group-announces-next-president-and-ceo-jean-marie-guehenno.aspx „Inqiroz guruhi navbatdagi prezidentni eʼlon qildi“], Xalqaro inqiroz guruhining veb-sayti * [http://www.globalpolicy.org/security/issues/lebanon/2006/0802guehenno.htm Jan-Mari Guéhenno: „Xalqaro kuch hech qachon tinchlik oʻrnata olmaydi“], Filipp Bolopionning ''Le Monde'' gazetasiga bergan intervyusi, ingliz tiliga tarjima qilingan va Global siyosat forumi tomonidan oʻtkazilgan. [[Turkum:1949-yilda tugʻilganlar]] [[Turkum:Yashayotgan insonlar]] [[Turkum:Pages with unreviewed translations]] bu8r6ovw344ory7cyelkwcfd70dfoi8 Munozara:Jean-Marie Guéhenno 1 759066 2726673 2022-07-31T11:42:28Z Ilm nafasi 72916 http://fountain.toolforge.org:46087/editathons/wiki-stipendiya-marafoni wikitext text/x-wiki {{WikiStipendiya marafoni}} hknvhqpci7fsqrddjh7so3uaaxfhdxg